Samantapasadika, Buddhaghosa's Commentary on the Vinaya Pitaka, Vol. IV: Vinayapitaka: Suttavibhanga: Bhikkuvibhanga: Pacittiya (V.1-92), Patidesaniya (VI.1-4), Sekhiya (VII.1-75), Adhikaranasamatha (VIII.1-7) Vinayapitaka: Suttavibhanga: Bhikkunivibhanga: Parajika (I.1-8), Sanghadisesa (II.1-10), Nissagiya-Pacittiya (III.1-12), Pacittiya (IV.1-96), Patidesaniya (V.1-4), Sekhiya (VI.1-75) Based on the edition J. Takakusu and Makoto Nagai, assisted by Kogen Mizuno, London : Pali Text Society 1934 (Reprinted 1967) Input by the Dhammakaya Foundation, Thailand, 1989-1996 [GRETIL-Version vom 14.3.2016] NOTICE This file is (C) Copyright the Pali Text Society and the Dhammakaya Foundation, 2015. This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License. These files are provided by courtesy of the Pali Text Society for scholarly purposes only. In principle they represent a digital edition (without revision or correction) of the printed editions of the complete set of Pali canonical texts published by the PTS. While they have been subject to a process of checking, it should not be assumed that there is no divergence from the printed editions and it is strongly recommended that they are checked against the printed editions before quoting. ADDITIONAL NOTES Headline references have been standardized according to the following pattern: Bhvibh_n.n. = Bhikkhuvibhaīga_Class of offence(Roman).rule(Arabic). Bhnãvibh_n.n. = Bhikkhuõãvibhaīga_Class of offence(Roman).rule(Arabic). References in Bhikkhuõãvibhaīga IV: Bhnãvibh_IV.n.n. (IV.n) = Bhikkhuõãvibhaīga_Class IV of offence(Roman).vagga(Arabic).rule(Arabic). (Class of offence(Roman).running number of rule(Arabic)) Italicized catchwords of the printed edition were already reduced to plain Roman type in the original Dhammakaya file. ANNOTATED VERSION IN PTS LAYOUT #<...># = BOLD %<...>% = ITALICS *<...>* = SUPERSCRIPT \<...>\ = REDLINE ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a ā 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r į 231 vocalic R č 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 vocalic L ė 236 long vocalic l í 237 velar n ī 239 velar N đ 240 palatal n ¤ 164 palatal N Ĩ 165 retroflex t ņ 241 retroflex T ō 242 retroflex d ķ 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ų 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ũ 253 visarga ū 254 long e š 185 long o ē 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ SAMANTAPâSâDIKâ BUDDHAGHOSA'S COMMENTARY ON THE VINAYA #<[page 735]># %<735>% \<*<1>*>\ Samantapāsādikāya Vinayatthasaüvaõõāya Pācittiy- ādi aņņhakathā NAMO TASSA BHAGAVATO ARAHATO SAMMâ- SAMBUDDHASSA.\<*<1>*>\ yesaü navahi vaggehi saīgaho suppatiņņhito khuddakānaü ayaü dāni tesaü bhavati vaõõanā. Tattha musāvādavaggassa tāva paņhamasikkhāpade Hattha- ko ti tassa therassa nāmaü. Sakyānaü putto ti Sakyaputto, buddhakāle kira Sakyakulato asãtipurisasahassāni pabba- jiüsu tesaü so a¤¤ataro ti. vādakkhitto ti vādaü karissāmã 'ti evaü parivitakkitena vādena paravādisantikaü\<*<2>*>\ khitto pakkhitto pahito pesito ti attho. vādamhi vā sakena cittena khitto yatra yatra vādo tatra tatr'eva sandissatã 'ti pi vādak- khitto. avajānitvā paņijānātã 'ti attano vāde ki¤ci dosaü sallakkhento n' āyaü mama vādo ti avajānitvā puna ka- thento\<*<3>*>\ niddosataü sallakkhetvā mam' eva ayaü vādo ti paņijānāti. paņijānitvā avajānātã 'ti kismicid\<*<4>*>\ eva vacane ānisaüsaü sallakkhento ayaü mama vādo ti paņijānitvā puna kathento\<*<3>*>\ tattha dosaü sallakkhetvā n' āyaü mama vādo ti avajānāti. a¤¤en' ā¤¤aü\<*<5>*>\ paņicaratã 'ti a¤¤ena kāraõena a¤¤aü kāraõaü paņicarati paņicchādeti ajjhottharati, råpaü aniccaü jānitabbato ti vatvā puna jātidhammato ti ādãni vadati. Kurundiyaü pana etassa paņicchādanahetu\<*<6>*>\ a¤¤aü bahuü kathetã 'ti vuttaü. tatr' āyaü adhippāyo: yan taü paņijānana¤ ca avajānana¤ ca tassa paņicchādanatthaü ko \<-------------------------------------------------------------------------- 1-1 Ssp. khuddakakaõķavaõõanā. 2 Ssp. paravādãnaü santikaü. 3 Bp.Ssp. repeat this. 4 Bp.Ssp. kismi¤cid. 5 Bp.Ssp. a¤¤aü. 6 Bp. -hetuü. >\ #<[page 736]># %<736 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.1.>% āha kiü āha kismiü āhā 'ti evam ādi bahuü bhāsati.ū\<*<1>*>\ puna Mahāaņņhakathāyaü avajānitvā paņijānanto paņijānitvā ava- jānanto eva ca a¤¤en' ā¤¤aü\<*<2>*>\ paņicaratã 'ti vuttaü. sampa- jānamusā bhāsatã 'ti jānanto\<*<3>*>\ musā bhāsati. saīketaü katvā visaüvādetã 'ti purebhattādãsu asukasmiü nāma kāle asukas- miü\<*<4>*>\ padese vādo hotå 'ti saīketaü katvā saīketato pure vā pacchā vā gantvā passatha bho titthiyā na āgatā parājitā 'ti pakkamati. sampajānamusāvāde 'ti jānitvā jānantassa ca musā bhaõane. visaüvādanapurekkhārassā 'ti visaüvādana- cittaü purato katvā vadantassa. vācā 'ti micchāvācāpari- yāpannavacanasamuņņhāpikā cetanā. girā\<*<5>*>\ 'ti tāya cetanāya samuņņhāpitasaddaü\<*<6>*>\ dasseti. vyappatho\<*<7>*>\ ti vacanapatho, vācā yeva hi a¤¤esaü pi diņņhānugatiü āpajjantānaü patha- bhåtato vyappatho\<*<7>*>\ ti vuccati. vacãbhedo ti vacãsa¤¤atāya\<*<8>*>\ vācāyabhedopabhedagatā vācā eva evaü vuccati. vācasikā vi¤¤attã 'ti vacãci¤¤atti. evaü paņhamapadena suddhacetanā\<*<9>*>\ majjhe tãhi taü samuņņhāpitasaddasahitā\<*<10>*>\ cetanā ante ekena vi¤¤attisahitā cetanā kathitā 'ti veditabbā. anariyavohārā 'ti anariyānaü bālaputhujjanānaü vohārā. evaü sampajānamusāvādaü dassetvā idāni ante vuttānaü sampajānamusāvādasaīkhātānaü anariyavohārānaü lakkha- õaü dessento adiņņhaü diņņhaü\<*<11>*>\ me 'ti ādim āha. tattha adiņņhaü diņņhaü me 'ti evaü vadato vacanaü taü samuņņhā- pikā vā cetanā eko anariyavohāro ti iminā nayena attho veditabbo. api c' ettha cakkhuvasena agahitārammaõaü adiņņhaü, sotavasena agahitaü asutaü, ghāõādivasena må- tvā\<*<12>*>\ tãhi indriyehi ekābaddhaü viya katvā patvā agahitaü amutaü, a¤¤atra pa¤cahi indriyehi suddhena vi¤¤āõen' eva agahitaü avi¤¤ātan ti veditabbaü. pāëiyaü pana adiņņhaü nāma na cakkhunā diņņhan ti evaü oëāriken' eva nayena desanā katā.\<*<13>*>\ diņņhādãsu ca attanā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. bhāsatã 'ti. 2 Bp.Ssp. a¤¤aü. 3 Ssp. sampajananto. 4 Bp.Ssp. add nāma. 5 Ssp. gãrā. 6 Ssp. -pitaü saddaü. 7 Ssp. vyapatho. 8 Bp.Ssp. -sa¤¤itāya. 9 Ssp. adds 'va. 10 Ssp. samuņņhita-. 11 Ssp. nāma for diņņhaü me. 12 Bp. munitvā; Ssp. omits. 13 Bp. adds 'ti; Ssp. kathitā 'ti. >\ #<[page 737]># %% pi parenā\<*<1>*>\ 'pi diņņhaü diņņham eva,ū evaü sutamutavi¤¤ātānã\<*<2>*>\ 'ti ayam eko pariyāyo. aparo nayo\<*<3>*>\ yaü attanā diņņhaü diņņham eva taü, es' eva\<*<4>*>\ nayo sutādãsu, yaü pana parena diņņhaü taü attanā sutaņņhāne tiņņhati, evaü mutādãni pi. idāni tesaü anariyavohārānaü vasena āpattiü ropetvā\<*<5>*>\ dassento tãhi ākārehã 'ti ādim āha. tass' attho tãhi ākārehi paņhamajjhānaü samāpajjanti sampajānamusā bhaõantassa āpatti pārājikassā 'ti evam ādi catutthapārājikavaõõanāyaü vuttanayen' eva veditabbo. kevaëaü hi tattha paņhamaj- jhānaü samāpajjanti idha adiņņhaü diņņham me 'ti, tattha ca āpatti pārājikassā 'ti idha āpatti pācittiyassā 'ti, evaü vatthumatte āpattimatte ca viseso, sesaü eka lakkhaõam evā 'ti. tãh' ākārehi diņņhe vematiko ti ādãnam pi attho diņņhassa hoti pārājikaü dhammaü ajjhāpajjanto diņņhe vematiko ti evam ādi duņņhadosapāëivaõõanāya\<*<6>*>\ vuttanayena veditabbo. pāëimattam eva hi ettha viseso, attho\<*<7>*>\ pan' esa theravāde ki¤ci nānākaraõaü n' atthi. sahasā bhaõatã 'ti avãmaüsitvā anupadhāretvā vā vegena diņņham pi adiņņhaü me 'ti bhaõati. a¤¤aü bhaõissāmã 'ti a¤¤aü bhaõatã 'ti mandattā jaëattā pakkhalanto cãvaran ti vattabbe cãran ti ādi\<*<8>*>\ bhaõati. yo pana sāmaõerena api bhante mayhaü upajjhāyaü passitthā 'ti vutto keëiü kurumāno tava upajjhāyo dārusakaņaü yoje- tvā gato bhavissatã 'ti vā sigālasaddaü\<*<9>*>\ sutvā kass' āyaü bhante saddo ti vutto mātuyā te yānena gacchantiyā kaddame laggacakkaü uddharantānaü ayaü saddo ti vā evaü n' eva davā na ravā a¤¤aü bhaõati, so āpattiü āpajjati yeva. a¤¤ā påraõakathā nāma hoti eko gāme thokaü telaü labhitvā vihāraü āgato sāmaõeraü bhaõati tvaü ajja kuhiü gato gāmo ekatelo ahosã 'ti vā pacchikāya ņhapitaü påvakhaõķaü labhitvā ajja gāme pacchikāhi påve cāresuü\<*<10>*>\ vā ti, ayaü musāvādo 'va hoti. sesaü uttānam evā 'ti. tisamuņņhānaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. parena. 2 Ssp. -tāni and onits ' 3 Bp. pana. 4 Bp.Ssp. nayo for es' eva. 5 Ssp. āropetvā. 6 Bp.Ssp. -õõāyaü. 7 Bp. atthe pana sa; Ssp. atthe pana satthera-. 8 Bp.Ssp.ādiü. 9 Bp. siīgāla-. 10 Bp. cāresun ti vā; Ssp. hariüså 'ti vā. >\ #<[page 738]># %<738 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.1-2.>% kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuņņhāti.ū kiriyā\<*<1>*>\ sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakam- maü vacãkammaü akusalacittaü tivedanan ti. musāvāda- sikkhāpadaü paņhamaü. Dutiyasikkhāpade,\<*<2>*>\ omasantã 'ti ovijjhanti. khuüsentã 'ti akkosenti.\<*<3>*>\ vambhentã 'ti padhaüsenti. bhåtapubban ti idaü vatthuü bhagavā omasavādagarahaõatthaü āhari. Nandivisālo nāmā 'ti nandã 'ti tassa balivaddassa nāmaü, visāõāni pan' assa visālāni tasmā nandivisālo ti vuccati, bodhisatto tena samayena\<*<4>*>\ hoti. brāhmaõo taü yāgubhattā- dãhi ativiya posesi. atha so brāhmaõaü anukampamāno gaccha tvaü ti ādim āha. tatth' eva aņņhāsã 'ti ahetukapaņi- sandhikāle pi parakhuüsanaü amanāpato yeva paccesi, tasmā brāhmaõassa dosaü dassetukāmo aņņhāsi. sakaņasa- taü atibaddhaü pavaņņesã'ti paņipāņiyā ņhapetvā heņņhā rukkhe datvā ekābaddhaü katvā muggamāsavālukādãhi\<*<5>*>\ puõõaü sakaņasataü pavaņņento ki¤c'āpi pubbe patiņņhitārappadesaü puna are patte pavaņņitaü hoti. bodhisatto pana purimasa- kaņena patiņņhitaņņhāne pacchimasakaņaü patiņņhāpetuü sakaņasatappamāõaü padesaü pavaņņesi. bodhisattānaü hi sithilakaraõaü nāma n'atthi. tena c'attamano ahå 'ti tena brāhmaõassa dhanalābhena attano kammena ca so Nandivi- sālo attamano ahosi. akkosena pã 'ti ettha pana yasmā parato dve akkosā hãno ca akkoso ukkaņņho cā 'ti vibhajitu- kāmo tasmā yathā pubbe hãnena pi akkosena khuüsentã 'ti vuttaü. evaü avatvā akkosena icc evam āha. venajātã 'ti tacchakajāti, veõukārajātã\<*<6>*>\ 'ti pi vadanti. nesādajātã 'ti migaluddakajāti. rathakārajātã 'ti cammakārajāti. pukku- sajātã 'ti pupphachaķķakajāti. avakaõõakādi\<*<7>*>\ dāsānaü nā- maü hoti, tasmā hãnaü. o¤ātan ti ava¤ātaü, u¤¤ātan ti pi paņhanti. ava¤¤ātan ti vambhetvā ¤ataü. hãlitan\<*<8>*>\ ti je- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.kriyaü. 2 Ssp.inserts tattha before oma-. 3 Bp.Ssp.akkosanti. 4 Bp.inserts Nandãvisālo nāma after samayena. 5 Ssp. -vālikā-. 6 Ssp. veëu-. 7 Ssp. -õõakā 'ti 8 Bp.Ssp. hãëitan. >\ #<[page 739]># %% gucchitaü.ū paribhåtan ti kim etenā 'ti paribhavakataü.\<*<1>*>\ acittãkatan\<*<2>*>\ ti agarukataü.\<*<3>*>\ koņņhakakamman ti tacchaka- kammaü. muddā 'ti hatthamuddagaõanā.\<*<4>*>\ gaõanā'ti ac- chiddakādi\<*<5>*>\ avasesagaõanā. lekhā 'ti akkharalekhā. madhu- mehābādho vedanāya abhāvato ukkaņņho ti vutto. pāņikaī- khā 'ti icchitabbā. ya-kārena vā bha-kārena vā 'ti yakāra- bhakāre yojetvā yo akkoso. kāņakoņacikāya\<*<6>*>\ vā ti kāņan ti purisanimittaü, koņacikā\<*<7>*>\ 'ti itthãnimittaü. etehi vā yo akkoso eso hãno nāma akkoso ti. idāni tesaü jātiādãnaü pabhedavasena āpattiü ropetvā\<*<8>*>\ dassento upasampanno upasampannan ti ādim āha. tattha khuüsetukāmo vambhetu- kāmo maīkukattukāmo ti akkositukāmo vidhaüsitukāmo\<*<9>*>\ garahitukāmo nittejaü kattukāmo ti attho. hãnena hãnan ti hãnena jātivacanena hãnajātiyā 'ti\<*<10>*>\ etena upāyena sabba- padesu attho veditabbo. ettha ca hãnena hãnaü vadanto ki¤c'āpi saccaü vadati, omasitukāmatāya pan' assa vācāya vācāya pācittiyaü. ukkaņņhena hãnaü vadanto ca ki¤cāpi alikaü\<*<11>*>\ bhaõati, omasitukāmatāya pana iminā va sikkhāpadena pācittiyaü āpajjati na purimena. yo pi aticaõķālo 'si atibrāhmaõo 'si duņņhacaõķālo 'si duņņhabrāhmaõo 'sã 'ti ādãni vadati, so pi āpattiyā kāretabbo. santi idh'ekacce 'ti vāre pana pariharitvā vuttabhāvena dukkaņaü, es' eva nayo ye nåna ...pe... na mayan ti vāresu pi. anupasampanne pana catåsu pi vāresu dukkaņam eva. coro 'si gaõņhibhedako\<*<12>*>\ sã 'ti ādivacanehi pana upasampanne pi anupasampanne pi sabbavāresu duk- kaņam eva. davakamyatāya pana upasampanne pi anupa- sampanne pi sabbavāresu dubbhāsitaü. davakamyatā nāma keëihassādhippāyatā,\<*<13>*>\ imasmi¤ ca sikkhāpade ņhapetvā bhikkhuü bhikkhunãādayo sabbasattā anupasampannaņņhāne- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. paribhavãkataü. 2 Ssp. acitãkatan. 3 Bp.Ssp. na garu-. 4 Ssp. hatthamuddhā. 5 Bp. acchindakādi. 6 Ssp. -vikāya for cikāya. 7 Ssp. koņavikā. 8 Ssp. āropetvā. 9 Ssp. omits this. 10 Bp.Ssp.omit'ti. 11 Bp. alãkaü. 12 B. gaõķi-. 13 Ssp. kelihasādhi-. >\ #<[page 740]># %<740 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.2-3.>% ņhitā 'ti veditabbā.ū atthapurekkhārassā 'ti ādãsu pāëiyā at- thaü vaõõayanto atthapurekkhāro, pāëiü vācento dhamma- purekkhāro, anusiņņhiyaü\<*<1>*>\ ņhatvā idāni pi caõķālo 'si pāpaü mā akāsi mā tamotamaparāyano\<*<2>*>\ ahosã 'ti ādinā nayena kathento anusāsanãpurekkhāro nāmā 'ti veditabbo. sesaü uttānam evā\<*<3>*>\ 'ti. tisamuņņhānaü kāyacittato vācācittato kāyavāvācittato ca samuņņhāti, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusa- lacittaü dukkhavedanan ti. dubbhāsitāpatti pan' ettha vācācittato samuņņhāti. kiriyā sa¤¤āvimokkhā\<*<4>*>\ sacittakā akusalacittā\<*<4>*>\ dvivedanā\<*<4>*>\ sukhā ca majjhatā cā 'ti. omasa- vādasikkhāpadaü dutiyaü. Tatiyasikkhāpade, bhaõķanajātānan ti sa¤jātabhaõķanā- naü bhaõķanan ti kalahassa pubbabhāgo, iminā ca iminā ca idaü kataü, evaü vutte evaü vakkhāmā 'ti ādikaü sa- kasakapakkhe sammantanaü. kalaho ti āpattigāmiko kā- yavācā vãtikkamo. vivādo ti viggāhikakathā, taü vivādaü āpannānaü vivādāpannānaü. pesu¤¤an ti pisuõavācaü, piyabhāvassa su¤¤akaraõavācan ti vuttaü hoti. bhikkhu- pesu¤¤e 'ti bhikkhånaü pesu¤¤e bhikkhuto sutvā bhikkhunā bhikkhussa upasaühaņapesu¤¤e 'ti attho. dvãhi ākārehã 'ti dvãhi kāraõehi. piyakamyassa vā 'ti evaü ahaü etassa piyo bhavissāmã 'ti attano piyabhāvaü patthayamānassa vā. bhedādhippāyassa vā 'ti evam ayaü etena saddhiü bhijjissatã 'ti parassa parena bhedaü icchantassa vā. jātito vā 'ti ādi- sabbaü purimasikkhāpade vuttanayam eva. idhāpi bhik- khunã\<*<5>*>\ ādiü katvā sabbe anupasampannā nāma, na piya- kamyassa na bhedādhippāyassā 'ti ekaü akkosantaü eka¤ ca khamantaü disvā aho nillajjo ãdisam pi nāma bhavantaü puna vattabbaü ma¤¤issatã 'ti evaü kevalaü pāpagarahitāya bhaõantassa anāpatti, sesaü uttānattham eva. tisamuņ- ņhānaü kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuņ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. anusāsaniyaü. 2 Bp. tamo 'si, mā tamaparayāno for tamotamaparāyano. 3 Bp. eva and omits 'ti. 4 Bp.Ssp. -aü for -ā. 5 Bp.Ssp. -niü. >\ #<[page 741]># %% ņhāti,ū kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāya- kammaü vacãkammaü akusalacittaü tivedanan ti. pesu¤- ¤asikkhāpadaü tatiyaü. Catutthasikkhāpade, appatissā 'ti appatissavā upāsakā 'ti vuttavacanam\<*<1>*>\ pi na sotukāmā anādarā 'ti attho. appatis- sayā vā anãcavuttino ti attho. asabhāgavuttikā 'ti visabhā- gajãvikā, yathā bhikkhåsu vattitabbaü, evaü appavatta- vuttino ti attho. padaso dhammaü vāceyyā 'ti ekato padaü padaü dhammaü vāceyya koņņhāsaü koņņhāsaü vāceyyā 'ti attho, yasmā pana taü koņņhāsanāmakaü padaü catub- bidhaü hoti, tasmā taü dassetuü padaü anupadaü an- vakkharaü anubya¤janan ti padabhājanaü vuttaü. tattha padan ti eko gāthāpādo adhippeto, anupadan ti dutiyapādo, anvakkharan ti ekekamakkharaü, anubya¤janan ti purima- bya¤janena sadisaü pacchā bya¤janaü, yaü ki¤ci ekam\<*<2>*>\ akkharaü anvakkharaü, akkharasamåho anuvya¤janaü, akkharānubya¤janasamåho padaü, paņhamaü padaü padam eva dutiyaü anupadan ti evam ettha nānākaraõaü vedi- tabbaü. idāni padaü nāma ekato paņņhapetvā ekato osāpentã 'ti gāthābandhaü dhammaü vācento manopubbaīgamā dhammā 'ti\<*<3>*>\ ekamekaü padaü sāmaõerena saddhiü ekato ārabhitvā ekato yeva niņņhāpeti, evaü vācentassa\<*<4>*>\ pada- gaõanāya pācittiyo veditabbā. anupadaü nāma pāņekkaü paņņhapetvā ekato osāpentã 'ti therena manopubbaīgamā dhammā 'ti vutte sāmaõero taü padaü apāpuõitvā manoseņņhā manomayā 'ti dutiyaü padaü ekato bhaõati, ime pāņekkaü paņņhapetvā ekato osāpenti nāma. evaü vācentassāpi anupadagaõanāya pācittiyo.\<*<5>*>\ anvakkharaü nāma råpaü aniccan ti vuccamāno run\<*<6>*>\ ti opātetã 'ti. råpaü aniccan ti bhaõa sāmaõerā 'ti vuccamāno rå-kāramattam eva ekato vatvā tiņņhati, evaü vācentassā- pi anvakkharagaõanāya pācittiyo.\<*<5>*>\ gāthābandhe pi ca esa\<*<7>*>\ nayo labbhati yeva. anubya¤janaü nāma råpaü aniccan \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. vutte vacanaü. 2 Ssp. ekakaü. 3 Ssp. inserts.imaü after 'ti. 4 Ssp. -ssā 'pi. 5 Ssp. pācittiyā. 6 Bp.Ssp. rå for run. 7 Ssp. es' eva nayo. >\ #<[page 742]># %<742 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.4.>% ti vuccamāno vedanā aniccā 'ti saddaü nicchāretã 'ti råpaü bhikkhave aniccaü vedanā aniccā 'ti imaü suttaü vācaya- māno therena råpaü aniccan ti vuccamāno sāmaõero sãgha- pa¤¤atāya vedanā aniccā 'ti imaü aniccapadaü therassa råpaü aniccan ti etena aniccapadena saddhiü ekato bhaõanto vācaü nicchāreti,ū evaü vācentassāpi anubya¤janagaganāya pācittiyo.\<*<1>*>\ ayaü pan' ettha saīkhepo imesu padādãsu yaü yaü ekato bhaõati tena tena āpatti\<*<2>*>\ āpajjatã 'ti. buddha- bhāsito ti sakalaü vinayapiņakaü abhidhammapiņakaü dhammapadaü cariyāpiņakaü udānaü itivuttakaü jātakaü suttanipāto vimānavatthu petavatthu brahmajālādãni ca suttāni. sāvakabhāsito ti catuparisapariyāpannehi sāvakehi bhāsito anaīgaõa sammādiņņhi anumānasutta cullavedalla\<*<3>*>\ mahāvedallādiko. isibhāsito ti bāhiraparibbājakehi bhāsito sakalo paribbājakavaggo Bāvāriyassa\<*<4>*>\ antevāsikānaü soëa- saõõaü brāhmaõānaü pucchā 'ti evam ādi. devabhāsito ti devatāhi bhāsito, so devatāsaüyutta devaputtasaüyutta mārasaüyutta brahmasaüyutta sakkasaüyuttādivasena vedi- tabbo. atthåpasaühito ti aņņhakathānissito. dhammåpasaü- hito ti pāëinissito, ubhayenāpi vivaņņåpanissitam eva vadati, ki¤cāpi vivaņņåpanissitaü vadati, tisso saīgãtiyo āråëha- dhammaü yeva padaso vācentassa āpatti. vivaņņåpanissite 'pi nānābhāsāvasena gāthāsilokabandhādãhi abhisaīkhate anā- patti. tisso saīgãtiyo anāråëhe pi kulumbasuttaü rājovāda- suttaü tikkhindriyaü\<*<5>*>\ catuparivaņņaü\<*<6>*>\ nandopanandan ti ãdise āpatti yeva, Apalāladamanan pi vuttaü Mahāpaccariyaü pana paņisiddhaü meõķaka-Milindapa¤hesu therassa saka- paņibhāõe anāpatti, yaü ra¤¤o sa¤¤āpanatthaü āharitvā vuttaü tattha āpatti. vaõõapiņaka aīgulimālapiņaka raņņha- pālagajjita āëavakagajjita guëhumagga\<*<7>*>\ guëhavessantara guë- havinaya vedaëhapiņakādãni\<*<8>*>\ pana abuddhavacanāni yevā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -yā. 2 Ssp. āpattiü. 3 Bp.Ssp. cåëa-. 4 Ssp. Bāvariyassa. 5 Ssp. -driya. 6 Ssp. catupparivattanandopanandasuttan ti. 7 Bp. guëha-; Ssp. guëhaummaīga-. 8 Bp. vedallapiņakāni; Ssp. vedallapiņakādãni. >\ #<[page 743]># %% 'ti vuttaü.ū sãlåpadeso nāma dhammasenāpatinā vutto ti vadanti, tasmiü āpatti yeva. a¤¤āni pi maggakathā āram- maõakathā buddhikaradaõķaka\<*<1>*>\ ¤āõavatthu asubhakathādãni atthi, tesu sattatiüsabodhipakkhiyadhammā vibhattā, dhu- taīgapa¤he paņipadā vibhattā, tasmā tesu āpattã 'ti vuttaü. Mahāpaccari ādãsu pana asaīgãti\<*<2>*>\ āråëhesu\<*<3>*>\ rājovāda tikkhin- driya catuparivaņņa\<*<4>*>\ nandopananda kulumbasuttesu yeva āpattã 'ti vatvā avasesesu yaü buddhavacanato āharitvā vuttaü, tad eva āpattivatthu hoti na itaran ti ayam attho paņiggahãto. ekato uddisāpento ti anupasampannena saddhiü ekato uddesaü gaõhanto pi ekato vadati anāpattã 'ti attho. tatr' āyaü vinicchayo, upasampanno ca anupasampanno ca nisãditvā uddisāpenti ācariyo nisinnānaü bhaõāmã 'ti tehi saddhiü ekato vadati ācariyass\<*<5>*>\ 'eva āpatti, anupasampannena saddhiü gaõhantassa anāpatti, dve pi ņhitā gaõhanti es' eva nayo. daharabhikkhu nisinno sāmaõero ņhito nisinnassa bhaõāmã 'ti bhaõato anāpatti. sace daharo tiņņhati itaro nisãdati ņhitassa bhaõāmã 'ti bhaõato pi anāpatti. sace ba- hunnaü\<*<6>*>\ bhikkhånaü antare eko sāmaõero nisinno hoti, tasmiü nisinne padaso dhammaü vācentassa ācariyassa acit- takāpatti. sace sāmaõero upacāraü mu¤citvā ņhito vā nisinno vā hoti yesaü vāceti tesu apariyāpannattā ekena disābhāgena palāyanakagandhaü\<*<7>*>\ nāma\<*<8>*>\ gaõhātã 'ti saī- khyaü gacchati tasmā anāpatti. ekato sajjhāyaü karonto pi anupasampannena saddhiü upasampanno ekato sajjhāyaü karonto tena saddhiü yeva bhaõati anāpatti. anupasampan- nassa santike uddesaü gaõhantassāpi tena saddhiü ekato bhaõantassa anāpatti. ayam pi ekato sajjhāyaü karoti cceva saīkhyaü gacchati. yebhuyyena paguõaü ganthaü\<*<9>*>\ bhaõantaü opātetã 'ti sace ekagāthāya eko pādo na āgacchati, sesaü āgacchati ayaü yebhuyyena paguõagantho\<*<10>*>\ nāma. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. buddhikadaõķaka; Ssp. vuķķhikaraõķaka. 2 Bp.Ssp. -gãtiü. 3 Bp Ssp. anāråëhesu. 4 Ssp. catupparivatta. 5 Bp.Ssp. ācariyassa and omit eva. 6 Bp. bahånaü. 7 Bp.Ssp. -gaõņhaü. 8 Ssp. omits nāma. 9 Ssp. gaõņhaü. 10 Ssp. -gaõņho. >\ #<[page 744]># %<744 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.4-5.>% etena upāyena sutte pi veditabbo. taü opādentassa\<*<1>*>\ evaü bhaõāmã\<*<2>*>\ 'ti ekato pi bhaõantassa anāpatti. osārentaü opātetã 'ti suttaü uccārentaü parisamajjhe parisaīkamānaü evaü vadehã 'ti tena saddhiü ekato pi vadantassa anāpatti. yaü pana Mahāpaccariyādãsu mayā saddhiü mā vadā 'ti vutto yadi vadati anāpattã 'ti vuttaü. taü Mahāaņņhaka- thāyaü n' atthi, n' atthi bhāvo yeva c' assa yutto. kasmā, kiriyasamuņņhānattā. itarathā hi kiriyākiriyaü bhaveyya, sesaü uttānattham eva. padasodhammasamuņņhānaü vā- cato ca vācācittato ca samuņņhāti. kiriyā nosa¤¤ovimok- khaü acittakaü paõõattivajjaü vacãkammaü ticittaü tive- danan ti. padasodhammasikkhāpadaü catutthaü. Pa¤camasikkhāpade, muņņhassatã asampajānā 'ti pubba- bhāge satisampaja¤¤assa akaraõavasen' etaü vuttaü, bha- vaīgotiõõakāle pana kuto satisampaja¤¤aü.\<*<3>*>\ vikåjamānā\<*<4>*>\ 'ti vippalapamānā. kākacchamānā 'ti nāsāya kākasaddaü viya niratthakasaddaü mu¤camānā. upāsakā 'ti paņhama- taraü uņņhitaupāsakā. etad avocun ti bhagavatā āvuso Rāhula sikkhāpadaü pa¤¤attan ti bhikkhå sikkhāpadagāraven' eva etaü avocuü. pakatiyā pana te bhagavati ca gāravena āyasmato ca Rāhulassa sikkhākāmatāya tass'\<*<5>*>\ āyasmato ca vasanaņņhānaü āgatassa cåëama¤cakaü vā apassenaü vā yaü atthi taü pa¤¤āpetvā cãvaraü vā uttarāsaīgaü vā ussãsakaraõatthāya denti. tatr' ãdaü tassa āyasmato sik- khākāmatāya,\<*<6>*>\ bhikkhå kira taü dårato 'va āgacchantaü disvā\<*<7>*>\ muņņhisammu¤janã\<*<8>*>\ ca kacavarachaķķanaka¤ ca bahi khipanti. ath' a¤¤ehi āvuso ken' idaü pātitaü ti vutte a¤¤e evaü vadanti, bhante Rāhulo imasmiü padese sa¤cari tena nu kho pātitaü ti. so pan' āyasmā na mayhaü bhante idakamman ti ekadivasam pi avatvā taü paņisāmetvā bhikkhå khamāpetvā gacchati. vaccakuņiyā seyyaü kappesã 'ti taü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. opātentassa. 2 Bp.Ssp. bhaõāhã. 3 Bp. -¤¤an ti. 4 Ssp. vikujja-. 5 Bp. taü. 6 Bp. inserts vatthå before bhikkhå. 7 Ssp. disvāna. 8 Ssp. -jani¤. >\ #<[page 745]># %% yeva sikkhākāmataü anubråhanto dhammasenāpati Mahā- moggallāna ânandattherādãnaü santikaü agantvā bhagavato \<*<1>*>\vala¤janakavaccakuņiyā\<*<2>*>\ seyyaü kappesi,ū sā kira kuņã kavā- ņabaddhā gandhaparibhaõķakatā samosāritapupphadāmā\<*<3>*>\ ce- tiyaņņhānam iva tiņņhati aparibhogā a¤¤esaü. uttariü dvirattatirattan ti bhagavā sāmaõerānaü saīgaha- karaõatthāya tirattaü parihāraü adāsi, na hi yuttaü kula- dārake pabbājetvā nānuggahetun ti. sahaseyyan\<*<4>*>\ ti ekato seyyaü. seyyā 'ti kāyapasāraõasaīkhātaü sayanam pi vuccati yasmiü senāsane sayanti tam pi. tattha senāsanaü tāva dassetuü seyyā nāma sabbacchannā 'ti ādivuttaü. kāyapasāraõaü dassetuü anupasampanne nipanne bhikkhu nipajjatã 'ti ādivuttaü, tasmā ayam ettha attho, senāsana- saīkhātaü seyyaü pavisitvā kāyapasāraõasaīkhātaü seyyaü kappeyya vidaheyya sampādeyyā 'ti. sabbacchannā 'ti ādinā pana tassā senāsanasaīkhātāya seyyāya lakkhaõaü vuttaü, tasmā yaü senāsanaü upari\<*<5>*>\ pa¤cahi chadanehi a¤¤ena vā kenaci sabbam eva paņicchannaü ayaü sabbacchannā nāma seyyā. aņņhakathāsu pana pākaņavohāraü gahetvā vācug- gatavasena sabbacchannā nāma pa¤cahi chadanehi channā 'ti ki¤cāpi vuttaü atha kho dussakuņiyaü vasantassāpi na sakkā anāpatti kātuü, tasmā yaü ki¤ci paņicchādanasamat- thaü idha chadana¤ ca parichadana¤ ca veditabbaü. pa¤ca- vidhachadane yeva hi gayhamāne padaracchanne pi sahaseyyā na bhaveyya, tasmā\<*<6>*>\ yaü pana senāsanaü bhåmito paņņhāya yāva chadanaü āhacca pākārena vā a¤¤ena vā kenaci anta- maso vatthena pi parikkhittaü ayaü sabbaparicchannā nāma seyyā.\<*<7>*>\ chadanaü anāhacca sabbantimena pariyāyena diyaķ- ķhahatthubbedhena pākārādinā parikkhittāpi sabbaparic- channā yevā 'ti Kurundaņņhakathāyaü vuttaü. yassa pana upari bahutaraü ņhānaü channaü appaü acchannaü, sam- antato vā bahutaraü parikkhittaü appaü aparikkhittaü ayaü yebhuyyena channā yebhuyyena paricchannā nāma. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. vaëa¤ja-. 2 Bp. -ņiyaü. 3 Bp.Ssp. samosarita-. 4 Ssp. sãhaseyyaü by mistake. 5 Bp. iņņhakādãhi after upari. 6 Bp.Ssp. omit tasmā. 7 Ssp. veditabbā after seyyā. >\ #<[page 746]># %<746 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.5.>% iminā hi lakkhaõena samannāgato sace pi sattabhåmiko pā- sādo ekåpacāro hoti satagabbhaü vā catussālaü vā ekaseyyā icc eva saīkhyaü gacchati, taü sandhāya vuttaü catutthe divase atthaīgate suriye\<*<1>*>\ anupasampanne nipanne bhikkhu nipajjati āpatti pācittiyassā 'ti ādi. tattha ca nipajjanamat- ten' eva pācittiyaü. sace pana sambahulā sāmaõerā eko bhikkhu sāmaõeragaõanāya pācittiyo. te ce uņņhāyuņņhāya nipajjanti, tesaü payoge payoge bhikkhussa āpatti. bhik- khussa uņņhāyuņņhāya nipajjane pana bhikkhuss' eva payo- gena bhikkhussa āpatti. sace sambahulā bhikkhå eko sāma- õero\<*<2>*>\ sabbesaü āpatti\<*<3>*>\ karoti, tassa uņņhāyuņņhāya nipajja- nena pi bhikkhånaü āpatti yeva, ubhayesaü sambahulabhāve pi es' eva nayo. api c' ettha ekāvāsādikam pi catukkaü vedi- tabbaü, yo hi ekasmiü āvāse eken' eva anupasampannena saddhiü tirattaü sahaseyyaü kappeti tassa\<*<4>*>\ catutthadivasato paņņhāya devasikaü\<*<5>*>\ āpatti. yo pi ekasmiü yeva āvāse nānāanupasampannehi saddhiü tirattaü sahaseyyaü kappeti tassāpi, yo pi nānāāvāsesu eken' eva anupasampannena sad- dhiü tirattaü sahaseyyaü kappeti tassāpi, yo pi nānāāvāsesu nānāanupasampannehi saddhiü yojanasatam pi gantvā saha- seyyaü kappeti tassāpi catutthadivasato paņņhāya devasikā āpatti. aya¤ ca sahaseyyāpatti nāma bhikkhuü ņhapetvā avaseso anupasapanno nāmā 'ti vacanato tiracchānagatena pi saddhiü hoti, tatra tiracchānagatassa paricchedo methuna- dhammāpattiyā vuttanayen' eva veditabbo, tasmā sace pi godhā biëāra\<*<6>*>\ muīgusādãsu\<*<7>*>\ koci pavisitvā bhikkhuno vasa- nasenāsane ekåpacāraņņhāne sayati sahaseyyā 'va hoti, yadi pana thambhānaü uparikatapāsādassa uparimatalena saddhiü asambandhabhittikassa bhittiyā upariņhitasusirena\<*<8>*>\ pavisi- tvā tulāya abbhantare sayitvā ten' eva susirena nikkhamitvā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. sårye. 2 Bp.Ssp. insert eko pi after this. 3 Bp.Ssp. āpattiü. 4 Ssp. tassāpi. 5 Bp.Ssp. devasikā. 6 Bp. biëāla. 7 Bp. maīgusādicatappadādãsu. 8 Bp. -ņhitasusiratulāsãsassa susirena; Ssp. upari ņhitassa susiratu- lāsãsassa susirena. >\ #<[page 747]># %% gacchati heņņhāpāsāde sayitabhikkhussa\<*<1>*>\ anāpatti.ū sace cha- dane chiddaü hoti tena pavisitvā anto chadane vasitvā ten' eva pakkamati, nānåpacāre\<*<2>*>\ uparimatale chadanabbhantare sayitassa āpatti, heņņhimatale sayitassa anāpatti. sace anto- pāsāden' eva ārohitvā sabbatalāni paribhu¤janti ekåpacārāni honti, tesu yattha katthaci sayitassa āpatti, sabhāsaīkhepena kate aķķhakuķķakasenāsane sayitassa vāëasaīghāņādãsu kapo- tādāyo pavisitvā sayanti āpatti yeva, parikkhepassa bahi gate nimbakosabbhantare\<*<3>*>\ sayanti anāpatti. parimaõķalaü vā caturassaü vā ekacchadanāya gabbhamālāya satagabbhaü ce pi senāsanaü hoti, tatra ce ekena sādhāraõadvārena pavi- sitvā visuü pākārena aparicchinnagabbhåpacāre sabbagabbhe pavisanti ekagabbhe pi anupasampanne nipanne sabbagab- bhesu nipannānaü āpatti. sace sapamukhā gabbhā honti pamukhassa\<*<4>*>\ upari acchannaü uccavatthuka¤ ce pi hoti pamukhe sayito gabbhe sayitānaü āpatti\<*<5>*>\ na karoti. sace pana gabbhachadanen' eva saddhiü sambandhachadanaü hoti tatra sayito sabbesaü āpatti\<*<5>*>\ karoti. kasmā, sabbac- channattā sabbaparicchannattā ca, gabbhaparikkhepo yeva hi 'ssa parikkhepo ti. \<*<6>*>\eten' eva hi nayena aņņhakathā- su lohapāsādaparikkhepassa catåsu dvārakoņņhakesu āpatti vuttā.\<*<6>*>\ yam pana Andhakaņņhakathāyaü aparikkhitte pamukhe anāpatti, bhåmiyaü vinā jagatiyā pamukhaü sandhāya kathitan ti vuttaü, taü Andhakaraņņhe\<*<7>*>\ pāņekkaü\<*<8>*>\ sannivesā ekacchadanā gabbhapāliyo sandhāya vuttaü. ya¤ ca tattha bhåmiyaü vinā jagatiyā 'ti vuttaü, taü n' eva aņņhakathāsu atthi na pāliyā sameti, dasahatthubbedhāpi hi jagati parik- khepasaīkhyaü na gacchati, tasmā yam pi tattha dutiyasik- khāpade jagatiyā pamāõaü vatvā etaü ekåpacāraü paņic- channaü nāma hotã 'ti vuttaü taü na gahetabbaü. ye pi ekasāladvisālatisālacatussālasannivesā mahāpāsādā ekasmiü okāse pāde dhovitvā paviņņhena sakkā honti sabbattha anu- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. sayitassa bhi-. 2 Bp. -care. 3 Bp. nibba-. 4 Ssp. pamukha¤ ca. 5 Bp.Ssp. āpattiü. 6-6 Bp. omits these words. 7 Bp. -raņņhesu. 8 Ssp. pāņekka. >\ #<[page 748]># %<748 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.5.>% parigantuü tesu pi sahaseyyāpattiyā na muccati.ū sace tasmiü tasmiü ņhāne upacāraü paricchinditvā katā honti ekåpacāraņņhāne yeva āpatti. dvãhi dvārehi yuttassa sudhā- chadanamaõķapassa majjhe pākāraü karonti, ekena dvārena pavisitvā ekasmiü paricchede anupasampanno sayati ekasmiü bhikkhu anāpatti, pākāre godhādãnaü pavisanamattam pi chiddaü hoti, ekasmi¤ ca paricchede godhā sayanti anāpatti yeva. na hi chiddena gehaü ekåpacāram nāma hoti. sace pākāramajjhe chinditvā dvāraü yojenti ekåpacāratāya āpatti, taü dvāraü kavāņena pidahitvā sayante\<*<1>*>\ āpatti yeva, na hi dvārapidahanena gehaü nānåpacāraü nāma hoti dvāraü vā advāraü kavāņaü hi saüvaraõavivaraõehi yathāsukhaü vala¤janatthāya kataü na vala¤jåpacchedanatthāya, sace pana taü dvāraü puna iņņhakāhi pidahanti advāraü hoti, purime nānåpacārabhāve yeva tiņņhati, dãghapamukhaü cetiyagharaü hoti. ekaü kavāņaü anto ekaü bahi dvinnaü kavāņānaü\<*<2>*>\ antare anupasampanno anto cetiyaghare sayi- tassa āpattiü karoti ekåpacārattā. tattha yassa siyā ayaü ekåpacāranānåpacāratā nāma uddositasikkhāpade vuttā. idha pana seyyā nāma sabbacchannā sabbaparicchannā yebhuyyena channā yebhuyyena paricchannā 'ti ettakam eva vuttaü. pihitadvāro ca gabbho sabbaparicchanno 'va hoti, tasmā tattha anto sayiten' eva saddhiü āpatti bahi sayitena anāpattã 'ti. so evaü vattabbo apihitadvāre pana kasmā bahi sayitena āpattã 'ti, pamukhassa gabbhena saddhiü sabbacchannattā. kiü pana gabbhe pidahite\<*<3>*>\ chadanaü viddhastaü hotã 'ti. na viddhastaü gabbhena saddhiü pamukhassa sabbaparicchannatā na hoti. kiü parikkhepo viddhasto ti. addhā vakkhati na viddhasto kavāņena upacāro paricchinno ti, evaü sudåram pi gantvā puna ekåpacāranānå- pacārataü yeva paccā gamissati. api ca yadi vya¤janamat- ten' eva attho suvi¤¤eyyo siyā sabbacchannā 'ti vacanato pa¤cannaü a¤¤atarena chadanena channā eva seyyā siyā na a¤¤ena. eva¤ ca sati padaracchannādãsu anāpatti siyā, tato yad atthaü sikkhāpadaü pa¤¤attaü sveva attho parihā- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. sayanti. 2 Ssp. dvārakavāņ-. 3 Bp.Ssp. pihite. >\ #<[page 749]># %% yeyya,ū parihāyatu vā mā vā kathaü avuttaü gahetabban ti, ko vā vadati avuttaü gahetabban ti. vuttaü h' etaü aniyatesu aņicchannaü nāma āsanaü kuķķena vā kavāņena vā kila¤jena vā sāõipākārena vā rukkhena vā thambhena vā koņņhalikāya vā yena kenaci paņicchannaü hotã 'ti, tasmā yathā tattha yena kenaci paņicchannaü\<*<1>*>\ paņicchannam eva ca,\<*<2>*>\ evam idhāpi\<*<3>*>\ gahetabbaü. tasmā senāsanaü khud- dakaü vā hotu mahantaü vā a¤¤ena saddhiü sambandhaü\<*<4>*>\ vā asambandhaü\<*<5>*>\ vā dãghaü vā vaņņaü vā caturassaü vā ekabhåmakaü vā anekabhåmakaü\<*<6>*>\ vā yaü yaü ekåpacāraü sabbattha yena kenaci paņicchādanena sabbacchanne sabba- paricchanne yebhuyyena vā channe yebhuyyena paricchanne sahaseyyāpatti hotã 'ti. upaķķhacchanne upaķķhaparic- channe āpatti dukkaņassā 'ti ettha sabbacchanne upaķķha- paricchanne 'ti evam ādãsu pi Mahāpaccariyaü dukkaņaü evā 'ti vuttaü. Mahāaņņhakathāyaü pana sabbacchanne yebhuyyena paricchanne pācittiyaü. sabbacchanne upaķķha- paricchanne pācittiyaü, yebhuyyenacchanne upaķķhaparic- channe pācittiyaü. sabbacchanne\<*<7>*>\ yebhuyyenaparicchanne\<*<8>*>\ pācittiyaü, sabbacchanne\<*<7>*>\ upaķķhaparicchanne\<*<9>*>\ pācittiyaü. yebhuyyenaparicchanne upaķķhaparicchanne pācittiyaü. pāliyaü vuttapācittiyena saddhiü sabba\<*<10>*>\ pācittiyānã 'ti vuttaü. sabbacchanne cåëakapaņicchanne\<*<11>*>\ dukkaņaü. yebhuyyenacchanne cåëakaparicchanne dukkaņaü. sabba- paricchanne cåëakacchanne dukkaņaü, yebhuyyena paric- channe cåëakacchanne dukkaņaü. pāliyā dukkaņena saha pa¤cadukkaņānã 'ti vuttaü. upaķķhacchanne cåëakaparic- channe anāpatti. upaķķhaparicchanne cåëakacchanne anā- patti, cåëakacchanne cåëakaparicchanne anāpatti. sabbac- channe sabbaparicchanne 'ti ca ettha senāsanaü\<*<12>*>\ maõķa- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. omits this. 2 Bp.Ssp. omit ca. 3 Ssp. inserts taü. 4 Ssp. saübaddhaü. 5 Ssp. asaübaddhaü. 6 Ssp. -bhåmikaü. 7 Bp.Ssp. sabbaparicchanne. 8 Bp.Ssp. yebhuyyenacchanne. 9 Bp.Ssp. upaķķhacchanne. 10 Ssp. saha tassa for saddhiü sabba. 11 Bp. -paricchanne. 12 Bp. senamba; Ssp. adhippetaü for this. >\ #<[page 750]># %<750 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.5-7.>% pavaõõaü\<*<1>*>\ hotã 'ti vuttaü.ū iminā p' etaü veditabbaü yathā jagati parikkhepasaīkhyaü na gacchatã 'ti,\<*<2>*>\ sesaü vuttānattham eva.\<*<3>*>\ eëakalomasamuņņhānaü kāyato ca kāya- cittato ca samuņņhāti, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü ticittaü tivedanan ti. saha- seyyasikkhāpadaü pa¤camaü. Dutiyasahaseyyasikkhāpade, āvasathāgāran ti āgantukānaü vasanāgāraü. pa¤¤attaü hotã 'ti pu¤¤akāmatāya katvā ņhapitaü hoti. yena sā itthã ten' åpasaīkamã 'ti asukasmiü nāma ņhāne āvasathāgāraü pa¤¤attaü atthã 'ti manussānaü sutvā upasaīkami. gandhagandhinã 'ti agarukuīkumādãnaü gandhānaü gandho gandhagandho, so assā atthã 'ti gandha- gandhinã 'ti. sāņakaü nikkhipitvā 'ti app eva nāmassa imam pi vippakāraü passantassa rāgo uppajjeyyā 'ti cintetvā evam akāsi. okkhipitvā 'ti adhokhipitvā. accayo ti aparādho. maü accagamā\<*<4>*>\ 'ti maü atikkamma abhibhavitvā pavatto, sesaü paņhamasikkhāpade vuttanayen' eva veditabbaü. ayam eva hi viseso paņhamasikkhāpade catutthadivase āpatti, idha paņhamadivase pi, yakkhãpetãhi dissamānakaråpāhi tirac- chānagatitthiyā ca methunakammavatthubhåtāya eva duk- kaņaü, sesāhi anāpatti, samuņņhānādãni paņhamasadisān'\<*<5>*>\ evā 'ti. dutiyasahaseyyasikkhāpadaü chaņņhaü. Sattamasikkhāpade, gharaõã 'ti gharasāminã. nivesana- dvāre 'ti nivesanassa mahādvāre. gharasuõhā 'ti tasmiü ghare suõhā. āvasathadvāre 'ti ovarakadvāre. vissaņņhenā 'ti suniggatena saddena. vivaņenā 'ti suņņhupakāsena asaü- vutena. dhammo desetabbo ti ayaü saraõasãlādibhedo dhammo kathetabbo. a¤¤ātun ti ājānituü. vi¤¤unā puri- saviggahenā 'ti vi¤¤unā purisena purisaviggahaü gahetvāpi ņhitena, na yakkhena na petena na tiracchānagatena. anā- patti vi¤¤unā purisaviggahenā 'ti vi¤¤unā purisaviggahena saddhiü ņhitāya bahum pi dhammaü desentassa anāpatti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. penambamaõķapavaõõaü. 2 Ssp. omits 'ti. 3 Ssp. adds 'ti. 4 Bp. accāgamā. 5 Ssp. paņhamasikkhāpadasadisāni. >\ #<[page 751]># %% chappa¤ca vācāhã 'ti chahi pa¤cahi vācāhi yo deseti tassāpi anāpatti. tattha eko gāthāpādo ekā vācā 'ti evaü sabbattha vācāpamāõaü veditabbaü. sace aņņhakathādhammapadaü\<*<1>*>\ jātakādi vatthuü vā kathetukāmo hoti chappadamattam\<*<2>*>\ eva kathetuü vaņņati. pāëiyā saddhiü kathentena ekapadaü pāëito pa¤ca aņņhakathāto ti evaü chappadāni anatikkamitvā 'va kathetabbo. padaso dhamme vuttappabhedo hi idhāpi sabbo dhammo vutto\<*<3>*>\ yeva. tasmiü desetã 'ti tasmiü khaõe deseti. sampadānthe\<*<4>*>\ vā etaü bhummavacanaü, tassā desetã 'ti attho. a¤¤issā mātugāmāyā\<*<5>*>\ 'ti ekissā desetvā puna āgatāgatāya a¤¤issāpi desetã 'ti evaü ekāsane nisinno mātugāmasatasahassam\<*<6>*>\ pi desetã 'ti attho. Mahāpaccariyaņ- ņhakathāyaü vuttaü, samaü\<*<7>*>\ nisinnānaü mātugāmānaü tumhākaü ekekissā ekekaü gāthaü desessāmi taü suõathā 'ti deseti anāpatti. paņhamaü ekekissā ekekaü gāthaü kathessāmã 'ti ābhogaü katvā jānāpetvā kathetuü vaņņati\<*<8>*>\ na pacchā 'ti. pa¤haü pucchati pa¤haü puņņho kathetã 'ti mātugāmo\<*<9>*>\ Dãghanikāyo nāma kim atthaü dãpetã 'ti puccha- ti, evaü pa¤haü puņņho bhikkhu sabba¤ c' eva pi Dãghani- kāyaü katheti anāpatti. sesam ettha uttānam evā 'ti, pada- sodhammasamuņņhānaü vācato ca vācācittato ca samuņņhāti, kiriyākiriyaü nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. dhammadesanasikkhā- padaü sattamaü. Aņņhamasikkhāpade, vatthukathāya\<*<10>*>\ tāva yaü vattabbaü siyā, taü sabbaü catutthapārājikavaõõanāyaü vuttanayam eva. ayam eva\<*<11>*>\ hi viseso, tattha abhåtaü ārocesuü, idha bhåtaü, bhåtam pi puthujjanā ārocesuü na ariyā, ariyānaü hi payuttavācā nāma n' atthi, attano guõe ārocayamāne pana \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. -kathaü dhammapadajāta-. 2 Ssp. chappa¤capadamattam. 3 Bp.Ssp. omit vutto. 4 Ssp. sāmiatthe. 5 Bp. mātugāmassā. 6 Ssp. -masatassāpi. 7 Ssp. san for samaü. 8 Ssp. vaņņatã 'ti and omits na pucchā 'ti. 9 Ssp. inserts bhante. 10 Ssp. -thāyaü. 11 Ssp. omits eva. >\ #<[page 752]># %<752 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.8.>% a¤¤e na paņisedhesuü,ū tathā uppanne ca paccaye sādiyiüsu, tathā uppannabhāvaü ajānantā. atha kho te bhikkhå bhaga- vato etam atthaü ārocesun ti ādim hi pana ye uttarimanussa- dhammassa vaõõaü bhāsiüsu, te ārocesun ti veditabbo. kacci pana vo bhikkhave bhåtan ti pucchi, te pana sabbe pi bhåtaü bhagavā 'ti paņijāniüsu. ariyānam pi hi abbhantare bhåto uttarimanussadhammo ti. atha bhagavā ariyamissa- kattā moghapurisā 'ti avatvā katha¤ hi māna tumhe bhikkhave 'ti vatvā udarassa kāraõā ti ādim āha. tattha yasmā ariyā a¤¤esaü sutvā ayyo kira bhante sotāpanno ti ādinā nayena pasannehi manussehi pucchiyamānā appa¤¤atte sikkhāpade anādãnavadassino suddhacittatāya attano ca paresa¤ ca visesādhigamaü paņijāniüsu. evaü paņijānantehi ca tehi yaü a¤¤e udarassa kāraõā uttarimanussadhammassa vaõõaü bhāsitvā piõķapātaü uppādesuü, taü suddhacittāya sādi- yantehi pi udarassa kāraõā uttarimanussadhammassa vaõõo bhāsito viya hoti, tasmā sabbasaīgāhiken' eva nayena katha¤ hi nāma tumhe bhikkhave udarassa kāraõā gihãnaü a¤¤a- ma¤¤assa\<*<1>*>\ uttarimanussadhammassa vaõõaü bhāsissathā 'ti āha. sesaü catutthapārājikavatthusadisam eva.\<*<2>*>\ sikkhā- padavibhaīge pi kevalaü tattha pārājika¤ c' eva thullaccaya¤ ca idha bhåtattā pācittiya¤ c' eva dukkaņa¤ ca ayaü viseso, sesaü vuttanayam eva. upasampannassa bhåtaü ārocetã 'ti utarimanussadham- mam eva sandhāya vuttaü. parinibbānakāle hi antarā vā atikaķķhiyamānena upasampannassa bhåtaü ārocetuü vaņņati, sutapariyattisãlaguõaü pana anupampannassāpi ārocetuü vaņņati. ādikammikassa anāpatti. ummattakassā 'ti idaü pana idha na vuttaü. kasmā, diņņhisampannānaü ummādassa vā cittakkhepassa vā abhāvā 'ti. Mahāpacca- riyaü pi\<*<3>*>\ hi vicāritaü, jhānalābhã pana parihãne jhāne ummattako bhaveyya, tassāpi bhåtārocanappaccayā anāpat- ti na vattabbā bhåtass' eva abhāvato ti. sesaü vuttā- nam eva. bhåtārocanaü nām' etaü pubbe avutte pi tãhi samuņņhāõehi samuņņhāti, kāyato vācato kāyavācato cā\<*<4>*>\ 'ti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. a¤¤ama¤¤aü. 2 Ssp. evā 'ti. 3 Bp. omits pi hi. 4 Bp. ca for cā 'ti. >\ #<[page 753]># %% kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõativajjaü kāya- kammaü vacãkammaü kusalābyākatacittehi dvicittaü su- khamajjhattavedanāhi dvivedanan ti. bhåtārocanasikkhā- padaü aņņhamaü. Navamasikkhāpade, duņņhullā nāma āpatti cattāri pārājikāni terasasaīghādisesā\<*<1>*>\ 'ti imissā pāëiyā pārājikāni duņņhullasad- datthadassanatthaü vuttāni, saīghādisesaü pana idhādhip- petan ti aņņhakathāsu vuttaü. tatrāyaü vicāraõā. sace pārājikaü dhammaü\<*<2>*>\ ārocentassa pācittiyaü na bhaveyya, yathā samāne pi bhikkhubhikkhunãnaü upasampannasadde yattha bhikkhunã anadhippetā hoti. tattha bhikkhuü ņha- petvā avaseso anupasampanno ti vuccati. evam idha samāne pi pārājikasaīghādisesānaü duņņhullasadde yadi pārājikaü anadhippetaü duņņhullā nāma āpatti terasasaīghādisesā 'ti etad eva vattabbaü siyā. tattha bhaveyya yo pārājikaü āpanno so bhikkhubhāvato cuto, tasmā tassa āpattiü āro- cento dukkaņaü āpajjatã 'ti. evaü sati akkosento pi dukka- ņaü āpajjeyya pācittiyam eva ca āpajjati.\<*<3>*>\ vuttaü h' etaü asuddho hoti puggalo a¤¤ataraü pārājikaü dhammaü ajjhāpanno ta¤ ce asuddhadiņņhi\<*<4>*>\ samāno okāsaü kārāpetvā akkosādhippāyo vadati āpatti omasavādassā 'ti, evaü pāëiyā vicāriyamānāya\<*<5>*>\ pārājikaü ārosentassāpi pācittiyam eva dissati. ki¤ cāpi dissati. atha kho sabbāņņhakathāsu vuttattā aņņhakathācariyā 'va ettha pamāõaü na a¤¤ā vicāraõā, pubbe pi ca avocumhā: buddhena dhammo vinayo ca vutto, yo tassa puttehi tath' eva ¤āto ti ādi. aņņhakathā- cariyā hi buddhassa adhippāyaü jānanti, imināpi c' etaü pariyāyena veditabbaü. a¤¤atra bhikkhusammutiyā 'ti hi vuttaü. bhikkhusammut- tiyā ca ārocanaü āyatiü saüvaratthāya puna tathāråpaü āpattiü anāpajjanatthāya bhagavatā anu¤¤ātaü na\<*<6>*>\ tassa bhikkhuno avaõõamattappakāsanatthāya na\<*<7>*>\ sāsane vāssa\<*<8>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. terasa ca saīghā-. 2 Bp.Ssp. omit this. 3 Bp. āpajjatã 'ti. 4 Ssp. suddhadiņņhi. 5 Ssp. vicāraya-. 6 Ssp. na ca tassa. 7 Ssp. na ca sāsane tassa for na sāsana vāssa. 8 Bp. c' assa. >\ #<[page 754]># %<754 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.9-10.>% patiņņhā nisedhanatthāya,ū na ca pārājikaü āpannassa puna tathāråpāya āpattiyā anāpajjanena bhikkhubhāvo nāma atthi, tasmā pārājikāni duņņhullasaddatthadassanatthaü vut- tāni. saīghādisesaü pana idhādhippetan ti yaü aņņhākathāsu vuttaü taü suvuttam eva.\<*<1>*>\ atthi bhikkhusammuti āpatti- pariyantā 'ti ādãsu pana yā ayaü bhikkhusammuti vuttā, sā na katthaci āgatā, idha vuttattā yeva pana abhiõhāpatti- kaü bhikkhuü disvā evaü c'\<*<2>*>\ esa paresu hirottappenāpi āyatiü saüvaraü āpajjissatã 'ti tassa bhikkhuno hitesitāya tikkhattuü apaloketvā saīghena kātabbā 'ti\<*<3>*>\ veditabbā.\<*<4>*>\ aduņņhullaü āpattim āroceti āpatti dukkhaņassā 'ti pa¤ca- āpattikkhandhe\<*<5>*>\ ārocentassa dukkaņaü. Mahāpaccariyaü pana pārājikaü ārocentassāpi dukkaņam eva vuttaü. anu- pasampannassa duņņhullaü vā aduņņhullaü vā ajjhācāran ti ettha ādito pa¤casikkhāpadāni duņņhullo nāma ajjhācāro, sesāni aduņņhullāni.\<*<6>*>\ sukkavisaņņhi kāyasaüsagga duņņhulla attakāmā pan' assa dujjhācāro\<*<7>*>\ nāmā 'ti vuttaü. vatthuü ārocetã 'ti ayaü sukkavisaņņhiü āpanno duņņhullaü āpanno attakāmaü āpanno kāyasaüsaggaü āpanno ti evaü vadan- tassa anāpatti. āpattiü ārocetã 'ti\<*<8>*>\ ayaü pārājikaü āpanno saīghāsidesaü\<*<9>*>\ thullaccayaü\<*<9>*>\ pācittiyaü pāņidesanãyaü duk- kaņaü dubbhāsitaü āpanno ti vadati anāpatti. ayaü asuciü mocetvā saīghādisesaü āpanno ti ādinā pana nayena vatthunā saddhiü āpattiü ghaņetvā ārocentass' eva āpatti. sesam ettha uttānam eva. tisamuņņhānaü kāyacittato vācā- cittato kāyavācācittato ca samuņņhāti. kiriyā sa¤¤āvimok- khaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. duņņhullārocanasikkhāpa- daü navamaü. Dasamasikkhāpade, jātā ca paņhavã ajātā ca paņhavã 'ti imehi padehi jātapaņhavi¤ ca ajātapaņhavi¤ ca dasseti. ap- papāsāõādãsu appā pāsāõā etthā 'ti appapāsaõā 'ti evam \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. omits eva. 2 Bp.Ssp. omit c'. 3 Ssp. omits 'ti veditabbā. 4 Bp. adds 'ti. 5 Ssp. pa¤ca pi āpatti-. 6 Ssp. -llo. 7 Bp.Ssp. ajjhācāro. 8 Bp. ettha before ayaü. 9 Ssp. inserts āpanno after these words. >\ #<[page 755]># %% attho daņņhabbo.ū tattha muņņhippamāõato upari pāsāõā\<*<1>*>\ veditabbā. muņņhippamāõā sakkharā. kaņhalā 'ti kapā- lakhaõķāni. marumbā 'ti kaņasakkharā.\<*<2>*>\ vālikā 'ti vālikā yeva. yebhuyyena paüså 'ti tãsu koņņhāsesu dve koņņhāsā paüsum eko pāsāõādãsu a¤¤atarakoņņhāso.\<*<3>*>\ adaķķhāpã 'ti uddhana pattapacana kumbhakārāvāpādivasena\<*<4>*>\ tathātathā adaķķhā,\<*<5>*>\ sā pana visuü n' atthi suddhapaüsuādãsu a¤¤atarā 'va\<*<6>*>\ veditabbā. yebhuyyena sakkharā 'ti bahutarā sakkharā. Hatthikucchiyaü kira ekaü pacchipåraü āharāpetvā doõi- yaü dhovitvā paņhaviyā yebhuyyena sakkharābhāvaü\<*<7>*>\ ¤atvā sayaü bhikkhå pokkharaõiü khaõiüsu. yāni pana majjhe appapaüsu appamattikā 'ti dvepadāni, tāni yebhuy- yena pāsāõādi pa¤cakam eva pavisanti,tesaü yeva hi dvinnaü pabhedadassanam etaü. sayaü khaõati āpatti pācittiyassā 'ti ettha pahāre pahāre pācittiyaü veditabbaü. sakiü āõatto bahukam pi khaõatã 'ti sace pi sakaladivasaü khaõati āõāpakassa eka¤ ¤eva pācittiyaü, sace pana kusãto hoti punappunaü āõāpetabbo, taü āõāpetvā khaõāpentassa vā- cāya vācāya pācittiyaü. ayaü tāva pāëãvaõõanā. ayaü pana pāëimuttakavinicchayo, pokkharaõiü khaõā 'ti vadati vaņņati, khatā\<*<8>*>\ yeva hi pokkharaõã nāma hoti, tasmā ayaü kappiyavohāro, esanayo vāpiü taëākaü āvāņaü khaõā 'ti ādãsu pi. imaü okāsaü khaõa imasmiü okāse pokkharaõiü khaõā 'ti vattuü pana na vaņņati, kandaü khaõa målaü khaõā 'ti aniyametvā vattuü vaņņati, imaü valliü khaõa imasmiü okāse kandaü vā målaü vā khaõā 'ti vattuü na vaņņati, pokkharaõiü sodhentehi yo kåņehi ussi¤cituü sakkā hoti tanukakaddamo taü apanetuü vaņņati, bahaëo\<*<9>*>\ na vaņņati, ātapena sukkhakaddamo phalati, tatra yo heņņhā paņhaviyā asambaddho tam eva apanetuü vaņņati. udakena gataņņhāne udakapappaņako nāma hoti vātappa- hārena calati taü apanetuü vaņņati. pokkharaõã ādãnaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. adds 'ti; Ssp. pāsāõo. 2 Ssp. pākaņa-. 3 Ssp. a¤¤ataro and omits koņņhāso. 4 Bp. -kārātapādi-. 5 Bp. adds pathavã. 6 Bp. omits 'va. 7 Bp.Ssp. sakkhara-. 8 Bp. khaõā. 9 Ssp. bahalaü. >\ #<[page 756]># %<756 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.10.>% taņaü bhijjitvā udakasāmantā patati,ū sace omakacātumāsaü ovaņņaü chindituü vā bhindituü vā vaņņati. cātumāsato uddhaü na vaņņati. sace pana udake yeva patati deve atireka cātumāsaü ovaņņe\<*<1>*>\ pi udake yeva udakassa patitattā vaņņati, pāsāõapiņņhiyaü soõķiü khaõanti, sace tattha paņhamam eva sukhumarajaü patati, taü\<*<2>*>\ devena ovaņņaü\<*<1>*>\ hoti cātu- māsaccayena akappiyapaņhavãsaīkhyaü gacchati. udake pariyādiõõe soõķiü sodhentehi\<*<3>*>\ vikopetuü na vaņņati. sace paņhamam eva udakena påreti pacchā rajaü patati taü vikopetuü vaņņati. tattha hi deve vassante pi udake yeva udakaü patatã 'ti. piņņhipāsāõe\<*<4>*>\ sukhumarajaü hoti, \<*<5>*>\deve phusāyante alliyati,\<*<6>*>\ tam pi cātumāsaccayena vikopetuü na vaņņati. \<*<7>*>\sace pana akaņapabbhāre vammiko uņņhito hoti yathāsukhaü vikopetuü vaņņati. sace abbhokāse uņņhahati omakacātumāsaü ovaņņo\<*<8>*>\ yeva vaņņati. rukkhādãsu āråë- haupacikāmattikāya\<*<9>*>\ pi es' eva nayo. gaõķuppāda gåtha\<*<10>*>\ måsikakukkura gokaõņakādãsu pi es' eva nayo. gokaõņako nāma gāvãnaü khuracchinnakaddamo vuccati sace pana heņņhimatalena bhåmisambandho\<*<11>*>\ hoti ekadivasam pi na vaņņati. kasitaņņhāne pi naīgalacchinna\<*<12>*>\ mattikā- piõķaü gaõhantassa es' eva nayo. purāõasenāsanaü hoti, acchadanaü vā vinaņņhacchadanaü vā atirekacātumāsaü ovaņņaü\<*<13>*>\ jātapaņhavã saīkhyam eva gacchati. tato avase- saü chadaniņņhikaü\<*<14>*>\ vā gopāõasãādikaü upakaraõaü vā gaõhantena\<*<15>*>\ iņņhakaü gaõhāmi gopāõasiü bhittipādaü padarattharaõaü pāsāõatthambhaü gaõhāmã 'ti sa¤¤āya gaõhituü vaņņati. tena saddhiü mattikā patati anāpatti, bhittimattikaü gaõhantassa pana āpatti. sace yā yā atintā taü taü gaõhāti anāpatti. antogehe mattikāpu¤jo hoti, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. ovuņņe. 2 Bp. ta¤ ce. 3 Ssp. adds taü. 4 Ssp. -pāsāõesu. 5 Ssp. inserts taü before deve. 6 Bp. allãyati. 7 Ssp. omits sace pana, and akata- for akaņa-. 8 Bp. ovaņņho; Ssp. vuņņho. 9 Bp. -kamatti-. 10 SP. gåthaka måsikukkura. 11 Ssp. -sambaddho. 12 Ssp. -cchinnaü. 13 Bp. ovaņņhaü; Ssp. ovuņņhaü. 14 Bp.Ssp. -niņņhakaü. 15 Bp.Ssp. omit this. >\ #<[page 757]># %% tasmiü ekadivasaü ovaņņe\<*<1>*>\ gehaü chādenti,ū sace sabbo tinto cātumāsaccayena jātapaņhavã yeva. ath' assa upari- bhāgo yeva tinto anto atinto yattakaü tintaü taü kappiya- kārakehi kappiyavohārena apanāmetvā sesaü yathāsukhaü vala¤jetuü\<*<2>*>\ vaņņati. udakena temetvā ekābaddhā yeva hi jātapaņhavã hoti, na itarā 'ti. abbhokāse mattikāpākāro hoti, atirekacātumāsaccayena\<*<3>*>\ ovaņņo\<*<4>*>\ jātapaņhavãsaīkhyaü gacchati. tattha laggapaüsuü pana allahatthena chupitvā gahetuü vaņņati. sace iņņhakapākāro hoti yebhuyyena kaņha- laņņhāne tiņņhati yathāsukhaü vikopetuü vaņņati. abbho- kāse ņhitamaõķapatthambhaü itocito ca sa¤caletvā paņhaviü vikopentena gahetuü na vaņņati. ujukam eva uddharituü vaņņati. a¤¤am pi sukkharukkhaü vā sukkhakhāõukaü vā gaõhantassa es' eva nayo. navakammatthaü thambhaü\<*<5>*>\ vā pāsāõaü vā rukkhaü vā daõķakehi uccāletvā pavaņņentā gacchanti, tattha paņhavã bhijjati, sace suddhacittā pavaņņenti anāpatti. atha pana tena apadesena paņhaviü bhinditukāmā yeva honti anāpatti. sākhādãni kaķķhantānam pi paņhaviyaü dāråni phālentānam pi es' eva nayo. paņhaviyaü aņņhisåcikaõņakādãsu pi yaü ki¤ci ākoņetuü vā pavesetuü vā na vaņņati. passāvadhā- rāya vegena paņhaviü bhindissāmã 'ti evaü passāvam pi kātuü na vaņņati, karontassa bhijjati āpatti. visamabhåmiü samaü karissāmã 'tiammu¤janiyā ghaüsituü\<*<6>*>\ na vaņņati, vattasãsen' eva hi sammajjitabbaü. keci kattarayaņņhiyā bhåmiü koņņenti pādaīguņņhakena pi\<*<7>*>\ vilikhanti caīkami- taņņhānaü dassessāmā 'ti punappunaü bhåmiü bhindantā caīkamanti sabbaü na vaņņati, viriyasampaggahatthaü\<*<8>*>\ pa- na samaõadhammaü karontena suddhacittena caīkamituü vaņņati. \<*<9>*>\hatthaü dhovissāmā 'ti paņhaviyaü ghaüsanti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. ovaņņhe; Ssp. vuņņhe. 2 Bp. vaëa¤-. 3 Ssp. -cātummāsaü and adds ce. 4 Bp. ovaņņho; Ssp. ovuņņho. 5 Bp.Ssp. omit thambhaü vā. 6 Bp. adds pi. 7 Ssp. omits pi. 8 Bp. vãriya-; Ssp. viriyassa sampa-. 9 Ssp. inserts karontassa bhijjati anāpatti. >\ #<[page 758]># %<758 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.10.>% na vaņņati.ū aghaüsantena pana allahatthaü paņhaviyaü ņhapetvā rajaü gahetuü vaņņati, keci kaõķukacchuādãhi ābādhikā chinnataņādãsu aīgapaccaīgāni ghaüsanti na vaņ- ņati. khaõati vā khaõāpeti vā 'ti antamaso pādaīguņņhakena pi sammajjanãsalākāya pi sayaü vā khaõati a¤¤ena vā khaõā- peti. bhindati vā bhindāpeti\<*<1>*>\ vā 'ti antamaso udakam pi chaķķento sayaü vā bhindati a¤¤ena vā bhindāpeti. dahati vā dahāpeti vā 'ti anatamaso pattam pi pacanto sayaü va dahati a¤¤ena vā dahāpeti, yattakesu ņhānesu aggiü deti vā dāpeti vā tattakāni pācittiyāni. pattaü pacantena pi hi pubbe pakkaņņhāne yeva hi pacitabbo. adaķķhāya paņha- viyā aggiü ņhapetuü na vaņņati. pattapacanakapālassa pana upari aggiü ņhapetuü vaņņati. dārånaü upari ņhapeti, so aggi tāni dahanto gantvā paņhaviü dahati na vaņņati, iņņhaka kapālādãsu\<*<2>*>\ pi es' eva nayo. tatrāpi hi iņņhakādãnaü yeva upari ņhapetuü vaņņati. kasmā, tesam anupādānattā, na hi tāni aggissa upadānasaīkhyaü gacchanti. sukkhakhāõu- sukkharukkhādãsu\<*<3>*>\ aggiü dātuü na vaņņati. sace pana paņhaviü appattam eva nibbāpetvā gamissāmã 'ti deti vaņņati. pacchā nibbāpetuü na sakkoti avisayattā anāpatti. tiõuk- kaü gahetvā gacchanto hatthe ķayhamāne bhåmiyaü pāteti anāpatti. patitaņņhāne yeva upādānaü datvā aggiü kātuü vaņņatã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. daķķhapaņhaviyā ca yattakaü ņhānaü usumāya anugataü sabbaü vikopetuü vaņņatã 'ti tatth' eva vuttaü. yo pana ajānanako bhikkhu araõisahitena\<*<4>*>\ aggiü nibbattetvā hatthena ukkhipitvā kiü karomã 'ti vadati jālehã 'ti vattabbo. hattho\<*<5>*>\ ķayhatã 'ti vadati, yathā na ķayhati tathā karohã 'ti vattabbo. bhåmi- yaü pātehã 'ti pana na vattabbo. sace hatthe ķayhamāne pāteti paņhaviü ķahissāmã 'ti apātitattā anāpatti. pati- taņņhāne pana aggiü kātuü vaņņatã 'ti Kurundiyaü vuttaü. anāpatti imaü jānāhã 'ti ādãsu imassa thambhassa āvāņaü jāna mahāmattikaü jāna thusamattikaü\<*<6>*>\ jāna mahāmattikaü dehi thusamattikaü\<*<6>*>\ dehi mattikaü āhara paüsuü āhara \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. bhedāpeti. 2 Bp.Ssp. pāsāõādãsu. 3 Bp. adds pi. 4 Bp. araõã-. 5 Ssp. adds me. 6 Bp. thåsa-. >\ #<[page 759]># %% mattikāya attho paüsunā attho imassa thambhassa āvāņaü kappiyaü karohi imaü mattikaü kappiyaü karohi imaü paüsuü kappiyaü karohã 'ti evaü attho veditabbo.ū asa¤- ciccā 'ti pāsāõarukkhādãni vā pavaņņentassa kattaradaõķena vā āhacca\<*<1>*>\ gacchantassa paņhavã bhijjati, sā tena bhindissāmã 'ti evaü sa¤cicca abhiõõattā asa¤cicca bhiõõa nāma hoti, iti asa¤cicca bhindantassa anāpatti. asatiyā 'ti a¤¤avihito kenaci saddhiü ki¤ci kathento pādaīguņņhakena vā kattarayaņņhiyā vā paņhaviü vilikhanto tiņņhati, evaü asatiyā vilikhantassa vā bhindantassa vā anāpatti. ajānantassā 'ti anto gehe ovaņņaü\<*<2>*>\ channaü paņhaviü akappiyapaņhavã 'ti na jānāti kappiyapaņhavã 'ti sa¤¤āya vikopeti, khaõāmi bhindāmi dahāmi\<*<3>*>\ vā na jānāti, kevalaü saīgopanatthāya khaõittādãni vā ņhapeti, ķayha- mānahattho vā aggiü pāteti, evaü ajānantassa anāpatti, sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuņņhāti. kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sa- cittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. paņhavãkhaõasikkhāpadaü dasamaü. samat- to\<*<4>*>\ vaõõanākkamena musāvādavaggo paņhamo. Senāsanavaggassa paņhamasikkhāpade anādiyanto ti tassā vacanaü agaõhanto. dārakassa bāhuü ākoņesã 'ti ukkhittaü pharasuü niggahetuü asakkonto manussānaü cakkhuvisa- yātãte\<*<5>*>\ mahārājasantikā\<*<6>*>\ laddhe rukkhaņņhakadibbavimāne nipannassa dārakassa bāhuü thanamåle yeva chindi. na kho m' etaü paņiråpan ti ādimhi ayaü saīkhepavaõõanā. Hima- vante kira pakkhadivasesu devatāsannipāto hoti, tattha rukkhadhammaü pucchanti tvaü rukkhadhamme ņhitā na ņhitā 'ti. rukkhadhammo nāma rukkhe chijjamāne rukkha- devatāya manopadosassa akaraõaü. tattha ya devatā ruk- khadhamme aņņhitā hoti sā devatāsannipātaü pavisituü na labhati. iti sā devatā ima¤ ca rukkhadhamme aņņhānapacca- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. repeat this. 2 Bp. ovaņņhachannaü; Ssp. ovuņņhaü channaü. 3 Bp.Ssp. -mã 'ti. 4 Bp. niņņhito for samatto vaõõa-. 5 Ssp. -yātikkante. 6 Ssp. cātumahā-. >\ #<[page 760]># %<760 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.11.