Māgha: Śiśupālavadha

Māgha: Śiśupālavadha

śriyaḥ pati śrīmati śāsituṃ jagajjagannivāso vasudevasadmani /
vasan dadarśāvatarantamambarāddhiraṇyagarbhāṅgabhuvaṃ muniṃ hariḥ // MSpv_1.01 //

gataṃ tiraścīnamanūrusāradheḥ prasiddhamūrdhvajvalanaṃ havirbhujaḥ /
patatyadho dhāma visāri sarvataḥ kimedatityākulamīkṣitaṃ janaiḥ // MSpv_1.02 //

cayastaviṣāmityavadhāritaṃ purā tataḥ śarīrīti vibhāvitākṛtim /
vibhurvibhaktāvayavaṃ pumāniti kramādamuṃ nārada ityabodhi saḥ // MSpv_1.03 //

navānadho 'dho bṛhataḥ payodharān samūḍhakarpūraparāgapāṇḍuram /
kṣaṇaṃ kṣaṇotkṣiptagajendrakṛttinā sphuṭopamaṃ bhūtisitena śamghunā // MSpv_1.04 //

dadhānamambhoruhakesaradyutīrjaṭāḥ śaraccandra marīcirociṣam /
vipākastuṅgāstuhinasthalīruho dharādarendraṃ vratatītatīriva // MSpv_1.05 //

piśaṅgamauñjīyujamarjunacchaviṃ vasānameṇājinamañnadyuti /
suvarmasūtrākalitādharāmbarāṃ viḍambayantaṃ śitivāsasastanum // MSpv_1.06 //

vihaṅgarājāṅgaruhairivāyatairhiraṇmayorvīruhavallitatnubhiḥ /
kṛtopavītaṃ himaśubhramuccakairghanaṃ ghanānte taṭitāṃ gaṇairiva // MSpv_1.07 //

nisargacitrojvalasūkṣmapakṣmaṇā lasadbisacchedasitāṅgasaṅginā /
cakāsataṃ cārucamūrucarmaṇā kuthena nāgendramivendravāhanam // MSpv_1.08 //

ajasramāsphālitavallakīguṇakṣatojvalāṅguṣṭhanakhāṃśubhinnayā /
puraḥ pravālairiva pūritārdhayā vibhāntamacchasphaṭikākṣamālayā // MSpv_1.09 //

raṇadbhirāghaṭṭanayā nabhasvataḥ pṛthagvibhinnaśrutimaṇḍalaiḥ svaraiḥ /
sphuṭībhavadgrāmaviśeṣamūrcchanāmavekṣamāṇaṃ mahatīṃ muhurmuhuḥ // MSpv_1.10 //

nivartya so 'nuvrajataḥ kṛtānatīnatīndrayajñānanidhirnabhaḥ sadaḥ /
samāsadatsāditadaityasaṃpadaḥ padaṃ mahendralāyacāru cakriṇaḥ // MSpv_1.11 //

patatpataṅgapratimastaponidhiḥ puro 'sya yāvanna bhuvi vlīyata /
girestaḍitvāniva tāvaduccakairjavena pīṭhādutiṣṭhadacyutaḥ // MSpv_1.12 //

atha prayatnonnamitānatphaṇairdhṛte kathañcitphaṇināṃ gaṇairadhaḥ /
nyadhāyiṣātāmabhi devakīsutaṃ sutena dhātuścaraṇau bhuvastale // MSpv_1.13 //

tamarghyamarghyādikayādipuruṣaḥ saparyayā sādhu sa paryapūjayat /
gṛhānupaituṃ praṇayādabhīpsavo bhavanti nāpuṇyakṛtāṃ manīṣiṇaḥ // MSpv_1.14 //

na yāvadetāvudapaśyadutthitau janastuṣārāñjanaparvatāviva /
svahastadatte munimāsane muniściraṃstāvadabhinyavīviśat // MSpv_1.15 //

mahāmahānīlaśilārucaḥ puro niṣedivān kaṃsakṛṣaḥ sa viṣṭare /
śritodayādrerabhisāyamuccakairacūcuraccandramaso 'bhirāmatām // MSpv_1.16 //

vidhāya tasyāpacitiṃ praseduṣaḥ prakāmamaprīyata yajvanāṃ priyaḥ /
grahītumāryānparicaryayā muhurmahānubhāvā hi nitāntamarthinaḥ // MSpv_1.17 //

aśeṣatīrthopahṛtāḥ kamaṇḍalornidhāya pāṇāvṛṣīṇābhyudīritāḥ /
aghaughavidhvaṃsavidhau paṭīyasīrnatena mūrdnā hariragrahīdāpaḥ // MSpv_1.18 //

sa kāñcane yatra muneranujñayā navāmbudaśayāmavapurnyavikṣata /
jigāya jambūjanitaśriyaḥ śriyaṃ sumeruśṛṅgasya tadā tadāsanam // MSpv_1.19 //

sa taptākārtasvarabhāsvarāmbaraḥ kaṭhoradhārādhipalāñchanacchaviḥ /
vididyute bāḍavajātavedasaḥ śikhābhirāśliṣṭa ivāmbhasāṃ nidhiḥ // MSpv_1.20 //

rathāṅgapāṇeḥ paṭalena rociṣāmṛṣitviṣaḥ saṃvalitā virejire /
calatpalāśāntaragocarastarotuṣāramūrteriva naktamaṃśavaḥ // MSpv_1.21 //

praphullatāpicchanibhairabhīṣubhiḥ śubhaiśca saptacchadapāṃsupāṇḍubhiḥ /
parampareṇa cchuritāmalacchavī tadekavarṇāviva tau babhūvatuḥ // MSpv_1.22 //

yugāntakālamatisaṃhṛtātmano jaganti yasyāṃ savikāsamāsata /
tanau mamustatra na kaiṭabhadviṣastapodhanabhyāgamasaṃbhavā mudaḥ // MSpv_1.23 //

nidādhadhāmānamivādhidīdhitiṃ mudāvikāsaṃ munimabhyupeyuṣī /
vilocane bibhradadhiśritaśriṇī sa puṇḍarākākṣa iti sphuṭābhavat // MSpv_1.24 //

sitaṃsitimnā sutarāṃ munervapuḥ visāribhiḥ saudhamivātha lambhayan /
dvijāvalivyājaniśākarāṃśubhiḥ śucismitāṃ vācamavocadacyutaḥ // MSpv_1.25 //

haratyaghaṃ saṃprati hetureṣyataḥ śubhasya pūrvācaritai kṛtarṃ śubhai /
śarīrabhājāṃ bhavadīyadarśanaṃ vyanakti kālatritaye 'pi yogyatām // MSpv_1.26 //

jagatparyāptasahasrabhānunā na yanniyantuṃ samabhāvi bhānunā /
prasahya tejobhirasaṃkhyatāṃ gatair adastvayā nunnamanuttamaṃ tamaḥ // MSpv_1.27 //

kṛtaḥ prajākṣemakṛtā prajāsṛjā supātranikṣenirākulātmanā /
sadopayoge 'pi gurustvamakṣayo nidhiḥ śrutīnāṃ dhanasaṃpadāmiva // MSpv_1.28 //

vilokanenaiva tavāmunā mune kṛtaḥ kṛtārthosmi nibarhitāṃhasā /
tathāpiśuśrūṣurahaṃ garīyasīrgiro 'thavā śreyasi kena vā tṛpyate // MSpv_1.29 //

gataspṛho 'pyāgamanaprayojanaṃ vadeti vaktuṃ vyavasīyate yayā /
tanoti nastāmuditmagauravo gurustavaivāgama eva dhṛṣyatām // MSpv_1.30 //

itibruvantaṃ uvāca sa vratī na vācyamitthaṃ puruṣottama tvayā /
tvameva sākṣātkaraṇīya ityataḥ kimasti kāryaṃ guru yogināmapi // MSpv_1.31 //

udīrṇarāgapratirodhakaṃ janairabhīkṣṇamakṣuṇṇatayātidurgamam /
upeyuṣomokṣapathaṃ manasvinastvamagramūrtirnirapāyasaṃśrayā // MSpv_1.32 //

udāsitāraṃ nigrahītamānasairgṛhītamadhyātmadṛśā kathañcana /
bahirvikaraṃ prakṛteḥ pṛthagviduḥ purātanaṃ tvāṃ puruṣaṃ purāvidaḥ // MSpv_1.33 //

niveśayāmāsitha helayoddhṛtaṃ phaṇābhṛtāṃ chādanamekamokasaḥ /
jagataikasthapatistvamuccakairahīśvarastambhaśiraḥsubhūtalam // MSpv_1.34 //

ananyagurvāstava kena kevalaḥ purāṇamūrtemahimāvagamyate /
manuṣyajanmāpi surāsurānguṇairbhavānbhavacchedakarai karotyadhaḥ // MSpv_1.35 //

laghūkariṣyannatibhārabhaṅgurāmamūṃ kila tvaṃ tridivādavātaraḥ /
udūḍhalokatritayena sāṃprataṃ gururdharitrī kriyatetarāṃ tvayā // MSpv_1.36 //

nijojasojjāsayituṃ jagadrahāmupajihīthā na mahītale yadi /
samāhitairapyanirūpitastataḥ padaṃ dṛśaḥ syāḥ katham īśa mādṛśām // MSpv_1.37 //

upaplutaṃ pātumado madoddhataistvameva viśvaṃbhara viśvamīśiṣe /
ṛte raveḥ kṣālayituṃ kṣameta kaḥ kṣapātamaskāṇḍamalīmasaṃ tamaḥ // MSpv_1.38 //

karoti kaṃsādimahībhṛtāṃ vadhājjano mṛgāṇāmiva yattava stavam /
hare hiraṇyākṣapuraḥsarāsuradvipadviṣaḥ pratyuta sā tiraskriyā // MSpv_1.39 //

pravṛtta eva svayamujjhiśramaḥ krameṇa peṣṭuṃ bhuvanadvaṣāmasi /
tathāpi vācālatayā yunakti māṃ mithastvadābhāṣaṇalolupaṃ manaḥ // MSpv_1.40 //

tadindrasaṃdiṣṭamupendra yadvacaḥ kṣaṇaṃ mayā viśvajanīnamucyate /
samastakāryeṣu gatena dhuryatāmahidviṣastadbhavatā niśamyatām // MSpv_1.41 //

abhūdabhūmi pratipakṣajanmanāṃ bhiyāṃ tanūjaspanadyutirditeḥ /
yamindraśabdārthaniṣūdanaṃ harerharaṇyapūrvaṃ kaśipuṃ pracakṣate // MSpv_1.42 //

samatsareṇāsura ityupeyuṣā cirāya nāmnaḥ prathamābhidheyatāṃ /
bhayasyapūrvāvatarastarasvinā manastu yena dyusadāṃ nyadhīyata // MSpv_1.43 //

diśāmadhīśāṃścaturo yataḥ surānapāsya taṃ rāgāhṛtāḥ siṣevire /
avāpurārabhya tataścalā iti pravādamuccairayaśaskaraṃ śriyaḥ // MSpv_1.44 //

purāṇi durgāṇi niśātamāyudhaṃ balāni śūrāṇi ghanāścakañcukāḥ /
svarūpaśobhaikaphalāni nākināṃ gaṇairyamāśaṅkya tadādi cakrire // MSpv_1.45 //

sa saṃcariṣṇu bhuvanāntareṣu yāṃ yadṛcchayāśiśriyādāśrayaḥ śriyaḥ /
akāri tasyai mukuṭopalaskhalatkaraistrisandhyaṃ tridaśairdiśe namaḥ // MSpv_1.46 //

saṭācchaṭabhinnaghanena bibhratā nṛsiṃha saiṃhīmatanuṃ tanuṃ tvayā /
sa mugdhakāntāstanasaṅgabhaṅgurairurovidāraṃ praticaskire nakhaiḥ // MSpv_1.47 //

vinodamicchannatha darpajanmano raṇena kaṇḍvāstridaśai samaṃ punaḥ /
sa rāvaṇo nāma nikāmabhīṣaṇaṃ babhūva rakṣaḥ kṣatarakṣaṇaṃ divaḥ // MSpv_1.48 //

prabhurbubhūṣurbhuvanatrayasya yaḥ śiro 'tirāgāddaśamaṃ cikartiṣuḥ /
atarkayadvighnamiveṣṭasādhasaḥ prasādamicchāsaddṛśaṃ pinākinaḥ // MSpv_1.49 //

samutkṣipanyaḥ pṛthivībhṛtāṃ varaṃ varapradānasya cakāra śūlinaḥ /
trasattuṣārādrisutāsasaṃbhramasvayaṅgrahāśleṣasukhena niṣkrayam // MSpv_1.50 //

purīmavaskanda lunīhi nandanaṃ muṣāṇa ratnāni harāmarāṅganāḥ /
vigṛhya cakre namucidviṣā balī ya itthamasvāsthyamahardivaṃ divaḥ // MSpv_1.51 //

salīlayātāni na bharturabhramorna citramuccaiśravasaḥ padakramam /
anudrutaḥ saṃyati yena kevalaṃ balasya śatruḥ praśaśaṃsa śīghratām // MSpv_1.52 //

aśuknuvan soḍhumadhīralocanaḥ sahasraraśmeriva yasya darśanam /
praviśya hemādriguhāgṛhāntaraṃ nināya bibhyaddivasāni kauśikaḥ // MSpv_1.53 //

bṛhacchalāniṣṭhurakaṇṭhaghaṭṭanāvikīrṇalolāgnikaṇaṃ suradviṣaḥ /
jagatprabhoraprasihiṣṇu vaiṣṇavaṃ na cakramasyākramatādhikandharaṃ // MSpv_1.54 //

bibhinnaśaṅkhaḥ kaluṣībhavanmuhurmadena dantīva manuṣyadharmaṇaḥ /
nirastaghāṃbhīryamapāstapuṣpakaṃ prakampayāmāsa na mānasaṃ na saḥ // MSpv_1.55 //

raṇeṣu tasya prahitāḥ pracetasā saroṣahuṅkāraparāṅmukhīkṛtāḥ /
praharturevoragarājarajjavo javena kaṇṭhaṃ sabhayāḥ prapedire // MSpv_1.56 //

parebharturmahiṣo 'munā dhanurvidhātumutkhātaviṣāṇamaṇḍalaḥ /
hṛte 'pibhāre mahatastrapābharāduvāha duḥkhena bhṛśānṛtaṃ śiraḥ // MSpv_1.57 //

sṛpaśansaśaṅkaḥ samaye śucāvapi sthitaḥ karāgrairasamagrapātibhiḥ /
aghagharmodakabindumauktikairalañcakārāsya vadhūrahaskaraḥ // MSpv_1.58 //

kalāsamagreṇagṛhānamuñcatā manasvinīrutkayituṃ paṭīyasā /
visāsinastasya vitanvatāratiṃ na narmasācivyamakārinendunā // MSpv_1.59 //

vidagdhalīlocitadantapatrikāvidhitsayā nūnamanena māninā /
na jātu vaināyakamekamuddhṛtaṃ viṣāṇamadyāpi punaḥ prarohati // MSpv_1.60 //

niśāntanārīparidhānadhūnanasphuṭāgasāpyūruṣu lolacakṣuṣaḥ /
priyeṇa tasyānaparādhabādhitāḥ prakampanenānucakampire surāḥ // MSpv_1.61 //

tiraskṛtastasya janābhibhāvinā muhurmahimnā mahasāṃ mahīyasāṃ /
babhāra bāṣpairdvaguṇīkṛtaṃ tanutanūnapāddhūmamavitānamādhijaiḥ // MSpv_1.62 //

parasyamarmavidhamujjhatāṃ nijaṃ dvijihvatādoṣamajihmagāmibhiḥ /
tamiddhamārādhayituṃ sakarṇakaiḥ kulairna bheje phaṇināṃ bhujaṅgatā // MSpv_1.63 //

tadīyamātaṅgaghaṭāvighaṭṭitaiḥ kaṭasthalaproṣitadānavāribhiḥ /
gṛhītadikkairapunarnivartibhiścirāya yāthārthyamalambi diggajaiḥ // MSpv_1.64 //

abhīkṣṇamuṣṇairapi tasya soṣmaṇaḥ surendravandīśvasitānilairyathā /
sacandanāmbhaḥkaṇakomalaistathā vapurjalārdrāpavanairna nirvabau // MSpv_1.65 //

tapena varṣāḥ śaradā himāgamo vasantalakṣmyā śiśiraḥ sametya ca /
prasūnakḷptiṃ dadhataḥ sadartavaḥ purosya vāstavyakuṭumbitāṃ yayau // MSpv_1.66 //

amānavaṃ jātamajaṃ kule manoḥ prabhāvinaṃ bhāvinnamantamātmanaḥ /
mumoca jānannapi jānakīṃ na yaḥ sadabhimānaikadhanā hi māninaḥ // MSpv_1.67 //

smaratyado dāśarathirbhavānamuṃ vanāntādvanitāpahāriṇam /
payodhimābaddhacalajjalābilaṃ vilaṅghyalaṅgāṃ nikaṣā haniṣyati // MSpv_1.68 //

atopapattiṃ chalanāparo 'parāmavāpya śailūṣa ivaiṣa bhūmikāṃ /
tirohitātmā śiśupālasaṃjñayā pratīyate saṃprati sāpyasaḥ paraiḥ // MSpv_1.69 //

sa bāla āsīdvapuṣā caturbhujo mukhena pūrṇendunibhastrilocanaḥ /
yuvākarākrāntamahībhṛduccakairasaṃśayaṃ saṃprati tejasā raviḥ // MSpv_1.70 //

svayaṃ vidhātā suradaityarakṣasāmanugrahāvagrahayoryadṛcchayā /
daśānanādīnabhirāddhadaivatāvitīrṇavīryātiśayān hasatyasau // MSpv_1.71 //

balāvalepādadhunāpipūrvavaprabāddhyate tena jagajjigīṣuṇā /
satīva yoṣitprakṛtiḥ suniścalā pumāṃsaṃmabyeti bhavāntareṣvapi // MSpv_1.72 //

tadenamullaṅghitaśāsanaṃ vidhervidhehi kīnāśaniketanātithim /
śubhetarācāravipaktrimāpado vipādanīyā hi satāmasādhavaḥ // MSpv_1.73 //

hṛdayamavirodhodayadadūḍhadraḍhima dadhātu punaḥ purandarasya /
ghanapulakapulomajākucāgradrutaparirambhanipīḍanakṣamatvam // MSpv_1.74 //

omityuktavato 'tha śāṅgiṇā iti vyāhṛtya vācaṃ nabhastasminnutpatite puraḥ suramunāvindoḥ śriyaṃ bibhrati /
śatruṇāmaniśa vināśapiśunaḥ kruddhasya caidyaṃ prati vyomni bhrakuṭicchalena vadane ketuśacakārāspadam // MSpv_1.75 //

yiyakṣamāṇenāhūtaḥ pārthenātha dviṣanmuram /
abhicaidyaṃ pratiṣṭhāsurāsītkāryadvayākulaḥ // MSpv_2.1 //

sārthamudhdhavasīribhyāmathāsāvasadatsadaḥ /
gurukāvyānugāṃ bibhraccāndrīmabhinabhaḥ śriyam // MSpv_2.2 //

jājvalyamānā jagataḥ śāntaye samupeyuṣī /
vyadyotiṣṭasabhāvedyāmasau naraśikhitrayī // MSpv_2.3 //

ratnastambheṣu saṃkrāntapratimāste cakāśire /
ekākino 'pi paritaḥ pauruṣeyavṛtā iva // MSpv_2.4 //

adhyāsāmāsuruttuṅgahemapīṭhāni yānyamī /
tairūhe keśārikrāntatrikūṭaśikhiropamā // MSpv_2.5 //

gurudvayāya guruṇorubhayoratha kāryayoḥ /
harivipratiṣedhaṃ tamamācacakṣe vicakṣaṇaḥ // MSpv_2.6 //

dyotitāntaḥsabhaiḥ kundakuḍmalāgradataḥ smitaiḥ /
snapitevābhavattasya śuddhavarṇā sarasvatī // MSpv_2.7 //

bhavadgirāmavasarapradānāya vacāṃsi naḥ /
pūrvaraṅgaḥ prasaṅgāya nāṭakīyasya vastunaḥ // MSpv_2.8 //

karadīkṛtabhūpālo bhrātṛbhirjitvarairdiśām /
vināpyasmadalaṃbhūṣṇurijyāyai tapasaḥ sutaḥ // MSpv_2.9 //

uttiṣṭhamānastu paro nopekṣyaḥ patyamicchatā /
samau hi śiṣṭairāmnātau vartsyantāvāmayaḥ sa ca // MSpv_2.10 //

na dūye sātvatīsūnuryanmahyamaparādhyati /
yattu dahyante lokamado duḥkhākarotimām // MSpv_2.11 //

mama tāvanmatamidaṃ śrūyatāmaṅga vāmapi /
jñātasāro 'pi khalvekaḥ saṃdigdhe kāryavastuni // MSpv_2.12 //

yāvadarthapadāṃ vācamevamādāya mādhavaḥ /
virarāma mahīyāṃsaḥ prakṛtyā mitabhāṣiṇaḥ // MSpv_2.13 //

tataḥ sapatnāpanayasmaraṇānuśayasphurā /
oṣṭhena rāmo rāmoṣṭhabimbacumbanacuñcunā // MSpv_2.14 //

vivakṣitāmarthavidastatkṣaṇapratisaṃhṛtāṃ /
prāpayanpavanavyādhergiramuttarapakṣatām // MSpv_2.15 //

ghūrṇayanmadirāsvādamadapāṭalitadyutī /
revatīvadanocchiṣṭaparipūtapuṭe dṛśau // MSpv_2.16 //

āśleṣalolupavadhūstanakārkaśyasākṣiṇīṃ /
mlāpayannabhimānoṣṇairvanamālāṃ mukhānilaiḥ // MSpv_2.17 //

dadhatsaṃndhyāruṇavyomasphurattārānukāriṇīḥ /
dvaṣadveṣoparaktāṅgasaṅginīḥ svedavipruṣaḥ // MSpv_2.18 //

prollasatkuṇaḍalaprotapadmarāgadalatviṣā /
kṛṣṇottarāsaṅgarucaṃ vidadhaccautapallavīm // MSpv_2.19 //

kakudmikanyāvaktrāntarvāsalabdhādhivāsayā /
mukhamodaṃ madirayā kṛtānuvyādhamudvaman // MSpv_2.20 //

jagādavadanachadmapadmaparyantapātinaḥ /
nayanmadhulihaḥ śvaityamudagradaśanāṃśubhiḥ // MSpv_2.21 //

yadvāsudevenādīnamanādīnavamīritam /
vacasastasya sapadi kriyā kevalamuttaram // MSpv_2.22 //

naitallaghvapi bhūyasyā vaco vācātiśayyate /
indhanaughadhagapyagnitviṣā nātyeti pūṣaṇam // MSpv_2.23 //

saṃkṣiptasyāpyato 'syaiva vākyasyārthagarīyasaḥ /
suvistaratarā vāco bhūṣyabhūtā bhavantu mo // MSpv_2.24 //

virodhivacaso mūkānvagīśānapi kurvate /
jaḍānapyanulomārthānpravācaḥ kṛtināṃ giraḥ // MSpv_2.25 //

ṣaḍguṇāḥ śaktayastisraḥ siddhayodayāstrayaḥ /
grandhānadhītya vyākartumiti durmedhaso 'pyalam // MSpv_2.26 //

anirloḍitakāryasya vāgjālaṃ vāgmino vṛthā /
nimittādaparāddheṣordhānuṣkasyeva valgitam // MSpv_2.27 //

sarvakāryaśarīreṣu muktvāṅgaskandapañcakam /
saugatānāmivātmānyo nāsti mantro mahībhṛtām // MSpv_2.28 //

mantro yodha ivādhīraḥ sarvāṅgaiḥ saṃvṛtairapi /
ciraṃ na sthātuṃ parebhyo bhedaśaṅkayā // MSpv_2.29 //

ātmodayaḥ parajyānirdvayaṃ nītiritīyati /
tadūrīkṛtya kṛtibhirvācaspatyaṃ pratāyate // MSpv_2.30 //

tṛptiyogaḥ pareṇāpimahimnā na mahātmanām /
pūrṇaścandrodayākāṅkṣī dṛṣṭānato 'tra mahārṇavaḥ // MSpv_2.31 //

saṃpadāsusthiraṃmanyo bhavati svalpayāpi yaḥ /
kṛtakṛtyo vidhirmanye na vardhayanti tasya tām // MSpv_2.32 //

śamūlaghātamaghnantaḥ parānnodyanti māninaḥ /
pradhvaṃsitāndhatamasastatrodāharaṇaṃ raviḥ // MSpv_2.33 //

vipakṣamamakhilīkṛtya pratiṣṭhā khalu durlabhā /
anītvā paṅkatāṃ dhūlimudakaṃ nāvatiṣṭhate // MSpv_2.34 //

dhriyateyāvadeko 'pi ripustāvatkutaḥ sukham /
puraḥ klaśnāti somaṃ hi saiṃhikeyo 'suradruhām // MSpv_2.35 //

sakhāgarīyān śatruśchakṛtrimastau hi kāryataḥ /
syātāmamitrau mitreca sahajaprakṛtāvapi // MSpv_2.36 //

upakartrariṇā saṃdhirna mitreṇāpakāriṇā /
upakārāpakārau hi lakṣyaṃ lakṣamametayoḥ // MSpv_2.37 //

tvayāviprakṛtaścaidyo rukmiṇīṃ haratāhare /
baddhamūlasyamūlaṃ hi mahadvairataroḥ striyaḥ // MSpv_2.38 //

tvayi bhaumaṃ gate jetumarautsītsa purīmimām /
proṣitāryamaṇaṃ merorandhakārastaṭīmiva // MSpv_2.39 //

ālāpyālamidaṃ babhroyatsa dārānapāharat /
kathāpi khalu pāpānāmalamaśreyase yataḥ // MSpv_2.40 //

virāddha evaṃ bhamatā virāddhā bahudhā ca naḥ /
nirvatyate 'riḥ kriyayā sa śrutaśravasaḥ sutaḥ // MSpv_2.41 //

vidhāyavairaṃ sāmarṣenare 'rau yaḥ udāsate /
prakṣipyodarciṣaṃ kakṣe śerate te 'bhimārutam // MSpv_2.42 //

manāganabhyavṛtyā vā kāmaṃ kṣāmyatatu yaḥ kṣamī /
krayāsamabhihāreṇa virādyantaṃ kṣameta kaḥ // MSpv_2.43 //

anyadā bhūṣaṇaṃ puṃsaḥ kṣamā lajjeva yoṣitaḥ /
parākramaḥ paribhave vaiyātyaṃ surateṣviva // MSpv_2.44 //

mājīvanyaḥ parāvajñādukhadagdho 'pi jīvati /
tasyājananirevāstu jananīkleśakāriṇaḥ // MSpv_2.45 //

padāhataṃ yadutthāya mūrdhānamadhirohati /
svasthādevavapamāne 'pi dehinastadvaraṃ rajaḥ // MSpv_2.46 //

asaṃpādayataḥ kañcidarthaṃ jātikriyāguṇaiḥ /
yadṛcchaśabdavatpuṃsaḥ saṃjñāyai janma kevalam // MSpv_2.47 //

tuṅgatvamitarā nādrau nedaṃ sindhāvāgādhatā /
alaṅghanīyatāheturubhayaṃ tanmanasvini // MSpv_2.48 //

tulye 'parādhe svarbhānurbhānumantaṃ cireṇa yat /
himāṃśumāśu grasate tanmradimnaḥ sphuṭaṃ phalam // MSpv_2.49 //

svayaṃ praṇate 'lpe 'pi paravāyāvupeyuṣī /
nidarśanamasārāṇāṃ laghurbahutṛṇaṃ naraḥ // MSpv_2.50 //

tejasvimadhye tejasvī davīyānapi gaṇyate /
pañcama pañcapasastapano jātavedasām // MSpv_2.51 //

akṛtvā helayā pādamuccairmūrdhasu vidvaṣām /
kathaṅkāramanālambā kīrtidyāmadhirohati // MSpv_2.52 //

aṅgādhiropitaścandramā mṛgalāñchanaḥ /
keśarī niṣṭhurākṣiptamṛgayūtho mṛgādhipaḥ // MSpv_2.53 //

caturthopāyasādhyetu ripau sāntvamapakriyā /
svedyamāmajvaraṃ prājñaḥ ko 'mbhasā pariṣiñcati // MSpv_2.54 //

sāmavādāḥ sakopasya tasya pratyuta dīpakāḥ /
prataptasyeva sahasā sarpiṣastoyabindavaḥ // MSpv_2.55 //

guṇānāmāyathātathyādarthaṃ viplāvayanti ye /
amātyavyañjanārājñāṃ dūṣyāste śatrusaṃjñitāḥ // MSpv_2.56 //

svaśaktyupacaye kecitparasya vyasane 'pare /
yānamāhustadāsīnaṃ tvāmutthāpayati dvayam // MSpv_2.57 //

lilaṅghayiṣato lokānalaṅghyānalaghīyasaḥ /
yādavāmbhonidhīnrundhe veleva bhavataḥ kṣamā // MSpv_2.58 //

vijayasvayi senāyāḥ sākṣimātre 'pādiśyatām /
phalabhāji samīkṣyokte buddherbhoga ivātmani // MSpv_2.59 //

hṛtehiḍimbaripuṇā rājñi dvaimāture yudhi /
cirasya mittravyasani sudamo damaghoṣajaḥ // MSpv_2.60 //

nītirāpadi yadgamyaḥ parastanmānino hriye /
vidhurvidhuntasyeva pūrṇastasyotsavāya saḥ // MSpv_2.61 //

anyaducchṛṅghalaṃ satvamanyatchchāstraniyantritaṃ /
sāmānādhikaraṇyaṃ hi tejastamirayoḥ kutaḥ // MSpv_2.62 //

indraprasthagamastāvatkāri mā santu cedayaḥ /
āsmākadantisānnidhyādvāmanībhūtabhūruhaḥ // MSpv_2.63 //

niruddhavīvadhāsāraprasārā gā iva vrajam /
uparundhantu dāśārhāḥ purīṃ māhiṣmatīṃ dviṣaḥ // MSpv_2.64 //

yajatāṃ pāṇḍavaḥ svargamavatvindraspasvinaḥ /
vayaṃ hanāma dviṣataḥ sarvaḥ svārthaṃ samīhate // MSpv_2.65 //

prāpyatāṃ vidyutāṃ saṃpadsaṃparkādarkarociṣām /
śastraidviṣacchiraśchedaprocchalacchoṇitokṣitaiḥ // MSpv_2.66 //

itisaṃrambhiṇo vāṇīrbalasyālekhyadevatāḥ /
sabhābhittipratidhvanairbhayādanvavadanniva // MSpv_2.67 //

niśamya tāḥ śeṣagavīramabhidhātumadhokṣajaḥ /
śiṣyāya bṛhatāṃ pratyuḥ prastāvamadiśaddṛśā // MSpv_2.68 //

bhāratīmāhitabharāmathānuddhatamuddhavaḥ /
tathyāmutathyānujavajjagādāgre gadāgrajam // MSpv_2.69 //

saṃpratyasāṃprataṃ vaktumukte musalapāṇinā /
nirdhāriter'the lekhenakhalūktvā khaluvācikam // MSpv_2.70 //

tathāpi yanmayyapi te gururityasti gauravam /
tatprayojakakartṛtvamupaiti mama jalpataḥ // MSpv_2.71 //

varṇai katipayaireva grathitasya svarairiva /
anantā vāṅmayasyāho geyasyeva vicitratā // MSpv_2.72 //

bahvapi svecchayā kāmaṃ prakīrṇamabhidhīyate /
anujjhitarthasaṃbandhaḥ prabandho durudāharaḥ // MSpv_2.73 //

mradīyasīmapi ghanāmanalpaguṇakalpitām /
prasārayanti kuśalāścitrāṃ vācaṃ paṭīmiva // MSpv_2.74 //

viśeṣaviduṣaḥ śāstraṃ yattavodgrāhyate puraḥ /
hetuḥ paricayasthairye vakturguṇanikaiva sā // MSpv_2.75 //

pajñotsāhavataḥ svāmī yatetādhātumātmani /
tau hi mūlamudeṣyantyā jigīṣorātmasaṃpadaḥ // MSpv_2.76 //

sopadhānāṃ dhiyaṃ dhīrāḥ stheyasīṃ khaṭvayanti ye /
tatrāniśaṃ niṣamṇṇāste jānate jātu na śramaṃm // MSpv_2.77 //

spṛśanti śaravattīkṣṇastokamantarviśanti ca /
bahuspṛśāpi sthūlena sthīyate bahiraśmavat // MSpv_2.78 //

ārabhante 'lpamevājñāḥ kāmaṃ vyagrā bhavanti ca /
mahārambhāḥ kṛtadhiyastiṣṭhanti ca nirākulāḥ // MSpv_2.79 //

upāyamasthitasyāpi naśyantyarthāḥ pramādyataḥ /
hanti nopaśayastho 'pi śayālurmṛgayurmṛgān // MSpv_2.80 //

udetumatyajannīhāṃ rājasu dvadaśasvapi /
jigīṣureko dinakṛdādityeṣviva kalpate // MSpv_2.81 //

buddhiśastraḥ prakṛtyaṅgo ghanasaṃvṛtikañcukaḥ /
cārekṣaṇo dūtamukhaḥ papuruṣaḥ ko 'pi pārthivaḥ // MSpv_2.82 //

tejaḥ kṣamā vā naikāntaṃ kālajñasya mahīpateḥ /
naikamojaḥ prasādo vā rasabhāvavidaḥ kaveḥ // MSpv_2.83 //

kṛtāpacāro 'pi parairanāviṣkṛtavikriyaḥ /
asādhyaḥ kurute vā rasabhāvavidaḥ kaveḥ // MSpv_2.84 //

mṛduvyavahitaṃ tejo bhoktamarthānprakalpate /
pradīpaḥ snehamādatte daśayābhyantarasthayā // MSpv_2.85 //

nālambate naiṣṭhikatāṃ na niṣīdati pauruṣe /
śabdārthau satkaviriva dvayaṃ vidvānapekṣate // MSpv_2.86 //

sthāyinor'the pravartante bhāvāḥ saṃcāriṇo yathā /
rasasyaikasya bhūyāṃsastathā neturmahībhṛtaḥ // MSpv_2.87 //

tantravāpavidā yogairmaṇḍalānyadhiṣṭhitā /
sunigrahānarendreṇa phaṇīndrā iva śatravaḥ // MSpv_2.88 //

karapraceyāmuttuṅgaḥ prabhuśaktiṃ pratīyasīm /
prajñābalabṛhanmūlaḥ phalatyutsāhapādapaḥ // MSpv_2.89 //

alpatvātprabalatvādvaṃśasyevetare svarāḥ /
vijīgīṣonṛpatayaḥ prayānti parivāratāṃ // MSpv_2.90 //

apyanārabhamāṇasya vibhorutpāditāḥ paraiḥ /
vrajanti guṇatāmarthāḥ śabdā iva vihāyasaḥ // MSpv_2.91 //

yātavyapārṣṇigrāhādimālāyāmadhikadyutiḥ /
ekārthatantuprotāyāṃ nāyako nāyakāyate // MSpv_2.92 //

ṣāḍguṇyamupayuñjīta śaktyapekṣo rasāyanaṃ /
bhavantyasyevamaṅgāni sthāsnūni balavanti ca // MSpv_2.93 //

sthāne śamavatāṃ śaktyā vyāyāme vṛddhiraṅgināṃ /
ayathābalamārambho nidānaṃ kṣayasaṃpadaḥ // MSpv_2.94 //

tadīśitāraṃ cedināṃ bhavāṃstamavamaṃsta mā /
nihantyarīnekapade ya udāttaḥ svarāniva // MSpv_2.95 //

mā vedi yadasāveko jetavyaścedirāḍiti /
rājayakṣmeva rogāṇāṃ samūha sa mahībhṛtāṃ // MSpv_2.96 //

saṃpāditaphalastena sapakṣaḥ parabhedanaḥ /
kārmukeṇevaguṇinā bāṇaḥ saṃdhānameṣyati // MSpv_2.97 //

ye cānye kālayavanaśālvarukmidrumādayaḥ / tamaḥsvabhāvaste/pyenaṃ pradoṣamanuyāyinaḥ // MSpv_2.98 //

upajāpaḥ kṛtastena tānākopavatastvayi /
āśu dīpayitālpo 'pi sāgnīnedhānivānilaḥ // MSpv_2.99 //

bṛhatsahāyaḥ kāryāntaṃ kṣodīyānapi gacchati /
saṃbhūyāmbhodhimabhyeti mahānadyā nagāpagā // MSpv_2.100 //

tasya mitrāṇyamitrāste ye ca ye cobhaye nṛpāḥ /
abiyuktaṃ tvayainaṃ te gantārastvāmataḥ pare // MSpv_2.101 //

makhavighnāya sakalamitthamityutthāpya rājakam /
hanta jātamajātāreḥ prathamena tvayāriṇā // MSpv_2.102 //

saṃbhāvya tvāmatibharakṣamaskandhaṃ sabāndhavaḥ /
sahāyamadhvaradhurāṃ dharmarājo vivakṣate // MSpv_2.103 //

mahātmano 'nugṛhṇanti bhajamānānripūnapi /
sapantīḥ prāpayantyabdhiṃ sindhavo naganimnagā // MSpv_2.104 //

cirādapi balātkāro balinaḥ siddhaye 'riṣu /
chandānuvṛttiduḥḥsādhyāḥ suhṛdo vimanīkṛtāḥ // MSpv_2.105 //

manyase 'rivadhaḥ śreyānprītaye nākināmiti /
puroḍāśabhujāmiṣṭamiṣṭaṃ kartumalantarāṃ // MSpv_2.106 //

amṛtaṃ nāma yatsanto mantrajihveṣu juhvati /
śobhaiva mandarakṣubdhakṣubhitāmbhodhivarṇanā // MSpv_2.107 //

sahiṣye śatamāgāṃsi sūnosta iti yatvayā /
pratīkṣyantatpratīkṣyāyai pitṛṣvasre pratiśrutam // MSpv_2.108 //

tīkṣṇā nāruntudā buddhiḥ karma śāntaṃ pratāpavat /
nopatāpi manaḥ soṣamavāgekā vāgminaḥ sataḥ // MSpv_2.109 //

svayaṅkṛtaprasādasya tasyāhno bhānumāniva /
samayāvadhimaprāpyaya nāntāyālaṃ bhavānapi // MSpv_2.110 //

kṛtvā kṛtyavidastīrtheṣvantaḥ praṇidhayaḥ padam /
vidāṃ kurvantu mahatastalaṃ vidviṣambhasaḥ // MSpv_2.111 //

anutsūtrapadanyāsā sadvṛtti sannibandhanā /
śabdavidyeva no bhāti rājanītiraspaśā // MSpv_2.112 //

ajñātadoṣairdeṣajñairuddūṣyobhayavetanaiḥ /
bhedyāḥ śatrorabhivyaktaśāsanaiḥ sāmavāyikāḥ // MSpv_2.113 //

upeyivāṃsi kartāraḥ purīmājātaśatravīm /
rājanyakānyupāyajñairekārthāni caraistava // MSpv_2.114 //

saviśeṣaṃ sute pāṇḍorbhaktiṃ bhavati tanvati /
vairāyitārastaralāḥ svayaṃ matsariṇastarale // MSpv_2.115 //

ya ihātmavido vipakṣamadhye saha saṃvṛddhiyujo 'pi bhūbhujaḥ syuḥ /
balipuṣṭakulādivānyapuṣṭaiḥ pṛthagasmādacireṇa bhāvitā taiḥ // MSpv_2.116 //

sahajadoṣacāpalasamuddhataścalitadurbalapakṣaparigrahaḥ /
tava durāsadavīryavibhāvasau śalabhatāṃ labhatāmasuhṛdgaṇaḥ // MSpv_2.117 //

iti viśakalitārthamauddhavīṃvācamenāmanugatanayamārgamargalāṃ durnayasya /
janitamudamudasthāduccakairucchritoraḥsthalaniyataniṣaṇṇaśrīśrutāṃ śuśruvānsaḥ // MSpv_2.118 //

kauberadigbhāgam apāsya mārgam āgastyam iva āśuḥ iva avatārṇaḥ /
apetayuddhābhiniveśasaumyo hariharaprastham atha pratasthe // MSpv_3.1 //

jagatpavitraiḥ api taṃ na pādaiḥ spraṣṭuṃ jagatpūjyam ayujyata arkaḥ /
yataḥ bṛhatpārvaṇacāru tasyātapatraṃ bibharāṃbabhūve // MSpv_3.2 //

mṛṇālasūtrāmalamantareṇa sthitaścalacāmarayordvayaṃ saḥ /
bheje 'bhitaḥpātukasiddhasindhorabhūtapūrvāṃ rucamamburāśeḥ // MSpv_3.3 //

citrābhirasyopari maulibhājāṃ bhābhirmaṇīnāmaṇīyasībhiḥ /
anekadhātucchuritāśmarāśergovanardhanasyākṛtiranvakāri // MSpv_3.4 //

tasyollasatkāñcanakuṇḍalāgrapratyuptagārugmatarasrabhāsā /
avāpa bālyocitanīlakaṇṭhapicchāvacūḍākalanāmivoraḥ // MSpv_3.5 //

tamaṅgade mandarakūṭakoṭivyāghaṭṭanottejanatayā maṇīnām /
baṃhīyasā dīptivitānakena cakāsayāmāsaturullasantī // MSpv_3.6 //

nisargaraktairvalayāvanaddhatāmrāśmaraśmicchuritairnakhāgraiḥ /
vyadyotādyāpi surārivakṣovikṣobhajāsṛksnapitairivāso // MSpv_3.7 //

ubhauyadi vyomni pṛthakpravāhāvākāśagaṅgāpayasaḥ patetām /
tenopamīyate tamālanīlamāmuktamuktālatamasya vakṣaḥ // MSpv_3.8 //

tenāmbhasāṃ sārasamayaḥ payodherdadhe maṇidīdhitidīpitāśaḥ /
antarvasanbimbagatastadaṅge sākṣādivālakṣyata yatra lokaḥ // MSpv_3.9 //

muktāmayaṃ sārasānāvalambisabhāti sma dāmāprapadīyamānasya /
aṅguṣṭhaniṣṭhyūtamivordhvamuccaistrisasrotasaḥ saṃtatadhārāmambhaḥ // MSpv_3.10 //

sa indranīlasasthalanīlamūrtī rarāja karpūrapiśaṅgavāsāḥ /
visṛtvarairamburuhāṃ rajobhiryamasvasuścitra ivodabhāraḥ // MSpv_3.11 //

prasādhitasyāsya mudhādviṣo 'bhūdanyaiva lakṣmīriti yuktametat /
vapuṣyaśeṣe 'khilalokakāntā sānanyakāntā hyurasītarā tu // MSpv_3.12 //

kapāṭavistīrṇamanoramoraḥsthalasthitaśrīlalanasya tasya /
ānanditāśeṣajanā babhūva sarvaṅgasaṅginyaparaiva lakṣmīḥ // MSpv_3.13 //

prāṇacchidāṃ daityapaternakhānāmupeyuṣāṃ bhūṣaṇatāṃ kṣatena /
prakāśakārkaśyaguṇai dadhānāḥ stanau taruṇyaḥ parivrurenam // MSpv_3.14 //

ākarṣatevordhvamatikraśīyānatyunnatatvātkucamaṇḍalena /
nanāma madhyo 'tigurutvabhājā nitāntamākrānta ivāṅganānām // MSpv_3.15 //

yāṃ yāṃ priyaḥ praikṣata kātarāśkṣīṃ sā sā hriyā namramukhī babhūva /
niḥḥśaṅgamanyā samamāhiterṣyāstatrāntare jaghruramuṃ kaṭākṣaiḥ // MSpv_3.16 //

tasyātasīsūna samānabhāso bhrāmyanmayūkhāvalīmaṇḍalena /
cakreṇa reje yamunājalaughaḥ sphuranmahāgarta ivaikabāhuḥ // MSpv_3.17 //

virodhināṃ vigrahabhedadakṣā mūrteva śaktiḥ kvacitaskhalantī /
nityaṃ hareḥ saṃnihitā nikāmaṃ modayati sma cetaḥ // MSpv_3.18 //

na kevalaṃ yaḥ svatayā murārerasādhāraṇatāṃ dadhānaḥ /
atyarthamudvejayitā pareṣāṃ nāmnāpi tasyaiva nandako 'bhūt // MSpv_3.19 //

na nītamanyena natiṃ kadācikarṇāntikapraptaguṇaṃ krayāsu /
vidheyamasyā bhavadantikasthaṃ śārṅgaṃ dhanurmitramiva draḍhīyaḥ // MSpv_3.20 //

pravṛddhamandrāmbudadhīranādaḥ kṛṣṇārṇavābhyarṇacaraikahaṃsaḥ /
manedānilāpūrakṛtaṃ dadhāno nidhvānamaśrūyata pāñcajanyaḥ // MSpv_3.21 //

rarāja saṃpādakamiṣṭasiddheḥ sarvāsu dikṣvaprasidghamārgam /
mahārathaḥ puṣyarathaṃ rathāṅgī kṣipraṃ kṣapānātha ivādhirūḍhaḥ // MSpv_3.22 //

dhvajāgradhāmā dadṛśe 'thaśauraiḥ saṃkrantamūrtirmaṇimedinīṣu /
phaṇāvatastrāsayituṃ rasāyāstalaṃ vivakṣanniva pannagāriḥ // MSpv_3.23 //

yiyāsatastasya mahīdharandhrabhidapaṭīyānpaṭahapraṇādaḥ /
jalāntarāṇīva mahārṇavaughaḥ śaśabdāntarāṇyantarāyāñcakāra // MSpv_3.24 //

yataḥ sa bhartā jagatāṃ jagāma dhartrā dharitryāḥ phaṇinātato 'dhaḥ /
mahābharābhugnaśiraḥsahasrasahāyakavyagrabhujaṃ prasasre // MSpv_3.25 //

athoccakaistoraṇasaṅgabhaṅgabhayāvanamrākṛtaketanāni /
kriyāphalānīva sunītibhājaṃ sainyāni somānvayanvayustam // MSpv_3.26 //

