Input by the Sri Lanka Tripitaka Project [CPD Classification 5.8.1] [SL Vol Subodh] [\z Subodh /] [\w I /] [SL Page 001] [\x 1/] Subodhàlaïkàro ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Classical Sanskrit Extended ³ ³ (CSX) encoding: ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 224 ³ ³ long A â 226 ³ ³ long i ã 227 ³ ³ long I ä 228 ³ ³ long u å 229 ³ ³ long U æ 230 ³ ³ vocalic r ç 231 ³ ³ vocalic R è 232 ³ ³ long vocalic r é 233 ³ ³ vocalic l ë 235 ³ ³ long vocalic l í 237 ³ ³ velar n ï 239 ³ ³ velar N ð 240 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t ñ 241 ³ ³ retroflex T ò 242 ³ ³ retroflex d ó 243 ³ ³ retroflex D ô 244 ³ ³ retroflex n õ 245 ³ ³ retroflex N ö 246 ³ ³ palatal s ÷ 247 ³ ³ palatal S ø 248 ³ ³ retroflex s ù 249 ³ ³ retroflex S ú 250 ³ ³ anusvara ü 252 ³ ³ anusvara (overdot) § 167 ³ ³ capital anusvara ý 253 ³ ³ visarga þ 254 ³ ³ (capital visarga 255) ³ ³ ³ ³ Other characters of the CSX encoding table are ³ ³ not included. Accents have been dropped in order ³ ³ to facilitate word search. ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa 1 Munindavadana'mbhoja - gabbhasambhavasundarã Saraõaü pàõinaü vàõã - mayhaü pãõayataü manaü 2 Ràmasammà'dyalaïkàrà - santi santo puràtanà Tathà'pi tu vala¤jenti - suddhamàgadhikà na te 3 Tenà'pi nàma toseyya - mete'laïkàravajjite Anuråpenà'laïkàre - nesa meso parissamo. 4 Yesaü na sa¤cità pa¤¤à - nekasatthantaro'cità Sammohabbhàhatà'vete - nà'vabujjhanti ki¤cipi. 5 Kiü tehi pàdasussusà - yesaü natthi 1 guråniha Ye tappadarajokiõõà -te'va sàdhu vivekino. 6 Kabbanàñakanikkhitta - nettacittà kavãjanà Yaü ki¤ci 2 racayante'taü - na vimbhayakaraü paraü 7 Teyeva pañibhàvanto - sova bandho savimhayo Yena tosenti vi¤¤u ye - tatthà'pyavihità'darà. 8 Bandho ca nàma saddatthà - sahità dosavajjità 3Gajjapajjavimãssànaü - bhedenà'yaü tidhà bhave. 9 4Nibaddho và'nibaddho ca - puna dvedhà niråpyate Taü tu pàpentyalaïkàrà - vindanãyatarattanaü 10 Anavajjaü mukhambhoja - manavajjà ca bhàrati Alaïkatà'va sobhante - kinnu te niralaïkatà? 11 Vinà guråpadesantaü - bàlo'laïkattumicchati. Sampàpuõe na vi¤¤åhi - hassabhàvaü kathannuso? 12 5Gandho pi kavivàcàna - malaïkàrappakàsako Yàti tabbacanãyattaü - tabbohàrå'pacàrato, 13 Dvippakàrà alaïkàrà - tattha saddatthabhedato Saddatthà bandhanàmà'va - taüsajjitatadàvalã. 14 Guõàlaïkàrasaüyuttà - api 6 dosalava'ïkità 7Pàsaüsiyà na vi¤¤uhi - sàka¤¤à viya tà disã. 1 Garåniha 2 ravayantyetaü 3 pajjagajjavimissànaü 4 nibandho cà Nibandho ca. 5 Gatthopi 6 dosaü lavaïkatà 7 pasaüsiya. [SL Page 002] [\x 2/] 15 Tena dosaniràso'va - mahussàhena sàdhiyo Niddosà sabbathà sà'yaü - saguõà na bhaveyya kiü? 16 Sà'laïkàraviyuttà'pi - guõayuttà manoharà Niddosà dosarahità - guõayuttà vadhå viya. 17 Pade vàkye tadatthe ca - dosà ye vividhà matà So'dàharaõametesaü - lakkhaõaü kathàyàmyahaü. 18 Viruddhatthantarà,dhyattha - kiliññhàni virodhi ca Neyyaü visesanàpekkhaü - hãnatthakamanatthakaü. 19 Dosà padànaü 1 vàkyànaü - ekatthaü bhaggarãtikaü Tathà byàkiõõagammàni - yatihãnaü kamaccutaü Ativuttamapetatthaü-sabandhapharusaü tathà 20 Apakkamo cityahãnaü bhaggarãti sasaüsayaü Gammaü duññhàlaïkatã'ti - dosàvàkyatthanissità. 21 Viruddhatthantaraüta¤hi - yassa'¤¤attho virujjhati 2Adhippete yathà' megho - visado sukhaye janaü." 22 Visessamadhikaü yenà - dhyatthametaü bhave yathà, "Ohàsità'sesadiso - khajjoto yaü viràjate." 23 Yassa'tthà'vagamo 3 dukkho - pakatyàdivibhàgato Kiliññhaü taü yathà "tàya - 4so'yamàliïgyate piyà." 24 Yaü kiliññhapadaü mandà - bhidheyyayamakàdikaü Kiliññhapadadose'va - tampi anto karãyati. 25 Patãtasaddaracitaü - siliññhapadasandhikaü Pasàdaguõa 5 saüyuttaü - yamakaü 6 matamedisaü. 26 7 Abyapetaü byapetतa - màvuttà'nekavaõõujaü Yamaka taü ca pàdàna - màdimajjhantagocaraü. 27 Sujanà'sujanà sabbe - guõenà'pi vivekino Vivekaü na samàyanti - avivekãjanantike. Abyapetapañhamapàdàdiyamakaü. 28 Kusalà'kusalà sabbe - pabalà'pabalà'thavà No yàtà tàva'hosittaü - sukhadukkhappadà siyuü Abyapetapañhama - dutiyapàdàdiyamakaü. 29 Sàdaraü sà daraü hantu - vihità vihità mayà Vandanà vandanàmàna - bhàjane ratanattaye. Abyapetapañhama - dutiya - tatiyapàdàdiyamakaü. 1 Vàkyànamekatthaü 2 adhippato 3 dukkhà 4 soyamàliïgate 5 Sa¤¤utta 6 matamadasaü 7 abyapetabyapetतa [SL Page 003] [\x 3/] 30 Kamalaükamalaïkattuü - vanado vanado'mbaraü Sugato sugato lokaü - sahitaü sa hitaükaraü Abyapeta 1 catuppàdàdãyamakaü. 31 Abyapetà'diyamaka - sse'so leso nidassito ¥eyyànã'màye'va disà - ya'¤¤àni yamakàni'pi. 32 Accantabahavo tesaü - bhedà 2 sambhedayoniyo Tatthà'pi keci sukarà - keci accantadukkarà 33 Yamakaü taü paheli ca - nekantamadhuràni'ti Upekkhãyantisabbàni - sissakhedabhayà mayà. 34 Desakàlakalàloka - ¤àyà'gamavirodhi yaü Taü virodhi padaü ce'ta - mudàharaõato phuñaü. 35 Yadappatãtamànãya - vattabbaü neyyamàhutaü Yathà "sabbà'pi dhavalà - disà rocanti rattiyaü." 36 Ne'disaü bahuma¤¤anti - sabbe sabbattha vi¤¤uno Dullabhà'vagatã sadda - sàmatthiyavilaïghinã 37 Siyàvisesanàpekkhaü - yaü taü patvà visesanaü Sàtthakaü taü yathà "taü so - bhiyyo passati cakkhunà" 38 Hãnaü kare visessaü yaü - taü hãnatthaü bhave yathà: "Tippabhãkatakhajjoto - samudeti divàkaro." 