>% yaü ādãnavaü addasa,ū bhagavato ca sammukhā sutadham- madesanānusārena\<*<1>*>\ tathāgatassa chaddantādikāle pubba- caritaü anussari. ten' assā etad ahosi na kho m'\<*<2>*>\ etaü paņi- råpaü ...pe... voropeyyan ti. yannånāhaü bhagavato etam attham āroceyyan ti idaü pan' assā ayaü bhikkhu sapitiko putto addhā bhagavā imaü\<*<3>*>\ imassa ajjhācāraü sutvā mari- yādaü bandhissati sikkhāpadaü pa¤¤āpessatã 'ti iti paņisa¤- cikkhantiyā ahosi. sacajja tvaü devate 'ti sace ajja tvaü devate. pasaveyyāsã 'ti janeyyāsi uppādeyyāsi, eva¤ ca pana vatvā bhagavā taü devataü sa¤¤āpento: yo ve uppitaü kodhaü rathaü bhantaü 'va vāraye tam ahaü sārathi\<*<4>*>\ bråmi, rasmiggāho itaro jano.\<*<5>*>\ ti imaü gātham abhāsi, gāthāpariyosāne sā devatā sotāpat- tiphale patiņņhāsi. puna bhagavā sampattaparisāya dham- maü desento: yo ve uppatitaü vineti kodhaü, visataü\<*<6>*>\ sappavisaü 'va osadhehi so bhikkhu jahāti orapāraü, urago jiõõam iva tacaü purāõan.\<*<7>*>\ ti imaü gātham abhāsi. tatra paņhamagāthā dhammapade saīgahaü āruëhā, dutiyā suttanipāte, vatthuü pana vinaye 'ti. atha bhagavā dhammaü desento yeva tassā devatāya vasanaņņhānaü āvajjento paņiråpaü ņhānaü disvā gaccha devate amukasmiü\<*<8>*>\ okāse rukkho vivitto tasmiü upagacchā 'ti āha. so kira rukkho na âëavãraņņhe Jetavanassa anto parikkhep'\<*<9>*>\ assa devaputtassa pariggaho ahosi, so cuto tasmā vivitto ti vutto. tato paņņhāya ca pana sā devatā sammā- sambuddhato laddhaparihārā buddhupaņņhāyikā ahosi. yadā devatāsamāgamo hoti, tadā mahesakkhadevatāsu āgacchan- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. sutapubbadhamma-. 2 Ssp. pan' etaü for m' etaü. 3 Ssp. imassa imaü. 4 Ssp. sārathiü. 5 Dhammapada, 222. 6 Bp.Ssp. visaņaü. 7 Suttanipāta, Uragavaggo, 1. 8 Bp. asuka-. 9 Bp.Ssp. parikkhepe yassa. >\ #<[page 761]># %% tãsu a¤¤ā appesakkhā devatā yāva mahāsamudda-Cakkavā- ëapabbatā tāva paņikkamanti.ū ayaü pana attanā\<*<1>*>\ vasanaņ- ņhāne nisãditvā 'va dhammaü suõāti, yam pi paņhamayāme bhikkhå pa¤haü pucchanti majjhimayāme devatā taü sabbaü tath' eva nisãditvā suõāti, cattāro ca mahārājāno pi bhagavato upaņņhānaü āgantvā gacchantā taü devataü disvā 'va gacchanti. bhåtagāmapātabyatāyā 'ti ettha bha- vanti ahuvanti\<*<2>*>\ cā 'ti bhåtā, jāyanti vaķķhanti vā jātā vaķķhitā cā 'ti attho. gāmo ti rāsi, bhåtānaü gāmo ti bhåtagāmo bhå- tā eva vā gāmo bhåtāgāmo, patiņņhitaharitatiõarukkhānam\<*<3>*>\ etaü adhivacanaü. pātabyassa bhāvo pātabyatā, chedana- bhedanādãhi yathāråciü paribhu¤jitabbatā 'ti attho. tassā bhåtagāmapātabyatāya nimittatthe bhummavacanaü, bhå- tagāmapātabyatāya\<*<4>*>\ hetu bhåtagāmassa chedanādipaccayā pācittiyan ti attho. idāni taü bhåtagāmaü vibhajitvā dassento bhåtagāmo nāma pa¤cabãjajātānã 'ti ādim aha. tattha bhåtagāmo nāmā 'ti bhåtagāmaü uddharitvā yasmiü sati bhåtāgamo hoti taü dassetuü pa¤ca bãjajātānã 'ti āhā\<*<5>*>\ 'ti aņņhakathāsu vuttaü, evaü sante pi yāni vā pan' a¤¤āni pi atthi måle jāyantã 'ti ādãni na samenti. na hi målabãjāni\<*<6>*>\ målādãsu jāyanti, målādãsu jāyamānāni pana tāni bãjāni,\<*<7>*>\ tasmā evam ettha vaõõanā veditabbā. bhåtagāmo nāmā 'ti vibhajitabbapadaü. pa¤cā 'ti tassa vibhāgaparicchedo, bãjajātānã 'ti paricchinnadhammanidassanaü. tass' attho bãjehi jātāni\<*<8>*>\ bãjajātāni, rukkhādãnaü etaü adhivacanaü. aparo nayo bãjāni ca tāni jātāni ca bãjajātāni\<*<9>*>\ pasutāni\<*<10>*>\ nibbattapaõõamålānã 'ti bãjajātāni, etena allavālikādãsu ņha- pitānaü nibbattapaõõamålānaü siīgiverādãnaü saīgaho kato hoti. idāni yehi bãjehi jātattā rukkhādãni bãjajātānã 'ti vuttāni, tāni dassento målabãjan ti ādim āha. tesaü uddeso pākaņo eva. niddese yāni vā pan' a¤¤āni pi atthi måle jāyanti måle sa¤jāyantã 'ti ettha bãjato nibbattena\<*<11>*>\ bãjaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. attano. 2 Ssp. āhuvanti. 3 Bp.Ssp. -kkhādãnaü. 4 Bp.Ssp. -byatā. 5 Ssp. ādim āhā 'ti. 6 Bp.Ssp. bijādãni. 7 Bp. bãjakatāni. 8 Ssp. jātānã 'ti. 9 Bp.Ssp. omit this. 10 Bp. pasåtāni. 11 Ssp. nibbattana. >\ #<[page 762]># %<762 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.11.>% dassitaü,ū tasmā evam ettha attho daņņhabbo, yāni vā pan' a¤¤āni pi atthi āluva-kaseru-kamaëuppala\<*<1>*>\-puõķarãka-kuva- laya-kandapāņalimålādibhede\<*<2>*>\ måle gacchavallirukkhādãni jāyanti sa¤jāyanti, tāni yamhi måle jāyanti c' eva sa¤jāyanti ca, ta¤ ca pāëiyaü vuttahaliddādi\<*<3>*>\ ca sabbam pi etaü må- labãjaü nāma, esa nayo khandhabãjādãsu, ye vā pana khandha- bãjesu\<*<4>*>\ pan' ettha ambāņaka-indasāla-nuhã-pāëibhadda-kaõi- kārādãni\<*<5>*>\ khandhabãjāni, amålakavalli\<*<6>*>\ caturassavalli kaõa- vãrādãni\<*<7>*>\ phaëubãjāni nāma,\<*<8>*>\ makacisumana-jayasumanādãni aggabãjāni, amba-jambå panasaņņhiādãni bãjabãjānã 'ti daņņhab- bāni. idāni yaü vuttaü bhåtagāmapātabyatāya pācittiyan ti tattha sa¤¤āvasena āpattānāpattibhedaü pātabyatābheda¤ ca dassento bãje bãjasa¤¤ã 'ti ādim āha. tattha yathā sālãna¤ ce pi\<*<9>*>\ odanaü bhu¤jattã 'ti ādãsu sālitaõķulānaü odano sālãnaü odano ti vuccati, evaü bãjato sambhåto bhåtagāmo bãjan ti vutto ti veditabbo. yam pana bãjagāmabhåtagāma- samārambhā paņivirato ti ādãsu vuttaü bhåtagāmaparimo- canaü katvā ņhapitaü bãjaü, taü dukkaņavatthu. athavā yad etaü bhåtagāmo nāmā ti sikkhāpade\<*<10>*>\ vibhaīgassa ādipadaü tena saddhiü yojetvā yaü bãjaü bhåtagāmo nāma hoti. tasmiü bãje bãjasa¤¤ã satthakādãni gahetvā sayaü vā chindati a¤¤ena vā chedāpeti pāsāõādãni gahetvā sayaü vā bhindati a¤¤ena vā bhedāpeti, aggiü upasaüharitvā sayaü vā pacati a¤¤ena vā pacāpeti āpatti pācittiyassā 'ti evam ettha attho veditabbo. yathārutaü pana gahetvā bhåtagā- mavinimmuttassa\<*<11>*>\ bãjassa chindanādibhedāya\<*<12>*>\ pātabyatāya pācittiyaü na vattabbaü. ayaü h' ettha vinicchayakathā. bhåtagāmaü vikopentassa pācittiyaü, bhåtagāmaparimo- citaü pa¤cavidham pi bãjagāmaü vikopentassa dukkaņaü, bãjagāmabhåtagāmo\<*<13>*>\ nām' esa atthi udakaņņho atthi tha- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. kamaluppala-. 2 Bp. kunda-pāņali-; Ssp. kaõķa- 3 Bp.Ssp. vuttaü hali-. 4 Ssp. bãjesu. 5 Ssp. kaõõika-. 7 Ssp. kaõaverādãni. 6 Bp.Ssp. ambilavallã. 8 Bp.Ssp. omit nāma. 9 Ssp. 'va. 10 Ssp. -pada. 11 Bp.Ssp. nimuttassa. 12 Bp. chindanāya. 13 Bp. -gāmesu and omits nām' esa. >\ #<[page 763]># %% laņņho.ū tattha udakaņņho sāsapamattika\<*<1>*>\-tilabãjakādibhedā sapattikā\<*<2>*>\ apattikā ca sabbā sevālajāti antamaso udakapap- paņakaü upādāya bhåtagāmo ti veditabbo. udakapappa- ņako nāma upari thaddho pharusavaõõo heņņhā mudu nãla- vaõõo hoti. tattha yassa sevālassa målaü orohitvā\<*<3>*>\ paņha- viyaü patiņņhitaü tassa paņhavãņņhānaü, yo udake sa¤carati tassa udakaü, paņhaviyaü patiņņhitaü yattha katthaci vikopentassa vā\<*<4>*>\ uddharitvā vā ņhānantaraü saīkāmentassa pācittiyaü. udake sa¤carantaü vikopentassa\<*<5>*>\ pācittiyaü, hatthehi pana itocito ca viyåhitvā nahāyituü vaņņati. saka- laü hi udakaü tassa ņhānaü, tasmā na so ettāvatā ņhānanta- raü saīkāmito hoti, udakato pana udakena vinā sa¤cicca ukkhipituü na vaņņati, udakena saddhiü ukkhipitvā puna udake pakkhipituü vaņņati. parissāvanantarena nikkhamati kappiyaü kārāpetvā 'va udakaü paribhu¤jitabbaü. uppa- lapaduminiādãni\<*<6>*>\ jalajavallitiõāni udakato uddharantassa vā tatth' eva vikopentassa vā pācittiyaü. parehi uppāņitāni vikopentassa dukkaņaü. tāni hi bãjagāme saīgahaü gac- chanti. tilabãjaka sāsapamattikasevālo\<*<7>*>\ pi udakato uddhaņo amilāto aggabãjasaīgahaü gacchati. Mahāpaccarãādãsu anan- takatilabãjakaudakapappaņakādãni dukkaņavatthukānã 'ti vuttaü, tattha kāraõaü na dissati. Andhakaņņhakathāyaü sampuõõabhåtagāmo\<*<8>*>\ na hoti tasmā dukkaņan ti vuttaü tam pi na sameti, bhåtagāme hi pācittiyaü bãjagāme dukka- ņaü vuttaü, asampuõõabhåtagāmo nāma tatiyo koņņhāso n' eva pāliyaü na aņņhakathāsu āgato. \<*<9>*>\api ca taü bãja- gāmasaīgahaü gacchissatã 'ti, tam pi na yuttaü abhåtagāma- målattā tādisassa bãjagāmassā\<*<10>*>\ 'ti, api ca garukalahukesu garuke ņhātabban ti etaü vinayalakkhaõaü. thalaņņhe chinnarukkhānaü avasiņņho haritakhāõu nāma hoti, tattha kakudha kara¤ja piyaīgu paõasādãnaü khāõu \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. -mattikā-. 2 Bp.Ssp. sapaõõikā apaõõikā ca for sapattikā apattikā ca. 3 Bp. oruhitvā. 4 Bp. omits vā. 5 Bp.Ssp. -tass' eva. 6 Bp.Ssp. uppalinã paduminã-. 7 Ssp. -mattaka-. 8 Bp. -gāmaü. 9 Bp. atha etaü; Ssp. atha ca taü for api ca taü. 10 Ssp. bãjassā 'ti. >\ #<[page 764]># %<764 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.11.>% uddhaü vaķķhati,ū so bhåtagāmena saīgahãto, tāëanāëikerā- dãnaü khāõu uddhaü na vaķķhati, so bãjagena saīgahãto, kadaliyā pana aphalitāya khāõu bhåtagāmena saīgahito, phalitāya bãjagāmena, kadalã pana phalitā yāva nãlapaõõã\<*<1>*>\ tāva bhåtagāmen' eva saīgahãtā, tathā phalito veëu. yadā pana aggato paņņhāya sussati tadā bãjagāmena saīgahaü gacchati, katarabãjagāmena, phaëubãjagāmena, kiü tato nib- battati, na ki¤ci, yadi hi nibbatteyya bhåtagāmena saīgahaü gaccheyya, indasālādirukkhe chinditvā rāsiü karonti, ki¤cā- pi rāsikatadaõķakehi ratanappamāõāpi sākhā nikkhamanti bãjagamen' eva saīgahaü gacchanti, \<*<2>*>\maõķapatthāya vā vatiatthāya vā valliāropanatthāya vā bhåmiü\<*<3>*>\ nikhaõanti, målesu c' eva paõõesu ca niggatesu pana\<*<4>*>\ bhåtagāmasaī- khyaü gacchanti. målamattesu pana paõõamattesu vā niggatesu bãjagāme\<*<5>*>\ saīgahãtā eva. yāni kānici bãjāni paņhaviyaü vā udakena si¤citvā ņhapitāni kapālādãsu vā allapaüsuü pakkhipitvā nikkhittāni honti. sabbāni måla- matte vā paõõamatte vā niggate pi bãjāni yeva. sace pi målāni ca upari aīkuro ca niggacchati, yāva aīkuro harito na hoti tāva bãjāni yeva. muggādãnaü pana paõõesu uņņhi- tesu vãhiādãnaü vā aīkure harite nãlapaõõavaõõe jāte bhåta- gāmasaīgahaü gacchanti, tālaņņhãnaü paņhamaü såkara- dāņhā viya målaü niggacchati, niggate pi yāva upari patta- vaņņã na niggacchati tāva bãjagāmo yeva. nāëikerassa tacaü bhinditvā dantasåci\<*<6>*>\ viya aīkuro niggacchati yāva migasiī- gasadisā nãlapattavaņņã na hoti tāva bãjagāmo yeva. måle aniggate pi tādisāya pattavaņņiyā jātāya amålakabhåtagāme saīgahaü gacchati. ambaņņhi ādãni vãhiādãhi vinicchanitab- bāni. vandakā\<*<7>*>\ vā a¤¤ā vā yā kāci rukkhe jāyitvā rukkhaü ottharati rukkho 'va\<*<8>*>\ tassā\<*<9>*>\ ņhānaü, taü vikopentassa vā tato uddharantassa vā pācittiyaü. ekā amålakā latā hoti, aīguliveņhako viya vanappagumbadaõķake veņheti, tassāpi ayam eva vinicchayo. gehamukhapākāravedikācetiyādãsu nã- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. paõõā. 2 Bp. inserts tattha before this. 3 Ssp. bhåmiyaü. 4 Bp.Ssp. puna. 5 Bp. -gāmena; Ssp. -gāma. 6 Bp. såciü; Ssp. daõķasåci. 7 Bp.Ssp. vaõņakā. 8 Ssp. yeva. 9 Bp. tassa. >\ #<[page 765]># %% lavaõõo sevāëo hoti,ū yāva dve tãõi pattāni na sa¤jāyanti tāva aggabãjasaīgahaü gacchati. pattesu jātesu pācitti- yavatthu, tasmā tādisesu ņhānesu sudhālepam pi dātuü na vaņņati. anupasampannena littassa upari snehalepo\<*<1>*>\ dātuü vaņņati. sace nidāghasamaye sukkhasevāëo tiņņhati, taü sammu¤janã ādãhi ghaüsitvā apanetuü vaņņati. pāõãya- ghaņādãnaü bahi sevāëo dukkaņavatthu anto abbohāriko, dantakaņņhapåvādãsu kaõõakam pi abbohārikam eva. vut- taü h' etaü sace gerukaparikammatā bhitti kaõõakitā hoti coëakaü temetvā pãëetvā pamajjitabbā 'ti. pāsāõajāti pāsā- õadaddu sevāëa seleyyakādãni aharitavaõõāni apattāni ca dukkaņavatthukāni, ahicchattakaü yāva makulaü hoti tāva dukkaņavatthu, pupphitakālato paņņhāya abbohārikaü, alla- rukkhato pana chattakaü\<*<2>*>\ gaõhanto rukkhattacaü vikopeti, tasmā tattha pācittiyaü. rukkhapapaņikāya\<*<3>*>\ pi es' eva nayo. yā pana indasālakakudhādãnaü papaņikā\<*<4>*>\ rukkhato muccitvā tiņņhati, taü gaõhantassa anāpatti. nãyāsam pi rukkhato muccitvā vā ņhitaü sukkharukkhe vā laggaü gaõhituü vaņņati allarukkhato na vaņņati, sākhāya pi es' eva nayo. rukkhaü cāletvā paõķupalāsaü vā pariõatakaõikā- rādipupphaü\<*<5>*>\ vā pātentassa pācittiyam eva. hatthakukkuc- cena mudukesu indasālanuhikhandhādãsu vā tattha jātakatā- lapaõõādãsu vā akkharaü chindantassāpi es' eva nayo. sāmaõerānaü pupphaü ocinantānaü sākhaü nāmetvā dātuü vaņņati, tehi pana pupphehi pāõãyaü na vāsetabbaü pānã- yavāsatthikena sāmaõeraü ukkhipitvā ocināpetabbāni. phalasākhāpi attanā khāditukāmena na onametabbā, sāma- õeraü ukkhipitvā phalaü gāhāpetabbaü.\<*<6>*>\ yaü ki¤ci gac- chaü vā lataü vā uppāņentehi sāmaõerehi saddhiü gahetvā ākaķķhituü na vaņņati, tesaü pana ussāhajananatthaü anākaķķhantena\<*<7>*>\ kaķķhanākāraü dassentena viya agge\<*<8>*>\ gahe- tuü vaņņati, yesaü rukkhānaü sākhā råhati tesaü sākhaü makkhikabãjanādãnaü atthāya kappiyaü akārāpetvā gahitaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. siniddhalepaü. 2 Ssp. ahicchattakaü. 3 Bp.Ssp. -pappaņi-. 4 Bp.Ssp. pappaņikā. 5 Ssp. -kaõõi-. 6 Ssp. gāhetabbaü. 7 Bp. akaķķha-; Ssp. ākaķķha-. 8 Bp. aggaü. >\ #<[page 766]># %<766 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.11.>% tace vā patte vā antamaso nakhena pi vilikhantassa\<*<1>*>\ duk kaņaü.ū allasiīgiverādãsu pi es' eva nayo. sace pana kappi- yaü kārāpetvā sãtale padese ņhapitassa målaü sa¤jāyati uparibhāge chindituü vaņņati. sace aīkuro jāyati heņņhā bhāge chindituü vaņņati måle ca nãlaīkure ca jāte \<*<2>*>\na vaņņati. chindati vā chedāpeti vā 'ti antamaso sammu¤janãsalākāya pi tiõāni chindissāmã 'ti bhåmiü sammajjanto sayaü vā chindati a¤¤ena vā chedāpeti. bhindati vā bhedāpeti vā 'ti anatamaso caīkamanto pi chijjanakaü chijjatu bhijjanakaü bhijjatu caīkamitaņņhānaü dassessāmã 'ti sa¤cicca pādehi akkamanto tiõavallãādãni sayaü bhindati vā a¤¤ena vā bhedā- peti. sace pi hi tiõaü vā lataü vā gaõthiü karontassa bhijja- ti \<*<3>*>\gaõņhim pi kātuü na vaņņati.\<*<3>*>\ tāëarukkhādãsu pana corā- naü anāruhanatthāya dārumakkaņakaü ākoņenti\<*<4>*>\ kaõņake bandhanti, bhikkhussa evaü kātuü na vaņņati. sace\<*<5>*>\ dāru- makkaņako rukkhe allãnamatto 'va hoti rukkhaü na pãëeti vaņņati. rukkhaü chinda lataü chinda kandaü\<*<6>*>\ vā målaü vā uppaņehã 'ti vattum pi vaņņati aniyāmitattā, niyāmetvā pana imaü rukkhaü chindā\<*<7>*>\ 'ti ādi vattuü na vaņņati. nā- maü gahetvā\<*<8>*>\ 'pi ambarukkhaü caturassa valliü āluvakan- daü\<*<9>*>\ mu¤jatiõaü asukarukkhacchalliü chinda bhinda uppāņehã 'ti ādivacanam pi aniyāmitam eva hoti, imaü ambarukkhan ti ādivacanam eva hi niyāmitaü nāma, taü na vaņņati. pacati vā pacāpeti vā 'ti antamaso pattam pi pacitukāmo tiõādinaü upari sa¤cicca aggiü karonto sayaü vā pacati a¤¤ena vā pacāpetã 'ti sabbaü paņhavãkkhaõa- nasikkhāpade vuttanayena veditabbaü. aniyāmetvā pana mugge paca māse pacā 'ti ādivuttaü vaņņati. ime mugge paca ime māse pacā 'ti evaü vattuü na vaņņati. anāpatti imaü jānā 'ti ādãsu imaü målabhesajjaü jāna imaü målaü vā paõõaü vā dehi imaü rukkhaü vā lataü vā āhara iminā pupphena vā phalena vā attho imaü rukkhaü vā lataü vā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. vilekha-. 2 Ssp. inserts chindituü. 3-3 Bp. gaõņhi pi na kātabbo for these. 4 Bp. ākoņņenti. 5 Ssp. adds pana. 6 Ssp. kaõķaü. 7 Ssp. chindāhã 'ti ādiü. 8 Ssp. gaõhitvā. 9 Ssp. āluvakaõķaü. >\ #<[page 767]># %% phalaü vā kappiyaü karohã 'ti evam attho daņņhabbo.ū ettā- vatā bhåtāgamaparimocanaü kataü hoti, paribhu¤jantena pana bãjagāmaparimocanatthaü puna kappiyaü karetabbā.\<*<1>*>\ kappiyakaraõaü c' ettha iminā suttānusārena veditabbaü, anujānāmi bhikkhave pa¤cahi samaõakappehi phalaü pari- bhu¤jituü aggiparijitaü\<*<2>*>\ satthaparijitaü\<*<2>*>\ nakhaparijitaü\<*<2>*>\ abãjaü nibbaņņabãjam\<*<3>*>\ eva pa¤caman ti. tattha aggipariji- tan\<*<2>*>\ ti agginā parijitaü\<*<2>*>\ adhibhåtaü daķķhaü phuņņhan ti attho. satthaparijitan\<*<2>*>\ ti satthena parijitaü\<*<2>*>\ adhibhåtaü jinnaü\<*<4>*>\ viddhaü vā 'ti attho, es' nayo nakhaparijite.\<*<2>*>\ abãja- nibbaņņabãjāni\<*<5>*>\ sayam eva kappiyāni. agginā kappiyaü karontena kaņņhaggigomayaggiādãsu yena kenaci antamaso lohakhanķena pi ādittena kappiyaü kātabbaü. ta¤ ca kho ekadese\<*<6>*>\ phusantena kappiyan ti vatvā va kātabbaü. sat- thena karontena yassa kassaci lohamayasatthassa antamaso såcãnakhacchedanādãnam\<*<7>*>\ pi tuõķena vā dhārāya vā chedaü vā vedhaü vā dassentena kappiyan ti vatvā va kātabbaü, nakhena kappiyaü karontena påtinakhena na kātabbaü, manussānaü pana sãha-byaggha-dãpa-makkaņānaü\<*<8>*>\ sakuntā- na¤ ca nakhā tikhiõā honti tehi kātabbaü. assa-mahisa- såkara-miga-goråpādãnaü khurā atikhiõā tehi na kātabbaü, katam pi akataü hoti. hatthinakhā pana khurā na honti tehi vaņņati, yehi pana kātuü vaņņati tehi tattha jātakehi pi uddharitvā gahitakehi pi chedaü\<*<9>*>\ vā vedhaü\<*<10>*>\ vā dassentena kappiyan ti vatvā 'va kātabbaü. tattha sace pi bãjānaü pabbatamatto rāsi rukkhasahassaü vā chinditvā ekābaddhaü katvā ucchånaü vā mahābhāro bandhitvā ņhapito hoti ekas- miü bãje vā rukkhasākhāya vā ucchumhi vā kappiye kate sabbaü kataü hoti, ucchå\<*<11>*>\ ca dāråni ca ekato baddhā honti, ucchuü kappiyaü karissāmã 'ti dāru\<*<12>*>\ vijjhati vaņņati yeva. sace pana yāya rajjuyā vā valliyā vā baddhāni\<*<13>*>\ tan tā vijjhati \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. kāretabbaü. 2 Ssp. -paricitaü. 3 Bp. nippaņņa-. 4 Bp.Ssp. chinnaü. 5 Bp. abãjanippaņņa-. 6 Ssp. ekadesaü. 7 Bp. -cchedānam pi. 8 Ssp. -ņādãnaü. 9 Ssp. chedanaü. 10 Ssp. vedhanaü. 11 Ssp. ucchåni. 12 Ssp. dāruü. 13 Bp. taü vijjhati; Ssp. honti taü vijjhati for tan tā vijjhati. >\ #<[page 768]># %<768 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.11.>% na vaņņati.ū ucchukhaõķānaü pacchiü påretvā āharanti, ekasmiü khaõķe kappiye kate sabbaü katam eva hoti. \<*<1>*>\maricapakkādãhi missetvā bhattaü āharanti kappiyaü ka- rohã 'ti vutte sace pi bhattasitthe vijjhati vaņņati yeva. tiëa- taõķulādãsu pi es' eva nayo. yāguya pakkhittāni pana ekā- baddhāni hutvā na santiņņhanti, tattha ekam ekaü vijjhitvā kappiyaü kātabbam eva. kapitthaphalādãnaü\<*<2>*>\ anto bãjāni\<*<3>*>\ kaņāhaü mu¤citvā sa¤caranti\<*<4>*>\ bhindāpetvā kappiyaü kārā- petabbaü, \<*<5>*>\sace ekābaddhā honti kaņāhe pi kātuü vaņņati. asa¤ciccā 'ti pāsāõarukkhādãni vā pavaņņentassa sākhaü\<*<6>*>\ vā kaķķhantassa kattaradaõķena vā bhåmiü paharitvā gacchantassa tiõāni\<*<7>*>\ chijjanti, tāni tena chindissāmã 'ti evaü sa¤cicca acchinnattā asa¤cicca chinnāni nāma honti. iti asa¤cicca chindantassa anāpatti. asatiyā 'ti a¤¤āvihito ke- naci saddhiü ki¤ci kathento pādaīguņņhakena\<*<8>*>\ vā hatthena vā tiõaü vā lataü vā chindanto tiņņhati, evaü asatiyā chin- dantassa anāpatti. ajānantassā 'ti etth' abbhantare bãjagāmo 'ti vā bhåtagāmo ti vā na jānāti, chindāmã 'ti pi na jānāti, kevalaü tiõe\<*<9>*>\ vā palāëapu¤je\<*<10>*>\ vā\<*<11>*>\ khaõittiü vā kuddālaü vā saīgopanatthāya ņhapeti, ķayhamānahattho vā aggiü pāteti, tatra ce tiõādãni\<*<12>*>\ chijjanti vā ķayhanti vā anāpatti. manussaviggahapārājikavaõõanāyaü pana sabbāņņhakathā- su sace bhikkhu rukkhena vā ajjhotthaņo\<*<13>*>\ hoti opāte vā patito sakkā ca\<*<14>*>\ hoti rukkhaü chinditvā\<*<15>*>\ bhåmiü vā kha- õitvā nikkhamituü jãvitahetu pi attanā na kātabbaü. a¤¤ena pana bhikkhunā bhåmiü vā khaõitvā rukkhaü vā chinditvā allarukkhato vā daõķakaü chinditvā taü ukkhaü pavaņņetvā nikkhāmetuü vaņņati anāpattã 'ti vuttaü. tattha \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. sace pana before mari-. 2 Ssp. kapiņņha-. 3 Ssp. mi¤jaü for this. 4 Ssp. sa¤carati. 5 Ssp. ekābaddhaü hoti for sace ekābaddhā honti. 6 Ssp. sākhā. 7 Ssp. tiõādãni. 8 Ssp. -guņņhena. 9 Bp.Ssp. vatiyā for tiõe. 10 Ssp. palāsapu¤je. 11 Bp.Ssp. add nikhādanaü vā. 12 Bp. tiõāni. 13 Ssp. ajjhottharito. 14 Ssp. 'va. 15 Ssp. adds taü rukkhaü pavaņņetvā after chinditvā. >\ #<[page 769]># %% kāraõaü na dissati,ū anujānāmi bhikkhave davaķāhe\<*<1>*>\ ķayha- māne paņaggiü dātuü parittaü kātun ti, idaü pana ekam eva suttaü dissati. sace etassa anulomaü attano na vaņņati a¤¤assa vaņņatã 'ti idaü nānākaraõaü na sakkā laddhuü,\<*<2>*>\ attano atthāya karonto attasinehena akusalacitten' eva karoti. paro pana kāru¤¤ena, tasmā anāpattã 'ti ce. etam pi akāra- õaü, kusalacittenāpi hi idaü\<*<3>*>\ āpattiü āpajjati. sabba- aņņhakathāsu pana vuttattā na sakkā paņisedhetuü gavesi- tabbā ettha yutti. aņņhakathācariyānaü vā saddhāya gantab- ban ti. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuņņhāti. kiriyā sa¤¤ā- vimokkhaü, sacittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, va- cãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. bhåtagāmasikkhāpadaü paņhamaü. Dutiyasikkhāpade, anācāraü ācaritvā 'ti akātabbaü katvā. kāyavacãdvāresu āpattiü āpajjitvā 'ti vuttaü hoti. a¤¤en' a¤¤aü paņicaratã 'ti a¤¤ena vacanena a¤¤aü vacanaü paņi- carati paņicchādeti ajjhottharati, idāni taü paņicaraõavidhiü dassento ko āpanno ti ādim āha. tatrāyaü vacanasambandho. so kira ki¤ci vãtikkamaü disvā āvuso āpattiü āpanno 'sã 'ti saīghamajjhe āpattiyā anuyu¤jiyamāno ko āpanno ti vadati. tato tvan ti vutte ahaü kiü āpanno ti vadati, atha pācittiyaü vā dukkaņaü vā 'ti vutte vatthuü pucchanto ahaü kismiü āpanno ti vadati. tato asukasmiü \<*<4>*>\nāma vatthusmin ti vutte ahaü kathaü āpanno kiü karonto\<*<5>*>\ āpanno 'mhã 'ti pucchati, atha idaü nāma karonto āpanno ti vutte kiü bhaõathā ti vadati, tato taü bhaõāmā 'ti vutte kiü bhaõathā 'ti vadati. api c' ettha ayaü pāëimuttakko 'pi a¤¤ena a¤¤aü paņicaraõavidhi, bhikkhåhi tava sipāņikāya kahāpaõo diņņho kiss' eva masāruppaü karosã 'ti vutto sudiņņhaü bhante na pan' eso kahāpaõo tipumaõķalaü etan ti bhaõanto vā tvaü suraü pivanno diņņho kiss' eva\<*<6>*>\ masāruppaü karosã 'ti vutto \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. davadāhe dayhamāne. 2 Ssp. ettha attano. 3 Ssp. imaü. 4 Ssp. omits nāma vatthusmin. 5 Ssp. inserts ca 6 Bp. evaü and omits masāruppaü. >\ #<[page 770]># %<770 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.12-13.>% sudiņņho bhante na pan' esā surā bhesajjatthāya sampāditaü ariņņhan ti bhaõanto vā,ū tvaü paņicchanne āsane mātugāmena saddhiü nisinno diņņho kiss' eva masāruppaü karosã 'ti vutto yena diņņhaü sudiņņhaü vi¤¤å pan' ettha dutiyo atthi, so kissa na diņņho ti bhaõanto vā ãdisaü tayā ki¤ci diņņhan ti puņņho na suõāmã 'ti sotam upanento vā sotadvāre pucchantānaü cakkhuü upanento vā a¤¤en' a¤¤aü paņicaratã 'ti veditabbo. a¤¤avādake vihesake pācittiyan ti ettha a¤¤aü vadatã 'ti a¤¤avādakaü, a¤¤en' a¤¤aü paņicaraõass' etaü nāmaü. vihesetã 'ti vihesakaü, tuõhãbhåtass' etaü nāmaü, tasmiü a¤¤avādake vihesake. pācittiyan ti vatthudvaye pācittidva- yaü vuttaü. a¤¤avādakaü ropetå 'ti a¤¤avādakaü āropetu patiņņhāpetå 'ti attho. vihesakaü ropetå 'ti ekasmim pi es' eva nayo. aropite a¤¤avādake 'ti kammavācāya anāropite a¤¤avādake. āropite vihesake 'ti ekasmim pi es' eva nayo. dhammakamme dhammakammasa¤¤ã 'ti ādãsu yan taü a¤¤avā- dakavihesakaropanakammaü kataü, taü ce dhammakam- maü hoti, so ca bhikkhu tasmiü dhammakammasa¤¤ã a¤¤avā- daka¤ ca vihesaka¤ ca karoti, ath' assa tasmiü a¤¤avādake ca vihesake ca āpatti pācittiyassā 'ti iminā nayena attho veditabbo. ajānanto pucchatã 'ti āpattiü vā āpannabhāvaü vā ajānanto yeva kiü tumhe bhaõatha ahaü na jānāmã 'ti pucchati. gilāno na kathetã 'ti mukhe tādiso vyādhi hoti yena kathetuü na sakkoti. saīghassa bhaõķanaü vā ...pe ... vivādo vā bhavissati so mā ahosã 'ti ma¤¤amāno na kathetã 'ti iminā nayena attho veditabbo, sesaü uttānam evā 'ti. tisamuņņhānaü, kāyacittato vācācittato kāyavācācittato samuņņhāti, siyā kiriyā siyā akiriyā, a¤¤en' a¤¤aü paņica- rantassa hi kiriyā hoti. tuõhãbhāvena hi vihesentassa akiriyā, sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacã- kammaü akusalacittaü dukkhavedan ti. a¤¤avādakasik- khāpadaü dutiyaü. Tatiyasikkhāpade, Dabbaü Mallaputtaü bhikkhå ujjhāyantã 'ti chandāya Dabbo Mallaputto ti ādãni vadantā taü āyasman- taü tehi bhikkhåhi avajānāpenti ava¤¤āya olokāpenti lāma- kato vā cintāpentã 'ti attho. lakkhaõaü pan' ettha saddasat- thānusārena veditabbaü. ujjhāpentã 'ti pi pāņho. ayam ev' \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 771]># %% attho.ū chandāyā 'ti chandena pakkhapātena, attano\<*<1>*>\ attano sandiņņhasambhattānaü paõãtāni pa¤¤āpetã 'ti adhippāyo. khãyantã 'ti chandāya Dabbo Mallaputto ti ādãni vadantā pakāsenti. ujjhāpanake khãyanake pācittiyan ti ettha yena vacanena ujjhāpenti taü ujjhāpanakaü, yena ca khãyanti taü khãyanakaü, tasmiü ujjhāpanake khãyanake, pācittiyan ti vatthudvaye pācittiyadvayaü vuttaü. ujjhāpanakaü nāma upasampannaü saīghena sammataü senāsanapa¤¤ā- pakaü vā ...pe... appamattakavissajjanakaü vā 'ti etesaü padānaü maīkuü kattukāmo ti iminā sambandho. avaõõaü kattukāmo ayasaü kattukāmo ti imesaü pana vasena upasampannan ti ādãsu upasampannassā 'ti evaü vibhattivipariõāmo kātabbo. ujjhāpeti vā khãyati vā āpatti pācittiyassā 'ti ettha pana yasmā\<*<2>*>\ khãyanakaü nāmā 'ti evaü mātikāpadaü uddharitvāpi ujjhāpanakaü nāmā 'ti imassa padassa vuttavibhaīgo yeva vattabbo hoti, a¤¤avādaka- sikkhāpade viya a¤¤o viseso n' atthi, tasmā taü visuü anud- dharitvā avibhajivā 'va nigamanam eva ekato katan ti vedi- tabbaü. dhammakamme dhammakammasa¤¤ã 'ti ādãsu yaü tassa upasampannassa sammutikammaü kataü, ta¤ ce dhammakammaü hoti so ca bhikkhu tasmiü dhammakamma- sa¤¤ã ujjhāpanaka¤ ca khãyanaka¤ ca karoti, ath' assa tasmiü ujjhāpanake ca khãyanake ca āpatti pācittiyassā 'ti iminā nayen' attho veditabbo. anupasampannaü ujjhāpeti vā khãyati vā 'ti ettha upasampannaü saīghena sammataü a¤¤aü anupasampannaü ujjhāpeti\<*<3>*>\ avajānāpeti, tassa vā taü santike khãyatã 'ti attho. upasampannaü saīghena asamma- tan ti kammavācāya asammataü, kevalaü tav' eso bhāro ti saīghena āropitabhāraü bhikkhånaü vā phāsuvihāratthāya sayam eva taü bhāraü vahantaü, yatra vā dve tayo bhikkhå viharanti tatra tādisaü kammaü karontan\<*<4>*>\ ti adhippāyo. anupasampannaü saīghena sammataü vā asammataü vā 'ti ettha pana ki¤cāpi anupasampannassa terasa sammutiyo dātuü na vaņņati. atha kho upasampannakāle laddhasammu- tiko pacchā anupasampannabhāve ņhito taü sandhāya saīghe- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. does not repeat attano; Ssp. tena attano. 2 Bp. kasmā. 3 Ssp. adds vā after this. 4 Bp. karonti 'ti. >\ #<[page 772]># %<772 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.13-14.>% na sammatam vā 'ti vuttaü.ū yassa pana vyattassa sāma- õerassa kevalaü saīghena vā sammatena vā bhikkhunā tvaü idaü kammaü karohã 'ti bhāro kato tādisaü sandhāya asam- mataü vā 'ti vuttaü. sesam ettha uttānam evā 'ti. tisa- muņņhānaü, kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuņņhāti. kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. ujjhāpanasikkhāpadaü tatiyaü. Catusikkhāpade, hemantike kāle 'ti hemantakāle himapā- tasamaye. kāyaü otāpentā 'ti ma¤capãņhādãsu nisinnā bālāta- pena kāyaü otāpentā. kāle ārocite 'ti yāgubhattādãsu yassa kassaci kāle ārocite. ovaņņhaü hotã 'ti himavassena ovaņņhaü\<*<1>*>\ tintaü hoti. avassikasaīkete 'ti vassikā\<*<2>*>\ vassāna māsā 'ti evaü apa¤¤atte cattāro hemantike cattāro ca gimhike aņņha māse 'ti attho. maõķape vā 'ti sākhāmaõķape vā padara- maõķape vā. rukkhamåle\<*<3>*>\ 'ti yassa kassaci rukkhassa heņņhā. yattha kākā vā kulalā vā na åhadantã 'ti yattha dhuvanivāsena\<*<4>*>\ kulāvake katvā vasamānā ete kākakulalā vā a¤¤e vā sakuntā taü senāsanaü na åhadanti tādise rukkhamåle nikkhipituü anujānāmã 'ti, tasmā yattha gocarapasutādi\<*<5>*>\ sakuntā\<*<6>*>\ vissa- mitvā gacchanti, tassa rukkhassa måle nikkhipituü vaņņati. yasmiü pana dhuvanivāsena\<*<4>*>\ kulāvake katvā vasanti, tassa rukkhassa måle na nikkhipitabbaü. aņņha māse 'ti vacanto yesu janapadesu vassakāle\<*<7>*>\ na vassati, tesu pi\<*<8>*>\ cattāro māse nikkhipituü na vaņņati yeva. avassikasaīkete 'ti vacanato yattha hemante devo vassati, tattha hemante pi ajjhokāse nikkhipituü na vaņņati, gimhe pana sabbattha vigatavaëā- hakaü visuddhaü nabhaü hoti, evaråpe kāle kenacid eva karaõãyena ajjhokāse ma¤capãņhaü nikkhipituü vaņņati. abbhokāsikenāpi vattaü jānitabbaü, tassa hi sace puggalika- kama¤cako atthi tatth' eva sayitabbaü, saīghikaü gaõhan- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. ovuņņhaü. 2 Ssp. vassikavassānaü māsā 'ti. 3 Ssp. -måle vā 'ti. 4 Ssp. dhuvasannivāsena. 5 Bp.Ssp. pasutā. 6 Ssp. sakuõā. 7 Ssp. inserts devo. 8 Ssp. janapadesu after pi. >\ #<[page 773]># %% tena vettena vā vākena vā vāyitama¤cako\<*<1>*>\ gahetabbo,ū tas- miü asati purāõama¤cako gahetabbo, tasmiü pi asati nava- vāyimo vā onaddhako\<*<2>*>\ vā gahetabbo, gahetvā pana ahaü ukkaņņharukkhamåliko vā ukkaņņhābbhokāsiko ti cãvara- kuņim pi akatvā asamaye ajjhokāse vā rukkhamåle vā\<*<3>*>\ pa¤¤ā- petvā nipajjituü na vaņņati. sace pana catugguõena pi cãvarena katākuņiü\<*<4>*>\ atementaü\<*<5>*>\ rakkhituü na sakkoti, sattā- havaddalikādãni bhavanti, bhikkhuno kāyānugatikattā vaņ- tati. ara¤¤e paõõakuņãsu vasantānaü sãlasampadāya pasan- nacittā manussā navama¤capãņhaü denti saīghikaparibhogena paribhu¤jathā 'ti, vasitvā gacchantehi sāmantavihāre sabhā- gabhikkhånaü pesetvā gantabbaü. sabhāgānaü abhāve anovassake nikkhipitvā gantabbaü, anovassake asati rukkhe laggetvā gantabbaü. cetiyaīgaõe sammajjaniü gahetvā bhojanasālaīgaõaü vā uposathāgāraīgaõaü vā pariveõa- divāņņhāna-aggisālādãsu vā a¤¤ataraü sammajjitvā dhovitvā puna sammajjanãmāëake yeva ņhapetabbā.\<*<6>*>\ uposathāgārā- dãsu a¤¤atarasmiü gahetvā avasesāni sammajjantassāpi es' eva nayo. yo pana bhikkhācāramaggaü sammajjanto gantu- kāmo hoti tena sammajjitvā sace antarāmagge sālā atthi tattha ņhapetabbā, sace n' atthi valāhakānaü anuņņhitabhāvaü sallakkhetvā yāvāhaü gāmato nikkhamāmi tāva na vassissatã 'ti jānantena yattha katthaci nikkhipitvā puna pacchāgac- chantena pākatikaņņhāne ņhapetabbā. sace vassissatã 'ti jānanto ajjhokāse ņhapeti dukkaņan ti Mahāpaccariyaü vuttaü. sace pana tatra tatr' eva sammajjanatthāya sammaj- janã nikkhittā hoti taü taü ņhānaü sammajjitvā \<*<7>*>\tatra tatr' eva nikkhipituü vaņņati. āsanasālaü sammajjantena vattaü jānitabbaü. tatr' ãdaü vattaü, majjhato paņņhāya pādaņ- ņhānābhimukhā vālikā haritabbā, kacavaraü hatthehi gahe- tvā bahi chaķķetabbaü. masārako ti ma¤capāde vijjhitvā tattha aņaniyo pavesetvā kato. bundikābaddho ti aņanãhi ma¤capāde ķaüsāpetvā pallaīkasaīkhepena kato. kuëãra- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. vãtama¤cako. 2 Bp. onandhako. 3 Ssp. inserts taü. 4 Ssp. katakuņiü. 5 Bp. atemantaü. 6 Bp. -tabbo. 7 Ssp. tattha tatth' eva for tatra tatr' eva. >\ #<[page 774]># %<774 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.14.>% pādako ti assa-meõķakādãnaü pādasadisehi pādehi kato.ū yo vā pana koci vaīkapādako ayaü vuccati kuëãrapādako. āhaccapādako ti ayaü pana āhaccapādako nāma ma¤caīge\<*<1>*>\ vijjhitvā kato hotã 'ti evaü parato pāëiyaü yeva vutto, tasmā aņaniyo vijjhitvā tattha pādasikhaü pavesetvā upari āõiü datvā katama¤co āhaccapādako ti veditabbo. pãņhe pi es' eva nayo. anto saüveņhetvā baddhaü hotã 'ti heņņhā ca upari ca vitthataü, majjhe saīkhittaü paõavasaõ- ņhānaü katvā baddhaü hoti, taü kira majjhe sãha-byag- ghacammaparikkhittan pi karonti, akappiyacammaü nām' ettha n' atthi, senāsanaü hi sovaõõamayam pi vaņņati, tasmā taü mahagghaü hoti. anupasampannaü santharāpeti tassa paëibodho ti yena santharāpitaü tassa paëibodho. leķķu- pātaü atikkamantassa āpatti pācittiyassā 'ti thāmamaj- jhimassa purisassa leķķupātaü atikkāmentassa\<*<2>*>\ pācittiyaü. ayaü pan' ettha vinicchayo, thero bhojanasālāyaü bhattakic- caü katvā daharaü āõāpeti gaccha divāņņhāne ma¤capãņhaü pa¤¤āpehã 'ti, so tathā katvā nisinno. thero yathāruciü vicaritvā tattha gantvā thavikaü vā uttarāsaīgaü vā ņhapeti, tato paņņhāya therassa paëibodho. nisãditvā sayaü gac- chanto n' eva uddharati na uddharāpeti leķķupātātikkame pācittiyaü. sace pana thero tattha thavikaü vā uttarāsaī- gaü vā aņhapetvā caīkamanto 'va daharaü gaccha tvan ti bhaõati, tena idaü bhante ma¤capãņhan ti ācikkhitabbaü. sace thero vattaü jānāti tvaü gaccha ahaü pākatikaü karissāmã 'ti vattabbaü. sace bālo hoti anuggahãtavatto gaccha mā idha tiņņha n' eva nisãdituü na nipajjituü dehã\<*<3>*>\ 'ti daharaü tajjeti yeva. daharena bhante sukhaü sayathā 'ti kappaü labhitvā vanditvā gantabbaü. tasmiü gate therass' eva paëibodho, purimanayen' eva c' assa āpatti veditabbo. atha pana āõattikkhaõe yeva daharo mayhaü bhante bhaõķakadhovanādi ki¤ci karaõãyaü atthã 'ti vadati, thero ca naü tvaü pa¤¤āpetvā gacchāhã 'ti vatvā bhojana- sālato nikkhamitvā a¤¤attha gacchati pāduddhārena kāretab- bo. sace tatth' eva gantvā nisãdati purimanayen' eva tassa leķķupātātikkame āpatti. sace pana thero sāmaõeraü āõā- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. ma¤co aīge. 2 Bp.Ssp. atikkamantassa. 3 Bp.Ssp. demã. >\ #<[page 775]># %% peti,ū sāmaõero\<*<1>*>\ tattha ma¤capãņhaü pa¤¤āpetvā nisinno\<*<2>*>\ pi bhojanasālato a¤¤attha gacchanto pāduddhārena kāretabbo. gantvā nisinno puna gamanakāle leķķupātātikkame āpattiyā kāretabbo. sace pana aõānatto\<*<3>*>\ ma¤capãņhaü pa¤¤āpetvā tatth' eva nisãdā 'ti āõāpeti yatr' icchati tatra gantvā āgantuü labhati. sayaü pana pākatikaü akatvā gacchantassa leķ- ķupātātikkame pācittiyaü. antarasannipāte ma¤capãņhāni pa¤¤āpetvā nisinnehi gamanakāle ārāmikānaü idaü paņi- sāmethā 'ti vattabbaü, avatvā gacchantānaü leķķupātātik- kame āpatti. mahādhammasavaõaü nāma hoti tattha uposathāgārato pi bhojanasālato pi āharitvā ma¤capãņhāni pa¤¤āpenti āvā- sikānaü yeva paëibodho. sace āgantukā idaü amhākaü upajjhāyassa idaü ācariyassā 'ti gaõhanti tato paņņhāya tesaü paëibodho, gamanakāle pākatikaü akatvā leķķupātaü atik- kamantānaü āpatti. Mahāpaccariyaü pana vuttaü yāva a¤¤e na nisãdanti tāva yehi pa¤¤attaü tesaü bhāro, a¤¤esu āgantvā nisinnesu nisinnakānaü bhāro, sace te anuddharitvā vā anuddharā- petvā vā gacchanti dukkaņaü. kasmā, anāõattiyā pa¤¤ā- pitattā 'ti dhammāsane pa¤¤atte yāva ussārako vā dham- makathiko vā nāgacchati tāva pa¤¤āpakānaü paëibodho- tasmiü āgantvā nisinne tassa paëibodho. sakalaü ahorat- taü dhammasavaõaü hoti, a¤¤o ussārako vā dhammakathiko vā uņņhahati a¤¤o nisãdati, yo yo āgantvā nisãdati tassa tassa bhāro, uņņhahantena pana idam āsanaü tumhākaü bhāro ti vatvā 'va gantabbaü. sace pi itarasmiü anāgate yeva paņhamaü nisinno uņņhāya gacchati, tasmiü ca anto upa- cāraņņhe yeva itaro āgantvā nisãdati, uņņhāya gato āpattiyā na kāretabbo. sace pana itarasmiü anāgate yeva paņhamaü nisinno uņņhāy' āsanā leķķupātaü atikkamati āpattiyā kāretabbo. sabbatth' eva leķķupātātikkame paņhamapāde dukkaņaü, dutiye pācittiyan ti ayaü nayo Mahāpaccariyaü vutto. cimilikaü\<*<4>*>\ vā 'ti ādãsu cimilikaü nāma sudhādi parikammakatāya bhåmiyā vaõõānurakkhaõatthaü katā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -õere. 2 Bp. nisinne. 3 Bp.Ssp. āõāpento. 4 Ssp. vilimi- for cimili- sic passim. >\ #<[page 776]># %<776 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.14.>% hoti,ū taü heņņhā pattharitvā upari kaņasārakaü pattha- ranti. uttarattharaõaü nāma ma¤capãņhānaü upari attharitab- bakaü paccattharaõaü. bhummattharaõaü nāma bhåmiyaü attharitabbakaņasārakādivikati.\<*<1>*>\ taņņikā\<*<2>*>\ nāma tālapaõõehi vā vākehi vā katataņņikā.\<*<3>*>\ cammakhaõķaü nāma sãha- byaggha-dipã-taraccha cammādãsu pi yaü ki¤ci cammaü. aņ- ņhakathāsu hi senāsanaparibhoge paņikkhittacammaü nāma na dissati, tasmā sãhacammādãnaü pariharaõe yeva paņik- khepo veditabbo. pādapu¤chanã nāma rajjukehi vā piloti- kāhi vā pādapu¤chanatthaü katā. phalakapãņhaü nāma phalakamayaü pãņhaü, athavā phalaka¤ c' eva dārumaya- pãņha¤ ca, etena sabbam pi dārubhaõķādi saīgahãtaü. Mahā- paccariyaü pana vitthāren' eva vuttaü, ādhārakaü patta- pidhānakaü pādakaņhalikaü tālavaõõaü vãjanãpattakaü yaü ki¤ci dārubhaõķaü antamaso pānãyauëuīkaü pānãya- saīkhaü ajjhokāse nikkhipitvā gacchantassa dukkaņan ti. Mahāaņņhakathāyaü pana esa nayo dutiyasikkhāpade das- sito, ajjhokāse rajanaü pacitvā rajanabhājanaü rajanau- ëuīko rajanadoõikā 'ti sabbaü aggisālāya paņisāmetabbaü. sace aggisālā n' atthi anovassake pabbhāre nikkhipitabbaü. tasmim pi asati yattha olokentā bhikkhå passanti tādise ņhāne ņhapetvāpi gantuü vaņņati. a¤¤assa puggalike 'ti yasmiü vissāsagāho na råhati, tassa santake dukkaņaü. yasmiü pana vissāso råhati tassa santakaü attano puggalikam iva hotã 'ti Mahāpaccariyādãsu vuttaü. āpucchitvā gacchatã 'ti yo bhikkhu vā sāmaõero vā ārāmiko vā lajjã hoti attano pāëibodhaü viya ma¤¤ati yo tathāråpaü āpucchitvā gacchati tassa anāpatti. otāpento gacchatã 'ti ātape otāpento āgantvā uddharissāmã 'ti gacchati evaü gacchato anāpatti. kenaci paëibuddhaü hotã 'ti senāsanaü kenaci upaddutaü hotã 'ti attho. sace pi hi buķķhataro bhikkhu uņņhāpetvā gaõhāti, sace pi yakkho vā peto vā āgantvā nisãdati, koci vā issaro āgantvā gaõhāti senāsanaü paëibuddhaü hoti, sãha-vyagghādãsu vā pana taü padesaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -tabbākaņa-. 2 Bp.Ssp. tiņņikaü. 3 Ssp. katā taņņikā. >\ #<[page 777]># %% āgantvā ņhitesu pi senāsanaü paëibuddhaü yeva hoti,ū evaü kenaci paëibuddhe anuddharitvāpi gacchato anāpatti. āpa- dāså 'ti jãvitabrahmacariyantarāyesu anāpatti,\<*<1>*>\ sesaü uttā- nam evā 'ti. kaņhiõasamuņņhānaü kāyato\<*<2>*>\ vācato kāya- vācācittato ca samuņņhāti, kiriyākiriyaü nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü\<*<3>*>\ ticit- taü tivedanan ti. paņhamasenāsanasikkhāpadaü catuttham. Dutiyasenāsanasikkhāpade, bhisã 'ti ma¤cakabhisi vā pãtha- kabhisi vā. cimilikādãni pi purimasikkhāpade vuttappakārāni yeva. nisãdanan ti sadasaü veditabbaü. paccattharaõan ti pāvāro kojavo ti ettakam eva vuttaü. tiõasanthāro ti yesaü kesa¤ci tiõānaü santhāro, esa nayo paõõasanthāre. parikkhepaü atikkamantassā\<*<4>*>\ 'ti ettha paņhamaü pādaü atikkamantassa\<*<4>*>\ dukkaņaü, dutiyātikkame pācittiyaü. apa- rikkhittassa upacāro nāma senāsanato dve leķķupātā. anā- pucchaü vā gaccheyyā 'ti ettha bhikkhumhi sati bhikkhu āpucchitabbo, tasmiü asati sāmaõero, tasmiü asati ārāmiko, tasmim pi asati yena vihāro kārito so vihārasāmiko, tassa vā kule yo koci āpucchitabbo, tasmim pi asati catåsu pāsāõesu ma¤caü ņhapetvā ma¤ce avasesama¤capãņhāni āropetvā upari bhisãādikaü dasavidham pi seyyaü rāsiü katvā dāru- bhaõķaü mattikābhaõķaü paņisāmetvā dvāravātapāõāni pi- dahitvā gamiyavattaü påretvā gantabbaü. sace pana senā- sanaü ovassati chādanattha¤\<*<5>*>\ ca tiõaü vā iņņhakā vā ānãtā honti sace ussahati chādetabbaü. no ce sakkoti yo okāso anovassako tattha ma¤capãņhādãni nikkhipitvā gantabbaü. sace sabbam pi ovassati ussāhantena antogāme upāsakānaü ghare ņhapetabbaü, sace te pi saīghikaü nāma bhante bhā- riyaü aggidāhādãnaü bhāyāmā 'ti na sampaņicchanti, aj- jhokāse pi pāsāõānaü upari ma¤caü ņhapetvā sesaü pubbe vuttanayen' eva nikkhipitvā tiõehi ca paõõehi ca paņicchā- detvā gantuü vaņņati. yaü hi tattha aīgamattam pi avasis- sati, taü a¤¤esaü tattha āgatānaü bhikkhånaü upakāraü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. omit this. 2 Ssp. kāyavācato for these 3 Bp. omits this. 4 Ssp. atikkāmentassā 'ti. 5 Ssp. chadana-. >\ #<[page 778]># %<778 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.15.>% bhavissatã 'ti.ū vihārassa upacāre 'ti ādãsu vihārassåpacāro nāma pariveõaü. upaņņhānasālā 'ti pariveõabhojanasālā. maõķapo ti pariveõamaõķapo. rukkhamålan ti pariveõaruk- khamålaü, ayaü tāva nayo Kurundaņņhakathāyaü vutto. ki¤cāpi vutto, atha kho vihāro ti antogabbho vā a¤¤aü vā sabbaparicchannaü guttasenāsanaü veditabbaü. vihārassa upacāre 'ti tassa bahi āsanne okāse. upaņņhānasālāya vā 'ti bhojanasālāya vā. maõķape vā 'ti aparicchanne paricchanne vā 'pi bahunnaü sannipātamaõķape. rukkhamåle vattab- baü n' atthi. āpatti dukkaņassā 'ti vuttappakāraü hi dasa- vidhaü seyyaü antogabbhādimhi guttaņņhāne\<*<1>*>\ pa¤¤āpetvā gacchantassa yasmā seyyāpi senāsanam pi upacikāhi\<*<2>*>\ paluj- jati vammikarāsi yeva hoti, tasmā pācittiyaü vuttaü. bahi pana upaņņhānasālādãsu pa¤¤āpetvā gacchantassa seyyamat- tam eva nasseyyaņhānassa aguttatāya na senāsanaü tasmā ettha dukkaņaü vuttaü. ma¤caü vā pãņhaü vā 'ti ettha yasmā na sakkā ma¤capãņhaü sahasā upacikāhi khādituü, tasmā taü vihāre 'pi santharitvā gacchantassa dukkaņaü vuttaü. vihāråpacāre pana taü vihāracārikaü āhiõķantāpi \<*<3>*>\disvā paņisāmessanti. uddharitvāpi gacchatã 'ti ettha ud- dharitvā gacchantena ma¤capãņhakavāņaü\<*<4>*>\ sabbaü apanetvā saüharitvā cãvaravaüse lagetvā\<*<5>*>\ gantabbaü, pacchā āgantvā vasanakabhikkhunāpi puna ma¤capãņhaü\<*<6>*>\ pa¤¤āpetvā\<*<7>*>\ sa- yitvā\<*<8>*>\ gacchantena tath' eva kātabbaü, antokuķķato\<*<9>*>\ sey- yaü bahi kuķķe\<*<10>*>\ pa¤¤āpetvā vasantena gamanakāle ga- hitaņņhāne\<*<11>*>\ yeva paņisāmetabbaü. upari pāsādato oropetvā heņņhā pāsāde vasantassāpi es' eva nayo. rattiņņhānadivāņ- ņhānesu ma¤capãņhaü pa¤¤āpetvāpi gamaõakāle puna ga- hitaņņhāne yeva ņhapetabbaü. āpucchitva\<*<12>*>\ gacchatã 'ti etthāyaü āpucchitabbānāpupuc- chitabbavinicchayo, yā vatā\<*<13>*>\ bhåmiya\<*<14>*>\ dãghasālā vā paõ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. adds ca. 2 Ssp. upacikādãhi. 3 Ssp. bhikkhå before disvā. 4 Ssp. -kavānaü. 5 Bp.Ssp. laggetvā. 6 Bp. adds vā. 7 Ssp. omits this. 8 Ssp. vāyitvā. 9 Bp. -kuņņato. 10 Bp. kuņņe. 11 Ssp. gahitagahita-. 12 Ssp. āpucchaü. 13 Ssp. yā tāva for yā vatā. 14 Bp.Ssp. bhåmiyaü. >\ #<[page 779]># %% õasālā vā hoti,ū yaü vā rukkhatthambhesu katagehaü upa- cikānaü uņņhānaņņhānaü hoti, tato pakkamantena tāva āpucchitvā 'va pakkamitabbaü, tasmiü hi katipayadivasāni\<*<1>*>\ ajaggiyamāne vammikāvasantiņņhan ti. yaü pana pāsā- õapiņņhiyaü vā pāsāõatthambhesu vā katasenāsanaü siluc- cayaleõaü vā sudhālittasenāsanaü vā yattha upacikāsaīkā n' atthi, tato pakkamantassa āpucchitvāpi anāpucchitvāpi gantuü vaņņati, āpucchanaü pana vattaü. sace tādise pi senāsane ekena passena upacikā ārohanti āpucchitvā gantab- baü. yo pi āgantuko bhikkhu saīghikaü senāsanaü gahetvā vasantaü bhikkhuü anuvattanto attano senāsanaü agahetvā\<*<2>*>\ vasati, yāva so na gaõhāti tāva taü senāsanaü purimabhik- khuss' eva paëibodho. yadā pana senāsanaü gahetvā attano issariyena vasati, tato paņņhāya āgantukass' eva paëibodho. sace ubho pi vibhajitvā gaõhanti ubhinnam pi paëibodho. Mahāpaccariyaü pana vuttaü sace dve tayo ekato hutvā pa¤¤āpenti gamanakāle sabbehi pi āpucchitabbaü, tesu sace\<*<3>*>\ paņhamaü gacchanto pacchimo jaggissatã 'ti ābhogaü katvā gacchati vaņņati. pacchimassa ābhogena mutti n' atthi, bahå ekaü pesetvā santharāpeti gamanakāle sabbehi pi\<*<4>*>\ āpucchitabbaü ekaü vā pesetvā āpucchitabbaü, a¤¤ato ma¤capãņhādãni ānetvā a¤¤atra vasitvāpi gamanakāle tatth' eva netabbāni. sace a¤¤āvāsato\<*<5>*>\ ānetvā vasamānassa a¤¤o buķķhataro āgacchati na paņibāhitabbo, mayā bhante a¤¤ā- vāsato ānãtaü pākatikaü kareyyāthā 'ti vattabbaü. tena evaü karissāmã 'ti sampaņicchite itarassa gantuü vaņņati. evaü a¤¤attha haritvāpi saīghikaparibhogena paribhu¤jan- tassa hi naņņhaü vā jiõõaü vā corehi vā haņaü gãvā na hoti, puggalikaparibhogena paribhu¤jantassa pana gãvā hoti, a¤- ¤assa ma¤capãņhaü pana saīghikaparibhogena vā puggalika- paribhogena vā paribhu¤jantassa naņņhaü gãvā yeva. kenaci paëibuddhaü hotã 'ti buķķatarabhikkhu-issariya-yakkha-sãha vāëamiga-kaõhasappāsãdu yena kenaci senāsanaü paëibud- dhaü hoti, sāpekho gantvā tattha ņhito āpucchati kenaci paëibuddho hotã 'ti ajj' eva āgantvā paņijaggissāmã 'ti evaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. katipayāni divasāni. 2 Bp.Ssp. aggahetvā. 3 Bp.Ssp. ce. 4 Bp. vā. 5 Ssp. a¤¤ato. >\ #<[page 780]># %<780 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.15-16.>% sāpekkho nadãparaü vā gāmantaraü vā gantvā yatth' assa gamanacittaü uppannaü tatth' eva ņhito ka¤ci pesetvā āpuc- chati,ū nadãpårarājacorādãsu vā kenaci paëibuddho hoti, upad- duto na sakkoti paccāgantuü evaü bhåtassa\<*<1>*>\ 'pi anāpatti. sesaü paņhamasikkhāpade vuttanayam eva saddhiü samuņ- ņhānādãhã 'ti.\<*<2>*>\ dutiyasenāsanasikkhāpadaü pa¤camaü. Chaņņhasikkhāpade, paëibuddhantã 'ti paņhamataraü gantvā pattacãvaraü atiharitvā rumbhitvā tiņņhanti. there bhikkhå vuņņhāpentã 'ti amhākaü āvuso pāpuõātã 'ti vassaggena gahetvā vuņņhāpenti. anupakhajja seyyaü kappentã 'ti tumhākaü bhante ma¤caņņhānaü yeva pāpuõāti, na sabbo vihāro amhākaü dāni idaü ņhānaü pāpuõātã 'ti anupavisitvā ma¤ca- pãņhaü pa¤¤āpetvā nisãdanti pi nipajjanti pi sajjhāyam pi karonti. jānan ti anuņņhāpanãyo ayan ti jānanto, ten' ev' assa Vibhaīge vuķķho ti jānātã 'ti ādivuttaü. vuķķho hi attano vuķķhatā\<*<3>*>\ hi anuņņhāpanãyo, gilāno gilānatāya, saīgho pana bhaõķagārikassa vā dhammakathikavinayadharādãnaü vā gaõavācakāacariyassa vā bahåpakārataü guõavisiņņhata¤ ca sallakkhento dhuvavāsatthāya vihāraü sammannitvā deti, tasmā yassa saīghena dinno, so pi anuņņhāpanãyo. kā- ma¤ c' ettha gilānassāpi saīgho yeva anucchavikaü senāsa- naü deti, gilāno pana apaloketvā saīghena adinnasenāsano\<*<4>*>\ pi na pãëetabbo anukampitabbo ti dassetuü visuü vutto. upacāre 'ti ettha ma¤capãņhānaü tāva mahallake vihāre samantā diyaķķho hattho upacāro, khuddake yato pahoti tato diyaķķho hattho, pāde dhovitvā pavisantassa passāvatthāya nikkhamantassa ca yāva dvāre nikkhittapādadhovanapāsā- õato\<*<5>*>\ passāvaņņhānato ca ma¤capãņhaü tāva diyaķķhahat- thavitthāro maggo upacāro nāma, tasmiü ma¤cassa vā pãņhassa vā upacāre ņhitassa vā bhikkhuno pavisantassa vā nikkhamantassa vā upacāre yo anupakhajja seyyaü kap- petukāmo seyyaü santharati vā santharāpeti vā āpatti duk- kaņassa. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. tassa for bhåtassa. 2 Ssp. omits 'ti. 3 Bp.Ssp. vuķķhatāya. 4 Bp. -sane. 5 Ssp. -pāsāõaņņhānato. >\ #<[page 781]># %% abhinisãdati vā abhinipajjati vā 'ti ettha abhinisãdanamat- tena abhinipajjanamatten' eva vā pācittiyaü. sace pana dve pi karoti dve pācittiyāni, uņņhāyuņņhāya nisãdato vā nipajjato vā payoge poyoge pācittiyaü. upacāraü ņhapetvā seyyaü santharati vā santharāpeti vā 'ti imasmiü itopare ca vihārassa upacāre 'ti ādike vā dukkaņavāre pi yathā idha abhinisãdanamatte\<*<1>*>\ abhinipajjanamatte ubhayakaraõe pa- yogabhede ca pācittiyappabhedo vutto, evaü dukkaņap- pabhedo veditabbo. evaråpena hi visabhāgapuggalena eka- vihāre vā ekapariveõe vā vasantena attho n' atthi, tasmā sabbatth' ev' assa nivāso vārito. a¤¤assa puggalike 'ti idhāpi vissāsikassa puggalikaü attano puggalikasadisam eva, tattha anāpatti. āpadāså 'ti sace bahi vasantassa jãvita- brahmacariyantarāyo hoti evaråpāsu āpadāsu yo pavisati, tassāpi anāpatti. sesaü uttānam evā 'ti, paņhamapārājika- samuņņhānaü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. anupakhaj- jasikkhāpadaü chaņņhaü. Sattamasikkhāpade, ekena payogena bahuke pi dvāre atikkāmetã 'ti ye catubhåmikā\<*<2>*>\ pa¤cabhåmikā\<*<3>*>\ vā pāsādā chasattakoņņhakāni vā catussālāni vā, tādisesu senāsanesu hatthe vā gãvāya vā gahetvā antarā aņņhapento ekena payo- gena atikkāmeti ekam eva pācittiyaü, ņhapetvā ņhapetvā nānāpayoge hi atikkāmentassa dvāragaõanāya pācittiyāni, hat- thena anāmasitvā nikkhamā 'ti vatvā vācāya nikkaķķhan- tassāpi es' eva nayo. a¤¤aü āõāpetã 'ti ettha imaü nik- kaķķhā 'ti āõattimatte dukkaņaü. sace so sakiü āõatto bahuke pi dvāre atikkāmeti ekaü pācittiyaü. sace pana ettakāni dvārāni nikkaķķhāhã 'ti vā yāva mahādvāraü tāva nikkaķķhāhã 'ti vā evaü niyāmetvā āõatto hoti dvāraga- õanāya pācittiyāni. tassa parikkhāran ti yaü ki¤ci tassa santakaü patta-cãvara-parissāvana-dhammakaraka\<*<4>*>\ ma¤ca- pãņhaü-bhisi-bimbohanādi bhedaü antamaso rajanachallim pi, yo nikkaķķhati vā nikkaķķhāpeti vā tassa vatthugaõ anāya \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. abhinisãdana. 2 Bp. -bhåmaka. 3 Bp. -bhåmakā. 4 Bp. -karaõa; Ssp. dhamakaraka. >\ #<[page 782]># %<782 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.17-18.>% dukkaņāni.ū gāëhaü bandhitvā ņhapitake\<*<1>*>\ pana ekā 'va āpattã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. a¤¤assa puggalike 'ti idhāpi vissāsikapuggalikaü attano puggalikasadisam eva. yathā ca idha evaü sabbattha. yatra\<*<2>*>\ pana viseso bhavissati tatra\<*<3>*>\ vakkhāma. alajjiü nikkaķķhati\<*<4>*>\ vā 'ti ādãsu bhaõķa- nakārakakalahakārakam eva sakalasaīghārāmato nikkaķķhi- tuü labbhati, so hi pakkhaü labhitvā saīgham pi bhindeyya. alajjiādayo pana attano vasanaņņhānato yeva nikkaķķhitabbā. sakalasaīghārāmato te\<*<5>*>\ nikkaķķhituü na vaņņati. ummat- takassā 'ti sayaü ummattakassa anāpatti, sesaü uttānam evā 'ti. tisamuņņhānaü, kāyacittato vācācittato kāyavācā- cittato ca samuņņhati. kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü duk- khavedan ti. nikkaķķhanasikkhāpadaü sattamaü. Aņņhasikkhāpade, uparivehāsakuņiyā 'ti upari acchannata- lāya dvibhåmikakuņiyā vā tibhåmikādikuņiyā vā. ma¤caü sahasā abhinisãdatã 'ti ma¤caü sahasā abhibhavitvā ajjhot- taritvā nisãdati, bhummatthe vā etaü upayogavacanaü, ma¤ce nisãdatã 'ti attho. abhã 'ti idaü pana padasobhaõat- thaü upasaggamattam eva. nippaņitvā\<*<6>*>\ 'ti nipatitvā nik- khamitvā vā, tassa hi upari āõi pi\<*<7>*>\ na dinnā tasmā nikkhanto. vissaram akāsã 'ti viråpaü āturassaram akāsi. vehāsakuņã nāma majjhimassa purisassa asãsaghaņņā 'ti yā pamāõamaj- jhimassa purisassa sabbaheņņhimāhi tulāhi sãsaü na ghaņņeti. etena idha adhippetā\<*<8>*>\ vehāsakuņã dassitā hoti. na vehāsa- kuņãlakkhaõaü,\<*<9>*>\ yā hi kāci upari acchannatalā dvibhåmika- kuņikā\<*<10>*>\ vā tibhåmikādikuņikā\<*<11>*>\ vā vehāsakuņã 'ti vuccati, idha pana asãsaghaņņā adhippetā. abhinisãdanādãsu pubbe vuttanayen' eva payogavasena āpattibhedo veditabbo. ave- hāsakuņiyā 'ti bhåmiyaü katapaõõasālādãsu anāpatti, na hi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. ņhapitesu; Bp. ņhapitakesu. 2 Ssp. yattha. 3 Ssp. tattha. 4 Ssp. adds nikkaķķhāpeti vā after this. 5 Bp. omits te. 6 Ssp. patitvā 'ti. 7 Bp. āõã hi for āõã pi. 8 Ssp. adhippeta. 9 Ssp. adds dassitaü. 10 Ssp. -kā kuņã. 11 Bp.Ssp. -ņã. >\ #<[page 783]># %% sakkā tattha parassa pãëā kātuü.ū sãsaghaņņāyā 'ti yā\<*<1>*>\ sãsa- ghaņņā hoti tatthāpi anāpatti, na hi sakkā tattha heņņhāpāsāde anonatena vicarituü, tasmā asa¤caraõaņņhānattā parapãëā\<*<2>*>\ na bhavissati. heņņhā aparibhogaü hotã 'ti yassā heņņhā dabbasambhārādãnaü nikkhittattā aparibhogaü hoti tatthāpi anāpatti. padarasa¤citaü hotã 'ti yassā uparimatalaü\<*<3>*>\ dāruphalakehi vā ghanasanthataü hoti, sudhādiparikam- makataü vā tatthāpi anāpatti. paņānã\<*<4>*>\ dinnā hotã 'ti ma¤capãņhānaü\<*<5>*>\ pādasikhāsu āõã dinnā hoti, yattha nisãdante pi na nippaņan\<*<6>*>\ ti tādise ma¤capãņhe nisãdato 'pi anāpatti. tasmiü ņhito ti āhaccapādake ma¤ce vā pãņhe vā ņhito upari nāgadantakādãsu lagitakaü\<*<7>*>\ cãvaraü vā ki¤ci vā gaõhā 'ti vā a¤¤aü vā laggeti tassāpi anāpatti. sesaü uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü kāyato ca kāyacittato ca samuņņhāti, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāya- kammaü ticittaü tivedanan ti. vehāsakuņãsikkhāpadaü aņņhamaü. Navasikkhāpade, yāva dvārakosā 'ti ettha dvārakoso nāma piņņhasaüghāņakassa\<*<8>*>\ samantā kavāņavitthārappamāõo okāso. Mahāpaccariyaü pana dvārabāhato paņņhāya diyaķķhahattho ti vuttaü. Kurundiyam pana dvārassa ubhosu passesu kavāņappamāõan ti.\<*<9>*>\ Mahāaņņhakathāyaü kavāņaü nāma diyaķķhahattham pi hoti dvihattham pi aķķhateyyahattham pi vuttaü, taü suvuttaü tad eva hi sandhāya bhagavatāpi piņņhasaüghāņassa samantā hatthapāsā 'ti ayaü ukkaņņhanid- deso\<*<10>*>\ kato. aggalaņņhapanāyā 'ti sakavāņakadvārabandhaņ- ņhapanāya, sakavāņakassa dvārabandhassa niccalabhāvat- thāyā 'ti attho. dvāraņhapanāyā 'ti idam pi hi padabhājanaü imam ev' atthaü sandhāya bhāsitaü. ayaü pan' ettha adhip- pāyo, kavāņaü hi lahuparivaņņakaü vivaraõakāle bhittiü āhananti, pidahanakāle dvārabandhaü. tena āhaõanena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. yāyaü. 2 Ssp. parassa pãëā. 3 Ssp. upari talaü. 4 Ssp. paņņāõi. 5 Ssp. ma¤capãņhādãnaü. 6 Ssp. nipatan. 7 Bp.Ssp. laggitakaü. 8 Bp. ghātassa. 9 Ssp. adds vuttaü. 10 Ssp. ukkaņņhaparicchedo. >\ #<[page 784]># %<784 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.19.>% bhitti kampati,ū tato mattikā calati calitvā sithilā vā hoti patati vā, ten' āha bhagavā yāva dvārakosā aggalaņņhapanāyā 'ti, tattha ki¤cāpi idaü nāma kattabban ti. n' eva mātikāya\<*<1>*>\ na padabhājane vuttaü. aņņhuppattiyaü pana punappunaü chādāpesi punappunaü limpāpesã 'ti adhikārato yāva dvā- rakosā aggalaņņhapanāya punappunaü lepitabbā\<*<2>*>\ vā lepā- petabbā\<*<3>*>\ vā 'ti evam attho daņņhabbo. yaü pana padabhā- jane piņņhasaīghāņassa samantā hatthapāsā 'ti vuttaü. tattha yassa vemajjhe dvāraü hoti upari bhāge 'va uccā bhitti tassa tãsu disāsu samantā hatthapāsā upacāro hoti, khuddakassa vihārassa dvãsu disāsu upacāro hoti, tatrāpi yaü bhittiü vivariyamānaü kavāņaü āhanti sā aparipå- raupacārāpi hoti. ukkaņņhaparicchedena pana tãsu disāsu samantā hatthapāsā dvārassa niccalabhāvatthāya lepo anu¤- ¤āto, sace pana dvārassa adhobhāge pi lepokāso atthi tam pi limpituü vaņņati. ālokasandhiparikammāyā 'ti ettha ālokasandhã 'ti vātapānakavāņakā vuccati, te\<*<4>*>\ vivaraõakāle vidatthimattam pi atirekam pi bhittippadesaü paharanti. upacāro pan' ettha sabbadisāsu labbhati, tasmā sabbadisāsu kavāņavitthārappamāõo okāso ālokasandhiparikammatthāya limpitabbo vā limpāpetabbo vā 'ti ayam ettha adhippāyo. setavaõõan ti ādikaü na mātikāya\<*<5>*>\ padabhājanaü, iminā hi vihārassa bhārikattaü nāma n' atthã 'ti padabhājane yeva anu¤¤ātaü, tasmā sabbam etaü yathāsukhaü kattabbaü. evaü lepakamme yaü kattabbaü taü dassetvā puna\<*<6>*>\ chadane kattabbaü\<*<7>*>\ dassetuü dvatticchadanassā 'ti ādi vuttaü. tattha dvatticchadanassa\<*<8>*>\ pariyāyan ti chadanassa dvattipariyāyaü, pariyāyaü\<*<9>*>\ vuccati parikkhepo, parikkhepa- dvayaü vā parikkhepattayaü vā adhiņņhātabban ti attho. appaharite ņhitenā 'ti aharite ņhitena. haritan ti c' ettha sattadha¤¤abhedaü pubbaõõaü mugga-māsa-tila-kulattha- alābu-kumbhaõķādibhedaü ca aparaõõaü adhippetaü, ten' ev' āha haritaü nāma pubbaõõaü aparaõõaü ti. sace harite \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. -kāyaü. 2 Ssp. limpitabbo. 3 Ssp. limpāpetabbo. 4 Bp. te pi. 5 Ssp. mātikā. 6 Ssp. adds yaü. 7 Ssp. adds taü. 8 Ssp. dvitti-. 9 Ssp. pariyāyo. >\ #<[page 785]># %% ņhito adhiņņhāti āpatti dukkaņassā 'ti ettha pana yasmim pi khette vuttaü bãjaü na tāva sampajjati,ū vasse vā pana patite sampajjissati, tam pi haritasaīkhyam eva gacchati, tasmā evaråpe khette pi ņhitena na adhiņņhātabbaü, aharite yeva ņhitena adhiņņhātabbaü, tatrāpi ayaü paricchedo, piņ- ņhivaüsassa vā kåņagārakaõõikāya vā upari thåpikāya\<*<1>*>\ vā passe nisinno chadanamukhavaņņi antena olokento yasmiü bhåmibhāge ņhitaü passati, yasmi¤ ca bhåmibhāge ņhito taü upari nisinnakaü passati, tasmiü ņhāne\<*<2>*>\ adhiņņhātabbaü, tassa anto aharite pi ņhatvā adhiņņhātuü na labbhati. kasmā, vihārassa hi patantassa ayaü patanokāso ti. maggena chā- dentassā 'ti ettha maggena chādanaü\<*<3>*>\ nāma aparikkhi- pitvā ujukam eva chādanaü, taü iņņhaka-silā-sudhāhi lab- bhati. dve magge adhiņņhahitvā 'ti dve maggā sace ducchannā honti apanetvāpi punappunaü chādāpetuü\<*<4>*>\ labbhati, tasmā yathā icchati tathā dve magge adhiņņhahitvā tatiyaü maggaü idāni evaü chādehã 'ti āõāpetvā pakkamitabbaü. pariyā- yenā 'ti parikkhepena. evaü chadanaü pana tiõā-paõõehi labbhati, tasmā idhāpi yathā icchati tathā dve pariyāye adhiņņhahitvā tatiyaü pariyāyaü idāni evaü chādehã 'ti āõāpetvā pakkamitabbaü. sace\<*<5>*>\ na pakkamati tuõhãbhåtena ņhātabbaü. sabbam pi ce taü chadanaü\<*<6>*>\ chadanåpari\<*<7>*>\ veditabbaü. uparåparicchanno hi vihāro ciraü anovassako hotã 'ti ma¤¤amānā evaü chādenti. tato ce uttarin ti tiõõaü maggānaü vā pariyāyānaü pā upari catutthe magge vā pariyāye vā. karaëe karaëe ti tiõamuņņhiyaü. sesam ettha uttānam evā 'ti. chasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤¤āvimok- khaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkam- maü ticittaü tivedanan ti. mahallakavihārasikkhāpadaü navamaü. Dasasikkhāpade, jānaü sappāõakan ti sappāõakaü etan ti yathā tathā vā jānanto. si¤ceyya vā si¤cāpeyya vā 'ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. thupi-. 