Samantapasadika, Buddhaghosa's Commentary on the Vinaya Pitaka, Vol. VII: Vinayapitaka: Khandhaka: Parivara (I-XIX); Nigamana Based on the edition J. Takakusu and Makoto Nagai, assisted by Kogen Mizuno, London : Pali Text Society 1947 (Reprinted 1981) Input by the Dhammakaya Foundation, Thailand, 1989-1996 [GRETIL-Version vom 22.4.2016] #<...># = BOLD %<...>% = ITALICS *<...>* = SUPERSCRIPT \<...>\ = REDLINE ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a ā 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r į 231 vocalic R č 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 vocalic L ė 236 long vocalic l í 237 velar n ī 239 velar N đ 240 palatal n ¤ 164 palatal N Ĩ 165 retroflex t ņ 241 retroflex T ō 242 retroflex d ķ 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ų 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ũ 253 visarga ū 254 long e š 185 long o ē 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ NOTICE This file is (C) Copyright the Pali Text Society and the Dhammakaya Foundation, 2015. This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License. These files are provided by courtesy of the Pali Text Society for scholarly purposes only. In principle they represent a digital edition (without revision or correction) of the printed editions of the complete set of Pali canonical texts published by the PTS. While they have been subject to a process of checking, it should not be assumed that there is no divergence from the printed editions and it is strongly recommended that they are checked against the printed editions before quoting. ADDITIONAL NOTES Headline references have been standardized according to the following pattern: P_n.n = Parivāra_chapter(Roman).section(Arabic) In the third chapter however this translates to: P_n.n = Parivāra_chapter(Roman).vers(Arabic) Italicized catchwords of the printed edition were already reduced to plain Roman type in the original Dhammakaya file. STRUCTURE OF REFERENCES (added at the beginning of each section): [P_n.n:] = Parivāra_chapter(Roman).section(Arabic) In the third chapter however this translates to: [P_n.n:] = Parivāra_chapter(Roman).vers(Arabic) ANNOTATED VERSION IN PTS LAYOUT #<[page 1301]># %<1301>% Samantapāsādikā Nāma Vinayaņņhakathā PARIVâRA-VAööANâ NAMO TASSA BHAGAVATO ARAHATO SAMMâ- SAMBUDDHASSA I Visuddhaparivārassa parivāro ti bhāsane, dhammakkhandhasarãrassa khandhakānaü anantarā, saīgahaü yo samāråëho\<*<1>*>\, tassa pubbāgataü nayaü hitvā dāni karissāmi anuttān' atthavaõõanaü. [P_I.1:] Tattha yan tena bhagavatā ...pe... pa¤¤attan ti ādinayap- pavattāya tāva pucchāya ayaü saīkhepattho: yo so bhagavā sāsanassa ciraņņhitikatthaü Dhammasenāpatinā saddham- magāravabahumānavegasamussitaü a¤jaliü sirasmiü patiņ- ņhapetvā yācito dasa atthavase paņicca vinayapa¤¤attiü pa¤¤apeti, tena bhagavatā tassa tassa sikkhāpadassa pa¤¤atti- kālaü jānatā, tassā tassā sikkhāpadapa¤¤attiyā dasa attha- vase passatā, api ca pubbenivāsādãhi jānatā, dibbena cakkhunā passatā, tãhi vijjāhi chahi vā pana abhi¤¤āhi jānatā, sabbattha appaņihaņena samantacakkhunā passatā, sabba- dhammajānanasamatthāya pa¤¤āya jānatā, sabbasattānaü cakkhuvisayātãtāni tirokuņņādigatāni cāpi råpāni ativisuddh- ena maüsacakkhunā ca passatā, attahitasādhikāya samādhipa- daņņhānāya paņivedhapa¤¤āya jānatā, parahitasādhikāya \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. sammāruëho. >\ #<[page 1302]># %<1302 Samantapāsādikā [P_I.1>% karuõāpadaņņhānāya desanāpa¤¤āya passatā, arahatā sammā- sambuddhena yaü paņhamaü pārājikaü pa¤¤attaü, taü kattha pa¤¤attaü, kaü ārabbha pa¤¤attaü. Kismiü vatthus- miü pa¤¤attaü. atthi tattha pa¤¤atti ...pe... ken' ābhatan ti pucchāvissaj- jane\<*<1>*>\ payantena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammā- sambuddhena paņhamaü pārājikan ti idaü kevalaü pucchāya āgatass' ādipadassa paccuddharaõamattam eva. Kattha pa¤- ¤attan ti Vesāliyā pa¤¤attaü. kaü ārabbhā ti Sudinnaü Kalandaputtaü ārabbhā ti evam ādinā pana nayena puna pi ettha ekekaü padaü pucchitvā va vissajjitaü. ekā pa¤¤attã ti yo pana bhikkhu methunaü dhammaü paņiseveyya pārājiko hoti asaüvāso ti ayaü ekā pa¤¤atti. dve anupa¤- ¤attiyo ti antamaso tiracchānagatāya pãti ca sikkhaü appac- cakkhāyā\<*<2>*>\ ti ca makkaņã-Vajjiputtakavatthånaü vasena vuttā imā dve anupa¤¤attiyo. ettāvatā atthi tattha pa¤¤atti anupa¤¤atti anuppa¤¤apannattãti imissā pucchāya dve koņņhāsā vissajjitā honti. tatiyaü vissajjetuü anuppanna- pa¤¤atti tasmiü n' atthã ti vuttaü. aya¤ hi anuppannapa¤¤atti nāma anuppanne dose pa¤¤attā. sā aņņha garudhammavasena bhikkhunãnaü yeva āgatā, a¤¤atra n' atthi, tasmā vuttaü anuppannapa¤¤atti tasmiü n' atthã ti. sabbatthapa¤¤attã ti majjhimadese c'eva paccanta-janapadesu ca sabbattha pa¤¤atti. vinayadharapa¤camena gaõena upasampadā, guõaīguõåpāhanā, dhuvanhānaü\<*<3>*>\, cammattharaõan ti imāni hi cattāri sikkhāpadāni majjhimadese yeva pa¤¤atti, etth' eva etehi āpatti hoti, na paccantimajanapadesu. sesāni sabbān' eva sabbatthapa¤¤atti nāma sādhāraõapa¤¤attã ti bhikkhåna¤ c'eva bhikkhunãna¤ ca sādhāraõapa¤¤atti. suddhabhikkhånam eva hi suddhabhikkhunãnaü vā pa¤¤at- taü sikkhāpadaü asādhāraõapa¤¤atti nāma hoti. idaü pana bhikkhuü ārabbha uppanne vatthusmiü yā pana bhikkhunã chandaso methunaü dhammaü paņiseveyya antamaso tiracchānagatena pi pārājikā hoti asaüvāsa ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. visajjane. 2 B2. apacca-. 3 B2. dhåva-. >\ #<[page 1303]># %% bhikkhunãnam pi pa¤¤attaü. vinitakathāmattam eva hi tāsaü n' atthi, sikkhāpadaü pana atthi. tena vuttaü sādhāraõapa¤¤attã ti. ubhatopa¤¤attiyam pi es' eva nayo. bya¤janamattam eva hi ettha nānaü. bhikkhånaü bhikkhunã- nam pi sādhāraõattā sādhāraõa-pa¤¤atti. ubhinnam pi pa¤¤attattā ubhatopa¤¤attã ti. atthe pana bhedo n' atthi. nidānogadhan ti yassa siyā āpatti so āvikareyyāti ettha sabbā- pattãnaü anupaviņņhattā nidānogadhaü. nidāne anupaviņņhan ti attho. dutiyena uddesenā ti nidānogadhaü nidānapariyā- pannam pi samānaü. tatr' ime cattāro pārājikā dhammā ti ādinā dutiyen' eva uddesena uddesaü āgacchati. catunnaü vipattãnan\<*<1>*>\ ti sãlavipattiādãnaü. paņhamā hi dve āpattik- khandhā sãlavipatti nāma. avasesā pa¤ca ācāravipatti\<*<2>*>\ nāma. micchādiņņhi ca antaggāhikadiņņhi ca diņņhivipatti\<*<2>*>\ nāma. ājãvahetu-pa¤¤attāni cha sikkhāpadāni ājãvavipatti\<*<2>*>\ nāma. iti imāsaü catunnaü vipattãnaü\<*<1>*>\ idaü pārājikaü sãlavipatti\<*<2>*>\ nāma hoti. ekena samuņņhānenā 'ti dvaīgikena ekena sam- uņņhānena. ettha hi cittaü aīgaü hoti. kāyena pana āpattiü āpatti āpajjatiü. tena vuttaü kāyato ca cittato ca samuņņhātã ti. dvãhi samathehã ti āpanno 'si ti sammukhā pucchiyamāno āma āpanno 'mhã ti paņijānāti tāvad eva bhaõķana-kalaha- viggahā våpasantā honti sakkā ca hoti taü puggalaü apa- netvā uposatho vā pavāraõā vā kātun ti. iti sammukhā- vinayena ca paņi¤¤ātakaraõena cā ti dvãhi samathehi sammati, na ca tappaccayā koci upaddavo hoti. yaü pana upari pa¤¤attivaggena katamena samathena sammatã ti vuttaü, taü samathaü otāretvā anāpatti\<*<1>*>\ kātuü na sakkā ti imam atthaü sandhāya vuttaü. pa¤¤attivãnayo ti yo pana bhik- khå ti ādinā nayena vuttamātikā pa¤¤attivinayo ti attho. vibhattã ti padabhājaniyaü vuccati. vibhattã ti vibhaīgass' ev' etaü nāmaü. asaüvaro ti vãtikkamo. saüvaro ti avãtikkamo. yesaü vattatã ti yesaü vinayapiņaka¤ ca aņņha- kathā ca sabbā paguõā ti attho. ke dhārentã ti ke etaü paņha- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. vippatãnaü. 2 B2. -vippatti. 3 B2. anāpattiü. >\ #<[page 1304]># %<1304 Samantapāsādikā [P_I.2-16;II.>% mapārājikaü pāëito ca atthato ca dhārenti. na hi sakkā sabbaü vinayapiņakaü ajānantena etassa attho jānitun ti. Ken' ābhatan ti idaü paņhamāpārājikaü pāëivasena ca atthavasena ca yāva ajjatanaü kālaü kena ānãtan ti. param- parābhatan ti paramparāya ānãtaü. idāni yāya paramparāya ānãtaü, taü dassetuü Upāli Dāsako cā ti ādinā nayena porāõakehi mahātherehi gāthāyo ņhapitā. tattha yaü vattabbaü, taü nidāna-vaõõanāyaü eva vuttaü. iminā nayena dutiyapārājikādi-pucchāvissajjanesu pi vinicchayo veditabbo ti. Mahāvibhaīge pa¤¤attivāra-vaõõanā niņņhitā [P_I.2-16:] Ito paraü methunaü dhammaü paņisevanto kati āpattiyo āpajjatã ti ādippabhedo katāpattivāro, methunaü dhammaü paņisevantassa āpattiyo catunnaü vipattãnaü kati vipattiyo bhajantã ti ādippabhedo vipattivāro, methunaü dhammaü paņisevantassa āpattiyo sattannaü āpattikkhandhānaü katihi āpattikkhandhehi saīgahitā ti ādippabhedo saīgahavāro, methunaü dhammaü paņisevantassa āpattiyo channaü āpatti- samuņņhānānaü katihi samuņņhānehi samuņņhantã ti ādippabhedo samuņņhānavāro, methunaü dhammaü paņisevantassa āpattiyo catunnaü adhikaraõānaü katamaü adhikaraõan ti ādippa- bhedo adhikaraõavāro, methunaü dhammaü paņisevantassa āpattiyo sattannaü samathānaü katihi samathehi sammantã ti ādippabhedo samathavāro, tad anantaro samuccayavāro ti ime sattavārā uttānatthā eva. tato paraü methunaü dham- maü paņisevanapaccayā pārājikaü kattha pa¤¤attan ti ādinā nayena puna paccayavasena eko pa¤¤attivāro, tassa vasena purimasadisā eva katāpattivārādayo sattavārā ti evaü apare pi aņņhavārā vuttā, te pi uttānatthā eva. iti ime aņņha purimā aņņhā ti Mahāvibhaīge soëasavārā dassitā. II [P_II:] tato paraü ten' eva nayena Bhikkhunãvibhaīge pi soëasa vārā āgatā ti evaü ime ubhato-vibhaīge dvattiüsavārā \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1305]># %% pāëinayen' eva veditabbā. na h' ettha ki¤ci pubbe avinic- chitaü nāma atthi. III [P_III.1:] tad anantarāya pana samuņņhānakathāya anattā iti nicchayā ti anattā iti nicchitā. [P_III.2:] sabhāgadhammānan ti aniccā- kārādãhi sabhāgānaü saīkhatadhammānaü. nāmamattaü na nāyatã ti nāmamattam pi na pa¤¤āyati. [P_III.4:] dukkhāhānin ti dukkhaghātanaü. [P_III.6:] Khandhakāya ca Mātikā ti Khandhakā yā ca Mātikā ti attho. ayam eva vā pāņho. [P_III.7:] samuņņhānani- yato katan ti samuņņhānaü niyato kataü niyatakataü niyata- samuņņhānan ti attho. etena bhåtārocana\<*<1>*>\-corãvuņņhāpana' ananu¤¤āta-sikkhāpadattayassa saīgaho paccetabbo. etān- eva hi tãõi sikkhāpadāni niyatasamuņņhānāni. a¤¤ehi saddhiü asambhinnasamuņņhānāni. [P_III.8:] sambhedaü nidāna¤ c' a¤¤an ti a¤¤am pi sambheda¤ ca nidāna¤ ca. tattha sambhedavacanena samuņņhānasambhedassa gahaõaü pac- cetabbaü. tāni hi tãõi sikkhāpadāni ņhapetvā sesāni sambhinnasamuņņhānāni. nidānavacanena sikkhāpadānaü pa¤¤attidesasaīkhātaü nidānaü paccetabbaü. sutte dissanti uparã ti sikkhāpadānaü samuņņhānaniyamo sambhedo nidā- nan ti imāni tãni suttamhi eva dissanti pa¤¤āyantã ti attho. tattha ekena samuņņhānena samuņņhāti kāyato ca cittato cā ti ādimhi tāva purimanayen'\<*<2>*>\eva samuņņhānaniyamo ca sambhedo ca dissanti. itaraü pana nidānaü nāma. Vesāliyā Rājagahe Sāvatthiyā ca âëavã Kosambiyā ca Sakkesu Bhaggesu ca pa¤¤attā 'ti evam upari dissati. parato āgate sutte dissatãti veditabbaü. [P_III.9:] Vibhaīge dvãså' ti gāthāya ayam attho: yaü sikkhāpadaü dvãsu Vibhaīgesu pa¤¤attaü. uposathadivase bhikkhå ca bhikkhuniyo ca uddisanti, tassa yathā ¤āyaü samuņņhānaü pavakkhāmi, taü me suõāthā 'ti. [P_III.10:] sa¤carittānubhāsana¤ cā ti sa¤caritta¤ ca samanubhāsana¤ ca. atireka¤ ca cãvaran ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -rocanā. 2 B2. purimanaye samuo. >\ #<[page 1306]># %<1306 Samantapāsādikā [P_III.10-15>% [P_III.11:] atirekacãvaraü kaņhinan ti attho. lomāni padasodhammo ti eëakalomāni ca padasodhammo ca. bhåtaü\<*<1>*>\ saüvidhānena cā ti bhåtārocana¤ ca saüvidahitvā addhānappaņipajjana¤ ca. theyyadesanacori¤ cā ti theyyasattho ca chattapāõissa agilā- nassa dhammadesanā ca corãvuņņhāpana¤ ca. ananu¤¤ātāya terasā ti mātāpitusāmikehi ananu¤¤ātāya saddhiü imāni terasa samuņņhānāni honti. [P_III.12:] sadisā idha dissare ti idha Ubhatovibhaīge etesu terasa samuņņhānasãsesu ekekasmiü a¤¤āni pi sadisāni samuņņhānāni dissanti. idāni tāni dassetuü methunaü sukkasaüsaggo ti ādi vuttaü. [P_III.13:] tattha methunan ti idaü tāva paņhamapārājikaü nāma ekaü samuņņhāna- sãsaü. sesāni tena sadisāni. tattha sukkasaüsaggo cā ti sukkavissaņņhi\<*<2>*>\ c' eva kāyasaüsaggo ca. aniyatā paņhamikā ti paņhamaü aniyatasikkhāpadaü. pubbupaparipācitā ti jānaü pubbupagataü bhikkhun ti sikkhāpada¤ ca bhik- khunãparipācitapiõķapātasikkhāpada¤ ca. raho bhikkhu- niyā sahā ti bhikkhuniyā saddhiü rahonisajjasikkhāpada¤ ca. [P_III.14:] sabhojane raho dve cā ti sabhojane kule anupakhajja-nisajja- sikkhāpada¤ ca dve rahonisajjasikkhāpadāni ca. aīguli udake hasan ti aīgulipatodaka¤ ca udake hasadhamma- sikkhāpada¤ ca. pahāre uggire c' evā ti pahāradānasikkhā- pada¤ ca talasattikauggiraõasikkhāpada¤ ca. tepa¤¤āsā ca sekhiyā 'ti parimaõķalanivāsanādãni khuddakavaõõanāva- sāne vuttāni tepa¤¤āsasekhiyasikkhāpadāni ca. [P_III.15:] adhak- khagāmāvassutā\<*<3>*>\ 'ti bhikkhunãnaü adhakkhakasikkhāpada¤ ca gāmantaragamanaü avassutā avassutassa hatthato khā- danãyabhojanãyagahaõasikkhāpada¤ ca. talamaņņha¤ ca sud- dhikā ti talaghātakaü jatumaņņhaü udakasuddhikādiyana¤ ca. vassaü vutthā ca ovādan ti vassaü vutthā chappa¤cayojanāni sikkhāpada¤ ca ovādāya āgamanasikkhāpada¤ ca. nā- nubandhe pavattinin ti yā pana bhikkhunã vuņņhāpitaü dve pavaņņiniü dve vassāni nānubandheyyā ti vuttasikkhāpa- da¤ ca. [P_III.16:] ime sikkhā ti imā sikkhāyo. liīgavipariyāyo kato. Kāyamānasikā kātā ti kāyacittasamuņņhāna katā. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. bhåta. 2 B2. -visatthi. 3 B2. adhakkhaü gāmā-. >\ #<[page 1307]># %% [P_III.17:] adinnan ti idaü tāva adinnādānan ti vā dutiyapārājikan ti vā ekaü samuņņhānasãsaü. sesāni tena sadisāni. tattha viggahuttarin ti manussaviggaha-uttarimanussasikkhāpadāni. duņņhulla attakāminin ti duņņhullavācāattakāmapāricariya- sikkhāpadāni. amålā a¤¤abhāgiyā ti dve duņņhadosasik- khāpadāni. aniyatā dutiyikā ti dutiyaü aniyata-sikkhā- padaü.[P_III.18:] acchinde pariõāmane ti sāmaü cãvaraü datvā acchindana¤ ca saīghikalābhassa attano pariõāmana¤ ca. musā-omasa-pesuõā ti musāvādo ca omasavādo ca bhikkhupesu¤¤a¤ ca. duņņhulla-paņhavãkhaõe ti duņņhullā- patti ārocana¤ ca paņhavãkhaõa¤ ca. bhåtaü a¤¤āya ujjhāpe ti bhåtagāma-a¤¤avādaka-ujjhāpanaka-sikkhāpa- dāni. [P_III.19:] nikkaķķhanaü si¤cana¤ cā ti vihārato nikkaķ- ķhana¤ ca udakena tiõādi si¤cana¤ ca. āmisahetu bhuttāvã ti āmisahetu bhikkhuniyo ovadantã ti sikkhāpada¤ ca bhuttāvã anatirittena khādanãyādinā pavāraõa-sikkhāpada¤ ca. ehi anādari bhiüsā ti eh' āvuso gāmaü vā ti sikkhāpada¤ ca anādariya¤ ca bhikkhubhiüsāpanaka¤ ca. apanidhe ca jãvitan ti pattādãnaü apanidhāna-sikkhāpada¤ ca sa¤cicca pāõaü jãvitā voropana¤ ca. [P_III.20:] jānaü sappāõakaü kamman ti jānaü sappāõakaudaka-sikkhāpada¤ ca puna kammāya ukkoņana¤ ca. ånasaüvāsanāsanā ti ånavãsativassa-sikkhā- pada¤ ca ukkhittakena saddhiü saüvāsa-sikkhāpada¤ ca nāsitakasāmaõerasambhoga-sikkhāpada¤ ca. sahadhammi- kaü vilekhā ti sahadhammikaü vuccamānsikkhāpada¤ ca vilekhāya saüvattantãti āgata-sikkhāpada¤ ca. moho amå- lakena cā ti mohanake pācittiya-sikkhāpada¤ ca amålakena saīghādisesena anuddhaüsana-sikkhāpada¤ ca. [P_III.21:] kukkucca dhammikaü cãvaraü datvā ti kukkucca upadahana¤ ca dhammikānaü kammānaü chandaü datvā khãyana¤ ca cãvaraü datvā khãyana¤ ca. pariõāmeyya puggale ti saīghi- kaü lābhaü puggalassa pariõāmana-sikkhāpadaü. kin te akālaü acchinde ti kin te ayye eko purisapuggalo karissatãti āgata-sikkhāpada¤ ca akālacãvaraü kālacãvaran ti adhiņ- ņhahitvā bhājana-sikkhāpada¤ ca bhikkhuniyā saddhiü cãvaraü parivattetvā acchindana-sikkhāpada¤ ca. duggahi \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1308]># %<1308 Samantapāsādikā [P_III.22-25>% nirayena cā ti duggahitena duppadhāritena\<*<1>*>\ paraü ujjhā- pana-sikkhāpada¤ ca nirayena vā brahmacariyena vā abhisa- pana-sikkhāpada¤ ca. [P_III.22:] gaõaü vibhaīga dubbalan ti gaõassa cãvaralābhaü antarāyaü kareyyā ti ca dhammikaü cãvara- vibhaīgaü paņibāheyyā ti ca dubbalacãvarapaccāsāya cãvara- kālasamayaü atikkameyyā ti ca vutta-sikkhāpadāni. kathi- nāphās' upassayan ti dhammikaü kathinuddhāraü paņibā- heyya bhikkhuniyā sa¤cicca aphāsuü kareyya bhikkhuniyā upassayaü datvā kupitā anattamanā nikkaķķheyya vā ti vutta-sikkhāpadāni. akkosa caõķi maccharã ti bhikkhuü akkoseyya vā paribhāseyya vā caõķikatā gaõaü paribhāseyya kule maccharinã assā ti vutta-sikkhāpadāni. gabbhini¤\<*<2>*>\ ca pāyantiyā ti gabbhiniü vuņņhāpeyya ptiü vuņņhāpeyyā ti vutta-sikkhāpadāni. [P_III.23:] dve vassā sikkhāsaīghenā ti dve vassāni chasu dhammesu asikkhitasikkhaü sikkhamānaü vuņņhāpeyya sikkhitasikkhaü sikkhamānaü saüghena asam- mataü vuņņhāpeyyā ti vutta-sikkhāpadāni. tayo c' eva gihigatā ti ånadvādasavassaü gihigataü paripuõõadvā- dasavassaü gihigataü dve vassāni chasu dhammesu asikkhi- tasikkhaü dve vassāni sikkhitasikkhaü saīghena asam- matan ti vutta-sikkhāpadāni. kumārãbhåtā tisso ti ånavãsati- vassaü kumārãbhåtan ti ādinā nayena vuttā tisso. åna- dvādasasammatā ti ånadvādasavassā vuņņhāpeyya paripuõõa- dvādasavassā saīghena asammatā vuņņhāpeyyā ti vutta- sikkhāpadadvayaü. [P_III.24:] alaü tāva sokāvāsan\<*<3>*>\ ti alaü tāva te ayye vuņņhāpitenā ti ca caõķiü sokāvāsaü sikkhamānaü vuņņhāpeyyā ti ca vutta-sikkhāpadadvayaü. chandā anu- vassā ca dve ti pārivāsikachandadānena sikkhamānaü vuņņhāpeyya anuvassaü vuņņhāpeyya ekaü vassaü dve vuņņhāpeyyā ti vutta-sikkhāpadattayaü. samuņņhānā tikā katā ti tikasamuņņhānakatā. [P_III.26:] sa¤cari kuņi vihāro ti sa¤carittaü sa¤¤ācikāya kuņikaraõaü mahallakavihārakaraõa¤ ca. dhovana¤ ca paņiggaho ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. dupadhāritena. 2 B2. gabbhinã. 3 B2. sokavassan. >\ #<[page 1309]># %% a¤¤ātikāya bhikkhuniyā purāõacãvara-dhovāpana¤ ca cã- varapaņiggahaõa¤ ca. vi¤¤att' uttari abhihaņņhun ti a¤¤ātakaü gahapati cãvaravi¤¤āpanaü tatuttarisādiyanasikkhāpada¤ ca. ubhinnaü dåtakena cā ti civaracetāpannaü upakkhaņaü hotã ti āgatasikkhāpadadvaya¤ ca dåtena cãvaracetāpannapahita- sikkhāpada¤ ca. [P_III.27:] kosiyasuddha\<*<1>*>\ dve bhāgā chabbassāni nisãdānan ti kosiyamissakaü santhatan ti ādãni pa¤casikkhā- padāni. ri¤canit råpikā\<*<2>*>\ c' evā ti Vibhaīge ri¤canti uddesan ti āgataü eëakalomadhovāpana-råpiyapaņiggahaõa-sikkhā- pada¤ ca. ubho nānappakārakā ti råpiyasaüvohāra-kaya- vikkaya-sikkhāpadadvayaü. [P_III.28:] ånabandhanavassikā ti åna- pa¤cabandhanapatta-sikkhāpada¤ ca vassikasāņika-sikkhā- pada¤ ca. suttaü vikappanena cā ti suttaü vi¤¤āpetvā cãvaravāyāpana¤ ca tantavāye upasaīkamitvā cãvare vikap- pāpajjana¤ ca. dvāradānasibbāni cā ti yāva dvārakosā aggaëaņņhapanāya\<*<3>*>\ a¤¤ātikāya bhikkhuniyā cãvaraü dadeyya cãvaraü sibbeyyā ti vutta-sikkhāpadattayaü påvapaccaya- joti cā\<*<4>*>\ ti påvehi vā manthehi vā abhihaņņhuü pavāraõa- sikkhāpadaü cātumāsapaccayappavāraõā jotisamādahana- sikkhāpadāni ca. [P_III.29:] ratanaü såci\<*<5>*>\ ma¤co ca tålaü\<*<6>*>\ nisãda- nakaõķu ca vassikā ca sugatenā ti ratanasikkhāpada¤ c' eva såcigharasikkhāpadādãni ca satta sikkhāpadāni. vi¤¤atti a¤¤aü cetāpanā dve saīghikā mahājanikā dve puggalā lahukā garå ti yā pana bhikkhunã a¤¤aü vi¤¤āpetvā a¤¤aü vi¤¤āpeyyā ti ādãni nava sikkhāpadāni. dve vighāsā sāņikā cā ti uccāraü vā passāvaü vā saīkāraü vā vighāsaü vā tiro- kuņņe vā tiropākāre vā chaķķeyya vā chaķķāpeyya vā harite chaķķeyya vā chaķķāpeyya vā ti evaü vuttāni dve vighāsa- sikkhāpadāni ca udakasāņikā-sikkhāpada¤ ca. [P_III.30:] samaõacã- varena cā ti samaõacãvaraü dadeyyā ti idaü etaü sandhāya vuttaü. [P_III.33:] bhedānuvattā-dubbaca-dåsa-duņņhulla-diņņhi cā ti saīgha-bhe- dānuvattaka-dubbaca-kuladåsaka-duņņhullapaņicchādanadiņ- thiappaņinissajjana-sikkhāpadāni. chandaü ujjhaggikā dve \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. kāëasuddha. 4 B2. puva-. 2 B2. råpika¤. 5 B2. suci-. 3 B2. aggala-. 6 B2. tulaü. >\ #<[page 1310]># %<1310 Samantapāsādikā [P_III.34-35>% cā ti chandaü adatvā gamana-sikkhāpadaü ujjhaggikāya antaraghare gamana-nisãdana-sikkhāpadadvaya¤ ca. dve ca saddā ti appasaddo antaraghare gamissāmi nisãdissāmãti sikkhāpadadvaya¤ ca. na byāhare ti na sakabaëena\<*<1>*>\ mukhena byāharissāmãti sikkhāpadaü. [P_III.34:] chamā nãcāsane ņhānaü pacchato uppathena cā ti chamāyaü nisãditvā nãce āsane nisãditvā ņhitena nisinnassa pacchato gacchantena purato gacchantassa uppathena gacchantena pathena gaccha- antassa dhammadesana-sikkhāpadāni. vajjānuvattigahaõā ti vajjapaņicchādana-ukkhittānuvattaka-hatthagahaõādi saī- khātāni tãni pārājikāni. osāre paccācikkhanā ti anapaloketvā kārakasaīghaü a¤¤āya gaõassa chandaü osāreyyā ti ca buddhaü paccakkhāmãti ca vutta-sikkhāpadadvayaü. [P_III.35:] kismiü saüsatthā dve vadhã ti kismi¤ cid eva adhikaraõe paccākatā ti ca bhikkhuniyo pan' eva saüsaņņhā viharantã ti ca yā pana bhikkhunã evaü vadeyya saüsaņņhā 'va ayye tumhe viharathā ti ca attānaü vadhitvā vadhitvā rodeyyā ti ca vutta-sikkhāpadāni. visibbe dukkhitāya cā ti bhikkhuniyā cãvaraü visibbetvā vā visibbāpetvā vā ti ca. dukkhitaü sahajãvinin ti ca vutta-sikkhāpadadvayaü puna saüsaņņhā na våpasame ti saüsaņņhā vihareyya gahapatinā vā gahapati- puttena vā ti evaü puna vutta-saüsaņņhasikkhāpada¤ ca eh' ayye imaü adhikaraõaü våpasamehãti vuccamānā sādhå ti paņissuõitvā sā pacchā anantarāyikinã n' eva våpasameyyā ti vutta-sikkhāpada¤ ca. ārāma¤ ca pavāraõā ti' jānaü sabhikkhukaü ārāmaü anāpucchā paviseyyā ti ca ubhato saīghe tãhi ņhānehi na pavāreyyā ti ca vutta-sikkhāpada- dvayaü. [P_III.36:] anvaķķhasahajãviniü dve ti anvaķķhamāsaü bhik- khuniyā bhikkhusaīghato dve dhammā paccāsisitabbā ti vutta-sikkhāpada¤ ca sahajãviniü vuņņhāpetvā dve vassāni n' eva anuggaõheyya sahajãviniü vuņņhāpetvā n' eva våpakāseyyā ti vutta-sikkhāpadadvaya¤ ca. cãvaraü anu- bandhanā ti sace me tvaü ayye cãvaraü dassasi ev'āhaü taü vuņņhāpessāmãti ca sace maü tvaü ayye dve vassāni anubandhissasi ev'āhaü taü vuņņhāpessāmãti ca vutta- sikkhāpadadvayaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. sakabalena. >\ #<[page 1311]># %% [P_III.37:] ubbhataü kathinaü tãõã ti niņņhitacãvarasmiü bhikkhunā ubbhatasmiü kathine ti vuttāni ādito va tãõi sikkhāpadāni. paņhamaü pattabhesajjan ti dasāhaparamaü atirekapatto ti vutta-paņhamapattasikkhāpada¤ ca paņisāyanãyāni bhesajjānã ti vutta-sikkhāpada¤ ca. acceka¤ cā pi sāsaīkan ti accekacã- vara-sikkhāpada¤ ca tad anantaram eva sāsaīkasikkhā- pada¤ ca. pakkamantena ca duve ti tampakkamanten' eva uddhareyyā ti bhåtagāmavagge vutta-sikkhāpadadvayaü. [P_III.38:] upassayaü paramparan ti bhikkhunupassayaü gantvā bhikkhuniyo ovadeyyā ti ca paramparabhojane pācittiyan ti ca vuttasikkhāpadadvayaü. anatirittaü nimantanā ti anatirittaü khādanãyaü vā ti ca nimantito sabhatto samāno ti ca vutta-sikkhāpadadvayaü. vikappa-ra¤¤o vikāle ti sāmaü cãvaraü vikappetvā ti ca ra¤¤o khattiyassā ti ca vikāle gāmaü paviseyyā ti ca vutta-sikkhāpadattayaü. vosāsāra¤¤akena cā ti vosāsamānaråpā ņhitā ti ca tathā- råpesu āra¤¤akesu senāsanesu pubbe appaņisaüviditan ti ca vutta-sikkhāpadadvayaü. [P_III.39:] ussayā sannicaya¤ cā ti ussa- yavādikā ti ca pattasannicayaü kareyyā ti ca vutta-sikkhā- padadvayaü. pure pacchā vikāle cā ti yā pana bhikkhuni purebhattaü kulāni upasaīkamitvā ti ca pacchābhattaü kulāni upasaīkamitvā ti ca vikāle kulāni upasaīkamitvā ti ca vutta-sikkhāpadattayaü. pa¤cāhikā saīkamanã ti pa¤cāhikā saīghāņicāraü atikkameyyā ti ca cãvarasaīka- manãyaü dhāreyyā ti ca vutta-sikkhāpadadvayaü. dve āvasathena cā ti āvasathacãvaraü anissajjitvāI paribhu¤jeyya āvasathaü anissajjitvāI cārikaü pakkameyyā ti ca evaü āvasathena saddhiü vutta-sikkhāpadāni ca dve. [P_III.40:] pasākhe āsane c' evā ti pasākhe jātaü gaõķaü vā ti ca bhikkhussa purato anāpucchā āsane nisãdeyyā ti ca vutta-sikkhāpada- dvayaü. [P_III.41:] eëakalomā dve seyyā ti eëakaloma-sikkhāpada¤ c' eva dve ca sahaseyya-sikkhāpadāni. āhacca piõķabhojanan ti āhacca pādaka-sikkhāpada¤ ca āvasathapiõķabhojana-sikkhāpada¤ ca. gaõa-vikāla-sannidhã ti gaõabhojana-vikālabhojana-san- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. adissajjitvā. >\ #<[page 1312]># %<1312 Samantapāsādikā [P_III.41-45>% nidhikāraka-sikkhāpadattayaü. dantapoõen' acelakā rti dan- tapoõa-sikkhāpada¤ ca acelaka-sikkhāpada¤ ca. [P_III.42:] uyyuttaü senaü uyyodhã ti uyyuttaü senaü dassanāya gaccheyya senāya vaseyya uyyodhikaü vā ...pe... anãkadassanaü vā gaccheyyā ti vutta-sikkhāpadattayaü. surā orena nhāyanā ti surāpāna-sikkhāpada¤ renaddhamāsanhāna-sikkhā- pada¤ ca. dubbaõõe dve desanikā ti tiõõaü dubbaõõakarāõā. nan ti vutta-sikkhāpada¤ ca vuttāvasesa-pāņidesaniya- dvaya¤ ca. lasuõupaņiņņhe naccanā ti lasuõa-sikkhāpadaü bhikkhussa bhu¤jantassa pānãyena vā vidhåpanena vā upatiņņheyyā ti vutta-sikkhāpadaü naccaü vā gãtaü vā vāditaü vā dassanāya gaccheyyā ti vutta-sikkhāpada¤ ca. ito paraü pāëiü virajjhitvā likhanti. yathā pana atthaü vaõõayissāma, evaü ettha anukkamo veditabbo. [P_III.43:] nhānaü attharaõaü seyyā ti naggā nhāyeyya ekattharaõapā- vuraõā tuvaņņeyyuü ekama¤ce tuvaņņeyyun ti vutta-sikkhā- padattayaü. antoraņņhe tathā bahã ti antoraņņhe sāsaīkasam- mate tiroraņņhe sāsaīkasammate ti vutta-sikkhāpadadvayaü. antovassaü cittāgāran ti antovassaü cārikaü pakkameyya rājāgāraü vā cittāgāraü vā ...pe... pokkharaõiü vā dassanāya gaccheyyā ti vutta-sikkhāpadadvayaü. āsandiü suttakan- tanā ti āsandiü vā pallaīkaü vā paribhu¤jeyya suttaü kanteyyā ti vutta-sikkhāpadadvayaü. [P_III.44:] veyyāvaccaü sahatthā cā ti gihiveyyāvaccaü kareyya agārikassa\<*<1>*>\ vā paribbājakassa vā paribbājikāya vā sahatthā khādanãyaü vā bhojanãyaü vā dadeyyā ti vutta-sikkhāpadadvayaü. abhikkhukāvāsena cā\<*<2>*>\ 'ti abhikkhuke āvāse vassaü vaseyyā ti idam etaü sandhā- ya vuttaü. chattaü yāna¤ ca saīghāõin ti chattupāhanaü dhāreyya yānena yāyeyya saīghāõiü dhāreyyā ti vutta- sikkhāpadattayaü. alaīkāra-gandha-vāsitan ti itthālaīkā- raü dhāreyya gandhacuõõakena nhāyeyya vāsitakena pi¤¤ā- kena nhāyeyyā ti vutta-sikkhāpadattayaü. [P_III.45:] bhikkhunã ti ādinā bhikkhuniyā ummaddāpeyyā ti ādãni cattāri sikkhā- padāni vuttāni. asaīkaccikā āpattã ti asaīkaccikā gāmaü paviseyya pācittiyan ti evaü vuttāapatti ca. cattārãsā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. āgāri-. 2 B2. vā >\ #<[page 1313]># %% catuttarã ti etāni sabbāni pi catucattālãsa sikhāpadāni vuttāni. [P_III.46:] kāyena na vācācittena kāyacittena na vācato ti kāyena c' eva kāyacittena ca samuņņhahanti, na vācācittena na vācato ti attho. dve samuņņhānikā sabbe samā elakalomikā ti idaü uttānattham eva. [P_III.47:] pad' a¤¤atra asammatā ti padaso dhammaü mātugāmassa chappa¤cavācāhi dhammaü deseyya a¤¤atra vi¤¤unā purisa- viggahena asammato bhikkhuniyo ovadeyyā ti vutta-sikkhā- padattayaü. tathā atthaīgatena cā ti atthaīgate såriye ovadeyyā ti idam etaü sandhāya vuttaü. tiracchānavijjā dve ti tiracchānavijjaü pariyāpuõeyya vāceyyā ti evaü vutta-sikkhāpadadvayaü. anokāso ca pucchanā ti ano- kāsakataü bhikkhuü pa¤haü puccheyyā ti idam etaü sandhāya vuttaü. [P_III.49:] addhānaü nāvaü paõãtan ti bhikkhuniyā saddhiü saü- vidhāya ekaddhānamaggaü paņipajjeyya ekaü nāvaü abhiråheyya paõãtabhojanāni agilāno attano atthāya vi¤¤ā- petvā bhu¤jeyyā ti vutta-sikkhāpadattayaü. mātugāmena saühare ti mātugāmena saddhiü saüviddhāya gamana¤ ca sambādhe lomaü saühareyyā ti vutta-sikkhāpada¤ ca. dha¤¤aü nimantitā c' evā ti dha¤¤aü vi¤¤āpetvā vā ti ca nimantitā vā pavāritā vā khādanãyaü vā bhojanã- yaü vā khādeyya vā bhu¤jeyya vā ti ca vutta-sikkhāpada¤ ca. aņņha cā ti bhikkhunãnaü vuttā aņņha pāņidesaniyā vā. [P_III.52:] theyyasatthaupassutã ti theyyasatthena saddhiü saüvi- dhāya ekaddhānamaggagamana¤ ca upassuti tiņņhana¤ ca. såpaü vi¤¤āpanena cā ti idaü såpodana-vi¤¤attiüI san- dhāya vuttaü. ratti channa¤ ca okāsan ti rattandhakāre appadãpe\<*<2>*>\ paņicchanne okāse ajjhokāse purisena saddhin ti evaü vutta-sikkhāpadattayaü. byåhena sattaman ti idaü tadanantaraü eva rathikāya vā byåhe\<*<3>*>\ vā siīghāņake\<*<4>*>\ vā purisena saddhin ti āgata-sikkhāpadaü sandhāya vuttaü. [P_III.54-56:] dhammadesanā samuņņhānāni chatta-daõda-sattha-āvudha- pāduka-upāhana-yāna-sayana-pallatthika-veņhita-oguõņhitā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. supoo. 3 B2. viyåhe. 2 B2. apadãpe. 4 B2. omits siīghātake vā. >\ #<[page 1314]># %<1314 Samantapāsādikā [P_IV.1-4>% ekādasa-uttānān' eva. evaü tāva sambhinna-samuņņhānaü veditabbaü. niyata-samuņņhānaü pana tividhaü, taü eke- kass' eva sikkhāpadassa hoti, taü visuü yeva dassetuü bhåtaü kāyena jāyatã ti ādi vuttaü. [P_III.4:] taü uttānam eva. nettidhammānulomikan ti Vinayapāëidhammassa anuloman ti. samuņņhānasãsa-vaõõanā niņņhitā IV [P_IV.1:] Idāni āpattiādikoņņhāsesu kosallajananatthaü kati āpattiyo ti ādinā nayena mātikaü ņhapetvā niddesa-paņiniddesavasena vibhaīgo vutto. tattha kati āpattiyo ti mātikāya ca vibhaīge ca āgatāpatti-pucchā. esa nayo dutiyapade pi. kevala¤ h' ettha āpattiyo eva rāsivasena khandhā ti vuttā. vinãta- vatthånã ti tāsaü āpattãnaü vinayapucchā. vinãtaü vinayo våpasamo ti ida¤ hi atthato ekaü. vinãtāni yeva vinãtavatt- thånã ti ayam ettha padattho. idāni yesu sati āpattiyo honti, asati na honti, te dassetuü kati agāravā ti pucchādvayaü. vinãtavatthånãti ayaü pana tesaü agāravānaü vinaya- pucchā. yasmā pana tā āpattiyo vipattiü\<*<1>*>\ āpattā nāma n'atthi, tasmā kati vipattiyo\<*<1>*>\ ti ayaü āpattãnaü vipatti- bhāvapucchā.