39 3Pàdapåraõamattaü yaü - anatthamiti taü mataü Yathà "hi vande buddhassa - pàdapaïkeruhampi ca" 40 Saddato atthato vuttaü - yattha bhãyyo'pi vuccati Tamekatthaü yathà "bhàti - vàrido vàrido ayaü." Yathà ca- 41 Titthiyaïkurabãjàni - jahaü diññhigatàni'ha Pasàdeti pasanneso - mahàmuni mahàjane. 42 4âraddhakkamavicchedà - bhaggarãti bhave yathà "Kà'pi pa¤¤à ko'pi guõo - pakatã'pi aho tava." 43 Padànaü dubbinikkhepà -5byàmoho yattha jàyatã Taü byàkiõõanti vi¤¤eyyaü - tadudàharaõaü yathà. 44 Bahå guõe paõamati - 6 dujjanànampyayaü jano Hitaü pamudito niccaü - sugataü samanussaraü. 1 Catukkapàdàdi 2 samhedayonayo 3 padapåraõamattaü 4 àraddhakka Mavicchedo 5 vyàmoho 6 dujjanànampayaü. [SL Page 004] [\x 4/] 45 Visiññhavacanà'petaü - gammantyabhimataü yathà "Ka¤¤e! Kàmayamànaü maü - na kàmayasi 1 kinanvidaü?" 46 Padasandhànato ki¤ci - duppatãtikaraü bhave Tampi gammantya'bhimataü - yathà "yà bhavato piyà." 47 Vuttesu suvite ñhàne - padacchedo bhave yati Yaü tàya hãnaü taü vuttaü - yatihãnanti sà pana- 48 Yati sabbattha pàdante -vuttaddhe ca visesato Pubbà'parà' nekavaõõa - padamajjhepi katthaci. Tatthodàharaõapaccudàharaõàni yathà. 49 Taü name sirasà càmi - karavaõõaü tathàgataü Sakalà'pi disà 2 si¤ca - tãva soõõarasehi yo. 50 Sarosandhimhi pubbanto - viya lope vibhattiyà A¤¤athà tva ¤¤athà tattha - yàdesà'di parà'di'va. 51 Cà'di pubbapadantà'va - niccaü pubbapadassità Pàda'yo niccasambandhà - parà'di'va parena tu. Sabbattho'dàharaõàni yathà. 52 Name taü sirasà sabbo - pamà'tãtaü tathàgataü Yassa lokaggataü patta - ssopamà na hi yujjati. 53 Munindaü taü sadà vandà - myanantamatimuttamaü Yassa pa¤¤à ca mettà ca - nissãmà'tivijambhati. Càdipàdisu paccudàharaõàni yathà, 54 Mahàmettà mahàpa¤¤à - ca yattha paramodayà paõamàmi jinaü taü pa - varaü varaguõà'layaü. 55 Padatthakkamato muttaü - kamaccutamidaü yathà "Khettaü và dehi gàmaü và - desaü và mama sobhanaü." 56 Lokiyatthamatikkanta - mativuttaü mataü yathà "Atisambàdhamàkàsa - metissà thanajumhane." 57 Samudàya'tthato'petaü - tamapetatthakaü yathà "Gàviputto balivaddo - tiõaü khàdi pivi jalaü." 58 Bandhe pharusatà yattha - taü bandhapharusaü yathà, "Kharà 3 khilà parikkhãõà - khette khittaü phalatyalaü" 59 ¥eyyaü lakkhaõamanvattha - vasenàpakkamàdinaü Udàharaõametesaü - dàni 4 sandassa yàmyahaü. 1 Kiü idaü 2 si¤cateva 3 khãlà 4. Sandassayàmahaü [SL Page 005] [\x 5/] Tatthà pakkamaü yathà, 60 Bhàvanàdànasãlàni - sammà sampàditàni'ha Bhogasaggàdinibbàna - sàdhanàni na saüsayo. Ocityahãnaü yathà, 61 Påjanãyataro loke - ahameko nirantaraü 1Maye'kasmiü guõà sabbe - yato samudità ahu. Yathà ca, 62 Yàcito'haü kathaü nàma - na dajjàmyapi jãvitaü? Tathà'pi puttadànena - vedhate hadayaü mama. Bhaggarãti yathà, 63 Itthinaü dujjanànaü ca- vissàso no'papajjate Vise siïgimhi nadiyaü - roge ràjakulamhica. Saüsayaü yathà, 64 Munindacandimà'loka - 3 rasalolavilocano Jano'vakkantapantho'va - gopadassanapãõito. 65 Vàkyatthato duppatãti - karaü gammaü mataü yathà, "Poso viriyavà so'yaü - paraühantvàna vissami" 66 Duññhàlaïkaraõantetaü - yatthà'laïkàradåsanaü Tassà'laïkàraniddese - råpamàvibhavissati. 67 Kato'trasaïkhepanayà mayà'yaü Dosànamesaü pavaro vibhàgo Eso'va'lambo dhayituü kavãnaü Tamatthi ce khedakaraü parampi. Itã saïgharakkhita mahàsàmipàda viracite subodhàlaïkàre Dosà'vabodho nàma pañhamo paricechedo. 68 Kadàci kavikosallà - virodho sakalo'pyayaü 4Dosasaïkhyamatikkamma - guõavãthiü vigàhate. 69 Tena vuttavirodhàna - mavirodho yathà siyà Tathà dosaparihàrà - vabodho'dàni nãyate. Tattha viruddhatthantarassa parihàro yathà, 70 Vindantaü pàkasàlãnaü - sàlãnaü dassanà sukhaü Taü kathaü nàma megho'yaü - visado sukhaye janaü? 1 Mayyekasmiü 2 sasaüsayaü 3 rasà 4 dosasaïkhà dosasaïkhyà. [SL Page 006] [\x 6/] Yathà và 71 Vinàyako pi nàgo'si -gotamo'pi mahàmati Paõãto'pi rasà'peto - citta me sàmi! Te gati. Adhikattassa yathà, 72 Kathaü tàdiguõà'bhàve - lokaü toseti dujjano? Obhàsità'sesadiso - khajjoto nàma kiü bhave? 73 Pahelikàyamàruëhà - na hi duññhà kiliññhatà Piyà sukhà'liïgitaü ka - màliïgati nu no iti. 74 Yamake no payojeyya - kiliññhapadamicchite Tato yamakama¤¤antu - sabbametammayaü viya. Desavirodhino yathà, 75 Bodhisattappabhàvena - thale'pi jalajànyahuü 1 Nudantànã'va suciraü - vàsaklesaü tahiü jale. Kàlavirodhãno yathà 76 Mahànubhàvapisuno - munino mandamàruto Sabbotukamayaü vàyã - dhunanto kusumaü samaü. Kalàvirodhino yathà, 77 Nimuggamanaso buddha - guõe pa¤casikhassa'pi Tantissaravirodho so - na sampãõeti kaü janaü? Lokavirodhino yathà, 78 Gaõaye cakkavàëaüso - vandanà dapi sãtalaü Sambodhisattahadayo - padittaïgàrapåritaü. ¥àyavirodhino yathà, 79 Pariccattabhavo'pi tva - mupanãtabhavo asi Acintyaguõasàràya - namo te munipuïgava! âgamavirodhino yathà, 80 Nevà'lapati kenà'pi - vacãvi¤¤attito yati Sampajànamusàvàdà - phuseyyà'patti dukkañaü. Neyyassa yathà, 81 Marãcicandanà'lepa - làbhà sãtamarãcino Imà sabbà'pi dhavalà -disà rovanti nibbharaü. Yathà và, 82 2 Manonura¤jano màra - ïganà siïgàravibbhamo Jinenàsamanu¤¤àto - màrassa hadayànalo. 