2 Ssp. ņhātabbaü for ņhāne adhiņņhātabbaü. 3 Bp. chāditaü. 4 Bp. chādetuü. 5 Ssp. adds pana. 6 Ssp. chādanaü. 7 Ssp. chādan-. >\ #<[page 786]># %<786 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.20-21.>% tena udakena sayaü vā si¤ceyya a¤¤ena\<*<1>*>\ vā āõāpetvā si¤cā- peyya.ū pāëiyam pana si¤ceyyā 'ti sayaü si¤catã 'ti ãdisānaü vacanānaü attho pubbe vuttanayen' eva veditabbo. tattha dhāraü avicchinditvā si¤cantassa ekasmiü udakaghaņe ekā 'va āpatti. esanayo sabbabhājanesu, dhāraü vicchindantassa pana payoge payoge āpatti. mātikaü sammukhaü karoti divasam pi sandatu ekā 'va āpatti. sace tattha tattha ban- dhitvā a¤¤ato a¤¤ato neti payoge payoge āpatti. sakaņabhā- ramattaü ce pi tiõaü ekapayogena udake pakkhipati ekā 'va āpatti. ekeka\<*<2>*>\ tiõaü vā paõõaü vā pakkhipantassa payoge payoge āpatti. mattikāya 'pi a¤¤esu pi kaņņhagomayādãsu\<*<3>*>\ es' eva nayo. idam pana na mahāudakaü sandhāya vuttaü, yaü tiõena vā mattikāya vā pakkhittāva pariyādānaü gacchati, āvilaü vā hoti, yattha pāõakā maranti tādisaü udakaü sandhāya vuttan ti veditabbaü. sesam uttānam evā 'ti. tisamuņņhānaü, kāyacittato vācācittato kāyavā- cācittato ca samuņņhāti. kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tive- danan ti. sappāõakasikkhāpadaü dasamaü. samatto vaõõa- nākkamena senāsanavaggo dutiyo. Bhikkhunãvaggassa paņhamasikkhāpade, lābhino hontã 'ti ettha na tesaü bhikkhuniyo denti na dāpenti, mahākulehi pabbajitā pana kuladhãtaro attano santikaü āgatānaü ¤ātimanussānaü kuto ayye ovādaü uddesaü paripucchaü labhathā 'ti pucchantānaü asuko ca asuko ca thero ovadatã 'ti asãtimahāsāvake\<*<4>*>\ uddisitvā kathānusārena tesaü sãlasutācā- rajātigottādibhedaü vijjamānaguõaü kathayanti. evarå- pāpi\<*<5>*>\ vijjamānaguõā kathetuü vaņņanti. tato pasannacittā manussā therānaü cãvarādibhedaü mahantaü lābhasakkāraü abhihariüsu. tena vuttaü lābhino honti cãvara ...pe ... parikkhārānan ti. bhikkhuniyo upasaīkamitvā 'ti tesaü kira santike tāsu ekā bhikkhunã pi na āgacchati, lābhataõhāya pana ākaķķhiyamānahadayā tāsaü upassayaü agamaüsu. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. a¤¤aü. 2 Ssp. ekekaü. 3 Ssp. kaņņhakaddamagoma-. 4 Bp. asãtiasãti-. 5 Bp. evaråpā hi. >\ #<[page 787]># %% taü sandhāya vuttaü bhikkhuniyo upasaīkamitvā 'ti. tāpi bhikkhuniyo calacittatāya tesaü vacanaü akaüsu yeva.\<*<1>*>\ tena vuttaü atha kho tā bhikkhuniyo ...pe... nisã- diüså 'ti. tiracchānakathan ti saggamaggagamane 'pi tiracchānabhå- taü rājakathādim anekavidhaü tiracchānakathaü. iddho ti samiddho sahitatto gambhãro bahuraso lakkhaõapaņivedasaü- yutto ti adhippāyo. anujānāmi bhikkhave 'ti ettha yasmā te bhikkhå mā tumhe bhikkhave bhikkhuniyo ovaditthā 'ti vuccamānā adiņņhasaccattā tathāgate āghātaü bandhitvā apāyåpagā bhaveyyuü, tasmā nesaü taü apāyåpagataü pariharanto bhagavā a¤¤en' eva upāyena te bhikkhuniovā- dato\<*<2>*>\ paribāhire kattukāmo imaü bhikkhuniovādakasam- mutiü\<*<3>*>\ anujānã\<*<4>*>\ 'ti veditabbo. evaü idha paribāhire kattu- kāmatāya anujānitvā purato\<*<5>*>\ karontā ca anujānāmi bhik- khave aņņhah' aīgehi samannāgatan ti ādim āha. imāni hi aņņhaīgāni\<*<6>*>\ chabbaggiyānaü supinantena pi na bhåtapub- bānã 'ti. tattha sãlam assa atthã 'ti sãlavā, idāni yaü ca taü sãlaü yathā ca taü tassa atthi nāma hoti, taü dassento pātimokkha- saüvarasaüvuto ti ādim āha. tattha pātimokkho 'va saüvaro pātimokkhasaüvaro, pātimokkhasaüvarena saüvuto saman- nāgato ti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharatã 'ti vattati. vuttaü h' etaü Vibhaīge, pātimokkhan ti sãlaü patiņņhāādi caraõaü saüyamo saüvaro mokkhaü\<*<7>*>\ pamokkhaü\<*<8>*>\ kusalā- naü dhammānaü samāpattiyā. saüvaro ti kāyito avãtik- kamo vācasiko avãtikkamo kāyikavācāsiko\<*<9>*>\ avãtikkamo. saüvuto ti iminā pātimokkhasaüvarena upeto hi samupeto upagato samupagato uppanno sampanno samannāgato, tena vuccati pātimokkhasaüvarasaüvuto ti. viharatã 'ti irãyati vattati pāleti yapeti yāpeti carati viharati, tena vuccati viha- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. omits eva. 2 Bp.Ssp. bhikkhun' ovādato. 3 Bp.Ssp. bhikkhun' ovā-; Ssp. bhikkhunã ovā-. 4 Ssp. anujānātã 'ti. 5 Bp. parato karonto; Ssp. parato karonto 'va. 6 Ssp. aņņha aīgāni. 7 Ssp. mukhaü. 8 Ssp. pamukhaü. 9 Ssp. -sako. >\ #<[page 788]># %<788 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.21.>% ratã 'ti.ū ācāragocarasampanno ti micchājãvapaņisedhakena na veëudānādinā ācārena vesiyādiagocaraü sahāya saddhā- sampannakulādinā ca gocarena sampanno. aõumattesu vaj- jesu bhayadassāvã 'ti appamattakesu vajjesu bhayadassāvã, tāni\<*<1>*>\ tāni vajjāni bhayato dassanasãlo ti vuttaü hoti. sāmā- dāya sikkhati sikkhāpadeså 'ti adhisãlasikkhādibhāvena tidhā thitesu sikkhāpadesu taü taü sikkhāpadaü samādāya sam- mā ādāya sādhukaü gahetvā avijahanto sikkhatã 'ti attho. ayam ettha saīkhepo, vitthāraü pana yo icchati tena\<*<2>*>\ Visud- dhimaggato gahetabbo. bahuü\<*<3>*>\ sutamassā 'ti bahussuto, sutaü dhāretã 'ti sutadharo, yad' assa taü bahussutaü nāma taü na sutamattam eva, atha kho taü dhāretã 'ti attho. ma¤jåsāyaü\<*<4>*>\ viya ratanaü sutaü sannicitam asmin ti suta- sannicayo. etena yaü so sutaü dhāreti tassa ma¤jåsāya gopetvā sannicitaratanass' eva cirakālenāpi avināsanaü dasseti. idāni taü sutaü saråpato dassento ye te dhammā 'ti ādim āha, taü Vera¤jākaõķe uttanayam\<*<5>*>\ eva. idaü pan' ettha nigamanaü, tathāråpassa dhammā bahussutā honti, tasmā bahussuto, dhatā\<*<6>*>\ tasmā sutadharo, vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyāsuppaņividdhā tasmā sutasanni- cayo, tattha vacasā paricitā 'ti vācāya paguõaü\<*<7>*>\ katā. mana- sānupekkhitā 'ti manasā anupekkhitā, āvajjantassa dãpasahas- sena obhāsitā viya honti. diņņhiyā suppaņividdhā 'ti atthato ca kāraõato ca pa¤¤āya suņņhu paņividdhā supaccakkhakatā\<*<8>*>\ honti. ayaü pana bahussuto nāma tividho hoti nissayamuccana- ko parisupaņņhāko\<*<9>*>\ bhikkhun' ovādako ti. tattha nissa- yamuccanakena upasampadāya pa¤cavassena sabbantimena paricchedena dve mātikā paguõā vācuggatā katvā\<*<10>*>\ pakkhadi- vasesu dhammasāvanaņņhāya\<*<11>*>\ suttantato cattāro bhāõavārā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. do not repeat this. 2 Ssp. adds Papa¤casådaniyaü vā Majjhimaņņhakathāyaü Sammo- havinodaniyaü vā Vibhaīgaņņhakathāyaü, after tena. 3 Bp. bahu. 4 Bp.Ssp. ma¤jusāyaü. 5 Bp. vuttanayam. 6 Bp. dhātā. 7 Bp. paguõā; Ssp. paguõã. 8 Ssp. -ccakkhã katā. 9 Bp. -paņņhānako; Ssp. -paņņhāpako. 10 Ssp. kātabbā. 11 Bp.Ssp. dhammasavan-. >\ #<[page 789]># %% sampattānaü parikathanatthāya\<*<1>*>\ Andhakavinda Mahārāhulo- vāda Ambaņņhasadiso eko kathāmaggo,ū saīghabhatta maī- galāmaīgalesu anumodanatthāya tisso anumodanā uposa- thapavāraõādi jānanatthaü kammākammavinicchayo sama- õadhammakaraõatthaü samādhivasena vā vipassanāvasena vā arahattapariyosānam\<*<2>*>\ ekaü kammaņņhānaü ettakaü uggahetabbaü. ettāvatā hi ayaü bahussuto hoti cātuddiso yattha katthaci attano issariyena vasituü labhati. purisu- paņņhāpakena upasampadāya dasavassena sabbantimena pa- ricchedena parisaü abhivinaye vinetuü dvevibhaīgā paguõā vācuggatā kātabbā, asakkontena tãhi janehi saddhiü pari- vattanakkhamā kātabbā, kammākamma¤ ca khandhakavat- taü ca uggahetabbaü. parisāya pana abhidhamme\<*<3>*>\ vina- yanatthaü sace majjhimabhāõako hoti målapaõõāsako ugga- hetabbo, dãghabhāõakena mahāvaggo, saüyuttakabhāõakena\<*<4>*>\ heņņhimā vā tayo vaggā mahāvaggo vā, aīguttarabhāõakena heņņhā vā upari vā upaķķhanikāyo uggahetabbo, asakkontena tikanipātato\<*<5>*>\ paņņhāya heņņhā uggahetum pi vaņņati. Mahāpaccariyaü pana ekaü gaõhantena catukkanipātaü vā pa¤canipātaü vā gahetuü\<*<6>*>\ vaņņatã 'ti vuttaü. jātaka- bhāõakena sāņņhakathaü\<*<7>*>\ jātakaü uggahetabbaü, tato oraü na vaņņati. dhammapadam pi saha vatthunā uggahetuü vaņņatã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. tato tato samucchayaü katvā målapaõõāsakamattaü vaņņati na vaņņatã ti. na vaņņatã 'ti Kurandaņņhakathāyaü parikkhittaü,\<*<8>*>\ itarāsu vi- cāraõā yeva n' atthi. abhidhamme ki¤ci gahetabban ti na vuttaü, yassa pana sāņņhakatham pi vinayapiņakaü abhi- dhammapiņaka¤ ca paguõaü suttante ca vuttappakāro gantho\<*<9>*>\ n' atthi parisaü upaņņhāpetuü na labhati. yena pana suttantato ca vinayato ca vuttappamāõo gantho\<*<9>*>\ uggahãto ayaü parisåpaņņhāpako bahussuto hoti disāpāmokkho yena kāmaīgamo parisaü upaņņhāpetuü labhati. bhikkhun' \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. parisānaü before this. 2 Bp. -sanaü. 3 Ssp. abhidhamma. 4 Ssp. saüyuttabhāõakena. 5 Ssp. tikka-. 6 Ssp. uggahetuü. 7 Ssp. sāņņhakathaü. 8 Bp.Ssp. paņi-. 9 Ssp. gaõņho. >\ #<[page 790]># %<790 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.21.>% ovadakena pana sāņņhakathāni\<*<1>*>\ tãõi piņakāni uggahetabbāni,ū asakkontena catåsu nikāyesu ekassa aņņhakathā paguõā kātabbā. ekanikāyena hi sesanikāyesu pi pa¤haü kathetuü sakkhissati, sattasu pakaraõesu catuppakaraõassa aņņhakathā paguõā kātabbā, tattha laddhanayehi\<*<2>*>\ sesapakaraõesu pa¤haü kathetuü sakkhissati. vinayapiņakaü pana nānatthaü nā- nākāraõaü\<*<3>*>\ tasmā taü saddhiü aņņhakathāya paguõaü kātabbam eva, ettāvatā hi\<*<4>*>\ bhikkhun' ovādako bahussuto hotã 'ti. ubhayāni kho pan' assā 'ti ādi pana yasmā a¤¤asmiü sakale navaīge pi bāhusacce sati sāņņhakathaü\<*<1>*>\ vinayapiņakaü vinā na vaņņati yeva, tasmā visuü vuttaü. tattha vitthārenā 'ti ubhato-Vibhaīgena saddhiü. svāgatānã 'ti suņņhu āgatāni, yathā āgatāni pana svāgatāni honti taü dassetuü suvibhat- tānã 'ti ādi vuttaü, tattha suvibhattānã 'ti suņņhubhattāni,\<*<5>*>\ padapaccābhaņņhasaīkaradosavirahitāni.\<*<6>*>\ suppavattãnã 'ti paguõāni vācuggatāni. suvinicchitāni suttato\<*<7>*>\ ti khandhaka- parivārato āharitabbasuttavasena suņņhu vinicchitāni. anu- bya¤janaso ti akkharapadapāripåriyā ca suvinicchitāni akhaõ- ķāni aviparãtakkharāni, etena aņņhakathā dãpitā, aņņhakathāto hi esa vinicchayo hotã\<*<8>*>\ 'ti. kalyāõavāco ti sithiladhanitā- dãnaü yathā vidhānavacanena parimaõķalapadabya¤janāya poriyā vācāya samannāgato vissaņņhāya anelagalāya atthassa vi¤¤āpaniyā. kalyāõavākkaraõo ti madhurassaro, mātugāmo hi sarasampattirato tasmā parimaõķalapadabya¤janam pi vacanaü sarasampattirahitaü hãëeti. yebhuyyena bhikkhu- nãnaü piyo hoti manāpo ti sabbāsaü piyo nāma dullabho, bahutarānaü pana paõķitānaü bhikkhunãnaü sãlācārasampat- tiyā piyo hoti manavaķķhanako. paņibalo hoti bhikkhuniyo ovaditun ti suttaü ca kāraõaü ca dassento vaņņabhayena tajjetvā bhikkhuniyo ovadituü tādisaü\<*<9>*>\ dhammaü desetuü samattho hoti. kāsāyavatthavasanāyā 'ti kāsāyavatthani- vatthāya. garudhamman ti gihikāle bhikkhuniyā kāyasaüsag- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. sāņņha-. 2 Ssp. -nayena hi. 3 Ssp. nānākaraõaü. 4 Ssp. ca for hi. 5 Ssp. suņņhu vibhattāni. 6 Ssp. padapacchā-. 7 Ssp. suttaso. 8 Ssp. hoti. 9 Bp.Ssp. tāsaü. >\ #<[page 791]># %% gaü vā sikkhamānasāmaõerāsu\<*<1>*>\ methunadhammaü vā anaj- jhāpannapubbo hoti,ū mātugāmo hi pubbe katam anussaran- to saüvare ņhitassāpi dhammadesanāya gāravaü na karoti. athavā tasmi¤\<*<2>*>\ ¤eva asaddhamme cittaü uppādeti. vãsa- tivasso vā 'ti upasampadāya vãsativasso tato atirekavasso\<*<3>*>\ vā, evaråpo\<*<4>*>\ hi visabhāgehi vatthåhi punappunaü samāgacchanto pi daharo viya sahasā sãlavināsaü na pāpuõāti, attano vayaü paccavekkhitvā ayuttaņņhāne chandarāgaü vinetuü paņibalo hoti, tena vuttaü vãsativasso vā hoti atirekavãsativasso vā ti. ettha ca sãlavā 'ti ādi ekamaīgaü, bahussuto hotã 'ti ādi dutiyaü, ubhayāni kho pan' assā 'ti ādi tatiyaü, kalyāõavāco hoti kalyāõavākkaraõo ti catutthaü, yebhuyyena bhikkhunã- naü piyo hoti manāpo ti pa¤camaü, paņibalo hoti bhikkhu- nãyo ovaditun ti chaņņhaü, na kho pan' etan ti ādi sattamaü, vãsativasso ti ādi aņņhaman ti veditabbaü. ¤atticatutthenā 'ti pubbe vatthusmiü vuttanayen' eva. ga- rudhammehã 'ti garukehi dhammehi, te hi gāravaü katvā bhikkhunãhi sampaņicchitabbattā\<*<5>*>\ garudhammā 'ti vuccanti. ekato upasampannāyā 'ti ettha bhikkhunãnaü santike ekato upasampannāya, yo garudhammena vadati\<*<6>*>\ tassa dukkaņaü, bhikkhånaü santike upasampannāya pana yathā vatthukam eva. pariveõaü sammajjitvā 'ti sace pāto asammaņņhaü sammaņņham pi vā puna tiõapaõõādãni\<*<7>*>\ uklāpaü\<*<8>*>\ pādappa- hārehi\<*<9>*>\ ca vikiõõavālikaü jātaü sammajjitabbaü, asam- maņņhaü hi taü disvā ayyo attano nissitake daharabhikkhå pi vattapaņivattiyaü na yojeti, dhammaü yeva kathetã 'ti tā bhikkhuniyo asotukāmā\<*<10>*>\ viya bhaveyyuü, tena vuttaü pariveõaü sammajjitvā 'ti. antogāmato pana bhik- khuniyo āgacchantiyo pipāsitā ca kilantā ca honti, tā pānãyaü ca hatthapādamukhasãtalakaraõaü ca paccāsiüsanti,\<*<11>*>\ tasmiü ca asati purimanayen' eva agāravaü janetvā asotukāmāpi\<*<10>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -õerãsu. 2 Ssp. tasmiü yeva. 3 Ssp. atirekavãsativasso. 4 Ssp. evaråpe. 5 Bp. -cchittatā. 6 Ssp. ovadati. 7 Ssp. -dãhi. 8 Ssp. ukkalāpaü. 9 Bp. pāta-. 10 Ssp. assotu-. 11 Bp. paccāsisanti. >\ #<[page 792]># %<792 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.21.>% honti.ū tena vuttaü pānãyaü paribhojanãyaü upaņņhapetvā 'ti. āsanan ti nãcapãņhakaphalakataņņikakaņasārakādibhedaü an- tamaso sākhābhaīgam pi idaü tāsaü āsanaü bhavissatã 'ti evaü āsanaü pa¤¤āpetvā. dhammadesanāpattimocanatthaü pana dutiyo icchitabbo, tena vuttaü dutiyaü gahetvā\<*<1>*>\ nisã- ditabbaü ti, \<*<2>*>\na vihārapaccante atha kho vihāramajjhe upo- sathāgārassa vā bhojanasālāya vā dvāre sabbesaü osaraõaņ- ņhāne nisãditabbaü. samagg' atthā 'ti sabbā āgaman' atthā 'ti attho, vattantã 'ti āgacchanti, paguõā vācuggatā 'ti attho. niyyādetabbo ti appetabbo. osāretabbo\<*<3>*>\ ti pāëi vattabbo.\<*<4>*>\ vassasatåpasampannāyā 'ti ādi vattabbapāëidassanaü, tattha sāmãcikamman\<*<5>*>\ ti maggasampadānavãjanapānãyāpucchanā- dikaü anucchavikavattam.\<*<6>*>\ ettha ca bhikkhuniyā bhik- khussa abhivādanaü nāma anto gāme vā bahi gāme vā anto vihāre va bahi vihāre vā antaraghare vā rathikāya vā antamaso rājussāraõāya pi vattamānāya deve vassamāne sakaddamāya bhåmiyā chattapattahatthāya pi hatthi-assādãhi anubaddhā- ya pi kattabbam eva. ekābaddhāya pāëiyā bhikkhācāraü pavisante disvā ekasamiü ņhāne panamāmi\<*<7>*>\ ayyā 'ti vandi- tuü vaņņati, sace antarantarā dvādasahatthe mu¤citvā gac- chanti visuü visuü vanditabbā, mahāsannipāte nisinne ekasmiü yeva ņhāne vandituü vaņņati. esa nayo a¤jalikamme pi, yattha katthaci nisinnāya pana paccuņņhānaü kātabbaü, tassa tassa sāmãcikammassa\<*<5>*>\ anuråpadese ca kāle ca taü taü kātabbaü. sakkatvā 'ti yathā kato sukato hoti evaü katvā. garukatvā 'ti tattha gāravaü janetvā. mānetvā 'ti manena piyaü katvā. påjetvā imesaü yeva tiõõaü kiccānaü karaõena påjetvā. anatikkamanãyo\<*<8>*>\ ti na atikkamitabbo. abhikkhuke āvāse 'ti ettha sace bhikkhunãupassayato\<*<9>*>\ addha- yojanabbhantare\<*<10>*>\ \<*<11>*>\ovādadāyakā bhikkhå na vasanti, ayaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. gehetvā 'ti, nisãditabban ti na . . . 2 Bp. repeats nisãditabban ti, and inserts them before na. 3 Ssp. -tabbā. 4 Ssp. -bbā. 5 Bp. sāmici-. 6 Ssp. -vikaü vattaü. 7 Bp.Ssp. vandāmi. 8 Ssp. nātikkamanãyo. 9 Bp. bhikkhun' upa-. 10 Bp.Ssp. aķķha-. 11 Ssp. inserts okāse. >\ #<[page 793]># %% abhikkhuko āvāso nāma,ū ettha vassaü na vasitabbaü. vut- taü h' etaü abhikkhuko nāma āvāso na sakkā hoti ovādāya vā saüvāsāya vā gantun ti. na ca sakkā tato paraü pacchā- bhattaü gantvā dhammaü sutvā āgantuü, sace tattha vassaü vasituü anicchamānā bhikkhuniyo ¤ātakā vā upaņ- ņhākā vā evaü vadanti vasatha ayye mayaü bhikkhå ānes- sāmā 'ti vaņņati. sace pana vuttappamāõe padese vassaü upagantukāmā bhikkhå āgantvā sākhāmaõķape pi ekarattaü vutthā honti, na nimantitā bhutvā gantukāmā ettāvatāpi sabhikkhuko āvāso hoti, ettha vassaü upagantuü vaņņati. upagacchantãhi ca pakkhassa terasiyaü yeva bhikkhå yāci- tabbā mayaü ayyā tumhākaü ovādena vasissāmā 'ti, yato pana ujunā maggena addhayojane\<*<1>*>\ bhikkhånaü vasanaņ- ņhānaü tena pana maggena gacchantãnaü jãvitantarāyo vā brahmacariyantarāyo vā hoti a¤¤ena maggena gacchantãnaü atirekaddhayojanaü hoti ayaü abhikkhukāvāsaņņhāne yeva tiņņhati. sace pana tato gāvutamatte a¤¤o bhikkhunãupas- sayo\<*<2>*>\ khemaņņhāne hoti, tāhi bhikkhunãhi tā bhikkhuniyo yācitvā puna gantvā bhikkhå yācitabbā ayyā amhākaü uju- kamagge antarāyo atthi, a¤¤ena maggena atirekaddhayojanaü hoti, antarāmagge pana amhākaü upassayato gāvutamatte a¤¤o bhikkhunãupassayo atthi ayyānaü santikā tattha āga- taovādena vasissāmã ti, tehi bhikkhåhi sampaņicchitabbaü, tato tāhi bhikkhunãhi taü bhikkhunãupassayaü āgantvā uposatho kātabbo. tā vā bhikkhuniyo disvā attano upassa- yam eva gantvā kātum pi vaņņati. sace pana vassaü upagan- tukāmā bhikkhå cātuddese vihāraü āgacchanti, bhikkhunãhi ca idha ayyā vassaü vasissathā 'ti pucchitā āmā 'ti vatvā puna tāhi tena hi ayyā mayam pi tumhākaü ovādaü anujã- vantiyo vasissāmā 'ti vuttā, dutiyadivase gāme bhikkhācāra- sampadaü apassantā na sakkā idha vasitun ti pakkamanti, atha tā bhikkhuniyo uposathadivase vihāragatā\<*<3>*>\ bhikkhå na passanti ettha kiü kātabban ti, yattha bhikkhå vasanti tattha gantvā pacchimikāya vassaü upagantabbaü, pacchi- mikāya vassaü upagantuü āgamissantã 'ti vā ābhogaü katvā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. always aķķha- for addha-. 2 Bp. -n' upa-; Ssp. -n' åpa-. 3 Ssp. vihāraü gatā. >\ #<[page 794]># %<794 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.21.>% āgatānaü santike ovādena vasitabbaü.ū sace pana pacchi- mikāya pi na keci\<*<1>*>\ āgacchanti, antarāmagge ca rājabhayaü vā corabhayaü vā dubhikkhaü vā hoti abhikkhukāvāse\<*<2>*>\ vasantiyā āpatti vassacchedaü katvā gacchantiyāpi āpatti, sā rakkhitabbā. āpadāsu hi abhikkhuke āvāse vasantiyā anā- patti vuttā. sace āgantvā vassaü upagatā bhikkhå puna kenaci kāraõena pakkamanti vasitabbam eva. vuttam h' etaü anāpatti vassåpagatā bhikkhå pakkantā vā honti vib- bhantā vā kālakatā\<*<3>*>\ vā pakkhasaīkantā vā āpadāsu ummatti- kāya ādikammikāyā 'ti, pavārentiyā pana yattha bhikkhå atthi tattha gantvā pavāretabbaü. anvaddhamāsan ti ad- dhamāse addhamāse. dve dhammā paccāsiüsitabbā ti dve dhammā icchitabbā. uposathapucchakan ti uposathapuc- chanaü, tattha paõõarasike uposathe pakkhassa cātuddasiyaü cātuddasike terasiyaü gantvā uposatho pucchitabbo. Ma- hāpaccariyaü pana pakkhassa terasiyaü yeva gantvā ayaü uposatho cātuddasiko paõõarasiko ti pucchitabban ti vuttaü. uposathadivase ovādatthāya upasaīkamitabbaü, pāņipadadi- vasato pana paņņhāya dhammasavaõatthāya gantabbaü. iti bhagavā a¤¤assa kammassa okāsaü adatvā nirantaraü bhikkhunãnaü bhikkhånaü santike gamanam eva pa¤¤āpesi. kasmā, mandapa¤¤attā mātugāmassa, mandapa¤¤o hi mātu- gāmo, tassa\<*<4>*>\ niccaü dhammasavaõaü bahåpakāraü, eva¤ ca sati yaü mayaü jānāma tad eva ayyā jānantã 'ti mānaü akatvā bhikkhusaīghaü payiråpāsamānā sātthikaü pab- bajjaü karissantã\<*<5>*>\ 'ti, tasmā bhagavā evam akāsi. bhik- khuniyo pi yathānusiņņhaü paņipajjissāmā 'ti sabbā eva nirantaraü vihāraü upasaīkamiüsu. vuttaü h' etaü tena kho pana samayena sabbo bhikkhunãsaīgho ovādaü gac- chati, manussā ujjhāyanti khãyanti vipācenti jāyāyo imā imesaü jāriyo imā imesaü idāni ime imāhi saddhiü abhira- missantã'ti, bhagavato etam atthaü ārocesuü. na bhikkhave sabbena bhikkhunãsaīghena ovādo gantabbo gaccheyya ce āpatti dukkaņassa, anujānāmi bhikkhave catåhi pa¤cahi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. koci āgacchati. 2 Ssp. abhikkhuke āvāse. 3 Bp. kālaī katā. 4 Bp. tasmā. 5 Ssp. -anti and omits 'ti. >\ #<[page 795]># %% bhikkhunãhi ovādaü gantuü ti.ū puna pi tath' eva ujjhā- yiüsu, puna bhagavā anujānāmi bhikkhave dve tisso bhik- khuniyo ovādaü gantun ti āha. tasmā bhikkhunãsaīghena dve tisso bhikkhuniyo yācitvā pesetabbā, eth' ayye bhik- khusaīghaü ovādåpasaīkamanaü yācatha bhikkhunãsaīgho ayyā bhikkhusaīghassa pāde vandati ovādåpasaīkamanaü ca yācati labhatu kira ayyā bhikkhunãsaīgho ovādåpasaī- kamanaü ti. tāhi bhikkhunãhi ārāmaü gantabbaü, tato ovādapaņiggāhakaü ekaü bhikkhuü upasaīkamitvā vanditvā so bhikkhu ekāya bhikkhuniyā evam assa vacanãyo bhik- khunãsaīgho ayya bhikkhusaīghassa pāde vandati ovādå- pasaīkamanaü ca yācati, labhatu kira ayya bhikkhunãsaīgho ovādåpasaīkamanaü ti. tena bhikkhunā pātimokkuddesako bhikkhu upasaīkamitvā evam assa vacanãyo bhikkhunãsaīgho bhante bhikkhusaīghassa pāde vandati ovādåpasaīkamana¤ ca yācati labhatu kira bhante bhikkhunãsaīgho ovādåpa- saīkamanaü ti pātimokkhuddesakena vattabbo atthi koci bhikkhu bhikkhun' ovādako sammato ti. sace hoti koci bhikkhu bhikkhun' ovādako sammato pātimokkhuddesakena vattabbo itthannāmo bhikkhu bhikkhun' ovādako sammato taü bhikkhunãsaīgho upasaīkamantå 'ti, sace na hoti koci bhikkhu bhikkhun' ovādako sammato pātimokkhuddesakena vattabbo ko āyasmā ussahati bhikkhunãyo ovadituü ti. sace koci ussahati bhikkhuniyo ovadituü so ca hoti uņņha- haīgehi samannāgato\<*<1>*>\ sammannitvā vattabbo itthannāmo bhikkhu bhikkhun' ovādako sammato taü bhikkhunãsaīgho upasaīkamatå 'ti. sace pana koci na ussahati bhikkhu bhikkhuniyo ovadituü pātimokkhuddesakena vattabbo n' atthi koci bhikkhu bhikkhun' ovādako sammato pāsādikena bhikkhunãsaīgho sampādetå 'ti, ettāvatā hi sakalaü sik- khattayasaīgahaü sāsanam ārocitaü hoti. tena bhikkhunā sādhå 'ti sampaņicchitvā pāņipade bhikkhunãnaü ārocetabbaü. bhikkhunãsaīghena pi tā bhikkhuniyo pesetabbā gacchath' ayye pucchata kiü ayya labhati bhikkhunãsaīgho ovādå- pasaīkamanaü ti. tāhi sādhu ayye 'ti sampaņicchitvā ārā- maü gantvā taü bhikkhuü upasaīkamitvā evaü vattabbaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. adds taü. >\ #<[page 796]># %<796 Samantāsādikā [Bhvibh_V.21.>% kiü ayya labhati bhikkhunãsaīgho ovādåpasaīkamanan ti, tena vattabbaü n' atthi koci bhikkhu bhikkhun' ovādakena sammato pāsādikena bhikkhunãsaīgho sampādetå 'ti, tāhi sādhu ayyā 'ti sampaņicchitabbaü. ekato āgatānaü vasena c' taü vuttaü, tāsu pana ekāya bhikkhuniyā vattabbaü ca sampaņicchitabbaü ca, itarā tassā sahāyikā, sace pana bhik- khunãsaīsaīgho vā bhikkhusaīgho vā na pårati ubhayato pi vā gaõamattam eva puggalamattaü vā hoti ekā bhikkhunã vā bahåhi bhikkhunãupassayehi ovādatthāya pesitā hoti. tatrāyaü vacanakkamo, bhikkhuniyo ayya bhikkhusaīghassa pāde vandanti ovādåpasaīkamana¤ ca yācanti labhantu kira ayya bhikkhuniyo ovādåpasaīkamanan ti, ahaü ayya bhik- khusaīghassa pāde vandāmi ovādåpasaīkamanaü ca yācā- mi labhām' ahaü ayya ovādåpasaīkamanan ti. bhikkhu- nãsaīgho ayya ayyānaü pāde vandati ovādåpasaīkamana¤ ca yācati labhatu kira ayya bhikkhunãsaīgho ovādåpasaīka- manan ti. bhikkhuniyo ayya ayyānaü pāde vandanti ovādå- pasaīkamana¤ ca yācanti labhantu kira ayya bhikkhuniyo ovādåpasaīkamanan ti. ahaü ayya ayyānaü pāde vandāmi ovādåpasaīkamana¤ ca yācāmi labhām' ahaü ayya ovādå- pasaīkamanan ti, bhikkhunãsaīgho ayya ayyassa pāde vandati ovādåpasaīkamana¤ ca yācati labhatu kira ayya bhikkhunãsaīgho ovādåpasaīkamanan ti, bhikkhuniyo ayya ayyassa pāde vandanti ovādåpasaīkamana¤ ca yācanti la- bhantu kira ayya bhikkhuniyo ovādåpasaīkamanan ti, ahaü ayya ayyassa pāde vandāmi ovādåpasaīkamana¤ ca yācāmi labhām' ahaü ayya ovādåpasaīkamanan ti. bhikkhunãsaī- gho ca ayya bhikkhuniyo ca bhikkhunã ca bhikkhusaīghassa \<*<1>*>\ayyānaü ayyassa pāde vandati vandanti vandati ovādåpa- saīkamanaü ca yācati yācanti yācati labhatu kira labhantu kira labhatu kira ayya bhikkhunãsaīgho ca bhikkhuniyo ca bhikkhunã ca ovādåpasaīkamanan ti. tena pi bhikkhunā uposathakāle evaü vattabbaü bhik- khuniyo bhante bhikkhusaīghassa pāde vandanti ovādå- pasaīkamana¤ ca yācanti labhantu kira bhante bhikkhuniyo ovādåpasaīkamanan ti, bhikkhunã bhante bhikkhusaīghassa \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. inserts ca. >\ #<[page 797]># %% pāde vandati ovādåpasaīkamana¤ ca yācati labhatu kira bhante bhikkhunãovādåpasaīkamanan ti.ū bhikkhunãsaīgho bhante bhikkhuniyo bhante bhikkhunã bhante āyasmantānaü pāde vandati ovādåpasaīkamana¤ ca yācati labhatu kira bhante bhikkhunãovādåpasaīkamanan ti. bhikkhunãsaīgho ca bhante bhikkhuniyo ca bhikkhunã ca bhikkhusaīghassa āyasmantānaü ayyassa pāde vandati vandanti vandati ovādåpasaīkamana¤ ca yācati yācanti yācati labhatu kira labhantu kira labhatu kira bhante bhikkhunãsaīgho ca bhik- khuniyo ca bhikkhunã ca ovādåpasaīkamanan ti. pātimok- khuddesakenāpi sace sammato bhikkhu atthi purimanayen' eva taü \<*<1>*>\bhikkhuniyo ca taü bhikkhunã ca taü bhikkhunãsaī- gho ca bhikkhuniyo ca bhikkhunã ca upasaīkamantu upa- saīkamatu upasaīkamatu upasaīkamantu upasaīkamatå 'ti vattabbaü.\<*<1>*>\ sace n' atthi pāsādikena \<*<2>*>\bhikkhuniyo bhikkhånã bhik- khunãsaīgho ca bhikkhuniyo ca bhikkhunã ca sampādentu sampādetu sampādetu sampādentu sampadetå 'ti vattabbaü.\<*<2>*>\ ovādapaņiggāhakena pāņipade paccāharitvā tath' eva vattab- baü. ovādaü pana bālagilānagamike ņhapetvā a¤¤o sace pi āra¤¤ako hoti apaņiggahetuü na labhati, vuttaü h' etaü bhagavatā, anujānāmi bhikkhave ņhapetvā bālaü ņhapetvā gilānaü ņhapetvā gamikaü\<*<3>*>\ avasesehi ovādaü gahetun ti. tattha yo cātuddasikapaõõarasikesu vā uposathesu pāņipāde vā gantukāmo so gamiyo dutiyapakkhadivase gacchanto 'pi agahetuü na labhati. na bhikkhave ovādo na gahetabbo yo na gaõheyya āpatti dukkaņassā 'ti vuttaü āpattiü āpajjati yeva. ovādaü gahetvā ca uposathagge anārocetuü vā pāņipade bhikkhunãnaü apaccāharituü vā na vaņņati, vuttaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1-1 Bp. bhikkhuniyo taü bhikkhunã taü bhikkhunãsaīgho ca bhik- khunãyo ca bhikkhunã ca bhikkhunãsaīgho ca upasaīkamantu upa- saīkamatu upasaīkamatå 'ti vattabbaü; Ssp. bhikkhunãsaīgho taü bhikkhuniyo taü bhikkhunã upasaīkamatu upasaīkamantu upasaī- kamatå 'ti vattabbaü. 2-2 Bp. bhikkhunãsaīgho ca bhikkhuniyo bhikkhunã ca sampādetu sampādentu sampādetå 'ti vattabbaü; Ssp. bhikkhunãsaīg bhik- khuniyo bhikkhunã sampādetu sampādentu sampādetå 'ti vattabbaü. 3 Bp.Ssp. gamiyaü. >\ #<[page 798]># %<798 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.21.>% h' etaü,ū na bhikkhave ovādo nārocetabbo yo nāroceyya āpatti dukkaņassā 'ti. aparam pi vuttaü, na bhikkhave ovādo na paccāharitabbo yo na paccāhareyya āpatti duk- kaņassā 'ti. tattha āra¤¤akena paccāharaõatthaü saīketo kātabbo. vuttaü h' etaü, anujānāmi bhikkhave āra¤¤a- kena bhikkhunā ovādaü gahetuü saīketaü ca kātuü atra paņiharissāmã 'ti. tasmā āra¤¤ako bhikkhu sace bhikkhunã- naü vasanagāme bhikkhuü labhati tatth' eva caritvā bhik- khuniyo disvā ārocetvā gantabbaü. no c' assa tattha bhik- khā sulabhā hoti sāmantagāme caritvā bhikkhunãnaü gāmaü āgamma tath' eva kātabbaü. sace dåraü gantabbaü hoti saīketo kātabbo ahaü amukaü nāma tumhākaü gāmadvāre sabhaü vā maõķapaü vā rukkhamålaü vā upasaīkamissāmi tatra āgaccheyyathā 'ti. bhikkhunãhi tattha gantabbā,\<*<1>*>\ agantuü na labhati. vuttaü h' etam, na bhikkhave bhik- khuniyā saīketaü na gantabbaü yā na gaccheyya āpatti dukkaņassā 'ti. ubhato saīghe tãhi ņhānehi pavāretabban ti ettha bhikkhu- nãhi cātuddase attanā pavāretvā uposathe bhikkhusaīghe pavāretabbaü. vuttaü h' etaü, anujānāmi bhikkhave ajja- tanāya pavāretvā aparajju bhikkhusaīghe\<*<2>*>\ pavāretuü ti, bhikkhunãkhandhake vuttanayan' eva c' ettha vinicchayo veditabbo. vuttaü h' etaü, tena kho pana samayena sabbo bhikkhunãsaīgho pavārento kolāhaëam akāsi. anujānāmi bhikkhave ekaü bhikkhuniü vyattaü paņibalaü samman- nituü bhikkhunãsaīghassa atthāya bhikkhusaīghaü pavā- retuü, eva¤ ca pana bhikkhave sammannitabbā, paņhamaü bhikkhunã yācitabbā, yācitvā vyattāya bhikkhuniyā paņiba- lāya saīgho ¤āpetabbo. suõātu me ayye saīgho, yadi saīghas- sa pattakallaü saīgho itthannāmaü bhikkhuniü samman- neyya bhikkhunãsaīghassa atthāya bhikkhusaīghaü pavāre- tuü, esā ¤atti. suõātu me ayye saīgho\<*<3>*>\ itthannāmaü bhik- khuniü sammannati bhikkhunãsaīghassa atthāya bhik- khusaīghaü pavāretuü, yassā ayyāya khamati ittannāmāya bhikkhuniyā sammati\<*<4>*>\ bhikkhunãsaīghassa atthāya bhik- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. gantabbaü. 2 Ssp. -saīghaü. 3 Ssp. repeats saīgho. 4 Bp. sammuti. >\ #<[page 799]># %% khusaīghaü pavāretuü,ū sā tuõh' assa, yassā na kkhamati sā bhāseyya. sammatā saīghena itthannāmā bhikkhunã bhik- khunãsaīghassa atthāya bhikkhusaīghaü pavāretuü, khamati saīghassa tasmā tuõhã evam etaü dhārayāmã 'ti. tāya sammatāya bhikkhuniyā bhikkhunãsaīghaü ādāya bhikkhusaīghaü upasaīkamitvā ekaüsaü uttarāsaīgaü ka- ritvā a¤jaliü paggahetvā evam assa vacanãyo bhikkhunãsaīgho ayya bhikkhusaīghaü pavāreti diņņhena vā sutena vā pari- saīkāya vā vadath'\<*<1>*>\ ayya bhikkhusaīgho bhikkhunãsaīghaü anukampaü upādāya passanto paņikarissati. dutiyam pi ayya tatiyam pi ayya bhikkhunãsaīgho ... pe ... paņi- karissatã 'ti. sace bhikkhunãsaīgho na pårati bhikkhuniyo ayya bhikkhusaīghaü pavārenti diņņhena vā sutena vā pari- saīkāya vā, vadath'\<*<1>*>\ ayya bhikkhusaīgho bhikkhunãnaü\<*<2>*>\ anukampaü upādāya passantiyo paņikarissantã 'ti ca, ahaü ayya bhikkhusaīghaü pavāremi diņņhena vā sutena vā pari- saīkāya vā, vadatu maü ayya bhikkhusaīgho anukampaü upādāya passantã paņikarissāmã 'ti ca, evaü tikkhattuü vattab- baü. sace bhikkhusaīgho na pårati bhikkhunãsaīgho ayyā ayye pavāreti diņņhena vā sutena vā parisaīkāya vā vandant'\<*<3>*>\ ayyā bhikkhunãsaīghaü anukampaü upādāya passanto paņi- karissatã 'ti ca, bhikkhunãsaīgho ayya ayyaü pavāreti diņ- ņhena vā sutena vā parisaīkāya vā vadat'\<*<4>*>\ ayyo bhikkhunã- saīghaü anukampaü upādāya passanto paņikarissatã 'ti ca evaü tikkhattuü vattabbaü. ubhinnaü upāripåriyā bhik- khuniyo ayyā ayye pavārenti diņņhena vā sutena vā pari- saīkāya vā vadant'\<*<3>*>\ ayyā bhikkhunãnaü\<*<2>*>\ anukampaü upādā- ya passantiyo paņikarissantãti ca, bhikkhuniyo ayya ayyaü pavārenti diņņhena vā sutena vā parisaīkāya vā vadat'\<*<5>*>\ ayyo bhikkhunãnaü\<*<2>*>\ anukampaü upādāya passantiyo paņikaris- santã 'ti ca, ahaü ayyā ayye pavāremi diņņhena vā sutena vā parisaīkāya vā vadantu maü ayyā anukampaü upādāya pas- santã paņikarissāmã 'ti ca, ahaü ayya ayyaü pavāremi diņ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. vadat' ayya; Ssp. vadatu 'yya. 2 Ssp. bhikkhuniyo. 3 Ssp. vadantu 'yyā. 4 Ssp. vadatu 'yyo. 5 Ssp. vadatu 'yya. >\ #<[page 800]># %<800 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.21.>% ņhena vā sutena vā parisaīkāya vā vadatu maü ayyo anu- kampaü upādāya passantã paņikarissāmã 'ti ca,ū evaü tik- khattuü vattabbaü. mānattacaraõa¤ ca upasampadāpari- yesanā ca yathāņhāne yeva āvibhavissati. na bhikkhuniyā kenaci pariyāyenā 'ti dasahi vā akkosa- vatthåhi a¤¤ena vā kenaci pariyāyena bhikkhu n' eva akko- sitabbo na paribhāsitabbo na bhayena tajjetabbo. ovaņo ti pihito vārito paņikkhitto. vacanaü yeva vacanapatho. anovaņo ti apihito avārito apaņikkhitto, tasmā bhikkhuniyā ādhipaccaņņhāne jeņņhakaņņhāne ņhatvā evaü abhikkama evaü paņikkama evaü nivāsehi evaü pārupāhã 'ti kenaci pariyāyena n' eva bhikkhu ovaditabbo na anusāsitabbo. dosaü pana disvā pubbe mahātherā na evaü abhikkamanti na paņikkamanti na nivāsenti na pārupanti, ãdisaü kāsāvam pi na dhārenti, na evaü akkhãni a¤jentã 'ti ādinā nayena vijjamānadose\<*<1>*>\ dassetuü vaņņati, bhikkhåhi pana ayaü buķķhasamaõã evaü nivāseti evaü pārupati mā evaü nivāsehi mā evaü pārupāhi mā tilakammapaõõakammādãni\<*<2>*>\ karohã 'ti yathā sukhaü bhikkhuniü ovadituü anusāsituü vaņņati. samaggamhayyā 'ti bhaõantan ti samaggā amha\<*<3>*>\ ayya iti bhaõantaü bhikkhunãsaīghaü. a¤¤aü dhammaü bhaõatã 'ti a¤¤aü suttantaü\<*<4>*>\ vā abhidhammaü vā, samaggamhayyā 'ti vacanena pi\<*<5>*>\ ovādaü paccasiüsanti, tasmā ņhapetvā ovādaü a¤¤aü dhammaü bhaõantassa dukkaņaü. ovādaü anãyā- detvā\<*<6>*>\ 'ti eso bhaginãyo ovādo ti avatvā. adhammakamme 'ti ādãsu bhikkhun' ovādakasammutikammaü\<*<7>*>\ kamman ti veditabbaü. tattha adhammakamme dvinnaü navakānaü vasena aņņhārasa pācittiyāni, dhammakamme dutiyassa na- vakassa avasānapade anāpatti, sesesu sattarasa dukkaņāni. uddesaü dento ti aņņhannaü garudhammānaü pāëiü uddi- santo. paripucchaü dento ti tassā yeva paguõāya garudham- mapāëiyā aņņhakathaü bhaõanto ti attho. osārehi ayyā 'ti vuccamāno osārehã 'ti evaü vuccamāno aņņhagarudhamma- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. -dosaü. 2 Bp.Ssp. tilakkamma-. 3 Bp.Ssp. amhā ayyā. 4 Ssp. suttaü. 5 Bp. hi. 6 Bp.Ssp. aniyyādetvā. 7 Ssp. -sammati-. >\ #<[page 801]># %% pāëiü osāretã 'ti attho.ū evaü uddesaü dento paripucchaü dento yo ca osārehã 'ti vuccamāno aņņhagarudhamme\<*<1>*>\ bhaõati tassa pācittiyena anāpatti. a¤¤aü dhammaü bha- õantassa dukkaņena anāpatti. pa¤haü pucchati pa¤haü puņņho kathetã 'ti bhikkhunã garudhammanissitaü vā khandhādinissitaü\<*<2>*>\ vā pa¤haü pucchati, taü yo bhikkhu katheti tassāpi anāpatti. a¤¤ass' atthāya bhaõantan ti catuparisatiü\<*<3>*>\ dhammaü desentaü bhikkhuü upasaīkamitvā bhikkhuniyo suõanti, tatrāpi bhik- khussa anāpatti. sikkhamānāya sāmaõerāyā 'ti etāsaü de- sentassāpi anāpatti, sesaü uttānam eva. padaso dhamma- samuņņhānaü vācato ca vācācittato ca samuņņhāti. kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. ovādasikkhāpadaü paņhamaü. Dutiyasikkhāpade, pariyāyenā 'ti vārena, paņipāņiyā ti attho. adhicetaso ti adhicittavaso, sabbacittānaü adhikena arahattaphalacittena samannāgatassā 'ti attho. appamajjato ti nappamajjito,\<*<4>*>\ appamādena kusalānaü dhammānaü sātaccakiriyāya samannāgatassā 'ti vuttaü hoti. munino ti yo munāti ubho loke munã tena pavuccatã 'ti evaü ubhayalo- kamunanena\<*<5>*>\ vā monaü vuccati ¤āõaü, tena ¤āõena saman- nāgatattā vā khãõāsavo muni nāma vuccati, tassa munino. monapathesu sikkhato ti arahatta¤āõasaīkhātassa monassa pathesu sattatiüsabodhipakkhiyadhammesu tãsu vā sikkhāsu sikkhato. idaü ca pubbabhāgapaņipadaü gahetvā vuttaü, tasmā evaü pubbabhāge sikkhato imāya sikkhāya munibhā- vaü pattassa munino ti evam ettha attho daņņhabbo. sokā na bhavanti tādino ti tādisassa khãõāsavamunino abbhantare iņņhaviyogādivatthukā sokā na santi. athavā, tādino ti tādilakkhaõasamannāgatassa evaråpassa munino sokā na bhavantã 'ti ayam ettha attho. upasantassā 'ti rāgādãnaü upasamena upasantassa. sadā satãmato ti sativepullapattattā niccakālaü satiyā avijahi- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -dhammaü. 2 Bp. -nissi. 3 Bp. -sati; Ssp. catupparisāya. 4 Bp.Ssp. -majjato. 5 Bp. -munane vā; Ssp. ubhayaloke munanena. >\ #<[page 802]># %<802 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.23.>% tassa.ū\<*<1>*>\ ākāse antalikkhe 'ti antalikkhasaīkhāte ākāse na kasiõugghāņime na råpaparicchede. caīkamati pi tiņņhati pã 'ti tāsaü bhikkhunãnaü kathaü sutvā imā bhikkhuniyo maü ettakam eva ayaü jānātã 'ti avama¤¤anti handa\<*<2>*>\ dāni etāsaü attano ānubhāvaü dassessāmã\<*<3>*>\ 'ti dhammabahumānaü uppā- detvā abhi¤¤āpādakaü catutthajjhānaü samāpajjitvā vuņ- ņhāya evaråpaü iddhipāņihāriyaü dassesi. ākāse antalikkhe caīkamati pi ... pe ... antaradhāyati\<*<4>*>\ pã 'ti, tattha anta- radhāyati\<*<4>*>\ pã 'ti antaradhāyati pi adassanam pi gacchatã 'ti attho. ta¤\<*<5>*>\ c' eva udānaü bhaõati a¤¤a¤ ca bahuü buddha- vacanan ti thero kira attano bhātutherassa santike, padumaü\<*<6>*>\ yathā kokanadaü\<*<7>*>\ sugandhaü pāto siyā phullamavãtagandhaü aīgãrasaü passa virocamānaü tapantam ādiccam iv' antalikkhe 'ti imaü gāthaü uddisāpetvā cattāro māse sajjhāyi, na ca pagu- õaü kattum asakkhi, tato naü thero abhabbo tvaü imasmiü sāsāne 'ti vihārā nikkaķķhāpesi, so rudamāno\<*<8>*>\ dvārakoņņhake aņņhāsi. atha bhagavā buddhacakkhunā\<*<9>*>\ veneyyasatte olo- kento taü disvā vihāracārikaü caramāno viya tassa santikaü gantvā Cåëapanthaka kasmā rodasã 'ti āha. so tam atthaü ārocesi. ath' assa bhagavā suddhaü pilotikakhaõķaü datvā idaü rajoharaõaü\<*<10>*>\ rajoharaõan ti parimajjāhã 'ti āha. so sādhå 'ti sampaņicchitvā attano nivāsaņņhāne nisãditvā tassa ekamantaü parimajji, \<*<11>*>\parimajjitaņņhānaü kāëakam ahosi. so evaü parisuddham pi nāma vatthaü imaü atta- bhāvaü nissāya kāëakaü jātan ti saüvegaü paņilabhitvā vipassanaü ārabhi, ath' assa bhagavā āraddhaviriyabhāvaü\<*<12>*>\ ¤atvā adhicetaso ti imaü obhāsagāthaü abhāsi. thero gāthā- pariyosāne arahattaü pāpuõi, tasmā thero pakatiyā ca\<*<13>*>\ imaü gāthaü mamāyati. so taü imissā gāthāya mamāyanabhāvaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. avirahitassa. 2 Ssp. handāhaü. 3 Ssp. dassemã 'ti. 4 Bp.Ssp. antarā pidhāyatã 'ti. 5 Ssp. ta¤ ¤eva. 6 Bp.Ssp. padmaü. 7 Bp.Ssp. kokanudaü. 8 Bp.Ssp. rodamāno. 9 Ssp. buddhavineyyasatte. 10 Ssp. does not repeat this. 11 Ssp. inserts taü. 12 Bp. -vãriya-. 13 Bp.Ssp. va. >\ #<[page 803]># %% jānāpetuü ta¤\<*<1>*>\ ¤eva bhaõati a¤¤a¤ ca antarantarā āharitvā bahuü buddhavacanaü.ū tena vuttaü ta¤ c' eva udānaü bhaõati a¤¤a¤ ca bahuü buddhavacanan ti. ekato upasam- pannāyā 'ti bhikkhunãsaīghe upasampannāya, bhikkhu- saīghe pana upasampannaü ovadantassa pācittiyaü. sesam ettha uttānam eva, idam pi padasodhammasamuņņhānam eva. atthaīgatasikkhāpadaü dutiyaü. Tatiyasikkhāpade, a¤¤atra samayā ovadati āpatti pācitti- yassā 'ti ādãsu aņņhahi garudhammehi ovadantass' eva pācitti- yaü, a¤¤ena dhammena dukkaņan ti veditabbaü. ekato upasampannāyā 'ti bhikkhunãsaīghe upasampannāya, bhik- khusaīghe upasampannāya pana ovadato pācittiyam eva, ito param pi ca yattha yattha ekato upasampannā\<*<2>*>\ 'ti vuccati sabbattha ayam ev' attho daņņhabbo, sesaü uttanām eva. kaņhinasamuņņhānaü, kāyavācato kāyavācācittato ca samuņ- hāti, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. bhik- khunãupassayasikkhāpadaü tatiyaü. idaü pan' ettha Mahāpaccariyaü vuttaü pakiõõakaü. asammato ce bhikkhu atthaīgate suriye\<*<3>*>\ bhikkhunã\<*<4>*>\ upassa- yaü upasaīkamitvā aņņhahi garudhammehi ovadati tãõã pācittiyāni. a¤¤ena dhammena ovadato dve dukkaņāni ekaü pācittiyaü. kathaü, asammatamålakaü dukkaņaü, upassa- yaü gantvā a¤¤ena dhammena ovadanamålakaü dukkaņaü, aņņhaīgate suriye\<*<3>*>\ ovadanamålakaü pācittiyan ti. samma- tassa atthaīgate suriye tattha gantvā aņņhahi garudhammehi ovadantassa ekā anāpatti dve pācittiyāni. kathaü, samma- tattā anāpatti, atthaīgate suriye\<*<3>*>\ ovadanamålakaü ekaü, gantvā aņņhahi garudhammehi ovadanamålakaü\<*<5>*>\ ekan ti dve pācittiyāni. tass' eva a¤¤ena dhammena ovadato ekā anā- patti ekaü dukkaņaü ekaü pācittiyaü. kathaü, sammatattā anāpatti, gantvā a¤¤ena dhammena ovadanamålakaü duk- kaņaü, aņņhaīgate suriye\<*<3>*>\ ovadanamålakaü pācittiyan ti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. taü yeva. 2 Ssp. -pannāya. 3 Bp. såriye. 4 Bp. bhikkhun' upa-. 5 Bp. garudhammamålakaü for these. >\ #<[page 804]># %<804 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.24-26.>% divā pana gantvā ovadato sammatassa asammatassa ca rattiovadanamålakaü\<*<1>*>\ \<*<2>*>\pācittiyaü apanetvā avasesā āpattā- nāpattiyo veditabbā ti. Catutthasikkhāpade, na bahukatā 'ti na katabahumānā, na dhammabahumānaü\<*<3>*>\ katvā ovadantã 'ti adhippāyo. bhikkhun' ovādakaü avaõõaü kattukāmo ti ādãnaü ujjhāpa- nake vuttanayen' ev' attho veditabbo. upasampannaü saīghena asammatan ti ettha asammato nāma sammatena vā saīghena vā bhāraü katvā ņhapito veditabbo. anupasam- pannaü\<*<4>*>\ sammataü vā asammataü vā 'ti ettha pana bhikkhukāle sammutiü\<*<5>*>\ labhitvā sāmaõerabhåmiyaü ņhito sammato, sammatena vā saīghena vā ņhapito bahussuto sāmaõero asammato ti veditabbo. sesaü vuttanayattā uttānam eva. tisamuņņhānaü, kāyacittato vācācittato kāya- vācācittato ca samuņņhāti. kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacitta- kaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. āmisasikkhāpadaü catutthaü. Pa¤camasikkhāpade, visikhāyā 'ti rathikāya. piõķāya caratã 'ti nibaddhācāravasena abhiõhaü carati. sandiņņhā 'ti sandiņņhamittā ahesuü. sesam ettha padato uttānatthaü, vinicchayato cãvarapaņiggahaõasikkhāpade vuttanayan' eva veditabbaü saddhiü samuņņhānādãhi, tatra hi bhikkhu paņig- gāhako, idha bhikkhunã, ayaü viseso. sesaü tādisam evā 'ti. cãvaradānasikkhāpadaü pa¤camaü. Chaņņhamasikkhāpade, Udāyã 'ti Lāëudāyi.\<*<6>*>\ paņå\<*<7>*>\ 'ti paņi- balo, nipuõo c' eva samattho cā 'ti vuttaü hoti. a¤¤atarā bhikkhunã 'ti tass' eva purāõadutiyikā. paņibhāõacittan ti attano paņibhāõena katacittaü, so kira cãvaraü rajitvā tassa majjhe nānāvaõõehi vippakatamethunaü itthipurisaråpam akāsi. tena vuttaü majjhe paņibhāõacittaü vuņņhāpetvā 'ti. yathā saühatan ti yathā saüharitam eva. cãvaran ti yaü nivāsituü vā pārupituü vā sakkā hoti evaü hi Mahāpaccari- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. rattiü ovada-. 2 Bp.Ssp. insert ekaü. 3 Bp. dhamme bahu-. 4 Ssp. inserts saīghena. 5 Ssp. sammatiü. 6 Ssp. Loludāyi. 7 Bp. paņho ti; Ssp. paņņho ti. >\ #<[page 805]># %% yādãsu vuttaü.ū sayaü sibbatã 'ti ettha sibbissāmã 'ti vicā- rentassāpi chindantassāpi dukkaņaü, sibbantassa pana pācit- tiyaü.\<*<1>*>\ ārapathe\<*<2>*>\ ārapathe 'ti såciü pavesetvā pavesetvā nãharaõe. sace pana sakalasåciü anãharanto dãghasuttap- pavesanatthaü\<*<3>*>\ satakkhattum pi vijjhiyitvā nãharati ekam eva pācittiyaü. sakiü āõatto ti sakiü cãvaraü sibbā 'ti vutto. bahukam\<*<4>*>\ pi sibbatã 'ti sace pi sabbaü såcikammaü pariyosāpetvā cãvaraü niņņhāpeti ekam eva pācittiyaü. atha pana imasmiü cãvare kattabbakiccaü\<*<5>*>\ tava bhāro ti vutto karoti āõattassa ārapathe\<*<2>*>\ ārapathe ekam ekaü pācittiyaü, āõāpakassa ekavācāya sambahulāni\<*<6>*>\ pi, punappunaü āõatti- yaü pana vattabbam eva n' atthi. ye pi sace ācariyupaj- jhāyesu attano ¤ātikānaü cãvaraü sibbantesu tesaü nissi- takā ācariyupajjhāyavattaü vā kaņhinavattaü vā karomā 'ti sibbanti tesaü pi ārapathagananāya\<*<7>*>\ āpattiyo, ācariyu- pajjhāyā attano ¤ātikānaü cãvaraü\<*<8>*>\ antevāsikehi sibbā- penti ācariyupajjhāyānaü dukkaņaü, antevāsikānaü pācit- tiyaü, antevāsikā attano ¤ātikānaü ācariyupajjhāyehi sibbā- penti tatrāpi es' eva nayo. antevāsikānam pi ācariyupajjhā- yānam pi ¤ātikāya cãvaraü hoti, ācariyupajjhāyā pana\<*<9>*>\ ante- vāsike va¤cetvā sibbāpenti ubhinnam pi dukkaņaü. kasmā, antevāsikānaü a¤¤ātikasa¤¤āya sibbitattā, itaresaü akappiye niyojitattā, tasmā idaü te mātu cãvaraü idaü bhaginiyā 'ti ācikkhitvā sibbāpetabbaü. a¤¤aü parikkhāran ti yaü ki¤ci upāhanatthavikādi. sesaü uttānam eva. chasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāya- kammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. cãvarasibbana- sikkhāpadaü chaņņhaü. Sattamasikkhāpade, pacchā gacchantãnaü corā acchindiüså 'ti pacchā gacchantãnaü pattacãvaraü corā hariüsu. dåse- sun ti tā bhikkhuniyo carā\<*<10>*>\ dåsayiüsu, sãlavināsaü pāpayiüså \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. omits this, sibbantassa pana ārāpathe ārāpathe 'ti. 2 Bp.Ssp. ārāpathe ārāpathe. 3 Ssp. dãghasuttaü pave-. 4 Ssp. bahum. 5 Bp.Ssp. kattabbakammaü. 6 Bp. sambalā pi. 7 Bp. ārāpatha-. 8 Ssp. omits cãvaraü. 9 Bp. omits pana. 10 Ssp. omits corā. >\ #<[page 806]># %<806 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.27.>% 'ti attho.ū saüvidhāyā 'ti saüvidahitvā, gamanakāle saīketaü katvā 'ti attho. kukkuņasampāde 'ti ettha yasmā gāmā nik- khamitvā kukkuņo padasā 'va a¤¤aü gāmaü gacchati ayaü kukkuņasampādo ti vuccati. tatrāyaü vacanattho, sampa- dan ti etthā 'ti sampādo, ke sampadan ti, kukkuņā, kukku- ņānaü sampādo kukkuņasampādo. athavā sampādo ti ga- manaü, kukkuņānaü sampādo ettha atthã 'ti pi kukkuņasam- pādo, kukkuņasampāte iti pi pāņho. tattha yassa gāmassa gehacchadanapiņņhito kukkuņo uppatitvā a¤¤assa gehaccha- danapiņņhiyaü patati ayaü kukkuņasampāto ti vuccati, va- canattho pan' ettha vuttanayen' eva veditabbo. dvidhā vuttappakāro pi c' esa gāmo accāsanno hoti upacāro na labbha- ti, yasmiü pana gāme paccåse\<*<1>*>\ vassantassa kukkuņassa saddo anantaragāme\<*<2>*>\ suyyati, tādisehi gāmehi sampuõõaraņņhe gāmantare gāmantare pācittiyan ti aņņhakathāyaü vuttaü. ki¤cāpi vuttaü gāmantare gāmantare āpatti pācittiyassā 'ti vacanato pana sace pi ratanamattantaro gāmo hoti yo tassa manussehi ņhapitaupacāro taü okkamantassa āpatti yeva. \<*<3>*>\tatrāyaü āpattivinicchayo saüvidhānakāle hi sace ubho pi bhikkhunãupassaye vā antarārāme vā āsanasālāya vā titthi- yaseyyāya vā ņhatvā saüvidahanti anāpatti. kappiyabhåmi kirāyaü, tasmā ettha saüvidahanapaccayā dukkaņāpattiü na vadanti, gacchantassa yathāvatthukam eva. sace pana antogāme bhikkhunãupassayadvāre rathikāya a¤¤esu vā catukkasiīghāņakahatthisālādisu saüvidahanti bhikkhuno āpatti dukkaņassa. evaü saüvidahitvā gāmato nikkhamanti, nikkhamane anāpatti, anantaragāmassa upacārokkamane pa- na bhikkhuno pācittiyaü, tatrāpi paņhamapāde dukkaņaü dutiyapāde pācittiyan ti Mahāpaccariyaü vuttaü. gāmato nikkhmamitvā pana yāva antaragāmassa upacāraü na okka- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. paccåsasamaye. 2 Bp.Ssp. antare gāme. 3 Ssp. inserts taü pāliyā na sameti, sace āsannabhāvena tathā laddhavohārato evaråpo pi gāmo āsannabhāvena kukkuņasaüpādo ti vā na kukkuņasaüpādo ti vā vohāraü labhati tasmā taü na sametã 'ti, itaresu pana etassa upacāraü atikkamitvā a¤¤assa upacār' okka- manam eva na pa¤¤āyati. tasmā āpattiropanaņņhānam yeva na dissati after āpatti eva. >\ #<[page 807]># %% manti etthantare saüvidahite 'pi bhikkhuno dukkaņaü,ū antaragāmassa upacārokkamane purimanayen' eva āpatti. sace dåraü\<*<1>*>\ gantukāmo hoti, gāmåpacāragaõanāya okkamane okkamane āpatti. tassa tassa pana gāmassa atikkamane anāpatti. sace pana bhikkhunã asukaü nāma gāmāü gamis- sāmã 'ti upassayato nikkhamati bhikkhu pi tam eva gāmaü sandhāya asukaü nāma gāmaü gamissāmã 'ti vihārato nik- khamati, atha dve pi gāmadvāre samāgantvā tumhe kuhiü gacchatha asukaü nāma gāmaü\<*<2>*>\ tumhe kuhin ti mayam pi tatth' evā 'ti vatvā, ehi dāni gacchāmā 'ti saüvidhāya gac- chanti anāpatti. kasmā, pubbam eva gamissāmã 'ti nik- khantattā 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü, taü n' eva pāëiyā na sesāņņhakathāya sameti. addhayojane addhayojane 'ti ekam ekaü addhayojanaü atikkamantassa idāni atikkamissatã 'ti paņhamapāde dukkaņaü dutiyapāde pācittiyaü, imasmiü hi naye atikkamane āpatti okkamane anāpatti. bhikkhu saü- vidahatã 'ti nagaradvāre vā rathikāya vā bhikkhuniü disvā asukaü gāmaü nāma gatapubbatthā 'ti vadati, nāmhi\<*<3>*>\ ayyā gatapubbā 'ti, ehi gacchāmā 'ti vā sve ahaü gamissāmi tvam pi āgaccheyyāsã 'ti vā vadati. bhikkhunã saüvidahatã 'ti gāmantare cetiyavandanatthaü gāmato nikkhamantaü bhikkhuü disvā ayyā kuhiü gacchathā 'ti vadati. asukaü gāmaü cetiyavandanatthan ti, aham pi ayyā āgacchāmã 'ti evaü bhikkhunã yeva saüvidahati na bhikkhu. visaīketenā 'ti ettha purebhattaü gacchissāmā 'ti vatvā pacchābhattaü gacchanti, ajja\<*<4>*>\ vāgamissāmā 'ti vatvā sve gacchanti evaü kālavisaīkete yeva anāpatti, dvāravisaīkete pana maggavi- saīkete vā sati pi āpatti yeva. āpadāså 'ti raņņhabhede cak- kasamāråëhā janapadā pariyāyan ti evaråpāsu āpadāsu anā- patti. sesaü uttānam evā 'ti. catusamuņņhānaü kāyato kāyāvācato kāyacittato kāyavācācittato ca samuņņhāti, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. saüvidhānasikkhāpa- daü sattamaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. dårataraü gantukāmā honti. 2 Bp. omits gāmaü. 3 Ssp. n' amhi. 4 Ssp. ajja āgacchissāmā 'ti. >\ #<[page 808]># %<808 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.28-29.>% Aņņhamasikkhāpade, saüvidhāyā 'ti lokassādamittasantha- vavasena\<*<1>*>\ kãëāpurekkhārā saüvidahitvā. uddhagāminin\<*<2>*>\ ti uddhaü nadiyā paņisotaü gacchantiü, yasmā pana yo ud- dhaü javanato ujjavanikāya nāvāya kãëati so uddhagāminiü\<*<2>*>\ abhiråhatã 'ti vuccati. ten' assa padabhājane attham eva dassetuü ujjavanikāyā 'ti vuttaü. adhogāminin ti adho anusotaü gacchantiü. yasmā pana yo adhojavanato oja- vanikāya\<*<3>*>\ nāvāya kãëati so adhogāminiü abhiråhatã 'ti vuc- cati, ten' assāpi padabhājane attham eva dassetuü ojavani- kāyā\<*<3>*>\ 'ti vuttaü. tattha yaü titthaü\<*<4>*>\ sampaņipādanatthaü uddhaü vā adho vā haranti ettha anāpatti. tiriyaü tara- õāyā 'ti upayogatthe nissakkavacanaü. gāmantare gāmantare 'ti ettha yassā nadiyā ekaü tãraü kukkuņasampādehi\<*<5>*>\ gāmehi nirantaraü ekaü agāmakaü ara¤¤aü tassā sagāmakatãra- passena gamanakāle gāmantaragaõanāya pācittiyāni, agāma- katãrapassena gamanakāle addhayojanagaõanāya, yā pana yojanavitthatā\<*<6>*>\ hoti tassā majjhena gamane pi addhayojana- gaõanāya pācittiyāni veditabbāni. anāpatti tiriyaü taraõāyā 'ti ettha na kevalaü nadiyā yo pi mahātitthapaņņanato\<*<7>*>\ Tāma- littiü vā Suvaõõabhåmiü vā gacchati tassāpi anāpatti, sabba- aņņhakathāsu hi nadiyaü yeva āpatti vicāritā na samudde. visaīketenā 'ti idhāpi kālavisaīketen' eva anāpatti. tittha- visaīketena\<*<8>*>\ pana nāvāvisaīketena vā gacchantassa āpatti yeva, sesaü paņhamasikkhāpadasadisam eva saddhiü samuņ- ņhānādãhã 'ti. nāvābhiråhaõasikkhāpadaü aņņhamaü. Navamasikkhāpade, mahānāge tiņņhamāne 'ti bhummatthe upayogavacanaü, mahānāgesu tiņņhamāneså 'ti attho. athavā mahānāge tiņņhamāne adisvā 'ti ayam ettha pāņhaseso daņ- ņhabbo. itarathā hi attho na yujjati. antarā kathā 'ti avasānaü appatvā ārambhassa ca avasānassa ca vemajjhaņ- ņhānaü pattakathā. vippakathā 'ti kayiramānā\<*<9>*>\ hoti.\<*<10>*>\ sac- caü mahānāgā kho tayā gahapatã 'ti addhacchikena olokaya- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -sandhavavasena. 2 Bp. uddhaü gā-. 3 Bp. ojja-. 4 Bp. tittha. 5 Bp.Ssp. -sampāta. 6 Bp. yojanāvi-. 7 Ssp. mahātiņņhā-. 8 Ssp. tiņņha-. 9 Bp. kariyamānā. 10 Ssp. honti. >\ #<[page 809]># %% mānā there pavisante disvā tehi sutabhāvaü ¤atvā evam āha.ū bhikkhunãparipācitan ti bhikkhuniya paripācitaü, guõappa- kāsanena nipphāditaü laddhabbaü katan ti attho. padabhā- jane pan' assa bhikkhuni¤ ca tassā paripācanākāra¤ ca das- setuü bhikkhunã nāma ubhato saīghe upasampannā. pari- pāceti\<*<1>*>\ nāma pubbe adātukāmānan ti ādi vuttaü. pubbe gihã- samārambhā 'ti ettha pubbe ti paņhamaü. samārambho ti samāraddhaü vuccati, paņiyāditass' etaü adhivacanaü, gihãnaü samārambho gihãsamārambho, bhikkhuniyā pari- pācanato paņhamam eva, yaü gihãnaü paņiyāditam\<*<2>*>\ bhat- taü tato a¤¤atra tam pi piõķapātaü ņhapetvā a¤¤aü bhu¤jantassa āpatti, taü pana bhu¤jantassa anāpattã 'ti vuttaü hoti. padabhājane pana yasmā ¤ātakapavāritehi bhikkhussa atthāya asamāraddho pi piõķapāto atthato samā- raddho 'va hoti yathāsukhaü āharāpetabbato, tasmā vya¤- janaü anādiyitvā attham eva dassetuü gihãsamārambho nāma ¤ātakā vā honti pavāritā vā 'ti vuttaü. pakati paņi- yattan ti pakatiyā tass' eva bhikkhuno atthāya paņiyāditaü hoti therassa dassamā 'ti. Mahāpaccariyaü pana tassa a¤- ¤assā 'ti avatvā bhikkhånaü dassāmā 'ti paņiyattaü hotã 'ti avisesena vuttaü. pa¤cabhojanāni ņhapetvā sabbattha anā- pattã 'ti yāgukhajjakaphalāphale sabbattha bhikkhunãpari- pācite pi anāpatti, sesaü uttānam eva. paņhamapārājika- samuņņhānaü, kāyacittato samuņņhāti, kiriyā sa¤¤āvimok- khaü sacittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü ticittaü tivedanan ti. paripācitasikkhāpadaü navamaü. Dasamasikkhāpade, sabbo pāëiattho ca vinicchayo ca dutiya- aniyate vuttanayen' eva veditabbo, idaü hi sikkhāpadaü dutiyāniyatena ca upari Upanandassa catutthasikkhāpadena ca saddhiü ekaparicchedaü, aņņhuppattivasena pana visuü pa¤¤attan ti. rahonisajjasikkhāpadaü dasamaü. samatto vaõõanākkamena bhikkhunã vaggo tatiyo. Bhojanavaggassa paņhamasikkhāpade, āvasathapiõķo ti āvasathe piõķo. samantā parikkhittaü adhikagilānagabbhi- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. paripācitaü. 2 Ssp. paņipādana. >\ #<[page 810]># %<810 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.31.>% nãpabbajitānaü yathānuråpaü pa¤¤attama¤capãņhaü aneka- gabbhapamukhaparicchedaü āvasathaü katvā tattha pu¤¤a- kāmatāya piõķo pa¤¤atto hoti,ū yāgubhattabhesajjādi sabbaü tesaü tesaü dānatthāya ņhapitaü hotã 'ti attho. bhãyyo pã 'ti sve pi. apasakkantã 'ti apagacchanti. manussā ujjhā- yantã 'ti titthiye apassantā titthiyā kuhiü gatā\<*<1>*>\ ime passitvā pakkantā 'ti sutvā ujjhāyanti. kukkuccāyanto ti kukkuccaü karonto, akappiyasa¤¤aü uppādento ti attho. sakkoti tamhā āvasathā pakkamitun ti addhayojanaü vā yojanaü vā gantuü sakkoti. na sakkotã 'ti ettakam eva na sakkoti. anodissā\<*<2>*>\ 'ti imesaü yeva vā ettakānaü yeva vā 'ti ekaü pāsaõķaü anuddisitvā sabbesaü pa¤¤atto hoti. yāvadattho ti bhojanam pi ettakan ti aparicchinditvā yāvadattho pa¤¤at- to hoti. sakiü bhu¤jitabban ti ekadivasaü bhu¤jitabbaü, dutiyadivasato paņņhāya paņiggahaõe dukkaņaü, ajjhohāre ajjhohāre pācittiyaü, ayaü pan' ettha vinicchayo. ekakulena vā nānākulehi vā ekato hutvā ekasmiü ņhāne vā nānāņhānesu va ajja ekasmiü sve ekasmin ti evaü aniyataņņhāne vā pa¤- ¤attaü ekasmiü ņhāne ekadivasaü bhu¤jitvā dutiyadivase tasmiü vā ņhāne a¤¤asmiü vā bhu¤jituü na vaņņati, nānā- kulehi pana nānāņhānesu pa¤¤attaü ekasmiü ņhāne ekadi- vasaü bhu¤jitvā dutiyadivase a¤¤attha bhu¤jituü vaņņati. paņipāņiü pana khepetvā puna ādito paņņhāya bhu¤jituü na vaņņatã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. ekapåganānāpågaeka- gāmanānāgāmesu pi es' eva nayo, yo pi ekakulassa vā nānā- kulānaü vā ekato pa¤¤atto taõķulādãnaü abhāvena anta- rantarā chijjati so pi na bhu¤jitabbo. sace pana na sakkoma dātun ti upacchinditvā puna kaëyāõacitte uppanne dātuü ārabhanti\<*<3>*>\ etaü puna ekadivasaü bhu¤jituü vaņņatã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. anāpatti gilānassā 'ti gilānassa anuvasitvā bhu¤jantassa anāpatti, gacchanto vā 'ti yo gac- chanto antarāmagge ekadivasaü gataņņhāne ca ekadivasaü bhu¤jati, tassāpi anāpatti, āgacchante pi es' eva nayo. gantvā pacchāgacchanto pi\<*<4>*>\ antarāmagge ekadivasaü āgataņņhāne ca ekadivasaü bhu¤jituü labbhati, gacchissāmã 'ti bhu¤jitvā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. adds 'ti pucchitvā. 2 Ssp. anudissā 'ti after gatā. 3 Bp. āharanti. 4 Ssp. hi. >\ #<[page 811]># %% nikkhantassa nadã vā pårati corādibhayaü vā hoti,ū so nivat- titvā khemabhāvaü ¤atvā gacchanto puna ekadivasaü bhu¤- jituü labhatã 'ti sabbam idaü Mahāpaccariyādãsu vuttaü. odissa\<*<1>*>\ pa¤¤atto hotã 'ti bhikkhånaü yeva atthāya uddisitvā pa¤¤atto hoti. na yāvad attho ti yāvad atthaü pa¤¤atto na hoti, thokaü thokaü labbhati, tādisaü niccam pi bhu¤jituü vaņņati. pa¤cabhojanāni ņhapetvā sabbatthā ti yāgukhajja- kaphalāphalādibhede sabbattha anāpatti, yāguādãni hi nic- cam pi bhu¤jituü vaņņati, sesaü uttānam eva. eëakaloma- samuņņhānaü, kāyato ca kāyacittato ca samuņņhāti, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü ticittaü tivedanan ti. āvāsathasikkhāpadaü paņhamaü. Dutiyasikkhāpade, parihãnalābhasakkāro ti so kira Ajā- tasattunā rājānaü mārāpetvāpi abhimāre payojetvā\<*<2>*>\ pi ruhiruppādaü katvāpi guëhapaņicchanno 'va ahosi. yadā pana divāye 'va dhanapālakaü payojesi tadā pākaņo jāto. kathaü, Devadatto hatthim payojesã 'ti hi kathāya\<*<3>*>\ uppan- nāya na kevalaü hatthim payojesi rājānam pi mārāpesi abhi- māre pi pesesi silam pi pavijjhi pāpo Devadatto ti pākaņo ahosi. kena saddhiü idaü kammam akāsã 'ti ca vutte ra¤¤ā Ajātasattunā 'ti āhaüsu. tato nāgarā kaņhaü hi nāma rājā evaråpaü coraü sāsanakaõņakaü gahetvā vicarissatã 'ti uņ- ņhahiüsu. rājā nagarasaīkhobhaü ¤atvā Devadattaü nãhari. tato paņņhāya c' assa pa¤cathālipākasatāni upacchindi, upaņ- thānam pi 'ssa na agamāsi. a¤¤e pi 'ssa manussā na ki¤ci dātabbaü vā kātabbaü vā ma¤¤iüsu. tena vuttaü parihã- nalābhasakkāro ti. kulesu vi¤¤āpetvā vi¤¤āpetvā bhu¤jatã 'ti mā me gaõo bhijjã 'ti parisaü posento tvaü ekassa bhikkhuno bhattaü dehi tvaü dvinnan ti, evaü vi¤¤āpetvā sapariso kulesu bhu¤jati. cãvaraü parittaü uppajjatã 'ti bhattaü agaõhantānaü\<*<4>*>\ cãvaraü na denti tasmā parittaü uppajjati.