\<*<1>*>\ kati āpattisamuņņhānānã ti tāsaü yeva āpat- tãnaü samuņņhānapucchā. vivādamålāni anuvādamålānã ti imā vivādādhikaraõaü anuvādādhikaraõan ti āgatānaü vivādānuvādānaü målapucchā. sāraõãyā dhammā ti vivā- dānuvādamålānaü abhāvakaradhammapucchā. bheda-kara- vatthånã ti ayaü bhedanasaüvattanikaü vā adhikaraõan ti ādãsu vuttabhedakarapucchā. adhikaraõānã ti bhedakara- vatthåsu sati uppajjanadhammapucchā. samathā ti tesaü yeva våpasamanadhammapucchā. pa¤ca āpattiyo ti māti- kāya āgatavasena vuttā. sattā ti vibhaīge āgatavasena. ārakā etehi ramatã ti ārati. ābhuso\<*<2>*>\ vā ratãti ārati. vinā etehi ramatã ti virati. paccekaü paccekaü viratã ti paņi- virati. veraü maõati vināsetã ti veramaõã. na etāya ete \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. vippa- for vipa-. 2 B2. ābhåso. >\ #<[page 1315]># %% āpattikkhandhā kariyantã ti akriyā. yaü etāya asati āpat- tikkhandhakaraõaü uppajjeyya, tassa paņipakkhato aka- raõaü. āpattikkhandhājjhāpattiyā paņipakkhato anajjhā- patti. velanato velā. velanato vināsanato ti attho. niyyānaü sinoti bandhati nivāretã ti setu. āpattikkhandhānam etaü adhivacanaü. so\<*<1>*>\ setu etāya pa¤¤attiyā hanatã ti setughāto. sesa vinãtavatthuniddesesu pi es' eva nayo. buddhe agāra- vādãsu yo buddhe dharamāne upaņņhānaü na gacchati, parinibbuto cetiyaņņhānaü bodhiņņhānaü na gacchati, cetiyaü vā bodhiü vā na vandati, cetiyaīgaõe sachatto saupāhano carati, n'atth' etassa buddhe gāravo ti veditabbo. yo pana sakkonto yeva dhammasavanaü na gacchati, sarabha¤¤aü na bhaõati, dhammakathaü na katheti, dhammasavanaggaü bhinditvā gacchati, vikkhitto vā anādaro vā nisãdati, n' atth' etassa dhamme gāravo. yo thera-nava-majjhimesu cittãkāraü na paccupaņņhāpeti, uposathāgāra-vitakkamāëakādãsu kāya- pāgabbhiyaü dasseti, yathā vuķķhaü na vandati, n' atth' etassa sanghe gāravo. tisso sikkhā samādāya asikkhamāno yeva pana sikkhāya agāravo ti veditabbo. pamāde ca sati vippavāse tiņņhamāno yeva appamādalakkhaõaü abråha- yamāno appamāde agāravo ti veditabbo. tathā āmisapaņi- sandhāraü dhammapaņisandhāran ti imaü duvidhaü paņi- sandhāraü akaronto yeva paņisandhāre agāravo ti veditabbo. gāravaniddese vutta-vipariyāyena attho veditabbo. vivāda- måla-niddese satthari pi agāravo ti ādãnaü buddhe agāravā- dãsu vuttanayen' eva attho veditabbo. appatisso ti anãcavutti na satthāraü jeņņhakaü katvā viharati. ajjhattaü vā ti attano santāne vā attano pakkhe vā sakāyaparisāyā ti attho. bahiddhā vā ti parasantāne vā parapakkhe vā. tatra tumhe ti tasmiü ajjhattabahiddhābhede saparasantāne vā sapara- parisāya vā. pahānāya vāyameyyāthā ti mettābhāvanādãhi nayehi pahānatthaü vāyameyyātha. mettābhāvanādinayena hitaü ajjhattam pi bahiddhāpi pahãyati. anavassavāyā ti appavattibhāvāya. sandiņņhiparāmāsã ti sakam eva diņņhiü parāmasati yaü attanā diņņhigataü idaü eva saccan ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. corrected to saüsetuü. >\ #<[page 1316]># %<1316 Samantapāsādikā [P_IV.10>% gaõhāti. ādhānagāhã ti daëhagāhã. anuvādamålaniddeso ki¤cāpi vivādamålaniddesen' eva samāno, atha kho aņņhārasa bhedakaravatthåni nissāya vivadantānaü kodhupanāhādayo vivādamålāni. tathā vivadantāpanasãlavipattiādãsu a¤¤a- taravipattiü āpajjitvā asuko bhikkhu asukaü nāma vipattiü āpanno ti vā pārājikaü āpanno 'si saīghādisesaü āpanno ‘sã ti vā anuvadanti, evaü anuvadantānaü kodhupanāhādayo anuvādamålānã ti ayam ettha viseso. sāraõãyadhammaniddese mettācittena kataü kāyakammaü mettaü kāyakammaü nāma. āvi c' eva raho cā ti sammukhā ca parammukhā ca. tattha navakāõaü cãvarakammādãsu sahā- yabhāvagamanaü sammukhā kāyakammaü nāma . therānaü pana pādadhovana-bãjanavātadānādibhedam pi sabbaü sāmicikammaü sammukhā mettaü kāyakammaü nāma. ubhayehi pi dunnikkhittānaü dārubhaõķādãnaü tesu avaüa¤¤aü akatvā attanā dunnikkhittānaü viya paņisāmanaü parammukhā mettā kāyakammaü nāma. ayam pi dhammo sāraõãyo ti ayam mettā kāyakammasaīkhāto dhammo saritabbo satijanako. yo naü karoti taü puggalaü yesaü kato hoti, te pasannacittā aho sappuriso ti anussarantã ti adhippāyo. piyakaraõo ti taü puggalaü sabrahmacārãnaü piyaü karoti. garukaraõo ti taü puggalaü sabrahmacā- rãnaü garuü karoti. saīgahāyā ti ādãsu sabrahmacārãhi saī- gahetabbabhāvāya tehi saddhiü avivādāya samaggabhāvāya ekãbhāvāya ca saüvattati. mettaü vacãkamman ti ādãsu Devatthero Tissatthero ti evaü paggayhavacanaü sammukhā mettaü vacãkammaü nāma. vihāre asante pana taü paņipucchantassa kuhiü amhākaü Devatthero kuhiü amhā- kaü Tissatthero kadā nu kho āgamissatã ti evaü mamāyana- vacanaü parammukhā mettaü vacãkammaü nāma. mettā- sineha-siniddhāni pana nayanāni ummilitvā pasannena muk- hena olokanaü sammukhā mettaü manokammaü nāma. Devatthero Tissatthero arogo hotu abyābādho ti saman- nāharaõaü parammukhā mettaü manokammaü nāma. appaņivibhattabhogã ti n' eva āmisaü paņivibhajitvā bhu¤jati na puggalaü. yo hi ettakaü paresaü dassāmi, ettakaü \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1317]># %% attanā bhu¤jissāmi, ettakaü vā asukassa ca asukassa ca dassāmi, ettakaü attanā bhu¤jissāmã ti vibhajitvā bhu¤jati, ayaü paņivibhattabhogã nāma. ayaü pana evaü akatvā ābhataü piõķapātaü therāsanato paņņhāya datvā gahitā- vasesaü bhu¤jati. sãlavantehã ti vacanato dussãlassa adātuü pi vaņņati. sāraõãyadhammapåraõena pana sabbesaü dātab- bam evā ti vuttaü. gilāna-gilānupaņņhāka-āgantuka-gamika- cãvarakammādipasutānaü viceyya dātum pi vaņņati. na hi ete vicinitvā dentena puggalavibhāgo kato hoti. ãdisāna¤ hi kicchalābhattāviseso kātabbo yevā ti ayaü karoti. akhaõ- ķānã ti ādãsu yassa sattasu āpattikkhandhesu ādimhi vā ante vā sikkhāpadaü bhinnaü hoti tassa sãlaü pariyante chin- nasāņako viya khaõķaü nāma. yassa pana vemajjhe bhin- naü tassa majjhe chiddasāņako viya chiddaü nāma hoti- yassa paņipāņiyā dve tãõi bhinnāni tassa piņņhiyaü vā kucchi- yaü vā uņņhitena visabhāgavaõõena kālarattādãnaü a¤¤atra- sarãravaõõagāvā viya sabalaü nāma hoti. yassa antaran- tarā bhinnāni tassa antarantarā visabhāgavaõõa-bindu- viciņrā gāvã viya kammāsaü nāma hoti. yassa pana sabbena sabbaü abhinnāni sãlāni tassa tāni sãlāni akhaõķāni acchid- dāni asabalāni akammāsāni nāma honti. tāni pan' etāni bhujjissabhāvakaraõato\<*<1>*>\ bhujissāni, vi¤¤åhi pasaņņhattā vi¤- ¤åpasaņņhāni, taõhādiņņhãhi aparāmaņņhattā aparāmaņņhāni, upacārasamādhiü appanāsamādhiü vā saüvattayantãti samādhisaüvattanikānã ti vuccanti. sãlasāma¤¤agato viha- ratã ti tesu tesu disābhāgesu viharantehi kalyāõasãlehi bhik- khåhi saddhiü samānabhāvåpagatasãlo viharati. yāyaü diņņhã ti maggasampayuttā sammādiņņhi. ariyā ti niddosā. niyyātã ti niyyānikā. takkarassā ti yo tathā kārã hoti. duk- khakkhayāyā ti sabbadukkhassa khayatthaü. sesaü yāva samathabheda pariyosānā uttānattham eva. V [P_V:] Upasampadaü pucchissan ti upasampadakkhandhakaü pucchissaü. sanidānaü saniddesan ti nidānena ca niddesena \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1318]># %<1318 Samantapāsādikā [P_V.>% ca saddhiü pucchāmi. samukkaņņhapadānaü kati āpattiyo ti yāni tattha samukkaņņhāni uttamāni padāni vuttāni. tesaü samukkaņņhapadānaü uttamapadānaü saīkhepato kati āpattiyo hontã ti. yena hi yena padena yā yā āpatti pa¤¤attā, sā sā tassa tassa padassa āpattã ti vuccati. tena vuttaü samukkaņņhapadānaü kati āpattiyo ti. dve āpattiyo ti ånavãsativassaü upasampādentassa pācittiyaü. sesesu sab- bapadesu dukkaņaü. tisso ti nassante te vinassante te ko tehi attho ti bhedapurekkhārānaü uposathakaraõe thullac- cayaü, ukkhittakena saddhiü uposathakaraõe pācittiyaü, sesesu dukkaņan ti evaü uposathakkhandhake tisso āpattiyo. ekā ti vassåpanāyikakkhandhake ekā dukkaņāpatti yeva. tisso ti bhedapurekkhārassa pavārayato thullaccayaü, ukkhit- takena saddhiü pācittiyaü, sesesu dukkaņan ti evaü pavāraõa- kkhandhake pi tisso āpattiyo. tisso ti vacchatariü ugga- hitvā mārentānaü pācittiyaü, rattena cittena aīgajātaü chupane thullaccayaü, sesesu dukkaņan ti evaü cammasaü- yutte pi tisso āpattiyo. bhesajjakkhandhake pi samantā dvaīgule thullaccayaü, bhojjayāguyā pācittiyaü, sesesu duk- kaņan ti evaü tisso āpattiyo. kathinaü kevalaü pa¤¤attiü eva, n'atthi tattha āpatti. cãvarasaüyutte kusacãravākacãresu thullaccayaü, atirekacãvare nissaggiyaü, sesesu dukkaņan ti imā tisso āpattiyo. Campeyyake ekā dukkaņāpatti yeva. Kosambaka-kammakkhandhaka-pārivāsika-samuccayakkhan- dhakesu pi ekā dukkaņāpatti yeva. Samathakkhandhake chandadāyako khiyyati khiyyanakaü pācittiyaü, sesesu dukkaņan ti imā dve āpattiyo. khuddakavatthuke attano aīgajātaü chindati thullaccayaü, romanthe\<*<1>*>\ pācittiyaü, sesesu dukkaņan ti imā tisso āpattiyo. senāsanakkhandhake garubhaõķavissajjane thullaccayaü, saīghikā vihārā nik- kaķķhane pācittiyaü, sesesu dukkaņan ti imā tisso āpattiyo. saīghabhede bhedakānuvattakānaü thullaccayaü, gaõa- bhojane pācittiyan ti imā dve āpattiyo. samācāraü pucchis- san ti vutte vattakkhandhake ekā dukkaņāpatti yeva, sā sabbavattesu anādariyena hoti. tathā pātimokkhaņņhapane. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. romaņņhe. >\ #<[page 1319]># %% bhikkhunikkhandhake appavāraõāya\<*<1>*>\ pācittiyaü, sesesu duk- kaņan ti dve āpattiyo. Pa¤casatika-sattasatikesu kevalaü dhammo saīgahaü āropito, n'atthi tattha āpattã ti. Khandhakapucchā-vaõõanā niņņhitā VI [P_VI.1:] âpattikarā dhammā jānitabbā 'ti ādimhi ekuttarikanaye āpattikarā dhammā nāma cha āpatti-samuņņhānāni. etesa¤ hi vasena puggalo āpattiü āpajjati, tasmā āpattikarā ti vuttā. anāpattikarā nāma satta samathā. āpatti jānitabbā 'ti tasmiü sikkhāpade ca vibhaīge ca vuttā āpatti jānitabbā. anāpattã ti anāpatti bhikkhu asādiyantassā ti ādinā nayena anāpatti jānitabbā. lahukā ti lahukena vinayakammena visujjhanato pa¤cavidhā āpatti. garukā ti garukena vinaya- kammena visujjhanato saīghādisesā āpatti. kenaci ākārena anāpattibhāvaü upanetuü asakkuõeyyato pārājikāpatti ca. sāvasesā 'ti ņhapetvā pārājikaü sesā. anavasesā ti pārājikā- patti. dve āpattikkhandhā duņņhullā. avasesā aduņņhullā. sappaņikammadukaü sāvasesadukasadisaü. desanāgāmini- dukaü lahukadukasaīgahitaü. antarāyikā ti satta pi āpattiyo sa¤cicca vãtikkantā saggantarāya¤ c'eva mokkhan- tarāya¤ ca karontã ti antarāyikā. ajānantena vãtikkantā pana pa¤¤atti vajjāpatti n' eva saggantarāyaü na üok- khantarāyaü karotã ti anantarāyikā. antarāyikaü āpannassā- pi desanāgāminiü desetvā vuņņhānagāminito vuņņhāya suddhippattassa sāmaõerabhåmiyaü ņhitassa ca avārito saggamokkhamaggo ti. sāvajjapa¤¤attã ti lokavajjā anavajja- pa¤¤attã ti paõõattivajjā. kriyato samuņņhitā nāma yaü karonto āpajjati pārājikāpatti viya. akriyato ti yaü akaronto āpajjati cãvara-anadhiņņhānāpatti viya. kriyākriyato ti yaü karonto ca akaronto ca āpajjati kuņikārāpatti viya. pubbāpatti ti paņhamaü āpannāpatti. aparāpattã ti pārivāsikādãhi pacchā āpannāpatti. pubbāpattãnaü antarāpatti nāma måla- visuddhiyā antarāpatti. aparāpattãnaü antarāpatti nāma \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. apavā-. >\ #<[page 1320]># %<1320 Samantapāsādikā [P_VI.1>% agghavisuddhiyā antarāpatti. Kurundiyaü pana pubbāpatti nāma paņhamaü āpannā. aparāpatti nāma mānattārahakāle āpannā. pubbāpattãnaü antarāpatti nāma parivāse āpannā. aparāpattãnaü antarāpatti nāma mānattacāre āpannā ti vuttaü. idam pi ekena pariyāyena yujjati. desitā gaõanåpikā nāma yā dhuranikkhepaü katvā puna na āpajjissāmã ti desitā hoti. agaõanåpikā nāma yā dhuranikkhepaü akatvā saussāhen'eva cittena aparisuddhena desitā hoti. aya¤ hi desitagaõanaü na upeti. aņņhame vatthusmiü bhikkhuniyā pārājikam eva hoti. pa¤¤atti jānitabbā ti ādãsu navasu padesu paņhamapārājikapucchāya vuttanayen' eva viniccha- yo veditabbo. thullavijjā ti thulladose pa¤¤attā garukāpatti. athullavajjā ti lahukāpatti. gihipaņisaüyuttā\<*<1>*>\ ti Suddham- mattherassa āpatti. yā ca dhammikassa paņissa- vassa asaccāpane āpatti. avasesā na gihipaņisaüyuttā. pa¤cānantariyakammāpatti niyatā. sesā aniyatā. ādikaro ti Sudinnattherādi ādikammiko. anādikaro ti makkaņã- samaõādi anupa¤¤attikārako. adhiccāpattiko nāma yo kadāci karahaci āpattiü āpajjati. abhiõhāpattiko nāma yo niccaü āpajjati. codako nāma yo vatthunā vā āpattiyā vā paraü codeti. yo pana evaü codito ayaü cuditako nāma. pa¤ca- dasasu dhammesu appatiņņhahitvā abhåtena vatthunā codento adhammacodako nāma. tena tathā codito adhammacuditako nāma. vipariyāyena dhammacodaka-cuditakā veditabbā. micchattaniyatehi vā sammattaniyatehi vā dhammehi samannāgato niyato. viparito aniyato. sāvakā bhabbāpattikā nāma. buddhā ca paccekabuddhā ca abhabbāpattikā nāma. ukkhepaniyakammakato ukkhittako nāma. avasesa-catubbi- dha-tajjanãyādikammakato anukkhittako nāma. aya¤ hi uposathaü vā pavāraõaü vā dhammaparibhogaü vā āmisaparibhogaü vā na kopeti. Mettiyaü bhikkhuniü nāsetha, dåsako nāsetabbo, kaõņako samaõuddeso nāsetabbo ti e v a ü liīga-daõķakammasaüvāsanāsanāhi nāsitabbo nāsitako nāma. sesā sabbe anāsitakā. yena saddhiü uposathā- diko saüvāso atthi ayaü samānasaüvāsako. itaro nānā- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -paņiyuttā. >\ #<[page 1321]># %% saüvāsako. so kamma-nānāsaüvāsako laddhi-nānāsaü- vāsako ti duvidho hoti. ņhapanaü jānitabban ti ekaü bhikkhave adhammikaü pātimokkhaņņhapanan ti ādinā nayena vuttaü pātimokkhaņņhapanaü jānitabban ti attho. ekaka-vaõõanā niņņhitā [P_VI.2:] Dukesu sacittakā āpatti sa¤¤āvimokkhā. acittakā no sa¤¤āvimokkhā. laddhasamāpattikassa āpatti nāma bhåtāro- canāpatti. aladdhasamāpattikassa āpatti nāma abhåtāro- canāpatti. saddhamma-paņisaüyuttā nāma padasodhammādi- kā. asaddhamma-paņisaüyuttā nāma duņņhullavācāpatti. saparikkhāra-paņisaüyuttā nāma nissaggiyavatthuno anissajjitvā paribhoge, pattacãvarānaü nidahane,\<*<1>*>\ kiliņņha- cãvarānaü adhovane, malaggahitapattassa apacane ti evaü ayuttaparibhoge āpatti. paraparikkhāra-paņisaüyuttā nāma saīghikama¤capāņhādãnaü ajjhokāse saõtharaõāõā- pucchāgamanādãsu āpajjitabbā āpatti. sapuggala-paņi- saüyuttā nāma mudupiņņhakassa lambissa\<*<2>*>\ årunā aīgajātaü pellantassā ti ādinā nayena vuttāpatti. parapuggala-paņi- saüyuttā nāma methunadhamma-kāyasaüsagga-pahāra- dānādãsu vuttāpatti. sikharaõã 'sã ti saccaü bhaõanto garu- kaü āpajjati. sampajāna-musāvāde pācittiyan ti musā bhaõanto lahukaü. abhåtārocane musā bhaõanto garukaü bhåtārocane saccaü bhananto lahukaü. saīghakammaü vaggaü karissāmã ti antosãmāya ekamante nisãdanto bhåmi- gato āpajjati nāma. sace pana aīgulimattam pi ākāse tiņņhey- ya na āpajjeyya. tena vuttaü no vehāsagato ti. vehāsakuņiyā āhacca pādakaü ma¤caü vā pãņhaü vā abhinisãdanto vehāsa- gato āpajjati nāma. sace pana taü bhåmiyaü pa¤¤apetvā nipajjeyya\<*<3>*>\ na āpajjeyya. tena vuttaü no bhåmigato ti. gamiyo gamiyavattaü apåretvā gacchanto nikkhamanto āpajjati nāma, no pavisanto. āgantuko āgantukavattaü apåretvā sachattu- pāhano pavisanto pavisanto āpajjati nāma, no nikkhamanto. ādiyanto āpajjati nāma bhikkhunã atigambhãraü udakasuddhi- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. niddahane. 2 B2. lampissa. 3 B2. nippajjeyya. >\ #<[page 1322]># %<1322 Samantapāsādikā [P_VI.2>% kaü ādiyamānā dubbaõõakaraõaü anādiyitvā cãvaraü paribhu¤janto pana anādiyanto āpajjati nāma. mågabbatā- dãni titthiyavatādãni samādiyanto samādiyanto āpajjati nāma. pārivāsikādayo pana tajjanãyādikammakatā vā attano vattaü asamādiyanto āpajjanti. te sandhāya vuttaü atthāpatti na samādiyanto āpajjatã ti. a¤¤ātikāya bhikkhuniyā cãvaraü sibbanto vejjakamma-bhaõķagārikakamma-cittakam- māni vā karonto karonto āpajjati nāma. upajjhāyavattādãni akaronto akaronto āpajjati nāma. a¤¤ātikāya bhikkhuniyā cãvaraü dadamāno dento ājajjati nāma. saddhivihārika-antevā- sikānaü cãvarādãni adento adento āpajjati nāma. a¤¤ātikāya bhikkhuniyā cãvaraü gaõhanto paņiggaõhanto āpajjati nāma na bhikkhave ovādo na gahetabbo ti vacanato ovādaü agaõhanto na paņiggaõhanto āpajjati nāma. nissaggiyavat- thuü\<*<1>*>\ anissajjitvā paribhu¤janto paribhogena āpajjati nāma. pa¤cāhikaü saīghāņicāraü atikkāmayamānā aparibhogena āpajjati nāma. sahagāraseyyaü rattiü āpajjati nāma, no divā. dvāraü asaüvaritvā paņisallãyanto divā āpajjatti, no rattiü. ekaratta-charatta-sattāha-dasāha-māsātikkamesu vutta-āpattiü āpajjanto aruõugge āpajjati nāma. pavāretvā bhu¤janto na aruõugge āpajjati nāma. bhåtagāma¤ c'eva aīgajāta¤ ca chindanto chindanto āpajjati nāma. kese vā nakhe vā na chindanto na chindanto āpajjati nāma. āpattiü chādento chādento āpajjati nāma. tiõena vā paõõena vā paņicchādetvā āgantabbaü, na tv'eva naggena āgantabbaü, yo āgaccheyya āpatti dukkaņassā 'ti imaü pana āpattiü na chādento āpajjati nāma. kusacãrādãni dhārento dhārento āpajjati nāma. ayaü te bhikkhu patto yāvā bhedanāya dharetabbo ti imaü āpattiü na dhārento na dhārento āpajjati nāma. attanā va attānaü nānāsaüvāsakaü karotã ti ekasãmāyaü dvãsu saīghesu nisinnesu ekasmiü pakkhe nisãditvā para- pakkhassa laddhiü gaõhanto yasmiü pakkhe nisinno tesaü attanā va attānaü nānāsaüvāsakaü karoti nāma. yesaü santike nisinno tesaü gaõapårako hutvā kammaü kopeti, itaresaü hatthapāsaü anāgatattā. samānasaüvāsake pi es' \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. nisaggiya-. >\ #<[page 1323]># %% eva nayo. yesaü hi so laddhiü roceti, tesaü samānasaü- vāsako hoti. itaresaü nānāsaüvāsako. sattāpattiyo sattā- pattikkhandhā 'ti āpajjitabbato āpattiyo. rāsaņņhena khandhā 'ti evaü dve yeva nāmāni hontã ti nāmavasena dukaü dassitaü. kammena vā salākaggāhena vā ti ettha uddeso c' eva kamma¤ ca ekaü. vohāro c eva anusāvanā ca salākaggāho ca ekaü. \<*<1>*>\vohārānusāvana-salākaggāhā pubbabhāgā. kamma¤ c'eva uddeso ca pamāõaü.\<*<1>*>\ addhānahãno nāma ånavã- sativasso. aīgahãno nāma hatthacchindādibhedo. vatthu- vipanno nāma paõķako tiracchānagato ubhatobya¤janako ca. avasesā theyyasaüvāsakādayo aņņha abhabbapuggalā karaõadukkaņako nāma. dukkaņakriyā dukkaņakammā imasmiü yeva attabhāve katena attano kammena abhabbaņņ- hānaü pattā 'ti attho. aparipåro nāma aparipuõõa-pattacã- varo. no ca yācati nāma upasampadaü na yācati. alajjissa ca bālassa cā 'ti alajjã sace pi tipiņako hoti, bālo ca sace pi saņņhivasso hoti ubho pi nissāya na vatthabbaü. bālassa ca lajjissa cā 'ti ettha bālassa tvaü nissayaü gaõhā 'ti āõāya pi nissayo dātabbo. lajjissa pana yācantass'eva. sātisāran ti sadosaü, yaü ajjhācaranto āpattiü āpajjati. kāyena paņikkosanā nāma hatthavikārādãhi paņikkosanā. kāyena paņijānātã ti hattha-vikārādãhi paņijānāti. upaghātikā\<*<2>*>\ nāma upaghāto. sikkhåpaghātikā\<*<3>*>\ nāma sikkhåpaghāto\<*<3>*>\ bhogå- paghātikā nāma paribhogåpaghāto. tattha tisso sikkhā asikkhato sikkhåpaghātikā 'ti veditabbā. saüghikaü vā puggalikaü vā dupparibhogaü bhu¤jato bhogåpaghāti- kā ti veditabbā. dve venayikā 'ti dve atthāvinayasiddhā. pa¤¤attaü nāma sakale vinayapiņake kappiyākappiyavasena pa¤¤attaü. pa¤¤attānulomaü nāma catåsu mahāpadesesu daņņhabbaü. setughāto ti paccayaghāto. yena cittena akappi- yaü kareyya, tassa cittassāpi anuppādanan ti attho. mattakāritā 'ti mattāya pamāõena karanaü, pamāõe ņhānan ti attho. kāyena āpajjatã ti kāyadvārikaü kāyena āpajjati. vacãdvārikaü vācāya. kāyena kvuņņhātã ti tiõavatthārakasa- \<-------------------------------------------------------------------------- I--I B2. omits these words 2 B2. upaghātikā. 3 B2. bhikkhå- by mistake. >\ #<[page 1324]># %<1324 Samantapāsādikā [P_VI.2-3>% mathe vināpi desanāya kāyen' eva vuņņhāti. desetvā vuņņha- hanto pana vācāya vuņņhāti. abbhantaraparibhogo nāma ajjhoharaõaparibhogo. bāhiraparibhogo nāma sãsamakkhanā- di. anāgataü bhāraü vahatã ti athero vasamāno therehi vahitabbaü bãjanagāha-dhammajjhesanādi bhāraü vahati, taü nittharituü vãriyaü ārabhati.\<*<1>*>\ āgataü bhāraü na vahatã ti thero therakiccaü na karoti. anujānāmi bhikkhave therena bhikkhunā sāmaü vā dhammaü bhāsituü paraü vā ajjhesituü. anujānāmi bhikkhave dherādheyyaü\<*<2>*>\ pātimokkhan ti evam ādi sabbaü parihāpetã ti attho. na kukkuccāyitabbaü kukkuccāyatã ti na kukkuccāyitabbaü kukkuccāyitvā karoti. kukkuccāyitabbaü na kukkuccāyatã ti kukkuccāyitabbaü na kukkuccāyitvā karoti. etesaü dvinnaü divā ca ratto ca āsavā vaķķhantã ti attho. anantara duke pi vuttapaņipakkhavasena\<*<3>*>\ attho veditabbo. sesaü tattha tattha vuttanayattā uttānam evā ti. duka-vaõõanā niņņhitā. [P_VI.3:] Tikesu. atth' āpatti tiņņhante bhagavati āpajjatã ti atthi āpattiü yaü tiņņhante bhagavati āpajjatã ti attho. es' eva nayo sabbattha. tattha lohituppādāpattiü tiņņhante āpajjati. etarahi kho pan' ânanda bhikkhå a¤¤ama¤¤aü āvusovādena samudācaranti. na vo mam' accayena evaü samudācaritab- baü. navakena ânanda bhikkhunā thero bhikkhu bhante ti vā āyasmā tã vā samudācaritabbo ti vacanato theraü āvusovādena samudācaraõapaccayā āpattiü parinibbute bhagavati āpajjati, no tiņņhante. imā dve āpattiyo thapetvā avasesā dharante pi bhagavati āpajjati parinibbute pi. pavāretvā anatirittaü bhu¤janto āpattiü kāle āpajjati, no vikāle. vikālabhojanāpattiü pana vikāle āpajjati, no kāle. avasesā kāle c' eva āpajjati vikāle ca. sahagāraseyyaü rattiü āpajjati. dvāraü asaüvaritva paņisallãyanaü divā. sesā ratti¤ c'eva divā ca. dasavasso'mhi atirekadasavasso'mhã ti bālo byatto parisaü upaņņhapento dasavasso āpajjati, na \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. ārabbhati. 2 B2. therātheyyaü. 3 B2. vipakkhavasena. >\ #<[page 1325]># %% ånadasavasso. ahaü paõķito byatto ti navo vā majjhimo vā parisaü upaņņhapento ånadasavasso āpajjati, no dasavasso. sesā āpattã dasavasso c' eva āpajjati ånadasavasso ca. pa¤cavasso 'mhã ti bālo abyatto anissāya vasanto pa¤ca- vasso āpajjati. ahaü paõķito byatto ti navako anissāya vasanto ånapa¤cavasso āpajjati. sesaü pa¤cavasso c' eva āpajjati ånapa¤cavasso ca. anupasampannaü padaso dhammaü vācento mātugāmassa dhammaü desento evarå- paü āpattiü kusalacitto āpajjati. pārājika-sukkavissaņņhi- kāyasaüsagga-duņņhulla-attakāmapāricariya-duņņhadosasaī- ghabheda-pahāradāna-talasattikādibhedaü akusalacitto āpaj- jati. asa¤cicca sahagāraseyyādiü abyākatacitto āpajjati yaü arahā va āpajjati sabbaü abyākatacitto va āpajjati. methu- nadhammādibhedam āpattiü sukhavedanā samaīgã āpajjati. duņņhadosādibhedaü dukkhavedanā samaīgã yaü sukha- vedanā samaīgã āpajjati, taü yeva majjhatto hutvā āpajjanto adukkhamasukhavedanā samaīgã āpajjati. tayo paņikkhepā ti buddhassa bhagavato tayo paņikkhepā. catåsu paccayesu mahicchatā asantuņņhitā kilesasallekhana-paņipattiyā\<*<1>*>\ ago- pāyanā. imehi tayo dhammā buddhena bhagavatā paņikkhi- ttā. appicchatādayo pana tayo buddhena bhagavatā anu¤- ¤ātā. tena vuttaü tayo anu¤¤ātā 'ti. dasavasso 'mhã ti' parisaü upaņņhapento pa¤cavasso 'mhã ti nissayaü agaõ- hanto bālo āpajjati, na paõķito. ånadasavasso byatto 'mhã ti bahussutattā parisaü upaņņhapento ånapa¤cavasso ca nissayaü agaõhanto paõdito āpajjati, no bālo. avasesaü paõķito c' eva āpajjati bālo ca. vassaü anupagacchanto kāëe\<*<2>*>\ āpajjati, no juõhe. mahāpavāraõāya apavārento juõhe āpajjati, no kāëe\<*<2>*>\. avasesaü kaëe\<*<2>*>\ c' eva āpajjati juõhe ca. vassåpagamanaü kāëe\<*<2>*>\ kappati, no juõhe. mahāpavāraõāya pavāraõā juõhe kappati, no kāëe. sesaü anu¤¤ātakaü kāëe c' eva kappati juõhe ca. kattikapuõõa- māsiyā pacchime pāņipadadivase vikappetvā ņhapitaü vassikasāņikaü nivāsento hemante āpajjati. Kurundiyaü pana kattikapuõõamāsadivase apaccuddharitvā hemante āpaj- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -saülekhana. 2 B2. kāle. >\ #<[page 1326]># %<1326 Samantapāsādikā [P_VI.3>% jatãti vuttaü, tam pi suvuttaü. cātumāsaü adhiņņhātuü tato paraü vikappetun ti hi vuttaü. atirekamāse sese gimhāne pariyesanto atirekaķķhamāse sese katvā nivāsento ca gimhe āpajjati nāma. satiyā vassikasāņikāya naggo kāyaü ovassāpento vasse āpajjati nāma. pārisuddhiuposa- thaü vā adhiņņhānuposathaü vā karonto saīgho āpajjati. suttuddesa¤ ca adhiņņhānuposatha¤ ca karonto gaõo āpajjati. ekako suttuddesaü pārisuddhiuposatha¤ ca karonto puggalo āpajjati. pavāraõāya pi es' eva nayo. saīghuposatho ca saīghapavāraõā ca saīghass' eva kappati. gaõuposatho ca gaõapavāraõā ca gaõass' eva kappati. adhiņņhānuposatho ca adhiņņhānapavāraõā ca puggalass' eva kappati. pārā- jikaü āpanno 'mhãti ādãni bhaõanto vatthuü chādeti, na āpattiü. methunaü dhammaü paņisevin ti ādãni bhaõanto āpattiü chādeti, no vatthuü. yo n'eva vatthuü na āpattiü āroceti, ayaü vatthu¤ c'eva chādeti āpatti¤ ca. paņicchādetã ti paņicchādi. jantāgharam eva paņicchādi jantāgharapaņic- chādi. itarāsu pi es' eva nayo. dvāraü pidahitvā anto jantāghare ņhitena parikammaüāvaņņati. udake otiõõenāpi etad eva vaņņati. ubhayattha khādituü bhu¤ji- tuü vā na vaņņati. vatthapaņicchādi sabbakappiyatāya paņicchannena sabbaü kātuü vaņņati. vahantã ti yanti niyyanti. nindaü vā paņikkosaü vā na labhanti. canda- maõķalaü abbhā-mahikā-dhåma-raja-rāhuvimuttaü vivaņaü yeva virocati, na tesu a¤¤atarena paņicchannaü. tathā såriyamaõķalaü. dhammavinayo pi vivaritvā vibhajitvā desi- yamāno va virocati, no paņicchanno. a¤¤ena bhesajjena karaõãyena a¤¤aü vi¤¤āpento gilāno āpajjati, na bhesajjena karaõãyena. bhesajjaü vi¤¤āpento agilāno āpajjati. avase- saü āpattiü gilāno c'eva āpajjati agilāno ca. anto āpajjati no bahã ti anupakhajjaseyyaü kappento anto āpajjati, no bahi. bahi āpajjati no anto ti saīghikaü ma¤cādiü ajjhokāse santharitvā pakkamanto bahi āpajjati, no anto. avasesaü pana anto c' eva āpajjati bahi ca. antosãmāyan ti āgantuko āgantukavattaü adassetvā sachattupāhano vihāraü pavisan- to upacārasãmaü okkantamutto va āpajjati. bahisãmāyā' ti ga- \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1327]># %% miko dārubhaõķap ņisāmanādi gamikavattaü apåretvā pak- kamanto upacārasãmaü atikkantamatto 'va āpajjati. avasesaü antosãmāya c' eva āpajjati bahisãmāya ca. sati vuķķhatare anajjhiņņho dhammaü bhāsanto saīghamajjhe āpajjati nāma. gaõamajjhe pi puggalasantike pi es' eva nayo. kāyena vuņņhātã ti tiõavatthāraka-samathena vuņņhāti. kāyaü acāletvā vācā- ya desentassa vācāya vuņņhāti. vacãsampayuttaü kāyakri- yaü katvā desentassa kāyena vācāya vuņņhāti nāma. saī- ghamajjhe desanāgāminã pi vuņņhānagāminã pi vuņņhāti gaõapuggalamajjhe pana desanāgāminã yeva vuņņhāti. āgāë- hāya ceteyyā 'ti āgāëhāya daëhabhāvāya ceteyya. tajjanãya- kammādikatassa vattaü na pårayato icchamāno saügho ukkhepaniyakammaü kareyyā 'ti attho. alajjã ca hoti bālo ca apakatatto cā ti ettha bālo ayaü dhammādhammaü na jānāti. apakatatto vā āpattānāpattiü na jānātã ti ettā- vatā kammaü na kātabbaü. bālabhāvamålakaü pana apakatattabhāvamålaka¤ ca āpattiü āpannassa kammaü kātabban ti attho. adhisãle sãlavipanno nāma dve āpattik- khandhe āpanno. ācāravipanno nāma pa¤ca āpattikkhandhe āpanno. diņņhivipanno nāma antaggāhikāya diņņhiyā saman- nāgato. tesaü āpattiü apassantānaü appaņikarontānaü diņņhi¤ ca anissajjantānaü yeva kammaü kātabbaü. kāyiko davo nāma pāsakādãhi jåtakãëanādibhedo anācāro. vācasiko davo nāma mukhāëambara-karaõādibhedo anācāro. kāyika- vācasiko nāma naccana-gāyanādibhedo dvãhi pi dvārehi anācāro. kāyiko anācāro nāma kāyadvāre pa¤¤attasikkhā- padavãtikkamo. vācasiko anācāro nāma vacãdvāre pa¤¤at- tasikkhāpadavãtikkamo. kāyikavācasiko nāma dvāradvaye pi pa¤¤attasikkhāpadavãtikkamo. kāyikena upaghātikenā ti kāyadvāre pa¤¤attassa sikkhāpadassa asikkhanena. yo hi taü na sikkhati, so na\<*<1>*>\ upaghāteti, tasmā tassa taü asikkhanaü kāyikaü upaghātikan ti vuccati. sesa padad- vaye pi es' eva nayo. kāyikena micchājãvenā ti jaīghapesa- nikādinā vā gaõķaphālanādinā vā vejjakammena. vācasi- kenā ti sāsanauggahaõāarocanādinā. tatiyapadaü ubhaya- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. naü. >\ #<[page 1328]># %<1328 Samantapāsādikā [P_VI.3>% sampayogavasena vuttaü. alaü bhikkhu mā bhaõķanan ti alaü bhikkhu mā bhaõķanaü kari, mā kalahaü mā vivādaü karãti attho. na voharitabban ti na ki¤ci vattabbaü. vadato pi hi tādisassa vacanaü na sotabbaü ma¤¤anti. na kismi¤ci paccekaņņhāne ti kismi¤ci bãjanaggāhādike ekasmiü pi jeņņha- kaņņhāne na ņhapetabbo ti attho. okāsakammaü karontassā ti karotu āyasmā okāsaü ahaü taü vatthukāmo ti evaü okāsaü karontassa nālaü okāsakammaü kātun ti kiü tvaü karissasãti okāso na kātabbo. savacanãyaü n' ādā- tabban ti vacanaü na ādātabbaü vacanam pi na sotabbaü. yattha gahetvā gantukāmo hoti na tattha gantabban ti attho. tih' aīgehi samannāgatassa bhikkhuno vinayo ti yaü so jānāti so tassa vinayo nāma hoti, so na pucchitabbo ti attho. anuyogo na dātabbo ti idaü kappatãti pucchantassa pucchāya okāso na dātabbo, a¤¤aü pucchā 'ti vattabbo. iti so n' eva pucchitabbo, nāssa pucchā sotabbā 'ti attho. vinayo na sākacchātabbo ti vinayapa¤ho na sākacchitabbo, kappiyākap- piyakathā na saüsandetabbā. idaü appahāyā 'ti etaü brahmacāripaņi¤¤ātādikaü laddhiü avijahitvā. suddhaü brahmacārin ti khãõāsavaü bhikkhuü. pātabyataü āpajjatã ti pātabyabhāvaü paņisevanaü āpajjati. idam appahāyā ti vacanato pana taü brahmacāripaņi¤¤ātaü pahāya khãõā- savaü musā mayā bhaõitaü khamatha me ti khamāpetvā n' atthi kāmetudoso laddhiü vijahitvā gativisodhanaü kareyya. akusalamålānã ti akusalāni c' eva målāni ca, akusalānaü vā målāni akusalamålāni. kusalamålesu pi es' eva nayo. duņņhu caritāni viråpāni vā caritāni duccaritāni. suņņhu caritāni sundarāni vā caritāni sucaritāni. kāyena karaõa- bhåtena kataü duccaritaü kāyaduccaritaü. esa nayo sabbattha. sesaü tattha tattha vuttanayattā uttānam evā ti. tikavaõõanā niņņhitā [P_VI.4:] Catukkesu sakavācāya āpajjati paravācāya vuņņhātã ti vacãdvārikaü padasodhammādibhedaü āpattiü āpajjitvā tiõavatthārakasamathaņņhānaü gato