Samantapasadika, Buddhaghosa's Commentary on the Vinaya Pitaka, Vol. III:
Vinayapitaka: Suttavibhanga: Bikkhuvibhanga:
Sanghadisesa (II.1-13), Aniyata (III.1-2), Nissaggiya-Pacittiya (IV.1-30)

Based on the edition J. Takakusu and Makoto Nagai, assisted by Kogen Mizuno,
London : Pali Text Society 1930 (Reprinted 1968)


Input by the Dhammakaya Foundation, Thailand, 1989-1996
[GRETIL-Version vom 14.3.2016]


NOTICE
This file is (C) Copyright the Pali Text Society and the Dhammakaya Foundation, 2015.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

These files are provided by courtesy of the Pali Text Society for
scholarly purposes only.
In principle they represent a digital edition (without revision or
correction) of the printed editions of the complete set of Pali
canonical texts published by the PTS. While they have been subject to a
process of checking, it should not be assumed that there is no
divergence from the printed editions and it is strongly recommended that
they are checked against the printed editions before quoting.


ADDITIONAL NOTES
Headline references have been standardized according to the following pattern:
Bhvibh_n.n. = BhikkhuvibhaÇga_Class of offence(Roman).rule(Arabic).
BhnÅvibh_n.n. = BhikkhuïÅvibhaÇga_Class of offence(Roman).rule(Arabic).

Italicized catchwords of the printed edition were already reduced 
to plain Roman type in the original Dhammakaya file.



PLAIN TEXT VERSION
(In order to fascilitate word search, all annotations have been removed,
and the line breaks of the printed edition have been converted into floating text.)







#<...># = BOLD
%<...>% = ITALICS
\<...>\ = REDLINE



___________________________________________________________________

THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE.
            
Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS 
and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions):
            
description             character  =ASCII
            
long a                  Ã             195
long A                  ù             249
long i                  Å             197
long I                  ý             253
long u                  Æ             198
long U                  ô             244
vocalic r               ­             173
vocalic R               ã             227
long vocalic r          Ì             204
vocalic l               Ê             202
long vocalic l          Ë             203
velar n                 Ç             199
velar N                 §             167
palatal n               ¤             164
palatal N               ¥             165
retroflex t             Â             194
retroflex T             è             232
retroflex d             ¬             172
retroflex D             Ö             214
retroflex n             ï             239
retroflex N             ×             215
palatal s               Ó             211
palatal S               Á             193
retroflex s             «             171
retroflex S             å             229
anusvara                æ             230
capital anusvara        õ             245
visarga                 ÷             247
capital visarga         ê             234

Other characters of the REE encoding table are not included.
Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order 
to facilitate word search.             

For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings 
and formats see:
http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf
and
http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf

For further information see:
http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm

___________________________________________________________________






SAMANTAPùSùDIKù BUDDHAGHOSA'S COMMENTARY ON THE VINAYA

#<[page 517]>#
%<517>%
                          SAMANTAPùSùDIKù NùMA
                            VINAYAèèHAKATHù
                         SUTTAVIBHA§GA-VA××ANù
                          SA§GHùDISESA I-XIII
          yaæ pÃrÃjikakaï¬assa saÇgÅtaæ samanantaraæ,
          tassa terasakassÃyam apubbapadavaïïanÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà SÃvatthiyaæ viharati Jetavane AnÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. tena kho pana samayena Ãyasmà Seyyasako anabhirato brahmacariyaæ caratÅti Ãyasmà 'ti piyavacanaæ, Seyyasako ti tassa bhikkhuno nÃmaæ, anabhirato ti vikkhittacitto kÃmarÃgapariÊÃhena pari¬ayhamÃno na pana gihÅbhÃvaæ patthayamÃno. so tena kiso hotÅti so Seyyasako tena anabhiratabhÃvena kiso hoti. addasà kho ayasmà UdÃyÅti ettha UdÃyÅti tassa therassa nÃmaæ. ayaæ hi Seyyakassa upajjhÃyo LÃludÃyÅ nÃma bhantamigasappaÂibhÃgo niddÃrÃmatÃdim anuyuttÃnaæ a¤¤ataro lolabhikkhu.kacci no tvan ti kacci nu tvaæ. yÃvadatthaæ bhu¤jà 'ti ÃdÅsu yÃvatà attho ti yÃvadatthaæ, idaæ vuttaæ hoti yÃvatà te bhojanena attho, yattakaæ tvaæ icchasi tattakaæ bhu¤ja, yattakaæ kÃlaæ rattiæ và divà và supituæ icchasi tattakaæ supa, mattikÃdÅhi kÃyaæ ubbaÂÂetvà cuïïÃdÅhi ghaæsitvà yattakaæ nahÃnaæ icchasi tattakaæ nahÃhi, uddesena và paripucchÃya và vattapaÂipattiyà và kammaÂÂhÃnena và attho n' atthÅti. yadà te anabhirati uppajjatÅti yasmiæ kÃle tava kÃmarÃgavasena ukkaïÂhitatà vikkhittacittatà uppajjati.


#<[page 518]>#
%<518                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.1>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  rÃgo cittaæ anuddhaæsetÅti kÃmarÃgo cittaæ dhaæseti padhaæseti vikkhipati c' eva milÃpeti ca. tadà hatthena upakkamitvà asuciæ mocehÅti tasmiæ kÃle hatthena vÃyamitvà asucimocanaæ karohi, evaæ te cittekaggatà bhavissatÅti. iti taæ upajjhÃyo anusÃsi, yathà taæ bÃlo bÃlaæ mago magaæ. tesaæ muÂÂhassatÅnaæ asampajÃnÃnaæ niddaæ okkamantÃnan ti satisampaja¤¤aæ pahÃya niddaæ otarantÃnaæ. tattha ki¤cÃpi niddaæ okkamantÃnam abyÃkato bhavaÇgavÃro pavattati satisampaja¤¤avÃro galati, tathÃpi sayanakÃle manasikÃro kÃtabbo, divà supantena yÃva nahÃtassa bhikkhuno kesà na sukkhanti tÃva supitvà vuÂÂhahissÃmÅti sahussÃhena supitabbaæ, rattiæ supantena ettakaæ nÃma rattibhÃgaæ supitvà cande và tÃrakÃya và idaæ nÃma ÂhÃnaæ pattakÃle vuÂÂhahissÃmÅti sahussÃhena supitabbaæ, buddhÃnussati ÃdÅsu ca dasasu kammaÂÂhÃnesu ekaæ a¤¤aæ và cittaruciyaæ kammaÂÂhÃnaæ gahetvà 'va niddà okkamitabbÃ, evaæ karonto hi sato sampajÃne sati¤ ca sampaja¤¤a¤ ca avijahitvà 'va niddaæ okkamatÅti vuccati. te pana bhikkhÆ bÃlà lolà bhantamigasappaÂibhÃgà na evam akaæsu, tena vuttaæ tesaæ muÂÂhassatÅnaæ asampajÃnÃnaæ niddaæ okkamantÃnaæ ti. atthi c' ettha cetanà labbhatÅti ettha ca supinante assÃdacetanà atthi upalabbhati. atth' esà bhikkhave cetanà sà ca kho abbohÃrikà 'ti bhikkhave esà assÃdacetanà atthi sà ca kho avisaye uppannattà abbohÃrikà Ãpattiyà aÇgaæ na hoti.
     iti bhagavà supinantacetanÃya abbohÃrikabhÃvaæ dassetvà eva¤ ca pana bhikkhave imaæ sikkhÃpadaæ: uddiseyyÃtha sa¤cetanikà sukkavisaÂÂhi a¤¤atra supinantà saÇghÃdiseso ti sÃnuppa¤¤attikaæ sikkhÃpadaæ pa¤¤Ãpesi. tattha saævijjati cetanà assà 'ti sa¤cetanà sa¤cetanà 'va sa¤cetanikÃ, sa¤cetanà và assa atthÅti sa¤cetanikÃ, yasmà pana yassa sa¤cetanikà sukkavisaÂÂhi hoti so jÃnanto sa¤jÃnanto hoti sà c' assa sukkavissaÂÂhi cecca abhivitaritvà vÅtikkamo hoti,


#<[page 519]>#
%<Bhvibh_II.1]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        519
>%\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tasmà vya¤jane Ãdaraæ akatvà attham eva dassetuæ jÃnanto sa¤jÃnanto cecca abhivitaritvà vÅtikkamo ti evam assa padabhÃjanaæ vuttaæ, tattha jÃnanto ti upakkamÃmÅti jÃnanto.
sa¤jÃnanto ti sukkaæ mocemÅti sa¤jÃnanto. ten' eva upakkamajÃnanÃkÃrena saddhiæ jÃnanto ti attho. ceccà 'ti mocanassÃdacetanÃvasena cetetvà pakappetvÃ. abhivitaritvà ti upakkamavasena maddanto nirÃsaÇkacittaæ pesetvÃ.
vÅtikkamo ti evaæ pavattassa yo vÅtikkamo ayaæ sa¤cetanikà saddassa sikhÃppatto attho ti vuttaæ hoti.
     idÃni sukkavisaÂÂhÅti ettha yassa sukkassa yà visaÂÂhi. taæ tÃva saÇkhyÃto ca vaïïabhedato ca dassetuæ sukkan ti dasa sukkÃnÅ ti Ãdim Ãha. tattha sukkÃnaæ Ãsayabhedato dhÃtunÃnattato ca nÅlÃdivaïïabhedo veditabbo. visaÂÂhÅti visaggo. atthato pan' etaæ ÂhÃnà cÃvanaæ hoti, ten' Ãha visaÂÂhÅti ÂhÃnà cÃvanà vuccatÅti, tattha vatthisÅsaæ kaÂi kÃyo ti tidhà sukkassa ÂhÃnaæ pakappenti, eko kir' Ãcariyo vatthisÅsaæ sukkassa ÂhÃnan ti Ãha, eko kaÂÅti, eko sakalo kÃyo ti, tesu tatiyassa bhÃsitaæ subhÃsitam kesalomanakhadantÃnaæ hi maæsavinimmuttaÂÂhÃnaæ uccÃrapassÃvakheÊasiÇghÃnikà thaddhasukkacammÃni ca vajjetvà avaseso chavimaæsalohitÃnugato sabbo pi kÃyo kÃyappasÃdabhÃvajÅvitindriyÃbaddhapittÃnaæ sambhavassa ca ÂhÃnam eva.
tathà hi rÃgapariyuÂÂhÃne nÃbhibhÆtÃnaæ hatthÅnaæ ubhohi kaïïacÆÊikÃhi sambhavo nikkhamati, mahÃsenarÃjà ca rÃgapariyuÂÂhito sambhavavegaæ adhivÃsetuæ asakkonto satthena bÃhusÅsaæ phÃletvà vaïamukhena nikkhantaæ sambhavaæ dassesÅti. ettha pana paÂhamassa Ãcariyassa vÃde mocanassÃdena nimitte upakkamato yattakaæ ekà khuddakamakkhikà piveyya tattake asucimhi vatthisÅsato mu¤citvà dakasotaæ otiïïamatte bahi nikkhante và anikkhante và saÇghÃdiseso,


#<[page 520]>#
%<520                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.1>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  dutiyassa vÃde tath' eva kaÂito mu¤citvà dakasotaæ otiïïamatte, tatiyassa vÃde tath' eva sakalakÃyaæ saÇkhobhetvà tato mu¤citvà dakasotaæ otiïïamatte, bahi nikkhante và anikkhante và saÇghÃdiseso.
dakasotorohaïaæ c' ettha adhivÃsetvà antarà nivÃretuæ asakkuïeyyatÃya vuttaæ. ÂhÃnà cutaæ hi avassaæ dakasotaæ otarati, tasmà ÂhÃnà cÃvanamatte n' ev' ettha Ãpatti veditabbÃ, sà ca kho nimitte upakkamantass' eva hatthaparikammapÃdaparikammagattaparikammakaraïena sace pi asuci muccati anÃpatti. ayaæ sabbÃcariyasÃdhÃraïo vinicchayo.
     a¤¤atra supinantà ti ettha supino eva supinanto, taæ Âhapetvà apanetvà ti vuttaæ hoti. ta¤ ca pana supinaæ passanto catÆhi kÃraïehi passati dhÃtukkhobhato và anubhÆtapubbato và devatopasaæhÃrato vÃ, pubbanimittato và ti, tattha pittÃdÅnaæ khobhakaraïappaccayayogena khubhitadhÃtukhobhato supinaæ passati, passanto ca nÃnÃvidhaæ supinaæ passati, pabbatà patanto viya ÃkÃsena gacchanto viya vÃÊamigahatthicorÃdÅhi anubaddho viya hoti. anubhÆtapubbato passanto pubbe anubhÆtÃarammaïaæ passati. devatopasaæhÃrato passantassa devatà atthakÃmatÃya và anatthakÃmatÃya và atthÃya và anatthÃya và nÃnÃvidhÃni ÃrammaïÃni upasaæharanti, so tÃsaæ devatÃnaæ ÃnubhÃvena tÃni ÃrammaïÃni passati. pubbanimittato passanto pu¤¤Ãpu¤¤avasena uppajjitukÃmassa atthassa và anatthassa và pubbanimittabhÆtaæ supinaæ passati, bodhisattassa mÃtà viya puttapaÂilÃbhanimittaæ, bodhisatto viya pa¤ca mahÃsupine, KosalarÃjà viya soÊasa supine ti. tattha yaæ dhÃtukkhobhato anubhÆtapubbato ca supinaæ passati na taæ saccaæ hoti. yaæ devatopasaæhÃrato passati, taæ saccaæ và hoti alikaæ vÃ, kuddhà hi devatà upÃyena vinÃsetukÃmà viparÅtam pi katvà dassenti, yaæ pana pubbanimittato passati taæ ekantasaccam eva hoti.


#<[page 521]>#
%<Bhvibh_II.1]                         SuttavibhaÇga-vaïïanà                      521>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  etesaæ catunnaæ mÆlakÃraïÃnaæ saæsaggabhedato pi supinabhedo hoti yeva, ta¤ ca pan' etaæ catubbidham pi supinaæ sekhaputhujjanà 'va passanti appahÅnavipallÃsattÃ, asekkhà pana na passanti pahÅnavipallÃsattÃ. kiæ pan' etaæ passanto sutto passati paÂibuddho udÃhu n' eva sutto na paÂibuddho ti. ki¤ c' ettha yadi tÃva sutto passati abhidhammavirodho Ãpajjati, bhavaÇgacittena hi supati, taæ rÆpanimittÃdi Ãrammaïaæ rÃgÃdisampayuttaæ và na hoti, supinaæ passantassa ca ÅdisÃni nimittÃni uppajjanti. atha paÂibuddho passati vinayavirodho Ãpajjati, yaæ hi paÂibuddho passati, taæ saævohÃrikacittena passati, saævohÃrikacittena ca kate hi vÅtikkame anÃpatti nÃma n' atthi, supinaæ passantena pana kate vÅtikkame ekantam anÃpatti eva, atha n' eva sutto na paÂibuddho passati na nÃma passati, eva¤ ca sati supinassa abhÃvo 'va Ãpajjati na abhÃvo, kasmÃ, yasmà kapimiddhapareto passati, vuttaæ h' etam: kapimiddhapareto kho mahÃrÃja supinaæ passatÅti. kapimiddhapareto ti makkaÂaniddÃya yutto, yathà hi makkaÂassa niddà lahuparivattà hoti. evaæ yà niddà punappunaæ kusalÃdicittavokiïïattà lahuparivattÃ, yassà pavattiyaæ punappunaæ bhavaÇgato uttaraïaæ hoti, tÃya yutto supinaæ passati, tenÃyaæ supino kusalo pi hoti akusalo pi abyÃkato pÅti. tattha supinante cetiyavandana-dhammasavaïa-dhammadesanÃdÅni karontassa kusalo, pÃïÃtipÃtÃdÅni karontassa akusalo, dvÅhi antehi mutto ÃvajjanatadÃrammaïakkhaïe abyÃkato ti veditabbo.
sv Ãyaæ dubbalavatthukattà cetanÃya paÂisandhiæ Ãka¬¬hituæ asamattho, pavatte pana a¤¤ehi kusalÃkusalehi upatthambhito vipÃkam deti, ki¤cÃpi vipÃkaæ deti, atha kho avisaye uppannattà abbohÃrikà 'va supinantacetanÃ, tenÃha:
Âhapetvà supinantaæ ti. saÇghÃdiseso ti imassa ÃpattinikÃyassa nÃmaæ, tasmà yà a¤¤atra supinantà sa¤cetanikà sukkavisaÂÂhi,


#<[page 522]>#
%<522                         SamantapÃsÃdikà                            [Bhvibh_II.1>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ayaæ saÇghÃdiseso nÃma ÃpattinikÃyo ti evam ettha sambandho veditabbo. vacanattho pan' ettha saÇgho Ãdimhi c' eva sese ca icchitabbo assà 'ti saÇghÃdiseso. kiæ vuttaæ hoti, imaæ Ãpattiæ Ãpajjitvà vuÂÂhÃtukÃmassa yan taæ ÃpattivuÂÂhÃnaæ tassa Ãdimhi c' eva parivÃsadÃnatthÃya Ãdito sese majjhe mÃnattadÃnatthÃya mÆlÃya paÂikassanena và saha mÃnattadÃnatthÃya avasÃne abbhÃnatthÃya ca saÇgho icchitabbo. na h' ettha ekam pi kammaæ vinà saïghena sakkà kÃtun ti saÇgho Ãdimhi c' eva sese ca icchitabbo assà 'ti saÇghÃdiseso. bya¤janaæ pana anÃdiyitvà attham eva dassetuæ: saÇgho va tassà Ãpattiyà parivÃsaæ deti mÆlÃya paÂikassati mÃnattaæ deti abbheti na sambahuÊà na ekapuggalo, tena vuccati saÇghÃdiseso ti idam assa padabhÃjanaæ.
          saÇghÃdiseso ti yaæ vuttaæ taæ suïohi yathÃkathaæ
          saÇgho 'va deti parivÃsam mÆlÃya paÂikassati
          mÃnattaæ deti abbheti ten' etaæ iti vuccatÅti.
     ParivÃre vacanakÃraïaæ ca vuttaæ, tattha parivÃsadÃnÃdÅni Samuccayakkhandhake vitthÃrato ÃgatÃni. tatth' eva nesaæ saævaïïanaæ karissÃma. tass' eva ÃpattinikÃyassà 'ti tassa eva ÃpattisamÆhassa. tattha ki¤cÃpi ayaæ ekà 'va Ãpatti, rÆÊhÅsaddena pana avayave samÆhavohÃrena và nikÃyo ti vutto, eko vedanÃkkhandho eko vi¤¤Ãïakkhandho ti ÃdÅsu viya.
     evaæ uddiÂÂhasikkhÃpadaæ padÃnukkamena vibhajitvà idÃni imaæ sukkavissaÂÂhiæ Ãpajjantassa upÃya¤ ca kÃla¤ ca adhippÃya¤ ca adhippÃyavatthu¤ ca dassetuæ ajjhattarÆpe mocetÅti Ãdim Ãha, ettha hi ajjhattarÆpÃdÅhi catÆhi padehi upÃyo dassito, ajjhattarÆpe và moceyya bahiddhÃrÆpe và ubhayattha và ÃkÃse và kaÂiæ kampento ito paraæ a¤¤o upÃyo n' atthi. tattha rÆpe ghaÂÂetvà mocento pi rÆpena ghaÂÂetvà mocento pi rÆpe moceti cceva veditabbo. rÆpe hi sati so moceti na rÆpaæ alabhitvà ti rÃgÆpatthambhÃdÅhi pana pa¤cahi kÃlo dassito.


#<[page 523]>#
%<Bhvibh_II.1]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        523
>%\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  rÃgÆpatthambhÃdikÃlesu hi aÇgajÃtaæ kammaniyaæ hoti, yassa kammaniyatte sati moceti, ito paraæ a¤¤o kÃlo n' atthi, na hi vinà rÃgÆpatthambhÃdÅhi pubbaÇhÃdayo kÃlabhedà mocane nimittà honti.
ÃrogyatthÃyà ti ÃdÅhi dasahi adhippÃyo dassito, evarÆpena hi adhippÃyabhedena moceti na a¤¤athÃ. nÅlÃdÅhi pana dasahi navamassa adhippÃyassa vatthu dassitaæ, vÅmaæsanto hi nÅlÃdÅsu a¤¤ataravasena vÅmaæsati na tehi vinimmuttan ti.
ito paraæ imesaæ yeva ajjhattarÆpÃdÅnaæ padÃnaæ pakÃsanatthaæ. ajjhattarÆpe ti ajjhattaæ upÃdinnarÆpe ti Ãdi vuttaæ, tattha ajjhattaæ upÃdinnarÆpe ti attano hatthÃdibhede rÆpe. bahiddhà upÃdinne ti parassa tÃdise yeva. anupÃdinne ti tÃÊacchiddÃdibhede. tad ubhaye ti attano ca parassa ca rÆpe ubhayaghaÂÂanavasen' etaæ vuttaæ, attano rÆpena ca anupÃdinnarÆpena ca ekato ghaÂÂane pi labbhati.
ÃkÃse vÃyamantassà 'ti kenaci rÆpena aghaÂetvà ÃkÃse yeva kaÂikampanapayogena aÇgajÃtaæ cÃlentassa. rÃgupatthambhe ti rÃgassa balavabhÃve rÃgena và aÇgajÃtassa upatthambhe, thaddhabhÃve sa¤jÃte ti vuttaæ hoti. kammaniyaæ hotÅti mocanakammakkhamaæ ajjhattarÆpÃdÅsu upakkamÃrahaæ hoti. uccÃliÇgapÃïakadaÂÂhupatthambhe ti uccÃliÇgapÃïakadaÂÂhena aÇgajÃte upatthambhe. uccÃliÇgapÃïakà nÃma lomasapÃïakà honti tesaæ lomehi phuÂÂhaæ aÇgajÃtaæ kaï¬uæ gahetvà thaddhaæ hoti, tattha yasmà tÃni lomÃni aÇgajÃtaæ ¬aæsantÃni viya vijjhanti, tasmà uccÃliÇgapÃïakadaÂÂhenà 'ti vuttaæ, atthato pana uccÃliÇgapÃïakalomavedhanenà 'ti vuttaæ hoti. Ãrogo bhavissÃmÅti mocetvà Ãrogo bhavissÃmi. sukhaæ vedanaæ uppÃdessÃmÅti mocanena ca mu¤canuppaccayà ca muttappaccayà ca sukhà vedanà hoti, taæ uppÃdessÃmÅti attho. bhesajjaæ bhavissatÅti idaæ me mocitaæ ki¤cid eva bhesajjaæ bhavissati.


#<[page 524]>#
%<524                         SamantapÃsÃdikà                          [Bhvibh_II.1>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  dÃnaæ dassÃmÅti mocetvà kÅÂakipillikÃdÅnaæ dÃnam dassÃmi.
pu¤¤aæ bhavissatÅti mocetvà kÅÂÃdÅnaæ dentassa pu¤¤aæ bhavissati. ya¤¤aæ yajissÃmÅti mocetvà kÅÂÃdÅnaæ ya¤¤aæ yajissÃmi, ki¤ci ki¤ci mantapadaæ vatvà dassÃmÅti vuttaæ hoti. saggaæ gamissÃmÅti mocetvà kÅÂÃdÅnaæ dÃnena và pu¤¤ena và ya¤¤ena và saggaæ gamissÃmi. bÅjaæ bhavissatÅti kulavaæsaÇkurassa dÃrakassa bÅjaæ bhavissati, iminà bÅjena putto nibbattissatÅti, iminà adhippÃyena mocetÅti attho. vÅmaæsanatthÃyà 'ti jÃnanatthÃya. nÅlaæ bhavissatÅti ÃdÅsu, jÃnissÃmi tÃva kiæ me mocitaæ nÅlaæ bhavissati pÅtakÃdÅsu a¤¤ataraæ vaïïaæ ti evam attho daÂÂhabbo.
khi¬¬ÃdhippÃyo ti khi¬¬Ãpasuto, tena tena adhippÃyena kÅÊanto mocetÅti vuttaæ hoti.
     idÃni yad idaæ ajjhattarÆpe mocetÅti Ãdi vuttaæ, tattha yathà mocento Ãpattiæ Ãpajjati, tesa¤ ca padÃnaæ vasena yattako Ãpattibhedo hoti, taæ sabbaæ dassento ajjhattarÆpe ceteti upakkamati muccati Ãpatti saÇghÃdisesassà 'ti Ãdim Ãha.
tattha cetetÅti mocanassÃdasampayuttÃya cetanÃya muccatÆti ceteti. upakkamatÅti tad anurÆpaæ vÃyÃmaæ karoti. muccatÅti evaæ cetentassa tad anurÆpena vÃyÃmena vÃyamato sukkaæ ÂhÃnà cavati. Ãpatti saÇghÃdisesassà ti imehi tÅhi aÇgehi assa puggalassa saÇghÃdiseso nÃma Ãpatti hotÅti attho. esa nayo bahiddhÃrÆpe ti ÃdÅsu pi avasesesu aÂÂhavÅsatiyà padesu. ettha pana dve ÃpattisahassÃni nÅharitvà dassetabbÃni, kathaæ, ajjhattarÆpe tÃva rÃgupatthambhe ÃrogyatthÃya nÅlaæ mocentassa ekÃpatti. ajjhattarÆpe yeva rÃgupatthambhe ÃrogyatthÃya pÅtakÃdÅnaæ mocanavasena aparà navà 'ti dasa, yathà ca ÃrogyatthÃya dasa, evaæ sukhÃdÅnaæ navannaæ padÃnaæ atthÃya ekekapade dasadasa katvà navuti. iti imà ca navuti purimà ca dasà 'ti rÃgupatthambhe tÃva sataæ, yathà pana rÃgupatthambhe, evaæ vaccupatthambhÃdÅsu pi catÆsu ekekasmiæ upatthambhe sataæ sataæ katvà cattÃri satÃni,


#<[page 525]>#
%<Bhvibh_II.1]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        525>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  iti imÃni cattÃri purima¤ ca ekan ti ajjhattarÆpe tÃva pa¤cannaæ upatthambhÃnaæ vasena pa¤casatÃni, yathà ca ajjhattarÆpe pa¤ca, evaæ bahiddhÃrÆpe pa¤ca ajjhattabahiddhÃrÆpe pa¤ca, ÃkÃse kaÂiæ kampentassa pa¤cà 'ti sabbÃni pi catunnaæ pa¤cakÃnaæ vasena dve Ãpatti sahassÃni veditabbÃni.
     idÃni ÃrogyatthÃyà 'ti ÃdÅsu tÃva dasasu padesu paÂipÃÂiyà và uppaÂipÃÂiyà và heÂÂhà và gahetvà upari gaïhantassa upari và gahetvà heÂÂhà gaïhantassa ubhato gahetvà majjhe Âhapentassa majjhe và gahetvà ubhato gaïhantassa sabbamÆlakaæ katvà gaïhantassa cetanÆpakkamamocane sati visaÇketo nÃma natthÅti dassetuæ Ãrogyattha¤ ca sukhattha¤ cà 'ti khaï¬acakkabaddhacakkÃdibhedaæ vicittaæ pÃÊim Ãha. tattha Ãrogyattha¤ ca sukhattha¤ ca Ãrogyattha¤ ca bhesajjattha¤ cà 'ti evaæ Ãrogyapadaæ sabbapadehi yojetvà vuttam ekaæ khaï¬acakkaæ. sukhapadÃdÅni sabbapadehi yojetvà yÃva attano atÅtÃnantarapadaæ tÃva Ãnetvà vuttÃni nava baddhacakkÃnÅti evaæ ekamÆlakÃni dasa cakkÃni honti.
tÃni dukamÆlakÃdÅhi saddhiæ asammohato vitthÃretvà veditabbÃnÅti. attho pan' ettha pÃkaÂo yeva. yathà ca ÃrogyatthÃyà 'ti ÃdÅsu dasasu, evaæ nÅlÃdÅsu pi nÅla¤ ca pÅtaka¤ ca ceteti upakkamatÅti Ãdinà nayena cakkÃni vuttÃni. tÃni pi asammohato vitthÃretvà veditabbÃnÅti. attho pan' etthÃpi pÃkaÂo yeva. puna Ãrogyattha¤ ca nÅla¤ ca Ãrogyattha¤ ca sukhattha¤ ca nÅlaka¤ ca pÅtaka¤ cà 'ti eken' ekaæ dvÅhi dve . . . pe . . . dasahi dasà 'ti evaæ purimapadehi saddhiæ pacchimapadÃni yojetvà ekaæ missakaæ cakkaæ vuttaæ. idÃni yasmà nÅlaæ mocessÃmÅti cetetvà upakkamantassa pÅtakÃdÅsu muttesu pi pÅtakÃdivasena cetetvà upakkamantassa tad anantaresu muttesu pi n' ev' atthi visaÇketo,


#<[page 526]>#
%<526                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.1>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tasmà etam pi nayaæ dassetuæ, nÅlaæ mocessÃmÅti ceteti upakkamati pÅtakaæ muccatÅti Ãdinà nayena cakkÃni vuttÃni. tatoparaæ sabbapacchimapadaæ nÅlÃdÅhi navahi padehi yojetvà kucchicakkaæ nÃma vuttaæ, tato pÅtakÃdÅni navapadÃni ekena nÅlapaden' eva saddhiæ yojetvÃpi piÂÂhicakkaæ nÃma vuttaæ, tato lohitakÃdÅni navapadÃni ekena pÅtakapaden' eva saddhiæ yojetvà dutiyaæ piÂÂhicakkaæ vuttaæ, evaæ lohitakapadÃdÅhi saddhiæ itarÃni navapadÃni yojetvà a¤¤Ãni pi aÂÂhacakkÃni vuttÃnÅti, evaæ dasagatikaæ piÂÂhicakkaæ veditabbaæ.
     evaæ khaï¬acakkÃdÅnaæ anekesaæ cakkÃnaæ vasena vitthÃrato garukÃpattim eva dassetvà aÇgavasen' eva garukÃpatti¤ ca lahukÃpatti¤ ca anÃpatti¤ ca dassetuæ ceteti upakkamati muccatÅti Ãdim Ãha. tattha purimanayena ajjhattarÆpÃdÅsu rÃgÃdiupatthambhe satiÃrogyÃdÅnaæ atthÃya cetentassa upakkamitvà asucimocane tivaÇgasampannà garukÃpatti vuttÃ. dutiyena nayena cetentassa upakkamantassa ca mocane asati duvaÇgasampannà lahukà thullaccayÃpatti.
ceteti na upakkamati muccatÅti Ãdi hi chahi nayehi anÃpatti.
ayaæ pana ÃpattÃnÃpattibhedo saïho sukhumo, tasmà suÂÂhu sallakkhetabbo, suÂÂhu sallakkhetvà kukkuccaæ pucchitena Ãpatti và anÃpatti và ÃcikkhitabbÃ, vinayakammaæ và kÃtabbaæ, asallakkhetvà karonto hi roganidÃnaæ ajÃnitvà bhesajjaæ karonto vejjo viya vighÃta¤ ca Ãpajjati na ca taæ puggalaæ tikicchituæ samattho hoti, tatrÃyaæ sallakkhaïÃvidhi. kukkuccena Ãgato bhikkhu yÃvatatiyaæ pucchitabbo:
katarena payogena katarena rÃgena Ãpanno 'sÅti. sace paÂhamaæ a¤¤aæ vatvà pacchà a¤¤aæ vadati na ekamaggena katheti, so vattabbo: tvaæ na ekamaggena kathesi pariharasi na sakkà tava vinayakammaæ kÃtuæ gaccha sotthiæ gavesà 'ti. sace pana tikkhattum pi ekamaggen' eva katheti yathÃbhÆtaæ attÃnaæ Ãvikaroti, ath' assa ÃpattÃnÃpattigarukalahukÃpatti vinicchayatthaæ ekÃdasannaæ rÃgÃnaæ vasena ekÃdasapayogà samavekkhitabbÃ.


#<[page 527]>#
%<Bhvibh_II.1]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        527>%
     tatrÅme ekÃdasarÃgà mocanassÃdo muccanassÃdo muttassÃdo methunassÃdo phassassÃdo kaï¬uvaïassÃdo dassanassÃdo nisajjassÃdo vÃcassÃdo gehasitapemaæ vanabhaÇgiyan ti. tattha mocetuæ assÃdo mocanassÃdo, muccamÃne assÃdo muccanassÃdo, mutte assÃdo muttassÃdo, methune assÃdo methunassÃdo, phasse assÃdo phassassÃdo, kaï¬uvaïe assÃdo kaï¬uvaïassÃdo, dassane assÃdo dassanassÃdo, nisajjÃya assÃdo nisajjassÃdo. vÃcÃya assÃdo vÃcassÃdo, gehasitaæ pemaæ gehasitapemaæ. vanavaÇgiyan ti yaæ ki¤ci pupphaphalÃdi vanato bha¤jitvà ÃhaÂaæ. ettha navahi padehi sampayuttÃssÃdasÅsena rÃgo vutto, ekena padena sarÆpen' eva, ekena padena vatthunà vutto, vanabhaÇgo hi rÃgassa vatthu na rÃgo yeva, etesaæ pana rÃgÃnaæ vasena evaæ payogà samavekkhitabbÃ. mocanassÃde mocanassÃdacetanÃya cetento c' eva assÃdento ca upakkamati muccati saÇghÃdiseso. tath' eva cetento ca assÃdento ca upakkamati na muccati thullaccayaæ. sace pana sayanakÃle rÃgapariyuÂÂhito hutvà Ærunà và muÂÂhinà và aÇgajÃtaæ gÃÊhaæ pÅÊetvà mocanatthÃya sahussÃho supati supantassa c' assa asuci muccati saÇghÃdiseso. sace rÃgapariyuÂÂhÃnaæ asubhamanasikÃrena vÆpasametvà suddhacitto supati supantassa mutte pi anÃpatti. muccanassÃde attano dhammatÃya muccamÃnaæ assÃdeti na upakkamati muccati anÃpatti. sace pana muccamÃnaæ assÃdento upakkamati tena upakkamena mutte saÇghÃdiseso. attano dhammatÃya muccamÃne mà kÃsÃvaæ và senÃsanaæ và dussÅti aÇgajÃtaæ gahetvà jagganatthÃya udakaÂÂhÃnaæ gacchati vaÂÂatÅti MahÃpaccariyaæ vuttaæ.
     muttassÃde attano dhammatÃya mutte ÂhÃnà cute asucimhi pacchà assÃdentassa vinà upakkamena muccati anÃpatti.
sace assÃdetvà puna mocanatthÃya nimitte upakkamitvà moceti saÇghÃdiseso. methunassÃde methunarÃgena mÃtugÃmaæ gaïhÃti, tena payogena asuci muccati anÃpatti.


#<[page 528]>#
%<528                         SamantapÃsÃdikà                          [Bhvibh_II.1>%
methunadhammassa payogattà pana tÃdise gahaïe dukkaÂaæ, sÅsaæ patte pÃrÃjikaæ. sace methunarÃgena ratto puna assÃdetvà mocanatthÃya nimitte upakkamitvà moceti saÇghÃdiseso. phassassÃde duvidho phasso ajjhattiko bÃhiro ca, ajjhattike tÃva attano nimittaæ thaddhaæ mudukan ti jÃnissÃmÅti và lolabhÃvena và kÅÊÃpayato asuci muccati anÃpatti. sace kÅÊÃpento assÃdetvà mocanatthÃya nimitte upakkamitvà moceti saÇghÃdiseso. bÃhiraphasse pana kÃyasaæsaggarÃgena mÃtugÃmassa aÇgamaÇgÃni parÃmasato c' eva ÃliÇgato ca asuci muccati anÃpatti. kÃyasaæsaggasaÇghÃdisesaæ pana Ãpajjati, sace kÃyasaæsaggarÃgena ratto puna assÃdetvà mocanatthÃya nimitte upakkamitvà moceti visaÂÂhipaccayÃpi saÇghÃdiseso. kaï¬uvaïassÃde daddukaï¬ukacchupiÊakapÃïakÃdÅnaæ a¤¤ataravasena kaï¬uvamÃnaæ nimittaæ kaï¬uvaïassÃdena kaï¬uvato asuci muccati anÃpatti. kaï¬uvaïassÃdena ratto puna assÃdetvà mocanatthÃya nimitte upakkamitvà moceti saÇghÃdiseso. dassanassÃde dassanassÃdena punappunaæ mÃtugÃmassa anokÃsaæ upanijjhÃyato asuci muccati anÃpatti, mÃtugÃmassa anokÃsÆpanijjhÃne pana dukkaÂaæ, sace dassanassÃdena ratto puna assÃdetvà mocanatthÃya nimitte upakkamitvà moceti saïghÃdiseso. nisajjassÃde mÃtugÃmena saddhiæ raho nisajjassÃdarÃgena nisinnassa asuci muccati anÃpatti, raho nisajjappaccayà pana ÃpannÃya Ãpattiyà kÃretabbo. sace nisajjassÃdena ratto puna assÃdetvà mocanatthÃya nimitte upakkamitvà moceti saÇghÃdiseso. vÃcassÃde vÃcassÃdarÃgena mÃtugÃmaæ methunasannissitÃhi vÃcÃhi obhÃsentassa asuci muccati anÃpatti, duÂÂhullavÃcÃsaÇghÃdisesaæ pana Ãpajjati.
sace vÃcassÃdena ratto puna assÃdetvà mocanatthÃya nimitte upakkamitvà moceti saÇghÃdiseso. gehasitapeme mÃtaraæ và mÃtupemena bhaginiæ và bhaginÅpemena punappunaæ parÃmasato c' eva ÃliÇgato ca asuci muccati anÃpatti.


#<[page 529]>#
%<Bhvibh_II.1]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        529>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  gehasitapemena pana phusanappaccayà dukkaÂaæ, sace gehasitapemena ratto puna assÃdetvà mocanatthÃya nimitte upakkamitvà moceti saÇghÃdiseso. vanabhaÇge itthÅpurisà a¤¤ama¤¤aæ ki¤cid eva takkolagandhapupphavÃsÃdippakÃraæ païïÃkÃraæ mittasanthavabhÃvassa daÊhabhÃvatthÃya pesenti ayaæ vanabhaÇgo nÃma, ta¤ ce mÃtugÃmo kassaci saæsaÂÂhavihÃrissa kulupakabhikkhuno peseti, tassa ca asukÃya nÃma idaæ pesitan ti sÃrattassa punappunaæ hatthehi taæ vanabhaÇgaæ kÅÊÃpayato asuci muccati anÃpatti, sace vanabhaÇge sÃratto puna assÃdetvà mocanatthÃya nimitte upakkamitvà moceti saÇghÃdiseso. sace upakkamante pi na muccati thullaccayaæ, evam etesaæ ekÃdasannaæ rÃgÃnaæ vasena ime ekÃdasapayoge samavekkhitvà Ãpatti và anÃpatti và sallakkhetabbÃ, sallakkhetvà sace garukà hoti garukà ti ÃcikkhitabbÃ, sace lahukà hoti lahukà ti ÃcikkhitabbÃ, tad anurÆpa¤ ca vinayakammaæ kÃtabbaæ. evaæ hi kataæ sukataæ hoti roganidÃnaæ ¤atvà vejjena katabhesajjam iva tassa ca puggalassa sotthibhÃvÃya saævattati.
     ceteti na upakkamatÅti ÃdÅsu mocanassÃdacetanÃya ceteti na upakkamati muccati anÃpatti, mocanassÃdapÅÊito aho vata etaæ mucceyyà 'ti ceteti na upakkamati na muccati anÃpatti, mocanassÃdena na ceteti phassassÃdena kaï¬uvaïassÃdena và upakkamati muccati anÃpatti, tath' eva na ceteti upakkamati na muccati anÃpatti. kÃmavitakkaæ vitakkento mocanatthÃya na ceteti na upakkamati muccati anÃpatti, sace pan' assa vitakkayato pi na muccati idaæ Ãgatam eva hoti, na ceteti na upakkamati na muccati anÃpatti. anÃpatti supinantenà 'ti suttassa supine methunaæ dhammaæ patisevantassa viya kÃyasaæsaggÃdÅni Ãpajjantassa viya supinanten' eva kÃraïena yassa asuci muccati tassa anÃpatti. supine pana uppannÃya assÃdacetanÃya sac' assa visayo hoti niccalena bhavitabbaæ na hatthena nimittaæ kÅÊÃpetabbaæ,


#<[page 530]>#
%<530                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.1>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  kÃsÃvapaccattharaïarakkhaïatthaæ pana hatthapuÂena gahetvà jagganatthÃya udakaÂÂhÃnaæ gantuæ vaÂÂati. na mocanÃdhippÃyassà 'ti yassa bhesajjena và nimittaæ Ãlimpantassa uccÃrÃdÅni và karontassa na mocanÃdhippÃyassa muccati tassÃpi anÃpatti. ummattakassa duvidhassÃpi anÃpatti, idha seyyasako Ãdhikammiko tassa anÃpatti Ãdikammikassà ti.
padabhÃjanÅyavaïïanà niÂÂhitÃ.
     samuÂÂhÃnÃdÅsu idaæ sikkhÃpadaæ paÂhamapÃrÃjikasamuÂÂhÃnaæ kÃyacittato samuÂÂhÃti, kiriyà sa¤¤Ãvimokkhaæ sacittakaæ lokavajjaæ kÃyakammaæ akusalacittaæ dvivedanaæ sukhamajjhattadvayenà 'ti. vinÅtavatthÆsu supinavatthu anuppa¤¤attiyaæ vuttanayam eva, uccÃrapassÃvavatthÆni uttÃnatthÃn' eva. vitakkavatthusmiæ kÃmavitakkan ti gehasitakÃmavitakkaæ. tattha ki¤cÃpi anÃpatti vuttà atha kho vitakkagatikena na bhavitabbaæ. uïhodakavatthÆsu paÂhamaæ uttÃnam eva, dutiye so bhikkhu mocetukÃmo uïhodakena nimittaæ paharitvà nahÃyi, ten' assa Ãpatti vuttÃ. tatiye upakkamassa atthitÃya thullaccayaæ, bhesajjakaï¬uvaïavatthÆni uttÃnatthÃn' eva. maggavatthÆsu paÂhamassa thÆlaÆrussa maggaæ gacchantassa sambÃdhaÂÂhÃne ghaÂÂanÃya asuci mucci, tassa na mocanÃdhippÃyattà anÃpatti, dutiyassa tath' eva mucci, mocanÃdhippÃyattà pana saÇghÃdiseso. tatiyassa na mucci, upakkamasambhavato pana thullaccayaæ, tasmà maggaæ gacchantena uppanne pariÊÃhe na gantabbaæ, gamanaæ upacchinditvà asubhÃdimanasikÃrena cittaæ vÆpasametvà suddhacittena kammaÂÂhÃnaæ ÃdÃya gantabbaæ. sace Âhito vinodetuæ na sakkoti maggà okkamma nisÅditvà vinodetvà kammaÂÂhÃnaæ ÃdÃya suddhacitten' eva gantabbaæ. vatthivatthÆsu te bhikkhÆ vatthiæ daÊhaæ gahetvà pÆretvà pÆretvà vissajjentà gÃmadÃrakà viya passÃvam akaæsu.


#<[page 531]>#
%<Bhvibh_II.1]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        531>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  jantÃgharavatthusmiæ udaraæ tÃpentassa mocanÃdhippÃyassÃpi amocanÃdhippÃyassÃpi mutte anÃpatti yeva, parikammaæ karontassa nimittacÃlanavasena asuci mucci, tasmà ÃpattiÂÂhÃne Ãpatti vuttÃ. ÆrughaÂÂÃpanavatthÆsu yesaæ Ãpatti vuttà te aÇgajÃtam pi phusÃpesun ti veditabbà ti, evaæ KurundaÂÂhakathÃyaæ vuttaæ. sÃmaïerÃdivatthÆni uttÃnatthÃn' eva. kÃyatthambhanavatthusmiæ kÃyaæ thambhentassà 'ti ciraæ nisÅditvà và nipajjitvà và navakammaæ và katvà Ãlasiyavimocanatthaæ vijambhentassa. upanijjhÃyanavatthusmiæ sace pi paÂasataæ nivatthà hoti purato và pacchato và Âhatvà imasmiæ nÃm' okÃse nimittan ti upanijjhÃyantassa dukkaÂam eva, anivatthÃnaæ gÃmadÃrikÃnaæ nimittaæ upanijjhÃyantassa pana kim eva vattabbaæ, tiracchÃnagatÃnam pi nimitte es' eva nayo. ito cito ca aviloketvà pana divasam pi ekapayogena upanijjhÃyantassa ekam eva dukkaÂaæ, ito cito ca viloketvà punappunaæ upanijjhÃyantassa payoge payoge dukkaÂaæ, ummÅlanimmÅlanavasena pana na kÃretabbo, sahasà upanijjhÃyitvà puna paÂisaÇkhà saævare tiÂÂhato anÃpatti, taæ saævaraæ pahÃya puna upanijjhÃyato dukkatam eva. tÃlacchiddÃdivatthÆni uttÃnatthÃn' eva. nahÃnavatthÆsu ye udakasotaæ nimittena pahariæsu, tesaæ Ãpatti vuttÃ. uda¤jalavatthÆsu pi es' eva nayo, ettha uda¤jalan ti udakacikkhallo vuccati, eten' eva upÃyena ito parÃni sabbÃn' eva udake dhÃvanÃdivatthÆni veditabbÃni, ayaæ pana viseso, pupphÃvaliyavatthÆsu sace pi na mocanÃdhippÃyassa anÃpatti, kÅÊanappaccayà pana dukkaÂaæ hotÅti.
               SamantapÃsÃdikÃya vinayasaævaïïanÃya
               sukkavisaÂÂhisikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.


#<[page 532]>#
%<532                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.2>%
     Tena samayena buddho bhagavà ti kÃyasaæsaggasikkhÃpadaæ, tatrÃyaæ anuttÃnapadavaïïanÃ. ara¤¤e viharatÅti na Ãveïike ara¤¤e JetavanavihÃrass' eva paccante ekapasse.
majjhe gabbho ti tassa c' assa vihÃrassa majjhe gabbho hoti.
samantà pariyÃgÃro ti samantà pan' assa maï¬alamÃÊaparikkhepo hoti, so kira. majjhe caturassaæ gabbhaæ katvà bahi maï¬alamÃÊaparikkhepena kato, yathà sakkà hoti anto yeva Ãvi¤jantehi vicarituæ. supa¤¤attan ti suÂÂhapitaæ, yathà yathà yasmiæ yasmi¤ ca okÃse Âhapitaæ pÃsÃdikaæ hoti lokara¤jakaæ tathà tathà tasmiæ tasmiæ okÃse Âhapitaæ, vattasÅsena hi so ekakiccam pi na karoti. ekacce vÃtapÃne ti yesu vivaÂesu andhakÃro hoti tÃni vivaranto, yesu vivaÂesu Ãloko hoti tÃni thakento.
     evaæ vutte sà brÃhmaïÅ taæ brÃhmaïaæ etad avocà 'ti evaæ tena brÃhmaïena pasaæsitvà vutte sà brÃhmaïÅ pasanno ayaæ brÃhmaïo pabbajitukÃmo ma¤¤e ti sallakkhetvà nigÆhitabbam pi taæ attano vippakÃraæ pakÃsentÅ kevalaæ tassa saddhÃvighÃtÃpekkhà hutvà etaæ kuto tassa uÊÃrattatà ti Ãdivacanam avoca. tattha uÊÃro attà assà 'ti uÊÃrattÃ, uÊÃrattano bhÃvo uÊÃrattatÃ. kulitthÅhÅti ÃdÅsu kulitthiyo nÃma gharasÃmiyo. kuladhÅtà nÃma purisantaraæ gatà kuladhÅtaro, kulakumÃriyo nÃma aniviÂÂhà vuccanti, kulasuïhà nÃma parakulato ÃnÅtà kuladÃrakÃnaæ vadhuyo.
otiïïo ti yakkhÃdÅhi viya sattà anto uppajjantena rÃgena otiïïo, kÆpÃdÅni viya sattà asamavekkhitvà ra¤janÅye ÂhÃne ra¤janto sayaæ và rÃgaæ otiïïo, yasmà pana ubhayathÃpi rÃgasamaÇgiss' ev' etaæ adhivacanaæ, tasmà otiïïo nÃma sÃratto apekkhavà paÂibaddhacitto ti evam assa padabhÃjanaæ vuttaæ.


#<[page 533]>#
%<Bhvibh_II.2]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        533>%
     tattha sÃratto ti kÃyasaæsaggarÃgena suÂÂhu ratto. apekkhavà ti kÃyasaæsaggÃpekkhÃya apekkhavÃ. paÂibaddhacitto ti kÃyasaæsaggarÃgen' eva tasmiæ vatthusmiæ paÂibaddhacitto. vipariïatenà 'ti parisuddhabhavaÇgasantatisaÇkhÃtaæ pakatim jahetvà a¤¤athà pavattena, virÆpaæ và pariïatena vipariïatena virÆpaæ parivattena yathà parivattamÃnaæ virÆpaæ hoti, evaæ parivattetvà Âhitenà 'ti adhippÃyo, yasmà pana taæ rÃgÃdÅhi sampayogaæ nÃtivattati tasmà vipariïatan ti rattam pi cittaæ ti Ãdinà nayen' assa padabhÃjanaæ vatvà ante idhÃdhippetam atthaæ dassento api ca rattaæ cittaæ imasmiæ atthe adhippetaæ vipariïataæ ti Ãha. tadahujÃtà ti taæ divasajÃtÃ, jÃtamattà allamaæsapesivaïïÃ, evarÆpÃya pi hi saddhiæ kÃyasaæsagge saÇghÃdiseso, methunavÅtikkame pÃrÃjikaæ, rahonisajjassÃde pÃcittiya¤ ca hoti.
pagevà ti paÂhamam eva. kÃyasaæsaggaæ samÃpajjeyyà 'ti hatthagahaïÃdikÃyasampayogaæ kÃyamissÅbhÃvaæ samÃpajjeyya, yasmà pan' etaæ samÃpajjantassa yo so kÃyasaæsaggo nÃma, so atthato ajjhÃcÃro hoti rÃgavasena abhibhavitvà sa¤¤am avelaæ ajjhÃcÃro, tasmà 'ssa saÇkhepen' atthaæ dassento ajjhÃcÃro vuccatÅti padabhÃjanam Ãha.
     hatthagÃhaæ và ti Ãdibhedaæ pan' assa vitthÃren' atthadassanaæ, tattha hatthÃdÅnaæ vibhÃgadassanatthaæ hattho nÃma kapparaæ upÃdÃyà 'ti Ãdim Ãha, tattha kapparaæ upÃdÃyà 'ti dutiyaæ mahÃsandhiæ upÃdÃya, a¤¤attha pana maïibandhato paÂÂhÃya agganakhà hattho idha saddhiæ aggabÃhÃya kapparato paÂÂhÃya adhippeto, suddhakesÃnaæ và ti suttÃdÅhi amissÃnaæ suddhÃnaæ kesÃnaæ yeva. veïÅti tÅhi kesavaÂÂÅhi vinandhitvà katakesakalÃpass' etaæ nÃmaæ.
suttamissà 'ti pa¤cavaïïena suttena kese missetvà katÃ.
mÃlÃmissà 'ti vassikapupphÃdÅhi missetvà tÅhi kesavaÂÂÅhi vinandhitvà và katÃ,


#<[page 534]>#
%<534                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.2>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  avinandho pi và kevalaæ pupphamissako kesakalÃpo idha veïÅti veditabbo. hira¤¤amissà 'ti kahÃpaïamÃlÃya missetvà katÃ. suvaïïamissà 'ti suvaïïacÅrakehi và pÃmaÇgÃdÅhi và missetvà katÃ. muttÃmissà 'ti muttÃvaÊÅhi missetvà katÃ. maïimissà 'ti suttÃruÊhehi maïÅhi missetvà katÃ. etÃsu hi yaæ ki¤ci veïiæ gaïhantassa saÇghÃdiseso yeva.
     ahaæ missakaveïiæ aggahesin ti vadantassa mokkho n' atthi, veïigahaïena c' ettha kesà gahità 'va honti, tasmà yo pi ekaæ kesaæ gaïhÃti tassÃpi Ãpatti yeva. hattha¤ ca veïi¤ ca Âhapetvà ti idha vuttalakkhaïaæ hattha¤ ca sabbappakÃraæ ca veïiæ Âhapetvà avasesaæ sarÅraæ aÇgan ti veditabbaæ. evaæ paricchinnesu hatthÃdÅsu hatthassa gahaïaæ hatthagÃho, veïiyà gahaïaæ veïigÃho, avasesassa sarÅrassa parÃmasanaæ a¤¤atarassa và a¤¤tarassa và aÇgassa parÃmasanaæ, yo taæ hatthagÃhaæ và veïigÃhaæ và a¤¤atarassa và a¤¤atarassa và aÇgassa parÃmasanaæ samÃpajjeyya, tassa saÇghÃdiseso nÃma ÃpattinikÃyo hotÅti, ayaæ sikkhÃpadassa attho. yasmà pana yo ca hatthagÃho yo ca veïigÃho ya¤ ca avasesassa aÇgassa parÃmasanaæ taæ sabbam pi bhedato dvÃdasavidhaæ hoti, tasmà taæ bhedaæ dassetuæ Ãmasanà parÃmasanà 'ti Ãdinà nayena tassa padabhÃjanaæ vuttaæ.
tattha ya¤ ca vuttaæ Ãmasanà nÃma ÃmaÂÂhamattà ti ya¤ ca chupanaæ nÃma phuÂÂhamattan ti, imesaæ ayaæ viseso.
Ãmasanà ti Ãmajjanà phuÂÂhokÃsaæ anatikkamitvÃpi tatth' eva saæghaÂÂanÃ, ayaæ hi ÃmaÂÂhamattà ti vuccati. chupanan ti saæghaÂÂetvà phuÂÂhamattaæ, yam pi ummasanà yaæ ca ullaÇghaïà ya¤ ca niddese uddhaæ uccÃraïà ti ekam eva padaæ vuttaæ. tatrÃpi ayaæ viseso paÂhamaæ attano kÃyassa itthiyà kÃye uddhaæ pesanavasena vuttaæ, dutiyaæ itthiyà kÃyaæ ukkhipanavasena, sesaæ pÃkaÂam eva.


#<[page 535]>#
%<Bhvibh_II.2]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        535>%
     idÃni yvÃyaæ otiïïo vipariïatena cittena kÃyasaæsaggaæ samÃpajjati, tassa etesaæ padÃnaæ vasena vitthÃrato Ãpattibhedaæ dassento itthÅ ca hoti itthisa¤¤Å sÃratto ca bhikkhu ca naæ itthiyà kÃyena kÃyan ti Ãdim Ãha, tattha bhikkhu ca naæ itthiyà kÃyena kÃyan ti yo sÃratto ca itthisa¤¤Å ca bhikkhu ca attano kÃyena, nan ti nipÃtamattaæ, athavà etaæ tassà itthiyà hatthÃdibhedaæ kÃyaæ Ãmasati parÃmasatÅti etesu c' eva ekenÃpi ÃkÃrena ajjhÃcarati Ãpatti saÇghÃdisesassa, tattha sakiæ Ãmasato ekà Ãpatti, punappunaæ Ãmasato payoge payoge saÇghÃdiseso. parÃmasanto pi sace kÃyato ÃmocetvÃ' va ito cito ca attano hatthaæ và kÃyaæ và sa¤copeti harati peseti divasam pi parÃmasato ekà 'va Ãpatti, sace kÃyato mocetvà mocetvà parÃmasati payoge payoge Ãpatti, omasanto pi sace kÃyato amocetvà 'va itthiyà matthakato paÂÂhÃya yÃva pÃdapiÂÂhi omasati ekà 'va Ãpatti, sace pana urÃdÅsu taæ taæ ÂhÃnaæ patvà mu¤citvà mu¤citvà omasati payoge payoge Ãpatti, ummasanÃya pi pÃdato paÂÂhÃya yÃva sÅsaæ ummasantassa es' eva nayo, olaÇghanÃya mÃtugÃmaæ kesesu gahetvà nÃmetvà cumbanÃdÅsu yaæ ajjhÃcÃraæ icchati, taæ katvà muccato ekà 'va Ãpatti, uÂÂhitaæ punappuna nÃmayato payoge payoge Ãpatti, ullaÇghanÃya pi kesesu và hatthesu và gahetvà vuÂÂhÃpayato es' eva nayo. Ãka¬¬hanÃya attano abhimukhaæ Ãka¬¬hanto yÃva na muccati ekà 'va Ãpatti, mu¤citvà mu¤citvà Ãka¬¬hantassa payoge payoge Ãpatti, patika¬¬hanÃya pi parammukhaæ piÂÂhiyaæ gahetvà patipaïÃmayato es' eva nayo, abhiniggaïhanÃya hatthe và bÃhÃya và daÊhaæ gahetvà yojanam pi gacchato ekà 'va Ãpatti, mu¤citvà punappunaæ gaïhato payoge payoge Ãpatti, amu¤citvà punappunaæ phusato ca ÃliÇgato ca payoge payoge ÃpattÅti MahÃsummatthero Ãha. MahÃpadumatthero pan' Ãha mÆlagahaïam eva pamÃïaæ tasmà yÃva na muccati tÃva ekà 'va ÃpattÅti.


#<[page 536]>#
%<536                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.2>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  abhinippÅÊanÃya vatthena và Ãbharaïena và saddhiæ pÅÊayato aÇgaæ aphusantassa thullaccayaæ, phusantassa saÇghÃdiseso, ekapayogena ekà Ãpatti, nÃnà payogena nÃnÃ, gahaïe chupanesu a¤¤aæ ki¤ci vikÃraæ akaronto pi gahitamattaphuÂÂhamattenÃpi Ãpattiæ Ãpajjati. evam etesu ÃmasanÃdÅsu ekenÃpi ÃkÃrena ajjhÃcarato itthiyà itthisa¤¤issa saÇghÃdiseso, vematikassa thullaccayaæ, paï¬akapurisatiracchÃnagatasa¤¤issÃpi thullaccayam eva, paï¬ake paï¬akasa¤¤issa thullaccayaæ, vematikassa dukkaÂaæ, purisatiracchÃnagate itthisa¤¤issa dukkaÂam eva, purise purisasa¤¤issÃpi vematikassÃpi itthipaï¬akatiracchÃnagatasa¤¤issÃpi dukkaÂam eva, tiracchÃnagate pi sabbÃkÃrena dukkaÂam evà 'ti.
     imà ekamÆlakanaye vuttà Ãpattiyo sallakkhetvà iminà 'va upÃyena dve itthiyo dvinnaæ itthÅnan ti Ãdivasena vutte dvimÆlakanaye pi dviguïà Ãpattiyo veditabbÃ. yathà ca dvÅsu itthÅsu dve saÇghÃdisesÃ, evaæ sambahulÃsu sambahulà veditabbÃ, yo hi ekato Âhità sambahulà itthiyo bahÃhi parikkhipitvà gaïhÃti, so yattakà itthiyo phuÂÂhÃ, tÃsaæ gaïanÃya saÇghÃdisesaæ Ãpajjati, majjhagatÃnaæ gaïanÃya thullaccayaæ, tà hi tena kÃyapaÂibaddhena ÃmaÂÂhà honti, yo pana sambahulÃnaæ aÇguliyo và kese và ekato katvà gaïhÃti, so aÇguliyo ca kese ca agaïetvà itthiyo gaïetvà saÇghÃdisese hi kÃretabbo. yÃsa¤ ca itthÅnaæ aÇguliyo và kesà và majjhagatà honti, tÃsaæ gaïayÃya thullaccaye Ãpajjati, tà hi tena kÃyapaÂibaddhena ÃmaÂÂhà honti, sambahulà pana itthiyo kÃyapaÂibaddhehi rajjuvatthÃdÅhi parikkhipitvà gaïhanto sabbÃsaæ yeva anto parikkhepagatÃnaæ gaïanÃya thullaccayaæ Ãpajjati. MahÃpaccariyaæ aphuÂÂhÃsu dukkaÂaæ vuttaæ. tattha yasmà pÃÊiyaæ kÃyapaÂibaddhapaÂibaddhena Ãmasanaæ nÃma n' atthi,


#<[page 537]>#
%<Bhvibh_II.2]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        537>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tasmà sabbam pi kÃyapaÂibaddhapaÂibaddhaæ kÃyapaÂibaddhen' eva saÇgahetvà MahÃaÂÂhakathÃya¤ ca Kurundiya¤ ca vutto, purimanayo c' ettha yuttataro dissati.
     yo hi hatthena hatthaæ gahetvà paÂipÃtiyà ÂhitÃsu itthÅsu samasÃrÃgo ekaæ hatthe gaïhÃti, so gihititthiyÃvasena ekaæ saÇghÃdisesaæ Ãpajjati, itarÃsaæ gaïanÃya purimanayen' eva thullaccayaæ, sace so taæ kÃyapaÂibaddhe vatthe và pupphe và gaïhÃti sabbÃsaæ gaïanÃya thullaccaye Ãpajjati, yath' eva hi rajjuvatthÃdÅhi parikkhipantena sabbÃpi kÃyapaÂibaddhena ÃmaÂÂhà honti. tathà idhÃpi sabbÃpi kÃyapaÂibaddhena ÃmaÂÂhà hontÅti. sace pana tà itthiyo a¤¤ama¤¤aæ vatthakoÂiyaæ gahetvà Âhità honti, tatra ce so purimanayen' eva paÂhamaæ itthiæ hatthe gaïhÃti gahitÃyavasena saÇghÃdisesaæ Ãpajjati, itarÃsaæ gaïanÃya dukkaÂÃni sabbÃhi tÃsaæ tena purimanayen' eva kÃyapaÂibaddhena kÃyapaÂibaddhaæ ÃmaÂÂhaæ hoti. sace pana so pi taæ kÃyapaÂibaddhena yeva gaïhÃti tassà vasena thullaccayaæ Ãpajjati, itarÃsaæ gaïanÃya antaranayen' eva dukkaÂÃni. yo pana ghaïavatthanivatthaæ itthiæ kÃyasaæsaggarÃgena vatthe ghaÂÂeti thullaccayaæ, viraÊavatthanivatthaæ ghaÂÂeti, tatra ce vatthantarehi itthiyà và nikkhantalomÃni bhikkhuæ bhikkhuno và paviÂÂhalomÃni itthiæ phusanti ubhinnaæ lomÃni yeva và lomÃni phusanti saÇghÃdiseso, upÃdinnakena hi kammajarÆpena upÃdinnakaæ và anupÃdinnakaæ và anupÃdinnakena pi kesÃdinà upÃdinnakaæ anupÃdinnakaæ và phusanto pi saÇghÃdisesaæ Ãpajjati yeva.
     tattha Kurundiyaæ lomÃni gaïetvà saÇghÃdiseso ti vuttaæ.
MahÃaÂÂhakathÃyaæ pana lomÃni gaïetvà Ãpattiyà na kÃretabbo, ekam eva saÇghÃdisesaæ Ãpajjati, saÇghikama¤ce pana apaccattharitvà nipanno lomÃni gaïetvà kÃretabbo ti vuttaæ,


#<[page 538]>#
%<538                         SamantapÃsÃdikà                          [Bhvibh_II.2>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tad eva yuttaæ, itthivasena hi ayaæ Ãpatti na koÂÂhÃsavasenà 'ti. etthÃha: yo pana kÃyapaÂibaddhaæ gaïhissÃmÅti kÃyaæ gaïhÃti kÃyaæ và gaïhissÃmÅti kÃyapaÂibaddhaæ gaïhÃti so kiæ ÃpajjatÅti. MahÃsummatthero tÃva yathÃvatthukam evà 'ti vadati, ayaæ kir' assa laddhi:--
          vatthusa¤¤Ã ca rÃgo ca phassaæ paÂivijÃnanÃ,
          yathà niddiÂÂhaniddese garukaæ tena kÃraye ti.
     ettha vatthÆ 'ti itt. sa¤¤Ã ti itthÅsa¤¤Ã. rÃgo ti kÃyasaæsaggarÃgo. phassaæ paÂivijÃnanà ti kÃyasaæsaggaphassaæ jÃnanÃ. tasmà yo itthiyà itthÅsa¤¤Å kÃyasaæsaggarÃgena kÃyapaÂibaddhaæ gahessÃmÅti pavatto pi kÃyaæ phusati garukaæ saÇghÃdisesaæ yeva Ãpajjati, itaro pi thullaccayan ti. MahÃpadumatthero panÃha:--
          sa¤¤Ãya virÃgitam hi gahaïe ca virÃgite,
          yathà niddiÂÂhaniddese garukaæ tattha na dissatÅti.
     assa panÃyaæ laddhi itthiyà itthÅsa¤¤ino hi saÇghÃdiseso vutto, iminà ca itthÅsa¤¤Ã virÃgitÃ, kÃyapaÂibaddhe kÃyapaÂibaddhasa¤¤Ã uppÃditÃ, taæ gaïhantassa pana thullaccayaæ vuttaæ, iminà ca gahaïam pi virÃgitaæ, taæ agahetvà itthÅ gahitÃ, tasmà ettha itthÅsa¤¤Ãya abhÃvato saÇghÃdiseso na dissati. kÃyapaÂibaddhassa agahitattà thullaccayaæ na dissati, kÃyasaæsaggarÃgena phuÂÂhattà pana dukkaÂaæ. kÃyasaæsaggarÃgena hi imaæ nÃma vatthuæ phusato anÃpattÅti n' atthi tasmà dukkaÂam evà 'ti, ida¤ ca pana vatvà imaæ catukkam Ãha, sÃrattaæ gaïhissÃmÅti sÃrattaæ gaïhi saÇghÃdiseso, virattaæ gaïhissÃmÅti virattaæ gaïhi dukkaÂaæ.
sÃrattaæ gaïhissÃmÅti virattaæ gaïhi dukkaÂaæ, virattaæ gaïhissÃmÅti sÃrattaæ gaïhi dukkaÂam evà 'ti, ki¤ cÃpi evam Ãha. atha kho MahÃsummattheravÃdo yev' ettha: itthÅ ca hoti itthÅsa¤¤Å sÃratto ca bhikkhu ca naæ itthiyà kÃyena kÃyapaÂibaddhaæ Ãmasati parÃmasati gaïhÃti chupati Ãpatti thullaccayassà 'ti,


#<[page 539]>#
%<Bhvibh_II.2]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        539>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  imÃya pÃÊiyÃ: yo hi ekato Âhità sambahulà itthiyo bÃhÃhi parikkhipitvà gaïhÃti, so yattakà itthiyo phuÂÂhà tÃsaæ gaïanÃya saÇghÃdisese Ãpajjati, majjhagatÃnaæ thullaccaye ti, ÃdÅhi aÂÂhakathÃvinicchayehi ca sameti.
yadi hi sa¤¤ÃdivirÃgena virÃgitaæ nÃma bhaveyya. paï¬ako ca hoti itthisa¤¤Åti ÃdÅsu viya kÃyapaÂibaddha¤ ca hoti kÃyasa¤¤Å cà 'ti ÃdinÃpi nayena pÃÊiyaæ visesaæ vadeyya, yasmà pana so na vutto tasmà itthiyà itthÅsa¤¤Ãya sati itthiæ Ãmasantassa saÇghÃdiseso, kÃyapaÂibaddhaæ Ãmasantassa thullaccayan ti yathÃvatthukam eva yujjati. MahÃpaccariyam pi c' etaæ vuttaæ: nÅlaæ pÃrupitvà sayitÃya kÃlitthiyà kÃyaæ ghaÂÂessÃmÅti kÃyaæ ghaÂÂeti saÇghÃdiseso, kÃyaæ ghaÂÂessÃmÅti nÅlaæ ghaÂÂeti thullaccayaæ. nÅlaæ ghaÂÂessÃmÅti kÃyaæ ghaÂÂeti saÇghÃdiseso, nÅlaæ ghaÂÂessÃmÅti nÅlaæ ghaÂÂeti thullaccayaæ ti. yo pÃyaæ itthÅ ca paï¬ako cà 'ti Ãdinà nayena vatthumissakanayo vutto, tasmim pi vatthusa¤¤Ãvimativasena vuttà Ãpattiyo pÃÊiyaæ asammuyhantena veditabbÃ. kÃyena kÃyapaÂibaddhavÃre pana itthiyà itthÅsa¤¤issa kÃyapaÂibaddhaæ gaïhato thullaccayaæ, sese sabbattha dukkaÂaæ, kÃyapaÂibaddhena kÃyavÃre pi es' eva nayo, kÃyapaÂibaddhena kÃyapaÂibaddhavÃre ca nissaggiyena kÃyavÃrÃdÅsu c' assa sabbattha dukkaÂam eva, itthÅ ca hoti itthÅsa¤¤Å sÃratto ca itthÅ ca naæ bhikkhussa kÃyena kÃyan ti Ãdi vÃro pana bhikkhumhi mÃtugÃmassa sÃrÃgavasena vutto.
tattha itthÅ ca naæ bhikkhussa kÃyena kÃyan ti bhikkhumhi sÃrattà itthÅ tassa nisinnokÃsaæ và nipannokÃsaæ và gantvà attano kÃyena taæ bhikkhussa kÃyaæ Ãmasati chupati sevanÃdhippÃyo kÃyena vÃyamati phassaæ paÂivijÃnÃtÅti evaæ tÃya ÃmaÂÂho và chupito và sevanadhippÃyo hutvà sace phassaæ paÂijÃnanatthaæ Åsakam pi kÃyaæ cÃleti phandeti saÇghÃdisesaæ Ãpajjati. dve itthiyo ti ettha dve saÇghÃdisese Ãpajjati, itthiyà ca paï¬ake ca saÇghÃdisesena saha dukkaÂaæ,


#<[page 540]>#
%<540                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.2>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  etena upÃyena yÃva nissaggiyena nissaggiyaæ Ãmasati sevanÃdhippÃyo kÃyena vÃyamati na ca phassaæ paÂivijÃnÃti Ãpatti dukkaÂas 'ti tÃva purimanayen' eva Ãpattibhedo veditabbo. ettha ca kÃyena vÃyamati na ca phassaæ paÂivijÃnÃtÅti attanà nissaÂÂhaæ pupphaæ và phalaæ và itthiæ attano nissaggiyena pupphena và phalena và paharantiæ disvà kÃyena và vikÃraæ karoti aÇguliæ và cÃleti bhamukaæ và ukkhipati akkhiæ và nikhaïati a¤¤aæ và evarÆpaæ vikÃraæ karoti, ayaæ vuccati kÃyena vÃyamati na ca phassaæ paÂivijÃnÃtÅti, ayam pi kÃyena vÃyamitattà dukkaÂaæ Ãpajjati, dvÅsu itthÅsu dve, paï¬akaitthÅsu pi dve eva dukkaÂe Ãpajjati.
     evaæ vatthuvasena vitthÃrato Ãpattibhedaæ dassetvà idÃni lakkhaïavasena saÇkhepato Ãpattibheda¤ ca anÃpatti¤ ca dessento sevanÃdhippÃyo ti Ãdim Ãha. tattha purimanayena itthiyà phuÂÂho samÃno sevanÃdhippÃyo kÃyena vÃyamati phassaæ paÂivijÃnÃtÅti tivaÇgasampattiyà saÇghÃdiseso. dutiye nissaggiyena nissaggiyÃmasane viya vÃyamitvà acchupane viya ca phassassa apaÂivijÃnato dvaÇgasampattiyà dukkaÂaæ. tatiye kÃyena avÃyamato anÃpatti, yo hi sevanÃdhippÃyo pi niccalena kÃyena kevalaæ phassaæ paÂivijÃnÃti sÃdiyati anubhoti tassa cittuppÃdamatte Ãpattiyà abhÃvato anÃpatti. catutthe pana nissaggiyena nissaggiyÃmasane viya phassapaÂivijÃnanam pi n' atthi, kevalaæ cittuppÃdamattam eva tasmà anÃpatti yeva, mokkhÃdhippÃyassa sabbÃkÃresu anÃpatti. ettha pana yo itthiyà gahito taæ attano sarÅrà mocetukÃmo paÂipaïÃmeti và paharati và ayaæ kÃyena vÃyamati phassaæ paÂivijÃnÃti, yo Ãgacchantiæ disvà tato mu¤citukÃmo uttÃsetvà palÃpeti ayaæ kÃyena vÃyamati na ca phassaæ paÂivijÃnÃti, yo tÃdisaæ dÅghajÃtiæ kÃye ÃruÊhaæ disvà sanikaæ gacchatu ghaÂÂiyamÃnà anatthÃya saævatteyyà 'ti na ghaÂÂati,


#<[page 541]>#
%<Bhvibh_II.2]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        541>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  itthim eva và aÇgaæ phusamÃnaæ ¤Ãtvà esà anatthiko ayaæ mayà ti sayam eva pakkamissatÅti ajÃnanto viya niccalo hoti, balavatitthiyà và gÃÊhaæ ÃliÇgitvà gahito daharabhikkhu palÃyitukÃmo pi suÂÂhu gahitattà niccalo hoti ayaæ na ca kÃyena vÃyamati phassaæ paÂivijÃnÃti.
     yo pana Ãgacchantiæ disvà Ãgacchatu tÃva tato naæ paharitvà và païÃmetvà và pakkamissÃmÅti niccalo hoti, ayaæ mokkhÃdhippÃyo na ca kÃyena vÃyamati na ca phassaæ paÂijÃnÃtÅti veditabbo. asa¤ciccà 'ti iminà upÃyena imaæ phusissÃmÅti acetetvÃ, pattapaÂiggahaïÃdÅsu mÃtugÃmassa aÇge phuÂÂhe pi anÃpatti. asatiyà 'ti a¤¤avihito hoti mÃtugÃmaæ phusÃmÅti sati n' atthi, evaæ asatiyà hatthapÃdapasÃraïÃdikÃle phusantassa anÃpatti. ajÃnantassà 'ti dÃrakavasena Âhitaæ dÃrikaæ itthÅti ajÃnanto kenacid eva karaïÅyena phusati, evaæ itthÅti ajÃnantassa phusato anÃpatti.
asÃdiyantassà 'ti kÃyasaæsaggaæ asÃdiyantassa, tassa bÃhÃparamparÃya nÅtabhikkhussa viya anÃpatti. ummattakÃdayo vuttanayà eva, idha pana UdÃyitthero Ãdikammiko, tassa anÃpatti Ãdikammikassà 'ti. padabhÃjanÅyavaïïanà niÂÂhitÃ.
     samuÂÂhÃnÃdÅsu idaæ sikkhÃpadaæ paÂhamapÃrÃjikasamuÂÂhÃnaæ kÃyacittato samuÂÂhÃti, kiriyà sa¤¤Ãvimokkhaæ sacittakaæ lokavajjaæ kÃyakammaæ akusalacittaæ dvivedanaæ sukhamajjhattadvayenà 'ti.
     vinÅtavatthÆsu mÃtuyà mÃtupemenà 'ti mÃtupemena mÃtuyà kÃyaæ Ãmasati, esa nayo dhÅtubhaginÅvatthÆsu. tattha yasmà mÃtà và hotu dhÅtà vÃ, itthÅ nÃma sabbÃpi brahmacariyassa pÃripanthikà 'va, tasmà ayaæ me mÃtà ayaæ dhÅtà ayaæ bhaginÅti gehasitapemena Ãmasato pi dukkaÂam eva vuttaæ. imaæ pana bhagavato Ãïaæ anussarantena sace pi nadÅsotena vuyhamÃnaæ mÃtaraæ passati, n' eva hatthena parÃmasitabbÃ, paï¬itena pana bhikkhunà nÃvà và phalakaæ và kadalikkhandho và dÃrukkhandho và upasaæharitabbÃ,


#<[page 542]>#
%<542                            SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_II.2>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tasmiæ asati kÃsÃvam pi upasaæharitvà purato Âhapetabbaæ, ettha gaïhÃhÅti pana na vattabbÃ, gahite parikkhÃraæ ka¬¬hÃmÅti ka¬¬hentena gantabbaæ, sace bhÃyati purato purato gantvà mà bhÃyÅti samassÃsetabbÃ. sace mÅyamÃnà puttassa sahasà khandhe và abhirÆhati hatthe và gaïhÃti na apehi mahallike ti niddhunitabbà thalaæ và pÃpetabbÃ, kaddame laggÃya pi kÆpe patitÃya pi es' eva nayo.
tatrÃpi hi yottaæ và vatthaæ và pakkhipitvà hatthena gahitabhÃvaæ ¤atvà uddharitabbÃ, na tv' eva ÃmasitabbÃ, na kevala¤ ca mÃtugÃmassa sarÅram eva anÃmÃsaæ nivÃsanapÃpuraïam pi Ãbharaïabhaï¬am pi tiïaï¬Æpakaæ và tÃÊapaïïamuddikaæ và upÃdÃya anÃmÃsam eva, ta¤ ca kho nivÃsanapÃrupaïaæ pilandhanatthÃya Âhapitam eva, sace pana nivÃsanaæ và pÃrupaïaæ và parivattetvà cÅvaratthÃya pÃdamÆle Âhapeti vaÂÂati. Ãbharaïabhaï¬esu pana sÅsapasÃdhanakaæ dantasÆci Ãdi kappiyabhaï¬aæ imaæ bhante tumhÃkam gaïhathÃ' ti dÅyamÃnaæ sipÃÂikÃsÆci Ãdi upakaraïatthÃya gahetabbaæ, suvaïïarajatamuttÃdimayaæ pana anÃmÃsam eva dÅyamÃnam pi na gahetabbaæ, na kevala¤ ca etÃsaæ sarÅrÆpagam eva anÃmÃsaæ itthÅsaïÂhÃnena kataæ kaÂÂharÆpam pi dantarÆpam pi ayarÆpam pi loharÆpam pi tipurÆpam pi potthakarÆpam pi sabbaratanarÆpam pi antamaso piÂÂhamayarÆpam pi anÃmÃsam eva. paribhogatthÃya pana idaæ tumhÃkam hotÆ 'ti labhitvà Âhapetvà sabbaratanamayaæ avasesaæ bhinditvà upakaraïÃrahaæ upakaraïe paribhogÃrahaæ paribhoge upanetuæ vaÂÂati. yathà ca itthÅrÆpakaæ evaæ sattavidham pi dha¤¤aæ anÃmÃsaæ, tasmà khettamajjhena gacchatà tattha jÃtakam pi dha¤¤aphalaæ na Ãmasantena gantabbaæ, sace gharadvÃre và antarÃmagge và dha¤¤aæ pasÃritaæ hoti passena ca maggo atthi na maddantena gantabbo,


#<[page 543]>#
%<Bhvibh_II.2]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        543>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  gamanamagge asati maggaæ adhiÂÂhÃya gantabbaæ, antaraghare dha¤¤assa upari Ãsanaæ pa¤¤Ãpetvà denti nisÅdituæ vaÂÂati, keci ÃsanasÃlÃya dha¤¤aæ Ãkiranti, sace sakkà hoti harÃpetuæ harÃpetabbaæ, no ce ekamantaæ dha¤¤aæ amaddantena pÅÂhakaæ pa¤¤Ãpetvà nisÅditabbaæ, sace okÃso na hoti manussà dha¤¤amajjhe yeva pa¤¤Ãpetvà denti nisÅditabbaæ, tattha jÃtakÃni muggamÃsÃdÅni aparaïïÃni pi tÃÊapanasÃdÅni và phalÃni kÅÊantena na ÃmasitabbÃni, manussehi rÃsikatesu pi es' eva nayo.
ara¤¤e pana rukkhato patitÃni phalÃni anupasampannÃnaæ dassÃmÅti gaïhituæ vaÂÂati, muttà maïi veÊuriyo saÇkho silà pavÃÊaæ rajataæ jÃtarÆpaæ lohitaÇko masÃragallan ti imesu dasasu ratanesu muttà adhotà anividdhà yathà jÃtà va Ãmasituæ vaÂÂati, sesà anÃmÃsà ti vadanti.
     MahÃpaccariyaæ pana muttà dhotà 'pi adhotà pi anÃmÃsÃ, bhaï¬amÆlatthÃya ca sampaÂicchituæ na vaÂÂati, kuÂÂharogassa bhesajjatthÃya pana vaÂÂatÅti vuttaæ, antamaso jÃtiphalikaæ upÃdÃya sabbo pi nÅlapÅtÃdivaïïabhedo maïidhotaviddhavaÂÂito anÃmÃso, yathà jÃto pana Ãkaramutto pattÃdibhaï¬amÆlatthaæ sampaÂicchituæ vaÂÂatÅti vutto. so pi MahÃpaccariyaæ paÂikkhitto, pacitvà kato kÃcamaïi yev' eko vaÂÂatÅti vutto, veÊuriye pi maïisadiso 'va vinicchayo. saÇkho dhamanasaÇkho ca dhotaviddho ca ratanamisso anÃmÃso, pÃnÅyasaÇkho dhoto pi adhoto pi ÃmÃso 'va, sesaæ a¤janÃdibhesajjatthÃya pi bhaï¬amÆlatthÃya pi sampaÂicchituæ vaÂÂati, silà dhotaviddhà ratanasaæyuttà muggavaïïà 'va anÃmÃsÃ, sesà satthakanisÃnÃdiatthÃya gaïhituæ vaÂÂati. ettha ca ratanasaæyuttà 'ti suvaïïena saddhiæ yojetvà pacitvà katà 'ti vadanti, pavÃÊaæ dhotaviddhaæ anÃmÃsaæ, sesaæ ÃmÃsa¤ ca bhaï¬amÆlattha¤ ca sampaÂicchituæ vaÂÂati.