śyāmāruṇairvāraṇadānatoyairāloḍitāḥ kāññcanabhūparāḥ /
ānemi magnaiḥ śitikaṇṭhapakṣakṣodadyutaścukṣudire rathaughaiḥ // MSpv_3.28 //

na laṅghayāmāsa mahājanānāṃ śirāṃsi naivoddhatimājagāma /
aceṣṭatāṣṭāpadabhūmireṇuḥ padāhato yatsadṛśaṃ garimṇaḥ // MSpv_3.27 //

niruddhyamānā yadubhiḥ kathañcinmuhuryaduccikṣipuragrapādān /
dhruvaṃ gurūnmārgarudhaḥ karāndrānullaṅghya gantuṃ turagāstatīṣuḥ // MSpv_3.29 //

avekṣitānāyatavalgamagre turaṅgibhiryatnaniruddhavāhaiḥ /
prakīḍitānreṇubhiretya tūrṇaṃ ninyayurjananyaḥ pṛthukānpathibhyaḥ // MSpv_3.30 //

didṛkṣamāṇaḥ pratirathyamīyurmurārimārādanaghaṃ janaughāḥ /
anekaśaḥ saṃstutamapyanalpā navaṃ navaṃ pratiraho karoti // MSpv_3.31 //

upeyuṣo vartma nirantarābhirasau nirucchvāsamanīkanībhiḥ /
rathasya tasyāṃ puri dattacakṣurvidvānvidāmāsa śanairna yātam // MSpv_3.32 //

madhyesamudraṃ kakubhaḥ piśaṅgīryā kurvatī kāñcanavaprabhāsā /
turaṅgakāntāmukhahavyavāhajvāleva bhitvā jalamullalāsa // MSpv_3.33 //

kṛtāspadā bhūmibhṛtāṃ sahasrairudanvadambhaḥparivītamūrtiḥ /
anirvidā yā vidadhe vidhātrā pṛthivī pṛthivyāḥ pratiyātaneva // MSpv_3.34 //

tvaṣṭuḥ sadābhyāsagṛhītaśilpavidajñānasaṃpatprasarasya sīmā /
adṛśyatādarśatalāmaleṣu chāyeva yā svarjaladherjaleṣu // MSpv_3.35 //

rathāṅgabhartre 'bhinavaṃ varāya yasyāḥ piteva pratipāditāyāḥ /
premṇopakaṇṭhaṃ muhuraṅgabhājo ratnavalīrambudhirābabandha // MSpv_3.36 //

yasyāścaladvāridhivīcichchaṭocchalacchaṅkhakulākulena /
vapreṇa parntacaroḍucakraḥ sumeruvapro 'hamanvakāri // MSpv_3.37 //

vaṇikpathe pūgakṛtāni yatra bhramāgatairambubhiramburāśiḥ /
lolairalodyutibhāñji muṣṇanratnāni ratnākaratāmavāpa // MSpv_3.38 //

ambhucyutaḥ komalaratnarāśīnapāṃnidhiḥ phenapinaddhabhāsaḥ /
trātape dātumivādhitalpaṃ vistārāyamāsa taraṅgahastaiḥ // MSpv_3.39 //

yacchālamuttaṅgatayā vijetuṃ dūrādudasthīyata sāgarasya /
mahormibhivyāhatavāñchitārthairvīḍādivābhyāśagatairvililye // MSpv_3.40 //

kutūhalena javādupetya prākārabhityā sahasā niṣiddhaḥ /
rasannarodīdbhṛśamambuvarṣavyājena yasyā bahirambuvāhaḥ // MSpv_3.41 //

yadaṅganarūpasarūpatāyāḥ kañcidguṇaṃ bhedakamicchatībhiḥ /
ārādhito 'ddhā manurapsarobhiścakre prajāḥ svāḥ sanimeṣacihnāḥ // MSpv_3.42 //

sphurattuṣārāṃśumarīcijālairvinuhnutāḥ sphaṭikapaṅktīḥ /
āruhya nāryaḥ kṣaṇadāsu yatra nabhogatā devya iva vyārājan // MSpv_3.43 //

kāntendukāntopalakuṭṭimeṣu pratikṣapaṃ harmyataleṣu yatra /
uccairadhapātipayomuco 'pi samūhamūhuḥ payayasāṃ praṇālyaḥ // MSpv_3.44 //

ratau hriyā yatra niśāmyadīpāñjālagatābhyo 'dhigṛhaṃ gṛhiṇyaḥ /
bibhyurbiḍālekṣaṇabhīṣaṇābhyo vaidūryakuḍyeṣu śaśidyutibhyaḥ // MSpv_3.45 //

yasyāmatiślakṣaṇatayā gṛheṣu vidhātumālekhyamaśuknuvantaḥ /
cakruryuvānaḥ pratibimbitāṅgāḥ sajīvacitrā iva ratnabhittīḥ // MSpv_3.46 //

sāvarṇyabhājāṃ pratimāgatānāṃ lakṣyaiḥ smarapāṇḍutayāṅganānām /
yasyāṃ kapolaiḥ kaladhautadhāmastambheṣu bheje maṇidarpaṇaśrīḥ // MSpv_3.47 //

śukāṅganīlopalanirmitānāṃ lipteṣu bhāsā gṛhadehalīnāṃ /
yasyāmalindeṣu na cakrureva mugdhāṅganā gomayagomukhāni // MSpv_3.48 //

gopānasīṣu kṣaṇamāsthitānāmālambibhiścandrakāṇāṃ kalāpaiḥ /
harinmaṇiśyāmatṛṇābhirāmaigṛhāṇi nīdhrairiva yatra rejuḥ // MSpv_3.49 //

bṛhattulairapipyatulairvatānamālāpinaddhairapi cāvitānai /
reje vicitrairapi yā sacitraigṛhairviśālairapi bhūriśālai // MSpv_3.50 //

cikraṃsayā kṛtrimapattripaṃṅkateḥ kapotapālīṣu niketanānāṃ /
mārjāramapyātaniścalāṅkaṃ yasyāṃ janaḥ kṛtrimameva mene // MSpv_3.51 //

kṣitipratiṣṭhopi mukhāravindairvadhūjanaścandramadhaścakāra /
atītanakṣatrapathāni yatra prasādaśṛṅgāṇi vṛthādhyarukṣat // MSpv_3.52 //

ramyā iti prāptavatīḥ patākā rāgaṃ viviktā iti vardhayantīḥ /
yasyāmasevanta namadvalīkāḥ samaṃ vadhūbhirvalabhīryuvānaḥ // MSpv_3.53 //

sugandhitāmapratiyatnapūrvāṃ bibhranti yatra pramadāya puṃsām /
madhūni vaktrāṇi ca kāminīnāmāmodakarmavyatihāramīyuḥ // MSpv_3.54 //

ratāntare yatra gṛhāntareṣu vitardiniryūhaviṭaṅnīḍaḥ /
rutāniśruṇvanvayasāṃ gaṇo 'ntevāsitvamāpa sphuṭamaṅganānām // MSpv_3.55 //

channe 'pi spaṣṭatareṣu yatra svacchāni nārīkucamaṇḍaleṣu /
ākāśasāmyaṃ dadhurambarāṇi na nāmataḥ kevalamarthataḥ'pi // MSpv_3.56 //

yasyāmajihmā mahatīmapaṅgāḥ sīmānamatyāyatayo 'tyajantaḥ /
janairajāskhalanai jātu dvayepyamucyanta vinītamārgāḥ // MSpv_3.57 //

paraspasphardhiparārghyarūpāḥ paurastriyo yatra vidhāya vedhāḥ /
śrīnirmitaprāptaguṇakṣataikavarṇopamāvācyamalaṃ mamārja // MSpv_3.58 //

kṣuṇṇaṃ yadantaḥkaraṇenavṛkṣāḥ phalanti kalpopadāstadeva /
adhyūṣuṣo yāmabhavañjanasya yāḥ sampadastā manaso 'pyagamyāḥ // MSpv_3.59 //

kalā dadhānaḥ sakalāḥ sbhābhirudbhāsayansaudhasitābhirāśāḥ /
yāṃ revatījāniriyeṣa hātuṃ na rauhiṇīyo na ca rohiṇīśaḥ // MSpv_3.60 //

bāṇāhavavyāhataśaṃbhuśakterāsattimāsādya janārdanasya /
śarīriṇā jaitraśareṇa yatra niḥśaṅghamūṣe makaradhvajena // MSpv_3.61 //

niṣevyamāṇena śivaimarudbhiradhyāsyamānā hariṇā cirāya /
udraśmiratnāṅkuradhāmni sindhāvāhāsta merāvamarāvatīṃ yā // MSpv_3.63 //

snagdhāñjanasyamaruciḥ suvṛttaḥ badvā ivādvaṃsitavarṇakānteḥ /
viśeṣako vā viśiśeṣa yasyāḥ śriyantrilokītilakaḥ sa eva // MSpv_3.62 //

tāmīkṣamāṇaḥ sa puraṃ purastātprāpatpratolīmatulapratāpaḥ /
vajraprabhodbhāsisurāyudhaśrīryā devaseneva parairalaṅghyā // MSpv_3.64 //

prajā ivāṅgādaravindanābheḥ śaṃbhorjaṭājūṭataṭādivāpaḥ /
mukhādivātha śrutayo vidhātuḥ purānnirīyurmurajiddhvajinyaḥ // MSpv_3.65 //

śliḥṣyadbhiranyonamukhāgrasaṅgaskhalatkhalīnaṃ haribhirvilolaiḥ /
parasparotpīḍitajānubhāgā duḥkhena niśacakramuraśvavārāḥ // MSpv_3.66 //

nirantarāle 'pi vimucmāne dūraṃ pathi prāṇabhṛtāṃ gaṇena /
tejomahadbhistamaseva dīpairdvīpairasaṃbadhamayāṃbabhūve // MSpv_3.67 //

śanairanīyanta rayātpatantorathāḥ kṣitiṃ hastinakhādakhedaiḥ /
sayatnasūtāyataraśamibhugnagrīvāgrasaṃsaktayugaisturaṅgai // MSpv_3.68 //

balormibhistatkṣaṇahīyamānarathyābhujāyā valayairivāsyāḥ /
prāyeṇaniṣkrāmaticakrapāṇai neṣeṭaṃ paro dvāravatītvamāsīt // MSpv_3.69 //

pārejalaṃnīranidherapaśyanmurārirānīlapalāśarāśīḥ /
vanāvalīrutkalikāsahasrapratikṣaṇotkūlitaśaivalābhāḥ // MSpv_3.71 //

lakṣībhṛtaḥ'mbhodhitaṭādhivāsāndramānasau nīradanīlabhāsaḥ /
latāvadhūsaṃprayujo 'divelaṃ bahūkṛtānsvāniva paśayati sma // MSpv_3.70 //

āśliṣṭabhūmiṃ rasitāramuccairloladdhvajākāra bṛhattaraṅgaṃ /
phenāyamānaṃ patimāpagānāmasāvapasmāriṇamāśasaṅge // MSpv_3.72 //

pītvā jalānāṃ nidhinātigārdhyādvṛddhiṅgate 'pyātmani naiva māntīḥ /
kṣiptā ivendoḥ sa ruco 'dhivelaṃ muktāvalīrākalayāñcakāra // MSpv_3.73 //

sāṭopamurvīmaniśaṃ nadantaḥ yaiḥ plavayiṣyanti samantataḥ'mī /
tānyakadeśānnibhṛtaṃpayodheḥ so 'mbhāṃsi meghānpibataḥ dadarśa // MSpv_3.74 //

uddhṛtyameghaistata eva toyamarthaṃ munīndrairiva saṃpraṇītāḥ /
ālokayāmāsa hariḥ patantīrnadīḥ smṛtirvadamivāmburāśim // MSpv_3.75 //

vikrīya diśyāni dhanānyurūṇidaipyānasāvuttamalābhabājaḥ /
tarīṣu tatratyamaphalgu bhāṇḍaṃ sāṃyāntrikānāvāpataḥ'bhyanandat // MSpv_3.76 //

utpitsavo 'ntarnadabharturuccairgarīyasā niḥśvasitānilena /
payāṃsi bhaktyā garuḍadhvajasya dhvājānivoccikṣipire phaṇīndrāḥ // MSpv_3.77 //

tamāgataṃ vīkṣya yugāntabandhumutsaṅgaśayyāśayamamburāśiḥ /
pratyujjagāmeva gurupramodaprasāritottuṅgataraṅgabāhuḥ // MSpv_3.78 //

utsaṅgitāmbhaḥkaṇaka nabhasvānudanvataḥ svadalavānmamārja /
tasyānuvelaṃ vrajataḥ'dhivelaṃmelālatāsephālanalabedhagandhaḥ // MSpv_3.80 //

uttālatālīvanasaṃpravṛttasamīrasīmantitaketakīkāḥ /
āsedire lāvaṇasaindhavīnāṃ camūcaraiḥ kacchabhuvāṃ pradeśāḥ // MSpv_3.79 //

lavaṅgamālākalitāvataṃsāste nārikelāntarapaḥ pibantaḥ /
āsvāditādrakramukāḥ samudrādabhyāgatasya pratipattimīyuḥ // MSpv_3.81 //

turagaśatākulasya paritaḥ paramekaturaṅgajanmanaḥ pramathitabhūbhṛtaḥ pratipathaṃ mathitasya bhṛśaṃ mahībhṛtā /
paricalataḥ balānujabalasya puraḥ satataṃ dhṛtaśriyaściravigataśriyo jalanidheśca tadābhavadadantaraṃ mahat // MSpv_3.82 //

niśavāsadhūmaṃ saharatnabhārbhittvotthitaṃ bhūmimivoragāṇāṃ /
nīlopalasyūtavicitradhātumasau giriṃ raivatakaṃ dadarśa // MSpv_4.1 //

gurvīrajasraṃ dṛṣadaḥ samantāduparyuparyambumucāṃvitānaiḥ /
vindhyāyamānaṃ divasasya bhartumārgaṃ punā roddhumivonnamadbhiḥ // MSpv_4.2 //

krāntaṃ rucā śyāmalitābhirāmaṃlatābhirāmantritaṣaṭpadābhiḥ /
śritaṃ śilāśyāmalatābhirāmaṃ latābhirāmanatritaṣaṭpadābhiḥ // MSpv_4.3 //

sahasrasaṃkhyair gaganaṃ pādair bhuvaṃ vyāpya vitiṣṭhamānam /
vilocanasthānagatoṣṇaraśminiśākaraṃ sādhu hiraṇyagarbham // MSpv_4.4 //

kvacijjalāpāyavipāṇḍurāṇi dhautottarīyapratimacchavīni /
abhrāṇibibhrāmumāṅgasaṅgavibhaktabhasmānamiva smarārim // MSpv_4.5 //

chāyāṃ nijastrīcaṭulālasānāṃ madena kiñciccaṭulālasānām /
kurvāṇamutpiñjalajātapatrairvihaṅgamānāṃ jalajātapatrai // MSpv_4.6 //

skandhādhirūḍhojjvalanīlakaṇṭhānurvīruhaḥ śliṣṭatanūnahīndraiḥ /
pranartitānekalatābhujāgrānrudrānanekāniva dhārayantam // MSpv_4.7 //

vilambinīlotpalakarṇapūrā kapolabhittīriva lodhragaurīḥ /
navolapālaṅkṛtasaikatābhāḥ śucīrapaḥśaivalanīrdadhānam // MSpv_4.8 //

rājīvarājīvaśalolabhṛṅgaṃ muṣṇāntamuṣṇaṃ tatibhistarūṇām /
kāntālakāntā lalanāḥ surāṇāṃ rakṣobhirakṣebhitamudvahantam // MSpv_4.9 //

mude murāreramaraiḥ sumerorānīya yasyopacitasya śṛṅgaiḥ /
bhavanti noddāmagirāṃ kavīnāmucchrāyasaundaryaguṇā mṛṣodyāḥ // MSpv_4.10 //

yataḥ parārghyāni bhṛtānyanūnai prasthairmuhurbhūribhiruccikhāni /
āḍhyādivaprāpaṇikādajasraṃ jagrāha ratnānyamitāni lokaḥ // MSpv_4.11 //

akhidhyatāsannamudagratāpaṃ raviṃ dadhāne 'pyaravindadhāne /
bhṛṅgāvaliryasyataṭe nipītarasā namattāmarasā na mattā // MSpv_4.12 //

yatrādhirūḍhenamahīruhoccairunnidrapuṣpākṣisahasrabhājā /
surādhipādhiṣṭhitahastimallalīlāṃ dadhau rājatagaṇḍaśailaḥ // MSpv_4.13 //

vibhinnavarṇāgaruḍāgrajena sūryasyarathyāḥ paritaḥ sphurantyā /
ratnaiḥ punaryatra rucaṃ svāmāninyire vaṃśakarīranīlaiḥ // MSpv_4.14 //

yatrojjhitābhirmuhurambuvāhaiḥ samunnamadbhirna samunnamadbhi /
vanaṃ babādhe viṣapāvakotthā vipannagānāmavipannagānām // MSpv_4.15 //

phaladbhiruṣṇāṃśukarābhimarśātkarśānavaṃ dhāma pataṅgakāntaiḥ /
śaśaṃsa yaḥ pātraguṇādguṇānāṃ saṃkrāntimākrāntaguṇātirekām // MSpv_4.16 //

dṛṣaṭo 'pi śailaḥ sa muhurmurārerapūrvavadvismayamātatāna /
kṣaṇekṣame yannavatāmupaiti tadevarūpaṃ ramaṇīyatāyāḥ // MSpv_4.17 //

uccāraṇajñe 'thagirādadhānamuccā raṇatpakṣigaṇāstaṭīstam /
utkaṃ dharaṃ draṣṭumavekṣya śauriṇutkandharaṃ dāruka ityuvāca // MSpv_4.18 //

ācchāditāyatadadigambaramuccakairgām ākramyasaṃsthitamudagraviśālaśṛṅgam /
mūrdhniskhalattuhinadīdhitikoṭimenam udvīkṣya ko bhuvi na vismayate nageśam // MSpv_4.19 //

udayativitatarḥdhvaraśamirajjāvahimarucau himadhāmni yāti cāstam /
vahatigirirayaṃ vilambidhaṇaṭādvayaparivāritavāraṇendralīlām // MSpv_4.20 //

vahati yaḥ paritaḥ kanakasthalīḥ saharitā lasamānanavāṃśukaḥ /
acaleṣabhavāniva rājate sa haritālasamānanavāṃśukaḥ // MSpv_4.21 //

pāścātyabhāgamiha sānuṣu sanniṣaṇṇāḥ paśyanti śāntamalasāndratarāṃśujālam /
saṃpūrṇalabdhalalanālāpanopamānam utsaṅgasahgihariṇamasya mṛgāṅgamūrteḥ // MSpv_4.22 //

kṛtvāpuṃvatpādamuccairbhṛgubhyo mūrdhni grāvṇāṃ jarjarā nirjharaughāḥ /
kurvanti dyāmutpatantaḥ smarārtasvarlokastrīgātranirṇamatra // MSpv_4.23 //

sthagayantyamūḥ śāmitacātakārtasvarā jaladāstaḍittulitakāntakārtasvarāḥ /
jagatīrihasphuritacārucāmīkarāḥ savituḥ kacitkapiśayanti cāmī karāḥ // MSpv_4.24 //

utkṣiptamucchritasitāṃśukarāvalambairuttambhitoḍubhirativatarāṃ śirobhiḥ /
śraddheyanirjharajalavyapadeśamasya viṣvaktaṭeṣu patati sphuṭamantarīkṣam // MSpv_4.25 //

ekatrasphaṭikataṭāṃśubhinnanīrā nīlāśmadyutibhidurāmbhaso 'paratra /
kālindījalajanitaśriyaḥ śrayante vaidagdhīmiha saritaḥ surāpagāyāḥ // MSpv_4.26 //

itastataḥ'sminvilasanti meroḥ samānavapremaṇisānurāgāḥ /
striyaśaca patyau surasundarībhiḥ samā navapremaṇisānurāgāḥ // MSpv_4.27 //

uccaimahārajatarājivirājitāsau durvarṇabhittiriha sāndrasudhāsavarṇā /
abhyeti bhasmaparipāṇḍuritasmarārer udvahnilocanalalāmalalāṭalīlām // MSpv_4.28 //

ayamatijaraṭhāḥ prakāmagurvīralaghuvilambipayodharoparuddhāḥ /
satatamasugatāmagamyarūpāḥ pariṇatadikkarikāstaṭīrbibharti // MSpv_4.29 //

dhūmākāraṃ dadhati puraḥ sauvarṇe varṇenāgneḥ sadṛśi taṭe paśyāmī /
śyāmībhūtāḥ kusumasamūho 'līnāṃ līnāmālīmiha taravo bibhrāṇāḥ // MSpv_4.30 //

vyomaspṛśaḥ prathayatā kaladhautabhittīr unnidrapuṣpacaṇacampakapiṅgabhāsaḥ /
saumeravīmadhigatena nitambaśobhām etena bhāratamilāvṛtavadvibhāti // MSpv_4.31 //

ruciracitratanūruhaśālibhirvicalitaiḥ paritaḥ priyakavrajaiḥ /
vivadharatnamayairabhibātyasāvavayavairiva jaṅgamatāṃ gataiḥ // MSpv_4.32 //

kuśaśayairatra jalāśayoṣitā mudāramante kalabhāvikasvaraiḥ /
pragīyate siddhagaṇaiśca yoṣitāmudārama kalabhāvikasvaraiḥ // MSpv_4.33 //

āsāditasya tamasā niyaterniyogādākāṅkṣataḥpunarapakramaṇena kālam /
patyustvaṣāmiha mahauṣadhayaḥ kalatrasthānaṃ parainanabhibhūtamamūrvahanti // MSpv_4.34 //

vanaspatiskandhaniṣaṇṇabālapravālahastāḥ pramadā ivātra /
puṣpekṣaṇailambhitalocakairvā madhuvratavrātavṛtairvratatyaḥ // MSpv_4.35 //

vihagāḥ kadambasurabhāviha gāḥ kalayantanukṣaṇamanekalayam /
bhramayannupaiti muhurabhramayaṃ pavanaśca dhūtanavanīpavanaḥ // MSpv_4.36 //

vidvadbhirāgamaparairvivṛtaṃ kathañcicchrutvāpi durgrahamaniścitadhībhiranyaiḥ /
śreyāndvijātiriva hantumaghāni dakṣaṃ gūṭhārthameṣa nidhimantragaṇaṃ bibharti // MSpv_4.37 //

bimboṣṭhaṃ bahu manute turaṅgavaktraś cumbantaṃ mukhamiha kiṃnaraṃ priyāyāḥ /
śliṣyantaṃmuhuritaro 'pi taṃ nijastrīm uttuṅgastanabharabhaṅgabhīrumadhyām // MSpv_4.38 //

yadetadasyānutaṭaṃ vibhāti vanaṃ tatānekatamālatālam /
na puṣpitātra sthagitārkarasmāvanāntatāne katamā latālam // MSpv_4.39 //

dantojjvalāsu vimalopalamekhalāntāḥ sadratnacitrakaṭakāsu bṛhannitambāḥ /
asminbhajanti ghanakomalagaṇḍaśailā nāryo 'nurūpamadhivāsamadhityakāsu // MSpv_4.40 //

anaticirojjhitasya jaladena cirasthitabuddhyudayasya payaso 'nukṛtim /
viralavikīrṇavajraśakalā sakalām iha vidadhāti dhautakaladhautamahī // MSpv_4.41 //

varjayantyā janaiḥ saṃgamekāntatas tarkayantyā sukhaṃ saṅgame kāntataḥ /
yoṣayaiṣa smarāsannatāpāṅgayā sevyate 'nekayā saṃnnatāpaṅgayā // MSpv_4.42 //

saṃkīrṇakīcakavanaskhalitaikavālavicchedakātaradhiyaścalituṃ camaryaḥ /
asminmṛduśvasanagarbhatadīyarandhraryatsvanaśrutisukhādiva notsahante // MSpv_4.43 //

muktaṃ muktāgauramiha kṣīramivābhrair vāpīṣvantarlīnamahānīladalāsu /
śastrīśyāmairaṃśubhirāśu drutamambhaś chāyāmacchāmṛcchati nīlīsalilasya // MSpv_4.44 //

yā na yayau priyamanyavadhūbhyaḥ sāratarāgamanā yatamānam /
tena saheta bibharti rasaḥ strī sā ratarāgamanāyatānām // MSpv_4.45 //

bhinneṣuratnakiraṇaiḥ kiraṇeṣvihendor uccāvacairupagateṣu sahasrasaṃkhyāṃ /
doṣāpi nūnamahimāṃśurasau kileti vyākośakokanadatāṃ dadhate nalinyaḥ // MSpv_4.46 //

apaśaṅkamaṅkaparivartanocitāścalitāḥ puraḥ patimupetumātmajāḥ /
anuroditīva karuṇena pattriṇāṃ virutena vatsalatayayaiṣa nimnagāḥ // MSpv_4.47 //

madhukaraviṭapānamitāstarupaṅktīrbibhrataḥ'sya viṭapānamitāḥ /
paripākapiśaṅgalatārajasā rodhaścakāsti kapiśaṃ galatā // MSpv_4.48 //

prāgbhāgataḥ patadihedamupatyakāsu śṛṅgāritāyatamahebhakarābhamambhaḥ /
saṃlakṣyatevividharatnakarānuviddham ūrdhvaprasāritasurādhipacāpacāru // MSpv_4.49 //

dadhāti ca vikasadvicitrakalpadrumakusumairabhigumphitānivaitāḥ /
kṣaṇamalaghuvilambipicchadāmnaḥ śikharaśikhāḥ śikhiśekharānamuṣya // MSpv_4.50 //

savadhūkāḥ sukhino 'smannanavaratamamandarāmatāmarasadṛśaḥ /
nāsevante rasavannavaratamamandarāgatāmarasadṛśaḥ // MSpv_4.51 //

ācchādya puṣpapaṭameva mahāntamantarāvartibhirgṛhakapotaśirodharābhaiḥ /
śasvaṅgāni dhūmarucimāguravīṃ dadhānair dhūpāyatīva paṭalairnīradānām // MSpv_4.52 //

anyonyavyatikaracārubhirvicitrair atrasyannavamaṇirjanmabhirmayūkhaiḥ /
vismerāngaganasadaḥ karotyamuṣminn ākāśeracitamabhitti citrakarma // MSpv_4.53 //

samīraśiśiraḥ śiraḥsuvasatā satā javanikā nikānasukhinām /
bibhartijanayannayaṃ mudamapām apāyadhavalā valāhakatatīḥ // MSpv_4.54 //

mairttryādicittaparikarmavido vidhāya kleśaprahāṇamiha labdhasabījayogāḥ /
khyātiṃ casattvapuruṣānyatayādhigamya vāñcanti tāmapi samādhibhṛtaḥ niroddhum // MSpv_4.55 //

marakatamayamedinīṣu bhānos taruviṭapāntarapātino mayūkhāḥ /
avanataśitikaṇṭhakaṇṭhalakṣmīm iha dadhati śphuritāṇureṇujālāḥ // MSpv_4.56 //

yā bibharti kalavallakīguṇasvānamānamatikālimālayā /
nātra kāntamupagītayā tayā svānamānamati kālimālayā // MSpv_4.57 //

sāyaṃ śaśāṅgakiraṇāhatacandrakāntanisyandinīranikareṇa kṛtābhiṣekāḥ /
arkopalollasitavahnibhirahni taptās tīvraṃ mahāvratamivātra caranati vaprāḥ // MSpv_4.58 //

etasminnadhikapayaḥśriyaṃ vahantyaḥ saṃkṣobhaṃ pavanabhuvā javena nītāḥ /
vālmīkerarahitarāmalakṣmaṇānāṃ sādharmyaṃ dadhati girāṃ mahāsarasyaḥ // MSpv_4.59 //

iha muhurmuditaiḥ kalabhai ravaḥ pratidiśaṃ kriyate kalabhairavaḥ /
sphurati cānuvanaṃ camarīcayaḥ kanakaratnabhuvāṃ ca marīcayaḥ // MSpv_4.60 //

tvaksārarandhraparipūraṇalabdhagītir asminnasau mṛditapakṣmalarallakāṅgaḥ /
kastūrikāmṛgavimardasugandhireti rāgīva saktimadhikāṃ viṣayeṣu vāyuḥ // MSpv_4.61 //

prītyai yūnāṃ vyavahitatapanāḥ prauḍhadvāntaṃ dinamiha jaladāḥ /
doṣāmanyaṃ vidadhāti suratakrīḍāyāsaśramapaṭavaḥ // MSpv_4.62 //

bhagne nivāso 'yamihāsya puṣpaiḥ sadānataḥ yena viṣāṇi nāgaḥ /
tīvrāṇi tenojjhati kopito 'sau sasānatoyena viṣāṇi nāgaḥ // MSpv_4.63 //

prāleyaśītalamacaleśvaramīśvaro 'pi sāndrabhacarmavasanāvaraṇādhiśete /
sarvartunivṛttikare nivasannupaiti na dvandvaduḥkhamiha kiñcidakiñcano 'pi // MSpv_4.64 //

navanagavanalekhāśyāmadhyābhirābhiḥ sphaṭikakaṭakabhūmināṭayatyeṣa śailaḥ /
ahiparikarabhājo bhāsmanairaṅgarāgair adhigatadhavalimnaḥ śūlapāṇerabhikhyām // MSpv_4.65 //

dadhadbhirabhitastaṭau vikacavārijāmbūnadair vinoditadinaklamāḥ kṛtarucaścajāmbūnadaiḥ /
niṣevya madhu mādhavāḥ sarasamatra kādambaraṃ haranti rataye rahaḥ priyatamāṅgakādambaram // MSpv_4.66 //

darpaṇanirmalāsu patite ghanatimiramuṣi jyotiṣi raupyabhittiṣu puraḥ pratiphalati muhuḥ /
vrīḍamasaṃṃmukho 'pi ramaṇairapahṛtavasanāḥ khāñcanakandarāsu taruṇīriha nayati raviḥ // MSpv_4.67 //

anukṛtiśikharaughaśrībhirabhyagate 'sau tvayi sarabhasamabhyuttiṣṭhatīvādriruccaiḥ /
drutamarudupanunnairunnamadbhiḥ sahelaṃ haladharaparidhānaśyāmalairambuvāhaiḥ // MSpv_4.68 //

itthaṃ vyalīkāḥ priyatamā iva so 'vyalīkaḥ śuśrāva sūtatanayasya tadā vyalīkāḥ /
rantuṃ nirantaramiyeṣa tato 'vasāne tāsāṃ girau ca vanarājipaṭaṃ vasāne // MSpv_5.1 //

taṃ sa dvipendratulitātulatuṅgaśṛṅgam abhyullasatkadalikāvanarājimuccaiḥ /
vistāraruddhavasudho 'nvacalaṃ cacāla lakṣmīṃ dadhatpratigireralaghurbalaughaḥ // MSpv_5.2 //

bhāsvatkaravyatikarollasitāmbarāntas tāpatrapā iva mahājanadarśanena /
saṃvivyurambaravikāsi camūsamutthaṃ pṛtvīrajaḥ karabhakaṇṭhakaḍāramāśaḥ // MSpv_5.3 //

āvartinaḥ śubhaphalapradaśuktiyuktāḥ saṃpannadevamaṇayo bhṛtarandhrabhāgāḥ /
aśvāḥ pyadhurvasumatīmatirocamānās tūrṇaṃ payodhaya ivormibhirāpatatantaḥ // MSpv_5.4 //

ārakṣamagnamavamatya sṛṇiṃ śitāgram ekaḥ palāyata javena kṛtārtanādaḥ /
anyapunarmuhurudaplavatāstabhāram anyonyataḥ pathi batābibhātamibhoṣṭrau // MSpv_5.5 //

āyāstamaikṣata janaśacaṭulāgrapādaṃ gacchantamuccalitacāmaracārumaśvam /
nāgaṃ punarmṛdu salīlanimīlitākṣaṃ sarvaḥprayaḥ khalu bhavatayanurūpaceṣṭaḥ // MSpv_5.6 //

trastaḥ samastajanahāsakaraḥ kareṇos tāvatkharaḥ prakharamullalayāñcakāra /
yāvaccalāsanavilolanitambabimbavisrastavastramavarodhavadhūḥ papāta // MSpv_5.7 //

śailopaśalyanipatadrathanemidhārāniṣpiṣṭaniṣṭhuraśilātalacūrṇagarbhāḥ /
bhūreṇavonabhasi naddhapayodacakrāś cakravadaṅgaruhadhūmraruco visasruḥ // MSpv_5.8 //

udytkṛśānuśakaleṣu surābhighātād bhūmīsamāyātaśilāphalakācitaiṣu /
parntavartmasu vcakramire mahāśvāḥ śailasya dardurapuṭāniva vādayantaḥ // MSpv_5.9 //

tejonirodhasamatāvahitena yantrā samaykkaśātrayavicāravātā niyuktaḥ /
ārāṭṭajaścaṭulaniṣṭhurapātamuccaiś citraṃ cakāra padamardapulāyitena // MSpv_5.10 //

nīhārajālamālinaḥ punaruktasāndrāḥ kurnvadhūjanavilocanapakṣmamālāḥ /
kṣuṇṇaḥ kṣaṇaṃ yadubalairdivamātitāṃsuḥ pāṃśurdisāṃ mukhamatutthayadutthito 'dreḥ // MSpv_5.11 //

ucchidya vidviṣa iva prasrabhaṃ mṛgendrān indrānujācarabhūtapatayo 'dhyavātsuḥ /
vanyebhamastakanikhātanakhāgrayamuktamuktāphalaprakarabhāñji guhāgṛhāṇi // MSpv_5.12 //

vibhrāṇayā bahalayāvakaṅkapiṅkapicchāvacūḍāmanumādhavamāsa jagmuḥ /
cañcvagradaṣṭacaṭulāhitapatākayānye svāvāsabhāgamuragāśanaketuyaṣṭyā // MSpv_5.13 //

chāyāmapāsya mahatīmapi vartamānām āgāminīṃ jagṛhire janatāsrūṇām /
sarvo hi nopāgatamapyapacīyamānaṃ vardhiṣṇumāśrayamanāgatamabhyupaiti // MSpv_5.14 //

agragatena vasatiṃ parigṛhya ramyām āpātyasainikanirākarāṇākulena /
yānto 'nyataḥ plutakṛtasvaramāśu dūrād udbāhunā juhuvavire muhurātmavargyāḥ // MSpv_5.15 //

siktā ivāmṛtarasena muhurjanānāṃ klānticchido vanavanaspatayastadānīm /
śākhāvasaktavasanābharaṇābhirāmāḥ kalpadrumaiḥ saha vicitraphalairvirejuḥ // MSpv_5.16 //

yānājjanaḥ parijanairavatāryamāṇā rājñīrnarāpanayanākulasauvidallāḥ /
srastāvaguṇṭhanapaṭāḥ kṣaṇalakṣyamāṇavakraśriyaḥ sabhayakautukamīkṣate sma // MSpv_5.17 //

kaṇṭhāvasaktamṛdubāhulatāturaṅgād rājāvarodhanavadhūravatārayantaḥ /
āliṅganānyadhikṛtāḥ sphuṭamāpureva gaṇḍasthalīḥ śucitayā na cucumburāsām // MSpv_5.18 //

dṛṣṭveva nirjatakalāpabharāmadhastād vyākīrṇamānyakabarāṃ kabarīṃ taruṇyāḥ /
prādudruvatsapadi candrakavāndrumāgrāt saṃgharṣiṇā saha guṇābhyadhikairdurāpam // MSpv_5.19 //

rociṣṇukāñcanacayāṃśupiśaṅgitāśā vaṃśadhvajairjaladasaṃhatimullikhantyaḥ /
bhūbharturāyata nirantarasaṃnivṛṣṭāḥ pādā ivābhivabhurāvalayo rathānām // MSpv_5.20 //

chāyāvidhāyibhiranujjhitabhūtiśobhair ucchrāyibhirbahalapāṭaladhāturāgaiḥ /
dūṣyairapi kṣitibhṛtāṃ dviradairudāratārāvalīviracanairvyarucannivāsāḥ // MSpv_5.21 //

utkṣaptapaṭakāntaralīyamānam andānilapraśamitaśramagharmatoyaiḥ /
durvāpratānasahajāstaraṇeṣu bheje nidrasukhaṃ vasanasadmasu rājadāraiḥ // MSpv_5.22 //

prasvedavārisaviśeṣaviṣaktamaṅge kūrpāsakaṃ kṣatanakhakṣatamutkṣipantī /
āvirbhavadvanapayodharabāhumūlā śātodarī yuvadṛśāṃ kṣaṇamutsavo 'bhūt // MSpv_5.23 //

yāvatsa eva samayaḥ samameva tāvad avyākulāḥ paṭamayānyabhito vitatya /
paryāpatatkrayikalokamagaṇyapaṇyapūrṇapaṇā viṇuno vipaṇīrvibhejuḥ // MSpv_5.24 //

alpaprayojanakṛtorutaraprayātasair udgūrṇaloṣṭaguḍaiḥ parito 'nuviddham /
udyātamudratamanokahajhālamadhyād anyāḥ śaśaṅguṇamanalpamavannavāpa // MSpv_5.25 //

trāsākulaḥ paripatanparito niketān puṃbhirna kaiścidapi dhanvabhiranvabandhi /
tasthau tathāpi na mṛgaḥ kvacidaṅganānām ākarṇapūrṇanayaneṣuhatekṣaṇaśrīḥ // MSpv_5.26 //

āstīrṇatalparacitāvāsathaḥ kṣaṇena veśayājanaḥ kṛtanavakarmakāmyaḥ /
khinnānakhinnamatirāpatato manuṣyān pratyagrahīcciraniviṣṭa ivopacāraiḥ // MSpv_5.27 //

sasnuḥ payaḥ papuranenijurambarāṇi jakṣurbisaṃ dhṛtavikāsibhisaprasūnā /
sainyāḥ śriyāmanupabhoganirarthakatvadoṣapravādamamṛjannaganimangānām // MSpv_5.28 //

nābhihradaiḥ parigṛhītarayāṇi nimnaiḥ satrīṇāṃbṛhajjaghanasetunivāritāni /
jagmurjalāni jalamuḍḍakavādyavalguvalgaddhanastanataṭaskhalitāni mandam // MSpv_5.29 //

ālolapuṣkaramukhollasitairabhīkṣṇamukṣāṃbabhūvurabhitovapurambuvarṣaiḥ /
svedāyata śvasitanirastavegamugdhamūrdhanyaratnanikarairiva hāstikāni // MSpv_5.30 //

ye pakṣiṇaḥ prathamamambunidhiṃ gatāste ye 'pīndrapāṇitulāyudhalūnapakṣāḥ /
tejagmuradripatayaḥ sarasīrvigāḍhum ākṣiptaketukuthasainyagajacchalena // MSpv_5.31 //

ātmānameva jaladheḥ pratibimbitāṅgam ūrmau mahatyabhimukhāpātitaṃ nirīkṣya /
krodhādadhāvadapabhīrabhihantumanyanāgābhiyukta iva yuktamaho mahebhaḥ // MSpv_5.32 //

nādātumanyakarimuktamadāmbutiktaṃ dhūtāṅkuśena na vihātumapīcchatāmbhaḥ /
ruddhe gajena saritaḥ saruṣāvatāre riktodapātrakaramāsta ciraṃ janaughaḥ // MSpv_5.33 //

panthānamāśu vijahīhi puraḥ stanau te paśyanpratidvaradakumbhaviśaṅgicetāḥ /
stamberamaḥ pāriṇinaṃsurāvupaiti ṣiṅgairagadyata sasaṃbhramameva kācit // MSpv_5.34 //

kīrṇaṃ śanairanukapolamanekapānāṃ hastaurvigāḍhamadatāparujaḥ śamāya /
ākarṇamullasitamambu vikāśikāśanīkāśamāpa samatāṃ sitacāmarasya // MSpv_5.35 //

gaṇḍūṣamujjhitavatā payasaḥ saroṣaṃ nāgena labdhaparavāraṇamārutena /
ambhodhirodhasi pṛthupratimānabhāgaruddhorudantamusalaprasaraṃ nipete // MSpv_5.36 //

dānandadattayapi jalaiḥ sahasādhirūḍhe ko vidyamānagatirāsitumutsahate /
yaddantinaḥ kaṭakaṭāhataṭānmimaṅkṣor maṅkṣūdapāti paritaḥ paṭalairasīnām // MSpv_5.37 //

antarjalaughamavagāḍhavataḥ kapolau hitvā kṣaṇaṃ vitatapakṣatirantarīkṣe /
dravyaśrayeṣvapi gaṇeṣu rarāja nīlo varṇaḥ pṛthaggata ivāligaṇo gajasya // MSpv_5.38 //

saṃsarpibhiḥ payasi gairikareṇurāgair ambhojagarbharasasāṅganiṣaṅgiṇā ca /
krīḍopabhogamanubhūya sarinmahebhāv anyonyavastraparivartamiva vyadhattām // MSpv_5.39 //

yāṃ candrakairmadajalasya mahānadīnāṃ netraśriyaṃ vikasato vidadhurgajendrāḥ /
tāṃ pratyavāpuravilambitamuttaranto dhautāṅgalagnanavanīlapayojavastraiḥ // MSpv_5.40 //

pratyanyadanti niśitāṅguśadūrabhinnaniryāṇaniryadasṛjaṃ calitaṃ nipādī /
roddhuṃ mahebhaparivraḍhimānamāgād ākrantito na vaśameti mahānparasya // MSpv_5.41 //

sevyo 'pi sānunayamākalanāya yantrā nītena vanyakaridānakṛtādhivāsaḥ /
nābhāji kevalamabhāji gajena śākhī nānyasya gandhamapi mānabhataḥ sahante // MSpv_5.42 //

adrīndukuñcacarakuñjaragaṇḍakāṣasaṃkrāntadānapayaso vanapādapasya /
senāgajena mathitasya nijaprasūnair mamle yathāgatamagāmi kulairalīnām // MSpv_5.43 //

noccairyadā tarutaleṣu mamustadānīm ādhoraṇairabhihitāḥ pṛthumūlaśākhāḥ /
bandhāya cicchiduribhāstarasātmanaiva naivātmanīnamatha vā kriyate madāndhaiḥ // MSpv_5.44 //

uṣṇoṣṇaśīkarasṛjaḥ prabaloṣmaṇo 'ntarutphullanīlanalinodaratulyabhāsaḥ /
ekānvaśālaśiraso haricandaneṣu nāgānbabandhurapārānmanujā nirāsuḥ // MSpv_5.45 //

kaṇḍūyataḥ kaṭubhuvaṃ kariṇo madena skandhaṃ sugandhimanulīnavatā nagasya /
sthūlendranīlaśakalāvalikomalena kaṇaṭheguṇatvamalīnāṃ valayena bheje // MSpv_5.46 //

nirdhūtavītamapi bālakamullalantaṃ yantā krameṇa parisāntvanatarjanābhiḥ /
śikṣāvaśena śanakairvaśamānināya śāśtraṃ hi niścitadhiyāṃ kva na siddhameti // MSpv_5.47 //

stambhaṃ mahāntamucitaṃ sahasā mumoca dānaṃ dadāvatitarāṃ sarasāgrahastaḥ /
baddhaparāṇi parito nigaḍāneyalāvīt svātantryamujvalamavāpa kareṇurājaḥ // MSpv_5.48 //

jajñe janairmukulitatākṣamanādadāne saṃrabdhahastipakaniṣṭuracodanābhiḥ /
gambhīravedini puraḥ kavalaṃ karīndre mando 'pi nāma na mahānavagṛhya sādhyaḥ // MSpv_5.49 //

kṣiptaṃ puro na jagṛhe muhurikṣukāṇḍaṃ nāpekṣate sma nikaṭopagatāṃ kareṇuṃ /
sasmāra vāraṇapatiḥ parimīlitākṣam icchāvihāravanavāsamahotsavanām // MSpv_5.50 //

duḥkhena bhojayitumāśayitā śaśāka tuṅgāgrakāyamanamantamanādareṇa /
utkṣiptahastataladattavidhānapiṇḍasnehasruti snapitabāhuribhādhirājam // MSpv_5.51 //

śuklāṃśukoparacitāni nirantarābhir veśmani rasmivitatāni narādhipānām /
candrākṛtāni gajamaṇaḍalikābhiruccair nīlābhrapaṅktipariveṣamivādhijagmuḥ // MSpv_5.52 //

gatyūnamargagatayo 'pi gatorumārgāḥ svairaṃ samācakṛṣire bhuvi vellanāya /
darpodayollasitaphenajalānusārasaṃlakṣyapalyayanavardhrapadāsturaṅgāḥ // MSpv_5.53 //