parassa kammavācāyā \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1329]># %% vuņņhāti. paravācāya āpajjati sakavācāya vuņņhātã ti pāpikāya diņņhiyā appaņinissagge parassa kammavācāya āpajjati. puggalassa santike desento sakavācāya vuņņhāti. sakavā- cāya āpajjati sakavācāya vuņņhātã ti vacãdvārikaü padaso- dhammādibhedaü āpattiü sakavācāya āpajjati desetvā vuņņhāhanto pi sakavācāya vuņņhāti. paravācāya āpajjati paravācāya vuņņhātã ti yāvatatiyakaü saīghādisesaü parassa kammavācāya āpajjati vuņņhahanto pi parassa parivāsakammavācādãhi vuņņhāti. tato paresu kāyadvāri- kaü kāyena āpajjati, desento vācāya vuņņhāti. vacã- dvārikaü vācāya āpajjati. tiõavatthārake kāyena vut- ņhāti. kāyadvārikaü kāyena āpajjati. tam eva tiõavat- thārake kāyena vuņņhāti. vacãdvārikaü vācāya āpajjati. tam eva desento vācāya vuņņhāti. saīghikama¤cassa attano paccattharaõena anatthato kāyasamphusane lomagananaya āpajjitabbāpattiü sahagāraseyyāpatti¤ ca pasutto āpajjaņi. pabujjhitvā pana āpannabhāvaü ¤atvā desento paribuddho vuņņhāti. jagganto āpajjitvā pana tiõavatthārakasamathaņ- ņhāne sayanto paņibuddho āpajjati pasutto vuņņhāti nāma. pacchimapadadvayam pi vuttānusāren' eva veditabbaü. acittakāpattiü acittako āpajjati nāma. pacchā desento sacittako vuņņhāti. sacittakāpattiü sacittako āpajjati nāma. tiõavatthārakaņņhāne sayanto acittako vuņņhāti. sesapada- dvayam pi vuttānusāren' eva veditabbaü. yo sabhāgaü āpattiü deseti, ayaü desanāpaccayā dukkaņaü āpajjanto pācittiyādãsu a¤¤ataraü deseti, ta¤ ca desento dukkaņaü āpajjati. taü pana dukkaņaü āpajjanto pācittiyādito vuņņhāti, pācittiyādito ca vuņņhahanto taü āpajjati. iti ekassa puggalassa ekam eva payogaü sandhāya āpattiü āpajjanto desetã ti idaü catukkaü vuttan ti veditabbaü. kammacatukke pāpikāya diņņhiyā appaņinissaggāpattiü kammena āpajjati. desento akammena vuņņhāti. vissaņņhi- ādikaü akammena āpajjati parivāsādinā kammena vuņņhāti. samanubhāsakammen,\<*<1>*>\ eva āpajjati kammena vuņņhāti. sesaü akammena āpajjati akammena vuņņhāti. parikkhāracatukke \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -bhāsanaü kammena. >\ #<[page 1330]># %<1330 Samantapāsādikā [P_VI.4>% paņhamo sakaparikkhāro, dutiyo saīghiko va, tatiyo cetiyasantako, catuttho gihiparikkhāro. sace pana so patta- civaranavakammabhesajjānaü atthāya āhaņo hoti. apā- puraõaü dātuü anto ņhapāpetu¤ ca vaņņati. sammukha- catukke pāpikāya diņņhiyā appaņinissaggāpattiü saīghassa sammukhā āpajjati. vuņņhānakāle pana saīghena kiccaü n' atthã ti parammukhā vuņņhāti. vissaņņhiādikaü param- mukhā āpajjati saīghassa sammukhā vuņņhāti. samā- nubhāsanaü saīghassa sammukhā eva āpajjati sammukhā vuņņhāti. sesaü sampajānamusāvādādibhedaü parammukhā 'va āpajjati parammukhā 'va vuņņhāti. ajānantacatukkaü acittakacatukkasadisaü. liīgapātubhāvenā 'ti sayitass' eva bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā liīgaparivatte jāte sahagāra- seyyāpatti hoti, idam etaü paņicca vuttaü. ubhinnam pi pana asādhāraõāpatti liīgapātubhāvena vuņņhāti. sahapaņi- lābhacatukke yassa bhikkhuno liīgaü parivattati, so saha- liīgapaņilābhena paņhamaü uppannavasena seņņhabhāvena ca purimaü purisaliīgaü jahati, pacchime itthiliīge patiņ- ņhāti. purisakutta-purisākārādivasena pavattā kāyavacã- vi¤¤attiyo paņippassambhanti bhikkhå 'ti vā puriso ti vā evaü pavattā paõõattiyo nirujjhanti. yāni bhikkhunãhi asādhāraõāni chacattālãsa sikkhāpadāni, tehi anāpatti yeva hoti. dutiyacatukke pana yassā bhikkhuniyā liīgaü pari- vattati, sā pacchā samuppattiyā vā hãnabhāvena vā pacchi- masaīkhyaü gataü itthiliīgaü jahati, vuttappahārena puri- man ti saīkhyaü gate purisaliīge patiņņhāti. vuttaviparitā vi¤¤attiyo paņippassambhanti bhikkhunã ti vā itthã ti vā evaü pavattā paõõattiyo pi nirujjhanti. yāni bhikkhåhi asādhāraõāni sotaü tiüsa¤ ca sikkhāpadāni, tehi anāpatti yeva hoti. cattāro samukkaüsā 'ti cattāro mahāpadesā. te hi bhagavatā anuppanne vatthumhi sayaü ukkaüsitvā ukkhipitvā ņhapitattā samukkaüsā 'ti vuccanti. paribhogā ti ajjhoharaõãya paribhogā. udakaü pana akālikattā appa- ņiggahitakaü vaņņati. yāvakālikādãni appaņiggahitakāni aj- jhoharituü na vaņņati. cattāri mahāvikaņāni kālodissattā yathā vutte kāle vaņņanti. upāsako sãlavā ti pa¤ca vā \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1331]># %% dasa vā sãlāni gopayamāno. āgantukādicatukke sachatt- upāhano sasãsaü pāruto vihāraü pavisanto tattha vicaranto ca āgantuko va āpajjati, no āvāsiko. āvāsikavattaü akaronto pana āvāsiko āpajjati, no āgantuko. sesaü kāyavacãdvārikaü āpattiü ubho pi āpajjanti. asādhāraõaü āpattiü n' eva āgantuko āpajjati no āvāsiko. gamiyacatukke pi gamiyavat- taü apåretvā gacchanto gamiko āpajjati, no āvāsiko. āvāsi- kavattaü akaronto pana āvāsiko āpajjati, no gamiko. sesaü ubho pi āpajjanti. asādhāraõaü ubho pi n' āpajjanti- vatthunānattatādicatukke catunnaü pārājikānaü a¤¤ama¤- ¤aü vatthunānattatā va hoti, na āpattinānattatā. sabbāpi hi sā pārājikāpatti yeva. saīghādisesādãsu pi es' eva nayo. bhikkhussa ca bhikkhuniyā ca a¤¤ama¤¤aü kāyasaüsagge bhikkhussa saīghādiseso, bhikkhuniyā pārājikan ti evaü āpattinānattatā va hoti, na vatthunānattatā. ubhinnam pi hi kāyasaüsaggo 'va vatthu. tathā lasuõakhādane bhikkhuniyā pācittiyam, bhikkhussa dukkaņan ti evam ādinā p' ettha nayena yojanā veditabbā. catunnaü pārājikānaü terasahi saīghādisesehi saddhiü vatthunānattatā c' eva āpattinā- nattatā ca. evaü saüghādisesādãnaü aniyatādãhi. ādito paņņhāya cattāri pārājikāni ekato āpajjantānaü bhikkhu- bhikkhunãnaü n' eva vatthunānattatā no āpattinānattatā. visuü āpajjantesu pi sesāsādhāraõāpattiyo āpajjantesu pi es' eva nayo. vatthusabhāgādicatukke bhikkhussa ca bhikkhuniyā ca kāyasaüsagge vatthusabhāgatā, no āpatti- sabhāgatā. catåsu pārājikesu āpattisabhāgatā, no vatthu- sabhāgatā. esa nayo saīghādisesādãsu. bhikkhussa ca bhik- khuniyā ca catåsu pārājikesu vatthusabhāgatā c' eva āpatti- sabhāgatā ca. esa nayo sabbāsu sādhāraõāpattãsu. asā- dhāraõāpattiyaü n' eva vatthusabhāgatā n' āpattisabhāgatā. yo hi purimacatukke paņhamapa¤ho so idha dutiyo. yo ca tattha dutiyo so idha paņhamo. tatiyacatutthesu nānā- karaõaü n' atthi. upajjhāyacatukke saddhivihārikassa upaj- jhāyena kattabbavattassa akaraõe āpattiü upajjhāyo āpajjati, no saddhivihāriko. upajjhāyassa kattabbavattaü akaronto saddhivihāriko āpajjati, no upajjhāyo. sesaü ubho #<[page 1332]># %<1332 Samantapāsādikā [P_VI.4>% pi āpajjanti. asādhāraõaü ubho pi n' āpajjanti. ācariya- catukke pi es' eva nayo. ādiyantacatukke pādaü vā ati- rekapādaü vā sahatthā ādiyanto garukaü āpajjati. ånaka- pādaü gaõhāhã ti āõattiyā a¤¤aü payojento lahukaü āpajjati. etena nayena sesapadattayaü veditabbaü. abhi- vādanārahacatukke bhikkhunãnaü tāva bhattagge navama- bhikkhunito paņņhāya upajjhāyāpi abhivādanārahā, no paccuņņhānārahā.\<*<1>*>\ avisesena ca vippakatabhojanassa bhik- khussa yo koci vuķķhataro. saņņhivassassāpi pārivāsikassa samãpagato tadahupasampanno pi paccuņņhānāraho, no abhi- vādanāraho. appaņikkhittesu ņhānesu vuķķho navakassa abhivādanāraho c' eva paccuņņhānāraho ca. navako pana vuķķhassa n' eva abhivādanāraho na paccuņņhānāraho. āsa- nārahacatukkassa paņhamapadaü purimacatukke dutiya- padena dutiyapada¤ ca paņhamapadena atthato sadisaü. kālacatukke pavāretvā bhu¤janto kāle āpajjati, no vikāle. vikālabhojanāpattiü vikāle āpajjati, no kāle. sesaü kāle c' eva āpajjati vikāle ca. asādhāraõaü n' eva kāle no vikāle. paņiggahita-catukke purebhattaü paņiggahitāmisaü kāle kap- pati, no vikāle. pānakaü vikāle kappati punadivasaühi no kāle, sattāhakālikaü yāvajãvikaü kāle c' eva kappati vikāle ca. attano attano kālātãtaü yāvakālikādittayaü akap- piyamaüsaü uggahitakaü appaņiggahitaka¤ ca n' eva kāle kappati no vikāle. paccantimacatukke samudde sãmaü bandhanto paccantimesu janapadesu āpajjati, no majjhimesu. pa¤cavaggena gaõena upasampādento guõaīguõåpāhanaü dhuvanhānaü\<*<2>*>\ cammattharaõāni ca majjhimesu janapadesu āpajjati, no paccantimesu. imāni cattāri idha na kappantã ti vadanto pi paccantimesu āpajjati. idha kappantã ti vadanto pana majjhimesu āpajjati. sesāpattiü ubhayattha āpajjati. asādhāraõaü na katthaci āpajjati. dutiyacatukke pa¤cavaggena gaõena upasampadādi catubbidham pi vatthu paccantimesu janapadesu kappati. idaü kappatã ti dãpetuü pi tatth' eva kappati, no majjhimesu, idaü na kappatã ti dãpetuü pana majjhimesu janapadesu kappati, no paccanti- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. paccupathānārahā. 2 B2. dhåvano. >\ #<[page 1333]># %% mesu. sesaü anujānāmi bhikkhave pa¤ca loõānã ti ādi anu¤¤ātakaü ubhayattha kappati. yaü pana akappiyan ti paņikkhittaü taü ubhayatthāpi na kappati. antoādi- catukke anupakhajjaseyyādiü anto āpajjati, no bahi. aj- jhokāse saīghikama¤cādãni nikkhipitvā pakkhamanto bahi āpajjati, no anto. sesaü anto c' eva bahi ca. asādhāraõaü n' eva anto na bahi. antosãmādicatukke āgantuko vattaü apårento antosãmāya\<*<1>*>\ āpajjati. gamiyo bahisãmāya. musā- vādādiü antosãmāya ca bahisãmāya ca āpajjati. asādhāraõaü na katthaci. gāmacatukke antaragharapaņisaüyuttaü sekhi- yapa¤¤attiü gāme āpajjati, no ara¤¤e. bhikkhunã aruõaü uņņhāpayamānā ara¤¤e āpajjati, no gāme. musāvādādiü gāme c' eva āpajjati ara¤¤e ca. asādhāraõāü na katthaci. cattāro pubbakiccā' ti sammajjanã padãpo ca udakaü āsanena cā 'ti idaü catubbidhaü pubbakaraõan ti vuccatãti vuttaü. chandapārisuddhi utukkhānaü bhikkhugaõanā ca ovādo ti ime pana cattāro pubbakiccā ti veditabbā. cattāro patta- kallā 'ti uposatho yāvatikā ca bhikkhå kammappattāto āgatā honti sabhāgāpattiyo na vijjanti vajjanãyā ca puggalā tasmiü na honti pattakallan ti vuccatãti. cattāri ana¤¤apā- cittiyāni ti etad eva paccayaü karitvā ana¤¤aü pācittiyan ti evaü vuttāni anupakhajjaseyyākappanasikkhāpadaü, eh' āvuso gāmaü vā 'ti sikkhāpadaü, sa¤cicca kukkucca upada- hanaü, upassutitiņņhanan\<*<2>*>\ ti imāni cattāri. catasso bhikkhu- sammutiyo ti ekarattaü pi ce bhikkhu ticãvarena vippava- seyya a¤¤atra bhikkhusammutiyā, a¤¤aü navaü santhataü kārāpeyya a¤¤atra bhikkhusammutiyā, tato ce uttari vippa- vaseyya a¤¤atra bhikkhusammutiyā, duņņhullaü āpattiü anupasampannassa āroceyya a¤¤atra bhikkhusammutiyā ti evaü āgatā terasahi sammutãhi muttā sammutiyo. gilā- nacatukke a¤¤abhesajjena karaõãyena lolatāya a¤¤aü vi¤¤āpento gilāno āpajjati. abhesajjakaraõãyena bhesajjaü vi¤¤āpento agilāno āpajjati. musāvādādiü ubho pi. asā- dhāraõaü ubho pi n' āpajjanti. sesaü sabbattha uttānam evā 'ti. catukkavaõõanā niņņhitā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -sãmāyaü. 2 B2. upassutiü tiņņhanan. >\ #<[page 1334]># %<1334 Samantapāsādikā [P_VI.5>% [P_VI.5:] Pa¤cakesu pa¤ca puggalā niyatā 'ti ānantariyānam ev' etaü gahaõaü. pa¤cacchedanakā āpatti nāma pamāõā- tikkante ma¤capãņha-nisãdana-kaõķupaņicchādi vassikasā- ņikāsu sugatacãvare ca veditabbā. pa¤cah' ākārehã ti alajjitā a¤¤āõatā kukkuccapakatatā akappiye kappiyasa¤¤itā kappiye akappiyasa¤¤itā 'ti imehi pa¤cahi. pa¤ca āpattiyo musāvāda- paccayā ti pārājika-thullaccaya-dukkaņa-saīghādisesa-pācit- tiyā. anāmantacāro ti santaü bhikkhuü anāpucchā purebhat- taü pacchābhattaü kulesu cārittaü āpajjeyyā ti imassa āpucchitvā cārassa abhāvo. anadhiņņhānan ti gaõabhojane a¤¤atra samayā ti vuttaü samayaü adhiņņhahitvā bhojanaü adhiņņhānaü nāma. tathā akaraõaü anadhiņņhānaü. avi- kappanā nāma yā paramparabhojanehi vikappanā vuttā, tassā akaraõaü. imāni hi pa¤ca-piõķapātikassa dhutaīgen' eva paņikkhittāni. ussaīkitaparisaīkito ti ye passanti ye suõanti, tehi ussaīkito c' eva parisaīkito ca. api ca akuppa- dhammo khãõāsavo pi samāno, tasmā agocarā pariharitabbā. na hi etesu sandissamāno ayasato vā garahato vā muccati. sosānikan ti susāne patitakaü. pāpaõikan ti āpaõadvāre patitakaü. thåpacãvaran\<*<1>*>\ ti vammikaü parikkhipitvā bali- kammakataü. ābhisekikan ti nhānaņņhāne vā ra¤¤o abhi- sekaņņhāne vā chaķķitacãvaraü. gatapaņiyāgatan\<*<2>*>\ ti susānaü netvā puna ānãtakaü. pa¤ca mahācorā uttarimanussa- dhamme vuttā. pa¤cāpattiyo kāyato samuņņhantã ti paņha- mena āpattisamuņņhānena pa¤ca āpattiyo āpajjati. bhikkhu kappiyasa¤¤ã sa¤¤ācikāya kuņiü karotã ti evaü antara- peyyāle vuttāpattiyo pa¤ca āpattiyo. kāyato ca vācato cā ti tatiyena āpatti samuņņhānena pa¤cāapattiyo āpajjati. bhik- khu kappiyasa¤¤ã saüvidahitvā kuņiü karotã ti evaü tatth' eva vuttā āpattiyo. desanāgāminiyo ti ņhapetvā pārājika¤ ca saüghādisesa¤ ca avasesā. pa¤cakammānã ti tajjanãya- niyasa-pabbājanãya-paņisāraõãyāni cattāri ukkhepanãya¤ ca tividham pi ekan ti pa¤ca. yāvatatiyake pa¤cā 'ti ukkhit- tānuvattikāya bhikkhuniyā yāvatatiyaü samanubhāsanāya appaņinissajjanti yā pārājikaü thullaccayaü dukkaņan ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. thupa-. 2 B2. Bp. bhata- corrected to gata-. >\ #<[page 1335]># %<[P_VI.5Parivāra-vaõõanā1335>% tisso bhedakānuvattakādi samanubhāsanāsu saīghādise. pāpikāya diņņhiyā appaņinissagge pācittiyaü. adinnan ti a¤¤ena adinnaü. aviditan ti paņiggaõhāmãti cetanāya abhāvena aviditaü. akappiyan ti pa¤cahi samaõakappehi akappiyakataü. yaü vā pan' a¤¤am pi akappiyamaüsaü akappiyabhojanaü. akatātirittan ti pavāretvā atirittaü akataü. samajjadānan ti naņasamajjādi dānaü. usabhadā- nan ti gogaõassa antare usabhavissajjanaü. cittakkamma- dānan ti āvāsaü kāretvā tattha cittakammaü kāretuü vaņņati. idaü pana paņibhānacittakammadānaü sandhāya vuttaü. imāni hi pa¤ca ki¤cāpi lokassa pu¤¤asammatāni, atha kho apu¤¤āni akusalāni yeva. uppannaü paņibhānan ti ettha paņibhānan ti kathetukamyatā vuccati. ime pa¤ca duppaņivinodayā ti na suppaņivinodayā. upāyena pana kāraõena anuråpāhi paccavekkhana-anusāsanādãhi sakkā paņivinodetun ti attho. sakacittaü pasãdatã ti ettha imāni vatthåni. Kaņāndhakāravāsã\<*<1>*>\ Phussarevatthero kira cetiyaõ- gaõaü sammajjitvā ekaüsaü uttarāsaīgaü katvā sindu- vārakusuma-santhatam iva samavippakiõõavālikaü ceti- yaīgaõaü olokento buddhārammaõaü pãtipāmojjaü uppādetvā aņņhāsi. tasmiü khaõe māro pabbatapāde nibbattakāëamakkaņo viya hutvā cetiyaīgaõe gomayaü vippakiranto gato. thero an asakkhi arahattaü pāpuõituü, sammajjitvā agamāsi. dutiyadivase pi jaraggavo hutvā tādisam eva vippakāraü akāsi. tatiyadivase vaīkapādaü manussattabhāvaü nimminitvā pādena parikasanto agamāsi. thero evaråpo vãbhacchapuriso samantā yojanappamāõesu gocaragāmesu n' atthi, siyā nu kho māro ti cintetvā māro 'si tvan ti āha. āma bhante māro 'mhi, na dāni te va¤cetuü asakkhin ti. diņņhapubbo tayā tathāgato ti. āma diņņha- pubbo ti. māro nāma mahānubhāvo hoti, iīgha tāva bud- dhassa bhagavato attabhāvasadisaü attabhāvaü nimmināhã ti. na sakkā bhante tādisaü råpaü nimminituü, api ca kho pana taü sarikkhakaü patiråpakaü nimminissāmã ti saka- attabhāvaü vijahitvā buddharåpasadisena attabhāvena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. Kaņāntakāra-. >\ #<[page 1336]># %<1336 Samantapāsādikā [P_VI.5>% aņņhāsi. thero māraü oloketvā ayaü tāva sarāgadosamoho evaü sobhati, kathaü nu kho bhagavā na sobhati sabbaso vãtarāgadosamoho ti buddhārammaõaü pãtiü paņilabhitvā vipassanaü vaķķhetvā arahattaü pāpuõi. māro va¤cito 'mhi tayā bhante ti āha. thero pi kiü atthi jaramāra tādisaü va¤cetun ti āha. Lokantaravihāre pi Datto nāma dahara- bhikkhu cetiyaīgaõaü sammajjitvā olokento odāta-kasiõaü paņilabhi, aņņha samāpattiyo nibbattesi. tato vipassanaü vaķķhetvā phalattayaü sacchākāsi. paracittaü pasãdatã ti ettha imāni vatthåni, Tisso nāma daharabhikkhu Jambukola- cetiyaīgaõaü sammajjitvā saīkāra-chaķķaniü hatthena gahetvā va aņņhāsi. tasmiü khaõe Tissadattatthero nāma nāvāto oråyha cetiyaīgaõaü olokento bhāvitacittena sam- maņņhaņņhānan ti ¤atvā pa¤hā sahassaü pucchi. itaro sabbaü vissajjesi. a¤¤atarasmiü pi vihāre thero cetiyaī- gaõaü sammajjitvā vattaü paricchindi. Yonaka-visayato cetiyavandanakā cattāro therā āgantvā cetiyaīgaõaü disvā anto appavisitvā dvāre yeva ņhatvā eko thero aņņha kappe anussari. eko soëasa. eko vãsati. eko tiüsa kappe anussari. devatā attamanā hontã ti ettha idaü vatthu. ekasmiü kira vihāre eko bhikkhu cetiyaīgaõa¤ ca bodhiyaīgaõa¤ ca sammajjitvā nhāyituü gato. devatā imassa vihārassa katakālato paņņhāya evaü vattaü påretvā sammaņņhapubbo bhikkhu n'atthã ti pasannacittā pupphahatthā aņņhaüsu. thero āgantvā kataragāmavāsikā 'ttha 'ti āha. bhante idh' eva vasāma, imassa vihārassa katakālato paņņhāya evaü vattaü påretvā sammaņņhapubbo bhikkhu n' atthã ti tum- hāka¤ ca bhante vatte pasãditvā pupphahatthā ņhitā 'mhā 'ti devatā āhaüsu. pāsādikasaüvattanikan ti ettha idaü vatthu. ekaü kira amaccaputtaü Abhayatthera¤ ca ārabbha ayaü kathā udapādi kiü nu kho amaccaputto pāsādiko Abhaya- thero ti ubho pi ne ekasmiü ņhāne olokessāmā 'ti ¤ātakā amaccaputtaü alaīkaritvā Mahācetiyaü vandāpessāmā ti agamaüsu. theramātā 'pi pāsādikaü cãvaraü kāretvā puttassa pahiõi, putto me kese chindāpetvā imaü cãvaraü pārupitvā bhikkhusaüghaparivuto Mahācetiyaü vandatå 'ti \<-------------------------------------------------------------------------- >\ #<[page 1337]># %% amaccaputto ¤ātiparivuto pācãnadvārena cetiyaīgaõam āråëho. Abhayatthero bhikkhusaīghaparivuto dakkhi- õadvārena cetiyaīgaõaü āråhitvā cetiyaīgaõe tena saddhiü samāgantvā āha, kiü tvaü āvuso mahallakattherassa samaņņhaņņhāne kacavaraü chaķķetvā mayā saddhiü yugaggāhaü gaõhāsã ti. atãtattabhāve kira Abhayatthero Mallakatthero nāma hutvā gocaragāme cetiyaīgaõaü sam- majji. amaccaputto mahāupāsako hutvā sammaņņhaņņhāne kacavaraü gahetvā chaķķesi. satthusāsanaü kataü hotã ti idaü sammajjanavattaü nāma buddhehi vaõõitaü, tasmā taü karontena satthusāsanaü kataü hoti. tatr' idaü vatthu, āyasmā kira Sāriputto Himavantaü gantvā ekasmiü pabbhāre asammajjitvā'va nirodhaü samāpajjitvā nisãdi. bhagavā āvajjanto therassa asammajjitvā nisinnabhāvaü ¤atvā ākāsena gantvā therassa purato asammaņņhaņņhāne pādāni dassetvā paccāga¤chi. thero samāpattito vuņņhito bhagavato pādāni disvā balava-hirottappaü paccupaņņhāpetvā jaõõukehi patiņņhāya asammajjitvā nisinnabhāvaü vata me satthā a¤¤āsi, saüghamajjhe dāni codanaü kāressāmã ti dasabalassa santikaü gantvā vanditvā nisãdi. bhagavā kuhiü gato 'si Sāriputtā\<*<1>*>\ 'ti vatvā na patiråpaü dāni te mayhaü anantare ņhāne ņhatvā vicarantassa asammajjitvā nisãditun ti āha. tato paņņhāya thero gaõņhikapaņimu¤canaņņhāne pi tiņņhanto pādena kacavaraü viyåhitvā va tiņņhati. attano bhāsa- pariyantaü na uggaõhātã ti imasmiü vatthusmiü ettakaü suttaü upalabbahati, ettako vinicchayo, ettakaü sutta¤ ca vinicchaya¤ ca vakkhāmã ti evaü attano bhāsapariyantaü na uggaõhāti. ayaü codakassa purimakathā, ayaü pacchima- kathā, ayaü cuditakassa purimakathā, ayaü pacchimakathā, ettakaü gayhupagaü, ettakaü na gayhupagan ti evaü anuggaõhanto pana parassa bhāsapariyantaü na uggaõhāti nāma. āpattiü na jānātã ti pārājikaü vā saīghādisesaü vā ti sattannaü. āpattikkhandhānaü nānākaraõaü na jānāti. målan ti dve āpattiyā målāni kāyo ca vācā ca, tāni na jānāti. samudayan ti cha āpattisamuņņhānāni āpatti- \<-------------------------------------------------------------------------- I. Bp. Sāriputto. >\ #<[page 1338]># %<1338 Samantapāsādikā [P_VI.5>% samudayo nāma, tāni na jānāti. pārājikādãnaü vatthuü na jānātã ti pi vuttaü hoti. nirodhan ti ayaü āpattidesanāya nirujjhati våpasammati, ayaü vuņņhānenā 'ti evaü āpatti- nirodhaü na jānāti. satta samathe ajānanto pana āpatti- nirodhagāmini-paņipadaü na jānāti. adhikaraõapa¤cake adhikaraõaü nāma cattāri adhikaraõāni. adhikaraõassa målaü nāma tettiüsa målāni vivādādhikaraõassa dvādasa målāni, anuvādādhikaraõassa cuddasa, āpattādhikaraõassa cha, kiccādhikaraõassa ekaü. tāni parato āvibhavissanti. adhikaraõa-samudayo nāma adhikaraõasamuņņhānaü. vivādā- dhikaraõaü aņņhārasa bhedakaravatthåni nissāya uppajjati. anuvādādhikaraõaü catasso vipattiyo. āpattādhikaraõaü sattāpattikkhandhe. kiccādhikaraõaü cattāri, saīghakiccānã ti imaü vibhāgaü na jānātã ti attho. adhikaraõa-nirodhaü na jānātã ti dhammena vinayena satthusāsanena målāmålaü gantvā vinicchayasamataü pāpetuü na sakkoti. idaü adhikaraõaü dvãhi, idaü catåhi, idaü tãhi, idaü ekena samathena sammatã ti evaü satta samathe ajānanto pana adhikaraõanirodhagāmini-paņipadaü na jānāti nāma. vatthuü na jānātã ti idaü pārājikassa vatthu, idaü saīghādisesassā ti evaü sattannaü āpattikkhandhānaü vatthuü na jānāti. nidānan ti sattannaü nidānānaü idaü sikkhāpadaü ettha pa¤¤attaü, idaü etthā ti na jānāti. pa¤¤attiü na jānātã ti tasmiü tasmiü sikkhāpade paņhama- pa¤¤attiü na jānāti. anupa¤¤attã ti punappunaü pa¤¤attiü na jānāti. anusandhivacanapathan ti kathānusandhivinic- chayānusandhivasena vatthuü na jānāti. ¤attiü na jānātã ti sabbena sabbaü ¤attiü na jānāti. ¤attiyā karaõaü na jānātã ti ¤attikiccaü nā jānāti. osāraõādãsu navasu ņhānesu ¤atti- kammaü nāma hoti. ¤attidutiya¤atticatutthakammesu ¤attiyā kammappatto hutvā tiņņhatãti na jānāti. na pubba- kusalo hoti na aparakusalo\<*<1>*>\ ti pubbe kathetabba¤ ca pacchā kathetabba¤ ca na jānāti. ¤atti nāma pubbe ņhapetabbā, pacchā na ņhapetabbā 'ti pi na jānāti. akāla¤¤å ca hotã ti kālaü na jānāti. anajjhiņņho ayācito bhāsati, ¤attikālam pi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -kusalo hotã ti. >\ #<[page 1339]># %% ¤attikhettaü pi ¤attiokāsam pi na jānāti. mandattā momå- hattā'ti kevalaü a¤¤āõena momåhabhāvena dhutaīge ānisaü- saü ajānitvā. pāpiccho ti tena ara¤¤avāsena paccayalābhaü patthayamāno. pavivekan ti kāyacittaupadhivivekaü. idamat- thitan ti imāya kalyaõāya paņipattiyā attho etassā ti idamat- thi. idamatthino bhāvo idamatthitā. taü idamatthitaü yeva nissāya, na a¤¤aü ki¤ci lokāmisan ti attho. uposathaü na jānātã ti navavidhaü uposathaü na jānāti. uposathakamman ti adhammena vaggādibhedaü catubbidhaü uposathakammaü na jānāti. pātimokkhan ti dve mātikā na jānāti. pāti- mokkhuddesan ti sabbam pi navavidhaü pātimokkhuddesaü na jānāti. pavāraõan ti navavidhaü pavāraõaü na jānāti- pavāraõakammaü uposathakamma-sadisam eva. apā- sādikapa¤cake apāsādikan ti kāyaducaritādi akusalakammaü vuccati. pāsādikan ti kāyasucaritādi kusalakammaü vuccati. ativelan ti velaü atikkamma bahutaraü kālaü kulesu appaü vihāre ti attho. otāro ti kilesānaü anto otaraõaü. saīkiliņņhan ti duņņhullāpatti-kāyasaüsaggādibhedaü. visud- dhipa¤cake pavāraõāggahaõena navavidhāpi pavāraõā vedi- tabbā. sesam sabbattha uttānam evā ti. pa¤caka-vaõõanā niņņhitā. [P_VI.6:] Chakkesu cha sāmiciyo ti so ca bhikkhu anabbhito te ca bhikkhå gārayhā ayaü tattha sāmici, yu¤jant' āyasmanto sakaü mā vo sakaü vinassā ti ayaü tattha sāmici, ayaü te bhikkhu patto yāva bhedanāya dhāretabbo ti ayaü tattha sāmici, tato nãharitvā bhikkhåhi saddhiü saüvibhajitabbaü\<*<1>*>\ ayaü tattha sāmici, a¤¤ātabbaü paripucchitabbaü pari- pa¤hitabbaü ayaü tattha sāmici, yassa bhavissati so haris- satã ti ayaü tattha sāmici, iti imā bhikkhu-pātimokkhe yeva cha sāmiciyo. chacchedanakā ti pa¤cake vuttā pa¤ca bhik- khunãnaü udakasāņikāya saddhiü cha. chah' ākārehã ti alajjitā a¤¤āõatā kukkuccayakatatā akappiye kappiyasa¤- ¤itā kappiye akappiyasa¤¤itā satisammosā 'ti. tattha ekaratta-chāratta-sattāhātikkamādãsu āpattiü satisammo- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -vibhajji-. >\ #<[page 1340]># %<1340 Samantapāsādikā [P_VI.6,7>% sena āpajjati. sesaü vuttanayam eva. cha ānisaüsā vina- yadhare 'ti pa¤cake vuttā pa¤ca tass' ādheyyo\<*<1>*>\ uposatho ti iminā saddhiü cha. cha paramānã ti dasāha-paramaü atirekacãvaraü dhāretabbaü, māsaparamaü tena bhikkhunā taü cãvaraü nikkhipitabbaü, santaruttaraparamaü tena bhikkhunā tato cãvaraü sāditabbaü, chakkhattuparamaü tuõhãbhåtena uddissaņņhātabbaü, navaü pana bhikkhunā santhataü kārāpetvā chabbassāni dhāretabbaü chabbassa- paramatā dhāretabbaü, tiyojanaparamaü sahatthā dhā- retabbāni, dasāhaparamaü atirekapatto dhāretabbo, sattā- haparamaü sannidhikārakaü paribhu¤jitabbāni, chāratta- paramaü tena bhikkhunā tena cãvarena vippavasitabbaü, catukkaüsaparamaü, aķķhateyakaüsaparamaü, dvaīgu- lapabbaparamaü ādātabbaü, aņņhaīgulaparamaü ma¤ca- paņipādakaü, aīgulaparamaü\<*<2>*>\ dantakaņņhan ti iti imāni cuddasa paramāni. tattha paņhamāni cha ekaü chakkaü. tato ekaü apanetvā sesesu ekekaü pakkhipitvā ti ādinā nayena a¤¤āni pi chakkāni kātabbāni. cha āpattiyo ti tãõi chakkāni antarapeyyāle vuttāni. cha kammānã ti tajjanãya- niyasa-pabbājanãya-paņisāraõãyāni cattāri, āpattiyā adassane ca appaņikacce ca vuttadvayam pi ekaü, pāpikāya diņņhiyā appaņinissagge ekam ti cha. nahāne ti oren' aķķhamāsaü nhāne. vippakatacãvarāadi chakkadvayaü kathinakkhan- dhake niddiņņhaü. sesaü sabbattha uttānam evā ti. chakka-vaõõanā niņņhitā [P_VI.7:] Sattakesu satta sāmiciyo ti pubbe vuttesu chasu sā ca bhikkhunã anabbhitā tā ca bhikkhuniyo gārayhā ayaü tattha sāmicã ti imaü pakkhipitvā satta veditabbā. satta adham- mikā paņi¤¤ātakaraõā ti bhikkhu-pārājikaü ajjhāpanno hoti pārājikena codiyamāno saīghādisesaü ajjhāpanno 'mhã ti paņijānāti, taü saīgho saīghādisesena kāreti, adhammi- kaü paņi¤¤ātakaraõan ti evaü Samathakkhandhake nid- diņņhā. dhammikāpi tatth' eva niddiņņhā. sattannam anā- patti sattāhakaraõãyena gantun ti Vassåpanāyikakkhandhake \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. ātheyyo. 2 B2. aņņhaīgula-. >\ #<[page 1341]># %% vuttaü. sattānisaüsā vinayadhare ti tass' ādheyyo uposatho pavāraõā 'ti imehi saddhiü pa¤cake vuttā pa¤ca satta honti. satta paramānã ti chakke vuttāni yeva sattakavasena yojetab- bāni. katacãvaran ti ādãni dve sattakāni Kathinakkhandhake niddiņņhāni. bhikkhussa na hoti āpatti daņņhabbā bhikkhussa hoti paņikātabbā 'ti imāni tãõi sattakāni dve adhammikāni, ekaü dhammikaü. tāni tãõi pi Campeyyake niddiņņhāni. asaddhammā ti asataü dhammā, asanto vā dhamüā, asobhaõā hãnā lāmakā 'ti attho. saddhammā 'ti sataü buddhādãnaü dhammā, santo vā dhammā, sundharo uttamā ti attho. sesaü sabbattha uttānam evā ti. sattaka-vaõõanā niņņhitā [P_VI.8:] Aņņhakesu aņņhānisaüse ti na mayaü iminā bhikkhunā saddhiü uposathaü karissāma, vinā iminā bhikkhunā uposathaü karissāma, na mayaü iminā bhikkhunā saddhiü pavāressāma,\<*<1>*>\ saīghakammaü karissāma, āsane nisã- dissāma, yāgupāne nisãdissāma, bhattagge nisãdissāma, ekac- channe vasissāma, yathāvuķķhaü abhivādanaü paccuņņhā- naü a¤jalãkammaü sāmicikammaü karissāma, vinā iminā bhikkhunā karissāmā ti evaü Kosambakakkhandhake vutte ānisaüse. dutiya aņņhake pi es' eva nayo. tam pi hi evam eva Kosambakakkhandhake vuttaü aņņha yāvata- tiyakā ti bhikkhånaü terasake cattāro bhikkhunãnaü sattarasake bhikkhåhi asādhāraõā cattāro ti aņņha. aņņhah' ākārehi kulāni dåsetã ti kulāni dåseti puppehena vā phalena vā cuõõena vā mattikāya vā dantakaņņhena vā veëuyā vā vejjikāya vā jaīghapesanikena vā ti imehi aņņhahi. hāatikā Cãvarakkhandhake, aparā aņņha Kathinakkhan- dhake vuttā. aņņhahi asaddhammehã ti lābhena alābhena yase- na ayasena sakkārena asakkārena pāpicchātāya pāpamitta- tāya. aņņha lokadhammā nāma lābhe sārāgo alābhe paņiviro- dho, evaü yase ayase pasaüsāya nindāya. sukhe sārāgo dukkhe paņivirodho ti. aņņhaīgiko musāvādo ti vinidhāya #<[page 1342]># %<1342 Samantapāsādikā [P_VI.8,9>% sa¤¤an ti iminā saddhiü pāëiyaü āgatehi sattahã ti aņņhahi aīgehi aņņhaīgiko. aņņha uposathaīgānã ti pāõaü na hane na c' ādinnam ādiye, musā na bhāse na ca majjapo siyā. abrahmacariyā virameyya methunā, rattiü na bhu¤jeyya vikālabhojanaü. mālaü na dhāraye na ca gandham ācare, ma¤ce chamāya¤ ca vasayetha santhate. eta¤ hi aņņhaīgikam āh' uposathaü, buddhena dukkhantagunā pakāsitan ti. evaü vuttāni. aņņha dåteyyaīgānã ti idha bhikkhave bhikkhu sotā ca hoti sāvetā cā ti ādinā nayena saīghabhedake vuttāni. titthiyavattāni Mahākhandhake niddiņņhāni. ana- tirittā ca atirittā ca pavāraõasikkhāpade niddiņņhā. aņņhan- naü paccuņņhātabban ti bhattagge vuķķhabhikkhunãnaü āsanam pi tāsaü yeva dātabbaü. Upāsikā 'ti Visākhā. aņņhānisamsā vinayadhare ti pa¤cake vuttesu pa¤casu tass' ādheyyo uposatho pavāraõā saüghakamman ti ime tayo pakkhipitvā aņņha veditabbā. aņņha paramānã ti pubbe vut- taparamān' eva aņņhakavasena yojetvā veditabbāni. aņ- ņhasu dhammesu sammā vattitabban ti na pakatattassa bhik- khuno uposatho ņhapetabbo, na pavāraõā ņhapetabbā ti ādinā nayena Samathakkhandhake niddiņņhesu aņņhasu. sesaü sabbattha uttānam evā ti. aņņhaka-vaõõanā niņņhitā [P_VI.9:] Navakesu nava āghātavatthånã ti anatthaü me acarã ti ādãni nava. nava āghātapaņivinayā ti anatthaü me acari, taü kut' ettha labbhā 'ti āghātaü paņivinetã ti ādãni nava. nava vinãtavatthånã ti navahi āghātavatthåhi ārati virati paņivirati setughāto. navahi saīgho bhijjatã ti navannaü vā Upāli atirekanavannaü vā saīgharāji c' eva hoti saī- ghabhedo cā ti. nava paramānã ti pubbe vuttaparamān' eva navakavasena yojetvā veditabbāni. nava taõhāmålakaü nāma taõhaü paņicca pariyesanā, pariyesanaü paņicca lābho, lābhaü paņicca vinicchayo, vinicchayaü paņicca chandarāgo, \<-------------------------------------------------------------------------- >\ #<[page 1343]># %% chandarāgaü paņicca ajjhosānaü, ajjhosānaü paņicca parig- gaho, pariggahaü paņicca macchariyaü, macchariyaü paņicca ārakkhā ārakkhādhikaraõaü daõķādāna-satthādāna-kalaha- viggaha-vivāda-tuvaütuvaü-pesu¤¤a-musāvādā. navavidha mānā ti seyyassa seyyo 'haü asmã ti mānādayo. nava cãvarānã ti ticãvaran ti vā vassikasāņikā ti vā ti ādinā nayena vuttāni. na vikappetabbānã ti adhiņņhitakālato paņņhāya na vikappetabbāni. nava adhammikāni dānānã ti saīghassa pariõataü a¤¤asaüghassa vā cetiyassa vā puggalassa vā pariõāmeti, cetiyassa pariõataü a¤¤assa cetiyassa vā saī- ghassa vā puggalassa vā pariõāmeti, puggalassa pariõataü a¤¤apuggalassa vā saīghassa vā cetiyassa vā pariõāmetã ti evaü vuttāni. nava paņiggahaparibhogā ti etesaü yeva dānānaü paņigghahā ca paribhogā ca. tãõi dhammikāni dānānã ti saīghassa ninnaü saīghass' eva deti. cetiyassa ninnaü cetiyass' eva. puggalassa ninnaü puggalass' eva detã ti imāni tãõi. paņiggahaparibhogā pi tesaü yeva paņig- gahā ca paribhogā ca. nava adhammikā pa¤¤attiyo ti adham- mavādã puggalo adhammavādã sambahu ā adhammavādã saīgho ti evaü tãõi tikāni Samathakkhandhake niddiņņhāni. dhammikā pa¤¤attiyo pi dhammavādã puggalo ti ādinā nayena tatth' eva niddiņņhā. adhammakamme dve navakāni ovādavaggassa paņhamasikkhāpada-niddese dukkaņavasena vuttāni. dhammakamme dve navakāni tatth' eva pācittiya- vasena vuttāni. sesaü sabbattha uttānam evā ti. navaka-vaõõanā niņņhitā [P_VI.10:] Dasakesu dasa āghātavatthånã ti navakesu vuttāni nava aņņhāne vā pana āghāto jāyatã ti iminā saddhiü dasa honti. āghātapaņivinayāpi tattha vuttā nava aņņhāne vā pana āghāto jāyati taü kut' ettha labbhā ti āghātaü paņivineti ti iminā saddhiü dasa veditabbā. dasa vinãtavatthånã ti dasahi āghātavatthåhi viratisaīkhātāni dasa. dasa vatthukā mic- chādiņņhã ti n' atthi dinnan ti ādivasena veditabbā. atthi dinnan ti ādivasena sammādiņņhi. sassato loko ti ādinā vasena pana antaggāhikā diņņhi veditabbā odasa micchattā ti \<-------------------------------------------------------------------------- >\ #<[page 1344]># %<1344 Samantapāsādikā [P_VI.10,II>% micchādiņņhiādayo micchāvimuttipariyosānā. viparitā sam- mattā. salākaggāhā Samathakkhandhake niddiņņhā. dasah' aīgehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannitabbo ti sãlavā hotã ti ādinā nayena Samathakkhandhake vuttehi dasahi. dasa ādãnavā rājantepurappavesane rājasikkhāpade niddiņņhā. dasa dānavatthånã ti annaü pānaü vatthaü yānaü mālā gandhaü vilepanaü seyyāvasathaü\<*<1>*>\ padãpey- yaü. dasa ratanānã ti muttā-maõi-veëuriyādãni. dasa paü- sukålānã ti sosānikaü pāpaõikaü undårakhāyitaü upaci- kakhāyitaü\<*<2>*>\ aggidaķķhaü gokhāyitaü ajikākhāyitaü thåpacãvaraü ābhisekiyaü bhatapaņiyābhatan\<*<3>*>\ ti etesu upa- sampannena ussukkaü kātabbaü. dasa cãvaradhāraõā 'ti sabbanãlakāni cãvarāni dhārentã ti vuttavasena dasā ti Kurundiyaü vuttaü. Mahāaņņhakathāyaü pana navasu kappiyacãvaresu udakasāņikaü vā saīkaccikaü vā pakkhi- pitvā dasā ti vuttaü. avandanãyapuggalā Senāsanakkhan- dhake niddiņņhā. dasa akkosavatthåni omasavāde niddiņņhāni. dasa ākārā pesu¤¤asikkhāpade niddiņņhā. dasa senāsanānã ti ma¤co pãņhaü bhisi bibbohanaü cimilikā uttarattharaõaü taņņikā cammakhaõķo nisãdanaü tiõasanthāro paõõasan- thāro ti. dasa varāni yāciüså ti Visākhā aņņha, Suddhodana- mahārājā ekaü, Jãvako ekaü. yāgu-ānisaüsā ca akappiya- maüsāni ca Bhesajjakkhandhake niddiņņhāni. sesaü sab- battha uttānam evā ti. dasaka-vaõõanā niņņhitā [P_VI.11:] Ekādasakesu ekādasā 'ti paõķakādayo ekādasa. ekādasa pādukā ti dasa ratanamayā ekā kaņņhapādukā. tiõapā- dukamu¤japāduka-pabbajapādukādayo pana kaņņhapāduka- saīgaham eva gacchanti. ekādasa pattā 'ti tambalohamayena vā dārumayena vā saddhiü dasa ratanamayā. ekādasa cãvarānã ti sabbanãlakādãni. ekādasa yāvatatiyakā ti ukkhit- tānuvattikā bhikkhunã-saīghādisesā aņņha Ariņņho Caõķa- kāëã ti. ekādasa antarāyikā nāma na 'si animittā ti ādayo. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -vasato. 2 B2. -yikaü. 3 B2. gatapaņiyāgatan. >\ #<[page 1345]># %% ekādasa cãvarāni adhiņņhātabbānã ti ticãvaraü vassikasāņikā nisãdanaü paccattharaõaü kaõķupaņicchādi mukhapu¤cha- nacoëaü parikkhāracoëaü udakasāņikā saīkaccikā ti. na vikappetabbānã ti etān' eva adhiņņhitakālato paņņhāya na vikappetabbāni, gaõņhikā ca vidhā ca suttamayena saddhiü ekādasa honti. te sabbe Khuddakakkhandhake niddiņņhā. pathaviyo pathavãsikkhāpade niddiņņhā. nissayapaņippassa- dhiyo upajjhāyamhā pa¤ca, ācariyamhā cha, evaü ekādasa. avandiyapuggalān' aggena saddhiü ekādasa. te sabbe Senāsanakkhandhake niddiņņhā. ekādasa paramāni pubbe vuttesu cuddasasu ekādasakavasena yojetvā veditabbāni. ekādasa varānã ti Mahāpajāpatiyā yācita-varena saddhiü pubbe vuttāni dasa. ekādasa sãmādosā ti atikhuddakaü sãmaü sammannantã ti ādinā nayena kammavagge āgamis- santi. akkosaka-paribhāsake puggale ekādasādãnavā nāma yo so bhikkhave bhikkhu akkosaka-paribhāsako sabrahma- cārãnaü ariyåpavādã, aņņhānam etaü anavakāso yaü yo ekādasannaü byasanānaü a¤¤ataraü byasanaü na nigac- cheyya. katamesaü ekādasannaü, anadhigataü nādhi- gacchati, adhigatā parihāyati, saddhammassa na vodāyati, saddhammesu vā adhimāniko hoti, anabhirato vā brahmacari- yaü carati, a¤¤ataraü vā saīkiliņņhaü āpattiü āpajjati, sikkhaü vā paccakkhāya hãnāy' āvattati, gāëhaü vā rogā- taīkaü phusati, ummādaü vā pāpuõāti, cittakkhepaü vā āpajjati, sammåëho kālaü karoti, kāyassa bhedā param maraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjatã ti. ettha ca saddhammo ti buddhavacanaü adhippetaü. āse- vitāyā ti ādito paņņhāya sevitāya. bhāvitāyā ti nipphādi- tāya, vaķķhitāya vā. bahulãkatāyā ti punappunaü katāya. yānãkatāyā 'ti suyuttayānasadisāya katāya. vatthukatāyā ti yathā patiņņhā hoti evaü katāya. anuņņhitāyā ti anuanu- pavattitāya. niccā 'diņņhitāyā ti attho. paricitāyā ti saman- tato citāya sabbadisāsu citāya ācitāya bhāvitāya abhivaķ- ķhitāyā ti attho. susamāraddhāyā ti suņņhu samāraddhāya vasãbhāvaü upanãtāyā 'ti attho. na pāpakaü supinan ti pāpakam eva na passati, bhadrakaü pana vuķķhikāraõabhå- \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1346]># %<1346 Samantapāsādikā [P_VI.II-VII.I-2>% taü passati. devatā rakkhantã ti ārakkhadevatā dhammikaü rakkhaü paccupaņņhāpenti. tuvaņņaü cittaü samādhiyatã ti khippaü cittaü samādhiyati. uttari appaņivijjhanto ti met- tājhānato uttari arahattaü asacchikaronto sekkho vā puthujjano vā hutvā kālaü karonto Brahmalokåpago hoti. sesaü sabbattha uttānam evā ti. ekādasaka-vaõõanā pariyosānā ekuttarika-vaõõanā niņņhitā VII [P_VII.1:] Uposathakammassa ko ādã ti ādãnaü pucchānaü vissajjane sāmaggã ādãhi uposathaü karissāmā ti sãmaü sodhetvā chandapārisuddhiü āharitvā sannipatitānaü kāyasāmaggã ādi. kriyā majjhe ti pubbakiccaü katvā pātimokkha-osā- raõakriyā majjhe. niņņhānaü pariyosānan ti tattha sabbeh' eva samaggehi sammodamānehi avivadamānehi sikkhitabban ti idaü pātimokkha-niņņhānaü pariyosānaü. pavāraõā- kammassa sāmaggã ādã ti pavāraõaü karissāmā 'ti sãmaü sodhetvā chandapavāraõaü āharitvā sannipatitānaü kāya- sāmaggã ādi. kriyā majjhe 'ti pavāraõa-¤atti ca pavāraõa- kathā ca majjhe. saīgha-navakassa passanto paņikarissāmã ti vacanaü pariyosanaü. tajjanãyakammādãsu vatthu-nāma yena vatthunā kammāraho hoti, taü vatthu. puggalo ti yena taü vatthu kataü, so puggalo, kammavācā pariyo- sānan ti kataü saüghena itthannāmassa bhikkhuno tajjanã- yakammaü khamati saīghassa, tasmā tuõhã, evam etaü dhārayāmã ti evaü tassā tassā kammavācāya avasāna- vacanaü pariyosānaü. sesaü sabbattha uttānam evāti. uposathādi vissajjana-vaõõanā niņņhitā [P_VII.2:] Atthavasappakaraõe dasa atthavase ti ādãsu yaü vattab- baü, taü paņhamapārājika-vaõõanāyam eva vuttaü. yaü saīghasuņņhu taü saīghaphāså ti ādãsu uparimaü uparimaü padaü heņņhimassa heņņhimassa padassa attho. atthasataü dhammasatan ti ādimhi pana yad etaü dasasu padesu ekekaü målaü katvā dasakkhattuü yojanāya \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1347]># %% padasataü vuttaü. tattha pacchimassa pacchimassa padassa vasena atthasataü, purimassa puriüassa vasena dhamma- sataü veditabbaü. atha vā ye dasa atthavase paņicca tathāgatena sāvakānaü sikkhāpadaü pa¤¤attaü. ye pubbe paņhamapārājika-vaõõanāyaü, tattha saīghasuņņhutā nāma saīghassa suņņhubhāvo suņņhud evā ti āgataņņhāne viya suņņhu bhante ti vacanasampaņicchanabhāvo, yo ca tathāga- tassa vacanaü sampaņicchati, tassa taü dãgharattaü hitāya sukhāya hoti, tasmā saīghassa suņņhu bhante ti mama vacanaü sampaņicchanatthaü pa¤¤apessāmi asampaņicchane ādãnavaü sampaņicchane ānisaüsaü dassetvā, na balakkārena abhibhavitvā ti etam atthaü āvikaronto\<*<1>*>\ āha saīghasuņņ- hutāyā 'ti evam ādinā nayena vaõõitā. tesaü idha dasakk- hattuü āgatattā atthasataü, tadatthajotakāna¤ ca padānaü vasena dhammasataü veditabbaü. idāni atthajotakānaü niruttãnaü vasena niruttisataü, dhammabhåtānaü niruttãnaü vasena niruttisatan ti dve niruttisatāni. atthasate ¤āõasataü, dhammasate ¤āõasataü, dvãsu niruttisatesu dve ¤āõa- satānã ti cattāri ¤āõasatāni ca veditabbāni. atthasataü dhammasataü dve ca niruttisatāni cattāri ¤āõasatāni atthavase pakaraõe 'ti hi yaü vuttaü, idam etaü paņicca vuttan ti. iti Samantapāsādikāya Vinaya-saüvaõõanāyaü Mahāvagga-vaõõanā niņņhitā. VIII [P_VIII.1:] Ekaüsaü cãvaraü katvā ti ekasmiü aüsakåņe cãvaraü katvā. sādhukaü uttarāsaīgaü katvā ti attho. paggaõ- hitvāna a¤jalin ti dasanakha-samodhāna-samujjalaü a¤jaliü ukkhipitvā. āsisamānaråpo vā ti paccāsisamānaråpo viya. kissa tvaü idhamāgato ti kena kāraõena kim atthaü pattha- yamāno tvaü idha āgato. ko evam āha, sammāsambuddho. kaü evam āha, āyasmantaü Upāliü. iti āyasmā Upāli \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. avãkaronto. >\ #<[page 1348]># %<1348 Samantapāsādikā [P_VIII.2>% bhagavantaü upasaīkamitvā dvãsu vinayeså ti imaü gāthaü pucchi. ath' assa bhagavā bhaddako te ummaīgo\<*<1>*>\ ti ādãni vatvā taü vissajjesi.\<*<2>*>\ esa nayo sabbattha. iti ime sabbapa¤he buddhakāle Upālitthero pucchi. bhagavā byākāsi. saīgãtikāle pana Mahākassapatthero pucchi, Upālitthero byākāsi. tattha bhaddako te ummaīgo\<*<3>*>\ ti bhaddakā te pa¤hā. pa¤hā hi avijjandhakārato ummujjitvā ņhitattā ummaīgo\<*<3>*>\ ti vuccati. tagghā ti kāraõatthe nipāto. yasmā maü pucchasi, tasmā te\<*<4>*>\ aham akkhissan ti attho. sampaņicchanatthe vā. tagghā ti hi iminā vacanaü sampaņicchitvā akkhissan ti āha. samā- dahitvā visibbenti sāmisena sasitthakan ti imāni tãõi yeva sikkhāpadāni Bhaggesu pa¤¤attāni. [P_VIII.2:] yaü taü pucchimhā ti yaü tvaü apucchimha. akittayã ti abhāsi. no ti amhākaü. taü taü byākatan ti yaü yaü puņņhaü, taü tad eva byā- kataü. ana¤¤athā ti a¤¤athā akatvā byākataü. ye duņņhullā sā sãlavipattã ti ettha ki¤cāpi sãlavipatti nāma pa¤ho n'atthi, atha kho duņņhullaü vissajjetukāmatāy' etaü vuttaü. catåsu hi vipattãsu duņņhullaü ekāya vipattiyā saīgahitaü. aduņņhullaü tãhi vipattãhi saīgahitaü. tasmā ye duņņhullā sā sãlavipattã ti vatvā tam eva vitthārato dassetuü pārājikaü saīghādiseso sãlavipattã ti vuccatã ti āha. idāni tissannaü vipattãnaü vasena aduņņhullaü dassetuü thullaccayan ti ādim āha. tattha yo c' āyaü akkosati has' ādhippāyo ti idaü dubbhāsitassa vatthudassanatthaü vuttaü. abbācikkhantã ti tath' āhaü bhagavatā dhammaü desitaü ājānāmã ti vadantā abbhācikkhanti. ayaü sā ājãvavipatti sammatā ti ayaü chahi sikkhāpadehi saīghitā ājãvavipatti nāma catutthā vipatti sammatā ti. ettāvatā aduņņhullan ti idaü vissajjitaü hoti. idāni ye ca yāvatatiyakā ti pa¤haü vissajjetuü ekādasā ti ādim āha. yasmā pana ye ca yāvatatiyakā ti ayaü pa¤ho ekādasa yātatiyakā ti evaü saīkhāvasena vissajjito. tasmā saīkhānusandhivasen' eva kati chedanakānã ti ādike a¤¤e antarā pa¤he pucchi. tesaü vissajjanatthaü cha chedakānã ti ādi vuttaü. tattha \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. umaīgo. 3 B2. umaīgo. 2 B2. visajjeti. 4 B2. yeva aham. >\ #<[page 1349]># %% ekaü bhedanakaü ekaü uddālanakaü.\<*<1>*>\ sodasa jānan ti pa¤¤attā ti idam eva apubbaü. sesaü Mahāvagge vibhattam eva. yaü pan' etaü apubbaü, tattha ekaü bhedanakan ti sucigharaü. ekaü uddālanakan\<*<1>*>\ ti tålonadķha-ma¤ca- pãņhaü. sodasā ti soëasa. jānan ti pa¤¤attā ti jānan ti evaü vatvā pa¤¤attā, te evaü veditabbā, jānaü saīghikaü lābhaü pariõataü attano pariõāmeyya, jānaü pubbupagataü bhikkhuü anupakhajja nisajjaü kappeyya, jānaü sappā- õakaü udakaü tiõaü vā mattikaü vā si¤ceyya vā si¤cāpeyya vā, jānaü bhikkhunã-paripācitaü piõķapātaü bhu¤jeyya, jānaü assādanāpekkho bhuttasmiü pācittiyaü, jānaü sappāõakaü udakaü paribhu¤jeyya, jānaü yathādhammaü nihitādhikaraõaü, jānaü duņņhullaü āpattiü paņicchādeyya, jānaü ånavãsativassaü puggalaü upasampādeyya, jānaü theyyasatthena saddhiü, jānaü tathāvādinā bhikkhunā akatānudhammena, jānaü tathānāsitaü samāõuddesaü, jānaü saīghikaü lābhaü pariõataü puggalassa pari- õāmeyya, jānaü pārjjikaü dhammaü ajjhāpannaü bhikkhuniü n'eva attanā paņicodessaü ,jānaü coriü vajjhaü viditaü anapaloketvā, jānaü sabhikkhukaü ārāmaü anāpucchā paviseyyā ti. idāni sādhāraõaü asādhāraõan ti imaü purimapa¤haü vissajjento vãsaü dvesatānã ti ādim āha. tattha bhikkhunãhi asādhāraõesu cha saīghādisesā ti vissaņņhi kāyasaüsaggo duņņhullaü attakāma kuņi vihāro ti. dve aniyatehi aņņhā\<*<2>*>\ 'ti dvãhi aniyatehi saddhiü aņņha. ime nissaggiyāni dvādasā 'ti:- dhovana¤ ca paņiggaho koseyyasuddha dve bhāgā chabbassāni nisãdanaü dve lomā paņhamo patto vassikā āra¤¤akena cā ti ime dvādasa. dvevãsati khuddakā 'ti. sakalo bhikkhunã vaggo parampara¤ ca bhojanaü anatirittaü abhihaņaü paõãta¤ ca acelakaü vikāle gāmappaveso jānaü\<*<3>*>\ duņņhullacchādanaü mātugāmena saddhi¤ ca yāva anikkhantarājake \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. uddhālanakaü 2 B2. aņņhaman. 3 B2. ånaü for jānaü. >\ #<[page 1350]># %<1350 Samantapāsādikā [P_VIII.2>% \<*<1>*>\santaü bhikkhuü anāpucchā vikāle gāmappavesanaü\<*<1>*>\ nisãdane ca yā sikkhā vassikāyā ca sāņikā dvāvãsati imā sikkhā khuddakesu pakāsitā 'ti. bhikkhåhi asādhāraõesu pi saīghamhā dasa nissare ti saīghamhā nissāriyatã ti evaü Vibhaīge vuttā. mātikāyaü pana nissaraõãyaü saīghādisesan ti evaü āgatāni dasa. nissaggiyāni dvādasā ti Bhikkhuni-vibhaīge vibhattāni nissaggiyān' eva. khuddakāpi tattha vibhattakhuddakā eva. tathā cattāro pāņidesaniyā. iti sata¤ c'eva tiüsa¤ ca sikkhā vibhaīge bhikkhunãnaü bhikkhåhi asādhāraõā. sesaü imasmiü sādhāraõāsādhāraõa-vissajjane uttānam eva. idāni vipattiyo ca yehi samathehi sammantã ti idaü pa¤haü vissajjento aņņh' eva pārājikā 'ti ādim āha. tattha durāsadā 'ti iminā tesaü sappaņibhayataü dasseti. kaõhasappādayo viya hi ete durāsadā\<*<2>*>\ duråpagamanā.\<*<2>*>\ durāsajjanā\<*<2>*>\ āpajji- yamānā målacchedāya saüvattanti. tālavatthusamåpamā 'ti sabbaü tālaü uddharitvā tālassa vatthumattakaraõena samåpamā. yathā vathumattakato tālo na puna pākatiko hoti, evaü na puna pākatikā honti. evaü sādhāraõaü upamaü dassetvā puna ekekassa vuttaupamaü dassento paõķupalāso ti ādim āha. aviråëhã bhavanti te ti yathā ete paõķupalāsādayo puna haritādibhāvena aviråëhidhammā honti, evaü pārājikāpi puna pakatisãlābhāvena aviråëhidham- mā hontã ti attho. ettāvātā vipattiyo ca yehisamathehi sam- mantã ti ettha imā tāva aņņha pārājika-vipattiyo kehici sama- thehi na sammantã ti evaü dassitaü hoti. yā pana vipattiyo sammanti, tā dassetuü tevãsati saīghādisesā 'ti ādi vuttaü. tattha tãhi samathehã ti sabbasaīgāhika-vacanam etaü. saīghādisesāhi dvãhi samathehi sammanti, na tiõavatthāra- kena. sesā tãhi pi sammanti. dve uposathā dve pavāraõā ti idaü bhikkhåna¤ ca bhikkhunãna¤ ca vasena vuttaü. vib- hattimattadassanen' eva c'etaü vuttaü, na samathehi våpasamanavasena. bhikkhu-uposatho bhikkhuni-uposatho bhikkhu-pavāraõā bhikkhunã-pavāraõā 'ti imāpi hi catasso \<-------------------------------------------------------------------------- I--I B2. omits santaü --gāmappavesanaü. 2 B2. dåo for duo. >\ #<[page 1351]># %% vibhattiyo vibhajanānã\<*<1>*>\ ti attho. cattāri kammānã ti adham- mena vaggādãni uposathakammāni. pa¤c' eva uddesā caturo bhavanti ana¤¤athā 'ti bhikkhåna¤ ca uddesā bhikkhunãnaü caturo bhavanti a¤¤athā na bhavanti. imā aparāpi vibhattiyo āpattikkhandhā ca bhavanti satta adhikaraõāni cattārã ti imā pana vibhattiyo samathehi sammanti, tasmā satthi samathehã ti ādim āha. atha vā dve uposathā dve pavāraõā cattāri kammāni pa¤c' eva uddesā caturo bhavanti ana¤¤athā 'ti imāpi catasso vibhattiyo nissāya nassante te vinasante te ti ādinā nayena yā āpattiyo āpajjanti, tā yasmā vuttap- pakāreh' eva samathehi sammanti, tasmā taü målakānaü āpattãnaü samathadassanattham pi tā vibhattiyo vuttā 'ti veditabbā. kiccaü ekenā ti kiccādhikaraõaü ekena samathena sammati. evaü pucchānukkamena sabbapa¤he vissajjetvā idāni āpattikkhandhā ca bhavanti sattā ti ettha saīgahita- āpattikkhandhānaü paccekaü nibbacanamattaü dassento pārājikan ti ādim āha. tattha pārājikan ti gāthāya ayam attho, yad idaü puggalāpatt sikkhāpadapārājikesu āpatti pārājikaü nāma vuttaü, taü āpajjanto puggalo yasmā pārājiko parājayam āpanno saddhammā cuto 'paraddho bhaņņho niraīgato ca hoti anihate tasmiü puggale puna uposatha-pavāraõādi-bhedo saüvāso n' atthi. ten' etaü iti vuccatã ti tena kāraõena etaü āpattiü pārājikan ti vuccati. ayaü h'ettha saīkhepattho, yasmā pārājiko hoti, etena tasmā etaü pārājikan ti vuccati. dutiyagāthāya pi bya¤ja- naü anādiyitvā attham attham eva dassetuü saīgho va deti parivāsan ti ādi vuttaü. ayaü pan' ettha attho, imaü āpattiü āpajjitvā vuņņhātukāmassa yan taü āpattivuņņhā- naü ādimhi c'eva parivāsadānatthāya ādito sese majjhe mānattadānatthāya målāya paņikassanena vā saha mānatta- dānatthāya avasāne abbhānatthāya ca saīgho icchitabbo. na h' ettha ekam pi kammaü vinā saīghena sakkā kātun ti saīgho ādimhi c'eva sese ca icchitabbo assā 'ti saīghādiseso. tatiyagāthāya aniyato ti yasmā na niyato, tasmā aniyato. ayam āpattikkhandho ti attho. kiü kāraõā na niyato ti. #<[page 1352]># %<1352 Samantapāsādikā [P_VIII.2>% anekaüsikataü padaü. yasmā idaü sikkhāpadaü anekaü- sena katan ti attho. kathaü anekaüsena. tiõõam a¤¤ataraü ņhānaü. tiõõaü dhammānaü a¤¤atarena kāretabbo ti hi tattha vuttaü, tasmā aniyato ti pavuccati. so āpattikkhandho aniyato ti vuccati. yathā ca tiõõaü a¤¤ataraü ņhānaü, evaü dvinnaü dhammānaü a¤¤ataraü ņhānaü yattha vuttaü, so pi aniyato eva. catuttha-gāthāya accayo tena samo n'atthã ti desanāgāminãsu accayesu tena samo thålo accayo n'atthi, ten' etaü iti vuccati, thålattā accayassa etaü thullac- cayan ti vuccatã ti attho. pa¤cama-gāthāya nissajjitvā na deseti ten' etan ti nissajjitvā desetabbo nissaggiyan ti vuccatã ti attho. chaņņha-gāthāya pāteti kusalaü dhamman ti sa¤cicca āpajjantassa kusaladhammasaīkhātaü kusala- cittaü pāteti, tasmā pāteti cittan ti pācittiyaü. yaü pana cittaü pāteti, taü yasmā ariyamaggaü aparajjhati citta- sammoha-kāraõa¤ ca hoti, tasmā ariyamaggaü aparajjhati cittasammohanaņņhānan ti ca vuttaü. pāņidesaniyagāthāsu gārayhaü āvuso dhammaü āpajjin ti vutta-gārayhābhāva- kāraõa-dassanattham eva bhikkhu a¤¤ātako santo ti ādi vuttaü. paņidesetabbato pana sā āpatti pāņidesaniyā ti vuccati. dukkaņa-gāthāya aparaddhaü viraddha¤ ca khalitan ti sabbam etaü ya¤ ca dukkaņan ti ettha vuttassa dukkaņassa pariyāyavacanaü. ya¤ hi duņņhukataü viråpaü vā kataü, taü\<*<1>*>\ dukkaņaü. taü pan' etaü yathā satthārā vuttaü, evaü akatattā aparaddhaü. kusalaü virajjhitvā pavattattā viraddhaü, ariyavattapaņipadaü anāråëhattā khalitaü. yaü manusso kare ti idaü pan'assa opamma-nidassanaü tass' attho, yathā hi yaü loke manusso āvi vā yadi vā raho pāpaü karoti, taü dukkaņan ti pavedenti, evam idam pi buddhapaņikuņņhena lāmakabhāvena pāpaü, tasmā dukkaņan ti veditabbaü. dubbhāsitagāthāya dubbhāsitaü durābhaņņhan ti duņņhu ābhaņņhaü bhāsitaü lapitan ti durābhaņņhaü. yaü durābhaņņhaü, taü dubbhāsitan ti attho. ki¤ca bhiyyo saīkiliņņha¤ ca yaü padaü saīkiliņņhaü yasmā taü padaü hotã ti attho. kathaü\<*<2>*>\ ya¤ ca vi¤¤å garahanti yasmā ca \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits taü. 2 B2. katāya¤ ca vi¤¤u. >\ #<[page 1353]># %% naü vi¤¤å garahantã ti attho. ten' etaü iti vuccatã ti tena saīkiliņņhabhāvena ca vi¤¤ågarahanenāpi ca etaü iti vuccati, dubbhāsitan ti evaü vuccatã ti attho. sekhiya- gāthāya ādi c' etaü caraõa¤ cā 'ti ādinā nayena sekhassa santakabhāvaü dãpeti. tasmā sekhassa idaü sekhiyan ti ayam ettha saīkhepattho. idaü garuka-lahukaü vā pã ti ādi pa¤hehi asaīgahitassa handa vākyaü suõoma te ti iminā pana āyācanavacanena saīgahitassa atthassa dãpanatthaü vuttan ti veditabbaü. channam ativassatã ti ādimhi pi es' eva nayo. tattha channam ativassatã ti gehaü tāva teõādãhi acchannaü ativassati. idaü pana āpatti- saīkhātaü gehaü channaü ativassati. målāpattiü hi chādento a¤¤aü navaü āpattiü āpajjati. vivaņaü n' ātivassatã ti gehaü tāva avivaņaü succhannaü nātivassati. idaü pana āpattisaīkhātaü gehaü vivaņaü nātivassati. målāpattiü hi vivaranto desanāgāminiü desetvā vuņņhāna- gāminito vuņņhahitvā suddhante patiņņhāti, āyatiü saü- varanto a¤¤aü āpattiü n'āpajjati, tasmā channaü vivarethā ti tena kāraõena desanāgāminiü desento vuņņhānagāminito ca vuņņhahanto channaü vivaretha. evaü taü n' ātivassatã ti eva¤ c' etaü vivaņaü n'ātivassatã ti attho. gatimigānaü pavanan ti ajjhokāse byagghādãhi paripātiyamānānaü migānaü pavanaü rukkhādigahanaü ara¤¤aü gatipaņis- saraõaü hoti. taü patvā te assāsenti. eten' eva nayena ākāso pakkhãnaü gati. avassaü upagamanaņņhena pana vibhavo gati dhammānaü, sabbesam pi saīkhatadhammānaü vināso'va\<*<2>*>\ tesaü gati. na hi te vināsaü agacchantā ņhātuü sakkonti, suciram pi ņhatvā pana nibbānaü arahato gati, khãõāsavassa arahato anupādisesanibbānadhātu ekaüsena gatã ti attho. gāthāsaīganika-vaõõanā niņņhitā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. vivattaü. 2 B2. omits 'va tesaü. >\ #<[page 1354]># %<1354 Samantapāsādikā [P_IX.>% ix [P_IX.1:] Adhikaraõabhede ime dasa ukkoņā ti adhikaraõānaü ukkoņetvā puna adhikaraõaukkoņena samathānaü ukkoņaü dassetuü vivādādhikaraõaü ukkoņento kati samathe ukkoņetã ti ādim āha. tattha vivādādhikaraõaü ukkoņento dve samathe ukkoņetã ti sammukhā-vinaya¤ ca yebhuyyasika¤ ca ime dve ukkoņeti paņisedheti. paņikkosatã ti attho. anuvādādhi- karaõaü ukkoņento cattāro ti sammukhā-vinayaü sativinayaü amåëha-vinayaü tassapāpiyasikan ti ime cattāro samathe ukkoņeti. āpattādhikaraõaü ukkoņento tayo ti sammukhā- vinayaü paņi¤¤ātakaraõaü tiõavatthārakan ti ime tayo samathe ukkoņeti. kiccādhikaraõaü ukkoņento ekan ti sammu- khā-vinayaü imaü ekaü samathaü ukkoņeti. kati ukkoņā 'ti ādi pucchānaü vissajjane pana dvādasasu ukkoņesu akataü kamman ti ādayo tāva tayo ukkoņā visesato dutiye anuvādā- dhikaraõe labbhanti. anihataü kamman ti ādayo tayo paņhame vivādādhikaraõe labbhanti. avinicchitan ti ādayo tayo tatiye āpattādhikaraõe labbhanti. avåpasantan ti ādayo tayo catutthe kiccādhikaraõe labbhanti,api ca dvādasāpi ca ekekasmiü adhikaraõe labbhanti yeva. tatthajātakaü adhikaraõaü ukkoņetã ti yasmiü vihāre mayhaü iminā patto gahito, cãvaraü gahitan ti ādinā nayena pattacãvarādãnaü atthāya adhikaraõaü uppannaü hoti, tasmiü yena ca naü vihāre āvāsikā sannipatitvā alaü āvuso ti attapaccatthike sa¤¤āpetvā pāëimuttakavinicchayen' eva våpasamenti, idaü tatthajātakaü adhikaraõaü nāma. Yenāpi viniccha- yena samitaü, so pi eko samatho yeva. imaü ukkoņentassāpi pācittiyaü. tatthajātakaü våpasantan ti sace pana taü adhikaraõaü nevāsikā våpasametuü na sakkonti, ath' a¤¤o vinayadharo āgantvā kiü āvuso imasmiü vihāre uposatho vā pavāraõā vā ņhitā ti pucchati. tehi ca tasmiü kāraõe kathite taü adhikaraõaü Khandhakato ca Parivārato ca suttena vinicchinitvā våpasameti, idaü tatthajātakaü våpasantaü nāma adhikaraõaü. etaü ukkoņentassāpi pācittiyam eva. antarāmagge 'ti te attapaccatthikā na mayaü etassa vinicchaye tiņņhāma, nāyaü vinaye kusalo, asukas- \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1355]># %% miü nāma gāme vinayadharā therā vasanti, tattha gantvā vinicchinissāmā ti gacchantā antarāmagge yeva taü kāraõaü sallakkhetvā a¤¤ama¤¤aü vā sa¤¤āpenti a¤¤ā vā te bhikkhå nijjhāpenti, idam pi våpasantam eva hoti. evaü våpasantaü antarāmagge adhikaraõaü ukkoņeti yo, tassāpi pācittiyam eva. antarāmagge våpasantan ti na h'eva kho pana a¤¤a- ma¤¤aü sa¤¤attiyā vā sabhāgabhikkhunijjhāpanena vā våpasantaü hoti, api ca kho paņipathaü āgacchanto eko vinayadharo disvā kattha āvuso gacchathā ti pucchitvā asu- kaü nāma gāmaü iminā nāma kāraõenā ti vutte alaü āvuso kiü tattha gatenā ti vutte tatth' eva dhammena vinayena taü adhikaraõaü våpasameti, idaü antarāmagge våpasantaü nāma. etaü ukkoņentassāpi pācittiyam eva. tatthagatan ti sace pana alaü āvuso kiü tattha gatenā ti vuccamānāpi mayaü tatth' eva gantvā vinicchayaü pāpessāmā 'ti vinaya- dharassa vacanaü anādiyitvā gacchantye, ntvā sabhāgā- naü bhikkhånaü etam atthaü ārocenti. sabhāgā bhikkhå alaü āvuso saīghasannipātaü nāma garukan ti tatth' eva nisãdāpetvā vinicchinitvā sa¤¤āpenti, idam pi våpasantam eva hoti. evaü våpasantaü tatthagataü adhikaraõaü ukkoņeti yo, tassāpi pācittiyam eva. tatthagataü våpasantan ti na h' eva kho pana sabhāga-bhikkhånaü su¤¤attiyā våpasantaü hoti, api ca kho saīghaü sannipātetvā ārocitaü saīghamajjhe vinayadhārā våpasamenti, idaü tattha kataü våpasantaü nāma etaü ukkoņentassāpi pācittiyam eva. sati- vinayan ti khãõāsavassa dinnaü sativinayaü ukkoņeti pācitti- yam eva. ummattakassa dinne amåëhavinaye pāpussannassa dinnāya tassapāpiyasikāya\<*<1>*>\ pi es' eva nayo. tiõavatthārakaü ukkoņetã ti saüghena tiõavatthārakasamathena våpasamite adhikaraõe āpatti nāma ekaü bhikkhu upasaīkamitvā ukkuņikaü nisãditvā a¤jaliü paggahetvā desiyamānā vuņņhāti yaü pan' etaü niddāyantassāpi āpatti vuņņhānaü nāma, etaü mayhaü na khamatã ti evaü vadanto pi tiõavatthāra- kaü ukkoņeti nāma, tassāpi pācittiyam eva. chandāgatiü gacchanto adhikaraõaü ukkoņetã ti vinayadharo hutvā attano \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -piyyasikāya. >\ #<[page 1356]># %<1356 Samantapāsādikā [P_IX.>% iupajjhāyādãnaü atthāya adhammaü dhammo ti ādãni dãpetvā pubbe vinicchitaü adhikaraõaü dvādasasu ukkoņesu yena kenaci ukkoņento chandāgatiü gacchanto adhikaraõaü ukkoņeti nāma. dvãsu pana attapaccatthikesu ekasmiü anatthaü me acarã ti ādinā nayena samuppann' āghāto tassa parājayaü āropanatthaü adhammaü dhammo ti ādãni dãpetvā pubbe vinicchitaü adhikaraõaü dvādasasu ukkoņesu yena kenaci ukkoņento dosāgatiü gacchanto adhi- karaõaü ukkoņeti nāma. mando pana momåho momåhattā eva adhammaü dhammo ti ādãni dãpetvā vuttanayen' eva ukkoņento mohāgatiü gacchanto adhikaraõaü ukkoņeti nāma. sace pana dvãsu atthapaccatthikesu eko visamānikāya kammādãni gahanamicchādiņņhiü balavante ca pakkhantariye abhi¤¤āte bhikkhunissitattā vuttavisamanissito gahana- nissito balavanissito ca hoti. tassa bhayena ayaü me jãvita-ntarāyaü vā brahmacariyantarāyaü vā kareyyā ti adhammaü dhammo ti ādãni dãpetvā vuttanayen' eva ukko- ņento bhayāgatiü gacchanto adhikaraõaü ukkoņeti nāma. tadahupasampanno ti eko sāmaõero byatto hoti bahussuto. so vinicchaye parājayaü patvā maīkubhåte bhikkhå disvā pucchati, kasmā maīkubhåtā 'tthā 'ti. te tassa taü adhikaraõaü ārocenti. so te evaü vadeti, hotu bhante maü upasampādetha, ahan taü adhikaraõaü våpasamessāmã ti. te taü upasampādenti. so dutiyadivase bheriü paharitvā saīghaü sannipāteti. tato bhikkhåhi kena saīgho sanni- pātito ti vutte mayā 'ti vadati. kasmā sannipātito ti. hiyyo adhikaraõaü dubbinicchitaü, tam ahaü vinicchinissāmã ti. tvaü pana hiyyo kuhiü gato ti. anupasampanno 'mhi bhante, ajja pana upasampanno 'mhã ti. so vattabbo, idaü āvuso tumhādisānaü bhagavatā sikkhāpadaü pa¤¤attaü tadahupasampanno ukkoņeti ukkoņanakaü pācittiyan ti. gaccha āpattiü desehã ti. āgantuke pi es' eva nayo. kārako ti ekaü saīghena saddhiü adhikaraõaü vinicchinitvā pariveõagataü parājitā bhikkhå vadanti kissa bhante tumhehi evaü vinicchitaü adhikaraõaü, nanu evaü vinicchi- nitabban ti. so kasmā paņhamaü yeva evaü na vaditthā 'ti \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1357]># %% taü adhikaraõaü ukkoņeti. evaü yo kārako ukkoņeti, tassāpi ukkoņanakaü pācittiyaü. chandadāyako ti eko adhikaraõavinicchaye chandaü datvā sabhāge bhikkhå parājayaü patvā āgate maīkubhåte disvā sve dāni ahaü vinicchinissāmã ti saüghaü sannipātetvā kasmā sannipātesã ti vutte hiyyo adhikaraõaü dubbinicchitaü, tam ahaü ajja vinicchinissāmã ti. hiyyo pana tvaü kattha gato ti. chandaü datvā nisinno 'mhã ti. so vattabbo, idaü āvuso tumhādi- sānaü bhagavatā sikkhāpadaü pa¤¤attaü chandadāyako ukkoņeti ukkoņanakaü pācittiyan ti. gaccha āpattiü desehã ti. vivādādhikaraõaü kiünidānan ti ādãsu kiü nidānam assā 'ti kiünidānaü. ko samudayo assā 'ti kiüsamudayaü. kā jāti assā 'ti kiüjātikaü. ko pabhavo assā 'ti kiüpabhavaü. ko sambhāro assā 'ti kiüsambhāraü. kiü samuņņhānaü assā 'ti kiüsamuņņhānaü. sabbān' etāni kāraõa-vevacanāni yeva. vivāda-nidānan ti ādãsu pi aņņhārasa bhedakaravatthu- saīkhāto vivādo nidānam etassā 'ti vivādanidānaü. vivā- daü nissāya uppajjanakavivādavasen' etaü vuttaü. anuvādo nidānaü assā 'ti anuvādanidānaü. idam pi anuvādaü nissāya uppajjanaka-anuvādavasena vuttaü. āpatti-nidā- naü assā 'ti āpattinidānaü. āpattādhikaraõa-paccayā catasso āpattiyo āpajjanti ti evaü āpattiü nissāya uppajjanaka-āpattivasen' etaü vuttaü. kiccayaü nidānam assā 'ti kiccayanidānaü. catubbidhaü saīghakammaü kāraõam assā 'ti attho. ukkhittānuvattikāya bhikkhuniyā yāvatatiyaü samanubhāsanādãnaü kiccaü nissāya uppajja- naka-kiccānaü vasen' etaü vuttaü. ayaü catunnam pi adhikaraõānaü vissajjanapakkhe ekapadayojanā. eten- ānusārena sabbapadāni yojetabbāni. dutiyapucchāya hetu nidānan ti ādimhi vissajjane navannaü kusalākusalābyākata- hetånaü vasena hetunidānāditā veditabbā. tatiyapucchāya vissajjane bya¤jana-mattaü nāmaü. hetu yeva hi ettha paccayo ti vutto. målapucchāya vissajjane dvādasa målānã ti kodha-upanāha-yugaëakādãni cha vivādamålāni lobha- dosa-mohā tayo alobhādosāmohā tayo ti imāni ajjhattasantā- nappavattāni dvādasa målāni. cuddasa målānã ti tān' eva \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1358]># %<1358 Samantapāsādikā [P_IX.