\<*<5>*>\ cãvarakārake bhikkhå bhattena nimantentã 'ti gāme piõķāya caritvā cirena cãvaraü niņņhapente disvā evaü lahuü niņņha- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. uddissa. 2 Bp.Ssp. yojetvā. 3 Bp. parikathāya. 4 Ssp. aggaõhan-. 5 Bp. uppajjatã 'ti. >\ #<[page 812]># %<812 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.32.>% petvā cãvaraü paribhu¤jissantã 'ti pu¤¤akāmatāya\<*<1>*>\ nimanten- ti.ū nānāverajjake\<*<2>*>\ 'ti nānāvidhehi a¤¤arajjehi āgate, nānā- vera¤jake\<*<2>*>\ iti pi pāņho, ayam ev' attho. gaõabhojane 'ti gaõassa bhojane. idha gaõo nāma cattāro bhikkhå ādiü katvā tanuttariü\<*<3>*>\ bhikkhå adhippetā. ten' eva sabbanti- maü paricchedaü dassento āha yattha cattāro bhikkhå ... pe ... etaü gaõabhojanaü nāmā 'ti. taü pan' etaü gaõabhojanaü dvãhi ākārehi pasavati nimantanato vā vi¤- ¤attito vā kathaü nimantito pasavati. cattāro bhikkhå upasaīkamitvā tumhe bhante odanena nimantemi odanaü me gaõhatha ākaīkhatha oloketha adhivāsetha paņimānethā 'ti. evaü yena kenaci vevacanena vā bhāsantarena vā pa¤cannaü bhojanānaü nāmaü gahetvā nimanteti. evaü ekato nimantitā paricchinnakālavasena ajjatanāya vā svāta- nāya vā ekato gacchanti ekato gaõhanti ekato bhu¤janti gaõabhojanaü hoti sabbesaü āpatti. ekato nimantitā eka- to vā nānato vā gacchanti ekato gaõhanti nānato bhu¤janti āpatti yeva, paņiggahanam eva hi\<*<4>*>\ pamāõaü. ekato niman- titā ekato vā nānato vā gacchanti nānato gaõhanti ekato vā nānato vā bhu¤janti anāpatti. cattāri pariveõāni vā vihāre vā gantvā nānato nimantitā ekaņņhāne ņhitesu yeva vā eko puttena eko pitarā 'ti evam pi nānato nimantitā ekato ca nā- nato vā gacchantu ekato vā nānato vā bhu¤jantu sace ekato gaõhanti gaõabhojanaü hoti, sabbesaü āpatti, evaü tāva nimantanato pasavati. kathaü vi¤¤attito, cattāro bhikkhå ekato ņhitā vā nisinnā vā upāsakaü disvā amhākaü catuõõam pi bhattaü dehã 'ti vi¤¤āpeyyuü, pāņekkaü vā passitvā may- haü dehi mayhaü dehã 'ti evaü ekato vā nānato vā vi¤¤ā- petvā ekato vā gacchantu nānato vā, bhattaü gahetvāpi ekato vā bhu¤jantu nānato vā sace ekato gaõhanti gaõabho- janaü hoti sabbesaü āpatti. evaü vi¤¤attito pasavati. pādāpi phālitā 'ti yathā cammassa\<*<5>*>\ parato maüsaü dissati evaü phālitā, vāëikāya vā sakkharāya vā pahaņamatte\<*<6>*>\ duk- khaü uppādenti, na sakkā hoti antogāme piõķāya carituü, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -kamyatāya. 2 Bp. nānāvirajjake. 3 Ssp. taduttaraü. 4 Ssp. inserts ettha after hi. 5 Bp.Ssp. mahācammassa. 6 Ssp. mahatamattā. >\ #<[page 813]># %% ãdise\<*<1>*>\ gela¤¤e gilānasamayo ti bhu¤jitabbaü, na lesakappaü\<*<2>*>\ kātabbaü. cãvare kayiramāne\<*<3>*>\ 'ti yadā sāņaka¤ ca sutta¤ ca labhitvā cãvaraü karonti tadā visuü hi cãvarakārasamayo nāma n' atthi, tasmā yo tattha cãvare kattabbaü yaü ki¤ci kammaü karoti, Mahāpaccariyaü hi antamaso såcivedha- nako ti pi vuttaü, tena cãvarakārasamayo ti bhu¤jitabbaü. Kurundiyaü pana vitthāren' eva vuttaü, yo cãvaraü vicāreti chindati moghasuttaü saõņhapeti āgantukapattaü\<*<4>*>\ ņhapeti paccāgataü sibbeti\<*<5>*>\ āgantukapattaü\<*<4>*>\ bandhati anu- vātaü chindati ghaņņeti āropeti, tattha paccāgataü sibbati suttaü karoti valeti pipphalikaü niseti parivattanaü karoti sabbo pi cãvaraü karoti yevā 'ti vuccati, yo pana samãpe ni- sinno Jātakaü vā Dhammapadaü vā katheti ayaü na cãva- rakārako, etaü ņhapetvā sesānaü gaõabhojane anāpattã 'ti. addhayojanan ti ettakam pi addhānaü gantukāmena, yo pana dåraü gantukāmo tattha vattabbam eva n' atthi, gacchantenā 'ti addhānaü gacchantena, addhayojanabbhantare gāvute pi bhu¤jituü vaņņati. gatena bhu¤jitabban ti gatena ekadivasaü bhu¤jitabbaü. nāvābhiruhane\<*<6>*>\ pi es' eva nayo, ayaü pana viseso, abhiråëhena\<*<7>*>\ icchitaņņhānaü gantvāpi yāva na orohati tāva bhu¤jitabban ti Mahāpaccariyaü vuttaü. catutthe āgate 'ti ayaü antimaparicchedo, catutthe 'pi āgate yattha na yāpenti so mahāsamayo, yattha pana sataü vā sahassaü vā sannipatanti tattha vattabbam eva n' atthi, tasmā tādise kāle mahāsamayo ti adhiņņhahitvā bhu¤jitabbaü. yo koci parib- bājakasamāpanno ti sahadhammikesu vā titthiyesu vā a¤¤a- taro. etesaü hi yena kenaci kate bhante samaõabhattasa- mayo ti bhu¤jitabbaü. anāpatti samaye 'ti sattasu sama- yesu a¤¤atarasmiü anāpatti. dve tayo ekato ti ye pi akappi- yanimantanaü sādiyitvā dve tayo vā ekato gahetvā bhu¤- janti tesam pi anāpatti, tattha animantitacatukkaü piõķapā- tikacatukkaü\<*<8>*>\ anupasampannacatukkaü\<*<8>*>\ pattacatukkaü\<*<8>*>\ gilānacatukkan\<*<8>*>\ ti pa¤cannaü catukkānaü vasena vinicchayo \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. tādise. 2 Bp.Ssp. lesakappiyaü. 3 Bp.Ssp. kariyamāne. 4 Bp. -paņņaü; Ssp. -paņaü. 5 Bp. sibbati. 6 Bp. -råhane. 7 Ssp. abhirul-. 8 Ssp. -catutthaü. >\ #<[page 814]># %<814 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.32.>% veditabbo.ū kathaü, idh' ekacco cattāro bhikkhå bhattaü gaõhāthā 'ti nimanteti, tesu tayo gatā eko na gato, upāsako eko bhante thero kuhin ti pucchati, nāgato upāsakā 'ti. so a¤¤aü taīkhaõappattaü ki¤ci ehi bhante 'ti pavesetvā catuõ- õam pi bhattaü deti, sabbesaü anāpatti. kasmā, gaõapåra- kassa animantitattā, tayo eva hi tattha nimantitā gaõhiüsu tehi gaõo na pårati gaõapårako ca animantito tena gaõo bhijjatã 'ti, idaü animantitacatukkaü.\<*<1>*>\ piõķapātikacatukke\<*<2>*>\ nimantanakāle 'pi eko piõķapātiko hoti so nādhivāseti, gama- navelāyaü\<*<3>*>\ pana ehi bhante 'ti vutte anadhivāsitattā anāgac- chantam pi etha bhikkhaü lacchathā 'ti gahetvā gacchanti, so taü gaõaü bhindati, tasmā sabbesaü anāpatti. anupasam- pannacatukke,\<*<2>*>\ sāmaõerena saddhiü nimantitā honti, so pi gaõaü bhindati, pattacatukke\<*<2>*>\ eko sayaü agantvā pattaü peseti, evam pi gaõo bhijjati, tasmā sabbesaü anāpatti. gilā- nacatukke\<*<2>*>\ gilānena saddhiü nimantitā honti, tattha gilānass' eva anāpatti, itaresaü pana gaõapårako hoti, na hi gilānena gaõo bhijjati, tasmā tesaü āpatti yeva. Mahāpaccariyaü pana avisesena vuttaü, samayaladdhako sayam eva muccati, sesānaü gaõapårakattā āpattikaro hoti,\<*<4>*>\ tasmā cãvaradānasamayaladdhakādãnam pi vasena catukkāni vedi- tabbāni. sace pana adhivāsetvā gatesu pi catåsu janesu eko paõķito bhikkhu ahaü tumhākaü gaõaü bhindissāmã 'ti nimantanaü sādiyathā 'ti vatvā yāgukhajjakāvasāne bhattatthāya pattaü gaõhantānaü adatvā ime tāva bhikkhå bhojetvā vissajjetha ahaü pacchā anumodanaü katvā gamissāmã 'ti nisinno, tesu bhutvā gatesu detha bhante pattan ti upāsakena pattaü gahetvā bhatte dinne bhu¤jitvā anumodanaü katvā gacchati sabbesaü anāpatti. pa¤cannaü hi bhojanānaü yeva vasena gaõabhojane visaīketaü n' atthi, odanena nimantitā kum- māsaü gaõhantāpi āpattiü āpajjanti tāni ca tehi ekato na gahitāni, yāguādãhi\<*<5>*>\ pana visaīketaü hoti, tāni tehi ekato gahitānã 'ti, evaü eko paõķito a¤¤esam pi anāpattiü karoti, tasmā sace koci saīghabhattaü kattukāmena nimantanat- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -catutthaü. 2 Ssp. -catutthe. 3 Ssp.Bp. -lāya. 4 Ssp. hotã 'ti. 5 Bp. -ādãsu. >\ #<[page 815]># %% thāya pesito vihāraü āgamma bhante sve amhākaü ghare bhikkhaü gaõhathā 'ti avatvā bhattaü gaõhathā 'ti vā saīghabhattaü gaõhathā 'ti vā saīgho bhattaü gaõhatå 'ti vā vadati,ū bhattuddesakena paõķitena bhavitabbaü, nemantanikā\<*<1>*>\ gaõabhojanato piõķapātikā ca dhutaīgabhe- dato mocetabbā. kathaü, evaü tāva vattabbaü sve na sakkā upāsakā 'ti, punadivase bhante ti, punadivase pi na sakkā 'ti evaü yāva addhamāsam pi haritvā puna vattabbo tvaü kiü avacā 'ti. sace puna pi saīghabhattaü gaõhathā 'ti vadati, tato imaü tāva upāsaka pupphaü kappiyaü karohi imaü tiõan ti evaü vikkhepaü katvā puna tvaü kiü kathayitthā 'ti pucchitabbo. sace puna pi tath' eva vadati āvuso tvaü piõķapātike vā mahāthere vā na lacchasi, sāmaõere lacchasã 'ti vattabbo. nanu bhante asukasmiü ca asukasmiü ca gāme bhadante bhojesuü ahaü kasmā na labhāmã 'ti vutte te nimantetuü jānanti tvaü na jānāsã 'ti. te kathaü nimantesuü bhante 'ti. te evam āhaüsu amhā- kam bhante bhikkhaü gaõhathā 'ti. sace so pi tath' eva vadati vaņņati. atha puna pi bhattaü gaõhathā 'ti vadati, na dāni tvaü āvuso bahåbhikkhå lacchasi tayo eva lacchasã 'ti vattabbo. nanu bhante amukasmiü\<*<2>*>\ ca amukasmiü\<*<2>*>\ ca gāme sakalaü bhikkhusaīgham bhojesuü, ahaü kasmā na labhāmã 'ti. tvaü nimantituü na jānāsã 'ti. te kathaü nimantesun\<*<3>*>\ ti. \<*<4>*>\te bhikkhaü gaõhathā 'ti āhaüså\<*<4>*>\ 'ti. sace so pi bhikkhaü\<*<5>*>\ gaõhathā 'ti vadati vaņņati. atha puna pi bhattam evā 'ti vadati, tato vattabbo gaccha tvaü n' atth' amhākaü tava bhatten' attho nibaddhagocāro esa amhākaü mayam ettha piõķāya carissāmā 'ti, taü caratha bhante 'ti vatvā āgataü pucchanti kiü bho laddhā bhikkhå 'ti. kiü etena bahuü ettha vattabbaü therā sve piõķāya carissāmā 'ti āhaüsu, mā dāni tumhe pamajjitthā 'ti, dutiyadivase cetiyavattaü katvā ņhitā bhikkhå saīghattherena vattabbā āvuso dhuragāme saīghabhattaü apaõķitamanusso pana \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. nimantanikā. 2 Bp.Ssp. asakasmiü. 3 Ssp. adds bhante. 4-4 Bp. ... āhāmsu and omits 'ti; Ssp. te evam āhaüsu amhākaü bhante bhikkhaü gaīhāthā 'ti. 5 Ssp. tath' eva vadati for bhikkhaü gaõhathā 'ti vadati. >\ #<[page 816]># %<816 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.32-33.>% agamāsi gacchāma dhuragāme piõķāya carissāmā 'ti.ū bhik- khåhi therassa vacanaü kātabbaü, na dubbacehi bhavitab- baü, gāmadvāre aņhatvā 'va piõķāya caritabbaü, tesu pattāni gahetvā nisãdāpetvā bhojentesu bhu¤jitabbaü. sace āsana- sālāya bhattaü ņhapetvā rathikāsu āhiõķantā ārocenti āsana- sālāya bhante bhattaü gaõhathā 'ti\<*<1>*>\ na vaņņati. atha pana bhattaü ādāya tattha tattha gantvā bhattaü gaõhathā 'ti vadanti, paņigacc'\<*<2>*>\ eva vā vihāraü abhiharitvā patiråpe ņhāne ņhapetvā āgatāgatānaü denti, ayaü abhihaņabhikkhā nāma vaņņati. sace pana bhattasālāya dānaü sajjetvā taü taü pariveõaü pahiõanti bhattasālāya bhattaü gaõhathā 'ti na vaņņati. ye pana manussā piõķacārike\<*<3>*>\ bhikkhå disvā\<*<4>*>\ āsanasālaü sammajjitvā tattha nisãdāpetvā bhojenti na te paņikkhipitabbā. ye pana gāme bhikkhaü alabhitvā gāmato nikkhamante bhikkhå disvā bhante bhattaü gaõhathā 'ti vadanti te paņikkhipitabbā, na vā nivattitabbā. sace nivat- tatha bhante bhattaü gaõhathā 'ti vadanti, nivattathā 'ti vuttapade nivattituü vaņņati. nivattatha bhante ghare bhattaü kataü gāme ca\<*<5>*>\ bhattaü katan ti vadanti,\<*<6>*>\ gehe ca gāme ca bhattaü nāma yassa kassaci hoti\<*<7>*>\ nivattituü vaņņati. nivattatha bhattaü gaõhathā 'ti sambandhaü katvā vadanti nivattituü na vaņņati. āsanasālato piõķāya carituü nik- khamante disvā nisãdatha bhante bhattaü gaõhathā 'ti vutte pi es' eva nayo. niccabhattan ti dhuvabhattaü vuccati. niccabhattaü gaõ- hathā 'ti vadanti bahunnam pi ekato gahetuü vaņņati. salā- kabhattādãsu pi es' eva nayo. sesam ettha uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü ticittaü tivedanan ti. gaõa- bhojanasikkhāpadaü dutiyaü. Tatiyasikkhāpade, na kho orokaü bhavissati yathā\<*<8>*>\ ime manussā sakkaccaü bhattaü karontã 'ti yena\<*<9>*>\ niyāmena ime \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. adds vadati after 'ti. 2 Bp.Ssp. paņikacc' eva. 3 Ssp. piõķāya paviņņhe for piõķācarike. 4 Ssp. adds 'va. 5 Ssp. omits ca. 6 Ssp. omits this. 7 Ssp. hotã 'ti. 8 Bp. yatha yime. 9 Bp. tena. >\ #<[page 817]># %% manussā sakkaccaü bhattaü karonti tena ¤āyati\<*<1>*>\ idaü sāsanaü idaü vā buddhapamukhe saīghe dānaü na kho orakaü bhavissati parittaü lāmakaü n' eva bhavissatã 'ti.ū Kirapatiko ti ettha kiro ti tassa kulaputtassa nāmaü, adhi- paccaņņhena pana Kirapatiko ti vuccati. so kira issaro adhipati māsa-utu-saüvaccharaniyāmena vetanaü\<*<2>*>\ datvā kammakare\<*<3>*>\ kammaü kāreti. badarā paņiyattā 'ti upacāra- vasena vadati. badaramissenā 'ti badarasāëavena. ussåre\<*<4>*>\ āhariyitthā 'ti atidivā āhariyittha. mayhaü bhattapaccāsaü itthannāmassa dammã 'ti ayaü bhattavikappanā nāma sam- mukhāpi parammukhāpi vaņņati. sammukhā disvā tuyhaü vikappemã 'ti vatvā bhu¤jitabbaü, adisvā pa¤casu sahadham- mikesu itthannāmassa vikappemã 'ti vatvā bhu¤jitabbaü. Mahāpaccariādãsu pana parammukhāvikappanā 'va vuttā. sa\<*<5>*>\ cāyaü yasmā vinayakammena saīgahãtā tasmā bhaga- vato vikappetuü na vaņņati, bhagavati hi gandhakuņiyaü nisinne 'pi saīghamajjhe nisinne pi saīghena gaõapahoõake bhikkhå gahetvā taü taü kammaü kataü sukatam eva hoti. bhagavā n' eva kammaü kopeti na sampādeti, na kopeti dhammassarattā, na sampādeti gaõapårakattā.\<*<6>*>\ dve tayo nimantane ekato bhu¤jatã 'ti dvetãõi nimantaõāni ekapatte pakkhipitvā missetvā ekaü katvā bhu¤jatã 'ti attho. dve- tãõi kulāni nimaītetvā ekasmiü ņhāne nisãdāpetvā itocito ca āharitvā bhattaü ākiranti såpabya¤janaü ākiranti eka- missekaü\<*<7>*>\ hoti, ettha anāpattã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. sace pana målanimantaõaü heņņhā hoti pacchimaü pacchi- maü\<*<8>*>\ upari taü uparito paņņhāya bhu¤jantassa āpatti, hatthaü pana anto pavesetvā paņhamanimantaõato ekam pi kabaëaü uddharitvā bhuttakālato paņņhāya yathā tathā vā bhu¤jantassa anāpatti. sace pi tattha khãraü vā rasaü vā ākiranti yena ajjhotthaņaü bhattaü ekarasaü hoti koņito paņņhāya bhu¤jantassa anāpattã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. Mahāaņņhakathāyaü pana vuttaü khãrabhattaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. pa¤¤āyati. 2 Bp.Ssp. vettanaü. 3 Bp.Ssp. kammakārake kammaü kāreti. 4 Bp. ussårena; Ssp. ussåre. 5 Ssp. sā cāyaü. 6 Bp.Ssp. agaõa-. 7 Bp.Ssp. ekamissakaü. 8 Bp.Ssp. do not repeat this. >\ #<[page 818]># %<818 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.33.>% vā rasabhattaü vā labhitvā nisinnassa tatth' eva a¤¤e pi khãrabhattaü vā rasabhattaü vā ākiranti,ū khãraü vā rasaü vā pivato anāpatti. bhu¤jantena paņhamaü lad- dhamaüsakhaõķaü vā bhattapiõķaü vā mukhe pakkhipitvā koņito paņņhāya bhu¤jituü vaņņati. sappipāyāse pi es' eva nayo. mahāupāsako bhikkhuü\<*<1>*>\ nimanteti tassa kulaü upa- gatassa upāsako 'pi tassa putta-dāra-bhātu\<*<2>*>\-bhaginã-ādayo pi attano attano koņņhāsaü āharitvā patte pakkhipanti. upā- sakena paņhamaü dinnaü abhu¤jitvā pacchā laddhaü bhu¤- jantassa anāpattã 'ti Mahāaņņhakathāyaü vuttaü.\<*<3>*>\ Kurun- daņņhakathāyaü pana vaņņatã 'ti vuttaü. Mahāpaccariyaü sace pāņekkaü pacanti attano attano pakkabhattato āharitvā denti, tattha pacchā āhaņaü paņhamaü bhu¤jantassa pācit- tiyaü. yadi pana sabbesaü eko va pāko hoti parampara- bhojanaü na hotã 'ti vuttaü. mahāupāsako nimantetvā nisãdāpeti a¤¤o manusso pattaü gaõhāti na dātabbaü, kiü bhante na dethā 'ti. nanu upāsaka tayā nimantit' amhā 'ti, hotu bhante laddhaü laddhaü bhu¤jathā 'ti vadati bhu¤- jituü vaņņati, a¤¤ena āharitvā bhatte dinne āpucchitvā bhu¤jituü vaņņatã 'ti Kurundiyaü vuttaü. anumodanaü katvā gacchantaü dhammaü sotukāmā sve pi bhante āgac- cheyyāthā 'ti sabbe nimantenti, punadivase\<*<4>*>\ āgantvā laddhaü laddhaü bhu¤jituü vaņņati. kasmā, sabbe nimantitattā, eko bhikkhu piõķāya caranto bhattaü labhati, tam a¤¤o upāsako nimantetvā ghare nisãdāpeti na ca\<*<5>*>\ bhattaü sampaj- jati, sace so bhikkhu piõķāya caritvā laddhabhattaü bhu¤- jati āpatti, \<*<6>*>\abhutvā nisinne kiü bhante na bhu¤jasã 'ti vutte, tayā nimantitattā 'ti vatvā laddhaü laddhaü bhu¤- jatha bhante 'ti vutte\<*<7>*>\ bhu¤jati vaņņati. sakalena gāmenā 'ti sakalena gāmena ekato hutvā nimantitass' eva yattha katthaci bhu¤jato anāpatti. påge pi es' eva nayo. niman- tiyamāno bhikkhaü gahessāmã 'ti bhaõatã 'ti bhattaü gaõhāti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. bhikkhå. 2 Bp.Ssp. -bhātika-. 3 Bp. omits vuttaü. 4 Bp. inserts so. 5 Ssp. inserts tāva after ca. 6 Bp. inserts bhattaü before this. 7 Ssp. vutto. >\ #<[page 819]># %% nimantiyamāno na mayhaü tava bhatten' attho bhikkhaü gaõhissāmã 'ti vadati.ū ettha pana Mahāpadumatthero āha, evaü vadanto imasmiü sikkhāpade animantanaü kātuü na\<*<1>*>\ sakkoti, bhu¤janatthāya pana okāso kato hotã 'ti n' eva gaõabhojanato na cārittato muccatã 'ti. Mahāsummatthero pana āha, yad aggena animantaõaü kātuü sakkoti tad aggena n' eva gaõabhojanaü na cārittaü hotã 'ti, sesaü uttānam eva. kaņhinasamuņņhānaü, kāyavācato kāyavācā- cittato ca samuņņhāti, kiriyākiriya¤ ca ettha hi bhojanaü kiriyā, avikappanaü akiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tive- danan ti. paramparabhojanasikkhāpadaü tatiyaü. Catutthasikkhāpade, Kāõamātā 'ti kāõāya mātā. sā kir' assā dhãtā abhiråpā ahosi ye ye taü passanti te te rāgena kāõā honti rāgandhā hontã 'ti attho, tasmā paresaü kāõabhā- vakaraõato kāõā 'ti vissutā ahosi, tassā vasena mātā 'pi 'ssā kāõamātā ti pākaņā jātā. āgatan ti āgamanaü. kismiü viyā 'ti kãdisaü viya, lajjanakaü viya hotã 'ti adhippāyo. rittahatthaü gantun ti rittā hatthā asmiü gamane tad idaü rittahatthaü, taü rittahatthaü gamanaü gantuü lajjanakaü viya hotã 'ti vuttaü hoti. parikkhayaü agamāsã 'ti upāsikā ariyasāvikā, sā\<*<2>*>\ bhikkhå disvā santaü adātuü na sakkoti tasmā tāva dāpesi yāva sabbaü parikkhayaü agamāsi. dhammiyā kathāyā 'ti ettha Kāõāpi mātu atthāya desiyamā- naü dhammaü suõanti desanāpariyosāne sotāpannā ahosi. uņņhāyāsanā pakkāmã 'ti āsanato uņņhahitvā gato. so pi puriso satthā kira Kāõāmātāya nivesanaü agamāsã 'ti sutvā Kāõaü ānetvā pakatiņņhāne yeva ņhapesi. imismiü pana vatthusmiü uppannamatte appa¤¤atte yeva sikkhāpade pātheyyavatthu udapādi, tasmā anantaram eva c' etaü dassetuü tena kho pana samayenā 'ti ādi vuttaü. so pi ca upāsako ariyasāvakattā sabbam eva dāpesi, tena vuttaü parikkhayaü agamāsã 'ti. yaü ki¤ci paheõakatthāyā\<*<3>*>\ 'ti paõõākāratthāya paņiyattaü yaü ki¤ci atirasakamodakasak- khalikādi sabbaü idha påvo tv eva saīkhyaü gacchati. yaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. omit na. 2 Ssp. omits sā. 3 Bp.Ssp. pahiõa-. >\ #<[page 820]># %<820 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.34.>% ki¤ci patheyyatthāyā 'ti maggaü gacchantānaü antarāmaggat- thāya paņiyattaü yaü ki¤ci baddhasattu abaddhasattutila- taõķulādi sabbaü idha mantho tv eva saīkhyaü gacchati.ū tato ce uttarin ti sace pi tatiyaü pattaü thåpikataü gaõhāti påvagaõanāya pācittiyaü. dvattipattapåre paņiggahetvā 'ti mukhavaņņiyā hetthimalekhā\<*<1>*>\ samaü påre patte gahetvā. tatra mayā dvattipattapårā 'ti ettha sace dvegahitā atra\<*<2>*>\ mayā dve pattapårā paņiggahãtā tvaü ekaü gaõheyyāsã 'ti vattabbaü. tenāpi a¤¤aü passitvā paņhamaü āgatena dve pattapårā gahitā mayā eko mā tvaü gaõhā\<*<3>*>\ 'ti vattabbaü, yena paņhamaü eko gahito tassāpi paramparārocaõe es' eva nayo, yena pana sayam eva tayo gahitā tena a¤¤aü disvā mā kho ettha patigaõhi\<*<4>*>\ cc' eva vattabbaü. paņikkamanaü haritvā\<*<5>*>\ 'ti āsanasālaü haritvā, āsanasālaü gacchantena\<*<6>*>\ ca chaķķitasālā na gantabbaü, yattha hi\<*<7>*>\ bhikkhusaīgho nisãdati tattha gantabbaü. Mahāpaccariyaü pana vuttaü yā lad- dhaņņhānato āsannā āsanasālā tattha gantabbaü, attano sandiņņhasambhattānaü\<*<8>*>\ vā ekanikāyikānaü vā dassāmã 'ti a¤¤attha gantuü na labbhati, sace pan' assa nibaddhanisã- danaņņhānaü hoti dåram pi gantuü vaņņati. saüvibhajitab- ban ti sace tayo pattapårā gahitā ekaü attano ņhapetvā dve\<*<9>*>\ bhikkhusaīghassa dātabbā. sace dve gahitā ekaü attano ņhapetvā eko saīghassa dātab- bo. yathā mittaü pana dātuü na labbhati, yena eko gahito na tena ki¤ci akāmā dātabbaü yathāruci kātabbaü. gamane paņippassaddhe 'ti antarāmagge upaddavaü vā disvā anatthi- katāya vā mayaü idāni na pesissāma na gamissāmā 'ti evaü gamane paņippassaddhe upacchinne. ¤ātakānaü pavāritā- nan ti etesaü bahum pi dentānaü patigaõhantassa anāpatti. aņņhakathāsu pana tesam pi pātheyyapaheõakathāya\<*<10>*>\ paņi- yattato pamāõaü eva vaņņatã 'ti vuttaü, sesaü uttānam eva. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. -lekhāya sama. 2 Ssp. amutra. 3 Bp.Ssp. gaõhã 'ti. 4 Ssp. paņiggaõhā 'ti for patigaõhi cc' eva. 5 Bp.Ssp. nãharitvā. 6 Bp. gacchante. 7 Bp.Ssp. omit hi and mahābhikkhu- for bhikkhu-. 8 Bp. sandiņņhānaü sam-. 9 Ssp. dve pattapårā. 10 Bp.Ssp. -pahiõatthāya. >\ #<[page 821]># %% chasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõ- õattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. Kāõamātusikkhāpadaü catutthaü. Pa¤camasikkhāpade, bhikkhå bhuttāvã pavāritā 'ti brāhma- õena gaõhatha bhante yāva icchathā 'ti evaü yāvad attha- pavāraõāya saya¤ ca alaü āvuso thokaü thokaü dehã 'ti evaü paņikkhepapavāraõāya pavāritā. paņivissake 'ti sāman- tagharavāsike. kākoravasaddan ti kākānaü oravasaddaü sannipatitvā viravantānaü saddaü. alam etaü sabban ti ettha tikāraü avatvā 'va alam etaü sabbaü ettakaü vattuü vaņņati. bhuttavã 'ti bhuttavā, tattha ca yasmā yena ekam pi sitthaü saīkhāditvā vā asaīkhāditvā vā ajjhoharitaü hoti so bhuttāvã 'ti saīkhyaü gacchati. ten' assa padabhājane bhuttāvã nāma pa¤cannaü bhojanānan ti ādi vuttaü. pavā- rito ti katapavāraõo katapaņikkhepo, so pi ca yasmā na pa- ņikkhepamattena atha kho sa¤caīgavasena, ten' assa pada- bhājane pavārito nāma asanaü pa¤¤āyatã 'ti ādi vuttaü. tattha yasmā asanaü pa¤¤āyatã 'ti iminā vippakatabhojano pavārito ti vutto, yo ca vippakatabhojano tena ki¤ci bhuttaü ki¤ci abhuttaü ya¤ ca bhuttaü taü sandhāya bhuttāvã 'ti pi saükhyaü gacchati, tasmā bhuttāvã vacanena\<*<1>*>\ visuü ka¤ci\<*<2>*>\ atthasiddhiü na passāma. dvirattatirattaü chappa¤- cavācāhã 'ti ādãsu pana dvirattādivacanaü viya pavārita- padassa parivārakabhāvena\<*<3>*>\ bya¤janasiliņņhatāya c' etaü vuttan ti veditabbaü. asanaü pa¤¤āyatã 'ti ādãsu vippaka- tabhojanaü dissati, bhu¤jamāno ce so puggalo hotã 'ti attho. bhojanaü pa¤¤āyatã 'ti pavāraõapahoõakaü\<*<4>*>\ bhojanaü dis- sati. odanādinaü ce a¤¤ataraü paņikkhipitabbabhojanaü hotã 'ti attho. hatthapāse ņhito ti pavāraõapahoõakaü ce\<*<5>*>\ bhojanaü gaõhitvā dāyako aķķhateyyahatthappamāõe okāse hotã 'ti attho. abhiharatã 'ti so ce dāyako tassa taü bhattaü kāyena abhiharatã 'ti attho. paņikkhepo pa¤¤āyatã 'ti paņik- khepo dissati. ta¤ c' eva abhihaņaü so bhikkhu\<*<6>*>\ kāyena vā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -vã 'ti vacanena. 2 Bp. ki¤ci. 3 Ssp. -vārika-. 4 Bp.Ssp. -naka. 5 Bp. omits ce. 6 Ssp. bhikkhuü. >\ #<[page 822]># %<822 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.35.>% vācāya vā paņikkhipatã 'ti attho,ū evaü pa¤cannaü aīgānaü vasena pavārito nāma hotã 'ti. vuttam pi c' etaü pa¤cahi Upāëi ākārehi pavāraõā pa¤¤āyati\<*<1>*>\ asanaü pa¤¤āyati, bho- janaü pa¤¤āyati hatthapāse ņhito abhiharati paņikkhepo pa¤¤āyatã 'ti. tatrāyaü vinicchayo, asanan ti ādãsu tāva ya¤ ca asanaü,\<*<2>*>\ ya¤ ca bhojanaü hatthapāse ņhitena abhiha- ņaü paņikkhipati taü odano kummāso sattu maccho maüsan ti imesaü a¤¤ataram eva veditabbaü. tattha odano nāma sāëi vãhi yavo godhumo kaīgu varako kudråso\<*<3>*>\ ti sattannaü dha¤¤ānaü taõķulehi nibbatto. tattha sāëã 'ti antamaso nivāraü upādāya sabbāpi sāëijāti. vãhã 'ti sabbāpi vãhijāti, yavagodhumesu bhedo n' atthi.kaīgå 'ti setarattakāëabhedā sabbāpi kaīgujāti. varako ti antamaso varakacorakaü\<*<4>*>\ upādāya sabbāpi setavaõõā varakajāti. kudråsako\<*<5>*>\ ti kāëa- kodruvo c' eva sāmākādibhedā ca sabbāpi tiõadha¤¤ajāti, nãvāravarakacorakā\<*<6>*>\ c' ettha dha¤¤ānulomakā\<*<7>*>\ 'ti vadanti. dha¤¤āni vā hontu dha¤¤ānulomāni vā etesaü vuttappabhe- dānaü sattannaü dha¤¤ānaü taõķule gahetvā bhattaü pacissāmā 'ti vā yāguü pacissāmā 'ti vā ambilapāyāsādãsu a¤¤ataraü pacissāmā 'ti vā yaü ki¤ci sandhāya pacantu. sace uõhaü vā sãtalaü vā bhu¤jantānaü bhojanakāle gahita- gahitaņņhāne odhi pa¤¤āyati odanasaīgaham eva gacchati pavāraõaü janeti. sace odhi na pa¤¤āyati yāgusaīgahaü gacchati pavāraõaü na janeti, yo pi pāyāse\<*<8>*>\ vā paõõaphala- kaëãramissikā ambilayāgu vā uddhanato otāritamattā abbhuõ- õa\<*<9>*>\ hoti āvijjhitvā pivituü sakkā hatthena gahitokāse pi odhiü na dasseti pavāraõaü na janeti. sace pana usumāya vigatāya sãtalãbhåtā ghanabhāvaü gacchati odhim dasseti puna pavāraõaü janeti, pubbe tanubhāvo na rakkhati. sace pi dadhi-takkādãni āropetvā bahu\<*<10>*>\ paõõaphalakaëãre pak- khipitvā muņņhimattāpi taõķulā pakkhittā honti, bhojanakāle\<*<11>*>\ odhi pa¤¤āyati pavāraõaü janeti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. hoti for this. 2 Bp. asnā 'ti; Ssp. asati. 3 Bp. kudråsako; Ssp. kudrusako. 4 Ssp. -porakaü. 5 Ssp. kudrusako. 6 Ssp. nivāravarakaporakā. 7 Bp. -lomā 'ti. 8 Bp.Ssp. pāyāso. 9 Bp.Ssp. abbhuõhā. 10 Ssp. bahå. 11 Bp. inserts ce. >\ #<[page 823]># %% ayāguke nimantaõe yāguü dassāmā 'ti bhatte udakaka¤ji- kakhãrādãni ākiritvā\<*<1>*>\ yāguü gaõhathā 'ti denti, ki¤cāpi tanukā hoti pavāraõaü janeti yeva. sace pana pakkaņņhi- tesu\<*<2>*>\ udakādãsu pakkhipitvā pacitvā denti yāgusaīgaham eva gacchati. yāgusaīgahaü gate pi tasmiü vā a¤¤asmiü vā yattha macchamaüsaü pakkhipanti, sace sāsapamattam pi macchamaüsakhaõķaü vā nahāruü\<*<3>*>\ vā pa¤¤āyati pavā- raõaü janeti, suddharasako pana rasakayāgu vā na janeti, ņhapetvā vuttadha¤¤ānaü taõķule a¤¤ehi veõutaõķuëādãhi vā kanda-måla-phalehi vā yehi kehici kataü bhattam pi pavā- raõaü na janeti, pag eva ghanayāguü, sace pan' ettha mac- chamaüsaü pakkhipanti\<*<4>*>\ janeti. Mahāpaccariyaü pana buddhiatthāya\<*<5>*>\ bhattam pi pavāra- õaü janetã 'ti vuttaü. buddhiatthāya\<*<5>*>\ bhattaü nāma buddhikhajjakatthāya\<*<6>*>\ kaņhitådake\<*<7>*>\ pakkhipitvā seditā taõķuëā vuccanti. sace pana\<*<8>*>\ taõķule sukkhāpetvā khādanti vaņņati. n' eva sattusaīkhyaü na bhattasaīkhyaü gac- chanti, puna tehi katabhattaü pavāreti yeva. te taõķule sappitelādãsu vā pacanti påvaü vā karonti na pavārenti, puthukā vā tāhi katasattubhattādãni vā na pavārenti. kum- māso nāma yavehi katakummāso, a¤¤ehi pana muggādãhi katakummāso pavāraõaü na janeti. sattu nāma sāëivãhi- yavehi katasattu, kaīguvarakakudråsakasãsāni\<*<9>*>\ pi bhajjitvā ãsakaü koņņetvā thuse palāpetvā puna daëhaü koņņetvā cuõ- õaü karonti, sace pi taü allattā ekābaddhaü hoti sattusaīga- ham eva gacchati, kharapākabhajjitānaü vãhãnaü taõķule koņņetvā denti, tam pi cuõõaü sattusaīgaham eva gacchati. samapākabhajjitānaü pana vãhãnaü vā vãhipalāpānaü vā taõķulā bhajjitataõķulā eva vā na pavārenti, tesaü pana taõķulādãnaü cuõõaü pavāreti kharapākabhajjitānaü vãhã- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. ākã-. 2 Bp. pakkuthitesu; Ssp. pakkuņņhitesu. 3 Bp. nhāru. 4 Ssp. inserts pavāraõaü. 5 Bp. pupphiatthāya; Ssp. khubbiatthāya. 6 Bp. pupphikhajja-; Ssp. khubbikhajja-. 7 Bp. kuthitudake; Ssp. kuņņhitådake. 8 Bp.Ssp. insert te. 9 Ssp. -kudrusa-. >\ #<[page 824]># %<824 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.35.>% naü kuõķakam pi pavāreti,ū samapākabhajjitānaü pana ātape\<*<1>*>\ sukkhānaü vā kuõķakaü na pavāreti, lājā vā tehi katabhattasattuādãni vā na pavārenti, bhajjitapiņņhaü vā yaü ki¤ci suddhakhajjakaü vā na pavāreti, macchamaü- sapåritakhajjakaü pana sattumodako vā pavāreti. maccho\<*<2>*>\ maüsa¤ ca pākaņam eva, ayaü pana viseso, sace pi yāguü pivantassa yāgusitthamattān'\<*<3>*>\ eva dve macchakhaõķāni vā maüsakhaõķāni vā ekabhājane vā nānābhājane vā denti, tāni ce akhādanto a¤¤aü yaü ki¤ci pavāraõapahonakaü paņikkhipati na pavāreti, tato ekaü khādati,\<*<4>*>\ ekaü hatthe vā patte vā hoti, so ce a¤¤aü paņikkhipati pavāreti, dve pi khā- ditā\<*<5>*>\ honti mukhe sāsapamattam pi avasiņņhaü n' atthi, sace pi a¤¤aü paņikkhipati na pavāreti. kappiyamaüsaü khā- danto kappiyamaüsaü paņikkhipati pavāreti, kappiyamaü- saü khādanto akappiyamaüsaü paņikkhipati na pavāreti. kasmā, avatthutāya, yaü hi bhikkhuno khādituü vaņņati, taü yeva paņikkhipato pavāraõā hoti, idaü pana jānanto akappiyattā paņikkhipati, ajānanto pi paņikkhitabbaņņhāne ņhitam eva paņikkhipati nāma, tasmā na pavāreti. sace pana akappiyamaüsaü khādanto kappiyamaüsaü paņikkhipati pavāreti. kasmā, vatthutāya, yaü hi tena paņikkhittaü, taü pavāraõāya vattu, yaü pana khādati taü ki¤cāpi paņikkhipitabbaņņhāne ņhitaü khādiyamānaü pana maüsabhāvaü na jahāti, tasmā pavāreti. akappiyamaüsaü khādanto akappiyamaüsaü paņikkhipati purimanayen' eva na pavāreti, kappiyamaüsaü vā akappiyamaüsaü vā khādanto pa¤cannaü bhojanānaü yaü ki¤ci kappiyabhojanaü pa- ņikkhipati pavāreti, kuladåsakavejjakamma\<*<6>*>\ uttarimanussa- dhammārocana-sāditaråpiyādãhi nibbattaü buddhapaņikuņ- ņhaü anesanāya uppannaü akappiyabhojanaü paņikkhipati na pavāreti, kappiyabhojanaü vā akappiyabhojanaü vā bhu¤janto 'pi kappiyabhojanaü paņikkhipati pavāreti, akap- piyaü bhojanaü paņikkhipati na pavāreti, sabbattha vutta- nayan' eva kāraõaü veditabbaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. ātapa. 2 Ssp. maccha. 3 Ssp. -siņņha-. 4 Bp. khāditaü. 5 Bp.Ssp. khāditāni. 6 Ssp. kuladasaka- by mistake. >\ #<[page 825]># %% evaü yaü\<*<1>*>\ asnān ti ādãsu yaü ca asnāti\<*<2>*>\ ya¤ ca bhojanaü hatthapāse ņhitena abhihaņaü paņikkhipanto pavāranaü āpajjati, taü ¤atvā idāni yathā āpajjati, tassa jānanatthaü ayaü vinicchayo, asanaü bhojanan ti ettha tāva yena ekasit- tham\<*<3>*>\ pi ajjhohaņaü hoti, so sace pattamukhahatthānaü yattha katthaci pa¤casu bhojanesu ekasmin pi sati a¤¤aü pa¤casu bhojanesu ekam pi paņikkhipati pavāreti, katthaci bhojanaü n' atthi āmisagandhamattaü pa¤¤āyati na pavāreti, mukhe vā\<*<4>*>\ hatthe vā\<*<3>*>\ bhājanaü n' atthi patte atthi, tasmiü pana āsane na bhu¤jitukāmo vihāraü pavisitvā bhu¤jitukāmo a¤¤assa vā dātukāmo, tasmiü ce antare bhojanaü paņikkhi- pati na pavāreti. kasmā, vippakatabhojanabhāvassa upac- chinnattā. yo pi a¤¤atra gantvā bhu¤jitukāmo mukhe bhattaü gilitvā sesaü ādāya gacchanto antarāmagge a¤¤aü bhojanaü paņikkhipati, tassāpi pavāraõā na hotã 'ti Mahā- paccariyaü vuttaü. yathā ca patte evaü hatthe pi mukhe pi vā vijjamānabhojanaü sace anajjhoharitukāmo hoti tasmi¤ ca khaõe a¤¤aü paņikkhipati na pavāreti, ekasmiü hi pade vuttalakkhaõaü sabbattha veditabbaü hoti. api ca Ku- rundiyaü esa nayo dassito yeva. vuttaü hi tattha mukhe bhattaü gilitvā\<*<5>*>\ hatthe bhattaü vighāsādassa dātukāmo patte bhattaü bhikkhussa dātukāmo sace tasmiü khaõe paņikkhipati ppavāretã 'ti. hatthapāse ņhito ti ettha pana sace bhikkhu nisinno hoti āsanassa\<*<6>*>\ pacchimantato paņņhāya, sace ņhito paõhiantato paņņhāya sace nipanno yena passena nipanno tassa pārimantato paņņhāya dāyakassa nisinnassa vā ņhitassa vā nipannassa vā ņhapetvā pasāritahatthaü yaü āsannataraü aīgaü tassa orimantena paricchinditvā aķķhateyyahattho hatthapāso ti veditabbo. tasmiü ņhatvā abhihaņaü paņikkhipantass' eva pāvaraõā hoti na tato paraü. abhiharatã 'ti hatthapāsabbhan- tare ņhito gahaõatthaü upanāmeti. sace pana anantarani- sinno 'pi bhikkhu hatthe vā åråsu vā ādhārake vā ņhitaü pattaü anabhiharitvā 'va bhattaü gaõhāti vadati, taü paņik- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. omit yaü, and asanan ti for asnān ti. 2 Ssp. asati. 3 Ssp. ekaü siņņhaü pi. 4 Bp.Ssp. ca for vā. 5 Bp.Ssp. gilitaü. 6 Bp. ānisadassa. >\ #<[page 826]># %<826 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.35.>% khipato pavāraõā n' atthi,ū bhattapacchiü ānetvā purato bhå- miyaü ņhapetvā gaõhāhã 'ti\<*<1>*>\ vutte pi es' eva nayo. ãsakaü pana uddharitvā vā apaõāmetvā vā gaõhathā 'ti vutte\<*<2>*>\ paņikkhipato pavāraõā hoti, therāsane nisinno thero dåre nisinnassa daharabhikkhussa pattaü pesetvā ito odanaü gaõhāhã 'ti vadati, gaõhitvā pana gato tuõhã ņhito,\<*<3>*>\ daharo alaü mayhan ti paņikkhipati na pavāreti. kasmā, therassa dårabhāvato dåtassa ca anabhiharaõato ti. sace pana gahetvā āgato bhikkhu idaü bhattaü gaõhā 'ti vadati taü paņikkhipato pavāraõā hoti. parivesanāya eko ekena hatthena odanapacchiü ekena kaņacchuü gahetvā bhikkhå parivasati. tatra ce a¤¤o āgantvā ahaü pacchiü dhāressāmi tvaü odanaü dehã 'ti vatvā gahitamattakam eva karoti, parivesako eva pana taü\<*<4>*>\ dhāreti, tasmā sā abhihaņā 'va hoti, tato dātukāmatāya gaõhantaü paņikkhi- pantassa pavāraõā hoti. sace pana parivesakena\<*<5>*>\ phuņņha- mattā 'va hoti itaro ca naü dhāreti, tato dātukāmatāya gaõ- hantaü paņikkhipantassa pavāraõā na hoti. kaņacchunā uddhaņamatte pana hoti, kaņacchuabhihāro yeva hi tassa abhihāro, dvinnaü sambhāre\<*<6>*>\ pi paņikkhipanto pavāreti yevā 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. anantarassa bhikkhuno bhatte diyyamāne itaro pattaü hatthena\<*<7>*>\ pidahati pavāraõā n' atthi. kasmā, a¤¤assa abhihaņe paņikkhittattā. paņikkhepo pa¤¤āyatã 'ti ettha vācāya abhihaņaü paņik- khipato pavāraõā n' atthi, kāyena vā abhihaņaü pana kāyena vācāya vā paņikkhipantassa pavāraõā hotã 'ti veditabbā. tattha kāyena paņikkhepo nāma aīguliü vā hatthaü vā macchikavãjaniü vā cãvarakaõõaü vā cāleti, bhamukāya vā ākāraü karoti, kuddho vā oloketi, vācāya paņikkhepo nāma alan ti vā na gaõhāmã 'ti vā mā ākirā 'ti vā apagacchā 'ti vā vadati, evaü yena kenaci ākārena kāyena vā vācāya vā paņikkhitte pavāraõā hoti. eko abhihaņe bhatte pavāraõāya bhãto hatthe\<*<8>*>\ apanetvā punappunaü patte odanaü ākirantaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. gaõhāti, and omits 'ti. 2 Ssp. inserts pana. 3 Ssp. tiņņhati. 4 Ssp. inserts odanapacchiü. 5 Bp. parivisakena. 6 Bp.Ssp. samabhāre. 7 Ssp. hatthehi. 8 Bp. hatthaü. >\ #<[page 827]># %% ākirākira\<*<1>*>\ koņņetvā koņņetvā pårehã 'ti vadati ettha,ū kathan ti. Mahāsummatthero tāva anākiraõatthāya\<*<2>*>\ vuttattā pavāraõā hotã 'ti āha. Mahāpadumatthero pana ākira\<*<3>*>\ pårehã 'ti va- dantassa nāma kassaci pavāraõā atthã 'ti vatvā na pavāretã 'ti āha. aparo bhattaü abhiharantaü bhikkhuü sallakkhetvā kiü āvuso ito pi ki¤ci gaõhissasi, dammi te ki¤cã 'ti āha. tatrāpi evaü nāma\<*<4>*>\ gamissatã 'ti vuttattā pavāraõā hotã 'ti Mahā- summatthero āha. Mahāpadumatthero pana gaõhissasã 'ti vadantassa nāma kassaci pavāraõā atthã 'ti vatvā na pavāretã 'ti āha. eko samaüsakaü rasaü abhiharitvā rasaü gaõhathā 'ti vadati, taü sutvā paņikkhipato pavāraõā n' atthi, macchara- saü maüsarasan ti vutte paņikkhipato hoti. idaü gaõhathā 'ti. vutte pi hoti yeva. maüsaü visuü katvā maüsarasaü gaõhathā 'ti vadati. tattha ce sāsapamattaü pi maüsakhaõ- ķaü atthi, taü paņikkhipato pavāraõā hoti, sace parissāvito hoti vaņņatã 'ti. Abhayatthero āha, maüsarasena āpucchantaü mahātthero muhuttaü āgamehã'ti vatvā thālakaü āvuso āharā 'ti āha ettha kathan ti. Mahāsummatthero tāva abhiharā- kassa gamanaü\<*<5>*>\ upacchinnaü tasmā pavāretã 'ti āha. Mahā- padumatthero pana ayaü kuhiü gacchati kãdisaü etassa gamaõaü gaõhantassa pi nāma pavāraõā atthã 'ti vatvā na pavāretã 'ti āha. kaëãrapanasādãhi missetvā maüsaü\<*<6>*>\ pacanti taü gahetvā kaëãrasåpaü gaõhatha pana sabya¤janaü gaõ- hathā 'ti vadanti, evam pi na pavāreti. kasmā, apavāra- õārahassa nāmena vuttattā. sace pana macchasåpaü maü- sasåpan ti vā idaü gaõhathā 'ti vā vadati pavāreti. maüsa- karambako nāma hoti taü dātukāmo 'pi karambakaü gaõha- thā 'ti vadati vaņņati na pavāreti. maüsakarambakan ti vā idan ti vā vutte pana pavāreti, es' eva nayo sesa\<*<7>*>\ macchamaü- samissakesu. yo pana nimantanena\<*<8>*>\ bhu¤jamāno maüsaü abhihaņaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. ākirāakira; Ssp. ākãrākãra. 2 Ssp. anākãra-. 3 Ssp. ākãra. 4 Bp.Ssp. nāgamissatã 'ti for nāma gamissatã 'ti. 5 Bp. inserts paņhamaü. 6 Ssp. macchamaüsaü. 7 Bp.Ssp. sabbesu. 8 Bp.Ssp. -tane. >\ #<[page 828]># %<828 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.35.>% uddissa kaņan ti ma¤¤amāno paņikkhipati pavārito 'va hoti 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü.ū missakakathā pana Kurundi- yaüuņņhu vuttā, evaü hi tattha vuttaü piõķacāriko bhik- khu bhattamissakaü yāguü āharitvā yāguü gaõhathā 'ti vadati na pavāreti, bhattaü gaõhathā 'ti vutte pavāreti. kasmā, yen' āpucchito tassa atthitāya, ayam ettha adhip- pāyo, yāgumissakaü gaõhathā 'ti vadati, tatra ce yāgu bahu- tarā vā hoti samasamā vā na pavāreti. yāgu mandā bhattaü bahutaraü pavāreti, idaü ca sabbaņņhakathāsu vuttattā na sakkā paņikkhipituü kāraõaü pan' ettha duddasaü, bhatta- missakaü gaõhathā 'ti vadati, bhattaü bahukaü\<*<1>*>\ vā maü- saü vā appataraü vā hoti pavāreti eva. bhattaü vā yāguü vā anāmasitvā missakaü gaõhathā 'ti vadati, tatra ce bhattaü bahutaraü vā samakaü cā hoti pavāreti, appataraü na pavāreti, ida¤ ca karambakena na samānetabbaü. karam- bako hi maüsamissako pi hoti amaüsamissako pi tasmā karambakan ti vutte pavāraõā n' atthi, idaü pana bhattamis- sakaü yeva, ettha vuttanayen' eva pavāraõā hoti, bahurase bhatte rasaü bahu khãre khãraü bahu sappimhi ca pāyāse sappiü gaõhathā 'ti visuü katvā deti, taü paņikkhipito pavāraõā n' atthi. yo pana gacchanto pavāreti so gacchanto 'va bhu¤jituü labhati, kaddamaü vā udakaü vā patvā ņhitena atirittaü kāretabbaü, sace antarā nadã purā hoti nadãtãre gumbaü anupariyāyantena bhu¤jitabbaü. atha nāvā vā setu vā atthi taü abhiråhitvāpi caīkamanten' eva bhu¤jitabbaü gamanaü na upacchinditabbaü. yāne vā hatthiassapiņņhe vā candamaõķale vā suriyamaõķale vā nisãditvā pavāritena yāva majjhantikaü tāva tesu gacchan- tesu pi nisinnen' eva bhu¤jitabbaü. yo ņhito pavāreti ņhiten' eva, yo nisinno\<*<2>*>\ nisinnen' eva bhu¤jitabbaü, taü taü iri- yāpathaü kopentena atirittaü kāretabbaü. yo ukkuņiko nisãditvā pavāreti tena ukkuņiken' eva bhu¤jitabbaü, tassa pana heņņhā palāëapãņhaü\<*<3>*>\ vā ki¤ci vā nisãdanakaü dātab- baü, pãņhake nisãditvā pavāritena āsanaü acāletvā 'va catasso disā parivattentena\<*<4>*>\ bhu¤jituü labbhati. ma¤ce ca nisã- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. bahutaraü. 2 Bp. inserts pavāreti. 3 Ssp. palāsapãņhaü. 4 Bp.Ssp. -vattantena. >\ #<[page 829]># %% ditvā pavāritena ito vā etto\<*<1>*>\ vā saüsarituü na labbhati,ū sace pana naü saha ma¤cena ukkhipitvā a¤¤atra nenti vaņņati. nipajjitvā pavāritena nipannen' eva bhu¤jitabbaü, parivat- tentena\<*<2>*>\ yena passena nipanno tassa ņhānaü nātikkametab- baü. anatirittan ti na atirittaü na adhikan ti attho, taü pana yasmā akappiyakatādãhi sattahi vinayakammākārehi akataü vā gilānassa anadhikaü vā hoti, tasmā padabhājane akap- piyakatan ti ādi vuttaü. tattha akappiyakatan ti yaü tattha phalaü vā kandamålādi\<*<3>*>\ vā pa¤cahi samaõakappehi kappiyaü akataü, yaü ca akappiyamaüsaü vā akappiya- bhojanaü vā etaü akappiyaü nāma, taü akappiyaü alam etaü sabban ti evaü atirittaü kataü akappiyakatan ti vedi- tabbaü. apaņiggahãtakatan ti bhikkhunā apaņiggahitaü yeva purimanayen' eva atirittaü kataü. anuccāritakatan ti kap- piyaü kārāpetuü āgatena bhikkhunā ãsakam pi anukkhittaü vā anapanāmitaü\<*<4>*>\ vā kataü. ahatthapāse katan ti kappiyaü kāretuü\<*<5>*>\ āgatassa hatthapāsato bahi ņhitena kataü. abhut- tāvinā katan ti yo alam etaü sabban ti atirittaü karoti, tena pavāraõapahonakabhojanaü\<*<6>*>\ abhuttena kataü. bhuttāvinā pavāritena āsanā vuņņhitena katan ti idaü uttānam eva. alam etaü sabban ti avuttan ti vacãbhedaü katvā evaü avuttaü hoti. iti imehi sattahi vinayakammākārehi yaü atirittaü kappiyaü akataü, yaü ca na gilānātirittaü, tad ubhayam pi anatirittan ti veditabbaü. atirittaü pana tass' eva paņipakkhanayena\<*<7>*>\ veditabbaü. api c' ettha bhuttāvinā kataü hotã 'ti anantaranisinnassa\<*<8>*>\ sabhāgassa bhikkhuno pattato ekam pi sitthaü vā saüsahãraü vā khāditvā katam pi bhuttāvinā vā\<*<9>*>\ kataü hotã 'ti veditabbaü. āsanā avuņņhitenā 'ti ettha pana asammohatthaü ayaü vinicchayo. dve bhikkhå pāto 'va bhu¤jamānā pavāritā honti, ekena tatth' eva nisãditabbaü, itarena niccabhattaü vā saëākabhattaü vā ānetvā upaķķaü tassa bhikkhuno patte \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. eto. 2 Bp.Ssp. -vattantena. 3 Ssp. kaõķa-. 4 Ssp. anupa-. 5 Bp. kārāpetuü. 6 Ssp. -kaü bhoja-. 7 Bp. paņipakkhen' eva; Ssp. paņikkhepena. 8 Bp. anantare nisi-. 9 Bp. 'va. >\ #<[page 830]># %<830 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.35.>% ākiritvā hatthaü dhovitvā sesaü tena bhikkhunā kappiyaü kārāpetvā bhu¤jitabbaü.ū kasmā, ya hiü tassa hatthe lag- gaü taü akappiyaü hoti, sace pana paņhamaü nisinno bhikkhu sayam eva tassa pattato hatthena gaõhāti hattha- dhovanakiccaü n' atthi. sace pana evaü kappiyaü kāretvā\<*<1>*>\ bhu¤jantassa puna ki¤ci bya¤janaü vā khādanãyaü vā patte ākiranti yena paņhamaü kappiyaü kataü so puna kātuü na labbhati.\<*<2>*>\ yena akataü tena kātabbaü, yaü ca akataü taü kātabbaü, yena akatan ti a¤¤ena bhikkhunā yena paņha- maü na kataü tena kātabbaü. yaü ca akatan ti yena paņhamaü kappiyaü kataü tenāpi yaü akataü taü kātab- baü, paņhamabhājane pana kātuü na labhati,\<*<3>*>\ tattha hi kayiramānā\<*<4>*>\ paņhamaü katena saddhiü kataü hoti, tasmā a¤¤asmiü bhājane kātuü vaņņatã 'ti adhippāyo, evaü kataü pana tena bhikkhunā paņhamaü katena saddhiü bhu¤jituü vaņņati. kappiyaü karontena ca na kevalaü patte yeva bhaõķukkhaliyam\<*<5>*>\ pi kuõķe pi pacchiyam pi yattha katthaci purato ņhapetvā onāmitabhājane\<*<6>*>\ kātabbaü, taü sace pi bhikkhusataü pavāritaü hoti sabbesaü bhu¤jituü vaņņati. appavāritānam pi vaņņati. yena pana kappiyaü kataü tassa na vaņņati. sace pi pavāretvā piõķāya paviņņhaü bhikkhuü\<*<7>*>\ pattaü gahetvā avassaü bhu¤janake maīgala- nimantaõe nisãdāpenti atirittaü kāretvā 'va bhu¤jitabbaü. sace tattha a¤¤o bhikkhu n' atthi āsanasālaü vā vihāraü vā pattaü pesetvā kāretabbaü. kappiyaü karontena pana anupasampannassa hatthe ņhitaü na kātabbaü. sace pana āsanasālāyaü abyatto bhikkhu hoti sayaü gantvā kappiyaü kārāpetvā ānetvā bhu¤jitabbaü. gilānātirittan ti ettha na kevalaü yaü gilānassa bhuttā- vasesaü hoti taü gilānātirittaü, atha kho yaü ki¤ci gilānaü uddissa ajja vā sve\<*<8>*>\ vā yadā vā icchati tadā khādissatã 'ti āhaņaü, taü sabbaü gilānātirittan ti veditabbaü. yaü yāmakālikādãsu ajjhohāre ajjhohāre dukkaņaü, taü asaüsaņ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. kārāpetvā. 2 Bp.Ssp. labhati. 3 Bp.Ssp. labbhati. 4 Bp. kariyamānaü; Ssp. karãyamānaü. 5 Bp.Ssp. omit this and next pi. 6 Ssp. onami-. 7 Ssp. inserts disvā after this. 8 Bp. omits sve vā. >\ #<[page 831]># %% ņhavasena vuttaü,ū sace pana āmisasaüsaņņhāni honti āhārat- thāya pi anāhāratthāya pi paņiggahetvā ajjhoharantassa pācittiyam eva. satipaccaye 'ti yāmakālikaü pipāsāya sati pipāsacchedanatthaü sattāhakālikaü yāvajãvikaü ca tena tena upasametabbake ābādhe sati tassa upasamanatthaü paribhu¤jato anāpatti, sesam ettha uttānam eva. kaņhina- samuņņhānaü kāyavācato kāyavācācittato ca samuņņhāti, kiriyakiriyaü nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. paņha- mapavāraõāsikkhāpadaü pa¤camaü. Chaņņhamasikkhhāpade, anācāraü ācaratã 'ti paõõattivãtik- kamaü karoti, upanandhã 'ti upanāhaü janento tasmiü puggale attano kodhaü bandhi, punappunaü āghātaü janesã 'ti attho. upanando bhikkhå 'ti so janitaupanāho bhikkhu. abhihaņņhuü pavāreyyā 'ti abhiharitvā handa bhik- khu khāda vā bhu¤ja vā 'ti evaü pavāreyya. padabhājane pana handa bhikkhå 'ti ādiü anuddharitvā sādhāraõam eva abhihaņņhuü pavāraõāya atthaü dassetuü yāvatakaü icchasi tāvatakaü gaõhāhã 'ti vuttaü. jānan ti pavārita- bhāvaü jānanto. taü pan' assa jānanaü yasmā tãh' ākārehi hoti tasmā jānāti nāma sāmaü vā jānātã 'ti ādina nayena padabhājanaü vuttaü. āsādanāpekkho ti āsādanaü codanaü maīkukaraõabhāvaü apekkhamāno. patigaõhāti āpatti duk- kaņassā 'ti yassa abhihaņaü tasmiü paņiggaõhante abhi- hārakassa bhikkhunā\<*<1>*>\ dukkaņaü, itarassa pana sabbo āpat- tibhedo paņhamasikkhāpade vutto. imasmiü pana sikkhā- pade sabbā āpattiyo abhihārakass' eva veditabbo, sesaü paņhamasikkhāpade vuttanayattā pākaņam eva. tisamuņ- ņhānaü, kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuņ- ņhāti, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāya- kammaü vacãkammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. dutiyapavāraõasikkhāpadaü chaņņhaü. Sattamasikkhāpade, giraggasamajjo ti girimhi aggasamajjo, girassa vā aggadese\<*<2>*>\ samajjo. so kira sattame divase bhavis- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. omits this. 2 Ssp. aggappadese. >\ #<[page 832]># %<832 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.37.>% satã 'ti nagare ghosanā kayirati\<*<1>*>\ nagarassa bahiddhā same bhåmibhāge pabbatacchāyāya\<*<2>*>\ mahājanakāyo sannipatati anekappakārāni naņanāņakāni pavattanti,ū tesaü dassanat- thaü ma¤cātima¤ce bandhanti. sattarasavaggiyā appa¤- ¤atte sikkhāpade daharā 'va\<*<3>*>\ upasampannā, te nāņakāni āvuso passissāmā 'ti tattha agamaüsu. atha nesaü ¤ātakā amhākaü ayyā āgatā 'ti tuņņhacittā nahāpetvā vilimpitvā bhojetvā a¤¤am pi påvakhādanãyādiü hatthe adaüsu, te sandhāya vuttaü manussā sattarasavaggiye bhikkhå passitvā 'ti ādi. vikāle 'ti vigate kāle, kālo ti bhikkhånaü bhojanakālo adhippeto. so ca sabbantimena paricchedena majjhantiko tasmiü vãtivatte 'ti adhippāyo. ten' ev' assa padabhājane vikālo nāma majjhantike vãtivatte yāva aruõuggamanā 'ti vuttaü. ņhitamajjhantiko\<*<4>*>\ pi vikālasaīgahaü\<*<5>*>\ gacchati, tato paņņhāya pana khādituü vā bhu¤jituü vā na sakkā sahasā pivituü sakkā bhaveyya, na kukkuccakena pana kattabbaü, kālaparicchedajānanatthaü ca kālatthambo yo- jetabbo. kālantare vā bhattakiccaü kātabbaü. avasesaü khādanãyaü nāmā 'ti ettha yaü tāva sakkhalimodakādi pubbaõõāparaõõamayaü tattha vattabbam eva n' atthi. yam pi vanamålādippabhedaü\<*<6>*>\ āmisagatikaü hoti, seyyathã- daü, målakhādanãyaü kaõķakhādanãyaü mulālakhādanãyaü\<*<7>*>\ matthakakhādanãyaü khandhakhādanãyaü tacakhādanãyaü pattakhādanãyaü pupphakhādaniyaü phalakhādanãyaü aņņhikhādanãyaü piņņhakhādanãyaü niyyāsakhādanãyan ti, idam pi khādanãyasaīgaham\<*<8>*>\ eva gacchati. tattha pana āmisagatikasallakkhanatthaü, idaü\<*<9>*>\ mukhamattanidassanaü. målakhādanãye tāva målakamålaü khārakamålaü\<*<10>*>\ cuccu- målaü\<*<11>*>\ tambakamålaü taõķuleyyakamålaü vatthuleyya- kamålaü\<*<12>*>\ vajakalãmålaü\<*<13>*>\ jajjharãmålan ti evam ādãni, såpey- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. kariyati; karãyati. 2 Bp. ca. 3 Bp. -yāyaü. 4 Bp. -jjhanhiko. 5 Ssp. kāla-. 6 Ssp. paõõamålādi-. 7 Bp. muëā-; Ssp. måëā-. 8 Bp. -saīkhyam. 9 Ssp. inserts khādanãyaü after idaü. 10 Ssp. varaka-. 11 Bp. caccu-; Ssp. puccuo. 12 Ssp. vattha-. 13 Ssp. vajjaka-. >\ #<[page 833]># %% yapaõõamålāni āmisagatikāni,ū ettha ca vajakalãmåle\<*<1>*>\ jaraņ- ņhaü\<*<2>*>\ chinditvā chaķķenti, taü yāvajãvikaü hoti, a¤¤am pi evaråpaü eten' eva nayena veditabbaü. målakakhārakajaj- jharãmålānaü\<*<3>*>\ pana jaraņņhāni\<*<4>*>\ pi āmisagatikān' evā 'ti vuttaü. yāni pana pāëiyaü, anujānāmi bhikkhave målāni bhesajjāni haëiddaü siīgiveraü\<*<5>*>\ vacaü vacatthaü ativisaü kaņukaro- hiõã usãraü bhaddamuttakaü, yāni vā pan' a¤¤āni pi atthi målāni bhesajjāni n' eva khādanãye khādanãyatthaü pha- ranti na bhojanãye bhojanãyatthaü pharantã 'ti vuttāni tāni yāvajãvikāni, tesaü cåëhapa¤camålaü\<*<6>*>\ mahāpa¤camålan ti ādinā nayena gaõãyamānānaü gaõanāya anto n' atthi, khādanãyatthaü bhojanãyatthaü ca apharaõabhāvo\<*<7>*>\ yeva pana\<*<8>*>\ tesaü lakkhaõaü, tasmā yaü ki¤ci målaü tesu tesu janapadesu pakati āhāravasena manussānaü Khādanãyatthaü bhojanãyattha¤ ca pharati taü yāvakālikaü itaraü yāva- jãvakan ti veditabbaü. te\<*<9>*>\ subahuü vatvāpi hi imasmiü yeva lakkhaõe ņhātabbaü. nāmasa¤¤āsu pana vuccamānāsu taü taü nāmaü ajānantānaü sammoho yeva hoti, tasmā nāmasa¤¤āya ādaraü akatvā lakkhaõam eva dassitaü. yathā ca måle evaü kandādãsu pi yaü lakkhaõaü dassitaü tass' eva vasena vinicchayo veditabbo. ya¤ ca taü pāëiyaü haëiddādi aņņhavidhaü vuttaü tassa khandatacapuppha- phalam pi sabbaü yāvajãvikan ti vuttaü målakhādanãyaü.\<*<10>*>\ kandakhādanãye duvidho kando\<*<11>*>\ dãgho ca rasso ca, bhi- sakiüsukakandādi vaņņo ca uppalakaserukakandādi, yaü gaõņhã 'ti pi vadanti. tattha sabbesaü kandānaü jiõõa- jaraņņhānaü\<*<12>*>\ ca jalliü ca sukhumamålāni ca yāvajãvikāni, taruõo pana sukhakhādanãyo sālakaëyānipotakakando, kiüsu- kapotakakando ambāņakakando ketakakando māluvakando bhisasaīkhāto padumapuõķarãkakando piõķālumasāluādayo \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. vajjaka-. 2 Bp. jaraķķha-. 3 Ssp. målakavārakajajjharimålāni. 4 Ssp. jaraķķhāni. 5 Ssp. siīgaveraü. 6 Bp.Ssp. cåëa. 7 Bp. pharaõao. 8 Bp. pan' etesaü. 9 Ssp. omits te. 10 Ssp. omits this. 11 Ssp. inserts dãgho ca vaņņo ca after kando. 12 Ssp. -jaraķķhaņņhānaü. >\ #<[page 834]># %<834 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.37.>% ca khãravallikando\<*<1>*>\ āluvakando siggukando tālakando nãlup- palarattuppalakumudasogandhikānaü kandā kadalãkando ve- õukando\<*<2>*>\ kaserukakando ti evam ādayo tesu tesu janapa- desu pakati āhāravasena manussānaü khādanãyatthaü bhoja- nãyatthaü ca pharaõakandā yāvakālikā.ū khãravallãkando adhoto yāvajãviko dhoto yāvakāliko. khãrakākoli-jãvika- usabhaka-lasuõādãsu kandā pana yāvajãvikā. te pāëiyaü yāni vā pan' a¤¤āni pi atthi målāni bhesajjānã 'ti evaü målabhesajjasaīgahen' eva saīgahãtā. muëālakhādanãye padumamuëālaü puõķarãkamuëālasadi- saü yeva. erakamålaü kaõķulamålan ti evam ādi tesu tesu janapadesu pakati āhāravasena manussānaü khādanãyat- thaü ca bhojanãyatthaü ca pharaõakamuëālaü\<*<3>*>\ yāvakālikaü. haëiddi siīgivera makaci caturassavalli ketaka tāla hintāla kuntāla nālikera pågarukkhādi muëālaü pana yāvajãvikaü. taü sabbam pi pāëiyaü yāni vā pan' a¤¤āni pi atthi målāni bhesajjānã 'ti evaü målabhesajjasaīgahen' eva saīgahãtaü. matthakakhādanãye tāla hintāla kuntāla ketaka nālikera pågarukkha khajjåri vettaeraka kadalãnaü\<*<4>*>\ kaëãrasaīkhātā matthakā veõukaëãro naëakaëãro ucchukaëãro målakakaëãro sāsapakaëãro satavārikaëãro\<*<5>*>\ sattannaü dha¤¤ānaü kaëãrā 'ti evam ādi tesu tesu janapadesu pakati āhāravasena manus- sānaü khādanãyatthaü bhojanãyatthaü ca pharaõako ruk- khavalliādãnaü matthako yāvakāliko. haëiddi\<*<6>*>\ siīgivera vaca makaci lasuõānaü kaëãrā tāla hintāla kuntāla nāëikerakaëã- rāna¤ ca chinditvā pātito jaraņņhabundo yāvajãviko. khan- dakhādanãye anto paņhavãgato sālakaëyaõãkhandho ucchu- khando nãluppala rattuppala kumuda sogandhikānaü daõ- ķakā\<*<7>*>\ 'ti evam ādi tesu tesu janapadesu pakati āhāravasena manussānaü khādanãyatthaü bhojanãyatthaü ca pharaõako khandho yāvakāliko, uppalajātãnaü pana daõķako\<*<8>*>\ padu- majātãnaü sabbo pi daõķako karavandakadaõķādayo\<*<9>*>\ ca \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. vallãka-. 2 Bp.Ssp. veëu-. 3 Ssp. -muëalaü. 4 Ssp. kaddalãnaü. 5 Bp.Ssp. satāvari-. 6 Ssp. halidda. 7 Bp. khandhakā; Ssp. khandhā. 8 Ssp. paõõadaõķako. 9 Bp. karavindaka-; Ssp. aravindaka-. >\ #<[page 835]># %% avasesā sabbakhandhā yāvajãvikā.ū tacakhādanãye ucchuka- taco\<*<1>*>\ 'va eko yāvakāliko, so pi saraso, seso sabbo yāvajã- viko, tesaü pana matthakakhandhatacānaü tiõõam pi pāëiyaü kasāvabhesajjena saīgaho veditabbo. vuttaü h' etaü, anujānāmi bhikkhave kasāvāni bhesajjāni nimbakasā- vaü kuņajakasāvaü\<*<2>*>\ phaggavakasāvaü\<*<3>*>\ nattamālakasāvaü yāni vā pan' a¤¤āni pi atthi kasāvāni bhesajjāni n' eva khāda- nãye khādanãyatthaü pharanti na bhojanãye bhojanãyatthaü pharantã 'ti ettha etesaü saīgaho sijjhati, vuttakasāvāni ca sabbāni kappiyāni kasāvānã\<*<4>*>\ 'ti veditabbāni. pattakhādanãye målakaü\<*<5>*>\ varako\<*<6>*>\ cuccutambako\<*<7>*>\ taõķu- leyyako papuõõāgo\<*<8>*>\ vatthuleyyako vajakalã\<*<9>*>\ jajjharã sellu\<*<10>*>\ siggu kāsamandako\<*<11>*>\ ummā cãnamuggo māso rājamāso ņha- petvā mahānippāvaü\<*<12>*>\ avasesanippāvo\<*<12>*>\ aggimattho\<*<13>*>\ sunãsin- nako\<*<14>*>\ setavaraõo nālikā\<*<15>*>\ bhåmiyaü jātalonã 'ti etesaü pattāni a¤¤āni ca evaråpāni tesu tesu janapadesu pakati āhāravasena manussānaü khādanãyatthaü bhojanãyatthaü ca phara- nakāni pattāni ekaüsena yāvakālikāni. yā pan' a¤¤ā mahā- nakhapiņņhimattā paõõaloõi rukkhe ca gacche ca ārohati tassa\<*<16>*>\ pattaü yāvajãvikaü, brahmãpattaü ca yāvakālikan ti dãpavāsino vadanti, ambapallavaü yāvakālikaü, asokapal- lavaü pana yāvajãvikaü, yāni vā pan' a¤¤āni pāëiyaü, anu- jānāmi bhikkhave paõõāni bhesajjāni nibbapaõõaü\<*<17>*>\ kuņaja- paõõaü\<*<18>*>\ paņolapaõõaü sulasapaõõaü\<*<19>*>\ kappāsikapaõõaü yāni vā pan' a¤¤āni pi atthi paõõāni bhesajjāni n' eva khāda- nãye khādanãyatthaü na bhojanãye bhojanãyatthaü pharantã 'ti vuttāni tāni yāvajãvikāni. na kevalaü ca paõõāni yeva \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. ucchuttaco. 2 Ssp. kudajakasāvaü. 3 Ssp. pagga-. 4 Bp. omits this. 5 Ssp. målako. 6 Bp. khārako; Ssp. vārako. 7 Bp. caccu-; Ssp. puccu-. 8 Ssp. punnāgo. 9 Ssp. vajjakali. 10 Ssp. selu. 11 Bp.Ssp. -maddako. 12 Bp.Ssp. nipphā-. 13 Bp. mantho; Ssp. maņņho. 14 Bp. sunisannako; Ssp. sunisaõõako. 15 Ssp. nāliko. 16 Ssp. tassā. 17 Bp.Ssp. nimba-. 18 Ssp. kudaja-. 19 Bp.Ssp. sulasi-. >\ #<[page 836]># %<836 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.37.>% tesaü pupphaphalādãni pi yāvajãvikāni,ū\<*<1>*>\ paõõānaü\<*<2>*>\ pana phaggavapaõõaü\<*<3>*>\ ajjukapaõõaü phaõijjakapaõõaü paņola- paõõaü tambålapaõõaü\<*<4>*>\ padumiõãpaõõan ti evaü gaõana- vasena anto n' atthi. pupphakhādanãye målakapupphaü khārakapupphaü cuc- cupupphaü\<*<5>*>\ tambakapupphaü vajakalipupphaü\<*<6>*>\ jajjhalã- pupphaü\<*<7>*>\ cåëhanippāvapupphaü\<*<8>*>\ mahānipphāvapupphaü kaserukapupphaü nālikeratālaketakānaü\<*<9>*>\ taruõapupphāni setavaraõapupphaü siggupupphaü uppalapadumajātikānaü pupphānaü\<*<10>*>\ \<*<11>*>\kaõõikāmattaü,\<*<12>*>\ agandhikapupphaü karãra- pupphaü\<*<13>*>\ jãvantãpupphan\<*<14>*>\ ti evam ādi tesu tesu janapadesu pakati āhāravasena manussānaü khādanãyatthaü bhojanã- yatthaü ca pharaõakapupphaü\<*<15>*>\ yāvakālikaü. asoka va- kula\<*<16>*>\ kuyhaka\<*<17>*>\ punnāga campaka jāti sumana kaõavãra\<*<18>*>\ ka- õikāra\<*<19>*>\ kunda\<*<20>*>\ navamālika mallikādãnaü pana pupphaü yāvajãvikaü, tassa gaõanāya anto n' atthi. pāëiyaü pan' assa kasāvabhesajjen' eva saīgaho veditabbo. phalakhā- danãye pan' sa labuja tāla nāëikera amba jambå ambāņaka tintiõika mātuluīga kapittha lābu\<*<21>*>\ kumbaõķa pussaphala timbaråsaka tipusa vātiīgaõa coma\<*<22>*>\ moca madhukādãnaü phalāni yāni loke tesu tesu janapadesu pakati āhāravasena manussānaü khādanãyatthaü bhojanãyattha¤ ca pharanti, sabbāni tāni yāvakālikāni. nāmagaõanāvasena ca nesaü na sakkā pariyantaü dassetuü. yāni ca pana pāëiyaü, anujānāmi bhikkhave phalāni bhesajjāni bilaīgaü\<*<23>*>\ pipphaliü maricaü harãņakaü vibhãtakaü āmalakaü goņņhaphalaü, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. omits this. 2 Ssp. yāvajãvikapaõõānaü. 3 Ssp. pagga-. 4 Ssp. tambola-. 5 Bp. caccu-; Ssp. puccu-. 6 Ssp. vajjakali-. 7 Bp.Ssp. jajjharã-. 8 Bp.Ssp. cåëanipphāva-. 9 Bp.Ssp. nāëikera-. 10 Ssp. pupphāni. 11 Ssp. kaõõikārapupphaü. 12 Bp. kaõõika-; Ssp. kaõõavira-. 14 Ssp. jãva-. 13 Bp. kaëãra-. 15 Bp. pharaõapu-. 16 Ssp. bakula. 17 Bp. kuyyaka-; Ssp. kuleyyaka. 18 Bp. kalavãra; Ssp. kaõõavira. 19 Ssp. kaõõikāra. 20 Ssp. kaõķa. 21 Ssp. lāvu. 22 Ssp. coca. 23 Ssp. vilaīgaü. >\ #<[page 837]># %% yāni vā pan' a¤¤āni pi atthi phalāni bhesajjāni n' eva khāda- nãye khādaniyatthaü pharanti na bhojanãye bhojaniyatthaü pharantã 'ti vuttāni,ū tāni yāvajãvikāni. tesam pi aparipakkāni accã\<*<1>*>\ ca bimba varaõa ketaka kāsmari\<*<2>*>\ ādãnaü phalāni jāti- phalaü kaņukaphalaü elāëa\<*<3>*>\ takkolan ti evaü nāmavasena na sakkā pariyantaü dassetuü. aņņhikhādanãye labujaņņhi panasaņņhi ambāņakaņņhi sālaņņhi khajjuri\<*<4>*>\ ketaka timbaråsakānaü taruõaphalaņņhi tintiõi- kaņņhi bimbaphalaņņhi kosambaņņhi uppalapadumajātãnaü pokkharaņņhã 'ti evam ādãni tesu tesu janapadesu manussānaü pakatiāhāravasena khādanãyatthaü bhojanãyatthaü ca pha- raõakāni aņņhãni yāvakālikāni. madhukaņņhi punnāgaņņhi harãņakādãnaü aņņhãni siddhatthakaņņhi rājakaņņhã\<*<5>*>\ 'ti evam ādãni aņņhãni yāvajãvikāni, tesaü pāëiyaü phalabhesajjen' eva saīgaho veditabbo. piņņhakhādanãye sattannaü tāva dha¤¤ānaü dha¤¤ānulo- mānaü aparaõõānaü ca piņņhaü panasapiņņhaü labujapiņ- ņhaü ambāņakapiņņhaü sālapiņņhaü dhotakaü tālapiņņhaü ca khãravallãpiņņhaü cā 'ti evam ādãni tesu tesu janapadesu pakati āhāravasena manussānaü khādanãyatthaü bhojanã- yatthaü ca pharaõakāni piņņhakāni yāvakālikāni. adho- takaü tālapiņņhaü khãravallãpiņņhaü assagandhādi piņņhāni ca yāvajãvikāni, tesaü pāëiyaü kasāvehi ca målaphalehi ca saīgaho veditabbo. niyyāsakhādanãye eko ucchunãyyāso 'va sattāhakāliko, sesā anujānāmi bhikkhave jatåni bhesajjāni hiīgu hiīgujatu hiīgusipāņikaü takaü\<*<6>*>\ takapaõõiü\<*<7>*>\ sajjulasaü yāni vā pan' a¤¤āni pi atthi jatåni bhesajjānã 'ti evaü pāëiyaü vuttaniy- yāsā yāvajãvikā. tattha yevāpanakavasena gahitānaü amba- niyyāso kaõikāraniyyaso ti evaü nāmavasena na sakkā pariyantaü dassetuü. evaü imesu målakhādanãyādãsu yaü ki¤ci yāvakālikaü sabbam pi imasmiü atthe avasesaü khādanãyaü nāmā 'ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. acchiva. 