Samantapasadika, Buddhaghosa's Commentary on the Vinaya Pitaka, Vol. II: Vinayapitaka: Suttavibhanga: Bhikkhuvibhanga: Parajika (I.2-4) Based on the edition J. Takakusu and Makoto Nagai, assisted by Kogen Mizuno, London : Pali Text Society 1924 (Reprinted 1975) Input by the Dhammakaya Foundation, Thailand, 1989-1996 [GRETIL-Version vom 14.3.2016] NOTICE This file is (C) Copyright the Pali Text Society and the Dhammakaya Foundation, 2015. This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License. These files are provided by courtesy of the Pali Text Society for scholarly purposes only. In principle they represent a digital edition (without revision or correction) of the printed editions of the complete set of Pali canonical texts published by the PTS. While they have been subject to a process of checking, it should not be assumed that there is no divergence from the printed editions and it is strongly recommended that they are checked against the printed editions before quoting. ADDITIONAL NOTES Headline references have been standardized according to the following pattern: Bhvibh_n.n. = BhikkhuvibhaÇga_Class of offence(Roman).rule(Arabic). BhnÅvibh_n.n. = BhikkhuïÅvibhaÇga_Class of offence(Roman).rule(Arabic). Italicized catchwords of the printed edition were already reduced to plain Roman type in the original Dhammakaya file. ANNOTATED VERSION IN PTS LAYOUT #<...># = BOLD %<...>% = ITALICS *<...>* = SUPERSCRIPT \<...>\ = REDLINE ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ 1 #<[page 285]># %<285>% SAMANTAPùSùDIKù NùMA VINAYAèèHAKATHù SUTTAVIBHA§GA-VA××ANù I PùRùJIKA II dutiyaæ adutiyena yaæ jinena pakÃsitaæ pÃrÃjikaæ tassa 'dÃni patto saævaïïanÃkkamo. yasmà tasmà suvi¤¤eyyaæ yaæ pubbe va\<*<1>*>\ pakÃsitaæ taæ sabbaæ vajjayitvÃssa\<*<2>*>\ hoti saævaïïanà ayaæ.\<*<3>*>\ tena samayena buddho bhagavà RÃjagahe viharati GijjhakÆÂe pabbate ti. tattha\<*<4>*>\ RÃjagahe ti evaæ nÃmake nagare, taæ hi MandhÃtumahÃgovindÃdÅhi pariggahÅtattÃ\<*<5>*>\ RÃjagahan ti vuccati. a¤¤e p' ettha pakÃre vaïïayanti kintehi nÃmam etaæ tassa nagarassa, taæ pan' etaæ buddhakÃle ca cakka- vattÅkÃle ca nagaraæ hoti, sesakÃle su¤¤aæ hoti yakkhaparig- gahÅtaæ, tesaæ vasantavanaæ\<*<6>*>\ hutvà tiÂÂhati. evaæ gocara- gÃmaæ dassetvà nivÃsaÂÂhÃnam\<*<7>*>\ Ãha, GijjhakÆÂe pabbate ti. so ca gijjhà vÃssa\<*<8>*>\ kÆÂe\<*<9>*>\ vasiæsu, gijjhasadisÃni vÃssa\<*<10>*>\ kÆÂÃni tasmà GijjhakÆÂo ti vuccatÅti veditabbo. sambahulÃ\<*<11>*>\ ti vinayapariyÃyena tayo janà sambahulà ti\<*<11>*>\ vuccanti, tato paraæ saÇgho. suttantapariyÃyena tayo tayo eva, tato paÂÂhÃya sambahulÃ.\<*<11>*>\ idha\<*<12>*>\ suttantapariyÃyena sambahulÃ\<*<11>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp.ca for va. 2 B2.Bp.-yitvÃna. 3 B2.adds ti. 4 Bp. omits tattha. 5 Bp.-gahi-,sic passim. 6 B2.Bp.vasanavanaæ. 7 B2.Bp.nivÃsanaÂhÃnam. 8 B2.Bp.tassa for vÃssa. 9 B2.kÆÂesu. 10 B2.Bp.và tassa for vÃssa 11 B2.sampahÆlà ti. 12 B2.Bp.insert pana te after idha. >\ #<[page 286]># %<286 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% ti veditabbo. sandiÂÂhà ti nÃtivissÃsikà na daÊhamittÃ\<*<1>*>\ vuc- canti, tattha tattha saÇgammadiÂÂhattà hi te sandiÂÂhà ti vuccanti. sambhattà ti vissÃsikÃ\<*<2>*>\ daÊhamittà ti vuccanti,\<*<3>*>\ tehi suÂÂhu bhattà bhajamÃnà ekasambhogaparibhogà ti katvà sambhattà ti vuccanti. Isigilipasse ti IsigilÅ\<*<4>*>\ nÃma pabbato tassa passe. pubbe kira pa¤casatamattà pacceka- sambuddhÃ.\<*<5>*>\ KÃsi-KosalÃdisu janapadesu piï¬Ãya caritvà pacchÃbhattaæ tasmiæ pabbate sannipatitvà samÃpattiyà vÅtinÃmenti, manussà te pavisante 'va passanti, na nikkhaman- te, tato Ãhaæsu; ayaæ pabbato ime isÅ\<*<6>*>\ gilatÅti, tad upÃdÃya tassa Isigili tv eva sama¤¤Ã udapÃdi, tassa passe pabbatapÃde. tiïakuÂiyo karitvà ti tiïacchadanasadvÃrabandhÃ\<*<7>*>\ kuÂiyo katvÃ. vassaæ upagacchantena hi nÃlakapaÂipadaæ paÂi- pannenÃpi pa¤cannaæ chadanÃnaæ a¤¤atarena channe yeva sadvÃrabandhe senÃsane upagantabbaæ. vuttaæ h' etaæ; na bhikkhave asenÃsanikena vassaæ upagantabbaæ, yo upagac- cheyya Ãpatti dukkaÂassà 'ti. tasmà vassakÃle sace senÃsanaæ labhati, icc' etaæ kusalaæ, no ce labhati, hatthakammaæ pariyesetvÃ\<*<8>*>\ kÃtabbaæ, hatthakammaæ alabhantena sÃmam pi kÃtabbaæ, na tv eva asenÃsanikena vassaæ upagantabbaæ, ayam anudhammatÃ. tasmà te bhikkhÆ tiïakuÂiyo karitvà rattiÂÂhÃnadivÃÂÂhÃnÃdÅni paricchinditvà katikavattÃni ca khandhakavattÃni ca adhiÂÂhÃya tÅsu sikkhÃsu sikkhamÃnà vassaæ upagacchiæsu. ÃyasmÃpi Dhaniyo ti na kevalaæ te therÃ'va imassa sikkhÃpadassa Ãdikammika\<*<9>*>\ Ãyasmà Dhaniyo pi. kumbhakÃraputto ti kumbhakÃrassa putto, tassa hi nÃmaæ Dhaniyo, pità kumbhakÃro, tena vuttaæ Dhaniyo kumbhakÃraputto ti. vassaæ upaga¤chÅti\<*<10>*>\ tehi therehi sad- dhiæ ekaÂÂhÃne yeva tiïakuÂikaæ karitvà vassaæ upaga¤chi.\<*<11>*>\ vassaæ vutthà ti purimikÃya\<*<12>*>\ upagatà mahÃpavÃraïÃya pavÃritÃ\<*<13>*>\ pÃÂipadadivasato paÂÂhÃya vutthavassà ti vuccanti, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. adds ti. 2 B2.Bp ativissÃsikÃ. 3 Bp. omits vuccanti. 4 Bp. Isigili. 5 B2.Bp. paccekabuddhÃ. 6 Bp. isayo. 7 Bp.-danÃsa-. 8 B2.Bp. pariyesitvÃpi. 9 B2-mmiko. 10 B2.Bp. upagacchÅti. 11 B2.Bp. upagacchi. 12 B2. pÆri-. 13 B2. pavÃritvÃ; Bp. pavÃretvÃ. >\ #<[page 287]># %% evaæ vassaæ vutthà hutvÃ. tiïakuÂiyo bhinditvà ti na daï¬a- muggarappahÃrÃdÅhi\<*<1>*>\ cuïïavicuïïaæ katvÃ, vattasÅsena pana tiïa¤ ca dÃruvalli ÃdÅni ca oropetvà ti attho. yena hi vihÃra- paccante kuÂi\<*<2>*>\ katà hoti, tena sace ÃvÃsikà bhikkhÆ honti, te ÃpucchitabbÃ, sace imaæ kuÂiæ paÂijaggitvà koci vasituæ ussahati, tassa dethà 'ti vatvà pakkamitabbaæ. yena ara¤¤e và katà hoti paÂijagganakaæ và na labhati, tena a¤¤esam pi paribhogaæ bhavissatÅti paÂisÃmetvà gantabbaæ. te pana bhikkhÆ ara¤¤e kuÂiyo katvà paÂijagganakaæ alabhantà tiïa¤ ca kaÂÂha¤ ca paÂisÃmetvà saÇgopetvà ti attho. yathà ca Âhapitaæ\<*<3>*>\ upacikÃhi na khajjati anovassaka¤ ca hoti, tathà Âhapetvà imaæ ÂhÃnaæ Ãgantvà vasitukÃmÃnaæ sabrahmacÃrÅnaæ upakÃrÃya bhavissatÅti gamiyavattaæ pÆretvÃ. janapadacÃrikaæ pakkamiæsÆ 'ti attano attano cittÃnukÆlaæ\<*<4>*>\ janapadaæ agamaæsu. Ãyasmà pana Dhaniyo kumbhakÃraputto tatth' eva vassaæ vasÅti Ãdi uttÃnattham eva. yÃva tatiyakan ti yÃva tatiyakaæ\<*<5>*>\ vÃraæ. anavayo ti anu avayo sandhivasena ukÃralopo, anu anu avayo, yaæ yaæ kumbhakÃrehi kattabbaæ nÃma atthi, sabbattha anÆno paripuïïasippo ti attho. sake ti attano santake. Ãcariyake ti Ãcariyakamme. kumbhakÃrakamme ti kumbhakÃrÃnaæ kamme, kumbhakÃrehi kattabbakamme ti attho. etena sakaæ Ãcariyakaæ sarÆpato dassitaæ hoti. pariyodÃtasippo ti parisuddhasippo, anavayatte pi sati a¤¤ehi asadisasippo ti vuttaæ hoti. sabbamattikÃmayan ti piÂÂhisaÇghÃÂakavÃÂasu- cÅghaÂikavÃtapÃnakavÃÂamattaæ\<*<6>*>\ Âhapetvà avasesaæ bhit- ticchadanakaÂÂhakammÃdibhedaæ\<*<7>*>\ sabbaæ gehasambhÃraæ mattikÃmayam eva katvà ti attho. tiïa¤ ca kaÂÂha¤ ca gomaya¤ ca saÇka¬¬hitvà taæ kuÂikaæ pacÅti\<*<8>*>\ sabbamattikÃmayaæ katvà pÃïikÃya ghaæsitvà sukkhÃpetvà telatambamattikÃya\<*<9>*>\ parimajjitvà anto ca bahi ca tiïÃdÅhi pÆretvà yathà pakkà supakkà hoti evaæ paci, evaæ pakkà ca pana sà ahosi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp.-muggarÃdÅhi. 2 B2.kuÂikÃ; Bp.kuÂÅ. 3 B2. Bp.insert taæ after Âhapitaæ.4 Bp. -kulaæ. 5 B2.Bp.tatiyavÃraæ. 6 B2.piÂakavÃÂasu-; Bp.piÂasaÇghÃÂakavÃÂasÆcighaÂika-. 7 B2.Bp. bhittichadaniÂÂhakathambhÃdibhedaæ. 8 B2.Bp. add taæ after ti. 9 B2. telatampa-. >\ #<[page 288]># %<288 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% kuÂikÃ. abhirÆpà ti surÆpÃ. pÃsÃdikà ti pasÃdajanikÃ. lohitikà ti lohitavaïïÃ. kiækiïikasaddo\<*<1>*>\ ti kiækiïikajÃ- lasaddo,\<*<2>*>\ yathà kira nÃnÃratanehi katassa kiækiïikajÃlassa\<*<1>*>\ saddo hoti, evaæ tassà kuÂiyÃ\<*<3>*>\ vÃtapÃnantarikÃdÅhi paviÂ- Âhena vÃtena samÃhatÃya saddo ahosi. eten' assà anto ca bahi ca supakkabhÃvo dassito hoti. MahÃ-aÂÂhakathÃyaæ pana kiækiïikà ti kaæsabhÃjanaæ, tasmà yathà abhiha- tassa kaæsabhÃjanassa saddo, evam assà vÃtÃhatÃya\<*<4>*>\ saddo ahosÅti vuttaæ. kiæ etaæ bhikkhave ti ettha jÃnanto 'va bhagavà kathÃsamuÂÂhÃpanatthaæ pucchi. bhagavato etam atthaæ Ãrocesun ti sabbamattikÃmayÃya kuÂikÃya karaïa- bhÃvaæ Ãdito paÂÂhÃya bhagavato Ãrocesuæ. kathaæ hi nÃma so bhikkhave ... pe... taæ\<*<5>*>\ kuÂikaæ karissatÅti idaæ atÅtatthe anÃgatavacanaæ akÃsÅti vuttaæ hoti, tassa lakkhaïaæ saddasatthato pariyesitabbaæ. na hi nÃma bhikkhave tassa moghapurisassa pÃïesu anuddayà anukampà avihesà bhavissa- tÅti, ettha anuddayà ti anurakkhaïÃ, etena mettÃpubba- bhÃvam dasseti. anukampà ti paradukkhena cittakampanÃ. avihesà ti avihiæsanà etehi karuïÃpubbabhÃgaæ dasseti. idaæ vuttaæ hoti; bhikkhave tassa moghapurisassa patha- vikhaïanacikkhallamaddanÃggidÃnesu\<*<6>*>\ bahu khuddÃnu- khuddake pÃïe byÃbÃdhentassa\<*<7>*>\ vinÃsentassa tesu pÃïesu mettÃkaruïÃnaæ pubbabhÃgamattÃpi anuddayà anukampà avihesÃ.\<*<8>*>\ na hi bhavissatÅti\<*<9>*>\ appamattakÃpi nÃma na bhavis- sati. mà pacchimà janatà pÃïesu pÃtabyataæ ÃpajjÅti pacchimo janasamÆho pÃïesu pÃtabyabhÃvaæ mà Ãpajji, buddhakÃle pi bhikkhÆhi evaæ kataæ, Ådisesu ÂhÃnesu pÃïÃtipÃtaæ ka- rontÃnaæ n' atthi doso ti æa¤¤itvà imassa diÂÂhÃnugatiæ ÃpajjamÃnà pacchimà janatà mà pÃne pÃtabbe\<*<10>*>\ ghaæsitabbe eva\<*<11>*>\ ma¤¤Åti vuttam hoti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. kiækaïika-, sic passim. 2 B2. kiækaïikajÃlassa saddo. 3 B2.Bp. kuÂikÃya. 4 B2. vÃtapahatÃya; Bp. vÃtappahatÃya. 5 B2.Bp. omit taæ. 6 B2.Bp. paÂhavÅ-, sic passim. 7 B2. byÃpÃdhentassa. 8 Bp. runs as follows: avihesà na hi nÃma bhavissati, appamattakÃpi nÃma na bhavissatÅti. 9 B2. bhavissati. 10 B2. pÃtabyate; Bp. pÃtabye. 11 B2. Bp. evaæ. >\ #<[page 289]># %% evaæ Dhaniyaæ garahitvÃ, na ca bhikkhave sabbamatti- kÃmayà kuÂikà kÃtabbà ti Ãyatiæ tÃdisÃya kuÂikÃya ka- raïaæ paÂikkhipi,\<*<1>*>\ paÂikkhipitvÃ\<*<2>*>\ yo kareyya Ãpatti duk- kaÂassà 'ti sabbamattikÃmayakuÂikÃkaraïe Ãpattiæ Âhapesi. tasmà yo pi paÂhavikhaïanÃdinÃ\<*<3>*>\ pÃïesu pÃtabyataæ anÃ- pajjanto tÃdisaæ\<*<4>*>\ kuÂikaæ karoti, so pi dukkaÂaæ Ãpajjati, paÂhavikhaïanÃdÅhi pana pÃïesu pÃtabyataæ Ãpajjanto yaæ yaæ vatthuæ vÅtikkamati, tattha tattha vuttam eva Ãpattiæ Ãpajjati, Dhaniyattherassa Ãdikammikattà anÃpatti, sesÃnam sikkhÃpadaæ atikkamitvà karontÃnam pi kataæ labhitvà tattha vasantÃnam pi dukkaÂam eva, dabbasambhÃramissakà pana yathÃ\<*<5>*>\ tathà và missakÃ\<*<6>*>\ hotu vaÂÂati, suddhamatti- kÃmayà 'va na vaÂÂati. sÃpi iÂÂhakÃhi gi¤jakÃvasathasaÇ- khepena katà vaÂÂati. evaæ bhante ti kho ... pe... taæ kutikaæ\<*<7>*>\ bhindiæsÆ 'ti bhagavato vacanaæ sampaÂicchitvà kaÂÂhehi ca pÃsÃïehi ca taæ kuÂikaæ vikirantà bhindiæsu. atha kho Ãyasmà Dhaniyo ti Ãdiæhi ayaæ saÇkhepato Dhaniyo ekapasse divÃvihÃraæ nisinno tena saddena Ãgantvà te bhikkhÆ; kissa me tumhe Ãvuso kuÂiæ bhindathà 'ti pucchitvà bhagavà bhedÃpetÅti sutvà subbacatÃya sampaÂicchi. kasmà pana bhagavà iminà atimahantena ussÃhena attano vasa- natthaæ kataæ kuÂikaæ bhedÃpesi, nanu etass' ettha vaya- kammam pi atthÅti ki¤cÃpi atthi, atha kho taæ\<*<8>*>\ bhagavà akappiyà ti bhindÃpesi, titthiyadhajo ti bhindÃpesi, ayam ettha vinicchayo. aÂÂhakathÃyaæ\<*<9>*>\ pana a¤¤Ãni pi kÃraïÃni vuttÃni, sattÃnuddayÃya pattacÅvaraguttatthÃya senÃsana- bÃhullapaÂisedhanÃyÃ\<*<10>*>\ 'ti ÃdÅni. tasmà idÃni pi yo bhikkhu bahussuto vinaya¤¤Æ a¤¤aæ bhikkhuæ akappiyaparikkhÃ- raæ\<*<11>*>\ gahetvà vicarantaæ disvà naæ\<*<12>*>\ chindÃpeyya và bhi- ndÃpeyya và anupavajjo, so n' eva codetabbo na sÃretabbo, na taæ labbhà vattuæ mama parikkhÃro tayà nÃsito taæ me dehÅti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. paÂikkhÅpi. 2 B2.Bp. add ca after this. 3 Bp. paÂhavÅ-,sic passim. 4 B2.Bp. add pi after this. 5 Bp. adds vÃ. 6 B2. missÃ. 7 B2.Bp. kuÂiæ. 8 B2.Bp. naæ for taæ. 9 B2. MahÃ-aÂÂhakathÃyam. 10 B2 .Bp. -bÃhulyapaÂi-. 11 B2.Bp. akappiyaæ pari-. 12 B2.Bp.taæ for naæ. >\ #<[page 290]># %<290 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% tatrÃyaæ pÃÊimuttako kappiyÃkappiyaparikkhÃravinic- chayo. keci tÃlapaïïacchattaæ anto và bahi và pa¤cavaï- ïena suttena sibbetvÃ\<*<1>*>\ vaïïamaÂÂaæ\<*<2>*>\ karonti taæ na vaÂÂati, ekavaïïena pana nÅlena và pÅtakena và yena kenaci suttena anto và bahi và sibbituæ, chattadaï¬agÃhanakaæ\<*<3>*>\ salÃkapa¤jaraæ và vinandhituæ vaÂÂati, ta¤ ca kho thira- karaïatthaæ na vaïïamaÂÂatthÃya,\<*<4>*>\ chattapaïïesu\<*<5>*>\ maka- radantakaæ và a¬¬hacandakaæ và chindituæ na vaÂÂati, chattadaï¬e gehatthambhesu\<*<6>*>\ viya ghaÂako và vÃÊarÆpaæ\<*<7>*>\ và na vaÂÂati, sace pi sabbattha Ãraggena lekhà dinnà hoti sÃpi na vaÂÂati, ghaÂakam pi vÃÊarÆpam pi bhinditvà dhÃre- tabbaæ, lekhÃpi ghaæsitvà và apanetabbà suttakena và daï¬o veÂhetabbo, daï¬abunde pana ahicchattakasaïÂhÃnaæ vaÂÂati, vÃtappahÃrena acalanatthaæ chattamaï¬aÊikaæ\<*<8>*>\ rajjukehi gahetvÃ\<*<9>*>\ daï¬e bandhanti, tasmiæ bandhanaÂÂhÃne valayam iva ukkiritvà lekhaæ Âhapenti sà vaÂÂati. cÅvara- maï¬anatthÃya nÃnÃsuttakehi satapadisadisaæ\<*<10>*>\ sibbantà Ãgantukapattaæ\<*<11>*>\ Âhapenti, a¤¤am pi yaæ ki¤ci sÆcikamma- vikÃraæ karonti pattamukhe\<*<12>*>\ và pariyante và veïiæ và saækhalikaæ và evam Ãdi sabbaæ na vaÂÂati, pakatisÆci- kammam eva vaÂÂati, gaïÂhikapaÂÂaka¤ ca pÃsakapaÂÂaka¤ ca aÂÂhakonakam\<*<13>*>\ pi soÊasakoïakam\<*<13>*>\ pi karonti, tattha agghiyÃhayamuggarÃdÅni\<*<14>*>\ dassenti kakkaÂakkhÅni ukkiranti sabbaæ na vaÂÂati, catukoïam\<*<15>*>\ eva vaÂÂati. koïasuttaka- pilakÃ\<*<16>*>\ ca cÅvare ratte duvi¤¤eyyarÆpà vaÂÂanti, ka¤jika- piÂÂhakali\<*<17>*>\ Ãdisu cÅvaraæ pakkhipituæ na vaÂÂati, cÅvarakam- makÃle pana hatthamalasÆcimalÃdÅnaæ\<*<18>*>\ dhovanatthaæ kiliÂ- ÂhakÃle ca dhovanatthaæ vaÂÂati, gandhaæ và lÃkhaæ và \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. sibbantÃ. 2 B2.-maÂÂhaæ. 3 Bp.-ïakaæ. 4 Bp.-maÂÂhatthÃya 5 B2. -païïakesu. 6 Bp. gehathaæ-. 7 B2.Bp. vÃÊarÆpakaæ. 8 B2. Bp. -likaæ. 9 B2. gÃhitvÃ; Bp. gÃhetvÃ. 10 Bp. -padÅsa-. 11 Bp. -paÂÂaæ. 12 Bp. paÂÂa-. 13 B2.Bp. -koïaæ for -koïakaæ,sic passim. 14 B2. aggiya gayamu-. 15 B2. -ïoïam by mistake. 16 B2.-suttapiÊakÃ; Bp. suttapÅÊakÃ. 17 Bp.-khali. 18 B2. -suci-. >\ #<[page 291]># %% telaæ và rajane pakkhipituæ\<*<1>*>\ na vaÂÂati. cÅvaraæ ra¤jitvÃ\<*<2>*>\ saÇkhena và maïinà và yena kenaci na ghaÂÂetabbaæ. bhÆ- miyaæ jÃnukÃ\<*<3>*>\ nihantvà hatthehi gahetvà doïiyam pi na ghaæsitabbaæ, doïiyaæ và phalake và Âhapetvà anto\<*<4>*>\ gÃhÃpetvà hatthena\<*<5>*>\ paharituæ pana vaÂÂati, tam pi muÂ- Âhinà na kÃtabbaæ, porÃïakattherà pana doïiyam pi na Âhapesuæ, eko gahetvà tiÂÂhati aparo hatthe katvà hatthena paharati. cÅvarassa kaïïasuttakaæ na vaÂÂati rajitakÃle chinditabbaæ. yaæ pana; anujÃnÃmi bhikkhave kaïïasut- takaæ ti, evaæ anu¤¤Ãtaæ taæ anuvÃte pÃsakaæ katvà bandhitabbaæ rajanakÃle lagganatthÃya, gaïÂhike pi sobhÃ- karaïatthaæ lekhà và pilakÃ\<*<6>*>\ và na vaÂÂati nÃsetvà paribhu¤- jitabbaæ. patte và thÃlake và Ãraggena lekhaæ karonti anto và bahi và na vaÂÂati, pattaæ bhamaæ Ãropetvà majjitvà pacanti maïivaïïaæ karissÃmà 'ti na vaÂÂati, telavaïïo pana vaÂÂati, pattamaï¬ale bhattikammaæ\<*<7>*>\ na vaÂÂati, makaradantakaæ pana vaÂÂati. dhammakarakacchattakassa\<*<8>*>\ upari và heÂÂhà và dhammakarakakucchiyaæ\<*<9>*>\ và lekhà na vaÂÂati, chatta- mukhavaÂÂiyaæ pan' assa lekhà vaÂÂati. kÃyabandhanassa sobhanatthaæ\<*<10>*>\ tahim tahiæ duguïaæ\<*<11>*>\ suttaæ koÂÂenti kak- kaÂakacchÅni\<*<12>*>\ uÂÂhÃpenti\<*<13>*>\ na vaÂÂati, ubhosu pana antesu dasÃmukhassa thirabhÃvÃya duguïaæ\<*<11>*>\ koÂÂetuæ vaÂÂati. dasÃmukhe pana ghaÂakaæ và makaramukhaæ\<*<14>*>\ và de¬¬hu- bhasÅsaæ và yaæ ki¤ci vikÃrarÆpaæ kÃtuæ na vaÂÂati, tattha tattha acchÅni dassetvà mÃlÃkammÃdÅni\<*<15>*>\ và katvà koÂÂita- kÃyabandhanam pi na vaÂÂati, ujukam eva pana maccha- kaïÂakaæ và khajjÆripattakaæ\<*<16>*>\ và maÂÂapaÂÂikÃ\<*<17>*>\ và katvà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. pakkhÅpituæ. 2 B2.Bp. rajitvÃ. 3 B2.Bp. jÃnukÃni. 4 B2.Bp. ante. 5 B2.Bp. hatthehi. 6 B2. piÊakÃ; Bp. pÅÊakÃ. 7 B2.Bp. bhitti-. 8 B2.-karaïachatta-; Bp. dhamakaraïachatta-. 9 B2.-karaïa-; Bp dhamakaraïa-. 10 Bp. sobhaïa-. 11 B2.Bp. diguïaæ. 12 B2.Bp. kakkaÂacchÅni. 13 B2.Bp. uÂÂhapenti. 14 B2.-mÆkha-. 15 B2.Bp.-kammalatÃkammÃdÅni. 16 B2.Bp. khajjuri-. 17 B2.-paÂÂakaæ; Bp. maÂÂhapaÂÂakaæ. >\ #<[page 292]># %<292 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% koÂÂitaæ\<*<1>*>\ vaÂÂati. kÃyabandhanassa dasà ekà vaÂÂati, dve tÅïi cattÃri pi vaÂÂanti, tato paraæ na vaÂÂanti, rajjukakÃ- yabandhanaæ ekam eva vaÂÂati, pÃmaÇgasaïÂhÃnaæ pana ekam pi na vaÂÂati. dasà pana pÃmaÇgasaïÂhÃnÃpi vaÂÂati, bahurajjuke ekato katvà ekena nirantaraæ veÂhetvà kataæ bahurajjukan ti na vattabbaæ\<*<2>*>\ vaÂÂati. kÃyabandhanavÅte\<*<3>*>\ aÂÂhamaÇgalÃdikam yaæ ki¤ci vikÃrarÆpaæ na vaÂÂati, paricchedalekhà mattam pi\<*<4>*>\ vaÂÂati, vÅÂakassa\<*<5>*>\ ubhosu antesu thirakaraïatthÃya ghaÂakaæ karonti ayam pi vaÂÂati. a¤janiyaæ itthipurisacatuppadasakuïarÆpaæ và mÃlÃkam- malatÃkammamakaradantaæ\<*<6>*>\ gomuttaka addhacandakÃdi- bhedaæ\<*<7>*>\ và vikÃrarÆpaæ na vaÂÂati, ghaæsitvà và chinditvà và yathà và na pa¤¤Ãyati tathà suttakena\<*<8>*>\ veÂhetvà vaÊa¤- jetabbÃ, ujukam eva pana caturassÃ\<*<9>*>\ và aÂÂhaæsà và soÊa- saæsà và a¤jani\<*<10>*>\ vaÂÂati, heÂÂhato pi 'ssà dve và tisso và vaÂÂalekhÃyo vaÂÂanti, gÅvÃyam pi 'ssÃ\<*<11>*>\ pidhÃnakabandha- natthaæ ekà vaÂÂalekhà vaÂÂati. a¤janisalÃkÃya\<*<12>*>\ pi vaïïa- maÂÂakammaæ\<*<13>*>\ na vaÂÂati. a¤janitthavikÃya\<*<14>*>\ pi yaæ ki¤ci nÃnÃvaïïena suttena vaïïamaÂÂakammaæ\<*<13>*>\ na vaÂÂati. es' eva nayo ku¤cikakosake pi. ku¤cike\<*<15>*>\ vaïïamaÂÂakammaæ na vaÂÂati, tathà sipÃÂikÃya ekavaïïasuttena pan' ettha yena kenaci\<*<16>*>\ sibbituæ vaÂÂati. ÃrakaïÂake\<*<17>*>\ pi vaÂÂamaïikaæ và a¤¤aæ và vaïïamaÂÂaæ na vaÂÂati, gÅvÃya\<*<18>*>\ pana paric- chedalekhà vaÂÂati. pipphalake\<*<19>*>\ pi maïikaæ và pilakaæ\<*<20>*>\ và yaæ ki¤ci Âhapetuæ\<*<21>*>\ na vaÂÂati, daï¬ake pana paric- chedalekhà vaÂÂati. nakhacchedanaæ valikataæ\<*<22>*>\ yeva karonti, tasmà taæ vaÂÂati. uttarÃraïiyaæ vÃ\<*<23>*>\ araïidhanuke \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. koÂÂituæ. 2 B2.Bp. taæ after this. 3 B2.Bp. -vidhe. 4 B2.Bp. omit pi. 5 B2.Bp. vidhakassa. 6 B2. -danta; Bp. -dantaka. 7 B2. a¬¬hacan-. 8 B2.Bp. suttena. 9 B2.Bp. caturaæsÃ. 10 Bp. a¤janÅ. 11 B2. pi 'ssà pidhÃnakaæ bandhanatthaæ. 12 Bp. a¤janÅ-. 13 Bp. -maÂÂha-,sic passim. 14 Bp. a¤janÅthavithÃyaæ. 15 B2. ku¤cikÃya. 16 B2.Bp. insert yaæ ki¤ci after kenaci. 17 B2. -kaï¬ake; Bp.-kaïÂake. 18 B2.Bp. gÅvÃyaæ. 19 B2.Bp. pipphalike. 20 B2. piÊakaæ; Bp. pÅÊakaæ. 21 B2.Bp. uÂÂhapetuæ. 22 B2.Bp. valitakaæ. 23 B2.Bp. insert adharÃraïiyaæ và after this. >\ #<[page 293]># %% và uparipellanadaï¬ake và mÃlÃkammÃdikaæ yaæ ki¤ci vaïïamaÂÂaæ na vaÂÂati. pellanadaï¬akassa pana vemajjhe maï¬alaæ hoti, tattha paricchedalekhà mattaæ vaÂÂati. sÆcisaï¬Ãsaæ\<*<1>*>\ karonti, yena sÆciæ ¬aæsÃpetvà ghaæsanti, tattha makaramukhÃdikaæ yaæ ki¤ci vaïïamaÂÂaæ na vaÂÂati, sÆci ¬aæsanatthaæ pana mukhamattaæ hoti, taæ vaÂÂati. dantakaÂÂhacchedanavÃsiyam pi yaæ ki¤ci vaïïa- maÂÂaæ na vaÂÂati. ujÆkam\<*<2>*>\ eva kappiyalohena ubhosu và passesu caturassaæ\<*<3>*>\ và aÂÂhaæsaæ và bandhituæ vaÂÂati. kattaradaï¬e pi yaæ ki¤ci vaïïamaÂÂaæ na vaÂÂati. heÂÂhà ekà và dve và vaÂÂalekhà vÃ\<*<4>*>\ upari ahicchattakamakula- mattaæ\<*<5>*>\ ca vaÂÂati. telabhÃjanesu visÃïe và nÃÊiyaæ và alÃbuke và Ãmaï¬asÃrake và Âhapetvà itthirÆpaæ purisarÆ- pa¤ ca avasesaæ sabbam pi vaïïamaÂÂakammaæ vaÂÂati. ma¤capÅÂhe bhisibimbohane bhummattharaïapÃdapu¤jane\<*<6>*>\ caÇkamaïabhisiyà sammujjaniyaæ\<*<7>*>\ kacavaracha¬¬anake\<*<8>*>\ ra- janadoïikÃya pÃnÅyauluÇke\<*<9>*>\ pÃnÅyaghaÂe pÃdakaÂhalikÃya phalakapÅÂhake valayÃdhÃrake daï¬adhÃrikÃya\<*<10>*>\ pattapi- dhÃne tÃlavaïÂe\<*<11>*>\ ca\<*<12>*>\ vijÃne\<*<13>*>\ etesu sabbaæ mÃlÃkammÃdi vaïïamaÂÂakammaæ vaÂÂati. senÃsane pana dvÃrakavÃÂa- vÃtapÃnakavÃÂÃdisu sabbaratanamayam pi vaïïamaÂÂakam- maæ vaÂÂati, senÃsane ki¤ciaÂisedhetabbaæ n' atthi a¤¤atra viruddhasenÃsanÃ, viruddhasenÃsanaæ nÃma a¤¤esaæ sÅmÃya rÃjavallabhehi katasenÃsanaæ vuccati, tasmà ye tÃdisaæ senÃsanaæ karonti, te vattabbÃ; mà amhÃkaæ sÅmÃya senÃ- sanaæ karothà 'ti, anÃdiyitvà karonti yeva, puna pi vattabbÃ; mà evaæ akattha mà amhÃkaæ uposathapavÃraïÃdÅnaæ\<*<14>*>\ antarÃyam akattha mà sÃmaggiæ bhindittha tumhÃkaæ senÃsanaæ katam pi kataÂÂhÃne na ÂhassatÅti, sace balak- kÃrena karonti yeva yedà tesaæ lajjiparisà ussannà hoti, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. suci-, sic passim. 2 B2.Bp. uju-. 3 B2.Bp. caturaæsaæ. 4 B2.Bp. omit vÃ. 5 Bp. -kuÊa-. 6 B2.-raïe pÃda-; Bp. bhÆmattharaïe pÆdapunchane. 7 B2.Bp. samu¤janiyaæ. 8 B2. -chaÂÂanake. 9 Bp. -uÊuÇke. 10 B2.Bp. -dhÃrake. 11 B2. -vaï¬e. 12 B2.Bp. omit ca. 13 B2. Bp. insert ti after this. 14 B2.Bp. -ïÃnaæ. >\ #<[page 294]># %<294 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% sakkà ca hoti laddhuæ dhammiko vinicchayo, tadà tesaæ pesetabbaæ taæ\<*<1>*>\ ÃvÃsaæ harathà 'ti, sace yÃvatatiyaæ pesite haranti sÃdhu. no ce haranti, thapetvà bodhi¤ ca cetiya¤ ca avasesasenÃsanÃni bhinditabbÃni, no ca kho aparibhogaæ karontehi, paÂipÃÂiyà pana chadanagopÃnasiiÂÂhakÃdÅni\<*<2>*>\ apa- netvà tesaæ pesetabbaæ; dabbasambhÃre\<*<3>*>\ haratha 'ti, sace haranti sÃdhu. no ce haranti atha tesu dabbasambhÃresu himavassÃtapÃdÅhi\<*<4>*>\ pÆtibhÆtesu và corehi và haÂesu\<*<5>*>\ agginà và da¬¬hesu, sÅmasÃmikÃ\<*<6>*>\ bhikkhÆ anupavajjà na labbhà codetuæ; tumhehi amhÃkaæ dabbasambhÃrà nÃsità ti và tumhÃkaæ gÅvà và ti,\<*<7>*>\ yaæ pana sÅmasÃmikehi\<*<6>*>\ bhikkhÆhi kataæ, taæ sukatam eva hotÅti. pÃlimuttakavinicchayo\<*<8>*>\ niÂÂhito. evaæ bhinnÃya pana kuÂikÃya Dhaniyassa parivitakka¤ ca puna kuÂikaraïatthÃya ussÃha¤ ca dassetuæ atha kho Ãyasmato ti Ãdi vuttaæ. tattha dÃrugahe gaïako ti ra¤¤o dÃrubhaï¬ÃgÃre dÃrugopako. devagahadÃrunÅti devena ga- hitadÃrÆni, rÃjapariggahitÃni\<*<9>*>\ dÃrÆnÅti attho. nagarapaÂi- saækhÃrikÃnÅti nagarassa paÂisaÇkhÃrÆpakaraïÃni. Ãpadat- thÃya nikkhittÃnÅti aggi¬Ãhena\<*<10>*>\ và purÃïabhÃvena và paÂirÃjÆ- parundhanÃdinà và gopuraÂÂÃlakarÃjantepurahatthisÃlÃdÅnaæ vipatti Ãpadà ti vuccati, tad atthaæ nikkhittÃnÅti vuttaæ hoti. khaï¬Ãkhaï¬ikaæ chedÃpetvà ti attano kuÂiyà pamÃïaæ sallakkhetvà ki¤ci agge ki¤ci majjhe ki¤ci mÆle khaï¬Ã- khaï¬aæ karonto chedÃpesi. VassakÃro ti tassa brÃhmaïassa nÃmaæ, MagadhamahÃmatto ti MagadharaÂÂhe mahÃmatto, mahatiyà issariyamattÃya samannÃgato Magadhara¤¤o và mahÃmatto mahÃamacco\<*<11>*>\ ti vuttaæ hoti. anusa¤¤ÃyamÃno ti tattha tattha gantvà paccavekkhamÃno. bhaïe ti issarÃnaæ\<*<12>*>\ nÅcaÂÂhÃnikapurisÃlapanaæ. baddhaæ\<*<13>*>\ ÃïÃpesÅti brÃhmaïo \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. tumhÃkaæ for taæ. 2 Bp. -nasÅ iÂÂha-. 3 B2.Bp. insert tumhÃkaæ before dabba-. 4 B2. himavassa vÃtÃtapÃdÅhi. 5 Bp. hatesu. 6 Bp. sÅmassÃ-. 7 B2. Bp. ti và for và ti. 8 Bp. pÃÊimuttÃ-. 9 B2. -ggahabhÆtÃni; Bp. -ggahitabhÆtÃni. 10 B2.Bp. aggidÃhena. 11 B2. mahÃmacco. 12 B2.issariyÃnaæ. 13 B2. bandhaæ, sic passim >\ #<[page 295]># %% pakatiyÃpi tasmim issÃpakato 'va so ra¤¤o ÃïÃpehÅti vacanaæ sutvà yasmà pakkosÃpehÅti ra¤¤Ã\<*<1>*>\ vuttaæ tasmà naæ hat- thesu\<*<2>*>\ pÃdesu ca baddhaæ katvà ÃïÃpessÃmÅti baddhaæ ÃïÃ- pesi. addasÃ\<*<3>*>\ kho Ãyasmà Dhaniyo ti kathaæ addasa. so kira attanà lesena dÃrÆnaæ haÂabhÃvaæ ¤ÃtvÃ; nissaæsayaæ esa dÃrÆnaæ kÃranà rÃjakulato vadhaæ và bandhanaæ\<*<4>*>\ và pÃpuïissati, tadà naæ aham eva mocessÃmÅti, niccakÃlaæ tassa pavattiæ suïanto yeva vicarati, tasmà taæ khaïa¤ ¤eva\<*<5>*>\ gantvà addasa. tena vuttaæ: addasÃ\<*<3>*>\ kho Ãyasmà Dhaniyo ti. dÃrÆnaæ kiccà 'ti dÃrÆnaæ kÃraïÃ. purÃhaæ ha¤¤ÃmÅti ahaæ purà ha¤¤Ãmi, yÃva ahaæ na ha¤¤Ãmi tÃva tvaæ eyyÃsÅti attho. iÇgha bhante sarÃpehÅti ettha iÇghà 'ti codanatthe nipÃto. paÂhamÃbhisitto ti abhisitto hutvà paÂha- maæ. evarÆpiæ vÃcaæ bhÃsita\<*<6>*>\ ti dinna¤ ¤eva samaïa- brÃhmaïÃnaæ tiïakaÂÂhodakaæ paribhu¤jantÆ 'ti imaæ evarÆpiæ vÃcaæ abhisitto hutvà paÂhamam eva yaæ tvaæ abhÃsi taæ sayam eva bhÃsitvÃ\<*<7>*>\ idÃni sarasi\<*<8>*>\ na sarasÅti vuttaæ hoti. rÃjÃno kira abhisittamatto yeva dhamma- bheriæ carÃpenti: dinna¤ ¤eva samaïabrÃhmaïÃnaæ tiïa- kaÂÂhodakaæ paribhu¤jantÆ 'ti, naæ\<*<9>*>\ sandhÃya esa vadati, tesaæ mayà sandhÃya bhÃsitan ti tesaæ appamattake pi kukkuccÃyantÃnaæ samitabÃhitapÃpÃnaæ\<*<10>*>\ samaïabrÃhmaïÃ- naæ tiïakaÂÂhodakaharaïaæ sandhÃya mayà evaæ\<*<11>*>\ bhÃsitaæ, na tumhÃdisÃnan ti adhippÃyo. ta¤ ca kho ara¤¤e aparig- gahitan ti ta¤ ca tiïakaÂÂhodakaæ yaæ ara¤¤e apariggahitaæ hoti etaæ sandhÃya mayà bhÃsitan ti dÅpeti. lomena tvaæ mutto\<*<12>*>\ ti ettha lomam iva lomaæ, kiæ pana taæ, pabbajjà liÇgaæ.\<*<13>*>\ kiæ vuttaæ hoti; yathà nÃma dhuttà maæsaæ khÃdissÃmà 'ti mahagghalomaæ eÊakaæ gaïheyyuæ, tam enaæ a¤¤o vi¤¤Æ puriso disvà imassa eÊakassa maæsaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. insert na after this. 2 B2.Bp. insert ca after this. 3 B2.Bp. addasa. 4 B2.Bp. bandhaæ. 5 B2. khaïaæ yeva. 6 B2.Bp. bhÃsitan ti. 7 B2. bhÃsetvÃ. 8 B2.Bp. omit sarasi na. 9 B2.Bp. taæ for naæ. 10 B2. samitapÃpabÃhi-. 11 B2.Bp. etaæ for evaæ. 12 B2. muttotÅti; Bp. mutto 'si; Text, mutto 'si. 13 B2. liÇgan ti and omits kiæ. >\ #<[page 296]># %<296 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% kahÃpanamattaæ\<*<1>*>\ agghati, lomÃni pana lomavÃre lomavÃre aneke kahÃpaïe agghatÅti\<*<2>*>\ dve alomake eÊake datvà gaïheyya, evaæ so eÊake vi¤¤Æpurisam Ãgamma lomena mucceyya,\<*<3>*>\ evam eva tvaæ imassa kammassa katattà vadhabandhanÃ- raho, yasmà pana arahaddhajo sabbhi avajjharÆpo, tva¤ ca sÃsane pabbajitattà taæ\<*<4>*>\ pabbajjà liÇgabhÆtaæ arahaddha- jaæ dhÃresi, tasmà tvaæ iminà pabbajjÃliÇgalomena eÊako viya vi¤¤Æpurisaæ\<*<5>*>\ Ãgamma mutto 'si.\<*<6>*>\ manussà ujjhÃ- yantÅti ra¤¤o parisatiæ\<*<7>*>\ bhÃsamÃnassa sammukhà ca param- mukhà ca sutvà tattha tattha manussà ujjhÃyanti avajjhÃ- yanti, avajÃnantà taæ jhÃyanti olokenti, lÃmakato và cinten- tÅti attho. khÅyantÅti\<*<8>*>\ tassa avaïïaæ kathenti pakÃsenti. vipÃcentÅti vitthÃrikaæ karonti sabbattha pattharanti, aya¤ ca attho saddasatthÃnusÃrena veditabbo. ayaæ pan' ettha yojanà alajjino ime samaïasakyaputtiyÃ\<*<9>*>\ ti ÃdÅni cintentà ujjhÃyanti, n' atthi imesaæ sÃma¤¤an ti ÃdÅni bhaïantà khÅyanti, apagatà ime sÃma¤¤Ã ti ÃdÅni tattha tattha vitthÃ- rento vipÃcentÅti, etena nayena imesaæ padÃnaæ ito param pi tattha tattha ÃgatapadÃnurÆpena yojanà veditabbÃ. tattha brahmacÃrino ti seÂÂhacÃrino. sÃma¤¤an ti samaïa- bhÃvo, brahma¤¤an ti seÂÂhabhÃvo, sesaæ uttÃnattham eva. ra¤¤o dÃrÆnÅti Ãdimhi adinnaæ ÃdiyissatÅti ayaæ ujjhÃya- nattho. yaæ pana\<*<10>*>\ adinnaæ Ãdiyi taæ dassetuæ ra¤¤o dÃrÆ- nÅti vuttam, iti vacanabhede asammuyhante hi attho vedi- tabbo. purÃïavohÃriko\<*<11>*>\ mahÃmatto ti bhikkhubhÃvato pu- rÃïe\<*<11>*>\ gihÅkÃle vinicchayavohÃre niyuttattà vohÃriko ti sa¤- khaæ gato mahÃamaccho. atha kho bhagavà taæ bhikkhuæ etad avocà 'ti bhagavà sÃma¤ ¤eva\<*<12>*>\ lokavohÃram pi jÃnÃti atÅ- tabuddhÃnaæ pa¤¤attim pi jÃnÃti, pubbe pi buddhà ettakena pÃrÃjikaæ pa¤¤Ãpenti,\<*<13>*>\ ettakena thullaccayaæ ettakena dukkaÂan ti. evaæ sante pi sace a¤¤ehi lokavohÃra¤¤Æ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. kahÃpaïa-. 2 B2.Bp. agghantÅti. 3 B2. mu¤ceyya. 4 B2. tvaæ; Bp. yaæ. 5 Bp. vi¤¤uæ purisam. 6 Bp. 'sÅti. 7 Bp. -sati. 8 Bp. khiyyantÅti. 9 B2. samaïà Sakya-. 10 B2.Bp. pan' etaæ for pana. 11 B2. pÆra-. 12 B2.Bp. sÃmaæ yeva. 13 Bp. pa¤¤ape-. >\ #<[page 297]># %% hi\<*<1>*>\ saddhiæ asaæsanditvà pÃdamattena pÃrÃjikaæ pa¤¤Ã- peyya.\<*<2>*>\ ten' assa siyuæ vattÃro; sÅlasaævaro nÃma ekabhik- khussa pi\<*<3>*>\ appameyyo asaÇkheyyo mahÃpaÂhavÅsamudda- ÃkÃsÃni viya ativitthinno taæ\<*<4>*>\ nÃma bhagavà pÃdamattakena nÃsesÅti. tato tathÃgatassa ¤Ãïabalaæ ajÃnantà sikkhÃ- padaæ kopeyyuæ pa¤¤attam pi sikkhÃpadaæ yathÃÂhÃne na tiÂÂheyya lokavohÃra¤¤Æhi\<*<1>*>\ pana saddhiæ saæsandetvÃ\<*<5>*>\ pa¤¤atte so upavÃdo na hoti. a¤¤adatthu evaæ vattÃro honti; ime hi nÃma agÃrikÃpi pÃdamattena coraæ hananti pi bandhanti pi pabbÃjenti pi, kasmà bhagavà pabbajitaæ na nÃsessati yena parasantakaæ tiïasalÃkamattam pi na gahe- tabbaæ ti, tathÃgatassa ca ¤Ãïabalaæ jÃnissanti, pa¤¤attam pi ca sikkhÃpadaæ akuppaæ bhavissati yathÃÂhÃne Âhassati, tasmà lokavohÃra¤¤Æhi saddhiæ saæsandetvà pa¤¤Ãpetu- kÃmo\<*<6>*>\ sabbà vantaæ parisaæ anuvilokento, atha kho bhagavà avidÆre nisinnaæ disvà taæ bhikkhuæ etad avoca etaæ\<*<7>*>\ avoca; kittakena kho bhikkhu rÃjà MÃgadho seniyo Bimbi- sÃro coraæ gahetvà hanti\<*<8>*>\ và bandhati và pabbÃjeti và ti. tattha MÃgadho MagadhÃnaæ issaro, seniyo ti senÃya sam- païïo,\<*<9>*>\ BimbisÃro ti tassa nÃmaæ. pabbÃjeti và ti raÂÂhato nikkhÃmeti. sesam ettha uttÃnattham eva. pa¤camÃsako pÃdo ti tadà RÃjagahe vÅsatimÃsako kahÃpaïo hoti, tasmà pa¤camÃsako pÃdo, etena lakkhaïena sabbajanapadesu ka- hÃpaïassa catuttho bhÃgo pÃdo ti veditabbo. so ca kho porÃïassa nÅlakahÃpaïassa vasena na itaresaæ RudradÃ- makÃdÅnaæ,\<*<10>*>\ tena pÃdena atÅtÃ\<*<11>*>\ buddhÃpi pÃrÃjikaæ pa¤¤Ã- pesuæ anÃgatÃpi pa¤¤Ãpessanti, sabbabuddhÃnaæ hi pÃrÃ- jikavatthumhi và pÃrÃjike và nÃnattaæ n' atthi, imÃn' eva cattÃri pÃrÃjikavatthÆni imÃn' eva\<*<12>*>\ cattÃri pÃrÃjikÃni ito Ænaæ và atirittaæ\<*<13>*>\ và n' atthi, tasmà bhagavÃpi Dhani- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -hÃravi¤¤Æhi. 2 Bp. pa¤¤ape-. 3 B2. -kkhussÃpi. 4 B2.Bp. kataæ hi for taæ. 5 B2.Bp. saæsanditvÃ, sic passim. 6 Bp. pa¤¤a-,sic passim. 7 B2.Bp. omit etaæ avoca. 8 B2.Bp. hanati. 9 Bp. -panno. 10 B2.Bp. Dudra-; Chimese, Rudra-. 11 B2.Bp. atÅtabu-. 12 B2. adds ca. 13 B2.Bp. atirekaæ. >\ #<[page 298]># %<298 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% yaæ vigarahitvà pÃden' eva dutiyapÃrÃjikaæ pa¤¤Ãpento; yo pana bhikkhu adinnaæ theyyasaÇkhÃtaæ ti Ãdim Ãha. evaæ mÆlacchejjavasena daÊhaæ katvà dutiyapÃrÃjike pa¤¤atte aparam pi anuppa¤¤attatthÃya rajakabhaï¬ika- vatthuæ\<*<1>*>\ udapÃdi, tass' uppatti dÅpanattham etaæ vuttaæ; eva¤ c' idam bhagavatà bhikkhÆnaæ sikkhÃpadaæ pa¤¤attaæ hotÅti, tass' attho\<*<2>*>\ anuppa¤¤attisambandho ca paÂhamapÃrÃ- jikavaïïanÃya\<*<3>*>\ vuttanayen' eva veditabbo. yathà ca idha evaæ resu sabbasikkhÃpadesu yaæ yaæ pubbe vuttaæ taæ\<*<4>*>\ sabbaæ vajjetvà uparÆpari apubbam eva vaïïayissÃma, yadi hi yaæ yaæ vuttanayaæ, taæ\<*<5>*>\ taæ puna pi vaïïayis- sÃma, kadà vaïïanÃya antaæ gamissÃma, tasmà yaæ yaæ pubbe vuttaæ, taæ\<*<4>*>\ sabbaæ sÃdhukaæ upalakkhetvÃ\<*<6>*>\ tattha tattha attho ca yojanà ca veditabbo,\<*<7>*>\ apubbaæ pana yaæ ki¤ci anuttÃnatthaæ, sabbaæ\<*<8>*>\ mayam eva vaïïayissÃma. rajakattharaïaæ gantvà ti rajakatitthaæ gantvÃ. ta¤hi yasmà tattha rajakÃvatthÃni attharanti, tasmà rajakattha- raïan\<*<9>*>\ ti vuccati. rajakabhaï¬ikan ti rajakÃnaæ bhaï¬ikaæ, rajakà sÃyaïhasamaye nagaraæ pavisantà bahÆni vatthÃni ekekaæ bhaï¬ikaæ bandhanti, tato ekaæ bhaï¬ikaæ tesaæ pamÃdena apassantÃnam avaharitvà thenetvà ti attho. gÃmo nÃmà ti evam Ãdi gÃmà và ara¤¤Ã và ti ettha vuttassa gÃmassa ca ara¤¤assa ca pabhedadassanatthaæ vuttaæ. tattha yasmiæ gÃme ekà eva kuÂi\<*<10>*>\ ekaæ\<*<11>*>\ gehaæ seyyathÃpi Malayajanapade, ayaæ ekakuÂiko gÃmo nÃma, etena nayena pare\<*<12>*>\ veditabbÃ. amanusso nÃma yo sabbaso và manussÃnaæ abhÃvena yakkhapariggahabhÆto yato và manussà kenaci kÃraïena puna pi ÃgantukÃmà eva apakkantÃ. parikkhitto nÃma iÂÂhakapÃkÃraæ Ãdiæ katvà antamaso kaïÂakasÃkhÃ- parikkhito.\<*<13>*>\ gonisÃdiniviÂÂho nÃma vÅthisannivesÃdivasena anivisitvà yathà gÃvo tattha tattha dve tisso\<*<14>*>\ nisÅdanti, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -vatthu. 2 B2.Bp. insert ca. 3 B2.Bp. -nÃyaæ. 4 Bp. inserts tan before taæ. 5 Bp. tan for taæ. 6 Bp. upasallakkhe-. 7 Bp. -bbÃ. 8 B2.Bp. insert taæ before this. 9 B2. -ran ti. 10 Bp. kuÂÅ. 11 B2. eka. 12 B2.Bp. apare pi vedi-. 13 B2. kaï¬akasakhÃhi pi parikkhito; Bp. kaïakasÃkhÃhi pi prikkhito. 