>% dvādasa kāyavācāhi saddhiü cuddasa honti. cha målānã ti kāyādãni cha samuņņhānāni. samuņņhānapucchāya vis- sajjane aņņhārasa bhedakara-vatthåni samuņņhānāni. ta¤ hi etesu aņņhārasasu bhedakara-vatthåsu samuņņhāti, ete vā kā- raõabhåtehi samuņņhāti. ten' ass' etāni samuņņhānāni vuc- canti. esa nayo sabbattha. vivādādhikaraõaü āpattã ti ādibhede ekena adhikaraõena kiccādhikaraõenā 'ti idaü yena adhikaraõena sammanti, taü dassetuü vuttaü. na pan' etāni ekaüsato kiccādhikaraõen' eva sammanti. na hi puggalassa santike desentassa kiccādhikaraõaü nāma atthi. na katamena samathenā 'ti sā va sesāpatti viya na sammati. na hi sakkā sā desetuü, tato vuņņhāya suddhante patiņņhā- tuü. vivādādhikaraõaü hoti anuvādādhikaraõan ti ādi nayo uttāno yeva. tato paraü yattha sativinayo ti ādikā sammukhāvinayaü amu¤citvā cha yamakapucchā vuttā. tāsaü vissajjanen' eva attho pakāsito. saüsaņņhādi pucchā- naü vissajjane saüsaņņhā ti sativinayakammavācā khaõas- miü yeva dvinnam pi samathānaü siddhattā sammukhā- vinayo ti vā sativinayo ti vā ime dhammā saüsaņņhā no visaü- saņņhā. yasmā pana kadalikkhandhe pattavaņņãnaü viya na sakkā tesaü vinibhujjitvā nānākaraõaü dassetuü. tena vuttaü na ca labbhā imesaü dhammānaü vinibhujjitvā nānā- karaõaü pa¤¤āpetun ti. esa nayo sabbattha. kiü nidānā 'ti pucchāvissajjane nidānaü niķānam assā ti nidānanidāno. tattha saīghasammukhatā dhammasammukhatā vinayasam- mukhatā puggalasammukhatā 'ti idaü sammukhāvinayassa nidānaü. sativepullappatto khãõāsavo laddhupavādo sati- vinayassa nidānaü. ummattako bhikkhu amåëhavinayassa nidānaü. yo ca deseti yassa ca deseti ubhinnaü sammukhã- bhāvo paņi¤¤ātakaraõassa nidānaü. bhaõķanajātānaü adhi- karaõaü våpasametuü asakkuõeyyatā yebhuyyasikāya ni- dānam. pāpussanno puggalo tassapāpiyasikāya nidānaü. bhaõķanajātānaü bahuassāmaõaka-ajjhācāro tiõavatthā- rakassa nidānaü. hetupaccayavārā vuttanayā eva. mala- pucchāya vissajjanaü uttānam eva. samuņņhānapucchāya \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1359]># %% ki¤cāpi sattannaü samathānaü katame chattiüsa samuņņhānā\<*<1>*>\ ti vuttaü, sammukhāvinayassa pana kammasaīgahābhāvena samuņņhānābhāvato channaü yeva samathānaü cha samuņ- ņhānāni vibhattāni. tattha kammassa kriyā 'ti ¤atti vedi- tabbā. karaõan ti tassā yeva ¤attiyā ņhapetabbakāle ņha- panaü. upagamanan ti sayaü upagamanaü . attanā yeva tassa kammassa karaõan ti attho. ajjhupagamanan ti ajjhe sanupagamanaü. a¤¤aü saddhivihārikādikaü imaü kam- maü karotã ti ajjhesanan ti attho. adhivāsanā' ti ruccati me ekaü karotu saīgho ti evaü adhivāsanā. chandadānan ti attho. appaņikkosanā 'ti na me taü khamati mā evaü karothā 'ti appaņisedhanā. iti channaü chakkānaü vasena chattimsa samuņņhānā veditabbā. nānaņņhapucchā-vissajja- naü uttānam eva. adhikaraõapucchā-vissajjane ayaü vivādo no adhikaraõan ti ayaü mātāputtādãnaü vivādo viruddha- vādattā vivādo nāma hoti. samathehi pana adhikaraõãya- tāya abhāvato adhikaraõaü na hoti. anuvādādãsu pi es' eva nayo. sesaü sabbattha uttānam evā ti. adhikaraõabheda-vaõõanā niņņhitā X [P_X:] Dutiya gāthāsaīgaõiyaü codanā 'ti vatthu¤ ca āpatti¤ ca dassetvā codanā. sāraõā 'ti dosasāraõā. saīgho kim atthāyā 'ti saīgha-sannipāto kim atthāya. matikammaü pana kissa kāraõā' ti matikammaü vuccati mantaggahaõaü taü kissa kāraõā 'ti attho. codanā sāraõatthāyā ti vutta- ppakārā codanā tena cuditaka-puggalena kata-dosasāraõ- atthāya. niggahatthāya sāraõā 'ti dosasāraõā pana tassa puggalassa niggahatthāya. saīgho pariggahaõatthāyā 'ti tattha sannipatito saīgho vinicchaya-pariggahaõatthāya. dhammādhammaü tulanatthāya suvinicchita-dubbinicchitaü jānatthāyā 'ti attho. matikammaü pana pāņiyekkan ti suttantikattherāna¤ ca vinayadharattherāna¤ ca mantag- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -ņņhānānã. >\ #<[page 1360]># %<1360 Samantapāsādikā [P_X.>% gahaõaü pāņekkaü pāņekkaü vinicchaya-sanniņņhāpanat- thaü. mā kho paņighan ti cuditake vā codake vā kopaü mā janayi. sace anuvijjako tuvan ti sace tvaü saīghamajjhe otiõõaü adhikaraõaü vinicchituü nisinno vinayadharo. viggāhikan ti na tvaü imaü dhammavinayaü ājānāsã ti ādinayappavattaü. anatthasaühitan ti yāya anatthaü jana- yati parisaīkhobhetvā uņņhapeti, evaråpiü kathaü mā abhaõi. sutte vinaye vā 'ti ādãsu suttaü nāma Ubhato- vibhaīgo. vinayo nāma Khandhako. anulomo nā Pari- vāro. pa¤¤attaü nāma sakalaü Vinaya-piņakaü. anulo- mikaü nāma cattāro mahāpadesā. anuyogavattaü nisā- methā 'ti anuyu¤janavattaü nisāmetha. kusalena buddhi- matā katan ti chekena paõķitena ¤āõapāramippattena bha- gavatā nãharitvā ņhapitaü. suvuttan ti supa¤¤attaü.\<*<1>*>\ sikkhāpadānulomikan ti sikkhāpadānaü anulomaü. ayaü tāva padattho. ayaü pan' ettha sādhippāya saīkhepavaõ- õanā, sace tvaü anuvijjako mā sahasā bhaõi, mā anattha- saühitaü viggāhikakathaü bhaõi. yaü pana kusalena bud- dhimatā lokanāthena etesu suttādãsu anuyogavattaü kataü supa¤¤attaü sabbasikkhāpadānaü anulomaü taü nisā- mayataü upadhārehã ti. gatiü na nāsento samparāyikan ti attano samparāyesu gatinibbatiü anāsento anuyogavattaü nisāmaya. yo hi taü anisāmetvā anuyu¤jati, so samparā- yikaü attano gatiü nāseti, tasmā tvaü anāsento nisāmayā 'ti attho. idāni taü anuyogavattaü dassetuü hitesã ti ādim āha. tattha hitesã ti hitaü esanto gavesanto. metta¤ ca mettāpubbabhāga¤ ca upaņņhapetvā ti attho. kālenā ti yuttapattakālena. ajjhesitakāle yeva tava bhāre kate anu- yu¤jā 'ti attho. sahasā vohāraü mā padhāresã ti yo etesaü sahasā vohāro hoti sahasā bhāsitaü taü mā apadhāresi mā gaõhittha. paņi¤¤ānusandhitena kāraye 'ti ettha anusandhitan ti kathānusandhi vuccati, tasmā paņi¤¤ānusandhinā kāraye. kathānusandhiü sallakkhetvā paņi¤¤āya kāraye 'ti attho. atha vā paņi¤¤āya ca anusandhitena ca kāraye. lajjiü paņi¤¤āya kāraye, alajjiü vattānusandhinā 'ti attho. tasmā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. supa¤¤āpitaü. >\ #<[page 1361]># %% eva paņi¤¤ā lajjãså 'ti gātham āha. tattha vattānusandhitena kāraye 'ti vattānusandhinā kāraye. yā assa vattena saddhiü paņi¤¤ā sandhiyati, tāya paņi¤¤āya kāraye 'ti attho. sa¤- ciccā 'ti jānanto āpajjati. parigåhatã ti nigåhati na deseti na vuņņhāti. saccaü aham pi jānāmã ti yaü tumhehi vuttaü, taü saccaü, aham pi naü evam eva jānāmi. a¤¤a¤ ca tāhan ti a¤¤a¤ ca taü ahaü pucchāmi. pubbāparaü na jānātã ti purekathita¤ ca pacchākathita¤ ca na jānāti. akovido ti tasmiü pubbāpare akusalo. anusandhi-vacanapathaü na jānātã ti kathānusandhivacanaü vinicchayānusandhi- vacana¤ ca na jānāti. sãlavipattiyā codetã ti dvãhi āpattik- khandhehi codeti. ācāradiņņhiyā ti ācāravipattiyā c' eva diņņhivipattiyā ca. ācāravipattiyā codento pa¤cah' āpattik- khandhehi codeti. diņņhivipattiyā codento micchādiņņhiyā c' eva antaggāhikadiņņhiyā ca codeti. ājãvena pi codetã ti ājãvahetu pa¤¤attehi chahi sikkhāpadehi codeti. sesaü sabbattha uttānam evāti. dutiyagāthāsaīgaõika-vaõõanā niņņhitā XI [P_XI.1:] Idāni evaü uppannāya codanāya vinayadharena kattabba- kiccaü dassetuü anuvijjakenā 'ti ādi āraddhaü. [P_XI.2:] tattha diņņhaü diņņhenā 'ti gāthāya ayam attho, eken' eko mātu- gāmena saddhiü ekaņņhānato nikkhamanto vā pavisanto vā diņņho, so taü pārājikena codeti. itaro tassa dassanaü anujānāti. taü pana dassanaü paticca pārājikaü na upeti na paņijānāti. evam cttha yaü tena diņņhaü, taü tassa diņņho mayā 'ti iminā diņņhavacanena sameti. yasmā pana itaro taü dassanaü paņicca dosaü na paņijānāti, tasmā asuddhaparisaīkito hoti, amålakaparisaīkito ti attho. tassa puggalassa suddho ahan ti paņi¤¤āya tena saddhiü uposatho kātabbo. sesagāthādvaye pi es' eva nayo. sesaü sabbattha uttānam evā ti. anuvijjakakicca-vaõõanā niņņhitā #<[page 1362]># %<1362 Samantapāsādikā [P_XI.>% [P_XI.3:] Codanāya ko ādã ti pucchānaü vissajjane [P_XI.4:] sacce ca akuppe cā 'ti sacce patiņņhātabbaü akuppe ca. yaü kataü vā na kataü vā tad eva vattabbaü, na ca codake vā anuvijjake vā saīghe vā kopo uppādetabbo. otiõõānotiõõaü jānitabban ti otiõõa¤ ca anotiõõa¤ ca vacanaü jānitabbaü. tatrāyaü jānanavidhi, ettakā codakassa pubbakathā, ettakā pacchi- makathā, ettakā cuditakassa pubbakathā, ettakā pacchi- makathā 'ti jānitabbā. codakassa pamāõaü gaõhitabbaü. cuditakassa pamāõaü gaõhitabbaü. anuvijjakassa pamāõaü gaõhitabbaü. anuvijjako appamattakam pi ahāpento āvuso samannāharitvā ujuü katvā āharā ti vattabbo. saīghena evaü paņipajjitabbaü. yena dhammena yena vinayena yena satthusāsanena taü adhikaraõaü våpasamatã ti ettha dhammo ti bhåtaü vatthu. vinayo ti codanā c' eva sāraõā ca. sat- thusāsanan ti ¤attisampadā c' eva anusāvanasampadā ca. etena hi dhammena ca vinayena ca satthusāsanena ca adhi- karaõaü våpasamati, tasmā anuvijjakena bhåtena vatthunā codetvā āpattiü sāretvā ¤attisampadāya c' eva anusāvana- sampadāya ca taü adhikaraõaü våpasametabbaü. anu- vijjakena evaü paņipajjitabbaü. sesam ettha uttānam eva. [P_XI.5:] uposatho kim atthāyā ti ādipucchāvissajjanam pi uttānam eva. avasānagāthāsu there ca paribhāsatã ti ava¤¤aü karonto kiü ime jānantã ti paribhāsati. khato upahatindriyo ti tāya chandā- digāmitāya tena ca paribhāsanena attano attano khatattā khato. saddhādãna¤ ca indriyānaü upahatattā upahatin- driyo. nirayaü gacchati dummedho na ca sikkhāya gāravo ti so khato upahatindriyo pa¤¤āyābhāvato dummedho tãsu sikkhāsu asikkhanato na ca sikkhāya gāravo, kāyassa bhedā nirayam eva upagacchati. tasmā na c' āmisaü nissāya ..... pe..... yathā dhammo tathā kare ti. tassa attho, na ca āmisaü nissāya care. cuditakacodakesu hi a¤¤atarena dinnaü cãva- rādiāmisaü gaõhanto āmisaü nissāya karoti, evaü na kareyya na ca nissāya puggalan ti ayaü me upajjhāyo vā ācariyo vā ti ādinā nayena chandādãhi gacchanto puggalaü nissāya karoti, evaü na kareyya, atha kho ubho p' ete vivajjetvā yathā dhammo ņhito tath' eva kareyyā 'ti. upakaõõakaü \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1363]># %% jappetã ti evaü kathehi mā evaü kathayitthā ti kaõõamåle manteti. jimhaü pekkhatã ti dosam eva gavesati. vãtiharatã ti vinicchayaü hāpeti. kummaggaü sevatã ti āpattiü dãpeti. akālena ca codetã ti anokāse anajjhiņņho va codeti. pubbā- paraü na jānātã ti purimakatha¤ ca pacchimakatha¤ ca na jānāti. anusandhivacanapathaü na jānātã ti kathānausandhi- vinicchayānausandhivasena vacanaü na jānāti. sesaü sab- battha uttānam evā ti. codanākaõķa-vaõõanā niņņhitā XII [P_XII.1:] Cåëasaīgāme saīgāmāvacarena bhikkhunā 'ti saīgāmo vuccati adhikaraõavinicchayatthāya saīghasannipāto. tat- ra hi attapaccatthikā c' eva sāsanapaccatthikā ca uddham- maü ubbinayaü satthusāsanaü dãpentā samosaranti Vesā- likā Vajjiputtakā viya. yo bhikkhu tesaü paccatthikānaü laddhiü madditvā sakavādadãpanatthāya tattha avacarati ajjhogāhetvā vinicchayaü pavatteti. so saīgāmāvacaro nāma Yasatthero viya. tena saīgāmāvacarena bhikkhunā saīghaü upasaīkamantena nãcacittena saīgho upasaīka- mitabbo. nãcacittenā 'ti mānaddhajaü nipātetvā nihatamāna- cittena. rajoharaõasamenā 'ti pādapu¤chanasamena, yathā rajoharaõassa saīkiliņņhe vā asaīkiliņņhe vā pāde pu¤chi- yamānen' eva rāgo na doso, evaü iņņhāniņņhesu arajjantena adussantenā 'ti attho yathāpatiråpe āsane 'ti yathāpatiråpaü āsanaü ¤atvā attano pāpuõanaņņhāne therānaü bhikkhånaü piņņhiü adassetvā nisãditabbaü. anānākathikenā 'ti nānā- vidhaü taü taü anatthakathaü akathentena. atiracchā- nakathikenā 'ti diņņhasuta-mutam pi rājakathādikaü tirac- chānakathaü akathentena. sāmaü vā dhammo bhāsitabbo ti saīghasannipātaņņhāne akappiyākappiya-nissitā vā råpā- råpapariccheda-samatthācāra-vipassanācāra-ņhāna-nisajja- vattādi-nissitā vā kathā dhammo nāma. evaråpo dhammo sayaü vā bhāsitabbo paro vā ajjhesitabbo. yo bhikkhu tathāråpiü kathaü kathetuü pahoti, so vattabbo āvuso \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1364]># %<1364 Samantapāsādikā [P_XII.I>% saīghamajjhamhi pa¤he uppanne tvaü katheyyāsã ti. ariyo vā tuõhãbhāvo n' ātima¤¤itabbo ti ariyā tuõhã nisãdantā na bālaputhujjanā viya nisãdanti a¤¤ataraü kammaņņhānaü gahetvā va nisãdanti. iti kammaņņhāna-manasikāravasena tuõhãbhāvo ariyo tuõhãbhāvo nāma, so n'ātima¤¤itabbo, kiü kammaņņhānānuyogenā 'ti nāvajānitabbo. attano patiråpaü kammaņņhānaü gahetvā va nisãditabban ti attho. na upajjhāyo pucchitabbo ti ko nāmo tuyhaü upajjhāyo ti na pucchitabbo. esa nayo sabbattha. na jātã ti khattiyajātiyo tvaü brahmajātiyo ti evaü jāti na pucchitabbā. na āgamo ti Dãghabhāõako tvaü Majjhimabhāõako ti evaü āgamo na pucchitabbo. kulapadeso ti khattiyakulādivasen' eva vedi- tabbo. atr' assa pemaü vā doso vā ti atra puggato etesaü karaõānaü a¤¤ataravasena pemaü vā bhaveyya doso vā. no parisakappiyenā 'ti parisakappakena parisānu- vidhāyakena na bhavitabbaü. yaü parisāya ruccati tad eva cetetvā kappetvā na kathetabban ti attho. na hattha- muddā dassetabbā 'ti kathetabbe ca akathetabbe ca sa¤¤ā- jananatthaü hatthavikāro na kātabbo atthaü anuvidhi- yantenā 'ti vinicchayapaņivedham eva sallakkhentena idaü suttaü upalabbhati, imasmiü vinicchaye idaü vakkhāmã ti evaü paritulyantena nisãditabban ti attho. na ca āsanā vuņņhātabban ti na āsanā vuņņhāya sannipātamaõķale vicari- tabbaü. vinayadhare uņņhitetabbā parisā uņņhahati. na vãtihātabban ti na vinicchayo hāpetabbo. na kummaggo sevi- tabbo ti na āpatti dãpetabbā. asāhāsikena bhavitabban ti na sahasākārinā bhavitabbaü. sahasā duruttavacanaü na kathetabban ti attho. vacanakkhamenā 'ti duruttavācaü khamanasãlena. hitaparisakkinā 'ti hitesinā hitagavesinā karuõā ca karuõāpubbabhāgo ca upaņņhāpetabbo ti ayaü padadvaye pi adhippāyo. anasuruttenā 'ti na asuruttena. asuruttaü vuccati viggāhikakathāsaīkhātaü asundaravaca- naü. taü na kathetabban ti attho. attā pariggahetabbo ti vinicchinituü våpasametuü sakkhissāmi nu kho no ti evaü attā pariggahetabbo. attano pamāõaü jānitabban ti atthā. paro pariggahetabbo ti lajjiyā nu kho ayaü parisā sakko \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1365]># %% sa¤¤āpetuü udāhu no ti evaü paro pariggahetabbo. codako pariggahetabbo ti dhammacodako nu kho no ti evaü codakoI pariggahetabbo. cuditako pariggahetabbo ti dhammacuditako nu kho no ti evaü cuditako\<*<2>*>\ pariggahetabbo. adhamma- codako pariggahetabbo ti tassa pamāõaü jānitabbaü. sesesu pi es' eva nayo. vuttaü āhāpentenā ti codakacuditakehi vuttavacanaü ahāpentena. avuttaü appakāsentenā 'ti ano- saņaü vatthuü appakāsentena. mando hāsetabbo ti mando momåho paggaõhitabbo nanu tvaü kulaputto ti uttejetvā anuyogavattaü kathāpetvā tassa anuyogo gaõhitabbo. bhãrå assāsetabbo ti yassa saīghamajjhaü vā gaõamajjhaü vā anosaņapubbattā sārajjaü uppajjati, tādiso mā bhāyi vissaņņho kathehi, mayaü te upatthambhā bhavissāmā 'ti vatvāpi anuyogavattaü kathāpetabbo. caõķo nisedhetabbo ti apasā- detabbo tajjetabbo. asuci vibhāvetabbo ti alajjiü pakāsetvā āpattiü desāpetabbo. ujumaddavenā 'ti yo bhikkhu ujusãlavā kāyavaīkādirahito, so maddaven' eva upacaritabbo. dham- mesu ca puggalesu cā 'ti ettha yo dhammagaruko hoti, na puggalagaruko, ayam eva dhammesu ca puggalesu ca maj- jhatto ti veditabbo. [P_XII.2:] suttaü saüsandanatthāyā 'ti ādãsu tena ca pana evaü sabrahmacārãnaü viya manāpagarubhā- vanãyena anuvijjakena samudāhaņesu suttādãsu suttaü saüsandanatthāya. āpattānāpattãnaü saüsandanatthan ti veditabbaü. opammaü nidassanatthāyā ti opammaü at- thadassanatthāya. attho vi¤¤āpanatthāyā 'ti attho jānā- panatthāya. paņipucchā ņhapanatthāyā ti pucchā puggalassa ņhapanatthāya. okāsakammaü codanatthāyā 'ti vatthunā vā āpattiyā vā codanatthāya. codā raõatthāyā 'ti dosā- dosaü sarāpanatthāya. sāraõā savacanãyatthāyā 'ti dosā- dosa-sāraõā savacanãyakaraõatthāya. savacanãyaü palibo- datthāyā 'ti savacanãyaü imamhā āvāsā param pi mā pakkamã ti evaü palibodhatthāya. palibodho viniccha- yatthāyā 'ti vinicchayaü pāpanatthāya. vinicchayo san- tiraõatthāyā 'ti dosādosaü santãraõatthāya tulanatthāya. santãraõaü ņhānāņhānagamanatthāyā 'ti āpatti-anāpatti- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits codako. 2 B2. omits cuditako. >\ #<[page 1366]># %<1366 Samantapāsādikā [P_XII.2>% garuka-lahukāpatti-jānanatthāya. saīgho sampariggaha- sampaņicchanatthāyā 'ti vinicchaya-sampaņiggahaõatthāya catu vinicchita-dubbinicchitabhāva-jānanatthāya cā'ti attho. paccekaņņhāyino avisaüvādakaņņhāyino ti issariyādhipacca. jeņņhakaņņhāne ca avisaüvādakaņņhāne ca ņhitā. na te apasādetabbā 'ti attho. id ni ye mandāmandabuddhino evaü vadeyyuü vinayo nāma kim atthāyā 'ti, tesaü vacano- kāsaü pi dahanatthamattaü dassetuü vinayo saüvaratthāyā ti ādim āha. tattha vinayo saüvaratthāyā 'ti sakalāpi vinayapa¤¤atti kāyavacãdvārasaüvaratthāya. ājãvavisuddhi- pariyosānassa sãlassa upanissayo hoti, paccayo hotãI ti attho. esa nayo sabbattha. api c'ettha avippatisāro ti pāpapu¤- ¤ānaü katākatavasena cittavippaņisārabhāvo. pāmojjan ti dubbala-taruõa-pãti. pãtã ti balavā bahala-pãti. passaddhã ti kāyacitta-daratha-patippassaddhi. sukhan ti kāyika- cetasika-sukkhaü. ta¤ hi duvidam pi samādhissa upanissaya- paccayo hoti. samādhã ti cittekaggatā. yathābhåta-¤āõa- dassanan ti taruõa-vipassanā, udayabbaya¤¤aõass' etaü adhivacanaü. cittekaggatā hi taruõa-vipassanāya upanissaya- paccayo hoti. nibbidā 'ti sikhāppattā vuņņhānagāmi-balava- vipassanā. virāgo ti ariyamaggo. vimuttã ti arahattaphalaü. catubbidho pi hi ariyamaggo arahattaphalassa upanissaya- paccayo hoti. vimutti ¤āõadassanan ti paccavekkhanā- ¤āõaü. vimutti¤āõadassanaü anupādāparinibbānatthāyā 'ti appaccaya-parinibbānatthāya. appaccayaparinibbānassa hi taü paccayo hoti. tasmiü anuppatte avassaü parinibbāyi- tabbato ti. etad atthā kathā 'ti ayaü vinayakathā nāma etad atthā. mantanā 'ti vinayamantanā eva. upanisā 'ti ayaü vinayo saüvaratthāyā 'ti ādikā parampara-paccayatā 'ti etad atthāya. sotāvadhānan ti imissa paramparapaccaya- kathāya sotāvadhānaü imaü kathaü sutvā yaü uppajjati ¤āõaü, tam pi etad atthāya. yad idaü anupādā cittassa vimokkho ti yo ayaü catåhi upādānehi anupādiyitvā cittassa arahattaphalasaīkhāto vimokkho, so pi etad atthāya appaccayaparinibbānatthāya evā ti attho. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. paccayo ti hoti for paccayo hotãti attho. >\ #<[page 1367]># %% [P_XII.3:] anuyogavatta-gāthāsu paņhama-gāthā vuttatthā eva. vatthuü vipattiü āpattiü nidānaü ākāra-akovido pubbāparam na jānātã ti vatthun ti ādãnaü na jānāti padena sambandho. akovido ti padassa sace tādisako ti iminā sambandho. tasmā ayam ettha yojanā, yo bhikkhu-pārājikādãnaü vatthuü na jānāti, catubbidhaü vipattiü na jānāti, sattavidhaü āpattiü na jānāti, idaü sikkhāpadaü asukasmiü nāma nagare pa¤¤attan ti evaü nidānaü na jānāti, idaü purimavacanam idaü pacchimavacanan ti pubbāparaü na jānāti, idaü katam idaü akatan ti katākataü na jānāti. samena cā ti ten' eva pubbāparaü ajānanassa samena a¤¤āõena katākataü na jānātã ti vuttaü hoti. evaü tava na jānāti padena saddhim sambandho veditabbo. yaü pan' etaü ākāra-kovido ti vuttaü, tattha ākāra-akovido ti kāraõākāraõe akovido iti yvāyaü vatthuādãni pi na jānāti. ākārassa ca akovido sace tādisako bhikkhu appaņikkho ti vuccati. kamma¤ ca adhikaraõa¤ cā ti imesam pi padānaü na jānātã ti paden'eva sambandho. ayam pan' ettha yojanā, tath' eva iti yvāyaü kamma¤ ca na jānāti, adhikaraõa¤ ca na jānāti, sattappakāre samathe cāpi akovido, rāgādãhi pana ratto duņņho ca måëho ca bhayena bhayā gacchati sammohena mohā gacchati. rattattā pana duņņhattā ca chandā dosā ca gacchati. paraü sa¤¤ā petuü asamatthatāya na ca sa¤¤attikusalo. kāraõākāraõa- dassane asamatthatāya nijjhattiyā ca akovido. attano parisa- sadisāya parisāya\<*<1>*>\ laddhattāya laddhapakkho. hiriyā paribā- hirattā\<*<2>*>\ ahiriko. kāëakehi kammehi samannāgatattā kaõha- kammo. dhammādariyapuggalādariyānaü abhavato anādaro. sace tādisako bhikkhu appaņikkho ti vuccati. na paņikkhitabbo na oloketabbo, na sammannitvā issariyāmipacca-jeņņhaņkaņ- ņhāne ņhapetabbo ti attho. sukkapakkha-gāthānam pi yojanā- nayo vuttaõayen' eva veditabbo ti. cåëasaīgāma-vaõõanā niņņhitā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits parisāya. 2 B2. -hãrattā. >\ #<[page 1368]># %<1368 Samantapāsādikā [P_XIII.>% XIII [P_XIII:] Mahāsaīgāme vatthuto vā vatthuü saīkamatã ti paņhama- pārājikavatthumayā diņņhaü vā sutaü vā 'ti vatvā puna pucchiyamāno na mayā paņhamapārājikassa vatthu diņņham na sutaü. dutiyapārājikassa vatthu diņņhaü vā sutaü vā ti vadati. eten' eva nayena sesa-vatthu-saīkamanaü vipattito vipattisaīkamanaü āpattito āpattisaīkamana¤ ca veditabbaü. yo pana n' eva mayā diņņhaü na sutan ti vatvā pacchā mayā p'etaü diņņhaü vā sutaü vā ti vadati. diņņhaü vā sutaü vā'ti vatvā pacchā na diņņhaü na sutaü vā'ti vadati. ayaü avajānitvā paņijānāti paņijānitvā avajānātã ti veditabbo. es'I eva a¤¤en' a¤¤aü paņicarati nāma. vaõõāvaõõā 'ti nãlādivaõõāvaõõavasena sukkavissaņņhi- sikkhāpadam vuttaü. dhanam anuppadānan ti sa¤carittaü vuttaü. kāyasaüsaggādittayaü saråpen' eva vuttaü. iti imāni pa¤ca methunadhammassa pubbabhāgo pubbapayogo ti veditabbāni. cattāri apalokanakammānã ti adhammena vaggādãni. sesesu pi es' eva nayo. iti cattāri catukkāni soëasa honti. bahujanāhitāya paņipanno hotã ti vinayadharena hi evaü chandādigatiyā adhikaraõe vinicchite tasmiü vihāre saīgho dvidhā bhijjati, ovādåpajãviniyo bhikkhuniyo pi dve bhāgā honti, upāsakāpi upāsikāyo pi dāyakā\<*<2>*>\ pi dāyikāyo pi.\<*<2>*>\ tesaü ārakkhadevatā pi tath' eva dvidhā bhijjanti. tato bhummadevatā ādiü katvā yāva Akaniņņha brahmāno dvidhā honti. tena vuttaü bahujanāhitāya paņipanno hoti ........pe........ dukkhāya devamanussānan ti. visamanissito ti visamāniyāya-kammādãni\<*<3>*>\ nissito. gahana- nissito ti micchādiņņhiantaggāhikadiņņhisaīkhātaü gahanaü nissito. balava-nissito ti balavante abhi¤¤āte bhikkhå\<*<4>*>\ nissito. tassa avajānanto ti tassa vacanaü avajānanto. upayogatthe vā sāmivacanaü. taü avajānanto ti attho. yaü atthāyā' ti yad atthāya. taü atthan ti so attho. sesaü sabbattha uttānam evā 'ti. mahāsaīgāma-vaõõanā niņņhitā. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. es' eva nayo a¤¤en' 3 B2. visamānikāya-kamo. 2--2B2. dārakāpi dārikāyo pi. 4 B2. bhikkhunissito. >\ #<[page 1369]># %% XIV [P_XIV.1:] Kathine aņņha mātikā 'ti Khandhake vuttā pakkamananti- kādikā aņņha. palibodhānisaüsāpi pubbe vuttā eva. [P_XIV.2:] payo- gassāti cãvaradhovanādino sattavidhassa pubbakaraõass' atthāya yo udakāharaõādiko payogo kariyati, tassa payogassa. katame dhammā anantarapaccayena paccayo ti anāgatavasena anantarā hutvā katame dhammā paccayā hontã ti attho. samanantarapaccayenā 'ti suņņhuanantarapaccayena. anan- tarapaccayam eva āsannataraü katvā pucchati. nissaya- paccayenā 'ti uppajjamānassa payogassa nissayaü ādhāra- bhāvaü upagatā viya hutvā katame dhammā paccayā hontã ti attho. upanissayapaccayenā 'ti upetena nissayapaccayena. nissayapaccayam eva upagatataraü katvā pucchati. pure- jātapaccayenā 'ti iminā paņhamaü uppannassa paccaya- bhāvaü pucchati. pacchājātapaccayenā 'ti iminā pacchā uppajjanakassa paccayabhāvaü pucchati. sahjātapaccayenā 'ti iminā apubbaü acarimaü uppajjamānānaü paccaya- bhāvāü pucchati. pubbakaraõassā 'ti dhovanādino pubba- karaõassa. paccuddhārassā 'ti purāõasaīghāņiādãnaü paccud- dharaõassa. adhiņņhānassā 'ti kathinacãvarādhiņņhānassa. atthārassā 'ti kathinatthārassa. mātikāna¤ ca palibodhāna¤ cā 'ti aņņhannaü mātikānaü dvinnaü palibodhāna¤ ca. vatthassā'ti saīghāņiādino kathinassa vatthassa. sesaü vuttanayam eva. evaü ya¤ ca labbhati ya¤ ca na labbhati sabbaü pucchitvā idāni yaü yassa labbhati tad eva dassento pubbakaraõaü payogassā 'ti ādinā nayena vissajjanaü āha. tass' attho, yaü vuttaü payogassa katame dhammā 'ti ādi, tattha vuccate, pubbakaraõaü payogassa anantara- paccayena paccayo, samanantaranissaya-upanissayapaccayena paccayo. payogassa hi sattavidham pi pubbakaraõaü, yasmā tena payogena nipphādetabbassaI pubbakaraõass' atthāya so payogo kariyati, tasmā imehi catåhi paccayehi paccayo hoti. purejātapaccayo pan' esa uddiņņhadhammesu ekadhammam pi na labhati. a¤¤adatthu pubbakaraõassa ayaü purejātapaccayo hoti, payoge sati pubbakaraõasa \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. nippādeo. >\ #<[page 1370]># %<1370 Samantapāsādikā [P_XIV.>% nippajjanato. tena vuttaü payogo pubbakaraõassa purejā- tapaccayena paccayo ti. pacchājātapaccayaü pana labhati. tena vuttaü pubbakaraõaü payogassa pacchājātapaccayena paccayo ti. pacchā uppajjanakassa hi pubbakaraõassa atthāya so payogo kariyati. sahajātapaccayaü pana mātikā palibodhānisaüsasaīkhāte pannarasa dhamme ņhapetvā a¤¤o payogādãsu eko pi dhammo na labhati. te eva hi panna- rasa dhammā saha kathinatthārena ekato nippajjantã ti a¤¤ama¤¤aü sahajātapaccayā honti. tena vuttaü pannarasa dhammā sahajātapaccayena paccayo ti. eten' upāyena sabba- padavissajjanāni veditabbāni. [P_XIV.3:] pubbakaraõaü kiünidānan ti ādãsu pucchāvissajjanaü uttānam eva. payogo kiünidāno ti ādãsu pucchā-dvayavissajjanesu hetunidāno paccayanidāno ti ettha cha cãvarāni hetu c'eva paccayo cā 'ti veditabbāni. pubbapayogādãna¤ hi sabbesaü tāni yeva hetu tāni paccayo. na hi chabbidhe cãvare asati payogo atthi, na pubbakaraõā- dãni, tasmā payogo hetu-nidāno ti ādi vuttaü. saīgahavāre vacãbhedenā 'ti imāya saīghāņiyā iminā uttarāsaīgena iminā antaravāsakena kathinaü attharāmã ti etena vacãbhedena. kati målādipucchāvissajjane kriyā majjhe ti paccuddhāro c'eva adhiņņhāna¤ ca. vatthuvipannaü hotã ti akappiyadussaü hoti. kālavipannaü nāma ajja dāyakehi dinnaü sve saīgho kathinatthārakassa deti. karaõavipannaü nāma tadahe va chinditvā akataü. [P_XIV.4-6:] kathinaü jānitabban ti ādi pucchāya vissajjane tesa¤ ¤eva dhammānan ti yesu råpādidhammesu sati kathinaü nāma hoti, tesaü samodhānaü missãbhāvo. nāmaü nāmakamman ti ādinā pana kathinan ti idaü bahåsu dhammesu nāmamattaü, na paramatthato eko dhammo atthã ti dasseti. catuvãsatiyā ākārehã ti na ullikhitamattenā 'ti ādãhi pubbe vuttakāraõehi. sattarasahi ākārehã ti ahatena atthataü hoti kathinan ti ādãhi pubbe vuttakāraõehi. nimittakammādãsu yaü vattabbaü sabbaü kathinakkhan- dhaka-vaõõanāyaü vuttaü. [P_XIV.7:] ekuppādā ekanirodhā 'ti uppajjamānāpi ekato uppajjanti, nirujjhamānāpi ekato nirujjhanti. ekuppādā nānānirodhā 'ti uppajjamānā ekato uppajjanti, nirujjhamānā nānā nirujjhanti. kiü vuttaü \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1371]># %% hoti, sabbe pi atthārena saddhiü ekato uppajjanti, atthāre hi sati uddhāro nāma. nirujjhamānā pan' ettha purimā dve atthā- rena saddhiü ekato nirujjhanti uddhārabhāvaü pāpuõanti. atthārassa hi nirodho etesa¤ ca uddhārabhāvo ekakkhaõe hoti, itare nānā nirujjhanti. tesu pi uddhārabhāvaü pattesu pi atthāro tiņņhati yeva. sesaü sabbattha uttānam evā ti. Samantapāsādikāya Vinaya-saüvaõõanāyaü pa¤¤atti- vagga-vaõõanā niņņhitā. XV [P_XV.1:] Upālipa¤hesu katihi nu kho bhante ti pucchāya ayaü sam- bandho. thero kira raho gato sabbāni imāni pa¤cakāni āvaj- jetvā bhagavantaü dāni pucchitvā imesaü nissāya vasana- kārãnaü atthāya tantiü ņhapessāmã ti bhagavantaü upasaõ- kamitvā katihi nu kho bhante ti ādinā nayena pa¤he pucchi. tesaü vissajjane uposathaü na jānātã ti navavidhaü uposathaü na jānāti. uposathakammaü na jānātã ti adhammena vaggā- dibhedaü catubbidhaü uposathakammaü na jānāti. pā- timokkhaü na jānātã ti dve mātikā na jānāti. pātimokkhud- desaü na jānātã ti bhikkhånaü pa¤cavidhaü bhikkhunãnaü catubbidhan ti navavidhaü pātimokkhuddesaü na jānāti. pavāraõaü na jānātã ti navavidhaü pavāraõaü na jānāti. pavāraõakammaü na jānātã ti adhammena vaggādibhedaü catubbidhaü pavāraõakammaü na jānāti. āpattānāpattiü na jānātã ti tasmiü tasmiü sikkhāpade niddiņņhaü āpatti¤ ca anāpatti¤ ca na jānāti. āpanno kammakato ti āpattiü āpanno, tappaccayā va saīghena kammaü kataü hoti. [P_XV.2:] kammaü na paņippassambhetabban ti ayaü yasmā anulo- mavattena vattati, tasmā nāssa kammaü paņippassam- bhetabbaü. sarajjuko 'va vissajjetabbo ti attho. sace Upāli saügho samaggakaraõãyāni kammāni karotã ti sace samaggehi karaõãyāni uposathādãni kammāni karoti. upo- sathapavāraõādãsu hi ņhitāsu upatthambho na dātabbo. sace hi saīgho accayaü desāpetvā saīghasāmaggiü karoti tiõavatthārakasamathaü vā katvā uposathapavāraõaü karo- \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1372]># %% ti, evaråpaü samaggakaraõãyaü nāma kammaü hoti. tatra ce 'ti sace tādise kamme bhikkhuno na khamati diņņhāvikam- mam pi katvā tathāråpā sāmaggã upetabbā, evaü vilomag- gāho na gaõhitabbo. yatra pana uddhammaü ubbinayaü sāsanaü dãpenti, tattha diņņhāvikammaü na vaņņati, paņi- bāhitvā pakkamitabbaü. ussitamantã cā 'ti lobha-dosa- moha-mānussannaü vācaü bhāsitā kaõhavāco anatthaka- dãpano. nissitajappã ti attano dhammatāya ussadayuttaü bhāsituü na sakkoti. atha kho mayā saddhiü rājā evaü kathesi, asukamahāmatto evaü kathesi, asuko nāma mayhaü ācariyo vā upajjhāyo vā tipiņako mayā saddhiü evaü kathesã ti evaü a¤¤aü nissāya jappati. na ca bhāsānusandhikusalo ti kathānusandhivacane ca vinicchayānusandhivacane ca akusalo hoti. na yathā dhamme yathā vinaye 'ti na bhåte na vatthunā āpatti sāretvā codetā hoti. ussādetāI hotã ti amhā- kaü ācariyo mahātipiņako paramadhammakathiko ti ādinā nayena ekaccaü ussāreti. dutiyapade āpattiü kiü so na jānāti ti ādinā ekaccaü apasādeti. āmü õhatã