2 Ssp. kasmiri. 3 Bp. eëā; Ssp. elā. 4 Bp.Ssp. khajjårã. 5 Bp.Ssp. rājika-. 6 Bp. takapattiü; Ssp. takkaü. 7 Ssp. takka-. >\ #<[page 838]># %<838 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.37-38.>% saīgahãtaü.ū bhojanãyaü nāma pa¤cabhojanānã 'ti ādimhi yaü vattabbaü taü vuttam eva. khādissāmi bhu¤jissāmã 'ti paņigaõhatã\<*<1>*>\ 'ti yo bhikkhu vikāle etaü khādanãya¤ ca bhojanãya¤ ca patigaõhāti tassa paņiggahaõe tāva āpatti dukkaņassa, sesam ettha uttānam eva. eëakalomasamuņ- ņhānaü kāyato ca kāyacittato ca samuņņhāti, kiriyā nosa¤¤ā- vimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü ticittaü tivedanan ti. vikālabhojanasikkhāpadaü sattamaü. Aņņhamasikkhāpade, Belaņņhisãso nāma jaņilasahassassa abbhantaro mahāthero. ara¤¤e viharatã 'ti Jetavanassa avidåre padhānaghare ekasmiü āvāse vasati. sukkhakhuran\<*<2>*>\ ti asåpabya¤janaü odanaü, so kira antogāme bhu¤jitvā pacchā piõķāya caritvā tādisaü odanaü āharati, ta¤ ca kho appicchatāya na paccayagiddhatāya, thero kira sattāhaü nirodhasamāpattiyā vãtināmetvā samāpattito vuņņhāya taü piõķapātaü udakena temetvā bhu¤jati, tato puna sattāhaü samāpattiyā nisãdati, evaü dve pi tãõi pi cattāri pi sattāhāni vãtināmetvā gāmaü piõķāya pavisati, tena vuttaü cirena gāmaü piõķāya pavisatã 'ti. kāro karaõaü kiriyā 'ti atthato ekaü, sannidhikāro\<*<3>*>\ assā 'ti sannidhikāraü, sannidhikāram eva sannidhikārakaü, sannidhikriyan ti attho, paņiggahetvā ekarattiü vãtināmitass' etaü adhivacanaü, ten' ev' assa padabhājane vuttaü sannidhikārakaü nāma ajjapaņigga- hitaü aparajjå\<*<4>*>\ 'ti. patigaõhāti āpatti dukkaņassā 'ti, evaü sannidhikataü yaü ki¤ci yāvakālikaü vā yāmakālikaü vā ajjhoharitukāmatāya gaõhantassa paņiggahaõe tāva āpatti dukkaņassa, ajjhoharato pana ekam ekasmiü ajjhohāre pācittiyaü. sace pi patto duddhoto hoti, yaü aīguliyā ghaüsantassa lekhā pa¤¤āyati gaõķikapattassa\<*<5>*>\ vā gaõķi- kantarena\<*<6>*>\ sneho paviņņho hoti so uõhe otāpentassa paggharati uõhayāguyā gahitāya sandissati, tādise patte pi punadiva- saü bhu¤jantassa pācittiyaü, tasmā pattaü dhovitvā puna tattha acchodakaü vā āsi¤citvā aīguliyā vā ghaüsitvā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -hāti āpatti dukkaņassā 'ti. 2 Bp. -kåran; Ssp. -kuran. 3 Bp. sannidhiü kāro. 4 Ssp. jjun- ti. 5 Bp.Ssp. gaõņhika-. 6 Bp.Ssp. gaõņikantare. >\ #<[page 839]># %% nisnehabhāvo\<*<1>*>\ jānitabbo.ū sace hi udake vā snehabhāvo patte vā aīgulilekhā pa¤¤āyati duddhoto hoti, telavaõõapatte pana aīgulilekhā pa¤¤āyati, sā abbohārikā, yaü bhikkhå nirapek- khā sāmaõerānaü pariccajanti, ta¤ ce sāmaõerā nidahitvā denti sabbaü vaņņati. sayaü paņiggahetvā apariccattam eva hi dutiyadivase na vaņņati, tato hi ekasittham\<*<2>*>\ pi ajjhoharato pācittiyam eva. akappiyamaüsesu manussamaüse thul- laccayena saddhiü pācittiyaü, avasese\<*<3>*>\ dukkaņena saddhiü, yāmakālikaü sati paccaye ajjhoharato pācittiyaü, āhārat- thāya ajjhoharato dukkaņena saddhiü pācittiyaü. sace pavārito hutvā anatirittakaü\<*<4>*>\ ajjhoharati pakatiāmise dve pācittiyāni, manussamaüse thullaccayena saddhiü dve, sesa akappiyamaüse\<*<5>*>\ dukkaņena saddhiü. yāmakālikaü sati paccaye sāmisena mukhena ajjhoharato dve, nirāmisena ekam eva. āhāratthāya ajjhoharato vikappadvaye pi duk- kaņaü vaķķhati, sace vikāle ajjhoharati pakatibhojane sanni- dhipaccayā ca vikālabhojanapaccayā ca dve pācittiyāni, akappiyamaüsesu\<*<6>*>\ thullaccaya¤ ca dukkaņaü ca vaķķhati, yāmakālikesu vikālapaccayā anāpatti, anatirittapaccayā pana vikāle sabbavikappesu anāpatti. sattāhakālikaü yāvajãvikaü āhāratthāyā 'ti āhāratthāya paņigaõhato paņiggahaõapaccayā tāva dukkaņaü, ajjhoharato pana sace nirāmisaü hoti ajjhohāre ajjhohāre dukkaņaü. atha āmisasaüsaņņhaü paņiggahetvā ņhapitaü hoti yathā- vatthukaü pācittiyam eva. anāpatti yāvakālikan ti ādimhi vikālabhojanasikkhāpade niddiņņhaü khādanãyabhojanãyaü yāva majjhantikasaīkhāto kālo tāva bhu¤jitabbato yāvakā- likaü, saddhiü anulomapānehi, aņņhavidhaü pānaü yāva rattiyā pacchimayāmasaīkhāto yāmo tāva paribhu¤jitabbato yāmo kālo assā 'ti yāmakālikaü. sappiādi pa¤cavidhaü bhesajjaü sattāhaü nidhetabbato sattāho kālo assā 'ti sattā- hakālikaü, ņhapetvā udakaü avasesaü sabbam pi yāvajãvaü pariharitvā sati paccaye paribhu¤jitabbo\<*<7>*>\ yāvajãvikan ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. nissnehabhāvo. 2 Ssp. ekaü siņņhaü. 3 Bp.Ssp. avasesesu. 4 Bp. -ttakataü; Ssp. -ttaü kataü. 5 Ssp. seseaka-. 6 Ssp. -maüse. 7 Bp. bhu¤jitabbato; Ssp. paribhu¤jitabbato. >\ #<[page 840]># %<840 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.38-39.>% vuccati.ū tattha aruõodaye paņiggahãtaü yāvakālikaü satak- khattum pi nidahitvā yāvakālo nātikkamati tāva, yāmakā- likaü ekaü ahorattaü, sattāhakālikaü sattarattaü, itaraü sati paccaye yāvajãvam pi paribhu¤jantassa anāpatti, sesam ettha uttānam eva. aņņhakathāsu pana imasmiü ņhāne pāõakakathā\<*<1>*>\ kappiyānulomakakathā\<*<2>*>\ kappati nu kho yāvakālikena yāmakālikan ti ādikathā ca kappiyabhåmikathā ca vitthāritā, taü mayaü āgataņņhāne yeva kathayissāma. eëakalomasamuņņhānaü kāyato ca kāyacittato ca samuņņhāti, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõnattivajjaü ka- yakammaü ticittaü tivedanan ti. sannidhikārasikkhāpadaü aņņhamaü. Navamasikkhāpade, paõãtabhojanānã 'ti uttamabhojanāni. kassa sampannaü na manāpan ti sampattiyuttaü kassa na ppiyaü. sādun ti surasaü. yo pana bhikkhu evaråpāni paõãtabhojanāni agilāno attano atthāya vi¤¤āpetvā bhu¤jeyyā 'ti ettha suddhāni sappiādãni vi¤¤āpetvā bhu¤janto pācittiyaü nāpajjati, sekhiyesu såpodanavi¤¤atti dukkaņāni āpajjati, oda- nasaüsaņņhāni pana vi¤¤āpetvā bhu¤janto pācittiyaü āpaj- jatã'ti veditabbo. ayaü pan'\<*<3>*>\ ettha adhippāyo, ten' eva ca paõãtāõã 'ti avatvā paõãtabhojanānã 'ti sutte vuttaü. paõãtā- nã 'ti vutte sappiādãnaü yeva gahaõaü hoti, paõãtabhojanānã 'ti vutte pana paõãtasaüsaņņhāni sattadha¤¤anibbattāni bhojanāni paõãtabhojanānã 'ti ayam attho pa¤¤āyati. idāni vi¤¤āpeti payoge dukkaņan ti ādãsu ayaü vinicchayo, sappinā bhattaü dehi sappiü ākiritvā dehi sappimissakaü katvā dehi saha sappiü\<*<4>*>\ dehi sappi¤ ca bhattaü ca dehã 'ti vi¤nāpentassa vi¤¤attiyā dukkaņaü paņiggahaõe dukkaņaü ajjhohāre pācittiyaü. sappibhattaü dehã 'ti vutte pana yasmā sālibhattaü viya sappibhattaü nāma n' atthi tasmā såpodanavi¤¤atti dukkaņam eva veditabbaü. sace pana sappinā bhattaü dehã 'ti vutte\<*<5>*>\ bhattaü\<*<6>*>\ datvā sappiü katvā bhu¤jati navanãtaü vā khãraü vā dadhi vā deti målaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. pāõakathā. 2 Bp.Ssp. -lomakathā. 3 Bp.Ssp. kir'. 4 Bp. sappinā; Ssp. sasappiü for saha sappiü. 5 Ssp. adds pana. 6 Bp. omits bhattaü datvā. >\ #<[page 841]># %% vā pana deti iminā sappiü gahetvā bhu¤jā 'ti yathā vatthum\<*<1>*>\ eva.ū gosappinā bhattaü dehã 'ti vutte pana gosappinā vā detu gosappimhi asati purimanayen' eva gonavanãtādãni vā gāviü yeva vā detu ito sappinā bhu¤jā 'ti yathāvatthukaü eva. sace pana gosappinā yācito ajiyā sappiādãhi deti visaī- khetaü, evaü hi sati a¤¤aü yācitena a¤¤aü dinnaü nāma hoti, tasmā anāpatti. esa nayo ajiyā sappinā dehã 'ti ādãsu pi, kappiyasappinā dehã 'ti vutto\<*<2>*>\ akappiyasappinā deti visaīketam eva. akappiyasappinā dehã 'ti vutte akappiya- sappinā deti paņiggahaõe pi paribhoge pi dukkaņam eva, akappiyasappimhi asati purimanayen' eva akappiyanavanã- tādãni deti sappiü katvā bhu¤jā 'ti akappiyasappinā 'va dinnaü hoti, akappiyasappinā 'ti vutte kappiyena deti visaī- ketaü eva. sappinā 'ti vutte sesesu navanãtādãsu a¤¤atarena deti visaīketam eva. esa nayo navanãtena dehã 'ti ādãså 'pi, yena yena hi vi¤¤attaü\<*<3>*>\ hoti, tasmiü vā tassa måle vā laddhe taü taü laddham eva hoti. sace pana a¤¤aü pāëiyaü\<*<4>*>\ āgataü vā anāgataü vā denti\<*<5>*>\ visaīketaü, pāëiyaü āgatana- vanãtādãni ņhapetvā a¤¤ehi navanãtādãhi vi¤¤āpentassa duk- kaņaü, yathā ca sappibhattaü dehã 'ti vutte sāëibhattassa viya sappibhattassa abhāvā såpodanavi¤¤atti dukkaņam eva hotã 'ti vuttaü, evaü navanãtabhattaü dehã 'ti ādãsu pi. paņi- pāņiyā ekam ekaü vitthāretvā vuccamāne pi ayam ev' attho vattabbo siyā, so ca saīkhepena pi sakkā ¤ātuü, kiü tattha vitthārena, tena vuttaü esa nayo navanãtena dehã 'ti ādãsu pã 'ti. sace pana sabbehi pi sappiādãhi ekaņņhāne vā nānāņ- ņhāne vā vi¤¤āpetvā paņiladdhaü ekabhājane ākiritvā ekara- saü katvā tato kusaggenā 'pi jivhagge binduü ņhapetvā ajjhoharati nava pācittiyāni āpajjati, vuttam pi c' etaü Parivāre: kāyikāni na vācasikāni, sabbāni nava\<*<6>*>\ nānāvatthukāni apubbaü acarimaü āpajjeyya ekato, paõhā me sā kusalehi cintitā 'ti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. vatthukaü. 2 Bp. vutte. 3 Ssp. vi¤¤atti. 4 Bp. pāëiyā. 5 Ssp. deti. 6 Bp.Ssp. omit nava. >\ #<[page 842]># %<842 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.39-40.>% agilāno gilānasa¤¤ã 'ti ettha sace gilānasa¤¤ã 'pi hutvā bhesajjatthāya pa¤ca bhesajjāni vi¤¤āpeti Mahānāmasikkhā- padena kāretabbo. nava panãtabhojanāni vi¤¤āpento pana iminā sikkhāpadena kāretabbo. bhikkhuõãnaü pana etāni pāņidesaniyavatthåni honti, såpodanavi¤¤attiyā\<*<1>*>\ ubhayesam pi sekhapaõõattidukkaņam eva. sesam ettha uttānam eva. catusamuņņhānaü, kāyato kāyavācato kāyacittato kāyavācā- cittato ca samuņņhāti. kiriyā nosa¤¤āvimokkaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tiveda- nan ti. paõãtabhojanasikkhāpadaü navamaü. Dasamasikkhāpade, catåsu paccayesu antamaso danta- kaņņham pi sabbaü paüsukålikam\<*<2>*>\ eva assā 'ti sabbapaüsu- kåliko. so kira susāne chaķķitabhājanam eva pattaü katvā tattha chaķķitacoëakeh' eva cãvaraü katvā tattha chaķķita- ma¤capãņhakāni yeva gahetvā paribhu¤jati. ayyavosāņika- tānã 'ti ettha ayyā kho\<*<3>*>\ vuccanti kālakatā\<*<4>*>\ pitipitāmahā, vosā- ņikatāni\<*<5>*>\ vuccanti tesaü atthāya susānādãsu chaķķitakāni khādanãyabhojanãyāni, manussā kira kālakata¤ātake uddissa yaü tesaü sajãvakāle piyaü hoti, taü etesu susānādãsu piõķa- piõķaü\<*<6>*>\ katvā ¤ātakā no paribhu¤jantå 'ti ņhapenti, so bhik- khu taü gahetvā bhu¤jati, a¤¤aü paõãtam pi dãyyamānaü na icchati. tena vuttaü susāne pi rukkhamåle pi ummāre pi ayyavosaņikatāni\<*<7>*>\ sāmaü gahetvā paribhu¤jatã 'ti. thero ti thiro ghanabaddho. vaņharo\<*<8>*>\ ti thålo, thålo ca ghaõasarãro cāyaü bhikkhå'ti vuttaü hoti. manussamaüsaü ma¤¤e khā- datã'ti manussamaüsaü khādatã'ti sallakkhema, manussamaü- saü khādantā hi ãdisā bhavantã 'ti ayaü tesaü adhippāyo. udakadantapoõe kukkuccāyantã 'ti ettha te bhikkhå adinnaü mukhadvāraü āhāraü āhareyyā 'ti padassa sammā atthaü asallakkhetvā kukkuccāyiüsu. bhagavā pana yathā uppan- nassa vatthussa vasena pitā viya dārake te bhikkhå sa¤¤āpento anuppa¤¤attiü ņhapesi. adinnan ti kāyena vā kāyapaņibad- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. -ttiyaü. 2 Bp.Ssp. -kålaü. 3 Ssp. ti for kho. 4 Bp. kālaīkatā. 5 Bp.Ssp. vosāņitakāni. 6 Bp. piõķaü piõķaü. 7 Bp.Ssp. -vosaņitakāni. 8 Ssp. vaddharo. >\ #<[page 843]># %% dhena vā gaõhantassa kāyakāyapatibaddhanissaggiyānaü a¤¤ataravasena na dinnaü.ū etad eva hi sandhāya pada- bhājane adinnaü nāma appaņiggahãtakaü vuccatã 'ti vuttaü. dutiyapārājike pana adinnaü nāma parapariggahãtakaü vuccatã 'ti vuttaü. dinnan ti idaü padaü tass' eva adinnassa paņipakkhavasena lakkhaõadassanatthaü uddhaņaü, niddese c' assa kāyena vā kāyapaņibaddhena vā nissaggiyena vā dentã 'ti, evaü a¤¤asmiü dadamāne hatthapāse ņhito kāyena vā kāyapaņibaddhena vā patigaõhatã 'ti taü evaü dãyyamānaü antamaso rathareõum pi sace pubbe vuttalakkhaõe hatthapāse ņhito kāyena vā kāyapaņibaddhena vā paņigaõhāti, evaü etaü paņiggahãtaü dinnaü nāma vuccati, idaü\<*<1>*>\ gaõha idaü tava hotå 'ti ādivacanena nissaņņhaü. tattha kāyena vā 'ti hat- thādãsu yena kenaci sarãrāvayavena antamaso pādaīguliyāpi dãyyamānaü kāyena dinnaü nāma hoti, paņiggahaõe pi es' eva nayo. yena kenaci sarãrāvayavena gahitaü kāyena gahitam eva hoti. sace pi natthukaraõãyā dãyyamānaü nāsāpuņena akallako vā\<*<2>*>\ mukhena patigaõhāti, ābhogam\<*<3>*>\ eva hi ettha pamā- õan ti,\<*<4>*>\ ayaü nayo Mahāpaccariyaü vutto. kāyapaņibaddhenā 'ti kaņacchuādãsu yena kenaci upakaraõena dinnaü kāyapaņi- baddhena dinnaü nāma hoti. paņiggahaõe pi es' eva nayo, yena kenaci sarãrasambandhena\<*<5>*>\ sattathālakādinā gahitaü kāyapaņibaddhena gahitam eva hoti. nissaggiyenā 'ti kāyato ca kāyapaņibaddhato ca mocetvā hatthapāse ņhitassa kāyena vā kāyapaņibaddhena\<*<6>*>\ vā pātiyamānaü hi nissaggiyena payogena dinnaü nāma hoti, ayaü tāva pāëivaõõanā. ayaü pan' ettha pāëimuttakavinicchayo,\<*<7>*>\ pa¤cahi aīgehi paņiggahaõaü råhati, thāmamajjhimassa purisassa uddhāraõa- mattaü\<*<8>*>\ hoti hatthapāso pa¤¤āyati abhihāro pa¤¤āyati devo vā manusso vā tiracchānagato vā\<*<9>*>\ deti, taü ce\<*<10>*>\ bhikkhu kāye- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. na idaü gaõha for idaü gaõha. 2 Ssp. 'va. 3 Bp.Ssp. ābhogamattam. 4 Ssp. omits 'ti. 5 Bp. sarãrapaņibaddhena; Ssp. sarãrasaübaddhena. 6 Bp. -paņibaddhe. 7 Ssp. adds veditabbo. 8 Ssp. uccāraõamattaü. 9 Bp. inserts kāyena vā kāyapaņibaddhena vā nissaggiyena vā after vā. 10 Ssp. pana for ce. >\ #<[page 844]># %<844 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.40.>% na vā kāyapaņibaddhena vā patigaõhāti,ū evaü pa¤cah' aīgehi paņiggahaõaü råhati, tattha ņhitanisinnanipannānaü pavāra- õasikkhāpade vuttanayen' eva hatthapāso veditabbo. sace pana dāyakapaņiggāhakesu eko ākāse hoti eko bhåmiyaü bhummaņņhassa ca sãsena ākāsaņņhassa ca ņhapetvā dātuü vā gahetuü vā pasāritahatthaü yaü āsannataraü aīgaü tassa orimantena hatthapāsappamāõaü paricchinditabbaü. sace pi eko kåpe hoti eko kåpataņe\<*<1>*>\ eko vā pana rukkhe eko paņhaviyaü vuttanayen' eva hatthapāsappamāõaü paricchindittabbaü. evaråpe hatthapāse ņhatvā sace pi pakkhã mukhatuõķakena vā hatthã vā soõķāya gahetvā pupphaü vā phalaü vā deti paņiggahaõaü råhati. sace pana aķķhaņņhamaratanassāpi hatthino khande nisinno tena soõķāya dãyyamānaü gaõhāti vaņņati yeva. eko bahåni bhattabu¤janabhājanāni\<*<2>*>\ sãse katvā bhikkhussa santikaü āgantvā ņhitako 'va gaõhathā 'ti vadati na tāva abhihāro pa¤¤āyati, tasmā na gahetabbam. sace pana ãsakam pi onamati bhikkhunā hatthaü pasāsetvā heņņhimabhājanaü ekadesenāpi sampaņicchitabbaü. ettāva- tā sabbabhājanāni paņiggahitāni honti, tato paņņhāya oro- petvā vā ugghāņetvā vā yaü icchati taü gahetuü\<*<3>*>\ vaņņati, bhattapacchiādimhi pana ekabhājane vattabbam eva n' atthi, kājena bhattaü haranto 'pi sace kājaü onamitvā\<*<4>*>\ deti vaņņati. \<*<5>*>\tiüsahaņņho veõu hoti ekasmiü ante guëakumbho baddho hoti ekasmiü sappikumbho ta¤ ce paņigaõhāti sabbaü paņig- gahitam eva, ucchuyantadoõito paggharantam eva rasaü gaõhathā 'ti vadati abhihāro na pa¤¤āyatã 'ti na gahetabbo, sace pana kasaņaü chaķķetvā hatthena ussi¤citvā\<*<6>*>\ ussi¤citvā deti vaņņati. bahå pattā ma¤ce vā pãņhe vā kaņasārake vā doõiyaü vā phalake vā ņhapitā honti, yattha ņhitassa dāyako hatthapāse hoti, tattha ņhatvā paņiggahaõasa¤¤āya ma¤cā- dãni aīguliyāpi phusitvā ņhitena vā nisinnena vā nipannena vā yaü tesu pattesu dãyyati taü sabbaü paņiggahãtaü hoti, sace paņiggahessāmã 'ti ma¤cādãni abhiråhitvā nisãdati vaņņati \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. kåpatãre. 2 Ssp. bhattabya¤ja-. 3 Bp. gahetvā bhu¤jituü for gahetuü. 4 Ssp. omāmitvā. 5 Ssp. inserts sace pi befroe this. 6 Bp. does not repeat this. >\ #<[page 845]># %% yeva.ū\<*<1>*>\ paņhaviyaü pana sace pi kucchiyā kucchiü āhacca ņhitā honti yaü yaü aīguliyā vā såciyā vā phusitvā nisinno hoti tattha tattha diyyamānam eva paņiggahãtaü hoti, kat- thaci\<*<2>*>\ katthaci mahākaņasārahatthattharādãsu ņhapitapatte paņiggahaõaü na råhatã 'ti vuttaü, taü hatthapāsātikkamaü sandhāya vuttan veditabbaü. hatthapāse pana sati yattha katthaci vaņņati a¤¤atra tatra\<*<3>*>\ jātakā, tattha jātake pana paduminãpaõõe vā kiüsukapaõnādimhi vā na vaņņati, na hi taü kāyapaņibaddhasaīkhyaü gacchati. yathā ca tattha jātake evaü khāõuke bandhitvā ņhapitama¤cādimhi asaühāri- me phalake vā pāsāõe vā na råhati yeva. te pi hi tattha jātakasaīkhe\<*<4>*>\ påpagā honti, bhåmiyaü atthatesu sukhu- mesu tintiõikādipaõõesu pi paņiggahaõaü na råhati, na hi tāni sandhāretuü\<*<5>*>\ samatthānã 'ti. mahantesu pana padumi- õãpaõõādãsu råhati yeva. sace tattha hatthapāsaü atikkam- ma ņhito dãghadaõķakena uëuīkena deti āgantvā dehã 'ti vattabbo. vacanaü asutvā vā anādiyitvā vā patte ākirati yeva puna paņiggahetabbaü, dåre ņhatvā bhattapiõķaü khipante pi es' eva nayo. sace pattatthavikato nãhariyamāne patte rajanacuõõāni honti sati udake dhovitabbo, asati raja- nacuõõaü pu¤chitvā paņiggahetvā piõķāya caritabbaü, sace piõķāya carantassa rajaü patati paņiggahetvā bhikkhā gaõhi- tabbā, apaņiggahetvā gahaõhato vinayadukkaņaü, taü pana puna paņiggahetvā bhu¤jato anāpatti, sace pana paņiggahetvā dethā 'ti vutte vacanaü asutvā vā anādiyitvā vā bhikkhaü denti yeva vinayadukkaņaü, n' atthi, puna paņiggahetvā a¤¤ā bhikkhā gahetabbā. sace mahāvāto tato tato rajaü pātete na sakkā hoti bhikkhaü gahetuü anupasampannassa dassāmã 'ti suddhacittena ābhogaü katvā gaõhituü vaņņati. evaü piõķāya caritvā vihāraü vā āsanasālaü vā gantvā taü anu- pasampannassa datvā puna tena dinnaü vā tassa vissāsena vā paņiggahetvā bhu¤jituü vaņņati. sace bhikkhācāre sarajaü pattaü bhikkhussa deti so vattabbo imaü paņiggahetvā bhik- khaü vā gaõheyyāsi paribhu¤jeyyāsã'ti, tena tathā kātabbaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. inserts sace pana ma¤cādãni hatthena gahetvā ma¤ce nisãdati vattabbam eva n' atthi. 2 Bp.Ssp. yattha. 3 Bp.Ssp. tattha. 4 Ssp. jātake saīkhe. 5 Ssp. saīņhātuü. >\ #<[page 846]># %<846 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.40.>% sace rajaü upari uplavati\<*<1>*>\ ka¤jitaü\<*<2>*>\ pavāhetvā sesaü bhu¤ji- tabbaü. sace anto paviņņho hoti paņiggahetabbaü, anupasam- panne asati hatthato amocenten' eva, yattha anupasampanno atthi tattha netvā paņiggahetabbaü. sukkhabhatte patitara- jaü apanetvā bhu¤jituü vaņņati. sace atisukhumaü hoti upari- bhattena saddhiü apanetabbaü, paņiggahetvā vā bhu¤jitab- baü. yāguü vā såpaü vā purato ņhapetvā āëulentānaü bhā- jane\<*<3>*>\ phusitāni uggantvā patte patanti patto paņiggahetabbo, uëuīkena āharitvā dentānaü paņhamataraü uëuīkato thevā patte patanti supatitā abhihaņattā doso n' atthi, sace pi caru- kena bhatte ākirayamāne carukato masi vā chārikā vā patati abhihaņattā n' ev' atthi doso. anantarassa bhikkhuno dãyya- mānaü pattato uppatitvā itarassa patte patati supatitaü pa- ņiggahitakam\<*<4>*>\ eva hi taü\<*<5>*>\ hoti. sace jajjharisākādiü\<*<6>*>\ phāletvā ekassa bhikkhuno dentānaü sākato\<*<7>*>\ phusitāni a¤¤assa bhik- khuno patte patanti patto paņiggahetabbo, yassa pattassa upari phālenti tassa patte patitesu dātukāmatāya abhihaņattā doso n' atthi. pāyāsassa påretvā pattaü denti, uõhattā heņņhā gahetuü na sakkoti mukhavaņņiyāpi gahetuü vaņņati. sace tathāpi na sakkoti ādhārakena gaõhitabbo, āsanasālāya pattaü gahetvā nisinno bhikkhu niddaü okkanto hoti, n' ev' āharãyamānaü na dãyyamānaü jānāti apaņiggahita- kaü hoti, sace pana ābhogaü katvā nisinno hoti vaņņati, sace pi so hatthena ādhārakaü mu¤citvā\<*<8>*>\ pādena pelletvā\<*<9>*>\ niddāyati vaņņati yeva. pādena ādhārakaü akkamitvā pati- gaõhantassa pana jāgarantassa pi anādarapaņiggahanaü hoti, tasmā na kātabbaü. keci evaü ādhārakena paņiggahanaü kāyapaņibaddhapaņibaddhena paņiggahanaü nāma hoti, tasmā na vaņņatã 'ti vadanti, taü\<*<10>*>\ vacanamattam eva, atthato pana sabbam p' etaü kāyapaņibaddham eva hoti, kāyasaüsagge pi c' eva nayo dassito. yam pi bhikkhussa dãyyamānaü patati tam pi sāmaü gahetvā parihu¤jituü vaņņati. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. uppalavati. 2 Ssp. ka¤jikaü. 3 Bp.Ssp. bhājato. 4 Bp. -hitaü. 5 Ssp. omits hi taü. 6 Bp. -sākhādiü. 7 Bp. sākhato. 8 Ssp. ma¤citvā. 9 Ssp. pãëetvā. 10 Bp. inserts tesaü after taü. >\ #<[page 847]># %% tatr' ãdaü suttaü, anujānāmi bhikkhave yaü dãyyamā- naü patati taü sāmaü gahetvā paribhu¤jituü, taü kissa hetu, pariccattaü taü bhikkhave dāyakehã 'ti. idaü ca pana suttaü neyyatthaü tasmā evam ettha adhippāyo veditabbo. yaü dãyyamānaü dāyakassa hatthato parigalitvā suddhāya vā bhåmiyā paduminãpaõõavatthakaņasārakādãsu vā patati taü sāmaü gahetvā paribhu¤jituü vaņņati. yaü pana sarajāya bhåmiyā patati taü rajaü pu¤chitvā vā dhovitvā vā paņig- gahetvā paribhu¤jitabbaü. sace pana vaņņantaü a¤¤assa bhikkhuno santikaü gacchati tena āharāpetum pi vaņņati. sace taü bhikkhuü vadati tvaü yeva khādā 'ti tassāpi khādituü vaņņati, anānattena\<*<1>*>\ pana tena na gahetabbaü. aõānattenā\<*<1>*>\ pi itarassa dassāmã 'ti gahetuü vaņņatã 'ti Kurun- diyaü vuttaü. kasma pan' etaü itarassa bhikkhuno gahe- tuü na vaņņatã 'ti. bhagavatā ananu¤¤ātattā, bhagavā hi sāmaü gahetvā paribhu¤jitun vadantena yass' eva taü dãyya- mānaü patati tassa apaņiggahitakam pi taü gahetvā pari- bhogo anu¤¤āto. pariccattaü taü bhikkhave dāyakehã 'ti vacanena pan' ettha parasantakābhāvo dãpito, tasmā a¤¤assa sāmaü gahetvā vā paribhu¤jituü na vaņņati, tassa pana āõat- tiyā vaņņati,\<*<2>*>\ ayaü kir' ettha adhippāyo, yasmā ca taü apa- ņiggahãtakattā anu¤¤ātaü tasmā yathā ņhitaü yeva anāmasi- tvā kenaci pidahitvā ņhapitaü dutiyadivase pi paribhu¤jituü vaņņati. sannidhippaccayā anāpatti, paņiggahetvā pana pari- bhu¤jitabbaü. taü divasaü yeva hi tassa sāmaü gahetvā paribhogo anu¤¤āto, na tato paran ti ayam pi kir' ettha adhippāyo. idāni abbohārikanayo vuccati, bhu¤jantānaü hi dantā khã- yanti nakhā khãyanti pattassa vaõõo khãyati sabbaü abbo- hārikaü, \<*<3>*>\satthakena ucchuādãsu phālitesu malaü pa¤¤āyati etaü navasamuņņhitaü nāma paņiggahetvā paribhu¤jitabbaü. satthakaü dhovitvā phālitesu malaü na pa¤¤āyati loha- gandhamattaü hoti taü abbohārikaü, yam pi satthakaü gahetvā pariharanti tena phālite\<*<4>*>\ pi es' eva nayo, na hi taü paribhogatthāya pariharantã 'ti. målabhesajjādãni pi santānaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. anāõa-. 2 Bp. vaņņatã 'ti. 3 Bp. inserts yam pi before this. 4 Ssp. -tesu. >\ #<[page 848]># %<848 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.40.>% vā koņņentānaü\<*<1>*>\ vā nisadanisadapotakaudukkhalamusalāni\<*<2>*>\ khãyanti,ū pariharaõakavāsiü tāpetvā bhesajjatthāya takke vā khãre vā pakkhipanti, tattha nãlikā pa¤¤āyati, satthake vuttasadiso 'va vinicchayo. āmakatakkādãsu pana sayaü na pakkhipitabbā, pakkhipati ce sāmapākato na muccati, deve vassante piõķāya carantassa sarãrato vā cãvarato vā kiliņņhau- dakaü patte patati taü paņiggahetabbaü. rukkhamålādãsu bhu¤jamānassa patite pi 'es eva nayo. sace pana sattāhaü vassante deve suddhaü udakaü hoti abbhokāsato vā patati vaņņati. sāmaõerassa odanaü dentena tassa pattagataü acchupan- ten' eva dātabbo, patto v' āssa paņiggahetabbo. apaņigga- hãte odanaü chupitvā puna attano patte odanaü gaõhantassa uggahitako hoti. sace pana dātukāmo hutvā āhara sāmaõera pattaü odanaü gaõhā 'ti vadati, itaro ca alaü mayhan ti paņikkhipati puna tav' etaü mayā pariccattan ti ca vutte pi na mayhaü eten' attho ti vadati satakkhatum pi pariccajatu yāva attano hatthagataü paņiggahitakam\<*<3>*>\ eva hoti. sace pana ādhārake ņhitaü nirapekkho gaõhā\<*<4>*>\ 'ti vadati puna paņiggahetabbaü. sace sāpekkho ādhārake pattaü ņhapetvā etto\<*<5>*>\ påvaü vā bhattaü vā gaõhā 'ti sāmaõeraü vadati. sāmaõero hatthaü dhovitvā sace pi satakkhattuü gahetvā attano pattagataü aphusanto 'va attano patte pakkhipati puna paņiggahanakiccaü n' atthi. yadi pana attano pattaga- taü phusitvā tato gaõhāti sāmanerasantakena\<*<6>*>\ saüsaņņhaü hoti puna paņiggahetabbaü. keci pana sace pi gayhamānaü chijjitvā tattha patati puna paņiggahetabban ti vadanti, taü ekaü bhattapiõķaü gaõha ekaü påvaü gaõha imassa guëa- piõķassa ettakaü padesaü gaõhā 'ti evaü paricchinditvā vutte veditabbaü. idha pana paricchedo n' atthi, tasmā yaü sāmaõerassa patte patati, tad eva paņiggahanaü vijahati, hatthagataü pana yāva sāmaõero vā alan ti na oramati bhik- khu vā na vāreti tāva bhikkhuss' eva santakaü tasmā paņig- gahanaü na vijahati. sace attano vā bhikkhånaü vā yāgupa- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. koņņantānaü. 2 Bp. -lādãni. 3 Bp. -hitaü. 4 Ssp. gaõhahã 'ti. 5 Ssp. eto. 6 Ssp. sāmaõerassa santakena. >\ #<[page 849]># %% canakabhājane kesa¤ci atthāya bhattam\<*<1>*>\ pakkhipati,ū sāma- õera bhājanassa upari hatthaü karohã ti vatvā tassa hatthe pakkhipitabbaü, tassa hatthato bhājane patitaü\<*<2>*>\ hi dutiyadivase bhājanassa akappiyabhāvaü na karoti pariccat- tattā. sace evaü akatvā pakkhipati pattam iva bhājanaü nirāmisaü katvā paribhu¤jitabbaü, dāyakā yāgukåņaü\<*<3>*>\ ņhapetvā gatā, taü daharasāmaõero patigaõhāpetuü na sak- koti. bhikkhu pattaü upanāmeti sāmaõero kåņassa\<*<4>*>\ gãvaü pattassa mukhavaņņiyaü ņhapetvā āvajjeti,\<*<5>*>\ pattagatā yāgu paņiggahitā 'va hoti. athavā bihkkhå bhåmiyaü hatthaü ņhapeti, sāmaõero pavaņņetvā tattha\<*<6>*>\ āropeti vaņņati, påva- pacchibhattapacchiucchubhārādãsu pi es' eva nayo. sace paņiggahaõåpagaü bhāraü dve tayo sāmaõerā denti, ekena vā balavatā ukkhittaü dve tayo bhikkhå gaõhanti vaņņati, ma¤cassa vā pãņhassa vā pāde\<*<7>*>\ telaghaņaü vā phāõi- taghaņaü vā navaõãtaghaņaü vā lagenti\<*<8>*>\ bhikkhussa ma¤ce pãņhe pi nisãdituü vaņņati, uggahitakaü nāma na hoti. nāga- dantake vā aīkusake vā dve telaghaņā laggitā honti, upari paņiggahitako heņņhā apaņiggahitako uparimaü gahetuü vaņņati, heņņhā paņiggahitako upari apaņiggahitako, uparimaü gahetvā itaraü gaõhato uparimo uggahitako hoti, heņņhā ma¤ce apaņiggahitakaü telathālakaü hoti, ta¤ ce sammaj- janto sammujaniyā ghaņņeti uggahitakaü na hoti, paņigga- hitaü gaõhissāmã 'ti apaņiggahitakaü gaõhitvā ¤atvā puna gahitaņņhāne ņhapeti uggahitakaü na hoti, bahi nãharitvā sa¤jānāti, bahi aņņhapetvā haritvā tatth' eva ņhapetabbaü, n' atthi doso. sace pana pubbe vivaritvā ņhapitaü na pida- hitabbaü, yathā pubbe ņhitaü tath' eva ņhapetabbaü. sace bahi ņhapeti puna na cchupitabbaü. atha heņņhā pāsādaü orohanto nisseõimajjhe sa¤jānāti anokāsattā uddhaü vā adho vā haritvā\<*<9>*>\ ņhapetabbaü, paņiggahitake telādimhi kaõ- õikaü\<*<10>*>\ uņņheti, siīgiverādimhi ghanacuõõaü,\<*<11>*>\ taü samuņ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. odanaü for this. 2 Ssp. patati, taü hi for patitaü hi. 3 Ssp. -kuņaü. 4 Bp.Ssp. kuņassa. 5 Ssp. āvaņņeti. 6 Bp. hatthaü for tattha. 7 Ssp. pādesu. 8 Bp.Ssp. laggenti. 9 Bp. haritvā; Ssp. nãharitvā. 10 Ssp. kaõikā. 11 Ssp. ghuõacuõõaü. >\ #<[page 850]># %<850 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.40.>% ņhānam eva nām'\<*<1>*>\ etaü puna paņiggahaõakiccaü n' atthi,ū tālaü vā nāëikeraü vā āruëho yottena phalapiõķiü otāretvā upari ņhito 'va gaõhathā 'ti vadati na gahetabbaü. sace a¤¤o bhåmiyaü ņhito yottapāsake gahetvā ukkhipitvā deti vaņņati. saphalaü mahāsākhaü kappiyaü kāretvā paņi- gaõhāti phalāni paņiggahitān' eva honti, yathāsukhaü paribhu¤jituü vaņņati. anto vatiyaü ņhatvā vatiü chinditvā ucchuü vā timbaråsakaü vā denti hatthapāse sati vaņņati. daõķakesu\<*<2>*>\ appaharitvā niggataü gaõhantassa vaņņati, paha- ritvā niggate aņņhakathāsu doso na dassito. mayaü pana yaü ņhanaü pahaņaü tato sayaü patitam iva\<*<3>*>\ hotã 'ti tak- kayāma, tam pi\<*<4>*>\ ņhatvā gacchante yujjati, suükaghātato pavaņņetvā bahi patitabhaõķaü viya, vatiü vā pākāraü vā laīghāpetvā denti, sace pana na puthulo pākāro antopākāre ca bahipākāre ca ņhitassa hatthapāso pahoti hatthasatam pi uddhaü gantvā sampattaü gahetuü vaņņati. bhikkhu gilānaü sāmaõeraü khandhena vahati so phalā- phalaü disvā gahetvā khandhe nisinno 'va deti vaņņati. aparo bhikkhuü vahanto khandhe nisinnassa bhikkhuno deti vaņņati yeva. bhikkhu phaliniü\<*<5>*>\ sākhaü chāyatthāya gahetvā gacchati, phalāni khādituü citte uppanne paņiggā- hāpetvā khādituü vaņņati. macchikāvāraõatthaü kappiyaü kāretvā paņigaõhi, khāditukāmo c' eva hoti målapaņigga- haõam eva vaņņati, khādantassa n' atthi doso. bhikkhu paņiggahaõārahaü bhaõķaü manussānaü yāne ņhapetvā maggaü gacchati, yānaü kaddame laggati, daharo cakkaü gahetvā ukkhipati vaņņati. uggahitakaü nāma na hoti. nāvāya ņhapetvā nāvaü arittena vā pājeti hatthena vā kaķ- ķhati vaņņati yeva, ulumpe pi es' eva nayo. cāņiyaü\<*<6>*>\ kuõ- ķake vā ņhapetvāpi taü anupasampannena gāhāpetvā anu- pasampannaü bāhāyaü gahetvā tarituü vaņņati. tasmim pi asati anupasampannaü gāhāpetvā taü bāhāyaü gahetvā tarituü vaņņati. upāsakā gamikabhikkhånaü pātheyya- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. nāma, taü for nām' etaü. 2 Bp.Ssp. vatidaõķakesu. 3 Bp. eva. 4 Bp. tasmim pi aņņhatvā; Ssp. taü pi aņņhatvā for tam pi ņhatvā. 5 Bp. phalinã. 6 Ssp. pāņiyā vā kuõķake vā ghaņe vā. >\ #<[page 851]># %% taõķule denti sāmaõerā bhikkhånaü taõķule gahetvā attano taõķule gahetuü na sakkonti,ū bhikkhå tesaü taõķule gaõhanti sāmaõerā attano\<*<1>*>\ gahitataõķulesu khãõesu itarehi taõķulehi yāguü pacitvā sabbesaü pattāni paņipāņiyā ņhapetvā yāguü ākiranti, paõķito sāmaõero attano pattaü gahetvā therassa deti therassa pattaü dutiyatherassā\<*<2>*>\ 'ti evaü sabbāni pari- vatteti, sabbehi sāmaõerassa santakam eva bhuttaü hoti vaņņati. sace pi sāmaõero apaõķito hoti attano patte yāguü sayam eva pātuü ārabhati āvuso tuyhaü yāguü mayhaü dehã 'ti evaü therehi patipāņiyā yācitvāpi pivituü vaņņati. sabbehi sāmaõerassa santakam eva bhuttaü hoti, n' eva uggahitapaccayā na sannidhipaccayā vajjaü phusanti. ettha pana mātāpitunnaü telādãni chāyādãnaü atthāya sākhādãni ca harantānaü imesa¤ ca viseso na dissati, tasmā kāraõaü upaparikkhitabbaü. sāmaõero bhattaü pacitukāmo taõķule dhovitvā niccāletuü na sakkoti, bhikkhunā taõķule ca bhāja- na¤ ca paņiggahetvā taõķule dhovitvā niccāletvā bhājanaü uddhanaü āropetabbo, aggi na kātabbo, pakkakāle vivaritvā pakkabhāvo jānitabbo. sace duppakkaü hoti pākatthāya pidahituü na vaņņati. rajassa vā chārikāya vā apatanatthāya vaņņati. pakkakāle oropetum pi bhu¤jitum pi vaņņati. \<*<3>*>\puna paņiggahaõakiccaü n' atthi, sāmaõero paņibalo pacituü khaõo pan' assa n' atthi katthaci gantukāmo bhikkhunā sataõķulodakaü bhājanaü paņiggahetvā uddhanaü āropetvā aggiü jāletvā gacchati\<*<4>*>\ vattabbo, tato paraü purimanayen' eva sabbaü kātuü vaņņati. bhikkhu yāguatthāya suddhaü bhājanaü āropetvā udakaü tāpeti vaņņati. tatte udake sāmaõero taõķule pakkhipati, tato paņņhāya bhikkhunā aggi na kātabbo. pakkayāguü paņiggahetvā pātuü vaņņati. sāmaõero yāguü pacati, hatthakukkuccako bhikkhu kãëanto bhājanaü āmasati pidhānaü āmasati uggataü pheõaü taü\<*<5>*>\ chinditvā harati, tass' eva pātuü na vaņņati. duru- paciõõaü nāma hoti, sace pana dabbiü vā uëuükaü vā gahetvā anukkhipanto āloleti\<*<6>*>\ sabbesaü na vaņņati. sāmaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. attanā. 2 Bp. anutherassā 'ti. 3 Ssp. inserts tato paņņhāya before puna. 4 Bp. gacchatã 'ti. 5 Bp.Ssp. omit taü. 6 Bp. āluëeti; Ssp. āluleti. >\ #<[page 852]># %<852 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.40.>% pākaü c' eva hoti durupaciõõaü ca,ū sace ukkhipati uggahita- kam pi hoti, bhikkhunā piõķāya caritvā ādhārake patto ņha- pito hoti, tatra ce a¤¤o lolabhikkhu kãëanto pattaü āmasati pattapidhānaü āmasati tass' eva tato laddhabhattaü na vaņņati. sace pana pattaü ukkhipitvā ņhapeti sabbesaü na vaņņati. tattha jātaphalāni sākhāya vā valliyā vā gahetvā cāleti, tass' eva tato laddhaphalaü na vaņņati. durupaciõ- õadukkaņaü ca āpajjati, phalarukkhaü pana apassāyituü\<*<1>*>\ vā tattha kaõņake vā bandhituü na\<*<2>*>\ vaņņati. durupaciõõaü na hotã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. ara¤¤e patitaü pana ambaphalādiü disvā sāmaõerassa dassāmã 'ti āharitvā dātuü vaņņati. sãhavighāsādiü disvāpi sāmaõerassa dassamã 'ti paņiggahetvā vā apaņiggahetvā vā āharitvā dātuü vaņņati. sace pana sakkoti vitakkaü sodhetuü tato laddhaü khāditum pi vaņņati, n' eva āmakamaüsapaņiggahaõapaccayā na ugga- hitakapaccayā vajjaü phusati, mātāpitunnaü atthāya telā- dãni gahetvā gacchato antarāmagge vyādhi\<*<3>*>\ uppajjati, tato yaü icchati taü paņiggahetvā paribhu¤jituü vaņņati. sace pana måle 'pi paņiggahitaü hoti puna paņiggahaõakiccaü n' atthi, mātāpitunnaü taõķule āharitvā deti, tato\<*<4>*>\ yeva yāguādãni sampādetvā tassa denti vaņņati. sannidhipaccayā vā uggahitakapaccayā vā doso n' atthi. bhikkhu pidahitvā udakaü tāpeti, yāva parikkhayā paribhu¤jituü vaņņati. sace pan' ettha chārikā patati paņiggahetabbaü. dãghasaõ- ķāsena thālakaü gahetvā telaü pacantassa chārikā patati, hatthena amu¤canten' eva pacitvā otāretvā paņiggahetabbaü. sace agārā\<*<5>*>\ pi dāråni pi vā paņiggahetvā ņhapitāni målapaņig- gahaõam eva vaņņati. bhikkhu ucchuü khādati, sāmaõero mayham pi dethā 'ti vadati, ito chinditvā gaõhāti vutto gaõhāti, avasesesu puna paņiggahaõakiccaü n' atthi, guëa- piõķakaü khādantassāpi es' eva nayo. vuttokāsato bhindi- tvā\<*<6>*>\ gahitāvasesaü hi ajahitapaņiggahaõam eva hoti, bhikkhu guëaü bhājento paņiggahetvā koņņhāse karoti, bhikkhå 'pi sāmaõerāpi āgantvā ekagahaõen' eva ekam ekaü koņņhāsaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. apassayituü. 2 Bp.Ssp. omit na. 3 Bp.Ssp. byādhi. 4 Ssp. inserts te before tato. 5 Ssp. aīgārā. 6 Ssp. chinditvā. >\ #<[page 853]># %% gaõhanti,ū gahitāvasesaü paņiggahitam eva hoti. sace lola- sāmaõero gaõhitvā gaõhitvā puna ņhapeti tassa gahitāvasesaü apaņiggahitakaü hoti, bhikkhu dhåmavattiü paņiggahetvā dhåmaü pivati, mukha¤ ca kaõņho ca manosilāya litto viya hoti, yāvakālikaü bhu¤jituü vaņņati. yāvakālikena yāvajã- vikasaüsaggadoso\<*<1>*>\ n' atthi, pattaü vā rajanaü vā pacantassa kaõõanāsamukhacchiddehi dhåmo pavisati vyādhipaccayā pupphaü vā phalaü vā upasiīghati, abbohārikattā vaņņati, bhattuggāro\<*<2>*>\ tāluü āhacca anto yeva pavisati, avisayattā vaņņati. mukhaü\<*<3>*>\ paviņņhaü puna ajjhoharato vikāle āpatti. tad anantare\<*<4>*>\ laggassa āmisassa raso pavisati āpatti yeva. sace sukhumaü āmisaü hoti raso na pa¤¤āyati abbohārika- pakkhaü bhajati, upakaņņhe kāle nirudakaņņhāne bhattaü bhu¤jitvā kakkhāretvā\<*<5>*>\ dve tayo kheëapiõķe pātetvā udakaņ- ņhānaü gantvā mukhaü vikkhaletabbaü. paņiggahetvā ņhapitasiīgiverādãnaü aükurā nikkhamanti, puna paņigga- haõakiccaü n' atthi, loõe asati samuddodakena loõakiccaü kātuü vaņņati. paņiggahetvā ņhapitaü loõodakaü loõaü hoti, loõaü vā udakaü hoti, raso\<*<6>*>\ vā phāõitaü vā raso hoti, målapaņiggahaõam eva vaņņati, himakarakā udakagatikā eva, pārihārikena katakaņņhinā udakaü pasādenti taü abbohāri- kaü na\<*<7>*>\ āmisena saddhiü vaņņati, āmisagatikehi kapiņņha- phalādãhi pasāditaü purebhattam eva vaņņati. pokkharaõã- ādãsu udakaü bahalaü hoti vaņņati. sace pana mukhe ca hatthe ca laggati na vaņņati, paņiggahetvā paribhu¤jitabbaü. khettesu kasitaņņhāne bahalaü udakaü hoti paņiggahetabbaü. sace sanditvā kandarādãni pavisitvā nadiü påreti vaņņati. kakudhasobbhādayo honti rukkhato patitehi pupphehi sa¤- channodakā, sace puppharaso na pa¤¤āyati paņiggahaõakiccaü n' atthi, parittaü udakaü hoti raso pa¤¤āyati paņiggahetab- baü. pabbatakandarādãsu kāëavaõõapaõõacchannaudake pi es' eva nayo. pānãyaghaņe sareõukāni vā savaõņakhãrāni vā pupphāni pakkhittāni honti paņiggahetabbaü. pupphāni vā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -gge doso. 2 Ssp. bhuttuttāro. 3 Ssp. mukha. 4 Ssp. dantantare. 5 Ssp. kakkāretvā. 6 Ssp. ucchuraso phāõitaü hoti for raso vā. 7 Ssp. omits na. >\ #<[page 854]># %<854 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.40.>% paņiggahetvā pakkhipitabbāni,ū pāņali\<*<1>*>\ campaka mallikā pak- khittā honti vāsamattaü tiņņhati taü abbohārikaü, dutiya- divase pi āmisena saddhiü vaņņati. bhikkhunā ņhapitapup- phavāsitapānãyato sāmaõero pānãyaü gahetvā pãtāvasesaü tatth' eva ākirati paņiggahetabbaü. padumasarādãsu udakaü santharitvā\<*<2>*>\ ņhitaü pupphareõuü ghaņena vikkhambhetvā udakaü gahetuü vaņņati. kappiyaü kāretvā paņiggahetvā ņhapitaü dantakaņņhaü hoti, sace tassa rasaü pivitukāmo målapaņiggahaõam eva vaņņati. apaņiggahetvā ņhapitaü paņiggahetabbaü, ajānantassa rase paviņņhe pi āpatti yeva, acittakaü hi idaü sikkhāpadaü. mahābhåtesu kiü vaņņati kiü na vaņņatã 'ti, khãraü tāva vaņņati. kappiyamaüsakhã- raü vā akappiyamaüsakhãraü vā hotu pivantassa anāpatti. assu kheëo siüghānikā muttaü karãsaü semhaü dantamalaü akkhigåthako kaõõagåthako sarãre uņņhitaloõan ti idaü sabbaü vaņņati. yaü pan' ettha ņhānato cavitvā patte vā hatthe vā patati taü paņigahetabbaü. aīgalaggaü paņig- gahitakam eva, uõhaü pāyāsaü bhu¤jantassa sedo aīgulianu- sārena ekabaddho 'va hutvā pāyāse santiņņhati piõķāya vā carantassa hatthato pattassa mukhavaņņiü\<*<3>*>\ tato pattatalaü orohati, ettha paņiggahaõakiccaü n' atthi. jhāmamahābhå- tesu\<*<4>*>\ idaü nāma na vattatã 'ti n' atthi, dujjhāmitaü\<*<5>*>\ pana na vaņņati, sujjhāmitaü\<*<6>*>\ manussaņņhi\<*<7>*>\ cuõõaü katvā lehe upanetuü vaņņati. cattāri mahāvikaņāni asati kappiyakā- rake sāmam pi gahetvā paribhu¤jituü vaņņati. ettha ca dubbaco pi asamattho pi kappiyakārako asantapakkhe yeva tiņņhati. chārikāya asati sukkhadāruü jhāpetvā chārikā gahetabbā. sukkhadārumhi asati alladāruü rukkhato chindi- tvāpi kātuü vaņņati. ida¤ ca pana catubbidham pi mahā- vikaņaü kālodissaü nāma sappadaņņhakkhaõe yeva vaņņati, sesam ettha uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kāyato ca kāyacittato ca samuņņhāti, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü\<*<8>*>\ ti- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. pāņalika and omit campaka. 2 Sp. pattharitvā. 3 Bp. -ņņito vā for -ņņiü tato. 4 Ssp. jhāmakamahā-. 5 Ssp. dujjhāpitaü. 6 Ssp. sujjhāpitaü. 7 Ssp. -aņņhiü pi. 8 Bp.Ssp. omit vacã-. >\ #<[page 855]># %% cittaü tivedanan ti.ū dantapoõasikkhāpadaü dasamaü. samatto vaõõanakammena bhojanavaggo catuttho. Acelakavaggassa paņhamasikkhāpade, parivesanan ti parivi- sanaņņhānaü, paribbājakasamāpanno ti pabbajjāsamāpanno,\<*<1>*>\ deti āpatti pācittiyassā 'ti samatittikaü yāgupattaü\<*<2>*>\ ekapa- yogena deti ekaü pācittiyaü, vicchinditvā\<*<3>*>\ vicchinditvā\<*<3>*>\ deti payoge payoge pācittiyaü, esa nayo påvabhattādãsu. titthiye atitthiyasa¤¤ã 'ti mātā vā pitā vā titthiyesu pabbajati, te- saü mātāpitusa¤¤āya dentassāpi pācittiyam eva hoti. dāpetã 'ti anupasampannena dāpeti, upanikkhipitvā detã 'ti tathā- råpe bhājane ņhapetvā taü bhājanaü tesaü santike bhå- miyaü nikkhipitvā deti, tesaü vā bhājane\<*<4>*>\ nikkhipāpetvā tattha deti, pattaü ādhārake vā bhåmiyaü vā ņhapetvā pi ito vā gaõhathā 'ti vattuü vaņņati. sace titthiyo vadati mayhaü nāma idaü santakaü idha naü ākirathā 'ti ākiri- tabbaü, tassa santakattā sahatthā dānaü nāma na hoti, sesam ettha uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü, ticittaü, tivedanan ti. acelakasikkhāpadaü paņhamaü. Dutiyasikkhāpade, paņikkamane pã 'ti āsanasālāyam pi bhattavissaggaü ti bhattabbakiccaü, na saübhāvesã 'ti na pāpuõi, anācāraü ti uttāvasesaü\<*<5>*>\ kāyavacãdvāravãtikkamaü, dassanåpacāraü vā savanåpacāraü vā vijahantassā 'ti ettha yadi ņņhito vā nisinno vā uyyojeti, yo uyyojito so vijahati tassa ca āpatti nāma n' atthi, tasmiü pana vijahante pi atthato itarena vijahitam eva hoti, tasmā yo uyyojeti tass' ev' āyaü āpatti. tattha sace upacārabbhantare eko pādo hoti dukkaņaü, sãmātikkame pācittiyaü. ettha ca dassanå- pacārassa ajjhokāse dvādasahatthappamāõaü, tathā savaõå- pacārassa. sace pana antarā kuķķidvārapākārādayo\<*<6>*>\ honti, tehi\<*<7>*>\ tehi antaritabhāvo dassanåpacārātikkamano tassa vasena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. pabbajjaü samā-. 2 Bp.Ssp. yāgubhattaü. 3 Bp.Ssp. avacchin-. 4 Bp.Ssp. -janaü. 5 Bp.Ssp. vuttāvasesa. 6 Bp. kuņņa-; Ssp. kuķķa-. 7 Bp. does not repeat this. >\ #<[page 856]># %<856 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.42-45.>% āpatti veditabbā,ū na a¤¤o koci paccayo hotã 'ti ņhapetvā uttappakāramanācāraü\<*<1>*>\ a¤¤aü ki¤ci kāraõaü na hoti. kali- sāsanaü āropetã 'ti kalã 'ti kodho tassa sāsanaü āropeti, kodhassa āõaü āropeti, kodhavasena ņhānanisajjādãsu dosaü dassetvā passatha bho imassa ņhānaü nisajjaü ālokitaü vi- lokitaü khāõu\<*<2>*>\ viya tiņņhati sunakho viya nisãdati makkaņo viya ito cito ca viloketã 'ti evaü amanāpavacanaü vadati app' eva nāma imināpi ubbāëho pakkameyyā 'ti, sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kāyacittato vācācittato kāya- vācācittato ca samuņņhāti, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacit- takaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü tivedanan ti. uyyojanasikkhāpadaü dutiyaü. Tatiyasikkhāpade, sayanãghare 'ti sayanãyaghare,\<*<3>*>\ yato ayyassa bhikkhā dinnā 'ti yasmā bhikkhā dinnā, yaü āgatena laddhabbaü taü\<*<4>*>\ laddhaü gacchathā 'ti adhippāyo. pari- yuņņhito ti rāgapariyuņņhito methunādhippayo ti attho. sa- bhojane 'ti saha ubhohi janehã 'ti sabhojanaü tasmiü sabho- jane. athavā sabhojane 'ti sabhoge. rāgapariyuņņhitassa puri- sassa hi itthã bhogo itthiyā ca puriso, ten' ev' assa padabhājane itthã c' eva hoti puriso vā 'ti ādi vuttaü. mahallake ghare 'ti mahallake sayanãghare. \<*<5>*>\piņņhasaīghāņakassa\<*<6>*>\ hatthapāsaü vijahitvā 'ti tassa sayanãgharagabbhassa\<*<7>*>\ yo piņņhasaüghāņo\<*<5>*>\ tassa hatthapāsaü vijahitvā antosayanassa āsanne ņhāne nisã- datã 'ti attho. ãdisaü ca sayanãgharaü mahācatussālādãsu hoti, piņņhivaüsaü atikkamitvā 'ti iminā majjhātikkamaü dasseti, tasmā yathātathā\<*<8>*>\ vā katassa khuddakassa sayanã- gharassa majjhātikkame āpatti veditabbā, sesam ettha uttānam eva. paņhamapārājikasamuņņhānaü, kiriyā sa¤¤ā- vimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü akusalacit- taü dvivedanan ti. sabhojanasikkhāpadaü tatiyaü. Catutthapa¤camasikkhāpadesu, yaü vattabbaü siyā taü sabbaü aniyatadvaye vuttanayam eva. yathā ca sabhoja- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. vutta-. 2 Bp. khāõuko. 3 Ssp. sayanaghare. 4 Bp. adds vo. 5 Ssp. piņņhi-. 6 Ssp. piņņhighāņassa. 7 Bp.Ssp. sayanãghare ga-. 8 Bp.Ssp. yathā vā tathā vā. >\ #<[page 857]># %% nasikkhāpadaü evam etāni pi paņhamapārājikasamuņņhānān' evā 'ti.ū Chaņņhasikkhāpade, deth' āvuso bhattan ti ettha taü kira bhattaü abhihaņaü ahosi tasmā evam āhaüsu. anabhihaņe pana evaü vattuü na labbhati payuttavācā hoti, tena hi bhikkhave paņiggahetvā nikkhipathā 'ti idaü pana bhagavā kulassa saddhānurakkhaõatthāya āha. yadi\<*<1>*>\ bhājetvā khā- dathā 'ti vadeyya manussānaü pasāda¤¤athattaü siyā, ussādiyitthā\<*<2>*>\ 'ti paņiharãyittha, gharaü yeva naü gahetvā agamaüså 'ti vuttaü hoti. santaü bhikkhun ti ettha kittā- vatā santo hoti kittāvatā asanto.\<*<3>*>\ anto vihāre yattha\<*<4>*>\ ņhitassa kulāni payirupāsanacittaü uppannaü, tato paņņhāya yaü passe vā abhimukhe vā passati yassa sakkā hoti pakativacanena ārocetuü ayaü santo nāma, ito cito ca pariyesitvā ārocana- kiccaü pana n' atthi, yo hi evaü pariyesitabbo so asanto yeva. api ca anto upacārasãmāya bhikkhuü disvā āpucchissāmã 'ti\<*<5>*>\ tattha yaü passati so āpucchitabbo. no ce passati asantaü bhikkhuü anāpucchā paviņņho nāma hoti. antarārāman ti anto gāme vihāro hoti taü gacchati. bhattiyagharan ti niman- titagharaü vā salākabhattādidāyakānaü vā gharaü. āpa- dāså 'ti jãvitabrahmacariyantarāye sati gantuü vaņņati, sesam ettha uttānam eva. kaņhinasamuņņhānam, kāyavācato kāya- vācācittato ca samuņņhāti, kiriyākiriyaü nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticit- taü tivedanan ti. cārittasikkhāpadaü chaņņhaü. Sattamasikkhāpade, Mahānāmo nāma bhagavato cåëapitu- putto māsamattena mahallakataro dvãsu phalesu patiņņhito ariyasāvako. bhesajjaü ussannaü hotã 'ti vajato āharitvā ņhapitaü sappi bahuü hoti. sāditabbā 'ti tasmiü samaye rogo n' atthã 'ti na paņikkhitabbā, roge sati vi¤¤āpessāmã 'ti adhivāsetabbā. ettakehi bhesajjehi pavāremã 'ti nāmavasena sappitelādãsu dvãhi vā tãhi vā parimāõavasena patthena nāëiyā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. yadi hi bhagavā bhājetvā. 2 Bp. ussāriyitthā 'ti; Ssp. ussādayitthā 'ti. 3 Bp. adds 'ti. 4 Bp. adds katthaci. 5 Ssp. adds gantvā after 'ti. >\ #<[page 858]># %<858 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.47-48.>% āëhakenā 'ti vā,ū a¤¤aü bhesajjaü vi¤¤āpetã 'ti sappinā pavā- rito telaü vi¤¤āpeti, āëhakena pavārito doõam, na bhesajjena karaõãye\<*<1>*>\ 'ti missakabhattena pi ce\<*<2>*>\ yāpetuü sakkoti na bhesajjakaraõãyaü nāma hoti. pavāritānan ti ye attano puggalikāya pavāraõāya pavāritā tesaü pavāritānuråpena vi¤¤attiyā anāpatti. saīghavasena pavāritesu pana pamā- õaü sallakkhetabbam evā 'ti, sesaü uttanām eva. chasa- muņņhānaü, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõatti- vajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. Mahānāmasikkhāpadaü sattamaü. Aņņhame, abbhuyyāto ti abhiuyyāto, parasenaü abhimukho\<*<3>*>\ gamissāmã 'ti nagarato niggato ti attho. uyyuttan ti katauy- yogaü\<*<4>*>\ gāmato nikkhantan ti attho. dvādasapuriso hatthã 'ti cattāro ārohakā ekekapādarakkhaõakā dve dve 'ti evaü dvādasapuriso hoti. tipuriso asso ti eko ārohako dve pādarak- khakā 'ti evaü tipuriso hoti. catupuriso ratho ti eko sārathã eko yodho dve āõirakkhakā 'ti evaü catupuriso hoti. cattāro purisā sarahatthā 'ti āyudhahatthā\<*<5>*>\ cattāro purisā 'ti ayaü pacchimakoņiyā caturaīgasamannāgatā senā nāma, ãdisaü senaü dassanāya gacchato pade pade dukkaņaü. dassanå- pacāraü vijahitvā 'ti kenaci antaritā\<*<6>*>\ vā ninnaü oråëhā vā na dissati idha ņhatvā na sakkā daņņhun ti a¤¤aü ņhānaü gantvā passato payoge payoge pācittiyan ti attho. ekam ekan ti hatthiādãsu catåsu aīgesu ekam ekaü. antamaso eka- purisāråëhakahatthim pi ekam pi padahatthaü\<*<7>*>\ purisaü anu- yuttā nāma. rājā uyyānaü vā nadiü vā gacchati evaü anu- yuttā\<*<8>*>\ hoti. āpadāså 'ti jãvitabrahmacariyantarāye\<*<9>*>\ sati ettha gato mu¤cissāmã 'ti gacchato anāpatti, sesam uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü, acitta- kaü lokavajjaü kāyakammaü akusalacittaü, tivedanan ti. uyyuttasenāsikkhāpadaü aņņhamaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -yenā. 2 Bp. omits ce. 3 Bp. -mukhaü. 4 Ssp. katauyyātaü. 5 Bp.Ssp āvudha-. 6 Bp. antarikā. 7 Bp.Ssp. sarahatthaü. 8 Bp. -yutt-. 9 Ssp. -tarāyesu. >\ #<[page 859]># %% Navame, atthaīgate suriye senāya vasatã 'ti tiņņhatu vā nisã- datu vā sayatu vā sace pi ākāse iddhiyā ka¤ci iriyāpathaü kappeti pācittiyam eva. senāya vā paņisenāya ruddhā hotã 'ti yathā sa¤cāro chijjati evaü ruddhā hoti. paëibuddho ti verikena vā issareõa vā ruddho, sesaü uttānam eva. eëaka- lomasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõ- õattivajjaü kāyakammaü ticittaü tivedanan ti. senāvāsa- sikkhāpadaü navamaü. Dasame, uggantvā\<*<1>*>\ uggantvā ettha yujjhantã 'ti uyyodhikaü, saüpahāraņņhānass' etaü adhivacanaü. balassa aggaü jā- nanti etthā 'ti balaggaü, balagaõanaņņhānan ti attho, senāya viyåhaü senābyåhaü senānivesass' etaü adhivacanaü. tayo hatthã pacchimaü hatthānãkan ti yo pubbe vutto dvā- dasapuriso hatthã 'ti tena hatthinā tayo hatthã. sesesu pi es' eva nayo, sesaü uyyuttasenāsikkhāpade vuttanayen' eva veditabbaü saddhiü samuņņhānādãhã 'ti. uyyodhikasikkhā- padaü dasamaü. samatto vaõõanākkamena acelakavaggo pa¤camo. Surāpānavaggassa paņhasikkhāpade, Bhaddavatikā 'ti eko gāmo, so bhaddikāya vatiyā samannāgatattā etaü nāmaü labhi, pathāvino ti addhikā, tejasā tejan ti attano tejasā ānubhāvena nāgassa tejaü, kāpotikā 'ti kapotapādasama- vaõõarattobhāsā.\<*<2>*>\ pasannā 'ti surāmaõķass' etaü adhiva- canaü. ananucchaviyaü bhikkhave Sāgatassā 'ti pa¤cābhi¤- ¤assa sato majjapānaü nāma na anucchaviyan ti vuttaü hoti. pupphāsavo nāma madhukapupphādãnaü rasena kato, pha- lāsavo nāma muddikāphalādãni madditvā tesaü rasena kato, madhvāsavo nāma muddikānaü\<*<3>*>\ jātirasena kato, makkhikā- madhunāpi kayiratã 'ti vadanti. guëāsavo nāma ucchurasādã- hi karãyati. surā nāma piņņhakiõõapakkhittānāëikerādãnaü rasena katā surā tv eva saīkhyaü gacchatã 'ti. tassā yeva kiõnapakkhittāya maõķe gahite merayā tv eva saīkhyaü gacchatã 'ti vadanti. antamaso kusaggena pi pivatã 'ti etaü suraü vā merayaü vā bãjato paņņhāya kusaggena pivato 'pi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. does not repeat this. 2 Ssp. kapotānaü pāda-. 3 Ssp. muddikādãnaü. >\ #<[page 860]># %<860 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.51-53.>% pācittiyan ti attho.ū ekena pana payogena bahum pi pivantas- sa ekā āpatti, vicchinditvā vicchinditvā pivato payogagaõāya āpattiyo. amajja¤ ca hoti majjavaõõaü majjagandhaü maj- jarasan ti loõasovãrakaü\<*<1>*>\ vā suttaü\<*<2>*>\ vā hoti. såpasampāke 'ti vāsagāhāpanatthaü ãsakaü majjaü pakkhipitvā såpaü pacanti tasmiü anāpatti. maüsasampāke pi es' eva nayo. telaü pana vātabhesajjattham pi majjena saddhiü pacanti tasmim pi anatikkhittamajje yeva anāpatti, yaü pana atik- khittamajjaü\<*<3>*>\ hoti yattha majjassa vaõõagandharasā pa¤¤ā- yanti tasmiü āpatti yeva. amajjaü ariņņhan ti yo ariņņho majjaü na hoti tasmiü anāpatti. āmalakādãnaü yeva kira rasena ariņņhaü karonti so majjavaõõagandharaso c' eva hoti na ca majjaü, taü sandhāy' etaü vuttaü. yo pana sambhā- rapakkhitto so majjaü hoti bãjato paņņhāya na vaņņati, sesam ettha uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤- ¤āvimokkhaü acittakaü lokavajjaü kāyakammaü akusa- lacittaü tivedanan ti. vatthuajānanatāya c' ettha acittakatā veditabbā, akusalen' eva pātabbatāya lokavajjatā ti. surā- pānasikkhāpadaü paņhamaü. Dutiye,\<*<4>*>\ aīgulipatodako\<*<5>*>\ ti aīgulãhi upakacchādighaņņa- naü\<*<6>*>\ vuccati. uttasanto\<*<7>*>\ ti atihāsena kãëanto.\<*<8>*>\ anassāsako ti upacchinnāssāsapassāsasa¤cāro hutvā. anupasampannaü kāyena kāyan ti ettha bhikkhunã 'pi anupasampannaņņhāne ņhitā tam pi khiķķādhippāyena phusantassa dukkataü, sesam ettha uttānam eva. paņhamapārājikasamuņņhānaü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü akusalacittaü dvivedanan ti. aīgulipatodakasikkhāpadaü dutiyaü. Tatiye, appakata¤¤uno\<*<9>*>\ ti yaü bhagavatā pakataü yaü\<*<10>*>\ pa¤¤attaü taü na jānantã 'ti attho. udake hassadhammo ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -socirakaü. 2 Ssp. surattaü. 3 Bp. atikhiõamajjaü. 4 Ssp. dutiyasikkhāpade. 5 Bp. -patodakenā 'ti; Ssp. -paņodake 'ti. 6 Bp. upakacchakādi-. 7 Bp. uttanto. 8 Ssp. kilamanto. 9 Bp. apaka-. 10 Ssp. taü. >\ #<[page 861]># %% udakakãëikā\<*<1>*>\ vuccati.ū upari gopphake 'ti gopphakānaü upa- ribhāgappamāõe, hassādhippāyo ti kãëādhippayo. nimujjati vā 'ti ādãsu nimujjanatthāya orohantassa padavāre padavāre dukkaņaü. nimujjanummujjanesu payoge payoge pācittiyaü. nimujjitvā anto udake yeva gacchantassa hatthavārapadavā- resu sabbattha pācittiyaü. plavatã\<*<2>*>\ 'ti tarati, hatthehi ta- rantassa hatthavāre hatthavāre pācittiyaü, pādesu pi es' eva nayo. yena yena aīgena tarati tassa tassa payoge payoge pācittiyaü. tãrato vā rukkhato vā udake patati pācittiyam eva. nāvāya kãëatã 'ti piyārittādãhi\<*<3>*>\ nāvaü pājento vā tãre ussādento vā nāvāya kãëati dukkaņaü. hatthena vā 'ti ādãsu pi payoge payoge dukkaņaü. keci hatthena udake khittāya kaņhalāya patanuppatanavāresu dukkaņaü vadanti taü na gahetabbaü. tattha hi ekapayogattā ekam eva dukkaņaü. api ca upari gopphake vuttāni ummujjanādãni ņhapetvā a¤¤ena yena kenaci ākārena udakaü otaritvā vā anotaritvā vā yattha katthaci ņhitaü udakaü antamaso binduü gahetvā khipanakãëāya pi kãëantassa dukkaņaü eva. atthajjotakam pana akkharaü likhituü vaņņati, ayam ettha vinicchayo, sesaü uttānam eva. paņhamapārājikasamuņņhā- naü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāya- kammaü akusalacittaü tivedanan ti. hassadhammasikkhā- padaü tatiyaü. Catutthe, kathāyaü nasseyyā 'ti kathaü ayaü dhammo tan ti paveõã nasseyya. taü vā na sikkhitukāmo ti yena pa¤¤at- tena vuccati taü pa¤¤attaü na sikkhitukāmo. appa¤¤at- tenā 'ti sutte vā abhidhamme vā āgatena. evaü amhākaü ācariyānaü uggaho ti ettha gārayhācariyuggaho\<*<4>*>\ na gahetabbo paveõiyā āgato ācariyuggaho 'va gahetabbo. Kurundiyaü pana lokavajje ācariyuggaho na vaņņati paõõattivajje pana vaņņatã 'ti vuttaü. Mahāpaccariyaü suttaü suttānuloma¤ ca uggahitakānaü yeva ācariyānaü uggaho pamāõaü, ajānan- tānaü kathā appamāõan ti vuttaü, taü sabbaü paveõiyā āgate samodhānaü gacchati, sesaü uttānam eva. tisamuņ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. udake kãëikā. 2 Ssp. palavati. 3 Bp.Ssp. phiyā-. 4 Bp. gārayho āca-. >\ #<[page 862]># %<862 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.54-57.>% ņhānaü,ū kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuņ- ņhāti, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāya- kammaü vacãkammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. anādariyasikkhāpadaü catutthaü. Pa¤came, råpåpahārādayo manussaviggahe vuttanayen' eva veditabbā, sesaü uttānam eva. samuņņhānādãni anāda- riyasadisāne vā 'ti. bhiüsāpanasikkhāpadaü pa¤camaü. Chaņņhe, Bhaggā 'ti janapadassa nāmaü. Suüsumāragiran ti nagarassa nāmaü. Bhesakaëāvanan ti taü nissitavanassa nāmaü, taü pana migānaü phāsuvihāratthāya dinnattā migadāyo ti vuccati. samādahitvā 'ti jāletvā. paripātesã 'ti anubandhi. sayaü samādahatã 'ti ettha jotiü samādahitu- kāmatāya araõãsaõņhapanato paņņhāya yāva jālā na uņņhahati tāva sabbappayogesu dukkaņaü. padãpe pã 'ti padãpujjalane 'pi. jotike pã 'ti pattapacanasedakammādãsu jotikaraõe. tathāråpappaccayā 'ti padãpādãnaü\<*<1>*>\ paccayā. paņilātaü uk- khipatã 'ti ķayhamānaü alātaü patitaü\<*<2>*>\ ukkhipati, puna yathāņhāne ņhapetã 'ti attho. evaü avijjhātaü ukkhipitvā pakkhipantass' eva dukkaņaü, vijjhātaü puna\<*<3>*>\ jālāpentassa pācittiyam eva. tathāråpappaccayā 'ti ņhapetvā padãpādãni, a¤¤ena pi tathāråpena paccayena samādahantassa anāpatti. āpadāså 'ti duņņhavāëamigāmanussehi\<*<4>*>\ upaddavo hoti tattha samādahantassāpi anāpatti, sesaü uttānam eva. chasamuņ- ņhānaü, kiriyā nosa¤¤avimokkhaü acittakaü paõõattivaj- jaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. joti- sikkhāpadaü\<*<5>*>\ chaņņhaü. Sattame, cuõõena vā mattikāya vā 'ti ettha cuõõamattikānaü abhisaīkharaõakālato paņņhāya sabbapayogesu dukkaņaü. pāraü gacchanto nhāyatã 'ti ettha sukkhāya nadiyā vāëikaü\<*<6>*>\ ukkiritvā katāavāņakesu\<*<7>*>\ pi nhāyituü vaņņati. āpadāså 'ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. padãpādi. 2 Ssp. patati taü. 3 Ssp. pana. 4 Ssp. sappadaņņhacoraruddhabāëamiga-. 5 Ssp. jotisamādahanasi-. 6 Ssp. vālukaü. 