14 B2.Bp. tayo. >\ #<[page 299]># %% evaæ tattha tattha dve tÅïi gharÃni katvà niviÂÂho. sattho ti jaÇghasatthasakaÂasatthÃdÅsu yo koci. imasmi¤ ca sik- khÃpade nigamo pi nagaram pi gÃmagahaïen'\<*<1>*>\ eva gahitan ti veditabbaæ. gÃmÆpacÃro ti Ãdi ara¤¤aparicchedadassanat- thaæ vuttaæ. indakhÅle ÂhitassÃ'ti yassa gÃmassa AnurÃdha- purass' eva dve indakhÅlÃ. tassa abbhantarime indakhÅle Âhitassa, tassa hi bÃhiro indakhÅlo abhidhammikanayena\<*<2>*>\ ara¤¤asaÇkhepaæ gacchati. yassa pana eko tassa gÃmadvÃ- rabÃhÃnam\<*<3>*>\ vemajjhe Âhitassa, yatrÃpi hi indakhÅlo n' atthi, tatra gÃmadvÃrabÃhÃnaæ vemajjham eva indakhÅlo ti vuc- cati, tena vuttaæ gÃmadvÃrabÃhÃnaæ vemajjhe Âhitassà 'ti. majjhimassà 'ti thÃmamajjhimassa, no pamÃïamajjhimassa n' eva appathÃmassa na mahÃthÃmassa majjhimathÃmassà 'ti vuttaæ hoti. le¬¬upÃto ti yathà mÃtugÃmo kÃke uÂÂha- pento\<*<4>*>\ ujukam eva hatthaæ ukkhipitvÃ\<*<5>*>\ le¬¬um khipati\<*<6>*>\ yathà ca udakukkhepe udakaæ khipanti evaæ akkhipitvÃ\<*<7>*>\ yathà taruïamanussà attano balaæ\<*<8>*>\ dassentÃ\<*<9>*>\ bÃhaæ pasÃ- retvÃ\<*<10>*>\ le¬¬uæ khipanti evaæ khittassa le¬¬ussa patanaÂ- ÂhÃnaæ, patito pana luÂhitvÃ,\<*<11>*>\ yattha gacchati taæ na gahetabbaæ. aparikkhittassa gÃmassa gharÆpacÃre Âhitassa majjhimassa purisassa le¬¬upÃto ti ettha pana nimbakosassa\<*<12>*>\ udakapÃtaÂÂhÃne Âhitassa mÃtugÃmassa\<*<13>*>\ suppapÃto và musa- lapÃto và gharÆpacÃre nÃma, tasmiæ gharÆpacÃre Âhitassa le¬¬upÃto gÃmÆpacÃro ti KurundaÂÂhakaÂhÃyaæ vuttaæ. MahÃpaccariyam pi tÃdisam eva. MahÃaÂÂhakathÃyaæ pana gharaæ nÃma, gharÆpacÃro nÃma gÃmo nÃma gamÆpacÃro nÃmà 'ti mÃtikaæ Âhapetvà nimbakosassa udakapÃtaÂÂhÃ- nabbhantaraæ gharaæ nÃma, yaæ pana dvÃre Âhito mÃtu- gÃmo bhÃjanadhovanaudakaæ cha¬¬eti tassa patanaÂÂhÃna¤\<*<14>*>\ ca mÃtugÃmen' eva anto gehe Âhitena pakatiyà bahi khittassa \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. gÃmagga-. 2 B2.Bp. Ãbhidh-. 3 Bp. gÃmaradvÃra- by mistake. 4 B2.Bp. uÂÂhÃpento. 5 B2. ukkhÅ-. 6 B2. khÅpa-,sic passim. 7 B2. akkhÅ-; Bp. akhi-. 8 B2. phalaæ. 9 B2, -sento. 10 B2. pasÃritvÃ. 11 B2. ludhitvÃ. 12 B2.Bp. nibba-, sic passim. 13 B2.Bp. majjhimassa purisassa for mÃtugÃmassa. 14 Bp. pataïa-. >\ #<[page 300]># %<300 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% suppassa và sammujjaniyÃ\<*<1>*>\ và patanaÂÂhÃna¤ ca gharass'\<*<2>*>\ eva purato dvÅsu koïesu sambandhitvà majjhe rukkhasu- cidvÃraæ\<*<3>*>\ Âhapetvà gorÆpÃnaæ pavesanivÃraïatthaæ\<*<4>*>\ kata- parikkhepe\<*<5>*>\ ca ayaæ sabbo pi gharÆpacÃro nÃma, tasmiæ gharÆpacÃre Âhitassa majjhimassa purisassa le¬¬upÃtab- bhantaraæ gÃmo nÃma, tato a¤¤assa le¬¬upÃtassa abbhan- taraæ gÃmÆpacÃro nÃmà 'ti vuttaæ, idam ettha pamÃïaæ. yathà ca ettha, evaæ sabbattha yo so\<*<6>*>\ aÂÂhakathÃvÃdo và theravÃdo và pacchà vuccati, so pamÃïato daÂÂhabbo. ya¤ c' etaæ MahÃaÂÂhakathÃyaæ vuttaæ, taæ pÃliyà viruddham iva dissati, pÃliyaæ hi gharÆpacÃre Âhitassa majjhimassa purisassa le¬¬upÃto ti ettakam eva vuttaæ. aÂÂhakathÃyaæ pana taæ le¬¬upÃtaæ gÃmasaÇkhepaæ katvà tato paraæ gÃmÆpacÃro\<*<7>*>\ vutto ti. vuccati; sabbam etam\<*<8>*>\ pÃÊiyaæ vuttaæ adhippÃyo pan' ettha veditabbo, so ca aÂÂhakathÃ- cariyÃnam eva vidito, tasmà yathà gharÆpacÃre Âhitassà 'ti\<*<9>*>\ gharÆpacÃralakkhaïaæ pÃÊiyaæ avuttam pi aÂÂhaka- thÃya\<*<10>*>\ vuttavasena gahitaæ, evaæ sesam pi gahetabbaæ. tatrÃyaæ nayo: idha gÃmo nÃma duvidho hoti, parikkhitto ca aparikkhito ca, tatra parikkhittassa parikkhepo yeva paric- chedo, tasmà tassa visuæ paricchedaæ avatvà gÃmÆpÃcÃro nÃma parikkhittassa gÃmassa indakhÅle Âhitassa majjhimassa purisassa le¬¬upÃto ti pÃÊiyaæ vuttaæ. aparikkhittassa pana gÃmassa gÃmaparicchedo vattabbo, tasmà tassa gÃmassa\<*<11>*>\ paricchedadassanatthaæ aparikkhittassa gÃmassa gharÆ- pacÃre Âhitassa majjhimassa purisassa le¬¬upÃto ti pÃÊiyaæ\<*<12>*>\ vuttaæ. gÃmaparicchede ca dassite gÃmÆpacÃralakkhaïaæ pubbe vuttanayen' eva sakkà ¤Ãtun ti puna tattha Âhitassa majjhimassa purisassa le¬¬upÃto ti na vuttaæ. yo pana gharÆpacÃre Âhitassa le¬¬upÃtaæ yeva gÃmÆpacÃro ti vadati, tassa gharÆpacÃro gÃmo ti Ãpajjati. tato gharaæ gharÆpacaro \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. samu¤caniyÃ; Bp. sammu¤janiyÃ. 2 B2. gharassa pÆ-; Bp. gharassa pu-. 3 Bp. -sÆci-. 4 B2.Bp. pavesanani-. 5 B2.Bp. -kkhepo. 6 Bp. yo for so. 7 B2. adds ti. 8 B2. sabbam eva pÃÊi-; Bp. saccam eva pÃÊi-. 9 Bp. adds ettha after ti. 10 Bp. -yaæ. 11 B2.Bp. gÃmapari-. 12 B2.Bp. omit pÃÊiyaæ. >\ #<[page 301]># %% gÃmo gÃmÆpacÃro ti esa vibhÃgo saÇkÅyati,\<*<1>*>\ asaækarato c' ettha vinicchayo veditabbo, vikÃle gÃmappavesanÃdÅsu. tasmà pÃÊi¤ ca aÂÂhakatha¤ ca saæsandetvÃ\<*<2>*>\ vuttanayen' ev' ettha gÃmo ca gamÆpacÃro ca veditabbo. yo pi ca gÃmo pubbe mahà hutvà pacchà kulesu naÂÂhesu appako hoti, so gharÆpacÃrato le¬¬upÃten' eva paricchinditabbo, purimaparic- chedo\<*<3>*>\ pan' assa parikkhittassÃpi aparikkhittassÃpi appa- mÃïam evà 'ti. ara¤¤aæ nÃma Âhapetvà gÃma¤ ca gÃmÆpa- cÃra¤ cà 'ti imaæ\<*<4>*>\ yathÃvuttalakkhaïaæ gÃma¤ ca gamÆ- pacÃra¤ ca Âhapetvà imasmiæ adinnÃdÃnasikkhÃpade ava- sesaæ ara¤¤aæ nÃmà 'ti veditabbaæ. abhidhamme pana ara¤¤an ti nikkhamitvà bahi indakhÅlà sabbam etaæ ara¤¤an ti vuttaæ. ara¤¤asikkhÃpade\<*<5>*>\ Ãra¤¤akaæ nÃma senÃsanaæ pa¤cadhanusatikaæ pacchiman ti vuttaæ, taæ indakhÅlato paÂÂhÃya Ãropitena Ãcariyadhanunà pa¤cadhanusatappamÃïan ti veditabbaæ. evaæ bhagavatà gÃmà và ara¤¤Ã và ti etassa atthaæ vibhajantena gharaæ, gharÆpacÃro gÃmo gÃmÆpacÃro ara¤¤an ti pÃpabhikkhÆnaæ lesokÃsanisedhanat- thaæ pa¤cakoÂÂhÃsà dassitÃ, tasmà ghare ca gharÆpacÃre và gÃme và gamÆpacÃre và ara¤¤e và pÃdagghanakato paÂ- ÂhÃya sassÃmikaæ bhaï¬aæ avaharantassa pÃrÃjikam evà 'ti veditabbaæ. idÃni adinnaæ theyyasaÇkhÃtaæ Ãdiyeyyà 'ti ÃdÅnaæ attha- dassanatthaæ adinnaæ nÃmà 'ti Ãdim Ãha. tattha adinnan ti dantapoïasikkhÃpade attano santakam pi apaÂiggahitakaæ kappiyaæ ajjhoharaïÅyaæ vuccati. idha pana yaæ ki¤ci parapariggahÅtaæ sassÃmikabhaï¬aæ\<*<6>*>\ tad eÂaæ tehi sÃmi- kehi kÃyena và vÃcÃya và na dinnan ti adinnaæ. attano hatthato và yathÃÂhitaÂÂhÃnato và na nissaÂÂhan ti anissaÂ- Âhaæ. yathÃÂhÃne Âhitam pi anapekkhatÃya na pariccattan ti apariccallaæ. ÃrakkhasaævidhÃnena rakkhitattà rakkhi- taæ. ma¤jÆsÃdisu\<*<7>*>\ pakkhipitvÃ\<*<8>*>\ gopitattà gopitaæ, mama idan ti taïhà mamattena mamÃyitattà mamÃyilaæ, tÃhi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. saÇkiyati. 2 B2. -sanditvÃ: Bp. -sandisvà by mistake. 3 B2. pÆrima-, sic passim. 4 B2.Bp. idaæ for imaæ. 5 Bp. Ãra¤¤a-. 6 B2. sassÃmikaæ bhaï¬aæ. 7 Bp. ma¤jusÃdÅsu. 8 B2. pakkhÅ-. sic passim. >\ #<[page 302]># %<302 SamantapÃsadikà [Bhvibh_I.2.>% apariccÃgarakkhaïagopanÃhi tehi bhaï¬asÃmikehi parehi pariggahÅtan ti parapariggahÅtaæ, etaæ adinnaæ nÃma. theyyasaÇkhÃtan ti ettha theno ti coro, thenassa bhÃvo theyyaæ, avaharaïacittass'\<*<1>*>\ etaæ adhivacanaæ, saÇkhÃtan\<*<2>*>\ ti atthato ekaæ, koÂÂhÃsass' etaæ adhivacanaæ, sa¤¤ÃnidÃnà hi papa¤casaÇkhà ti Ãdisu viya. theyya¤ ca taæ saÇkhÃta¤ cà 'ti theyyasaÇkhÃtaæ. theyyacittasaÇkhÃto eko cittakoÂ- ÂhÃso ti attho. karaïatthe c' etaæ paccattavacanaæ, tasmà theyyasaÇkhÃtenà 'ti atthato daÂÂhabbaæ. yo ca theyya- saÇkhÃtena Ãdiyati, so yasmà theyyacitto hoti, tasmà vya¤- janaæ anÃdiyitvà attham eva dassetuæ theyyacitto avahara- ïacitto ti evam assa padabhÃjanaæ vuttan ti veditabbaæ. Ãdiyeyya\<*<3>*>\ --pe-- saÇkhetaæ vÅtinÃmeyyà 'ti ettha pana paÂha- mapadaæ abhiyogavasena vuttaæ. dutiyapadaæ a¤¤esaæ bhaï¬aæ harantassa gacchato vasena, tatiyapadaæ upanik- khittabhaï¬avasena, catutthaæ savi¤¤Ãïakavasena, pa¤ca- maæ thale nikkhittÃdivasena, chaÂÂhaæ parikappavasena và suÇkhaghÃtavasena và vuttan ti veditabbaæ. yojanà pan' ettha ekabhaï¬avasenÃpi\<*<4>*>\ nÃnÃbhaï¬avasenÃpi\<*<4>*>\ hoti ekabhaï¬avasena ca\<*<5>*>\ savi¤¤Ãïaken' eva labbhati. nÃnÃ- bhaï¬avasena\<*<6>*>\ savi¤¤ÃïakÃvi¤¤Ãïakamissakena. tattha nÃ- nÃbhaï¬avasena tÃva evaæ veditabbÃ.\<*<7>*>\ ÃdiyeyyÃ'ti ÃrÃmaæ abhiyu¤jati Ãpatti dukkaÂassa, sÃmikassa vimatiæ uppÃdeti Ãpatti thullaccayassa, sÃmiko na mayhaæ bhavissatÅti dhuraæ nikkhipati Ãpatti pÃrÃjikassa. hareyyà 'ti a¤¤assa bhaï¬aæ haranto sÅse bhÃraæ theyyacitto Ãmasati Ãpatti dukkaÂassa, phandÃpeti Ãpatti thullaccayassa, khandhaæ oropeti Ãpatti pÃrÃjikassa. avahareyyÃ'ti upanikkhittaæ bhaï¬aæ dehi me bhaï¬aæ ti vuccamÃno nÃhaæ gaïhÃmÅti bhaïati Ãpatti dukkaÂassa, sÃmikassa vimatim uppÃdeti Ãpattithullaccayassa. sÃmiko na mayhaæ dassatÅti dhuraæ\<*<8>*>\ nikkhipati\<*<9>*>\ Ãpatti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -cittassa taæ. 2 B2. saÇkhà saÇkhatan ti; Bp. saÇkhà saÇkhÃtan ti. 3 Bp. runs as follows: hareyya avahareyya iriyÃpathaæ vikopeyya ÂhÃnà cÃveyya saÇkhetaæ... 4 B2.Bp. -sena pi. 5 B2.Bp. pi for ca. 6 B2.Bp. insert pi after this. 7 Bp. -tabbo. 8 B2. dhÆraæ. 9 B2. nikkhÅ-, sic passim. >\ #<[page 303]># %% pÃrÃjikassa. iriyÃpathaæ vikopeyyà 'ti saha bhaï¬ahÃrakaæ nessÃmÅti paÂhamaæ pÃdaæ saÇkÃmeti Ãpatti thullaccayassa, dutiyaæ pÃdaæ saÇkÃmeti Ãpatti pÃrÃjikassa. ÂhÃnà cÃveyyà 'ti thalaÂÂhaæ bhaï¬aæ theyyacitto Ãmasati Ãpatti dukka- Âassa, phandÃpeti Ãpatti thullaccayassa ÂhÃnà cÃveti Ãpatti pÃrÃjikassa. saÇketaæ vÅtinÃmeyyà ti parikappitaÂÂhÃnaæ paÂhamaæ pÃdaæ atikkÃmeti Ãpatti thullaccayassa, dutiyaæ pÃdaæ atikkÃmeti Ãpatti pÃrÃjikassa. atha và paÂhamaæ pÃdaæ suÇkaghÃtaæ atikkÃmeti Ãpatti thullaccayassa, duti- yaæ pÃdaæ atikkÃmeti Ãpatti pÃrÃjikassà 'ti ayam ettha nÃnÃbhaï¬avasena yojanÃ. ekabhaï¬avasena pana sassÃmikaæ\<*<1>*>\ dÃsaæ và tiracchÃnaæ và yathÃvuttena abhiyogÃdinà nayena Ãdiyati và harati và avaharati và iriyÃpaÂhaæ và kopeti\<*<2>*>\ ÂhÃnÃ\<*<3>*>\ cÃveti, paric- chedaæ và atikkÃmeti ayam ettha ekabhaï¬avasena yojanÃ. api ca imÃni chappadÃni vaïïayantena\<*<4>*>\ pa¤capa¤cake samo- dhÃnetvà pa¤cavÅsati avahÃrà dassetabbÃ. evaæ vaïïitaæ\<*<5>*>\ yathà hi idaæ adinnÃdÃnapÃrÃjikaæ suvaïïitaæ hoti, imasmi¤\<*<6>*>\ ca ÂhÃne sabbaÂÂhakathÃ\<*<7>*>\ Ãkulà lulitÃ\<*<8>*>\ duvi¤¤eyyavinicchayÃ. tathà hi sabbÃÂÂhakathÃsu yÃni tÃni pÃÊiyaæ: pa¤cah' ÃkÃrehi adinnaæ Ãdiyantassa Ãpatti pÃrÃjikassa, paraparig- gahÅta¤ ca hotÅti, Ãdinà nayena avahÃraÇgÃni vuttÃni, tÃni pi gahetvà katthaci ekaæ pa¤cakaæ dassitaæ. katthaci chah' ÃkÃrehÅti Ãgatehi saddhiæ dve pa¤cakÃni dassitÃni, etÃni ca pa¤cakÃni na honti, yattha hi ekekena padena ava- hÃro sijjhati, taæ pa¤cakaæ nÃma vuccati. ettha pana sab- behi pi padehi eko yeva avahÃro, yÃni pi ca tattha labbhamÃ- nÃni yeva pa¤cakÃni dassitÃni, tesam pi na sabbesaæ attho pakÃsito. evam imasmiæ ÂhÃne sabbÃÂÂhakathà Ãkulà lulitÃ\<*<9>*>\ duvi¤¤eyyavinicchayÃ, tasmà pa¤capa¤cake samo- dhÃnetvà dassiyamÃnà ime pa¤cavÅsati avahÃrà sÃdhukaæ sallakkhetabbÃ. pa¤capa¤cakÃni nÃma, nÃnÃbhaï¬apa¤ca- kaæ ekabhaï¬apa¤cakaæ sÃhatthipa¤cakaæ pubbapayoga- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. sasÃmikaæ. 2 B2.Bp. vikopeti. 3 B2.Bp. insert và after this. 4 B2.Bp. vaïïentena. 5 B2.Bp. vaïïayathà hi idaæ. 6 Bp. imasasmiæ by mistake 7 B2.Bp. sabba aÂÂha-. 8 Bp. luÊitÃ. 9 B2.Bp. luÊitÃ. >\ #<[page 304]># %<304 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% pa¤cakaæ theyyÃvahÃrapa¤cakan ti. tattha nÃnÃbhaï¬a- pa¤caka¤ ca ekabhaï¬apÃacaka¤ ca Ãdiyeyya hareyya ava- hareyya iriyÃpathaæ vikopeyya ÂhÃnà cÃveyyà 'ti imesaæ padÃnaæ vasena labbhanti, tÃni pubbe yojetvà dassitanayen' eva veditabbÃni. yaæ pan' etaæ saÇketaæ vÅtinÃmeyyà 'ti chaÂÂhaæ padaæ taæ parikappÃvahÃrassa ca nissaggiyÃ- vahÃrassa ca sÃdhÃraïaæ, tasmà taæ tatiyapa¤camesu pa¤cakesu labbhamÃnapadavasena yojetabbaæ. vuttaæ nÃnÃbhaï¬apa¤caka¤ ca ekabhaï¬apa¤caka¤ ca. katamaæ sÃhatthikapa¤cakaæ, pa¤ca avahÃrà sÃhatthiko Ãïattiko nissaggiko atthasÃdhako dhuranikkhepo ti. tattha sÃhatthiko nÃma parassa bhaï¬aæ sahatthà avaharati, Ãïat- tiko nÃma asukassa bhaï¬aæ avaharà 'ti a¤¤aæ ÃïÃpeti, nissaggiyo nÃma anto suÇkaghÃte Âhito bahi suÇkaghÃtaæ pÃteti Ãpatti pÃrÃjikassà 'ti, iminà ca saddhiæ saÇketaæ vÅtinÃmeyyà ' ti idaæ padaæ\<*<1>*>\ yojanaæ labhati. atthasÃ- dhako nÃma asukabhaï¬aæ\<*<2>*>\ yadà sakkosi tadà avaharà 'ti Ãïapeti. tattha sace paro anantarÃyiko hutvà taæ avaharati, ÃïÃpako Ãïattikkhaïe yeva pÃrÃjiko hoti, avahÃrako pana avahaÂakÃle, ayaæ atthasÃdhako. dhuranikkhepo pana upanikkhittabhaï¬avasena veditabbo, idaæ sÃhatthika- pa¤cakaæ. katamaæ pubbapayogapa¤cakaæ, apare pi pa¤cÃvahÃrà pubbapayogo, sahapayogo saævidÃvahÃro saÇketakammaæ nimittakamman ti. tattha Ãïattivasena\<*<3>*>\ pubbapayogo veditabbo, ÂhÃnÃcÃvanavasena sahapayogo, itare pana tayo pÃliyaæ ÃgÃtanayen' eva veditabbà ti, idaæ pubbapayogapa¤cakaæ. katamaæ theyyÃvahÃrapa¤cakaæ. apare pi pa¤cÃvahÃrà theyyÃvahÃrà pasayhÃvahÃro pari- kappÃvahÃro paÂicchannÃvahÃro kusÃvahÃro ti. te pa¤cÃpi: a¤¤atari bhikkhu saÇghassa cÅvare bhÃjiyamÃne theyyacitto kusaæ saÇkÃmetvà cÅvaraæ aggahesÅti etasmiæ kusasaÇkÃ- manavatthusmiæ vaïïayissÃma, idaæ theyyÃvahÃrapa¤- cakaæ. evam imÃni pa¤capa¤cakÃni samodhÃnetvà ime pa¤cavÅsati avahÃrà veditabbÃ. imesu ca pana pa¤casu pa¤cakesu kusalena vinayadharena otiïïaæ vatthuæ sahasà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. pada 2 B2.Bp. asukaæ nÃma bhaï¬aæ. 3 B2. Ãna-. >\ #<[page 305]># %% avinicchinitvÃ\<*<1>*>\ va pa¤caÂhÃnÃni oloketabbÃni, yÃni sandhÃya porÃïà Ãhu: vatthuæ kÃla¤ ca desa¤ ca, agghaæ paribhogapa¤- camaæ tulayitvà pa¤caÂhÃnÃni dhÃreyyatthaæ vicakkhaïo ti. tattha vatthun ti bhaï¬aæ, avahÃrakena hi mayà idaæ nÃma avahaÂan ti vutte pi Ãpattiæ anÃropetvà 'va taæ bhaï¬aæ sassÃmikaæ và assÃmikaæ\<*<2>*>\ và ti upaparikkhi- tabbaæ. sassÃmike pi sÃmikÃnaæ sÃlayabhÃvo và nirÃlaya- bhÃvo và upaparikkhitabbo. sace tesaæ sÃlayakÃle haÂaæ bhaï¬aæ agghÃpetvà Ãpatti kÃtabbÃ. sace nirÃyakÃle na pÃrÃjikena kÃretabbo. bhaï¬asÃmikesu pana bhaï¬aæ ÃharÃpentesu bhaï¬aæ dÃtabbaæ, ayam ettha sÃmici. imassa pan' atthassa dÅpanattham idaæ vatthu. BhÃtiyarÃjakÃle kira mahÃcetiyapÆjÃya dakkhiïadisato eko bhikkhu satta- hatthaæ paï¬ukÃsÃvaæ aæse karitvà cetiyaÇgaïaæ pÃvisi. taÇkhaïam eva ca rÃjÃpi cetiyavandanatthaæ Ãgato tato\<*<3>*>\ ussÃranÃya vattamÃnÃya mahÃjanasammaddo ahosi. atha kho\<*<4>*>\ so bhikkhu janasammaddapÅÊito aæsato patantaæ kÃsÃvaæ adisvà 'va nikkhanto, nikkhamitvÃ\<*<5>*>\ kÃsÃvaæ apassanto ko Ådise janasammadde kÃsÃvaæ lacchati\<*<6>*>\ na dÃni taæ mayhan ti dhuranikkhepaæ\<*<7>*>\ katvà gato. ath' a¤¤o bhikkhu paccà Ãgacchanto naæ\<*<8>*>\ kÃsÃvaæ disvà theyyacit- tena gahetvà puna vippaÂisÃrÅ hutvà assamaïo\<*<9>*>\ dÃni 'mhi vibbhamissÃmÅti citte\<*<10>*>\ uppanne\<*<11>*>\ vinayadhare pucchitvÃ\<*<12>*>\ ¤assÃmÅti cintesi. tena\<*<13>*>\ samayena CÆlabhayasumanatthero\<*<14>*>\ nÃma sabbapariyattidharo vinayÃcariyapÃmokkho mahÃ- vihÃre paÂivasati. so bhikkhu theraæ upasaÇkamitvà van- ditvà okÃsaæ kÃretvà attano kukkuccaæ pucchi. thero tena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. avinicchitvÃ. 2 B2. asÃmikaæ. 3 B2.Bp. tatta. 4 B2.Bp. omit kho. 5 B2.Bp. add ca after this. 6 B2. labbhati. 7 B2. dhÆra-, sic passim. 8 B2.Bp. taæ. 9 B2. asamaïo. 10 B2. adds pi. 11 Bp. adds pi. 12 B2. pucchissÃmÅti cintesi. 13 B2.Bp. add ca. 14 B2. CÆlasumana-; Bp. CÆÊasumana-. >\ #<[page 306]># %<306 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% bhaÂÂhe janakÃye pacchà Ãgantvà gahitabhÃvaæ ¤atvà atthi dÃni ettha okÃso ti cintetvà Ãha; sace kÃsÃvasÃmikaæ bhik- khuæ ÃneyyÃsi sakkà bhaveyya tava patiÂÂhà kÃtun ti. ka- thÃhaæ bhante taæ\<*<1>*>\ dakkhissÃmÅti. tahiæ tahiæ gantvà olokehÅti. so pa¤ca pi mahÃvihÃre oloketvà n' eva addakkhi. tato naæ thero pucchi: katarÃya disÃya bahÆ bhikkhÆ Ãgac- chantÅti. dakkhiïadisÃya bhante ti. tena hi kÃsÃvaæ dÅghato ca tiriya¤ ca minitvà Âhapehi, Âhapetvà dakkhiïadisÃya vihÃrapaÂipÃÂiyà vicinitvà taæ bhikkhuæ ÃnehÅti. so tathà katvà taæ bhikkhuæ disvà therassa santikaæ Ãnesi. thero pucchi: tavedaæ kÃsÃvan ti. Ãma bhante ti. kuhiæ te pÃti- tan ti. so sabbaæ Ãcikkhi. thero\<*<2>*>\ tena kataæ dhuranikkhe- paæ sutvà itaraæ pucchi, tayà idaæ kuhiæ disvà gahitanti. so pi sabbaæ Ãrocesi. tato naæ thero Ãha: sace te suddha- cittena gahitaæ abhavissa anÃpatti yeva te assa, theyya- cittena pana gahitattà dukkaÂaæ Ãpanno 'si, taæ desetvà anÃpattiko hohi, ida¤ ca kÃsÃvaæ attano santakaæ katvà etass' eva bhikkhuno dehÅti, so\<*<3>*>\ amaten' eva abhisitto para- massÃsaæ\<*<4>*>\ patto ahosi, evaæ vatthuæ oloketabbaæ. kÃlo ti avahÃrakÃlo. tad eva hi bhaï¬aæ kadÃci samagghaæ hoti, kadÃci mahagghaæ. tasmà taæ bhaï¬aæ yasmim kÃle ava- haÂaæ, tasmiæ yeva kÃle yo tassa aggho hoti, ten'\<*<5>*>\ agghena Ãpatti kÃretabbÃ, evaæ kÃlo oloketabbo. deso ti avahÃra- deso. taæ hi bhaï¬aæ yasmiæ dese avahaÂaæ, tasmiæ yeva dese yo tassa aggho hoti, ten' agghena Ãpatti kÃretabbÃ. bhaï¬uÂÂhÃnadese hi bhaï¬aæ samagghaæ hoti, a¤¤attha mahagghaæ. imassÃpi\<*<6>*>\ atthassa dÅpanattham idaæ vatthu. Antarasamudde kira eko bhikkhu susaïÂhÃnaæ nÃlikeraæ\<*<7>*>\ labhitvà bhamaæ Ãropetvà saÇkhathÃlakasadisaæ manora- maæ\<*<8>*>\ pÃnÅyathÃlakaæ katvà tatth' eva Âhapetvà Cetiyagiriæ agamÃsi. ath' a¤¤o bhikkhu Antarasamuddaæ gantvà tasmiæ vihÃre paÂivasanto taæ thÃlakam disvà theyyacittena ga- hetvà Cetiyagirim eva gato.\<*<9>*>\ tassa tattha yÃguæ pivantassa \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. adds bhikkhuæ. 2 B2.Bp. add pana. 3 B2.Bp. add bhikkhu. 4 Bp. -ssÃsappatto ahosÅti. 5 B2.Bp. tena agghena, sic passim. 6 B2.Bp. add ca. 7 B2.Bp. nÃÊi-, sic passim. 8 Bp. -rammaæ. 9 B2.Bp. Ãgato. >\ #<[page 307]># %% taæ thÃlakaæ disvà thÃlakasÃmiko bhikkhu Ãha, kuto te idaæ laddhan ti. Antarasamuddato me ÃnÅ. so taæ n' etaæ tava santakaæ theyyÃya te gahitan ti saÇghamajjhaæ Ãka¬¬hi. tattha ca vinicchayaæ alabhitvà mahÃvihÃraæ agamiæsu.\<*<1>*>\ tattha bheriæ pahÃrÃpetvÃ\<*<2>*>\ mahÃcetiyasamÅpe sannipÃtaæ katvà vinicchayaæ Ãrabhiæsu. vinayadharat- therà avahÃraæ pa¤¤Ãpesuæ.\<*<3>*>\ tasmiæ sannipÃte Ãbhidhaæ- mika-Godhatthero\<*<4>*>\ nÃma vinayakusalo hoti, so evam Ãha: iminà imaæ\<*<5>*>\ thÃlakaæ kuhiæ avahaÂan ti. Antarasamudde avahaÂan ti. tatr'\<*<6>*>\ etaæ kiæ agghatÅti. na ki¤ci agghati, tatra hi nÃlikeraæ bhinditvà mi¤jaæ khaditvà kapÃlaæ cha¬- ¬henti\<*<7>*>\ dÃruatthaæ pana pharatÅti. imassa bhikkhuno ettha hatthakammaæ kiæ agghatÅti. mÃsakaæ và ÆnamÃsakaæ và ti. atthi pana katthaci sammÃsambuddhena mÃsake\<*<8>*>\ và ÆnamÃsake\<*<8>*>\ và pÃrÃjikaæ pa¤¤attan ti. evaæ vutte, sÃdhu sÃdhu sukathitaæ suvinicchitan ti ekasÃdhukÃro ahosi. tena ca samayena BhÃtiyarÃjÃpi cetiyavandanatthaæ nagarato nikkhamanto taæ saddaæ sutvà kiæ idan ti pucchitvà sab- baæ paÂipÃtiyà sutvà nagare bheriæ carÃpesi, mayi sante bhikkhÆnam pi bhikkhunÅnam pi gihÅnam pi adhikaraïaæ Ãbhidhammika-Godhattherena\<*<9>*>\ vinicchitaæ suvinicchitaæ tassa vinicchaye atiÂÂhamÃnaæ rÃjÃïÃyaæ\<*<10>*>\ ÂhapemÅti. evaæ deso oloketabbo. aggho ti bhaï¬aggho navabhaï¬assa hi yo aggho hoti so pacchà parihÃyati. yathà navadhoto patto aÂÂha vÃ\<*<11>*>\ dasa và agghati so pacchà chiddo\<*<12>*>\ và Ãnigaï¬ikÃ- hato\<*<13>*>\ và appaggho hoti, tasmà na sabbadà bhaï¬aæ pakatiag- ghen eva kÃtabban ti, evaæ aggho oloketabbo. paribhogo ti bhaï¬aparibhogo. paribhogenÃpi hi vÃsiÃdibhaï¬assa aggho parihÃyati, tasmà evaæ upaparikkhitabbaæ. sace koci kassaci pÃdagghanakaæ vÃsiæ harati, tatra vÃsisÃmiko \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ãga-. 2 B2.Bp. paharÃpetvÃ. 3 B2.Bp. sa¤¤Ã-. 4 B2. Godhatta-; Bp. GodatÂa-; Chinese, Godanta. 5 B2.Bp. idaæ. 6 B2. tatr'idaæ. 7 B2.Bp. chaÂÂenti. 8 B2. -kena. 9 B2. Godhatta-; Bp. Godatta-. 10 B2. -ïÃya. 11 B2. adds agghati. 12 Bp. inserts bhinno và before this. 13 B2. ÃnigaïÂhikÃpÃto; Bp. ÃïigaïÂhikÃhato. >\ #<[page 308]># %<308 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% pucchitabbo, tayà ayaæ vÃsi kittakena kÅtà ti. pÃdena bhante ti. kim pana te kiïitvà 'va Âhapità udÃhu taæ vala¤jesÅti. sace vadati ekadivasaæ me dantakaÂÂhaæ và rajanacchalliæ và pattapacanadÃruæ\<*<1>*>\ và chinnaæ ghaæsitvà và nisità ti. ath' assa\<*<2>*>\ porÃïo aggho bhaÂÂho ti veditabbo. yathà ca vÃsiyà evaæ a¤janiyà và a¤janisalÃkÃya và ku¤cikÃya và palÃlena và thusehi và iÂÂhakacuïïena và ekavÃraæ ghaæ- sitvà dhovitamattenÃpi\<*<3>*>\ aggho bhassati. tipumaï¬alassa makaradantacchedanenÃpi\<*<4>*>\ parimajjanamattenÃpi\<*<5>*>\ udakasÃ- ÂikÃya sakiæ nivÃsanapÃrupaïenÃpi paribhogasÅsena aæse và sÅse và ÂhapanamattenÃpi taï¬ulÃdÅnaæ papphoÂanenÃpi\<*<6>*>\ tato ekaæ và dve và apanayanenÃpi\<*<7>*>\ antamaso ekaæ\<*<8>*>\ pÃsÃïa- sakkharaæ uddharitva cha¬¬hitamattenÃpi\<*<9>*>\ sappitelÃdÅnaæ bhÃjanantaraparivattanenÃpi antamaso tato makkhikaæ và kapillikaæ\<*<10>*>\ và uddharitvà cha¬¬hanamattenÃpi\<*<9>*>\ guÊapiï¬a- kassa\<*<11>*>\ madhurabhÃvajÃnanatthaæ nakhena vijjhitvà anu- mattaæ\<*<12>*>\ gahitamattenÃpi aggho bhassati. tasmà yaæ ki¤ci\<*<13>*>\ pÃdagghanakaæ vuttanayen' eva sÃmikehi paribhogena Ænakaæ\<*<14>*>\ kataæ hoti, na taæ avahaÂo bhikkhu pÃrÃjikena kÃtabbo ti,\<*<15>*>\ evaæ aggho\<*<16>*>\ oloketabbo. evaæ imÃni tulayitvà pa¤caÂhÃnÃni dhÃreyya atthaæ vicakkhaïo. Ãpattiæ và anÃpattiæ và garukaæ\<*<17>*>\ lahukaæ và Ãpattiæ yathÃÂhÃne Âhapeyyà 'ti niÂÂhito Ãdiyeyya ... pe... saÇketaæ vÅtinÃ- meyyà 'ti imesaæ padÃnaæ vinicchayo. idÃni yam idaæ\<*<18>*>\ yathÃrÆpe adinnÃdÃne ti ÃdÅni vibhajantena yathÃrÆpaæ nÃmà 'ti Ãdivuttaæ. tattha yathÃrupan ti yathÃjÃtikaæ, taæ pana yasmà pÃdato paÂÂhÃya hoti, tasmà pÃdaæ và pÃdÃrahaæ và atirekapÃdaæ và ti Ãha. tattha pÃdena kahÃ- panassa\<*<19>*>\ catutthabhÃgaæ akappiyabhaï¬am eva dasseti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -pacanakadÃruæ. 2 B2.Bp. ath' assÃ. 3 B2.Bp. dhovana-. 4 B2. pakara-. 5 B2.Bp. -majjitama-. 6 B2.- nena pi. 7 Bp. -nena pi. 8 B2. eka. 9 B2. chaÂÂita-;Bp. cha¬¬ita-. 10 B2. kippillikaæ. 11 B2.-piï¬ikassa. 12 Bp. aïu-. 13 B2. ka¤ci. 14 B2.Bp. Ænaæ. 15 B2.Bp. omit ti. 16 B2.Bp. paribhogo for aggho. 17 B2.Bp. add vÃ. 18 Bp. yad idaæ. 19 Bp. -païa-. >\ #<[page 309]># %% pÃdÃrahena pÃdagghanakaæ kappiyabhaï¬aæ, atirekapÃdena ubhayam pi. ettÃvatà sabbÃkÃrena dutiyapÃrÃjikapahona- vatthuæ\<*<1>*>\ dassitaæ hoti. pathabbyÃrÃjÃ\<*<2>*>\ ti sakalapaÂhaviyà rÃjà dÅpacakkavatti\<*<3>*>\ Asoka sadiso. yo và pan' a¤¤o pi ekadÅpe rÃjà sÅhaÊarÃjasadiso. padesarÃjà ti\<*<4>*>\ ekadÅpassa padesissaro BimbisÃra-Pasenadi\<*<5>*>\ ÃdÃyo viya. maï¬alikà nÃma ye dÅpadese pi\<*<6>*>\ ekam ekaæ maï¬alaæ bhu¤janti. antarabhogikà nÃma dvinnaæ rÃjÆnaæ antarà katipaya- gÃmisÃmikÃ. akkhadassà ti dhammavinicchanakÃ, te dham- masabhÃyaæ nisÅditvà aparÃdhÃnurÆpaæ corÃnaæ hattha- pÃdacchejjÃdiæ anusÃsanti. ye pana ÂhÃnantarappattà amaccà và rÃjakumÃrà và katÃparÃdhà honti, te ra¤¤o Ãro- centi, garukaæ ÂhÃnaæ sayaæ na vinicchinan ti. mahÃmattà ti ÂhÃnantarappattà mahÃamaccÃ, te pi tattha tattha gÃme và nigame và nisÅditvà rÃjakiccaæ karonti. ye và panà 'ti a¤¤e pi ye rÃjakulanissità và sakakiriyanissitÃ\<*<7>*>\ và hutvà chejja- bhejjaæ anusÃsanti, sabbe pi te imasmiæ atthe rÃjÃno ti dasseti. haneyyun ti potheyyu¤ c' eva chindeyyun ti ca.\<*<8>*>\ pabbÃjeyyun ti nÅhareyyuæ. coro 'sÅ ti evam ÃdÅni ca vatvà paribhÃseyyuæ, ten' evÃha paribhÃso eso ti. purimaæ upÃ- dÃyà 'ti methunadhammaæ\<*<9>*>\ patisevitvÃ\<*<10>*>\ pÃrÃjikaæ Ãpattiæ Ãpannaæ puggalaæ upÃdÃya. sesaæ pubbe vuttanayattà uttÃnapadatthattà ca pÃkaÂam evà 'ti evaæ uddiÂÂha- sikkhÃpadaæ padÃnukkamena vibhajitvà idÃni yan taæ Ãdiyeyyà 'ti ÃdÅhi chahi padehi saÇkhepato ÃdÃnaæ dassetvà saÇkhepato eva pÃdaæ và pÃdÃrahaæ và atirekapÃdaæ và ti ÃdÃtabbaæ\<*<11>*>\ bhaï¬aæ dassitaæ. yattha\<*<12>*>\ yatthaÂÂhitaæ\<*<13>*>\ yathà yathà ÃdÃnaæ gacchati anÃgate pÃpabhikkhÆnaæ leso kÃsanirundhanatthaæ\<*<14>*>\ tatha\<*<15>*>\ vitthÃrato dassetuæ bhummaÂ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -pahokavatthu; Bp. -ppahonakavatthu. 2 B2.Bp. pathabhyÃ-. 3 B2. omits dÅpa. 4 Sp. omits ti by mistake. 5 B2.Bp. -dÅ. 6 B2. ye pi dÅpadese pi; Bp. ye dÅpapadese pi. 7 B2. sakaviriya-; Bp. sakavÅriya-. 8 B2.Bp. -yyun ca. 9 B2. methunaæ dha-. 10 Bp. paÂi-. 11 B2.Bp. -tabba. 12 B2.Bp. insert taæ before yattha. 13 Bp. yattha Âhitaæ. 14 B2.Bp. -ruddha-. 15 B2.Bp. repeat tathÃ. >\ #<[page 310]># %<310 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% Âhaæ\<*<1>*>\ thalaÂÂhan ti Ãdinà nayena mÃtikaæ Âhapetvà bhummaÂ- Âhaæ nÃma bhaï¬aæ bhÆmiyÃ\<*<2>*>\ nikkhittaæ hotÅti Ãdinnà nayena tassa vibhaÇgaæ Ãha. tatrÃyaæ anuttÃnapadavaï- ïanÃya saddhiæ vinicchayakatÃ. nikhÃtan ti bhÆmiyaæ khaïitvà Âhapitaæ. paÂicchannan ti paæsu iÂÂhakÃdÅhi paÂic- channaæ. bhummaÂÂhaæ bhaï¬aæ ... pe... gacchati và Ãpatti dukkaÂassÃ'ti taæ evaæ nikhaïitvà và paÂicchÃdetvà và Âhapitattà bhÆmiyaæ Âhitabhaï¬aæ. yo bhikkhu kenacid eva upÃyena ¤atvà avaharissÃmÅti\<*<3>*>\ theyyacitto hutvà ratti- bhÃge uÂÂhÃya gacchati, so bhaï¬aÂÂhÃnaæ apatvÃpi\<*<4>*>\ sabba- kÃyavacÅvikÃresu dukkaÂaæ Ãpajjati. kathaæ, so hi tassa ÃharaïatthÃya uÂÂhahanto yaæ yaæ aÇgapaccaÇgaæ phandÃ- peti, sabbattha dukkaÂam eva. nivÃsanapÃrupaïaæ saï- Âhapeti hatthavÃre hatthavÃre dukkaÂaæ. mahantaæ nidhÃ- naæ\<*<5>*>\ na sakkà ekena Ãharituæ dutiyaæ pariyesissÃmÅti kassaci sahÃyassa santikaæ gantukÃmo dvÃraæ vivarati, padavÃre ca hatthavÃre ca dukkaÂaæ. dvÃrapidahane pana a¤¤asmiæ và gamanassa anupakÃre anÃpatti. tassa nipanno- kÃsaæ gantvà itthannÃmà 'ti pakkosati, tam atthaæ Ãrocetvà ehi gacchÃmà 'ti vadati vÃcÃya vÃcÃya dukkaÂaæ. so tassa vacanena uÂÂhahati tassÃpi dukkaÂaæ. uÂÂhahitvà tassa santikaæ gantukÃmo nivÃsanaæ\<*<6>*>\ pÃrupaïaæ saïÂhapeti dvÃraæ vivaritvà tassa samÅpaæ gacchati hatthavÃrapada- vÃresu sabbattha dukkaÂaæ. so taæ pucchati asuko ca asuko ca kuhiæ asuka¤ ca pakkosÃhÅti vÃcÃya vÃcÃya dukkaÂaæ. sabbe samÃgate disvà mayà asukasmiæ nÃma ÂhÃne evarÆpo nidhi upaladdho gacchÃma taæ gahetvà pu¤¤Ãni ca karis- sÃma sukhaæ ca jÅvissÃmÃti vadati vÃcÃya vÃcÃya dukkaÂam eva. evaæ laddhasahÃyo kuddÃÊaæ pariyesati, sace pan' assa attano kuddÃlo\<*<7>*>\ atthi taæ ÃharissÃmÅti gacchanto ca gaïhanto ca Ãharanto ca sabbahatthavÃrapadavÃresu\<*<8>*>\ dukkaÂaæ Ãpaj- jati. sace n' atthi a¤¤aæ bhikkhuæ và gahaÂÂhaæ và gantvà yÃcati, yÃcanto ca\<*<9>*>\ sace kuddÃlaæ me dehi kuddÃlena me \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. bhÆma-, sic passim. 2 B2.Bp. bhÆmiyaæ. 3 B2.Bp. Ãhari-. 4 Bp. appatvÃpi. 5 Sp. nidÃnaæ by mistake. 6 B2.Bp.nivÃsana. 7 B2. -laæ; Bp. kudÃlo, sic passim. 8 B2.Bp.sabbatthahattha-. 9 B2.Bp. omit ca. >\ #<[page 311]># %% attho ki¤ci kÃtabbam atthi, taæ katvà paccà harissÃmÅti Ãharanto\<*<1>*>\ ca musà bhaïanto\<*<2>*>\ yÃcati, vÃcÃya vÃcÃya dukkaÂaæ. sace mÃtikà sodhetabbà atthi, vihÃre bhÆmikammaæ kÃtab- baæ atthÅti musÃpi bhaïati, yaæ yaæ vacanaæ musà tattha tattha pÃcittiyaæ. MahÃ-aÂÂhakathÃyaæ pana sacce pi alike pi dukkaÂam eva vuttaæ taæ pamÃdalikhitan ti veditabbaæ. na hi adinnÃdÃnassa pubbapayogapÃcittiyaÂÂhÃne\<*<3>*>\ dukkaÂaæ nÃma atthi. sace pana kuddÃlassa daï¬o n' atthi daï¬aæ karissÃmÅti vÃsiæ và pharasuæ và niseti, tad atthÃya gac- chati, gantvà sukkhakaÂÂhaæ chindati tacchati ÃkoÂeti, sabbattha hatthavÃrapadavÃresu dukkaÂaæ. allarukkhaæ chindati pÃcittiyaæ. tato paraæ sabbapayogesu dukkaÂaæ. saÇkhepa-aÂÂhakathÃyaæ pana MahÃpaccariya¤ ca tattha jÃtakaæ\<*<4>*>\ kaÂÂhalatà chedanatthaæ vÃsipharasuæ pariyesan- tÃnam pi dukkaÂaæ vuttaæ. sace pana tesaæ evaæ hoti vÃsipharasukuddÃle\<*<5>*>\ yÃcentà ÃsaÇkità bhavissÃma lohaæ samuÂÂhÃpetvà karomà 'ti, tato Ãkaraæ\<*<6>*>\ gantvà lohabÅjat- thaæ paÂhaviæ khaïanti, akappiyapaÂhaviæ\<*<7>*>\ khaïantÃnaæ dukkaÂehi saddhiæ pÃcittiyÃnÅti MahÃpaccariyaæ vuttaæ. yathà ca idha evaæ sabbattha pÃcittiyaÂÂhÃne dukkaÂà na muccati. kappiyaæ\<*<8>*>\ paÂhaviæ khaïantÃnam dukkaÂÃni yeva, bÅjaæ pana gahetvà tato paraæ sabbakiriyÃsu\<*<9>*>\ payoge payoge dukkaÂaæ. piÂakapariyesane pi hatthavÃrapadavÃravÃcÃsu\<*<10>*>\ vuttanayen' eva dukkaÂaæ, musÃvÃde pÃcittiyaæ, piÂakaæ kÃtukÃmatÃya vallicchedane pÃcittiyan ti, sabbaæ puri- manayen' eva veditabbaæ. gacchati và Ãpatti dukkaÂassÃ' ti evaæ pariyiÂÂhasahÃya- kuddalÃpiÂako nidhiÂÂhÃnaæ gacchati, padavÃre padavÃre dukkaÂaæ. sace pana gacchanto imaæ nidhiæ laddhà bud- dhapÆjaæ vÃ\<*<11>*>\ saÇghabhattaæ và karissÃmÅti\<*<12>*>\ kusalaæ uppÃ- deti kusalacittena gamane anÃpatti. kasmÃ, theyyacitto \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. omit Ãharanto ca. 2 B2.Bp. musà abha-. 3 B2.Bp. -payoge pÃc-. 4 Bp. jÃtaka. 5 B2.Bp. -kuddÃlaæ(Bp. kudÃlaæ)yÃcantÃ. 6 B2.Bp. ara¤¤aæ. 7 B2. -vikhaïa-. 8 B2.Bp. kappiya. 9 Bp. -kriyÃsu. 10 B2.Bp. -padavÃresu. 11 B2.Bp. insert dhammapÆjaæ vÃ. 12 B2. -ssÃmà 'ti. >\ #<[page 312]># %<312 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% dutiyaæ và ... pe... gacchati và Ãpatti dukkaÂassÃ'ti vuttattÃ. yathà ca idha evaæ sabbattha atheyyacittassa anÃpatti, maggato okkamma nidhÃnaÂÂhÃnagamanatthÃya\<*<1>*>\ maggaæ karonto bhÆtagÃmaæ chindati pÃcittiyaæ, sukkhakaÂÂhaæ chindati dukkaÂaæ. tattha jÃtakan ti ciranihitÃya\<*<2>*>\ kumbhiyà upari jÃtakaæ kaÂÂhaæ và lataæ và ti na kevalaæ kaÂÂhala- tÃm eva yaæ ki¤ci allaæ và sukkhaæ và tiïarukkhalatÃdiæ chindantassa sahapayogattà dukkaÂam eva hoti. aÂÂhavidha¤ h' etaæ dukkaÂaæ nÃma, imasmiæ ÂhÃne samodhÃnetvà therehi dassitaæ, pubbapayogadukkaÂaæ sahapayogaduk- kaÂaæ anÃmÃsadukkaÂaæ durÆpaciïïadukkaÂaæ vinayaduk- kaÂaæ ¤ÃtadukkaÂaæ ¤attidukkaÂaæ paÂissavadukkaÂan ti. tattha theyyacitto dutiyaæ và kuddÃlaæ và piÂakaæ và pariyesati gacchati và Ãpatti dukkaÂassà 'ti idaæ pubba- payogadukkaÂaæ nÃma. ettha hi dukkaÂaÂÂhÃne dukkaÂaæ pÃcittiyaÂÂhÃne pÃcittiyam eva hoti. tattha jÃtakaæ kaÂÂhaæ và lataæ và chindati Ãpatti dukkaÂassà 'ti idaæ sahapayoga- dukkaÂaæ nÃma. ettha pana pÃcittiyavatthu¤\<*<3>*>\ ca dukkaÂa- vatthu¤\<*<3>*>\ ca dukkaÂaÂÂhÃne yeva tiÂÂhati, kasmÃ, avahÃrassa sahapayogattà 'ti. yaæ pana dasavidhaæ ratanaæ satta- vidhaæ dha¤¤aæ sabba¤ ca Ãvudhabhaï¬Ãdiæ Ãmasantassa dukkaÂaæ vuttaæ, idaæ anÃmÃsadukkaÂaæ nÃma. yaæ kadalinÃlikerÃadÅnaæ\<*<4>*>\ tattha jÃtakaphalÃni Ãmasantassa duk- kaÂaæ vuttaæ, idaæ durÆpaciïïadukkaÂaæ nÃma. yaæ pana piï¬Ãya carantassa patte raje patite pattaæ apaÂigga- hetvÃ\<*<5>*>\ và adhovitvà và tattha bhikkhaæ gaïhantassa dukka- Âaæ vuttaæ, idaæ vinayadukkaÂaæ nÃma. sutvà na vadanti Ãpatti dukkaÂassà 'ti idaæ ¤ÃtadukkaÂaæ nÃma. yaæ ekÃdasasu samanubhÃsanÃsu ¤attiyà dukkaÂan ti vuttaæ, idaæ ¤attidukkaÂaæ nÃma. tassa bhikkhave bhikkhuno purimikà ca na pa¤¤Ãyati paÂissave ca Ãpatti dukkaÂassà 'ti idaæ paÂissavadukkaÂaæ nÃma, idaæ pana sahapayoga- dukkaÂaæ. tena vuttaæ: yaæ ki¤ci allaæ và sukkhaæ và tiïarukkhalatÃdiæ chindantassa sahapayogattà dukkaÂam eva hotÅti. sace pan' assa tattha jÃtake tiïarukkhalatÃdimhi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -ÂÂhÃnaæ gama-. 2 B2. cÅra-. 3 Bp. -tthu. 4 B2.Bp. kadalÅnÃÊikera-. 5 Bp. appaÂi-. >\ #<[page 313]># %% chinne pi lajjidhammo okkamati saævaro uppajjati cheda- napaccayà dukkaÂam desetvà muccati. atha dhuranikkhepaæ\<*<1>*>\ akatvà saussÃho 'va paæsuæ khaïati chedanadukkaÂaæ paÂippassambhati khaïanadukkaÂe patiÂÂhÃti, akappiyapaÂha- viæ khaïanto pi hi idha sahapayogattà dukkaÂam eva Ãpaj- jati. sace pan' assa sabbadisÃsu khaïitvà kumbhimÆlaæ pattassÃpi lajjidhammo okkamati, khaïanapaccayà dukka- Âaæ desetvà muccati viyÆhati và ti. atha pana saussÃho\<*<2>*>\ paæsuæ viyÆhati ekapasse rÃsiæ karoti, khaïanadukkaÂaæ paÂippassambhati viyÆhanadukkaÂe patiÂÂhÃti, ta¤ ca paæsuæ tattha tattha pu¤jaæ karonto payoge payoge dukkaÂaæ Ãpaj- jati. sace pana rÃsiæ katvÃpi dhuranikkhepaæ karoti lajji- dhammaæ Ãpajjati viyÆhanadukkaÂaæ desetvà muccati. uddharati và ti atha pana saussÃho 'va paæsuæ uddharitvà bahi pÃtehi viyÆhanadukkaÂaæ paÂippassambhati uddhara- ïadukkaÂe patiÂÂhÃti. paæsuæ pana kuddÃlena và hatthehi và pacchiyà và tahiæ tahiæ pÃtento payoge payoge dukka- Âaæ Ãpajjati. sace pana sabbapaæsuæ\<*<3>*>\ nÅharitvà kumbhiæ thalaÂÂhaæ katvÃpi lajjidhammaæ Ãpajjati uddharaïaduk- kaÂaæ desetvà muccati. atha pana saussÃho 'va kumbhiæ Ãmasati uddharaïadukkaÂaæ paÂippassambhati Ãmasanaduk- kaÂe patiÂÂhÃti. ÃmasitvÃpi ca lajjidhammaæ Ãpajjanto ÃmasanadukkaÂaæ desetvà muccati. atha saussÃho 'va kumbhiæ phandÃpeti ÃmasanadukkaÂaæ paÂippassambhati phandÃpeti Ãpatti thullaccayassà 'ti vuttathullaccaye patiÂ- ÂhÃti. tatrÃyaæ dukkaÂathullaccayÃnaæ dvinnam pi vaca- nattho: paÂhamaæ tÃv' ettha duÂÂhu\<*<4>*>\ kataæ satthÃrà vutta- kiccaæ virÃdhetvà katan ti dukkaÂaæ. athavà duÂÂhuæ\<*<5>*>\ kataæ virÆpÃsà kiriyÃ\<*<6>*>\ bhikkhukiriyÃnam majjhe na sobhatÅti evam pi dukkaÂaæ. vutta¤ c' etaæ:-- dukkaÂan ti ca\<*<7>*>\ yaæ vuttaæ taæ suïohi yathÃtathaæ, aparaddhaæ viraddhaæ ca khalitaæ ya¤ ca dukkaÂaæ, yaæ manusso kare pÃpaæ Ãvi và yadi và raho, dukkaÂan ti pavedenti ten' etaæ iti vuccatÅti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. dhÆra-, sic passim. 2 B2.Bp. add va. 3 Bp. sabbaæ paæ-. 4 B2. duÂÂhuæ. 5 Bp. duÂÂhu. 6 Bp. kriyÃ,sic passim. 7 B2. hi for ca; Bp. iti for ti and omits ca. >\ #<[page 314]># %<314 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% itaram pana thÆlattà accayattà ca thullaccayaæ, sampa- rÃye ca duggati, taæ hoti kaÂukapphalan ti ÃdÅsu viya c' ettha saæyogabhÃvo veditabbo. ekassa santike desetabbesu hi accayesu tena samo thÆlo accayo n' atthi, tasmà vuttam thÆlattà accayattà ca thullaccayan ti. vutta¤ h' etaæ\<*<1>*>\:-- thullaccayan ti yaæ vuttaæ taæ suïohi yathÃtathaæ, ekassa mÆle\<*<2>*>\ deseti yo ca naæ\<*<3>*>\ patigaïhati\<*<4>*>\ accayo tena samo n' atthi ten' etaæ iti vuccatÅti* phandÃpentassa ca payoge payoge thullaccayan ti,\<*<5>*>\ lajji- dhammaæ\<*<6>*>\ okkanto thullaccayaæ desetvà muccati, sahapayo- gato paÂÂhÃyeva c' ettha purimà purimà Ãpatti paÂippassam- bhati sahapayogaæ pana akatvà lajjidhammaæ okkantena yà pubbapayoge dukkaÂapÃcittiyo ÃpannÃ, sabbà tà dese- tabbÃ. sahapayoge ca tattha jÃtakacchedane bahukÃni pi dukkaÂÃni paæsukhaïanaæ patvà paÂippassambhanti, ekaæ khaïanadukkaÂam eva hoti. khaïane bahukÃni pi viyÆ- hanaæ viyÆhaïe bahukÃni pi uddharaïaæ uddharaïe bahu- kÃni pi Ãmasanaæ, Ãmasane bahukÃni pi phandÃpanaæ patvà paÂippassambhanti. paæsukhaïanÃdÅsu ca lajjidhamme up- panne bahukÃpi Ãpattiyo hontu ekam eva desetvà muccatÅti KurundaÂÂhakathÃyaæ vuttaæ. purimÃpatti\<*<7>*>\ paÂippassaddhi ca nÃm' esà ¤attiyà dukkaÂaæ dvÅhi kammavÃcÃhi thullac- cayà paÂippassambhantÅti evaæ anusÃvaïÃsu yeva sutte ÃgatÃ.