#<[page 544]>#
%<544                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.2>%
     MahÃpaccariyaæ pana dhotam pi adhotam pi sabbaæ anÃmÃsaæ na ca sampaÂicchituæ vaÂÂatÅti vuttaæ, rajata¤ ca jÃtarÆpa¤ ca kaÂabhaï¬am pi akaÂabhaï¬am pi sabbena sabbaæ bÅjato paÂÂhÃya anÃmÃsa¤ ca asampaÂicchiya¤ ca.
UttararÃjaputto kira suvaïïacetiyaæ kÃretvà MahÃpadumattherassa pesesi, thero na kappatÅti paÂikkhipi, cetiyaghare suvaïïapaduma-suvaïïabubbuÊakÃdÅni honti etÃni pi anÃmÃsÃni, cetiyagharagopakà pana rÆpiyacha¬¬akaÂÂhÃne Âhità tasmà tesaæ keÊÃpituæ vaÂÂatÅti vuttaæ, Kurundiyaæ pana taæ paÂikkhittaæ suvaïïacetiye kacavaram eva harituæ vaÂÂatÅti ettakam eva anu¤¤Ãtaæ.
     hÃrakÆÂaloham pi jÃtarÆpagatikam eva anÃmÃsan ti sabbaÂÂhakathÃsu vuttaæ, senÃsanaparibhoge pana sabbo kappiyo tasmà jÃtarÆparajatamayà sabbe pi senÃsanaparikkhÃrà ÃmÃsÃ, bhikkhÆnaæ dhammavinayavaïïanaÂÂhÃne ratanamaï¬ape karonti phalikatthambhe ratanadÃmapaÂimaï¬ite, tattha sabbÆpakaraïÃni bhikkhÆnaæ paÂijaggituæ vaÂÂati. lohitaÇkamasÃragallà dhotaviddhà anÃmÃsÃ, itare ÃmÃsà bhaï¬amÆlatthÃya vaÂÂantÅti vuttÃ. MahÃpaccariyaæ pana dhotÃpi adhotÃpi sabbaso anÃmÃsà na ca sampaÂicchituæ vaÂÂatÅti vuttaæ. sabbaæ Ãvudhabhaï¬aæ anÃmÃsaæ, bhaï¬amÆlatthÃya dÅyamÃnam pi na sampaÂicchitabbaæ, satthavaïijjà nÃma na vaÂÂati, suddhadhaïudaï¬o pi dhaïujiyÃpi patodo pi aÇkuso pi antamaso vÃsipharasuÃdÅni pi ÃvudhasaÇkhepena katÃni anÃmÃsÃni, sace kenaci vihÃre satti và tomaro và Âhapito hoti vihÃraæ jaggantena harantÆ 'ti sÃmikÃnaæ pesetabbaæ. sace na haranti taæ acÃlentena vihÃro jaggitabbo, yuddhabhÆmiyaæ patitaæ asiæ và sattiæ và tomaraæ và disvà pÃsÃïena và kenaci và asiæ bhinditvà satthakatthÃya gahetuæ vaÂÂati, itarÃni pi viyojetvà ki¤ci satthakatthÃya ki¤ci kattaradaï¬Ãdi atthÃya gahetuæ vaÂÂati,


#<[page 545]>#
%<Bhvibh_II.2]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        545>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  idaæ gaïhÃthà 'ti dÅyamÃnaæ pana vinÃsetvà kappiyabhaï¬aæ karissÃmÅti sabbam pi sampaÂicchituæ vaÂÂati. macchajÃlapakkhijÃlÃdÅni pi phalakajÃtikÃdÅni saraparittÃnÃni pi sabbÃni anÃmÃsÃni, paribhogatthÃya labbhamÃnesu pana jÃlaæ tÃva Ãsanassa và cetiyassa và upari bandhissÃmi chattaæ và veÂhessamÅti gahetuæ vaÂÂati, saraparittÃnaæ sabbam pi bhaï¬amÆlatthÃya sampaÂicchituæ vaÂÂati, parÆparodhanivÃraïaæ hi etaæ na uparodhakaran ti. phalakaæ dantakaÂÂhabhÃjanaæ karissÃmÅti gahetuæ vaÂÂati. cammavinaddhÃni vÅïÃbherÅÃdÅni anÃmÃsÃni, Kurundiyaæ pana bherÅsaÇghÃÂo pi vÅïÃsaÇghÃÂo pi tucchapokkharam pi mukhavaÂÂiyaæ Ãropitaæ cammam pi vÅïÃdaï¬ako pi sabbaæ anÃmÃsan ti vuttaæ, onahituæ và onahÃpetuæ và vÃdetuæ và vÃdÃpetuæ và na labbhati yeva, sace cetiyaÇgaïe pÆjaæ katvà manussehi cha¬¬itaæ disvÃpi acÃletvà va antarantare sammajjitabbaæ, kacavaracha¬¬anakÃle pana kacavaraniyÃmen' eva haritvà ekamantaæ nikkhipituæ vaÂÂatÅti MahÃpaccariyaæ vuttaæ, bhaï¬amÆlatthÃya sampaÂicchituæ vaÂÂati. paribhogatthÃya labbhamÃnesu pana vÅïadoïika¤ ca bherÅpokkhara¤ ca dantakaÂÂhabhÃjanaæ karissÃma cammaæ satthakakosakan ti evaæ tassa tassa parikkhÃrassa karaïatthÃya gahetvà tathà tathà kÃtuæ vaÂÂati.
     purÃïadutiyikÃvatthu uttÃnattham eva. yakkhivatthusmiæ sace pi Paraïimmitavasavattideviyà kÃyasaæsaggaæ samÃpajjati thullaccayam eva, paï¬akavatthu ca titthiyavatthu ca pÃkaÂam eva. matitthÅvatthusmiæ pÃrÃjikapahonakakÃle thullaccayaæ, tato paraæ dukkaÂaæ. tiracchÃnagatavatthusmiæ nÃgamÃïavikÃya pi supaïïamÃïavikÃya pi kinnariyà pi gÃviyà pi dukkaÂam eva.


#<[page 546]>#
%<546                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.3>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  dÃrudhÅtalikÃvatthusmiæ na kevalaæ dÃrunà eva antamaso cittakammalikhitake pi itthÅrÆpe dukkaÂam eva. sampÅÊanavatthu uttÃnattham eva. saÇkamaïavatthusmiæ ekapadiyasaïkamo và hotu sakaÂamaggasaÇkamo và cÃlessÃmÅti payoge katamatte cÃletuæ và mà và dukkaÂaæ. maggavatthu pÃkaÂam eva. rukkhavatthusmiæ rukkho mahanto và hotu mahÃjambuppamÃïo khuddako và taæ cÃletuæ sakkotu và mà và payogamattena dukkaÂaæ. nÃvÃvatthusmim pi es' eva nayo. rajjuvatthusmiæ yaæ rajjuæ Ãvi¤janto ÂhÃnà cÃletuæ sakkoti tattha thullaccayaæ, yà mahÃrajju hoti Åsakam pi ÂhÃnà na calati tattha dukkaÂaæ, daï¬e pi es' eva nayo. bhÆmiyaæ patitamahÃrukkho pi hi daï¬agahaïen' eva idha gahito. pattavatthu pÃkaÂam eva. vandanavatthusmiæ itthÅ pÃde sambÃhitvà vanditukÃmà vÃretabbà pÃdà và paÂicchÃdetabbà niccalena và bhavitabbaæ, niccalassa hi cittena sÃdiyato pi anÃpatti. avasÃne vatthu pÃkaÂam evà 'ti.
                    SamantapÃsÃdikÃya vinayavaïïanÃya
                    kÃyasaæsaggavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà ti duÂÂhullavÃcÃsikkhÃpaæ.
tattha Ãdissà ti apadisitvÃ. vaïïam pi bhaïatÅti ÃdÅni parato Ãvibhavissanti. chinnikà ti chinnaottappÃ. dhuttikà ti saÂhÃ.
ahirikÃyo ti nillajjÃ. ÆhasantÅti sitaæ katvà mandahasitaæ hasanti. ullapantÅti aho ayyo ti Ãdinà nayena uccÃkaraïÅ nÃnÃvidhaæ palobhanakathaæ kathenti. ujjagghentÅti mahÃhasitaæ hasanti. uppaï¬entÅti paï¬ako ayaæ nÃyaæ puriso ti Ãdinà nayena parihÃsaæ karonti.


#<[page 547]>#
%<Bhvibh_II.3]                     SuttavibhaÇga-vaïïanà                        547>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sÃratto ti duÂÂhullavÃcassÃdarÃgena sÃratto. apekkhavà paÂibaddhacitto ti vuttanayam eva, kevalaæ idha vÃcassÃdarÃgo yojetabbo. mÃtu gÃmam duÂÂhullÃhi vÃcÃhÅti ettha adhippetaæ mÃtugÃmaæ dassento mÃtugamo ti Ãdim Ãha, tattha vi¤¤Æ paÂibalà subhÃsitadubbhÃsitaæ duÂÂhullÃduÂÂhullaæ ÃjÃnitun ti yà paï¬ità sÃtthakaniratthakakathaæ asaddhammasaddhammapaÂisaæyuttaæ katha¤ ca jÃnituæ paÂibalÃ, ayaæ idha adhippetÃ, yà pana mahallikÃpi bÃlà eÊamÆgà ayaæ idha anaddhippetà ti dasseti. obhÃseyyà 'ti avabhÃseyya nÃnappakÃrakaæ asaddhammavacanaæ vadeyya, yasmà pan' evaæ obhÃsantassa yo so obhÃso nÃma so atthato ajjhÃcÃro hoti rÃgavasena abhibhavitvà sa¤¤am avelaæ ajjhÃcÃro, tasmà tam atthaæ dassento obhÃseyyà 'ti ajjhÃcÃro vuccatÅti Ãha.
yathà tan ti ettha tan ti nipÃtamattaæ, yathà yuvà yuvatin ti attho. dve magge Ãdissà 'ti ÃdiyenÃkÃrena obhÃsato saÇghÃdiseso hoti taæ dassetuæ vuttaæ. tattha dve magge ti vaccamagga¤ ca passÃvamagga¤ ca. sesaæ uddesato va pÃkaÂam eva. niddese pana thometÅti itthÅlakkhaïena subhalakkhaïena samannÃgatà 'sÅti vadati, na tÃva sÅsaæ eti, tava vaccamaggo ca passÃvamaggo ca Ådiso tena nÃma Ådisena itthÅlakkhaïena subhalakkhaïena samannÃgatà 'sÅti vadati, sÅsaæ eti saÇghÃdiseso. vaïïetÅti pasaæsatÅti imÃni pana thomanapadassa vevacanÃni. khuæsetÅti vÃcÃpatodena ghaÂÂeti.
vambhetÅti apasÃdeti. garahatÅti dosaæ dasseti, parato pana pÃÊiyà Ãgatehi animittà 'sÅti ÃdÅhi ekÃdasahi padehi aghaÂÂite sÅsaæ na eti, ghaÂite pi tesu sikharaïÅ 'si sambhinnà 'si ubhatobya¤janà 'sÅti imehi tÅhi ghaÂite yeva saÇghÃdiseso.
dehi me ti yÃcanÃya pi ettaken' eva sÅsaæ na eti, methunadhammaæ dehÅti evaæ methunadhammena ghaÂite 'va saÇghÃdiseso. kadà te mÃtà pasÅdissatÅti ÃdÅsu ÃyÃcanavacanesu pi ettaken' eva sÅsaæ na eti,


#<[page 548]>#
%<548                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.3>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  kadà te mÃtà pasÅdissati, kadà te methunaæ dhammaæ labhissÃmÅti vÃ, tava mÃtari pasannÃya methunadhammaæ labhissÃmÅti và Ãdinà pana nayena methunadhammena ghaÂite yeva saÇghÃdiseso. kathaæ tvaæ sÃmikassa desÅti ÃdÅsu pucchÃvacanesu pi methunadhamman ti vutte yeva saÇghÃdiseso na itarathÃ, evaæ kira tvaæ sÃmikassa desÅti paÂipucchÃvacanesu pi es' eva nayo. ÃcikkhaïÃya puÂÂho bhaïatÅti kathaæ dadamÃnà sÃmikassa piyà hotÅti evaæ puÂÂho Ãcikkhati, ettha ca evaæ dehi evaæ dadamÃnà ti vutte pi sÅsaæ na eti, methunadhammaæ evaæ dehi evaæ upanehi, evaæ methunadhammaæ dadamÃnà upanayamÃnà piyà hotÅti Ãdinà nayena methunadhammena ghaÂÂite yeva saÇghÃdiseso,anusÃsanÅvacanesu pi es' eva nayo.
akkosaniddese animittà 'sÅti nimittarahità 'si ku¤ciyapanÃÊimattam eva tava udakasotan ti vuttaæ hoti. nimittamattà 'siti tava itthÅnimittaæ aparipuïïaæ, sa¤¤Ãmattam evà 'ti vuttaæ hoti. alohità ti sukkhasoïitÃ. dhuvalohità ti niccalohità kiliïïadakasotaæ. dhuvacoÊà ti niccaæ pakkhittÃïicoÊÃ, sadà ÃïicoÊakaæ sevasÅti vuttaæ hoti. paggharantÅti savanti, sadà te muttaæ savatÅti vuttaæ hoti. sikharaïÅti bahi nikkhanta-ÃïisaæsÃ. itthÅpaï¬akà ti animittà 'va vuccati. vepurisikà ti samassudÃÂhikà purisarÆpà itthÅ.
sambhinnà ti sambhinnavaccamaggapassÃvamaggÃ. ubhatobya¤janà ti itthÅnimittena ca purisanimittena cà 'ti ubhatohi bya¤janehi samannÃgatÃ, imesu ca pana ekÃdasasu padesu sikharaïÅ 'si sambhinnà 'si ubhatobya¤janà 'sÅti imÃni tÅïi yeva padÃni suddhÃni sÅsaæ enti. iti imÃni ca tÅïi purimÃni ca vaccamaggapassÃvamaggamethunadhammapadÃni tÅïÅti chappadÃni suddhÃni ÃpattikarÃni, sesÃni animittà ti ÃdÅni animitte methunadhammaæ me dehÅti và animittà 'si methunadhammaæ me dehÅti và Ãdinà nayena methunadhammena ghaÂitÃn' eva ÃpattikarÃni hontÅti veditabbÃni.


#<[page 549]>#
%<Bhvibh_II.3]                     SuttavibhaÇga-vaïïanà                        549>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\ 
     idÃni yv Ãyaæ otiïïo vipariïatena cittena obhÃsati tassa vaccamaggapassÃvamagge Ãdissa etesaæ vaïïabhaïanÃdÅnaæ vasena vitthÃrato Ãpattibhedaæ dassento itthÅ ca hoti itthisa¤¤Åti Ãdim Ãha, tesaæ attho kÃyasaæsagge vuttanayen' eva veditabbo. ayaæ pana viseso. adhakkhakan ti akkhakato paÂÂhÃya adho. ubbhajÃïumaï¬alan ti jÃïumaï¬alato paÂÂhÃya uddhaæ. ubbhakkhakan ti akkhakato paÂÂhÃya uddhaæ. adhojÃïumaï¬alan ti jÃnumaï¬alato paÂÂhÃya adho.
akkhakaæ pana jÃïumaï¬ala¤ ca etth' eva dukkaÂakkhette saÇgahaæ gacchanti bhikkhuïiyà kÃyasaæsagge viya, na hi buddhà garukÃpattiæ sÃvasesaæ pa¤¤apentÅti. kÃyapaÂibaddhan ti vatthaæ và pupphaæ và Ãbharaïaæ vÃ. atthapurekkhÃrassà ti animittà ti ÃdÅnaæ padÃnaæ atthaæ kathentassa, aÂÂhakathaæ và sajjhÃyaæ karontassa. dhammapurekkhÃrassà 'ti pÃÊiæ vÃcentassa và sajjhÃyantassa vÃ, evaæ attha¤ ca dhamma¤ ca purakkhatvà bhaïantassa atthapurekkhÃrassa ca dhammapurekkhÃrassa ca anÃpatti. anusÃsanÅ purekkhÃrassà 'ti idÃni pi animittà 'si ubhatobya¤janà 'si appamÃdaæ dÃni kareyyÃsi yathà Ãyatim pi evarÆpà nÃhosÅti. evaæ anusiÂÂhiæ purakkhatvà bhaïantassa anusÃsÃni purekkhÃrassa anÃpatti. yo pana bhikkhu bhikkhuïÅnaæ pÃÊiæ vÃcento pakativÃcanÃmaggaæ pahÃya hasanto hasanto sikharaïÅ 'si sambhinnà 'si ubhatobya¤janà 'sÅti punappunaæ bhaïati tassa Ãpatti yeva. ummattakassa anÃpatti, idha Ãdikammiko UdÃyitthero tassa anÃpatti Ãdikammikassà 'ti. padabhÃjaniyavaïïanà niÂÂhitÃ.
     samuÂÂhÃnÃdÅsu idaæ sikkhÃpadaæ tisamuÂÂhÃnaæ kÃyacittato vÃcÃcittato kÃyavÃcÃcittato ca samuÂÂhÃti, kiriyÃ,


#<[page 550]>#
%<550                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.4>%
sa¤¤Ãvimokkhaæ sacittakaæ lokavajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ akusalacittaæ dvivedanan ti. vinÅtavatthÆsu lohitavatthusmiæ so bhikkhu itthiyà lohitakaæ nimittaæ sandhÃy' Ãha, itarà na a¤¤Ãsi tasmà dukkaÂaæ. kakkasaloman ti rassalomehi bahulomaæ. Ãkiïïaloman ti jaÂitalomaæ.
kharaloman ti thaddhalomaæ. dÅghaloman ti arassalomaæ, sabbaæ itthÅnimittam eva sandhÃya vuttaæ. vÃpitam eva kho te ti asaddhammaæ sandhÃy' Ãha, sà asallakkhetvà no ca kho paÂivuttan ti Ãha. paÂivuttaæ nÃma udakavappehi bÅjehi apatiÂÂhitokÃse pÃïakehi vinÃsitabÅje và okÃse puna bÅjaæ patiÂÂhapetvà udakena Ãsittaæ, thÆlavappe visamapatitÃnaæ vÃbÅjÃnaæ samakaraïatthÃya puna aÂÂhadantakena samÅkataæ, tesu a¤¤ataraæ sandhÃya esà Ãha.
maggavatthusmiæ maggo saæsÅratÅti aÇgajÃtamaggaæ sandhÃy' Ãha, sesaæ uttÃnam evà 'ti.
                  SamantapÃsÃdikÃya vinayasaævaïïanÃya
                  duÂÂhullavÃcÃsikkhapÃdavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà ti attakÃmasikkhÃpadaæ. tattha kulÆpako ti kulapayurupÃsanako catunnaæ paccayÃnaæ atthÃya kulÆpasaÇkamane niccappayutto. cÅvarapiï¬apÃtasenÃsanagilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃran ti cÅvara¤ ca piï¬apÃta¤ ca senÃsana¤ ca gilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃra¤ ca. gilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃran ti c' ettha pÅtikaraïaÂÂhena paccayo, yassa kassaci sappÃyass' etaæ adhivacanaæ, bhisakkassa kammaæ tena anu¤¤Ãtattà ti bhesajjaæ, gilÃnapaccayo 'va bhesajjaæ gilÃnapaccayabhesajjaæ, yaæ ki¤ci gilÃnassa sappÃyaæ bhisakkakammaæ telamadhupphÃïitÃdÅti vuttaæ hoti. parikkhÃro ti pana sattahi parikkhÃrehi suparikkhittaæ hotÅti ÃdÅsu parivÃro vuccati.


#<[page 551]>#
%<Bhvibh_II.4]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        551>%
ratho setaparikkhÃro jhÃnakkho cakkavÅriyo ti ÃdÅsu alaÇkÃro, ye c' ime pabbajitena jÅvitaparikkhÃrà samudÃnetabbà ti ÃdÅsu sambhÃro, idha pana sambhÃro pi parivÃro pi vaÂÂati, taæ hi gilÃnapaccayabhesajjaæ jÅvitassa parivÃro pi hoti jÅvitavinÃsakÃbÃdhuppattiyà antaraæ adatvà rakkhaïato, sambhÃro pi yathà ciraæ pavattati evam assa kÃraïabhÃvato, tasmà parikkhÃro ti vuccati, evaæ gilÃnapaccayabhesajja¤ ca taæ parikkhÃro cà 'ti gilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃro, taæ gilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃran ti evam attho daÂÂhabbo.
vasalan ti hÅnaæ lÃmakaæ, atha và vassatÅti vasalo, paggharatÅti attho, taæ vasalaæ. asucipaggharaïakan ti vuttaæ hoti.
niÂÂhuhitvà ti kheÊaæ pÃtetvÃ. kassÃhaæ kena hÃyÃmÅti ahaæ kassà a¤¤issà itthiyà kena bhogena và alaÇkÃrena và rÆpena và parihÃyÃmi, kà nÃma mayà uttaritarà ti dÅpeti.
santike ti upacÃre Âhatvà samantà avidÆre, padabhÃjane pi ayam ev' attho dÅpito. attakÃmapÃricariyÃyà 'ti methunadhammasaÇkhÃtena kÃmena pÃricariyà kÃmapÃricariyÃ, attano atthÃya kÃmapÃricariyà attakÃmapÃricariyÃ, attanà và kÃmità icchità ti attakÃmÃ, sayaæ methunarÃgavasena patthità ti attho, attakÃmà ca sà pÃricariyà ca attakÃmapÃricariyÃ, tassà attakÃmapÃricariyÃya. vaïïaæ bhÃseyyà 'ti guïaæ Ãnisaæsaæ pakÃseyya. tatra yasmà attano atthÃya kÃmapÃricariyà 'ti imasmiæ atthavikappe kÃmo c' eva hetu ca pÃricariyà 'ti attho, sesaæ bya¤janaæ, attakÃmà ca sà pÃricariyà cà 'ti attakÃmapÃricariyà 'ti imasmiæ atthavikappe adhippÃyo c' eva pÃricariyà 'ti attho, sesaæ bya¤janaæ, tasmà bya¤jane Ãdaraæ akatvà atthamattam eva dassetuæ attano kÃmaæ attano hetuæ attano adhippÃyaæ attano pÃricariyaæ ti padabhÃjanaæ vuttaæ. attano kÃmaæ attano hetuæ attano pÃricariyan ti hi vutte jÃnissanti paï¬ità ettÃvatà attano atthÃya kÃmapÃricariyà vuttÃ, attano adhippÃyaæ attano pÃricariyan ti vutte pi jÃnissanti, ettÃvatà attanà icchitakÃmitaÂÂhena attakÃmapÃricariyà vuttà ti.


#<[page 552]>#
%<552                            SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_II.5>%
     idÃni tassà attakÃmapÃricariyÃya vaïïabhÃsanÃkÃraæ dassento etad aggan ti Ãdim Ãha, taæ uddesato pi niddesato pi uttÃnattham eva, ayaæ pan' ettha padasambandho ca Ãpattivinicchayo ca. etad aggaæ . . . pe  . . . paricareyyà 'ti, yà mÃdisaæ sÅlavantaæ kalyÃïadhammaæ brahmacÃriæ etena dhammena paricareyya tassà evaæ mÃdisaæ paricarantiyà yà ayaæ pÃricariyà nÃma etad aggaæ pÃricariyÃnan ti.
methunÆpasaæhitena saÇghÃdiseso ti evaæ attakÃmapÃricariyÃya vaïïaæ bhÃsato ca methunÆpasaæhiten' eva methunapaÂisaæyutten' eva vacanena yo bhÃseyya tassa saÇghÃdiseso ti. idÃni yasmà methunÆpasaæhiten' eva bhÃsantassa saÇghÃdiseso vutto. tasmà aham pi khattiyo tvam pi khattiyà arahati khattiyà khattiyassa dÃtuæ samajÃtikattà ti evam ÃdÅhi vacanehi pÃricariyÃya vaïïaæ bhÃsamÃnassÃpi saÇghÃdiseso n' atthi, aham pi khattiyo ti Ãdike pana bahÆ pi pariyÃye vatvà arahasi tvaæ mayhaæ methunadhammaæ dÃtuæ ti evaæ methunapaÂisaæyutten' eva bhÃsamÃnassa saÇghÃdiseso ti. itthÅ ca hotÅti Ãdi pubbe vuttanayam eva, idha UdÃyitthero Ãdikammiko, tassa anÃpatti Ãdikammikassà 'ti. padabhÃjaniyavaïïanà niÂÂhitÃ. samuÂÂhÃnÃdi sabbaæ duÂÂhullavÃcÃsadisaæ vinÅtavatthÆni pi uttÃnatthÃne và 'ti.
               catutthasaÇghÃdisesavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà ti sa¤carittaæ. tattha paï¬ità ti paï¬iccena samannÃgatà gatimantÃ. vyattà ti veyyattiyena samannÃgatà upÃyena samannÃgatà upÃya¤¤Æ visÃradÃ. medhÃvinÅti medhÃya samannÃgatà diÂÂhaæ diÂÂhaæ karoti. dakkhà ti chekÃ. analasà ti uÂÂhÃnaviriyasampannÃ. channà ti anucchavikÃ. kismiæ viyà ti kicchaæ viya kileso viya hiri viya amhÃkaæ hotÅti adhippÃyo. kumÃrikÃya vatthun ti imaæ tumhe gaïhathà 'ti kumÃrikÃya kÃraïavatthuæ. ÃvÃhÃdÅsu ÃvÃho ti dÃrakassa parakulato dÃrikÃya Ãharaïaæ.


#<[page 553]>#
%<Bhvibh_II.5]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        553>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  vivÃho ti attano dÃrikÃya parakulapesanaæ.
vÃreyyan ti detha no dÃrakassa dÃrikan ti yÃcanaæ, divasanakkhattamuhuttaparicchedakaraïaæ vÃ. purÃïagaïikiyà 'ti ekassa gaïakassa bhariyÃya, sà tasmiæ jÅvamÃne gaïikÅti pa¤¤Ãyittha, mate pana purÃïagaïikÅti saÇkhyaæ gatÃ.
tirogÃmo ti bahi gÃmo a¤¤o gÃmo ti adhippÃyo. manussà ti UdÃyissa imaæ sa¤carittakamme yuttapayuttabhÃvaæ jÃnanakamanussÃ. suïisabhogenà 'ti yena bhogena suïisà bhu¤jitabbà hoti randhÃpanapacÃpanaparivesÃpanÃdinà tena bhu¤jiæsu, tato aparena dÃsÅbhogenà 'ti mÃsÃtikkame yena bhogena dÃsÅ bhu¤jitabbà hoti khettakammakacavaracha¬¬anaudakÃharÃpaïÃdinà pana te bhu¤jiæsu. duggatà ti daÊiddÃ, yattha và gatà duggatà hoti tÃdisaæ kulaæ gatÃ.
mÃyyo imaæ kumÃrikan ti mà ayyo imaæ kumÃrikaæ. ÃhÃrÆpahÃro ti ÃhÃro ca upahÃro ca, gahaïa¤ ca dÃna¤ ca, na amhehi ki¤ci ÃhaÂaæ na upÃhaÂaæ tayà saddhiæ kayavikkayo vohÃro amhÃkaæ n' atthÅti dÅpenti. samaïena bhavitabban ti abyÃvaÂena samaïo assa. sussamaïo ti samaïena nÃma Ådisesu kammesu abyÃvaÂena abyÃpÃrena bhavitabbaæ, evaæ bhavanto hi samaïo sussamaïo assà 'ti, evaæ naæ apasÃdetvà gaccha tvaæ na mayaæ taæ jÃnÃmà 'ti Ãhaæsu.
sajjito ti sabbÆpakaraïasampanno maï¬itapasÃdhito vÃ.
dhuttà ti itthÅdhuttÃ, paricÃrento ti manÃpiyesu rÆpÃdÅsu itocito ca samantà indriyÃni cÃrentÃ, kÅÊantà ramantà ti vuttaæ hoti. abbhutam akaæsÆ 'ti yadi karissati tvaæ ettakaæ jito, yadi na karissati ahaæ ettakan ti païÅtakaæ akaæsu, bhikkhÆnaæ pana abbhutaæ kÃtuæ na vaÂÂati, yo karoti parÃjitena dÃtabban ti MahÃpaccariyaæ vuttaæ.
kathaæ hi nÃma ayyo UdÃyi taÇkhaïikan ti ettha taækhaïo ti acirakÃlo vuccati,


#<[page 554]>#
%<554                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.5>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  taækhaïikan ti acirakÃlÃdhikÃrikaæ, sa¤carittaæ samÃpajjeyyà 'ti sa¤caraïabhÃvaæ samÃpajjeyya, yasmà pana taæ samÃpajjantena kenaci pesitena katthaci gantabbaæ hoti, parato ca itthiyà và purisamatin ti Ãdivacanato idha itthipurisà adhippetÃ. tasmà tam atthaæ dassetuæ itthiyà và pahito purisassa santike gacchati, purisena và pahito itthiyà santike gacchatÅti evam assa padabhÃjanaæ vuttaæ. itthiyà và purisamatiæ purisassa và itthÅmatin ti ettha Ãroceyyà 'ti pÃÂhaseso daÂÂhabbo, ten' ev' assa padabhÃjane purisassa matiæ itthiyà Ãroceti, itthiyà matim purisassa ÃrocetÅti vuttaæ.
     idÃni yad atthaæ taæ tesaæ matiæ adhippÃyaæ ajjhÃsayaæ chandaæ ruciæ Ãroceti, taæ dassento jÃyattane và jÃrattane và ti Ãha, tattha jÃyattane ti jÃyabhÃve. jÃrattane ti jÃrabhÃve. purisassa hi matiæ itthiyà Ãrocento jÃyattane Ãroceti, itthiyà matiæ purisassa Ãrocento jÃrattane Ãroceti, api ca purisass' eva matiæ itthiyà Ãrocento jÃyattane và Ãroceti nibaddhabhariyÃbhÃve, jÃrattane và micchÃcÃrabhÃve, yasmà pan' etaæ Ãrocentena tvaæ kira tassa jÃyà bhavissasÅti Ãdi vattabbaæ hoti. tasmà taæ vattabbatÃkÃraæ dassetuæ jÃyattane và ti jÃyà bhavissasÅti jÃrattena và ti jÃrÅ bhavissasÅti assa padabhÃjanaæ vuttaæ. eten' eva ca upÃyena itthiyà matiæ purisassa Ãrocane pi pati bhavissasi sÃmiko bhavissasi jÃro bhavissasÅti vattabbÃkÃro veditabbo.
antamaso taÇkhaïikÃya pÅti sabbantimena paricchedena yà ayaæ taÇkhaïe muhuttamatte paÂisaævasitabbato taÇkhaïikà ti vuccati, muhuttikà ti attho, tassÃpi muhuttikà bhavissasÅti evaæ purisamatiæ Ãrocentassa saÇghÃdiseso, eten' eva upÃyena muhuttiko bhavissasÅti evaæ purisassa itthÅmatiæ Ãrocento pi saÇghÃdisesaæ ÃpajjatÅti veditabbo.
     idÃni itthiyà và purisamatin ti ettha adhippetà itthiyo pabhedato dassetvà tÃsu sa¤carittavasena Ãpattibhedaæ dassetuæ dasa itthiyo ti Ãdim Ãha, tattha mÃturakkhità ti mÃtarà rakkhitÃ, yathà purisena saævÃsaæ na kappeti evaæ mÃtarà rakkhitÃ. ten' assa padabhÃjane pi vuttaæ mÃtà rakkhati gopeti issariyaæ kÃreti vasaæ vattetÅti,


#<[page 555]>#
%<Bhvibh_II.5]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        555>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tattha rakkhatÅti katthaci gantuæ na deti. gopetÅti yathà a¤¤e na passanti evaæ guttaÂÂhÃne Âhapeti. issariyaæ kÃretÅti serÅvihÃram assà nisedhentÅ abhibhavitvà pavattati. vasaæ vattetÅti idaæ karohi idaæ mà akÃsÅti evaæ attano vasaæ tassà upari vatteti. eten' upÃyena piturakkhitÃdayo pi ¤ÃtabbÃ, gottaæ và dhammo và na rakkhati sagottehi pana sahadhammikehi ca ekaæ satthÃraæ uddissa pabbajitehi ekagaïapariyÃpannehi ca rakkhità gottarakkhità dhammarakkhità ti vuccati, tasmà tesaæ padÃnaæ sagottà rakkhantÅti Ãdinà nayena padabhÃjanaæ vuttaæ. saha Ãrakkhena sÃrakkhÃ. saha paridaï¬ena saparidaï¬Ã. tÃsaæ niddesà pÃkaÂà 'va, imÃsu dasasu pacchimÃnaæ dvinnam eva purisantaraæ gacchantÅnaæ micchÃcÃro hoti na itarÃsaæ. dhanakkÅtÃdÅsu appena và bahunà và dhanena kÅtà dhanakkÅtÃ, yasmà pana sà na kitamattà eva saævÃsatthÃya pana kÅtattà bhariyà tasmÃssa niddese dhanena kiïitvà vÃsetÅti vuttaæ.
chandena attano ruciyà vasatÅti chandavÃsinÅ. yasmà pana sà na attano chandamatten' eva bhariyà hoti purisena pana sampaÂicchitattà tasmÃssa niddese pi yo piyaæ vÃsetÅti vuttaæ.
bhogena vasatÅti bhogavÃsinÅ, udukkhalamusalÃdi gharÆpakaraïaæ labhitvà bhariyÃbhÃvaæ gacchantiyà janapaditthiyà etaæ adhivacanaæ. paÂena vasatÅti paÂavÃsinÅ, nivÃsanamattam pi pÃpuraïamattaæ và labhitvà bhariyÃbhÃvaæ upagacchantiyà daÊidditthiyà etaæ adhivacanaæ. odapattakinÅti ubhinnaæ ekissà udakapÃtiyà hatthe otÃretvà idaæ udakaæ viya saæsaÂÂhà abhejjà hothà 'ti vatvà pariggahitÃya vohÃranÃmam etaæ, niddese pi 'ssa tÃya saha udakapattaæ Ãmasitvà taæ vÃsetÅti evam attho veditabbo.
obhataæ oropitaæ cumbaÂamassà 'ti obhatacumbaÂÃ, kaÂÂhahÃrikÃdÅnaæ a¤¤atarÃ, yassà sÅsato cumbaÂaæ oropitvà ghare vÃseti, tassà etaæ adhivacanaæ. dÃsÅ cà 'ti attano eva dÃsÅ ca hoti bhariyà ca. kammakÃrÅ nÃma gehe bhatiyà kammaæ karoti,


#<[page 556]>#
%<556                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.5>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tÃya saddhiæ koci gharÃvÃsaæ kappeti attano bhariyÃya anatthiko hutvÃ, ayaæ vuccati kammakÃrÅ ca bhariyà cà 'ti. dhajena ÃhaÂà dhajÃhaÂÃ, ussitadhajÃya senÃya gantvà paravisayaæ vilumpitvà ÃnÅtà ti vuttaæ hoti, taæ koci bhariyaæ karoti, ayaæ dhajÃhaÂà nÃma. muhuttikà vuttanayà eva. etÃsaæ dasannam pi purisantaragamane micchÃcÃro hoti, purisÃnaæ pana vÅsatiyÃpi etÃsu micchÃcÃro hoti, bhikkhuno ca sa¤carittam pi hotÅti.
     idÃni puriso bhikkhuæ pahinÃti ÃdÅsu patigaïhÃtÅti so bhikkhu tassa purisassa gaccha bhante itthannÃmaæ mÃturakkhitaæ brÆhi hohi kira itthannÃmassa bhariyà dhanakkÅtà ti evaæ vuttavacanaæ sÃdhu upÃsakà 'ti và hotÆ 'ti và ÃrocessÃmÅti và ti yena kenaci ÃkÃrena vacÅbhedaæ katvà sÅsakampÃdÅhi và sampaÂicchati. vÅmaæsatÅti evaæ patigaïhitvà tassà itthiyà santikaæ gantvà taæ sÃsanaæ Ãroceti. paccÃharatÅti tena Ãrocite sà itthÅ sÃdhÆ 'ti sampaÂicchatu và paÂikkhipatu và lajjÃya và tuïhÅ hotu puna Ãgantvà tassa purisassa taæ pavattiæ Ãroceti, ettÃvatà imÃya paÂiggahaïÃrocanapaccÃharaïasaÇkhÃtÃya tivaÇgasampattiyà saÇghÃdiseso hoti, sà pan' assa bhariyà hotu và mà và akÃraïam etaæ. sace pana so mÃturakkhitÃya santikaæ pesito taæ adisvà tassà mÃtuyà taæ sÃsanaæ Ãroceti bahiddhà vimaÂÂhaæ nÃma hoti, tasmà visaÇketan ti MahÃpadumatthero Ãha. MahÃsummatthero pana mÃtà và hotu pità và antamaso gehadÃsÅ pi a¤¤o và yo koci taæ kiriyaæ sampÃdessati tassà vutte pi vimaÂÂham eva na hoti, tivaÇgasampattikÃle Ãpatti yeva. nanu yathà buddhaæ paccakkhÃmÅti vattukÃmo virajjhitvà dhammaæ paccakkhÃmÅti vadeyya paccakkhÃtÃvassa sikkhÃ, yathà và paÂhamajjhÃnaæ samÃpajjÃmÅti vattukÃmo virajjhitvà dutiyajjhÃnaæ samÃpajjÃmÅti vadeyya Ãpanno c' assa pÃrÃjikaæ,


#<[page 557]>#
%<Bhvibh_II.5]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        557>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  evaæ sampadam idaæ ti Ãha. taæ pan' etaæ patigaïhati antevÃsiæ vÅmaæsÃpetvà attanà paccÃharati Ãpatti saÇghÃdisesassà 'ti iminà sameti, tasmà subhÃsitaæ.
yathà ca mÃturakkhitaæ brÆhÅti vuttassa gantvà tassà Ãrocetuæ samatthÃnaæ mÃtÃdÅnam pi vadato visaÇketo n' atthi, evam evaæ, hohi kira itthannÃmassa bhariyà dhanakkÅtà ti vattabbe, hohi kira itthannÃmassa bhariyà chandavÃsinÅti evaæ pÃÊiyaæ vuttesu chandavÃsinÅ ÃdÅsu vacanesu a¤¤ataravasena và avuttesu pi, hohi kira itthannÃmassa bhariyà jÃyà pajÃpatÅ puttamÃtà gharaïÅ gharasÃminÅ bhattarandhikà sussÆsikà kÃmaparicÃrikà ti evam ÃdÅsu saævÃsaparidÅpakesu vacanesu a¤¤ataravasena và vadantassÃpi visaÇketo n' atthÅti tivaÇgasampattiyà Ãpatti yeva. mÃturakkhitaæ brÆhÅti pesitassa pana gantvà a¤¤Ãsu piturakkhitÃdÅsu a¤¤ataraæ vadantassa visaÇketaæ, esa nayo piturakkhitaæ brÆhÅti ÃdÅsu pi, kevalaæ h' ettha ekamÆlakadvimÆlakÃdi vasena purisassa mÃtà bhikkhuæ pahinÃti mÃturakkhitÃya mÃtà bhikkhuæ pahinÃti mÃturakkhità bhikkhuæ pahinÃtÅti evam ÃdÅnaæ mÆlaÂÂhÃna¤ ca vasena peyyÃlabhedo yeva viseso, so pi pubbe vuttanayattà pÃÊianusÃren' eva sakkà jÃnitun ti nÃssa vibhÃgaæ dassetuæ Ãdaraæ karimhÃ. patigaïhatÅti ÃdÅsu pana dvÅsu catukkesu paÂhamacatukke Ãdipadena tivaÇgasampattiyà saÇghÃdiseso, majjhe dvÅhi duvaÇgasampattiyà thullaccayaæ, ante ekena ekaÇgasampattiyà dukkaÂaæ. dutiyacatukke Ãdipadena duvaÇgasampattiyà thullaccayaæ, majjhe dvÅhi ekaÇgasampattiyà dukkaÂaæ, ante ekena aÇgÃbhÃvato anÃpatti.
     tattha patigaïhatÅti ÃïÃpakassa sÃsanaæ patigaïhati. vÅmaæsatÅti pahitaÂÂhÃnaæ gantvà taæ Ãroceti. paccÃharatÅti puna Ãgantvà mÆlaÂÂhassa Ãroceti. na paccÃharatÅti Ãrocetvà etto 'va pakkamati. na vÅmaæsati paccÃharatÅti purisena itthannÃmaæ gantvà brÆhÅti vuccamÃno sÃdhÆ 'ti tassa sÃsanaæ patigaïhitvà taæ pammusitvà và apammusitvà và a¤¤ena karaïÅyena tassà santikaæ gantvà ki¤cid eva kathaæ kathento nisÅdati,


#<[page 558]>#
%<558                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.5>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ettÃvatà patigaïhati na vÅmaæsati nÃmà 'ti vuccati. atha naæ sà itthÅ sayam eva vadati tumhÃkaæ kira upaÂÂhÃko maæ gahetukÃmo ti evaæ vatvà ca ahaæ tassa bhariyà bhavissÃmÅti và na và bhavissÃmÅti vadati, so tassà vacanaæ anabhinanditvà appaÂikkositvà tuïhÅbhÆto 'va uÂÂhÃyÃsanà tassa purisassa santikaæ Ãgantvà taæ pavattiæ Ãroceti, ettÃvatà na vÅmaæsati paccÃharati nÃmà 'ti vuccati. na vÅmaæsati na paccÃharatÅti kevalaæ sÃsanÃrocanakÃle patigaïhati yeva itaraæ pana dvayaæ na karoti. na patigaïhati vÅmaæsati paccÃharatÅti koci puriso bhikkhussa ÂhitaÂÂhÃne và nisinnaÂÂhÃne và tathÃrÆpiæ kathaæ katheti, bhikkhu tena appahito pi pahito viya hutvà itthiyà santikaæ gantvÃ, hohi kira itthannÃmassa bhariyà ti Ãdinà nayena vÅmaæsitvà tassà ruciæ và aruciæ và puna Ãgantvà imassa Ãroceti. ten' eva nayena vÅmaæsitvà apaccÃharanto na patigaïhati vÅmaæsati na paccÃharatÅti vuccati.
ten' eva nayena gato avÅmaæsitvà tÃya samuÂÂhÃpitaæ kathaæ sutvà paÂhamacatukkassa tatiyapade vuttanayena Ãgantvà imassa Ãrocento na patigaïhati na vÅmaæsati paccÃharatÅti vuccati catutthaæ padaæ pÃkaÂam eva. sambahule bhikkhÆ ÃïÃpetÅti Ãdinayà pÃkaÂà yeva. yathà pana sambahulà 'pi ekavatthusmiæ Ãpajjanti, evaæ ekassa ' pi sambahulavatthÆsu sambahulà Ãpattiyo veditabbo, kathaæ, puriso bhikkhuæ ÃïÃpeti, gaccha bhante asukasmiæ nÃma pÃsÃde saÂÂhimattà và sattatimattà và itthiyo Âhità tà vadehi, hotha kira itthannÃmassa bhariyÃyo ti. so sampaÂicchitvà tattha gantvà Ãrocetvà puna taæ sÃsanaæ paccÃharati, yattakà itthiyo tattakà Ãpattiyo Ãpajjati. vuttaæ h' etaæ ParivÃre pi:--
          padavÅtihÃramattena vÃcÃya bhaïitena ca,
          sabbÃni garukÃni sappaÂikammÃni,
          catusaÂÂhi Ãpattiyo Ãpajjeyya ekato,
          pa¤hÃmesà kusalehi cintità ti.


#<[page 559]>#
%<Bhvibh_II.5]                SuttavibhaÇga-vaïïanà                        559>%
     imaæ kira atthavasaæ paÂicca ayaæ pa¤ho vutto, vacanasiliÂÂhatÃya c' ettha catusaÂÂhi Ãpattiyo ti vuttaæ, evaæ karonto pana satam pi sahassam pi ÃpajjatÅti. yathà ca ekena pesitassa ekassa sambahulÃsu itthÅsu sambahulà Ãpattiyo, evaæ eko puriso sambahule bhikkhÆ ekissà santikaæ peseti sabbesaæ saÇghÃdiseso, eko sambahule bhikkhÆ sambahulÃnaæ itthÅnaæ santikaæ peseti itthÅgaïanÃya saÇghÃdisesÃ. sambahulà purisà ekaæ bhikkhuæ ekissà santikaæ pesenti purisagaïanÃya saÇghÃdisesÃ, sambahulà ekaæ bhikkhuæ sambahulÃnaæ itthÅnaæ santikaæ pesenti vatthugaïanÃya saÇghÃdisesÃ. sambahulà sambahule ekissà santikaæ pesenti vatthugaïanÃya saÇghÃdisesÃ, sambahulà purisà sambahule bhikkhÆ sambahulÃnaæ itthÅnaæ santikaæ pesenti vatthugaïanÃya saÇghÃdisesÃ, esa nayo ekà itthÅ ekaæ bhikkhun ti ÃdÅsu pi, ettha ca sabhÃgavisabhÃgatà nÃma appamÃïaæ, mÃtÃpitunnam pi pa¤casahadhammikÃnam pi sa¤carittakammaæ karontassa Ãpatti yeva. puriso bhikkhuæ ÃïÃpeti gaccha bhante ti catukkaæ aÇgavasena Ãpattibhedadassanatthaæ vuttaæ. tassa pacchimapade antevÃsi vÅmaæsitvà bahiddhà paccÃharatÅti Ãgantvà Ãcariyassa anÃrocetvà etto 'va gantvà tassa purisassa Ãroceti. Ãpatti ubhinnaæ thullaccayassà 'ti Ãcariyassa paÂiggahitattà ca vÅmaæsÃpitattà ca dvih' aÇgehi thullaccayaæ, antevÃsikassa vÅmaæsitattà ca paccÃhatattà ca dvÅh' aÇgehi thullaccayaæ. sesaæ pÃkaÂam eva.
     gacchanto sampÃdetÅti patigaïhati c' eva vÅmaæsati ca.
Ãgacchanto visaævÃdetÅti na paccÃharati. gacchanto visaævÃdetÅti na patigaïhÃti. Ãgacchanto sampÃdetÅti vÅmaæsati c' eva paccÃharati ca. evaæ ubhayattha dvÅh' aÇgehi thullaccayaæ, tatiyapade Ãpatti, catutthe anÃpatti. anÃpatti saÇghassa và cetiyassa và gilÃnassa và karaïÅyena gacchati ummattakassa Ãdikammikassà 'ti ettha bhikkhusaÇghassa uposathÃgÃraæ và ki¤ci và vippakataæ hoti, tattha kÃrukÃnaæ bhattavetanatthÃya upÃsako và upÃsikÃya santikaæ bhikkhuæ pahineyya upÃsikà và upÃsakassa evarÆpena saÇghakaraïÅyena gacchantassa anÃpatti,


#<[page 560]>#
%<560                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.5>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  cetiyakamme kayiramÃne pi es' eva nayo, gilÃnassa bhesajjatthÃya pi upÃsakena và upÃsikÃya santikaæ upÃsikÃya và upÃsakassa santikaæ pahitassa gacchato anÃpatti. ummattakÃdikammikà vuttanayà eva. samuÂÂhÃnÃdÅsu idaæ sikkhÃpadaæ chasamuÂÂhÃnaæ, sÅsukkhipanÃdinà kÃyavikÃrena sÃsanaæ gahetvà gantvà hatthamuddÃya vÅmaæsitvà puna Ãgantvà hatthamuddÃya eva Ãrocentassa kÃyato samuÂÂhÃti, ÃsanasÃlÃya nisinnassa itthannÃmà nÃma Ãgamissati tassà cittaæ jÃneyyÃthà 'ti kenaci vutto sadhÆ 'ti sampaÂicchitvà taæ Ãgataæ vatvà tassà gatÃya puna tasmiæ purise Ãgate Ãrocentassa vÃcato samuÂÂhÃti. vÃcÃya sÃsanaæ sÃdhÆ 'ti gahetvà a¤¤ena karaïÅyena tassà gharaæ gantvà a¤¤attha và gamanakÃle taæ disvà vacÅbheden' eva vÅmaæsitvà puna a¤¤en' eva karaïÅyena tato apakkamma kadÃcid eva taæ purisaæ disvà ÃrocentassÃpi vÃcato 'va samuÂÂhÃti. païïattiæ ajÃnantassa pana khÅïÃsavassÃpi kÃyavÃcato samuÂÂhÃti.
kathaæ, sace hi 'ssa mÃtÃpitaro kujjhitvà alaæ vacanÅyà honti, ta¤ ca bhikkhuæ gharaæ upagataæ therapità vadati mÃtà te tÃta maæ mahallakaæ cha¬¬etvà ¤Ãtikulaæ gatà gaccha taæ maæ upaÂÂhÃtuæ pesehÅti, so ce gantvà taæ vatvà puna pituno tassà Ãgamanaæ và anÃgamanaæ và Ãroceti saÇghÃdiseso. imÃni tÃïi acittakasamuÂÂhÃni. païïattiæ pana jÃnitvà eteh' eva tÅhi nayehi sa¤carittaæ samÃpajjato kÃyacittato vÃcÃcittato kÃyavÃcÃcittato samuÂÂhÃti, imÃni tÅïi païïattijÃnanacittena sacittakasamuÂÂhÃnÃni, kiriyÃ, nosa¤¤Ãvimokkhaæ, païïattivajjaæ, kÃyakammaæ, vacÅkammaæ, kusalÃdivasena c' ettha tÅïi cittÃni, sukhÃdivasena tisso vedanà ti.
     vinÅtavatthÆsu Ãdito vatthupa¤cake paÂiggahitamattattà dukkaÂaæ, kalahavatthusmiæ sammodanÅyaæ akÃsÅti taæ sa¤¤Ãpetvà puna gehagamanÅyaæ akÃsi.


#<[page 561]>#
%<Bhvibh_II.6]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        561>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  nÃlaæ vacanÅyà 'ti na pariccattà ti attho, yà hi yathà yathà yesu yesu janapadesu pariccattà 'va hoti bhariyÃbhÃvaæ atikkamati ayaæ alaæ vacanÅyà ti vuccati, esà pana na alaæ vacanÅyà kenacid eva kÃraïena kalahaæ katvà gatÃ, ten' ev' ettha bhagavà anÃpattÅti Ãha, yasmà pana kÃyasaæsagge yakkhiyà thullaccayaæ vuttaæ tasmà duÂÂhullÃdÅsu pi yakkhÅpetiyo thullaccayavatthum evà 'ti veditabbÃ, aÂÂhakathÃsu pan' etaæ na vicÃritaæ, sesaæ sabbattha uttÃnattham evà 'ti.
                      sa¤carittavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti kuÂikÃrasikkhÃpadaæ. tattha ùÊavakà ti ùÊavÅraÂÂhe jÃtà dÃrakà ùÊavakà nÃma, te pabbajitakÃle pi ùÊavakà tv eva pa¤¤Ãyiæsu, te sandhÃya vuttaæ ùÊavakà bhikkhÆ ti. sa¤¤ÃcikÃyo ti sayaæ yÃcitvà gahitÆpakaraïÃyo.
kÃrÃpentÅti karonti pi kÃrÃpenti pi. te kira sÃsane vÃsadhura¤ ca ganthadhura¤ cà 'ti dve pi dhurÃni cha¬¬etvà navakammam eva dhuraæ katvà paggaïhiæsu.
     assÃmikÃyo ti anissarÃyo, kÃretvà dÃyakena virahitÃyo ti attho. attuddesikÃyo ti attÃnaæ uddissa attano atthÃya ÃraddhÃyo ti attho. appamÃïikÃyo ti ettakena niÂÂhaæ gacchissantÅti evaæ aparicchinnappamÃïÃyo, vuddhippamÃïÃyo mahappamÃïÃyo cà 'ti attho. yÃcanà eva bahulà etesaæ mandaæ a¤¤aæ kamman ti yÃcanabahulÃ. evaæ vi¤¤attibahulà veditabbÃ, atthato pan' ettha nÃnÃkaraïaæ n' atthi anekakkhattuæ purisaæ detha purisatthakaraæ dethà 'ti yÃcantÃnam etaæ adhivacanaæ. tattha mÆlacchejjÃya purisaæ yÃcituæ na vaÂÂati, sahÃyatthÃya kammakaraïatthÃya purisaæ dethà 'ti yÃcituæ vaÂÂati. purisatthakaran ti purisena kÃtabbaæ hatthakammaæ vuccati, taæ yÃcituæ vaÂÂati, hatthakammaæ nÃma ki¤ci vatthuæ na hoti, tasmà taæ Âhapetvà migaluddakamacchabandhakÃdÅnaæ sakakammaæ avasesaæ sabbaæ kappiyaæ,


#<[page 562]>#
%<562                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.6>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  kiæ bhante Ãgatattha kena kammaæ ti pucchite và apucchite và yÃcituæ vaÂÂati, vi¤¤attipaccayà doso n' atthi, tasmà migaluddakÃdayo sakakammaæ na yÃcitabbÃ, hatthakammaæ dethà 'ti aniyÃmetvà 'pi na yÃcitabbÃ, evaæ yÃcità hi te sÃdhu bhante ti bhikkhuæ uyyojetvà mige pi mÃretvà Ãhareyya, niyametvà pana vihÃre ki¤ci kattabbaæ atthi tattha hatthakammaæ dethà 'ti yÃcitabbÃ. phÃlanaÇgalÃdÅni upakaraïÃni gahetvà kasituæ và vapituæ và lÃyituæ và gacchantaæ sakiccapasutam pi kassakaæ và a¤¤aæ và ki¤ci hatthakammaæ yÃcituæ vaÂÂat' eva. yo pana vighÃsÃdo và a¤¤o và koci nikkammo niratthakakathaæ và kathento niddÃyanto và viharati. evarÆpaæ ayÃcitvà 'pi ehi re idaæ và idaæ và karohÅti yadicchakaæ kÃrÃpetuæ vaÂÂati, hatthakammassa pana sabbakappiyabhÃvadÅpanatthaæ imaæ nayaæ kathenti.
     sace hi bhikkhu pÃsÃdaæ kÃretukÃmo hoti tambhatthÃya pÃsÃïakoÂÂakÃnaæ gharaæ gantvà vattabbaæ hatthakammaæ laddhuæ vaÂÂati upÃsakà 'ti, kiæ kÃtabbaæ bhante ti, pÃsÃïatthambhà uddharitvà dÃtabbà ti, sace te uddharitvà và denti uddharitvà nikkhitte attano thambhe và denti vaÂÂati. athÃpi vadanti amhÃkaæ bhante hatthakammaæ kÃtuæ khaïo n' atthi a¤¤aæ uddharÃpetha tassa mÆlaæ dassÃmà 'ti, uddharÃpetvà pÃsÃïatthambhe uddhaÂamanussÃnaæ mÆlaæ dethà 'ti vattuæ vaÂÂati. eten' eva upÃyena pÃsÃdadÃrÆnaæ atthÃya va¬¬hakÅnaæ santikaæ iÂÂhakatthÃya iÂÂhakava¬¬hakÅnaæ chadanatthÃya gehachÃdakÃnaæ cittakammatthÃya cittakÃrÃnan ti yena yena attho hoti tassa tassa atthÃya tesaæ tesaæ sippakÃrakÃnaæ santikaæ gantvà hatthakammaæ yÃcituæ vaÂÂati, hatthakammayÃcanavasena ca mÆlacchejjÃya và bhattavetanÃnuppadÃnena và laddham pi sabbaæ gahetuæ vaÂÂati, ara¤¤ato ÃharÃpentena ca sabbaæ anajjhÃvutthakaæ ÃharÃpetabbaæ. na kevala¤ ca pÃsÃdaæ kÃretukÃmena ma¤cÃ-pÅÂha-patta-parissà vana-dhammakaraka-cÅvarÃdÅni kÃrÃpetukÃmenà 'pi dÃruÊohasuttÃdÅni labhitvà te te sippakÃrake upasaÇkamitvà vuttanayen' eva hatthakammaæ yÃcitabbaæ,


#<[page 563]>#
%<Bhvibh_II.6]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        563>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  hatthakammayÃcanavasena ca mÆlacchejjÃya và bhattavetanÃnuppadÃnena và laddham pi sabbaæ gahetabbaæ. sace pana kÃtuæ na icchanti bhattavetanaæ paccÃsiæsanti akappiyakahÃpaïÃdiæ na dÃtabbaæ, bhikkhÃcÃravattena taï¬ulÃdÅni pariyesitvà dÃtuæ vaÂÂati.
     hatthakammavasena pattaæ kÃretvà tath' eva pÃcetvà navapakkassa pattassa pu¤chanatelatthÃya anto gÃmaæ paviÂÂhena bhikkhÃya Ãgato ti sallakkhetvà yÃguyà và bhatte và ÃnÅte hatthena patto pidhÃtabbo. sace upÃsikà kiæ bhante ti pucchati, navapakko patto pu¤chanatelena attho ti vattabbaæ. sace sà dehi bhante ti pattaæ gahetvà telena pu¤chitvà yÃguyà và bhattassa và pÆretvà deti, vi¤¤atti nÃma na hoti gahetuæ vaÂÂati. bhikkhÆ pageva piï¬Ãya caritvà ÃsanasÃlaæ gantvà Ãsanaæ apassantà tiÂÂhanti, tatra ce upÃsakà bhikkhÆ Âhite disvà sayam eva ÃsanÃni ÃharÃpenti, nisÅditvà gacchante hi Ãpucchitvà gantabbaæ, anÃpucchà gatÃnam pi naÂÂhaæ gÅvà na hoti, Ãpucchitvà gamanaæ pana vattaæ. sace bhikkhÆhi ÃsanÃni Ãharathà 'ti vuttehi ÃhaÂÃni honti Ãpucchitvà 'va gantabbaæ, anÃpucchà gatÃnaæ vattabhedo ca naÂÂha¤ ca gÅvÃ. attharaïakojavakÃdÅsu pi es' eva nayo. makkhikÃyo bahukà honti, makkhikÃvÅjaniæ Ãharathà 'ti vattabbaæ, pucimandasÃkhÃdÅni Ãharanti kappiyaæ kÃrÃpetvà paÂiggahetabbÃni, ÃsanasÃlÃyaæ udakabhÃjanaæ rittaæ hoti, dhammakarakaæ gaïhÃti na vattabbaæ, dhammakarakaæ hi rittabhÃjane pakkhipanto bhindeyya. nadiæ và taÊÃkaæ và gantvà pana udakaæ Ãharà 'ti vattuæ vaÂÂati, gehato Ãharà 'ti n' eva vattuæ vaÂÂati, na ÃhaÂaæ paribhu¤jituæ,


#<[page 564]>#
%<564                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.6>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ÃsanasÃlÃya và ara¤¤ake và bhattakiccaæ karontehi tatthajÃtakaæ anajjhÃvutthakaæ yaæ ki¤ci uttaribhaÇgÃrahaæ pattaæ và phalaæ và sace ki¤ci kammaæ karontaæ ÃharÃpeti hatthakammavasena ÃharÃpetvà paribhu¤jituæ vaÂÂati, alajjÅhi pana bhikkhÆhi và sÃmaïerehi và hatthakammaæ na kÃretabbaæ. ayaæ tÃva purisatthakare nayo.
     goïam pana a¤¤atakÃppavÃritaÂÂhÃnato ÃharÃpetuæ na vaÂÂati, ÃharÃpentassa dukkaÂaæ, ¤ÃtipavÃritaÂÂhÃnato pi mÆlacchejjÃya yÃcituæ na vaÂÂati, tÃvakÃlikanayena sabbattha vaÂÂati, evaæ ÃharÃpita¤ ca goïaæ rakkhitvà jaggitvà sÃmikÃnaæ paÂicchÃdetabbaæ, sac' assa pÃdo và siÇgaæ và bhijjati và nassati và sÃmikà ce sampaÂicchanti icc etaæ kusalaæ, no ce sampaÂicchanti gÅvà hoti, sace tumhÃkaæ yeva demà 'ti vadanti na sampaÂicchitabbaæ, vihÃrassa demà 'ti vutte pana ÃrÃmikÃnaæ Ãcikkhatha paÂijagganatthÃya 'ti vattabbaæ. sakaÂaæ dethà 'ti pi a¤¤ÃtakÃppavÃrite vattuæ na vaÂÂati, vi¤¤atti eva hoti dukkaÂaæ Ãpajjati, ¤ÃtipavÃritaÂÂhÃne pana vaÂÂati, tÃvakÃlikaæ vaÂÂati, kammaæ katvà puna dÃtabbaæ, sace nemiyÃdÅni bhijjanti pÃkatmam katvà dÃtabbaæ, naÂÂhe gÅvà hoti, tumhÃkam eva demà 'ti vutte dÃrubhaï¬aæ nÃma sampaÂicchituæ vaÂÂati, es' eva nayo vÃsipharasukuÂhÃrÅkuddÃÊanikhÃdanesu, valliÃdÅsu ca parapariggahÅtesu garubhaï¬appahonakesu yeva ca valliÃdÅsu vi¤¤atti hoti na tato oraæ, anajjhÃvutthakaæ pana yaæ ki¤ci ÃharÃpetuæ vaÂÂati, rakkhitagopitaÂÂhÃne yeva hi vi¤¤atti nÃma vuccati, sà dvÅsu paccayesu sabbena sabbaæ na vaÂÂati. senÃsanapaccaye pana Ãhara dehÅti vi¤¤attimattam eva na vaÂÂati, parikathobhÃsanimittakammÃni vaÂÂanti. tattha uposathÃgÃraæ và bhojanasÃlaæ và a¤¤aæ và ki¤ci senÃsanaæ icchantena imasmiæ vata okÃse evarÆpaæ senÃsanaæ kÃtuæ vaÂÂatÅti và yuttan ti anurÆpan ti và Ãdinà nayena vacanaæ parikathà nÃma.


#<[page 565]>#
%<Bhvibh_II.6]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        565>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  upÃsakà tumhe kuhiæ vasathà 'ti, pÃsÃde bhante ti, bhikkhÆnaæ pana upÃsakà pÃsÃdo na vaÂÂatÅti evam Ãdi vacanaæ obhÃso nÃma, manusse disvà rajjuæ và pasÃreti khÅle ÃkoÂÃpeti, kiæ idaæ bhante ti vutte idha ÃvÃsaæ karissÃmà 'ti evam Ãdi kÃraïaæ pana nimittakammaæ nÃma, gilÃnapaccaye pana vi¤¤atti pi vaÂÂati, pageva parikathÃdÅni. manussà upaddutà yÃcanÃya upaddutà vi¤¤attiyà 'ti tesaæ bhikkhÆnaæ tÃya yÃcanÃya ca vi¤¤atiyà ca pÅÊitÃ. ubbijjantÅti kinnu ÃharÃpessantÅti ubbegaæ i¤janaæ calanaæ paÂilabhanti. uttasanti pÅti ahiæ viya disvà sahasà tasitvà uggamanti. palÃyanti pÅti dÆrato 'va yena và tena và palÃyanti. a¤¤ena pi gacchantÅti yaæ maggaæ paÂipannà taæ pahÃya nivattitvà vÃmaæ và dakkhiïaæ và gahetvà gacchanti dvÃram pi thakenti.
     bhÆtapubbaæ bhikkhave ti iti bhagavà te bhikkhÆ garahitvà tad anurÆpika¤ ca dhammaæ kathaæ katvà puna pi vi¤¤attiyà dosaæ pÃkaÂaæ kurumÃno iminà bhÆtapubbaæ bhikkhave ti Ãdinà nayena tÅïi vatthÆni dassesi. tattha MaïikaïÂho ti so kira nÃgarÃjà sabbakÃmadadaæ mahagghaæ maïiæ kaïthe piÊandhitvà carati tasmà maïikaïÂho tv eva pa¤¤Ãyittha. upari muddhani mahantaæ phaïaæ karitvà aÂÂhÃsÅti so kira tesaæ dvinnaæ isÅnaæ kaïiÂÂho isi mettÃvihÃrÅ ahosi, tasmà so nÃgarÃjà nadito uttaritvà devavaïïaæ nimmiïitvà tassa santike nisÅditvà sammodanÅyaæ katvà taæ devavaïïaæ pahÃya sakavaïïam eva upagantvà taæ isiæ parikkhipitvà pasannÃkÃraæ karonto upari muddhani mahantaæ phaïaæ katvà chattaæ viya dhÃrayamÃno muhuttaæ Âhatvà pakkamati, tena vuttaæ upari muddhani mahantaæ phaïaæ karitvà aÂÂhÃsÅti. maïissa kaïÂhe pilandhanan ti maïi assa kaïÂhe pilandhitaæ Ãmuttan ti attho. ekam antaæ aÂÂhÃsÅti tena devavaïïena Ãgantvà tÃpasena saddhiæ sammodamÃno ekasmiæ padese aÂÂhÃsi. mamannapÃnan ti mama anna¤ ca pÃna¤ ca. vipulan ti bahulaæ. uÊÃran ti païÅtaæ.


#<[page 566]>#
%<566                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.6>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  atiyÃcako sÅti ativiya yÃcako punappunaæ yÃcasÅti vuttaæ hoti. susÆ ti taruïo thÃmasampanno yobbanappattapuriso. sakkharà vuccati kÃÊasilÃ, tattha dhoto asi sakkharadhoto nÃmà 'ti vuccati, sakkharadhoto pÃïimhi assà 'ti sakkharadhotapÃïi, pÃsÃïe dhotanisitakhaggahattho ti attho, yathà so asihattho puriso tÃseyya, evaæ tÃsesi maæ selaæ yÃcamÃno, maïiæ yÃcanto ti attho, na taæ yÃceti taæ na yÃceyya, kataraæ, yassa piyaæ jigiæseyyà 'ti yassa sattassa piyan ti jÃneyya. kim aÇga pana manussabhÆtÃnan ti manussabhÆtÃnaæ amanÃpà ti kim ev' ettha vattabbaæ.
sakuïasaÇghassa saddena ubbÃÊho ti so kira sakuïasaÇgho paÂhamayÃma¤ ca pacchimayÃma¤ ca nirantaraæ saddam eva karoti, so bhikkhu tena saddena pÅÊito hutvà bhagavato santikaæ agamÃsi. ten' Ãha yen' Ãhaæ ten' upasaÇkamÅti. kuto ca tvaæ bhikkhu ÃgacchasÅti ettha nisinno so bhikkhu na Ãgacchati vattamÃnasamÅpe pana evaæ vattuæ labbhati.
ten' Ãha kuto ca tvaæ bhikkhu ÃgacchasÅti kuto Ãgato 'sÅti attho. tato 'haæ bhagavà ÃgacchÃmÅti etthÃpi so eva nayo. ubbÃÊho ti pÅÊito, ukkaïÂhÃpito hutvà ti attho. so sakuïasaÇgho bhikkhu pattaæ yÃcatÅti ettha na te sakuïà bhikkhuno vacanaæ jÃnanti, bhagavà pana attano ÃnubhÃvena yathà jÃnanti tathà akÃsi. apÃhaæ te na jÃnÃmÅti api ahaæ te jane ke và ime kassa và ime ti na jÃnÃmi. saÇgamma yÃcantÅti samÃgantvà vaggavaggà hutvà yÃcanti. yÃcako appiyo hotÅti yo yÃcati so appiyo hoti. yÃcaæ adadam appiyo ti yÃcan ti yÃcitaæ vuccati, yÃcitam atthaæ adadanto pi appiyo hoti. athavà yÃcan ti yÃcantassa, adadam appiyo ti adento appiyo hoti. mà me viddesanà ahÆ 'ti mà me appiyabhÃvo ahu, ahaæ và tava tvaæ và mama desso appiyo mà ahosÅti attho. dussaæharÃïÅti kasigorakkhÃdÅhi upÃyehi dukkhena saæharaïÅyà ti.
     sa¤¤ÃcikÃya pana bhikkhunà ti ettha sa¤¤Ãcikà nÃma sayaæ pavattità yÃcanà vuccati, tasmà sa¤¤ÃcikÃyà 'ti attano yÃcanÃyà 'ti vuttaæ hoti,


#<[page 567]>#
%<Bhvibh_II.6]                     SuttavibhaÇga-vaïïanà                        567>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sayaæ yÃcitakehi upakaraïehÅti attho, yasmà pana sayaæ yÃcitakehi karÅyamÃnà  sayaæ yÃcitvà karÅyamÃnà hoti, tasmà taæ atthapariyÃyaæ dassetuæ sayaæ yÃcitvà purisam pÅti evam assa padabhÃjanaæ vuttaæ. ullittà ti anto littÃ. avalittà ti bahi littÃ. ullittÃvalittà ti sÃntarabÃhiralittà ti vuttaæ hoti. kÃrayamÃnenà 'ti imassa padabhÃjane kÃrÃpentenà 'ti ettakam eva vattabbaæ siyÃ, evaæ hi bya¤janaæ sameti, yasmà pana sa¤¤ÃcikÃya kuÂiæ karontenÃpi idha vuttanayen' eva paÂipajjitabbaæ, tasmà karonto và hotu kÃrÃpento và ubho p' ete kÃrayamÃnenà 'ti iminà 'va padena saÇgahÅtà ti etam atthaæ dassetuæ karonto và kÃrÃpento và ti vuttaæ hoti, yadi pana karontena và kÃrÃpentena và ti vadeyya bya¤janaæ vilomitaæ bhaveyya, na hi kÃrÃpento karonto nÃma hoti, tasmà atthamattam ev' ettha dassitan ti veditabbaæ. attuddesan ti mayhaæ esà ti evaæ attà uddeso assà 'ti attuddesÃ, taæ attuddesaæ, yasmà pana yassà attà uddeso sà attano atthÃya hoti tasmà atthapariyÃyaæ dassento attuddesan ti attano atthÃyà 'ti Ãha. pamÃïikà kÃretabbà ti pamÃïayuttà kÃretabbÃ. tatrÅdaæ pamÃïan ti tassà kuÂiyà idaæ pamÃïaæ.
sugatavidatthiyà ti sugatavidatthi nÃma idÃni majjhimassa purisassa tisso vidatthiyo va¬¬hakÅhatthena diya¬¬ho hattho hoti. bÃhirimena mÃnenà 'ti kuÂiyà bahi ku¬¬amÃnena dvÃdasaviddhiyo, minantena pana sabbapaÂhamaæ dinno mahÃmattikapariyanto na gahetabbo, thusapiï¬apariyantena minitabbaæ, thusapiï¬assÆpari setakammaæ abbohÃrikaæ, sace thusapiï¬ena anatthiko mahÃmattikÃya eva niÂÂhÃpeti mahÃmattikà 'va paricchedo. tiriyan ti vitthÃrato.
sattà 'ti satta sugatavidatthiyo. antarà 'ti imassa pana ayaæ niddeso abbhantarimena mÃnena, ku¬¬assa bahi antaæ agahetvà abbhantarimena antena minÅyamÃne tiriyaæ satta sugatavidatthiyo pamÃïan ti vuttaæ hoti.


#<[page 568]>#
%<568                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.6>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  yo pana lesaæ o¬¬ento yathà vuttappamÃïam eva karissÃmÅti dÅghato ekÃdasa vidatthiyo tiriyaæ aÂÂha vidatthiyo dÅghato và terasa vidatthiyo tiriyaæ cha vidatthiyo kareyya na vaÂÂati, ekatobhÃgena atikkantam pi hi pamÃïaæ atikkantam eva hoti, tiÂÂhatu vidatthi kesaggamattam pi dÅghato và hÃpetvà tiriyaæ tiriyato và hÃpetvà dÅghaæ va¬¬hetuæ na vaÂÂati, ko pana vÃdo ubhato va¬¬hane, vuttaæ h' etaæ, ÃyÃmato và vitthÃrato và antamaso kesaggamattam pi atikkamitvà karoti và kÃrÃpeti và payoge dukkaÂaæ ti Ãdi. yathà vuttappamÃïà eva pana vaÂÂati, yà pana dÅghato saÂÂhi hatthà 'pi hoti tiriyaæ ti hatthà và Ænakacatuhatthà và yattha pamÃïayutto ma¤co itocito ca na parivattati ayaæ kuÂÅti saÇkhyaæ na gacchati, tasma ayam pi vaÂÂati. MahÃpaccariyaæ pana pacchimakoÂiyà catuhatthavitthÃrà vuttÃ, tato heÂÂhà akuÂi, pamÃïikÃpi pana adesitavatthukà và sÃrambhà và aparikkamanà và na vaÂÂati, pamÃïikà desitavatthukà anÃrambhà saparikkamanà 'va vaÂÂati. pamÃïato Ænataram pi catuhatthaæ pa¤ca hattham pi karontena desitavatthukà và kÃretabbÃ, pamÃïÃtikkanta¤ ca pana karonto lepapariyosÃne garukaæ Ãpattiæ Ãpajjati. tattha lepo ca alepo ca lepokÃso ca alepokÃso ca veditabbo, seyyathÅdaæ; lepo ti dve lepà mattikÃlepo ca sudhÃlepo ca, Âhapetvà pana ime dve lepe avaseso bhasmagomayÃdi bhedo lepo alepo, sace pi kalalalepo hoti alepo eva, lepokÃso ti bhattiyo c' eva chadana¤ ca, Âhapetvà pana bhittichadane avaseso thambhatulÃpiÂÂhasaÇghÃÂavÃtapÃïadhÆmacchiddÃdi alepÃraho okÃso sabbo pi alepokÃso ti veditabbo.
     bhikkhÆ abhinetabbà vatthudesanÃyà 'ti yasmiæ ÂhÃne kuÂiæ kÃretukÃmo hoti tattha vatthudesanatthÃya bhikkhÆ netabbÃ. tena kuÂÅkÃrakenà 'ti Ãdi pana yena vidhinà te bhikkhÆ abhinetabbà tassa dassanatthaæ vuttaæ. tattha kuÂÅvatthuæ sodhetvà ti na visamaæ ara¤¤aæ bhikkhÆ gahetvà gantabbaæ,


#<[page 569]>#
%<Bhvibh_II.6]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        569>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  kuÂÅvatthuæ pana paÂhamam eva sodhetvà samatalaæ sÅmamaï¬alasadisaæ katvà pacchà saÇghaæ upasaÇkamitvà yÃcitvà netabbà ti dasseti. evam assa vacanÅyo ti saÇgho evaæ vattabbo assa. parato pana dutiyam pi yÃcitabbà ti bhikkhÆ sandhÃya bahuvacanaæ vuttaæ. sace sabbo saÇgho na ussahatÅti sace sabbo saÇgho na icchati sajjhÃyamanasikÃrÃdÅsu uyyuttà te te bhikkhÆ honti.
sÃrambhaæ anÃrambhan ti saupaddavaæ anupaddavaæ.
saparikkamanaæ aparikkamanan ti saupacÃraæ anupacÃraæ.
pattakallan ti patto kÃlo imassa olokanassà 'ti pattakÃlaæ, pattakÃlam eva pattakallaæ. ida¤ ca vatthuæ olokanatthÃya sammuttikammaæ sÃvaïÃnayena oloketvà 'pi kÃtuæ vaÂÂati, parato pana vatthudesanÃkammaæ yathà vuttÃya eva ¤attiyà ca anusÃvaïÃya ca kÃtabbaæ, oloketvà kÃtuæ na vaÂÂati. kipillikÃnan ti rattakÃlapiÇgalÃdibhedÃnaæ yÃsaæ kÃsa¤ci kipillikÃnaæ, kipÅlikÃnan ti pi pÃÂho. Ãsayo ti nibaddhavasanaÂÂhÃnaæ, yathà ca kipillikÃnaæ evaæ upacikÃdÅnam pi nibaddhavasanaÂhÃnaæ yeva Ãsayo veditabbo.
yattha pana gocaratthÃya Ãgantvà gacchanti sabbesam pi tÃdiso sa¤caraïappadeso avÃrito, tasmà tattha apanetvà sodhetvà kÃtuæ vaÂÂati, imÃni tÃva cha ÂhÃnÃni sattÃnuddayÃya paÂikkhittÃni. hatthÅnaæ và ti hatthÅnaæ pana nibaddhavasanaÂÂhÃnam pi nibaddhagocaraÂÂhÃnam pi na vaÂÂati, sÅhÃdÅnaæ Ãsayo ca gocarÃya pakkamantÃnaæ nibaddhagamanamaggo ca na vaÂÂati, etesaæ pana cÃribhÆmi na gahitÃ. yesaæ kesa¤cÅti a¤¤esam pi vÃÊÃnaæ tiracchÃnagatÃnaæ. imÃni satta ÂÂhÃnÃni sappaÂibhayÃni bhikkhÆnaæ ÃrogyatthÃya paÂikkhittÃni, sesÃni nÃnÃupaddavehi saupaddavÃni. tattha pubbaïïanissitan ti pubbaïïaæ nissitaæ sattannaæ dha¤¤Ãnaæ virÆhanakkhettasÃmantà Âhitaæ,


#<[page 570]>#
%<570                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.6>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  es' eva nayo aparaïïanissitÃdÅsu pi. ettha pana abbhÃghÃtan ti kÃraïÃgharaæ verigharaæ corÃnaæ mÃraïatthÃya katan ti KurundÅ ÃdÅsu, ÃghÃtanan ti dhammagaï¬ikà vuccati.
susÃnan ti mahÃsusÃnaæ. sa¤caraïan ti anibbhijjagamanÅyo gatapaccÃgatamaggo vuccati. sesaæ uttÃnam eva. na sakkà hoti yathà yuttena sakaÂenà 'ti dvÅhi balivaddehi yuttena sakaÂena ekaæ cakkaæ nimbodakapatanaÂÂhÃne ekaæ bahi katvà Ãvijjhituæ na sakkà hoti. Kurundiyaæ pana catuhi yuttenà 'ti vuttaæ. samantà nisseniyà anuparigantun ti nisseniyaæ Âhatvà gehaæ chÃdentehi na sakkà hoti samantà nisseniyà Ãvijjhituæ. iti evarÆpe sÃrambhe ca aparikkamane ca ÂhÃne na kÃretabbÃ, anÃrambhe pana saparikkamane kÃretabbà taæ vuttapaÂipakkhanayena pÃÊiyaæ Ãgatam eva. puna saæyÃcikà nÃmà 'ti evam Ãdi, sÃrambhe ce bhikkhu vatthusmiæ aparikkamane sa¤¤ÃcikÃya kuÂim kÃreyyà 'ti evaæ vuttasa¤¤ÃcikÃdÅnaæ atthappakÃsanatthaæ vuttaæ. payoge dukkaÂan ti evaæ adesitavatthukaæ và pamÃïÃtikkantaæ và kuÂiæ kÃressÃmÅti ara¤¤ato rukkhÃharaïatthÃya vÃsiæ và pharasuæ và niseti dukkaÂaæ, ara¤¤aæ pavisati dukkaÂaæ, tattha allatiïÃni chindati dukkaÂena saddhiæ pÃcittiyaæ, sukkhÃni chindati dukkaÂaæ, rukkhesu pi es' eva nayo, bhÆmiæ sodheti khaïati paæsuæ uddharati cinatÅti, evaæ yÃva pÃcÅraæ bandhati tÃva pubbapayogo nÃma hoti, tasmiæ pubbapayoge sabbattha pÃcittiyaÂÂhÃne dukkaÂena saddhiæ pÃcittiyaæ, dukkaÂaÂÂhÃne dukkaÂaæ tato paÂÂhÃya sahapayogo nÃma. tattha thambhehi kÃtabbÃyaæ, thambhaæ ussÃpeti dukkaÂaæ, iÂÂhakÃhi cinitabbÃyaæ iÂÂhakaæ ÃciïÃti dukkaÂaæ,


#<[page 571]>#
%<Bhvibh_II.6]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        571>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  evaæ yaæ yaæ upakaraïaæ yojeti sabbattha payoge payoge dukkaÂaæ. tacchantassa hatthavÃre hatthavÃre tad atthÃya gacchantassa pade pade dukkaÂaæ. evaæ kaÂaæ pana dÃruku¬¬ikaæ và silÃku¬¬ikaæ và iÂÂhakaku¬¬ikaæ và antamaso païïasÃlam pi sabhitticchadanaæ limpissÃmÅti sudhÃya và mattikÃya và limpantassa payoge payoge yÃva thullaccayaæ na hoti tÃva dukkaÂaæ, ekam pana dukkaÂaæ mahÃlepen' eva vaÂÂati, setarattavaïïakaraïe và cittakamme và anÃpatti. ekaæ piï¬aæ anÃgate ti yo sabbapacchimo eko lepapiï¬o taæ ekaæ piï¬aæ asampatte kuÂikamme, idaæ vuttaæ hoti, idÃni dvÅhi piï¬ehi niÂÂhÃnaæ gamissatÅti tesu paÂhamapiï¬adÃne thullaccayaæ. tasmiæ piï¬e Ãgate ti ekaæ piï¬aæ anÃgate kuÂikamme thullaccayaæ hoti tasmiæ avasÃnapiï¬e Ãgate dinne Âhapite lepassa ghaÂitattà Ãpatti saÇghÃdisesassa.
evaæ lepantassa ca anto lepe và anto lepena saddhiæ bhitticchadana¤ ca ekÃbaddhaæ katvà ghaÂite, bahi lepe và bahi lepena saddhiæ ghaÂite saÇghÃdiseso 'va. sace pana dvÃrabandhaæ và vÃtapÃnaæ và aÂhapetvà 'va mattikÃya limpati tasmi¤ ca tass' okÃsaæ puna va¬¬hetvà và ava¬¬hetvà và Âhapite lepo na ghaÂÅyati rakkhati tÃva, puna limpantassa pana ghaÂitamatte saÇghÃdiseso. sace taæ ÂhapÅyamÃnaæ paÂhamaæ dinnalepena saddhiæ nirantaram eva hutvà tiÂÂhati paÂhamam eva saÇghÃdiseso, upacikÃmocanatthaæ atthaÇgulamattena appattacchadanaæ katvà bhittiæ limpati anÃpatti, upacikÃmocanattham eva heÂÂhà pÃsÃïaku¬¬aæ katvà taæ alimpitvà upari limpati lepo na ghaÂÅyati nÃma anÃpatti yeva, iÂÂhakakuÂikÃya iÂÂhakÃhi yeva vÃtapÃne ca dhumanettÃni ca karoti lepaghaÂÂanen' eva Ãpatti.