ājighrati praṇatamūrdhani bāhlaje 'śve tisyāṅgasaṅgamasukhānubhavotsukāyāḥ /
nāsāvirokapavanollasitaṃ tanīyo romāñcatāmiva jagāma rajaḥ pṛthivyāḥ // MSpv_5.54 //

hemnaḥ sthalīṣu paritaḥ parivṛtya vājī dhunvanvapuḥ pravitatāyatakeśapaṅktiḥ /
jvalākaṇāruṇarucā nikareṇareṇoḥ śeṣeṇatejasaḥ ivollasatā rarāja // MSpv_5.55 //

dantālikādharaṇaniścalapāṇiyugmam ardhodito haririvodayaśailamūrdhnaḥ /
stokena nākramata vallabhapālamuccaiḥ śrīvṛkṣakī puruṣakonnamitāgrakāyaḥ // MSpv_5.56 //

reje janaiḥ snapanasāndratarārdramūrtir devairivānimiṣaddṛṣṭibhirīkṣyamāṇaḥ /
śrīsaṃnidhānaramaṇīyataro 'śva uccair uccaiśravā jalanidheriva jātamātraḥ // MSpv_5.57 //

aśrāvi bhūmipatibhiḥ kṣaṇavītanidrair aśnunpuro haritakaṃ mudamādadhānaḥ /
grīvāgralolakalakiṅgiṇīkānināda miśraṃ dadhaddaśanacarcuraśabdamaśvaḥ // MSpv_5.58 //

utkhāya darpacalitena sahaiva rajjvā kīlaṃ prayatnaparamānavadurgraheṇa /
ākulyakāri kaṭakasturageṇa tūrṇam aśveti vidrutamanudrutāśvamanyam // MSpv_5.59 //

avyākulaṃ prakṛtamuttaradheyakarma dhārāḥ prasādhayituvyatikīrṇarūpāḥ /
siddhaṃ mukhe navasu vāthiṣu kaścidaśvaṃ valgāvibhāgakuśalo gamayāṃbabhūva // MSpv_5.60 //

muktāsṛṇāni paritaḥ kacakaṃ carantas truṭyādvitānatanikāvyatiṣaṅgabhājaḥ /
sasruḥ saroṣaparicārakavāryamāṇā damāñcalaskhalitalolapadaṃ turaṅgāḥ // MSpv_5.61 //

uttīrṇabhāralaghunāpyalaghūlapaughasauhityaniḥsahatareṇa taroradhastāt /
romanthamantharacaladgurusāsnamāsāṃcakre nīmīladalasekṣaṇamaukṣakeṇa // MSpv_5.62 //

mṛtpiṇḍaśekharitakoṭibhirardhacandraṃ śṛṅgai śikhāgragatalakṣmamalaṃ hasadbhiḥ /
ucchṛṅgitānyavṛṣabhā saritāṃ nadanto rodhāṃsi dhīramapacaskirire mahokṣāḥ // MSpv_5.63 //

medasvinaḥ sarabhasopagatānabhīkān bhaṅkatvā parānanaḍuho muhurāhavena /
ūrjasvalena surabhīranuniniḥsapatnaṃ jagme jayoddhuraviśālaviṣāṇamukṣṇā // MSpv_5.65 //

bibhrāṇamāyatimatīmavṛthā śirodhiṃ pratyagratāmatirasāmadhikaṃ dadhanti /
loloṣṭramauṣṭrakamudagramukhaṃ tarūṇām abhraṃlihāni lilihe navapallavāni // MSpv_5.64 //

sārdhaṃ kathañciducitaiḥ picumardapattrair āsyāntarālagatamāmradalaṃ mradīyaḥ /
dāserakaḥsapadi saṃvalitaṃ niṣādair vipraṃ purā patagarāḍiva nirjagāra // MSpv_5.66 //

spaṣṭaṃ bahiḥ sthitavaterapi nivedayantaś ceṣṭāviśeṣamanujīvijanāya rājñām /
vaitālikāḥ sphuṭapadaprakaṭārthamuccair bhogāvalīḥ kalagiro 'vasareṣu peṭhuḥ // MSpv_5.67 //

unnamratāmrapaṭamaṇḍapamaṇḍitaṃ tadānīlananāgakulasaṃkulamābabhāse /
saṃdhyāśubhinnaghanakarburitāntarīkṣalakṣmīviḍambi śiviraṃ śivakīrtanasya // MSpv_5.68 //

dharasyoddhartāsitvamitinanu sarvatra jagati pratītastatkiṃ māmatibharamadhaḥ prāpipāyiṣuḥ /
upālabdhevoccairgiripatiriti śrīpatimasau balākrāntaḥ kraḍaddviradamathitorvīruharavaiḥ // MSpv_5.69 //

atha riraṃsumamuṃ yugapadgirau kṛtayathāsvataruprasavaśriyā /
ṛtugaṇena niṣevitumādadhe bhuvi padaṃ vipadantakṛtaṃ satāṃ // MSpv_6.1 //

navapalāśapalāśavanaṃ puraḥ sphuṭasphaṭaparāgatapaṅgajam /
mṛdulatāntalatāntamalokayatsa surabhiṃ sumanobharaiḥ // MSpv_6.2 //

vilulitālakasaṃhṛtirāmṛśanmṛgadṛśāṃ śramavāri lalāṭajam /
tanutaraṅgatatiṃ sarasāṃ dalatkuvalayaṃ valayanmarudāvavau // MSpv_6.3 //

tulayati sma vilocanatārakāḥ kurabakastabakavyatiṣahkiṇi /
guṇavadāśrayalabdhaguṇodadaye mālinimālini mādhavayoṣitāṃ // MSpv_6.4 //

sphuṭamivojvalakāñcakāntibhiryutamaśokamaśobhata campakaiḥ /
virahiṇāṃ hṛdayasya bhidābhṛtaḥ kapiśitaṃ piśitaṃ madanāgninā // MSpv_6.5 //

smarāhutāśanamurmuracūrṇatāṃ dadhurivāmravanasya rajaḥkaṇāḥ /
nipātitāḥ paritaḥ pathikavrajānupari te paritepurato bhṛśam // MSpv_6.6 //

ratipatiprahiteva kṛtakrudhaḥ priyatameṣu vadhūranunāyikā /
bakulapuṣparasāsavapeśaladhvaniragānniragāt madhupāvaliḥ // MSpv_6.7 //

priyasakhīsadṛśaṃ pratibodhitāḥ kimapi kāmyagirā parapuṣṭayā /
priyatamāya vapurgurumatsaracchidurayāduranāciṃ aṅganāḥ // MSpv_6.8 //

madhukarairapavādakarairiva smṛtibhuvaḥ pathikāḥ hariṇā iva /
kalatayā vacasaḥ parivādinīsvarajitā vaśamāyayuḥ // MSpv_6.9 //

samabhisṛtya rasādavalambitaḥ pramadayā kusumāvacicīrṣayā /
avinamanna rarājavṛthoccakairanṛtayā nṛtayā vanapādapaḥ // MSpv_6.10 //

idamapāsya virāgi parāgīralikadambakamamburuhāṃ tatīḥ /
stanabhareṇa jitastabakānamannavalate valate 'bhimukhaṃ tava // MSpv_6.11 //

surabhiṇiśvasite dadhatastṛṣaṃ navasudhāmadhure ca tavādhare /
alamaleriva gandharasāvamū mama na saumanasau manaso mude // MSpv_6.12 //

iti gadantamanantaramaṅganā bhujayugonnamanoccatarastanī /
praṇayinaṃ rabhasādudaraśriyā valibhayādalibhayādiva sasvaje // MSpv_6.13 //

vadanasaurabhalobhaparibhramadbhramarasaṃbhramasaṃbhṛtaśobhayā /
calitayā vidadhe kalamekhalākalakalo 'lakaloladṛśānyayā // MSpv_6.14 //

ajagaṇan gaṇaśaḥ priyamagrataḥ praṇatamapyabhimānitayā na yāḥ /
sati madhāvabhavanmadanavyathā vidhuritā dhuritāḥ kukurastriyaḥ // MSpv_6.15 //

kusumakārmukakārmukasaṃhitadrutaśilīmukhakhaṇḍitavigrahāḥ /
maraṇamapyaparāḥ pratipedire kimu muhurmuhurgatabhartṛkāḥ // MSpv_6.16 //

rurudhiṣā vadanāmburuhaśriyaḥ sutanu satmalaṅkaraṇāya te /
tadapi samprati sannihite madhāvadhigamaṃ dhigamaṅgalamaśruṇaḥ // MSpv_6.17 //

tyajati kaṣṭāmasāvacirādasūn virahavedanayetyaghaśaṅgibhiḥ /
priyatayā gaditāstvayi bāndhavairavitathā vitathāḥ sakhi mā giraḥ // MSpv_6.18 //

na khalu dūragato 'pyadhivartate mahamasāviti bandhutayoditaiḥ /
praṇayino niśamayya vadhūrbahiḥ svaramṛtairamṛtairiva nirvavau // MSpv_6.19 //

madhurayā madhubodhitamādhavīmadhusamṛddhisamedhitamedhayā /
madhukarāṅganayā muhurunmadadhvanibhṛtā nibhṛtākṣaramujjage // MSpv_6.20 //

aruṇitākhiśailavanā muhurvidadhatī pathikān paritāpinaḥ /
vikacakiṃśukasaṃhatiruccakairudavahaddavahavyavahaśriyam // MSpv_6.21 //

ravituraṅgatanūruhatulyatāṃ dadhati yatra śirīṣarajorucaḥ /
upayayau vidadhannavamallikāḥ śucirasau cirasaurabhasaṃpadaḥ // MSpv_6.22 //

dalitakomalapāṭalakuḍmale nijavadhūśvasitānuvidhāyini /
maruti vāti vilāsibhirunmadabhramadalau madalaulyamupādade // MSpv_6.23 //

nidadhire dayitorasi tatkṣaṇaspanavārituṣārabhṛtaḥ stanāḥ /
sarasacandanareṇuranukṣaṇaṃ vicakare ca kareṇa varorubhiḥ // MSpv_6.24 //

sphuradadhīrataḍinnayanā muhuḥ priyamivāgalitorupayodharā /
jaladharāvalirapratipālitasvasamayā samayāñjagatīdharam // MSpv_6.25 //

gajakadambakamecakamuccakairnabhasi vīkṣya navāmbudamambare /
abhisasāra na vallabhamaṅganā na cakame ca kamekarasaṃ rahaḥ // MSpv_6.26 //

anuyayau vividhopalakuṇḍaladyutivitānakasaṃvalitāṃśukam /
dhutatanurvalayasya payomucaḥ śabalimā balimānamuṣo vapuḥ // MSpv_6.27 //

drutasamīracalaiḥ kṣaṇalakṣitavyavahitā viṭapairiva mañjarī /
natatamālanibhasya nabhastaroracirarocirarocata vāridaiḥ // MSpv_6.28 //

paṭalamambumucāṃ pathikāṅganā sapadi jīvitasaṃśayameṣyatī /
sanayanāmbusakhījana saṃbhramādvidhurabandhurabandhuramaikṣata // MSpv_6.29 //

pravasataḥ sutarāmudakampayadvilakandalakampanalālitaḥ /
namayati sma vanāni manasvinījananamano ghanamārutaḥ // MSpv_6.30 //

jaladapaṅktiranartayadunmadaṃkalavilāpi kalāpikadambakam /
kṛtasamārjanamardalamaṇḍaladhvanijayā nijayā svanasaṃpadā // MSpv_6.31 //

navakadambajo 'ruṇitāmbarairadhipurandhri śilīndhrasugandhibhiḥ /
manasi rāgavatāmanurāgitā navanavā vanavāyubhirādadhe // MSpv_6.32 //

śamitatāpamapoḍhamahīrajaḥ prathamabindubhirambumuco 'mbhasāṃ /
praviralairacalāṅganamaṅganājanasugaṃ na sugandhi na cakrire // MSpv_6.33 //

dviradavalakṣamalakṣyata sphuritabhṛṅgamṛcchavi ketakam /
ghanaghanaughavighaṭṭanayā divaḥ kṛśasikhaṃ śaśikhaṇḍamiva cyutam // MSpv_6.34 //

dalitamauktikacūrṇavipāṇḍavaḥ sphuritanirjharaśīkaracāravaḥ /
kuṭajapuṣpaparāgakaṇāḥ sphuṭaṃ vidadhire dadhireṇuviḍambanām // MSpv_6.35 //

navapayaḥkaṇakomalamālatīkusumasaṃtatisaṃtatasaṅgibhiḥ /
pracalitoḍunibhaiḥ paripāṇḍimāḥ śubharajobharajo 'libhirādade // MSpv_6.36 //

nijarajaḥ paṭavāsamivākiraddhṛtapaṭopamavārimucāṃ diśāṃ /
priyaviyuktavadhūjanacetasāmanavanī navanīpavanāvaliḥ // MSpv_6.37 //

praṇayakopabhṛto 'pi parāṅmukhāḥ sapadi vāridharāravabhīravaḥ /
praṇayinaḥ parirabdhumathāṅganā vavalire valirecitamadhyamāḥ // MSpv_6.38 //

vigatarāgaguṇo 'pi jano na kaścalati vāti payodanabhasvati /
abhihite 'libhirevamivoccakairananṛte nanṛte navapallavaiḥ // MSpv_6.39 //

aramayan bhavanādaciradyuteḥ kila bhayādamapayātumanicchavaḥ /
yadunarendragaṇaṃ taruṇāgaṇāstamatha manmathamantharabhāṣiṇaḥ // MSpv_6.40 //

dadatamantaritāhimadīdhitiṃ khagakulāya kulāyanilāyitām /
jaladakālamabodhakṛtaṃ diśāmaparāthāpa rathavayavāyudhaḥ // MSpv_6.41 //

sa vikacotpalacakṣuṣamaikṣata kṣitibhṛto 'ṅagagatāṃ dayitāmiva /
śaradamacchagaladvasanopamākṣamadhanāmaghanāśanakīrtanaḥ // MSpv_6.42 //

jagati naiśamaśītakaraḥ karairviyati vāridavṛndamayaṃ tamaḥ /
jalajarājiṣu naindramadidravanna mahatāmahatāḥ kva ca nārayaḥ // MSpv_6.43 //

samaya eva karoti balābalaṃ praṇigatavanta itīva śarīriṇām /
śaradi haṃsaravāḥ paruṣīkṛtasvaramayūramayū ramaṇīyatām // MSpv_6.44 //

tanuruhāṇi puro vijitadhvanerdhavalapakṣavihaṅgamakūjitaiḥ /
jagalurakṣamayeva śikhaṇḍinaḥ paribhavo 'ribhavo hi suduḥsahaḥ // MSpv_6.45 //

anuvanaṃ vanarājivadhūmukhe bahalarāgajavādharacāruṇi /
vikacabāṇavalayo 'dhikaṃ rurucire rucirekṣaṇavibhramāḥ // MSpv_6.46 //

kanakabhaṅgapiśaṅgadalairdadhe sarajasāruṇakeśaracārubhiḥ /
priyavimānitamānavatīruṣāṃ nirasanairasanairavṛthārthatā // MSpv_6.47 //

mukhasarojarucaṃ madapāṭalāmanucakāra cakoradṛśāṃ yataḥ /
dhṛtanavātapamutsukatāmato na kamalaṃ kamalambhayadambhasi // MSpv_6.48 //

vigatasasyajidhatsamaghaṭṭayatkalamagopavadhūrna mṛgavrajam /
śrutatadīritakomalagītakadhvanimiṣe 'nimeṣekṣaṇamagrataḥ // MSpv_6.49 //

kṛtamadaṃ nigadanta ivākulīkṛtajagatrayamūrjamataṅgajam /
vavurayukchadagucchasugandhayaḥ satatagāstatagānagiro 'libhiḥ // MSpv_6.50 //

vigatavāridharāvaraṇāḥ kvacidadṛśurullasitāsitāsitāḥ /
kvacidivendragajājinakañcukāḥ śaradi nīradinīryadevo diśaḥ // MSpv_6.51 //

vilulitāmanilaiḥ śaradaṅganā navasaroruhakeśarasambhavām /
vikarituṃ parihāsavidhitsayā harivadhūriva dhūlimudhakṣipat // MSpv_6.52 //

haritapatramayīva marudgaṇaiḥ sragavanaddhamanoramapallavā /
madhuriporabhitāmramukhī mudaṃ divi tatā vitatāna śukāvaliḥ // MSpv_6.53 //

smitasaroruhanetrasarojalāmatisitaṅgavihaṅgahasaddivam /
akalayan muditāmiva sarvataḥ sa śaradanturadihmukhām // MSpv_6.54 //

gajadvayasīrapi haimanastuhinayan saritaḥ pṛṣatāṃ patiḥ /
salilasantatimadhvagayoṣitāmatunatātanutāpakṛtaṃ dṛśāṃ // MSpv_6.55 //

idamayuktamaho mahadeva yadvaratanoḥ smarayatyanilo 'nyadā /
smṛsayauvanasoṣmapayodharān satuhinastu hinastu viyoginaḥ // MSpv_6.56 //

priyatamena yayā saruṣā sthitaṃ na saha sā sahasā parirabhya tam /
ślathayituṃ kṣaṇamakṣamatāmaṅganā na saha sā sahasā kṛtavepathuḥ // MSpv_6.57 //

bhṛśamadūyata yādharapallavakṣatiranāvaraṇā himamārutaiḥ /
daśanaraśmipaṭena ca sītkṛtairnivāsiteva sitena sunirvavau // MSpv_6.58 //

vraṇabhṛtā sutanoḥ kalasīkṛtasphuritadantamarīcimayaṃ dadhe /
sphuṭamivāvaraṇaṃ himārutairmṛdutayā dutayādharalekhayā // MSpv_6.59 //

dhṛtatuṣārakaṇasya nabhasvatastarulatāṅgulitarjanavibhramāḥ /
pṛthu nirantaramiṣṭabhujāntaraṃ vanitayānitayā na viṣehire // MSpv_6.60 //

himaṛtāvapi tāḥ sma bhṛśasvido yuvatayaḥ sutarāmupakāriṇau /
prakaṭayatyanurāgamakṛtrimaṃ smaramayaṃ ramayanti vilāsinaḥ // MSpv_6.61 //

kusumayanphalinīravaimardavikāsibhirahitahuṃkṛtiḥ /
upavanaṃ nirabharsayata priyānviyuvatīryuvatīḥ śiśirānilaḥ // MSpv_6.62 //

upaciteṣu pareṣvasamarthatāṃ vrajati kālavaśādbalavānapi /
tapasi mandagabhastirabhīṣumānnahi mahāhimanikaro 'bhavat // MSpv_6.63 //

abiṣiṣeṇayiṣuṃ bhuvanāni yaḥ smaramivākhyāta lodhraracaścayaḥ /
kṣubhitasainyaparāgavipāṇḍuradyutirayaṃ tirayannubhūddiśaḥ // MSpv_6.64 //

śiśiramāsamapāsya guṇosya naḥ ka iva śītaharasya kucoṣmaṇaḥ /
iti dhiyāstaruṣaḥ parirebhire ghanamato namato 'numatān priyāḥ // MSpv_6.65 //

adhilavaṅgamamī rajasādhikaṃ malinitāḥ sumanodalatālinaḥ /
sphuṭamiti prasavena puro 'hasatsapadi kundalatā dalatālinaḥ // MSpv_6.66 //

atisurabhibhāji puṣpaśriyāmatunutaratayeṣa santānakaḥ /
taruṇaparabhṛtaḥ svanaṃ rāgiṇāmatanuta rataye vasantānakaḥ // MSpv_6.67 //

nojjhituṃ yuvatimānasanirāse dakṣamiṣṭamadhuvāsarasāṃ /
cūtamāliralināmatirāgādakṣamiṣṭa madhuvāsarasāram // MSpv_6.68 //

jagadvaśīkartumimāḥ smarasya prabhāvanīke tanavai jayantīḥ /
ityasya tene kadalīrmadhuśrīḥ prabhāvanī ketanavaijayantīḥ // MSpv_6.69 //

smararāgamayī vapustamisrā parisastāra raverasatyavaśam /
priyamāpa divāpi kokile strī paritastārarave rasatvaśyam // MSpv_6.70 //

vapurambuvihāramihaṃ śucinā ruciraṃ kamanīyatarā gatimā /
ramaṇena ramaṇyacirāṃśulatāruciraṅkamanīyata rāgamitā // MSpv_6.71 //

mudamabdabhuvāmapāṃ mayūrāḥ sahasāyanta nadī papāṭa lābhe /
alinā ratamālinī śillīndhre saha sāyantanadīpapāṭalābhe // MSpv_6.72 //

kuṭajāni vīkṣya śikhibhiḥ śikharīndraṃ samayāvanau ghanamadabhramarāṇi /
gaganaṃ ca gītaninadasya giroccaiḥ samayā vanaughanamadabhramarāṇi // MSpv_6.73 //

abhīṣṭhamāsādya cirāya kāle samuddhṛtāśāṃ kamanī cakāśe /
yoṣinmanojanmasukhodayeṣu samuddhṛtāśaṅgamanīcakāśe // MSpv_6.74 //

stanayoḥ samayena yāṅganānāmabhinaddhārasamā na sā rasena /
parirambharuciṃ tatirjalānāmabhinaddhā rasamānasārasena // MSpv_6.75 //

jātaprītiryā madhureṇānuvanāntaṃ kāme kānte sārasikākurutena /
tatsamparka prāpya purā mohanalīlāṃ kāmekānte sā rasikā kā kurute na // MSpv_6.76 //

kāntājanena rahasi prasabhaṃ gṛhītakeśe rate smarasahāsavatopitena /
premṇā manastu rajanīṣvapi haimanīṣu ke śerate sma rasahāsavatopitena // MSpv_6.77 //

gatavatāmapi vismayamuccakairasakalāmalapallavalīlayā /
madhukṛtāmasakṛdgiramāvalī rasakalāmalapallavalīlayā // MSpv_6.78 //

kurvantamityatibhareṇa nagānavācaḥ puṣpaivirāmamalināṃ ca na gānavācaḥ /
śrīmānsamastamanusānu girauvihartu bibhratyacodi sa mayūragirā vihartum // MSpv_6.79 //

anugiramṛtubhirvitāyamānāmatha sa vilokayituṃ vanāntalakṣmīm /
niragamadabhirāddhumadṛtānāṃ bhavati mahatsu na niṣphalaḥ prayāsaḥ // MSpv_7.1 //

dadhati sumanaso vanāni bahvīryuvatiyutā yadavaḥ prayātumīṣuḥ /
manasimahāstramanyathāmī na kusumapañcakamalaṃ visoḍhum // MSpv_7.2 //

avasamadhigamya taṃ harantayo hṛdayamayatnakṛtojvalasvarūpāḥ /
avaniṣu padamaṅganāstadānīṃ nyadadhata vibhramasampado 'ṅaganāsu // MSpv_7.3 //

nakharuciracindracāpaṃ lalitagateṣu gatāgataṃ dadhānā /
mukharitavalayaṃ pṛthau nitambe bhujalatikā muhuraskhalattaruṇyāḥ // MSpv_7.4 //

atiyapariṇāhvavān vitene bahutaramarpitakiṅkiṇīkaḥ /
alaghuni jaghanasthale 'parasyā dhvanimadhikaṃ kalamekhalākalāpaḥ // MSpv_7.5 //

gurunibiḍanitambabimbabhārākramaṇanipīḍitamaṅganājanasya /
caraṇayugamasusruvatpadeṣu svarasamasaktamalaktakacchalena // MSpv_7.6 //

tava sapadi samīpamānaye tāmahamiti tasya mayāgrato 'bhyadhāyi /
atirabhasākṛtālaghupratijñāmanṛtagiraṃ guṇagauri mā kṛthā mām // MSpv_7.7 //

na ca sutanu na vedmi yanmahīyānasunirasastava niścayaḥ pareṇa /
vitathayati na jānātu madvaco 'sāviti ca tathāpi sakhīṣu me 'bhimānaḥ // MSpv_7.8 //

satatamanabhibhāṣaṇaṃ mayā te pariṇamitaṃ bhavatīmanānayantayā /
tvayi taditi virodhaniścitāyāṃ bhavati bhavatvasuhṛjjanaḥ sakāmaḥ // MSpv_7.9 //

gatadhṛtiravalambituṃ batāsūnanalamanālapanādahaṃ bhavatyāḥ /
praṇayati yadi na prasādabuddhirbhava mama mānini jīvite dayāluḥ // MSpv_7.10 //

priyamiti vanitā nitāntamāgaḥsmaraṇasaroṣaṣakaṣāyitākṣī /
caraṇagatasakhīvaco 'nurodhāt kila kathamapyanukūlayāñcakāra // MSpv_7.11 //

drutapadamiti mā vayasya yāsirnanu sutanuṃ paripālayānuyāntīm /
nahi na viditakhedamedatīyastanajaghanodvahane tavāpi cetaḥ // MSpv_7.12 //

iti vadati sakhījane 'nurāgāddayitatamāmaparaściraṃ pratīkṣya /
tadanugamavaśādanāyatāni nyadhita mimāna ivāvaniṃ padāni // MSpv_7.13 //

yadi mayi laghimānamāgatāyāṃ tava dhṛtirasti gatāsmi sampratīyam /
drutatarapadapātamāpapāta priyamiti kopapadena kāpi saṃkhyā // MSpv_7.14 //

aviralapulakaḥ saha vrajantyāḥ pratipadamekataraḥ stanastaruṇyāḥ /
ghaṭitavighaṭitaḥ priyasya vakṣastaṭabhuvi kandukavibhramaṃ babhāra // MSpv_7.15 //

aśithilamaparāvasajya kaṇṭhe dṛḍhaparirabdhabṛhadbahistanena /
hṛṣitatanuruhā bhujena bhartṛrmṛdumamṛdu vyatividdhamekabāhuṃ // MSpv_7.16 //

muhurasusamamādhnatī nitāntaṃ praṇaditakāñci nitambamaṇḍalena /
viṣamitapṛthuhārayaṣṭi tiryakkucamitaraṃ tadurasthale nipīḍya // MSpv_7.17 //

gurutarakalanūpurānunādaṃ salalitanartitavāmapādapadmā /
itaradatilolamādadhānā padamatha manmathamantharaṃ jagāma // MSpv_7.18 //

ladhulalitapadaṃ tadaṃsapīṭhadvayanihitobhayapāṇipallavānyā /
sakaṭhinakucacūcukapraṇodaṃ priyamabalā savilāsamanvināya // MSpv_7.19 //

jaghanamelaghapīvaroru kṛcchrādurunibirīsanitambabhārakhedi /
dayitatamaśirodharāvalambisvabhujalatāvibhavena kācidūhe // MSpv_7.20 //

anuvapurapareṇa bāhumūlaprahitabhujākalitastanena ninye /
nihitadaśanavāsasā kapole viṣamavitīrṇapadaṃ balādivānyā // MSpv_7.21 //

anuvanamasitabhruvaḥ sakhībhiḥ saha padavīmaparaḥ purogatāyāḥ /
urasi sarasarāgapadalekhāpratimatayānuyayāvasaṃśayānaḥ // MSpv_7.22 //

madanarasamahaughapūrṇanābhīhradaparivāhitaromarājayastāḥ /
sarita iva savibhramaprayātapraṇaditahaṃsakabhūṣaṇā virejuḥ // MSpv_7.23 //

śrutipathamadhurāṇi sārasānāmanunadi suśruvire rutāni tābhiḥ /
vidadhati janatāmanaḥśaravyavyadhapaṭumanmathacāpanādaśaṅkām // MSpv_7.24 //

madhumathanavadhūrivāhvayanti bhramarakulāni jaguryadutsukāni /
tadabhinayamivāvalirvanānāmatanuta nūtanapallavāṅugulībhiḥ // MSpv_7.25 //

asakalakalikākulīkṛtāliskhalanavikīrṇavikāsikeśarāṇām /
marudavaniruhāṃ rajo vadhūbhyaḥ mupaharan vicakāra korakāṇi // MSpv_7.26 //

upavanapavanānupātadakṣairalibhiralābhi yadaṅganājanasya /
parimalaviṣayastadunnatānāmanugamane khalu sampado 'grataḥsthāḥ // MSpv_7.27 //

rathacaraṇadharāṅganākarābjavyatikarasampadupāttasaumanasyāḥ /
jagati sumanasastadādi nūnaṃ dadhati parisphuṭamarthato 'bhidhānam // MSpv_7.28 //

abhimukhapatitairguṇaprakarṣādavajitamuddhatimujvalāṃ dadhānaiḥ /
tarukisalayajālamagrahastaiḥ prasabhamanīyata bhaṅgamaṅganānāṃ // MSpv_7.29 //

muditamadhubhujo bhujena śākhāścalitaviśṛṅkhalaśaṅkhakaṃ dhuvatyāḥ /
taruratiśāyitāparāṅganāyāḥ śirasi mudeva mumoca puṣpavarṣam // MSpv_7.30 //

anavaratarasena rāgabhājā karajaparikṣatilabdhasaṃstavena /
sapadi taruṇapallavena vadhvā vigatadayaṃ khalu khaṇḍitena mamle // MSpv_7.31 //

priyamabhikusumodyatasya bāhornavanakhamaṇḍanacāru mūlamanyā /
muhuritarakarāhitena pīnastanataṭarodhi tirodadhe 'ṃśukena // MSpv_7.32 //

vitatavalivibhāvyapāṇḍulekhākṛtaparabhāghavilīnaromarājiḥ /
kṛśamapi kṛśatāṃ punarnayantī vipulataronmukhalocanāvalagnaṃ // MSpv_7.33 //

prasakalakucabandhuroddhuroraḥprasabhavibhibhinnatanūttarīyabandhā /
anamavadudarocchvasaddukūlasphuṭataralakṣyagabhīranābimūlā // MSpv_7.34 //

vyavahitamavijānātī kilāntavarṇabhuvi vallabhamābhimukhyabhājam /
adhiviṭapi salīlamagrapuṣpagrahaṇapadena ciraṃ vilambya kācit // MSpv_7.35 //

atha kila kathite sakhībhiratra kṣaṇamapareva sasaṃbhramā bhavantī /
śithilitakusumākulāgrapāṇiḥ pratipadasaṃyamitāṃśukāvṛtāṅgī // MSpv_7.36 //

kṛtabhayaparitoṣasannipātaṃ sacakitasasmitavaktravārijaśrīḥ /
manasijagurutatkṣaṇopadiṣṭaṃ kimapi rāsena rasantaraṃ bhajantī // MSpv_7.37 //

avanadavadanenduricchatīva vyavadhimadhīratayā yadasthitāsmai /
aharata sutarāmato 'sya cetaḥ sphuṭamabhibhūṣayati striyastrapaiva // MSpv_7.38 //

kisalayaśakaleṣvavācanīyāḥ pulakini kevalamaṅgakenidheyāḥ /
nakhapadalipayo 'pi dīpitārthāḥ praṇidadhire dayitairanaṅgalekhāḥ // MSpv_7.39 //

kṛtakṛtakaruṣā sakhīmapāsya tvamakuśaleti kayācidātmanaiva /
abhimatamabhi sābhilāṣamāviṣkṛtabhujamūlamabandhi mūrdhni mālā // MSpv_7.40 //

abhimukhamupayāti mā sma kiñcittvamabhidadhāḥ paṭale madhuvratānām /
madhusurabhimukhābjagandhalabdheradhikamadhitvadanena mā nipāti // MSpv_7.41 //

sarajasamakarandanirbharāsu prasavavibhūtiṣu bhūruhāṃ viraktaḥ /
dhruvamamṛtapanāmavāñchayāsāvadharamamuṃ madhupastavājihīte // MSpv_7.42 //

iti vadati sakhījane nimīladviguṇitasāndratarākṣipakṣmamālā /
apadatalibhayena bharturaṅgaṃ bhavati hi viklavatā guṇo 'ṅganānām // MSpv_7.43 //

mukhakamalakamunnamayya yūnā yadabhinavoḍhavadhūrbalādacumbi /
tadapi na kila bālapallavāgragrahayāparayā vivide vidagdhasakyā // MSpv_7.44 //

vratativitatibhistirohitāyāṃ pratiyuvatau vadanaṃ priyaḥ priyāyāḥ /
yadadhayadadharāvalopanṛtyatkaravalayasvanitena tadvivavre // MSpv_7.45 //

vilasitamanukurvatī purastāddharaṇiruhādhiruho vadhūrlatāyāḥ /
ramaṇamṛjutayā puraḥ sakhīnāmakalitacāpaladoṣamāliliṅga // MSpv_7.46 //

salalikamavalambya pāṇināṃse sahacaramucchratagucchavāñchayānyā /
sakalakalabhakumbhavibhramābhyāmurasi rasādavatastare stanābhyāṃ // MSpv_7.47 //

mṛducaraṇatalāgraduḥsthitatvādasahatarā kucakumbhayorbharasya /
upariniravalambanaṃ priyasya nyapatadathoccataroccicīṣayānyā // MSpv_7.48 //

uparijatarujāni yājamānāṃ kuśalatayā parirambhalolupo 'nyaḥ /
prathitapṛthupayodharāṃ gṛhāṇa svayamiti mugdhavadhūmudāsa dorbhyām // MSpv_7.49 //

idamidamiti bhūruhāṃ prasūnairmuhuratilobhayatā puraḥpuro 'nyā /
anurahasamanāyi nāyakena tvarayati rantumaho janaṃ manobhūḥ // MSpv_7.50 //

vijanamiti balādamuṃ gṛhītvā kṣaṇamatha vīkṣya vipakṣamantiko 'nyā /
abhipatitumanā laghutvabhīterabhavadamuñacati vallabhe 'tigurvī // MSpv_7.51 //

adhirajani jagāma dhāma tasyāḥ priyatamayeti ruṣā srajāvanaddhaḥ /
padamapi calituṃ yuvā na sehe kimiva na śaktiharaṃ sasādhvasānāṃ // MSpv_7.52 //

na khalu vayamamuṣya dānayogyāḥ pibati ca pāti ca yāsakau rahastvāṃ /
vraja vicapamamuṃ dadasva tasyai bhavatu yataḥ sadṛśościrāya yogaḥ // MSpv_7.53 //

tava kitava kimāhitairvṛthā naḥ kṣitiruhapallavapuṣpakarṇapūraiḥ /
nanu janaviditairbhavadvyalīkaiściraparipūritameva karṇayugmam // MSpv_7.54 //

muhurupahasitāmivālinādairvitarasi naḥ kālikāṃ kimarthamenām /
vasatimupagatena dhāmni tasyāḥ śaṭha kalireṣa mahāṃstvayādya dattaḥ // MSpv_7.55 //

iti gaditavatī ruṣā jaghāna sphuritamanoramapakṣmakeśareṇa /
śravaṇaniyamitena kāntamanyā samamasitāmburuheṇa cakṣuṣā ca // MSpv_7.56 //

vinayati sudṛśo dṛśaḥ parāgaṃ praṇayini kausumamānanānilena /
tadahitayuvaterabhīkṣṇamakṣṇordvayamapi roṣarajhobhirāpupūre // MSpv_7.57 //

sphucamidamabhicāramantra eva pratiyuvaterabhidhānamaṅganānām /
varatanuramunopahūya patyā mṛdukusumena yadāhatāpyamūrcchat // MSpv_7.58 //

samadanamavataṃsite 'dkarṇaṃ praṇayavatā kusume sumadhyamāyāḥ /
vrajadapi laghutāṃ babhūva bhāraḥ sapadi hiraṇmayamaṇḍanaṃ sapatnyāḥ // MSpv_7.59 //

avajitamadhunā tavāhamakṣṇo rucitayetyavanamya lajjayeva /
śravaṇakuvalayaṃ vilāsavatyā bhramararutairupakarṇamācacakṣe // MSpv_7.60 //

avacitakusumā vihāya vallīryuvatīṣu komalamālyamālinīṣu /
padamupadadhire kulānyalīnāṃ na paricayo malinātmanāṃ pradhānam // MSpv_7.61 //

ślathaśirasijapātabhārādiva nitarāṃ natimadbhiraṃsabhāgaiḥ /
mukulitanayanairmukhāravindairghanamahatāmiva pakṣmaṇāṃ bhareṇa // MSpv_7.62 //

adikamaruṇimānamudvahadbhirvikasadaśītamarīciraśamijālaiḥ /
paricitaparicumbanābhiyogādapagatakuṅkumareṇubhiḥ kapolaiḥ // MSpv_7.63 //

avasitalalitakriyeṇa bāhvorlalitatareṇa tanīyasā yugena /
sarasakisalayānurañjitairvā karakamalaiḥ punaruktabhābhiḥ // MSpv_7.64 //

smarasarasamuraḥsthalena patyurvinimayasaṃkramitāṅgarāgarāgaiḥ /
bhṛśamatiśayakhedasampadeva stanayugalairitaretaraṃ niṣaṇṇaiḥ // MSpv_7.65 //

atanukucabharānatena bhūyaḥ śramajanitānatinā śarīrakeṇa /
anucitagatisādaniḥsahatvaṃ kalabhakarorubhirūrubhirdadhānaiḥ // MSpv_7.66 //

apagatanavayāvakaiścirāya kṣitigamanena punarvitīrṇarāgaiḥ /
kathamapi caraṇotpalaiścaladbhirbhṛśāviniveśātparasparasya // MSpv_7.67 //

muhuriti vanavibhramābhiṣaṅgādatami tadā nitarāṃ nitambinībhiḥ /
mṛdutaratanavo 'nalasāḥ prakṛtyā ciramapi tāḥ kimuta prayāsabhājaḥ // MSpv_7.68 //

pratamamalaghumauktakābhamāsīcchramajalamujjvalagaṇḍamaṇḍaleṣu /
kaṭhinakucataṭāgrapāti paścādatha śatasarkaratāṃ jagāma tāsām // MSpv_7.69 //

vipulakamapi yauvanoddhatānāṃ ghanapulakodayakomalaṃ cakāśe /
parimalitamapi priyaiḥ prakāmaṃ kucayugamujjvalameṣa kāminīnām // MSpv_7.70 //

aviratakusumāvacāyakhedānnihitabhujālatayaikayopakaṇṭham /
vipulataranirantarālagnastanapihitapriyavakṣasā lalambe // MSpv_7.71 //

abhimatamabhitaḥ kṛtāṅgabhaṅgā kucayugamunnativittamunnamayya /
tanurabhilaṣitaṃ klamacchalena vyavṛṇuta vellitabāhuvallarīkā // MSpv_7.72 //

himalatasadṛśaḥ śramodabindūnupanayatā kila nūtanoḍhavadhvāḥ /
kucakalaśakiśorakau kathañcittaralatayā taruṇena paspṛśāte // MSpv_7.73 //

gatvodrekaṃ jaghanapuline ruddhamadhyapradeśaḥ kramannūrudrumabhujalatāḥ pūrṇanābhīhradāntāḥ /
ullaṅghyoccaiḥ kucataṭabhuvaṃ plāvayan rokūpān svedapūro yuvatisaritāṃ vyāpa gaṇḍasthalāni // MSpv_7.74 //

priyakaraparimārgadaṅganānāṃ yadābhūt punaradhikataraiva svedatoyodayaśrīḥ /
atha vapurabhiṣektuṃ tāstadāmbhobhirīṣurvanaviharaṇakhedamlānamamlānaśobhāḥ // MSpv_7.75 //

āyāsādalaghutarastanaiḥ svanadbhiḥ śrāntānāmavikacalocanāravindaiḥ /
abhyambhaḥ kathamapi yoṣitāṃ samūhaistairurvīnihitacalatpadaṃ pracele // MSpv_8.1 //

yāntīnāṃ samamasitabhruvāṃ natatvādaṃsānāṃ mahati nitāntamantare 'pi /
saṃsaktaivipulatayā mitho nitambaiḥ sambādhaṃ bṛhadapi tadbabhūva vartma // MSpv_8.2 //

nīrandhradruśiśirāṃ bhuvaṃ vrajantīḥ sāśaṅkaṃ muhuriva kautukātkaraistāḥ /
pasparśa kṣaṇamanilākulīkṛtānāṃ śākhānāmatuhinaraśmirantarālaiḥ // MSpv_8.3 //

ekasyāstapanakaraiḥ karālitayā bibhrāṇaḥ sapadi sitoṣṇāvaraṇatvam /
sevāyai vadanasarojanirjitaśrīrāgasya priyamiva candramāścakāra // MSpv_8.4 //

svaṃ rāgādupari vitanvatottarīyaṃ kāntena prativāritātapāyāḥ /
sacchatrādaparavilāsinīsamūhacchāyāsīdadhikatarā tadāparasyāḥ // MSpv_8.5 //

saṃsparśasukhopacīyamāne sarvāṅge karatalalagnavallabhāyāḥ /
kauśeyaṃ vrajadapi gāḍhatāmajasraṃ sasraṃse vigalitanīvi nīrajākṣyāḥ // MSpv_8.6 //

gacchantīralasamavekṣya vismayinyastāstanvīrna vidadhire gatāni haṃsyaḥ /
buddhvā vā jitamapareṇa kāmamāṣkurvīta svaguṇamapatrapaḥ ka eva // MSpv_8.7 //

śrīmadbhirjitapulināni mādhavīnāmārohairnibiḍabṛhannitambabimbaiḥ /
pāṣāṇaskhalanavilolamāśu nūnaṃ vailakṣyādyayuravarodhanāni sindhoḥ // MSpv_8.8 //

muktābhiḥ salilarayāstaśuktimuktābhiḥ kṛtaruci saikataṃ nadīnām /
strīlokaḥ parikalayāñcakāra tulyaṃ palyaṅkairvigalitahāracārubhiḥ svaiḥ // MSpv_8.9 //

ādhrāya śramajamanindyabandhuṃ niśvāsaśvasanamasaktamaṅganānām /
āraṇyāḥ sumanasa īṣire na bhṛṅgairaucityaṃ gaṇayati ko viśeṣakāmaḥ // MSpv_8.10 //

āyāntyāṃ nijayuvatau vanātsaśaṅkaṃ barhāṇāmaparaśikhaṇḍinīṃ bhareṇa /
ālokya vyavadadhataṃ puro mayūraṃ kāminyaḥ śradadhuranārjavaṃ nareṣu // MSpv_8.11 //

ālāpaistulitaravāṇi mādhavīnāṃ mādhuryādamalapatatriṇāṃ kulāni /
antardhāmupayayurutpalāvalīṣu prāduṣkātka iva jitaḥ puraḥ pareṇa // MSpv_8.12 //

mugdhāyāḥ smaralaliteṣu cakravākyā niśaṅkaṃ dayitatamena cumbitāyāḥ /
praṇeśānabhi vidadhurvadhūtahastāḥ sītkāraṃ samucitamuttaraṃ taruṇyaḥ // MSpv_8.13 //

utkṣiptasphuṭitasaroruhārghyamuccaiḥ sasnehaṃ vihagarutairivālapanto /
nārīṇāmatha sarasī saphenahāsā prītyeva vyatanuta pādyamūrmihastaiḥ // MSpv_8.14 //

nityāyā nijavasaternirāsire yadrāgeṇa śriyamaravindataḥ karāgraiḥ /
vyaktatvaṃ niyatamanena ninyurasyāḥ sāpatnyaṃ kṣitisutavidviṣo mahiṣyaḥ // MSpv_8.15 //

āskandan kathamapi yoṣito na yāvadbhīmatyaḥ priyakaradhāryamāṇahastāḥ /
autsukyāttvaritamamūstadambu tāvatsaṃkrāntapratimatayā dadhāvivāntaḥ // MSpv_8.16 //

tāḥ pūrvaṃ sacakitamāgamayya gādhaṃ kṛtvātho mṛdu padamantarāviśantyaḥ /
kāminyo mana iva kāminaḥ sarāgairaṅgaistajjalamanurañjayāṃbabhū // MSpv_8.18 //

saṃkṣobhaṃ payasi muhurmahebhakumbhaśrībhājā kucayugalena nīyamāne /
viśleṣaṃ yugamagamadrathāṅganāmnorudvṛttaḥ ka iva sukhāvahaḥ pareṣāṃ // MSpv_8.17 //

āsīnā taṭabhuvi sasmitena bhartrā rambhoruvatirutaṃ sarasyanicchuḥ /
dhunvānā karayugamīkṣituṃ vilāsāñśītāluḥ salilagatena sicyate sma // MSpv_8.19 //

necchantī samamunā saro 'vagāḍhuṃ rodhastaḥ pratijalamīritā sakhībhiḥ /
āślakṣadbhayacakitekṣaṇaṃ navoḍhā voḍhāraṃ vipadi na dūṣitātibhūmiḥ // MSpv_8.20 //

tiṣṭhantaṃ payasi pumāṃsamaṃsamātre taddaghnaṃ tadavayatī kilātmano 'pi /
abhyetuṃ sutanurabhīriyeṣa maugdhyādāśleṣi drutamamunā nimajjatīti // MSpv_8.21 //

ānābheḥ sarasi natabhruvāvagāḍhe cāpalyādatha payasastaraṅgahastaiḥ /
ucchrāyistanayugamadhyarohi labdhasparśānāṃ bhavati kuto 'thavāvyavasthā // MSpv_8.22 //

kāntānāṃ kuvalayamapyapāstamakṣṇoḥ śobhābhirna mukharucāhamekameva /
saṃharṣādalivirutairitīva gāyallolormau payasi mahotpalaṃ nanarta // MSpv_8.23 //

trasyantī calaśapharīvighaṭṭitorūvāmorūratiśayamāpa vibhramasya /
kṣubhyanti pasabhamaho vināpi hetorlīlābhiḥ kimu sati kāraṇe ramaṇyaḥ // MSpv_8.24 //

ākṛṣṭavapurlataistaradabhistasyāmbhastadatha saromahārṇavasya /
akṣobhi prasṛtavilobāhupakṣairyoṣāṇāṃmurubhirurojagaṇaḍasśailaiḥ // MSpv_8.25 //

gāmbhīryaṃ dadhadapirantumaṅganābhiḥ saṃkṣobhaṃ jadhanavighaṭṭanena nītaḥ /
ambhodhivikasitavārijānano 'sau maryādāṃ sapadi vilaṅghayāṃbabhūva // MSpv_8.26 //

ādātuṃ dayitamivāvagāḍhamārādūrmīṇāṃ tatibhirabhiprasāryamāṇaḥ /
kasyāścidvitatacalacchikhāṅgulīko lakṣmīvān sarasi rarāja keśahastaḥ // MSpv_8.27 //

unnidrapriyakamanoramaṃ ramaṇyāḥ saṃreje sarasi vapuḥ prakāśameva /
yuktānāṃ vimalatayā tiraskriyāyai nākrāmannapi hi bhavatyalaṃ jalaughaḥ // MSpv_8.28 //

kiṃ tāvatsarasi sarojametadāhosvinmukhamavabhāsate yuvatyāḥ /
saṃśayya kṣaṇamiti niścikāya kaścidvivyokairbakasahavāsināṃ parokṣaiḥ // MSpv_8.29 //

śṛṅgāṇi drutakanakojvalāni gandhāḥ kausumbhaṃ pṛthukucakumbhasaṅgivāsaḥ /
mārdvīkaṃ prayatamasannidhānaṃmāsannārīṇāmiti jalakelisādhanāni // MSpv_8.30 //

uttuṅgādanilacalāṃśukāstaṭāntāccetobhiḥ saha bhayadarśitanāṃ priyāṇāṃ /
śreṇibhirgurubhiratūrṇamutpatantayastoyeṣu drutataramaṅganā nipetuḥ // MSpv_8.31 //

mugdhatvādaviditakaitavaprayogā gacchantyaḥ sapadi parājayaṃ taruṇyaḥ /
tā kāntaiḥ saha karapuṣkareritāmbuvyātyukṣīmabhisaraṇaglahāmadīvyan // MSpv_8.32 //

yogyasya trinayanalocanārcirnidagdhasmarapūtanādhirājyalakṣmyāḥ /
kāntāyāḥ karakalaśodyataiḥ payobhiravaktrendorakṛtamahābhiṣekamekaḥ // MSpv_8.33 //

śiñcantyāḥ kathamapi bāhumunnamayya preyāṃsaṃ manasijaduḥkhadurlāyāḥ /
sauvarṇaṃ valayamavāgalatkarāgrāllavaṇyaśriya iva śeṣamaṅganāyāḥ // MSpv_8.34 //

snihyantī dṛśamaparā nidhāya pūrṇaṃ mūrtena praṇayarasena vāriṇeva /
kandarpapravaṇamānāḥ sakhīsisikṣālakṣyeṇa pratiyuvamañjaliṃ cakāra // MSpv_8.35 //

ānandaṃ dadhati mukhe karodakena śyāmāyā dayitatamena sicyamāne /
īrṣyantyā vadanamasiktamapyanalpasvedāmbusnapitamajāyatetarasyāḥ // MSpv_8.36 //

udvīkṣya priyakarakuḍmalāpaviddhairvakṣojadvayamabhiṣiktamanyanāryāḥ /
ambhobhirmuhurasicadvadhūramarṣadātmīyaṃ pṛthutaranetrayugamamuktaiḥ // MSpv_8.37 //

kurvadbhimukharucimujjavalāmajasraṃ yaistoyairasicata vallabhāṃ vilāsī /
taireva pratiyuvaterakāri dūrātkāluṣyaṃ śaśadharadīdhiticchaṭācchaiḥ // MSpv_8.38 //

rāgāndhīkṛtanayanena nāmadheyavyatyāsādabhimukhamīritaḥ priyeṇa /
māninyā vapuṣi patannisargamando bhindāno hṛdayamasāhi nodavajraḥ // MSpv_8.39 //

premṇoraḥ praṇayini siñcati priyāyāḥ saṃtāpaṃ navajalavipruṣo gṛhītvā /
uddhūtāḥ kaṭhinakucasthalābhighātādāsannāṃ bhṛśamaparāṅganāmadhākṣuḥ // MSpv_8.40 //

saṃkrāntaṃ priyatamavakṣaso 'ṅgarāgaṃsādhvasyāḥ sarasi hariṣyate 'dhunāmbhaḥ /
tuṣṭvaivaṃ sapadi hṛte 'pi tatra tepe kasyaścitsphuṭanakhalakṣmaṇaḥ sapatnyā // MSpv_8.41 //

hṛtāyāḥ pratisakhikāminānyanāmnā hrīmatyāḥ sarasi galanmukhendukānteḥ /
antadhiṃ drutamiva kartumaśruvarṣairbhūmānaṃ gamayitumīṣire payāṃsi // MSpv_8.42 //

siktāyāḥ kṣaṇamabhiṣicya pūrvamanyāmanyasyāḥ praṇayavatā batābalāyaḥ /
kālimnā samadhita man.reva vaktraṃ prāpākṣṇorgaladapaśabdamañjanāmbhaḥ // MSpv_8.43 //

udvoḍhuṃ kanakavibhūṣaṇānyaśaktaḥ sadhrīcā valayitapadmanālasūtraḥ /
ārūḍhaprativanitākaṭākṣabhāraḥ sādhīyo gurarabhavadbhujastaruṇyāḥ // MSpv_8.44 //

ābaddhapracuraparārghyakiṅkiṇīko rāmāṇāmanavaratodagāhabhājām /
nārāvaṃ vyatanuta mekhalākalāpaḥ kasminvā sajalaguṇe girāṃ paṭutvam // MSpv_8.45 //

paryacche sarasi hṛteṃ'śuke payobhirlolākṣe suratagurāvapatrapiṣṇoḥ /
suśreṇyā dalavasanena vīcihastanyastena drutamakṛtābjini sakhātvam // MSpv_8.46 //

nārībhirgurujaghanasthalānāṃ āsyaśrīvijitavikāsivārijānām /
lolatvādapaharatāṃ tadaṅgarāgasaṃjajñe sa kaluṣa āśayo jalānām // MSpv_8.47 //

saugandhaṃ dadhadapi kāmamaṅganānāṃ dūratvādgatamānanopamānam /
nedīyo jitamiti lajjayeva tāsāmālole payasi manotpalaṃ mamajja // MSpv_8.48 //

prabhraṣṭai sarabhasamambhaso 'vagāhakrīḍābhirvidalitayūthikāpiśaṅgaiḥ /
ākalpaiḥ sarasi hiraṇmayairvadhūnāmaurvāgnidyutiśakalairiva vyarāji // MSpv_8.49 //