7 Ssp. -vāņesu. >\ #<[page 863]># %% bhamarādãhi anubaddhassa\<*<1>*>\ udake nimu¤jituü vaņņatã 'ti,ū sesam ettha uttānam eva. eëakalomasamuņņhānam, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü ticittaü tivedanan ti. nhānasikkhāpadaü sattamaü. Aņņhame, navaü pana bhikkhunā cãvaralābhenā 'ti ettha alabhã 'ti labho labho yeva lābho. kiü alabhi,\<*<2>*>\ cãvaraü. kãdisaü, navaü, iti navaü cãvaraü\<*<3>*>\ lābhenā 'ti vattabbe anunāsikalopaü katvā navaü cãvaralābhenā 'ti vuttaü, paņiladdhanavacãvarenā 'ti attho. majjhe ņhitapadadvaye panā 'ti nipāto. bhikkhunā 'ti yena laddhaü tassa nidas- sanaü, padabhājane pana padavya¤janaü\<*<4>*>\ anādiyitvā yaü laddhaü taü dassetuü cãvaraü nāma channaü cãvarānan ti ādi vuttaü. cãvaran ti ettha yaü nivāsetuü vā pārupituü vā sakkā hoti tad eva veditabbaü. ten' eva vikappanåpaga- pacchiman ti na vuttaü. kaüsanãlan ti cammakāranãlaü. Mahāpaccariyaü pana ayomalaü\<*<5>*>\ lohamalaü etaü kaüsa- nãlaü nāmā 'ti vuttaü. palāsanãlaü ti yo koci nãlavaõõo paõõaraso. dubbaõõakaraõaü ādātabban ti etaü kappa- binduü sandhāya vuttaü, na nãlādãhi sakalacãvarassa dub- baõõakaraõaü, ta¤ ca pana kappaü ādiyantena cãvaraü rajitvā catåsu vā koõesu tãsu vā dvãsu vā ekasmiü vā koõe morassa akkhimaõķalamattaü vā maīkuõapiņņhimattaü\<*<6>*>\ vā ādātabbaü. Mahāpaccariyaü patte\<*<7>*>\ vā gaõņhiyaü vā na vaņņatã 'ti vuttaü. Mahāaņņhakathāyaü pana vaņņati yevā 'ti vuttaü. pāëikappakaõõikakappādayo pana sabbattha paņisiddhā, tasmā ņhapetvā ekaü vaņņabinduü a¤¤ena kenaci pi vikārena kappo na kātabbo. aggale\<*<8>*>\ 'ti ādãsu etāni agga- lādãni kappakatacãvare pacchā āropetvā kappakaraõakiccaü n' atthi, sesaü uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā\<*<9>*>\ nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü ticittaü tivedanan ti. dubbaõõakaraõasikkhāpadaü aņņha- maü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. anubandhassa. 2 Bp. alabbhi. 3 Ssp. cãvara. 4 Bp.Ssp. vya¤janaü. 5 Ssp. aya-. 6 Bp. maīgulapiņņhi-. 7 Ssp. paņe. 8 Bp.Ssp. aggaëe. 9 Ssp. kiriyākiriyaü. >\ #<[page 864]># %<864 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.59-61.>% Navame, tassa vā adinnan ti tassa cãvarasāmikassa pari- bhu¤jāhi\<*<1>*>\ vā vissajjehi vā yaņhāpaccayaü vā karohã 'ti evaü vatvā adinnaü. tassa vā avissāsanto ti yena vinayakammaü kataü tassa avissāsena vā, tena pana dinne vā tassa vissāsena vā paribhu¤jantassa anāpatti, sesam ettha tiüsakavaõõanā- yaü\<*<2>*>\ vuttanayattā uttānam evā 'ti. kaņhinasamuņņhānaü, kāyavācato kāyavācācittato ca samuņņhāti, kiriyākiriyaü no- sa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. vikappanasikkhāpadaü navamaü. Dasame, apanidhentã 'ti apanetvā nidhenti. hassāpekkho\<*<3>*>\ ti hassādhippāyo. a¤¤aü parikkhāran ti pāëiyā anāgataü pattatthavikādiü. dhammakathaü\<*<4>*>\ kathetvā\<*<5>*>\ 'ti samaõena nāma anihitaparikkhārena bhavituü na vaņņatã 'ti evaü dhammakathaü kathetvā dassāmã 'ti nikkhipato anāpatti, sesam ettha uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā sa¤¤āvi- mokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü tivedanan ti. cãvarāpanidhānasikkhāpadaü dasamaü. samatto vaõõanākkamena surāpānavaggo chaņņho. Sappāõavaggassa\<*<6>*>\ paņhamasikkhāpade, issāso hotã 'ti gihã- kāle dhanuggahācariyo hoti. jãvitā voropitā 'ti jãvitā viyojitā, sikkhāpade 'pi voropeyyā 'ti viyojeyya, yasmā pana vohāra- mattam ev' etaü na hatthe ki¤ci viyojite sãsālaīkāre sãsaü viya jãvitā voropite pāõe jãvitaü nāma visuü na tiņņhati, a¤¤ad atthu antaradhānam eva gacchati tasmā tam atthaü dassetuü padabhājane jãvitindriyaü upacchindatã 'ti ādi vuttaü. imasmiü sikkhāpade tiracchānagato yeva pāõo ti veditabbo. taü khuddakam pi mahantam pi mārentassa āpatti nānākaraõaü n' atthi. mahante pana upakkamama- hattā\<*<7>*>\ akusalamahattaü\<*<8>*>\ hoti. pāõe pāõasa¤¤ã 'ti antamaso ma¤capãthaü sodhento maīkuõabãjake\<*<9>*>\ pi pāõasa¤¤ã\<*<10>*>\ nikkā- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -¤ja. 2 Ssp. tiüsakaõķavaõ-. 3 Bp. hasā-. 4 Bp.Ssp. dhammiü kathaü. 5 Ssp. katvā. 6 Bp.Ssp. sappāõaka-. 7 Bp. -mahantattā. 8 Bp. -mahantaü. 9 Bp. maīgula-. 10 Ssp. paõakasa¤¤ã. >\ #<[page 865]># %% ruõikatāya taü bhindanto apaneti pācittiyaü.ū tasmā eva- råpesu ņhānesu kāru¤¤aü upaņņhāpetvā appamattena vattaü kātabbaü, sesaü manussaviggahe vuttanayen' eva veditab- baü saddhiü samuņņhānādãhã 'ti. sa¤ciccapāõasikkhāpadaü paņhamaü. Dutiye, sappāõakan ti ye pāõakā paribhogena maranti tehi pāõakehi sappāõakaü, tādisaü hi jānaü paribhu¤jato payoge payoge pācittiyaü. pattapåram pi avicchinditvā ekapayogena pivato ekā āpatti. tādisena udakena sāmisaü pattaü āvichitvā\<*<1>*>\ dhovane\<*<2>*>\ pi tādisena\<*<3>*>\ udakena uõhayāgu- pattaü nibbāpayato taü udakaü hatthena vā uëuüdena vā gahetvā nhāyato pi payoge payoge pācittiyaü. udakasoõķiü vā pokkharaõiü vā pavisitvā bahi nikkhamanatthāya vãciü uņņhāpayato 'pi soõķiü vā pokkharaõiü vā sodhentehi tato gahitaudakaü udake yeva āsi¤citabbaü. samãpamhi udake asati kappiyaudakassa aņņha vā dasa vā ghaņe udakasaõņhā- nakappadese āsi¤citvā tattha āsi¤citabbaü. pavaņņitvā udake patissatã 'ti uõhapāsāõe udakaü n' āsi¤citabbaü, kappiyaudakena pana pāsāõaü nibbāpetvā āsi¤cituü vaņņati, sesam ettha uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā sa¤¤ā- vimokkhaü sacittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacã- kammaü ticittaü tivedanan ti. ettha ca paņaīgapāõakānaü patanaü ¤atvā 'pi suddhacittatāya dãpajālane\<*<4>*>\ viya sappā- õakabhāvaü ¤atvāpi udakasa¤¤āya paribhu¤jitabbato paõõattivajjatā veditabbā 'ti. sappāõakasikkhāpadaü du- tiyaü. Tatiye, ukkoņentã 'ti tassa tassa bhikkhuno santikaü gantvā, akataü kamman ti ādãni vadantā uccālenti yathā patiņņhita- bhāvena patiņņhātuü na denti. yathādhamman ti yo yassa adhikaraõassa våpasamanāya dhammo vutto ten' eva dham- menā 'ti attho. nihatādhikaraõan\<*<5>*>\ ti nihataü adhikaraõaü, satthārā vuttadhammen' eva våpasamitaü adhikaraõan ti attho. dhammakamme dhammakammasa¤¤ã 'ti yena kammena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. avi-; Ssp. āvijjhitvā. 2 Bp.Ssp. dhovato. 3 Ssp. tādise. 4 Ssp. dãpujjalane. 5 Ssp. nãhaņa- for nihata-. >\ #<[page 866]># %<866 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.63-64.>% taü adhikaraõaü våpasamitaü ta¤ ce dhammakammaü hoti,ū tasmiü dhammakamme ayam pi dhammakammasa¤¤ã hutvā yadi ukkoņeti pācittiyaü āpajjatã 'ti attho. etena nayena sesapadāni pi veditabbāni, ayam ettha saükhepo. vitthāro pana imesaü catunnaü adhikataõānaü kati ukko- ņanā 'ti ādinā nayena Parivāre vuttaü. aņņhakarhāsu taü sabbaü āharitvā tass' eva attho vaõõito. mayaü pana taü\<*<1>*>\ tatth' eva vaõõayissāma idha āharitvā vaõõiyamāne hi suņņhutaraü sammoho bhaveyyā 'ti na vaõõayimha, sesam ettha uttānam eva. tisamuņņhānam, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü, lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusa- lacittaü dukkhavedanan ti. ukkoņanasikkhāpadaü tatiyaü. Catutthe, duņņhullā nāma apattã 'ti ettha cattāri pārājikāni atthuddhāravasena dassitāni, saīghādisesāpatti pana adhip- petā, taü chādentassa pācittiyaü. dhuraü nikkhittamatte 'ti dhure nikkhittamatte, sace pi dhuraü nikkhipitvā pacchā āroceti na rakkhati, dhuraü nikkhittamatte yeva pācittiyan ti vuttaü hoti. sace pana evaü dhuraü nikkhipitvā paņic- chādanattham eva a¤¤assa āroceti so pi a¤¤assā 'ti eten' upāyena samaõasatam pi samaõasahassam pi āpattiü āpajjati yeva tāva\<*<2>*>\ yāva koņi na cchijjati. kadā pana koņi cchijjati. Mahāsummatthero tāva vadati āpattiü āpanno ekassa āroceti so paņinivattitvā tass' eva āroceti evaü koņi chijjatã 'ti. Mahāpadumatthero pan' āha, ayaü hi vatthu paggalo yeva āpattiü āpanno pana paņicchādanatthaü\<*<3>*>\ ekassa bhikkhuno āroceti ayaü a¤¤assa āroceti so paņinivattitvā yen' assa ārocitaü tass' eva āroceti evaü tatiyena puggalena dutiyassa ārocite koņi cchinnā hotã'ti. aduņņhullaü āpattin ti avasesa- pa¤cāpattikkhandhe.\<*<4>*>\ anupasampannassa duņņhullaü va aduņņhullaü vā ajjhācāran ti ettha anupasampannassa suk- kavisaņņhi ca kāyasaüsaggo cā 'ti ayaü duņņhullājjhācāro nāma, sesam ettha uttānam eva. dhuranikkhepasamuņņhā- naü, kāyavācācittato samuņņhāti, akiriyaü nosa¤¤āvimok- khaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. omits taü; Ssp. naü. 2 Ssp. omits tāva. 3 Bp.Ssp. omits paņi-. 4 Bp.Ssp. avasese pa¤ca-. >\ #<[page 867]># %% akusalacittaü dukkhavedanan ti.ū duņņhullasikkhāpadaü ca- tutthaü. Pa¤came, aīguliyo dukkhā bhavissantã 'ti akkharāni likhan- tassa aīguliyo dukkhā bhavissantã 'ti cintesuü. urassa dukkho ti gaõanaü sikkhantena bahu cintetabbaü hoti ten' assa uro dukkho bhavissatã 'ti ma¤¤iüsu. akkhãni\<*<1>*>\ dukkhā bhavissantã 'ti råpasuttaü sikkhantena kahāpaõā\<*<2>*>\ parivatte- tvā\<*<3>*>\ parivattetvā passitabbā\<*<4>*>\ honti ten' assa akkhãni dukkhā\<*<5>*>\ bhavissantã 'ti ma¤¤iüsu. ķaüsādãsu\<*<6>*>\ ķaüsā 'ti piīgala- makkhikāyo. dukkānan ti dukkhamānaü. tibbānan ti bahu- lānaü.\<*<7>*>\ kharānan ti tikhiõānaü. kaņukānan ti pharusānaü, amanāpatāya vā kaņukarasasadisānaü. asātānan ti amadhu- rānaü. pāõaharānan ti jãvitaharānaü. sãmaü sammannatã 'ti navaü sãmaü bandhati. Kurundiyaü pana udakukkhepa- paricchindane 'pi dukkaņaü vuttaü. paripuõõavãsativasso ti paņisandhigahaõato paņņhāya paripuõõavãsativasso. gab- bhavãso 'pi hi paripuõõavãsativasso tv eva saīkhaü gacchati. yath' āha, tena kho pana samayena āyasmā Kumārakassapo gabbhavãso upasampanno hoti. atha kho āyasmato Kumā- rakassapassa etad ahosi: bhagavatā pa¤¤attaü na ånavãsa- tivasso puggalo upasampadetabbo ti aha¤ c' amhi gabbhavãso upasampanno upasampanno nu kho 'mhi nanu kho upasampan- no ti. bhagavato etam atthaü ārocesuü. yaü bhikkhave mātukucchismiü\<*<8>*>\ paņhamaü cittaü upannaü paņhamaü vi¤¤ānaü pātubhåtaü tad upādāya sā vassajāti, anujānāmi bhikkhave gabbhavãsaü upasampādetun ti. tattha yo dvā- dasamāse mātukucchismiü vasitvā mahāpavāraõāya jāto so tato paņņhāya yāva ekånavãsatime vasse mahāpavāraõā taü atikkāmetvā pāņipade upasampādetabbo, eten' upāyena hāpa- navaķķhanaü\<*<9>*>\ veditabbaü. porāõakattherā pana ekånavã- sativassaü sāmaõeraü nikkhamanãyapuõõamāsiü atikkam- ma pāņipadadivase upasampādenti. taü kasmā 'ti vuccate. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. akkhãni 'ssa dukkhāni for akkhãni dukkhā. 2 Ssp. -õāni. 3 Bp. parivattitvā. 4 Ssp. -bbāni. 5 Ssp. dukkhāni. 6 Bp. omits ķaüādãsu. 7 Ssp. bahalānaü. 8 Bp. -kucchimhi. 9 Bp. hāyana-. >\ #<[page 868]># %<868 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.65-66.>% ekasmiü vasse chacātudassã\<*<1>*>\ uposathā honti, iti vãsatiyā vassesu cattāro māsā parihāyanti, rājāno tatiye tatiye vasse vassaü upakkaķķhanti,\<*<2>*>\ iti aņņhārasasu vassesu chammāsā vaķķhanti. tato uposathavasena parihãne cattāro māse apa- netvā dve māsā avasesā honti. te dve māse gahetvā vãsati vassāni paripuõõāni hontã 'ti nikkaīkhā hutvā nikkhamanãya- puõõamāsiü atikkamma pāņipade upasampadenti. ettha pa- na yo pavāretvā vãsativasso bhavissati taü sandhāya ekåna- vãsativassan ti vuttaü. tasmā yo mātukucchismiü dvāda- samāse vasi so ekavãsativasso hoti, yo sattamāse vasi so satta- māsādhikavãsativasso, chammāsajāto\<*<3>*>\ pana na jãvati. anā- patti ånavãsativassaü puggalaü paripuõõasa¤¤ã 'ti ettha knicāpi upasampādentassa anāpatti. puggalo pana anupa- sampanno 'va hoti, sace pana so dasavassaccayena a¤¤aü upasampādeti ta¤ ce mu¤citvā gaõo pårati såpasampanno, so pi ca yāva na jānāti tāv' assa n' eva saggantarāyo na mok- khantarāyo, ¤atvā pana puna upasampajjitabbaü, sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacit- takaü paõõativajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticit- taü tivedanan ti. ånavãsativassasikkhāpadaü pa¤camaü. Chaņņhe, paņiyālokan ti suriyālokassa paņimukhaü pacchi- madisan\<*<4>*>\ attho. kammikā\<*<5>*>\ 'ti suükaņņhāne kammikā. rā- jānaü vā theyyaü gacchantã 'ti rājānaü vā thenetvā va¤cetvā ra¤¤o santakaü ki¤ci gahetvā idāni tassa na dassāmā\<*<6>*>\ 'ti gacchanti. visaīketenā 'ti kālavisaīketena divasavisaīketen' eva ca gacchato anāpatti, maggavisaīketena pana aņavãvi- saīkentena vā āpatti yeva. sesam ettha bhikkhunãvagge vuttanayattā uttānam eva. theyyasatthasamuņņhānaü, kā- yacittato ca kāyavācācittato ca samuņņhāti, kiriyā sa¤¤ā- vimokkhaü sacittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacã- kammaü ticittaü tivedanan ti. theyyasatthasikkhāpadaü chaņņhaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -cātuddasika-; Ssp. cātuddasikā. 2 Bp.Ssp. ukka-. 3 Bp. chammāse jāto. 4 Bp. pacchimaü divasan. 5 Bp. kammiyā. 6 Bp. -mã 'ti. >\ #<[page 869]># %% Sattame, padhåpento nisãdã 'ti pajjhāyanto attānaü yeva paribhāsanto nisãdi.\<*<1>*>\ na ayyo so bhikkhu maü nippātesã\<*<2>*>\ 'ti ayyo ayaü bhikkhu maü na nikkhāmesi, na maü gahetvā agamāsã 'ti attho. sesam ettha bhikkhuniyā saddhiü saüvi- dhānasikkhāpade vuttanayan' eva veditabbaü saddhiü samuņ- ņhānadãhã 'ti. saüvidhānasikkhāpadaü sattamaü. Aņņhame, gaddhe bādhayiüså 'ti gaddhabādhino, gaddha- bādhino pubbapurisā assā 'ti gaddhabāhipubbo, tassa gaddha- bādhipubbassa gijjhaghātakakulappasuttassā\<*<3>*>\ 'ti attho. sag- gamokkhānaü antarāyaü karontã 'ti antarāyikā, te kamma- kilesavipākaupavādāaõāvãtikkamavasena pa¤cavidhā, tattha pa¤cānantariyakammā kammantarāyikā nāma, tathā bhik- khunãdåsakakammaü, taü pana mokkhass' eva antarāyaü karoti na saggassa, niyatamicchādiņņhidhammā kilesantarā- yikā nāma, paõķakatiracchānagataubhatobya¤janakādãnaü\<*<4>*>\ paņisandhidhammā vipākantarāyikā nāma, ariyåpavādāupa- vādantarāyikā nāma, te pana yāva ariye na khamāpenti tāvad eva na tato paraü, sa¤cicca āpannāpattiyo āõāvãtikka- mantarāyikā nāma, tāpi yāva bhikkhubhāvaü vā paņijānāti na vuņņhāti vā na deseti vā tāvad eva na tato paraü. tatr' āyaü bhikkhu bahussuto dhammakaņhiko sesantārayike jānāti, vinaye pana akovidattā paõõattivãtikkamantarāyike na jānāti, tasmā rahogato evaü cintesi ime agārikā\<*<5>*>\ pa¤ca- kāmaguõe paribhu¤jantā sotāpannā pi sakadāgāmino 'pi anāgāmino 'pi honti, bhikkhå 'pi manāpikāni cakkhuvi¤¤ey- yāni råpāni passanti ... pe ... kāyavi¤¤eyye poņņhabbe phusanti, mudukāni attharaõapāpuraõādãni paribhu¤janti, etaü sabbaü vaņņati. kasmā itthãråpā ... pe ... itthã- poņņhabbā eva na vaņņanti ete pi vaņņantã 'ti. evaü rasena rasaü saüsandetvā\<*<6>*>\ sacchandarāgaparibhoga¤ ca nicchandarā- gaparibhoga¤ ca ekaü katvā thålavākehi saddhiü atisukhu- masuttaü upanento\<*<7>*>\ viya sāsapena saddhiü Sineruü upasaü- haranto viya pāpakaü diņņhigataü uppādetvā kiü bhaga- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. nisãdati. 2 Ssp. nippādesã. 3 Ssp. -ppasåtassā 'ti. 4 Bp.Ssp. -kānaü. 5 Ssp. āgārikā. 6 Bp.Ssp. -ditvā. 7 Bp. chaņņento; Ssp. ghaņento for upa-. >\ #<[page 870]># %<870 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.68-70.>% vatā mahāsamuddaü bandhantena viya mahatā ussāhena paņhamaü pārājikaü pa¤¤attaü n' atthi ettha doso ti sab- ba¤¤uta¤āõena saddhiü paņivirujjhanto sabbapuggalānaü āsaü chindanto jinassa āõācakke pahāram adāsi.ū ten' āha tath' āhaü bhagavatā dhammaü desitaü ājānāmã 'ti ādi. aņņhikaükalåpamā 'ti ādimhi aņņhikaükalåpamā appassā- daņņhena, maüsapesåpamā bahusādhāraõaņņhena, tiõukkå- pamā anudahanaņņhena, aīgārakāsåpamā mahābhitāpaņņhe- na, supinakåpamā ittarapaccupaņņhānaņņhena, yācitakåpamā tāvakālikaņņhena, rukkhaphalåpamā sabbaīgapaccaīga- paëibha¤janaņņhena, asisåõåpamā adhikuņņanaņņhena, satti- sålåpamā vinivijjhanaņņhena, sappasiråpamā sāsaükasappa- ņibhayaņņhenā 'ti ayam ettha saükhepo, vitthāro pana Papa¤- casådaniyā Majjhimanikāyaņņhakathāya gahetabbaü. evaü byā kho ti evaü viya kho. sesam ettha pubbe vuttayayattā uttānam eva. samanubhāsanasamuņņhānaü, kāyavācācittato samuņņhāti, akiriyaü sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavaj- jaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü dukkhaveda- nan ti. ariņņhasikkhāpadaü aņņhamaü. Navame, akaņānudhammenā 'ti anudhammo vuccati āpattiyā adassane vā appaņikamme vā pāpikāya diņņhiyā appaņinissagge vā dhammena vinayena satthusāsanena ukkhittakassa anulo- mavattaü disvā katā osāraõā, so osāraõasaīkhāto anudhammo yassa na kato, ayaü akaņānudhammo nāma, tādisena saddhin ti attho. ten' ev' assa padabhājane akaņānudhammo nāma ukkhitto anosārito ti vuttaü. deti vā patigaõhā 'ti vā 'ti eka- payogena bahum pi dadato gaõhato vā ekaü pācittiyaü. vicchinditvā vicchinditvā dentassa gaõhantassa vā payoga- gaõanāya pācittiyāni, sesam ettha uttānam eva. tisamuņņhā- naü, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü sacittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. ukkhitta- sambhogasikkhāpadaü navamaü. Dasame, diņņhigaņaü uppannan ti Ariņņhassa viya etassāpi ayoniso ummujjantassa uppannaü diņņhigataü. nāsetå 'ti ettha tividhā nāsanā saüvāsanāsanā liīganāsanā daõķakam- manāsanā 'ti. tattha āpattiyā adassanādãsu ukkhepanā \<-------------------------------------------------------------------------- No footnote. >\ #<[page 871]># %% saüvāsanāsanā nāma.ū dåsako nāsetabbo Mettiyaü bhik- khuniü nāsethā 'ti ayaü liīganāsanā nāma. ajjatagge te āvuso samaõuddesa na c' eva so bhagavā satthā apadisitabbo ti ayaü daõķakammanāsanā nāma, ayaü idha adhippeta. ten' āha eva¤ ca pana bhikkhave nāsetabbo ... pe ... vi- nassā 'ti. tattha carā 'ti gaccha. pire 'ti para amāmaka. vinassā 'ti nassa, yattha te na passāma tattha gacchā 'ti. upalāpeyyā 'ti saīgaõheyya. upaņņhāpeyyā 'ti tena attano upaņņhānaü kārāpeyya, sesaü ariņņhasikkhāpade vuttana- yan' eva veditabbaü saddhiü samuņņhānādãhã 'ti. kaõņaka- sikkhāpadaü dasamaü. samatto vaõõanākkamena sappā- õakavaggo sattamo. Sahadhammikavaggassa paņhamasikkhāpade, etasmiü sik- khāpade 'ti etasmiü sikkhāpade yaü vuttaü taü na tāva sikkhissāmi. āpatti pācittiyassā 'ti ettha pana vācāya vācāya āpatti veditabbā. sikkhamānena bhikkhave bhikkhunā 'ti ovādaü sirasā sampaņicchitvā sikkhitukāmen' eva hutvā ājānitabba¤ c' eva pucchitabba¤ ca upaparikkhitabba¤ ca, sesam ettha dubbacasikkhāpade vuttanayen' eva padatthato veditabbaü. vinicchayato uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. sahadham- mikasikkhāpadaü paņhamaü. Dutiye, vinayakathaü kathetã 'ti vinayakathā nāma kappiyā- kappiya-āpattānāpattisaüvarapahānapaņisaüyuttakathā taü katheti. vinayassa vaõõaü bhāsatã 'ti vinayassa vaõõo nāma pa¤cannam pi sattannam pi āpattikkhandhānaü vasena mā- tikaü nikkhipitvā padabhājanena vaõõanā taü bhāsati. vinayapariyattiyā vaõõaü bhāsatã 'ti vinayaü pariyāpuõantā- naü vinayapariyattimålakaü vaõõaü guõaü ānisaüsaü bhāsati. vinayadharo hi vinayapariyattimålake pa¤cāni- saüse chāanisaüse sattānisaüse aņņhānisaüse navānisaüse dasānisaüse ekādasānisaüse ca labhatã\<*<1>*>\ 'ti te sabbe bhāsatã 'ti attho. katame pa¤cānisaüse labhatã\<*<2>*>\ 'ti, attano sãlakkhan- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. labhati and omit 'ti. 2 Ssp. labhati and omits 'ti. >\ #<[page 872]># %<872 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.72.>% dhasuguttiādike.ū vuttaü h' etaü, pa¤cime bhikkhave āni- saüsā vinayadhare puggale attano sãlakkhandho sugutto hoti surakkhito, kukkuccapakatānaü bhikkhånaü\<*<1>*>\ paņisara- õaü hoti, visārado saīghamajjhe voharati, paccatthike saha- dhammena suniggahãtaü niggaõhāti, saddhammaņņhitiyā paņipanno hotã 'ti. kathamassa attano sãlakkhandho sugutto hoti surakkhito. idh' ekacco bhikkhu āpattiü āpajjanto chah' ākārehi āpajjati alajjitā a¤¤āõatā kukkuccapakattā akappiye kappiyasa¤¤itā kappiye akappiyasa¤¤itā satisam- mosā.\<*<2>*>\ kathaü alajjitā\<*<3>*>\ āpajjati. akappiyabhāvaü jānanto yeva madditvā vãtikkamaü karoti. vuttaü pi c' etaü: sa¤cicca āpattiü āpajjati āpannaü\<*<4>*>\ parigåhati agatigamana¤ ca gacchati ediso vuccati alajjã puggalo ti. kathaü a¤¤āõatā āpajjati. a¤¤āõipuggalo\<*<5>*>\ hi mando mo- muho kattabbākattabbaü ajānanto akattabbaü karoti kat- tabbaü virādheti evam a¤¤āõatā\<*<6>*>\ āpajjati. kathaü kukkuc- capakatatā\<*<7>*>\ āpajjati. kappiyākappiyaü nissāya kukkucce uppanne vinayadharaü pucchitvā kappiya¤ ce kattabbaü siyā akappiya¤ ce na kātabbaü siyā ayaü pana vaņņatã 'ti maddi- tvā vãtikkamati yeva, evaü kukkuccapakatatā\<*<7>*>\ āpajjati. kathaü akappiye kappiyasa¤¤itā\<*<8>*>\ āpajjati. acchamaüsaü såkaramaüsan ti khādati, dãpimaüsaü migamaüsan ti khā- dati, akappiyabhojanaü kappiyabhojanan ti bhu¤jati, vikāle kālasa¤¤āya bhu¤jati, akappiyapānakaü kappiyapānakan ti pivati, evaü akappiye kappiyasa¤¤itā\<*<9>*>\ āpajjati. kathaü kappiye akappiyasa¤¤itā\<*<9>*>\ āpajjati. såkaramaüsaü accha- maüsan ti khādati, migamaüsaü dãpamaüsan ti khādati, kappiyabhojanaü akappiyabhojanan ti bhu¤jati, kāle vikāla- sa¤¤āya bhu¤jati, kappiyapānakaü akappiyapānakan ti pivati, evaü kappiye akappiyasa¤¤itā āpajjati. kathaü satisammosā\<*<10>*>\ āpajjati. sahaseyya-cãvaravippavāsa-bhesajja- cãvarakālātikkamanapaccayā āpatti¤ ca satisammosā\<*<10>*>\ āpajjati. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. omit this. 2 Ssp. adds 'ti. 3 Bp. -tāya and inserts āpattiü. 4 Bp.Ssp. āpattiü. 5 Bp. a¤¤āõapu-. 6 Ssp. -õatāya. 7 Bp.Ssp. -tatāya. 8 Bp.Ssp. -sa¤¤itāya. 9 Bp.Ssp. -tāya sic passim. 10 Bp.Ssp. mosāya. >\ #<[page 873]># %% evam idh' ekacco bhikkhu imehi chahi ākārehi āpattiü āpaj- jati. vinayadharo pana imehi chahi ākārehi āpattiü na āpaj- jati. kathaü alajjitā\<*<1>*>\ n' āpajjati. so hi passatha bho ayaü kappiyākappiyaü jānanto yeva paõõattivãtikkamaü karotã 'ti idaü paråpavādaü rakkhanto pi n' āpajjati. evaü alaj- jitā\<*<2>*>\ n' āpajjati. sahasā āpannam pi desanāgāminiü desetvā vuņņhānagāminiyā vuņņhahitvā suddhante patiņņhāti, tato\<*<3>*>\: sa¤cicca āpattiü na āpajjati āpannaü\<*<4>*>\ na parigåhati agatigama¤ ca na gacchati ediso vuccati lajjã puggalo ti. imasmiü lajjãbhāve patiņņhito 'va hoti. kathaü a¤¤āõatā\<*<5>*>\ n' āpajjati. so hi kappiyākappiyaü jānāti, tasmā kappiyaü yeva karoti akappiyaü na karoti, evaü a¤¤āõatā\<*<6>*>\ n' āpajjati. kathaü kukkuccapakatatā n' āpajjati. so hi kappiyākappi- yaü nissāya kukkucce uppanne vatthuü oloketvā mātikaü padabhājanaü antarāpattiü anāpattiü ca oloketvā kappiya¤ ce karoti akappiya¤ ce na karoti evaü kukkuccapakatatā n' āpajjati. kathaü akappiye\<*<7>*>\ kappiyasa¤¤itādãhi n' āpaj- jati. so hi kappiyākappiyaü jānāti, tasmā akappiye kappi- yasa¤¤ã na hoti, kappiye akappiyasa¤¤ã na hoti, supatiņņhitā v' assa\<*<8>*>\ sati hoti, adhiņņhātabbaü adhiņņheti vikappetabbaü vikappeti, iti imehi chahi ākārehi āpattiü n' āpajjati. anā- pajjanto akhaõķasãlo hoti parisuddhasãlo, evam assa attano sãlakkhandho sugutto hoti surakkhito. kathaü kukkuccapa- katānaü paņisaraõaü hoti.\<*<9>*>\ tiroraņņhesu tirojanapadesu ca uppannakukkuccā bhikkhå asukasmiü kira vihāre vinayadharo vasatã 'ti dårato 'pi tassa santikaü āgantvā kukkuccaü puc- chanti, so tehi katassa kammassa vatthuü oloketvā āpattā- nāpattiü garukalahukādibhedaü sallakkhetvā desanāgāminiü desāpetvā vuņņhānagāminiyā vuņņhāpetvā suddhante patiņ- ņhāpeti, evaü kukkuccapakatānaü paņisaraõaü hoti. visā- rado saīghamajjhe voharatã 'ti avinayadharassa hi saīgha- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -tāya. 2 Bp. lajjitā. 3 Ssp. adds paņņhāya. 4 Bp.Ssp. āpattiü. 5 Bp.Ssp. ¤āõatāya. 6 Ssp. -õatāya. 7 Bp. akappiyādisa¤¤itāya for akappiye kappiyasa¤¤itādãhi. 8 Bp.Ssp. c' assa. 9 Ssp. hotã 'ti. >\ #<[page 874]># %<874 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.72.>% majjhe kathentassa bhayaü sārajjaü okkamati,ū vinayadharas- sa taü na hoti, kasmā, evaü kathentassa doso hoti, evaü na doso ti ¤atvā kathanato. paccatthike sahadhammena sunig- gahãtaü niggaõhātã 'ti ettha dvidhā paccatthikā nāma atta- paccatthikā ca sāsanapaccatthikā ca, tattha Mettiyabhumma- jakā ca bhikkhå vaķķho ca Licchavã amålakena antimavatthu- nā codesuü, ime attapaccatthikā nāma. ye vā pan' a¤¤e pi dussãlā pāpadhammā sabbe te attapaccatthikā nāma. vipa- rãtadassanā pana Ariņņhabhikkhu Kaõņakasāmaõera Vesā- likavajjiputtakā paråpahārā¤¤āõakaīkhāparavitaõādivādā mahāsaīghikādayo ca abuddhasāsanaü buddhasāsanan ti vatvā katapaggahā sāsanapaccatthikā nāma. te sabbe pi sahadhammena sakāraõena vacanena yathā taü asaddham- maü patiņņhāpetuü na sakkonti evaü suniggahãtaü katvā niggaõhāti. sadhammaņhitiyā paņipanno hotã 'ti ettha pana tividho saddhammo pariyatti paņipatti adhigamavasena, tattha tepiņakaü buddhavacanaü pariyattisaddhammo nāma, terasa dhutaīguõā cuddasakhandhakavattāni dveasãti mahā- vattānã 'ti ayaü paņipattisaddhammo nāma. cattāro maggā cattāri phalāni ca ayaü adhigamasaddhammo nāma. tattha keci therā, yo vo\<*<1>*>\ ânanda mayā dhammo ca vinayo ca desito pa¤¤atto so vo mam ' accayena satthā 'ti iminā suttena sāsa- nassa pariyatti målan ti vadanti. keci therā, ime ca Subhadda bhikkhå sammā vihareyyuü asu¤¤o loko arahantehi assā 'ti iminā suttena sāsanassa paņiyatti målan ti vatvā yāva pa¤ca bhikkhå sammā paņipannā saüvijjanti tāva sāsanaü ņhitaü hotã 'ti āhaüsu. itare pana therā, pariyattiyā antarahitāya suppaņipannassāpi dhammābhisamayo n' atthã 'ti āhaüsu. sace pi pa¤ca bhikkhå cattāri pārājikāni rakkhaõakā honti te saddhe kulaputte pabbājetvā paccantime janapade upasam- pādetvā dasavaggaü gaõaü påretvā majjhimajanapade 'pi upasampadaü karissanti, etena upāyena vãsativaggaü\<*<2>*>\ saīghaü påretvā attano pi abbhānakammaü katvā sāsanaü vuddhiü\<*<3>*>\ viråëhiü vepullaü gamayissanti. evam ayaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. kho for vo. 2 Bp. -vaggagaõaü saīghaü; Ssp. bhikkhusaīghaü for saīghaü. 3 Bp.Ssp. vuķķhiü. >\ #<[page 875]># %% vinayadharo tividhassāpi saddhamassa ciraņņhitiyā paņipanno hoti.ū\<*<1>*>\ evam ayaü vinayadharo ime tāva pa¤ca ānisaüse paņilabhatã 'ti veditabbo. katame cha ānisaüse labhatã 'ti. tassādheyyo uposatho pavāraõā saīghakammaü pabbajjā upasampadā nissayaü deti sāmaõeraü upaņņhāpeti. ye hi\<*<2>*>\ ime cātuddasiko paõõarasiko sāmaggã uposatho saīghe uposatho gaõapuggale\<*<3>*>\ uposatho suttuddeso uposatho pāri- suddhi uposatho adhiņņhānauposatho ti navauposathā, sabbe te vinayadharāyattā. yāpi ca imā cātuddasikā paõõara- sikā sāmaggãpavāraõā saīghapavāraõā gaõapuggalapavāraõā\<*<4>*>\ tevācikā dvevācikā samānavassikapavāraõā 'ti navapavā- raõāyo, tāpi vinayadharāyattā eva tassa santakā so tāsaü sāmi. yāni pi imāni apalokanakammaü ¤attikammaü ¤atti- dutiyakammaü ¤atticatutthakamman ti cattāri saīghakam-, māni, tāni\<*<5>*>\ vinayadharāyattāni, yāpi c' āyaü upajjhāyena hutvā kulaputtānaü pabbajjā ca upasampadā ca kātabbā, ayam pi vinayadharāyattā 'va, na hi a¤¤o dvipiņakadharo pi etaü kātuü labhati. so eva nissayaü deti sāmaõeraü upaņ- ņhāpeti. a¤¤o n' eva nissayaü dātuü labhati na sāmaõeraü upaņņhāpetuü. sāmaõeråpaņņhāpanaü\<*<6>*>\ paccāsiüsanto pana vinayadharassa santike upajjhaü gāhāpetvā vattapaņivattaü\<*<7>*>\ sādituü labhati. ettha ca nissayadānaü c' eva samaõerå- paņņhānaü ca ekam aīgaü. iti imesu chasu ānisaüsesu ekena saddhiü purimāni\<*<8>*>\ pa¤ca cha honti, dvãhi saddhiü satta, tãhi saddhiü aņņha, catåhi saddhiü nava, pa¤cahi saddhiü dasa, sabbehi p' etehi saddhiü ekādasā 'ti evaü vinayadharo puggalo pa¤ca cha satta aņņha nava dasa ekādasa ca ānisaüse labhatã 'ti veditabbo. evaü bhagavā ime ānisaüse dassento vinayapariyattiyā vaõõaü bhāsatã 'ti veditabbo. ādissa ādissā 'ti punappunaü vavatthapetvā\<*<9>*>\ visuü visuü katvā. āyasmato Upālissa vaõõaü bhāsātã 'ti vinayapariyattiü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. hotã 'ti. 2 Bp. pi for hi. 3 Ssp. gaõe uposatho puggale for this. 4 Bp. gaõe puggale pavāraõā; Ssp. gaõe pavāraõā puggale pavā- raõā. 5 Ssp. omits tāni vina- yattāni. 6 Bp. -paņņhānaü. 7 Bp.Ssp. paņipattiü. 8 Bp. purimā. 9 Ssp. vavaņņhapetvā. >\ #<[page 876]># %<876 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.72-73.>% nissāya Upālittherassa guõaü bhāsati thometi pasaüsati.ū kasmā, app' eva nāma mama vaõõanaü sutvāpi bhikkhå Upālissa santike vinayaü uggahetabbaü pariyāpuõitabbaü ma¤¤eyyuü, evam idaü sāsanaü addhaniyaü bhavissati, pa¤ca vassasahassāni vattissatã 'ti. te 'dha bahå bhikkhå 'ti te imaü bhagavato vaõõanaü sutvā ime kir' ānisaüse n' eva suttantikā na ābhidhammikā labhantã 'ti yathā parikittitā- nisaüsādhigame\<*<1>*>\ ussāhajātā bahå bhikkhå therā ca navā ca majjhimā ca āyasmato Upālissa santike vinayaü pariyāpu- õantã 'ti ayam ettha attho. idhā 'ti padaü\<*<2>*>\ nipātamattam eva. uddissamāne 'ti ācariyena antevāsikassa uddissamāne. so pan' āyasmā ācariye attano ruciyā uddisante vā taü ācari- yaü yācitvā antevāsike uddisāpento vā yo naü dhāreti tasmiü sajjhāyaü karonte vā uddissamāno nāma hoti, tasmā uddi- sante vā uddisāpente vā sajjhāyaü vā karonte 'ti padabhā- janaü vuttaü. khuddānukhuddakehã 'ti khuddakehi ca anukhuddakehi ca. yāvad evā 'ti tesaü saüvattanamari- yādāparicchedavacanaü,\<*<3>*>\ idaü vuttaü hoti. etāni hi ye uddisanti uddisāpenti sajjhāyanti vā tesaü tāva saüvattanti yāva kappati nu kho na kappati nu kho ti kukkuccasaükhāto vippaņisāro vihesā vicikicchāsaükhātā\<*<4>*>\ manovilekhā\<*<5>*>\ ca uppajjati yeva. athavā, yāvad evā 'ti atisayavavatthāpanaü. tassa saüvattantã 'ti iminā sambaddho,\<*<6>*>\ kukkuccāya vihesāya vilekhāya ativiya saüvattanti yevā 'ti vuttaü hoti. upasam- pannassa vinayaü vivaõõetã 'ti upasampannassa santike tassa tasmiü vimatiü uppādetukāmo vinayaü vivaõõeti nindati garahati, sesam ettha uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. vilekhana- sikkhāpadaü dutiyaü. Tatiye, anvaddhamāsan\<*<7>*>\ ti anupaņipāņiyā addhamāse ad- dhamāse, yasmā pana so uposathadivase uddisiyyati\<*<8>*>\ tasmā anåposathikan ti padabhājane vuttaü. uddissamāne 'ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. parikittānisaü-. 2 Bp. omits padaü. 3 Bp.Ssp. mariyādapa-. 4 Bp.Ssp. khāto. 5 Bp.Ssp. -vilekho. 6 Bp.Ssp. sambandho. 7 Ssp. anvaķķhamāsan. 8 Bp.Ssp. -siyati. >\ #<[page 877]># %% uddisiyamāne,ū yasmā pana so pātimokkhuddesakena uddisante uddisiyamāno nāma hoti, tasmā uddisante 'ti padabhājane vuttaü. yaü ca tattha āpattiü āpanno ti tasmiü anācāre ciõõe\<*<1>*>\ yaü āpattiü āpanno. yathādhammo kāretabbo ti a¤¤āõena āpannattā tassā āpattiyā mokkho n' atthi, yathā pana dhammo ca vinayo ca ņhito tathā kāretabbo, desanāgā- miniü ce āpanno hoti desāpetabbo, vuņņhānagāminiü ce vuņņhāpetabbo ti attho. sādhukan ti suņņhu. aņņhãkatvā\<*<2>*>\ 'ti aņņhikabhāvaü katvā, aņņhiko hutvā 'ti vuttaü hoti. dham- makamme 'ti ādãsu mohāropanakammaü adhippetaü, sesam ettha uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü, akusala- cittaü dukkhavedanan ti. mohanasikkhāpadaü tatiyaü. Catutthe, pahāraü dentã 'ti āvuso pãņhakaü pa¤¤āpetha pādadhovanaü āharathā 'ti ādãni vatvā tathā akarontānaü pahāraü denti. pahāraü deti āpatti pācittiyassā 'ti ettha paharitukāmatāya pahāre dinne sace pi marati pācittiyam eva. pahārena hattho vā pādo vā bhijjati sãsaü vā chiddaü\<*<3>*>\ hoti pācittiyam eva. yath' āyaü saīghamajjhe na virocati tathā naü karomã 'ti evaü viråpakaraõādhippāyena kaõõaü vā nāsaü vā chindati dukkaņaü. anupasampannassā 'ti gahaņņhassa vā pabbajitassa vā itthiyā vā purisassa vā anta- maso tiracchānagatassāpi pahāraü deti dukkaņaü. sace pana rattacitto itthiü paharati saīghādiseso. kenaci viheņhiyamāno ti manussena vā tiracchānagatena vā viheņhiyamāno. mok- khādhippāyo ti tato attano mokkhaü patthayamāno. pahā- raü detã 'ti kāyakāyapaņibaddhanissaggiyānaü a¤¤atarena pahāraü deti anāpatti. sace pi antarāmagge coraü vā paccatthikaü vā viheņhetukāmaü disvā upāsaka etth' eva tiņņha mā āgamā\<*<4>*>\ 'ti vatvā vacanaü anādiyitvā āgacchantaü gaccha re 'ti muggarena vā satthakena vā paharitvā yāti. so ce tena pahārena marati anāpatti yeva, vāëamigesu pi es' eva nayo. sesam ettha uttānam eva. samuņņhānādãni pan' \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. āciõõe. 2 Bp. aņņhiü katvā; Ssp. aņņhi katvā. 3 Ssp. bhinnaü. 4 Bp. āgamitthā 'ti; Ssp. āgamã 'ti. >\ #<[page 878]># %<878 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.74-77.>% assa paņhamapārājikasadisāni.ū idaü pana dukkhavedanan ti. pahārasikkhāpadaü catutthaü. Pa¤came, talasattikaü uggirantã 'ti pahāradānākāraü das- setvā kāyam pi kāyapaņibaddham pi uccārenti. te pahāra- samu¤citā rodantã 'ti te pahāraparicitā pubbe pi laddhapahā- rattā, idāni ca pahāraü dassantã 'ti ma¤¤amānā rodantã 'ti attho. pahārassa mucchitā 'ti pi sajjhāyanti,\<*<1>*>\ tattha pahā- rassa bhãtā 'ti attho. uggirati āpatti pācittiyassā 'ti ettha sace uggiritvā viraddho pahāraü deti, avassaü vāretuü\<*<2>*>\ asakkon- tassa pahāro sahasā patati na paharitukāmatāya dinnattā dukkaņaü. tena pahārena hatthādãsu yaü ki¤ci bhijjati dukkaņam eva. paharitukāmassa yena kenaci daõķādinā pahāro vā mokkhito attanā vā satiü paņilabhitvā na paharati dukkataü. paharantassa kenaci vā hattho dhārito dukkaņaü. mokkhādhippāyo talasattikaü uggiratã 'ti ettha pubbe vuttesu vatthåsu purimanayen' eva talasattikaü uggirantassa anāpatti. sace pi virajjhitvā pahāraü deti anāpatti yeva. sesaü puri- masadisam eva saddhiü samuņņhānādãhi. talasattikasik- khāpadaü pa¤camaü. Chaņņhe, anuddhaüsentã 'ti te kira sayaü ākiõõadosattā evaü bhikkhå n' eva amhe codessanti na sāressantã 'ti atta- parittānaü karonto\<*<3>*>\ paņigacc' eva bhikkhå amålakena saīghā- disesena codenti. sesam ettha terasakakaõķamhi amålaka- sikkhāpade vuttanayattā uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiri- yā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. amålakasik- khāpadaü chaņņhaü. Sattame, upadahantã 'ti uppādenti. kukkuccaü upadahati āpatti pācittiyassā 'ti vācāya vācāya āpatti. anupasampan- nassā 'ti sāmaõerassa, mātugāmena saddhiü raho ma¤¤e tayā nisinnaü nipannaü bhuttaü pãtaü saīghamajjhe ida¤ c' ida¤ ca kataü ti ādinā nayena kukkuccaü upadahati vācāya vācāya dukkaņaü. sesam ettha uttānam eva. samuņņhānā- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. sajjāyanti. 2 Ssp. dhāretuü. 3 Bp. karontā. >\ #<[page 879]># %% dãni pi amålakasadisān' evā 'ti.ū sa¤ciccasikkhāpadaü sat- tamaü. Aņņhame, adhikaraõajātānan ti etehi bhaõķanādãhi up- pannavivādādhikaraõānaü. upassutin ti sutisamãpaü, yattha ņhatvā sakkā hoti tesaü vacanaü sotuü tatthā 'ti attho. gacchati āpatti dukkaņassā 'ti ettha padavāre padavāre dukka- ņaü. mantentan ti a¤¤ena saddhiü a¤¤asmiü mantayamāne. mantente 'ti vā pāņho ayam ev' attho. våpasamessāmã 'ti upasamissāmi våpasamaü gamissāmi kalahaü na karissāmi. attānaü parimocessāmã 'ti mama akārakabhāvaü kathetvā attānaü mocessāmi, sesam ettha uttānam eva, theyyasat- thasamuņņhānaü, kāyacittato kāyavācācittato ca samuņņhāti. siyā kiriyā sotukāmatāya gamanavasena, siyā akiriyaü\<*<1>*>\ ņhitaņņhānaü āgantvā mantayamānānaü ajānāpanavasena, råpiyaü a¤¤avādaü\<*<2>*>\ upassutã 'ti imāni hi tãõi sikkhāpadāni ekaparicchedāni. sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akulacittaü dukkhavedanan ti. upassutisikkhāpadaü aņņhamaü. Navame, sace ca mayaü jāneyyāmā 'ti sace mayaü jāney- yāma, ca-kāro pana nipātamattam eva. dhammikānan ti dhammena vinayena satthusāsanena katattā dhammo etesu atthã 'ti dhammikāni, tesaü dhammikānaü catunnaü saīgha- kammānaü. khãyati āpatti pācittiyassā 'ti ettha vācāya vācāya pācittiyaü. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakam- maü vacãkammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. kam- mapaņibāhanasikkhāpadaü navamaü. Dasame, vatthuü\<*<3>*>\ ārocitan ti codake ca\<*<4>*>\ cuditakena ca atta- no kathā kathitā anuvijjako sammato ettāvatā vatthum eva ārocitaü hoti. sesam ettha uttānam eva. dhuranikkhepasa- muņņhānaü, kāyavācācittato samuņņhāti, kiriyākiriyaü sa¤- ¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacã- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. akiriyā. 2 Bp.Ssp. a¤¤avādakaü. 3 Bp. vatthu vā; Ssp. vatthuü vā ārocitaü hotã 'ti codanake ca. 4 Bp. na for ca. >\ #<[page 880]># %<880 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.81-83.>% kammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti.ū chandaüada- tvāgamanasikkhāpadaü dasamaü. Ekādasame, yathāmittatā 'ti yathā mittatāya yo yo mitto tassa tassa detã 'ti vuttaü hoti. esanayo sabbapadesu, sesaü ujjhāpanakādãsu vuttanayattā uttānattham eva. tisamuņ- ņhānaü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü, dukkhavedanan ti. Dabbasikkhāpadaü\<*<1>*>\ ekādasamaü. Dvādasame, yaü vattabbaü siyā taü sabbaü tiüsaka- kaõķe pariõāmanasikkhāpade vuttanayam eva. ayaü eva hi viseso. tattha attano pariõāmitattā nissaggiyaü pācittiyaü. idha puggalassa pariõāmitattā suddhikapācittiyan ti. tisa- muņņhānaü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü tivedanan ti. pariõāmanasikkhāpadaü dvādasamaü. samatto vaõõa- nākkamena sahadhammikavaggo aņņhamo. Rājavaggassa paņhamasikkhāpade, orako ti parittako. upari pāsādavaragato ti pāsādavarassa upari gato. ayyā- naü vāhasā 'ti ayyānaü kāraõā, tehi jānāpitattā jānāmã 'ti vuttaü hoti. pitaraü patthetã ti antaraü passitvā ghātetuü icchati. rājantepuraü hatthisammaddan ti ādisu satthãhi sam- maddo etthā 'ti hatthisammaddaü, hatthisambādhan ti attho, assarathasammaddapade pi es' eva nayo, sammatan ti keci paņhanti, taü na gahetabbaü. ra¤¤o antepure hatthi- sammaddan ti pi pāņho, tattha hatthãnaü sammaddaü hatthisammaddan ti attho, ra¤¤o antepure hatthisammaddo atthã 'ti vuttaü hoti, es' nayo sesapadesu pi. rajanãyānã\<*<2>*>\ 'ti tasmiü antepure edisāni råpādãni. muddhāvasittassā\<*<3>*>\ 'ti muddhani avasittassa,\<*<4>*>\ \<*<5>*>\anikkhanto rājā ito ti anikkhantarā- jakaü,\<*<5>*>\ tasmiü anikkhantarājake sayanãghare 'ti attho. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Dubbalasikkhāpadaü ekādasamaü. 2 Bp. rajjanãyā 'ti. 3 Ssp. muddhābhisi-. 4 Ssp. abhi-. 5-5 Ssp. anikkhantarājake 'ti anikkhanto rāhā ito ti anikkhanta- rājakaü. >\ #<[page 881]># %% ratanaü vuccati mahesã, nãbhatan\<*<1>*>\ ti nikkhantaü, anãbhataü\<*<1>*>\ ratanaü ito ti anãbhataratanakaü,\<*<2>*>\ tasmiü anãbhatarata- nake\<*<2>*>\ sayanãghare 'ti attho, sesam ettha uttānam eva. kaņhi- nasamuņņhānaü, kāyavācato kāyavācācittato ca samuņņhāti. kiriyākiriyaü nosa¤¤avimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. rājante purasikkhāpadaü\<*<3>*>\ paņhamaü. Dutiye, vissaritvā 'ti pammussitvā.\<*<4>*>\ puõõapattaü nāma satato pa¤ca kahāpaõā. kyāhaü karissāmã 'ti kiü ahaü ka- rissāmi. ābharaõaü omu¤citvā 'ti mahālataü\<*<5>*>\ nāma navako- ņiagghanakaü alaīkāraü apanetvā. antevāsã 'ti paricārako.\<*<6>*>\ aparikkhittassa upacāro ti ettha upacāro nāma ārāmassa dve leķķupātā, āvasathassa pana suppapāto vā musalapāto vā 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. uggaõhāti āpatti pācittiyassā 'ti ettha jātaråparajataü attano atthāya uggaõhantassa vā uggaõhāpentassa vā nissaggiyaü pācittiyaü. saīghagaõa- puggalacetiyanavakammānaü atthāya dukkaņaü. avasesaü muttādiratanaü attano vā saīghādãnaü vā atthāya uggaõ- hantassa vā uggaõhāpentassa vā dukkaņaü. kappiyavatthu vā akappiyavatthu vā hotu antamaso mātukaõõapiëandhana- tālapaõõam\<*<7>*>\ pi gihãsantakaü bhaõķāgārikasãsena paņisāmen- tassa pācittiyam eva. sace pana mātāpitunnaü santa- kaü avassaü paņisāmetabbaü kappiyabhaõķaü hoti attano atthāya gahetvā paņisāmetabbo. idaü paņisāmetvā dehã 'ti pana vutte na vaņņatã 'ti paņikkhipitabbaü. sace paņi- sāmehã 'ti pātetvā gacchanti paëibodho nāma hoti paņisāmetuü vaņņati. vihāre kammaü karonto vaķķhakãādayo vā rāja- vallabhā vā attano upakaraõabhaõķaü vā sayanabhaõķaü vā paņisāmetvā dethā ti vadanti chandena pi bhayena pi na kātabbam eva. guttaņņhānaü pana dassetuü vaņņati. balak- kārena pātetvā gatesu ca paņisāmetuü vaņņati. ajjhārāme vā ajjhāvasathe vā 'ti ettha sace mahāvihārasadiso mahārāmo hoti tattha pākāraparikkhitte pariveõe yattha katthaci\<*<8>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. niggatan. 2 Bp. aniggatarata-. 3 Bp.Ssp. antepura-. 4 Ssp. pamu-. 5 Bp. mahallataü. 6 Bp. -rakā; Ssp. -rikā. 7 Ssp. mātusantakaü kaõõa-. 8 Ssp. omits this. >\ #<[page 882]># %<882 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.84.>% bhikkhåhi vā sāmaõerehi vā gahitaü bhavissatã 'ti saīkā uppajjati tādise eva ņhāne uggaõhitvā vā uggaõhāpetvā vā ņhapetabbaü,ū mahābodhidvārakoņņhakāmbaīgaõasadisesu pana mahājanasa¤caraõaņņhānesu na gahetabbaü.\<*<1>*>\ Ku- rundiyaü pana vuttaü eko maggaü gacchanto nimmanussaņ- ņhāne\<*<2>*>\ ki¤ci bhaõķaü passati ākiõõamanusse pi jāte manussā tam eva bhikkhuü āsaīkanti tasmā maggā okkamma\<*<3>*>\ nisãdi- tabbaü, sāmikesu āgatesu taü ācikkhitabbaü, sace sāmike na passati patiråpaü karissatã 'ti. råpena vā nimittena vā sa¤¤āõaü katvā 'ti ettha råpaü nāma antobhaõķikāya bhaõ- ķaü, tasmā bhaõķikaü mu¤citvā\<*<4>*>\ gaõetvā ettakā kahāpaõā vā jātaråparajataü vā 'ti sallakkhetabbo. nimittan ti la¤chanādi,\<*<5>*>\ tasmā la¤chitāya\<*<6>*>\ bhaõķikāya mattikāla¤chanan\<*<7>*>\ ti vā lākhāla¤chanan\<*<7>*>\ ti vā nãlapilotikāya bhaõķikāya katā 'ti vā setapilotikāya katā 'ti vā evam ādi sabbaü sallakkhetab- baü. bhikkhå patiråpā 'ti lajjino kukkuccakā, lolajātikā- naü hi hatthe ņhapetuü na labbhati.\<*<8>*>\ yo pana n' eva tamhā āvāsā pakkamati na sāmike passati tenāpi attano cãvarādi- målaü na kātabbaü. thāvaraü pana senāsanaü vā cetiyaü vā pokkharaõã vā kāretabbaü.\<*<9>*>\ sace dãghassa addhuno acca- yena sāmiko āgacchati upāsaka tava santakena idaü nāma kataü anumodāhã 'ti vattabbo. sace anumodati icc' etaü kusalaü, no ce anumodati mama dhanaü dethā 'ti codeti yeva a¤¤aü samādapetvā dātabbaü. ratanasammataü vis- sāsaü gaõhātã 'ti ādãsu āmāsam eva sandhāya vuttaü, anāmā- saü na vaņņati, sesam ettha uttānam eva. chasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāya- kammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. ratanasik- khāpadaü dutiyaü. Tatiye, tiracchānakathan ti ariyamaggassa tiracchānabhåtaü kathaü. rājakathan ti rājapaņisamyuttakathaü, corakathā- dãsu pi es' eva nayo. santaü bhikkhun ti ettha yaü vattab- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. add palibodho na hoti. 2 Bp. nimanu-. 3 Bp. ukka-. 4 Ssp. omu¤ci-. 5 Bp. la¤janādi. 6 Bp. la¤jityā. 7 Bp. -la¤janan. 8 Bp. labhati. 9 Bp.Ssp. -tabbā. >\ #<[page 883]># %% baü taü cārittasikkhāpade vuttam eva.ū sace sambahulā kenaci kammena gāmaü pavisanti vikāle gāmappavesanaü āpucchāmã\<*<1>*>\ 'ti sabbehi a¤¤ama¤¤aü āpucchitabbaü, tasmiü gāme taü kammaü na sampajjatã 'ti a¤¤aü gāmaü gacchanti gāmasatam pi hotu puna āpucchanakiccaü n' atthi. sace pana ussāhaü paņippassambhetvā vihāraü gacchantā antarā a¤¤aü gāmaü pavisitukāmā honti puna āpucchitabbam eva, kulaghare vā āsanasālāya vā bhattakiccaü katvā telabhik- khāya vā sappibhikkhāya vā caritukāmo hoti. sace passe bhikkhu atthi āpucchitvā gantabbaü, asante n' atthã 'ti gantabbaü, vãthiü otaritvā bhikkhuü passati āpucchanakic- caü n' atthi, anāpucchitvā vicaritabbam eva, gāmamajjhena maggo hoti tena gacchantassa telādibhikkhāya carissāmã 'ti citte uppanne sace passe bhikkhu atthi āpucchitvā caritabbaü, maggā anokkamma bhikkhāya carantassa pana āpucchanakic- caü n' atthi. aparikkhitassa gāmassa upacāro adinnādāne vuttanayen' eva veditabbo. antarārāman ti ādãsu na kevalaü anāpucchā kāyabandhanaü abandhitvā saīghāņiü apārupi- tvā gacchantassāpi anāpatti. āpadāså 'ti sãho vā vyaggho vā āgacchati, megho vā uņņheti,\<*<2>*>\ a¤¤o vā koci upaddavo up- pajjati anāpatti. evaråpāsu āpadāsu bahigāmato antogāmaü pavisituü vaņņati. sesam ettha uttānam eva. kaņhinasamuņ- ņhānaü kāyavācato kāyavācacittato ca samuņņhāti kiriyā- kiriyaü nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāya- kammaü, vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. vikāle gāmap- pavesanasikkhāpadaü tatiyaü. Catutthe, bhedanam eva bhedanakaü taü assa atthã 'ti bhedanakam eva. araõike 'ti araõidhanuke. vãņhe\<*<3>*>\ 'ti vã- ņhake, sesam ettha uttānam eva. chasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü, kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. såcigharasikkhāpadaü catutthaü. Pa¤came, chedanakaü vuttanayam eva. chinditvā pari- bhu¤jatã 'ti ettha sace na chinditukāmo hoti bhåmiyaü nikha- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -cchāmā 'ti. 2 Ssp. uņņhahati. 3 Bp. vidhe 'ti vedhake; Ssp. vãthe for vãņhe. >\ #<[page 884]># %<884 Samantapāsādikā [Bhvibh_V.87-90.>% õitvā pamāõaü upari dasseti uttānaü katvā paribhu¤jati.ū ukkhipitvā vā tulāsaīghāņe ņhapetvā aņņaü katvā pari- bhu¤jati sabbaü vaņņati. sesaü uttānam eva. chasamuņ- ņhānaü. ma¤casikkhāpadaü pa¤camaü. Chaņņhe, tålaü onaddham etthā 'ti tålonaddhaü. tålaü pakkhipitvā upari cilimikāya\<*<1>*>\ onaddhan ti vuttaü hoti. sesaü uttānam eva. chasamuņņhānaü. tålonaddhasik- khāpadaü chaņņhaü. Sattame, nisãdanam anu¤¤ātaü hotã 'ti, kattha anu¤¤ātaü. cãvarakkhandhake paõãtabhojanavatthusmiü. vuttaü hi tattha anujānāmi bhikkhave kāyaguttiyā cãvaraguttiyā senā- sanaguttiyā nisãdanan ti. seyyathāpi purāõasikoņņho ti yathā nāma purāõacammakaro ti attho, yathā hi cammakāro cammaü vitthataü karissāmã 'ti ito cito ca sama¤chati\<*<2>*>\ kaķķhati evaü so pi taü nisãdanaü, tena taü bhagavā evam āha. nisãdanaü nāma sadasaü vuccatã 'ti santhatasadisaü santharitvā ekasmiü ante sugatavidatthiyā vidatthimatte padese dvãsu ņhānesu phāletvā tisso dasā kayiranti. tāhi dasāhi sadasaü nāma vuccati. sesam ettha uttānam eva. chasamuņņhānaü. nisãdanasikkhāpadaü sattamaü. Aņņhame, kaõķupaņicchādã anu¤¤ātā hotã 'ti, kattha anu¤- ¤ātā. cãvarakkhandhake Belaņņhisãsavatthusmiü.\<*<3>*>\ vuttaü hi tattha anujānāmi bhikkhave yassa kaõķu vā pãëakā vā assāvo vā thullakacchu\<*<4>*>\ vā ābādho kaõķupaņicchādin ti. yassa adhonābhi ubbhajānumaõķalan ti yassa bhikkhuno nābhiyā heņņhā jānumaõķalānaü upari. kaõķå 'ti kacchu. pãëakā 'ti lohitutaõķikā sukhumapãëakā. assāvo ti arisa bhagandara pamehādãnaü\<*<5>*>\ vā vasena asucipaggharaõaü.\<*<6>*>\ thullakacchu\<*<4>*>\ vā ābādho ti mahāpiëakābadho vuccati. sesam ettha uttānam eva. chasamuņņhānaü. kaõķupaņicchādãsik- khāpadaü aņņhamaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. vimili-. 2 Bp. -chaviü. 3 Ssp. Velaņņha-. 4 Ssp. thålaccho. 5 Bp.Ssp. madhumehādãnaü. 6 Bp. asåci-. >\ #<[page 885]># %% Navame, vassikasāņikā anu¤¤ātā hotã 'ti, kattha anu¤¤ātā, cãvarakkhandhake visākhāvatthusmiü. vuttam hi tattha anujānāmi bhikkhave vassikasāņikan ti. sesam ettha uttā- nam eva. chasamuņņhānaü. vassikasāņikasikkhāpadaü na- vamaü. Dasame, caturaīgulomako ti catuhi aīglãhi\<*<1>*>\ ånakappamāõo. sesaü uttānam eva. chasamuņņhānaü. Nandattherasik- khāpadaü dasamaü. samatto vaõõanākkamena rājavaggo navamo. uddiņņhā kho ti ādi vuttanayam evā 'ti. Samantapāsādikāya vinayasaüvaõõanāya khuddakavaõ- õanā samattā. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. aīgulehi. >\ #<[page 886]># %<886>% [PâōIDESANäYâ DHAMMâ] pāņidesanãyā dhammā khuddakānaü anantarā, ņhapitā ye ayaü dāni tesaü bhavati vaõõanā. Paņhamapāņidesanãye tāva, paņikkamanakāle 'ti piõķāya caritvā paņiāgamanakāle. sabbe 'va aggahesã 'ti sabbam eva aggahesi. pavedhentã 'ti kampamānā. apehã 'ti apagaccha na okāsam dethā 'ti attho. gārayhaü āvuso ti ādi paņidese- tabbākāradassanaü. rathikā 'ti racchā. vyåhan ti anib- bijjhitvā\<*<1>*>\ ņhitā gatapaccāgataracchā. siüghāņakan ti catu- koõaü\<*<2>*>\ vā tikoõaü vā maggasamodhānaņņhānaü. gharan ti kulagharaü. etesu rathikādãsu yattha katthaci ņhatvā gaõhantassa gahaõe dukkaņaü. ajjhohāragaõanāya\<*<3>*>\ pāņi- desanãyaü, hatthisālādãsu gaõhantassāpi es' eva nayo. bhik- khunã rathikāya ņhatvā deti bhikkhu sace\<*<4>*>\ pi antarārāmā- dãsu ņhatvā gaõhāti āpatti yeva. antaragharaü paviņņhāyā 'ti hi vacanato bhikkhuniyā antaraghare ņhatvā dadamānāya vasen' ettha āpatti veditabbā. bhikkhussa ņhitaņņhānaü pana appamāõaü. tasmā sace pi vãthiādãsu ņhito bhikkhu anta- rārāmādãsu ņhatvā dadamānāya bhikkhuniyā gaõhāti anāpatti yeva. yāmakālikaü sattāhakālikaü yāvajãvikaü āhārat- thāya paņigaõhāti āpatti dukkaņassa. ajjhohāre ajjhohāre āpatti dukkaņassā 'ti idaü āmisena asambhinnaü sandhāya vuttaü. sambhinne pana ekarase pāņidesanãyam eva. ekato upasampannāyā 'ti bhikkhunãnaü santike upasampannāya, bhikkhånaü santike upasampannāya pana yathā vatthukam eva. dāpeti na detã 'ti a¤¤ātikā a¤¤ena kenaci dāpeti taü gaõhantassa anāpatti. upanikkhipitvā detã 'ti bhåmiyaü ņhapetvā idaü ayya tumhākaü dammã 'ti deti. evaü dinnaü sādhu bhaginã 'ti sampaņicchitvā tāya eva vā bhik- khuniyā a¤¤ena vā kenaci paņiggāhāpetvā bhu¤jituü vaņņati. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. anivijjhitvā. 2 Bp.Ssp. catukkoõaü. 3 Bp. inserts ajjhohāre. 4 Ssp. omits sace pi. >\ #<[page 887]># %% sace hi hatthagate patte āmisaü gaīheyya pariccattaü te mayā 'ti deti bhikkhu gahitaü bhaginã 'ti paņiggaõhāti gaõhan- tassa āpattã 'ti vadanti. sikkhamānāya sāmaõerāyā 'ti etāsaü dadamānānaü gaõhantassa anāpatti. sesaü ettha uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā nosa¤¤avimokkhaü acit- takaü paõõativajjaü kāyakammaü ticittaü tivedanan ti. paņhamapāņidesanãyaü. Dutiye, apasakka tāva bhaginã 'ti ādi apasādetabbākāradas- sanaü. attano bhattaü dāpeti n' detã 'ti ettha sace pi attano bhattaü deti iminā sikkhāpadena anāpatti yeva, purimasik- khāpadena āpatti. a¤¤assa bhattaü deti na dāpetã 'ti ettha pana sace dāpeyya iminā sikkhāpadena āpatti bhaveyya. dentiyā pana n' eva iminā na purimena āpatti. sesam ettha uttānam eva. kaņhinasamuņņhānaü, kiriyākiriyaü nosa¤- ¤āvimokkhaü acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü vacã- kammaü ticittaü tivedanan ti. dutiyapāņidesanãyaü. Tatiye, ubhato pasannan ti dvãhi pasannaü, upāsakena pi upāsikāya pi, tasmiü kira kule ubho 'pi te sotāpannā yeva. bhogena hāyatã 'ti edisaü\<*<1>*>\ hi kulaü sace pi asãtikoņidhanaü hoti bhogehi hāyati yeva. kasmā, yasmā tattha n' eva upāsikā na upāsako bhoge rakkhati. gharato nãharitvā dentã 'ti āsanasālaü vā vihāraü vā ānetvā denti. sace pi anāgate bhikkhumhi paņhamaü yeva nãharitvā dvāre ņhapetvā pacchā sampattassa denti vaņņati. bhikkhuü pana disvā anto gehato nãharitvā dãyyamānaü na vaņņatã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. sesam ettha uttānam eva. eëakalomasamuņņhā- naü, kiriyā nosa¤¤āvimokkham acittakaü paõõattivajjaü kāyakammaü ticittaü tivedanan ti. tatiyapāņidesanãyaü. Catutthe, avaruddhā hontã 'ti paņiviruddhā honti. pa¤can- naü paņisamviditan ti pa¤casu sahadhammikesu yaü ki¤ci pesetvā khādanãyaü bhojanãyaü āharissāmā 'ti paņisaüvidi- taü katam pi appaņisaüviditam evā 'ti attho. ārāmaü ārāmåpacāraü ņhapetvā 'ti āra¤¤akasenāsanārāma¤ ca tassa \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. ãdisaü. >\ #<[page 888]># %<888 Samantapāsādikā [Bhvibh_VI.4.>% upacāra¤ ca ņhapetvā upacārato nikkhantaü antarāmagge bhikkhuü disvā vā gāmaü āgatassa vā paņisaüviditaü katam pi appaņisaüviditam eva hotã 'ti veditabbaü.ū sace sāsaīkaü hoti sāsaīkan ti ācikkhitabban ti kasmā ācikkhitab- baü. ārāme core vasante amhākaü n' ārocentã 'ti vacanapa- ņimocanatthaü, corā vattabbā mamussā idh' åpacārantã 'ti kasmā vattabbā. attano upaņņhākehi amhe gaõhāpentã 'ti vacanapaņimocanatthaü, yāguyā paņisaüvidite tassā parivāro āhariyyatã 'ti yāguyā paņisaüviditaü katvā kiü suddhayā- guyā dinnāya påvabhattāni pi etissā yāguyā paricāraü katvā dassāmā 'ti evaü yaü ki¤ci āharanti sabbaü paņisamviditam eva hoti. bhattena paņisaüvidite 'ti ādãsu pi es' eva nayo. asukaü nāma kulaü paņisaüviditaü katvā khādanãyādãni gahetvā gacchatã 'ti sutvā a¤¤āni pi tena saddhiü attano dey- yadhammaü āharanti vaņņati. yāguyā paņisaüviditaü katvā påvaü vā bhattaü vā āharanti etam pi vaņņã 'ti Kurundiyaü vuttaü. gilānassā 'ti appaņisaüvidite pi gilānassa anāpatti. paņisaüvidite vā gilānassa vā sesakan ti ekass' atthāya paņi- saüviditaü katvā āhaņaü, tassa sesakaü a¤¤assāpi bhu¤ji- tuü vaņņati. catunnaü vā pa¤cannaü vā paņisaüviditaü katvā bahuü āhaņaü hoti a¤¤esam pi dātuü icchanti, etam pi paņisaüviditasesakam eva sabbam\<*<1>*>\ pi vaņņati. atha adhi- kam eva hoti sannidhiü mocetvā ņhapitaü dutiyadivase pi vaņņati. gilānassa āhaņāvasese 'pi es' eva nayo. yaü pana appaņisaüviditam eva katvā āhaņaü taü bahi ārāmaü pese- tvā paņisaüviditaü kāretvā āharāpetabbaü. bhikkhåhi vā gantvā antarāmagge gahetabbaü. yam pi vihāramajjhena gacchanto vā vanacarakādayo vā vanato āharitvā denti purimanayen' eva paņisaüviditaü kāretabbaü. tattha jāta- kan ti ārāme jātakam eva, målahkādanãyādiü a¤¤ena kappi- yaü katvā dinnaü paribhu¤jato anāpatti. sace pana taü gāmaü haritvā pacitvā āharanti na vaņņati, paņisaüviditaü kāretabbaü, sesam ettha uttānam eva. kaņhinasamuņņhā- naü, kiriyākiriyaü nosa¤¤āvimokkhaü acittakaü paõõat- tivajjaü kāyakammaü vacãkammaü ticittaü tivedanan ti. #<[page 889]># %% catutthapāņidesanãyaü samattaü. Samantapāsādikāya vina- yavaõõanāya pāņidesanãyavaõõanā niņņhitā. yāni sikkhitasikkhena sekhiyānã 'ti tādinā, bhāsitāni ayaü dāni tesam pi vaõõaõākkamo. Tattha parimaõķalan ti samantato maõķalaü. nābhi- maõķalaü jānumaõķan ti uddhaü nābhimaõķalaü adho jānumaõķalaü paņicchādento\<*<1>*>\ jānumaõķalassa heņņhā jaī- ghaņņikato paņņhāya aņņhaīgulamattaü nivāsanaü otāretvā nivāsetabbaü. tato paraü otārentassa dukkaņan ti vuttaü. tathā\<*<2>*>\ nisinnassa jānumaõķalato heņņhā caturaīgulamattaü paņicchannaü hotã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. evaü nivāsentassa pana nivāsanaü pamāõikaü vaņņati. tatr' idaü pamāõaü, dãghato muņņhipa¤camaü tiriyaü aķķhatey- yahatthaü, tādisassa pana alābhe tiriyaü dvihatthappa- māõam pi vaņņati jānumaõķalapaņicchādanatthaü nābhi- maõķalaü pana cãvarenāpi sakkā paņicchādetun ti. tattha ekapaņņacãvaraü evaü nivattham pi ņhāne na tiņņhati dupaņņaü pana tiņņhati. olambento nivāseti āpatti dukkaņassā 'ti ettha na kevalaü purato vā\<*<3>*>\ pacchato vā\<*<3>*>\ olambetvā nivāsentass' eva dukkaņaü. ye pan' a¤¤e tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhå gihãnivatthaü nivāsenti hat- thisoõķakaü macchavāëakaü catukkaõõakaü tālavaõņakaü satavallikaü\<*<4>*>\ nivāsentã 'ti ādinā nayena khandhake nivāsana- dosā vuttā tathā nivāsentassāpi dukkaņam eva. te sabbe vuttanayena parimaõķalaü nivāsentassa na hontã ti ayam ettha saükhepo, vitthārato pana tath' eva āvibhavissati. asa¤ciccā 'ti purato vā pacchato vā olambetvā nivāsessāmã 'ti evaü asa¤cicca atha kho parimaõķalaü yeva nivāsessāmã 'ti virajjhitvā aparimaõķalaü nivāsentassa anāpatti. asatiyā 'ti a¤¤āvihitassāpi tathā nivāsentassa anāpatti. ajānan- tassā 'ti ettha nivāsanavattaü ajānantassa mokkho n' atthi, nivāsanavattaü hi sādhukaü uggahetabbaü, tassa anugga- haõam ev' assa anādariyaü. taü pana sa¤cicca anugga- haõtass' eva yujjati. tasmā uggahitavatto 'pi yo āruëhabhā- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -dentena. 2 Ssp. yathā. 3 Bp.Ssp. ca. 4 Ssp. satavalikaü. >\ #<[page 890]># %<890 Samantapāsādikā [Bhvibh_VII.1.>% vaü vā oruëhabhāvaü vā na jānāti,ū tassa anāpatti. Kurundi- yaü pana parimaõķalaü nivāsetuü ajānantassa anāpattã 'ti vuttaü. yo pana sukkhaja¤gho vā mahāpiņņhikamaüso vā hoti tassa sāruppatthāya\<*<1>*>\ aņņhaīgulādikam\<*<2>*>\ pi otāretvā nivāsetuü vaņņati. gilānassā 'ti jaīghāya vā pāde vā vaõo hoti ukkhipitvā vā otāretvā vā nivāsetuü vaņņati. āpadāså 'ti vāëamigā vā corā vā anubandhanti evaråpāsu āpadāsu anāpatti, sesam uttānam eva. paņhamapārājikasamuņņhā- naü, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü\<*<3>*>\ dukkhavedanan ti. Phussadevatthero pana sacittakaü paõõattivajjaü tive- danan ti āha. Upatissatthero pana anādariyaü paņiccā 'ti vuttattā lokavajjaü, akusalacittaü dukkhavedanan ti āha. parimaõķalaü pārupitabban ti tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhå gihãpārupanaü\<*<4>*>\ pārupantã 'ti evaü vuttaü anekappakāraü gihãpārupanaü\<*<4>*>\ apārupitvā idha vuttanayen' eva ubho kaõõe samaü katvā pārupanavattaü pårentena parimaõķalaü pārupitabbaü. imāni ca dve pi sikkhāpadāni avisesena vuttāni, tasmā vihāre pi antaraghare pi parimaõķalam eva nivāsetabba¤ ca pārupitabba¤ cā 'ti. samuņņhānādãni paņhamasikkhāpade vuttanayān'\<*<5>*>\ eva sad- dhiü theravādena. kāyaü vivaritvā 'ti jānum pi uram pi vivaritvā. supaņic- channenā 'ti na sasãsaü pārutena, atha kho gaõņhikaü paņi- mu¤citvā ubhato anuvātantena gãvaü paņicchādetvā ubho kaõõe samaü katvā paņisaüharitvā yāva maõibandhaü\<*<6>*>\ paņicchādetvā antaraghare gantabbaü. dutiyasikkhāpade, galavāņakato paņņhāya sãsaü maõi- bandhato paņņhāya hatthe piõķikamaüsato ca paņņhāya pāde vivaritvā nisãditabbaü. vāsåpagatassā 'ti vāsatthāya upa- gatassa rattibhāge vā divasabhāge vā kāyaü vivaritvā nisãdato anāpatti. susaüvuto ti hatthaü vā pādaü vā akãëāpento suvinãto ti attho. okkhittacakkhå 'ti heņņhā khittacakkhu hutvā. yugamattaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. inserts jānumaõķalato. 