#<[page 572]>#
%<572                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.6>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  païïasÃla¤ ca limpati lepaghaÂÂenen' eva Ãpatti, tattha ÃlokatthÃya aÂÂhaÇgulamattaæ Âhapetvà limpati lepo na ghaÂÅyati nÃma anÃpatti yeva, sace vÃtapÃnaæ laddhà ettha ÂhapessÃmÅti karoti vÃtapÃne Âhapite lepaghaÂanena Ãpatti, sace mattikÃya kuÂiæ karoti chadanalepena saddhiæ ghaÂane Ãpatti, eko ekapiï¬Ãvasesaæ katvà Âhapeti, a¤¤o taæ disvà dukkaÂaæ idan ti vattasÅsena limpati ubhinnam pi anÃpatti.
     bhikkhu kuÂiæ karotÅti evam ÃdÅni chattiæsacatukkÃni Ãpattibhedadassanatthaæ vuttÃni, tattha sÃrambhÃya dukkaÂaæ aparikkamanÃya dukkaÂaæ, pamÃïÃtikkantÃya saÇghÃdiseso, adesitavatthukÃya saÇghÃdiseso, etesaæ vasena vomissakÃpattiyo veditabbÃ. Ãpatti dvinnaæ saÇghÃdisesena dvinnaæ dukkaÂÃnan ti ÃdÅsu ca dvÅhi saÇghÃdisesehi saddhiæ dvinnaæ dukkaÂÃnan ti Ãdinà nayena attho veditabbo. so ce vippakate ÃgacchatÅti ÃdÅsu ca ayaæ atthavinicchayo, so ce samÃdisitvà pakkantabhikkhu, vippakate ti aniÂÂhite kuÂikamme. a¤¤assa và dÃtabbà ti a¤¤assa puggalassa và saÇghassa và cajitvà dÃtabbÃ. bhinditvà và puna kÃtabbà ti kittakena bhinnà hoti, sace thambhà bhÆmiyaæ nikhÃtà uddharitabbÃ, sace pÃsÃïÃnaæ upari Âhapità apanetabbÃ, iÂÂhakacitÃya yÃva maÇgaliÂÂhakà tÃva ku¬¬Ã apacinitabbÃ, saÇkhepato bhÆmisamaæ katvà vinÃsità bhinnà hoti, bhÆmito upari caturaÇgulamatte pi Âhite abhinnà 'va, sesaæ sabbaæ catukkesu pÃkaÂam eva, na h' ettha a¤¤aæ ki¤ci atthi yaæ pÃÊianusÃren' eva duvi¤¤eyyaæ siyÃ. attanà vippakatan ti ÃdÅsu pana attanà ÃraddhakuÂiæ, attanà pariyosÃpetÅti mahÃmattikÃya và thusamattikÃya và yÃya katapariyositabhÃvaæ pÃpetukÃmo hoti tÃya avasÃnapiï¬aæ dento pariyosÃpeti.


#<[page 573]>#
%<Bhvibh_II.6]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        573>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  parehi pariyosÃpetÅti attano 'va atthÃya parehi pariyosÃpeti, attanà và hi vippakatà hotu parehi và ubhayehi và ta¤ ce attano atthÃya attanà và pariyosÃpeti parehi và pariyosÃpeti attanà ca parehi cà 'ti yuganaddhaæ và pariyosÃpeti saÇghÃdiseso yevà 'ti ayam ettha vinicchayo.
Kurundiyaæ pana vuttaæ dve tayo bhikkhÆ ekato vasissÃmà 'ti karonti rakkhati tÃva avibhattattà anÃpatti, idaæ ÂhÃnaæ tava idaæ mamà 'ti vibhajitvà karonti Ãpattiyo, sÃmaïero ca bhikkhu ca ekato karonti yÃva avibhattà tÃva rakkhati, purimanayena vibhajitvà karonti bhikkhussa pana ÃpattÅti.
anÃpatti leïe ti ÃdÅsu leïaæ mahantam pi karontassa anÃpatti, na h' ettha lepo ghaÂÅyati, guham pi iÂÂhakÃguhaæ và silÃguhaæ và dÃruguhaæ và bhÆmiguhaæ và mahantam pi karontassa anÃpatti. tiïakuÂiyà ti sattabhÆmako pi pÃsÃdo tiïapaïïacchadano tiïakuÂikà ti vuccati. AtthakathÃsu pana kukkuÂacchikagehaæ tiïacchadanaæ daï¬akehi jÃlabaddhaæ katvà tiïehi và païïehi và chÃditakuÂikà 'va vuttà tattha anÃpatti, mahantam pi tiïacchadanaæ gehaæ kÃtuæ vaÂÂati, ullittÃdibhÃvo eva hi kuÂiyà lakkhaïaæ, so ca chadanam eva sandhÃya vutto ti veditabbo, caÇkamanasÃlÃya tiïacuïïaæ paripaÂati, anujÃnÃmi bhikkhave okampetvà ullittÃvalittaæ kÃtuæ ti ÃdÅni c' ettha sÃdhakÃni. tasmà ubhato pakkhaæ và kÆÂabaddhaæ và vaÂÂaæ và caturassaæ và yaæ imaæ etassa gehassa chadanan ti chadanasaÇkhepena kataæ hoti, tassa bhittilepena saddhiæ lepe ghaÂite Ãpatti, sace pana ullittÃvalittachadanassa gehassa leparakkhaïatthaæ upari tiïena chÃdenti na ettÃvatà tiïakuÂÅ nÃma hoti, kiæ pan' ettha adesitavatthukapamÃïÃtikkantapaccayà 'va anÃpatti udÃhu sÃrambhÃparikkamanapaccayà pÅti sabbatthÃpi anÃpatti,


#<[page 574]>#
%<574                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.7>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tathà hi tÃdisaæ kuÂiæ sandhÃya ParivÃre vuttaæ:--
     bhikkhu sa¤¤ÃcikÃya kuÂiæ karoti adesitavatthukaæ
     pamÃïÃtikkantaæ sÃrambhaæ aparikkamanaæ anÃpatti
     pa¤hÃmesà kusalehi cintità ti.
     yaæ pana Ãpatti kÃrakÃnaæ tiïïaæ dukkaÂÃnaæ ti Ãdi pÃÊiyaæ vuttaæ, taæ yathà samÃdhiÂÂhÃya akaraïapaccayà vuttaæ. a¤¤ass' atthÃyà 'ti kuÂÅlakkhaïappattam pi kuÂiæ a¤¤assa upajjhÃyassa và Ãcariyassa và saÇghassa và atthÃya karontassa anÃpatti. vÃsÃgÃraæ Âhapetvà sabbatthà 'ti attano vasanatthÃya agÃraæ Âhapetvà a¤¤aæ uposathÃgÃraæ và jantÃgharaæ và bhojanasÃlà và aggisÃlà và bhavissatÅti kÃreti sabbattha anÃpatti. sace pi 'ssa hoti uposathÃgÃra¤ ca bhavissati aha¤ ca vasissÃmÅti jantÃghara¤ ca bhojanasÃlà ca aggisÃlà ca bhavissati aha¤ ca vasissÃmÅti kÃrite pi Ãpatti yeva. MahÃpaccariyaæ pana anÃpattÅti vatvà attano vÃsÃgÃratthÃya karontass' eva ÃpattÅti vuttaæ. ummattakassa ÃdikammikÃna¤ ca ÃÊavakÃnaæ bhikkhÆnaæ anÃpatti. samuÂÂhÃnÃdÅsu chasamuÂÂhÃnaæ, kiriyà ca kiriyÃkiriyà ca, idaæ hi vatthuæ desÃpetvà pamÃïÃtikkantaæ karoto kiriyato samuÂÂhÃti, vatthuæ adesÃpetvà karoto kiriyÃkiriyato, nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti.
                  kuÂÅkÃrasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti vihÃrakÃrakasikkhÃpadaæ. tattha Kosambiyan ti evaæ nÃmake nagare. GhositÃrÃme ti Ghositassa ÃrÃme GhositanÃmakena kira seÂÂhinà so kÃrito tasmà GhositÃrÃmo ti vuccati. Channassà 'ti bodhisattakÃle upaÂÂhÃkaChannassa. vihÃravatthuæ bhante jÃnÃhÅti vihÃrassa patiÂÂhÃnaÂÂhÃnaæ bhante jÃnÃhi. ettha ca vihÃro ti na sakalavihÃro, eko ÃvÃso. ten' ev' Ãha: ayyassa vihÃraæ kÃrÃpessamÅti.


#<[page 575]>#
%<Bhvibh_II.8]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                          575>%
cetiyarukkhan ti ettha cittikataÂÂhena cetiyaæ, pÆjÃrahÃnaæ devaÂÂhÃnÃnam etaæ adhivacanaæ, cetiyan ti sammataæ rukkhaæ cetiyarukkhaæ. gÃmena pÆjitaæ gÃmassa và pÆjitan ti gÃmapÆjitaæ, esa nayo sesapadesu pi, api c' ettha janapado ti ekassa ra¤¤o rajje eko koÂÂhÃso. raÂÂhan ti sakalarajjaæ veditabbaæ, sakalarajjam pi hi kadÃci tassa rukkhassa pÆjaæ karoti, tena vuttaæ raÂÂhapÆjitan ti. ekindriyan ti kÃyindriyaæ sandhÃya vadanti. jÅvasa¤¤Åno ti sattasa¤¤Åno. mahallakan ti sassÃmikabhÃvena saæyÃcikakuÂito mahantabhÃvo etassa atthÅti mahallako, yasmà và vatthuæ desÃpetvà pamÃïÃtikkamenà 'pi kÃtuæ vaÂÂati, tasmà pamÃïamahantatÃya pi mahallako taæ mahallakaæ.
yasmà pan' assa taæ pamÃïamahattaæ sassÃmikattà 'va labbhati, tasmà tad atthadassanatthaæ mahallako nÃma vihÃro sassÃmiko vuccatÅti padabhÃjanaæ vuttaæ. sesaæ sabbaæ kuÂÅkÃrasikkhÃpade vuttanayen' eva veditabbaæ saddhiæ samuÂÂhÃnÃdÅhi. sassÃmikabhÃvamattam eva hi ettha kiriyato samuÂÂhÃnabhÃvo pamÃïaniyamÃbhÃvo ca viseso, pamÃïaniyamÃbhÃvà ca catukkaparihÃnÅti.
               vihÃrakÃrasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà ti duÂÂhadosasikkhÃpadaæ.
tattha VeÊuvane KalandakanivÃpe ti VeÊuvanan ti tassa uyyÃnassa nÃmaæ, taæ kira veÊÆhi ca parikkhittaæ ahosi aÂÂhÃrasahatthena ca pÃkÃrena gopuraÂÂÃlakayuttaæ nÅlobhÃsaæ manoramaæ tena VeÊuvanan ti vuccati, kalandakÃnaæ c' ettha nivÃpaæ adaæsu tena KalandakanivÃpo ti vuccati.
pubbe kira a¤¤ataro rÃjà tattha uyyÃnakÅÊanatthaæ Ãgato surÃmadena matto divÃseyyaæ supi, parijano pi 'ssa sutto rÃjà ti pupphaphalÃdÅhi palobhiyamÃno itocito ca pakkÃmi.
atha surÃgandhena a¤¤atarasmà susirarukkhà kaïhasappo nikkhamitvà ra¤¤o abhimukho Ãgacchati, taæ disvà rukkhadevatà ra¤¤o jÅvitaæ dassÃmÅti kÃÊakavesena Ãgantvà kaïïamÆle saddam akÃsi, rÃjà paÂibujjhi, kaïhasappo nivatto.
so taæ disvà imÃya kÃÊakÃya mama jÅvitaæ dinnan ti kÃÊakÃnaæ tattha nivÃpaæ paÂÂhapesi,


#<[page 576]>#
%<576                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  abhayaghosana¤ ca ghosÃpesi, tasmà taæ tato ppabhÆti KalandakanivÃpan ti saÇkhyaæ gataæ, kalandakà ti hi kÃÊakÃnaæ etaæ nÃmaæ.
Dabbo ti tassa therassa nÃmaæ. Mallaputto ti MallarÃjassa putto. jÃtiyà sattavassena arahattaæ sacchikatan ti thero kira sattavasso 'va saævegaæ labhitvà pabbajito khuragge yeva arahattaæ pÃpuïÅti veditabbo. ya¤ ca ki¤ci sÃvakena pattabbaæ sabbaæ tena anuppattan ti sÃvakena pattabbaæ nÃma tisso vijjà catasso paÂisambhidà cha abhi¤¤Ã nava lokuttaradhammà ti idaæ guïajÃtaæ taæ sabbaæ tena anuppattaæ hoti. n' atthi c' assa ki¤ci uttariæ karaïÅyan ti catusu saccesu catuhi maggehi soÊasavidhassa kiccassa katattà idÃni 'ssa ki¤ci uttariæ karaïÅyaæ n' atthi. katassa và paticayo ti tass' eva katassa kiccassa puna va¬¬hanam pi n' atthi dhotassa viya pattassa paÂidhovanaæ piæsitassa viya gandhassa paÂipiæsanaæ pupphitassa viya ca pupphassa paÂipupphanan ti. rahogatassà 'ti rahasi gatassa. paÂisallÅnassà 'ti tato tato paÂikkamitvà sallÅnassa ekÅbhÃvaæ gatassà 'ti vuttaæ hoti. atha kho Ãyasmato Dabbassa Mallaputtassa etad ahosÅti yannÆnÃhaæ saÇghassa senÃsanaæ ca pa¤¤apeyyaæ bhattÃni ca uddiseyyan ti, thero kira attano katakiccabhÃvaæ disvà ahaæ imaæ antimasarÅraæ dhÃremi ta¤ ca kho vÃtamukhe ÂhitapadÅpo viya aniccatÃmukhe Âhitaæ na cirass' eva nibbÃyanadhammaæ yÃva na nibbÃyati tÃva kinnu kho ahaæ saÇghassa veyyÃvaccaæ kareyyaæ ti cintento iti paÂisaæcikkhati tiroraÂÂhesu bahukulaputtà bhagavantaæ adisvà 'va pabbajanti te bhagavantaæ passissÃma c' eva vandissÃma 'ti ca dÆrato pi Ãgacchanti tatra yesaæ senÃsanaæ na ppahoti te silÃpaÂÂake pi seyyaæ kappenti pahomi kho panÃhaæ attano ÃnubhÃvena tesaæ tesaæ kulaputtÃnaæ icchÃvasena pÃsÃda-vihÃra-a¬¬hayogÃdÅni  ma¤capÅÂhakattharaïÃni senÃsanÃni nimminitvà dÃtuæ puna divase c' ettha ekacce ativiya kilantarÆpà honti,


#<[page 577]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        577>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  te gÃravena bhikkhÆnaæ purato Âhatvà bhattÃni pi na uddisÃpenti, ahaæ kho pana tesaæ bhattÃni pi uddisituæ pahomÅti. iti paÂisaæcikkhantassa atha kho Ãyasmato Dabbassa Mallaputtassa etad ahosi yannÆnÃhaæ saÇghassa senÃsana¤ ca pa¤¤Ãpeyyaæ bhattÃni ca uddiseyyaæ ti, nanu ca imÃni dve ÂhÃnÃni bhassÃrÃmatÃdim anuyuttassa yuttÃni aya¤ ca khÅïÃsavo nippapa¤cÃrÃmo imassa kasmà imÃni patibhaæsÆ 'ti. pubbapatthanÃya coditattÃ, sabbabuddhÃnaæ kira imaæ ÂhÃnantaraæ pattà sÃvakà honti yeva.
     aya¤ ca kira Padumuttarassa bhagavato kÃle a¤¤atarasmiæ kule paccÃjÃto imaæ ÂhÃnantaraæ pattassa bhikkhuno ÃnubhÃvaæ disvà aÂÂhasaÂÂhiyà bhikkhusatasahassehi saddhiæ bhagavantaæ sattadivasÃni nimantetvà mahÃdÃnaæ datvà pÃdamÆle nipajjitvà anÃgate tumhÃdisassa buddhassa uppannakÃle aham pi itthannÃmo tumhÃkaæ sÃvako viya senÃsanapa¤¤Ãpako ca bhattuddesako ca assaæ ti patthanaæ akÃsi. bhagavà anÃgataæ sa¤¤Ãïaæ pesetvà addasa, disvà ito kappasatasahassassa accayena Gotamo nÃma buddho uppajjissati tadà tvaæ Dabbo nÃma Mallaputto hutvà jÃtiyà sattavasso nikkhamma pabbajitvà arahattaæ sacchikarissasi ima¤ ca ÂhÃnantaraæ lacchasÅti vyÃkÃsi. so tato ppabhuti dÃnasÅlÃdÅni pÆrayamÃno devamanussasampattiæ anubhavitvà amhÃkaæ bhagavato kÃle tena bhagavatà vyÃkatasadisam eva arahattaæ sacchÃkÃsi, ath' assa rahogatassa kinnu kho ahaæ saÇghassa veyyÃvaccaæ kareyyan ti cintayato tÃya pubbapatthanÃya coditattà imÃni dve ÂhÃnÃni paÂibhaæsÆ 'ti. ath' assa etad ahosi ahaæ kho anissaro attani satthÃrà saddhiæ ekaÂÂhÃne vasÃmi sace maæ bhagavà anujÃnissati imÃni dve ÂhÃnÃni samÃdiyissÃmÅti bhagavato santikaæ agamÃsi,


#<[page 578]>#
%<578                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tena vuttaæ atha kho Ãyasmà Dabbo Mallaputto . . . pe . . . bhattÃni ca uddisituæ ti. atha naæ bhagavà sÃdhu sÃdhu Dabbà 'ti sampahaæsitvà yasmà arahati evarÆpo agatigamanaparibÃhiro bhikkhu imÃni dve ÂhÃnÃni vicÃretuæ tasmà tena hi tvaæ Dabba saÇghassa senÃsana¤ ca pa¤¤apehi bhattÃni ca uddisà 'ti Ãha. bhagavato paccassosÅti bhagavato vacanaæ paÂiassosi abhimukho assosi sampaÂicchÅti vuttaæ hoti. paÂhamaæ Dabbo yÃcitabbo ti kasmà bhagavà yÃcÃpeti, garahamocanatthaæ, passati hi bhagavà anÃgate Dabbassa imaæ ÂhÃnantaraæ nissÃya MettiyabhummajakÃnaæ vasena mahÃupaddavo uppajjissati, tatra keci garahissanti ayaæ tuïhÅbhÆto attano kammaæ akatvà kasmà Ådisaæ ÂhÃnantaraæ vicÃretÅti, tato a¤¤e vakkhanti ko imassa doso eteh' eva yÃcitvà Âhapito ti, evaæ garahato muccissatÅti, evaæ garahamocanatthaæ yÃcÃpetvà pi puna yasmà asammate bhikkhusmiæ saÇghassa majjhe ki¤ci kathÅyamÃne khÅyanadhammo uppajjati ayaæ kasmà saÇghamajjhe uccÃsaddaæ karoti issariyaæ dassetÅti, sammatena pana kathente mà Ãyasmanto ki¤ci avacuttha sammato bhikkhu ayaæ kathetu yathÃsukhaæ ti vattÃro honti, asammata¤ ca abhÆtena abbhÃcikkhantassa lahukà Ãpatti hoti dukkaÂamattÃ, sammataæ pana abbhÃcikkhato garutarà pÃcitti Ãpatti hoti, atha sammato bhikkhu Ãpattiyà garubhÃvena verÅhi pi duppadhaæsiyataro hoti, tasmà taæ Ãyasmantaæ sammannÃpetuæ vyattena bhikkhunà ti Ãdim Ãha.
kiæ pana dve sammutiyo ekassa dÃtuæ vaÂÂantÅti, na kevalaæ dve, sace pahoti terasà 'pi dÃtuæ vaÂÂanti, appahontÃnaæ pana ekÃpi dvinnaæ và tiïïaæ và dÃtuæ vaÂÂati.
     sabhÃgÃnan ti guïasabhÃgÃnaæ na mittasanthavasabhÃgÃnaæ, ten' ev' Ãha ye te bhikkhÆ suttantikà tesaæ ekajjhan ti Ãdi,


#<[page 579]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        579>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  yà vatakà hi suttantikà honti te uccinitvà ekato tesaæ anurÆpam eva senÃsanaæ pa¤¤apeti, evaæ sesÃnaæ.
kÃyada¬¬hibahulà ti kÃyassa daÊhabhÃvakaraïabahulà kÃyaposanabahulà ti attho, imÃya pi ce Ãyasmanto ratiyà ti imÃya saggamaggassa tiracchÃnabhÆtÃya tiracchÃnakathÃratiyÃ. acchissantÅti viharissanti. tejodhÃtuæ samÃpajjitvà ten' ev' Ãlokenà 'ti tejokasiïacatutthajjhÃnaæ samÃpajjitvà vuÂÂhÃya abhi¤¤Ã¤Ãïena aÇgulijÃlanaæ adhiÂÂhÃya ten' eva tejodhÃtusamÃpattijanitena aÇgulijÃlÃlokenà 'ti attho.
ayaæ pana therassa ÃnubhÃvo na cirass' eva sakala JambudÅpe pÃkaÂo ahosi, taæ sutvà iddhipÃÂihÃriyaæ daÂÂhukÃmà apissu bhikkhÆ sa¤cicca vikÃle Ãgacchanti, te sa¤cicca dÆre apadisantÅti jÃnantà 'va dÆre apadisanti, kathaæ, amhÃkaæ Ãvuso Dabba GijjhakÆÂe ti iminà nayena. aÇguliyà jalamÃnÃya purato purato gacchatÅti sace eko bhikkhu hoti sayam eva gacchati, sace bahÆ honti bahÆ attabhÃve nimminà ti, sabbe attanà sadisà eva senÃsanaæ pa¤¤apenti, ayaæ ma¤co ti ÃdÅsu pana there ayaæ ma¤co ti vadante nimmitÃpi attano attano gatagataÂÂhÃne ayaæ ma¤co ti vadanti, evaæ sabbapadesu, ayaæ hi nimmitÃnaæ dhammatÃ.
          ekasmiæ bhÃsamÃnasmiæ sabbe bhÃsanti nimmitÃ
          ekasmiæ tuïhÅ mÃsÅne sabbe tuïhÅ bhavanti te ti.
     yasmiæ pana vihÃre ma¤capÅÂhÃdÅni na paripÆranti tasmiæ attano ÃnubhÃvena pÆrenti, tena nimmitÃnaæ avatthukaæ vacanaæ na hoti. senÃsanaæ pa¤¤apetvà  punad eva VeÊuvanaæ paccÃgacchatÅti tehi saddhiæ janapadakathaæ kathento na nisÅdati attano vasanaÂÂhÃnam eva paccÃgacchati.
     Mettiyabhummajakà ti Mettiyo c' eva Bhummajako ca, chabbaggiyÃnaæ aggapurisà ete. lamÃkÃni ca bhattÃnÅti senÃsanÃni tÃva navakÃnaæ lÃmakÃni pÃpuïantÅti anacchariyaæ etaæ,


#<[page 580]>#
%<580                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  bhattÃni pana salÃkÃyo pacchiyaæ và cÅvarabhoge và pakkhipitvà aloÊetvà ekam ekaæ uddharitvà pa¤¤Ãpenti, tÃni pi tesaæ mandapu¤¤atÃya lÃmakÃni sabbapacchimÃn' eva pÃpuïanti, yam pi ekacÃrikabhattaæ hoti, tam pi etesaæ pattadivase lÃmakaæ và hoti, ete và disvà 'va païÅtaæ adatvà lÃmakam eva denti. abhisaÇkhÃrikan ti nÃnÃsambhÃrehi abhisaÇkharitvà kataæ, sajjitaæ susampÃditan ti attho. kaïÃjakan ti sakuï¬akabhattaæ. bilaÇgadutiyan ti ka¤jikadutiyaæ. kalyÃïabhattiko ti kalyÃïaæ sundaraæ ativiyapaïÅtaæ bhattam assà 'ti kalyÃïabhattiko, païÅtadÃyakattà bhatten' eva pa¤¤Ãto. catukkabhattaæ dehÅti cattÃri bhattÃni deti, taddhitavohÃrena pana catukkabhattan ti vuttaæ. upatiÂÂhitvà parivisatÅti sabbakammante vissajjetvà mahantaæ pÆjÃyasakkÃraæ katvà samÅpe Âhatvà parivisati. odanena pucchantÅti odanahatthà upasaÇkamitvà kiæ bhante odanaæ demà 'ti pucchanti, evaæ karaïatthe yevà etaæ karaïavacanaæ hoti, esa nayo sÆpÃdÅsu. svÃtanÃyà 'ti sve bhavo bhattaparibhogo svÃtano tass' atthÃya, svÃtanÃya sve kattabbassa bhattaparibhogass' atthÃyà 'ti vuttaæ hoti.
uddiÂÂhaæ hotÅti pÃpetvà dinnaæ hoti. MettiyabhummajakÃnaæ kho gahapatÅti idaæ thero asamannÃharitvà Ãha, evaæ balavati hi tesaæ mandapu¤¤atà yaæ sativepullappattÃnam pi asamannÃhÃro hoti. ye je ti ettha je ti dÃsiæ Ãlapati.
hÅyyo kho Ãvuso amhÃkan ti rattiæ sammantayamÃnà atÅtadivasabhÃgaæ sandhÃya hÅyyo ti vadanti. na cittarÆpan ti na cittÃnurÆpaæ, yathà pubbe yattakaæ icchanti tattakaæ supanti, na evaæ supiæsu appakam eva supiæsÆ 'ti vuttaæ hoti. bahÃrÃmakoÂÂhake ti VeÊuvanavihÃrassa bahidvÃrakoÂÂhake. pattakkhandhà ti patitakkhandhà khandhaÂÂhikaæ nÃmetvà nisinnÃ. pajjhÃyantà ti padhÆpÃyantÃ. yato nivÃtaæ tato pavÃtan ti yattha nivÃtaæ appako pi vÃto n' atthi tatthà mahÃvÃto uÂÂhito ti adhippayo.


#<[page 581]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        581>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  udakaæ ma¤¤e Ãdittan ti udakaæ viya Ãdittaæ. sarasi tvaæ Dabba evarÆpaæ kattà ti tvaæ Dabba evarÆpaæ kattà sarasi, athavà sarasi tvaæ Dabba evarÆpaæ yathÃyaæ bhikkhunÅ Ãha, kattà Ãsi evarÆpaæ yathÃyaæ bhikkhunÅ Ãhà 'ti evaæ yojetvà p' ettha attho daÂÂhabbo, ye pana katvà ti paÂhanti tesaæ ujukam eva. yathà maæ bhante bhagavà jÃnÃtÅti thero kiæ dasseti, bhagavà bhante sabba¤¤Æ aha¤ ca khÅïÃsavo n' atthi mayhaæ vatthupatisevanà taæ maæ bhagavà jÃnÃti, tatr' Ãhaæ kiæ vakkhÃmi yathà maæ bhagavà jÃnÃti tath' ev' Ãhaæ daÂÂhabbo ti. na kho Dabba Dabbà evaæ nibbeÂhentÅti ettha na kho Dabba Dabbà paï¬ità yathà tvaæ parappaccayena nibbeÂhesi evaæ na nibbeÂhenti, api ca kho yad eva sÃma¤¤Ãtaæ tena nibbeÂhentÅti evam attho daÂÂhabbo. sace tayà kataæ katan ti iminà kiæ dasseti, na hi sakkà parisabalena và pakkhÆpatthambhena và akÃrako kÃrako kÃtuæ kÃrako và akÃrako katuæ, tasmà yaæ sayaæ kataæ và akataæ và tad eva vattabban ti dasseti.
     kasmà pana bhagavà jÃnanto pi ahaæ jÃnÃmi khÅïÃsavo tvaæ n' atthi tuyhaæ doso ayaæ bhikkhunÅ musÃvÃdinÅti nÃvocà 'ti. parÃnuddayatÃya, sace hi bhagavà yaæ yaæ jÃnÃti taæ taæ vadeyya a¤¤ena pÃrÃjikaæ Ãpannena puÂÂho ahaæ jÃnÃmi tvaæ pÃrÃjiko ti vattabbaæ bhaveyya, tato so puggalo ayaæ pubbe Dabbaæ Mallaputtaæ suddhaæ katvà idÃni maæ asuddhaæ karoti kassa dÃni kiæ vadÃmi yatra satthà 'pi sÃvakesu chandÃgatiæ gacchati kuto imassa sabba¤¤ubhÃvo ti ÃghÃtaæ bandhitvà apÃyÆpago bhaveyya. tasmà bhagavà imÃya parÃnuddayatÃya jÃnanto pi nÃvoca, ki¤ ca bhÅyyo upavÃdaparivajjanato pi nÃvoca, yadi hi bhagavà evaæ vadeyya evaæ upavÃdo bhaveyya Dabbassa Mallaputtassa vuÂÂhÃnaæ nÃma bhÃriyaæ sammÃsambuddhaæ pana sakkhiæ labhitvà vuÂÂhito ti.


#<[page 582]>#
%<582                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ida¤ ca vuÂÂhÃnalakkhaïaæ ma¤¤amÃnà buddhakÃle pi sakkhinà suddhi và asuddhi và hoti mayaæ jÃnÃma ayaæ puggalo asuddho ti evaæ pÃpabhikkhÆ lajjim pi vinÃseyyuæ ti. api ca anÃgate pi bhikkhÆ otiïïe vatthusmiæ codetvà sÃretvà sace tayà kataæ katan ti vadehÅti lajjÅnaæ paÂi¤¤aæ gahetvà kammaæ karissantÅti vinayalakkhaïe tantiæ Âhapento ahaæ jÃnÃmÅti avatvà sace tayà kataæ katan ti vadehÅti Ãha. nÃbhijÃnÃmi supinantena pi methunaæ dhammaæ paÂisevità ti supinantena pi methunaæ dhammaæ na abhijÃnÃmi na paÂisevità ahan ti vuttaæ hoti, athavà paÂisevità hutvà supinantena pi methunaæ dhammaæ na jÃnÃmÅti vuttaæ hoti, ye pana paÂisevitvà ti paÂhanti tesaæ ujukam eva. pag eva jÃgaro ti jÃgaranto pana paÂhamaæ yeva na jÃnÃmÅti. tena hi bhikkhave Mettiyaæ bhikkhuniæ nÃsethà 'ti yasmà Dabbassa ca imissà ca vacanaæ na ghaÂÅyati tasmà Mettiyaæ bhikkhuniæ nÃsethà 'ti vuttaæ hoti. tattha tisso nÃsanà liÇganÃsanà saævÃsanÃsanà daï¬akammanÃsanà ti, tÃsu dÆsako nÃsetabbo ti ayaæ liÇganÃsanÃ, Ãpattiyà adassane và appaÂikamme và pÃpikÃya ca diÂÂhiyà appaÂinissagge và ukkhepaniyakammaæ karonti ayaæ saævÃsanÃsanÃ, cara pi re vinassà ti daï¬akammaæ karonti ayaæ daï¬akammanÃsanÃ, idha pana liÇganÃsanaæ sandhÃy' Ãha Mettiyaæ bhikkhuniæ nÃsethà ti. ime ca bhikkhÆ anuyu¤jathà 'ti iminà imaæ dÅpeti ayaæ bhikkhunÅ attano dhammatÃya akÃrikà addhà a¤¤ehi uyyojitÃ, tasmà yehi uyyojità ime ca bhikkhÆ anuyu¤jatha gavesatha jÃnÃthà 'ti.
     kiæ pana bhagavatà Mettiyà bhikkhunÅ paÂi¤¤Ãya nÃsità apaÂi¤¤Ãya nÃsità ti, ki¤ c' ettha yadi tÃva paÂi¤¤Ãya nÃsità thero kÃrako hoti sadoso, atha apaÂi¤¤Ãya thero akÃrako hoti niddoso. BhÃtiyarÃjakÃle pi MahÃvihÃravÃsÅna¤ ca AbhayagirivÃsÅna¤ ca therÃnaæ imasmiæ yeva pade vivÃdo ahosi,


#<[page 583]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        583>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  AbhayagirivÃsÅno pi attano suttaæ vatvà tumhÃkaæ vÃde thero kÃrako hotÅti vadanti, MahÃvihÃravÃsÅno pi attano suttaæ vatvà tumhÃkaæ vÃde thero akÃrako hotÅti vadanti, pa¤ho na chijjati, rÃjà sutvà there sannipÃtetvà DÅghakÃrÃyanaæ nÃma brÃhmaïajÃtiyaæ amaccaæ therÃnaæ kathaæ suïÃhÅti ÃïÃpesi. amacco kira paï¬ito bhÃsantarakusalo, so Ãha vadantu therà suttan ti, tato Abhayagiritherà attano suttaæ vadiæsu: tena hi bhikkhave Mettiyaæ bhikkhuniæ sakÃya paÂi¤¤Ãya nÃsethà ti, amacco bhante tumhÃkaæ vÃde thero kÃrako hoti sadoso ti Ãha. MahÃvihÃravÃsino pi attano suttaæ vadiæsu: tena hi bhikkhave Mettiyaæ bhikkhuniæ nÃsethà 'ti, amacco bhante tumhÃkaæ vÃde thero akÃrako hoti niddoso ti Ãha. kiæ pan' ettha yuttaæ yaæ pacchà vuttaæ, vicÃritaæ h' etaæ aÂÂhakathÃcariyehi, bhikkhu bhikkhuæ amÆlakena antimavatthunà anuddhaæseti saÇghÃdiseso, bhikkhuniæ anuddhaæseti dukkaÂaæ. Kurundiyaæ pana musÃvÃde pÃcittiyan ti vuttaæ, tatrÃyaæ vicÃraïÃ:purimanaye tÃva anuddhaæsanÃdhippÃyattà dukkaÂam eva yujjati, yathà sati pi musÃvÃde bhikkhuno bhikkhusmiæ saÇghÃdiseso, sati pi musÃvÃde asuddhaæ suddhadiÂÂhino akkosÃdhippÃyena vadantassa omasavÃden' eva pÃcittiyaæ na sampajÃnamusÃvÃdena, evaæ idhÃpi anuddhaæsanÃdhippÃyattà sampajÃnamusÃvÃde pÃcittiyaæ na yujjati dukkaÂam eva yuttaæ. pacchimanaye pi musÃvÃdattà pÃcittiyam eva yujjati, vacanappamÃïato hi anuddhaæsanÃdhippÃyena bhikkhussa bhikkhusmiæ saÇghÃdiseso. akkosÃdhippÃyassa ca omasavÃdo. bhikkhussa pana bhikkhuniyà dukkaÂan ti vacanaæ n' atthi, sampajÃnamusÃvÃde pÃcittiyan ti vacanam atthi, tasmà pÃcittiyam eva yujjati, tatra pana idaæ upaparikkhitabbaæ, anuddhaæsanÃdhippÃye asati pÃcittiyaæ, tasmiæ sati kena bhavitabban ti. tatra yasmà musÃbhaïantassa pÃcittiye siddhe pi amÆlakena saÇghÃdisesena anuddhaæsane visuæ pÃcittiyaæ vuttaæ, tasmà anuddhaæsanÃdhippÃye sati sampajÃnamusÃvÃde pÃcittiyassa okÃso na dissati,


#<[page 584]>#
%<584                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  na ca sakkà anuddhaæsentassa anÃpattiyà bhavitun ti, purimanayo c' ettha parisuddhataro khÃyati, tasmà bhikkhunÅ bhikkhuniæ amÆlakena antimavatthunà anuddhaæseti saÇghÃdiseso, bhikkhuæ anuddhaæseti dukkaÂaæ, tatra saÇghÃdiseso vuÂÂhÃnagÃminÅ dukkaÂaæ desanÃgÃmÅ etehi nÃsanaæ n' atthi, yasmà pana sà pakatiyà 'va dussÅlà pÃpabhikkhunÅ idÃni sayam eva dussÅl' amhÅti vadati tasmà naæ bhagavà asuddhattà yeva nÃsesi.
     atha kho Mettiyabhummajakà ti evaæ Mettiyaæ bhikkhuniæ nÃsetha ime ca bhikkhÆ anuyu¤jathà 'ti vatvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂhe bhagavati tehi bhikkhÆhi detha dÃni imissà setakÃnÅti nÃsiyamÃnaæ taæ bhikkhuniæ disvà te bhikkhÆ taæ mocetukÃmatÃya attano aparÃdhaæ Ãvikariæsu, etam atthaæ dassetuæ atha kho Mettiyabhummajakà ti Ãdi vuttaæ.
duÂÂho doso ti dÆsito c' eva dÆsako ca, uppanne hi dose puggalo tena dosena dÆsito hoti pakatibhÃvaæ jahÃpito tasmà duÂÂho ti vuccati, para¤ ca dÆseti vinÃseti tasmà doso ti vuccati, iti duÂÂho doso ti ekass' ev' etaæ puggalassa ÃkÃranÃnattena dassitaæ tena vuttaæ duÂÂho doso ti dÆsito c' eva dÆsako cà 'ti tattha saddalakkhaïaæ pariyesitabbaæ, yasmà pana so duÂÂho doso ti saÇkhyaæ gato paÂighasamaÇgipuggalo kupitÃdibhÃve Âhito 'va hoti, ten' assa padabhÃjane kupito ti Ãdi vuttaæ, tattha kupito ti kuppabhÃvaæ pakatito cavanabhÃvaæ patto. anattamano ti na sakamano attano vase aÂÂhitacitto, api ca pÅtisukhehi na attamano na attacitto ti anattamano. na abhiraddho na sukhito na và pasÃdito ti anabhiraddho. paÂighena Ãhataæ cittam assà 'ti Ãhatacitto, cittathaddhabhÃvaæ cittakacavarasaÇkhÃtaæ paÂighakhilaæ jÃtam assà 'ti khilajÃto.


#<[page 585]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        585>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  appatÅto ti nappatÅto pÅtisukhÃdÅhi vajjito, na abhisaÂo ti attho. padabhÃjane pana yesaæ dhammÃnaæ vasena appatÅto hoti te dassetuæ tena ca kopenà 'ti Ãdi vuttaæ, tattha tena ca kopenà 'ti yena duÂÂho ti ca kupito ti ca vutto, ubhayam pi h' etaæ pakatijahanato ekÃkÃraæ hoti, tena ca dosenà 'ti yena dosena doso ti vutto. imehi dvÅhi saÇkhÃrakkhandham eva dasseti.
tÃya ca anattamanatÃyà 'ti yÃya anattamano ti vutto, tÃya ca anabhiraddhiyà 'ti yÃya anabhiraddho ti vutto,imehi dvÅhi vedanÃkkhandhaæ dasseti. amÆlakena pÃrÃjikenà 'ti ettha nÃssa mÆlakan ti amÆlakaï taæ pan' assa amÆlakattaæ yasmà codakavasena adhippetaæ na cuditakavasena tasmà tam atthaæ dassetuæ padabhÃjane amÆlakaæ nÃma adiÂÂhaæ asutaæ aparisaÇkitan ti Ãha, tena imaæ dÅpeti yaæ pÃrÃjikaæ codakena cuditakam hi puggale n' eva diÂÂhaæ na sutaæ na parisaÇkitaæ idaæ etesaæ dassanasavaïaparisaækitasaÇkhÃtÃnaæ mÆlÃnaæ abhÃvato amÆlakaæ nÃma, taæ pana so Ãpanno và hotu anÃpanno và etaæ idha appamÃïan ti.
tattha adiÂÂhaæ nÃma attano pasÃdacakkhunà và dibbacakkhunà và adiÂÂhaæ. asutaæ nÃma tath' eva kenaci vuccamÃnaæ na sutaæ. aparisaÇkitaæ nÃma cittena aparisaÇkitaæ. diÂÂhaæ nÃma attanà và parena và pasÃdacakkhunà và dibbacakkhunà và diÂÂhaæ. sutaæ nÃma tath eva sutaæ.
parisaÇkitam pi attanà và parena và parisaÇkitaæ. tattha attanà diÂÂhaæ diÂÂham eva parehi diÂÂhaæ attanà sutaæ, parehi sutaæ parehi saÇkitan ti idaæ pana sabbam pi attanà sutaÂÂhÃne yeva tiÂÂhati, parisaÇkitaæ pana tividhaæ diÂÂhaparisaÇkitaæ sutaparisaÇkitaæ mutaparisaÇkitan ti. tattha diÂÂhaparisaÇkitaæ nÃma eko bhikkhu uccÃrapassÃvakammena gÃmasamÅpe ekaæ gumbaæ paviÂÂho, a¤¤atarÃpi itthÅ kenacid eva karaïÅyena taæ gumbaæ pavisitvà nivattÃ, nÃpi bhikkhu itthiæ addasa itthÅ bhikkhuæ adisvà 'va ubho pi yathÃruciæ pakkantÃ, a¤¤ataro bhikkhu ubhinnaæ tato nikkhamanaæ sallakkhetvà addhà imesaæ kataæ và karissanti và ti parisaÇkati,


#<[page 586]>#
%<586                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  idaæ diÂÂhaparisaÇkitaæ nÃma. sutaparisaÇkitaæ nÃma idh' ekacco andhakÃre và paÂicchanne và okÃse mÃtugÃmena saddhiæ bhikkhuno tÃdisaæ paÂisanthÃravacanaæ suïÃti samÅpe a¤¤aæ vijjamÃnakam pi atthi n' atthÅti na jÃnÃti so addhà imesaæ kataæ và karissanti và ti parisaÇkati, idaæ sutaparisaÇkitaæ nÃma. mutaparisaïkitaæ nÃma sambahulà dhuttà rattibhÃge pupphagandhamaæsasurÃdÅni gahetvà itthÅhi saddhiæ ekaæ paccantavihÃraæ gantvà maï¬ape và bhojanasÃlÃdÅsu và yathÃsukhaæ kÅÊitvà pupphÃdÅni vikiritvà gatÃ, punadivase bhikkhÆ taæ vippakÃraæ disvà kass' idaæ kamman ti vicinantÃ, tatra ca kenaci bhikkhunà pag eva vuÂÂhahitvà vattasÅsena maï¬apaæ và bhojanasÃlaæ và paÂijaggantena pupphÃdÅni ÃmaÂÂhÃni honti, kenaci upaÂÂhÃkakulato Ãbhatehi pupphÃdÅhi pÆjà katà hoti, kenaci bhesajjatthaæ ariÂÂhaæ pÅtaæ hoti, atha te kass' idaæ kamman ti vicinantà bhikkhÆ hatthagandha¤ ca mukhagandhaæ ca ghÃyitvà te bhikkhÆ parisaÇkanti, idaæ mutaparisaÇkitaæ nÃma. tattha diÂÂhaæ atthi samÆlakaæ atthi amÆlakaæ diÂÂham eva atthi sa¤¤ÃsamÆlakaæ atthi sa¤¤ÃamÆlakaæ, esanayo sutamutapadesu pi, parisaÇkite pana diÂÂhaparisaÇkitaæ atthi samÆlakaæ atthi amÆlakaæ diÂÂhaparisaÇkitam eva atthi sa¤¤ÃsamÆlakaæ atthi sa¤¤ÃamÆlakaæ. esanayo sutamutaparisaÇkitesu.
tattha diÂÂhaæ samÆlakaæ nÃma pÃrÃjikaæ Ãpajjantaæ disvà 'va diÂÂho mayà ti vadati, amÆlakaæ nÃma paÂicchannokÃsato nikkhamantaæ disvà vÅtikkamaæ adisvà diÂÂho mayà ti vadati. diÂÂham eva sa¤¤ÃsamÆlakaæ nÃma disvà 'va diÂÂhasa¤¤Å hutvà codeti, sa¤¤ÃamÆlakaæ nÃma pubbe pÃrÃjikavÅtikkamaæ disvà pacchà adiÂÂhasa¤¤ÅjÃto so sa¤¤Ãya amÆlakaæ katvà diÂÂho mayà ti codeti, etena nayena sutamutaparisaÇkitÃni pi vitthÃrato veditabbÃni, ettha ca sabbappakÃreïÃpi samÆlakena và sa¤¤ÃsamÆlakena và codentassa anÃpatti, amÆlakena và pana sa¤¤ÃamÆlakena và codentass' eva Ãpatti.


#<[page 587]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        587>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  anuddhaæseyyà 'ti dhaæseyya padhaæseyya abhibhaveyya ajjhotthareyya. taæ pana anuddhaæsanaæ yasmà attanà codento pi parena codÃpento pi karoti yeva, tasmà padabhÃjane codeti và codÃpeti và ti vuttaæ, tattha codetÅti pÃrÃjikadhammaæ Ãpanno 'sÅti ÃdÅhi vacanehi sayaæ codeti, tassa vÃcÃya vÃcÃya saÇghÃdiseso. codÃpetÅti attanà samÅpe Âhatvà a¤¤aæ bhikkhuæ ÃïÃpeti, so tassa vacanena taæ codeti, codÃpakass' eva vÃcÃya vÃcÃya saÇghÃdiseso.
atha kho so pi mayà diÂÂhaæ sutaæ atthÅti codeti dvinnam pi janÃnaæ vÃcÃya vÃcÃya saÇghÃdiseso.
     codanappabhedakosallattha¤ ca pan' ettha ekavatthu ekacodakÃdicatukkaæ tÃva veditabbaæ. tattha eko bhikkhu ekaæ bhikkhuæ ekena vatthunà codeti imissà codanÃya ekaæ vatthuæ eko codako, sambahulà ekaæ ekavatthunà codenti pa¤casatà Mettiyabhummajakapamukhà chabbaggiyà bhikkhÆ Ãyasmantaæ Dabbaæ Mallaputtam iva, imissà codanÃya ekaæ vatthu nÃnà codakÃ, eko bhikkhu ekaæ bhikkhuæ sambahulehi vatthÆhi codeti imissà codanÃya nÃnà vatthÆni eko codako, sambahulà sambahule sambahulehi vatthÆhi codenti, imissà codanÃya nÃnà vatthÆni nÃnà codakÃ.
codetuæ pana ko labhati ko na labhatÅti dubbalocodakavacanaæ tÃva gahetvà koci na labhati, dubbalacodako nÃma sambahulesu kathÃsallÃpena nisinnesu eko ekaæ Ãrabbha anodissakaæ katvà pÃrÃjikavatthuæ katheti, a¤¤o taæ sutvà itarassa gantvà Ãroceti, so taæ upasaÇkamitvà tvaæ kira maæ ida¤ cida¤ ca vadasÅti vadati. so nÃhaæ evarÆpaæ jÃnÃmi kathÃpavattiyaæ pana mayà anodissakaæ katvà vuttam atthi, sace ahaæ tava imaæ dukkhuppattiæ jÃneyyaæ ettakam pi na katheyyan ti ayaæ dubbalacodako, tass' etaæ kathÃsallÃpaæ gahetvà taæ bhikkhuæ koci codetuæ na labhati, etaæ pana agahetvà sÅlasampanno bhikkhu bhikkhuæ và bhikkhuniæ và sÅlasampannà ca bhikkhunÅ bhikkhuniæ eva codetuæ labhatÅti MahÃpadumatthero Ãha.


#<[page 588]>#
%<588                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  MahÃsummatthero pana pa¤casahadhammikà labhantÅti Ãha. Godattatthero na koci na labhatÅti vatvà bhikkhussa sutvà codeti bhikkhuniyà sutvà codeti . . . pe . . . titthiyasÃvakÃnaæ sutvà codetÅti idaæ suttaæ Ãhari. tiïïam pi therÃnaæ vÃde cuditakass' eva paÂi¤¤Ãya kÃretabbo. ayaæ pana codanà nÃma dÆtaæ và païïaæ và sÃsanaæ và pesetvà codentassa sÅsaæ na eti, puggalassa pana samÅpe Âhatvà 'va hatthamuddÃya và vacÅbhedena và codentass' eva sÅsaæ eti, sikkhÃpaccakkhÃnam eva hi hatthamuddÃya sÅsaæ na eti, idaæ pana anuddhaæsanaæ abhÆtÃrocanaæ ca eti yeva. yo pana dvinnaæ ÂhitaÂÂhÃne ekaæ niyametvà codeti so ce jÃnÃti sÅsaæ eti, itaro jÃnÃti sÅsaæ na eti, dve pi niyametvà codeti eko và jÃnÃtu dve và sÅsaæ eti yeva, esanayo sambahulesu, taæ khaïaæ yeva ca jÃnanaæ nÃma dukkaraæ samayena Ãvajjitvà ¤Ãte pana ¤Ãtam eva hoti pacchà ce jÃnÃti sÅsaæ na eti, sikkhÃpaccakkhÃna-abhÆtÃrocana-duÂÂhullavÃcÃ-attakÃmaduÂÂhadosa-bhÆtÃrocana-sikkhÃpadÃnÅti sabbÃn' eva hi imÃni ekaparicchedÃni. evaæ kÃyavÃcÃvasena cÃyaæ duvidhà 'pi codanà puna diÂÂhacodanà sutacodanà parisaÇkitacodanà ti tividhà hoti. aparÃpi catubbidhà hoti sÅlavipatticodanà ÃcÃravipatticodanà diÂÂhivipatticodanà ÃjÅvavipatticodanà ti, tattha garukÃnaæ dvinnaæ ÃpattikkhandhÃnaæ vasena sÅlavipatticodanà veditabbÃ, avasesÃnaæ vasena ÃcÃravipatticodanÃ, micchÃdiÂÂhiantaggÃhikÃdiÂÂhivasena diÂÂhivipatticodanÃ, ÃjÅvahetupa¤¤attÃnaæ channaæ sikkhÃpadÃnaæ vasena ÃjÅvavipatticodanà veditabbÃ. aparà 'pi catubbidhà hoti vatthusandassanà Ãpattisandassanà saævÃsapaÂikkhepo sÃmÅcipaÂikkhepo ti, tattha vatthusandassanà nÃma tvaæ methunaæ dhammaæ paÂisevi adinnaæ Ãdiyi manussaæ ghÃtayittha abhÆtaæ Ãrocayitthà 'ti evaæ pavattÃ, Ãpattisandassanà nÃma tvaæ methunadhammapÃrÃjikÃpattiæ Ãpanno sÅti evam Ãdi nayappavattÃ, saævÃsapaÂikkhepo nÃma n' atthi tayà saddhiæ uposatho và pavÃraïà và saÇghakammaæ và ti evaæ pavatto,


#<[page 589]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        589>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ettÃvatà pana sÅsaæ na eti, assamaïo 'si asakyaputtiyo 'sÅti ÃdÅhi vacanehi saddhiæ ghaÂÅte yeva sÅsaæ eti. sÃmÅcipaÂikkhepo nÃma abhivÃdanapaccuÂÂhÃna a¤jalikammavÅjanÃdikammÃnaæ akaraïaæ, taæ paÂipÃÂiyà vandanÃdÅni karonto ekassa akatvà sesÃnaæ karaïakÃle veditabbaæ, ettÃvatà ca codanà nÃma hoti, Ãpatti pana sÅsaæ na eti, kasmÃ, mama vandanÃdÅni na karosÅti pucchite pana assamaïo 'si asakyaputtiyo 'sÅti ÃdÅhi vacanehi saddhiæ ghaÂite yeva sÅsaæ eti, yÃgubhattÃdinà pana yaæ icchati taæ Ãpucchati na tÃvatà codanà hoti. aparà PÃtimokkhaÂÂhapanakkhandhake ekaæ bhikkhave adhammikaæ PÃtimokkhaÂÂhapanaæ ekaæ dhammikan ti Ãdiæ katvà yÃva dasa adhammikÃni PÃtimokkhaÂÂhapanÃni dasa dhammikÃnÅti evaæ adhammikà pa¤capa¤¤Ãsadhammikà pa¤capa¤¤Ãsà ti dasuttarasataæ codanà vuttÃ. tà diÂÂhena codentassa dasuttarasataæ sutena codentassa dasuttarasataæ parisaÇkÃya codentassa dasuttarasatan ti tiæsÃdhikÃni tÅïisatÃni honti, tÃni kÃyena codentassa vÃcÃya codentassa kÃyavÃcÃya codentassà 'ti ti-guïÃni katÃni navutÃdhikÃni navasatÃni honti, tÃni attanà codentassà parena codÃpentassà 'ti tattakÃn' evà 'ti vÅsati ÆïÃni dvesahassÃni honti, puna diÂÂhÃdibhede samÆlakÃmÆlakavasena anekasahassà codanà hontÅti veditabbÃ.
     imasmiæ pana ÂhÃne Âhatvà aÂÂhakathÃyaæ attÃdÃnaæ ÃdÃtukÃmena UpÃlibhikkhunà pa¤caÇgasamannÃgataæ attÃdÃnan ti ca codakena UpÃlibhikkhunà paraæ codetukÃmena pa¤cadhamme ajjhattaæ paccavekkhitvà paro codetabbo ti ca, evaæ UpÃlipa¤cakÃdÅsu vuttÃni bahÆni suttÃni Ãharitvà attÃdÃnalakkhaïa¤ ca codakavatta¤ ca cuditakavatta¤ ca saÇghena kÃtabbakicca¤ ca anuvijjakavatta¤ ca sabbaæ vitthÃrena kathitaæ, taæ mayaæ yathà ÃgataÂÂhÃne yeva vaïïayissÃma, vuttappabhedÃsu pana imÃsu codanÃsu yassa kassaci codanÃyavasena saÇghamajjhe osaÂe vatthusmiæ cuditacodakà vattabbà tumhe amhÃkaæ vinicchayena tuÂÂhà bhavissathà 'ti.


#<[page 590]>#
%<590                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace bhavissÃmà 'ti vadanti saÇghena taæ adhikaraïaæ sampaÂicchitabbaæ. atha pana vinicchinatha tÃva bhante sace amhÃkaæ khamissati gaïhissÃmà 'ti vadanti, cetiyaæ tÃva vandathà 'ti ÃdÅni vatvà dÅghasuttaæ katvà vissajjitabbaæ, te ce cirarattaæ kilantà pakkantaparisà ucchinnapakkhà hutvà puna yÃcanti yÃva tatiyaæ paÂikkhipitvà yadà nimmadà honti, tadà nesaæ adhikaraïaæ vinicchinitabbaæ, vinicchinantehi ca sace alajjussannà hoti parisà ubbÃhikÃya taæ adhikaraïaæ vinicchitabbaæ, sace bÃlussannà hoti parisà tumhÃkaæ sabhÃge vinayadhare pariyesathà 'ti vinayadhare pariyesÃpetvà yena dhammena yena vinayena yena satthusÃsanena taæ adhikaraïaæ vÆpasameti tathà taæ adhikaraïaæ vÆpasametabbaæ. tattha dhammo ti bhÆtaæ vatthu, vinayo ti codanà sÃraïà ca, satthusÃsanan ti ¤attisampadà ca anusÃvanasampadà ca. tasmà codakena vatthusmiæ Ãrocite cuditako pucchitabbo santam etaæ no ti, evaæ vatthuæ upaparikkhitvà bhÆtena vatthunà codetvà sÃretvà ca ¤attisampadÃya anusÃvanasampadÃya ca naæ adhikaraïaæ vÆpasametabbaæ. tatra ce alajjÅ lajjiæ codeti so ca alajjÅ bÃlo hoti abyatto nÃssa nayo dÃtabbo, evaæ pana vattabbo kimhi naæ codesÅti. addhà so vakkhati kim idaæ bhante kimhi naæ nÃmà 'ti. tvaæ kimhi nam pi na jÃnÃsi na yuttaæ tayà evarÆpena bÃlena paraæ codetun ti uyyojetabbo nÃssa anuyogo dÃtabbo, sace pana so alajjÅ paï¬ito hoti byatto diÂÂhena và sutena và ajjhottharitvà sampÃdetuæ sakkoti etassa anuyogaæ datvà lajjiss' eva paÂi¤¤Ãya kammaæ kÃtabbaæ, sace lajjÅ alajjiæ codeti so ca lajjÅ bÃlo hoti abyatto na sakkoti anuyogaæ dÃtuæ, tassa nayo dÃtabbo kimhi naæ codesi sÅlavipattiyà và ÃcÃravipatti ÃdÅsu ekissà 'ti,


#<[page 591]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        591>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  kasmà pana imass' eva evaæ nayo dÃtabbo na itarassà 'ti. nanu na yuttaæ vinayadharÃnaæ agatigamanan ti. na yuttam eva, idaæ pana agatigamanaæ na hoti dhammÃnuggaho nÃma eso, alajjiniggahatthÃya hi lajjipaggahatthÃya ca sikkhÃpadaæ pa¤¤attaæ, tatra alajjÅ nayaæ labhitvà ajjhottharanto ehÅti, lajjÅ pana nayaæ labhitvà diÂÂhe diÂÂhasantÃnena sute sutasantÃnena patiÂÂhÃya kathessati, tasmà tassa dhammÃnuggaho vaÂÂati. sace pana so lajjÅ paï¬ito hoti byatto patiÂÂhÃya katheti alajjÅ ca etam pi n' atthÅti paÂi¤¤aæ na deti alajjissa paÂi¤¤Ãya eva na kÃtabbaæ. tad atthadÅpanatthaæ ca idaæ vatthuæ veditabbaæ.
     tepiÂaka CÆÊÃbhayatthero kira lohapÃsÃdassa heÂÂhà bhikkhÆnaæ vinayaæ kathetvà sÃyaïhasamaye vuÂÂhÃti, tassa vuÂÂhÃnasamaye dve attapaccatthikà kathaæ pavattesuæ, eko etam pi n' atthi etam pi n' atthÅti paÂi¤¤aæ na deti, atha appÃvasese paÂhamayÃme therassa tasmiæ puggale ayaæ patiÂÂhÃya katheti ayaæ pana paÂi¤¤aæ na deti, bahÆni ca vatthÆni osaÂÃni, addhà etaæ kataæ bhavissatÅti tasmiæ puggale asuddhaladdhi uppannÃ, tato vÅjanÅdaï¬akena pÃdakathalikÃya sa¤¤aæ datvà ahaæ Ãvuso vinicchinituæ ananucchaviko a¤¤ena vinicchinÃpehÅti Ãha. kasmà bhante ti. thero tam atthaæ Ãrocesi, cuditakapuggalassa kÃye ¬Ãho uÂÂhito, tato theraæ vanditvà bhante vinicchinituæ anurÆpena vinayadharena nÃma tumhÃdise n' eva bhavituæ vaÂÂati codakena ca Ådisen' eva bhavituæ vaÂÂatÅti vatvà setakÃni nivÃsetvà ciraæ kilamit' attha mayà ti khamÃpetvà pakkÃmi. evaæ lajjinà codiyamÃno alajjÅ bahÆsu pi vatthÆsu uppannesu paÂi¤¤aæ na deti, so n' eva suddho ti vattabbo na asaddho ti jÅvamatako nÃma ÃmakapÆtiko nÃma c' esa, sace pan' assa a¤¤am pi tÃdisaæ vatthuæ uppajjati na vinicchitabbaæ,


#<[page 592]>#
%<592                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tathà nÃsitako bhavissati. sace pana alajjÅ yeva alajjiæ codeti so vattabbo Ãvuso tava vacanen' Ãyaæ kiæ sakkà vattun ti, itaram pi tath' eva vatvà ubho ekasambhogaparibhogà hutvà jÅvathà 'ti uyyojetabbÃ, sÅlatthÃya tesaæ vinicchayo na kÃtabbo, pattacÅvarapariveïÃdi atthÃya pana paÂirÆpaæ sakkhiæ labhitvà kÃtabbo ti. atha lajjÅ lajjiæ codeti vivÃdo ca nesaæ kismicid eva appamattako hoti sa¤¤Ãpetvà mà evaæ karothà 'ti accayaæ desÃpetvà uyyojetabbÃ, atha pan' ettha cuditakena sahasà viraddhaæ hoti Ãdito paÂÂhÃya alajjÅ nÃma n' atthi, so ca pakkhÃnurakkhaïatthÃya paÂi¤¤aæ na deti mayaæ saddahÃma mayaæ saddahÃmà 'ti bahÆ uÂÂhahanti, so tesaæ paÂi¤¤Ãya eka vÃraæ dve vÃraæ suddho hotu, atha pana viraddhakÃlato paÂÂhÃya ÂhÃne na tiÂÂhati vinicchayo na dÃtabbo. evaæ yassa kassaci codanÃyavasena saÇghamajjhe osaÂe vatthusmiæ cuditakacodakesu paÂipattiæ ¤atvà tassà yeva codanÃya sampattivipattijÃnanatthaæ ÃdimajjhapariyosÃnÃdÅnaæ vasena vinicchayo veditabbo. seyyathÅdaæ; codanÃya ko Ãdi kiæ majjhe kiæ pariyosÃnaæ. codanÃya ahaæ taæ vattukÃmo karotu me Ãyasmà okasan ti evaæ okÃsakammaæ Ãdi, otiïïena vatthunà codetvà sÃretvà vinicchayo majjhe, Ãpattiyaæ và anÃpattiyaæ và patiÂÂhÃpanena samatho pariyosÃnaæ, codanÃya kati mÆlÃni kati vatthÆni kati bhÆmiyo. codanÃya dve mÆlÃni samÆlikà và amÆlikà vÃ, tÅïi vatthÆni diÂÂhaæ sutaæ parisaÇkitaæ, pa¤ca bhÆmiyo kÃlena vakkhÃmi no akÃlena bhÆtena vakkhÃmi no abhÆtena saïhena vakkhÃmi no pharusena atthasaæhitena vakkhÃmi no anatthasaæhitena mettacitto vakkhÃmi no dosantaro ti. imÃya ca pana codanÃya codakena puggalena parisuddhakÃyasamÃcÃro. nu kho 'mhÅti Ãdinà nayena UpÃlipa¤cake vuttesu païïarasasu dhammesu patiÂÂhÃtabbaæ, cuditakena dvÅsu dhammesu patiÂÂhÃtabbaæ sacce ca akuppe cà 'ti.
     app eva nÃma naæ imamhà brahmacariyà cÃveyyan ti api eva nÃma naæ puggalaæ imamhÃeÂÂhacariyà cÃveyyaæ,


#<[page 593]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        593>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sÃdhu vat' assa sac' Ãhaæ imaæ puggalaæ imamhà brahmacariyà cÃveyyan ti iminà adhippÃyena anuddhaæseyyà 'ti vuttaæ hoti. padabhÃjane pana brahmacariyà cÃveyyan ti imass' eva pariyÃyamatthaæ dassetuæ bhikkhubhÃvà cÃveyyan ti Ãdi vuttaæ. khaïÃdÅni samayavevacanÃni, taæ khaïaæ taæ layaæ taæ muhuttaæ vÅtivatteti tasmiæ khaïe tasmiæ laye tasmiæ muhutte vÅtivatte. bhummappattiyà hi idaæ upayogavacanaæ. samanuggÃhiyamÃnaniddese yena vatthunà anuddhaæsito hotÅti catÆsu pÃrÃjikavatthÆsu yena vatthunà codakena cuditako anuddhaæsito adhibhÆto ajjhotthaÂo hoti. tasmim vatthusmiæ samanuggahiyamÃno ti tasmiæ codakena vuttavatthusmiæ so codako anuvijjakena kin te diÂÂhaæ kin ti diÂÂhan ti Ãdinà nayena anuvijjiyamÃno vÅmaæsiyamÃno upaparikkhiyamÃno. asamanuggÃhiyamÃnaniddese na kenaci vuccamÃno ti anuvijjakena và a¤¤ena và kenaci, atha và diÂÂhÃdivatthusu kenaci avuccamÃno. etesaæ ca dvinnaæ mÃtikÃpadÃnaæ parato bhikkhu ca dosaæ patiÂÂhÃtÅti iminà sambandho veditabbo, idaæ hi vuttaæ hoti:
evaæ samanuggÃhiyamÃno và asamanuggÃhiyamÃno và bhikkhu ca dosaæ patiÂÂhÃti paÂicca tiÂÂhati paÂijÃnÃti saÇghÃdiseso ti, ida¤ ca amÆlakabhÃvassa pÃkaÂakÃladassanattham eva vuttaæ, Ãpatti pana anuddhaæsitakkhaïe yeva Ãpajjati.
idÃni amÆlaka¤ c' eva taæ adhikaraïaæ hotÅti ettha yasmà amÆlakalakkhaïaæ pubbe vuttaæ, tasmà taæ avatvà apubbam eva dassetuæ adhikaraïaæ nÃmà 'ti Ãdim Ãha, tattha yasmà adhikaraïaæ adhikaraïaÂÂhena ekam pi vatthuvasena nÃnà hoti ten' assa taæ nÃnattaæ dassetuæ cattÃri adhikaraïÃni vivÃdÃdhikaraïan ti Ãdim Ãha, ko pana so adhikaraïaÂÂho yen' etaæ ekaæ hotÅti. samathehi adhikaraïÅyatà tasmà yaæ adhikicca Ãrabbha paÂicca sandhÃya samathà vattan ti taæ adhikaraïan ti veditabbaæ. aÂÂhakathÃsu pana vuttaæ, adhikaraïan ti keci gÃhaæ vadanti keci cetanaæ keci akkhantiæ keci vohÃraæ keci païïattin ti.


#<[page 594]>#
%<594                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  puna evaæ vicÃritaæ, yadi gÃho adhikaraïaæ nÃma eko attÃdÃnaæ gahetvà sabhÃgena bhikkhunà saddhiæ santayamÃno tattha ÃdÅnavaæ disvà puna cajati tassa taæ adhikaraïaæ samathappattaæ bhavissati, yadi cetanà adhikaraïaæ idaæ attÃdÃnaæ gaïhÃmÅti uppannà cetanà nirujjhati, yadi akkhanti adhikaraïaæ akkhantiyà attÃdÃnaæ gahetvà 'pi aparabhÃge vinicchayaæ alabhamÃno và khamÃpito và cajati, yadi vohÃro adhikaraïaæ kathento Ãhiï¬itvà aparabhÃge tuïhÅ hoti niravo evam assa taæ adhikaraïaæ samathappattaæ bhavissati tasmà païïatti adhikaraïan ti. taæ pan' etaæ methunadhammapÃrÃjikÃpatti methunadhammapÃrÃjikÃpattiyà tabbhÃgiyà . . . pe . . . evaæ ÃpattÃdhikaraïaæ ÃpattÃdhikaraïassa tabbhÃgiyan ti ca, vivÃdÃdhikaraïaæ siyà kusalaæ siyà akusalaæ siyà abyÃkatan ti evam ÃdÅhi ca virujjhati, na hi te païïattiyà kusalÃdibhÃvaæ icchanti, na ca amÆlakena pÃrÃjikena dhammenà 'ti ettha Ãgato pÃrÃjikadhammo pa¤¤atti nÃma hoti. kasmÃ. accanta akusalattÃ. vuttam pi h' etaæ ÃpattÃdhikaraïaæ siyà kusalaæ siyà akusalaæ siyà abyÃkatan ti yaæ c' etaæ amÆlakena pÃrÃjikenà 'ti ettha amÆlakapÃrÃjikaæ niddiÂÂhaæ tass' ev' Ãyaæ amÆlakaæ c' eva naæ adhikaraïaæ hotÅti. paÂiniddeso na païïattiyà na hi a¤¤aæ niddisitvà a¤¤aæ paÂiniddisati, yasmà pana yÃya pa¤¤attiyà yena abhilÃpena codakena so puggalo pÃrÃjikaæ dhammaæ ajjhÃpanno ti pa¤¤atto pÃrÃjikasaÇkhÃtassa adhikaraïassa amÆlakattà sà 'pi pa¤¤atti amÆlikà hoti, adhikaraïe pavattattà ca adhikaraïaæ, tasmà iminà pariyÃyena païïattiadhikaraïan ti yujjeyya, yasmà ca yaæ amÆlakaæ nÃma adhikaraïaæ taæ sabhÃvato n' atthi païïattimattam eva atthi tasmà 'pi païïattiadhikaranan ti yujjeyya, ta¤ ca kho idh' eva na sabbattha, na hi vivÃdÃdÅnaæ pa¤¤attiadhikaraïaÂÂho adhikaraïaÂÂho pana tesaæ pubbe vuttasamathehi adhikaraïÅyatÃ, iti iminà adhikaraïaÂÂhena ekacco vivÃdo vivÃdo c' eva adhikaraïa¤ cà 'ti vivÃdÃdhikaraïaæ, esa nayo sesesu.


