Book 1 Chapter 49 | |
1 | sūta uvāca |
1 | tata āhūya putraṃ svaṃ jaratkārur bhujaṃgamā
vāsuker nāgarājasya vacanād idam abravīt |
2 | ahaṃ tava pituḥ putra bhrātrā dattā nimittataḥ
kālaḥ sa cāyaṃ saṃprāptas tat kuruṣva yathātatham |
3 | āstīka uvāca |
3 | kiṃnimittaṃ mama pitur dattā tvaṃ mātulena me
tan mamācakṣva tattvena śrutvā kartāsmi tat tathā |
4 | sūta uvāca |
4 | tata ācaṣṭa sā tasmai bāndhavānāṃ hitaiṣiṇī
bhaginī nāgarājasya jaratkārur aviklavā |
5 | bhujagānām aśeṣāṇāṃ mātā kadrūr iti śrutiḥ
tayā śaptā ruṣitayā sutā yasmān nibodha tat |
6 | ucchaiḥśravāḥ so 'śvarājo yan mithyā na kṛto mama
vinatānimittaṃ paṇite dāsabhāvāya putrakāḥ |
7 | janamejayasya vo yajñe dhakṣyaty anilasārathiḥ
tatra pañcatvam āpannāḥ pretalokaṃ gamiṣyatha |
8 | tāṃ ca śaptavatīm evaṃ sākṣāl lokapitāmahaḥ
evam astv iti tad vākyaṃ provācānumumoda ca |
9 | vāsukiś cāpi tac chrutvā pitāmahavacas tadā
amṛte mathite tāta devāñ śaraṇam īyivān |
10 | siddhārthāś ca surāḥ sarve prāpyāmṛtam anuttamam
bhrātaraṃ me puraskṛtya prajāpatim upāgaman |
11 | te taṃ prasādayām āsur devāḥ sarve pitāmaham
rājñā vāsukinā sārdhaṃ sa śāpo na bhaved iti |
12 | vāsukir nāgarājo 'yaṃ duḥkhito jñātikāraṇāt
abhiśāpaḥ sa mātrāsya bhagavan na bhaved iti |
13 | brahmovāca |
13 | jaratkārur jaratkāruṃ yāṃ bhāryāṃ samavāpsyati
tatra jāto dvijaḥ śāpād bhujagān mokṣayiṣyati |
14 | jaratkārur uvāca |
14 | etac chrutvā tu vacanaṃ vāsukiḥ pannageśvaraḥ
prādān mām amaraprakhya tava pitre mahātmane prāg evānāgate kāle tatra tvaṃ mayy ajāyathāḥ |
15 | ayaṃ sa kālaḥ saṃprāpto bhayān nas trātum arhasi
bhrātaraṃ caiva me tasmāt trātum arhasi pāvakāt |
16 | amoghaṃ naḥ kṛtaṃ tat syād yad ahaṃ tava dhīmate
pitre dattā vimokṣārthaṃ kathaṃ vā putra manyase |
17 | sūta uvāca |
17 | evam uktas tathety uktvā so 'stīko mātaraṃ tadā
abravīd duḥkhasaṃtaptaṃ vāsukiṃ jīvayann iva |
18 | ahaṃ tvāṃ mokṣayiṣyāmi vāsuke pannagottama
tasmāc chāpān mahāsattva satyam etad bravīmi te |
19 | bhava svasthamanā nāga na hi te vidyate bhayam
prayatiṣye tathā saumya yathā śreyo bhaviṣyati na me vāg anṛtaṃ prāha svaireṣv api kuto 'nyathā |
20 | taṃ vai nṛpavaraṃ gatvā dīkṣitaṃ janamejayam
vāgbhir maṅgalayuktābhis toṣayiṣye 'dya mātula yathā sa yajño nṛpater nirvartiṣyati sattama |
21 | sa saṃbhāvaya nāgendra mayi sarvaṃ mahāmate
na te mayi mano jātu mithyā bhavitum arhati |
22 | vāsukir uvāca |
22 | āstīka parighūrṇāmi hṛdayaṃ me vidīryate
diśaś ca na prajānāmi brahmadaṇḍanipīḍitaḥ |
23 | āstīka uvāca |
23 | na saṃtāpas tvayā kāryaḥ kathaṃ cit pannagottama
dīptād agneḥ samutpannaṃ nāśayiṣyāmi te bhayam |
24 | brahmadaṇḍaṃ mahāghoraṃ kālāgnisamatejasam
nāśayiṣyāmi mātra tvaṃ bhayaṃ kārṣīḥ kathaṃ cana |
25 | sūta uvāca |
25 | tataḥ sa vāsuker ghoram apanīya manojvaram
ādhāya cātmano 'ṅgeṣu jagāma tvarito bhṛśam |
26 | janamejayasya taṃ yajñaṃ sarvaiḥ samuditaṃ guṇaiḥ
mokṣāya bhujagendrāṇām āstīko dvijasattamaḥ |
27 | sa gatvāpaśyad āstīko yajñāyatanam uttamam
vṛtaṃ sadasyair bahubhiḥ sūryavahnisamaprabhaiḥ |
28 | sa tatra vārito dvāḥsthaiḥ praviśan dvijasattamaḥ
abhituṣṭāva taṃ yajñaṃ praveśārthī dvijottamaḥ |