āsmākī yuvatidṛśāmasau tanoti cchāyeva śriyamanapāyinīṃ kimebhiḥ /
matvaivaṃ svaguṇapidhānasābhyasūyaiḥ panīyairiti vidadhāvire 'ñjanāni // MSpv_8.50 //

nirdhaute sati haricandane jalaughairāpāṇḍorgataparabhāgayāṅganāyāḥ /
ahnāya stanakalaśadvayādupeye vicchedaḥ sahṛdayayeva hārayaṣṭyā // MSpv_8.51 //

anyūnaṃ guṇamamṛtasya dhārayantī samphullasphuritasaroruhāvataṃsā /
preyobhiḥ saha sarasī niṣevyamāṇā raktatvaṃ vyadhita vadhūdṛśāṃ surā ca // MSpv_8.52 //

snāntīnāṃ bṛhadamalodabinducitrai rejāte ruciradṛśāmurojakumbhau /
hārāṇāṃ maṇibhirupāśritau samantādutsūtrairguṇavadupaghnakāmyayeva // MSpv_8.53 //

ārūḍhaḥ patita iti svasambhavo 'pi svacchānāṃ pariharaṇīyatāmupaiti /
karṇebhyaścyutamasitolpalaṃ vadhūnāṃ vīcibhistaṭamanu yannirāsurāpaḥ // MSpv_8.54 //

dantānāmadharamayāvakaṃ padāni pratyagrāstanumavilepanāṃ nakhāṅgāḥ /
āninyuḥ śriyamadhitoyamaṅganānāṃ śobhāyai vipadi sadāśritā bhavanti // MSpv_8.55 //

kasyāścinamukhamanu dhautapatralekhaṃ vyātene salilabharāvalambinībhiḥ /
kiñcalkavyatikarapiñcarāntarābhiścitraśrīralamalakāgravallarībhiḥ // MSpv_8.56 //

vakṣebhyo ghanamanulepanaṃ yadūnāmuttaṃsānāharata vāri mūrdhajebhyaḥ /
netrāṇāṃ madarucirakṣataiva tasthau cakṣuṣyaḥ khalu mahatāṃ parairalaṅghyaḥ // MSpv_8.57 //

yo bāhyaḥ sa khalu jalairnirāsi rāgo yaścitte sa tu tadavastha eva teṣām /
dhīrāṇāṃ vrajati hi sarva eva nāntaḥpātitvādabhibhavanīyatāṃ parasya // MSpv_8.58 //

phenānāmurasiruheṣu hāralīlā celaśrīrjaghanasthaleṣu śaivalānām /
gaṇḍeṣu sphuṭaracanābjapatrtravallī paryāptaṃ payasi vibhūṣaṇaṃ vadhūnām // MSpv_8.59 //

bhraśdbhirjalamabhi bhūṣaṇairvadhūnāmaṅgebhyo gurubhiramajji lajjayeva /
nirmālyairatha nanṛte 'vadhīritānāmapyuccairbhavati laghīyasāṃ hi dhārṣṭyam // MSpv_8.60 //

āmṛṣṭastilakarucaḥ srajo nirastā nīraktaṃ vasanamapākṛtoṅgarāgaḥ /
kāmaḥ strīranuśāyavāniva svapakṣavyāghātāditi sutarāṃ cakāra cārūḥ // MSpv_8.61 //

śītārtiṃ balavadupeyuṣateva nīrairāsekācchiśirasamīrakampitena /
rāmāṇāmabhinavayauvanoṣmabhājorāśleṣi stanataṭayornavaṃśukena // MSpv_8.62 //

ścyotadbhiḥ samadhikamāttamaṅgasaṅgāllāvaṇyantanumadivāmbu vāsaso 'ntaiḥ /
uttere taralataraṅgalīlāniṣṇātairatha sarasaḥ priyāsamūhaiḥ // MSpv_8.63 //

divyānāmapi kṛtavismayāṃ purastādambhastaḥ sphuradaravindacāruhastām /
udvīkṣyaśriyamiva kāñciduttarantīṃmasmārṣījjalanidhimanmathanasya śauriḥ // MSpv_8.64 //

ślakṣṇaṃ yatparihitametayoḥ kilāntardhānārthaṃ tadukasekasaktamūrvoḥ /
nārīṇāṃ vimalatarau samullasantyā bhāsantardadhatururūdukūlameva // MSpv_8.65 //

vāsāṃsi nyavasata yāni yoṣitastāḥ śubhrābhradyutibhirahāsi tairmudeva /
atyākṣuḥ snapanagalajjalāni yāni sthūlāśrusrutibhirarodiḥ taiḥ śuceva // MSpv_8.66 //

ārdratvadatiśāyinīmupeyivadbhiḥ saṃsaktiṃ bhṛśamapi bhūriśovadhūtaiḥ /
aṅgebhyaḥ kathamapi vāmalocanāṃ viśleṣo bata navaraktakaiḥ prapede // MSpv_8.67 //

pratyaṃsaṃ vilulitamūrdhajā cirāya snānārdraṃ vapurudavāpayat kilaikā /
nājānādabhimatamantike 'bhivīkṣya svedāmbudravamabhavattarāṃ punastat // MSpv_8.68 //

sīmantaṃ nijamanubadhnatī karābhyāmālakṣyastanataṭabāhumūlabhāgā /
bhartrānyā muhurabhilaṣyatā nidadhye naivāho viramati kautukaṃ priyebhyaḥ // MSpv_8.69 //

svacchāmbhaḥsnapanavidhautamaṅgamoṣṭhastāmbūladyutiviśado vlāsinīnām /
vāsaśca pratanu viviktamastvitīyānākalpo yadi kusumeṣuṇā na śūnyaḥ // MSpv_8.70 //

iti dhautapurandhrimatsarānsarasimajjanena śriyamāptavato 'tiśāyinīmapamalāṅgabhāsaḥ /
avalokya tadaiva yādavānaparavārirāśeḥ śisiretararociṣāpyapāṃ tatiṣu maṅktumīṣe // MSpv_8.71 //

abhitāpasaṃpadamathoṣṇarucirnijatesāmasahamāna iva /
payasi prapitsuraparāmbunidheradhiroḍhumastagirimabhyapatat // MSpv_9.1 //

gatayā puraḥ pratigavākṣamukhaṃ dadhatī ratena bhṛśamutsukatāṃ /
muhurantārālabhuvamastagireḥ savituśca yoṣidamimīta dṛśā // MSpv_9.2 //

viralāta pacchaviranuṣṇavapuḥ parito vipāṇḍu dadhadabhraśiraḥ /
abhavadgataḥ pariṇatiṃ śithilaḥ paramandasūryanayano divasaḥ // MSpv_9.3 //

aparāhnaśītalatareṇa śanairanilena lolitalatāṅgulaye /
nilayāya śākhina ivāhrayate dudurākulāḥ khagakulāni giraḥ // MSpv_9.4 //

upasaṃdhyamāsta tanu sānumataḥ śikhareṣu tatkṣaṇamaśītarucaḥ /
karajālamastamaye 'pi satāmutitaṃ khalūccatarameva padam // MSpv_9.5 //

pratikūlamupagate hi vidhau viphalatvameti bahusādhanatā /
avalambanāya dinabharturabhūnna patiṣyataḥ karasahasramapi // MSpv_9.6 //

navakuṅkumāruṇapayodharayā svakarāvasaktarucirāmbarayā /
atisaktimetya varuṇasya diśā bhṛśamanvarajyadatuṣārakaraḥ // MSpv_9.7 //

gatavatyarājata japākusumastabakadyutau dinakare 'vanatim /
bahalānurāgakuruvindadalapratibaddhamadhyamiva digvalayam // MSpv_9.8 //

drutaśātakumbhanibhamaṃśumato vapurardhamagnavapuṣaḥ payasi /
ruruce viriñcinakhabhinnabṛhaddaṇaḍakaikatarakhaṇḍamiva // MSpv_9.9 //

anurāgavantamapi locanayordadhataṃ vapuḥ sukhamatāpakaram /
nirakāsayadravimapetavasuṃ viyadālayādaparadiggaṇikā // MSpv_9.10 //

abhitigmaraśmi ciramaviramādavadhānakhinnamanimeṣatayā /
vigalannamadhuvratakulāśrujalaṃ nmamīladabjanayanaṃ nalinī // MSpv_9.11 //

avibhāvyatārakamadṛṣṭahimadyutibimbamastamitabhānu nabhaḥ /
avasannatāpamatamisramabhādapadoṣataiva viguṇasya guṇaḥ // MSpv_9.12 //

rucidhāmni bhartari bhṛśaṃ vimalāḥ paralokamabhyupagate vivaśuḥ /
jvalanaṃ tviṣaḥ kathamitarathā sulabho 'nyajanmani sa eva patiḥ // MSpv_9.13 //

vihitāñjalirjanatayā dadhatī vikasatkusumbhakusumāruṇatām /
ciramujjhitāpi tanuraujjhadasau na pitṛprasūḥ prakṛtimātmabhuvaḥ // MSpv_9.14 //

atha sāndrasāndhyakiraṇāruṇitaṃ harihetihūti mithunaṃ patatoḥ /
pṛthagutpapāta virahārtidaladdhṛdayasrutāsṛganuliptamiva // MSpv_9.15 //

nilayaḥ śriyaḥ satatametaditi prathitaṃ yadeva jalajanma tayā /
divasātyayāttadapi muktamaho capalājanaṃ prati na codyamadaḥ // MSpv_9.16 //

divaso 'numitramagamadvalayaṃ kimihāsyate bata mayābalayā /
rucibharturasya virahādhigamāditi saṃdhyayāpi sapadi vyagami // MSpv_9.17 //

patite pataṅgamṛgarāji nijapratibimbaroṣita ivāmbunidhau /
atha nāgayūthamalināni jagatparitastamāṃsi paritastarire // MSpv_9.18 //

vyasarannu bhūdharaguhāntarataḥ pacalaṃ bahirbhahalapaṅkaruci /
divasāvasānapaṭunastamaso bahiretya cādhikamabhakta guhāḥ // MSpv_9.19 //

kimalambatāmbaravilagnamadhaḥ kimavardhatordhvamavanītalataḥ /
visasāra tiryagatha digbhya iti pracurībhavanna niradhāri tamaḥ // MSpv_9.20 //

sthagitāmbarakṣititale paritastimire janasya dṛśamandhayati /
dadhire rasāñjanamapūrvataḥ priyaveśmavartma sudṛśo dadṛśuḥ // MSpv_9.21 //

avadhārya kāryagurutāmabhavanna bhayāya sāndratamasantamasam /
sutanoḥ stanau ca dayitopagame tanuromarājipathavepathave // MSpv_9.22 //

dadṛśe 'pi bhāskararucāhni na yaḥ sa tamīṃ tamobirabhigamya tatām /
dyutimagrahīdgrahagaṇo laghavaḥ prakaṭībhavanti malināśrayataḥ // MSpv_9.23 //

anulepanāni kusumānyabalāḥ kṛtamanyavaḥ patiṣu dhīpaśikhāḥ /
samayena tena cirasuptamanobhavabodhanaṃ samamabodhiṣata // MSpv_9.24 //

vasudhāntaniḥsṛtamivāhipateḥ paṭalaṃ phaṇāmaṇisahasrarucām /
sphuradaṃśujālamatha śītarucaḥ kakubhaṃ samaskuruta mādhavanīm // MSpv_9.25 //

viśadaprabhāparigataṃ vibabhāvudayācalavyavahitenduvapuḥ /
mukhamaprakāśadaśanaṃ śanakaiḥ savilāsahāsamiva śakradiśaḥ // MSpv_9.26 //

kalayā tuṣārakiraṇasya puraḥ parimandabhinnatimiraughajaṭam /
kṣaṇamabhyapadyata janairna mṛṣā gaganaṃ gaṇādipatimūrtiriti // MSpv_9.27 //

navacandrakākusumakīrṇatamaḥkabarībhṛto malayajārdramiva /
dadṛśe lalāṭataṭahāri harerharito mukhe tuhinaraśmidalam // MSpv_9.28 //

prathamaṃ kalābhavadathārdhamatho himadīdhitirmahadabhūduditaḥ /
dadhati dhruvaṃ kramaśa eva na tu dyutiśālino 'pi sahasopacayam // MSpv_9.29 //

udamajji kaiṭabhajitaḥ śayanādapanidrapāṇḍurasarojarucā /
prathamaprabuddhanadarājasutāvadanenduneva tuhinadyutinā // MSpv_9.30 //

atha lakṣamaṇāgatakāntavapurjaladhiṃ vilaṅghya śaśidāśarathiḥ /
parivāritaḥ parita ṛkṣagaṇaistiraugharākṣasakulaṃ bibhide // MSpv_9.31 //

upajīvati sma satataṃ dadhataḥ parimugdhatāṃ vaṇigivoḍupateḥ /
ghanavīthavīthimavatīrṇavato nidhirambhasāmupacayāya kalāḥ // MSpv_9.32 //

rajanīmavāpya rucamāpa śaśī sapadi vyabhūṣayadasāvapi tām /
avilambitakramamaho mahatāmitaretarakṛtimaccaritam // MSpv_9.33 //

divasaṃ bhṛśoṣṇarucipādahatāṃ rudatīmivānavaratalirutaiḥ /
muhurāmṛśan mṛgadharo 'grakarairudaśisvasat kumudinīvanitām // MSpv_9.34 //

pratikāminīti dadṛśuścakitāḥ smarajanmagharmapayasopacitām /
sudṛśobhibhartṛśaśairaśmigalajjalabindumindumaṇidāruvadhūm // MSpv_9.35 //

amṛtadravairvidadhabjadṛśāmamapamārgamoṣadhipatiḥ sma karaiḥ /
parito visarpi paritāpi bhṛśaṃ vapuṣo 'vatārayati mānaviṣam // MSpv_9.36 //

amalātmasu pratiphalannabhitastaruṇīkapolaphalakeṣu muhuḥ /
visasāra sāndrataramindurucāmadhikāvabhāsitadiśāṃ nikaraḥ // MSpv_9.37 //

upagūḍhavelamalaghūrmibhujaiḥ saritāmacukṣupadadhīśamapi /
rajanīkaraḥ kimiva citramado yadurāgiṇāṃ gaṇamanaṅgalaghum // MSpv_9.38 //

bhavanodareṣu parimandatayā śayito 'lasaḥ sphaṭikayaṣṭirucaḥ /
avalambya jālakamukhopagatānudatiṣṭhadindukiraṇānmadanaḥ // MSpv_9.39 //

avibhāviteṣuviṣayaḥ prathamaṃ madano 'pi nūnamabhavattamasā /
udite diśaḥ prakaṭayatyamunā yadagharmadhāmni dhanurācakṛṣe // MSpv_9.40 //

yugapadvikāsamudayādgamite śaśinaḥ śilīmukhagaṇo 'labhata /
drutametya puṣpadhanuṣo dhanuṣaḥ kumude 'ṅganāmanasi cāvasaram // MSpv_9.41 //

kakubhāṃ mukhāni sahasojjvalayan dadhadākulatvamadhikaṃ rataye /
adidīpadinduraparo dahanaḥ kusumeṣumatrinayanaprabhavaḥ // MSpv_9.42 //

iti niścitapriyatamāgatayaḥ sitadīdhitāvadayavatyabalāḥ /
pratikarma kartumucakramire samaye hi sarvamupakāri kṛtam // MSpv_9.43 //

samamekameva dadhatuḥ sutanoru hārabhūṣaṇamurojataṭau /
ghaṭate hi saṃhatatayā janitāmidameva nirviratāṃ dadhatoḥ // MSpv_9.44 //

kadalīprakāṇḍarucirorutarau jaghanasthalīparisare mahati /
raśanākalāpakaguṇena vadhūrmakaradhvajadviradamākalayat // MSpv_9.45 //

adareṣvalaktakarasaḥ sudṛśāṃ viśadaṃ kapolabhuvi lodhrarajaḥ /
navamañjanaṃ nayanapaṅkajayorbibhide na śaṅkhanihitātpayasaḥ // MSpv_9.46 //

sphuradujvalādharadalairvisaddaśanāṃśukeśakaraiḥ paritaḥ /
dhṛtamugdhagaṇḍaphalakairvibabhuvikasadbhirāsyakamalaiḥ pramadāḥ // MSpv_9.47 //

bhajate videśamadhikena jitastadanupraveśamathavā kuśalaḥ /
mukhamindurujjvalakapolamataḥ pratimācchalena sudṛśāmaviśat // MSpv_9.48 //

dhruvamāgatāḥ pratihatiṃ kaṭhine madaneṣavaḥ kucataṭemahati /
itarāṅgavanna yadidaṃ garimaglapitāvalagnamagamattanutāṃ // MSpv_9.49 //

na manoramāsvapi viśeṣavidāṃ niraceṣṭa yogyamidamiti /
gṛhameṣyati priyatame sudṛśāṃ vasanāṅgarāgasumanaḥsu manaḥ // MSpv_9.50 //

vapuranvalipta parirambhasukhavyavadhānabhīrukatayā na vadhūḥ /
kṣamasya vāḍhamidameva hi yatpriyasaṃgameṣvanavalepamadaḥ // MSpv_9.51 //

nijapāṇipallavatalaskhalanādabhināsikavivaramutpatitaiḥ /
aparā parīkṣya śanakairmumude mukhavāsamāsyakamalaśvasanaiḥ // MSpv_9.52 //

vidhṛte divā savayasā ca puraḥ paripūrṇamaṇḍalavikāśabhṛti /
himadhāmni darpaṇatale ca muhuḥ svamukhaśriyaṃ mṛgadṛśo dadṛśuḥ // MSpv_9.53 //

adhijānu bāhumupadhāya namatkarapallavārpitakapolatalam /
udakaṇṭhi kaṇṭhaparivartikalasvarasūnyagānapayāparayā // MSpv_9.54 //

praṇayaprakāśanavido madhurāḥ sutarāmabhīṣṭajanacittahṛtaḥ /
prajighāya kāntamanu mugdhatarastaruṇījano dṛśa ivātha sakhīḥ // MSpv_9.55 //

na ca me 'vagacchati yathā laghutāṃ karuṇāṃ yathā ca kurute sa mayi /
nipuṇaṃ tathainamupagamya vaderabhidūti kāciditi saṃdidiśe // MSpv_9.56 //

dayitayā mānaparayāparayā tvaritaṃ yayāvagaditāpi sakhī /
kimu coditāḥ priyahitārthakṛtaḥ kṛtino bhavanti suhṛdaḥ suhṛdām // MSpv_9.57 //

pratibhidya kāntamaparādhakṛtaṃ yadi tāvadasya punareva mayā /
kriyate 'nuvṛttirucitaiva tataḥ kalayedamānamanasaṃ sakhi mām // MSpv_9.58 //

avadhīrya dhairyakalitā dayitaṃ vidadhe virodhamatha tena saha /
tava gopyate kimiva kartumidaṃ na sahāsmi sāhasamasāhasikī // MSpv_9.59 //

tadupetya mā sma tamupālabhathāḥ kla doṣamasya na hi vidma vayam /
iti sampradhārya ramaṇāya vadhūrvihitāgase 'pi visasarja sakhīṃ // MSpv_9.60 //

nanu sandiśeti sudṛśoditayā trapayā na kiñcana kilābhidadhe /
nijamaikṣi mandamaniśaṃ niśitaiḥ kraśitaṃ śarīramaśīraśaraiḥ // MSpv_9.61 //

bruvate sma dūtya upasṛtya narāntaravatpragalbhamatigarbhagiraḥ /
suhṛdarthamīhitamajihmadhiyāṃ prakṛtervirājati viruddhamapi // MSpv_9.62 //

mama rūpakīrtimaharadbhuvi yastadanu praviṣṭahṛdayeyamiti /
tvayi matsarādiva nirastadayaḥ sutarāṃ kṣiṇoti khalu tāṃ madanaḥ // MSpv_9.63 //

tava sā kathāsu parighaṭṭayati śravaṇaṃ yadaṅgulimukhena muhuḥ /
ghanatāṃ dhruvaṃ nayati tena bhavadguṇapūgapūritamatṛptatayā // MSpv_9.64 //

upatapyamānamalaghūṣṇibhiḥ śvasitaiḥ sitetarasarojadṛśaḥ /
dravatāṃ na netumadharaṃ kṣamate navanāgavallidalarāgarasaḥ // MSpv_9.65 //

dadhati sphuṭaṃ ratpateriṣavaḥ śitatāṃ yadutpalapalāśadṛśaḥ /
hṛdayaṃ nirantarabṛhatkaṭhinastanamaṇaḍalāvaraṇamapyabhidan // MSpv_9.66 //

kusumādapi smitadṛśaḥ sutarāṃ sukumāramaṅgamiti nāparathā /
aniśaṃ nijairakaruṇaḥ karuṇaṃ kusumeṣuruttapāti yadviśikhaiḥ // MSpv_9.67 //

viṣatāṃ niṣevitamapakriyayā samupaiti sarvamiti satyamadaḥ /
amṛtutasru'pi virahādbhavato yadamūṃ dahanti himaraśmirucaḥ // MSpv_9.68 //

uditaṃ priyāṃ prati sahārdamiti śradadhīyata priyatamena vacaḥ /
viditeṅgite hi pura eva jane sapadīritāḥ khalu laganti giraḥ // MSpv_9.69 //

dayitāhṛtasya yuvabhirmanasaḥ parimūḍhatāmiva gataiḥ prathamam /
udite tataḥ sapadi labdhapadaiḥ kṣaṇadākare 'nupadibhiḥ prayaye // MSpv_9.70 //

nipapāta sambhramabhṛtaḥ śravaṇādasitabhruvaḥ praṇaditāsikulam /
dayitāvalokavikasannayanaprasarapraṇunnamiva vāriruham // MSpv_9.71 //

upanetumunnatimateva divaṃ kucayoryugena tarasā kalitāṃ /
rabhasotthitāmupagataḥ sahasā parirabhya kañcana vadhūmarudhat // MSpv_9.72 //

anudehamāgatavataḥ pratimāṃ pariṇāyakasya gurumudvahatā /
mukureṇa vepathubhṛto 'tibharāt kathamapyapāti na vadhūkarataḥ // MSpv_9.73 //

avanamya vakṣasi nimagnakucadvitayena gāḍhamupagūḍhavatā /
dayitena tatkṣaṇacaladraśanākalakiṅkiṇīravamudāsi vadhūḥ // MSpv_9.74 //

kararuddhanīvi dayitopagatau galitaṃ tvarāvirahitāsanayā /
kṣaṇadṛṣṭahāṭakaśilāsadṛśasphuradūrubhitti vasanaṃ vavase // MSpv_9.75 //

pidadhānamanvagupagamya dṛśau bruvate janāya vada ko 'yamiti /
abhidhātumadhyavasasau na girā pulakaiḥ priyaṃ navavadhūnyagadat // MSpv_9.76 //

uditorusādamativepathumatsudṛśo 'bhibhartṛ vidhuraṃ trapayā /
vapurādarātiśayaśaṃsi punaḥ pratipattimūḍhamapi vāḍhamabhūt // MSpv_9.77 //

pimandharābhiralaghūrubharādadhiveśma patyurupacāravidhau /
skhalitābhirapyanupadaṃ pramadāḥ praṇayātibhūmimagamangatibhiḥ // MSpv_9.78 //

madhurānnatabhrū lalitaṃ ca dṛśoḥ sakaraprayogacaturaṃ ca vacaḥ /
prakṛti sthameva nipuṇāgamitaṃ sphucanṛttalīlamabhavatsutanoḥ // MSpv_9.79 //

tadayuktamaṅga tava viśvasṛjā na kṛtaṃ yadīkṣaṇasahasratayam /
prakaṭīkṛtā jagati yena khalu sphuṭamindratādya mayi gotrabhidā // MSpv_9.80 //

na vibhāvayatyaniśamakṣigatāmapi māṃ bhavānatisamīpatayā /
hṛdayasthitāmapi punaḥ paritaḥ kathamīkṣate bahirabhīṣṭatāmām // MSpv_9.81 //

iti gantumicchumabhidhāya puraḥ kṣaṇadṛṣṭipātavikasadvadanām /
svakarāvalambanavimuktagalatkalakāñañci kāñcidaruṇattaruṇaḥ // MSpv_9.82 //

apayāti saroṣayā niraste kṛtakaṃ kāmini cukṣuṣe mṛgākṣyā /
kalayannapi savyatho 'vatasthe 'śakunena skhalitaḥ kiletaro 'pi // MSpv_9.83 //

ālokya priyatamamaṃśuke vinīvau yattasthe nāmitamukhendu mānavatyā /
tannūnaṃ padamavalokayāṃbabhūve mānasya drutamapayānamāsthitasya // MSpv_9.84 //

sudṛśaḥ sarasavyalīka taptastarasāslaṣṭavataḥ sayauvanoṣmā /
kathamapyabhavatsmarānaloṣmaṇaḥ stanabhāro na nakhaṃpacaḥ priyasya // MSpv_9.85 //

dadhatyurojadvayamurvaśītalaṃ bhuvo gateva svayamurvaśī talam /
babhau mukhenāpratimena kācana śriyādhikā tāṃ prati menakā ca na // MSpv_9.86 //

itthaṃ nārīrghaṭayitumalaṃ kāmibhiḥ kāmamāsan prāleyāṃśoḥ sapadi rucayaḥ śāntamānāntarāyāḥ /
ācāryatvaṃ ratiṣu vilasanmanmathaśrīvilāsā hrīpratyūhapraśamakuśalāḥ śīdhavaścakrurāsām // MSpv_9.87 //

sañjitāni surabhīṇyatha yūnāmullasannayanavāriruhāṇi /
āyuṣaḥ śughaṭitāni surāyāḥ pātratāṃ priyatamāvadanāni // MSpv_10.1 //

sopacāramupaśāntavicāraṃ sānutarṣamanutarṣapadena /
te muhūrtamatha mūrtamapīpyan prama mānamavadhūya vadhūḥ svāḥ // MSpv_10.2 //

kāntākāntavadanapratibimbe bhagnabālasahakārasugandhau /
svāduni praṇaditālini śīte nirvivāra madhunīndriyavargaḥ // MSpv_10.3 //

kāpiśāyanasugandhi vighūrṇannunmado 'dhiśayituṃ samaśeta /
phulladṛṣṭi vadanaṃ pramadānāmabjacāru caṣakaṃ ca ṣaḍaṅdhriḥ // MSpv_10.4 //

bimbitaṃ bṛtaparisruti jānan bhājane jalajamityabalāyāḥ /
ghrātumakṣi patati bhramaraḥ sma bhrāntibhāji bhavati kva vivekaḥ // MSpv_10.5 //

dattamiṣṭatamayā madhu patyurbāḍamāpa pibato rasavattām /
yatsuvarṇamukuṭāṃśubhirāsāccetanāvirahitairapi patim // MSpv_10.6 //

svadanena sutanoravicārādoṣṭhataḥ samacariṣṭa raso 'tra /
anyamanyadiva yanmanadhu yūnaḥ svādamiṣṭamataniṣṭa tadeva // MSpv_10.7 //

bibhratau madhuratāmatimātraṃ rāgibhiryugapadeva papāte /
ānanairmadhuraso vikasadabhirnāsikābhirasitotpalagandhaḥ // MSpv_10.8 //

pativatyabhimate madhutulyasvādamoṣṭhakaṃ vidadaṅkṣau /
labhyate sma pariraktatayātmā yāvakena viyatāpi yuvatyāḥ // MSpv_10.9 //

kasyacitsamadanaṃ madanīyaprayasīvadanapānaparasya /
svāditaḥ sakṛdivāsava eva pratyuta kṣaṇavidaṃśapade 'bhūt // MSpv_10.10 //

pītaśītadhumadhurairmidhunānāmānanaiḥ parihṛtaṃ caṣakāntaḥ /
vrīḍayā rudadivālivirāvairnīlanīrajamagacchadadhastāt // MSpv_10.11 //

prātibhatrisarakeṇa gatānāṃ vakravākyaracanāramaṇīyaḥ /
gūḍhasūcitarahasyasahāsaḥ subhruvāṃ pravavṛte parihāsaḥ // MSpv_10.12 //

hāvakāri hasitaṃ vacanānāṃ khauśalaṃ dṛśi vikāraviśeṣāḥ /
cakire bhṛśamṛjorapi vadhvāḥ kāmineva taruṇena madena // MSpv_10.13 //

aprasannamaparāddhari patyau kopadīptamurarīkṛtadhairyam /
kṣālitaṃ nu śamitaṃ nu vadhūnāṃ dravitaṃ nu hṛdayaṃ madhuvāraiḥ // MSpv_10.14 //

santameva ciraprakṛtatvādaprakāśitamaddyutaṅge /
vibhramaṃ madhumadaḥ pramadānāṃ dhātulīnamupasarga ivārtham // MSpv_10.15 //

sāvaśeṣapadamuktamupekṣā srastamālyavasanābharaṇeṣu /
gantumutthimakāraṇataḥ sma dyotayanti madavibhramamāsām // MSpv_10.16 //

madyamandavigalattrapamīṣaccakṣurunmiṣitapakṣma dadhatyā /
vīkṣyate sma śanakairnavavadhvā kāminomukhamadhomukhayaiva // MSpv_10.17 //

yā kathañaacana sakhīvacanena prāgabhipriyatamaṃ prajagalbhe /
vrīḍājāḍyamabhajanmadhupā sā svāṃ madātprakṛtimeti hi sarvaḥ // MSpv_10.18 //

chāditaḥ kathamapi trapayayāntaryaḥ priyaṃ prati cirāya ramaṇyāḥ /
vāruṇīmadaviśaṅaagamathāviścakṣuṣo 'bhavadasāviva rāgāḥ // MSpv_10.19 //

āgatānagaṇitapratiyātān vallabhānabhisisārayiṣūṇām /
prāpi cetasi savipratisāre subhruvāmavasaraḥ sarakeṇa // MSpv_10.20 //

mā punastamabhisīsaramāgaskāriṇaṃ madavimohitacittā /
yoṣidityabhilāṣa na hālāṃ dustyajaḥ khalu sukhādapi mānaḥ // MSpv_10.21 //

hrīvimohamaharaddayitānāmantikaṃ ratisukhāya nināya /
saprasādamiva sevitamāsītsadya eva phaladaṃ madhu tāsām // MSpv_10.22 //

dattamāttamadanaṃ dayitena vyāptamatiśākena rasena /
sasvade mukhasuraṃ pramadābhyo nāma rūḍhamapi ca vyudapādi // MSpv_10.23 //

labdhasaurabhaguṇo madirāṇāmaṅganāsyacaṣakasya ca gandhaḥ /
moditāliritaretarayogādanyatāmabhajatātiśayaṃ nu // MSpv_10.24 //

mānabhaṅgapacaṭunā suratecchāṃ tanvatā prathayatā dṛśi rāgam /
lebhire sapadi bhāvayatāntaryoṣitaḥ praṇayineva madena // MSpv_10.25 //

pānadhautanavayāvakarāgaṃ subhruvo nibhṛtacumbanadakṣāḥ /
preyasāmadhararāgarasena svaṃ kilādharamupāli rarañjuḥ // MSpv_10.26 //

arpitaṃ rasitavatyapi nāmagrāhamanyayuvaterdayitena /
ujjhati sma madamapyapibantī vīkṣya madyamitarā tu mamāda // MSpv_10.27 //

anyānyavanitāgatacittaṃ cittanāthamabhiśaṅkitavatyā /
pītabhūrisurayāpi namede nirvṛtirhimanaso madahetuḥ // MSpv_10.28 //

kopavatyanunayānagṛhītvā prāgatho madhumadāhitamohā /
kopitaṃ virahakheditacittā kāntameva kalayantyanuninye // MSpv_10.29 //

kurvatā mukulitākṣiyugānāmaṅgasādamavasāditavagacām /
īrṣyayeva haratā hriyamāsāṃ tadguṇaḥ svayamakāri madena // MSpv_10.30 //

gaṇḍabhittiṣu purā sadṛśīṣu vyāñji nāñjitadṛśāṃ pratimenduḥ /
pānapāṭalitakāntiṣu paścāllodhracūrṇatilakākṛtirāsīt // MSpv_10.31 //

uddhatairiva parasparasaṅgādīritānyubhayataḥ kucakumbhaiḥ /
yoṣitāmatimadena jughūrṇurvibhramātiśayapuṃsi vapūṃṣi // MSpv_10.32 //

cārutā vapurabhūṣayadāsāṃ tāmanūnanavayauvanayogaḥ /
taṃ punarmakaraketanalakṣakṣmīstāṃ mado dayitasaṃgamabhūṣaḥ // MSpv_10.33 //

kṣībatāmanugatāsvanuvelaṃ tāsu roṣaparitoṣavatīṣu /
agrahīnna saśaraṃ dhanurujjhāmāsa nūjjhitaniṣaṅgamanaṅgaḥ // MSpv_10.34 //

śahaṅgayānyayuvatau vanitābhiḥ pratyabhedi dayitaḥ sphuṭameva /
na kṣamaṃ bhavati tatvavicāre matsareṇa hatasaṃvṛti cetaḥ // MSpv_10.35 //

ānanairvicakase hṛṣitābhirvallabhānabhi tanūbhirabhāvi /
ārdratāṃ hṛdayamāpa ca roṣo lolati sma vacaneṣu vadhūnām // MSpv_10.36 //

rūpamapratividhānamanojñaṃ prema kāryamanapekṣya vikāsi /
cāṭu cākṛtakasaṃbhramamāsāṃ kārmaṇatvamagamanramaṇeṣu // MSpv_10.37 //

līlayaiva sutanostulayitvā gauravāḍhyamapi lāvaṇikena /
mānavañjanavidā vadanena krītameva hṛdayaṃ dayitasya // MSpv_10.38 //

sparśabhāji viśadacchavicārau kalpite mṛgadṛśāṃ suratāya /
sannatiṃ dadhati peturajasraṃ dṛṣṭayaḥ priyatame śayane ca // MSpv_10.39 //

yūni rāgataralairapi tiryakpātibhiḥ śrutiguṇena yutasya /
dīrghadarśibhirakāri vadhūnāṃ laṅghanaṃ na nayanaiḥ śravaṇasya // MSpv_10.40 //

saṃkathecchurabhidhātumanīśā saṃmukhī na ca babhūva didṛkṣuḥ /
sparśanena dayitasya natabhrūraṅgacapalāpi cakampe // MSpv_10.41 //

uttarīyavinayāttrapamāṇā rundhatī kila tadīkṣaṇamārgam /
ācariṣṭa vikaṭena vivoḍhurvakṣasaiva kucamaṇaḍalamanyā // MSpv_10.42 //

aṃśukaṃ hṛtavatā tanubāhusvastikāpihitamugdhakucāgrā /
bhinnaśaṅkhavalayaṃ pariṇetrā paryarambhi rabhasādaciroḍhā // MSpv_10.43 //

saṃjahāra sahasā parirabdhapreyasīṣu virahayya virodham /
saṃhitaṃ ratipatiḥ smitabhinnakrodhamāśu taruṇeṣu maheṣum // MSpv_10.44 //

sraṃsamānamupayantari vadhvāḥ śliṣṭavatyupasapakṣi rasena /
ātmanaiva rurudhe kṛtineva svasaṅgi vasanaṃ jaghanena // MSpv_10.45 //

pīḍite pura uraḥ pratiṣedhaṃ bhartari stanayugena yuvatyāḥ /
spaṣṭameva dalataḥ pratināryastanmayatvamabhavaddhṛdayasya // MSpv_10.46 //

dīpitasmaramurasyapapīḍaṃ vallabhe ghanamabhiṣvajamāne /
vakratāṃ na yayatuḥ kucakumbhau subhruvaḥ kaṭhinatātiśayena // MSpv_10.47 //

saṃpraveṣṭumiva yoṣita īṣuḥ śliṣyatāṃ hṛdayamiṣṭatamānām /
ātmanaḥ satatameva tadantarvartino na khalu nūnamajānan // MSpv_10.48 //

snahanirbharamadatta vadhūnāmārdratāṃ vapurasaṃśayamantaḥ /
yūni gāḍhaparirambhiṇi vastraknopamambu vavṛṣe yadanena // MSpv_10.49 //

na sma māti vapuṣaḥ pramadānāmantariṣṭatamasaṅgamajanmā /
tadbahurbahiravāpya vikāsaṃ vyānaśe tanuruhāṇyapi harṣaḥ // MSpv_10.50 //

yatpriyavyatikarādvanitānamaṅgajena pulakena babhūve /
prāpi tena bhṛśamucchvasibhirnīvibhiḥ sapadi bandhanamokṣaḥ // MSpv_10.51 //

hrībharādavanataṃ parirambhe rāgavānavaṭujeṣvavakṛṣya /
arpitoṣṭhadalamānanapadmaṃ yoṣito mukulitākṣamadhāsīt // MSpv_10.52 //

palvopamitasāmyasapakṣaṃ daṣṭatyadharabimbamabhīṣṭe /
paryakūji sarujeva taruṇyāstāralolavalayena kareṇa // MSpv_10.53 //

kenacitanmadhuramulbaṇarāgaṃ bāṣpataptamadhikaṃ viraheṣu /
oṣṭhapallavamavāpya muhūrta subhruvaḥ sarasamakṣi cucumbe // MSpv_10.54 //

recitaṃ parijanena mahīyaḥ kevalābhiratadampati dhāma /
sāmyamāpa kamalāsakhaviṣvaksenasevitayugāntapayodheḥ // MSpv_10.55 //

āvṛtānyapi nirantaramuccairyoṣitāmurasijadvatayena /
rāgiṇāmita ito vimṛśadbhiḥ pāṇibhirjagṛhire hṛdayāni // MSpv_10.56 //

kāmināmasakalāni vibhugnaiḥ svadavārimṛdubhiḥ karajāgraiḥ /
ākriyanta kaṭhineṣu kathañcitkāminīkucataṭeṣu padāni // MSpv_10.57 //

soṣmaṇaḥ stanaśilāśikharāgrādāttagharmasalilaistaruṇānām /
ucchvasatkamalacāruṣu hastainimnanābhisarasīṣu nipete // MSpv_10.58 //

āmṛśadbhirabhito valivīcirlolamānavitatāṅgulihastaiḥ /
subhruvāmanubhavātpratipede muṣṭimeyamiti maghyamabhīṣṭaiḥ // MSpv_10.59 //

prāpya nābhinadamajjanamāśu prasthitaṃ nivasanagrahaṇāya /
aupanīvikamarundha kila strī vallabhasya karamātmakarābhyām // MSpv_10.60 //

kāminaḥ kṛtaratotsavakālakṣepamākulavadhūkarasaṅgi /
mekhalāguṇavilagnamasūyāṃ dīrghasūtramakarotparidhānam // MSpv_10.61 //

ambaraṃ vinayataḥ priyapāṇeryoṣitasya karayoḥ kalahasya /
vāraṇamiva vidhātumabhīkṣṇaṃ kakṣyayā ca valayaiśca śiśiñce // MSpv_10.62 //

granthimudgrathayituṃ hṛdayadeśe vāsasaḥ spṛśati mānadhanāyāḥ /
bhrūyugeṇa sapadi pratipede romabhiśca samameva vibhedaḥ // MSpv_10.63 //

āśu laṅghitavatīṣṭakarāgre nīvīmardhamukulīkṛtadṛṣṭyā /
raktavaiṇika hatādharatantrīmaṇḍalakvaṇitacāru cukūje // MSpv_10.64 //

āyatāṅgulirabhūdatiriktaḥ subhruvāṃ kraśimaśālini madhye /
śroṇiṣu priyakaraḥ pṛthulāsu sparśamāpa sakalena talena // MSpv_10.65 //

cakrureva lalanoruṣu rājīḥ sparśalobhavaśalolakarāṇām /
kāmināmanibhṛtānyapi rambhāsta mbhakomalataleṣu nakhāni // MSpv_10.66 //

ūrumūlacapalekṣaṇamaghnan yairvataṃsakusumaiḥ priyametāḥ /
cakrire sapadi tāni yathārtha manmathasya kusumāyudhanāma // MSpv_10.67 //

dhairyamulbaṇamanobhavabhavā vāmatāṃ ca vapurarpitavatyaḥ /
vrīḍitaṃ lalita sauratadhārṣṭyaastenire 'bhiruciteṣu taruṇyaḥ // MSpv_10.68 //

pāṇirodhamavirodhavāñchaṃ bhartsanāśca madhurasmitagarbhāḥ /
kāminaḥ sma kurute karabhorurhaari śuṣkaruditaṃ ca sukha'pi // MSpv_10.69 //

vāraṇārthapadagadgadavācāmīrṣyayā muhurapatrapayā ca /
kurvate sma sudṛśāmanukūlaṃ pratikūlikatayaiva yuvānaḥ // MSpv_10.70 //

anyakālaparihāryamajasraṃ taddvayena vidadhe dvayameva /
dhṛṣṭatā rahasi bhartṛṣu tābhirnirdayatvamitarairabalāsu // MSpv_10.71 //

bāhupīḍanakacaga3haṇābhyāmāhatena nakhadantanipātaiḥ /
bodhitastanuśayataruṇīnāmunmimīla viśadaṃ viṣameṣu // MSpv_10.72 //

kāntayā sapadi ko 'pyupagūḍhaḥ prauḍhapāṇirapanetumiyeṣa /
saṃhatastanatiraskṛtadṛṣṭirbhraṣṭameva na dukūlamapaśyat // MSpv_10.73 //

āhataṃ kucataṭena taruṇyāḥ sādhu soḍhamamuneti papāta /
truṭyataḥ priyatamorasi hārātpuṣpavṛṣcaṭariva mauktikavṛṣṭiḥ // MSpv_10.74 //

sītkṛtāni maṇitaṃ karuṇoktiḥ snigdhamuktamalamarthavacāṃsi /
hāsabhūṣaṇaravāśca ramaṇyāḥ kāmasūtrapadatāmupajagmuḥ // MSpv_10.75 //

uddhatairnibhṛtamekamanekaiśchadavanmṛgadṛśāmavirāmaiḥ /
śrūyate sma maṇitaṃ kalakāñcīnūpuradhvanibhirakṣatameva // MSpv_10.76 //

īdṛśasya bhavataḥ khatametallāghavaṃ muhuratīva rateṣu /
kṣiptamāyatamadarśayadurvyā kāñcidāma jaghanasya mahatvam // MSpv_10.77 //

prapyate sma gatacitrakacitraiścatramārdranakhalakṣmakapolaiḥ /
dadhrire 'tha rabhasacyutapuṣpāḥ svabindukusumānyalakāntāḥ // MSpv_10.78 //

yadyadeva ruruce rucirebhyaḥ subhruvo rahasi ttadakurvan /
ānukūlikatayā hi narāṇāmākṣipanti hṛdayāni taruṇyaḥ // MSpv_10.79 //

prāpya manmatharasādatibhūmiṃ durvahastanabharāḥ suratasya /
śaśramuḥ śramajalārdralalāṭaśliṣṭakeśamasitāyatakeśyaḥ // MSpv_10.80 //

saṃgatābhirucitaiścalitāpi prāgamucyata cireṇa sakhīva /
bhūya eva samagaṃsta ratānte hrīvadhūbhirasahā virahasya // MSpv_10.81 //

prekṣaṇīyakameva kṣaṇamāsan hrīvibhaṅguravilocanapātāḥ /
saṃbhramadrutagṛhītadukūlacchādyamānavapuṣaḥ suratāntāḥ // MSpv_10.82 //

aprabhūtamatanīyasi tanvī kāñcidhāmnipihitaikataroru /
kṣaumamākulakarā vicakarṣa kāntāpallavamabhīṣṭatamena // MSpv_10.83 //

mṛṣṭacandanaviśeṣakabhaktirmraṣaaṭabhūṣaṇakadarthitamālyaḥ /
sāparādha iva maṇḍanamāsīdātmanaiva sudṛśāmupabhogaḥ // MSpv_10.84 //

yoṣitaḥ patitakāñcanakāñcau mohanātirabhasena nitambe /
mekhaleva paritaḥ sma vicitrā rājate vananakhakṣatalakṣmīḥ // MSpv_10.85 //

bhātu nāma sudṛśāṃ daśanāṅkaḥ pāṭalo dhavalagaṇaḍataleṣu /
dantavāsasi samānaguṇaśrīḥ saṃmukho 'pi parabhāgamavāpa // MSpv_10.86 //

subhruvāmadhipayodharapīṭhaṃ pīḍanaistruṭitavatyapi patyuḥ /
ṇuktamauktikalaghuguṇaśeṣā hārayaṣcirabhavat gurureva // MSpv_10.87 //

viśramārthamupagūḍhamajasraṃ yatpriyaiḥ prathamaratyavasāne /
yoṣitāmuditamanmathamādau taddvitīyasuratasya babhūva // MSpv_10.88 //

āstṛte 'bhinavapallavapuṣpairapyanārataratābhiratābhyaḥ /
dīyate sma śayituṃ śayanīye na kṣaṇaḥ kṣaṇadayāpi vadhūbhyaḥ // MSpv_10.89 //

yoṣitāmatitarāṃ nakhalūnaṃ gātramujjavalatayā na khalūnam /
kṣobhamāśu hṛdayaṃ nayadūnāṃ rāgavṛddhimakaronna yadūnām // MSpv_10.90 //

iti madamadanābhyāṃ rāgiṇaḥ spaṣṭarāgananavaratarataśrīsaṅginastānavekṣya /
abhajata parivṛttiṃ sātha paryastahastā rajaniravanatendurlajjayādhomukhīva // MSpv_10.91 //