#<[page 595]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        595>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tattha idha bhikkhÆ vivadanti dhammo ti và adhammo ti và ti evaæ aÂÂhÃrasa bhedakaravatthÆni nissÃya uppanno vivÃdo vivÃdÃdhikaraïaæ. idha bhikkhu bhikkhuæ anuvadati sÅlavipattiyà và ti evaæ catasso vipattiyo nissÃya uppanno anuvÃdo anuvÃdÃdhikaraïaæ. pa¤ca pi Ãpattikkhandhà ÃpattÃdhikaraïaæ satta pi Ãpattikkhandhà ÃpattÃdhikaraïan ti evaæ Ãpatti yeva ÃpattÃdhikaraïaæ. yà saÇghassa kiccayatà karaïÅyatà apalokanakammaæ ¤attikammaæ ¤attidutiyakammaæ ¤atticatutthakamman ti evaæ catubbidhaæ saÇghakiccaæ kiccÃdhikaraïan ti veditabbaæ.
imasmiæ pana atthe pÃrÃjikÃpattisaÇkhÃtaæ ÃpattÃdhikaraïam eva adhippetaæ, sesÃni atthuddhÃravasena vuttÃni, ettakà hi adhikaraïasaddassa atthÃ, tesu pÃrÃjikam eva idhÃdhippetaæ, taæ diÂÂhÃdÅhi mÆlehi amÆlaka¤ c' eva adhikaraïaæ hoti. aya¤ ca bhikkhu dosaæ patiÂÂhÃti paÂicca tiÂÂhati tucchakaæ mayà bhaïitan ti ÃdÅni vadanto paÂijÃnÃti, tassa bhikkhuno anuddhaæsitakkhaïe yeva saÇghÃdiseso ti, ayaæ tÃv' assa sapadÃnukkamaniddesassa sikkhÃpadassa attho.
     idÃni yÃni tÃni saÇkhepato adiÂÂhÃdÅni codanÃvatthÆni vuttÃni tesaæ vasena vitthÃrato Ãpattiæ ropetvà dassetuæ adiÂÂh' assa hotÅti Ãdim Ãha, tattha adiÂÂh' assa hotÅti adiÂÂho assa hoti. etena codakena adiÂÂho hoti so puggalo pÃrÃjikaæ dhammaæ ajjhÃpajjanno ti attho, esa nayo asut' assa hotÅti ÃdÅsu pi. diÂÂho mayà ti diÂÂho 'si mayà ti vuttaæ hoti, esa nayo suto mayà ti ÃdÅsu pi, sesaæ adiÂÂhamÆlake vuttanayam eva, diÂÂhamÆlake pana taæ ce codeti suto mayà ti evaæ vuttÃnaæ sutÃdÅnaæ abhÃvena dumÆlakattaæ veditabbaæ. sabbasmiæ yeva ca imasmiæ codakavÃre yathà idhà gatesu pÃrÃjikaæ dhammaæ ajjhÃpanno 'si assamaïo 'si asakyaputtiyo 'sÅti imesu vacanesu ekekassa vasena vÃcÃya vÃcÃya saÇghÃdiseso hoti, evaæ a¤¤atra Ãgatesu dussÅlo pÃpadhammo asucÅsaÇkassarasamÃcÃro paÂicchannakammanto assamaïo samaïapaÂi¤¤o abrahmacÃrÅ brahmacÃrÅpaÂi¤¤o antopÆti avassuto kasambujÃto ti,


#<[page 596]>#
%<596                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.8>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  imesu pi vacanesu ekekassa vasena vÃcÃya vÃcÃya saÇghÃdiseso hoti yeva. n' atthi tayà saddhiæ uposatho và pavÃraïà và saÇghakammaæ và ti imÃni pana suddhÃni sÅsaæ na enti, dussÅlo 'si n' atthi tayà saddhiæ uposatho và ti evaæ dussÅlÃdi padesu pana pÃrÃjikaæ dhammaæ ajjhÃpanno 'sÅti Ãdipadesu ca yena kenaci saddhiæ ghaÂità n' eva sÅsaæ enti, saÇghÃdisesakarÃni honti. MahÃpadumatthero pan' Ãha na kevalaæ idha pÃÊiyaæ anÃgatÃni dussÅlo pÃpadhammo ti ÃdipadÃn' eva sÅsam enti. koï¬o 'si mahÃsÃmaïero 'si mahÃupÃsako 'si jeÂÂhabbatiko 'si nigaïÂho 'si Ãjivako 'si tÃpaso 'si paribbÃjako 'si paï¬ako 'si theyyasaævÃsako 'si titthiyapakkantako 'si tiracchÃnagato 'si mÃtughÃtako 'si pitughÃtako 'si arahantaghÃtako 'si bhikkhunÅdÆsako 'si saÇghabhedako 'si lohituppÃdako 'si ubhatobya¤janako 'sÅti imÃni pi sÅsaæ enti yevà 'ti. MahÃpadumatthero yeva ca diÂÂhe vematiko ti ÃdÅsu yadaggena vematiko tadaggena no kappeti yadaggena no kappeti tadaggena sarati yadaggena na sarati tadaggena pammuÂÂho hotÅti vadati. MahÃsummatthero pana ekekaæ dvidhà bhinditvà catunnam pi pÃÂekkaæ nayaæ dasseti.
kathaæ. diÂÂhe vematiko ti ayaæ tÃva dassane và vematiko hoti puggale vÃ, tattha diÂÂho nu kho mayà na diÂÂho ti, evaæ dassane vematiko hoti ayaæ nu kho mayà diÂÂho a¤¤o ti evaæ puggale vematiko hoti, evaæ dassanaæ và no kappeti puggalaæ và dassanaæ và na sarati puggalaæ và dassanaæ và pammuÂÂho hoti puggalaæ vÃ, ettha ca vematiko ti vimatijÃto. n' okappetÅti na saddahati. na saratÅti asÃriyamÃno na sarati. yadà pana taæ asukasmiæ nÃma bhante ÂhÃne asukasmiæ nÃma kÃle ti sarati tadà sarati. pammuÂÂho ti yo tehi tehi upÃyehi sÃriyamÃno pi na sarati yevà 'ti,


#<[page 597]>#
%<Bhvibh_II.8]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        597>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  eten' eva upÃyena codÃpakavÃro pi veditabbo. kevalaæ hi tattha mayà 'ti parihÅnaæ sesaæ codakavÃrasadisam eva, tato paraæ Ãpattibhedaæ ca anÃpattibhedaæ ca dassetuæ asuddhe suddhadiÂÂhÅti Ãdikaæ catukkaæ Âhapetvà ekekaæ padaæ catÆhi catÆhi bhedehi niddiÂÂhaæ, taæ sabbaæ pÃÊinayen' eva sakkà jÃnituæ kevalaæ h' ettha adhippÃyabhedo veditabbo, ayaæ hi adhippÃyo nÃma cÃvanÃdhippÃyo akkosÃdhippÃyo kammÃdhippÃyo vuÂÂhÃnÃdhippÃyo uposathapavÃraïaÂÂhapanÃdhippÃyo anuvijjanÃdhippÃyo dhammakathÃdhippÃyo ti anekavidho, tattha purimesu catÆsu adhippÃyesu okÃsaæ akÃrÃpentassa dukkaÂaæ, okÃsaæ kÃrÃpetvà 'pi ca sammukhà amÆlakena pÃrÃjikena anuddhaæsentassa saÇghÃdiseso, amÆlakena saÇghÃdisesena anuddhaæsentassa pÃcittiyaæ, ÃcÃravipattiyà anuddhaæsentassa dukkaÂaæ, akkosÃdhippÃyena vadantassa pÃcittiyaæ, asammukhà pana sattahi pi Ãpattikkhandhehi vadantassa dukkaÂaæ. asammukhà eva sattavidham pi kammaæ karontassa dukkaÂam eva. Kurundiyaæ pana vuÂÂhÃnÃdhippÃyena tvaæ imaæ nÃma Ãpattiæ Ãpanno taæ paÂikarohÅti vadantassa okÃsakiccaæ n' atthÅti vuttaæ, sabbatth' eva pana uposathapavÃraïaæ Âhapentassa okÃsakammaæ n' atthi, Âhapanakkhettaæ pana jÃnitabbaæ. suïÃtu me bhante saÇgho ajjuposatho païïaraso yadi saÇghassa pattakallaæ saÇgho uposathaæ kareyyà 'ti etasmiæ hi rekÃre anatikkante yeva Âhapetuæ labbhati, tato paraæ pana yyakÃre patte na labbhati, esanayo pavÃraïÃya. anuvijjakassÃpi osaÂe vatthusmiæ atth' etaæ tavà 'ti anuvijjanÃdhippÃyena vadantassa okÃsakammaæ n' atthi, dhammakathikassÃpi dhammÃsane nisÅditvà yo ida¤cida¤ca karoti ayaæ bhikkhu assamaïo ti Ãdinà nayena anodissa dhammaæ kathentassa okÃsakammaæ n' atthi, sace pana odissa niyametvà asuko ca asuko ca assamaïo anupÃsako ti katheti,


#<[page 598]>#
%<598                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_II.9>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  dhammÃsanato orohitvà Ãpattiæ desetvà gantabbaæ, yaæ pana tattha tattha anokÃsaæ kÃretvà 'ti vuttaæ tassa okÃsaæ akÃretvà ti evam attho veditabbo, na hi koci anokÃso nÃma atthi yam okÃsaæ kÃretvà Ãpatti Ãpajjati, okÃsaæ pana akÃretvà ÃpajjatÅti sesaæ uttÃnam eva. samuÂÂhÃnÃdÅsu tisamuÂÂhÃnaæ kÃyacittato vÃcÃcittato kÃyavÃcÃcittato ca samuÂÂhÃti, kiriyà sa¤¤Ãvimokkhaæ sacittakaæ lokavajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ akusalacittaæ dukkhavedanan ti.
          paÂhamaduÂÂhadosasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà ti dutiyaduÂÂha dosasikkhÃpadaæ. tattha handa mayaæ Ãvuso imaæ chakaÊakaæ Dabbaæ Mallaputtaæ nÃma karomà 'ti te kira paÂhamavatthusmiæ attano manorathaæ sampÃdetuæ asakkonto laddhaniggahavighÃtappattà idÃni jÃnissÃmà 'ti tÃdisaæ vatthuæ pariyesamÃnà vicaranti, ath' eka divasaæ disvà tuÂÂhà a¤¤ama¤¤aæ oloketvà evam Ãhaæsu, handa mayaæ Ãvuso imaæ chakaÊakaæ Dabbaæ Mallaputtaæ nÃma karoma, Dabbo Mallaputto nÃma ayan ti evam assa nÃmaæ koramà 'ti vuttaæ hoti. esanayo Mettiyaæ nÃma bhikkhunin ti etthÃpi, te bhikkhÆ Mettiyabhummajake bhikkhÆ anuyu¤jiæsÆ 'ti evaæ anuyu¤jiæsu Ãvuso kuhiæ tumhehi Dabbo Mallaputto MettiyÃya bhikkhuniyà saddhiæ diÂÂho ti. GijjhakÆÂapabbatapÃde. kÃya velÃya. bhikkhÃcÃragamanavelÃyà 'ti Ãvuso Dabba ime evaæ vadanti tvaæ tadà kuhin ti. VeÊuvane bhattÃni uddissÃmÅti, tava tÃya velÃya VeÊuvane atthibhÃvaæ ko jÃnÃti. bhikkhusaÇgho bhante ti. te saÇghaæ pucchiæsu jÃnatha tumhe tÃya velÃya imassa VeÊuvane atthibhÃvan ti. Ãma Ãvuso jÃnÃma thero sammuttiæ laddhadivasato paÂÂhÃya VeÊuvane yevà 'ti.


#<[page 599]>#
%<Bhvibh_II.9]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                       599>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tato Mettiyabhummajake Ãhaæsu Ãvuso tumhÃkaæ kathà na sameti kacci no lesaæ o¬¬etvà vadathà 'ti. evaæ te tehi bhikkhÆhi anuyu¤jiyamÃnà ÃmÃvuso ti vatvà etam atthaæ Ãrocesuæ, kiæ pana tumhe Ãvuso Ãyasmantaæ Dabbaæ Mallaputtaæ a¤¤abhÃgiyassa adhikaraïassà 'ti ettha a¤¤abhÃgassa idaæ a¤¤abhÃgo và assa atthÅti a¤¤abhÃgiyaæ, adhikaraïan ti ÃdhÃro veditabbo, vatthuadhiÂÂhÃnan ti vuttaæ hoti. yo hi so Dabbo Mallaputto nÃmà 'ti chakaÊako vutto so yv Ãyaæ Ãyasmato Dabbassa Mallaputtassa bhÃgo koÂÂhÃso pakkho manussajÃti c' eva bhikkhubhÃvo ca, tato a¤¤assa bhÃgassa koÂÂhÃsassa pakkhassa hoti tiracchÃnajÃtiyà c' eva chakaÊakabhÃvassa ca, so và a¤¤abhÃgo assa atthÅti, tasmà a¤¤abhÃgiyasaÇkhyaæ labhati, yasmà ca tesaæ imaæ mayaæ Dabbaæ Mallaputtaæ nÃma karomà 'ti vadantÃnaæ tassa nÃmakaraïasa¤¤Ãya ÃdhÃro vatthuadiÂÂhÃnaæ tasmà adhikaraïan ti veditabbo. taæ hi sandhÃya te bhikkhÆ a¤¤abhÃgiyassa adhikaraïassà 'ti Ãhaæsu, na vivÃdÃdhikaraïÃdÅsu a¤¤ataraæ kasmÃ. asambhavato, na hi te catunnaæ adhikaraïÃnaæ kassaci a¤¤abhÃgiyassa adhikaraïassa ki¤ci desaæ lesamattaæ upÃdiyiæsu, na ca catunnaæ adhikaraïÃnaæ leso nÃma atthi, jÃtilesÃdayo hi puggalÃnaæ yeva lesà vuttà na vivÃdÃdhikaraïÃdÅnaæ, idaæ ca Dabbo Mallaputto ti nÃmaæ tassa a¤¤abhÃgiyÃdhikaraïabhÃve Âhitassa chakaÊakassa koci deso hoti, theraæ amÆlakena pÃrÃjikena anuddhaæsetuæ lesamatto ettha ca dissati apadissati assa ayan ti voharÅyatÅti deso, jÃtiÃdÅsu a¤¤atarakoÂÂhÃsass' etaæ adhivacanaæ a¤¤aæ pi vatthuæ lissati silissati ohÃramatten' eva Åsakaæ allÅyatÅti leso,jÃtiÃdÅnaæ yeva a¤¤atarakoÂÂhÃsass' etaæ adhivacanaæ, tato paraæ uttÃnattham eva. sikkhÃpadapa¤¤attiyam pi ayam ev' attho.
     padabhÃjane pan' assa a¤¤abhÃgiyassa adhikaraïassa ki¤ci desaæ lesamattaæ upÃdÃya pÃrÃjikena dhammena anuddhaæseyya taæ yasmà aÂÂhuppattivasen' eva ÃvibhÆtaæ,


#<[page 600]>#
%<600                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.9>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tasmà na vibhattan ti veditabbaæ. yÃni pana adhikaraïan ti vacanasÃma¤¤ato atthuddhÃravasena pavattÃni cattÃri adhikaraïÃni tesaæ a¤¤abhÃgiyatà ca tabbhÃgiyatà ca yasmà apÃkaÂà jÃnitabbà ca vinayadharehi tasmà vacanasÃma¤¤ato laddhaæ adhikaraïaæ nissÃya taæ Ãvikaronto a¤¤abhÃgiyassa adhikaraïassà 'ti Ãpatta¤¤abhÃgiyaæ và hoti adhikaraïa¤¤abhÃgiyaæ và ti Ãdim Ãha, yà ca sà avasÃne Ãpatta¤¤abhÃgiyassa adhikaraïassa vasena codanà vuttÃ, tam pi dassetuæ ayaæ sabbÃdhikaraïÃnaæ tabbhÃgiyä¤abhÃgiyatà samÃhaÂà ti veditabbÃ. tattha ca Ãpatta¤¤abhÃgiyaæ và ti paÂhamaæ uddiÂÂhattà katha¤ ca Ãpatti Ãpattiyà a¤¤abhÃgiyà hotÅti niddese Ãrabhitabbe yasmà ÃpattÃdhikaraïassa tabbhÃgiyavicÃraïÃyaæ yeva ayam attho Ãgamissati, tasmà evaæ anÃrabhitvà katha¤ ca adhikaraïaæ adhikaraïassa a¤¤abhÃgiyan ti pacchimapadaæ yeva gahetvà niddeso Ãraddho ti veditabbo. tattha a¤¤abhÃgiyavÃro uttÃnattho yeva, ekam ekaæ hi adhikaraïaæ itaresaæ tiïïaæ tiïïaæ a¤¤abhÃgiyaæ a¤¤apakkhiyaæ a¤¤akoÂÂhÃsiyaæ hoti, vatthuvisabhÃgattÃ, tabbhÃgiyavÃre pana vivÃdÃdhikaraïaæ vivÃdÃdhikaraïassa tabbhÃgiyaæ tappakkhiyaæ taæ koÂÂhÃsiyaæ vatthusabhÃgattÃ, tathà anuvÃdÃdhikaraïaæ anuvÃdÃdhikaraïassa, kathaæ, buddhakÃlato paÂÂhÃya hi aÂÂhÃrasabhedakaravatthÆni nissÃya uppannavivÃdo ca idÃni uppajjanakavivÃdo ca vatthusabhÃgatÃya ekaæ vivÃdÃdhikaraïam eva hoti, tathà buddhakÃlato paÂÂhÃya catasso vipattiyo nissÃya uppanno anuvÃdo ca idÃni uppajjanakÃnuvÃdo ca vatthusabhÃgatÃya ekaæ anuvÃdÃdhikaraïam eva hoti, yasmà pana ÃpattÃdhikaraïaæ ÃpattÃdhikaraïassa sabhÃgavisabhÃgavatthuto sabhÃgasarikkhÃsarikkhato ca ekaæsena tabbhÃgiyaæ na hoti, tasmà ÃpattÃdhikaraïaæ ÃpattÃdhikaraïassa siyà tabbhÃgiyaæ siyà a¤¤abhÃgiyan ti vuttaæ. tattha Ãdito paÂÂhÃya a¤¤abhÃgiyassa paÂhamaæ niddhiÂÂhattà idhÃpi a¤¤abhÃgiyam eva paÂhamaæ niddiÂÂhaæ, tattha a¤¤abhÃgiyattaæ ca parato tabbhÃgiyattaæ ca vuttanayen' eva veditabbaæ.


#<[page 601]>#
%<Bhvibh_II.9]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        601>%
kiccÃdhikaraïaæ kiccÃdhikaraïassa tabbhÃgiyan ti ettha pana buddhakÃlato paÂÂhÃya cattÃri saÇghakammÃni nissÃya uppannaæ adhikaraïaæ ca idÃni cattÃri saÇghakammÃni nissÃya uppajjanakÃdhikaraïaæ ca sabhÃgatÃya sarikkhatÃya ca ekaæ kiccÃdhikaraïam eva hoti, kiæ pana saÇghakammÃni nissÃya uppannaæ adhikaraïaæ kiccÃdhikaraïaæ udÃhu saÇghakammÃnam ev' etaæ adhivacanan ti. saÇghakammÃnam ev' etaæ adhivacanaæ, evaæ sante pi saÇghakammaæ nÃma ida¤ ca ida¤ ca evaæ kattabban ti iti yaæ kammalakkhaïaæ manasikaroti taæ nissÃya uppajjanato purimaæ purimaæ saÇghakammaæ nissÃya uppajjanato ca saÇghÃkammÃni nissÃya uppannaæ adhikaraïaæ kiccÃdhikaraïan ti vuttaæ.
     ki¤ci desaæ lesamattaæ upÃdÃyà 'ti ettha pana yasmà deso ti và lesamatto ti và pubbe vuttanayen' eva vya¤janato nÃnaæ atthato ekaæ, tasmà leso ti dasalesà jÃtileso nÃmaleso ti Ãdim Ãha. tattha jÃti yeva jÃtileso esa nayo sesesu pi, idÃni tam eva lesaæ vitthÃrato dassetuæ yathà taæ upÃdÃya anuddhaæsanà hoti tathà savatthukaæ katvà dassento jÃtileso nÃma khattiyo diÂÂho hotÅti Ãdim Ãha. tattha khattiyo diÂÂho hotÅti a¤¤o koci khattiyajÃtiyo iminà codakena diÂÂho hoti. pÃrÃjikaæ dhammaæ ajjhÃpajjanto ti methunadhammÃdÅsu a¤¤ataraæ Ãpajjanto. a¤¤aæ khattiyaæ passitvà codetÅti atha so a¤¤aæ attano veriæ khattiyajÃtiyaæ bhikkhuæ passitvà taæ khattiyajÃtilesaæ gahetvà evaæ codeti khattiyo mayà diÂÂho pÃrÃjikaæ dhammaæ ajjhÃpajjanto tvaæ khattiyo pÃrÃjikaæ dhammaæ ajjhÃpanno 'si, athavà tvaæ so khattiyo nä¤o pÃrÃjikaæ dhammaæ ajjhÃpanno 'si assamaïo 'si asakyaputtiyo 'si n' atthi tayà saddhiæ uposatho và pavÃraïà và ti Ãpatti vÃcÃya vÃcÃya saÇghÃdisesassa, ettha ca tesaæ khattiyÃnaæ a¤¤ama¤¤aæ asadisassa tassa tassa dÅghÃdino và diÂÂhÃdino và vasena a¤¤abhÃgiyatà khattiyajÃtipa¤¤attiyà ÃdhÃravasena adhikaraïatà ca veditabbÃ, eten' eva upÃyena sabbapadesu yojanà veditabbÃ. pattalesaniddese ca sÃÂakapatto ti lohapattasadiso susaïÂhÃno succhavi siniddho bhamaravaïïo mattikÃpatto vuccati.


#<[page 602]>#
%<602                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.10>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sumbhakapatto ti pakatimattikÃpatto, yasmà pana Ãpattilesassa ekapaden' eva saÇkhepato niddeso vutto tasmà vitthÃrato pi taæ dassetuæ bhikkhu saÇghÃdisesaæ ajjhÃpajjanto diÂÂho hotÅti Ãdi vuttaæ. kasmà pan' assa tatth' eva niddesaæ avatvà idha visuæ vutto ti. sesaniddesehi asabhÃgattÃ, sesaniddesà hi a¤¤aæ disvà a¤¤assa codanÃvasena vuttÃ, ayaæ pana ekam eva a¤¤aæ Ãpattiæ Ãpajjantaæ disvà a¤¤Ãya Ãpattiyà codanÃvasena vutto, yadi evaæ kathaæ a¤¤abhÃgiyaæ adhikaraïaæ hotÅti. ÃpattiyÃ, ten' eva vuttaæ evam pi Ãpatta¤¤abhÃgiya¤ ca hoti leso ca upÃdinno ti, yaæ hi so saÇghÃdisesaæ Ãpanno taæ pÃrÃjikassa a¤¤abhÃgiyaæ adhikaraïaæ, tassa pana a¤¤abhÃgiyassa adhikaraïassa leso nÃma yo so sabbakhattiyÃnaæ sÃdhÃraïo khattiyabhÃvo viya sabbÃpattÅnaæ sÃdhÃraïo ÃpattibhÃvo, eten' eva upÃyena sesÃpattimÆlakanayo codÃpakavÃro ca veditabbo. anÃpatti tathÃsa¤¤Å codeti và codÃpeti và ti pÃrÃjikaæ yeva ayaæ Ãpanno ti yo evaæ tathÃsa¤¤Å codeti và codÃpeti và tassa anÃpatti.
sesaæ sabbattha uttÃnam eva, samuÂÂhÃnÃdÅni pi paÂhamaduÂÂhadosasadisà n' evà 'ti.
                  dutiyaduÂÂhadosavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà ti saÇghabhedasikkhÃpadaæ, tattha atha kho Devadatto ti ÃdÅsu yo ca Devadatto yathà ca pabbajito yena ca kÃraïena KokÃlikÃdayo upasaÇkamitvà etha mayaæ Ãvuso samaïassa Gotamassa saÇghabhedaæ karissÃma cakkabhedan ti Ãha. taæ sabbaæ saÇghabhedakkhandake Ãgatam eva. pa¤cavatthuyÃcanà pana ki¤cÃpi tatth' eva Ãgamissati atha kho idhÃpi Ãgatattà yad ettha vattabbaæ taæ vatvà 'va gamissÃma. sÃdhu bhante ti ÃyÃcanà sÃdhu. bhikkhÆ yÃvajÅvaæ Ãra¤¤akà assÆ 'ti Ãra¤¤akadhutaÇgaæ samÃdÃya sabbe bhikkhÆ yÃvajÅvan ti tÃva Ãra¤¤akà  hontu ara¤¤e yeva vasantu. yo gÃmantaæ osareyya vajjaæ taæ phuseyyà 'ti yo eka bhikkhu pi ara¤¤aæ pahÃya nivÃsatthÃya  gÃmantaæ osareyya vajjaæ taæ phuseyya taæ bhikkhuæ doso phusatu Ãpattiyà naæ bhagavà kÃretÆ 'ti adhippÃyena vadati.


#<[page 603]>#
%<Bhvibh_II.10]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        603>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  esa nayo sesavatthÆsu pi. janaæ sa¤¤ÃpessÃmà 'ti janaæ amhÃkaæ appicchatÃdibhÃvaæ jÃnÃpessÃma, atha và paritosessÃma pasÃdessÃmà 'ti vuttaæ hoti. imÃni pana pa¤cavatthÆni yÃcato Devadattassa vacanaæ sutvà 'va a¤¤Ãsi bhagavà saÇghabhedatthiko hutvà ayaæ yÃcati, yasmà pana tÃni anujÃniyamÃnÃni bahunnaæ kulaputtÃnaæ maggantarÃyÃya saævattanti tasmà bhagavà alaæ Devadattà 'ti paÂikkhipitvà yo icchati so Ãra¤¤ako hotÆ 'ti Ãdim Ãha.
ettha pana bhagavato adhippÃyaæ viditvà kulaputtena attano patirÆpaæ veditabbaæ, ayaæ h' ettha bhagavato adhippÃyo eko bhikkhu mahajjhÃsayo hoti mahussÃho sakkoti gÃmantasenÃsanaæ paÂikkhipitvà ara¤¤e viharanto dukkhass' antaæ kÃtuæ, eko dubbalo hoti appatthÃmo ara¤¤e na sakkoti gÃmante yeva sakkoti, eko mahabbalo samappavattadhÃtuko adhivÃsanakkhantisampanno iÂÂhÃniÂÂhesu samacitto ara¤¤e pi gÃmante pi sakkoti yeva, eko n' eva gÃmante na ara¤¤e sakkoti padaparamo hoti. tatra yv Ãyaæ mahajjhÃsayo hoti mahussÃho sakkoti gÃmantasenÃsanaæ paÂikkhipitvà ara¤¤e viharanto dukkhassantaæ kÃtuæ so ara¤¤e yeva vasatu idam assa patirÆpaæ saddhivihÃrikÃdayo pi c' assa anusikkhamÃnà ara¤¤e vihÃtabbam eva ma¤¤issanti, yo pana dubbalo hoti appatthÃmo gÃmante yeva sakkoti dukkhass' antaæ kÃtuæ na ara¤¤e so gÃmante yeva vasatu, yv Ãhaæ mahabbalo samappavattadhÃtuko adhivÃsanakkhantisampanno iÂÂhÃniÂÂhesu samacitto ara¤¤e pi gÃmante pi sakkoti yeva ayam pi gÃmantasenÃsanaæ pahÃya ara¤¤e viharatu, idam assa patirÆpaæ saddhivihÃrikà pi hi 'ssa anusikkhamÃnà ara¤¤e vihÃtabbaæ ma¤¤issanti, yo panÃyaæ n' eva gÃmante na ara¤¤e sakkoti padaparamo hoti ayam pi ara¤¤e yeva vasatu,


#<[page 604]>#
%<604                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.10>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ayaæ hi 'ssa dhutaÇgasevanà kammaÂÂhÃnabhÃvanà ca Ãyatiæ maggaphalÃnaæ upanissayo bhavissati, saddhivihÃrikÃdayo c' assa anusikkhamÃnà ara¤¤e vihÃtabbaæ ma¤¤issantÅti, evaæ yv Ãyaæ dubbalo hoti appatthÃmo gÃmante yeva viharanto sakkoti dukkhass' antaæ kÃtuæ na ara¤¤e, imaæ puggalaæ sandhÃya bhagavà yo icchati so gÃmante viharatÆ 'ti Ãha, iminà ca puggalena a¤¤esam pi dvÃraæ dinnaæ. yadi pana bhagavà Devadattassa vÃdaæ sampaÂiccheyya yv Ãyaæ puggalo pakatiyà dubbalo hoti appatthÃmo yo pi daharakÃle ara¤¤e vÃsaæ abhisambhuïitvà jiïïakÃle và vÃtapittÃdi samuppannadhÃtukkhobhakÃle và nÃbhisambhuïÃti gÃmante yeva pana viharanto sakkoti dukkhass' antaæ kÃtuæ tesaæ ariyamaggÆpacchedo bhaveyya arahattaphalÃdhigamo na bhaveyya, uddhammaæ ubbinayaæ vilomaæ anÅyyÃnikaæ satthusÃsanaæ bhaveyya, satthà ca tesaæ asabba¤¤Æ assa sakavÃdaæ cha¬¬etvà DevadattavÃde patiÂÂhito ti gÃrayho ca bhaveyya, tasmà bhagavà evarÆpe puggale saÇgaïhanto Devadattassa vÃdaæ paÂikkhipi. eten' eva upÃyena piï¬apÃtikavatthusmim pi paæsukÆlikavatthusmim pi aÂÂhamÃse rukkhamÆlikavatthusmim pi vinicchayo veditabbo, cattÃro pana mÃse rukkhamÆlasenÃsanaæ paÂikkhittam eva, macchamaæsavatthusmiæ tikoÂiparisuddhan ti tÅhi koÂÅhi parisuddhaæ diÂÂhÃdÅhi aparisuddhÅhi virahitan ti attho, ten' ev' Ãha adiÂÂhaæ asutaæ aparisaÇkitan ti, tattha adiÂÂhaæ nÃma bhikkhÆnaæ atthÃya migamacche vadhitvà gayhamÃnaæ adiÂÂhaæ. asutaæ nÃma bhikkhÆnaæ atthÃya migamacche vadhitvà gahitan ti asutaæ. aparisaÇkitaæ pana diÂÂhaparisaÇkitaæ sutaparisaÇkitaæ tad ubhayavimuttaparisaÇkita¤ ca ¤atvà tabbipakkhato jÃnitabbaæ. kathaæ. idha bhikkhÆ passanti manusse jÃÊavÃkarÃdihatthe gÃmato nikkhamante ara¤¤e và vicarante, dutiyadivase ca nesaæ taæ gÃmaæ piï¬Ãya paviÂÂhÃnaæ samacchamaæsaæ piï¬apÃtaæ abhiharanti,


#<[page 605]>#
%<Bhvibh_II.10]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        605>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  te tena diÂÂhena parisaÇkanti bhikkhÆnaæ nu kho atthÃya katan ti idaæ diÂÂhaparisaÇkitam, etaæ gahetuæ na vaÂÂati, yaæ evaæ aparisaÇkitaæ taæ vaÂÂati. sace pana te manussà kasmà bhante na gaïhathà 'ti pucchitvà tam attham sutvà na yidaæ bhante bhikkhÆnaæ atthÃya kataæ amhehi attano atthÃya và rÃjayuttÃdÅnaæ atthÃya và katan ti vadanti kappati. na h' eva kho bhikkhÆ passanti api ca suïanti manussà kira jÃÊavÃkarÃdihatthà gÃmato và nikkhamanti ara¤¤e và vicarantÅti, dutiyadivase ca nesaæ taæ gÃmaæ piï¬Ãya paviÂÂhÃnaæ samacchamaæsaæ piï¬apÃtaæ abhiharanti, te tena sutena parisaÇkanti bhikkhÆnaæ nu kho atthÃya katan ti idaæ sutaparisaÇkitaæ nÃma, etaæ gahetuæ na vaÂÂati, yaæ evaæ parisaÇkitaæ taæ vaÂÂati. sace pana te manussà kasmà bhante na gaïhÃthà 'ti pucchitvà tam atthaæ sutvà na yidaæ bhante bhikkhÆnaæ atthÃya kataæ amhehi attano atthÃya rÃjayuttÃdÅnaæ atthÃya và katan ti vadanti kappati. na h' eva kho pana passanti na suïanti api ca tesaæ gÃmaæ piï¬Ãya paviÂÂhÃnaæ pattaæ gahetvà samacchamaæsaæ piï¬apÃtaæ abhisaÇkharitvà abhiharanti te parisaÇkanti bhikkhÆnaæ nu kho atthÃya katan ti, idaæ tad ubhayavimuttaparisaÇkitaæ nÃma, etam pi gahetuæ na vaÂÂati, yaæ evaæ aparisaÇkitaæ taæ vaÂÂati. sace pana te manussà kasmà bhante na gaïhathà 'ti pucchitvà tam atthaæ sutvà na yidaæ bhante bhikkhÆnam atthÃya kataæ amhehi attano atthÃya và rÃjayuttÃdÅnaæ atthÃya và kataæ pavattamaæsaæ và kappiyam eva labhitvà bhikkhÆnaæ atthÃya sampÃditan ti vadanti kappati. matÃnaæ petakiccatthÃya maÇgalÃdÅnaæ và atthÃya kate pi es' eva nayo, yaæ yaæ hi bhikkhÆnaæ yeva atthÃya akataæ yattha ca nibbematiko hoti taæ sabbaæ kappati. sace pana ekasmiæ vihÃre bhikkhÆ uddissa kataæ hoti te ca attano atthÃya katabhÃvaæ na jÃnanti a¤¤e jÃnanti ye jÃnanti tesaæ na vaÂÂati itaresaæ vaÂÂati,


#<[page 606]>#
%<606                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.10>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  a¤¤e na jÃnanti te yeva jÃnanti tesaæ yeva na vaÂÂati a¤¤esaæ vaÂÂati, te pi amhÃkaæ atthÃya katan ti jÃnanti a¤¤e pi etesaæ atthÃya katan ti jÃnanti sabbesam pi na vaÂÂati sabbe na jÃnanti sabbesaæ vaÂÂati.
     pa¤casu hi sahadhammikesu yassa và tassa và atthÃya uddissa kataæ sabbesaæ na kappati. sace pana koci ekaæ bhikkhuæ uddissa pÃïaæ vadhitvà tassa pattaæ pÆretvà deti so ce attano atthÃya katabhÃvaæ jÃnaæ yeva gahetvà a¤¤assa bhikkhuno deti so tassa saddhÃya paribhu¤jati kassa ÃpattÅti. dvinnam pi anÃpatti. yaæ hi uddissa kataæ tassa abhuttatÃya anÃpatti, itarassa ajÃnanatÃya, kappiyamaæsassa hi paÂiggahaïe Ãpatti n' atthi, uddissa kata¤ ca ajÃnitvà bhuttassa pacchà ¤atvà Ãpattidesanakiccaæ nÃma n' atthi. akappiyamaæsaæ pana ajÃnitvà bhuttena pacchà ¤atvà 'pi Ãpatti desetabbÃ. uddissa kataæ hi ¤atvà bhu¤jato 'va Ãpatti. akappiyamaæsaæ ajÃnitvà bhu¤jantassÃpi Ãpatti yeva. tasmà ÃpattibhÅrukena rÆpaæ sallakkhentenÃpi pucchitvà 'va maæsaæ paÂiggahetabbaæ, paribhogakÃle pucchitvà paribhu¤jissÃmÅti gahetvà pucchitvà 'va bhu¤jitabbaæ.
kasmÃ. duvi¤¤eyyattÃ. acchamaæsam pi sÆkaramaæsasadisaæ hoti dÅpimaæsÃdÅni ca migamaæsÃdisadisÃni tasmà pucchitvà gahaïam eva vattanti vadanti.
     haÂÂho udaggo ti tuÂÂho c' eva unnatakÃyacitto ca hutvÃ.
so kira na bhagavà imÃni pa¤cavatthÆni anujÃnÃti idÃni sakkhissÃmi saÇghabhedaæ kÃtun ti KokÃlikassa ingitÃkÃraæ dassetvà yathà visaæ và khÃditvà rajjuyà và ubbandhitvà satthaæ và Ãharitvà maritukÃmo puriso visÃdÅsu a¤¤ataraæ labhitvà tappaccayà Ãsannam pi maraïadukkhaæ ajÃnanto haÂÂho udaggo hoti, evam evaæ saÇghabhedappaccayà Ãsannam pi avÅcimhi nibbattitvà paÂisamvedanÅyaæ dukkhaæ ajÃnanto laddho dÃni me saÇghabhedassa upÃyo ti haÂÂho udaggo sapariso uÂÂhÃy' Ãsanà ten' eva haÂÂhabhÃvena bhagavantaæ abhivÃdetvà padakkhiïaæ katvà pakkÃmi.


#<[page 607]>#
%<Bhvibh_II.10]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        607>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  te mayaæ imehi pa¤cahi vatthÆhi samÃdÃya vattÃmà 'ti ettha pana imÃni pa¤cavatthÆnÅti vattabbe pi te mayaæ imehi pa¤cahi vatthÆhi janaæ sa¤¤ÃpessÃmà 'ti abhiïhaparivitakkavasena vibhattivipallÃsaæ asallakkhetvà abhiïhaparivitakkÃnurÆpam eva te mayaæ imehi pa¤cahi vatthÆhÅti Ãha, yathà taæ vikkhittacitto. dhutà sallekhavuttino ti yà paÂipadà kilese dhunÃti tÃya samannÃgatattà dhutÃ. yà ca kilese sallikhati sà etesaæ vuttÅti sallekhavuttino. bÃhuliko ti cÅvarÃdÅnaæ paccayÃnaæ bahulabhÃvo bÃhullaæ, taæ bÃhullamassa atthi tasmiæ và bÃhulle niyutto Âhito ti bÃhuliko.
bÃhullÃya cetetÅti bÃhullattÃya ceteti kappeti pakappeti, kathaæ hi nÃma mayham pi sÃvakÃna¤ ca cÅvarÃdibahulabhÃvo bhaveyyà 'ti evaæ ussukkam Ãpanno ti adhippÃyo. cakkabhedÃyà 'ti ÃïabhedÃya. dhammiæ kathaæ katvà ti Khandhake vuttanayena: alaæ Devadatta mà te rucci saÇghabhedÃya garuko kho Devadatta saÇghabhedo yo kho Devadatta samaggaæ saÇghaæ bhindati kappaÂÂhiyaæ kabbisaæ pasavati kappaæ nirayamhi paccati, yo ca kho Devadatta bhiïïaæ saÇghaæ samaggaæ karoti brahmaæ pu¤¤aæ pasavati kappaæ saggamhi modatÅti, evam Ãdikaæ anekappakÃraæ Devadattassa ca bhikkhÆna¤ ca tad anucchavikaæ tad anulomikaæ dhammiæ kathaæ katvÃ. samaggassà 'ti sahitasssa cittena ca sarÅrena ca aviyuttassà 'ti attho.
padabhÃjane pi hi ayam eva attho dassito. samÃnasaævÃsako ti hi vadatà cittena aviyogo dassito hoti. samÃnasÅmÃyaæ Âhito ti vadatà sarÅrena. kathaæ. samÃnasaævÃsako hi laddhinÃnÃsaævÃsakena và kammanÃnÃsaævÃsakena và virahito samacittatÃya cittena aviyutto hoti, samÃnasÅmÃyaæ Âhito kÃyasÃmaggÅdÃnato sarÅrena aviyutto.
     bhedanasaævattanikaæ và adhikaraïan ti bhedanassa saïghabhedassa atthÃya saævattanikaæ kÃraïaæ, imasmiæ hi okÃse kÃmahetu kÃmanidÃnaæ kÃmÃdhikaraïan ti ÃdÅsu viya kÃraïaæ adhikaraïan ti adhippetaæ,


#<[page 608]>#
%<608                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.10>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ta¤ ca yasmà aÂÂhÃrasavidhaæ hoti tasmà padabhÃjane aÂÂhÃrasabhedakaravatthÆnÅti vuttaæ. tÃni pana idh' ôpÃÊi bhikkhu adhammaæ dhammo ti dÅpetÅti Ãdinà nayena Khandhake ÃgatÃni, tasmà tatr' eva nesam atthaæ vaïïayissÃma. yo pi cÃyaæ imÃni vatthÆni nissÃya aparehi pi kammena uddesena vohÃrena anusÃsanÃya salÃkaggÃhenà 'ti pa¤cahi kÃraïehi saÇghabhedo hoti, tam pi ÃgataÂÂhÃne yeva pakÃsayissÃma, saÇkhepato pana bhedanasaævattanikaæ và adhikaraïaæ samÃdÃyà 'ti ettha saÇghabhedass' atthÃya saævattanikaæ saÇghabhede nippattisamatthaæ kÃraïaæ gahetvà ti evam attho veditabbo. paggayhà 'ti paggahÅtaæ abbhussitaæ pÃkaÂakaæ katvÃ. tiÂÂheyyà ti yathà samÃdinnaæ yathà paggahÅtam eva ca katvà accheyya, yasmà pana evaæ paggaïhatà tiÂÂhatà ca tan dÅpakaæ c' eva appaÂinissaÂÂhaæ ca hoti tasmà padabhÃjane dÅpeyyà 'ti ca na ppaÂinissajjeyyà 'ti ca vuttaæ. bhikkhÆhi evam assa vacanÅyo ti a¤¤ehi lajjÅhi bhikkhÆhi evaæ vattabbo bhaveyya. padabhÃjane c' assa ye passantÅti ye sammukhà paggayha tiÂÂhantaæ passanti.
ye suïantÅti ye pi asukasmiæ nÃma vihÃre bhikkhÆ bhedanasaævattanikaæ adhikaraïaæ samÃdÃya paggayha tiÂÂhantitÅ suïanti. samet' Ãyasmà saÇghenà 'ti Ãyasma saÇghena saddhiæ sametu samÃgacchatu ekaladdhiko hotÆ 'ti attho.
kiæ kÃraïÃ, samaggo hi saÇgho sammodamÃno avivadaæÃno ekuddeso phÃsu viharatÅti, tattha sammodamÃno ti a¤¤ama¤¤asampattiyà suÂÂhu modamÃno, avivadamÃno ti ayaæ dhammo nÃyaæ dhammo ti evaæ na vivadamÃno. eko uddeso assà 'ti ekuddeso ekato pavatta-pÃtimokkhuddeso na visun ti attho. phÃsu viharatÅti sukhaæ viharati. icc' etaæ kusalan ti etaæ paÂinissajjanaæ kusalaæ khemaæ sotthibhÃvo tassa bhikkhuno. no ce paÂinissajati Ãpatti dukkaÂassà 'ti tikkhattuæ vuttassa apaÂinissajato dukkaÂaæ.
sutvà na vadanti Ãpatti dukkaÂassà 'ti ye sutvà na vadanti tesam pi dukkaÂaæ.


#<[page 609]>#
%<Bhvibh_II.10]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        609>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  kÅvadÆre sutvà avadantÃnaæ dukkaÂaæ ekavihÃre tÃva vattabbaæ n' atthi, aÂÂhakathÃyaæ pana vuttaæ samantà addhayojane bhikkhÆnaæ bhÃro dÆtaæ và païïaæ và pesetvà vadato pi Ãpatti mokkho n' atthi, sayam eva gantvà garuko Ãvuso saÇghabhedo mà saÇghabhedÃya parakkamÅti vÃretabbo, pahontena pana dÆram pi gantabbaæ agilÃnÃnaæ hi dÆre pi bhÃro yeva.
     idÃni eva¤ ca so bhikkhu bhikkhÆhi vuccamÃno ti ÃdÅsu atthamattam eva dassetuæ so bhikkhu saÇghamajjham pi Ãka¬¬hitvà vattabbo ti Ãdim Ãha. tattha saÇghamajjham pi Ãka¬¬hitvà ti sace purimanayena vuccamÃno na paÂinissajati hatthesu ca pÃdesu ca gahetvà 'pi saÇghamajjhaæ Ãka¬¬hitvà puna pi mà Ãyasmantà ti Ãdinà nayena tikkhattuæ vattabbo. yÃva tatiyaæ samanubhÃsitabbo ti yÃva tatiyaæ samanubhÃsanaæ tÃva samanubhÃsitabbo. tÅhi samanubhÃsanakammavÃcÃhi kammaæ kÃtabbo ti vuttaæ hoti.
padabhÃjane pan' assa attham eva gahetvà samanubhÃsanavidhiæ dassetuæ so bhikkhu samanubhÃsitabbo, eva¤ ca pana bhikkhave samanubhÃsitabbo ti Ãdi vuttaæ, tattha ¤attiyà dukkaÂaæ dvÅhi kammavÃcÃhi thullaccayÃ. paÂippassambhantÅti ya¤ ca ¤attipariyosÃne dukkaÂaæ Ãpanno ye ca dvÅhi kammavÃcÃhi thullaccaye, tà tisso pi Ãpattiyo yassa na kkhamati so bhÃseyyà 'ti evaæ yyakÃraæ pattamattÃya tatiyakammavÃcÃya paÂippassambhanti saÇghÃdisese yeva tiÂÂhati. kiæ, Ãpannà Ãpattiyo paÂippassambhanti anÃpannà ti. MahÃsummatthero tÃva vadati yo avasÃne paÂinissajjissati so tà Ãpattiyo na Ãpajjati tasmà anÃpannà paÂippassambhantÅti. MahÃpadumatthero pana liÇgaparivattena asÃdhÃraïÃpattiyo viya Ãpannà paÂippassambhanti anÃpannÃnaæ kiæ paÂippassaddhiyà ti Ãha. dhammakamme dhammakammasa¤¤Åti ta¤ ce samanubhÃsanakammaæ dhammakammaæ hoti tasmiæ dhammakammasa¤¤Åti attho, esa nayo sabbattha, idha sa¤¤Ã na rakkhati kammassa dhammikattà eva appaÂinissajanto Ãpajjati.


#<[page 610]>#
%<610                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.10>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  asamanubhÃsantassà 'ti asamanubhÃsiyamÃnassa apaÂinissajantassÃpi saÇghÃdisesena anÃpatti, paÂinissajjantassà 'ti ¤attito pubbe và ¤attikkhaïe và ¤attipariyosÃne và paÂhamÃya và anusÃvaïÃya dutiyÃya và tatiyÃya và yÃva yyakÃraæ na sampÃpuïÃti tÃva paÂinissajjantassa saÇghÃdisesena anÃpatti. Ãdikammikassà 'ti ettha pana Devadatto samaggassa saÇghassa bhedÃya parakkami tasmiæ vatthusmin ti ParivÃre Ãgatattà Devadatto Ãdikammiko, so ca kho saÇghabhedÃya parakkamanass' eva apaÂinissajanassa, na hi tassa taæ kammaæ kataæ. katham idaæ jÃnitabban ti ce. suttato, yathà hi AriÂÂho bhikkhu gaï¬abÃdhi pubbo yÃva tatiyaæ samanubhÃsanÃya na paÂinissaji tasmiæ vatthusmin ti ParivÃre Ãgatattà AriÂÂhassa kammaæ katan ti pa¤¤Ãyati. na tathà Devadattassa, athÃpi 'ssa katena bhavitabban ti koci attano rucimatten' eva vadeyya tathÃpi apaÂinissajane Ãdikammikassa anÃpatti nÃma n' atthi, na hi pa¤¤attisikkhÃpadaæ vÅtikkamantassa a¤¤atra odissa anu¤¤Ãtato anÃpatti nÃma dissati, yam pi AriÂÂhasikkhÃpadassa anÃpatti Ãdikammikassà 'ti potthakesu likhitaæ taæ pamÃdalikhitaæ pamÃdalikhitabhÃvo c' assa paÂhamaæ AriÂÂho bhikkhu codetabbo codetvà sÃretabbo sÃretvà Ãpatti ropetabbà ti, evaæ Kammakkhandhake Ãpattiropanavacanato veditabbo. iti bhedÃya parakkamane Ãdikammikassa Devadattassa yasmà taæ kammaæ na kataæ tasmà sà Ãpatti yeva na jÃtÃ, sikkhÃpadaæ pana taæ Ãrabbha pa¤¤attan ti katvà Ãdikammiko ti vutto iti Ãpattiyà abhÃvato yev' assa anÃpatti vuttÃ, sà pan' esà ki¤cÃpi asamanubhÃsantassà 'ti iminà 'va siddhÃ. yasmà pana asamanubhÃsanto nÃma yassa kevalaæ samanubhÃsanaæ na karonti so vuccati na Ãdikammiko,


#<[page 611]>#
%<Bhvibh_II.11-12]             SuttavibhaÇga-vaïïanà                   611>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  aya¤ ca Ãdikammiko yeva tasmà Ãdikammikassà 'ti vuttaæ, eten' upÃyena Âhapetvà AriÂÂhasikkhÃpadaæ sabbasamanubhÃsanÃsu vinicchayo veditabbo.
sesaæ sabbattha uttÃnam eva. samuÂÂhÃnÃdÅsu tivaÇgikaæ ekasamuÂÂhÃnaæ samanubhÃsanasamuÂÂhÃnaæ nÃm' etaæ kÃyavÃcÃcittato samuÂÂhÃti, paÂinissajÃmÅti kÃyavikÃraæ và vacÅbhedaæ và akarontass' eva pana Ãpajjanato akariyÃ, sa¤¤Ãvimokkhaæ sacittakaæ lokavajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ akusalacittaæ dukkhavedanan ti.
          paÂhamasaÇghabhedasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà ti dutiyasaÇghabhedasikkhÃpadaæ. tattha anuvattakà ti tassa diÂÂhikhantirucigahaïena anupaÂipajjanakÃ. vaggaæ asÃmaggÅpakkhiyavacanaæ vadantÅti vaggavÃdakÃ. padabhÃjane pana tassa vaïïÃya pakkhÃya Âhità hontÅti vuttaæ, tassa saÇghabhedÃya parakkamantassa vaïïatthÃya ca pakkhavuddhiatthÃya ca Âhità ti attho, ye hi vaggavÃdakà te niyamena Ådisà honti tasmà evaæ vuttaæ, yasmà pana tiïïaæ uddhaæ kammÃrahà na honti na hi saÇgho saÇghassa kammaæ karoti tasmà eko và dve và tayo và ti vuttaæ. jÃnÃti no ti amhÃkaæ chandÃdÅni jÃnÃti. bhÃsatÅti evaæ karomà 'ti amhehi saddhiæ bhÃsati. amhÃkam p' etaæ khamatÅti yaæ so karoti etaæ amhÃkam pi ruccati.
samet' ÃyasmantÃnaæ saÇghenà 'ti ÃyasmantÃnaæ cittaæ saÇghena saddhiæ sametu samÃgacchatu ekÅbhÃvaæ yÃtÆ 'ti vuttaæ hoti. sesam ettha paÂhamasikkhÃpade vuttanayattà uttÃnatthattà ca pÃkaÂam eva. samuÂÂhÃnÃdÅni pi paÂhamasikkhÃpadasadisÃn' evà 'ti.
          dutiyasaÇghabhedasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà ti dubbacasikkhÃpadaæ.
tattha anÃcÃraæ ÃcaratÅti anekappakÃraæ kÃyavacÅdvÃravÅtikkamaæ karoti. kin nu kho nÃmà 'ti vambhanavacanam etaæ. ahaæ kho nÃmà ti ukkaæsanavacanaæ. tumhe vadeyyan ti idaæ karotha idaæ mà karothà 'ti ahaæ tumhe vattuæ arahÃmÅti dasseti.


#<[page 612]>#
%<612                         SamantapÃsÃdikà                      [Bhvibh_II.12>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  kasmà iti ce. yasmà amhÃkaæ buddho Kanthakaæ Ãruyha mayà saddhiæ nikkhamitvà pabbajito ti evam Ãdim atthaæ sandhÃy' Ãha. amhÃkaæ dhammo ti vatvà pana attano santakabhÃve yuttiæ dassento amhÃkaæ ayyaputtena dhammo abhisamito ti Ãha. yasmà amhÃkaæ ayyaputtena catusaccadhammo paÂividdho tasmà dhammo pi amhÃkan ti vuttaæ hoti. saÇghaæ pana attano veripakkhe Âhitaæ ma¤¤amÃno amhÃkaæ saÇgho ti na vadati.
upamaæ pana vatvà saÇghaæ apasÃdetukÃmo seyyathÃpi nÃmà 'ti Ãdim Ãha. tiïakaÂÂhapaïïasaÂan ti tattha tattha patitaæ tiïaæ kaÂÂhapaïïaæ. athavà tiïaæ ca nissÃrakaæ lahukaæ kaÂÂha¤ ca tiïakaÂÂhaæ, païïasaÂan ti purÃïapaïïaæ. ussÃdeyyà 'ti rÃsiæ kareyya, pabbateyyà 'ti pabbatappabhavÃ. sà hi sÅghasotà hoti tasmà tam eva gaïhÃti, saÇkhasevÃlapaïakan ti ettha saÇkho ti sÅghamÆlako païïasevÃlo vuccati, sevÃlo ti nÅlasevÃlo avaseso udakapappaÂakatilabÅjakÃdi sabbo pi païako ti saÇkhyaæ gacchati.
ekato ussÃdità ti ekaÂÂhÃne kenÃpi sampiï¬ità rÃsikatà ti dasseti. dubbacajÃtiko ti dubbacasabhÃvo vattuæ asakkuïeyyà 'ti attho, padabhÃjane pi 'ssa dubbaco ti dukkhena kicchena vaditabbo na sakkà sukhena vattun ti attho.
dovacassakaraïehÅti dubbacabhÃvakaraïÅyehi, ye dhammà dubbacaæ puggalaæ karonti tehi samannÃgato ti attho, te pana katame ca Ãvuso dovacassakaraïà dhammà idh' Ãvuso bhikkhu pÃpiccho hotÅti Ãdinà nayena paÂipÃÂiyà AnumÃnasutte Ãgatà pÃpicchatà attukkaæsakaparavambhakatà kodhanatà kodhahetÆpanÃhità kodhahetuabhisaÇgità kodhahetu kodhasÃmantavÃcà nicchÃraïatà codakaæ paÂippharaïatà codakaæ apasÃdanatà codakassa paccÃropanatà a¤¤ena¤¤apaÂicaraïatà apadÃnena na sampÃyanatà makkhipaÊÃsità issukÅmaccharità paÂhamÃyÃvità thaddhÃtimÃnità sandiÂÂhiparÃmÃsi ÃdhÃnagÃhi duppaÂinissaggità ti,


#<[page 613]>#
%<Bhvibh_II.13]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        613>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ekÆnavÅsati dhammà veditabbÃ. ovÃdaæ na sahati na kkhamatÅti akkhamo, yathÃnusiÂÂhaæ apaÂipajjanato padakkhiïena anusÃsaniæ na gaïhatÅti appadakkhiïaggÃhÅ anusÃsaniæ. uddesapariyÃpaïïesÆ 'ti uddesapariyÃpaïïesu antogadhesu. yassa siyà Ãpatti so Ãvikareyyà 'ti evaæ saÇgahitattà anto PÃtimokkhassa vattamÃnesÆ 'ti attho, sahadhammikaæ vuccamÃno ti sahadhammikena vuccamÃno karaïatthe upayogavacanaæ, pa¤cahi sahadhammikehi sikkhitabbattà tesaæ và santakattà sahadhammikan ti laddhanÃmena buddhapa¤¤attena sikkhÃpadena vuccamÃno ti attho. viramath' Ãyasmanto mama vacanÃyà 'ti yena vacanena maæ vadatha tato mama vacanato viramatha. mà maæ taæ vacanaæ vadathà 'ti vuttaæ hoti.
vadetu sahadhammenà 'ti sahadhammikena sikkhÃpadena sahadhammena và a¤¤ena pi pÃsÃdikabhÃvasaævattanikena vacanena vadatu. yad idan ti vuddhikÃraïanidassanatthe nipÃto, tena yaæ idaæ a¤¤ama¤¤assa hitavacanaæ Ãpattito vuÂÂhÃpana¤ ca tena a¤¤ama¤¤avacanena a¤¤ama¤¤avuÂÂhÃpanena ca saævaddhà parisà ti evaæ parisÃya vuddhikÃraïaæ dassitaæ hoti. sesaæ sabbattha uttÃnam eva. samuÂÂhÃnÃdÅni paÂhamasaÇghabhedasadisÃne và ti.
          dubbacasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà ti kuladÆsakaæ. tattha Aassajipunabbasukà nÃmà 'ti AssajÅ c' eva Punabbasuko ca.
KÅÂÃgirismin ti evaæ nÃmake janapade. ÃvÃsikà hontÅti ettha ÃvÃso etesaæ atthÅti ÃvÃsiko, ÃvÃso ti vihÃro vuccati so yesaæ Ãyatto navakammakaraïapurÃïapaÂisaÇkharaïÃdi bhÃrahÃratÃya te ÃvÃsikÃ, ye pana kevalaæ vihÃre vasanti te nevÃsikà ti vuccanti, ime pana ÃvÃsikà ahesuæ. alajjino pÃpabhikkhÆ ti nillajjà lÃmakabhikkhÆ,


#<[page 614]>#
%<614                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.13>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tehi chabbaggiyÃnaæ jeÂÂhakachabbaggiyÃ, SÃvatthiyaæ kira cha janà sahÃyakà kasikammÃdÅni dukkarÃni handa mayaæ sammà pabbajjÃma pabbajjantehi ca uppanne kicce nittaraïakaÂÂhÃne pabbajituæ vaÂÂatÅti sammantayitvà dvinnaæ aggasÃvakÃnaæ santike pabbajiæsu, te pa¤cavassà hutvà mÃtikaæ paguïaæ katvà mantayiæsu janapado nÃma kadÃci subhikkho hoti kadÃci dubbhikkho mayaæ mà ekaÂÂhÃne vasimhà tÅsu ÂhÃnesu vasÃmà 'ti. tato Paï¬ukalohitake Ãhaæsu Ãvuso SÃvatthÅ nÃma sattapa¤¤ÃsÃya kulasatasahassehi ajjhÃvutthà asÅtigÃmasahassapatimaï¬itÃnaæ tiyojanasatikÃnaæ dviïïaæ KÃsi-KosalaraÂÂhÃnaæ ÃyamukhabhÆtÃ, tatra tumhe dhuraÂÂhÃne yeva pariveïÃni kÃretvà ambapaïasanÃÊikerÃdÅni ropetvà pupphehi ca phalehi ca kulÃni saÇgaïhantà kuladÃrake pabbÃjetvà parisaæ va¬¬hethà 'ti. Mettiyabhummajake Ãhaæsu Ãvuso RÃjagahaæ nÃma aÂÂhÃrasahi manussakoÂÅhi ajjhÃvutthaæ asÅtigÃmasahassapatimaï¬itÃnaæ tiyojanasatikÃnaæ dviïïaæ AÇga-MagadharaÂÂhÃnaæ ÃyamukhabhÆtaæ, tatra tumhe dhuraÂÂhÃne yeva . . . pe . . . parisaæ va¬¬hethà 'ti. Assajipunabbasuke Ãhaæsu Ãvuso KÅÂÃgiri nÃma dvÅhi meghehi anuggahÅto tÅïi sassÃni pasavati tatra tumhe dhuraÂÂhÃne yeva pariveïÃni kÃretvà . . . pe . . . parisaæ va¬¬hethà 'ti. te tathà akaæsu tesu ekamekassa pakkhassa pa¤capa¤ca bhikkhusatÃni parivÃrÃ, evaæ samadhikaæ diya¬¬habhikkhusahassaæ hoti. tatra Paï¬ukalohitakà saparivÃrà sÅlavanto bhagavatà saddhiæ janapadacÃrikam pi caranti, te akaÂavatthuæ uppÃdenti pa¤¤attasikkhÃpadaæ pana na maddanti, itare sabbe alajjino akaÂavatthuæ ca uppÃdenti pa¤¤attasikkhÃpadaæ ca maddanti, tena vuttaæ allajjino pÃpabhikkhÆ ti. evarÆpan ti evaæ jÃtikaæ.


#<[page 615]>#
%<Bhvibh_II.13]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        615>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  anÃcÃraæ ÃcarantÅti anÃcaritabbaæ Ãcaranti akÃtabbaæ karonti. mÃlÃvacchan ti taruïapuppharukkhaæ taruïakà hi puppharukkhÃpi pupphagacchÃpi mÃlÃvacchà tv eva vuccanti, te ca anekappakÃraæ mÃlÃvacchaæ sayam pi ropenti a¤¤ehi pi ropÃpenti, tena vuttaæ mÃlÃvacchaæ ropenti pi ropÃpenti pÅti. si¤cantÅti sayam eva udakena si¤canti. si¤cÃpenti pÅti a¤¤ena pi si¤cÃpenti.
ettha pana akappiyavohÃro kappiyavohÃro pariyÃyo obhÃso nimittakamman ti imÃni pa¤ca jÃnitabbÃni. tattha akappiyavohÃro nÃma allaharitÃnaæ koÂÂanaæ koÂÂÃpanaæ ÃvÃÂassa khaïanaæ khaïÃpanaæ mÃlÃvacchassa ropanaæ ropÃpanaæ Ãliyà bandhanaæ bandhÃpanaæ udakassa secanaæ secÃpanaæ mÃtikÃya sammukhakaraïaæ kappiyaudakasi¤canaæ hatthamukhapÃdadhovananahÃnodakÃsi¤canan ti. kappiyavohÃro nÃma imaæ rukkhaæ jÃna imaæ ÃvÃÂaæ jÃna imaæ mÃlÃvacchaæ jÃna ettha udakaæ jÃnà 'ti vacanaæ rukkhamÃtikÃya ujukaraïaæ ca. pariyÃyo nÃma paï¬itena nÃma mÃlÃvacchÃdayo ropÃpetabbà na cirass' eva upakÃrÃya saævattantÅti Ãdivacanaæ. obhÃso nÃma khuddÃÊakhaïittÃdÅni ca mÃlÃvacche ca gahetvà ÂhÃnaæ, evaæ Âhitaæ hi sÃmaïerÃdayo disvà thero kÃrÃpetukÃmo ti gantvà karonti, nimittakammaæ nÃma khuddÃÊakhaïittivÃsipharasÆdakabhÃjanÃnaæ Ãharitvà samÅpehapanaæ. imÃni pa¤ca pi kulasaÇgahatthÃya ropane na vaÂÂanti. phalaparibhogatthÃya kappiyÃkappiyavohÃradvayam eva na vaÂÂati itarattayaæ vaÂÂati. MahÃpaccariyaæ pana kappiyavohÃro pi vaÂÂati, ya¤ ca attano paribhogatthÃya vaÂÂati taæ a¤¤apuggalassa và saÇghassa và cetiyassa và atthÃya pi vaÂÂatÅti vuttaæ, ÃrÃmatthÃya vanatthÃya chÃyatthÃya ca akappiyavohÃramattam eva na vaÂÂati sesaæ vaÂÂati, na kevalaæ ca sesaæ yaæ ki¤ci mÃtikam pi ujuæ kÃtuæ kappiyaudakaæ si¤cituæ nahÃnakoÂÂhakaæ katvà nahÃyituæ hatthapÃdamukhadhovanaudakÃni ca tattha cha¬¬etum pi vaÂÂati.


#<[page 616]>#
%<616                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.13>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  MahÃpaccariyaæ pana Kurundiyaæ ca kappiyapaÂhaviyaæ sayaæ ropetuæ pi vaÂÂatÅti vuttaæ. ÃrÃmÃdiatthÃya pana ropitassa và ropÃpitassa và phalaæ paribhu¤jitum pi vaÂÂati, ocinanaocinÃpane pakatiyÃpi pÃcittiyaæ kuladÆsakatthÃya pana pÃcittiyaæ c' eva dukkaÂa¤ ca. ganthanÃdÅsu uracchadapariyosÃnesu kuladÆsakatthÃya và a¤¤atthÃya và karontassa dukkaÂam eva. kasmÃ.
anÃcÃrattà pÃpasamÃcÃro ti ettha vuttapÃpasamÃcÃrattà ca.
ÃrÃmÃdiatthÃya rukkharopanesu viya vatthupÆjanatthÃya kasmà na anÃpattÅti ce. anÃpatti yeva. yathà hi tattha kappiyavohÃrena pariyÃyÃdÅhi ca anÃpatti tathà vatthupÆjatthÃya pi anÃpatti yeva. nanu ca tattha kappiyapaÂhaviyaæ sayaæ ropetum pi vaÂÂatÅti vuttaæ. vuttaæ, na pana MahÃaÂÂhakathÃyaæ a¤¤athÃpi ma¤¤eyyÃsi itarÃsu vuttam pi pamÃïaæ. MahÃaÂÂhakathÃya¤ ca kappiyaudakÃsecanaæ vuttaæ taæ kathan ti tam pi na virujjhati tatra hi avisesena rukkhaæ ropenti pi ropÃpenti pi si¤canti pi si¤cÃpenti pÅti vattabbe mÃlÃvacchan ti vadanto ¤Ãpeti kulasaÇgahatthÃya pupphaphalÆpagam eva sandhÃy' etaæ vuttaæ, a¤¤atra pana pariyÃyo atthÅti tasmà tattha pariyÃyaæ idha ca pariyÃyÃbhÃvaæ ¤atvà yaæ aÂÂhakathÃsu vuttaæ taæ suvuttam eva.
     vutta¤ c' etaæ:--
               buddhena dhammo vinayo ca vutto,
               yo tassa puttehi tath' eva ¤Ãto,
               so yehi tesaæ matimaccajantÃ,
               yasmà pure aÂÂhakathà akaæsu.
               tasmà hi yaæ aÂÂhakathÃsu vuttaæ,
               taæ vajjayitvÃna pamÃdalekhaæ,
               sabbam pi sikkhÃsu sagÃravÃnam,
               yasmà pamÃïaæ idha paï¬itÃnan ti.


#<[page 617]>#
%<Bhvibh_II.13]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        617>%
     sabbaæ vuttanayen' eva veditabbaæ. tattha siyà yadi vatthupÆjatthÃya pi ganthanÃdÅsu Ãpatti, haraïÃdÅsu kasmà anÃpattÅti. kulitthÅÃdÅnaæ atthÃya haraïato haraïÃdhikÃre hi visesetvà te kulitthÅnan ti Ãdi vuttaæ, tasmà buddhÃdÅnaæ atthÃya harantassa anÃpatti. tattha ekato vaïÂikan ti pupphÃnaæ vaïÂe ekato katvà katamÃlaæ. ubhato vaïÂikan ti ubhohi passehi pupphavaïÂe katvà katamÃlaæ. ma¤jarÅkan ti ÃdÅsu pana ma¤jarÅ viya katà pupphavikati ma¤jarikà ti vuccati. vidhÆtikà ti sÆciyà và salÃkÃya và sinduvÃrapupphÃdÅni vijjhitvà katÃ. vataæsako ti vaÂaæsako. ÃveÊo ti kaïïikÃ. uracchado ti hÃrasadisaæ ure ÂhapanakapupphadÃmaæ. ayaæ tÃva ettha padavaïïanÃ. ayaæ pana Ãdito paÂÂhÃya vitthÃrena Ãpattivinicchayo. kuladÆsakatthÃya akappiyapaÂhaviyaæ mÃlÃvacchaæ ropentassa pÃcittiya¤ c' eva dukkaÂaæ ca, tathà akappiyavohÃrena ropÃpentassa kappiyapaÂhaviyaæ ropane pi ropÃpane pi dukkaÂam eva, ubhayatrÃpi sakiæ Ãïattiyà bahunnam pi ropane ekam eva sapÃcittiyadukkaÂaæ và suddhadukkaÂaæ và hoti.
paribhogatthÃya hi kappiyabhÆmiyaæ và akappiyabhÆmiyaæ và kappiyavohÃrena ropÃpane anÃpatti, ÃrÃmÃdiatthÃya pi akappiyapaÂhaviyaæ ropentassa và akappiyavacanena ropÃpentassa và pÃcittiyaæ, ayaæ pana nayo MahÃaÂÂhakathÃya na suÂÂhu vibhatto MahÃpaccariyaæ vibhatto ti.
si¤canasi¤cÃpane pana akappiyaudakena sabbattha pÃcittiyaæ kuladÆsanaparibhogatthÃya dukkaÂam pi kappiyena tesaæ yeva dvinnamatthÃya dukkaÂaæ, paribhogatthÃya c' ettha kappiyavohÃrena si¤cÃpane anÃpatti. ÃpattiÂÂhÃne pana dhÃrÆpacchedavasena payogabahulatÃya Ãpattibahulatà veditabbÃ. kuladÆsanatthÃya ocinane pupphagaïanÃya dukkaÂapÃcittiyÃni a¤¤athà pÃcittiyÃn' eva, bahÆni pana pupphÃni ekapayogena ocinanto payogavasena kÃretabbo ocinÃpane kuladÆsanatthÃya sakiæ Ãïatto bahukam pi ocinati ekam eva sapÃcittiyadukkaÂaæ,


#<[page 618]>#
%<618                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.13>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  a¤¤atra pÃcittiyam eva.
     ganthanÃdÅsu sabbÃpi cha pupphavikatiyo veditabbÃ:-ganthimaæ gopphimaæ vedhimaæ veÂhimaæ pÆrimaæ vÃyiman ti, tattha ganthimaæ nÃma sadaï¬akesu và uppalapadumÃdÅsu a¤¤esu và dÅghavaïÂesu pupphesu daÂÂhabbaæ.
daï¬akena daï¬akaæ vaïÂena và vaïÂaæ ganthetvà katam eva hi ganthimaæ taæ bhikkhussa và bhikkhuniyà và kÃtum pi akappiyavacanena kÃrÃpetum pi na vaÂÂati, evaæ jÃna eva¤ ca kate sobheyya yathà etÃni pupphÃni na vikirÅyanti tathà karohÅti Ãdinà pana kappiyavacanena kÃrÃpetuæ vaÂÂati. gopphimaæ nÃma suttena và vÃkÃdÅhi và vassikapupphÃdÅnaæ ekato vaïÂikaubhatovaïÂikamÃlÃvasena gopphanaæ, vÃkaæ và rajjuæ và dviguïaæ katvà tattha tattha avaïÂakÃni nÅpapupphÃdÅni pavesetvà paÂipÃÂiyà bandhanti, tam pi gopphimam eva sabbaæ purimanayen' eva na vaÂÂati. vedhimaæ mÃma savaïÂakÃni vassikapupphÃdÅni vaïÂe, avaïÂakÃni và vakulapupphÃdÅni anto chiddesucitÃÊahÅrÃdÅhi vinivijjhitvà Ãvuïanti etaæ vedhimaæ nÃma, tam pi purimanayen' eva na vaÂÂati.
keci pana kadaÊikkhandhamhi kaïÂake và tÃÊahÅrÃdÅni và pavesetvà tattha pupphÃni vijjhitvà Âhapenti, keci kaïÂakasÃkhÃsu, keci pupphacchattapupphakÆÂÃgÃrakaraïatthaæ chatte ca bhittiya¤ ca pavesetvà ÂhapitakaïÂakesu, keci dhammÃsanavitÃne baddhakaïÂakesu, keci kaïikÃrapupphÃdÅni saÊÃkÃhi vijjhanti chattÃdhichattaæ viya ca karonti taæ atioÊÃrikam eva,


#<[page 619]>#
%<Bhvibh_II.13]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        619>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  pupphavijjhanatthaæ pana dhammÃsanavitÃne kaïÂakam pi bandhituæ kaïÂakÃdÅhi và ekapuppham pi vijjhituæ pupphe yeva và pupphaæ pavesetuæ na vaÂÂati, jÃlavitÃnavedikÃ-nÃgadantaka-pupphapaÂicchaka-tÃÊapaïïaguÊakÃdÅnaæ pana chiddesu asokapiï¬iyà và antaresu pupphÃni pavesetuæ na doso,na h' etaæ vedhimaæ hoti, dhammarajjuyam pi es' eva nayo. veÂhimaæ nÃma pupphadÃmapupphahatthakesu daÂÂhabbaæ, keci hi matthakadÃmaæ karontà heÂÂhÃghaÂakÃkÃraæ dassetuæ pupphehi veÂhenti, keci aÂÂhaÂÂha và dasadasa và uppalapupphÃdÅni suttena và vÃkena và daï¬akesu bandhitvà uppalahatthake padumahatthake và karonti, taæ sabbaæ purimanayen' eva na vaÂÂati, sÃmaïerehi uppÃÂetvà thale ÂhapitauppalÃdÅni kÃsÃvena bhaï¬ikam pi bandhituæ na vaÂÂati, tesaæ yeva pana vÃkena và daï¬akena và bandhituæ aæsabhaï¬ikaæ và kÃtuæ vaÂÂati, aæsabhaï¬ikà nÃma khandhe ÂhapitakÃsÃvassa ubho ante Ãharitvà gaïÂhikaæ katvà tasmiæ pasibbake viya pupphÃni pakkhipanti ayaæ vuccati aæsabhaï¬ikà etaæ kÃtuæ vaÂÂati, daï¬akehi paduminipaïïaæ vijjhitvà uppalÃdÅni païïena veÂhetvà gaïhanti tatrÃpi pupphÃnaæ upari paduminipaïïam eva bandhituæ vaÂÂati, heÂÂhà daï¬akà pana bandhituæ na vaÂÂati. pÆrimaæ nÃma mÃlÃguïe ca pupphapaÂe ca daÂÂhabbaæ, yo hi mÃlÃguïena cetiyaæ và bodhiæ và vedikaæ và parikkhipanto puna Ãnetvà pÆrimaæ ÂhÃnaæ atikkÃmeti, ettÃvatÃpi pÆrimaæ nÃma hoti, ko pana vÃdo anekakkhattuæ parikkhipantassa, nÃgadantakantarehi và pavesetvà haranto olambakaæ katvà puna nÃgadantakaæ parikkhipati etam pi pÆrimaæ nÃma, nÃgadantake pana pupphavalayaæ pavesetuæ vaÂÂati, mÃlÃguïehi pupphapaÂaæ karonti, tatrÃpi ekam eva mÃlÃguïaæ harituæ vaÂÂati, puna pacchÃharato pÆrimam eva hoti, taæ sabbaæ purimanayen' eva na vaÂÂati, mÃlÃguïehi pana bahÆhi pi kataæ pupphadÃmaæ labhitvà ÃsanamatthakÃdÅsu bandhituæ vaÂÂati,


#<[page 620]>#
%<620                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.13>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  atidÅghaæ pana mÃlÃguïaæ ekavÃraæ haritvà parikkhipitvà puna a¤¤assa bhikkhuno dÃtuæ vaÂÂati, tenÃpi tath' eva kÃtuæ vaÂÂati. vÃyimaæ nÃma pupphajÃlapupphapaÂapuppharÆpesu daÂÂhabbaæ, cetiye pupphajÃlaæ karontassa ekam ekamhi jÃlacchiddake dukkaÂaæ, bhitticchattabodhitthambhÃdÅsu pi es' eva nayo, pupphapaÂaæ pana parehi pÆritam pi vÃyituæ na labbhati, gopphimapuppheh' eva hatthiassÃdirÆpakÃni karonti, tÃni pi vÃyimaÂÂhÃne tiÂÂhanti purimanayen' eva sabbaæ na vaÂÂati.
a¤¤ehi kataparicchede pana pupphÃni Âhapentena hatthiassÃdirÆpakam pi kÃtuæ vaÂÂati. MahÃpaccariyaæ pana kaÊambakena a¬¬hacandakena na ca saddhiæ aÂÂha pupphavikatiyo vuttÃ, tattha kaÊambako ti a¬¬hacandakantare ghaÂikadÃmaolambako vutto. a¬¬hacandako ti a¬¬hacandÃkÃrena mÃlÃguïaparikkhepo. tad ubhayam pi pÆrime yeva paviÂÂhaæ. Kurundiyaæ pana dve tayo mÃlÃguïe ekato katvà pupphadÃmakaraïam pi vÃyimaæ yevà 'ti vuttaæ, tam pi idha pÆrimaÂÂhÃne yeva paviÂÂhaæ, na kevalaæ ca pupphadÃmam eva piÂÂhamayadÃmam pi bheï¬ukapupphadÃmam pi Kurundiyaæ vuttaæ, kharapattadÃmam pi sikkhÃpadassa sÃdhÃraïattà bhikkhÆnam pi bhikkhunÅnam pi n' eva kÃtuæ na kÃrÃpetuæ vaÂÂati, pÆjÃnimittaæ pana kappiyavacanaæ sabbattha vattuæ vaÂÂati, pariyÃya obhÃsanimittakammÃni vaÂÂanti yeva.
     tuvaÂÂentÅti nipajjanti. lÃsentÅti pÅtiyà uppiÊavamÃnà viya uÂÂhahitvà lÃsiyanÃÂakaæ nÃÂenti recakaæ denti. naccantiyÃpi naccantÅti yadà nÃÂakitthÅ naccati tadà te pi tassà purato và pacchato và gacchantà naccanti. naccantiyÃpi gÃyantÅti yadà sà naccati tadà naccÃnurÆpaæ gÃyanti. esa nayo sabbattha. aÂÂhapade pi kÅÊantÅti aÂÂhapadaphalake jÆtaæ kÅÊanti. tathà dasapade ÃkÃse pÅti aÂÂhapada-dasapadesu viya ÃkÃse yeva kÅÊanti.


#<[page 621]>#
%<Bhvibh_II.13]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        621>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  parihÃrapathe ti bhÆmiyaæ nÃnÃpathaæ maï¬alaæ katvà tattha pariharitabbapathaæ pariharantà kÅÊanti. santikÃya pi kÅÊantÅti santikakÅÊÃya kÅÊanti, ekajjhaæ Âhapità sÃriyo và pÃsÃïasakkharÃyo và acÃlentà nakhen' eva apanenti ca upanenti ca, sace tattha kÃci calati parÃjayo hoti. khalikÃyà 'ti jÆtaphalake pÃsakakÅÊÃya kÅÊanti. ghaÂikÃyà 'ti ghaÂikà vuccati daï¬akakÅÊà tÃya kÅÊanti, dÅghadaï¬akena rassadaï¬akaæ paharantà vicaranti. salÃkahatthenà 'ti lÃkhÃya và ma¤jiÂÂhiyà và piÂÂhodake và salÃkahatthaæ temetvà kiæ hotÆ 'ti bhÆmiyaæ và bhittiyaæ và taæ paharitvà hatthiassÃdÅni rÆpÃni dassentà kÅÊanti. akkhenà 'ti guÊena. paÇgacÅrenà 'ti paÇgacÅraæ vuccati païïanÃÊikà taæ dhamantà kÅÊanti. vaÇkakenà 'ti gÃmadÃrakÃnaæ kÅÊanakena khuddakanaÇgalena.
mokkhacikÃyà 'ti mokkhacikà vuccati saæparivattakakÅÊÃ, ÃkÃse và daï¬akaæ gahetvà bhÆmiyaæ sÅsaæ Âhapetvà heÂÂhÆpapariyabhÃvena parivattantà kÅÊantÅti attho. ciÇgulakenà 'ti ciÇgulaæ vuccati tÃlapaïïÃdÅhi kataæ vÃtappahÃrena paribbhamanacakkaæ, tena kÅÊanti. pattÃÊhakenà 'ti pattÃÊhakaæ vuccati païïanÃÊikà tÃya vÃÊikÃdÅni minantà kÅÊanti. rathakenà 'ti khuddakarathena dhanukenà 'ti khuddakadhanunÃ. akkharikÃyà 'ti akkharikà vuccati ÃkÃse và piÂÂhiyaæ và akkharajÃnanakÅÊà tÃya kÅÊanti.
manesikÃyà 'ti manesikà vuccati manasà cintitajÃnanakÅÊà tÃya kÅÊanti. yathà vajjenà 'ti yathà vajjaæ vuccati kÃïakuïikakha¤jÃdÅnaæ yaæ yaæ vajjaæ taæ taæ payojetvà dassanakÅÊà tÃya kÅÊanti, velambakà viya. hatthismim pi sikkhantÅti hatthinimittaæ yaæ sippaæ sikkhitabbaæ taæ sikkhanti. esa nayo assÃdÅsu. dhÃvanti pÅti parammukhà gacchantà dhÃvanti. ÃdhÃvanti pÅti yattakaæ dhÃvanti tattakam eva abhimukhà puna Ãgacchantà ÃdhÃvanti.