\<*<8>*>\ idha pana dutiyapÃrÃjike aÂÂhakathÃcariyappamÃ- ïena gahetabbà ti. ÂhÃnà cÃveti Ãpatti pÃrsà 'ti yo pana phandÃpetvà pi lajjidhammaæ anokkamitvÃ\<*<9>*>\ 'va taæ kum- bhiæ ÂhÃnato antamaso kesaggamattam pi cÃveti pÃrÃjikam eva ÃpajjatÅti attho. ÂhÃnÃcÃvanaæ c' ettha chahi\<*<10>*>\ ÃkÃ- rehi veditabbaæ. kathaæ, kumbhimukhavaÂÂiyaæ\<*<11>*>\ gahetvà attano abhimukhaæ Ãka¬¬hanto iminà antena phuÂÂhokÃsaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. Bp. c' etaæ. 2 B2.Bp. add yo. 3 B2.Bp. taæ. 4 B2. patigaïhÃti; Bp. paÂiggaïhati. 5 B2.Bp. omit ti, and add phandÃpetvà pi ca before lajji-. 6 Bp. lajjÅ-, sic passim. 7 B2. pÆrimà Ãpatti. 8 B2. -vaïà suttesu yeva ÃgatÃ. 9 B2. -metvÃ. 10 Bp. chah'. 11 B2.Bp. kumbhiæ mukha-. * Vin. v, 148. .pa 315 1 B2. -kÃsa. 2 B2. uddhaæ ukkhipento; Bp. uddhaæ ukkhipanto for this. 3 B2. baddhÃ. 4 B2.Bp. catÆsu. 5 B2.Bp. catÆ-, sic passim. 6 B2.Bp. baddhÃ. 7 B2.Bp. baddhakumbhiyà paÂhamaæ. 8 B2. -vuttena nayena. 9 B2.Bp. eten' upÃyena. 10 B2.Bp. sesesu. 11 B2.Bp. insert nÅharati pÃrÃjikaæ, atha mÆlaæ achetvà valayaæ after this valayaæ. 12 B2.Bp. add pi. >\ #<[page 315]># %% kesaggamattam pi pÃrimantena atikkÃmeti pÃrÃjikaæ. tath' eva gahetvà parato pellento pÃrimantena phuÂÂhokÃsaæ\<*<1>*>\ kesaggamattam pi iminà antena atikkÃmeti pÃrÃjikaæ. vÃmato và dakkhiïato và apanÃmento vÃmantena phuÂÂho- kÃsaæ kesaggamattam pi dakkhiïantena atikkÃmeti pÃrÃ- jikaæ. dakkhiïantena và phuÂÂhokÃsaæ kesaggamattam pi vÃmantena atikkÃmeti pÃrÃjikaæ. ukkhipanto\<*<2>*>\ kesagga- mattam pi bhÆmito moceti pÃrÃjikaæ. khaïitvà heÂÂhato osÅdento bundena phuÂÂhokÃsaæ kesaggamattam pi mukha- vaÂÂiyà atikkÃmeti pÃrÃjikan ti evaæ ekaÂÂhÃne ÂhitÃya kumbhiyÃ, yadi pana kumbhimukhavaÂÂiyà pÃsaæ katvà lohakhÃïuæ và khadirasÃrÃdikhÃïuæ và paÂhaviyaæ Ãko- Âetvà tattha saÇkhalikÃya bandhitvà Âhapenti, ekissà disÃya ekÃya saÇkhalikÃya baddhÃya\<*<3>*>\ dve ÂhÃnÃni labbhanti. dvÅsu tÅsu catusu\<*<4>*>\ disÃsu catuhi\<*<5>*>\ saÇkhalikÃhi baddhÃya\<*<6>*>\ pa¤ca ÂhÃnÃni labbhanti. tattha ekakhÃïuke baddhakumbhimu- khavaÂÂiyÃ\<*<7>*>\ paÂhamaæ khÃïukaæ và uddharati saÇkhali- kaæ và chindati thullaccayaæ. tato kumbhiæ yathÃvutta- nayena\<*<8>*>\ kesaggamattam pi ÂhÃnà cÃveti pÃrÃjikaæ. atha paÂhamaæ kumbhiæ uddharati thullaccayaæ. tato khÃïu- kaæ kesaggamattam pi ÂhÃnà cÃveti saÇkhalikaæ và chindati pÃrÃjikaæ. etena\<*<9>*>\ upÃyena dvÅsu tÅsu catusu khÃïukesu baddhakumbhiyÃpi pacchime ÂhÃnÃcÃvane pÃrÃjikaæ, sese\<*<10>*>\ thullaccayaæ veditabbaæ. sace khÃïu n' atthi saÇkhalikÃya agge valayaæ katvà tattha jÃtake mÆle pavesitaæ hoti, paÂhamaæ kumbhiæ uddharitvà pacchà mÆlaæ chetvà valayaæ\<*<11>*>\ ito cito ca sÃreti rakkhati. sace pana mÆlato anÅ- haritvÃ\<*<12>*>\ hatthena gahetvà ÃkÃsagataæ karoti pÃrÃjikaæ, ayam ettha viseso, sesaæ vuttanayaæ eva. #<[page 316]># %<316 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% keci pana nimittatthÃya kumbhimatthake nigrodharuk- khÃdÅni ropenti, mÆlÃni kumbhiæ vinandhitvà ÂhitÃni honti. mÆlÃni chinditvà kumbhiæ gahessÃmÅti chindantassa payoge payoge dukkaÂaæ. chinditvà okÃsaæ katvà kumbhiæ kesag- gamattam pi ÂhÃnà cÃveti pÃrÃjikaæ. mÆlÃni\<*<1>*>\ chindato 'va luÂhitvÃ\<*<2>*>\ kumbhi\<*<3>*>\ ninnaÂÂhÃnaæ gatà rakkhati tÃvÃ, gataÂ- ÂhÃnato uddharati pÃrÃjikaæ. sace chinnesu mÆlesu ekamÆla- mattena kumbhi tiÂÂhati so ca taæ imasmiæ mÆle chinne patissatÅti chindati, chinnamatte pÃrÃjikaæ. sace pana ekamÆlen' eva pÃse baddhasÆkaro viya Âhità hoti a¤¤aæ ki¤ci lagganakaæ n' atthi tasmim pi mÆle chinnamatte pÃrÃ- jikaæ. sace kumbhimatthake mahÃpÃsÃïo Âhapito hoti, taæ daï¬ena ukkhipitvà apanetukÃmo kumbhimatthake jÃtarukkhaæ chindati dukkaÂaæ. tassà samÅpe jÃtakaæ chetvà Ãharati, atatthajÃtakattà naæ\<*<4>*>\ chindato pÃcittiyaæ. attano bhÃjanan ti sace pana kumbhiæ uddharituæ asakkonto kumbhigatabhaï¬aæ\<*<5>*>\ gahaïatthaæ attano bhÃjanaæ pa- vesetvà anto kumbhiyaæ pa¤camÃsakaæ\<*<6>*>\ và atirekapa¤ca- mÃsakaæ va agghanakaæ theyyacitto Ãmasati, Ãpatti dukka- Âassa. paricchedo c' ettha pÃrÃjikaniyamanatthaæ vutto. theyyacittena pana Ænapa¤camÃsakaæ pi Ãmasanto duk- kaÂaæ Ãpajjati yeva. phandÃpetÅti ettha yÃva ekÃbaddhaæ kaÂvà attano bhÃjanaæ paveseti tÃva phandÃpetÅti vuccati. api ca ito cito ca apabyÆhanto pi phandÃpeti yeva so thullac- cayaæ Ãpajjati. yadà pana ekÃbaddhabhÃvo chinno kumbhi- gataæ kumbhiyam eva bhÃjanagatam pi bhÃjane yeva hoti tadà attano bhÃjanagataæ nÃma hoti. evaæ katvà kumbhito anÅhaÂe pi\<*<7>*>\ bhÃjane pÃrÃjikaæ Ãpajjati. mutthiæ và chindatÅti ettha yathà aÇgulantarehi nikkhantakahÃpaïà kumbhigate kahÃpaïe na samphusanti. evaæ\<*<8>*>\ muÂÂhiæ karonto muÂÂhiæ chindati nÃma, so pi pÃrÃjikaæ Ãpajjati. suttÃrÆÊhan\<*<9>*>\ ti sutte ÃrÆÊhaæ\<*<10>*>\ sutte\<*<11>*>\ Ãvutassa pi\<*<12>*>\ suttamayassa pi\<*<13>*>\ etaæ adhiva- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. mÆlÃ. 2 B2. ludhitvÃ. 3 Bp. kumbhÅ, sic passim. 4 B2.Bp. taæ. 5 Bp. -bhaï¬aggahaïatthaæ. 6 B2. pa¤caæ mÃ-. 7 Bp. adds ca. 8 B2. eva. 9 B2. -rÆÊan ti. 10 B2. ÃrÆÊaæ. 11 Bp. suttena. 12 B2.Bp. -tass pi. 13 B2. -ssÃpi. >\ #<[page 317]># %% canaæ. pÃmaÇgÃdÅni\<*<1>*>\ sovaïïamayÃni pi honti rÆpimayÃni\<*<2>*>\ pi suttamayÃni pi muttÃvaliÃdayo\<*<3>*>\ pi etth' eva saÇgahaæ gatÃ. veÂhanan ti sÅsaveÂhanapaÂÂo\<*<4>*>\ vuccati, etesu yaæ ki¤ci theyyacitto Ãmasati dukkaÂaæ, phandÃpeti\<*<5>*>\ koÂiyaæ gahetvà ÃkÃsaÂÂhaæ akaronto uddhÃreti\<*<6>*>\ thullaccayaæ. ghaæsanto nÅharatÅti ettha pana paripuïïÃya kumbhiyà upari samatitti- kaæ kumbhiæ katvà Âhapitaæ và ekaæ koÂiæ bunde ekaæ koÂiæ mukhavaÂÂiyaæ katvà Âhapitaæ và ghaæsantassa\<*<7>*>\ nÅharato thullaccayaæ, kumbhimukhà mocentassa pÃrÃjikaæ. yaæ pana upa¬¬hakumbhiyaæ và rittakumbhiyaæ và Âhapitaæ, tassa attano phuÂÂhokÃso 'va ÂhÃnaæ. na sakalà kumbhi. tasmà taæ ghaæsantassÃpi nÅharato patiÂÂhitokÃ- sato kesaggamatte mutte pÃrÃjikam eva. kumbhiyà pana paripuïïÃya và ÆnÃya và ujukam eva uddharantassa heÂ- ÂhimakoÂiyà patiÂÂhitokÃsà mutte ca pÃrÃjikam eva.\<*<8>*>\ anto kumbhiyaæ Âhapitaæ yaæ ki¤ci pÃrÃjikapahonakaæ\<*<9>*>\ bhaï¬aæ sakalakumbhiyaæ cÃrentassa pÃmaÇgÃdiæ ca ghaæsitvà nÅharantassa yÃva mukhavaÂÂiæ\<*<10>*>\ nÃtikkamati tÃva thullaccayam eva. tassa hi sabbÃpi kumbhiÂhÃnan ti saÇkhepa-MahÃpaccariyÃdÅsu\<*<11>*>\ vuttaæ. MahÃ-aÂÂhakathÃ- yaæ pana ÂhapitaÂÂhÃnam eva thÃnaæ, no\<*<12>*>\ sakalà kumbhi. tasmà yathÃÂhitaÂÂhÃnato kesaggamattam pi mocentassa pÃrÃjikam evà 'ti vuttaæ, taæ pamÃïaæ. itaraæ pana ÃkÃsa- gataæ akarontassa cÅvaravaæse ÂhapitacÅvaraveÂhakanayena\<*<13>*>\ vuttaæ, taæ na gahetabbaæ. vinayavinicchayehi Ãgate ga- ruke ÂhÃtabbaæ, esà vinayadhammatÃ. api ca attano bhÃja- nagataæ và karoti muÂÂhiæ và chindatÅti vacanato p' etaæ veditabbaæ. yathà antokumbhiyaæ Âhitassa na sabbà kumbhiÂhÃnan ti, sappiÃdÅsu yaæ ki¤ci pivato ekapayogena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. add hi. 2 B2.Bp. rÆpiyamayÃni pi. 3 B2. muttÃvaÊi; Bp. -vaÊÅ. 4 Bp. -paÂo. 5 B2.Bp. insert thullaccayaæ, pÃmaÇgÃdÅni after this. 6 B2.Bp. uccÃreti. 7 B2. ghasantassa, sic passim. 8 B2.Bp. muttamatt' eva pÃrÃjikaæ. 9 Bp. -ppaho-. 10 B2. -vaÂÂi. 11 B2.Bp. -paccari ÃdÅsu. 12 B2.Bp. na for no. 13 Bp. -Âhanakanayena. >\ #<[page 318]># %<318 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% pÅtamatte pÃrÃjikan ti MahÃ-aÂÂhakathÃyaæ vuttaæ. MahÃ- paccariyÃdÅsu\<*<1>*>\ pana ayaæ vibhÃgo dassito mukhaæ apa- netvÃ\<*<2>*>\ Ãka¬¬hantassa pivato sace paragalagataæ pÃdaæ na agghati mukhagatena saddhiæ agghati rakkhati tÃva, kaï- Âhena pana paricchinnakÃle yeva pÃrÃjikaæ hoti. sace pi oÂÂhehi paricchindanto oÂÂhe pidahati pÃrÃjikaæ eva. uppala- daï¬aveÊunÃli\<*<3>*>\ nalanÃliÃdÅhi pivantassÃpi\<*<4>*>\ sace\<*<5>*>\ paragala- gatam eva pÃdaæ agghati\<*<6>*>\ pÃrÃjikaæ. sace saha mukhaga- tena agghati uppaladaï¬Ãdigatena saddhiæ ekÃbaddhabhÃ- vaæ kopetvà oÂÂhehi paricchinnamatte pÃrÃjikaæ. sace uppaladaï¬Ãdigatena saddhiæ agghati uppaladaï¬ÃdÅnaæ bunde aÇguliyÃ\<*<7>*>\ pihitamatte pÃrÃjikaæ. pÃdagghanake paragalaæ appaviÂÂhe uppaladaï¬ÃdÅsu ca mukhe ca atire- kapÃdam\<*<8>*>\ pi ekÃbaddhaæ hutvà tiÂÂhati rakkhati yevà 'ti. taæ sabbam pi yasmà attano bhÃjanagataæ và karoti muÂ- Âhiæ và chindatÅti imaæ nayaæ bhajati, tasmà sudassitam eva. esa tÃva ekÃbaddhe nayo. sace pana hatthena và pattena và thÃlakÃdinà và kenaci bhÃjanena gahetvà pivati, yamhi payoge pÃdagghanakaæ pÆreti tamhi kate\<*<9>*>\ pÃrÃjikaæ. atha mahagghaæ hoti sappikÃ\<*<10>*>\ yamhi ekapayogen' eva pÃdagghanakaæ gahetuæ sakkoti ekuddhÃre yeva pÃrÃjikaæ. bhÃjanaæ pana nimujjÃpetvà gaïhantassa yÃva ekÃbaddhaæ hoti tÃva rakkhati. mukha- vaÂÂiparicchedena và uddhÃrena và pÃrÃjikaæ. yadà pana sappi\<*<11>*>\ và telaæ và acchaæ telasadisam eva madhuphÃïitaæ\<*<12>*>\ và kumbhiæ Ãvi¤jetvà attano bhÃjane paveseti, tadà tesaæ acchatÃya ekÃbaddhatà n' atthÅti pÃdagghanake mukha- vaÂÂito gaÊitamatte pÃrÃjikaæ. yaæ\<*<13>*>\ pacitvà Âhapitaæ pana madhuphÃïitaæ sileso viya cikkanaæ Ãka¬¬hanavika¬¬hana- yoggaæ hoti. uppanne kukkucce ekÃbaddham eva hutvà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -ri ÃdÅsu. 2 B2.Bp. anapanetvÃ. 3 B2. -nÃÊi; Bp. -nÃÊi naÊanÃÊi. 4 B2. -ssa pi. 5 B2. inserts pana. 6 Bp. adds na tÃva pÃrÃjikaæ hoti. 7 Bp. adds pi. 8 Bp. -pÃdÃraham. 9 B2.Bp. gate. 10 B2. sappikÃya pi eka-; Bp. sappi Ãdi yamhi eka-. 11 B2.Bp. sappiæ. 12 B2. madhuæ và phÃïitaæ và 13 Bp. omits yaæ. >\ #<[page 319]># %% paÂinÅharitum sakkoti etaæ mukkhavaÂÂiyà nikkhamitvÃ\<*<1>*>\ bhÃjane paviÂÂham pi bÃhirena\<*<2>*>\ saddhiæ ekÃbaddhattà rak- khati, mukhavaÂÂito chinnamatte pana pÃrÃjÅkaæ. yo pi theyyacittena parassa kumbhiyà pÃdagghanakaæ sappiæ và telaæ và avassapivanakaæ\<*<3>*>\ yaæ ki¤ci dukulasÃÂakaæ\<*<4>*>\ và cammakhaï¬ÃdÅnaæ và a¤¤ataraæ pakkhipati hatthato muttamatte pÃrÃjikaæ. rittakumbhiyà idÃni telaæ Ãkiris- santÅti ¤atvà yaæ ki¤ci bhaï¬aæ theyyacitto pakkhipati, taæ ce tattha tele Ãkiïïe pa¤camÃsakaæ\<*<5>*>\ agghanakaæ pivati pÅtamatte pÃrÃjikan ti MahÃ-aÂÂhakathÃyaæ vuttaæ. taæ pana tatth' eva sukkhataÊÃke sukkhamÃtikÃya ujukaraïa- vinicchayena virujjhati avahÃralakkhaïaæ c' ettha na pa¤- ¤Ãyati, tasmà na gahetabbaæ. MahÃ-paccariyÃdÅsu pana tassa uddhÃre pÃrÃjikaæ vuttaæ, taæ yuttaæ. parassa rittakumbhiyà saægopanatthÃya bhaï¬aæ Âhapetvà tattha tele Ãkiïïe sace ayaæ jÃnissati maæ paÊibujjhissatÅti\<*<6>*>\ bhÅto pÃdagghanakaæ\<*<7>*>\ telaæ pÅtaæ bhaï¬aæ theyyacittena ud- dharati pÃrÃjikaæ. suddhacittena uddharati pare ÃharÃ- pente bhaï¬adeyyuæ,\<*<8>*>\ bhaï¬adeyyaæ nÃma yaæ parassa naÂÂhaæ tassa mÆlaæ vÃ, tad eva và bhaï¬aæ dÃtabban ti attho. no ce deti sÃmikassa dhuranikkhepe pÃrÃjikaæ. sace parassa kumbhiyaæ\<*<9>*>\ a¤¤o sappiæ và telaæ và Ãkirati, tatra cÃyaæ theyyacittena telapivanakaæ bhaï¬aæ pakkhipati vuttanayen' eva pÃrÃjikaæ. attano rittakumbhiyà parassa sappiæ và telaæ và ÃkiraïabhÃvaæ ¤atvà theyyacittena bhaï¬aæ nikkhipati pubbanayen'\<*<10>*>\ eva uddhÃre pÃrÃjikaæ. suddhacitto nikkhipitvà pacchà theyyacittena uddharati pÃrÃjikam eva. suddhacitto và uddharati n' eva avahÃro na gÅvà MahÃ-paccariyaæ pana anÃpattimattam eva vuttaæ. kissa mama kumbhiyaæ telaæ ÃkirasÅti kupito attano bhaï¬aæ uddharitvà cha¬¬heti\<*<11>*>\ no bhaï¬adeyyan ti Kurundiyaæ vuttaæ. theyyacittena mukhavaÂÂiyaæ gahetvà kumbhiæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -tvÃna. 2 B2. bÃhÅrena. 3 B2.Bp. avassaæ pi vanakaæ. 4 Bp. dukÆla-. 5 B2.Bp. -saka. 6 B2. pali-; Bp. palibuddhissatÅti. 7 B2.Bp. -ka. 8 B2.Bp. -yyaæ. 9 B2.Bp. -yÃ. 10 B2.Bp. pubbe vuttanayen' eva. 11 Bp. cha¬¬eti. >\ #<[page 320]># %<320 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% Ãvi¤jati telaæ gÃÊetukÃmo\<*<1>*>\ pÃdagghanake gaÊite pÃrÃjikaæ. theyyacitten' eva jajjaraæ karoti savitvà gamissatÅti pÃdag- ghanake savitvà gate pÃrÃjikaæ. theyyacitten' eva chiddaæ karoti omaÂÂhaæ và ummaÂÂhaæ và vemaÂÂhaæ vÃ. idaæ pana sammohaÂÂhÃnaæ tasmà suÂÂhu sallakkhetabbaæ, ayaæ h' ettha vinicchayo omaÂÂhaæ nÃma adhomukhachiddaæ. ummaÂÂhaæ nÃma uddhamukhacchiddaæ.\<*<2>*>\ vemaÂÂhaæ nÃma uluÇkass' eva ujugatachiddaæ. tattha omaÂÂhassa bahi paÂÂhÃya\<*<3>*>\ katassa abbhantaranto pÃdagghanake tele gaÊite bahi anikkhante pi pÃrÃjikaæ. kasmÃ, yasmà tato gaÊitamat- tam eva bahi gataæ nÃma hoti, na kumbhigatasaÇkhyaæ\<*<4>*>\ labhati. antopaÂÂhÃya katassa bÃhirantato\<*<5>*>\ pÃdagghanake gaÊite pÃrÃjikaæ. ummaÂÂhassa yathà tathà và katassa bÃhirantato\<*<6>*>\ gaÊite pÃrÃjikaæ. taæ hi yÃva bÃhirantato na gaÊati tÃva kumbhigatam eva hoti. vemaÂÂhassa\<*<7>*>\ kapÃlamaj- jhato gaÊitavasena kÃretabbo ti aÂÂhakathÃsu vuttaæ. taæ pana anto ca bahi ca paÂÂhÃya majjhe Âhapetvà katachidde taÊÃkassa\<*<7>*>\ mariyÃdÃbhedena\<*<8>*>\ na sameti. antopaÂÂhÃya kate pana bÃhirantena\<*<9>*>\ bahipaÂÂhÃya kate abbhantarantena kÃre- tabbo ti idam ettha yuttaæ. yo pana vaÂÂetvÃ\<*<10>*>\ gacchissatÅti theyyacittena kumbhiyà ÃdhÃrakaæ và upatthambhanale¬- ¬uke và apaneti vaÂÂitvà gatÃya pÃrÃjikaæ. telÃkiraïa- bhÃvaæ pana ¤atvà rittakumbhiyà jajjarabhÃve và chiddesu và katesu pacchà nikkhantatelappamÃïena bhaï¬adeyyaæ hoti. aÂÂhakathÃsu pana katthaci pÃrÃjikan ti pi likhitaæ taæ pamÃdalikhitaæ. paripuïïÃya kumbhiyà upari KaÂhalaæ\<*<11>*>\ và pÃsÃïaæ và patitvà bhindissati tato telaæ paggharissatÅti\<*<12>*>\ theyyacittena dubbandhaæ và karoti duÂÂhapitaæ và Âhapeti avassaæ patanakaæ tathà karontassa katamatte pÃrÃjikam. rittakumbhiyà upari karoti taæ pacchà puïïakÃle patitvà bhindati bhaï¬adeyyaæ. Ådisesu hi ÂhÃnesu bhaï¬assa \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. gaÊe-. 2 B2.Bp. uddhaæ mukha-. 3 B2. upaÂÂhÃya. 4 B2. saÇkha. 5 B2. bÃhÅ-. 6 B2.Bp. add pÃdagghanate. 7 Bp. adds ca. 8 B2. -dabhedena. 9 B2. bahÅ-. 10 B2.Bp. vaÂÂitvÃ, sic passim. 11 B2.Bp. kaÂÂhaæ. 12 B2. maggha-. >\ #<[page 321]># %% natthikÃle katapayogattÃ\<*<1>*>\ Ãdito 'va pÃrÃjikaæ na hoti. bhaï- ¬avinÃsadvÃrassa pana katattà bhaï¬adeyyaæ hoti, ÃharÃ- pentesu\<*<2>*>\ adadato sÃmikÃnaæ dhuranikkhepena pÃrÃjikaæ. theyyacittena mÃtikaæ ujuæ\<*<3>*>\ karoti vaÂÂetvà và gamissati velaæ và uttarÃpessatÅti veÂÂetvà và gacchatu velaæ và uttaratu, ujukaraïakÃle pÃrÃjikaæ. ÅdisÃhi payogà pubba- payogÃvahÃre saÇgahaæ gacchanti. sukkhamÃtikÃya ujuka- tÃya pacchà udake Ãgate luÂhitvÃ\<*<4>*>\ và gacchatu, velaæ và uttaratu bhaï¬adeyyaæ. kasmÃ, ÂhÃnÃcÃvanapayogassa abhÃvÃ, tassa lakkhaïaæ nÃvaÂÂhe Ãvibhavissati.\<*<5>*>\ tatth' eva bhindati và 'ti ÃdÅsu aÂÂhakathÃyaæ tÃva vuttaæ bhindati và 'ti muggarena pothetvà bhindati. cha¬¬eti và 'ti udakaæ và vÃlikaæ và Ãkiritvà uttÃrapeti. jhÃpeti và 'ti dÃrÆni Ãharitvà jhÃpeti. aparibhogaæ và karotÅti akhÃditab- baæ và apÃtabbaæ và karoti, uccÃraæ và passÃvaæ và visaæ và ucciÂÂhaæ\<*<6>*>\ và kuïapaæ và pÃteti. Ãpatti dukkaÂassÃ\<*<7>*>\ 'ti ÂhÃnÃcÃvanassa natthitÃya dukkaÂaæ. buddhavisayo nÃm' eso, ki¤cÃpi dukkaÂaæ ÃharÃpento\<*<8>*>\ bhaï¬adeyyan ti. tattha purimadvayaæ na sameti, taæ hi kumbhijajjarakaraïena ca mÃtikà ujukaraïena ca saddhiæ ekalakkhaïaæ. pacchimaæ pana dvayaæ ÂhÃnà acÃventenÃpi\<*<9>*>\ sakkà kÃtuæ tasmà ettha evaæ vinicchayaæ vadanti, aÂÂhakathÃyaæ kira thÃnÃcÃ- vanassa natthitÃya dukkaÂan ti. idaæ pacchimadvayaæ sandhÃya vuttaæ. ÂhÃnÃcÃvanaæ akaronto yeva hi theyya- cittena và vinÃsetukÃmatÃya\<*<10>*>\ và jhÃpeyyÃpi\<*<11>*>\ aparibhogam pi kareyya. purimadvaye pana vuttanayena bhindantassa và cha¬¬entassa\<*<12>*>\ và ÂhÃnÃcÃvanaæ atthi. tasmÃ\<*<13>*>\ karontassa vinÃsetukÃmatÃya bhaï¬adeyyaæ, theyyacittena pÃrÃjikan ti, pÃÊiyaæ dukkaÂan ti vuttattà ayuttan ti ce, na a¤¤athà gahetabbatthato, pÃÊiyaæ hi theyyacittapakkhe bhindati và \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. gata-. 2 Bp. -peïtasu. 3 B2.Bp. ujukaæ. 4 B2.Bp. vaÂÂitvÃ. 5 B2. ÃvÅ-. 6 Bp. ucchiÂÂhaæ. 7 B2. -Âassa ti; Bp. pÃteti Ãpatti dukkaÂassa ÂhÃnÃ-. 8 B2. adds pana; Bp. -pente pana. 9 B2. acÃpe-. 10 B2. -kÃmatà và taæ. 11 Bp. -yya pi. 12 B2. chaÂÂe-, sic passim. 13 B2.Bp. insert tathÃ. >\ #<[page 322]># %<322 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% ti udakena sambhindati. cha¬¬eti và ti vaccaæ\<*<1>*>\ và passÃvaæ và cha¬¬etÅti evaæ eke vadanti. ayam pan' ettha sÃro. vinÅ- tavatthumhi tiïajjhÃpako viya ÂhÃnà acÃvetukÃmo 'va ke- valaæ bhindati. bhinnattà pana telÃdÅni nikkhamanti, yaæ và pan' ettha patthinnaæ, taæ ekÃbaddham eva tiÂÂhati, acha¬¬etukÃmo\<*<2>*>\ yeva ca kevalaæ tattha udakavÃlikÃdÅni Ãkirati, Ãkiïïattà pana telaæ chaddÅyati,\<*<3>*>\ tasmà vohÃravÃ- sena bhindati và cha¬¬eti và 'ti vuccatÅti. evaæ etesaæ padÃnaæ attho gahetabbo. nÃsetukÃmatÃpakkhe pana itara- thÃpi yujjati. evaæ hi kathÅyamÃne\<*<4>*>\ pÃÊi\<*<5>*>\ ca aÂÂhakathà ca pubbÃparena saæsanditvà kaÂhità honti. ettÃvatÃpi ca santo- saæ akatvà Ãcariye payirupÃsitvÃ\<*<6>*>\ payirupÃsitvÃ\<*<6>*>\ vinic- chayo veditabbo.\<*<7>*>\ --bhummaÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. thalaÂÂhe thale nikkhittan ti bhÆmitale và pÃsÃdapabbatÃ- talÃdÅsu\<*<8>*>\ và yatthakatthaci paÂicchanne và apaÂicchanne\<*<9>*>\ và Âhapitaæ thalaÂÂhan ti veditabbaæ. taæ sace rÃsikataæ hoti, anto kumbhiyaæ bhÃjanagatakaraïamuÂÂhicchedana- vinicchayena vinicchinitabbaæ.\<*<10>*>\ sace ekÃbaddhaæ silesa- nÅyÃsÃdipakkamadhuphÃïitavinicchayena\<*<11>*>\ vinicchinitabbaæ. sace garukaæ hoti bhÃrabaddhaæ\<*<12>*>\ lohapiï¬atelamadhu- ghaÂÃdiæ\<*<13>*>\ và kumbhiyÃ\<*<14>*>\ ÂhÃnÃcÃvanavinicchayena vinic- chinitabbaæ, saÇkhalikabaddhassa ca ÂhÃnabhedo sallakkhe- tabbo. pattharitvà Âhapitaæ pana pÃvÃrattharaïasÃÂakÃdiæ ujukaæ gahetvà Ãka¬¬hati, pÃrimante orimantena phuÂÂho- kÃsaæ atikkante pÃrÃjikaæ. evaæ sabbadisÃsu sallakkhe- tabbaæ. veÂhetvà uddharati kesaggamattaæ ÃkÃsagataæ karontassa pÃrÃjikaæ, sesaæ vuttanayam evà 'ti --thalaÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. tatha vamati và for vaccaæ vÃ. 2 B2. achaÂÂetu-. 3 Bp. cha¬¬i-. 4 Bp. kathi-. 5 B2. pÃÊiæ ca. 6 B2. payirÆ-; Bp. omits one of these two. 7 B2. adds ti. 8 B2.Bp. pÃsÃïapa-. 9 Bp. appaÂi-. 10 B2.Bp. vinicchitabbaæ, sic passim. 11 B2. sÅle-; Bp. silesaniyyÃsÃdi-. 12 B2. -bandhaæ. 13 B2.Bp. -piï¬itelamadhughatÃdi. 14 B2.Bp. kumbhiyaæ. >\ #<[page 323]># %% ÃkÃsatthe morassa chahi\<*<1>*>\ ÃkÃrehi ÂhÃnaparicchedo vedi- tabbo, purato mukhatuï¬akena\<*<2>*>\ pacchato kalÃpaggena ubha- yapasseu pakkhapariyantehi adho pÃdanakhasikhÃya uddhaæ sikhaggenà 'ti. bhikkhu sassÃmikaæ ÃkÃsaÂÂhaæ moraæ gahessÃmÅti purato và tiÂÂhati hatthaæ và pasÃreti, moro ÃkÃse yeva pakkhe cÃreti vÃtaæ gÃhÃpetvà gamanaæ upac- chinditvà tiÂÂhati, tassa bhikkuno dukkaÂaæ. taæ aphan- danto\<*<3>*>\ hatthena Ãmasati dukkaÂam eva. ÂhÃnà acÃvento phandÃpeti thullaccayaæ. hatthena pana gahetvà và aga- hetvÃ\<*<4>*>\ và mukhatuï¬akena phuÂÂhokÃsaæ kalÃpaggaæ, kalÃpaggena và phuÂÂhokÃsaæ mukhatuï¬akaæ atikkÃmeti pÃrÃjikaæ. tathà vÃmapakkhapariyantena phuÂÂhokÃsaæ dakkhiïapakkhapariyantaæ dakkhiïapakkhapariyantena và phuÂÂhokÃsaæ vÃmapakkhapariyantaæ atikkÃmeti pÃrÃ- jikaæ. tathà pÃdanakhasikhÃya phuÂÂhokÃsaæ sikhaggaæ, sikhaggena và phuÂÂhokÃsaæ pÃdanakhasikhaæ atikkÃmeti pÃrÃjikaæ. ÃkÃsena gacchanto moro sÅsÃdisu yasmiæ aÇge nilÅyati, taæ tassa ÂhÃnaæ. tasmà taæ hatthe nilÅnaæ ito cito ca karonto pi phandÃpeti yeva. yadi pana itarena hat- thena gahetvà ÂhÃnà cÃveti pÃrÃjikaæ. itaraæ hatthaæ upaneti moro sayam eva u¬¬etvà tattha nilÅyati anÃpatti. aÇge nilÅnabhÃvaæ ¤atvà theyyacittena ekaæ padavÃraæ gacchati thullaccayaæ, dutiye\<*<5>*>\ pÃrÃjikaæ. bhÆmiyaæ Âhita- moro dvinnaæ pÃdÃnaæ kalÃpassa ca vasena tÅïi ÂhÃnÃni labhati, taæ ukkhipantassa yÃva ekam pi ÂhÃnaæ paÂhaviæ phusati tava thullaccayaæ, kesaggamattam pi paÂhaviyà mocitamatte pÃrÃjikaæ. pa¤jare Âhitaæ sahapa¤jarena uddha- rati pÃrÃjikaæ. yadi pana pÃdaæ na agghati sabbattha aggha- vasena kÃtabbaæ. anto vatthumhi carantaæ moraæ theyya- cittena padasà bahi vatthuæ nÅharanto dvÃraparicchedaæ atikkÃmeti pÃrÃjikaæ, vajeÂhitabalivaddassa hi vajo viya antovatthuæ\<*<6>*>\ tassa ÂhÃnaæ. hatthena pana gahetvà anto- vatthusmiæ pi ÃkÃsagataæ karontassa pÃrÃjikam eva. anto- gÃme carantam pi gÃmaparikkhepaæ atikkÃmentassa pÃrÃ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. chah', sic passim. 2 B2. mukhaæ tu-. 3 Bp. -dento. 4 Bp. agga-. 5 B2.Bp. dutiyaæ. 6 B2.Bp. -tthu. >\ #<[page 324]># %<324 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% jikaæ. sayam eva nikkhamitvà bahi\<*<1>*>\ gÃmÆpacÃre và vatthÆ- pacÃre\<*<2>*>\ và carantaæ pana theyyacitto kaÂÂhena và kaÂhalÃya\<*<3>*>\ và utrÃsetvÃ\<*<4>*>\ aÂavimukhaæ karoti moro u¬¬etvà antogÃme và antovatthumhi và chadanapiÂÂhe và nilÅyati rakkhati. sace pana aÂavimukho\<*<5>*>\ u¬¬eti và gacchati và aÂaviæ pavesetvà gahessÃmÅti parikappe sati\<*<6>*>\ paÂhavito kesaggamattam pi uppatitamatte\<*<7>*>\ dutiyapadavÃre và pÃrÃjikaæ. kasmÃ, yasmà gÃmato nikkhantassa ÂhitaÂÂhÃnam eva ÂhÃnaæ hoti, kapi¤- jarÃdÅsu pi ayam eva vinicchayo. sÃÂakaæ và ti vÃtavegukkhittaæ paÂhavitale\<*<8>*>\ pattharitvÃ\<*<9>*>\ Âhapitam iva ÃkÃsena gacchantaæ khalitathaddhaæ\<*<10>*>\ sÃÂakaæ. abhimukhÃgataæ hatthena ekasmiæ ante gaïhÃti, ito cito ca ÂhÃnaæ avikopento yeva gamanÆpacchede\<*<11>*>\ dukkaÂaæ, thÃnÃ- cÃvanaæ akaronto cÃleti, phandÃpane thullaccayaæ. ÂhÃnà cÃveti pÃrÃjikaæ. ÂhÃnaparicchedo c' assa morass' eva chahi ÃkÃrehi veditabbo. abaddhasÃÂako pana ekasmiæ ante gahita- matto\<*<12>*>\ 'va dutiyen' antena patitvà bhÆmiyaæ patiÂÂhÃti, tassa dve ÂhÃnÃni honti hattho c' eva bhÆmi ca. taæ yathÃ- gahitam eva paÂhamaæ gahitokÃsappadesato cÃleti thullac- cayaæ. pacchà bhÆmito dutiyahatthena và pÃdena và ukkhi- pati pÃrÃjikaæ. paÂhamaæ vÃ\<*<13>*>\ bhÆmito uddharati thullac- cayaæ, pacchà gahitokÃsappadesato cÃveti pÃrÃjikaæ. ga- haïaæ và amu¤canto ujukam eva hatthaæ oïÃmetvÃ\<*<14>*>\ bhÆmi- gataæ katvà ten' eva hatthena ukkhipati pÃrÃjikaæ, veÂhane pi ayam eva vinicchayo. hira¤¤aæ và suvaïïaæ và chijjamÃnan ti manussÃnaæ alaÇ- karontÃnaæ gÅveyyakÃdi pilandhanaæ\<*<15>*>\ và suvaïïasalÃkaæ chindantÃnaæ suvaïïakÃrÃnaæ suvaïïakhaï¬aæ và chijja- mÃnaæ patati. ta¤ ce bhikkhu ÃkÃsena Ãgacchantaæ theyya- cittena hatthena gaïhÃti, gahaïam eva ÂhÃnaæ gahitappa- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. omit bahi. 2 B2. vatthu-. 3 Bp. katha-. 4 B2. -sitvÃ. 5 Bp. aÂavÅ-, sic passim. 6 B2.Bp. asati. 7 Bp. u¬¬itamatte vÃ. 8 B2. paÂhavÅ-. 9 B2. -retvÃ. 10 Bp. khalibaddhaæ. 11 Bp. -nupa-. 12 B2.Bp. -matteva. 13 Bp. omits vÃ. 14 Bp. onÃ-. 15 Bp. piÊa-. >\ #<[page 325]># %% desato hatthaæ apaneti\<*<1>*>\ pÃrÃjikaæ. cÅvare patitaæ hatthena ukkhipati pÃrÃjikaæ. anuddharitvà 'va yÃti, dutiye pada- vÃre pÃrÃjikaæ, patte pe pi es' eva nayo. sÅse và mukhe\<*<2>*>\ và pÃde và patiÂÂhitaæ hatthena gaïhÃti pÃrÃjikaæ, aga- hetvÃ\<*<3>*>\ 'va yÃti, dutiye padavÃre pÃrÃjikaæ. yattha katthaci patati tassa patiÂÂhitokÃso\<*<4>*>\ 'va ÂhÃnaæ, na sabbaæ aÇgapac- caÇgaæ pattacÅvaraæ và 'ti --ÃkÃsaÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. vehÃsaÂÂhe ma¤capÅÂhÃdÅsu Âhapitaæ bhaï¬aæ ÃmÃsaæ và hotu anÃmÃsaæ và theyyacittena Ãmasantassa dukkaÂaæ. ma¤capÅÂhesu Âhapitabhaï¬esu c' ettha\<*<5>*>\ thalaÂÂhe vuttana- yen' eva vinicchayo veditabbo. ayaæ pana viseso, sace kha- liyà baddhasÃÂako\<*<6>*>\ ma¤ce và pÅÂhe và patthaÂo majjhena ma¤catalaæ na phusati ma¤capÃde 'va phusati, tesaæ vasena ÂhÃnaæ veditabbaæ. pÃdÃnaæ upari phuÂÂhokÃsam eva hi atikkÃmitamatte\<*<7>*>\ tattha pÃrÃjikaæ hoti. saha ma¤ca- pÅÂhehi harantassa pana ma¤capÅÂhapÃdÃnaæ patiÂÂhitokÃ- savasena ÂhÃnaæ veditabbaæ. cÅvaravaæse ti cÅvaraÂhapa- natthÃya\<*<8>*>\ bandhitvà Âhapite\<*<9>*>\ vaæse và kaÂÂhadaï¬ake vÃ, tattha saæharitvà pÃrato antaæ orato bhogaæ katvà ÂhapitacÅvarassa patiÂÂhitokÃsena phuÂÂhokÃso 'va ÂhÃnaæ, na sabbo cÅvaravaæso. tasmà theyyacittena taæ bhoge gahetvà Ãka¬¬hantassa pÃrato vaæse patiÂÂhitokÃsaæ orato cÅvarena vaæsassa phuÂÂhapadesaæ\<*<10>*>\ atikkÃmentassa ekadvaï- gulamattÃka¬¬hanen' eva pÃrÃjikaæ, anto gahetvà ka¬¬han- tassÃpi\<*<11>*>\ es' eva nayo. tatth' eva pana cÅvaravaæse vÃmato và dakkhiïato và cÃrentassa\<*<12>*>\ vÃmantena dakkhiïantaÂÂhÃ- naæ dakkhiïantena và vÃmantaÂÂhÃnaæ\<*<13>*>\ atikkantamatte\<*<14>*>\ dasa dvÃdasaÇgulamattasÃrÃïen'\<*<15>*>\ eva pÃrÃjikaæ. uddhaæ ukkhipantassa kesaggamattukkhipanena pÃrÃjikaæ. civara- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. adds vÃ. 2 B2. mÆkhe. 3 Bp. agga-. 4 Bp. patitokÃso. 5 B2. pan' ettha. 6 B2. taddha-. 7 B2. -mattena; Bp. atikkamitamattena. 8 B2. cÅvaraæ Âhapa-; Bp. cÅvaraÂÂhapa-. 9 B2. Âhapita. 10 Bp. phuÂÂhappa-. 11 Bp. -ssapi. 12 B2.Bp. harantassa. 13 B2. vÃmantaæ ÂhÃnaæ. 14 B2.Bp. -mattena. 15 B2. -mattaæ haraïen' eva; Bp. -mattaharaïen' eva. >\ #<[page 326]># %<326 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% vaæsaæ phusantaæ và aphusantaæ và rajjukena bandhitvà ÂhapitacÅvaraæ mocentassa thullaccayaæ, mutte pÃrÃjikaæ. muttamattam eva hi taæ ÂhÃnam\<*<1>*>\ muttan\<*<2>*>\ ti saÇkhyaæ\<*<2>*>\ gacchati, vaæse veÂhetvà Âhapitaæ nibbeÂhentassa thullac- cayaæ, nibbeÂhitamatte pÃrÃjikaæ, valayaæ katvà Âhapite valayaæ chindati vÃ, moceti và ekaæ và vaæsakoÂiæ mocetvà nÅharati thullaccayaæ, chinnamatte\<*<3>*>\ muttamatte nÅhaÂamatte ca pÃrÃjikaæ. tathà akatvÃ\<*<4>*>\ cÅvaravaæse ito cito ca sÃreti rakkhati tÃva, valayassa hi sabbo pi cÅvara- vaæso ÂhÃnaæ. kasmÃ, tattha saæsaraïadhammatÃya. yadi\<*<5>*>\ pana naæ hatthena gahetvà ÃkÃsagataæ karoti pÃrÃ- jikaæ, pasÃretvà Âhapitassa patiÂÂhitokÃsena phuÂÂhokÃso 'va ÂhÃnaæ. tattha saæharitvà Âhapite vuttanayena vinic- chayo veditabbo. yam pana eken' antena bhÆmiæ phusitvà Âhitaæ hoti, tassa cÅvaravaæse ca bhÆmiyaæ ca patiÂÂhito- kÃsavasena dve ÂhÃnÃni. tattha bhÆmiyaæ eken' antena patiÂÂhite abaddhasÃÂake vuttanayen' eva vinicchayo vedi- tabbo, cÅvararajjuyÃpi ayam eva vinicchayo. aÇkusake laggetvà Âhapitabhaï¬aæ pana bhesajjaghaÂo và bhesajjat- thavikà và sace bhittiæ\<*<6>*>\ và bhÆmiæ và aphusitvà Âhitaæ,\<*<7>*>\ lagganakaæ ghaæsantassa\<*<8>*>\ nÅharato aÇkusakakoÂito\<*<9>*>\ nik- khantamatte pÃrÃjikaæ, lagganakaæ thaddhaæ\<*<10>*>\ hoti, bundena ukkhipitvà ÃkÃsagataæ karontassa aÇkusakoÂito anikkhante pi pÃrÃjikaæ. bhittinissitam hoti paÂhamaæ aÇkusakakoÂito\<*<11>*>\ nÅharati thullaccayaæ, pacchà bhittiæ moceti pÃrÃjikaæ. paÂhamaæ bhittiæ mocetvà pacchà aÇkusato nÅharantassÃ- pi es' eva nayo. sace pana bhÃrikaæ\<*<12>*>\ bhaï¬aæ nÅharitum asakkonto sayaæ bhittinissitaæ\<*<13>*>\ katvà aÇkusato nÅharati, puna bhittiæ amocetvÃpi aÇkusato nÅhaÂamatte yeva pÃrÃ- jikaæ, attanà kataÂhÃnaæ hi ÂhÃnaæ na\<*<14>*>\ hoti. bhÆmiæ phusitvà Âhitassa pana dve eva ÂhÃnÃni. tattha vutto yeva \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. ÂhÃnÃ. 2 B2. cutan ti saÇkhaæ. 3 B2. chindamatte. 4 B2.Bp. add va. 5 B2.Bp. yadÃ. 6 B2. bhitti. 7 B2.Bp. Âhapitaæ. 8 B2. ghaæsentassa. 9 Bp. aÇkusakoÂito. 10 B2.Bp. baddhaæ. 11 B2.Bp. -sakoÂito. 12 B2.Bp. -yaæ. 13 B2. bhittiæ nissitaæ 14 B2. omits na. >\ #<[page 327]># %% vinicchayo. yaæ pana sikkÃya pakkhipitvà laggitaæ hoti taæ sikkÃto\<*<1>*>\ nÅharantassÃpi\<*<2>*>\ sahasikkÃya aÇkusato nÅharan- tassÃpi\<*<3>*>\ pÃrÃjikaæ. bhittibhÆminissitavasena\<*<4>*>\ c' ettha ÂhÃna- bhedo\<*<5>*>\ veditabbo. bhittikhÅlo\<*<6>*>\ ti ujukaæ katvà bhittiyaæ ÃkoÂito và tattha jÃtako eva vÃ. nÃgadanto pana vaÇko ÃkoÂito eva, tesu laggetvà Âhapitaæ aÇkusake vuttanayena\<*<7>*>\ vinicchitabbaæ. dvÅsu tÅsu pana paÂipÃÂiyà Âhitesu\<*<8>*>\ Ãropetvà Âhapitaæ kuntaæ và bhiï¬ivÃlaæ và agge và bunde và ga- hetvà Ãka¬¬hati, ekaæ ekassa phuÂÂhokÃsamatte atikkante pÃrÃjikaæ. phuÂÂhokÃsamattam eva hi tesaæ ÂhÃnaæ hoti, na sabbe khÅlà và nÃgadantà vÃ, bhittiabhimukho Âhatvà majjhe gahetvà Ãka¬¬hati, orimantena phuÂÂhokÃsaæ pÃri- mantena atikkantamatte pÃrÃjikaæ, parato pellantassÃpi es' eva nayo. hatthena gahetvÃ\<*<9>*>\ ukkhipanto kesaggamattam pi ÃkÃsagataæ karoti pÃrÃjikaæ. bhittiæ nissÃya Âhapitaæ bhittiæ ghaæsanto\<*<10>*>\ Ãka¬¬hati, aggena phuÂÂhokÃsaæ bun- daæ, bundena và phuÂÂhokÃsaæ aggaæ atikkamantassa\<*<11>*>\ pÃrÃ- jikaæ. bhittiabhimukho Âhatvà Ãka¬¬hanto ekena\<*<12>*>\ antena puÂÂhokÃsaæ aparantaæ atikkÃmeti pÃrÃjikaæ. ujukaæ ukkhipanto kesaggamattaæ ÃkÃsagataæ karoti pÃrÃjikaæ. rukkhe và laggitan ti tÃlarukkhÃdÅsu Ãropetvà laggite aækusa- kÃdÅsu vuttanayena vinicchayo veditabbo. tattha jÃtakaæ pana tÃlapiï¬aæ cÃlentassa thullaccayaæ. yasmiæ phale pÃrÃjikavatthuæ\<*<13>*>\ pÆreti, tasmiæ bandhanà muttamatte pÃrÃjikaæ, piï¬iæ chindati pÃrÃjikaæ, aggena païïantaraæ Ãropetvà Âhapità dve ÂhÃnÃni labhanti\<*<14>*>\ ÂhapitaÂÂhÃïaæ ca vaïÂaÂÂhÃna¤\<*<15>*>\ ca tattha vuttanayena vinicchayo veditabbo. yo pana chinnamattà patamÃnà saddaæ kareyyà 'ti bhayena sayaæ aggena païïantaraæ Ãropetvà chindati, chinnamatte\<*<16>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. sikkato. 2 Bp. -ssa pi. 3 B2.Bp. -ssa pi. 4 B2.Bp. -bhÆmisannissi-. 5 Bp. adds pi. 6 B2.Bp. -khÅle ti. 7 B2.Bp. -yen' eva. 8 B2. Âhapitesu. 9 B2.Bp. adds ujukaæ after gahetvÃ. 10 B2. ghaæsento. 11 B2.Bp. atikkÃmentassa. 12 B2.Bp. eken' antena. 13 B2.Bp. -vatthu. 14 B2.Bp. labhati. 15 B2. vaï¬a-. 16 B2. chindamatte. >\ #<[page 328]># %<328 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% pÃrÃjikaæ. attanà kataÂÂhÃnaæ hi ÂhÃnaæ na hoti. etena upÃyena sabbarukkhÃnaæ pupphaphalesu vinicchayo vedi- tabbo. pattÃdhÃrake pÅti ettha rukkhÃdhÃrako và hotu vaÊa- yÃdhÃrako\<*<1>*>\ và daï¬ÃdhÃrako và yaæ ki¤ci pattaÂÂhapanakaæ pacchikÃpi hotu, pattÃdhÃrÃko tv' eva saÇkhyaæ\<*<2>*>\ gacchati. tattha Âhapitapattassa pattena phuÂÂhokÃso evaæ ÂhÃnaæ. tattha\<*<3>*>\ rukkhÃdhÃrake pa¤cah' ÃkÃrehi ÂhÃnaparicchedo hoti, tattha Âhitaæ\<*<4>*>\ pattaæ mukhavaÂÂiæ\<*<5>*>\ gahetvà catusu disÃsu yato kutoci ka¬¬hanto eken' antena phuÂÂhokÃsaæ aparantaæ\<*<6>*>\ atikkÃmeti pÃrÃjikaæ. uddhaæ kesaggamattaæ ukkhipato pÃrÃjikaæ, sahÃdhÃrakena harantassÃpi es' eva nayo ti --vehÃsaÂÂhakathà niÂÂhita--. udakaÂÂhe udake nikkhittaæ hotÅti rÃjabhayÃdibhÅtehi uda- kena avinassanadhammesu\<*<7>*>\ tambahohabhÃjanÃdisu suppa- Âicchannaæ katvà pokkharaïiÃdisu\<*<8>*>\ asandanake udake nik- khittaæ. tassa patiÂÂhitokÃso yeva ÂhÃnaæ, na sabbaæ udakaæ. gacchati và Ãpatti dukkaÂassà 'ti agambhÅre udake padasà gacchantassa padavÃre padavÃre dukkaÂaæ. gam- bhÅre hatthehi và pÃdehi và payogaæ karontassa hattha- pÃdehi\<*<9>*>\ vÃ\<*<10>*>\ payoge payoge dukkaÂaæ, es' eva nayo kumbhi- gahaïatthaæ nimmujjanummujjanesu, sace pana antarà ka¤ci\<*<11>*>\ udakasappaæ và vÃÊamacchaæ và disvà bhÅto palÃ- yati anÃpatti. ÃmasanÃdÅsu bhÆmigatÃya kumbhiyà vuttana- yen' eva vinicchayo veditabbo. ayaæ pana viseso:--tattha bhÆmiæ khaïitvà ka¬¬hati, idha kaddame\<*<12>*>\ osÃreti, evaæ chah' ÃkÃrehi ÂhÃnaparicchedo.\<*<13>*>\ uppalÃdÅsu yasmiæ pupphe vatthuæ\<*<14>*>\ pÆreti tasmiæ chinnamatte pÃrÃjikaæ. uppalajÃ- tikÃna¤ c' ettha yÃva ekasmim pi passe vÃko na chijjati tÃva rakkhati. padumajÃtikÃnaæ pana daï¬e chinne abbhan- tare suttaæ acchinnam pi na rakkhati, sÃmikehi chinditvà ÂhapitÃni uppalÃdÅni honti, yaæ vatthuæ pÆreti tasmiæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. vaÊa-. 2 B2. saÇkhaæ. 3 B2. tassa for tattha. 4 B2. Âhita. 5 B2.Bp. -vaÂÂiyaæ. 6 B2. aparam antaæ. 7 B2.Bp. avinassadha-. 8 B2.Bp. -nÅ ÃdÅsu. 9 B2.Bp. hatthavÃrehi. 10 B2.Bp. insert padavÃrehi và after this. 11 B2.Bp. ki¤ci 12 B2. Bp. kaddamaæ. 13 B2. adds ti; Bp. hoti. 14 B2. vatthu, sic passim. >\ #<[page 329]># %% uddhaÂe pÃrÃjikaæ. hatthakabaddhÃni honti, yasmiæ hat- thake vatthuæ\<*<1>*>\ pÆreti, tasmiæ uddhaÂe pÃrÃjikaæ. bhÃra- baddhÃni honti taæ bhÃraæ channaæ ÃkÃrÃnaæ yena kenaci ÃkÃrena ÂhÃnà cÃventassa bhummaÂÂhakumbhiyaæ vuttana- yena pÃrÃjikaæ. dÅghanÃÊÃni uppalÃdÅni honti\<*<2>*>\ pupphesu và nÃÊesu\<*<3>*>\ veïiæ katvà udakapiÂÂhe rajjukhi\<*<4>*>\ tiïÃni santharitvà Âhapenti và bandhanti vÃ, tesaæ dÅghato pupphaggena ca nÃÊantena ca tiriyaæ pariyantehi heÂÂhà patiÂÂhitokÃsena uddhaæ upari Âhitassa\<*<5>*>\ piÂÂhiyà 'ti chahi ÃkÃrehi ÂhÃnÃ- cÃvanaparicchedo veditabbo. yo pi\<*<6>*>\ udakapiÂÂhiyaæ Âhapita- pupphakalÃpakaæ\<*<7>*>\ udakaæ cÃletvà vÅciæ uÂÂhÃpetvà kesag- gamattam pi yathÃÂhitaÂÂhÃnato cÃveti pÃrÃjikaæ. atha pana parikappeti ettha gataæ gahessÃmÅti rakkhati tÃva, gataÂ- ÂhÃne pana uddharato pÃrÃjikaæ. udakato accuggatassa pupphassa sakalam udakaæ ÂhÃnaæ, taæ\<*<8>*>\ uppÃÂetvà ujukaæ uddharantassa nÃÊante kesaggamattaæ udakato atikkante pÃrÃjikaæ. pupphe gahetvà apaïÃmetvà Ãka¬¬hanto uppÃ- Âeti, na udakaæ ÂhÃnaæ, uppÃÂitamatte pÃrÃjikaæ, kalÃpa- baddhÃni\<*<9>*>\ pupphÃni udakaÂÂhÃne và rukkhe và gacche và bandhitvà Âhapenti, bandhanaæ amocetvà ito cito ca karon- tassa thullaccayaæ. bandhena muttamatte\<*<10>*>\ pÃrÃjikaæ. paÂhamaæ bandhanaæ mocetvà pacchà harati, ettha chah' ÃkÃrehi ÂhÃnaparicchedo ti idaæ ubhayaæ MahÃ-paccari Ãdisu vuttaæ. paduminiyaæ pupphÃni sahapaduminiyÃ\<*<11>*>\ gaïhitukÃmassa pupphanÃÊehi ca pattanÃÊehi ca phuÂÂha udakavasena uddha¤ c' eva tiriya¤ ca ÂhÃnaparicchedo veditabbo. taæ pan' assa paduminiæ anuppÃÂetvà pupphÃni và pattÃni và attano abhimukhaæ Ãka¬¬hantassa thullac- cayaæ, uppÃÂitamatte pÃrÃjikaæ. pupphapattanÃÊe ÂhÃnato acÃvetvÃpi paÂhamaæ paduminiæ uppÃÂentassa thullac- cayaæ. pacchà pupphapattanÃÊesu ÂhÃnà cÃvitesu pÃrÃjikaæ. uppÃÂitÃya padumiyà pupphaæ gaïhanto pana bhaï¬aæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. vatthu. 