śrutisamadhikamuccaiḥ pañcamaṃ pīḍayantaḥ satatamamṛṣabhahīnaṃ bhinnakīkṛtya ṣaḍjam /
praṇijagadurakākuśrāvakasnigdhakaṇṭhāḥ pariṇatimiti rātrermāgadhā mādhavāya // MSpv_11.1 //

ratirabhasavilāsābhyāsatāntaṃ na yāvan nayanayugamamīlattāvadevāhato 'sau /
rajaniviratiśaṃsī kāminīnāṃ bhaviṣyadvirahavihitanidrābhaṅgamuccairmṛdaṅgaḥ // MSpv_11.2 //

sphuṭataramupariṣṭādalpamūrterdhruvasya sphurati suramunīnāṃ maṇḍalaṃ vyastamet /
śakaṭamiva mahīyaḥ śaiśave śārṅgapāṇeś capalacaraṇakābjapreraṇottuṅgitāgram // MSpv_11.2 //

praharakamapanīya svaṃ nididrāsatoccaiḥ pratipadamupahūtaḥ kenacijjāgṛhīti /
muhuraviśadavarṇāṃ nidrayā śūnyaśūnyāṃ dadadapi giramantarbuddhyate no manuṣyaḥ // MSpv_11.4 //

vipulataranitambābhogaruddhe ramaṇyāḥ śayitumanadhigacchañjīviteśo 'vakāśam /
ratiparicayanaśyannaindratandraḥ kathañcid gamayati śayanīye śarvarī kiṃ karotu // MSpv_11.5 //

kṣaṇaśayitavibuddhāḥ kalpayantaḥ prayogān udadhimahati rājye kāvyavaddurvigāhe /
gahanamapararātraprāptabuddhiprasādāḥ kavaya iva mahīpāścintayantyarthajātam // MSpv_11.6 //

kṣititaṭaśayanāntādutthitaṃ dānapaṅgaplutabahulaśarīraṃ śāyayatyeṣa bhūyaḥ /
mṛducaladaparāntodīritāndūninādaṃ gajapatimadhirohaḥ pakṣakavyatyayena // MSpv_11.7 //

drutatarakaradakṣāḥ kṣiptavaiśakhaśaile dadhati dadhani dhīrānāravānvāriṇīva /
śaśinamiva suraughāḥsāramuddhartumete kalaśimudadhigurvī vallavā loḍayanti // MSpv_11.8 //

anunayamagṛhītvā vyājasuptā parācī rutamatha kṛkavākostāramākarṇya kalpe /
kathamapi parivṛttā nidrayāndhā kila strī mukulitanayanaivā śiliṣyati prāṇanātham // MSpv_11.9 //

gatamanugatavīṇairekatāṃ veṇunādaiḥ kalamavikalatālaṃ gāyakairbodhahetoḥ /
asakṛdanavagītaṃ gītamākarṇayantaḥ sukhamukulitanetrā yānti nidrāṃ narendrāḥ // MSpv_11.10 //

pariśithilitakarṇagrīvamāmīlitākṣaḥ kṣaṇamayamanubhūya svapnamūrdhvajñureva /
rirasayiṣati bhūyaḥ śaṣpamagre vikīrṇaṃ paṭutaracapalauṣṭhaḥ prasphuratprothamaśvaḥ // MSpv_11.11 //

udayamuditadīptiryāti yaḥ saṃgatau me patati na varaminduḥ so 'parāmeṣa gatvā /
smitaruciriva sadyaḥ sābhyasūyaṃ prabheti sphurati viśadameṣā pūrvakāṣṭhāṅganāyāḥ // MSpv_11.12 //

ciraratiparikheda prāptanidrāsukhānāṃ caramamapi śayitvā pūrvameva prabuddhāḥ /
aparicalitagātrāḥ kurvatena priyāṇāmaśithilabhujacakrāśleṣabhedaṃ taruṇyaḥ // MSpv_11.13 //

kṛtadhavalimabhedaiḥ kuṅkumeneva kiñcinmalayaruharajobhirbhūṣayanpaścimāśām /
himaruciraruṇimnā rājate rajyamānairjaraṭhakamalakandacchedagaurairmayūkhaiḥ // MSpv_11.14 //

dadhadasakalamekaṃ khaṇḍitāmānamadbhiḥ śriyamaparamapūrṇāmucchvasadbhiḥ palāśaiḥ /
kalaravamupagīte ṣaṭpadaughena dhattaḥ kumudakamala ṣaṇḍe tulyarūpāmavasthām // MSpv_11.15 //

madarucimaruṇenodgacchatā lambhitasya tyajata iva cirāya sthāyinīmāśu lajjām /
vasanamiva mukhasya sraṃsate saṃpratīdaṃ sitakarakarajālaṃ vāsavāśāyuvatyāḥ // MSpv_11.16 //

avirataratalīlāyāḥsajātaśramāṇām upaśamamupayāntaṃ niḥsahe 'ṅge 'ṅganānām /
punaruṣasi viviktaimarmātariśvāvacūrṇya jvalayati madanāgniṃ mālatīnāṃ rajobhiḥ // MSpv_11.17 //

animiṣamavirāmā rāgiṇāṃ sarvarātraṃ navanidhuvanalīlāḥ kautukenātivīkṣya /
idamudavasitānāmasphuṭālokasaṃpannayanamiva sanidraṃ ghūrṇate daipamarciḥ // MSpv_11.18 //

vikacakamalagandhairandhayanbhṛṅgamālāḥ surabhitamakarandaṃ mandamāvāti vātaḥ /
pramadanamadanamādyadyauvanoddāmarāmāramaṇarabhasakhedasvedavicchedadakṣaḥ // MSpv_11.19 //

lulitanayanatārāḥ kṣāmavaktrendubimbā rajanaya iva nindrāklāntanīlotpalākṣyaḥ /
timiramiva dadhānāḥ sraṃsinaḥ keśapāśān avanipatigṛhebhyo yāntyamūrvāravadhvaḥ // MSpv_11.20 //

śiśirakiraṇakāntaṃ vāsarānte 'bhisārya śvasanasurabhigandhiḥ sāmprataṃ satvareva /
vrajati rajanireṣā tanmayūkhāṅgarāgaiḥ parimalitamanindyairambarāntaṃ vahantī // MSpv_11.21 //

navakumudavanaśrīhāsakeliprasaṅgād adhikaruciraśeṣāmapyuṣāṃ jāgaritvā /
ayamaparadiśo 'ṅge muñcati srastahastaḥ śiśayiṣurapi pāṇḍuṃ mlānamātmānaminduḥ // MSpv_11.22 //

sarabhasaparirambhārambhasaṃrambhabhājā yadadhiniśamapāstaṃ vallabhenāṅganāyāḥ /
vasanamapi niśānte neṣyate tatpradātu rathacaraṇaviśālaśreṇilolekṣaṇena // MSpv_11.23 //

sapadi kumudinībhirmīlitaṃ hā kṣapāpi kṣayamagamadapetāstārakāstāḥ samastāḥ /
iti dayitakalatraścintayannaṅgamindur vahati kṛśamaśeṣaṃ bhraṣṭaśobhaṃ śuceva // MSpv_11.24 //

vrajativiṣayamakṣṇāmaṃśumālī na yāvat timiramakhilamastaṃ tāvadevāruṇena /
paraparibhavi tejastanvatāmāśu kartuṃ prabhavati hi vipakṣocchedamagresaro 'pi // MSpv_11.25 //

vigatatimirapaṅgaṃ paśyati vyoma yāvad dhuvati virahakhinnaḥ pakṣatī yāvadeva /
rathacaraṇasamāhvastāvadautsukyanunnā saridaparataṭāntādāgatā cakravākī // MSpv_11.26 //

muditayuvamanaskāstulyameva pradoṣe rucamadadhurubhayyaḥ kalpitā bhūṣitāśca /
parimalarucirābhirnyakkṛtāstu prabhāte yuvatibhirupabhogānnīrucaḥ puṣpamālāḥ // MSpv_11.27 //

vilulitakamalaughaḥ kīrṇavallīvitānaḥ prativanamavadhūtāśeṣaśākhiprasūnaḥ /
kvacidayamanavasthaḥ sthāsnutāmeti vāyurvadhukusumavimardedgandhiveśmāntareṣu // MSpv_11.28 //

nakhapadavalinābhīsandhibhāgeṣu lakṣyaḥ kṣatiṣu ca daśanānāmaṅganāyāḥ saśeṣaḥ /
api rahasi kṛtānāṃ vāgvihīno 'pijātaḥ suratavilasitānāṃ varṇako varṇako 'sau // MSpv_11.29 //

prakaṭamalinalakṣmā mṛṣṭapatrāvalīkair adhigataratiśobhaiḥ pratyuṣaḥ proṣitaśrīḥ /
upahasita ivāsau cāndramāḥ kāminīnāṃ pariṇataśarakāṇḍāpāṇḍubhirgaṇḍabhāgaiḥ // MSpv_11.30 //

sakalamapi nikāmaṃ kāmalolānyanārīratirabhasavimardairbhinnavatyaṅgarāge /
idamatimahadevāścaryamāścaryadhāmnastava khalu mukharāgo yanna bhedaṃ prayātaḥ // MSpv_11.31 //

prakaṭataramimaṃ mā drākṣuranyā ramaṇyaḥ sphuṭamiti saviśaṅgaṃ kāntayā tulyavarṇaḥ /
caraṇatalasarojākrāntisaṃkrāntayāsau vapuṣi nakhavilekho lākṣayā rakṣitaste // MSpv_11.32 //

tadavitathamavādīryanmama tvaṃ priyajanaparibhuktaṃ yaddukūlaṃ dadhānaḥ /
madadhivasatimāgāḥkāmināṃ maṇḍanaśrīrvrajati hi saphalatvaṃ vallabhālokanena // MSpv_11.33 //

navanakhapadamaṅgaṃ gopayasyaṃśukena sthagayasi punaroṣṭhaṃ pāṇinā dantadaṣṭam /
pratidiśamaparastrīsaṅgaśaṃsī visarpannavaparimalagandhaḥ kena śakyo varītum // MSpv_11.34 //

itikṛtavacanāyāḥ kaścidabhetya bibhyadgalitanayanavāreryāti pādāvanāmam /
karuṇamapi samarthaṃ mānināṃ mānabhede ruditamuditamastraṃ yoṣitāṃ vigraheṣu // MSpv_11.35 //

madanamadanavikāsaspaṣṭadhārṣṭyedayānāṃ ratikalahavikīrṇairbhūṣaṇairarciteṣu /
vidadhati na gṛheṣūtphullapuṣpopahāraṃ viphalavinayayatnāḥ kāminīnāṃ vayasyāḥ // MSpv_11.36 //

karajadaśanacihnaṃ niśamaṅge 'nyanārījanitamiti saroṣamīrṣyayā śaṅkamānām /
smarasi na khalu dattaṃ mattayaitattvayaiva striyamanunayatītthaṃ vrīḍamānāṃ vilāsī // MSpv_11.37 //

kṛtagurutarahāracchedamāliṅgya patyau pariśithilitagātre gantumāpṛcchamāne /
vigalitanavamuktāsthūlabhāṣpāmbubindu stanayugamabalāyāstatkṣaṇaṃ roditīva // MSpv_11.38 //

bahujagadapurastāttasya mattā kilāhaṃ cakara ca kila cāṭu prauḍhayoṣidvadasya /
viditamiti sakhībhyo rātrivṛttaṃ vicintya vyapagatamadayāhni vrīḍitaṃ mugdhavadhvā // MSpv_11.39 //

aruṇajalajarājīmugdhahastāgrapādā bahulamadhupamālākajjalendīvarākṣī /
anupatati virāvaiḥ patriṇāṃ vyāharantī rajanimacirajātā pūrvasandhyā suteva // MSpv_11.40 //

pratiśaraṇamaśīrṇajyotiragnyāhitānāṃ vidhivihitaviribdhaiḥ sāmidhenīradhītya /
kṛtaguruduritaughadhvaṃsamadhvaryuvaryair hutamayamupalīḍhe sādhu sāmnāyyamagniḥ // MSpv_11.41 //

prakṛtajapavidhīnāmāsyamudraśmidantaṃ muhurapihitamoṣṭhyairakṣarairlakṣyamanyaiḥ /
anukṛtimanuvelaṃ ghaṭṭitodghaṭṭitasya vrajati niyamabhājāṃ mugdhamuktāpuṭasya // MSpv_11.42 //

navakanakapiśaṅgaṃ vāsarāṇāṃ vidhātuḥ kakubhi kuliśapāṇerbhāti bhāsāṃ vitānam /
janitabhuvanadāhārambhamambhāṃsi dagdhvā jvalitamiva mahābdherūrdhvamaurvānalārciḥ // MSpv_11.43 //

vitatapṛthuvaratrātulyarūpairmayūkhaiḥ kalaśa iva garīyāndigbhirākṛṣyamāṇaḥ /
kṛtacapalavihaṅgālāpakolāhalābhir jalanidhijalamadhyādeṣa uttāryater'kaḥ // MSpv_11.44 //

payasi salilarāśernaktamantarnimagnaḥ sphuṭamaniśamatāpi jvālayā bāḍavāgneḥ /
yadayamidamidānīmaṅgamudyandadhāti jvalitakhadirakāṣṭhāṅgāragauraṃ vivasvān // MSpv_11.45 //

atuhinarucināsau kevalaṃ nodayādriḥ kṣaṇamuparigatena kṣmābhṛtaḥ sarva eva /
navakaranikareṇa spaṣṭabandhūkasūnastabakaracitamete śekharaṃ bibhratīva // MSpv_11.46 //

udayaśikhariśṛṅgaprāṅgaṇeṣveva riṅgan sakamalamukhahāsaṃ vīkṣitaḥ padminībhiḥ /
vitatamṛdukarāgraḥ śabdayantyā vayobhiḥ paripatati divo 'ṅgake helayā bālasūryaḥ // MSpv_11.47 //

kṣaṇamayamupaviṣṭaḥ kṣmātalanyastapādaḥ praṇatiparamavekṣya prītamahnāya lokam /
bhuvanatalamaśeṣaṃ pratyavekṣiṣyamāṇaḥ kṣitidharapīṭhādutthitaḥ saptasaptiḥ // MSpv_11.48 //

pariṇatamadirābhaṃ bhāskareṇoṃśubāṇais timirakarighaṭāyāḥ sarvadikṣu kṣatāyāḥ /
rudhiramiva vahantyo bhānti bālātapenacchuritamubhayarodhovāritaṃ vāri nadyaḥ // MSpv_11.49 //

dadhatiparipatantyo jālavātāyanebhyas taruṇatapanabhāso mandirābhyantareṣu /
praṇayiṣu vanitānāṃ prātaricchatsu gantuṃ kupitamadanamuktottaptanārācalīlām // MSpv_11.50 //

adhirajani vadhūbhiḥ pītamaireyariktaṃ kanakacaṣakametadrocanālohitena /
udayadahimarocirjyotiṣākrāntamantarmadhuna iva tathaivāpūrṇamadyāpi bhāti // MSpv_11.51 //

sitaruciśayanīye naktamekāntamuktaṃ dinakarakarasaṅgavyaktakausumbhakānti /
nijamiti ratibandhorjānatīmuttarīyaṃ parihasati sakhī strīmādadānāṃ dinādau // MSpv_11.52 //

plutamiva śiśirāṃśoraṃśubhiryanniśāsu sphaṭikamayarājadrājatādristhalābham /
aruṇitamakaṭhorairveśma kāśmīrajāmbhaḥsnapitamiva tadetadbhānubhirbhāti bhānoḥ // MSpv_11.53 //

sarasanakhapadāntardaṣṭakeśapramokaṃ praṇayini vidadhāne yoṣitāmullasantyaḥ /
vidadhati daśanānāṃ sītkṛtāviṣkṛtānām abhinavaravibhāsaḥ padmarāgānukāram // MSpv_11.54 //

aviratadayitāṅgāsaṅgasañcaritena churitamabhinavāsṛkkāntinā kuṅkumena /
kanakanikaṣarekhā komalaṃ kāminīnāṃ bhavati vapuravāptacchāyamevātape 'pi // MSpv_11.55 //

sarasijavanakāntaṃ bibhradabhrāntavṛttiḥ karanayanasahasraṃ hetumālokaśakteḥ /
akhilamatimahimnā lokamākrāntavantaṃ haririva haridaśvaḥ sādhu vṛtraṃ hinasti // MSpv_11.56 //

avatamasabhidāyai bhāsvatāmyudgatena prasabhamuḍugaṇo 'sau darśanīyo 'pyapāstaḥ /
nirasitumarimicchorye tadīyāśrayeṇa śriyamadhigatavantaste 'pi hantavyapakṣe // MSpv_11.57 //

pratiphalati karaughe saṃmukhāvasthitāyāṃ rajatakaṭakabhittau sāndracandrāṃśugauryām /
bahirabhihatamadreḥ saṃhataṃ kandarāntargatamapi timiraughaṃ gharmabhānurbhinatti // MSpv_11.58 //

bahirapi vilasantyaḥ kāmamāninyire yad divasakararuco 'ntaṃ dhvāntamantargṛheṣu /
niyataviṣayavṛtterapyanalpapratāpakṣatasakalavipakṣastejasaḥ sa svabhāvaḥ // MSpv_11.59 //

ciramatirasalaulyādbandhanaṃ lambhitānāṃ punarayamudayāya prāpya dhāma svameva /
dalitadalakapāṭaḥ ṣaṭpadānāṃ saroje sarabhasa iva guptisphoṭamarkaḥ karoti // MSpv_11.60 //

yugapadayugasaptistulyasaṃkhyairmayūkhair daśaśatadalabhedaṃ kautukenāśukṛtvā /
śriyamalikulagītairlālitāṃ paṅkajāntarbhavanamadhiśayānāmādarātpaśyatīva // MSpv_11.61 //

adayamiva karāgraireṣa nipīḍya sadyaḥ śaśadharamaharādau rāgavānuṣṇaraśmiḥ /
avakirati nitāntaṃ kāntiniryāsamabdasrutanavajalapāṇḍuṃ puṇḍarīkodareṣu // MSpv_11.62 //

pravikasati cirāya dyotitāśeṣaloke daśaśatakaramūrtāvakṣiṇīva dvitīye /
sitakaravapuṣāsau lakṣyate saṃprati dyaur vigalitakiraṇena vyaṅgitaikekṣaṇeva // MSpv_11.63 //

kumudavanamapaśri śrīmadambhojaṣaṇḍaṃ tyajati mudamulūkaḥ prītimāścakravākaḥ /
udayamahimaraśmiryāti śītāṃśurastaṃ hatavidhilasitānāṃ hī vicitro vipākaḥ // MSpv_11.64 //

kṣaṇamatuhinadhāmni preṣya bhūyaḥ purastād upagatavati pāṇigrāhavaddigvadhūnām /
drutataramupayāti sraṃsamānāṃśuko 'sāv upapātiriti nīcaiḥ paścimāntena candraḥ // MSpv_11.65 //

pralayamakhilatārālokamahnāya nītvā śriyamanatiśayaśrīḥ sānurāgāṃ dadhānaḥ /
gaganasalilarāśiṃ rātrikalpāvasāne madhuripuriva bhāsvāneṣa eko 'dhiśete // MSpv_11.66 //

kṛtasakalajagadvibodho 'vadhūtāndhakārodayaḥ kṣayitakumudatārakaśrīrviyogaṃ nayankāminaḥ /
bahutaraguṇadarśanādabhyupetālpadoṣaḥ kṛtī tava varada karotu suprātamahnāmayaṃ nāyakaḥ // MSpv_11.67 //

itthaṃ rathāśvebhaniṣādināṃ prage gaṇo nṛpāṇāmatha toraṇādbahiḥ /
prasthānakālakṣamaveṣakalpanākṛtakṣaṇakṣepamudaikṣatācyutam // MSpv_12.1 //

svakṣaṃ supatraṃ kanakojvaladyutiṃ javena nāgāñjitavantamuccakaiḥ /
āruhya tārkṣya nabhasīva bhūtale yayāvanudghātamukhena so 'dhvanā // MSpv_12.2 //

hastasthitākhaṇḍitacakraśālinaṃ dvajendrakāntaṃ śritavakṣasaṃ śriyā /
satyānuraktaṃ narakasya jiṣṇavo guṇairnṛpāḥ śāṅgiṇamanyayāsiṣuḥ // MSpv_12.3 //

śuklaiḥ satārairmukulīkṛtaiḥ sthūlaiḥ kumudvatīnāṃ kumudākarairiva /
vyuṣṭaṃ prayāṇaṃ ca viyogavedanāvidūnanārīkamabhūtsamaṃ tadā // MSpv_12.4 //

utkṣiptagātraḥ sma viḍambayannabhaḥ samutpatiṣyantamagendramuccakaiḥ /
ākuñcitaprohanirūpitakramaṃ kareṇurārohayate niṣādinam // MSpv_12.5 //

svairaṃ kṛtāsphālanalalitānpuraḥ sphuratnūndarśitalāghavakriyāḥ /
vaṅgāvalagnaikasavalgapāṇayasturaṅgamānāruruhusturaṅgiṇaḥ // MSpv_12.6 //

ahnāya yāvanna cakāra bhūyase niṣedivānāsanabandhamadhvane /
tīvrotthitāstāvadasahyaraṃhaso viśṛṅkhalaṃ śṛṅkhalakāḥ pratasthire // MSpv_12.7 //

gaṇḍojvalāmujjvanābhicakrayā virājamānāṃ navayodaraśriyā /
kaścitsukhaṃ prāptumanāḥ susārathī rathīṃ yuyojādhidhurāṃ vadhūmiva // MSpv_12.8 //

utthātumicchanvidhṛtaḥ puro balānnidhīyamāne bharabhāji yantrake /
ardhojjhitodgāravijharjharasvaraḥ svanāma ninye ravaṇaḥ sphuṭārthatām // MSpv_12.9 //

nasyāgṛhīto 'pi dhuvanviṣāṇayoryugaṃ sasūtkāravivartitatrikaḥ /
goṇīṃ janana sma nidhātumuddhṛtāmanukṣaṇaṃ nokṣataraḥ pratīcchati // MSpv_12.10 //

nānāvidhāviṣkṛsāmajasvaraḥ sahasravartmā capalairduradhyayaḥ /
gāndharvabhūyṣṭhatayā samānatāṃ sa sāmavedasya dadhau balodadhiḥ // MSpv_12.11 //

pratyanyanāgaṃ caltastarāvatā nirasya kuṇṭhaṃ dadhatānyamaṅkuśam /
mūrdhānamūrdhvāyatadantamaṇḍalaṃ dhuvannarodhi dviradāṃ niṣādinā // MSpv_12.12 //

samūrcchaducchṛṅkhalaśaṅkhanisvanaḥ svanaḥ prayāte paṭahasya śārṅgiṇi /
svānininye nitarāṃ mahāntyapi vyathāṃ dvayeṣāmapi medinīghṛtām // MSpv_12.13 //

kālīyakakṣodavilepanaśriyaṃ diśaddiśamullasadaṃśumaddyuti /
khātaṃ khuraimudgabhujāṃ vipaprate gireradhaḥ kāñcanabhūmijaṃ rajaḥ // MSpv_12.14 //

mandraigajānāṃ rathamaṇḍalasvanairnijuhnuve tādṛśameva bṛṃhitam /
tārairbabhūve parabhāgalābhataḥ pariśphuṭaisteṣu turaṅgaheṣitaiḥ // MSpv_12.15 //

anvetukāmo 'vamatāṅguśagrahastirogataṃ sāṅguśamudvahañśiraḥ /
sthūloccayenāgamadantikagatāṃ gajo 'grayātāgrakaraḥ kareṇukām // MSpv_12.16 //

yanto 'spṛśantaścaraṇairivāvaniṃ javātprakīrṇairabhitaḥ prakīrṇakaiḥ /
adyāpi senāturagāḥ savismayairalūnapakṣā iva menire janaiḥ // MSpv_12.17 //

ṛjvīrdadhānairavatatya kandharāścalāvacūḍāḥ kalāgharghararāravaiḥ /
bhūmirmahatyapyavilambitakramaṃ kramelakaistakṣaṇameva cicchide // MSpv_12.18 //

tūrṇa praṇetrā kṛtanādamuccakaiḥ praṇoditaṃ vesarayugmadhvani /
ātmīyanemikṣatasāndramedinīrajaścayākrāntabhayādivādravat // MSpv_12.19 //

vyāvṛttavaktrairakhilaiścamūcarairvrajidbhireva kṣaṇamīkṣitānanāḥ /
valgadgarīyaḥstanakamprakañcukaṃ yayusturaṅgādhiruho 'varodhikāḥ // MSpv_12.20 //

pādaiḥ puraḥ kūbariṇāṃ vidāritāḥ prakāmamākrāntatalāstato gajaiḥ /
bhagnonnatānantarapūritāntarā babhurbhuvaḥ kṛṣṭasamīkṛtā iva // MSpv_12.21 //

durduntamupakṛtya nirastasādinaṃ sahāsahākāramalokayajjanaḥ /
paryāṇataḥ srastamurovilambinasturaṅgamaṃ pradrutamekayā diśā // MSpv_12.22 //

bhūbhṛdbhirapyaskhalitāḥ khalūnnatairapyapahnavānā saritaḥ pṛthūrapi /
anvarthasaṃjñayaiva paraṃ trimārgagā yayāvasaṃkhyaiḥ pathibhiścamūrasau // MSpv_12.23 //

trastau samāsannakareṇusūtkṛtānniyantari vyākulamuktarajjuke /
kṣiptāvarodhāṅganamutpathena gāṃ vilaṅghya laghvīṃ karabhau babhañjatuḥ // MSpv_12.24 //

srastāṅgasandhau vigatāśāpāṭave rujā nikāmaṃ vikalīkṛte rathe /
āptena tatkṣaṇā bhiṣajeva tatkṣaṇaṃ pracakrame laṅghanapūrvakaḥ kramaḥ // MSpv_12.25 //

dhūrbhaṅgasaṃkṣobhavidāritoṣṭrikā galanmadhuplāvitadūravartmani /
sthāṇau niṣaṅgiṇyanasi kṣaṇaṃ puraḥ śuśoca lābhāya kṛtakrayo vaṇik // MSpv_12.26 //

bheribhirākruṣṭamahāguhāmukho dhvajāṃśukaistarjitakandalīvanaḥ /
uttaṅgamātaṅgajitālaghūpalo balaiḥ sa paścātkiyate sma bhūdharaḥ // MSpv_12.27 //

vanyebhadānānilagandhadadurdhurāḥ kṣaṇaṃ tarucchedavinoditakrudhaḥ /
vyāladvipā yantṛbhirunmatiṣṇavaḥ kathaṃcidīrādapanayena ninyire // MSpv_12.28 //

tairvajayantīvanarājirājibhirgiripraticchandamahāmataṅgajaiḥ /
bahvyaḥ prasarpajjanatānānadīśatairbhuvo balairantarāyāmababhūvire // MSpv_12.29 //

tasthemuhūrta hariṇīvilocanaiḥ sadṛśi dṛṣṭvā nayanāni yoṣitām /
tvātha satrāsamanekavibhramakriyāvikārāṇi mṛgaiḥ palāyyata // MSpv_12.30 //

nimnāni duḥkhādavatārya sādibhiḥ sayatnamākṛṣṭakaśāḥ śanaiḥ śanaiḥ /
utteruruttālakhurāravaṃ drutāḥ ślathīkṛtapragrahamarvatāṃ vrajāḥ // MSpv_12.31 //

adhyadhvamārūḍhavataiva kenacitpratīkṣamāṇena janaṃ muhurdhṛtaḥ /
dākṣyaṃ hi sadyaḥ phaladaṃ yadagrataścakhāda dāserayuvā vanāvalīḥ // MSpv_12.32 //

śaureḥ pratāpopanatairitastataḥ samāgataiḥ praśrayanamramūrtibhiḥ /
ekātapatrā pṛthivībhṛtāṃ gaṇairabhūdabahucchātratayā patākinī // MSpv_12.33 //

āgacchato 'nūcigajasya ghaṇḍayoḥ svanaṃ samāpakarṇya samākulāṅganāḥ /
dūrāpavartitabhāravāhaṇāḥ patho 'pasrustvaritaṃ camūcarāḥ // MSpv_12.34 //

ojasvivarṇojvalavṛttaśālinaḥ prasādino 'nujjhita gotrasaṃvidaḥ /
ślokānupendrasya puraḥ sma bhūyaso guṇānsamuddiśya paṭhanti vandinaḥ // MSpv_12.35 //

niḥśśeṣamākrāntamahītalo jalaiścalansamudro 'pi samujjhati sthitim /
grāmeṣu sainyairakarodavāritaiḥ kimavyavasthāṃ calito 'pi keśavaḥ // MSpv_12.36 //

kośātakīpuṣpagulucchakāntibhirmukhairvinidrolbaṇabāṇacakṣuṣaḥ /
grāmīṇavadhvastamalakṣitā janaiściraṃ mṛtānāmupari vyalokayan // MSpv_12.37 //

goṣṭheṣu goṣṭhīkṛtamaṇḍalāsanānsanādamutthāya muhuḥ sa valgataḥ /
grāmyānapaśyatkapiśaṃ pipāsataḥ svagotrasaṅkīrtanabhāvitātmanaḥ // MSpv_12.38 //

paśyankṛtārthairapi vallavījano janādhināthaṃ na yayau vitṛṣṇatām /
ekāntamaugdhyānavabuddhavibhramaiḥ prasiddhavistāraguṇairvilocanaiḥ // MSpv_12.39 //

prītyā niyuktāṃllihatī stanandhayānnigṛhya pārīmubhayena jānunoḥ /
vardhiṣṇudhārādhvani rohiṇīḥ payaściraṃ nidadhau duhataḥ sa goduhaḥ // MSpv_12.40 //

abhyājato 'bhyāgatatūrṇatarṇakānniryāṇahastasya purodudhukṣataḥ /
vargādgavāṃ huṃkṛticāru niryatīmarirmadhoraikṣata gomatatallikām // MSpv_12.41 //

sa vrīhiṇāṃ yāvadapāsituṃ gatāḥ śukānmṛgaistāvadupadrutaśriyām /
kaidārikāṇāmabhitaḥ samākulāḥ sahāsamālokayati sma gopikāḥ // MSpv_12.42 //

vyeddhumasmānavadhānataḥ purā calatyasavityupakarṇayannasau /
gītāni gopyāḥ kalamaṃ mṛgavrajo na nūnamattīti harivyalokayat // MSpv_12.43 //

līlācalatstrīcaraṇāruṇotpalaskhalattulākoṭininādakomalaḥ /
śaurerupānūpamāpāharanmanaḥ svanāntarādunmadasārasāravaḥ // MSpv_12.44 //

uccairgatāmaskhalitāṃ garīyasīṃ tadātidūrādapi tasya gacchataḥ /
eke samūhurbalareṇusaṃhatiṃ śirobhirājñāmapare mahībhṛtaḥ // MSpv_12.45 //

prāyeṇa nīcānapi medinībhṛto janaḥ samenaiva pathādhirohati /
senā murāreḥ patha eva sā punarmahāmahīdhrānparito 'dhyarohayat // MSpv_12.46 //

dantāgranirbhinnapayodamunmukhāḥ śiloccayānāruruhurmahīyasaḥ /
tiryakkaṭaplāvimadāmbunimnagāvipūryamāṇaśravaṇodaramaṃ dvipāḥ // MSpv_12.47 //

ścyotamanmadāmbhakaṇakena kenacijjanasya jīmūtakadambakadyutā /
nagena garīyasoccakairarodhi panthāḥ pṛthudantaśālinā // MSpv_12.48 //

bhagnadrumāścakruritastato diśaḥ samullasatketananākulāḥ /
piṣṭādripṛṣṭhāstarasā ca dantinaścalannijāṅgācaladurgamā bhuvaḥ // MSpv_12.49 //

ālokayāmāsa harirmahīdharānadhiśrayantīrgajatāḥ paraḥśatāḥ /
utpātavātapratikūlapātinīrupatyakābhyo bṛhatīḥ śilā iva // MSpv_12.50 //

śailādhirohābyasanādhikoddhuraiḥ payodharairāmalakīvanāśritāḥ /
taṃ parvatīyapramadāścacāyire vikāsavisphāritavibhramekṣaṇāḥ // MSpv_12.51 //

sāvajñamunmīlya vilocane sakṛtkṣaṇaṃ mṛjendreṇa suṣupsunā punaḥ /
sainyānna yātaḥ samayāpi vivyathe kathaṃ surājaṃbhavamanmathāthavā // MSpv_12.52 //

utsedhanirdhūtamahīruhāṃ dhvajairjanāvaruddhoddhatasindhuraṃhasām /
nāgairadhikṣiptamahāśilaṃ muhurbalaṃ babhūvopari tanmahībhṛtām // MSpv_12.53 //

śmaśrūyamāṇe maghujālake tarorgajena gaṇḍaṃ kaṣatā vidhūnite /
kṣudrābhirakṣudratarābhirākulaṃ vidaśyamānena janena dudruve // MSpv_12.54 //

nīte palāśinyucite śarīravatgajāntakenāntamadāntakarmaṇā /
saṃcerurātmāna ivāparaṃ kṣaṇātkṣamāruhaṃ dehamiva plavaṃgamāḥ // MSpv_12.55 //

prahvānatīva kvaciduddhatiśritaḥ kvacitprakāśānatha gahvaranāpi /
sāmyādapetāniti vāhinī harestadāticakrāma girīngurūnapi // MSpv_12.56 //

sa vyāptavatyā parito 'pathānyapi svasenayā sarvapathīnayā tayā /
ambhobhirullaṅghita tuṅgarodhasaḥ pratīpanāmnīḥ kurute sma nimnagāḥ // MSpv_12.57 //

yāvadvyagāhanta na dantināṃ ghaṭāsturaṅgamaistāvadudīritaṃ khuraiḥ /
kṣiptaṃ samīraiḥ saritāṃ puraḥ patajjalānyanaiṣīdraja eva paṅkatām // MSpv_12.58 //

rantuṃ kṣatottuṅganitambabhūmayo muhurvrajantaḥ pramadaṃ madoddhatāḥ /
paṅgaṃ karāpākṛtaśaivalāṃśukāḥ samudragāṇāmudapādayannibhāḥ // MSpv_12.59 //

rugṇorurodhaḥ paripūritāmbhasaḥ samasthalīkṛtya purātanīrnadīḥ /
kūlaṃkaṣaughāḥ saritasthāparāḥ pravartayāmāsuribhā madāmbubhiḥ // MSpv_12.60 //

padmairananvītavadhūmukhadyuto gatāḥ na haṃsaiḥ śriyamātapatrajām /
dūre 'bhavanbhojavalayasya gacchataḥ śailopamātītagajasya nimnagāḥ // MSpv_12.61 //

snagdhāñjanaśyāmatanūbhirunnatairnirantarālā kariṇāṃ kadambakaiḥ /
senā sudhākṣālitasaudhasaṃpadāṃ purāṃ bahūnāṃ parabhāgamāpa sā // MSpv_12.62 //

prāsadaśobhātiśayālubhiḥ pathi prabhonivāsāḥ paṭaveśmabhirbabhuḥ /
nūnaṃ sahānena viyogaviklavā puraḥ puraśrīrapi niryayau tadā // MSpv_12.63 //

varṣma dvipānāṃ viruvanta uccakairvanecarebhyaściramācacakṣire /
gaṇḍasthalāgharṣagalanmadodakadravadramaskandhanilāyino 'layaḥ // MSpv_12.64 //

āyāmavadbhiḥ kariṇāṃ ghaṭāśatairadhaḥkṛtāṭṭālasapaṅktiruccakaiḥ /
dūṣyairjitodagragṛhāṇi sā camūratītya bhūyāṃsi purāṇyavartata // MSpv_12.65 //

uddhūtamuccairdhvajinābhiraṃśubhiḥ prataptamabhyarṇatayāvivasvataḥ /
āhlādikahlārasamīraṇāhate puraḥ papātāmbhasi yamune rajaḥ // MSpv_12.66 //

yā gharmabhānostanayāpi śītalaiḥ svasā yamasyāpi janasya jīvanaiḥ /
kṛṣṇāpi śuddheradhikaṃ vidhātṛbhirvihantumahāṃsi jalaiḥ paṭīyasī // MSpv_12.67 //

yasyā mahānīlataṭīriva drutāḥ prayānti pītvā himapiṇḍapāṇḍurāḥ /
kālīrapāstābhirivānurañjitāḥ kṣaṇena bhinnāñjanavartā ghanāḥ // MSpv_12.68 //

vyaktaṃ balīyān yadi heturāgamādapūrayatsā jaladhiṃ na jāhnavī /
gaṅgaughanirbhasmitaśambhukandharāsavarṇamarṇaḥ kathamanyathāsya tat // MSpv_12.69 //

abhyudyatasya kramituṃ javena gāṃ tamālanīlā girāṃ dhṛtāyatiḥ /
sīmeva sā tasya puraḥ kṣaṇaṃ babhau balāmburāśermahato mahāpagā // MSpv_12.70 //

lolairaritraiścaraṇairivābhito javātvrajantībhirasau sarijjanaiḥ /
naubhiḥ pratere paritaḥ plavoditabhramīnimīlallalanāvalambitaiḥ // MSpv_12.71 //

tatpūrvamaṃsadvayasaṃ dvipādhipāḥ kṣaṇaṃ sahelāḥ parito jagāhire /
sadyastatasteruranāratasrutasvadānavāripracurīkṛtaṃ payaḥ // MSpv_12.72 //

prothaiḥ sphuradbhiḥ sphuṭaśabdamunmukhaisturaṅgamairāyatakīrṇavāladhi /
utkarṇamudvāhitadhīrakandharairatīryatāgre taṭadattadṛṣṭibhiḥ // MSpv_12.73 //

tīrtvā janenaiva nitāntadustarāṃ nadīṃ pratijñāmiva tāṃ garīyasīm /
śṛṅgairapaskīrṇamahattaṭībhuvāmaśobhatoccairnaditaṃ kakudmatām // MSpv_12.74 //

sīmantyamānā yadubhūbhṛtāṃ balairbabhau taridbhirgavalāsitadyutiḥ /
sindūritānekapakaṅgaṇāṅkitā taraṅgiṇī veṇirivāyatā bhuvaḥ // MSpv_12.75 //

avyāhatakṣipragataiḥ samucchritānanujjhitadrāmabirgarīyasaḥ /
nāvyaṃ payaḥkecidatāriṣurbhujaiḥ kṣipadbhirūrmīnaparairivormibhiḥ // MSpv_12.76 //

vidalitamahākūlāmukṣṇāṃ viṣāṇavighaṭṭanairalaghucaraṇākṛṣṭagrāhāṃ vipaṇibhirunmadaiḥ /
sapadi saritaṃ sā śrībharturbṛhadrathamaṇḍalaskhalilamullaṅghyaināṃ jagāma varūthinī // MSpv_12.77 //

yamunāmatītamatha śuśruvānamumuṃ tapasastanūja iti nādhunocyate /
sa yadācalannijapurādaharniśaṃ nṛpatestadādi samacāri vārtayā // MSpv_13.1 //

yadubharturāgamanalabdhajanmanaḥ pramadādamāniva pure mahīyasi /
sahasā tataḥ sa sahito 'nujanmabhirvasudhādhipo 'bhimukhamasyaniryayau // MSpv_13.2 //

rabhasapravṛttakurucakradundubhidhvanibhirjanasya badhirīkṛtaśruteḥ /
samavādi vaktṛbhirabhīṣṭasaṅkathāprakṛtārthaśeṣamatha hastasaṃjñayā // MSpv_13.3 //

apadāntaraṃ ca paritaḥ kṣitikṣitāmapatandrutabhramitahemanemayaḥ /
javimārutāñcitaparasparopamakṣitireṇuketuvasanāḥ patākinaḥ // MSpv_13.4 //

drutamadhvanannupari pāṇivṛttayaḥ paṇavā ivāśvacaraṇakṣatā bhuvaḥ /
nanṛtuśca vāridharadhīravāraṇadhvanihṛṣṭakūjitakalāḥ kalāpinaḥ // MSpv_13.5 //

vrajatorapi praṇayapūrvamekatāmasurāripāṇḍusutasainyayostadā /
raruṣe viṣāṇibhiranukṣaṇaṃmitho madamūḍhabuddhiṣu vivekitā kutaḥ? // MSpv_13.6 //

avaloka eva nṛpateḥ sma dūrato rabhasādrathādavatarītumicchataḥ /
avatīrṇavānprathamamātmanā harirvinayaṃ viśeṣayati sambhrameṇa saḥ // MSpv_13.7 //

vapuṣā purāṇapuruṣaḥ puraḥ kṣitau paripuñjyamānapṛthuhārayaṣṭinā /
bhuvanairnato 'pi vihitāttmagauravaḥ praṇanāma nāma tanayaṃ pitṛṣvasuḥ // MSpv_13.8 //

mukuṭāṃśurañjitaparāgamagrataḥ sa na yāvadāpa śirasā mahītalam /
kṣitipena tāvadanapekṣitakramaṃ bhujapañjareṇa rabhasādagṛhyata // MSpv_13.9 //

na mamau kapāṭataṭavistṛtaṃ tanau muravairimavakṣa urasi kṣamābhujaḥ /
bhujayostathāpi yugalena dīrghayorvikaṭīkṛtena parito 'bhiṣasvaje // MSpv_13.10 //

gatayā nirantaranivāsamadhyuraḥ parinābhi nūnamavamucya vārijam /
kurarājanirdaya nipīḍanābhayānmukhamadhyarohi muravidviṣaḥ śriyā // MSpv_13.11 //

śirasi sma jighrati surāribandhane chalavāmanaṃ vinayavāmanaṃ tadā /
yaśaseva vīryavijitāmaradrumaprasavena vāsitaśiroruhe nṛpaḥ // MSpv_13.12 //

sukhavedanāhṛṣitaromakūpayā śithilīkṛte 'pi vasudevajanmani /
kurubharturaṅgalatayā na tatyaje vikasatkadambanikurambacārutā // MSpv_13.13 //

itarānapi kṣitibhujo 'nujanmanaḥ pramanāḥ pramodapariphullacakṣuṣaḥ /
sa yathocitaṃ janasabhājanocitaḥ prasabhoddhṛtāsurasabho 'sabhājayat // MSpv_13.14 //

samapetya tulyamahasaḥ śilāghanānghanapakṣadīrghatarabāhuśālinaḥ /
pariśiśliṣuḥ kṣitipatīnkṣitīśvarāḥ kuliśātpareṇa girayo girīniva // MSpv_13.15 //

ibhakumbhatuṃṅgakaṭhinetaretarastanabhāradūravinivāritodarāḥ /
pariphullagaṇḍaphalakāḥ parasparaṃ parirebhire kukurakauravastriyaḥ // MSpv_13.16 //

rathavājipattikariṇīsamākulaṃ tadanīkayoḥ samagata dvayaṃ mithaḥ /
dadhire pṛthakkariṇa eva dūrato mahatāṃ hi sarvamathavā janātigam // MSpv_13.17 //

adhiruhyatāmiti mahībhṛtoditaḥ kapiketunārpitakaro rathaṃ hariḥ /
avalambitailavilapāṇipallavaḥ śrayati sma meghamiva meghavāhanaḥ // MSpv_13.18 //

rathamāsthitasya ca purābhivartinastisṛṇāṃ purāmiva ripormuradviṣaḥ /
atha dharmamūrtiranurāgabhāvitaḥ svayamādita pravayaṇaṃ prajāpatiḥ // MSpv_13.19 //