1 Nudattàneva 2 manonura¤janà. [SL Page 007] [\x 7/] Visesanàpekkhassa yathà, 83 Apayàtà'paràdhampi - ayaü 1 verijano janaü Kodhapàñalabhutena - bhãyyo passati cakkhunà. Hãnatthassa yathà, 84 Appakànampi pàpànaü - pabhàvaü nàsaye budho Api nippabhatà'nãta - khajjoto hoti bhànumà? Anatthassa yathà, 85 Na pàdapåraõatthàya - padaü yojeyya katthaci Yathà "vande munindassa - pàdapaïkeruhaü varaü." 86 Bhayakodha pasaüsàdi - viseso tàdiso yadi 2Vattukàmiyate doso - na tatthe'katthatà kato. Yathà, 87 Sappo sappo ayaü handa! - Nivattatu bhavaü tato Yadi jãvitukàmo'si - kathaü tamupasappasi? Bhaggarãtino yathà, 88 Yo koci råpàtisayo - kanti kà'pi manoharà Vilàsàtisayo ko'pi - aho buddhamahodayo. 89 3 Avyàmohakaraü bandha - mavyàkiõõaü manoharaü Adårapada vinyàsaü - pasaüsanti kavissarà. Yathà, 90 Nãluppalàbhaü nayanaü - bandhukaruciro'dharo Nàsà hemaïkuso tena - jino'yaü piyadassano. 91 Samatikkantagammattaü - kantavàcà'bhãsaïkhañaü Bandhanaü rasahetuttà - gammattamati vattati. Yathà, 92 Dhunoti kàmacaõóàlo - so maü sadaya niddayo 4 ädisavyasanàpannaü - sukhi'pi kimupekkhase? 93 Yatãhãnaparihàro - na pune'dàni nãyate Yato na savaõubbegaü - heññhà retaü vicàritaü. Kamaccutassa yathà, 94 Udàracarito'si tvaü - tene'và'ràdhanà tvayi Desaü và dehi gàmaü và - khettaü và mama sobhanaü. 1 Verijanaü 2 vantuü 3 akhyàmoha. 4 ädisabyasanàpantaü ãdisa vyasanàpannaü. [SL Page 008] [\x 8/] Ativuttassa yathà, 95 Munindacandasambhuta - yasoràsimarãcinaü Sakalo'pyayamàkàso - nà'vakàso vijamhane. 96 Vàkyaübyàpanna cittàna - mapetatthamaninditaü Tenummattàdikànaü taü - vacana'¤¤atra dussati. Yathà, 97 Samuddo pãyate so'ya - mahamajja jaràturo Ime gajjanti jimåtà - sakkasse'ràvaõo piyo 98 Sukhumàlà'virodhitta - dittabhàvappabhàvitaü Bandhanaü 1 bandhapharusa - dosaü saüdåsayeyya taü Yathà, 99 Passantà råpavibhavaü - suõantàmadhuraü giraü Caranti sàdhu sambuddha - kàle 2 keliparammukhà. Apakkamassa yathà, 100 Bhàvanàdànasãlàni - sammàsampàditàni'ha Nibbànabhogasaggàdi -sàdhanàni na saüsayo. 101 Uddiññhavisayo 3 koci - viseso tàdiso yadi Anuddiññhesu ne'vatthi - doso kamavilaïghane. Yathà, 102 Kusalà'kusalaü abyà - katamiccesu pacchimaü Abyàkataü pàkadaü na - pàkadaü pañhamadvayaü. 103 Saguõà nà vikaraõe - kàraõe sati tàdise Ocityahãnatàpatti - natthi bhutatthasaü sino. 104 Ocityaü nàmavi¤¤eyyaü - loke vikkhyàtamàdarà Tattho'padesappabhavà - sujanà kavipuïgavà. 105 Vi¤¤àto'cityavibhavo - cityahãnaü parãhare Tato'cityassa sampose - rasaposo siyà kate. Yathà, 106 Yo màrasenamàsanna - màsannavijayussavo Tiõàya'pã na ma¤¤ittha - so vo detu jayaü jino. 107 âraddhakattukammàdi - kamàtikkamalaïghane Bhaggarãtivirodho'yaü - gatiü na kvà'pi vindati. Yathà, 108 Sujana'¤¤ànamitthãnaü - vissàso no'papajjate Visassa siïgino roga - nadãràjakulassa ca. 1 Bandhapharusadosaü 2 keëiparamamukhà 3 kopi. [SL Page 009] [\x 9/] 109 Bhesajje vihite suddha - buddhàdiratanattaye Pasàdamàcare niccaü - sajjane sagguõe'pi ca. Saüsayassa yathà- 110 Munindacandimà'loka - rasalolavilocano Jano'vakkantapantho'va - raüsidassanapãõito. 111 Saüsayàyeva yaïki¤ci - yadikãëàdihetunà Payujjate na doso'va - sasaüsayasamappito. Yathà- 112 Yàte dutiyaü nilayaü - 1 gurumhi sakagehato Pàpuõeyyàma niyataü - 2 sukhamajjhayanàdinà. 113 Subhagà bhaginã sà'ya - metassiccevamàdikaü Na gamma miti niddiññhaü - kavihi sakalehi'pi. 114 Duññhà'laïkàravigame - sobhanà'laïkatikkamo Alaïkàraparicchede - àvibhàvaü gamissati. 115 Dose parãharitumesa varopadeso Satthantarà'nusaraõena kato mayevaü V㤤àyimaü 3 guruvaràna'dhikappasàdà Dose paraü parihareyya yaso'bhilàsã. Iti saïgharakkhita mahàsàmipàda viracite subodhalaïkàre Dosapariharàvabodho nàma dutiyo paricchedo. 116 Sambhavanti guõà yasmà - dosàne'vamatikkame 4 Dassayissaü tato'dàni - saddesambhusayanti ye. 117 Pasàdo'jo madhuratà - samatà sukhumàlatà Sileso'dàratà - kanti 5 atthabyattã - samàdhayo. 118 Guõe he'tehi sampanno -bandho kavimanoharo Sampàdayati kattunaü - kittimaccantanimmalaü 119 Adurà'hitasambandha - subhagà yà padàvali Suppasiddhà'bhidheyyà'yaü - pasàdaü janaye yathà - 120 Alaïkarontà vadanaü - munino'dhararaüsiyo Sobhante'ruõaraüsãva - 6 sampatanta'mbujodare. 121 Ojo 7 samàsabàhulla - meso gajjassajãvitaü Pajje'pyanàkulo so'yaü - kanto kàmãyate yathà - 1 Garumhi 2 sukhamajjhesanàdinà 3 garuvarà 4 dassessaü te 5 Atthavyatti 6 sampatantàmbujodare 7 samàsabàhulya. [SL Page 010] [\x 10/] 122 Munindamandasa¤jàta - hàsacandanalimpità Pallavà dhavalà tasse - veko nà'dharapallavo. 123 Padàhidheyyavisayaü - 1 samàsavyàsasambhavaü Yaü pàriõatyaü hotãhi - so'pi ojo'va taü yathà- 124 Jotayitvàna saddhammaü - santàretvà sadevake Jalitvà aggikkhandho'va- nibbuto so sasàvako. 125 Matthakaññhimatassà'pi - rajobhàvaü vantu me Yato pu¤¤ena te senti -2 jinapàdambujadvaye. 126 Iccatra niccappaõati - gedho sàdhu padissati Jàyate'yaü guõo tikkha - pa¤¤ànamabhiyogato. 127 Madhurattaü padàsatti - 3 ranuppàsavasà dvidhà Siyà samasutã pubbà - 4 vaõõà vutti paro yathà- 128 Yadà eso'bhisambodhiü - sampatto munipuïgavo. Tadàppabhuti dhammassa - loke jàto mahussavo. 129 Munindamandahàsà te - kundasandohavibbhamà Disantamanudhàvanti - hasantà candakantiyo. 