Input by the Sri Lanka Tripitaka Project [CPD Classification 5.6.1] [SL Vol Adh - ] [\z Adh-såcã /] [\w I /] [SL Page 001] [\x 1/] Abhidhànappadãpikà. ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Classical Sanskrit Extended ³ ³ (CSX) encoding: ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 224 ³ ³ long A â 226 ³ ³ long i ã 227 ³ ³ long I ä 228 ³ ³ long u å 229 ³ ³ long U æ 230 ³ ³ vocalic r ç 231 ³ ³ vocalic R è 232 ³ ³ long vocalic r é 233 ³ ³ vocalic l ë 235 ³ ³ long vocalic l í 237 ³ ³ velar n ï 239 ³ ³ velar N ð 240 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t ñ 241 ³ ³ retroflex T ò 242 ³ ³ retroflex d ó 243 ³ ³ retroflex D ô 244 ³ ³ retroflex n õ 245 ³ ³ retroflex N ö 246 ³ ³ palatal s ÷ 247 ³ ³ palatal S ø 248 ³ ³ retroflex s ù 249 ³ ³ retroflex S ú 250 ³ ³ anusvara ü 252 ³ ³ anusvara (overdot) § 167 ³ ³ capital anusvara ý 253 ³ ³ visarga þ 254 ³ ³ (capital visarga 255) ³ ³ ³ ³ Other characters of the CSX encoding table are ³ ³ not included. Accents have been dropped in order ³ ³ to facilitate word search. ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa. 1 Tathàgato yo karuõàkaro karo, Payàta mosajja sukhappadaü padaü, Akà paratthaü kalisambhave bhave, Namàmi taü kevaladukkaraü karaü. 2 Apåjayuü yammuniku¤jarà jarà, Rujàdimuttà yahi muttare tare, hità tivaññambunidhinnarà narà, Tariüsu taü dhamma maghappahaü pahaü. 3 Gatammunindo rasasånutaü nutaü, Supu¤¤akhettaü bhuvanesu taü sutaü, Gaõampi pàõã katasaüvaraü varaü, Sadà guõoghena nirantarantaraü. 4 Nàmaliïgesu kosalla, matthanicchayakàraõaü, Yato mahabbalaü buddha, vacane pàñavatthinaü, 5 Nàmaliïgànyato buddha, bhàsitassà rahànahaü, Dassayanto pakàsissa, mabhidhànappadãpikaü. 6 Bhãyo råpantarà sàha, cariye na ca katthaci, kvacà haccavidhànena, ¤eyyaü thipunnapuüsakaü. 7 Abhinnaliïginaü yeva, dvando ca liïgavàcakà, Gàthàpàdantamajjhaññhà, pubbaü yantyapare paraü. 8 Pumitthiyaü padaü dvãsu, sabbaliïge ca tãsviti, Abhidhànantarà rambhe, ¤eyyaü tvantamathàdi ca. 9 Bhãyo payogamàgamma, sogate àgame kvaci, Nighaõóu yutti ¤cànãya, nàmaliïgaü kathãyati. 1 Buddho dasabalo. Satthà. Sabba¤¤å. Dãpaduttamo. Munindo. Bhagavà. Nàtho. Cakkhumà. 1 ðgãraso. Muni. [Buddha.] Buduraja 32 2 Lokanàtho. 2 Nadhivaro. Mahesã. (Ca) vinàyako. Samantacakkhu. Sugato. Bhåripa¤¤o. (Ca) màrajã. 3 Narasãho. Naravaro. Dhammaràjà. Mahàmuni. Devadevo. Lokagaru. Dhammassàmi. Tathàgato. 4 Sayambhå. Sammàsambuddho. Varapa¤¤o. (Ca) nàyako. Jino.)Sakko (tu) siddhattho. Suddhodani. (Ca) gotamo. [Gotama Buddha] Gautama buduraja 7 5 Sakyasãho. (Tathà) sakyamuni. (Cà) 3 diccabandhu. (Ca) 6 Mokkho. Nirodho. Nibbànaü, Dãpo. Taõhakkhayo. Paraü, Tàõaü, leõa, 4 maråpaü, (ca) Santaü, sacca, 5 manàlayaü, [Nirvana.] Nivana 46 . . . 7 Asaïkhataü, siva,6 mamataü, sududdasaü, Paràyaõaü, saraõa, 7 manãtikaü, (tathà) Anàsavaü, dhuva, 8 manidassanà, 9 katà, 10 Palokitaü, nipuõa, 11 mananta, 12 makkharaü, [SL Page 004] [\x 4/] Saggakaddho 1. 8 Dukkhakkhayo, 1 vyàpajjhaü, (ca) Vivaññaü, khema, kevalaü, Apavaggo. Viràgo. (Ca) Paõãtaü, accutaü, padaü, 9 Yogakkhemo. Pàra, 2 (ma pi) Mutti[f] santi[f] visuddhi[f] yo Vimutya[f 3] saükhatadhàtu[f] Suddhi[f] nibbutiyo[f] (siyuü) 10 Khãõàsavo. (Tva)4 sekkho.(Ca) Vãtaràgo. (Tathà) 5 rahà. Devaloko. Divo. Nàko. Tidivo. Tidasàlayo [Rahats or Priests of Buddha who have destroyed all the evil passions. Heaven.] Rahathu 4 . . . Devlova 5 . . . 11 Tidasà. (Tva) 6 marà. Devà. Vibudhà. (Ca) sudhàsino. Surà. Maru. Divokà. (Cà) 7 Matapà. Saggavàsino. [Gods or deities.] Deviyo 14 . . . 12 Nijjarà. 8 Nimisà. Dibbà. (Apume) devatàni[f,*] (ca) 13 Siddho. Bhåto. (Ca) gandhabbo. Guyhako, yakkha. Rakkhasà. Kumbhaõóo. (Ca) pisàcà. 9 (Di Niddiññhà devayoniyo) [Different orders or gods.] Dèvay¯ni 8 . . 14 Pubbadevà. Suraripu. Asurà. Dànavà. (Pume) (Tabbisesà) pahàràdo. Sambaro. Bali. (âdayo) [Titans.] [Different orders of Asuros or Titans.] Asurayo 4 . . . Asuravi÷èùa 3 . . 15 Pitàmaho. Pità. Brahmà. Lokeso. Kamalàsano. (Tathà) hira¤¤agabbho. (Ca) Surajeññho. Pajàpati. [Brahma,] Brahmayà 8 . . . * "Devatà eva devatàni, sakatthe, nippaccayo"ti ñãkà [SL Page 005] [\x 5/] 16 Vàsudevo. Hari. Kaõho. Kesavo. Cakkapàõya. 1(Tha) Mahissaro. Sivo. Sålã. Issaro. Pasupatya. 1(Pi) [Vishnu.] [Iswara or Siva.] Viùõu 5 . . . . ä÷varayà 6 . . . 17 Haro.) (Vutto) kumàro. (Tu) Khandho. Sattidharo. (Bhave) [Kanda Kumara.] Kandakumaru 3. . . 18 Sakko. Purindado. Deva- -Ràjà. Vajirapàõi. (Ca) Sujampati. Sahassakkho. Mahindo. Vajiràvudho. [Sakra, or Indra.] øakrayà 20 . . . 19 Vàsavo (ca) dasasata- -Nayano. Tidivàdhibhå. Suranàtho. (Ca) vajira- -hattho. (Ca) bhåtapatya. 3(Pi) 20 Maghavà. Kosiyo. Indo. Vatrabhå. Pàkasàsano. Vióojo.) (Tha) sujàta 4 [f](ssa Bhariyà tha purimbhave) [His Consort.] Ohugè bhàryyàva 1. 21 Masakkasàro. Vassoka- -Sàrà[f] (cevà)5 maràvatã[f] Vejayanto. (Tu pàsàdo) Sudhammà[f] (tu sabhà matà) [His cities.] [His place.] [His council] Ohugè nuvaraval 3 Ohugè pràsàdaya 1 Ohugè sabhàva 1. 22 Vejayanto. (Ratho tassa) (Vutto) màtali. (Sàrathi) Eràvaõo. (Gajo) (paõóu- kambalo. (Tu silàsanaü) [His car.] [His charioteer.] [His elephant.] [His throne.] Ohugè rathaya 1 . Ohugè rathàcàryyà 1 Ohugè Štà . 1 Ohugè ÷ilàsanaya 1 23 Suvãro. (Ccàdayo puttà) Nandà[f] (pokkharaõã bhave) Nandanaü, missakaü, citta- -Latà[f] phàrusakaü, (vanà) [A son of his.] [His pond.] [His groves or gardens.] Ohugè påtrayek 1 Ohugè pokuõa 1 Ohugè uyan 4 . [SL Page 006] [\x 6/] 24 Asani.[F] (dvãsu) ku li saü., Vajiraü., (Punnapuüsake) Accharàyo [f] (tthiyaü vuttà) Rambhà [f] (cà) 1 lambusà.[F] (dayo) [His weapon.] [A goddess.] Ohugè àyudhaya 3 Devaïgan¯ 4 . . 25 Devitthiyo [f] (tha gandhabbà) Pa¤casikho. (Ti àdayo) Vimàno.,(Nitthiyaü) vyambhaü, Pãyåsa, 2 mamataü, sudhà[f] [A celestial musician.] [A place of the gods.] [Celestial food, ambrosia.] Gàndharvayek 1 . . Dev vimana 2 . . Sudhà bhojanaya 3 . 26 Sineru meru. Tidivà- -Dhàro. Neru. Sumeru .(Ca) Yugandharo. äsadharo. Karavãko. Sudassano. [Mount Sumeru] [The seven mountains that surround Sumeru.] Mahamera 5 . . . Satkuëapav 7 . . 27 Nemindharo vinatako Assakaõõo. (Kulàcalà) Mandàkinã [f] (tathà) 3 kàsa- -Gaïgà [f] suranadã [f] (pyatha) [The celestial river.] Ahasagaïga 3 . . . 28 Koviëàro. (Tathà) pàri- Cchattako. Pàrijàtako. Kapparukkho. (Tu) santànà. (4'Dayo devaddumà siyuü) [A Tree in heaven] [The celestial tree which confersone's wishes] Parasatu ruka 2 .. Devruka 2 .... 29 Pàcã [f] patãcyu[f] dicã (tthi) Pubba pacchima uttarà) (Disàtha dakkhiõà) 6 pàcã[f] Vidisà[f 7] nudisà[f] (bhave) [The east.] [The west.] [The north.] [The South.] [An intermediate point.] Pårva, pa÷cima, uturu, di÷àv¯ 1 Dakuõudi÷àva 1.. Anudiga 2... 30 Eràvaõo, puõóarãko. Vàmano. Kumudo. 8 ¥jano. Pupphadanto. Sabbabhummo. Suppatãko. (Disà gajà) [Elephant at the points.] DigŠthu 8 ... 31 Dhataraññho. (Ca) gandhabbà- -Dhipo.) Kubhaõóasàmi. (Tu) Viråëhako.) Viråpakkho. (Tu) nàgàdhipatã. 9 Rito) [Dharta Rashtra.*] [Virulha + ] [Virupaksha ++ ] Dhçtaràùñravaraüraja 2 Viråëhavaraüraja 2. Viråpàkùa nam varaüraja 2... * [The regent of the East and chief of Gandhabbas, or celestial musicians.] + [The regent of the South and chiet of the Kumbhandas,] ++ [The regent of the West and chief of Nagas. ] [SL Page 007] [\x 7/] 32 Yakkhàdhipo. Vessavaõo. Kuvero. Naravàhano. âlakà [f 1] lakamandà [f] (ssa Purã) (paharaõaü) gadà [f] [Vaissravana *] [His city.] [His weapon.] Vai÷ravaõa nam varaüraja 4 Ohugè nuvara 2. Ohugè àyudhaya 1. 33 (Catuddisàna madhipà Pubbàdãnaü kamà ime) Jàtavedo. Sikhã. Joti. Pàvako. Dahano. 2 Nalo. [Fire.] Gini 18.... 34 Hutàvaho. 3Ccimà. Dhåma- -Ketva. 4 Ggi. Gini. Bhànumà. Tejo. Dhumasikho. Vàyu- -Sakho. (Ca) kaõhavattanã. 35 Vessànaro. Hutàso. (Tha) Sãkhà [f] jàlà [f 5] (cà pume) Vipphuliïgaü, phuliïgaü. (Ca) Bhasmaü, (tu) seññhi [f] chàrikà [f] [Flame] [A spark.] [Ashes, calcined power,] Ginisiëa 3... Ginipupura 2... Aëu 3..... 36 Kukkulo. (Tuõhabhasmasmi) 6 Maïgàro. 7 Làta, 8 mummukaü, Samidhà [f] idhumaü, (ce) 9 dho Upàdànaü, (tathe) 10 ndhanaü, [Hot ashes.] [Cinder, charcoal] [Firebrand.] [Firewood.] Uõuaëu 1... Aïguru 1.... Ginipeneli 2.. Dara 5....... 37 (Atho)11bhàso. Pakàso.(Cà) 12Loko.13Jjotà. 14Tapà.(Samà) Màëuto. Pavano. Vàyu. Vàto. 15Nila samãraõà. [Light.] [Air or wind.] âl¯kaya 5... Sulaïga 10..... 38 Gandhavàho. (Tathà) vàyo. Samãro. (Ca) sadàgati. (Vàyubhedà ime cho) 16ddhaü- -Gamo.(Cà)17dhogamo.Tathà) [The six kinds of wind that exist in particular parts of the body.] Sañvàyu 6... 39 Kucchiññho. Koññhàsayo. Assàsa. 18ðgànusàrino (Atho) apànaü, passàso. Assàso. âna, 19 muccate) [Respiration. Air inhaled.] Prà÷vàsaya 2.... â÷vàsaya 2.... [SL Page 008] [\x 8/] Vego. Javo. Rayo. (Khippaü, Tu) sãghaü, turitaü, lahu, âsu, tuõõa, 1 maraü, (cà) 2 vi- -Lambitaü, tuvañaü, (pi ca) [Speed.] [Carefulness.] Vègaya 3.... Sãghraya 6..... 41 Satataü, niccaü, 2 maviratà, 3Nàrata,santata,4manavarataü(ca) Bhusa, 5matisayo.(Ca)daëhaü,(dhuvaü Tibbe,6kantà,7timatta, bàëhàni, [Continually, uninterrupted.] [Excessive.] Nirantaraya 7... Ati÷aya 7..... 42 (Khippàdi paõóake dabbe Dabbagà tesu ye tisu) Aviggaho. (Tu) kàmo. (Ca) Manobhå. Madano. (Bhave) [Cupid.] Anaügayà 4.... 43 Antako. Vasavattã. (Ca) Pàpimà. (Ca) pajàpati. Pamattabandhu. Kaõho. (Ca) Màro. Namuci. (Tassa tu) [Maraya, the mortal enemy of Buddha.] Vasavarttimàrayà. 8. 44 Taõhà [f] ratã [f] ragà (dhãtu) (Hatthi tu) girimekhalo. Yamaràjà. (Ca) vesàyã. Yamo.) (Ssa) nayanàvudhaü., [His daughters.] [His elephant.] [God of the infernal regions] [His weapon.] Ohugè dåvaru 3. Ohugè Štà 1. Yamaraju 3...... Ohugè àyudhaya 1 45 Vepacitti. Pulomo. (Ca) Kimpuriso. (Tu) kinnaro. Antalikkhaü, kha, 8màdicca- -Patho 9bbha, gaganà, 10mbaraü, [The Asura Wepachitti.] [Kuvera's attendants.] [The firmament, the sky,] Vèpacitti asurayà 2 * Kidurà 2....... Ahasa 15....... 46 Vehàso. (Cà) 11 nilapatho. âkàso., (Nitthiyaü) nabhaü, Devo. Vehàsayo. Tàrà- -Patho. Surapatho. Aghaü, 47 Megho. Valàhako. Devo. Pajjunno. 12.Mbudharo. Ghano. Dhàràdharo. (Ca) jãmåto. Vàrivàho. (Tathà)13mbudo. [A cloud.] Mèghaya 11.... * "Aya mpana saktassa bhariyàya sujàtàya pità" yanu ñãkàyi. [SL Page 009] [\x 9/] 48 Abbhaü.[F,](tãsvatha) vassaü,(ca) Vassanaü, vuññhi [f] (nàriyaü) Sateratà [f 1] kkhaõà [f] vijju [f] Vijjåtà [f] (cà) 2 cirappabhà [f] [Rain.] [Lightning.] VŠssa 3.... Viduliya 5.... 49 (Meghanàde tu) thanitaü, Gajjitaü, rasità,3 (diva) Indàyudhaü, indhadhanu, (Vàtakkhittambu) sãkaro. [The rattling of thunder.] [A rainbow] [Thin rain.] Mèghadhvaniya 3... Dèdunna 2..... VŠsipoda 1... 50 Asàro. Dhàrà [f] sampàto.* Karakà [f] (tu) ghanopalaü. Duddinaü, (meghacchannàhe) Pidhànaü, (tva)4 padhàraõaü, [A heavy shower] [Hail.] [A cloudy day] [A lid, a covering] Dhàràva 3 .... PàõavŠssa 2... VŠlalidavasa 1... Piyana 6....... 51 Tirodhàna, 5 ntaràdhàna, 6Pidhàna, 7cchàdanàni, (ca) Indå. Cando. (Ca) nakkhatta- Ràjà. Somo. Nisàkaro. [The moon.] Candrayà 14.... 52 Osadhãso. Himaraüsi. Sasaüko. Candimà. Sasi. Sãtaraüsi. Nisànàtho. Uëuràjà. (Ca) mà. (Pume) 53 Kalà [f] (soëasamo bhàgo) Bimbaü, (tu) maõóalaü, (bhave) +Aóóho.(Tva)[s] ddho, upaóóho (ca (Và) khaddha, sakalaü.,(Pume) [A digit, 1-16th part of the moon's diameter.] [The disc of the moon.] [A part, ++ a half,] Kalàva 1...... Sandamaõóala 2... Ardhaya 5 ...... * "âsàro dhàràsamapàto" yata tŠna ñãkàvehi asàraya dhàràya sampàta yayi padatrayak koña dakvati-sannayehi hà amarakoùàdiyehi da asàraya dhàrà sampàtayayi padadvayak kereti. + Mè aóóha addha upaóóha yana ÷abdatraya asamabhàgayehi vŠñenakalhi pulliïguya, samabhàgayehi vŠñenakalhi napuüsakaliïgu Šttàhuyi. Ema kãha ñãkàvehi "eteca aóóhàdayo tayo asamabhàge pume same tu napuüsake." ++ [The three words] aóóha, addha, [and] upaóóha, [When applied to unequal parts. Are masculine, but when they denote equal parts, they are neuter and assume another form, as] aóóhaü, addhaü, upaóóhaü. [SL Page 010] [\x 10/] 54 Addhaü, (vuttaü same bhàge) Pasàdo. (Tu) pasannatà [f] Komudã [F] candikà [f] juõhà [f] Kanti [f] sobhà [f] juti [f1]cchavi [f] [Purity, brightness.] [Moonlight.] [Beauty, effulgence.] Prasannatàva 2.... SandarŠs 3..... S¯bhàva 4..... 55 Kalaüko. La¤chanaü, lakkha,2 Maüko. 3Bhi¤¤àõa, lakkhaõaü, Ciõhaü, (càpi tu sobhà tu Paramà) susamà [F] (tha ca) [A mark or shot] [Exquisite beauty.] Salakuõa 7.... Utum s¯bhàva 1. 56 (Sãtaü guõe guõãliïgà) *Sãta, sisira, sãtalà, Himaü, tuhina, mussàvo. Nãhàro. Mahikà [f] (pyatha) + [Cold.] [Dew, snow.] Sãtala 3..... Pini 5 ..... 57 Nakkhattaü, joti, bhaü, tàrà [f] (Apume) tàrako [f, 6] ëu [f] (ca) [A star.] Tàrakàva 6.... 58 Assayujo, bharaõã [f] (tthi) (Sa) kattikà [f] rohiõã [f] (ceva) Magasira, 7 maddà [f] (ca) punabbasu. Phusso. (Cà)8 silesà[f] (pi) [Names of the 27 constellations] Asvidàdã nŠkŠt 27. 59 Maghà [f] (ca) ++ phaggunã [f] (dveca). Hattho. Città [f] (ca) sàti [f] (pi Visàkhà [f 9] nuràdhà [f] jeññhà [f] Målà, 10 sàëhà (duve tathà) 60 Maghà [f] (ca) dhaniññhà [f] (ca) Satabhisajo. Pubbu 11ttarabhaddapadà [f] Revatya [f] (12 pãti kamato Sattàdhika vãsa nakkhattà) * Sãta sisira sãtala yana mè ÷abdatraya guõayehi vŠñenakala napuüsakaliïgu Šttàhuya, guõayen vi÷iùña dravyayehi vŠñenakala dravyayà labana liïgu Šttàhuyi. ++ Pubbaphaggunã uttaraphaggunãceti dve yanuda, Pubbàsàëha uttaràsàëhavasena dve nakkhattà yanuda ñãkàyi. Pubba yanu bhaddapadà yannaña yediyayutu. [SL Page 011] [\x 11/] 61 Sobbhànu. (Kathito) ràhu. Sårà.*(Dã tu navaggahà) Ràsi. + (Mesà diko) bhadda- Padà [F] poññhapadà [f] (samà) [The ascending node,] [The nineplanets sun, and c,] [A sign of the Zodiac.] [A constellation, so called.] [A constellation, so called,] Ràhu 2........ Navagrahay¯ 9.... Rà÷idoëasa 12.. Puvapuñupaya 1... Uturupuñupaya 1 62 âdicco. Suriyo. Såro. Sataraüsi. Divàkaro. Verocano. Dinakaro. Uõharaüsi. Pabhaükaro. [The sun] Hiru 19.... 63 Aüsumàlã. Dinapati. Tapano. Ravi. Bhànumà. Raüsimà. 1 Bhàkaro. Bhànu. Akko. Sahassaraüsi. (Ca) 64 Raüsi [F] (cà) 2 bhà [f] pabhà [f] ditti [f] Ruci [f] bhà [f] juti [f] dãdhiti. [F] Marãci [f] (dvãsu) bhànvaü. 3Su. Mayåkho kiraõo. Karo. [A ray.] Ra÷miya 14... 65 Paridhã. Pariveso. (Tha) Marãci [f] migataõhikà [f] (Surasso dayato pubbu- ñhitaraüsi siyà) 4 ruõo. [The disc of the sun.] [The mirage.] [The dawn.] Iramaõóala 2.... Miriïgu 2...... Aruõa 1...... 66 Kàlo 4ddhà. Samayo. Velà[f] (Tabbisesà khaõàdayo) Khaõo. (Dasaccharà kàlo) Khaõà dasa) layo. (Bhave) [Time,] [Kshana 10 snappings of a finger Laya, 10 kshanas.] Kàlaya 4.... Kùaõaya 1.... Layaya 1..... 67 Layà dasak) khaõalayo. Muhutto. (Te siyà dasa) (Dasak) khaõamuhutto (te) Divaso. (Tu) ahaü, dinaü, [Kshanalaya, 10 laya] [Muhurta, 10 kshanalayas.] [Ten mohotas, kshanamohota.] [A day.] * "Sura. Canda. Aïgàra. Budha. Jãva. Sukka. Asita. Ràhu. Ketu. Iti ete såràdayo navaggahà" yanu ñãkàyi. + "Mesàdiko dvàdasa koññhàso ràsinàma, àdisaddena usabha, methuna, kukkuña, sãha, ka¤¤à, tulà, vicchikà, dhanu, makara, kumbha, mãne. Saügaõhàti" yanuda ñãkàyi. [SL Page 012] [\x 12/] 68 Pabhàtaü,(ca) vibhàtaü,(ca) Paccuso. Kalla, 1(mapyatha) Abhidoso. Padeso (tha) Sàyo. Sa¤ajhà [f] (dinaccaye) [Morning.] [Nightfall.] [Evening.] Aëuyama 4.... Ràtiramukhaya 2... Savasa 2...... 69 Nisà [f] (ca) rajanã [f] ratti[f] Tiyàmà [f] saüvarã [f] (bhave) Juõhà [f] (tu candikàyuttà) (Tamussannà) timãsikà [f] [Night.] [Moonlight night.] [A very dark night,] Ràtiraya 5..... SandarŠsinyut rø1. Andhakàra bahula rø1 70 Nisãtho, (majjhimà ratti) Aóóharatto. Mahànisà [f] Andhakàro.Tamo., 2(Nitthi) Timisaü, timiraü, (mataü) [Midnight.] [Darkness.] Madhyama ràtiraya 3... Andhakàraya 4..... 71 (Caturaïgaü tamaü evaü + Kàëapakkha catuddasã Vanasaddho ghano megha- Pañalaü vaóóha rattitã) [The four-fold darkness,viz,the 14th day of the dark fortnight.] [A dense forest, overclouding of the sky, and midnight,] *(Caturaïga kaëuvaranam) 72 Andhantamaü., (Ghanatame) Pahàro. (Yàmasa¤¤ito) (Pàñipado tu dutiyà [f] Tatiyà [f] di) tithã. [F] (dvãsu) [Thick dareness] [A watch of the day.] [A lunar day.] Ghanàndhakàraya 1.. Yàmaya 1....... Pølaviya diyavaka ) Tiyavakàdãtithi 1 ) 73 Pannarasã [f] pa¤cadasã [f] Puõõamàsã [f] (tu) puõõamà [f] Amàvasã [f] (pya) 3 màvàsã [f] (Thiyaü pannarasã parà) [The full-moon day.] [The last day of the bright fortnight.] [Day of new moon.] Pasaëosvaka 2... MŠdip¯ya 2.... Avapasaëosvaka 2. 74 Ghañikàsaññhya) 4 horatto. Pakkho. (Te dasa pa¤ca ca) (Te tu pubbàparà) sukka. Kàëà. Màso.,(Tu te duve) [A day and night] [A fortnight, half a lunar month.] [The light fortnight.] [The dark fortnight.] [A month,] Ahoràtiraya 1.... Pakùaya 1........ øuklapakùaya 1..... Kàëapakùaya 1..... Màsaya 1 ....... * Kçùaõapakùayehi tudusvakaya, ghanavanalŠhŠbaya, mèghapañalaya, maddhyama ràtiraya yana mè siv aïga ekaviña hamuvåkalŠ caturaüga kaëuvara namvè. + [The greatest possible darkness, attended with four things, viz., The day of the new moon, a dense forest, clouds, midnight.] [SL Page 013] [\x 13/] 75 Citto. Vesàkha. Jeññho.(Cà) 1Sàëho [f] (dvãsuca) sàvano. Poññhapàdà. 2 Ssayujà. (Ca) Màsà dvàdasa) kattiko. [March-April,] [April-May.] [May-June.] [June-July,] [July-August.] [August-September.] [September-October.] [October-November,] [November-December,] Bakmasa 1...... Vesakmasa 1.... Posonmasa 1. €saëamasa 1.... Nikiõimasa 1..... Binaramasa 1..... Vapmasa 1...... Ilmasa 1...... 76 Màgasiro. (Tathà) phusso (Kamena) màgha. Phaggunà. (Kattikà ssayujà màsà) Pacchima pubba kattikà.* [Cecmber-January.] [January-February.] [February.] [March-April.] [The two months Hil and Wap, September-November.] Unduvapmasa 1.... Durutumasa 1.... Navammasa 1.... MŠdinmasa 1.... Il vap demasa 2. 77 (Sàvano) nikkhamaõiyo. (Cittamàso tu) rammako. [The month, Nikini, July-August.] [The month Bak. March-April.] Nikiõimasa 1... Bakmasa 1.... 78 (Caturo caturo màsà Kattika kàëa pakkhato Kamà hemanta gimhàna Vassànà utu. [F] yo (dvãsu) [Winter, hot season.] [The cold, hot, and rainy seasons, +] (Ilmasa kàlapakùayehi pañan sàramasek sàramasek piëivelin hèmantaya gimhànaya vassànaya yi tun sçtuhu vet.) 79 Hemanto. ++ Sisira, 3(mutu- Cha và) vasanto. (Ca) gimha vassànà. Sarado. (Ti kamà màsà Dve dve vuttànu sàrena) [Winter, snow season.] [The coldseason.] [Spring.] [Hot season, rainy season.] [Sultry season] Hèmantasçtuva... øi÷irasçtuva 1... Vasantasçtuva 1.. Gãrasmasçtuva 1... Vassànasçtuva 1. Saradasçtuva 1... * Mehi kattika ÷abdaya pacchima, pubba yana ÷abdadvaya hà samàsava pacchima kattika, pubba kattika, kiyà veyi, è il vap demasaña nami. + [Each of these Three comprises four months, the first, viz, Winter, commencing from the beginning of the light half of the month of Hil,] ++ Yathokta pakùayehi pañan demasak demasak bŠgin piëiveëin hemanta, sisira, vasanta, gimha, vassàna, sarada yayi sçtu sayekda vet. [During the sultry, rainy, and snow seasons the motion of the sun is towards the south, during the other three it is towards the north.] [SL Page 014] [\x 14/] 80 Uõho nidàgho. (Gimhetha) Vasso. Vassàna. Pàvusà. (Utåhi tãhi vassànà Dikehi) dakkhiõàyanaü, [Hot season.] [Rainy season.] [The half year when the sun moves to the south of the Equator.] Gimhànaya 2.... Vassànaya 3.... (Vassànàdãvå tun sçtuvehi såryyàgè dakùiõagamanaveyi anik tun sçtuvehi uttaragamana veyi. è piëiveëin dakùiõàyana uttaràyana nami. Ayanayek nam màsahayaki.) 81 Uttaràyana, (ma¤¤ehi Tãhi vasso yanadvayaü) Vassa., Saüvaccharà, (nitthi) Sarado. Hàyano. Samà [f] [The half year when the sun goes to the north of the Equator,] [A year] Avurudda 5.... 82 Kappakkhayo. (Tu) saüvañño. Yuganta. Palayà. (Api) [The termination of a kalpa.] Kapa nŠsma 4... Alakkhã [f] kàlakaõõã [f] (tthi) (Atha) lakkhã [f] sirã [f] (thiyaü) [The goddess of adversity, misfortune.] [Prosperity.] Abhàgyatàva 2... øirayàva 1....... 83 Danu [f] (dànava màtà tha) (Devamàtà panà) 1 diti [f] [The mother of the Asuras.] [The mother of the gods.] Asuramava 1..... Suramava 1..... 84 *Pàpaü, (ca) kibbisaü, verà, 3Gha, duccarita, dukkataü, Apu¤¤à, 3 kusalaü, kaõhaü, Kalusaü, durità, 4gu, (ca) [Sin] Pava 12..... 85 Kusalaü, sukañaü, sukkaü, Pu¤¤aü, dhamma, 5(manitthiyaü) Sucaritaü (ca matho) (diññha- dhammikaü,(ce) 6 halokikaü, [Merit, virtue,] [This world.] Kusala 6........ Ehelaukikaya 3.. 86 Sandiññhika, 7(matho) (pàra- Lokikaü samparàyikaü, Takkàlaü, (tu) tadàttaü. (Co) 8Ttarakàlo. (Tu) àyati [f] [The world to come.] [Then that time.] [The future.] Pàralaukikaya 1.. Ekalayana aruta 2. Anàgatakàlaya 2. * Pàpa pu¤¤a ÷abdadvaya dravyayehi vŠñena kalŠ tunliïguyi. [SL Page 015] [\x 15/] 87 Hàso, 1ttamanatà [f] pãti [f] Vitti [f] tuññhi [f] (ca nàriyaü) ânando. Pamudà. 2 Modà. Santoso. Nandi [f] sammado. [Delight, joy.] Santoùaya 13.. 88 Pàmojjaü,(ca) pamodo.(Tha) Sukhaü, *sàtaü, (ca) phàsva, 3(tha) Bhaddaü, seyyo. Subhaü, khemaü, Kalyàõaü, maïgalaü, sivaü, [Happiness,] [Goodness.] SŠpa 3.... Kalyàõaya 7. 89 Dukkhaü, (ca) kasiraü, kicchaü, Nãgho.(Ca) vyasanaü, aghaü, (Dabbe tu pàpapu¤¤àni Tãsvà kicchaü sukhàdi ca) [Grief, misery.] Duka 6.... 90 Bhàgyaü, niyati [f] bhàgo.(Ca) Bhàgadheyyaü, vidhã, 4 rito) (Atho) uppatti [f] nibbanti [f] Jàti [f] janana, mu 5 bbhavo. [Good or bad luck, fate, or destiny.] [Birth.] Daivaya 5..... Utpattiya 5.... 91 Nimittaü, kàraõaü, ñhànaü, Padaü, bãjaü, nibandhanaü, Nidànaü, pabhavo. Hetu Sambhavo. Setu. Paccayo [A cause.] Kàraõaya 12... 92 (Kàraõaü yaü samàsannaü) Padaññhànaü, (ti tammataü) Jãvo. (Tu) puriso. 6Ttà. (Tha Padhànaü, pakatã [f] (tthiyaü) [A primary cause.] [Self, soul life.] [The equipoise of the three qualities of nature.] âsannakàraõaya 1...... Paraparikalpita àtmaya 3.. + Satva rajas tamas yana movungè sàmyàvasthàva 2.. 93 Pàõo. Sarãri. Bhåtaü., (Và) Satto. Dehã. (Ca) puggalo. Jãvo. Pàõi. Pajà. Jantu. Jano. Loko. Tathàgato. [Animals.] Satvay¯ 13... * Sukha÷abdayehi pañan kiccha÷abdaya dakvà Šti ÷abday¯ dravya vàcãkala tunliïgu Šttàhuyi. + øryya ÷cauàdã guõa satva nami. Kr¯dha dveùa kàmàdiya rajas nami. Ag¤àõa nàstikyàdiya tamas nami. [SL Page 016] [\x 16/] 94 Råpaü, saddo. Gandha. Rasà. Phasso. Dhammo. (Ca) (gocaro âlambo. Visayo. (Techà)1 Rammaõà,2 lambanàni, (ca) [Six objects of sense.] [An object of sense.] Råpàdãsaya 6.... Aramuõa 5....... 95 * Sukko. Goro. Sito. 3Dàtà Dhavalo. Seta. Paõóarà. Soõo. (Tu) lohito. Ratto. Tamba. Ma¤jeññha. Rohità. [White.] [Red.] Suda 7 .... Ratu 6..... 96 Nãlo kaõho 4sito.Kàlo Mevako sàma. Sàmalà. (Sitapãte tu) paõóu.(Tto) (äsaü paõóu tu) dhåsaro. [Black or dark blue.] [Yellowish white.] [Grey.] KaëupŠhŠya 7...... PaõóupŠhŠya 1...... Madakpaõóu pŠhŠya 1.. 97 Aruõo. (Ki¤ci rattotha) Pàñalo.(Setalohito) (Atho) pãto haëidyàbho. Palàso. Harito hari. [Light red,] [Pale red or pink] [Yellow.] [Green.] Madakrata 1...... øvetaraktaya 1... RanvanpŠhŠya 2.. PalàvanpŠhŠya 3. 98 Kalàro. Kapilo. (Nãla- Pãtetha) rocanappabhe) Piïgo. Pisaïgo. (Pyathavà (Kaëàràdã tu piïgale) [Tawny,] [Brown.] Nil ranvan pŠhŠya 2.... Goradaña bandu pŠhŠya 2. 99 Kammàso. Sabaëo. Citto. Sàvo. (Tu kaõhapãtake) (Vàccaliïgà guõãnete Guõe sukkàdayo pume) [Varigated, spotted.] [Dark brown, bay.] KamburuvanpŠhŠya 3.... Kaëu ranvanpŠhŠya 1.. 100 Naccaü, naññaü, (ca) nañanaü, Nattanaü, làsanaü, (bhave) (Naccantu vàditaü gãta Miti) nàñya, 5 (midattayaü) [Dancing.] [Symphony.] NŠñãma 5.... Nàñyaya 1... * Mehi sukkanàmayehi pañan, sàva nàmaya dakvà Šti ÷abday¯ guõamàtrayehi vŠñenakala pulliïguya, vi÷eùaõavana kala vàcyaliïguyi. äña udàharaõa, sukkohaüso, sukkaü haüsakulaü, haüsassa sukko. Yanàdiyayi. [SL Page 017] [\x 17/] 101 (Naccaññhànaü siyà) raïgo. 1 Bhinayo (succasåcanaü) Aïgahàro. 2ðgavikkhepo. Naññako. Nañako. Naño. [A dancing-room] [Indication of passion by taking a weapon, and c Gesture.] [A male dancer.] Nçtyabhåmiya 1. øàstragrahaõàdi àkàra dŠkvãma 1. Nçtya vi÷eùa 2... Nañannà 3....... 102 Siïgàro. Karuõo. Vãrà.3 Bbhåta. Hassa. Bhayàna kà. Santo. Bãbhaccha, ruddàni, (Nava nàñyarasà. Ime) [Dramatic sentiments] Nàñyarasaya 9.. 103 (Posassa nàriyaü pose Itthiyà saïgama mpati Yà pihà esa) siïgàro. Rati kãëàdi kàraõo) [Sexual passion.] øçïgàraya 1.... 104 Uttamappa katippàyo Itthi purisa hetuko So) sambhogo.Viyogo.(Ti Siïgàro duvidho mato) [Two species of above passion.] Ehima bheda 2... 105 Bhàsitaü, lapitaü, bhàsà [f] Vohàro. Vacanaü, vaco., Utti [f] vàcà [f] girà [f] vàõã [f] Bhàrati [f] (kathãtà) vacã [f] [Voice, word, speech.] Tepula 12.... 106 (Ekàkhyàto padacayo Siyà) vàkyaü, (sakàrako) âmeõóitaü, (tu vi¤¤eyyaü Dvattikkhattu mudãraõaü) [A sentence.] [Repetition] Vàkyaya 1.... âmeõóitaya 1.. 107 (Bhaye kodhe pasaüsàyaü Turite kotåhalacchare Hàse soke pasàde ca Kare àmeõóitaü budho) 108 Iru[f] (nàri) yaju, 4ssàma, (Mi ti vedà tayo siyuü Ete eva) tayã [f] (nàrã) Vedo. Manto, suti [f] (tthiyaü) [The three Vedas] [The aggregate of them.] [Any one of the Vedas] Vèdatrayaña eka eka nam.... Vèdatraya 4............ [SL Page 018] [\x 18/] 109 Aññako. Vàmako. Vàma- Devo.(Cà) ïgãraso. Bhagu. Yamataggi. (Ca) vàseññho. Bhàradvàjo. (Ca) kassapo. Vessàmitto. (Ti mantànaü Kattàro isayo ime) [The ten Rishis, authors of the Vedas.] Mantrakaëàvå sçùãhu da÷adena 110 Kappo, vyàkaraõaü, joti- Satthaü, sikkhà[f] nirutti [f](ca) Chandoviciti [f] (cetàni Vedaïgàni vadanti cha) [The six sciences subordinate to, and in some sense a part of the Vedas.] Vèdàïgasaya 6. . 111 Itihàso. (Puràvutta- Ppabandho bhàratàdiko) (Nàmappakàsakaü satthaü Rukkhàdãnaü) nighaõóu. (So) [History.] [The science which teaches the names of things.] Itihàsaya 1...... Nighaõóu ÷àstraya 1.. 112 Vitaddhasatthaü vi¤¤eyyaü Yantaü) lokàyataü, (iti) Keñubhaü (tu kirayàkappa- Vikappo kavinaü hito) [Fabulous discussion.] [Poeticalfiction] Lokàyata ÷àstraya * 1. Kèñubhaya 1..... 113 âkhyàyiko[f2] (paladdhatthà) Pabandhakappanà) kathà[f] Daddhanãtya [f] (tthasatthasmiü) Vuttanto.(Tu) pavatti [f] (ca) [A tale.] [A connected narrative,] [Ethics] [Tidings of intelligence.] âkhyàyikà + 1... Prabandhakathàva 1... Arttha÷àstraya 1..... Vàrtàva 2........ 114 Sa¤¤à[f]khyà5vhà[f]sama¤¤à(cà) 6Bhidhànaü, nàma, 7mavhayo. Nàmadheyyà, 8dhivacanaü, Pañivàkyaü, (tu co)9ttaraü, [A name or application,] [An answer.] Nama 9...... Prativacanaya 2.. * (Lokayehi) vitaõóavàdãngè yam ÷àstrayak Šdda è lokàyata ÷àstra yayi datayutuyi. (è ÷àstraya nisà puõyakirayàvehi sitada nåpadavana bava ñãkàvehi kiyanaladã. Kavãnña hitavå kirayàkalpavikalpayayi kiyanalada grantha vi÷eùaya keñubha nam vè, "yo kavãnaü paõóitànaü hito cittabhogasampattà di pa yojanakaro kirayàkappavikappo, kavãnaü kirayàsaükhyàta kappabandhanavidhiyà vidhàyako subodhàlaükàràdiko gantho so keñubhaü nàma." + (Kisivakhu visina) labanalada dannàlada arttha Šti prabandhavi÷eùaya àkhyàyikàyi. (ènam vàsavadattàdiya bava, "anubhåtàrttha pratipàdakasya vàsavadattàde:" yannen amarakoùañãkàvehi kiyanaladã) prabandhayen kalpitavå (kàdambarãyàdãvå) kàvya vi÷eùaya kathànamvè. (Vçhaspativaraõàdãn visin praõãtavå) arttha÷àstrayehi daõóanãti÷abdaya vŠñè. Artthasya bhåmyàde:÷àstraü arttha÷àstraü" yanu amarakoùañãkàyi. [SL Page 019] [\x 19/] 115 Pa¤ho,[f]tãsva)1nuyogo.(Ca) Pucchà[f] (pyatha) (nidassanaü, Upogghàto. (Ca) diññhanto. (Tatho) 2dàharaõaü, (bhave) [A question,] [An example or opposite argument.] Pra÷naya 3..... Udàharaõaya 4.. 116 Samà[f] saükhepa saühàrà. Samàso. Saïgaho.(Pyatha) Satandhàrayasã tyàdya)3 Bbhakkhànaü,(tucchabhàsanaü) [An abridgement.] [A groundless charge.] Saükùepaya 5.... Mithyàvacanaya 11.. 117 Vohàro. (Tu) vivàdo.(Tha) Sapanaü, sapatho. Pi ca) Yaso. Siloko. Kitti [f] (tthi) Ghosanà[f](tuccasaddanaü) [A contest or law suit.] [An oath.] [Fame and reputation,] [Making a loud noise.] Vivàdaya 2..... Divirãma 2...... Kãrttiya 3...... Udgh¯ùanaya 1.. 118 Pañighoso. Pañiravo. (Tho pa¤¤àso. Vacãmukhaü, Katthanà [f] (ca) silàghà [f] (ca) Vaõõanà [f] (tha) nuti [f] (t)thuti[f] [Echo,] [Exordium.] [Eulogium.] [Praise.] Pratiràvaya 2...... Kathàrambhaya 2..... Varõõanàva 3...... Stutiya 4........ 119 Thomanaü,(ca) pasaüsà [f] (tha) Kekà [f] (nàdo sikhaóãnaü) (Gajànaü) ku¤canàdo. (Tha) (Matà) hesà [f] (hayaddhani) [The cry of peacocks.] [The trumpeting of elephants,] [The neighing of horses.] Mayåranàdaya 1..... €tungè nàdaya 1. A÷vayangè nàda 1. 120 Pariyàyo. Vevacanaü, Sàkacchà [f] (tuca) saükathà [f] Upavàdo. (Cu)4 pakkosà. 5Vaõõavàdà. 6Nuvàdà. (Ca) Janavàdà. 7Pavàdà.(Pi) Parivàdo. (Ca tulyatthà) [Synonym] [Conversation,] [Censure or blame.] Vvecanaya 2..... Sàkacchàva 2.... Nuguõa kãma 7..... 121 Khepo.Nindà [f] (tathà) kucchà [f] Jigucchà [f] garahà (bhave Nindàpubbo (upàrambho) Paribhàsana, 8(muccate) [Contempt,] [Reproof proceeded by insult.] Nindàva 5...... Nindà peradŠri 1 D¯ùàr¯paõaya 1 122 (Aññhà nariya vohàra- Vasena yà pavattità) Ativàkyaü, (siyàvàcà Sà vãtikkama dãpanã) [Filthy words.] Ativàkyanam 1.. AñavŠdørum 1.. Anàryyavacana 1.. [SL Page 020] [\x 20/] 123 (Muhumbhàsà) 1nulàpo.(Tha) Palàpo.(Natthikà girà) (âdobhàsana mà)2 làpo. Vilàpo. (Tu) pariddavo. [Tautology.] [Unmeaning or unconnected speech.] [Address or speaking to.] [Lamentation.] Kãtepul nŠvatakãma 1 ArutnŠti tepula 1 âdiyehi biõãma 1 VŠlapãma 2........ 124 Vippalàpo. Virodhotti [f] Sandesotti [f] (tu) vàcikaü, (Sambhàsanantu) sallàpo. (Virodha rahita mmithu) [Quarrel, or mutul contradiction.] [Message.] [Friendly conversation.] Viruddhavacanaya 2.. Sande÷avacanaya 2... Samagitepula 1... 125 Pharusaü. [F,](niññhuraü vàkyaü) (Manu¤¤aü) hadayaïgamaü.[F] Saükulaü.[F.](Tu) kiliññhaü.[F,](ca) (Pubbàpara virodhinã) [Harsh discourse.] [A kind word.] [Contradictory.] SŠóabasa 1..... Sitkaëuvacanaya 1.. Perapasuviridubasa 2. 126 (Samudàyattha rahita) 3Mabaddha. [F] (miti kittitaü) Vitathaü.[F,](tu) musà-(càtha) Pharusàdi tiliïgikà) [Incoherent speech,] [False.] Asambandha tepula 1. Borubasa 1..... 127 Sammà-(vyayaü cà) 4vitathaü, Saccaü, tacchaü. Yathàtathaü, (Tabbantà tãsva) 5 likaü,(tva) 5Saccaü, micchà-musà-(vyayaü) [Truth] [Falsehood.] SŠbøtepula 5... Borubasa 4..... 128 Ravo ninàdo.Ninado.(Ca)saddo Nigghosa.Nàda.Ddhana.(Yoca)ràvo âràva. Saüràva. Viràva. Ghosà Ravà[f]suti [f](tthi) sara.Nissano.(Ca) [Sound,] Haõóa 16..... 129 (Vissaññha ma¤ju vi¤¤ayyà Savanãyà visàrino Bindugambhãra ninnàdi Tveva maññhaïgiko saro) [The eight component parts of sound.] Svarayehi aügaaña 130 Tiracchàna gatànaü hi Rutaü) vassita, 6(muccate) Kolàhaëo. Kala kalo. Gãtaü, gànaü,(ca) gãtikà [f] [The cry of irrational annimals.] [A confused or mingled sound.] [A song.] Tirisanungè haõóa 1... Kolàhalaya 2....... Gãhaõóa 3........... [SL Page 021] [\x 21/] 131 (Sarà satta tayo gàmà Ceka vãsati mucchanà hànànekåna pa¤¤asà Iccetaü) saramaõóalaü, [The Indian gamut consisting of seven musical notes, three scales and twenty one modulations.] Svaramaõóalaya 1..... 132 Usabho. Dhe.Vato. (Ceva) Chajja. Gandhàra. Majjhimà. Pa¤camo.(Ca) nisàdo. (Ti Sattete gadità sarà) [Names of the seven musical notes] Saptasvarayaña eka eka nam).... 133 (Nadanti usabhaü gàvo. Turagà dhevataü tathà Chajja mmayårà gandhàra Majà ko¤cà ca majjhimaü [The creatures which utter seven notes of music.] Saptasvara haõóann¯)... 134 Pa¤camaü parapuññhà dã Nisàda mpi ca vàraõà Chajjo ca majjhimo gàmà Tayo sàdhàraõo, ti ca 135 Saresu Tesu pacceke Tisso tisso hi mucchanà Siyuü tatheva ñhànàni Satta satteva labbhare 136 Tisso duve catasso ca catasso kamato sare Tisso duve catassoti Dvàvãsati sutã siyuü) 137 (Uccatare rave) tàro. [F,] (Thàvyattamadhure) kalo. [F,] (Gambhãre tu rave) mando. [F,] Tàràdi tãsva) (tho kale) Kàkalã [f] (sukhume (vutto) (Kirayà di samatà) layo. [A high tone.] [An inarticulate but pleasing tone] [A bass or low tone.] [A minute tone,] [Equal time in music and dance] Ità ushaõóa 1.... Miyuru aviyathaõóa 1. GŠmburuhaõóa 1..... Siyum miyuru aviyat haõóa 1 gãtàdãn hà nŠñãmehi sàmyaya 1 138 Vãõà [f] (ca) vallakã [f] (satta Tanti sà) parivàdinã [f] Pokkharo. (Doõi vãõàya) Upavãõo. (Tu. Veñhako) [Lute.] [The lute with seven strings.] [The belly of the lute.] [The neck of the lute. ] Vãõàva 2....... TatsatakŠti vãõàva Karàviya 1...... Vãõàdaõóa 1..... [SL Page 022] [\x 22/] 139 âtataü, ceva) vitata, Màtatavitataü ghanaü, susiraü, (ceti turiyaü Pa¤caïgika mudãritaü) [The five sorts of musical instruments.] Pa¤càïgika tåryya 5. 140 âtataü, (nàma cammàva- Naddhesu bheri yàdisu Talekekayutaü kumbha- Thåõa daddari kà dikaü) [A sort oi drum covered with leather on one side.] Ek muhuõin yut tåryyavi÷eùaya 1 141 Vitataü, (cobhayatalaü (Turiyaü murajà dikaü) (âtatavitataü, (sabba (Vinaddhaü paõavà dikaü) [Another sort, covered on both sides.] [A sort of drum completely covered with leather.] Demuhuõu Šti tåryya vi÷eùaya 1 Sarvabhàgayen veëanaladaturyya vi÷eùa 142 Susiraü,(vaüsa saükhàdi) (Sammatàlàdikaü) ghanaü, âtojjaü,(tuca) vàdittaü, Vàditaü, vajja, 1 (muccate) [A wind instrument.] [A cymbal, belt.] [Playing on musical instruments.] Huõakulalàdiya 1 Kuëutàlamàdiya 1 âtatàdi pasa 4.. 143 Bheri [f] dundubhi. (Vuttotha) Mudiïgo. Murajo. (Ssa tu.) âliïgaü. 2Kyo. 3Ddhakà.(Bhedà) Tiõavo. (Tuca) deõóimo. [A sort of drum] [Another sort of drum.] [Three sorts of drums.] [A sort of drum,] Bera 2...... Mihiïgubera 2.. Ehima bheda 3.. GŠñabera 2... 144 âëambaro. (Ca) paõavo. Koõo. (Vãõàdivàdanaü) Daddarã. Pañaho. (Bheri Ppabhedà) maddalà. (Dayo) [A sotr of drum.] [Bow, quill.] [A large kettledrum.] Paõàbera 2..... Kaõóippu àdiya 1. Beravi÷eùa 3.... 145 (Janappiye vimaddutthe Gandhe) parimalo. (Bhave) (Sotvà)4 modo. (Duragàmã Vissantà tãsvi to paraü) [A pleasing scent extracted by rubbing fragrant substances] [Diffusive fragrance,] Pemkarusuvanda . 1 Ità vihidena ema suvanda 1 146 Iññhagandho.[F,](ca)surabhã.[F,] Sugandho.[F,](ca) sugandhi.[F,](ca) Påtigandhi.[F,](tu) duggandho.[F.] (Tha) vissaü.[F,] (àmagandhiyaü) [Any perfume] [An ill smell. The smell like that of rawmeat.] Suganda 4...... Duganda 2...... Minidum àdiya... [SL Page 023] [\x 23/] 147 Kuükumaü, (ceva) yavana- Pupphaü,(ca) tagaraü,(tathà) Turukkho. (Ti ca tujjàti- Gandhà ete pakàsità) [Four sorts of perfume as safron, yavanapupha, tabernal montanna, coronaria, and incense.] Kokumyon pup tuvaralà tu ruktel yana sivdøganda 4.... 148 Kasàvo.(Nitthiyaü)titto. Madhuro.Lavaõo.(Ime) Ambilo. Kañuko. (Ceti Charasà tabbatã tãsu) [The six tastes, viz., Astringent, bitter, sweet, salt, sour, and pungent.] Kasàvaya. Tittaya. Madhuraya. Lavaõaya. Ambilaya. Kañukaya yana ùañrasaya 6.. 149 (Siyà) phasso.(Ca) phoññhabbo. Vãsayã, (tva) 1kkha, 2 mindriyaü, Nayanaü, (tva)3kkhi, nentaü,(ca) locanaü, (cà) 4cchi, cakkhu,(ca) [Touch.] [An orgon of sense.] [The eye] Spar÷aya 2.... Indriyay¯ 3.. €sa 6..... 150 Sotaü, saddaggaho. Kaõõo Savanaü, suti[f] natthu [f] (tu) Nàsà [f] (ca) nàsikà [f] ghànaü, Jivhà [f] (tu) rasanà [f] (bhave) [The ear,] [The nose.] [The tongue.] Kaõa 5..... Nàsaya 4... Diva 2..... 151 Sarãraü, vapu, gattaü,(cà) 5 Ttabhàvo. Bondi. Viggaho. Dehaü, (và purise) kàyo. (Thiyaü) tanu [f] kalebaraü, [The body.] øarãraya 10... 152 Cittaü, ceto. Mano.,(Titthi, Vi¤¤àõaü, hadayaü, (tathà) Mànasaü, dhã [f](tu) pa¤¤à [f] (ca) Buddhi [f] medhà [f] mati [f] muti [f] [The mind or faculty of reason.] [Understanding.] Sita 6..... Prag¤àva 14.. 153 Bhårã [f] mantà [f] (ca, pa¤¤ànaü, ¥àõaü, vijjà [f] (ca) yoni [f](ca) Pañibhàna 7mamoho. (Tha) (Pa¤¤àbhedà) vipassanà [f] [Clear discernment.] Prag¤àvi÷eùa 2... 154 Sammàdiññhi [f] (ppabhutikà) Vãmaüsà [f](tu vicàraõà) Sampaja¤¤aü, (tu) nepakkaü, Vedayitaü,(tu) vedanà [f] [Judgment.] [Prudence, discrimination.] [Sensation.] Tãraõaprag¤àva 1... Artthànartthàdiya salakana prag¤àva 2... Vèdanàva 2... [SL Page 024] [\x 24/] 155 Takko.Vitakko.Saükappo. 1Ppano [f] hà[f]3yu,(tu) jãvitaü, Ekaggatà [f] (tu) samatho). Avikkhepo. Samàdhi. (Ca) [Reasoning a resolve, or act of determination.] [Life.] [Mental tranquillity.] Vitarkaya 5..... Jãvitindriya 2... Samàdhiya 4.... 156 Ussàhà. 4Tappa. Paggàhà Vàyàmo. (Ca) parakkamo. Padhànaü, viriyaü, (ce)5 hà [f] Uyyàmo.(Ca) dhitã [f] (tthiyaü) [Perseverance or fortitude.] Vãryyaya 10... 