2 Ssp. -ādhikaü. 3 Bp. acittakaü; Ssp. inserts lokavajjaü kāyakammaü akusala- cittaü after sacittakaü. 4 Ssp. gihipārutaü. 5 Bp.Ssp. -nayen' eva. 6 Ssp. -bandhanā. >\ #<[page 891]># %% pekkhamāno\<*<1>*>\ ti yugayuttako hi danto ājāneyyo\<*<2>*>\ yugamattaü pekkhati purato catåhatthappamāõaü bhåmibhāgaü iminā pi ettakaü pekkhantena gantabbaü.ū yo anādariyaü paņicca tahaü tahaü olokento ti yo taü taü disābhāgaü pāsādaü kåņāgāraü vãņhiü olokento gacchati āpatti dukkaņassa. ekasmiü pana ņhāne ņhatvā hatthiassādiparissayābhāvaü oloketuü vaņņati. nisãdantenāpi okkhittacakkhunā 'va nisãditabbaü. ukkhittakāyā 'ti ukkhepena, itthambhåtalak- khaõe karaõavacanaü, ekato vā ubhato vā ukkhittacãvaro hutvā 'ti attho. anto indakhãlato paņņhāya evaü na gantab- baü. nisinnakāle dhammakarakaü nãharantenāpi cãvaraü anukkhipitvā nãharitabban ti. paņhamo vaggo. ujjagghikāyā 'ti mahāhasitaü hasanto, vuttanayen' ev' ettha karaõavacanaü. appasaddo antaraghare 'ti ettha kittā- vatā appasaddo hoti. dvādasahatthe gehe ādimhi saīghat- thero majjhe dutiyatthero ante tatiyatthero ti evaü nisin- nesu saīghatthero dutiyena saddhiü manteti. dutiyatthero tassa saddaü c' eva suõāti katha¤ ca vavatthapeti.\<*<3>*>\ tati- yatthero pana saddam eva suõāti kathaü na vavatthapeti. ettāvatā appasaddo hoti. sace pana tatiyatthero kathaü vavatthapeti mahāsaddo nāma hotã\<*<4>*>\ 'ti. kāyaü paggahetvā 'ti niccalaü katvā ujukena kāyena samena iriyāpathena gantabbaü c' eva nisãditabba¤ ca. bāhuü paggahetvā 'ti niccalaü katvā. sãsaü paggahetvā 'ti niccalaü ujuü ņhapa- yitvā. dutiyo vaggo. khambhakato nāma kaņiyaü hatthaü ņhapetvā katakham- bho. oguõņhito ti sasãsaü pāruto. ukkuņikāyā 'ti ettha uk- kuņikā vuccati paõhiyo ukkhipitvā aggapādehi vā aggapāde ukkhipitvā paõhãhi yeva vā bhåmiü phusantassa gamanaü, karaõavacanaü pan' ettha vuttalakkhaõam eva. dussapallat- thikāyā 'ti ettha āyogapallatthikāpi dussapallatthikāy' eva. ākirante pã 'ti piõķapātaü dente pi. sakkaccaü ti satiü upaņņhapetvā. pattasa¤¤ã 'ti patte sa¤¤aü katvā. sama- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. pekkhantenā 'ti. 2 Ssp. ājānãyo. 3 Ssp. vavaņņha-. 4 Bp. hoti. >\ #<[page 892]># %<892 Samantapāsādikā [Bhvibh_VII.3.>% såpako nāma yattha bhattassa catutthabhāgappamāõo såpo hoti.ū muggasåpo māsasåpo ti ettha kulatthādãhi katasåpā pi saügahaü gacchanti yevā 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. rasarase 'ti ettha ņhapetvā dve såpe avasesāni loni\<*<1>*>\ sāka så- peyya maccharasa maüsarasādãni rasarasā 'ti veditabbāni, taü rasarasaü bahum pi gaõhantassa anāpatti. samatittikan ti samapuõõaü samabharitaü. thåpãkataü piõķapātaü patigaõhāti āpatti dukkatassā 'ti ettha thåpãkato nāma pat- tassa antomukhavaņņilekhaü atikkamitvā kato patte pak- khitto racito pårito ti attho. evaü kataü agahetvā anto- mukhavaņņilekhāsamappamāõo gahetabbo, tattha thåpãkataü nāma pa¤cahi bhojanehi katan ti Abhayatthero āha. tipi- ņaka-Cåëanāgatthero pana piõķapāto nāma yāgu pi bhattam pi khādanãyam pi cuõõapiõķo pi dantakaņņham pi dasikasut- tam pã 'ti, idaü suttaü vatvā dasikasuttam pi thåpãkataü na vaņņatã 'ti āha. tesaü vādaü sutvā bhikkhå rohaõaü gantvā cåëa-Summattheraü pucchiüsu, bhante thåpãkata- piõķapāto kena paricchinno ti tesa¤ ca therānaü vādaü ārocesuü. thero sutvā āha, aho Cåëanāgo sāsanato bhaņņo aho tena bahunnaü dvāraü dinnaü ahaü etassa sattakkhat- tuü vinayaü vācento na kadāci evaü avacaü ayaü kuto labhitvā evaü vadatã 'ti. bhikkhå theraü yāciüsu kathetha dāni bhante kena paricchinno ti. yāvakālikena āvuso ti thero āha. tasmā yaü ki¤ci yāgubhattaü vā phalāphalaü vā āmisajātikaü samatittikam eva gahetabbaü. ta¤ ca kho adhiņņhānåpagena pattena, itarena pana thåpãkatam pi vaņņati. yāmakālika sattāhakālika yāvajãvikāni pana adhiņņhānåpage\<*<2>*>\ patte 'pi thåpãkatāni vaņņanti. dvãsu pattesu bhattaü gahe- tvā ekasmiü påretvā vihāraü pesetuü vaņņatã 'ti Mahāpac- cariyaü pana vuttaü, yaü patte pakkhippamānaü påvauc- chukhaõķaphalāphādi heņņhā orohati taü thåpãkataü nāma na hoti. påvavaņaüsakaü ņhapetvā piõķapātaü denti thåpãkatam eva hoti. pupphavaņaüsakatakkolakakaņuka- phalādi vaņaüsake pana\<*<3>*>\ ņhapetvā dinnaü thåpãkataü na hoti. bhattassa upari thālakaü vā pattaü vā ņhapetvā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. oloõi; Ssp. oloõã. 2 Bp.Ssp. -paga. 3 Bp. pannaü for pana. >\ #<[page 893]># %% påretvā gaõhāti thåpãkataü nāma na hoti.ū Kurundiyaü vuttaü thālake vā paõõe\<*<1>*>\ vā pakkhipitvā taü pattamatthake ņhapetvā denti pāņekkabhājanaü vaņņatã 'ti. idha anāpat- tiyaü gilāno na āgato, tasmā gilānassāpi thåpãkataü na vaņņati. sabbattha pana paņiggahetum eva na vaņņati, paņiggahãtaü pana supaņiggahãtam eva hoti, paribhu¤jituü vaņņatã 'ti. tatiya vaggo. sakkaccan ti\<*<2>*>\ ca pattasa¤¤ã ti cā 'ti ubhayaü vuttanayam eva. sapadānan\<*<3>*>\ ti tattha tattha odhiü akatvā anupaņipāņiyā, samasåpake vattabbaü vuttam eva. thåpato\<*<4>*>\ ti matthakato, vemajjhato\<*<5>*>\ ti attho. paņicchādetvā dentã 'ti māghātasama- yādãsu paņicchannaü vya¤janaü katvā denti, vi¤¤attiyaü vattabbaü n' atthi, ujjhānasa¤¤ãsikkhāpade pi gilāno na muccati. nātimahanto kabaëo ti mayåraõķaü atimahantaü, kukkuņaõķaü atikhuddakaü, tesaü vemajjhappamāõo. khajjake 'ti ettha målakhādanãyādi sabbaü gahetabbaü. catuttho vaggo. anāhaņe 'ti anāharite, mukhadvāraü asampāpite 'ti attho. sabbaü hatthan ti sakalahatthaü. sakabaëenā 'ti ettha dhammaü kathento harãņakaü vā laņņhimadhukaü vā mukhe pakkhipitvā katheti, yattakena vacanaü aparipuõõaü na hoti tattakena mukhamhi sante kathetuü vaņņati. piõķuk- khepakan ti piõķaü ukkhipitvā ukkhipitvā. kabaëāvacche- dakan ti kabalaü avacchinditvā avacchinditvā. avagaõķa- kārakan ti makkaņo viya gaõķe katvā katvā. hatthaniddhå- nakan ti hatthaü niddhånitvā niddhånitvā. sitthāvakārakan ti sitthāni avakiritvā avakiritvā. jãvhānicchārakan ti jãvhaü nicchāretvā nicchāretvā. capucapukārakan ti capucapå 'ti evaü saddaü katvā katvā. pa¤camo vaggo. surusurukārakan ti surusurå 'ti evaü saddaü katvā katvā. davo ti parihāsavacanaü, taü yena kenaci pariyāyena kiüū \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. patte. 2 Ssp. inserts etthāpi asakkaccaü paņiggahaõe yeva āpatti. paņig- gahitam eva, sakkaccan ti. 3 Bp. sappadānan. 4 Bp. thåpakato. 5 Bp. majjhato. >\ #<[page 894]># %<894 Samantapāsādikā [Bhvibh_VII.6.>% buddho sãlakabuddho\<*<1>*>\ paņibuddho,ū kiü dhammo godhammo ajadhammo, kiü saīgho migasaīgho pasusaīgho ti ādinā nayena tãõi ratanāni ārabbha na kātabban ti attho. hattha- nillehakan ti hatthaü nillehitvā nillehitvā, bhu¤jantena hi aīgulimattam pi nillehituü na vaņņati. ghanayāguphāõita- pāyāsādike pana aīgulãhi gahetvā aīguliyo mukhe pavesetvā pavesetvā bhu¤jituü vaņņati. pattanillehakaoņņhanilleha- kādãsu pi es' eva nayo, tasmā ekaīguliyāpi patto na nillehitabbo ekaoņņho pi jãvhāya na nillehitabbo. oņņhamaü- sehi eva pana gahetvā anto pavesetuü vaņņati. kokanade\<*<2>*>\ 'ti evaü nāmake, kokanadan\<*<3>*>\ ti padumaü vuccati. so ca pāsādo padumakasaõņhāno, ten' assa kokanado\<*<3>*>\ tv' eva nāmaü akaüsu. na sāmikena hatthena pānãyathālakan ti etaü paņikkålava- sena paņikkhittaü, tasmā saüghikam pi puggalikam pi gihãsantakam pi attano santakam pi saükham pi sarāvam pi thālakam pi na gahetabbam eva, gaõhantassa dukkaņaü. sace pana hatthassa ekadoso āmisamakkhito na hoti tena padesena gahetuü vaņņati. uddharitvā vā ti sitthāni\<*<4>*>\ udakato uddharitvā ekasmiü ņhāne rāsiü katvā udakaü chaķķeti. bhinditvā 'ti sitthāni\<*<4>*>\ bhinditvā udakagatikāni katvā chaķķeti. paņiggahe vā 'ti paņiggahena paņicchannāniü\<*<5>*>\ paņiggahe chaķķeti. nãharitvā 'ti bahi nãharitvā chaķķeti, evaü chaķ- ķentassa anāpatti. setacchattan ti vatthapaliguõņhitaü paõ- ķaracchattaü. kila¤jacchattan ti vilãvachattaü. paõõac- chattan ti tālapaõõādãhi yehi kehici kataü. maõķalabaddhaü salākabaddhan ti idaü pana tiõõam pi chattānaü pa¤jara- dassanatthaü vuttaü, tāni hi maõķalabaddhāni c' eva honti salākabaddhāni ca, yam pi tattha jātakadaõķakena kataü ekapaõõacchattaü hoti tam pi chattam eva, etesu yaü ki¤ci chattaü pāõimhi assā 'ti chattapāõã, so taü chattaü dhārayamāno vā aüse vā katvā årumhi vā ņhapetvā yāva hatthena na mu¤cati tāv' assa dhammaü desetuü na vaņņati, desentassa vuttanayena dukkaņaü. sace pan' assa a¤¤o \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. silaka-. 2 Bp. -nude. 3 Bp. kokanu-. 4 Ssp. siņņhāni. 5 Bp. -tāniü; Ssp. paņicchanto naü. >\ #<[page 895]># %% chattaü dhāreti chattapādukāya vā ņhitaü hoti hatthato apagatamatte chatte chattapāõi nāma na hoti tassa dhammaü desetuü vaņņati.ū dhammaparicchedo pan' ettha padaso dhamme vuttanayen' eva veditabbo. daõķapāõissā 'ti ettha daõķo nāma majjhimassa purisassa catåhatthappamāõo daõķo, daõķapāõibhāvo pan' assa chattapāõimhi vuttanayen' eva veditabbo, satthapāõimhi pi es' eva nayo. asiü sannay- hitvā\<*<1>*>\ ņhito pi hi satthapāõisaīkhaü na gacchati. āyudha- pāõissā\<*<2>*>\ 'ti ettha ki¤cāpi vuttaü āyudhaü nāma cāpo kodaõķo ti atha kho sabbāpi dhanuvikatã saddhiü saravika- tiyā āyudhan ti veditabbaü. tasmā saddhiü vā sarena dhanuü gahetvā suddhadhanuü vā suddhasaraü vā sajãya- dhanuü vā nijjiyadhanuü vā gahetvā ņhitassa vā nisinnassa vā dhammo desetuü na vaņņati. sace pan' assa dhanukaõņhe pi paņimukkaü hoti, yāva hatthena na gaõhāti tāva dham- maü desetuü vaņņati yevā 'ti. chaņņho vaggo. akkantassā 'ti chattadaõķake aīgulantaraü appavesetvā kevalaü pādukaü akkamitvā ņhitassa. paņimukkassā 'ti paņimu¤citvā ņhitassa, upāhanāya pi es' eva nayo. omukko ti pan' ettha paõhikavaņņaü\<*<3>*>\ omu¤citvā ņhito vuccati. yā- nagatassā 'ti ettha sace pi dvãhi janehi hatthasaüghātena gahito sāņake vā ņhapetvā vaüsena vayhati, ayutte vā vay- hādike yāne visaükharitvā vā ņhapite cakkamatte pi nisinno yānagato tv eva saükhaü gacchati. sace pana dve pi eka- yāne nisinnā honti vaņņati, visuü nisinnesu pi ucce yāne nisin- nena nãce nisinnassa dhammaü desetuü vaņņati, samappa- māõe pi vaņņati, purime yāne nisinnena pacchime nisinnassa vaņņati, pacchime pana uccatare pi nisinnena desetuü na vaņņati. sayanagatassā 'ti antamaso kaņasārake pi pakatibhå- miyam pi nipannassa ucce pi ma¤ce vā pãņhe vā bhåmippadese vā ņhitena nisinnena vā desetuü na vaņņati, sayanagatena pana sayanagatassa uccatare vā samappamāõe vā nipannena dese- tuü vaņņati, nipannena ca ņhitassa vā nisinnassa vā desetuü vaņņati, nisinnenāpi ņhitassa vā nisinnassa vā vaņņati, ņhitena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. sannahitvā. 2 BpSsp. āvudha- for āyudha-. 3 Bp. -baddhaü for -vaņņaü. >\ #<[page 896]># %<896 Samantapāsādikā [Bhvibh_VII.7.>% ņhitass' eva vā vaņņati.ū pallatthikāyā 'ti ayogapallatthikāya vā hatthapallatthikāya vā dussapallatthikāya vā yāya kāyaci pallatthikāya nisinnassa agilānassa desetuü na vaņņati. veņhitasãsassā 'ti dussaveņhanena vā moëiādãhi\<*<1>*>\ vā yathā kesanto na dissati evaü veņhitasãsassa. oguõņhitasãsassā 'ti sasãsaü pārutassa. chamāya\<*<2>*>\ nisinnenā 'ti bhåmiyaü nisinnena. āsane nisinnassā 'ti antamaso vattham pi tiõāni pi santharitvā nisinnassa. chapakassā\<*<3>*>\ 'ti caõķālassa. chapakã\<*<4>*>\ 'ti caõķālã. nilãno ti paņicchanno hutvā. yatra hi nāmā 'ti yo nāma. sabbam\<*<5>*>\ ida¤ ca parigatan ti tatth' eva paripaņã 'ti sabbo ayaü loko saükaraü gato nimmariyādo\<*<6>*>\ ti imaü vacanaü vatvā tatth' eva tesaü dvinnam pi antarā rukkhato patito, patitvā ca pana ubhinnam pi purato ņhatvā imaü gāthaü abhāsi, ubho atthaü na jānanti ... pe ... asmā kumbhamãvābhidā 'ti. tattha ubho atthaü na jānantã 'ti dve pi janā pāliyā\<*<7>*>\ atthaü na jānanti. dhammaü na passare 'ti pāliü na passanti. ka- tame te ubho,\<*<8>*>\ yo c' āyaü mantaü vāceti yo ca adhammena adhiyatã\<*<9>*>\ 'ti evaü brāhmaõaü ca rājānaü ca ubho 'pi adham- mikabhāve ņhapeti, tato brāhmaõo sālãnan ti gātham āha. tass' attho, jānām' aham bho ayaü dhammo ti, api ca kho mayā dãgharattaü saputtadāraparijanena ra¤¤o santako sālã- naü odano bhutto. sucimaüsåpasecano ti nānappakāravi- katisampāditaü sucimaüsåpasecanaü missãkaraõamassā\<*<10>*>\ 'ti sucimaüsåpasecano. tasmā dhamme na vattāmã 'ti yasmā evaü mayā ra¤¤o odano bhutto a¤¤e ca bahulā vā\<*<11>*>\ laddhā tasmā dhamme ahaü na vattāmi udare baddho hutvā na dhammaü ajānanto, ayaü hi dhammo ariyehi vaõõito pasat- tho thomito ti jānāmi, atha naü chapako\<*<12>*>\ dhiratthå 'ti ādinā gāthādvayena ajjhabhāsi, tassa attho yo tayā dhanalābho ca yasalābho ca laddho dhir atthu taü dhanalābhaü yasalābha¤ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. mālādãhi. 2 Bp.Ssp. chamāyaü. 3 Ssp. chavakassa. 4 Ssp. chavakā. 5 Bp. sabbam idaü carima katan ti. 6 Bp. nimariyado ti. 7 Bp. pāëi. 8 Bp.Ssp. add 'ti. 9 Ssp. dhãyatã 'ti. 10 Ssp. āmisakara-. 11 Bp. bhāladdhā for vā laddhā; Ssp. bahå lābhā laddhā for bahulā vā laddhā. 12 Ssp. chavako. >\ #<[page 897]># %% ca brāhmaõa.ū kasmā, yasmā ayaü tayā laddhalābho āyatiü apāyesu vinipātanahetunā hoti\<*<1>*>\ sampati\<*<2>*>\ ca adhammacara- õena vutti nāma hoti, evaråpā yā vutti āyatiü vinipātena idha adhammacaraõena vā nipphajjati kiü tāya vuttiyā, tena vuttaü: dhir atthu taü dhanalābhaü yasalābha¤ ca brāhmaõa, yā vutti vinipātena adhammacaraõena vā 'ti. paribbaja mahābrahme 'ti mahābrāhmaõa ito desā sãghaü palāyassu. pacant' a¤¤e pi pāõino ti a¤¤e pi sattā pacanti c' eva bhu¤janti ca na kevalaü tva¤ c' eva rājā ca. mā tvaü adhammo ācarito, asmā kumbhamivābhidā 'ti sace hi tvaü ito aparibbajitvā imaü adhammaü ācarissasi, tato tvaü\<*<3>*>\ so adhammo evaü ācarito, yathā udakakumbhaü pāsāõo bhin- deyya evaü mā\<*<4>*>\ bhijjati, tena mayaü taü vadāma: paribbaja mahābrahme pacant' a¤¤e pi pāõino, mā tvaü adhammo ācarito asmā kumbham iv' ābhidā 'ti. ucce āsane 'ti antamaso bhåmippadese pi unnataņņhāne ni- sinnassa desetuü na vaņņati. na ņhitena nisinnassā 'ti sace pi theråpaņņhānaü gantvā ņhitaü daharabhikkhuü āsane ni- sinno mahāthero pa¤haü pucchati na kathetabbaü, gāravena pana theraü uņņhahitvā pucchathā 'ti vattuü na sakkā, passe ņhitabhikkhussa\<*<5>*>\ kathemã 'ti kathetuü vaņņati. na pacchato gacchanto\<*<6>*>\ ti ettha sace purato gacchanto pacchato gacchantaü pa¤haü pucchati na kathetabbaü. pacchimassa bhikkhuno kathessāmã 'ti kathetuü vaņņati. saddhiü ugga- hitadhammaü pana sajjhāyituü vaņņati, samadhurena gacchantassa kathetuü vaņņati. na uppathenā 'ti etthāpi sace dve pi sakaņapathena\<*<7>*>\ ekekacakkapathena vā uppathen' eva vā samadhuraü gacchanti\<*<8>*>\ vaņņati. asa¤ciccā 'ti paņic- channaņņhānaü gacchantassa sahasā uccāro vā passāvo vā nikkhamati asa¤cicca kato nāma anāpatti. na harite 'ti ettha \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. omits hoti. 2 Ssp. sampatti. 3 Ssp. taü for tvaü. 4 Bp.Ssp. omit mā. 5 Ssp. ņhitassa bhikkhussa. 6 Ssp. -cchantenā 'ti. 7 Ssp. -pathe. 8 Bp. gacchati. >\ #<[page 898]># %<898 Samantapāsādikā [Bhvibh_VII.7.>% yam pi jãvarukkhassa målaü paņhaviyaü dissamānaü gac- chati sākhā vā bhåmilaggā gacchati sabbaü haritasaükhātam eva,ū khandhe nisãditvā appaharitaņņhāne pātetuü vaņņati, appaharitaņņhānaü olokentass' eva sahasā nikkhamati gilā- naņņhāne ņhito hoti vaņņati. appaharite kato ti appaharitaü alabhantena tiõaõķåpakaü vā palālaõķåpakaü vā ņhapetvā kato 'pi pacchā haritaü ottharati vaņņati yeva, kheëena c' ettha siüghāõikāpi saügahitā 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. na udake 'ti etaü paribhogaudakam eva sandhāya vuttaü, vaccakuņãsamuddādi udakesu pana aparibhogesu anāpatti. deve vasante samantato udakogho hoti, anudakaü ņhānaü olokentass' eva nikkhamati vaņņati. Mahāpaccariyaü pana vuttaü etādise kāle anudakaņņhānaü alabhantena kātuü vattã'ti, sesaü sabbasikkhāpadesu uttānattham eva. sattamo vaggo. samuņņhānādi dãpanatthāya pan' ettha idaü pakiõõakaü, ujjagghikauccāsaddapaņisaüyuttāni cattāri, sakabaëena mu- khena byāharaõaü ekaü, chamānãcāsanaņņhānapacchato- gamanauppathagamanapaņisaüyuttāni pa¤cā 'ti imāni dasa- sikkhāpadāni samanubhāsanasamuņņhānāni, kāyavācācittato samuņņhanti, kiriyā sa¤¤āvimokkhāni sacittakāni lokavaj- jāni kāyakammāni vacãkammāni akusalacittāni dukkhavedānã 'ti. såpodanavi¤¤attisikkhāpadaü theyyasatthasamuņņhā- naü, kāyacittato kāyavācācittato ca samuņņhāti, kiriyā sa¤¤āvimokkhaü sacittakaü lokavajjaü kāyakammaü vacãkammaü akusalacittaü dukkhavedanan ti. chattapāõi daõķapāõi satthapāõi āyudhapāõi pāduka upāhana yāna sayana pallatthika veņhita oguõņhita nāmakāni ekādasasik- khāpadāni dhammadesanasamuņņhānāni, vācācittato samuņ- ņhahanti, kiriyākiriyāni sa¤¤āvimokkhāni sacittakāni lokavaj- jāni vacãkammāni akusalacittāni dukkhavedanānã 'ti. avase- sāni tepaõõāsasikkhāpadāni paņhamapārājikasamuņņhānānã 'ti, sabbasekhiyesu ābādhappaccayā anāpatti, thåpãkatapiõķa- pāte såpavya¤janapaņicchādane\<*<1>*>\ ujjhānasa¤¤imhã 'ti tãsu sikkhāpadesu gilāno n' atthã 'ti. sekhiyavaõõanā niņņhitā. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -¤janena paņi-. >\ #<[page 899]># %% Adhikaraõasamathesu sattā 'ti tesaü dhammānaü samkhā- paricchedo, catubbidhaü adhikaraõaü samenti våpasamentã 'ti adhikaraõasamathā. tesaü vitthārato\<*<1>*>\ Khandhake ca Parivāre ca vutto, tass' atthaü tatth' eva vaõõayissāma. sesaü sabbattha uttānam evā 'ti. Samantapāsādikāya vinayavaõõanāya Bhikkhuvibhaīga- vaõõanā niņņhitā.\<*<2>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp.Ssp. vitthāro. 2 Ssp. adds*; Bp. adds * and {cross}. * anantarāyena yathā niņņhitā vaõõanā ayaü, anantarāyena tathā santiü pappontu pāõino. {cross} ciraü tiņņhatu saddhammo kāle vassaü ciraü pajaü tappetu devo dhammena rājā rakkhatu medanin ti. >\ #<[page 900]># %<900>% BHIKKHUNä VIBHAđGAVAööANâ NAMO TASSA BHAGAVATO ARAHATO SAMMâSAMBUDDHASSA. Yo bhikkhånaü Vibhaīgassa saīgahãto anantaraü bhikkhunãnaü Vibhaīgassa tassa saüvaõõanākkamo. patto yato tato tassa apubbapadavaõõanā\<*<1>*>\ kātuü pārājike tāva hoti saüvaõõanā ayaü. Tena samayena buddho bhagavā Sāvatthiyaü viharati ... pe\<*<2>*>\ ... Sāëho Migāranattā\<*<3>*>\ 'ti ettha\<*<4>*>\ Sāëho ti tassa nāmaü, Migāramātāya\<*<5>*>\ pana nattā\<*<3>*>\ hoti, tena vuttaü Migāranattā\<*<6>*>\ 'ti. navakammikan\<*<7>*>\ ti navakammādhiņņhāyikaü.\<*<8>*>\ paõ- ķitā ti paõķiccena samannāgatā. vyattā 'ti veyyattiyena samannāgatā. medhāvinã 'ti pāligahaõe\<*<9>*>\ sati pubbaīgamāya pa¤¤āya atthagahaõe\<*<10>*>\ pa¤¤ā pubbaīgamāya satiyā samannā- gatā. dakkhā 'ti chekā, avirajjhitvā sãghaü\<*<11>*>\ kattabbakāriõã 'ti attho. analasā 'ti ālasiyavirahitā.\<*<12>*>\ tatrupāyāyā\<*<13>*>\ 'ti tesu tesu kammesu upāyabhåtāya. vãmaüsāyā 'ti kattabba- kammåpaparikkhāya. samannāgatā 'ti\<*<14>*>\ sampayuttā. alaü kātun ti samatthā taü taü kammaü kātuü. alaü saüvi- dhātun ti eva¤ ca eva¤ ca idaü hotå 'ti evaü saüvidahitum pi samatthā. katākataü jānitun ti kata¤ ca akata¤ ca jānituü. te ti te ubho, sā ca Sundarãnandā so ca Sāëho ti attho. bhat- tagge 'ti parivesanaņņhāne. nikåņe\<*<15>*>\ 'ti koõasadisaü katvā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp.Ssp. -vaõõaü. 2 B2 omits . . . pe . . . 3 B2 nettā. 4 Ssp. omits ettha. 5 Bp. -mātuyā. 6 B2 -nettā. 7 B2 -kammakan. 8 B2 Ssp. -kammaü adhi; Bp. okammādiņņhayakaü. 9 Bp. pāëiggahaõe. 10 Bp.Ssp. -ggahaõe. 11 Ssp. sãghakatta-. 12 B2 alasaya-; Ssp. ālasya-. 13 Ssp. tatrå-. 14 B2 Bp. omit 'ti. 15 B2 nikuņņe; Ssp. nikkuķķe. >\ #<[page 901]># %% dassite gambhãre.ū vissaro me bhavissatã 'ti viråpo me saro bhavissati, vippakārasaddo bhavissatã 'ti attho. patimā- nentã 'ti apekkhamānā. kyāhan ti kiü ahaü. jarādubbalā 'ti jarāya dubbalā. caraõagilānā 'ti pādarogena samannāgatā. avassutā 'ti kāyasaüsaggarāgena avassutā, tintā kilinnā\<*<1>*>\ 'ti attho. padabhājane pan' assa tam eva rāgaü gahetvā sārattā 'ti ādi vuttaü. tattha sārattā 'ti vatthaü viya raīgajātena kāyasaüsaggarāgena suņņhu rattā. apekkhavā\<*<2>*>\ 'ti tass' eva rāgassa vasena tasmiü purise pavattāya apekkhāya samannā- gatā. paņibaddhacittā 'ti tena rāgena tasmiü purise bandhitvā ņhapitacittā viya. es' eva\<*<3>*>\ nayo dutiyapade\<*<4>*>\ vibhaīge 'pi. purisapuggalassā 'ti purisasaīkhātassa puggalassa. adhak- khakan ti akkhakānaü adho. ubbhajāõumaõķalan ti jāõu- maõķalānaü upari, padabhājane pana padapaņipāņiyā eva heņ- ņhakkhakaü upari jāõumaõķalan ti vuttaü. ettha ca ubbha- kapparam pi ubbhajāõumaõķalen' eva saīgahãtaü. sesaü Ma- hāvibhaīge vuttanayen' eva veditabbaü. purimāyo upādāyā 'ti sādhāranapārājikehi pārājikāyo catasso upādāyā 'ti attho. ubbhajāõumaõķalikā 'ti idaü pana imissā pārājikāya nāmamat- taü, tasmā padabhājane na vicāritaü. evaü udiņņhasikkhā- padaü padānukkamena vibhajitvā idāni avassutādibhedena āpattibhedaü dassetuü. ubhato avassute 'ti ādim āha. tattha ubhato avassute 'ti ubhato\<*<5>*>\ avassave, bhikkhuniyā c' eva puri- sassa ca kāyasaüsaggarāgena avassutabhāve satã 'ti attho. kāyena kāyaü āmasatã 'ti bhikkhunã yathāparicchinnena kāyena purisassa yaü ki¤ci kāyaü, puriso vā yena kenaci kāyena bhikkhuniyā yathāparicchinnaü kāyaü āmasati ubhayathāpi bhikkhuniyā pārājikaü. kāyena kāyapaņibad- dhan ti vuttappakāren' eva attano kāyena purisassa kāya- paņibaddhaü. āmasatã 'ti ettha sayaü vā āmasatu tassa vā āmasanaü sādiyatu thullaccayam eva. kāyapaņibaddhena kāyan ti attano vuttappakārakāyapaņibaddhena\<*<6>*>\ purisassa kāyaü. āmasatã 'ti idhāpi sayaü vā āmasatu tassa vā āma- sanaü sādiyatu thullaccayam eva. avasesapadesu pi iminā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 killinā. 2 Ssp. apekkhavatã 'ti. 3 B2 Ssp. esa for es' eva. 4 B2 Bp.Ssp. -pada. 5 B2 ubho avassute. 6 B2 -ppakārena kāya-. >\ #<[page 902]># %<902 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_I.1.>% 'va nayena vinicchayo veditabbo.ū sace pana bhikkhu c' eva bhikkhunã ca hoti tatra ce\<*<1>*>\ bhikkhunã āmasati bhikkhu niccalo hutvā cittena sādiyati bhikkhu āpattiyā na kāretabbo, sace bhikkhu āmasati bhikkhunã niccalā hutvā citten' eva adhivā- seti kāyaīgaü acopayamānāpi pārājikakkhette pārājikena thullaccayakkhette thullaccayena dukkaņakhette dukkaņena kāretabbā. kasmā, kāyasaüsaggaü sādiyeyyā 'ti vuttattā. ayaü aņņhakathāsu vinicchayo, evaü pana sati kiriyāsamuņ- ņhānatā na dissati, tasmā tabbahulanayena sā vuttā ti vedi- tabbā. ubbhakkhakan ti akkhakānaü upari. adho jāõumaõ- ķalan ti jāõumaõķalānaü heņņhā, ettha ca adho kapparam pi adhojāõumaõķalen' eva saügahãtaü. ekato avassute 'ti ettha ki¤capi ekato ti avisesena vuttaü, tathāpi bhikkhuniyā eva avassave\<*<2>*>\ sati ayaü āpattibhedo vutto ti veditabbo. tatrāyaü ādito paņņhāya vinicchayo, bhikkhunã kāyasaüsag- garāgena avassutā puriso 'pi tath' eva adhakkhake ubbhajā- õumaõķale kāyappadese kāyasaüsaggasādiyane sati bhik- khuniyā pārājikaü, bhikkhuniyā kāyasaüsaggarāgo purisassa methunarāgo vā gehasitapemaü vā suddhacittaü vā hotu thullaccayam eva, bhikkhuniyā methunarāgo purisassa kāya- saüsaggarāgo vā methunarāgo vā gehasitapemaü vā suddha- cittaü vā hotu dukkaņaü, bhikkhuniyā gehasitapemaü puri- sassa vuttesu catåsu yaü vā taü vā hotu dukkaņam eva, bhikkhuniyā suddhacittaü purisassa vuttesu catåsu yaü vā taü vā hotu anāpatti. sace pana bhikkhu c' eva hoti bhik- khunã ca ubhinnaü kāyasaüsaggarāgo bhikkhussa saīghādi- seso bhikkhuniyā pārājikaü, bhikkhuniyā kāyasaüsaggarāgo\<*<3>*>\ bhikkhussa methunarāgo vā gehasitapemaü vā bhikkhuniyā thullaccayaü bhikkhussa dukkaņaü, ubhinnaü methunarāgo gehasitapemaü vā ubhinnam pi dukkaņam eva. yassa yattha suddhacittaü\<*<4>*>\ tassa tattha anāpatti, ubhinnam pi suddhacit- taü ubhinnam pi anāpatti. anāpatti asa¤ciccā 'ti ādãsu vi- rajjhitvā vā āmasantiyā a¤¤āvihitāya vā ayaü puriso vā itthã vā 'ti ajānantiyā vā tena phuņņhāya 'pi taü phassaü asādiyantiyā vā\<*<5>*>\ āmasane 'pi sati anāpatti. sesaü sabbatthaū \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. sace. 2 B2 Ssp. avassute. 3 B2 -rāge. 4 B2 suddhaü cittaü. 5 B2 va. >\ #<[page 903]># %% uttānam eva.ū paņhamapārājikasamuņņhānaü, kiriyā, sa¤- ¤āvimokkham, sacittakaü, lokavajjam, kāyakammaü, aku- salacittaü, dvivedanan ti paņhamapārājikasikkhāpadaü.\<*<1>*>\ Dutiyapārājike, kacci no sā 'ti kacci nu sā. avaõõo ti aguõo. akittã 'ti nindā. ayaso ti parivāravipatti param- mukhagarahā vā. sā vā ārocetã ti yā pārājikaü āpannā sā ayaü āroceti. aņņhannaü pārājikānaü a¤¤ataran ti bhik- khåhi sādhāraõānaü catunnaü asādhāranānaü ca catunnam eva a¤¤ataraü, idaü ca pārājikaü pacchā pa¤¤attaü tasmā aņņhannan ti Vibhaīge vuttaü, purimena pana saddhiü yugalakattā\<*<2>*>\ imasmiü okāse ņhapitan ti veditabbaü. dhu- raü\<*<3>*>\ nikkkhittamatte 'ti dhure\<*<4>*>\ nikkhittamatte. vitthāra- kathā pan' ettha sappāõakavaggamhi duņņhullasikkhāpade vuttanayen' eva veditabbā. tatra hi pācittiyaü idha pārā- jikan ti ayam eva hi viseso. sesaü tādisam eva. vajjapaņic- chādikā 'ti idam pi imissā pārājikāya nāmamattam eva, tasmā padabhājane na vicāritaü, sesam ettha uttānam eva. dhura- nikkhepa\<*<5>*>\ samuņņhānaü, kāyavācācittato samuņņhāti, akiri- yaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakam- maü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti dutiyapārājikaü. Tatiye, dhammenā 'ti bhåtena vatthunā. vinayenā 'ti codetvā sāretvā, padabhājanaü pan' assa yena dhammena yena vinayena ukkhitto såkkhitto hotã 'ti imam adhippāya- mattaü dassetuü vuttaü. satthusāsanenā 'ti ¤attisampa- dāya c' eva anusāvaõasampadāya ca. padabhājane pan' assa jinasāsanena buddhasāsanenā 'ti vevacanamattam eva vuttaü. saīghaü vā gaõaü vā 'ti ādãsu yena saīghena kammaü kataü\<*<6>*>\ saīghaü vā tattha \<*<7>*>\sambahulapuggala-ū \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp. -pārājikaü and omit sikkhāpadaü. 2 B2 yugalattā; Bp. yugaëattā. 3 B2 dhåraü. 4 B2 dhåre. 5 B2 dhåra-. 6 Bp.Ssp. insert taü. 7 B2 sampahåla-. >\ #<[page 904]># %<904 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_I.3-4.>% saīkhātaü gaõaü vā ekapuggalaü vā,ū taü kammaü vā\<*<1>*>\ na ādiyati na anuvattati na tattha ādaraü janetã 'ti attho. samānasaüvāsakā bhikkhå vuccanti sahāyā so tehi saddhiü n' atthã 'ti ettha ekaü\<*<2>*>\ kammaü ekuddeso samasikkhātā\<*<3>*>\ 'ti ayaü tāva saüvāso, samāno saüvāso etesan ti samānasaüvā- sakā, evaråpā bhikkhå bhikkhussa tasmiü saüvāse saha ayanabhāvena\<*<4>*>\ sahāyā 'ti vuccanti, idāni yena saüvāsena te samānasaüvāsakā 'ti vuttā so saüvāso tassa ukkhitta- kassa tehi saddhiü n' atthi, yehi ca saddhiü tassa so saüvāso n' atthi na tena te bhikkhå attano sahāyā katā honti, tasmā vuttaü samānasaüvāsakā bhikkhå vuccanti sahāyā so tehi saddhiü n' atthi tena vuccati akatasahāyo ti. sesaü saīgha- bhedasikkhāpadādãsu vuttanayattā uttānam eva. samanu- bhāsanasamuņņhānaü, kāyavācācittato samuņņhāti, akiri- yaü,\<*<5>*>\ sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakam- maü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti, tatiyapārājikaü. Catutthe, avassutā 'ti lokassādamittasanthavavasena\<*<6>*>\ kā- yasaüsaggarāgena avassutā. dutiyapade 'pi es' eva nayo. purisapuggalassa hatthagahaõan\<*<7>*>\ vā 'ti ādãsu pana yaü purisa- puggalena hatthe gahaõaü kataü taü purisapuggalassa hatthagahaõan\<*<7>*>\ ti vuttaü, esanayo\<*<8>*>\ saīghāņikaõõagahaõe 'pi. hatthagahaõan ti ettha ca hatthagahaõa¤ ca a¤¤am pi apārā- jikakkhette gahaõa¤ ca ekajjhaü katvā hatthagahaõan ti\<*<9>*>\ vuttan ti veditabbaü. ten' ev' assa padabhājane hatthaga- haõaü vā sādiyeyyā 'ti hattho nāma kapparaü upādāya yāva agganakhā etassa asaddhammassa patisevanatthāya ubbhakkhaka\<*<10>*>\ adhojāõumaõķalagahaõaü sādiyati āpatti thu- llaccayassā 'ti vuttaü. ettha ca asaddhammo ti kāyasaü- saggo veditabbo, na methunadhammo, na hi methunassa \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp. omit vā. 2 B2 Bp.Ssp. eka. 3 Bp. -sikkhatā. 4 B2 sayana-. 5 B2 akiriyā. 6 B2 -sandhava-. 7 Bp.Ssp. -ggahaõaü. 8 Ssp. es' eva nayo. 9 B2 omits ti. 10 B2 Bp.Ssp. -kkhakaü. >\ #<[page 905]># %% sāmantā thullaccayaü hoti,ū vi¤¤å paņibalo kāyasaüsaggaü samāpajjitun ti vacanam pi c' ettha sādhakaü, tiss' itthiyo methunaü taü na seve, tayo purise tayo ca anariyapaõķake,\<*<1>*>\ na c' ācare methunaü vya¤janasmiü, chejjā\<*<2>*>\ siyā methunadhammapaccayā, pa¤hā me sā kusalehi cintitā 'ti. imāya Parivāre vuttāya sedamocanakagāthāya virujjhatã 'ti, ce. na, methunadhammassa pubbabhāgattā. Parivāre yeva hi methunadhammassa pubbabhāgo jānitabbo ti vaõõo\<*<3>*>\ avaõõo kāyasaüsaggo duņņhullavācā attakāmapāricariyā gamanuppādanan\<*<4>*>\ ti evaü sukkavisaņņhiādãni pa¤ca sikkhā- padāni methunadhammassa pubbabhāgo ti vuttāni. tasmā kāyasaüsaggo methunadhammassa pubbabhāgattā paccayo hoti. iti chejjā\<*<5>*>\ siyā methunadhammapaccayā 'ti ettha iminā pariyāyena attho veditabbo. eten' upāyena sabba- padesu pi vinicchayo veditabbo. api ca saüketaü vā gacchey- yā 'ti etassa padabhājane itthannāmaü āgacchā 'ti evaü nāmakaü ņhānaü āgacchā 'ti attho. aņņhamaü vatthuü pari- påreti\<*<6>*>\ assamaõã hotã 'ti anulomato vā paņilomato vā ekantari- kāya vā yena tena nayena aņņhamaü vatthuü paripårentã yeva assamaõã hoti, yā pana ekaü vā vatthuü satta vā vat- thåni sattakkhattum pi påreti n' eva assamaõã hoti, āpannā āpattiyo desetvā muccati api c' ettha gaõanåpikā āpatti vedi- tabbā. vuttam h' etaü, atth' āpatti desitā gaõanåpikā, atth' āpatti desitā na gaõanåpikā 'ti. tatrāyaü vinicchayo, idāni nāpajjissāmã 'ti dhuranikkhepaü katvā desitā gaõanå- pikā desitagaõanaü\<*<7>*>\ upeti pārājikassa aīgaü na hoti. tasmā yā ekaü āpannā\<*<8>*>\ dhuranikkhepaü katvā desetvā puna kilesa- vasena āpajjati puna deseti evaü aņņha vatthåni pårentã pi pārājikā na hoti. yā pana āpajjitvā puna pi a¤¤aü vatthuü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 anariye paõķake. 2 Ssp. chejjaü. 3 Bp. vaõõāvaõõo for vaõõo ava-. 4 Ssp. vanamanuppā-. 5 B2 chajjā; Ssp. chejjaü. 6 B2 Bp. -pårenti. 7 B2 desitāga-. 8 Bp. āpannaü. >\ #<[page 906]># %<906 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_II.1.>% āpajjissāmã 'ti saussāhā 'va deseti tassā sā āpatti na\<*<1>*>\ gaõanå- pikā,ū desitāpi adesitā\<*<2>*>\ hoti, desitagaõanaü na gacchati, pārājikass' eva aīgaü hoti, aņņhame vatthumhi paripuõõa- matte pārājikā hoti. sesaü uttānam evā\<*<3>*>\ 'ti dhuranikkhe- pasamuņņhānaü, kāyavācācittato samuņņhāti, kiriyā, sa¤¤ā- vimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacã- kammaü, akusalacittaü, tivedanan ti. catutthapārājikasikkhāpadaü samattaü.\<*<4>*>\ uddiņņhā kho ayyāyo aņņha pārājikā dhammā 'ti bhikkhå\<*<5>*>\ ārabbha pa¤¤attā sādhāraõā cattāro ime ca cattāro ti evaü pātimokkhuddesamaggena uddiņņhā kho ayyāyo aņņha pārā- jikā dhammā 'ti evam ettha attho daņņhabbo. sesaü Mahā- vibhaīge vuttanayam evā 'ti. Samantapāsādikāya vinayasaüvaõõanāya\<*<6>*>\ Bhikkhunãvi- bhaīge pārājikakaõķavaõõanā niņņhitā.\<*<7>*>\ Pārājikānantarassa ayaü dāni bhavissati. saīghādisesakaõķassa anuttānatthavaõõanā. Uddositan\<*<8>*>\ ti bhaõķasālā. māyyo evaü avacā 'ti ayyo mā evaü avaca. api nāyye\<*<9>*>\ 'ti api nu ayye.\<*<10>*>\ accāvadathā\<*<11>*>\ 'ti atikkamitvā vadatha, akkosathā 'ti vuttaü hoti. ussa- yavādikā\<*<12>*>\ 'ti mānussayavasena\<*<13>*>\ kodhussayavasena\<*<14>*>\ vivada- mānā, yasmā pana sā atthato aņņakārikā hoti tasmā ussa- yavādikā\<*<15>*>\ nāma aņņakārikā vuccatã 'ti padabhājane vuttaü. ettha ca aņņo ti vohārikavinicchayo vuccati, yaü pabba- jitā adhikaraõan ti pi vadanti. dutiyaü vā pariyesatã 'ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp.Ssp. agaõanåpikā for na gaõa-. 2 Ssp. adds 'va. 3 B2 eva for evā 'ti. 4 B2 Bp.Ssp. add vaõõanākammenā 'ti after this. 5 B2 bhikkhuü. 6 Bp. -nāyaü. 7 Ssp. adds sattarasakaõķavaõõanā. 8 Bp. udositan. 9 B2 neyye; Bp. nāyyo; Ssp. nvayyā. 10 B2 ayyo; Bp. ayyo; Ssp. ayyā. 11 B2 accavadathā 'ti. 12 Ssp. usåya-. 13 Ssp. mānusåya-. 14 Ssp. kodhusåya-. 15 Ssp. usåya-. >\ #<[page 907]># %% sakkhiü vā sahāyaü vā pariyesati dukkaņaü.ū gacchati vā 'ti upassayo vā hoti bhikkhācāramaggo vā yattha ņhitāya aņņaü karissāmã 'ti cittaü uppajjati, tato vohārikānaü santikaü gacchantiyā padavāre padavāre dukkaņaü. ekassa ārocetã 'ti dvãsu janesu yassa kassaci ekassa kathaü yo koci vohārikānaü āroceti. dutiyassa ārocetã 'ti etthāpi es' eva nayo. ayaü pan' ettha asammohatthāya vitthāraka- thā. yattha katthaci antamaso bhikkhunãupassayaü āgate 'pi vohārike disvā bhikkhunã attano kathaü āroceti bhikkhu- niyā dukkaņaü. upāsako attano kathaü āroceti bhikkhuniyā thullaccayaü, paņhamaü upāsako attano kathaü āroceti bhikkhuniyā dukkaņam. atha sā attano kathaü āroceti thullaccayaü. bhikkhunã upāsakaü vadati mama¤\<*<1>*>\ ca tava¤ ca kathaü tvaü yeva ārocehã 'ti. so attano vā ka- thaü paņhamaü ārocetu bhikkhuniyā vā paņhamārocane dukkaņaü, dutiyārocane thullaccayaü. upāsako bhikkhuniü\<*<2>*>\ vadati mama¤\<*<1>*>\ ca tava¤ ca kathaü tvaü yena ārocehã, 'ti, etthāpi es' eva nayo. bhikkhunã kappiyakārakena kathāpeti, tattha kappiyakārako vā bhikkhuniyā kathaü paņhamaü ārocetu itaro vā attano kathaü kappiyakārako vā ubhinnam pi kathaü itaro vā ubhinnam pi kathaü ārocetu, yathā vā tathā vā ārociyamāne paņhame ārocane bhikkhuniyā dukka- ņaü, dutiye thullaccayaü. yathā vā tathā vā ārocitaü pana ubhinnam pi kathaü sutvā vohārikehi vinicchaye kate parā- jite\<*<3>*>\ aņņakārike\<*<4>*>\ aņņapariyosānaü nāma hoti, tasmiü aņņapari- yosāne bhikkhuniyā jaye 'pi parājaye\<*<5>*>\ 'pi saīghādiseso. sace pana gatigataü adhikaraõaü hoti sutapubbaü vohārikehi, atha te bhikkhuniü ca aņņakārakaü ca disvā 'va tumhākaü kathanakiccaü n' atthi jānāma mayaü etam atthan ti sayam eva vinicchinitvā\<*<6>*>\ denti, evaråpe aņņapariyosāne 'pi bhikkhu- niyā anāpatti, paņhamaü āpatti etassā 'ti paņhamāpattiko, vãtikkamakkhaõe yeva āpajjitabbo ti attho, taü paņhamā- pattikaü, padabhājane pana adhippāyamattaü dassetuü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp.Ssp. mama ca tava ca. 2 B2 -nã. 3 Bp.Ssp. omit parājite aņņakārike. 4 B2 -kārake. 5 B2 parājiye. 6 Bp. vinicchitvā. >\ #<[page 908]># %<908 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_II.1.>% saha vatthajjhācārā\<*<1>*>\ āpajjati asamanubhāsanāyā\<*<2>*>\ 'ti vuttā.ū\<*<3>*>\ ayaü h' ettha attho: saha vatthajjhācārāyaü\<*<1>*>\ bhikkhunã āpajjati na tatiyāya samanubhāsanāya, ayaü paņhamam eva saha vatthajjhācārena\<*<1>*>\ āpajjitabbattā paņhamāpattiko ti, bhikkhuniü\<*<4>*>\ saīghato nissāretã 'ti nissāraõãyo, taü nissā- raõãyaü, padabhājane pana adhippāyamattaü dassetuü saīghamhā nissārãyatã ti vuttaü. tattha yaü āpannā bhik- khunã saīghato nissārãyati\<*<5>*>\ so nissāraõãyo ti evam attho daņņhabbo. na hi so eva dhammo saīghamhā kenaci nissā- rãyati, tena pana\<*<6>*>\ dhammena bhikkhunã nissārãyati, tasmā so nissāretã 'ti nissāraõãyo. ākaķķhiyamānā gacchatã 'ti aņņa- kārakamanussehi sayaü vā āgantvā dåtaü vā pesetvā ehã 'ti vuccamānā vohārikānaü santikaü gacchati, tato aņņakā- rako attano vā kathaü paņhamaü ārocetu bhikkhuniyā vā, n' eva paņhamārocane dukkaņaü, na dutiyārocane thullacca- yaü, sace\<*<7>*>\ amaccehi vinicchinitvā\<*<8>*>\ kate aņņapariyosāne 'pi anāpatti yeva. sace 'pi aņņakārako bhikkhuniü\<*<9>*>\ vadati, mama¤ ca\<*<10>*>\ tava¤ ca kathaü tvam eva kathehã 'ti. taü\<*<11>*>\ kathentiyāpi kathaü sutvā kate aņņapariyosāne 'pi anāpatti yeva. rakkhaü\<*<12>*>\ yācatã 'ti dhammikaü\<*<13>*>\ rakkhaü yācati anāpatti, idāni yathā yācitārakkhā dhammikā hoti\<*<14>*>\ taü dassetuü anodissa\<*<15>*>\ ācikkhatã 'ti āha. tattha atãtaü ārabbha atthi odissa\<*<16>*>\ ācikkhanā atthi anodissa\<*<15>*>\ ācikkhanā, anāgataü ārabbhāpi atthi odissa ācikkhanā atthi anodissa ācikkhanā. kathaü atãtaü ārabbha odissa ācikkhanā hoti.\<*<17>*>\ bhikkhunã- upassaye gāmadārakā dhuttādayo vā ye keci anācāraü vā ācaranti rukkhaü vā chindanti phalāphalaü vā āharanti parikkhāre vā acchindanti, bhikkhunã vohārike upasaükami- tvā amhākaü upassaye idaü nāma katan ti vadati, kenā 'ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp.Ssp. vatthujj-. 2 B2 samanu-. 3 Ssp. vuttaü. 4 B2 Ssp. -nã. 5 B2 -yatã 'ti. 6 B2 omits pana. 7 Ssp. omits sace. 8 B2 vinicchitvā. 9 B2 -nã. 10 Bp.Ssp. mama ca tava ca. 11 B2 Bp.Ssp. omit taü. 12 Ssp. ārakkhaü. 13 Ssp. -mmika. 14 B2 hotã 'ti. 15 Ssp. anuddissa, sic passim. 16 Ssp. uddissa, sic passim. 17 Bp. hotã 'ti. >\ #<[page 909]># %% vutte asukena ca asukena cā 'ti ācikkhati,ū evaü atãtaü ārabbha odissa ācikkhanā hoti, sā na vaņņati, ta¤ ce sutvā te vohārikā tesaü daõķaü karonti, sabbaü bhikkhuniyā gãvā hoti, daõķaü gaõhissantã 'ti adhippāye 'pi sati gãvā yeva hoti, sace pan'\<*<1>*>\ assa daõķaü gaõhathā 'ti vadati pa¤camāsa- kamatte gahite pārājikaü hoti, kenā 'ti vutte pana asukenā 'ti vattuü\<*<2>*>\ amhākaü na vaņņati, tumhe yeva jānissatha, kevalaü hi mayaü rakkhaü yācāma, taü no detha avaha- ņabhaõķa¤ ca āharāpethā 'ti vattabbaü. evaü anodissācik- khanā hoti, sā vaņņati. evaü vutte sace 'pi te vohārikā kārake gavesetvā\<*<3>*>\ tesaü daõķaü karonti, sabbasāpateyye\<*<4>*>\ 'pi gahite bhikkhuniyā n' eva gãvā na āpatti. parikkhāraü harante disvā tesaü anatthakāmatāya cora\<*<5>*>\ corā 'ti vattum pi na vaņņati, evaü vutte 'pi\<*<6>*>\ yaü tesaü daõķam karonti sabbam pi bhikkhuniyā givā hoti, attano vacanakaraü pana iminā me parikkhāro gahito taü āharāpehi, mā c' assa daõķaü karohã 'ti vattuü vaņņati, dāsadāsã vāpi ādãnaü atthāya aņņaü karonti ayaü akappiyāņņo nāma, na vaņņati. kathaü anāgataü ārabbha odissācikkhanā hoti. vuttanayen' eva parehi anācārādãsu katesu bhikkhunã vohārike evaü vadati amhākaü upassaye idaü ca idaü ca karonti, rakkhaü no detha āyatiü akaraõatthāyā 'ti. kena evaü katan ti vutte ca asukena ca asukena cā 'ti ācikkhati, evaü anāgataü ārab- bha odissa\<*<7>*>\ ācikkhanā hoti, sāpi na vaņņati. tesaü hi daõķe kate purimanayen' eva sabbaü bhikkhuniyā gãvā; sesaü purimasadisam eva. sace pana vohārikā bhikkhunãupassaye evaråpaü anācāraü karontānaü imaü nāma daõķaü karomā 'ti bheriü carāpetvā āõāya atiņņhamāne pariyesitvā daõķenti\<*<8>*>\ bhikkhuniyā n' eva gãvā na āpatti. yo cāyaü\<*<9>*>\ bihkkhunãnaü vutto bhikkhånam pi es' eva nayo. bhikkhuno 'pi hi odissā- cikkhanā na vaņņati, yaü tathā\<*<10>*>\ ācikkhite daõķaü karonti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp. pana tassa. 2 B2 inserts pana after this. 3 B2 Bp.Ssp. gavesitvā. 4 B2 Bp.Ssp. sabbaü sāpateyyaü pi. 5 Ssp. corācorā 'ti. 6 B2 Bp. 'pi hi. 7 B2 odissā. 8 B2 daõķe denti; Bp. daõķaü karonti. 9 B2 cāraü yaü. 10 B2 tath'. >\ #<[page 910]># %<910 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_II.1-2.>% sabbaü gãvā hoti,ū vuttanayen' eva daõķaü gaõhāpentassa pārājikaü. yo pana daõķaü karissantã\<*<1>*>\ 'ti jānanto 'pi ano- dissa\<*<2>*>\ katheti, te ca pariyesitvā daõķaü karonti yeva na do- so. vihārasãmāya rukkhādãni chindantānaü vāsipharasuādãni gahetvā pāsāõehi koņņenti\<*<3>*>\ na vaņņati. sace dhārā bhijjati kārāpetvā dātabbā, upadhāvitvā tesaü parikkhāre gaõhanti tam pi na kātabbaü, lahuparivattaü hi cittaü theyyacetanāya uppannāya målacchejjaü pi gaccheyya, sesaü uttānam eva. kaņhinasamuņņhānaü, kiriyā, no sa¤¤āvimokkhaü, acitta- kaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. sattarasake paņhamasikkhāpadaü. Dutiye, varabhaõķan ti muttāmaõiveëuriyādi mahagghaü bhaõķaü. anapaloketvā 'ti anāpucchitvā. gaõaü vā 'ti mallagaõabhaņņiputtagaõādikaü.\<*<4>*>\ pågan ti dhammagaõaü. senin ti gandhikasenã dussikasenã\<*<5>*>\ ādikaü. yattha yattha hi rājāno gaõādãnaü gāmanigame nãyyātenti\<*<6>*>\ tumhe 'va ettha anusāsathā 'ti, tattha tattha te eva issarā honti, tasmā te sandhāya idaü vuttaü. ettha ca rājānaü vā gaõādike vā āpucchitvāpi bhikkhunãsaīgho āpucchitabbo 'va. ņhapetvā kappan ti titthiyesu vā a¤¤abhikkhunãsu vā pabbajitapubbaü kappagatikaü ņhapetvā 'ti,\<*<7>*>\ sesaü uttānam eva. corãvuņ- ņhāpanasamuņņhānaü, kenaci karaõãyena pakkantāsu bhikkhu- nãsu āgantvā\<*<8>*>\ khaõķasãmaü yathā nisinnaņņhāne yeva attano nissitakaparisāya saddhiü uņņhāpentiyā\<*<9>*>\ vācācittato samuņ- ņhāti, khaõķasãmaü vā nadiü vā gantvā vuņņhāpentiyā kāyavācācittato samuņņhāti anāpucchā vuņņhāpanavasena kiriyākiriyaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, paõõattivaj- jaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. dutiyasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp. karissatã 'ti. 2 Ssp. anuddissa. 3 Ssp. koņņetuü. 4 B2 -gaõanādikaü; Bp. -bhaņiputta- ; Ssp. -bhaddiputta-. 5 B2 dussaka-. 6 B2 niyyādhenti; -denti. 7 B2 omits 'ti. 8 B2 Bp.Ssp. agantvā. 9 B2 Bp.Ssp. vutthā-. >\ #<[page 911]># %% Tatiye, parikkhepaü\<*<1>*>\ atikkāmentiyā\<*<2>*>\ 'ti ettha ekaü pādaü atikkāmentiyā\<*<2>*>\ thullaccayaü, dutiye atikkantamatte saīghā- diseso. aparikkhittassa gāmassa upacāran ti ettha parikkhe- pārahaņņhānaü ekena pādena atikkamati thullaccayaü, dutiyena atikkantamatte saīghādiseso. api c' ettha eka- gāmato\<*<3>*>\ nikkhamantiyā gāmantarapaccayā anāpatti, nikkha- mitvā pana gāmantaraü gacchantiyā padavāre padavāre dukkaņaü, ekena pādena itarassa gāmassa parikkhepe vā upacāre vā atikkantamatte\<*<4>*>\ thullaccayaü, dutiyena atik- kantamatte saīghādiseso, tato nikkhamitvā puna sakaü\<*<5>*>\ gāmaü pavisantiyāpi es' eva nayo. sace pana khaõķa- pākārena vā vaticchiddena vā bhikkhunãvihārabhåmiü\<*<6>*>\ yeva sakkā hoti pavisituü, evaü pavisamānā\<*<7>*>\ kappiyabhå- miü\<*<6>*>\ nāma paviņņhā hoti, tasmā vaņņati. sace 'pi hatthi- piņņhiādãhi vā iddhiyā vā pavisati vaņņati yeva. padasā gamanam eva hi idhādhippetaü.\<*<8>*>\ ten' eva paņhamaü pādaü atikkāmentiyā\<*<9>*>\ 'ti ādim āha. dve gāmā bhikkhunãvihārena sambandhavatikā honti, yasmiü gāme bhikkhunãvihāro tattha piõķāya caritvā puna vihāraü pavisitvā sace vihāramajjhena itarassa gāmassa maggo atthi, gantuü vaņņati, tato pana gā- mato ten' eva maggena paccāgantabbaü. sace pana\<*<10>*>\ gāma- dvārena nikkhamitvā āgacchati, purimanayen' eva āpatti- bhedo veditabbo. sakagāmato kenaci karaõãyena bhikkhunãhi saddhiü nikkhantāya puna pavisanakāle hatthã vā muccati ussāraõā vā hoti, itarā bhikkhuniyo sahasā gāmaü pavisanti, yāva a¤¤ā bhikkhunã āgacchati tāva bahigāmadvāre ņhātab- baü, sace na\<*<11>*>\ āgacchati dutiyikā bhikkhunã pakkantā nāma hoti, pavisituü vaņņati, pubbe mahāgāmo hoti majjhe bhikkhu- nãvihāro pacchā taü gāmaü cattāro janā labhitvā visuü visuü vatiparikkhepaü katvā vibhajitvā bhu¤janti, vihārato ekaü gāmaü gantuü vaņņati, tato aparaü gāmaü dvārena vā vatic- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. omits this. 2 B2 atikka-. 3 B2 Bp. sakagāmato. 4 B2 atikkamante; Bp.Ssp. atikkante. 5 B2 Ssp. sakagamaü. 6 B2 Bp. -bhumi. 7 Bp. -mānāya. 8 B2 -ppetā. 9 B2 Bp. atikkame-. 10 B2 Bp.Ssp. omit pana. 11 B2 pana. >\ #<[page 912]># %<912 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_II.3.>% chiddena vā pavisituü na vaņņati,ū puna vihāram eva paccā- gantuü vaņņati. kasmā. vihārassa catugāmasādhāraõattā. antaravāsako temãyatã 'ti yattha yathā timaõķalapaņicchāda- naü hoti evaü nivatthāya bhikkhuniyā vassakāle titthena\<*<1>*>\ vā atitthena\<*<2>*>\ vā otaritvā yattha katthaci uttarantiyā ekadvaī- gulamattam pi antaravāsako temãyati,\<*<3>*>\ tesaü\<*<4>*>\ nadãlakkhaõaü nadãnimittakathāya\<*<5>*>\ āvibhavissati, evaråpaü nadiü titthena\<*<1>*>\ vā atitthena\<*<2>*>\ vā otaritvā uttaraõakāle paņhamaü pādaü uddharitvā tãre ņhapentiyā thullaccayaü, dutiyapāduddhāre saīghādiseso, setunā gacchati anāpatti, padasā otaritvā uttaraõakāle setuü ārohitvā uttarantiyāpi anāpatti, setunā pana gantvā uttaraõakāle padasā gacchantiyā āpatti yeva. yānanāvāākāsagamanādãsu pi es' eva nayo. orimatãrato pana\<*<6>*>\ paratãram eva akkamantiyā anāpatti, rajanakammat- thaü gantvā dārusaükaķķhanādikiccena dve tisso ubhaya- tãresu vicaranti vaņņati. sace pan' ettha kāci kalahaü katvā itaraü tãraü gacchati āpatti, dve ekato uttaranti ekā majjhe nadiyā kalahaü katvā nivattitvā orimatãram eva āgacchati āpatti, itarassā\<*<7>*>\ pana ayaü pakkantaņņhāne ņhitā hoti tasmā paratãraü gacchantiyāpi anāpatti, nahāyituü vā pātuü vā otiõõā tam eva tãraü paccuttarati anāpatti. saha aruõugga- manā 'ti ettha sace sajjhāyaü vā padhānaü vā a¤¤aü vā ki¤ci kammaü kurumānā pure aruõe\<*<8>*>\ yeva dutiyikāya santikaü āgamissāmã\<*<9>*>\ 'ti ābhogaü karoti\<*<10>*>\ ajānantiyā yeva c' assā aruõo uggacchati anāpatti, atha pana yāva aruõuggamanā idh' eva bhavissāmã 'ti ābhogena vā anābhogena vā vihārassa ekadese acchati, dutiyikāya hatthapāsaü na otarati aruõuggamane saīghādiseso, hatthapāso eva hi idha pamāõaü, hatthapā- sātikkame ekagabbho pi na rakkhati. agāmake ara¤¤e 'ti ettha nikkhamitvā bahi indakhãlā sabbam etaü ara¤¤an ti evaü vuttalakkhaõam eva ara¤¤aü taü pan' etaü kevalaü gāmābhāvena agāmakan ti vuttan, na Vi¤jhāņavisadisatāya,\<*<11>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. tiņņhena. 2 Ssp. atiņņhena. 3 B2 temiyyati. 4 B2 sesaü. 5 B2 Bp. -thāyaü. 6 B2 Bp. omit pana. 7 B2 Bp.Ssp. itarissā. 8 B2 aruõaü. 9 B2 gamissamã 'ti. 10 B2 karonti. 11 Ssp. Vijjhāņavã-. >\ #<[page 913]># %% tādise ara¤¤e okkante dassanåpacāre vijahite sace pi savaõå- pacāro atthi āpatti, ten' eva vuttaü aņņhakathāyaü, sace bhikkhunãsu mahābodhiaīgaõaü pavisantãsu ekā bahi tiņņha- ti tassāpi āpatti, lohapāsādaü pavisantãsu 'pi pariveõaü pavisantãsu 'pi es' eva nayo. Mahācetiyaü vandamānāsu 'pi\<*<1>*>\ ekā uttaradvārena nikkhamitvā gacchati tassāpi āpatti, Thå- pārāmaü pavisantãsu ekā bahi tiņņhati tassāpi āpattã 'ti. ettha ca dassanåpacāro nāma yattha ņhitaü dutiyikā passati, sace pana sāõipākārantarikāpi hoti dassanåpacāraü vijahati nāma. savaõåpacāro nāma yattha ņhitā maggamåëhasaddena\<*<2>*>\ viya dhammasavaõārocanasaddena viya ca ayye\<*<3>*>\ 'ti saddā- yantiyā saddaü suõāti ajjhokāse dåre 'pi savaõåpacāro nāma hoti, so evaråpe savaõåpacāre vijahite na rakkhati, vijahita- matte 'va āpatti saīghādisesassa, ekā maggaü gacchantã ohãyati saussāhā ce hutvā idāni pāpuõissāmã 'ti anubandhati anāpatti, sace purimāyo a¤¤ena maggena gacchanti pakkantā nāma honti, anāpatti yeva. dvinnaü gacchantãnaü ekā anu- bandhituü asakkontã gacchatu ayan ti ohãyati, itarāpi ohãyatu ayan ti gacchati dvinnam pi āpatti, sace pana gacchantãsu purimāpi a¤¤aü maggaü gacchati\<*<4>*>\ pacchimāpi a¤¤aü, ekā ekissā pakkantaņņhāne tiņņhati dvinnam pi anāpatti. pakkha- saükantā vā 'ti titthāyatanaü saīkantā, sesaü uttānam eva. paņhamapārājikasamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, ticittaü, tive- danan ti. tatiyasikkhāpadaü. Catutthe, pādapãņhaü\<*<5>*>\ nāma dhotapādaņņhapanakam. pā- dakaņhalikā nāma adhotapādaņņhapanakaü. ana¤¤āya ga- õassa chandan ti tass' eva kārakagaõassa chandaü ajānitvā.\<*<6>*>\ vatte vattantin\<*<7>*>\ 'ti tecattāëãsappabhede\<*<8>*>\ netthāravatte vatta- mānaü, sesaü uttānam eva. dhuranikkhepasamuņņhānaü, kāyavācācittato samuņņhāti, kiriyākiriyaü, sa¤¤āvimokkhaü, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 omits 'pi. 2 B2 maggamåëa-. 3 B2 ayyā 'ti. 4 Bp.Ssp. gaõhāti. 5 B2 -pãdhaü. 6 B2 jānitvā. 7 Bp. vattantã 'ti. 8 B2 Bp. -lãsa-. >\ #<[page 914]># %<914 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_II.4-8.>% sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü akusala cittaü, dukkhavedanan ti. catutthasikkhāpadaü. Pa¤came, ekato avassute 'ti ettha bhikkhuõiyā avassuta- bhāvo daņņhabbo ti Mahāpaccariyaü vuttaü, Mahāaņņhaka- thāyaü pan' etaü na vuttaü, taü pāliyā sameti, sesaü uttānam eva. paņhamapārājikasamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤ā- vimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacã- kammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. pa¤camasikkhāpadaü. Chaņņhe yato tvan ti yasmā tvaü. uyyojeti āpatti dukka- tassā 'ti ādikā saīghādisesapariyosānā āpattiyo kassā hontã 'ti. uyyojikāya, vuttaü c' etaü Parivāre 'pi: na deti na patigaõhāti paņiggaho tena na vijjati, āpajjati garukaü na\<*<1>*>\ lahukaü ta¤ ca paribhogapaccayā, pa¤hā me sā kusalehi cintitā 'ti. ayaü hi gāthā imaü uyyojikaü sandhāya vuttā. itarissā pana āpattibhedo paņhamasikkhāpade vibhatto ti, sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusa- lacittaü, tivedanan ti. chaņņhasikkhāpadaü. Sattame, yāva tatiyakapadattho\<*<2>*>\ Mahāvibhaīge vuttana- yen' eva veditabbo, sesaü uttānam evā\<*<3>*>\ 'ti. samanubhāsana- samuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, loka- vajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkha- vedanan ti. sattamasikkhāpadaü. Aņņhame, kismi¤cid\<*<4>*>\ eva adhikaraõe 'ti catunnaü a¤¤ata- rasmiü. padabhājane pana kevalaü adhikaraõavibhāgaü \<-------------------------------------------------------------------------- 1 SP. omits na. 2 B2 -madattho. 3 B2 eva for evā 'ti. 4 B2 kiüsmi¤cid. >\ #<[page 915]># %% dassetuü adhikaraõaü nāma cattāri adhikaraõānã 'ti ādi vuttaü,ū sesaü uttānam eva saddhiü samuņņhānādãhã 'ti. aņņhamasikkhāpadaü. Navame, saüsaņņhā 'ti missãbhåtā. ananulomikenā\<*<1>*>\ 'ti pabbajitānaü ananulomikena kāyikavācasikena. saüsaņņhā 'ti gihãnaü koņņanapacanagandhapiüsanamālāgaõņhanādinā\<*<2>*>\ kāyikena sāsanapaņisāsanāharaõasaücarittādinā vācasikena ca saüsaņņhā. pāpo kittisaddo etāsan ti pāpasaddā. pāpo ājãvasaükhāto siloko etāsan ti pāpasilokā, sesaü uttānam eva saddhiü samuņņhānādãhã 'ti. navamasikkhāpadaü. Dasame, evācārā 'ti evaü ācārā. yādiso tumhākaü ācāro tādisācārā\<*<3>*>\ 'ti attho. esa\<*<4>*>\ nayo sabbattha. u¤¤āyā\<*<5>*>\ 'ti ava¤¤āya, nãcaü katvā jānanāya. paribhavenā 'ti kiü imā\<*<6>*>\ karissantã 'ti evaü paribhavitvā jānanena. akkhantiyā 'ti asahanatāya, kopenā\<*<7>*>\ 'ti attho. vebhassā\<*<8>*>\ 'ti balavabhassa- bhāvena, attano balappakāsanena\<*<9>*>\ samutrāsanenā 'ti attho. dubbalyā\<*<10>*>\ 'ti tumhākaü dubbalabhāvena. sabbattha u¤¤āya ca paribhavena cā 'ti evaü samuccayattho daņņhabbo. vivic- cathā 'ti vinā hotha. sesaü uttānam eva saddhiü samuņņhā- nādãhã 'ti. dasamasikkhāpadaü. Uddiņņhā kho ayyāyo sattarasa saīghādisesā 'ti ettha channaü paņhamāpattikānaü anantarā sa¤carittaü dve duņņhadosā 'ti imāni tãõi sikkhāpadāni Mahāvibhaīgato pakkhipitvā nava paņhamāpattikā, catuõõam yāva tatiya- kānaü anantarā Mahāvibhaīgato pi cattāro yāva tatiyake pakkhipitvā aņņha vāva tatiyakā veditabbā. evaü sabbe pi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 -hānã 'ti. 2 B2 saüghāti-. 3 B2 mahaggha. 4 B2 omits 'pi. >\ #<[page 916]># %<916 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_III.1-2.>% pātimokkhuddesamaggena uddiņņhā kho ayyāyo sattarasa saīghādisesā dhammā 'ti evam ettha attho daņņhabbo.ū sesaü uttānam eva a¤¤atra pakkhamānattā. taü pana khandhake vitthārena vaõõayissāmā ti. Samantapāsādikāya vinayasaüvaõõanāya Bhikkhuõãvi- bhaīge sattarasakavaõõanā niņņhitā. Tiüsa nissaggiyā dhammā bhikkhunãnaü pakāsitā ye tesaü dāni bhavati ayaü saüvaõõanākkamo ti. āmattikāpaõan ti amattāni\<*<1>*>\ vuccanti bhājanāni, tāni ye vikkiõanti\<*<2>*>\ te vuccanti āmattikā, tesaü āpaõo āmattikāpaõo. taü vā pasāressantã 'ti attho. patta sannicayaü\<*<3>*>\ kareyyā 'ti pattasannidhiü kareyya, ekāhaü anadhiņņhahitvā\<*<4>*>\ vā\<*<5>*>\ avikappetvā vā\<*<6>*>\ pattaü ņhapeyyā 'ti attho. sesaü Mahāvi- bhaīge vuttanayen' eva veditabbaü. ayam eva hi viseso, tattha dasāhaü parihāro, idha ekāham pi n' atthi, sesaü tādisam eva. idam pi kaņhinasamuņņhānaü, kāyavācato kā- yavācācittato ca samuņņhāti, akiriyaü, nosa¤¤āvimokkham, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. paņhamasikkhāpadam. Dutiye, duccoëā\<*<7>*>\ 'ti viråpacoëā, jiõõacoëā 'ti attho. apay- yāhã 'ti api ayyāhi. ādissa dinnan ti sampattā bhājentå 'ti vatvāpi idaü gaõassa idaü tumhākaü dammã 'ti vatvā vā dātukamyatāya pādamåle ņhapetvā vā dinnam pi ādissa dinnaü nāma hoti. etaü sabbam pi akālacãvaraü. ayyāya dammã 'ti evaü paņiladdhaü pana yathādāne yeva upane- tabbaü. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤- ¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacã- kammaü, akusalacittaü, tivedanan ti. dutiyasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. āmattā. 2 Ssp. vikkã-. 3 B2 -niccayaü. 4 B2 -hetvā. 5 Bp.Ssp. omit vā. 6 B2 omits vā. 7 Ssp. -colā for -coëā. >\ #<[page 917]># %% Tatiye, handā 'ti gaõha. sayaü acchindatã 'ti ekaü datvā ekaü acchindantiyā ekaü nissaggiyaü, bahåsu bahåni; sace saüharitvā ņhapitāni ekato acchindati vatthugaõanāya āpat- tiyo, bandhitvā ņhapitesu pana ekā 'va āpatti. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü duk- khavedanan ti. tatiyasikkhāpadaü. Catutthe, kayenā 'ti målena. na me āvuso sappinā attho telena me attho ti idaü kira sā āhaņasappiü datvā telam pi āharissatã 'ti ma¤¤amānā āha. vi¤¤āpetvā 'ti jānāpetvā, idaü nāma āharā 'ti yācitvā vā. ta¤ ¤eva vi¤¤āpetã 'ti yaü paņhamaü vi¤¤attaü taü thokaü na ppahoti, tasmā puna ta¤¤ eva vi¤¤āpetã 'ti attho. a¤¤a¤ ca vi¤¤āpetã 'ti sace paņhamaü sappi\<*<1>*>\ vi¤¤attaü yamakaü, pacitabban ti ca vejje- na\<*<2>*>\ vuttattā telena attho hoti, tato telenāpi me attho ti evaü a¤¤a¤ ca vi¤¤āpeti. ānisaüsaü dassetvā 'ti sace kahā- paõassa sappi ābhataü hoti iminā målena diguõam\<*<3>*>\ telaü labbhati, tenāpi\<*<4>*>\ ca idaü kiccaü nipphajjati\<*<5>*>\ tasmā telaü āharā 'ti evaü ānisaüsaü dassetvā vi¤¤āpetã 'ti. sesaü uttānaü eva. chasamuņņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakam, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. catutthasikkhāpadaü. Pa¤came, na\<*<6>*>\ me sikkhamāne 'ti idaü kira sā kuladhãtā ayaü addhā\<*<7>*>\ evaü vuttā, idaü telaü ņhapetvā sappim pi me attano kulagharā āharissatã 'ti ma¤¤amānā āha. cetāpetvā 'ti vi¤¤āpetvā\<*<8>*>\ jānāpetvā icc eva attho. sesaü sabbattha catut- thasadisam evā 'ti. pa¤camasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. sappiü. 2 B2 vajjena. 3 B2 duguõaü. 4 B2 Bp. telenāpi. 5 Bp.Ssp. nippajjati. 6 Ssp. omits na me. 7 Ssp. aķķhā. 8 Ssp. omits this. >\ #<[page 918]># %<918 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_III.6-10.>% Chaņņhe, chaõķakan\<*<1>*>\ ti idaü nāma dhammakiccaü karissā- ma yaü sakkotha\<*<2>*>\ taü dethā 'ti evaü paresaü chanda¤ ca ruci¤ ca uppādetvā gahitaparikkhārass' etaü adhivacanaü. a¤¤adatthikenā 'ti a¤¤ass' atthāya dinnena. a¤¤uddissi- kenā 'ti a¤¤aü uddisitvā dinnena. saīghikenā 'ti saīghassa pariccattena. sesakaü upanetã 'ti yad atthāya dinno taü cetāpetvā avasesaü a¤¤ass' atthāya upaneti. sāmike apalo- ketvā 'ti tumhehi cãvaratthāya dinno amhāka¤ ca cãvaraü atthi telādãhi pana attho ti evaü āpucchitvā upaneti. āpa- dāså 'ti tathāråpesu upaddavesu bhikkhuniyo vihāraü chaķķhetvā\<*<3>*>\ pakkamanti, evaråpāsu āpadāsu yaü vā taü vā cetāpetuü vaņņati. sesaü uttānam eva. chasamuņņhā- naü, kiriyākiriyaü, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõat- tivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. chaņņhasikkhāpadaü. Sattame, sa¤¤ācikenā 'ti sayaü yācitakena. etad ev' ettha nānākaraõaü. sesaü chaņņhasadisam evā 'ti. sattamasikkhāpadaü. Aņņhame, mahājanikenā\<*<4>*>\ 'ti gaõassa pariccattena. etad ev' ettha nānākaraõaü. aņņhamasikkhāpadaü. Navamasikkhāpade, sa¤¤ācikenā 'ti idaü padaü ito adhi- kataraü. navamasikkhāpadaü. Dasame, pariveõaü uddiyatã\<*<5>*>\ 'ti pariveõaü vinassati pari- paņati\<*<6>*>\ ida¤\<*<7>*>\ ca padaü. puggalikena sa¤¤ācikenā 'ti ida¤ ca ettakam eva nānākaraõaü. sesaü pubbasadisam evā 'ti. dasamasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. chandakan. 2 B2 sakkoti. 3 Ssp. chaķķetvā. 