130 Sabbakomalavaõõehi - nà'nuppaso pasaüsiyo Yathàyaü màlatãmàlà - lãnalolàlimàlinã. 131 Mudåhi và kevalehi - kevalehi phuñehi và Missehi và tidhà hoti - vaõõehi samatà yathà - 132 Kokilà'làpasaüvàdã munindà'làpavibbhamo Hadayaïgamataü yàti - sataü deti va nibbutiü. 133 Sambhàvanãyasabbhàvaü 5 - bhagavantaü bhavantuguü Bhavanta - sàdhanà'kaïkhã - ko na 6 sambhàvaye vibhuü 134 Laddhacandanasaüsagga - sugandhimalayà'nilo Mandamàyàti bhãto'va - munindamukhamàrutà. 135 Aniññhurakkharappàyà - sabbakomalanissañà Kicchamuccàraõàpeta - bya¤janà sukhumàlatà. 136 Passantà råpavibhavaü - suõantà madhuraü giraü Caranti sàdhu sambuddha - kàle 7 keliparammukhà. 137 Alaükàravihãnà'pi - sataü sammåkhate'disã ârohati visesena -8 ramaõãyà tadujjalà. 1 Samàsabyàsa 2 jenapàdambujadvaye 3 anuppàsavasà 4 vaõõavuttã. 5 Sambhàvaü 6 sambhavayeü 7 keëi 8 rammaõiyà. [SL Page 011] [\x 11/] 138 1 Loma¤capi¤jaracanà - sàdhuvàdàhitaddhani 2 Laëanti'me munãmeghu - mmadà sàdhusikhàvalà. 139 Sukhumàlattamattheva - padatthavisayampi ca Yathà matàdi'saddesu - kittisesà'dikittanaü 140 Siliññhapadasaüsagga 3 - ramaõãyaguõàlayo Sabandhagàravoso'yaü - sileso nàma taü yathà - 141 Bàlinduvibbhamacchedi - nakharàvalikantihi Sà munindapadamhoja - kanti vo valãtà'vataü 142 Ukkaüsavanto yo koci - guõo yadi patãyane Udàro'yaü bhave tena - sanàthà bandhapaddhati 143 Pàdambhojarajolitta - gattà ye tava gotama! Aho te jantavo yanti - sabbathà nirajattanaü. 144 Evaü jinànu'bhàvassa - samukkaüso'tra dissati Pa¤¤avà vidhinà'nena - cintaye paramãdisaü. 145 Udàro sopi vi¤¤eyyo - yaü pasatthavisesanaü Yathà kãlàsaro lãlà - hàsahemaïgadàdayo. 146 Lokiyatthà'natikkantà - kantàsabbajanàna'pi Kanti nàmàtivuttassa - vuttà sà parihàrato. Yathà - "muninda" iccàdi. 147 Atthabyatthà'bhidheyyassà - neyyatà saddato'tthato Sàyaü taduhayàneyya - parihàre padassità. Yathà-marãciccàdi, manonura¤janeccàdi. Puna atthena yathà- 148 Sabhàvà'malatàdhãra! - Mudhà 4 pàdanakhesu te Yato te'vanatànanta - molicchàyà jahanti no. 149 Bandhasàroti ma¤¤anti - yaü samaggà'pi vi¤¤uno Dassanàvasarappatto - samàdhi nàma'yaü guõo. 150 A¤¤adhammo tato'¤¤attha - lokasãmànuràdhato Sammà àdhãyate'cce so - samàdhãti niruccati. 151 Appàõe pàõinaü dhammo - sammà àdhãyate kvacã Niråpe råpayuttassa - nirase sarasassa ca- 152 Adrave dravayuttassa - akattari'pi 5 kattuno Kañhinassà'sarãre'pi - råpaü tesaü kamà siyà. 1 Roma¤ca 2 lalanti munãmeghenummadà 3 ramaõãyà 4 padanakhesu 5 Katatutà. [SL Page 012] [\x 12/] 153 Uõõapuõõindunà nàtha! - Divàpi saha saïgamà Viniddàsampamodanti - ma¤¤e kumudinã tava. 154 Dayàrasesu 1 mujjantà - janà'matarasesvi ca Sukhãtà hatadosà te - nàtha!Pàdambujà'natà. 155 Madhure'pi guõe dhãra! - Nappasãdanti ye tava Kãdisi manaso vutti - tesaü 2 khàraguõàna he! 156 Sabbatthasiddha cålaka! - Puñapeyyà mahà guõà Disà samantà dhàvanti - kundasobhàsalakkhaõà. 157 Màràribalavissaññhà - kuõñhà nànàvidhàyudhà Lajjamàna'¤¤avesena - jina! Pàdà'natà tava. 158 Munindabhànumà kàlo - dito bodho'dayàcale Saddhammaraüsinàbhàti - bhindamandhantamaü paraü. 159 Vamanuggilanà'dyetaü - guõavutya pariccutaü Atisundarama¤¤antu - kàmaü vindati gammataü 160 Kantãnaü 3 vamanavyàjà - munipàdanakhàvalã Vandakantã pivantãva - nippahantaü karontiyo. 161 Acittakattukaü 4 rucya - miccevaü guõakammakaü Sacittakattukampe taü - guõakammaü yaduttamaü. 162 Uggiranto'va sasneha - rasaü jãnavaro jane Bhàsanto madhuraü dhammaü - kaü na sampãõaye janaü. 163 Yo saddasatthakusalo kusalo nighaõóu- Chandoalaïkatãsu niccakatà'bhiyogo So yaü kavittavikalo'pi kavãsu saïkhya- Mogayha vindati hi kittimamandaråpaü. Iti saïgharakkhita mahàsàmipàda viracite subodhàlaïkàre Guõàvabodho nàma tatiyo paricchedo. 164 Atthà'laïkàrasahità - saguõà bandhapaddhati 5 Accantakantà kantà'va - vuccante te tato'dhunà 165 Sabhàvavaïkavuttinaü - bhedà dvedhà alaükriyà Pañhamà tattha vatthånaü - nànàvatthà vibhàvinã. Yathà 166 Lãlàvikkantisubhago - 6 disàthiravilocano Bodhisatta'ïkuro bhàsaü - viroci vàcamàsahiü. 1 Majjantà 2 khàraguõàna'bho 3 vamanavya¤jà 4 rucava 5 Yato accantakantàca 6 disàdhãravilokano [SL Page 013] [\x 13/] 167 Vuttivatthusabhàvassa - 1 yà'¤¤atà sà paràbhave Tassà'nantavikappattà - hoti bãjopadassanaü. 168 Tatthà'tisayaupamà - råpakà'vuttidãpakà 2 âkkhepo'tthantaranyàso - vyatireko vibhàvanà- 169 Hetukkamo piyataraü - sàmàsaparikappanà 3 Samàhitaü pariyàya - vuttivyàjopavaõõanà- 170 Visesaråëhà'haïkàrà - sileso tulyayogità Nidassanaü mahantattaü - va¤canà'ppakatatthuti- 171 Ekàvalã a¤¤ama¤¤aü - sahavutti virodhità Parivutti bbhamo bhàvo - missamàsi rasã iti. 172 Ete bhedà samuddidñhà - bhàvo jãvitamuccate Vaïkavuttisu poseti - 4 sãlesotusiriü paraü 173 Pakàsikà visesassa - siyà'tisayavuttã 5yà Lokàtikkantavisayà - lokiyà'ti ca sà dvidhà 174 Lokiyàtisayasse'te - bhedà ye jàti àdayo Pàñipàdãyate tvajja - lokà'tikkantagocarà. 175 6Pibanti dehakantã ye - netta'¤jalipuñena te Nà'laü hantuü jine'saü tvaü - taõhaü taõhàharo'pi kiü? 176 Upamànopameyyànaü - sadhammattaü siyo'pamà Saddatthagammà vàkyattha - visayà'ti casà tidhà 177 Samàsapaccaye'vàdã - saddà tesaü vasà tidhà Saddagammà samàsena - munindo vandimànano. 