157 Cattàri viriyaïgàni Tacassa ca nahàruno Avasissana maññhissa Maüsalohita sussanaü [Fourfold fortitude.] Caturvidha vãryyàïga.. 158 Ussoëhi [f] (tvadhimattehà Sati [f] (tva) 6nussati [f] (tthiyaü) Lajjà [f] hiri [f] samànàtha) Otappaü, pàpabhãrutà [f] [Strenuous effort.] [Recollection.] [Shame.] [Fear of committing sin,] Adhikavãryya 1..... Smçtiya 2...... Lajjàva 2...... Pàpayehi bhaya 2.. 159 Majjhattatà[f](tu)7 pekkhà[f](ca) Adukkha masukhà [f] (siyà) Cittàbhego. Manakkàro. Adhimokkho.(Tu) nicchayo. [Indifference.] [Consciousness of pleasure or pain, sensibility. Certainty.] Upekùàva 3.... Menehikirãma 2... Adhimokùaya 2... 160 Dayà[f 8]nukampà [f] kàru¤¤aü, Karuõà [f] (ca) anuddayà[f] (Thiyaü) veramaõã [f] (ceva) Viratyà [f 9] rati [f] (càpyatha) [Compassion, mercy.] [Abstinence,] Karuõàva 5.... Viratiya 3...... 161 Titikkhà [f] khanti [f] khamanaü, Khamà[f]mettà[f](tu)mettya10(tha) Dassanaü, diññhi [f] laddhi [f] (tthi) Siddhanto, samayo. (Bhave) [Patience, forbearance.] [Friendship.] [Religious persuasion, belief.] Kùamàva 4..... Maitiraya 2..... Labdhiya 5...... 162 Taõhà [f] (ca) tasinà [f] ejà [f] Jàlinã [f] (ca) visattikà [f] Chando. Jañà [f] nikantyà[f11]sà[f] Sibbanã bhavanetti [f](ca) [Desire.] Tçùõàva 25... [missing] [SL Page 033] [\x 33/] 216 Sopàno.,(Và)1 rohaõaü,(ca) Nisseõã [f] (sà)2 dhirohiõã [f] Vàtapànaü, gavakkho.(Ca) Jàlaü,(ca) sãhapa¤jaraü, [Stairs.] [A ladder.] [A window or air hole.] Hiõa 2....... Daõóuhiõa 2.... Kavuëudora 5. 217 âlokasandhi. (Vuttotha) Laïgi [f] (tthi) paligho. (Bhave) Kapisãso.3 Ggaëatthambho. Nibbaü, (tu chadda koñiyaü) [The bolt or bar of a door.] [The post to which the bolt is fastened.] [The edge of a roof.] Kanayama 2...... Aguëu kaõuva 2.. Chadana keëavara 1. 218 Chadanaü, pañalaü, chaddaü, Ajiraü, vaccarà,4ïgaõaü, Paghàõo paghaõà. 5 âindà. Pamukha, dvàra bandhanaü, [The thatch of a roof.] [A court of a yard.] [A terrace before a house.] Chadanaya 3.... Midula 3..... âëindaya(akderiya)5 219 Piññhasaüghàñaka, dvàra- Bàhà[f] kåñaü, (tu) kaõõikà [f] Dvàraü (ca) pañihàro (tha) Ummàro. Dehinã [f] (tthiyaü) [A door post.] [The upper part of the frame of a circular roof.] [A door or gate] [The threshhold] Dorabàva 2.... Karõikàva 2..... Dvàraya 2...... Elipata 4....... 220 Eëako. Indakhãlo. (Tha) Thambho. Thåõo. [F] (pumitthiyaü) Pàñikà [f] (õóendupàsàõe) Gi¤jakà [f] (tuca) iññhakà[f] [A pillar, post.] [A stone step at the entrance of a house, serving as the scraper for the feet.] [Tiles.] Šmba 2...... Sandakaóapahaõa 1. Uëu 2...... 221 (Vaëabhi cchàdi dàrumhi Vaüke) gopànasã [f] (tthiyaü) (Kapota pàlikàyaü tu) Viñaüko., (Nitthiyaü bhave) [The rafters of a house.] [A dove-cot or aviary.] GonŠssa 1.......... Kob¯ geói vaëalla 1.. 222 Ku¤cikàvivaraü, tàla- Cchiggalo. ((Pyatha) ku¤cikà [f] Tàlo 6 vàpuraõaü, (càtha) Vedikà [f] vedi [f] (kathyate) [The keyhole.] [The key.] [A covered terrace in the yard.] Kesisidura 2.... Kessa 3...... Piëikaóa h¯ vèdikàva 2. [SL Page 034] [\x 34/] Bhåkaõóassa puravaggo [II.-2.] 223 Saüghàño. Pakkhapàso.(Ca) (Mandiraïgà) tulà [f] (api) (Thiyaü) sammu¤janã [f] (ceva) Sammajjanã [f] (ca) sodhanã [f] [The principal upright timber of a house.] [The planks of the ceiling.] [A beam.] [A broom.] DŠva vaëalla 1..... PŠlanp¯ruva 1... Talàndaya 1....... Musna 3.......... 224 Saükañãraü, (ca) saükàra- Dhànaü, saükàrakåñakaü, (Atho) kacavaro. 1 Klàpo. Saükàro. (Ca) kasambu.(Pi) [A dunghill.] [Dust or sweepings.] Kasaëagoóa 3.... Kasaëa 4........ 225 (Gharàdi bhå mataü) vatthu. Gàmo. Saüvasatho. (Tha so Pàkaño) nigamo. (Bhoga- Maccàdibhyo)2dhi (tådito) [The site of a house.] [A village.] [A market town.] [A boundary.] Gçhàdãngè bhåmiya 1.. Gama 2............ Niyangama 1......... Sãmàva 3.......... 226 Sãmà [f] (ca) mariyàdà [f] (tha) Ghoso. Gopàlagàmako. Pura vaggo [II.-2. =============== A Village of herdsmen.] Gopalugama 2.... Namo buddhàya. 227 Manusso. Mànuso. Macco. Màõavo. Manujo. Naro. Poso. Pumà.(Ca) puriso. Poriso. (Pyatha) paõóito. [Man.] [Wise or learned men.] Manuùyay¯ 10.. Paõóitay¯ 26.. 228 Budho. Vidvà. Vibhàvã. (Ca) Santo. Sappa¤¤a. Kovidà. Dhãmà. Sudhã. Kavã. Vyatto. Vicakkhaõa. Visàradà. 229 Medhàvã. Matimà. Pa¤¤o. Vi¤¤ø.(Ca) viduro. Vidå. Dhãro. Vipassã. Dosa¤¤ø. Buddho. (Ca) dabba. Viddasu. [SL Page 035] [\x 35/] 230 Itthã [f] sãmantinã [f] nàrã [f] Thi [f] vadhu [f] vanità [f 1] ïganà[f] Pamadà [f] sundarã [f] kantà [f] Ramaõã [f] dayità [f 2] balà [f] Stãra 15..... 231 Màtugàmo. (Ca) mahiëà [f] Lalanà [f] bhãru [f] kàminã [f] Kumàrikà [f] (tu) ka¤¤à [f] (tha) Yuvatã [f] taruõã [f] (bhave) [Various discriptions of women.] [A maiden.] [A young woman] Vi÷iùñha stãra 3..... Bàla stãra 2...... Yvaauni 2...... 232 Mahesã [f] (sàbhiseka¤¤à) Bhoginã [f] (ràjanàriyo) (Dhavatthinã tu saüketaü Yàti yà sà)3 bhisàrikà [f] [A queen.] [Other wives of a king.] [A woman who goes on assignation.] 233 Gaõikà [f] vesiyà [f] vaõõa- Dàsã [f] nagarasobhinã [f] Råpåpajãvinã [f] ve sã [f] Kulañà [f] (tu ca) bandhakã [f] [A harlot.] [A disloyal or unchaste woman] Ve÷yàva 6..... Dhårtta stãra 2..... 234 Varàroho [f 4] ttamà [f] matta- Kàsinã [f] varavaõõinã [f] Patibbatà [f] (tvapi) satã [f] Kulitthi [f] kula pàlikà [f] [An excellent woman.] [A virtuous and faithful wife.] [A waman of rank.] Utum stãra 4... Pativratà stãra 2. Kula stira 2.... 235 Vidhavà [f] (pati su¤¤à tha) Patiü varà [f] sayaü varà [f] Vijàtà [f] (tu) pasåtà [f] (ca) Jàtàpaccà [f] pasåtikà [f] [A widow.] [A woman who chooses her husband.] [A woman who has borne children.] SŠmi nŠttã 1... Sve cchàven vallabhayan soyannã 2.. Daruvan lada stãra 4.... 236 Dåtã [f] sadvàrikà [f] (dàsã [f] (Tu) ceñã [f] kuñadhàrikà [f] Vàruõã [f 5] kkhaõikà [f] (tulyà) Khattiyànã [f] (tu) khattiyà [A bawd, a procuress.] [A maid-servant.] [A fortune-teller.] [A woman of the royal caste.] Dåtakamkaraõõã 2... Dàsã 3........ Nimiti kiyannã* 2.. Ràja stãra 2..... * "Subhàsubha niråpinã" yanu ñãkàyi. [SL Page 036] [\x 36/] 237 Dàro. Chàyà [f] kaëattaü,(ca) Gharaõã [f] bhariyà [f] piyà [f] Pajàpatã [f] (ca) dutiyà [f] (Sà) pàdaparicàrikà [f] [A wife.] Bhàryyàva 2.... 238 Sakhã [f] (tvà)1 lã [f] vayassà [f] (tha) Jàrã [f] (cevà)2 ticàriõã [f] (Pume) utu. Rajo. Pupphaü, Utunã [f] (tu) rajassalà [f] [A woman's female friend.] [An adulteress.] [The courses.] [A woman in her courses.] Yahaëu stã 3... Sora ambu 2... Osap 3....... Osapvå stãra 3... 239 Pupphavatã [f] garugabbhà [f] 3 Pannasattà [f] (ca) gabbhinã [f] Gabbhàsayo. Jalàbå. 4 (Pi) Kala laü, (punnapuüsake) [Pregnant woman.] [The womb] [A foetus.] DŠri Šttã 3.... Dalabuva 2........ Kalala råpaya 1.... 240 Dhavo.(Tu) sàmiko. Bhattà. Kanto. Pati. Varo. Piyo. (Atho)5 papati. Jàro. (Thà) 6 Paccaü,putto.7Trajo.Suto. [A husband.] [Paramour.] [A son.] Vallabhayà 7..... Sora sŠmiyà 2. Daruvà 7...... 241 Tanujo tanayo. Sånu. * (Puttàdã dhãtari tthiyaü) (Nàriyaü) duhità [f] dhãtà [f] (Sa¤jàtetvo)8 raso.(Sute) [A daughter.] [A legitimate son.] Dhãtçva 2......... Tamàña dà putrayà 1. 242 Jàyàpatã. Jànipatã. Jayampati.(Tu) dampati (Atha) vassavaro. (Vutto) Paõóako.(Ca) napuüsakaü, [A husband and wife.] [An eunuch.] AmbusŠmidedenà 4 Napuüsakayà 3.... 243 Bandhavo.Bandhu. Sajano. Sagotto. ¥àti. ¥àtako. Sàlohito. Sapiõóo. (Ca) Tàto.(Tu) janako. Pità. [A kinsman.] [A blood or near kinsman.] [Father.] Nøyà 6....... Saha lè nøyà 2. Piyà 3........ 244 Ammà [f 9] mbà [f] jananã [f] màtà [f] Janettã [f] janikà [f] (bhave) Upamàtà [f] (tu) dhàtã [f] (tthi) Sàlo. (Jàyàya bhàtiko) [Mother.] [A wet nurse.] [Wife's brother.] VŠdå mavu 6...... Kiri mavu 2....... Massinà......... * Mehi puttàdi ÷abda saya dån kerehi vŠñenakalŠ stãra liïguyi. [SL Page 037] [\x 37/] 245 Nanandà [f] sàmibhaginã [f] Màtàmahã [f] (tu) ayyakà [f] Màtulo. (Màtu bhàtàssa) Màtulànã [f] (pajàpati) [Husband's sister.] [Grandmother.] [Maternal uncle] [Maternal uncle's wife.] Nønà 2...... Gøõumuttà 2... Màmà 1...... NŠndà 1..... 246 (Jàyà patãnaü jananã) Sassu [f] (vuttà (tha tappità) Sasuro. (Bhàgineyyo.(Tå Putto bhaginiyà bhave) [Husband's or wife's mother.] [Husband's or wife's father.] [Sister's son.] Ambu sŠmi dedenàgè mavuvaru 1 Ovungè piyavaru 1 Bønà 1....... 247 Nattà.(Vutto) paputto.(Tha) (Sàmi bhàtà tu) devaro. (Dhãtu pati tu) jàmàtà. Ayyako.(Tu) pitàmaho. [A grand son.] [Husband's brother.] [Daughter's husband.] [Grandfather.] Munupurà 2....... SŠmiyàgè sah¯darayà 1 Duvagè sŠmiyà 1..... Muttà 2............ 248 Màtucchà [f] (màtu bhaginã) Pitucchà [f] (bhaginã pitu) Papitàmaho. Payyako.(Tu) Suõhà [f] (tu) suõisà [f] husà [f] [Mother's sister] [Father's sister.] [Great grandfather.] [Daughter-in-law.] Mavugè sah¯darã 1 Piyàgè sah¯darã 1 Mãmuttà 2....... Yeheëi 3....... 249 Sodariyo. Sagabbho. (Ca) Sodaro. Sahajo (pyatha) (Màtà pitu te) pitaro. Puttà. (Tu puttadhãtaro) [A brother,] [Parents.] [Son and daughter.] Sah¯darayà 4..... Mavupiy¯ 7....... Putun hà dån 1.... 250 Sasurà. (Sassu sasurà) (Bhàtu bhagini) bhàtaro. Bàlattaü, bàlatà [f] bàlyaü, Yoba¤¤aü, (tuva) yobbanaü, [Husband's or wife's father and mother.] [Brother and sister ] [Childhood.] [Youth.] NŠdimayil¯ 1...... Kusehi hott¯ 1.. Bàla bava 3........ Yvaauna bava 2...... 251 (Sukkà tu) palitaü, (kesà Dayo tha) jaratà [f] jarà [f] Puthuko. Pillako. Chàpo. Kumàro. Bàla. Potakà. [Grey hair.] [Old age.] [A child.] Palitaya 1....... Jaràva 2....... Bàlayà 6...... 252 (Atho1ttànasayo,[f 2]ttàna- -Seyyako, [f] thanapo (pica) [An infant.] Bàlatarayà 3...... [SL Page 038] [\x 38/] 253 Taruõo, [f] (ca) vayaññho,[f] (ca) Daharo, [f] (ca) yuvà,[f] susu, [f] Màõavo,[f] dàrako,[f] (càtha) Sukumàro,[f] sukhedhito,[f*] [A young man.] [One delicately nurtured.] Taruõayà 7...... Suvasè vŠóunahu 2.. 254 Mahallako,[f] (ca) vuddho,[f] (ca) Thero: jiõõo:(ca) jiõõako: Aggajo,[f] pubbajo,[f] jeññho,[f] Kaniññho,[f] kaniyo,[f 1] nujo, [An old man.] [The elder brother.] [The younger brother.] Mahaëu aya 5........ VŠóimal sah¯darayà 3. Bàla sah¯darayà 3. 255 Valittaco,[f] (tu) valino,[f] (Tãsu ttàna sayàdayo) [Wrinkled.] €ïga rŠlivŠñãma.. 256 Sãso, 2 ttamaïgàni, siro. Muddhà.(Ca) matthako.(Bhave) Keso.(Tu) kuntalo.Vàlo. 3 Tta maïgaruha. Muddhajà. [The head. The hair.] Hisa 5....... Kè÷ay¯ 6... 257 Dhammillo.(Saüyatà kesà) Kàka pakkho. Sikhaddhako. Pàso. Hattho. (Kesacaye) (Tàpasànaü tahiü jañà [f] [Braided hair.] [A tuft of hair.] [A mass of hair.] [The matted hair worn by certain ascetics.] Koõóaya 1..... Kuóumbiya 2....... Kè÷akalàpaya 2... Jañàva 1....... 258 (Thiyaü veõi [f] paveõi [f] (ca) (Atho) cåëà [f] sikhà [f] (siyà) Sãmanto. (Tumato nàri Kesa majjhamhi paddhati) [The hair twisted and undecorated.] [A knot of hair on the crown of the head.] [A seperation of the hair on each side so as to leave a distinct line on the top of the head,] GŠvaså kè÷aya 2... His mudunè bŠndi koõóaya 2 Liyangè kè÷a madhyapaddhatiya 259 Lomaü, tanuruhaü, romaü, Pamhaü, pakhuma, makkhigaü, Massu, (vuttaü puma mukhe) Bhå [f] (tvitthi) bhamuko. Bhamu. [Hair on body.] [Eyelash] [The beard.] [The eyebrow.] R¯ma 3...... Akùigatar¯ma... RŠvula 1...... BŠma 3....... * "Sukhocito" kiyàt pàñhayi. 039 [missing] [SL Page 049] [\x 49/] 335 Ràja¤¤o. Khattiyo. Khattaü. Muddhàbhisitta. Bàhujà. Sabbabhummo. Cakkavattã. (Bhåpo¤¤o) maõóalissaro. [A man of the Kshatriya tribe.] [An universal monarch.] [A ruler, a sovereign.] Kùatirayayà 5..... Sakviti raja 2.... Pradè÷a raja 1.... 336 (Pume) licchavi. Vajjã.(Ca) Sakko. (Tu) sàkiyo.(Thava) Bhaddakaccànà [f] ràhula- -Màtà [f] bimbà [f] yasodharà [f] [Lichchavi Princes] [Prince of the Sakya.] [The queen Yasodara.] Licchavã raja 2.. øàkya raja 2.. Yas¯dharàdèvi 4. 337 (Koñãnaü heññhimantena Sataü yesaü nidhànagaü- Kahàpaõànaüdivasa Vala¤jo vãsatammaõaü [Opulent persons of the kshatriya tribe.] Kùatiraya mahàsàray¯ nam 1 338 Te) khattiya mahàsàlà. (Sãti koñi dhanàni tu Nidhàna gàni divasa- Vala¤jo ca dasammaõaü [Opulent Brahmans.] Bamuõu mahàsàray¯ nam 1 339 Yesaü)dvija mahàsàlà. Tadupaóóhe nidhànage Vala¤jo ca) gahapati- -Mahàsàlà. (Dhane siyuü) [Opulant persons of the Grahapati tribe.] Gçhapati mahàsàray¯ nam 1 340 Mahàmatto. Padhànaü, (ca) Matisativo. (Ca) mantini. Sajãvo. Sacivo. 1Macco Senànã.(Tu) ca måpatã. [The king's companion: primeminister.] [A minister of counsellor.] [A privy counsellor.] [A general.] Mahà Šmatiyà 2... Mantirayà 2........ Vi÷vàsa Šmatiyà 3. Sènàpatiyà 2..... 341 (Nyàsàdãnaü vivàdàna-) 2 Ma kkhadasso. (Padaññhari) Dovàriko. Pañihàro. Dvàraññho. Dvàrapàlako. [A judge.] [The warder or porter.] Adhikaraõa nàyakayà 1.. Dvàrapàlakayà 4.... 342 Anãkaññho. (Ti ràjuna- Maïgarakkhagaõo mato) Ka¤cukã. Sovidallo (va) Anujãvã. (Tu) sevako. [A body-guard women.] [Attendants on] [A servant.] Aïgarakùakayà 2..... SŠññalana Šmatiyà 2. Sèvàyà 2........ [SL Page 050 ] [\x 50/] bhukaõóe, catubbaõõavaggassa khattiyavaggo [II.-1.] 343 Ajjhakkho. 1Dhikako. (Ceva) Hera¤¤iko. (Tu) nikkhiko (Sadesà nantaro) sattu. Mitto. (Ràjà tato paraü) [A superintendent,] [The treasurer.] [A neighbouring prince.] [An ally.] SatisvŠdørum karmayehi niyuktayà 2 Ran balannà 2....... Svadè÷ayaña anaturu raña valandana raja 1 Anaturu bhåmiyen piñataraña vaëandana raja 1 344 Amitto. Ripu. Verã.(Ca) Sapattà. 2 Ràti. Satva. 3Ri. Paccatthiko. Paripanthã. Pañipakkhà. 4 Hità. Paro. [An enemy.] Saturà 19... 345 Paccàmitto. Vipakkho.(Ca) Paccanãka. Virodhi (no) Viddesã.(Ca) diso. Diññho. (Thà)6 nurodho. 7 Nuvattanaü. [Complaisance] Anukålatvaya 2... 346 Mitto., (Nitthi) vayasso.(Ca) Sahàyo. Suhado. Sakhà. Sambhatto. Daëha mitto.(Ca) Sandiññho. (Diññhamattako) [A friend.] [A firm friend.] [A friend at first sight,] Mitrayà 5...... Dçñha mitayà 2.. Dçùña mitrayà 1. 347 Caro.(Ca) guëhapuriso., Pathàvã. Pathiko. 3 Ddha gå. Dåto. (Tu) sandesaharo Gaõako. (Tu) muhuttiko) [A spy,] [Traveller.] [A messenger.] [An astrologer.] Cara puruùayà 2. Pathikayà 3..... Dåtayà 2...... NŠkŠttà 2... 348 Lekhako. Lipikàro.(Ca) Vaõõo (tu) akkharo. Pyatha) Bhedo. Daõóo. Sàma, dànà,- (Nyupàyà caturo ime) [A scribe.] [A letter of the alphabet.] [Four means of success.] Liyannà 2... Akura 2..... (Catur¯pàyanam) 349 Upajàpo. (Tu) bhedo. (Ca) Daõóo.(Tu) sàhasaü, damo. [Disunion.] [Punishment.] Bhedaya 2.... Daõóanaya 3... 350 Sàmya. 9Macco.Sakhà.Koso Duggaü,(ca) vijitaü, balaü, (Rajjaïgàni ca satte te Siyuü pakatiyo pica) [The seven requisites of regal administration.] Sapta ràjyaïganam) [SL Page 051] [\x 51/] 351 Pabhàvu. 1Ssàha. Mantànaü (Vasà tisso hi sattiyo) Pabhàvo. (Daõóajo tejo) Patàpo. (Tu ca kosajo) [The three-fold power.] [Majesty arising from the power of punishing.] [Dignity arising from the possession of wealth.] Tiravidha ÷aktãhu nam Prabhàva 1..... Pratàpaya 1.... 352. Manto.(Ca) mantaõaü,(so tu) Catukkaõõo (dvigocaro) (Tigocaro tu chakkaõõo. Rahassaü, guyha, (muccate) [Secret counsel.] [A council heard only by 2 people.] [A council heard only by 3 people] [A secret.] Mantraõaya .... Catukkarõõaya 1. Chakkarõõaya 1.. Rahasa 2..... 353 (Tãsu) vivitta. [F] vijana [f] (ca) Chaõõà.[F,]raho-(rahovyayaü) Vissàso. (Tuva) vissambho. Yuttaü.[F,](tvo)2 pàyikaü [f,](tisu) [Solitary place.] [Trust or confidence.] [Right, fit, proper.] Vijanasthànaya 4.. Vi÷vàsaya 2.... Yuktisahagata kirayàva 354 Ovàdo. (Cà) 3 nusiññhi [f] tthi) (Pu ma va jje)4 nusàsanaü, âõà [f] (ca) sàsanaü, (¤eyyaü) Uddànaü (tu ca) bandhanaü, [Admonition.] [An order or command.] [Binding.] Avavàdaya 3.. âg¤àva 2... Bandhanaya 2... 355 âgu,(vutta)5 maparàdho. Karo. (Tu) bali (muccate) Puõõapatto. (Tuññhidàye) Upadà [f] (tuca) pàbhataü, [Offence.] [Royal revenue.] [A present.] [A present sent.] Aparàdhaya 2... Karavuvara 2.... Satuñupaõóura 1.. HuntŠnaña yavana paõóura 6 356 (Tato)6 pàyana,7 mukkoco Paõõàkàro. Paheõakaü, Suïkaü, (tvanitthigumbàdi deyo) (thà)8 yo.Dhanàgamo. [Toll.] [Receipt of revenue.] Suükama 1.... Dhanapràptiya 2. 357 âtapattaü, (tathà) chattaü, Ra¤¤antu hemamàsanaü) Sãhàsana,)9 (matho) vàla- -Vijanã [f] (tthi ca) càmaraü, [Parasol.] [A throne of gold] [A tail of the bosgruniuns used as a fan,] Chatraya 2..... Siühàsanaya 1. Càmaraya 2... 358 Khaggo.(Ca) chatta, 10muõhãsaü, Pàdukà [f] vàlavijanã [f] (Imekakudhabhaddhàni Bhavanti pa¤caràjånaü) [The five emblems of royalty.] (Pa¤caràja kakudha bhàõóanam) [SL Page 052] [\x 52/] 359 Bhaddakumbho. Puõõakumbho. Bhiükàro. Jaladàyako. Hattha 1 ssa. Ratha. Pattã.(Tu) Senà [f] hi caturaïginã) [An auspicious jar.] [A golden vase.] [The four-fold army.] Punkalasa 2.... Rankeõóiya 2.. Sivraïgasenaganam. 360 Ku¤jaro. Vàraõo. Hatthi. Màtaïgo. Dvirado. Gajo. Nàgo. ¥cipo. Ibho. Dantã. Yåthajeññho (tu) yåthapo. [An elephant.] [The leader of a wild herd] €tà 10..... Nàyaka Štà 2. 361 Kàëàvaka. Gaïgeyyà. Paõóara. Tambà.(Ca) piïgalo. Gandho. Maïgala. Hemo.2 Posatha. Chaddantà (gajakulàni etàni) [Ten tribes of elephants,] Da÷aŠtkulay¯. 362 Kaëaho. (Ceva) bhiüko.(Tha) Pabhinno. Matta. Gajjità Hatthi ghañà [f] (tu) gajatà [f] Hatthinã [f] (tu) kaõerukà [f] [A young elephant.] [A furious elephant.] [A herd of elephants.] [A female elephant.] €t pŠñavà 2.. MatŠtà 3...... €tsamåhayà 2... €tinna 2...... 363 Kumbho (hatthi siro piõóo) (Kaõõamålantu) cåëikà [f] âsanaü, (khandha desamhi) (Puccha målantå) mecako. [The frontal globes of an elephant.] [Root of his ear.] [His withers.] [Root of his tail.] Kumbhasthalaya 1.... Kammula 1....... €tungèkanda 1.. Vàladhiya mula 1... 364 âlàna,2 màëhako. Thambho. (Nitthitu) nigaëo, 3 nduko. Saükhalaü.[F,] (tãsvatho)) gaõóo. Kaño,) dànaü, (tu somado) [Post to which he is secured.] [Chain for his feet.] [His temples.] [The juice flowing from his temples] €tun bandina ñŠmba €tun bandina dama 3 €tungè kap¯laya 2 €tungè mada 1.... 365 Soõóo.[F] (tu) dvãsu) hattho.(Tha) Karaggaü, pokkharaü, (bhave) (Majjhamhi bandhanaü) kacchà [f] Kappano. (Tu kuthàdayo) [His trunk.] [The tip of his trunk.] [Leathern girth.] [An elephant's trappings.] Soõóa 2.... Soõóa aga 2. Porodda 1. €tunpiña aturaõa palas àdiya 1 366 Opavayho. Ràjavayho. Sajjito. (Tuca) kappito. Tomaro.,(Nitthiyaü pàde Siyà vijjhana kaõñako) [An elephant for the king to ride on.] [An elephant caparisoned.] [A sharp instrument for piercing his feet.] Ràjavàhana Štà.. Sødå Štà 2.... €tungè pà vidinà kañuva 1 [SL Page 053] [\x 53/] 367 Tuttaü, (tu kaõõamålamhi) (Matthakamhi tu) aükuso. Hatthàroho. Hatthimeõóo. Hatthipo. Hatthigopako. [A pike to guide an elephant.] [Hook to quiet him.] [An elephant driver or keeper.] Kaõamulavidina kañuva Akussa 1..... €tgovvà 4 368 Gàmaõiyo. (Tu màtaïga Hayàdyàcariyo bhave) Hayo. Turaïgo. Turaïgo. Vàho. Asso. (Ca) sindhavo. [One who trains elephants, and c.] [A horse.] Hastyàdãn hikmavana àcàryyayà 1 A÷vayà 6..... 369 (Bhedo) assataro. (Tassà) [F] jànãyo. (Tu) kulãnako. Sukhàvàhã. Vinãto (tha) Kisoro. Hayapotako. [A mule.] [Horses of a good breed.] [Well - trained horse.] [Colt,] A÷vatarayà 1.... Jàtimat asun 2.. Suvayen usulana asun 2 AspŠñavà 2....... 370 Ghoñako. (Tu) khaluïko.(Tha) Javano. (Ca) javàdhiko. Mukhàdhànaü, khalãno, (và) Kasà [f] (tvassàdi tàëinã [A sort of horse] [A fleet horse.] [The bit of a bridle.] [A whip.] Askuõóay¯ 2.... Javasampanna asun 2. Muva vaëalla 2..... Kasaya 1......... 371 Kusà [f] (tu nàsà rajjumhi) Vaëavà [f 2] ssà [f] khuro. Saphaü, Pucchaü.,3 (Manitthi) naïguññhaü, Vàlahattho.(Ca) vàladhi. [A nose rope.] [A mare.] [The hoof.] [The tail.] Nàslanuva 1.... Veëamba 2...... Kuraya 2....... Vàladhiya 4..... 372 Sandano. (Ca) ratho. Pussa- -Ratho. (Tunaraõàyaso) (Cammàvuto ca) veyyaggho. Dãpo. Vyagghassa dãpino) [A war chariot.] [Any other car.] [A car covered with a panther's skin.] [A car covered with the skin of a tiger.] Rathaya 2........ Pussa rathaya 1.... Vyàghrasamin valandanalada rathaya 1 Divisamin valandanalada rathaya 1.. 373 Sivikà [f] yàpyayànaü, (và) (Nitthi tu) sakaño., (Pya)4 naü, Cakkaü, (rathaïga màkhyàtaü) (Tassanto) nemi [f] (nàriyaü) [A litter.] [A cart.] [A wheel.] [Its periphery.] Sivigeya 2..... GŠla 2....... Rathasaka 1...... Nimvaëalla 1.... [SL Page 054] [\x 54/] 374 (Tammajjhe piõóikà) nàbhi [f] Kubbaro. (Tu) yugandharo. (Akkhaggakãle) àõã [f] (tthi) Varåtho. Rathagutya [f1] (tha) [Its nave.] [The pole to which the yoke is fixed.] [The linch pin.] [The fender of a carriage.] RathanŠba 1....... Rathayehi kimbulmuva 2. Akura aga gasana kaõuva 1 Ay¯maya rathàvaraõaya 2 375 Dhuro. (Mukhe rathassaïgà Tva)2 kkho. 3Pakkhara (àdayo) Yànaü, (ca) vàhanaü, yoggaü, (Sabba hatthàdi vàhane) [Th fore part of a carriage.] [Parts of a carriage.] [Any vehicle.] Dhuraya 1........ Rathayehi avayava 2. Vàhanaya 3...... 376 Rathàcàrã. (Tu) såto. (Ca) Pàjità. (Ceva) sàrathi. Rathàroho. (Ca) rathiko. Rathi.) Yodho. (Tu yo) bhaño [A charioteer.] [Warriors in chariot.] [Warrior.] Rathàcàriyà 4.... Rathayehi siña yuddhakarannà 3 Y¯dhayà 2...... 377 Padàti. Pattã. (Tu pu me) Padago padiko. (Mato) Sannàho. Kaükaño. Vammaü, Vavaco.,(Và) uracchado. [A foot soldier] [Armour, mail.] Pàbala senaga 4.. Sannàhaya 6..... 378 Jàlikà[f] (thaca) sannaddho [f,] Sajjo.[F] (ca) vammito.(Bhave) âmutto.[F,] pañimukko. [F,](tha) Pure càrã. [F,] purecaro. [F,] [One who is armed.] [Clothed or accoutred.] [A leader.] Sannàha sannaddhayà 3. Yuddhayè dŠóikoña hŠndagat vastràdiya Nettiyehi yana y¯dhayà 4 379 Pubbaïgamo.[F,] puregàmã. [F,] Mandagàmã.[F] (tu) mattharo.[F,] Javano.[F,] turito.[F,] vegã [f,] (Jetabbaü) jeyya.[F,4](muccate) [One marching slowly.] [A runner or express.] [To be conquered.] LŠsigaman yannà. øãghra java Šttà 2 Diniya yuktà 1... 380 Såra,[f,]vãrà.[F](tu) vikkanto.[F,] Sahàyo.[F, 5] nucaro [f,] (samà) (sannaddhappabhutãtãsu) Pàtheyyaü,(tuca) sambalaü, [A hero,] [A companion.] [Provision for a journey.] Sàhasika y¯dhayà 3 Anucarayà 2...... Màrgg¯pakaraõa 2.. [SL Page 055] [\x 55/] 381 Vàhinã [f] dhajinã [f] senà [f] Camu [f] cakkaü, balaü, (tathà) Anãko. (Càtha) (vinyàso) Vayåho. (Senàya kathyate) [An army or forces.] [Array of troops.] Sènàva 7..... Sènàvagè padmabyuhàkàrayen siñãma 1 382 (Hatthi dvàdasa posoti Puriso turago ratho Catuposoti etena Lakkhaõenàdhamantato) [Different bodies or divisions of an army.] Hastyànãka, hayànãka, rathànãka, pattànãkay¯ nam) 383 Hatthànãkaü, hayànãkaü, Rathànãkaü, (tayo tayo Gajàdayo sa satthà (tu) Pattànãkaü, (catujjanà) 384 (Saññhivaüsakalàpesu Paccekaü saññhidaõóisu Dhålikatesu senàya Yantiyà)*1kkhohiõã [f] (tthiyaü) [A complete army.] Akùohiõiyanam 1... 385 Sampatti [f] sampadà [f] lakkhã [f] Sirã [f] vipatti [f] (cà) 1 padà [f] (Athà) 2 yudhaü, (ca) hetã [f] (tthi) Satthaü, paharaõaü, (bhave) [Prosperity.] [Adversity.] [A weapon.] Sampattiya 4..... Vipattiya 2...... âyudhaya 4...... 386 (Muttà mutta mamutta ¤ca Pàõito muttameva ca Yanta muttanti sakala- Màyudhaü taü catubbidhaü) [Four sorts of weapons,] Muttàmuttàdi vasayen siyaluma àyudha caturvidhayi 387 Muttà muttaü, (ca yaññhyàdi Amuttaü, (churikàdikaü) Pàõimuttaü, (tu satyàdi) Yantamuttaü, (saràdikaü) [A bludgeon.] [A knife or dagger, and c.] [A javelin and c.] [A weapon propelled by mechanical means, as an arrow.] Mudgaràdi àyudha 1.. Kiricci àdiya 1.... Aóayañi àdiya 1.... øara àdiya 1...... 388 Issàso. Dhanu. Kodaõóaü, Càpo.,(Nitthi) saràsanaü, (Atho) guõo jiyà [f] jyà [f](tha) Saro. Pattã. (Ca) sàyako. * "Akkhohinã"ti ñãkà. [A bow.] [A bow-string.] [An arrow.] Dunna 5.... Dunudiya 3... øaraya 9.... [SL Page 056] [\x 56/] 389 Bàõo, kaõóa,1 musu. [F] (vãsu) Khurappo. Tejanà, 2 sanaü, Tuõã [f] (tthiyaü) kalàpo. (Ca) Tåõo. Tåõãra. Bàõadhi. [A quiver.] Hiyavura 5.. 390 Pakkho. (Tu) vàjo. Diddho.(Tha) Visapãto saro. (Bhave) Lakkhaü, vejjhaü, saravyaü, (ca) Saràbhyàso. (Tu) 3 pàsanaü, [Feather of an arrow.] [A poisoned arrow.] [A butt or mark.] [Archery.] Hãpatraya 2...... Visapev hãya 2.. Ilakkaya 3..... Dunu÷ilpa igŠnvãma 391 Maõóalaggo (tu) nettiüso. Asi. Khaggo. (Ca) sàyako. Kosi [f] (tthi tappidhàne tho) Tharu. (Khaggàdimuññhiyaü) [A sword.] [Its sheath.] [The hilt of a sword.] Kaóuva 5...... Kaóukopuva 1.. Kaóu miña 1.... 392 Kheñakaü, phalakaü, cammaü, Illã [f] (tå) karapàlikà [f] Churikà [f] satya [f 4] siputti [f] Laguëo. (Tuva) muggaro. [A shield.] [A cudgel.] [A knife.] [A mailet.] Paliha 3..... Kayisaraõóuva 2. Siriya 3..... Muïgura 2.... 393 Sallo.,(Nitthi) saüku. (Pume) Vàsã [f] (tu) tacchanã [f] (tthiyaü) Kuñhàrã [f] (tthi) pharasu. (So) aüko. (Pàsàõa dàraõo) [A stake.] [An adze.] [An axe.] [A hatchet, a stone - cutter's instrument.] Hulah¯ hellaya 2.. Vøya 2.......... Keñèriya 2....... Gal paëana penuma 1.. 394 Kaõayo. Bhindivàëo. (Ca) Cakkaü, kunto. Gadà [f] (tathà) Satyà 5 [f] (di sattha bhedà tha) Koõo. 6Sso. Koñi[f](nàriyaü) [Different kinds of weapons.] [An end.] âyudhavi÷èùa 6... Koõa 3....... 395 Niyyànaü, gamanaü, yàtrà [f] Paññhànaü,(ca)gamo. Gati [f] Cuõõo. Paüsu. Rajo. (Ceva) Dhålã [f] (tthi) reõu. [F] ca dvisu [March of an assailant.] [Dust.] Gamana 6.... Dhåli 5..... 396 Màgadho. Madhuko. (Vutto) Vandi.(Tu) thuti pàñhako. Vetàëiko. Bodhakaro. Cakkiko. (Tuca) ghaõñiko. [A bard.] [A panegyrist.] [An awakener.] [A ballad singer.] Vaü÷a dŠna stutikarannà 2 Viryyàdãn stuti karannà 2 Vandibhaññay¯ 2....... Boh¯denà ekva vakrava siña stutikaraõa vandihu [SL Page 057] [\x 57/] 397 Ketu. 1 Ddhajo. Patàkà [f] (ca) Kadalã [f] ketanaü, (pyatha) Yohaükàro¤¤ama¤¤assa Sà) 3 hamahamikà [f] (bhave) [A flag or banner.] [Conceit of superiority.] Patàkaya 5.... Ovunovunña karaõa ahaükàraya 1 398 Balaü, thàmo. Sahaü, satti [f] Vikkamo. (Tvatisåratà) * (Raõe jitassa yaü pànaü) Jayapànaü, (titammataü) [Strength.] [Great power.] [A draught of victory.] øaktiya 4.... Vikramaya 1.... Jayapànaya 1.. 399 Saïgàmo. Sampahàro.(Cà Nitthiyaü) samaraü., Raõaü, âji [f] (tthi) àhavo. Yuddha, 3 Mà yodhanaü, (ca) saüyugaü, [War, battle.] Yuddhaya 9... 400 Bhaõóanaü,(ca) vivàdo. (Ca) Viggaho. Kalaha. Medhagà. Mucchà [f] moho. (Tha) pasayho. Balakkàro. Haññho. (Bhave) [Contention, strife.] [Fainting.] [Violence.] Kalahaya 5..... Mårchàva 2.... Balàtkàraya 3. 401 Uppàdo. (Bhåtavikati Yà subhà subha såcikà) äti [f] (tacitthi) aja¤¤aü,(ca) Upasaggo. Upaddavo. [A portent,] [A danger.] Bhåta vikçtiya 1.... Upadravaya 4....... 402 Nibbuddhaü, (malla yuddhamhi) Jayo (tu) vijayo. (Bhave) Paràjayo, (raõe bhaïgo) Paëàyana, 4 mapakkamo. [Close fight.] [Victory.] [Defeat.] [Flight.] Malla yuddhaya 1... Dinãma 2........ PŠradãma 1...... Bindã paëàyàma 2. 403 Màraõaü, hananaü, ghàto. Nàsanaü,(ca) nisådanaü, Hiüsanaü saraõaü. Hiüsà [f] Vadho. Sasana, ghàtanaü, [Slaughter.] MŠrãma hevat vadhaya 11 404 Maraõaü, kàlakiriyà [f] Palayo. Maccu. (Cà)5 ccayo. Nidhano., (Nitthiyaü) nàso. Kàlo. 6Nto. Vacanaü, (bhave) [Death.] Maraõaya 10... [SL Page 058] [\x 58/] 405 (Tisu) peto.[F,] pare to.[F,](ca) Mato.[F,](tha) citako. Cità [f] âëàhanaü. Susàõaü, (cà Nitthiyaü) kuõapo., Chavo., [The dead.] [A funeral pile.] [A cemetery,] [A corpse.] Maëàhu 3..... Darasøya 2.... Sohona 2.. Miniya 2...... 406 Kavandho.,(Nitthiyaü deho Siro su¤¤o sahakirayo) (Atha) sivathikà [f] vuttà Susànasmiü hi àmake) [A headless trunk] [A place where dead bodies are cast.] Hisa nŠti, kirayà sahita ÷arãraya 1 Amusohona 1........... 407 Vandã [f] (tthiyaü) karamaro. Pàõo. (Tva) 1 su. (Pakàsito) Kàrà [f] (tu) bandhanàgàraü, Kàraõà [f] (tu ca) yàtanà [f] Khattiyavaggo. [A captive.] [Life.] [A prison.] [Agony, pain.] Balàtkàrayen geõà manuùyàdãhu 2 Pràõaya 2...... Hirageya 2..... Kamkañula 2..... 408 Brahmabandhu dvijo. Vippo. Brahmà bhovàdi. Bràhmaõo. Sotthiyo. Chandaso. (So tha) Sissà. 2Ntevàsi. No(pume [A Brahman.] [A pupil.] Bràhmaõay¯ 8.... øiùyay¯ 2...... 409 Brahmacàrã. Gahaññho.(Ca) Vànapattho. (Ca) bhikkhå. (Ti Bhavanti caturo ete) Assamà.,(Punnapuüsake) [A religious student, house-holder, hermit, mendicant.] Caturà÷ramay¯ nam 4. 410 (Carantà saha sãlàdã) Sabrahmacàri. No (mithu) Upajjhàyo. Upajjhà. (Thà) 3Cariyo.(Nissaya dàdiko) [One who practices duties in association with others.] [A spiritual preceptor.] [A teacher.] Sabraüsaru 1.... Upàdhyàyayà 2. âcàryyayà 1.. 411 (Upanãyà thavà pubbaü Veda majjhàpaye dvijo Yo sàïgaüsarahassaü cà 4 Cariyo bràhmaõesu so) 412 Pàrampariyaü, 5 me tihyaü, 6 Mu padeso. (Tathe)7 tihà- Yàgo. Ku) katå ya¤¤o. (Tha) Vedi [f] (tthi bhu parikkhatà) [Traditional inatruction.] [A sacrifice.] [An alter.] Upadè÷a paramparàva 4. Yàgaya 3.......... Yàga vèdikàva 1.... [SL Page 059] [\x 59/] 413 Assamedho. (Ca) purisa- medho. (Ceva) niraggaëo. Sammàpàso. Vàjapeyyaü,1 (Miti yàgà mahà ime) [The five great sacrifices.] Pasmaha yàga nam. 414 Iritacijo. Yàjako. (Tha) Sabhyo. Samàjiko. (Pyatha) Parisà [f] sabhà [f] samajjà [f] (ca) (Tathà) samiti [f] saüsado. [Officiating priest] [A member of an assembly.] [An assembly or meeting.] Yàgakarannà 2.... Sabhà niyuktayà 2.. Sabhàva 5........ 415 (Catasso parisà) bhikkhå. Bhikkhunã [f] (ca) upàsakà Upàsikà [f] yo (ti imà Thavàññhaparisà siyuü) [The four classes of Buddha's disciples.] [The eight classes of Buddha's disciples.] Siv pirisa nam.... Aña pirisa nam.... 416 Tàvatiüsa dvijakkhatta Màra ggahapatissa (ca) Samaõànaü (vasà) càtu- Mmahàràjika brahmunaü 417 (Gàyatti pamukhaü) chandaü, (Catu vãsa kkharantu yaü Vedàna màdibhåtaü sà) Sàvittã [f] (tthi padaü siyà) [Metre.] [A Vedic verse savitri.] Chandasa 1...... Enam chandasa 1.. 418 (Havyapàke) caru. (Mato) Sujà [f] (tu homa dabbiyaü) (Paramannaü tu) pàyàso. Havyaü. (Tu) havi, (kathyate) [A prepared oblation for the gods.] [A sacrificial ladle.] [Rice boiled in milk.] [The articles to be offered in sacrifice.] Yàga dravya pisãma 1. Yàga sŠnda 1.... Pàyàsaya 1...... Yàga dravyaya 2.... 419 Yåpo. (Thåõàya) (nimmanthya Dàrumhi tva)2 raõã [f] (dvãsu) Gàhapaccà. 3 Havanãyo. Dakkhiõaggi. (Tayoggayo) [A sacrificial post.] [Wood for kindling fire by attrition.] [Three sacred fires.] Yàga sthambhaya 1... Ginigàna daõóa 1... Tiravidhàgniya 3..... 420 Càgo. Vissajjanaü, dànaü, Vossaggo. (Ca) padesanaü, Vissànanaü, vitaraõaü, Vihàyità, 4 pavajjanaü, [Gift or donation.] Tyàgaya 9... [SL Page 060] [\x 60/] Bhåkaõóe, catubbaõõavaggassa, bràhmaõavaggo [II-4.] 421 Pa¤camahà pariccàgo. (Vutto) seññhadhanassa (ca) (vasena) puttadàrànaü Rajjassa ïgàna (me vaca) [The five great donations,] Pa¤camahà parityàgayanam... 422 Annaü, pànaü, gharaü, vatthaü, Yànaü, màlaü [f] vilepanaü, Gandho. Seyyo [f] padãpeyyaü, (Dànavatthusiyuüdasa) [Ten objects suitable for gifts.] Da÷adàna vastunam.. 423 (Matatthaü tadahe dànaü Tãsvetamu)1 ddhadehikaü.[F,] (Pitudànaü tu) nãcàpo. Saddhaü,(tu taüva satthato) [Funeral obsequies.] [Gifts in honour of a deceased.] [A funeral repast.] Maëavun piõisa edavas dena dànaya 1 Maëa piyan piõisa dena dànaya .... Mataka bata 1... 424 (Pume) atithã àgantu.[F,] Pàhunà [f,2] vesikà.[F,](pyatha) (A¤¤attha gantu micchanto) Gamiko.[F,](thà)3ggha.[F,4]magghiyaü [A guest,] [A traveller] [Hospitality.*] Amuttà 4.... Gamikayà 1.... âgantuka satkàraya 2 425 Pajjaü.[F,](pàdodakàdo tha Sattàgantvà dayo tisu) Apacitya [f5] ccanà [f] påjà [f] 6 Pahàro. Bali. Mànanà [f] [Water for washing the feet,] [Offering.] Pàd¯nàpŠnàdiya 1 Påjàva 6... 426 Namassà [f] (tu) namakkàro. Vandanà [f](cà)7 bhivàdanaü, Patthanà [f] paõidhànaü, (ca) (Purise) paõidhã. (Rite)8 [Worship.] [Asking or begging.] VŠndãma 4..... Pràrtthanàva 3... 427 Ajjhesanà [f] (tu sakkàra- Pubbaïgama niyojanaü) [Request or solicitation] âràdhanàva 1... 428 Pariyesanà [f 9] nvesanà [f] Pariyeññhi [f] gavesanà [f.] Upàsanaü, (tu) sussåsà [f] (Sà))pàricariyà [f] (bhave) [Research or inquiry.] [Service.] Sevãma 4....... Pàri cariyàva 3.. [SL Page 061] [\x 61/] 429 Mona, 1 mabhàsanaü tuõhã- Bhàvo.) (Tha) pañipàñi [f] (sà) Anukkamo. Pariyàyo. Anupubbya 2 [f](pume) kamo. [Silence] [Order, method.] Nobiõãma 3... Piëiveëa 5.... 430 Tapo, (ca) saüyamo, sãlaü, Nãyamo.(Tu) vataü., (Ca và) Vãtikkamo.3 Jjhàcàro (tha) Viveko. Puthugattatà [f] [Religious austerity.] [Meritorious act.] [Transgression.] [Discrimination.] øãlaya 3..... Vrataya 2..... Vyatikramaya 2.. Vivèkaya 2... 431 (Khuddànu khuddakaü) àbhi- Samàcàrika,(4 muccate) âdi brahma cariyaü,(tu Tada¤¤aü sãla mãritaü) [The minor duties of a devotee] [The higher duties of morality.] Kùådrànu kùudu càritra ÷ãlaya 1.. Eyin anya càritra ÷ãlaya 1.... 432 (Yo pàpehi upàvatto Vàso saddhiü guõe hi so) Upavàso. (Ti vi¤¤eyyo Sabbabhoga vivajjito) [A fast.] Upavàsaya 1... 433 Tapassã. Bhikkhu. Samaõo. Pabbajito. Tapodhano. Vàcaüyamo. (Tu) muni. (Ca) Tàpaso. (Tu) isã. 5(Rito) [A mendicant, an ascetic.] [A sage.] [Saints.] Pravrajitay¯ 5.... Dhyàyãhu 2...... Tàpasay¯ 2.... 434 (Yesaü yatindriya gaõà) Yata yo vasã. No (ca te) Sàriputto. 6Patisso (tu) Dhammasenàpatã. 7(Rito) [A Buddhist monk.] [The priest Sariputta.] Yatãhu 2....... SŠriyut mahaterindu 3. 435 Kolito. Moggallàno. (Tha) Ariyà. 3 (Dhigatàsiyuü) (Sotàpannàdikà) sekhà. 9 Nariyo.(Tu). Puthujjano. [The priest Moggallana.] [Holy men.] [Those who have still some passion to eradicate.] Mugalan mahaterindu 2... âryyay¯ 1........ økaiùay¯ 1....... Pçthag janay¯ 2..... [SL Page 062] [\x 62/] A¤¤à [f] (tu) arahattaü, (ca) Thåpo. (Tu) cetiyaü. (Bhave) Dhammabhaõóà gàriko. (Ca) ânando. (Dve samà tha ca) [The final sanctification.] [A relic shrine.] [The priest.] [Ananda.] Rahat phalaya 2...... Søya 2.......... Anandamahaterindå 2.. 437 Visàkhà [f] migàramàtà [f] Sudatto. 1 Nàthapiõóiko. [Visakha, a female devotee.] [A wealthy lay disciple, so called.] Visàkhàva 2....... Anèpiõóumahasiñu 2... 438 Bhikkhå. 2(Pi) sàmaõero.(Ca) Sikkhamànà [f] (ca) bhikkhunã [f] Sàmaõerã [f] (ti kathità) (Pa¤cete sahadhammikà) [The five classes practising the same religious duties.] Passaha dŠmy¯ nam.. 439 Patto. Ticãvaraü, kàya- Bandhanaü, vàsi [f] sucã [f] (ca) Parissàvana, 3 (miccete Parikkhàraññha bhàsità) [The eight requisities of a priest.] Añapirikara nam.... 440 Sàmaõero. (Ca) samaõu- Ddeso (càtha) digambaro. Aceëako. Nigaõñho.(Ca) Jañilo. (Tu) jañàdharo. [A novice.] [A naked ascetic.] [An ascetic wearing clotted hair.] Heraõa 2....... Nivañahu 3....... Jañàdharay¯ 2... 441 (Kuñãsakà dikàcatut- Tiüsadvàsaññhi diññhiyo Iticchannavutã ete) Pàsaddhà. (Sampakàsità) [Non-Buddhist religionists.] Pàùàddhay¯ 1... 442 Pavitto.[F,] payato.[F,]påto.[F,] Cammaü,(tu) ajinaü, (pyatha) Dantapoõo. Dantakaññhaü, Vakkalo.,(Và) tirãñakaü, [Pure,] [The hide of an animal.] [A tooth cleaner.] [The bark of tree,] Pavitrayà 3..... Carmmaya 2...... DŠhŠñi 2..... Riñi sumbuëa 2.... [SL Page 063] [\x 63/] 443 Patto. Pàtã [f](tthiyaü) (nitthi) Kamaõóalu.,(Tu) kuõóikà [f] (Athàlambana daõóasmiü) Kattarayaññhi [f] (nàriyaü) [An alms bowl,] [Water pot used by an ascetic.] [His walking stick.] Pàtraya 2...... Keõóiya 2..... SŠrayañiya 1.... 444 (Yandeha sàdhanà pekkhaü Niccaü kamma mayaü) yamo. (âgantåsàdhanaü kamma. Maniccaü) niyamo. (Bhave) [Restraint a perpetual duty,] [A self-imposed religious observance.] Yamaya 1..... Niyamaya 1.... Bràhmaõa vaggo. - 445 Vesso. (Ca) vesiyàno.(Tha) Jãvanaü, vuntã [f] jãvikà [f] âjãvo. Vattanaü, (càtha) Kasikammaü, kasã [f] (tthiyaü) [A man of the Vaisya tribe.] [Livelihood,] [Agriculture, ploughing.] Vai÷yay¯ 2... Jãvikàva 5...... Sã søma 2...... 446 Vàõijjaü, (ca) vaõijjà [f] (tha) Gorakkhà [f] pasupàlanaü, (Vessassa vuttiyo tisso) Gahaññhà 1 gàrikà gihã. [Trade.] [A householder.] Veëandàma 2.... Geri rŠkãma 2... Gçhasthayà 3.... 447 Khettàjãvo. Kassako. (Tha) Khettaü, kedàra 2 (muccate) Leóóu. (Tto mattikà khaddho Khaõittã [f] (tthya)3 vadàraõaü, [A cultivator.] [A field,] [A clod of earth.] [A spade or hoe.] Goviyà 2..... Keta 2........ MŠñikŠña 1..... Bima kaõina hula 2.. 448 Dàttaü, lavitta, (ma) 4 sitaü, Patodo. Tutta, pàcanaü, Yottaü, (tu) rajju [f] rasmi [f] (tthi) Phàlo.(Tu) kasako. (Bhave) [A sickle.] [A goad,] [A rope.] [The ploughshare] DøkŠtta 3.... KŠviña 3...... RŠhŠõa 3..... SãvŠla 2...... 