Book 1 Chapter 11 | |
1 | ḍuṇḍubha uvāca |
1 | sakhā babhūva me pūrvaṃ khagamo nāma vai dvijaḥ
bhṛśaṃ saṃśitavāk tāta tapobalasamanvitaḥ |
2 | sa mayā krīḍatā bālye kṛtvā tārṇam athoragam
agnihotre prasaktaḥ san bhīṣitaḥ pramumoha vai |
3 | labdhvā ca sa punaḥ saṃjñāṃ mām uvāca tapodhanaḥ
nirdahann iva kopena satyavāk saṃśitavrataḥ |
4 | yathāvīryas tvayā sarpaḥ kṛto 'yaṃ madbibhīṣayā
tathāvīryo bhujaṃgas tvaṃ mama kopād bhaviṣyasi |
5 | tasyāhaṃ tapaso vīryaṃ jānamānas tapodhana
bhṛśam udvignahṛdayas tam avocaṃ vanaukasam |
6 | prayataḥ saṃbhramāc caiva prāñjaliḥ praṇataḥ sthitaḥ
sakheti hasatedaṃ te narmārthaṃ vai kṛtaṃ mayā |
7 | kṣantum arhasi me brahmañ śāpo 'yaṃ vinivartyatām
so 'tha mām abravīd dṛṣṭvā bhṛśam udvignacetasam |
8 | muhur uṣṇaṃ viniḥśvasya susaṃbhrāntas tapodhanaḥ
nānṛtaṃ vai mayā proktaṃ bhavitedaṃ kathaṃ cana |
9 | yat tu vakṣyāmi te vākyaṃ śṛṇu tan me dhṛtavrata
śrutvā ca hṛdi te vākyam idam astu tapodhana |
10 | utpatsyati rurur nāma pramater ātmajaḥ śuciḥ
taṃ dṛṣṭvā śāpamokṣas te bhavitā nacirād iva |
11 | sa tvaṃ rurur iti khyātaḥ pramater ātmajaḥ śuciḥ
svarūpaṃ pratilabhyāham adya vakṣyāmi te hitam |
12 | ahiṃsā paramo dharmaḥ sarvaprāṇabhṛtāṃ smṛtaḥ
tasmāt prāṇabhṛtaḥ sarvān na hiṃsyād brāhmaṇaḥ kva cit |
13 | brāhmaṇaḥ saumya eveha jāyateti parā śrutiḥ
vedavedāṅgavit tāta sarvabhūtābhayapradaḥ |
14 | ahiṃsā satyavacanaṃ kṣamā ceti viniścitam
brāhmaṇasya paro dharmo vedānāṃ dharaṇād api |
15 | kṣatriyasya tu yo dharmaḥ sa neheṣyati vai tava
daṇḍadhāraṇam ugratvaṃ prajānāṃ paripālanam |
16 | tad idaṃ kṣatriyasyāsīt karma vai śṛṇu me ruro
janamejayasya dharmātman sarpāṇāṃ hiṃsanaṃ purā |
17 | paritrāṇaṃ ca bhītānāṃ sarpāṇāṃ brāhmaṇād api
tapovīryabalopetād vedavedāṅgapāragāt āstīkād dvijamukhyād vai sarpasatre dvijottama |