ti aniyyānikaü pakkhaü gaõhāti. dhammam paņibāhatã ti niyyānikapakkhaü paņibāhati. sampha¤ ca bahuü bhāsatã ti bahuü niratthakathaü kathesi. pasayhapavattā hotã ti anajjhiņņho bhāre anāropite kevalaü mānaü nissāya ajjhot- tharitvā anadhikāre kathetā hoti. anokāsakammaü kāretvā 'ti okāsakammaü akāretvā pavattā hoti. na yathādiņņhiyā byākatā\<*<2>*>\ hotã ti yassa attano diņņhi, taü purekkhitvā na byākatā, laddhiü nikkhipitvā ayathā bhuccaü adhammādãsu\<*<3>*>\ dhammādiladdhiko hutvā kathetā hotã ti attho. [P_XV.3:] āpattiyā payogaü na jānātã ti ayaü āpattikāya payogā, ayaü vacãpayogā 'ti na jānāti. āpattiyā våpasamaü na jānātã ti ayaü āpattidesanāya våpasamati\<*<4>*>\, ayaü vuņņhānena, ayaü n' eva desanāya na vuņņhānenā 'ti na jānāti. āpattiyā na vinicchayakusalo hotã ti imasmiü vatthusmiü ayaü āpattã ti na jānāti. dosānuråpaü āpattiü uddharitvā patiņņhā- #<[page 1373]># %% petuü na sakkoti. adhikaraõasamuņņhānaü na jānātã ti idaü adhikaraõaü aņņhārasa bhedakaravatthåni nissāya samuņņhāti, idaü catasso vipattiyo, idaü pa¤ca vā satta vā āpattikkhandhe, idaü cattāri saīghakiccāni nissāya samuņņhātã ti na jānāti. payogaü na jānātã ti idaü adhikara- õaü idaü adhikaraõaü dvādasa målapayogaü, idaü cud- dasa målapayogaü, idaü cha målapayogaü, idaü eka måla- payogan ti na jānāti. adhikaraõānaü hi yathāsakaü målam eva payogā nāma honti. taü sabbam pi na jānātã ti attho. våpasamaü na jānātã ti idaü adhikaraõaü dvãhi samathehi våpasamati, idaü tãhi, idaü catåhi, idaü ekena samathena våpasamatã ti na jānāti. na vinicchayakusalo hotã ti adhi- karaõaü vinicchinitvā samathaü pāpetuü na jānāti. kam- maü na jānātã ti tajjanãyādi sattavidhaü kammaü na jānāti. kammassa karaõaü na jānātã ti idaü kammaü iminā nihā- rena kātabban ti na jānāti. kammassa vatthuü na jānātã ti idaü tajjanãyassa vatthu, idaü niyasādãnan ti na jānāti. vattan ti sattasu kammesu heņņhā catunnaü kammānaü aņņhārasavidhaü tividhassa ca ukkhepanãyakammassa te- cattālãsavidhaü vattaü na jānāti. kammassa våpasamaü na jānātã ti yo bhikkhu vatte vattitvā yācati, tassa kammaü paņippassambhetabbaü, accayo desāpetabbo ti na jānāti. vatthuü na jānātã ti sattannaü āpaņņikkhandhānaü vatthuü na jānāti. nidānaü na jānātã ti idaü sikkhāpadaü imas- miü nagare pa¤¤attaü, idaü imasmin ti na jānāti. pa¤- ¤attiü na jānātã ti pa¤¤atti-anupa¤¤atti-anuppannapa¤¤at- tivasena tividhaü pa¤¤attiü na jānāti. padapaccābhaņņhaü na jānātã ti sammukhā kātabbaü padaü na jānāti, buddho bhagavā ti vatabbe bhagavā buddho ti heņņhupariyaü katvā padaü yojeti. akusalo ca hoti vinaye 'ti Vinaya-pāëiya¤ ca aņņhakathāya¤ ca akusalo hoti. ¤attiü na jānātã ti saīkhe- pato hi duvidhā ¤atti esā ¤attã ti evaü niddiņņhā ca aniddiņņhā ca. tattha yā evaü aniddiņņhā, sā kamma¤atti nāma hoti. yā niddiņņhā, sā kammapāda¤atti nāma. taü sabbena sabbaü ¤attiü na jānāti. ¤attiyā karaõaü na jānātã ti navasu ņhānesu kamma¤attiyā karaõaü na jānāti. dvãsu ņhā- \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1374]># %<1374 Samantapāsādikā [P_XV.3>% nesu kammapāda¤attiyā. ¤attiyāI anusāvanan ti imissā ¤attiyā ekā anusāvanā, imissā tisso ti na jānāti. ¤attiyā samathaü na jānātã ti yvāyaü sativinayo amåëhavinayo\<*<2>*>\ tassapāpiyasikā\<*<3>*>\ tiõavatthārako ti catubbidho samatho ¤attiyā vinā na hoti. taü ¤attiyā samatho ti na jānāti. ¤attiyā våpasamaü na jānātã ti yaü adhikaraõaü iminā catubbidhena ¤attiyasamathena våpasamati\<*<4>*>\, tassa taü våpasamaü ayaü ¤attiyā våpasamo kato ti na jānāti. suttaü na jānāti ti Ubhatovibhaīgaü na jānāti. suttānu- lomaü na jānātã ti cattāro mahāpadese na jānāti. vinayaü na jānātã ti Khandhaka-Parivāraü na jānāti. vinayānu- lomaü na jānātã ti cattāro mahāpadese yeva na jānāti. na ca ņhanāņhānakusalo ti kāraõākāraõakusalo na hoti. dhammaü na jānāti ti ņhapetvā Vinaya-piņakaü avasesaü piņaka- dvayaü na jānāti. dhammānulomaü na jānātã ti suttantike cattāro mahāpadese na jānāti. vinayaü na jānātã ti Khan- dhaka-Parivāram eva na jānāti. vinayānulomaü na jānātã ti cattāro mahāpadese na jānāti. Ubhatovibhaīgā pan' ettha asaīgahitā honti, tasmā yaü Kurundiyaü vuttaü vinayan ti sakalaü Vinaya-piņakaü na jānātã ti, taü na gahetabbaü. na ca pubbāparakusalo hotã ti, purekathāya ca pacchākathāya ca akusalo hoti. sesaü sabbattha vuttapaņi- pakkhavasena ¤eyyattā pubbe pakāsitattā ca uttānam evā'ti. anissitavagga-napaņippassambhanavagga-vohāravagga- vaõõanā niņņhitā. [P_XV.4:] diņņhāvikammavagge diņņhāvikammā 'ti diņņhãnaü āvikam- mānaü laddhipakāsanāni\<*<5>*>\. āpattidesanāsaīkhātānaü vina- yakammānam etaü adhivacanaü. anāpattiyā diņņhiü āvikarotã ti anāpattiü ev' āpattã ti desetã ti attho. adesa- nāgāminiyā 'ti garukāpattiyā diņņhiü āvikaroti. saīghā- disesa¤ ca pārājika¤ ca desetã ti attho. desitāyā 'ti lahukā- pattiyāpi desitāya diņņhiü āvikaroti. desitaü puna desetã \<-------------------------------------------------------------------------- I B2. omits ¤attiyā. 3 B2. tassapāpiyyasikā. 2 B2. amuëha-. 4 B2. våpasamüati. 5 B2. -sanaü. >\ #<[page 1375]># %% ti attho. catåhi pa¤cahi diņņhã ti yathā catåhi pa¤cahi diņņhi\<*<1>*>\ āvikatā hoti, evaü āvikaroti. cattāro pa¤ca janā ekato āpattiü desentã ti attho. manomānasenā 'ti manasaīkhātena mānasena diņņhiü āvikaroti, vacãbhedaü akatvā citten' eva āpattiü desetã ti attho. nānāsaüvāsakassā 'ti laddhinānā- saüvāsakassa vā kammanānāsaüvāsakassa vā santike diņ- ņhiü āvikaroti. āpattiü desetã ti attho. nānāsãmāyā 'ti samānasaüvāsakassāpi nānāsãmāya ņhitassa santike āvika- roti. māëakasãmāya hi ņhitena sãmantarikāya ņhitassa sãmantarikāya vā ņhitena avippavāsasãmāya ņhitassāpi āpattiü desetuü na vaņņati. apakatattassā 'ti ukkhit- takassa vā yassa vā uposatha-pavāraõā ņhapitā honti, tassa santike desetã ti attho. n' ālaü okāsakammaü kātun ti na pariyattaü kārtuü na kātabban ti attho. idhāpi apakatatto ukkhittako ca ņhapitauposatha-pavāraõo ca. cāvaõādhip- pāyo ti sāsanato cāvetukāmo. mandattā momåhattā 'ti mandabhāvena momåhabhāvena vissajjitam pi jānituü asamattho. kevalaü attano momåhabhāvaü pakāsento yeva pucchati ummattako viya. pāpiccho ti evaü maü jano sam- bhāvessatã ti pāpikāya icchāya pucchati. paribhavā 'ti paribhavaü āropetukāmo hutvā pucchati. a¤¤abyākaraõesu pi es' eva nayo. sesaü sabbattha uttānam evā ti. diņņhāvikammavagga-vaõõanā niņņhitā. [P_XV.5-6:] attādānavagge ca dhutaīgavagge ca yaü vattabbaü siyā, taü sabbaü heņņhā vuttam eva. [P_XV.7:] musāvādavagge pārājikaü gacchātã ti pārājikagāmã pārājikāpattibhāvaü pāpuõātã ti attho. itaresu pi es' eva nayo. tattha asanta-uttarimanussa- dhammārocana-musāvādo pārājikagāmã. amålakena pārāji- kena anuddhaüsana-musāvādo saīghādisesagāmã. yo te vihāre vasatã ti ādinā pariyāyena jānantassa vutta-musāvādo thullac- cayagāmã. ajānantassa dukkaņagāmã. sampajānamusāvāde pācittiyan ti āgato pācittiyagāmã ti veditabbo. adassanenā' ti vinayadharassa adassanena. kappiyākappiyesu hi kukkucce \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits diņņhi. >\ #<[page 1376]># %<1376 Samantapāsādikā [P_XV.7-8>% uppanne vinayadharaü disvā kappiyākappiyabhāvaü paņi- pucchitvā akappiyaü pahāya kappiyaü kareyya. taü apassanto pana akappiyam pi kappiyan ti karonto āpajjati. evaü āpajjitabbaü āpattiü vinayadharassa dassanena n' āpajjati, adassanen' eva āpajjati. tena vuttaü adassanenā 'ti. asavanenā 'ti ekavihāre pi vasanto pana vinayadharassa upaņņhānaü gantvā kappiyākappiyaü apucchitvā vā a¤¤esaü vā vuccamānaü asuõanto āpajjati yeva. tena vuttaü asavanenā 'ti. pasuttakatā 'ti pasuttakatāya. sahagāra- seyyaü hi pasuttakabhāvena pi āpajjati. akappiye kappiya- sa¤¤itāya āpajjanto pana tathāsa¤¤ã āpajjati. satisammosā ekarattātikkamādivasena āpajjitabbaü āpajjati\<*<1>*>\. sesaü sab- battha uttānam evā 'ti. musāvādavagga-vaõõa¤ā niņņhitā. [P_XV.8:] bhikkhunãvagge alābhāyā 'ti catunnaü paccayānaü alā- bhatthāya. yathā paccayena labhanti, tathā parisakkati vāyamatã ti attho. anatthāyā 'ti anatthaü kalisāsanaü āropento parisakkati. avāsāyā 'ti avāsatthāya. yasmiü gāmakhette vasanti, tato nãharaõatthāya. sampayojetã ti asaddhammasevanatthāya sampayojeti. katihi nu kho bhante aīgehi samannāgatāya bhikkhuniyā kammaü kātabban ti sattannaü kammānaü a¤¤ataraü sandhāya pucchati. na sākacchātabbo ti kappiyākappiya-nāmaråpapariccheda-sama- thavipassanādi bhedo kathāmaggo na kathetabbo. yasmā pana khãõāsavo bhikkhu na visaüvādeti, tathāråpassa kathā- maggassa sāmã hutvā katheti, na itaro, tasmā paņhama- pa¤cakena asekkhenā 'ti paņikkhipitvā dutiya-pa¤cake asek- khenā 'ti ādi vuttaü. na atthapaņisambhidāpatto ti aņņha- kathāya paņisambhidāppatto pabhedagata¤āõappatto na hoti. na dhammapaņisambhidāppatto ti pāëidhamme paņisambhi- dāppatto na hoti. na niruttipaņisambhidāppatto ti vohāra- niruttiyaü paņisambhidāppatto na hoti. na paņibhāna- paņisambhidāppatto ti yāni\<*<2>*>\ paņibhānasaīkhātāni atthapaņi- sambhidādãni ¤āõāni, tesu paņisambhidāppatto na hoti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits āpajjati. 2 B2. inserts tāni. >\ #<[page 1377]># %% yathāvimuttaü cittaü na paccavekkhitā 'ti catunnaü phala- vimuttãnaü vasena yathāvimuttaü cittaü ekånavãsatibhe- dāya paccavekkhanāya na paccavekkhitā hoti. sesaü sabbattha uttānam evāti. bhikkhunãvagga-vaõõanā niņņhitā. [P_XV.9:] ubbāhikavagge na atthakusalo ti na aņņhakathākusalo. atthuddhāre cheko na hoti. na dhammakusalo ti ācariya- mukhato anuggahitattā pāëiyaü na kusalo, na pāëisåro. na niruttikusalo ti bhāsantaravohārena kusalo. na bya¤- janakusalo ti sithiladhanitādivasena parimaõķala-bya¤ja- nāropane kusalo na hoti. na akkharaparicchede nipuõo ti attho. na pubbāpara-kusalo ti atthapubbāpare dhamma- pubbāpare niruttipubbāpare bya¤janapubbāpare purekathā- pacchākathāsu ca na kusalo hoti. kodhano ti ādãni yasmā kodhādãhi abhibhåto kāraõākāraõaü na jānāti vinicchituü na sakkoti, tasmā vuttāni. pasāretā hoti no sāretā 'ti mohetā hoti na satiuppādetā. codaka-cuditakānaü kathaü moheti pidahati na sāretã ti attho. sesaü ettha ubbāhikavagge uttānam evāti. ubbāhikavagga-vaõõanā niņņhitā. [P_XV.10:] adhikaraõavåpasamavagge puggalagaru hotã ti ayaü me upajjhāyo, ayaü me ācariyo ti ādãni cintetvā tassa jayaü ākaīkhamāno adhammaü dhammo ti dãpeti .....pe..... saīgha-garu hotã ti dhamma¤ ca vinaya¤ ca amu¤citvā vinicchinanto saīghagaru nāma hoti. cãvarādãni gahetvā vinicchinanto āmisagaru nāma hoti. tāni aggahetvā yathā dhammaü vinicchinanto saddhammagaru nāma hoti. pa¤cahi Upāli ākārehã ti pa¤cahi kāraõehi saīgho bhijjati, kammena uddesena voharanto anusāvanena salākaggāhenā 'ti. ettha kammenā 'ti apalokanādãsu catåsu kammesu a¤¤atarena kammena. uddesenā 'ti pa¤casu pātimokkhuddesesu a¤¤a- tarena uddesena. voharanto ti kathayanto tāhi tāhi upapat- tãhi adhammaü dhammo ti ādãni aņņhārasabhedakaravatthåni \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1378]># %<1378 Samantapāsādikā XV. 10>% dãpento. anusāvanenā 'ti nanu tumhe jānātha mayhaü uccakulā pabbajitabhāvaü bahussutabhāva¤ ca, mādiso nāma uddhammaü ubbinayaü satthusāsanaü gāheyyā 'ti cittam pi uppādetuü tumhākaü yuttaü. kiü mayhaü avãci nãluppalavanam iva sãtalo, kim ahaü apāyato na bhāyāmã ti ādinā nayena kaõõamåle vacãbhedaü katvā anusāvanena. salākaggāhenā 'ti evaü anusāvetvā tesaü cittaü upattham- bhetvā anivattidhamme katvā gaõhatha imaü salākan ti salākaggāhena. ettha ca kammam eva uddeso vā pamā- õaü. vohārānusāvana-salākaggāhā pana pubbabhāgā. aņ- ņhārasa vatthudãpanavasena hi voharante tattha rucijananat- thaü anusāvetvā salākāya gāhitāya pi abhinno va hoti saīgho. yathā pana evaü cattāro vā atireke vā salākaü gāhetvā āveõikaü kammaü vā uddesaü vā karoti, tadā saīgho bhinno nāma hoti. iti yaü Saīghabhedakkhandha- ka-vaõõanāyaü avocumha evaü aņņhārasasu vatthåsu yaü ki¤ci ekam pi vatthuü dãpetvā tena tena kāraõena idaü gaõhatha, idaü rocethā 'ti sa¤¤āpetvā salākaü gāhetvā visuü saīghakamme kate saügho bhinno hoti. Parivāre pana pa¤cahi Upāli ākārehi saīgho bhijjatã ti ādi vuttaü, tassa iminā idha vuttena saīghabhedalakkhaõena atthato nānākaraõaü n' atthi. taü pan' assa nānākaraõābhāvaü tatth' eva pakāsayissāmā 'ti, svāyaü pakāsito hoti. pa¤- ¤att' etan ti pa¤¤attaü etaü. kva pa¤¤attaü, Vattak- khandhake. tatra hi cuddasa khandhakavattāni pa¤¤attāni. ten' āha pa¤¤att' etaü Upāli mayā āgantukānaü bhikkhånaü āgantukavattan ti ādi. evam pi kho Upāli saīgharāji hoti no ca saīghabhedo ti ettāvatā hi saīgharāji-mattam eva hoti, na tāva saīghabhedo. anupubbena pana ayaü saī- gharāji vaķķhamānā saīghabhedāya saīvattatã ti attho. yathārattan ti rattiparimāõānuråpaü, yathā theran ti attho. āveõikabhāvaü karitvā 'ti visuü vavatthānaü karitvā. kammākammāni karontã ti aparāparaü saīghakammaü upādāya khuddakāni c' eva mahantāni ca kammāni karonti. sesam etthāpi adhikaraõavåpasamavagge uttānam eva. \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1379]># %% [P_XV.11-12:] saīghabhedavaggadvaye vinidhāya diņņhiü kammenā 'ti tesu adhammādãsu adhammādayo ete 'ti evaü diņņhiko va hutvā taü diņņhiü vinidhāya te dhammādivasena dãpetvā visuü kammaü karoti. iti yaü vinidhāya diņņhiü kammaü karoti, tena evaü katena vinidhāya diņņhiü kammena sad- dhiü pa¤caīgāni honti. imehi kho Upāli pa¤cah' aīgehã ti ayam ekasmiü pa¤cake atthayojanā. etena nayena sabba- pa¤cakāni veditabbāni. etthāpi ca vohārādi aīgattayaü pubbabhāgavasen' eva vuttaü, kammuddesavasena pana atekicchatā veditabbā. sesaü sabbattha uttānam eva. na h' ettha ki¤ci atthi yaü pubbe avuttanayaü. [P_XV.13:] āvāsikavagge yathābhataü nikkhitto ti yathā āharitvā ņhapito. vinayabyākaraõā 'ti vinayapa¤he vissajjanā. pariõāmetã tiiyetkatheti. sesaü uttānam eva. kathinatthāravagge otamasiko ti andhakāragato. ta¤ hi vandantassa ma¤capādādãsu pi nalāņaü paņiha¤¤eyya. [P_XV.14:] asamannāharanto ti kiccayapasutattā vandanaü asaman- nāharanto. sutto ti niddaü akkanto. ekāvatto ti ekako āvatto sapattapakkhe ņhito verã visabhāgapuggalo vuccati, ayaü avandiyo. aya¤ hi vandiyamāno pādena pi pahareyya. a¤¤avihito ti a¤¤aü cintayamāno. khādanto ti piņņhakhaj- jakādini khādanto. uccāra¤ ca passāva¤ ca karonto anokā- sagatattā avandiyo. ukkhittako ti tividhena ukkhepanãya- kammena ukkhittako avandiyo. tajjanãyādikammakatā pana cattāro vanditabbā. uposatha-pavāraõāpi tehi saddhiü lab- bhanti. ādito paņņhāya ca vuttesu avandiyesu nagga¤ ca ukkhittaka¤ ca vandantass' eva āpatti. itaresaü pana asāruppaņņhena antarā vuttakāraõena ca vandanā paņik- khittā. ito paraü pacchā upasampannādayo dasa pi āpatti- vatthubhāven' eva avandiyā. te vandantassa hi niyamen' eva āpatti. iti imesu pa¤cakesu terasa jane vandantassa anāpatti. dvādasannaü vandanāya āpatti. ācariyo vandanãyo ti pabbajjācariyo upasampadācariyo nissayācariyo uddesāca- riyo ovādācariyo, ayaü pa¤cavidho pi ācariyo vandiyo. sesaü sabbattha uttānam evā 'ti. kathinatthāravagga-vaõõanā niņņhitā. niņņhitā ca Upalipa¤caka-vaõõanā 'ti. \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1380]># %<1380 Samantapāsādikā [P_XVI,XVII.>% XVI [P_XVI:] Acittako āpajjatã ti ādãsu sahaseyyādi paõõattivajjaü asa¤cicca āpajjanto acittako āpajjati. desento sacittako vuņņhāti. yaü ki¤ci sa¤cicca āpajjanto sacittako āpajjati, tiõavatthārakena vuņņhahanto acittako vuņņhāti. pubbe vuttam eva tiõavatthārakena vuņņhahanto acittako āpajjati acittako vuņņhāti. itaraü desento sacittako āpajjati sacittako vuņņhāti. dhammadānaü karomã ti padaso dhammādãni karonto kusalacitto āpajjati. buddhānaü anusāsaniü karomã ti udaggacitto desento kusalacitto vuņņhāti. domanassiko hutvā desento akusalacitto vuņņhāti. tiõavatthārakena niddā- gato 'va vuņņhahanto abyākatacitto vuņņhāti. bhimsāpanā- dãni katvā buddhānaü sāsanaü karomã ti somanassiko desento akusalacitto āpajjati kusalacitto vuņņhāti. domanassiko 'va desento akusalacitto vuņņhātã. vuttanayen' eva tiõavatthā- rakena vuņņhahanto abyākatacitto vuņņhāti. niddokkanta- samaye sahagāraseyyaü āpajjanto abyākatacitto āpajjati. vuttanayen' eva pan' ettha kusalacitto vuņņhātã ti ādi veditabbaü. paņhamapārājikaü katihi samuņņhānehã ti ādi pubbe vuttanayattā uttānam eva. cattāro pārājikā tãhi samuņņhānehã ti ādãsu ukkaņņhaparicchedato yaü yaü samuņņhānaü yassa yassa labbhati, taü sabbaü vuttam eva hoti. XVII [P_XVII:] kati āpattiyo kāyikā 'ti ādigāthānaü vissajjane cha āpattiyo kāyikā 'ti antarapeyyāle catutthena āpattisamuņņhānena cha āpattiyo āpajjati bhikkhu methunaü dhammaü paņiseva- ti āpatti pārājikassā 'ti ādinā nayena vutt' āpattiyo. kāyadvāre samuņņhitattā hi etā kāyikā 'ti vuccanti. cha vācasikā ti tasmiü yeva khaõe antarapeyyāle pa¤camena āpattisamuņņhānena cha āpattiyo āpajjati bhikkhu pāpiccho icchāpakato ti ādinā nayena vutt' āpattiyo. chādentassa tisso ti vajjapaņicchādikāya bhikkhuniyā pārājikaü, bhikkhussa saīghādisesa-paņicchādane pācittiyaü, attano duņņhullāpatti paņicchādane dukkaņaü. pa¤ca saüsagga- \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1381]># %% paccayā 'ti bhikkhuniyā kāyasaüsagge pārājikaü, bhikkhuno saīghādiseso, kāyena kāyapaņibaddhe thullaccayaü, nis- saggiyena kāyapaņibaddhe dukkaņaü, aīgulipatodake pā- cittiyan ti imā kāyasaüsaggapaccayā pa¤c' āpattiyo. aru- õugge tisso ti ekaratta-chāratta-sattāha-dasāhā-māsātik- kamavasena nissaggiyaü pācittiyaü, bhikkhuniyā ratti- vippavāse saīghādiseso, paņhamam pi yāmaü chādeti dutiyam pi tatiyam pi yāmaü chādeti uddhaste\<*<1>*>\ aruõe channā hoti āpatti yo chādeti so dukkaņaü desāpetabbo ti imā aruõugge tisso āpattiyo āpajjati. dve yāvatatiyakā 'ti ekādasa yāvatatiyakā nāma. pa¤¤attivasena pana dve honti bhikkhånaü yāvatatiyakā bhikkhunãnaü yāvatatiyakā 'ti. ek' ettha aņņha vatthukā 'ti bhikkhunãnaü yeva ekā ettha imasmiü sāsane aņņha vatthukā nāma. ekena sabbasaīgaho ti yassa siyā āpattiyo āvikareyyā 'ti iminā ekena nidānud- desena sabbasikkhāpadāna¤ ca sabbapātimokkhuddesā- na¤ ca saīgaho hoti. vinayassa dve målānã ti kāyo c'eva vācā ca. garukā dve vuttā 'ti pārājika-saīghādisesā. dve duņņhullacchādanā 'ti vajjapaņicchādikāya pārājikaü saüghā- disesaü paņicchādakassa pācittiyan ti imā dve duņņhulla- cchādanāpattiyo nāma. gāmantare catasso ti bhikkhu bhikkhuniyā saddhiü saüvidahati dukkaņaü, a¤¤assa gāmassa upacāraü okkamati pācittiyaü, bhikkhuniyā gāmantaraü gacchantiyā parikkhitte gāme paņhamapāde thullaccayaü, dutiyapāde saīghādiseso, aparikkhittassa paņhamapāde upacārokkamane thullaccayaü, dutiyapāde saīghādiseso ti imā gāmantare dukkaņa-pācittiya-thullaccaya saīghādisesavasena catasso āpattiyo. catasso nadãpāra- paccayā 'ti bhikkhu bhikkhuniyā saddhiü saüvidahati dukkaņaü, nāvaü abhiråhati pācittiyaü, bhikkhuniyā nadãpāraü gacchantiyā uttaraõakāle paņhamapāde thullac- cayaü, dutiyapāde saīghādiseso ti imā catasso. ekamaüse thullaccayan ti manussamaüse. nava maüsesu dukkaņan ti sesa akappiya-maüsesu. dve vācasikā rattã ti bhikkhunã rattandhakāre appadãpe purisena saddhiü hatthapāse ņhitā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. uddhate. >\ #<[page 1382]># %<1382 Samantapāsādikā [P_XVII.>% sallapati pācittiyaü, hatthapāsaü vijahitvā ņhitā sallapati dukkaņaü. dve vācasikā divā 'ti bhikkhunã divā paņicchanne okāse purisena saddhiü hatthapāse ņhitā sallapati pācittiyaü, hattapāsaü vijahitvā sallapati dukkaņaü. dadamānassa tisso ti maraõādhippāyo manussassa visaü deti so c' etena marati pārājikaü, yakkhapetānam deti te ce maranti thullaccayaü, tiracchānagatassa deti so ce marati pācittiyaü, a¤¤ātikāya bhikkuniyā cãvaradāne pacittiyan ti evaü dadamānassa tisso āpattiyo. cattāro ca paņiggahe ti hatthagāha-veõiggāhesu saīghādiseso, mukhena aīgajātaggahaõe pārājikaü, a¤¤āti- kāya bhikkhuniyā cãvarapaņiggahaõe nissaggiyaü pācitti- yaü, avassutāya avassutassa hatthato khādanãyabhojanã- yaü paņiggaõhantiyā thullaccayaü, evaü paņiggahe cattāro āpattikkhandhā honti. pa¤ca desanāgāminiyo ti lahukā pa¤ca. cha sappaņikammā 'ti pārājikaü ņhapetvā avasesā ek' ettha appaņikammā 'ti ekā pārājikāpatti. vinayagavikāI dve vuttā 'ti pārājika¤ c' eva saīghādisesa¤ ca. kāyavā- casikāni cā 'ti sabbān' eva sikkhāpadāni kāyavācasikāni. manodvāre pa¤¤ataü eka sikkhāpadam pi n'atthi. eko vikāle dha¤¤araso ti loõasuvãrakaü. ayam eva hi eko dha¤¤araso vikāle vaņņati. ekā ¤atti catutthena sammutã ti bhikkhunovādakasammuti. ayam eva hi ekā ¤atti catuttha- kammena sammuti anu¤¤ātā. pārājikā kāyikā dve 'ti bhikkå- naü methuna-pārājikaü bhikkhunãna¤ ca kāyasaüsagga- pārājikaü. dve saüvāsabhåmiyo ti attanā vā attānaü samā- nasaüvāsakaü karoti, samaggo vā saīgho ukkhittaü osāreti. Kurundiyaü pana samāna-saüvāsakabhåmi ca nānāsaüvāsakabhåmi cā 'ti evaü dve saüvāsabhåmiyo vuttā. dvinnaü ratticchedo ti pārivāsikassa ca mānattacāri- kassa ca pa¤¤attā. dvaīgulā dve ti dve dvaīgulapa¤¤attiyo dvaīgulapabbaparamaü ādātabban ti ayam ekā, dvaīgulā vā dve māsaü vā 'ti ayam ekā. dve attānaü vadhitvānā 'ti bhikkhunã attānaü vadhitvā dve āpattiyo āpajjati vadhati rodati āpatti pācittiyassa, vadhati na rodati āpatti dukkaņassa. dvãhi saīgho bhijjatã ti kammena ca salākaggāhena ca. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. viõayagarukā. >\ #<[page 1383]># %% dve paņhamāpattikā 'ti ettha sakale pi vinaye dve paņhamā- pattikā ubhinnaü pa¤¤attivasena. itarathā pana nava bhikkhånaü nava bhikkhunãnan ti aņņhārasa honti. ¤attiyā karaõā dve ti dve ¤attikiccāni kamma¤ ca kammapādakā ca. navasu ņhānesu kammaü hoti. dvãsu kammapādabhāvena tiņņhati. pāõātipāte tisso ti anodissa opātaü khaõati manusso marati pārājikaü, yakkha-petānaü maraõe thullaccayaü, tiracchānagatassa maraõe pācittiyan ti imā tisso honti. vācā pārājikā tayo ti vajjapaņicchādikāya ukkhittānuvatti- kāya aņņha vatthukāyā 'ti. Kurundiyaü pana āõattiyā adinnādāne manussamaraõe uttarimanussadhamma-ullapane cā 'ti evaü tayo vuttā. obhāsanā tayo ti vaccamaggaü passāvamaggaü ādissa vaõõāvaõõabhāsane saīghādiseso, vaccamaggaü passāvamaggaü ņhapetvā adhakkhakaü ubbhajāõumaõķalaü ādissa vaõõāvaõõabhaõane thullac- cayaü, ubbhakkhakaü adhojāõumaõķalaü ādissa vaõõā- vaõõabhaõane dukkaņaü. sa¤carittena tisso ti paņiggaõhati vãmaüsati paccāharati āpatti saīghādisesassa, paņiggaõhati vãmaüsati na paccāharati āpatti thullaccayassa, paņiggaõhati na vãmaüsati na paccāharati āpatti dukkaņassā 'ti ime sa¤carittena karaõabhåtena tayo āpattikkhandhā honti. tayo puggalā na upasampādetabbā ' ti addhānahãno aīgahãno vatthuvipanno ca. tesaü nānākaraõaü vuttam eva. api c' ettha yo pattacãvarena aparipåro paripåro ca na yācati, ime pi aīgahãnen' eva saīgahitā. mātughātakādayo ca karaõadukkaņakā paõķaka-ubhatobya¤janaka-tiracchāna- gata-saīkhātena vatthuvipannen' eva saīgahitā 'ti vedi- tabbā. esa nayo Kurundiyaü vutto. tayo kammānaü saīgahā 'ti ¤attikappanā vippakatapaccattaü atãtakaraõan ti. tattha dadeyya kareyyā 'ti ādibhedā ¤attikappanā. deti karoti ti ādi bhedaü vippakatapaccattaü. dinnaü katan ti ādi bhedaü atãtakaraõaü nāmā 'ti imehi tãhi kammāni saīgay- hanti. aparehi pi tãhi kammāni saīgayhanti vatthunā ¤attiyā anusāvanāyā 'ti. vatthusampannaü hi ¤attisam- pannaü anusāvanasampanna¤ ca kammaü nāma hoti. tena vuttaü tayo kammānaü saīgahā 'ti. nāsitakā tayo nāma \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1384]># %<1384 Samantapāsādikā [P_XVII.>% Mettiyaü bhikkhuniü nāsetha, dåsako nāsetabbo, dasah' aīgehi samannāgato sāmaõero nāsetabbo, kaõķakaü samaõuddesaü nāsethā 'ti evaü liīga-saüvāsa-daõķakamma- nāsanavasena tayo nāsitakā veditabbā. tiõõaü ekavācikā 'ti anujānāmi bhikkhave dve tayo ekānusāvane kātun ti vacanato tiõõaü janānaü ekupajjhāyena nānācariyena ekānusāvanā vaņņati. adinnādāne tisso ti pāde vā atirekapāde vā pārājikaü. atirekamāsake thullaccayaü, māsake vā ånamāsake vā dukkaņaü. catasso methunapaccayā 'ti akkhayite pārājikaü, yebhuyyena khayite thullaccayaü, vivaņakateI mukhe dukkaņaü, jatumaņņhake pācittiyaü. chindantassa tisso ti vanappatiü chindantassa pārājikaü, bhåtagāme pācittiyaü, aīgajāte thullaccayaü. pa¤ca chaķķitapaccayā 'ti anodissa visaü chaķķeti sace tena manusso marati pārājikaü, yakkha-petesu thullaccayaü, tiracchā- nagate pācittiyaü, vissaņņhichaķķane saīghādiseso, sekhi- yesu harite uccārapassāvachaķķane dukkaņaü, imā chaķķi- tapaccayā pa¤c' āpattiyo honti. pācittiyena dukkaņā katā 'ti bhikkhunovādakavaggasmiü dasasu sikkhāpadesu pācit- tiyena saddhiü dukkaņā katā evā 'ti attho. catur' ettha navakā vuttā 'ti paņhamasikkhāpadamhi yeva adhammakamme dve, dhammakamme dve 'ti evaü cattāro navakā vuttā 'ti attho. dvinnaü cãvarena cā 'ti bhikkhånaü santike upasam- pannāya cãvaraü dentassa pācittiyaü, bhikkhunãnaü santike upasampannāya dentassa dukkaņan ti evaü dvinnaü bhikkhunãnaü cãvaraü dentassa cãvarena karaõabhåtena āpatti hotã ti attho.aņņha pāņidesaniyā 'ti pāëiyaü āgatān' eva. bhu¤jantā āmakadha¤¤ena pācittiyena dukkaņā katā 'ti āma- kadha¤¤aü vi¤¤āpetvā bhu¤jantiyā pācittiyena saddhiü dukkaņā katā yeva. gacchantassa catasso ti bhikkhuniyā vā mātugāmena vā saddhiü saüvidhāya gacchantassa dukkaņaü, gāmåpacārokkamane pācittiyaü, yā bhikkhunã ekā gāmantaraü gacchati tassā gāmåpacāraü okkamantiyā paņhamapāde thullaccayaü, dutiyapāde saīghādiseso ti gacchantassa imā catasso āpattiyo honti. ņhitassa c' āpi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. vattakate. >\ #<[page 1385]># %% tattikā 'ti ņhitassa pi catasso evā 'ti attho. kathaü, bhikkhunã andhakāre vā paņicchanne vā okāse mittasanthavavasenaI purisassa hatthapāse tiņņhati pācittiyaü, hatthapāsaü vijahitvā tiņņhati dukkaņaü, aruõuggamanakāle dutiyakāya hatthapāsaü vijahantã tiņņhati thullaccayaü, vijahitvā tiņņhati saīghādiseso ti. nisinnassa catasso āpattiyo nipannassāpi tattikā 'ti sace pi hi nisãdati vā nipajjati\<*<2>*>\ vā etāy' eva catasso āpattiyo āpajjati. pa¤ca pācittiyānã ti pa¤ca bhesajjāni paņiggahetvā nānābhājaneså\<*<3>*>\ vā ekabhājane vā amissitvā ņhapitāni honti sattāhātikkame so bhikkhu pa¤ca pācittiyāni, sabbāni nānāvatthukāni ekakkhaõe āpajjati. imaü paņhamaü āpanno imaü pacchā 'ti na vattabbo. nava pācittiyānã ti yo bhikkhu nava paõitabhojanāni vi¤¤āpetvā tehi saddhiü ekato ekaü kabaëaü omadditvā mukhe pakkhipitvā paragaëaü atikkāmeti, ayaü nava pācittiyāni sabbāni nānāvatthukāni ekakkhaõe āpajjati, imaü paņhamaü āpanno imaü pacchā 'ti na vattabbo. ekavācāya deseyyā 'ti ah bhante pa¤ca bhesajjāni paņiggahetvā sattāhaü atikkamitvā pa¤ca āpattiyo āpanno, tā tumha- måle paņisesemã ti evaü ekavācāya deseyya desitā 'va honti. dvãhi tãhi vācāhi kiccaü nāma n' atthi. dutiyavissajjane pi ahaü bhante nava paõãtabhojanāni vi¤¤āpetvā bhu¤jitvā nava āpattiyo āpanno, tā tumhamåle paņidesemã ti vattab- baü. vatthuü kittetvā deseyyā 'ti ahaü bhante pa¤ca bhesajjāni paņiggahetvā sattāhaü atikkāmesiü yathā vatthukaü, tā tumhamåle paņidesemã ti evaü vatthuü kittetvā deseyya desitā va honti āpattiyo. āpattiyā nāmaggahaõena kiccaü n'atthi. dutiyavissajjane pi ahaü bhante nava paõãtabho- janāni vi¤¤āpetvā bhutto yathā vatthukaü, tā tumhamåle paņidesemã ti vattabbaü. yāvatatiyakā tisso ti ukkhittānu- vattikāya pārājikaü, bhedakānuvattakānaü Kokālikādãnaü saīghādisesaü, pāpikāya diņņhiyā appaņinissagge Caõķa- kāëikāya ca bhikkhuniyā pācittiyan ti imā yāvatatiyakā tisso āpattiyo. cha vohārapaccayā 'ti payuttavācā paccayā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -sandhavavasena. 2 B2. nippajjati. 3 B2. nānabhā-. >\ #<[page 1386]># %<1386 Samantapāsādikā [P_XVII.>% cha āpattiyo āpajjatã ti attho. kathaü, ājãvahetu ājãvakāraõā pāpiccho icchāpakato asantaü abhåtaü uttarimanussa- dhammaü ullapati āpatti pārājikassa. ājãvahetu ājãvakāraõā sa¤carittaü samāpajjati āpatti saīghādisesass ājãvahetu ājãvakāraõā yo te vihāre vasati ...pe... āpatti thul- laccayassa. ājãvahetu ājãvakāraõā bhikkhu paõãtabhojanāni attano atthāya vi¤¤āpetvā bhu¤jati āpatti pācittiyassa. ājãvahetu ājãvakāraõā bhikkhunã paõãtabhojanāni attano atthāya vi¤¤āpetvā bhu¤jati āpatti pāņidesaniyassa. ājãvahetu ājãvakāreõā såpaü vā odanaü vā agilāno attano atthāya vi¤¤āpetvā bhu¤jati āpatti dukkaņassā 'ti. khādan- tassa tisso ti manussamaüse thullaccayaü, avasesesu akap- piyamaüsesu dukkaņaü, bhikkhuniyā lasuõe pācittiyaü. pa¤ca bhojanapaccayā 'ti avassutā avassutassa purisassa hatthato bhojanaü gahetvā tatth' eva manussamaüsaü lasuõaü attano atthāya vi¤¤āpetvā gahitapaõãtabhojanāni avasesa¤ ca akappiya maüsaü pakkhipitvā vomissakaü omadditvā ajjhoharamāne saīghādisesaü thullaccayaü pācittiyaü pāņidesaniyaü dukkaņan ti imā pa¤ca āpattiyo bhojanapaccayā āpajjati. pa¤ca ņhānānã ti ukkhittānuvatti- kāya bhikkhuniyā yāvatatiyaü samanubhāsanāya appaņi- nissajjantiyā ¤āttiyā dukkaņaü, dvãhi kammavācāhi thullac- cayaü, kammavācāpariyosāne āpatti pārājikassa, saīgha- bhedāya parakkamanādãsu saīghādiseso, pāpikāya diņņhiyā appatinissagge pācittiyan ti evaü sabbā yāvatatiyakā pa¤ca ņhānāni gacchanti. pa¤canna¤ c'eva āpattã ti āpatti nāma pa¤cannaü sahadhammikānaü hoti. tattha dvinnaü nippariyāyena āpatti yeva. sikkhamāna-sāmaõerã-sāmaõerā- naü pana akappiyattā na vaņņati. iminā pariyāyena tesaü āpatti ndesāpetabbā, dāõķakammaü pana tesaü kātabbaü. pa¤cannaü adhikaraõena cā 'ti adhikaraõa¤ ca pa¤cannam evā 'ti attho. etesaü yeva hi pa¤cannaü pattacãvarādãnaü atthāya vinicchayavohāro adhikaraõan ti vuccati. gihãnam pana aķķakammaüI nāma hoti. pa¤cannaü vinicchayo hotã ti pa¤cannaü sahadhammikānaü yeva vinicchayo \<-------------------------------------------------------------------------- I aķķhakammaü (?). >\ #<[page 1387]># %% nāma hoti. pa¤cannaü våpasmena cā 'ti etesaü yeva pa¤cannaü adhikaraõaü vinicchitaü, våpasantaü nāma hotã ti attho. pa¤canna¤ c' eva anāpattã ti etesaü yeva pa¤cannaü anāpatti nāma hotã ti attho. tãhi ņhānehi sobhatã ti saüghādãhi tãhi kāraõehi sobhati. Katavãtikkamo hi puggalo sappaņikammaü āpattiü saīghamajjhe gaõamajjhe puggalasantike vā paņikaritvā abbhuõhasãlo pākatiko hoti. tasmā tãhi ņhānehi sobhanatã ti vuccati. dve kāyikā rattin ti bhikkhunã rattandhakāre purisassa hatthapāse ņhāna- nisajja-sayanāni kappayamānā pācittiyaü, hatthapāsaü vijahitvā ņhānādãni kappayamānā dukkaņan ti dve kāya- dvārasambhavā āpattiyo rattiü āpajjati. dve kāyikā divā ti eten' eva upāyena divā paņicchanne okāse dve āpattiyo āpajjati. nijjhāyantassa ekā āpattã ti na ca bhikkhave sāratte na mātugāmassa aīgajātaü upanijjhāyitabbaü, yo upanij- jhāyeyya āpatti dukkaņassā 'ti nijjhāyantassa ayam ekā āpatti. ekā piõdapātapaccayā 'ti na ca bhikkhave bhikkhu dāyikāya mukhaü oloketabban ti ettha dukkaņāpatti. antamaso yāguü vā bya¤janaü vā dentassa sāmaõerassāpi hi mukhaü ullokayato dukkaņam eva. Kurundiyaü pana ekā pinķapātapaccayā 'ti bhikkhunã paripācitaü piõķapātaü bhu¤jantassa pācittiyan ti vuttaü. aņņhānisaüse sampassan ti Kosambakakkhandhake vuttānisaüse. ukkhittakā tayo vuttā 'ti āpattiyā adassane appaņikamme pāpikāya ca diņņhiyā appaņinissagge 'ti. tecattālãsa sammāvattanā 'ti tesaü yeva ukkhittakānaü ettakesu vattesu vattanā. pa¤caņņhāne musāvādo ti pārājika-saīghādisesa-thullaccaya-pācittiya- dukkaņasaīkhāte pa¤caņņhāne musāvādo gacchati. cuddasa paraman ti vuccatã ti dasāha paramādinayena heņņhā. vuttaü dvādasa pāņidesanikā 'ti bhikkhånaü cattāri bhikkhunãnaü aņņha. catunnaü desanāya cā 'ti catunnaü accayadesanāyā 'ti attho. katamā pana sā 'ti. Devadattena payojitānaü abhimārānaü accayadesanā, Anuruddhattherassa upaņņhāyi- kāya accayadesanā, Vaķķhassa Licchavino accayadesanā, Vāsabhagāmiyattherassa ukkhepanãyakammaü katvā āgatānaü bhikkhånaü accayadesanā 'ti ayaü catunnaü \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1388]># %<1388 Samantapāsādikā [P_XVII.