449 Naïgalaü, (ca) haëaü, sãro. äsà [f] (naïgaladaõóake), sammà [f] (tuyugakãlasmiü) Sãtà [f] (tu) haëapaddhati [f] [A plough,] [The pole of a plough.] [The pin of a yoke.] [A furrow.] Naïgula 3....... Naïgulisdaõóa 1... Viyadaõóehi gasana petta 1 Hãviña 2... 450 (Muggàdike) 5 parannaü,(ca) Pubbannaü,(sàli àdike) Sàli, vãhi. (Ca) kudråso) Godhumo. Varako. Yavo. [Kidney beans.] [Rice, etc] [The seven sorts of grain.] Muü undu àdiya 1... HŠl àdiya 1...... Saptavidha dhànya nam... [SL Page 064] [\x 64/] Bhåkaõóe, catubbaõõavaggassa, vessavaggo [II-4.] 451 Kaïgu. (Tisattadha¤¤àni) Nãvàrà. (Di tu tabbhidà) Vaõako (ca) kaëàyo. (Tha) Siddhattho. Sàsapo. (Bhave) [A wild grain.] [Chick pea] [Mustard.] Dhànya vi÷èùayak 1... Kaóala 2........... Aba 2............ 452 (Atha) kaïgu [f] piyaïgu [f] (tthi) Ummà [f] (tu) atasã [f] (bhave) Kiññhaü, (ca) sassaü, (vi¤¤eyyaü) Vãhi. 1 Tthambhakarã. (Rito) [Pinic seed.] [Lin linseed.] [Growing corn.] [Rice of corn.] Taõa 2....... Dhànya vi÷èùayak 2 Goyam 2...... Vã 2.......... 453 Kaõóo,(tu) nàëa, 2(mathaso) Palàlaü, (nitthi nipphale) Bhusaü, kaëiïgaro. (Càtha) Thuso. (Dha¤¤attacetha ca) [Stalk or culm.] [Straw.] [Chaff.] [Husk of rice.] Goyam daõóa 2... Piduru 1........ Bol 2........ Vã potu 1...... 454 Setaññhikà [f] sassarogo) Kaõo. (Tu) kuõóako. (Bhave) khalo (ca) dha¤¤akaraõaü, thambho. Gumbo tiõàdinaü) [Blight, mildew.] [The powder which adheres to the grain.] [A threshing floor] [Clump of grass, etc.] øasya r¯gaya 1.. Kuóu 2......... Kalaviña 2....... Pandura 1....... 455 Ayoggo. Musalo, (nitthi) Kullo, suppa, 3 (manitthiyaü) (Atho) 4 ddhanaü, (ca) cullã [f] (tthi) Kilajo. (Tu kaño. (Bhave) [A pestle for pounding rice.] [A winnowing basket.] [A fireplace.] [A mat.] M¯la 2.... Kulla 2..... Uduna 2..... Kaëàla 2.... 456 Kumbhã [f] (tthã pãñharo. Kuddhaü, Khalopyå 5 kkhali [f] thàlayu 6 [f]khà Koëambo ) (càtha maõikaü, Bhàõako.(Ca) ara¤jaro. [A pot.] [A jar.] SŠëiya 8... Maha sŠëiya 3 457 Ghaño. [F] (dvãsu) kuño,(nitthi) Kumbho. Kalasa. Vàrakà. Kaüso. (Bhu¤janapattotha) 7 Mattaü, patto. (Ca) bhàjanaü, [A water pot.] [A bowl to eat from.] [A vessel.] Kalaya 5..... Batkana taliya 1 Vaëanda 3.... 458 Aõóupakaü cumbañakaü, Saràvo. (Tuca) mallako. (Pume) kañacchu. Dabbã [f] (tthi) Kusålo. Koññha,8 (muccate) [A circular roll of cloth used as a stand.] [A lid.] [A ladle or spoon.] [A granary.] Daraõuva 3.... Malàva 2.... SŠnda 2.... Koñuva 2... [SL Page 065] [\x 65/] Sàko. (Anitthiyaü) óàko. Siïgiveraü, (tu) addakaü, Mahosadhaü. (Tu taü sukkhaü) Maricaü, (tu ca) kolakaü, [A pot herb.] [Green ginger.] [Dried ginger.] [Pepper.] Palà 2...... Iïguru 2.... Viyali iïguru 1 Miris 2...... 460 Sovãraü, kaüjiyaü, (vuttaü) âranàëaü, thusodakaü, Dha¤¤ambãlaü, bilaïgo. (Tha) Lavaõaü, loõa, 2 (muccate) [Sour gruel.] [Salt.] Kàói 6..... Luõu 2...... 461 Sàmuddaü, sindhavo.,(Nitthi) Kàëaloõaü.(Tu) ubbhidaü, Biëàëaü, (ceti pa¤cete) Pabhedà lavaõassahi) [The five kinds of salt.] Luõu pasa nam 5 462 Guëo. (Ca) pàõitaü, khaddho. Macchaõóã [f] sakkharà [f] (iti) (Ime ucchu vikàrà tha) (Guëasmiü) visakaõñakaü, [Products of the sugar cane.] [A sort of sugar.] Ikùuvikàra 5 Uksakuru 1 463 Làjo (siyà)3 kkhataü, (càtha) Dhànà [f] (bhaññhayave bhave) (Atho) sattu (ca mattho.(Ca) Påpà.4 Påpà.(Tu) piññhako. [Fried grain.] [Fried barley] [Flour.] [Cake.] Vilanda 2 BŠdiyava 1 Atsuõu 2 Påpa 2 464 Bhattakàro. Såpakàro. Sådo. âëàriko. (Tathà) Odaniko .(Ca) rasako. Såpo. (Tu) vya¤janaü, (bhave) [A cook.] [Sauce, condiment.] ArakkŠmiyà 6 Màëuva 2 465 Odano. (Và) kuraü, bhattaü, Bhikkhà [f] (cà) 5 nna 6(mathà) 7 sanaü, âhàro. Bhojanaü, ghàso. Taralaü, yàgu [f] (nàriyaü) [Boiled rice.] [Food.] [Rice gruel.] Bat 5 âhàra 4 KŠnda 2 466 Khajjaü,(tu) bhojja, leyyàni, Peyyaü, (ticatudhàsanaü) Nissàvo.(Ca tathà)8 càmo. âlopo. Kabaëo. (Bhave) [Four-fold food.] [Scum of boiling rice] [A lump of ball of food.] Catuvidha àhàra nam Batin perå kŠnda âl¯paya 2 [SL Page 066] [\x 66/] 467 Maõóo. (Nitthi rasaggasmiü) Vighàso. (Bhuttasesako) Vighàsàdo. (Ca) damako. Pipàsà [f] (tuca) tassanaü, [Scum.] [Leavings.] [One who eats the remains of food.] [Thirst,] Agra rasaya 1 Kà itiri deya 1 Indul kannà 2 Pipàsaya 2 468 Khudà [f] jighacchà [f]((maüsassa) Pañicchàdaniyaü, (rase) Udreko. (Ceva) uggàro. Sohiccaü, titti [f] tappanaü, [Hunger.] [Flavour of meat.] [Spitting out vomiting.] [Satisfaction.] Kùudhàva 2 Màü÷a rasaya 1 TŠlinŠgãma 2 Tçptiya 3 469 Kàmaü, (tvi)1 ññhaü, nikàmaü, (ca) Pariyattaü, yathicchitaü, Kayavikkayiko. Sattha- Vàhà. 2Paõika. Vàõijà. [Voluntarily.] [A trader.] Sitsè yana aruta Veëendà 4 470 Vikkayiko.(Tu) vikketà Kayiko. (Tuca) kàyiko. Uttamaõõo. (Ca) dhaniko. 3 Dhamaõõo.(Tu) iõàyiko. [A vendor.] [A buyer.] [A creditor.] [A debtor.] Vikuõannà 2 Vikiõãgannà 2 Naya dun aya 2 Naya gat aya 2 471 Uddhàro.(Tu) iõaü,(vuttaü) Målaü,(tu) pàbhataü, (bhave) Saccàpaõaü, saccakàro. Vikkeyyaü [f,] paõiyaü.[F,] (tisu) [A debt.] [Price money.] [Ratification of a bargain.] [Vendible] Naya 2 Mila Attikàrama 2 Vikiõiyayutu vastuva 472 Patidànaü, parivatto. Nyàso (tu)4 paõidhã 5(rito) (Aññhàra santàsaükheyye Saükhyà ekàdayo tisu) [The return of a deposit.] [A deposit.] Tamà ayiti dè dãma 2 Ukasa 2 473 Saükhyànetu ca saükheyye Ekatte vãsatà dayo Vaggabhede bahuttepi Tà ànavuti nàriyaü) 474 Sataü, sahassaü, nahutaü, Lakkhaü, koñi [f] pakoñi [f] yo Koñippakoñi [f] nahutaü, (Tathà) ninnahutaü, (pica) [Numerals.] Saükhyàvi÷èùa [SL Page 067] [\x 67/] 475 Akkhohiõi [f] (tthiyaü) bindu, Abbudaü, (ca) nirabbudaü, Ahahaü, ababaü, (cevà) 1 añaü, sogandhiku, 2ppalaü, 476 Kumudaü, puõóarãkaü, (ca) Padumaü, kathànaü, (pi ca.) Mahàkathànà,3 saükheyyà, Niccetàsu satàdica 477 Koñyàdikaü dasa guõaü Satalakkha guõaü kamà) (Catutthoóóhena) aóóhuóóho. [F,] (Tatiyo)4óóhatiyo [f.] (Tathà) [Three and a half] [Two and a half.] Tuna hamàra 2 Deka hamàra 2 478 Aóóhateyyo [f,] diyaóóho.[F,] (tu) Divaóóho. [F,](dutiyo (bhave) (Tulà pattha ïguli vasà Tidhà màõa matho siyà) [One and a half] Ekahamàra 2 479 (Cattàro. Vãhayo gu¤jà [f] (Dve gu¤jà) màsako. (Bhave) (Dve) akkhà. (Màsakà pa¤cà)* (Kkhànaü) dharaõa 5 (maññhakaü) [A gunja.] [A masaka.] [An akkhas.] [A dharana.] Satara viyañek 1 Ek madañek 1 Akek 1 Ek kalandek 1 480 Suvaõõo. (Pa¤ca dharaõaü) Nikkhaü, (tvanitthi pa¤cate) Pàdo (bhàge catutthetha) (Dharaõàni) palaü, (dasa) [A suwanna.] [A nikkha.] [One fourth] [A pala.] Pas kalandek 1 Svarõapasek Sataren koñasa Palama 1 481 Tulà [f] (pala sataü càtha) Bhàro. (Vãsati tà tulà) (Atho) kahàpaõo. (Nitthi Kathyate) karisàpaõo [A tula, 100 palas,] [A bhara, or 20 tulas.] [A kahawanu.] Siyak palama 1 Tulà vissek 1 Kahavaõuva 2 482 Kuóubo. Pasato. (Eko) Pattho. (Te caturo siyuü) âëhako, (caturo patthà) Doõaü., (Và caturàëhakaü) [A kuduba.] [A pattha] [An alhaka,] [A drona.] Uëakkuva 2 Uëakku satarek NŠli satarek 1 Droõaya 8 * "Màsakà pa¤ca, mandaña pasak, dve akkhà," deakek vè yanu sannayi. [SL Page 68] [\x 68/] 483 Màõikà [f] (caturo doõà) Khàri [f](tthi catumàõikà) (Dhàriyo vãsa) vàho.(Tha) (Siyà) kumbho. (Dasammaõaü) [A mani.] 4 [Manika, I khari 20 khari, I vaha. A kumbha.] Satara droõayak 1 Khàriyek 1 Khàri vssek 1 Da÷a amuõek 1 484 âëhako, (nitthiyaü) tumbo. Pattho.(Tu) nàëi [f] (nàriyaü) Vàho. (Tu) sakaño. (Cekà- Dasa doõà tu) ammaõaü, [An dalhaka, or laha.] [Neli.] [A cart load, or vaha.] [An amuna.] Làssa 2 NŠëiya 2 Yàla 2 Amuõa 1 485 Pañiviüso (ca) koññhàso. Aüso. Bhàgo.) Dhanaü, (tu) so Dabbaü, cittaü, sàpateyyaü, Vasva1ttho vibhavo (bhave) [A portion.] [Wealth.] Koñasa 4 Dhanaya 8 486 Koso, hira¤¤aü, ca katà- Kataü ka¤canaråpiyaü) Kuppaü, (tada¤¤aü tambàdi) Råpiyaü, (dvayamàhataü) [Wrought and unwrought gold and silver.] [Any metals except gold and silver.] [Bullion.] Kaëa nokaëa ran ridã Tamba l¯ àdiya Råpiya 1 487 Suvaõõaü, kanakaü. Jàta- Råpaü, soõõa, (¤ca.) Ka¤canaü, Satthuvaõõo.Hari. Kambu. Càru, hemaü, (ca) hàñakaü [Gold] Ratran 13 488 Tapanãyaü, hira¤¤aü,(ta- Bbhedà) càmãkaraü,(pica) Sàtakumbhaü, (tathà) jambu- Nadaü, siïgã [f] (ca nàriyaü) [Different sort of gold] Ratran vi÷èùa 4 489 Råpãyaü, rajataü, sajjhu, Råpi, sajjha,)2 (matho) vasu, ratanaü, (ca) maõi. [F] (dvãsu) Phussaràgà. (Ditabbhidà) [Silver.] [A gem.] [Different kinds of gems] Ridã 5 Ruvan 3 Ruvan bheda 490 Suvaõõaü, rajataü, muttà [f] Maõi. [F] veëuriyàni, (ca) Vajiraü,(ca) pavàëaü, (ti Sattàhu ratanà ni1me) [The seven precious minerals.] Sat ruvan nam [SL Page 069] [\x 69/] 491 Lohitaüko.(Ca) paduma- Ràgo. Rattamaõi. [F] (pyatha) Vaüsavaõõo. Veëuriyaü, Pavàëaü, (vàca) viddumo. [Aruby] [Lapis lazuli.] [Coral.] Piyumràmiõi 3 Veraëumiõi 2 Pabaëu 2 492 Masàragallaü, kabaramaõi, (Atha) muttà [f] (ca) muttikaü, Rãri [f] (tthi) àrakuño. (Và) Amalaü, (tva) bbhakaü, (bhave [Catseye] [Pearl.] [Brass.] [Tale.] * MŠsirigal 2 Mutu 2 Pittala 2 Miniran 2 493 Loho.,(Nitthi) ayo. Kàëà- Yasaü, ca)) pàrado. Raso. Kàëatipu, (tu) sãsaü, (ca) Haritàlaü,(tu) pãtanaü, [Iron.] [Quicksilver.] [Lead.] [Yellow pigment.] Yakaóa 3 Rasadiya 2 Kaëutumba 2 Siriyal 2 494 Cinapiññhaü, (ca) sindåra2, (Matha) tålo. (Tathà) picu. (Khuddà jantu madhu3 k) khuddaü, Madhucchiññhaü, (tu) sitthakaü, [Red lead.] [Cotton.] [Honey.] [Beeswax] Sinduran 2 Puëun 2 Kuóà mŠssan visin karaõa lada mã Mã iñi 2 495 Gopàlo. Gopa. Gosaükhyà Gomà. (Tu) gomiko. (Pyatha) Usabho. Balivaddo. (Tha) Goõo. Go. Vasabho vuso [A herdsman.] [A Cattle owner.] [An ox.] Gopallà 3 Geri Šttà 2 Goõà 6 496 (Vuddho) jaraggavo. (Sotha) Dammo. Vacchataro. (Samà) Dhuravàhã. (Tu) dhorayho. Govindo.(Dhikato gavaü) [An old ox.] [A steer.] [A beast of burden.] [Head herdsman] Mahaëu goõà Nàmbu vassà 2 Dhura vçùabhayo 2 Govidhàna karannà 1 497 Vaho. (Ca khandhadesotha) Kakudho. [F] kaku. (Vuccate), Atho) visàõaü, siïgaü, (ca) Rattagàvã [f] (tu) rohiõã [f] [The shoulder of an ox] [The hump.] [The horn.] [A red cow.] Geringè kanda 1 Molliya 2 Aïga 2 Ratu dena 2 * MŠsirigal [is somewhat different from] veraëumiõi, [though both may belong to the species carseye stone. Abidan07] [SL Page 070] [\x 70/] 498 Gàvã [f] (ca) siïginã [f] go[f] (ca) (Va¤jhà tu kathyate) vasà [f] (Navappasåtikà) dhe nu [f] (Vacchakàmà tu) vacchalà [f] [A cow.] [A barren cow.] [A milch cow.] [A cow fond of her calf.] Dena 3 Vanda dena 1 Aëuta vŠdå dena 1 Vassà kerehi gijuvå dena. 499 Gaggarã [f] manthanã [f] (tthi dve) Sandànaü, dàma1 (muccate). (Gomãëho) gomayo, nitthi) (Atho) sappi, ghataü, (bhave) [A churn.] [A cord.] [Cow dung.] [Clarified butter.] M¯ru alaëana bhàjanaya 2 Dama 2 Goma 1 Gitel 2 500 (Navuddhañaü tu) nonãtaü, Dadhimaddhaü, (tu) matthu, (ca) Khãraü, duddhaü, payo, tha¤¤aü, Takkaü, (tu) mathitaü, (pyatha) [Fresh butter.] [Whey or curds.] [Milk.] [Butter milk.] Veõóaru 1 Dãperali diya 2 Kiri 4 M¯ru 2 501 Khãraü dadhi ghataü takkaü Nonãtaü. (Pa¤cagorasà) Urabbho. Meddha. Mesà. (Ca) Uraõo. Avi. Eëako. [Five products of the cow.] [A ram.] Pasg¯rasa nam Poragasana eëuv¯ 502 Vasso. (Tva)2 jo. Chakalako. Oññho. (Tu) karabho. (Bhave) Gadrabho. (Tu) kharo. (Vutto) Uraõã [f] (tu) ajã [f] ajà [f] [A he-goat.] [A camel.] [An ass.] [A she-goat.] Tireëuv¯ 3 Oñuv¯ 2 Koñaëuv¯ 2 Eëudena 3 Vessavaggo. 503 Suddo. 3Ntavaõõo. Vasalo. Saükiõõà. (Màgadhàdayo) Màgadho.(Suddakhattàjo) Uggo (suddàyakhattajo) [A sudra caste.] [One of mixed.] [Son of a kshatriya woman by a sudra father.] [Son of a sudra woman by a kshatriya father.] øudray¯ 3 Mi÷ravarõay¯ 1 øudrayàñadà kùatiraya stirayagè putà 1 Kùatirayayàñadà ÷udra stirayagè putà 1 504 (Dvijà khattiyajo) suto. Kàru. (Tu) sippiko (pume) (Saüghàto tu sajàtãnaü Tesaü) seõã. [F] (dvisuccate) [The son of a Brahman woman by a kshatriya father.] [An artisan,] [A guild of artisans.] Kùatirayayàña dà bràhmaõiyagè putà 1 ÷ilpãhu 2 Samàna jàti Šti ÷ilpãngè samåhaya 1 [SL Page 071] [\x 71/] 505 Tacchako. Tantavàyo. (Ca) Rajako (ca) nahàpito. (Pa¤camo) cammakàro.(Ti Kàravo pa¤cimesiyuü) [The five kinds of workmen.] Pas mehekaruvo nam 506 Tacchako. Vaóóhakã. (Mato) Palagaddho. Thapatya 1 (pi) Rathakàro) (tha) suvaõõa- Kàro nàëindhamo. (Bhave) [A carpenter.] [A goldsmith.] Vaóuvà 5 Svarõakàrayà 2 507 Tantavàyo. Pesakàro. Màlàkàro. (Tu) màliko. Kumbhakàro. Kulàlo. Tha Tuõõavàyo. (Ca) sociko. [A weaver.] [A maker og garlands.] [A potter.] [A tailor.] Viyannà 2 Màlàkàrayà 2 Kumbhakàrayà 2 Sannàliyà 2 508 Cammakàro. Rathakàro. Kappako. (Tu) nahàpito Raïgàjãvo. Cittakàro. Pukkuso. Pupphachaóóhako. [A worker in leather] [A barber.] [A painter,] [One whose occupation is to throw away dead flowers.] Sommaru KaranŠvømiyà 2 Sittarà 2 Bamburà 2 509 Veõo, vilãvakàro. (Ca) Naëakàro. (Samà tayo) Cundakàro. Bhamakàro. Kammàro. Lohakàrake. [A basket maker.] [A turner.] [A blacksmith.] Kuëupottà 3 Liyana vaóuvà 2 Kamburà 2 510 Ninnejako. (Ca) rajako. Nettiko. Udahàrako. Vãõàvàdã . Veõiko. (Tha) Usukàro. 2Suvaóóhakã. [A washerman.] [A maker of conduits.] [Lutanist] [A maker of arrows.] Radavà 2 Diyàëuvà Vãõà gànnà 2 Hãvaóuvà 2 511 Veõudhamo. Veõaviko. Pàõivàdo.(Tu) pàõiyo.* Påpiyo. Påpa paõiyo. Soddhiko. Majjavikkayi. [Flute player.] [A player striking with the hands only] [A cake seller,] [A seller of spirituous liquors.] Kulalpimbinnà 2 Attalagasannà 2 På veëendà 2 Rà veëendà 2 512 Màyà [f] (tu) sambarã [f] (màyà- -Kàro. (Tu) indajàliko. [Juggling.] [A Juggler.] Idrajàlaya 2 Idrajàla dannà 2 * "Pàõiso" kiyàt pàñhayi. [SL Page 072] [\x 72/] Bhåkaõóe, catubbaõõavaggassa, suddavaggo [II-4.] 513 Orabbhika såkarikà. Màgavikà. (Te ca) sàkuõikà. (Hantvà jãvantye ëaka Såkaramigapakkhino kamato. [One who lives by slalying rams boars deer, and fowls, respectively.] Eëuvan, åran, muvan, pakùãn marà jãvatvena vŠddanña piëiveëin eka eka nam 514 Vàguriko. Jàliko.(Tha) Bhàravàho. (Tu) bhàriko Vetaniko. (Tu) bhatako. (Tathà) kammakaro. (Bhave) Dàso.(Ca). Ceñako. Pesso. Kiükàro. Paricàriko [A sportsman using nets.] [One who carries burdens.] [A hireling.] [A servant.] VaradŠl vŠddà 2 Bara adinnà 2 BŠëamehe karannà 3 Dà÷ayà 5 515 Antojàto. Dhanakkãto. Dàsavyopa gato. (Sayaü (Dàsà) karamarànãto. (Ca Ceva nte catudhà siyuü) [Four kinds of servants.] SivvŠdørum dàsay¯ nam 516 Adàso. (Tu) bhujisso. (Tha) Nãco. Jammo. Nihãnako. Nikkosajjo.Akilàsu. Mando.(Tu) alaso. (Pyatha) [A freed slave.] [A man of low caste.] [A diligent man] [An idle man,] Dàsakamin midunu aya Hãnayà 3 nomŠli aya 2 MŠli aya 2 517 Sapàko. (Ceva) caõóàlo. Màtaïgo. Sapaco. (Bhave) (Tabbisesà) kiràtà. 1 (Di) Milakkha jàtiyo (pyatha) [One of a degraded tribe.] [Different kinds of low caste men.] Caõóàlayà 4 Caõóàla vi÷èùa 2 518 Nesàdo. Luddako. Vyàdho. Migavo. (Tu) migavyadho. Sàrameyyo. (Ca). Sunakho. Suõo. Soõo.(Ca) kukkuro. [An archer.] [Deer hunting.] [A dog.] VŠddà 3 Muva daóayama 2 Ballà 11 519 Svàno. Suvàno. Sàlu ro. Såno. Sàno. (Ca) sà. (Pume.) (Ummattà dita màpanno) Aëakko. 2Tisuõo. (Mato) [A mad dog.] Pissu ballà 2 520 Sàbandhanaü, (tu) gaddålo. Dãpako. (Tu ca) cetako. Bandhanaü, gaõñhipàso. (Tha) Vàkarà [f] migabandhinã [f] [A dog chain.] [A dog trained for the chain.] [A chain for the feet.] [A net or snare] Baludama 2 Muvansèvañu àdãhu 2 Payamala 2 VaradŠla 2 [SL Page 073] [\x 73/] 521 (Thiyaü) kuveõi [f] kumina, 1 Mànàyo. Jàla, 1 (muccate) âghàtanaü, vadhaññhànaü, Såõà [f] (tu) adhikoññanaü, [A funnel-shaped wicker basket used for catching fish.] [A net,] [A slaughter house, or place of execution.] [A chopping block.] Kemina 2 DŠla 2 Vadha bhåmiya 2 Maslombuva 2 522 Takkaro, mosako. Coro. Thene. 2 Kàgàrikà. (Samà) Theyyaü, (ca) corikà.[F@]màso. Vemo. Vàyana daõóako. [A thief] [Theft.] [A loom.] Sorà 5 Sorakama 3 Vèmaya 2 523 Suttaü, tantu. (Pume) tantaü, Potthaü. (Lepyàdi kammani) Pa¤càlikà [f] potthalikà [f] (Vatthadantàdi nimmità) [A thread.] [Plastering,] [A doll, puppet.] Håya 3 Lipiàdi kirayà 1 PetŠlla 2 524 Ugghàñanaü, ghañãyantaü, (Kåpàmbubbàhanaü, bhave) Ma¤jåsà [f] peëà [f] piñako. (Tavitthiyaü) pacchi [f] peñako. [Rope and bucket of a well.] [A basket, box.] Linden pŠn nagana ghañã yantraya Peññiya 2 PŠsa 3 525 Vyàbhaïgã [f] (tvitthiyaü) kàjo. Sikkà [f] (tatràvalambanaü) Upàhano.,(Và) pàdu [f] (tthi) (Tabbhedà) pàdukà [f] (pyatha) [A pingo] [String of a pingo] [Slippers.] [A shoe.] Kada 2 Sàlla 1 Vahan 2 MirivŠói 1 526 Varattà [f] vaññikà [f] nandhi [f] Bhastà [f] cammapasibbakaü, (Soõõadyàvattanã) måsà [f] (Tha) kåñaü.,(Và) ayoghano, [A thong.] [A leathern bag.] [A crucible.] [A sledge hammer.] Varapaña 3 Sam payiya 2 K¯vaya 1 Yakuëa 2 527 (Kammàrabhaddhà) saddhàso. Måññhyà [f 3] dhikaraõã [f] (tthiyaü) (Tabbhastà) gaggarã [f] (nàrã) (Satthantå) pipphalaü, (bhave) [A smith's tools.] [A hammer, an anvil.] [A smith's bellows.] [Scissors.] Aõóuva 1 Miñiya 1 kiõihira 1 Kamburu sama 1 Katura 1 528 Sàõo.(Tu) nikaso. (Vutto ârà [f] (tu) såcivijjhanaü, Kharo. (Ca) kakaco. (Nitthi) Sippaü, (kammaü kalàdikaü) [A touchstone.] [An awl.] [A saw.] [An art,] Karagala 2 Hidi vidina kañuva 2 Kiyata 2 øilpaya 1 [SL Page 074] [\x 74/] 529 Pañimà [f] pañibimbaü, (ca) Bimbo. Pañinidhã. (Rito) (Tãsu) samo. [F.] Pañibhàgo.[F,] Sannikàso. [F] sarikkhako. [F,] [An image, statue] [Like, similar.] Pratimà råpaya 4 Sadç÷àrtthaya 10 530 Samàno.[F,]sadiso.[F,]tulyo.[F,] Saükàso.[F,]sannibho,[f,]nibho.[F,] Opammu, mu 1 pamànaü, (vo) 2 Pamà [f]gati [f] (tu nàriyaü) [Similitude.] [Wages of hire.] Upamàva 3 VŠñup 4 531 Nibbeso. Vetanaü, målyaü, Jåtaü., (Tvanitthi) ketavaü, Dhutto.3 Kkhadhutto. Kitavo. Jåtakàra.4 Kkhadevi. (No) [Gaming.] [A gamester.] Då keëiya 2 Då keëinnà 5 532 Pàñibhogo.(Tu) pañibhå. Akkho (tu) pàsako.(Bhave) (Pume và) 5 ññhàpadaü., Sàri- Phalako.) (Ca) paõo. 6 Bbhåto [A surety.] [A die.] [A chessboard.] [A bet, wager.] €paya 2 PasaŠña 2 Dup¯ruva 2 Paradu tibãma 2 533 Kiõõaü, (tu madiràbije) Madhu, (madhvàsa ve mataü) Madirà [f] vàruõã [f] majjaü, Surà [f] savo. (Tu.) Merayaü, [Ferment, yeast.] [Spirit distilled from bassia.] [Spirituous liquor ] [Rum] Ràbiju 1 Mãyen kaëa surà 1 Påpàdiyen kaëa surà 4 Mal àdiyen kaëa surà 8 534 Sarako.,Casako., (Nitthi) âpànaü, pànamaõóalaü, [A drinking vessel.] [A place where people drink together,] Oóama 2 Pànabhåmiya 2 535 Yetra bhåri ppayogattà Yogikekasmi mãrità Liïgantarepi te ¤eyyà Taddhammattतa vuttiyaü. Suddavaggo Catubbaõõa vaggo [II,-4.] [SL Page 075] [\x 75/] Namo buddhàya. 536 Ara¤¤aü, kànanaü, dàyo. Gahanaü, vãpinaü, vanaü, Añavã [f] (tthi) mahàra¤¤aü, (Tva)1 ra¤¤àni [f] (tthiyaü) bhave) [A forest or grove.] [A large forest,] Vanaya 7 Maha vanaya 2 537 (Nagarà nàti dårasmiü Santehi yobhiropito Tarusaõóo sa) àràmo. (Tatho)2 pavana, 3 (muccate) [A garden.] âràmaya 2 538 (Sabba sàdhàraõà ra¤¤aü Ra¤¤a)4 muyyàna, 5(muccate) (¥eyyaü tadeva 6) ppamada- Vana,7 (mante purocitaü) [A royal garden.] [A royal Pleasure.] [Ground,] Uyana 1 Pamada vanaya 1 539 Panti [f] vithyà 8[f] vali[f] (s) seõã[f] Pàëi [f] rekhà [f] (tu) ràji [f] (ca) Pàdapo. Viñapã. Rukkho. Ago. Sàëo. Mahãruho. [A row or range.] [A tract of forest] [A tree.] Turupeëa 5 Vana rèkhàva 2 Vçkùaya 10 540 Dumo. Taru. Kujo. Sàkhã. Gaccho. (Tu khuddapàdapo) (Phalatti ye vinà pupphaü Te vuccanti) vanappati. [A small tree.] [A tree producing fruits without blossom.] Kuóà vçkùaya Vanaspati vçkùaya 1 541 (Phalapàkà vasàne yo Maratyo) 9 sadhi [f] (sà bhave) (Tãsu) va¤jhà.[F 10] phalà. [F] càtha) Phalino.[F,] phalavà. [F,] elã [f,] [An annual plant.] [A barren tree.] [A tree bearing fruit,] Osadhi vçkùaya 1 Phala nogannà vçkùàdiya 2 PhalŠti vçkùàdiya 3 542 Samphullito.[F,](tu) vikaco.[F,] Phullo.[F,] vikasito. [F,](tisu) Siro.11 Ggaü, sikharo.,(Nitthi) Sàkhà [f] (tu kathità) latà [f] [A tree in full blossom,] [The top of a tree] [A branch. ] Malgeõa siñi vçkùàdiya 4 Gas muduna 2 Sàkhàva 3 543 Dalaü, palàsaü, chadanaü, Paõõaü, pattaü, chado (pyatha) Pallavo.,(Và) kisalayaü, (Navubbhinno tu) aükuro. [A leaf.] [A sprout or shoot] [A germ.] Patraya 6 Là patraya 2 Aükuraya 1 [SL Page 076] [\x 76/] Bhåkaõóe, ara¤¤àdivaggassa, ara¤¤avaggo 2 - 5. 544 Makuëaü.,(Và) kuóumalo. Khàrako.(Tu ca) jàlakaü Kalikà [f] korako., (Nitthi) Vaõñaü, (pupphàdibandhanaü) [An opening bud.] [A bud or germ.] [An unblown flower.] [The stalk.] Måkaëa kŠkuëa 2 Aëut kŠkuëa 2 Madak måkaëa kŠkuëa 2 NŠñña 1 545 Pasavo., Kusumaü, pupphaü, Paràgo (pupphajo rajo) Makarando.Madhu, (mataü) Thabako.(Tuca) gocchako. [A flower. Its dust or farina] [Its nectar or honey.] [A cluster of blossom.] Mala 3 Mal rèõu 1 Mal rasaya 2 Mal kŠna 2 546 Phaletvàme) salàñu. (Tto) Phalaü. (Tu pakka muccate) (Campakambàdi kusuma- Phalanàmaü napuüsake) [Moist fruit.] [Ripe fruit.] NopŠsuõu geói PŠsunu geói 1* 547 Mallikàdã tu kusume Saliïgà vãhayo phale) Jambå [f] (tthi) jàmbavaü, jambå, Viñapo. Viñabhã [f] (tthiyaü) [Fruit of the eugenia.] [The branch and its shoot.] Damba 3 Veëep 2 548 (Måla màrabbha sàkhanto) Khandho. (Bhàgo tarussatha) Koñaro.,(Nitthiyaü rukkha Cchidde) kaññhaü, (tu) dàru, ca) [The trunk.] [The hallow of a tree.] [The wood.] Kanda 1 Ruk sidura 1 Kàùñhaya 2 549 Bundo.Målaü,(ca) pàdo. (Tha) Saüku. (Tto) khàõu., (Nitthiyaü) Karahàñaü, (tu) kando.(Tha) Kaëãro. Matthako (bhave) [The root.] [The trunk of a lopped tree.] [A bulbous root.] [The top sprout of a tree.] Mula 3 Kaõu 2 Ala 2 Kiëil 2 550 Vallarã [f] ma¤jarã [f] (nàrã) Vallã [f] (tu kathità) latà [f] Thambho.(Tu) gumbo.(Akkhandho) (Latà) virå [f] (patàninã) [A compound pe-] [A creeper,] [dicle] [A shrub,] [A spreading creeper.] KŠõa 2 VŠla 2 Pandura 2 Boh¯ patra Šti vŠla 1 551 Assattho. Bodhi. [F] (va¤cãsu) Nigrodho. (Tu) vaño.(Bhave) Kaviññho. (Ca) kapittho. (Ca) Ya¤¤aïgo. (Tu) udumbaro. [Holy fig tree.] [A banyan tree] [Elephant or wood-apple.] [Glomerous fig tree.] €sañu 2 Nuga 2 Givuëu 2 Dimbul 2 - * NopŠsunu geóiyehi phala vyavahàraya råróha va÷ayeni. [SL Page 077] [\x 77/] 552 Koviëàro. Yugapatto. Uddàlo.) Vàtaghàtako. Ràjarukkho. Katamàlã. 1Ndãvarà. Vyàdhighàtako. [Mountain ebony] [Cassia fistula.] Kobolãla 3 €saëa 6 553 Dantasaññho.(Ca) jambhãro. Varaõo.(Tu) kareri.(Ca) Kiüsuko. Pàëibhaddo.(Tha) Vaüjulo.(Tuca) vetaso [A lemon or citron,] [Tapia.] [Coral tree.] [The rattan.] Desi 2 Phaõuvaraõa 2 Erabadu 2 Homuvaïgu 2 554 Ambàñako. Pãtanako. Madhuko. (Tu) madhuddumo. (Atho) guëaphalo. Pãlu. Sobha¤jano. (Ca) siggu.(Ca) [Spondias.] [Bassia.] [Pilu.] [Murunga.] €mbŠrŠlla 2 Mãgas 2 Palu 2 Muruügà 2 555 Sattapaõõã, chattapaõõo. Tinãso. (Tva)2 timuttako. Kiüsuko. (Tu) palàso.(Tha) Ariññho. Pheõilo. (Bhave) [Echites scholaris] [Tinis.] [Butea frondosa.] [Soap berry.] Ruk attana 2 K¯mbu 2 Køla 2 Peõela 2 556 Màlåra. Beluvà. Billo. Punnàgo. (Tåca) kesaro. Gàlavo. (Tuca) loddo.(Tha) Piyàlo. Sannakaddu. (Ca) [Marmelos] [Punnag.] [Lodh] [the pale sort] [The tree Buchanania latifolia,] Beli Domba 2 Lot 2 Piyal 2 557 Likocako. (Tathà)3 ükoëo. (Atha) gugguëu. Kosiko. Ambo. Cåto (saho. (Tveso) Sahakàro. (Sugandhavà) [Alanguim.] [Bdeilium.] [Mango.] [A very fragrant sort of mango.] Rukaguõa 2 Gugul 2 Amba 2 Mãamba 2 558 Puõóarãko.(Ca) setambo. Selå. (Tu) bahuvàrako. Sepaõõã [f] kàsmarã [f] (càtha) Kolã [f] (ca) badarã [f] (tthiyaü) [A small species of mango.] [The tree cordia] [Myxa.] [Gmelina arborea] [Jujube.] €ñamba 2 L¯lu 2 €tdemaña 2 ôebara gasa 2 559 Kolaü.,(Cànitthi) badaro. Pilakkho. Pipphalã [f] (tthiyaü) Pàñalã [f] kaõhavaõñà [f] (ca) Sàdukaõño. Vikaükato. [Its fruit.] [Wave leaved fig tree.] [Trumpet flower.] [Flacourtia sapida,] ôebara phala 2 Pulila 2 Paëol 2 Kañukihiri 2 [SL Page 078] [\x 78/] 560 Tinduko. Kàëakkhandho.(Ca) Timbaråsaka. Timbarå. Eràvato. (Tu) nàraügo. Kulako. Kàkatinduko. [Diospyros Embryopteris.] [Orange] [Diospyros tomeutosa.] Timbiri 4 Nàran 2 Kavuóu timbiri 2 561 Kadambo. Piyako. Nãpo. Bhallã. [F] bhallàtako. [F,](tisu) Jhàvuko. Piculo. (Càtha) Tilako. Khurako. (Bhave) [Mauclea orientalis.] [Marking nut plant.] [Tamarix.] [Tila.] Koëom 3 Baduëu 2 Picula 2 Madaña 2 562 Vi¤cà [f] (ca) tintiõi [f] (càtha) Gaddabhaddho. Kapitano. Sàëo. 1Ssakaõõo. Sajjo.(Tha) Ajjuno. Kakudho.+ (Bhave) [Tamarind,] [Parspipal.] [Shorea robusta.] [Terminalia arjuna.] Siyambalà 2 Telasañu 2 Sal * 3 Kumbuk 2 563 Niculo. Mucalindo. (Ca) Nãpo.) (Tha) piyako. (Tathà) Asano. Pãtasàëo. (Tha) Golãso.* Jhàñalo. (Bhace) [Barringtonia acutangula.] [A san.] [Bignonia su veolens] Midella 3 Piyà gas 3 Val paëol 2 564 Khãrikà [f] ràjàyatanaü, Kumbhã [f] kumudikà [f] (bhave) Pågo. (Tu) kamuko. + (Càtha) Paññi [f] làkhàpasàdano. [Bachanania latifolia.] [Cayaphal.] [Morus indica] [Red lodh.] Kiri paëu 2 Kasaña 2 Puvak 2 Rat lot 2 565 Iïgudã [f] tàpasataru. Bhujapatto. (Tu) àbhuji [f] Picchilà.[F] simbalã.[F] (dvãsu) Rocano. Kåñasimbalã [f] [Ingua.] [Bhojptar,] [Silk cotton.] [A sort of cotton.] VŠlaïguna 2 Rukburuda 2 Imbul 2 Koëa imbul 2 566 Pakiriyo. Påtiko.(Tha) Rohi. Rohitako.(Bhave) Eraõóo.(Tuca) àmaõóo. (Atha) sattuphalà [f] samã [f] [Gray bonduc,] [Rohi,] [Palma christi,] [Sami] Kañukaranda 2 Valerabadu Eraõóu SŠma gas 2 567 Nattamàlo. Kara¤jo. (Tha) Khadiro. Dantadhàvano. Somavakko.(Tu) kadaro. Sallo.(Tu) madano.(Bhave) [Carang.] [Khayar,] [A white sort.] [Vangueria spinosa.] Karanda 2 Kihiri 2 Heëa kihiri 2 Kukurumuvan * "Golãóha" kiyàda pàñhayi, + "Šsañugas vŠni gas vargayakya" yanu sannayi. [SL Page 079] [\x 79/] 568 (Athàpi) indasàlo. (Ca) Sallakã [f] khàrako. (Siyà) Devadàru. Bhaddadàru. Campeyyo. (Tuca) campako. [Boswellia thurifera.] [The deodar pine] [The champac.] Indusal 3 Dèvadàru 2 Sapu 2 569 Panaso. Kaõñakã phalo. Abhayà [f] (tu) haritakã [f] Akkho.[F,] vihãñako.[F,](tãsu) Amatà.[F, 1]malakã [f,.](Tisu) [Breadfruit tree.] [Yellow myrobalam.] [Beleric myrobalam.] [Emblic myrobalam.] Kos 2 Araëu 2 Buëu 2 Nelli 2 570 Labujo, likuco. (Càtha) Kaõikàro. Dumuppalo. Nimbo. Ariññho. Pucimando. Karako.(Tuca) dàëimo. [Artocarpus Lakoocha.] [Caniyar.] [The nimb, margosa,] [The pomegranate.] Del 2 Kiõihiriya 2 Kohomba 3 Deëum 2 571 Saralo. Påtikaññhaü, (ca) Kapilà [f] (tuca) siüsapà [f] Sàmà [f] piyaïgu [f] kaïgu [f] (pi) Sirãso. (Tuca) bhaõóilo. [Saral.] [Siso.] [Priyangu.] [Siris.] Sarala hevat hora 2 €ññèriya * 2 Puvaïgu 3 Mahari 2 572 Sonako. Dãghavaõño.(Ca) Vakulo. (Tuca) kesaro. Kàkodumbarikà [f] pheggu [f] Nàgo. (Tu) nàgamàlikà [f] [Bignonia indica.] [Mimusopselengi] [Opposite-leaved fig tree] [The ironwood tree.] Toñila 2 Muhuõamal 2 Koñadimbulà 2 Nàgas 2 573 Asoko. Vaüjulo. (Càtha Takkàrã [f] vejayantikà [f] Tàpi¤jo.(Ca) tamàlo.(Tha) Kuñajo. Girimallikà [f] [Jonesia Asoka.] [Jayanti.] [Tamal.] [Coraiya.] Hopaëu 2 Tiñiïga 2 Tamaëu h¯ kasaña 2 Keëinda 2 574 Indayavo. (Phale tassà) 2 Ggimantho. Kaõikà [f] (bhave) Nigguõóã [f] (tthi) sinduvàro. Tiõasålaü, (tu) mallikà, [Its seed.] [Premna spinosa.] [Vitex nigunda.] [Arabian jasmine] Keëindasàl 1 Sihin midi 2 Nika 2 B¯lidda 2 575 Sephàlikà [f] nilãkà [f] (tha) Apphoñà [f] vanamallikà [f] Bandhuko. Jaya sumanaü, Haõóiko. Bandhujãvako. [Nebari,] [A wild variety of Arabian jasmine] [Pentapetes phoenicea.] Kaëumal sephàlikà 2 VŠlidda 2 Banduvada 4 * Sannayehi "varà asugasya" kiyàya. [SL Page 080] [\x 80/] 576 Sumanà [f] jàtisumanà [f] Màlatã [f] jàti [f] vassikã [f] Yåthikà [f] màgadhã [f] (càtha) Sattalà [f] navamàlikà [f] [Great-flowered jasmine] [Auriculatum jasmine] [Double jasmine.] Døsaman 5 Sãnidda 2 Satpeti døsaman 577 Vàsanti [f] (tthi) atimutto Karavãro. 1 Ssamàrako. Màtuluïgo. Bãjapåro. Ummatto tuca) màtulo. [Gatnera racemosa.] [Nerium odorum.] [Citron.] [Thorn apple] Yohombu 2 Kaõeru 2 Lapnàran 2 Attana 2 578 Karamaddo. Suseno. (Ca) Kundaü, (tu) màghya, 2 (muccate) Devatàóo.(Tu) jimåto. (Thà) 3 milàto. Mahàsahà [f] [Carissa caronda] [The many-flowered jasmine.] [Deotar.] [Aloe perfoliata] Karamba 2 Konda 2 Dèvadàliya 2 K¯màrikà 2 579 (Atho sereyyako. Dàsã [f] Kiükiràto. Kuraõóako. Ajjuko. * (Sitapannàse) Samãraõo. Phaõijjako. + [Jinti.] [White parnas.] [Marua.] Kañukaraõóu 4 Heëa andu 1 Muruvà 2 580 Japà [f] (tu) ++ jãvasumanaü, Karãro.Kakavo. (Bhave) Rukkhàdanã [f] (ca) vandàkà [f] Cittako.(Tva)4 ggisa¤¤ito [China rose.] [Capparis aphylla] [A parasite plant] [Lead wort.] Vada 2 Kiëila 2 Piëila 2 Ratniñul 2 581 Akko. Vikiraõo. (Tasmiü) (Tva) 5 ëakko. (Setapupphake Påtilatà [f] gaëocã [f] (ca) Muõóà madhurasà [f] (pyatha) [Swallow wort,] [The white sort.] [Guricha.] [Aletris.] Varà 2 Heëavarà 1 Kindi 2 Mora 2 582 Kapikacchu. Duphasso. (Tha) Maüjiññhà [f] vikasà [f] (bhave) Ambaññhà [f] (ca tathà) pàñhà [f] Kañukà [f] kañukarohiõã [f] [Jawasa.] [Bengal madder.] [Acnidhi.] [Cauki.] Kasambiliyà 2 VŠlmadaña 2 Diyamitta 2 Kuëurøõa 2 583 Apàmaggo. Sekhariko. Pipphalã [f] màgadhã [f] (matà) Gokaõñako.(Ca) siüghàño. Kolavallã [f 6] bhapipphalã [f] [Achyranthes aspera.] [Long pepper,] [Gochura.] [A sort of long pepper.] SŠb¯ 2 Vagapul 2 Kokañu 2 €t vagapul 2 * "Ajjako" sannayehi. + "Phaõijjhaka" aramakoùayi. ++ "Jayasumanaü" kiyàt pàñhayi. "Mubbà" yanu sannayi. [SL Page 081] [\x 81/] 584 Golomã [f] (tu) vacà [f] (càtha) Girikaõya 1 [f] paràjità [f] Sãhapucchi [f] pa¤hi paõõã [f] Sàëapaõõã [f] (tuca)2 tthirà [Orris root,] [Clitoria.] [Hemionitis cordifolia] [Hedysarum] [Gangeticum.] Vadakasà 2 * Kañaroëu 2 PusvŠnna 2 AsvŠnna 2 585 Nidiõóikà [f] (tu) byagghã [f] (ca) (Atha) nilã (ca) nãlinã [f] Ji¤juko. + (Ceva) gu¤jà [f] (tha) Satamålã [f] satàvarã [f] [Sort of prickly nightshade.] [Indigo.] [Abrus precatorius.] [Asparagus racemosus.] KañuvŠl bañu 2 Beru gasa 2 Hunida 2 Sàtàcàrã 2 586 Mahosadhaü, (tva)3 tivisà [f] Bàkucã [f] somavallikà [f] Dàbbi [f] dàruhaëiddà [f] (tha) Viëaïgaü, citrataõóulà [f] [Atis.] [Somraj.] [Yellow sanders,] [Babreng.] Ivada 2 B¯diŠña gas 2 VanuvŠl 2 Vaëaïgasàl 2 587 Nuhã, [f] (ceva) mahànàmo. Muddikà [f] (tu) madhurasà [f] (Athàpi) madhukaü, yaññhi- -Madhukà [f] madhulaññhikà [f] [Euphorbia.] [A grape vine.] [Loquorice.] Uk 2 MidivŠl ++ 2 VŠlmã 3 588 Vàtiïgaõo.(Ca) bhaddhàkã [f] Vàttàkã [f] brahatã [f] (pyatha) Nàgabalà [f] (ceva) jhasà [f] Làïgalã [f] (tuca) sàradã [f] [Egg plant.] [The white sort.] [Gorakha.] [Glorius superba.] Vambañu 2 Heëa bañu 2 Køliya 2 Liyanaïgalà 2 589 Rambhà [f] (ca) kadalã [f] moco. Kappàsã [f] badarà [f] (bhave) Nàgalatà [f] (tu) tàmbålã [f] Aggijàlà [f] (tu) dhàtakã [f] [A banana,] [Cotton.] [Betel.] [Lythrum fruiteosum.] Kesel 3 Kapu 2 Bulat vŠla 2 Malayitta 2 590 Tivutà [f] tipuñà [f] (càtha) Sàmà [f] kàëà [f] (ca kathyate) (Atho) siïgã [f] (ca) usabho. Reõuko. )(Kapilà [f] (bhave) [The white sort of teorl,] [The black sort of teorl.] [Rishba] [Renuca.] Sudu trastavàëu 2 Kaëu trastavàëu 2 osabiya 2 ) Harèõu 2 591 Hiriveraü, (ca) vàlaü, (ca) Rattaphalà [f] (tu) bimbikà [f] Seleyya, 4 ma smapupphaü (ca) Phalà [f] (tu) bahulà [f] (bhave) [Bala.] [Momordica monadelpha] [Benzoin.] [Large cardamons.] Hirivèriya 2 KemvŠla 2 Galmala 2 Ensàl 2 * Girinil gasaya yanu sannayi. + Ji¤jukà [f] san : ++ midigasa yanu san: Kaëu kŠmmèriya yanu san: ) vaüŠpalaya yanu san: reõukà [f] san: [SL Page 082] [\x 82/] 592 Kuññhaü (ca) vyàdhi. (Kathito) Càneyyaü, (tu) kuñannañaü, Osadhã [f] (jàtimattambhyo) 1 Sadhaü, (sabbamajàtiyaü) [Costus speciosus.] [Cyperus rotundus.] [A deciduous plant.] [Drugs.] Upul koëa 2 Dasapura 2 Phalapàkantalatà Eyin piñat behet dravya 593 (Målaü pattaü kalãraggaü Kaddhaü mi¤jà phalaü tathà Taco puppha ¤ca chattanti) Sàkaü, (dasavidha mmataü) [Ten sorts of esculent roots, leaves and c] Målàdã da÷aya 1 594 Papunnàño. Eëagalo. Taõóuleyyo. 2 Ppamàriso. Jãvantã [f] jãvanã [f] (càtha) Madhurako (ca) jãvako [Cassia tora.] [Amaranthus polygamus.] [Jivani.] [Jivica.] Tuvara 2 Suëu kåra 2 Divipasuru 2 Jãvaka 2 595 Mahàkande. (Ca) lasunaü, Palaõóu.(Tu) sukandako. Pañolo. Tittako. (Càtha) Bhiïgaràjo. (Ca) màkkavo. [Garlic.] [Onion.] [Trichosanthes.] [Bringariva.] Heëalånu 2 Ratulånu 2 DummŠlla 2 Kãkirindiya 2 596 Punnavà [f] sophaghàti [f] Vitunnaü, sunisannakaü, Kàravello. (Tu) susavã [f] Tåmbyà [f3] làbu [f] (ca làbu [f] (sà) [Hog weed.] [Marsilea dentala.] [Memordica charantia] [A long gourd.] Suëuburuda 2 KambulvŠlla 2 Karivila 2 Labu 3 597 Eëàlukaü, (ca) kakkàrã [f] Kumhaõóo. (Tuca) vallibho. Indacàruõi [f] visàlà [f] Vatthulaü, vatthuleyyako. [A sort of cucumber.] [Water melon.] [Coloquintida Chenpodium.] [Album.] KŠkiri 2 Komaóu 2 Tiyambarà Mahakåra 2 598 Målako.,(Nitthiyaü) cuccå [f] Tambako. (Ca) kalambako. Sàkabhedà) kàsamadda. Jhajjhari [f] phaggavà.4 (Dayo) [A radish] [Globe amaranthus.] [A kind of potherb.] [Cassia esculenta.] [A name of a plant.] [A species of potherb.] Målapalà 2 Tampalà 1 Vilapalà 1 Ruvara 1 Lihilakoëa 1 Haïguëu 1 * Mè vargayehi boh¯ nàmayo sanna amara koùàdiyehi visamava penè. [SL Page 083] [\x 83/] 599 Saddalo. (Ceva) dubbà [f] (ca) Golomã [f] (sà sità bhave) Gundà [f] (va) bhaddamuttaü, (ca) Rasàlo. (Tu) cchu. (Veëu (tu) [Bent grass.] [Bent grass with white blossom.] [A sort of fragrant grass] [Sugar cane.] Hãtaõa 2 Sudu hãtaõa 1 Vammutu 2 Uk 2 600 Tacasàro. Veõu. Vaüso. Pabbaü, tu phalu, gaõñhi. (So) Kãcakà. (Te siyuü veõu Ye nadantya nilo õóutà [A bamboo.] [A knot or joint.] [Bamboos rattling because of whistling.] Huõa 4 Puruka 3 Pavanin haõóana huõa 1 601 Naëo. (Ca) dhamano. (Poña- Galo. (Tu) kàsa.,2 (Mitthina) Tejano. (Tu) saro. (Målaü Tu) 3 sãraü, (bãrassa hi) [A reed.] [Cas.] [Saccharum sara.] [Andropogen muricatus.] Kulal baña 2 VŠëuk 2 Bihi baña 2 Babus taõa mul 1 602 Kuso. Barihisaü, dabbho. Bhåtaõakaü, (tu) bhåtiõaü, Ghàso. (Tu) yavaso. (Càtha) Pågo. (Tu) kamuko. (Bhave) [Sacrificial grass.] [Andropogon] [Meadow grass.] [Areca faufel.] Kusa taõa 3 Gandhakèñanam taõa 2 Tçõa varggayak 2 Puvak 2 603 Tàlo. Vibhedikà [f] (càtha) Khajjurã [f] sindi [f] (vuccati) [Palmyra.] [Date tree.] Tal 2 Hindi 2 604 Hintàla. (Tàla khajjåri) Nàlikerà. (Tatheva ca) Tàëã [f] (ca) ketakã [f] (nàrã) (Pågo ca tiõa pàdapà) [Marshy date tree] [Coconut] [Gorypha.] [Pandanus.] Kitul 1 Pol 1 tala 1 VŠñakeyiyà 1 Ara¤¤a vaggo. 605 Pabbato. Giri selo. 4Ddi. Nagà. 5 Cala. Siluccayà. Sikharã bhådharo.) (Tha) 6bbha. Pàsàõa 7 smo. 8 Palo. Silà [f] [A mountain.] [A stone or rock.] Parvataya 9 Pàsàõaya 5 606 Gijjhakåño. (Ca) vehàro. Vepullo. 9 Sigilã. (Nagà) Vi¤jho. Paõóava. Vaükà. (Di) Pubbaselo. (Tuvo) 10 dayo Mandàro.11 Paraselo 12 ttho. Himavà.(Tu) himàcalo. [Divers mountains.] [The eastern mountain.] [The western mountain.] [Himalaya mountains.] Parvata vi÷èùa 7 Udaya parvataya 2 Asta parvataya 3 Himàla parvataya 1 [SL Page 084 ] [\x 84/] bhåkaõóe, ara¤¤adivaggassa, selavaggo [II.- 5.] 607 Gandhamàdana. Kelàsa. Cittakåña. Sudassanà. Kàëakåño. (Tikuñàssa) Pattho. (Tu) sànu [f,] (vetthiyaü) [The peaks of the Himalaya range.] [Table land.] Himàlakåñay¯ 5 Parvatayehi sama pradè÷aya 608 Kåño., (Và) sikharaü, siïgaü, Papàto. (Tu) taño. (Bhave) Nitambo., Kañako., (Nitthi) Nijjharo. (Pasavombuno) [A peak or summit.] [A precipice.] [The side of a rock] [A cascade.] Kåla 3 Prapàtaya 2 Parvatapàr÷vaya 2 Parvatayen vøhena jalaya 1 609 Darã [f] (tthi) kandaro. [F] (vãsu) Lenaü, (tu) gabbharaü. Guhà [f] Silàpokkharaõã [f] soõóã [f] Ku¤jaü, nãku¤ja.,1 (Mitthina) [An artificial cave.] [A natural cave.] [A rocky pool.] [A bower.] Bhumi parvatàdi vivara 2 Gallena 3 Gal pokuõa 2 Latàdãn vŠsunu lena 2 610 (Uddhama)2 dhiccakà [f] (sela- Ssà sannà bhumyu) 3 paccakà [f] Pàdo.(Tu) 4 pantaselo.(Tha) Dhàtu. (Tto gerikàdiko) [Top of a mountain,] [Land near a mountain.] [Near a mountain.] [A fossil or mineral.] Parvata muduna 1 Parvata samãpa bima 1 Pratyanta parvataya 2 Gairikàdiya 1 Sela vaggo. - 611 Migindo. Kesarã. Sãho. Taraccho. (Tu) migàdano. Vyaggho.(Tu) puõóarãko.(Tha) Saddålo. (Dãpanã rãto) [A lion.] [A hyena.] [A tiger.] [A leopard.] Siühayà 3 Karabànavalasà 2 Vyàghrayà 2 Diviyà 1 612 Accho.Ikko.(Ca)(isso.