2 B2. omits honti. 3 B2.Bp. add vÃ. 4 B2. -kesu. 5 B2. Âhimassa. 6 B2. omits pi. 7 B2. Âhapitaæ pu-. 8 Bp. yaæ for taæ. 9 B2. -bandhÃni. 10 B2. -matta. 11 B2. sahapadÆ-. >\ #<[page 330]># %<330 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% agghÃpetvà kÃretabbo, bahi Âhapite rÃsikaÂakalÃpabaddha- bhÃrabaddhapupphe\<*<1>*>\ pi es' eva nayo. bhisaæ và mulÃlaæ\<*<2>*>\ và yena vatthuæ\<*<3>*>\ pÆreti taæ uppÃÂentassa pÃrÃjikaæ. kad- dame\<*<4>*>\ phuÂÂhokÃsavasena c' ettha ÂhÃnaæ paricchinditabbaæ. tÃni uppÃÂentassa sukhumam pi mÆlaæ\<*<5>*>\ acchinnaæ hoti rakkhati tÃva. bhisapabbe jÃtaæ pattaæ và pupphaæ và hoti, tam pi rakkhatÅti MahÃ-aÂÂhakatÃyam eva vuttaæ. bhisagaïÂhimhi pana kaïÂako hoti yobbanappattÃnaæ\<*<6>*>\ mu- khapiÊakÃ\<*<7>*>\ viya ayaæ adÅghattà na rakkhati, sesaæ uppalÃ- dÅsu vuttanayam eva. macchakacchapÃnaæ sassÃmikÃnaæ\<*<8>*>\ vÃpi ÃdÅsu sakalam udakaæ ÂhÃnaæ, tasmà yo paÂijagganaÂ- ÂhÃne sassÃmikaæ macchaæ balisena\<*<9>*>\ và jÃlena và kuminena\<*<10>*>\ và hatthena và gaïhÃti\<*<11>*>\ tassa yena macchena vatthuæ pÆ- reti,\<*<12>*>\ tasmiæ kesaggamattam pi udakato uddhaÂamatte pÃrÃjikaæ. koci maccho gayhamÃno ito cito ca dhÃvati, ÃkÃ- saæ\<*<13>*>\ uppatati, tire và patati,\<*<14>*>\ ÃkÃse và Âhitasæ tÅre và patiÂ- Âhitaæ\<*<15>*>\ gaïhato pi pÃrÃjikaæ eva. kacchapaæ\<*<16>*>\ pi bahi goca ratthaæ gataæ gaïhato es' eva nayo. udakaÂÂhaæ pana udakà mocayato pÃrÃjikaæ. tesu tesu pana janapadesu sab- basÃdhÃraïassa mahÃtÃÊÃkassa niddhamanatumbaæ\<*<17>*>\ nissÃya sabbasÃdhÃraïam eva kunnadÅsadisaæ udakavÃhakaæ kha- ïanti. tato khuddakamÃtikÃyo nÅharitvà mÃtikà koÂiyaæ attano attano vala¤janatthÃya ÃvÃÂe khaïanti. tesaæ pana yadà udakena attho hoti, tadà ÃvÃÂe khuddakamÃtikÃyo udakavÃhaka¤ ca sodhetvà niddhamanatumbaæ ugghÃÂenti, tato udakena saddhiæ macchà nikkhamitvà anupubbena ÃvÃÂe patvà vasanti. tattha talÃke ca udakavÃhakesu\<*<18>*>\ ca macche gaïhante na vÃrenti, khuddikÃsu\<*<19>*>\ pana attano attano \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. rÃsikatakalÃpabandhaæ bhÃrabandha-. 2 B. muÊÃlaæ. 3 Bp. vatthu. 4 B2. kaddamena. 5 B2. mÆla. 6 B2. yoppana-; Bp. yobbanna-. 7 B2. mÆkha-; Bp. -pÅÊakÃ. 8 B2. sasÃmi-, sic passim. 9 Bp. baÊi-. 10 Bp. kumÅ-. 11 B2.Bp. gaïhati. 12 Bp. purati. 13 Bp. adds vÃ. 14 B2. adds taæ. 15 B2.Bp. patitaæ. 16 B2. kacchapa. 17 B2. tumba. 18 B2.Bp. -vÃhake ca. 19 B2.Bp. khuddakÃsu. >\ #<[page 331]># %% mÃtikÃsu udakÃavÃÂesu ca paviÂÂhamacche gaïhituæ na denti vÃrenti, tattha yo taÊÃke và niddhamanatumbe và udakavÃ- hake và macche gaïhati, avahÃrena\<*<1>*>\ na kÃretabbo. khud- dakamÃtikÃsu pana ÃvÃÂe\<*<2>*>\ và paviÂÂhaæ gaïhanto gahitassa agghavasena kÃretabbo. sace tato gayhamÃno maccho ÃkÃse và uppatati tÅre và patati, taæ ÃkÃsaÂÂhaæ\<*<3>*>\ tÅraÂÂhaæ và udakavinimmuttaæ gaïhato avahÃro n' atthi. kasmÃ, yasmà attano pariggahaÂÂhÃne Âhitass' eva te sÃmikÃ. evarÆpà hi tattha katikÃ, kacchape pi es' eva nayo. sace pana maccho gayhamÃno ÃvÃÂato khuddakamÃtikaæ Ãruhati\<*<4>*>\ tattha naæ gaïhato pi avahÃro yeva. khuddakamÃtikato pana udakavÃ- hakaæ tato ca taÊÃkaæ ÃrÆÊhaæ gaïhato avahÃro n' atthi, yo ÃvÃÂato bhattasitthehi palobhetvà mÃtikaæ Ãropetvà gaïhÃti avahÃro 'va. tato pana palobhetvà udakavÃhakaæ Ãropetvà gaïhantassa avahÃro n' atthi. keci pana kutocid eva sabbasÃdhÃraïaÂÂhÃnato macche Ãnetvà pacchimavatthubhÃge udakÃvÃÂe\<*<5>*>\ khipitvà positvÃ\<*<6>*>\ divase divase dve tÅïi uttari- bhaÇgatthÃya mÃrenti, evarÆpaæ macchaæ udake và ÃkÃse 'va\<*<7>*>\ và tÅre và yattha katthaci Âhitaæ gaïhato avahÃro eva, kacchape pi es' eva nayo. nidÃghakÃle pana nadiyà sote pac- chinne katthaci ninnaÂÂhÃne udakaæ tiÂÂhati, tattha manussà macchÃnaæ vinÃsÃya madanaphalavisÃdÅni pakkhipitvà gac- chanti macchà tÃni khÃdanto\<*<8>*>\ maritvà uttÃnà udake pala- vantÃ\<*<9>*>\ tiÂÂhanti. yo tattha gantvÃ. yÃva sÃmikà nÃgacchanti tÃv' ime macche gaïhissÃmÅti gaïhati agghavasena kÃretabbo. paæsukÆlasa¤¤Ãya\<*<10>*>\ gaïhato avahÃro n' atthi, ÃharÃpente pana bhaï¬adeyyaæ. macchavisaæ pakkhipitvà gatamanussà bhÃjanÃni Ãharitvà pÆretvà gacchanti yÃva puna pi Ãgac- chissÃmà 'ti sÃlayà honti tÃva te sassÃmikamacchà 'va, yadà pana te alaæ amhÃkan ti mirÃÊaya\<*<11>*>\ pakkamanti, tato paÂ- ÂhÃya theyyacittena gaïhantassa dukkaÂaæ. paæsukÆla- sa¤¤issa anÃpatti. yathà ca macchakacchapesu evaæ sab- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. add so. 2 B2.Bp. -Âesu. 3 B2.Bp. add vÃ. 4 B2.Bp. ÃrÆhati. 5 B2. udakÃavaÂe;Bp. udakÃavÃÂe. 6 B2.Bp. posetvÃ. 7 Bp. omits 'va. 8 B2.Bp. khÃdantÃ. 9 B2.Bp. pilavantà 10 B2. paæsuku-, sic passim. 11 B2.Bp. -layÃ. >\ #<[page 332]># %<332 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% bÃya pi odakajÃtiyÃ\<*<1>*>\ vinicchayo veditabbo. --udakaÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. nÃvaÂÂhe paÂhamaæ tÃva nÃvaæ dassento nÃvà nÃma yÃya taratÅti Ãdim\<*<2>*>\ Ãha. tasmà idha antamaso rajakadoïikÃpi\<*<3>*>\ veïukalÃpako pi nÃvà tv' eva veditabbÃ.\<*<4>*>\ sÅmÃsammannane pana dhuvanÃvÃ\<*<5>*>\ anto khaïitvà và phalakehi bandhitvà và katà sabbantimena paricchedena tiïïaæ vÃhanikÃ\<*<6>*>\ eva vat- Âati, idha pana ekassa pi vÃhanikÃ\<*<6>*>\ nÃvà tv' eva vuccati. nÃvÃya nikkhittan ti yaæ ki¤ci indriyabaddhaæ và anindri- yabaddhaæ vÃ, tassa avahÃralakkhaïaæ thalaÂÂhe vuttana- yen' eva veditabbaæ. nÃvÃæ avaharissÃmÅti Ãdimhi ca duti- yapariyesanagamanÃamasanaphandÃpanÃni vuttanayÃn' eva. bandhanaæ mocetÅti ettha pana yÃva\<*<7>*>\ bandhanà muttamatte ÂhÃnÃ\<*<7>*>\ na cavati, tassà bandhanaæ yÃva na muttaæ hoti tÃva dukkaÂaæ. mutte pana thullaccayam pi pÃrÃjikam pi hoti, taæ parato Ãvibhavissati,\<*<8>*>\ sesaæ vuttanayam eva, ayaæ tÃva pÃÊivaïïanÃ. ayaæ pan' ettha pÃÊimuttakavinic- chayo, caï¬asote bandhitvà ÂhapitanÃvÃya ekaæ ÂhÃnaæ bandhanam eva, tasmiæ muttamatte pÃrÃjikaæ, tattha yutti pubbe vuttà eva. vippanaÂÂhanÃvÃ\<*<9>*>\ pana yaæ yaæ udakappadesaæ\<*<10>*>\ pharitvà Âhità hoti svÃssÃ\<*<11>*>\ ÂhÃnaæ, tasmà taæ uddhaæ và uccÃrentassa adho và opiÊÃpentassa\<*<12>*>\ catÆau\<*<13>*>\ disÃsu phuÂÂhokÃsaæ atikkÃmentassa atikkantamatte pÃrÃ- jikaæ. niccale udake abandhanaæ attano dhammatÃya ÂhitanÃvaæ purato và pacchato và vÃmadakkhiïapassato và ka¬¬hantassa eken' antena phuÂÂhokÃsaæ aparena udake patiÂÂhitantena atikkantamatte pÃrÃjikaæ. uddhaæ kesag- gamattaæ udakato mocite adho nÃvÃtalena phuÂÂhokÃsaæ mukhavaÂÂiæ atikkantamatte pÃrÃjikaæ. tÅre bandhitvà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. udaka-. 2 B2.Bp. omit Ãdim. 3 B2.Bp. rajanado-. 4 B2. Bp. -tabbo. 5 B2. dhÆva-. 6 B2. vahÃnikÃ. 7 B2. yà bandhane mutte ÂhÃnÃ; Bp. yà bandhane muttamatte ÂhÃnÃ. 8 B2. ÃvÅ-. 9 Bp. vipanna-. 10 B2. udakapa-. 11 Bp. svassÃ. 12 Bp. -opilÃ-. 13 B2.Bp. add vÃ. >\ #<[page 333]># %% niccale udake ÂhapitanÃvÃya bandhana¤ ca ÂhitokÃso cà 'ti dve ÂhÃnÃni, taæ paÂhamaæ bandhanà moceti thullaccayaæ. pacchà channaæ ÃkÃrÃnaæ a¤¤atarena cÃveti pÃrÃ- jikaæ. paÂhamaæ ÂhÃnà cÃvetvà pacchà bandhanaæ moceti\<*<1>*>\ es' eva nayo. thale ussÃdetvÃ\<*<2>*>\ ukkujjetvÃ\<*<3>*>\ ÂhapitanÃvÃya phuÂÂhokÃso 'va ÂhÃnaæ, tassà pa¤cah' ÃkÃrehi ÂhÃnaparic- chedo veditabbo. nikkujjetvÃ\<*<4>*>\ ÂhapitanÃvÃya pana mukha- vaÂÂiyà phuÂÂhokÃso 'va ÂhÃnaæ tassÃpi pa¤cah' ÃkÃrehi ÂhÃnaparicchedaæ ¤atvà yato kutoci phuÂÂhokÃsaæ uddhaæ ca\<*<5>*>\ kesaggamattaæ atikkantamatte pÃrÃjikaæ veditabbaæ. thalaæ\<*<6>*>\ pana ussÃdetvÃ\<*<2>*>\ dvinnaæ dÃrughaÂikÃnaæ upari ÂhapitanÃvÃya dÃrughaÂikÃnaæ phuÂÂhokÃso yeva ÂhÃnaæ. tasmà tattha ma¤capÃdamatthake\<*<7>*>\ yeva patiÂÂhitabaddha- sÃÂake nÃgadantesu Âhapitabhiï¬ivÃle ca vuttanayena\<*<8>*>\ vinic- chayo veditabbo. yottabaddhÃya\<*<9>*>\ pana nÃvÃya saÂÂhisattati vyÃmappamÃïaæ yottaæ amocetvà 'va Ãka¬¬hitvà paÂha- vilaggaæ katvà saha yottena thale\<*<10>*>\ ÂhapitÃya nÃvÃya na phuÂÂhokÃsamattam eva ÂhÃnaæ, atha kho yottakoÂito paÂÂhÃya yÃva nÃvÃya paÂhaviyaæ patiÂÂhitokÃsassa pacchi- manto tÃva dÅghato tiriyaæ pana nÃvÃya ca yottassa ca paÂhaviyaæ patiÂÂhitapariyantapamÃïaæ\<*<11>*>\ ÂhÃnan ti veditab- baæ, taæ dÅghato và tiriyato và ka¬¬hantassa eken' antena phuÂÂhokÃsaæ aparena paÂhaviyaæ patiÂÂhitantena atik- kantamatte, uddhaæ kesaggamattaæ saha yottena paÂha- vito mocite pÃrÃjikaæ. yo pana titthe ÂhitanÃvaæ ÃruhitvÃ\<*<12>*>\ theyyacitto arittena và piyena\<*<13>*>\ và pÃjeti pÃrÃjikaæ. sace pana chattaæ và païÃmetvà cÅvaraæ và pÃdehi akkamitvà hatthehi ukkhipitvà lakÃrasadisaæ\<*<14>*>\ katvà vÃtaæ gaïhÃpeti balavà ca vÃto Ãgamma nÃvaæ harati, vÃten' eva sÃhaÂÃ\<*<15>*>\ hoti, puggalassa n' atthi avahÃro, payogo atthi so pana \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. mocano pi. 2 B2.Bp. ussÃretvÃ. 3 B2.Bp. ukkujjitvÃ. 4 B2.Bp. -jjitvÃ. 5 B2. omits ca; Bp. uddha¤ ca. 6 Bp. thale. 7 B2.Bp. -kesu. 8 B2. -yen' eva. 9 B2. -bandhÃya. 10 B2. thalena. 11 Bp. -yantappamÃïaæ. 12 Bp. ÃruhitvÃ. 13 Bp. phiyena. 14 B2.Bp. laÇkÃra-. 15 B2. ÃhatÃ. >\ #<[page 334]># %<334 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% ÂhÃnÃcÃvanapayogo na hoti. yadi pana taæ nÃvaæ evaæ gacchantaæ\<*<1>*>\ pakati gamanaæ pacchinditvÃ\<*<2>*>\ a¤¤aæ disÃ- bhÃgaæ neti pÃrÃjikaæ. sayam eva yaæ ki¤ci gÃmatitthaæ sampattaæ thÃnà acÃvento 'va vikkiïitvÃ\<*<3>*>\ gacchati n' eva\<*<4>*>\ atthi avahÃro bhaï¬adeyyaæ pana hotÅti. --nÃvaÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. yÃnaÂthe yÃnaæ tÃva dassento yÃnaæ nÃma vayhanti Ãdim Ãha. tattha upari maï¬apasadisaæ padaracchannaæ sabbapaliguïÂhimaæ và chÃdetvà kataæ vayhaæ. ubhosu passesu suvaïïarajatÃdimayà gopÃnasiyo datvà garuÊapak- khakanayena katà sandamÃnikÃ, ratho ca sakaÂa¤ ca pÃ- kaÂam eva, tesu yattha katthaci savi¤¤Ãïakaæ và avi¤¤Ãïa- kaæ và rÃsiÃdivasena Âhapitaæ bhan¬aæ theyyacittena ÂhÃnà cÃventassa nÃvaÂÂhe ca thalaÂÂhe ca vuttanayena\<*<5>*>\ pÃrÃjikaæ veditabbaæ. ayaæ pana viseso yÃnaÂÂhaæ. taï¬u- ÊÃdibhaï¬aæ piÂakena gaïhato piÂake anukkhitte pi piÂakaæ paharitvÃ\<*<6>*>\ taï¬ulÃdÅnaæ ekÃbaddhabhÃve vikopite pÃrÃ- jikaæ. thalaÂÂhÃdÅsu pi ayaæ nayo labbhati. yÃnaæ avaharis- sÃmÅti Ãdimhi dutiyapariyesanÃdÅni vuttanayÃn' eva ÂhÃnà cÃvetÅti ettha pana dukayuttassa yÃnassa dvinnaæ goïÃnaæ aÂÂhapÃdà dve ca cakkÃnÅti dasaÂhÃnÃni, taæ theyyacittassa dhure nisÅditvà pÃjayato goïÃnaæ pÃduddhÃre thullaccayaæ. cakkÃnaæ pana paÂhaviyaæ patiÂÂhitapadesato\<*<7>*>\ kesagga- matte atikkante pÃrÃjikaæ. sace pana goïà nÃyaæ amhÃ- kaæ sÃmiko ti ¤atvà dhuraæ cha¬¬hetvÃ\<*<8>*>\ Ãka¬¬hantà tiÂ- Âhanti và phandanti\<*<9>*>\ và rakkhati tÃva. goïe pana ujukaæ paÂipÃdetvà dhuraæ Ãropetvà daÊhaæ yojetvà pÃcanena\<*<10>*>\ vijjhitvà pÃjentassa vuttanayen' eva tesaæ pÃduddhÃre thullaccayaæ, cakkÃtikkame pÃrÃjikaæ. sace pi sakaddame magge ekaæ cakkaæ kaddame laggaæ hoti dutiyacakkaæ\<*<11>*>\ goïà praivattentà pavaeÂÂnti, ekassa Âhitattà na tÃva avahÃro \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. gacchantiæ. 2 B2. upacchi-. 3 Bp. vikkÅ-. 4 B2. n' ev' atthi. 5 B2.Bp. -nayen' eva. 6 B2. ÃharitvÃ. 7 Bp. -tappade-. 8 b2.Bp. chaÂÂetvÃ. 9 B2.Bp. bandanti. 10 B2.Bp. pÃjanena. 11 B2.Bp. dutiyaæ cakkaæ. >\ #<[page 335]># %% hoti, goïe\<*<1>*>\ puna ujukaæ paÂipÃdetvà pÃjentassa Âhitacakke kesaggamattaæ phuÂÂhokÃsaæ atikkante pÃrÃjikaæ. catu- yuttakassa pana aÂÂhÃrasaÂÂhÃnÃni,\<*<2>*>\ aÂÂhayuttakassa catut- tiæsà ti eten' upÃyena yuttayÃnassa ÂhÃnabhedo veditabbo. yaæ pana ayuttakaæ dhure ekÃya pacchato ca dvÅhi upat- thambhanÅhi upatthambhetvÃ\<*<3>*>\ Âhapitaæ, tassa tiïïaæ upat- thambhanÅnaæ cakkÃna¤ ca vasena pa¤caÂhÃnÃni. sace dhure upatthambhanÅ heÂÂhà bhÃge kappakatà hoti chaÂhÃ- nÃni. pacchato pana anupatthambhetvà dhure upattham- bhitasse 'va upatthambhanÅvasena tÅïi và cattÃri và ÂhÃnÃni. dhurena phalakassa và dÃrukassa và upari Âhapitassa tÅïi ÂhÃnÃni. tathà paÂhaviyaæ Âhapitassa, taæ\<*<4>*>\ ka¬¬hitvà uk- khipitvà và purato ca pacchato ca ÂhÃnà cÃventassa thullac- cayaæ. cakkÃnaæ patiÂÂhitaÂÂhÃne kesaggamattaæ atik- kante pÃrÃjikaæ. cakkÃni apanetvà dvÅhi akkhasÅsehi dÃrÆnaæ upari Âhapitassa dveÂhÃnÃni, taæ ka¬¬hento và ukkhipanto\<*<5>*>\ và phuÂÂhokÃsaæ atikkÃmeti pÃrÃjikaæ. bhÆmiyÃ\<*<6>*>\ Âhapi- tassa dhÆrena\<*<7>*>\ ca catuhi ca akkhuddhÅhi patiÂÂhitavasena pa¤caÂhÃnÃni, taæ dhÆre gahetvà ka¬¬hato uddhÅnaæ pac- chimantehi purimante atikkante pÃrÃjikaæ. uddhÅsu ga- hetvà ka¬¬hato uddhÅnaæ purimantehi pacchimante atik- kante pÃrÃjikaæ. passe gahetvà ka¬¬hato uddhÅnaæ yeva tiriyaæ patiÂÂhitaÂÂhÃnassa atikkamena pÃrÃjikaæ. majjhe gahetvà ukkhipato kesaggamatte\<*<8>*>\ paÂhavito\<*<9>*>\ mutte pÃrÃ- jikaæ. atha uddhikhÃïukà na honti, samam eva bhÃgaæ\<*<10>*>\ katvà majjhe vijjhitvà akkhasÅsÃni pavesitÃni honti, taæ heÂÂhimatalassa sÃmantÃ\<*<11>*>\ sabbaæ paÂhaviæ phusitvà tiÂÂhati. tattha catusu disÃsu uddha¤ ca phuÂÂhaÂÂhÃnÃtikkamavasena pÃrÃjikaæ veditabbaæ. bhÆmiyaæ nÃbhiyà Âhapitacakkassa ekam eva ÂhÃnaæ, tassa pa¤cah' ÃkÃrehi paricchedo, nemi- passena ca nÃbhiyà ca phusitvà Âhitassa dveÂhÃnÃni, nemiyà uÂÂhitabhÃgaæ pÃdena atikkamitvÃ\<*<12>*>\ bhÆmiæ\<*<13>*>\ phusÃpetvà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. add pana. 2 Bp. -saÂhÃnÃni. 3 B2. -mbhitvÃ. 4 Bp. adds dhuraæ. 5 B2. ukkhÅpento. 6 B2.Bp. bhÆmiyaæ. 7 Bp. dhurena. 8 B2. -mattaæ. 9 Bp. patha-,sic passim. 10 B2.Bp. bhÃhaæ. 11 B2.Bp. samantÃ. 12 B2.Bp. akkamitvÃ. 13 Bp. bhÆmiyaæ. >\ #<[page 336]># %<336 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% aresu và nemiyà và gahetvà ukkhipantassa attanà kataÂ- ÂhÃnaæ ÂhÃnaæ na hoti, tasmà tasmiæ Âhite pi avasesaÂ- ÂhÃne atikkantamatte pÃrÃjikaæ. bhittiæ nissÃya Âhapita- cakkassa\<*<1>*>\ pi dveÂhÃnÃni, tattha paÂhamaæ bhittito mocen- tassa thullaccayaæ. pacchà paÂhavito kesaggamattuddhÃre pÃrÃjikaæ. paÂhamaæ bhÆmito mocentassa pana sace bhit- tiyaæ patiÂÂhitaÂÂhÃnaæ na kuppati es' eva nayo. atha are\<*<2>*>\ gahetvà heÂÂhà ka¬¬hantassa bhittiæ phusitvà ÂhitokÃsassa uparimo anto heÂÂhimaæ atikkamati pÃrÃjikaæ. magga- paÂipanne\<*<3>*>\ yÃne yÃnasÃmiko kenacid eva karaïÅyena orohitvà maggà okkanto hoti. atha¤¤o bhikkhu paÂipathaæ Ãgac- chanto Ãrakkhasu¤¤aæ passitvà yÃnaæ avaharissÃmÅti Ãro- hati, tassa payogaæ vinà yeva goïà gahetvà pakkantà ava- hÃro n' atthi, sesaæ nÃvÃya\<*<4>*>\ vuttasadisan ti. --yÃnaÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. ito paraæ bhÃro yeva bhÃraÂÂhaæ, so sÅsabhÃrÃdivasena catudhà dassito, tattha sÅsabhÃrÃdÅsu asammohatthaæ sÅsÃ- dÅnaæ paricchedo veditabbo. tattha sÅsaæ\<*<5>*>\ tÃva purimagale galavÃÂako, piÂÂhigale kesa¤ci kesante Ãvatto\<*<6>*>\ hoti galakass'\<*<7>*>\ eva ubhosu passesu kesa¤ci kesà oruyha\<*<8>*>\ jÃyanti, ye kaïïa- cÆÊikà ti vuccanti, tesaæ adhobhÃgo cà 'ti ayaæ hetÂhima- paricchedo. tato upari sÅsaæ, etthantare ÂhitabhÃro sÅsa- bhÃro nÃma. ubhosu passesu kaïïacÆÊikÃhi paÂÂhÃya heÂÂhÃ, kapparehi paÂÂhÃya upari, piÂÂhigalÃvattato ca galavÃÂakato ca paÂÂhÃya heÂÂÂhÃ, piÂÂhivemajjhÃvattato ca upaparicche- damajjhe hadayÃavÃÂato ca paÂÂhÃya upari khandho, etthan- tare ÂhitabhÃro khandhabhÃro nÃma. piÂÂhivemajjhÃvat- tato pana hadayÃavÃÂato ca\<*<9>*>\ heÂÂhà yÃva pÃdanakhasikhÃ, ayaæ kaÂiparicchedo, etthantare samantato sarÅre ÂhitabhÃro kaÂibhÃro nÃma. kapparato paÂÂhÃya pana heÂÂhà yÃva hatthanakhasikhÃ, ayaæ olambakaparicchedo etthantare Âhita- bhÃro olambako nÃma. idÃni sÅse bhÃran ti ÃdÅsu ayaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -ssÃpi. 2 B2.Bp. aresu. 3 Bp. maggappaÂi-. 4 B2.Bp. nÃvÃyaæ. 5 Bp. sÅsassa. 6 Bp. ÃvaÂÂo. 7 Bp. galass' eva. 8 Bp. orÆyha. 9 B2.Bp. add paÂÂhÃya. >\ #<[page 337]># %% apubbavinicchayo. yo bhikkhu idaæ gahetvà ettha yÃhÅti\<*<1>*>\ sÃmikehi anÃïatto sayam eva, mayhaæ idaæ nÃma detha ahaæ vo bhaï¬aæ vahÃmÅti tesaæ bhaï¬aæ sÅsena ÃdÃya gacchanto theyyacittena taæ bhaï¬aæ Ãmasati dukkaÂaæ. yathÃvuttasÅsaparicchedaæ anatikkamanto\<*<2>*>\ 'va ito cito ca ghaæsento\<*<3>*>\ sÃreti pi, paccÃ\<*<4>*>\ sÃreti pi thullaccayaæ. khandaæ oropitamatte ki¤cÃpi sÃmikÃnaæ vahatÆ 'ti cittaæ atthi, tehi pana anÃïattattÃ\<*<5>*>\ pÃrÃjikaæ. khandhaæ pana anÃropetvÃpi\<*<6>*>\ sÅsato kesaggamattaæ mocentassa pÃrÃjikaæ- yamakabhÃrassa pana eko bhÃgo\<*<7>*>\ sÅse patiÂÂhÃti, eko piÂ- Âhiyaæ. tattha dvinnaæ ÂhÃnÃnaæ vasena vinicchayo vedi- tabbo. ayam pana suddhasÅsabhÃrÃdÅnaæ yeva vasena de- sanà ÃraddhÃ. yo cÃyaæ sÅsabhÃre vutto, khandhabhÃrÃdÅsu pi ayam eva vinicchayo. hatthe bhÃran ti ettha pana hat- thena gahitattà olambako hatthe bhÃro ti vutto. so paÂha- maæ yeva bhÆmito 'va\<*<8>*>\ gahito hotu suddhacittena sÅsÃdÅhi và hatthe bhÃro tv eva saÇkhyaæ gacchati, taæ theyyacittena tÃdisaæ gahaïaÂÂhÃnaæ disvà bhÆmiyaæ và gacchÃdÅsu và nikkhipantassa hatthato muttamatte pÃrÃjikaæ. bhÆmito gaïhÃtÅti\<*<9>*>\ ettha pana tesaæ bhÃrÃnaæ yaæ ki¤ci pÃtarÃsÃdi kÃraïà suddhacittena bhÆmiyaæ nikkhipitvà puna theyya- cittena kesaggamattaæ uddharantassa pÃrÃjikan ti. --bhÃraÂÂhakathÃ\<*<10>*>\ niÂÂhitÃ--. ÃrÃmaÂÂhe pi ÃrÃmaæ tÃva dassento ÃrÃmo nÃma pupphÃ- rÃmo phalÃrÃmo ti Ãha. tesu vassikÃdÅnaæ pupphanako pupphÃrÃmo. ambaphalÃdÅnaæ phalanake\<*<11>*>\ phalÃrÃmo. ÃrÃme catuhi ÂhÃnehi nikkhittassa vinicchayo bhummaÂ- ÂhÃdÅsu vuttanayo eva. tattha jÃtake pana mÆlan ti usÅ- rahiriverÃdikaæ\<*<12>*>\ yaæ ki¤ci mÆlaæ, taæ uppÃÂetvà pà uppÃ- Âitaæ và gaïhato\<*<13>*>\ yena mÆlena vatthaæ\<*<14>*>\ pÆreti, tasmiæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. yatÅti. 2 B2. -kkÃmento 'va. 3 Bp. ghaæsanto. 4 B2.Bp. paccÃbhÃge sÃreti pi. 5 B2. anÃïattÃ. 6 B2.Bp. anorope-. 7 B2.Bp. bhÃro. 8 B2.Bp. và for 'va 9 B2.Bp. gaïhatÅti. 10 Bp. bhÃrakathÃ. 11 B2. phalalanako. 12 B2. usÅrasiÇgive-. 13 B2.Bp. gaïhantassa. 14 B2.Bp. vatthu pÆrati. >\ #<[page 338]># %<338 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% gahite pÃrÃjikaæ. kando pi mÆlen' eva saÇgahÅto,\<*<1>*>\ uppÃ- Âentassa c' ettha appamattake pi acchinne thullaccayam eva. tattha vinicchayo bhÅse vuttanayena\<*<2>*>\ veditabbo. tacan ti bhesajjatthÃya và rajanatthÃya và upabhogagamanÆpagaæ\<*<3>*>\ yaæ ki¤ci rukkhattacaæ uppÃÂetvÃ\<*<4>*>\ uppÃÂitaæ và gaïhan- tassa mÆle vuttanayena pÃrÃjikaæ. pupphan ti vassikamal- likÃdi\<*<5>*>\ yaæ ki¤ci pupphaæ. ocinitvà và ocitaæ\<*<6>*>\ và gaïhan- tassa uppalapadumesu vuttanayena pÃrÃjikaæ. pupphÃnam pi hi vaïÂaæ\<*<7>*>\ và bandhanaæ\<*<8>*>\ và acchinnaæ rakkhati. vaïÂabbhantare\<*<9>*>\ pana kesa¤ci sÆcikà hoti, sà na rakkhati. phalan ti ambaphalatÃlaphalÃdi yaæ ki¤ci, taæ rukkhato gaïhantassa vinicchayo rukkhe lagitakkathÃyaæ\<*<10>*>\ vutto, apanetvà Âhapitaæ bhummaÂÂhÃdÅsu\<*<11>*>\ saÇgahÅtam eva. ÃrÃ- maæ abhiyu¤jatÅti parasantakaæ mama santako ayan ti musà bhaïitvà abhiyu¤jati adinnÃdÃnassa payogattà duk- kaÂaæ, sÃmikassa vimatiæ uppÃdetÅti vinicchayakusalatÃya balavanissitÃdi bhÃvena và ÃrÃmasÃmikassa\<*<12>*>\ saæsayaæ janeti. kathaæ, taæ hi tathà vinicchayapasutaæ\<*<13>*>\ disvà sÃmiko cinteti sakkhissÃmi nu kho ahaæ imaæ ÃrÃmaæ attano kÃtuæ na sakkhissÃmi nu kho ti. evaæ tassa vimatiæ\<*<14>*>\ uppajjamÃnà tena uppÃdità hoti, tasmà thullaccayaæ Ãpajjati. dhuraæ nikkhipatÅti yadà pana sÃmiko ayaæ thaddho kakhaÊo jÅvi- tabrahmacariyantarÃyam pi me kareyya, alaæ dÃni may- haæ iminà ÃrÃmenà 'ti dhuraæ nikkhipati abhiyu¤jako pÃrÃ- jikaæ Ãpajjati. sace sayam pi katadhuranikkhepo hoti, atha pana sÃmikena dhure nikkhitte pi abhiyu¤jako dhuraæ anikkhipitvà 'va imaæ suÂÂhu pÅÊetvà mama ÃïÃpavattiæ dassetvà kiækÃrapaÂissÃvibhÃve\<*<15>*>\ naæ\<*<16>*>\ Âhapetvà dassÃmÅti dÃtabbabhÃve saussÃho\<*<17>*>\ rakkhati tÃva. atha\<*<18>*>\ abhiyu¤jako \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. saÇgahito. 2 B2.Bp. -nayen' eva. 3 B2. upoyogagamanukaæ; Bp. upayogagamanÆpagaæ. 4 B2.Bp. add vÃ. 5 Bp. -Ãdikaæ. 6 B2.Bp. ocinitaæ. 7 B2. vaï¬aæ. 8 B2. bandhaæ. 9 B2. vaï¬a-. 10 Bp. laggitakathÃyaæ. 11 B2.Bp. bhÆmaÂÂhÃdi. 12 Bp. ÃrÃmassÃmikassa. 13 Bp. -yappasutaæ. 14 Bp. vimati. 15 B2. -bhÃvena; B2. -rappaÂissÃvibhÃve. 16 B2. omits naæ. 17 B2.Bp. add hoti. 18 B2.Bp. athÃpi. >\ #<[page 339]># %% acchinditvà na dÃni naæ imassa dassÃmÅti dhuraæ nikkhi- pati, sÃmiko pana dhuraæ na\<*<1>*>\ nikkhipati pakkhaæ pariye- sati, kÃlaæ Ãgameti lajjiparisaæ tÃva labhÃmi pacchà jÃnis- sÃmÅti puna gahaïe yeva saussÃho hoti rakkhati yeva, yadà pana so pi na dassÃmÅti sÃmiko pi na lacchÃmÅti evaæ ubho\<*<2>*>\ dhuraæ nikkhipanti, tadà abhiyu¤jakassa pÃrÃjikaæ. atha pana abhiyu¤jitvà vinicchayaæ kurumÃno aniÂÂhite vinic- chaye sÃmikena pi dhuranikkhepe akate attano assÃmikabhÃ- vaæ jÃnanto yeva tato ki¤ci pupphaæ và phalaæ và gaï- hÃti\<*<3>*>\ bhaï¬agghena kÃretabbo. dhammaæ caranto ti bhik- khusaÇghe và rÃjakule và vinicchayaæ karonto. sÃmikaæ parÃjetÅti vinicchayikÃnaæ ukkoÂaæ datvà kÆÂasakkhiæ otÃretvà ÃrÃmasÃmikaæ jinÃtÅti attho. Ãpatti pÃrÃjikassà 'ti na kevalaæ tass' eva sa¤cicca tassa atthasÃdhane pavat- tÃnaæ kÆÂavinicchayikÃnam pi kÆÂasakkhÅnam pi sabbesaæ pÃrÃjikaæ. ettha ca sÃmikassa dhuranikkhepavasen' eva parÃjayo veditabbo. anikkhittadhuro hi aparÃjito 'va hoti. dhammaæ caranto parajjatÅti sace pi dhammena vinayena satthusÃsanena vinicchayassa pavattattà sayaæ parÃjayaæ pÃpuïÃti, evam pi musÃvÃdena sÃmikÃnaæ pÅÊÃkaraïappac- cayÃ\<*<4>*>\ thullaccayaæ ÃpajjatÅti. --ÃrÃmaÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. vihÃrÃÂÂhe pi catuhi ÂhÃnehi nikkhittaæ vuttanayam eva. abhiyoge pi c' ettha cÃtuddisaæ\<*<5>*>\ saÇghaæ uddissa bhik- khÆnam dinnaæ vihÃraæ và pariveïaæ và ÃvÃsaæ và ma- hantam pi khuddakam pi abhiyu¤jato abhiyogo na rÆhati, acchinditvà gaïhitum pi na sakkoti. kasmÃ, sabbesaæ dhura- nikkhepÃbhÃvato, na h' ettha sabbe cÃtuddisà bhikkhÆ dhuranikkhepaæ karontÅti, dÅghabhÃïakÃdibhedassa\<*<6>*>\ pana gaïassa ekapuggalassa và santakaæ abhiyu¤jitvà gaïhanto sakkoti te dhuraæ nikkhipÃpetuæ. tasmà tattha ÃrÃme vuttanayena\<*<7>*>\ vinicchayo veditabbo ti. --vihÃraÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. omits na. 2 B2.Bp. add pi. 3 B2.Bp. gaïhati. 4 Bp. -ïapacca-. 5 B2. -ddisa. 6 Bp. -bhÃïÃkÃ-. 7 B2. -nayen' eva. >\ #<[page 340]># %<340 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% khettaÂÂhe pi khettaæ tÃva dassento khettaæ nÃma yattha pubbaïïaæ và aparaïïaæ và jÃyatÅti Ãha. tattha pubbaïïan ti sÃÊiÃdÅni\<*<1>*>\ sattadha¤¤Ãni. aparaïïan ti muggamÃsÃdÅni ucchukhettÃdikam pi etth' eva saÇgahÅtaæ, idhÃpi catuhi ÂhÃnehi nikkhittaæ vuttanayam eva. tattha jÃtake pana sÃÊisÅsÃdÅni\<*<1>*>\ nirumbhitvÃ\<*<2>*>\ và ekam ekaæ hatthen' eva chin- ditvà và asitena lÃyitvà và bahÆni ekato uppÃÂetvà và gaï- hantassa yasmiæ bÅje và sÅse và muÂÂhiyaæ và muggamÃsÃdi phale và vatthuæ\<*<3>*>\ pÆreti,\<*<4>*>\ tasmiæ bandhanà mocitamatte pÃrÃjikaæ. acchijjamÃno pana daï¬ako và vÃko và taco và appamattako pi rakkhati. vÅhinÃÊaæ\<*<5>*>\ dÅgham pi hoti yÃva anto nÃÊito\<*<6>*>\ vÅhisÅsadaï¬ako na nikkhamati, tÃva rakkhati. kesaggamattam pi nÃÊato daï¬akassa heÂÂhimatale nikkhante bhaï¬agghavasena\<*<7>*>\ kÃretabbo. asitena lÃyitvà gaïhato pana muÂÂhigatesu heÂÂhà chinnesu pi sace sÅsÃni jaÂitÃni rak- khati\<*<8>*>\ tÃva. vijaÂetvà pana kesaggamattam pi ukkhipato sace vatthuæ\<*<3>*>\ pÆreti\<*<4>*>\ pÃrÃjikaæ. sÃmikehi pana lÃyitvà Âhapitaæ sabhusaæ và abhusaæ và katvà gaïhato yena vatthuæ\<*<3>*>\ pÆreti\<*<4>*>\ tasmiæ gahite pÃrÃjikaæ. sace parikappeti idaæ madditvà papphoÂetvà sÃram eva gaïhissÃmÅti rak- khati tÃva. maddanapapphoÂanesu ÂhÃnà cÃventassÃpi pÃrÃjikaæ n' atthi. pacchà bhÃjanagate\<*<9>*>\ katamatte pÃrÃ- jikaæ. abhiyogo pan' ettha vuttanayo eva, khÅlasaÇkama- ïÃdÅsu\<*<10>*>\ paÂhavi nÃma anagghÃ, tasmà sace eken' eva khÅlena\<*<11>*>\ kesaggamattam pi paÂhavipadesaæ sÃmikÃnaæ passantÃnaæ và apassantÃnaæ và attano santakaæ karoti tasmiæ khÅle nÃmaæ chinditvà va acchinditvà và saÇkÃmitamatte tassa ca ye c' assa\<*<12>*>\ ekacchandà sabbesaæ pÃrÃjikaæ. sace pana dvÅhi khÅlehi gahetabbaæ hoti, paÂhame khÅle thullaccayaæ, dutiye pÃrÃjikaæ. sace tÅhi gahetabbaæ hoti, paÂhame duaÂaæ, dutiye thullaccayaæ, tatiye pÃrÃjikaæ. evaæ bahukesu pi avasÃne dve Âhapetvà purimehi dukkaÂaæ, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. sÃli-. 2 B2.Bp. niram-. 3 B2.Bp. vatthu. 4 Bp. pÆrati. 5 B2. -nÃÊi. 6 B2.Bp. nÃÊato. 7 Bp. bhaï¬agghena. 8 B2.Bp. rakkhanti. 9 B2. -nakate. 10 Bp. -nÃdÅsu. 11 Bp. adds ito. 12 B2. sa¤ca for c' assa. >\ #<[page 341]># %% avasÃne dvinnaæ ekena thullaccayaæ, itarena pÃrÃjikaæ veditabbaæ. ta¤ ca kho sÃmikÃnaæ dhuranikkhepena evaæ sabbattha. rajjuæ và ti mama santakaæ idan ti ¤ÃpetukÃmo rajjuæ và pasÃreti, saÂÂhiæ và pÃteti dukkaÂaæ. idÃni dvÅhi payogehi attano santakaæ karissÃmÅti tesaæ paÂhame thullac- cayaæ dutiye pÃrÃjikaæ. vatiæ và ti parassa khettaæ parik- khepavasena attano kÃtukÃmo\<*<1>*>\ dÃrÆni nikhaïÃti\<*<2>*>\ payoge payoge dukkaÂaæ, ekasmiæ anÃgate thullaccayaæ, tasmiæ Ãgate pÃrÃjikaæ. sace tattakena asakkonto sÃkhÃparivÃren' eva attano kÃtuæ sakkoti, sÃkhÃpÃtane\<*<3>*>\ pi es' eva nayo. evaæ yena yena parikkhÅpitvà attano kÃtuæ sakkoti, tattha tattha paÂhamehi\<*<4>*>\ payogehi dukkaÂaæ, avasÃne dvinnaæ ekena thullaccayaæ, itarena pÃrÃjikaæ veditabbaæ. mariyÃ- daæ và ti parassa khettaæ mama idan ti ¤ÃpetukÃmo attano khettamariyÃdaæ\<*<5>*>\ kedÃrasÃÊiæ yathà parassa khettaæ atikkamati evaæ saÇkÃmeti, paæsumattikÃdÅhi và va¬¬hetvà vitthataæ karoti, akataæ và pana patiÂÂhapeti, purima- payogehi dukkaÂaæ, dvinnaæ pacchimÃnaæ ekena thullac- cayaæ itarena pÃrÃjikan ti. --khettaÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. vatthuÂÂhe pi vatthuæ tÃva dassento vatthu nÃma ÃrÃma- vatthuæ\<*<6>*>\ vihÃravatthun\<*<7>*>\ ti Ãha. tattha bÅjaæ và uparopake và ÃropetvÃ\<*<8>*>\ 'va kevalaæ bhÆmiæ sodhetvÃ\<*<9>*>\ tiïïaæ pÃkÃ- rÃnaæ yena kenaci parikkhipitvà và aparikkhipitvà và pupphÃrÃmÃdÅnaæ atthÃya Âhapito bhÆmibhÃgo ÃrÃmavatthu nÃma. eten' eva nayena ekavihÃrapariveïÃavÃsÃnaæ atthÃya Âhapito bhÆmibhÃgo vihÃravatthu nÃma. yo pi pubbe ÃrÃmo ca vihÃro ca hutvà pacchà vinassitvà bhÆmimatto\<*<10>*>\ Âhito ÃrÃ- mavihÃrakiccaæ na karoti, so pi ÃrÃmavihÃravatthusaÇgahen' eva saÇgahÅto. vinicchayo pan' ettha khette\<*<11>*>\ vuttasadiso yevÃ'ti. --vatthuÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. gÃmaÂÂhe yaæ vattabbaæ taæ vuttanayam\<*<12>*>\ eva. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. kattukÃmo. 2 B2.Bp. nikhaïati. 3 B2. -patane pi. 4 B2.Bp. paÂhama. 5 B2. -pari-. 6 Bp. ÃrÃmatthu. 7 Bp. -vatthÆ. 8 B2.Bp. aropetvÃ. 9 B2. adds vÃ. 10 Bp. -matte Âhite. 11 Bp. khettaÂÂhe. 12 B2.Bp. vuttam eva. >\ #<[page 342]># %<342 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% ara¤¤aÂthe ara¤¤aæ tÃva dassento ara¤¤aæ nÃma yaæ manussÃnaæ pariggahÅtaæ hoti, taæ ara¤¤an ti Ãha. tattha yasmà ara¤¤a\<*<1>*>\ nÃma manussÃnaæ pariggahÅtam pi atthi apariggahÅtam pi, idha pana yaæ pariggahÅtaæ sÃrakkhaæ yato na vinà mÆlena kaÂÂhalatÃdÅni gahetuæ labbhanti taæ adhippetaæ. tasmà yaæ manussÃnaæ pariggahÅtaæ hotÅti vatvà puna ara¤¤an ti vuttaæ. tena imam atthaæ dasseti na pariggahÅtabhÃvo ara¤¤assa lakkhaïaæ, yam pana\<*<2>*>\ ara¤¤alakkhaïena ara¤¤aæ manussÃnaæ ca pariggahÅtaæ, taæ imasmim atthe ara¤¤an ti. tattha vinicchayo ÃrÃmaÂ- ÂhÃdÅsu vuttasadiso, tattha jÃtakesu pan' ettha ekasmim pi mahaggharukkhe chinnamatte pÃrÃjikaæ. lataæ và ti ettha\<*<3>*>\ vetto pi latÃpi latà eva, tattha yo vetto và latà và dÅghà hoti mahÃrukkhe ca gacche ca vinivijjhitvà và veÂhetvà và gatÃ, sà mÆle chinnÃpi avahÃraæ na janeti agge chinnÃpi. yadà pana agge\<*<4>*>\ mÆle pi chinnà hoti, tadà avahÃraæ janeti. sace pana veÂhetvà Âhità hoti, veÂhetvà Âhità pana rukkhato mocitamattà avahÃraæ janeti. tiïaæ và ti ettha tiïaæ và hotu païïaæ và sabbaæ tiïagahaïena\<*<5>*>\ gahitaæ, taæ gehac- channÃdÅnam\<*<6>*>\ atthÃya parehi chinnaæ và attanà chinditvà và gaïhanto bhaï¬agghena kÃretabbo, na kevala¤ ca tiïa- païïam eva, a¤¤am pi yaæ ki¤ci vÃkacchalli Ãdiæ,\<*<7>*>\ yattha sÃmikà sÃlayà taæ gaïhanto bhaï¬aggena kÃretabbo. tac- chetvà Âhapito addhagato pi rukkho na gahetabbo. yo pana agge ca mÆle ca chinno hoti, sÃkhÃpi 'ssa pÆtikà jÃtà challiyo pi gaÊitÃ, ayaæ sÃmikehi cha¬¬ito\<*<8>*>\ ti gahetuæ vaÂÂati. lak- khaïacchinnassÃpi yadà lakkhaïaæ challiyà pariyonad- dhaæ\<*<9>*>\ hoti, tadà gahetuæ vaÂÂati. gehÃdÅnaæ atthÃya rukkhe chinditvà yadà tÃni katÃni ajjhÃvutthÃni ca honti, dÃrÆni pi ara¤¤e vassena ca Ãtapena ca vinassanti ÅdisÃni pi disvà cha¬¬itÃnÅti\<*<10>*>\ gahetuæ vaÂÂati. kasmÃ, yasmà ara¤¤asÃmikÃ\<*<11>*>\ etesaæ anissarÃ, yehi ara¤¤asÃmikÃnaæ\<*<11>*>\ deyyadhammaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. ara¤¤a. 2 B2.Bp. add attano. 3 B2.Bp. add ca. 4 B2.Bp. add pi. 5 B2. tiïagahaïen' eva; Bp. tiïaggahaïen' eva. 6 B2. gchacchadanÃdÅnam. 7 B2.Bp. vÃkachalli Ãdi. 8 B2. chaÂÂito ti. 9 B2. -nandhaæ. 10 B2. chaÂÂi-, sic passim. 11 B2. ara¤¤assÃmi-. >\ #<[page 343]># %% datvà chinnÃni, te eva issarà tehi ca tÃni cha¬¬itÃni nirÃlayà tattha jÃtà ti. yo bhikkhu paÂhamaæ yeva ara¤¤apÃlÃnaæ deyyadhammaæ datvà ara¤¤aæ pavisitvà yathÃrucite rukkhe gÃhÃpeti, tassa tesaæ ÃrakkhaÂÂhÃnaæ agantvÃpi yathÃru- citena maggena gantuæ vaÂÂati. athÃpi pavisanto adatvà nikkhamanto\<*<1>*>\ dassÃmÅti rukkhe gÃhÃpetvà nikkhamanto tesaæ dÃtabbaæ datvà gacchati vaÂÂati eva. athÃpi Ãbhogaæ katvà gacchati dehÅti vutte\<*<2>*>\ dÃtabbam eva. sace koci attano dhanaæ datvà bhikkhussa gantuæ dethà 'ti vadati laddhakap- pam eva gantuæ vaÂÂati. sace pana koci issarajÃtiko dhanaæ adatvà 'va bhikkhÆnaæ bhÃgaæ mà gaïhathà 'ti vÃreti, ara¤- ¤apÃlà ca mayaæ bhikkhÆnaæ tÃpasÃna¤ ca\<*<3>*>\ agaïhantà kuto lacchÃma detha bhante ti vadanti dÃtabbam eva. yo pana ara¤¤apÃlesu niddÃyantesu và kÅÊÃpasutesu và katthaci pakkantesu và Ãgantvà kuhim ara¤¤apÃlà ti pakkositvÃpi adisvà gacchati bhaï¬adeyyaæ. yo pi ÃrakkhaÂÂhÃnaæ patvà kammaÂÂhÃnÃdÅni manasikaronto và a¤¤avihito\<*<4>*>\ và asatiyà atikkamati bhaï¬adeyyam eva. yassÃpi taæ ÂhÃnaæ pattassa coro và hatthÅ và vÃÊamigo và mahÃmegho và vuÂÂha- hati, so ca tamhà upaddavà mu¤citukamyatÃya\<*<5>*>\ sahasà taæ ÂhÃnaæ atikkamati rakkhati tÃva bhaï¬adeyyaæ pana hoti. idam pana ra¤¤e ÃrakkhaÂÂhÃnaæ nÃma suÇkaghÃtato pi garukataraæ, suÇkaghÃtakassa hi paricchedaæ anukkamitvÃ\<*<6>*>\ dÆrato 'va pariharanto dukkaÂam\<*<7>*>\ eva Ãpajjati, idam pana theyyacittena pariharantassa ÃkÃsena gacchato pi pÃrÃjikaæ eva, tasmà ettha appamattena\<*<8>*>\ bhavitabban ti. --ara¤¤aÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. udake pana bhÃjanagatan ti udakadullabhakÃle udaka- manikÃdÅsu\<*<9>*>\ bhÃjanesu saÇgopitvÃ\<*<10>*>\ Âhapitaæ, taæ yasmiæ bhÃjane Âhapitaæ hoti taæ bhÃjanaæ Ãvi¤jitvÃ\<*<11>*>\ và chiddaæ katvà và tattha pokkharaïitaÊÃkesu ca attano bhÃjanaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. nikkhanto. 2 B2.Bp. insert dassÃmÅti, dehÅti vutte. 3 B2.Bp. add bhÃgaæ. 4 Bp. a¤¤Ãvihito. 5 B2. -kÃmatÃya; Bp. muccitu-. 6 B2.Bp. anokka-, 7 Bp. dukkaÂam evÃpajjati. 8 B2.Bp. -tten' eva. 9 Bp. -maïi-. 10 B2.Bp. -petvÃ. 11 B2. Ãvi¤jetvÃ. >\ #<[page 344]># %<344 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% pavesetvÃ\<*<1>*>\ gaïhantassa sappitelesu vuttanayena vinicchayo veditabbo. mariyÃdacchedane pana tattha jÃtakabhÆtagÃ- mena saddhim pi mariyÃdaæ chindantassa adinnÃdÃnapayo- gattÃ\<*<2>*>\ dukkaÂaæ, ta¤ ca pana panÃre hoti. anto Âhatvà bahi mukho chindanto bahi antena kÃretabbo. bahi Âhatvà anto mukho chindanto anto antena kÃretabbo. anto ca bahi ca chin- danto\<*<3>*>\ majjhe Âhapetvà taæ chindanto majjhena kÃretabbo. mariyÃdaæ dubbalaæ katvà gÃvo pakkoseti\<*<4>*>\ và gÃmadÃra- kehi và pakkosÃpeti tà Ãgantvà khurehi\<*<5>*>\ mariyÃdaæ chin- danti, ten' eva chinnà hoti. mariyÃdaæ dubbalaæ katvà gÃvo udake pavesti gÃmadÃrakehi và pavesÃpeti, tÃhi uÂÂhÃ- pitavÅciyo mariyÃdaæ bhinditvà gacchanti gÃmadÃrake và udake kÅÊathà 'ti vadati, kÅÊante và utrÃseti, tehi uÂÂhÃpita- vÅciyo pi mariyÃdaæ bhinditvà gacchanti, anto udake jÃtaæ\<*<6>*>\ rukkhaæ chindati, a¤¤ena và chindÃpeti, tena pi patantena uÂÂhÃpitavÅciyo mariyÃdaæ bhinditvà gacchanti, ten' eva chinnà hoti. mariyÃdaæ dubbalaæ katvà taÊÃkarakkhaïat- thÃya taÊÃkato nibbahanaudakaæ\<*<7>*>\ và niddhamanatumbaæ và pidahati, a¤¤ato gacchantaæ và udakaæ yathà ettha pavi- sati evaæ pÃliæ và bandhati, mÃtikaæ và ujukaæ karoti, tassa uparibhÃge Âhitaæ attano taÊÃkaæ và bhindati, ussannaæ uda- kaæ mariyÃdaæ gahetvà gacchati, ten' eva chinnà hoti, sab- battha nikkhantaudakagghÃnurÆpena avahÃrena kÃretabbo. niddhamanapanÃÊiæ\<*<8>*>\ ugghÃÂetvà nÅharantassÃpi es' eva nayo. sace pana tena mariyÃdÃya dubbalÃya katÃya attano dham- matÃya Ãgantvà và anÃïattehi gÃmadÃrakehi Ãropità và gÃviyo khÆrehi mariyÃdaæ bhindanti\<*<9>*>\ attano yeva dham- matÃya anÃïattehi và gÃmadÃrakehi\<*<10>*>\ udake pavesità vÅciyo uÂÂhÃpenti,\<*<11>*>\ gÃmadÃrakà và sayam eva pavisitvà kÅÊantà uÂÂhÃpenti, anto udake và rukkho a¤¤ena chijjamÃno patitvà uÂÂhÃpeti, uÂÂhÃpitÃ\<*<12>*>\ vÅciyo mariyÃdaæ bhindanti. sace pi mariyÃdaæ dubbalaæ katvà sukkhataÊÃkassa udakanibba- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. adds vÃ. 2 B2.Bp. dÃnassa payo-. 