#<[page 622]>#
%<622                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.13>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  nibbujjhantÅti mallayuddhaæ karonti. naÊÃÂikam pi dentÅti sÃdhu sÃdhu bhaginÅti attano naÊÃÂe aÇguliæ Âhapetvà tassà naÊÃÂe Âhapenti. vividham pi anÃcÃraæ ÃcarantÅti a¤¤am pi pÃÊiyaæ anÃgataæ mukhadeï¬im Ãdi vividhaæ anÃcÃraæ Ãcaranti.
     pÃsÃdikenà 'ti pasÃdÃvahena, sÃruppena samaïÃnucchavikena. abhikkantenà 'ti gamanena. paÂikkantenà 'ti nivattanena. Ãlokitenà 'ti purato dassanena. vilokitenà 'ti itocito ca dassanena. sammi¤jitenà 'ti pabbasaÇkocanena. pasÃritenà 'ti tesaæ yeva pasÃraïena. sabbattha itthambhÆtÃkkhyÃnatthe karaïavacanaæ, satisampaja¤¤ehi abhisaÇkhatattà pÃsÃdikÃbhikkantapaÂikkantÃalokitavilokitasammi¤jitapasÃrito hutvà ti vuttaæ hoti. okkhittacakkhÆ ti heÂÂhà khittacakkhu. iriyÃpathasampanno ti tÃya pÃsÃdikÃbhikkantÃditÃya sampannairiyapatho. kv Ãyan ti ko ayaæ. abaÊabaÊo viyà 'ti abaÊo kira bondo vuccati atisayatthe ca idaæ Ãmeï¬itaæ, tasmà atibondo viyà 'ti vuttaæ hoti. mandamando ti abhikkantÃdÅnaæ anuddhatatÃya atimando. atisaïho ti evaæ guïam eva dosato dassenti. bhÃkuÂikabhÃkuÂiko viyà 'ti okkhittacakkhutÃya bhakuÂiæ katvà kuÂitamukho kupito viya vicarantÅti ma¤¤amÃnà vadanti. saïhà ti nipuïÃ. amma tÃta bhaginÅti evaæ upÃsakajanaæ yuttaÂÂhÃne upanetuæ chekÃ. na yathà ayaæ evaæ abaÊabaÊo viyà 'ti adhippÃyo. sakhilà ti sÃkhallena yuttÃ. sukhasambhÃsà ti idaæ purimassa kÃraïavacanaæ yesam hi sukhasambhÃsà sammodanÅyakathà nelà hoti kaïïasukhà te sakhilà ti vuccanti, ten' Ãhaæsu sakhilà sukhasambhÃsà ti, ayaæ pan' ettha adhippÃyo amhÃkaæ ayyà upÃsake disvà madhuraæ sammodanÅyaæ kathaæ kathenti tasmà sakhilà sukhasambhÃsÃ, na yathà ayaæ evaæ mandamandà viyà 'ti. mihitapubbaÇgamà ti mihitaæ pubbaÇgamaæ etesaæ vacanassà 'ti mihitapubbaÇgamÃ, paÂhamaæ sitaæ katvà pacchà vadantÅti attho. ehisvÃgatavÃdino ti upÃsakaæ disvà ehi svÃgataæ tavà 'ti evaæ vÃdino na yathà ayaæ evaæ saÇkutitamukhatÃya bhÃkuÂikabhÃkuÂiko viya,


#<[page 623]>#
%<Bhvibh_II.13]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        623>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  evaæ mihitapubbaÇgamÃditÃya abhÃkutikabhÃvaæ atthato dassetvà puna sarÆpena pi dassentà Ãhaæsu abhÃkuÂikà uttÃnamukhà pubbabhÃsino ti. uppaÂipÃÂiyà và tiïïam pi ÃkÃrÃnaæ abhÃvadassanam etan ti veditabbaæ, kathaæ, ettha hi abhÃkuÂikà ti iminà bhÃkuÂikabhÃkuÂikÃkÃrassa abhÃvo dassito, uttÃnamukhà ti iminà mandamandÃkÃrassa ye hi cakkhÆni ummÅletvà Ãlokanena uttÃnamukhà honti na te mandamandÃ, pubbabhÃsino ti iminà abaÊabaÊÃkÃrassa abhÃvo dassito, ye hi ÃbhÃsanakusalatÃya amma tÃtà ti paÂhamataraæ ÃbhÃsanti na te abaÊabaÊà 'ti.
     ehi bhante gharaæ gamissÃmà 'ti so kira upÃsako na kho Ãvuso piï¬o labbhatÅti vutte tumhÃkaæ bhikkhÆh' eva etaæ kataæ, sakalaæ gÃmam pi carantà na lacchathà 'ti vatvà piï¬apÃtaæ dÃtukÃmo ehi bhante gharaæ gamissÃmà 'ti Ãha. kiæ panÃyaæ payuttavÃcà hoti na hotÅti. na hoti.
pucchitapa¤ho nÃmÃyaæ kathetuæ vaÂÂati. tasmà idÃni ce pi pubbaïhe và sÃyaïhe và antaragharaæ paviÂÂhaæ bhikkhuæ koci puccheyya kasmà bhante carathà 'ti, yen' atthena carati taæ Ãcikkhitvà laddhaæ na laddhaÇ ti vutte sace na laddhaæ na laddhan ti vatvà yaæ so deti taæ gahetuæ vaÂÂati.
duÂÂho ti na pasÃdÃdÅnaæ vinÃsena duÂÂho puggalavasena duÂÂho. dÃnapathÃnÅti dÃnÃni yeva vuccanti, athavà dÃnapathÃnÅti dÃnanibaddhÃni dÃnavaÂÂÃnÅti vuttaæ hoti. upacchinnÃnÅti dÃyakehi pacchinnÃni, na te tÃni etarahi denti.
ri¤cantÅti visuæ honti nÃnà honti pakkamantÅti vuttaæ hoti.
saïÂhaheyyà ti sammà tiÂÂheyya pesalÃnaæ bhikkhÆnaæ patiÂÂhà bhaveyya. evam Ãvuso ti kho so bhikkhu saddhassa pasannassa upÃsakassa sÃsanaæ sampaÂicchi, evarÆpaæ kira sÃsanaæ kappiyaæ harituæ vaÂÂati, tasmà mama vacanena bhagavato pÃde vandathà 'ti vÃ, cetiyaæ paÂimaæ bodhiæ saÇghattheraæ vandathà 'ti vÃ, cetiye gandhapÆjaæ karotha pupphapÆjaæ karothà 'ti vÃ, bhikkhÆ sannipÃtetha dÃnaæ dassÃma dhammaæ desessÃmà 'ti vÃ,


#<[page 624]>#
%<624                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.13>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  Ådisesu sÃsanesu kukkuccaæ na kÃtabbaæ, kappiyasÃsanÃni etÃni na gihÅnaæ gihÅkammapaÂisaæyuttÃnÅti. kuto ca tvaæ bhikkhu ÃgacchasÅti nisinno so bhikkhu na Ãgacchati, atthato pana Ãgato hoti, evaæ sante pi vattamÃnasamÅpe vattamÃnavacanaæ labbhati tasmà na doso, pariyosÃne tato ahaæ bhagavà ÃgacchÃmÅti, etasmim pi vacane es' eva nayo. paÂhamaæ AssajiPunabbasukà bhikkhÆ codetabbà ti mayaæ tumhe vattukÃmà ti okÃsaæ kÃretvà vatthunà ca Ãpattiyà ca codetabbÃ, codetvà yaæ na saranti taæ sÃretabbÃ, sace vatthuæ ca Ãpattiæ ca paÂijÃnanti Ãpattim eva và paÂijÃnanti na vatthuæ Ãpatti ropetabbÃ, atha vatthum eva paÂijÃnanti nÃpattiæ evam pi imasmiæ vatthusmiæ ayaæ nÃma ÃpattÅti ropetabbÃ, evaæ yadi n' eva vatthuæ nÃpattiæ paÂijÃnanti Ãpatti nÃropetabbà ti ayam ettha vinicchayo. yathà paÂi¤¤Ãya pana Ãpattiæ ropetvà evaæ pabbÃjaniyakammaæ kÃtabban ti dassento vyattena bhikkhunà 'ti Ãdim Ãha, taæ uttÃnattham eva. evaæ pabbÃjaniyakammakatena pana bhikkhunà yasmiæ vihÃre vasantena yasmiæ gÃme kuladÆsakakammaæ kataæ hoti tasmiæ vihÃre và gÃme và na vasitabbaæ, tasmiæ vihÃre vasantena sÃmantagÃme pi piï¬Ãya na caritabbaæ, sÃmantavihÃre pi vasantena tasmiæ gÃme piï¬Ãya na caritabbaæ. Upatissatthero pana bhante nagaraæ nÃma mahantaæ dvÃdasayojanikam pi hotÅti, antevÃsikehi vutto yassà vÅthiyà kuladÆsakakammaæ kataæ tatr' eva vÃritan ti Ãha. tato vÅthi pi mahati nagarappamÃïà 'va hotÅti vutto yassà gharapaÂipÃÂiyà ti Ãha, gharapaÂipÃÂÅ pi vÅthippamÃïà 'va hotÅti vutto, itocito ca satta gharÃni vÃritÃnÅti Ãha, taæ pana sabbaæ therassa manorathamattam eva, sace pi vihÃro tiyojanaparamo hoti dvÃdasayojanaparamaæ ca nagaraæ n' eva vihÃre vasitum labbhati na nagare caritun ti.


#<[page 625]>#
%<Bhvibh_II.13]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        625>%
te saÇghena pabbÃjaniyakammakatà ti kathaæ saÇgho tesaæ kammaæ akÃsi, na gantvà 'va ajjhottharitvà akÃsi, atha kho kulehi nimantetvà saÇghabhattesu kÃriyamÃnesu tasmiæ tasmiæ ÂhÃne therà samaïapaÂipadaæ kathetvà ayaæ samaïo ayaæ na samaïo ti manusse sa¤¤Ãpetvà ekaæ dve bhikkhÆ sÅmaæ pavesetvà eten' eva upÃyena sabbesaæ pabbÃjaniyakammaæ akaæsÆ 'ti. evaæ pabbÃjaniyakammaæ katassa ca aÂÂhÃrasa vattÃni pÆretvà yÃcantassa kammaæ paÂippassambhetabbaæ, paÂippassaddhakammenÃpi ca tena yesu kulesu pubbe kuladÆsakakammaæ kataæ tato paccayà na gahetabbÃ, Ãsavakkhayaæ pattenÃpi na gahetabbÃ, akappiyà 'va honti, kasmà na gaïhathà 'ti pucchitena pubbe evaæ katattà ti vutte, sace vadanti na mayaæ tena kÃraïena dema idÃni sÅlavantatÃya demà 'ti gahetabbÃ, pakatiyà dÃnaÂÂhÃne yeva kuladÆsakakammaæ kataæ hoti tato pakatidÃnam eva gahetuæ vaÂÂati, yaæ va¬¬hetvà denti taæ na vaÂÂati.
     na sammà vattantÅti te pana Assaji-Punabbasukà aÂÂhÃrasasu ca vattesu sammà na vattanti. na lomaæ pÃtentÅti anulomapaÂipadaæ apaÂipajjanatÃya pana na lomà honti.
na nettÃraæ vattantÅti attano nittharaïamaggaæ na paÂipajjanti. bhikkhÆ na khamÃpentÅti dukkaÂaæ bhante amhehi na puna evaæ karissÃma khamatha amhÃkan ti evaæ bhikkhÆnaæ khamÃpanaæ na karonti. akkosantÅti kÃrakasaÇghaæ dasahi akkosavatthÆhi akkosanti. paribhÃsantÅti bhayaæ tesaæ dassenti. chandagÃmità . . . pe . . . bhayagÃmità pÃtentÅti ete chandagÃmino ca . . . pe . . . bhayagÃmino cà 'ti evaæ chandagÃmitÃya pi . . . pe . . . bhayagÃmitÃya pi pÃpenti, yojentÅti attho. pakkamantÅti tesaæ parivÃresu pa¤casu samaïasatesu ekacce disà pakkamanti. vibbhamantÅti ekacce gihÅ honti. kathaæ hi nÃma Assaji-Punabbasukà bhikkhÆ ti, ettha dvinnaæ pamokkhÃnaæ vasena sabbe pi AssajiPunabbasukà ti vuttÃ.


#<[page 626]>#
%<626                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.13>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  gÃmaæ và ti ettha nagaram pi gÃmagahaïen' eva gahitaæ, ten' assa padabhÃjane gÃmo pi nigamo pi nagaram pi gÃmo c' eva nigamo cà 'ti vuttaæ, tattha anupÃkÃraparikkhepo sÃapaïo nigamo veditabbo. kulÃni dÆsetÅti kuladÆsako, dÆsento ca na asucikaddamÃdÅhi dÆseti, atha kho attano duppaÂipattiyà tesaæ pasÃdaæ vinÃseti, ten' ev' assa padabhÃjane pupphadÃnena và ti Ãdi vuttaæ. tattha yo haritvà và harÃpetvà và pakkositvà và pakkosÃpetvà và sayaæ và upagatÃnaæ yaæ ki¤ci attano santakaæ pupphaæ kulasaÇgahatthÃya deti dukkaÂaæ. parasantakaæ deti dukkaÂam eva, theyyacittena deti bhaï¬agghena kÃretabbo, esa nayo saÇghike pi, ayaæ pana viseso senÃsanatthÃya niyÃmitaæ issaravatÃya dadato thullaccayaæ. pupphaæ nÃma kassa dÃtuæ vaÂÂati kassa na vaÂÂatÅti. mÃtÃpitunnaæ tÃva haritvÃpi harÃpetvÃpi pakkositvÃpi pakkosÃpetvÃpi dÃtuæ vaÂÂati, sesa¤ÃtakÃnaæ pakkosÃpetvà 'va ta¤ ca kho vatthupÆjanatthÃya, maï¬anatthÃya pana SivaliÇgÃdipÆjanatthÃya và kassaci dÃtuæ na vaÂÂati, mÃtÃpitunnaæ harÃpentena ¤ÃtisÃmaïere h' eva harÃpetabbaæ, itare pana yadi sayam eva icchanti vaÂÂati. sammatena pupphabhÃjakena bhÃjanakÃle sampattÃnaæ sÃmaïerÃnaæ upa¬¬habhÃgaæ dÃtuæ vaÂÂati. Kurundiyaæ sampattagihÅnaæ upa¬¬habhÃgaæ, MahÃpaccariyaæ cÆÊhakaæ dÃtuæ vaÂÂatÅti vuttaæ, asammatena apaloketvà dÃtabbaæ, ÃcariyÆpajjhÃyesu sagÃravà sÃmaïerà bahÆni pupphÃni Ãharitvà rÃsiæ katvà Âhapenti, therà pÃto 'va sampattÃnaæ saddhivihÃrikÃdÅnaæ upÃsakÃnaæ và tvaæ idaæ gaïha tvaæ idaæ gaïhà 'ti denti, pupphadÃnaæ nÃma na hoti, cetiyaæ pÆjessÃmà 'ti gahetvà gacchantÃpi pÆjaæ karontÃpi tattha tattha sampattÃnaæ cetiyapÆjanatthÃya denti, etam pi pupphadÃnaæ nÃma na hoti, upÃsake akkapupphÃdÅhi pÆjente disvà vihÃre kaïikÃrapupphÃdÅni atthi upÃsakà tÃni gahetvà pÆjethà 'ti vattum pi vaÂÂati.


#<[page 627]>#
%<Bhvibh_II.13]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        627>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  bhikkhÆ pupphapÆjaæ katvà divÃtaraæ gÃmaæ paviÂÂhe kiæ bhante atidivà paviÂÂhatthà 'ti pucchanti, vihÃre bahÆni pupphÃni pÆjaæ akarimhà 'ti vadanti, manussà bahÆni kira vihÃre pupphÃnÅti punadivase pahÆtaæ khÃdaniyaæ bhojaniyaæ gahetvà vihÃraæ gantvà pupphapÆjaæ ca karonti dÃnaæ ca denti vaÂÂati. manussà mayaæ bhante asukadivasaæ nÃma pÆjessÃmà 'ti pupphavÃraæ yÃcitvà anu¤¤Ãtadivase Ãgacchanti, sÃmaïerehi ca pag eva pupphÃni ocinitvà ÂhapitÃni honti, te rukkhesu pupphÃni apassantà kuhiæ bhante pupphÃnÅti vadanti, sÃmaïerehi ocinitvà ÂhapitÃni tumhe pana pÆjetvà gacchatha saÇgho a¤¤aæ divasaæ pÆjessatÅtÅti, te pÆjetvà dÃnaæ datvà gacchanti vaÂÂati. MahÃpaccariyaæ pana Kurundiyaæ ca therà sÃmaïerehi dÃpetuæ na labhanti, sace pana sayam eva tÃni pupphÃni tesaæ denti vaÂÂati, therehi pana sÃmaïerehi ocinitvà ÂhapitÃnÅti ettakam eva vattabban ti vuttaæ, sace pana pupphavÃraæ yÃcitvà anocitesu pupphesu yÃgubhattÃdÅæ ÃdÃya Ãgantvà sÃmaïerehi ocinitvà dethà 'ti vadanti, ¤ÃtisÃmaïerÃnaæ yeva ocinitvà dÃtuæ vaÂÂati, a¤¤Ãtake ukkhipitvà rukkhasÃkhÃya Âhapenti, na orohitvà palÃyitabbaæ, ocinitvà dÃtuæ vaÂÂati. sace pana koci dhammakathiko bahÆni upÃsakà vihÃre pupphÃni yÃgubhattÃdÅni ÃdÃya gantvà pupphapÆjaæ karothà 'ti vadati, tass' eva na kappatÅti MahÃpaccariyaæ ca Kurundiyaæ ca vuttaæ. MahÃaÂÂhakathÃyaæ pana etaæ akappiyaæ na vaÂÂatÅti avisesena vuttaæ. phalam pi attano santakaæ vuttanayen' eva mÃtÃpitunnaæ ca sesa¤ÃtÅnaæ ca dÃtuæ vaÂÂati, kulasaÇgahatthÃya pana dentassa vuttanayen' eva attano santake parasantake saÇghike senÃsanatthÃya niyÃmite ca dukkaÂÃdÅni veditabbÃni, attano santakaæ yeva gilÃnamanussÃnaæ và sampattaissarÃnaæ và khÅïaparibbayÃnaæ và dÃtuæ vaÂÂati, phaladÃnaæ na hoti, phalabhÃjakenÃpi sammatena saÇghassa phalabhÃjanakÃle sampattamanussÃnaæ upa¬¬habhÃgaæ dÃtuæ vaÂÂati, asammatena apaloketvà dÃtabbaæ. saÇghÃrÃme pi phalaparicchedena và rukkhaparicchedena và katikà kÃtabbà tato gilÃnamanussÃnaæ và a¤¤esaæ và phalaæ yÃcantÃnaæ yathÃparicchedena cattÃri pa¤ca phalÃni dÃtabbÃni rukkhà và dassetabbà ito gahetuæ labbhatÅti,


#<[page 628]>#
%<628                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.13>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  idha phalÃni sundarÃni ito gaïhathà 'ti evaæ pana na vattabbaæ. cuïïe ti ettha pana attano santakaæ sirÅsacuïïaæ và a¤¤aæ và kasÃvÃkasÃvaæ kulasaÇgahatthÃya deti dukkaÂaæ, parasantakÃdÅsu pi vuttanayen' eva vinicchayo veditabbo, ayaæ pana viseso: idha saÇghassa rakkhitagopitÃpi rukkhajjalli garubhaï¬am eva, mattikadantakaÂÂhaveÊÆsu pi garubhaï¬Æpagaæ ¤atvà cuïïe vuttanayen' eva vinicchayo veditabbo. païïadÃnaæ pana ettha na Ãgataæ, tam pi vuttanayen' eva veditabbaæ, parato hi garubhaï¬avinicchaye sabbaæ vitthÃrena vaïïayissÃma. vejjikÃya và ti ettha vejjakammavidhi tatiyapÃrÃjikavaïïanÃya vuttanayen' eva veditabbo. jaÇghapesanikenà 'ti ettha jaÇghapesaniyan ti gihÅnaæ dÆteyyaæ sÃsanÃharaïakammaæ vuccati taæ na kÃtabbaæ, gihÅnaæ hi sÃsanaæ gahetvà gacchantassa pade pade dukkaÂaæ, taæ kammaæ nissÃya laddhaæ bhojanaæ bhu¤jantassÃpi ajjhohÃre ajjhohÃre dukkaÂaæ, paÂhamaæ sÃsanaæ agahetvÃpi pacchà ayaæ dÃni so gÃmo handa naæ sÃsanaæ ÃrocemÅti maggà ukkamantassÃpi pade pade dukkaÂaæ, sÃsanaæ Ãrocetvà laddhaæ bhojanaæ bhu¤jato purimanayen' eva dukkaÂaæ, sÃsanaæ agahetvà Ãgatena pana bhante tasmiæ gÃme itthannÃmassa nÃma kà pavattÅti pucchiyamÃnena kathetuæ vaÂÂati, pucchitapa¤he doso n' atthi, pa¤cannaæ pana sahadhammikÃnaæ mÃtÃpitunnaæ paï¬upalÃsassa attano veyyÃvaccakarassa ca sÃsanaæ harituæ vaÂÂati, gihÅnaæ ca pubbe vuttappakÃrakappiyasÃsanaæ, idaæ hi jaÇghapesaniyakammaæ nÃma na hoti. imehi pana aÂÂhahi kuladÆsakakammehi uppannapaccayà pa¤cannam pi sahadhammikÃnaæ na kappanti,


#<[page 629]>#
%<Bhvibh_II.13]                    SuttavibhaÇga-vaïïanà                        629>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  abhÆtÃrocanarÆpiyasaævohÃrehi uppapannapaccayasadisà 'va honti. pÃpà samÃcÃrà assà 'ti pÃpasamÃcÃro. te pana yasmà mÃlÃvaccharopanÃdayo idha adhippetà tasmà mÃlÃvacchaæ ropenti pÅti Ãdinà nayen' assa padabhÃjanaæ vuttaæ. tirokkhà ti parammukhÃ. kulÃni ca tena duÂÂhÃnÅti ettha pana yasmà kulÃnÅti vohÃramattam etaæ atthato hi manussà tena duÂÂhà honti, tasmÃssa padabhÃjane pubbe saddhà hutvà ti Ãdim Ãha. chandagÃmino ti chandena gacchantÅti chandagÃmino, esa nayo sesesu, samanubhÃsitabbo tassa paÂinissaggÃyà 'ti ettha kuladÆsakakammena dukkaÂam eva, yaæ pana so saÇghaæ paribhavitvà chandagÃmino ti Ãdim Ãha, tassa paÂinissaggÃya samanubhÃsanakammaæ kÃtabbo ti evam attho daÂÂhabbo.
sesaæ sabbattha uttÃnam eva, samuÂÂhÃnÃdÅni pi paÂhamasaÇghabhedasadisÃn 'evà 'ti.
          kuladÆsakasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     uddiÂÂhà kho . . . pe . . . evam etaæ dhÃrayÃmÅti ettha paÂhamaæ Ãpatti etesan ti paÂhamÃpattikÃ, paÂhamaæ vÅtikkamakkhaïe yeva Ãpajjitabbà ti attho. itare pana yathà tatiye catutthe ca divase hotÅti jÃro tatiyako catutthako ti ca vuccati, evaæ yÃvatatiye samanubhÃsanakamme hontÅti yÃvatatiyakà ti veditabbÃ. yÃvatihaæ jÃnaæ paÂicchÃdetÅti yattakÃni ahÃni jÃnanto paÂicchÃdeti, ahaæ itthannÃmaæ Ãpattiæ Ãpanno ti sabrahmacÃrÅnaæ nÃroceti. tÃvatihan ti tattakÃni ahÃni. akÃmà parivatthabban ti na kÃmena na vasena, atha kho akÃmena avasena parivÃsaæ samÃdÃya vatthabbaæ. uttariæ chÃrattan ti parivÃsato uttariæ cha rattiyo. bhikkhumÃnattÃyà 'ti bhikkhÆnaæ mÃnanabhÃvÃya, ÃrÃdhanatthÃya 'ti vuttaæ hoti. vÅsatisaÇkho gaïo assà 'ti vÅsatigaïo. tatrà ti yatra sabbantimena paricchedena vÅsatigaïo bhikkhusaÇgho atthi tatra.


#<[page 630]>#
%<630                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_II.13>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  abbhetabbo ti abhietabbo sampaÂicchitabbo, abbhÃnakammavasena osÃretabbo ti vuttaæ hoti, avhÃtabbo ti và attho.
anabbhito ti na abbhito na sampaÂicchito, akatabbhÃnakammo ti vuttaæ hoti, anavhÃto ti và attho. sÃmÅcÅ 'ti anudhammatà lokuttaradhammaæ anugataovÃdÃnusÃsani, sÃmÅcidhammatà ti vuttaæ hoti. sesam ettha vuttanayam evà 'ti.
                     SamantapÃsÃdikÃya vinayasaævaïïanÃya
                     terasakavaïïanà niÂÂhitÃ.


#<[page 631]>#
%<631>%
                             ANIYATA I-II
     Ime kho panÃyasmanto dve aniyatà dhammà uddesaæ Ãgacchanti.
     Tena samayena buddho bhagavà ti paÂhamakÃniyatasikkhÃpadaæ. tattha kÃlayuttaæ samullapanto ti kÃlaæ sallakkhetvà yadà a¤¤o na koci samÅpena gacchati và Ãgacchati và tadà tad anurÆpaæ kacci na ukkaïÂhasi na kilamasi na chÃtÃsÅti Ãdikaæ gehasitakathaæ kathento. kÃlayuttaæ dhammaæ bhaïanto ti kÃlaæ sallakkhetvà yadà a¤¤o koci samÅpena gacchati và Ãgacchati vÃ, tadà tad anurÆpaæ uposathaæ kareyyÃsi salÃkabhattaæ dadeyyÃsÅti Ãdikaæ dhammakathaæ kathento. bahu dhÅtaro ca puttà ca assà 'ti bahuputtÃ.
tassà kira dasa puttà dasa dhÅtaro ahesuæ, bahu nattÃro assà 'ti bahunattÃ. yath' eva hi tassÃ, evam assà puttadhÅtÃnam pi vÅsati vÅsati dÃrakà ahesuæ, iti sà vÅsuttaracatusataputtanattaparivÃrà ahosi. abhimaÇgalasammatà ti uttamamaÇgalasammatÃ. ya¤¤esÆ 'ti dÃnappadÃnesu. chanesÆ 'ti ÃvÃhavivÃhamaÇgalÃdÅsu antarussavesu. ussavesÆ 'ti ÃsÃÊhi pavÃraïanakkhattÃdÅsu mahussavesu. paÂhamaæ bhojentÅti ime pi dÃrakà tayà samÃnÃyukà nirogà hontÆ 'ti ÃyÃcantà paÂhamaæ yeva bhojenti, ye pi saddhà honti pasannà te bhikkhÆ bhojetvà tad anantaraæ sabbapaÂhamaæ taæ yeva bhojenti. na ÃdiyÅti tassà vacanaæ na gaïhi, na và Ãdaram akÃsÅti pi attho. alaækammaniye ti kammakkhamaæ kammayoggan ti kammaniyaæ, alaæ paÂiyattaæ kammaniyabhÃvÃyà 'ti alaækammaniyaæ, tasmiæ alaæ kammaniye. yattha ajjhÃcÃraæ karontà sakkonti taæ kammaæ kÃtuæ tÃdise ti attho,


#<[page 632]>#
%<632                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_III.1>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ten' ev' assa padabhÃjane vuttaæ sakkà hoti methunaæ dhammaæ paÂisevitun ti, yattha methunaæ dhammaæ sakkà hoti paÂisevitun ti vuttaæ hoti. nisajjaæ kappeyyà 'ti nisajjaæ kareyya nisÅdeyyà 'ti attho, yasmà pana nisÅditvà 'va nipajjati ten' assa padabhÃjane ubhayam pi vuttaæ. tattha upanisinne ti upagantvà nisinno evaæ upanipanno pi veditabbo. bhikkhu nisinno ti bhikkhumhi nisinne ti attho, ubho và nisinnà ti dve pi apacchÃpurimaæ nisinnÃ, ettha ca ki¤cÃpi pÃÊiyaæ sotassa raho ti Ãgataæ, cakkhussa rahen' eva pana paricchedo veditabbo, sace pihitakavÃÂassa gabbhassa dvÃre nisinno vi¤¤Æ puriso hoti n' eva anÃpattiæ karoti, apihitakavÃÂassa pana dvÃre nisinno anÃpattiæ karoti, na kevala¤ ca dvÃre anto dvÃdasahatthe pi okÃse nisinno, sace pana sacakkhuko vikkhitto pi niddÃyanto pi anÃpattiæ karoti, samÅpe Âhito pi andho na karoti, cakkhumÃpi nipajjitvà niddÃyanto na karoti, itthÅnaæ pana satam pi anÃpattiæ na karoti yeva. saddheyyavacasà ti saddhÃtabbavacanÃ, sà pana yasmà ariyasÃvikà 'va hoti ten' assa padabhÃjane Ãgataphalà ti Ãdi vuttaæ, tattha Ãgataæ phalaæ assà 'ti Ãgataphalà paÂiladdhasotÃpattiphalà ti attho. abhisametÃvinÅti paÂividdhacatusaccÃ. vi¤¤Ãtaæ sikkhÃttayasÃsanaæ etÃyà 'ti vi¤¤ÃtasÃsanÃ. nisajjaæ bhikkhu paÂijÃnamÃno ti ki¤cÃpi evarÆpà upÃsikà disvà vadati, atha kho bhikkhu nisajjaæ paÂijÃnamÃno yeva tiïïaæ dhammÃnaæ a¤¤atarena kÃretabbo na apaÂijÃnamÃno ti attho. yena và sà saddheyyavacasà upÃsikà vadeyya tena so bhikkhu kÃretabbo ti nisajjÃdÅsu ÃkÃresu yena và ÃkÃrena saddhiæ methunadhammÃdÅni Ãropetvà sà upÃsikà vadeyya, paÂijÃnamÃno 'va tena so bhikkhu kÃretabbo, evarÆpÃya pi upÃsikÃya vacanamattena na kÃretabbo ti attho. kasmÃ. yasmà diÂÂhaæ nÃma tathÃpi hoti a¤¤athÃpi, tad atthajotanattha¤ ca idaæ vatthuæ udÃharanti.


#<[page 633]>#
%<Bhvibh_III.1]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        633>%
     MallÃrÃmavihÃre kira eko khÅïÃsavatthero ekadivasaæ upaÂÂhÃkakulaæ gantvà anto gehe nisÅdi, upÃsikÃpi sayanapallaÇkaæ nissÃya Âhità hoti. ath' eko piï¬acÃriko dvÃre Âhito disvà thero upÃsikÃya saddhiæ ekÃsane nisinno ti sa¤¤aæ paÂilabhitvà punappunaæ olokesi. thero pi ayaæ mayi asuddhaladdhiko jÃto ti sallakkhetvà katabhattakicco vihÃraæ gantvà attano vasanaÂÂhÃnaæ pavisitvà anto 'va nisÅdi. so pi bhikkhu theraæ codessÃmÅti Ãgantvà ukkÃsitvà dvÃraæ vivari. thero tassa cittaæ ¤atvà ÃkÃse uppatitvà kÆÂÃgÃrakaïïikaæ nissÃya pallaÇkena nisÅdi. so pi bhikkhu anto pavisitvà ma¤ca¤ ca heÂÂhà ma¤ca¤ ca oloketvà theraæ apassanto uddhaæ olokesi. atha ÃkÃse nisinnaæ theraæ disvà bhante evaæ mahiddhikà nÃma tumhe mÃtugÃmena saddhiæ ekÃsane nisinnabhÃvaæ vadÃpetha evà 'ti Ãha.
thero antaragharass' ev' eso Ãvuso doso ahaæ pana taæ saddhÃpetum asakkonto evam akÃsiæ rakkheyyÃsi man ti vatvà otarÅti.
     ito paraæ sà ce evaæ vadeyyà 'ti Ãdi sabbaæ paÂi¤¤Ãya karaïÃkÃradassanatthaæ vuttaæ, tatra mÃtugÃmassa methunaæ dhammaæ paÂisevanto ti mÃtugÃmassa magge methunaæ dhammaæ paÂisevanto ti attho, nisajjÃya kÃretabbo ti nisajjaæ paÂijÃnitvà methunadhammapaÂisevanaæ apaÂijÃnanto methunadhammapÃrÃjikÃpattiyà akÃretvà nisajjamattena yaæ Ãpattiæ Ãpajjati tÃya kÃretabbo, pÃcittiyÃpattiyà kÃretabbo ti attho, etena nayena sabbacatukkesu vinicchayo veditabbo. sikkhÃpadapariyosÃne pana ÃpattÃnÃpattiparicchedadassanatthaæ vuttesu gamanaæ paÂijÃnÃtÅti ÃdÅsu gamanaæ paÂijÃnÃtÅti raho nisajjassÃdatthaæ gato 'mhÅti evaæ gamanaæ paÂijÃnÃti. nisajjan ti nisajjassÃden' eva nisajjaæ paÂijÃnÃti. Ãpattin ti tÅsu a¤¤ataraæ Ãpattiæ.
Ãpattiyà kÃretabbo ti tÅsu yaæ paÂijÃnÃti tÃya kÃretabbo ti. sesam ettha catukke vuttÃnÃdhippÃyam eva. dutiyacatukke pana gamanaæ na paÂijÃnÃtÅti raho nisajjassÃdavasena na paÂijÃnÃti,


#<[page 634]>#
%<634                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_III.2>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  salÃkabhattÃdinà attano kammena gato 'mhi sà pana mayhaæ nisinnaÂÂhÃnaæ Ãgatà ti vadati. sesam etthÃpi uttÃnÃdhippÃyam eva. ayaæ pana sabbattha vinicchayo. rahonissajjassÃdo ti methunadhammasannissitakileso vuccati.
yo bhikkhu ten' assÃdena mÃtugÃmassa santikaæ gantukÃmo akkhiæ a¤jati dukkaÂaæ, nivÃsanaæ nivÃseti kÃyabandhanaæ bandhati cÅvaraæ pÃrupati sabbattha payoge payoge dukkaÂaæ, gacchato padavÃre padavÃre, gantvà nisÅdati dukkaÂam eva, mÃtugÃme Ãgantvà nisinnamatte pÃcittiyaæ.
sace sà itthÅ kenaci karanÅyena uÂÂhÃyuÂÂhÃya punappunaæ nisÅdati nisajjÃya nisajjÃya pÃcittiyaæ, yaæ sandhÃya gato sà na diÂÂhà a¤¤Ã Ãgantvà nisÅdati assÃde uppanne pÃcittiyaæ, MahÃpaccariyaæ pana gamanakÃlato paÂÂhÃya asuddhacittattà Ãpattiye và ti vuttaæ, sace sambahulà Ãgacchanti mÃtugÃmagaïanÃya pÃcittiyÃni, sace uÂÂhÃyuÂÂhÃya punappunaæ nisÅdanti nisajjagaïanÃya pÃcittiyÃni, aniyÃmetvà diÂÂhadiÂÂhÃya saddhiæ rahassÃdaæ kappessÃmÅti gantvà nisinnassÃpi ÃgatÃgatÃnaæ vasena punappunaæ nisajjÃvasena ca vuttanayena Ãpattiyo veditabbÃ. sace suddhacittena gantvà nisinnassa santikaæ Ãgantvà nisinnÃya itthiyà rahassÃdo uppajjati anÃpatti. samuÂÂhÃnÃdÅni paÂhamapÃrÃjikasamuÂÂhÃn' evà 'ti. paÂhamÃniyatavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayena buddho bhagavà ti dutiyÃniyatasikkhÃpadaæ.
tattha bhagavatà paÂikkhittan ti Ãdimhi yaæ eko ekÃya raho paÂicchanne Ãsane alamkammaniye nisajjaæ kappeyya taæ nisajjaæ kappetuæ paÂikkhittan ti evaæ sambandho veditabbo, itarathà hi ekassa ekÃyà 'ti vattabbaæ siyÃ, kasmÃ, paÂikkhittan ti vuttattÃ, sÃmiatthe và etaæ paccattavacanaæ veditabbaæ. na h' eva kho pana paÂicchannan ti ettha pana yam pi bahi parikkhittaæ antovivaÂaæ pariveïaÇgaïÃdÅnam pi antogadhan ti veditabbaæ.


#<[page 635]>#
%<Bhvibh_III.2]                      SuttavibhaÇga-vaïïanà                        635>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  evarÆpaæ hi ÂhÃnaæ apaÂicchanne yeva gaïitan ti MahÃpaccariyaæ vuttaæ, sesaæ paÂhamasikkhÃpadanayen' eva veditabbaæ. kevalaæ hi idha itthÅ pi puriso pi yo koci vi¤¤Æ anandhÃbadhiro antodvÃdasahatthe okÃse Âhito và nisinno và vikkhitto pi avikkhitto pi niddÃyanto pi anÃpattiæ karoti, badhiro pana cakkhumÃpi andho và abadhiro pi na karoti, pÃrÃjikÃpatti¤ ca parihÃpetvà duÂÂhullavÃcÃpatti vuttà ti ayaæ viseso, sesaæ purimasadisam eva. ubhayatthÃpi ummattakÃdikammikÃnaæ anÃpatti, samuÂÂhÃnÃdÅsu idaæ sikkhÃpadaæ tisamuÂÂhÃnaæ kÃyacittato vÃcÃcittato kÃyavÃcÃcittato ca samuÂÂhÃti, kiriyà sa¤¤Ãvimokkhaæ sacittakaæ lokavajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ akusalacittaæ sukhamajjhattavedanÃhi dvivedanaæ, sesaæ uttÃnattham evà 'ti.
               SamantapÃsÃdikÃya vinayasaævaïïanÃya
               aniyatavaïïanà niÂÂhitÃ.


#<[page 636]>#
%<636>%
                            NISSAGGIYA I-XXX
               tiæsanissaggiyà dhammà ye vuttà samitÃvinÃ,
               tesaæ dÃni karissÃma apubbapadavaïïanaæ.
     Tena samayena buddho bhagavà VesÃliyaæ viharati Gotamake Cetiye, tena kho pana samayena bhagavatà bhikkhÆnaæ ticÅvaraæ anu¤¤Ãtaæ hotÅti. tattha ticÅvaran ti antaravÃsako uttarÃsaÇgo saÇghÃÂÅti idaæ cÅvarattayaæ paribhu¤jituæ anu¤¤Ãtaæ hoti, yattha pan' etaæ anu¤¤Ãtaæ yadà ca anu¤¤Ãtaæ yena ca kÃraïena anu¤¤Ãtaæ taæ sabbaæ CÅvarakkhandhake JÅvakavatthusmiæ Ãgatam eva. a¤¤en' eva ticÅvarena gÃmaæ pavisantÅti yena vihÃre acchanti nahÃna¤ ca otaranti tato a¤¤ena, evaæ divase divase nava cÅvarÃni dhÃrenti. uppannaæ hotÅti anuppa¤¤attiyà dvÃraæ dadamÃnaæ paÂilÃbhavasena uppannaæ hoti, no nipphattivasena. Ãyasmato SÃriputtassa dÃtukamo hotÅti Ãyasmà kira ùnando bhagavantaæ Âhapetvà a¤¤o evarÆpo guïavisiÂÂho puggalo natthÅti guïabahumÃnena Ãyasmantaæ SÃriputtaæ mamÃyati, so sadÃpi manÃpaæ cÅvaraæ labhitvà kappiyabinduæ datvà therass' eva deti, purebhatte païÅtaæ yÃgukhajjakaæ và piï¬apÃtaæ và labhitvÃpi therass' eva deti, pacchÃbhatte madhuphÃïitÃdÅni labhitvà 'pi therass' eva deti, upaÂÂhÃkakulehi dÃrake nikkhÃmetvà pabbÃjetvà therass' eva santike upajjhaæ gÃhÃpetvà sayaæ anusÃvaïakammaæ karoti. Ãyasmà 'pi SÃriputto pitukattabbakiccaæ nÃma jeÂÂhaputtassa bhÃro taæ mayà bhagavato kattabbaticcaæ ùnando karoti ahaæ ùnandaæ nissÃya appossukko viharituæ labhÃmÅti Ãyasmantaæ ùnandaæ ativiya mamÃyati.


#<[page 637]>#
%<Bhvibh_IV.1.]              SuttavibhaÇga-vaïïanà                   637>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  so pi manÃpaæ cÅvaraæ labhitvà ùnandattherass' eva detÅti sabbaæ purimasadisam eva. evaæ guïabahumÃnena mamÃyanto tadà uppannam pi taæ cÅvaraæ Ãyasmato SÃriputtassa dÃtukÃmo hotÅti veditabbo.
     navamaæ và bhagavà divasaæ dasamaæ và ti ettha pana sace bhaveyya kathaæ thero jÃnÃtÅti, bahÆhi kÃraïehi jÃnÃti.
SÃriputtatthero kira janapadacÃrikaæ pakkamanto ùnandattheraæ Ãpucchitvà 'va pakkamati ahaæ ettakena nÃma kÃlena ÃgacchissÃmi etthantare bhagavantaæ mà pamajjÅti, sace pi sammukhà na Ãpucchati bhikkhÆ pesetvà 'pi Ãpucchitvà 'va gacchati, sace a¤¤attha vassaæ vasati ye paÂhamataraæ bhikkhÆ Ãgacchanti te evaæ pahiïÃti mama vacanena bhagavato ca pÃde sirasà vandatha ùnandassa ca Ãrogyaæ vatvà maæ asukadivase nÃma ÃgamissatÅti vadathà 'ti sadà ca yathà paricchinnadivase yeva eti, api c' Ãyasmà ùnando anumÃnena pi jÃnÃti ettake divase bhagavatà viyogaæ sahanto adhivÃsento Ãyasmà SÃriputto vasi, ito dÃni paÂÂhÃya asukaæ nÃma divasaæ nÃtikkamissati addhà Ãgamissati yesaæ yesaæ hi pa¤¤Ã mahatÅ tesaæ tesaæ bhagavati pema¤ ca gÃravo ca mahà hotÅti iminà nayena pi jÃnÃtÅti, evaæ bahÆhi kÃraïehi jÃnÃti, ten' Ãha navamaæ và bhagavà divasaæ dasamaæ và ti. evaæ vutte yasmà idaæ sikkhÃpadaæ païïattivajjaæ na ca lokavajjaæ tasmà taæ Ãyasmatà ùnandena vuttadivasam eva paricchedaæ karonto atha kho bhagavà . . . pe . . . dhÃretun ti. sace pana therena a¬¬hamÃso và uddiÂÂho abhavissa so pi bhagavatà anu¤¤Ãto assa. niÂÂhitacÅvarasmin ti yena kenaci niÂÂhÃnena niÂÂhite cÅvarasmiæ. yasmà pana taæ cÅvaraæ karaïena pi niÂÂhitaæ hoti nÃsÃdÅhi pi tasmÃssa padabhÃjane atthamattam eva dassetuæ bhikkhuno cÅvaraæ kataæ hotÅti Ãdi vuttaæ.


#<[page 638]>#
%<638                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_IV.1.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tattha katan ti sÆcikammapariyosÃnena kataæ, sÆcikammapariyosÃnaæ nÃma yaæ ki¤ci sÆciyà kattabbaæ pÃsavaÂÂagaïÂhikavaÂÂapariyosÃnaæ katvà sÆciyaæ paÂisÃmanaæ. naÂÂhan ti corÃdÅhi haÂaæ, etam pi hi karaïapaÊibodhassa niÂÂhitattà niÂÂhitan ti vuccati. vinaÂÂhan ti upacikÃdÅhi khÃyitaæ. da¬¬han ti agginà da¬¬haæ. cÅvarÃsà và upacchinnà ti asukasmiæ nÃma kule cÅvaraæ labhissÃmÅti yà cÅvarÃsà uppannà hoti sà và upacchinnÃ, etesam pi karaïapaÊibodhass' eva niÂÂhitattà niÂÂhitabhÃvo veditabbo.
     ubbhatasmiæ kaÂhine ti kaÂhine ca ubbhatasmiæ. etena dutiyapaÊibodhassa abhÃvaæ dasseti, taæ pana kaÂhinaæ yasmà aÂÂhasu và mÃtikÃsu ekÃya antarubbhÃrena và uddharÅyati ten' assa niddese aÂÂhannaæ mÃtikÃnan ti Ãdi vuttaæ. tattha aÂÂhimà bhikkhave mÃtikà kaÂhinassa ubbhÃrÃya pakkamanantikà niÂÂhÃnantikà sanniÂÂhÃnantikà nÃsanantikà savaïantikà ÃsÃvacchedikà sÅmÃtikkantikà saubbhÃrà ti evaæ aÂÂha mÃtikÃyo KaÂhinakkhandhake ÃgatÃ.
antarubbhÃro pi suïatu me bhante saÇgho yadi saÇghassa pattakallaæ saÇgho kathinaæ uddhareyya, esà ¤atti. suïÃtu me bhante saÇgho yadi saÇghassa pattakallaæ saÇgho kaÂhinaæ uddharati, yassÃyasmato khamati kaÂhinassa ubbhÃro so tuïh' assa yassa na kkhamati so bhÃseyya, ubbhataæ saÇghena kaÂhinaÇ khamati saÇghassa tasmà tuïhÅ, evam etaæ dhÃrayÃmÅti evaæ BhikkhunÅvibhaÇge Ãgato. tattha yaæ vattabbaæ taæ ÃgataÂÂhÃne yeva vaïïayissÃma, idha pana vuccamÃne pÃÊi Ãharitabbà hoti attho pi vattabbo vutto pi ca na suvi¤¤eyyo hoti aÂÂhÃne vuttatÃya. dasÃhaparaman ti dasa ahÃni paramo paricchedo assà 'ti dasÃhaparamo, taæ dasÃhaparamaæ kÃlaæ dhÃretabban ti attho, padabhÃjane pana atthamattam eva dassetuæ dasÃhaparamatà dhÃretabban ti vuttaæ,


#<[page 639]>#
%<Bhvibh_IV.1.]                SuttavibhaÇga-vaïïanà                   639>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  idaæ hi vuttaæ hoti dasÃhaparaman ti ettha yà dasÃhaparamatà dasÃhaparamabhÃvo, ayam ettako kÃlo yÃva nÃtikkamati tÃva dhÃretabban ti. adhiÂÂhitavikappitesu apariyÃpannattà atirekaæ cÅvaran ti atirekacÅvaraæ. ten' ev' assa padabhÃjane vuttaæ anadhiÂÂhitaæ avikappitan ti. channaæ a¤¤ataraæ cÅvaran ti khomaæ kappÃsikaæ koseyyaæ kambalaæ sÃïaæ bhaÇgan ti imesaæ channaæ a¤¤ataraæ. etena cÅvarassa jÃtiæ dassetvà idÃni pamÃïaæ dassetuæ vikappanÆpagapacchiman ti Ãha. tassa pamÃïaæ dÅghato dve vidatthiyo tiriyaæ vidatthi. tatrÃyaæ pÃÊi anujÃnÃmi bhikkhave ÃyÃmena aÂÂhaÇgulaæ sugataÇgulena caturaÇgulavitthataæ pacchimaæ cÅvaraæ vikappetun ti, taæ atikkÃmayato nissaggiyaæ pÃcittiyan ti taæ yathà vuttajÃtippamÃïaæ cÅvaraæ dasÃhaparamaæ kÃlaæ atikkÃmayato etthantare yathà atirekacÅvaraæ na hoti tathà akubbato nissaggiyaæ pÃcittiyaæ, ta¤ ca cÅvaraæ nissaggiyaæ hoti pÃcittiyÃpatti c' assa hotÅti attho, athavà nissajanaæ nissaggiyaæ pubbabhÃge kattabbassa vinayakammass' etaæ nÃmaæ, nissaggiyam assa atthÅti nissaggiyam icc eva, kiæ taæ, pÃcittiyaæ, taæ atikkÃmayato nissaggiyavinayakammaæ pÃcittiyaæ hotÅti ayam ettha attho. padabhÃjane pana paÂhamaæ tÃva atthavikappaæ dassetuæ taæ atikkÃmayato nissaggiyaæ hotÅti mÃtikaæ Âhapetvà ckÃdase aruïuggamane nissaggiyaæ hotÅti nissajitabban ti vuttaæ, puna yassa ca nissajitabbaæ yathà ca nissajitabbaæ taæ dassetuæ saÇghassa và ti Ãdi vuttaæ. tattha ekÃdase aruïuggamane ti ettha yaæ divasaæ cÅvaraæ uppannaæ tassa yo aruïo so uppannadivasanissito tasmà cÅvaruppÃdadivasena saddhiæ ekÃdase aruïuggamane nissaggiyaæ hotÅti veditabbaæ.
sace pi bahÆni ekajjhaæ bandhitvà và veÂhetvà và ÂhapitÃni ekà 'va Ãpatti, abaddhà veÂhitesu vatthugaïanÃya Ãpattiyo.


#<[page 640]>#
%<640                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_IV.1.>%
     nissajjitvà Ãpatti desetabbà ti kathaæ desetabbÃ. yathà Khandhake vuttaæ, katha¤ ca tattha vuttaæ, tena bhikkhave bhikkhunà saÇghaæ upasaÇkamitvà ekaæsaæ uttarÃsaÇgaæ karitvà bu¬¬hÃnaæ bhikkhÆnaæ pÃde vanditvà ukkuÂikaæ nisÅditvà a¤jaliæ paggahetvà evam assa vacanÅyo ahaæ bhante itthannÃmaæ Ãpattiæ Ãpanno taæ paÂidesemÅti. idha pana sace ekaæ cÅvaraæ hoti ekaæ nissaggiyaæ pÃcittiyan ti vattabbaæ, sace dve dve ti vattabbaæ, sace bahÆni sambahulÃti vattabbaæ, nissajjane pi sace ekaæ yathà pÃÊim eva idaæ me bhante cÅvaran ti vattabbaæ, sace dve và bahÆni và imÃni me bhante cÅvarÃni dasÃhatikkantÃni nissaggiyÃni imÃn' Ãhaæ saÇghassa nissajÃmÅti vattabbaæ, pÃÊiæ vattuæ asakkontena a¤¤athÃpi vattabbaæ. vyattena bhikkhunà paÂibalena Ãpatti paÂiggahetabbà ti Khandhake vuttanayen' eva paÂiggahetabbÃ, evaæ hi tattha vuttaæ vyattena bhikkhunà paÂibalena saÇgho ¤Ãpetabbo: suïÃtu me bhante saÇgho ayaæ itthannÃmo bhikkhu Ãpattiæ sarati vivarati uttÃnikaroti deseti yadi saÇghassa pattakallaæ ahaæ itthannÃmassa bhikkhuno Ãpattiæ paÂigaïheyyan ti tena vattabbo passasÅti, Ãma passÃmÅti, Ãyatiæ saævareyyÃsÅti, sÃdhu suÂÂhu saævarissÃmÅti. dvÅsu pana sambahulÃsu và purimanayen' eva vacanabhedo ¤Ãtabbo, cÅvaradÃne pi saÇgho imaæ cÅvaraæ imÃni cÅvarÃnÅti vatthuvasena vacanabhedo veditabbo, gaïassa ca puggalassa ca nissajane pi es' eva nayo.
Ãpattidesanà paÂiggahaïesu pan' ettha ayaæ pÃÊi: tena bhikkhave bhikkhunà sambahule bhikkhÆ upasaÇkamitvà ekaæsaæ uttarÃsaÇgaæ karitvà bu¬¬hÃnaæ bhikkhÆnaæ pÃde vanditvà ukkuÂikaæ nisÅditvà a¤jaliæ paggahetvà evam assu vacanÅyà ahaæ bhante itthannÃmaæ Ãpattiæ Ãpanno taæ paÂidesemÅti, vyattena bhikkhunà paÂibalena te bhikkhÆ ¤ÃpetabbÃ, suïantu me Ãyasmantà ayaæ itthannÃmo bhikkhu Ãpattiæ sarati vivarati uttÃnikaroti deseti, yad ÃyasmantÃnaæ pattakallaæ ahaæ itthannÃmassa bhikkhuno Ãpattiæ patigaïheyyan ti, tena vattabbo passasÅti, Ãma passÃmÅti, Ãyatiæ saævareyyÃsÅti.


#<[page 641]>#
%<Bhvibh_IV.1.]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        641>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tena bhikkhunà ekaæ bhikkhuæ upasaÇkamitvà ekaæsaæ uttarÃsaÇgam karitvà ukkuÂikaæ nisÅditvà a¤jaliæ paggahetvà evam assa vacanÅyo ahaæ Ãvuso itthannÃmaæ Ãpattiæ Ãpanno taæ paÂidesemÅti, tena vattabbo passasÅti, Ãma passÃmÅti, Ãyatiæ saævareyyÃsÅti, tattha purimanayen' eva Ãpattiyà nÃmagahaïaæ vacanabhedo ca veditabbo. yathà ca gaïassa nissajane evaæ dvinnaæ nissajane pi pÃÊi veditabbÃ, yadi hi viseso bhaveyya yath' eva anujÃnÃmi bhikkhave tiïïannaæ pÃrisuddhi uposathaæ kÃtuæ eva¤ ca pana bhikkhave kÃtabbo, byattena bhikkhunà paÂibalena te bhikkhÆ ¤Ãpetabbà ti Ãdinà nayena tiïïaæ pÃrisuddhi uposathaæ vatvà puna anujÃnÃmi bhikkhave dvinnaæ pÃrisuddhi uposathaæ kÃtuæ, eva¤ ca pana bhikkhave kÃtabbo therena bhikkhunà ekaæsaæ uttarÃsaÇgan ti Ãdinà nayena visuæ yeva dvinnaæ pÃrisuddhi uposatho vutto evaæ idhÃpi visuæ pÃÊiæ vadeyya, yasmà pana n' atthi tasmà avatvà gato ti, gaïassa vuttà pÃÊi yev' ettha pÃÊi. Ãpatti paÂiggahaïe pana ayaæ viseso yathà gaïassa nissajitvà Ãpattiyà desiyamÃnÃya ÃpattipaÂiggÃhako bhikkhu ¤attiæ Âhapeti, evaæ aÂhapetvà dvÅsu a¤¤atarena yathà ekapuggalo patigaïhÃti evaæ Ãpatti paÂiggahetabbÃ, dvinnaæ hi ¤attiÂhapanà nÃma n' atthi, yadi siyà dvinnaæ pÃrisuddhi uposathaæ visuæ na vadeyya.
nissaÂÂhacÅvaradÃne pi yathÃpi imaæ cÅvaraæ Ãyasmato dammÅti eko vadati evaæ imaæ mayaæ cÅvaraæ Ãyasmato demà 'ti vattuæ vaÂÂati, ito garukatarÃni hi ¤attidutiyakammÃni pi apaloketvà kÃtabbÃnÅti vuttÃni atthi, tesaæ etaæ anulomaæ. nissaÂÂhacÅvaraæ pana dÃtabbam eva adÃtuæ na labbhati, vinayakammamattaæ h' etam, na taæ tena saÇghassa và gaïassa và puggalassa và dinnam eva hotÅti.
     dasÃhatikkante atikkantasa¤¤Åti dasÃhaæ atikkante cÅvare atikkantaæ idan ti evaæ sa¤¤Å. dasÃhe và atikkante atikkanto dasÃho ti evaæ sa¤¤Å.


#<[page 642]>#
%<642                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_IV.1.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  nissaggiyaæ pÃcittiyan ti na idha sa¤¤Ã rakkhati yo evaæ sa¤¤Å tassa 'pi taæ cÅvaraæ nissaggiyaæ pÃcittiyÃpatti ca sa nissaggiyavinayakammaæ và pÃcittiyan ti ubho pi atthavikappà yujjanti, esa nayo sabbattha. avissajjite vissajjitasa¤¤Åti kassaci adinne apariccatte pariccattaæ mayà ti evaæ sa¤¤Å. anaÂÂhe naÂÂhasa¤¤Å ti attano cÅvarena saddhiæ bahÆni a¤¤esaæ cÅvarÃni ekato ÂhapitÃni corà haranti, tatr' esa attano cÅvare anaÂÂhe naÂÂhasa¤¤Å hoti, esa nayo avinaÂÂhÃdÅsu pi. avilutte ti ettha pana gabbhaæ bhinditvà pasayhÃvahÃravasena avilutte ti veditabbaæ. anissajitvà paribhu¤jati Ãpatti dukkaÂassà 'ti sakiæ nivatthaæ và sakiæ pÃrutaæ và kÃyato amocetvà divasam pi carati ekà 'va Ãpatti, mocetvà nivÃseti và pÃrupati và payoge payoge dukkaÂaæ, dunnivatthaæ và duppÃrutaæ và saïÂhapentassa anÃpatti, a¤¤assa taæ paribhu¤jato pi anÃpatti, anÃpatti a¤¤ena kataæ paÂilabhitvà paribhu¤jatÅti Ãdivacanaæ c' ettha sÃdhakaæ, anatikkante atikkantasa¤¤ino vematikassa ca dukkaÂaæ, paribhogaæ sandhÃya vuttaæ. anÃpatti anto dasÃhaæ adhiÂÂheti vikappetÅti ettha pana adhihÃnÆpagaæ vikappanÆpaga¤ ca veditabbaæ.
tatrÃyaæ pÃÊi: atha kho bhikkhÆnaæ etad ahosi yÃni tÃni bhagavatà anu¤¤ÃtÃni ticÅvaran ti và vassikasÃÂikà ti và nisÅdanan ti và paccattharaïan ti và kaï¬upaÂicchÃdÅti và mukhapu¤janacoÊakan ti và parikkhÃracoÊakan ti và sabbÃni tÃni adhiÂÂhÃtabbÃnÅti nu kho udÃhu vikappetabbÃnÅti, bhagavato etam atthaæ Ãrocesuæ, anujÃnÃmi bhikkhave ticÅvaraæ adhiÂÂhÃtuæ na vikappetuæ vassikasÃÂikaæ vassÃnaæ cÃtumÃsaæ adhiÂÂhÃtuæ tato paraæ vikappetuæ nisÅdanaæ adhiÂÂhÃtuæ na vikappetuæ paccattharaïaæ adhiÂÂhÃtuæ na vikappetuæ kaï¬upaÂicchÃdiæ yÃva ÃbÃdhà adhiÂÂhÃtuæ tato paraæ vikappetuæ mukhapa¤janacoÊaæ adhiÂÂhÃtuæ na vikappetuæ parikkhÃracoÊaæ adhiÂÂhÃtuæ na vikappetun ti.


#<[page 643]>#
%<Bhvibh_IV.1.]                       SuttavibhaÇga-vaïïanà                        643>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\ 
     tattha ticÅvaraæ adhiÂÂhahantena rajitvà kappabinduæ datvà pamÃïayuttam eva adhiÂÂhÃtabbaæ, tassa pamÃïaæ ukkaÂÂhaparicchedena sugatacÅvarato Ænakaæ vaÂÂati lÃmakaparicchedena saÇghÃÂiyà uttarÃsaÇgassa ca dÅghato muÂÂhipa¤cakaæ tiriyaæ muÂÂhittikaæ pamÃïaæ vaÂÂati. antaravÃsako dÅghato muÂÂhipa¤cako tiriyaæ dvihattho pi vaÂÂati.
3 pÃrupaïena pi hi sakkà nÃbhiæ paÂicchÃdetun ti vuttappamÃïato pana atireka¤ ca Ænaka¤ ca parikkhÃracoÊan ti adhiÂÂhÃtabbaæ, tattha yasmà dve cÅvarassa adhiÂÂhÃnà kÃyena và adhiÂÂheti vÃcÃya và adiÂÂhetÅti vuttaæ, tasmà purÃïasaÇghÃÂiæ paccuddharÃmÅti paccuddharitvà navaæ saÇghÃÂiæ hatthena gahetvà imaæ saÇghÃÂiæ. adhiÂÂhÃmÅti cittena Ãbhogaæ katvà kÃyavikÃraæ karontena kÃyena adhiÂÂhÃtabbaæ, idaæ kÃyena adhiÂÂhÃnaæ, taæ yena kenaci sarÅrÃvayavena aphusantassa na vaÂÂati, vÃcÃya adhiÂÂhÃne pana vacÅbhedaæ katvà vÃcÃya adhiÂÂhÃtabbÃ. tatra duvidhaæ adhiÂÂhÃnaæ, sace hatthapÃse hoti imaæ saÇghÃÂiæ adhiÂÂhÃmÅti vÃcà bhinditabbÃ, atha antogabbhe và uparipÃsÃde và sÃmantavihÃre và hoti ÂhapitaÂÂhÃnaæ sallakkhetvà etaæ saÇghÃÂiæ adhiÂÂhÃmÅti vÃcà bhinditabbÃ, esa nayo uttarÃsaÇge antaravÃsake ca nÃmamattam eva hi viseso, tasmà sabbÃni saÇghÃÂiæ uttarÃsaÇgaæ antaravÃsakan ti evaæ attano nÃmen' eva adhiÂÂhÃtabbÃni. sace adhiÂÂhahitvà Âhapitavatthehi saÇghÃÂi ÃdÅni karoti niÂÂhite rajane ca kappe ca imaæ paccuddharÃmÅti paccuddharitvà puna adhiÂÂhÃtabbÃni, adhiÂÂhitena pana saddhiæ mahantaram eva dutiyapaÂÂaæ và khaï¬aæ và saæsibbantena puna adhiÂÂhÃtabbaæ, samake và khuddake và adhiÂÂhÃnakiccaæ n' atthi. ticÅvaraæ pana parikkhÃracoÊaæ adhiÂÂhÃtuæ vaÂÂati na vaÂÂatÅti.


#<[page 644]>#
%<644                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_IV.1.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  MahÃpadumatthero kir' Ãha: ticÅvaraæ ticÅvaram eva adhiÂÂhÃtabbaæ, sace parikkhÃracoÊÃdhiÂÂhÃnaæ labheyya uddositasikkhÃpade parihÃro niratthako bhaveyyà 'ti, evaæ vutte kira avasesà bhikkhÆ Ãhaæsu parikkhÃracoÊaæ pi bhagavatà adhiÂÂhÃtabban ti vuttaæ tasmà vaÂÂati. MahÃpaccariyaæ pi vuttaæ parikkhÃracoÊaæ nÃma pÃÂekkaæ nidhÃnamukham etaæ ticÅvaraæ parikkhÃracoÊan ti adhiÂÂhetvà paribhu¤jituæ vaÂÂatÅti. uddositasikkhÃpade pana ticÅvaraæ adhiÂÂhahitvà pariharantassa parihÃro vutto ti, ubhatovibhaÇgabhÃïako PuïïavÃÊikavÃsÅ MahÃtissatthero pi kir' Ãha: mayaæ pubbe mahÃtherÃnaæ assumhÃ, ara¤¤avÃsino bhikkhÆ rukkhasusirÃdÅsu cÅvaraæ Âhapetvà padhÃnaæ padahanatthÃya gacchanti sÃmantavihÃre dhammasavaïatthÃya gatÃna¤ ca tesaæ suriye uÂÂhite sÃmaïerà và daharabhikkhÆ và pattacÅvaraæ gahetvà gacchanti tasmà sukhaparibhogatthaæ ticÅvaraæ parikkhÃracoÊan ti và adhiÂÂhÃtuæ vaÂÂatÅti. MahÃpaccariyaæ pi vuttaæ pubbe Ãra¤¤akà bhikkhÆ abaddhasÅmÃyaæ dupparihÃran ti ticÅvaraæ parikkhÃracoÊam eva adhiÂÂhahitvà paribhu¤jiæsu 'ti.
     vassikasÃÂikà anatirittappamÃïà nÃmaæ gahetvà vuttanayen' eva cattÃro vassike mÃse adhiÂÂhÃtabbÃ, tato paraæ paccuddharitvà vikappetabbÃ, vaïïabhedamattarattÃpi ce sà vaÂÂati, dve pana na vaÂÂanti. nisÅdanaæ vuttanayena adhiÂÂhÃtabbam eva, ta¤ ca kho pamÃïayuttaæ ekam eva dve na vaÂÂanti. paccattharaïam pi adhiÂÂhÃtabbam eva, taæ pana mahantam pi vaÂÂati ekam pi, bahÆni pi vaÂÂanti, nÅlaæ pi pÅtaæ pi sadasaæ pi pupphadasaæ pÅti sabbappakÃraæ vaÂÂati, sakiæ adhiÂÂhÃtabbam eva hoti. kaï¬upaÂicchÃdi yÃva ÃbÃdho atthi tÃva pamÃïikà adhiÂÂhÃtabbÃ, ÃbÃdhe vÆpasante paccuddharitvà vikappetabbà ekà 'va vaÂÂati.


#<[page 645]>#
%<Bhvibh_IV.1.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        645>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  mukhapu¤janacoÊakaæ adhiÂÂhÃtabbam eva, yÃva ekaæ dhovÅyati tÃva a¤¤aæ paribhogatthÃya icchitabban ti dve pi vaÂÂanti. apare pana therà nidÃnamukham etaæ bahÆni pi vaÂÂantÅti vadanti. parikkhÃracoÊe gaïanà n' atthi yattakaæ icchati tattakaæ adhiÂÂhÃtabbam eva. thavikÃpi parissÃvanaæ pi vikappanÆpagapacchimacÅvarappamÃïaæ parikkhÃracoÊan ti adhiÂÂhÃtabbam eva, bahÆni ekato katvà imÃni cÅvarÃni parikkhÃracoÊÃni adhiÂÂhÃmÅti adhiÂÂhÃtum pi vaÂÂati yeva, bhesajjanavakammamÃtÃpitunnaæ atthÃya Âhapentena pi adhiÂÂhÃtabbam eva, MahÃpaccariyaæ pana anÃpattÅti vuttaæ. ma¤cabhisi pÅÂhakabhisi bimbohanaæ pÃvÃro kojavo ti etesu pana senÃsanaparikkhÃratthÃya dinnapaccattharaïe ca adhiÂÂhÃnakiccaæ n' atthi yeva.
     adhiÂÂhitacÅvaraæ pana paribhu¤jato kathaæ adhiÂÂhÃnaæ vijahatÅti. a¤¤assa dÃnena acchinditvà gahaïena vissÃsagÃhena hÅnÃyÃvattanena sikkhÃpaccakkhÃïena kÃlakiriyÃya liÇgaparivattanena paccuddharaïena chiddabhÃvenà 'ti imehi navahi kÃraïehi vijahati. tattha purimehi aÂÂhahi sabbacÅvarÃni adhiÂÂhÃnaæ vijahanti chiddabhÃvena pana ticÅvarass' eva sabbaÂÂhakaÂhÃsu adhiadhiÂÂhÃnavijahanaæ vuttaæ, ta¤ ca nakhapiÂÂhippamÃïakena chiddena, tattha nakhapiÂÂhippamÃïaæ kaniÂÂhaÇgulinakhavasena veditabbaæ, chidda¤ ca vinividdhachiddam eva, chiddassa hi abbhantare ekatantu ce pi acchinno hoti rakkhati, tattha saÇghÃÂiyà ca uttarasaÇgassa ca dÅghantato vidatthippamÃïassa tiriyantato aÂÂhaÇgulappamÃïassa padesassa orato chiddaæ adhiÂÂhÃnaæ bhindati, antaravÃsakassa pana dÅghantato vidatthippamÃïass' eva tiriyantato caturaÇgulappamÃïassa padesassa orato chiddaæ adhiÂÂhÃnaæ bhindati, pÃrato na bhindati,


#<[page 646]>#
%<646                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_IV.1.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tasmà jÃte hi chidde taæ cÅvaraæ atirekacÅvaraÂÂhÃne tiÂÂhati, sÆcikammaæ katvà puna adiÂÂhÃtabbaæ. MahÃsummatthero panÃha pamÃïacÅvarassa yattha katthaci chiddaæ adhiÂÂhÃnaæ bhindati, mahantassa pana pamÃïato bahi chiddaæ adhiÂÂhÃnaæ na bhindati anto jÃtaæ bhindatÅti. KaravÅkatissatthero Ãha khuddakaæ mahantaæ na ppamÃïaæ dve cÅvarÃni pÃrupantassa vÃmahatthe saæharitvà ÂhapitaÂÂhÃne chiddaæ adhiÂÂhÃnaæ na bhindati orabhÃge bhindati, antaravÃsakassÃpi ovaÂÂikaæ karontena saæghaÂitaÂÂhÃne chiddaæ na bhindati tato oraæ bhindatÅti. AndhakaÂÂhakathÃyaæ pana ticÅvare MahÃsummattheravÃdaæ pamÃïaæ katvà uttarim pi idaæ vuttaæ pacchimaæ pamÃïaæ adhiÂÂhÃnaæ rakkhatÅti parikkhÃracoÊe dÅghaso aÂÂhaÇgule sugataÇgulena tiriyaæ caturaÇgule yattha katthaci chiddaæ adhiÂÂhÃnaæ vijahati, mahante coÊe tato parena chiddaæ adhiÂÂhÃnaæ na vijahati, esa nayo sabbesu adhiÂÂhÃtabbakacÅvaresÆ 'ti. tattha yasmà sabbesam pi adhiÂÂhÃtabbakacÅvarÃnaæ vikappanÆpagapacchimappamÃïato a¤¤aæ pacchimappamÃïaæ nÃma n' atthi, yaæ hi nisÅdanakaï¬upaÂicchÃdanavassikasÃÂikÃnaæ pamÃïaæ vuttaæ taæ ukkaÂÂhaæ tato uttariæ paÂisiddhattà na pacchiman tato heÂÂhà appaÂisiddhattÃ. ticÅvarassÃpi sugatacÅvarappamÃïato Ænakattaæ ukkaÂÂhapamÃïam eva, pacchimaæ pana visuæ sutte vuttaæ n' atthi, mukhapu¤chanapaccattharaïaparikkhÃracoÊÃnaæ ukkaÂÂhaparicchedo n' atthi yeva, vikappanÆpagapacchimena pana pacchimaparicchedo vutto, tasmà yaæ tÃva AndhakaÂÂhakathÃyaæ pacchimaæ pamÃïaæ adhiÂÂhÃnaæ rakkhatÅti vatvà tattha parikkhÃracoÊass' eva sugataÇgulena aÂÂhaÇgule caturaÇgulaæ pacchimappamÃïaæ dassetvà itaresaæ ticÅvarÃdÅnaæ muÂÂhipa¤cakÃdibhedaæ pacchimappamÃïaæ sandhÃya esa nayo sabbesu adhiÂÂhÃtabbakacÅvaresÆ 'ti vuttaæ taæ na sameti.


#<[page 647]>#
%<Bhvibh_IV.1.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        647>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  KaravÅkatissattheravÃde pi dÅghantato yeva chiddaæ dassitaæ tiriyantato na dassitaæ tasmà so aparicchinno, MahÃsummattheravÃde pamÃïacÅvarassa yattha katthaci chiddaæ adhiÂÂhÃnaæ bhindati, mahantassa pana pamÃïato bahi chiddaæ adhiÂÂhÃnaæ na bhindatÅti vuttaæ, idaæ pana na vuttaæ idaæ nÃma pamÃïacÅvaraæ ito uttariæ mahantacÅvaran ti. api c' ettha ticÅvarÃdÅnaæ muÂÂhipa¤cakÃdibhedaæ pacchimappamÃïan ti adhippetaæ, tattha yadi pacchimappamÃïato bahi chiddaæ adhiÂÂhÃnaæ na bhindeyya ukkaÂÂhapattassÃpi majjhimapattassa và omakapamÃnato bahi chiddaæ na bhindeyya, na ca na bhindati tasmà ayaæ pi vÃdo aparicchinno, yo panÃyaæ sabbapaÂhamo aÂÂhakathÃvÃdo ayam ev' ettha pamÃïaæ, kasmÃ, paricchedasambhÃvato. ticÅvarassa hi pacchimappamÃïa¤ ca chiddappamÃïa¤ ca chidduppattidesappamÃïa¤ ca sabbaæ aÂÂhakathÃsu yeva paricchinditvà vuttaæ, tasmà sv eva vÃdo pamÃïaæ, addhà hi so bhagavato adhippÃyaæ anugantvà vutto, itaresu pana n' eva paricchedo atthi na pubbÃparaæ sametÅti.
yo pana dubbalaÂÂhÃne paÂhamaæ aggalaæ datvà pacchà dubbalaÂÂhÃnaæ chinditvà apaneti adhiÂÂhÃnaæ na bhijjati, maï¬alaparivattane pi es' eva nayo, dupaÂÂassa ekasmiæ paÂale chidde và jÃte gaÊite và adhiÂÂhÃnaæ na bhijjati khuddakacÅvaraæ mahantaæ karoti mahantaæ và khuddakaæ karoti adhiÂÂhÃnaæ na bhijjati, ubho koÂiyo majjhe karonto sace paÂhamaæ chinditvà pacchà ghaÂeti adhiÂÂhÃnaæ bhijjati, atha ghaÂetvà chindati na bhijjati, rajakehi dhovÃpetvà setaæ kÃrÃpentassÃpi adhiÂÂhÃnaæ adhiÂÂhÃnam evà 'ti.


#<[page 648]>#
%<648                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_IV.1.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ayaæ tÃva anto dasÃhaæ adhiÂÂheti vikappetÅti ettha adhiÂÂhÃne vinicchayo.
     vikappane pana dve vikappanà sammukhà vikappanà parammukhà vikappanà ca, kathaæ sammukhà vikappanà hoti. cÅvarÃnaæ ekabahubhÃvaæ sannihitÃsannihitabhÃva¤ ca ¤atvà imaæ cÅvaran ti và imÃni cÅvarÃnÅti và etaæ cÅvaran ti và etÃni cÅvarÃnÅti và vatvà tuyhaæ vikappemÅti vattabbaæ, ayam ekà sammukhà vikappanÃ, ettÃvatà nidhetuæ vaÂÂati paribhu¤jituæ pana vissajjetuæ và adhiÂÂhÃtuæ và na vaÂÂati. mayhaæ santakaæ mayhaæ santakÃni paribhu¤ja và vissajjehi và yathÃpaccayaæ và karohÅti evaæ pana vutte paccuddhÃro nÃma hoti, tato ppabhÆti paribhogÃdayo pi vaÂÂanti. aparo nayo tath eva cÅvarÃnaæ ekabahubhÃvaæ sannihitÃsannihitabhÃva¤ ca ¤atvà tass' eva bhikkhuno santike imaæ cÅvaran ti và imÃni cÅvarÃnÅti và etaæ cÅvaran ti và etÃni cÅvarÃnÅti và vatvà pa¤casu sahadhammikesu a¤¤atarassa attano abhirucitassa yassa kassaci nÃmaæ gahetvà Tissassa bhikkhuno vikappemÅti và TissÃya bhikkhuniyà sikkhamÃnÃya Tissassa sÃmaïerassa TissÃya sÃmaïeriyà vikappemÅti và vattabbaæ, ayaæ aparÃpi sammukhà vikappanÃ, ettÃvatà nidhetuæ vaÂÂati, paribhogÃdÅsu pana ekam pi na vaÂÂati. tena pana bhikkhunà Tissassa bhikkhuno santakaæ . . . pe . . . TissÃya sÃmaïeriyà santakaæ paribhu¤ja và vissajjehi và yathÃpaccayaæ và karohÅti vutte paccuddhÃro nÃma hoti, tato ppabhÆti paribhogÃdayo pi vaÂÂanti. kathaæ parammukhà vikappanà hoti. cÅvarÃnaæ tath' eva ekabahubhÃvaæ sannihitÃsannihitabhÃva¤ ca ¤atvà imaæ cÅvaran ti và imÃni cÅvarÃnÅti và etaæ cÅvaran ti và etÃni cÅvarÃnÅti và vatvà tuyhaæ vikappanatthÃya dammÅti vattabbaæ, tena vattabbo ko te mitto và sandiÂÂho và ti, tato itarena purimanayen' eva Tisso bhikkhÆ 'ti và . . . pe . . . Tissà sÃmaïerÅti và vattabbaæ, puna tena bhikkhunà ahaæ Tissassa bhikkhuno dammÅti và .


#<[page 649]>#
%<Bhvibh_IV.1.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        649
>%\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  . . pe . . . TissÃya sÃmaïeriyà dammÅti và vattabbaæ, ayaæ parammukhà vikappanÃ, ettÃvatà nidhetuæ vaÂÂati, paribhogÃdÅsu pana ekam pi na vaÂÂatitena pana bhikkhunà dutiyasammukhà vikappanÃyaæ vuttanayen' eva itthannÃmassa santakaæ paribhu¤ja và vissajjehi và yathÃpaccayaæ và karohÅti vutte paccuddhÃro nÃma hoti, tato pphabhÆti paribhogÃdayo pi vaÂÂanti. dvinnaæ vikappanÃnaæ kiæ nÃnÃkaraïam. sammukhà vikappanÃyaæ sayaæ vikappetvà parena paccuddharÃpeti parammukkhà vikappanÃya paren' eva vikappÃpetvà paren' eva paccuddharÃpeti, idam ettha nÃnÃkaraïaæ. sace pana yassa vikappeti so pa¤¤attikovido na hoti na jÃnÃti paccuddharituæ taæ cÅvaraæ gahetvà a¤¤assa vyattassa santikaæ gantvà puna vikappetvà paccuddharÃpetabbaæ, vikappitavikappanà nÃm' esà vaÂÂati. ayaæ vikappetÅti imasmiæ pade vinicchayo.
     anujÃnÃmi bhikkhave ticÅvaraæ adhiÂÂhÃtuæ na vikappetun ti Ãdivacanato ca idaæ vikappetÅti avisesena vuttavacanaæ viruddhaæ viya dissati na ca viruddhaæ TathÃgatà bhÃsanti, tasmà evam assa attho veditabbo, ticÅvaraæ ticÅvarasaÇkhepena pariharato adhiÂÂhÃtum eva anujÃnÃmi na vikappetuæ, vassikasÃÂikaæ pana catumÃsato paraæ vikappetum eva na adhiÂÂhÃtum, eva¤ ca sati yo ticÅvare ekena cÅvarena vippavasitukÃmo hoti tassa cÅvarÃdhiÂÂhÃnaæ paccuddharitvà vippavÃsasukhatthaæ vikappanÃya okÃso dinno hoti, dasÃhatikkame ca anÃpattÅti, etena upÃyena sabbatthavikappanÃya appaÂisiddhabhÃvo veditabbo ti.
     vissajjetÅti a¤¤assa deti. kathaæ pana dinnaæ hoti, kathaæ gahitaæ. idaæ tuyhaæ demi dadÃmi dajjÃmi oïojemi pariccajÃmi nissajÃmi vissajjemÅti và itthannÃmassa demi . . . pe . . . vissajjemÅti và vadati sammukhÃpi parammukhÃpi dinnaæ yeva hoti,


#<[page 650]>#
%<650                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_IV.1.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tuyhaæ gaïhÃtÅti vutte mayhaæ gaïhÃmÅti vadati sudinnaæ suggahita¤ ca, tava santakaæ karohi tava santakaæ hotu tava santakaæ hotÅti vutte mama santakaæ karomi mama santakaæ hotu mama santakaæ karissÃmÅti vadati duddinnaæ duggahita¤ ca, n' eva dÃtà dÃtuæ jÃnÃti na itaro gahetuæ. sace pana tava santakaæ karohÅti vutte sÃdhu bhante mayhaæ gaïhÃmÅti gaïhati suggahitaæ, sace pana eko gaïhÃhÅti vadati itaro na gaïhÃmÅti puna so dinnaæ mayà tuyhaæ gaïhÃhÅti vadati itaro pi na mayhaæ iminà attho ti vadati tato purimo pi mayà dinnan ti dasÃhaæ atikkÃmeti pacchimo pi mayà paÂikkhittan ti kassa ÃpattÅti. na kassaci yassa pana ruccati tena adhiÂÂhahitvà paribhu¤jitabbaæ. yo pana adhiÂÂhÃne vematiko tena kiæ kÃtabbaæ. vematikabhÃvaæ Ãrocetvà sace anadhiÂÂhitaæ bhavissati evaæ me kappiyaæ hotÅti vatvà vuttanayen' eva nissajjitabbaæ, na hi evaæ jÃnÃpetvà vinayakammaæ karontassa musÃvÃdo hoti, keci pana ekena bhikkhunà vissÃsaæ gahetvà puna dinnaæ vaÂÂatÅti vadanti taæ na yujjati, na hi tass' etaæ vinayakammaæ nÃpi taæ ettakena a¤¤aæ vatthuæ hoti. nassatÅti Ãdi uttÃnattham eva. yo na dadeyya Ãpatti dukkaÂassà 'ti ettha mayhaæ dinnaæ iminà 'ti imÃya sa¤¤Ãya na dentassa dukkaÂaæ, tassa santakabhÃvaæ pana ¤atvà lesena acchindanto bhaï¬aæ agghÃpetvà kÃretabbo ti. samuÂÂhÃnÃdÅsu idaæ sikkhÃpadaæ kaÂhinanasamuÂÂhÃnaæ nÃma kÃyavÃcato ca samuÂÂhÃti kÃyavÃcÃcittato ca, anadhiÂÂhÃnena ca avikappanena ca Ãpajjanato akiriyà sa¤¤Ãya pi na muccati ajÃnanto pi ÃpajjatÅti nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti.
SamantapÃsÃdikÃya vinayasaævaïïanÃya paÂhamakaÂhinasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.