(Tu) Kàëasãho. Iso. (Pyatha Rohicco. Rohito. (Càtha) Gokaõõo. Gaõi. Kaõñakà. [A bear.] [A sort of lion.] [A sort of deer.] [An elk.] Valasà 2 Kàëa siühayà 3 R¯hita mçgayà 2 G¯nà 3 613 Khagga. Khaggavisàõà. (Tu) Palàsàdo. (Ca) gaõóako. (Vyagghàdike) vàëamigo. Sàpado.) (Tha) plavaïgamo. [A rhinoceros or unicorn.] [A beast of prey.] [A monkey or ape.] Kaïgavènà 4 Vyàghràdãhu 2 Vandurà 7 614 Makkaño. Vànaro. Sàkhà- Migo. Kapi. Valãmukho. Plavago.) (Kaõhatuõóo) Gonaïgulo. Tisomato) [A black-faced monkey.] Kaëu tuóa Šti vandurà 1 [SL Page 085] [\x 85/] 615 Siïgàlo. Jambuko. Kotthu. Bheraõóo. (Ca) sivà [f.] (Pyàtha) Biëàro. Babbu. Majjàro. Koko. (Tuca) vako. (Bhave) [A stakal.] [A cat.] [A wolf.] KŠnahilà 5 Baëanà 3 Koknahavà 2 616 Mahiso. (Ca) lulàyo. (Tha) Gavajo. Gavayo. (Samà) Sallo. (Tu) sallako. (Thàssa) Lomamhi) salalaü, salaü, [A buffalo.] [The gayal, or bos gavocus.] [A porcupine.] [Its quills.] Mãmà 2 Gavarà 2 Ittøvà 2 Ittø kåra 2 617 Hariõo. Miga. Sàraïgà. Mago. Ajinayoni. (Ca) Såkaro. (Tu) varàho. (Tha) Pelako. (Ca) saso. (Bhave) [A deer or antelope.] [A hog.] [A hare.] Muvà 5 ærà 2 Sàvà 2 618 Eõeyyo. Eõimigo. Pampañako. (Tu) pampako. Vàtamigo. (Tu) calanã. Måsiko. (Tvà)1 khu. Unduro. [A kind of deer.] [A loris.] [A swift antolope.] [A rat.] èõimçgayà 2 Huõapupuëà 2 Vàta mçgayà 2 Mãyà 3 619 Camaro. Pasado. (Ceva) Kuraïgo. Miga màtukà [f] Råru. Raüku. (Ca) niüko.(Ca) Sarabhà. 2 (Dimigantarà) [Various sorts of deer.] Mçga vi÷èùa 8 620 Piyako. Camuru. Kadali- Migà. 3(Dicammayonayo) Migà. (Tu) pasavo. (Sãhà- Dayo sabba catuppadà) [A sort of deer of which the hides are used.] [Beasts in general.] Ratnabhåtacarma prabhava mçgayà 3 Siya sivpàv¯ 2 621 Låtà (ca) låtiõà [f] uõõa- Nàbhi. Makkañako. (Siyà) Vicchiko (tvà)4 li. (Kathito) Sarabå [f,] gharagolikà [f *] [A spider.] [A scorpion.] [A lizard.] Makuëuvà 4 G¯nussà 2 Hånà 2 622 Godhà [f] kuõóo + pyatho)(kaõõa Jalåkà [f] satapadya [f 5] (tha) Kalandako. Kàëakà [f] (tha) Nakulo. Muïguso. (Bhave) [An iguana.] [A centipede,] [A squirrel.] [A mongoose.] Goyà 2 Kanvøyà 2 Lènà 2 Mugañiyà 2 [SL Page 086] [\x 86/] 623 Kakaõñako. (Ca) saraño Kãño.(Tu) puëavo kimi. Pàõako) càpyatho) uccà- Liïgo. Lomasapàõako. [A chameleon.] [A worm or insect.] [A caterpillar.] Kañussà 2 Paõuvà 4 Bå paõuvà 2 624 Vihaïgo. Vihaïgo. Pakkhi. Vihaïgama. Khagà 1 ddhajà. Satuõo,(ca) sakunto. (Pi) Pataïgo. Sakuõi. Dvijo. [A bird in general.] Pakùiyà 15 625 Cakkaïgo. Pattayàno. (Ca) Patanto. Nãëajo. (Bhave (Tabbhedà. *Vaññakà [f] jãva ¥jãvo. Cakora. Tittirà. [Various birds.] Pakùi vi÷èùa 11 626 Sàlikà [f] karavãko. (Ca) Ravihaüso. Kukutthako. Kàraõóavo. (Ca) pilavo Pokkharasàtakà. 2(Dayo) 627 Patantaü, pekhuõaü, pattaü, Pakkho. Pi¤chaü. Chado. Garu. Aõóaü, (tu pakkhi bije tha) Nãëo. (Nitthi) kulàvakaü [A wing] [An egg.] [A nest.] Pakùi patraya 7 Pakùi bijuvañaya 1 KŠdŠlla 2 628 (Supaõõamàtà) vinatà [f] Mithunaü, (thi puma dvayaü) Yugaü, (tu) yugalaü, dvandaü, Yamakaü, yamalaü, yamaü, [The mother of garudas.] [Copulation.] [A pair.] Guruëumava 1 Stãrapuruùa saïgamaya 1 Yugala 6 629 Samåho. Gaõa saüghàtà. Samudàyo (ca) sa¤cayo. Sandoho. Nivaho. Ogho. Visaro. Nikaro. Cayo. [A multitude.] Samåhaya 29 * Mehi vaññakkà, vañuv¯ya, jã ¤jãva, dakùiõapathàdiyehi mayura pramàõavå jãva¤jãvaka nam pakùihuya, cakora, Šñikukul¯ya, tittira titvañuv¯ya, sàlikà, sŠlalihiõiya, karavãko, kuruvikevill¯ya, ravihaüso, Šlb¯ya, kukutthako. Sitimbill¯ya, kàraddhavo, kàraëuya, pilavo, mahavelluya, pokkharasàtaka, talreheruya. Yana movun pakùi vi÷èùay¯yi. [SL Page 087] [\x 87/] 630 Kàyo. Khandho. Samudayo. Ghañà [f] samiti [f] saühati [f] Ràsi. Pu¤jo. Samavàyo. Pågo. Jàtaü, kadambakaü, 631 Byåho. Vitàna. Gumbà.(Ca) Kalàpo. Jàla, maõóalaü, (Samànànaü gaõo) vaggo. Saügho. Sattho. (Tu jantånaü) [A multitude of similar things.] [A multitude of animals.] Samànayangè samåhaya 1 Pràõãngè samåhaya 632 Sajàtikànantu) kulaü, Nikàyo. (Tu sadhamminaü) Yåtho., (Nitthi sajàtãya- Tiracchànàna muccate) [A multitude of homogeneous animals.] [A multitude of persons practising like duties,] [A multitude of birds and beasts.] Samàna jàti Šttangè samåhaya 1 Samànàcàra Šttavungè samåhaya Samànajàtivu tirisanungè samåhaya 1 633 Supaõõo. Venateyyo. (Ca) Garuëo vihagàdhipo. Parapuññho. Parabhato. Kuõàlo. Kokilo. Piko. [A garuda.] [The Indian cuckoo] Guruëà 4 Kovul pakùiyà 5 634 Moro. Mayåro. Barihi. Nãlagãva. Sukhaddhi. No Kalàpã. (Ca) sikhã. Keki. Cåëà [f] (tuca) sikhà [f] bhave) [A peacock.] [Its crest.] Moõarà 8 Moõarakuóambiya 2 635 Sikhaõóo. Barihaü, (ceva) Kalàpo. Pi¤ja, 1(mapyatha) Candako. Mecako (càtha) Chappado.(Ca) madhubbato. [Its tail.] [The eyes in its tail.] [A bee.] Moõarapila 4 €spila 2 Bambarà 7 636 Madhulãho. Madhukaro. Madhupo. Bhamaro. Ali. Pàràpato. Kapoto. (Ca) Kakuño. (Ca) pàrevaño. [A pigeon or dove.] Pareyiyà 4 [SL Page 088] [\x 88/] 637 Gijjho. Gaõóo.(Tha) (kulalo. Seno. Vyagghãnaso. (Pyatha) (Tabbhedà) sakuõagghã [f] (tthi) âño. Dabbimukhavijo. [A vulture.] [A hawk.] [A kind of hawk.] [The name of a bird.] Gijulihiõiyà 2 Ukussà 3 Ukusu vi÷èùayak 1 Pakùi vi÷èùayak 2 638 Uhuükàro. Uluko. (Ca) Kosiyo. Vàyasàri. (Ca) Kàko.(Tva)1 riññho. Dhaüko.(Ca) Balipuññho. (Ca) vàyaso. [An owl.] [A crow.] Bakamånà 4 Kavuóà 5 639 Kàkoëo. Vanakàko.(Tha) Làpo. Lañukikà [f] (pyatha) Vàraõo. Hatthiliïgo.(Ca) (Hatthisoõóa. Vihaïgamo) [A raven.] [Perdix chinensis.] [The hatthilingo bird] Vana kavuóà 2 KŠñakirilla 2 €tunña bandu soõóa Šti pakùiyà 2 640 Ukkuso. Kuraro. (Kola- - ñhipakkhimhi ca kukkuho. Suvo. (Tu) kãro. (Ca) suko. Tambacåëo. (Ca) kukkuño. [An osprey.] [A parrot.] [A gallinaceous fowl] Kabarussà 3 Giravà 3 Kukuëà 2 641 Vanakukkuño. (Ca) nijjivho. (Atha) kocà [f] (ca) kuntanã [f] Cakkavàko. (Tu) cakkavho. Sàraïgo. (Tuca) càtako. [A wild cock.] [A curlew.] [The ruddy goose.] [Cuculas melanoleucus.] Valikukuëà 2 Ko÷vàlihiõiyà Sakvàlihiõiyà 2 KøndŠttà 2 642 Tuliyo. Pakkha biëàlo. Satapatto. (Tu) sàraso. Bako. (Tu) sukkakàko. (Tha) Balàkà [f] bisakaõñhikà [f] [A flying fox.] [The Siberian crane.] [A crane.] [A small crane.] Piyà baëalà 2 Vil lihiõiyà 2 Kokà 2 Kanakokà 2 643 Lohapiññho. (Tathà) kaüko. Khajariño .(Tu) kha¤jano. Kalaviüko. (Tu) cañako. Dindibho. *(Tu) kikã [f] (bhave) [A heron.] [A wagtail.] [A sparrow.] [A blue jay.] L¯tuóuvà 2 Pakùi vi÷èùayak 2 Gè kurullà 2 Kiraëà 2 644 Kàdambo. Kàlahaüso. (Tha) Sakunto. (Bhàsapakkhinã) Dhu myàño. (Tu) kaliïgo.(Tha) Dàtyåho kàëakaõñhako. [A drake.] [An Indian vulture.] [The fork-tailed shrike.] [A gallinule.] Vilikukuëà 2 Ghoùña kukkuña pakùiyà 1 Nãla kobeyiyà 2 Dàtuóuvà 2 * Dindibhà [f] yanu san : [SL Page 089] [\x 89/] 645 Khuddà. 1(Dimakkhikà bhedà) ôaüso. Piïgala makkhikà [f] âsàñikà [f] (makkhikàóaü) Pañaïgo. Salabho. (Bhave) [A small bee] [A gadfly.] [A fly's egg.] [A grasshopper.] Daõóuvelbø mŠssà 2 €ñalè mŠssà 2 MŠssangè bijuvaña PaëaïgŠñiyà 2 646 Såcimukho. (Ca) makaso. Cãrã [f] (tu) jhallikà [f] thaca) Jatukà [f 2] jinapattà [f] (tha) Haüso. Setacchado (bhave) [A gnat.] [A cricket.] [A bat.] [A swan.] Maduruvà 2 Sãru 2 Vavulà 2 Haüsayà 2 647 (Te) ràjahaüsà. (Rattehi Pàdatuóehi bhàsità) Mallikà [f 3] (khyà) * (dhataraññhà. (Maline hasitehi ca) [A white swan with red legs and bill.] [One with brown legs and bill.] [One with black legs and bill.] Ràja haüsayà 1 Kiëuñu pàtuóu Šti haüsayà 1 Kaëu pàtuóu Šti haüsayà 1 648 Tiraccho. (Tu) tiracchàno. (Tiracchànagatesiyà) [An irrational animal.] Tirisanà 2 Sãhàdi vaggo. Ara¤¤àdi vaggo [II - 5.] =================== Namobuddhàya. 649 Adhobhuvana, pàtàlaü, Nàgaloko. Rasàtalaü, Randhaü, (tu) vivaraü, chiddaü, Kuharaü, susiraü, bilaü [The naga world.] [A hole, or cavity.] Nàlova 4 Sidura 9 650 Susã [f] (tthi) chiggalaü, sobbhaü, (Sacchidde) susiraü., [F] (tisu) (Thiyantu) kàsu [f] àvàño. Sapparàjà. (Tu) vàsukã. [A hole in the ground.] [Vasuki, king of the nagas.] Vaëa 2 Vàsukã nàraja 2 651 Ananto. Nàgaràjà.(Tha) Vàhaso. 4 Jagaro. (Bhave) Gonaso. (Tu) tiliccho. (Tha) Deóóubho. Ràjulo. (Bhave) [The naga king Ananta.] [A boa.] [A viper.] [Amphishena.] Ananta nàraja 2 Pimburà 2 Poëaïgà 2 Diyabariyà 2 * Mallikàkkho. Kiyàda pàñhayi. [SL Page 090] [\x 90/] Bhåkaõóassa, pàtàlavaggo [II.- 6.] 652 Kambalo. 1Ssataro. (Meru- Pàdenàgàtha) dhammanã, Silutto. Gharasappo. (Tha) Nãlasappo. Silàbhu. (Ca) [Nagas at the foot of Meru.] [A rat snake.] [A whip snake.] Mèrupàdayehi nàgay¯ 2 Garaõóiyà 3 Paõucullà 2 653 âsiviso. Bhujaïgà. 2 Hi. Bhujago. (Ca) bhujaïgamo. Siriüsapo. Phaõã sappà 3 Lagaddà. Bhogi. Pannagà. [A snake, or serpent.] Sarpayà 19 654 Dvijivho. Urago. Vàëo. Dãgho. (Ca dãghapiññhiko. Pàdådaro visadharo. Bhogo. (Tu phaõino tanu) [A snake's body.] Sarpa sirura 1 655 âsã [f] (tthi) sappadàñhà [f] (tha) Nimmoko. Ka¤cuko. (Samà) Visaü., (Tvanitthi) garaëaü, (Tabbhedà và) halàhalo, [His fang.] [Slough of a snake] [His venom.] [Various sorts of fixed poison.] Sarpa daëaya 2 Sarpa sŠvaya 2 Viùaya 2 Viùa bheda 2 656 Kàëakuñà. 4 (Dayo càtha) Vàëagàhya. * 5 Hituõóiko. Nirayo duggatã [f] (tthi ca) (Narako so mahàññhadhà) [A snake catcher.] [Hell.] Ahiguõñhikayà 2 Narakaya 2 657 Sa¤jãvo. Kàëasutto. (Ca) Mahàroruva roruvà. Patàpano. Avãci [f] (tthi) Saüghàto. Tapano. (Iti) [The eight great hells.] (Aña maha narakay¯ nam) 658 (Thiyaü) vetaraõã [f] loha- Kumbhã [f] (tattha jalàlayà) Kàruõiko nirayapo. Nerayiko. (Tu) nàrako. [Its rivers.] [Guardian of hell.] [One suffering in hell.] Ehi jalàdhàray¯ 2 Nirayapàlayà 2 Nirayehi duk vindinnà 2 659 Aõõavo. Sàgaro. Sindhu. Samuddo. Ratanàkaro Jalanidhyå. 6 Dadhã. ((Tassa Bhedà) khiraõõavà 7 (+ dayo) [The ocean.] [The milky and other seas.] Sàgaraya 7 Kirimuhudàdiya * Ahiguõñiko kiyàda pàñhayi. + âdi ÷abdayen lavaõarõõava, dadhyudaka, ghatodaka, ucchurasa: madirodaka, sàdådaka yana sàgaray¯ya. [SL Page 091] [\x 91/] 660 Velà [f] (ssa kåladesotha) âvañño. Salilabbhamo. Thevo. (Tu) bindu, phusitaü, Bhamo. (Tu jalaniggamo) * [A shore, or bank.] [A whirlpool.] [A water drop.] [The drain of a water-course.] Veraëa 1 Diya saëàva 2 Diya binduva 3 Jala nirggamaya 1 661 Apo. Payo. Jalaü, vàri, Pànãyaü, salilaü, dakaü, Aõõo. Nãraü, vanaü, vàlaü, Toya, 3 mambu.2 Dakaü, (ca) kaü, [Water.] Jalaya 15 662 Taraïgo. (Ca tathà) bhaïgo. æmi [f] vãci. [F] (pumitthiyaü) Ullolo (tuca) kallolo. (Mahàvãcãsukathyate) [A wave] [A surge, or billow] Raëa 4 Maha raëa 2 663 Jambàlo. Kalalaü, paüko. Cikkhallaü, kaddamo. (Pyatha) Pulinaü, vàlukà [f] vaõõu [f] Marå [f 3] ru [f] sikatà [f] (bhave) [Mud, or clay.] [Sand.] Maóa 5 VŠli 6 664 Antaripaü, (ca) dipo., Và Jala majjha gataü thalaü), Tãraü (tu) kålaü, rodhaü (ca) Patãraü, (ca tañaü. [F,] (tisu) [An island.] [A bank.] Dåva 2 Ivura 5 665 Pàraü, (paramhi tãramhi) Oraü, (tva) 4 pàra,5 (muccate) Uëumpo. (Tu) plavo. Kullo. Taro. (Ca) paccarã [f] (tthiyaü) [The further bank] [The near bank.] [A raft, or float.] Etara 1 Metara 2 Pahura 5 666 Taraõã [f] tari [f] nàvà [f] (ca) Kåpako. (Tuca) kumbhakaü, Pacchàbandho. Goñaviso.+ Kaõõadhàro. Tu) nàviko. [A ship.] [A mast.] [A large oar.] [The pilot, or helmsman.] NŠva 3 Kumbaya 2 Gal vana 2 NŠviyà 2 * "Pàkàre gehàdã bhittiya¤ca jalaniggamo bhamo nàma" yanu ñãkàyi. "Sallibbhamo, pràkàrayehidu gçhabhittiyehidu jalanirgamaya, hevat diya yana piõisa tabana lada vàrimàrgaya): bhamo, bhamanam veyi yanu sannayi. + Goñaviyo kiyà da pàñhayi. [SL Page 092] [\x 92/] 667 Arittaü, keni pàto.(Tha) potavàho. Niyàmako. Saüyattikà. (Tu nàvàya Vàõijja mà caranti ye) [A rudder.] [The captain of a ship.] [Voyaging merchants.] Riña 2 NŠv padinnà 2 NŠv veëendà 1 668 (Nàvàyaïgà) lakàro.(Ca) Vañàkàro. Piyà. 1 (Dayo) Poto. * Pavahaõaü, (vuttaü) Doõã [f] (tvitthi tathà) 2 mmaõaü, [The parts of a ship.] [A ship's boat.] [A boat.] NŠv avayava 3 Veói 2 Oruva 2 669 Gabhãra: ninna: gambhãrà: (Tho) 3 ttànaü: (tabbipakkhake) Agàdhaü: (tva) 4 talampassaü: Anaccho: kaëusà: 5 vilà: [Deep.] [Shallow.] [Very deep, bottomless.] [Turbid, or foul water.] GŠmbura 3 GŠmburaña viparãtaya 1 Patula nodŠkka hŠki gŠmbura 2 Malina jalaya 3 670 Accho: pasanno: vimalo: (Gabhãra ppabhå tã tisu) + Dhãvaro. Macchiko. Maccha- Bandha. Kevañña. Jàlikà. [Clean, or pure water.] [A fisherman.] Nimmala jalaya 3 Kevuëà 5 671 Maccho. Mãno. Jalacaro. Puthulomo. 6 Mbujo, jhaso Rohito magguro. Siïgã.++ Valajo mu¤ja, pàvusà. [A fish.] [Different species of fish] Matsyayà 6 Matsya vi÷eùay¯ 672 Sata vaüko. Savaüko. (Ca) Naëamãno. (Ca) gaõóako. Susukà [f] sapharã [f] (maccha- Ppabhedà) makarà. 7 (Dayo) 673 (Mahàmacchà) timi. Timi- ðgalo. Timira piïgalo. ânando. (Ca) timindo. (Ca) Ajjhàroho. Mahàtimi. [Fish of an enormous size.] Mahà matsyay¯ 7 674 Pàsàõa maccho. Pàñhino. Vaüko. (Tu) baëiso. (Bhave) Suüsumàro. (Tu) kumbhãlo. Nakko. Kummo. (Tu) kacchapo. [A Sheat fish.] [A fish hook.] [A crocodile.] [A turtle, or tortoise.] * Upavahanaü yanu sannayi: + "gabhãrappabhåtãtisu" yannen gabhãra ÷abdayehi pañan vimala yanu dakvà tiraliïgikatvaya kiyana ladã. ++ Siïgu kiyàda pàñhayi. [SL Page 093] [\x 93/] 675 Kakkañako. Kulãro. (Ca) Jalåkà [f] (tuca) rattapà [f] Maõóåko. Dadduro. Bheko. Gaõóuppàdo. Mahãlatà [f] [A crab.] [A leech] [A frog.] [An earthworm.] Kakuëuvà 2 Påóàvà 2 MŠóiyà 3 GŠóavil paõuvà 2 676 (Atha) sippã [f] (ca) sutti [f] (tthi) Saükho. Kambu., (Manitthiyaü) Khuddasaükho. Saükhanako. Jalasuttã [f] (ca) sambuko. [A pearl oyster.] [A conch.] [A small shell] [A bivalve shell.] Bellà 2 Saka 2 Sak bellà 2 Ranvan bellà 2 677 Jalàsayo. Jalàdhàro. (Gambhãro) rahado. (Saca) Udapàno. Pànakåpo.* Khàtaü, pokkharaõã [f] (tthiyaü) [A lake, or pond.] [A deep lake.] [A well.] [A large pond.] Diya siñina tŠna 2 GŠmburuvå jalàsaya 1 Linda 2 Pokuõa 2 678 Taëàko. (Ca) saro., (Nitthi) Càpã [f] (ca) sarasã [f] (tthiyaü) Daho. Mbujàkaro. (Càtha) Pallalaü, (khuddako saro) [A tank, or lake.] [A small tank.] Viëa 6 Kuóà vila 1 679 Anotatto. (Tathà kaõõa- Muddho. (Ca) rathakàrako. Chaddanto. (Ca) kuõàlo. (Ca) (Vuttà) mandàkiõã [f] (tthiyaü) [The seven great lakes.] (Maha vil sata nam) 680 (Tathà) sãhappapàto. (Ti Ete satta mahà sarà) âhàvo. (Tu) nipànaü, (cà) 2Khàtaü, (tu) devakhàtakaü, [A trough near a well.] [A natural pond.] Linda samãpayehi gon pŠn bona vaëa 2 VŠssen høruõu vaëa 2 681 Savantã [f] ninnagà [f] sindhu [f] Sarità [f] àpagà [f] nadã [f] Bhàgãrathã [f] (tu) gaïgà [f] (tha) Sambhedo. Sindhu saïgamo. [A river.] [The Ganges.] [The mouth of a river,] Gaügàva 6 âkà÷a gaügàva 2 M¯ya 2 682 Gaïgà [f 3] ciravatã [f] (ceva) Yamunà [f] sarabhå [f] mahã [f] (Imà mahà nadã pa¤ca) Candabhàgà [f] sarasvatã [f] [The five great rivers.] [Various rivers.] (Pa¤ca mahà gaüïgà nam) Gaügà vi÷eùay¯. * Udapànaya, pànaya, kåpaya yanu sannayi. [SL Page 094] [\x 94/] 683 Nera¤jarà [f] (ca) kàverã [f] Nammadà [f] (dã ca ninnagà) Vàrimaggo. Paõàlã [f] (tthi) (Pume) candanikà [f] (tuca) [An issue from a pond.] [A dirty pool at the entrance of a village.] Pãlla hevat sorovva 2 Gamdora gavara vaëa 3 684 Jambàli [f] oligallo. (Ca Gàmadvàramhi kàsuyaü Saroruhaü, satapattaü, Aravindaü, (ca) vàrijaü, [A lotus.] Padmaya 12. 685 (Anitthi) padumaü, paüke- Ruhaü, nalina, pokkharaü, Muëàla pupphaü, kamalaü, Bhisa pupphaü, kusesayaü, 686 Puõóarãkaü, (sãtaü) (rattaü) Kokanadaü, kokàsako. Ki¤jakkho. Kesaro., (Nitthi) Daóo. (Tu) nàla, (muccate) [A white lotus.] [A red lotus.] [A filament] [The stalk.] Heëa piyum 1 Rat piyum 2 piyum kesaru 1 Piyum daõóa 2 687 Bhisaü, muëàlo. (Nitthi ca) Bãjakoso. (Tu) kaõõikà [f] (Padumàdi samåhetu Bhave) saõóa., (Manitthiyaü) [Its edible root.] [Its pericarp.] Neëumbula 1 Neëumbu dŠli 1 Piyum kemiya 2 Padmàdãngè samåhaya 688 Uppalaü, kuvalayaü, (ca) (Nãlaü tavi)2 ndãvaraü, (siyà) (Sete tu) kumudaü, (cassa Kando) sàlåka, 3 muccate) [An assemblage of lotus and other flowers.] [Any water-lily.] [The blue lotus.] [The esculent white sort.] [Its root.] Upul 2 Nilupul 1 Heëa upul 1 Ema ala 1 689 Sogandhikaü, kallahàraü, Dakasãtalikaü, (pyatha) Sevàlo. Nilãkà [f] (càtha) Bhisinya [f 4] mbujinã [f] (bhave) [A white water-lily.] [Vallisneria.] [A lotus pond.] HelmŠli 3 Sevela 2 Piyum vila 2 690 (Sevàlà) tilabãjaü, (ca) Saükho.(Ca) paõakà.5 (Dayo) [Various sorts of vallisneria.] Sevel vi÷èùa 3 Pàtàlavaggo. [II.- 6.] Bhåkaõóo dutiyo. [II.] [SL Page 095] [\x 95/] Namo buddhàya. Visessàdhãnavagga. 691 (Visessà dhãnasaükiõõà Nekatthe bhavyayehi ca Sàïgo pàïgehi kathyante) Kaõóe vaggà iha kkamà 692 (Guõadabba kirayà saddà Siyuü sabbe visesanà Visessà dhãna bhàvena Visessa sama liïgino) 693 Sobhanaü: ruciraü: sàdhu: Manu¤¤aü: càru: sundaraü- Vaggu: manoramaü: kantaü: Hàri: ma¤ju: (ca) pesalaü: [Beautiful, or pleasing.] Sitkalu(deya) 18 694 Bhaddaü: vàmaü: (ca) kalyàõaü: Manàpaü, laddhakaü: subhaü: Uttamo: pavaro: jeññho: Pamukhà: 1 nuttaro: varo: [Chief, principal, or noble.] Utum (deya) 29 695 Mukhyo: padhànaü: pàmokkho: Para: 2 magga¤¤a 3 : muttaraü: Paõãtaü: paramaü: seyyo: Gàmaõã: seññha: sattamà: 696 Visiññhà:4 riya: nàge: 5 ko: 6 Sabha: 7 ggà: mokkha: puïgavà: Sãha. Ku¤jara. Saddålà. (Dãtusamàsagàpume) 697 (Citta kkhi pãti janana) 8 Mavyàseka 9 : ma secanaü: Iññhaü: (tå) subhagaü: hajjaü: Dayitaü: vallabhaü: piyaü: [Charming.] [Beloved, desired.] Sit net piõavana (deya) 2 Piraya (deya) 6 Mè varùayehi vi÷eùyayàña sama liïgu dŠkvuvamanà tŠnhi mè : lakuõayi. [SL Page 096 ] [\x 96/] sàma¤¤akaõóassa, visessàdhãnavaggo [II.-1.] 698 Tucchaü:(ca) rittakaü, su¤¤a1: (Mathà)2 sàraü(ca) pheggu:(ca) Mejjhaü: påtaü: pavitto:(tha) Aviruddho: apaõõako: [Void, empty.] [Barren] [Pure] [Unobstructed.] Sis (deya) 3 Asàra (deya) 2 Pavitra (deya) 3 Aviruddha (deya) 2 699 Ukkaññho: (ca) pakaññho: (tha) Nihãno: hãna: làmakà: Patikiññhaü: nikiññhaü: (ca) Ittarà: 3 vajja: kucchità: [Excellent, high.] [Inferior, low.] Utkçùña (deya) 2 Làmaka (deya) 700 Adhamo:4 maka: gàrayhà: Malino: (tu) malãmaso: Brahà: mahantaü: vipulaü: Visàlaü: puthulaü: puthu: [Foul, dirty.] [Great.] Kiëuñu (deya) 2 Mahat (deya) 701 Garå5 : ru: vitthiõõa: 6(matho Pãna, (t) thålaü: (ca) pãvaraü: Thullaü:(ca) vañharaü: (càtha) âcitaü: nicitaü: (bhave) [Fat, bulky] [Collected.] Sampårõõa (deya) 5 RŠskaraõa lada (deya) 2 702 Sabbaü: samatta: 7 makhilaü: Nikhilaü: sakalaü: (tathà) Nissesaü: kasiõà: 8 sesaü: Samaggaü: (ca) anånakaü: [All entire.] Siyalu (deya) 10 703 Bhårã: pahåtaü: pacuraü: Bhiyyo: sambahulaü: bahå: Yebhuyyaü: bahulaü: (càtha) Bàhiraü: paribàhiraü: [Much, many.] [External.] Boh¯ (deya) 8 Piñat (deya) 2 704 Parosatà: (diteyesaü Parammattaü satàdito) Parittaü: sukhumaü: khuddaü: thoka: 8 mappaü: kisaü: tanu: [Exceeding one hundred.] [Little, small.] Siyayakin vŠói (dè). Svalpa (deya) 13 705 Cullaü: matte [f] (tthiyaü) lesa. Lavà.11öu (hi) kaõo. (Pume) Samãpaü: nikañà: 12sanno: 13Pakaññhà: 14bhyàsa: santikaü: [SL Page 097] [\x 97/] 706 Avidåraü: (ca) sàmantaü: Sannikaññha: 1 mupantikaü: Sakàsaü :(cà) 2ntikaü ¤attaü: Dåraü : (tu) vippakaññhakaü: [Distance.] Dura 2 707 Nirantaraü: ghanaü: sandaü: Viraëaü: pelavaü: tanu : (Athà) 3 yataü: dãgha: 4 (matho) Nittalaü: vañña: vaññulaü: [Coarse, gross.] [Delicate, fine.] [Long.] [Round.] AtaranŠti (deya) 3 Tunã (deya) 3 Diga 2 Vaña (deya) 3 708 Ucco:(tu) uõõato: tuïgo: Udaggo: (ceva) ucchito: Nãco: rasso: vàmano: (tha). Ajimho: paguõo: uju: [High, tall.] [Short.] [Straight.] Us (deya) 5 Luhuõóu (deya) 3 €danŠti (deya) 3 709 Aëàraü: vellitaü: vaükaü: Kuñilaü: jimha: ku¤citaü: Dhuvo: (ca) sassato: nicco: Sadàtana: sanantanà: [Crooked.] [Eternal.] Vakvå (deya) 6 Nonasnà (deya) 710 Kåñaññho: (tveka råpena Kàlavyàpi pakàsito) Lahu: sallahukaü: (càtha) Saükhyàtaü: gaõitaü: mitaü: [Unchanged, uniform.] [Light.] [Numbered, counted.] èkaråpa sadàkàlika (deya) 1 SŠhŠllu (deya) 2 Parimita (deya) 3 711 Tiõhaü: (tu) tikhiõaü: tibbaü: ý kharaü: (bhave) Caõóa: 5 muggaü kharaü: (bhave) jaïgamaü: (ca) caraü: (ceva) Tasaü: (¤eyyaü) caràcaraü: [Sharp.] [Hard, solid.] [Movable. ] Tiyuõu (deya) 3 DŠói (deya) 3 €vidinà deya h¯ jaügama vastu 4 712 Kampanaü: calanaü: (càtha) Atiritto: (tathà) 6dhiko: Thàvaro: (jaïgamà a¤¤o) Lolaü: (tu) ca¤calaü: calaü: [Shaking, moving.] [Exceeding.] [Immovable.] [Unsteady.] SŠlãma 2 VŠói (deya) 2 Sthàvara (vastu) 1 Ca¤cala (deya) 4 713 Taralaü:)(ca) puràõo: (tu) Puràtana: sanantanà: Cirantano: (tha) (paccaggho: Nåtano: 7bhinavo: navo: [Old, ancient,] [New.] Paraõa (deya) 4 Alut (deya) 4 [SL Page 098] [\x 98/] 714 Kuråraü: kañhinaü : daëhaü: Niññhuraü: kakkhaëaü: (bhave) (Anitthya)1 nto: pariyanto: Panto: (ca) pacchimà : 2ntimà [Harsh.] [Last, ultimate.] Karka÷a (deya) 5 Pasuvå (deya) 7 715 Jigha¤¤aü: carimaü: pubbaü: (Tva) 3 ggaü: pañhama 4: màdi. (So) Patiråpo: 5 nuccha vikaü:6 (Matha) moghaü: niratthakaü: [Prior, initial,] [Proper, fit] [Vain, useless.] Paëamu (deya) 4 Sudusu (dè) 2 Nispray¯jana (dè) 2 716 Vyattaü: phuñaü: (ca) (mudu:(tu) Sukumàraü: (ca) komalaü: Paccakkha : 7 (mindriyaggayha Ma)8 paccakkha : 9(manindriyaü) [Spread, diffuse. Soft.] [Perceptible.] [Imperceptible.] Patala (deya) 2 Molok (deya) Pratyakùa (deya) 1 Pratyakùanuvå (deya) 717 Itarà: 10 ¤¤ataro: eko: A¤¤o:) bahuvidho: (tuca) Nànàråpo: (ca) vividho: Abàdhaü: (tu) niraggalaü: [Other, different.] [Various.] [Unobstructed.] Anikek 4 Nànàprakàra (deya) 3 Niravul (deya) 2 718 (Athe) 11 kàkã : (ca) ekacco Eko: (ca) ekako (samà) Sàdhàraõaü: (ca) sàma¤¤aü: Sambàdho: (tuca) saükañaü: [Alone, solitary,] [Common.] [Narrow,] Asahàya (deya) 4 Apratiniyata (deya) 2 Alpàvakà÷aya 2 719 (Vàmaü kalebaraü) savyaü: Apasavyaü: (tu dakkhiõaü) Pañikålaü: (tva) 12 pasavyaü: Gahanaü: kalilaü: (samà) [Left.] [Right.] [Contrary.] [Impervious,] Vàma ÷arãraya 1 Dakuõu ÷arãraya 1 Viparãtaya 2 Avivèka vastu 2 720 Uccàvacaü : bahubhedaü: Saükiõõà: 13 kiõõa: saükulà: Katahattho: (ca) kusalo: Pavãõà 14 bhi¤¤a: sikkhità: [Mixed, irregular.] [Crowded.] [Skilful, conversant.] Mi÷raya 2 GŠvasãgat (deya) 3 Dakùakama 11 721 Nipuõo (ca) pañu: (c)cheko: Caturo: dakkha: pesalà: Bàlo: dattu: jaëo: målho: Mando: 15 vi¤¤ø:(ca) bàliso: [Stupid, idiot.] Jaóa aya 7 [SL Page 099] [\x 99/] 722 Pu¤¤avà: sukatã: dha¤¤o: Mahussàho: mahàdhiti: Mahàtaõho: mahiccho: (tha) Hadayã : hadayàlu: (ca) [Fortunate.] [Diligent.] [Lustful.] [Good-hearted.] Kçtapuõyayà 3 Vãryyasampannayà 2 Tçùõàdhikayà 2 Pra÷asta sit Šttà 2 723 Sumano: haññhacitto: (tha) Dummano: vimano: (pyatha) Vadànãyo: vada¤¤ø : (ca) Dànasoõóo: (bahuppade) [Cheerful.] [Sad, perplexed] [Munificent.] Satuñusit Šttà 2 Duùñasit Šttà 2 Boh¯ dø dennà 3 724 Khyàto: patãto: pa¤¤àtà: 1 Bhi¤¤àtà: pañito: suto: Vissuto: vidito: (ceva) Pasiddho: pàkaño: (bhave) [Celebrated, famous.] Prasiddha (deya) 10 725 Issaro: nàyako: sàmi: Patã : 2 sà3: dhipati: pabhu: Ayyà: 4dhipà: 5dhibhå: netà: Ibbho: (tva)6 óóho: (tathà) ddhanã: [An owner or master.] [Opulent, wealthy.] Isuru Šttà 11 Dhanavantayà 3 726 Dànàraho: dakkhiõeyyo: Siniddho: (tuca) vacchalo: Parikkhako: kàraõiko: âsatto: (tuca) tapparo: [Meriting a reward.] [Affectionate.] [Acutely investigating.] [Attentive,] Dakùiõàrhayà 2 Sneha Šttà 2 Karuõu parãkùàkarannà 2 Tatparayà 2 727 Kàruõiko: dayàlå: (pi) Sårato:) ussuko: (tuca Iññhatthe uyyuto càtha) Dãghasutto : cirakirayo: [Compassionate.] [Zealously, active,] [Dilatory, slow.] Karuõà sampannayà 3 Udy¯ga Šttà 1 Pràrabdhakirayàvehi kàlakùepa karannà 2 728 Paràdhãno: paràyatto: âyatto: (tuca) santako: Pariggaho: adhãno: (ca) Sacchando: (tuca serini) [Dependent on others] [Belonging to] [Self-willed.] Anun ayiti (deya) Ayitikama 4 Svecchàva pavatvannà 1 729 (Anisamma kàrã) jammo: (Atitaõho tu) lolupo: Giddho: (tu) luddho: lolo: (tha) Kuõñho: (mando kirayàsu hi) [Acting inconsiderately.] [Very covetous.] [Greedy.] [Lazy, slow.] Aparãkùàkàrãhu 1 Ità tçùõà Šttà 1 Lubdhayà 3 Kirayàvehi asamartthayà [SL Page 100] [\x 100/] 730 Kàmayità: (tu) kamità: Kàmano: kàmi: kàmukà: Soõóo:(matto)(vidheyyo(tu) Assavo: subbaco: (samà) [Lascivious.] [Drunk.] [Compliant.] Kàmãhu 5 Mat tŠnŠttà 1 Kãkaruvà 3 731 Pagabbho: pañibhà yutto: (Bhisãle) bhãru : bhiruko: Adhiro: kàtaro (càtha) Hiüsàsãlo: (ca) ghàtuko: [Bold.] [Timid. Humble, meek. Mischievous.] Buhuñiyà 2 Bhãrukayà 2 BŠgøpat aya 2 Vadhakayà 2 732 Kodhano: rosano: kopã: Caõóo: (tva) ccantakodhano: Sahaõo: khamano: khantà: Titikkhàvà: (ca) khantimà: [Passionate.] [Very passionate.] [Patient.] Kr¯dha÷ãlã aya 3 Nosansindena kr¯dha Šttà 2 Ivasana tŠnŠttà 733 Saddhà yutto: (hi) saddhàlå: Dhajavà : (tu) dhajàlu: (ca) Niddàlu: niddàsãlo: (tha) Bhassaro: bhàsuro: (bhave) [Faithful.] [Adorned with flags] [Sleepy, sluggish.] [Shining.] øraddhà bahulayà 2 Dhvajabahula rathàdiya 2 Nidrà bahulayà 2 Babalana sulu dè 2 734 Naggo: digambaro2 vattho: Ghasmaro: (tuca) bhakkhako: Eëamågo: (tu vattu ¤ca Sotu¤cà kusalo bhave) [Naked.] [Voracious.] [Deaf and dumb.] Nagnayà 3 Bhakùaõa÷ãli aya 2 Keëatollà 1 735 Mukharo dummukhà 3 baddha- Mukho: (càppãya vàdinã) Vàcàlo: (bahugàrayha- Vaco) vattà: (tu so) vado: [Scurrilous] [Talkative.] [One who speaks sensibly.] Apirayavàdiyà 3 Vàcàlayà 1 Yahapat vacana Šttà 2 736 Nijo: sako: attaniyo: (Vimhaye)4 cchariyà: 5 bbhutà: Vihattho: vyàkulo: (càtha) âtatàyã : vadhudyàto: [One's own.] [Wonderful.] [Confounded.] [Murderous felon.] Tamàayiti (deya) 3 Vismaya 2 vyàkulaya 2 Vadhayehi niyuktayà 737 (Sãsacchejjamhi) vajjho: (tha) Nikato: (ca) sañhà 6 nuju: Såcako: pisuõo: kaõõa- Japo:) dhutto: (tu) va¤cako: [Meriting beheading] [Crafty.] [Backbiting.] [A villain.] HisakŠpãmaña sudusu varada Šttà 1 Kapañayà 3 Kèlam kiyannà 3 Va¤càkàrayà 2 [SL Page 101] [\x 101/] 738 (Anisamma hi yo kiccaü, Puriso vadha bandhanàdi màcarati. Avinicchita kàrittà, Sokhalå)capalo: (tivi¤¤eyyo) [Inconsiderately guilty.] Capalayà 1 739 Khuddo: kadariyo: thaddha- Maccharã: kapaõo: (pyatha) Aki¤cano: daëiddo: (ca) Dãno: niddhana: duggatà: [Miser, avaricious.] [Poor, indigent] Tada masurà 4 Diëindà 5 740 (Asambhàvita sampattaü) Tàkatàlãya: (muccate) (Atha) yàcanako: atthi: Yàcako: (ca) vaõibbako: [Accidental.] [A beggar.] Sambhàvanà nokoñahŠkiva pŠmiõiyè 1 Yàcakayà 4 741 Aõóajà: (pakkhi sappàdã (Naràdi tu) jalàbujà: Sedajà: (kimi óaüsàdã) (Devàditvo)2 papàtikà: [Oviparous.] [Viviparous] [Engendered by moisture.] [Apparitional.] Aõóaja satvay¯ 1 Jalàbuja satvay¯ 1 Sèdaja satvay¯ 1 ¯papàtika satvay¯ 742 Jaõõutaggho: (jaõõumatte) Kappo: (tu ki¤cidånake) (Antaggate tu) pariyà- Panna: 3 mantogadho: 4gadhà: [Knee-deep.] [Nearly equal to.] [Included.] Daõa pamaõa 1 Madak aóu (dè) 1 €tuëak (deya) 3 743 Ràdhito: sàdhito: (càtha) Nippakkaü: kañhitaü: (bhave) âpanno: (tvàpadampatto) Vivaso: (tva)5 vaso: (bhave) [Accomplished.] [Boiled.] [Unfortunate.] [Unsubdued.] SŠdå (deya) 3 Kakiyavana lada (deya) 2 €vataña pŠmiõiyè 1 Ava÷agayà 2 744 Nuõõo: nuttà:6tta: khittà: 7 Rità: 9viddhà: (tha) kampito: Dhuto: àdhåta: calità: Nisitaü : (tu ca) tejitaü: [Sent, thrown] [Shaken.] [Sharpened.] Damanalada (deya) 6 SŠlenalada (deya) 4 Tiyiõukaëa deya 2 745 Pattabbaü: gamma: 9màsajjaü: Pakkaü: pariõataü: (samà) Veñhitaü: (tu) valayitaü: Ruddhaü: saüvuta: 10 màvutaü: [Attainable.] [Mature.] [Entwined.] [Surrounded.] PŠmiõiyayutu (deya) Muhukaëa (deya) 2 Veëanalada (deya) 2 Vañakaëa (deya) 5 [SL Page 102] [\x 102/] 746 Parikkhittaü: (ca) nivutaü: Visañaü: vitthataü: tataü: Litto: (tu) diddho: gåëho: (tu) Gutto:) puññho: (tu) posito [Diffused.] [Smeared.] [Hidden.] [Nourished.] Pataëa (deya) 3 GŠlvå (deya) 2 Saïgavana lada (deya) 2 p¯ùika (deya) 3 747 Lajjito: hãëito: (càtha) Sanitaü: dhanitaü: (pyatha) Sandànito: sito: baddho: kãlito: saü yato: (bhave) [Ashamed.] [Sonorous.] [Tied, joined.] Lajjà pràptayà 2 Dhvaniyukta vastuva 2 Bandanàlada (deya) 5 748 (Siddhe) nipphanna: nibbattà: (Dàrite) bhinna: bhedità: Channo: (tu chàdito càtha) (Viddho) chiddita : vedhità: [Completed.] [Divided, separated] [Covered,] [Pierced.] Nipan (deya) 2 Paëanalada (deya) 2 Vasanalada (deya) 1 Vindinalada (deya) 2 749 âhaño: àbhatà: 1 nãtà: Danto: (tu) damito: (siyà) Santo: (tu) samito: (ceva) Puõõo: (tu) pårito: (bhave) [Brought.] [Tamed.] [Pacified.] [Filled.] Eëavanalada (deya) 2 Damitayà 2 Sanhinduvanaladdè 2 Pireõalada (deya) 2 750 Apacàyito: (ca) mahito: Påjità :2 rahità: 3 ccità: Mànito: (cà)4 pacito (ca) Tacchitaü: tu tanåkate) [Worshipped, Offered.] [Chipped, made thin.] Pudanaladdè 7 Sasnàlada (deya) 1 751 Santatto: dhåpito: (co)5 pa- Carito: (tu) upàsito: Bhaññhaü: (tu) galitaü: pannaü: Cutaü: (ca) dhaüsitaü: (bhave) [Made hot.] [Approached.] [Fallen.] Tavanalada (deya) 2 Eëambenaladdè 2 Gilihuõu (deya) 5 752 Pãto: pamudito: haññho: Matto: tuññho: (tha)(kantito: Saüchinno: låna: dàtà: (tha) Pasattho: vaõõito: thuto: [Pleasod.] [Cut.] [Praised,] Tuùñi pràptayà 5 Kapanalada (deya) 4 Pasasnàlada (deya) 2 753 Tinto: 7llà: 8dda: kilinno:(6 nnà. Maggitaü: pariyesitaü: Anvesitaü: gavesitaü: Laïaü: (tu) patta: 9 (muccate) [Wet.] [Sought,] [Obtained, ] Tet (deya) 5 Soyanalada (deya) 4 Lada (deya) 2 [SL Page 103] [\x 103/] 754 Rakkhitaü: gopitaü: guttaü: Tàtaü: gopàyità: 1 vità: Pàlita:) 2(matha) vossaññhaü: * Cattaü: hãnaü: samujjhitaü: [Protected.] [Abandoned, left.] Rakiõalada (dè) 7 Haraõalada (dè) 4 755 Bhàsitaü: lapitaü: vuttà: 3 Bhigità: khyàta: jappità: Udãritaü: (ca) kathitaü: Gaditaü: bhaõito: 5 dità: [Spoken.] Kiyana laddè 11 756 Ava¤¤ità: 6 vagaõità: Paribhåtà: 7 vamànità Jighacchito: (tu) khudito: Chàto: (ceva) khubhukkhito: [Dishonoured.] [Hungry.] Avamànna pràptayà 4 Baóagininivana laddè 4 757 Buddhaü: ¤àtaü: pañipannaü: Vidità : 8vagataü: mataü: Gilito: khàdito: bhutto: Bhakkhità 9 jjhohañà:10 sità. [Known, understood.] [Eaten.] Dannàladdè 6 Anubhavakaraõa laddè 6 Visessàdhãna vaggo-[III-1.] ============== Namobuddhàya. (¥eyyaü liïgamihakvàpi Paccayattha vasena ca) Kirayà [f] (tu) kiriyaü, kammaü, Santã [f] (tu) samatho, samo. [Action.] [Tranquility.] Kirayàva 3 Saüsindãma 3 758 Damo. (Ca) damatho. Danti [f] Vattaü, (tu suddha kammani) (Atho àsaïga vacanaü Tãsu vuttaü) paràyaõaü. [F,] [Self-control.] [A holy action.] [Attachment.] Indriyàdingè damanaya 5 Pirisidu kirayàva 1 Abhiratiya 1 759 Bhedo. Vidàro. Puñanaü, Tappanaü, (tuca pãõanaü, Akkosana, 11 mahissaïgo. Bhikkhà [f] (tu) yàcanà [f 12]tthanà [f] [Tearing, rending.] [Satisfaction.] [Curse.] [Begging, request.] PŠëãma 3 Pinavãma 2 âkro÷aya 2 Illãma 3 * "Vossaggaü" ñãkàyi, [SL Page 104] [\x 104/] Sàma¤¤akaõóassa, saïkiõõavaggo [III.-2.] 760 (Ninnimittaü) yadicchà [f] (thà) 1 Pucchanà, 2 nandanàni.,(Ca) Sabhàjana,3 (matho)(¤àyo. Naye) phàti [f] (tu vuddhiyaü) [Wilfulness.] [Inquiry into one's health, and c.] [Justice.] [Increase, prosperity.] Icchà pravçttiya 1 Bandhuàdãngè gamanàgamana vicàrãma 2 Yuktiya 1 Vçddhiya 1 761 Kilamatho. Kilamanaü, Pasavo. (Tu) pasåti (yaü) Ukkaüso. (Tva)4 tisayo.(Tha) Jayo. (Ca) jayanaü, jiti [f] [Fatigue, weariness] [Birth,] [Excess.] [Victory.] Klàntaya 2 Prasåtavãma 2 Ati÷aya 2 Dinãma 2 762 Vaso. Kanti [f] vyadho. (Vedho) Gaho. (Gàhe) varo. Vuti [f] Pacà [f] (pàke) havo. Håti [f] Vedo. Vedana [f5] (mitthi và) [Wish, will.] [Act of piercing.] [Seizure.] [Shelter.] [Act of cooking.] [Act of calling.] [Enjoyment, suffering.] KŠmativãma 2 Vidãma 1 Grahaõaya 1 âvaraõaya 2 Pisãma 1 âhvànaya 1 Vindãma 2 763 Jiraõaü jàni (tàõaü (tu) Rakkhaõaü,) pamiti [f 6] ppamà [f] Sileso. Sandhi [f] (ca) khayo. (Tva)7 pacayo.)(Rave) raõo. [Decay, loss.] [Rotection.] [Measure, standard.] [Junction.] [Destruction.] [Sound.] Jaràva 1 RŠkãma 1 Pramàõaya 2 Ekvãma hevat sandhànaya 2 Vinà÷aya 2 øabdaya 1 764 Nigàdo. Nigado. Màdo. Mado) pasiti [f] bandhanaü, âkàro.(Tvi)8 hitaü, iïgo. (Atha tthàpagame) vyayo. [Noise.] [Intoxication.] [Bond.] [Act of beckoning.] [Loss of wealth.] Nàdaya 1 Madaya 2 Bandhanaya 2 Iïgikirãma 3 Vastu vinà÷aya 1 765 Antaràyo. (Ca) paccåho. Vikàro (ca) vikatya [f 9] (pi) Pavissileso, vidhuraü, Upavesana, 10 màsanaü, [Obstacle, impediment.] [Change.] [One in distress.] [Act of sitting.] Vighanaya 2 Vikàraya 2 Vivàdàpannayà 2 Hindãma 2 766 Ajjhàsayo. Adhippàyo. âsayo. (Cà) 11 bhisandhi.(Ca) Bhàvo. 12 Dhimutti [f] chando.(Tha) Doso. âdãnavo. (Bhave), [Meaning, intention.] [Evil consequence, portent.] Abhipràya 7 Upadravaya 2 [SL Page 105] [\x 105/] 767 ânisaüso, guõo, (càtha) Majjhaü, vemajjha,1 (muccate) Majjhantiko.(Tu) majjhaõho. Vemattaü, (tuca) nànatà [f] [Good result.] [The middle.] [Midday.] [Difference.] Anusas 2 Atara 2 Maddhyàhnaya 2 Venasa 2 768 (Và) jàgaro. [F] jàgariyaü, Pavàho. (Tu) pavatti [f] (ca) Vyaso. Papa¤co. Vitthàro. Yàmo. (Tu) saüyamo. Yamo. [Walking.] [Stream, continuous flow.] [Diffusion, prolixity.] [Restraint,] NindimŠrãma 2 Prabandhaya 2 Prapa¤caya 3 Saüyamaya 3 769 Sambàhaõaü, maddanaü, (ca) Pasaro. (Tu) visappanaü, Santhavo. (Tu) paricayo. (Melake) saïga. Saïgamà. [Rubbing of the person,] [Spreading.] [Acquaintance,] [Meeting] MŠõóãma 2 PŠtirãma 2 Purudda 2 Saïgatiya 2 770 Sannidhã. (Sannikaññhamhi) Vinàso. (Tu) adassanaü, Lavo. 2 Bhilàvo. Lavanaü, Patthàvo. 3Vasaro. (Samà) [Proximity.] [Disappearance.] [Cutting.] [Occasion.] Laïga 1 Vinà÷aya 2 KŠpãma 3 Prasthàva 2 771 Osànaü, pariyosànaü, Ukkaüso. 4Tisayo. (Bhave) Sanniveso. (Ca) saõñhànaü, (Athà) 5 bbhantara, 6 mantaraü, [Conclusion.] [Excess,] [Construction, mark.] [Intermediate space] Avasànaya 2 Ati÷aya 2 Sañahaõa 2 Štuëa 2 772 Pàñihãraü, pàñiheraü, Pàñihàriya, 7(muccate) Kiccaü, (tu) karaõãyaü, (ca) Saükhàro. Vàsanà [f] (bhave) [A miracle.] Pràtihàryyaya 3 Kçtyaya 2 Suvanda kŠvãma 2 773 Pàvanaü, pava. Nippàvà. Tasaro. Suttaveñhanaü, Saükamo. (Duggasa¤càre) Pakkamo. (Tu) upakkamo. [Winnowing corn,] [A shuttle.] [Inaccessible place.] [Beginning.] Dhànya pavitraya 3 Pãëã viyana haras daõóa 2 Durga sthànayaña yana sora maga 1 Upakramaya 2 774 (Pàñho) nipàñho. Nipañho. Vicayo. Magganà [f, 8] (pume) âliïganaü, parissaïgo. Sileso. Upagåhaõaü, [Reading.] [Search.] [Embrace.] HŠdørãma 2 Sevãma 2 VŠlandagŠmma 4 [SL Page 106] [\x 106/] 775 âlokanaü,(ca) nijjhànaü, Ikkhanaü, dassanaü, (pyatha) Paccàdeso. Nirasanaü, Paccakkhànaü, niràkati [f] [Seeing, looking.] [Rejection.] BŠlãma 4 Durukirãma 5 776 Vipallàso. 1¥¤athàbhàvo. Vyattayo.(Ca) vipariyayo. Vipariyàso.)2 Tikkamo. (Tva)3 tipàto. Upaccayo. [Contrariety, opposition.] [Transgression.] Viparyyàsaya 5 Atikramaõaya 3 Saükiõõavaggo [III.-2.] ========== [SL Page 107] [\x 107/] Namo buddhàya. 777 (Anekatthe pavakkhàmi Gàthaddha pàdato kamà. Ettha liïga visesattha Mekassa punaruttatà.) 778 Samayo. (Samavàyeca Samåhe kàraõe khaõe Pañivedhe siyà kàle Pahàõe làbha diññhisu) [Agreement, or concord, a multitude, a course, a division of time equal to about a second, comprehension, time, subduing, profit, religious persuasion.] Samaya ÷abdaya sàmagira. Rà÷i. Hetu. Kùaõa. Avabodha. Kàla. Prahàõi, làbha, labdhi yana metek artthayehi vŠñennè vè.) 779 Vaõõo. (Saõñhàna råpesu Jàti cchavisu kàraõe Pamàõe ca pasaüsàyaü Akkhare ca yase guõe) [Mark, figure, cast, skin, cause, a quantity, praise, a letter, fame, virtue or good disposition.] Vaõõa nàmaya- (saüsthàna. Råpa. Jàti. Chavi. Hetu. Pramàõa. Pra÷aüsà akùara. Kãrti. Guõa. Yana mehi.) 780 (Uddese pàti mokkhassa Paõõattiya) muposatho. (Upavàse ca aññhaïge Uposathadinesiyà) [Preaching the book called Pratimoksha, containing the first discourse addressed by Buddha to the priests for their instruction and guidance. This book is read at the Temples of Buddha regularly twice a month, viz., At the full and the new moon, also an ordinance or precept, a fast, keeping the eight precepts of Buddha, the Buddhist sabbath.] Uposatha nàmaya (pàmok udesãma, paõata, ana÷ana. Aùñàüga÷ãla posathadina yana mehi) 781 (Rathaïge lakkhaõe dhammo 2 Racakke svi 3 riyàpathe) Cakkaü, (sampattiyaücakka- Ratane maõóale bale 782 Kulàlabhaõóe àõàya 4 Màyudhe dàna ràsisu) [Wheel of a carriage, a circle, a code of religion, a discus worn as a punishment in that division of the infernal regions called ] uracakramàlà naraka, [it appears to the victim like a splendid necklace, but as soon as he has put it on it cuts him to pieces by its own circular motion, four acts, viz, that of walking, sitting, standing and reposing, prosperity, success, the movable palace of Chackrawartti Raja made of precious stones, region or tract of contry, army forces, a potter's wheel, an order or edict, a weapon in the form of a discus having the outer edges extremely sharp, donation, gift, a heap or multitude.] Cakka nàmaya (rathàyavayava, sak lakuõa, damsaka, urasaka, iriyav, sampata, sakruvana, mŠóilla, senaïga, kumbalungè kaóu vesesak, àg¤à, sakavi, dàna, samåha, yaka mehi.) Tunliïgu bavaña mè : lakuõayi. [SL Page 108] [\x 108/] Sàma¤¤akaõóassa, akekatthavaggo [III-3.] (Dànasmiü) brahma cariya, (1 Mappama¤¤àsu sàsane 783 Methunà 2 ratiyaü veyyà- Vacce sadàratuññhiyaü Pa¤casãlà 3 riya maggo 4 Posathaïga dhitãsu ca) [Charitable gift or donation, four qualities incumbent on an ascetic, or and those who live as Brahmans or the inhabitants of Brahmaloka, viz, love, compassion, gentleness towards others, also treating equally those from whom good and those from whom evil is received, religion, abstinence from intercourse with women, service or duty performed towards seniors or superiors in religion, also to Buddha, a conjugal fidelity or attachment, abstaining from the five actions prohibited by Buddha, viz., Destroying life, taking away the property of another, having criminal intercourse with the wife of another, uttering falsehood, drinking intoxicating liquor, the path in which those who have subdued their passions walk, the duties prescribed for the days of new and full moon and first and last quarter, fortitude or endurance of pain.] Brahmacariya nàmaya (dàna, bamba viharaõa, sasna, maithuna, virati, vatàvatkirãma, svadàra santoùa, pa¤ca÷ãla, àryyamàrga, pausathàïga, dhryya yanaia mehi.) 784 Dhammo. (Sabhàve pariyattipa¤¤à ¥àyesu saccappa katãsu pu¤¤e ¥eyye guõà5 càra samàdhisåpi Nissattatà6 pattisu kàraõàdo) [Nature, the sacred text, wisdom, justice, truth, state or condition, moral and religious merit, that which should be ascertained or known, quality or virtue, civility, peace of mind or inward tranquility, impersonality, commission of a crime, a cause, and c.] Dhamma nàmaya (svabhàva. Pàëi. ¥àõa. Yukti. Satya. Prakçti. Puõya. G¤eya vastu. Guõa. âcàra. Samàdhi. Nissatvabhàva. âpatti. Hetu. Yana mè àdiyehi.) 