178 âyàdi paccayà tehi - "vadanaü païkajàyate" Munindanayanadvandaü - nãluppaladalãyatã. 179 Ivàdã iva-và-tulya- samàna -nibha-sannibhà Yathà-saïkàsa-tulita- 5pakàsa -patiråpakà- 180 8Sadã-sadikkha-saüvàdã- 9 virodhi-sadisà-viya Pañipakkha-paccanikà-sapakkho'pamitopamà- 181 Pañibimba-pañicchanta-saråpa-sama-sammità Savaõõà'bhàpañinidhi - sadhammàdi - salakkhaõà- 182 Jayatyakkosati -hasati - pañigajjati -dåbhati 10 Usåyatyavajànàti - nindatissati - rundhati 1 Ya¤¤athà 2 akkhepo 3 sàmahitappariyàyavuttaü vyàjopavaõõanà 4 Sãleso ti. 5 Sà 6 pãvanti 7 pakàsappañiråpakà 8 sadisà dikkha 9 Virodha 10 usuyyatàvajànàti. [SL Paage 014] [\x 14/] 183 Tassa coreti sobhaggaü - tassakantiü vilumpati Tena saddhiü vivadati - 1 tulaü tenà'dhirohati- 184 Kacchaü vigàhate tassa - tamanvetyanubandhati Taüsãlaü tannisedheti - tassa cà'nukaroti'me. 185 Upamàno'pameyyànaü - sadhammattaü vibhàvihã Imehi upamàbhedà - keci nãyanti sampati. 186 "Vikàsi padumaüvà'ti - sundaraü sugatà'nanaü" Iti dhammopamà nàma -tulyadhammanidassanà. 187 Dhammahãnà "mukhamembhàja - sadisaü munino"iti Viparãtopamà "tulya - mànanena - mbujaü tava" 188 "Tavà'nanamiva'mhoja - mamhojamiva te mukhaü" A¤¤ama¤¤opamà sà'yaü - a¤¤ama¤¤opamànato. 189 "Yadi ki¤ci bhave mhojaü - locanabbhamuvibbhamaü Dhàretuümukhasobhaü taü - tave" tesababhåtopamà. 190 Sugandhi sobhàsambandhi - sisiraüsuvirodhi ca Mukhaü tava'mbujaü'veti - sà silesopamà matà. 191 Saråpasaddavàccattà - sà santànopamà yathà- "Bàlà vuyyànamàlà'yaü - sàlakànanasobhinã" 192 "Khayã cando bahurajaü - padumaü tehi te mukhaü Samànampi samukkaüsã" - tyayaü nindopamà matà 193 "Asamattho mukheni'ndu - jina! Te pañigajjituü Jaëo kalaïki"ti ayaü - pañisedhopamà siyà. 194 "Kacchaü candà'ravindàna - matikkamma mukhaü tava Attanà'vasamaü jàta " - mityasàdhàranopamà. 195 2"Sabbàmhojappabhàsàro - ràsibhåto'va katthaci Tavà'nanaü vibhàtã"ti - 3 hotà 'bhåtopamà ayaü. 196 Patãyate'ttha gammà tu - saddasàmatthiyàkvaci samàsappaccaye'vàdi - saddayogaü vinà api. 197 "Bhiïgàne'màni cakkhåni - 4 nà'mbujaü mukhamevidaü 5 Suvyattasadisattena - sà saråpopamà matà. 198 6"Mayeva mukhasobhà"sse - tyalamindu! Vikatthanà Yato'mbuje'pi sàtthi"tã - parikappopamà ayaü. 1 Tulyaü ; sabbàmbhoja 3 hotyabhutopamà 4 nambujaü 5 sukhyatta 6 Mayyeva. [SL Page 015] [\x 15/] 199 "Kiü và'mbujanto bhantàli - kiü lolanayanaü mukhaü? Mama dolàyate citta" - mityayaü saüsayopamà 200 Ki¤ci vatthuü padassetvà - sadhammassà'bhidhànato Sàmyappatãti 1 sabbhàvà - pañivatthåpamà yathà- 201 Janesu jàyamànesu - ne'ko'pi jinasàdiso Dutiyo nanu nattheva - pàrijàtassa pàdapo. 202 Vàkyatthene'va vàkyattho - yadikocåpamãyate Ivayuttaviyuttattà - sà vàkyatthopamà dvidhà. 203 Jino saüklesatattàna - màvabhuto janàna'yaü Ghammasantàpatattànaü - 2 ghammakàle mbudo viya. 204 Munitdànanamàgàti - vilàsekamanoharaü Uddhaü samuggatassà'pi - kiü te caõda! Vijambhanà? 205 Samubbejeti dhãmantaü - bhinnaliïgàdikaü tu yaü Upamàdusanàyà'la - metaü katthaci taü yathà- 206 "Haüsãvà'yaü sasã" bhinna - liïgàkàsaü saràni'ca Vijàtãvacanàbhãnà - 'sà'va bhatto bhavo'dhipe" 207 "Khajjoto bhànumàlãva - vihàtã" tyadhikopamà Apuóhatthà "balambodhi - sàgaro viya saïkhuhi." 208 3"Caõdo kalaïko bhiïgova" - upamàpekkhiõã ayaü Khaõóità "keravà'kàro - sakalaïko nisàkaro." 209 Iccevamàdiråpesu bhavanti vigatà darà Karonta và'daraü dhãrà - payoge kvavideva tu. 210 "Itthavà'yaü jano yàti" - 4 "vadatyesàpumà viya" "Piyopàõà ivà'yaü me" - "vijjà dhanamiva'vajjità" 211 "Bhavaü viya mahãpàla! - 5 Devaràjà viràjate" "Alamaüsumato kacchaü - tejasà rohituü ayaü" 212 Upamànopameyyàna - mahedassa niråpanà 6Upameva tirobhåta - bhedà rupakamuccate 213 Asesavatthuvisaya - mekadesavivatti ca Taüvidhà puna paccekaü - samàsàdivasà tidhà. 214 Aïgulãdalasaüsobhã - nakhadãdhitikesaraü Sirasà na 7pilaõdhenti - ke muniõda padambujaü. 1 Sambhàvà 2 ghammakàlambudo 3 vaõdekalaïko 4 vadatesà 5 Devaràjo 6 upamakàva 7 pilaõdhanti. [SL Page 016] [\x 16/] 215 Ratanàni guõà bhuri - karuõà sãtalaü jalaü Gambhãrattamagàdhattaü - paccakkho'yaü jino'mbudhi. 216 Caõdikà maõdahàsà te - muniõda! Vadaniõduno 1Pabodhayatyayaü sàdhu - manokumudakànanaü 217 Asesavatthuvisaye - pahedo råpake ayaü Ekadesavivattimhi - bhedo'dàti pavuccati. 218 Vilàsahàsakusumaü - rucirà'dharapallavaü Sukhaü kevàna viõdanti - passantà muninomukhaü? 219 Pàdadvaõdaü muniõdassa - dadàtu vijayaü tava Nakharaüsi paraü kantà - yassa pàpajayaddhajà. 220 Sunimmalakapolassa - muniõdavadaniõduno Sàdhuppabuddhahadayaü - jàtaü keravakànanaü. 221 Råpakàni bahunyeva - yuttà'yuttàdibhedato Visuna naü tàni vuttàni - ettheva'ntogadhàni'ti. 222 "Vaõdimà'kàsapaduma" - miccetaü khaõóaråpakaü Duññhama "mhoruhavanaü - nettàni"ccàdi suõdaraü. 223 Pariyananto vikappànaü - råpakasso'pamàya ca Natthi yaü tena vi¤¤eyyà - mavuttamanumànato 224 Punappunuccàraõaü yaü - atthassa ca padassa ca Ubhayesaü ca vi¤¤eyyà - sà'yamàvutti nàmato 225 Mano harati sabbesa - màdadàti disà dasa Gaõhàti nimmalattaü ca - yasoràsi jinassa'yaü. 226 Vibhàsenti disà sabbà - munino dehakantiyo Vibhà sentã va sabbà'pi - vaõdàdãnaü hatà viya. 227 Jitvà viharati klesa - ripå loke jino ayaü Viharatyarivaggo'yaü - ràsibhuto'va dujjane. 