#<[page 651]>#
%<Bhvibh_IV.2.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        651>%
     Tena samayena buddho bhagavà ti uddositasikkhÃpadaæ. tattha santaruttarenà 'ti antaran ti antaravÃsako vuccati, uttaran ti uttarÃsaÇgo, saha antarena uttaraæ santaruttaraæ tena santaruttarena, saha antaravÃsakena uttarÃsaÇgenà 'ti attho. kaïïakitÃnÅti sedena phuÂÂhokÃsesu sa¤jÃtakÃlasetamaï¬alÃni. addasà kho Ãyasmà ùnando senÃsanacÃrikaæ Ãhiï¬anto ti thero kira bhagavati divÃpaÂisallÃnatthÃya gandhakuÂiæ paviÂÂhe taæ okÃsaæ labhitvà dunnikkhittÃni dÃrubhaï¬amattikÃbhaï¬Ãni paÂisÃmento asammaÂÂhaÂÂhÃnaæ sammajjanto gilÃnehi bhikkhÆhi saddhiæ paÂisanthÃraæ karonto tesaæ bhikkhÆnaæ senÃsanaÂÂhÃnaæ sampatto addasa, tena vuttaæ addasà kho Ãyasmà ùnando senÃsanacÃrikaæ Ãhiï¬anto ti. avippavÃsasammuti dÃtun ti avippavÃse sammuti avippavÃsasammuti, avippavÃsÃya và sammutÅti avippavÃsasammuti. ko pan' ettha Ãnisaæso yena cÅvarena vippavasati taæ nissaggiyaæ na hoti Ãpatti ca na Ãpajjati, kittakaæ kÃlaæ. MahÃsummatthero tÃva Ãha yÃva roga na vÆpasammati vÆpasante pana roge sÅghaæ cÅvaraÂÂhÃnaæ Ãgantabban ti. MahÃpadumatthero Ãha sÅghaæ Ãgacchato rogo paÂikuppeyya tasmà sanikaæ Ãgantabbaæ yato paÂÂhÃya hi satthaæ và pariyesati gacchÃmÅti Ãbhogaæ và karoti tato paÂÂhÃya vaÂÂati, na dÃni gamissÃmÅti evaæ pana dhuranikkhepaæ karontena paccuddharitabbaæ atirekacÅvaraÂÂhÃne ÂhassatÅti. sace pan' assa rogo paÂikuppati kiæ kÃtabban ti. Phussadevatthero tÃva Ãha sace so eva rogo paÂikuppati sà eva sammuti puna sammutidÃnakiccaæ n' atthi, ath' a¤¤o kuppati puna dÃtabbà sammutÅti. Upatissatthero Ãha so và rogo hotu a¤¤o và puna sammutidÃnakiccaæ n' atthÅti.
     niÂÂhitacÅvarasmiæ bhikkhunà 'ti idha pana purimasikkhÃpade viya atthaæ agahetvà niÂÂhite cÅvarasmiæ bhikkhuno ti evaæ sÃmivasena karaïavacanassa attho veditabbo, karaïavasena hi bhikkhunà idaæ nÃma kÃtabban ti n' atthi,


#<[page 652]>#
%<652                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.2.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sÃmivasena pana bhikkhuno cÅvarasmiæ niÂÂhite kaÂhine ca ubbhate evaæ chinnapaÊibodho ekarattam pi ce bhikkhu ticÅvarena vippavaseyyà 'ti evaæ attho yujjati, tattha ticÅvarenà 'ti adhiÂÂhitesu tÅsu cÅvaresu yena kenaci. ekena vippavuttho pi hi ticÅvarena vippavuttho hoti, paÂisiddhapariyÃpannena vippavutthattÃ, ten' ev' assa padabhÃjane saÇghÃÂiyà và ti Ãdi vuttaæ. vippavaseyyà 'ti viyutto  vaseyya. gÃmo ekÆpacÃro ti Ãdi avippavÃsalakkhaïavavatthÃpanatthaæ vuttaæ, tato paraæ yathÃkkamena tÃn' eva païïarasa mÃtikÃpadÃni vitthÃrento gÃmo ekÆpacÃro nÃmà 'ti Ãdim Ãha, tattha ekakulassa gÃmo ti ekassa ra¤¤o và bhojakassa và gÃmo. parikkhitto ti yena kenaci pÃkÃrena và vatiyà và parikhÃya và parikkhitto. ettÃvatà ekakulagÃmassa ekÆpacÃratà dassitÃ. anto gÃme vatthabban ti evarÆpe gÃme cÅvaraæ nikkhipitvà gÃmabbhantare yathÃrucite ÂhÃne aruïaæ uÂÂhÃpetuæ vaÂÂati. aparikkhitto ti iminà tass' eva gÃmassa nÃnÆpacÃratà dassitÃ. evarÆpe gÃme yasmiæ ghare cÅvaraæ nikkhittaæ tattha vatthabbaæ hatthapÃsà và na vijahitabban ti, atha và taæ gharaæ samantato hatthapÃsà na vijahitabbaæ, a¬¬hateyyaratanappamÃïà padesà uddhaæ na vijahitabban ti vuttaæ hoti, a¬¬hateyyaratanabbhantare pana vatthuæ vaÂÂati. taæ pamÃïaæ atikkamitvà sace pi iddhimà bhikkhu ÃkÃse aruïaæ uÂÂhÃpeti nissaggiyam eva hoti, ettha ca yasmiæ ghare ti gharaparicchedo ekakulassa nivesanaæ hotÅti Ãdinà lakkhaïena veditabbo. nÃnÃkulassa gÃmo ti nÃnÃrÃjÆnaæ và bhojakÃnaæ và gÃmo VesÃlÅ-KusinÃrÃdi sadiso. parikkhitto ti iminà nÃnÃkulagÃmassa ekÆpacÃratà dassitÃ. sabhÃye và dvÃramÆle và ti ettha sabhÃyan ti liÇgabyattato liÇgabyattinayena sabhÃvuttÃ. dvÃramÆle ti nagaradvÃrassa samÅpe. idaæ vuttaæ hoti evarÆpe gÃme yasmiæ ghare cÅvaraæ nikkhittaæ tattha và vatthabbaæ,


#<[page 653]>#
%<Bhvibh_IV.2.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        653>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tattha saddasaÇghaÂÂhanena và janasambÃdhena và vasituæ asakkontena sabhÃye và vatthabbaæ nagaradvÃramÆle vÃ, tatrÃpi vasituæ asakkontena yattha katthaci phÃsukaÂÂhÃne vasitvà anto aruïe Ãgamma tesaæ yeva sabhÃyadvÃramÆlÃnaæ hatthapÃsà và na vijahitabbaæ, gharassa pana cÅvarassa và hatthapÃse vatthabbam eva n' atthi. sabhÃyaæ gacchantena hatthapÃse cÅvaraæ nikkhipitvà ti sace ghare aÂhapetvà sabhÃye ÂhapessÃmÅti sabhÃyaæ gacchati tena sabhÃyaæ gacchantena. hatthapÃse ti hatthaæ pasÃretvà hand' Åmaæ cÅvaraæ ÂhapehÅti evaæ nikkhepasukhe hatthapassagate kismi¤ci Ãpaïe cÅvaraæ nikkhipitvà purimanayen' eva sabhÃye và vatthabbaæ dvÃramÆle vÃ, hatthapÃsà và na vijahitabbaæ. tatrÃyaæ vinicchayo, Phussadevatthero tÃva Ãha cÅvarahatthapÃse vasitabbaæ n' atthi yattha katthaci vÅthihatthapÃse pi sabhÃyahatthapÃse pi dvÃrahatthapÃse pi vasituæ vaÂÂatÅti. Upatissatthero panÃha nagarassa bahÆni pi dvÃrÃni honti bahÆni pi sabhÃyÃni tasmà sabbattha na vaÂÂati, yassà pana vÅthiyà cÅvaraæ Âhapitaæ yaæ tassà sammukhaÂÂhÃne sabhÃya¤ ca dvÃra¤ ca tassà sabhÃyassa ca dvÃrassa ca hatthapÃsà na vijahitabbaæ, evaæ hi sati sakkà cÅvarassa pavatti jÃnitun ti. sabhÃyaæ pana gacchantena yassa Ãpaïikassa hatthe nikkhittaæ sace so taæ cÅvaraæ atiharitvà ghare nikkhipati vÅthihatthapÃso na rakkhati, gharassa hatthapÃse vatthabbaæ, sace mahantaæ gharaæ hoti dve vÅthiyo pharitvà Âhitaæ purato và pacchato và hatthapÃse yeva aruïaæ uÂÂhÃpetabbaæ, sabhÃye nikkhipitvà pana sabhÃye và tassa sammukhe nagaradvÃramÆle và tesaæ yeva hatthapÃse và aruïaæ uÂÂhÃpetabbaæ. aparikkhito ti iminà tass' eva gÃmassa nÃnÆpacÃrato dassitÃ. eten' eva upayena sabbattha ekÆpacÃratà ca nÃnÆpacaratà ca veditabbÃ, pÃÊiyaæ pana gÃmo ekÆpacÃro nÃmà 'ti evaæ Ãdimhi ajjhokÃso ekÆpacÃro nÃmà 'ti evaæ ante ca ekam eva mÃtikÃpadaæ uddharitvà padabhÃjanaæ vitthÃritaæ.


#<[page 654]>#
%<654                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.2.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tasmà tass' eva padassÃnusÃrena sabbattha parikkhepÃdivasena ekÆpacÃratà nÃnÆpacÃratà ca veditabbÃ.
     nivesanÃdÅsu ovarakà ti gabbhÃnaæ yev' etaæ pariyÃyavacanaæ, hatthapÃsà và ti gabbhassa hatthapÃsà vÃ. dvÃramÆle và ti sabbesaæ sÃdhÃraïe gharadvÃramÆle. hatthapÃsà và ti gabbhassa và gharadvÃramÆlassa và hatthapÃsÃ.
uddosito ti yÃnÃdÅnaæ bhaï¬Ãnaæ sÃlÃ. ito paÂÂhÃya ca nivesane vuttanayen' eva vinicchayo veditabbo. aÂÂo ti paÂirÃjÃdÅnaæ paÂibÃhatthaæ iÂÂhakÃhi kato bahalabhittiko catupa¤cabhÆmiko paÂissayaviseso. mÃÊo ti ekakÆÂasaÇgahÅto caturassapÃsÃdo. pÃsÃdo ti dÅghapÃsÃdo. hammiyan ti muï¬acchadanapÃsÃdo. sattabbhantarà ti ettha ekaæ abbhantaraæ aÂÂhavÅsatihatthaæ hoti, sace sattho gacchanto gÃmaæ và nadiæ và pariyÃdiyitvà tiÂÂhati anto paviÂÂhena saddhiæ ekÃbaddho hutvà ora¤ ca pÃra¤ ca pharitvà Âhito hoti satthaparihÃro 'va labbhati, atha và gÃme và nadiyà và pariyÃpanno hoti anto paviÂÂho gÃmaparihÃro c' eva nadÅparihÃro ca labbhati, sace vihÃrasÅmaæ atikkamitvà tiÂÂhati anto sÅmÃya¤ ca cÅvaraæ hoti vihÃraæ gantvà vasitabbaæ, sace bahi sÅmÃya cÅvaraæ hoti satthasamÅpe yeva vasitabbaæ, sace gacchanto sakaÂe và bhagge goïe và naÂÂhe antarà chijjati yasmiæ koÂÂhÃse cÅvaraæ tattha vasitabbaæ, ekakulassa khette hatthapÃso nÃma cÅvarahatthapÃso yeva, nÃnÃkulassa khette hatthapÃso nÃma khettadvÃrassa hatthapÃso, aparikkhitte cÅvarass' eva hatthapÃso. dha¤¤akaraïan ti khalaæ vuccati. ÃrÃmo ti pupphÃrÃmo và phalÃrÃmo vÃ.


#<[page 655]>#
%<Bhvibh_IV.2.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                       655>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  dvÅsu pi khette vuttasadiso 'va vinicchayo, vihÃro nivesanasadiso. rukkhamÆle anto chÃyÃyan ti chÃyÃya phuÂÂhokÃsassa anto yeva. viraÊasÃkhassa pana rukkhassa Ãtapena phuÂÂhokÃse Âhapitaæ nissaggiyam eva hoti, tasmà tÃdisassa sÃkhacchÃyÃya và khandhacchÃyÃya và Âhapetabbaæ, sace sÃkhÃya và viÂape và Âhapeti upari a¤¤asÃkhacchÃyÃya phuÂÂhokÃse yeva Âhapetabbaæ, khujjakarukkhassa chÃyà dÆraæ gacchati chÃyÃya gataÂÂhÃne Âhapetuæ vaÂÂati yeva, idhÃpi hatthapÃso cÅvarahatthapÃso yeva.
     agÃmake ara¤¤e ti agÃmakaæ nÃma ara¤¤aæ Vi¤jhÃÂavÅ ÃdÅsu và samuddamajjhe và macchabandhÃnaæ agamanapathe dÅpakesu labbhati. samantà sattabbhantarà ti majjhe Âhitassa sabbadisÃsu sattabbhantarà vinibbedhena cuddasa honti, majjhe nisinno puratthimÃya và pacchimÃya và disÃya pariyante ÂhapitacÅvaraæ rakkhati, sace pana aruïuggamanasamaye kesaggamattam pi puratthimaæ disaæ gacchati pacchimÃya disÃya cÅvaraæ nissaggiyaæ hoti, esa nayo itarasmiæ, uposathakÃle pana parisapariyante nisinnabhikkhuto paÂÂhÃya sattabbhantarasÅmà sodhetabbÃ, yattakaæ bhikkhusaÇgho va¬¬hati sÅmÃpi tattakaæ va¬¬hati. anissajitvà paribhu¤jati Ãpatti dukkaÂassà 'ti ettha sace padhÃniko bhikkhu sabbarattiæ padhÃnam anuyu¤jitvà paccÆsasamaye nahÃyissÃmÅti tÅïi pi cÅvarÃni tÅre Âhapetvà nadiæ otarati nahÃyantass' eva c' assa aruïaæ uÂÂhahati kiæ kÃtabbaæ, so hi yadi uttaritvà cÅvaraæ nivÃseti nissaggiyacÅvaraæ anissajitvà paribhu¤janapaccayà dukkaÂaæ Ãpajjati, atha naggo gacchati evam pi dukkaÂaæ ÃpajjatÅti na Ãpajjati. so hi yÃva a¤¤aæ bhikkhuæ disvà vinayakammaæ na karoti tÃva tesaæ civarÃnaæ aparibhogÃrahattà naÂÂhacÅvaraÂÂhÃne Âhito hoti naÂÂhacÅvarassa ca akappiyaæ nÃma n' atthi tasmà ekaæ nivÃsetvà dve hatthena gahetvà vihÃraæ gantvà vinayakammaæ kÃtabbaæ.


#<[page 656]>#
%<656                         SamantapÃsÃdikà                         [Bhvibh_IV.2.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace dÆre vihÃro hoti antarÃmagge manussà sa¤caranti ekaæ nivÃsetvà ekaæ pÃrupitvà ekaæ aæsakÆÂe Âhapetvà gantabbaæ. sace vihÃre sabhÃgaæ bhikkhuæ na passati bhikkhÃcÃraæ gatà honti saÇghÃÂiæ bahi gÃme Âhapetvà santaruttarena ÃsanasÃlaæ gantvà vinayakammaæ kÃtabbaæ. sace bahi gÃme corabhayaæ hoti pÃrupitvà gantabbaæ. sace ÃsanasÃlÃya sambÃdho hoti janÃkiïïà na sakkà ekamante cÅvaraæ apanetvà vinayakammaæ kÃtuæ ekaæ bhikkhuæ ÃdÃya bahi gÃmaæ gantvà vinayakammaæ katvà cÅvarÃni paribhu¤jitabbÃni. sace bhikkhÆ daharÃnaæ hatthe pattacÅvaraæ datvà maggaæ gacchantà pacchimayÃme sayitukÃmà honti attano attano cÅvaraæ hatthapÃse katvà vasitabbaæ. sace gacchantÃnaæ yeva asampattesu daharesu aruïaæ uggacchati cÅvaraæ nissaggiyaæ hoti, nissayo pana na paÂippassambhati, daharÃnam pi purato gacchantÃnaæ theresu asampattesu es' eva nayo, maggaæ virajjitvà ara¤¤e a¤¤ama¤¤aæ apassantesu pi es' eva nayo.
sace pana daharà mayaæ bhante mahuttaæ sayitvà asukasmiæ nÃma okÃse tumhe sampÃpuïissÃmà 'ti vatvà yÃva aruïuggamanà sayanti cÅvara¤ ca nissaggiyaæ hoti nissayo ca paÂippassambhati, dahare uyyojetvà theresu sayantesu pi es' eva nayo. dvedhÃpathaæ disvà therà ayaæ maggo daharà ayaæ maggo ti vatvà a¤¤ama¤¤assa vacanaæ agahetvà gatÃ, saha aruïassa uggamanà cÅvarÃïi ca nissaggiyÃni honti nissayo ca paÂippassambhati. sace daharà maggato okkamma anto aruïe yeva nivattissÃmà 'ti bhesajjatthÃya gÃmaæ pavisitvà Ãgacchanti asampattÃnaæ yeva ca tesaæ aruïaæ uggacchati cÅvarÃni pana nissaggiyÃni honti nissayo pana na paÂippassambhati.


#<[page 657]>#
%<Bhvibh_IV.2.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        657>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace pana dhenubhayena và suïakhabhayena và muhuttaæ Âhatvà gamissÃmà 'ti Âhatvà và nisÅditvà và gacchanti antarà aruïe uggate cÅvarÃni ca nissaggiyÃni honti nissayo ca paÂippassambhati.
sace anto aruïe yeva ÃgamissÃmà 'ti anto sÅmÃyaæ gÃmaæ paviÂÂhÃnaæ antarà aruïaæ uggacchati n' eva cÅvarÃni nissaggiyÃni honti na nissayo paÂippassambhati. sace pana vibhÃyatu tÃvà 'ti nisÅdanti aruïe uggate pi na cÅvarÃni nissaggiyÃni honti nissayo pana paÂippassambhati, ye pi anto aruïe yeva ÃgamissÃmà 'ti sÃmantavihÃre dhammasavaïatthÃya saussÃhà gacchanti antarÃmagge yeva ca tesam aruïaæ uggacchati cÅvarÃni nissaggiyÃni honti nissayo pana na paÂippassambhati. sace dhammagÃravena yÃva pariyosÃnaæ sutvà 'va gamissÃmà 'ti nisÅdanti saha aruïassa uggamanà cÅvarÃni pi nissaggiyÃni honti nissayo pi paÂippassambhati, therena daharaæ cÅvaradhovanatthÃya gÃmakaæ pesentena attano cÅvaraæ paccuddharitvà và dÃtabbaæ, daharassa pi cÅvaraæ paccuddharÃpetvà và Âhapetabbaæ. sace asatiyà gacchati attano cÅvaraæ paccuddharitvà daharassa cÅvaraæ vissÃsena gahetvà Âhapetabbaæ.
sace thero na sarati daharo 'va sarati daharena attano cÅvaraæ paccuddharitvà therassa cÅvaraæ vissÃsena gahetvà gantvà vattabbaæ bhante tumhÃkaæ cÅvaraæ adhiÂÂhahitvà paribhu¤jathà 'ti attano pi cÅvaraæ adhiÂÂhÃtabbaæ, evam ekassa satiyÃpi Ãpattimokkho hotÅti, sesaæ uttÃnattham eva.


#<[page 658]>#
%<658                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.3.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  samuÂÂhÃnÃdÅsu paÂhamakaÂhinasikkhÃpade anadhiÂÂhÃnaæ avikappana¤ ca akiriyaæ idha paccuddharaïaæ ayam eva viseso, sesaæ sabbattha vuttanayam evà 'ti.
uddositasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti tatiyakaÂhinasikkhÃpadaæ. tattha ussÃpetvà punappunaæ vimajjatÅti valÅsu naÂÂhÃsu idaæ mahantaæ bhavissatÅti ma¤¤amÃno udakena si¤citvà pÃdehi akkamitvà hatthehi ussÃpetvà ukkhipitvà piÂÂhiyà ghaæsati, taæ Ãtape sukkhaæ paÂhamappamÃïam eva hoti so puna pi tathà karoti, tena vuttaæ ussÃpetvà punappunaæ vimajjatÅti, taæ evaæ kilamantaæ bhagavà gandhakuÂiyaæ nisinno 'va disvà nikkhamitvà senÃsanacÃrikaæ Ãhiï¬anto viya tattha agamÃsi, tena vuttaæ addasà kho bhagavà ti Ãdi. ekÃdasa mÃse ti ekaæ pacchimakattikamÃsaæ Âhapetvà sesa ekÃdasa mÃse. satta mÃse ti kattikamÃsaæ hemantike ca cattÃro ti pa¤ca mÃse Âhapetvà sesa sattamÃse. kÃle pi Ãdissa dinnan ti saÇghassa và idaæ akÃlacÅvaran ti uddisitvà dinnaæ, ekapuggalassa và idaæ tuyhaæ dammÅti dinnaæ, saÇghato và ti attano pattabhÃgavasena saÇghato và uppajjeyya. gaïato và ti idaæ suttantikagaïassa dema idaæ abhidhammikagaïassà 'ti evaæ gaïassa denti. tato attano pattabhÃgavasena gaïato và uppajjeyya. no c' assa pÃripÆrÅti no ce pÃripÆrÅ bhaveyya, yattakena kayiramÃnaæ adhiÂÂhÃnacÅvaraæ pahoti ta¤ ce cÅvaraæ tattakaæ na bhaveyya, Ænakaæ bhaveyyà 'ti attho. paccÃsà hoti saÇghato và ti ÃdÅsu asukadivasaæ nÃma saÇgho cÅvarÃni labhissati gaïo labhissati tato me cÅvaraæ uppajjissatÅti evaæ saÇghato và gaïato và paccÃsà hoti, ¤Ãtakehi me cÅvaratthÃya pesitaæ mittehi pesitaæ te Ãgatà cÅvare dassantÅti evaæ ¤Ãtito và mittato và paccÃsà hoti. paæsukÆlaæ và ti ettha pana paæsukÆlaæ và lacchÃmÅti evaæ paccÃsà hotÅti yojetabbaæ.


#<[page 659]>#
%<Bhvibh_IV.4.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        659>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  attano và dhanenà 'ti attano kappÃsasuttÃdinà dhanena. asukaæ divasaæ nÃma lacchÃmÅti evaæ và paccÃsà hotÅti attho. tato ce uttariæ nikkhipeyya satiyÃpi paccÃsÃyà 'ti mÃsaparamato ce uttariæ nikkhipeyya nissaggiyaæ pÃcittiyan ti attho. evaæ pana avatvà yasmà antarà uppajjamÃne paccÃsÃcÅvare mÆlacÅvarassa uppannadivasato yÃva vÅsatimo divaso tÃva uppannaæ paccÃsÃcÅvaraæ mÆlacÅvaraæ attano gatikaæ karoti, tato uddhaæ mÆlacÅvaraæ attano gatikaæ karoti, tasmà taæ visesaæ dassetuæ tadahuppanne mÆlacÅvare ti Ãdinà nayena padabhÃjanaæ vuttaæ, taæ uttÃnattham eva. visabhÃge uppanne mÆlacÅvare ti yadi mÆlacÅvaraæ saïhaæ paccÃsÃcÅvaraæ thÆlaæ na sakkà yojetuæ rattiyo ca sesà honti na tÃva mÃso pÆrati,na akÃmà niggahena cÅvaraæ kÃretabbaæ, a¤¤aæ paccÃsÃcÅvaraæ labhitvà yeva kÃlabbhantare kÃretabbaæ, paccÃsÃcÅvaram pi parikkhÃracoÊaæ adhiÂÂhÃtabbaæ, atha mÆlacÅvaraæ thÆlaæ hoti paccÃsÃcÅvaraæ saïhaæ mÆlacÅvaraæ parikkhÃracoÊaæ adhiÂÂhahitvà paccÃsÃcÅvaram eva mÆlacÅvaraæ katvà Âhapetabbaæ, taæ puna mÃsaparihÃraæ labhati, etena upÃyena yÃva icchati tÃva a¤¤ama¤¤aæ mÆlacÅvaraæ katvà Âhapetuæ labbhatÅti. sesaæ uttÃnam eva. samuÂÂhÃnÃdÅni paÂhamakaÂhinasadisÃn' evà 'ti. tatiyakaÂhinasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti purÃïacÅvarasikkhÃpadaæ. tattha yÃva sattamà pitÃmahÃyugÃti pitupità pitÃmaho, pitÃmahassa yugaæ pitÃmahayugaæ, yugan ti ÃyuppamÃïaæ vuccati, abhilÃpamattam eva c' etaæ, atthato pana pitÃmaho yeva pitÃmahÃyugaæ, tato uddhaæ sabbe pi pubbapurisà pitÃmahagahaïen' eva gahitÃ, evaæ yÃva sattamo puriso tÃva yà asambandhà sà yÃva sattamà pitÃmahÃyugà asambaddhà ti vuccati,


#<[page 660]>#
%<660                         SamantapÃsÃdikà                         [Bhvibh_IV.4.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  desanÃmukham eva c' etaæ, mÃtito và pitito và ti vacanato pana pitÃmahÃyugam pi pitÃmahÅyugam pi mÃtÃmahÃyugam pi mÃtÃmahÅyugam pi tesaæ bhÃtubhaginÅ bhÃgineyyaputtapaputtÃdayo pi sabbe idha saÇgahÅtà evà 'ti veditabbÃ. tatrÃyaæ vitthÃranayo:--pità pitupità tassa pità tassÃpi pità ti evaæ yÃva sattamà gugÃ, pità pitumÃtà tassà pità ca mÃtà ca bhÃtà ca bhaginÅ ca puttà ca dhÅtaro cà 'ti evam pi uddha¤ ca adho ca sattamà yugÃ, pità pitubhÃtà pitubhaginÅ pituputtà pitudhÅtaro etam pi puttadhÅtuparamparà ti evam pi yÃva sat tamà yugÃ, mÃtà mÃtumÃtà tassÃpi mÃtà ti evam pi yÃva sattamà yugÃ, mÃtà mÃtupità tassà pità ca mÃtà ca bhÃtà ca bhaginÅ ca puttà ca dhÅtaro cà 'ti, evam pi uddha¤ ca adho ca yÃva sattamà yugÃ, mÃtà mÃtubhÃtà mÃtubhaginÅ mÃtuputtà mÃtudhÅtaro tesam pi puttadhÅtuparamparà ti evam pi yÃva sattamà yugÃ, n' eva mÃtusambandhena na pitusambandhena sambandhà ayaæ a¤¤Ãtikà nÃma. ubhato saÇghe ti bhikkhunÅsaÇghe ¤atticatutthena bhikkhusaÇghe ¤atticatutthenà 'ti aÂÂhavÃcikÃvinayakammena upasampannÃ. sakiæ nivattham pi sakiæ pÃrutam pÅti rajitvà kappaæ katvà ekavÃram pi nivatthaæ và pÃrutaæ vÃ. antamaso paribhogasÅsena aæse và matthake và katvà maggaæ gato hoti ussÅsakaæ và katvà nipanno hoti etam pi purÃïacÅvaram eva, sace pana paccattharaïassa heÂÂhà katvà nipajjati hatthehi và ukkhipitvà ÃkÃse vitÃnaæ katvà sÅsena aphusanto gacchati ayaæ paribhogo nÃma na hotÅti Kurundiyaæ vuttaæ. dhotaæ nissaggiyan ti ettha evaæ Ãïattà bhikkhunÅ dhovanatthÃya uddhanaæ sajjeti dÃrÆni saæharati aggiæ karoti udakaæ ÃharatÅti yÃva taæ dhovitvà ukkhipati tÃva bhukkhuniyà payoge payoge bhikkhussa dukkaÂaæ, dhovitvà ukkhittamatte nissaggiyaæ hoti,


#<[page 661]>#
%<Bhvibh_IV.4.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        661>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace duddhotan ti ma¤¤amÃnà puna pacati và dhovati và yÃva niÂÂhÃnaæ gacchati tÃva payoge payoge dukkaÂaæ, esanayo rajanÃkoÂanesu, rajanadoïiyaæ hi rajanaæ Ãkiritvà yÃva sakiæ cÅvaraæ rajati tato pubbe yaæ ki¤ci rajanatthÃya karoti pacchà và paÂirajati sabbattha payoge payoge bhikkhussa dukkaÂaæ, evaæ ÃkoÂane pi payogo veditabbo.
a¤¤ÃtikÃya a¤¤Ãtikasa¤¤Å purÃïacÅvaraæ dhovÃpetÅti no ce pi imaæ dhovà ti vadati atha kho dhovanatthÃya kÃyavikÃraæ katvà hatthena và hatthe deti pÃdamÆle và Âhapeti upari và khipati sikkhamÃna-sÃmaïera-sÃmaïerÅ-upÃsaka-titthiyÃdÅnaæ và hatthe peseti, nadÅtitthe dhovantiyà upacÃre và khipati anto dvÃdasahatthe okÃse Âhatvà dhovÃpitaæ dhovÃpitaæ yeva hoti. sace pana opacÃraæ mu¤citvà orato Âhapeti sà ca dhovitvà Ãneti anÃpatti. sikkhamÃnÃya và sÃmaïeriyà và upÃsikÃya và hatthe dhovanatthaya deti, sà ca upasampajjitvà dhovati Ãpatti yeva, upÃsakassa hatthe deti so ce liÇge parivatte bhikkhunÅsu pabbajitvà upasampajjitvà dhovati Ãpatti yeva, sÃmaïerassa và bhikkhussa và hatthe dinne pi liÇgaparivattane es' eva nayo. dhovÃpeti rajÃpetÅti ÃdÅsu ekena vatthunà nissaggiyaæ dutiyena dukkaÂaæ, tÅïi pi kÃrÃpentassa ekena nissaggiyaæ sesehi dve dukkaÂÃni, yasmà pan' etÃni dhovanÃdÅni paÂipÃÂiyà và uppaÂipÃÂiyà và kÃrentassa mokkho n' atthi, tasmà ettha tÅïÅ catukkÃni vuttÃni. sace pi hi imaæ cÅvaraæ rajitvà dhovitvà ÃnehÅti vutte sà bhikkhunÅ paÂhamaæ dhovitvà pacchà rajati nissaggiyena dukkaÂam eva, evaæ sabbesu viparÅtavacanesu nayo netabbo. sace pana dhovitvà ÃnehÅti vuttà dhovati c' eva rajati ca dhovÃpanapaccayà eva Ãpatti rajane anÃpatti. evaæ sabbattha vuttÃdhikaraïe avuttà dhovatÅti iminà lakkhaïena anÃpatti veditabbÃ,


#<[page 662]>#
%<662                         SamantapÃsÃdikà                         [Bhvibh_IV.5.>%
imasmiæ cÅvare yaæ kÃtabbaæ sabbaæ taæ tuyhaæ bhÃro ti vadanto pana ekavÃcÃya sambahulà Ãpattiyo Ãpajjati. a¤¤ÃtikÃya vematiko a¤¤ÃtikÃya ¤Ãtikasa¤¤Åti imÃni pi padÃni vuttÃnaæ yeva tiïïaæ catukkÃnaæ vasena vitthÃrato veditabbÃni. ekato upasampannÃyà 'ti bhikkhunÅnaæ santike upasampannÃya dhovÃpentassa dukkaÂaæ, bhikkhÆnaæ santike upasampannÃya pana yathÃvatthukam eva, bhikkhÆnaæ santike upasampannà nÃma pa¤casatà sÃkiyÃniyo. avuttà dhovatÅti uddesÃya và ovÃdÃya và Ãgatà kiliÂÂhaæ cÅvaraæ disvà ÂhapitaÂÂhÃnato gahetvà detha ayya dhovissÃmÅti ÃharÃpetvà dhovati c' eva rajati ca ÃkoÂeti ca ayaæ avuttà dhovati nÃma. yÃpi imaæ cÅvaraæ dhovà 'ti daharaæ và sÃmaïeraæ và ÃïÃpentassa bhikkhuno sutvà Ãharath' ayyà ahaæ dhovissÃmÅti dhovati, tÃvakÃlikaæ và gahetvà dhovitvà rajitvà deti ayam pi avuttà dhovati nÃma. a¤¤aæ parikkhÃran ti upÃhanatthavika pattatthavika aæsavaÂÂaka kÃyabandhana ma¤capÅÂha taÂÂikÃdi yaæ ki¤ci dhovÃpeti anÃpatti, sesam ettha uttÃnam eva. samuÂÂhÃnÃdÅsu pana idaæ sikkhÃpadaæ chasamuÂÂhÃnaæ, kiriyaæ nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti. purÃïacÅvarasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti cÅvarapaÂiggahaïasikkhÃpadaæ. tattha piï¬apÃtapaÂikkantà 'ti piï¬apÃtato paÂikkantÃ. yena Andhavanaæ ten' upasaÇkamÅti apa¤¤atte sikkhÃpade yena Andhavanaæ ten' upasaÇkami. katakammà ti katacorikakammÃ. sandhicchedanÃdÅhi parabhaï¬aæ haritvà ti vuttaæ hoti. coragÃmaïiko ti corajeÂÂhako. so kira pubbe theriæ jÃnÃti tasmà corÃnaæ purato gacchanto disvà ito mà gacchatha sabbe ito ethà 'ti ne gahetvà a¤¤ena maggena agamÃsi.


#<[page 663]>#
%<Bhvibh_IV.5.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                         663>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  samÃdhimhà vuÂÂhahitvà ti therÅ kira paricchinnavelÃya yeva samÃdhimhà vuÂÂhahi, so pi tasmiæ yeva khaïe evaæ avaca tasmà sà assosi, sutvà 'va n' atthi 'dÃni a¤¤o ettha samaïo và brÃhmaïo và a¤¤atra mayà ti taæ maæsaæ aggahesi, tena vuttaæ atha kho Uppalavaïïà bhikkhuïÅ ti Ãdi. ohÅyyako ti avahÅyyako avasesako, vihÃravÃraæ patvà eko 'va vihÃre Âhito ti attho. sace me tvaæ antaravÃsakaæ dadeyyÃsÅti kasmà Ãha, saïhaæ ghanabaddhaæ antaravÃsakaæ disvà lobhena, api ca appako tassa antaravÃsake lobho, theriyà pana sikhÃppattà koÂÂhÃsasampatti ten' assà sarÅrapÃripÆriæ passissÃmÅti visamalobhaæ uppÃdetvà evam Ãha. antiman ti pa¤cannaæ cÅvarÃnaæ sabbapariyantaæ hutvà antimaæ, antiman ti pacchimaæ. a¤¤aæ lesenÃpi vikappetvà và paccuddharitvà và Âhapitaæ cÅvaraæ n' atthÅti evaæ yathÃnu¤¤ÃtÃnaæ pa¤cannaæ cÅvarÃnaæ dhÃraïavasen' eva Ãha na lobhena, na hi khÅïÃsavÃnaæ lobho atthi, nippÅÊiyamÃnà 'ti upamaæ dassetvà gÃÊhaæ pÅÊiyamÃnÃ, antaravÃsakaæ datvà agamÃsÅti saÇkaccikaæ nivÃsetvà yathà tassa manoratho na pÆrati evaæ hatthatale yeva dassetvà agamÃsi. kasmà pÃrivaÂÂakacÅvaraæ apatigaïhante ujjhÃyiæsu, sace ettako pi amhesu ayyÃnaæ vissÃso n' atthi kathaæ mayaæ yÃpessÃmà 'ti vihatthatÃya samabhitunnattÃ.
anujÃnÃmi bhikkhave imesaæ pa¤cannan ti imesaæ pa¤cannaæ sahadhammikÃnaæ samasaddhÃnaæ samasÅlÃnaæ samadiÂÂhÅnaæ pÃrivaÂÂakaæ gahetuæ anujÃnÃmÅti attho.
payoge dukkaÂan ti gahaïatthÃya hatthapasÃraïÃdÅsu dukkaÂaæ. paÂilÃbhenà 'ti paÂiggahaïena, tattha ca hatthena và hatthe detu pÃdamÆle và Âhapetu upari và khipatu, sace sÃdiyati gahitam eva hoti,


#<[page 664]>#
%<664                         SamantapÃsÃdikà                         [Bhvibh_IV.5.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace pana sikkhamÃna sÃmaïerÅ upÃsikÃdÅnaæ hatthe pesitaæ paÂigaïhati anÃpatti, dhammakathaæ kathentassa catasso pi parisà cÅvarÃni ca nÃnÃvirÃgavatthÃni ca Ãnetvà pÃdamÆle Âhapenti upacÃre và Âhapetvà upacÃraæ và mu¤citvà khipanti, yaæ tattha bhikkhunÅnaæ santakaæ taæ a¤¤atra pÃrivaÂÂakà gaïhantassa Ãpatti yeva. atha pana rattibhÃge khittÃni honti idaæ bhikkhuniyà idaæ a¤¤esan ti ¤Ãtuæ na sakkà pÃrivaÂÂakakiccaæ n' atthÅti MahÃpaccariyaæ Kurundiya¤ ca vuttaæ, taæ acittakabhÃvena na sameti, sace bhikkhunÅ vassÃvÃsikaæ deti pÃrivaÂÂakam eva kÃtabbaæ, sace pana saÇkÃrakÆÂÃdÅsu Âhapeti paæsukÆlaæ gaïhissantÅti paæsukÆlaæ adhiÂÂhahitvà gahetuæ vaÂÂati, a¤¤ÃtikÃya a¤¤Ãtikasa¤¤Åti tikapÃcittiyaæ, ekato upasampannÃyà 'ti bhikkhunÅnaæ santike upasampannÃya hatthato gaïhantassa dukkaÂaæ, bhikkhÆnaæ santike upasampannÃya pana pÃcittiyam eva. parittena và vipulan ti appagghacÅvarena và upÃhanatthavika pattatthavika aæsavaÂÂaka kÃyabandhanÃdinaæ và mahagghaæ cetÃpetvà sace cÅvaraæ paÂigaïhati anÃpatti.
MahÃpaccariyaæ pana antamaso harÅÂakakhaï¬enÃpÅti vuttaæ, vipulena và parittan ti idaæ vuttavipallÃsena veditabbaæ. a¤¤aæ parikkhÃran ti pattatthavikÃdi yaæ ki¤ci, vikappanÆpagapacchimacÅvarappamÃïam pana paÂaparissÃvaïam pi na vaÂÂati, yaæ n' eva adhiÂÂhÃnÆpagaæ na vikappanÆpagaæ taæ sabbaæ vaÂÂati, sace pi ma¤cappamÃïÃpi bhisicchavi hoti vaÂÂati yeva, ko pana vÃdo pattatthavikÃdÅsu, sesaæ uttÃnattham eva. samuÂÂhÃnÃdÅsu idaæ chasamuÂÂhÃnaæ kiriyà kiriyaæ nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti.


#<[page 665]>#
%<Bhvibh_IV.6.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        665>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  cÅvarapaÂiggahaïasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti a¤¤Ãtakavi¤¤attisikkhÃpadaæ. tattha Upanando Sakyaputto ti asÅtisahassamattÃnaæ Sakyakulà pabbajitÃnaæ bhikkhÆnaæ paÂikiÂÂho lolajÃtiko. paÂÂo ti cheko samattho paÂibalo sarasampanno kaïÂhamÃdhuriyena samannÃgato. kismiæ viyà 'ti kiæsu viya kileso viya hirottappavasena kampanaæ viya pakampanaæ viya hotÅti attho. addhÃnamaggan ti addhanasaÇkhÃtaæ dÅghamaggaæ nagaravÅthimaggan ti attho. te bhikkhÆ acchindiæsÆ 'ti musiæsu pattacÅvarÃni tesaæ hariæsÆ 'ti attho. anuyu¤jÃhÅti bhikkhubhÃvaæ jÃnanatthÃya puccha. anuyu¤jiyamÃnà 'ti pabbajjà upasampada pattacÅvarÃdhiÂÂhÃnÃdÅni pucchiyamÃnÃ. etam atthaæ Ãrocesun ti bhikkhubhÃvaæ jÃnÃpetvà yo SÃketà SÃvatthiæ addhÃnamaggapaÂipannà ti Ãdinà nayena vutto, etaæ atthaæ Ãrocesuæ. a¤¤Ãtakaæ gahapatiæ và ti ÃdÅsu yaæ parato tiïena và païïena và paÂicchÃdetvà ti vuttaæ, taæ Ãdiæ katvà evaæ anupubbakathà veditabbÃ. sace core passitvà daharà pattacÅvarÃni gahetvà palÃtÃ, corà therÃnaæ nivÃsanapÃrupaïamattaæ yeva haritvà gacchanti, therehi n' eva tÃva cÅvaraæ vi¤¤Ãpetabbaæ na sÃkhÃpalÃsaæ bha¤jitabbaæ, atha daharÃ. sabbaæ bhaï¬akaæ cha¬¬hetvà palÃtà corà therÃnaæ nivÃsanapÃrupaïaæ ta¤ ca bhaï¬akaæ haritvà gacchanti, daharehi Ãgantvà attano nivÃsanapÃrupaïÃni na tÃva therÃnaæ dÃtabbÃni, na hi anacchinnacÅvarà attano atthÃya sÃkhÃpalÃsaæ bha¤jituæ labhanti, acchinnacÅvarÃnaæ pana atthÃya labhanti pi acchinnacÅvarà 'va attano pi paresam pi atthÃya labhanti. tasmà therehi và sÃkhÃpalÃsaæ bha¤jitvà vÃkÃdÅhi ganthitvà daharÃnaæ dÃtabbaæ, daharehi và therÃnaæ atthÃya bha¤jitvà ganthitvà tesaæ hatthe datvà và adatvà và attanà nivÃsetvà attano nivÃsanapÃrupanÃdÅni therÃnaæ dÃtabbÃni,


#<[page 666]>#
%<666                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.6.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  n' eva bhÆtagÃmapÃtabbyatÃya pÃcittiyaæ hoti na tesaæ dhÃraïe dukkaÂaæ. sace antarÃmagge rajakattharaïaæ và hoti a¤¤e và tÃdise manusse passanti cÅvaraæ vi¤¤Ãpetabbaæ, yÃni ca tesaæ te và vi¤¤attamanussà a¤¤e và sÃkhÃpalÃsanivÃsane bhikkhÆ disvà ussÃhajÃtà vatthÃni denti tÃni sadasÃni và hontu adasÃni và nÅlÃdinÃnÃvaïïÃni và kappiyÃni pi akappiyÃni pi sabbÃni acchinnacÅvaraÂÂhÃne Âhitattà tesaæ nivÃsetu¤ ca pÃrupitu¤ ca vaÂÂanti, vuttam pi c' etaæ ParivÃre:--
          akappakataæ na pi rajanÃya rattaæ tena nivattho
          yena kÃmaæ vajeyya na c' assa hoti Ãpatti,
          so ca dhammo sugatena desito,
          pa¤hÃmesà kusalehi cintità ti.
     ayaæ hi pa¤ho acchinnacÅvarakabhikkhuæ sandhÃya vutto, atha pana titthiyehi samÃgacchanti te ca nesaæ kusacÅravÃkacÅraphalakacÅrÃni denti tÃni pi laddhiæ agahetvà nivÃsetuæ vaÂÂanti, nivÃsetvÃpi laddhi na gahetabbÃ. idÃni yaæ ÃvÃsaæ paÂhamaæ upagacchanti, sace tattha hoti saÇghassa vihÃracÅvaraæ và ti ÃdÅsu vihÃracÅvaraæ nÃma manussà ÃvÃsaæ kÃretvà cattÃro pi paccayà amhÃkaæ yeva santakà paribhogaæ gacchantÆ 'ti ticÅvaraæ  sajjetvà attanà kÃrÃpite ÃvÃse Âhapenti etaæ vihÃracÅvaraæ nÃma.
uttarattharaïan ti ma¤cakassa upari attharaïakaæ paccattharaïaæ vuccati. bhummattharaïan ti parikammakatÃya bhÆmiyà vaïïÃnurakkhaïatthaæ cimilikÃhi katvà attharanti, tassa upari tatÂikaæ paccattharitvà caÇkamanti. bhisicchavÅti ma¤cabhisiyà và pÅthakabhisiyà và chavi,


#<[page 667]>#
%<Bhvibh_IV.6.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        667>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace pÆrità hoti vidhÆnitvÃpi gahetuæ vaÂÂati, evam etesu vihÃracÅvarÃdÅsu yaæ tattha ÃvÃse hoti taæ anÃpucchÃpi gahetvà nivÃsetuæ và pÃrupituæ và acÅvarakÃnaæ bhikkhÆnaæ labbhatÅti veditabbaæ. ta¤ ca kho labhitvà odahissÃmi puna ÂhapessÃmÅti adhipÃyena na mÆlacchejjÃya, labhitvà ca pana ¤Ãtito và upaÂÂhÃkato và a¤¤ato và kutoci pÃkatikam eva kÃtabbaæ, videsagatena ekasmiæ saÇghike ÃvÃse saÇghikaparibhogena paribhu¤janatthÃya Âhapetabbaæ. sac' assa paribhogen' eva taæ jÅrati và nassati và gÅvà na hoti, sace pana etesaæ vuttappakÃrÃnaæ gihÅvatthÃdÅnaæ bhisicchavipariyantÃnaæ ki¤ci na labbhati, tena tiïena và païïena và paÂicchÃdetvà Ãgantabban ti. kehici và acchinnan ti ettha yam pi acchinnacÅvarà ÃcariyupajjhÃyà a¤¤e Ãhar' Ãvuso cÅvaran ti yÃcitvà và vissÃsena và gaïhanti tam pi saÇgahaæ gacchatÅti vattuæ yujjati. paribhogajiïïaæ và ti ettha ca acchinnacÅvarÃnaæ ÃcariyupajjhÃyÃdÅnaæ attanà tiïapaïïehi paÂicchÃdetvà dinnacÅvaram pi saÇgahaæ gacchatÅti vattuæ yujjati, evaæ hi te acchinnacÅvaraÂÂhÃne naÂÂhacÅvaraÂÂhÃne ca Âhità bhavissanti, tena nesaæ vi¤¤attiya¤ ca akappiyacÅvaraparibhoge ca anÃpatti, anurÆpà bhavissatÅti, ¤ÃtakÃnaæ pavÃritÃnan ti ettha ca nesaæ santakaæ dethà 'ti vin¤Ãpentassa yÃcantassa anÃpattÅti evam attho daÂÂhabbo, na hi ¤ÃtakapavÃritÃnaæ Ãpatti và anÃpatti và hoti. attano dhanenà 'ti etthÃpi attano kappiyabhaï¬ena kappiyavohÃren' eva cÅvaraæ vi¤¤Ãpentassa cetÃpentassa parivattÃpentassa anÃpattÅti evam attho daÂÂhabbo. pavÃritÃnan ti ettha ca saÇghavasena pavÃritesu pamÃïaæ eva vaÂÂati puggalikapavÃraïÃya yaæ yaæ pavÃreti taæ ta¤ ¤eva vi¤¤Ãpetabbaæ, yo catÆhi paccayehi pavÃretvà sayam eva sallakkhetvà kÃlÃnukÃlaæ cÅvarÃni divase divase yÃgubhattÃdÅnÅti evaæ yena yen' attho taæ taæ deti tassa vi¤¤Ãpanakiccaæ n' atthi,


#<[page 668]>#
%<668                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_IV.7.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  yo pana pavÃretvà bÃlatÃya và satisammosena và na deti so vi¤¤Ãpetabbo. so mayhaæ gehaæ pavÃremÅti vadati, tassa gehaæ gantvà yathÃsukhaæ nisÅditabbaæ nipajjitabbaæ na ki¤ci gahetabbaæ. yo pana yaæ mayhaæ gehe atthi taæ pavÃremÅti vadati yaæ tattha kappiyaæ taæ vi¤¤Ãpetabbaæ. gehe pana nisÅdituæ và nipajjituæ và na labbhatÅti Kurundiyaæ vuttaæ. a¤¤assatthÃyà 'ti ettha attano ¤ÃtakapavÃrite na kevalaæ attano atthaya atha kho a¤¤assÃpi atthÃya vi¤¤Ãpentassa anÃpattÅti ayam eko attho. ayaæ pana dutiyo: a¤¤assà 'ti ye a¤¤assa ¤ÃtakapavÃrità te tass' eva a¤¤assà 'ti laddhavohÃrassa Buddharakkhitassa và Dhammarakkhitassa và atthÃya vi¤¤Ãpentassa anÃpattÅti, sesaæ vuttÃnattham eva. samuÂÂhÃnÃdÅsu idam pi chasamuÂÂhÃnaæ kiriyaæ nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti. a¤¤Ãtakavi¤¤attisikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti tatuttarisikkhÃpadaæ. tattha abhihaÂÂhun ti abhÅti upasaggo, haritun ti attho, gaïhitun ti vuttaæ hoti. pavÃreyyà 'ti icchÃpeyya icchaæ ruciæ uppÃdeyya vadeyya nimanteyyà 'ti attho. abhihaÂÂhuæ pavÃrentena pana yathà vattabbaæ taæ ÃkÃraæ dassetuæ yÃvatakaæ icchasi tÃvatakaæ gaïhÃhÅti evam assa padabhÃjanaæ vuttaæ. athavà yathà nekkhammaæ daÂÂhukhemato ti ettha disvà ti attho, evam idhÃpi abhihaÂÂhuæ pavÃreyyà 'ti abhiharitvà pavÃreyyà 'ti attho. tattha kÃyÃbhihÃro vÃcÃbhihÃro ti duvidho abhihÃro, kÃyena và hi vatthÃni abhiharitvà pÃdamÆle Âhapetvà yattakaæ icchasi tattakaæ gaïhÃhÅti vadanto pavÃreyya, vÃcÃya và amhÃkaæ dussakoÂÂhÃgÃraæ paripuïïaæ yattakaæ icchasi tattakaæ gaïhÃhÅti vadanto pavÃreyya tad ubhayam pi ekajjhaæ katvà abhihaÂÂhuæ pavÃreyyà 'ti vuttaæ. santaruttaraparaman ti sÃntaraæ uttaraæ paramaæ assa cÅvarassà 'ti santaruttaraparamaæ,


#<[page 669]>#
%<Bhvibh_IV.7.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        669>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  nivÃsanena saddhiæ pÃrupanaæ ukkaÂÂhaparicchedo assà 'ti vuttaæ hoti. tato cÅvaraæ sÃditabban ti tato abhihaÂacÅvarato ettakaæ cÅvaraæ gahetabbaæ na ito paran ti attho, yasmà pana acchinnasabbacÅvarena ticÅvariken' eva bhikkhunà evaæ paÂipajjitabbaæ, a¤¤ena a¤¤athÃpi tasmà naæ vibhÃgaæ dassetuæ sace tÅïi naÂÂhÃni hontÅti Ãdinà nayen' assa padabhÃjanaæ vuttaæ, tatrÃyaæ vinicchayo:
yassa tÅïi naÂÂhÃni tena dve sÃditabbÃni, ekaæ nivÃsetvà ekaæ pÃrupitvà a¤¤aæ sabhÃgaÂÂhÃnato pariyesissati, yassa dve naÂÂhÃni tena ekaæ sÃditabbaæ. sace pakatiyà ca santaruttarena carati dve sÃditabbÃni, evaæ ekaæ sÃdiyanten' eva samo bhavissati, yassa tÅsu ekaæ naÂÂhaæ na sÃditabbaæ, yassa pana dvÅsu ekaæ naÂÂhaæ ekaæ sÃditabbaæ, yassa ekaæ yeva hoti ta¤ ca naÂÂhaæ dve sÃditabbÃni.
bhikkhuniyà pana pa¤casu pi naÂÂhesu dve sÃditabbÃni, catÆsu naÂÂhesu ekaæ sÃditabbaæ, tÅsu naÂÂhesu ki¤ci na sÃditabbaæ. ko pana vÃdo dvÅsu và ekasmiæ vÃ, yena kenaci hi santaruttaraparamatÃya ÂhÃtabbaæ, tato uttariæ na labbhatÅti idam ettha lakkhaïaæ. sesakaæ ÃharissÃmÅti dve cÅvarÃni katvà sesaæ puna ÃharissÃmÅti attho, na acchinnakÃraïà ti bÃhusaccÃdiguïavasena denti. ¤ÃtakÃnan ti ÃdÅsu ¤ÃtakÃnaæ dentÃnaæ sÃdiyantassa pavÃritÃnaæ dentÃnaæ sÃdiyantassa, attano dhanena sÃdiyantassa anÃpattÅti attho. aÂÂhakathÃsu pana ¤ÃtakapavÃritaÂÂhÃne pakatiya bahum pi vaÂÂati, acchinnacÅvarakÃraïà pamÃïam eva vaÂÂatÅti vuttaæ, taæ pÃÊiyà na sameti, yasmà pan' idaæ sikkhÃpadaæ a¤¤ass' atthÃya vi¤¤Ãpanavatthusmiæ yeva pa¤¤attaæ tasmà idha a¤¤ass' atthÃyà 'ti na vuttaæ, sesaæ uttÃnattham eva. samuÂÂhÃnÃdÅsu idam pi chasamuÂÂhÃnaæ, kiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti.
tatuttarisikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.


#<[page 670]>#
%<670                         SamantapÃsÃdikà                         [Bhvibh_IV.8.>%
     Tena samayenà 'ti upakkhaÂasikkhÃpadaæ. tattha atth' Ãvuso upaÂÂhÃko ti Ãvuso yaæ tvaæ bhaïasi atthi evarÆpo so mama upaÂÂhÃko ti ayam ettha attho. api m' ayya evaæ hotÅti api me ayya evaæ hoti. api m' ayyà evaæ ti pi pÃÂho. bhikkhuæ pan' eva uddissÃti ettha uddissà 'ti avadissa Ãrabbha, yasmà pana yaæ uddissa upakkhaÂaæ hoti, taæ tassa atthÃya upakkhaÂaæ nÃma hoti tasmà 'ssa padabhÃjane bhikkhuss' atthÃyà 'ti vuttaæ. bhikkhuæ Ãrammaïaæ karitvà ti bhikkhuæ paccayaæ karitvà yaæ hi bhikkhuæ uddissa upakkhaÂaæ taæ niyamen' eva bhikkhuæ paccayaæ katvà upakkhaÂaæ hoti, tena vuttaæ bhikkhuæ Ãrammaïaæ karitvà ti, paccayo pi hi labhati mÃro Ãrammaïan ti ÃdÅsu Ãrammaïan ti Ãgato. idÃni uddissà 'ti ettha yo kattà tassa ÃkÃradassanatthaæ vuttaæ. bhikkhuæ acchÃdetukÃmo ti. bhikkhuæ acchÃdetukÃmena hi tena taæ udissa upakkhaÂaæ na a¤¤ena kÃraïena iti so acchÃdetukÃmo hoti, tena vuttaæ bhikkhuæ acchÃdetukÃmo ti. a¤¤Ãtakagahapatissa và ti a¤¤Ãtakagahapatinà và ti attho, karaïatthe hi idaæ sÃmivacanaæ, padabhÃjane pana bya¤janaæ avicÃretvà atthamattam eva dassetuæ a¤¤Ãtako gahapati nÃmà 'ti Ãdi vuttaæ, cÅvaracetÃpannan ti cÅvaramÆlaæ. taæ pana yasmà hira¤¤ÃdÅsu a¤¤ataraæ hoti tasma padabhÃjane hira¤¤aæ và ti Ãdi vuttaæ. upakkhaÂaæ hotÅti sajjitaæ hoti saæharitvà Âhapitaæ. yasmà pana hira¤¤aæ và ti Ãdinà vacanen' assa upakkhaÂabhÃvo dassito hoti, tasmà upakkhaÂaæ nÃmà 'ti padaæ uddharitvà visuæ padabhÃjaÇaæ vuttaæ, iminà 'ti upakkhaÂaæ sandhÃya ÃhÃ, ten' ev' assa padabhÃjane paccupaÂÂhitenà 'ti vuttaæ, yaæ hi upakkhataæ saæharitvà Âhapitaæ taæ paccupaÂÂhitaæ hotÅti, acchÃdessÃmÅti vohÃravacanam etaæ, itthannÃmassa bhikkhuno dassÃmÅti ayaæ pan' ettha attho, ten' ev' assa padabhÃjane pi dassÃmÅti vuttaæ. tatra c' eso bhikkhÆ 'ti yattha so gahapati và gahapatÃnÅ và tatra so bhikkhu pubbe appavÃrito upasaÇkamitvà cÅvare vikappaæ Ãpajjeyya ce iti ayam ettha padasambandho,


#<[page 671]>#
%<Bhvibh_IV.8.]                  SuttavibhaÇga-vaïïanà                        671>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tattha upasaÇkamitvà ti imassa gantvà ti iminà 'va atthe siddhe pacuravohÃravasena gharanti vuttaæ, yatra pana so dÃyako tatra gantvà ti ayam ev' ettha attho, tasmà puna pi vuttaæ yattha katthaci upasaÇkamitvà ti.
vikappaæ Ãpajjeyyà 'ti visiÂÂhakappaæ adhikavidhÃnaæ Ãpajjeyya, padabhÃjane pana yen' ÃkÃrena vikappo Ãpanno hoti tam eva dassetuæ Ãyataæ và ti Ãdi vuttaæ.
sÃdhÆ 'ti ÃyÃcane nipÃto, vatà 'ti parivitakke, man ti attÃnaæ niddissati, Ãyasmà ti paraæ Ãlapati Ãmanteti, yasmà pan' idaæ sabbaæ vya¤janamattam eva uttÃnattham eva tasmà 'ssa padabhÃjane attho na vutto. kalyÃïakamyataæ upÃdÃyà 'ti sundarakÃmataæ visiÂÂhakÃmataæ cittena gahetvÃ, tassa Ãpajjeyya ce iti iminà sambandho, yasmà pana yo, kalyÃïakamyataæ upÃdÃya Ãpajjati so sÃdhatthiko mahagghatthiko hoti tasmà 'ssa padabhÃjane vya¤janaæ pahÃya adhippetattham eva dassetuæ tad eva vacanaæ vuttaæ, yasmà pana na imassa Ãpajjanamatten' eva Ãpatti sÅsaæ eti tasmà tassa vacanenà 'ti Ãdi vuttaæ. anÃpatti ¤ÃtakÃnan ti ÃdÅsu ¤ÃtakÃnan ti ¤ÃtakÃnaæ cÅvare vikappaæ Ãpajjantassa anÃpattÅti evam attho daÂÂhabbo. mahagghaæ cetÃpetukÃmassa appagghaæ cetÃpetÅti gahapatissa vÅsatiagghanakaæ cÅvaraæ cetÃpetukÃmassa alaæ mayhaæ etena dasagghanakaæ và aÂÂhagghanakaæ và dehÅti vadati anÃpatti. appagghan ti ida¤ ca atirekanivÃraïattham eva vuttaæ, samake pi pana anÃpatti, ta¤ ca kho agghavasen' eva na pamÃïavasena, agghava¬¬hanakaæ h' idaæ sikkhÃpadaæ tasmà yo vÅsati agghanakaæ antaravÃsakaæ cetÃpetukÃmo taæ ettakam eva me agghanakaæ cÅvaraæ dehÅti vattum pi vaÂÂati, sesaæ uttÃnattham eva. samuÂÂhÃnÃdÅni pi tat uttari sikkhÃpadasadisà n' evà 'ti. paÂhamaupakkhaÂasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.


#<[page 672]>#
%<672                         SamantapÃsÃdikà                     [Bhvibh_IV.9, 10.>%
     dutiyaupakkhaÂe pi iminà 'va nayena attho veditabbo, taæ hi imassa anuppa¤¤attisadisaæ, kevalaæ paÂhamasikkhÃpade ekassa pÅÊà katà dutiye dvinnaæ, ayam ev' ettha viseso, sesaæ sabbaæ paÂhamasadisam eva, yathà ca dvinnaæ evaæ bahunnaæ pÅÊaæ katvà gaïhato pi Ãpatti veditabbo ti. dutiyaupakkhaÂavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti rÃjasikkhÃpadaæ. tattha upÃsakaæ sa¤¤Ãpetvà ti jÃnÃpetvÃ. iminà mÆlena cÅvaraæ kiïitvà therassa dehÅti evaæ vatvà ti adhippÃyo. pa¤¤Ãsaæ bandho ti pa¤¤Ãsaæ kahÃpaïaæ daï¬o ti vuttaæ hoti. pa¤¤Ãsaæ baddho ti pi pÃÂho,pa¤¤Ãsaæ jito hoti pa¤¤Ãsaæ dÃpetabbo ti adhippÃyo. ajjuïho bhante ÃgamehÅti bhante ajja ekam divasaæ amhÃkaæ tiÂÂha adhivÃsehÅti attho. parÃmasÅti gaïhi. jito 'sÅti jito Ãsi. rÃjabhoggo ti rÃjato bhoggaæ bhu¤jitabbaæ assa atthÅti rÃjabhoggo, rÃjabhogo ti pi pÃÂho, rÃjato bhogo assa atthÅti attho. pahineyyà 'ti peseyya.
uttÃnatthattà pan' assa padabhÃjanaæ na vuttaæ, yathà ca etassa evaæ cÅvaraæ itthannÃmaæ bhikkhun ti ÃdÅnam pi padÃnaæ uttÃnatthattà yeva padabhÃjanaæ na vuttan ti veditabban ti. Ãbhatan ti ÃnÅtaæ. kÃlena kappiyan ti yuttapattakÃlena, yadà no attho hoti tadà kappiyaæ cÅvaraæ gaïhÃmà 'ti attho. veyyÃvaccakaro ti kiccakaro kappiyakÃrako ti attho. sa¤¤atto so mayà ti Ãïatto so mayÃ, yathà tumhÃkaæ cÅvarena atthe sati cÅvaraæ dassati evaæ vutto ti attho. attho me Ãvuso cÅvarenà ti codanÃlakkhaïanidassanam etaæ, idaæ và hi vacanaæ vattabbaæ assa và attho yÃya kÃyaci bhÃsÃya,


#<[page 673]>#
%<Bhvibh_IV.10.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        673>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  idaæ codanÃlakkhaïaæ, dehi me cÅvaran ti ÃdÅni pana na vattabbÃkÃradassanatthaæ vuttÃni, etÃni vacanÃni etesaæ và attho yÃya kÃyaci bhÃsÃya na vattabbo. dutiyam pi vattabbo dutiyam pi vattabbo ti attho me Ãvuso cÅvarenà 'ti idam eva yÃvatatiyaæ vattabbo. evaæ dvattikkhattuæ codetabbo sÃretabbo ti ettha uddiÂÂhacodanÃparicchedaæ dassetvà idÃni dvattikkhattuæ codayamÃno sÃrayamÃno taæ cÅvaraæ abhinipphÃdeyya icc' etaæ kusalan ti imesaæ padÃnaæ saÇkhepato atthaæ dassento sace abhinipphÃdeti icc' etaæ kusalan ti Ãha, evaæ yÃvatatiyaæ codento taæ cÅvaraæ yadi nipphÃdeti sakkoti attano paÂilÃbhavasena nipphÃdetuæ icc' etaæ kusalaæ sÃdhu suÂÂhu sundaraæ, catukkhattuæ pa¤cakkhattuæ chakkhattu paramaæ tuïhÅbhÆtena uddisa ÂhÃtabban ti ÂhÃnalakkhaïanidassanaæ etaæ. chakkhattuæ paraman ti ca bhÃvanapuæsakavacanam etam,chakkhattuæ paramaæ hi etena cÅvaraæ uddissa tuïhÅbhÆtena ÂhÃtabbaæ, na a¤¤aæ ki¤ci kÃtabbaæ, idaæ ÂhÃnalakkhaïaæ, tattha yo sabbaÂÂhÃnÃnaæ sÃdhÃraïo tuïhÅbhÃvo taæ tÃva dassetuæ padabhÃjane tattha gantvà tuïhÅbhÆtenà 'ti Ãdi vuttaæ. tattha na Ãsane nisÅditabban ti idha bhante nisÅdathà 'ti vuttena pi na nisÅditabbaæ. na Ãmisaæ paÂiggahetabban ti yÃgukhajjakÃdibhedaæ ki¤ci Ãmisaæ gaïhatha bhante ti yÃciyamÃnenÃpi na gaïhitabbaæ, na dhammo bhÃsitabbo ti maÇgalaæ và anumodanaæ và bhÃsathà 'ti yÃciyamÃnenÃpi ki¤ci na bhÃsitabbaæ, kevalaæ hi kiæ kÃraïà Ãgato 'sÅti pucchiyamÃno na jÃnÃsi Ãvuso ti vattabbo, pucchiyamÃno ti idaæ karaïatthe paccattavacanaæ, athavÃ, pucchaæ kurumÃno pucchiyamÃno ti evam p' ettha attho daÂÂhabbo, yo hi pucchaæ karoti so ettakaæ vattabbo ti, ÂhÃnaæ bha¤jatÅti ÃgatakÃraïaæ bha¤jati.


#<[page 674]>#
%<674                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.10.>%
     idÃni yà tisso codanà cha ÂhÃnÃni vuttÃni, tattha vuddhi¤ ca hÃni¤ ca dassento catukkhattuæ codetvà ti Ãdim Ãha, yasmà ettha ekacodanà vuddhiyà dvinnaæ ÂhÃnÃïaæ hÃni vuttÃ, tasmà ekacodanÃya dviguïaæ ÂhÃnan ti lakkhaïaæ dassitaæ hoti. iti iminà lakkhaïena tikkhattuæ codetvà chakkhattuæ ÂhÃtabbaæ, dvikkhattuæ codetvà aÂÂhakkhattuæ ÂhÃtabbaæ, sakiæ codetvà dasakkhattuæ ÂhÃtabbaæ, yathà ca chakkhattuæ codetvà na ÂhÃtabban ti vuttaæ, evaæ dvÃdasakkhattuæ Âhatvà na codetabban ti vuttam eva hoti. tasmà sace codeti yeva na tiÂÂhati cha codanà labbhanti, sace tiÂÂhati yeva na codeti dvÃdasa ÂhÃnÃni labbhanti, sace codeti pi tiÂÂhati pi ekÃya codanÃya dve ÂhÃnÃni hÃpetabbÃni, tattha yo ekadivasam eva punappunaæ gantvà chakkhattuæ codeti, sakiæ yeva và gantvà attho me Ãvuso cÅvarenà 'ti chakkhattuæ vadati, tathà ekadivasam eva punappunaæ gantvà dvÃdasakkhattuæ tiÂÂhati sakiæ yeva và gantvà tatra tatra thÃne tiÂÂhati, so pi sabbacodanÃyo sabbaÂÂhÃnÃni ca bha¤jati, ko pana vÃdo nÃnÃdivasesu evaæ karontassà 'ti evam ettha vinicchayo veditabbo. yat' assa cÅvaracetÃpannaæ Ãbhatan ti yato rajato và rÃjabhoggato và assa bhikkhuno cÅvaracetÃpannaæ ÃnÅtaæ. yatrassà 'ti pi pÃÂho, ayam ev' attho, yatthassà 'ti pi paÂhanti yasmiæ ÂhÃne assa cÅvaracetapannaæ pesitan ti ca atthaæ kathenti, bya¤janaæ pana na sameti, tatthà 'ti tassa ra¤¤o và rÃjabhoggassa và santike, samÅpatthehi idaæ bhummavacanaæ. na taæ tassa bhikkhuno ki¤ci atthaæ anubhotÅti taæ cetÃpannaæ tassa bhikkhuno ki¤ci appamattakam pi kammaæ na nipphÃdeti. yu¤jant' Ãyasmanto sakan ti Ãyasmanto attano santakaæ dhanaæ pÃpuïantu. mà vo sakaæ vinassà 'ti tumhÃkaæ santakaæ mà vinassatu. yo pana n' eva sÃmaæ gacchati na dÆtaæ và pÃheti vattabhedadukkaÂaæ Ãpajjati.


#<[page 675]>#
%<Bhvibh_IV.10.]                SuttavibhaÇga-vaïïanà                         675>%
     kiæ pana sabbakappiyakÃrakesu evaæ paÂipajjitatabban ti. na paÂipajjitabbaæ, ayaæ hi kappiyakÃrako nÃma saÇkhepato duvidho niddiÂÂho ca aniddiÂÂho ca, tattha niddiÂÂho duvidho bhikkhunà niddiÂÂho dÆtena niddiÂÂho ti, aniddiÂÂho pi duvidho mukhavevaÂikakappiyakÃrako parammukhakappiyakÃrako ti, tesu bhikkhunà niddiÂÂho sammukhÃsammukhavasena catubbidho hoti, tathà dÆtena niddiÂÂho pi. kathaæ, idh' ekacco bhikkhussa cÅvaratthÃya dÆtena akappiyavatthuæ pahiïÃti, dÆto taæ bhikkhuæ upasaÇkamitvà idaæ bhante itthannÃmena tumhÃkaæ cÅvaratthÃya pahitaæ gaïhatha nan ti vadati, bhikkhu na yidaæ kappatÅti paÂikkhipati, dÆto atthi pana te bhante veyyÃvaccakaro ti pucchati, pu¤¤atthikehi ca upÃsakehi bhikkhÆnaæ veyyÃvaccaæ karothà 'ti Ãïattà và bhikkhÆnaæ và sandiÂÂhasambhattà keci veyyÃvaccakarà honti, tesaæ a¤¤ataro tasmiæ khaïe bhikkhussa santike nisinno hoti, bhikkhu naæ niddisati ayaæ bhikkhÆnaæ veyyÃvaccakaro ti, dÆto tassa hatthe akappiyavatthuæ datvà therassa cÅvaraæ kiïitvà dehÅti gacchati, ayaæ bhikkhunà sammukhà niddiÂÂho. no ce bhikkhussa santike nisinno hoti api ca kho bhikkhu niddisati asukasmiæ nÃma gÃme itthannÃmo bhikkhÆnaæ veyyÃvaccakaro ti, so gantvà tassa hatthe akappiyavatthuæ datvà therassa cÅvaraæ kiïitvà dadeyyÃsÅti Ãgantvà bhikkhussa Ãrocetvà gacchati, ayam eko bhikkhunà asammukhà niddiÂÂho. na h' eva kho so dÆto attanà Ãgantvà Ãroceti api ca kho a¤¤aæ pahiïÃti dinnaæ mayà bhante tassa hatthe cÅvaracetÃpannaæ cÅvaraæ paÂigaïheyyÃthà 'ti ayaæ dutiyo bhikkhunà asammukhà niddiÂÂho.
na h' eva kho a¤¤aæ pahiïÃti api ca gacchanto 'va bhikkhuæ vadati ahaæ tassa hatthe cÅvaracetÃpannaæ dassÃmi tumhe cÅvaraæ gaïheyyÃthà 'ti ayaæ tatiyo bhikkhunà asammukhà niddiÂÂho ti. evaæ eko sammukha niddiÂÂho tayo asammukhà niddiÂÂhà ti ime cattÃro bhikkhunà nidiÂÂhaveyyÃvaccakarà nÃma,


#<[page 676]>#
%<676                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.10.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  etesu imasmiæ rÃjasikkhÃpade vuttanayen' eva paÂipajjitabbaæ. aparo bhikkhu purimanayen' eva dÆtena pucchito natthitÃya và avicÃretukÃmatÃya và n' atth' amhÃkaæ kappiyakÃrako ti vadati tasmi¤ ca khaïe koci manusso Ãgacchati dÆto tassa hatthe akappiyavatthuæ datvà imassa hatthato cÅvaraæ gaïhayyÃthà 'ti vatvà gacchati ayaæ dÆtena sammukhà niddiÂÂho. aparo dÆto gÃmaæ pavisitvà attanà abhirucitassa yassa kassaci hatthe akappiyavatthuæ datvà purimanayen' eva Ãgantvà và Ãroceti a¤¤aæ và pahiïÃti ahaæ asukassa nÃma hatthe cÅvaracetÃpannaæ dassÃmi tumhe cÅvaraæ gaïheyyÃthà 'ti vatvà gacchati, ayaæ tatiyo dÆtena asammukhà niddiÂÂho ti. evaæ eko sammukhà niddiÂÂho tayo asammukkhà niddiÂÂhà ti ime cattÃro dÆtena niddiÂÂhaveyyÃvaccakarà nÃma, etesu meï¬akasikkhÃpade vuttanayena paÂipajjitabbaæ. vuttaæ h' etaæ santi bhikkhave manussà saddhà pasannà te kappiyakÃrakÃnaæ hatthe hira¤¤aæ upanikkhipanti iminà yaæ ayyassa kappiyaæ taæ dethà 'ti. anujÃnÃmi bhikkhave yaæ tato kappiyaæ taæ sÃdituæ na tv' ev' Ãhaæ bhikkhave kenaci pariyÃyena jÃtarÆparajataæ sÃditabbaæ pariyesitabban ti vadÃmÅti. ettha codanÃya parimÃïaæ n' atthi, mÆlaæ asÃdiyantena sahassakkhattum pi codanÃya và ÂhÃnena và kappiyabhaï¬aæ sÃdituæ vaÂÂati, no ce deti a¤¤aæ kappiyakÃrakaæ ÂhapetvÃpi ÃharÃpetabbaæ, sace icchati mÆlasÃmikÃnam pi kathetabbaæ, no ce icchati na kathetabbaæ.
     aparo bhikkhu purimanayen' eva dÆtena pucchito n' atth' amhÃkaæ kappiyakÃrako ti vadati, tad a¤¤o samÅpe Âhito sutvà Ãhara bho ahaæ ayyassa cÅvaraæ cetÃpetvà dassÃmÅti vadati, dÆto handa bho dadeyyÃsÅti tassa hatthe datvà bhikkhussa anÃrocetvà 'va gacchati, ayaæ mukhavevaÂikakappiyakÃrako. aparo bhikkhuno upaÂÂhÃkassa và a¤¤assa và hatthe akappiyavatthuæ datvà therassa cÅvaraæ dadeyyasÅti etto 'va pakkamati,


#<[page 677]>#
%<Bhvibh_IV.10.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        677>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ayaæ parammukhÃkappiyakÃrako ti ime dve aniddiÂÂhakappiyakÃrakà nÃma, etesu a¤¤ÃtakÃppavÃritesu viya paÂipajjitabbaæ. sace sayam eva cÅvaraæ Ãnetvà dadanti gahetabbaæ, no ce na ki¤ci vattabbÃ, desanÃmattam. eva c' etaæ dÆtena cÅvaracetÃpannaæ pahiïeyyà 'ti, sayaæ ÃharitvÃpi piï¬apÃtÃdÅnaæ atthÃya dadantesu pi es' eva nayo. na kevala¤ ca attano yeva atthÃya sampaÂicchituæ na vaÂÂati, sace pi koci jÃtarÆparajataæ Ãnetvà idaæ saÇghassa dammi ÃrÃmaæ karotha cetiyaæ và bhojanasÃlÃdÅnaæ và a¤¤ataran ti vadati, idam pi sampaÂicchituæ na vaÂÂati, yassa kassaci hi a¤¤assa atthÃya sampaÂicchantassa dukkaÂaæ hotÅti MahÃpaccariyaæ vuttaæ. sace pana na yidaæ bhikkhÆnaæ sampaÂicchituæ vaÂÂatÅti paÂikkhitte va¬¬hakÅnaæ và kammakarÃnaæ và hatthe bhavissati kevalaæ tumhe sukataæ dukkaÂaæ jÃnathà 'ti vatvà tesaæ hatthe datvà pakkamati vaÂÂati. athÃpi manussÃnaæ hatthe bhavissati mayham eva và hatthe bhavissati kevalaæ tumhe yaæ yassa dÃtabbaæ tad atthÃya peseyyÃthà 'ti vadati, evam pi vaÂÂati. sace pana saÇghaæ và gaïaæ và puggalaæ và anÃmasitvà idaæ hira¤¤asuvaïïaæ cetiyassa dema vihÃrassa dema navakammassa demà 'ti vadanti paÂikkhipituæ na vaÂÂati, ime idaæ bhaïantÅti kappiyakÃrakÃnaæ Ãcikkhitabbaæ, cetiyÃdÅnaæ atthÃya tumhe gahetvà Âhapethà 'ti vutte pana amhÃkaæ gahetuæ na vaÂÂatÅti paÂikkhipitabbaæ. sace pana koci bahuæ hira¤¤asuvaïïaæ Ãnetvà idaæ saÇghassa dammi cattÃro paccaye paribhu¤jathà 'ti vadati, ta¤ ce saÇgho sampaÂicchati paÂiggahaïe pi paribhoge pi Ãpatti. tatra ce eko bhikkhu na yidaæ kappatÅti paÂikkhipati upÃsako ca yadi na kappati mayham eva bhavissatÅti gacchati, so bhikkhu tayà saÇghassa labhantarÃyo kato ti na kenaci ki¤ci vattabbo, yo hi taæ codeti sv eva sÃpattiko hoti, tena pana ekena bahÆ anÃpattikà katÃ, sace pana bhikkhÆhi na vaÂÂatÅÂi paÂikkhitte kappiyakÃrakÃnaæ và hatthe bhavissati mama purisÃnaæ và mayhaæ và hatthe bhavissati kevalaæ tumhe paccaye paribhu¤jathà 'ti vadati vaÂÂati.