785 Attho. (Payojane saddà- 7 Bhidheyyo vuddhiyaü dhane Vatthumhi kàraõe nàse Hite pacchima pabbate) [Advantage, signification, increase of wealth, and c., Wealth, thing, cause, destruction, wholesome, the western mountain, behind which the sun is supposed to set.] Attha nàmaya (pray¯jana. øabda vàcya. Abhivçddhi dhana dravyaguõa karmàdi padàrttha. Karuõu. Vinà÷a. Pathya. Asta parvata, yana mehi.) 786 (Yebhuyyatà 8 vyàmissesu Visaü yoge ca) kevalaü (Daëhatthe 9 natirekecà 10 Navasesamhi tantisu) [Abundance, solitariness, separation, hardness, insufficiency, the whole.] Kevala ÷abdaya (bhåyovçtti: avyàmi÷ra: vivèka: dçññhàrttha: anadhikàrttha: sàkalya: yana mehi.) 787 Guõo. (Pañala ràsãsu ânisaüse ca bandhane Appadhàne ca sãlàdo Sukkàdimhi jiyàya ca) [A film over the eye, a collection, efficacy, bond, subordinate, observance of the ordinances of Buddha, and c, colours, such as whiteness, a bow string.] Guõa ÷abdaya (pañala. Rà÷i. Anusas. BŠnduma. Apradhàna. øãlàdiya. Sukalàdivarõa. Dunudiya yana mehi.) [SL Page 109] [\x 109/] 788 Rukkhàdo vijjamàne cà 1 Rahante khandha pa¤cake) Bhåto, (satta mahàbhåtà 2 Manussesu na nàriyaü) 789 (Vàcca liïgo atãtasmiü Jàte patte same mato) [Trees, and c., Reality, Rahat or one who has entirely subdued his passions, the 5 component parts of a human being, viz., Form, sensation, perception, discrimination, consciousness, a living bing, the four elements, demon, m.N., Past time, m.F.N., Produced, m. Of n., Obtained, comparison m.F.N.] Bhåta nàmaya (vçkùalatàdiya, vidyàmàna, rahat, pa¤caskandha, satva, sataramahàbhåta, amanuùya, atãta, utpanna, pràpta, sadç÷àrttha, yana mehi.) 790 (Sundare daëhi kamme cà 3 Yàcane sampañicchane Sajjane sampahaü sàyaü) Sàdhva:4 (bhidheyya liïgikaü) [Handsome, strengthening, invitation, acceptance, virtuous, consent.] Sàdhu ÷abdaya (sundaràrttha: tàtparyya: àràdhanà: savãkàra: satpuruùa: satuñuvãma: yana mehi.) 791 Anto,5 (nitthi samãpe cà) 6 Vasàne padapåraõe Dehà vayava koññhàsa Nàsa sãmàsu làmake) [Near, final, expletive, a limb, or member of the body, share or portion, destruction, boundary, vile.] Anta ÷abdaya (samãpàrttha, avasàna, padapåraõa, ÷arãràvayava, koñas, vinà÷a, maryyàdà, hãna, yana mehi.) 792 (Nikàya sandhi sàma¤¤a- Ppa såtisu kule bhave Visese sumanàya ¤ca) Jàti [f] (saükhata lakkhaõe) [A multitude of persons practising like duties, conception, general property, birth, family or tribe, distinction, jasmin grandiflorum, origin of ideas] Jàti ÷abdaya (nikàya [f] pratisandhi [f] sàmànya [f] prati÷rava [f] vaü÷a [f] vi÷eùàrttha [f] døsaman [f] pratyotpanna dharmayangè utpàda [f] lakùaõa [f] yana mehi.) 793 (Bhavabhede patiññhàyaü Niññhà jjhàsaya buddhisu Vàsaññhàne ca gamane Visadatte) gatã [f 7] (rità) [Different modes of birth, establishment, termination, intention, reason, habitation, journey, purity.] Gati ÷abdaya : (bhavavi÷èùa [f] pratiùñhà [f] tiùñhà [f] adhyàsa [f] nuvaõa [f] vàsasthàna [f] gaman [f] viùpaùñabhàva [f] yana mehi.) 794 (Phale vipassanà dibba- Cakkhu sabba¤¤Štàsu ca Paccavekkhaõa ¤àõamhi Magge ca) ¤àõa dassanaü, [The fruit or rewards of the actions of a priest of Buddha, discrimination, divine vision, omniscience, reflection, the path of Buddha and other purified persons of the religion of Buddha.] ¥àõadassana nà: (÷ràmaõyaphala, vidarùanà, divyacakùus, sarvag¤atàg¤àõa, pasvikun nuvaõa, àryyamàrga, yana mehi.) [SL Page 110] [\x 110/] 795 (Kammaruddhana aïgàra- Kappalla dãpikàsu ca Suvaõõa kàra måsàya) 1 Mukkà [f] (vege ca vàyuno) [A smith's forge, a portable furnace, a torch or lamp, a goldsmith's crucible, velocity of the wind.] Ukkà nàmaya (kamburu unduna [f] ginikabala [f] ginisula [f] taràëungè tutta [f] vàtavega [f] yana mehi.) 796 (Keso hàraõa jãvita- Vuttisu vapaneca vàpasamakaraõe Kathane pamukka bhàva- Jjhesanàdo vutta: 2 (mama tãsu [Act of cutting off the hair of the head, livelihood or profession, act of sowing the ground, levelling the ground after sowing in order to cover the seed, narration, liberation from a bond, request or solicitation.] Vutta nàmaya (ke÷avyapar¯paõa: jãvikàvçtti: bãja r¯paõa: vap samakirãma: kãma: bandhanamukti: addheùana: yanàdiya: yana mehi.) 797 (Gamane vissute cà3 va Dhàrito 4 pacitesu ca Anuyoge kilinne ca) Suto: 5 (bhidheyya liïgiko) [Journey, celebrated, ascertained, assembled, collected, inquiry, moist, wet, that which is perceived by the ear, science, a son, m.] Suta ÷abdaya (gaman: prasiddha: ni÷citàrttha, upacitàrttha: anuy¯ga: tet deya: ÷rotra vig¤eyyavå ÷abda, ÷àstra, putra, yana mehi.) 798 (Sota vi¤¤eyya satthesu) Sutaü, (putto) suto. (Siyà) Kappo. (Kàle yuge lese) Pa¤¤atti paramàyusu) 799 Sadise tãsu samaõa- Vohàra kappa bindusu Samanta tte 6 ntarakappà 7 Dike takke vidhimhi ca) [Time, any one of the four ages of the worl,] kretà, tetrà, dvàpara, kali, [an atom, a precept or ordinance, the appointed age or duration,] [in composition] [like m f. N. The usages of duties of priests of the religion of Buddha, a small black spot which the priests of Buddha are bound to imprint on their garments when new in order to suppress any delight they might to tempted to indulge in contemplating their dress, state of circumvallation or of being surrounded by anything, Anta kalpa, asankhya kalpa, and c, deliberation, command.] Kappa nàmaya (kàla: kçtayugàdi yuga: vyàja: paõat paramàyuùa: sadç÷àrttha: ÷ramaõa vyavahàra: kap bindu: samatta bhàva: atta:kalpa asaükhya kalpàdiya: vitarkka: vidhàna: yana mehi.) 800 (Nibbàna magga virati Sapathe sacca bhàsite Tacche cà 8 riyasaccamhi Diññhiyaü) sacca, 9 (mãritaü) [Extinction of the soul or supreme felicity according to the Buddhist, the road to supreme felicity according to the opinions of the Buddhist, absence of attachment to the things of this world, an oath, truth, infallible, sublime truth, heretical doctrines.] Sacca nàmaya (nirvàõa, àryyamàrga, virati ÷apatha, satyavacana, aviparitàrttha, àryyasatya, dçùñisatya, yana mehi.) [SL Page 111] [\x 111/] 801 (Sa¤jàtidese hetumhi Vàsaññhànà karesu ca Samo saraõaññhàne cà) 1 Yatanaü, (padapåraõe) [Native country, a cause, residence, a mine, place of assembly, expletive.] âyatana ÷abdaya - (utpatti dè÷a, kàraõa, vàsasthàna, utpattibhåmi, rŠsvanatŠn, padapåraõa, yana mehi.) 802 Antaraü, (majjha vatthतa Khaõo 2 kàso 3 dhi hetusu Vyavadhàne vinàtthe ca Bhede chidde manasya pi) [Midst, clothing, different, an instant, or second of time, interval, boundary, cause, covering, without, or difference, a hole, the mind or heart.] Antara nàmaya - (maddhya, vastra, anya, kùaõa, avakà÷a, sãmà, hetu, vyavadhàna, vinàrttha, vi÷èùa, chidra, sita, yana mehi.) 803 (ârogye) kusalaü, (iññha- Vipàke) kusalo. (Tathà Anavajjamhi 4 cheke ca Kathito vàcca liïgiko) [Health, happy consequence, innocent, skilful. M.F.N.] Kusala nàmaya - (àrogya, madhura vipàka, anavadyàrttha: dakùàrttha: yana mehi) 804 (Dravàcàresu viriye Madhuràdãsu pàrade Siïgàràdo dhàtubhede Kicce sampattiyaü) raso. [Juice, or liquid, civility, courage, taste, as sweets, and c. Quicksilver, poetical, faste, Juices of the body, as marrow of bones, semen, and c., Duties, prosperity.] Rasa ÷abdaya (drava, àcàra, vãryya, madhuràmbilàdiya, rasadiya, ÷çïgàràditavå nàñyarasa, dhàtuvi÷eùa, kçtya, sampat. Yana mehi.) 805 Bodhi [f] (sabba¤¤Šta¤àõe Riyamagge ca nàriyaü Pa¤¤attiyaü pume ssattha- Rukkhamhi purisitthiyaü) [Omniscience, the path in which purified persons, the followers of Buddha, are bound to walk, m.F.N., A sacred percept of ordinance, a superior species of the holy fig tree, or Ficus religiosa, termed in Sinhalese] Šsatub¯gaha, [m.F.] Bodhi ÷abdaya - (sarvag¤atàg¤àna [f] àryyamàrga [f] paõat [f] Šsaturuka [f] yana mehi.) 806 (Sevito yena yo niccaü Tatthàpi) visayo. (Siyà Råpàdike janapade Tathà dese ca gocare) [That which is frequented by any one, form, and c., An inhabited country, a province, an object of sense.] Visaya nàmaya (yamakhu visin yamek satatayen sevunàladada ehida. Råpàdiya. Janapada de÷a. Gocara. Yana mehida.) 807 Bhàvo. (Padatthe sattàya 5 Madhippàya kirayàsu ca Sabhàvasmiü ca lãlàyaü Purisitthindriyesuca) [Literal meaning, being, intention, action, nature, gesture, semen, weather male or female.] Bhàva nàmaya (padàrttha. Vidyàmàna. Abhipràya. Kirayà. Svabhàva, lãlà. Puruùendriya stãrandriya. Yana mehi.) [SL Page 112] [\x 112/] 808 So. (Bandhave 1 ttani ca) saü, So., (Dhanasmi manitthiyaü) Sà) pume sunakhe vutto- 2 Ttaniye) so: (tiliïgiko) [Kinsman, own, wealth, by one's self, dog, one's own property.] Sa ÷abdaya - (nøyan, tamà, dhana: ballan, tamàayitidè. Yana mehi.) 809 Suvaõõaü, (kanake vuttaü) Suvaõõo. (Garuëe tathà Pa¤cadharaõa matte ca Chavisampattiyampi ca) [Gold, a Garuda, five dharnas, good colour.] Suvaõõa nàmaya - (ka¤cana, garuõóa. Paskalandek. Varõõasampata. Yana mehi.) 810 Varo. (Devàdito iññhe Jàmàtari patimhi ca Uttame vàccaliïgo so) Varaü, (mandappiye vyayaü) [A boon, a son in-law, a husband, excellent, somewhat good.] Vara ÷abdaya (dèvàdãn keren pŠmiõiyayutu abhimatàrttha. Bønà. Vallabha. Uttamàrttha: svalpa piraya - yana mehi.) 811 (Mukule dhanaràsimhi Siyà) kosa. (Manitthiyaü Nettiüsàdi pidhàneca Dhanu pa¤casatepica) [A bud, treasure, a sheath, five hundred bow lengths.] Kosa nàmaya (kŠkuëu, dhanasamåha, khaógàdãngè kopu, dunu pansiyayak pamaõa tŠna, yana mehi.) 812 (Pità mahe jine seññhe Bràhmaõe ca pitusvapi) Brahmà. (Vutto tathà) brahmaü, (Vede tapasi vuccate) [Brahma, a Buddha, a Brahmin, parents, the veda, asceticism.] Brahma nàmaya - (brahma, tathàgata, ÷eùñhàttha, bamuõu, mavupiya, vèda, tapas, yana mehi.) 813 (Hatthãnaü majjha bandhe ca Pakoññhe kaccha bandhane Mekhalàyaü matà) kacchà [f] Kaccho. Vutto latàya ca) (Tatheva bàhu målasmi Manupamhi tiõe pica) [A girth, the fore arm, the waistband, a girdle. A creeper, armpit, watery locality, grass. ] Kaccha nàmaya - (Štungè mŠdabandinàlada porodda [f] atkara [f] kŠsapaña [f] mevuldam [f] latà. Bàhumåla. Jalà÷raya. Dè÷a. Tçõagulma. Yana mehi.) 815 Pamàõaü, (hetusatthesu Màõe ca saccavàdinã Pamàtari ca niccasmiü Mariyàdàya muccate) [Cause, a science, measure, a speaking truth, one whose word is an authority, authority, constant, limit.] Pamàõa nàmaya (kàraõa, ÷àstra, pramàõa, satyavàdi, pramàõikayà, nityattha, sãmà, yana mehi.) [SL Page 113] [\x 113/] 816 Sattaü, (dabbàttabhàvesu) Pàõesu ca bale siyà Sattàya¤ca jane) satto. (âsatte so tiliïgiko) [Substance, body, or form in which any animated being exists, life, strength, existence, m., Animal, m.F.N., Attached to m.F.N.] Satta nàmaya - (dravya, atbŠv, jãvita, ÷akti, vidyàmànatva, satva, Šlunahu: yaka mehi.) 817 (Semhàdo rasarattàdo Mahàbhåte pabhàdike Dhàtu. [F] (dvãsvaññhi cakkhàdi Bhvàdi gerikàdisu) [Principle of the body viz. Phlegum, wind, and bile, taste, constituent parts, as blood, flesh, marrow, and c. The five primary elements, earth, water, fire, air, and ether, from touch, and sound, the bones, eyes, and other members of the body, the roots of verbs, such as] bhå [to be, fossil.] Dhàtu ÷abdaya (÷lesmàdiya, rasa, rudhiràdiya, pasmaha bhåta, varõaõàdiya, Šña, [f] Šsàdiya. [F] bhå àdi dhàtu. [F] gairikàdiya, [f] yana mehi.) 818 (Amaccàdo sabhàve ca Yoniyaü) pakatã [f] (rità Satvàdi sàmyavatthàyaü Paccayà pañhamepica) [Ministers, and c, : the seven requisites of regal administration, nature, the female organ of genaration, time when the passions are moderate, the word which precedes an affix, or the crude word.] Pakati nàmaya (amàtyàdi sapta ràjyaïga, svabhàva, y¯ni màrga, satvarajas tamas yana movungè ånàtirèka rahitàvasthà, pratyayà keren paëamuva siñinà dhàtvàdi prakçti, yana mehi.) 819 Padaü, (ñhàne parittàõe Nibbànamhi ca kàraõe Sadde vatthumhi koññhàse Pàde tallaüchane mataü) [Place, protection, Nirwana, the supreme bliss of the Buddhist, cause, word, thing, part, food, footstep.] Pada nàmaya (sthàna, rakùà, nivana, hètu, ÷abda, vastu, koñas, pàda, pàdalàüchana, yana mehi.) 820 (Lohamuggara meghesu Ghano. (Tàëàdike) ghanaü, (Nirantare ca kañhine Vàcca liïgika muccate) [An iron club, a cloud, n., Cymbal, n., Thick solid.] Ghana nàmaya (l¯hamudgara, mègha, tåryya baóu, vyavadhàna rahita vastu: stabdha vastu: yana mehi.) 821 Khuddà [f] (ca makkhikà bhede Madhumhi) khudda, 1 (mappake Adhame kapaõe càpi Bahumhi catusu ttisu) [A kind of fly, n., Honey, m.F.N, small, low, poor, much.] Khudda nàmaya - (mŠsi vi÷èùa [f] madhu, alpàttha: nãca: dãna: bahulàttha: yana mehi.) [SL Page 114] [\x 114/] 822 (Takke maraõaliïge ca) Ariññha,1 (masubhe subhe) Ariññho. (âsave kàke Nimbe ca pheõiladdume) [Whey, signs of death, good or ill fortune, m., Spirituous liquor, a crow, the margosa, soap berry plant.] Ariññha nàmaya (m¯ru, maraõa cihna, aniùña, iùña, surà, kapuñu, kosamba, peõelaruk, yana mehi.) 823 (Mànabhaõóe palasate Sadisatte) tulà [f] tathà Gehànaü dàrubandhatthaü Pãñhikàya¤ca dissati) [Pair of scales, 100 palams, likeness, the main beam which supports the wooden frame of the roof of a house.] Tulà ÷abdaya (kiraõabhàõóa [f] siyakpalama [f] sàdç÷ya [f] gçhadŠva vaëalla tabana piõisa kaëa tulà [f] yana mehi. 824 (Mittàkàre la¤cadàne Bala ràsi vipattisu Yuddhe ceva pañi¤¤ayaü) Saïgaro. (Sampa kàsito) [Friendliness, bribery, strength or power, multitude, calamity, war, promise.] Saïgara ÷abdaya - (mitràkàrayan, allasdãm, bala, rà÷i, vipat, yuddha, pratig¤à, yana mehi.) 825 (Khandhe bhave nimittamhi) Råpaü, (vaõõe ca paccaye Sabhàva sadda saõñhàna Råpajjhàna vapåså ca) [Figure, material form, a mark, colour, cause, natural state, a word. Construction, a species of meditation by means of which the person who practises secures to himself birth in a visible form in a future state of existence, the body.] Råpa ÷abdaya - (råpaskandha, råpabhava, cihna, råpàyatana, hetu, svabhàva bhabda, saüsthàna, råpaddhyàna, ÷arãra, yana mehi.) 826 (Vatthu kilesa kàmesu Icchàyaü madane rate) Kàmo kàmaü, (nikàmevà 2 Nu¤¤àyaü kàma- 3 mavyayaü) [Love of wealth or of sensual pleasure, desire, Cupid, cohabitation, following one's own inclination, sanction.] Kàma ÷abdaya (vastukàma, kle÷akàma, abhilàsa, anaüga, maithuna, kàmàcàra, anumŠti, yana mehi.) 827 Pokkharaü, (padume dehe Vajjabhaõóa mukhe pi ca Sundaratte ca salile Màtaïga kara koñiyaü) [A lotus, the body, the upper aurface of a sort of drum, comeliness, water, the tip of an elephant's trunk.] Pokkhara nàmaya (paduma, ÷arãra, vàdyabhàõóamukha, ÷obhanatva, jala, hastihastàgra, yana mehi.) 828 (Ràsi niccala màyàsu Dambhà 4 sacce sva 5 yoghane Girisiïgamhi sãraïge Yante) kåñaü, (manitthiyaü) [Assemblage, firm, illusion by feats of jugglers, deceit, lie, a hammer, summit of a mountain, body of a plough, a trap.] Kåña ÷abdaya (rà÷i ni÷cala, indrajàla, va¤cà, asatya, yakuëa, parvata÷ikhara, nagulavaka, yantra, yana mehi.) [SL Page 115] [\x 115/] 829 (Vaóóhiyaü janane kàma Dhàtvà dimhi ca pattiyaü Sattàyaü ceva saüsàre) Bhavo. (Sassata diññhiyaü) [Increase, birth, transmigration, existence, renewal of corporeal existence, the belief that the present state of existence is eternal.] Bhava ÷abdaya - (vçddhi utpatti, kàmadhàtvàdibhava pŠmiõãma, vidyàmànatvaya saüsàra, ÷àsvata dçùñi, yana mehi.) 830 (Pañivàkyo1ttaràsaïge- Su)2 ttaraü, uttaro: (tisu Seññhe disàdi bhede ca Parasmi 3 muparã rito) [An answer, an upper garment thrown loosely over the shoulder n., Excellent, north, subsequent, posterior over or above.] Uttara ÷abdaya (prativacana, uturusaëu, ÷reùñha, digdè÷akàlàdi vibhàga pa÷cima, matubhàga, yana mehi.) 831 Nekkhammaü, (pañhamajjhàne Pabbajjàyaü vimuttiyaü Vipassanàyaü nissesa- (Kusalasmi ¤ca dissati) [The primary meditation, renunciation of worldly pursuits for the purpose of devoting one's self to religious acts and meditation, extinction of the sprit or release from transmigration, that species of wisdom which consists in the knowledge of the impermanency of material being, every species of virtue.] Nekkhamma nàmaya - prathamaddhàna, abhiniskramaõa, nivana, vidar÷anà, siyaluku÷aladharmaya, yana mehi) 832 Saükhàro. Saükhate pu¤¤à- 4Bhisaükhàràdike pi ca Payoge kàyasaükhàrà Dyabhisaükharaõesu ca) [The effect of a cause, good thoughts, exertions, actions of the body, preparing or clearing a piece of ground.] Saükhàra nàmaya - (pratyayotpanna, puõyàbhisaüskàràdiya, savyapàratvakàya saüskàràdiya, bhumyàdã saüskàra, yana mehi.) 833 ârammaõe ca saüsaññhe Vokiõõe nissaye tathà Tabbhàve càpyabhidheyya- Liïgo) sahagato: (bhave) [Objects of thoughts, joined. Annexed, attendance, homogeneous.] Sahagata nàmaya - aramuõu, samprayukta: vyatimi÷ra: à÷raya: svaråpa: yana mehi.) 834 (Tãsu) channaü: patiråpe Chàdite ca nigåhite Nivàsana pàrupane Raho pa¤¤attiyaü pume) [Proper, covored, concealed, clothed, accounted, secret, m., An ordinance.] Channa nàmaya (anuråpa: sevanisahita: sgavanaladda: hŠndãm: peravãm rahas, paõat, yana mehi.) [SL Page 116] [\x 116/] 835 (Buddha samanta cakkhu su) Cakkhu (pa¤¤àya) mãritaü Dhammacakkhumhi ca maüsa- Dibba cakkhu¤cayesu ca) [The omniscience of Buddha, the faculty of throughly knowing three things, viz., 1. Impermanency of matter, 2. The existence of sorrow or pain or misery to the exclusion of happiness, 3. The existence of such a thing as what is called "myself" mental faculty of seeing everything clearly, that species of perception of the truth of the religion of Buddha which leads to one of the roads to Nirwana, such as srotapatti magga, the eye of the body, the divine eye.] Cakkhu nàmaya (buddhag¤àna, anàvaranag¤àõa, vidar÷anàg¤àna, ÷rotàpattig¤àna, màüsa, divyacakùus, yana mehi.) 836 (Vàcca liïgo) abhikkanto (Sundarasmi mabhikkame Abhiråpe khaye vutto Tathevà bbhanu modane) [Beautiful, advancing, handsome form, perishing rejoicing exceedingly.] Abhikkanta nà: (sundaràttha: abhimukhagamana: vi÷iùña råpa: vinà÷a: anumodanvãm: yana mehi.) 837 (Kàraõe desanàya ¤ca Vàre vevacane pica Pàkàrasmiü avasare) Pariyàyo. (Kathãyati) [Cause, a religious discourse, turn or time for performing any work, synonym, manner, occasion.] Pariyàya nàmaya - (hetu, de÷anà, vàra, vevacana, pràkàraya, prastàva, yana mehi.) 838 (Vi¤¤àõe cittakamme ca Vicitte) citta,1 (muccate Pa¤¤atti citta màsesu) Citto. (Tàrantare thiyaü) [The mind, painting, variety, enactment, the month Chaitra, name of a constellation.] Citta ÷abdaya (sita, sitiyam, nànàprakàra, paõat, caitramàsa, nakùatra vi÷eùa [f] yana mehi.) 839 Sàmaü, (vedantare sàntve Tam pãte sàmale tisu Sayamatthe vyayaü) sàmaü- Sàmà [f] (ca sàribàya pi) [One of the three Vedas] [the third in order] [conciliation, m.F.N., Yellow, blue, one's self, a creeping plant called, in Sinhalese,] iramusu, [sarsaparilla.] Sàma ÷abdaya - (vèdavi÷eùa, tŠvili, ranvanvastu: nilvastu: tamàvisin yanàttha-hiramasu [f] yana mehi.) 840 (Pume àcariyà dimhi Garu (màtà pitusva pi) Garu: (tãsu mahante ca Dujjarà2 lahukesu ca) [A teacher or a religious perceptor or a parent, m f n., Great, imperishable, heavy.] Garu ÷abdaya - (àcàryya upàddhyayàdãhu, mavpiya, mahatdeya: nodiraõadeya: nosŠhŠllu deya: yana mehi.) [SL Page 117] [\x 117/] 841 (Accite vijjamàne ca Pasatthe sacca sàdhusu Khinne ca samite ceva) Santo: (bhidheyyaliïgiko) [Offered or worshipped, existing, praised, true, virtuous, wearied, quiet.] Santa nàmaya (påjya, vidyàmàna, pasasnàladda, satya, satpuruùa, sràntayan, ÷àntayan, yana mehi.) 842 Devo. (Visuddhidevàdo Megha maccu nabhesu ca) Athàpi taruõe satta Corepi màõavo. (Bhave) [Visuddhi deva, and c., A cloud, death, the sky.] [A youth, a man, a thief.] Deva ÷abdaya - (vi÷uddhidèvàdãn, megha, maraõa, àkà÷a, yana mehi,) Màõava ÷abdaya - (bàla, satva, soru, yana mehi.) 843 (âdi koññhàsa koñãsu Purato)1 ggaü, (vare tisu) (Paccaniko 2 ttamesva3¤¤e (Pacchabhàve) paro: (tisu) [First portion, extremity, front, eminent.] [Enemy, superior, other, subsequent.] Agga nàmaya - (àdàyattha, bha ga, k¯ñi, abhimukha, uttamàtatha: yana mehi) Para ÷abdaya - (pasamituru: uttama: anya: pa÷càdbhàva: yana mehi.) 844 (Yoni kàma sirissera (Dhammuyyàma yase) bhagaü, Uëàro: (tãsu vipule Seññhe ca madhure siyà) [Valve, love - prosperity, lordship, virtue, perseverance, fame.] [Great, famous, sweet.] Bhaga bhabdaya - (y¯nimàrgaya, ka.Ma, samçddhi, pràdhanya, dharma, vãryya, kãrti, yana mehi.) Uëàra ÷abdaya - (vipulàttha, pra÷astàttha: praõãta: yana mehi.) 845 Sampanno: (tãsu sampuõõe Madhure ca samaïgini) Saükhyà [f] (tu ¤àõe koññhàse Pa¤¤atti gaõanesu ca) [Full, sweet, endowed with.] [Wisdom, a portion, an enactment, number.] Sampanna nàmaya - (sampårõa: praõãta: samanvita: yana mehi.) Saükhà nàmaya - (prag¤à, bhàga, paõat, gaõan, yana mehi.) 846 hàna,4 (missariyo5 kàsa- Hetusu ñhitiyampi ca) (Atho màne pakàre ca Koññhàse ca) vidho [f] (dviså) [Glory, leisure, cause, situation.] [Pride, manner, portion.] hàna nàmaya - (phesvaryya, avakà÷a, hètu, sthiti, yana mehi.) Vidha ÷abdaya - (unnati,[f] prakàra,[f] koñas, [f] yana mehi.) [SL Page 118] [\x 118/] 847 (Pa¤¤o1 pavàsakhantãsu) Damo (indriyasaüvare) (¥àõe ca somanasse ca Vedo. (Chandasi voccate [Wisdom, lasting, forgiveness, self-command.] [Knowledge, pleasure, the Vedas or any one of them.] Dama ÷abdaya - (prag¤à, upavàsa, kùamà, indriyasaüvara, yana mehi.) Veda ÷abdaya - (¤àõa, somnas, vèda, yana mehi.) 848 (Khandhakoññhàsa passàva- Magga hetusu) yoni [f] (sà (Kàle tu kåle sãmàyaü) Velà [f] (ràsimhi bhàsità) [Body, portion, urethra or urinary passage, cause.] [Time, sea shore or sloping bank of a river, limit, multitude.] Yoni ÷abdaya - skandha [f] bhàga [f] mutra màrga [f] kàraõa [f] yana mehi.) Velà ÷abdaya - (kal [f] taña [f] maryyàdà [f] samåha [f] yana mehi.) 849 Vohàro. (Sadda paõõatti) Vaõijjà cetanàsu ca) Nàgo (tu 2 raga hatthisu Nàgarukkhe tatho3ttame) [Word, usage, traffic, thought.] [A snake, an elephant, iron-wood tree, excellent.] Vohàra nàmaya - (÷abda, vyavahàra, veëandàm, cetanà, yana mehi.) Nàga ÷abdaya - (sarpa, hasti, nàgas, ÷eùñha, yana mehi.) 850 (Seññhà sahàya saükhतa Tulyesve)4 ko:(tiliïgiko) (Ràge tu) mànaso, (città- Rahattesu ca) mànasaü, [Chief, incomparable, one another, equal.] [Sexual, desire, the mind, the state of a Rahat.] Eka ÷abdaya - (÷reùñhàttha: asahayàttha: saükhyà: anyàttha: tulya: yana mehi.) Mànasa ÷abdaya - (ràga, citta, arhatva, yana mehi.) 851 Målaü, (he santike måla- Måle hetumhi pàbhate) (Råpàdyaüsa pa khandhesu Khandho. (Ràsi guõesu ca) [An asterism, vicinity, avarice, origin, cause, money.] [The five constitunt parts of the human frame, shoulder, the trunk of a tree, multitude, virtue.] Måla ÷abdaya - (nakat, samãpa, vçkùàdãngè mul, lobhàdihetu, mila yana mehi.) Khandha ÷abdaya - (råpa vedanàdiya, dasarå, rukkanda, samåha, guõa, yana mehi.) [SL Page 119] [\x 119/] 852 ârambho. (Viriye kamme âdikamme vikopane) (Atho hadayavatthumhi (Citte ca hadayaü, (ure) [Perseverance, action, beginning, destroying of trees.] [The heart, the mind, the breast.] ârambha ÷abdaya - (vãryya, kirayà, pràrambha, vçkùàdihiüsana, yana mehi.) Hadaya nàmaya - (hçdayavastu, sit, laya, yana mehi.) 853 (Pacchàtàpà1nubandhesu Ràgàdo)2nusayo.(Bhave) (Màtaïgamuddha piõóe tu Ghañe) kumbho. (Dassammaõe) [Repentance, pursuing a desired object, desire, and c.] [The frontal globes of an elephant, a water pot, a measure of ten amunas.] Anusaya nàmaya - (pasutŠvili, prastutayàgè anivçtti, ràgàdiya, yana mehi.) Kumbha nàmaya - (Štungè mudunhi maspiõóu, kuña, dasàmuõa, yana mehi.) 854 Parivàro. (Parijane Khaggakose pañicchade) âlambaro. (Tu saürambhe*) Bheribhede ca dissati) [An attendant, a stabbard, the screening.] [Arming for battle, a species of drum.] Parivàra ÷abdaya - (parijana, kaóukopu, chatràdi upakaraõa, yana mehi.) âlambara ÷abdaya - (sŠrasuma, beravi÷èùa, yana mehi.) 855 Khaõo. (Kàlavisese ca Nibyàpàraññhitimhi ca) (Kuletva)3 bhijano.(Vutto) Uppatti bhåmiyampi ca) [A division of time or an instant, state of being employed.] [Race, native spot.] Khaõa ÷abdaya - (kàla vi÷èùa, avyapàrasthiti, yana mehi.) Abhijana ÷abdaya - (vaü÷a, jàtibhåmi yana mehi.) 856 âhàro. (Kabaliükàrà- Hàràdisu ca kàraõe) (Vissàse yàcanàya ¤ca Peme ca) paõayo. (Mato) [Material food, and c., Cause.] [Confidence, solicitation, affection.] âhàra ÷abdaya - (kabalãkçtàhàràdiya, pratyaya, yana mehi.) Paõaya nàmaya - (vi÷vàsa, yàc¤à, sneha, yana mehi.) 857 (öàdo saddhà cãvaràdi Hetvà4dhàresu) paccayo. (Kãëà dibba vihàràdo) Vihàro. (Sugatàlaye) * Saürambheti kolàhale" ñã. öa [and other grammatical affixes, faith, yellow robes, and c., Cause, support.] [Sport, passing the time as gods and Brahmas, temple of Buddha.] Paccaya nàmaya - (õa pratyàdiya, sarddhà, sivuru àdiya hetu, àdhàra, yana mehi.) Vihàra ÷abdaya - (kãraóà vihàra [f] divya vihàràdiya [f] tathàgatàvàsa [f] yana mehi.) [SL Page 120] [\x 120/] 858 (Samatthane mato citte- 1 Kaggatàyaü) samàdhi [f] (ca) [A reconcilling of differences, tranquility of mind.] Samàdhi ÷abdaya - (samàdhàna [f] sita ekaïga kirãma [f] yana mehi.) Yogo. (Saïge ca kàmàdo Jhàno2 pàyesu yuttiyaü) [Union attachment to a usual pleasures, desire for the renewal of existence after death, meditation, means, justice.] Yoga ÷abdaya (saüyoga, kàmayoga, bhavayoga, àdiya, dhyàna upàya, yedãma, yana mehi.) 859 Bhogo. (Sappaphaõaïgesu Koñille bhu¤jane dhane) [Expanded hood of a serpent, body of a serpent, crookedness, eating, wealth.] (Sarpaphaõa, ovungèma ÷arãra, kuñilatva, anubhava, vastu yana mehi.) (Bhåmibhàge kilese ca Male cà)3 ïgaõa 4 (muccate) [A court-yard, lust, filth.] Aïgana ÷abdaya - (anàvañabhåmi, kle÷a, kaëuùa, yana mehi.) 860 (Dhanàdidappe pa¤¤àya- Ma)5 bhimàno.(Matotha ca) [Pride of wealth, and c, knowledge.] Abhimàna ÷abdaya - (dhanàdiya nisà upan ahàkàra, ¤àõa yana mehi.) Apadeso (nimitte ca Chale ca kathane mato) [Cause, fraud or pretence, narration.] Apade÷a nàmaya - (kàraõà, lè÷a, kima. Yana mehi.) 861 (Citte kàye sabhàve ca So) attà. (Paramatta ni [Mind, body, nature, soul, recognized by others than Buddhists.] Atta nàmaya - (vi¤¤àõa, ÷arãra, svabhàva, paraparikalpita àtma, yana mehi.) (Atha) gumbo. (Ca thambhasmiü Samåhe balasajjane) [A thicket, a collection, a multitude, array of troops.] Gumba nàmaya - (lŠhŠp, rà÷i, senaïga, sŠrasãma, yana mehi) 862 (Antoghare kusåle ca) Koññho.6(Ntokucchiyampyatha) [An inner aparment of a house, granary, the stomach.] Koññha nàmaya - (Štulgçha, koñuva, Štulkukùi, yana mehi.) (Sopànaïgamhi) uõhãso. (Makuñe sãsa veñhane) [Parts of a stair, crown, a turban.] Uõhãsa nàmaya - (sopànàvayava, voñunu, hisaveëuma, yana mehi.) [SL Page 121] [\x 121/] 863 (Niyyàse sekhara dvàre) Niyyåho. (Nàgadantake*) [Gum or resinous juice exuding from trees, a chaplet, a door, also a piece of wood jutting out of a wall for hanging fans, and c.] Niyyåha nàmaya - (làñu, mudunmalkaóa, dvàra, talvŠña àdiya elvana keki, yana mehi.) (Atho sikhaddhe tuõãre) Kalàpo. (Nikare mato) [A peacock's tail, a quiver, multitude.] Kalàpa nàmaya - (monarapil, hiyavuru, samåha, yana mehi.) 864 Cåëà[f] (saüyatakesesu Makuñe) moli. [F](ca dvisu) [Knotted hair on the crown of the head, a diadem] molã, [m. F, knotted hair, a diadem.] Cåëà. Moli. Nàmadvaya - (baddhakè÷a [f] voñunu. [F] yanamehi.) Saükho,1(tvanitthiyaü kambu Lalàñaññhisu gopphake) [A conch, the bone of the forehead, the ankle bone.] Saükha nàmaya - (sak, nalalŠña, gop Šña, yana mehi.) 865 Pakkho. (Kàle bale sàddhye Sakhãvàjesupaïgule) [Half of a lunar month, army, thesis, doctrine to be maintained, partisan or friend, wing of a bird, a cripple.] Pakkha nàmaya - kàla. Sènà. Siddhakañayutu deya, visvasun, pakùipiyà, piëun, yana mehi.) (Dese 2 õõave pume) sindhu [f] (Saritàyaü sanàriyaü) [Name of a country, the sea or ocean, f. Name of a river.] Sindhu ÷abdaya - (dè÷a, sàgara, gaïgà yana mehi.) 866 (Gaje) kaõeru.+ (Purise Sohatthiniyamitthiyaü) [A male elephant, a female elephant.] Kaõeru ÷abdaya - (Štà, Štinna [f] yana mehi.) (Ratane vajiro., Nitthi) Maõivedhi 3 ndahetisu) [A diamond, an instrument for boring gems, Indra's thunderbolt.] Vajira nàmaya - (ratnavi÷èùa, mŠõik vidinà kañu, indràvudha, yana mehi.) 867 Visàõaü: (tãsu màtaïga- Dante ca pasu siïgake) [An elephant's tooth, a horn of beasts.] Visàõa nàmaya - (Štdaëa: sivupà an: yana mehi.) (Koñiyantu mato) koõo. (Tathà vàdittavàdane) [Point, tip, or end, also quill or bow or anything with which a musical instrument is struck.] Koõa nàmaya - (agra, vãõàdãnvayana daõóàdiya yana mehi.) * "Nàgadanta keti bhitti àdisu pavesite nàgadantàkàre daõóe" ñãkàyi. + "Kareõu" kiyàt pàñhayi. [SL Page 122] [\x 122/] 868 (Vaõippathe ca nagare Vede ca nigamo. (Thaca) [Market, village, a town, the Hindu sacred writings.] Nigama ÷abdaya - (salsadanagam pura vèda. Yana mehi.) (Vivàdàdo)1dhikaraõaü, (Siyà dhàre ca kàraõe) [Judging of law cases, and c., The seventh case in grammar, cause.] Adhikaraõa ÷abdaya - (vivàda anuvàdàdiya, àdhàra, hetu. ) 869 (Pasumhi vasudhàya ¤ca Vàcàdo.)Go.[F] (pumitthiyaü) [Bullock, the earth, speech, and c] Go ÷abdaya - (geri, bhåmi, vacanàdiya.) (Harite tu suvaõõe ca Vàsudeve) harã.[F2] (rito) [Green, gold, Vishnu.] Hari ÷abdaya - (nilvastu, suvarõa, viùõu ) 870 âyatte parivàre ca Bhariyàyaü) pariggaho. [Ownership, attendant, a wife.] Pariggaha nàmaya - (ayiti, pirivara, bhàryyà.) Uttaüso.(Tva)3 vataüso.(Ca Kaõõapåre ca sekhare) [An earring, a diadem.] Uttaüsa, avataüsa nàmadvaya - (karõàbharaõa, mudunmalkaóa.) 871 (Vijjuyaü vajire ce và) 4Sani. (Tthi purise pyatha) [Lightning, thunderbolt.] Asani nàmaya - (viduli [f] vajràyudha [f.] (Koõe saükhyà visesasmi 5Mukkaü se) koñi [f](nàriyaü [Extremity, ten millions, exaltation.] Koñi ÷abdaya - (keëavara [f] saükhyà vi÷eùa [f] utkarùa.[F] 872 (Cuëà jàlà padhàna 6 gga Moracåëàsu sà) sikhà [f] [Knotted hair on the head, flame of fire, chief, the end, peacock's crest.] Sikhà nàmaya - (koõóà. GinidŠl, pradhàna, k¯ñi, monarungè kuóimbi.) Sappadàñhayamà)7 si [f](tthi) Iññhassà siüsanàyapi) [The fang of a snake, benediction.] âsi nàmaya - (sarpa daëa [f] iùña vastuhugè pŠtãma [f ] 873 Vasà [f] (vilãna telasmiü Vasagà va¤jha gàvisu) [Marrow of the flesh, a woman of yielding disposition, a barren cow.] Vasà nàmaya - (vuruõutel, vasaïgavå stãrapadàttha, vandadena.) (Abhilàse tu kiraõe Abhissaïge) ruci [f] (tthiyaü) [A desire, lustre, inclination] Ruci ÷abdaya - (icchà kànti [f] Šlma ) "Yana mehi" venuvaña mè lakuõayi. [SL Page 123] [\x 123/] 874 Sa¤¤à [f] (sa¤jànane nàme Cetanàya ¤ca dissati) [Knowledge, name, thought] Sa¤¤à nàmaya - (pratig¤à [f] adhivacana [f] cittavyàpàra [f ] (Aüse sippe) kalà [f] (kàle Bhàge candassa soëase) [A part, mechanical art, a division of time, a digit of the moon, or the sixteenth part of her disk.] Kalà ÷abdaya - (bhàga [f] ÷ilpa [f] kàla [f] candrayàgè soëosvana bhàga [f ] 875 Bãjakose gharakåñe Kaõõabhåsàya) kaõõikà [f] [Pericarp of the lotus, the upper part of the frame of a particular roof, earring.] Kaõõikà nàmaya - (piyumkemi [f] kŠõimaõóulu [f] karõàbharaõa.) (âgàmikàle dãghatte Pabhàve ca matà)1 yati [f] [Futurity, length, majesty or dignity.] âyati ÷abdaya - (anàgatakàla [f] dãrghatà [f] mahima [f ] 876 Uõõà [f] (mesàdi lome ca Bhumajjhe roma dhàtuyaü) [Wool, hair between the eyebrows, esteemed a token of greatness.] Uõõà nàmaya - (eëakàdã lom, bhåmaddhyayehivå r¯ma dhàtu.) Vàruõã (nvitthiyaü vuttà Nattakã madirà su ca) [A fortune-telling woman, spirituous liquor.] Vàruõi ÷abdaya - (nimiti kiyannã [f] surà [f ] 877 (Kirayà citte ca karaõe) Kiriyaü, (kammani) kirayà [f] [Operation of the human mind, action, a deed] Kirayà-kiriya ÷abdadvaya - (kirayà sit, kirãm, karma ) (Suõisàyaü tu ka¤¤àya Jàyàya ca) vadhu [f] (matà) [Daughter-in-law, a virgin, a wife.] Vadhå ÷abdaya - (yeheëi [f] taruõi [f] bhàryyà [f ] 878 (Pamàõi 2 ssariye) mattà [f] (Akkharàvayave 3 ppake) [Measure, prosperity, quantity of a syllable, a little.] Mattà nàmaya - (pramàõa [f] e÷veryya [f] akùaràvayava [f] alpa [f ] Suttaü, (pàvacane siddhe * Tante taü supine + tisu) [An eminent discourse, applied to the discourses of Buddha, a rule, aphorism, thread, m.F.N. Sleeping.] Sutta nàmaya - (jinavacana, siddhànta, nål: nidropagata: ) * "Siddhe, siddhavante" ñã. + "Riññhe, supine-ariññhe, ariùña nam à÷ava vi÷eùayehi" sannayi. [SL Page 124] [\x 124/] 879 (Ràjaliïgo 3 sabhaïgesu Rukkhe ca) kakudho. (Pyatha) [Royal insignia, hump of a bull, the Sinhalese tree kumbuk.] Kakudha nàmaya - (pa¤caràdha kakudha bhàõóa. Vçùabhayangè molliya. Arjuna ruk.) (Nimitta 1 kkhara såpesu) Vya¤janaü, (cihaõe pade) [Private part of male or female, consonant, sauce, a mark, a word.] Vya¤jana nàmaya - (nimitta, akùara, såpa, lakuõu, pada, ) 880 (Vohàre jetu micchàyaü Kãëàdocàpi) devanaü, [Custom, emulation, play, praise, and c.] Devana ÷abdaya - (vyavahàra, vijãgiüsà, kãraóà, suti stuti àdiya.) (Bhariyàyaü tu kedàre Sarãre) khenta, 2 (mãritaü) [A wife, a field, and c., The body.] Khetta nàmaya - (bhàryyà, kùetra, dèha.) 881 (Sussåsàya¤ca vi¤¤eyyaü Iññhabhyàsepyu) 3 pàsanaü, [Attendance, practising any science of choice.] Upàsana nàmaya - (parivaryyà, abhimata vå ÷ilpàdingè abhiyoga.) Sålaü, (tvanitthiyaü heti- Bhede saüku rujàsu ca) [A weapon, a trident or spike, pain.] Såla nàmaya - (àyudha vi÷eùa, hul, rujà,) 882 Tanti [f] vãõàguõe) tantaü (Mukhyà siddhanta tattusu) [The cord of a lute, n.Principal, demonstration or right and clear conclusion, a thread.] Tanti nàmaya - (vãõàtat [f] pradhànàrttha, siddhànta, tantu,) (Rathàdyaïge tu ca) yugo, (Kappamhi yugale) yugaü, [Yoke of a carriage, one of the four ages of the world, n. A. Pair.] Yuga ÷abdaya - (rathàdãngè avayava, kalpa, yugma,) 883 (Itthi pupphe ca reõu mhi) Rajo.(Pakatije guõe) [The menstrual flow, farinee of flower or pollen, one of the qualities of nature.] Raja ÷abdaya - (stãrangè osap, paràga, prakçtija guõa * ) (Nyàsappaõe tu dànamhi) Niyyàtana, 4(mudãritaü) [Return of a deposit, gilt.] Niyyàtana nàmaya - (tamà kerehi tabanalada vastuva Šttavunña pàvàdãma, dàna,) * è nam saükhyà mata prasiddhava satvaguõàdãngè sàmyàvasthàven jàtavå rajo guõayayi. [SL Page 125] [\x 125/] 884 (Guru 5 pàyà 6 vatàresu) Titthaü, (påtambu diññhisu) [Instructor, contrivance, a ferry, clear water, religious persuation.] Tittha nàmaya - (gurun, upàya, toña, pavitra jala, labdhi,) (Paõóake) joti, (nakkhatta Raüsisvaggi mhi) joti. (So) [A star, heat, m. Fire.] Joti nàmaya - (nŠkŠt, ra÷mi, vagni.) 