śanakairathāsya tanujālakāntarasphuritakṣapākarakarotkarākṛti /
pṛthuphenakūṭamiva nimnagāpatermarutaśca sūnuraghuvatprakīrṇakam // MSpv_13.20 //

vikasatkalāyakusumāsitadyuteralaghūḍupāṇḍu jagatāmadhīśituḥ /
yamunāhradoparigahaṃsamaṇḍaladyutijiṣṇu jiṣṇurabhṛtoṣṇavāraṇam // MSpv_13.21 //

pavanātmajendrasutamadhyavartinā nitarāmaroci rucireṇa cakriṇā /
dadhateva yogamubhayagrahāntarasthitikāritaṃ durudharākhyamindunā // MSpv_13.22 //

vaśinaṃ kṣiterayanayāviveśvaraṃ niyamo yamaśca niyataṃ yatiṃ yathā /
vijayaśriyā vṛtamivārkamārutāvanusasratustamatha dasrayoḥ sutau // MSpv_13.23 //

muditaistadeti ditijanmanāṃripāvavinīyasambhramavikāsibhaktibhiḥ /
upasedivadbhirupadeṣṭarīva tairvavṛte vinītamavinītaśāsibhiḥ // MSpv_13.24 //

gatayorabhedamiti sainyayostayoratha bhānutajahnutanayāmbhasoriva /
pratināditāmaravimānamānakairnitarāṃ mudā paramayeva dadhvane // MSpv_13.25 //

makhamākṣituṃ kṣitipaterupeyuṣāṃ paritaḥ prakalpitaniketanaṃ bahiḥ /
uparudhyamānamiva bhūbhṛtāṃ balaiḥ puṭabhedanaṃ danusutāriraikṣata // MSpv_13.26 //

pratinādapūritadigantaraḥ patanpuragopuraṃ prati sa sainyasāgaraḥ /
ruruce himācalaguhāmukhonmukhaḥ payasāṃ pravāha iva saurasaindhavaḥ // MSpv_13.27 //

asakṛdgṛhītabahudehasambhavastadasau vibhaktanavagopurāntaram /
puruṣaḥ puraṃ praviśati sma pañcabhiḥ samamindriyairiva narendrasūnubhiḥ // MSpv_13.28 //

tanubhistrinetranayanānavekṣitasmaravigrahadyutibhiradyutannarāḥ /
pramadāśca yatra khalu rājayakṣmaṇaḥ parato niśākaramanoramairmukhaiḥ // MSpv_13.29 //

avalokanāya suravidviṣāṃ dviṣaḥ paṭahapraṇādavihitopahūtayaḥ /
avadhīritānyakaraṇīyasatvarāḥ pratirathyamīyuratha paurayoṣitaḥ // MSpv_13.30 //

abhivīkṣya sāmikṛtamaṇḍanaṃ yatīḥ kararuddhanīvigaladaṃśukāḥ striyaḥ /
dadhire 'dhibhitti paṭahapratisvanaiḥ sphuṭamaṭṭahāsamiva saudhapaṅktyaḥ // MSpv_13.31 //

rabhasena hārapadadantakāñcayaḥ pratimūrdhajaṃ nihitakarṇapūrakāḥ /
parivartitāmbarayugāḥ samāpatanvalayīkṛtaśravaṇapūrakāḥ striyaḥ // MSpv_13.32 //

vyatanodapāsya caraṇaṃ prasādhikākarapallavādrasavaśena kācana /
drutayāvakaikapadacitritāvaniṃ padavīṃ gateva girijā harārdhatām // MSpv_13.33 //

vyacalanviśaṅkaṭakaṭīrakasthalīśikharaskhalanmukharamekhalākulāḥ /
bhavanāni tuṅgatapanīyasaṃkramakramaṇakvaṇatkanakanūpurāḥ striyaḥ // MSpv_13.34 //

adhirukmamandiragavākṣamullasatsadṛśo rarāja murajiddidṛkṣayā /
vadanāravindamudayādrikandarāvivarodarasthatamivendumaṇḍalam // MSpv_13.35 //

adhirūḍhayā nijaniketamuccakaiḥ pavanāvadhūtavasanāntayaikayā /
vihitopaśobhamupayāti mādhave nagaraṃ vyarocata patākayeva tat // MSpv_13.36 //

karayugmapadmamukulāpavarjitaiḥ prativeśma lājakusamairavākiran /
avadīrṇaśuktipuṭamuktamauktikaprakarairiva priyarathāṅgamaṅganāḥ // MSpv_13.37 //

himamuktacandraruciraḥ sapadmako madayandvijāñjanitamīnaketanaḥ /
abhavatprasāditasuro mahotsavaḥ pramadājanasya sa cirāya mādhavaḥ // MSpv_13.38 //

dharaṇīdharendrahiturbhayādasauviṣamekṣaṇaḥ sphuṭamamūrna paśyati /
madanenavītabhayamityadhiṣṭhitāḥ kṣaṇamīkṣate sma sa purovilāsinīḥ // MSpv_13.39 //

vipulena sāgaraśayasyakukṣiṇā bhuvanāni yasya papire yugakṣaye /
madavibhramāsakalayā pape punaḥ sa purastriyaikatamayaikayā dṛśā // MSpv_13.40 //

adhikonnamadghanapayodharaṃ muhuḥ pracalatkalāpikalaśaṅkhakasvanā /
abhikṛṣṇamaṅgulimukhena kācana drutamekakarṇavivaraṃ vyaghaṭṭayat // MSpv_13.41 //

paripāṭalābjadalacāruṇāsakṛccalitāṅgulīkisalayena pāṇinā /
saśiraḥprakampamaparā ripuṃ madhoranudīrṇavarṇanibhṛtārthamāhvayat // MSpv_13.42 //

nalināntikopahitapallavaśriyā vyavadhāya cāru mukhamekapāṇinā /
sphuritāṅgulīvivaraniḥsṛtollasaddaśanaprabhāṅguramajṛmbhatāparā // MSpv_13.43 //

valayārpitāsitamahopalaprabhābahulīkṛtapratanuromarājinā /
harivīkṣaṇākṣaṇikacakṣuṣānyayā karapallavena galadambaraṃ dadhe // MSpv_13.44 //

nijasaurabhabhramitabhṛṅgapakṣativyajanānilakṣayitagharmavāriṇaḥ /
abhiśauri kācidanimeṣadṛṣṭinā puradevateva vapuṣā vyabhāvyata // MSpv_13.45 //

abhiyāti naḥ satṛṣa eva cakṣuṣo harirityakhidyata nitambinījanaḥ /
na viveda yaḥ satatamenamīkṣate na vitṛṣṇatāṃ vrajati khalvasāvapi // MSpv_13.46 //

akṛtasvasadmagamanādaraḥ kṣaṇaṃ lipikarmanirmita iva vyatiṣṭhata /
gatamacyutena saha śūnyatāṃ gataḥ pratipālayanmana ivāṅganājanaḥ // MSpv_13.47 //

alasairmadena sudṛśaḥ śarīrakaiḥ svagṛhānprati pratiyayuḥ śanaiḥ śanaiḥ /
alaghuprasārita vilocanāñjalidrutapītamādhavarasaughanirbharaiḥ // MSpv_13.48 //

navagandhavārivirajīkṛtāḥ puro ghanadhūpadhūma kṛtareṇuvibhramāḥ /
pracuroddhatadhvajavilambivāsasaḥ puravīthayo 'tha hariṇātipetire // MSpv_13.49 //

upanīya bindusaraso mayena yā maṇidāru cāru kila vārṣaparvaṇam /
vidadhe 'vadhūtasurasadmasampadaṃ samupāsadatsapadi saṃsadaṃ sa tām // MSpv_13.50 //

adhirātri yatra nipatannabholihāṃ kaladhautadhautaśilāveśmanāṃ rucau /
punarapyavāpadiva dugdhavāridhikṣaṇagarbhavāsamanidāghadīdhitiḥ // MSpv_13.51 //

layaneṣu lohitakanirmitā bhuvaḥ śitiratnaraśmiharitīkṛtāntarāḥ /
jamadagnisūnupitṛtarpaṇīrapovahati sma yā viralaśaivalā iva // MSpv_13.52 //

viśadāśmakūṭaghaṭitāḥ kṣapākṛtaḥ kṣaṇadāsu yatra ca rucekatāṃ gatāḥ /
gṛhapaṅktayaściramatīyire janaistamasīva hastaparimarśasūcitāḥ // MSpv_13.53 //

nilayeṣunaktamasitāśmanāṃ cayairbisinīvadhūparibhavaspuṭāgasaḥ /
muharatrasadbhirapi yatra gauravācchaśalāñchanāṃśava upāṃśu jadhnire // MSpv_13.54 //

sukhinaḥ puro 'bhimukhatāmupāgataiḥ pratimāsu yatra gṛharatnabhittiṣu /
navasaṅgamairabibharuḥ priyājanaiḥ pramadaṃ trapābharaparāṅmukhairapi // MSpv_13.55 //

tṛṇavāñchayā muhuravāñcitānanānnicayeṣu yatra haritāśmaveśmanām /
rasanāgralagnakiraṇāṅkurāñjano hariṇāngṛhītakavalānivaikṣata // MSpv_13.56 //

vipulālavālabhṛtavāridarpaṇapratimāgatairabhivirejurātmabhiḥ /
yadupāntikeṣu dadhato mahīruhaḥ sapalāśarāśimiva mūlasaṃhatim // MSpv_13.57 //

uragendramūrdharuharatnasannidhermuhurunnatasya rasitaiḥ payomucaḥ /
abhavanyadaṅgaṇabhuvaḥ samucchvasannavavālavāyajamaṇisthalāṅkurāḥ // MSpv_13.58 //

nalinī nigūḍhasalilā ca yatra sā sthalamityadhaḥ patati yā suyodhane /
anilātmajaprahasanākulākhilakṣitipakṣayāgamanimittatāṃ yayau // MSpv_13.59 //

hasituṃ pareṇa paritaḥ parisphuratkaravālakomalarucāvupekṣitaiḥ /
udakarṣi yatra jalaśaṅkayā janairmuhurindranīlabhuvi dūramambaram // MSpv_13.60 //

abhitaḥ sado 'tha haripāṇḍavau rathādamalāṃśumaṇḍalasamullasattanū /
avateraturnayananandanau nabhaḥ śaśibhārgavāvudayaparvatādiva // MSpv_13.61 //

tadalakṣyaratnamayakuḍyamādarādabhidhātarīta ita ityatho nṛpe /
dhavalāśmaraśmipaṭalāvibhāvitapratihāramāviśadasau sadaḥ śanaiḥ // MSpv_13.62 //

navahāṭakeṣṭakacitaṃ dadarśa sa kṣitipasya pastyamatha tatra saṃsadi /
gaganaspṛśāṃ maṇirucāṃ cayena yatsadanānyudayasmayata nākināmapi // MSpv_13.63 //

udayādrimūrdhni yugapaccakāsatordinanāthapūrṇaśaśinorasambhavām /
rucimāsane ruciradhāmni bibhratāvalaghunyatha nyaṣadatāṃ nṛpācyutau // MSpv_13.64 //

sutarāṃ sukhena sakalaklamacchidā sanidādhamaṅgamiva mātariśvanā /
yadunandanena tadudanvataḥ payaḥ śasineva rājakulamāpa nandathum // MSpv_13.65 //

anavadyavādyalayagāmi komalaṃ navagītamapyanavagītatāṃ dadhat /
sphuṭasātvikāṅgikamanṛtyadujjvalaṃ savilāsalāsikavilāsanījanaḥ // MSpv_13.66 //

sakale ca tatra gṛhamāgate harau nagare 'pyakālamahamādideśa saḥ /
satatotsavaṃ taditi nūnanmunmudo rabhasena vismṛtamabhūnmahībhṛtaḥ // MSpv_13.67 //

harirākumāramakhilābhidhānavitsvajanasya vārtamayamayamanvayuṅkta ca /
mahatīmapi śriyamavāpya vismayaḥ sujano na vismarati jātu kiñcana // MSpv_13.68 //

martyalokaduravāpamavāptarasodayaṃ nūtanatvamatiriktatayānupadaṃ dadhat /
śrīpatiḥ patirasāvavaneśca parasparaṃ saṅkathāmṛtamanekamasisvadatāmamubhau // MSpv_13.69 //

taṃ jagāda giramudgiranniva snehamāhitavikāsayā dṛśā /
yajñakarmaṇi manaḥ samādadhadvāgvidāṃ varamakamadvado nṛpaḥ // MSpv_14.1 //

lajjate na gaditaḥ priyaṃ paro vaktureva bhavati trapādhikā /
vrīḍametina tava priyaṃ vadanhrīmatātrabhavataiva bhūyate // MSpv_14.2 //

toṣameti vitathaiḥ stavaiḥ paraste ca tasya sulabhāḥ śarīribhiḥ /
asti na stutivaco 'nṛtaṃ tava stotrayogyana ca tena tuṣyasi // MSpv_14.3 //

bahvapi priyamayaṃ tava bruvanna vrajatyanṛtavāditāṃ janaḥ /
sambhavanti yadadoṣadūṣite sārva sarvaguṇasampadastvayi // MSpv_14.4 //

sā vibhūtiranubhāva sampadāṃ bhūyasī tava yadāyatāyati /
etadūḍhagurubhāra bhārataṃ varṣamadya mama vartate vaśe // MSpv_14.5 //

saptatantumadhigantumicchataḥ kurvanugrahamanujñayā mama /
mūlatāmupagate prabho tvayi prāpi dharmamayavṛkṣatā mayā // MSpv_14.6 //

sambhṛtopakaraṇena nirmalāṃ kartumiṣṭimabhivāñchatā mayā /
tvaṃ samīraṇa iva pratīkṣitaḥ karṣakeṇa valajānpupūṣatā // MSpv_14.7 //

vītavighnamanaghena bhāvitā sannidhestava makhena me 'dhunā /
ko vihantumalamāsthitodaye vāsaraśriyamaśītadīdhitau // MSpv_14.8 //

svāpateyamadhigamya dharmataḥ paryapālayamavīvṛdhaṃ ca yat /
tīrthagāmī karavai vidhānatastajjuṣasva juhavāni cānale // MSpv_14.9 //

pūrvamaṅga juhudhi tvameva vā snātavatyavabhṛthe tatastvayi /
somapāyini bhaviṣyate mayā vāñchitottamavitānayājinā // MSpv_14.10 //

kiṃ vidheyamanayā vidhīyatāṃ tvatprasādajitayārthasampadā /
śādhi śāsaka jagattrayasya māmāśravo 'smi bhavataḥ sahānujaḥ // MSpv_14.11 //

taṃ vadantamiti viṣṭaraśravāḥ śrāvayannatha samastabhūbhṛtaḥ /
vyājahāra daśanāṃśumaṇḍalavyājahāra śabalaṃ dadhadvapuḥ // MSpv_14.12 //

sāditākhilanṛpaṃ mahanmahaḥ samprati svanayasaṃpadaiva te /
kiṃ parasya sa guṇaḥ samaśnute pathyavṛttirapi yadyarogitām // MSpv_14.13 //

tatsurājñi bhavati sthite punaḥ kaḥ kratuṃ yajatu rājalakṣaṇam /
uddhṛtau bhavati kasya vā bhuvaḥ śrīvarāhamapahāya yogyatā // MSpv_14.14 //

śāsane 'pi guruṇi vyavasthitaṃ kṛtyavastuṣu niyuṅkṣva kāmataḥ /
tvatprayojanaghanaṃ dhanañjayādanya eva iti māṃ ca māvagāḥ // MSpv_14.15 //

yastaveha savane na bhūpatiḥ karma karmakaravatkariṣyati /
tasya neṣyati vapuḥ kabandhatāṃ bandhureva jagatāṃ sudarśanaḥ // MSpv_14.16 //

ityudīritagiraṃ nṛpastvayi śreyasi sthitavati sthirā mama /
sarvasampaditi śaurimuktavānudvahanmudamudasthita kratau // MSpv_14.17 //

ānanena śaśinaḥ kalāṃ dadhaddarśanakṣayitakāmavigrahaḥ /
āplutaḥ sa vimalairjalairabhūdaṣṭamūrtidharamūrtiraṣṭamī // MSpv_14.18 //

tasya sāṃkhyapuruṣeṇa tulyatāṃ bibhrataḥ svayamakurvataḥ kriyāḥ /
kartṛtā tadupalambhato 'bhavadvṛttibhāji karaṇe yathartviji // MSpv_14.19 //

śabditāmanapaśabdamuccakairvākyalakṣaṇavido 'nuvākyayā /
yājyayā yajanakarmiṇo 'tyajandravyajātamapadiśya devatām // MSpv_14.20 //

saptamabhedakarakalpitasvaraṃ sāma sāmavidasaṅgamujjagau /
tatra sūnṛtagiraśca sūrayaḥ puṇyamṛgyajuṣamadhyagīṣata // MSpv_14.21 //

baddhadarbhamayakāñcidāmayā vīkṣitāni yajamānajāyayā /
śuṣmaṇi praṇayanādisaṃskṛte tairhavīṃṣi juhavāṃbabhūvire // MSpv_14.22 //

nāññjasā nigadituṃ vibhaktibhirvyaktibhiśca nikhilābhirāgame /
tatra karmaṇi viparyaṇīnaman mantramūhakuśalaḥ prayogiṇaḥ // MSpv_14.23 //

saṃśayāya dadhatoḥ sarūpatā dūrabhinnaphalayoḥ kriyāṃ prati /
śabdaśāsanavidaḥ samāsayorvigrahaṃ vyavasasuḥ svareṇa te // MSpv_14.24 //

lolahetirasanāśataprabhāmaṇḍalena lasatā hasanniva /
prājyamājyamasakṛdvaṣaṭkṛtaṃ nirmalīmasamalīḍha pāvakaḥ // MSpv_14.25 //

tatra mantrapavitaṃ haviḥ kratāvaśnato na vapureva kevalam /
varṇasampadamatisphuṭāṃ dadhannāma cojjvalamabhūddhavirbhujaḥ // MSpv_14.26 //

sparśamuṣṇamucitaṃ dadhacchikhī yaddadāha haviradbhutaṃ na tat /
gandhato 'pi hutahavyasambhavāddehināmadahadoghamaṃhasām // MSpv_14.27 //

unnamansapadi dhūmrayandiśaḥ sāndratāṃ dadhadadhaḥkṛtāmbudaḥ /
dyāmiyāya dahanasya ketanaḥ kīrtayanniva divaukasāṃ priyam // MSpv_14.28 //

nirjitākhilamahārṇavauṣadhisyandasāramamṛtaṃ vavalgire /
nākinaḥ kathamapi pratīkṣituṃ hūyamānamanale viṣehire // MSpv_14.29 //

tatra nityavihitopahūtiṣu proṣiteṣu patiṣu dyuyoṣitām /
gumphitāḥ śirasi veṇayo 'bhavanna praphullasurapādapasrajaḥ // MSpv_14.30 //

prāśurāśu havanīyamatra yattena dīrghamamaratvamadhyaguḥ /
uddhatānadhika medhitaujaso dānavāṃśca vibudhāḥ vijigyire // MSpv_14.31 //

nāpacāramagamankkaccitkriyāḥ sarvamatra samapādi sādhanam /
atyaśerata parasparaṃ dhiyaḥ sattriṇāṃ narapateścasaṃpadaḥ // MSpv_14.32 //

dakṣiṇīyamavagamya paṅktiśaḥ paṅktipāvanamatha dvijavrajam /
dakṣiṇaḥ kṣitipatirvyaśiśraṇaddakṣiṇāḥ sadasi rājasūyakīḥ // MSpv_14.33 //

vāripūrvamakhilāsu satkriyālabdhaśuddhiṣu dhanāni bījavat /
bhāvi bibhrati phalaṃ mahaddvijakṣetrabhūmiṣu narādhipo 'vapat // MSpv_14.34 //

kiṃ nu citramadhivedi bhūpatirdakṣayandvijagaṇānapūyata /
rājataḥ pupuvire nirenasaḥ prāpya te 'pi vimalaṃ pratigraham // MSpv_14.35 //

sa svahastakṛtacihnaśāsanaḥ pākaśāsanasamānaśāsanaḥ /
āśaśāṅkatapanārṇavasthitorviprasādakṛta bhūyasīrbhuvaḥ // MSpv_14.36 //

śuddhamaśrutivirodhi bibhrataṃ śāstramujjvalavarṇasaṅkaraiḥ /
pustakaiḥ samamasau gaṇaṃ muhurvācyamānamaśṛṇoddvijanmanām // MSpv_14.37 //

tatpraṇītamanasāmupeyuṣāṃ draṣṭumāhavanamagrajanmanām /
ātitheyamanivāritātithiḥ kartumāśramaguruḥ sa nāśramat // MSpv_14.38 //

mṛgyamāṇamapi yaddurāsadaṃ bhūrisāramupanīya tatsvayam /
āsatāvasarakāṅkṣiṇo bahistasya ratnamupadīkṛtaṃ nṛpāḥ // MSpv_14.39 //

eka eva vasu yaddadau nṛpastatsamāpakamatarkyata kratoḥ /
tyāgaśālini tapaḥsute yayuḥ sarvapārthivadhanānyapi kṣayam // MSpv_14.40 //

prītirasya dadato 'bhavattathā yena tatpriyacikīrṣavo nṛpāḥ /
sparśitairadhikamāgamanmudaṃ nādhiveśma nihitairupāyanaiḥ // MSpv_14.41 //

yaṃ laghunyapi laghūkṛtāhitaḥ śiṣyabhūtamaśiṣatsa karmaṇi /
saspṛhaṃ nṛpatibhirnṛpo 'parairgauraveṇa dadṛśetarāmasau // MSpv_14.42 //

ādyakolatulitāṃ prakampanaiḥ kampitāṃ muhuranīdṛgātmani /
vāciropitavatāmunā mahīṃ rājakāya viṣayā vibhejire // MSpv_14.43 //

āgatādvyavasitena cetasā sattvasampadavikārimānasaḥ /
tatra nābhavadasau mahāhave śātravādiva parāṅmukho 'rthinaḥ // MSpv_14.44 //

naikṣatārthinamavajñayā muhuryācitastu na ca kālamākṣipat /
nāditālpamatha na vyakatthayaddattamiṣṭamapi nānvaśeta saḥ // MSpv_14.45 //

nirguṇo 'pi vimukho na bhūpaterdānaśauṇḍamanasaḥ puro 'bhavat /
varṣukasya kimapaḥ kṛtonnaterambudasya parihāryamūṣaram // MSpv_14.46 //

prema tasya na guṇeṣu nādhikaṃ na sma veda na guṇāntaraṃ ca saḥ /
ditsayā tadapi pārthivo 'rthinaṃ guṇyaguṇya iti na vyajīgaṇat // MSpv_14.47 //

darśanānupadameva kāmataḥ svaṃ vanīyakajane 'dhigacchati /
prārthanārtharahitaṃ tadābhavaddīyatāmiti vaco 'tisarjane // MSpv_14.48 //

nānavāptavasunār'thakāmyatā nācikitsitagadena rogiṇā /
icchatāśitumanāśuṣā na ca pratyagāmi tadupeyuṣā sadaḥ // MSpv_14.49 //

svādayanrasamanekasaṃskṛtaprākṛtairakṛtapātrasaṅkaraiḥ /
bhāvaśuddhisahitairmudaṃ jano nāṭakairiva babhāra bhojanaiḥ // MSpv_14.50 //

rakṣitāramiti tatra karmaṇi nyasya duṣṭadamanakṣamaṃ harim /
akṣatāni niravartayattadā dānahomayajanāni bhūpatiḥ // MSpv_14.51 //

eka eva susakhaiṣa sunvatāṃ śaurirityabhinayādivoccakaiḥ /
yūparūpakamanīnamadbhujaṃ bhūścaṣālatulitāṅgulīyakam // MSpv_14.52 //

itthamatra vitatakrame kratau vīkṣya dharmamatha gharmajanmanā /
arghadānamanucodito vacaḥ sabhyamabhyadhita śantanoḥ sutaḥ // MSpv_14.53 //

ātmanaiva guṇadoṣakovidaḥ kiṃ na vetsi karaṇīyavastuṣu /
yattathāpi na gurūnnapṛcchasi tvaṃ kramo 'yamiti tatra kāraṇam // MSpv_14.54 //

snātakaṃ gurumabhīṣṭamṛtvijaṃ saṃyujā ca saha medinīpatim /
arghabhāja iti kīrtayanti ṣaṭ te ca te yugapadāgatāḥ sadaḥ // MSpv_14.55 //

śobhayanti paritaḥ pratāpino mantraśaktivinivāritāpadaḥ /
tvanmakhamukhabhuvaḥ svayambhuvo bhūbhujaśca paralokajiṣṇavaḥ // MSpv_14.56 //

ābhajanti guṇinaḥ pṛthakpṛthakpārtha satkṛtimakṛtrimāmamī /
eka eva guṇavattamo 'thavāpūjya ityayamapīṣyate vidhiḥ // MSpv_14.57 //

atra caiṣa sakale 'pibhāti māṃ pratyaśeṣaguṇabandhurarhati /
bhūmidevanaradevasaṅgame pūrvadevaripurarhaṇāṃ hariḥ // MSpv_14.58 //

martyamātramavadīdharadbhavānmainamānamitadaityadānavam /
aṃśa eṣa janatātivartino vedhasaḥ pratijanaṃ kṛtasthiteḥ // MSpv_14.59 //

dhyeyamekamapathe sthitaṃ dhiyaḥ stutyamuttamamatītavākpatham /
āmananti yamupāsyamādarād dūravartinamatīva yoginaḥ // MSpv_14.60 //

padmabhūriti sṛjañjagadrajaḥ satvamacyuta iti sthitiṃ nayan /
saṃharanhara iti śritastamasraidhameṣa bhajati tribhirguṇaiḥ // MSpv_14.61 //

sarvavedinamanādimāsthitaṃ dehināmanujighṛkṣayā vapuḥ /
kleśakarmaphalabhogavarjitaṃ puṃviśeṣamamumīśvaraṃviduḥ // MSpv_14.62 //

bhaktimanta iha bhaktavatsale santatasmaraṇarīṇakalmaṣāḥ /
yānti nirvahaṇamasya saṃsṛtikleśanāṭakaviḍambanāvidheḥ // MSpv_14.63 //

grāmyabhāvamapahātumicchavo yogamārgapatitena cetasā /
durgamekamapunarnivṛttaye yaṃ viśanti vaśinaṃ mumukṣavaḥ // MSpv_14.64 //

āditāmajananāya dehināmantatāṃ ca dadhate 'napāyine /
bibhrate bhuvamadhaḥ sadātha ca brahmaṇo 'pyupari tiṣṭhate namaḥ // MSpv_14.65 //

kevalaṃ dadhati kartṛvācinaḥ pratyayāniha na jātu karmaṇi /
dhātavaḥ sṛjatisaṃhṛśāstayaḥ stautiratra viparītakārakaḥ // MSpv_14.66 //

pūrvameṣa kila sṛṣṭavānapastāsu vīryamanivāryamādadhau /
tacca kāraṇamabhūddhiraṇmayaṃ brahmaṇo 'sṛjadasāvidaṃ jagat // MSpv_14.67 //

matkuṇāviva purā pariplavau sindhunāthaśayane niṣeduṣaḥ /
gacchataḥ sma madhukaiṭabhau vibhoryasya naidrasukhavighnatāṃ kṣaṇam // MSpv_14.68 //

śrautamārgasukhagānakovidabrahmaṣaṭcaraṇagarbhamujjvalam /
śrīmukhendusavidhe 'pi śobhate yasya nābhisarasīsaroruham // MSpv_14.69 //

satyavṛttamapi māyinaṃ jagadvṛddhamapyucitanidramarbhakam /
janma bibhratamajaṃ navaṃ budhā yaṃ purāṇapuruṣaṃ pracakṣate // MSpv_14.70 //

skandhadhūnanavisārikesarakṣiptasāgaramahāplavāmayam /
uddhṛtāmiva muhūrtamaikṣata sthūlanāsikavapurvasundharām // MSpv_14.71 //

divyakesarivapuḥ suradviṣo naiva labdhaśamamāyudhairapi /
durnivāraraṇakaṇḍu komalairvakṣa eṣa niradārayannakhaiḥ // MSpv_14.72 //

vāridheriva karāgravīcibhirdiṅmataṅgajamukhānyabhighnataḥ /
yasya cārunakhaśuktayaḥ sphuranmauktikaprakaragarbhatāṃ dadhuḥ // MSpv_14.73 //

dīptinirjitavirocanādayaṃ gāṃ virocanasutādabhīpsataḥ /
ātmabhūravarajākhilaprajaḥ svarpateravarajatvamāyayau // MSpv_14.74 //

kiṃ kramiṣyati kilaiṣa vāmano yāvaditthamahasanna dānavāḥ /
tāvadasya na mamau nabhastale laṅghitārkaśaśimaṇḍalaḥ kramaḥ // MSpv_14.75 //

gacchatāpi gaganāgramuccakairyasya bhūdharagarīyasāṅghriṇā /
krāntakandhara ivābalo baliḥ svargabharturagamatsubandhatām // MSpv_14.76 //

kāmato 'sya dadṛśurdivaukaso dūramūrumalinīlamāyatam /
vyomni divyasaridambupaddhatispardhayeva yamunaughamutthitam // MSpv_14.77 //

yasya kiñcidapakartumakṣamaḥ kāyanigrahagṛhītavigrahaḥ /
kāntavaktrasadṛśākṛtiṃ kṛtī rāhurindumadhunāpi bādhate // MSpv_14.78 //

sampradāyavigamādupeyuṣīreva nāśamavināśivigrahaḥ /
smartumapratihatasmṛtiḥ śrutīrdatta ityabhavadatrigotrajaḥ // MSpv_14.79 //

reṇukātanayatāmupāgataḥ śātitapracurapatrasaṃhati /
lūnabhūribhujaśākhamujjhitacchāyamarjunavanaṃ vyadhādayam // MSpv_14.80 //

eṣa dāśarathibhūyametya ca dhvaṃsitoddhatadaśānanāmapi /
rākṣasīmakṛta rakṣitaprajastejasādhikavibhīṣaṇāṃ purīm // MSpv_14.81 //

niṣprahantumamareśavidviṣāmarthitaḥ svayamatha svayaṃbhuvā /
samprati śrayati sūnutāmayaṃ kaśyapasya vasudevarūpiṇaḥ // MSpv_14.82 //

tāta nodadhiviloḍanaṃ prati tvadvinātha vayamutsahāmahe /
yaḥ surairiti suraughavallabho ballavaiśca jagade jagatpatiḥ // MSpv_14.83 //

nāttagandhamavadhūya śatrubhiśchāyayā ca śamitāmaraśramam /
yo 'bhimānamiva vṛtravidviṣaḥ pārijātamudamūlayaddivaḥ // MSpv_14.84 //

yaṃ sametya ca lalāṭalekhayā bibhrataḥ sapadi śaṃbhuvibhramam /
caṇḍamārutamiva pradīpavaccedipasya niravādvilocanam // MSpv_14.85 //

yaḥ kolatāṃ ballavatāṃ ca bibhraddaṃṣṭrāmudasyāśu bhujāṃ ca gurvīm /
magnasya toyāpadi dustarāyāṃ gomaṇḍalasyoddharaṇaṃ cakāra // MSpv_14.86 //

dhanyo 'si yasya harireṣa samakṣa eva dūrādapi kratuṣu yajvabhirijyate yaḥ /
datvārghamatrabhavate bhuvaneṣu yāvatsaṃsāramaṇḍalamavāpnuhi sādhuvādam // MSpv_14.87 //

bhīṣmoktaṃ taditi vaco niśamya samyak sāmrājyaśriyamadhigacchatā nṛpeṇa /
datter'dhe mahati mahībhṛtāṃ puro 'pi trailokye madhubhidabhūdanargha eva // MSpv_14.88 //

athatatra pāṇḍutanayena sadasi vihitaṃ muradviṣaḥ /
mānamasahata na cedipatiḥ paravṛddhimatsari mano hi māninām // MSpv_15.1 //

pura eva śārṅgiṇi savairamatha punaramuṃ tadarcayā /
manyurabhajadavagāḍhataraḥ samadoṣakāla iva dehinaṃ jvaraḥ // MSpv_15.2 //

abhitarjayanniva samastanṛpagaṇamasāvakampayat /
lolamukuṭamaṇiraśmi śanairaśanaiḥ prakampitajagattrayaṃ śiraḥ // MSpv_15.3 //

sa vamanruṣāśru ghanagharmavigaladurugaṇḍamaṇḍalaḥ /
svedajalakaṇakarālakaro vyarucatprabhinna iva kuñjarastridhā // MSpv_15.4 //

sa nikāmagharmitamabhīkṣṇamadhuvadavadhūtarājakaḥ /
kṣiptabahulajalabindu vapuḥ pralayārṇavotthita ivādiśūkaraḥ // MSpv_15.5 //

kṣaṇamāśliṣaddghaṭitaśailaśikharakaṭhināṃsamaṇḍanaḥ /
stambhamupahitavidhūtimasāvadhikāvadhūnitasamastasaṃsadam // MSpv_15.6 //

kanakāṅgadadyutibhirasya gamitamarucatpiśaṅgatām /
krodhamayaśikhiśikhāpaṭalaiḥ paritaḥ parītamiva bāhumaṇḍalam // MSpv_15.7 //

kṛtasannidhānamiva tasya punarapi tṛtīyacakṣuṣā /
krūramajani kuṭilabhru gurubhrukuṭīkaṭhoritalalāṭamānanam // MSpv_15.8 //

atiraktabhāvamupagamya kṛtamatiramuṣya sāhase /
dṛṣṭiragaṇitabhayāsilatāmalambate sma sabhayā sakhīmiva // MSpv_15.9 //

karakuḍmalena nijamūrumurutaranagāśmakarkaśam /
trastacapalacalamānajanaśrutabhīmanādamayamāhatoccakaiḥ // MSpv_15.10 //

iti cakrudhe bhṛśamanena nanu mahadavāpya vipriyam /
yāti vikṛtimapi saṃvṛtimatkimu yannisarganiravagrahaṃ manaḥ // MSpv_15.11 //

prathamaṃ śarīrajavikārakṛtamukulabandhamavyathī /
bhāvikalahaphalayogamasau vacanena kopakusumaṃ vyacīkasat // MSpv_15.12 //

dhvanayansabhāmatha sanīraghanaravagabhīravāgabhīḥ /
vācamavadadatiroṣavaśādatiniṣṭhurasphuṭatarākṣaramasau // MSpv_15.13 //

yadapūpujastvamiha pārtha murajitamapūjitaṃ satām /
prema vilasati mahattadaho dayitaṃ janaḥ khalu guṇīti manyate // MSpv_15.14 //

yadarājñi rājavadihārghyamupahitamidaṃ muradviṣi /
grāmyamṛga iva havistadayaṃ bhajate jvalatsu na mahīśavahniṣu // MSpv_15.15 //

anṛtāṃ giraṃ na gadasīti jagati paṭahairvighuṣyase /
nindyamatha ca harimarcayatastava karmaṇaiva vikasatyasatyatā // MSpv_15.16 //

tava dharmarāja iti nāma kathamidamapaṣṭhu paṭhyate /
bhaumadinamabhidadhatyathavā bhṛśamapraśastamapi maṅgalaṃ janāḥ // MSpv_15.17 //

yadi vārcanīyatama eṣa kimapi bhavatāṃ pṛthāsutāḥ /
śauriravanipatibhirnikhilairavamānanārthamiha kiṃ nimantritaiḥ // MSpv_15.18 //

athavā na dharmamasubodhasamayamavayāta bāliśāḥ /
khāmamayamiha vṛthāpālito hatabuddhirapraṇihitaḥ saritsutaḥ // MSpv_15.19 //

svayameva śantanutanūja yamapi gaṇamarghyamabhyadhāḥ /
tatra muraripurayaṃ katamo yamanindyabandivadabhiṣṭuṣe vṛthā // MSpv_15.20 //

avanībhṛtāṃ tvamapahāya gaṇamatijaḍaḥ samunnatam /
nīci niyatamiha yaccapalo nirataḥ sphuṭaṃ bhavasi nimnagāsutaḥ // MSpv_15.21 //

pratipattumaṅga ghaṭate ca na tava nṛpayogyamarhaṇam /
kṛṣṇa kalaya nanu ko 'hamiti sphuṭamāpadāṃ padamanātmaveditā // MSpv_15.22 //

asurastvayā nyavadhi ko 'pi madhuriti kathaṃ pratīyate /
daṇḍadalitasaraghaḥ prathase madhusūdanastvamiti sūdayanmadhu // MSpv_15.23 //

mucukundatalpaśaraṇasya magadhapatiśātitaujasaḥ /
siddhamabala sabalatvamaho tava rohiṇītatanayasāhacaryataḥ // MSpv_15.24 //

chalayanprajāstvamanṛtena kapaṭapaṭuraindrajālikaḥ /
prītimanubhavasi nagnajitaḥ sutayeṣṭasatya iti sampratīyase // MSpv_15.25 //

dhṛtavānna cakramaricakrabhayacakitamāhave nijam /
cakradhara iti rathāṅgamadaḥ satataṃ bibharṣi bhuvaneṣu rūḍhaye // MSpv_15.26 //

jagati śriyā virahito 'pi yadudadhisutāmupāyathāḥ /
jñātijanajanitanāmapadāṃ tvamataḥ śriyaḥ patiriti prathāmagāḥ // MSpv_15.27 //

abhiśatru saṃyati kadācidavihitaparākramo 'pi yat /
vyomni kathamapi cakartha padaṃ vyapadiśyate jagati vikramītyataḥ // MSpv_15.28 //

pṛthivīṃ bibhartha yadi pūrvamidamapi guṇāya vartate /
bhūmibhṛditi parahāritabhūstvamudāhriyasva kathamanyathā janaiḥ // MSpv_15.29 //

tava dhanyateyamapi sarvanṛpatitulito 'pi yatkṣaṇam /
klāntakarataladhṛtācalakaḥ pṛthivītale tulitabhūbhṛducyase // MSpv_15.30 //

tvamaśaknuvanna śubhakarmanirataḥ paripākadāruṇam /
jetumakuśalamatirnarakaṃ yaśase 'dhilokamajayaḥ sutaṃ bhuvaḥ // MSpv_15.31 //

sakalairvapuḥ sakaladoṣasamuditamidaṃ guṇaistava /
tyaktamapaguṇa guṇastritayatyajanaprayāsamupayāsi kiṃ mudhā // MSpv_15.32 //

tvayi pūjanaṃ jagati jālma kṛtamidamapākṛte guṇaiḥ /
hāsakaramaghaṭate nitarāṃ śirasīva kaṅkatamapetamūrdhaje // MSpv_15.33 //

mṛgavidviṣāmiva yaditthamajani miṣatāṃ pṛthāsutaiḥ /
asya vanaśuna ivāpacitiḥ paribhāva eva bhavatāṃ bhuvo 'dhipāḥ // MSpv_15.34 //

avadhījjanaṅgama ivaiṣa yadi hatavṛṣo vṛṣaṃ nanu /
sparśamaśucivapurarhati na pratimānanāṃ tu nitarāṃ nṛpocitām // MSpv_15.35 //

yadi nāṅganeti matirasya mṛdurajani pūtanāṃ prati /
stanyamaghṛṇamanasaḥ pibataḥ kila dharmato bhavati sā jananyapi // MSpv_15.36 //

śakaṭavyudāsatarubhaṅgadharaṇidharadhāraṇādikam /
karma yadayamakarottaralaḥ sthiracetasāṃ ka iva tena vismayaḥ // MSpv_15.37 //

ayamugrasenatanayasya nṛpaśuraparaḥ paśūnavan /
svamivadhamasukaraṃ puruṣaiḥ kurute sma yatparamametadadbhutam // MSpv_15.38 //

itivācamuddhatamudīrya sapadi saha veṇudāriṇā /
soḍharipubalabharo 'sahanaḥ sa jahāsa dattakaratālamuccakaiḥ // MSpv_15.39 //

kaṭunāpi caidyavacanena vikṛtimagamanna mādhavaḥ /
satyaniyatavacasaṃ vacasā sujanaṃ janāścalayituṃ ka īśate // MSpv_15.40 //

na cataṃ tadeti śapamānamapi yadunṛpāḥ pracukrudhuḥ /
śaurisamayanigṛhītadhiyaḥ prabhucittameva hi jano 'nuvartate // MSpv_15.41 //

vihitāgaso muhurasaṅghyanijavacanadāmasaṃyataḥ /
tasya katitha iti tatprathamaṃ manasā samākhyadaparādhamacyutaḥ // MSpv_15.42 //

smṛtivartma tasya na samastamapakṛtamiyāya vidviṣaḥ /
smartumadhigataguṇasmaraṇāḥ paṭavo na doṣamakhilaṃ khalūttamāḥ // MSpv_15.43 //

nṛpatāvadhikṣipati śaurimatha surasaritsuto vacaḥ /
smāha calayati bhuvaṃ maruti kṣubhitasya nādamanukurvadambudheḥ // MSpv_15.44 //

atha gauraveṇa parivādamaparigaṇayaṃstamātmanaḥ /
prāha murariputiraskaraṇakṣubhitaḥ sma vācamiti jāhnavīsutaḥ // MSpv_15.45 //

vihitaṃ mayādya sadasīdamapamṛṣitamacyutārcanam /
yasya namayatu sa cāpamayaṃ caraṇaḥ kṛtaḥ śirasi sarvabhūbhṛtām // MSpv_15.46 //

itibhīṣmabhāṣitavacor'thamadhigatavatāmiva kṣaṇāt /
kṣobhamagamadatimātramatho śiśupālapakṣapṛthivībhṛtāṃ gaṇaḥ // MSpv_15.47 //

śititārakānumitatāmranayanamaruṇīkṛtaṃ krudhā /
bāṇavadanamudadīpi bhiye jagataḥ sakīlamiva sūryamaṇḍalam // MSpv_15.48 //

pravidāritāruṇatarogranayanakusumojjvalaḥ sphuran /
prātarahimakaratāmratanurviṣajadrumo 'para ivābhavaddrumaḥ // MSpv_15.49 //

aniśāntavairadahanena virahitavatāntarārdratām /
kopamarudabhihitena bhṛśaṃ narakātmajena taruṇeva jajvale // MSpv_15.50 //

abhidhitsataḥ kimapi rāhuvadanavikṛtaṃ vyabhāvyata /
grastaśaśadharamivopalasatsitadantapaṅkti mukhamuttamaujasaḥ // MSpv_15.51 //

kupitākṛtiṃ prathamameva hasitamaśanairasūcayat /
kruddhamaśanidalitādritaṭadhvani dantavakramaricakrabhīṣaṇam // MSpv_15.52 //

pratighaḥ kuto 'pi samupetya narapatigaṇaṃ samāśrayat /
jāmiharaṇajanitānuśayaḥ samudācacāra nija eva rukmiṇaḥ // MSpv_15.53 //

caraṇena hanti subalaḥ sma śithilitamahīdhrabandhanām /
tīrataralajalarāśijalāmavabhugnabhogiphaṇamaṇḍalāṃ bhuvam // MSpv_15.54 //

kupiteṣu rājaṣu tathāpi rathacaraṇapāṇipūjayā /
cittakalitakalahāgamano mudamāhukiḥ suhṛdivādhikāṃ dadhau // MSpv_15.55 //

gurukoparuddhapadamāpadasitayavanasya rodratām /
vyāttamaśitumiva sarvajagadvikarālamāsyakuharaṃ vivakṣataḥ // MSpv_15.56 //

vivṛtorubāhuparigheṇa sarabhasapadaṃ nidhitsatā /
hantumakhilanṛpatīnvasunā vasane vilambini nije vicaskhale // MSpv_15.57 //

iti tattadā vikṛtarūpamabhajattadavibhinnacetasam /
mārabalamiva bhayaṅkaratāṃ haribodhisatvamabhi rājamaṇḍalam // MSpv_15.58 //

ramasādudasthuratha yuddhamanucitabhiyo 'bhilāṣukāḥ /
sāndramukuṭakiraṇocchalitasphaṭikāṃśavaḥ sadasi medinībhṛtaḥ // MSpv_15.59 //

sphuramāṇanetrakusumoṣṭhadalamabhṛtabhūbhṛdaṅghripaiḥ /
dhūtapṛthubhujalataṃ calitairdrutavātapātavanavibhramaṃ sadaḥ // MSpv_15.60 //

harimapyamaṃsata tṛṇāya kurupatimajīgaṇanna vā /
mānatulitabhuvanatritayāḥ saritaḥ sutādabibhayurnabhūbhṛtaḥ // MSpv_15.61 //

guruniḥśvasannatha vilolasadavathuvapurvacoviṣam /
kīrṇadaśanakiraṇāgnikaṇaḥ phaṇavānivaiṣa visasarja cedipaḥ // MSpv_15.62 //

kimaho nṛpāḥ samamamībhirupapatisutairna pañcabhiḥ /
vadhyamabhihata bhujiṣyamamuṃ saha cānayā sthavirarājakanyayā // MSpv_15.63 //

athavādhvameva khalu yūyamagaṇitamarudgaṇaujasaḥ /
vastu kiyadidamayaṃ na mṛdhe mama kevalamasya mukhamīkṣituṃ kṣamaḥ // MSpv_15.64 //

vidaturyamuttamaśeṣapariṣadi nadījadharmajau /
yātu nikaṣamadhiyuddhamasau vacanena kiṃ bhavatu sādhvasādhu vā // MSpv_15.65 //

acirānmayā saha gatasya samaramuragārilakṣmaṇaḥ /
tīkṣṇaviśikhamukhapītamasṛkpatatāṃ gaṇaiḥ pibatu sārdhamurvarā // MSpv_15.66 //

abhidhāya rūkṣamiti mā sma gama iti pṛthāsuteritām /
vācamanunayaparāṃ sa tataḥ sahasāvakarṇya niriyāya saṃsadaḥ // MSpv_15.67 //

gṛhamāgatāya kṛpayā ca kathamapi nisargadakṣiṇāḥ /
kṣāntimahitamanaso jananīsvasurātmajāya cukupurna pāṇḍavāḥ // MSpv_15.68 //

calitaṃ tato 'nabhihatecchamavanipatiyajñabhūmitaḥ /
tūrṇamatha yayumivānuyayurdamaghoṣasūnumavanīśasūnavaḥ // MSpv_15.69 //

viśikhāntarāṇyatipapāta sapadi javanaiḥ sa vājibhiḥ /
draṣṭumalaghurabhasāpātitā vanitāścakāra na sakāmacetasaḥ // MSpv_15.70 //

kṣaṇamīkṣataḥ pathi janena kimidamiti jalpatā mithaḥ /
prāpya śibiramaviśaṅkimanāḥ samanīnahaddrutamanīkinīmasau // MSpv_15.71 //

tvaramāṇaśāṅkhikasavegavadanapavanābhipūritaḥ /
śailakaṭakataṭabhinnaravaḥ praṇanāda sāṃnahaniko 'sya vārijaḥ // MSpv_15.72 //

jagadantakālasamavetaviṣadaviṣameritāravam /
dhīranijaravavilīnagurupratiśabdamasya raṇatūryamāvadhi // MSpv_15.73 //

sahasā sasabhramavilolasakalajanatāsamākulam /
sthānamagamadatha tatparitaścalitoḍumaṇḍalanabhaḥsthalopamām // MSpv_15.74 //

dadhato bhayānakataratvamupagatavataḥ samānatām /
dhūmapaṭalapihitasya gireḥ samavarmayansapadi medinībhṛtaḥ // MSpv_15.75 //

parimohiṇā parijanena kathamapi cirādupāhṛtam /
varma karatalayugena mahattanucūrṇapeṣamapiṣadruṣā paraḥ // MSpv_15.76 //

raṇasaṃmadodayavikāsibalakalakalākulīkṛte /
śārimaśakadhiropayituṃ dvirade madacyuti janaḥ kathañcana // MSpv_15.77 //

paritaśca dhautamukharukmavilasadahimāṃśumaṇḍalāḥ /
tenuratanuvapuṣaḥ pṛthivīṃ sphuṭalakṣyatejasa ivātmajāḥ śriyaḥ // MSpv_15.78 //

pradhimaṇḍaloddhataparāgaghanavalayamadhyavartinaḥ /
peturaśanāya ivāśanakairguruniḥsvanavyathitajantavo rathāḥ // MSpv_15.79 //

dadhataḥ śaśāṅkitaśaśāṅkaruci lasaduraśchadaṃ vapuḥ /
cakruratha saha purandhijanairayathārthasiddhiṃ sarakaṃ mahībhṛtaḥ // MSpv_15.80 //

dayitāya sāsavamudastamapatadavasādinaḥ karāt /
kāṃsyamupahitasarojapatadbhramaraughabhāraguru rājayoṣitaḥ // MSpv_15.81 //

bhṛśamaṅgasādakaruṇatvamaviśadadṛśaḥ kapolayoḥ /
vākyamasakalamapāsya madaṃ vidadhustadīyaguṇamātmanā śucaḥ // MSpv_15.82 //

sudṛśaḥ samīkagamanāya yuvabhiratha saṃbabhāṣire /
śokapihitagalaruddhagirastarasāgatāśrujalakevalottarāḥ // MSpv_15.83 //

vipulācalasthalaghanena jigamiṣubhiraṅganāḥ priyaiḥ /
pīnakucataṭanipīḍadaladvaravārabāṇamurasāliliṅgire // MSpv_15.84 //

na mumoca locanajalāni dayitajayamaṅgalaiṣiṇi /
yātamavanibhavasannabhujānna galadviveda valayaṃ vilāsinī // MSpv_15.85 //

pravivatsataḥ priyatamasya nigaḍamiva cakṣurakṣipat /
nīlanalinadaladāmaruci pratipādayugmamaciroḍhasundarī // MSpv_15.86 //

vrajataḥ kva tāta vajasīti paricayagatārthamasphuṭam /
dhairyamabhinaduditaṃ śiśunā jananīnirbhatsanavivṛddhamanyunā // MSpv_15.87 //