3 B2.Bp. chinditvÃ. 4 B2.Bp. -sati. 5 B2. khÆrehi. 6 B2.Bp. jÃta. 7 B2.Bp. nibbÃha-. 8 B2. nindamananÃÊiæ. 9 B2.Bp. chindanti. 10 B2. adds vo. 11 B2. uÂÂha- 12 B2. -pita. >\ #<[page 345]># %% hanaÂÂhÃnaæ\<*<1>*>\ udakaniddhamanatumbaæ và pidahati, a¤¤ato gamanamagge và pÃliæ bandhati sukkhamÃtikaæ và ujukaæ karoti, pacchà deve vuÂÂhe udakaæ Ãgantvà mariyÃdaæ bhindati, sabbattha bhaï¬adeyyaæ. yo pana nidÃghesu\<*<2>*>\ sukkhavÃpiyà mariyÃdaæ yÃva talaæ pÃpetvà bhindati,\<*<3>*>\ pacchà deve vuÂÂhe ÃgatÃgataæ udakaæ palÃyati bhaï¬a- deyyaæ. yattakaæ tappaccayà sassaæ uppajjati, tato pÃda- mattagghanakam pi adento sÃmikÃnaæ dhuranikkhepena assamaïo\<*<4>*>\ hoti. yaæ pana sabbasÃdhÃraïaæ taÊÃkaæ hoti, taÊÃke udakassa sabbe pi manussà issarÃ. heÂÂhato pan' assa sassÃni karonti, sassapÃyanatthaæ\<*<5>*>\ taÊÃkato mahÃmÃtikà nikkhamitvà khettamajjhena yÃti, sÃpi\<*<6>*>\ sandanakÃle sabbasÃ- dhÃraïÃ. tato pana khuddakamÃtikà nÅharitvà attano attano kedÃresu udakaæ pavesenti,\<*<7>*>\ taæ a¤¤esaæ gahetuæ na denti, nidÃghasamaye 'va\<*<8>*>\ udake mandÅbhÆte vÃrena udakaæ denti, yo udakavÃre sampatte na labhati, tassa sassÃni milÃyanti, tasmà a¤¤esaæ vÃre a¤¤o gahetuæ na labhati. tattha yo bhikkhu paresaæ\<*<9>*>\ khuddakamÃtikato\<*<10>*>\ và kedÃrato và udakaæ theyyacittena attano và parassa và mÃtikaæ và kedÃraæ và paveseti aÂavimukhaæ và vÃheti, avahÃro v' assa hoti. yo pi cirena me udakavÃro bhavissati, idan ca sassaæ milÃ- yatÅti paresaæ kedÃre pavisantassa\<*<11>*>\ udakassa pavisanamag- gaæ pidahitvà attano kedÃraæ paveseti, avahÃro eva. sace pana taÊÃkato aniggate paresaæ mÃtikÃmukhaæ asampatte và udake sukkhamÃtikÃ\<*<12>*>\ yeva yathà Ãgacchantaæ udakaæ a¤¤esaæ kedÃre apavisitvÃ\<*<13>*>\ attano yeva kedÃraæ pavisati, evaæ tattha tattha bandhati, anikkhantesu bandhÃ,\<*<14>*>\ nik- khante bhaï¬adeyyaæ.\<*<15>*>\ taÊÃkaæ gantvà sayam eva niddha manapanÃÊiæ ugghÃÂetvà attano kedÃraæ pavesentassÃpi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -nibbÃha-; Bp. adds và after this. 2 B2. -ghe. 3 B2. chindati. 4 B2. asamaïo. 5 B2. -pÃlanatthaæ. 6 Bp. adds sadÃ. 7 B2. pavesanti. 8 B2. -maye c' eva. 9 B2. a¤¤esaæ for paresaæ. 10 B2.Bp. -kÃto. 11 B2. pavesentassa; Bp. pavesantassa. 12 B2.Bp. -tikaæ. 13 Bp. appavisitvÃ. 14 B2.Bp. baddhÃ. 15 B2.Bp. baddhÃbha-. >\ #<[page 346]># %<346 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% n' atthi avahÃro. kasmÃ, taÊÃkaæ nissÃya khettassa katattÃ, KurundÅÃdÅsu pana avahÃro ti vuttaæ. taæ vatthuæ kÃla¤ ca desa¤ cà 'ti iminà lakkhaïena na sameti, tasmà MahÃ- aÂÂhakathÃya\<*<1>*>\ vuttam eva yuttan ti. --udakakathà niÂÂhitÃ--. dantapoïaæ ÃrÃmaÂÂhakavinicchayena vinicchinitabbaæ.\<*<2>*>\ ayam pana viseso, yo saÇghassa vetanÃbhato\<*<3>*>\ hutvà devasi- kaæ và pakkhamÃsaæ\<*<4>*>\ và vÃrena và dantakaÂÂhaæ Ãharati, so taæ Ãharitvà chinditvÃpi yÃva bhikkhusaÇghaæ na sampaÂicchÃpeti tÃva tass' eva hoti, tasmà taæ theyyacittena gaïhanto bhaï¬agghena kÃretabbo. tattha jÃtakaæ pana garubhaï¬aæ, tam pi bhikkhusaÇghena rakkhitagopitaæ\<*<5>*>\ gaïhanto bhaï¬agghena kÃretabbo. es' eva nayo gaïapug- galagihÅmanussa santake pi, chinnake acchinnake ca, tesaæ ÃrÃmuyyÃnabhÆmÅsu jÃte\<*<6>*>\ sÃmaïerà vÃrena bhikkhusaÇ- ghassa dantakaÂÂhaæ Ãharantà ÃcariyaupajjhÃyÃnam\<*<7>*>\ pi Ãharanti. taæ yÃva chinditvà saÇghaæ na sampaÂicchÃpenti\<*<8>*>\ tÃva sabbaæ tesaæ yeva hoti, tasmà tam pi theyyacittena gaïhanto bhaï¬agghena kÃretabbo. yadà pana te\<*<9>*>\ chinditvà saÇghassa paÂicchÃpetvà dantakaÂÂhamÃÊake nikkhipanti yathÃsukhaæ bhikkhusaÇgho paribhu¤jatÆ 'ti. tato paÂ- ÂhÃya avahÃro n' atthi, vattam pana jÃnitabbaæ. yo hi devasikaæ saÇghamajjhe osarati, tena divase divase\<*<10>*>\ ekam eva dantakaÂÂhaæ gahetabbaæ. yo pana devasikaæ na osarati, padhÃnaghare vasitvà dhammasavaïe\<*<11>*>\ uposathagge và dissati, tena pamÃïaæ sallakkhetvà cattÃri pa¤cadanta- kaÂÂhÃni attano vasanaÂÂhÃne Âhapetvà khÃditabbÃni. tesu khÅïesu sace puna\<*<12>*>\ pi dantakaÂÂhamÃÊake bahÆni honti yeva, puna pi Ãharitvà khÃditabbÃni. yadi pana pamÃïaæ asallak- khetvà Ãharati, tesu akkhÅïesu yeva mÃÊake khÅyanti. keci\<*<13>*>\ therà yehi gahitÃni, te paÂiÃharantÆ 'ti vadeyyuæ, keci khÃdantu puna sÃmaïerà ÃharissantÅti. tasmà vivÃdapari- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -thÃyaæ. 2 B2.Bp. vinicchitabbaæ. 3 Bp. vettanabhaÂo. 4 B2.Bp. -mÃsa and omit vÃ. 5 B2. rakkhitaæ gopitaæ. 6 B2.Bp. jÃtaæ. 7 B2.Bp. -riyupa-. 8 B2.Bp. paÂi- for sampaÂi-. 9 B2.Bp. add pi. 10 Bp. omits one divase. 11 B2.Bp. add vÃ. 12 Bp. pi puna for puna pi. 13 B2.Bp. tato before keci. >\ #<[page 347]># %% hÃratthaæ\<*<1>*>\ pamÃïaæ sallakkhetabbaæ. gahaïe pana doso n' atthi, maggaæ gacchantenÃpi\<*<2>*>\ ekaæ và dve và thavikÃya pakkhipitvà gantabban ti. --dantakaÂÂhakathà niÂÂhitÃ--. vanaspatÅti vanassa pati,\<*<3>*>\ vanajeÂÂhakarukkhass' etaæ adhivacanaæ. idha pana sabbo pi manussehi pariggahitaruk- kho adhippeto. ambalabujapanasÃdiko, yattha và pana maricavalliÃdÅni ropenti,\<*<4>*>\ so chijjamÃno sace ekÃya pi chal- liyà và vÃkena và sakalikÃya và pheggunà và sambandho 'va hutvà bhÆmiyaæ patati, rakkhati tÃva. yo pana chinno pi vallÅhi và sÃmantarukkhasÃkhÃhi và sambandho\<*<5>*>\ sandhÃri- tattà ujukam eva tiÂÂhati, patanto và bhÆmiæ na pÃpuïÃti n' atthi tattha parihÃro, avahÃro eva hoti. yo pi kakacena chinno acchinno viya hutvà tath' eva tiÂÂhati, tasmim pi es' eva nayo. yo pana rukkhaæ dubbalaæ katvà pacchà cÃletvÃ\<*<6>*>\ pÃteti, a¤¤ena và cÃlÃpeti, a¤¤aæ vÃssa\<*<7>*>\ santike rukkhaæ chinditvà ajjhottharati, parena và ajjhottharÃpeti, makkaÂe\<*<8>*>\ và paripÃtetvà tattha Ãropeti, a¤¤ena và ÃropÃ- peti, vagguliyo và tattha Ãropeti,\<*<9>*>\ parena và ÃropÃpeti, tà taæ rukkhaæ pÃtenti, tass' eva avahÃro. sace pana tena rukkhe dubbale kate a¤¤o anÃïatto eva taæ cÃletvà pÃteti a¤¤ena\<*<10>*>\ và cÃlÃpeti\<*<10>*>\ rukkhena ca\<*<11>*>\ ajjhottharati, attano dham- matÃya makkaÂà và vagguliyo và Ãrohanti, paro và anÃïatto Ãropeti, sayaæ và esa\<*<12>*>\ vÃtamukhaæ sodheti balavavÃto Ãgantvà rukkhaæ pÃteti, sabbattha bhaï¬adeyyaæ. vÃ- tamukhasodhanaæ pan' ettha asampatte vÃte sukkhamÃ- tikÃya ujukaraïÃdÅhi sameti, no a¤¤athÃ. rukkhaæ Ãvij- jhitvÃ\<*<13>*>\ satthena và ÃkoÂeti, aggiæ' và deti maï¬ukaïÂakaæ\<*<14>*>\ và visaæ và ÃkoÂeti, yena so marati, sabbattha bhaï¬a- deyyam evà 'ti. --vanaspatikathà niÂÂhitÃ--. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -pariharaïatthaæ. 2 B2. -na pi. 3 B2. vanassa pati vanappati: Bp. vanassa patÅti vanappati. 4 B2.Bp. Ãropenti. 5 B2. omits this. 6 B2.Bp. add vÃ. 7 B2. tassa. 8 B2.Bp. makkaÂena. 9 B2. tatthÃropeti. 10 B2.Bp. omit a¤¤ena và cÃlÃpeti. 11 B2.Bp. và for ca. 12 B2.Bp. add ce. 13 B2. Ãvi¤jitvÃ; Bp. ÃvijjitvÃ. 14 B2. -kaï¬akaæ; Bp. maï¬ÆkakaïÂakaæ. >\ #<[page 348]># %<348 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% haraïake, a¤¤assa haraïakabhaï¬aæ\<*<1>*>\ theyyacitto Ãmasa- tÅti paraæ sÅsabhÃrÃdÅhi bhaï¬am ÃdÃya gacchantaæ disvà etaæ harissÃmÅti vegena gantvà Ãmasati, ettÃvatÃssa\<*<2>*>\ duk- kaÂaæ. phandÃpetÅti Ãka¬¬hanavika¬¬hanaæ\<*<3>*>\ karoti sÃmiko na mu¤cati, ten' assa thullaccayaæ. ÂhÃnà cÃvetÅti Ãka¬- ¬hitvÃ\<*<4>*>\ sÃmikassa hatthato moceti, ten' assa pÃrÃjikaæ. sace pana taæ bhaï¬asÃmiko uÂÂhahitvà pothetvà puna taæ bhaï¬aæ mocÃpetvà gaïheyya, bhikkhu paÂhamagahaïen'\<*<5>*>\ eva pÃrÃjiko. sÅsato và kaïïato và gÅvato và hatthato và alaÇkÃraæ\<*<6>*>\ chinditvÃ\<*<7>*>\ mocetvà và gaïhantassa sÅsÃdÅhi mocitamatte pÃrÃjikaæ. hatthe pana vaÊayaæ và kaÂakaæ và anÅharitvà aggabÃhaæ ghaæsanto\<*<8>*>\ và aparÃparaæ và sÃreti, ÃkÃsagataæ và karoti rakkhati tÃva. rukkhamÆlacÅ- varavaæsesu valayam iva na pÃrÃjikaæ janeti. kasmÃ, savi¤- ¤ÃïakattÃ. savi¤¤ÃïakakoÂÂhÃsagataæ hi yÃva tato na nÅha- Âaæ\<*<9>*>\ tÃva tatth' eva hoti, es' eva nayo aÇgulimuddikapÃda- akakaÂÆpagapilandhanesu.\<*<10>*>\ yo pana parassa nivatthasÃ- Âakaæ acchindati, paro ca salajjitÃya sahasà na muccati,\<*<11>*>\ eken' antena coro ka¬¬hati, eken' antena paro rakkhati tÃva. parassa hatthato muttamatte pÃrÃjikaæ. athÃpi\<*<12>*>\ ka¬¬han- tassa\<*<13>*>\ chinditvÃ\<*<14>*>\ vÃ\<*<15>*>\ ekadeso hatthagato hoti, so ca pÃdaæ agghati pÃrÃjikam eva. saha bhaï¬ahÃrakan ti sabhaï¬a- hÃrakaæ,\<*<16>*>\ bhaï¬aæ nessÃmÅti cintetvà ito yÃhÅti bhaï¬ahÃ- rakaæ tajjeti. so bhÅto corena adhippetadisÃbhimukho hutvà ekaæ pÃdaæ saÇkÃmeti corassa thullaccayaæ, dutiye pÃrÃ- jikaæ.. pÃtÃpetÅti athÃpi coro bhaï¬ahÃrakassa hatthe Ãvu- dhaæ disvà sÃsaÇko hutvà pÃtÃpetvà gahetukÃmo ekamantaæ paÂikkamma santajjetvà pÃtÃpeti, parassa hatthato mutta- matte pÃrÃjikaæ. pÃtÃpeti Ãpatti dukkaÂassÃti Ãdi pana \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. haraïakaæ bhaï¬aæ. 2 Bp. ettÃvatà assa. 3 B2. -naæ vika-. 4 B2. ka¬¬hitvÃ. 5 Bp. -aggaha-. 6 B2. alakÃraæ. 7 B2.Bp. add vÃ. 8 B2. ghaæsento. 9 B2. nÅhataæ. 10 B2. -pÃdupakakaÂupakapilandhanesu; Bp. -piÊan-. 11 B2. mu¤cati. 12 B2. adds taæ. 13 B2. Ãka¬¬ha-. 14 B2.Bp. chijjitvÃ. 15 Bp. omits vÃ. 16 B2. sahabhaï¬a-. >\ #<[page 349]># %% parikappavasena vuttaæ. yo hi bhaï¬aæ pÃtÃpetvà yaæ mama ruccati taæ gahessÃmÅti parikappetvà pÃtÃpeti, tassa pÃtÃpane ca Ãmasane ca dukkaÂaæ, phandÃpane thullaccayaæ, pÃdagghanakassa ÂhÃnà cÃvane pÃrÃjikaæ. taæ pacchà paripÃtiyamÃnassa\<*<1>*>\ mu¤cato pi n' atthi yeva samaïabhÃvo. yo pi bhaï¬ahÃrakaæ atikkamantaæ disvà anubandhanto tiÂÂha tiÂÂha bhaï¬aæ pÃtehÅti vatvà pÃtÃpeti, tassa pi\<*<2>*>\ tena hatthato muttamatte pÃrÃjikaæ. yo pana tiÂÂha tiÂÂhà 'ti vadati pÃtehÅti na vadati, itaro 'va\<*<3>*>\ taæ oloketvà sace esa maæ pÃpuïeyya ghÃteyyÃpi mantisÃlayo 'va hutvà taæ bhaï¬aæ gahaïaÂÂhÃne pakkhipitvà puna nivattitvà gahes- sÃmÅti pakkamati, pÃtanappaccayà pÃrÃjikaæ n' atthi. Ãgantvà pana theyyacittena gaïhato uddhÃre pÃrÃjikaæ. atha pan' assa evaæ hoti mayà pÃtÃpenten'eva imaæ\<*<4>*>\ mama santakaæ kataæ ti. tato naæ sakasa¤¤Ãya gaïhÃti\<*<5>*>\ gahaïe rakkhati bhaï¬adeyyaæ pana hoti. dehÅti vutte adentassa sÃmikÃnaæ dhuranikkhepe pÃrÃjikaæ. so imaæ cha¬¬etvÃ\<*<6>*>\ gato, anajjhÃvutthakaæ dÃni idan ti paæsukÆlasa¤¤Ãya gaïhato\<*<7>*>\ pi es' eva nayo. atha vÃ\<*<8>*>\ pana sÃmiko tiÂÂha tiÂÂhà 'ti vuttamatten' eva olokento taæ disvà na dÃni idaæ mayhan ti dhuranikkhepaæ katvà nirÃlayo che¬¬etvà palÃyati, taæ theyyacittena gaïhato uddhÃre dukkaÂaæ, ÃharÃpente dÃtab- baæ, adentassa pÃrÃjikaæ. kasmÃ, tassa payogena cha¬- ¬itattÃ\<*<9>*>\ ti MahÃ-aÂÂhakathÃya\<*<10>*>\ vuttaæ. a¤¤esu pana vicÃ- raïà eva n' atthi. purimanayen' eva sakasa¤¤Ãya và paæ- sukÆlasa¤¤Ãya và gaïhante pi ayam eva vinicchayo ti. --haraïakakathà niÂÂhitÃ--. upanidhimhi nÃhaæ gaïhÃmÅti sampajÃnamusÃvÃde\<*<11>*>\ pi adinnÃdÃnassa payogattà dukkaÂaæ. kiæ tumhe bhaïatha, n' ev' idaæ mayhaæ anurÆpaæ na tumhÃkan ti Ãdmi vadan- tassÃpi\<*<12>*>\ dukkaÂam eva. raho mayà etassa hatthe Âhapitaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. paÂipÃti-. 2 B2.Bp. tassÃpi. 3 B2.Bp. ca for 'va. 4 B2.Bp. idaæ for imaæ. 5 B2. gaïhi ti; Bp. gaïhati. 6 B2. chaÂÂetvÃ, sic passim. 7 B2.Bp. gaïhante pi. 8 B2.Bp. omit vÃ. 9 B2. chaÂÂi-. 10 B2.Bp. -thÃyaæ. 11 B2. -mÆsÃ-. 12 Bp. -ssa pi. II 5 >\ #<[page 350]># %<350 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% na a¤¤o koci jÃnÃti. dassati nu kho me no ti sÃmiko vi- matiæ uppÃdeti bhikkhussa thullaccayaæ. tassa pharusÃdi- bhÃvaæ disvà sÃmiko na mayhaæ dassatÅti dhuraæ nikkhi- pati, tatra sacÃyaæ bhikkhu kilametvà taæ\<*<1>*>\ dassÃmÅti dÃne saussÃho rakkhati tÃva. sace pi so dÃne nirussÃho bhaï¬asÃm- iko\<*<2>*>\ pana gahaïe saussÃho rakkhateva. yadi\<*<3>*>\ pana tasmiæ\<*<4>*>\ dÃne nirussÃhe,\<*<4>*>\ bhaï¬asÃmiko\<*<2>*>\ na\<*<5>*>\ mayhaæ dassatÅti dhuraæ nikkhipati, evaæ ubhinnaæ dhuranikkhepena bhikkhuno pÃrÃjikaæ. yadi pi mukhena dassÃmÅti vadati, cittena pana adÃtukÃmo, evam pi sÃmikassa dhuranikkhepa pÃrÃjikaæ. tam pana upanidhi nÃma saÇgopanatthÃya attano hatthe parehi Âhapitabhaï¬aæ\<*<6>*>\ aguttadesato\<*<7>*>\ ÂhÃnà cÃvetvà gutte\<*<8>*>\ ÂhÃne ÂhapanatthÃya harato anÃpatti. theyyacittena pi ÂhÃ- nÃcÃventassa avahÃro n' atthi. kasmÃ, attano hatthe nik- khittattÃ, bhaï¬adeyyaæ pana hoti. theyyacittena pari- bhu¤jato\<*<9>*>\ pi es' eva nayo, tÃvakÃlikagahaïe\<*<10>*>\ pi tath' eva. dhammaæ caranto ti Ãdi vuttanayaæ eva, ayaæ tÃva pÃÊi- vaïïanÃ. pÃÊimuttakavinicchayo\<*<11>*>\ pan' ettha pattacakuk- kÃdi\<*<12>*>\ vasena ekaæ vutto. eko kira bhikkhu parassa mahagghe patte lobhaæ uppÃdetvà taæ haritukÃmo ÂhapitaÂÂhÃnam assa suÂÂhu\<*<13>*>\ sallakkhetvà attano pi pattaæ tass' eva santike Âhapesi. so paccÆsasamaye\<*<14>*>\ Ãgantvà dhammaæ vÃcÃpetvà niddÃyamÃnaæ mahÃtheram Ãha, vandÃmi bhante ti. ko eso ti. ahaæ bhante Ãgantukabhikkhu\<*<15>*>\ kÃlass' ev' amhi gantu- kÃmo, asukasmiæ ca me ÂhÃne Ådisena nÃma aæsavaÂÂakena\<*<16>*>\ ÅdisÃya pattatthavikÃya\<*<17>*>\ patto Âhapito, sÃdhu\<*<18>*>\ bhante taæ labheyyaæ ti. thero pavisitvà taæ gaïhi, uddhÃre yeva corassa pÃrÃjikaæ. sace Ãgantvà ko 'si tvaæ avelÃya Ãgato \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. maæ for taæ. 2 Bp. bhaï¬assÃmiko. 3 B2. sace for yadi. 4 B2.Bp. so dÃne nirussÃyo. 5 Bp.. adds pi before na. 6 B2. -taæ bhaï¬aæ. 7 Bp. guttadesato. 8 B2.Bp. gutta. 9 B2.Bp. -jante. 10 Bp. -kaggaha-. 11 B2.Bp. pÃÊivinimuttaka. 12 B2.Bp. -catukkÃdi. 13 B2. suÂÂhuæ. 14 B2. paccusa-. 15 B2. Ãgantuko for Ãgantukabhikkhu. 16 B2. aæsabandhakena; Bp. aæsabaddhakena. 17 B2. pattathavikÃya. 18 B2.Bp. sÃdhÃhaæ for sÃdhu. >\ #<[page 351]># %% ti vutte bhÅto palÃyati, pÃrÃjikaæ patvà 'va palÃyati, therassa pana suddhacittattà anÃpatti. thero taæ gaïhissÃ- mÅti a¤¤aæ gaïhi, es' eva nayo. ayaæ pana a¤¤aæ tÃdisam eva gaïhante yujjati manussaviggahe Ãïattasadisavadhas- miæ\<*<1>*>\ viya. Kurundiyaæ pana padavÃrena kÃretabbo ti vut- taæ, taæ\<*<2>*>\ tÃdisam, eva gaïhante yujjati, taæ ma¤¤amÃno attano pattaæ gaïhitvà adÃsi, corassa sÃmikena dinnattà pÃrÃjikaæ n' atthi, asuddhacittena\<*<3>*>\ gahitattà dukkaÂaæ. taæ ma¤¤amÃno corass' eva pattaæ gaïhitvà adÃsi, idhÃpi corassa attano santakattà pÃrÃjikaæ n' atthi, asuddhacittena pana gahitattà dukkaÂam eva, sabbattha therassa anÃpatti. aparo pattaæ coressÃmÅti tath' eva niddÃyamÃnaæ theraæ vandi, ko ayan ti ca vutte, ahaæ bhante gilÃnabhikkhu ekaæ tÃva me pattaæ detha gÃmadvÃraæ gantvà bhesajjaæ ÃharissÃmÅti. thero idha gilÃno n' atthi, coro ayaæ bhavissa- tÅti sallakkhetvà imaæ haratÆ 'ti attano veribhikkhussa pat- taæ nÅharitvà adÃsi, dvinnam pi uddhÃre yeva pÃrÃjikaæ. veribhikkhussa patto ti sa¤¤Ãya a¤¤assa pattaæ uddharante pi es' eva nayo. sace pana verissÃyan ti sa¤¤Ãya carassa\<*<4>*>\ pat- taæ uddharitvà deti, vuttanayen' eva therassa pÃrÃjikaæ, corassa dukkaÂaæ. atha verissÃ\<*<5>*>\ 'ti ma¤¤amÃno attano pat- taæ deti, vuttanayen' eva ubhinnam pi dukkaÂaæ. eko ma- hÃthero upaÂÂhÃkaæ daharabhikkhuæ pattacÅvaraæ gaïha asukaæ nÃma gÃmaæ gantvà piï¬Ãya carissÃmÃ\<*<6>*>\ 'ti Ãha. daharo gahetvà therassa pacchato gacchanto theyyacittaæ uppÃdetvà sace sÅse bhÃraæ khandhe karoti, pÃrÃjikaæ n' atthi. kasmÃ, Ãïattiyà gahitattÃ. sace pana maggato ok- kamma aÂaviæ pavisati padavÃrena kÃtabbo.\<*<7>*>\ atha nivat- titvà vihÃrÃbhimukho palÃyitvà vihÃraæ pavisitvà gacchati, upacÃrÃtikkame pÃrÃjikaæ. athÃpi mahÃtherassa nivÃsana- parivattakaÂÂhÃnato\<*<8>*>\ gÃmÃbhimukho palÃyati, gÃmÆpacÃrÃ- tikkame pÃrÃjikaæ. yadi pana ubho\<*<9>*>\ piï¬aya caritvà bhutvÃ\<*<10>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -sadisavatthusmiæ. 2 B2. adds a¤¤aæ. 3 B2.Bp. add pana. 4 B2.Bp. corass' eva. 5 Bp. verissÃyan. 6 B2. -ssÃmÅti. 7 B2.Bp. kÃretabbo. 8 B2.Bp. -vattanaÂÂhÃnato. 9 B2.Bp. add pi. 10 B2.Bp. bhu¤jitvÃ. >\ #<[page 352]># %<352 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% và gahetvà và nikkhamanti, thero ca puna pi taæ vadeti\<*<1>*>\ pattacÅvaraæ gaïha vihÃraæ gamissÃmà 'ti, tatra ce so puri- manayen' eva\<*<2>*>\ sÅse bhÃraæ khandhe karoti rakkhati tÃva. ataviæ pavisati,\<*<3>*>\ padavÃrena kÃretabbo, nivattitvà gÃmÃ- bhimukho yeva\<*<4>*>\ palÃyati, gÃmÆpacÃrÃtikkame pÃrÃjikaæ. purato vihÃrÃbhimukho palÃyitvà vihÃre aÂhatvÃ\<*<5>*>\ anisÅditvà avÆpasanten' eva theyyacittena gacchati, upacÃrÃtikkame pÃrÃjikaæ. yo pana anÃïatto gaïhati, tassa sÅse bhÃraæ khandhe karaïÃdÅsu pi pÃrÃjikaæ, sesaæ purimasadisam eva. yo pana asukaæ nÃma vihÃraæ gantvà cÅvaraæ dhovitvÃ\<*<6>*>\ rajitvà và ehÅti vutte sÃdhÆ 'ti gahetvà gacchati, tassÃpi\<*<7>*>\ antarÃmagge theyyacittaæ uppÃdetvà sÅse bhÃraæ khandhe karaïÃdÅsu pÃrÃjikaæ n' atthi, maggà okkamane\<*<8>*>\ padavÃ- rena kÃretabbo. taæ vihÃraæ gantvà tath' eva vasanto they- yacittena\<*<9>*>\ paribhu¤janto jÅrÃpeti, corà vÃssa\<*<10>*>\ taæ haranti, avahÃro n' thi, bhaï¬adeyyaæ pana hoti, tato nikkha- mitvà Ãgacchato pi es' eva nayo. so pana anÃïatto therena nimitte và kate sayam eva và kiliÂÂhaæ sallakkhetvà detha bhante cÅvaraæ amukaæ\<*<11>*>\ nÃma gÃmaæ gantvà rajitvà ÃharissÃmÅti gahetvà gacchati, tassa antarÃmagge theyya- cittaæ uppÃdetvà sÅse bhÃraæ khandhe karaïÃdÅsu pÃrÃ- jikaæ. kasmÃ, anÃïattiyà gahitattÃ. maggà okkamato pi paÂinivattitvÃ\<*<12>*>\ tam eva vihÃraæ Ãgantvà vihÃrasÅmaæ atikkamato pi vuttanayen' eva pÃrÃjikaæ. tattha gantvà rajitvà pacchÃgacchato pi theyyacittena uppanne es' eva nayo. sace pana yattha gato tattha và antarÃmagge vihÃre và tam eva vihÃraæ paccÃgantvà tassa ekapasse và upacÃ- rasÅmaæ anatikkamitvà vasanto theyyacittena paribhu¤janto jÅrÃpeti corà vÃssa\<*<10>*>\ taæ haranti, yathÃ\<*<13>*>\ tathà và nassati bhaï¬adeyyaæ, upacÃrasÅmaæ atikkamato pana pÃrÃjikaæ. yo pana therena nimitte kayiramÃne\<*<14>*>\ detha bhante ahaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. vadati. 2 B2.Bp. add theyyacittena. 3 B2. pavÅsati. 4 Bp. eva. 5 Bp. aÂÂhatvÃ. 6 B2.Bp. add vÃ. 7 Bp. tassa pi. 8 B2. okkamana. 9 B2. adds pana. 10 B2. và tassa. 11 B2.Bp. asukaæ. 12 Bp. paÂivattitvÃ. 13 B2.Bp. add vÃ. 14 Bp. kariyamÃne. >\ #<[page 353]># %% rajitvà ÃharissÃmÅti vatvà kattha gantvà bhante rajÃmÅti pucchati, thero ca taæ\<*<1>*>\ yattha icchasi tattha gantvà rajÃhÅti vadati, ayaæ vissaÂÂhadÆto\<*<2>*>\ nÃma, theyyacittena palÃyanto pi na avahÃrena kÃretabbo. theyyacittena pana palÃyato pi paribhogena và a¤¤athà và nÃsayato pi bhaï¬adeyyam eva hoti. bhikkhu bhikkhussa hatthe ka¤ci\<*<3>*>\ parikkhÃraæ pahiïÃti\<*<4>*>\ asukavihÃre asukabhikkhussa dehÅti, tassa theyya- cittc uppanne sabbaÂÂhÃnesu asukaæ nÃma vihÃraæ gantvà cÅvaraæ dhovitvà và rajitvà và ehÅti ettha vuttasadiso vinic- chayo. aparo bhikkhuæ pahiïitukÃmo nimittaæ karoti ko nu kho gahetvà gamissatÅti. tatra ce eko detha bhante ahaæ gahetvà gamissÃmÅti gahetvà gacchati, tassa theyyacitte uppanne sabbaÂÂhÃnesu detha bhante cÅvaraæ asukaæ nÃma gÃmaæ gantvà rajitvà ÃharissÃmÅti ettha vuttasadiso vinic- chayo. therena cÅvaratthÃya vatthaæ labhitvà upaÂÂhÃka- kule Âhapitaæ hoti, ath' assa antevÃsiko vatthaæ haritukÃmo tatra gantvà taæ kira vatthaæ dethà 'ti therena pesito viya vadati, tassa vacanaæ saddahitvà upÃsakena Âhapitaæ upÃ- sikà và upÃsikÃya Âhapitaæ upÃsako và a¤¤o và koci nÅ- haritvà deti, uddhÃre yev' assa pÃrÃjikaæ. sace pana therassa upaÂÂhÃkehi imaæ therassa dassÃmà 'ti attano vatthaæ Âhapitaæ hoti, ath' assa antevÃsiko taæ haritukÃmo tattha gantvà therassa kira vatthaæ dÃtukÃmattha taæ dethà 'ti vadati, te c' assa saddahitvà mayaæ bhante bhojetvà das- sÃmà 'ti Âhapayimha,\<*<5>*>\ handa gaïhÃhÅti denti sÃmikehi din- nattà pÃrÃjikaæ n' atthi, asuddhacittena pana gahitattà dukkaÂaæ bhaï¬adeyya¤ ca hoti. bhikkhu bhikkhussa vatvà gÃmaæ gacchati itthannÃmo mama vassÃvÃsikaæ dassati taæ gahetvà ÂhapeyyÃsÅti. sÃdhÆ 'ti so bhikkhu tena dinnaæ mahagghasÃÂakaæ attanà laddhena appagghasÃÂa- kena saddhiæ Âhapetvà tena Ãgatena attano mahagghasÃÂa- kassa laddhabhÃvaæ ¤atvà và a¤¤atvà và dehi me vassÃ- vÃsikan ti vutte tava thÆlasÃÂako laddho, mayhaæ pana sÃÂako mahaggho, dve pi amukasmiæ\<*<6>*>\ nÃma okÃse ÂhapitÃ, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. naæ for taæ. 2 B2. -duto. 3 B2.Bp. ki¤ci. 4 B2.Bp. pahiïati. 5 B2. -yimhÃ. 6 B2.Bp. asukasmiæ. >\ #<[page 354]># %<354 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% pavisitvà gaïhÃhÅti vadati, tena pavisitvà thÆlasÃÂake gahite itarassa itaraæ gaïhato uddhÃre pÃrÃjikaæ. athÃpi tassa sÃÂake attano nÃmaæ attano ca sÃÂake tassa nÃmaæ likhitvà gaccha nÃmaæ vÃcetvà gaïhÃhÅti vadati, tatrÃpi es' eva nayo. yo pana attanà ca tena ca laddhasÃÂake ekato Âhapetvà taæ evaæ vadati tayà ca mayà ca laddhasÃÂakà dve pi anto- gabbhe ÂhapitÃ, gaccha yaæ icchasi taæ vicinitvà gaïhÃ\<*<1>*>\ 'ti, so ca lajjÃya ÃvÃsikena laddhaæ thÆlasÃÂakam eva gaï- heyya, tatr' ÃvÃsikassa vicinitvà gahitÃvasesaæ itaram gaïhato anÃpatti. Ãgantuko bhikkhu ÃvÃsikÃnaæ cÅvarakaæ- maæ karontÃnaæ samÅpe pattacÅvaraæ Âhapetvà ete saÇgo- pissantÅti\<*<2>*>\ ma¤¤amÃno nahÃyituæ\<*<3>*>\ và a¤¤atra và gacchati. sace taæ\<*<4>*>\ ÃvÃsikà saÇgopenti icc etaæ kusalaæ, no ce naÂÂhe gÅvà na hoti, sace pi so idaæ bhante Âhapethà 'ti vatvà gac- chati, itare ca kiccapasutattÃ\<*<5>*>\ na jÃnanti, es' eva nayo. athÃpi te idaæ bhante Âhapethà 'ti vuttà mayaæ vyÃvaÂÃ\<*<6>*>\ 'ti paÂik- khipanti, itaro ca avassaæ ÂhapessantÅti anÃdiyitvà gacchati es' eva nayo. sace pana yÃcitÃ\<*<7>*>\ ayÃcità và mayaæ Âhapes- sÃma tvaæ gacchÃ\<*<8>*>\ 'ti vadanti taæ saÇgopitabbaæ, no ce saÇgopenti naÂÂhe gÅvÃ. kasmà sampaÂicchitattÃ. yo bhikkhu bhaï¬ÃgÃriko hutvà paccÆsasamaye eva bhikkhÆ- naæ pattacÅvarÃni heÂÂhÃpÃsÃdaæ oropetvà dvÃraæ apida- hitvà tesam pi anÃrocetvà 'va dÆre bhikkhÃcÃraæ gacchati, tÃni te\<*<9>*>\ corà haranti tass' eva gÅvÃ. yo pana bhikkhÆhi oro- petha bhante pattacÅvarÃni kÃlo salÃkagahaïassÃ\<*<10>*>\ 'ti vutte\<*<11>*>\ samÃgatatthà 'ti pucchitvà Ãma samÃgatamhà 'ti vutte patta- cÅvarÃni nÅharitvà nikkhipitvÃ\<*<12>*>\ bhaï¬ÃgÃradvÃraæ ban- dhitvà tumhe pattacÅvarÃni gahetvà heÂÂhÃpÃsÃdadvÃraæ jaggitvÃ\<*<13>*>\ gaccheyyÃthà 'ti vatvà gacchati. tatra c' eko alasa- jÃtiko bhikkhu bhikkhÆsu gatesu pacchà akkhÅni puæchanto\<*<14>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. gaïhÃhÅti. 2 B2.Bp. -pessantÅti. 3 B2.Bp. nhÃyituæ. 4 B2.Bp. nam for taæ. 5 B2. sakiccapa-; Bp. sakiccappa-. 6 Bp. byÃvaÂÃ. 7 B2. adds vÃ. 8 B2. gacchÃhÅti. 9 B2.Bp. ce for te. 10 Bp. -kaggaha-. 11 Bp. vutto. 12 Bp. nikkhamitvÃ. 13 B2. patijaggitvÃ; Bp. paÂijaggitvÃ. 14 B2. pu¤janto; Bp. pucchanto. >\ #<[page 355]># %% uÂÂhahitvà udakaÂÂhÃnaæ và mukhadhovanatthaæ\<*<1>*>\ vÃ\<*<2>*>\ gacchati, taæ khaïaæ disvà corÃ\<*<3>*>\ pattacÅvaraæ haranti suhaÂaæ, bhaï¬ÃgÃrikassa gÅvà na hoti. sace pi koci bhaï- ¬ÃgÃrikassa anÃrocetvà 'va bhaï¬ÃgÃre attano parikkhÃ- raæ Âhapeti, tasmim pi naÂÂhe bhaï¬ÃgÃrikassa gÅvà na hoti. sace pana bhaï¬ÃgÃriko taæ disvà aÂÂhÃne Âhapitan ti gahetvà Âhapeti naÂÂhe tassa gÅvÃ. sace pi Âhapitabhikkhunà mayà bhante Ådiso nÃma parikkhÃro Âhapito, upadhÃreyyÃthà 'ti vutte\<*<4>*>\ sÃdhÆ 'ti sampaÂicchati, dunnikkhittaæ và ma¤¤a- mÃno a¤¤asmiæ ÂhÃne Âhapeti, tass' eva gÅvÃ. nÃhaæ jÃnÃ- mÅti paÂikkhipantassa pana n' atthi gÅvÃ. yo pi tassa pas- santass' eva Âhapeti, bhaï¬ÃgÃrika¤ ca na sampaÂicchÃpeti naÂÂhaæ sunaÂÂham eva. sace taæ bhaï¬ÃgÃriko a¤¤atra Âhapeti naÂÂhe gÅvÃ. sace bhaï¬ÃgÃraæ suguttaæ sabbo saÇghassa ca cetiyassa ca parikkhÃro tatth' eva ÂhapÅyati\<*<5>*>\ bhaï¬ÃgÃriko ca bÃlo abyatto dvÃraæ vivaritvà dhamma- kathaæ và sotuæ a¤¤aæ và ki¤ci kÃtuæ katthaci gacchati, taæ khaïam disvà yattakaæ corà haranti, sabbaæ tassa gÅvÃ. bhaï¬ÃgÃrato\<*<6>*>\ nikkhamitvà bahi caÇkamantassa và dvÃraæ vivaritvà sarÅraæ utuæ gÃhÃpentassa và tatth' eva samaïadhammÃnuyogena nisinnassa và tatth' eva nisÅditvà kenaci kammena vyÃvaÂassa và uccÃrapassÃvapÅÊitassa\<*<7>*>\ và sato tatth' eva upacÃre vijjamÃne bahi gacchato và a¤¤ena và kenaci ÃkÃrena pamattassa sato dvÃraæ vivaritvà và vivaÂam eva pavisitvà và sandhiæ chinditvà và yattakaæ tassa pamÃdappaccayà corà haranti, sabbaæ tass' eva gÅvÃ. uïhasamaye pana vÃtapÃnaæ vivaritvà nipajjituæ vaÂÂatÅti vadanti. uccÃrapÅÊitassa pana tasmiæ upacÃre asati a¤¤attha gacchantassa gilÃnapakkhe Âhitattà avisayo tasmà gÅvà na hoti. yo pana anto uïhapÅÊito dvÃraæ suguttaæ katvà bahi nikkhamati, corà ca taæ\<*<8>*>\ gahetvà dvÃraæ vivarà 'ti vadanti, yÃva tatiyaæ na vivaritabbaæ. yadi pana te corà sace na vivarasi, ta¤ ca\<*<9>*>\ mÃressÃma dvÃra¤ ca chinditvÃ\<*<10>*>\ parikkhÃ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. mÆkha-. 2 Bp. omits vÃ. 3 B2.Bp. a¬¬ tassa. 4 B2.Bp. vutto. 5 Bp. Âhapiyati. 6 B2.Bp. -gÃrikassa. 7 B2.Bp. -tassà pi and omits vÃ. 8 B2.Bp. naæ for taæ. 9 B2. taæ for ta¤ ca. 10 B2.Bp. bhinditvÃ. >\ #<[page 356]># %<356 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% raæ harissÃmà 'ti pharasuÃdÅni ukkhipanti, mayi ca mate saÇghassa ca senÃsane vinaÂÂhe guïo n' atthÅti vivarituæ vaÂÂati, idhÃpi avisayattà gÅvà n' atthÅti vadanti. sace koci Ãgantuko ku¤cikaæ và deti dvÃraæ và vivarati yattakaæ corà haranti sabbaæ tassa gÅvÃ. saÇghena vÃ\<*<1>*>\ gaïena vÃ\<*<1>*>\ bhaï¬ÃgÃraguttatthÃya\<*<2>*>\ sÆciyantaka¤ ca ku¤cikamuddikà ca yojetvà dinnà hoti, bhaï¬ÃgÃriko ghaÂikamattaæ datvà nipajjati, corà vivaritvà parikkhÃraæ haranti tass' eva gÅvÃ. sÆciyantaka¤ ca ku¤cikamuddika¤ ca yojetvà nipannaæ pan' etaæ sace corà Ãgantvà vivarà 'ti vadanti, tattha puri- manayen' eva paÂipajjitabbaæ. evaæ guttiæ\<*<3>*>\ katvà nipanne pana sace bhittiæ và chadanaæ và bhinditvà ummaggena\<*<4>*>\ và pavisitvà haranti, na tassa gÅvÃ. sace bhaï¬ÃgÃre a¤¤e pi therà vasanti, vivaÂe dvÃre attano parikkhÃraæ gahetvà gacchanti, bhaï¬ÃgÃriko tesu gatesu dvÃraæ\<*<5>*>\ jaggati, sace\<*<6>*>\ tattha ki¤ci avaharati\<*<7>*>\ bhaï¬ÃgÃrikassa issaratÃya bhaï¬ÃgÃ- rikass' eva gÅvÃ. therehi pana sahÃyehi bhavitabbaæ ayaæ\<*<8>*>\ sÃmici. yadi bhaï¬ÃgÃriko tumhe bahi Âhatvà 'va tumhÃkaæ parikkhÃraæ gaïhatha mà pavisitthà 'ti vadati, tesa¤ ca eko loÊamahÃthero sÃmaïerehi c' eva upaÂÂhÃkehi ca saddhiæ bhaï¬ÃgÃraæ pavisitvà nisÅdati c' eva nipajjati ca yattakaæ bhaï¬aæ nassati sabbaæ tassa gÅvÃ, bhaï¬ÃgÃrikena pana avasesattherehi ca sahÃyehi bhavitabbaæ. atha bhaï¬ÃgÃ- riko 'va\<*<9>*>\ loÊasÃmaïere ca upaÂÂhÃke ca gahetvà bhaï¬ÃgÃre nisÅdati c' eva nipajjati ca, yaæ tattha nassati sabbaæ tass' eva gÅvÃ. tasmà bhaï¬ÃgÃriken' eva tattha vasitabbaæ, avasesehi app' eva rukkhamÆle vasitabbaæ, na ca bhaï¬ÃgÃ- rehi. yo\<*<10>*>\ pana attano attano sabhÃgabhikkhÆnaæ vasana- gabbhesu parikkhÃraæ Âhapenti, parikkhÃre naÂÂhe yehi Âhapito tesaæ yeva gÅvÃ, itarehi pana sahÃyehi bhavitabbaæ. yadi pana saÇgho bhaï¬ÃgÃrikassa vihÃre yeva yÃgubhattaæ dÃpeti, so ca bhikkhÃcÃratthÃya gÃmaæ gacchati naÂÂhaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. omit và gaïena vÃ. 2 B2. -gÃraæ gu-. 3 B2. gutti; Bp. guttaæ. 4 Bp. umaÇgena. 5 B2.Bp. add na. 6 B2.Bp. add pana. 7 B2. avahariyyati; Bp. avahariyati. 8 B2.Bp. add tattha. 9 B2. ca for 'va. 10 B2.Bp. ye. >\ #<[page 357]># %% tass' eva gÅvÃ. bhikkhÃcÃraæ pavisantehi atirekacÅvararak- khaïatthÃya ÂhapitavihÃracÃrikassÃpi\<*<1>*>\ yÃgubhattaæ và nivÃ- paæ và labhamÃnass' eva bhikkhÃcÃraæ gacchato yaæ tattha nassati sabbaæ gÅvÃ. na kevala¤ ca etam\<*<2>*>\ eva, bhaï¬ÃgÃri- kassa viya yaæ tassa pamÃdappaccayà nassati sabbaæ gÅvÃ. sace vihÃro mahà hoti a¤¤aæ padesaæ rakkhituæ gacchan- tassa a¤¤asmiæ padese nikkhittaæ haranti, avisayattà gÅvà na hoti. Ådise pana vihÃre vemajjhe sabbesaæ osaraïaÂÂhÃne parikkhÃre Âhapetvà nisÅditabbaæ, vihÃracÃrikÃ\<*<3>*>\ và dve tayo ÂhapetabbÃ. sace tesam pi\<*<4>*>\ appamattÃnaæ ito cito ca rakkhataæ yeva ki¤ci nassati gÅvà na hoti. vihÃracÃrike\<*<5>*>\ bandhitvà haritabhaï¬am pi corÃnaæ paÂipathaæ gatesu a¤¤ena maggena haritabhaï¬am pi na tesaæ gÅvÃ. sace vihÃracÃrikÃnaæ vihÃre dÃtabbaæ yÃgubhattaæ và nivÃpo và na hoti, tehi pattabbalÃbhato atirekà dve tisso yÃgusalÃkà tesaæ pahonakabhattasalÃkà ca Âhapetuæ vaÂÂati. nibad- dhaæ\<*<6>*>\ katvà pana na ÂhapetabbÃ, manussÃhi vippaÂisÃrino\<*<7>*>\ honti vihÃracÃrikà yeva amhÃkaæ bhattaæ bhu¤jantÅti, tasmà parivattetvà ÂhapetabbÃ. sace tesaæ sabhÃgà salÃka- bhattÃni Ãharitvà denti, icc etaæ kusalaæ, no ce denti vÃraæ gÃhÃpetvà nÅharÃpetabbÃni,\<*<8>*>\ sace vihÃracÃriko dve tisso salÃkÃ\<*<9>*>\ cattÃri pa¤ca salÃkabhattÃni ca labhamÃno 'và bhikkhÃcÃraæ gacchati, bhaï¬ÃgÃrikassa viya sabbaæ naÂ- Âhaæ gÅvà hoti. sace saÇghassa vihÃrapÃlÃnaæ dÃtabbaæ bhattaæ và nivÃpo và n' atthi, bhikkhu\<*<10>*>\ vihÃravÃraæ gahetvà attano attano nissitake jagganti,\<*<11>*>\ sampattaæ vÃraæ aga- hetuæ\<*<12>*>\ na labbhati, yathà a¤¤e bhikkhÆ karonti, tath' eva kÃtabbaæ. bhikkhÆhi pana asahÃyassa và adutiyassa và yassa sabhÃgo bhikkhu bhattaæ Ãnetvà dÃtà n' atthi, evarÆ- passa vÃro na pÃpetabbo. yam pi pÃkavaÂÂatthÃya\<*<13>*>\ vihÃre Âhapenti, taæ gahetvà upajÅvantena ÂhÃtabbaæ. yo taæ na \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -ravÃrikassÃpi. 2 B2. etakam;Bp. ettakam. 3 B2.Bp. -ravÃrikÃ. 4 Bp. omits pi. 5 B2.Bp. vihÃravÃri- for vihÃracÃri-, sic passim. 6 B2. nibandhaæ. 7 B2. vippaÂirino. 8 B2.Bp. -tabbaæ. 9 B2.Bp. yÃgusalÃkÃ. 10 Bp. bhikkhÆ. 11 B2. jaggenti. 12 Bp. aggahetuæ. 13 Bp. -vattatthÃya. >\ #<[page 358]># %<358 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% upajÅvati\<*<1>*>\ vÃraæ na gÃhÃpetabbaæ\<*<2>*>\ phalÃphalatthÃya pi vihÃre bhikkhuæ\<*<3>*>\ Âhapenti jaggitvà gopetvà phalavÃrena bhÃjetvà khÃdanti, yo tÃni khÃdati tena ÂhÃtabbaæ, anupa- jÅvanto na gÃhÃpetabbo.\<*<4>*>\ senÃsanama¤capÅÂhapaccatthara- ïarakkhaïatthÃya pi Âhapenti, ÃvÃse vasantena ÂhÃtabbaæ, abbhokÃsiko pana rukkhamÆliko và na gÃhetabbo.\<*<5>*>\ eko navako hoti, bahussuto pana bahunnaæ\<*<6>*>\ dhammaæ vÃceti, paripucchaæ deti, pÃÊiæ vaïïeti, dhammakathaæ katheti, saÇghassa bhÃraæ nittharati, ayaæ lÃbhaæ paribhu¤janto pi ÃvÃse vasanto pi vÃraæ na gÃhetabbo,\<*<7>*>\ purisaviseso nÃma ¤Ãtabbo ti vadanti. uposathÃgÃrapaÂimÃgharajaggikassa\<*<8>*>\ pana dviguïaæ\<*<9>*>\ yÃgubhattaæ devasikaæ taï¬uÊanÃÊi\<*<10>*>\ saævacchare ticÅvaraæ dasavÅsagghanakaæ kappiyabhaï¬a¤ ca dÃtab- baæ. sace pana tassa taæ labhamÃnass' eva pamÃdena tattha ki¤ci nassati sabbaæ gÅvÃ, bandhitvà balakkÃrena acchinnaæ pana na gÅvÃ. tattha cetiyassa và saÇghassa và santakena cetiyassa santakaæ rakkhÃpetuæ vaÂÂati. cetiyassa santa- kena sanghassa santakaæ rakkhÃpetuæ na vaÂÂati. yam pana cetiyassa santakena saddhiæ saÇghassa santakaæ Âhapitaæ hoti, taæ cetiyasantake\<*<11>*>\ rakkhÃpite rakkhitam eva hotÅti evaæ vaÂÂati. pakkhavÃrena uposathÃgÃrÃdÅni rakkhato pi pamÃdavasena naÂÂhaæ gÅvà yevà 'ti. --upanidhikathà niÂÂhitÃ--. saÇkaæ tato hanantÅti suÇkaghÃtaæ suÇkaÂÂhÃnass' etaæ adhivacanaæ, taæ hi yasmà tato suÇkÃrahaæ bhan¬aæ suÇkaæ\<*<12>*>\ adatvà nÅharantà ra¤¤o suÇkaæ hananti vinÃsenti, tasmà suÇkaghÃtan ti vuttaæ. tatra pavisitvà ti tatra pabba- takhaï¬ÃdÅsu ra¤¤Ã paricchedaæ katvà Âhapite suÇkaÂÂhÃne pavisitvÃ. rÃjagghaæ bhaï¬an ti rÃjÃrahaæ bhaï¬aæ, yato ra¤¤o pa¤camÃsakaæ và atirekapa¤camÃsakaæ và agghanakaæ suÇkaæ dÃtabbaæ hoti, taæ bhaï¬an ti attho. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. adds so. 2 B2.Bp. -tabbo. 3 B2. bhikkhu. 4 B2. gÃhetabbo. 5 Bp. gahÃpetabbo. 6 B2.Bp. bahÆnaæ. 7 B2. gÃhÃpetabbo. 8 Bp. -jaggakassa. 9 B2. duguïaæ; Bp. diguïaæ. 10 B2. taï¬ulanÃÊiæ; Bp. taï¬ulanÃÊi. 11 B2. cetiyassa santake 12 Bp. omits suÇkaæ. >\ #<[page 359]># %% rÃjakan ti pi pÃÂho ayam eva attho. theyyacitto ti ito ra¤¤o suÇkaæ na dassÃmÅti theyyacittaæ uppÃdetvà taæ bhaï¬aæ Ãmasati dukkaÂaæ. ÂhapitaÂÂhÃnato gahetvà thavikÃyaæ\<*<1>*>\ và pakkhipati, paÂicchannaÂÂhÃne và ÆrunÃ\<*<2>*>\ saddhiæ bandhati thullaccayaæ. saÇkaÂÂhÃnena paricchinnattà ÂhÃnÃcÃvanaæ na hoti, suÇkaÂÂhÃnaparicchedaæ dutiyaæ pÃdaæ atikkÃ- meti pÃrÃjikaæ. bahi suÇkaghÃtaæ pÃtetÅti rÃjapurisÃnaæ a¤¤avihatabhÃvaæ\<*<3>*>\ passitvà anto Âhito 'va bahipatanat- thÃya khipati,\<*<4>*>\ ta¤ ce avassapatanakaæ\<*<5>*>\ hatthato mutta- matte pÃrÃjikaæ. ta¤ ce rukkhe và khÃïumhi và paÂihataæ balavavÃtavegukkhittaæ và hutvà puna anto yeva patati rakkhati, puna gaïhitvà khipati pubbe vuttanayen' eva pÃrÃjikaæ. bhÆmiyaæ patitvà vaÂÂantaæ puna anto pavi- sati pÃrÃjikaæ eva. Kurundiya-saÇkhepaÂÂhakathÃsu pana sace bahi patitaæ ÂhatvÃ\<*<6>*>\ Âhatvà vaÂÂantaæ pavisati pÃrÃ- jikaæ. sace atiÂÂhamÃnaæ yeva vaÂÂitvà pavisati rakkhatÅti vuttaæ. anto Âhatvà hatthena và pÃdena và yaÂÂhiyà và vaÂÂeti, a¤¤ena và vaÂÂÃpeti, sace aÂhatvÃ\<*<7>*>\ vaÂÂamÃnaæ gataæ pÃrÃjikaæ. anto Âhatvà ÂhatvÃ\<*<6>*>\ bahigacchantaæ rakkhati, vaÂÂitvà gamissatÅti và a¤¤o naæ\<*<8>*>\ vaÂÂessatÅti và anto Âhapitaæ pacchà sayaæ và vaÂÂamÃnaæ a¤¤ena và vaÂÂitaæ bahi gacchati rakkhati yeva, suddhacittena Âhapite pana tathÃgacchante vattabbam eva n' atthi. dve puÂake ekÃ- baddhe\<*<9>*>\ katvà suÇkaÂÂhÃnasÅmantare Âhapeti. ki¤cÃpi bahi- puÂake suÇkaæ pÃdaæ agghati, tena saddhiæ ekÃbaddhatÃ- ya\<*<10>*>\ anto puÂake\<*<11>*>\ rakkhati. sace pana parivattetvÃ\<*<12>*>\ abbhan- tarimaæ bahi Âhapeti pÃrÃjikaæ. kÃje pi ekÃbaddhaæ katvà Âhapite es' eva nayo. sace pana abandhitvà kÃjakoÂiyaæ Âhapitamattam eva hoti pÃrÃjikaæ. gacchante yÃne và assapiÂÂhiÃdÅsu và Âhapeti bahi nÅharissatÅti nÅhaÂe pi ava- hÃro n' atthi, bhaï¬adeyyam pi na hoti. kasmÃ, atra paviÂ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. thavikÃya. 