This e-text was provided to GRETIL in good faith that no copyright rights have been infringed.
If anyone wishes to assert copyright over this file, please contact the GRETIL management at
The Göttingen Register of Electronic Texts in Indian Languages (GRETIL) is a resource platform providing standardized machine-readable texts in Indian languages that have been contributed by various individuals and institutions.
Apparent errors have been silently corrected.
GRETIL normalizes all texts contributed consistently for each language. Sanskrit texts are normalized in accordance with the scheme of the International Alphabet of Sanskrit Transliteration (IAST) in order to facilitate word search across its corpus without additional transformations.
All characters that were fully equivalent to an IAST-conformant character in the text file contributed have been made to conform to the character list below.
Non-conformant characters with additional information including accents, capitalization, and whitespace have been preserved as
If indicated unambiguously in the text file contributed quotation marks have been replaced with the
Unnumbered
Interpretive markup which is visible only in analytic transformations of this file consists of:
A reference is given in the
Vidyāsthānopamasūtra
1 evaṃ mayā śrutam / ekasmiṃ samaye bhagavāṃ śrāvastyāṃ viharati sma jetavane anāthapiṇḍadārāme /
2 tatra bhagavāṃ bhikṣūn āmaṃtrayate sma /
3 utpādād vā bhikṣavaḥ tathāgatānām anutpādād vā saṃvartate ca loko vivartate ca /
different beginning for paragraphs 1-3 in Or.15009/83v; ed. in: The British Library Sanskrit Fragments, vol. II, ed. S. Karashima and K. Wille, Tokyo 2009 (Buddhist Manuscripts from Central Asia), pp. 153f.:
1 /// .. ye bhagavāṃ śrāvastyāṃ viharati sma je[tava]ne a .. .. + + ///
2 /// .. .y. dau kalyāṇaṃ madhye kalyāṇaṃ pa[rya]vasāne kaly[āṇaṃ] + ///
3 /// + ṣyāmi yad uta vidya[sthā]nopamaṃ nāma dharmaparyāyas tac chṛnu[t]. [s]. ///
4 /// dharmaparyāya katama utpādād vā tathāgatāṇām a .. ///
For this wording cf. Daśottarasūtra E.a-c
4 saṃvartamāne loke yadbhūyasā satvā ābhasvare devanikāye upapadyante /
5 te tatra bhavanti rūpiṇo manomayā avikalā ahīnendriyāḥ sarvāṅgapratyaṅgopetāḥ śubhā varṇasthāyinaḥ prītibhakṣāḥ prītyāhārāḥ svayaṃprabhā vaihāyasagāmino dīrghāyuṣo dīrgham adhvānaṃ tiṣṭhaṃti /
6 vivartamāne loke pṛthak chilpasthānakarmasthānāni prajñāyante /
8
mārgan tu na prajānaṃti duḥkhopaśamagāminam /
unmārge na vihanyantaś caranti amarā yathā /
anissaraṇadarśinaḥ //
c: read unmārgena, s.e. for unmārgeṇa
9 yasmiṃs tu samaye tathāgatā arhantaḥ samyaksaṃbuddhā loke utpadyante yāni ca laukikāni pṛthak chilpasthānakarmasthānāni yac ca lokottaraṃ tat sarvam abhijñāya
yac chreṣṭhaṃ sarvavidyānāṃ tad deśayaṃti tathāgatāḥ /
10 yad uta idaṃ duḥkham āryasatyaṃ ayaṃ duḥkhanirodhagāminī pratipad āryasatyam iti /
11
tac chreṣṭhaṃ sarvavidyānāṃ yad deśayaṃti tathāgatāḥ /
sarvam eke prajānaṃti śramaṇabrāhmaṇāḥ pṛthak /
12
mantrā japā auṣadhayo māyākarma cikitsitaṃ /
divyaṃ ca cakṣu ṛddhiś ca uditaṃ jñānadarśanam /
d: cf. Pelliot Sanskrit bleu 375ry: /// ṛddhiś ca uditaṃ jñānada ///
13
mārgaṃ tu na prajānaṃti duḥkhopaśamagāminam /
te mārgam aprajānanto duḥkhop aśamagāminam /
unmārge na vihanyantaś caranti amarā yathā /
anissaraṇadarśinaḥ //
e: cf. Pelliot Sanskrit bleu 375rz: /// .. vihanyaś caranti amarā ///; read unmārgeṇa
14
yadā tu loke saṃbuddhā utpadyante karuṇikāḥ /
prakāśayaṃti saddharmaṃ sarvaduḥkhavinodanam //
bc: cf. Pelliot Sanskrit bleu 375v1: /// + [g]ā · prakāśayaṃti ye [dh](armaṃ) ///; cf. also next paragraph
15
duḥkhaṃ duḥkhasamutpādaṃ duḥkhasya samatikramaṃ /
āryaṃ cāṣṭāṅgikaṃ mārgaṃ kṣemaṃ nirvāṇagāminam //
for the two verses in paragraph 14 and 15 cf. Suvarṇavarṇāvadāna [57]; for the actual input cf. THESAURUS LITERATURAE BUDDHICAE (TLB): https://www2.hf.uio.no/polyglotta/index.php?page=library&bid=2):
kadācit karhicit loke utpadyante tathāgatāḥ /śāstāro naradevānāñ cakṣuṣmanto raṇātigāḥ // 1 //
āryāṣṭāṅgikaṃ mārgaṃ kṣemaṃ nirvāṇagāminaṃ // 2//
17 bhagavāṃ āptamanasas te bhikṣavo bhagavato bhāṣitam abhyanandam //
18 vidyāsthānopamasūtraṃ samāptaḥ /
19 rakṣaṃ bhavatu / kutkāttuṃsasya svāhā //