śaṭha nākalokalalanābhiraviratarataṃ riraṃsase /
tena vahasi mudamityavadadraṇarāgiṇaṃ ramaṇamīrṣyayāparā // MSpv_15.88 //

dhriyamāṇamapyagaladaśru calati dayite natabhruvaḥ /
snehamakṛtakarasaṃ dadhatāmidameva yuktamatimugdhacetasām // MSpv_15.89 //

saha kajjalena virarāja nayanakamalāmbusantatiḥ /
gaṇḍaphalakamabhitaḥ sutanoḥ padavīva śokamayakṛṣṇavartmanaḥ // MSpv_15.90 //

kṣaṇamātrarodhi calitena katipayapadaṃ natabhruvaḥ /
srastabhujayugagaladvalayasvanitaṃ pratikṣutamivopaśuśruve // MSpv_15.91 //

abhivartma vallabhatamasya vigaladamalāyatāṃśukā /
bhūminabhasi rabhasena yatī virarāja kācana samaṃ maholkayā // MSpv_15.92 //

samaronmukhe nṛpagaṇe 'pi tadanumaraṇodyataikadhīḥ /
dīnaparijanakṛtāśrujalo na bhaṭījanaḥ sthiramanāḥ vicaklame // MSpv_15.93 //

viduṣīva darśanamamuṣya yuvatiratidurlabhaṃ punaḥ /
yāntamanimiṣamatṛptamanāḥ patimīkṣate sma bhṛśayā dṛśaḥ pathaḥ // MSpv_15.94 //

sampratyupeyāḥ kuśalī punaryudhaḥ sasnehamāśīriti bharturīritā /
sadyaḥ prasahya dvitayena netrayoḥ pratyācacakṣe galatā bhaṭastriyāḥ // MSpv_15.95 //

kācitkīrṇā rajobhirdivamanuvidadhe bhinnavaktrendulakṣmīr aśrīkāḥ kāścidantardiśa iva dadhire dāhamudbhrāntasatvāḥ /
bhremurvātyā ivānyāḥ pratipadamaparā bhūmivatkampamāpuḥ prasthāne pārthivānāmaśivamiti puro bhāvi nāryaḥ śaśaṃsuḥ // MSpv_15.96 //

damaghoṣasutena kaścana pratiśiṣṭaḥ pratibhānavānatha /
upagamyahariṃ sadasyadaḥ sphuṭabhinnārthamudāharadvacaḥ // MSpv_16.1 //

abhidhāya tadā tadapriyaṃ śiśupālo 'nuśayaṃ paraṃ gataḥ /
bhavato 'bhimanāḥ samīhate saruṣaḥ kartumupetya mānanām // MSpv_16.2 //

vipulena nipīḍya nirdayaṃ mudamāyātu nitāntamunmanāḥ /
pracurādhigatāṅganirvṛtiṃ paritastvāṃ khalu vigraheṇa saḥ // MSpv_16.3 //

praṇataḥ śirasā kariṣyate sakalairetya samaṃ dharādhipaiḥ /
tava śāsanamāśu bhūpatiḥ paravānadya yatastvayaiva saḥ // MSpv_16.4 //

adhivahnipataṅgatejaso niyatasvāntasamarthakarmaṇaḥ /
tava sarvavidheyavartinaḥ praṇatiṃ bibhrati kena bhūbhṛtaḥ // MSpv_16.5 //

janatāṃ bhayaśūnyadhīḥ parairabhibhūtāmavalambase yataḥ /
tava kṛṣṇa guṇāstato narairasamānasya dadhatyagaṇyatām // MSpv_16.6 //

ahitādanapatrapastrasannatimātrojjhitabhīranāstikaḥ /
vinayopahitastvayā kutaḥ sadṛśonyo guṇavānavismayaḥ // MSpv_16.7 //

kṛtagopavadhūraterghnato vṛṣamugre narake 'pi saṃprati /
pratipattiradhaḥkṛtainaso janatābhistava sādhu varṇyate // MSpv_16.8 //

vihitāpacitirmahībhṛtāṃ dviṣatāmāhitasādhvaso balaiḥ /
bhava sānucarastvamuccakairmahatāmapyupari kṣamābhṛtām // MSpv_16.9 //

ghanajālanibhairdurāsadāḥ parito nāgakadambakaistava /
nagareṣu bhavantu vīthayaḥ parikīrṇā vanajairmṛgādibhiḥ // MSpv_16.10 //

sakalāpihitasvapauruṣo niyatavyāpadavardhitodayaḥ /
ripurunnatadhīracetasaḥ satatavyādhiranītirastu te // MSpv_16.11 //

vikacotpalacārulocanastava caidyena ghaṭāmupeyuṣaḥ /
yadupuṅgava bandhusauhṛdāttvayi pātā sasuro navāsavaḥ // MSpv_16.12 //

calitānakadundubhiḥ puraḥ sabalastvaṃ saha sāraṇena tam /
samitau rabhasādupāgataḥ sagadaḥ saṃpratipattumarhasi // MSpv_16.13 //

samareṣu ripūnvinighnatā śiśupālena sametya saṃprati /
suciraṃ saha sarvasātvatairbhava viśvastavilāsinījanaḥ // MSpv_16.14 //

vijitakrudhamīkṣatāmasau mahatāṃ tvāmahitaṃ mahībhṛtām /
asakṛjjitasaṃyataṃ puro muditaḥ sapramadaṃ mahīpatiḥ // MSpv_16.15 //

iti joṣamavasthitaṃ dviṣaḥ praṇidhiṃ gāmabhidhāya sātyakiḥ /
vadati sma vaco 'tha coditaścalitaikabhrū rathāṅgapāṇinā // MSpv_16.16 //

madhuraṃ bahirantarapriyaṃ kṛtināvāci vacastathā tvayā /
sakalārthatayā vibhāvyate priyamantarbahirapriyaṃ yathā // MSpv_16.17 //

atikomalamekatonyataḥ sarasāmbhoruhavṛntakarkaśam /
vahati sphuṭamekameva te vacanaṃ śākapalāśadeśyatām // MSpv_16.18 //

prakaṭaṃ mṛdu nāma jalpataḥ paruṣaṃ sūcayatorthamantarā /
śakunādiva mārgavartibhiḥ paruṣādudvijitavyamīdṛśāt // MSpv_16.19 //

harimarcitavānmahīpatiryadi rājñastava ko 'tra matsaraḥ /
nyasanāya sasaurabhasya kastarusūnasya śirasyasūyati // MSpv_16.20 //

sukumāramaho laghīyasāṃ hṛdayaṃ tadgatamapriyaṃ yataḥ /
sahasaiva samudgirantyamī jarayantyeva hi tanmanīṣiṇaḥ // MSpv_16.21 //

upakāraparaḥ svabhāvataḥ satataṃ sarvajanasya sajjanaḥ /
asatāmaniśaṃ tathāpyaho guruhṛdrogakarī tadunnatiḥ // MSpv_16.22 //

paritapyata eva nottamaḥ paritapto 'pyaparaḥ susaṃvṛtiḥ /
paravṛddhibhirāhitavyathaḥ sphuṭanirbhinnadurāśayo 'dhamaḥ // MSpv_16.23 //

anirākṛtatāpasaṃpadaṃ phalahīnāṃ sumanobhirujjhitām /
khalatāṃ khalatāmivāsatīṃ pratipadyeta kathaṃ budho janaḥ // MSpv_16.24 //

prativācamadatta keśavaḥ śapamānāya na cedibhūbhuje /
anuhuṅkurute ghanadhvaniṃ na hi gomāyurutāni kesarī // MSpv_16.25 //

jitaroṣarayā mahādhiyaḥ sapadi krodhajito laghurjanaḥ /
vijitena jitasya durmatermatimadbhiḥ saha kā virodhitā // MSpv_16.26 //

vacanairasatāṃ mahīyaso na khalu vyeti gurutvamuddhataiḥ /
kimapaiti rajobhiraurvarairavakīrṇasya maṇermahārghatā // MSpv_16.27 //

paritoṣayitā na kaścana svagato yasya guṇo 'sti dehinaḥ /
paradoṣakathābhiralpakaḥ svajanaṃ toṣayituṃ kilecchati // MSpv_16.28 //

sahajāndhadṛśaḥ svadurnaye paradoṣekṣaṇadivyacakṣuṣaḥ /
svaguṇoccagiro munivratāḥ paravarṇagrahaṇeṣvasādhavaḥ // MSpv_16.29 //

prakaṭānyapi naipuṇaṃ mahatparavācyāni cirāya gopitum /
vivarītumathātmano guṇānbhṛśamākauśalamāryacetasām // MSpv_16.30 //

kimivākhilalokakīrtitaṃ kathayatyātmaguṇaṃ mahāmanāḥ /
vaditā na laghīyaso 'paraḥ svaguṇaṃ tena vadatyasau svayam // MSpv_16.31 //

visṛjantyavikatthinaḥ pare viṣamāśīviṣavannarāḥ krudham /
dadhato 'ntarasārarūpatāṃ dhvanisārāḥ paṭahā ivetare // MSpv_16.32 //

narakacchidamicchatīkṣituṃ vidhinā yena sa cedibhūpatiḥ /
drutametu na hāpayiṣyate sadṛśaṃ tasya vidhātumuttaram // MSpv_16.33 //

samanaddha kimaṅga bhūpatiryadi saṃdhitsurasau sahāmunā /
harirākramaṇena saṃnati kila vibhrati bhiyetyasaṃbhavaḥ // MSpv_16.34 //

mahatastarasā vilaṅghayannijadoṣeṇa kudhīrvinaśyati /
kurute na khalu svayecchayā śalabhānindhanamiddhadīdhitiḥ // MSpv_16.35 //

yadapūri purā mahīpatirna mukhena svayamagasā śatam /
atha saṃprati paryapūpurattadasau dūtamukhena śārṅgiṇaḥ // MSpv_16.36 //

yadanargalagopurānanastvamito vakṣyasi kiñcidapriyam /
vivariṣyati taccirasya naḥ samayodvīkṣaṇarakṣitāṃ krudham // MSpv_16.37 //

niśamya tadūrjitaṃ śinervacanaṃ napturanāpturenasām /
punarujjhitasādhvaso dviṣāmabhidhatte sma vaco vacoharaḥ // MSpv_16.38 //

vivinakti na buddhidurvidhaḥ svayameva svahitaṃ pṛthagjanaḥ /
yadudīritamapyadaḥ parairna vijānāti tadadbhutaṃ mahat // MSpv_16.39 //

vidureṣyadapāyamātmanā parataḥ śraddadhate 'thavā budhāḥ /
na paropahitaṃ na ca svataḥ pramimīte 'nubhavādṛte 'lpadhīḥ // MSpv_16.40 //

kuśalaṃ khalu tubhyameva tadvacanaṃ kṛṣṇa yadabhyadhāmaham /
upadeśaparāḥ pareṣvapi svavināśābhimukheṣu sādhavaḥ // MSpv_16.41 //

ubhayaṃ yugapanmayoditaṃ tvarayā sāntvamathetaracca te /
pravibhajya pṛthaṅmanīṣayā svaguṇaṃ yatkila tatkariṣyasi // MSpv_16.42 //

athavābhiniviṣṭabuddhiṣu vrajati vyarthakatāṃ subhāṣitam /
ravirāgiṣu śītarociṣaḥ karajālaṃ kamalākareṣviva // MSpv_16.43 //

anapekṣya guṇāguṇau janaḥ svaruciṃ niścayatonudhāvati /
apahāya mahīśamarcicatsadati tvāṃ nanu bhīmapūrvajaḥ // MSpv_16.44 //

tvayi bhaktimatā na satkṛtaḥ kururājā gurureva cedipaḥ /
priyamāṃsamṛgādhipojjhitaḥ kimavadyaḥ karikumbhajo maṇiḥ // MSpv_16.45 //

kriyate dhavalaḥ khalūccakairdhavalaireva sitetarairadhaḥ /
śirasaudhamadhatta śṅkaraḥ surasindhormadhujittamaṅghriṇā // MSpv_16.46 //

abudhaiḥ kṛtamānasamvidastava pārthaiḥ kuta eva yogyatā /
sahasi plavagairupāsitaṃ na hi guñjāphalameti soṣmatām // MSpv_16.47 //

aparādhaśatakṣamaṃ nṛpaḥ kṣamayātyeti bhavantamekayā /
hṛtavatyapi bhīṣmakātmajāṃ tvayi cakṣāma samartha eva yat // MSpv_16.48 //

gurubhiḥ pratipāditāṃ vadhūmapahṛtya svajanasya bhūpateḥ /
janako 'si janārdana sphuṭaṃ hatadharmārthatayā manobhuvaḥ // MSpv_16.49 //

anirūpirūpasaṃpadastamaso vānyabhṛtacchadacchaveḥ /
tava sarvagatasya saṃprati kṣitipaḥ kṣipnurabhīśumāniva // MSpv_16.50 //

kṣubhitasya mahībhṛtastvayi praśamopanyasanaṃ vṛthā mama /
pralayollasitasya vāridheḥ parivāho jagataḥ karoti kim // MSpv_16.51 //

prahitaḥ pradhanāya mādhavānahamākārayituṃ mahībhṛtā /
na pareṣu mahaujasaśchalādapakurvanti malimlucā iva // MSpv_16.52 //

tadayaṃ samupaiti bhūpatiḥ payasāṃ pūra ivānivāritaḥ /
avilambitamedhi vetasastaruvanmādhava mā sma bhajyathāḥ // MSpv_16.53 //

paripāti sa kevalaṃ śiśūniti tannāmani mā sma viśvasīḥ /
taruṇānapi rakṣati kṣamī sa śaraṇyaḥ śaraṇāgatāndviṣaḥ // MSpv_16.54 //

na vidadhyuraśaṅkamapriyaṃ mahataḥ svārthaparāḥ pare katham /
bhajate kupito 'pyudāradhīranunītiṃ natimātrakeṇa saḥ // MSpv_16.55 //

hitamapriyamicchasi śrutaṃ yadi saṃdhatsva purā na naśyasi /
anṛtairatha tuṣyasi priyairjayatājjīva bhavāvanīśvaraḥ // MSpv_16.56 //

pratipakṣajidapyasaṃśayaṃ yudhi caidyena vijeṣyate bhavān /
grasate hi tamopahaṃ muhurnanu rāhvāhvamaharpatiṃ tamaḥ // MSpv_16.57 //

acirājjitamīnaketano vilasanvṛṣṇigaṇairnamaskṛtaḥ /
kṣitipaḥ kṣayitoddhatāntako haralīlāṃ sa viḍambayiṣyati // MSpv_16.58 //

nihatonmadaduṣṭakuñjarāddadhato bhūri yaśaḥ kramārjitam /
na bibheti raṇe harerapi kṣitipaḥ kā gaṇanāsya vṛṣṇiṣu // MSpv_16.59 //

na tadadbhutamasya yanmukhaṃ yudhi paśyanti bhiyā na śatravaḥ /
dravatāṃ nanu pṛṣṭhamīkṣate vadanaṃ so 'pi na jātu vidviṣām // MSpv_16.60 //

pratanūllasitāciradyutaḥ śaradaṃ prāpya vikhaṇḍitāyudhāḥ /
dadhate 'ribhirasya tulyatāṃ yadi nāsārabhṛtaḥ payobhṛtaḥ // MSpv_16.61 //

malinaṃ raṇareṇubhirmuhurdviṣatāṃ kṣālitamaṅganāśrubhiḥ /
nṛpamaulimarīcivarṇakairatha yasyāṅghiyugaṃ vilipyate // MSpv_16.62 //

samarāya nikāmakarkaśaṃ kṣaṇamākṛṣṭamupaiti yasya ca /
dhanuṣā samamāśu vidviṣāṃ kulamāśaṅkitabhaṅgamānatim // MSpv_16.63 //

tuhināṃśumamuṃ suhṛjjanāḥ kalayantyuṣṇakaraṃ virodhinaḥ /
kṛtibhiḥ kṛtadṛṣṭivibhramāḥ srajameke bhujagaṃ yathāpare // MSpv_16.64 //

dadhato 'sulabhakṣayāgamāstanumekāntaratāmamānuṣīm /
bhuvi samprati na pratiṣṭhitāḥ sadṛśā yasya surairarātayaḥ // MSpv_16.65 //

ativismayanīyakarmaṇo nṛpateryasya virodhi kiñcana /
yadumuktanayo nayatyasāvahitānāṃ kulamakṣayaṃ kṣayam // MSpv_16.66 //

calitordhvakabandhasampado makaravyūhanirūddhavartmanaḥ /
ataratsvabhujaujasā muhurmahataḥ saṅgarasāgarānasau // MSpv_16.67 //

na cikīrṣati yaḥ smayoddhato nṛpatittaccaraṇopapagaṃ śiraḥ /
caraṇaṃ kurute gatasmayaḥ smasāveva tadīyamūrdhani // MSpv_16.68 //

svabhujadvayakevalāyudhaścaturaṅgāmapahāya vāhinīm /
bahuśaḥ saha śakradantinā sa caturdantamagacchadāhavam // MSpv_16.69 //

avicālitacārucakrayoranurāgādupagūḍhayoḥ śriyā /
yuvayoridameva bhidyate yadupendrastvamatīndra eva saḥ // MSpv_16.70 //

bhūtabhūtirahīnabhogabhāgvijitānekapuro 'pi vidviṣām /
rucimindudale karotyajaḥ paripūrṇendurucirmahīpatiḥ // MSpv_16.71 //

nayati drutamuddhatiśritaḥ prasabhaṃ bhaṅgamabhaṅgurodayaḥ /
gamayatyavanītalasphuradbhujaśākhaṃ bhṛśamanyamunnatim // MSpv_16.72 //

adhigamya ca randhramantarā janayanmaṇḍalabhedamanyataḥ /
khanati kṣatasaṃhati kṣaṇādapi mūlāni mahānti kasyacit // MSpv_16.73 //

ghanapatrabhṛto 'nugāminastarasākṛṣya karoti kāṃścana /
dṛḍhamapyaparaṃ pratiṣṭhitaṃ pratikūlaṃ nitarāṃ nirasyati // MSpv_16.74 //

iti pūra ivodakasya yaḥ saritāṃ prāvṛṣijas taṭadrumaiḥ /
kvacanāpi mahānakhaṇḍitaprasaraḥ krīḍati bhūbhṛtāṃ gaṇaiḥ // MSpv_16.75 //

alaghūpalapaṅktiśālinīḥ parito ruddhanirantarāmbarāḥ /
adhirūḍhanitambabhūmayo na vimuñcanti cirāya mekhalāḥ // MSpv_16.76 //

kaṭakāni bhajanti cārubhirnavamuktāphalabhūṣaṇairbhujaiḥ /
niyataṃ dadhate ca citrakairaviyogaṃ pṛthugaṇḍaśailataḥ // MSpv_16.77 //

itiyasya sasaṃpadaḥ purā yadavāpurbhavaneṣvaristriyaḥ /
sphuṭameva samastamāpadā tadidānīmavanīdhramūrdhasu // MSpv_16.78 //

mahataḥ kukurāndhakadrumānatimātraṃ davavaddahannapi /
aticitramidaṃ mahīpatiryadakṛṣṇāmavanīṃ kariṣyati // MSpv_16.79 //

paritaḥ pramitākṣarāpi sarvaṃ viṣayaṃ vyāptavatī gatā pratiṣṭhām /
na khalu pratihanyate kutaścitparibhāṣeva garīyasī yadājñā // MSpv_16.80 //

yāmūḍhavānūḍhavarāhamūrtirmuhūrtamādau puruṣaḥ purāṇaḥ /
tenohyate sāṃpratamakṣataiva kṣatāriṇā samyagasau punarbhūḥ // MSpv_16.81 //

bhūyāṃsa kvacidapi kāmamaskhalantastuṅgatvaṃ dadhati ca yadyapi dvaye 'pi /
kallolāḥ salilanidheravāpya pāraṃ śīryante na guṇamahormayastadīyāḥ // MSpv_16.82 //

lokālokavyāhataṃ gharmaraśmeḥ śālīnaṃ vā dhāma nālaṃ prasartum /
lokasyāgre paśyato dhṛṣṭamāśu krāmatyuccairbhūbhṛto yasya tejaḥ // MSpv_16.83 //

vicchittirnavacandanena vapuṣo bhinno 'dharo 'laktakair acchācche patitāñjane ca nayane śroṇyo 'lasanmekhalāḥ /
prāpto mauktikahāramunnatakucābhogastadīyadviṣām itthaṃ nityavibhūṣaṇā yuvatayaḥ saṃpatsu cāpatsvapi // MSpv_16.84 //

vinihatya bhavantamūrjitaśrīyudhi sadyaḥ śiśupālatāṃ yathārthām /
rudatāṃ bhavadaṅganāgaṇānāṅkaruṇāntaḥkaraṇaḥ kariṣyate 'sau // MSpv_16.85 //

itīrite vacasi vacasvināmunā yugakṣayakṣubhitamarudgarīyasi /
pracakṣubhe sapadi tadamburāśinā samaṃ mahāpralayasamudyataṃ sadaḥ // MSpv_17.1 //

sarāgayā srutaghanagharmatoyayā karāhatidhvanitapṛthūrupīṭhayā /
muhurmuhurdaśanavikhaṇḍitoṣṭhayā ruṣā nṛpāḥ priyatamayeva bhejire // MSpv_17.2 //

alakṣyata kṣaṇadalitāṅgade gade karodaraprahitanijāṃsadhāmani /
samullasacchakalitapāṭalopalaiḥ sphuliṅgavānsphuṭamiva kopapāvakaḥ // MSpv_17.3 //

avajñayā yadahasaduccakairbalaḥ samullasaddaśanamayūkhamaṇḍalaḥ /
ruṣāruṇīkṛtamapi tena tatkṣaṇaṃ nijaṃ vapuḥ punarayannijāṃ rucim // MSpv_17.4 //

yadutpatatpṛthutarahāramaṇḍalaṃ vyavartata drutamabhidūtamulmukaḥ /
bṛhacchilātalakaṭhināṃsaghaṭṭitaṃ tato 'bhavadbhramitāmivākhilaṃ sadaḥ // MSpv_17.5 //

prakupyataḥ śvasanasamīraṇāhatisphuṭoṣmabhistanuvasanāntamārutaiḥ /
yudhājitaḥ kṛtaparitūrṇavījanaṃ punastarāṃ vadanasarojamasvidat // MSpv_17.6 //

prajāpatikratunidhanārthamutthitaṃvyatarkayajjvaramiva raudramuddhatam /
samudyataṃ sapadi vadhāya vidviṣāmatikrudhaṃ niṣadhamanauṣadhaṃ janaḥ // MSpv_17.7 //

parasparaṃ parikupitasya piṃṣataḥ kṣatormikākanakaparāgapaṅkilam /
karadvayaṃ sapadi sudhanvano nijairanāratasrutibhiradhāvyatāmbubhiḥ // MSpv_17.8 //

nirāyatāmanalaśikhojjvalāṃ jvalannakhaprabhākṛtapariveṣasaṃpadaṃ /
avibhramadbhramadanalolmukākṛtiṃ pradeśinīṃ jagadiva dagdhumāhukiḥ // MSpv_17.9 //

durīkṣatāmabhajata manmathastathā yathā purā paricitadāhadhārṣṭyāyā /
dhruvaṃ puraḥ saśaramamuṃ tṛtīyayā haro 'pi na vyasahata vīkṣituṃ dṛśā // MSpv_17.10 //

vicintayannupanatamāhavaṃ rasāduraḥ sphurattanuruhamagrapāṇinā /
parāmṛśatkaṭhinakaṭhorakāminīkucasthalapramuṣitacandanaṃ pṛthuḥ // MSpv_17.11 //

vilaṅghitasthitimabhivīkṣya rukṣayā riporgirāgurumapi gāndinīsutam /
janaistadā yugaparivartavāyubhirvivartitā giripatayaḥ pratīyire // MSpv_17.12 //

vivartayanmadakaluṣīkṛte dṛśau karāhatakṣitikṛtabhairavāvaravaḥ /
krudhā dadhattanumatilohinīmabhūtprasenajidgaja iva gairikāruṇaḥ // MSpv_17.13 //

sakuṅkumairaviralamambubindubhirgaveṣaṇaḥ pariṇatadāḍimāruṇaiḥ /
sa matsarasphuṭitavapurviniḥsṛtairbabhau ciraṃ nicita ivāsṛjāṃ lavaiḥ // MSpv_17.14 //

sasaṃbhramaṃ caraṇatalābhitāḍanasphuṭanmahīvivaravitīrṇavartmabhiḥ /
raveḥ karairanucitatāpitoragaṃ prakāśatāṃ śiniranayadrasātalam // MSpv_17.15 //

pratikṣaṇaṃ vidhuvati śāraṇe śiraḥ śikhidyutaḥ kanakakirīṭaraśmayaḥ /
aśaṅkitaṃ yudhamadhunā viśantvamī kṣamāpatīniti nirarājayanniva // MSpv_17.16 //

dadhau calatpṛthurasanaṃ vivakṣayā vidāritaṃ vitatabṛhadbhujālataḥ /
vidūrathaḥ pratibhayamāsyakandaraṃ calatphaṇādharamiva koṭaraṃ taruḥ // MSpv_17.17 //

samākule sadasi tathāpi vikriyāṃ mano 'gamanna murabhidaḥ paroditaiḥ /
ghanāmbubhirbahulitanimnagājalairjalaṃ na hi vrajati vikāramambudheḥ // MSpv_17.18 //

parānamī yadapavadanta ātmanaḥ stuvanti ca sthitirasatāmasāviti /
nināya no vikṛtimavismitaḥ smitaṃ mukhaṃ śaracchaśadharamugdhamuddhavaḥ // MSpv_17.19 //

nirākṛte yadubhiriti prakopibhiḥ spaśe śanairgatavati tatra vidviṣām /
muradviṣaḥ svanitabhayānakānakaṃ balaṃ kṣaṇādatha samanahyatājaye // MSpv_17.20 //

muhuḥ pratiskhalitaparāyudhā yudhi sthavīyasīracalanitambanirbharāḥ /
adaṃśayannarahitaśauryadaṃśanāstanūrayaṃ naya iti vṛṣṇibhūbhṛtaḥ // MSpv_17.21 //

durudvahāḥ kṣaṇamaparaistadantare raṇaśravādupacayamāśu bibhrati /
mahībhujāṃ mahimabhṛtāṃ na saṃmamurmudo 'ntarāvapuṣi bahiśca kañcukāḥ // MSpv_17.22 //

saṃkalpaṃ dviradagaṇaṃ varūthinasturaṅgiṇo jayanayujaśca vājinaḥ /
tvarāyujaḥ svayamapi kurvato nṛpāḥ punaḥ punastadadhikṛtānatatvaran // MSpv_17.23 //

yudhe paraiḥ saha dṛḍhabaddhakakṣayā kalakvaṇanmadhupakulopagītayā /
adīyata dvipaghaṭayā savāribhiḥ karodaraiḥ svayamatha dānamakṣayam // MSpv_17.24 //

sumekhalāḥ sitataradantacāravaḥ samullasattanuparidhānasaṃpadaḥ /
raṇaiṣiṇāṃ pulakabhṛto 'dhikandharaṃ lalambire sadasilatāḥ priyā iva // MSpv_17.25 //

manoharaiḥ prakṛtimanoramākṛtirbhayapradaiḥ samitiṣu bhīmadarśanaḥ /
sadaivataiḥ satatamathānapāyibhirnijāṅgavanmurajidasevyatāyudhaiḥ // MSpv_17.26 //

avāritaṃ gatamubhayeṣu bhūriśaḥ kṣamābhṛtāmatha kaṭakāntareṣvapi /
muhuryudhi kṣatasuraśatruśoṇitaplutapradhiṃ rathamadhirohati sma saḥ // MSpv_17.27 //

upetyaca svanagurupakṣamārutaṃ divastviṣā kapiśitadūradiṅmukhaḥ /
prakampitasthiratarayaṣṭi tatkṣaṇaṃ patatpatiḥ padamadhiketanaṃ dadhau // MSpv_17.28 //

gabhīratāvijitamṛdaṅganādayā svanaśriyā hataripuhaṃsaharṣayā /
pramodayannatha mukharānkalāpinaḥ pratiṣṭhate navaghanavadrathaḥ sma saḥ // MSpv_17.29 //

nirantarasthagitadigantaraṃ tataḥ samuccaladbalamavalokayañjanaḥ /
vikautukaḥ prakṛtamahāplave 'bhavadviśṛṅkhalaṃ pracalitasindhuvāriṇi // MSpv_17.30 //

babṛṃhire gajapatayo mahānakāḥ pradadhvanurjayaturagā jiheṣire /
asaṃbhavadgirivaragahvarairabhūttadā ravairdalita iva sva āśrayaḥ // MSpv_17.31 //

anārataṃ rasati jayāya dundubhau madhudviṣaḥ phaladalaghupratisvanaiḥ /
viniṣpatanmṛgapatibhirguhāmukhairgatāḥ parāṃ mudamahasannivādrayaḥ // MSpv_17.32 //

jaḍīkṛtaśravaṇapathe divaukasāṃ camūrave viśati surādrikandarāḥ /
anarthakairajani vidagdhakāminīratāntarakvaṇitavilāsakauśalaiḥ // MSpv_17.33 //

arātibhiryudhi sahayudhvano hatāñjighṛkṣavaḥ śrutaraṇatūryaniḥsvanāḥ /
akurvata prathamasamāgamocitaṃ cirojjhitaṃ suragaṇikāḥ prasādhanam // MSpv_17.34 //

pracoditāḥ paricitayantṛkarmabhirniṣādibhirviditayatāṅkuśakriyaiḥ /
gajāḥ sakṛtkaratalalolanālikāhatā muhuḥ praṇaditaghaṇḍamāyayuḥ // MSpv_17.35 //

savikramakramaṇacalairitastataḥ prakīrṇakaiḥ kṣipata iva kṣite rajaḥ /
vyaraṃsiṣurna khalu janasya dṛṣṭayasturaṅgamādabhinavabhāṇḍabhāriṇaḥ // MSpv_17.36 //

calāṅgulīkisalayamuddhataiḥ karairanṛtyata sphuṭakṛtakarṇatālayā /
madodakadravakaṭabhittisaṅgibhiḥ kalasvaraṃ madhupagaṇairagīyata // MSpv_17.37 //

asicyata praśamitapāṃśubhirmahī madāmbubhirdhṛtanavapūrṇakumbhayā /
avādyata śravaṇasukhaṃ samunnamatpayodharadhvaniguru tūryamānanaiḥ // MSpv_17.38 //

udāsire pavanavidhūtavāsasastatastato gaganalihaśca ketavaḥ /
yataḥ puraḥ pratiripu śārṅgiṇaḥ svayaṃ vyadhīyata dvipaghaṭayeti maṅgalam // MSpv_17.39 //

na śūnyatāmagamadasau niveśabhūḥ prabhūtatāṃ dadhati bale calatyapi /
payasyabhidravati bhuvaṃ yugāvadhau saritpatirna hi samupaiti riktatām // MSpv_17.40 //

yiyāsitāmatha madhubhidvivasvatā jano jaranmahiṣaviṣāṇadhūsarām /
puraḥ patatparabalareṇumālinīmalakṣayaddiśamabhidhūmitāmiva // MSpv_17.41 //

manasvināmuditagurupratiśrutiḥ śrutastathā na nijamṛdaṅganiḥsvanaḥ /
yathā puraḥsamarasamudyatadviṣadvalānakadhvanirudakarṣayanmanaḥ // MSpv_17.42 //

yathā yathā paṭaharavaḥ samīpatāmupāgamatsa harivarāgrataḥ saraḥ /
tathā tathā hṛṣitavapurmudākulā dviṣāṃ camūrajani janīva cetasā // MSpv_17.43 //

prasāriṇi sapadi nabhastale tataḥ samīraṇabhramitaparāgarūṣitā /
vyabhāvyata pralayajakālikākṛtirvidūrataḥ pratibalaketanāvaliḥ // MSpv_17.44 //

kṣaṇena ca pratimukhatigmadīdhitipratiprabhāsphuradasiduḥkhadarśanā /
bhayaṅkarā bhṛśamapi darśanīyatāṃ yayāvasāvasuracamūśca bhūbhṛtām // MSpv_17.45 //

payomucāmabhipatatāṃ divi drutaṃ viparyayaḥ parita ivātapasya saḥ /
samakramaḥ samaviṣameṣvatha kṣaṇātkṣamātalaṃ balajalarāśirānaśe // MSpv_17.46 //

mamau puraḥ kṣaṇamiva paśyato mahattanūdarasthitabhuvanatrayasya tat /
viśālatāṃ dadhati nitāntamāyate balaṃ dviṣāṃ madhumathanasya cakṣuṣi // MSpv_17.47 //

bhṛśasvidaḥ pulakavikāsimūrtayo rasādhike manasi niviṣṭasāhasāḥ /
mukhe yudhaḥ sapadi raterivābhavansasambhramāḥ kṣitipacamūvadhūgaṇāḥ // MSpv_17.48 //

dhvajāṃśukairdhruvamanukūlamārutaprasāritaiḥ prasabhakṛtopahūtayaḥ /
yadūnabhi drutataramudyatāyudhāḥ krudhā paraṃ rayamarayaḥ prapedire // MSpv_17.49 //

harerapi prati parakīyavāhinīradhisyadaṃ pravavṛtire camūcarāḥ /
vilambituṃ na khalu sahā manasvino vidhitsataḥ kalahamavekṣya vidviṣaḥ // MSpv_17.50 //

upāhitairvapuṣi nivātavarmabhiḥ sphuranmaṇiprasṛtamarīcisūcibhiḥ /
nirantaraṃ narapatayo raṇājire rarājire śaranikarācitā iva // MSpv_17.51 //

athoccakairjaraṭhakapotakandharātanūruhaprakaravipāṇḍuradyuti /
valaiścalaccaraṇavidhūtamuccaraddhanāvalīrudacarata kṣamārajaḥ // MSpv_17.52 //

viṣaṅgibhirbhṛśamitaretaraṃ kvacitturaṅgamairupari niruddhanirgamāḥ /
calācalairanupadamāhatāḥ khurairvibabhramuściramadha eva dhūlayaḥ // MSpv_17.53 //

garīyasaḥ pracuramukhasya rāgiṇo rajo 'bhavadvyavahitasatvamutkaṭam /
sisṛkṣataḥ sarasijajanmano jagadbalasya tu kṣayamapanetumicchataḥ // MSpv_17.54 //

purā śarakṣatijanitāni saṃyuge nayanti naḥ prasabhamasṛñji paṅkatām /
iti dhruvaṃ vyalagiṣurāttabhītayaḥ khamuccakairanalasakhasya ketavaḥ // MSpv_17.55 //

kvacillasadghananikurambakarburaḥ kvaciddhiraṇmayakaṇapuñjapiñjaraḥ /
kvaciccharacchaśadharakhaṇḍapāṇḍuraḥ khurakṣatakṣititalareṇurudyayau // MSpv_17.56 //

mahīyasā mahati digantadantināmanīkaje rajasi mukhānuṣaṅgiṇi /
visāritāmajihata kokilāvalīmalīmasā jaladamadāmburājayaḥ // MSpv_17.57 //

śiroruhairalikulakomalairamī mudhā mṛdhe mṛṣata yuvāna eva mā /
baloddhataṃ dhavalitamūrdhajāniti dhruvaṃ janāñjarata ivākarodrajaḥ // MSpv_17.58 //

susaṃhatairdadhadapi dhāma nīyate tiraskṛtiṃ bahubhirasaṃśayaṃ paraiḥ /
yataḥ kṣiteravayavasaṃpado 'ṇavastviṣāṃ nidherapi vapurāvarīṣata // MSpv_17.59 //

drutadravadrathacaraṇakṣatakṣamātalollasadbahularajo 'vaguṇṭhitam /
yugakṣayakṣaṇaniravagrahe jagatpayonidherjala iva magnamābabhau // MSpv_17.60 //

samullasaddinakaravaktrakāntayo rajasvalāḥ parimalitāmbaraśriyaḥ /
digaṅganāḥ kṣaṇamavilokanakṣamāḥ śarīriṇāṃ pariharaṇīyatāṃ yayuḥ // MSpv_17.61 //

nirīkṣituṃ viyati sametyakautukātparākramaṃ samaramukhe mahībhṛtām /
rajastatāvanimiṣalocanotpalavyathākṛti tridaśagaṇaiḥ palāyyata // MSpv_17.62 //

viṣaṅgiṇi pratipadamāpibatyapo hatāciradyutini samīralakṣmaṇi /
śanaiḥśanairupacitapaṅkabhārikāḥ payomucaḥ prayayurapetavṛṣṭayaḥ // MSpv_17.63 //

nabhonadīvyatikaradhautamūrtibhirviyadgatairanadhigatāni lebhire /
calaccamūturagakhurāhatotpatanmahīrajaḥsnapanasukhāni diggajaiḥ // MSpv_17.64 //

gajavrajākramaṇabharāvanamrayā rasātalaṃ yadakhilamānaśe bhuvā /
nabhastalaṃ bhahulatareṇa reṇunā tato 'gamattrijagadivaikatāṃ sphuṭam // MSpv_17.65 //

samasthalīkṛtavivareṇa pūritā mahībhṛtāṃ balarajasā mahāguhāḥ /
rahastrapāvidhuravaghūratārthināṃ nabhaḥsadāmupakaraṇīyatāṃ yayuḥ // MSpv_17.66 //

gate mukhacchadapaṭasādṛśīṃ dṛśaḥ pathasthiro dadhati ghane rajasyapi /
madānilairadhimadhucūtagandhibhirdvipā dvipānabhiyayureva raṃhasā // MSpv_17.67 //

madāmbhasā parigalitena saptadhā gajāñjanaḥ śamitarajaścayānadhaḥ /
uparyavasthitaghanapāṃśumaṇḍalānalokayattatapaṭamaṇḍapāniva // MSpv_17.68 //

anyūnonnatayo 'timātrapṛthavaḥ pṛthvīdharaśrībhṛtaḥ stanvantaḥ kanakāvalībhirupamāṃ saudāmanīdāmabhiḥ /
varṣantaḥ śamamānayannupalasacchṛṅgāralekhāyudhāḥ kāle kāliyakāyakālavapuṣaḥ pāṃsūngajāmbhomucaḥ // MSpv_17.69 //

sañjagmāte tāvapāyanapekṣau senāmbhodhī dhīranādau rayeṇa /
pakṣacchedātpūrvamekatra deśe vāñchantau vā vindhyasahyau niletum // MSpv_18.1 //

pattiḥ pattiṃ vāhameyāya vājī nāgaṃ nāgaḥ syandanastho rathastham /
itthaṃ senā vallabhasyeva rāgādaṅgenāṅgaṃ pratyanīkasya bheje // MSpv_18.2 //

rathyāghoṣairbṛṃhaṇairvāraṇānāmaikyaṃ gacchanvājināṃ hreṣayā ca /
vyomavyāpī santataṃ dundubhīnāmavyakto 'bhūdīśiteva praṇādaḥ // MSpv_18.3 //

roṣāveśādgacchatāṃ pratyamitraṃ dūrotkṣiptasthūlabāhudhvajānām /
dīrghāstiryagvaijayantīsadṛśyaḥ pādātānāṃ bhrejire khaḍgalekhāḥ // MSpv_18.4 //

vardhrābaddhā dhauritena prayātāmaśvīyānāmuccakairuccalantaḥ /
raukmā rejuḥ sthāsakā mūrtibhājo darpasyeva vyāptadehasyaśeṣāḥ // MSpv_18.5 //

sāndratvakkāstalpalāśliṣṭakakṣā āṅgīṃ śobhāmāpnuvantaścaturthīm /
kalpasyānte mārutenopanunnāśceluścaṇḍaṃ gaṇḍaśailā ivebhāḥ // MSpv_18.6 //

saṃkrīḍantī tejitāśvasya rāgādudyamyārāmagrakāyotthitasya /
raṃhobhājāmakṣadhūḥ syandanānāṃ hāhākāraṃ prājituḥ pratyanandat // MSpv_18.7 //

kurvāṇānāṃ sāmparāyāntarāyaṃ bhūreṇūnāṃ mṛtyunā mārjanāya /
sammārjanyo nūnamuddhūyamānā bhānti smoccaiḥ ketanānāṃ patākā // MSpv_18.8 //

udyannādaṃ dhanvibhirniṣṭhurāṇi sthūlānyuccairmaṇḍalatvaṃ dadhanti /
āsphālyante kārmukāṇi sma kāmaṃ hastyārohaiḥ kuñjarāṇāṃ śirāṃsi // MSpv_18.9 //

ghaṇḍānādo nisvano ḍiṇḍimānāṃ graiveyāṇāmāravo bṛṃhitāni /
āmetīva pratyavocan gajānāmutsāhārthaṃ vācamādhoraṇasya // MSpv_18.10 //

yātaiścāturvidhyamastrādibhedādavyāsaṅgaiḥ sauṣṭhavāllāghavācca /
śikṣāśaktiṃ prāharandarśayanto muktāmuktairāyudhairāyudhīyāḥ // MSpv_18.11 //

roṣāveśādābhimukhyena kaucitpāṇigrāhaṃ raṃhasaivopayātau /
hitvā hetīrmallavanmuṣṭighātaṃ ghnantau bāhūbāhavi vyāsṛjetām // MSpv_18.12 //

śuddhāḥ saṅgaṃ na kaucitprāptavanto dūrānmuktā śīghratāṃ darśayantaḥ /
antaḥsenaṃ vidviṣāmāviśanto yuktaṃ cakruḥ sāyakā vājitāyāḥ // MSpv_18.13 //

ākramyājeragrimaskandhamuccairāsthāyātho vītaśaṅkaṃ śiraśca /
helālolā vartma gatvātimartyaṃ dyāmārohanmānabhājaḥ sukhena // MSpv_18.14 //

rodorandhraṃ vyaśnuvānāni lolairaṅgasyāntarmāditaiḥ sthāvarāṇi /
kecitgurvīmetya saṃyanniṣadyāṃ krīṇanti sma prāṇamūlyairyaśāṃsi // MSpv_18.15 //

vīryotsāhaślāghi kṛtvāvadānaṃ saṅgrāmāgre mānināṃ lajjitānām /
ajñātānāṃ śatrubhiryuktamuccaiḥ śrīmannāma śrāvayanti sma nagnāḥ // MSpv_18.16 //

ādhāvantaḥ sammukhaṃ dhāritānāmanyairanye tīkṣṇakaukṣeyakāṇām /
vakṣaḥpīṭhairātsarorātmanaiva krodhenāndhāḥ praviśanpuṣkarāṇi // MSpv_18.17 //

miśrībhūte tatra sainyadvaye 'pi prāyeṇāyaṃ vyaktamāsīdviśeṣaḥ /
ātmīyāste ye parāñcaḥ purastādabhyāvartī saṃmukho yaḥ paro 'sau // MSpv_18.18 //

sadvaṃśatvādaṅgasaṃsaṅginītvaṃ nītvā kāmaṃ gauraveṇābababddhā /
nītā hastaṃ vañcayitvā pareṇa drohaṃ cakre kasyacitsvā kṛpāṇī // MSpv_18.19 //

nīte bhedaṃ dhautadhārābhighātādambhodābhe śātraveṇāparasya /
sāsṛgrājistīkṣṇamārgasya mārgo vidyuddīptaḥ kaṅkaṭe lakṣyate sma // MSpv_18.20 //

āmūlāntātsāyakenāyatena syūte bāhau maṇḍukaśliṣṭamuṣṭeḥ /
prapyāsahyāṃ vedanāmastadhairyādapyabhraśyaccarma nānyasya pāṇeḥ // MSpv_18.21 //

bhitvā ghoṇāmāyasenādhivakṣaḥ sthūrīpṛṣṭho gārdhrapakṣeṇa viddhaḥ /
śikṣāhetorgāḍharajjveva baddho hartuṃ vaktraṃ nāśakaddurmukho 'pi // MSpv_18.22 //

kuntenoccaiḥ sādinā hantumiṣṭānnājāneyo dantinastrasyati sma /
karmodāraṃ kīrtaye kartukāmānkiṃvā jātyāḥ svāminohrepayanti // MSpv_18.23 //

jetuṃ jaitrāḥ śekire nārisainyaiḥ paśyanto 'dho lokamasteṣujālāḥ /
nāgārūḍhāḥ pārvatāni śrayanto durgāṇīva trāsahīnāstrasāni // MSpv_18.24 //

viṣvadrīcīrvikṣapansainyavīcīrājāvantaḥ kvāpi dūraṃ prayātam /
babhrāmaikobandhumiṣṭaṃ didṛkṣuḥ sindhau vādyo maṇḍalaṃ gorvarāhaḥ // MSpv_18.25 //

yāvaccakre nāñjanaṃ bodhanāya vyutthānajño hasticārī madasya /
senāsvānāddantināmātmanaiva sthūlāstāvatprāvahandānakulyāḥ // MSpv_18.26 //

krudhyan gandhādanyanāgāya dūrādāroḍhāraṃ dhūtamūrdhāvamatya /
ghorārāvadhvanitāśeṣadikke viṣke nāgaḥ paryāṇaṃsītsva eva // MSpv_18.27 //

pratyāsanne dantini prātipakṣe yantrā nāgaḥ prāstavaktracchado 'pi /
krodhākrāntaḥ krūranirdāritākṣaḥ prekṣāṃcakre naiva kiñcinmadāndhaḥ // MSpv_18.28 //

tūrṇaṃ yāvannāpaninye niṣādī vāsaścakṣurvāraṇaṃ vāraṇasya /
tāvatpūgairanyanāgādhirūḍhaḥ kādambānāmekapātairasīvyat // MSpv_18.29 //

āsthaddṛṣṭerācchadaṃ ca pramatto yantā yātuḥ pratyarībhaṃ dvipasya /
bhagnasyoccairbarhabhāreṇa śaṅkoravavrāte vīkṣaṇe ca kṣaṇena // MSpv_18.30 //

yatnādrakṣansusthitatvādanāśaṃ niścatyanyaścetasā bhāvitena /
antyāvasthākālayogyopayogaṃ dadhre 'bhīṣṭaṃ rāgamāpaddhanaṃ vā // MSpv_18.31 //

anyonyeṣāṃ puṣkarairāmṛśanto dānodbhedānuccakaibhugnavālāḥ /
unmūrdhānaḥ sannipatyaparāntaiḥ prāyudhyanta spaṣṭadantadhvanībhāḥ // MSpv_18.32 //

drādhīyāṃsa saṃhatāḥ sthemabhājaścārūdagrāstīkṣṇatāmatyajantaḥ /
dantā dantairāhatāḥ sāmajānāṃ bhaṅgaṃ jagmurna svayaṃ sāmajātāḥ // MSpv_18.33 //

mātaṅgānāṃ dantasaṃghaṭṭajanmā hemacchedachchāyācañcacchikhāgraḥ /
lagno 'pyagniścāmareṣu prakāmaṃ māñjiṣṭheṣu vyajyate na sma sainyaiḥ // MSpv_18.34 //

oṣāmāse matsarotpātavātāśliṣyaddantakṣmāruhāṃ gharṣaṇotthaiḥ /
yogāntairvā vahnibhirvāraṇānāmuccairmūrdhavyomni nakṣatramālā // MSpv_18.35 //

sāndrāṇbhodaśyāmale sāmajānāṃ vṛnde nītāḥ śoṇitaiḥ śoṇimānam /
dantāḥ śobhāmāpurambhonidhīnāṃ kandodbhedā vaidrumā vāriṇīva // MSpv_18.36 //

ākampāgraiḥ ketubhiḥ sannipātaṃ tārodīrṇagraivanādaṃ vrajantaḥ /
magnānaṅge gāḍhamanyadvipānāṃ dantānduḥkhāduttkhananti sma nāgāḥ // MSpv_18.37 //

utkṣapyoccaiḥ prasphurantaṃ radābhyāmīṣādantaḥ kuñjaraṃ śātravīyam /
śṛṅgaprotaprāvṛṣeṇyāmbudasya spaṣṭaṃ prāpatsāmyamurvīdharasya // MSpv_18.38 //

bhagne 'pībhe sve parāvartya dehaṃ yoddhrā sārdhaṃ vrīḍayā muñcateṣūn /
sākaṃ yantuḥ saṃmadenānubandhī dūno 'bhīkṣṇaṃ vāraṇaḥ pratyarodhi // MSpv_18.39 //

vyāptaṃ lokairduḥkhalabhyāpasāraṃ saṃraṃbhitvādetya dhīro mahīyaḥ /
senāmadhyaṃ gāhate vāraṇaḥ sma brahmaiva prāgādidevodarāntaḥ // MSpv_18.40 //

bhṛṅgaśreṇīśyāmabhāsāṃ samūhairnārācānāṃ viddhanīrandhradehaḥ /
nirbhīkatvādāhavenāhateccho hṛṣyanhastī hṛṣṭaromeva reje // MSpv_18.41 //

ātāmrābhā roṣabhājaḥ kaṭāntādāśūtkhāte mārgaṇe dhūrgatena /
niścyotantī nāgarājasya jajñe dānasyāho lohitasyeva dhārā // MSpv_18.42 //

krāmandantau dantinaḥ sāhasikyādīṣādaṇḍau mṛtyuśayyātalasya /
sainyairanyastatkṣaṇādāśaśaṅke svargasyoccairardhamārgādhirūḍhaḥ // MSpv_18.43 //

kurvañjyotsnāvipruṣāṃ tulyarūpastārastārājālasārāmiva dyām /
khaḍgāghātairdāritāddantikumbhādābhāti sma procchalanmauktikaughaḥ // MSpv_18.44 //

dūrotkṣiptakṣipracakreṇa kṛttaṃ matto hastaṃ hastirājaḥ svameva /
bhīmaṃ bhūmau lolamānaṃ saroṣaḥ pādenāsṛkpaṅkapeṣaṃ pipeṣa // MSpv_18.45 //

āpaskārāllūnagātrasya bhūmiṃ niḥsādhāraṃ gacchatopāṅmukhasya /
labdhāyāmaṃ dantayoryugmameva svaṃ nāgasya prāpaduttambhanatvam // MSpv_18.46 //

labdhasparśaṃ bhūvyadhādavyathena sthitvā kiṃciddantayorantarāle /
ūrdhvārdhāsicchinnadantapraveṣṭaṃ jitvottasthe nāgamanyena sadyaḥ // MSpv_18.47 //

hastenāgre vītabhītiṃ gṛhītvā kañcidvyālaḥ kṣiptavānūrdhvamuccaiḥ /
āsīnānāṃ vyomni tasyaiva hetoḥ svargastrīṇāmarpayāmāsa nūnam // MSpv_18.48 //

kaṃciddūrādāyatena draḍhīyaḥprāsaprotasrotasāntaḥkṣatena /
hastāgreṇa prāptamapyagrato 'bhūdānaiśvaryaṃ vāraṇasya grahītum // MSpv_18.49 //

tanvāḥ puṃso nanda gopātmajāyāḥ kaṃseneva sphoṭitāyāḥ gajena /
divyā mūrtirvyomagairutpatantī vīkṣāmāse vismitaiścaṇḍikeva // MSpv_18.50 //

ākramyaikāmagrapādena jaṅghāmanyāmuccairādadānaḥ kareṇa /
saṃsthitasvānaṃ dāruvaddāruṇātmā kañcinmadhyātpāṭayāmāsa dantī // MSpv_18.51 //