4 Bp. -niyenā 'ti. 5 Ssp. uddariyatã 'ti. 6 B2 -ņatã 'ti; Bp.Ssp. -tatã 'ti. 7 Ssp. attho for ida¤ ca padaü. >\ #<[page 919]># %% Ekadasame, garupāpuraõan ti sãtakāle pāpuraõaü. catuk- kaüsaparaman ti ettha kaüso nāma catukahāpaõiko hoti, tasmā padabhājane soëasakahāpaõagghanakan\<*<1>*>\ ti vuttaü. ekādasamasikkhāpadaü. Dvādasame, lahupāpuraõan ti uõhakāle pāpuraõaü. sesaü sikkhāpadadvaye 'pi uttānam eva. chasamuņņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakam- maü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. dvādasamasikkhāpadaü. Uddiņņhā kho ayyāyo tiüsanissaggiyā pācittiyā dhammā 'ti ettha Mahāvibhaīge cãvaravaggato dhovana¤ ca paņigga- haõa¤ cā 'ti dve sikkhāpadāni apanetvā akālacãvaraü kālacã- varan ti adhiņņhahitvā vibhajitasikkhāpadena\<*<2>*>\ ca parivatte- tvā acchinnacãvarena ca paņhamavaggo påretabbo. puna eëakalomavaggassa ādito satta sikkhāpadāni apanetvā satta a¤¤adatthikāni pakkhipitvā dutiyavaggo påretabbo, tatiya- vaggato paņhamapattaü vassikasāņikaü ara¤¤akasikkhā- padan\<*<3>*>\ ti imāni tãõi apanetvā pattasannicayagarupāpuraõa\<*<4>*>\- lahupāpuraõa-sikkhāpadehi vaggo\<*<5>*>\ påretabbo; iti bhikkhu- õãnaü dvādasa sikkhāpadāni ekato pa¤¤attāni aņņhārasa ubhato pa¤¤attānã 'ti evaü sabbe 'pi pātimokkhuddesa- maggena uddiņņhā kho ayyāyo tiüsa nissaggiyā pācittiyā dham- mā 'ti evam ettha attho daņņhabbo. sesaü vuttanayam evā 'ti. Samantapāsādikāya vinayasaüvaõõanāya bhikkhuõãvi- bhaīge tiüsakavaõõanā niņņhitā. Khuddakavaõõanā.\<*<6>*>\ Tiüsakānantaraü dhammā chasaņņhisatasaīgahā, saõgãtā\<*<7>*>\ ye ayaü dāni hoti tesam pi vaõõanā. Tattha lasuõavaggassa tāva paņhamasikkhāpade dve tayo bhaõķike 'ti dve vā tayo vā poņņalike\<*<8>*>\ sampuõõami¤jānam \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 -kahāpanāķķhagghanakan ti. 2 B2 Bp.Ssp. bhājita-. 3 Ssp. āra¤¤aka-. 4 B2 -sanniccaya-. 5 Ssp. tatiyavaggo. 6 B2 Bp.Sp. omit this. 7 B2 saīgahãtā. 8 B2 poņalake; Bp. phoņalake; Ssp. poņņalake. >\ #<[page 920]># %<920 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.1.1. (IV.1)>% etaü adhivacanaü.ū na mattaü jānitvā 'ti pamāõaü ajānitvā, khettapālassa vārentassa bahuü lasuõaü harāpesi. a¤¤a- taraü haüsayonin ti suvaõõahaüsayoniü. so tāsaü ekekan ti so haüso jātissaro ahosi, atha pubbasinehena āgantvā tāsaü ekekaü pattaü deti, taü tāpanatāëanacchedenakkha- maü\<*<1>*>\ suvaõõam eva hoti. Māgadhakan ti Magadhesu jātaü, Magadharaņņhe jātalasuõam eva hi idha lasuõan ti adhippetaü, tam pi bhaõķikalasuõam\<*<2>*>\ eva, na ekadvitimi¤jakaü. Ku- rundiyaü pana jātadesaü\<*<3>*>\ avatvā Māgadhakaü nāma bhaõ- ķikalasuõan\<*<4>*>\ ti vuttaü. ajjhohāre ajjhohāre 'ti ettha sace dve tayo bhaõķike\<*<5>*>\ ekato yeva saükhāditvā\<*<6>*>\ ajjhoharati ekaü pācittiyaü, bhinditvā ekekami¤jaü\<*<7>*>\ khādantiyā pana payo- gagaõanāya pācittiyānã 'ti. palaõķukādãnaü vaõõena vā mi¤jāya vā nānattaü veditabbaü, vaõõena tāva palaõķuko nāma\<*<8>*>\ paõķuvaõõo hoti, bha¤janako lohitavaõõo, harãtako harãtapaõõavaõõo, mi¤jāya pana palaõķukassa ekā mi¤jā hoti, bha¤janakassa dve, harãtakassa tisso, cāpalasuõo ami¤ja- ko aīkuramattam\<*<9>*>\ eva hi tassa hoti. Mahāpaccariādãsu pana palaõķukassa tãõi mi¤jāni, bha¤janakassa dve, harãtakassa ekan ti vuttaü. ete palaõķukādayo sakabhāven'\<*<10>*>\ eva vaņņanti, såpasampākādãsu pana Māgadhakam pi vaņņati, taü hi paccamānesu muggasåpādãsu vā macchamaüsavikatiyā vā telādãsu\<*<11>*>\ vā badarasāëavādãsu\<*<12>*>\ vā ambilasākādãsu vā uttaribhaīgesu vā yattha katthaci antamaso yāgubhatte 'pi pakkhittaü vaņņati, sesam ettha uttānam eva. eëakaloma- samuņņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõ- õattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tiveda- nan ti. lasuõasikkhāpadaü paņhamaü. Dutiye, sambādhe 'ti paņicchannokāse. tassa vibhāgadassa- natthaü pana ubho upakacchakā muttakaraõan ti vuttaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp. tāpanaphālanacchedanakkhamaü. 2 Bp. gaõņhika-. 3 B2 Bp.Ssp. jātidesaü. 4 B2 bhaõķikan ti lasuõan; Bp. gaõņhikalasuõan. 5 Bp. gaõņhike. 6 B2 saükhāritvā; Ssp. saügharitvā. 7 B2 Bp.Ssp. ekekaü mi¤jaü. 8 Bp. omits nāma. 9 Bp. aīkurakamattam. 10 B2 Ssp. sabhāven'. 11 Ssp. tele. 12 B2 padara-; Ssp. badarasāla-. >\ #<[page 921]># %% ekam pi loman ti kattariyā vā saõķāsakena vā khurena vā yena kenaci payogena\<*<1>*>\ ekaü vā bahåni vā saüharāpentiyā payogagaīanāya pācittiyāni, na lomagaõanāya. ābādap- paccayā 'ti kaõķukacchuādi ābādhapaccayā saüharāpentiyā anāpatti. sesaü uttānam eva. catusamuņņhānaü, kāyato kāyavācato kāyacittato kāyavācācittato ca samuņņhāti, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõativajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. dutiyasikkhāpadaü. Tatiye, talaghātake\<*<2>*>\ 'ti muttakaraõatalaghātane.\<*<3>*>\ anta- maso uppalapattenāpã 'ti ettha pattaü tāva mahantaü kesa- renāpi pahāraü dentiyā āpatti yeva. ābādhapaccayā 'ti gaõķaü\<*<4>*>\ vā vaõaü vā paharituü vaņņati. sesaü uttānam eva. paņhamapārājikasamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimok- khaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü,\<*<5>*>\ akusalacittaü, tivedanan ti. tatiyasikkhāpadaü. Catutthe, purāõarājorodhā 'ti purāõe gihãbhāve ra¤¤o orodhā. cirāciraü\<*<6>*>\ gacchatã 'ti cirena\<*<6>*>\ cirena\<*<6>*>\ gacchati. dhārethā 'ti sakkotha. kass' idaü kamman ti vutte anārocite 'pi etā mayi āsaīkaü karissantã 'ti ma¤¤amānā evam āha mayh' idaü kamman ti. jatumaņņake 'ti jatunā kate maņņa- daõķake. vatthuvasen' ev' etaü vuttaü, yaü ki¤ci pana daõķakaü pavesentiyā āpatti yeva. tenāha antamaso uppa- lapattam pi muttakaraõaü pavesetã 'ti. etam pi ca atimahan- taü, kesaramattam pi pana pavesentiyā āpatti yeva. sesam uttānam eva. samuņņhānādãni talaghātake vuttasadisān' evā 'ti. catutthasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp. ekapayogena vā nānāpayogena vā; Ssp. ekappayogena for this payogena. 2 B2 -takan; Ssp. ņake. 3 Ssp. -ghāņake. 4 Ssp. gaõķuü. 5 B2 Bp.Ssp. omit this. 6 B2 cã- for ci-. >\ #<[page 922]># %<922 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.1.5-6. (IV.5-6)>% Pa¤came, atigambhãraü udakasuddhikaü ādiyantã 'ti atianto pavesetvā udakena\<*<1>*>\ dhovanaü kurumānā. kesaggamattam pi\<*<2>*>\ atikkāmetã\<*<3>*>\ 'ti vitthārato tatiyaü vā catutthaü vā aīgulaü gambhãrato dvinnaü pabbānaü upari kesaggamattam pi pavesentiyā pācittiyan ti attho. vuttaü h' etaü Mahāpac- cariyaü, ekissā aīguliyā tãni pabbāni ādātuü na labhati, tiõõaü vā\<*<4>*>\ catunnaü vā ekekam\<*<5>*>\ pi pabbaü ādātuü na labhatã 'ti. sesaü uttānam eva. samuņņhānādãni pi talaghā- take vuttasadisān' evā 'ti. pa¤camasikkhāpadaü. Chaņņhe, bhattavissaggan ti bhattakiccaü. pānãyena ca vidhåpanena ca upatiņņhitvā\<*<6>*>\ 'ti ekena hatthena pānãyathā- lakaü ekena vãjaniü gahetvā vãjayamānā,\<*<7>*>\ samãpe ņhatvā 'ti attho. accāvadatã 'ti pubbe 'pi tumhe evaü bhu¤jatha ahaü evaü upaņņhānaü karomã 'ti pabbajitacārittaü atikkamitvā\<*<8>*>\ gehasitakathaü kathetã 'ti attho. yaü ki¤ci pānãyan ti suddhaudakaü vā hotu takkadadhimatthurasakhãrādãnaü\<*<9>*>\ vā a¤¤ataraü. yā kāci vãjanã 'ti antamaso cãvarakaõõo 'pi.\<*<10>*>\ hatthapāse tiņņhati āpatti pācittiyassā 'ti idha ņhānappaccayā 'va pācittiyaü vuttaü, pahārapaccayā\<*<11>*>\ pana khandhake dukkaņaü pa¤¤attaü. deti dāpetã 'ti pānãyaü vā såpādiü\<*<12>*>\ vā imaü pivatha iminā bhu¤jathā 'ti deti, tālavaõņaü\<*<13>*>\ iminā vãjanto bhu¤jathā 'ti deti, a¤¤ena vā ubhayam pi dāpeti, anāpatti. anupasampannaü āõāpetã 'ti upatiņņhanatthaü sāmaõerādiü\<*<14>*>\ āõāpeti anāpatti. sesaü uttānam eva. eëa- kalomasamuņņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acitta- kaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, ticittaü, tivedanan ti. chaņņhasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Ssp. udaka. 2 B2 omits pi. 3 B2 atikkametã 'ti. 4 B2 omits vā. 5 Ssp. ekaü. 6 B2 upatiņņhatvā; Ssp. upatiņhitvā. 7 B2 Bp.Ssp. vãjamānā. 8 B2 -metvā. 9 B2 Ssp. dadhimadhurasa-. 10 B2 omits 'pi. 11 B2 -paccaye. 12 B2 såpādi. 13 B2 -vaõõaü. 14 B2 -ādiü. >\ #<[page 923]># %% Sattame, bhu¤jissāmã 'ti patigaõhāti āpatti dukkaņassā 'ti idaü payogadukkaņaü nāma, tasmā na kevalaü paņiggahaõe yeva hoti, patigaõhitvā pana\<*<1>*>\ ara¤¤ato āharaõe 'pi sukkhā- pane 'pi vaddalidivase bhajjanatthāya uddhanasajjane 'pi kapallasajjane 'pi dabbisajjane 'pi dāråni ādāya aggikaraõe 'pi kapallamhi dha¤¤apakkhipane 'pi dabbiyā saüghaņņanesu 'pi koņņanatthaü udukkhalamusalādisajjanesu 'pi koņņana- papphoņanadhovanādãsu\<*<2>*>\ 'pi yāva mukhe ņhapetvā ajjho- haraõatthaü dantehi saükhādati tāva sabbapayogesu dukka- ņāni, ajjhohārakāle\<*<3>*>\ pana ajjhohāragaõanāya\<*<3>*>\ pācittiyāni, ettha ca vi¤¤atti c' eva bhojana¤ ca pamāõaü, tasmā sayaü vi¤¤āpetvā a¤¤āya bhajjanakoņņanapacanādãni\<*<4>*>\ kārāpetvā bhu¤jantiyāpi āpatti. a¤¤āya vi¤¤āpetvā sayaü bhajjanā- dãni katvā bhu¤jantiyāpi āpatti. Mahāpaccariyaü pana vuttaü, idaü āmakadha¤¤aü nāma mātaram pi vi¤¤āpetvā bhu¤jantiyā pācittiyam eva, avi¤¤attiyā laddhaü \<*<5>*>\ta¤ ce sayaü vā\<*<5>*>\ bhajjanādãni katvā vā kārāpetvā vā bhu¤jantiyā dukkaņaü, a¤¤āya vi¤¤attiyā vā laddhaü sayaü vā bhaj- janādãni katvā tāya vā kārāpetvā a¤¤āya vā kārāpetvā bhu¤jantiyāpi dukkaņam evā 'ti. puna pi vuttaü a¤¤āya vi¤¤attiyā laddhaü tam ce sayaü bhajjanādãni katvā bhu¤jantiyā pācittiyam eva, bhajjanādãni kārāpetvā bhu¤jan- tiyā pana dukkaņan ti. taü pubbāparaviruddhaü hoti. na hi bhajjanādãnaü\<*<6>*>\ karaõe vā kārāpane vā viseso atthi. Mahāaņņhakathāyaü pana, a¤¤āya vi¤¤attaü bhu¤jantiyā dukkaņan ti avisesena vuttaü. taü\<*<7>*>\ yuttaü ābādhap- paccayā 'ti sedakammādãnaü atthāya dha¤¤avi¤¤attiyā\<*<8>*>\ anāpatti. avi¤¤attiyā labbhamānam pana nava kammat- thāya sampaņicchituü vaņņatã 'ti Mahāpaccariyaü vuttaü. aparannaü\<*<9>*>\ vi¤¤āpetã 'ti ņhapetvā satta dha¤¤āni mugga- māsādiü\<*<10>*>\ vā\<*<11>*>\ alābukumbhaõķādiü vā a¤¤aü yaü ki¤ci \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Ssp. puna. 2 B2 -pabbodhana-. 3 B2 Bp. ajjhoharana- for ajjhohāra-. 4 B2 Bp.Ssp. -pacanāni. 5-5 B2 omits ta¤ ce sayaü vā; Ssp. sayaü for these. 6 B2 -nādãni. 7 B2 Bp.Ssp. omit taü yuttaü. 8 B2 vi¤¤atiya for this. 9 Bp. aparaõõaü. 10 B2 -sādãni. 11 B2 vālābu-. >\ #<[page 924]># %<924 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.1.7-9. (IV.7-9)>% ¤ātakapavāritaņņhāne vi¤¤āpentiyā anāpatti.ū āmakadha¤- ¤am pana ¤ātakapavāritaņņhāne 'pi na vaņņati. sesaü uttānam eva. catusamuņņhānaü, kāyato kāyavācato kāya- cittato kāyavācācittato ca samuņņhāti, kiriyā, nosa¤¤avimok- khaü, acittakaü, paõõativajjaü, kāyakammaü, vacãkam- maü, ticittaü, tivedanan ti. sattamasikkhāpadaü. Aņņhame, nibbiņņharājabhaņo\<*<1>*>\ ti niviņņhā ra¤¤o bhati keõi etenā 'ti nibbiņņharājabhaņo, ekaü ņhānantaraü keõiyā gahetvā tato laddhaudayo ti attho. taü yeva bhaņapathaü\<*<2>*>\ yācissāmã 'ti ra¤¤o keõiü datvā puna taü yeva ņhānantaraü yācissāmã 'ti cintento. paribhāsã\<*<3>*>\ 'ti tā bhikkhuõiyo mā ssu\<*<4>*>\ puna evaü karitthā 'ti santajjesi. sayaü chaķķetã\<*<5>*>\ 'ti cattāri pi vatthåni ekapayogena chaķķentiyā\<*<6>*>\ ekā 'va āpatti, pāņek- kaü chaķķentiyā\<*<6>*>\ vatthugaõanāya āpattiyo; āõattiyam pi es' eva nayo, dantakaņņhacchaķķane 'pi bhikkhuõiyā pācitti- yam eva, bhikkhussa sabbattha dukkaņaü. sesaü uttānam eva. chasamuņņhānaü, kiriyākiriyaü, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ti- cittaü, tivedanan ti. aņņhamasikkhāpadaü. Navame, yaü manussānaü upabhogaparibhogaü ropiman\<*<7>*>\ ti khettaü vā hotu õālikerādi ārāmo vā yattha katthaci ro- pimaharitaņņhāne\<*<8>*>\ etāni vatthåni chaķķentiyā\<*<9>*>\ purimanayen' eva āpattibhedo veditabbo. khette vā ārāme vā nisãditvā bhu¤jamānā ucchuādãni vā khādati, gacchamānā ucciņņhoda- kacalakādãni vā\<*<10>*>\ haritaņņhāne chaķķeti,\<*<9>*>\ antamaso udakaü pivitvā matthakacchinnanāëikeram pi chaķķeti\<*<9>*>\ pācittiyam eva, bhikkhuno dukkaņaü, kasitaņņhāne pana nikkhitta- bãje yāva aīkuraü na uņņhahati tāva sabbesaü dukka- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp.Ssp. nibbiņņho rājabhaņo for nibbiņņharājabhaņo ti niviņņhā. 2 B2 bhaņamathaü. 3 B2 paribhāsatã 'ti. 4 B2 Bp. omit ssu; Ssp. su. 5 B2 chaņņeti. 6 B2 chaņņentiyā. 7 Ssp. ropitan. 8 Ssp. ropita-. 9 B2 chaņņ- for chaķķ-. 10 B2 Bp.Ssp. omit vā. >\ #<[page 925]># %% ņaü,ū anikkhittabãjesu khettesu\<*<1>*>\ koõādãsu vā asa¤jātaropi- mesu\<*<2>*>\ khettamariyādādãsu vā chaķķetuü vaņņati, mannussā- naü kacavarachaķķanaņņhāne 'pi vaņņati. chaķķitakhette 'ti manussesu sassaü uddharitvā gatesu chaķķitakhettaü nāma hoti; tatth'\<*<3>*>\ eva vaņņati, yattha pana lāyitam pi pubbannādi\<*<4>*>\ puna vuņņhahissatã\<*<5>*>\ 'ti rakkhanti tattha yathā vatthukam eva. sesaü uttānam eva. chasamuņņhānaü, kiriyākiriyaü ... pe ... tivedanan ti. navamasikkhāpadaü. Dasame, yaü ki¤ci naccan ti naņādayo vā naccanti\<*<6>*>\ soõķā vā antamaso mora-suva-makkaņādayo 'pi, sabbam p' etaü naccam eva. yaü ki¤ci gãtan ti yaü\<*<7>*>\ ki¤ci naņādãnaü vā gãtaü hotu, ariyānaü parinibbāõakāle ratanattayaguõåpa- saühitaü\<*<8>*>\ sādhukãëikagãtaü\<*<9>*>\ vā asa¤¤atabhikkånaü\<*<10>*>\ dham- mabhāõakagãtaü vā sabbam p'\<*<11>*>\ etaü gãtam eva. yaü ki¤ci vāditan ti tantibaddhādivādanãyabhaõķavāditaü\<*<12>*>\ vā hotu kuņabherãvāditaü\<*<13>*>\ vā antamaso udakabherãvāditam pi sab- bam p'\<*<11>*>\ etaü vāditam eva. dassanāya gacchati āpatti duk- kaņassā 'ti padavāragaõanāya āpatti dukkaņassa. yattha thitā passati vā suõāti vā 'ti ekapayogena olokentã \<*<14>*>\passati tesaü yeva gãtavāditaü\<*<15>*>\ suõāti ekam eva pācittiyaü. sace pana ekaü disaü oloketvā naccaü passati puna a¤¤ato oloketvā gāyante passati, a¤¤ato vādante,\<*<16>*>\ pāņekko\<*<17>*>\ āpattiyo. bhik- khunã sayam pi naccituü vā gāyituü vā vādituü vā na labhati, a¤¤aü\<*<18>*>\ nacca gāya vādehã 'ti vattum pi na lab- bhati, cetiyassa upahāraü detha upāsakā 'ti vattum pi tumhākaü cetiyassa upaņņhānaü karomā 'ti vutte sādhå 'ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp.Ssp. khetta. 2 Ssp. -ropitesu. 3 B2 tattha for tatth' eva. 4 Bp. -õõādi. 5 B2 Bp. uņņhahissatã 'ti. 6 B2 Bp.Ssp. naccantu. 7 B2 Bp.Ssp. omit yaü ki¤ci. 8 B2 Ssp. -guõopa-. 9 B2 Bp.Ssp. -kãëitagãtaü. 10 B2 Bp. asaüyata-. 11 B2 Ssp. omit p'. 12 Ssp. -bhaõķaü. 13 Ssp. kåņabherã. 14 B2 inserts yesaü naccaü before passati. 15 Ssp. gãtaü vāditaü. 16 Ssp. vadente. 17 Bp.Ssp. pāņekkā. 18 B2 Bp.Ssp. a¤¤e. >\ #<[page 926]># %<926 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.2.1-2. (IV.11-12)>% sampaņicchitum pi na labbhati;ū sabbattha pācittiyan ti sabba aņņhakathāsu vuttaü, bhikkhuno dukkaņaü; tumhākaü cetiyassa upaņņhānaü karomā 'ti vutte pana\<*<1>*>\ upaņņhāna- karaõam pana\<*<2>*>\ sundaran ti vattuü vaņņati. ārāme ņhitā 'ti ārāme ņhatvā antarārāme\<*<3>*>\ vā bahi ārāme vā naccādãni passati vā suõāti vā anāpatti. sati karaõãye 'ti salākabhattādãnaü vā atthāya a¤¤ena vā kenaci karaõiyena gantvā gataņņhāne passati vā suõāti vā anāpatti. āpadāså 'ti tādisena upadda- vena upaddutā samajjaņņhānaü pavisati, evaü pavisitvā\<*<4>*>\ passantiyā\<*<5>*>\ suõantiyā vā anāpatti. sesaü uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acitta- kaü, lokavajjaü, kāyakammaü, akusalacittaü, tivedanan ti. dasamasikkhāpadaü. Lasuõavaggo paņhamo. Andhakāravaggassa paņhamasikkhāpade, appadãpe 'ti pa- dãpacandasuriyāggãsu\<*<6>*>\ ekenāpi anobhāsite. ten' ev' assa padabhājane anāloke 'ti vuttaü. sallapeyya vā 'ti gehasita- kathaü katheyya. arahopekkhā\<*<7>*>\ a¤¤avihitā\<*<8>*>\ 'ti na\<*<9>*>\ raho assā- dapekkhā raho assādato a¤¤avihitā\<*<8>*>\ 'va hutvā ¤ātã\<*<10>*>\ vā puc- chati dāne\<*<11>*>\ vā påjāya vā manteti. sesaü uttānam eva. theyyasatthasamuņņhānaü, kāyacittato kāyavācācittato ca samuņņhāti, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü dvivedanan ti. paņhamasikkhāpadaü. Dutiye, paņicchanne okāse 'ti idam eva nānaü, sesaü sabbaü purimasadisam evā 'ti. dutiyasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. upāsaka after pana. 2 B2 Bp.Ssp. nāma. 3 Ssp. anto ārāme. 4 B2 pavisantiyā vā for pavisitvā passantiyā. 5 Bp.Ssp. insert vā after passantiyā. 6 B2 Bp. -såriya-. 7 Ssp. arahāpekkhā a¤¤āvihitā. 8 Ssp. a¤¤āvihitā. 9 Ssp. narahassādāpekkhā for na raho assā-. 10 B2 Bp.Ssp. ¤ātiü. 11 B2 dānena. >\ #<[page 927]># %% Tatiye, ajjhokāse 'ti nānaü. sesaü sabbaü tādisam evā 'ti. tatiyasikkhāpadaü. Catutthe, nikaõõikan ti kaõõamålaü vuccati, kaõõamåle jappeyyā 'ti vuttaü hoti. sati karaõãye 'ti salākabhattā- dãnaü āharaõatthāya vihāre vā dunnikkhittapaņisāmanat- thāya.\<*<1>*>\ sesaü uttānam eva. samuņņhānādãni\<*<2>*>\ purimasadisān' evā 'ti. catutthasikkhāpadaü. Pa¤came, gharaü sodhentā 'ti tesaü kira etad ahosi: theriyā koci kāyikavācasiko vãtikkamo na dissati, gharam pi tāva sodhemā 'ti tato gharaü sodhentā naü addasaüsu. anovas- sakaü atikkamentiyā 'ti paņhamaü pādaü atikkamentiyā dukkaņaü, dutiyaü atikkamentiyā pācittiyaü, upacārātik- kame 'pi\<*<3>*>\ es' eva nayo. gilānāyā 'ti yādisena\<*<4>*>\ gela¤¤ena āpucchituü na sakkoti. āpādāså 'ti ghare aggi vā uņņhito hoti corā vā evaråpe upaddave anāpucchā pakkamanti\<*<5>*>\ anāpatti. sesam ettha uttānam eva. kaņhinasamuņņhānaü, kāyavā- cato kāyavācācittato ca samuņņhāti, kiriyākiriyaü, nosa¤¤āvi- mokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacã- kammaü, ticittaü, tivedanan ti. pa¤camasikkhāpadaü. Chaņņhe, abhinisãdeyyā 'ti nisãdeyya, nisãditvā gacchantiyā ekā āpatti, anisãditvā nipajjitvā gacchantiyā ekā, nisãditvā nippajjitvā\<*<6>*>\ gacchantiyā dve. dhuvapa¤¤atte\<*<7>*>\ 'ti bhikkhunã- naü atthāya niccapa¤¤atte. sesaü uttānam eva. kaņhi- nasamuņņhānaü . . . pe . . . tivedanan ti. chaņņhasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp. -kkhittaü paņi-. 2 B2 Ssp. -nādi. 3 B2 Bp. omit 'pi. 4 B2 Bp. yā tādisena; Ssp. tādisena. 5 B2 Bp.Ssp. pakkamati. 6 B2 Ssp. nipajjantiyā and omits gacchantiyā. 7 B2 dhåva-. >\ #<[page 928]># %<928 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.2.7-10. (IV.17-20)>% Sattame pi sabbaü chaņņhe vuttanayen' eva veditabbaü. sattamasikkhāpadam. Aņņhame sabbaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. aņņhamasikkhāpadaü. Navame, abhisapeyyā 'ti sapathaü kareyya, nirayena\<*<1>*>\ abhisapati nāma: niraye nibbattāmi avãcimhi nibbattāmi niraye nibbattatu avãcimhi nibbattatå 'ti evam ādinā nayena akkosati. brahmacariyena abhisapati nāma: gihinã homi odātavatthā homi paribbājikā homi, itarā vā mādisā\<*<2>*>\ hotå 'ti evam ādinā nayena akkosati; vācāya vācāya pācittiyaü, ņhapetvā pana niraya¤ ca brahmacariya¤ ca. sunakhã såkarã kānā kuõã 'ti ādinā nayena akkosantiyā vācāya vācāya dukkaņaü. atthapurekkhārāyā 'ti aņņhakathaü kathentiyā. dhammapurekkhārāyā 'ti pāliü\<*<3>*>\ vācentiyā. anusāsanipurek- khārāyā\<*<4>*>\ 'ti idāni pi tvaü edisā sādhu viramassu no ce viramasi addhā puna evaråpāni kammāni katvā niraye uppajjissasi\<*<5>*>\ tiracchānayoniyā uppajjissasã\<*<5>*>\ 'ti evaü anusāsaniyaü ņhatvā vadantiyā anāpatti. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakam- maü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. navamasikkhāpadaü. Dasame sabbaü uttānam eva. dhuranikkhepasamuņņhā- naü, kāyavācācittato samuņņhāti, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakam, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusa- lacittaü, dukkhavedanan ti. dasamasikkhāpadaü. Andhakāravaggo dutiyo. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 adds vā. 2 B2 Bp. ãdisā; Ssp. edisā. 3 B2 pāli; Bp. pāëiü. 4 B2 -pårekkh-. 5 B2 Bp. upapa- for uppa-. >\ #<[page 929]># %% Naggavaggassa paņhamasikkhāpade, brahmacariyaü ciõ- õenā 'ti brahmacariyena ciõõena, athavā brahmacariyassa caraõenā 'ti, evaü karaõatthe vā sāmiatthe vā upayogava- canaü veditabbaü. acchinnacãvarikāyā 'ti idaü udakasāņi- kaü sandhāya vuttaü, na a¤¤aü cãvaraü, tasmā udakasā- ņikāya acchinnāya vā naņņhāya vā naggāya nahāyantiyā anā- patti, sace 'pi udakasāņikacãvaraü mahagghaü hoti, na sakkā nivāsetvā bahi gantuü, evam pi naggāya nahāyituü vaņņati. sesam ettha uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakam- maü, ticittaü, tivedanan ti. paņhamasikkhāpadaü. Dutiye sabbaü uttānam eva. chasamuņņhānaü, kiriyā, no sa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakam- maü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. dutiyasikkhāpadaü. Tatiye, anantarāyikinã 'ti dasasu antarāyesu ekena 'pi anta- rāyena anantarāyā. dhuraü nikkhittamatte 'ti dhuraü nik- khipitvā sace 'pi pacchā sibbati, āpatti yevā 'ti attho. sesaü uttānam eva. dhuranikkhepasamuņņhānaü, akiriyaü, sa¤- ¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacã- kammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. tatiyasikkhāpadaü. Catutthe, pa¤ca ahāni\<*<1>*>\ pa¤cāhaü, pa¤cāham eva pa¤cā- hikaü. saüghāņãnaü cāro saüghāņicāro; paribhogavasena vā otāpanavasena vā saüghaņitaņņhena\<*<2>*>\ saüghāņã 'ti laddhanā- mānaü pa¤cannaü cãvarānaü parivattanan ti attho. tasmā yeva padabhājane, pa¤camaü divasaü pa¤ca cãvarānã 'ti ādim āha. āpatti pācittiyassā 'ti ettha ca ekasmiü cãvare ekā āpatti, pa¤casu pa¤ca. āpadāså 'ti mahagghaü\<*<3>*>\ cãvaraü, na sakkā hoti corabhayādãsu 'pi\<*<4>*>\ paribhu¤jituü, evaråpe upaddave anāpatti. sesaü uttānam eva. kaņhinasamuņ- #<[page 930]># %<930 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.3.4-7. (IV.24-27)>% ņhānaü,ū akiriyaü, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõatti- vajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. catutthasikkhāpadaü. Pa¤came, cãvarasaükamaõãyan ti saükametabbaü\<*<1>*>\ cãvaraü a¤¤issā santakaü anāpucchā gahitaü puna paņidātabbacã- varan ti attho. āpadāså 'ti sace apārutaü vā anivatthaü vā corā haranti, evaråpāsu āpadāsu dhārentiyā anāpatti. sesaü uttānam eva. kaņhinasamuņņhānaü, kiriyākiriyaü, nosa¤- ¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. pa¤camasikkhāpadaü. Chaņņhe, a¤¤aü parikkhāran ti yaü ki¤ci thālakādãnaü vā sappitelādãnaü vā a¤¤ataraü. ānisaüsan ti kittakaü aggha- nakaü dātukāmatthā 'ti pucchati, ettakaü nāmā 'ti vadanti, āgametha tāva idāni vatthaü mahagghaü, katipāhena kap- pāse āgate samagghaü bhavissatã 'ti evaü vatvā nivārenti- yā anāpatti. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, tivedanan ti. chaņņhasikkhāpadaü. Sattame, pakkamiüså\<*<2>*>\ 'ti a¤¤esam\<*<3>*>\ pi āgamanaü āgamenti addhā amhākam pi āgamessantã 'ti tattha tattha agamaüsu. paņibāheyyā 'ti paņisedheyya. ānisaüsan ti\<*<4>*>\ ekaü sāņakaü na ppahoti āgametha tāva katipāhena uppajjissati tato bhājessāmā\<*<5>*>\ 'ti evaü ānisaüsaü dassetvā paņibāhentiyā\<*<6>*>\ anāpatti. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤- ¤āvimokkhaü, sacittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. sattamasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 saükāmetabba. 2 B2 Bp.Ssp. vipakka-. 3 B2 Bp.Ssp. a¤¤āsam. 4 Ssp. inserts ekissā after ti. 5 B2 Bp.Ssp. bhājessāmã 'ti. 6 B2 Bp.Ssp. -bāhantiyā. >\ #<[page 931]># %% Aņņhame, naņā nāma ye nāņakaü nāņenti. nāņakā\<*<1>*>\ nāma ye naccanti. laīghakā\<*<2>*>\ nāma ye vaüsavarattādãsu laīghana- kammaü karonti. sokasāyikā\<*<3>*>\ nāma māyākārā. kumbha- thuõikā\<*<4>*>\ nāma ghaņakena\<*<5>*>\ kãëanakā, bibbisakavādakā\<*<6>*>\ 'ti pi vadanti. deti āpatti pācittiyassā 'ti ettha cãvaragaõanāya āpattiyo veditabbā. sesaü uttānam eva. chasamuņņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. aņņhamasikkhāpadaü. Navame, dubbalacãvarapaccāsāyā 'ti dubbalāya cãvarapac- cāsāya. ānisaüsan ti ki¤cāpi na mayaü ayye sakkomā 'ti vadanti idāni\<*<7>*>\ tesaü kāppāso āgamissati saddho pasanno puriso āgamissati addhā dassatã 'ti evaü ānisaüsaü dassetvā nivārentiyā anāpatti. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakam- maü, vacãkammaü, akusalacittaü, tivedanan ti. navamasikkhāpadaü. Dasame, kaņhinuddhāraü na dassantã\<*<8>*>\ 'ti ettha\<*<9>*>\ kãdiso kaņhi- nuddhāro dātabbo kãdiso na dātabbo ti\<*<10>*>\ ? yassa atthāra- målako\<*<11>*>\ mahānisaüso\<*<12>*>\ ubbhāramålako\<*<11>*>\ appo evaråpo na dātabbo, yassa pana atthāramålako ānisaüso\<*<13>*>\ appo ubbhāra- målako mahānisaüso\<*<14>*>\ evaråpo dātabbo, samānisaüso 'pi saddhāparipālanatthaü dātabbo 'va.\<*<15>*>\ ānisaüsan ti bhik- khuõãsaīgho\<*<16>*>\ jiõõacãvaro kaņhinānisaüsamålako mahālābho \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 naņņakā; Ssp. naņakā. 2 Ssp. laīghikā. 3 B2 sokachāyi; Bp.Ssp. sokajjhāyikā. 4 B2 Ssp. -thånikā. 5 B2 ghaņikena. 6 B2 pippisakavāņakā tã 'pi; Bp. bimbisakavādikā 'ti pi; Ssp. bib- bisaükavādakā 'ti pi. 7 B2 adds pana. 8 B2 dassentã 'ti. 9 B2 kiüdiso; Bp. kãdiso for ettha kãdiso. 10 B2 Bp. omit 'ti. 11 B2 atthāyamålako. 12 Bp. ānisaüso, and adds mahā. 13 Ssp. appānisaüso for ānisaüso appo. 14 Bp.Ssp. mahā for this. 15 B2 omits 'va. 16 B2 -saīghe. >\ #<[page 932]># %<932 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.4.1-3. (IV.31-33)>% ti.ū evaråpaü ānisaüsaü dassetvā paņibahantiyā anāpatti. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimok- khaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittam, tivedanan ti. dasamasikkhāpadaü. Naggavaggo tatiyo. Tuvaņņavaggassa paņhamasikkhāpade, tuvaņņeyyun ti nipaj- jeyyuü. sesaü uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, ki- riyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāya- kammaü, ticittaü, tivedanan ti. paņhamasikkhāpadaü. Dutiye ekaü attharaõaü c' eva pāpuraõa¤ ca etāsan ti ekattharaõapāpuraõā, saühāriyamānānaü\<*<1>*>\ pāvārattharaõa- kaņasārakādãnaü ekaü antaü attharitvā ekaü pārupitvā tuvaņņentãnam etaü adhivacanaü. vavatthānaü dassetvā 'ti majjhe kāsāvaü\<*<2>*>\ vā kattarayaņņhiü vā antamaso kāya- bandhanam pi ņhapetvā nippajjantãnaü anāpattã 'ti attho. sesaü uttānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā, no sa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü,\<*<3>*>\ ticittaü, tivedanan ti. dutiyasikkhāpadaü. Tatiye, uëārasambhāvitā 'ti uëārakulā pabbajitattā guõehi ca uëārattā uëārā 'ti sambhāvitā. issāpakatā 'ti issāya apa- katā,\<*<4>*>\ abhibhåtā 'ti attho. sa¤¤atti bahulā etāsan ti sa¤- ¤attibahulā, divasaü mahājanaü pa¤¤āpayamānā\<*<5>*>\ 'ti attho. vi¤¤atti bahulā etāsan ti vi¤¤attibahulā. vi¤¤attã 'ti hetå- dāharaõādãhi vividhehi nayehi sa¤¤āpanā veditabbā, na yācanā, caükamane nivattanagaõanāya āpattiyo veditabbā. tiņņhati vā ti ādãsu poyogagaõanāya. uddisati vā 'ti ādãsu padādigaõanāya. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, ki- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp.Ssp. saühārimānaü. 2 B2 Ssp.kāsāyaü. 3 B2 vacãkammaü. 4 Ssp. pakatā. 5 B2 sa¤¤āpayamānā. >\ #<[page 933]># %% riyākiriyaü,ū sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kā- yakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. tatiyasikkhāpadaü. Catutthe, sati antarāye 'ti dasavidhe antarāye sati. pari- yesitvā na labhatã 'ti a¤¤aü upaņņhāyikaü na labhati. gilā- nāyā 'ti sayaü gilānāya. āpadāså 'ti tathāråpe upaddave sati anāpatti. sesaü uttānam eva. dhuranikkhepasamuņ- ņhānaü, akiriyaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. catutthasikkhāpadaü. Pa¤came, a¤¤aü āõāpetã 'ti ettha sace nikkaķķhāti āõattā ekapayogena bahåni 'pi dvārāni atikkameti ekā āpatti. atha ima¤c' ima¤ ca dvāraü atikkamehã 'ti evaü āõattā atikkā- meti dvāragaõanāya āpattiyo. sesaü uttānam eva. tisa- muņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavaj- jaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhave- danan ti. pa¤camasikkhāpadaü. Chaņņhe sabbaü uttānam eva. samanubhāsanasamuņ- ņhānaü, akiriyaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. chaņņhasikkhāpadaü. Sattama-aņņhama-navamesu sabbaü uttānam eva. sab- bāni eëakalomasamuņņhānāni, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhāni, acittakāni, paõõattivajjāni, kāyakammāni, ticittāni, tiveda- nānã ti. sattaņņhanavamasikkhāpadāni. Dasame, āhundarikā 'ti sambādhā. dhuranikkhittamatte\<*<1>*>\ 'ti sace 'pi dhuraü nikkhipitvā pacchā pakkamati āpatti yevā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. dhuraü nikkhi-. >\ #<[page 934]># %<934 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.5.1. (IV.41)>% 'ti attho,ū pavāretvā pa¤ca yojanāni gacchantiyāpi anāpatti. chasu vattabbam eva n' atthi. sace pana tãõi gantvā ten' eva maggena paccāgacchati na vaņņati, a¤¤ena maggena āgantuü vaņņati. antarāye 'ti dasavidhe antarāye, pāraü\<*<1>*>\ gacchissāmã 'ti nikkhantā nadã pårā\<*<2>*>\ puna\<*<3>*>\ āgatā\<*<4>*>\ corā vā magge honti megho vā uņņhāti nivattati\<*<5>*>\ vaņņati. sesaü uttānam eva. paņhamapārājikasamuņņhānaü, akiriyaü, sa¤- ¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, aku- salacittaü, dukkhavedanan ti. dasamasikkhāpadaü. Tuvaņavaggo catuttho. Cittāgāravaggassa paņhamasikkhāpade, rājāgāran ti ra¤¤o kãëanagharaü.\<*<6>*>\ cittāgāran ti kãëanacittasālaü. ārāman ti kãëanaupavanaü.\<*<7>*>\ uyyānan ti kãëanuyyānaü.\<*<8>*>\ pokkharaõã 'ti kãëanapokkharaõã.\<*<7>*>\ tasmā yeva padabhājane, yattha kat- thaci ra¤¤o kãëitun ti ādi vuttaü. dassanāya gacchati\<*<9>*>\ āpatti dukkaņassā 'ti ettha padavāragaõanāya dukkaņaü. yattha ņhitā passatã 'ti ettha pana sace ekasmiü yeva ņhāne ņhitā padaü anuddharamānā pa¤cāpi passati, ekam eva pācittiyaü, taü taü disābhāgaü oloketvā passantiyā pana pāņekkā āpattiyo. bhikkhussa pana sabbattha dukkaņaü. ārāme ņhitā 'ti ajjhārāme rājāgārādãni karonti, tāni passantiyā anāpatti. gacchantã vā āgacchantã vā 'ti piõķapātādãnaü at- thāya gacchantiyā maggo hoti, tāni passati ānapatti. sati karaõãye gantvā 'ti ra¤¤o santikaü kenaci karaõãyena gantvā passati anāpatti. āpadāså ti kenaci upaddutā pavisitvā passati anāpatti. sesaü uttānam eva. eëakalomasamuņ- ņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, akusalacittaü, tivedanan ti. paņhamasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp. paraü; Ssp. omits this. 2 B2 Ssp. påro. 3 Ssp. pana. 4 B2 Ssp. āgato. 5 B2 Bp.Ssp. nivattituü. 6 Ssp. kãëāgāraü. 7 B2 kãëā-. 8 B2 kãëānu-. 9 B2 Bp. add vā. >\ #<[page 935]># %% Dutiye abhinisãdanābhinipajjanesu\<*<1>*>\ payogagaõanāya āpat- tiyo veditabbā. sesaü uttānam eva. eëakalomasamuņņhā- naü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, ticittaü, tivedanan ti. dutiyasikkhāpedaü. Tatiye, ujjavåjjave 'ti yatthakaü hatthena a¤jitaü\<*<2>*>\ hoti, tasmiü takkamhi veņhite ekā āpatti, kantanato pana pubbe kappāsavicinanaü ādiü katvā sabbapayogesu hatthavāra- gaõanāya dukkaņaü. kantitasuttan ti dasikasuttādiü saü- ghāņetvā kantati dukkantitaü vā paņikantati.\<*<3>*>\ sesaü ut- tānam eva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimok- khaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, ticittaü, tivedanan ti. tatiyasikkhāpadaü. Catutthe, yāguü vā 'ti ādãsu taõķulakoņņanaü ādiü katvā sabbesu\<*<4>*>\ pubbapayogesu payogagaõanāya dukkaņaü, yāgu- bhattesu bhājanagaõanāya, khādanãyādãsu råpagaõanāya pācittiyāni. yāgupāne 'ti manussehi saīghass' atthāya kayi- ramāne\<*<5>*>\ yāgupāne vā saīghabhatte vā tesaü sabhāgabhā- vena\<*<6>*>\ yaü ki¤ci pacantiyā anāpatti, cetiyapåjāya sahāyikā hutvā gandhādãhi\<*<7>*>\ påjeti vaņņati. attano\<*<8>*>\ veyyāvaccakarassā 'ti sace 'pi mātāpitaro āgacchanti yaü ki¤ci vãjaniü vā sam- mu¤janãdaõķakaü\<*<9>*>\ vā kārāpetvā veyyāvaccakaraņņhāne ņha- petvā 'va yaü ki¤ci pacituü vaņņati. sesaü uttānam eva. samuņņhānādãni tatiyasadisān' evā 'ti. catutthasikkhāpadaü. Pa¤came, asati antarāye 'ti dasavidhe antarāye asati, dhu- raü nikkhipitvā pacchā vinicchinantã āpattiü āvajjitvā 'va vinicchinati.\<*<10>*>\ pariyesitvā na labhatã 'ti sahāyikā bhikkhu- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 -jjananesu. 2 B2 a¤jitaü; Bp.Ssp. a¤chitaü. 3 B2 adds anāpatti. 4 Bp. sabba. 5 B2 Bp. kariyamāne. 6 B2 sabhāyakabhāvena; Bp. sahāyitabhāvena. 7 B2 Bp. -ādãni. 8 B2 adds ca. 9 B2 samajjani-. 10 B2 vinicchindati. >\ #<[page 936]># %<936 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.5.5-9. (IV.45-49)>% niyo na labhati.ū sesaü uttānam eva. dhuranikkhepasamuņ- ņhānaü, akiriyaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhaveda- nan ti. pa¤camasikkhāpadaü. Chaņņhe sabbaü naggavagge agārikasikkhāpade vuttanaye- n' eva veditabbaü. ayaü pana viseso: taü chasamuņņhānaü, idaü sahatthā 'ti vuttattā eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā, no sa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, ticittaü, tivedanan ti. chaņņhasikkhāpadaü. Sattame, puna pariyāyenā\<*<1>*>\ 'ti puna vāre.\<*<2>*>\ āpadāså 'ti mahagghaü\<*<3>*>\ cãvaraü sarãrato mocetvā suppaņisāmitam pi corā haranti, evaråpāsu āpadāsu anissajitvā\<*<4>*>\ nivāsentiyā anāpatti. sesaü uttānam evā\<*<5>*>\ 'ti. kaņhinasamuņņhānaü, kāyavācato kāyavācācittato ca samuņņhāti, kiriyākiriyaü, no sa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. sattamasikkhāpadaü. Aņņhame, anissajitvā\<*<4>*>\ 'ti rakkhaõatthāya adatvā, imaü jaggeyyāsã 'ti evaü anāpucchitvā 'ti attho. pariyesitvā na labhatã 'ti paņijaggikaü na labhati. gilānāyā 'ti vacãbhedaü kātuü asamatthāya. āpadāså 'ti raņņhe bhijjante āvāse chaķķhetvā\<*<6>*>\ āgacchanti evaråpāsu āpadāsu anāpatti. sesaü uttānam eva. samuņņhånādãni anantarasikkhāpadasadisān' evā 'ti. aņņhamasikkhāpadaü. Navame, bāhirakaü anatthasaühitan ti hatthi-assa-ratha- dhanu-tharu-sippa-athabbanakhãlana\<*<7>*>\ vasãkaraõa-sosāpana- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Ssp. -yāye ti. 2 B2 parivāre. 3 B2 Bp. mahaggha. 4 Bp.Ssp. -jjitvā. 5 B2 Ssp. eva for evā 'ti. 6 B2 chaņņetvā; Bp.Ssp. chaķķetvā. 7 B2 -atappa-; Bp. -āthabbana-. >\ #<[page 937]># %% mantāgadappayogādibhedaü\<*<1>*>\ paråpaghātakaraü.ū parittan ti yakkhaparittanāgamaõķalādibhedaü sabbam pi vaņņati. sesaü uttānam eva. padasodhammasamuņņhānaü, vācato vācācittato ca samuņņhāti, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acit- takaü, paõõattivajjaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. navamasikkhāpadaü. Dasame, vāceyyā 'ti padaü viseso. sesaü navame vuttana- yen' eva veditabbaü saddhiü samuņņhānādãhã 'ti. dasamasikkhāpadaü. Cittāgāravaggo pa¤camo. ârāmavaggassa paņhamasikkhāpade, parikkhepaü atik- kāmentiyā, upacāraü okkamantiyā 'ti ettha paņhaüapāde dukkaņaü, dutiyapāde pācittiyaü. sãsānulokikā 'ti paņha- maü pavisantãnaü bhikkhunãnaü sãsaü anulokentã\<*<2>*>\ pavisati anāpatti. yattha bhikkhuniyo ti yattha bhikkhuniyo paņha- mataraü pavisitvā sajjhāyacetiyavandanādãni karonti, tattha tāsaü santikaü gacchāmã 'ti gantuü vaņņati. āpadāså 'ti kenaci upaddutā hoti evaråpāsu āpadāsu pavisituü vaņņati. sesaü uttānam eva. dhuranikkhepasamuņņhānaü, kiriyā- kiriyaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. paņhamasikkhāpadaü. Dutiye, āyasmā Kappitako ti ayaü jaņilasahassassa abbhan- taro thero. saüharã\<*<3>*>\ 'ti saükāmesi. saühaņo\<*<4>*>\ ti saükā- mito. kāsāvaņo\<*<5>*>\ ti nahāpitā kāsāvaü nivāsetvā kammaü karonti, taü sandhāy' āhaüsu. sesaü uttānam eva. tisa- muņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavaj- jaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkha- vedanan ti. dutiyasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 -yogabhedaü. 2 B2 -kanti. 3 B2 Bp. -haratã 'ti. 4 Bp. saüharito. 5 B2 Bp.Ssp. kasā-. >\ #<[page 938]># %<938 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.6.3-6. (IV.53-56)>% Tatiye, anusāsanã purekkhārāyā\<*<1>*>\ 'ti idāni 'pi tvaü bālā avyattā 'ti ādinā nayena anusāsanãpakkhe ņhatvā vadantiyā anāpatti. sesaü uttānam eva. samuņņhānādãni anantara- sikkhāpadasadisān' evā 'ti. tatiyasikkhāpadaü. Catutthe sabbaü uttānam eva. catusamuņņhānaü, kāyato kāyavācato kāyacittato kāyavācācittato ca samuņņhāti, ni- mantitāya anāpucchā bhu¤jantiyā āpattisambhavato siyā kiriyākiriyaü, pavāritāya\<*<2>*>\ kappiyaü kāretvāpi\<*<3>*>\ akāretvāpi\<*<4>*>\ bhu¤jantiyā āpattisambhavato siyā kiriyā, nosa¤¤āvimok- khaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkam- maü,\<*<5>*>\ ticittaü, tivedanan ti. catutthasikkhāpadaü. Pa¤came, kule maccharo kulamaccharo, kulamaccharo etissā atthã 'ti kulamaccharinã,\<*<5>*>\ kulaü vā maccharāyatã 'ti kulamaccharinã.\<*<6>*>\ kulassa avaõõan ti taü kulaü assaddhaü appasannan ti. bhikkhunãnaü avaõõan ti bhikkhuniyo dussãlā pāpadhammā 'ti.\<*<7>*>\ santaü yeva ādãnavan ti kulassa vā bhik- khunãnaü vā santaü aguõaü. sesaü uttānam eva. tisa- muņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavaj- jaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhave- danan ti. pa¤camasikkhāpadaü. Chaņņhe ovādāyā 'ti garudhammatthāya. saüvāsāyā 'ti uposathapavāraõapucchanatthāya. ayam ettha saükhepo, vitthāro pana bhikkhunovādasikkhāpadavaõõanāya\<*<8>*>\ vutto yeva. eëakalomasamuņņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, ticittaü, tiveda- nan ti. chaņņhasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 purekkhāyā 'ti. 2 B2 -ritā. 3 B2 kāritvāpi. 4 B2 akāpitvāpi. 5 B2 omits this. 6 B2 Bp. -rinã 'ti. 7 B2 omits 'ti. 8 B2 Bp.Ssp. -ovādakassikh-. >\ #<[page 939]># %% Sattame, pariyesitvā na labhatã 'ti bhikkhuü na labhati. sesaü uttānam eva. imassāpi\<*<1>*>\ vitthāro bhikkhunovādake vutto yeva. dhuranikkhepasamuņņhānaü, akiriyaü, sa¤¤ā- vimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacã- kammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. sattamasikkhāpadaü. Aņņhame, ekaü kamman ti ādãni\<*<2>*>\ uposathapavāraõā yeva vuttāni.\<*<3>*>\ sesaü uttānam eva. imissāpi vitthāro bhikkhuno- vādake vutto yeva. paņhamapārājikasamuņņhānaü, akiri- yaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakam- maü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. aņņhamasikkhāpadaü. Navame sabbaü uttānam eva.\<*<4>*>\ imissāpi vitthāro bhik- khunovādake vutto yeva. dhuranikkhepasamuņņhānaü, aki- riyaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakam- maü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. navamasikkhāpadaü. Dasame, pasākhe 'ti adhokāye. adhokāyo hi yasmā tato rukkhassa sākhā viya ubho årå pabhijjitvā\<*<5>*>\ gatā tasmā pāsā kho\<*<6>*>\ ti vuccati. bhindā 'ti ādãsu sace bhinda phālehã 'ti sabbāni āõāpeti, so ca tath' eva karoti cha āõattidukkaņāni, cha ca\<*<7>*>\ pācittiyāni āpajjati, athāpi evaü āõāpeti upāsaka yaü ki¤ci ettha kātabbaü taü sabbaü karotã 'ti. so ca sabbāni 'pi bhedanādãni karoti ekāya\<*<8>*>\ vācāya cha dukkaņāni, cha pācittiyānã 'ti dvādasa āpattiyo, sace pana bhedanādāsu\<*<9>*>\ ekaü yeva vatvā idaü karohã 'ti āõāpeti so ca sabbāni karoti yaü āõattaü tass' eva karaõe pācittiyaü, sesesu anāpatti. sesaü uttānam eva. kaņhinasamuņņhānaü, kiriyākiriyaü, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 imissāpi. 2 B2 Bp.Ssp. ādãhi. 3 B2 Bp.Ssp. vuttā. 4 B2 omits eva. 5 B2 bhijjitvā. 6 B2 pasākhe; Bp. pasākho; Ssp. pasākhā. 7 B2 omits ca. 8 B2 Bp.Ssp. eka. 9 B2 Bp. add 'pi. >\ #<[page 940]># %<940 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.7.1-4. (IV.61-64)>% nosa¤¤āvimokkhaü,ū acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakam- maü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. dasamasikkhāpadaü. Samatto ārāmavaggo chaņņho. Gabbhinãvaggassa paņhamasikkhāpade, āpannasattā 'ti kucchiü paviņņhasattā. paņhamasikkhāpadaü. Dutiye, pāyantã\<*<1>*>\ 'ti tha¤¤aü pāyamānaü. mātā vā hotã 'ti yaü dārakaü pāyeti tassa mātā vā\<*<2>*>\ hoti dhātã vā. sesaü uttānam eva. ubhayam pi tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤- ¤āvimokkhaü, sacittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. dutiyasikkhāpadaü. Tatiye, sikkhāsammutiü dātuü ti kasmā dāpesi.\<*<3>*>\ mātu- gāmo nāma lolo hoti dve vassāni chasu dhammesu asikkhitvā sãlāni pårayamāno kilamati, sikkhitvā pana pacchā na kila- missati. nittharissatã 'ti dāpeti.\<*<4>*>\ pāõātipātā veramaõiü dve vassāni avãtikkamasamādānaü\<*<5>*>\ samādiyāmã 'ti yan taü pāõātipātā veramaõã 'ti pa¤¤attaü sikkhāpadaü taü pāõā- tipātā veramaõãsikkhāpadaü dve vassāni avãtikkamitabba- samādānaü\<*<6>*>\ katvā samādiyāmã 'ti attho. esa nayo sabbattha. imā cha sikkhāyo saņņhivassāya 'pi pabbajitāya dātabbā yeva. na etāsu asikkhitā upasampādetabbā. tatiyasikkhāpadaü. Catutthe sabbaü uttānam eva. sace pana paņhamaü sik- khāsammuti na dinnā hoti, upasampadamālake 'pi dātabbā yeva. imā dve 'pi mahāsikkhā nāma. catutthasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 pāyatã. 2 B2 omits vā. 3 Ssp. dāpeti. 4 Bp.Ssp. dāpesi. 5 Bp. avãtikkamma-. 6 B2 Bp. -tabbaü samā-. >\ #<[page 941]># %% Pa¤came, ki¤cāpi ånadvādasavassaü paripuõõasa¤¤āya vuņņhāpentiyā anāpatti, sā pana anupasampannā 'va hoti. sesaü uttānam eva. pa¤camasikkhāpadaü. Chaņņhe, dasavassāya gihãgatāya sikkhāsammutiü datvā paripuõõadvādasavassaü upasampādetuü vaņņati. chaņņhasikkhāpadaü. Sattame, sabbaü uttānam evā. samuņņhānādãni pi sabbesu dutiye vuttasadisān' eva. ayaü pana viseso: yattha sammuti atthi tattha kiriyākiriyaü hotã 'ti. sattamasikkhāpadaü. Aņņhame, na anuggaõhāpeyyā\<*<1>*>\ 'ti imissā ayye uddesādãni dehã 'ti evaü uddesādãhi na anuggaõhāpeyyā.\<*<1>*>\ pariyesitvā 'ti a¤¤aü pariyesitvā na labhati sayaü gilānā hoti na sak- koti uddesādãni dātuü tassā anāpatti. sesaü uttānam eva. dhuranikkhepasamuņņhānaü, akiriyaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü,\<*<2>*>\ aku- salacittaü, dukkhavedanan ti. aņņhamasikkhāpadaü. Navame, na upaņņhaheyyā 'ti cuõõena mattikāya dantakaņ- ņhena mukhodakenā 'ti evaü tena tena karanãyena na upaņ- ņhaheyya. sesaü uttānam eva. paņhamapārājikasamuņņhā- naü, akiriyaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. navamasikkhāpadaü. Dasame, n' eva våpakāseyyā 'ti na gahetvā gaccheyya. na våpakāsāpeyyā 'ti imaü ayye gahetvā gacchā 'ti a¤¤aü na āõāpeyya. sesaü ettha uttānam eva. dhuranikkhepasamuņ- ņhānaü, akiriyaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhaveda- nan ti. dasamasikkhāpadaü. Gabbhinãvaggo sattamo. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp. anuggahā-. 2 B2 omits this. >\ #<[page 942]># %<942 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.8.1-6. (IV.71-76)>% Kumārãbhåtavaggassa paņhama-dutiya-tatiya-sikkhāpadāni tãni\<*<1>*>\ tãhi\<*<2>*>\ gihãgatasikkhāpadehi sadisāni. yā pana tā\<*<3>*>\ sabba- paņhamā dve mahāsikkhamānā tā atikkhantavãsativassā 'ti veditabbā, tā\<*<4>*>\ gihãgatā vā hontu agihãgatā vā sikkhamānā icc eva vattabbā, gihãgatā 'ti vā kumārãbhåtā 'ti vā na vattab- bā. gihãgatāya dasavasakāle sikkhāsammutiü datvā dvā- dasavassakāle upasampadā kātabbā, ekādasavassakāle datvā terasavassakāle kātabbā, dvādasa terasa cuddasa paõõarasa soëasa sattarasa aņņhārasa vassakāle sammutiü datvā vãsa- tivassakāle upasampadā kātabbā. aņņhārasavassakālato paņ- ņhāya\<*<5>*>\ panāyaü gihãgatā 'ti pi kumārãbhåtā\<*<6>*>\ 'ti pi vattuü vaņņati, kumārãbhåtā pana gihãgatā 'ti na vattabbā, kumārã- bhåtā icc eva vattabbā, mahāsikkhamānā pana gihãgatā 'ti pi vattuü na vaņņati, kumārãbhåtā 'ti 'pi vattuü na vaņņati, sikkhāsammutidānavasena pana tisso 'pi sikkhamānā 'ti vat- tuü vaņņati. paņhama-dutiya-tatiya-sikkhāpadāni. Catuttha pa¤cama chaņņhesu sabbaü uttānam eva. sab- bāni tisamuņņhānānã\<*<7>*>\ 'ti. catutthaü kiriyā, sa¤¤āvimok- khaü, sacittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkam- maü, ticittaü, tivedanan ti. pa¤camaü kiriyākiriyaü, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. ya¤ c' ettha saīghena paricchinditabbā 'ti vuttaü tassa upaparikkhitabbā 'ti attho. chaņņhaü kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhavedanan ti. yaü pan' ettha paricchinditvā ti vuttaü tassa upaparik- khitvā 'ti attho. catuttha-pa¤cama-chaņņha-sikkhāpadāni. Sattame sabbaü uttānam eva. dhuranikkhepasamuņņhā- naü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, lokavajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, akusalacittaü, dukkhaveda- nan ti. sattamasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. omits tãni. 2 B2 omits tãhi. 3 B2 omits tā. 4 B2 adds pana after tā. 5 B2 Bp.Ssp. add ca after this. 6 B2 kumārabhåtā. 7 B2 Bp.Ssp. -nāni and omit 'ti. >\ #<[page 943]># %% Aņņhame sabbaü uttānam eva. samuņņhānādãni pi ananta- rasadisān' evā 'ti. aņņhamasikkhāpadaü. Navame, sokavassan ti saüketaü katvā āgacchamānānaü\<*<1>*>\ purisānaü antosokaü pavesetã 'ti sokavassā,\<*<2>*>\ taü sokavassaü,\<*<3>*>\ ten' ev' āha sokavassā\<*<2>*>\ nāma paresaü dukkhaü uppādetã 'ti. athavā gharaü viya gharasāmikā, ayam pi purisasamāgamaü alabhamānā sokaü āvisati, iti yaü āvisati svāssā āvāso hotã 'ti sokāvāsā, ten' ev' āha sokaü āvisatã 'ti. ajānantã 'ti edisā ayaü ti ajānamānā. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, paõõattivajjaü, kāya- kammaü, vacãkammaü, ticittaü tivedanan ti. navamasikkhāpadaü. Dasame, anāpucchā 'ti anāpucchitvā, bhikkhunãhi dvikkhat- tuü āpucchitabbaü, pabbajjākāle\<*<4>*>\ ca upasampadākāle ca, bhikkhånaü pana sakiü āpucchite\<*<5>*>\ 'pi vaņņati. ajānantã 'ti mātādãnaü atthibhāvaü ajānantã. sesaü uttānam eva. idaü\<*<6>*>\ apubbasamuņņhānasãsaü, catusamuņņhānaü, vācato kāyavācato vācācittato kāyavācācittato ca samuņņhānti. ka- thaü. abbhānakammādãsu kenacid eva karaõãyena khaõķa- sãmāyaü\<*<7>*>\ nisinnā pakkosatha sikkhamānaü idh' eva naü upasampādessāmā 'ti upasampādeti, evaü vācato samuņņhāti, upassayato paņņhāya upasampādessāmã 'ti vatvā khaõķasã- maü gacchantiyā kāyavācato samuņņhāti, dvãsu 'pi ņhānesu paõõattibhāvaü jānitvā\<*<8>*>\ 'va vãtikkamaü karontiyā vācācit- tato kāyavācācittato ca samuņņhāti, ananujānāpetvā upa- sampādanato kiriyākiriyaü, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tive- danan ti. dasamasikkhāpadaü. Ekādasame, pārivāsiyachandadānenā 'ti pārivāsiyena chan- dadānena. tattha catubbidhaü pārivāsiyaü, parisapāri- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Ssp. -mānā. 2 Bp. sokāvāsā; Ssp. sokavasā. 3 Bp. -vāsaü. 4 B2 -jjanakāle. 5 B2 pucchite. 6 Ssp. omits idaü. 7 B2 -māya. 8 B2 jānetvā 'va. >\ #<[page 944]># %<944 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.8.11. (IV.81)>% vāsiyam rattipārivāsiyaü chandapārivāsiyaü ajjhāsayapāri- vāsiyan ti.ū tattha\<*<1>*>\ pārivāsiyaü\<*<2>*>\ nāma bhikkhå kenacid eva karaõãyena sannipatitā honti, atha megho vā uņņhāti\<*<3>*>\ ussā- raõā vā karãyati,\<*<4>*>\ manussā vā ajjhottharantā āgacchanti, bhikkhå anokāsā mayaü a¤¤attha\<*<5>*>\ gacchāmā 'ti chandaü avissajitvā\<*<6>*>\ 'va uņņhahanti, idaü parisapārivāsiyaü. ki¤cā- pi parisapārivāsiyaü chandassa pana avissaņņhattā kammaü kātuü vaņņati. puna bhikkhå uposathādãni karissāmā 'ti rattiü sannipatitvā yāva sabbe sannipatanti tāva dhammaü suõissāmā 'ti ekaü ajjhesanti, tasmiü dhammakathaü kathente yeva aruõo uggacchati, sace cātuddasikkaü uposa- thaü karissāmā 'ti nisinnā paõõaraso ti kātuü vaņņati, sace paõõarasikkaü kātuü nisinnā pāņipade anuposathe uposathaü kātuü na vaņņati a¤¤aü pana saīghakiccaü kātuü vaņņati, idaü rattipārivāsiyaü nāma. puna bhikkhå ki¤cid eva abbhānādiü\<*<7>*>\ saīghakammaü karissāmā 'ti nisinnā honti tatr' eko nakkhattapāņhako bhikkhu evaü vadati ajjaü\<*<6>*>\ nakkhattaü dāruõaü, mā imaü kammaü karothā 'ti, te tassa vacanena chandaü vissajjetvā\<*<9>*>\ tatth' eva nisinnā honti, atha\<*<10>*>\ a¤¤o āgantvā nakkhattaü patimānentaü attho bālaü upaccagā\<*<11>*>\ 'ti kiü nakkhattena karothā 'ti vadati, idaü chandapārivāsiya¤ c' eva ajjhāsayapārivāsiya¤ ca, etasmiü pārivāsiye puna chandapārisuddhiü anānetvā kammaü kātuü na vaņņati. vuņņhitāya parisāyā\<*<12>*>\ 'ti chandaü vissaj- jetvā\<*<9>*>\ kāyena vā vācāya\<*<13>*>\ vā chandavissajjanamatten' eva vā uņņhitāya parisāya\<*<14>*>\ anāpatti. avuņņhitāya parisāyā 'ti chan- daü avissajjetvā\<*<15>*>\ avuņņhitāya anāpatti. sesaü uttānam eva. tisamuņņhānaü, kiriyā, sa¤¤āvimokkhaü, sacittakaü, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. omits tattha. 2 Bp.Ssp. parisapārivāsiyaü. 3 B2 Bp.Ssp. uņņheti. 4 B2 kayirati. 5 B2 Bp. a¤¤atra. 6 Ssp. avissajjetvā. 7 B2 Bp.Ssp. -nādi. 8 Bp.Ssp. ajja. 9 B2 -jjitvā. 10 B2 Ssp. ath'. 11 B2 upajjagā 'ti. 12 B2 pariyāyā. 13 Ssp. omits vācāya vā. 14 Ssp. omits parisāya and ... uņņhitāya, anāpatti avuņņhitāya parisāyā 'ti. ... 15 B2 avissajjitvā. >\ #<[page 945]># %% paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tive- danan ti. ekādasamasikkhāpadaü. Dvādasame, upassayo na sammatã 'ti vasanokāso na ppahoti. sesaü uttānam eva. samuņņhānādãni anantarasadisān' evā 'ti. dvādasamasikkhāpadaü. Terasame, ekaü vassaü dve 'ti ekantarike ekasmiü saüvac- chare dve vuņņhāpeti. sesaü uttānam eva. samuņņhānādãni\<*<1>*>\ vuttasadisān' evā 'ti. terasamasikkhāpadaü. Kumārãbhåtavaggo aņņhamo. Chattavaggassa paņhamasikkhāpade, sakim pi dhāreti\<*<2>*>\ āpatti pācittiyassā 'ti maggagamane ekappayogen' eva divasam pi\<*<3>*>\ dhāreti ekā 'va āpatti, sace kaddamādãni patvā upāhanā omu¤citvā chattam eva dharentã gacchati dukkaņaü, atthāpi gacchādãni disvā chattaü apanāmetvā upāhanāråëhā\<*<4>*>\ 'va gacchati dukkaņam eva, sace chattam pi apanāmetvā upā- hanāpi omu¤citvā puna dhāreti puna pācittiyaü, evaü payo- gagaõanāya āpattiyo veditabbā. sesaü uttānam eva. eëaka- lomasamuņņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, ticittaü, tivedanan ti. paņhamasikkhāpadaü. Dutiye, yānena yāyantã 'ti etthāpi orohitvā punappunaü abhiråhantiyā payogagaõanāya āpattiyo veditabbo. sesaü paņhame vuttanayam evā 'ti. dutiyasikkhāpadaü. Tatiye, vippakiriyiüså 'ti maõiyo vippakiõnā idhāpi omu¤- cetvā\<*<5>*>\ dhārentiyā payogagaõanāya āpattiyo. samuņņhānā- dãni vuttanayān' eva. kevalaü idha akusalacittaü hotã 'ti. tatiyasikkhāpadaü. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp. add 'pi. 2 B2 dhāreyya. 3 B2 omits pi. 4 B2 -råëā 'va. 5 Bp.Ssp. -citvā. >\ #<[page 946]># %<946 Samantapāsādikā [Bhnãvibh_IV.9.4-12. (IV.87-95)>% Catutthe, sãsåpagādãsu yaü yaü dhāreti tassa tassa vasena vatthugaõanāya āpattiyo veditabbā. sesaü tatiye vuttana- yenevā 'ti. catutthasikkhāpadaü. Pa¤came, gandhavaõõakenā 'ti gandhena ca vaõõakena ca. sesaü uttānam eva. samuņņhānādãni tatiyasadisān' evā 'ti. pa¤camasikkhāpadaü. Chaņņhe sabbaü pa¤came vuttasadisam\<*<1>*>\ evā 'ti. chaņņhasikkhāpadaü. Sattame, ubbaņņāpeti\<*<2>*>\ āpatti pācittiyassā 'ti ettha hatthaü amocetvā ubbāņņane\<*<3>*>\ ekā 'va āpatti, mocetvā mocetvā ub- baņņane\<*<3>*>\ payogagaõanāya āpattiyo. sambāhane 'pi es' eva nayo. gilānāyā 'ti antamaso maggagamanaparissamenāpi ābādhāya. āpadāså 'ti corabhayādãhi sarãrakampanādãsu.\<*<4>*>\ sesaü uttānam eva. samuņņhānādãni tatiyasadisān' evā ti. sattamasikkhāpadaü. Aņņhamādãsu tãsu, sikkhaüānāya sāmaõerāya gihiniyā 'ti idam eva nānākaraõaü. sesaü sattame vuttasadisam evā 'ti. aņņhama-navama-dasama-sikkhāpadāni. Ekādasame, bhikkhussa purato ti abhimukham evā 'ti attho. idaü pana upacāraü sandhāya katan\<*<5>*>\ ti veditabbaü. sesaü uttānam eva. kaņhinasamuņņhānaü, kāyavācato kāyavā- cācittato ca samuņņhāti, kiriyākiriyaü, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. ekādasamasikkhāpadaü. Dvādasame, anokāsakatan ti asukasmiü\<*<6>*>\ ņhāne pucchāmã 'ti evaü akataokāsaü. ten' ev' āha, anokāsakatan ti anāpucchā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 -sadisān' evā 'ti. 2 B2 Ssp. ummaddāpeti. 3 B2 ummaddane; Ssp. ummajjane. 4 B2 sarãrakappanādãsu. 5 B2 Bp.Ssp. kathitan ti. 6 B2 Bp.Ssp. adds nāma. >\ #<[page 947]># %% 'ti.ū anodissā 'ti asukasmiü nāma ņhāne pucchāmã 'ti evaü aniyāmetvā kevalaü pucchitabbaü atthi pucchāmi ayyā 'ti evaü vatvā. sesaü uttānam eva. padasodhammasamuņ- ņhānaü, vācato, vācācittato ca samuņņhāti, kiriyākiriyaü, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü,\<*<1>*>\ vacãkam- maü, ticittaü, tivedanan ti. dvādasamasikkhāpadaü. Terasame, parikkhepaü atikkāmentiyā 'ti ekena pādena atikkamante dukkaņaü, dutiyena pācittiyaü, upacāre 'pi es' eva nayo. acchinnacãvarikāyā 'ti ādãsu saükaccikacãvaram eva cãvaran ti veditabbaü. āpadāså 'ti mahagghaü hoti saükaccikaü pārupitvā gacchantiyā 'va upaddavo uppajjati evaråpāsu āpadāsu.\<*<2>*>\ sesaü uttānam eva. eëakalomasamuņ- ņhānaü, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõat- tivajjaü, kāyakammaü, ticittaü, tivedanan ti. terasamasikkhāpadaü. Chattavagga Navamo. Uddiņņhā kho ayyāyo chasaņņhisata\<*<3>*>\ pācittiyā dhammā 'ti ettha sabban' eva bhikkhunãnaü khuddake\<*<4>*>\ 'pi navuti bhik- khånaü dve navutã 'ti aņņhāsãtisata\<*<5>*>\ sikkhāpadāni, tato sakalaü bhikkhunãvaggaü\<*<6>*>\ paraüparabhojanaü, anatiritta- bhojanaü, anatirittena abhihaņņhuü\<*<7>*>\ pavāraõaü, paõãtabho- janavi¤¤atti, acelakasikkhāpadaü, duņņhullapaņicchādanaü, ånavãsativassåpasampādanaü,\<*<8>*>\ mātugāmena saddhiü saüvi- dhāya addhānagamaraü, rājantepurappavesanaü, santaü bhikkhuü anāpucchā vikāle gāmappavesanaü, nisãdanaü, vassikasāņikan ti imāni dvāvãsati sikkhāpadāni apanetvā sesāni sata¤ ca cha saņņhã ca sikkhāpadāni pāņimokkhuddesa- maggena\<*<9>*>\ uddiņņhāni hontã 'ti veditabbāni. ten' āha, uddiņņhā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 inserts kāyakammaü. 2 B2 Bp. anāpatti for this; Ssp. adds anāpatti after this. 3 B2 Ssp. -satā. 4 B2 -kesu ca for -ke 'pi; Bp.Ssp. -kesu channavuti. 5 B2 sataü. 6 B2 bhikkhunãnaü vaggaü. 7 B2 abhihataü 8 B2 -padānaü. 9 B2 -ddekena maggena. >\ #<[page 948]># %<948 Samantapāsādikā >%kho ayyāyo cha saņņhi sata pācittiyā dhammā .ū.. pe ... evam etaü dhārayāmã 'ti. tatrāyaü saükhepato samuņņhāna- vinicchayo: giraggasammajjaü cittāgārasikkhāpadaü,\<*<1>*>\ saü- ghāni itthālaükāro, gandhavaõõako, vāsitakapi¤¤āko, bhikkhunãādãhi\<*<2>*>\ ubbaņņanaparimaddanānã\<*<3>*>\ 'ti\<*<4>*>\ imāni dasa sikkhāpadāni acittakāni, lokavajjāni, ayam pan' ettha adhip- pāyo: vināpi cittena āpajjitabbattā acittakāni, citte pana sati akusalen' eva āpajjitabbattā lokavajjāni, avesesāni acit- takāni paõõattivajjān' eva, corã uņņhānaü,\<*<5>*>\ gāmantaraü\<*<6>*>\ ārāmasikkhāpadaü, gabbinãvagge ādito paņņhāya satta, kumārãbhåtavagge ādito paņņhāya pa¤ca, purisasaüsaņņhaü, pārivāsiyachandadānaü, anuvassavuņņhāpanaü,\<*<7>*>\ ekantarika- vuņņhāpanan ti imāni ekånavãsati sikkhāpadāni sacittakāni, paõõattivajjāni, avasesāni sacittakāni, lokavajjān' evā 'ti. Samantapāsādikāya vinayasaüvaõõanāya Bhikkhunãvibhaīge Khuddakavaõõanā niņņhitā. Pāņidesanãyā nāma khuddakānaü anantarā ye dhammā aņņha āråëhā\<*<8>*>\ saīkhepen' eva saīgahaü tesaü pavattate\<*<9>*>\ esā saīkhepen' eva vaõõanā. Yāni hi ettha pāliyaü sappitelādãni niddiņņhāni tāni yeva vi¤¤āpetvā bhu¤jantiyā pāņidesanãyaü,\<*<10>*>\ pāëivinimmutta- kesu pana sabbesu dukkaņaü. sesam ettha uttānam eva. aņņhavidham pi pan' etaü pāņidesanãyaü catusamuņņhānaü, kāyato kāyavācato kāyacittato kāyavācācittato ca samuņ- ņhāti, kiriyā, nosa¤¤āvimokkhaü, acittakaü, paõõattivajjaü, kāyakammaü, vacãkammaü, ticittaü, tivedanan ti. Pāņidesanãyavaõõanā niņņhitā. Sekhiyā pana uddiņņhā ye dhammā pa¤casattati tesaü anantarā yeva sattādhikaraõavhayā \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 cittāgāraü. 2 B2. -ādãnãhi. 3 Ssp. ummaddanapari-. 4 B2 Ssp. omit 'ti. 5 B2 Bp. vuņņhānaü. 6 Ssp. -tara. 7 B2 anuvassaü vu-. 8 B2 āruëā. 9 B2 sampavattate. 10 B2 Bp.Ssp. -nãyā. >\ #<[page 949]># %< Bhikkhunã-vibhaīgavaõõanā 949>% Mahāvibhaīge yo vutto tesaü atthavinicchayo bhikkhunãnaü Vibhaīge 'pi tādisaü yeva taü viduü.\<*<1>*>\ yasmā tasmā visuü tesaü dhammānam atthavaõõanā na vuttā tattha yā vuttā vuttā yeva hi sā\<*<2>*>\ idhā 'ti. Samantapāsādikāya vinayasaüvaõõanāya Bhikkhunã- vibhaīgavaõõanā niņņhitā.\<*<3>*>\ Sabbāsavapahaü esā niņņhitā vaõõanā yathā, sabbāsavapahaü maggaü pavāpassantunibbutin ti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2 Bp.Ssp. vidå. 2 B2 mā. 3 Bp. adds: sabbāsavapahaü esā niņņhitā vaõõanā yathā, sabbāsa- vapahaü maggaü patvā passantu nibbutin ti; Ssp. adds: ubhato pāņi- mokkhānaü vibhaīgaü āha yaü jino, anantarāyena ayaü niņņhitā tassa vaõõanā, yathā tath' eva sabbe 'pi sattā sabbāsavā pahaü, maggaü anantarāyena patvā passantu nibbutin ti. >\