Book 1 Chapter 32 | |
1 | śaunaka uvāca |
1 | jātā vai bhujagās tāta vīryavanto durāsadāḥ
śāpaṃ taṃ tv atha vijñāya kṛtavanto nu kiṃ param |
2 | sūta uvāca |
2 | teṣāṃ tu bhagavāñ śeṣas tyaktvā kadrūṃ mahāyaśāḥ
tapo vipulam ātasthe vāyubhakṣo yatavrataḥ |
3 | gandhamādanam āsādya badaryāṃ ca taporataḥ
gokarṇe puṣkarāraṇye tathā himavatas taṭe |
4 | teṣu teṣu ca puṇyeṣu tīrtheṣv āyataneṣu ca
ekāntaśīlī niyataḥ satataṃ vijitendriyaḥ |
5 | tapyamānaṃ tapo ghoraṃ taṃ dadarśa pitāmahaḥ
pariśuṣkamāṃsatvaksnāyuṃ jaṭācīradharaṃ prabhum |
6 | tam abravīt satyadhṛtiṃ tapyamānaṃ pitāmahaḥ
kim idaṃ kuruṣe śeṣa prajānāṃ svasti vai kuru |
7 | tvaṃ hi tīvreṇa tapasā prajās tāpayase 'nagha
brūhi kāmaṃ ca me śeṣa yat te hṛdi ciraṃ sthitam |
8 | śeṣa uvāca |
8 | sodaryā mama sarve hi bhrātaro mandacetasaḥ
saha tair notsahe vastuṃ tad bhavān anumanyatām |
9 | abhyasūyanti satataṃ parasparam amitravat
tato 'haṃ tapa ātiṣṭhe naitān paśyeyam ity uta |
10 | na marṣayanti satataṃ vinatāṃ sasutāṃ ca te
asmākaṃ cāparo bhrātā vainateyaḥ pitāmaha |
11 | taṃ ca dviṣanti te 'tyarthaṃ sa cāpi sumahābalaḥ
varapradānāt sa pituḥ kaśyapasya mahātmanaḥ |
12 | so 'haṃ tapaḥ samāsthāya mokṣyāmīdaṃ kalevaram
kathaṃ me pretyabhāve 'pi na taiḥ syāt saha saṃgamaḥ |
13 | brahmovāca |
13 | jānāmi śeṣa sarveṣāṃ bhrātṝṇāṃ te viceṣṭitam
mātuś cāpy aparādhād vai bhrātṝṇāṃ te mahad bhayam |
14 | kṛto 'tra parihāraś ca pūrvam eva bhujaṃgama
bhrātṝṇāṃ tava sarveṣāṃ na śokaṃ kartum arhasi |
15 | vṛṇīṣva ca varaṃ mattaḥ śeṣa yat te 'bhikāṅkṣitam
ditsāmi hi varaṃ te 'dya prītir me paramā tvayi |
16 | diṣṭyā ca buddhir dharme te niviṣṭā pannagottama
ato bhūyaś ca te buddhir dharme bhavatu susthirā |
17 | śeṣa uvāca |
17 | eṣa eva varo me 'dya kāṅkṣitaḥ prapitāmaha
dharme me ramatāṃ buddhiḥ śame tapasi ceśvara |
18 | brahmovāca |
18 | prīto 'smy anena te śeṣa damena praśamena ca
tvayā tv idaṃ vacaḥ kāryaṃ manniyogāt prajāhitam |
19 | imāṃ mahīṃ śailavanopapannāṃ; sasāgarāṃ sākarapattanāṃ ca
tvaṃ śeṣa samyak calitāṃ yathāvat; saṃgṛhya tiṣṭhasva yathācalā syāt |
20 | śeṣa uvāca |
20 | yathāha devo varadaḥ prajāpatir; mahīpatir bhūtapatir jagatpatiḥ
tathā mahīṃ dhārayitāsmi niścalāṃ; prayaccha tāṃ me śirasi prajāpate |
21 | brahmovāca |
21 | adho mahīṃ gaccha bhujaṃgamottama; svayaṃ tavaiṣā vivaraṃ pradāsyati
imāṃ dharāṃ dhārayatā tvayā hi me; mahat priyaṃ śeṣa kṛtaṃ bhaviṣyati |
22 | sūta uvāca |
22 | tatheti kṛtvā vivaraṃ praviśya sa; prabhur bhuvo bhujagavarāgrajaḥ sthitaḥ
bibharti devīṃ śirasā mahīm imāṃ; samudranemiṃ parigṛhya sarvataḥ |
23 | brahmovāca |
23 | śeṣo 'si nāgottama dharmadevo; mahīm imāṃ dhārayase yad ekaḥ
anantabhogaḥ parigṛhya sarvāṃ; yathāham evaṃ balabhid yathā vā |
24 | sūta uvāca |
24 | adho bhūmer vasaty evaṃ nāgo 'nantaḥ pratāpavān
dhārayan vasudhām ekaḥ śāsanād brahmaṇo vibhuḥ |
25 | suparṇaṃ ca sakhāyaṃ vai bhagavān amarottamaḥ
prādād anantāya tadā vainateyaṃ pitāmahaḥ |