2 B2. urunÃ. 3 B2. a¤¤Ãvi-; Bp. a¤¤avihita-. 4 B2. khÅpati. 5 B2.Bp. avassaæ patanakaæ. 6 Bp. omits one ÂhatvÃ. 7 Bp. aÂÂhatvÃ. 8 B2. na for naæ. 9 Bp. eka-. 10 Bp. adds pana. 11 B2.Bp. puÂako. 12 Bp. -vattitvÃ. >\ #<[page 360]># %<360 SamantapÃkà [Bhvibh_I.2.>% Âhassa suÇkaæ gaïhantÆ 'ti vuttattÃ. ida¤ ca suÇkaÂÂhÃ- nassa bahi Âhitaæ na ca tena nÅtaæ, tasmà n' eva bhaï¬a- deyyaæ na pÃrÃjikaæ. ÂhitayÃnÃdisu Âhapite\<*<1>*>\ vinà tassa payogaæ gatesu theyyacitte pi sati n' ev' atthi avahÃro. yadi pana Âhapetvà yÃnÃdÅni pÃjento atikkÃmeti, hatthisip- pÃdÅsu\<*<2>*>\ và kataparicayattà purato Âhatvà ehi\<*<3>*>\ re ti pakkosati, sÅmÃtikkame pÃrÃjikaæ. eÊakalomasikkhÃpade imasmiæ ÂhÃne a¤¤aæ harÃpeti\<*<4>*>\ anÃpatti idha pÃrÃjikaæ. tatra a¤¤assa yÃne và bhaï¬e và ajÃnantassa pakkhipitvÃpi\<*<5>*>\ tiyo- janaæ atikkÃmeti, nissaggiyÃni hontÅti pÃcittiyaæ, idha anÃpatti. suÇkaÂÂhÃne suÇkaæ datvà 'va gantuæ vaÂÂati. eko Ãbhogaæ katvà gacchati sace suÇkaæ dehÅti vakkhanti dassÃmi. no ce vakkhanti gamissÃmÅti. taæ disvà eko suÇ- kiko\<*<6>*>\ eko\<*<7>*>\ bhikkhu gacchati gaïhatha naæ suÇkan ti ca\<*<8>*>\ vadati. aparo kuto pabbajitassa suÇkaæ, gacchatÆ 'ti vadati, laddhakappaæ hoti gantabbaæ. bhikkhÆnaæ suÇkaæ adatvà gantuæ na vaÂÂati. gaïha upÃsakà 'ti vutte pana bhikkhussa suÇkaæ gaïhatehi pattacÅvaraæ gahetabbaæ bhavissati, kiæ tena gacchatÆ 'ti vutte pi laddhakappam eva. sace pi suÇkikà niddÃyanti và jÆtaæ và kÅÊanti yattha katthaci và gatÃ, aya¤ ca kuhiæ suÇkikà ti pakkositvÃpi na passati, laddhakappam eva. sace pi suÇkaÂÂhÃnaæ patvà a¤¤avihito\<*<9>*>\ vÃ\<*<10>*>\ ki¤ci cintento\<*<11>*>\ và sajjhÃyanto và manasikÃraæ anuyu¤- janto và corahatthisÅhabyagghÃdÅhi sahasà vuÂÂhÃya sama- nubaddho\<*<12>*>\ và mahÃmeghaæ vuÂÂhitaæ\<*<13>*>\ disvà purato sÃlaæ pavisitukÃmo và hutvà taæ ÂhÃnaæ atikkÃmeti,\<*<14>*>\ laddha- kappam eva. suÇkaæ pariharatÅti ettha upacÃraæ okka- mitvà kincÃpi pariharati, avahÃro yevà 'ti KurundaÂÂhaka- thÃyaæ vuttaæ. MahÃ-aÂÂhakathÃyam pana pariharantaæ rÃjapurisà viheÂhentÅti\<*<15>*>\ kevalaæ ÃdÅnavaæ dassetvà upa- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Âhapitesu. 2 B2.Bp. hatthisuttÃdÅsu. 3 B2. Ãhara for ehi. 4 B2. harÃpetÅti. 5 B2.Bp. omit pi. 6 B2. suÇkako. 7 Bp. eso. 8 B2.Bp. omit ca. 9 B2. a¤¤Ãvi-. 10 Bp. omits vÃ. 11 B2. cintanto. 12 B2. -bandho. 13 B2.Bp. uÂÂhitaæ. 14 Bp. atikkamati. 15 B2. vihedhentÅti. >\ #<[page 361]># %% cÃraæ okkamitvà pariharato dukkataæ. anokkamitvà pari- harato anÃpattÅti vuttaæ. idaæ pÃliyà sameti, ettha dvÅhi le¬¬upÃtehi upacÃro paricchinditabbo ti. --suÇkaghÃtakathÃ\<*<1>*>\ niÂÂhitÃ--. ito parasmiæ ekaæsena avahÃrapahonakapÃïaæ\<*<2>*>\ dassento manussapÃïo ti Ãha, tam pi bhujissaæ harantassa ava- hÃro n' atthi. yo pi bhujisso mÃtarà và pitarà và ÃÂhapito hoti attanà và attano upari katvà pa¤¤Ãsaæ và saÂÂhiæ và aggahesi. tam pi harantassa avahÃro n' atthi, dhanaæ pana gataÂÂhÃne 'va\<*<3>*>\ va¬¬hati. antojÃtakadhanakkÅta- kakaramarÃïÅtakappabhedaæ.\<*<4>*>\ pana dÃsaæ yeva haran- tassa avahÃro hoti, tam eva hi sandhÃya idaæ vuttaæ pÃïo nÃma manussapÃïo vuccatÅti. ettha ca gehadÃsiyà kucchismiæ\<*<5>*>\ dÃsassa jÃto antojÃtako,\<*<6>*>\ dhanena kÅto dha- nakkÅto, paradesato haritvà Ãnetvà dÃsavyaæ\<*<7>*>\ upagamito karamarÃïÅto\<*<8>*>\ ti veditabbo. evarÆpaæ pÃïaæ harissÃmÅti Ãmasati dukkaÂaæ, hatthe và pÃde và gahetvà ukkhipanto phandÃpeti thullaccayaæ, ukkhipitvÃ\<*<9>*>\ palÃyitukÃmo kesagga- mattam\<*<10>*>\ pi ÂhitaÂÂhÃnato atikkÃmeti pÃrÃjikaæ. kesesu và hatthesu và gahetvà ka¬¬hati, padavÃrena kÃretabbo. pa- dasà nessÃmÅti tajjento và paharanto và ito gacchÃhÅti vadati, tena vuttadisÃbhÃgaæ gacchantassa dutiyapadavÃre pÃrÃ- jikaæ. ye pi tena saddhiæ ekacchandà honti, sabbesaæ ekakkhaïe pÃrÃjikaæ. bhikkhudÃsaæ disvà sukhadukkhaæ pucchitvà và apucchitvà và gaccha palÃyitvà sukhaæ jÅvà 'ti vadati, so ce palÃyati dutiyapadavÃre pÃrÃjikaæ. taæ attano samÅpaæ Ãgataæ a¤¤o palÃyÃhÅti\<*<11>*>\ vadati, sace\<*<12>*>\ bhikkhusataæ paÂipÃÂiyà attano attano samÅpam Ãgataæ\<*<13>*>\ vadati, sabbesaæ pÃrÃjikaæ. yo pana vegasà palÃyantaæ yeva palÃya yÃva \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -ghÃtakakathÃ. 2 Bp. -rappahona-. 3 B2.Bp. omit 'va. 4 B2. antojÃtadhanakkitakaramarÃnitappabhedaæ; Bp. antojÃtaka- dhanakkÅtakaramarÃnÅtappabhedaæ. 5 B2.Bp. kucchimhi. 6 B2. -jÃto. 7 Bp. dÃsabyaæ. 8 B2. -rÃnito;Bp. -rÃnÅto. 9 B2. -petvÃ. 10 Bp. keggamasattam by mistake. 11 B2. palÃhÅti; Bp. palÃyà 'ti. 12 B2. adds pi. 13 B2. adds pucchitvÃ. >\ #<[page 362]># %<362 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% taæ sÃmikà na gaïhantÅti bhaïati, anÃpatti pÃrÃjikassa. sace pana sanikaæ\<*<1>*>\ gacchantaæ bhaïati, so ca tassa vacanena sÅghaæ\<*<2>*>\ gacchati pÃrÃjikaæ. palÃyitvà a¤¤aæ gÃmaæ và desaæ và gataæ disvà tato pi palÃpentassa pÃrÃjikam, eva. adinnÃdÃnaæ nÃma pariyÃyena muccati, yo hi evaæ vadati,\<*<3>*>\ tvaæ idha kiæ karosi, kiæ te palÃyituæ na vaÂÂatÅti và kiæ katthaci gantvà sukhaæ jÅvituæ na vaÂÂatÅti và dÃsÃdÃsiyo palÃyitvà amukaæ\<*<4>*>\ nÃma padesaæ gantvà sukhaæ jÅvissantÅti\<*<5>*>\ và vadati, so ca tassa vacanaæ sutvà palÃyati avahÃro n' atthi. yo pi mayaæ amukaæ nÃma padesaæ gacchÃma, tatra gatà sukhaæ jÅvanti, amhehi ca saddhiæ gacchantÃnaæ antarÃmagge pi pÃtheyyÃdÅhi kilamatho n' atthÅti vatvà sukhaæ attanà saddhiæ Ãgacchantaæ gahetvà gacchati maggagamanavasena na theyyacittena n' ev' atthi avahÃro. antarÃmagge ca coresu uÂÂhitesu are corà vuÂÂhitÃ\<*<6>*>\ vegena palÃyÃhi\<*<7>*>\ ehi yÃhÅti va- dantassÃpi corantarÃyamocanatthÃya vuttattà avahÃraæ na vadanti\<*<8>*>\ --pÃïakathà niÂÂhitÃ--. apadesu ahi nÃma sassÃmiko ahiguïÂhikÃdÅhi\<*<9>*>\ gahitasappo. yaæ kÅÊÃpento\<*<10>*>\ a¬¬ham pi pÃdam pi kahÃpaïam pi labhanti. mu¤cantÃpi hira¤¤aæ và suvaïïaæ và gahetvà 'va mu¤canti. te kassaci bhikkhuno nisinnokÃsaæ gantvà sappakaraï¬aæ Âhapetvà niddÃyanti và katthaci và gacchanti. tatra ce so bhikkhu theyyacittena taæ karaï¬aæ Ãmasati dukkaÂaæ, phandÃpeti thullaccayaæ, ÂhÃnà cÃveti pÃrÃjikaæ. sace pana karaï¬akaæ ugghÃÂetvà sappaæ gÅvÃya gaïhati dukkaÂaæ, uddharati thullaccayaæ, ujukaæ katvà uddharantassa ka- raï¬atalato sappassa naïguÂÂhe kesaggamatte mutte pÃrÃji- kaæ. ghaæsitvà ka¬¬hantassa\<*<11>*>\ naÇguÂÂhe mukhavaÂÂito muttamatte pÃrÃjikaæ. karaï¬amukhaæ Åsakaæ vivaritvà pahÃraæ và datvà ehi re ti nÃmena pakkositvà vÃ\<*<12>*>\ nikkhÃmeti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. saïikaæ. 2 B2. siÇghaæ. 3 B2. vadeti. 4 B2. asukaæ, sic passim. 5 B2.Bp. jÅvantÅti, and Bp. omits và vadati. 6 B2.Bp. uÂÂhitÃ. 7 B2.Bp. palÃya. 8 B2.Bp. vadantÅti. 9 B2.Bp. ahiguï¬ikÃ-. 10 Bp. -pentÃ. 11 B2. ka¬¬hentassa. 12 B2.Bp. omit vÃ. >\ #<[page 363]># %% pÃrÃjikaæ. tath' eva vivaritvà maï¬Ækasaddaæ\<*<1>*>\ mÆsi- kasaddaæ và lÃjÃvikiraïaæ và katvà nÃmena pakkosati accharakaæ\<*<2>*>\ và hanti,\<*<3>*>\ evaæ nikkhante pi pÃrÃjikaæ. mu- khaæ avivaritvÃpi evaæ kate chÃto sappo sÅsena karaï¬apuÂaæ Ãhacca okÃsaæ katvà palÃyati pÃrÃjikaæ eva. sace pana mukhe vivarite sayam eva sappo nikkhamitvà palÃyati bhaï¬adeyyaæ. athÃpi mukhaæ vivaritvà và avivaritvà và kevalaæ maï¬ÆkamÆsikasaddalÃjÃvikiraïam\<*<4>*>\ eva ca karoti, na nÃmaæ gahetvà pakkhosati na accharaæ\<*<5>*>\ và hanti,\<*<6>*>\ sappo\<*<7>*>\ chÃtattà maï¬ÆkÃdÅni khÃdissÃmÅti nikkhamitvà palÃyati bhaï¬adeyyaæ\<*<8>*>\ eva. maccho kevalaæ idha apa- dagahaïena\<*<9>*>\ Ãgato, yaæ pan' ettha vattabbaæ taæ udakaÂÂhe vuttam evà 'ti. --apadakathà niÂÂhitÃ--. dinadesu\<*<10>*>\ ye avaharituæ sakkÃ, te dassento manussà pakkhajÃto ti Ãha. devatà pana avaharituæ na sakkÃ, pak khÃjÃtà etesan ti pakkhajÃtÃ, te lomapakkhà cammapakkhà aÂÂhipakkhà ti tividhÃ. tattha morakukkuÂÃdayo lomapakkhÃ, vagguliÃdayo cammapakkhÃ, bhamarÃdayo aÂÂhipakkhà ti veditabbÃ. te sabbe pi manussà ca pakkhajÃtà ca kevalaæ idha dipadagahaïena\<*<11>*>\ ÃgatÃ. yam pan'\<*<12>*>\ ettha vattabbaæ, taæ ÃkÃsaÂÂhe ca pÃïe ca vuttanayam evà 'ti. --dipadakathà niÂÂhitÃ--. catuppadesu pasukà ti pÃliyaæ ÃgatÃvasesà sabbà catuppa- dajÃtÅti\<*<13>*>\ veditabbÃ. hatthiÃdÃyo pÃkaÂà yeva. tattha theyyacittena hatthiæ Ãmasantassa dukkaÂaæ, phandÃpen- tassa thullaccayaæ. yo pana mahÃbalo balamadena taruïaæ bhiÇkacchÃpaæ nÃbhimÆle sÅsena uddhÃretvÃ\<*<14>*>\ gaïhanto cattÃro pÃde soï¬a¤ ca bhÆmito kesaggamattam pi moceti pÃrÃjikaæ. hatthÅ pana koci hatthisÃlÃyaæ bandhitvà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. add vÃ. 2 B2.Bp. -rikaæ. 3 B2.Bp. paharati. 4 Bp. -saddaæ lÃjÃ-. 5 B2.Bp. accharikaæ. 6 B2.Bp. paharati. 7 B2. adds ca. 8 B2. -yyaæ and omits eva 9 Bp. apadagga-. 10 B2.Bp. dvipadesu. 11 B2.Bp. dvipada-,sic passim; Bp. dvipadaggahaïena. 12 Bp. panattha. 13 B2. -jÃti. 14 Bp. uccÃretvÃ. >\ #<[page 364]># %<364 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% Âhapito hoti, koci abaddho\<*<1>*>\ va tiÂÂhati, koci anto vatthumhi tiÂÂhati, koci rÃjaÇgaïe,\<*<2>*>\ tattha hatthisÃlÃyaæ gÅvÃya ban- dhitvà Âhapitassa gÅvÃbandhana¤\<*<3>*>\ ca cattÃro ca pÃdà ti pa¤- caÂhÃnÃni honti. gÅvÃya ca ekasmi¤ ca pÃde ayasaÇkha- likÃya baddhassa\<*<4>*>\ chaÂhÃnÃni, gÅvÃya¤\<*<5>*>\ ca dvÅsu ca pÃdesu baddhassa sattaÂhÃnÃni, tesaæ vasena phandÃpanaÂÂhÃnÃ- cÃvanÃdÅni\<*<6>*>\ veditabbÃni. abaddhassa sakalà hatthisÃlà ÂhÃnaæ, tato atikkÃmeti\<*<7>*>\ pÃrÃjikaæ. anto vatthumhi Âhitassa sakalaæ anto vatthum eva ÂhÃnaæ, tassa vatthudvÃrÃtikka- mane pÃrÃjikaæ. rÃjaÇgaïe Âhitassa sakalanagaraæ ÂhÃnaæ, tassa nagaradvÃrÃtikkamane pÃrÃjikaæ. bahinagare Âhitassa ÂhitaÂÂhÃnam eva ÂhÃnam, tam haranto padavÃrena kÃretabbo, nipannassa ekam eva ÂhÃnaæ, taæ theyyacittena uÂÂhÃpen- tassa\<*<8>*>\ uÂÂhitamatte pÃrÃjikaæ, asse pi ayam eva vinicchayo. sace pana so catusu pÃdesu baddho\<*<9>*>\ hoti, aÂÂhaÂÂhÃnÃni ve- ditabbÃni, esa nayo\<*<10>*>\ oÂÂhe pi. gaïo\<*<11>*>\ pi koci gehe bandhitvà Âhapito hoti, koci abandho\<*<12>*>\ 'va tiÂÂhati, koci pana vaje ban- dhitvà Âhapito hoti, koci abandho\<*<12>*>\ 'va tiÂÂhati. tattha gehe bandhitvà Âhapitassa cattÃro pÃdà bandhana¤ cà 'ti pa¤ca- ÂhÃnÃni, abaddhassa sakalaæ gehaæ, vaje pi baddhassa pa¤ca- ÂhÃnÃni abaddhassa sakalo vajo, taæ vajadvÃraæ atikkÃmeti pÃrÃjikaæ. vajaæ bhinditvà haranto khaï¬advÃraæ atikkÃ- meti pÃrÃjikaæ. dvÃraæ và vivaritvà vajaæ và bhindi- tvà bahi Âhito nÃmena pakkositvà nikkhÃmeti pÃrÃjikaæ. sÃkhÃbhaÇgaæ dassetvà pakkosantassÃpi es' eva nayo. dvÃraæ avivaritvà vajaæ abhinditvà kevalaæ\<*<13>*>\ sÃkhÃbhaÇgaæ cÃletvà pakkosati, goïo chÃtatÃya vajaæ laÇghetvÃ\<*<14>*>\ nikkha- mati pÃrÃjikam eva. sace pana dvÃre vivarite vaje và bhinne sayam eva nikkhamati, bhaï¬adeyyaæ, dvÃraæ vivaritvà và avivaritvà và vajaæ\<*<15>*>\ bhinditvà và abhinditvà và kevalaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. abandho. 2 Bp. adds tiÂÂhati. 3 B2. gÅvÃya bandhana¤; Bp. gÅvà bandhana¤. 4 B2. bandhassa, sic passim. 5 Bp. gÅvÃya. 6 B2.Bp. -vanÃni. 7 B2.Bp. atikkamane. 8 B2. upaÂhapen-. 9 B2. bandho. 10 B2. es' eva nayo. 11 B2.Bp. goïe. 12 Bp. abaddho. 13 B2.Bp. omit this. 14 B2. laÇghitvÃ. 15 B2.Bp. add pi. >\ #<[page 365]># %% sÃkhÃbhaÇgaæ cÃleti na pakkosati, goïo chÃtatÃya padasà và laÇghetvÃ\<*<1>*>\ và nikkhamati bhaï¬adeyyam eva. eko majjhe gÃme bandho\<*<2>*>\ Âhito, eko nipanno Âhitagoïassa pa¤caÂhÃnÃni honti, nipannassa dve,\<*<3>*>\ tesaæ vasena phandÃpanaÂÂhÃnÃcÃ- vanÃni veditabbÃni. so pana nipannam anuÂÂhapetvà tatth' eva ghÃteti bhaï¬adeyyaæ. suparikkhitte pana dvÃrayutta- gÃme\<*<4>*>\ Âhitagoïassa sakalagÃmo ÂhÃnaæ, aparikkhitte Âhi- tassa và carantassa và pÃdehi akkantaÂÂhÃnam eva ÂhÃnaæ. gadrabhapasukÃdÅsu\<*<5>*>\ pi ayam eva vinicchayo ti. --catuppadakathà niÂÂhitÃ--. bahuppadesu sace ekÃya satapadiyà vatthuæ\<*<6>*>\ pÆrati, taæ padasà nentassa navanavuti thullaccayÃni ekaæ pÃrÃjikaæ, sesaæ vuttanayam evà 'ti. --bahuppadakathà niÂÂhitÃ--. ocaratÅti ocarako tattha tattha anto anupavisatÅti vuttaæ hoti. ocaritvà ti sallakkhetvà upadhÃretvà ti attho. Ãcik- khatÅti parakulesu và vihÃrÃdÅsu và duÂÂhapitaæ asaævihi- tÃrakkhaæ bhaï¬aæ a¤¤assa corakammaæ kÃtuæ paÂiba- lassa Ãroceti. Ãpatti ubhinnaæ pÃrÃjikassà 'ti avassaæ hÃriye bhaï¬e ocarakassa Ãïattikkhaïe, itarassa ÂhÃnÃcÃvane ti evaæ Ãpatti ubhinnaæ pÃrÃjikassa. yo pana puriso gehe n' atthi bhaï¬aæ asukasmiæ nÃma padese Âhapitaæ asaævihi- tÃrakkhaæ dvÃraæ asaævutaæ gatamatten' eva sakkà hÃrituæ\<*<7>*>\ n' atthi nÃma koci purisakÃrÆpajÅvi.\<*<8>*>\ yo\<*<9>*>\ taæ gantvà hareyyà 'ti Ãdinà nayena pariyÃya kathaæ karoti, ta¤ ca sutvà a¤¤o ahaæ dÃni harissÃmÅti gantvà harati, tassa ÂhÃnÃcÃvane pÃrÃjikaæ itarassa pana anÃpatti. pariyÃyena hi adinnÃdÃnato muccatÅti. --ocarakakathà niÂÂhitÃ--. oïiæ rakkhatÅti oïirakkho.\<*<10>*>\ yo parena attano vasanaÂ- ÂhÃne Ãbhataæ bhaï¬aæ idaæ tÃva bhante muhuttaæ oloketha yÃva\<*<11>*>\ ahaæ idaæ nÃma kiccaæ katvà ÃgacchÃmÅti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. laïghitvÃ. 2 Bp. baddho. 3 B2.Bp. add ÂhÃnÃni. 4 B2.Bp. -yutte gÃme. 5 B2.Bp. -pasukÃsu. 6 B2. vatthu pÆreti; Bp. vatthu pÆrati. 7 B2.Bp. harituæ. 8 Bp. -rÆpajivÅ. 9 B2. adds pi. 10 B2. oïÅ-,sic passim. 11 B2.Bp. yavÃhaæ. II 6 >\ #<[page 366]># %<366 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% vutte rakkhati tass' etaæ adhivacanaæ. ten' ev' Ãha oïirak- kho nÃma ÃhaÂaæ bhaï¬aæ gopento ti, tattha oïirakkho yebhuyyena bandhitvà laggetvÃ\<*<1>*>\ Âhapitabhaï¬aæ amocetvà 'va heÂÂhà pasibbakaæ và puÂakaæ và chinditvà ki¤cimat- taæ vÃ\<*<2>*>\ gahetvà sibbanÃdiæ\<*<3>*>\ puna pÃkatikaæ karoti, evaæ gaïhissÃmÅti ÃmasanÃdÅni karontassa anurÆpà Ãpattiyo vedi- tabbà ti. --oïirakkhakathà niÂÂhitÃ--. saævidhÃya avahÃro saævidÃvahÃro, a¤¤ama¤¤asa¤¤a- tiyÃ\<*<4>*>\ katÃvakÃro ti vuttaæ hoti. saævidahitvà ti ekacchan- datÃya ekajjhÃsayatÃya sammantayitvÃ\<*<5>*>\ ti attho. tatrÃ- yaæ vinicchayo, sambahulÃ\<*<6>*>\ bhikkhÆ asukaæ nÃma gehaæ gantvà chadanaæ và bhinditvà saddhiæ và chinditvà bhaï- ¬aæ harissÃmÅti\<*<7>*>\ saævidahitvà gacchanti, tesu eko bhaï¬aæ avaharati, tass' uddhÃre sabbesaæ pÃrÃjikaæ. ParivÃre pi c' etaæ vuttaæ:-- caturo janà saævidhÃya garubhaï¬aæ avaharuæ,\<*<8>*>\ tayo pÃrÃjikà vuttÃ\<*<9>*>\ eko\<*<10>*>\ na pÃrÃjiko, pa¤hà me sà kusalehi cintità ti.* tassÃyaæ attho, cattÃro janà ÃcariyantevÃsikà chamÃ- sikaæ\<*<11>*>\ garubhaï¬aæ haritukÃmÃ\<*<12>*>\ jÃtÃ. tattha Ãcariyo, tvaæ ekaæ mÃsakaæ hara tvÃæ ekaæ tvaæ ekaæ ahaæ tayo harissÃmÅti Ãha. antevÃsikesu pana paÂhamo tumhe bhante tayo haratha tvaæ ekaæ hara tvaæ ekaæ ahaæ ekaæ harissÃ- mÅti Ãha. itare pi dve evam evaæ\<*<13>*>\ Ãhaæsu. tattha antevÃsi- kesu ekam ekassa eko\<*<14>*>\ mÃsako sÃhatthiko hoti tena tesaæ\<*<15>*>\ dukkaÂÃpattiyo, pa¤ca ÃïattikÃ, tehi tiïïam pi pÃrÃjikaæ. Ãcariyassa pana tayo sÃhatthikà tehi 'ssa thullaccayaæ, tayo Ãïattikà tehi pi thullaccayam eva. imasmiæ hi adinnÃ- dÃnasikkhÃpade sÃhatthiyaæ và Ãïattiyassa Ãïattiyaæ và \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. la¤jitvÃ; Bp. la¤jetvÃ. 2 B2.Bp. omit vÃ. 3 B2. pasibbanÃdiæ. 4 B2. -ma¤¤assapa¤¤atiyÃ. 5 B2. samantayitvÃ. 6 B2. -hÆlÃ. 7 Bp. harissÃmà 'ti 8 Bp. avÃharuæ. 9 B2. omits vuttÃ. 10 B2.Bp. add 'va after eko. 11 B2.Bp. -mÃsakaæ. 12 B2.Bp. Ãharitu-. 13 B2.Bp. eva. 14 B2.Bp. ekeko. 15 B2.Bp. nesaæ. * Vin v, 217. >\ #<[page 367]># %% sÃhatthiyassa aÇgaæ na hoti, sÃhatthiyam pana sÃhatthiyen' eva kÃretabbaæ Ãïattiyaæ Ãïattiyen' eva. tena vuttaæ: caturo janà saævidhÃya --pe-- pa¤hà me sà kusalehi cintità 'ti. api ca saævidÃvahÃre asammohatthaæ ekaæ\<*<1>*>\ bhaï¬aæ ekaÂÂhÃnaæ, ekaæ\<*<1>*>\ bhaï¬aæ nÃnÃÂÂhÃnaæ,\<*<2>*>\ nÃnÃbhaï¬aæ ekaæ\<*<1>*>\ Âhanaæ, nÃnÃbhaï¬aæ nÃnÃÂhÃnan ti idam pi catuk- kaæ atthato sallakkhetabbaæ. tattha ekaæ\<*<1>*>\ bhaï¬aæ ekaÂÂhÃnan ti ekakulassa Ãpaïaphalake pa¤camÃsakaæ bhaï¬aæ duÂÂhapitaæ disvà sambahulà bhikkhÆ ekaæ ÃïÃpenti gacche taæ Ãharà 'ti, tass' uddhÃre sabbesaæ pÃrÃ- jikaæ. ekaæ\<*<1>*>\ bhaï¬aæ nÃnÃÂhÃnan ti ekakulassa pa¤casu Ãpaïaphalakesu ekekamÃsakÃæ duÂÂhapitaæ disvà samba- hulà ekaæ aïÃpenti\<*<3>*>\ gacch' ete\<*<4>*>\ Ãharà 'ti, pa¤camassa mÃsa- kassa uddhÃre sabbesaæ pÃrÃjikaæ. nÃnÃbhaï¬aæ ekaÂ- ÂhÃn ti bahunnaæ\<*<5>*>\ santakaæ pa¤camÃsakaæ và atireka- pa¤camÃsakaæ và agghaïakaæ bhaï¬aæ ekasmiæ ÂhÃne duÂÂhapitaæ disvà sambahulà ekaæ aïÃpenti\<*<3>*>\ gacch' ete Ãharà 'ti, tass' uddhÃre sabbesaæ pÃrÃjikaæ. nÃnÃbhaï¬aæ nÃnÃÂhÃnan ti pa¤cannaæ kulÃnaæ pa¤casu Ãpaïaphala- kesu ekekamÃsakaæ duÂÂhapitaæ\<*<6>*>\ disvà sambahulà ekaæ ÃïÃpenti gacch' ete Ãharà 'ti pa¤camassa mÃsakassa uddhÃre sabbesaæ pÃrÃjikan ti. --saævidhÃvahÃrakathÃ\<*<7>*>\ niÂÂhitÃ--. saÇketakamman ti sa¤jÃnanakammaæ, kÃlapariccheda- vasena sa¤¤Ãïakaraïan ti attho. ettha ca purebhattaæ avaharà 'ti vutte ajja và purebhattaæ avaharatu sve và anÃgate vÃ\<*<8>*>\ saævacchare, n' atthi visaÇketo. ubhinnam pi ocarake vuttanayen' eva pÃrÃjikaæ. sace pana ajja pure- bhattaæ ÃharÃ\<*<9>*>\ 'ti vutte sve\<*<10>*>\ harati, ajjà 'ti niyamitaæ\<*<11>*>\ taæ saÇketaæ atikkamma pacchà pacchà avahaÂaæ hoti. sace sve purebhattaæ avaharà 'ti vutte ajja purebhattaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. eka-. 2 Bp. nÃnÃÂhÃnaæ. 3 B2.Bp. ÃïÃ-. 4 B2. gaccha te. 5 B2.Bp. bahÆnaæ. 6 B2. -pita. 7 Bp. saævidÃ- by mistake. 8 B2. this comes after saævacchare. 9 B2.Bp. harà 'ti. 10 B2. sve 'va avaharati; Bp.sve avaharati. 11 B2.Bp. niyÃmitaæ. >\ #<[page 368]># %<368 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% avaharati, sve ti niyÃmitaæ taæ saÇketaæ appatvà pure avahaÂaæ hoti. evaæ avaharantassa avahÃrakass' eva pÃrÃjikam, mÆlaÂÂhassa anÃpatti. sve purebhattan ti vutte tadahe 'va và sve pacchà bhattaæ và haranto pi taæ saÇke- taæ pure vÃ\<*<1>*>\ pacchà vÃ\<*<1>*>\ hara veditabbo. esa nayo\<*<2>*>\ pacchÃbhattarattindivesu\<*<3>*>\ pi purimayÃmamajjhimayÃma- pacchimayÃma-kÃlajÆïhamÃsa\<*<4>*>\-utusaævaccharÃdivasenÃpi\<*<5>*>\ c' ettha saÇketavisaÇketatà veditabbÃ. purebhattaæ harà 'ti vutte purebhattam eva harissÃmÅti vÃyamantassa pacchÃ- bhattaæ hoti, ettha kathan ti. MahÃsummatthero tÃva Ãha, purebhattappayogo 'va eso tasmà mÆlaÂÂho na muccatÅti. MahÃpadumatthero panÃha, kÃlaparicchedaæ atikkantattà visaÇketaæ tasmà mÆlaÂÂho muccatÅti. --saÇketakammakathà niÂÂhitÃ--. nimittakamman ti sa¤¤uppÃdanatthaæ kassaci nimittassa karaïaæ, taæ akkhi\<*<6>*>\ và nikhaïissÃmÅti Ãdinà nayena tidhà vuttaæ. a¤¤am pi pan' ettha hatthaÊaÇghaïapÃïippahÃrÃÇ- gulipoÂhana\<*<7>*>\ -gÅvunnÃmanaukkÃsanÃdiæanekappakÃraæ\<*<8>*>\ saÇ- gahetabbaæ, sesam ettha saÇketakamme vuttanayam eva 'ti. --nimittakammakathà niÂÂhitÃ--. idÃni etesv eva saÇketakammanimittakammesu asammo- hatthaæ bhikkhu bhikkhuæ ÃïÃpetÅti Ãdim Ãha. tattha so taæ ma¤¤amÃno tan ti so avahÃrako yaæ ÃïÃpakena nimitta- sa¤¤aæ katvà vuttaæ tam etan ti ma¤¤amÃno tam eva ava- harati, ubhinnaæ pÃrÃjikaæ. so taæ ma¤¤amÃno a¤¤an ti yaæ avaharà 'ti vuttaæ taæ etan ti ma¤¤amÃno a¤¤aæ tasmiæ yeva ÂhÃne Âhapitaæ avaharati, mÆlaÂÂhassa anÃpatti. a¤¤aæ ma¤¤amÃno tan ti ÃïÃpakena nimittasa¤¤aæ katvà vutta- bhaï¬aæ appagghaæ, idaæ a¤¤aæ tass' eva saæÅpe Âhapitaæ sÃrabhaï¬an ti evaæ a¤¤aæ ma¤¤amÃno tam eva avaharati, ubhinnaæ pÃrÃjikaæ. a¤¤aæ ma¤¤amÃno a¤¤an ti purima- nayen' eva idaæ a¤¤aæ tass' eva samÅpe Âhapitaæ sÃrabhaï¬an \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. ca for vÃ. 2 B2. es' eva nayo. 3 B2.Bp. -rattidivesu pi. 4 B2.Bp. -juïha-. 5 Bp. -sena pi-. 6 Bp. akkhiæ. 7 Bp. -aÇguliphoÂana-. 8 B2.Bp. -nÃdi aneka-. >\ #<[page 369]># %% ti ma¤¤ati ta¤ ce a¤¤am eva hoti, tass' eva pÃrÃjikaæ. itthannÃmassa pÃvadà 'ti Ãdisu eko Ãcariyo tayo buddharak- khitadhammarakkhitasaÇgharakkhitanÃmakà antevÃsikà daÂ- ÂhabbÃ. tattha bhikkhu bhikkhuæ ÃïÃpetÅti Ãcariyo ki¤ci bhaï¬aæ katthaci sallakkhetvà tassa haraïatthÃya buddha- rakkhitaæ ÃïÃpeti. itthannÃmassa pÃvadà 'ti gaccha tvaæ buddharakkhita etam atthaæ dhammarakkhitassa pÃvada. itthannÃmo itthannÃmassa pÃvadatÆ 'ti dhammarakkhito pi saÇgharakhitassa pÃvadatu. itthannÃmo itthannÃmaæ bhan- ¬aæ avaharatÆ 'ti evaæ tayà Ãïattena dhammarakkhitena Ãïatto saÇgharakkhito itthannÃmaæ bhaï¬aæ avaharatu, so hi amhesu vÅrajÃtiko paÂibalo imasmiæ kamme ti, Ãpatti dukkaÂassà 'ti evaæ ÃïÃpentassa Ãcariyassa tÃva dukkaÂaæ, sace pana sà Ãïatti yathÃdippÃyaæ gacchati, yaæ parato thullaccayaæ vuttaæ, Ãïattikkhaïe tad eva hoti. atha taæ bhaï¬aæ avassaæ hÃriyaæ hoti, yaæ parato sabbesaæ Ãpatti pÃrÃjikassà 'ti vuttaæ, tato imassa taækhaïe yeva pÃrÃjikaæ hotÅti, ayaæ yutti sabbattha veditabbÃ. so itarassa ÃrocetÅti buddharakkhito dhammarakkhitassa dhammarakkhito saÇgha- rakkhitassa amhÃkaæ Ãcariyo evaæ vadati: itthannÃmaæ kira bhaï¬aæ avahara tvaæ kira amhesu vÅrapuriso ti' Ãroceti, evaæ tesam pi dukkaÂaæ. avahÃrako patigaïhÃtÅti\<*<1>*>\ sÃdhu harissÃmÅti saÇgharakkhito sampaÂicchati. mÆlaÂÂhassa Ãpatti thullaccayassà 'ti saÇgharakkhitena paÂiggahitamatte Ãcari- yassa thullaccayaæ. mahÃjano hi tena pÃpe niyojito ti. so taæ bhaï¬an ti so ce saÇgharakkhito taæ bhaï¬aæ ava- harati, sabbesaæ catunnam pi janÃnaæ pÃrÃjikaæ. na keva- la¤ ca catunnaæ, etena upÃyena visaÇketaæ akatvà param- parÃya ÃnÃpentaæ samaïasataæ samaïasahassaæ và hotu, sabbesaæ pÃrÃjikam eva. dutiyavÃre so a¤¤aæ ÃïÃpetÅti so Ãcariyena Ãïatto buddharakkhito dhammarakkhitaæ adisvà và avattukÃmo và hutvà saïgharakkhitam eva upasaÇka- mitvà amhÃkaæ Ãcariyo evam Ãha:itthannÃmaæ kira bhaï- ¬aæ avaharà 'ti ÃïÃpeti. Ãpatti dukkaÂassà 'ti Ãïattiyà tÃva buddharakkhitassa dukkaÂaæ. patiganhÃ\<*<2>*>\ 'ti Ãpatti dukkaÂassà 'ti saÇgharakkhitena sampaÂicchite mÆlaÂÂhass' \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. paÂiggaïhÃtÅti. 2 Bp. paÂiggaïhà 'ti. >\ #<[page 370]># %<370 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% eva dukkaÂaæ\<*<1>*>\ veditabbaæ. sace pana so taæ bhaï¬aæ avaharati, ÃïÃpakassa ca buddharakkhitassa avahÃrakassa ca saÇgharakkhitassà 'ti ubhinnam pi pÃrÃjikaæ. mÆlaÂÂhassa pana Ãcariyassa visaÇketattà pÃrÃjikena anÃpatti. dham- marakkhitassa ajÃnanatÃya sabbena sabbaæ anÃpatti. buddharakkhito pana dvinnaæ sotthibhÃvaæ katvà attanà naÂÂho. ito paresu catusu ÃïattivÃresu paÂhame tÃva so gantvà puna paccà gacchatÅti bhaï¬aÂÂhÃnaæ gantvà anto ca bahi ca Ãrakkhaæ disvà avaharituæ asakkonto Ãgacchati. yadà sakkosi tadà ti kiæ ajjeva haÂaæ hoti, gaccha yadà sak- kosi tadà naæ avaharà 'ti. Ãpatti dukkaÂassà 'ti evaæ puna ÃïattiyÃpi dukkaÂam eva hoti. sace pana taæ bhaï¬aæ avassahÃriyaæ\<*<2>*>\ hoti, atthasÃdhakacetanà nÃma maggÃnan- taraphalasadisÃ, tasmà ayaæ Ãïattikkhaïe yeva pÃrÃjiko. sace pi avahÃrako saÂÂhivassÃtikkamena taæ bhaï¬aæ ava- harati, aïÃpako\<*<3>*>\ ca\<*<4>*>\ pana\<*<5>*>\ antarà yeva kÃlaæ\<*<6>*>\ karoti, hÅnÃya và Ãvattati, assamaïo 'va hutvà kÃlaæ và karissati hÅnÃya và Ãvattissa ti, avahÃrakassa pana avahÃrakkhaïe yeva pÃrÃ- jikaæ. dutiyavÃre yasmà taæ sanikaæ\<*<7>*>\ và bhaïanto tassa và badhiratÃya mà avaharÃ\<*<8>*>\ 'ti etaæ vacanaæ na sÃvesi,\<*<9>*>\ tasmà mÆlaÂÂho na mutto, tatiyavÃre pana sÃvitattà mutto, catuttha- vÃre\<*<10>*>\ tena ca sÃvitattà itarena\<*<11>*>\ sÃdhÆ 'ti sampaÂicchitvà oratattÃ\<*<12>*>\ ubho pi mutto 'ti. --Ãïattikathà niÂÂhitÃ--. idÃni tattha tattha ÂhÃnÃcÃvanavasena vuttassa adinnÃ- dÃnassa aÇgavatthubhedena ca Ãpattibhedaæ dassento pa¤cah' ÃkÃrehÅti\<*<13>*>\ Ãdim Ãha. tattha pa¤cahi ÃkÃrehÅti pa¤cahi kÃra- ïehi pa¤cahi aÇgehÅti vuttaæ hoti, tatrÃyaæ saÇkhepattho. adinnaæ Ãdiyantassa parapariggahÅta¤ ca hotÅti Ãdinà na- yena vuttehi pa¤cah' ÃkÃrehi pÃrÃjikaæ hoti, na tato Æïe- hÅti. tatr'ime pa¤cÃakÃrà parapariggahÅtaæ, parapariggahita- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -Âan ti. 2 B2.Bp. avassaæ hÃriyaæ. 3 B2.Bp. ÃïÃ-. 4 B2. omits ca. 5 Bp. omits pana. 6 B2.Bp. add vÃ. 7 Bp. saïikaæ. 8 B2.Bp. avaharÅti. 9 Bp. sÃveti. 10 B2. adds pana. 11 B2.Bp. add ca. 12 B2. orakattÃ. 13 B2.Bp. pa¤cahi. >\ #<[page 371]># %% sa¤¤Å,\<*<1>*>\ parikkhÃrassa garukabhÃvo\<*<2>*>\ theyyacittaæ ÂhÃnÃcÃ- vanan ti. ito parehi pana dvÅhi vÃrehi lahuke parikkhÃre vatthubhedena thullaccaya¤ ca dukkaÂa¤ ca dassitaæ. chÃakÃrehÅti\<*<3>*>\ Ãdinà nayena vuttavÃrattaye pi\<*<4>*>\ na sakasa¤¤itÃ, na vissÃsagÃhitÃ, na tÃvakÃlikatà parikkhÃrassa garukabhÃvo theyyacittaæ ÂhÃnÃcÃvanan ti evaæ chÃakÃrà veditabbÃ. vatthubhedena pan' etthÃpi paÂhamavÃre pÃrÃjikaæ, duti- yatatiyavÃresu\<*<5>*>\ thullaccayadukkaÂÃni vuttÃni. tato paresu pana tÅsu vÃresu vijjamÃne pi vatthubhede vatthussa parehi apariggahitattÃ\<*<6>*>\ dukkaÂam eva vuttaæ. tatra yad etaæ na ca parapariggahÅtan ti vuttaæ, taæ anajjhÃvutthakaæ và hotu cha¬¬itachinnamÆlakaæ\<*<7>*>\ assÃmikavatthuæ\<*<8>*>\ attano san- takaæ và ubhayam pi na ca parapariggahÅtan\<*<9>*>\ tv eva ca\<*<10>*>\ saÇkhyaæ\<*<11>*>\ gacchati. yasmà pan' ettha parapariggahÅtasa¤¤Ã ca atthi, theyyacittena ca gahitaæ, tasmà anÃpatti na vuttà ti. evaæ vatthuvasena ca cittavasena ca Ãpattibhedaæ dassetvà idÃni anÃpattiæ dassento anÃpatti sasa¤¤issà 'ti Ãdim Ãha. tattha sasa¤¤issà 'ti sakasa¤¤issa, mayhaæ santakaæ idaæ bhaï¬an ti evaæ sasa¤¤issa parabhaï¬am\<*<12>*>\ pi gaïhato gahaïe anÃpatti, gahitaæ pana\<*<13>*>\ dÃtabbaæ, sace sÃmikehi dehÅti vutte\<*<14>*>\ na deti, tesaæ dhuranikkhepe pÃrÃ- jikaæ. vissÃsagÃhe\<*<15>*>\ ti vissÃsagahaïe\<*<16>*>\ pi anÃpatti, vissÃ- sagÃhalakkhaïaæ\<*<17>*>\ pana iminà suttena jÃnitabbaæ. anu- jÃnÃmi bhikkhave pa¤cah' aïgehi samannÃgatassa vissÃsaæ gahetuæ sandiÂÂho ca hoti, sambhatto ca Ãlapito ca jÅvati ca gahite ca attamano hotÅti. tattha sandiÂÂho ti diÂÂhamatta- kamitto. sambhatto ti daÊhamitto. Ãlapito ti mama santa- kaæ yaæ icchasi taæ\<*<18>*>\ gaïheyyÃsi Ãpucchitvà gahaïe kÃra- ïaæ n' atthÅti vutto. jÅvatÅti anuÂÂhÃnaseyyÃya sayito pi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -sa¤¤itÃ. 2 B2. garubhÃvo. 3 B2.Bp. chah' ÃkÃ-. 4 Bp. pana for pi. 5 B2.Bp. -tatiyesu. 6 Bp. appari-. 7 B2.Bp. -taæ chi-. 8 B2.Bp. -vatthu. 9 B2.Bp. -hitaæ. 10 Bp. omits ca. 11 B2. saÇkham. 12 Bp. -bhaï¬akam. 13 Bp. puna. 14 B2.Bp. vutto. 15 Bp. -saggÃhe. 16 Bp. -saggahaïe. 17 Bp. -saggÃha-. 18 B2. ta for taæ. >\ #<[page 372]># %<372 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% yÃva jÅvitindriyupacchedaæ na pÃpuïÃti. gahite attamano hotÅti\<*<1>*>\ gahite tuÂÂhacitto hoti. evarÆpassa santakaæ gahi- tam\<*<2>*>\ eva attamano bhavissatÅti jÃnantena gahetuæ vaÂÂati. asesapariyÃdÃnavasena\<*<3>*>\ cetÃni pa¤caÇgÃni\<*<4>*>\ vuttÃni, vissÃ- sagÃho\<*<5>*>\ pana tÅhi\<*<6>*>\ aÇgehi rÆhati sandiÂÂho jÅvati gahite atta- mano sambhatto jÅvati gahite attamano Ãlapito jÅvati gahite attamano ti. yo pana jÅvati na ca gahite attamano hoti, tassa santakaæ vissÃsagÃhena\<*<7>*>\ gahitam pi puna dÃtabbaæ, dadamÃnena ca matakadhanaæ\<*<8>*>\ tÃva ye tassa dhane issarà gahaÂÂhà và pabbajità và tesaæ dÃtabbaæ, anattamanassa santakaæ tass' eva dÃtabbaæ. yo pana paÂhamaæ yeva suÂÂhukataæ tayà mama santakaæ gaïhantenà 'ti vacÅbhe- dena và cittuppÃdamattena và anumoditvà pacchà kenaci kÃraïena kupito paccà harÃpetuæ na labhati. yo pi adÃtu- kÃmo cittena pana adhivÃseti na ki¤ci vadati, so pi puna paccÃharÃpetuæ na labhati. yo pana mayà tumhÃkaæ san- takaæ gahitaæ và paribhuttaæ và ti vutte gahitaæ và hotu paribhuttaæ vÃ, mayà puna\<*<9>*>\ taæ kenaci devakaraïÅyena Âhapitaæ taæ pÃkatikaæ kÃtuæ vaÂÂatÅti vadati, ayaæ paccà harÃpetuæ labhati. tÃvakÃlike ti paÂidassÃmi paÂikarissÃ- mÅti evaæ gaïhantassa tÃvakÃlike pi gahaïe anÃpatti. gahi- tam pana sace bhaï¬asÃmiko puggalo và gaïo và tuyh' ev' etaæ hotÆ 'ti anujÃnÃti, icc etaæ kusalaæ. no ce anujÃnÃti ÃharÃpente dÃtabbaæ, saÇghasantakaæ pana paÂidÃtum eva vaÂÂati. petapariggahe ti ettha pana pittivisaye\<*<10>*>\ upapannÃpi kÃlaæ katvà tasmi¤ ¤eva\<*<11>*>\ attabhÃve nibbattÃpi\<*<12>*>\ cÃtumma- hÃrÃjikÃdayo\<*<13>*>\ devÃpi sabbe pi\<*<14>*>\ petà tv eva saÇkhyaæ gatÃ, tesaæ pariggahe anÃpatti. sace pi hi sakko devarÃjà Ãpaïaæ pasÃretvà nisinno hoti, dibbacakkhuko ca bhikkhu taæ ¤Ãtvà attano cÅvaratthÃya sataæ\<*<15>*>\ sahassagghanikam pi sÃÂa- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. ti for hotÅti. 2 B2.Bp. gahite me for gahitam eva. 3 Bp. anavasesapari-. 4 B2. pa¤cÃÇgÃni. 5 Bp. -saggÃho. 6 B2.Bp. tÅh'. 7 Bp. -saggÃhena. 8 B2.Bp. matadhanaæ. 9 B2.Bp. pana. 10 Bp. pettivisaye. 11 B2.Bp. tasmiæ yeva. 12 B2. nippattÃpi. 13 B2.Bp. cÃtumahÃ-. 14 B2.Bp. omit pi. 15 B2.Bp. satasahassagghanakaæ. >\ #<[page 373]># %% kaæ tassa mà gaïha mà gaïhà 'ti viravantassÃpi\<*<1>*>\ gahetvà gacchati vaÂÂati. devatÃya\<*<2>*>\ pana uddissa balikammaæ ka- rontehi rukkhÃdisu laggitasÃÂake vattabbam eva n' atthi. tiracchÃnagatapariggahe ti tiracchÃnagatÃnam pi\<*<3>*>\ pariggahe anÃpatti. sace pi hi nÃgarÃjà và supaïïamÃïavako\<*<4>*>\ và ma- nussarÆpena Ãpaïaæ pasÃreti. tato c' assa santakaæ koci bhikkhu purimanayen' eva gahetvà gacchati vaÂÂati. sÅho và byaggho và migamahisÃdayo\<*<5>*>\ vadhitvà khÃdanto pi\<*<6>*>\ jighacchÃpÅÊito Ãdito 'va na vÃretabbo, anattham pi hi kareyya. yadi pana thoke khÃdite\<*<7>*>\ vÃretuæ sakkoti, vÃretvà gahetuæ vaÂÂati. soïÃdayo\<*<8>*>\ pi Ãmisaæ gahetvà gacchante pÃtÃpetvà gaïhituæ vaÂÂati. paæsukÆlasa¤¤issà 'ti assÃmikaæ idaæ paæsukÆlan ti evaæ sa¤¤issÃpi gahaïe anÃpatti. sace pana taæ sassÃmikaæ hoti ÃharÃpente dÃtabbaæ. ummattakassà 'ti pubbe vuttappakÃrassa ummattakassÃpi anÃpatti. Ãdi- kammikassà 'ti idha Dhaniyo Ãdikammiko tassa anÃpatti. avasesÃnaæ pana rajakabhaï¬ikÃdi corÃnaæ chabbaggikÃ- dÅnaæ\<*<9>*>\ Ãpatti yevà 'ti. --padabhÃjaniyavaïïanà niÂÂhitÃ--. samuÂÂhÃna¤ ca kiriyÃ\<*<10>*>\ atho sa¤¤Ã sacittakaæ, lokavajja¤ ca kamma¤ ca kusalaæ vedanÃya cà 'ti. imasmim pana pakiïïake idaæ sikkhÃpadaæ tisamuÂÂhÃ- naæ, sÃhatthikaæ kÃyato ca cittato ca samuÂÂhÃti. Ãïatti- kaæ vÃcato ca cittato ca samuÂÂhÃti, sÃhatthikÃïattikaæ kÃyato ca vÃcato ca cittato ca samuÂÂhÃti. kiriyÃsamuÂÂhÃ- na¤\<*<11>*>\ ca karonto yeva hi etaæ Ãpajjati, na akaronto. adinnaæ ÃdiyÃmÅti\<*<12>*>\ sa¤¤Ãya\<*<13>*>\ abhÃvena muccanato sa¤¤Ã- vimokkhaæ, sacittakaæ lokavajjaæ kÃyakammaæ vacÅ- kammaæ akusalacittaæ. tuÂÂho và bhÅto và majjhatto và taæ ÃpajjatÅti tivedanan\<*<14>*>\ ti sabbaæ paÂhamasikkhÃpade vuttanayen' eva veditabbaæ. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. vadantassÃpi. 2 B2.Bp. devatÃ. 3 B2. omits pi. 4 B2. subaïïa-. 5 B2.Bp. -mahiæsÃdayo. 6 B2.Bp. omit pi. 7 Bp. khÃyite. 8 B2.Bp. seïÃdayo. 9 Bp. -ggiyÃdÅnaæ. 10 Bp. kriyÃ. 11 Bp. kriyÃ-. 12 B2. ÃdiyissÃmÅti. 13 B2. a¤¤ÃyÃbhÃvena. 14 B2. tivedanikkan ti. >\ #<[page 374]># %<374 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% vinÅtavatthukathÃsu chabbaggiyavatthuæ\<*<1>*>\ anuppa¤¤at- tiyaæ vuttam eva. dutiyavatthumhi cittaæ nÃma puthuj- janÃnaæ rÃgÃdivasena pakatiæ jahitvÃ\<*<2>*>\ dhÃvati sandhÃvati vidhÃvati. sace bhagavà kÃyavacÅdvÃrabhedaæ vinÃpi cit- tuppÃdamattena Ãpatti\<*<3>*>\ pa¤¤Ãpeyya,\<*<4>*>\ ko sakkuïeyya anÃpat- tikaæ attÃnaæ kÃtum, tenÃha anÃpatti bhikkhu cittuppÃdeti, cittavasikena pana na bhavitabbaæ, paÂisaÇkhÃnabalena cittaæ nivÃretabbam evà ti. ÃmasanaphandÃpanaÂhÃnÃ- cÃvanavatthÆni uttÃnatthÃn' eva. tato parÃni ca theyya- citto bhÆmito aggahesÅti vatthupariyosÃnÃni ca.\<*<5>*>\ nirutti- pathavatthusmiæ ÃdiyÅti gaïhi, coro 'si tvan ti parÃmasi, itaro pana kena avahaÂan ti vutte mayà avahaÂan ti pucchÃ- sabhÃgena paÂi¤¤aæ adÃsi. yadi hi itarena kena gahitaæ kena apanÅtaæ kena Âhapitan ti vuttaæ abhavissa,\<*<6>*>\ addhÃ\<*<7>*>\ ayam pi mayà gahitaæ apanÅtaæ Âhapitan ti và vadeyya. mukhaæ nÃma bhu¤janatthÃya ca kathanatthÃya ca kataæ, theyyacittaæ pana vinà avahÃro n' atthi. tenÃha bhagavà anÃpatti bhikkhu nirutti patheti. vohÃravacanamatte anÃ- pattÅti attho. tato paraæ veÂhanavatthu pariyosÃnaæ sabbaæ uttÃnattham evÃ\<*<8>*>\ 'ti. abhinnasarÅravatthusamiæ adhivatto ti sÃÂakataïhÃya tasmiæ yeva sarÅre nibbatto. anÃdiyanno\<*<9>*>\ ti tassà vacanaæ agaïhanto Ãdaraæ và akaronto. taæ sarÅraæ uÂÂhahitvà ti peto attano ÃnubhÃvena taæ sarÅraæ uÂÂhÃpesi. tena vuttaæ, taæ sarÅraæ uÂÂhahitvà ti. dvÃraæ thakesÅti bhikkhussa susÃnasamÅpe yeva vihÃro, tasmÃ\<*<10>*>\ abhÅrukajÃtiko bhikkhu khippam eva tattha pavisitvà dvÃraæ thakesi. tatth' eva paripaÂÅti\<*<11>*>\ dvÃre thakite peto sÃÂake nirÃlayo hutvà taæ sarÅraæ pahÃya yathÃkammaæ gato, tasmà taæ sarÅraæ tatth' eva paripaÂi,\<*<12>*>\ patitan ti vuttaæ hoti. abhinne sarÅre ti abbhuïhe allasarÅre paæsukÆlaæ na gahetabbaæ. gaïhan- tassa evarÆpà upaddavà honti dukkaÂa¤ ca Ãpajjati, bhinne \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -vatthu. 