 | Book 1 Chapter 75
|
| 1 | vaiśaṃpāyana uvāca
|
| 1 | tataḥ kāvyo bhṛguśreṣṭhaḥ samanyur upagamya ha
vṛṣaparvāṇam āsīnam ity uvācāvicārayan
|
| 2 | nādharmaś carito rājan sadyaḥ phalati gaur iva
putreṣu vā naptṛṣu vā na ced ātmani paśyati
phalaty eva dhruvaṃ pāpaṃ gurubhuktam ivodare
|
| 3 | yad aghātayathā vipraṃ kacam āṅgirasaṃ tadā
apāpaśīlaṃ dharmajñaṃ śuśrūṣuṃ madgṛhe ratam
|
| 4 | vadhād anarhatas tasya vadhāc ca duhitur mama
vṛṣaparvan nibodhedaṃ tyakṣyāmi tvāṃ sabāndhavam
sthātuṃ tvadviṣaye rājan na śakṣyāmi tvayā saha
|
| 5 | aho mām abhijānāsi daitya mithyāpralāpinam
yathemam ātmano doṣaṃ na niyacchasy upekṣase
|
| 6 | vṛṣaparvovāca
|
| 6 | nādharmaṃ na mṛṣāvādaṃ tvayi jānāmi bhārgava
tvayi dharmaś ca satyaṃ ca tat prasīdatu no bhavān
|
| 7 | yady asmān apahāya tvam ito gacchasi bhārgava
samudraṃ saṃpravekṣyāmo nānyad asti parāyaṇam
|
| 8 | śukra uvāca
|
| 8 | samudraṃ praviśadhvaṃ vā diśo vā dravatāsurāḥ
duhitur nāpriyaṃ soḍhuṃ śakto 'haṃ dayitā hi me
|
| 9 | prasādyatāṃ devayānī jīvitaṃ hy atra me sthitam
yogakṣemakaras te 'ham indrasyeva bṛhaspatiḥ
|
| 10 | vṛṣaparvovāca
|
| 10 | yat kiṃ cid asurendrāṇāṃ vidyate vasu bhārgava
bhuvi hastigavāśvaṃ vā tasya tvaṃ mama ceśvaraḥ
|
| 11 | śukra uvāca
|
| 11 | yat kiṃ cid asti draviṇaṃ daityendrāṇāṃ mahāsura
tasyeśvaro 'smi yadi te devayānī prasādyatām
|
| 12 | devayāny uvāca
|
| 12 | yadi tvam īśvaras tāta rājño vittasya bhārgava
nābhijānāmi tat te 'haṃ rājā tu vadatu svayam
|
| 13 | vṛṣaparvovāca
|
| 13 | yaṃ kāmam abhikāmāsi devayāni śucismite
tat te 'haṃ saṃpradāsyāmi yadi ced api durlabham
|
| 14 | devayāny uvāca
|
| 14 | dāsīṃ kanyāsahasreṇa śarmiṣṭhām abhikāmaye
anu māṃ tatra gacchet sā yatra dāsyati me pitā
|
| 15 | vṛṣaparvovāca
|
| 15 | uttiṣṭha he saṃgrahītri śarmiṣṭhāṃ śīghram ānaya
yaṃ ca kāmayate kāmaṃ devayānī karotu tam
|
| 16 | vaiśaṃpāyana uvāca
|
| 16 | tato dhātrī tatra gatvā śarmiṣṭhāṃ vākyam abravīt
uttiṣṭha bhadre śarmiṣṭhe jñātīnāṃ sukham āvaha
|
| 17 | tyajati brāhmaṇaḥ śiṣyān devayānyā pracoditaḥ
sā yaṃ kāmayate kāmaṃ sa kāryo 'dya tvayānaghe
|
| 18 | śarmiṣṭhovāca
|
| 18 | sā yaṃ kāmayate kāmaṃ karavāṇy aham adya tam
mā tv evāpagamac chukro devayānī ca matkṛte
|
| 19 | vaiśaṃpāyana uvāca
|
| 19 | tataḥ kanyāsahasreṇa vṛtā śibikayā tadā
pitur niyogāt tvaritā niścakrāma purottamāt
|
| 20 | śarmiṣṭhovāca
|
| 20 | ahaṃ kanyāsahasreṇa dāsī te paricārikā
anu tvāṃ tatra yāsyāmi yatra dāsyati te pitā
|
| 21 | devayāny uvāca
|
| 21 | stuvato duhitā te 'haṃ bandinaḥ pratigṛhṇataḥ
stūyamānasya duhitā kathaṃ dāsī bhaviṣyasi
|
| 22 | śarmiṣṭhovāca
|
| 22 | yena kena cid ārtānāṃ jñātīnāṃ sukham āvahet
atas tvām anuyāsyāmi yatra dāsyati te pitā
|
| 23 | vaiśaṃpāyana uvāca
|
| 23 | pratiśrute dāsabhāve duhitrā vṛṣaparvaṇaḥ
devayānī nṛpaśreṣṭha pitaraṃ vākyam abravīt
|
| 24 | praviśāmi puraṃ tāta tuṣṭāsmi dvijasattama
amoghaṃ tava vijñānam asti vidyābalaṃ ca te
|
| 25 | evam ukto duhitrā sa dvijaśreṣṭho mahāyaśāḥ
praviveśa puraṃ hṛṣṭaḥ pūjitaḥ sarvadānavaiḥ
|