228 Ekattha vattamànampi - sabbavàkyopakàrakaü Dãpakaü nàma taü vàdi - majjhantavãsayaü tidhà. 229 Akàsi buddho veneyya - baõdhånamamitodayaü Sabbapàpehahi ca samaü - nekatitthiyamaddanaü. 230 Dassanaü munino sàdhu - janànaü jàtate'mataü Tada¤¤esaü tu jantånaü - visaü niccopatàpanaü. 231 Accantakantalàvaõya - vaõdà tapamanoharo Jinànaniõduriõdu ca - kassa nà'naõdako bhave? 1 Pabodhayatiyaü. [SL Page 017] [\x 17/] 232 1 Hotyavippañãsàràya - sãlaü pàmojjanehatu so Taü pãtihetu sà và'yaü - passaddhàdipasiddhiyà. 233 Iccàdidãpakatte'pi - pubbaü pubbamapekkhinã Vàkyamàlà pavattà'ti- taü màlàdãpakaü mataü 234 Aneneca pakàrena - sesànamapi dãpake Vikappànaü vidhàtabbà - taü màlàdãpakaü mataü 235 Visesavacanicchàya - nisedhavacanantu yaü âkkhepo nàma so'yaü ca - tidhà kàlappabhedato 236 Ekàkã'nekasenà taü - màraü sa vijayã jino Kathaü tamathavà tassa - pàramãbalamãdisaü. 2 Atãtà'kkhepo. 237 Kiü citte'jàsamugghàta - mapakpatto'smiti khijjase? Paõàmo nanu soyeva - sakimpi sugate kato. Vattamànà'kkhepo. 238 Saccaü 3 na te gamissanti - sivaü sujanagocaraü Micchàdiññhiparikkanta - mànasà ye sudujjanà. Anàgatà'kkhepo. 239 4¥eyyoso'tthantaranyàso - yo'¤¤avàkyatthasàdhano Sabbavyapãvisesaññhà - himisiññhà'ssa bhedato 240 Tepi'lokahità'sattà - suriyo caõdimàrapi Atthaü passagamissanti - niyamo kena laïghyate. 241 Satthà devamanussànaü - vasã so'pi munissaro Gato'ca nibbutiü sabbe - saïkharà na hisassatà. 242 Jino saüsàrakantàrà - janaü pàpeti nibbutiü Nanu yuttà gatã sà'yaü - vesàrajjasamaïginaü. 243 Surattaü te'dharapuvaü - jina! Ra¤jeti mànasaü Sayaü ràgapatãtà hi - pare ra¤jenti saïgate 244 Vàcce 5 gamme'tha vatthånaü - sadisatte pabhedanaü Vyatireko'yamappyeko - bhayabhedà catubbãdho. 245 Gambhãrattamahattàdi - guõà jaladhinà jina! Tulyo tvamasi hedo tu - sarãrenedisena te. 246 Mahasattà'tigambhãrà - sàgaro sugato pi ca Sàgaro'¤janasaïkàso - jino càmãkarajjuti 1 Hotàvippañisàràya 2 aatãtakkhepo 3 te na 4 ¤eyyo satthi Ntaranyàso 5 vacce. [SL Page 018] [\x 18/] 247 Na 1 santàpàpahaü nevi - cchitadaü vigalocanaü Muniõda! Nayanadvaõdaü - tava tagguõabhåsitaü 248 Munitdànanamamhoja - mesaü nànattamãdisaü Suvuttà'matasaõdàyã - vadanaü ne'disambujaü. 249 Pasiddhaü kàraõaü yattha - nivattetvà'¤¤akàraõaü Sàbhàvikattamathavà - vibhàvyaü sà vibhàvanà. 250 Ana¤jitàsitaünetta - madharo'ra¤jità'ruõo Samànatà bhamå và'yaü - jinà'nàvajjità tava 251 Na hoti khalu dujjanya - mapi dujjanasaïgame Sabhàvanimmalatare - sàdhu jantunavetasi. 252 Janakog¤àpako ceti - duvidhà hetavo siyuü Pañisaïkharaõaü tesa - malaïkàratayo'ditaü 253 Bhàvà'bhàvakiccavasà - cittahetuvasà'pi ca Bhedà'nantà idaü tesaü - mukhamattanidassanaü. 254 Paramatthappakàseka - rasà sabbamanoharà Munino desanà'yaü me - kàmaü toseti mànasaü Bhàvakicco kàrakahetu 255 Dhirehi saha saüvàsà - saddhammassà'bhiyogato Niggaheniõdriyàna¤ca - dukkhassåpasamo siyà. Abhàvakicco kàrakahetu. 256 Munãõda!Vaõdasaüvàdi - kantabhàvopasobhanà Mukheneva subodhaü te - manaü pàpà'bhinissavaü. Bhàvakicco ¤àpakahetu. 257 Sàdhuhatthà'raviõdàni - saïkocayati te kathaü Muniõda! Caraõadvaõda - ràgabàlàtapo phusaü? Ayuttakàrã cittahetu. 258 Saïkocayanti jantunaü - pàõipaïkeruhàni'ha Muniõdacaraõadvaõda - nakhavaõdànamaüsavo Yuttakàrã cittahetu. 259 Uddiññhànaü padatthànaü - anuddeso yathàkkamaü Saïkhyànamiti niddiññhaü - yathàsaïkhyà kamo'pi ca. 260 Aàlàpahàsalãlàhi - munãõda! Vijayà tava Kokilà kumudànã'vo - pasevante vanaü jalaü 1 Sattàpahataü. [SL Page 019] [\x 19/] 261 Siyà piyataraü nàma - atthararåpassa kassaci Piyassà'tãsayenetaü - yaü hoti pañipàdanaü. 262 Pãti yà me samuppantà - santa! Saõdassanà tava Kàlenà'yaü bhave pãti - 1 taveva punadassanà. 263 Vaõõiteno'pamànena - vuttyadhippetavatthuno Samàsavutti nàmà'yaü - atthasaïkheparåpato. 264 Sà'yaü visessamattena - bhinnà'bhinna visesanà Attheva aparà'pyatthã - bhinnàbhinnavisesanà 265 Visuddhà'matasaõdàyã - pasattharatanàlayo Gambhãro và'yamambodhi - pu¤¤enà'sàdito mayà. 266 Icchitatthappado sàro - phalapupphepasobhito Sacchàyo'yamapubbova - kapparukkho samuññhãto. 267 Sàgarattena saddhammo - rukkhattainodito jino Sabbe sàdhàraõà dhammà - pubbatra'¤¤atra tu ttayaü. 268 Vatthuno'¤¤appakàrena - ñhità vutti tada¤¤athà Parikappãyate yattha - sà hoti parikappanà. 269 Upamàbbhantarattena - kiriyàdivasena ca Kamenodàharissàmi - vividhà parikappanà. 270 Icchàbhaïgà'turà'sãnà - 2 atiniccalamaccharà Vasaü nentãva dhãraü taü - tadà yogàbhiyogato. 271 Gajaü màro samàruëho - yuddhàya'ccacantamuttataü Maggamaõvesatã nåna - jinabhãto palàyituü. 272 Muniõda! Pàdadvaõde te - càruràjivasuõdare Ma¤¤epàpàbhisammadda - jàtasoõena soõimà. 273 Ma¤¤e saïke dhuvaü nåna - mãva iccevamàdihi Sà'yaü 3 vya¤jã yanate kvàpi - kvàpi vàkyena gamyate. 274 Dayàsa¤càrasarasà - dehà nikkhanta kantiyo Pãõentà jina! Te sàdhu - janaü sarasataü nayuü. 275 4 ârabhantassa yaü ki¤ci - 5 kattuü pu¤¤avasà puna Sàdhanantaralàho yo - taü vadanti samàhitaü. 276 Màràribhaïgàbhimukha - manaso tassa satthuno Mahàmahã 6 mahàravaü - ravi,yamupakàrikà. 1 Tameva 2 tàtinivacala 3 bya¤jãyate 4 àrabbhantassa 5 kàtuü 6 Mahàràvaü [SL Page 020] [\x 20/] 277 Avatvà'bhimataü tassa - siddhiyà dassana¤¤athà Vadanti taü 1 pariyàya - vuttãti sucãbuddhaneyà. 