2 B2.Bp. vijahitvÃ. 3 B2.Bp. Ãpattiæ. 4 Bp. pa¤¤apeyya. 5 B2.Bp. omit ca. 6 B2. avibhavissa. 7 B2.Bp. atha for addhÃ. 8 B2.Bp. eva for evà 'ti. 9 B2.Bp. -yanto. 10 B2.Bp. tasmÃbhi-. 11 B2.Bp. paripatÅti. 12 B2. paripatÅti; Bp. paripatitan ti vuttaæ hoti. >\ #<[page 375]># %% pana\<*<1>*>\ gahetuæ vaÂÂati. kittÃvatà pana bhinnam hoti. kÃka- kulalasoïasigÃlÃdÅhi\<*<2>*>\ mukhatuï¬akena và dÃÂhÃya và Åsakaæ phÃlitamattenÃpi, yassa pana patato\<*<3>*>\ ghaæsanena chavimat- taæ chinnaæ hoti, cammaæ acchinnaæ etaæ abhiïïam\<*<4>*>\ eva, camme pana chinne bhinnaæ. yassÃpi sajÅvakÃle yeva pabhinnagaï¬akuÂÂhapÅlakÃ\<*<5>*>\ và vaïo và hoti idam pi bhinnaæ. tatiyadivasato ppaphÆti\<*<6>*>\ uddhumÃtakÃdibhÃvena kuïapa- bhÃvaæ upagatam pi bhinnam eva. sabbena sabbaæ pana abhinne pi susÃnagopakehi và a¤¤ehi và manussehi gÃhÃ- petuæ vaÂÂati, no ce a¤¤aæ labhati, satthakena và kenaci và vaïaæ katvà gahetabbaæ. visabhÃge\<*<7>*>\ sarÅre pana satiæ upaÂÂhapetvà samaïasa¤¤aæ uppÃdetvà sÅse và hatthapÃda- piÂÂhiyaæ và vaïaæ katvà gahetuæ vaÂÂati. tad antara- vatthusmiæ\<*<8>*>\ kusaæ saÇkÃmetvà cÅvaraæ aggahesÅti pubbe Ãdiyeyyà 'ti imassa padassa atthavaïïanÃyaæ nÃmamat- tena dassitesu theyyÃvahÃra-pasayhÃvahÃra-parikappÃvakÃra- paÂicchannÃvahÃra\<*<9>*>\ -kusÃvahÃresu kusÃvahÃrena avaharÅti attho. imesaæ pana avahÃrÃnaæ evaæ nÃnattaæ veditab- baæ. yo hi koci sassÃmikaæ bhaï¬aæ rattibhÃge và diva- sabhÃge và sandhicchedÃdÅni katvà adissamÃno avaharati, kÆÂamÃnakÆÂakahÃpaïÃdÅhi và va¤cetvà gaïhÃti, tass' evaæ gaïhato avahÃro theyyÃvahÃro ti veditabbo. yo pana pare pasayha balasà abhibhuyya, atha và pana saætajjetvà bha- yaæ dassetvà tesaæ santakaæ gaïhati panthaghÃtagÃmaghÃ- tÃdÅni karonto dÃmarikacorà viya kodhavasena paragharaæ\<*<10>*>\ vilopaæ karonto attano pattabalito vÃ\<*<11>*>\ adhikaæ balakkÃrena gaïhantà rÃjÃrÃjamahÃmattÃdayo\<*<1>*>\ya, tass' evaæ gaïhato avahÃro pasayhÃvahÃro ti veditabbo. parikappetvà gaïhato pana\<*<13>*>\ avahÃro parikappÃvahÃro ti vuccati. so bhaï¬aparikappaokÃsaparikappavasena du- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. adds sarÅre. 2 B2.Bp. -siÇgÃlÃdÅhi. 3 B2. pakato. 4 Bp. abhinnam. 5 B2.Bp. pabhinnÃga-; Bp. -pÅÊakÃ. 6 B2. pabhÆti; Bp. pabhuti. 7 Bp. visabhÃga. 8 Bp. antare va-. 9 B2.Bp. paÂicchinnÃ-. 10 B2.Bp. -ra. 11 B2.Bp. ca for vÃ. 12 B2. -rÃjamattÃdayo. 13 B2. panÃvahÃro. >\ #<[page 376]># %<376 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% vidho, tatrÃyaæ bhaï¬aparikappo. idh' ekacco sÃÂakat- thiko antogabbhaæ pavisitvà sace sÃÂako bhavissati gaïhis- sÃmi, sace suttaæ na gaïhissÃmÅti parikappetvà andhakÃre pasibbakaæ gaïhÃti,\<*<1>*>\ sÃÂako ce tatra hoti uddhÃre yeva pÃrÃ- jikaæ. suttaæ ce hoti rakkhati, bahi nÅharitvà mu¤citvà suttan ti ¤atvà puna\<*<2>*>\ Ãharitvà yathaÂhÃne\<*<3>*>\ Âhapeti rakkhati yeva. suttan ti ¤atvà pi yaæ laddhaæ taæ gahetabban ti gacchati, padavÃrena kÃretabbo, bhÆmiyaæ Âhapetvà gaïhÃti uddhÃre pÃrÃjikaæ. coro coro ti sÃmikehi pariyuÂÂhito chad- detvà palÃyati rakkhati. sÃmikÃ\<*<4>*>\ disvà gaïhanti, icc etaæ kusalaæ. a¤¤o ce koci gaïhati bhaï¬adeyyaæ. atha nivat- tesu sÃmikesu sayam eva taæ disvà pagev' etaæ mayà nÅ- haÂam, mama dÃni santakan ti gaïhati rakkhati bhaï¬a- deyyaæ pana hoti. sace pana\<*<5>*>\ suttaæ bhavissati gaïhissÃmi, sace sÃÂako na gaïhissÃmi, sace sappi bhavissati\<*<6>*>\ gaïhis- sÃmi, sace telaæ na gaïhissÃmÅti Ãdinà nayena parikappetvà gaïhantassÃpi es' eva nayo. MahÃpaccariÃdÅsu pana sÃÂa- katthiko pi sÃÂakapasibbakam eva gahetvà nikkhanto bahi Âhatvà mu¤citvà sÃÂako ayan ti disvà gacchanto pÃduddhÃren' eva kÃretabbo ti vuttaæ. ettha pana sace sÃÂako bhavissati gaïhissÃmÅti parikappitattà parikappo dissati, disvà haÂattà parikappÃvahÃro na dissati. MahÃ-aÂÂhakathÃyam pana yaæ\<*<7>*>\ parikappitaæ, taæ adiÂÂhaæ parikappitabhÃve Âhitaæ yeva uddharantassa avahÃro vutto, tasmà tattha parikappÃ- vahÃro dissati. taæ ma¤¤amÃno taæ avaharÅti pÃÊiyà ca sametÅti. tattha yvÃyaæ sace sÃÂako bhavissati gaïhissÃmÅti Ãdinà nayena pavatto parikappo, ayaæ bhaï¬aparikappo nÃma, okÃsaparikappo pana evaæ veditabbo. idh' ekacco lolabhikkhu parapariveïaæ và kulagharaæ và ara¤¤e kaæ mantasÃlaæ và pavisitvà tattha kathÃsallÃpena nisinno 'va\<*<8>*>\ ki¤ci lobhaïeyyaæ parikkhÃraæ oloketi, olokento ca pana disvà dvÃrapamukha heÂÂhÃpÃsÃda pariveïa dvÃrakoÂÂha- karukkhamÆlÃdivasena paricchedaæ katvà sace maæ etthan- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. gaïhati, sic passim. 2 B2. punÃharitvÃ; Bp. puna haritvÃ. 3 B2. adds 'va. 4 B2.Bp. add taæ. 5 B2.Bp. omit pana 6 Bp. vibhassati by mistake. 7 B2. omits yaæ. 8 Bp. và for 'va. >\ #<[page 377]># %% tare passissanti duÂÂhukÃmatÃya gahetvà vicaranto viya tesaæ\<*<1>*>\ yeva dassÃmi, no ce passissanti harissÃmÅti parikap- peti, tassa taæ ÃdÃya parikappitaparicchedaæ atikkanta- matte pÃrÃjikaæ. sace upacÃrasÅmaæ parikappeti, tad abhimukho\<*<2>*>\ gacchanto kammaÂÂhÃnÃdÅni manasikaronto và a¤¤avihito\<*<3>*>\ và asatiyà upacÃrasÅmaæ atikkamati bhaï¬a- deyyaæ. athÃpi 'ssa taæ ÂhÃnaæ pattassa coro và hatthÅ và vÃÊamigo và mahÃmegho và vuÂÂhahati,\<*<4>*>\ so ca tamhà upad- davà mu¤citukamyatÃya\<*<5>*>\ sahasÃ\<*<6>*>\ taæ ÂhÃnaæ atikkamati bhaï¬adeyyam eva. keci pan' ettha yasmà mÆle theyyacit- tena gahitaæ, tasmà na rakkhati avahÃro yevà 'ti vadanti, ayaæ tÃva MahÃ-aÂÂhakathÃnayo. MahÃpaccariyam pana sace pi yo\<*<7>*>\ antoparicchede hatthiæ và assaæ và abhirÆhitvà naæ\<*<8>*>\ n' eva pÃjeti, na pÃjÃpeti, paricchede atikkante pi pÃrÃjikaæ n' atthi, bhaï¬adeyyam evà 'ti vuttaæ. tatra yvÃyaæ sace maæ etthantare passissanti duÂÂhukÃmatÃya gahetvà vicaranto viya etesaæ yeva dassÃmÅti pavatto pari- kappo, ayaæ okÃsaparikappo nÃma. evam imesaæ dvinnam pi parikappÃnaæ vasena parikappetvà gaïhato avahÃro parikappÃvahÃro ti veditabbo. paÂicchÃdetvà pana avaharaïaæ paÂicchannÃvahÃro. so evaæ veditabbo; yo bhikkhu manussÃnaæ uyyÃnÃdÅsu kÅÊan- tÃnaæ và parivisantÃnaæ\<*<9>*>\ và omu¤citvà Âhapitaæ alaÇkÃra- bhaï¬akÃæ\<*<10>*>\ disvà sace onamitÃ\<*<11>*>\ gaïhissÃmi,\<*<12>*>\ kiæ samaïo gaïhatÅti maæ jÃnitvà viheÂheyyun ti paæsunà và païïena và paÂicchÃdeti pacchà gaïhissÃmÅti, tassa ettÃvatà uddhÃro n' atthÅti na tÃva avahÃro hoti. yadà pana te manussà anto- gÃmaæ pavisitukÃmà taæ bhaï¬akaæ vicinantÃpi apassitvÃ, idÃni andhakÃro sve 'va\<*<13>*>\ jÃnissÃmà 'ti sÃlayà eva gatà honti. ath' assa taæ uddharato uddhÃre pÃrÃjikaæ. paticchanna- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. etesaæ. 2 B2.Bp. add 'va. 3 B2. a¤¤Ãvihito. 4 B2. uÂÂhahati. 5 B2. -tukÃmatÃya; Bp. muccitu kamyatÃya. 6 B2. sahassa. 7 B2.Bp. so for yo. 8 B2.Bp. taæ for naæ. 9 B2.Bp. pavisan-. 10 Bp. -bhaï¬aæ. 11 B2.Bp. onamitvÃ. 12 B2.Bp. gahessÃmi. 13 B2.Bp. omit 'va. >\ #<[page 378]># %<378 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% kÃle yeva taæ mama santakan ti sa¤¤Ãya\<*<1>*>\ và gatà dÃni te cha¬¬itabhaï¬aæ idan ti paæsukÆlasa¤¤Ãya và gaïhantassa pana bhaï¬adeyyaæ. tesu dutiyadivase Ãgantvà vicinitvà adisvà dhuranikkhepaæ katvà gatesu pi gahitaæ bhaï¬a- deyyam eva,\<*<2>*>\ yasmà tassa payogena tehi na diÂÂhaæ. yo pana tathÃrÆpaæ bhaï¬aæ disvà yathÃÂÂhÃne\<*<3>*>\ Âhitaæ yeva appa- ÂicchÃdetvà theyyacitto pÃdena akkamitvà kaddame và vÃlikÃya và paveseti, tassa pavesitamatte yeva pÃrÃjikaæ. kusaæ saÇkÃmetvÃ\<*<4>*>\ pana avaharaïaæ kusÃvahÃro ti vuccati. so pi evaæ veditabbo, yo hi\<*<5>*>\ bhikkhu kusaæ pÃtetvà cÅvare bhÃjiyamÃne attano koÂÂhÃsassa samÅpe Âhitaæ appaggha- taraæ\<*<6>*>\ và mahagghataraæ và samasamaæ và agghena parassa koÂÂhÃsaæ haritukÃmo attano koÂÂhÃse patitaæ kusadaï- ¬akaæ parassa koÂÂhÃse pÃtetukÃmo uddharati rakkhati tÃva, parassa koÂÂhÃse pÃteti rakkhat' eva. yadà pana tas- miæ pÃtite parassa koÂÂhÃsato parassa kusadaï¬akaæ uddha- rati, uddhaÂamatte pÃrÃjikaæ hoti. sace paÂhamataraæ parakoÂÂhÃsato kusadaï¬akaæ uddharati , attano koÂÂhÃse pÃtetukÃmatÃya uddhÃre rakkhati, pÃtane rakkhati, attano koÂÂhÃsato pana attano daï¬akaæ\<*<7>*>\ uddharati, uddhÃre yeva rakkhati. taæ uddharitvà parakoÂÂhÃse pÃtentassa hatthato muttamatte pÃrÃjikaæ. sace pana dvÅsu pi koÂÂhÃsesu pati- tadaï¬ako adassanaæ gameti, tato avasesabhikkhÆsu gatesu itaro mayhaæ bhante daï¬ako na pa¤¤Ãyati, mayhaæ pi Ãvuso na pa¤¤Ãyati, katamo pana bhante mayhaæ bhÃgo ti, ayaæ tuyhaæ bhÃgo ti attano bhÃgaæ dasseti, tasmiæ viva- ditvà và avivaditvà và taæ gaïhitvà gate itaro tassa bhÃgaæ uddharati, uddhÃre pÃrÃjikaæ. sace pi tena ahaæ mama bhÃgaæ tuyhaæ na demi, tvaæ pana attano bhÃgaæ ¤atvà gaïhÃti vutte pi nÃyaæ mamà 'ti jÃnanto pi tass' eva bhÃgaæ gaïhÃti, uddhÃre pÃrÃjikaæ. sace pana itaro ayaæ tuyhaæ bhÃgo ayaæ mayhaæ bhÃgo ti kiæ iminà vivÃdenà ti cintetvà mayhaæ và patto hotu tumhÃkaæ vÃ, yo varabhÃgo taæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. sakasa¤¤Ãya. 2 B2.Bp. add kasmÃ. 3 Bp. yathÃÂhane. 4 B2. mitvÃ. 5 B2.Bp. omit hi. 6 B2. samaggataraæ for this. 7 Bp. kusadaï¬akaæ. >\ #<[page 379]># %% tumhe gaïhathà 'ti vadati, dinnakaæ nÃma gahitaæ hoti, n' atth' ettha\<*<1>*>\ avahÃro. sace pi so vivÃdabhÅruko bhikkhu yaæ tuyhaæ ruccati, taæ gaïhÃti vutto attano pattaæ varabhÃgaæ Âhapetvà lÃmaka¤ ¤eva\<*<2>*>\ gahetvà gacchati, tato itarassa vicitÃvasesaæ\<*<3>*>\ gaïhantassÃpi avahÃro n' atth' eva 'ti. --kusasaÇkÃmanavatthukathÃ\<*<4>*>\ niÂÂhitÃ--. aÂÂhakathÃsu pana vuttaæ imasmiæ ÂhÃne kusasaÇkÃ- manavasena\<*<4>*>\ cÅvarabhÃjanÅyam eva ekaæ Ãgataæ, catuï- ïam pi pana paccayÃnaæ uppatti\<*<5>*>\ ca bhÃjanÅya¤ ca nÅha- ritvà dassetabban ti. eva¤ ca vatvà cÅvarakkhandhake, patigaïhÃtu\<*<6>*>\ me bhante bhagavà sÅveyyakaæ\<*<7>*>\ dussayugaæ bhikkhusaÇghassa ca gahapaticÅvaraæ anujÃnÃtÆ 'ti, idaæ JÅvakavatthuæ Ãdiæ katvà ussannacÅvarakathÃ. senÃ- sanakkhandhake:\<*<8>*>\ tena kho pana samayena RÃjagahaæ dubbhikkhaæ hoti manussà na sakkonti saÇghabhattaæ kÃtuæ, icchanti uddesabhattaæ nimantanaæ salÃkaæ\<*<9>*>\ pakkhikaæ uposathikaæ pÃtipadikaæ kÃtun ti, idaæ suttam Ãdiæ katvà piï¬apÃtakathÃ. senÃsanakkhan- dhake yeva: tena kho pana samayena sattarasavaggiyà bhikkhÆ a¤¤ataraæ paccantimaæ vihÃraæ\<*<10>*>\ paÂisaÇkha- ronti idha mayaæ vassaæ vasissÃma 'ti, addasÃsuæ\<*<11>*>\ kho chabbaggiyà bhikkhÆ sattarasavÃggiye bhikkhÆ vihÃraæ paÂisaÇkharonte ti, idaæ chabbaggiyavatthuæ Ãdiæ katvà ÃgatasenÃsanakathÃ, tad avasÃne\<*<12>*>\ ca sappiÃdibhesajjakathà vitthÃrena kathitÃ, mayam pana taæ sabbaæ ÃgatÃgataÂ- ÂhÃne yeva kathayissÃma, evaæ kathane kÃraïaæ pubbe vuttam eva. itoparaæ jantÃgharavatthuæ\<*<13>*>\ uttÃnattham eva, pa¤casu vighÃsavatthÆsu te bhikkhÆ anupasampannehi\<*<14>*>\ kappiyaæ kÃrÃpetvà paribhu¤jiæsu vighÃsaæ pana gaïhan- tena khÃyitÃvasesaæ cha¬¬itaæ gahetabbaæ. yadi sakkoti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. etthÃvahÃro. 2 B2.Bp. lÃmakaæ yeva. 3 B2.Bp. vicinitÃva-. 4 B2. -kamana-. 5 B2.Bp. uppattiæ. 6 Bp. paÂiggaïhatu. 7 Bp. sive-. 8 B2. adds pana. 9 B2.Bp. salÃkabhattaæ. 10 B2.Bp. mahÃvihÃraæ. 11 B2. addasÃsu; Bp. addasaæsu. 12 B2.Bp. avasesÃ. 13 B2.Bp. -vatthu. 14 B2. -nnena. >\ #<[page 380]># %<380 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% khÃdante cha¬¬Ãpetvà gaïhituæ etam pi vaÂÂati, attagut- tatthÃya pana parÃnuddayatÃya ca na gahetabbaæ. oda- nakhÃdaniyapÆvaucchutimbarÆsakabhÃjaniyavatthusu\<*<1>*>\ apa- rassa bhÃgaæ dehÅti asantaæ puggalaæ Ãha. amÆlakaæ agga- hesÅti sÃmikesu dentesu evaæ aggahesi. anÃpatti bhikkhu pÃrÃjikassà 'ti sÃmikehi dinnaæ aggahesi, ten' assa anÃpatti vuttÃ. Ãpatti sampajÃnamusÃvÃde pÃcittiyassà 'ti, yo pana\<*<2>*>\ sampajÃnamusÃvÃdo vutto, tasmiæ pÃcittiyaæ Ãha, parato tekaÂulayÃguvatthumhi viya, gahaïe pana ayaæ vinicchayo. saÇghassa santakaæ sammatena và Ãïattehi và ÃrÃmikÃdÅhi dÅyamÃnaæ\<*<3>*>\ gihÅna¤ ca santakaæ sÃmikena và Ãïattena và dÅyamÃnaæ\<*<3>*>\ aparassa bhÃgaæ dehÅti vatvà gaïhato bhaï¬adeyyaæ, a¤¤ena dÅyamÃnaæ\<*<3>*>\ gaïhanto bhaï¬agghena kÃretabbo. asammatena và aïÃnattena\<*<4>*>\ và dÅyyamÃne\<*<5>*>\ aparam pi bhÃgaæ dehÅti vatvà và kÆÂavassÃni gaïetvà và gaïhanto paÂÂacatukke viya tassa\<*<6>*>\ uddhÃre yeva bhaï¬ag- ghena kÃretabbo. itarehi dÅyyamÃnaæ\<*<5>*>\ evaæ gaïhato bhaï¬a- deyyaæ, sÃmikena panà imassa dehÅti dÃpitaæ và sayaæ dinnaæ và sudinnan ti ayam ettha sabbaÂÂhakathÃvinic- chayato sÃro. odanÅyagharÃdivatthusu\<*<7>*>\ odanÅyagharaæ nÃma vikkÃ- yikabhattapacanagharaæ, sÆnÃgharaæ\<*<8>*>\ nÃma vikkÃyika- maæsapacanagharaæ,\<*<9>*>\ pÆvagharaæ nÃma vikkÃyikakhajja- kapacanagharaæ, sesam ettha parikkhÃravatthÆsu ca pÃ- kaÂam eva. pÅÂhavatthusmiæ so bhikkhu parikappetvà etaæ ÂhÃnaæ sampattaæ gaïhissÃmÅti saÇkÃmesi, ten' assa saÇka- mane\<*<10>*>\ avahÃro n' atthi, saÇkÃmetvà puna\<*<11>*>\ parikampitokÃ- sato\<*<12>*>\ gahaïe pÃrÃjikaæ vuttaæ. evaæ haranto ca yadi pÅ- Âhake theyyacittaæ n' atthi, thavikaæ agghÃpetvà kÃretabbo, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. odaniyakhÃdaniyapÆvaucchÆtimparusakabhÃjanÅyavatthÆsu; Bp. odaniyakhÃdanÅyapÆvaucchutimbarusakabhÃjanÅyavatthÆsu. 2 B2.Bp. panÃnena. 3 Bp. diyyamÃnaæ. 4 Bp. anÃïattena. 5 Bp. diyya- for dÅyya-. 6 Bp. tassuddhÃre. 7 B2. -rÃdÅsu vatthÆsu; Bp. odaniyagharÃdi vatthÆsu. 8 B2.Bp. sÆnagharaæ. 9 B2. -maæsassa paca-. 10 B2.Bp. saÇkÃmane. 11 B2.Bp. pana for puna. 12 B2.Bp. parikappito-. >\ #<[page 381]># %% atha pÅÂhake pi atthi, ubho agghÃpetvà kÃretabbo ti. bhisi- ÃdÅni tÅïi vatthÆni pÃkaÂÃne'va. vissÃsagÃhÃdisu\<*<1>*>\ tÅsu vatthÆ- su gahaïe anÃpatti, ÃharÃpentesu bhaï¬adeyyaæ piï¬Ãya paviÂÂhassa paÂiviæso\<*<2>*>\ anto upacÃrasÅmÃyaæ Âhitass' eva gahetuæ vaÂÂati. yadi pana dÃyakà bahi upacÃraÂÂhÃnam pi bhante\<*<3>*>\ gaïhatha Ãgantvà paribhu¤jissantÅti vadanti, evaæ antogÃmaÂÂhÃnam pi gahetuæ vaÂÂati. sesam ettha uttÃnat- tham eva. sattasu ambacorakÃdivatthÆsu\<*<4>*>\ paæsukÆlasa¤- ¤Ãya gahaïe anÃpatti, ÃharÃpentesu bhaï¬adeyyaæ, theyya- cittena paribhoge pÃrÃjikaæ. tatrÃyaæ vinicchayo, sÃmikÃpi sÃlayà corÃpi sÃlayà paæsukÆlasa¤¤Ãya khÃdantassa bhaï- ¬adeyyaæ theyyacittena ganhato uddhÃre yeva avahÃro bhaï¬aæ agghÃpetvà kÃretabbo. sÃmikà sÃlayà corà nirÃ- layà es' eva nayo. sÃmikà nirÃlayà corà sÃlayà puna gaïhis- sÃmà 'ti kismicid\<*<5>*>\ eva gahaïaÂÂhÃne khÅpitvÃ\<*<6>*>\ gatà es' eva nayo. ubho pi nirÃlayà paæsukÆlasa¤¤Ãya khÃdato anÃpatti. theyyacittena dukkaÂaæ, saÇghassa ambÃdÅsu pana saÇghÃ- rÃme jÃtaæ và hotu Ãnetvà dinnaæ và pa¤camÃsakaæ và atirekapa¤camÃsakaæ và agghanakaæ avaharantassa pÃrÃ- jikaæ. paccante corÆpaddavena\<*<7>*>\ gÃmesu vuÂÂhahantesu bhikkhÆ pi\<*<8>*>\ vihÃre cha¬¬etvà puna Ãvasante janapade Ãgamis- sÃmà 'ti saussÃhà 'va gacchanti, bhikkhÆ tÃdisaæ vihÃraæ patvà ambapakkÃdÅni cha¬¬itakÃknÅti paæsukÆlasa¤¤Ãya pari- bhu¤janti anÃpatti. theyyacittena paribhu¤jato avahÃro hoti, bhaï¬aæ agghÃpetvà kÃretabbo. MahÃpaccariyaæ pana saÇkhepaÂÂhakathÃya¤ ca avisesena vuttaæ. cha¬¬Åta- vihÃre\<*<9>*>\ phalÃphalaæ theyyacittena paribhu¤jato na\<*<10>*>\ pÃrÃ- jikaæ. kasmÃ, ÃgatÃnÃgatÃnaæ santakattà ti gaïasantake pana puggalike ca saussÃhamattam eva pamÃïaæ, sace pana tato ambapakkÃdiæ kulasaÇgahaïatthÃya\<*<11>*>\ deti, kuladÆsaka- dukkaÂaæ, theyyacittena dento agghena kÃretabbo. saÇghike pi es' eva nayo. senÃsanatthÃya niyamitaæ kulasaÇgahat- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. vissÃsaggÃhÃdÅsu. 2 B2. paÂiviso; Bp. paÂivÅso. 3 B2.Bp. add bhÃgaæ. 4 B2. -kÃdisu vatthÆsu. 5 B2.Bp. kiæsmiæcid eva. 6 Bp. khipitvÃ. 7 Bp. corupa-. 8 Bp. omits pi. 9 B2.Bp. add pana. 10 B2. na is scratched out; Bp. omits na. 11 B2.Bp. -gahatthÃya. II 7 >\ #<[page 382]># %<382 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% thÃya dadato dukkaÂaæ, issaravatÃya thullaccayaæ, theyya- cittena pÃrÃjikaæ. no ce vatthuæ\<*<1>*>\ pahoti, agghena kÃretabbo. bahi upacÃrasÅmÃya nisÅditvà issaravatÃya paribhu¤jato gÅvÃ. gaï¬iæ paharitvà kÃlaæ ghosetvà mayhaæ pÃpuïÃtÅti khÃditaæ\<*<2>*>\ sukhÃditaæ, gaï¬iæ\<*<3>*>\ apaharitvÃ\<*<4>*>\ kÃlam eva gho- setvà gaï¬im eva paharitvà kÃlaæ aghosetvà gaï¬im pi apaharitvÃ\<*<4>*>\ kÃlam pi aghosetvà a¤¤esaæ n' atthi bhÃvaæ ¤atvà mayhaæ pÃpuïÃtÅti khÃditÃpi\<*<5>*>\ sukhÃditam eva. pup- phÃrÃmavatthu dvayaæ pÃkaÂam eva. vuttavÃdikavatthuttaye\<*<6>*>\ vutto vajjemÅti tayà vutto hutvà tava vacanena vadÃmÅti attho. anÃpatti bhikkhu pÃrÃji- kassà 'ti sÃmikehi dinnattà anÃpatti. na ca bhikkhave vutto vajjemÅti vattabbo ti ahaæ tayà vutto hutvà tava vacanena vadÃmÅti evaæ a¤¤o bhikkhu a¤¤ena bhikkhunà na vattabbo ti attho. paricchedaæ pana katvà idaæ\<*<7>*>\ nÃma\<*<8>*>\ tava vacanena gaïhissÃmÅti vattuæ vaÂÂati. vutto vajjehÅti mayà vutto hutvà mama vacanena vadehÅti attho, sesaæ vuttanayam eva. imesu pi ca dvÅsu catthÆsu paricchedaæ\<*<9>*>\ katvà vattuæ vaÂÂati. ettÃvatà hi upÃrambhÃ\<*<10>*>\ mutto hotÅti. maïivatthuttayassa majjhime vatthusmiæ nÃhaæ akallako ti nÃhaæ gilÃno ti attho, sesaæ pÃkaÂam eva. sÆkaravatthudvaye\<*<11>*>\ ki¤cÃpi paÂhamassa bhikkhuno chÃtajjhattaæ disvà kÃru¤¤ena mo- citattà anÃpatti. sÃmikesu pana asampaÂicchantesu bhaï¬a- deyyaæ, tÃva mahanto và matasÆkaro Ãharitvà dÃtabbo, tad agghanakaæ và bhaï¬aæ. sace pÃsasÃmike kuhi¤cÃpi\<*<12>*>\ na passati, pÃsasÃmantà tad agghanakaæ\<*<13>*>\ kÃsÃvaæ và thÃlakÃæ và yathà te Ãgatà passanti, Ådise ÂhÃne Âhapetvà 'va gan- tabbaæ. theyyacittena pana mocentassa pÃrÃjikam eva. ettha ca koci sÆkaro pÃsaæ pÃdena ka¬¬hitvà chinnamatte pÃse ÂhÃnÃcÃvanadhammena ÂhÃnena\<*<14>*>\ Âhito hoti caï¬asote\<*<15>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. vatthu. 2 B2. adds pi. 3 B2. gaï¬Å. 4 Bp. appa-. 5 B2. khÃdato pi; Bp. khÃditam pi. 6 B2.Bp. -vÃdaka-. 7 B2. ittha¤; Bp. itthan. 8 B2. nÃmaæ. 9 B2. adds pana. 10 B2. upÃrabbhÃ. 11 B2.Bp. add pi. 12 B2.Bp. kuhi¤ci for kuhi¤cÃpi. 13 B2.Bp. add sÃÂakaæ vÃ. 14 Bp. ÂhÃne. 15 B2. -sota bandhanÃvÃ; Bp. -sota baddhanÃvÃ. >\ #<[page 383]># %% baddhanÃvà viya. koci attano dhammatÃya Âhito, koci ni- panno, koci kÆÂapÃsena baddho\<*<1>*>\ hoti. kÆÂapÃso nÃma yassa ante dhaïukaæ\<*<2>*>\ và aÇkusako và a¤¤o và koci daï¬ako baddho\<*<1>*>\ hoti, yo tattha tattha rukkhÃdÅsu laggitvà sÆkarassa gamanaæ nivÃreti. tatra pÃsaæ ka¬¬hitvà Âhitassa ekam eva ÂhÃnaæ pÃsabandhanaæ, ye\<*<3>*>\ hi pÃse muttamatte và chinna- matte và palÃyati, attano dhammatÃya Âhitassa bandhana¤ ca cattÃro ca pÃdà ti pa¤caÂhÃnÃni, nipannassa bandhana¤ ca sayana¤ cà 'ti dve ÂhÃnÃni. kÆÂapÃsabaddhassa yattha yattha gacchati, taæ tad eva ÂhÃnaæ. tasmà taæ tata tato mocentà dasa pi vÅsatim\<*<4>*>\ pi satam pi bhikkhÆ pÃrÃjikaæ Ãpajjanti, tattha tattha Ãgataæ disvà ekam eva dÃsaæ palÃ- pento viya. purimÃnaæ pana tiïïaæ catuppadakathÃyaæ vuttanayena phandÃpanaÂhÃnÃcÃvanÃni veditabbÃni. su- ïakhadaÂÂhaæ sÆkaraæ vissajjÃpentassÃpi kÃru¤¤ÃdhippÃ- yena bhaï¬adeyyaæ, theyyacittena pÃrÃjikaæ. pÃsaÂÂhÃ- nam pana suïakhasamÅpaæ và asampattaæ paÂipathaæ gantvà paÂhamam eva palÃpentassa avahÃro n' atthi. yo pi baddhasÆkarassa ghÃsa¤ ca pÃnÅyaæ ca datvà balaæ gÃhÃ- petvà ukkuÂÂhiæ karoti utrasto palÃyissatÅti, so ca\<*<5>*>\ palÃyati pÃrÃjikaæ. pÃsaæ dubbalaæ katvà ukkaÂÂhisaddena palÃ- pentassÃpi es' eva noyo. yo pana ghÃsa¤ ca pÃnÅya¤ ca datvà gacchati balaæ gahetvà palÃyissatÅti, so ca\<*<6>*>\ palÃyati bhaï- ¬adeyyaæ, pÃsaæ dubbalaæ katvà gacchantassÃpi es' evanayo. pÃsasantike satthaæ và aggiæ và Âhapeti chinne và da¬¬he và palÃyissatÅti, sÆkaro pÃsaæ cÃlento chinne và da¬¬he và palÃyati, bhaï¬adeyyam eva. pÃsaæ yaÂÂhiyà saha pÃteti, pacchà sÆkaro taæ maddanto gacchati bhaï¬a- deyyaæ. sÆkaro aduhaÊapÃsÃïehi akkanto hoti, taæ pa- lÃpetu kÃmassa aduhaÊaæ kÃru¤¤ena ukkhipato bhaï¬a- deyyaæ, theyyacittena pÃrÃjikaæ. sace ukkhittamatte ÃgantvÃ\<*<7>*>\ pacchà gacchati, bhaï¬adeyyam eva, ukkhÅpitvà Âhapitaæ adÆhaÊaæ\<*<8>*>\ pÃteti, pacchà sÆkaro taæ maddanto \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. bandho. 2 B2.Bp. dhanukaæ. 3 B2.Bp. so hi for ye hi. 4 B2.Bp. vÅsati. 5 B2.Bp. ce for ca. 6 Bp. ce for ca. 7 Bp. agantvÃ. 8 B2. -halaæ; Bp. aduhalaæ. >\ #<[page 384]># %<384 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% gacchati bhaï¬adeyyaæ. opÃte patitasÆkaram\<*<1>*>\ pi kÃru¤¤ena uddharato bhaï¬adeyyaæ, theyyacittena pÃrÃjikaæ. opÃtaæ pÆretvà nÃseti, pacchà sÆkaro taæ maddanto gacchati bhaï- dadeyyaæ. sÆle viddhaæ kÃru¤¤ena uddharati bhaï¬a¬ey- yaæ, theyyacittena pÃrÃjikaæ. sÆlaæ uddharitvà cha¬¬eti,\<*<2>*>\ bhaï¬adeyyaæ. vihÃrabhÆmiyaæ pana pÃse và aduhaÊaæ\<*<3>*>\ và o¬¬entÃ\<*<4>*>\ vÃretabbÃ, migarÆpÃnaæ paÂisaraïaÂÂhÃnam etaæ, mà idha evaæ karothà 'ti, sace harÃpetha bhante ti vadanti, harÃpetuæ vaÂÂati. atha sayaæ haranti, sundaram eva. atha n' eva haranti na harituæ denti, rakkhaæ yÃcitvà harÃpetuæ vaÂÂati. manussà sassarakkhaïakÃle khettesu pÃse ca adÆhaÊÃdÅni\<*<5>*>\ ca karonti, maæsaæ khÃdantà sassÃni rakkhissÃmà 'ti. vÅtivatte sassakÃle tesu anÃlayesu pakkan- tesu tattha baddhaæ và patitaæ và mocetuæ vaÂÂati\<*<6>*>\. migavatthudvaye pi sÆkaravatthÆsu\<*<7>*>\ vuttasadiso yeva vinicchayo. macchavatthudvaye pi es' eva nayo. ayam pana viseso. kuminamukhaæ\<*<8>*>\ vivaritvà và pacchÃmuÂakaæ\<*<9>*>\ mu¤citvà và passena chiddaæ katvà kuminato\<*<8>*>\ macche po- thetvà palÃpentassa pÃrÃjikaæ. bhattasitthÃni dassetvà evaæ palÃpentassÃpi pÃrÃjikaæ. saha kuminena\<*<8>*>\ uddharato pi pÃrÃjikaæ. kevalaæ kuminamukhaæ\<*<8>*>\ vivarati, pacchà muÂakaæ\<*<10>*>\ mu¤cati, chiddaæ và karoti, macchà pana attano dhammatÃya palÃyanti bhaï¬adeyyaæ. evaæ katvà bhatta- sitthÃni dasseti, macchà gocaratthÃya nikkhamitvà palÃyanti bhaï¬adeyyam eva. mukhaæ vivaritvà pacchà muÂakaæ amu¤citvà passe\<*<11>*>\ chiddaæ akatvà kevalaæ bhattasitthÃni dasseti, macchà pana chÃtakajjhattÃ\<*<12>*>\ sÅsena paharitvà okÃsaæ katvà gocaratthÃya nikkhamitvà palÃyanti bhaï¬adeyyam eva. tucchakuminassa\<*<13>*>\ mukhaæ\<*<14>*>\ vivarati pacchÃ, muÂakaæ và mu¤cati chiddaæ và karoti, ÃgatÃgatà macchà dvÃraæ\<*<15>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. patitaæ sÆkaram. 2 B2. chaÂÂeti. 3 B2. adduhalaæ; Bp. aduhalaæ. 4 B2. o¬¬hentÃ. 5 B2. adduh-; Bp. aduhalapÃsÃïÃdÅni. 6 Bp. vaÂÂatÅti. 7 B2. suka-. 8 Bp. kumÅna-. 9 Bp. pacchÃpuÂakaæ. 10 B2.Bp. puÂakaæ, sic passim. 11 B2.Bp. passena. 12 B2.Bp. chÃtajjhattÃ. 13 Bp. -kumÅ-. 14 B2.Bp. add vÃ. 15 B2.Bp. dvÃrappattÃ. >\ #<[page 385]># %% pattà muÂakacchiddehi\<*<1>*>\ palÃyanti bhaï¬adeyyam eva, tucchakuminaæ\<*<2>*>\ gahetvà gumbe khipati\<*<3>*>\ bhaï¬adeyyam evà 'ti. yÃne bhaï¬aæ pÅÂhesu\<*<4>*>\ thavikÃya sadisaæ maæsa- pesivatthumhi sace ÃkÃse gaïhÃti, gahitaÂÂhÃnam eva ÂhÃnaæ, taæ chah' ÃkÃrehi paricchinditvà ÂhÃnÃcÃvanaæ veditabbaæ. sesam ettha dÃrugopÃlakarajakasÃÂakavatthÆsu ca amba- corakÃdi vatthÆsu ca\<*<5>*>\ vuttanayena\<*<6>*>\ vinicchinitabbaæ.\<*<7>*>\ kumbÅvatthusmiæ yo sappitelÃdÅni pÃdagghanakÃni\<*<8>*>\ gahetvà na puna evaæ karissÃmÅti saævare ÂhatvÃ\<*<9>*>\ Âhatvà dutiya- divasÃdÅsu pi puna citte uppanne evam evaæ\<*<10>*>\ dhuranikkhe- paæ katvÃ\<*<11>*>\ katvà paribhu¤janto sabbam pi taæ paribhu¤jati n' ev' atthi\<*<12>*>\ pÃrÃjikaæ, dukkaÂaæ và thullaccayaæ và Ãpajjati bhaï¬adeyyam pana hoti. ayam pi bhikkhu evam evaæ akÃsi. tena vuttaæ anÃpatti bhikkhu pÃrÃjikassà 'ti. dhu- ranikkhepaæ pana akatvà divase divase paribhu¤jissÃmÅti thokaæ thokam pi paribhu¤jato yasmiæ divase pÃdaggha- nakaæ pÆrati tasmiæ pÃrÃjikaæ. saævidÃvahÃravatthÆni saævidÃvahÃre muÂÂhivatthÆni odaniyagharÃdivatthÆsu, dve- vighÃsavatthÆni ambacorakÃdi vatthÆsu vuttavinicchaya- nayena\<*<13>*>\ veditabbÃni. dve tiïavatthÆni uttÃnatthÃn' eva. ambabhÃjÃpanÃdi vatthÆsu te bhikkhÆ ekaæ gÃmakÃvÃsaæ paricchinnabhikkhukaæ agamaæsu. tattha bhikkhÆ phalÃ- phalaæ paribhu¤jamÃnÃpi tesu Ãgatesu therÃnaæ phalÃni dethà 'ti kappiyakÃrakÃnaæ\<*<14>*>\ avocuæ. atha te bhikkhÆ kiæ saÇghikaæ amhÃkaæ na pÃpuïÃtÅti gaï¬iæ\<*<15>*>\ paharitvà bhÃjÃpetvà tesam pi vassaggena bhÃgaæ datvà attanÃpi paribhu¤jiæsu. tena nesaæ bhagavÃ, anÃpatti bhikkhave paribhogatthÃyà 'ti Ãha. tasmà idÃni pi yattha ÃvÃsikà ÃgantukÃnaæ na denti, phalavÃre ca sampatte a¤¤esaæ abhÃvaæ disvà corikÃya attanà 'va khÃdanti, tattha Ãgantu- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. puÂaka-. 2 B2.Bp. -kumÅnaæ. 3 B2. khÅpati. 4 B2.Bp. pÅÂhe. 5 B2.Bp. omit ca. 6 B2. -yen' eva. 7 B2.Bp. vinicchitabbaæ. 8 B2.Bp. apÃdÃ-. 9 B2.Bp. omit one ÂhatvÃ. 10 B2.Bp. eva for evaæ. 11 B2.Bp. omit one katvÃ. 12 B2. n' ev' atthaæ. 13 B2. -nayen' eva. 14 B2.Bp. -rakena. 15 Bp. ghaï¬iæ. >\ #<[page 386]># %<386 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% kehi gaï¬iæ\<*<1>*>\ paharitvà bhÃjetvà paribhu¤jituæ vaÂÂati. yat- tha pana\<*<2>*>\ ÃvÃsikà rukkhe rakkhitvà phalavÃre sampatte bhÃjetvà khÃdanti, catÆsu paccayesu sammà upanenti, anis- sarà tattha ÃgantukÃ. ye pi rukkhà cÅvaratthÃya niyametvà dinnÃ, tesu pi Ãgantukà anissarÃ. es' eva nayo sesapaccayat- thÃya niyametvà dinne\<*<3>*>\ pi. ye pana tathà aniyamità ÃvÃsikà ca te rakkhitvà gopitvÃ\<*<4>*>\ corikÃya paribhu¤janti, na tesu ÃvÃsikÃnaæ katikÃya ÂhÃtabbaæ. ye phalaparibhogatthÃya dinnÃ, ÃvÃsikà ca\<*<5>*>\ ne rakkhitvà gopetvà sammà upanenti, tesu yeva tesaæ katikÃya ÂhÃtabbaæ. MahÃpaccariyam pana vuttaæ catunnaæ paccayÃnaæ niyametvà dinnaæ theyya- cittena paribhu¤janto bhaï¬aæ agghÃpetvà kÃretabbo. pari- bhogavasena\<*<6>*>\ bhÃjetvà paribhu¤jantassa bhaï¬adeyyaæ. yam pan' ettha senÃsanatthÃya niyamitaæ, taæ paribhoga- vasen'\<*<7>*>\ eva bhÃjetvà paribhu¤jantassa thullaccaya¤ ca bhaï- ¬adeyya¤ cà 'ti. odissa cÅvaratthÃya dinnaæ cÅvare yeva upanetabbaæ. sace\<*<8>*>\ dubbhikkhaæ hoti bhikkhÆ piï¬apÃ- tena kilamanti, cÅvaram pana sulabhaæ, saÇghasuÂÂhutÃya apalokanakammaæ katvà piï¬apÃte pi upanetuæ vaÂÂati. senÃsanena gilÃnapaccayena và kilamantesu saÇghasuÂÂhutÃya apalokanakammaæ katvà tad atthÃya pi upanetuæ vaÂÂati. odissa piï¬apÃtatthÃya gilÃnapaccayatthÃya ca dinne pi es' eva nayo. uddissa\<*<9>*>\ senÃsanatthÃya dinnaæ pana garu- bhaï¬aæ hoti, taæ rakkihtvà gopetvà tad attham eva upa- netabbaæ. sace pana dubbhikkhaæ hoti, bhikkhÆ piï¬apÃ- tena na yÃpenti, ettha rÃjarogacorabhayÃdÅhi a¤¤attha gac- chantÃnaæ vihÃrà palujjanti, tÃÊanÃlikerÃdike\<*<10>*>\ vinÃsenti. senÃsanapaccayam pana nissÃya yÃpetuæ sakkà hoti, evarÆpe kÃle senÃsanaæ vissajjetvÃpi senÃsanajagganatthÃya pari- bhogo bhagavatà anu¤¤Ãto, tasmà ekaæ và dve và varasenÃ- sanÃni Âhapetvà itarÃni lÃmakakoÂiyà piï¬apÃtatthÃya vissaj- jetuæ vaÂÂanti.\<*<11>*>\ mÆlavatthucchedaæ pana katvà na upane- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. ghaï¬iæ. 2 B2.Bp. panÃvÃsikÃ. 3 B2.Bp. dinnesu. 4 B2.Bp. gopetvÃ. 5 B2.Bp. pi for ca. 6 B2.Bp. vasen' eva taæ bhÃ-. 7 B2. -vasena and omits eva. 8 B2. pana. 9 B2.Bp. odissa. 10 B2. talanÃÊi-; Bp. tÃlanÃli-. 11 Bp. vaÂÂati. >\ #<[page 387]># %% tabbaæ. yo pana ÃrÃmo\<*<1>*>\ catupaccayatthÃya\<*<2>*>\ niyÃmetvÃ\<*<3>*>\ dinno, tattha apalokanakammaæ na kÃtabbaæ. yena pana paccayena Ænaæ, tad atthaæ upanetuæ vaÂÂati. ÃrÃmo jaggi- tabbo, vetanaæ\<*<4>*>\ datvÃpi jaggÃpetuæ vaÂÂati. ye pana veta- naæ\<*<4>*>\ labhitvà ÃrÃme yeva gehaæ katvà vasantà rakkhanti, te ce ÃgatÃnaæ bhikkhÆnaæ nÃlikeraæ\<*<5>*>\ và tÃÊapakkaæ\<*<6>*>\ và denti, yaæ tesaæ saÇghena anu¤¤Ãtaæ hoti divase divase ettakaæ nÃma khÃdathà 'ti, tad eva te dÃtuæ labbhanti. tato uttariæ tesaæ dadantÃnam pi gahetuæ na vaÂÂati. yo pana ÃrÃmaæ\<*<7>*>\ keïiyà gahetvà saÇghassa catupaccayatthÃya\<*<8>*>\ kappiyabhaï¬am eva deti, ayaæ bahukam pi dÃtuæ labhati. cetiyassa padÅpatthÃya và khaï¬aphullapaÂisaÇkharaïat- thÃya và dinnÃarÃmo\<*<9>*>\ pi jaggitabbo.\<*<9>*>\ vetanaæ\<*<4>*>\ datvÃpi jaggÃ- petabbo. vetana¤\<*<4>*>\ ca pan' ettha cetiyasantakam pi saÇgha- santakam pi dÃtuæ vaÂÂati. etam pi ÃrÃmaæ vetanena\<*<10>*>\ tatth' eva vasitvà rakkhantÃna¤ ca keïiyà gahetvà kappiya- bhaï¬adÃyakÃna¤ ca tattha jÃtakaphaladÃnaæ vuttanayen' eva veditabbaæ.\<*<11>*>\ ambapÃÊakÃdivatthÆsu\<*<12>*>\ anÃpatti bhikkhave gopakassa dÃne ti, ettha kataraæ\<*<13>*>\ gopakadÃnaæ\<*<14>*>\ vaÂÂati, kataraæ na vaÂ- ÂatÅti. MahÃsummatthero\<*<15>*>\ tÃva Ãha, yaæ gopakassa paric- chinditvà dinnaæ hoti ettakaæ divase divase gaïhÃti, tad eva vaÂÂati, tato uttariæ\<*<16>*>\ na vaÂÂatÅti. MahÃpadumatthero panÃha, kiæ gopakÃnaæ panïïaæ Ãropetvà nimittasa¤¤aæ và katvà dinnaæ atthi, etesaæ hatthe vissaÂÂhakassa\<*<17>*>\ ete issarÃ, tasmà yaæ te denti, taæ bahukam pi vaÂÂatÅti. Kurun- daÂÂhakathÃyaæ pana vuttaæ, manussÃnaæ ÃrÃmaæ và a¤¤aæ\<*<18>*>\ phalÃphalaæ dÃyakÃ\<*<19>*>\ rakkhanti, tehi dinnaæ vaÂ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. panÃrÃmo. 2 Bp. catuppa-. 3 B2.Bp. niyametvÃ. 4 Bp. vettanaæ. 5 Bp. nÃÊi-. 6 B2.Bp. tÃla-. 7 B2. panÃrÃmaæ. 8 Bp. catuppa-. 9 Bp. dinno ÃrÃmo paÂijaggitabbo. 10 Bp. vettanena. 11 Bp. veditabban ti. 12 Bp. -pÃla-. 13 B2.Bp. add pana. 14 B2. gopakassa dÃnaæ. 15 Bp. MahÃsumatthero. 16 Bp. uttari. 17 B2. visaÂÂha-. 18 B2.Bp. add vÃ. 19 Bp. dÃrakÃ. >\ #<[page 388]># %<388 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% Âati, ÃharÃpetvà pana na gahetabbaæ. saÇghike pana cetiya- santake ca keïiyà gahetvà rakkhantass' eva dÃnaæ vaÂÂati. vetanena\<*<1>*>\ rakkhantassa\<*<2>*>\ attano bhÃgamattaæ vaÂÂatÅti. MahÃpaccariyam pana yaæ gihÅnaæ ÃrÃmarakkhakà bhik- khÆnaæ denti, etaæ vaÂÂati. bhikkhusaÇghassa pana ÃrÃmagopakà yaæ attano bhatiyà khaï¬etvà denti, etaæ vaÂÂati. yo pi upa¬¬hÃrÃmaæ và kocid\<*<3>*>\ eva rukkho\<*<4>*>\ và bha- tiæ labhitvà rakkhati, tassÃpi attano sampattarukkhato\<*<5>*>\ yeva dÃtuæ vaÂÂati. keïiyà gahetvà rakkhantassa pana sabbam pi vaÂÂatÅti vuttaæ. evaæ\<*<6>*>\ pana sabbaæ vya¤ja- nato nÃnaæ atthato ekam eva, tasmà adhippÃyaæ ¤atvà gahetabbaæ. dÃruvatthumhi tÃvakÃliko ahaæ bhagavà ti tÃvakÃlika- citto ahaæ bhagavà ti vattukÃmena vuttaæ, tÃvakÃlikacitto ti puna\<*<7>*>\ Ãharitvà dassÃmÅti evaæ citto ahan ti vuttaæ hoti. bhagavà tÃvakÃlike anÃpattÅti Ãha. ayaæ pan' ettha pÃÊi- muttakavinicchayo:sace saÇgho saÇghikaæ kammaæ kÃreti uposathÃgÃraæ và bhojanasÃlaæ vÃ, tato ÃpucchitvÃ\<*<8>*>\ tÃva- kÃlikaæ haritabbaæ, yo pana saÇghiko dabbasambhÃro agutto deve vassante temati\<*<9>*>\ Ãtapena sukkhati, taæ sabbam pi Ãharitvà attano ÃvÃse\<*<10>*>\ kÃtuæ vaÂÂati. saÇgho ÃharÃpento a¤¤ena và dabbasambhÃrena mÆlena và sa¤¤Ãpetabbo. na sakkà ce hoti sa¤¤Ãpetuæ, saÇghikena bhante kataæ taæ\<*<11>*>\ saÇghikaparibhogena vaÊa¤jathÃ\<*<12>*>\ 'ti vattabbaæ. senÃsanassa pana ayam eva bhikkhu issaro ti,\<*<13>*>\ sace pÃsÃïatthambho và rukkhatthambho và kavÃÂaæ và vÃtapÃnaæ và na ppahoti, saÇghikaæ tÃvakÃlikaæ Ãharitvà pÃkatikaæ\<*<14>*>\ kÃtuæ vaÂÂati, es'\<*<15>*>\ eva nayo a¤¤esu\<*<16>*>\ dabbasambhÃresu.\<*<17>*>\ udakavatthusmiæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. vettanena. 2 B2.Bp. add ca. 3 B2.Bp. kecid for kocid. 4 B2.Bp. rukkhe. 5 Bp. patta- for sampatta-. 6 B2.Bp. etam for evam. 7 B2.Bp. punÃha-. 8 B2. adds 'va. 9 B2. taæ temeti; Bp. temeti for temati. 10 B2.Bp. ÃvÃso. 11 B2.Bp. omit taæ. 12 B2. vala¤jethà 'ti. 13 Bp. omits it. 14 B2. paÂipakatikaæ; Bp. paÂipÃkatikaæ. 15 B2.Bp. esa nayo for es eva nayo. 16 B2.Bp. add pi. 17 Bp. -resÆ pi. >\ #<[page 389]># %% yadà udakaæ dullabhaæ hoti, yojanato pi addhayojanato\<*<1>*>\ pi ÃharÅyati, evarÆpe pariggahitaudake avahÃro. yato pi ahari- mato\<*<2>*>\ và pokkharaïÅ ÃdÅsu Âhitato và kevalaæ yÃgubhattaæ sampÃdenti, pÃniyaparibhoga¤\<*<3>*>\ ca karonti, na a¤¤aæ mahÃ- paribhogaæ, taæ pi theyyacittena gaïhato avahÃro. yato pana ekaæ và dve và ghaÂe gahetvà Ãsanaæ dhovituæ\<*<4>*>\ bodhirukkhe si¤cituæ, udakapÆjaæ kÃtuæ, rajanaæ pacituæ labbhati. tattha saÇghassa katikÃvasen'\<*<5>*>\ eva paÂipajjitabbaæ. atirekaæ gaïhanto mattikÃdÅni và theyyacittena pakkhi- panto\<*<6>*>\ bhaï¬aæ agghÃpetvà kÃretabbo. sace ÃvÃsikà katika- vattaæ daÊhaæ karonti, a¤¤esaæ bhaï¬akaæ dhovituæ và rajituæ và na denti, attanÃ\<*<7>*>\ pana a¤¤esaæ apassantÃnaæ gahetvà sabbaæ karonti, tesaæ katikÃya na ÂhÃtabbaæ. yattakaæ te dhovanti, tattakaæ dhovitabbaæ. sace saÇghassa dve tisso pokkharoïiyo và udakasoï¬iyo và honti, katikà ca katà ettha nahÃyitabbaæ,\<*<8>*>\ ito pÃnÅyaæ gahetabbaæ, idha sabbaparibhogo kÃtabbo ti, katikavatten' eva sabbaæ kÃtabbaæ. yattha katikà n' atthi, tattha sabbaparibhogo\<*<9>*>\ vaÂÂatÅti. mattikavatthusmiæ yattha mattikà dullabhà honti nÃnap- pakÃrà và vaïïamattikà ÃharitvÃ\<*<10>*>\ ÂhapitÃ, tattha thokÃpi pa¤camÃsakaæ agghati, tasmÃ\<*<11>*>\ pÃrÃjikaæ. saÇghike pana kamme cetiyakamme ca niÂÂhite saÇghaæ ÃpucchitvÃ\<*<12>*>\ tÃva- kÃlikaæ và gahetuæ vaÂÂati. sudhÃyaæ\<*<13>*>\ pi cittakamma- vaïïesu pi es' eva nayo. tiïavatthÆsu jhÃpitatiïe ÂhÃnÃcÃ- vanassa abhÃvena\<*<14>*>\ dukkaÂaæ, bhaï¬adeyyam pana hoti. saÇgho tiïavatthuæ jaggitvà saÇghikaæ ÃvÃsaæ chÃdeti, puna kadÃci jaggituæ na sakkoti, ath' a¤¤o eko bhikkhu vattasÅsena jaggati, saÇghass' ev' etaæ. no ce jaggati, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. a¬¬ha-. 