885 Kaõóo, 1(nitthi sare daõóe Vagge cà 2vasare pyatha) [An arrow, stalk, multitude, space.] Kaõóa nàmaya - (hãdaõóu, samåha, avakà÷a,) (Uddhabàhu dvayummàne Såratte pi ca) porisaü, [The measure or the height of a man, courage.] Porisa nàmaya - (minispramàõa, ÷årabhàva,) 886 Uññhànaü, (porisehàsu Nisinnàdayuggame pyatha) [Manhood, courage, the rising from a sitting or sleeping posture.] Uññhàna nàmaya - (puruùakàra, vãryya, nŠgiñãma,) (Anissaya mahã bhàge Tci) rãõa, 3(måsare siyà) [A desert, barren soil impregnated with salt.] Irãõa ÷abdaya - (nirà÷rayavå bhåmipradè÷a, karamŠñibim,) 887 âràdhanaü, (sàdhane ca Pattiyaü paritosane) [Accomplishment attainment, contentment.] âràdhana ÷abdaya - (siddhi, pràpti, satuñu kirãma,) (Padhàne tu ca sànumhi Visàõe) siïga, 4(muccate) [Principal, a peak or summit of a mountain, horn.] Siïga nàmaya - (pradhànàttha, parvata, ÷ikhara, haïga,) 888 (Diññhyàdimagge ¤àõakkhi Kkhaõa laddhisu) dassanaü, [Sight or seeing the first of the roads to Nirvana, wisdom, the eye, a division of time or an instant, religious persuasion.] Dassana nàmaya - (dçùñi, prathama màrga, g¤àna, akùi, kùaõa. Dar÷aõa, labdhi,) (Heme pa¤ca suvaõõe ca) Nikkho., 5(Nitthi pasàdhane) [Gold, a weight of twenty kalandas, an ornament of dress.] Nikkha nàmaya - (ratran, pasvisi kalandek, palandanà,) 889 (Tithibhede ca sàkhàdi- Phalumhi) pabba, 6(muccate) [Certain days of the lunar month, viz , the full and dhange of the moon, and the 6th 8th and 10th of each half month, knots, or joints of branches, creepers, and c.] Pabba nàmaya - (tithivi÷eùa, ÷àkhà latàdãngè puruk.) Nàgaloke tu) pàtàlaü (Bhàsitaü vaëabhàmukhe) [Infernal region, submarine fire.] Pàtàla nàmaya - (nàgabhavana, vaóabhàmukha,) [SL Page 126] [\x 126/] 890 (Kàmaje kopaje dose) Vyasanaü, (ca vipattiyaü) [Irregularity arising from desire or anger, calamity.] Vyasana nàmaya - (kàma krodhadvayin upan vikàra, vipat,) (Atho pakaraõe siddhi Kàrakesu ca) sàdhanaü, [Materials, accomplishment, the six case relations.] Sàdhana nàmaya - (sambhàra, siddhi, kartçkaraõàdikàraka,) 891 Tãsvito dàne sãle ca) Vada¤¤ø: (vagguvàdini) [Charitable, one whose speech is sweet.] Vada¤¤ø nàmaya: (dànasãlãhu: manohara vacana Šttahu:) Purakkhato: 1(bhisitte ca Påjite pura to kate) [Anointed or consecrated to some office, pouring water or some other liquid on the head of the person destined to fill the office, one worshipped, one brought forward.] Purakkhata nàmaya: (abhisèka laddahu, pudanaladdahu, abhimukhakaraõa laddahu,) 892 Mando: (bhàgyà vihãnecà 2Ppake måëhà 3pañusva pi) [Unlucky, insignificant, foolish, slow] [in business and c]. Manda ÷abdaya - (pinnŠttahu, alpàttha, måóha, avisàrada,) (Vuddhiyutte samunnaddhe Uppanne co) 4ssitaü (bhave [Prosperous or fortunate, flags, and c., Hoisted or fastened, produced.] Ussita nàmaya - (abhivçddhiyen samanvitayà, nagàbandanàlada dhajàdiya, utpannàttha,) 893 (Rathaïge)5 kkho.(Suvaõõasmiü Pàsake) akkha, 6(mindriye) [A wheel of a carriage, weight equal to twenty grains of paddy, a die, an organ of sense.] Akkha nàmaya - (rathàvayava, visiviyañek pamaõa ranpasa Šña, indriya.) (Sassate ca) dhuvo: (tãsu) Dhuvaü, (takke ca nicchite)ka [Eternal, reasoning, determind, or concluded.] Dhuva ÷abdaya - (÷àsvata: parivitarka, ni÷citàttha,) 894 (Hare) sivo. Sivaü,(bhadda Mokkhesu jambuke) sivà [f] [The Indian god Siva, happy, Nirvana, a jackal.] Siva ÷abdaya - (ã÷vara, iùña, nirvàõa, kŠnahil [f] (Senàyaü sattiyaü ceva Thålatte ca) balaü, (bhave) [An army force, strength or power, bulkiness.] Bala ÷abdaya - (senà, ÷akti, sthålabhàva,) [SL Page 127] [\x 127/] 895 (Saükhyànarakabhede ca) Padumaü, (vàrijepyatha) [A numeral, name of one of the hells, a lotus.] Paduma nàmaya - (saükhyàvi÷eùa, narakavi÷eùa, padma, ) (Devabhede) vasu. (Pume Paõóakaü ratane dhane) [A class of deities, a gem, wealth.] Vasu nàmaya - (dèvatà vi÷èùayek, ratna, vastu, ) 896 Nibbànaü, (atthagamane Apavagge siyà tha ca) [Destruction, exemption from further transmigration.] Nibbàna nàmaya - (vinà÷a, mokùa, ) (Setambuje) puõóarãkaü, (Byagghe rukkhantare pume) [A white lotus, a leopard, a species of tree.] Puõóarãka nàmaya - (helapiyum, vyàghra vi÷èùa, rukvises, ) 897 (Upahàre) bali, (pume) (Karasmidvà 1 surantare) [An oblation or offering, revenue, name of an Asura or giant.] Bali ÷abdaya - (påjà, karavucara, asura vi÷èùa, ) Sukkaü, (tu sambhave) sukko: (Dhavalekusale tisu) [Semen, f.N. White, virtuous.] Sukka nàmaya - (sukra, sudu, puõya. ) 898 Dàyo. (Dàne vibhattabba- Dhane ca pitunaü vane) [Almsgiving, portion or inheritance divisible from parents, a wilderness or forest.] Dàya nàmaya - (dàna, mavupiyangè bedàdiyayutu vastu. Vana. ) (Pabhuttà 2yattatà 3yattà 4Bhilàsesu) vaso. (Bhave) [Lordship or supremacy, ownership, property, desire.] Vasa ÷abdaya - (prabhåtva, ayitibŠv, ayiti vastu. Abhilàùà. ) 899 Paribhàsana, 4(makkose) (Niyame bhàsane tha ca) [Reproof, ordinance, lustre.] Paribhàsana nàmaya - (àkro÷a. Vyavasthà. BŠbalãma. ) (Dhanimhi) selanaü, (yodha- Sãhanàdamhi dissati) [Sound, shout of warriors.] Selana nàmaya - (nàda, y¯dhayan gè siühanàda, ) 900 Pabhavo. (Jàti hetumhi hàne cà 5 dyupaladdhiyaü*) [Producing cause, place of birth or production, things first produced.] Pabhava nàmaya - (utpatti. Kàraõà. Sthàna. Prathava sa¤jàta vastu. ) (Atho) 6tu.[F] (nàripupphasmiü Hemantà dimhi ca dvisu) [Woman's courses, a season either of two or four months.] Utu nàmaya - (stãrangè osap [f f@]hmantàdi sçtu [f ] * "¥àõelàbhe upaladdhi" 1953 - "àdyupaladdhiyaü, prathamopalabdhiyehi" san: [SL Page 128] [\x 128/] 901 Karaõaü, (sàdhaka tame Kirayàgattesu cendriye) [An instrumental case, relation, actions, body, organ of sense.] Karaõa nàmaya - (karaõakàraka, kirayà, ÷arãra, indriya, ) Tàëo. (Tu ku¤cikàya ¤ca Turiyaïge dumantare) [A key, a species of musical instrument struck with the hand or a stick, palmyrah.] Tàëa ÷abdaya - (kessa. Turyyàvayava. Rukvises. ) 902 (Pupphe phale ca) pasavo. (Uppàde gabbhamocane) [Blossom, fruit, birth, bringing forth.] Pasava nàmaya - (kusuma. Geói. Utpatti. Prasåti. ) (Gàyane gàyake asse) Gandhabbo. (Devatantare) [Playing on a musical instrument, a player on a musical instrument, a horse, one of the various classes of demigods.] Gandhabba nàmaya - (gàyanà kirãma. Gàyaka. A÷va, dèvatà vi÷eùa ) 903 (Vinàpupphaü phalaggàhã Rukkhe rukkhe) vanappati. [A tree bearing fruit without apparent blossoms, the udumbara tree, and c., Also any tree.] Vanappati nàmaya - (mal nŠtiva palagannà ruk, ruk. ) (âhate hema rajate) Råpiyaü, (ràjatepica) [Silver or gold coins, gold or silver having an impression or stamp on it, silver.] Råpiya nàmaya - (rå naïgà kaëa ratran ridã, sàmànya ridã. ) 904 (Khagàdibandhane) pàso. (Kesapubbo caye pyatha) [A snare for birds, and c., A term used in composition with] kesa [hair, as] kespàsa [a bunch of hair.] Pàsa nàmaya - (pakùi àdãn bandanà mala.) "Kesa nàmaya pårva våyè ke÷akalàpa ) Tàrà [f1] (kkhimajjhenakkhatte) Tàro. (Uccatarassare) [The pupil of the eye, a star, a high tone.] Tàrà ÷abdaya - (ñigini.[F] tàrakà. [F] atyucca nàda. ) 895 (Patte ca sabba lohasmiü) Kaüso. (Catu kahàpaõe) [A goblet, any kind of metal, a value equal to four kahapanas.] Kaüsa nàmaya - (pàtrà. Siyalu l¯ha. Kahavaõu satara.) Majjhimo, (dehamajjhasmiü Majjha bhàve ca so tisu) [The waist, middle.] Majjhima nàmaya - (÷arãramaddhya: maddhyabhàvayehi vå vastu.) [SL Page 129] [\x 129/] 906 âvesanaü, (siyà vese Sippasàlà gharesu ca) [Disguise, a workshop, a house.] âvesana nàmaya - (ve÷a. øilpa÷àlà. Gçha. ) (Sobhàsampattisu) sirã [f] Lakkhã [f] (tthãdevatàya ca) [Brilliancy, prosperity, Lakshmi, or the wife of Vishnu.] Sirã. Lakkhã. Yana nàmadvaya - (÷obhà [f] sampat [f] ÷ãra dèvi [f ] 907 Kumàro. (Yuvaràre ca Khandhe vutto susumhi ca) [A young prince, the god called Skanda, a boy.] Kumàra ÷abdaya - (yuvaraja. Kandakumaru. Taruõa. ) (Athànitthi) pavàëo, (ca Maõibhede tathàü kure) [Coral, germ.] Pavàëa nàmaya - (pabaëu, daëu, ) 908 Paõo. (Vetana målesu Vohàre ca dhane mato) [Wages or hire, money, trade, wealth.] Paõa ÷abdaya - (vŠñup, mila, kraya vikraya. Vastu. ) Pañiggaho. (Tu gahaõe Kathito bhàjanantare, [Receiving, a kind of vessel.] Pañiggaha nàmaya - (gŠõãm, bhàjana vi÷èùa. ) 909 (Asubhe ca subhe kamme) Bhàgyaü, (vuttaü dvaye pyatha) [Action, morally good or evil, good or bad fate.] Bhàgya nàmaya - (apuõyakarma, puõyakarma, subhàsubha karmadvaya. ) Pipphalaü, (taru bhede ca Vatthacchedana satthake) [Holy fig tree] [Ficus religiosa], [scissors.] Pipphala nàmaya - (vçkùa vi÷èùa, kaóa katuru. ) 910 Apavaggo. (Pariccàgà- 1Vasànesu vimuttiyaü) [Donation, termination, Nirwana.] Apavagga nàmaya - (parityàga. Avasàna. Nirvàõa. ) Liïgaü, (tu aïgajàtasmiü Pumattàdimhi lakkhaõe) [Pudendum, gender, masculine or feminine, a sign or token.] Liïga nàmaya - (nimitta, punna puüsakatvàdiya, cihna. ) 911 (Càge sabhàve nimmàne) Saggo.2(Jjhàye dive pyatha) [Donation, nature, creation, chapter or section, heaven.] Sagga nàmaya - (parityàga. Svabhàva. MŠvãma. Pariccheda. Devl¯.) Rohito. (Lohite maccha- Bhede ceva miga ntare) [Blood, a species of fish, a sort of deer.] Rohita nàmaya - (rakta, matsya vi÷èùa, mçgavi÷èùa. ) 912 Niññhà [f] (nipphattiyaü cevà- 3Vasànasmi madassane) [Accomplishment, conclusion, destruction.] Niññhà nàmaya - (siddhi [f] nimà [f] vinàhi [SL Page 130] [\x 130/] Kaõñako. (Tu sapattasmiü Rukkhaïge lomahaüsane) [Enemy, a thorn or prickle, hair standing on end, horripilation.] Kaõñaka nàmaya - (saturà. Vçkùàvayava, romaharùa.) 913 (Mukhyo 1pàyesu vadane Càdismiü) mukha, 2(mãritaü) [Chief, a device, the mouth or the face, origin.] Mukha ÷abdaya - (mukhyàrttha, upàya, mukha, àdyàttha, ) Dabbaü, (bhabbe guõàdhàre Citte ca budha dàrusu) [Fit, object, the material or substance, wealth wise, fuel.L] Dabba nàmaya - (yogya, guõàdhàra, dhana, pràg¤a, kçùña, ) 914 Mànaü, (pamàõe patthàdo) Màne. (Vutto vidhàya ca) [Measure, a prastha, adhaka drona, and c., Pride.] Màna ÷abdaya - (pramàõa, prastha àóhaka, droõàdiya, unnati, ) (Atho parissame vutto) Vàyàmo. (Viriye pi ca) [Toil, perseverance.] Vàyàma nàmaya - (àyàsa, vãryya. ) 915 (Saroruhe) satapattaü, Satapatto. (Khagantare) [A lotus, wood pecker.] Satapatta nàmaya - (padma, køralun, ) (Chiddetu chiddavante ca) Susiraü, (turiyantare) [A hole or vacuity, anything having a hollow, a kind of musical instrument.] Susira nàmaya - (siduru, siduru yut vastu, tåryyavi÷èùa, ) 916 (Ekasmiü. Sadise sante) Samànaü (vàcca liïgikaü) [An entire thing or whole, likeness, existing.] Samàna ÷abdaya - (abhinnàttha: sadç÷a: vidyàmàna: ) (Athogàrava bhãtãsu Saüvege) sambhamo. (Mato) [Honour, fear feeling of dislike.] Sambhama nàmaya - (gaurava. Bhãti. Kala kirãm. ) 917 Juõhà [f] (candappabhàya¤ca Tadupeta nisàya ca) [Moonlight, moonlight night.] Juõhà nàmaya - (sandarŠs [f] eyin yut ràtira [f ] Vimànaü, (devatàvàse Sattabhuma gharamhi ca) [The palace or mansion of any god, a house with seven floors.] Vimàna nàmaya - (dèvatàvangè pràsàda. Satmàl gçha. ) 918 (Màse) jeññho.2 (Tivuddhàti- Ppasatthesu ca tãsu so) [The month so called, or third month of the Sinhalese year, m.F.N. Very old, very eminent.] Jeññha nàmaya - (jyeùñhamàsa, ativçddha: atipra÷asta: ) Dhamme ca maïgale) seyyo. (So pasattha tare tisu) [Virtue or moral merit, happiness, joyfulness, m.F.N. Very excellent.] Seyya nàmaya - (dharma, iùña maïgala. Ati÷ayin pra÷asta vastu: ) [SL Page 131] [\x 131/] 919 (âdiccà dimhi gahaõe Nibandhane ca ghare) gaho. [A planet, seizure, violence, a house.] Gaha nàmaya - (såryyàdãgraha. GŠõãm. Balàtkàra. Agàra. ) Kàco. (Tu mattikà bhede Sikkàyaü nayanàmaye) [A kind of clay, swing, or anything suspended, disease of the eye.] Kàca nàmaya - (kadàmŠñi. Sàlla. Netraroga. ) 920 (Tãsu) gàmiõi: (seññhasmi Madhãpe gàmajeññhake) [Excellent, a chief, a superintendent of a village.] Gàmaõi nàmaya - (pra÷astapadàttha: pradhàniyà. Gamdeñu: ) Bimbaü, (tu pañibimbe ca Maõóale bimbikà phale) [Image, the disk of the sun or moon, the fruit of Momordica monodelpha.] Bimba nàmaya - (pratimà, maõóala, enam phala, ) 921 (Bhàjanàdi parikkhàre) Bhaõóaü, (måla dhane pi ca) [Any vessel, capital or stock of money for trade.] Bhaõóa nàmaya - (bhàjanàdi upakaraõa, veëandàmmila. ) Maggo. (Tvariya magge ca Sammàdiññhà dike pathe) [Sublime paths to salvation, such as the true religion, a road.] Magga nàmaya - (samyakdçùñi àdã àryyamàrga. Màvat. ) 922 Samà [f] (vasse) samo. (Kheda- Santãsu so nibhe tisu) [A year, weariness, placidity of mind, f.N. Similar.] Samà ÷abdaya - (avurudu [f] ÷rama. øànti. Sadç÷àttha: ) (Càpetvi) 1ssàsa,(musuno) Issàso, (khepakamhi ca) [A bow, an archer.] Issàsa nàmaya - (dunu, dunuvàyan. ) 923 Bàlo: (tãsvàdivayasà- Samaïgini apaõóite) [A child not exceeding sixteen years, ignorant man.] Bàla ÷abdaya - (prathamavayasin yuktayà: ag¤ànayà: ) Rattaü, (tu soõite tambà 2Nuratta raüjite tisu) [Blood, m.F.N. Red, one whose heart is bent on anything, anything dyed.] Ratta nàmaya - (rudhira, ratu vastu, anuràgavathu, randanalada vastu. ) 924 (Tace kàye ca) tanaci [f3] (tthi Tãsvappe viraëe kise) [The skin, the body, m.F.N. Insignificant, thin, fine.] Tanu ÷abdaya - (carma.[F] ÷arãra.[F] alpàttha. Tunã. Sihin. ) (Utubhede tu) sisiro. (Hime so sãtale tisu) [Cold season, frost or snow, m.F.N. Cold.] Sisira nàmaya - (sçtuvi÷eùa. Hima. Sãtala:) 925 Sakkharà [f] (guëabhede ca Kañhale pi ca dissati) [Sugar, a potsheard.] Sakkharà ÷abdaya - (ikùuvikàra [f] kŠbaliti [f, ] [SL Page 132] [\x 132/] (Anuggahe tu saükhepe Gahaõe) saïgaho. (Mato [Compassion, abridgment taking.] Saïgaha nàmaya - (anukampà. Saükùepa. GŠõãm. ) 926 (Dakkhe ca tikhiõe vyatte Rogamutte pañu: (ttisu) [Skilful, Keen, learned, healthy.] Pañu ÷abdaya - (dakùa tãkùaõàttha: cheka: r¯gamuttayan. ) Ràjà.(Tu khattiye) vutto Naranàthe pabhumhi ca) [A man of the royal race, a chief among men, a lord.] Ràja ÷abdaya - (kùatiraya jàti. Manusya pradhàniyà. Pohosatun. ) 927 Khalaü, (ca dha¤¤a karaõe Kakke nãce) khalo. (Bhave) [A threshing floor, levigated powder, low of vile man.] Khala ÷abdaya - (kalaviñi, kalka, adhama, ) (Athuppàde) samudayo. (Samåhe paccaye pi ca) [Birth, a flock or multitude, cause.] Samudaya nàmaya - (utpatti. Rà÷i. Hetu. ) 928 (Brahmacàrã gahaññhà do) Assamo. (Ca tapo vane) [A religious order of which there are for classes, the residence of hermits.] Assama nàmaya - (brahmacàrã. Gçhasthàdãn, tapasvãngè vàsasthàna. ) (Bhayaükare ca kañhine) Kuråro: (tãsu niddaye) [Terrible, harsh or rough cruel men.] Kuråra nàmaya - (bhayànaka vastu. Karkasa vastu. Niskàruõikayan. ) 929 Kaõiññho: kaõiyo:(tãsu Atyappe 1tiyuve pyatha [Very small, very young.] Kaõãññha, kaõiya nàvadvaya - (atisvalpa: atitaruõayan: ) (Sãghamhi) lahu, (taü iññha Nissàrà 2garusuttisu) [Swift, desired, vain, light.] Lahu nàmaya - (sãghràttha, iùña: nissàra vastu: sŠhŠllu dè: ) 930 Adharo (tãsvadho hãne Pume dantacchade pyatha) [Low, inferior, the lip.] Adhara ÷abdaya - (yaña: nãca: dantàvaraõa. ) Sussåsà [f] (so tumicchàya Sà pàricariyàya ca) [Desire to hear, service performed by an attendant.] Sussåsà nàmaya - (asanu kŠmati bŠv [f] atpà mehekerãm [f ] 931 Hattho. (Pàõimhi ratane Gaõe soõóàya bhantare) [A hand, a cubit, assembly, elephant's trunk, an asterism.] Hattha nàmaya - (at. Riyana. Samåha. €tsoõóa, nakùatra vi÷eùa. ) (âvàñe codapàne ca) Kåpo. (Kumbhe ca dissati [A pit, a well, mast of a ship.] Kåpa nàmaya - (vaëa, linda, kumba, ) 932 (âdo padhàne) pañhamaü: Pamukhaü. (Ca tiliïgikaü) [First, prior.] Pañhama, pamukha nàma - (àdyàtatha: pradhànàttha: ) [SL Page 133] [\x 133/] (Vajjabhede ca) vitataü, (Taü vitthàre tiliïgikaü) [A species of musical instrument, n., Explanation, m.F.N.] Vitata nàmaya - (tåryyavi÷èùa, visthàra: ) 933 Sàro. (Bale thiraüse ca Uttame so tiliïgiko) [Strength, essential parts, eminent.] Sàra ÷abdaya - (÷akti. Sthiràvayava. Uttamàttha: ) Bhàro. (Tu khandha bhàràdo Dvi sahassa phale pi ca) [Weights supported by the body or waist, a weight of two thousand phalam.] Bhàra ÷abdaya - (khandhabhàra kañãbhàràdiya. Dedàhakphala ) 934-[A] (Mandire roga bhede ca) Khayo. (Apacayamhi ca) [Abode, a kind of disease, ruin.] Khaya nàmaya - (gçhaya, rogavi÷eùayak, vinà÷a ) Vàëo. (Tu sàpade sappe Kuråre so ti liïgiko) [Wild beast, serpant, rude persons.] Vàëa nàmaya - (caõóamçga: sarpa: karka÷ayan: ) 934-[B] Sàëo (sajjuddume rukkhe) Sàlà [f] (gehe ca dissati) [The tree Shorea robusta, a tree in general, hall.] Sàëa sàlà nàmadvaya - (sarjuvçkùa, vçkùa. Gçha [f ] (Sote tu) savanaü, (vuttaü Yajane sutiya mpi ca) [An ear, a sacrifice, a hearing.] Savana nàmaya - (karõa, yàgakirãm, Šsãm, ) 935 (Tãsu) peto: pareto: (ca) Mate ca peta yonije) [Dead, the names or spirit of a dead person.] Peta. Pareta. Yana nàmadvaya - (maëavun: pretay¯niyehi upan aya: ) (Khyàte tu haññhe vi¤¤àte) Patitaü: (vàccaliïgikaü) [Famous, pleased, a thing well known.] Patita nàmaya - (prasiddha: santuùña dannà deya: ) 936 (Adhippàye ca àdhàre) âsayo. Kathito tha ca) [Intention, leisure.] âsaya nàmaya - (abhipràya. Avakà÷a. ) Pannaü, (pakkhe dale) patte (*Bhàjane so gate tisu) [A wing, a leaf, a bowl, attained.] Patta nàmaya - (piyàpat, patra, bhàjana. PŠmiõena lada deya: ) 937 (Kusale) sukataü, (suññhu- Kate ca) sukato: (tisu) [Virtue or moral merit, m.F.N. Well executed.] Sukata nàmaya - (kusal, manàvakaraõalada deya:) Tapassã. (Tvanu kampà yà- 1Rahe vutto tapodhane) [A man in distress deserving of compassion, an ascetic.] Tapassã nàmaya - (anukampà kañayutu dukkhitayan, ÷ramaõa. ) * "Sogateti idaü bhàjaneti imassa visesaõaü sogate bhàjaneti sugatassa santake bhàjanetyattho,' yanu ñãkàyi. [SL Page 134] [\x 134/] 938 (Tãsu suràdi lolasmiü) Soõóo: (hatthi kare dvisu) [One addicated to or immoderately fond of liquor, trunk of an elephant.] Soõóa nàmaya - (suràdiyehi lola aya: Štsoõóa, [f ] (Assàdane tu) rasataü, (Jivhàya ¤ca dhani mhi ca) [Tasting, the tongue, sound.] Rasana nàmaya - (àsvàda, diva, ÷abda, ) 939 Paõãto: (tãsu madhure Uttame vihite pyatha) [Sweet: excellent, a thing performed.] Paõãta nàmaya - (madhuravastu: uttamàrttha: karaõa ladda. ) (Ajase visikhàya ¤ca Pantiyaü) vãthi [f] (nàriyaü) [A road, a street, a row.] Vãthi ÷abdaya - (màrga[f] vãti[f] pela[f] 940 (Pàpasmiü gagane dukkhe Vyasane cà)1gha, (muccate) [Sin, the sky, pain, distress.] Agha nàmaya - (apuõya, àkà÷a, duk, vipatti, ) (Samåhe) pañalaü, (netta- Roge vuttaü chadimhi ca) [A multitude, a film over the eye, a covering.] Pañala ÷abdaya - (rà÷i. Akùi r¯ga, chadana.) 941 Sandhi. (Saüghañane vutto) Sandhi [f] (tthi pañi sandhiyaü) [Junction, regeneration, according to the opinions of the Buddhists.] Sandhi ÷abdaya - (ghañana. Pratisandhi [f ] Satta nnaü påraõe seññhe Tisante) sattamo: (tisu) [Seventh, excellent, a very virtuous or well-disposed man.] Sattama ÷abdaya - (satveni vastu: pra÷astayà: ati÷ayin sàdhåhå: ) 942 Ojà[f](tu yàpanàya ¤ca) Ojo. (Ditti balesu ca) [Juice of the body, splendour, strength.] Ojà nàmaya - (÷arãrayàpanaya karannàvå rasojas [f] dãpti, ÷akti.). (Atho) nisàmanaü, vuttaü) (Dassane savane pi ca) [Seeing, hearing.] Nisàmana nàmaya - (dar÷ana, ÷ravaõa, ) 943 Gabbho. (Kucchiññhasatte) ca (Kucchi ovarakesu ca) [A foetus in the womb, womb, an inner apartment.] Gabbha nàmaya - (màtçkukùiyehi vasana satva. Kukùi. Gabaóà,) (Khaddhane tva)2 padànaü,(ca Itivutte ca kammani) [Separation, fable, action.] Apadàna nàmaya - (bheda, puràvçtta caryyà, karma.) 944 (Cittake rukkhabhede ca) Tilako. (Tilakàlake) [Something applied on the forehead, a species of tree, a mole on the body.] Tilaka nàmaya - (tilaka. Vçkùabheda talakŠlŠl.) [SL Page 135] [\x 135/] (Sãlàdo) pañipatti [f] (tthã Bodhe patti pavattisu) [An observance of the religious precepts, intellect, attainment, practice.] Pañipatti nàmaya (÷ãlàdiya[f]¤àõa[f]pràpti [f] pravçtti [f] 945 (Asumhi ca bale) pàõo. Satte hadayagà nile) [Life, power, an animal, breath of life.] Pàõa nàmaya - (jãvita. øakti.Satva.Hçdayagatavå vàta.) Chando. (Vase adhippàye Vede1 cchà2 nuññhubhàdisu) [Subjection or possession, agreeableness, a Veda, desire, poetical metre. ] Chanda nàmaya - (santaka bava. Ruci. Vèda. Icchà. Anuùñupbrahatã àdã chandas.) 946 (Kàmo ghàdo samåhasmiü) Ogho. (Vege ja lassa ca) [The floods of sensual pleasure, and c., Multitude, velocity, a stream of water.] Ogha nàmaya - (kàmogha bhavoghàdiya. Rà÷i. Vèga. Jala pravàha.) Kapàlaü, (sirasa ññhimhi Ghañàdi sakale pi ca) [The skull, a potsheard.] Kapàla nàmaya - (hiskabala. Kaëakabal àdiya. ) 947 (Veõavàdi sàkhà jàlasmiü Laggakese) chañà [f3] (laye) [Tangled, the branches of a clump of bamboo trees, dishevelled hair, lust.] Chañà ÷abdaya - (håõagasàdãngè ÷àkhàjàla[f] avul hisakè[f] tçùõà [f] Saraõaü, (tu vadhe gehe Rakthitasmi ¤ca rakkhaõe) Saraõa nàmaya - (hiüsà. Gçha. Rakùàkarannahu. Rakùà.) 948 (Thiyaü)kantà[f] (piye) kanto. (Manu¤¤e so ti liïgiko) [A commendatory term descriptive of a women, a commendatory term descriptive of a man, m.F.N.Beautiful.] Kantà nàmaya - (pirayàva[f] vallabhayà. Manoharàrttha:) (Gavekkhe tu samåhe ca) Jàlaü, (macchàdi bandhane) [A window, multitude, a net.] Jàla nàmaya- (jàlakavàña. Rà÷i. Matsya mçgàdãn bandanà dŠl.) 949 (Pucchàyaü garahàya ¤cà- 4Niyame) kiü: (tiliïgikaü) [What, interragative, a particle indicating contempt, uncertainty, or doubt.] Kiü ÷abdaya- (pçcchà: garhyà. Aniyama:) (Sasaddhe tãsu nãvàpe *) Saddhaü: saddhà[f] (ca paccaye) [A devout man, a charitable gist, religious belief.] Saddhà nàmaya- (÷raddhà sahitayà: pãtç piõóa, hŠdahilla [f] *"Petàdãnaü kattabbapåjàdàne" yanu ñãkàyi. [SL Page 136] [\x 136/] 950 Bãjaü, (hetumhi aññhismiü Aïagajàte ca di ssati) [A cause, seed, the virile member.] Bãja nàmaya- (kàraõa, Šña, nimiti, ) Pubbo. (Puyogtate àdo So disàdo tiliïgiko) [Pus, matter, presence, east prior.] Pubba nàmaya- (påyà, abhimukhààdi: disàdiya:) 951 (Phalacitte hetu kate Làbhe dha¤a¤¤àdike) phalaü, [Thought of rewards, result, fruits or corn.] Phala nàmaya- (vipàkasit, hètu, kçta, pray¯jana, dhànyàdiya. ) (âgamane tu dãghàdi Nikàyasmi ¤ca) àgamo. [Coming, the digha and other nikayas, books containing the doctrines of Buddha.] âgama ÷abdaya - (àgamana, dãrgha madhyamàdinikàya.) 952 Santàno. (Devarukkha ca Vutto santatiyampyatha) [A celestial tree, race.] Santàna ÷abdaya- (divya vçkùa. Prabandha.) Uttara viparãte ca Seññhe cà)1 nuttaraü: (tisu) [Unable to answer, excellent.] Anuttara nàmaya- (uttarayaña viruddha: ÷reùñha:) 953 (Satta sampattiyaü vutto Kanti matte ca)vikkamo. [Power, walking.] Vikkama nàmaya- (balasampat, padavi kùepamàtra ) Chàyà[f] (tu àtapàbhàve Pañi bimbe pabhàya ca) [Shade, image, resplendence.] Chàyà nàmaya- (sevana [f] piëibimbu [f] kànti.[F ] 954 (Gimhe) ghammo. Nidàgho.(Ca Uõhe sedajale pyatha) [The hot season, resplendence.] Ghamma, nidàgha nàmadvaya- (gãraùmasçtu. Uùõa. Gharmajala.) Kappanaü, kantane vuttaü Vikappe sajjane tthiyaü) [Cutting thought or reflection, caparisoning an elephant or a horse.] Kappana nàmaya- (kŠpãm. Vitarka. A÷vàdãn sødãma.) 955 Aïgà (dese bahu mha)2 ïgaü, Tathà3vayava hetusu) [Name of a country, a member or limb, a cause.] Aïga ÷abdaya- (enam dè÷a. Avayava, kàraõa.) (Devàlaye ca thupasmiü) Cetiyaü,(cetiyaddume) [A temple, monument, a sacred tree.] Cetiya nàmaya- (dèvàla. Caitya, påjyavçkùa.) 956 Sajjano:(sàdhupurise) Sajjanaü. (Kappane tha ca) [Virtuous man, ornamenting.] Sajjana nàmaya- (satpuruùa: sødãm,) (Satpuruùa: sŠdãm,) Supinaü, supane sutta- vi¤¤àõe ca manitthiyaü [Sleep, a dream.] Supina nàmaya- (nidrà, svapna, ) [SL Page 137] [\x 137/] (Paccakkhe sanni dhàne ca) Sannidhi. (Parikittito) [Presence, proximity.] Sannidhi ÷abdaya- (sammukha. Nagà tibãma.) Bhiyo. (Bahutaratthe so) (Punaratthe1 vyayaü bhave) [Abundance again.] Bhãya nàmaya- (atibahularttha, punararttha-) 958 (Visa litta sare) diddho. Diddho: (litte tiliïgiko) [A poisoned arrow, smeared, or anointed.] Diddha nàmaya- (visapevå hã, paribhàvitàrttha:) (Vàse dhåpàdi saükhàre) 2Dhivàso. (Sampañicchane) [An abode, adjusting with perfumes, acquiescence.] Adhivàsa nàmaya- (nivàsa. Suvanda dum kŠvãm àdi saüskàra. Givisãm.) 959 (Vutto) visàrado: (tãsu) (Suppa gabbhe ca paõóite) [Very bold or confident, wise.] Visàrada nàmaya- (ati÷ayin pragalbhayà: pràg¤a: ) (Atha) sitthaü, (madhucchiññhe Vutta modana sambhave) [Beeswax, a grain of boiled rice] Sittha nàmaya- (mãiñi, batsula, ) 960 (Drave vaõõe rasa bhede) Kasàyo. (Surabhã mhi ca) [Exudation of a tree, colour, astringent taste, perfume.] Kasàya nàmaya- (drava. Varõa kasàya, rasa, sugandha. ) (Atho uggamanaü, vutta- Muppattu ddha ga tã su ca) [Birth, rising up.] Uggamana nàmaya- (utpatti. ærdha gati.) 961 (Låkhe niññhura vàcàyaü) Pharusaü: (vàcca liïgikaü) [Harsh, rude.] Pharusa nàmaya- (råkùavastu: karkaùa vacana:) Pavàho (tvambu vege ca Sandissati pa va tti yaü) [Stream of water, tidings.] Pavàha nàmaya- (jalavèga. Pra vç t ti. ) 962 (Nissaye tappare iññhe) Paràyaõa : (pa daü ti su) [Attending upon, addicted to, agreeable.] Paràyaõa ÷abdaya- (à÷raya: tatparayà: piraya vastu: nivana ) (Kacce vàrabàõe ca Nimmoke pi ca) ka¤cuko. [Armour, cuirass, the slough of snakes.] Ka¤cuka nàmaya- (sannàha. Aïgã. Sarpayangè sŠva. ) 963 (Loha bhede mataü) tambaü, Tambo: (ratte tiliïgiko) [Copper, n., Red coloured m.F n.] Tamba nàmaya- (l¯ha vi÷èùa, rakta vastu: ) [SL Page 138] [\x 138/] (Tãsutva)1 vasitaü: (¤àte Avasàna ga te ma taü) [Understood, concluded.] Avasita nàmaya- (ni÷cita: niùñhàpràpta: ) 964 (Bodhane ca padàne ca Vi¤¤eyyaü, pañipàdanaü, [Instruction. Imparting.] Pañipàdana nàmaya- (hŠïgavãma, dãma, ) (Sele nijjaladese ca Devatàsu) marå.2 (Dito) [A rock, a region void of water, a deity.] Maru ÷abdaya- (gal, nirådakapradè÷a, deviyan. ) 965 Sattha, 3(màyudha ganthesu Lohe) sattho. (Ca sa¤caye. [A weapon, a science, metal. Multitude.] Sattha nàmaya- (àyudha, ÷àstra, l¯ha, samåha. ) (Jãvikàyaü vivaraõe Vattane) vutti [f] (nàriyaü) [Livelihood, exposition, tidings.] Vutti nàmaya- (jãvikà[f] vyàkhyàna[f] pravçtti[f ] 966 (Viriye såra bhàve ca Kathiyati) parakkamo. [Strength, valour.] Parakkama nàmaya- (vãryya, såratva. ) (Atha) kambu. (Mato saükhe Suvaõõe valaye pi ca) [A conch-shell, gold, a ring worn on the wrist or ancle.] Kambu nàmaya- (sak, ratran vaëalu ) 967 Saro, (kaddhe akàràdo Sadde vàpimhi nitthiyaü) [An arrow, a vowel, q sound, a lake or pond.] Sara nàmaya- (÷ara, akàràdi svara bhabda, tañàka, ) (Du phasse ti khi õe tãsu) Gadrabhe kakace) kharo [Rough, sharp-pointed or edged, an ass, a saw.] Khara nàmaya- (du:khaspar÷a Šti vastu: tãkùaõa: koñaëuvan, kiyata. ) 968 (Suràyo4 paddave kàmà. 5 Savàdimhi ca) àsavo. [Toddy or intoxicasting beverage, danger, sensual desires, or the desire of renewed existence after death] âsava nàmaya- (surà. Upadrava. Kàmàdi à÷rava. ) (Dehe vutto rathaïge ca Ca tu ro pa dhi så)6 padhi. [The ody, a part of a carriage: any of the four kinds of bondage.] Upadhi nàmaya- (÷arãra, rathàvayava, satara upadhãn, ) 969 Vatthu (ttaü kàraõe dabbe Bhåbhede ratanattaye) [Cause, substance, the site of a habitation, the three precious things, viz: Buddha, his doctrines, and his priests.] Vatthu nàmaya- hètu, dravya, bhåmi vi÷èùa, tunuruvan, ) Yakkho.(Deve mahàràje Kuverà7 nuvare nare) [A demi-god, any one of the four guardian deities of the four quarters of the world, any one of the attendants of Kuvera.] Yakkha nàmaya- (dèvatàvan, varan rajun, vai÷ravaõayàgè sèvakayan, ) [Page 139] 970 (Dàrukaõóe pãñhikàyaü âpaõe) pãñha, 1(màsane) [A small wooden bench or stool, platform on which articles are exposed for sale, a shop, a seat.] Pãñha nàmaya- (koëombu, puñu, sal pil, àsana, ) (Parivàre) parikkhàro. (Sambhàre ca vibhåsane) [Provisions, ornaments or jewels] Parikkhàra nàmaya- (pirivara, upakaraõa, alaükàra. ) 971 (Vohàrasmi ¤ca ñhapena) Pa¤¤atti [f] (tthipakàsane) [Usage, enactment publishing.] Pa¤¤atti nàmaya- (vyavahàra [f] panavà tibãma [f] prakà÷akirãm [f ] Pañibhànaü, (tu pa¤¤àya 2 Mu pa ññhi ta gi rà ya ca) [Wisdom, a thing comprehended by presence of mind.] Pañibhàna nàmaya- (¤àõa, sthànocitava vŠñahunu vacana, ) 972 (Vacanà va ya ce må le Kathito) hetu. (Kàraõe) [A part of speech, roots of evil, such as avarice, and c, cause.] Hetu nàmaya- (vàkyàvayava. Lobhàdi måla. Pratyaya. ) (Udare tu tathà pàcà- Nalasmiü)gahaõã [f] (tthiyaü) [The belly, the internal fire which promotes digestion.] Gahaõi nàmaya- (kukùi [f] pàkàgni [f, ] 973 Piyo (bhattari jàyà yaü) Piyà [f] (iññhe piyo tisu) [A husband a wife, m.F.N. Desired.] Piya nàmaya- (vallabha. Bhàryyà [f,] iùña. ) (Yamaràje tu yugale Saüyame ca) yamo.(Bhave) [Yama, the sovereign of the infernal regions or the judge of departed souls, a pair of couple, abstaining from indulgence of sensual gratification.] Yama ÷abdaya- (yamaràja. Yugma. Vrata.) 974 (Muddikassa ca pupphassa- Rase khudde) madhå, 3(ditaü) [Wine obtained from grapes, nectar of flowers, honey.] Madhu nàmaya- (mudrikaphala rasa, kusuma rasa mã. ) (Ulloce tuca vitthàre) Vitànaü, (punna puüsake) [A canopy, expansion.] Vitàna nàmaya- (viyan, vistãrõatva, ) 975 (Apavagge ca salile Sudhàyama) 4 mataü, (mataü) [Nirwana, Water, Ambrosia.] Amata nàmaya- (nirvàõa, jala, divabhojana. ) (Mohe tu timire sàmya- Guõe) tama., 5(Manitthiyaü) [Ignorance darkness, or blackness.] Tama nàmaya- (ag¤àna, andhakàra, sàmyaguõa, ) 976 (Khare cà6 kàriye tãsu) Rasamhi purise) kañu: [Austere, improper act, pungency.] Kañu ÷abdaya- (karkasavastu: akativya: kañukarasa: ) [SL Page 140] [\x 140/] (Paõóake sukate) pu¤¤aü, Manu¤¤e pàvane tisu) [Virtue or merit, pleasing, pure.] Pu¤¤a nàmaya- (kusal, sundara: pavitra: ) 977 Rukkho. (Dumamhi pharusà 1 Siniddhesu ca so tisu) [A tree, fierce, rough, coarse.] Rukkha nàmaya- (vçkùa pharuùa: sinindu novana vastu, ) (Uppatti yantu hetumhi Saïge sukke ca) sambhavo. [Birth, cause, attachment, semen.] Sambhava ÷abdaya- (utpatti. Hètu. €lma. Sukla. ) 978 Nimittaü (kàraõe vuttaü Aïgajàte ca la¤chane) [Cause, membrum virile, a mark.] Nimitta ÷abdaya- (hètu, vastraguyha, cihna. ) âdi. (Sãmà pakàresu) Samãpe 2 vayave mato) [A limit or boundary, manner, vicinity, a limb or member or component part.] âdi ÷abdaya- (maryyàdà prakàra. Samãpa. Avayava. ) 979 (Vedeca mantaõe) manto. Mantà [f] (pa¤¤àya muccate) [The Vedas, secret counsel. Wisdom.] Manta nàmaya- (vèda. Mantraõa. Prag¤à [f ] Anayo (vyasane ceva Sandissati vipattiyaü) [Calamity, loss of substance.] Anaya nàmaya- (upadrava. Anarttha. ) 980 Aruõo (raüsibhede cà Vyatta ràge ca lohite) [The dawn, dark, red, redness.] Aruõa nàmaya- (ra÷mivi÷èùa. Mandak rata. Rata.) Anubandho.(Tu pakatà) Nivatte nassanakkhare) [Constant pursuit of some laudable object, in grammer, an indicatory or servile letter.] Anubandha nàmaya- (prastutayàgè anivçtti. Nasana sulu akùara. ) 981 Avatàro.3 (Vataraõe Titthasmiü vivare pyatha) [Descent] [from above], [a ferry or landing place, a fissure.] Avatàra ÷abdaya- (bŠsãma, toña. Randhra ) âkàro. Kàraõe vutto Saõñhàne iïgite pi ca) [Cause, a sign, indication of sentiment bygesture, and c.] âkàra ÷abdaya- (hètu. Saüsthàna. Iïgikirãm. ) 982 (Sudditthi tanaye khattà) Uggo. (Tibbamhi so tisu) [The son of a man of a Sudra waman by a Khastriya man, severe or fierce.] Ugga nàmaya- (kùatirayayàñadà sudra stirayagè putà, tãvràrttha ) Padhànaü, (tu mahàmatte Pakatyagga dhitãsu ca) [The king's primeminister, nature, supreme, steadiness.] Padhàna nàmaya- (mahàmàtya, prakçti, nàyakavasatu, vãryya, ) [Page 141] 983 Kallaü, (pabhàte niroga Sajja dakkhesu tãsu taü) [Morning or early dawn before sunrise, healthy, performed, clever.] Kalla nàmaya- (pratyåùa, nirogãn: sadanaladda: dakùa:) Kuhanà [f] (kåña cariyàyaü) Kuhano: (kuhake tisu) [Decelt, hypocritical.] Kuhana nàmaya- (va¤càkirayà [f] kuhakayà: ) 984 Kapoto.(Pakkhi bhede ca Diññho pàràpate tha ca) [A species of bird, a pigeon] Kapota nàmaya- (pakùivi÷èùa, paravi, ) Sàrado: (saradu bbhåte Appa gabbhe mato tisu) [Produced at the autumnal season, unskilful.] Sàrada nàmaya- (sarat kàlotpanna: nubuhuñin: ) 985 (Tãsu khare ca kañhine Kakkaso: (sàhasappiye) [Rough, hard, addicted to unmerciful acts.] Kakkasa nàmaya- (råkùa: dŠóideya: daruõu kirayà karaõu kŠmŠttahu: ) (Akàriye tu guyhaïge Cãre) kopãna, 1 (muccate) [Improper act, private part, a bark.] Kopãna nàmaya- (akativya, guyha dèha, vŠhŠri. ) 986 (Migabhede patàkàyaü Moce ca) kadali [f] (tthiyaü) [Sort-of deer, a flag or banner, the plantain.] Kadali nàmaya- (mçga vi÷eùayak [f] dhvaja [f] kesel [f ] Dakkhiõà [f] (dànabhede ca Vàmato 2¤¤amhi dakkhiõo [A gift of charitable donation, right not left.] Dakkhiõà nàmaya- (dàna vi÷èùayak [f] vàmabhàgayen anyabhàgaya. ) 987 Dutiyà [f] (bhariyàya ¤ca Dvinna mpåraõãyaü matà [A wife, second.] Dutiyà nàmaya- (bhàryyàva [f] dedenakhugè pirãma [f ] (Athuppàde siyà) dhåma- Ketu (vesasà nare pi ca) [A comet, a falling star, fire.] Dhåmaketu nàmaya- candragrahàdiya, vahni, ) 988 (Bhavaniggamane yàne Dvàre nissaraõaü, (siyà) [Nirvana or exemption from further transmigration, journey. The entrance. The passage in or out of a house, the entrance through the house door.] Nissaraõa nàmaya- (saüsàrayen niùkramaõa, gaman, dvàra, ) Niyàmako: (potavàhe Tiliïgo so niyantari) [The steersman or rower of a vessel, a charioteer.] Niyamaka nàmaya- (orupadanahu: rathapadanahu: ) [SL Page 142] [\x 142/] 989 (Apavagge vinàse ca) Nirodho. (Rodhane pyatha) [Nirvana, exemption from further transmigration: annihilation, destruction, shelter or protection.] Nirodha nàmaya- (nirvàõa, vinà÷a, anàvaraõa. ) (Bhaye) pañãbhayaü, (vuttaü Tiliïgaü taü bhayaükare) [Horror, n, terrifle or terrible.] Pañibhaya nàmaya- (bhaya. Bhayànaka vastu. ) 990 Piñakaü, (bhàjane vuttaü Tatheva pariyattiyaü) [A vessel, the body of the doctrines.] Piñaka nàmaya- (bhàjana, paryyapti, ) (Jaràsithila ca mmasmiü Udaraïge matà) vali [f] [Skin softened by old age, wrinklets appearing about the middle part of the body.] Vali ÷abdaya- (jaràven sithilavå carma [f] baóarŠli ) 991 Bhinnaü: (vidàrite ¤¤asmiü Nissite vàcca liïgikaü) [Split, other or different, connected.] Bhinna ÷abdaya- (paëana ladda: anyàrttha, ni÷iratàrttha: ) (Upajàpe mato) bhedo. (Visese ca vidàraõe) [Putting friends at variance by slander, tearing, breaking.] Bheda ÷abdaya- (keëàm kiyà bindãma. Vi÷èùa. PŠëãma. )* 992 Maõóalaü, (gàmasandohe Bimbe paridi rà sisu) [A multitude or cluster of villages, the disk of the sun or moon, circumference, a multitude.] Maõóala ÷abdaya- (gàmasamåha, candra såryyàdãngè bimba, parivèsa, samåha. ) (âõaya màgame lekhe) Sàsanaü, (anu÷àsane) [An order, religion, epistles, admonition.] Sàsana nàmaya- (àg¤à, àgama, hasunpat, anu÷àsanà. ) 993 (Agge tu) sikharaü, (càyo- Mayavijjhana kaõñake) [The summit, iron instruments made for perforating.] Sikhara nàmaya- (muduna, yakaóin kaëa vidinà kañuva. ) (Guõukkà se ca vibhave) Sampatti [f] (ceva) sampadà [f] [Excellence, good qualities, abundance.] Sampatti sampadà nàmadvaya- (guõotkarma [f] samurdhã [f ] 994 (Bhåkhantisu) khamà [f] (yoggehite yutte) khamo: (tisu [The earth, patience, m.F.N. A fit person, benevolent, propriety.] Khamà nàmaya- bhåmi [f] kùamà yogyayà: hitàrttha: yuktàrttha: ) 995 Addho. (Bhàge pathe kàle Ekaü se ddhà vyaya mbhave) [A half, road, time, certainty.] Addha nàmaya- (koñas, màrga. Kala. Ekàntàrttha. ) (Atho) karãsaü, (vaccasmiü Vuccate caturammaõe) [Excrement, a measure of four amunams.] Karisa nàmaya- (varcas, sataramuõa, ) [SL Page 143] [\x 143/] 996 Usabho 1(sadhago seññhe- Så 2 sabhaü, vã sa ya ññhi yaü [Usabha, a medicinal drug, a bull or an ox, to 20 yatties, one eminent, a measure of length, an isba equal to 20 yatties, one yatti equal to seven cubits.] Usabha nàmaya- (oïdùadha vi÷èùayek, gopàdàrttha, ÷reùñha yaùñi vissak, ) (Setusmiü tanti pantisu Nàriyaü) pàëi [f] kathyate) [A ridge or bank generally, in a p a d d y fi e l d, quotation or extracts, a line, the Pali language, so called from the regularity of its structure.] Pàëi ÷abdaya- (miyara [f] pàñha [f] panti [f ] 997 Kaño. (Jaye tthi nimitte Kila¤je so kate tisu) [Conquest, pudendum muliebre, a sort of mat not woven but having the rushes sewn together, m.F.N. Performed.] Kaña ÷abdaya- (jaya. Stãranimitta. Kaëàla. Karaõaladda.) (Mahiyaü) jagatã [f] (vuttà Mandirà linda vatthuni) [The earth, the floor of a terrace near a house.] Jagati nàmaya- (bhåmi, gçhàlindayàgè adhiùñhàna. ) 998 (Vitakke mathite) takko, Tathà såci phale * mato) [Reasoning in one's own mind, butter-milk mixed with water, date fruit] Takka nàmaya- (vitarka. Moru, hindiphala. ) Sudassanaü, (sakkapure Tãsu taü dudda se tare) [The city of Sakra, m.F.N. Beautiful or pleasing to the sight.] Sudassana nàmaya- (÷akrapura. Dar÷anãyavå vastu: ) 999 Dãpo. 3(Ntar pa pajjota Patiññhà nibbu tã su ca) [An island, a lamp, support, Nirvana.] Dãpa ÷abdaya- (divayina. Pradãpa. Pratiùñhà. Nirvàõa. ) (Baddhanissita setesu Tãsu taü mihite) sitaü, [Bound, frequented for support, white, a smile.] Sita ÷abdaya- (bandanàladda: à÷ãrata: dhavala: mandasinà, ) 1000 Thiyaü) pajàpati [f] (dàre Brahme màre sure pume) [A wife, Brahma, the deity so called Mara.] Pajàpati nàmaya- (chàyàva [f] brahma, màradèvatà. ) (Vàsudeventake) kaõho. (So pàpe a si te ti su) [Vishnu, the deity so called, Mara, m.F.N. Sin, black or dark, blue.] Kaõha nàmaya- (viùõu. Màra. Pàpa. Kçùõa ) 1001 Upacàro.