278 Vivañaïakgananikkhittaü - dhanamàrakkhavajjitaü Dhanakàma! Yathàkamaü - tuvaü gaccha yadi'cchasi. 279 Thutiü karoti niõdanto - viya taü vyàjavaõõanaü Dosàbhàsà guõà eva - yanti santidhimatra hi 280 Sa¤càletumalaü tvaü'si - bhusaü kuvalayà'khilaü Visesaü tàvatà nàtha! - Guõànaü te vadàma kiü? 281 Visesicchàya dabbassa - kriyà-jàti-guõassa ca Vekalladassanaü yatra - viseso nàma'yaü bhave. 282 Na rathà na ca màtaïgà - na bhayà na padàtayo Jito màràrimuninà - sambhàrà'vajjanena hi. Dabbavisesavutti. 283 Na baddhà bhukuñã neva - 2 pharito dasanacchado Màràribhaïga¤cà'kàsi - munivãro varo sayaü. Kriyàvisesavutti. 284 Na disàsu tatà raüsi - nà'loko lokapatthaño Tathà'pyaõdhantamaharaü - paraü sàdhusubhàsitaü. Jàtãvisesavuttã 285 Na kharaü na hi và thanddhaü - munãõda! Vacanaü tava Tathà'pi gàëhaü khanati - nimmulaü janatàmadaü. Guõavisesavutti 286 Dassãyate'tidittantu - suravãrattanaü yahiü. Vadanti vi¤¤u vacanaü - råëhàhaïkàramãdisaü 287 Dame naõdopanaõdassa - kiü me 3 vyàpàradassanà? Puttà me pàdasambhattà - sajjà santeva tàdise 288 Siloso vacanà nekà - bhidheyyekapadàyutaü Abhinnapadavàkyàdi - vasà tedhà'yamãrito 289 Aõdhantamaharo hàri - samàråëho mahodayaü Ràjate raüsimàlã'yaü - bhagavà bodhayaü jane. Abhinnapadavàkyasileso. 290 Sàradàmalakàbhàso - samànitaparikkhayo Kumudàkarasambodho - pãõeti janataü sudhã. Bhinnapadavàkyasileso. 1 Pariyàyavutattanti 2 purito 3 byàpàra. [SL Page 021] [\x 21/] 291 Samànahitattavinayo- ahãnamadamaddano Sugato visadaü pàtu - pàõinaü so vinàyako. Hinnàbhinnapadavàkyasileso. 292 Viruddhà'viruddhà'bhinna - mammà niyamavà paro Niyamà'kkhepavacano - avirodhã 1 virodhyapi- 293 Ocityasamposakàdã - sileso 2 padajàdi'ti Esaü nidassanesveva - råpamàvibhavissati. 294 Savase vattayaü loka - makhilaü kalaviggaho Paràbhavati màràri - dhammaràjà vijambhate. 295 Sabhàvamadhuraü pu¤¤a - visesodayasambhavaü Suõanti vàcaü munino - janà passanti và'mataü 296 Aõdhakàrà'pahàràya - sabhàvamadhuràya ca Mano 3 dhinoti jantunaü - jino vàcàya bhàya ca 297 Kesakkã naü ca kaõhattaü - bhamånaü yeva vaïkatà Pàõãpadàdharànaüva - muniõdassà'hirattatà 298 Pàõipàdàdharesveva - sàràgo tava dissati Dissate so'yamathavà - nàtha! 4 Sàdhuguõesvapi. 299 Salakkhaõo'tisubhago - tejassã niyatodayo Lokeso jitasaükleso - vibhàtisamaõissaro. 300 Asamo'pi samo loke - lokeso'pi naruttamo Sadayo'pyadayo pàpe - città'yaü munino gati. 301 Saüsàradukkhopahatà - vanatà jajanatà tvayi Sukhamicchitamaccanta - mamataõdada! Viõdati. 302 Guõayuttehi vatthåhi - samaü katvàna katthavi Saïkittanaü bhavati yaü - sà matà tulyayogità 303 Sampatta 5 sammado loko - sampattà'lo sampado Ubhohi raüsimàlã va -bhagavà catamonudo. 304 Atthantaraü sàdhayatà - ki¤citaü sadisaü phalaü Dassãyate asantaü và - santaü và taü niddassanaü 305 Udayà samaõiõdassa - yanti pàpà paràbhavaü Dhammaràjaviruddhànaü - 6 dãpayantà durantataü 306 Sironikkhittacaraõo - cchariyàna mbujàna'yaü Paramabbhutataü loke - vi¤¤àpetattano jino. 1 Virodhipi, virodhica 2 padajàtipi 3 pãõeti 4 sàdhuguõesupi 5 Sampado 6 såcayantà. [SL Page 022] [\x 22/] 307 Vibhutiyà mahantattaü - adhippàyassa vàsiyaü Paramukkaüsataü yàtaü - taü mahantattamiritaü. 308 Kirãñaratanacchàyà - nuviddhà'tapacàraõo Purà paraü siriü viõdi - bodhisatto'bhinikkhamà. 309 Satto sambodhiyaü bodhi - satto sattahitàya so Hitvà sneharasà'baddha - mapi ràhulamàtaraü 310 Gopetvà vaõõanãyaü yaü - ki¤ci dassãyate paraü Asamaü và samaü tassa - sadisà va¤canà matà. 311 Purato na vasahassesu - na pa¤cesucatàdino Màro paresu 1 tasse'saü - sahassaü dasavaóóhitaü 312 Vivàdamanuyu¤janto - muniõdavadaniõdunà Sampuõõo vaõdimà nà'yaü - chattametaü manobhuno. 313 Parà'nuvattanàdãhi - nibbiõdeni'ha yà katà Thåkirappakate sà'yaü - siyà appakatatthuti. 314 Sukhaü jãvanti hariõà 2 - vanesvaparasevino 3 Anàyàsopalàhehi - jaladabbhaïkuràdihi 315 Uttaraü uttaraü yattha - pubbapubbavisesanaü Siyà ekàvalã sà'yaü - dvidhà vidhinisedhato. 316 4Pàdà nakhàlirucirà - nakhàlã raüsibhàsurà Raüsã tamopahàreka - rasà sobhanti satthuno. 317 Asantuññho yatã neva - santoso nà'layàhato. Nà'layo yo sa jantunaü - nà'nantabyasanàvaho 318 5 Yahiü bhusiyabhusattaü - a¤¤ama¤¤antu vatthunaü Vinà'va sadisattaü tu - a¤¤ama¤¤avibhusanaü. 319 Vyàmaüsumaõóalaü tena - muninà lokabaõdhunà Mahantiü viõdatã kantiü - so'pi teneca 6 tàdisiü 320 Kathanaü sahabhàvassa - kriyàya ca guõassa ca 7 Sahavuttãti vi¤¤eyyaü - tadudàharaõaü yathà- 321 Jalanti caõdaraüsãhi - samiü satthunakhaüsavo Vijambhati ca caõdena - samaü tammukhacaõdimà. 322 Jinodayena malinaü - saha dujjanavetasà Pàpaü disà suvimalà - saha sajjanacetasà 323 Virodhinaü padatthànaü - yattha saüsaggadassanaü Samukkaüsàbhidhànatthaü - matà sà'yaü virodhità. 1 Tassekaü 2 gariõo 3 anàyàsenopalababha 4 padà 5 yamahi. 6 Tàdisi 7 sahavuttanti. [SL Page 023] [\x 23/] 324 Guõà sabhàvamadhurà - apilokekabaõdhuno Sevità pàpasevinaü - 1 sampadussanti mànasà. 325 Yassakassaci dànena - yassa kassaci vaõthuno Visiññhassa yamàdànaü - parivuttãti sà matà. 326 Purà paresaü datvàna - manu¤¤aü nayanàdikaü Muninàsamanuppattà - dàni sabba¤¤utàsiri. 