#<[page 678]>#
%<678                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.10.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  catupaccayatthÃya ca dinnaæ yena yena paccayena attho hoti, tad atthaæ upanetabbaæ, cÅvaratthÃya dinnaæ cÅvare yeva upanetabbaæ, sace cÅvarena tÃdiso attho n' atthi piï¬apÃtÃdÅnaæ saÇgho kilamati saÇghasuÂÂhutÃya apaloketvà tad atthÃya pi upanetabbaæ, es' eva nayo piï¬apÃtagilÃnapaccayatthÃya dinne pi senÃsanatthÃya dinnaæ pana senÃsanassa garubhaï¬attà senÃsane yeva upanetabbaæ, sace pana bhikkhÆsu senÃsanaæ cha¬¬hetvà gatesu senÃsanaæ vinassati, Ådise kÃle senÃsanaæ vissajjetvÃpi bhikkhÆnaæ paribhogo anu¤¤Ãto, tasmà senÃsanajagganatthaæ mÆlacchejjaæ akatvà yÃpanamattaæ paribhu¤jitabbaæ.
     na kevala¤ ca hira¤¤asuvaïïam eva a¤¤am pi khettavatthÃdi akappiyaæ na sampaÂicchitabbaæ, sace hi koci mayhan tisassasampÃdanakaæ mahÃtaÊÃkaæ atthi, taæ saÇghassa dammÅti vadati, ta¤ ce saÇgho sampaÂicchati paÂiggahaïe pi pasibhoge pi Ãpatti yeva, yo pana taæ paÂikkhipati so purimanayen' eva na kenaci ki¤ci vattabbo, yo hi taæ codeti sv eva sÃpattiko hoti, tena pan' ekena bahÆ anÃpattikà katÃ. yo pana tÃdisaæ yeva talÃkaæ dammÅti vatvà bhikkhÆhi na vaÂÂatÅti paÂikkhitto vadati asuka¤ ca asuka¤ ca saÇghassa taÊÃkaæ atthi kathaæ vaÂÂatÅti, so vattabbo kappiyaæ katvà dinnaæ bhavissatÅti, kathaæ dinnaæ kappiyaæ hotÅti. cattÃro paccaye paribhu¤jathà 'ti vatvà dinnan ti, so sace sÃdhu bhante cattÃro paccaye, paribhu¤jatÆ ti deti vaÂÂÃti. athÃpi taÊÃkaæ gaïhathà 'ti vatvà na vaÂÂatÅti paÂikkhitto kappiyakÃrako atthÅti pucchitvà n' atthÅti vutte idaæ asuko nÃma vicÃressati asukassa và hatthe mayhaæ và hatthe bhavissati saÇgho kappiyabhaï¬aæ paribhu¤jatÆ 'ti vadati evaæ vaÂÂati,


#<[page 679]>#
%<Bhvibh_IV.10.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        679>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace pi na vaÂÂatÅti paÂikkhitto udakaæ paribhu¤jissanti bhaï¬akaæ dhovissanti migapakkhino pivissantÅti vadati, evam pi vaÂÂati.
athÃpi na vaÂÂatÅti paÂikkhitto vadati kappiyasÅsena gaïhathà 'ti sÃdhu upÃsaka saÇgho pÃïÅyaæ pivissati bhaï¬akaæ dhovissati migapakkhino pivissantÅti vatvà paribhu¤jituæ vaÂÂati. athÃpi mama taÊÃkaæ và pokkharaïiæ và saÇghassa dammÅti vutte sÃdhu upÃsaka saÇgho pÃïÅyaæ pivissatÅti ÃdÅni vatvà paribhu¤jituæ vaÂÂati yeva, yadi pana bhikkhÆhi hatthakammaæ yÃcitvà sahatthena ca kappiyapaÂhaviæ khaïitvà udakaparibhogatthÃya taÊÃkaæ kÃritaæ hoti, ta¤ ce nissÃya sassaæ nipphÃdetvà manussà vihÃre kappiyabhaï¬aæ denti vaÂÂati. atha manussà eva saÇghassa upakÃratthÃya saÇghikabhÆmiæ khaïitvà taæ nissÃya nipphannasassato kappiyabhaï¬aæ denti evam pi vaÂÂati, amhÃkaæ ekaæ kappiyakÃrakaæ Âhapethà 'ti vutte ca Âhapetum pi labhati, atha pana te manussà rÃjabalinà upaddutà pakkamanti, a¤¤e paÂipajjanti na bhikkhÆnaæ ki¤ci denti udakaæ vÃretuæ labbhati, ta¤ ca kho kasikammakÃle yeva na sassakÃle. sace te vadanti nanu bhante pubbe pi manussà imaæ nissÃya sassaæ akaæsÆ 'ti, tato vattabbà te saÇghassa ima¤ ca ima¤ ca upakÃraæ akaæsu ida¤ ca ida¤ ca kappiyabhaï¬aæ adaæsÆ 'ti, sace vadanti mayam pi dassÃmà 'ti evaæ vaÂÂati, sace pana koci abyatto akappiyavohÃrena taÊÃkaæ paÂigaïhati và kÃreti và taæ bhikkhÆhi na paribhu¤jitabbaæ, taæ nissÃya laddhaæ kappiyabhaï¬am pi akappiyam eva. sace bhikkhÆhi pariccattabhÃvaæ ¤atvà sÃmiko và tassa puttadhÅtaro và a¤¤o và koci vaæse uppanno puna kappiyavohÃrena deti vaÂÂati, upacchinne kulavaæse tassa janapadassa yo sÃmiko, so acchinditvà puna deti Cittalapabbate bhikkhunà nÅhaÂaudakavÃhakaæ AÊandanÃgarÃjamahesÅ viya,


#<[page 680]>#
%<680                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.10.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  evam pi vaÂÂati.
kappiyavohÃre pi udakavasena paÂiggahitataÊÃke suddhacittÃnaæ mattikuddharaïapÃÊibandhanÃdÅni ca kÃtuæ vaÂÂati, taæ nissÃya pana sassaæ karonte disvà kappiyakÃrakaæ Âhapetuæ na vaÂÂati, yadi te sayam eva kappiyabhaï¬aæ denti gahetabbaæ, no ce denti na codetabbà na sÃretabbÃ. paccayavasena paÂiggahitataÊÃke kappiyakÃrakaæ Âhapetuæ vaÂÂati. mattikuddharaïapÃÊibandhanÃdÅni pana kÃtuæ na vaÂÂati, sace kappiyakÃrakà sayam eva karonti vaÂÂati, abyattena pana lajjÅbhikkhunà kÃrÃpitesu ki¤cÃpi paÂiggahaïaæ kappiyaæ bhikkhussa payogapaccayà uppannena missattà visagatapiï¬apÃto viya akappiyamaæsarasamissabhojanaæ viya ca dubbinibhogaæ hoti, sabbesaæ akappiyam eva.
sace pana udakassa okÃso atthi taÊÃkassa pÃÊi thirà yathà bahuæ udakaæ gaïhÃti evaæ karohi tÅrasamÅpe udakaæ karohÅti evaæ udakam eva vicÃreti vaÂÂati, uddhane aggiæ na pÃtenti udakakammaæ labbhatu upÃsakà 'ti vattuæ vaÂÂati, sassaæ katvà Ãharathà 'ti vattuæ pana na vaÂÂati. sace pana taÊÃke atibahuæ udakaæ disvà passato và piÂÂhito và mÃtikaæ nÅharÃpeti, vanaæ chindÃpetvà kedÃrake kÃrÃpeti, porÃïakedÃresu và pakatibhÃgaæ agahetvà atirekaæ ganhati navasasse và aparicchinnabhÃge ettake kahÃpaïe dethà ti kahÃpaïe uÂÂhÃpeti sabbesaæ akappiyaæ, yo pana kasatha vapathà 'ti avatvà ettakÃya bhÆmiyà ettako nÃma bhÃgo ti evaæ bhÆmiæ và patiÂÂhapeti ettake bhÆmibhÃge amhehi sassaæ kataæ ettakaæ nÃma bhÃgaæ gaïhathà 'ti vadantesu kassakesu bhÆmippamÃïagahaïatthaæ rajjuyà và daï¬akena và miïati khaÊe và Âhatvà rakkhati khaÊato nÅharÃpeti koÂÂhÃgÃre và paÂisÃmeti tass' eva naæ akappiyaæ.


#<[page 681]>#
%<Bhvibh_IV.10].                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        681>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace kassakà kahÃpaïe Ãharitvà ime saÇghassa ÃhaÂà ti vadanti, a¤¤ataro ca bhikkhu na saÇgho kahÃpaïe khÃdatÅti sa¤¤Ãya ettakehi kahÃpaïehi sÃÂake Ãhara ettakehi yÃguÃdÅni sampÃdethà 'ti vadati, yaæ te Ãharanti sabbesaæ akappiyaæ, kasmÃ, kahÃpaïÃnaæ vicÃritattÃ, sace dha¤¤aæ Ãharitvà idaæ saÇghassa ÃhaÂan ti vadanti, a¤¤ataro ca bhikkhu purimanayen' eva ettakehi vÅhÅhi ida¤ c' ida¤ ca Ãharathà 'ti vadati, yaæ te Ãharanti tass' eva akappiyaæ, kasmÃ, dha¤¤assa vicÃritattÃ. sace taï¬ulaæ và aparaïïaæ và Ãharitvà imaæ saÇghassa ÃhaÂan ti vadanti, a¤¤ataro ca bhikkhu purimanayen' eva ettakehi taï¬ulehi ida¤ c' ida¤ ca Ãharathà 'ti vadati, yan te Ãharanti sabbesaæ kappiyaæ, kasmÃ, kappiyÃnaæ taï¬ulÃdÅnaæ vicÃritattÃ, kayavikkhaye pi anÃpatti kappiyakÃrakassa ÃcikkhitattÃ. pubbe pana Cittalapabbate eko bhikkhu catussÃladvÃre aho vata sve saÇghassa etappamÃïe pÆve paceyyun ti ÃrÃmikÃnaæ sa¤¤Ãjananatthaæ bhÆmiyaæ maï¬alaæ akÃsi, taæ disvà cheko ÃrÃmiko tath' eva katvà dutiyadivase bheriyà ÃkoÂitÃya sannipatite saÇghe pÆvaæ gahetvà saÇghattheraæ Ãha bhante amhehi ito pubbe n' eva pitunnaæ na pitÃmahÃnaæ evarÆpaæ sutapubbaæ ekena ayyena catussÃladvÃre pÆvatthÃya sa¤¤Ã katà ito dÃni ppabhÆti ayyà attano attano cittÃnurÆpaæ vadantu amhÃkam pi phÃsuvihÃro bhavissatÅti.
mahÃtthero tato 'va nivatti, ekabhikkhunà 'pi pÆvo na gahito, evaæ pubbe tatr' uppÃdaæ na paribhu¤jiæsu, tasmÃ.
          sallekhaæ accajantena appamattena bhikkhunÃ,
          kappiye pi na kÃtabbà ÃmisatthÃya lolatà ti.


#<[page 682]>#
%<682                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.10.>%
     yo cÃyaæ taÊÃke vutto pokkharaïÅ udakavÃhakamÃtikÃdÅsu pi es' eva nayo, pubbaïïÃparaïïaucchuphalÃdÅnaæ virÆhanaÂÂhÃnaæ yaæ ki¤ci khettaæ và vatthuæ và dammÅti vutte pi na vaÂÂatÅti paÂikkhipitvà taÊÃke vuttanayen' eva, yadà kappiyavohÃrena catupaccayaparibhogatthÃya dammÅti vadati, tadà sampaÂicchitabbaæ. vanaæ dammi ara¤¤aæ dammÅti vutte pana vaÂÂati, sace manussà bhikkhÆhi anÃïattà yeva tattha rukkhe chinditvà aparaïïÃdÅni sampÃdetvà bhikhÆnaæ bhÃgaæ denti vaÂÂati, adento na codetabba. sace kenaci deva antarÃyena tesu pakkantesu a¤¤e karonti na ca bhikkhÆnaæ ki¤ci denti te vÃretabbÃ, sace vadanti nanu bhante pubbe pi manussà idha sassÃni akaæsÆ 'ti tato vattabbà te saÇghasa ida¤ ca ida¤ ca kappiyabhaï¬aæ adaæsÆ 'ti, sace vadanti mayam pi dassÃmà 'ti evaæ vaÂÂati, ki¤ci sassuÂÂhÃnakaæ bhÆmippadesaæ sandhÃya sÅmaæ demà 'ti vadanti vaÂÂati, sÅmÃparicchedatthaæ pana thambhà và pÃsÃïà và sayaæ na ÂhapetabbÃ, bhÆmi nÃma anagghà appakenÃpi pÃrÃjiko bhaveyya, ÃrÃmikÃnaæ pana vattabbaæ iminà ÂhÃnena amhÃkaæ sÅmà gatà ti, sace hi te adhikaæ gaïhanti pariyÃyena kaÂhitattà anÃpatti.
yadi pana rÃjarÃjamahÃmaccÃdayo sayam eva thambhe ÂhapÃpetvà cattÃro paccaye paribhu¤jathà 'ti denti vaÂÂati yeva, sace koci anto sÅmÃya taÊÃkaæ và khaïati vihÃramajjhena và mÃtikaæ neti cetiyaÇgaïabodhiaÇgaïÃdÅni dussanti vÃretabbo. sace saÇgho ki¤ci labhitvà ÃmisagarukatÃya na vÃreti eko bhikkkhu vÃreti so 'va bhikkhu issaro, sace eko bhikkhu na vÃreti netha tumhe ti tesaæ yeva pakkho hoti saÇgho vÃreti saÇgho 'va issaro, saÇghikesu hi kammesu yo dhammikaæ kammaæ karoti so issaro, sace vÃriyamÃno pi karoti heÂÂhà gahitaæ paæsuæ heÂÂhà pakkhipitvà upari gahitaæ paæsuæ upari pakkhipitvà pÆretabbÃ. sace koci yathÃjÃtam eva ucchuæ và aparaïïaæ và alÃbukumbhaï¬Ãdikaæ và valliphalaæ dÃtukÃmo etaæ sabbaæ ucchukkhettaæ aparaïïavatthuæ valliphalÃvÃÂaæ dammÅti vadati,


#<[page 683]>#
%<Bhvibh_IV.10.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        683>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  saha vatthunà parÃmaÂÂhattà na vaÂÂatÅti MahÃsummatthero Ãha, MahÃpadummatthero pana abhilÃpamattam etaæ sÃmikÃnaæ yeva hi so bhÆmibhÃgo tasmà vaÂÂatÅti Ãha.
dÃsaæ dammÅti vadati na vaÂÂati, ÃrÃmikaæ dammi veyyÃvaccakaraæ dammi kappiyakÃrakaæ dammÅti vutte vaÂÂati, sace so ÃrÃmiko purebhattam pi pacchÃbhattam pi saÇghass' eva kammaæ karoti sÃmaïerassa viya sabbaæ bhesajjapaÂijagganam pi tassa kÃtabbaæ, sace purebhattam eva saÇghassa karoti pacchÃbhattaæ attano karoti, sÃyaæ nivÃpo na dÃtabbo. ye pi pa¤cadivasavÃrena và pakkhadivasavÃrena và saÇghassa katvà sesakÃle attano karonti tesam pi karaïakÃle yeva bhatta¤ ca nivÃpo ca dÃtabbo, sace saÇghassa kammaæ n' atthi attano yeva kammaæ katvà jÅvanti te ce hatthakammamÆle Ãnetvà denti gahetabbaæ, no ce denti na ki¤ci vattabbÃ. yaæ ki¤ci rajakadÃsam pi pesakÃradÃsam pi ÃrÃmikanÃmena sampaÂicchituæ vaÂÂati, sace gÃvo demà 'ti vadanti vadanti na vaÂÂatÅti paÂikkhipitabbÃ, imà gÃvo kuto ti paï¬itehi pa¤cagorasaparibhogatthÃya dinnà ti, mayam pi pa¤cagorasaparibhogatthÃya demà 'ti vutte vaÂÂanti, ajakÃdÅsu pi es' eva nayo. hatthiæ dema assaæ mahisaæ kukkuÂaæ sÆkaraæ demà 'ti vadanti sampaÂicchituæ na vaÂÂati, sace koci manussà appossukkà bhante tumhe hotha mayaæ ime gahetvà tumhÃkaæ kappiyabhaï¬aæ dassÃmà 'ti gaïhanti vaÂÂati, kukkuÂasÆkarà sukhaæ jÅvantÆ 'ti ara¤¤e vissajjetuæ vaÂÂati. imaæ taÊÃkaæ imaæ khettaæ imaæ vatthuæ vihÃrassa demà 'ti vutte paÂikkhipituæ na labbhatÅti. sesam ettha uttÃnattham eva. samuÂÂhÃnÃdÅsu idam pi chasamuÂÂhÃnaæ kiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti.


#<[page 684]>#
%<684                         SamantapÃsÃdikà           [Bhvibh_IV.11, 12, 13.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  SamantapÃsÃdikÃya vinayasaævaïïanÃya rÃjasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ. niÂÂhito ca paÂhamo vaggo.
     Tena samayenà 'ti kosiyasikkhÃpadaæ. tattha santharitvà kataæ hotÅti same bhÆmibhÃge kosiyaæsÆni uparÆpari santharitvà ka¤jikÃdÅhi si¤citvà kataæ hoti. ekena pi kosiyaæsunà missetvà 'ti tiÂÂhatu attano rucivasena missitaæ, sace tassa karaïaÂÂhÃne vÃto ekaæ kosiyÃæsuæ Ãnetvà pÃteti evaæ pi missetvà katam eva hotÅti, sesaæ uttÃnattham eva. chasamuÂÂhÃnaæ kiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti. kosiyasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti suddhakÃÊakasikkhÃpadaæ, tattha suddhakÃÊakÃnan ti suddhÃnaæ kÃÊakÃnaæ a¤¤ehi amissitakÃÊakÃnan ti attho, sesaæ uttÃnattham eva, samuÂÂhÃnÃdÅni pi kosiyasikkhÃpadasadisÃn' evà 'ti. suddhakÃÊakasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti dvebhÃgasikkhÃpadaæ. tattha ante Ãdiyitvà ti ettha santhatassa ante anuvÃtaæ viya dassetvà odÃtaæ alliyÃpetvÃ. dve bhÃgà ti dve koÂÂhÃsÃ. ÃdÃtabbà ti gahetabbÃ. gocariyÃnan ti kapilavaïïÃnaæ. dve tulà ÃdÃtabbà ti catuhi tulÃhi kÃretukÃmaæ sandhÃya vuttaæ.
atthato pana yattakehi eÊakalomehi kÃtukÃmo hoti tesu dve koÂÂhÃsà kÃÊakÃnaæ eko odÃtÃnaæ eko gocariyÃnan ti idam eva dassitaæ hotÅti veditabbaæ, sesaæ uttÃnattham eva.
samuÂÂhÃnÃdÅni kosiyasikkhÃpadasadisÃn' eva, kevalaæ idaæ ÃdÃya ca anÃdÃya ca karaïato kiriyà kiriyan ti veditabbaæ.
dvebhÃgasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.


#<[page 685]>#
%<Bhvibh_IV.14, 15.]             SuttavibhaÇga-vaïïanà                        685>%
     Tena samayenà 'ti chabbassasikkhÃpadaæ. Æhadanti pi ummÅhanti pÅti santhatÃnaæ upari vaccam pi passÃvam pi karontÅti vuttaæ hoti. dinnà saÇghena itthannÃmassa bhikkhuno santhatasammutÅti evaæ laddhasammutiko bhikkhuyÃva rogo na vÆpasammati tÃva yaæ yaæ ÂhÃnaæ gacchati tattha tattha santhataæ kÃtuæ labhati, sace Ãrogo hutvà puna mÆlavyÃdhinà 'va gilÃno hoti so yeva parihÃro nattha¤¤aæ sammutikiccan ti Phussadevatthero Ãha, Upatissatthero pana so và vyÃdhi paÂikuppatu a¤¤o và sakiæ gilÃno ti nÃmaæ laddhaæ laddham eva puna sammutikiccaæ n' atthÅti Ãha. orena ce channaæ vassÃnan ti channaæ vassÃnaæ orimabhÃge anto ti attho, padabhÃjane pana saÇkhyÃmattadassanatthaæ ÆnakachabbassÃnÅti vuttaæ. anÃpatti chabbassÃni karotÅti yadà chabbassÃni paripuïïÃni honti tadà santhataæ karoti, dutiyapade pi yadà atirekachabbassÃni honti tadà karotÅti evam attho daÂÂhabbo, na hi so vassÃni karotÅti, sesaæ uttÃnattham eva. samuÂÂhÃnÃdÅni kosiyasikkhÃpadasadisÃn' evà 'ti. chabbassasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti nisÅdanasanthatasikkhÃpadaæ. tattha icchÃm' ahaæ bhikkhave ti bhagavà kira taæ temÃsaæ na ki¤ci bodhaneyyasattaæ addasa, tasmà evam Ãha, evaæ sante pi tantivasena dhammadesanà kattabbà siyà yasmà pan' assa etad ahosi mayi okÃsaæ kÃretvà paÂisallÅne bhikkhÆ adhammikaæ katikavattaæ karissanti taæ Upaseno bhindissati ahaæ tasa pasÅditvà bhikkhÆnaæ dassanaæ anujÃnissÃmi tato naæ passitukÃmà bahÆ bhikkhÆ dhutaÇgÃni samÃdiyissanti aha¤ ca tehi ujjhitasanthatappaccayà sikkhÃpadaæ pa¤¤ÃpessÃmÅti tasmà evam Ãha: evaæ bahÆni hi ettha ÃnisaæsÃnÅti. sapariso yena bhagavà ten' upasaÇkamÅti thero kira na bhikkhave Ænadasavassena upasampÃdetabbo yo upasampÃdeyya Ãpatti dukkaÂassà 'ti imasmim khandakasikkhÃpade kathaæ hi nÃma tvaæ moghapurisa a¤¤ehi ovadeyyo anusÃsiyo a¤¤aæ ovadituæ anusÃsituæ ma¤¤issatÅti evam Ãdinà nayena garahaæ labhitvà yathà mayhaæ parisaæ nissÃya garahaæ adÃsi so dÃn' Ãhaæ bhagavantaæ ten' eva puïïacandasassirÅkena sabbÃkÃraparipuïïena mukhena brahmaghosaæ niccharÃpetvà parisaæ yeva nissÃya sÃdhukÃraæ dÃpessÃmÅti suhadayo kulaputto atirekayojanasataæ pakkamitvà parisaæ vinetvà pa¤camattehi bhikkhusatehi parivuto puna bhagavantaæ upasaÇkanto,


#<[page 686]>#
%<686                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.15.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tena vuttaæ sapariso yena bhagavà ten' upasaÇkamÅti, na hi sakkà buddhÃnaæ a¤¤athà ÃrÃdhetuæ a¤¤atra vaïïasampattiyÃ. bhagavato avidÆre nisinno ti vattasampattiyà parisuddhabhÃvena nirÃsaæko sÅho viya ka¤canapabbatassa bhagavato avidÆre nisinno. etad avocà 'ti kathÃya samuÂÂhÃpanatthaæ etaæ avoca. manÃpÃni te bhikkhÆ paæsukÆlÃnÅti bhikkhÆ tava imÃni paæsukÆlÃni manÃpÃni attano ruciyà khantiyà gahitÃnÅti attho. na kho me bhante manÃpÃnÅti bhante na mayà attano ruciyà gahitÃni galaggÃhena viya matthakatÃÊanena viya ca gahito 'mhÅti dasseti. pa¤¤ÃyissatÅti pa¤¤Ãto abhi¤¤Ãto bhavissati, tattha sandissatÅti vuttaæ hoti. na mayaæ apa¤¤attaæ pa¤¤apessÃmà 'ti mayaæ sÃvakà nÃma appa¤¤attaæ na pa¤¤apessÃma, buddhavisayo hi eso yadidaæ pÃcittiyaæ dukkaÂan ti Ãdinà nayena appa¤¤attasikkhÃpadapa¤¤Ãpanaæ pa¤¤attasamucchindanaæ và ti. samÃdÃyà 'ti taæ taæ sikkhÃpadaæ samÃdiyitvà sÃdhu suÂÂhÆ 'ti sampaÂicchitvà yathà pa¤¤attesu sabbasikkhÃpadesu sikkhissÃmà 'ti dasseti.


#<[page 687]>#
%<Bhvibh_IV.16.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        687>%
bhagavà tassa Ãraddhacitto puna pi sÃdhu sÃdhÆ 'ti sÃdhukÃram adÃsi. anu¤¤Ãt' Ãvuso ti anu¤¤Ãtaæ Ãvuso. pihentà ti pihayantÃ. santhatÃni ujjhitvà ti santhate catutthacÅvarasa¤¤itÃya sabbe santhatÃni ujjhitvÃ. dhammiæ kathaæ kathetvà bhikkhÆ ÃmantesÅti bhagavà santhatÃni vippakiïïÃni disvà saddhÃdeyyavinipÃtane kÃraïaæ n' atthi paribhogÆpÃyaæ nesaæ dassessÃmÅti dhammiæ kathaæ katvà bhikkhÆ Ãmantesi. sakiæ nivattham pi sakiæ pÃrutaæ pÅti sakiæ nisinna¤ c' eva nipanna¤ ca. sÃmantà ti ekapassato vaÂÂaæ và caturassaæ và chinditvà gahitaÂÂhÃnaæ yathà vidatthimattaæ hoti evaæ gahetabbaæ, santharantena pana pÃÊiyaæ vuttanayen' eva ekadese và santharitabbaæ, vijaÂetvà và missakaæ katvà santharitabbaæ, evaæ thirataraæ hotÅti, sesaæ uttÃnattham eva. samuÂÂhÃnÃdÅni kiriyÃkiriyattà imassa sikkhÃpadassa dvebhÃgasikkhÃpadasadisÃnÅti. nisÅdanasanthatasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     (imesu pana pa¤casu santhatesu purimÃni tÅïi vinayakammaæ katvà paÂilabhitvà paribhu¤jituæ na vaÂÂanti, pacchimÃni dve vaÂÂantÅti veditabbÃni.)
     Tena samayenà 'ti eÊakalomasikkhÃpadaæ. tattha uppaï¬esun ti kittakena bhante kÅtÃnÅti ÃdÅni vadantà avahasiæsu. Âhitako 'va ÃsumhÅti yathà manussà ara¤¤ato mahantaæ dÃrubhÃraæ Ãnetvà kilantà Âhitakà 'va pÃtenti evaæ pÃtesÅti attho. sahatthà ti sahatthena attanà haritabbÃnÅti vuttaæ hoti. bahi tiyojanaæ pÃtetÅti tiyojanato bahi pÃteti. anantarÃyena pana patane hatthato muttamatte lomagaïanÃya nissaggiyapÃcittiyÃni, sace bahi tiyojane rukkhe và thambhe và paÂiha¤¤itvà puna anto patanti anÃpatti,


#<[page 688]>#
%<688                         SamantapÃsÃdikà                           [Bhvibh_IV.16.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  bhÆmiyaæ patitvà Âhatvà Âhatvà vaÂÂamÃnà eÊakalomabhaï¬ikà puna anto pavisati Ãpatti yeva, anto Âhatvà hatthena và pÃdena và yaÂÂhiyà và vaÂÂeti Âhatvà và aÂhatvà và vaÂÂamÃnà bhaï¬ikà gacchatu Ãpatti yeva, a¤¤o harissatÅti Âhapeti, tena harite pi Ãpatti yeva. suddhacittena Âhapitaæ vÃto và a¤¤o và attano dhammatÃya bahi pÃteti Ãpatti yeva, saussÃhattà acittakattà ca sikkhÃpadassa.
KurundiyÃdÅsu pana ettha anÃpattÅti vuttÃ, sà anÃpatti pÃÊiyà na sameti. ubhato bhaï¬ikaæ ekÃbaddhaæ katvà ekaæ bhaï¬ikaæ anto sÅmÃya ekaæ bahi sÅmÃya karonto Âhapeti rakkhati tÃva, ekÃbaddhe kÃje pi es' eva nayo. yadi pana abandhitvà kÃjakoÂiyaæ Âhapitamattam eva hoti na rakkhati, ekÃbaddhe pi parivattetvà Âhapite Ãpatti yeva.
a¤¤assa yÃne và ti ettha gacchante yÃne va hatthipiÂÂhiyÃdÅsu và sÃmikassa ajÃnantass' eva harissatÅti Âhapeti, tasmiæ tiyojanaæ atikkante Ãpatti. Ãgacchante pi es' eva nayo, sace pana Ãgacchante yÃne và hatthipiÂÂhiyÃdÅsu và Âhapetvà abhirÆhitvà sÃreti heÂÂha và gacchanto codeti pakkosanto và anubandhÃpeti a¤¤aæ harÃpetÅti vacanato anÃpatti. KurundiyÃdÅsu pana ÃpattÅti vuttaæ, taæ a¤¤aæ harÃpetÅti iminà na sameti. adinnÃdÃne pana suÇkaghÃte Ãpatti hoti, yà hi tattha Ãpatti sà idha anÃpatti, yà idha Ãpatti sà tattha anÃpatti, taæ thÃnaæ patvà a¤¤avihito và corÃdÅhi và upadduto gacchati Ãpatti yeva, sabbattha lomagaïanÃya Ãpatti paricchedo veditabbo. vÃsÃdhippÃyo gantvà tato paraæ haratÅti yattha gato tattha uddesaparipucchÃdÅnaæ và paccayÃnaæ và alÃbhena tato paraæ a¤¤attha gacchati. tato pi a¤¤atthà 'ti evaæ yojanasatam pi harantassa anÃpatti. acchinnaæ paÂilabhitvà ti corà acchinditvà niratthakabhÃvaæ ¤atvà paÂidenti, taæ harantassa anÃpatti.
nissaÂÂhaæ paÂilabhitvà ti vinayakammakataæ paÂilabhitvà ti attho.


#<[page 689]>#
%<Bhvibh_IV.17, 18.]             SuttavibhaÇga-vaïïanà                        689>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  kaÂabhaï¬an ti kataæ bhaï¬aæ kambalakojavasanthatÃdi yaæ ki¤ci antamaso suttakena baddhamattam pi. yo pana tanukapattatthavikantare và ayogÃæsavaÂÂakakÃyabandhanÃdÅnaæ antaresu và pipphalikÃdÅnaæ malarakkhaïatthaæ sipÃÂiyaæ và antamaso vÃtÃbÃdhiko kaïïacchidde pi lomÃni pakkhipitvà gacchati Ãpatti yeva.
suttakena pana bandhitvà pakkhittaæ kaÂabhaï¬akaÂÂhÃne tiÂÂhati, veïiæ katvà harati idaæ nidÃnamukhaæ nÃma Ãpatti yevà 'ti, sesaæ uttÃnattham eva. samuÂÂhÃnÃdÅsu idaæ eÊakalomasamuÂÂhÃnaæ nÃma kÃyato ca kÃyacittato ca samuÂÂhÃti, kiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ ticittaæ tivedanan ti. eÊakalomasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti eÊakalomadhovÃpanasikkhÃpadaæ. tattha ri¤cantÅti ujjhanti vissajjenti na sakkonti anuyu¤jitun ti vuttaæ hoti, sesam ettha purÃïacÅvarasikkhÃpade vuttanayam eva saddhiæ samuÂÂhÃnÃdÅhÅti. eÊakalomadhovÃpanasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti rÆpiyasikkhÃpadaæ. tattha paÂiviæso ti koÂÂhÃso. jÃtarÆparajatan ti ettha jÃtarÆpan ti suvaïïassa nÃmaæ, taæ pana yasmà tathÃgatassa vaïïasadisaæ hoti tasmà satthuvaïïo vuccatÅti padabhÃjane vuttaæ, tass' attho yo satthuvaïïo lohaviseso idaæ jÃtarÆpaæ nÃmà 'ti. rajataæ pana saÇkho silà pavÃÊaæ rajataæ jÃtarÆpan ti ÃdÅsu rÆpiyaæ vuttaæ, idha pana yaæ ki¤ci vohÃragamanÅyaæ kahÃpaïÃdi adhippetaæ. ten' ev' assa padabhÃjane kahÃpaïo lohamÃsako ti Ãdi vuttaæ. tattha kahÃpaïo ti suvaïïamayo và rÆpiyamayo và pÃkatiko vÃ.
lohamÃsako ti tambalohÃdÅhi katamÃsako. dÃrumÃsako ti sÃradÃrunà và veÊupesikÃya và antamaso tÃlapannena 'pi rÆpaæ chinditvà katamÃsako.


#<[page 690]>#
%<690                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.18.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  jatumÃsako ti lÃkhÃya và niyyÃsena và rÆpaæ samuÂÂhÃpetvà katamÃsako. ye vohÃraæ gacchantÅti iminà pana padena yo yo yattha yattha janapade yadà yadà vohÃraæ gacchati antamaso aÂÂhimayo pi cammamayo pi rukkhaphalabÅjamayo pi samuÂÂhÃpitarÆpo pi asamuÂÂhÃpitarÆpo pi sabbo saÇgahÅto. icc' etaæ sabbam pi rajataæ jÃtarÆpaæ jÃtarÆpamÃsako vuttappabhedo sabbo pi rajatamÃsako ti catubbidhaæ nissaggiyavatthuæ hoti, muttà maïi saÇkho silà pavÃÊaæ lohitaÇko masÃragallaæ sattadha¤¤Ãni dÃsi dÃsa khetta vatthu pupphÃrÃma phalÃrÃmÃdayo ti idaæ dukkaÂavatthu, suttaæ phÃlo paÂako kappÃso anekappakÃraæ aparaïïaæ sappi navanÅtaæ teÊaæ madhu phÃïitÃdi bhesajja¤ ca idaæ kappiyavatthu, tattha nissaggiyavatthuæ attano và saÇgha gaïa puggala cetiyÃnaæ và atthÃya sampaÂicchituæ na vaÂÂati, attano atthÃya sampaÂicchato nissaggiyaæ pÃcittiyaæ, sesÃnaæ atthÃya dukkaÂaæ, dukkaÂavatthuæ sabbesam pi atthÃya sampaÂicchato dukkaÂam eva, kappiyavatthumhi anÃpatti, sabbam pi nikkhipanatthÃya bhaï¬ÃgÃrikasÅsena sampaÂicchato upari ratanasikkhÃpade Ãgatavasena pÃcittiyaæ. uggaïheyyà 'ti gaïheyya. yasmà pana gaïhanto Ãpattiæ Ãpajjati ten' assa padabhÃjane sayaæ gaïhÃti nissaggiyaæ pÃcittiyan ti vuttaæ, esa nayo sesapadesu pi. tattha jÃtarÆparajatabhaï¬esu kahÃpaïamÃsakesu ca ekaæ gaïhato và gaïhÃpayato và ekà Ãpatti, sahassa¤ ce pi ekato gaïhÃti gaïhÃpeti vatthugaïanÃya Ãpattiyo.
MahÃpaccariyaæ pana Kurundiyan ca sithilabaddhÃya thavikÃya sithilapÆrite và bhÃjane rÆpagaïanÃya Ãpatti, ghaïabaddhe pana ghaïapÆrite và ekà va ÃpattÅti vuttaæ. upanikkhittasÃdiyane pana idaæ ayyassa hotÆ 'ti vutte sace pi cittena sÃdiyati gaïhitukÃmo hoti, kÃyena vÃcÃya và na yidaæ kappatÅti paÂikkhipati anÃpatti, kÃyavÃcÃhi và apaÂikkhipitvÃpi suddhacitto hutvà na yidaæ amhÃkaæ kappatÅti na sÃdiyati anÃpatti yeva.


#<[page 691]>#
%<Bhvibh_IV.18.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        691>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tÅsu dvÃresu hi yena kenaci paÂikkhittaæ patikkhittam eva hoti. sace pana kÃyavÃcÃhi apaÂikkhitvà cittena adhivÃseti kÃyavÃcÃhi kattabbassa paÂikkhepassa akaraïato akiriyasamuÂÂhÃnaæ, kÃyadvÃre vacÅdvÃre ca Ãpattiæ Ãpajjati, manodvÃre pana Ãpatti nÃma n' atthi, eko sataæ và sahassaæ và pÃdamÆle Âhapeti tuyh' idaæ hotÆ 'ti, bhikkhu na yidaæ kappatÅti paÂikkhipati, upÃsako pariccattaæ mayà tumhÃkan ti gato, a¤¤o tattha Ãgantvà pucchati kiæ bhante idan ti. yaæ tena ca attanà ca vuttaæ taæ Ãcikkhitabbaæ, so ce vadati gopayissÃma bhante guttaÂÂhÃnaæ dassethà 'ti, sattabhÆmakam pi pÃsÃdaæ abhirÆhitvà idaæ guttaÂÂhÃnan ti Ãcikkhitabbaæ, idha nikkhipÃhÅti na vattabbaæ, ettÃvatà kappiya¤ ca akappiya¤ ca nissÃya Âhitaæ hoti. dvÃraæ pidahitvà rakkhantena vasitabbaæ, sace ki¤ci vikkÃyikabhaï¬aæ pattaæ và cÅvaraæ và Ãgacchati idaæ gahessatha bhante ti vutte upÃsaka atthi amhÃkaæ iminà attho vatthu¤ ca evarÆpaæ nÃma saævijjati kappiyakÃrako n' atthÅti vattabbaæ, sace so vadati ahaæ kappiyakÃrako bhavissÃmi dvÃraæ vivaritvà dethà 'ti, dvÃraæ vivaritvà imasmiæ okÃse Âhapitan ti vattabbaæ, idaæ gaïhÃti ca na vattabbaæ, evam pi kappiya¤ ca akappiya¤ ca nissÃya Âhitam eva hoti, so ce taæ gahetvà tassa kappiyabhaï¬aæ deti vaÂÂati, sace adhikaæ gaïhÃti na mayaæ tava bhaï¬aæ gaïhÃma nikkhipÃhÅti vattabbo.
     saÇghamajjhe nissajjitabban ti ettha yasmà rÆpiyaæ nÃma akappiyaæ tasmà nissajjitabbaæ, saÇghassa và gaïassa và puggalassà 'ti na vuttaæ, yasmà pana taæ paÂiggahitamattam eva na tena ki¤ci kappiyabhaï¬aæ cetÃpitaæ tasmà upÃyena paribhogadassanatthaæ saÇghamajjhe nissajjitabban ti vuttaæ. kappiyaæ Ãcikkhitabbaæ sappiæ và ti pabbajitÃnam sappi và telaæ và vaÂÂati upÃsakà 'ti evaæ Ãcikkhitabbaæ. rÆpiyapaÂiggÃhakaæ Âhapetvà sabbeh' eva paribhu¤jitabban ti sabbehi bhÃjetvà paribhu¤jitabbaæ.


#<[page 692]>#
%<692                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.18.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  rÆpiyapaÂiggÃhakena bhÃgo na gahetabbo, a¤¤esaæ bhikkhÆnaæ và ÃrÃmikÃnaæ và pattabhÃgam pi labhitvà paribhu¤jituæ na vaÂÂati, antamaso makkaÂÃdÅhi tato haritvà ara¤¤e Âhapitaæ và tesaæ hatthato galitaæ và tiracchÃnapariggahitam pi paæsukÆlam pi na vaÂÂati yeva, tato ÃhaÂena phÃïitena senÃsanadhÆpanam pi na vaÂÂati, sappinà và telena và padÅpaæ katvà dÅpÃloke nipajjituæ kasiïaparikammam pi kÃtuæ potthakam pi vÃcetuæ na vaÂÂati. telamadhuphÃïitehi pana sarÅre vaïaæ makkhetuæ na vaÂÂati yeva, tena vatthunà ma¤capÅÂhÃdÅni và gaïhanti uposathÃgÃraæ và bhojanasÃlaæ và karonti paribhu¤jituæ na vaÂÂati, chÃyÃpi gehaparicchedena Âhità na vaÂÂati, paricchedÃtikkantà Ãgantukattà vaÂÂati. taæ vatthuæ vissajjetvà katena maggena pi setunÃpi nÃvÃya pi uÊumpena pi gantuæ na vaÂÂati, tena vatthunà khaïÃpitÃya pokkharaïiyà ubbhitodakaæ pÃtuæ và paribhu¤jituæ và na vaÂÂati, anto udake pana asati a¤¤aæ Ãgantukaudakaæ và vassodakaæ và paviÂÂhaæ vaÂÂati, kÅtÃya yena udakena saddhiæ kÅtà taæ Ãgantukam pi na vaÂÂati, taæ vatthuæ upanikkhepaæ Âhapetvà saÇgho paccaye paribhu¤jati te pi paccayà tassa na vaÂÂanti. ÃrÃmo gahito hoti so pi paribhu¤jituæ na vaÂÂati, yadi bhÆmÅ pi bÅjam pi akappiyaæ n' eva bhÆmim na phalaæ paribhu¤jituæ vaÂÂati, sace bhÆmiæ yeva kiïitvà a¤¤Ãni bÅjÃni ropitÃni phalaæ vaÂÂati, atha bÅjÃni kiïitvà kappiyabhÆmiyaæ ropitÃni phalaæ na vaÂÂati, bhÆmiyaæ nisÅditum và nipajjituæ và vaÂÂati.
     sace so cha¬¬etÅti yattha katthaci khipati, athÃpi na cha¬¬eti sayaæ gahetvà gacchati na vÃretabbo. ne ce cha¬¬etÅti atha n' eva gahetvà gacchati na cha¬¬eti kiæ mayhaæ iminà byÃpÃrenà 'ti yena kÃmaæ pakkamati, tato yathÃvuttalakkhaïo rÆpiyacha¬¬ako sammannitabbo. yo na chandÃgatin ti ÃdÅsu lobhavasena taæ vatthuæ attano và karonto attÃnaæ và ukkaæsento chandÃgatiæ nÃma gacchati,


#<[page 693]>#
%<Bhvibh_IV.18.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        693>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  dosavasena n' evÃyaæ mÃtikaæ jÃnÃti na vinayan ti paraæ apasÃdento dosÃgatiæ nÃma gacchati, mohavasena muÂÂhapammuÂÂhassatibhÃvaæ Ãpajjanto mohÃgatiæ nÃma gacchati, rÆpiyapaÂiggÃhakassa bhayena cha¬¬etuæ avisahanto bhayÃgatiæ nÃma gacchati, evaæ akaronto na chandÃgatiæ gacchati . . . pe . . . na bhayÃgatiæ gacchatÅti veditabbo. animittaæ katvà ti nimittaæ akatvÃ, akkhÅ nimmÅletvà nadiyà và papÃte và vanagahaïe và gÆthaæ viya anapekkhena patitokÃsaæ asamannÃharantena pÃtetabban ti attho, evaæ jigucchitabbe pi rÆpiye bhagavà pariyÃyena bhikkhÆnaæ paribhogaæ Ãcikkhi. rÆpiyapaÂiggÃhakassa pana kenaci pariyÃyena tato uppannapaccayaparibhogo na vaÂÂati, yathà cÃyaæ etassa na vaÂÂati evaæ asantasambhÃvanÃya và kuladÆsakakammena và kuhanÃdÅhi và uppannapaccayà n' eva tassa na a¤¤assa vaÂÂanti, dhammena samena uppannÃpi apaccavekkhitvà paribhu¤jituæ na vaÂÂanti.
     cattÃro hi paribhogà theyyaparibhogo iïaparibhogo dÃyajjaparibhogo sÃmiparibhogo ti tattha saÇghamajjhe pi nisÅditvà paribhu¤jantassa dussÅlassa paribhogo theyyaparibhogo nÃma, sÅlavato apaccavekkhitaparibhogo iïaparibhogo nÃma, tasmà cÅvaraæ paribhoge paribhoge paccayekkhitabbaæ, piï¬apÃto Ãlope Ãlope, tathà asokkontena purebhattaæ pacchÃbhattaæ purimayÃma-majjhimayÃmapacchimayÃmesu c' assa apaccavekkhato aruïo uggacchati iïaparibhogaÂÂhÃne tiÂÂhati. senÃsanam pi paribhoge paribhoge paccavekkhitabbaæ, bhesajjassa paÂiggahaïe pi paribhoge pi satipaccayatà vaÂÂati, evaæ sante pi paÂiggahaïe satiæ katvà paribhoge akarontass' eva Ãpatti, paÂiggahaïe pana satiæ akatvà paribhoge karontassa anÃpatti. catubbidhà hi suddhi desanÃsuddhi saævarasuddhi pariyeÂÂhisuddhi paccavekkhaïasuddhÅti, tattha desanÃsuddhi nÃma pÃtimokkhasaævarasÅlaæ,


#<[page 694]>#
%<694                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.18.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  taæ hi desanÃya sujjhanato desanÃsuddhÅti vuccati, saævarasuddhi nÃma indriyasaævarasÅlaæ, taæ hi na pun' evaæ karissÃmÅti cittÃdhiÂÂhÃnasaævaren' eva sujjhanato saævarasuddhÅti vuccati, pariyeÂÂhisuddhi nÃma ÃjÅvapÃrisuddhisÅlaæ, taæ hi anesanaæ pahÃya dhammena samena paccaye uppÃdentassa pariyesanÃya suddhattà pariyeÂÂhisuddhÅti vuccati, paccavekkhaïasuddhi nÃma paccayaparibhogasannissitasÅlaæ, taæ hi paÂisaÇkhà yoniso cÅvaraæ paÂisevatÅti Ãdinà nayena vuttena paccavekkhaïena sujjhanato paccavekkhaïasuddhÅti vuccati, tena vuttaæ paÂiggahaïe pana satiæ akatvà paribhoge karontassa anÃpattÅti. sattannaæ sekkhÃnaæ paccayaparibhogo dÃyajjaparibhogo nÃma, te hi bhagavato puttà tasmà pitusantakÃnaæ paccayÃnaæ dÃyÃdà hutvà te paccaye paribhu¤janti, kim pana te bhagavato paccaye paribhu¤janti gihÅnaæ paccaye paribhu¤jantÅti. gihÅhi dinnÃpi bhagavatà anu¤¤Ãtattà bhagavato santakà honti tasmà bhagavato paccaye paribhu¤jantÅti veditabbaæ, DhammadÃyÃdasuttaæ c' ettha sÃdhakaæ. khÅïÃsavÃnaæ paribhogo sÃmiparibhogo nÃma, te hi taïhÃya dÃsavyaæ atÅtattà sÃmino hutvà paribhu¤janti, iti imesu paribhogesu sÃmiparibhogo ca dÃyajjaparibhogo ca sabbesam pi vaÂÂati, iïaparibhogo na vaÂÂati, theyyaparibhoge kathÃy' eva n' atthi.
     apare pi cattÃro paribhogà lajjiparibhogo alajjiparibhogo dhammiyaparibhogo adhammiyaparibhogo ti. tattha alajjino lajjinà saddhiæ paribhogo vaÂÂati Ãpattiyà na kÃretabbo, lajjino alajjinà saddhiæ yÃva na jÃnÃti tÃva vaÂÂati Ãdito paÂÂhÃya hi alajjÅ nÃma n' atthi, tasmà yadÃssa alajjibhÃvaæ jÃnÃti tadà vattabbo tumhe kÃyadvÃre vacÅdvÃre ca vÅtikkamaæ karotha taæ appatirÆpaæ mà evam akatthà 'ti, sace anÃdiyitvà karoti yeva yadi tena saddhiæ paribhogaæ karoti so pi alajjÅ yeva hoti, yo pi attano bhÃrabhÆtena alajjinà saddhiæ paribhogaæ karoti so pi nivÃretabbo, sace na oramati ayam pi alajjÅ yeva hoti,


#<[page 695]>#
%<Bhvibh_IV.18.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        695>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  evaæ eko alajjÅ alajjÅ satam pi karoti. alajjino pana alajjinà 'va saddhiæ paribhoge Ãpatti nÃma n' atthi, lajjino lajjinà saddhiæ paribhogo dvinnaæ khattiyakumÃrÃnaæ suvaïïapÃÂiyaæ bhojanasadiso ti. dhammiyÃdhammiyaparibhogo paccayavasen' eva veditabbo, tattha sace puggalo alajjÅ piï¬apÃto adhammiyo ubho jegucchÃ, puggalo alajjÅ piï¬apÃto dhammiyo puggalaæ jigucchitvà piï¬apÃto na gahetabbo. MahÃpaccariyaæ pana dussÅlo saÇghato uddesabhattÃdÅni labhitvà saÇghass' eva deti, tÃni yathà dÃnam eva gatattà vaÂÂantÅti vuttaæ, puggalo lajjÅ piï¬apÃto adhammiyo piï¬apÃto jeguccho na gahetabbo, puggalo lajjÅ piï¬apÃto pi dhammiyo vaÂÂati.
     apare dve paggahà dve ca paribhogÃ, lajjipaggaho alajjipaggaho dhammaparibhogo Ãmisaparibhogo ti. tattha alajjino lajjiæ paggahetuæ vaÂÂati, na so Ãpattiyà kÃretabbo, sace pana lajjÅ alajjiæ paggaïhÃti anumodanÃya ajjhesati dhammakathÃya ajjhesati kulesu upatthambheti itaro pi amhÃkaæ Ãcariyo Ådiso ca Ådiso cà 'ti tassa parisatiæ vaïïaæ bhÃsati ayaæ sÃsanaæ osakkÃpeti antaradhÃpetÅti veditabbo.
dhammaparibhogÃamisaparibhogesu pana yattha Ãmisaparibhogo vaÂÂati tattha dhammaparibhogo pi vaÂÂati, yo pana koÂiyaæ Âhito gaïtho tassa puggalassa accayena nassissati taæ dhammÃnuggahena uggaïhituæ vaÂÂatÅti vuttaæ, tatrÅdaæ vatthu, mahÃbhaye kira ekass' eva bhikkhuno MahÃniddeso paguïo ahosi, atha catunikÃyika-Tissattherassa upajjhÃyo MahÃtipiÂakatthero nÃma MahÃrakkhittheraæ Ãha:
Ãvuso MahÃrakkhita etassa santike MahÃniddesaæ gaïhÃhÅti, pÃpo kirÃyaæ bhante na gaïhÃmÅti, gaïh' Ãvuso ahaæ te santike nisÅdissamÅti, sÃdhu bhante tumhesu nisinnesu gaïhissÃmÅti paÂÂhapetvà rattindivaæ nirantaraæ pariyÃpuïanto osÃpanadivase heÂÂhà ma¤ce itthiæ disvà bhante sutaæ yeva me pubbe sac' Ãhaæ evaæ jÃneyyaæ na Ådisassa santike dhammaæ pariyÃpuïeyyan ti Ãha. tassa pana santike bahÆ mahÃttherà uggaïhitvà MahÃniddesaæ patiÂÂhÃpesuæ.


#<[page 696]>#
%<696                         SamantapÃsÃdikà                        [Bhvibh_IV.19.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\ 
     rÆpiye rÆpiyasa¤¤Åti ettha sabbam pi jÃtarÆparajataæ rÆpiyasaÇgaham eva gatan ti veditabbaæ, rÆpiye vematiko ti vuvaïïaæ nu kho kharapattaæ nu kho ti Ãdinà nayena saæsayajÃto. rÆpiye arÆpiyasa¤¤Åti suvaïïÃdÅsu kharapattÃdisa¤¤Å. api ca pu¤¤akÃmà rÃjorodhÃdayo bhattakhajjakagandhapiï¬ÃdÅsu pakkhipitvà hira¤¤asuvaïïaæ denti, coÊabhikkhÃya carantÃnaæ dasante baddhakahÃpaïÃdÅhi yeva saddhiæ coÊakÃni denti, bhikkhÆ bhattÃdisa¤¤Ãya và coÊakasa¤¤Ãya và paÂigaïhanti evaæ rÆpiye arÆpisa¤¤Å rÆpiyaæ paÂigaïhatÅti veditabbo, patigaïhantena pana imasmiæ gehe idaæ laddhan ti sallakkhetabbaæ, yena hi asatiyà dinnaæ hoti so satiæ labhitvà puna Ãgacchati, ath' assa vattabbaæ tava coÊakaæ passÃhÅti, sesam ettha uttÃnattham eva. samuÂÂhÃnÃdÅsu chasamuÂÂhÃnaæ, siyà kiriyà gahaïena Ãpajjanato, siyà akiriyà paÂikkhepassa akaraïato, rÆpiyä¤avÃdakaupassutisikkhÃpadÃni hi tÅïi ekaparicchedÃni, nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti. rÆpiyasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti rÆpiyavohÃrasikkhÃpadaæ. tattha nÃnappakÃrakan ti katÃkatÃdivasena anekavidhaæ. rÆpiyasaævohÃran ti jÃtarÆparajataparivattanaæ. samÃpajjantÅti paÂiggahaïass' eva paÂikkhittattà paÂiggahitaparivattane dosaæ apassantà karonti, sÅsÆpagan ti ÃdÅsu sÅsaæ upagacchatÅti sÅsÆpagaæ, potthakesu pana sÅsÆpakan ti likhitaæ, yassa kassaci sÅsÃlaÇkÃrass' etaæ adhivacanaæ, esa nayo sabbattha. katena katan ti ÃdÅsu suddho rÆpiyasaævohÃro, yeva. rÆpiye rÆpiyasa¤¤Åti Ãdimhi purimasikkhÃpade vuttavatthÆsu nissaggiyavatthunà nissaggiyavatthuæ cetÃpentassa mÆlagahaïe purimasikkhÃpadena nissaggiyaæ pÃcittiyaæ,


#<[page 697]>#
%<Bhvibh_IV.19.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        697>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  aparÃparaæ parivattane iminà nissaggiyapÃcittiyam eva, nissaggiyavatthunà dukkaÂavatthuæ và kappiyavatthuæ và cetÃpentassa pi es' eva nayo. yo hi ayaæ arÆpiye rÆpiyasa¤¤Å rÆpiyaæ cetÃpetÅti Ãdi dutiyo tiko vutto tassÃnulomattà avutto pi ayam aparo rÆpiye rÆpiyasa¤¤Å arÆpiyaæ cetÃpetÅti Ãdi tiko veditabbo, attano và hi arÆpiyena parassa rÆpiyaæ cetÃpeyya attano và rÆpiyena parassa arÆpiyaæ ubhayathÃpi rÆpiyasaævohÃro kato yeva hoti, tasmà pÃÊiyaæ ekantena rÆpiyapakkhe eko yeva tiko vutto ti.
dukkaÂavatthunà pana nissaggiyavatthuæ cetÃpentassa mÆlagahaïe purimasikkhÃpadena dukkaÂaæ, pacchÃparivattane iminà nissaggiyapÃcittiyaæ, garukassa cetÃpitattà dukkaÂavatthunà dukkatavatthum eva kappiyavatthuæ và cetÃpentassa mÆlagahaïe purimasikkhÃpadena dukkaÂaæ, pacchÃparivattane pi iminà dukkaÂam eva, kasmÃ, akappiyavatthunà cetÃpitattÃ. AndhakaÂÂhakathÃyaæ pana sace kayavikkayaæ samÃpajjeyya nissaggiyaæ pÃcittiyan ti bhÃsitaæ taæ dubbhÃsitaæ, kasmÃ, na hi dÃnagahaïato a¤¤o kayavikkayo nÃma atthi, kayavikkayasikkhÃpada¤ ca kappiyavatthunà kappiyavatthuparivattanam eva sandhÃya vuttaæ, ta¤ ca kho a¤¤atra sahadhammikehi, idaæ sikkhÃpadaæ rÆpiyena ca rÆpiyÃrÆpiyacetÃpanaæ arÆpiyeïa ca rÆpiyacetÃpanaæ dukkaÂavatthunà pana dukkaÂavatthuno cetÃpanaæ n' eva idha na tattha pÃÊiyaæ vuttaæ, na c' ettha anÃpatti bhavituæ arahati, tasmà yath' eva dukkaÂavatthuno paÂiggahaïe dukkaÂaæ tath' eva tassa và tena và cetÃpane pi dukkaÂaæ yuttan ti bhagavato adhippÃya¤¤Æhi vuttaæ. kappiyavatthunà pana nissaggiyavatthuæ cetÃpentassa mÆlagahaïe purimasikkhÃpadena anÃpatti pacchà parivattane iminà nissaggiyapÃcittiyaæ, vuttaæ h' etaæ arÆpiye arÆpiyasa¤¤Å rÆpiyaæ cetÃpeti nissaggiyaæ pÃcittiyan ti,


#<[page 698]>#
%<698                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.19.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ten' eva dukkaÂavatthuæ cetÃpentassa mÆlapaÂiggahaïe tath' eva anÃpatti, pacchÃparivattane iminà dukkaÂaæ, kasmÃ, akappiyassa cetÃpitattÃ. kappiyavatthunà pana kappiyavatthuæ a¤¤atra sahadhammikehi cetÃpentassa mÆlagahaïe purimasikkhÃpadena anÃpatti, pacchÃparivattane upari kayavikkayasikkhÃpadena nissaggiyaæ pÃcittiyaæ, kayavikkayaæ mocetvà gaïhantassa upari sikkhÃpadena pi anÃpatti va¬¬hiæ payojentassa dukkaÂaæ.
     imassa ca rÆpiyasaævohÃrassa garubhÃvadÅpakaæ idaæ pattacatukkaæ veditabbaæ, yo hi rÆpiyaæ uggaïhitvà tena ayabÅjaæ samuÂÂhÃpeti, taæ koÂÂhÃpetvà tena lohena pattaæ kÃreti ayaæ patto mahÃakappiyo nÃma na sakkà kenaci upÃyena kappiyo kÃtuæ, sace hi taæ vinÃsetvà thÃlakaæ kÃreti tam pi akappiyaæ, vÃsiæ kÃreti tÃya chinnaæ dantakaÂÂham pi akappiyaæ, balisaæ kÃreti tena mÃrità macchÃpi akappiyÃ, vÃsiphalaæ tÃpetvà udakaæ và khÅraæ và uïhÃpeti tam pi akappiyam eva. yo pana rÆpiyaæ uggaïhitvà tena pattaæ kiïÃti ayam pi patto akappiyo, pa¤cannam pi sahadhammikÃnaæ na kappatÅti MahÃpaccariyaæ vuttaæ, sakkà pana kappiyo kÃtuæ so hi mÆle mÆlasÃmikÃnaæ patte ca pattasÃmikÃnaæ dinne kappiyo hoti, kappiyabhaï¬aæ datvà gahetvà paribhu¤jituæ vaÂÂati. yo pi rÆpiyaæ uggaïhÃpetvà kappiyakÃrakena saddhiæ kammÃrakulaæ gantvà pattaæ disvà ayaæ mayhaæ ruccatÅti vadati, kappiyakÃrako ca taæ rÆpiyaæ datvà kammÃraæ sa¤¤Ãpeti, ayaæ patto kappiyavohÃrena gahito pi dutiyapattasadiso yeva, mÆlassa sampaÂicchitattà akappiyo, kasmÃ, sesÃnaæ na kappatÅti.
mÆlassa anissaÂÂhattÃ. yo pana rÆpiyaæ asampaÂicchitvà therassa pattaæ kiïitvà dehÅti pahitakappiyakÃrakena saddhiæ kammÃrakulaæ gantvà pattaæ disvà ime kahÃpaïe gahetvà imam dehÅti kahÃpaïe dÃpetvà gahito ayaæ patto etass' eva bhikkhuno na vaÂÂati dubbicÃritattÃ, a¤¤esaæ pana vaÂÂati mÆlassa asampaÂicchitattÃ. MahÃsummattherassa kira upajjhÃyo Anuruddhatthero nÃma ahosi. so attano evarÆpaæ pattaæ sappissa pÆretvà saÇghassa nissajji.

#<[page 699]>#
%<Bhvibh_IV.20.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        699>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tipiÂaka-CÆÊanÃgattherassa pi saddhivihÃrikÃnaæ evarÆpo patto ahosi, taæ thero sappissa pÆrÃpetvà saÇghassa nissajjÃpesÅti, idaæ akappiyapattacatukkaæ. sace pana rÆpiyaæ asampaÂicchitvà therassa pattaæ kiïitvà dehÅti pahitakappiyakÃrakena saddhiæ kammÃrakulaæ gantvà pattaæ disvà ayaæ mayhaæ ruccatÅti và im' Ãhaæ gahessÃmÅti và vadati, kappiyakÃrako 'va taæ rÆpiyaæ datvà kammÃraæ sa¤¤Ãpeti ayaæ patto sabbakappiyo buddhÃnam pi paribhogÃraho ti. arÆpiye rÆpiyasa¤¤Åti kharapattÃdÅsu suvaïïÃdisa¤¤Å. Ãpatti dukkaÂassà 'ti sace tena arÆpiyaæ cetÃpeti dukkaÂÃpatti hoti, es' eva nayo vematike, arÆpiyasa¤¤issa pana pa¤cahi sahadhammikehi saddhiæ idaæ gahetvà idaæ detha 'ti kayavikkayaæ karontassÃpi anÃpatti. sesaæ uttÃnam eva, chasamuÂÂhÃnaæ kiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti. rÆpiyasaævohÃrasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti kayavikkayasikkhÃpadaæ. tattha katÅhi pi tyÃyan ti kati te ayaæ. hikÃro pan' ettha padapÆraïo, pikÃro garahÃyaæ. ayaæ dubbalasaÇghÃÂÅ tava katidivasÃni bhavissatÅti attho, athavà katiham pi tyÃyan ti pi pÃÂho, tattha katihan ti kati ahÃni kati divasÃnÅti vuttaæ hoti, sesaæ vuttanayam eva. katÅhi pi myÃyan ti idam pi eten' eva nayena veditabbaæ. gihÅ pi naæ gihissà 'ti ettha nan ti nÃm' atthe nipÃto, gihÅ nÃma gihissa 'ti vuttaæ hoti.
nÃnappakÃrakan ti cÅvarÃdÅnaæ kappiyabhaï¬Ãnaæ vasena anekavidhaæ, ten' ev' assa padabhÃjane cÅvaraæ Ãdiæ katvà dasikasuttapariyosÃnaæ kappiyabhaï¬am eva dassitaæ, akappiyabhaï¬aparivattanaæ hi kayavikkayasaÇgahaæ na gacchati. kayavikkayan ti kaya¤ c' eva vikkaya¤ ca. iminà imaæ dehÅti Ãdinà hi nayena parassa kappiyabhaï¬aæ gaïhanto kayaæ Ãpajjati, attano kappiyabhaï¬aæ dento vikkayaæ.


#<[page 700]>#
%<700                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.20.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ajjhÃcaratÅti adhibhavitvà carati, vÅtikkamavÃcaæ bhÃsatÅti attho. yato kayita¤ ca hoti vikkita¤ cà 'ti yadà kayita¤ ca hoti parabhaï¬aæ attano hatthagataæ karontena vikkita¤ ca attano bhaï¬aæ parahatthagataæ karontena, iminà iman ti ÃdivacanÃnurÆpato pana pÃÂhe paÂhamaæ attano bhaï¬aæ dassitaæ.
     nissajjitabban ti evaæ parassa hatthato kayavikkayavasena gahitaæ kappiyaæ bhaï¬aæ nissajjitabbaæ. ayaæ hi kayavikkayo Âhapetvà pa¤casahadhammike avasesehi gihÅhi pabbajitehi antamaso mÃtÃpitÆhi pi saddhiæ na vaÂÂati. tatrÃyaæ vinicchayo, vatthena và vatthaæ hotu bhattena và bhattaæ yaæ ki¤ci kappiyaæ iminà imaæ dehÅti vadati dukkaÂaæ, evaæ vatvà mÃtuyÃpi attano bhaï¬aæ deti dukkaÂaæ, iminà imaæ dehÅti vutto và imaæ dehi imaæ te dassÃmÅti vatvà và mÃtuyÃpi bhaï¬aæ attanà gaïhÃti dukkaÂaæ, attano bhaï¬e parahatthaæ parabhaï¬e ca attano hatthaæ sampatt enissaggiyaæ. mÃtaraæ pana pitaraæ và imaæ dehÅti vadato vi¤¤atti na hoti, imaæ gaïhÃhÅti dadato saddhÃdeyyavinipÃtanaæ na hoti, a¤¤Ãtakaæ imaæ dehÅti vadato vi¤¤atti hoti imaæ gaïhÃhÅti dadato saddhÃdeyyavinipÃtanaæ, iminà imaæ dehÅti kayavikkayaæ Ãpajjato nissaggiyaæ. tasmà kappiyabhaï¬aæ parivattantena mÃtÃpitÆhi pi saddhiæ kayavikkayaæ a¤¤Ãtakehi saddhiæ tisso Ãpattiyo mocentena parivattetabbaæ.
tatrÃyaæ parivattanà vidhi, bhikkhussa pÃtheyyataï¬ulà honti, so antarÃmagge bhattahatthaæ purisaæ disvà amhÃkaæ taï¬ulà atthi na ca no imehi attho bhattena pana attho ti vadati, puriso taï¬ule gahetvà bhattaæ deti vaÂÂati, tisso pi Ãpattiyo na honti, antamaso nimittakammamattam pi na hoti, kasmà mÆlassa atthitÃya, parato ca vuttam eva idaæ amhÃkaæ atthi amhÃka¤ ca iminà ca iminà ca attho ti bhaïatÅti, yo pana evaæ akatvà iminà imaæ dehÅti parivatteti yathà vatthukam eva.


#<[page 701]>#
%<Bhvibh_IV.20.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        701>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  vighÃsÃdaæ disvà imaæ odanaæ bhu¤jitvà rajanaæ và dÃrÆïi và Ãharà 'ti vadati rajanajalligaïanÃya dÃrugaïanÃya ca nissaggiyÃni honti, imaæ odanaæ bhu¤jitvà idaæ nÃma karothà 'ti dantakÃrakÃdÅhi sippikehi dhammakarakÃdÅsu taæ taæ parikkhÃraæ kÃreti rajakehi và vatthaæ dhovÃpeti yathÃvatthukam eva, nahÃpitena kese chindÃpeti kammakarehi navakammaæ kÃreti yathÃvatthukam eva. sace pana idaæ bhattaæ bhu¤jitvà idaæ karothà 'ti na vadati idaæ bhattaæ bhu¤ja bhutto 'si bhu¤jasi bhu¤jissasi idaæ nÃma karohÅti vadati vaÂÂati, ettha ca ki¤cÃpi vatthadhovane và kesacchedane và bhÆmisodhanÃdinavakamme và parabhaï¬aæ attano hatthagataæ nissajjitabbaæ nÃma n' atthi. MahÃaÂÂhakathÃyaæ pana daÊhaæ katvà vuttattà na sakkà etaæ paÂikkhipituæ tasmà yathà nissaggiyavatthumhi paribhutte và naÂÂhe và pÃcittiyaæ deseti evaæ idhÃpi desetabbaæ.
     kayavikkaye kayavikkayasa¤¤Åti Ãdimhi yo kayavikkayaæ samÃpajjati so tasmiæ kayavikkayasa¤¤Å và bhavatu vematiko và na kayavikkayasa¤¤Å và nissaggiyapÃcittiyam eva, mÆlatike dvÅsu padesu dukkaÂam evà 'ti evam attho daÂÂhabbo. agghaæ pucchatÅti ayaæ tava patto kiæ agghatÅti pucchati, idaæ nÃmà 'ti vutte pana sace tassa kappiyabhaï¬aæ mahagghaæ hoti eva¤ ca naæ paÂivadati upÃsaka mama idaæ vatthuæ mahagghaæ tava pattaæ a¤¤assa dehÅti, taæ sutvà itaro a¤¤aæ thÃlakam pi dassÃmÅti vadati gaïhituæ vaÂÂati, idaæ amhÃkaæ atthÅti vuttalakkhaïe patati, sace so patto mahaggho bhikkhuno vatthÆ appagghaæ pattasÃmiko c' assa appagghabhÃvaæ na jÃnÃti patto na gahetabbo, mama vatthuæ appagghan ti Ãcikkhitabbaæ mahagghabhÃvaæ ¤atvà va¤cetvà gaïhanto hi bhaï¬aæ agghÃpetvà kÃretabbataæ Ãpajjati, sace pattasÃmiko hotu bhante sesaæ mama pu¤¤aæ bhavissatÅti deti vaÂÂati.


#<[page 702]>#
%<702                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.21.>%
     kappiyakÃrakassa ÃcikkhatÅti yassa hatthato bhaï¬aæ gaïhÃti taæ Âhapetvà a¤¤aæ antamaso tassa puttabhÃtikam pi kappiyakÃrakaæ katvà iminà idaæ nÃma gahetvà dehÅti vadati Ãcikkhati, so ce cheko hoti punappunaæ apanetvà vivadetvà gaïhÃti tuïhÅbhÆtena ÂhÃtabbaæ, no ce cheko hoti na jÃnÃti gahetuæ vÃïijako taæ va¤ceti mà gaïhà 'ti vattabbo. idaæ amhÃkan ti Ãdimhi idaæ paÂiggahitatelaæ và sappi và amhÃkaæ atthi amhÃka¤ ca a¤¤ena apaÂiggahitakena attho ti bhaïati, sace so taæ gahetvà a¤¤aæ deti paÂhamaæ attano telaæ na minÃpetabbaæ, kasmÃ, nÃÊiyamhi avasiÂÂhatelaæ hoti taæ pacchà minantassa apaÂiggahitakaæ dÆseyyà 'ti, sesaæ uttÃnam eva.
chasamuÂÂhÃnaæ kiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti. kayavikkayasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
                       niÂÂhito ca dutiyo vaggo.
     Tena samayenà 'ti pattasikkhÃpadaæ. tattha pattavaïijjan ti gÃmanigamÃdÅsu vicarantà pattavaïijjaæ và karissanti.
ÃmattikÃpaïaæ và ti amattÃni vuccanti bhÃjanÃni, tÃni yesaæ bhaï¬aæ te ÃmattikÃ, ÃmattikÃnaæ Ãpaïaæ ÃmattikÃpaïaæ, kulÃlabhaï¬avÃïijjakÃpaïan ti attho. tayo pattassa vaïïà ti tÅïi pattassa pamÃïÃni. a¬¬hÃÊhakodanaæ gaïhÃtÅti Magadha-nÃÊiyà dvinnaæ taï¬ulanÃÊÅnaæ odanaæ gaïhÃti, Magadha-nÃÊi nÃma a¬¬haterasapalà hotÅti AndhakÃÂÂhakathÃyaæ vuttaæ, SÅhaÊadÅpe pakatinÃÊi mahantà DamiÊanÃÊi khuddikà Magadha-nÃÊi pamÃïayuttÃ, tÃya MagadhanÃÊiyà diya¬¬hanÃÊi ekà SÅhaÊa-nÃÊi hotÅti MahÃaÂÂhakathÃyaæ vuttaæ, catubhÃgaæ odanan ti odanassa catutthabhÃgappamÃïaæ odanaæ, taæ hatthahÃriyassa muggasÆpassa vasena veditabbaæ.


#<[page 703]>#
%<Bhvibh_IV.21.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        703>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tadÆpiyaæ bya¤janan ti tassa odanassa anurÆpaæ macchamaæsasÃkaphalakaÊÅrÃdi bya¤janaæ, tatthÃyaæ vinicchayo, anupahatapurÃïasÃlitaï¬ulÃnaæ sukoÂÂhitaparisuddhÃnaæ dve Magadha-nÃÊiyo gahetvà tehi taï¬ulehi anuttaï¬ulam akiliïïam apiï¬itaæ suvisadaæ kundamakularÃsisadisaæ avassÃvitodanaæ pacitvà niravasesaæ patte pakkhipitvà tassa odanassa catutthabhÃgappamÃïo nÃtighaïo nÃtitanuko hatthahÃriyo sabbasaæbhÃrasaÇkhato muggasÆpo pakkhipitabbo, tato Ãlopassa Ãlopassa anurÆpaæ yÃvacarimÃlopapahonakaæ macchamaæsÃdibya¤janaæ pakkhipitabbaæ, sappitelasakkarasaka¤jikÃdÅni pana gaïanÆpagÃni na honti tÃni hi odanagatikÃn' eva, n' eva hÃpetuæ na va¬¬hetuæ sakkonti, evam etaæ sabbam pi pakkhittaæ sace pattassa mukhavaÂÂiyà heÂÂhimarÃjisamaæ titthati suttena và hÅrena và chindantassa suttassa và hÅrassa và heÂÂhimantaæ phusati ayaæ ukkaÂÂho nÃma patto, sace taæ rÃjiæ atikkamma thÆpikataæ tiÂÂhati ayaæ ukkaÂÂhomako nÃma patto, sace taæ rÃjiæ na sampÃpuïÃti antogatam eva hoti ayaæ ukkaÂÂhukkaÂÂho nÃma patto. nÃÊikodanan ti Magadha-nÃÊiyà ekÃya taï¬ulanÃÊiyà odanaæ. patthodanan ti Magadha-nÃÊiyà upa¬¬hanÃÊikodanaæ. sesaæ vuttanayen' eva veditabbaæ, ayaæ pana nÃmamatte viseso. sace nÃÊikodanÃdi sabbam pi pakkhittaæ vuttanayen' eva heÂÂhimarÃjisamaæ tiÂÂhati ayaæ majjhimo nÃma patto, sace taæ rÃjiæ atikkamma thÆpikataæ tiÂÂhati ayaæ majjhimomako nÃma patto, sace taæ rÃjiæ na sampapuïÃti antogatam eva hoti ayaæ majjhimukkaÂÂho nÃma patto, sace patthodanÃdi sabbam pi pakkhittaæ heÂÂhimarÃjisamaæ tiÂÂhati ayaæ omako nÃma patto, sace taæ rÃjiæ atikkamma thÆpikataæ tiÂÂhati ayaæ omakomako nÃma patto, sace taæ rÃjiæ na sampÃpuïÃti antogatam eva hoti ayaæ omakukkaÂÂho nÃma patto ti,


#<[page 704]>#
%<704                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.21.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  evam ete nava pattÃ, tesu dve apattà ukkaÂÂhukkaÂÂho ca omakomako ca, tato ukkaÂÂho apatto omako apatto ti idaæ hi ete sandhÃya vuttaæ. ukkaÂÂhukkaÂÂho ti ettha ukkaÂÂhato ukkaÂÂhattà tato ukkaÂÂho apatto ti vutto, omakomako ca omakato omakattà tato omako apatto ti vutto, tasmà ete bhÃjanaparibhogena paribhu¤jitabbà na adhiÂÂhÃnÆpagà na vikappanÆpagÃ, itare pana satta adhiÂÂhahitvà và vikappetvà và paribhu¤jitabbÃ, evaæ akatvà taæ dasÃhaæ atikkÃmayato nissaggiyaæ pÃcittiyaæ. taæ sattavidham pi pattaæ dasÃhaparamaæ kÃlaæ atikkÃmayato nissaggiyaæ pÃcittiyan ti. nissaggiyapattaæ anissajitvà paribhu¤jatÅti yÃguæ pivitvà dhote dukkaÂaæ khajjakaæ khÃditvà bhattaæ bhu¤jitvà dhote dukkaÂan ti evaæ payoge payoge dukkaÂaæ.
     anÃpatti anto dasÃhaæ adhiÂÂheti vikappetÅti ettha pana pamÃïayuttassÃpi adhiÂÂhÃnavikappanÆpagattaæ evaæ veditabbaæ, ayo patto pa¤cahi pÃkehi mattikÃpatto dvÅhi pÃkehi pakko adhiÂÂhÃnÆpago ubho pi yaæ mÆlaæ dÃtabbaæ tasmiæ dinne yeva, sace eko pi pÃko Æno hoti kÃkaïikamattam pi và mÆlaæ adinnaæ na adhiÂÂhÃnÆpago, sace pattasÃmiko vadati yadà tumhÃkaæ mÆlaæ bhavissati tadà dassatha adhiÂÂhahitvà paribhu¤jathà 'ti n' eva adhiÂÂhÃnÆpago hoti, pÃkassa hi Ænattà pattasaÇkhyaæ na gacchati, mÆlassa sakalassa và ekadesassa và adinnattà sakabhÃvaæ na upeti a¤¤ass' eva santako hoti, tasmà pÃke ca mÆle ca niÂÂhite yeva adhiÂÂhÃnÆgago hoti, yo adhihÃnÆpago yeva vikappanÆpago so hatthaæ Ãgato pi anÃgato pi adhiÂÂhÃtabbo vikappetabbo. yadi hi pattakÃrako mÆlaæ labhitvà sayaæ và dÃtukÃmo hutvà ahaæ bhante tumhÃkaæ pattaæ katvà asukadivase nÃma pacitvà ÂhapessÃmÅti vadati, bhikkhu ca tena paricchinnadivasato dasÃhaæ atikkÃmeti nissaggiyaæ pÃcittiyaæ,


#<[page 705]>#
%<Bhvibh_IV.21.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        705>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace pana pattakÃrako ahaæ tumhÃkaæ pattaæ katvà pacitvà sÃsanaæ pesessÃmÅti vatvà tath' eva karoti, tena pesitabhikkhu pana tassa bhikkhuno na Ãroceti a¤¤o disvà và sutvà và tumhÃkaæ bhante patto niÂÂhito ti Ãroceti, etassa Ãrocanaæ nappamÃïaæ yadà pana tena pesite yeva Ãroceti tassa vacanaæ sutadivasato paÂÂhÃya dasÃhaæ atikkÃmayato nissaggiyaæ pÃcittiyaæ. sace pattakÃrako ahaæ tumhÃkaæ pattaæ katvà pacitvà kassaci hatthe pahinissÃmÅti vatvà tath' eva karoti, pattaæ gahetvà Ãgatabhikkhu pana attano pariveïe Âhapetvà tassa na Ãroceti a¤¤o koci bhaïati api bhante adhunÃgato patto sundaro ti, kuhiæ Ãvuso patto ti, itthannÃmassa hatthe pesito ti, etassa pi vacanaæ na ppamÃïaæ, yadà pana so bhikkhu pattaæ deti laddhadivasato paÂÂhÃya dasÃhaæ atikkÃmayato nissaggiyaæ pÃcittiyaæ, tasmà dasÃhaæ anatikkametvà 'va adhiÂÂhÃtabbo vikappetabbo 'va. tattha dve pattassa adhiÂÂhÃnà kÃyena và adhiÂÂhÃti vÃcÃya và adhiÂÂhÃti, tesaæ vasena adhiÂÂhahantena imaæ pattaæ paccuddharÃmÅti và etaæ pattaæ paccuddharÃmÅti và evaæ sammukhe và parammukhe và Âhitaæ purÃïapattaæ paccuddharitvà a¤¤assa và datvà navaæ pattaæ yattha katthaci Âhitaæ hatthena parÃmasitvà imaæ pattaæ adhiÂÂhÃmÅti cittena Ãbhogaæ katvà kÃyavikÃraæ karontena kÃyena và adhiÂÂhÃtabbo, vacÅbhedaæ katvà vÃcÃya và adhiÂÂhÃtabbo, tatra duvidhaæ adhiÂÂhÃnaæ sace hatthapÃse hoti imaæ pattaæ adhiÂÂhÃmÅti vÃcà bhinditabbÃ, atha antogabbhe và uparipÃsÃde và sÃmantavihÃre và hoti, ÂhapitaÂÂhÃnaæ sallakkhetvà etaæ pattaæ adhiÂÂhÃmÅti vÃcà bhinditabbÃ. adhiÂÂhahantena pana ekakena adhiÂÂhÃtum pi vaÂÂati; a¤¤assa santike adhiÂÂhÃtum pi vaÂÂati, a¤¤assa santike ayam Ãnisaæso sac' assa adhiÂÂhito nu kho me no ti vimati uppajjati itaro sÃretvà vimatiæ chindissati, sace koci dasapatte labhitvà sabbe attanà 'va paribhu¤jitukÃmo hoti na sabbe adhiÂÂhÃtabbÃ, ekaæ pattaæ adhiÂÂhÃya punadivase taæ paccuddharitvà a¤¤o adhiÂÂhÃtabbo,


#<[page 706]>#
%<706                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.21.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  etena upÃyena vassasatam pi pariharituæ sakkÃ. evaæ appamattassa bhikkhuno siyà adhiÂÂhÃnavijahanan ti. siyÃ, sace hi ayaæ pattaæ a¤¤assa và deti vibbhamati và sikkhaæ và paccakkhÃti kÃlaæ và karoti liÇgaæ vÃssa parivattati paccuddharati và patto và chiddo hoti adhiÂÂhÃnaæ vijahati.
     vutta¤ c' etaæ:--
          dinnavibbhannapaccakkhà kÃlakiriyakatena ca,
          liÇgapaccuddharà c' eva chiddena bhavati sattaman ti.
     coraharaïavissÃsagÃhehi pi vijahati yeva. kittakena chiddena adhiÂÂhÃnaæ bhijjati. yena kaÇgusitthaæ nikkhamati c' eva pavisati ca, idaæ hi sattannaæ dha¤¤Ãnaæ lÃmakadha¤¤asitthaæ tasmiæ ayacuïïena và Ãïiyà và paÂipÃkatike kate dasÃhabbhantare puna adhiÂÂhÃtabbo, ayaæ tÃva anto dasÃhaæ adiÂÂheti vikappetÅti ettha adhiÂÂhÃne vinicchayo.
     vikappane pana dve vikappanà sammukhà vikappanà parammukhà vikappanà ca, kathaæ sammukhà vikappanà hoti. pattÃnaæ ekabahubhÃvaæ sannihitÃsannihitabhÃva¤ ca ¤atvà imaæ pattan ti và ime patte ti và etaæ pattan ti và ete patte ti và vatvà tuyhaæ vikappemÅti vattabbaæ. ayam ekà sammukhà vikappanÃ. ettÃvatà nidhetuæ vaÂÂati paribhu¤jituæ pana vissajjetuæ và adhiÂÂhÃtuæ và na vaÂÂati, mayhaæ santakaæ paribhu¤ja và vissajjehi và yathÃpaccayaæ và karohÅti evaæ pana vutte paccuddhÃro nÃma hoti, tato ppabhÆti paribhogÃdayo pi vaÂÂanti. aparo nayo:-tath' eva pattÃnaæ ekabahubhÃvaæ sannihitÃsannihitabhÃva¤ ca ¤atvà tass' eva bhikkhuno santike imaæ pattan ti và ime patte ti và etaæ pattan ti và ete patte ti và vatvà pa¤casu sahadhammikesu a¤¤atarassa attano abhirucitassa yassa kassaci nÃmaæ gahetvà Tissassa bhikkhuno vikappemÅti và TissÃya bhikkhuniyà sikkhamÃnÃya sÃmaïerassa TissÃya sÃmaïeriyà vikappemÅti và vattabbaæ,


#<[page 707]>#
%<Bhvibh_IV.22.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        707>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ayaæ aparÃpi sammmukhà vikappanÃ, ettÃvatà nidhetuæ vaÂÂati paribhogÃdÅsu pana ekam pi na vaÂÂati. tena pana bhikkhunà Tissassa bhikkhuno santakaæ . . . pe . . . TissÃya sÃmaïeriyà santakaæ paribhu¤ja và vissajjehi và yathÃpaccayaæ và karohÅti vutte paccuddhÃro nÃma hoti, tato ppbhÆti paribhogÃdayo pi vaÂÂanti. kathaæ parammukhà vikappanà hoti. pattÃnaæ tath' eva ekabahubhÃvaæ sannihitÃsannihitabhÃva¤ ca ¤atvà imaæ pattan ti ime patte ti và etaæ pattan ti và ete patte ti và vatvà tuyhaæ vikappanatthÃya dammÅti vattabbaæ, tena vattabbo ko te mitto và sandiÂÂho và ti, tato itarena purimanayen' eva Tisso bhikkhÆ ti và . . . pe . . . Tissà sÃmaïerÅti và vattabbaæ, puna tena bhikkhunà ahaæ Tissassa bhikkhuno dammÅti và . . . pe . . . TissÃya sÃmaïeriyà dammÅti và vattabbaæ, ayaæ parammukhà vikappanÃ, ettÃvatà nidhetuæ vaÂÂati paribhogÃdÅsu pana ekaæ pi na vaÂÂati. tena pana bhikkhunà dutiyasammukhÃvikappanÃyaæ vuttanayen' eva itthannÃmassa santakaæ paribhu¤ja và vissajjehi và yathÃpaccayaæ và karohÅti vutte paccuddhÃro nÃma hoti. tato ppabhÆti paribhogÃdayo pi vaÂÂanti, imÃsaæ pana dvinnaæ vikappanÃnaæ nÃnÃkaraïaæ avaseso ca vaïïanÃkkamo sabbo paÂhamakaÂhinasikkhÃpadavaïïanÃyaæ vuttanayen' eva veditabbo saddhiæ samuÂÂhÃnÃdÅhÅti. pattasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti Ænapa¤cabandhanasikkhÃpadaæ. tattha na yÃpetÅti so kira yadi ariyasÃvako nÃbhavissa a¤¤athattam pi agamissa evaæ tehi ubbÃÊho, sotÃpannattà pana kevalaæ sarÅren' eva yÃpesi, tena vuttaæ: attanà 'pi na yÃpeti puttadÃro pi 'ssa kilamatÅti. Ænapa¤cabandhanenà 'ti ettha ÆnÃni pa¤cabandhanÃni assà 'ti Ænapa¤cabandhano nÃssa pa¤cabandhanÃni pÆrentÅti attho, tena Ænapa¤cabandhanena. itthambhÆtassa lakkhaïe karaïavacanaæ, tattha yasmà abandhanassÃpi pa¤cabandhanÃni na pÆranti sabbaso natthitÃya, tasmà padabhÃjane abandhano và ti Ãdi vuttaæ.