(U pa ññhà ne âsanne 4 ¤¤ataropane) [Serving or waiting upon, vicinity, implication.] Upacàra nàmaya- (upasthàna. Samãpa. Anya dharmayakhugè àropanaya. ) * "Suciphale" ambilapattaphaleti ñãkà. [SL Page 144] [\x 144/] Sakko. (Inde janapade Sàkiyo so khame tisu) [Sakra, province inhabited by the descendants of the Sakya race, a man of the Sakya race, a fit person.] Sakka nàmaya- (÷akrayà. øàkyajanapada, ÷àkyavaü÷otpannayà. Yogyayà: ) 1002 (Vajjane) parihàro. (Ca) Sakkàre ceva rakkhane) [Leaving, service, protection.] Parihàra nàmaya- (hørãma, upasthàna, rakùà. ) (Sotàpannàdike agge) Ariyo: tãsu dvije pume) [Those who have attained any one of the certain roads in Nirvana, of which there are four, viz, sotapatti, sakadagami, anagami, and arahanta, eminent, a Brahman.] Ariya nàmaya- (sotàpannàdãn: ÷reùñhayà: bràhmaõa. ) 1003 Susuko. (Suüsumàre ca Bàlake ca u lå pi ni) * [An alligator, an infant, a porpoise, but according to some another fish shaped like a porpoise.] Susuka nàmaya- (kimbuëun, bàla. Enam matsya vi÷èùayak. ) Indivaraü, (mataü nãlu- Ppale uddàlapàdape) [A blue water lily, Cassia fistula.] Indivara nàmaya- (nãlotpala, Šsaëa gas, ) 1004 Asano. (Piyake kaõóe Bhakkhane khipane)1 sanaü, [The tree called in Singhalese piya gaha, Terminalia alata, the shaft of an arrow, food, throwing aside.] Asana nàmaya- (piyàgas. øara. Køma, dømãma. ) (Yuge 2dhikàre viriye Padhàne càntike) dhåro. [A yoke, an office or employment, perseverance, principal, nearness or proximity.] Dhura ÷abdaya- (viyadaõóu, dhura. Vãryya, pradhàna. Samãpa. ) 1005 (Kàle ca bhakkhite tãsu Lavitte) asato. (Pume) [Black or dark blue, eaten, a sickle.] Asita nàmaya- (kçùõa: anu bhukta: døkŠtta.) Pavàraõa [f] (pañikkhepe Kathità jjhesanàya ca) [Discontinuance, invitation.] Pavàraõa nàmaya- (vŠlakãma[f] àràdhanà.) 1006 (Ummàre phasikà thambhe) Indakhãlo. (Mato tha ca) [A threshold, a post in the front of a city gate.] Indakhãla nàmaya- (elipatta. Phasikà, sthambha, ) Potthakaü, (makaci vatthe Ganthe lepyàdi kammani) [A cloth made of a kind of fibre called niyada, a book, working in clay.] Potthaka nàmaya- (niyadinkaëa vastra, ÷àstra, lipàm àdi kirayà,) 1007 Dha¤¤aü, (sàlyàdike vuttaü) Dha¤¤o: (pu¤¤avati ttisu) [Corn, m.F.N. Blessed or happy.] Dha¤¤a nàmaya- (÷àliàdiya, puõyavathu: ) * "Ulukãni" yanna. "Caõóamacchavisese" ni ñu: [SL Page 145] [\x 145/] Pàõi. (Hatthe ca satte bhå Saõha karaõãyaü mato) [The hand, an animal or sentient being, wooden instrument for smoothing the ground, or a sort of trowel] Pàõi ÷abdaya- (hasta, satva, bima siluñukaraõa dàrumaya hasta, ) 1,008 (Tisu) pãtaü, (halidyàbhe Haññhe ca pàyite siyà) [Yellow, pleased, drunk.] Pãta ÷abdaya- (ranvan: santuùñayà: bonaladdà: ) Vyuho. 1(Nibbiddharacchàyaü Balanyàse gaõe mato) [A road or street through which there is no thoroughfare, array of t r o o p s : a multitude.] Vyuha nàmaya- (vinivida no gi ya hŠki vãthi, senà vinyàsa. Samåha ) 1,009 (Lohitàdimhi lobhe ca) Ràgo. (Ca ra¤jane mato) [Colour, desire, dyeing with some colour.] Ràga ÷abdaya- (raktàdivå varõa, tçùõà, rŠndãm.) Padaro. (Phalake bhaïge Pa vu ddha da ri ya mpi ca) [A plank, breaking or separation a large chasm in the earth.] Padara nàmaya- (p¯ru. Bindãma. Mahatvå bhåmi vivara.) 1,1010 Siüghàñakaü, (kaserussa- Phale magga samàgame) [The fruit of a certain water flower called in Sinhalese kokatia, the meeting of two or more roads.] Saüghàñaka nàmaya- (kekañiyaala, màrga sandhi,) (Bahulàyaü ca kheëamhi) Eëà [f] (dose)2 ëa, (mãritaü) [Cardamom, sativa, fruit.] Eëà nàmaya- (ensàl [f] keëa [f] d¯ùa, ) 1,011 âdhàro. (Càdhi karaõe Pattàdhàre lavàlake) [Locative case, the stand or support of a cup or other vessel, a moist and fertile plot of ground.] âdhàra ÷abdaya- (adhikaraõa kàraka. Pàtràdhàra, t¯tŠni.) Kàro. 3(Gabhede sakkàre So pume bandhanàlaye) [A sort of tree, a benefit conferred, a prison.] Kàra ÷abdaya- (karagas, satkàra, bandhanàgàra. ) 1,012 Karakà[f] (megha pàsàõe) Karako (kuõóikàya ca) [Hail: a vessel for holding water, a water pot.] Karakà ÷abdaya- (pàõavŠsi [f] kuóikà.) (Pàpane ca padàtismiü) (Gamane) patti [f] (nàriyaü) [Attainment, infantry or foot soldier, marching.] Patti nàmaya- (puõyapràpaõa [f] pàbalasenaga [f] gaman [f ] 1,013 Chiddaü, randhaü, (ca) vivaraü, (Susire då sa na mhi ca) [A hole or vacuity, fault or defect.] Chidda, randha, vivara yana nàmatraya- (siduru, d¯ùa. ) [SL Page 146] [\x 146/] Muttà [f] (tu muttike) muttaü, (passàve mu ci te ti su) [A pearl, urine, m..F.N.Released.] Mutta nàmaya- (mutu [f] mutrajala, bandhana mukta vastu: ) 1,014 (Nisedhe) vàraõaü, (hatthi Liïga hatthisu) vàraõo. [Prohibition a bird of prey r a t h e r e s e mbling an elephant, elephant.] Vàraõa ÷abdaya- (vŠlakãma, Štgijulihiõi, Štun,) Dànaü, (càge made suddhe Khaõóane lavane khaye) [Gift of donation, t h e t e m p o r a l juice of an ele p h a n t w h i c h exudes when the elephant is in rut, puriti, division, cutting.] Dàna ÷abdaya- (parityàga, mada, suddha, bheda, chedana, kùaya, ) 1,015 (Manoto se ca nibbàõe 1Tthagame) nibbutã [f] (tthiyaü) [Mental gratific a t i o n, exemption from transmigra tion, destruction.] Nibbuti nàmaya- sitsatuñu [f] nivan [f] vinà÷a [f ] Negamo. (Nigamubbhute Tathà paõyo pajãvinã) [Produce of a large village , a trader.] Negama nàmaya- (nigam¯t pa n na vastu. Vyavahàrayen jãvatvannahu.) 1,016 (Haritasmi ¤ca paõõe ca) Palàso. (Kiüsukaddume) [Green, leaf, a tree called kaela gaha in Sinhalese.] Palàsa nàmaya- (nãla, patra, køla gas.) Pakàso: (pàkañe tãsu âlokasmiü(pume mato) [Public or known. Lustre or light.] Pakàsa nàmaya- (prakaña vastu: àl¯ka.) 1,017 Pakkaü, (phalamhi taü nàsummukhe pariõate tisu) [Fruit, m. F. N destructible or p e r i s h a b l e, mature or ripe.] Pakka nàmaya- (phala, vinà÷on mukha vastu: muhukaëa deya: ) Piõóo. (âjãvane dehe Piõóane goëake mato) [L i v e l i h o o d, body, forming into a lump, a lump.] Piõóa nàmaya- (jãvitavçtti. øarãra. Piõóukirãma, piõóa.) 1,018 Vañño, (paribbaye kammà Dike so vaññule tisu) [Exp enditure, fate or the supposed consequence of acts committed in a former state of existence, m.F.N. Circular or globular.] Vañña nàmaya- (vŠñup, karmavipàka, vrattàdiya, vañadeya. ) (Paccàhàre) pañihàro (Dvàre ca dvàrapàlake) [Carrying back, a door, a porter.] Pañibhàra nàmaya- (nŠvata geõayàma. Dvàra, dvàrapàla.) [SL Page 147] [\x 147/] 1019 Nàriyaü) bhãru [f] (kathità Bhãruke sà tiliïgikà) [A woman, m.F.N. Timid.] Bhãru nàmaya- (stãran[f] bhãrukayà: ) Vikañaü, (gåtha muttàdo) Vikaño: (vikate tisu) [Excrement, m.F.N. Changed in form.] Vikaña nàmaya- (malamutràdiya, vikàrapràpta: ) 1,020 Vàmaü :(savyamhi taü càru Vi pa rã te su tãsva tha) [The left hand side, m. F. N. Pleasing, contrary.] Vàma nàmaya- (vàmabhàga: sundaràrtha: viruddhàrttha:) (Saükhyà bhede saravye ca Vihaõe) lakkha, 1(muccate) [A hundred thousand, a mark of shooting, mark.] Lakkha nàmaya- (saükhyàvi÷èùa, laka, cihna,) 1,021 Senã [f] (tthi samasippãnaü Gaõe càvaliya mpi ca) [A company of fellow-a r t i s t s, row of range.] Senã nàmaya- (samàna ÷ilpãngè samåha [f] pañipàñi [f ] (Sudhàyaü dhåliyaü) cuõõo. Cuõõaü, (ca vàsacuõõake) [Plaster, mortar, dust, aromatic powder.] Cuõõa nàmaya- (suõu: dhåli. Vatsuõu, ) 1,022 Jetabbe tippasatthe ti- Vuddhe) jeyyà: (tisåditaü) [Fit for conquest, very celebrated very aged.] Jeyya nàmaya- (diniyayutta: atyartthayen pra÷asta: ativçddha: ) Takketu) mathitaü, (hotyà 2Lolite) mathito: (tisu) [B u t t e r m i l k without water, m. F. N. Stirred up or agitated.] Mathita nàmaya- (moru, aëalanaladda: ) 1,023 Abbhåto: (cchariye tãsu Paõe cevà) 3bbhuto. (Pume) [Surprising, wager.] Abbhuta nàmaya- (à÷caryya: paradutibãma, ) Mecako: (pucchamålamhi Kaõhepi mecako tisu) [The root of the tail, m. F. N. Black or dark blue.] Mecaka nàmaya- (vàladhimula: kçùõa vastu: ) 1,024 Vasavatti, (pume màre Vasavattà pake tisu) [W a s a w a r t h i, the deity who presides over the sixth or the highest of the dewalokas, m.F.N. Capable of subduing or bringing innto subjection.] Vasavatti nàmaya- (màrayà, va÷aïgayehi pavatvannà: ) (Sambhave cà)4 suci. (Pume Amejjhe tãsu dissati) [Semen genitable m. F. N. Foeces ordure.] Asuci nàmaya- (sukla, amedhyà. ) [SL Page 148] [\x 148/] 1,025 Accho. (Ikke pume vutto Pasannamhi ti liïgiko) [A bear, m.F.N. Clear or transparent.] Accha nàmaya- (valasun. Prasanna: ) (Baëise sela bhede ca) Vaüko. (So kuñile tisu) [A fishing hook, an overhanging rock, m. F. N. Crooked.] Vaüka nàmaya- (biëiya, parvatavi÷èùa, kuñila vastu: ) 1,026 (Kuõapamhi) chavo. (¥eyyo Làmake so tiliïgiko) [A dead body m. F. N. Vile.] Chava nàmaya- (mçta÷arãra. Hãna:) Sabbasmiü) sakalo: (tãsu Addhamhi purise siyà) [All, a part.] Sakala nàmaya- (siyalla: ardha. ) 1,027 Candaggàhàdike cevo) 1 Ppàdo. (Uppattiyampi ca) [An omen of ill, such as eclipses of the sun or m o o n, b i r t h, origin.] Uppàda nàmaya- (candra såryyagrahaõàdiya, utpatti ) (Padussane) padoso. (Ca Kathito saü varã mukhe) [Exciting to anger, evening or the beginning of night.] Padosa nàmaya- (dve ùot patti ràtiramukha ) 1,028 (Rudhire) lohitaü, (vuttaü Rattamhi) lohitaü: tisu) [Blood, red.] Lohita nàmaya - (÷roõita, rata: ) Uttamaïge pume) muddho. Muddho: (måëho tiliïgiko) [The head, m. F.N. Stupid.] Muddha nàmaya - (uttamàïga måóha: ) 1,029 (Raññhamhi) vijitaü, (vuttaü Vijite) vijito: (tisu) [A r e a l m or kingdom, m. F. N. Conquered.] Vijita nàmaya- (raña, dinana ladda: ) Parittaü, (tu parittàõe) Paritto (tãsu appake) [Avoiding any danger, m. F. N. Little.] Paritta nàmaya- (rakùà, alpàrttha: ) 1,030 Kumbhaõóo. (Devabhede ca) Dissati valli jà ti yaü) [One of a class of deities, a species of creeping plant called in Sinhalese poosool.] Kumbhaõóa nàmaya- (dèvavi÷èùa latà jàtiyek ) (Catutthaüse pade) pàdo. (Paccanta sela raüsisu [A quarter of fourth part. A foot, hill near a mountain, a ray of light.] Pàda nàmaya- (caturtthabhàga pàda, pratyantaparvata. Ra÷mi. ) 1,031 Vaügo. (Rogantare vaïgà- Dese puma bahumhi ca) [A species of disease, m. Pl. Name of a country.] Vaüga nàmaya- (roga vi÷èùayek. Enam dè÷aya ) [SL Page 149] [\x 149/] (Kammàrabhaõóabhede ca Khañake) muññhi. [F] (ca dvisu) [A smith's hammer, the fist.] Muññhi nàmaya- (kamburangè bhàõóa vi÷eùayek. [F] miñiya. [F ] 1,032 Ammaõaü, (doniyaü cekà- Dasa doõappa màõake) [A canoe, a trough, a measure holding eleven dronas.] Ammaõa nàmaya- (oru, ekoëos droõayak, ) (Adhiññhitiya mà dhà re hàne)2 dhiññhàna, 3(muccate) [Fixing, a resolve, a support, stay] Adhiññhàna nàmaya- (iñãm, àdhàra, siñãma ) 1,033 (Pume) mahesã. (Sugate Deviyaü nàriyaü matà) [An epithet of Buddha, a queen or empress.] Mahesã nàmaya- tathàgata. Agamehesi [f ] (Upaddave) upasaggo. (Dissati pà dike pi ca) [Danger, cause of alarm, a preposition.] Upasagga nàmaya- (upadrava pa-àdãhu ) 1,034 Vakkaü, (koññhàsa bhedasmiü) Vakko, (vaüke tisuccate) [A part, portion or share, m. F. N. Crooked, bent.] Vakka nàmaya- (vakugaóu, kuñila: ) Vijjà [f] (vede ca sippe ca Ti vijjàdo ca bu ddhi yaü) [The Veda, the sacred writings of the Brahmans, an art, the three sorts of knowledge with which a Buddha is endued, wisdom.] Vijjà nàmaya- (vèda, silpa, tiravidyà. Prag¤à.) 1,035 (Samàdhismiü pume)4 kaggo. (5Nàkule vàcca liïgiko) [Internal tranquility, peace of mind, m. F. N. Unentangled] Ekagga nàmaya- (samàdhi, anàkulàrttha: ) Pajjaü, (siloko) pajjo.(Ddhe) Pajjo: (pàdahite tisu) [Verse, a road, path, or way, m. F. N. Things grateful to the feet, as water for ablution.] Pajja nàmaya- (÷l¯ka, màrga, payaña hita dravya: ) 1,036 Katako, (rukkhabhedasmiü Katako: (kittime tisu) [Name of a tree called in Sinhalese ingeenee, the seed of which is used for clearing water, and for medical purposes, m. F. N. Artificial.] Kataka nàmaya- (hiïginigas, kàraõayen nivçtta vå deya: ) (Vidheyye)assavo: (tãsu Pubbamhi purise siyà) [Obedient, pus, matter.] Assava nàmaya- (kãkaruvà: påyà, ) 1,037 (Kalyàõe kathitaü) khemaü, (Tãsu laddhattha rakkhaõe) [Well-being, m. F. N. Preservation of what one has acquired.] Khema nàmaya- (subha, labdhavastu. Rakùà. ) (Atho niyojane vuttaü Kàriye pi payojanaü, [Decree, that which is to be accomplished.] Payojana nàmaya- (niyoga, sàddhya, ) [SL Page 150] [\x 150/] 1,038 Assattho: (tãsu assàsa Ppatte bodhiddume pume) [Consoled, comforted, the tree called in Sinhalese asatu bo.] [Ficus religiosa.] Assattha nàmaya- (asvasaña pŠmiõiyahu: b¯dhivçkùa.) (Tãsu luddo: (kuråre ca Nesàdamhi pume siyà) [Cruel, a hunter.] Lradda nàmaya- (karka÷a: vŠdi. ) 1,039 Vilaggo: (tãsu laggasmiü Pume majjhamhi dissati) [Stuck, fastened, the waist.] Vilagga nàmaya- (lagnavastu: maddhya pradè÷a, ) Aóóho: (tvanitthiyaü bhàge Dhanismiü vàcca liïgiko) [M. Or n a part, half, m. F. N. Affluent opulent.] Aóóha nàmaya- (bhàga, dhanavathu: ) 1,040 Kaññhaü, (dàrumhi taü kicche Gahaõeka si te tisu) [Wood, timber, and c, bodily pain, an impervious forest: m. F. N. Ploughed.] Kaññha nàmaya- (kàùñha, duk. Durgamavana: sànatŠna: ) (Sasantàne ca visaye Gocare)1 jjhatta, 2 muccate) [The seat of the understa n d i n g, an object of sense, as from, and c., An approved object of sense, one to which a strong attachment is formed.] Ajjhatta nàmaya- (àtmãya santàna, råpàdiviùaya, àlambana viùaya, ) 1,041 (Bhuvane ca jane) loko. [A world, people.] Loka ÷abdaya- (jagat, satva. ) (More tva 3ggimhi so) sikhã [A peacock, fire.] Sikhã nàmaya- (mayura, gini. ) Siloko. (Tu yase pajje) [Glory, verse.] Siloka nàmaya- (yasasa, padya. ) (Rukkhe tu sàmike) dhavo. [A sort of tree Lythrum frutico, sun, a husband.] Dhava nàmaya- (ruk vi÷èùayak, vallabha. ) 1,042 (Vañavyàmesu) nigrodho. [The Indian fig tree, in Sinhalese nugagaha, jathom.] Nigrodha nàmaya- (nuga , vyàma. ) Dhaüko. (Tu vàyase bake) [A crow, a crane.] Dhaüka nàmaya- (kapuñu, kok. ) Vàro (tva4 vasarà5 hesu) [Occasion, a day of the week,] Vàra nàmaya- (avakà÷a, dina, ) (Kuve tvabbhe) payodharo. [A w o m a n's breast, cloud.] Payodhara nàmaya- (tana, megha, ) 1,043 (Ucchaïge lakkhaõe ca) 1 ko [The groin or hip, a mark or token.] Aüka nàmaya- (Ška, cihna. ) Rasmi [f] (tthi juti rajjusu) [A ray of light, a rope or cord.] Ra÷mi nàmaya- (kànti rajju [f ] [SL Page 151] [\x 151/] (Diññho 2 bhàsesu) àloko [Sight, seeing looking, splendour.] âloka nàmaya- (dar÷ana, avabhàsa, ) Buddho, (tu paõóite jine) [A wise or learned man, a Jina or Buddha.] Buddha ÷abdaya- (pràg¤a, tathàgata.) 1,044 (Suràüsusu pume) bhànu [The sun, a ray of light.] Bhànu ÷abdaya- (såryyayà, ra÷mi, ) Daddho, (tu muggare dame) [A staff, or club, chastisement, or punishment.] Daõóa nàmaya- (muguru, damana, ) (Deva macchesva)3 timiso. [A god, a fish.] Animisa nàmaya- (dèvatà, mat÷ya. ) Pattho. Tu màna sànusu) [A measure or capacity, a tableland on the top of a hill.] Pattha nàmaya- (màõa dravya, parvataika dè÷a.) 1,045 âtaüko. (Roga tàpesu) [Disease, penance.] âtaüka nàmaya- (roga. Santàpa. ) Màtaïgo. (Sapave gaje) [A Chandala, an elephant.] Màtaüïga nàmaya- (caõóàla. Hasti. ) Migo.(Pasu kuraïgesu) [An ox or any q u a d r u p e d, a deer or antelope.] Miga nàmaya- (pa÷ujàti, mçgajàti, ) (Ulåki 4 ndesu) kosiyo. [An owl, Indra.] Kosiya nàmaya- (bakamåõu, ÷akra.) 1,046 Viggaho, (kalahe kàye) [Strife contention, the body.] Viggaha nàmaya- (óabara, ÷arãra. ) Puriso. (Màõava5ttasu) [Man, or male, the soul.] Purisa nàmaya- (manuùya. âtma.) Dàyàdo. (Bandhave putte) [Kinsman, son.] Dàyàda nàmaya- (bandhu. Daruvan. ) (Sire) sãsaü, (tipumhi ca) [The head, lead.] Sãsa nàmaya- (hisa, ãyaü, ) 1,047 (Balihatthà6üsusu) karo. [Royal revenue, tax, hand, a ray of light.] Kara ÷abdaya- (karavuvara. Ata. Ra÷mi. ) (Dante vippe7ddhaje) dvijo. [A tooth, a Brahman, a bird, ingeneral, an oviparous animal.] Dvija nàmaya- (dat. Bràhmaõa pakùi. ) Vattaü, (pajjà1 nanà2càre) [Verse, the face or countenance: meritorious act, performance of any duty imposed by the rules of religion.] Vatta nàmaya- (padya, mukha, àcàra. ) (Dha¤¤aïge sukhume) kaõo. [Inner coat of corn, a small particle or atom.] Kaõa ÷abdaya- (dhànyàvayava, siyum vastu.) [SL Page 152] [\x 152/] 1,048 Thambho.(Thåõà jalattesu *) [Post or pillar, insensibility.] Thambha nàmaya- (yàgañŠm, jaóabŠv. ) Såpo (kummàsa vya¤jane) [Meat and other species of aliment used with rice, dish consisting of half-boiled rice with pulse, or half-boiled barley, and c.] Såpa nàmaya- (komu, vya¤jana.) Gaõóo. (Phoñe kapoëamhi) [A blister on the skin, the checks, the temples.] Gaõóa nàmaya- (poëa, kapoëa. ) Aggho. (Måle ca påjane) [Price mode of adoration or of showing respect.] Aggha nàmaya- (miëa, satkàra. ) 1,049 Pakàro (tulya bhedesu) [Similitude, sort, kind.] Pakàra nàmaya- (sàdç÷ya, prabheda ) Sakunto (bhàsa pakkhisu) [The indian vulture cock, a bird.] Sakunta nàmaya- (ghoùña kukkuña pakùi. Sàmànya pakùi. ) Bhàgye) vidhi (vidhàne ca) [Good destiny, or luck, rule, form.] Vidhi nàmaya- (÷ubhakarmàdiya kirayà.) (Sare khagge ca) sàyako [An arrow, a sword.] Sàyaka nàmaya- (÷ara. Kaóu. ) 1,050 Sàraïgo (càtake phaõe) [A sort of bird called in Sinhalese etikukula, supposed to drink no water but rain water, a deer.] Sàraïga nàmaya- (siyot, mçga. ) Sattã (tu sara pakkhisu) [An iron spear, a bird.] Sattã nàmaya- (÷ara, pakùi. ) (Sede) pàko. (Vipàketha) [Sweat, reward, recompense.] Pàka nàmaya- (sindãm, vipàka. ) (Bhikkhubhede vaye) gaõo [A body, or company of priests, a flock or multitude.] Gaõa bhabdaya- (bhikùu vi÷èùa, rà÷i. ) 1,051 Ràsi. (Påje ca mesàdo) [A heap, as of grain. And c, any sign, of the zodiac.] Rà÷i nàmaya- (samåha. Meùa vçùabhàdiya.) (Assa loõe ca) sindhavo. [A horse, rock-salt.] Sindhava nàmaya- (a÷va, luõu. ) (Saüvaññe) palayo (nàse) [A destruction of the world, disappearance] Palaya nàmaya- (kalpavinà÷a, àdar÷ana. ) Pågo. (Kamuka ràsisu) [The areca tree or its nut, a heap or multitude.] Påga nàmaya- (puvak, samåha.) * Thåõàchavattesu, ñŠmhida, tŠtigŠnmehida, san : Thåõà gehàdãnaü padhànadàru, jalattaü måëhattaü, ñã: [SL Page 153] [\x 153/] (Amate tu) sudhà[f] (lepe) [Ambrosia and nectar, plaster, cement.] Sudhà nàmaya- (amçta[f] lepa[f ] Abhikhyà[f] (nàma raüsisu) [Name, ray of light.] Abhikhyà nàmaya- (nàma[f] ra÷mi[f ] Satthi[f] (sàmatthiye satthe) [Strength, vigour, an iron spear.] Satthi nàmaya- (÷akti[f] ÷astra vi÷èùayak[f ] Mahã [f] (najjantare bhåvi) [Name of a river, the earth.] Mahã nàmaya- (nadã vi÷èùayak [f] bhåmi[f ] 1,053 (¥àõe làbhe) upaladhi [f] [Understanding, gain] Upaladdhi nàmaya- (¤àõa[f] pràpta[f ] Paveõi [f] (kåtha veõãsu) [Anything spread, a woman's hair tied in a knot.] Paveõi nàmaya- (àstaraõa, kesakalàpa, [f ] Pavatti [f] (vutti vàttàsu) [Story, intelligence.] Pavatti nàmaya- (pravçtti, vçttànta, [f ] (Vetane bharaõe) bhatã [f] [Wages, maintenance.] Bhatã nàmaya- (bŠla, p¯ùaõa, [f ] Lãlà [f] (kirayàvilàsesu) [Action, state.] Lãlà ÷abdaya- (kirayà[f] vilàsa[f ] (Satte tu atraje) pajà [f] [Creatures, children.] Pajà ÷abdaya- (satvayan[f] daruvan[f ] 1,054. (âcàre cà pi) mariyàdà [f] [Good conduct, boundary.] Mariyàdà nàmaya- (càritra, sãmà [f ] Bhå ti [f] (sattà samiddhi su) [Existence, abundance.] Bhåti ÷abdaya- (utpatti [f] samapatti [f ] (Soppe pamàde) nandi [f] (ca) [D r o w s i n e s s, sloth.] Nandi nàmaya- (nidrà[f] pramàda[f ] Yàtrà [f] (gamana vuttisu) [March or expedition, livelihood.] Yàtrà ÷abdaya- (gaman[f] pravçtti[f ] 1,055 Nindà [f] (kucchà pavàdesu) [C o n t e m p t, blame.] Nindà ÷abdaya- (garhà[f] d¯ùàr¯paõa[f ] Kaïgu [f] (dha¤¤a piyaïgusu) [Panic seed, a tree called puwangu] Kaïgu nàmaya- (dhànya [f,] puvaïgu gas [f ] (Mokkhe sive same) santi [f] [Nirwana, happiness.] Santi nàmaya- (nirvàõa[f] kalyàõa[f] du:khàdi ÷amana[d ] (Vibhàge) bhatti. [F] (sevane) [Division, reverence, devotion.] Bhatti nàmaya- (vibhàga[f] sèvana[f ] [SL Page 154] [\x 154/] 1,056 (Icchàyaü jutiyaü) kanti[f] [Wish, splendour.] Kanti nàmaya- (ruci[f] ra÷mi[f] (Ra¤jane surate) rati[f] [Attachment, copulation.] Rati ÷abdaya- (Šlãm[f] maithuna[f ] (Gehe) vasati [f] (vàse tha) [A house, abode.] Vasati ÷abdaya- (gçha[f] visãm[f ] (Nadã senàsu) vàhinã [f] [River, army.] Vàhinã ÷abdaya- (gaïgà[f] sènà[f ] 1,057. (Patthe nàle ca) nàli [f] (tthi) [A measure, atalk of a water lily.] Nàli nàmaya- (nŠliya[f] naëa[f ] (Gaõe) samiti [f] (saïgame) [Company, assembly] Samiti ÷abdaya- (samåha[f] samàgama[f ] Taõhà [f] (lohe pipàsàyaü) [Desire, thirst,] Taõhà nàmaya- (abhiddhyà[f] pipàsa[f ] (Magga vuttisu) vattanã [f] [Road, living.] Vattanã nàmaya- (màrga[f] pravçtti[f ] 1,058 (Pàõyaïge) nàbhi [f] (cakkante) [The navel, rim or periphery of a wheel.] Nàbhi ÷abdaya- (pekaniya[f] nimvaëalla[f ] (Yàce) vi¤a¤¤atti [f] (¤àpane) [Entreaty, intimation.] Vi¤¤atti nàmaya- (yàc¤à[f] hŠïgavãm[f ] Vitti [f] (tose vedanàyaü) [Joy, sensation.] Vitti ÷abdaya- (santoùa[f] vedanà[f ] ( hàne tu jãvite) ñhiti [f] [Continuance, existence.] hiti nàmaya- (siñãm[f] jãvita[f ] 1,059 (Taraïge càntare) vãci [f] [A wave, interval] Vãci nàmaya- (rŠëa[f] chidra[f ] (Dhãratte dhàraõe) dhiti [f] [Fortitude, holding.] Dhiti nàmaya- (dhryya[f] daiŠrãm[f ] Bhå [f] (bhåmiya ¤ca bhamuke) [Earth, eyebrow.] Bhå ÷abdaya- (bhåmi[f] bŠma[f ] (Sadde vede sace) suti [f] [Voice, the Vedas, falling of drops of water.] Suti nàmaya- (÷abda[f] veda[f] vŠhãma[f ] 1,060 Gottaü, (nàme ca vaüsetha) [Name, lineage.] Gotta nàmaya- (nàma, anvaya, ) (Nagare ca ghare) puraü, [A town, a house.] Pura nàmaya- (nuvara, gçha, ) [SL Page 155] [\x 155/] Okaü, (tu nissaye gehe) [Asylum, house,] Oka nàmaya- (àdhàra, gçha, ) Kulaü, (tu gotta ràsisu) [Lineage, multitude.] Kula ÷abdaya- (gotra, samåha, ) 1061 (Heme citte) hira¤¤aü, (ca) [Gold, Wealth.] Hira¤¤a nàmaya- (svarõa, dhana, ) Pa¤¤àõaü, (tvaüka buddhisu) [A mark, knowledge.] Pa¤¤àõa nàmaya- (cihna, buddhi, ) (Athà)1 oraü, (ca khe vatthe) [Sky, raiment.] Ambara nàmaya- (àkà÷a, vastra, ) Guyhaü, (liïge rahasyapi) [Pudendum, a secret.] Guyha nàmaya- (nimiti, rahas, ) 1,062 Tapo, (dhamme vate ceva) [Virtue, austerity.] Tapa nàmaya- (dharma, vçta ) (Pàpetvà2gumhi) kibbisaü [Sin, transgression.] Kibbisa nàmaya- (apuõya, aparàdha, ) Ratanaü, (maõiseññhe su) [Gem, excellence] Ratana nàmaya- (màõikya, ÷reùñhàrttha, ) Vassaü, (hàyana vuññhisu) [A year, rain.] Vassa nàmaya- (saüvatsara, varùà, ) 1,063 Vanaü, (ara¤¤a vàrãsu) [Forest, water.] Vana nàmaya- (àraõya, jala, ) (Khãramhi tu jale payo) [Milk, water.] Paya nàmaya- (kiri, jala, ) Akkharaü, (lipi mokkhe su) [A letter of the alphabet, Nirwana.] Akkhara nàmaya- (akùara, nirvàõa, ) Methunaü, (saïgame rate) [Copulation, desire.] Methuna nàmaya- (saïgati, rati, ) 1,064 Sotaü, (kaõõe payovege) [The ear, rapid stream.] Sota nàmaya- (karõa, jalapravàha, ) Riññhaü, (pàpà1subhesu ca) [Sin, misfortune.] Riññha nàmaya- (pàpa, aniùña, ) âgu, (pàpà2paràdhesu) [Sin, transgression.] âgu nàmaya- (pàpa, aparàdha, ) (Ketumhi cihane) dhajo. [A flag, a mark.] Dhaja nàmaya- (patàka, chna, ) 1,065 Gopuraü, (dvàramattepi) [A town-gate the towers over a town-gate.] Gopura ÷abdaya- (dvàra, dvàrakoùña, ) Mandiraü, (nagare ghare) [A town, a house.] Mandira ÷abdaya- (pura, gçha, ) [SL Page 156] [\x 156/] Vàcca liïgà paramito*) Vyatto: (tu paõóite phuñe) [Wise, evident,] Vyatta nàmaya- (pràg¤a: viùpaùñayà:) 1,066 Vallabho: (dayite 3jjhakkhe) [Beloved, superintendent.] Vallabha ÷abdaya- (pirayayà: adhikçtayà: ) (Jaëe) thålo: (mahatya pi) [Stupid, bulky.] Thåla nàmaya- (jaóayà: sthula padàrttha: ) (Kuråre bherave) bhimo: [Cruel, terrible.] Bhima ÷abdaya- (karka÷ayà: bhayaükàra:) Lolo: (tu lolupe cale) [Eager, shaking.] Lola ÷abdaya- (lolhu: calayà:) 1,067 Bãhaccho: (vikate bhãme) [Disguised, terrible.] Bãhaccha nàmaya- (vikàrapràpta: bhayaükàra: ) (Komalà 4tikhiõe) mudu: [Soft, gentle.] Mudu nàmaya- (sukhuma vastu: akarkasayà: ) (Iññhe ca madhure) sàdu: [Desired, sweet.] Sàdu nàmaya- (pirayavastu: praõãta: ) (Sàdumhi ca piye) madhu: [Sweet, pleasing.] Madhu ÷abdaya- (madhura: iùña: ) 1,068 (Site tu suddhe) odàto: [White, clean] Odàta nàmaya- (suda: nirmalavastu: ) Vijivho: (såcakà 1hisu) [Slanderer, a serpent.] Vijivha nàmaya- (kèëàm kiyannà: sarpayà: ) (Sakke) samattho: (sambandhe) [Powerful, connected.] Samattha nàmaya- (yogyayà: saügatàrttha: ) Samattaü: (niññhità3khile) [Completed, all.] Samatta nàmaya- (niùñhàpràpta: siyalu: ) 1,069 Suddho: (kevala påtesu) [Simple, pure.] Suddha nàmaya- (ami÷ra: pavitra: ) Jigha¤¤o 3(ntà4dhamesu ca [Final, vile.] Jigha¤¤a nàmaya- (avasàna: làmaka: ) Poõo: (paõata ninnesu) [Sloping, deep.] Poõa nàmaya- (avanata: gambhãra: ) A¤¤anãcesu ce) 5 taro: [Other, vile.] Itara ÷abdaya- (anyàrttha: hãnàrttha ) * Meyin mattehi "vyatta nàmayehi pañan "bàlisa" nàmaya antakoña Šti ÷abday¯, "abhidheyya liïgikay¯ya" abhidheyya liïgika bavaña mè : lakuõayi. [SL Page 157] [\x 157/] Suci: (suddhe site pute) [Clear, white, pure.] Suci nàmaya- (nirmala: dhavala: pavitra: ) Pesalo: (dakkha càrusu) [D e x t e r o u s, beautiful.] Pesala nàmaya- (dakùa: sundaràrttha: ) Adhamo: (kucchite åne) [Vile, incomplete.] Adhama ÷abdaya- (nindita: asampårõa: ) (Appiyepya) 6liko: (bhave) [D i s p l e a s i ng, false.] Alika nàmaya- (apiraya: musavà: ) 1,071 (Byàpe asuddhe,) saükiõõo: [Diffused, miscellaneous, mixed.] Saükiõõa nàmaya- (pataëa: mi÷ra: ) Bhabbaü: (yogge ca bhàvini) [Suitable, future.] Bhabba nàmaya- (yogyàrttha: matuvana deya: ) Sukhumo: (appaõà7õusu) [Little, minute.] Sukhuma nàmaya- (alpàrttha: siyum deya: ) Vuddho: (there ca paõóite) [Old, learned.] Vuddha nàmaya- (vçddha: pràg¤a: ) 1,072 (Subhe sàdhumhi) bhaddo: (tha) [Happy, right.] Bhadda nàmaya- (iùña: sundara: ) (Tyàdo*ca vipule) bahu: [Much, many, large, ample.] Bahu ÷abdaya- (tryàdisaükhyà: bahulàrttha: ) Dhãro: (budhe dhitimante) [Wise, possessed of fortitude.] Dhãra ÷abdaya- (pràg¤a: dhryyamaiat: ) Vellitaü: (kuñile dhute) [Crooked, shaken.] Vellita nàmaya- (kuñila vastu: kampitàrttha: ) 1,073 Visado: (vyatta setesu) [Evident, white.] Visada nàmaya- (parivyakta: dhavala: ) Taruõo: tu yuve nave) [Young, new.] Taruõa nàmaya- (ladaru: abhinava: ) Yoggaü, (yànakhame) yoggo [Any vehicle, fit,] Yogga nàmaya- (vàhana, (napuü) samarttha: ) Piõóitaü : (gaõite ghane) [Counted, thick.] Piõóita nàmaya- (puóu gaõana: hŠsunudeya: ) * 'Bahusaddo ekasmiü dvisu ca nappavatti tyàdisu yeva pavattitãti ma¤¤amàno tyàdoti vadati, ekavacana bahuvacananti vuttattà pana dvãsvapi bahusaddovattateva, àcariyena parasamaya vacanàti manasi katvà tyàdoti vuttaü, tividhaü hi tattha vacanaü ekavacanaü dvivacanaü bahuvacanattã, sabbapàri sadattà byàkaraõassa sabbesaü vàdà katthaci kathãyante" yanu ñãkàyi. "Bahu (syàt tyàdisaükhyàsu vipule payabhidheyavata") yanu medini. [SL Page 158] [\x 158/] 1,074 (Budhe) 1 bhijàto: (kulaje) [Learned, noble.] Abhijàta nàmaya- (pràg¤a: kulãna: ) (Vuddho råsu) mahallako: [Aged, spacious.] Mahallaka nàmaya: (vçddha: visàla: ) Kalyàõaü: (sundare càpi) [Good, fortunate.] Kalyàõa nàmaya- (sundaràrttha: iùña: ) Himo : (tu sãtale pi ca) [Cold, dew.] Hima nàmaya- (sãtala: hima: ) 1,075 (Lole tu sãghe) capalo: [Fickle, rapid.] Capala nàmaya- (ca¤cala: sãghra: ) (Vutte) udita : (1muggate) [Discourse, starting up.] Udita nàmaya- (kiyanaladda: udgatàrttha: ) (âditte gabbite) ditto: [Resplendent, arrogant.] Ditta nàmaya- (diliyena ladda: garva Šttan: ) Piññhaü: (tu cuõõite pi ca) [Pulverized] Piññha nàmaya- (suõu karaõaladda: piñi ) 1,076 (Vigate vàyane) vãtaü: [D e p r i v e d, woven.] Vãta ÷abdaya- (vigatàrttha: viyaman: ) Bhàvitaü: (vaóóhite pi ca) [Increased, accustomed.] Bhàvita ÷abdaya- (vçddhitàrttha: paribhàvitàrttha: ) (Bhajjite patite) bhaññho: [Roadsted, fallen.] Bhaññha nàmaya- (badina ladda: galita: ) Puññho: (pucchita posite) [Q u e s t i o n e d, nourished.] Puññha nàmaya- (vicàraõaladda: poùaõaya karaõaladda- ) 1,077 Jàto. (Bhåte caye) jàtaü, [Born, assembled.] Jàta ÷abdaya- (utpanna, rà÷i, ) Pañibhàgo: (samà 2 risu) [R e s e m b l i n g, enemies.] Pañibhàga ÷abdaya- (samànàrttha: saturan: ) Såro: (vãre rapi såre) [Persevring, the sun.] Såra ÷abdaya- (vãryyavathu: àditya: ) Duññho: (kuddhe ca dåsite) [Angry, corrupted.] Dåññha nàmaya- (kipiyahu: vikàrapràpta: 1,078 Diññho: 3 (rimhi4kkhite diññho) [Enemy, visible.] Diññha nàmaya- (saturan: daknàladda: ) (Måëhe pote ca) bàliso: [Dunce, young.] Bàlisa nàmaya- (måóha: bàla: ) [SL Page 159] [\x 159/] (Nindàyaü khepane) khepo. [Derision, throwing.] Khepa nàmaya- (nindà, dŠmãma. ) Niyamo. (Nicchaye vate) [Certainty, ascertainment, any religious observance] Niyama nàmaya- (ni÷caya, vrata. ) 1,079 (Salàkàyaü) kuso (dabbhe) [A blade of grass, g r a s s n a m e d "kusa".] Kusa nàmaya- (kusapat, dabbha, tçõa. ) (Bàlyàdo tu khaye) vayo., [Age, destruction.] Vaya nàmaya- (vayas. Vinà÷a. ) (Lepa gabbe sva)1 valepo. [Anointing, pride.] Avalepa ÷abdaya- (lepa. Garva. ) Aõóajo. (Mãna pakkhisu) [Birds: fishes.] Aõóaja nàmaya- (mat÷ya. Pakùi. ) 1,080 (Bilàëe nakule) babbu. [Cat. Mungoose.] Babbu nàmaya- (baëal mugañi. ) Mattho. (Matthàna sattusu) [A churn, a kind of cake.] Mattha nàmaya- (m¯ru aëalana mata, hatsunu. ) Vàlo. (Kese ssàdi lome) [Hair of the head, horse hair.] Vàla nàmaya- (kesa, a÷vàdãngè lom. ) Saüghàto. (Ghàta rà si su) [P u n i s h m e n t, multitude.] Saüghàta nàmaya- (vadha, samåha.) 1,081 (Gopagàme rave) ghoso. [A village of herdsmen, sound.] Ghosa nàmaya- (gopalugama, dhvani ) Såto. (Sà ra thi va ndi su) [Charioteer, poet laureate.] Såta nàmaya- (riyasŠri vandibhañña. ) Màlyaü, (tu pupphe taddàme) [Flowers, wreath of flowers.] Màlya ÷abdaya- (mal, maldam. ) Vàho. (Tu sakañe haye) [Conveyance, a horse.] Vàha ÷abdaya- (gŠla, a÷va. ) 1,082 (Khayeccane cà) 2 pacayo. [Destruction, an offering.] Apacaya ÷abdaya- (vinà÷a. Påjà. ) Kàlo. Samaya maccusu) [Time, death.] Kàla ÷abdaya- (kàla. Maraõa. ) (Bhe) tàrakà [f] (nettamajjhe) [A star, pupil of the eye.] Tàrakà ÷abdaya- (nakùatra [f] ñiïgini [f ] Sãmà [f3](vadhithutãsuca) [A border, praise.] Sãmà ÷abdaya- (avadhi [f] stuti [f ] 1,083 âbhogo. (Puõõatàvajje- [Completion, perfection, repeated reflection.] âbhoga ÷abdaya- (paripårõatva, àvarjanà. ) Svà) 1 li[f] (tthi sakhi setusu) [Female friends, mound, embankment, bridge.] âli ÷abdaya- (yeheliya [f] miyara [f ] [SL Page 160] [\x 160/] (Satte thåle tãsu) daëho: [Strong, large.] Daëha nàmaya- (÷aktimathu: sthula vastu: ) Latà [f] (sàkhàya valliyaü) [A Branch, creeper.] Latà ÷abdaya- (sàkhà [f] vŠl [f , ] 1,084 Mutti [f] (tthi mocane mokkhe) [Redemption, deliverance, Nirwana.] Mutti nàmaya- (midãma [f] nirvàõa) [f ] Kàyo. (Tu deha ràsisu) [The body, a multitude.] Kàya ÷abdaya- (÷arãra, samåha. ) (Nãce) puthujjano. (Måëhe). [Vile person, fool.] Puthujjana nàmaya- (nãcayà. Måóhayà. ) Bhattà. (Sàminã dhàrake) [Husband: a bringer up.] Bhattu nàmaya- (sŠmiyà. Darannà. ) 1,085 (Sikhà pi¤jesu) sikhaddho. [A tuft of hair, a peacock tail] Sikhaddha nàmaya- (cuóà, mayura pija. ) (Satte tvattani) puggalo. [Animal: the soul or life] Puggala nàmaya- (satva àtma. ) Sambàdho. (Saükañe guyhe) [Narrow, the parts of generation.] Sambàdha ÷abdaya- (niravakàsa guhya prade÷a. ) (Nàsa khepe) paràbhavo. [Destruction, contempt, derision,] Paràbhava nàmaya- (vinà÷a. Nindà. ) 1,086 Vacco. (Råpe karãsetha) [Beauty, excrement.] Vacca nàmaya- (råpa, ameddhya ) Juti [f] (tthi kanti raüsisu) [Desire, beams, splendour.] Juti nàmaya- (ruci. Ra÷mi. ) Labbhaü. (Yutte ca laddhabbe) [Propriety, things proper to be received.] Labbha nàmaya- (yuktàrttha, lŠbiya yutta, ) (Khaddhe paõõe) dalaü, (mataü) [A part, a leaf.] Dala nàmaya- (bhàga, patra. ) 1,087 Sallaü, (kaõóe salàkàyaü) [An arrow, stake.] Salla nàmaya- (÷ara, ul. ) (Sucitte) dhàvanaü, (gate) [Purity, a journey.] Dhàvana nàmaya- (pavitra, gaman ) (Bhantatte) vibbhamo. (Bhàve) [Agitation, amorous dalliance.] Vibbhama nàmaya- (bhrànti. Lãlà. ) Moho. 2(Vijjàya mucchane) [Ignorance, a swoon.] Moha nàmaya- (ag¤àna. Mårchà. ) [SL Page 161] [\x 161/] 1,088 Sedo. (Ghamma jale pàke) [Perspiration, a boiling.] Seda nàmaya- (óàdiya, ivãm. ) (Goëe ucchu maye) guëo. [A ball, sugar.] Guëa nàmaya- (guëikà, (kŠña) ikùuvikàra, ) (Mitte sahàye ca) sakhà. [Friend, associate.] Sakha ÷abdaya- (mitra. Visvashu. ) Vibhå. (Niccappabhåsu so) [Perpetual, rich people.] Vãbhå ÷abdaya- (nityàrttha, pohosattu. ) 1,089 (Khagge kuråre) nettiüso. [Sword, cruel.] Nettiüsa nàmaya- (khaóga, karka÷a. ) (Parasmiü càtra tãsva)1 mu: [Absent, present.] Amu ÷abdaya- (asammukhàrttha: sammukhàrttha: ) Kalaïko. 2(ðkà pavàdesu) [Sear, flaw, blame.] Kalaïka nàmaya- (cihna, d¯ùa. ) (Dese) janapado. (Jane). [Country, people.] Janapada nàmaya- (dè÷a, jana. ) 1,090 (Pajje) gàthà [f] (vacãbhede) [A verse, a kind of speaking.] Gàthà ÷abdaya- (÷loka [f] vàgbheda [f ] Vaüso. (Tva tvaya veõusu) [A generation, race, a bamboo.] Vaüsa nàmaya- (kula vèõu. ) Yànaü, (rathàdo gamane) [Any travelling conveyance, journey.] Yàna ÷abdaya- (rathàdiya, gaman, ) (Saråpasmi madho) talaü, [Form. Image, bottom, base.] Tala ÷abdaya- (svaråpa, yaña, ) 1,091 Majjho. (Vilagge vemajjhe [A tail, the middle.] Majjha nàmaya- (valgà. Madhya. ) Pupphaü, (tu kusumo3 tusu) [Flowers, the menses.] Puphpa nàmaya- (kusuma, osap, ) Sãlaü, (sabhàve subbatte) [Condition, well being.] Sãla nàmaya- (svabhàva, ÷ucivçtti. ) Puïgavo. (Usabhe vare) [A bullock, distinguished person.] Puïgava ÷abdaya- (vçùabha, ÷reùñha. ) 1,092 (Kose khagàdi bãje)4 õóaü, [Testicles: eggs of birds, and c.] Aõóa ÷abdaya- (aõóak¯ùa, pakùi àdãngè bãja, ) Kuharaü, (gabbhare bile) [A cavern, a hollow.] Kuhara ÷abdaya- (parvatavivara, chidra, ) [SL Page 162] [\x 162/] (Nettiüse gaõóake) khaggo. [A sword, a unicorn.] Khagga nàmaya- (khaóga, gaõóamàga.) Kadambo. (Tu dume caye) [A tree] [Nonclea]: [a multitude] Kadamba nàmaya- (vçkùa vi÷èùayek, rà÷i, ) 1,093 (Bhe dhenuyaü) rohiõi [f] (tthi) [A Star, one of the 27 lunar constellation, a cow.] Rohiõã nàmaya- (reheõa ratudena. ) Varaïga, (yoniyaü sire) [Female parts of generation, the head.] Varaïga nàmaya- (yonimàrga, uttamàïga, ) (Akkose sapathe) sàpo. [Abuse, imprecation.] Sàpa nàmaya- (àkroùa, divirãm. ) Paükaü, (pàpe ca kaddame) [Sin, mud.] Paüka nàmaya- (apuõya, maóa. ) 1,094 (Bhogavatyå rage.) Bhogi [A rich man, snakes.] Bhogi nàmaya- (bhogavathu. Sarpa. ) 1Sasaro. (Tu siva sàmisu) [Iswara, chief.] Issara nàmaya- (mahàdevi. Nàyaka. ) (Bale pabhàve) viriyo. [Bodily strength, influence.] Viriya nàmaya- (÷akti. ânubhàva. ) Tejo. (Tesu ca dittiyaü) [Bodily strength: splendour, glory.] Teja nàmaya- (÷akti. ânubhàva. Dãpti. ) 1,095 Dhàrà [f] (santati khaggaïge) [Stream, a shower, edge of a sword.] Dhàrà ÷abdaya- (prabandha[f] kaóumuvahat[f ] Vànaü, (taõhàya sibbane) [Desire, stitching.] Vàna ÷abdaya- (tçùõà, gettam kirãm, ) Khattà. (Såte pañihàre) [Charioteer, a porter.] Khattu nàmaya- (rathàcàri, dvàrapàla. ) (Vitti pãëàsu) vedanà [f] [Satisfaction, pain.] Vedanà ÷abdaya- (tuùñi[f] pãóà[f ] 1,096 (Thiyaü) mati [f] (2cchà pa¤¤àsu) [Will, wisdom.] Mati ÷abdaya- (icchà[f] prag¤à[f ] (Pàpe yuddhe rave) raõo. [Sin, war, sound.] Raõa ÷abdaya- (pav, saügràma, ÷abda. ) Lavo. (Tu bindu8cchedesu) [Drop, a cutting.] Lava ÷abdaya- (kanikà. Chedana. ) (Palàpe4tisaye) bhusaü, [Chaff, exceedingly.] Bhusa nàmaya- (bol, ati÷ayàrttha, ). 