śocitvāgre bhṛtyayormṛtyubhājoraryaḥ premṇā no tathā vallabhasya /
pūrvaṃ kṛtvā netarasya prasādaṃ paścāttāpādāpa dāhaṃ yathāntaḥ // MSpv_18.52 //

utplutyārādardhacandreṇa lūne vaktre 'nyasya krodhadaṣṭoṣṭhadante /
sainyaiḥ kaṇṭhacchedalīne kabandhādbhūyo bibhye valgataḥ sāsipāṇeḥ // MSpv_18.53 //

tūryārāvairāhitottālatālairgāyantībhiḥ kāhalaṃ kāhalābhiḥ /
nṛtte cakṣuḥśūnyahastaprayogaṃ kāye kūjankamburuccairjahāsa // MSpv_18.54 //

pratyāvṛttaṃ bhaṅgabhāji svasainye tulyaṃ muktairākiranti sma kaścit /
ekaughena svarṇapuṅkhairdviṣantaḥ siddhāḥ mālyaiḥ sādhuvādairdvaye 'pi // MSpv_18.55 //

bāṇākṣiptārohaśūnyāsanānāṃ prakrāntānāmanyasainyaigrahītum /
saṃrabdhānāṃ bhrāmyatāmājibhūmau vārī vāraiḥ sasmare vāraṇānām // MSpv_18.56 //

paunaḥ punyādasragandhena matto mṛdgankopāllokamāyodhanorvyāṃ /
pāde lagnamatra mālāmibhendraḥ pāśīkalpāmāyatāmācakarṣa // MSpv_18.57 //

kaścinmūrcchāmetya gāḍhaprahāraḥ siktaḥ śītaiḥ śīkarairvāraṇasya /
ucchvāsa prasthitā taṃ jighṛkṣurvyarthākūtā nākanārī mumūrccha // MSpv_18.58 //

lūnagrīvātsāyakenāparasya dyāmatyuccairānanādutpatiṣṇoḥ /
trese mugdhaiḥ saiṃhikeyānukārādraudrākārādapsarovaktracandraiḥ // MSpv_18.59 //

vṛttaṃ yuddhe śūramāśliṣya kācidrantuṃ tūrṇaṃ merukuñjaṃ jagāma /
tyaktvā nāgnau dehameti sma yāvatpatnī sadyastadviyogāsamarthā // MSpv_18.60 //

tyaktaprāṇaṃ saṃyuge hastinīsthā vīkṣya premṇā tatkṣaṇādudgatāsu /
prāpyākhaṇḍaṃ devabhūyaṃ satītvādāśiśleṣa svaiva kañcitpurandhrī // MSpv_18.61 //

svargevāsaṃ kārayantyā cirāya pratyagratvaṃ pratyahaṃ dhārayantyā /
kaścidbheje divyanāryā parasmiṃlloke lokaṃ prīṇayantyeha kīrtyā // MSpv_18.62 //

gatvā nūnaṃ vaibudhaṃ sadma ramyaṃ mūcchābhājāmājagāmāntarātmā /
bhūyo dṛṣṭapratyayāḥ prāptasaṃjñāḥ sādhīyaste yadraṇāyādriyante // MSpv_18.63 //

kaścicchstrāpātamūḍho 'pavoḍhurlabdhvā bhūyaścetanāmāhavāya /
vyāvartiṣṭa krośataḥ sakhyuruccaistyaktaścātmā kā ca lokānuvṛttiḥ // MSpv_18.64 //

bhinnoraskauśatruṇākṛṣya dūrādāsannatvātkaucidekeṣeṇaiva /
anyo 'nyāvaṣṭambhasāmarthyayogārdhvāveva svargatāvapyabhūtām // MSpv_18.65 //

bhinnānastrairmohabhājo 'bhijātānhantuṃ lolaṃ vārayantaḥ svavargam /
jīvagrāhaṃ grāhayāmāsuranye yogyenārthāḥ kasya na syājjanena // MSpv_18.66 //

bhagnairdaṇḍairātapatrāṇi bhūmau paryastāni prauḍhacandradyutīni /
āhārāya pretarājasya raupyasthālānīva sthāpitāni sma bhānti // MSpv_18.67 //

rejurbhraṣṭā vakṣasaḥ kuṅkumāṅkā muktāhārāḥ pārthivānāṃ vyasūnām /
hāsāllakṣyāḥ pūrṇakāmasya manye mṛtyordantāḥ pītaraktāsavasya // MSpv_18.68 //

nimneṣvodhībhūtamastrakṣatānāmasraṃ bhūmau yaccakāsāñcakāra /
rāgārthaṃ tatkiṃ nu kausumbhamambhaḥ saṃvyānānāmantakāntaḥ purasya // MSpv_18.69 //

rāmeṇa triḥsaptakṛtvo hradānāṃ citraṃ cakre pañcakaṃ kṣatriyāstraiḥ /
raktāmbhobhiḥstatkṣaṇādeva tasminsaṃkhye 'saṃkhyāḥ pravahandvīpavatyaḥ // MSpv_18.70 //

saṃdānāntādastribhiḥ śikṣitāstrairaviśyādhaḥ śātaśastrāvalūnāḥ /
kūrmaupamyaṃ vktamantarnadīnāmaibhāḥ prāpannaṅghrayo 'sṛṅmayīnām // MSpv_18.71 //

padmākārairyodhavaktrairibhānāṃ karṇabhraṣṭaiścāmaraireva haṃsaiḥ /
sopaskārāḥ prāvahannasratoyāḥ srotasvinyo vīciṣuccaistaradbhiḥ // MSpv_18.72 //

utkrāntānāmāmiṣāyopariṣṭādadhyākāśaṃ babhrumuḥ patravāhāḥ /
mūrtāḥ prāṇāḥ nūnamadyāpyavekṣāmāsuḥ kāyaṃ tyajitāḥ dāruṇāstraiḥ // MSpv_18.73 //

ātanvadbhirdikṣu patrāgranādaṃ prāptaidūrādāśu tīkṣṇairmukhāgraiḥ /
ādau raktaṃ sainikānāmajīvairjīvaiḥ paścātpatripūgairapāyi // MSpv_18.74 //

ojobhājāṃ yadraṇe saṃsthitānāmādattīvraṃ sārdhamaṅgena nūnam /
jvālāvyājādudvamantī tadantastejastāraṃ dīptajihvā vavāśe // MSpv_18.75 //

nairantaryacchinnadehāntarālaṃ durbhakṣasya jvālinā vāśitena /
yoddhurbāṇaprotamādīpya māṃsaṃ pākāpūrvasvādamāde śivābhiḥ // MSpv_18.76 //

glānicchedi kṣutprabodhāya pītvā raktāriṣṭaṃ śoṣitājīrṇaśeṣam /
svāduṃkāraṃ kālakhaṇḍopadaṃśaṃ kroṣṭā ḍimbaṃ vyaṣvaṇadvyasvanañca // MSpv_18.77 //

kravyātpūgaiḥ puṣkarāṇyanakānāṃ pratyāśābhirmedaso dāritāni /
ābhīlāni prāṇinaḥ pratyavasyankālo nūnaṃ vyadadāvānanāni // MSpv_18.78 //

kīrṇā reje sājibhūmiḥ samantādaprāṇadbhiḥ prāṇabhājāṃ pratīkaiḥ /
bahvārambhairardhasaṃyojitairvā rūpaiḥ sraṣṭuḥ sṛṣṭikarmāntaśālā // MSpv_18.79 //

āyantīnāmaviratarayaṃrājakānīkinīnām itthaṃ sainyaiḥ samamalughubhiḥ śrīpaterūrmimadbhiḥ /
āsīdoghairmuhuriva mahadvāridherāpagānāṃ dolāyuddhaṃ kṛtagurutaradhvānamauddhatyabhājām // MSpv_18.80 //

athottasthe raṇāṭavyāmasuhṛdveṇudāriṇā /
nṛpāṅghripaughasaṃgharṣādagnivadveṇudāriṇā // MSpv_19.1 //

āpatantamamundūrādūrīkṛtaparākramaḥ /
balo 'valokayāmāsa mātaṅgamiva kesarī // MSpv_19.2 //

jajaujojājijijjājī taṃ tato 'titatātitut /
bhābho 'bhībhābhibhūbhārārārirarirīraraḥ // MSpv_19.3 //

bhavanbhavāya lokānāmākampitamahītalaḥ /
nirghāta iva nirghoṣabhīmastasyāpatadrathaḥ // MSpv_19.4 //

rāme ripuḥ śarānājimaheṣvāsa vicakṣaṇe /
kopādathainaṃ śitamā maheṣvā sa vicakṣaṇe // MSpv_19.5 //

diśamarkamivāvācīm mūrcchāgatamapāharat /
mandapratāpaṃ taṃ sūtaḥ śīghramājivihāyasaḥ // MSpv_19.6 //

kṛtvā śineḥ śālvacamūṃ saprabhāvā camūrjitām /
sasarja vaktraiḥ phullābjasaprabhā vācamūrjitām // MSpv_19.7 //

ulmukena drumaṃ prāpya saṃkucatpatrasaṃpadam /
tejaḥ prakiratā dikṣu sapratāpamadīpyata // MSpv_19.8 //

pṛthoradhyakṣipadhṛdrukmī yayā cāpamudāyudhaḥ /
tayaiva vācāpagamaṃ yayācāpamudāyudhaḥ // MSpv_19.9 //

samaṃ samantato rājñāmāpatantīranīkinīḥ /
kārṣṇiḥ pratyagrahīdekaḥ sārasvāniva nimnagāḥ // MSpv_19.10 //

dadhānairghanasādṛśyaṃ lasadāyasadaṃśanaiḥ /
tatra kāñcanasacchāyā sasṛje taiḥ śarāśaniḥ // MSpv_19.11 //

nakhāṃśumañjarīkīrṇamasautarurivoccakaiḥ /
babhau vibhramaddhanuḥśākhāmadhirūḍhaśilīmukhām // MSpv_19.12 //

prapya bhīmamasau janyaṃ saujanyaṃ dadhadānate /
vidhyanmumoca na ripūnaripūgāntakaḥ śaraiḥ // MSpv_19.13 //

kṛtasya sarvakṣitipairvijayāśaṃsayā puraḥ /
anekasya cakārāsau bāṇairbāṇasya khaṇḍanam // MSpv_19.14 //

yābabhāra kṛtānekamāyā senā sasāratām /
dhanuḥ sa karṣanrahitamāyāsenāsasāra tām // MSpv_19.15 //

ojo mahaujāḥ kṛtvādhastatkṣaṇāduttamaujasaḥ /
kurvannājāvamukhyatvamanamannāma mukhyatām // MSpv_19.16 //

dūrādeva camūrbhallaiḥ kumāro hanti sa sma yāḥ /
na punaḥ sāṃyugīṃ tāḥ sma kumāro hanti sasmayāḥ // MSpv_19.17 //

nipīḍya tarasā tena muktāḥ kāmamanāsthayā /
upāyayurvilakṣatvaṃ vidviṣo na śilīmukhāḥ // MSpv_19.18 //

tasyāvadānaiḥ samare sahasā romaharṣibhiḥ /
surairaśaṃsi vyomasthaiḥ saha sāro maharṣibhiḥ // MSpv_19.19 //

sugandhayaddiśaḥ śubhramamlāni kusumaṃ divaḥ /
bhūri tatrāpatattasmādutpapāta divaṃ yaśaḥ // MSpv_19.20 //

soḍhuṃ tasya dviṣo nālamavayodharavā raṇam /
ūrṇunāva yaśaśca dyāmapayodharavāraṇam // MSpv_19.21 //

keśapracuralokasya paryaskāri vikāsinā /
śekhareṇeva yuddhasya śiraḥ kusumalakṣmaṇā // MSpv_19.22 //

sādaraṃ yuddhamānāpi tenānyanarasādaram /
sā daraṃ pṛtanā ninye hīyamānā rasādaram // MSpv_19.23 //

ityāliṅgatāmālokya jayalakṣmyā jhaṣadhvajam /
kruddhayeva krudhā sadyaḥ prapede cedibhūpatiḥ // MSpv_19.24 //

ahitānabhi vāhinyā sa mānī caturaṅgayā /
cacāla vallgatkalabhasamānīcaturaṅgayā // MSpv_19.25 //

tatastatadhanurmaurvīvisphārasphāriniḥsvanaiḥ /
tūryairyugakṣaye kṣubhyadakūpārānukāriṇī // MSpv_19.26 //

sakāranānārakāsa kāyasādadasāyakā /
rasāhavāvāhasāra nādavādadavādanā // MSpv_19.27 //

lolāsikāliyakulā yamasyaiva svasā svayam /
cikīrṣurullasallohavarmaśyāmā sahāyatām // MSpv_19.28 //

sāsenāgamanārambhe rasenāsīdanāratā /
tāranādajanāmatta dhīranāgamanāmayā // MSpv_19.29 //

dhūtadhautāsayaḥ praṣṭhāḥ pratiṣṭhantakṣamābhṛtām /
śauryanurāganikaṣaḥ sā hi velānujīvinām // MSpv_19.30 //

divaminyudhā gantuṃ komalāmalasampadam /
dadhau dadhāno 'silatāṃ ko 'malāmalasampadam // MSpv_19.31 //

kṛtoruvegaṃ yugapadvyajigīṣanta sainikāḥ /
vipakṣaṃ bāhuparighairjaṅghābhiritaretaram // MSpv_19.32 //

vāhanājani mānāse sārājāvanamā tataḥ /
mattasāragarājebhe bhārīhāvajjanadhvani // MSpv_19.33 //

nidhvanajjavahārībhā bheje rāgarasāttamaḥ /
tatamānavajārāsā senā mānijanāhavā // MSpv_19.34 //

abhagnavṛttāḥ prasabhādākṛṣṭā yauvanoddhataiḥ /
cakranduruccakairmuṣṭigrāhyamadhyā dhanurlatāḥ // MSpv_19.35 //

kareṇuḥ pramthito 'neko reṇurghaṇṭāḥ sahasraśaḥ /
kareṇuḥ śīkaro jajñe reṇustena śamaṃ yayau // MSpv_19.36 //

dhṛtapratyagraśṛṅgārarasarāgarapi dvipaiḥ /
saroṣasambhramairbarbhre raudra eva raṇe rasaḥ // MSpv_19.37 //

na tasthau bhartṛtaḥ prāptamānasampratipattiṣu /
raṇaikasargeṣu bhayaṃ mānasaṃ prati pattiṣu // MSpv_19.38 //

bāṇāhitapūrṇatūṇīrakoṭarairdhanviśākhibhiḥ /
godhāśliṣṭabhujāśākhairabhūdbhīmā raṇāṭavī // MSpv_19.39 //

nānājāvavajānānā sā janaughaghanaujasā /
parāniha'hānirāpa tānviyātatayānvitā // MSpv_19.40 //

viṣamaṃ sarvatobhadracakragomūtrikādibhiḥ /
ślokairivamahākāvyaṃ vyūhaistadabhavadbalam // MSpv_19.41 //

saṃhatyā sātvatāṃ caidyaṃ prati bhāsvarasenayā /
vavale yoddhumutpannapratimā svarasena yā // MSpv_19.42 //

vistīrṇamāyāmavatī lolalokanirantarā /
narendramārgaṃ rathyeva papāta dviṣatāṃ balam // MSpv_19.43 //

vāraṇāgagabhīrā sā sārābhīgagaṇāravā /
kāritārivadhā senā nāsedhā vāritārikā // MSpv_19.44 //

adhināgaṃ prajavino vikasatpicchacāravaḥ /
peturbarhiṇadeśīyāḥ śaṅkavaḥ prāṇahāriṇaḥ // MSpv_19.45 //

pravṛttevikasaddhvānaṃsādhanepyaviṣādibhiḥ /
vavṛṣevikasaddānaṃyudhamāpyaviṣāṇibhiḥ // MSpv_19.46 //

puraḥ prayuktairyuddhaṃ taccalitairlabdhaśuddhibhiḥ /
ālāpairiva gāndharvamadīpyata padātibhiḥ // MSpv_19.47 //

kenacitsvāsinānyeṣāṃ maṇḍalāgrānavadyatā /
prāpe kīrtiplutamahīmaṇḍalāgrānavadyata // MSpv_19.48 //

vihantuṃ vidviṣastīkṣṇaḥ samameva susaṃhateḥ /
parivārātpṛthakcakre khaḍgaścātmā ca kenacit // MSpv_19.49 //

anyena vidadhe 'rīṇāmatimātrā vilāsinā /
udgūrṇena camūstūrṇamatimātrāvilāsinā // MSpv_19.50 //

sahasrapūraṇaḥ kaścillūnamūrdhāsinā dviṣaḥ /
tathordhva eva kābandhīmabhajannartanakriyām // MSpv_19.51 //

śastravraṇamayaśrīmadalaṅkaraṇabhūṣaṣitaḥ /
dadṛśe 'nyo rāvaṇavadalaṅkaraṇabhūṣitaḥ // MSpv_19.52 //

dviṣadviśasanacchedanirastoruyugo 'paraḥ /
siktaścāstrairubhayathā babhūvāruṇavigrahaḥ // MSpv_19.53 //

bhīmatāmaparo 'mbhodhisame 'dhita mahāhave /
dākṣe kopaḥ śivasyeva samedhitamahā have // MSpv_19.54 //

dantauścicchidire kopātpratipakṣaṃ gajā iva /
paranistriṃśanirlūnakaravālāḥ padātayaḥ // MSpv_19.55 //

raṇe rabhasanirbhinnadvipapāṭavikāsini /
na tatra gatabhīḥ kaścidvipapāṭa vikāsini // MSpv_19.56 //

yāvanna satkṛtairbhartuḥ snehasyānṛṇyamicchubhiḥ /
amarṣāditaraistāvattatyaje yudhi jīvitam // MSpv_19.57 //

ayaśobhidurāloke kopadhāmaraṇādṛte /
ayaśobhidurā loke kopadhā maraṇādṛte // MSpv_19.58 //

skhalantī nakvacittaikṣṇādabhyagraphalaśālinī /
amoci śaktiḥ śaktikairlohajā na śarīrajā // MSpv_19.59 //

apādi vyāpṛtanayāṃstathā yuyudhire nṛpāḥ /
āpa divyā pṛtanayā vismayaṃ janatā yathā // MSpv_19.60 //

svaguṇairāphalaprāpterākṛṣya gaṇikā iva /
kāmukāniva nālīkāṃstriṇantāḥ sahasāmucan // MSpv_19.61 //

vājinaḥ śatrusainyasya samārabdhanavājinaḥ /
vājinaśca śarā madhyamaviśandrutavājinaḥ // MSpv_19.62 //

puraskṛtya phalaṃ prāptaiḥ satpakṣāśrayayaśālibhiḥ /
kṛtapuṅkhatayā lebhe lakṣamapyāśu mārgaṇaiḥ // MSpv_19.63 //

raktaśrutiṃ japāsūnasamarāgāmiṣuvyadhāt /
kaścitpuraḥ sapatneṣu samarāgamiṣuvyadhāt // MSpv_19.64 //

rayeṇa raṇakāmyantau dūrādupagatavibhau /
gatāsurantarā dantī varaṇḍaka ivābhavat // MSpv_19.65 //

bhūribhirbhāribhirbhīrairbhūbhārairabhirebhire /
bherīrebhibhirabhrābhairabhīrubhiribhairibhāḥ // MSpv_19.66 //

niśitāsilatālūnaistathā hastairna hastinaḥ /
yudhyamānā yathā dantairbhagnairāpurvihastatāṃ // MSpv_19.67 //

nipīḍanādiva mitho dānatoyanāratam /
vapuṣāmadayāpātādibhānāmabhito 'galat // MSpv_19.68 //

raṇāṅgaṇaṃ sara iva plāvitaṃ madavāribhiḥ /
gajaḥ pṛthukarākṛṣṭaśatapatramaloḍayat // MSpv_19.69 //

śarakṣate gaje bhṛṅgaiḥ saviṣādiviṣādini /
rutavyājena ruditaṃ tatrāsīdatisīdati // MSpv_19.70 //

antakasya pṛthau tatra śayanīya ivāhave /
daśanavyasanādīyurmatkuṇatvaṃ mataṅgajāḥ // MSpv_19.71 //

abhīkamatikeneddhe bhītānandasyanāśane /
kanatsakāmasenāke mandakāmakamasyati // MSpv_19.72 //

dadhato 'pi raṇe bhīmamabhīkṣṇaṃ bhāvamāsuram /
hatāḥ parairabhimukhāḥ surabhūyamupāyayuḥ // MSpv_19.73 //

yenāṅgamūhe vraṇavatsarucā parato 'maraiḥ /
samatvaṃ sa yayau khaḍgatsarucāparato 'maraiḥ // MSpv_19.74 //

nipātitasuhṛtsvāmipitṛvyabhrātṛmātulam /
pāṇinīyamivāvaloki dhīraistatsamarājiram // MSpv_19.75 //

abhāvi sindhvā sandhyābhrasadṛgrudhiratoyayā /
hṛte yoddhuṃ janaḥ pāṃśau sa dṛgrudhi rato yathā // MSpv_19.76 //

vidalatpuṣkarākīrṇāḥ patacchaṅkhakulākulāḥ /
taratpatrarathā nadyaḥ prāsarpanraktavārijāḥ // MSpv_19.77 //

asṛgjano 'strakṣatimānavamajjavasādanam /
rakṣaḥpiśācaṃ mumude navamajjavasādanam // MSpv_19.78 //

citraṃ cāpairapetajyaiḥ sphuradraktaśatahṛdam /
payodajālamiva tadvīrāśaṃsanamābabhau // MSpv_19.79 //

bandhau vipanne 'nekena nareṇeha tadantike /
aśoci sainye ghaṇṭābhirna reṇe hatadantike // MSpv_19.80 //

kṛttaiḥ kīrṇā mahī reje dantairgātraiśca dantinām /
kṣuṇṇalokāsubhirmṛtyormusalolūkhalairiva // MSpv_19.81 //

yuddhamitthaṃ vidhūtānyamānavānabhiyo gataḥ /
caidyaḥ parānparājigye mānavānabhiyogataḥ // MSpv_19.82 //

atha vakṣomaṇicchāyācchuritāpītavāsasā /
sphuradindradhanurbhinnataḍiteva taḍittvatā // MSpv_19.83 //

nīlenānālanalinanilīnollalanālinā /
lalanālālanenālaṃ līlālolena lālinā // MSpv_19.84 //

apūrvayeva tatkālasamāgamasakāmayā /
dṛṣṭena rājanvapuṣā kaṭākṣairvijayaśriyā // MSpv_19.85 //

vibhāvī vibhavī bhābho vibhābhāvī vivo vibhīḥ /
bhavābhibhāvī bhāvāvo bhavābhāvo bhuvo vibhuḥ // MSpv_19.86 //

upaitukāmaistatpāraṃ niścitairyogibhiḥ paraiḥ /
dehatyāgakṛtodyogairadṛśyata paraḥ pumān // MSpv_19.87 //

taṃ śriyā ghanayānastarucā sāratayā tayā /
yātayā tarasā cārustanayānaghayā śritam // MSpv_19.88 //

vidviṣo 'dviṣurudvīkṣya tathāpyāsannirenasaḥ /
arucyamapi rogaghnaṃ nisargādeva bheṣajam // MSpv_19.89 //

viditaṃ divi ke 'nīke taṃ yātaṃ nijitājini /
vigadaṃ gavi roddhāro yoddhā yo natimeti naḥ // MSpv_19.90 //

niyujyamānena puraḥ karmaṇyatigarīyasi /
āropyamāṇoruguṇaṃ bhartrā kārmukamānamat // MSpv_19.91 //

tatra bāṇāḥ suparuṣaḥ samadhīyanta cāravaḥ /
dviṣāmabhūtsuparuṣastasyākṛṣṭasya cāravaḥ // MSpv_19.92 //

paścātkṛtānāmapyasya narāṇāmiva patriṇām /
yoyo guṇena saṃyuktaḥ sa sa karṇāntamāyayau // MSpv_19.93 //

prape rūpī purārepāḥ paripūrī paraḥ paraiḥ /
ropairapārairupari pupūre 'pi puro 'paraiḥ // MSpv_19.94 //

diṅmukhavyāpinastīkṣṇānhradino marmabhedinaḥ /
cikṣepaikakṣaṇenaiva sāyakānahitāṃśca saḥ // MSpv_19.95 //

śaravarṣī mahānādaḥ sphuratkārmukaketanaḥ /
nīlacchavirasau reje keśavacchalanīradaḥ // MSpv_19.96 //

na kevalaṃ janaistasya laghusaṃdhāyino dhanuḥ /
maṇḍalīkṛtamokāntādbalamaikṣi dviṣāmapi // MSpv_19.97 //

lokālokī kalo 'kalkakalilo 'likulālakaḥ /
kālo 'kalo 'kaliḥ kāle kolakelikilaḥ kila // MSpv_19.98 //

akṣitārāsu vivyādha dviṣataḥ sa tanutriṇaḥ /
dāneṣu sthūlalakṣyatvaṃ na hi tasya śarāsane // MSpv_19.99 //

vararo 'vivaro vairivivārī vārirāravaḥ /
vivavāra varo vairaṃ vīro ravirivaurvaraḥ // MSpv_19.100 //

muktānekaśaraṃ praṇānaharadbhūyasāṃ dviṣāṃ /
tadīyaṃ dhanuranyasya na hi sehe sajīvatām // MSpv_19.101 //

rājarājī rurojājerajire 'jo 'jaro 'rajāḥ /
rejārijūrajorjārjī rarājarjurajarjaraḥ // MSpv_19.102 //

uddhatāndviṣatastasya nidhnato dvitayaṃ yayuḥ /
pānārthe rudhiraṃ dhātau rakṣārthe bhuvanaṃ śarāḥ // MSpv_19.103 //

krūrārikāri kīrekakārakaḥ kārikākaraḥ /
korakākārakarakaḥ karīraḥ karkaror'karuk // MSpv_19.104 //

vidhātumavatīrṇo 'pi laghimānamasau bhuvaḥ /
anekamarisaṃghātamakarodbhūmivardhanam // MSpv_19.105 //

dārī daradaridro 'ridārūdāro 'dridūradaḥ /
dūrādaraudrādadaradrodoruddārurādarī // MSpv_19.106 //

ekeṣuṇā saṅghatithāndviṣo bhindandrumāniva /
sa janmāntararāmasya cakre sadṛśamātmanaḥ // MSpv_19.107 //

śūraḥ śauriraśiśirairāśāśairāśu rāśiśaḥ /
śarāruḥ śrīśarīreśaḥ śuśūre 'riśiraḥ śaraiḥ // MSpv_19.108 //

vktāsīdaritāriṇāṃ yattadīyāstadā muhuḥ /
manohṛto 'pi hṛdaye legureṣāṃ na patriṇaḥ // MSpv_19.109 //

nāmākṣarāṇāṃ malanā mā bhūdbharturataḥ sphuṭam /
agṛhṇata parāṅganāmasūnasraṃ na mārgaṇāḥ // MSpv_19.110 //

ācchidya yodhasārthasya prāṇasarvasvamāśugāḥ /
aikāgārikavadbhūmau dūrājjagmuradarśanam // MSpv_19.111 //

bhīmāstrarājinastasya balasya dhvajarājinaḥ /
kṛtaghorājinaścakre bhuvaḥ sarudhirā jinaḥ // MSpv_19.112 //

māṃsavyadhocitamukhaiḥ śūnyatāṃ dadhadakriyam /
śakuntibhiḥ śatrubalaṃ vyāpi tasyeṣubhirnabhaḥ // MSpv_19.113 //

dādado daddaduddādī dādādo dūdadīdadoḥ /
duddādaṃ dadade dudde dadādadadado 'dadaḥ // MSpv_19.114 //

plutebhakumbhorasijairhṛdayakṣatijanmabhiḥ /
prāvartayannadīrasrairdviṣāṃ tadyoṣitāṃ ca saḥ // MSpv_19.115 //

sadāmadabalaprāyaḥ samuddhṛraso babhau /
pratītavikramaḥ śrīmanhārirharirivāparaḥ // MSpv_19.116 //

dvidhā tridhā caturdhā ca tamekamapi śatravaḥ /
paśyantaḥ spardhayā sadyaḥ svayaṃ pañcatvamāyayuḥ // MSpv_19.117 //

sadaiva saṃpannavapū raṇeṣu sa daivasaṃpannavapūraṇeṣu /
maho dadhe 'stāri mahānitāntaṃ mahodadhestārimahā nitāntam // MSpv_19.118 //

iṣṭaṃ kṛtvārthaṃ patriṇaḥ śārṅgapāṇer etyādhomukhyaṃ praviśanbhūmimāśu /
śuddhayā yuktānāṃ vairivargasya madhye bhartrā kṣiptānāmetadevānurūpam // MSpv_19.119 //

satvaṃ mānaviśiṣṭamājirabhasādālambya bhavyaḥ puro labdhāghakṣayaśuddhiruddharataraśrīvatsabhūmirmudā /
muktvā kāmamapāstabhīḥ paramṛgavyādhaḥ sa nādaṃ harer ekaughaiḥ samakālamabhramudayī ropaistadā tastare // MSpv_19.120 //

mukhamullasitatrirekhamuccairbhidurabhrūyugabhīṣaṇaṃ dadhānaḥ /
samitāviti vikramānamṛṣyangatabhīrāhvatacedirāṇmurārim // MSpv_20.1 //

śitacakranipātasaṃpratīkṣyaṃ vahataḥ skandhagataṃ ca tasya mṛtyum /
abhiśauri ratho 'thanoditāśvaḥ prayayau sārathirūpayā niyatyā // MSpv_20.2 //

abhicaidyamagādratho 'pi śaureravaniṃ jāguḍakuṅkumābhitāmraiḥ /
guraneminipīḍanāvadīrṇavyasudehasrutaśoṇitairvilimpan // MSpv_20.3 //

sa nirāyataketanāṃśukāntaḥ kalanikvāṇakarālakiṅkiṇīkaḥ /
virarāja ripukṣayapratijñāmukharo muktaśikhaḥ svayaṃ nu mṛtyuḥ // MSpv_20.4 //

sajalāmbudharāravānukārī dhvanirāpūritadiṅmukho rathasya /
praguṇīkṛtakekamūrdhvakaṇṭhaiḥ śitikaṇṭhairupakarṇayāmbabhūve // MSpv_20.5 //

abhivīkṣya vidarbharājaputrīkucakāśmīrajacihnamacyutoraḥ /
cirasevitayāpi cedirājaḥ sahasāvāpa ruṣā tadaiva yogam // MSpv_20.6 //

janitāśaniśabdaśaṅkamuccairdhanurāsphālitamadhvanannṛpeṇa /
capalānilacodyamānakalpakṣayakālāgniśikhānibhasphurajjyam // MSpv_20.7 //

samakālamivābhilakṣaṇīyagrahasaṃdhānavikarṣaṇāpavargaiḥ /
atha sābhisāraṃ śaraistarasvī sa tiraskartumupendramadhyavarṣat // MSpv_20.8 //

ṛjutāphalayogaśuddhibhājāṃ gurupakṣāśrayiṇāṃ śilīmukhānām /
guṇinā natimāgatena sandhiḥ saha cāpena samañjaso babhūva // MSpv_20.9 //

aviṣahyatame kṛtādhikāraṃ vaśinā karmaṇi cedipārthivena /
arasaddhanuruccakaidṛḍhārtiprasabhākarṣaṇavepamānajīvam // MSpv_20.10 //

anusantatipātinaḥ paṭutvaṃ dadhataḥ śuddhibhṛto gṛhītapakṣāḥ /
vadanādiva vādino 'tha śabdāḥ kṣitibharturdhanuṣaḥ śarāḥ prasasruḥ // MSpv_20.11 //

gavalāsitakānti tasya madhyasthitaghorāyatabāhudaṇḍanāsam /
dadṛśe kupitāntakonnmadbhrūyugabhīmākṛti kārmukaṃ janena // MSpv_20.12 //

taḍidujjvalajātarūpapuṅkhaiḥ khamayaḥśyāmamukhairabhidhvanadbhiḥ /
jaladairiva raṃhasā patadbhiḥ pidadhe saṃhatiśālibhiḥ śaraughaiḥ // MSpv_20.13 //

śitaśalyamukhāvadīrṇameghakṣaradambhaḥ sphuṭatīvravedanānām /
sravadasrutatīva cakravālaṃ kakubhāmaurṇaviṣuḥ suvarṇapuṅkhāḥ // MSpv_20.14 //

amanoramatāṃ yatī janasya kṣaṇamālokapathānnabhaḥ sadāṃ vā /
rurudhe pihitāhimadyutirdhīrviśikhairantaritā cyutā dharitratrī // MSpv_20.15 //

vinivāritabhānutāpamekaṃ sakalasyāpi muradviṣo balasya /
śarajālamayaṃ samaṃ samantāduru sadmeva narādhipena tene // MSpv_20.16 //

iti cedimahībhṛtā tadānīṃ tadanīkaṃ danusūnusūdanasya /
vayasamiva cakramakriyākaṃ parito 'rodhi vipāṭapañcareṇa // MSpv_20.17 //

iṣuvarṣamanekamekavīrastadaripracyutamacyutaḥ pṛṣatkaiḥ /
atha vādikṛtaṃ pramāṇamanyaiḥ prativādīva nirākarotpramāṇaiḥ // MSpv_20.18 //

pratikuñcitakūrpareṇa tena śravaṇopāntikanīyamānagavyam /
dhvanati sma dhanurghanāntamattapracurakrauñcaravānukāramuccaiḥ // MSpv_20.19 //

urasā vitatena pātitāṃsaḥ sa mayūrāñcitamastakastadānīm /
kṣaṇamālikhito nu sauṣṭhavena sthirapūrvāparamuṣṭirābabhau vā // MSpv_20.20 //

dhvanato nitarāṃ rayeṇa gurvyastaḍidākāracaladguṇādasaṃkhyāḥ /
iṣavo dhanuṣaḥ saśabdamāśu nyapatannambudharādivāmbudharāḥ // MSpv_20.21 //

śikharonnataniṣṭhurāṃsapīṭhaḥ sthagayannekadigantamāyatāntaḥ /
niravarṇi sakṛtprasārito 'sya kṣitibharteva camūbhirekabāhuḥ // MSpv_20.22 //

tamakuṇṭhamukhāḥ suparṇaketoriṣavaḥ kṣiptamiṣuvrajaṃ pareṇa /
vibhidāmanayanta kṛtyapakṣaṃ nṛpaterneturivāyathārthavarṇāḥ // MSpv_20.23 //

dayitairiva khaṇḍitā murārerviśikhaiḥ saṃmukhamujjvalāṅgalekhaiḥ /
laghimānamupeyuṣī pṛthivyāṃ viphalā śatruśarāvaliḥ papāta // MSpv_20.24 //

pramukhe 'bhihatāśca patravāhāḥ prasabhaṃ mādhavamuktavatsadantaiḥ /
paripūrṇataraṃ bhuvo gatāyāḥ parataḥ kātaravatpratīpamīyuḥ // MSpv_20.25 //

itaretaratsannikarṣajanmā galasaṃghaṭṭavikīrṇavisphuliṅgaḥ /
paṭalāni lihanvalāhakānāmapareṣu kṣaṇamajjvalatkṛśānuḥ // MSpv_20.26 //

śaradīva śaraśriyā vibhinne vibhunā śatruśilīmukhābhrajāle /
vikasanmukhavārijāḥ prakāmaṃ babhurāśā iva yādavadhvajinyaḥ // MSpv_20.27 //

sa divaṃ samacicchadaccharaughaiḥ kṛtatigmadyutimaṇḍalāpalāpaiḥ /
dadṛśe 'tha ca tasya cāpayaṣṭyāmiṣurekaiva janai sakṛdvisṛṣṭā // MSpv_20.28 //

bhavati sphuṭamāgato vipakṣānna sapakṣo 'pi hi nirvṛtervidhātā /
śiśupālabalāni kṛṣṇamuktaḥ sutarāṃ tena tatāpa tomaraughaḥ // MSpv_20.29 //

guruvegavirāvibhiḥ patatrairiṣavaḥ kāñcanapiṅgalabhāsaḥ /
vinatāsutavattalaṃ bhuvaḥ sma vyathitabhrāntabhujaṅgamaṃ viśanti // MSpv_20.30 //

śataśaḥ paruṣāḥ puro viśaṅkaṃ śiśupālena śilīmukhāḥ prayuktāḥ /
paramarmabhido 'pi dānavāreraparādhā iva na vyathāṃ vitenuḥ // MSpv_20.31 //

vihitādbhutalokasṛṣṭimāye jamamicchankila māyayā murārau /
bhuvanakṣayakālayoganidre nṛpatiḥ svāpanamastramājahāra // MSpv_20.32 //

salilārdravarāhadehanīlo vidadhadbhāskaramarthaśūnyasaṃjñam /
pracalāyatalocanāravindaṃ vidadhe tadbalamandhakāraḥ // MSpv_20.33 //

guravo 'pi niṣadya yannidadrurdhanuṣi kṣmāpatayo na vācyametat /
kṣayitāpadi jāgrato 'pi nityaṃ nanu tatraiva hi te 'bhavanniṣaṇṇāḥ // MSpv_20.34 //

ślathatāṃ vrajatastathā pareṣāmagaddhāraṇāśaktimujjhataḥ svām /
sugṛhītamapi pramadabhājāṃ manasaḥ śāstramivāmastramagrapāṇeḥ // MSpv_20.35 //

ucitasvapano 'pi nīrarāśau svabalāmbhonidhimadhyagastadīnīm /
bhuvanatrayakāryajāgarūkaḥ sa paraṃ tatra paraḥ pumānajāgaḥ // MSpv_20.36 //

athasūryarucīva tasya dṛṣṭāvudbhūtkaustubhadarpaṇaṃ gatāyām /
paṭuḥ dhāma tato na cādbhutaṃ tadvibhurindvarkavilocanaḥ kilāsau // MSpv_20.37 //

mahataḥ praṇateṣviva prasādaḥ sa maṇeraṃśucayaḥ kakuṃmukheṣu /
vyakasadvikasadvilocanebhyo dadadālokamanāvilaṃ balebhyaḥ // MSpv_20.38 //

prakṛtiṃ pratipādukaiśca pādaiścakḷṣe bhānumataḥ punaḥ prasartum /
tamaso 'bhibhavādapāsya mūrcchāmupajīvatsahasaiva jīvalokaḥ // MSpv_20.39 //

ghanasaṃtamasairjavena bhūyo yaduyodhairyudhi redhire dviṣantaḥ /
nanu vāridharoparodhamuktaḥ sutarāmuttapate patiḥ prabhāṇām // MSpv_20.40 //

vyavahāra ivānṛtābhiyogaṃ timiraṃ nirjitavatyathaprakāśe /
ripurulbaṇabhīmabhogabhājāṃ bhujagānāṃ jananīṃ jajāpa vidyām // MSpv_20.41 //

pṛthudarvibhṛtastataḥ phaṇīndrā viṣamāśībhiranārataṃ vamantaḥ /
abhavanyugapadvilolajihvāyugalīḍhobhayasṛkkabhāgamāviḥ // MSpv_20.42 //

kṛtakeśaviḍambanairvihāyo vijayaṃ tatkṣaṇamicchubhiśchalena /
amṛtāgrabhuvaḥ pureva pucchaṃ baḍavābharturavāri kādraveyaiḥ // MSpv_20.43 //

dadhatastanimānamānapūrvyā babhurakṣiśravaso mukhe viśālāḥ /
bharatajñakavipraṇītakāvyagrathitāṅkā iva nāṭakaprapañcāḥ // MSpv_20.44 //

saviṣaśvasanoddhatorudhūmavyavadhimlānamarīci pannagānām /
uparāgavateva tigmabhāsā vapuraudumbaramaṇḍalābhamūhe // MSpv_20.45 //

śikhipicchakṛtadhvajāvacūḍakṣaṇasāśaṅkavivartamānabhogāḥ /
yamapāśavadāśubandhanāya nyapatanvṛṣṇigaṇeṣu lelihānāḥ // MSpv_20.46 //

pṛthuvāridhivīcimaṇḍalāntarvilasatphenavitānapāṇḍurāṇi /
dadhati sma bhujaṅgamāṅgamadhye navanirmokaruciṃ dhvajāṃśukāni // MSpv_20.47 //

kṛtamaṇḍalabandhamullasadbhiḥ śirasi pratyurasaṃ vilambamānaiḥ /
vyarucajjanatā bhujaṅgabhogairdalitendīvaramālabhāriṇīva // MSpv_20.48 //

pariveṣṭitamūrtayaśca mūlāduragairāśirasaḥ saratnapuṣpaiḥ /
dadhurāyatavalliveṣṭitānāmupamānaṃ manujā mahīruhāṇām // MSpv_20.49 //

bahulāñjanapaṅkapaṭṭanīladyutayo dehamitastataḥ śramantaḥ /
dadhire phaṇinasturaṅgameṣu sphuṭapalyāṇanibaddhavardhralīlām // MSpv_20.50 //

prasṛtaṃ rabhasādayobhinīlā pratipadaṃ parito 'bhiveṣṭayantī /
tanurāyatiśālinī mahāhergajamanduriva niścalaṃ cakāra // MSpv_20.51 //

atha sasmitavīkṣitādavajñācalitaikonnamitabhru mādhavena /
nijaketuśiraḥśritaḥ suparṇādudapaptannayutāni pakṣirājām // MSpv_20.52 //

drutahemarucaḥ khagāḥ khagendrādalaghūdīritanādamutpatantaḥ /
kṣaṇamaikṣiṣatoccakaiścamūbhirjvalataḥ saptaruceriva sphuliṅgāḥ // MSpv_20.53 //

upamānamalābhi lolapakṣakṣaṇavikṣiptamahāmbuvāhamatsyaiḥ /
gaganārṇavamantarāsumeroḥ kulajānāṃ garuḍairilādharāṇām // MSpv_20.54 //

patatāṃ paritaḥ parisphuradbhiḥ paripiṅgīkṛtadiṅmukhairmayūkhaiḥ /
sutarāmabhavadaddurīkṣyabimbastapanastatkiraṇairivātmadarśaḥ // MSpv_20.55 //

dadhurambudhimanthanādrimanthabhramaṇāyastaphaṇīndrapittajānām /
rucamullasamānavainateyadyutibhinnāḥ phaṇabhāriṇo maṇīnām // MSpv_20.56 //

abhitaḥ kṣubhitāmburāśidhīradhvanirākṛṣṭasamūlapādapaughaḥ /
janayannabhavadyugāntaśaṅkāmanilo nāgavipakṣapakṣajanmā // MSpv_20.57 //

pracalatpatagendrapatravātaprasabhonmūlitaśailadattamārgaiḥ /
bhayavihvalamāśu dandaśūkairvivaśairāviviśe svameva dhāma // MSpv_20.58 //

khacaraiḥ kṣayamakṣaye 'hisainye sukṛtairduṣkṛtavattadopanīte /
ayugāciriva jvalanruṣātho ripuraudarciṣamājuhāva mantram // MSpv_20.59 //

sahasā dadhaduddhatāṭṭahāsaśriyamuttrāsitajantunā svanena /
viyatāyatahetibāhuruccairatha vetāla ivotpapāta vahniḥ // MSpv_20.60 //

calitoddhatadhūmaketano 'sau rabhasādambararohirohitāśvaḥ /
drutamārutasārathiḥ śikhāvānkanakasyandanasundaraścacāla // MSpv_20.61 //

jvaladambarakoṭarāntarālaṃ bahulārdrāmbudapatrabaddhadhūmam /
paridīpitadīrghakāṣṭhamuccaistaruvadviśvamuvoṣa jātavedāḥ // MSpv_20.62 //

gurutāpaviśuṣyadambuśubhrāḥ kṣaṇamālagnakṛśānutāmrabhāsaḥ /
svamasāratayā maṣībhavantaḥ punarākāramavāpurāmbuvāhāḥ // MSpv_20.63 //

jvalitānalalolapallavāntāḥ sphuradaṣṭāpadapatrapītabhāsaḥ /
kṣaṇamātrabhavāmabhāvakāle sutarāmāpurivāyatiṃ patākāḥ // MSpv_20.64 //

nikhilāmiti kurvataścirāyadrutacāmīkaracārutāmiva dyām /
pratighātasamarthamastramagneratha meghaṅkaramasmaranmurāriḥ // MSpv_20.65 //

caturambudhigarbhadhīrakukṣervapuṣaḥ sandhiṣu līnasarvasindhoḥ /
udaguḥ salilātmanastridhāmno jalavāhāvalayaḥ śiroruhebhyaḥ // MSpv_20.66 //

kakubhaḥ kṛtanādamāstṛṇantastirayantaḥ paṭalāni bhānubhāsam /
udanaṃsiṣurabhramabhrasaṅghāḥ sapadi śyāmalimānamānayantaḥ // MSpv_20.67 //

tapanīyanikarṣarājigaurasphuraduttālataḍicchaṭāṭṭahāsam /
anubaddhasamuddhatāmbuvāhadhvanitāḍambaramambaraṃ babhūva // MSpv_20.68 //

savituḥ paribhāvukairmarīcīnacirābhyaktamataṅgajāṅgabhābhiḥ /
jaladairabhitaḥ sphuradbhiruccairvidadhe ketanateva dhūmaketoḥ // MSpv_20.69 //

jvalataḥ śamanāya citrabhānoḥ pralayāplāvamivābhidarśayantaḥ /
vavṛṣurvṛṣanādino nadīnāṃ prataṭāropitavāri vārivāhāḥ // MSpv_20.70 //

madhurairapi bhūyasā sa medhyaiḥ prathamaṃ pratyuta vāribhirdidīpe /
pavamānasakhastataḥ krameṇa praṇayakrodha ivāśamadvivādaiḥ // MSpv_20.71 //

paritaḥ prasabhena nīyamānaḥ śaravarṣairavasāyamāśrayāśaḥ /
prabaleṣu kṛtī cakāra vidyudvyapadeśena ghaneṣvanupraveśam // MSpv_20.72 //

prayataḥ praśamaṃ hutāśanasya kvacidālakṣyata muktamūlamarciḥ /
balabhitprahitāyudhābhighātāttruṭitaṃ patripaterivaikapatram // MSpv_20.73 //

vyagamansahasā diśāṃ mukhebhyaḥ śamayitvā śikhināṅghanāghanaughāḥ /
upakṛtyanisargataḥ pareṣāmuparodhaṃ na hi kurvate mahāntaḥ // MSpv_20.74 //

kṛtadāhamudarciṣaḥ śikhābhiḥ pariṣiktaṃ muhurambhasā navena /
vihitāmbudharavraṇaṃ prapede gaganaṃ tāpitapāyitāsilakṣmīm // MSpv_20.75 //

iti narapatirastraṃ yadyadāviścakāra prakupita iva rogaḥ kṣiprakārī vikāram /
bhiṣagiva gurudoṣacchedinopakrameṇa kramavidatha murāriḥ pratyahaṃstattadāśu // MSpv_20.76 //

śuddhiṃ gatairapi parāmṛjubhirviditvā bāṇairajayyamavighaṭṭitamarmabhistam /
marmātigairanṛjubhirnitarāmaśuddhair vāksāyakairatha tutoda tadā vipakṣaḥ // MSpv_20.77 //

rāhustrīstanayorakāri sahasā yenāślathāliṅganavyāpāraikavinodadurlalitayoḥ kārkaśyalakṣmīrvṛthā /
tenākrośata eva tasya murajittatkālalolānalajvālāpallavitena mūrdhavikalaṃ cakreṇa cakre vapuḥ // MSpv_20.78 //

śriyā juṣṭaṃ divyaiḥ sapaṭaharavairanvitaṃ puṣpavarṣair vapuṣṭacaidyasya kṣaṇamṛṣigaṇaiḥ stūyamānaṃ nirīya /
prakāśenākāśe dinakarakarānvikṣipadvismitākṣair narendrairaupendraṃ vapuratha viśaddhāma vīkṣāṃbabhūve // MSpv_20.79 //