>% accayadesanā nāma. aņņhaīgiko musāvādo ti pubb' ev' assa hoti musā bhaõissan ti ādiü katvā vinidhāya sa¤¤an ti pariyosānehi aņņhahi aīgehi aņņhaīgiko. uposathaīgāni pi pāõaü na haneI ti ādinā nayena vuttān' eva. aņņha dåteyyaī- gānã ti idha bhikkhave bhikkhu sotā ca hoti sāvetā cā 'ti ādinā nayena Saīghabhedake vuttāni. aņņha titthiyavattāni Mahākhandhake vuttāni. aņņha vācikā upasampadā ti bhikkhu- nãnaü upasampadaü sandhāya vuttaü. aņņhannaü pac- cuņņhātabban ti bhattagge aņņhannaü bhikkhunãnaü itarāhi paccuņņhāya āsanaü dātabbaü. bhikkhunovādako aņņhahã ti aņņhah' aīgehi samannāgato bhikkhu bhikkhunovādako\<*<2>*>\ sammannitabbo. ekassa chejjan ti gāthāya navasu janesu yo salākaü gāhetvā saīghaü bhindati, tass' eva chejjaü hoti Devadatto viya pārājikaü āpajjati. bhedakānuvattakānaü catunnaü thullaccayaü Kokālikādãnaü viya. dhammavādã- naü catunnaü anāpatti. imā pana āpattiyo ca sabbesaü ekavatthukā saīghabhedavatthukā eva. nava āghātavatthånã ti gāthāya navahã ti navahi bhikkhåhi saīgho bhijjati. ¤attiyā karaõā navā 'ti ¤attiyā kātabbāni kammāni navā 'ti attho. sesaü uttānam eva. dasa puggalā nābhivādetabbā 'ti Senāsanakkhandhake vuttā dasa janā. a¤jalisāmicena cā 'ti sāmicikammena saddhiü a¤jali ca tesaü na kātabbā. n'eva pānãyā\<*<3>*>\ puccha na tālavaõņaggahaõādi Khandhakavattaü tesaü dassetabbaü. na a¤jalipaggaõhitabbo ti attho. dasannaü dukkaņan ti tesaü yeva dasannaü evaü karontassa dukkaņaü hoti. dasa cãvaradhāraõā 'ti dasa divasāni atirekacãvarassa dhāraõā anu¤¤ātā 'ti attho. pa¤cannaü vassaü vutthānaü\<*<4>*>\ dātabbaü idha cãvaran ti pa¤cannaü sahadhammikānaü sammukhā 'va dātabbaü. sattannaü sante 'ti disāpakkanta-ummattaka-khittacitta-vedanaņņānaü tiõõa¤ ca ukkhittakānan ti imesaü sattannaü bhante patiråpe gāhake parammukhāpi dātabbaü. soëasannaü na dātabban ti sesānaü Cãvarakkhandhake vuttānaü paõķakādãnaü soëasannaü na dātabbaü. kati sataü rattisataü āpattiyo \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. haõe. 3 B2. pānãya. 2 B2. bhikkhunã ovādako. 4 B2. vuņņhānaü. >\ #<[page 1389]># %% chādayitvānā 'ti kati sataü āpattiyo rattisataü chādayitvāna. dasasataü rattisataü āpattiyo chādayitvānā 'ti dasasataü āpattiyo rattisataü chādayitvāna. aya¤ h' ettha saīkhepattho. yo divase divase sataü sataü saīghādisesāpattiyo āpajjitvā dasa dasa divase paņicchādeti, tena rattisataü āpattisahassaü paņicchāditaü hoti. so sabbāvatā āpattiyo dasāhapaņic- channā 'ti parivāsaü yācitvā dasa rattiyo vasitvā 'va mucceyya pārivāsiko ti. dvādasa kammadosā vuttā 'ti apalokanakammaü adhammena vaggaü, adhammena samag- gaü, dhammena vaggaü. tathā ¤attikamma¤attidutiya- kamma-¤atticatutthakammāni pã ti evaü ekekasmiü kamme tayo tayo katvā dvādasa kammadosā vuttā. catasso kammasampattiyo ti apalokanakammaü dhammena samag- gaü, tathā sesāni pã ti evaü catasso kammasampattiyo vuttā. cha kammānã ti adhammena vaggakammaü adhammena samaggakammaü dhammapatiråpakena vaggakammaü dhammapatiråpakena samaggakammaü dhammena vagga- kammaü dhammena samaggakamman ti evaü cha kammāni vuttāni. ek' ettha dhammikā katā 'ti ekaü dhammena samag- gakammam ev' ettha dhammikaü katan ti attho. dutiya- gāthāvissajjane pi etad eva dhammikaü. yaü desitā 'ti yāni desitani vuttāni pakāsitāni. anantajinenā 'ti ādãsu pariyanta- paricchedabhāva-rahitattā anantaü vuccati nibbānaü. taü bhagavatā ra¤¤ā sapattagaõaü abhimadditvā rajjaü viya kilesagaõaü abhimadditvā jitaü vijitaü adhigataü sampattaü, tasmā bhagavā anantajino ti vuccati. sveva iņņhāniņņhesu nibbikāratāya tādi. vikkhambhana-tadaīga- samuccheda-paņippassaddhi-nissaraõa-vivekasaīkhātaü vive- kapa¤cakaü addasā 'ti vivekadassã. tena anantajinena tādinā vivekadassinā yāni āpattikkhandhāni desitāni vuttāni, ek' ettha sammati vinā samathehã ti ayam ettha padasambandho. yāni satthāro satta āpattikkhandhāni desitāni, tattha ekāpi āpatti vinā samathehi na sammati, atha kho cha samathā cattāri adhikaraõānã ti sabbe p'ime dhammā sammukhā- vinayena sammanti samāyogaü gacchanti. ettha pana eko sammukhāvinayo 'va vinā samathehi sammati samathabhā- \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1390]># %<1390 Samantapāsādikā [P_XVII.>% vaü gacchati. na hi tassa a¤¤ena samathena vinā anipphatti nāma atthi. tena vuttaü ek' ettha sammati vinā samathehã ti. iminā tāva adhippāyena aņņhakathāsu attho vutto. mayaü pana vinā 'ti nipātassa paņisedhanamattam atthaü gāhetvā ek' ettha sammati vinā samathehã ti etesu sattasu apattikkhandhesu eko pārājikāpattikkhandho vinā samathehi sammatã ti etam atthaü roceyyāma. vuttam pi c'etaü yā sa āpatti anavasesā, sā āpatti na katamena adhikaraõena kātamamhi ņhāne na katamena samathena sammatã ti. cha ånadiyaķķhasatā 'ti idha Upāli bhikkhu adhammaü dhammo ti dãpeti, tasmiü adhammadiņņhibhede adhamma- diņhi, tasmiü dhammadiņņhibhede dhammadiņņhi, tasmiü adhammadiņņhibhede vematiko, tasmiü dhammadiņņhibhede adhammadiņņhi, tasmiü dhammadiņņhibhede vematiko, tasmiü vematikabhede adhammadiņņhi, tasmiü vemati- kabhede dhammadiņņhi, tasmiü vematikabhede vematiko ti evaü yāni aņņhārasannaü bhedakaravatthånaü vasena aņņhārasa aņņhakāni Saīghabhedakkhandhake vuttāni. tesaü vasena cha ånadiyaķķhasataü āpāyikā veditabbā. aņņhārasa anāpāyikā 'ti idha Upāli bhikkhu adhammaü dhammo ti dãpeti, tasmiü dhammadiņņhibhede dhammadiņņhiü avinidhāya diņņhiü avinidhāya khantiü avinidhāya ruciü avinidhāya bhāvaü anusāveti salākaü gāheti ayaü dhammo ayaü vinayo idaü satthusāsanaü imaü gaõhatha imaü rocethā 'ti. ayam pi kho Upāli saīghabhedako na āpāyiko na nerayiko na kappaņņho na atekiccho ti evaü ekekasmiü vatthusmiü ekekaü katvā Saīghabhedakkhandhakāvasāne vuttā aņņhārasa janā. aņņhārasāņņhakāI chaånadiyaķķhasatavissajjane vuttāyeva. Kati kammānã ti ādãnaü sabbagāthānaü vissajjanaü uttānam evā 'ti dutiyagāthāsaīgaõika-vaõõanā niņņhitā. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. aņņharasaņhakā. >\ #<[page 1391]># %% XVIII [P_XVIII:] Sedamocanagāthāsu asaüvāso ti uposatha-pavāraõādinā saüvāsena asaüvāso. sambhogo ekacco tahiü na labbhatã ti akappiyasambhogo na labbhati. nhāpana-bhojanādi- paņijagganaü pana mātarā yeva kātuü labbhati. avippa- vāsena anāpattã ti sahagāraseyyāya anāpatti. pa¤hā-m-esā kusalehi cintitā 'ti esā pa¤hā kusalehi paõķitehi cintitā. assā vissajjanaü dārakamātuyā bhikkhuniyā veditabbaü. tassā hi puttaü sandhāy' etaü vuttan ti. avissajjitagāthā garubhaõķaü sandhāya vuttā. attho pan' assā garubhaõķa- vinicchaye vutto yeva. dasa puggale na vadāmã ti Senāsana- kkhandhake vutte dasa puggale na vadāmi. ekādasa vivajjiyā 'ti ye Mahākhandhake ekādasa vivajjanãya puggalā vuttā, te pi na vadāmi. ayaü pa¤hā naggaü bhikkhuü sandhāya vuttā. kathaü nu sikkhāya asādhāraõo ti pa¤hā nahāpita- pubbakaü bhikkhuü sandhāya vuttā. aya¤ hi khu- rabhaõķaüI pariharituü na labhati, a¤¤e labhanti, tasmā sikkhāya asādhāraõo taü puggalaü katamaü vadanti buddhā 'ti ayaü pa¤hā nimmita-buddhaü sandhāya vuttā. adho nābhi vivajjiyā 'ti adho nābhiü vivajjetvā ayaü pa¤hā yan taü asãsakaü kabandhaü yassa ure akkhãni c' eva mukha¤ ca hoti, taü sandhāya vuttā. bhikkhu sa¤¤ācikāya kuņin ti ayaü pa¤hā tiõacchādanaü kuņiü sandhāya vuttā. dutiyapa¤hā sabbamattikāmayaü kuņiü sandhāya vuttā. āpajjeyya garukaü chejjavatthun ti ayaü pa¤hā vajjapaņic- chādikaü bhikkhuniü sandhāya vuttā. dutiyapa¤hā paõķakādayo abhabbapuggale sandhāya vuttā. ekādasa pi hi te gihibhāve yeva pārājikaü pattā. vācā 'ti vācāya anālapanto. giraü\<*<2>*>\ no ca pare bhaõeyyā 'ti iti ime sossantã ti parapuggale sandhāya saddam pi na nicchāreyya. ayaü pa¤hā santiü āpattiü n' āvikareyya sampajāna-musāvādassa hotã ti imaü musāvādaü sandhāya vuttā. tassa hi bhikkhuno adhammikāya paņi¤¤āya tuõhãbhåtassa nisinnassa manodvāre āpatti nāma n' atthi. yasmā pana āvikātabbaü na āvikāhi. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. khora-. 2 B2. gãraü. >\ #<[page 1392]># %<1392 Samantapāsādikā [P_XVIII.>% ten' assa vacãdvāre akriyato ayaü āpatti samuņņhātã ti veditabbā. saīghādisesā caturo ti ayaü pa¤hā aruõugge vā gāmantara-pariyāpannaü nadãpāraü okkantabhikkhuniü sandhāya vuttā. sā hi sakagāmato paccåsasamaye nikkhamitvā aruõuggamanakāle vuttappakāraü nadãpāraü okkantamattā 'va rattivippavāsagāmantara-nadãpāra-gaõhamhā ohãyana- lakkhaõena ekappahāren' eva caturo saīghādisese āpajjati. siyā āpattiyo nānā 'ti ayaü pa¤hā ekato upasampannā dve bhikkhuniyo sandhāya vuttā. tāsu hi bhikkhånaü santike ekato upasampannāya hatthato gaõhantassa pācittiyaü. bhikkhunãnaü santike ekato upasampannāya hatthato gaõhantassa dukkaņaü. caturo janā saüvidhāyā 'ti ācariyo ca tayo ca antevāsikā cha māsakaü bhaõķaü avahariüsu ācari- yassa sāhatthikā tayo māsakā, āõattiyāpi tayo 'va tasmā thullaccayaü āpajjati, itaresaü sāhatthiko ekeko, āõattikā pa¤cā 'ti tasmā pārājikaü āpajjiüsu. ayam ettha saīkhepo. vitthāro pana adinnādāna-pārājike saüvidhāvahāra-vaõ- õanāyaü vutto. chiddaü tasmiü ghare n' atthã ti ayaü pa¤hā dussakuņãādãni santhatapeyyāla¤ ca sandhāya vuttā. telaü madhu phānitan ti gāthā liīgaparivattaü sandhāya vuttā. nissaggiyenā 'ti gāthā pariõāmanaü sandhāya vuttā. yo hi saīghassa pariõata-lābhato ekaü cãvaraü attano, ekaü a¤¤assā 'ti dve cãvarāni ekaü mayhaü, ekaü tassa dehã ti ekapayogena pariõāmeti, so nissaggiyapācittiya¤ c' eva suddhikapācittiya¤ ca ekato āpajjati. kamma¤ ca taü kuppeyya vaggapaccayā 'ti ayaü pa¤hā dvādasa yojanappa- māõesu Bārāõasãādãsu nagaresu gāmasãmaü sandhāya vuttā. padavãtihāramattenā 'ti gāthā sa¤carittaü sandhāya vuttā. attho pi c' assa sa¤carittavaõõanāyaü eva vutto. sabbāni tāni nissaggiyānã ti ayaü pa¤hā a¤¤ātikāya bhikkhuniyā dhovāpanaü sandhāya vuttā. sace hi tiõõam pi cãvarānaü kāka-uhanaüI vā kaddamamakkhitaü vā kaõõaü gahetvā bhikkhunã udakena dhovati bhikkhussa kāyagatān' eva nissaggiyāni honti. saraõagamanam pi na ca tassa atthã ti saraõagamana-upasampā natthi. ayam \<-------------------------------------------------------------------------- I or kāka-åhanaü. >\ #<[page 1393]># %% pana pa¤hā Mahāpajātiyā upasampadaü sandhāya vuttā. haneyya anariyaü mando ti ta¤ hi itthiü vā purisaü vā anariyaü haneyya. ayaü pa¤hā liīgaparivattena itthi- bhåtaü pitaraü purisabhåta¤ ca mātaraü sandhāya vuttā. na tenānantaraü phuse ti ayaü pa¤hā Migasiīgatāpasa- Sãhakumārādãnaü viya tiracchānamātāpitaro sandhāya vuttā. acodayitvā 'ti gāthā dåten' upasampadaü sandhāya vuttā. codayitvā 'ti gāthā paõķakādãnaü upasampadaü sandhāya vuttā. Kurundiyaü pana paņhamagāthā aņņhasammukhā kammāni, dutiyā anāpattikassa kammaü sandhāya vuttā 'ti āgataü. chindantassa āpattã ti vanappatiü chindantassa pārājikaü, tiõalatādiü chindantassa pācittiyaü, aīgajātaü chindantassa thullaccayaü. chindantassa anāpattã ti kese ca nakhe ca chindantassa anāpatti. chādentassa āpattã ti attano āpattiü chādentassa a¤¤esaü vā āpattiü chādentassa anāpattã ti gehādãni chādentassa anāpatti. saccaü bhaõanto ti gāthāya sikharaõã ti ubhatobya¤janā 'sã ti saccaü bhaõan- to garukaü āpajjati. sampajānamusāvāde pana musā bhā- sato lahukāpatti hoti. abhåtārocane musā bhaõanto garukaü āpajjati. bhåtārocane saccaü bhāsato lahukāpatti hotã ti. adhiņņhitan ti gāthā nissaggiyacãvaraü anissajjitvā paribhu¤- jantaü sandhāya vuttā. atthaīgate såriye 'ti gāthā roman- thakaü sandhāya vuttā. na rattacitto ti gāthāya ayam attho, rattacitto methunadhamma-pārājikaü āpajjati. theyyacitto adinnādāna-pārājikaü. paraü maraõāya cetento manussa- viggaha-pārājikaü. saīghabhedako pana na rattacitto na ca pana theyyacitto na cāpi so paraü maraõāya cetayi. salākaü pan' assa dentassa hoti chejjaü pārājikaü hoti. salākaü paņiggaõhantassa bhedakānuvattakassa thullaccayaü. gaccheyya addhayojanan ti ayaü pa¤hā suppatiņņhitanigrodha- sadisaü ekakulassa rukkhamålaü sandhāya vuttā. kāyãkāni ti ayaü gāthā sambahulānaü itthãnaü kese vā aīguliyo vā ekato gaõhantaü sandhāya vuttā. vācasikānã ti ayaü gāthā sabbā tumhe sikharaõiyo ti ādinā nayena duņņhullabhāõiü sandhāya vuttā. tiss' itthiyo methunaü taü na seve ti tisso itthiyo vuttā. tāsu pi yaü taü methunaü nāma taü \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1394]># %<1394 Samantapāsādikā [P_XVIII.>% na sevati. tayo purise 'ti tayo purise pi upagantvā methunaü na sevati. tayo ca anariyapaõķake 'ti ubhatobya¤janasaī- khāte tayo anariye\<*<1>*>\ tayo ca paõķake 'ti ime pi cha jane upagantvā methunaü na sevati. na c'ācare methunaü bya¤janasmin ti anuloma-pārājikavasena pi methunaü n' ācarati. chejjaü siyā methunadhamma-paccayā ti siyā methu- nadhammapaccayā pārājikan ti. ayaü pa¤hā aņņha- vatthukaü sandhāya vuttā. tassā hi methunadhammassa pubbabhāgaü kāyasaüsaggaü āpajjituü vāyamantiyā me- thunadhamma-paccayā chejjaü hoti. mātaraü cãvaran ti ayaü gāthā piņņhiyasamaye vassikasāņikatthaü satuppā- dakaraõaü sandhāya vuttā. vinicchayo pan' assā vassika- sāņika-sikkhāpada-vaõõanāyam eva vutto. kuddho ārā- dhako hotã ti gāthā titthiyavattaü sandhāya vuttā. titthiyo hi vattaü pårayamāno titthiyānaü vaõõe bha¤¤amāne kuddho ārādhako hoti. vatthuttayassa vaõõe bha¤¤amāne kuddho gārayho hotã ti tatth' ev' assā vitthāro vutto. dutiya- gāthāpi tam eva sandhāya vuttā. saīghādisesan ti ādi gāthā yā bhikkhunã avassutā 'va avassutassa purisassa hatthato piõķapātaü gahetvā manussamaüsa-lasuõa-paõãtabhojana- sesākkappiyamaüsehi saddhiü omadditvā ajjhoharati, taü sandhāya vuttā. eko upasampanno eko anupasampanno ti gāthā ākāsagataü sandhāya vuttā. sace hi dvãsu sāmaõere- su eko iddhiyā kesaggamattam pi pathaviü mu¤citvā nisinno hoti, so anupasampanno nāma hoti, saīghenāpi ākāse nisãditvā bhåmigatassa kammaü na kātabbaü. sace karoti kuppati. akappakatan ti gāthā acchinnacãvarakaü bhikkhuü sandhāya vuttā. tasmiü yeva c'assā sikkhāpade vitthārena vinicchayo pi vutto. na deti na paņiggaõhātã ti nāpi uyyojitā deti na uyyojitā tassa hatthato gaõhāti. paņiggaho tena na vijjatã ti ten' eva kāraõena uyyojitāya hatthato uyyojitāya paņiggaho na vijjati. āpajjati garukan ti evaü sante pi avassutassa hatthato piõķapātaggahaõe uyyojentã saīghā- disesāpattiü āpajjati. ta¤ ca paribhogapaccayā 'ti ta¤ ca pana āpattiü āpajjamānā tassā uyyojitāya paribhoga-paccayā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. na ariye. >\ #<[page 1395]># %% āpajjati. tassā hi bhojanapariyosāne uyyojitāya saīghā- diseso hotã ti. dutiyagāthā tassā yeva udakadantapoõag- gahaõe uyyojanaü sandhāya vuttā. na bhikkhunã no ca phuseyya vajjan ti sattarasakesu hi a¤¤ataraü āpattiü āpaj- jitvā anādariyena chādayamānāpi bhikkhunã chādanapaccayā vajjaü na phusati, a¤¤aü navaü āpattiü n'āpajjati. paņic- channāya vā appaņicchannāya vā āpattiyā pakkhamānattam eva labhati. ayaü pana bhikkhunã pi na hoti, sāvasesa¤ ca garukaü āpajjitvā chādetvā vajjaü na phusati. pa¤hā-m-esā kusalehi cintitā 'ti ayaü kira pa¤hā ukkhittakaü bhikkhuü sandhāya vuttā. tena hi saddhiü vinayakammaü n'atthi, tasmā so saīghādisesaü āpajjitvā chādento 'va na phusatã ti. sedamocanagāthā-vaõõanā niņņhitā. XIX [P_XIX.1:] Kammavagge catunnaü kammānaü nānākaraõaü sama- thakkhandhake vuttam eva. ki¤cāpi vuttaü, atha kho ayaü kammavinicchayo nāma ādito paņņhāya vuccamāno pākaņo hoti, tasmā ādito paņņhāy' ev' ettha vattabbaü vadis- sāma. cattārã ti kammānaü gaõanaparicchedavacanaü etaü. kammānã ti paricchinnakamma-dassanaü. apalokanakammaü nāma sãmaņņhakasaīghaü sodhetvā chandārahānaü chandaü āharitvā samaggassa saīghassa anumatiyā tikkhat- tuü sāvetvā kattabbaü kammaü. ¤attikammaü nāma vutta- nayen' eva samaggassa saīghassa anumatiyā ekāya ¤attiyā kattabbaü kammaü. ¤attidutiyakammaü nāma vuttanayen' eva samaggassa saīghassa anumatiyā ekāya ¤attiyā ekāya ca anusāvanāyā 'ti evaü ¤attidutiyāya anusāvanāya kattab- baü kammaü. ¤atticatutthakammaü nāma vuttanayen' eva samaggassa saīghassa anumatiyā ekāya ¤attiyā tãhi ca anusāvanāhã ti evaü ¤atticatutthāhi tãhi anusāvanāhi kattabbaü kammaü. tattha apalokanakammaü apalo- ketvā va kātabbaü, ¤attikammādivasena na kātabbaü. ¤attikammam pi ekaü ¤attiü ņhapetvā 'va kātabbaü, \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1396]># %<1396 Samantapāsādikā [P_XIX.>% apalokanakammādivasena na kātabbaü. ¤attidutiyakam- maü pana apaloketvā kātabbam pi atthi akātabbam pi atthi. tattha sãmāsammuti sãmāsamåhanaü kathinadānaü kathi- nuddhāro kuņivatthudesanā vihāravatthudesanā 'ti imāni cha kammāni garukāni apaloketvā kātuü na vaņņanti, ¤attidutiya- kammavācaü sāvetvā 'va kātabbāni. avasesā terasa sam- mutiyo senāsanaggāhaka-matakacãvaradānādi sammutiyo cā 'ti etāni lahukakammāni apaloketvāpi kātuü vaņņanti, ¤attikamma-¤atticatutthakammavasena pana na kātabbam eva. ¤atticatutthakammavasena kariyamānaü dalhataraü hoti, tasmā kātabban ti ekacce vadanti. evaü pana sati kammasaīkaro hohi, tasmā na kātabban ti paņikkhittam eva. sace pana akkharaparihãnaü vā padaparihãnaü vā duruttapadaü vā hoti, tassa sodhanatthaü punappunaü vatthuü vaņņati. idaü akuppakammassa daëhãkammaü hoti, kuppakamme kammaü hutvā tiņņhati. ¤atticatuttha- kammaü ¤atti ca tisso ca kammavācāyo sāvetvā va kātabbaü apalokanakammādivasena na kātabbaü. pa¤cah' ākārehi vipajjantã ti pa¤cahi kāraõehi vipajjanti. sammukhā karaõã- yaü kammaü asammukhā karoti vatthuvipannaü adhamma- kamman ti ettha atthi kammaü sammukhā karaõãyaü, atthi asammukhā karaõãyaü. tattha asammukhā karaõãyaü nāma dåten' upasampadā pattanikkujjanaü pattukkujjanaü, ummattakassa bhikkhuno ummattakasammuti, sekkhānaü kulānaü sekkhasammuti, Channassa bhikkhuno brahmadaõķo Devadattassa pakāsanãyakammaü appasādanãyaü dassen- tassa bhikkhuno bhikkhunisaīghena kātabbaü avandanãya- kamman ti aņņhavidhaü hoti. taü {sabbhaü} tattha tattha vuttanayen' eva veditabbaü idaü aņņhavidham pi kam- maü asammukhā kataü hoti akuppaü. sesāni sabbakam- māni sammukhā eva kātabbāni. saīghasammukhatā dham- masammukhatā vinayasammukhatā puggalasammukhatā 'ti imaü catubbidhaü sammukhā vinayaü upanetvā 'va kā- tabbāni. evaü katāni hi sukatāni honti. evaü akatāni pan' etāni imaü sammukhā vinayasaīkhātaü vatthuü vinā katattā vatthuvipannāni nāma honti. tena vuttaü \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1397]># %% sammukhā karaõãyaü kammaü asammukhā karoti vatthu- vipannaü adhammakamman ti. paņipucchākaraõãyādã- su pi paņipucchādikaraõaü eva vatthu. taü vatthuü vinā katattā tesam pi vatthuvipannatā veditabbā. idaü pan ettha vacanatthamattaü. paņipucchākaraõãyaü appaņipucchā ka- rotã ti pucchitvā codetvā sāretvā kātabbaü apucchitvā acodetvā asāretvā karoti. paņi¤¤āya karaõãyaü appaņi¤- ¤āya karotã ti paņi¤¤aü āropetvā yathā dinnāya paņi¤¤āya kātabbaü appaņi¤¤āya karontassa vippalapantassa balak- rasadisassa khãõasavassa. amåëhavinayārahassā 'ti Gagga- bhikkhu-sadisassa ummattakassa. tassapāpiyasikākammā- rahassā 'ti Upavāëabhikkhu-sadisassa ussannapāpassa. esa nayo sabbattha. anuposathe uposathaü karotã ti anu- posathadivase uposathaü karoti. uposathadivaso nāma ņha- petvā kattikamāsaü avasesesu ekādasasu māsesu bhinnas- sa saīghassa sāmaggãdivaso ca yathāvutta-cātuddasa-pan- narasā ca. etaü tippakāram pi uposathadivasaü ņhapetvā a¤¤asmiü divase uposathaü karonto anuposathe uposathaü karoti nāma. yatra hi pattacãvarādãnaü atthāya appamat- takena kāraõena vivadantā uposathaü vā pavāraõaü vā ņhapenti, tattha tasmiü adhikaraõe vinicchite samaggā jātā 'mhā 'ti antarāsāmaggã uposathaü kātuü na labhanti. karontehi anuposathe uposatho kato nāma hoti. appavā- raõāya pavāretã ti appavāraõadivase pavāreti. pavāraõadi- vaso nāma ekasmiü kattikamāse bhinnassa saīghassa sā- maggãdivaso ca paccukkaķķhitvā ņhapitadivaso ca dve ca puõõamāsiyo. evaü catubbidham pi pavāraõadivasaü ņhapetvā a¤¤asmiü divase pavārento appavāraõāya pavāreti nāma. idhāpi appamattakassa vivādassa våpasame sāmaggã pavāraõaü kātuü na labhanti. karontehi appavāraõāya pavāraõā katā hoti. api ca ånavãsativassaü vā antimavat- thuü ajjhāpannapubbaü vā ekādasasu vā abhabbapuggalesu a¤¤ataraü upasampādentassa pi vatthuvipannaü adhamma- kammaü hoti. evaü vatthuto kammāni vipajjanti. ¤attito vipattiyaü pana vatthuü na parāmasatã ti yassa upasampa- \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1398]># %<1398 Samantapāsādikā [P_XIX.>% dādikammaü karoti, taü na parāmasati, tassa nāmaü na gaõhāti. suõātu me bhante saīgho, ayaü Dhammarakkhito āyasmato Buddharakkhitassa upasampadāpekkho ti vat- tabbe, suõātu me bhante saügho āyasmato Buddharakkhi- tassa upasampadāpekkho ti vadati, evaü vatthuü na parā- masati. saīghaü na parāmasatã ti saīghassa nāmaü na gaõhāti. suõātu me bhante saügho, ayaü Dhammarakkhito ti vattabbe, suõātu me bhante ayaü Dhammarakkhito ti vadati, evaü saīghaü na parāmasati. puggalaü na parā- masatã ti yo upasampadāpekkhassa upajjhāyo, taü na parā- masati, tassa nāmaü na gaõhāti. suõātu me bhante saügho, ayaü Dhammarakkhito āyasmato Buddharakkhitassa upa- sampadāpekkho ti vattabbe, suõātu me bhante saügho, ayaü Dhammarakkhito upasampadāpekkho ti vadati, evaü pugalaü na parāmasati. ¤attiü na parāmasatã ti sabbena sabbaü ¤attiü na parāmasati. ¤attidutiyakamme ¤attiü aņņhapetvā dvikkhattuü kammavācāya eva anusāvanakam- maü karoti. ¤atticatutthakamme pi ¤attiü aņņhapetvā catukkhattuü kammavācāya eva\<*<1>*>\ anusāvanakammaü karoti. evaü ¤attiü na parāmasati. pacchā vā ¤attiü ņhapetã ti paņhamaü kammavācāya anusāvanakammaü katvā esā ¤attã ti vatvā khamati saüghassa, tasmā tuõhã, evam etaü dhārayāmã ti vadati, evaü pacchā ¤attiü ņhapeti. iti imehi pa¤cah' ākārehi ¤attito kamāmni vipajjanti. anusā- vanato vipattiyaü pana vatthuādãni vuttanayen'eva vedi- tabbāni. evaü pana nesaü aparāmasanaü hoti. suõātu me bhante saīgho ti paņhamānusāvane dutiyaü pi etam atthaü vadāmi, tatiyam pi etam atthaü vadāmi suõātu me bhante saīgho ti dutiya-tatiyānusāvanāsu vā ayaü Dhammarakkhito āyasmato Buddharakkhitassa upasampadāpekkho ti vattabbe, suõātu me bhante saīgho, āyasmato Buddharakkhitassā 'ti vadanto vatthuü na parāmasati nāma. suõātu me bhante saīgho, ayaü Dhammarakkhito ti vattabbe suõātu me bhan- te, ayaü Dhammarakkhito ti vaķanto saīghaü na parā- masati nāma. suõātu me bhante saīgho, ayaü Dhammarak- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. evaü. >\ #<[page 1399]># %% khito āyasmato Buddharakkhitassā 'ti vattabbe, suõātu me bhante saīgho, yaü Dhammarakkhito upasampadā- pekkho ti vadanto puggalaü na parāmasati nāma. anusā- vanaü hāpetã ti sabbena sabbaü kammavācāya anusāvanaü na karoti. ¤attidutiyakamme dvikkhattuü ¤attim eva ņhapeti. ¤atticatutthakamme catukkhattuü ¤attim eva ņha- peti, evaü anusāvanaü hāpeti. yo pi ¤attidutiyakamme ekaü ¤attiü ņhapetvā ekaü kammavācaü anusāvento akkharaü vā chaķķeti, padaü vā duruttaü karoti, ayam pi anusāvanaü hāpeti yeva. ¤atticatutthakamme pana ekaü ¤attiü ņhapetvā sakim eva vā dvikkhattuü vā kammavā- cāya anusāvanaü karonto pi akkharaü vā padaü vā chaķķen- to pi duruttaü karonto pi anusāvanaü hāpeti yevā ti vedi- tabbo. duruttaü karotã ti ettha pana ayaü vinicchayo, yo hi a¤¤asmiü akkhare vattabbe a¤¤aü vadati, ayaü duruttaü karoti nāma. tasmā kammavācaü karontena bhikkhunā, yāyaü: sithilaü dhanita¤ ca dãgharassaü, garukaü lahuka¤ ca niggahitaü sambandhaü vavatthitaü vimuttaü dasadhā bya¤janabuddhiyā pabhedo ti vutto, ayaü suņņhu upalakkhetabbo. ettha hi sithilaü nāma pa¤casu vaggesu paņhama-ņatiyaü. dhanitaü nāma tesv' eva dutiya-catutthaü. dãghan ti dãghena kālena vat- tabbaü ākārādi. rassan ti tato upaķķhakālena vattabbaü ākārādi. garukan ti dãgham eva. yaü vā āyasmato Buddha- rakkhitattherassa yassa na kkhamatã ti evaü saüyogapadaü katvā vuccati. lahukan ti rassam eva. yaü vā āyasmato Buddharakkhitattherassa yassa na khamatã ti evaü asaüyo- gapadaü katvā vuccati. niggahitan ti yaü karaõāni niggahet- vā avissajjetvā avivaņena mukhena anunāsaü kvā vattabbaü. sambandhan ti yaü parapadena sambandhitvā tuõhi 'ssā 'ti vā tuõha 'ssā 'ti vā vuccati. vavatthitan ti yaü parapadena asambandhaü katvā vicchinditvā tuõhi assā 'ti vā tuõha assā 'ti vā vuccati. vimuttan ti yaü karaõāni aniggahetvā vissajjetvā vivaņena mukhena anunāsikaü \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1400]># %<1400 Samantapāsādikā [P_XIX.>% akatvā vuccati. tattha suõātu me ti vattabbe ta-kārassa tha-kāraü katvā suõāthu me ti vacanaü sithilassa dhanita- karaõaü nāma. tathā pattakallaü esā ¤attã ti vattabbe patthakālam esā ¤attã ti ādivacana¤ ca. bhante saīgho ti vattabbe bhakāra-ghakārānaü bakāra-gakāre katvā bante saīgo ti vacanaü dhanitassa sithilakaraõaü nāma. suõātu me ti vivaņena mukhena vattabbe pana suõantu me ti vā esā ¤attã ti vatabbe esaü ¤attã ti vā avivaņena mukhena anunāsikaü katvā vacanaü vimuttassa niggahitavacanaü nāma. pattakallan ti avivaņena mukhena anunāsikaü katvā vattabbe pattakallā 'ti vivaņena mukhena anunāsikaü akatvā vacanaü niggahitassa vimuttavacanaü nāma. iti sithile kattabbe dhanitaü, dhanite kattabbe sithilaü, vimutte kattabbe niggahitaü, niggahite kattabbe vimuttan ti imāni cattāri bya¤janāni antokammavācāya kammaü dåsenti. evaü vadanto hi a¤¤asmiü akkhare vattabbe a¤¤aü vadati duruttaü karotã ti vuccati. itaresu pana dãgharassādãsu. chasu bya¤janesu dãghaņņhāne dãgham eva, rassaņņhāne ca rassam evā 'ti evaü yathā ņhāne taü tad eva akkharaü bhāsantena anukkam āgataü paveõiü avinā- sentena kammavācā kātabbā. sace pana evaü akatvā dãghe vattabbe rassaü, rasse vattabbe dãghaü vadati, tathā garuke vattabbe lahukaü, lahuke vā vattabbe garukaü vadati, sambandhe vā pana vattabbe vavatthitaü, vavatthite vā vattabbe sambandhaü vadati, evaü vutte pi kammavācā na kuppati. imāni hi cha bya¤janāni kammaü na kopenti. yaü pana suttantikattherā da-kāro ta-kāram āpajjati, ta- kāro da-kāraü āpajjati, ca-kāro ja-kāram āpajjati, ja-kāro ca-kāram āpajjati, ya-kāro ka-kāram āpajjati, ka-kāro ya-kāram āpajjati, tasmā da-kārādãsu vattabbesu ta-kārā- divacanaü na virujjhatã ti vadanti, taü kammavācaü patvā na vaņņati, tasmā vinayadharena n' eva da-kāro ta-kāro kā- tabbo ...pe... na ka-kāro ya-kāro. yathā pāëiya nirut- tiü sodhetvā dasavidhāya bya¤jana-niruttiyā vuttadose pari- harantena kammavācā kātabbā. itarathā hi sāvanaü hāpeti nāma. akāle vā sāvetã ti sāvanāya akāle anokāse ¤attiü \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1401]># %% aņņhapetvā paņhamaü yeva anusāvanakammaü katvā pacchā ¤attiü ņhapeti. iti imehi pa¤cah' ākārehi anusāvanato kammāni vipajjanti. sãmato vipattiyaü pana atikhuddakasãmā nāma yā ekavãsati bhikkhå na gaõhāti. Kurundiyaü pana yattha ekavãsati bhikkhå nisãdituü na sakkontã ti vuttaü. tasmā yā evaråpā sãmā ayaü sammatāpi asammatā, gāma- khettasadisā 'va hoti, tattha kataü kammaü kuppati. esa nayo sesasãmāsu pi. ettha pana atimahatã nāma yā kesaggamattenāpi ti-yojanaü atikkametvā sammatā hoti. khaõķanimittā nāma aghaņitanimittā vuccati. puratthimāya disāya nimittaü kittetvā anukkamen' eva dakkhināya pacchimāya uttarāya disāya kittetvā puna puratthimāya disāya pubbakittitaü nimittaü paņikittetvā va ņhapetuü vaņņati. evaü akkhaõķanimittā hoti. sace pana anukkamena āharitvā uttarāya disāya nimittaü kittetvā tatth' eva ņhapeti khaõķanimittā hoti. aparāpi khaõķanimittā nāma yā animittupagaü tacasārarukkhaü vā khāõukaü vā paüsu- pu¤ja-vālikāpu¤jānaü vā a¤¤ataraü antarā ekaü nimittaü katvā sammatā hoti, chāyānimittā nāma ya pabbatacchā- yādãnaü yaü ki¤ci chāyaü nimittaü katvā sammatā hoti. animittā nāma yā sabbena sabbaü nimittāni akittetvā sam- matā hoti. bahi sãme ņhito sãmaü sammannati nāma nimittāni kittetvā nimittānaü bahi ņhito sammannati. nadiyā samudde jātassare sãmaü sammannatã ti etesu nadãādãsu yā sammannati, sā evaü sammatāpi sabbā bhikkhave nadã asãmā, sabbo samuddo asãmo, sabbo jātassaro asãmo ti vaca- nato asammatā 'va hoti. sãmāya sãmaü sambhindatã ti attano sãmāya paresaü sãmaü sambhindati. ajjhottharatã ti attano sãmāya paresaü sãmaü ajjhottharati. tattha yathā sam- bhedo ca ajjhottharaõa¤ ca hoti, taü sabbaü Uposathak- khandhake vuttam eva. iti imā ekādasa pi sãmā asãmā, gāmakhettasadisā eva, tāsu nisãditvā kataü kammaü kup- pati. tena vuttaü imehi ekādasahi ākārehi sãmato kammāni vippajjantã ti. parisato kammavipattiyaü pana ki¤ci anut- tānaü nāma n'atthi. yam pi tattha kammappatta-chan- dāraha-lakkhaõaü vattabbaü siyā, tam pi parato cattāro #<[page 1402]># %<1402 Samantapāsādikā [P_XIX.