1,097 Bàdhà [f] (dukkhe nisedhe ca) [Sorrow, hindrance.] Bàdhà ÷abdaya- (duk[f] vŠlakãm[f ] (Måla padepi) màtikà*[f] [A text, a stream.] Màtikà nàmaya- (màtçkà vacana[f] Šëa ) * ènam, vibhàgakaraõa piõisa àdiyehi tabanalada saügraha vacana [SL Page 163] [\x 163/] Senaho. (Tele dhikappeme) [Oil, great affection, love.] Sneha ÷abdaya- (tel, adhikaprema. ) (Gharà1 pekkhàsu) àlayo. [House, desire.] âlaya ÷abdaya- (gçha, apekùà. )* 1,098 (Ketusmiü) ketanaü, (gehe) [A banner, a house.] Ketana ÷abdaya- (dhvaja, gçha, ) ( hàne) bhåmi [f] (tthiyaü bhåvi) [A place, the earth.] Bhåmi ÷abdaya- (sthàna[f] pçtivi[f ] Lekho. (Lekhye ràji) lekhà [f] [A writing a line or row.] Lekha nàmaya- (livãm. Iri [f ] (Pujje tu) bhagavà. (Jine) [Object of religious adoration, a Buddha.] Bhagavantu ÷abdaya- (påjàrbha. Tathàgata. ) 1,099 Gadà [f] (satthe) gado. (Roge) [A club, sickness.] Gadà ÷abdaya- (àyudha vi÷èùayak[f] roga. ) (Nisajjà pãñhesvà)2 sanaü, [Sitting, a seat.] âsana ÷abdaya- (nisadya, pãñha, ) Tathàgato. (Jine satte). [A Buddha, sentient being.] Tathàgata ÷abdaya- (sarvag¤a. Satva. ) (Caye dehe) samussayo. [A multitude, the body.] Samussaya ÷abdaya- (rà÷i. øarãra.) 1,100 Bilaü, (koññhàsachiddesu) [A part, an opening.] Bila ÷abdaya- (bhàga, vivara. ) Vajjaü, (dose ca bheriyaü) [Guilt, mistake. Drums.] Vajja nàmaya- (d¯ùa bera, ) (Kàle dãga¤jase) 3ddhànaü, [Time, a long road.] Addhàna nàmaya- (kàla, dãrgha. Màrga. ) (âliyaü) setu. (Kàraõe) [A dam, a bridge, cause.] Setu ÷abdaya- (miyara, hètu. ) 1,101 Okàso (kàraõe dese) [A cause, a place.] Okàsa nàmaya- (hetu, sthàna. ) Sabhà[f] (gehe ca saüsade) [A hall, an assembly.] Sabhà ÷abdaya- (÷àlà [f] piris [f] Yåpo. (Thambhe ca pàsàde) [Pillar, palace or mansion.] Yåpa ÷abdaya- (ñŠm, pràsàda. ) (Thà)4yanaü, (gamane pathe) [A journey, a road.] Ayana ÷abdaya- (gaman, màrga, ) [SL Page 164] [\x 164/] 1,102 Akko. (Rukkhantare såre) [The wara tree, the sun.] Akka nàmaya- (varàgas. Såryyà.) Asso (koõe haye pyatha) [A corner, horse.] Assa nàmaya- (koõa, a÷va. ) Aüso (khandhe ca koññhàse) [Shoulders, a part.] Aüsa nàmaya- (dasaruva. Bhàga. ) (Jàlaü1susva) 2cci [f,] (nopume) [Flame, the sun beams.] Acci nàmaya- (vahnijvàla [f] ra÷mi [f ] 1,103 (Nàsà3sattesva)4 bhàvo.(Tha) [Destruction, non-existence.] Abhàva nàmaya- (vinà÷a, avidyamàna. ) Anna, 5 (modana bhuttisu) [Food, eating.] Anna ÷abdaya- (àhàra, anubhava, ) Jãvaü, (pàõe jane) jãvo. [Life, people.] Jãva ÷abdaya- (pràõa, janayà. ) Ghàso. (Tvanne ca bhakkhane) [Food, and c, flesh.] Ghàsa ÷abdaya- (àhàra, anubhava. ) 1,104 (Chadane) 6cchàdanaü, (vatthe) [Covering, clothes.] Acchàdana nàmaya- (pracchàdana, vastra. ) Nikàyo. (Geha ràsisu) [A house, a multitude.] Nikàya ÷abdaya- (gçha, rà÷i. ) (Annàdo) àmisaü, (maüse) [Food, eating.] âmisa nàmaya- (àhàràdiya, màüsaya, ) Dikkhà [f] (tu yajane7ccane) [A sacrifice, an offering.] Dikkhà nàmaya- (yàga[f] påjà[f ] 1,105 (Kirayàyaü) kàrikà [f] (pajje) [An action, a verse.] Kàrikà nàmaya- (kirayà[f] ÷l¯ka[f ] Ketu. (Tu cihane dhaje) [Mark, banner.] Ketu nàmaya- (cihna, patàka. ) Kusumaü, (chã raje pupphe) [The menses, a flower.] Kusuma nàmaya- (osap, mal, ) (Vànare tu budhe) kavi. [A monkey, wise men.] Kavi ÷abdaya- (vanduran, pràg¤a. ) 1,106 (Adhare kharabhe) oññho. [The lips, a camel.] Oññha nàmaya- (dantàvaraõa, oñuvan. ) Luddho. (Tu luddake pi ca) [Archers, desirous.] Luddha ÷abdaya- (vŠdi l¯layan. ) Kalusaü, (tvà8vile pàpe) [Turbid, sin,] Kalusa nàmaya- (kŠlambuõu dè, aku÷ala, ) (Pàpe) kali. (Paràjaye) [Sin. Or defeat.] Kali ÷abdaya- (aku÷ala. Paràjaya. ) [SL Page 165] [\x 165/] Kantàro, (vanaduggesu) [A wilderness, desert road.] Kantàra nàmaya- (araõya. Durgamàrga. ) Caro (càramhi ca¤cale) [A spy, wanderer.] Cara ÷abdaya- (carayan, jaïgamayan. (Janàvàse gaõe) gàmo. [A village, multitude.] Gàma nàmaya- (gràma. Samåha. ) Cammaü, (tu phalake tace) [A shield, skin.] Camma nàmaya- (paliha, carma. ) 1,108 âmodo. (Hàsa gandhesu) [Joy, perfume.] âmoda ÷abdaya- (sant¯ùa. Suganda. ) Càru.(Tukanakepica) [Gold, fair.] Càru ÷abdaya- (svarõa. Sundara. ) (Sattàyaü) bhavanaü, (gehe) [Existence, a residence.] Bhavana ÷abdaya- (vidyàmànatva, gçha, ) (Lese tu khalite) chalaü, [Pretext, stumbling] Jala ÷abdaya- (vyàja, pŠkilãm. ) 1,109 Veraü (pàpe ca pañighe) [Sin, anger.] Vera nàmaya- (aku÷ala, dveùa, ) Taco. (Cammani vakkale) [Skin, bark of trees.] Taca nàmaya- (carma, sumbuëu. ) (Ucce1dhirohe) àroho. [Height, ascending.] âroha nàmaya- (usa, àrohaõa. ) Nettaü, (vatthantarà2kkhisu) [A kind of painted cloth, the eye.] Netta nàmaya- (vastra vi÷èùayak, Šs, ) 1,110 (Pañihàre mukhe) dvàraü, [Door, entrance.] Dvàra ÷abdaya- (dvàra, mukha, ) (Pete ¤àte) mato: (tisu) [The dead. Known.] Mata ÷abdaya- (maëavun: dannàladda: ) Màso. 3(Paranna kàlesu) [Kidney bean, a month.] Màsa nàmaya- (màsadhànya. Kàla vi÷èùa. ) Naggo. (Tvace ëake pi ca) [Naked, naked ascetics] Nagga nàmaya- (acelaka. âjãvaka. ) 1,111 (Dose ghàte ca) pañigho. [Anger. Injury.] Pañigha nàmaya- (dveùa. Hiüsana. ) (Migàdo chakale) pasu. [Quadrupeds: a goat.] Pasu nàmaya- (catuspadayan, eëuvan. ) (Aråpe càvhaye) nàmaü, [Immaterial, objects, name.] Nàma ÷abdaya- (aråpa dharma. Abhidhàna. ) Daro. (Daratha bhã tisu) [Bodily pain, fear.] Dara ÷abdaya- (÷arãrapãóà, bhaya. ) [SL Page 166] [\x 166/] 1,112 (Yàcane bhojane) bhikkhà[f] [Request, food.] Bhikkhà nàmaya- (yàg¤à[f] àhàra[f ]. (Bhàretvatisaye) bharo. [Weight, entire.] Bhara ÷abdaya- (bara, ati÷ayàrttha, ) (Dabbi nda jàyàsu) sujà [f] [Spoon, wife of Sakkraya.] Sujà nàmaya- (hŠnda [f] ÷akrayàgè bhàryyàvak [f ] (Meghetva)1 bbhaü, (vihàyase) [A cloud, sky.] Abbha nàmaya- (megha, àkà÷a. ) 1,113 Modako. (Khajja bhedepi) [A preparation of floor for feed, things producing fermentation.] Modaka ÷abdaya- (khàdya vi÷èùayek. Suràbãja, ) (Maõike ratane) maõi. [Vessels for containing liquids, jewels.] Maõi ÷abdaya- (bhàjana vi÷èùayek, ruvan. ) (Selà2ràmesu) malayo. [A mountain, flower garden.] Malaya ÷abdaya- (parvata vi÷èùayak. Puùpàràmàdiya. ) (Sabhà vaükesu) lakkhaõaü, [Condition, mark.] Lakkhaõa nàmaya- (svabhàva, cihna. ) 1,114 Gavi. (Sappimhi hotabbe) [Clarified butter, things proper to de offered.] Gavi nàmaya- (sarppi. Yàgadravya. ). Siro, (seññhe ca muddhani) [Superiority the head.] Sira ÷abdaya- (÷reùñha, muduna, ) (Vicàrepi) viveko. (Tha). [An inquiry, seclusion of the body.] Viveka nàmaya- (parãkùà. Kàyavivèka. ) Sikharã. (Pabbate dume) [Mountain, tree.] Sikharã nàmaya- (parvata, vçkùa. ) 1,115 Vego.(Jave pavàhe ca) [Swiftness, a flood.] Vega ÷abdaya- (java. Pravàha. ) Saüku. (Tu khãla hetisu) [Pillar, a stake or stamp: a javelin.] Saüku nàmaya- (kaõu, àyudha vi÷èùa. ). (Niggahãte kaõe) bindu. [Name of a drop, a little.] Bindu ÷abdaya- (anusvàra svalpa.) Varàho. (Såkare gaje). [Hog, elephant.] Varàha nàmaya- (åran, Štun, ) 1,116 (Nettante cittake)3 pàïgaü, [Corner of the eye, a Circle marked on the forehead.] Apàïga nàmaya- (netrànta, tilaka, ) Siddhattho. (Sàsape jine) [Mustard seed, Goutama Buddha.] Siddhattha nàmaya- (aba, tathàgata, ) [SL Page 167] [\x 167/] Hàro. (Muttà guõe gàhe) [A pearl necklace, taking.] Hàra ÷abdaya- (mutudam, grahaõa. ) Khàrako. (Mukule rase) [A bud, alkali.] Khàraka ÷abdaya- (kŠkuëu. Rasa. ) 1,117 Accayo. 1(Tikkame dose) [Disregarding a command, fault.] Accaya nàmaya- (atikrama, aparàdha. ) (Sela rukkhesva)2 go. Nago. [Mountain, a tree.] Aga-naga ÷abdadvaya- (parvata, vçkùa. ). (Svappe vadhàraõe) mattaü, [Very few, only mere, as soon as, emphasis.] Matta nàmaya- (atisvalpa, niyama, ). Apacitya. 3(Ccane khaye) [An offering, destruction.] Apaciti ÷abdaya- (påjà, vinà÷a. ) 1,118 (Chiddà vataraõesvo) 4 tàro. [A hole, descent.] Otàra nàmaya- (chidra, avataraõa ) (Brahme ca janake) pità. [Brahma, father.] Pitu nàmaya- (brahma, pitç. ) Pitàmaho. (Yyake brahme) [Grandfather, a Brahman.] Pitàmaha ÷abdaya- (muttà. Brahmayà. ). Poto. (Nàvàya bàlake) [Ship, a young one.] Pota ÷abdaya- (nŠvi, bàla. ) 1,119 (Rukkhevaõõesuõe) soõo. [A name of a tree, red, dog.] Soõa nàmaya- (vçkùa, raktavarõa. Ballan. ) (Sagge tu gahaõe) divo. [Heaven, the sky.] Diva ÷abdaya- (svarga, àkà÷a. ). (Vatthe gandhe. Ghare) vàso. [Clothes, perfume, a house.] Vàsa ÷abdaya- (vastra. Gandha. Gçha. ). Cullo. (Khudde ca uddhane) [Small, an oven.] Culla ÷abdaya- (kùudra. Uduna. ). 1,120 Kaõõo. (Koõe ca savaõe) [Corner, the car.] Kaõõa nàmaya- (k¯ñ, ÷rota. ) Màlà [f] (pupphe ca pantiyaü) [Flowers, a row.] Màlà ÷abdaya- (puùpa, panti. ) Bhàgo. (Bhàgye 5 kadesesu) [Moral merit, part.] Bhàga ÷abdaya- (puõya, koñas, ) Kuññhaü,(roge 6 japàlake). [Leprosy, Costus speciosus.] Kuññha nàmaya- (kuùñar¯ga. Upul koëa. ). 1,121 Seyyà [f] (senàsane sene) [A dwelling, sleep.] Seyyà nàmaya- (÷ayanàsana [f] ÷ayanakirayà [f ]. (Cundabhaõóamhi ca b) bhamo. [A lathe, turning round.] Bhama nàmaya- (cundakàrayingè baóu vi÷eùayek, bhrànti. ) [SL Page 168] [\x 168/] (Vatthàdilome pya)1 üsu. (Kare), [A small point or end of thread, sunbeams.] Aüsu nàmaya- (vastràdãngè ral ra÷mi.) Nipàto. (Patane vyaye). [A falling, an indeclinable particle.] Nipàta ÷abdaya- (hãma, asaükhya. ) 1,122 (Sàkhàyaü) viñapo. (Thambhe). [Branch, a bush.] Viñapa nàmaya- (÷àkhà, panduru. ) Sattu. (Khajjantare dise). [A cake made of meal, enemy.] Sattu ÷abdaya- (aggalà. Amitra. ). Sàmiko. (Pati ayiresu). [A Lord, a husband.] Sàmika nàmaya- (vallabha, svàmi. ). Paññhànaü. (Gati hetusu) [A setting out, a cause.] Paññhàna nàmaya- (gaman, kàraõa. ). 1,123 (Ràge) raïgo. (Naccaññhàne). [A dyeing, place for dancing.] Raïga ÷abdaya- (ra¤jana, nçtyasthàna. ). Pànaü. (Peyye ca pãtiyaü), [A drinkable, drinking.] Pàna ÷abdaya- (peyya dravya, pàna kirayà. ). (Iõukkhepesu) uddhàro. [A debt, plucking up.] Uddhàra nàmaya- (sçõa, uddharaõa, ). (Ummàre) eëako. (Aje) [Threshold, a wild goat.] Eëaka nàmaya- (eëipat, eëuvan. ) 1,124 Pahàro. (Pothane yàme). [A beating, a watch.] Pahàra nàmaya- (geóidãm, yàmaya, ). Sarado. (Hàyano tusu). [A year, one of the six season, namely. September and October.] Sarada nàmaya- (saüvatsara sçtuvi÷èùa. ). (Kuõóikàyà 2 ëhake) tumbo. [Spouted, pot, amall basket for measuring grain.] Tumba nàmaya- (keõói, làssa. ). Palàpo. (Tu bhusamhi ca) [Chaff unprofitable words.] Palàpa nàmaya- (bolvã, bolvacana. ). 1,125 (Matà vàñe caye) kàsu [f] [A pit, a multitude.] Kàsu nàmaya- (vaëa [f] rà÷i [f ]. 3Panisà. (Kàraõe rahe) [Cause, secret.] Upanisà nàmaya- (hetu. Rahas. ). Kàso. (Poña kile roge) [The grass Sachcharum spontaneum, a cough.] Kàsa ÷abdaya- (vŠluk. Rogavi÷èùayek. ). Doso. (Kodhe guõe tare). [Anger, fault.] Dosa nàmaya- (krodha, nuguõa. ). [SL Page 169] [\x 169/] 1,126 (Yuttyaññàlaññitesva) 1 ñño. [A cause, a watch tower, hurt.] Añña nàmaya- (yukti. Aññàla. Pãóita. ) (Kãëàyaü kànane) davo. [A play, wilderness.] Dava ÷abdaya- (kãraóà. Vanàntra. ). (Uppattiyadvo) 2ppatanaü, [Birth, rising up.] Uppatana nàmaya- (utpatti, urdhava gamana, ). Uyyànaü, (gamane vane). [A journey, a wilderness.] Uyyàna nàmaya- (gaman, vana. ). 1,127 Vokàro. (Làmake khandhe). [Vileness, the five essential elements of a sentient being.] Vokàra nàmaya- (hãna, råpàdi skandha. ). (Målo padàsu) pàbhataü, [Money, presents.] Pàhata nàmaya- (mila, paõóuru. ). Dasà [f 3](vatthà pañantesu). [Condition, the border of a garment.] Dasà nàmaya- (avasthà [f] vastrànta [f, ]. Kàraõaü, (ghàta hetusu). [Injury, a cause.] Kàraõa nàmaya- (hiüsà, hètu. ). 1,128 (Hatthidàne) mado. (Gabbe.). [Temporal juice of the elephant, pride.] Mada ÷abdaya- (hastãngè mada, garva. ). Ghañà [f] (ghañana ràsisu). [Grinding, a multitude.] Ghañà ÷abdaya- (ghañana [f] samåha [f ]. Upahàro. (4Gihàre pi). [An approaching, an offering.] Upahàra ÷abdaya- (abhimukhayaña eëavãma. Påjà. ). Cayo. (Bandhana ràsisu). [Binding, a multitude.] Caya ÷abdaya- (pràkàràdi bandhana. Rà÷i.). 1,129 Gandho. (Thoke sàyanãye) [A very little, perfumes, smell.] Gandha nàmaya- (alpàrttha. âghràõa. Kañayutta. ). Càgo. (Tu dàna hànisu). [Donation, a destitute state.] Càga nàmaya- (dàna. Prahàõi. ). (Pàne pamode) pãti [f] (tthi). [Drinking, joy.] Pãti nàmaya- (pãm, sant¯ùa. ). (Iõe) gãvà [f] (gale pi ca). [Debt, the throat.] Gãvà ÷abdaya- (sçõa [f] kaõñha [f ]. 1,130 Patiññhà [f] (nissaye ñhàne). [Resting place, help.] Patiññhà nàmaya- (à÷raya, àdhàra [f, ]. (Balakkàre pi) sàhasaü, [Force, fine.] Sàhasa ÷abdaya- (balàtkàra, daõóa, ). [SL Page 170] [\x 170/] Bhaïgo. (Bhede pañe) bhaïgaü, [Breaking, dress.] Bhaïga ÷abdaya- (bhedana, vastra. Vi÷eùa, ). Chattaü, (tu chavake pi ca). [The body, umbrella.] Chatta nàmaya- (÷arãra, chatra. ). 1,131 (¥àõe bhuvi ca) bhåri [f] (tthi). [Wisdom, earth.] Bhåri ÷abdaya- (prag¤à[f] bhåm[f ]. Anaïge) madano. (Dume). [Cupid, a medicinal plant.] Madana ÷abdaya- (anaïgayà, kukurumuvan. ). (Pamàtari*pi) màtà [f] (tha). [Mother, or mother's mother.] Màtu ÷abdaya- (mavagè mava[f,] svakãya mava[f ] (Veñhuõhi sesu) veñhanaü, [Tying round, a turban.] Veñhana nàmaya- (veëãma. Naëal paña. ). 1,132 Màriso. (Taõóulãye1yye). [A plant, Amaranthus polygamus, a chief.] Màrisa nàmaya- (suëukåra. øèraùñha. ). Mokkho. (Nibbàna muttisu). [Nirvana, deliverance.] Mokkha nàmaya- (nirvàõa, midãm. ). Indo. 2(Dhipati sakkesvà). [A chief, Sakkraya] [Indra]. Inda nàmaya- (adhipatiyan. øakra. ). 3Rammaõaü, (hetu gocare). [Cause, Objects of sense.] ârammaõa nàmaya- (kàraõa. Aramuõu. ). 1,133 (Aüke) saõñhàna, 4(màkàre) [Mark, mode.] Saõñhàna nàmaya- (cihna, àkçti, ) (Vappe) vappo. (Tañe pi ca) [Sowing, the bank of a river.] Vappa nàmaya- (bãjanikùepa. Taña. ). Sammåtyà [f 5](nu¤¤àvohàre) [Permission, custom.] Sammuti nàmaya- (anudŠnãm, vyavahàra. ) (Svatha làjàsu ca)6 kkhataü, [Fried corn, imperishable.] Akkhata nàmaya- (vilanda, anaùña. ). 1,134 Satraü, (yàge sadà dàne) [An offering to the gods, continual almsgiving.] Satra nàmaya- (dèvapåjà, nirantara dàna. ) Somo. (Tu osadhi ndusu) [A kind of medicinal drug, the moon.] Soma nàmaya- (oïdùadha vi÷èùayek. Candrayà. ) Saüghàño. (Yuga gehaïge) [A pair, the principal upright timber of a house.] Saüghàña nàmaya- (yugma, gçhàvayavayek. ) Khàro. (æse ca hasmani) [Salt groundashes.] Khàra nàmaya- (karamŠñi, haëu. ). 1,135 âtàpo. (Viriye tàpe) [Exertion, heating.] âtàpa nàmaya- (vãryya, santàpa. ) (Bhàge sãmàya) odhi. (Ca) [A part, a border.] Odhi nàmaya- (aü÷a. Maryyàdà.). Anekattha vaggà [III.- 3.] *Pramàõikayà kerehi yanu san, [SL Page 171] [\x 171/] Namo buddhàya. 1,136 (Avyayaü vuccate dàni) Cirassaü-(tu) ciraü, (tathà) Cirena, cira rattàya, [A long period.] Cirakalà (rtthayehi)4. Saha, saddhiü, samaü, amà, [With.] Sahà (rtthayehi) 4. 1,137 Punappunaü, abhiõhaü, (cà) 1 Saki, (cà) 2bhikkhaõaü, muhuü, [Repeatedly.] NŠvata nŠvata (yanàrtthayehi)5 (Vajjane tu) vinà, nànà, Antarena, rite, puthu, [Except.] Varjanà (rtthayehi) 5. 1,138 Balavaü, suññhu, (cà) 3tãvà, 4(Tisaye) kimuta, sva, 5ti, [Exceedingly.] Ati÷ayà (rtthayehi) 6. Aho, (tu) kiü, kimu, 6dàhu, (Vikappe) kimuto,7da, (ca) [Or.] Parivitarkayehi 6. 1,139 (Avhàne) bho, are, ambho Hambho, re, je, 8ïga, àvuso, [Oh.] âmantraõayehi 10. He, hare, (tha) kathaü, kiüsu, Nanu, kacci, nu, kiü, (samà) [How.] Pra÷nayehi 6. 1,140 Adhune, 9tarahã, dàni, Sampati,) a¤¤adatthu, (tu) [Now.] VatmankalŠ 4. Tagghe,10(kaüse) sasakkaü. (Cà) 11Ddhà, kàmaü, jàtu, ve, bhave, [Certainly, as long as, how far, so far.] èkàntàrtthayehi 8. 1,141 Yàvatà, tàvatà, yàva, Tàva, kittàvatà, (tathà) Ettàvatà, (ca) kãve, 12(ti Paricchedattha vàcakà) [Until.] Paricchedàrtthayehi 7. 1,142 Yathà, tathà, yathe ce, 13vaü Yathànàma, yathà hi, (ca) Seyyathà pye, 14vamevaü, (và) Tatheva, (ca) yathàpi, (ca) [As, so.] Upamàyehi 17. [SL Page 172] [\x 172/] 1,143 Evaü pi, (ca) seyyathàpi- Nàma, yatharivà, 1(pi ca) (Pañibhàgatthe) yathà ca, Viya, tatharivà, 2(pica) 1,144 Saü, sàmaü,(ca) sayaü, (càtha) [By itself.] Tamà visin 3. âma, sàhu, lahå, (pica) Opàyikaü, patiråpaü, Sàdhve 3vaü, (sampañicchane) [Yes, assent.] Svãkàrayehi 7. 1,145 Yaü, taü, yato, tato, yena, Tene, 4(ti kàraõe siyuü) [Therefore.] Hètvartthayehi 6. (Asàkalye tu) cana, ci, [Some.] Asarvagrahaõayehi 2. (Nipphale tu) mudhà, (bhave) [In vain.] Niràrtthakayehi 1. 1,146 Kadàcã, jàtu, (tulyà tha) [Perhaps, Sometimes.] Aniyatakàlayehi. Sabbato,(ca) samantato, Parito, (ca) samantà, (pi) [All around, entirely.] Hàtpasin 4. (Atha) micchà, musà, (bhave) [Falsely.] Musàvàdayehi 2. 1,147 (Nisadhe) na, a, no, mà5 laü, [Negative and prohibitive.] Pratiùedhayehi 6. Nahi, ce, (tu) sace, yadi, [If.] Aniyamàrtthayehi 3. (ânukålye tu) saddhaü, (ca) [Agreeably.] Anukålatvayehi 1 Rattaü, dosà, divà, (tvahe). [By night, By day.] Ràtirayehi 2, dàvalhi 1. 1,148 äsaü, kici, manaü, (appe) [Little.] Alpàrtthayehi 3. Sahasà, (tu atakkite) [Suddenly.] Tarkanayak nŠtiva pravçtta kirayàyehi 1 Pure,6ggato, (tu) purato, [In the presence of.] Abhimukhayehi 3. Peccà, 7mutra, (bhavantare) [In future.] Anyabhavayehi 2. 1,149 Aho, hi, (vimbhaye), tuõhã [Ah, indicating surprise, In silence.] Vi÷mayehi 2, nobiõãmehi 1. (Tu mone)(thà)8 vi, pàtu, (ca) [Apparent] Pràdurbhàvayehi 2 (Taükhaõe) sajju, sapadi, [Instantly,] Ekeõehi 2 (Balakkàre) pasayha, (ca) [Forcibly] Balàtkàrayehi 1. "Yanàrtthayehi" yanu venuvaña mè lakuõayi. [SL Page 173] [\x 173/] 1,150 Sudaü, kho, assu, yagghe, ve, Hà,1 (dayo padapåraõe) [Expletive.] Padapåraõayehi 6 Antarena,2ntarà, anto, [Betwe] Antaràëayehi 3 3Vassaü, nåna, ca (nicchaye) [Truly] Ni÷cayehi 2 1,151 (ânande) saü, (ca) diññhà, (tha) [Joyfully,] Santoùayehi 2 (Virodhakathane) nanu, [Expressive of contrariety.] Virodhaprakà÷ayehi (Kàmappavedane) kacci, [Well] Icchà prakà÷ayehi 1 (Usåyo pagame)3 tthu, ca [Beit so, indicating regret.] ärùyà pårvàïgama upagamanayehi 1. 1,152 Evà, 5(vadhàraõe ¤eyyaü) [Even] Avadhàraõàrtthayehi Yathattaü, (tu) yathà tathaü [Just so] Aviparãtàrtthayehi Nãcaü, (appe, (mahatyu)6 ccaü, [Little, Highly.] Alpàrtthayehi 1, mahata 1 (Atha) pàto, page, (samà) [Morning] Pårvàhnayehi 2 1,153 (Nicce) sadà, sanaü, pàyo, [Always, Abundan] Satatayehi 2, bàhulyayehi 1 (Bàhulye)) bàhiraü, bahi Bahiddhà, bàhirà, (bàhye) [Out] Bàhyàrtthayehi 4 (Sãghe tu) sanikaü, (bhave) [Quickly] Sãghràrtthayehi 1 1,154 Atthaü, (adassane), duññhu [Disapperance, Reproach] Vinà÷ayehi 1, nindàvehi 1 (Nindàyaü)) vandane) namo, [Salutation] Praõàmayehi 1 Sammà, suññhu, (pasaüsàyaü) [Praise] Pra÷aüsàyehi 2 (Atho sattàyama)7 tthi, (ca) [Exist c] Vidyamànatvayehi 1 1,155 Sàyaü, (sàye) 8jja, (atràhe [Evening, To-day] Savashi 1, ada davashi 1 Suve, (tu) sve, (anàgate) [To-morrow] Seña davashi 1 (Tato pare) parasuve, [Day after to-morrow] Aniddà davashi 1 Hãyyo, (tu divase gate) [Yesterday] äyè davashi 1 1,156 Yattha, yatra, yahiü' (càtha) [In which place] Yamekhi 3 Tattha, tatra, tahiü, tahaü, [There] Ehi 4 (Atho) uddhaü, (ca) upari, [Above] Mattehi 2 Heññhà, (tuca) adho' (samà [Below] Yaña 2. [SL Page 174] [\x 174/] 1,157 (Codane) iügha, handà,1 (tha) [Order, command.] Niyogayehi 2 ârà, dårà (ca) àrakà, [Distant] Dåràrtthayehi 3 Parammukhà, (tu ca) raho, [Absent] Asammukhatvayehi 2 Sammukhà, (tvà)2 vi, pàtu, (ca) [Manifestly] Sammukhatvayehi 3 1,158 (Saüsayatthamhi) appeva, Appevanàma, nu, (tica) [Perhaps] Saü÷ayehi 3 (Nidassane) iti,3 tthaü, (ca) [Thus] Nidar÷anayehi 3 Evaü,) (kicche) katha¤ci, (ca) [Scarcely, with difficulty] Dukkhayehi 1 1,159 Hà, (khede) sacchi, (paccakkhe) [Ah. In the presence of] Asahaõayehi 1, pratyakùayehi 1 Dhuvaü, (thirà vadhàraõe) [Certainty.] Sthira niyamayehi 1 Tiro,(tu) tiriyaü, càtha) [Crookedly] Sarashi 2 (Kucchàyaü) duññhu, ku, (ccate) [Reproach] Nindàyehi 2 1,160 Suvatthi, (àsiññhatthamhi) [Prosperity] âsiüsanayehi 1 (Nindàyaü, tu)dhi, (kathyate) [Reproach] Garbhàyehi 1 Kuhi¤canaü, kuhiü, kutra, Kuttha, kattha, kahaü kva,(tha) [Where] KotŠnhi 7. 1,161 Ihe,4 dhà5 tra,(tu) etthà, 6 ttha [Here] Mehi 5 Atha) sabbatra sabbadhi, [Everywhere] SiyaëutŠnhi 2 Kadà, kudàcanaü, (càtha) [Whenever] Kavarakalekhi 2 Tadàni, (ca) tadà, (samà) [Then] Ekalhi 1,162 (âdikamme bhusatthe ca Sambhavo tiõõa tittisu, Niyogi 7 ssariyam pãti Dàna påjà8gga santisu) 1,163 (Dassane tappare saïge Pasaüsà gati suddhisu, Hiüsà pakàra9ntobhàva Viyogà10vayavesu ca) Po11 (pasaggo disàyoge Patthanàñhiti àdisu) [Prefix, expressive of Origination, excess, birth, descent, repletion, command, glory, joy, gifts, offerings, excellence or greatness, peace, perception, devotion, affection, praise. Going, purity, injury, manner internal, separation, members, direction, hope, situation.] Pa yana upasargaya- (àdi kirayà, ati÷aya, prabhava, avatãrõa, tçpti, niyoga, e÷veryya, pãrati, dàna, puda, utum, ÷ànti, dar÷ana, tatpara, àlaya, pra÷aüsà, gaman, suddhi, hiüsà, prakàra, antarbbhàva, viy¯ga, avayava, diky¯ga, pràrtthanà, sthiti, yana mè àdã artthayehi vŠñè.) [SL Page 175] [\x 175/] 1,164 Parà-(saddo parihàni Paràjaya gatãsu ca Bhusatthe pañilomatthe Vikkamà2masanà disu) [Descreasing, defeat, going, exceeding, reverse, heroic valour, touching.] Parà-yana upasarga- (pirihãm, pŠradãm, gaman, ati÷ayàrttha, pratipakùàrttha. Vikrama, paràmar÷ana yana mè Šhã ) 1,165 (Nissesà,3 bhàva sanyàsa Bhåsattha mokkha ràsisu Gehà4 deso5 pamàhãna Pasàda niggatà6ccaye 1,166 Dassano7sànanikkhantà 8Dho bhàgesva9vadhàraõe Sàmãpye bandhane chekà 10Ntobhàgo11 paratãsu ca 1,167 Pàtubhàve viyoge ca Nisedhàdo)ni-(dissati) [Entire destruction, calamity excessive, Nivana, crowd, house, command, comparision, inferior or becoming less, favour, departing, transgression, perception, conclusion, going out, below, determined, near, binding, conversant, interior, opposing, coming into being, separating, prohibition.] Ni-upasargaya- (nissesa, abhàva, sannive÷a, bhç÷àrttha, nivan, samåha, gçha niyoga, upamà, hãna prasàda, nikmãma, ikmayanaladda, dar÷ana, avasàna, niskrànta, adhobhàga, avadhàraõa, samãpatva, bŠnduma, dakùatva, antarbhàga, uparamaõa, Pràdårbhàva' viraha, pratiùedha, mè Šhi). 1,168 (Uddhaïgama viyoga13tta- Làbha titti samiddhisu Pàtubhàva14ccayà bhàva Pabalatte pakàsane Dakkha ggatàsu kathane Sattimokkhà dike) u. (Ca) [Above, separation, one's own gain, satisfied, abundance, comming to being, faultless, powerful, public, clever, noble, saying, strength, Nivan.] U-upasargaya- årdhavàïgama, viy¯ga, àtmalàbha, tçpti' samçddhi, pràdurbhàva, doùàbhàva, prabalatva, prakà÷a, dakùatva, agratva, kãma, ÷akti, m¯kùa. ) 1,169 Du-(kucchite 15 sadatthesu Viråpatte pya=16sobhane Siyà17bhàvà18samiddhisu Kicchecà19nandanàdike [Baseness, a little, deformed. Unlucky: void of, scarcity, with difficulty, unpleasant.] Du-upasargaya- (kukùitàrttha, ãùadarttha, vairåpyaayahapata, novãma, asamçddhi, duka, asant¯ùàdi, ) [SL Page 176] [\x 176/] 1,170 Saü-(samodhàna saükhepa Samantattha samiddhiså Sammà bhåna saha1ppatthà 2 Bhimukhatthesu saïgate Pidhàne pabhave påjà Punappuna kirayà disu) [Combination, briefly, round about, exceeding, well, entirely, with: few, in the presence of, union, screen, origin, offerings, repeatedly.] Saü-upasargaya- (sam¯dhàna, saükùèpa, samantàrttha, samçddhi, sammà÷abdàrttha, bhu÷abdàrttha, sahàrttha, alpàrttha, abhimukhàrttha, saïgatàrttha, saüvaraõa, prabhava, påjà, nŠvana nŠvata kirãm àdi. ) 1,171 (Vividhà3tisayà4bhàve Bhusatthi5ssariyà6ccaye Viyoge kalahe pàtu- Bhàve*bhàse ca kucchane) 1,172 (Dårà7nabhi mukhatthesu Mohà8navaññhitã suca Padhàna dakkhatà khede Sahatthàdo)vi (dissati) [Diverse, excessive, non-existence, entire-prosperity, expiration, Separation, contention, coming to being, saying, mean, afar, absent, folly, unsteady, chief, skilful, fatique, together.] Vi-upasargaya- (vividhàrttha, ati÷aya, abhàva, bhç÷àrttha, e÷veryya, atikrama, viraha, óabara, pràdurbhàva, *kathana, kåtsàrttha, dåra, anabhimukhàrttha, m¯ha, anavasthiti, pradhànatva, dakùatva, pari÷rama, sahàrttha, ) 1,173 (Viyoge jànane cà dho- Bhàvà+9nicchaya suddhisu äsadatthe paribhave Desa khyàpana hàõisu Vaco kirayàya theyye ca ¥àõappattàdike) ava- [Separation, understanding, down, uncertainty, pure, a little, disrespect, space, pervaded, loss, speaking, knowledge, theft.] Ava-upasargaya- (viraha, avabodha, adh¯bhàva, avini÷caya, suddhi, alpàrttha. Ninda, avakà÷a, vyàpti, hàni, vàkkirayà, sorakam, ¤àõapràpti. ) 1,174 (Pacchà bhusattha sàdissà 1Nupacchinnà10nuvattisu Hãne ca tatiyatthà dho- Bhàvessa11nugate hite Dese lakkhaõa vicche12ttha Mbhåta bhàgàdike)anu- [After, exceeding, alike, regularly, similar, mean, by, under, following, salutary, quarter, sign, succession, characteristic mark, parts] Anu-upasargaya- (pa÷càdarttha, ati÷aya, sadç÷atva, anupacchinna, anuvçtti, hãna, tçtiyàrttha, adhobhàva, anugatàrttha, hitàrttha, dè÷a, lakùaõa, vãpùà, itthambhåta, koñas. ) 1,175 (Samantatthe paricchede Påjà liïgana vajjane Dosakkhàne nivàsanà 12Va¤¤à 18dhàresu bhojane Soka byàpana tatvesu Lakkhaõà14 dosiyà)pari- Pari-upasargaya- (samantàrttha, pariccheda, påjà, àliïgana, varjana, d¯ùa kathana, hŠndãma, avamàna, àdhàra, bh¯jana, ÷¯ka, vyàpti, tatva, lakùaõa,*). * Sannayehi "bhàse, sant¯ùayehi" kiyàya. + Mehit "nicchaya, ni÷cayehida" kiyà sannayehi tibè. [SL Page 177] [\x 177/] 1,176 (âbhimukhyavisiññhu 1ddha- Kamma sàruppavuddhisu Påjà2dhikakulà 3sacca Lakkhaõàdimhi càpya)4hi- [In the presence of, Excellent, above, fit, prosperous, offering, exceeding, family, false, sign.] Abhi-upasargaya- (abhimukhabhàva. Vi÷iùñàrttha, årddhavakirayà, sàrupya, vçddhi, påjà, àdhikya, kula, asatya, lakùaõa àdi, ) 1,177 (Adhiki5ssara pàñhà6dhi- ñhàna pàpuõanesva) 7 dhi- (Nicchaye coparittà8dhi- Bhavane ca visesane) [Exceeding, chief, reading, determination, arrival, ascertainment, above, subjection, difference.] Adhi-upasargaya- (adhika, pradhàna, adhyayana, adhiùñhàna, pŠmiõãma, ni÷caya, uparibhàva, abhibhavana, vesesãma, ). 1,178 (Patidànanisedhesu Vàmà9dàna nivattisu Sàdisse pañinidhimhi* âbhimukhya gatã suca [Giving back again, hindrance, inverted order, taking, stopping, like, situation, brfore, going.] Pati-upasargaya- (pratidàna, nivàraõa, pratil¯ma, gŠõãma, nivçtti, sàdç÷ya, pratiùñhà, abhimukhatva, gaman, ). 1,179 (Patibodhe patigate Tathà puna kirayàya ca Sambhàvane pañiccatthe) patã-,10ti lakkhaõàdike) [Awaking, going back, doing, again, honour, for the purpose of, sign.] Pratib¯dha, prati÷atàrttha, pa÷cima kirayà, àdarakirãma, piõisa yanàrttha, lakùaõa, yanàdi ) Su-(sobhaõe sukhe sammà Bhusa suññhå sami ddhi su) [Well, easy, unchanged, much, beautiful, prosperous.] Su-upasargaya- (÷¯bhaõa, sŠpa aviparãta, bhç÷àrttha, sundaràrttha, samçddhi ). 1,180 (âbhimukhya samãpàdi- Kammà11 liïgana pattisu Mariyàdu12ddhakammi13cchà Bandhanà14 bhividhãsu) à- [In the presence of, vicinity, beginning, embracing, approaching, limit, upwards, desire, bond, limit.] â-upasargaya- (abhimukhatva samãpa, àrambha, àliïgana, pràpti, maryyàdà, årddhvakarma, icchà, bandhana, abhividhi, ). 1,181 (Nivàsa15vhàna gahaõa Kicche16sattha nivattisu Appasàdà17si saraõa Patiññhà vimbhayà disu) [Abode, inviting, taking, sorrow, little, stopping, unwillingness, wishing for, calling to mind, help, wonder.] (âvàsa, àmantraõa, grahaõa, då:kha, ãùadarttha, nivçtti, aprasàda, àsiüsana, smaraõa, pratiùñhà, vismaya àdi, ) * Pañinidhimhi, tulyàrtthayehi yanu sanna. [SL Page 178] [\x 178/] 1,182 (Antobhàva bhusatthà1ti- Saya påjà2 svatikkame Bhåtabhàve pasaüsàyaü Daëhatthàdo siyà)ati- [Within, abundance, excessiveness, sacrifice, transgression, past, praise, hard.] Ati-upasargaya- (antarbhàva, bhç÷àtthi, ati÷aya, påjà, atikramana, atãtatva, pra÷aüsà, dçóhàrttha àdi. ). 1,183 (Sambhàvane ca garahà 3Pekkhàsu ca samuccaye Pa¤he saücaraõe ceva âsaüsatthe) apã-4 (ritaü) [Honour, contempt, care, addition, questioning, covering, praise.] Api-upasargaya- (gaurava, garhà, apekùà, sampiõóana, pra÷na, saüvaraõa à÷aüsàrttha, ) 1,184 (Niddese vajjane påjà 5Pagate vàraõe pi ca Padussane ca garahà Corikàdo siyà)apa- [Example, leaving off, offering, without, preventing, displeasure, contempt, stealth.] Apa-upasargaya- (nirdè÷a, parivarjana påjà, apagatàrttha, vŠlakum, apãrati, garhà, sorakam àdi ). 1,185 (Samãpa påjà sàdisse Dosakkhaõo6papattisu Bhusatthà7 pagamà8dhikya Pubbakamma nivattisu Gayhàkàro9parittesu Upa-(itya nasanàdike) [Vicinity, offering, similarity, accusing, birth, excess, without, abundance, priority, stopping-understanding, height, fasting,] Upa-upasargaya- (samãpa, påjà, sàdç÷ya, doùakathana, upatpatti, bhç÷àrttha, apagamana, adhikatva, pårvakarma, nivçtti. VŠñahena àkàra, uparibhàva, abh¯janàdi, ). 1,186 Evaü-(nidassanà10kàro 11Pamàsu sampahaü sane Upadese ca vacana- Pañiggàhe12vadhàraõe Garahàye13damatthe ca Parimàõe ca pucchane) [Example, manner, similarity, wishing: advice, assent, appointment, contempt, thus, quantity, questioning.] Evaü-yana nipàta- (nidar÷ana, àkàra, upamà, harùaõa, upadè÷a, vacana pratigrahaõa, niyama, nindà, idaü÷abdàrttha, pramàõa, pra÷na. ). 1,187 (Samuccaye samàhàre- 14Nvàcaye ce15tarãtare Pada påraõa matte ca) Va-(saddo avadhàraõe) [Addition, collection, also, either, or an expletive particle a particle expressive of intensity.] Ca-nipàtaya- (sampãõóana, samàhàra, anvàcaya, itarãtarayoga, padapåraõa, avadhàraõàrttha. ) 1,188 Iti-(hetu pakàresu âdimhi càva dhàraõe Nidassane padatthassa Vipallàse samàpane) [Cause, manner, after this manner, very, for example, mutation, etc, and c,] Iti-nipàtaya- (hetu, prakàra, àdyàrttha, avadhàraõa, nidar÷ana, padàrttha viparyyàsa, parisamàpti, ). [SL Page 179] [\x 179/] 1,189 (Samuccaye co1 pamàyaü Saüsaye padapåraõe Vavatthita vibhàsàyaü) Và- (vassagge vikappane) [A conjunction, likeness, doubt, expletive, fixed, alternative, certainty, indecision.] Và nipàta- (sampãóana, upamà, sandèha, padapåraõa, vyavasthita vibhàùà, ni÷caya, vikalpa. ) 1,190 (Bhåsane vàraõe cà)2 laü- (Vuccate pariyattiyaü) [Ornament, hindrance, it is enough.] Alaü nipàtaya- alaükàra, niùedha, paripårõabhàva, ) Atho3-thà-4 (nantarà5ramha) Pa¤he supadapåraõe) [A continuative particle, expressive of commencement. Interrogation, sometimes it is a mere expletive.] Atho-atha nipàtaya 2- (anantaràrttha, pràrambha, pra÷na, padapåraõa, ). 1,191 (Pasaüsà garahà sa¤¤à Svikàrado6pi nàma- (tha) [A term expressive of praise or dis praise, sign, promise] Api nàma-nipàtaya- (pra÷aüsà, garhà, saüg¤à, abbhyupagamàdiya. ) (Nicchaye cà7 numànasmiü Siyà nåna-(vitakkane) [Surely, doubt, thinking.] Nåna nipàtaya- (niyama, anumàna, parivitarka, ). 1,192 (Pucchà3vadhàraõà9 nu¤¤à Sàntvanà10lapane) nanu- [Question, certainty, order, soothing, a vocative particle.] Nanu nipàtaya- (pra÷na, avadhàraõa, anug¤à, nŠlavilla, àmantraõa' ) Vate-11 (kaüsa dayà hàsa Khedà12lapana vimhaye) [Verily, expressing tenderness, laughter, weariness, a vocative particle, admiration.] Vata nipàtaya- (èkànta dayà hàsa, pari÷rama, àmantraõa, vismaya. ). 1,193 (Vàkyàrambha visàdesu) Handa-(hàse13nukampane) [Particle used at the commencement of a sentence, dejection, mirth, compassion.] Handa nipàtaya- (vàkyàrambha, bŠgøhàsa, anukampà. ). Yàva-(ttu) tàva-(sàkalya Màõà14vadhya15vadhàraõe) [Until, as many as, limit, survely] Yàva nipàtaya- (sàkalya, pramàõa, avadhi, avadhàraõa ). 1,194 (Pàcã purà16ggatotthesu) Puratthà-(pañhame pyatha) [East, long ago, in front, first.] Puratthà nipàtaya- (pårvadiga,purà÷abdàrttha, abhimukhàrttha, prathamàrttha. .) (Pabandhe ca ciràtãte Nikañà17gàmike) purà- [Connected narrative, long, past, near, future] Purà nipàtaya- (paramparà, ciràtikrànta, àsanna, anàgatakàla, ). [SL Page 180] [\x 180/] 1,195 (Nisedhe vàkyàlaükàrà- 1Vadhàraõapasiddhisu [Hindrance, an expletive, certainly, fame.] Khalu nipàtaya- (pratiùedha, vàkyàlaükàra, avadhàraõa, prasiddhi, ) Khalvà-)2(sanne tu) abhito (3Bhimukho4hayato dike) [Vicinity, presence, on both sides, and c.] Abhito nipàtaya- (samãpa, abhimukhàrttha, ubhayabhàgàdiarttha, ). 1,196 Kàmaü-(yadyapi saddatthe (Ekaüsatthe ca dissati) [If, again, certainty, and c.] Kàmaü nipàtaya- (yadã api yana ÷abdàrttha, ekàntàrttha) (Atho) pana-(visesasmiü Tathe ca pada påraõe) [Difference, an expletive.] Pana nipàtaya- (vi÷eùàrttha, padapåraõàrttha, ). 1,197 Hi-(kàraõe visesà5ca- Dhàraõe pada påraõe) [Cause, difference indeed, an expletive.] Hi nipàtaya- (hètu, vi÷èùàrttha, avadhàraõa, padapåraõa, ) Tu-(hetu vajje tatthàtha) [Difference, certainly, an expletive.] Tu nipàtaya- (vi÷èùàrttha, avadhàraõa, padapåraõa, ) Ku-(pàpe6sattha kucchane) [Sin, little, contempt.] Ku nipàtaya- (pav, ãùadarttha, kutsà, ) 1,198 Nu-saüsaye ca pa¤he tha) [Doubt, question.] Nu nipàtaya- (sŠka, pra÷na. ) Nànà-(nekattha vajjane) [Variety, for-saking.] Nànà nipàtaya- (anèkàrttha, hŠrãma, ) Kiü (tu pucchà jigucchàsu) [Question, contempt.] Kiü nipàtaya- (pra÷na, nindà,) Kaü (tu vàrimhi muddhani) [Water, top] Kaü nipàtaya- (jala, hisa, ). 1,199 Amà-(saha samãpe tha) [With, near] Amà nipàtaya- (sahàrttha, samãpa,) (Bhede appañhame puna [Difference, again,] Puna nipàtaya- (vi÷èùa, nŠvata, ) Kirà-7(nussavà8rucisu) [By report, distasteful.] Kira nipàtaya- (anu÷ruti, aruci. ) Udà-1(pyatthe vikappane) [Again, the other side of a proposition.] Uda nipàtaya- (api ÷abdàrttha, pakùàntara, ). [SL Page 181] [\x 181/] 1,200 (Patãvi carime) pacchà- [West, after.] Pacchà-nipàtaya- (pa÷cimadiga, pasuva. ) Sàmi-(tvaddhe jigucchane) [Half, reproach] Sàmi-nipàtaya- (ardha, nindà, ) (Pakàse sambhave) pàtu- [Publicity, coming to existence.] Pàtu-nipàtaya- (prakà÷a, utpatti, ) (A¤¤o¤¤e tu raho)mitho [Mutual, private.] Mitho-nipàtaya- (anyonya, rahas. ). 1,201 Hà-(khede soka dukkhesu) [Alas! Grief affection] Hà-nipàtaya- (visàda, s¯ka, duk. ) (Khedetva 2 habha-vimbhaye) [Alas! Surprise] Ahabha-nipàtaya- (viùàda, à÷caryya. ) (Hiüsàpane) dhi-(nindàyaü) [Afflicting, disgrace.] Dhi-nipàtaya- (bŠvãma, nindà. ) (Pidhàne tiriyaü) tiro- [Covering, across] Tiro-nipàtaya- (saüvaraõa, saras, ). 1,202 Tåta-tvàna-tave-tvà-tuü Dhà-so-thà-kkhattu-(mevaca) To-tha-tra-hi¤canaü-hiü-haü- Dhi-ha-hi-dha-dhunà-rahi- 1,203 Dàni-vo-dàcanaü-dà-jja- Thaü-thattà-jjha-jju-(àdayo Samàso cà3vyayã bhàvo- Yàdeso cà4vya yaübhave) [Words ending with these affiixes, ']tuna' [and-also words of the indeclinable class of Compounds and formed by the substitution of ']ya' [for] tuna [and c.- Are called] avyaya [or indeclinable particles.] Tunàdi mè pratyayàntay¯da, avyayãbhàvasamàsavå ÷abdada, tuna-yanàdi pratyayayanña yakàràdè÷avå vacanada, avyaya(nipàta) nam vè. Avyayavaggo [III.- 4.] Sàma¤¤akaõóo tatiyo [III.] Abhidhànappadãpikà samattà. - [SL Page 182] [\x 182/] (Kattusandassanàdi gàthà.) 1. Saggakaõóo ca bhåkaõóo tathà sàma¤¤a kaõóaviti, Kaõóattayànvità esà abhidhànappadãpikà. 2. Tidive mahiyaü bhujagàvasathe sakalatthasamavhayadãpanãyaü, Iha yo kusalo matimà sanaro pañu hoti mahàmunino vacane. 3. Parakkamabhujo nàma bhåpàlo guõabhåsano, Laükàyamàsi tejassã jayã kesari vikkamo. 4. Vibhinnacira mbhikkhusaüghannikàya- Ttayasmi¤ca kàresi sammàsamagge,* Sadehaü ca niccàdaro dãghakàlaü Mahaggehi rakkhesi yo paccayehi. 5. Yena laükà vihàrehi gàmàràmapurãhi ca, Kittiyà viya sambàdhi katà khettehi vàpihi. 6. Yassà sàdhàraõa mpatvà nuggahaü sabbakàmadaü, Ahampi ganthakàrattampatto vibudha gocaraü. 7. Kàrite tena pàsàda gopuràdivibhåsite, Saggakaõóeva tattoyàsayasmiü pañibimbite. 8. Mahàjetavanàkhyamhi vihàre sàdhusammate, Sarogàmasamåhamhi vasatà santavuttinà. 9. Saddhammaññhitikàmena moggallànena dhãmatà, Therena racità esà abhidhànappadãpikà. Niññhità.