Book 1 Chapter 14 | |
1 | śaunaka uvāca |
1 | saute kathaya tām etāṃ vistareṇa kathāṃ punaḥ
āstīkasya kaveḥ sādhoḥ śuśrūṣā paramā hi naḥ |
2 | madhuraṃ kathyate saumya ślakṣṇākṣarapadaṃ tvayā
prīyāmahe bhṛśaṃ tāta pitevedaṃ prabhāṣase |
3 | asmacchuśrūṣaṇe nityaṃ pitā hi niratas tava
ācaṣṭaitad yathākhyānaṃ pitā te tvaṃ tathā vada |
4 | sūta uvāca |
4 | āyuṣyam idam ākhyānam āstīkaṃ kathayāmi te
yathā śrutaṃ kathayataḥ sakāśād vai pitur mayā |
5 | purā devayuge brahman prajāpatisute śubhe
āstāṃ bhaginyau rūpeṇa samupete 'dbhute 'naghe |
6 | te bhārye kaśyapasyāstāṃ kadrūś ca vinatā ca ha
prādāt tābhyāṃ varaṃ prītaḥ prajāpatisamaḥ patiḥ kaśyapo dharmapatnībhyāṃ mudā paramayā yutaḥ |
7 | varātisargaṃ śrutvaiva kaśyapād uttamaṃ ca te
harṣād apratimāṃ prītiṃ prāpatuḥ sma varastriyau |
8 | vavre kadrūḥ sutān nāgān sahasraṃ tulyatejasaḥ
dvau putrau vinatā vavre kadrūputrādhikau bale ojasā tejasā caiva vikrameṇādhikau sutau |
9 | tasyai bhartā varaṃ prādād adhyardhaṃ putram īpsitam
evam astv iti taṃ cāha kaśyapaṃ vinatā tadā |
10 | kṛtakṛtyā tu vinatā labdhvā vīryādhikau sutau
kadrūś ca labdhvā putrāṇāṃ sahasraṃ tulyatejasām |
11 | dhāryau prayatnato garbhāv ity uktvā sa mahātapāḥ
te bhārye varasaṃhṛṣṭe kaśyapo vanam āviśat |
12 | kālena mahatā kadrūr aṇḍānāṃ daśatīr daśa
janayām āsa viprendra dve aṇḍe vinatā tadā |
13 | tayor aṇḍāni nidadhuḥ prahṛṣṭāḥ paricārikāḥ
sopasvedeṣu bhāṇḍeṣu pañca varṣaśatāni ca |
14 | tataḥ pañcaśate kāle kadrūputrā viniḥsṛtāḥ
aṇḍābhyāṃ vinatāyās tu mithunaṃ na vyadṛśyata |
15 | tataḥ putrārthiṇī devī vrīḍitā sā tapasvinī
aṇḍaṃ bibheda vinatā tatra putram adṛkṣata |
16 | pūrvārdhakāyasaṃpannam itareṇāprakāśatā
sa putro roṣasaṃpannaḥ śaśāpainām iti śrutiḥ |
17 | yo 'ham evaṃ kṛto mātas tvayā lobhaparītayā
śarīreṇāsamagro 'dya tasmād dāsī bhaviṣyasi |
18 | pañca varṣaśatāny asyā yayā vispardhase saha
eṣa ca tvāṃ suto mātar dāsyatvān mokṣayiṣyati |
19 | yady enam api mātas tvaṃ mām ivāṇḍavibhedanāt
na kariṣyasy adehaṃ vā vyaṅgaṃ vāpi tapasvinam |
20 | pratipālayitavyas te janmakālo 'sya dhīrayā
viśiṣṭabalam īpsantyā pañcavarṣaśatāt paraḥ |
21 | evaṃ śaptvā tataḥ putro vinatām antarikṣagaḥ
aruṇo dṛśyate brahman prabhātasamaye sadā |
22 | garuḍo 'pi yathākālaṃ jajñe pannagasūdanaḥ
sa jātamātro vinatāṃ parityajya kham āviśat |
23 | ādāsyann ātmano bhojyam annaṃ vihitam asya yat
vidhātrā bhṛguśārdūla kṣudhitasya bubhukṣataḥ |