327 Ki¤ci disvàna vi¤¤àtà - pañipajjati taü samaü Saüsayàpagataü vatthuü - yattha so'yaü bhamo mato. 328 Samaü disàsujjalàsu -jinapàdanakhaüsunà Passantà abhinaõdanti - caõdàtapamanà janà. 329 Pavuccate yaü nàmàdi - kavãnaü bhàvabodhanaü Yena kenaci vaõõena - bhàvo namà'yamirito. 330 Nanu te yeva santà no - sàgarà na kulàvalà Manaüpi mariyàdaü ye - saüvaññe'pi jahanti no. 331 Aïgàïagibhàvà sadisa - balabhàvà ca baõdhane Saüsaggo laïkatãnaü yo - taü missanti pavuccati 332 Pasatvà munino pàda - nakharaüsimahànadã. Aho! Gàëhaü nimugge'pi - 2 sukhayatyeva te jane. 333 Veso sabhàvamadhuro - råpaü nettarasàyanaü Madhåva munino vàvà - na sampãõeti kaü janaü. 334 âsi nàma siyà'tthassa - iññhassà siüsanaü yathà- Tilokekagatã nàtho - pàtu lokamapàyato 335 Rasappatãtijanakaü - jàyate yaü vibhusanaü Rasavantanti taü ¤eyyaü - rasavantavidhànato. 336 Ràgà'natabbhutasarojamukhaü dharàya Pàdà 3 tilokaguràno'dhikabaddharàgà. âdàya niccasarasena karena gàëhaü Saücumbayanti satatà'hitasambhamena. 337 Iccà'nugamma purimà'cariyànubhàvaü Saïkhepato nigadito'yamalaïkatãnaü Bhedo paråpari kavãhi vikappiyànaü Ko nama passitumalaü khalu tàsamantaü Iti saïgharakkhita mahàsàmãpàda viracite subodhàlaïkàre Atthàlaïkàràvabodho nàma catuttho paricchedo. 1 Sampadåsenti 2 sukhayanteva 3 tilokagaruno. [SL Page 024] [\x 24/] 338 Pañihànavatà loka - vohàramanusàrinà 1Tato'vityasamullàsa - vedinà kavinà paraü- 339 hàyãsambaõdhino 2 bhàvà - vibhàvà sànubhàvakà Sampajjanti nibaddhà te - rasassàdàya sàdhunaü. 340 Cittavuttivisesà tu - bhàvayanti rase yato Ratyàdayo tato bhàva - saddena parakittito. 341 Virodhinà'¤¤abhàvena - yo bhàvo na tirokato Sãlena 3 tiññhatãcceso - ñhàyibhàvo'ti saddito. 342 Rati-hàsà ca soko ca - 4 kodhussàhà bhayampica Jigucchà-vimbhayà ceva-samo ca naca ñhàyino. 343 Tirohàvà'vibhàvàdi - visesenà'bhimukhyato Ye te caranti sãlena - te honti vyabhicàrino. 344 Nibbedotakka-saïkà sama-dhitu-jaëatà dãnatuggàlasattaü Suttaü tàso gilànu'ssuka-harisa-sati'ssà-5visàdà'vahitthà Cintà-gabbà'pamarà'mariya-mada-matu'mmàda mohà vibodho Niddà-vegà savãëà 6maraõa-capalatà vyàdhi tettiüsa mete. 345 Samàhitattappabhavaü - sattaü teno'papàdhità 7Sattikà'pyanubhàvatte - visuü bhàvà bhavanti te. 346 Thamhopalaya-roma¤cà - tathà seda'ssu-vepathu Vevaõõiyaü vissaratà - bhàvà'ññhete tu 7sattikà. 347 Yadà ratyàdayo bhàvà - ñhitisilà na honti ce Tadà sabbe'pi te bhàvà - bhavanti vyabhicàrino. 348 Vibhàvo kàraõaü tesu - ppattiyu'ddãpane tathà Yo siyà bodhako tesa - manubhàvo'yamirito. 349 Nekahetuü manovutti - visesa¤ca vibhàvituü 8Bhàvaü vibhàvànubhàvà - vaõõiyà baõdhane phuñaü. 350 Savibhàvà'nubhàvehi - bhàvà te te yathàrahaü Vaõõanãyà yathovityaü - lokaråpànugàminà. 351 Cittavuttivisesattà - mànasà 7 sattikà'ïgato Bahi nissañasedàdi - 9 ranubhàvehi vaõõiyà. 352 Sàmàjikànamànaõdo - yo baõdhatthà'nusàrinaü Rasãyatãti ta¤¤åhi - raso nàmà'yamirito. 1 Tathà 2 bhàvavibhàvà 3 tiññhatecceso 4 kodhussàha bhayampica. 5 Visadàvahiddhà 6 maraõasaóapalà 7 sàntikà 8 bhàvà 9 anubhàvehi, [SL Page 025] [\x 25/] 353 Savibhàvà'nubhàvehi - sattikavyabhicàrihi Assàdiyattamànãya - màno ñhàyeva so raso, 354 Siïgàra-hakassa-karuõa-rudda-vãra-bhayànakà Khãbhaccha'bbhuta-santà ca - rasà ñhàyãna nukkamà. 355 Dukkharupe'yamànaõdo - kathaü nu karuõàdike? Siyà sotunamànatdo - soko vessantarassa hi. 356 Rammadesakalàkàla - vesàdipañisevanà Yuvànà'¤¤o¤¤arattànaü - pamodo ratiruccate- 357 Yanutyà 'bhàvà'nubhàvàte - nibaddhà posayanti 1 taü So'pyàyogavippayoga - samhogànaü vasà tidhà. 358 Vikàràkatiàdãhi - attano'thaparassa và Bhàso nãddà-samà'lassa - mucchàdivyabhicàrihi. Paripose siyà hasso - 2 bhiyyo'tthippabhutãna so. 359 Sitamiha vikàsinayanaü - ki¤càlakkhyavijantunaü hasitaü 3Madhurassaraü vibhasitaü - saü'sasirokampamupahasitaü. 360 Aapahasitaü 4sajalakkhaü - vikkhittaïgaü bhavatyatihasitaü Dve dve kathità tesaü - 5jeññhe majjhe'dhame pi ca kamaso. 361 Sokaråpo tu karuõo - niññhappatti ññhànàsano Tatthà'nubhàvà rudita - palayatthamhakàdayo Visàdà'lassa-maraõa-cintàdivyabhicàrino. 362 Kodho macchariyàdãhi - pose tàsa-madàdihã Nayanàruõatàdãhi - ruddo nàma raso bhave. 363 Patàpavikkamàdãhu - ssàhoviro'ti sa¤¤ito Raõa-dàna-dayàyogà-vãro'yaü tividho bhave Tevà'nubhàvà dhitãma- tyàdayo vyabhicàrino. 364 Vikàrà'sani-sattàdi - bhayukkaü so bhayànako Sedàdayonubhàvettha - tàsà'divyabhicàrino. 365 Jigucchà rudhiràdãhi - påtyàdãhi viràgato Bãbhaccho khobhanu'bbegã -kamena karuõàyuto Nàsà 6 vikuõanàdãhi - saïkàdãhi'ssa posanaü. 1 Naü 2 bhãyo 3 madhurassanaü 4 sajalakkhiü 5 jeññhamajjhedhamepi Cakkamaso 6 viku¤canà. [SL Page 026] [\x 26/] 366 Atilokapadatthehi - vimbhayo'yaü raso'babhuto Tassà'nubhàvà sedassu - sàdhuvàdàdayo siyuü Tàsà'vega-dhiti-ppa¤¤à-hontettha vyabhicàrino. 367 hàyãbhàvo samo mettà - dayà - modàdisambhavo Bhàvàdihi tadukkaüso - santo santanisevito. Iti saïgharakkhita mahàsàmipàda viracite Subodhàlaïkàre rasabhàvàvabodho nàma Pa¤camo paricchedo. Ye'nantatantaratanàkaramaõthanena Maõthàcale llasita¤àõavarena laddhà Sàrà'matà'tisukhità sukhayanti ca'¤¤e Te me jayanti guravo guravo guõehi. Subodhàlaïkàro niññhito.