Book 1 Chapter 8 | |
1 | sūta uvāca |
1 | sa cāpi cyavano brahman bhārgavo 'janayat sutam
sukanyāyāṃ mahātmānaṃ pramatiṃ dīptatejasam |
2 | pramatis tu ruruṃ nāma ghṛtācyāṃ samajījanat
ruruḥ pramadvarāyāṃ tu śunakaṃ samajījanat |
3 | tasya brahman ruroḥ sarvaṃ caritaṃ bhūritejasaḥ
vistareṇa pravakṣyāmi tac chṛṇu tvam aśeṣataḥ |
4 | ṛṣir āsīn mahān pūrvaṃ tapovidyāsamanvitaḥ
sthūlakeśa iti khyātaḥ sarvabhūtahite rataḥ |
5 | etasminn eva kāle tu menakāyāṃ prajajñivān
gandharvarājo viprarṣe viśvāvasur iti śrutaḥ |
6 | athāpsarā menakā sā taṃ garbhaṃ bhṛgunandana
utsasarja yathākālaṃ sthūlakeśāśramaṃ prati |
7 | utsṛjya caiva taṃ garbhaṃ nadyās tīre jagāma ha
kanyām amaragarbhābhāṃ jvalantīm iva ca śriyā |
8 | tāṃ dadarśa samutsṛṣṭāṃ nadītīre mahān ṛṣiḥ
sthūlakeśaḥ sa tejasvī vijane bandhuvarjitām |
9 | sa tāṃ dṛṣṭvā tadā kanyāṃ sthūlakeśo dvijottamaḥ
jagrāhātha muniśreṣṭhaḥ kṛpāviṣṭaḥ pupoṣa ca vavṛdhe sā varārohā tasyāśramapade śubhā |
10 | pramadābhyo varā sā tu sarvarūpaguṇānvitā
tataḥ pramadvarety asyā nāma cakre mahān ṛṣiḥ |
11 | tām āśramapade tasya rurur dṛṣṭvā pramadvarām
babhūva kila dharmātmā madanānugatātmavān |
12 | pitaraṃ sakhibhiḥ so 'tha vācayām āsa bhārgavaḥ
pramatiś cābhyayāc chrutvā sthūlakeśaṃ yaśasvinam |
13 | tataḥ prādāt pitā kanyāṃ rurave tāṃ pramadvarām
vivāhaṃ sthāpayitvāgre nakṣatre bhagadaivate |
14 | tataḥ katipayāhasya vivāhe samupasthite
sakhībhiḥ krīḍatī sārdhaṃ sā kanyā varavarṇinī |
15 | nāpaśyata prasuptaṃ vai bhujagaṃ tiryag āyatam
padā cainaṃ samākrāman mumūrṣuḥ kālacoditā |
16 | sa tasyāḥ saṃpramattāyāś coditaḥ kāladharmaṇā
viṣopaliptān daśanān bhṛśam aṅge nyapātayat |
17 | sā daṣṭā sahasā bhūmau patitā gatacetanā
vyasur aprekṣaṇīyāpi prekṣaṇīyatamākṛtiḥ |
18 | prasuptevābhavac cāpi bhuvi sarpaviṣārditā
bhūyo manoharatarā babhūva tanumadhyamā |
19 | dadarśa tāṃ pitā caiva te caivānye tapasvinaḥ
viceṣṭamānāṃ patitāṃ bhūtale padmavarcasam |
20 | tataḥ sarve dvijavarāḥ samājagmuḥ kṛpānvitāḥ
svastyātreyo mahājānuḥ kuśikaḥ śaṅkhamekhalaḥ |
21 | bhāradvājaḥ kauṇakutsa ārṣṭiṣeṇo 'tha gautamaḥ
pramatiḥ saha putreṇa tathānye vanavāsinaḥ |
22 | tāṃ te kanyāṃ vyasuṃ dṛṣṭvā bhujagasya viṣārditām
ruruduḥ kṛpayāviṣṭā rurus tv ārto bahir yayau |