>% bhikkhå pakatattā kammappattā' ti ādinā nayena vuttam eva. tattha pakatattā kammappattā 'ti catu-vaggakaraõe kamme cattāro pakatattā. anukkhittā anissāritā parisuddhasãlā cattāro bhikkhå kammappattā kammassa arahā anucchavikā sāminā. na tehi vinā taü kammaü kariyati, na tesaü chando vā pārisuddhi vā eti. avasesā pana sace pi sahassamattā honti, sace samānasaüvāsakā sabbe chandārahā 'va honti, chandapārisuddhiü datvā āgacchantu vā mā vā kammaü pana tiņņhati. yassa pana saīgho parivāsādi kammaü karoti, so n' eva kammappatto, nāpi chandāraho. api ca yasmā taü puggalaü vatthuü katvā saīgho kammaü karoti, tasmā kammāraho ti vuccati. sesakammesu pi es' eva nayo. puna cattāri kammānã ti ādiko nayo paõķakādãnaü avatthubhāva- dassanatthaü vutto. sesam ettha uttānam eva. idāni tesaü kammānaü pabhedadassanatthaü apalokanakammaü kati ņhānāni gacchatã ti ādim āha. tattha apalokanakammaü pa¤ca ņhānāni gacchati osāraõaü nissāraõaü bhaõķukam- maü brahmadaõķaü kammalakkhaõa¤ ¤eva pa¤caman ti ettha osāraõaü nissāraõan ti padasiliņņhatāy' etaü vuttaü. paņhamaü pana nissāraõā hoti, pacchā osāraõā. tattha yā Kaõņakasāmaõerassa daõķakammanāsanā, sā nissāraõā 'ti veditabbā. tasmā etarahi sace pi sāmaõero buddhassa vā dhammassa vā saīghassa vā avaõõaü bhaõati, akappiyaü kappiyan ti dãpeti, micchādiņņhiko hoti antaggāhikāya diņ- ņhiyā samannāgato, so yāvatatiyaü nivāretvā taü laddhiü nissajjāpetabbo. no ce vissajjeti saīghaü sannipātetvā vissajjetã ti vattabbo. no ce vissajjeti byattena bhikkhunā apalokanakammaü katvā nissāretabbo. eva¤ ca pana kammaü kātabbaü; saīghaü bhante pucchāmi ayaü itthan- nāro sāmaõero buddhassa dhammassa saīghassa avaõõa- vādã micchādiņņhiko yaü a¤¤e sāmaõerā labhanti diratta- tirattaü bhikkhåhi saddhiü sahaseyyaü, tassa alābhāya nissāraõā ruccati saīghassā 'ti dutiyam pi tatiyam pi bhante saīghaü pucchāmi ayaü itthannāmo sāmaõero buddhassa ...pe... ruccati saīghassā 'ti ca ravire vinassāti. so aparena samayena ahaü bhante bālatāya a¤¤āõatāya \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1403]># %% alakkhikatāya evaü akāsiü, svāhaü saīghaü khamāpemã 'ti khamāpento yāvatatiyaü yācāpetvā apalokanakammen' eva osāretabbo. evaü pana osāretabbo saīghamajjhe byat- tena bhikkhunā saīghassa arumatiyā sāvetabbaü, saī- ghaü bhante pucchāmi ayaü itthannāmo sāmaõero bud- dhassa dhammassa saīghassa avaõõavādã micchādiņņhiko, yaü a¤¤e sāmaõerā labhanti bhikkhåhi saddhiü diratta- tirattaü sahaseyyaü, tassa alābhāya nissārito, svāyaü idāni sorato nivāta-vutti lajjãdhammaü okkanto hirottappe tiņņhito katadaõķakammo accayaü deseti, imassa sāmaõerassa yathā purekāya sambhogasāmaggã dānaü ruccati saīghassā 'ti evaü tikkhattuü vattabbaü. evaü apalokanakammaü osāraõa¤ ca nissāraõa¤\<*<1>*>\ ca gacchati. bhaõķukammaü Mahā- khandhakavaõõanāyaü vuttam eva, brahmadaõķo Pa¤ca- satikakkhandhake vutto yeva. na kevalaü pan' esa Chan- nass' eva pa¤¤atto. yo a¤¤o pi bhikkhu mukharo hoti bhikkhuü duruttavacanehi ghaņņento khuüsento vambhento viharati, tassa pi dātabbo. eva¤ ca pana dātabbo, saīgha- majjhe byattena bhikkhunā saīghassa anumatiyā sāvetab- baü bhante itthannāmo bhikkhu mukharo bhikkhuü duruttavacanehi ghaņņento viharati, so bhikkhu yaü iccheyya taü vadeyya, taü bhikkhåhi itthannāmo bhikkhu n'eva vattabbo na ovaditabbo na anusāsitabbo. saīghaü bhante pucchāmi itthannāmassa bhikkhuno brahmadaõķassa dānaü ruccati saīghassā 'ti. dutiyam pi pucchāmi. tatiyam pi pucchāmi itthannāmassa bhante bhikkhuno brahmadaõķassa dānaü ruccati saīghassā 'ti. tassa aparena samayena sammā vattitvā khamāpentassa brahmadaõķo paņippassambhetabbo. eva¤ ca pana paņippassambhetabbo byatena bikkhunā saīghamajjhe sāvetabbaü bhante bhikkhusaīgho asukassa bhikkhuno brahmadaõķaü adāsi, so bhikkhu sorato nivā- tavutti lajjãdhammaü okkanto hirottappe patiņņhito paņi- saīkhā āyatiü samvare tiņņhati. saīghaü bhante pucchāmi tassa bhikkhuno brahmadaõķassa paņippassaddhi ruccati saīghassā 'ti. evaü yāvatatiyaü vatvā apalokanakammen' \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits nissāraõa¤ca. >\ #<[page 1404]># %<1404 Samantapāsādikā [P_XIX.>% eva brahmadaõķo paņippassambhetabbo ti. kammalakkha- õa¤¤eva pa¤caman ti yaü taü bhagavatā Bhikkhunikkhan- dhake tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhå bhik- khuniyo kaddamodakena osi¤canti app' eva nāma amhesu sārajjeyyun ti, kāyaü vivaritvā bhikkhunãnaü dassenti, åruü vivaritvā bhikkhunãnaü dassenti, aīgajātaü vivaritvā bhikkhunãnaü dassenti, bhikkhuniyo obhāsenti bhikkhu- nãhi saddhiü sampayojenti app' eva nāma amhesu sārajjey- yun ti imesu vatthåsu tesaü bhikkhånaü dukkaņaü pa¤¤a- petvā anujānāmi bhikkhave tassa bhikkhuno daõķakammaü kātun ti. atha kho bhikkhunãnaü etad ahosi, kiü nu kho daõķakammaü kātabban ti. bhagavato etam atthaü ārocetuü avandiyo so bhikkhave bhikkhu bhikkhunisaõ- ghena kātabbo ti evaü avandiyakammaü anu¤¤ātaü. taü kammalakkhaõa¤ ¤eva pa¤camaü imassa apalokana- kammassa ņhānaü hoti. tassa hi kamma¤ ¤eva lakkhaõaü, na osāraõādãni, tasmā kammalakkhaõan ti vuccati. tassa karaõaü tatth' eva vuttaü. api ca naü paņippassaddhiyā saddhiü vitthārato dassetuü idhāpi vadāma bhikkhunu- passaye sannipatitassa bhikkhunisaīghassa anumatiyā byattāya bhikkhuniyā sāvetabbaü. ayye asuko nāma ayyo bhikkhunãnaü apāsādikaü dasseti, etassa ayyassa\<*<1>*>\ avandiyakaraõaü ruccatã ti bhikkhunisaīghaü pucchāmi ayye asuko nāma ayyo bhikkhunãnaü apāsādikaü dasseti, etassa ayyassa avandiyakaraõaü ruccatã ti. dutiyam pi tatiyam pi bhikkhunisaīghaü pucchāmã ti. evaü tikkhattuü sāvetvā apalokanakammena avandiyakammaü kātabbaü. tato paņņhāya so bhikkhu bhikkhunãhi na vandi- tabbo. sace avandiyamāno hirottappaü paccupaņņhapetvā sammā vattati, tena bhikkhuniyo khamāpetabbā. khamā- pentena bhikkhunupassayaü agantvā vihāre yeva saīghaü vā gaõaü vā ekaü bhikkhuü vā upasaīkamitvā ukkuņikaü nisãditvā a¤jaliü paggahetvā ahaü bhante paņisaīkhā āyatiü saüvare tiņņhāmi, na puna apāsādikaü dassessāmi, bhikkhu- nisaīgho mayhaü khamatå 'ti khamāpetabbaü. tena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits ayyassa. >\ #<[page 1405]># %% saīghena vā gaõena vā ekabhikkhunā vā sayam eva gantvā bhikkhuniyo vattabbā ayaü bhikkhu paņisaīkhā āyatiü saüvare ņhito, iminā accayaü desetvā bhikkhunisaīgho khamāpito, bhikkhunisaīgho imaü vandiyaü karotå 'ti. so vandiyo kātabbo. eva¤ ca pana kātabbo bhikkhunupassa- ye sannipatitassa bhikkhunisaīghassa anumatiyā byattāya bhikkhuniyā sāvetabbaü, ayaü ayye asuko nāma ayyo bhikkhunãnaü apāsādikaü dassetã ti bhikkhunisaīghena avandiyo kato, so lajjãdhammaü okkamitvā paņisaīkhā āyatiü samvare ņhito accayaü desetvā bhikkhunisaüghaü khamāpesi, tassa ayyassa vandiyakaraõaü ruccatã ti bhik- khunisaīghaü pucchāmã ti tikkhattuü vattabbaü. evaü apalokanakammen' eva vandiyo kātabbo. ayaü pan' ettha pāëimuttako pi kammalakkhaõa-vinicchayo. ida¤ hi kamma- lakkhaõaü nāma bhikkhunisaīghamålakaü pa¤¤attaü. bhikkhusaīghassā'pi pan' etam labbhati yeva. ya¤ hi bhikkhusaīgho salākagga-yāgagga-bhattagga-uposathaggesu apalokanakammaü karoti, etaü pi kammalakkhaõam eva. acchinnacãvara-jiõõacãvara-naņņhacãvarāna¤\<*<1>*>\ hi saīghaü sannipātetvā byattena bhikkhunā yāvatatiyaü sāvetvā apa- lokanakammaü katvā cãvaraü dātuü vaņņati. appamat- takavissajjakena pana cãvaraü karontassa Senāsanakkhan- dhakavaõõanāyaü vuttappabhedāni såciādãni anapaloket- vāpi dātabbāni. tesaü dān' eso yeva issaro. tato atirekaü dentena apaloketvā dātabbaü tato hi atirekadāne saīgho sāmã. gilānabhesajjam pi tattha vuttappakāraü sayam eva dātabbaü. atirekaü icchantassa apaloketvā dātabbaü. yo pi ca dubbalo vā chinniriyāpatho vā pacchinda-bhikkhā- cārapatho vā mahāgilāno tassa mahāvāsesu tatruppādato devasikaü nāëi vā upaķķhanāëi vā ekadivasaü yeva vā pa¤ca vā dasa vā taõķulanāëiyo dentena apalokanakammaü katvā vā dātabbā. pesalassa bhikkhuno tatruppādato iõa- palibodham pi bahussutassa saīghabhāra-nittharakassa bhikkhuno anuņņhāpanãyasenāsanam pi saīghakiccaü karontānaü kappiyakārakādãnaü bhattavettanam pi apa- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits--jiõõacãvara >\ #<[page 1406]># %<1406 Samantapāsādikā [P_XIX.>% lokanakammena dātuü vaņņati. catupaccayavasena dinna- tatruppādato\<*<1>*>\ saīghikaü āvāsaü jaggāpetuü vaņņati. ayaü bhikkhu issaravatāya vicāretã ti kathāpacchindanatthaü pana salākaggādãsu vā antarasannipāte vā saīghaü puc- chitvā 'va jaggāpetabbo. cãvarapiõķapātatthāya odissa din- na-tatruppādato pi apaloketvā āvāso jaggāpetabbo. ana- paloketvāpi vaņņati. såro vat'āyaü bhikkhu cãvarapiõ- ķapātatthāya dinnato āvāsaü jaggāpetã ti evaü uppanna- kathāpacchedanatthaü pana apalokanakammam eva katvā jaggāpetabbo. cetiye chattaü vā vedikaü vā bodhigharaü vā āsanagharaü vā akataü vā karontena jiõõe vā paņi- saīkharontena sudhākammaü vā karontena manusse samā- dapetvā kātuü vaņņati. sace kārako n'atthi cetiyassa upanikkhepato kāretabbaü. upanikkhepe pi asati apalo- kanakammaü katvā tatruppādato kāretabbaü, saīghikena pi. saīghikena hi apaloketvā cetiyakiccaü kātuü vaņņati. cetiyassa santakena apaloketvāpi saīghikakiccaü kātuü na vaņņati. tāvakālikaü pana gahetvā paņipākatikaü kātuü vaņņati. cetiye sudhākammādãni karontehi pana bhikkhācārato vā saīghato vā yāpanamattaü alabhantehi cetiyasantakato yāpanamattaü gahetvā paribhu¤jantehi vattaü kātuü vaņņati. vattaü karomā 'ti macchamaü- sādã sghhattaü kātuü na vaņņati. ye vihāre ropitā phalarukkhā saīghena pariggahitā honti jagganakammaü labhanti, yesaü phalāni ghaõķiü paharitvā bhājetvā pari- bu¤janti, tesu apalokanakammaü na kātabbaü. ye pana apariggahitā, tesu apalokanakammaü kātabbaü. taü pana salākagga-yāgagga-bhattagga-antarasannipātesu pi kātuü vaņņati. uposathagge pana vaņņati yeva. tattha hi anā- gatānam pi chandapārisuddhi āhariyati, tasmā taü suviso- dhitaü hoti. eva¤ ca pana kātabbaü byattena bhikkhunā bhikkhusaīghassa anumatiyā sāvetabbaü, bhante yaü imasmiü vihāre antosãmāya saīghasantakaü måla-taca- patta-aīkura-puppha-phala-khādanãyādi atthi, taü sabbaü āgatāgatānaü bhikkhånaü yathāsukhaü paribhu¤jituü ruc- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits dinna- >\ #<[page 1407]># %% catã ti saīghaü pucchāmã ti tikkhattuü pucchitabbam. catåhi pa¤cahi bhikkhåhi kataü sukatam eva. yasmiü vihāre dve tayo janā vasanti, tehi nisãditvā katam pi saī- ghena katasadisam eva. yasmiü pana vihāre eko bhikkhu hoti, tena bhikkhunā uposathadivase pubbakaraõapubba- kiccaü katvā nisinnena katam pi katikavattaü saīghena katasadisam eva hoti. karontena pana phalavārena kātum pi cattāro māse cha māse eka saüvaccharan ti evaü paric- chinditvāpi aparicchinditvāpi kātuü vaņņati. paricchinne yathā paricchedaü paribhu¤jitvā puna kātabbaü. aparic- chinne yāva rukkhā dharanti tāva vaņņati yeva. ye pi tesaü rukkhānaü bãjehi a¤¤e rukkhā ropitā honti, tesam pi sā eva katikā. sace pana a¤¤asmiü vihāre ropitā honti, tesaü yattha ropitā tasmiü yeva vihāre saīgho sāmã. ye pi a¤¤ato bãjāni āharitvā purimavihāre pacchā ropitā, tesu a¤¤ā katikā kātabbā. katikāya katāya puggalikaņņhāne tiņņhanti, yathāsukhaü phalādãni paribhu¤jituü vaņņati. sace pan' ettha taü taü okāsaü parikkhipitvā parivenāni katvā jagganti, tesaü bhikkhånaü puggalikaņņhāne tiņņhanti, a¤¤e 'va paribhu¤jituü na labhanti, tehi pana saīghassa dasa bhāgaü datvā paribhu¤jitabbāni. yo pi majjhe vihāre rukkhaü sākhāhi parivāretvā rakkhati, tassāpi es' eva nayo. porāõavihāraü gatassa sambhāvanãya-bhikkhuno thero āgato ti phalāphalaü āharanti, sace tattha måle pariyatti- dharo bahussutabhikkhu vihāsi, ettha dãghā katikā katā bhavissatã ti nikkukkuccena paribhu¤jitabbaü. vihāre phalāphalaü piõķapātikānam pi vaņņati dhutaīgaü na kopeti. sāmaõerā attano ācariyupajjhāyānaü bahåni phalāni denti, a¤¤e bhikkhå alabhantā khiyyanti, khiyyanamattam eva c' etaü hoti. sace pana dubbhikkhaü hoti, ekaü pana saruk- khaü nissāya saņņhi pi janā jãvanti, tādise kāle sabbesaü saīgahakaraõatthāya bhājetvā khāditabbaü, ayaü sāmici. yāva pana katikavattaü na paņippassambhati tāva yehi khāyitaü sukhāyitam eva. kadā pana katikavattaü paņi- ppassambhati. yadā samaggo saīgho sannipatitvā ito paņņhāya bhājetvā khādantå 'ti sāveti. eko bhikkhu ke \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1408]># %<1408 Samantapāsādikā [P_XIX.>% pana vihāre ekena sāvite pi purimakatikā paņippassambhati yeva. sace paņippassaddhāya katikāya sāmaõerān' eva rukkhato pātenti, na bhåmito gahetvā bhikkhånaü denti, patitaphalāni pādehi paharantā vicaranti, tesaü dasa bhāgato paņņhāya yāva upaķķhaphalabhāgena phātikammaü kātab- baü. addhā phātikammalābhena āharitvā dassanti, puna subhikkhe jāte kappiyakārakesu āgantvā sākhā parivārādãni katvā rukkhe rakkhantesu sāmaõerānaü phātikammaü na dātabbaü, bhājetvā paribhu¤jitabbaü. vihāre phalāphalaü atthã ti sāmantagāmehi manussā gilānānaü vā gabbhinãnaü vā atthāya āgantvā ekaü nāëikeraü detha, ambaü detha, labujam dethā 'ti yācanti dātabbaü na dātabban ti. dātab- baü. adiyyamānehi te domanassikā honti, dentena pana saīghaü sannipātetvā yāvatatiyaü sāvetvā apalokana- kammaü katvā va dātabbaü, katikavattaü vā katvā ņhapetabbaü. eva¤ ca pana kātabbaü byattena bhikkhunā saīghassa anumatiyā sāvetabbaü sāmantagāmehi manussā āgantvā gilānādãnaü atthāya phalāphalaü yācanti, dve nāëikerāni dve tālaphalāni dve panasāni pa¤ca ambāni pa¤ca kadaliphalāni gaõhantānaü anivāraõaü asukarukkhato ca asukarukkhato\<*<1>*>\ ca phalaü gaõhantānaü anivāraõaü ruccati bhikkhusaīghassā 'ti tikkhattuü vattabbaü. tato paņņhāya gilānādãnaü nāmaü gahetvā yācantā gaõhathā 'ti na vattabbā vattaü pana ācikkhitabbaü. nāëikkerādãni iminā nāma paricchedena gaõhantānaü asukarukkhato ca asukarukkhato\<*<1>*>\ ca phalaü gaõhantānaü anivāraõaü katan ti. anuvicaritvā pana ayaü madhuraphalo ambo ito gaõhathā 'ti pi na vattab- bā. phalabhājanakāle pana āgatānaü sammatena upaķķha- bhāgo dātabbo. asammatena apaloketvā dātabbaü. khãõa- paribbayo vā maggagamiyasatthavāho vā a¤¤o vā issaro agantvā yācati apaloketvā 'va dātabbaü. balakkārena gāhetvā khādanto na vāretabbo. kuddho hi so rukkhe pi chindeyya a¤¤am pi anatthaü kareyya. puggalikapari- veõaü āgantvā gilānassa nāmena yācanto amhehi chāyā- dãnaü atthāya ropitaü, sace atthi tumhe jānāthā 'ti vattabbo. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. does not repeat this. >\ #<[page 1409]># %% yadi pana phalabharitā 'va rukkhā honti kaõņake bandhitvā phalavāre na khādanti, apaccāsisante na hutvā dātabbaü. balakkārena gaõhanto na vāretabbo. pubbe vuttam ev' ettha kāraõaü. saīghassa phalārāmo hoti paņijagganaü na labhati, sace taü koci vattasãsena jaggati saīghass' eva hoti. athāpi kassaci paņibalassa bhikkhuno imaü sappurisa jaggitvā dehã ti saīgho bhāraü karoti, so ce vattasãsena jaggati, evam pi saīghass' eva hoti. phātikammaü paccāsisantassa pana tatiyabhāgena vā upaķķhabhāgena vā phātikammaü kā- tabbaü. bhāriyaü kamman ti vatvā ettakena anicchanto pana sabbaü tav' eva santakaü katvā målabhāgaü dasa bhāgamattaü datvā jaggāhã ti pi vattabbo. garubhaõķattā pana målacchejjavasena na dātabbaü. so målabhāgaü datvā khādanto akatāvāsaü vā katvā katāvāsaü vā jaggitvā nissitakānaü ārāmaü niyyādeti, tehi pi målabhāhgo dātabbo va. yadā pana bhikkhå sayaü jaggituü pahonti, atha tesaü jaggitu¤ ca na dātabbaü. jaggitakāle ca na vāretabbā. jagganakāle yeva vāretabbā. bahuü tumhehi khāyitaü idāni mā jaggittha bhikkhusaīgho yeva jaggissatã ti vattab- baü. sace pana n'eva vattasãsena jagganto atthi, na phāti- kammena, na saīgho jaggituü pahoti, eko anāpucchitvā jaggitvā phātikammaü vaķķhetvā paccāsisati, apalokana- kammena phātikammaü vaķķhetvā dātabbaü. iti imaü sabbam pi kammalakkhaõam eva hoti. apalokanakammaü imāni pa¤ca ņhānāni gacchati. ¤attikammaņņhānabhede pana suõātu me bhante saīgho, itthannāmo itthannāmassa āyasmato upasampadāpekkho anusiņņho so mayā. yadi saīghassa pattakallaü itthannāmo āgaccheyyā 'ti āgacchāhã ti vattabo ti evaü upasampadāpekkhassa osāraõā osāraõā nāma. suõantu me āyasmantā, ayaü itthannāmo bhikkhu dhammakathiko imassa n' eva suttaü āgacchati, no sutta- vibhaīgo. so atthaü asallakkhetvā bha¤janacchāyāya at- thaü paņibāhati. yad' āyasmantānaü pattakallaü itthannā- maü bhikkhuü vuņņhāpetvā avasesā imaü adhikaraõaü våpasameyyāmā 'ti evaü ubbāhikavinicchaye dhammaka- thikassa bhikkhuno niyāraõā nissāraõā nāma. suõātu me \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1410]># %<1410 Samantapāsādikā [P_XIX.>% bhante saīgho, ajjuposatho paõõaraso yadi saīghassa pattakallaü saīgho uposathaü kareyyā 'ti evaü uposatha- kammavasena ņhapitā ¤atti uposatho nāma. suõātu me bhante saīgho, ajja pavāraõā paõõarasã. yadi saīghassa pattakallaü saīgho pavāreyyā 'ti evaü pavāraõakamma- vasena ņhapitā ¤atti pavāraõā nāma. suõātu me bhante saīgho, itthannāmo itthannāmassa āyasmato upasampadā- pekkho. yadi saīghasa pattakallaü ahaü itthannāmaü anusāseyyan ti. yadi saīghassa pattakallaü itthannāmo itthannāmaü anusāseyyā 'ti. yadi saüghassa pattakallaü ahaü itthannāmaü antarāyike dhamme puccheyyan ti. yadi saīghassa pattakallaü itthannāmo itthannāmaü anta- rāyike dhamme puccheyyā 'ti. yadi saīghassa pattakallaü ahaü itthannāmaü vinayaü puccheyyan ti. yadi saīghassa pattakallaü itthannāmo itthannāmaü vinayaü puccheyyā 'ti. yadi saīghasa pattakallaü ahaü itthannāmena vinayaü puņņho vissajjeyyan ti. yadi saüghassa pattakallaü itthan- nāmo itthannāmena vinayaü puņņho vissajjeyyā 'ti evaü attānaü vā paraü vā sammannituü ņhapitā ¤atti sammuti nāma. suõātu me bhante saīgho, idaü cãvaraü itthan- nāmassa bhikkhuno nissaggiyaü saīghassa nissaņņhaü. yadi saīghassa pattakallaü saīgho imaü cãvaraü itthannāmassa bhikkhuno dadeyyā 'ti. yad'āyasmantānaü pattakallaü āyasmantā imaü cãvaraü itthannāmassa bhikkhuno dadey- yun ti evaü nissaņņhacãvarapattādãnaü dānaü dānaü nāma. suõātu me bhante saīgho, ayaü itthannāmo bhikkhu āpattiü sarati vivarati uttāniü\<*<1>*>\ karoti deseti. yadi saīghassa pat- takallaü ahaü itthannāmassa bhikkhuno āpattiü paņig- gaõheyyan ti. yad'āyasmantānaü pattakallaü ahaü itthan- nāmassa bhikkhuno āpattiü paņiggaõheyyan ti. tena vattab- bo passasã ti. āma passāmã ti. āyatiü saüvareyyā 'sã ti evaü āpattipaņiggaho paņiggaho nāma. suõantu me āyas- mantā āvāsikā, yad' āyasmantānaü pattakallaü idāni uposathaü kareyyāma pātimokkhaü uddiseyyāma, āgame kāle pavāreyyāmā 'ti te ce bhikkhave bhikkhå bhaõķana- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. uttāni. >\ #<[page 1411]># %% kārakā kalahakārakā saīghe adhikaraõakārakā taü kālaü anuvadeyyuü, āvāsikena bhikkhunā byattena paņibalena āvāsikā bhikkhå ¤āpetabbā, suõantu me āyasmantā āvāsikā, yad' āyasmantānaü pattakallaü idāni uposathaü kareyyāma pātimokkhaü uddiseyyāma, āgame juõhe pavāreyyāmā 'ti evaü katā pavāraõapaccukkaķķhanā paccukkaķķhanā nāma. sabbe h' eva ekajjhaü sannipatitabbaü, sannipatitvā byat- tena bhikkhunā paņibalena saīgho ¤āpetabbo, suõātu me bhante saīgho, amhākaü bhaõķanajātānaü kalahajātānaü vivādāpannānaü viharataü bahuü assamaõakaü ajjhā- ciõõaü bhāsitaparikantaü, sace mayaü imāhi āpattãhi a¤¤ama¤¤aü kāressāma, siyāpi taü adhikaraõaü kakkha- ëattāya vāëattāya bhedāya saüvatteyya. yadi saīghassa pattakallaü saīgho imaü adhikaraõaü tiõavatthārakena våpasameyya ņhapetvā thullavajjaü ņhapetvā gihipaņisaü- yuttan ti evaü tiõavatthārakasamathena katvā sabbapaņha- mā sabbasaīgāhika¤atti kammalakkhaõaü nāma. tathā tato parā ekekasmiü pakkhe ekekaü katvā dve ¤attiyo iti yathāvuttappabhedaü osāraõaü nissāraõaü ......pe....... kammalakkhaõa¤ ¤eva navaman ti ¤attikammaü imāni nava ņhānāni gacchati. ¤attidu iyakammaņņhānabhede pana Vaķ- ķhassa Licchavino pattanikkujjanavasena Khandhake vuttā nissāraõā tass' eva pattukkujjanavasena vuttā osāraõā ca veditabbā. sãmāsammuti ticãvarena avippavāsasammuti san- thatasammuti bhattuddesaka-senāsanaggāhāpaka-bhaõķāgā- riyacãvarapaņiggāhaka-cãvarabhājaka-yāgubhājaka-phalabhā- jaka-khajjabhājaka-aggamattaka-vissajjaka-sāņiyaggāhapa- ka-pattaggāhaka-ārāmikapesaka-sāmaõerapesaka-sammutã ti etāsaü sammutãnaü vasena sammuti veditabbā. kathinacãvaradāna-matakacãvaradānavasena dānaü vedi- tabbaü. kathinuddhāravasena uddhāro veditabbo. Kuņi- vatthu-vihāravatthu-desanāvasena desanā veditabbā. yā pana tiõavatthārakasamathe sabbasaīgāhika¤atti ca eke- kasmiü pakkhe ekekaü ¤atti¤ cā 'ti tisso ¤attiyo ņhapetvā puna ekasmiü pakkhe ekā ekasmiü pakkhe ekā 'ti dve ¤atti- dutiya-kammavācā vuttā, tāsaü vasena kammalakkhaõaü #<[page 1412]># %<1412 Samantapāsādikā [P_XIX.>% veditabbaü. iti ¤attidutiyakammaü imāni satta ņhānāni gac- chati. ¤atticatutthakammaņņhānabhede pana tajjanãyakammā- dãnaü sattannaü kammānaü vasena nissāraõā. tesaü yeva ca kammānaü paņippassambhanavasena osāraõā veditabbā. bhikkhunovādakasammutivasena sammuti veditabbā. pari- vāsadāna-mānattadānavasena dānaü veditabbaü. målāya pa ikassanakammavasena niggaho veditabbo. ukkhittānu- vattakā aņņha yāvatatiyakā Ariņņho Caõķakālã ca ime te yāvatatiyakā 'ti imāsaü ekādasannaü samanubhāsanānaü vasena samanubhāsanā veditabbā. upasampadal amma-ab- bhānakammavasena pana kammalakhkaõaü veditabbaü iti ¤atticatutthakammaü imāni satta ņhānāni gacckati. iti kammāni ca kammāvipatti¤ ca virahitānaü kammānaü ņhānappabhedagamana¤ ca dassetvā idāni tesaü kammānaü kārakassa saīghassa paricchedaü dassento puna catu- vaggakaraõe kamme ti ādim āha. tass' attho parisato kam- mavipattivaõõanāyaü vuttanayen' eva veditabbo ti. kammavagga-vaõõanā niņņhitā. [P_XIX.2:] idāni yāni tāni tesaü kammānaü vatthubhåtāni sikkhā- padāni tesaü pa¤¤attiyaü ānisaüsaü dassetuü dve atthavase paņiccā 'ti ādi āraddhaü. tattha diņņhadhammikānaü verānaü saüvarāyā 'ti pāõātipātādãnaü pa¤cannaü diņņhadhammika- verānaü saüvaratthāya pidahanatthāya. samparāyikānaü verānaü paņighātāyā 'ti vipākadukkhasaīkhātānaü sam- parāyikaverānaü paņighātatthāya samucchedanatthāya anup- pajjanatthāya\<*<1>*>\. diņņhadhammikānaü vajjānaü saüvarāyā 'ti tesaü yeva pa¤cannaü verānaü saüvaratthāya. sam- parāyikānaü vajjānan ti tesaü yeva vipākadukkhānaü. vipākadukkhān' eva hi idha vajjanãyabhāvato vajjānã ti vuttāni. diņņhadhammikānaü bhayānan ti garahā upavādo tajjanãyādãni kammāni uposathapavāraõānaü ņhapanaü akittipakāsanãyakamman ti etāni diņņhadhammikabhayāni nāma. etesaü saüvaratthāya. samparāyikabhayāni pana \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits anupajjanatthāya. >\ #<[page 1413]># %% vipākadukkhāni yeva. tesaü paņighātatthāya. diņņhadham- mikānaü akusalānan ti pa¤cavera-dasākusalakammapathap- pabhedānaü akusalānaü saüvaratthāya. vipākadukkhān' eva pana akkhamaņņhena samparāyikā akusalānã ti vuccanti, tesaü paņighātatthāya. gihãnaü anukampāyā 'ti agārikānaü saddhārakkhaõavasena anukampanatthāya. pāpicchānaü pakkhupacchedāyā 'ti pāpicchapuggalānaü gaõabandha- bhedanatthāya gaõabhojanasikkhāpadaü pa¤¤attaü. sesaü sabbattha uttānam eva. yaü h' ettha vattabbaü siyā, taü sabbaü paņhamapārājikavaõõanāyaü eva vuttan ti. sikkhāpadesu atthavasena-vaõõanā niņņhitā. [P_XIX.3:] pātimokkhādãsu pātimokkhuddeso ti bhikkhånaü pa¤ca- vidho bhikkhunãnaü catubbidho. parivāsadānādãsu osā- raõãyaü pa¤¤attan ti aņņhārasasu vā tecattālãsāya vā vattesu vattamānassa osāraõãyaü pa¤¤attaü. yena kammena osā- riyati, taü kammaü pa¤¤attan ti attho. nissāraõãyaü pa¤¤attan ti bhaõķanakārakādayo yena kamma nissāri- yanti, taü kammaü pa¤¤attan ti attho. [P_XIX.4:] apa¤¤atte ti ādãsu apa¤¤atte pa¤¤attan ti sattāpattikkhandhā Kakusandha¤ ca sammāsambuddhaü Koõāgamana¤ ca Kassapa¤ ca sam- māsambuddhaü ņhapetvā antarā kenaci apa¤¤atte sikkhāpade pa¤¤attaü nāma. makkaņãvatthuādi vinãtakathā sikkhā- pada pa¤¤atte anupa¤¤attaü. sesaü sabbattha uttānam evā ti. ānisaüsavagga-vaõõanā niņņhitā. [P_XIX.5:] idāni sabbasikkhāpadānaü ekekena ākārena navadhā saī- gahaü dassetuü nava saīgahā 'ti ādim āha. tattha vatthu- saīgaho ti vatthunā saīgaho. evaü sesesu pi padattho veditabbo. ayaü pan' ettha atthayojanā. yasmā hi eka- sikkhāpadam pi avatthusmiü pa¤¤attaü n' atthi, tasmā sabbāni vatthunā saīgahitānã ti evaü tāva vatthusaīgaho veditabbo. yasmā pana dve āpattikkhandhā sãlavipattiyā saīgahitā, pa¤cāpattikkhandhā ācāravipattiyā, cha sik- \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1414]># %<1414 Samantapāsādikā [P_XIX.>% khāpadāni ājãvavipattiyā saīgahitāni, tasmā sabbāni pi vipat- tiyā saīgahitānã ti evaü vipattisaīgaho veditabbo. yasmā pana sattah' āpattãhi muttaü eka sikkhāpadam pi n' atthi, tasmā sabbāni āpattiyā saīgahitānã ti evaü āpattisaīgaho veditabbo. sabbāni ca sattasu nagaresu pa¤¤attānã ti nidā- nena saīgahitānã ti evaü nidānasaīgaho veditabbo. yasmā pana ekasikkhāpadam pi ajjhācārikapuggale asati pa¤¤attaü n' atthi, tasmā sabbāni puggalena saīgahitānã ti evaü puggalasaīgaho veditabbo. sabbāni pana pa¤cahi c' eva sattahi ca āpattikkhandhehi saīgahitāni, sabbāni na vinā chahi samuņņhānehi samuņņhantã ti samuņņhānena saīgahi- tāni. sabbāni ca catåsu adhikaraõesu āpattādhikaraõena saīgahitāni. sabbāni sattahi samathehi samathaü gacchantã ti samathehi saīgahitāni. evam ettha khandha-adhikaraõa- samuņņhāna-samatha-saīgahāpi veditabbā. sesaü pubbe vut- tanayam evā 'ti. Samantapāsādikāya Vinayasaüvaõõanāyaü navasaīgahi- tavaõõanā niņņhitā. niņņhitā ca Parivārassa anuttānatthapada-vaõõanā 'ti. ettāvatā ca, Ubhatovibhaīga-Khandhaka-Parivāravibhattidesanaü nātho Vinaya-piņakaü vinento veneyyaü yaü jino āha. samadhika-sattavãsati sahassamattena tassa ganthena saüvaõõanā samattā Samantapāsādikā nāma. tatr' idaü Samantapāsādikāya samantapāsādikattasmiü ācariyaparamparato nidānavatthuppabheda-dãpanato parasamaya-vivajjanato sakasamaya-visuddhito c' eva bya¤jana-parisodhanato padatthato pāëiyojanakkamato sikkhāpada-vinicchayato vibhaīganayabheda-dassanato sampassataü na dissati ki¤ci apāsādikaü yato ettha vi¤¤ånam ayaü tasmā Samantapāsādikā tv' eva saüvaõõanā pavattā vinayassa vineyyadamana-kusalena vuttassa lokanāthena lokaü anukampamānenā 'ti. \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 1415]># %< Parivāra-vaõõanā 1415>% Mahāaņņhakatha¤ c'eva Mahāpaccariyam eva ca Kurundi¤ cā 'ti tisso pi Sãhaëaņņhakathā imā Buddhamitto ti nāmena vissutassa yasassino vinaya¤¤ussa dhãrassa sutvā therassa santike Mahāmeghavanuyyāne bhåmibhāge patiņņhito Mahāvihāro yo satthu mahābodhivibhåsito yaü tassa dakkhiõe\<*<1>*>\ bhāge padhānagharam uttamaü sucicārittasãlena bhikkhusaīghena sevitaü uëārakulasambhåto saīghupaņņhāyako sadā anākulāya saddhāya pasanno ratanattaye Mahānigamasāmã ti vissuto tattha kārayi. cārupākārasa¤citaü yaü pāsādaü manoramaü sãtacchāyataråpetaü sampannasalãlāsayaü vasatā tatra pāsāde Mahānigamasāmino sucisãlasamācāraü theraü Buddhasirivhayaü yā uddisitvā āraddhā iddhā Vinaya-vaõõanā. pālayantassa sakalaü Laīkādãpaü nirabbudaü ra¤¤o Sirinivāsassa\<*<2>*>\ sirãpālayasassino2 samavãsatime kheme jayasaüvacchare ayaü āraddhā ekavãsamhi sampatte pariniņņhitā. upaddavākule loke nirupaddavato ayaü eka saüvaccharen' eva yathā niņņhaü upāgatā. evaü sabbassa lokassa niņņhaü dhammupasaühitā sãghaü gacchantu ārabbhā sabbe pi nirupaddavā. ciraņņhitatthaü dhammassa karontena mayā imaü saddhammabahumānena ya¤ ca pu¤¤aü samācitaü sabbassa ānubhāvena tassa sabbe pi pāõino bhavantu dhammarājassa saddhammarasasevino. ciraü tiņņhatu saddhammo kāle vassaü ciraü pajaü tappetu devo dhammena rājā rakkhatu medanin ti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. dakkhina. 2 B2. Sãri-.; sãri-. >\ #<[page 1416]># %<1416 Samantapāsādikā>% paramavisuddha-saddhābuddhivãriya-paņimaõķitena sã- lācārajjavamaddavādi-guõasamudaya-samuditena sakasama- ya-samayantaragahanajjhogāhaõa-samatthena pa¤¤āveyyat- tiya-samannāgatena tipiņakapariyattippabhede sāņņhakathe satthusāsane appaņihata¤¤āõappabhāvena mahāveyyākara- õena karaõasampattijanitasukhaviniggatamadhurodāra- vacana-nelavaõõa-yuttenaI yuttamuttavādinā vādãvarena mahākavinā pabhinnapaņisambhidāparivāre chaëabhi¤¤ā- paņisambhidādippabhedaguõa-paņimaõķite uttarimanussa- dhamme suppatiņņhitabuddhãnaü theravaüsappadãpānaü therānaü Mahāvihāravāsãnaü vaüsālaīkārabhåtena vipula visuddhabuddhinā Buddhaghoso ti' garåhi gahitanāmadhey- yena therena katā ayaü Samantapāsādikā nāma Vinayasaü- vaõõanā. tāva tiņņhatu lokasmiü lokanittharaõ' esinaü dassentã kulaputtānaü nayaü sãlavisuddhiyā yāva buddho ti nāmam pi suddhacittassa tādino lokamhi\<*<2>*>\ lokajeņņhassa pavattati mahesino ti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2-. dātavacana-. 2 B2. lokasmiü.>\ >\