#<[page 708]>#
%<708                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.22.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  Ænapa¤cabandhanenà 'ti ca vuttattà yassa pa¤cabandhano patto hoti tassa so apatto tasmà a¤¤aæ vi¤¤Ãpetuæ vaÂÂati, bandhana¤ ca nÃm' etaæ yasmà bandhanokÃse sati hoti asati na hoti tasmà tassa lakkhaïaæ dassetuæ abandhanokÃso nÃmà 'ti Ãdi vuttaæ. dvaÇgularÃjÅ na hotÅti mukhavaÂÂito heÂÂhà dvaÇgulappamÃïà ekÃpi rÃjÅ na hoti.
yassa dvaÇgularÃjÅ hotÅti yassa pana tÃdisà ekà rÃjÅ hoti so tassà rÃjiyà heÂÂhimapariyante pattavedhakena vijjhitvà pacitvà suttarajjukamakacirajjukÃdÅhi và tipusuttakena và bandhitvà taæ bandhanaæ Ãmisassa alagganatthaæ tipupaÂÂakena và kenaci baddhasilesena và paÂicchÃdetabbaæ, so ca patto adhiÂÂhahitvà paribhu¤jitabbo. sukhumaæ và chiddaæ katvà bandhitabbo, suddhehi pana madhusitthakalÃkhÃsajjulasÃdÅhi bandhituæ na vaÂÂati, phÃïitaæ jhÃpetvà pÃsÃïacuïïena bandhituæ vaÂÂati, mukhavaÂÂisamÅpe pana pattavedhakena vijjhiyamÃno kapÃlassa bahalattà bhijjati, tasmà heÂÂhà vijjhitabbo. yassa pana dve rÃjiyo ekà yeva và caturaÇgulà tassa dve bandhanÃni dÃtabbÃni, yassa tisso ekÃy' eva và chaÊaÇgulà tassa tÅïi yassa catasso ekÃy' eva và aÂÂhaÇgulà tassa cattÃri yassa pa¤ca ekÃy' eva và dasaÇgulà so baddho pi abaddho pi apatto yeva, a¤¤o vi¤¤Ãpetabbo, esa tÃva mattikÃpatte vinicchayo. ayopatte pana sace pi pa¤ca và atirekÃni và chiddÃni honti tÃni ca ayacuïïena và Ãïiyà và lohamaï¬alakena và baddhÃni maÂÂÃni honti sv eva patto paribhu¤jitabbo a¤¤o na vi¤¤Ãpetabbo. atha pana ekam pi chiddaæ mahantaæ hoti lohamaï¬akena baddham pi maÂÂaæ na hoti patte Ãmisaæ laggati akappiyo hoti ayaæ patto, a¤¤o vi¤¤Ãpetabbo.
     thero vattabbo ti patte Ãnisaæsaæ dassetvà ayaæ bhante patto pamÃïayutto sundaro therÃnurÆpo gaïhÃthà 'ti vattabbo. yo na gaïheyyà 'ti anukampÃya na gaïhÃti tassa dukkaÂaæ, yo pana santuÂÂhiyà kiæ me a¤¤ena pattenà 'ti na gaïhÃti tassa anÃpatti. pattapariyanto ti evaæ parivattetvà pariyante Âhitapatto.


#<[page 709]>#
%<Bhvibh_IV.23.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        709>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  adese ti ma¤capÅÂhachattanÃgadantakÃdike adese na nikkhipitabbo, yattha purimaæ sundaraæ pattaæ Âhapeti tatth' eva Âhapetabbo, pattassa hi nikkhipanadeso anujÃnÃmi bhikkhave ÃdhÃrakan ti Ãdinà nayena Khandhake vutto yeva. aparibhogenà 'ti yÃgurandhanarajanapacanÃdinà abhogena na paribhu¤jitabbo.
antarÃmagge pana vyÃdhimhi uppanne a¤¤asmiæ bhÃjane asati mattikÃya limpetvà yÃguæ và pacituæ udakaæ và tÃpetuæ vaÂÂati. na vissajjetabbo ti a¤¤assa na dÃtabbo.
sace pana saddhivihÃriko và antevÃsiko và a¤¤aæ pattaæ Âhapetvà ayaæ mayhaæ sÃruppo ayaæ therassà 'ti gaïhÃti vaÂÂati, a¤¤o và taæ gahetvà attano pattaæ deti vaÂÂati, mayham eva pattaæ Ãharà 'ti vattabbakiccaæ n' atthi.
pavÃritÃnan ti ettha ca saÇghavasena pavÃritaÂÂhÃne pa¤cabandhanen' eva vaÂÂati, puggalavasena pavÃritaÂÂhÃne Ænapa¤cabandhanenÃpi vaÂÂatÅti Kurundiyaæ vuttaæ, sesam ettha uttÃnam eva. chasamuÂÂhÃnaæ kiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti.
          Ænapa¤cabandhanasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti bhesajjasikkhÃpadaæ. tattha attho bhante ti rÃjà bhikkhÆ uyyuttapayutte therassa lenatthÃya pabbhÃraæ sodhente disvà ÃrÃmikaæ dÃtukÃmo pucchi.
pÃÂiyekko ti visuæ eko. mÃlÃkite ti katamÃle mÃlÃdhare, kusumamÃlÃpaÂimaï¬ite ti attho. tiïaï¬Æpakan ti tiïacumbaÂakaæ. patimu¤cÅti Âhapesi. sà ahosi suvaïïamÃlà ti dÃrikÃya sÅse Âhapitamattà yeva therassa adhiÂÂhÃnavasena suvaïïapadumamÃlà ahosi. taæ hi tiïaï¬Æpakaæ sÅse Âhapitamattam eva suvaïïamÃlà hotÆ 'ti thero adhiÂÂhÃsi.
dutiyam pi kho . . . pe . . . upasaÇkamÅti dutiyadivase yeva upasaÇkami. suvaïïan ti adhimuccÅti so suvaïïamayo hotÆ 'ti adhiÂÂhÃsi. pa¤cannaæ bhesajjÃnan ti sappiÃdÅnaæ.


#<[page 710]>#
%<710                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.23.>%
bÃhulikà ti paccayabahulatÃya paÂipannÃ. koÊambe pi ghaÂe pÅti ettha koÊambà nÃma mahÃmukhÃcÃÂiyo vuccanti. olÅnavilÅnÃnÅti heÂÂhà ca ubhato passesu ca giÊitÃnÅ. okiïïavikiïïà ti sappiÃdÅnaæ gandhena bhÆmiæ khaïantehi okiïïÃbhittiyo khaïantehi upari sa¤carantehi ca vikiïïÃ.
antokoÂÂhÃgÃrikà ti abbhantare saævihitakoÂÂhÃgÃrÃ. paÂisÃyanÅyÃnÅti paÂisÃyitabbÃni, paribhu¤jitabbÃnÅti attho. bhesajjÃnÅti bhesajjakiccaæ karontu và mà và evaæ laddhavohÃrÃni. gosappÅti ÃdÅhi loke pÃkaÂaæ dassetvà yesaæ maæsaæ kappatÅti iminà a¤¤esam pi migarohitasasÃdÅnaæ sappiæ gahetvà dassesi, yesaæ hi khÅraæ atthi sappÅ pi tesaæ atthi yeva, taæ pana sulabhaæ và hotu dullabhaæ và asammohatthaæ vuttaæ, evaæ navanÅtam pi. sannidhikÃrakaæ paribhu¤jitabbÃnÅti sannidhiæ katvà nidahitvà paribhu¤jitabbÃni. kathaæ, pÃÊiyà ÃgatasappiÃdÅsu sappiæ tÃva purebhattaæ paÂiggahÅtaæ tadahu purebhattaæ sÃmisam pi nirÃmisam pi paribhu¤jituæ vaÂÂati, pacchÃbhattato paÂÂhÃya sattÃhaæ nirÃmisaæ paribhu¤jitabbaæ, sattÃhÃtikkame sace ekabhÃjane Âhapitaæ ekaæ nissaggiyaæ, sace bahÆsu vatthugaïanÃya nissaggiyÃni, pacchÃbhattaæ paÂiggahÅtaæ sattÃhaæ nirÃmisam eva vaÂÂati, purebhattaæ và pacchÃbhattaæ và uggahitakaæ katvà nikkhittaæ ajjhoharituæ na vaÂÂati, abbha¤janÃdÅsu upanetabbaæ, sattÃhÃtikkame pi anÃpatti anajjhoharaïÅyataæ Ãpannattà paÂisÃyanÅyÃnÅti hi vuttaæ. sace anupasampanno purebhattaæ paÂiggahitanavanÅtena sappiæ katvà deti purebhattaæ sÃmisaæ vaÂÂati, sace sayaæ karoti sattÃhaæ nirÃmisam eva vaÂÂati, pacchÃbhattaæ paÂiggahÅtanavanÅtena pana yena kenaci katasappi sattÃham pi nirÃmisam eva vaÂÂati, uggahitakena kate pubbe vuttasaddhasappinayen' eva vinicchayo veditabbo. purebhattaæ paÂiggahitakhÅrena và dadhinà và katasappi anupasampannena kataæ sÃmisam pi tadahu purebhattaæ vaÂÂati,


#<[page 711]>#
%<Bhvibh_IV.23.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        711>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sayaæ kataæ nirÃmisam eva vaÂÂati, navanÅtaæ tÃpentassa hi sÃmapÃko na hoti, sÃmaæ pakkena pana tena saddhiæ Ãmisaæ na vaÂÂati, pacchÃbhattato paÂÂhÃya ca na vaÂÂati yeva, sattÃhÃtikkame pi anÃpatti sa vatthukassa paÂiggahitattÃ, tÃni paÂiggahetvà ti hi vuttaæ, pacchÃbhattaæ paÂiggahitehi kataæ pana abbha¤janÃdÅsu upanetabbaæ.
     purebhattam pi ca uggahitakehi kataæ ubhayesam pi sattÃhÃtikkame anÃpatti, es' eva nayo akappiyamaæsasappimhi, ayaæ pana viseso yattha pÃÊiyà Ãgatasappinà nissaggiyaæ tattha iminà dukkaÂaæ. AndhakaÂÂhakathà yaæ kÃraïapatirÆpakaæ vatvà manussasappinavanÅta¤ capaÂikkhittaæ taæ duppaÂikkhittaæ sabbÃÂÂhakathÃsu anu¤¤Ãtattà parato c' assa vinicchayo pi Ãgacchissati, pÃÊiyaæ ÃgatanavanÅtaæ pi purebhattaæ paÂiggahÅtaæ tadahu purebhattaæ sÃmisam pi vaÂÂati, pacchÃbhattato paÂÂhÃya nirÃmisam eva sattÃhÃtikkame nÃnÃbhÃjanesu Âhapite bhÃjanagaïanÃya ekabhÃjane pi amissetvà piï¬apiï¬avasena Âhapite piï¬agaïanÃya nissaggiyÃni, pacchÃbhattaæ paÂiggahÅtaæ sappinayen' eva veditabbaæ. ettha pana dadhiguÊikÃdayo pi takkabindÆni pi honti tasmà dhotaæ vaÂÂatÅti upa¬¬hattherà Ãhaæsu, MahÃsÅvatthero pana bhagavatà anu¤¤ÃtakÃlato paÂÂhÃya takkato uddhaÂamattam eva khÃdiæsu 'ti Ãha. tasmà navanÅtaæ paribhu¤jantena dhovitvà dadhitakkamakkhitakipillikÃdÅni apanetvà paribhu¤jitabbaæ, pacitvà sappiæ katvà paribhu¤jitukÃmena adhotam pi pacituæ vaÂÂati, yaæ tattha dadhigataæ và takkagataæ và taæ khayaæ gamissati, ettÃvatà hi savatthukapaÂiggahÅtaæ nÃma na hotÅti ayam ettha adhippÃyo, Ãmisena saddhiæ pakkantà pana tasmim pi kukkuccÃyan ti kukkuccakÃ.
     idÃni uggahetvà ÂhapitanavanÅte ca purebhattaæ khÅradadhÅni paÂiggahetvà katanavanÅte ca pacchÃbhattaæ tÃni paÂiggahetvà katanavanÅte ca uggahÅtehi katanavanÅte ca akappiyamaæsanavanÅte ca sabbo ÃpattÃnÃpattiparibhogÃparibhoganayo sappimhi vuttakkamen' eva gahetabbo.


#<[page 712]>#
%<712                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.23.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  telabhikkhÃya paviÂÂhÃnaæ pana bhikkhÆnaæ tatth' eva sappim pi navanÅtam pi pakkatelam pi apakkatelam pi Ãkiranti, tattha takkadadhibindÆni pi bhattasitthÃni pi taï¬ulakaïÃpi makkhikÃdayo pi honti ÃdiccapÃkaæ katvà parissÃvetvà gahitaæ sattÃhakÃlikaæ hoti, patiggahetvà Âhapitabhesajjehi saddhiæ pacitvà natthupÃnam pi kÃtuæ vaÂÂati, sace vaddulasamaye lajjÅsÃmaïerà yathà tattha pacitataï¬ulakaïÃdayo na pacanti evaæ aggimhi vilÅyÃpetvà parissÃvetvà puna pacitvà deti purimanayen' eva sattÃhaæ vaÂÂati. telesu tilatelaæ tÃva purebhattaæ paÂiggahitaæ purebhattaæ sÃmisam pi vaÂÂati pacchÃbhattato paÂÂhÃya nirÃmisam eva sattÃhÃtikkamen' assa bhÃjajanagaïanÃya nissaggiyabhÃvo veditabbo. pacchÃbhattaæ paÂiggahÅtaæ sattÃhaæ nirÃmisam eva vaÂÂati, uggahitakaæ katvà nikkhittaæ ajjhoharituæ na vaÂÂati sÅsamakkhaïÃdÅsu upanetabbaæ, sattÃhÃtikkame pi anÃpatti. purebhattaæ tile paÂiggahetvà katatelaæ purebhattaæ sÃmisam pi vaÂÂati, attanÃkataæ pacchÃbhattato paÂÂhÃya hi anajjhoharaïÅyaæ hoti sÅsamakkhaïÃdÅsu upanetabbaæ sattÃhÃtikkame pi anÃpatti, pacchÃbhattaæ tile paÂiggahetvà katatelaæ anajjhoharaïÅyyam eva, savatthukapaÂiggahitattà sattÃhÃtikkame pi anÃpatti, sÅsamakkhaïÃdÅsu upanetabbaæ. purebhattaæ và pacchÃbhattaæ và uggahitakatilehi katatele pi es' eva nayo, purebhattaæ paÂiggahitakatile bhajjitvà tilapiÂÂhaæ và sedetvà uïhodakena và temetvà katatelaæ sace anupasampannena kataæ purebhattaæ sÃmisam pi vaÂÂati. attanà kataæ nibbaÂÂitattà purebhattaæ nirÃmisam eva vaÂÂati sÃmaæ pakkattà sÃmisaæ na vaÂÂati,


#<[page 713]>#
%<Bhvibh_IV.23.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        713>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  savatthukapaÂiggahitattà pana pacchÃbhattato paÂÂhÃya ubhayam pi anajjhoharaïÅyaæ sÅsamakkhanÃdÅsu upanetabbaæ, sattÃhÃtikkame pi anÃpatti.
yadi pana appaæ uïhodakaæ hoti abbhukkiraïamattaæ abbohÃrikaæ hoti, sÃmapÃkagaïanaæ na gacchati.
     sÃsapatelÃdÅsu pi avatthukapaÂiggahitesu avatthukatilatele vuttasadiso 'va vinicchayo. sace pana purebhattaæ paÂiggahÅtÃnaæ sÃsapÃdÅnaæ cuïïehi ÃdiccapÃkena sakkà telaæ kÃtuæ, taæ purebhattaæ sÃmisam pi vaÂÂati pacchÃbhattato paÂÂhÃya nirÃmisam eva sattÃhÃtikkame nissaggiyaæ, yasmà pana sÃsapamadhukacuïïÃni sedetvà eraï¬akaÂÂhÅni ca bhajjitvà evaæ telaæ karonti, tasmà tesaæ telaæ anupasampannehi kataæ purebhattaæ sÃmisam pi vaÂÂati vatthÆnaæ yÃvajÅvikattà pana savatthukapaÂiggahaïe doso n' atthÅti, attanà kataæ sattÃhaæ nirÃmisaparibhogen' eva paribhu¤jitabbaæ. uggahitakehi kataæ anajjhoharaïÅyaæ bÃhiraparibhoge vaÂÂati, sattÃhÃtikkame pi anÃpatti, telakaraïatthÃya sÃsapamadhukaæ eraï¬akaÂÂhÅni và paÂiggahetvà katatelaæ sattÃhakÃlikaæ, dutiyadivase kataæ chÃhaæ vaÂÂati tatiyadivase kataæ pa¤cÃhaæ vaÂÂati, catutthapa¤camachaÂÂhasattamadivase kataæ tadah' eva vaÂÂati, sace yÃva aruïassa uggamanà tiÂÂhati nissaggiyaæ, aÂÂhamadivase kataæ anajjhoharaïÅyaæ anissaggiyattà pana bÃhiraparibhoge vaÂÂati, sace pi na karoti telatthÃya gahitasÃsapÃdÅnaæ sattÃhÃtikkame dukkaÂam eva. pÃÊiyaæ pana anÃgatÃni a¤¤Ãni pi nÃlikeranimbakosambakaramavandakÅ ÃdÅnaæ telÃni atthi tÃni paÂiggahetvà sattÃhaæ atikkÃmayato dukkaÂaæ hoti, ayam etesu viseso sesaæ yÃvakÃlikavatthuæ yÃvajÅvikavatthuæ ca sallakkhetvà sÃmapÃkasavatthukapurebhattapacchÃbhatta paÂiggahitauggahitavatthukavidhÃnaæ sabbaæ vuttanayen' eva veditabbaæ.


#<[page 714]>#
%<714                         SamantapÃsÃdikà                     [Bhvibh_IV.23.>%
     vasÃtelan ti ÃdÅsu anujÃnÃmi bhikkhave pa¤ca vasÃni acchavasaæ macchavasaæ susukÃvasaæ sÆkaravasaæ gadrabhavasan ti evaæ anu¤¤ÃtavasÃnaæ telaæ, ettha ca acchavasan {ti} vacanena Âhapetvà manussavasaæ sabbesaæ akappiyamaæsÃnaæ vasà anu¤¤ÃtÃ, macchagahaïena ca susukà pi gahità honti, vyÃlamacchattà pana visuæ vuttaæ, macchÃdigahaïe c' ettha sabbesam pi kappiyamaæsÃnaæ vasà anu¤¤ÃtÃ. maæsesu hi dasa:--manussa hatthi assa suïakha ahi sÅha byaggha dÅpi accha taracchÃnaæ maæsÃni akappiyÃni, vasÃsu ekà manussavasà khÅrÃdÅsu akappiyaæ nÃma n' atthi, anupasampannehi kataæ nibbaÂÂitavasÃtelaæ purebhattaæ paÂiggahÅtaæ purebhattaæ sÃmisam pi vaÂÂati, pacchÃbhattato paÂÂhÃya sattÃhaæ nirÃmisam eva vaÂÂati yaæ pana tattha sukhumarajasadisaæ maæsaæ và nahÃru và aÂÂhi và lohitaæ và hoti taæ abbohÃrikaæ, sace pana vasaæ paÂiggahetvà sayaæ karoti purebhattaæ paÂiggahetvà pacitvà parissÃvetvà sattÃhaæ nirÃmisaparibhogena paribhu¤jitabbaæ, nirÃmisaparibhogaæ hi sandhÃya idaæ vuttaæ kÃle paÂiggahÅtaæ kÃle nippakkaæ kÃle saæsattaæ telaparibhogena paribhu¤jitun ti. tatrÃpi abbohÃrikaæ abbohÃrikam eva, pacchÃbhattaæ pana paÂiggahituæ và kÃtuæ và na vaÂÂati yeva, vuttaæ h' etaæ: vikÃle ce bhikkhave paÂiggahÅtaæ vikÃle nippakkaæ vikÃle saæsattaæ ta¤ ce paribhu¤jeyya Ãpatti tiïïaæ dukkaÂÃnaæ. kÃle ce bhikkhave paÂiggahÅtaæ vikÃle nippakkaæ vikÃle saæsattaæ ta¤ ce paribhu¤jeyya Ãpatti dvinnaæ dukkaÂÃnaæ. kÃle ce bhikkhave paÂiggahÅtaæ kÃle nippakkaæ vikÃle saæsattaæ ta¤ ce paribhu¤jeyya Ãpatti dukkaÂassa, kÃle ce bhikkhave paÂiggahÅtaæ kÃle nippakkaæ kÃle saæsattaæ ta¤ ce paribhu¤jeyya anÃpattÅti.
     Upatissattheraæ pana antevÃsikà pucchiæsu bhante sappinavanÅtavasÃni ekato pacitvà nibbaÂÂitÃni vaÂÂantÅti.


#<[page 715]>#
%<Bhvibh_IV.23.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        715>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  na vaÂÂanti Ãvuso ti. thero kir' ettha pakkatelakasaÂe viya kukkuccÃyati, tato naæ uttariæ pucchiæsu bhante navanÅte dadhiguÊikà và takkabindu và hoti etaæ vaÂÂatÅti. etam pi Ãvuso na vaÂÂatÅti, tato naæ Ãhaæsu bhante ekato pacitvà saæsattÃni tejavantÃni honti rogaæ niggaïhantÅti, sÃdh' Ãvuso ti thero sampaÂicchi. MahÃsummatthero pan' Ãha kappiyamaæsavasà sÃmisaparibhogena vaÂÂati, itarà nirÃmisaparibhoge vaÂÂantÅti. MahÃpadumatthero pana idaæ kin ti paÂikkhipitvà nanu vÃtÃbÃdhikà bhikkhÆ pa¤camÆlakasÃvayÃguyaæ acchasÆkaratelÃdÅni pakkhipitvà yÃguæ pivanti sà tejussadattà rogaæ niggaïhÃtÅti vatvà vaÂÂatÅti Ãha.
madhu nÃma makkhikÃmadhÆ 'ti, madhukarÅhi nÃma madhumakkhikÃhi, khuddakamakkhikÃhi bhamaramakkhikÃhi ca kataæ madhu, taæ purebhattaæ paÂiggahitaæ purebhattaæ sÃmisaparibhogam pi vaÂÂati, pacchÃbhattato paÂÂhÃya sattÃhaæ nirÃmisaparibhogam eva vaÂÂati, sattÃhÃtikkame sace silesasadisaæ mahÃmadhuæ khaï¬Ãkhaï¬aæ katvà Âhapitaæ itaraæ và nÃnÃbhÃjanesu vatthugaïanÃya nissaggiyÃni, sace ekam eva khaï¬aæ ekabhÃjane và itaraæ ekam eva nissaggÅyaæ. uggahitakaæ vuttanayen' eva veditabbaæ, arumakkhaïÃdÅsu upanetabbaæ, madhupaÂalaæ và madhusitthakaæ và sace madhunà amakkhitaæ parisuddhaæ yÃvajÅvikaæ, madhumakkhitaæ pana madhugatikam eva, cÅrikà nÃma sapakkhà dÅghamakkhikà tumbalanÃmikà ca.
aÂÂhimakkhikà kÃÊamahÃbhamarà honti tesaæ Ãsayesu niyyÃsasadisaæ madhu hoti taæ yÃvajÅvikaæ. phÃïitaæ nÃma ucchumhà nibbattan ti ucchurasaæ upÃdÃya apakkà và avatthukapakkà và sabbÃpi avatthukà ucchuvikatiphÃïitan ti veditabbaæ. taæ phÃïitaæ purebhattaæ paÂiggahÅtaæ purebhattaæ sÃmisam pi vaÂÂati pacchÃbhattato paÂÂhÃya sattÃhaæ nirÃmisam eva vaÂÂati, sattÃhÃtikkame vatthugaïanÃya nissaggÅyaæ,


#<[page 716]>#
%<716                         SamantapÃsÃdikà                     [Bhvibh_IV.23.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  bahÆpiï¬Ã cuïïetvà ekabhÃjane pakkhittà honti ghaïasannivesà ekam eva nissaggiyaæ, uggahitakaæ vuttanayen' eva veditabbaæ, gharadhÆpanÃdÅsu upanetabbaæ. purebhattaæ paÂiggahitena aparissÃvitakaæ ucchurasena kataphÃïitaæ sace anupasampannena kataæ sÃmisam pi vaÂÂati, sayaæ kataæ nirÃmisam eva vaÂÂati, pacchÃbhattato paÂÂhÃya pana savatthukapaÂiggahitattà anajjhoharaïÅyaæ sattÃhÃtikkame pi anÃpatti, pacchÃbhattaæ aparissÃvitapaÂiggahitena katam pi anajjhoharaïÅyam eva sattÃhÃtikkame pi anÃpatti, esa nayo ucchuæ paÂiggahetvà kataphÃïite pi. purebhattaæ pana parissÃvitapaÂiggahitakena kataæ sace anupasampannena kataæ purebhattaæ sÃmisam pi vaÂÂati, pacchÃbhattato paÂÂhÃya sattÃhaæ nirÃmisam eva vaÂÂati, sayaæ kataæ purebhattam pi nirÃmisam eva, pacchÃbhattaæ parissÃvitapaÂiggahitena kataæ pana nirÃmisam eva sattÃhaæ vaÂÂati, uggahitakakataæ vuttanayam eva. jhÃmaucchuphÃïitaæ và koÂÂhitaucchuphÃïitaæ và purebhattam eva vaÂÂatÅti MahÃaÂÂhakathÃyaæ vuttaæ, MahÃpaccariyaæ pana etaæ savatthukapakkaæ vaÂÂati no vaÂÂatÅti pucchaæ katvà ucchuphÃïitaæ pacchÃbhattaæ no vaÂÂanakaæ nÃma n' atthÅti vuttaæ taæ yuttaæ, sÅtodakena kataæ madhukapupphaphÃïitaæ purebhattaæ sÃmisaæ vaÂÂati, pacchÃbhattato paÂÂhÃya sattÃhaæ nirÃmisam eva, sattÃhÃtikkame vatthugaïanÃya dukkaÂaæ.
khÅraæ pakkhipitvà kataæ madhukaphÃïitaæ yÃvakÃlikaæ, khaï¬asakkharaæ pana khÅraæ jallikaæ apanetvà sodhenti tasmà vaÂÂati, madhukapupphaæ pana purebhattam pi allaæ vaÂÂati, bhajjitaæ vaÂÂati bhajjitvà tilÃdÅhi missaæ và amissaæ và katvà koÂÂitaæ vaÂÂati, yadi pana taæ gahetvà merayatthÃya yojenti yojitaæ bÅjato paÂÂhÃya na vaÂÂati, kadalÅkhajjurÅambalabujapanasaci¤cÃdÅnaæ sabbesaæ yÃvakÃlikaphalÃnaæ phÃïitaæ yÃvakÃlikam eva,


#<[page 717]>#
%<Bhvibh_IV.23.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        717>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  maricapakkehi phÃïitaæ karonti taæ yÃvajÅvikaæ. tÃni paÂiggahetvà ti sace sabbÃni pi paÂiggahetvà ghaÂe avinibbhogÃni katvà nikkhipati sattÃhÃtikkame ekam eva nissaggiyaæ, vinibbhuttesu pa¤ca, sattÃhaæ pana anatikkametvà gilÃnena pi agilÃnena pi vuttanayena yathÃsukhaæ paribhu¤jitabbaæ.
     sattavidhaæ pi odissaæ nÃma byÃdhiodissaæ puggalodissaæ kÃlodissaæ samayodissaæ desodissaæ vasodissaæ bhesajjodissan ti. tattha byÃdhiodissaæ nÃma anujÃnÃmi bhikkhave amanussikÃbÃdhe Ãmakamaæsaæ Ãmakalohitan ti, evaæ byÃdhiodissaæ anu¤¤Ãtaæ taæ ten' eva ÃbÃdhena ÃbÃdhikassa vaÂÂati na a¤¤assa, ta¤ ca kho kÃle pi vikÃle pi kappiyam pi akappiyam pi vaÂÂati yeva. puggalodissaæ nÃma anujÃnÃmi bhikkhave romatthakassa romatthaæ na ca bhikkhave bahi mukhadvÃrà nÅharitvà ajjhoharitabban ti, evaæ puggalaæ uddissa anu¤¤Ãtaæ taæ tass' eva vaÂÂati na a¤¤assa. kÃlodissaæ nÃma anujÃnÃmi bhikkhave cattÃri mahÃvikÃÂÃni gÆthaæ muttaæ chÃrikaæ mattikan ti, evaæ ahidaÂÂhakÃlaæ uddissa anu¤¤Ãtaæ taæ tasmiæ yeva kÃle apaÂiggahitakaæ vaÂÂati na a¤¤asmiæ. samayodissaæ nÃma gaïabhojane a¤¤atra samayà ti Ãdinà nayena taæ taæ samayaæ uddissa anu¤¤Ãtà anÃpattiyo, tà tasmiæ tasmiæ yeva samaye anÃpattiyo honti na a¤¤adÃ. desodissaæ nÃma anujÃnÃmi bhikkhave evarÆpesu paccantimesu janapadesu vinayadharapa¤camena gaïena upasampadan ti evaæ paccantadese uddissa anu¤¤ÃtÃni upasampadÃdÅni, tÃni tatth' eva vaÂÂanti na majjhimadese. vasodissaæ nÃma anujÃnÃmi bhikkhave vasÃni bhesajjÃnÅti evaæ vasÃnÃmena anu¤¤Ãtaæ,


#<[page 718]>#
%<718                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.23.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  taæ Âhapetvà manussavasaæ sabbesaæ kappiyÃkappiyavasÃnaæ telaæ taæ tadatthikÃnaæ telaparibhogena paribhu¤jituæ vaÂÂati. bhesajjodissaæ nÃma anujÃnÃmi bhikkhave pa¤ca bhesajjÃnÅti evaæ bhesajjanÃmena anu¤¤ÃtÃni ÃhÃratthaæ pharituæ samatthÃni sappi navanÅtaæ telaæ madhu phÃïitan ti, tÃni paÂiggahetvà tadahu purebhattaæ yathÃsukhaæ pacchÃbhattato paÂÂhÃya sati paccaye vuttanayena sattÃhaæ paribhu¤jitabbÃni, sattÃhÃtikkante atikkantasa¤¤Å nissaggiyaæ pÃcittiyan ti, sace pi sÃsapamattà hoti sakiæ và aÇguliyà gahetvà jivhÃya sÃyanamattaæ nissajitabbam eva pÃcittiya¤ ca desetabbaæ. na kÃyikena paribhogena paribhu¤jitabban ti, kÃyo và kÃye aru và na makkhetabbaæ, tehi makkhitÃni kÃsÃva kattarayaÂÂhi upÃhana pÃdakaÂÂhalika ma¤ca pÅÂhÃni pi aparibhogÃni, dvÃravÃtapÃïakavÃÂesu pi hatthena gahaïaÂÂhÃnaæ na makkhetabban ti MahÃpaccariyaæ, vuttaæ, kasÃve pana pakkhipitvà dvÃravÃtapÃnakavÃÂÃni makkhetabbÃnÅti MahÃaÂÂhakathÃyaæ vuttaæ.
     anÃpatti anto sattÃhaæ adhiÂÂhetÅti sattÃhabbhantare sappiæ ca telaæ ca vasaæ ca muddhani telaæ và abbha¤janaæ và madhuæ arumakkhaïaæ và phÃïitaæ gharadhÆpanaæ adhiÂÂheti anÃpatti. sace adhiÂÂhitatelaæ anadhiÂÂhitatelabhÃjane ÃkiritukÃmo hoti bhÃjane sukhumaæ chiddaæ paviÂÂhapaviÂÂhatelaæ purÃïatelena ajjhottharÅyati puna adhiÂÂhÃtabbÃ, atha mahÃmukhaæ hoti sahay' eva bahuæ telaæ pavisitvà purÃïatelaæ ajjhottharati puna adhiÂÂhÃnakiccaæ n' atthi, adhiÂÂhitagatikam eva hi adhikam eva hi taæ hoti, etena nayena adhiÂÂhitatelabhÃjane anadhiÂÂhitatelÃkiraïam pi veditabbaæ.


#<[page 719]>#
%<Bhvibh_IV.24.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        719>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  vissajjatÅti ettha sace dvinnaæ santakaæ ekena paÂiggahitaæ avibhattaæ hoti paribhu¤jituæ pana na vaÂÂati, sace yena paÂiggahitaæ so itaraæ bhaïati Ãvuso imaæ telaæ sattÃhamattaæ paribhu¤ja tvan ti, so ca paribhogaæ na karoti kassa Ãpatti na kassaci pi, kasmÃ, yena paÂiggahitaæ tena vissajjitattà itarassa apaÂiggahitattÃ. vinassatÅti aparibhogaæ hoti. cattenà 'ti ÃdÅsu yena cittena bhesajjaæ cattaæ ca vantaæ ca mutta¤ ca hoti taæ cittaæ cattaæ vantaæ muttan ti vuccati, tena cittena puggalo anepekkho vuccati, evaæ anepekkho sÃmaïerassa datvà ti attho. idaæ kasmà vuttaæ. evaæ anto sattÃhe datvà pacchà paÂilabhitvà paribhu¤jantassa anÃpattidassanatthan ti MahÃsummatthero. MahÃpadumatthero pan' Ãha na yidaæ yÃcitabbaæ, anto sattÃhe dinnassa hi puna paribhoge Ãpatti yeva n' atthi, sattÃhÃtikkantassa pana paribhoge anÃpattidassanattham idaæ vuttan ti, tasmà evaæ dinnabhesajjaæ sace sÃmaïero abhisaÇkharitvà và anabhisaÇkharitvà và tassa bhikkhuno natthukammaæ dadeyya gahetvà natthukammaæ kÃtabbaæ, sace bÃlo hoti dÃtuæ na jÃnÃti a¤¤ena bhikkhunà vattabbo atthi te sÃmaïera telan ti, Ãma bhante atthÅti, Ãhara therassa bhesajjaæ karissÃmà 'ti evam pi vaÂÂati, sesaæ vuttÃnattham eva. kaÂhinasamuÂÂhÃnaæ kiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti.
          bhesajjasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti vassikasÃÂikasikkhÃpadaæ. tattha vassikasÃÂikà anu¤¤Ãtà ti CÅvarakkhandhake visÃkhÃvatthusmiæ anu¤¤ÃtÃ. paÂigacc' evà 'ti pure yeva. mÃso seso gimhÃnan ti catunnaæ gimhamÃsÃnaæ eko pacchimamÃso seso. katvà ti sibbanarajanakappapariyosÃnena niÂÂhapetvÃ,


#<[page 720]>#
%<720                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.24.>%
karontena ca ekam eva katvà samaye adhiÂÂhÃtabbaæ, dve adhiÂÂhÃtuæ na vaÂÂanti, atirekamÃso seso gimhÃne ti gimhÃnanÃmake atirekamÃse sese. atirekaddhamÃse sese gimhÃne katvà nivÃsetÅti ettha pana Âhatvà vassikasÃÂikÃya pariyesanakkhettaæ karaïakkhettaæ nivÃsanakkhettaæ adhiÂÂhÃnakkhettan ti catubbidhakkhettaæ, kucchisamayo piÂÂhisamayo ti duvidho samayo, piÂÂhisamayacatukkaæ kucchisamayacatukkan ti dve catukkÃni ca veditabbÃni. tattha jeÂÂhamÆlapuïïamÃsiyà pacchimapÃÂipadadivasato paÂÂhÃya yÃva kÃÊapakkhuposathà ayam eko addhamÃso pariyesanakkhettaæ c' eva karaïakkhettaæ ca, etasmiæ hi antare vassikasÃÂikaæ aladdhaæ pariyesituæ laddhaæ kÃtuæ ca vaÂÂati, nivÃsetuæ adhiÂÂhÃtuæ ca na vaÂÂati, kÃÊapakkhuposathassa pacchimapÃÂipadadivasato paÂÂhÃya yÃva ÃsÃÊhipuïïamà ayam eko addhamÃso pariyesanakaraïanivÃsanÃnaæ tiïïam pi khettaæ, etasmiæ antare pariyesituæ kÃtuæ nivÃsetu¤ ca vaÂÂati, adhiÂÂhÃtuæ yeva na vaÂÂati. ÃsÃÊhhipuïïamÃsiyà pacchimapÃÂipadadivasato patthÃya yÃva kattikapuïïamà ime cattÃro mÃsà pariyesanakaraïanivÃsanÃdhiÂÂhÃnÃnaæ catunnam pi khettaæ, etasmiæ hi antare aladdhaæ pariyesituæ laddhaæ và kÃtuæ nivÃsetuæ adhiÂÂhÃtu¤ ca vaÂÂati, idaæ tÃva catubbidhaæ khettaæ veditattaæ. kattikapuïïamÃsiyà pana pacchimapÃÂipadadivasato paÂÂhÃya yÃva jeÂÂhamÆlapuïïamà ime sattamÃsà piÂÂhisamayo nÃma, etasmiæ antare kÃlo vassikasÃÂikÃyà ti Ãdinà nayena satuppÃdaæ katvà a¤¤ÃtakÃppavÃritaÂÂhÃnato vassikasÃÂikacÅvaraæ nipphÃdentassa iminà sikkhÃpadena nissaggiyaæ pÃcittiyaæ, detha me vassikasÃÂikacÅvaran ti Ãdinà nayena vi¤¤attiæ katvà nipphÃdentassa a¤¤Ãtakavi¤¤attisikkhÃpadena nissaggiyaæ pÃcittiyaæ. vuttanayen' eva satuppÃdaæ katvà ¤ÃtakapavÃritaÂÂhÃnato nipphÃdentassa iminà 'va sikkhÃpadena nissaggiyaæ pÃcittiyaæ.


#<[page 721]>#
%<Bhvibh_IV.24.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        721>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  vi¤¤attiæ katvà nipphÃdentassa a¤¤Ãtakavi¤¤attisikkhÃpadena anÃpatti.
     vuttaæ h' etaæ ParivÃre:
          mÃtaraæ cÅvaraæ yÃce, no ca saÇghe pariïataæ,
          ten' assa hoti Ãpatti, anÃpatti ca ¤Ãtake.
          pa¤hÃmesà kusalehi cintità ti.
     ayaæ hi pa¤ho imam atthaæ sandhÃya vutto ti, evaæ piÂÂhisamayacatukkaæ veditabbaæ. jeÂÂhamÆlapuïïamÃsiyà pana pacchimapÃÂipadadivasato paÂÂhÃya yÃva kattikapuïïamà ime pa¤camÃsà kucchisamayo nÃma, etasmiæ hi antare vuttanayena satuppÃdaæ katvà a¤¤ÃtakÃppavÃritaÂÂhÃnato vassikasÃÂikacÅvaraæ nipphÃdentassa vattabhede dukkaÂaæ, ye manussà pubbe pi vassikasÃÂikacÅvaraæ denti ime pana sace pi attano a¤¤ÃtakÃppavÃrità honti vattabhedo n' atthi tesu satuppÃdakaraïassa anu¤¤ÃtattÃ, vi¤¤attiæ katvà nipphÃdentassa a¤¤Ãtakavi¤¤attisikkhÃpadena nissaggiyaæ pÃcittiyaæ. idaæ pana pakatiyà vassikasÃÂikadÃyakesu pi hoti yeva, vuttanayen' eva satuppÃdaæ katvà ¤ÃtakapavÃritaÂÂhÃnato nipphÃdentassa iminà sikkhÃpadena anÃpatti, vi¤¤attiæ katvà nipphÃdentassa a¤¤Ãtakavi¤¤attisikkhÃpadena anÃpatti, na vattabbà detha me ti idaæ hi pariyesanakÃle a¤¤ÃtakÃppavÃrite eva sandhÃya vuttaæ, evaæ kucchisamayacatukkaæ veditabbaæ. naggo kÃyaæ ovassÃpeti Ãpatti dukkaÂassà 'ti ettha udakaphusitagaïanÃya akatvà nhÃnapariyosÃnavasena payoge payoge dukkaÂena kÃretabbo, so ca kho vivaÂaÇgane ÃkÃsato patitaudaken' eva nhÃyato, nhÃnakoÂÂhakavÃpi ÃdÅsu ghaÂehi Ãsittaudakena và nhÃyantassa anÃpatti. vassaæ ukka¬¬hiyatÅti ettha sace katapariyositÃya vassikasÃÂikÃya gimhÃnaæ pacchimamÃsaæ khepetvà puna vassÃnassa paÂhamamÃsaæ ukka¬¬hitvà gimhÃnaæ pacchimamÃsam eva karonti vassikasÃÂikà dhovitvà nikkhipitabbÃ, anadhiÂÂhità avikappità dve mÃsaparihÃraæ labhati,


#<[page 722]>#
%<722                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.24.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  vassÆpanÃyikadivase adiÂÂhÃtabbÃ.
sace satisammosena và appahonakabhÃvena và akatà hoti, te ca dve mÃse vassÃnassa taæ ca catumÃsan ti chamÃse parihÃraæ labhati, sace pana kattikamÃse kaÂhinaæ attharÅyati apare pi cattÃro mÃse labhati evaæ dasamÃsà honti, tato paraæ pi satiyà paccÃsÃya mÆlacÅvaraæ katvà Âhapentassa ekamÃsan ti evaæ ekÃdasamÃse parihÃraæ labhati, sace pana ekÃhadvÅhÃdivasena yÃva dasÃhÃnÃgatÃya vassÆpanÃyikÃya anto vasse và laddhà c' eva niÂÂhità ca kadà adhiÂÂhÃtabbà ti. etaæ aÂÂhakathÃsu na vicÃritaæ laddhadivasato paÂÂhÃya anto dasÃhe niÂÂhità pana tasmiæ yeva dasÃhe adhiÂÂhÃtabbÃ, dasÃhÃtikkame niÂÂhità tadah' eva adhiÂÂhÃtabbÃ, dasÃhe appahonte cÅvarakÃlaæ nÃtikkametabbà ti ayaæ no attano mati. kasmÃ. anujÃnÃmi bhikkhave ticÅvaraæ adhiÂÂhatuæ na vikappetuæ vassikasÃÂikaæ vassÃnaæ cÃtumÃsaæ adhiÂÂhÃtuæ tato paraæ vikappetun ti vuttaæ, tasmà vassÆpanÃyikato pubbe dasÃhÃtikkame pi anÃpatti, dasÃhaparamaæ atirekacÅvaraæ dhÃretabban ti ca vuttaæ, tasmà ekÃhadvÅhÃdivasena yÃva dasÃhaæ anÃgatÃya vassÆpanÃyikÃya anto vasse laddhà c' eva niÂÂhità ca vuttanayen' eva anto dasÃhe và tadahu adhiÂÂhÃtabbÃ, dasÃhe appahonte cÅvarakÃlaæ nÃtikkametabbÃ, tattha siyà vassÃnaæ cÃtumÃsaæ adhiÂÂhÃtun ti vacanato cÃtumÃsabbhantare yadà tadà và adhiÂÂhÃtuæ vaÂÂatÅti. yadi pana evaæ kaï¬upaÂicchÃdi yÃva ÃbÃdhà adhiÂÂhÃtun ti vuttaæ, sÃpi ca dasÃhaæ atikkametabbà siyÃ, evaæ ca sati dasÃhaparamaæ atirekacÅvaraæ dhÃretabban ti idaæ virujjhati, tasmà yathÃvuttam eva gahetabbaæ a¤¤aæ và acalaæ kÃraïaæ labhitvà cha¬¬hetabbaæ, api ca Kurundiyam pi nissaggiyÃvasÃne vuttaæ kadà adhiÂÂhÃtabbÃ,


#<[page 723]>#
%<Bhvibh_IV.25.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        723>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  laddhadivasato pana paÂÂhÃya anto dasÃhaæ niÂÂhità pana tasmiæ yeva antodasÃhe yadi na ppahoti yÃva kattiyapuïïamà parihÃraæ labhatÅti. acchinnacÅvarassà 'ti etaæ vassikasÃÂikaæ sandhÃya vuttaæ, tesaæ hi naggÃnaæ kÃyovassÃpane anÃpatti, ettha ca mahagghaæ vassikasÃÂikaæ nivÃsetvà nahÃyantassa corÆpaddavo Ãpadà nÃma, sesam ettha uttÃnam eva. chasamuÂÂhÃnaæ kiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti.
vassikasÃÂikasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti cÅvarÃcchindanasikkhÃpadaæ. tattha yam pi tyÃhan ti yam pi te ahaæ, so kira mama pattacÅvaraæ upÃhanapaccattharaïÃni vahanto mayà saddhiæ cÃrikaæ pakkamissatÅti adÃsi, ten' evam Ãha. acchindÅti balakkÃrena aggahesi, sakasa¤¤Ãya gahitattà pan' assa pÃrÃjikaæ n' atthi, kilÃmetvà gahitattà Ãpatti pa¤¤attÃ, sayaæ acchindati nissaggiyaæ pÃcittiyan ti ekaæ cÅvaraæ ekÃbaddhÃni ca bahÆni acchindato ekà Ãpatti, ekato abaddhÃni visuæ ÂhitÃni ca bahÆni acchindato saÇghÃÂiæ Ãhara uttarÃsaÇgaæ Ãharà 'ti evaæ ÃharÃpayato ca vatthugaïanÃya Ãpattiyo, mayà dinnÃni sabbÃni Ãharà 'ti vadato pi ekavacanen' eva sambahulà Ãpattiyo. a¤¤aæ ÃïÃpeti Ãpatti dukkaÂassà 'ti cÅvaraæ gaïhà 'ti ÃïÃpeti ekaæ dukkaÂaæ, Ãïatto bahÆni gaïhà 'ti ekaæ pÃcittiyaæ, saÇgÃÂiæ gaïha uttarÃsaÇgaæ gaïhà 'ti vadato vÃcÃya vÃcÃya dukkaÂaæ, mayà dinnÃni sabbÃni gaïhà 'ti vadato ekavÃcÃya sambahulÃpattiyo. a¤¤aæ parikkhÃran ti vikappanÆpagapacchimacÅvaraæ Âhapetvà yaæ ki¤ci antamaso sÆcim pi veÂhetvà ÂhapitÃsu pi vatthugaïanÃya dukkaÂÃni, sithilaveÂhitÃsu evaæ gÃÊhaæ katvà baddhÃsu pana ekam eva dukkaÂan ti MahÃpaccariyaæ vuttaæ,


#<[page 724]>#
%<724                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.26.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sÆcighare pakkhittÃsu pi es' eva nayo.
thavikÃya pakkhipitvà sithilabaddhagÃÊhabaddhesu pi kaÂukÃsu bhesajjesu pi es' eva nayo. so và detÅti bhante tumhÃkaæ yev' idaæ sÃruppan ti evaæ và deti, athavà pana Ãvuso mayaæ tuyhaæ vattapaÂivattaæ karissati amhÃkaæ santike upajjhaæ gaïhissati dhammaæ pariyÃpuïissatÅti cÅvaraæ adamha so dÃni tvaæ na vattaæ karosi na upajjhaæ gaïhÃsi na dhammaæ pariyÃpuïÃsÅti evam ÃdÅni vutto bhante cÅvaratthÃya ma¤¤e bhaïatha idaæ vo cÅvaran ti deti, evam pi so và deti, disÃpakkantaæ và pana daharaæ nivattetha nan ti bhaïati so na nivattati cÅvare gahetvà rundhathà 'ti evaæ ce nivattati sÃdhu, sace pattacÅvaratthÃya ma¤¤e tumhe bhaïatha gaïhatha nan ti deti evaæ pi so yeva deti. vibbhantaæ và disvà mayaæ tuyhaæ vattaæ karissatÅti pattacÅvaraæ adamha so dÃni tvaæ vibbhamitvà carasÅti vadati, itaro gaïhatha tumhÃkaæ cÅvaran ti deti evam pi so và deti, mama santike upajjhaæ gaïhantass' eva te demi a¤¤attha gaïhantassa na demi vattaæ karontassa demi akarontassa na demi dhammaæ pariyÃpuïantass' eva demi apariyÃpuïantassa na demi avibbhamantass' eva demi vibbhamantassa na demÅti evaæ dÃtuæ na vaÂÂati, dadato dukkataæ, ÃharÃpetuæ pana vaÂÂati, cajitvà dinnaæ acchinditvà gaïhanto bhaï¬agghena kÃretabbo, sesam ettha uttÃnam evà 'ti. tisamuÂÂhÃnaæ kÃyacittato vÃcÃcittato kÃyavÃcÃcittato ca samuÂÂhÃti kiriyà sa¤¤Ãvimokkhaæ sacittakaæ lokavajjaæ kÃyakammaæ akusalacittaæ dukkhavedanan ti. cÅvarÃcchindanasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti suttavi¤¤attisikkhÃpadaæ. tattha khoman ti khomavÃkehi katasuttaæ. kappÃsiyan ti kappÃsato nibbattaæ. koseyyan ti kosiyaæsÆhi kantÅtvà katasuttaæ. kambalan ti eÊakalomasuttaæ. sÃïan ti sÃïavÃkasuttaæ. bhaÇgan ti pÃÂekkaæ vÃkamayasuttam evà 'ti eke, pa¤cahi missetvà katasuttaæ pana bhaÇgan ti veditabbaæ.


#<[page 725]>#
%<Bhvibh_IV.26.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        725>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  vÃyÃpeti payoge dukkaÂan ti sace tantavÃyassa turivemÃdÅni n' atthi tÃni ara¤¤ato ÃharissÃmÅti vÃsiæ và pharasuæ và niseti tato paÂÂhÃya yaæ yaæ upakaraïatthÃya và cÅvaraæ vÃyÃpanatthÃya và karoti sabbattha tantavÃyassa payoge payoge bhikkhussa dukkaÂaæ, dÅghato vidatthimatte tiriyaæ ca hatthamatte vÅte nissaggiyaæ pÃcittayaæ. MahÃpaccariyaæ pana yÃva pariyosÃnà vÃyÃpentassa phalake phalake nissaggiyaæ pÃcittiyan ti vuttaæ, tam pi idam eva pamÃïaæ sandhÃya vuttan ti veditabbaæ, vikappanÆpagapacchimaæ hi cÅvaraæ cÅvarasaÇkhyaæ gacchatÅti. api c' ettha evaæ vinicchayo veditabbo:--suttaæ tÃva sÃmaæ vi¤¤Ãpitaæ akappiyaæ sesaæ ¤ÃtakÃdivasena uppannaæ kappiyaæ, tantavÃyo pi a¤¤ÃtakÃppavÃrito vi¤¤attiyà laddho akappiyo seso kappiyo, tattha akappiyasuttaæ akappiyatantavÃyena vÃyÃpeyya pubbe vuttanayena nissaggiyaæ, ten' eva kappiyasuttaæ vÃyÃpentassa yathà pubbe nissaggiyaæ evaæ dukkaÂam, ten' eva kappiyaæ ca akappiyaæ ca suttaæ vÃyÃpentassa yadi pacchimacÅvarappamÃïena eko paricchedo suddhakappiyasuttamayo eko akappiyasuttamayo ti evaæ kedÃrabandhaæ viya cÅvaraæ hoti, akappiyasuttamaye paricchede paricchede pÃcittiyaæ, itarasmiæ tath' eva dukkaÂaæ, yadi tato Ænakaparicchedà honti antamaso acchimaï¬alapamÃïÃpi sabbaparicchedesu paricchedagaïanÃya dukkaÂaæ, atha ekantarikena và suttena dÅghato và kappiyaæ tiriyaæ akappiyaæ katvà vÅtaæ hoti phalake phalake dukkaÂaæ, kappiyatantavÃyena pi akappiyasuttaæ vÃyÃpentassa yathà pubbe nissaggiyaæ evaæ dukkaÂaæ, ten' eva kappiyaæ ca akappiya¤ ca suttaæ vÃyÃpentassa sace pacchimacÅvarappamÃïà và Ænakà và akappiyasuttaparicchedà honti, tesu paricchedagaïanÃya dukkaÂaæ. kappiyasuttaparicchedesu anÃpatti.


#<[page 726]>#
%<726                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.26.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  atha ekantarikena và suttena dÅghato và kappiyaæ tiriyaæ akappiyaæ katvà vÅtaæ hoti phalake phalake dukkaÂaæ, yadi pana dve tantavÃyà honti eko kappiyo eko akappiyo suttaæ ca akappiyaæ te ce vÃrena vinanti akappiyatantavÃyena vÅte phalake phalake pÃcittiyaæ, Ænatare dukkaÂaæ, itarena vÅte ubhayattha dukkaÂaæ, sace dve pi vemaæ gahetvà ekato vinanti phalake phalake dukkaÂaæ, atha suttaæ kappiyaæ cÅvara¤ ca kedÃrakabandhÃdÅhi saparicchedaæ akappiyatantavÃyena vÅte paricchede paricchede dukkaÂaæ, itarena vÅte anÃpatti.
sace dve pi vemaæ gahetvà ekato vinanti phalake phalake dukkaÂaæ, atha suttaæ kappiya¤ ca akappiya¤ ca te ce vÃrena vinanti akappiyatantavÃyena akappiyasuttamayesu pacchimacÅvarappamÃïesu paricchedesu vÅtesu paricchedagaïanÃya pÃcittiyaæ, Ænakataresu kappiyasuttamayesu ca dukkaÂaæ, kappiyatantavÃyena akappiyasuttamayesu pamÃïayuttesu và Ænakesu và dukkaÂam eva, kappiyasuttamayesu anÃpatti. atha ekantarikena và suttena dÅghato và akappiyaæ tiriyaæ kappiyaæ katvà vinanti, ubho pi và vemaæ gahetvà ekato vinanti aparicchede cÅvare phalake phalake dukkaÂaæ, saparicchede paricchedavasena dukkaÂÃnÅti ayaæ pan' attho MahÃaÂÂhakathÃyaæ apÃkaÂo, MahÃpaccariyÃdÅsu pÃkaÂo idha sabbÃkÃren' eva pÃkaÂo. sace suttam pi kappiyaæ tantavÃyo pi ¤ÃtakapavÃrito mÆlena và payojito vÃyÃpanapaccayà anÃpatti, dasÃhatikkamanapaccayà pana Ãpatti rakkhantena vikappanÆpagamÃïamatte vÅte tante Âhitaæ yeva adhiÂÂhÃtabbaæ, dasÃhatikkamane niÂÂhÃpiyamÃnaæ hi nissaggiyaæ bhaveyyà 'ti, ¤ÃtakÃdÅhi tantaæ Ãropetvà tumhÃkaæ bhante idaæ cÅvaraæ gaïheyyathà 'ti niyyÃdite pi es' eva nayo. sace tantavÃyo evaæ payojito và sayaæ dÃtukÃmo hutvà ahaæ bhante tumhÃkaæ cÅvaraæ asukadivase nÃma vÃyitvà ÂhapessÃmÅti vadati bhikkhu tena paricchinnadivasato dasÃhaæ atikkÃmeti nissaggiyaæ pÃcittiyaæ,


#<[page 727]>#
%<Bhvibh_IV.27.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        727>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace pana tantavÃyo ahaæ tumhÃkaæ cÅvaraæ vÃyitvà sÃsanaæ pesessÃmÅti vatvà tath' eva karoti, tena pesitabhikkhu pana tassa bhikkhuno na Ãroceti a¤¤o disvà và sutvà và tumhÃkaæ bhante cÅvaraæ niÂÂhitan ti Ãroceti, etassa Ãrocanaæ nappamÃïaæ, yadà pana tena pesito yeva Ãroceti tassa vacanaæ sutadivasato paÂÂhÃya dasÃhaæ atikkÃmayato nissaggiyaæ pÃcittiyaæ. sace tantavÃyo ahaæ tumhÃkaæ cÅvaraæ vÃyitvà kassaci hatthe pahiïissÃmÅti vatvà tath' eva karoti cÅvaraæ gahetvà gatabhikkhu pana attano pariveïe Âhapetvà tassa na Ãroceti a¤¤o koci bhaïati api bhante adhunÃgataæ cÅvaraæ sundaran ti, kuhiæ Ãvuso cÅvaran ti itthannÃmassa hatthe pesitan ti etassa pi vacanaæ nappamaïaæ, yadà pana so bhikkhu cÅvaraæ deti laddhadivasato paÂÂhÃya dasÃhaæ atikkÃmayato nissaggiyaæ pÃcittiyaæ. sace pana vÃyÃpanamÆlaæ adinnaæ hoti yÃva kÃkanikamattam pi avasiÂÂhaæ tÃva rakkhati.
anÃpatti cÅvaraæ sibbetun ti cÅvaraæ sibbanatthÃya suttaæ vi¤¤Ãpentassa anÃpattÅti attho. Ãyoge ti ÃdÅsu pi nimittatthe bhummavacanaæ, ÃyogÃdinimittaæ vi¤¤Ãpentassa anÃpattÅti vuttaæ hoti, sesam ettha uttÃnam evà 'ti. chasamuÂÂhÃnaæ kiriyà nosa¤¤avimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti.
suttavi¤¤attisikkhÃpapadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti mahÃpesakÃrasikkhÃpadaæ. tattha suttaæ dhÃrayitvà ti suttaæ tÆletvà phalaparicchedaæ katvà appitan ti ghanaæ. suvÅtan ti suÂÂhuvÅtaæ sabbaÂÂhÃnesu samaæ katvà vÅtaæ. suppavÃyitan ti suÂÂhu pavÃyitaæ, sabbaÂÂhÃnesu samaæ katvà tante pasÃritaæ. suvilekhitan ti lekhaniyà suÂÂhu vilikhitaæ. suvÅtacchitan kocchena suÂÂhu vÅtacchitaæ, suviniddhotan ti attho. paÂibaddhan ti vekallaæ,


#<[page 728]>#
%<728                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.28.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  tante ti tante dÅghato pasÃraïe yeva upanetvà ti attho. tatra ce so bhikkhÆ 'ti yatra gÃme và nigame và te tantavÃyà tatra. vikappaæ Ãpajjeyyà 'ti visiÂÂhaæ kappaæ adhikavidhÃnaæ Ãpajjeyya. pÃÊiyaæ pana yen' ÃkÃrena vikappaæ Ãpanno hoti taæ dassetuæ idaæ kho Ãvuso ti Ãdi vuttaæ, dhammam pi bhaïatÅti dhammakatham pi katheti, tassa vacanena Ãyataæ và vitthataæ và appitaæ và ti suttava¬¬hanakÃakÃram eva dasseti, pubbe appavÃrito ti cÅvarasÃmikehi pubbe appavÃrito hutvÃ, sesaæ uttÃnam evà 'ti. chasamuÂÂhÃnaæ kiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti. pesakÃrasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti accekacÅvarasikkhÃpadaæ. tattha dasÃhanÃgatan ti dasÃhÃni dasÃhaæ tena dasÃhena anÃgataæ dasÃhanÃgataæ, dasÃhena asampattan ti attho, taæ dasÃhanÃgataæ, accantasaæyogavasena bhummatthe upayogavacanaæ ten' ev' assa padabhÃjane dasÃhanÃgatÃyà 'ti vuttaæ. pavÃraïÃyà 'ti idaæ pana yà sà dasÃhanÃgatà ti vuttà taæ sarÆpato dassetuæ asammohatthaæ anuppayogavacanaæ. kattikatemÃsikapuïïaman ti paÂhamakattikatemÃsikapuïïamaæ, idhÃpi paÂhamapadassa anuppayogattà purimanayen' eva bhummatthe upayogavacanaæ, idaæ vuttaæ hoti yato paÂÂhÃya paÂhamamahÃpavÃraïÃya dasÃhanÃgatà ti vuccati sace pi tÃni divasÃni accantam eva bhikkhuno accekacÅvaraæ uppajjeyya accekaæ idan ti jÃnamÃnena bhikkhunà sabbam pi paÂiggahetabban ti, tena pavÃraïamÃsassa juïhapakkhapa¤camito paÂÂhÃya uppannassa cÅvarassa nidhÃnakÃlo dassito hoti. kÃmaæ c' esa dasÃhaparamaæ atirekacÅvaraæ dhÃretabban ti iminà 'va siddho atthuppattivasena pana apubbaæ viya atthaæ dassetvà sikkhÃpadaæ Âhapitaæ.


#<[page 729]>#
%<Bhvibh_IV.28.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        729>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  accekacÅvaran ti accÃyikaæ cÅvaraæ vuccati, tassa pana accÃyikabhÃvaæ dassetuæ senÃya và gantukÃmo hotÅti Ãdi vuttaæ, tattha saddhà ti iminà saddhÃmattam eva dassitaæ. pasÃdo ti iminà suppasannà balavasaddhÃ. etaæ accekacÅvaraæ nÃmà 'ti etaæ imehi kÃraïehi dÃtÆkÃmena dÆtaæ và pesetvà sayaæ và Ãgantvà vassÃvÃsikaæ dassÃmÅti evaæ Ãrocitaæ cÅvaraæ accekacÅvaraæ nÃma hotÅti. chaÂÂhato paÂÂhÃya pan' uppannà anaccekacÅvaram pi paccuddharitvà ÂhapitacÅvaram pi etaæ parihÃraæ labhati yeva, sa¤¤Ãïaæ katvà nikkhipitabban ti ki¤ci nimittaæ katvà Âhapetabbaæ. kasmÃ, etaæ vuttaæ yadi hi taæ pure pavÃraïÃya vibhajanti yena gahitaæ tena chinnavassena na bhavitabbaæ, sace pana hoti taæ cÅvaraæ saÇghikam eva hoti, tato sallakkhetvà sukhaæ dÃtuæ bhavissatÅti accekacÅvare accekacÅvarasa¤¤Åti evam ÃdÅni vibhajitvà gahitam eva sandhÃya vuttaæ, sace pana avibhattaæ hoti saÇghassa và bhaï¬ÃgÃre cÅvarasamayÃtikkame pi anÃpatti.
iti atirekacÅvarassa dasÃhaparihÃro katassa vassikasÃÂikacÅvarassa anatthate kaÂhine pa¤ca mÃsà vasse ukkad¬hite chammÃsà atthate kaÂhine apare cattÃro mÃsà hemantassa pacchimadivase mÆlacÅvarÃdhiÂÂhÃnavasena aparo pi eko mÃso ti ekÃdasa mÃsà parihÃro, satiyà paccÃsÃya mÆlacÅvarassa eko mÃso, accekacÅvarassa anatthate kaÂhine ekÃdasadivasÃdhiko mÃso, atthate kaÂhine ekÃdasadivasÃdhikà pa¤ca mÃsà tato paraæ ekadivasam pi parihÃro n' atthÅti veditabbaæ, anaccekacÅvare ti accekacÅvarasadise a¤¤asmiæ, sesam ettha uttÃnam evà 'ti. kaÂhinasamuÂÂhÃnaæ, akiriyà nosa¤¤avimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti.
accekacÅvarasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.


#<[page 730]>#
%<730                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.29.>%
     Tena samayena 'ti sÃsaÇkasikkhÃpadaæ. tattha vutthavassà Ãra¤¤akesÆ 'ti te pubbe pi Ãra¤¤ikà yeva vihariæsu, dubbalacÅvarattà paccayavasena gÃmantasenÃsane vassaæ vasitvà niÂÂhitacÅvarà hutvà idÃni nippalibodhà samaïadhammaæ karissÃmà 'ti Ãra¤¤akesu senÃsanesu viharanti. kattikacorakà ti kattikamÃse corÃ. paripÃtentÅti upaddavanti tattha tattha adhÃvitvà uttÃsenti palÃpenti, antaraghare nikkhipitun ti anto gÃme nikkhipituæ. bhagavà yasmà paccayà nÃma dhammena samena dullabhà sallekhavà hi bhikkhu mÃtaram pi vi¤¤Ãpetuæ na sakkoti tasmà cÅvaraguttatthÃya antaraghare nikkhipituæ anujÃnÃti, bhikkhÆnam pana anurÆpattà ara¤¤avÃsaæ na paÂikkhipi. upavassaæ kho panà 'ti ettha upavassan ti upavassaæ vasitvà ti vuttaæ hoti, upasampajjan ti Ãdi viya hi ettha anunÃsiko daÂÂhabbo, vassaæ upagantvà ca vasitvà cà 'ti attho. imassa ca padassa tathÃrÆpesu bhikkhu senÃsanesu viharanto ti iminà sambandho, kiæ vuttaæ hoti, vassaæ upagantvà ca vasitvà ca tato paraæ pacchimakattikapuïïamapariyosÃnakÃle yÃni kho pana tÃni Ãra¤¤akÃni senÃsanÃni sÃsaÇkasammatÃni sappaÂibhayÃni tathÃrÆpesu bhikkhu senÃsanesu viharanto ÃkaÇkhamÃno tiïïaæ cÅvarÃnaæ a¤¤ataraæ cÅvaraæ antaraghare nikkhipeyyà 'ti, yasmà pana yo vassaæ upagantvà yÃva paÂhamakattikapuïïamaæ vasati so vutthavassÃnaæ abbhantaro hoti, tasmà idaæ atigahanaæ, bya¤janavicÃraïaæ akatvà padabhÃjane kevalaæ cÅvaranikkhepÃrahaæ puggalaæ dassetuæ vutthavassÃnan ti vuttaæ, tassÃpi bhikkhu senÃsane viharanto ti iminà sambandho, ayaæ hi ettha attho vutthavassÃnaæ bhikkhu senÃsane viharanto ti evarÆpÃnaæ bhikkhÆnaæ abbhantare yo koci bhikkhÆ 'ti vuttaæ hoti, ara¤¤akalakkhaïaæ adhinnÃdÃnavaïïanÃyaæ vuttaæ, ayaæ pana viseso sace vihÃro parikkhitto hoti parikkhittassa gÃmassa indakhÅlato aparikkhittassa parikkhepÃrahaÂÂhÃnato paÂÂhÃya yÃva vihÃraparikkhepà minitabbaæ,


#<[page 731]>#
%<Bhvibh_IV.29.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        731>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  sace vihÃro aparikkhitto hoti yaæ sabbapaÂhamaæ senÃsanaæ và bhattasÃlaæ và dhuvasannipÃtaÂÂhÃnaæ và bodhiæ và cetiyaæ và dÆre ce pi senÃsanato hoti, taæ paricchedaæ katvà minitabbaæ. sace pi Ãsanne gÃmo hoti vihÃre Âhite hi gharamÃnusakÃnaæ saddo sÆyati pabbatanadÅ ÃdÅhi pana antarikattà na sakkà ujuæ gantuæ yo c' assa pakatimaggo hoti sace pi nÃvÃya sa¤caritabbo tena maggena gÃmato pa¤ca dhanusatikaæ gahetabbaæ, yo pana ÃsannagÃmassa aÇgasampÃdanatthaæ tato tato maggaæ pidahati ayaæ dhutaÇgacoro ti veditabbo. sÃsaÇkasammatÃnÅti sÃsaÇkÃnÅti sammatÃni evaæ saæ¤Ãtà ti attho, padabhÃjane pana yena kÃraïena tÃni sÃsaÇkasammatÃni taæ dassetuæ ÃrÃme ÃrÃmÆpacÃre ti Ãdi vuttaæ, saha paÂibhayena sappaÂibhayÃni sannihitavÃÊabhayÃnÅti attho, padabhÃjane pana yena kÃraïena tÃni sappaÂibhayÃni taæ dasssetuæ ÃrÃme ÃrÃmÆpacÃre ti Ãdi vuttaæ, sÃmantagocarÃgÃme nikkhipeyyà 'ti Ãra¤¤akassa senÃsanassa samantà sabbadisÃbhÃgesu attanà abhirucite gocaragÃme satiyà aÇgasampattiyà nikkhipeyya, tatrÃyaæ aÇgasampatti purimikÃya upagantvà mahÃpavÃraïÃya pavÃrite hoti idam ekaæ aÇgaæ, sace pacchimikÃya upagato hoti chinnavasso và nikkhiptuæ na labhati kattikamÃso yeva hoti idaæ dutiyam aÇgaæ, kattikamÃsato paraæ na labhati, pa¤ca dhanusatikaæ pacchimam eva pamÃïayuttaæ senÃsanaæ hoti idaæ tatiyam aÇgaæ, ÆïappamÃïe và gÃvutato atirekapamÃïe và na labhati, yatra hi piï¬Ãya caritvà puna vihÃraæ bhattavelÃya sakkà Ãgantuæ tad eva idhÃdhippetaæ. nimantito pana addhÃyojanam pi yojanam pi gantvà vasitvà pacceti ida¤ ca appamÃïaæ, sÃsaÇkasappatibhayam eva hoti idaæ catuttham aÇgaæ,


#<[page 732]>#
%<732                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.30.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  anÃsaÇkÃppaÂibhye hi aÇgayutte pi senÃsane vasanto nikkhipituæ na labhatÅti. a¤¤atra bhikkhusammutiyà ti yà uddositasikkhÃpade Kosambakasammuti anu¤¤Ãtà tassà sammutiyÃ, sace sà laddhà hoti chÃrattÃtirekÃpi vippavasituæ vaÂÂati, puna yÃva sÅmaæ okkamitvà ti sace gocaragÃmato puratthimÃya disÃya senÃsanaæ, ayaæ ca pacchimadisaæ gato hoti senÃsanaæ Ãgantvà sattamaæ aruïaæ uÂÂhapetuæ asakkontena gÃmasÅmam pi okkamitvà sabhÃya và yattha katthaci và vasitvà cÅvare pavattiæ ¤atvà pakkamituæ vaÂÂatÅti attho, evaæ asakkontena pana tatr' eva Âhitena paccuddharitabbaæ, atirekacÅvaraÂÂhÃne ÂhassatÅti. sesaæ uttÃnam eva. kaÂhinasamuÂÂhÃnaæ kÃyavÃcato kÃyavÃcÃcittato ca samuÂÂhÃti, akiriyà nosa¤¤Ãvimokkhaæ acittakaæ païïattivajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ ticittaæ tivedanan ti. sÃsaÇkasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
     Tena samayenà 'ti pariïatasikkhÃpadaæ. tattha pÆgassà 'ti samÆhassa, dhammagaïassà 'ti attho. paÂiyattan ti paÂiyÃditaæ. bahu saÇghassa bhadrà 'ti saÇghassa bahÆni bhadrÃni anekÃni lÃbhamukhÃni na saÇghassa kenaci parihÃyantÅti dÅpenti. onojethà 'ti detha, kiæ pan' evaæ vattuæ vaÂÂatÅti, kasmÃ, na vaÂÂati, ayaæ hi abhihaÂabhikkhà abhiharitvà ekasmiæ okÃse saÇghass' atthÃya paÂiyattà abhihaÂapariyatte ca uddissa ÂhapitakabhÃge ca payuttavÃcà nÃma n' atthi. saÇghikan ti saÇghassa santakaæ, so hi saÇghassa pariïatattà hatthaæ anÃrÆÊho 'pi ekena pariyÃyena saÇghassa santako hoti, padabhÃjane pana saÇghikaæ nÃma saÇghassa dinnaæ hoti pariccattan ti evaæ atthuddhÃravasena nippariyÃyato và saÇghikaæ dassitaæ, lÃbhan ti labhitabbaæ vatthuæ Ãha,


#<[page 733]>#
%<Bhvibh_IV.30.]                 SuttavibhaÇga-vaïïanà                        733>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  ten' ev' assa niddese cÅvaram pÅti Ãdi vuttaæ. pariïatan ti saÇghassa ninnaæ saÇghapoïaæ saÇghapabbhÃraæ hutvà Âhitaæ, yena pana kÃraïena so pariïato hoti taæ dassetuæ dassÃma karissÃmà 'ti vÃcà bhinnà hotÅti padabhÃjanaæ vuttaæ. payoge dukkaÂan ti pariïatalÃbhassa attano parinÃmanapayoge dukkaÂaæ, paÂilÃbhena tasmiæ hatthaæ ÃrÆÊhe nissaggiyaæ, sace pana saÇghassa dinnaæ hoti taæ gahetuæ na vaÂÂati saÇghass' eva dÃtabbaæ, yo pi ÃrÃmikehi saddhiæ ekato khÃdati bhaï¬aæ agghÃpetvà kÃretabbo, pariïataæ pana sahadhimmikÃnaæ và gihÅnaæ và antamaso mÃtusantakam pi idaæ mayhaæ. dehÅti saÇghassa pariïatabhÃvaæ ¤atvà attano pariïÃmetvà gaïhantassa nissaggiyaæ pÃcittiyaæ, imassa bhikkhuno dehÅti evaæ a¤¤assa parinÃmentassa suddhikapÃcittiyaæ, ekaæ pattaæ và cÅvaraæ và attano ekaæ a¤¤assa pariïÃmeti nissaggiyaæ pÃcittiyaæ c' eva suddhikapÃcittiyaæ ca, es' eva nayo bahÆsu. vuttam pi c' etaæ:--
          nissaggiyena Ãpattiæ, khuddakena pÃcittiyaæ
          Ãpajjeyya ekato pa¤hÃmesà kusalehi cintità ti.
     ayaæ hi pariïÃmanaæ sandhÃya vuttaæ, yo pi vassikasÃÂikasamaye mÃtughare pi saÇghassa pariïataæ vassikasÃÂikaæ ¤atvà attano pariïÃmeti nissaggiyaæ, parassa pariïÃmeti suddhikapÃcittiyaæ, manussà saÇghabhattaæ karissÃmà 'ti sappitelÃdÅni Ãharanti gilÃno ce pi bhikkhu saÇghassa pariïatabhÃvaæ ¤atvà ki¤ci yÃcati nissaggiyapÃcittiyam eva, sace pana so tumhÃkaæ sappiÃdÅni ÃbhaÂÃni atthÅti pucchitvà Ãma atthÅti vutte mayham pi dethà 'ti vadati vaÂÂati, athÃpi taæ kukkuccÃyantaæ upÃsakà vadanti saÇgho pi amhehi dinnam eva labhati gaïhatha bhante ti evam pi vaÂÂati. saÇghassa pariïataæ a¤¤asaÇghassà 'ti ekasmiæ vihÃre saÇghassa pariïataæ a¤¤avihÃraæ uddisitvà asukasmiæ nÃma vihÃre saÇghassa dethà 'ti parinÃmeti.


#<[page 734]>#
%<734                         SamantapÃsÃdikà                       [Bhvibh_IV.30.>%
\<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>\  cetiyassa và ti kiæ saÇghassa dinnena cetiyapÆjaæ karothà 'ti evaæ cetiyassa và pariïÃmeti, cetiyassa pariïatan ti ettha niyametvà a¤¤acetiyass' atthÃya ropitamÃlÃvacchato a¤¤acetiyam pi puppham pi Ãropituæ na vaÂÂati.
ekassa cetiyassa pana chattaæ và paÂÃkaæ và Ãropetvà Âhitaæ disvà sesaæ a¤¤acetiyassa dÃpetuæ vaÂÂati, puggalassa pariïatan ti antamaso sunakhassÃpi pariïataæ imassa sunakhassa mà dehi etassa dehÅti evaæ a¤¤apuggalassa pariïÃmeti dukkaÂaæ. sace pana kevalaæ dÃyakà mayaæ saÇghabhattaæ kÃtukÃmà cetiyaæ pÆjitukÃmà ekassa bhikkhuno parikkhÃraæ dÃtukÃmà tumhÃkaæ ruciyà dassÃma bhaïatha kattha demà 'ti vadanti, evaæ vutte tena bhikkhunà yattha icchatha tattha dethà 'ti vattabbaæ, sace pana kevalaæ kattha demà 'ti pucchanti pÃÊiyaæ Ãgatanayena vattabbaæ, sesam ettha uttÃnam evà 'ti. tisamuÂÂhÃnaæ kÃyacittato vÃcÃcittato kÃyavÃcÃcittato ca samuÂÂhÃti, kiriyà sa¤¤avimokkhaæ sacittakaæ lokavajjaæ kÃyakammaæ vacÅkammaæ akusalacittaæ tivedanan ti. SamantapÃsÃdikÃya vinayasaæsaïïanÃya pariïatasikkhÃpadavaïïanà niÂÂhitÃ.
                    NiÂÂhità tiæsakavaïïanà ti.