2 B2. Ãhari, mÃtikato for aharimato. 3 B2. pÃniyaæ pari-; Bp. pÃnÅyaæ pari-. 4 B2.Bp. add cÅvaraæ và dhovituæ. 5 B2.Bp. katikavasen'. 6 B2. pakkhÅ-. 7 B2. attano. 8 B2.Bp. nhÃ-. 9 B2. sabbaæ pari-. 10 B2. adds 'va. 11 B2.Bp. add tassa. 12 B2. Bp. add vÃ. 13 B2.Bp. sudhÃya. 14 Bp. abhÃvÃ. >\ #<[page 390]># %<390 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% saÇghena\<*<1>*>\ eko bhikkhu vattabbo jaggitvà dehÅti. so ce bhÃgaæ icchati bhÃgaæ datvÃpi jaggÃpetabbaæ. sace bhÃgaæ va¬¬heti, dÃtabbam eva. va¬¬heti yeva, gaccha jaggitvà sabbaæ gahetvà attano senÃsanaæ\<*<2>*>\ chÃdehÅti vat- tabbo. kasmÃ, naÂÂhe attho n' atthi, dadantehi pana savat- thukaæ na dÃtabbaæ, garubhaï¬aæ hoti, tiïamattaæ pana dÃtabbaæ. tasmiæ ce jaggitvà attano senÃsanaæ chÃdente puna saÇgho jaggituæ pahoti, tvaæ mà jaggi saÇgho jaggis- satÅti vattabbo. ma¤cÃdÅni sattavatthÆni pÃkaÂà n' eva. pÃÊiyaæ pana anÃgatam pi pÃsÃïatthambhaæ và rukkhattham- bhaæ và a¤¤am và ki¤ci pÃdagghanakaæ harantassa pÃrÃ- jikam eva. padhÃnagharÃdÅsu cha¬¬itapatitÃnaæ\<*<3>*>\ pari- veïÃdÅnaæ ku¬¬am\<*<4>*>\ pi pÃkÃram pi bhinditvà iÂÂhakÃdÅni avaharantassÃpi es' eva nayo. kasmÃ, saÇghikaæ nÃma kadÃci ajjhÃvasanti, kadÃci na\<*<5>*>\ ajjhÃvasanti, paccante cora- bhayena janapade vuÂÂhahante cha¬¬itavihÃrÃdÅsu\<*<3>*>\ ki¤ci parikkhÃraæ harantassÃpi es' eva nayo. ye pana tato tÃvakÃlikaæ haranti, puna Ãvasitesu\<*<6>*>\ ca vihÃresu\<*<7>*>\ bhikkhÆ ÃharÃpenti dÃtabbaæ. sace pi tato Ãharitvà senÃsanaæ kataæ hoti, taæ và tad agghanakaæ và dÃtabbam eva. puna ÃvasissÃmÃ\<*<8>*>\ 'ti Ãlayaæ acchinditvà vuÂÂhitesu janapadesu gaïasantakaæ và puggalikaæ và gahitaæ hoti, te ce anu- jÃnanti, paÂikammena kiccaæ n' atthi. saÇghikam pana- garubhaï¬aæ, tasmà paÂikammaæ kattabbam eva. --vihÃraparibhogavatthuæ\<*<9>*>\ uttÃnattham eva--. anujÃnÃmi bhikkhave tÃvakÃlikaæ haritun ti, ettha yo bhikkhu saÇghikaæ ma¤caæ và pÅÂhaæ và tÃvakÃlikaæ haritvà attano phÃsukaÂÂhÃne ekam pi dve pi mÃse saÇghika- paribhogena paribhu¤jati ÃgatÃnaæ\<*<10>*>\ bu¬¬hatarÃnaæ deti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. saÇghen'. 2 B2. adds santakaæ; Bp. adds this before senÃsanaæ. 3 B2. chaÂÂita-. 4 B2.Bp. kuÂÂam. 5 Bp. najjhÃvasanti for na ajjh-. 6 B2. ÃvÃsi-; Bp. ÃvÃsikesu. 7 B2.Bp. viharantesu. 8 B2.Bp. ÃgamissÃmà 'ti. 9 B2.Bp. -vatthu. 10 Bp. ÃgatÃgatÃnaæ. >\ #<[page 391]># %% na paÂibÃhati, tassa tasmiæ naÂÂhe pi jiïïe pi thenÃya\<*<1>*>\ avahaÂe pi gÅvà na hoti, vasitvà pana gacchantena yathÃ- ÂhÃne Âhapetabbaæ. yo pana puggalikaparibhogena paribhu¤- jati ÃgatÃnaæ\<*<2>*>\ bu¬¬hatarÃnaæ na deti, tassa\<*<3>*>\ tasmiæ naÂÂhe gÅvà hoti. a¤¤am pana ÃvÃsaæ haritvà paribhu¤jantena sace tattha bu¬¬hataro Ãgantvà vuÂÂhÃpeti, mayà idaæ asukÃvÃsato nÃma ÃhaÂaæ, gacchÃmi taæ\<*<4>*>\ pÃkatikaæ karo- mÅti vattabbaæ. sace so bhikkhu ahaæ\<*<5>*>\ karissÃmÅti vadati, tassa bhÃraæ katvÃpi gantuæ vaÂÂatÅti saÇkhepaÂÂhakathÃ- yaæ vuttaæ. CampÃvatthumhi tekaÂulayÃgÆ\<*<6>*>\ ti tilataï¬ula- muggehi và tilataï¬ulamÃsehi và tilataï¬ulakulatthehi\<*<7>*>\ và tilataï¬ulehi saddhiæ yaæ ki¤ci ekaæ aparaïïaæ pakkhi- pitvà tÅhi kaÂÃ.\<*<8>*>\ etaæ kira imehi tÅhi catubhÃgaudakasam- bhinne\<*<9>*>\ khÅre sappimadhusakkharÃdÅhi yojetvà karonti. RÃjagahavatthumhi madhugolako\<*<10>*>\ ti atirasapÆvo\<*<11>*>\ vuccati, madhusÅsakam\<*<12>*>\ pi vadanti, sesam ettha vatthudvaye pi odana- bhÃjaniyavatthusmiæ\<*<13>*>\ vuttanayen' eva\<*<14>*>\ veditabbam. Ajju- kavatthusmiæ\<*<15>*>\ etad avocà 'ti gilÃno hutvà avoca. Ãyasmà UpÃÊi Ãyasmato Ajjukassa pakkho ti na agatigamanavasena pakkho. api ca kho anÃpattisa¤¤itÃya lajjÅanuggahena vinayÃnuggahena ca thero pakkho ti veditabbo. sesam ettha uttÃnattham eva BÃrÃïasÅvatthusmiæ corehi uddhutan\<*<16>*>\ ti corehi viluttaæ. iddhiyà Ãnetvà pÃsÃde ÂhapesÅti thero kira taæ kulaæ sokasallasamappitaæ\<*<17>*>\ ÃvaÂÂantaæ disvà tassa kulassa anukampÃya pasÃdÃnurakkhaïaÂÂhÃya dham- mÃnuggahena attano iddhiyà tesaæ yeva pÃsÃdakaæ\<*<18>*>\ dÃra- kÃnaæ samÅpe hotÆ 'ti adhiÂÂhÃsi. dÃrakà amhÃkaæ pÃsÃdo ti sa¤jÃnitvÃbhiruhiæsu,\<*<19>*>\ato thero iddhiæ paÂisaæhari. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. corÃya for thenÃya; Bp. corÃvahaÂe for thenÃya avahaÂe. 2 Bp. ÃgatÃgatÃnaæ. 3 Bp. this tassa comes after naÂÂhe. 4 Bp. naæ for taæ. 5 Bp. adds pÃkatikaæ. 6 B2. -yÃgun ti. 7 B2. -lamÃkula-. 8 Bp. katÃ. 9 B2. -bhÃgaæ. 10 B2.Bp. -goÊako. 11 B2.Bp. atirasakapÆvo. 12 Bp. adds ti. 13 B2.Bp. -janÅya-. 14 B2. -nayena vedi-. 15 B2. Ajjaka-. 16 B2.Bp. upaddutan ti. 17 Bp. -ppÅtaæ. 18 Bp. pÃsÃdaæ. 19 B2.Bp. abhirÆ-. >\ #<[page 392]># %<392 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.2.>% pÃsÃdo pi sakaÂÂhÃne yeva aÂÂhÃsi. vohÃravasena pana vut- taæ, te dÃrake iddhiyà Ãnetvà pÃsÃde ÂhapesÅti. iddhivisaye ti ÅdisÃya adhiÂÂhÃnaiddhiyÃ\<*<1>*>\ anÃpatti, vikubbaïaiddhi\<*<2>*>\ pana na vaÂÂati. avasÃne vatthudvayaæ uttÃnattham evà 'ti. SamantapÃsÃdikÃya vinayasaævaïïanÃya dutiyapÃrÃjikavaïïanà niÂÂhitÃ. tatrÃyaæ anusÃsanÅ:-- dutiyaæ adutiyena yaæ jinena pakÃsitaæ pÃrÃjikakilesena\<*<3>*>\ pÃrÃjikam idaæ idha. sikkhÃpadaæ samattena\<*<4>*>\ a¤¤aæ ki¤ci na vijjati anekanayavokiïïaæ gambhÅratthavinicchayaæ. tasmà vatthumhi\<*<5>*>\ otiïïe bhikkhunà vinaya¤¤utà vinayÃnuggahen' ettha karontena vinicchayaæ. pÃÊiæ\<*<6>*>\ aÂÂhakatha¤ c' eva sÃdhippÃyamasesato ogayha appamattena karaïÅyo vinicchayo. ÃpattidassanussÃho na kÃtabbo\<*<7>*>\ kudÃcanaæ passissÃmi anÃpatti mitikayirÃtha\<*<8>*>\ mÃnasaæ. passitvÃpi ca Ãpattiæ avatvà 'va punappunaæ vÅmaæsitvà 'va vi¤¤Æhi\<*<9>*>\ saæsanditvà 'va taæ vade. kappiye pi ca vatthusmiæ cittassa lahuvattino vasena sÃma¤¤aguïà cavantÅdha puthujjanÃ. tasmà paraparikkhÃraæ ÃsÅvisam ivoragaæ aggiæ\<*<10>*>\ viya ca sampassaæ nÃmaseyya vicakkhaïo ti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. adhiÂÂhaniddhiyÃ; Bp. adhiÂÂhÃniddhiyÃ. 2 B2. vikuppana-; Bp. vikubbaniddhi. 3 B2.Bp. parÃjitakile-. 4 B2.Bp. samantena. 5 B2. vatthusmiæ. 6 B2. pÃÊi. 7 Bp. kattabbo. 8 B2. mÅti-. 9 Sp. thavi¤¤Æhi for 'va vi¤¤Æhi by mistake. 10 B2. aggi. >\ #<[page 393]># %% PùRùJIKA III tatiyaæ tÅhi suddhena yaæ buddhena vibhÃvitaæ pÃrÃjikaæ tassa dÃni patto saævaïïanÃkkamo. yasmà tasmà suvi¤¤eyyaæ yaæ pubbe ca pakÃsitaæ taæ vajjayitvÃ\<*<1>*>\ assÃpi hoti saævaïïanà ayaæ.\<*<2>*>\ Tena samayena buddho bhagavà VesÃliyaæ viharati MahÃvane KÆÂÃgÃrasÃlÃyan ti, ettha\<*<3>*>\ VesÃliyan ti evaænÃmake itthi- liÇgavasena\<*<4>*>\ pattavohÃre\<*<5>*>\ nagare, ta¤ hi nagaraæ tikkhattuæ pÃkÃraparikkhepava¬¬hanena visÃlÅbhÆtattà VesÃlÅti vuccati.\<*<6>*>\ idam pi ca nagaraæ sabba¤¤utappatte yeva sammÃsambud- dhe sabbÃkÃrena\<*<7>*>\ vepullataæ pattan ti veditabbaæ. evaæ gocaragÃmaæ dassetvà nivÃsaÂÂhÃnaæ\<*<8>*>\ Ãha MahÃvane KÆÂÃ- gÃrasÃlÃyan ti, tattha MahÃvanaæ nÃma saya¤jÃtam\<*<9>*>\ aro- pimaæ\<*<10>*>\ saparicchedaæ mahantaæ vanaæ. KapilavatthusÃ- mantà pana mahÃvanaæ Himavantena saha ekÃbaddhaæ aparicchedaæ hutvà mahÃsamuddaæ Ãhacca Âhitaæ, idaæ tÃdisaæ na hoti saparicchedaæ mahantaæ vanan ti MahÃ- vanaæ. KÆÂÃgÃrasÃlà pana MahÃvanaæ nissÃya kate ÃrÃme kÆÂÃgÃraæ anto katvà haæsavaÂÂakacchannena\<*<11>*>\ katà sab- bÃkÃrasampannà buddhassa bhagavato gandhakuÂÅ veditabbÃ. anekapariyÃyena asubhakathaæ kathetÅti anekehi kÃraïehi asubhÃkÃrasandassanappavattaæ kÃyavicchandaniyakathaæ\<*<12>*>\ kathesi. seyyathÅdaæ\<*<13>*>\: atthi imasmiæ kÃye kesà lomÃ\<*<14>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -tvà nassÃpi. 2 Ssp. adds ti. 3 Ssp. omits ettha. 4 Ssp. itthÅ-. 5 B2.Bp. Ssp. pavattavo-. 6 Ssp. adds ayam ettha saækhepo, vitthÃro pan' assa anupubbÅ- kathaæ icchantehi ParamatthajotikÃya KhuddakaÂÂhakathÃya Rata- nasuttavaïïanÃto gahetabbo after vuccati. 7 B2.Bp. -kÃrato; Ssp. -kÃra-. 8 B2.Bp. Ssp. -sanaÂÂhÃnam. 9 B2.Bp. -taæ. 10 B2. -pitaæ. 11 Ssp. -cchadanena. 12 B2. Ssp. -danÅya-; Bp. -vicchindaniya-. 13 Bp. -thidaæ, sic passim. 14 B2. adds nakhÃ. >\ #<[page 394]># %<394 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% ... pe...muttan ti. kiæ vuttaæ hoti: bhikkhave imas- miæ vyÃmamatte kalebare\<*<1>*>\ sabbÃdarenÃpi\<*<2>*>\ vicÅnanto\<*<3>*>\ na koci ki¤ci muttaæ và maïiæ và veÊuriyaæ và agaruæ và candanaæ và kuÇkumaæ\<*<4>*>\ và kappÆraæ\<*<5>*>\ và vÃsacuïïÃdiæ\<*<6>*>\ và anumattam\<*<7>*>\ pi sucibhÃvaæ passati. atha kho parama- duggandhaæ jeguccham\<*<8>*>\ assirÅkadassanaæ\<*<9>*>\ kesalomÃdiæ\<*<10>*>\ nÃnappakÃram\<*<11>*>\ asuciæ\<*<12>*>\ yeva passati, tasmà na ettha chando và rÃgo và karaïÅyo. ye hi pi uttamaÇge sirasmmiæ\<*<13>*>\ jÃtà kesà nÃma, te pi asubhà c' eva\<*<14>*>\ asucino ca paÂikkÆlÃ\<*<15>*>\ ca. so ca\<*<16>*>\ nesaæ asubhÃsucipaÂikkÆlabhÃvo\<*<17>*>\ vaïïato pi saïÂhÃ- nato pi gandhato pi Ãsayato pi okÃsato pÅti pa¤cahi kÃraïehi veditabbo. evaæ lomÃdÅnan ti ayam ettha saÇkhepo, vitthÃro pana Visuddhimagge* vuttanayen'\<*<18>*>\ eva veditabbo. iti bhagavà ekam ekasmiæ koÂÂhÃse pa¤capa¤cappabhedena anekapariyÃyena\<*<19>*>\ asubhakathaæ katheti. asubhÃya vaïïaæ bhÃsatÅti uddhumÃtakÃdi vasena asu- bhamÃtikaæ nikkhipitvà padabhÃjaniyena taæ vibhajanto vaïïento saævaïïento asubhÃya vaïïaæ bhÃsati. asu- bhabhÃvanÃya vaïïaæ bhÃsatÅti yà ayaæ kesÃdÅsu và uddhu- mÃtakÃdÅsu và ajjhattabahiddhà vatthusu\<*<20>*>\ asubhÃkÃraæ gahetvà pavattassa cittassa bhÃvanà va¬¬hanà phÃtikammaæ tassà asubhabhÃvanÃya Ãnisaæsaæ dassento vaïïaæ bhÃsati guïaæ parikitteti. seyyathÅdaæ: asubhabhÃvanÃ\<*<21>*>\ hi yutto bhikkhave bhikkhu kesÃdÅsu và vatthusu uddhumÃtakÃdÅsu và vatthusu\<*<22>*>\ pa¤caÇgavippahÅnaæ pa¤caÇgasamannÃgataæ tividhakalyÃïaæ dasalakkhaïasampannaæ\<*<23>*>\ paÂhamajjhÃ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. kaÊe-. 2 B2.Bp. sabbÃkÃrenÃpi; Ssp. sabbÃdarena pi. 3 B2. vicinto; Bp. Ssp. vicinanto. 4 Ssp. kukkumaæ. 5 B2. Ssp. kappuraæ. 6 B2.Bp. -ïïÃdÅni; Ssp -dÅnaæ. 7 Bp. aïu-. 8 Bp. -cchaæ. 9 B2. assÅrika-; Ssp. assirika-. 10 B2. kesÃl-; Bp. Ssp. -lomÃdi. 11 Bp. -kÃraæ. 12 B2. -suci. 13 B2. sÅra-. 14 Ssp. yeva. 15 Bp. Ssp. paÂikÆlÃ. 16 B2. pi for ca. 17 Bp. -paÂikÆ-. 18 Bp. Ssp. -yena and omit eva. 19 B2. -yÃye. 20 Bp. Ssp. -Æsu, sic passim. 21 Ssp. -vanÃbhiyutto for -vanà hi yatto. 22 B2.Bp. omit this vatthusu. 23 Ssp. adds ca. *Cp. Vism. 178 sq. >\ #<[page 395]># %% naæ\<*<1>*>\ paÂilabhati, so taæ paÂhamajjhÃnasaÇkhÃtaæ cittama¤- jusaæ nissÃya vipassanaæ va¬¬hetvà uttamatthaæ arahattaæ pÃpuïÃtÅti. tatrÅmÃni\<*<2>*>\ paÂhamassa jhÃnassa dasalakkha- ïÃni: pÃripanthikato\<*<3>*>\ cittavisuddhi majjhimassa samÃdhi- nimittassa paÂipatti, tattha cittapakkhandanaæ\<*<4>*>\ visuddhassa cittassa ajjhupekkhaïaæ samathapaÂipannassa\<*<5>*>\ ajjhupek- khaïaæ ekattupaÂÂhÃnassa\<*<6>*>\ ajjhupekkhaïaæ, tattha jÃtÃnaæ dhammÃnaæ anativattanaÂÂhena sampahaæsanà indriyÃnaæ ekarasaÂÂhena sampahaæsanà tadupakaviriyavÃyanaÂÂhena\<*<7>*>\ sampahaæsanÃ\<*<8>*>\ ÃsevanaÂÂhena sampahaæsanà ti, tatrÃyaæ\<*<9>*>\ pÃÊi: paÂhamassa jhÃnassa ko Ãdi kiæ majjhaæ\<*<10>*>\ kiæ pariyo- sÃnaæ, paÂhamassa jhÃnassa paÂipadÃvisuddhi Ãdi, upekkhÃ- nubrÆhanà majjhe, sampahaæsanà pariyosÃnaæ, paÂhamassa jhÃnassa paÂipadÃvisuddhi Ãdi, Ãdissa kati lakkhaïÃni. Ãdissa tÅïi lakkhaïÃni. yo tassa paripantho\<*<11>*>\ tato cittaæ visujjhati visuddhattà cittaæ majjhimaæ samÃdhinimittaæ paÂipajjati, paÂipannattà tattha cittaæ pakkhandati, ya¤ ca paripanthato\<*<12>*>\ cittaæ visujjhati, ya¤ ca visuddhattà cittaæ majjhimaæ samÃdhinimittaæ paÂipajjati ya¤ ca paÂipannattà tattha cittaæ pakkhandati paÂhamassa jhÃnassa paÂipadà visuddhi Ãdi. Ãdissa imÃni tÅïi lakkhanÃïi. tena vuccati: paÂhamajjhÃnaæ\<*<13>*>\ ÃdikalyÃna¤ c' eva hoti\<*<14>*>\ lakkhaïasam- païïa¤\<*<15>*>\ cÃ\<*<16>*>\ 'ti. paÂhamassa jhÃnassa upekkhÃnubrÆhanà majjhe, majjhassa\<*<17>*>\ kati lakkhaïÃni, majjhassa tÅïi lakkha- ïÃni visuddhaæ cittaæ ajjhupekkhati samathapaÂipannaæ\<*<18>*>\ ajjhupekkhati ekattupaÂÂhÃnaæ ajjhupekkhati, ya¤ ca visud- dhaæ cittaæ ajjhupekkhati ya¤ ca samathapaÂipannaæ\<*<18>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. paÂhamaæ jhÃ-. 2 Bp. tatri-. 3 B2.Bp. pÃribandhakato. 4 Ssp. cittappa-. 5 Bp. -thappaÂi-. 6 Ssp. ekaggÆpa-. 7 B2. -pagavi-; Bp. -pagavÅriyavÃhan-; Ssp. tadanurÆpagaviriya- vÃhanaÂÂhena. 8 Bp. Ssp. omit this. 9 Ssp. pÃli. 10 Bp. Ssp. majjhe. 11 B2. paribandho; Bp. paÂibandho. 12 B2.Bp. paribandhato. 13 B2.Bp. Ssp. paÂhamaæ jhÃ-, sic passim. 14 B2.Bp. hotÅti; Ssp. hoti ti-la-. 15 Bp. Ssp. -panna¤. 16 B2. ca for cà 'ti. 17 B2. majjhimassa. 18 Bp. -thappaÂi-. >\ #<[page 396]># %<396 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% ajjhupekkhati, ya¤ ca ekattupaÂÂhÃnaæ\<*<1>*>\ ajjhupekkhati, paÂhamassa jhÃnassa upekkhÃnubrÆhanà majjhe, majjhassa imÃni tÅïi lakkhaïÃni. tena vuccati: paÂhamajjhÃnaæ majjhekalyÃna¤ c' eva hoti lakkhaïasampanna¤\<*<2>*>\ cÃ\<*<3>*>\ 'ti. paÂhamassa jhÃnassa sampahaæsanà pariyosÃnaæ, pariyo- sÃnassa kati lakkhaïÃni, pariyosÃnassa cattÃri lakkhaïÃni, tattha jÃtÃnaæ dhammÃnaæ anativattanaÂÂhena sampahaæ- sanà indriyÃnaæ ekarasaÂÂhena sampahaæsanà tadupakaviri- yavÃyanaÂÂhena\<*<4>*>\ sampahaæsanà ÃsevanaÂÂhena sampahaæ- sanÃ, paÂhamassa\<*<5>*>\ jhÃnassa sampahaæsanà pariyosÃnaæ, pariyosÃnassa imÃni cattÃri lakkhaïÃni. tena vuccati: paÂha- majjhÃnaæ pariyosÃnakalyÃïa¤ c' eva hoti lakkhaïasampan- na¤\<*<6>*>\ cÃ\<*<7>*>\ 'ti. evaæ tividhattagataæ\<*<8>*>\ cittaæ tividhakalyÃïa- kaæ\<*<9>*>\ dasalakkhaïasampannaæ vitakkasampanna¤ c' eva hoti vicÃrapÅtisukhasampanna¤ ca cittassa adhiÂÂhÃnasam- panna¤ ca saddhÃsampanna¤ ca viriyasatisamÃdhipa¤¤Ãsam- panna¤\<*<10>*>\ cà 'ti. Ãdissa Ãdissa asubhasamÃpattiyà vaïïaæ bhÃsatÅti evam pi ittham pÅti punappuna\<*<11>*>\ vavatthÃnaæ\<*<12>*>\ katvà Ãdisanto asu- bhasamÃpattiyà vaïïaæ bhÃsati Ãnisaæsaæ katheti guïaæ parikitteti. seyyathÅdaæ: asubhasa¤¤Ã paricitena bhikkhave bhikkhuno cetasà bahulaæ viharato methunadhammasamÃ- pattiyà cittaæ patilÅyati\<*<13>*>\ patikuÂati\<*<14>*>\ pativaÂÂati\<*<13>*>\ na sampa- sÃrÅyati\<*<15>*>\ upekkhà và paÂikkÆlyatÃ\<*<16>*>\ và saïÂhÃti, seyyathÃpi bhikkhave kukkuÂapattaæ và nahÃrudaddulaæ\<*<17>*>\ và aggimhi pakkhittaæ patilÅyati\<*<13>*>\ patikuÂati\<*<14>*>\ pativaÂÂati\<*<13>*>\ na sampasÃ- rÅyati,\<*<15>*>\ evam eva kho bhikkhave asubhasa¤¤Ã paricitena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. ekattÆpa-. 2 Bp. Ssp. tila-. 3 B2.Bp. ca for cà 'ti. 4 Bp. -pagavÅriyavÃhana-; Ssp. tadanurÆpagaviriyavÃhana-. 5 Bp. inserts ÃsevanaÂÂhena sampahaæsanà before this. 6 B2.Bp. Ssp. catulak-. 7 B2.Bp. ca for cà 'ti. 8 B2.Bp. tivattagataæ for tividhattagataæ cittaæ. 9 Bp. -yÃïaæ. 10 B2. vÅri-. 11 Bp. Ssp. -ppunaæ. 12 Ssp. vavaÂÂhÃnaæ. 13 Bp. Ssp. paÂi- for pati-, sic passim. 14 Bp. paÂi-; Ssp. paÂikuÂÂati, sic passim. 15 Bp. -riya-. 16 B2. pÃÂikullatÃ; Bp. Ssp. pÃÂikulyatÃ. 17 B2.Bp. nhÃru; Ssp. -daddalaæ. >\ #<[page 397]># %% bhikkhuno cetasà bahulaæ viharato methunadhammasamÃ- pattiyà cittaæ patilÅyati patikuÂati pativaÂÂati na sampasÃrÅ- yatÅti.\<*<1>*>\ icchÃm' ahaæ bhikkhave addhamÃsaæ\<*<2>*>\ patisallÅyitum\<*<3>*>\ ti ahaæ bhikkhave ekaæ addhamÃsaæ\<*<2>*>\ patisallÅyituæ\<*<3>*>\ nilÅyituæ\<*<4>*>\ eko 'va hutvà viharituæ icchÃmÅti attho. n' amhi kenaci upasaÇkamitabbo a¤¤atra ekena piï¬apÃtanÅhÃrakenà 'ti yo attanà payuttavÃcaæ\<*<5>*>\ akatvà mamatthÃya saddhesu kulesu paÂiyattaæ piï¬apÃtaæ nÅharitvà mayhaæ upanÃmeti, taæ piï¬apÃtanÅhÃrakaæ ekaæ bhikkhuæ Âhapetvà n' amhi\<*<6>*>\ a¤¤ena kenaci bhikkhunà và gahaÂÂhena và upasaÇkamitabbo ti, kasmà pana evam Ãhà 'ti, atÅte kira pa¤casatà migaluddakÃ\<*<7>*>\ mahatÅhi daï¬avÃkarÃhi\<*<8>*>\ ara¤¤aæ parikkhipitvà haÂÂhatuÂÂhà ekato yeva yÃvajÅvaæ migapakkhighÃtakammena jÅvikaæ\<*<9>*>\ kappetvà niraye uppannÃ\<*<10>*>\ te tattha paccitvÃ\<*<11>*>\ pubbe katena kenacid eva kusalakammena manussesu uppannà kalyÃïÆ- panissayavasena sabbe pi bhagavato santike pabbajja¤ ca upasampada¤ ca labhimsu, tesaæ tato mÆlÃkusalakammato avipakkavipÃkà aparÃparacetanà tasmiæ addhamÃsabbhan- tare attÆpakkamena ca parÆpakkamena ca jÅvitÆpacchedÃya\<*<12>*>\ okÃsam akÃsi, naæ\<*<13>*>\ bhagavà addasa, kammavipÃko nÃma na sakkà kenaci paÂibÃhituæ, tesu ca bhikkhÆsu puthujjanÃpi atthi sotÃpannà sakadÃgÃmÅ\<*<14>*>\ anÃgÃmi khÅïÃsavÃpi, tattha khÅïÃsavà appaÂisandhikÃ\<*<15>*>\ itare ariyasÃvakà niyatagatikà sugatiparÃyaïÃ,\<*<16>*>\ puthujjanÃnaæ\<*<17>*>\ gati aniyatÃ, atha bhagavà cintesi: ime attabhÃve chandarÃgena maraïabhayabhÅtà na sakkhissanti gatiæ visodhetuæ,\<*<18>*>\ handa nesaæ chanda- rÃgappahÃïÃya asubhakathaæ kathemi, taæ sutvà attabhÃve vigatachandarÃgatÃya gativisodhanaæ katvà sagge paÂi- sandhiæ gaïhissanti, evaæ tesaæ\<*<19>*>\ mama santike pabbajjà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -riya-. 2 Ssp. a¬¬ha-. 3 Ssp. -salliyi-. 4 Ssp. nili-. 5 Ssp. -vÃpaæ. 6 B2. nÃmhi for n' amhi. 7 Ssp. -luddhakÃ. 8 B2. -vÃkurÃhi; Bp. Ssp. -vÃgurÃhi. 9 Bp. Ssp. jÅvitaæ. 10 B2.Bp. upapannÃ,sic passim. 11 B2. Ssp. pacitvÃ. 12 Bp. -tupa-. 13 B2.Bp.Ssp taæ. 14 B2.Bp. Ssp. -gÃmi. 15 Ssp. apaÂi-. 16 B2. Ssp. -yanÃ. 17 B2.Bp. add pana. 18 B2.Bp. sodhetuæ. 19 B2.Bp. Ssp. nesaæ. II 8 >\ #<[page 398]># %<398 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% sÃtthikà bhavissatÅti. tato tesaæ\<*<1>*>\ anuggahÃya asubhakathaæ katheti,\<*<2>*>\ kammaÂÂhÃnasÅsena, no maraïasaævaïïanÃdhippÃ- yena.\<*<3>*>\ kathetvà ca pan' assa etad ahosi: sace maæ imaæ addhamÃsaæ\<*<4>*>\ bhikkhÆ passissanti ajja eko bhikkhu mato ajja dve. . . pe. . . ajja dasà 'ti ÃgantvÃ\<*<5>*>\ Ãrocessanti aya¤ ca kammavipÃko na sakkà mayà và a¤¤ena và paÂibÃhituæ svÃhaæ taæ sutvÃpi kiæ karissÃmi kim me anatthikena\<*<6>*>\ anayabyasanena sutena handÃhaæ bhikkhÆnaæ adassanaæ upagacchÃmÅti. tasmà evam Ãha: icchÃm' ahaæ bhikkhave addhamÃsaæ patisallÅyituæ\<*<7>*>\ n' amhi\<*<8>*>\ kenaci upasaÇkamitabbo a¤¤atra ekena piï¬apÃtanÅhÃrakenà 'ti. apare panÃhu parÆ- pavÃdavivajjanatthaæ evaæ vatvà patisallÅno ti, pare kira bhagavantaæ upadissanti\<*<9>*>\: ayaæ sabba¤¤Æ ahaæ saddham- mavaracakkavattÅti paÂijÃnamÃno attano pi sÃvake a¤¤a- ma¤¤aæ ghÃtente nivÃretuæ na sakkoti kim a¤¤aæ sakkhis- satÅti. tattha paï¬ità vakkhanti: bhagavà patisallÃnam anuyutto imaæ\<*<10>*>\ pavattim na jÃnÃti\<*<10>*>\ koci 'ssa ÃrocayitÃpi n' atthi, sace jÃneyya addhà nivÃreyyà 'ti, idaæ pana icchÃ- mattaæ paÂhamam ev' ettha kÃraïaæ. nÃssudhà 'ti ettha assudhà 'ti padapÆraïamatte avadhÃ- raïatthe và nipÃto. n' eva koci bhagavantaæ upasaÇkama- tÅti\<*<11>*>\ attho.\<*<12>*>\ anekehi vaïïasaïÂhÃnÃdÅhi kÃraïehi vokÃro assà 'ti anekÃkÃravokÃro anekÃkÃravokiïïo anekÃkÃrasam- misso\<*<13>*>\ ti vuttaæ hoti. ko so, asubhabhÃvanÃnuyogo taæ anekÃkÃravokÃraæ asubhabhÃvanÃnuyogaæ. anuyuttà viha- rantÅti yuttÃ\<*<14>*>\ payuttà viharanti. aÂÂiyantÅti\<*<15>*>\ tena kÃyena aÂÂà dukkhità honti. harÃyantÅti lajjanti. jigucchantÅti sa¤jÃta- jigucchà honti. daharo ti taruïo. yuvà 'ti yobbanena\<*<16>*>\ samannÃgato. maï¬anakajÃtiyo ti maï¬anakapakatiko. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. nesaæ. 2 Bp. Ssp. kathesi. 3 B2.Bp. Ssp. maraïavaïïasaævaïïÃdhÅ-. 4 Ssp. a¬¬ha-,sic passim. 5 B2.Bp. Ãgantvà repeated. 6 B2.Bp. Ssp. anatthakena. 7 Ssp. paÂisalli-. 8 Bp. nÃmhi. 9 B2.Bp. Ssp. upavadissanti. 10 B2.Bp. na yimaæ pavattiæ jÃnÃti; Ssp. na yimaæ pavuÂÂiæ jÃnÃti. 11 B2. -kamÅti. 12 B2. Ssp. omit this. 13 Bp.Bp. anekakÃraïasam-. 14 B2.Bp. yuttapayuttÃ. 15 Bp. aÂÂÅyanti. 16 B2.Bp. yobbannena. >\ #<[page 399]># %% sÅsaæ nahÃto ti sÅsena saddhiæ nahÃto. daharo yuvà 'ti ca\<*<1>*>\ ettha daharavacanena paÂhamayobbanabhÃvaæ\<*<2>*>\ dasseti, pa- Âhamayobbane\<*<3>*>\ hi sattà visesena maï¬anakajÃtiyà honti. sÅsaæ nahÃto ti iminà maï¬anÃnuyogakÃlaæ. yuvÃpi hi ki¤ci kammaæ katvà saÇkiliÂÂhasarÅro na maï¬anÃnuyutto hoti sÅsaæ nahÃto pana so maï¬anam evÃnuyu¤jati, ahikuïa- pÃdÅni daÂÂhum pi na icchati, so tasmiæ khaïe ahikuïapena và kukkurakuïapena và manussakuïapena và kaïÂhe Ãsattena\<*<4>*>\ kenacid eva paccatthikena Ãnetvà kaïÂhe baddhena\<*<5>*>\ paÂimukkena yathà aÂÂiyeyya\<*<6>*>\ harÃyeyya jiguccheyya, evam evaæ\<*<7>*>\ ti bhikkhÆ sakena kÃyena aÂÂÅyantÃ\<*<8>*>\ harÃyantà jiguc- chantà so viya puriso taæ kuïapaæ vigatacchandarÃgatÃya attano kÃyaæ pariccajitukÃmà hutvà satthaæ ÃdÃya attanÃpi attÃnaæ jÅvità voropenti: tvaæ maæ jÅvità voropehi ahaæ tvan te\<*<9>*>\ evaæ a¤¤ama¤¤am pi jÅvità voropenti. Migaladdhi- kam\<*<10>*>\ pi samaïakuttakan ti Migaladdhiko\<*<10>*>\ ti tassa nÃmaæ. samaïakuttako ti samaïavesadhÃrako, so kira sikhÃmattaæ Âhapetvà sÅsaæ muï¬etvà ekaæ kÃsÃvaæ nivÃsetvà ekaæ aæse katvà vihÃraæ yeva\<*<11>*>\ upanissÃya vighÃsÃdabhÃvena jÅvati. tam pi Migaladdhikaæ\<*<10>*>\ samaïakuttakaæ upasaÇ- kamitvà evaæ vadanti. sÃdhÆ 'ti ÃyÃcanatthe nipÃto. no ti upayogabahuvacanaæ, sÃdhu Ãvuso amhe jÅvità voropehÅti vuttaæ hoti. tattha\<*<12>*>\ ca ariyà n' eva pÃïÃtipÃtaæ kariæsu, na samÃdapesuæ na samanu¤¤Ã\<*<13>*>\ ahesuæ. puthujjanà pana sabbam akaæsu. lohitakan ti lohitamakkhitaæ. yena vag- gumÆdÃ\<*<14>*>\ 'ti vaggumatà lokassa pu¤¤asammatà nÃdÅ. so pi kira taæ\<*<15>*>\ pÃpaæ tattha pavÃhessÃmÅti sa¤¤Ãya gato. ahud eva kukkuccan ti tesu kira bhikkhÆsu kenaci pi kÃyavikÃro \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp c'; Ssp. omits ca. 2 B2. -nakabhÃvaæ; Bp. -nnabhÃvaæ. 3 Bp. -bbanne. 4 Ssp. Ãlaggena for Ãsattena. 5 Bp. bandhena. 6 B2. aÂÂiseyya; Bp. aÂÂÅyeyya. 7 B2.Bp. evam ete for evaæ te; Ssp. evam eva te. 8 Ssp. aÂÂi-. 9 B2.Bp. Ssp. tan for tvan. 10 B2.Bp. Ssp. -laï¬i-. 11 B2. yev'. 12 B2.Bp. Ssp. ettha. 13 Ssp. samanu¤¤Ãpesuæ. 14 B2.Bp. Ssp. Vaggumudà nadÅti. 15 B2. ta for taæ. >\ #<[page 400]># %<400 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% và vacÅvikÃro và na kato, sabbe sattÃ\<*<1>*>\ sampajÃnà dakkhiïena passena nipajjiæsu, taæ anussarato tassa kukkuccaæ ahosi yeva, nadiyÃ\<*<2>*>\ ÃnubhÃvena appamattakam\<*<3>*>\ pi pÃpaæ pahÅnaæ nÃma n' atthi.\<*<2>*>\ ahu vippaÂisÃro\<*<4>*>\ ti tass' eva kukkuccassa sabhÃvaniyamanattham etaæ vuttaæ, vippaÂisÃrakukkuc- caæ ahosi na vinayakukkuccan ti. alÃbhà vata me ti Ãdi kukkuccassa pavatti ÃkÃradassanatthaæ vuttaæ. tattha alÃbhà vata me ti Ãyatiæ dÃni mama hitasukhalÃbhà nÃma n' atthÅti anutthunÃti. na vata me lÃbhà ti iminà pana tam ev' atthaæ daÊhaæ karoti. ayaæ h' etthà adhippÃyo. sace pi koci lÃbhà vateti\<*<5>*>\ vadeyya taæ micchà na\<*<6>*>\ vata me lÃbhà ti. dulladdhaæ vata me ti kusalÃnubhÃvena laddham\<*<7>*>\ pi idaæ manussattaæ dulladdhaæ vata me. na vata me sulad- dhan ti iminà pana tam ev' atthaæ daÊhaæ karoti. aya¤ h' ettha adhippÃyo. sace pi koci suladdhaæ te ti vadeyya taæ micchÃ, na vata me suladdhan ti. apu¤¤aæ pasutan ti apu¤¤aæ upacitaæ janitaæ vÃ. kasmà iti ce.\<*<8>*>\ yv\<*<9>*>\ Ãhaæ bhikkhÆ ... pe... voropesin ti. tass' attho yo ahaæ sÅlavante tÃya eva sÅlavantatÃya kalyÃïadhamme\<*<10>*>\ uttama- dhamme seÂÂhadhamme bhikkhÆ jÅvità voropesin ti. a¤¤a- tarà MÃrakÃyikà ti nÃmavasena apÃkaÂà ekà bhummadevatÃ\<*<11>*>\ micchÃdiÂÂhikà mÃrapakkhikà mÃrassa anuvattikÃ\<*<12>*>\: evam ayaæ mÃradheyyaæ mÃravisayaæ nÃtikkamissatÅti cintetvà sabbÃbharaïavibhÆsità hutvà attano ÃnubhÃvaæ dassaya- mÃnÃ\<*<13>*>\ abhijjamÃne udake paÂhavÅtale caÇkamamÃnà viya Ãgantvà Migaladdhikaæ samaïakuttakaæ etad avoca. sÃdhu sadhÆ 'ti sampahaæsanatthe nipÃto, tasmà eva¤\<*<14>*>\ ca dviva- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ssp. satÃ. 2 Bp. this sentence comes before ahud eva . . . ahosi yeva. 3 B2. appamattaæ. 4 Ssp. vipaÂi-, sic passim. 5 Bp. Ssp. teti for vateti. 6 Ssp. n' atth' eva for na vata. 7 Bp. laddhabbam. 8 Bp. kasmÃti ce for kasmà iti ce. 9 Bp. yohaæ for yv Ãhaæ. 10 B2. adds ti. 11 B2. bhÆma-for bhumma-, sic passim. 12 B2. mÃrassÃnuvattità for mÃrassa anuvattikÃ. 13 B2. dassiya-. 14 Bp. eva for eva¤ ca; Ssp. eva¤ c' ettha. >\ #<[page 401]># %% canaæ.\<*<1>*>\ atiïïe tÃresÅti saæsÃrato atiïïe iminà jÅvità voro- païena tÃresi parimocesÅti. ayaæ kira\<*<2>*>\ etissà devatÃya bÃlÃya dummedhÃya laddhi ye na matà te saæsÃrato na muttà ye matà te muttà ti, à saæsÃramocakamilakkhÃ\<*<3>*>\ viya evaæ\<*<4>*>\ laddhikà hutvà tam pi tattha niyojenti evam Ãha. atha kho Migaladdhiko samaïakuttako tÃvabhusaæ uppanna- vippaÂisÃro pi taæ devatÃya\<*<5>*>\ ÃnubhÃvaæ disvà ayaæ devatà evam Ãha: addhà iminà atthena evam eva bhavitabban ti niÂÂhaæ gantvà lÃbhà kirameti ÃdÅni parikittayanto vihÃrena vihÃraæ pariveïena pariveïaæ upasaækamitvÃ. evaæ vadetÅ\<*<6>*>\ ti taæ taæ vihÃra¤ ca pariveïa¤ ca upasaækamitvà dvÃraæ vivaritvà anto pavisitvà bhikkhÆ evaæ vadeti ko atiïïo kaæ tÃremÅti. hoti yeva bhayan ti maraïaæ paÂicca cittutrÃso hoti.\<*<7>*>\ hoti chambhitattan ti hadayamaæsaæ Ãdiæ katvà sarÅracalanaæ hoti, atibhayena thaddhasarÅrattan ti pi eko, thambhitattaæ hi chambhitattan ti vuccatÅti. lomahaæso ti uddhaæ ÂhitalomatÃ, khÅïÃsavà pana sattasu¤¤atÃya sudiÂ- ÂhattÃ\<*<8>*>\ maraïakasattam eva na passanti, tasmà tesaæ sabbam p'\<*<9>*>\ etaæ nÃhosÅti veditabbaæ. ekam pi bhikkhuæ dve pi ... pe... saÂÂhim\<*<10>*>\ pi bhikkhÆ ekÃhen'\<*<11>*>\ eva jÅvità voropesÅ\<*<12>*>\ ti evaæ gaïanavasena sabbÃni pi tÃni pa¤ca bhikkhusatÃni jÅvità voropesi. paÂisallÃnà vuÂÂhito ti tesaæ pa¤cannaæ bhikkhusatÃnaæ jÅvitakkhayappattibhÃvaæ\<*<13>*>\ ¤atvà tato ekÅbhÃvato vuÂÂhito, jÃnanto pi ajÃnanto viya kathÃsamuÂÂhÃpanatthaæ Ãyasman- taæ ùnandaæ Ãmantesi: kinnu\<*<14>*>\ kho ùnanda tanubhÆto viya bhikkhusaÇgho ti ùnanda ito pubbe bahÆ bhikkhÆ\<*<15>*>\ upaÂÂhÃnaæ Ãgacchanti uddesaæ paripucchaæ gaïhanti sajjhÃyanti eka- pajjoto viya\<*<16>*>\ ÃrÃmo dissati idÃni pana addhamÃsamattassa \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. add kataæ. 2 B2.Bp. kir' etissÃya. 3 Ssp. -kkhu. 4 B2. eva. 5 B2.Bp. -tÃyÃnu-. 6 Ssp. vadeti. 7 Ssp. omits this hoti. 8 B2. sudiÂÂhittÃ. 9 B2. omits p' 10 B2.Bp. saÂÂhi pi. 11 B2.Bp. ekÃhena for ekÃhen' eva. 12 Sp. -pesi. 13 B2.Bp. -ppattabhÃvaæ. 14 Bp. kiænu. 15 B2.Bp.Ssp add ekato. 16 Bp. adds anto. >\ #<[page 402]># %<402 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% accayena tanubhÆto viya tanuko mando appako viralaviralo\<*<1>*>\ viya jÃto bhikkhusaÇgho kinnu\<*<2>*>\ kho kÃraïaæ kiæ disÃsu pakkantà bhikkhÆ ti. athÃyasmà ùnando kammavipÃkena tesaæ jÅvitakkhayappattiæ asallakkhento asubhakammaÂÂhÃ- nanuyogappaccayÃ\<*<3>*>\ pana sallakkhento tathÃhi pana bhante bhagavà ti Ãdiæ\<*<4>*>\ vatvà bhikkhÆnaæ arahattappattiyÃ\<*<5>*>\ a¤¤aæ kammaÂÂhÃnaæ yÃcanto sÃdhu bhante bhagavà ti Ãdim Ãha. tass' attho sÃdhu bhante bhagavà a¤¤aæ kÃraïaæ Ãcikkhatu yena bhikkhusaÇgho arahatte patiÂÂhaheyya mahÃ- samuddaæ\<*<6>*>\ orohanatitthÃni\<*<7>*>\ viya hi a¤¤Ãni pi dasÃnussati dasakasiïa-catudhÃtuvavatthÃna\<*<8>*>\-brahmavihÃrÃnÃpÃïasatip- pabhedÃni\<*<9>*>\ bahÆni nibbÃïÃrohanakammaÂÂhÃnÃni\<*<10>*>\ santi, tesu bhagavà bhikkhÆ samassÃsetvà a¤¤ataraæ kammaÂÂhÃnaæ ÃcikkhatÆ 'ti adhippÃyo. atha bhagavà tathÃkÃtukÃmo theraæ uyyojento tena h' ùnandà 'ti Ãdim Ãha. tattha VesÃliyaæ\<*<11>*>\ upanissÃyà 'ti VesÃliæ upanissÃya samantà gÃvute pi addhayojane\<*<12>*>\ pi yÃvatikà bhikkhÆ\<*<13>*>\ viharanti, ti sabbe sannipÃtehÅti attho. sabbe upaÂÂhÃnasÃlÃyaæ sannipÃtetvà ti attanà gantuæ yuttaÂÂhÃnaæ sayaæ gantvà a¤¤Ãttha daharabhikkhÆ\<*<14>*>\ pahiïitvà muhutten' eva anavasese bhikkhÆ upaÂÂhÃnasÃlÃyaæ samÆhaæ katvÃ. yassa dÃni bhante bha- gavà kÃlaæ ma¤¤atÅti ettha ayam adhippÃyo bhagavà bhik- khusaÇgho sannipatito, esa kÃlo bhikkhÆnaæ dhammakathaæ kÃtuæ anusÃsaniæ\<*<15>*>\ dÃtuæ, idÃni yassa tumhe kÃlaæ jÃnÃtha taæ kattabban ti. atha kho bhagavà ... pe... bhikkhÆ Ãmantesi: ayam pi kho bhikkhave ti, Ãmantetvà ca pana bhikkhÆnaæ arahatta- pattiyà pubbe ÃcikkhitÃsubhakammaÂÂhÃnato a¤¤aæ pari- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. viraÊaviraÊo; Ssp. viralo for this. 2 Bp. kiænu. 3 B2. -yogapaccaya; Bp. Ssp. -yogapaccayÃ. 4 B2. Ãdi. 5 B2. arahattuppa-. 6 Ssp. -dda. 7 B2. ogÃha-; Bp. orohaïa-; Ssp. oroïahatiÂÂhÃni. 8 B2. -naæ brah-; Ssp. catuddhÃtu-. 9 Bp. -pÃïassati-; Ssp. -vihÃra-ÃnÃpÃnassati-. 10 B2. -ïoroha-; Bp. -norohaïa-; Ssp. nibbÃnorohaïa-. 11 B2.Bp. Ssp. VesÃliæ. 12 Bp. Ssp. a¬¬ha-. 13 Ssp. omits bhikkhÆ. 14 Ssp. -kkhuæ. 15 B2. -sani. >\ #<[page 403]># %% yÃyaæ Ãcikkhanto ÃnÃpÃïasatisamÃdhÅ\<*<1>*>\ ti Ãha. idÃni yasmà bhagavatà bhikkhÆnaæ santapaïÅtakammaÂÂhÃnadassanat- thaæ\<*<2>*>\ eva ayaæ pÃÊi vuttÃ, tasmà aparihÃpetvà atthayojanÃk- kamaæ\<*<3>*>\ ettha vaïïanaæ karissÃmi. tatra ayam pi kho bhikkhave ti imassa tÃva padassa ayaæ yojanà bhikkhave na kevalaæ asubhabhÃvanà yeva kilesappahÃnÃya saævattati api ca ayam pi kho ÃnÃpÃïasati\<*<4>*>\ samÃdhi . . . pe . . . vÆpa- sametÅti, ayam pan' ettha atthavanïanÃ, ÃnÃpÃïasatÅti\<*<5>*>\ assÃsapassÃsapariggÃhikÃ\<*<6>*>\ sati. vuttaæ h' etaæ PaÂisambhi- dÃyaæ:* Ãnan ti assÃso no passÃso, pÃïan\<*<7>*>\ ti passÃso no assÃso assÃsavasena upaÂÂhÃnÃsati\<*<8>*>\ passÃsavasena upaÂÂhÃnÃsati.\<*<8>*>\ yo assasati tass'\<*<9>*>\ upaÂÂhÃti yo passasati tass'\<*<9>*>\ upaÂÂhÃtÅti. samÃdhÅti tÃya ÃnÃpÃïapariggÃhikÃya satiyà saddhiæ uppannà cittekaggatÃ, samÃdhisÅsena cÃyaæ desanà na satisÅsena, tasmà ÃnÃpÃïasatiyà yutto samÃdhi ÃnÃpÃïasatisamÃdhi,\<*<10>*>\ ÃnÃpÃïa- satiyaæ\<*<11>*>\ và samÃdhi ÃnÃpÃïasatisamÃdhÅti\<*<11>*>\ evam ettha attho veditabbo. bhÃvito ti uppÃdito va¬¬hito ca.\<*<12>*>\ bahulÅkato ti punappuna\<*<13>*>\ kato. santo c' eva païÅto cà 'ti santo c' eva païÅto c' eva, ubhayattha eva saddena niyamo veditabbo. kiæ vuttaæ hoti, ayaæ hi yathà asubhakammaÂÂhÃnaæ kevalaæ paÂivedhavasena santa¤ ca païÅta¤ ca oÊÃrikÃram- maïattà pana paÂikkÆlÃrammaïattÃ\<*<14>*>\ ca Ãrammaïavasena n' eva santaæ na païÅtaæ, na evaæ kenaci pariyÃyena asanto và appaïÅto vÃ, api ca kho ÃrammaïasantatÃya pi santo vÆpasanto nibbuto paÂivedhasaÇkhÃtÃÇgasantatÃya pi Ãram- maïapaïÅtatÃya pi païÅto atittikaro aÇgapaïÅtatÃya pÅti, tena vuttaæ santo c' eva païÅto cà 'ti. asecanako ca sukho ca vihÃro ti ettha pana nÃssa secanan ti asecanako, anÃsittako \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -ïassati-. 2 Ssp. santappa-. 3 B2. janakkamaæ. 4 B2. ÃnÃpÃïa; Bp. ÃnÃpÃïassati; Ssp. ÃnÃpÃnassati. 5 Bp. -pÃnassatÅti. 6 Ssp. assÃsappa-. 7 Bp. Ssp. pÃnan. 8 B2. upaÂÂhÃnasati; Bp. Ssp. upaÂÂhÃnaæ sati. 9 Ssp. tassa. 10 Ssp. omits this. 11 Bp. -pÃnassati-. 12 Ssp. và for ca. 13 B2.Bp. Ssp. -ppunaæ. 14 B2. paÂikku-; Bp. paÂikÆ-. * Ps. i, 172. >\ #<[page 404]># %<404 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% abbokiïïo pÃÂekko\<*<1>*>\ Ãveïiko, n' atth' ettha parikammena và upacÃrena và santatà Ãdiæ manasikÃrato ppabhÆti\<*<2>*>\ attano sabhÃven' eva santo ca païÅto cà 'ti attho. keci pana aseca- nako ti anÃsittako ojavanto sabhÃven' eva madhuro ti vadanti. evam ayaæ asecanako ca appitappitakkhane kÃyikacetasika- sukhapaÂilÃbhÃya\<*<3>*>\ saævattanato\<*<4>*>\ sukho ca vihÃro ti vedi- tabbo. uppannuppanne ti avikkhambhite avikkhambhite. pÃpake ti lÃmake. akusale dhamme ti akosallasambhÆte. dhamme. ÂhÃnaso antaradhÃpetÅti khaïen' eva antaradhÃpeti vikkhambheti. vÆpasametÅti suÂÂhu upasameti, nibbedha- bhÃgiyattà và anupubbena ariyamaggavuddhippatto\<*<5>*>\ samuc- chindati paÂippassambhetÅti pi attho. seyyathÃpÅti opam- manidassanam etaæ. gimhÃnaæ pacchime mÃse ti ÃsÃÊha- mÃse.\<*<6>*>\ Æhataæ\<*<7>*>\ rajojallan it addhamÃse vÃtÃtapasukkhÃya gomahisÃdipÃdappahÃrasambhinnÃya\<*<8>*>\ paÂhaviyà uddhaæ hataæ Æhataæ\<*<7>*>\ ÃkÃse samuÂÂhitaraja¤\<*<9>*>\ ca reïu¤ ca. mahà akÃlamegho ti sabbaæ nabhaæ ajjhottharitvà uÂÂhito, ÃsÃÊ- hajuïhapakkhe\<*<10>*>\ sakalaæ addhamÃsaæ\<*<11>*>\ vassanakamegho. so hi asampatte vassakÃle uppannattà akÃlamegho ti idha\<*<12>*>\ adhippeto. thÃnaso antaradhÃpeti vÆpasametÅti khaïen' eva adassanaæ neti paÂhaviyaæ sannisÅdÃpeti. evam eva kho ti opammasampaÂipÃdanam etaæ, tato paraæ vuttanayam eva. idÃni kathaæ bhÃvito ca bhikkhave ÃnÃpÃïasatisamÃdhÅti\<*<13>*>\, ettha kathan ti ÃnÃpÃïasatisamÃdhibhÃvanaæ\<*<14>*>\ nÃnappakÃ- rato vitthÃretukamyatÃ\<*<15>*>\ pucchÃ, bhÃvito ca bhikkhave ÃnÃpÃïasatisamÃdhÅti\<*<16>*>\ nÃnappakÃrato vitthÃretukamyatÃya \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. peÂÃkko. 2 Bp. pabhuti; Ssp. pabhÆti. 3 Bp. -ppaÂilÃ-. 4 B2. adds ca. 5 Bp. Ssp. -vu¬¬hi-. 6 B2. ÃsaÊ-; Bp. ÃsaÊhÅ-. 7 Bp. uhaÂaæ; Ssp. Æhata. 8 Bp. gomahiæ sÃdi-. 9 B2.Bp. Ssp. samuÂÂhitaæ ra-.10 Bp. ÃsaÊhÅ-. 11 Ssp. -mÃsa. 12 B2.Bp. idhÃdhippeto. 13 Bp. -pÃnassati-. 14 B2. -satisatisamÃdhi-; Bp. -pÃnassati-. 15 B2. -kamyatÃya. 16 Bp. -pÃnassati-, sic passim. >\ #<[page 405]># %% phuÂÂhadhammanidassanaæ,\<*<1>*>\ esevanayo\<*<2>*>\ dutiyapade pi, ayam pan' ettha saÇkhepattho bhikkhave kena pakÃrena kenÃkÃ- rena kenaci\<*<3>*>\ vidhinà bhÃvito ÃnÃpÃïasatisamÃdhi kenappa- kÃrena\<*<4>*>\ bahulikato santo c' eva ... pe... vÆpasametÅti. idÃni tam atthaæ vitthÃrento idha bhikkhave ti Ãdim Ãha. tattha idha bhikkhave bhikkhÆ 'ti bhikkhave imasmiæ sÃsane bhikkhu. ayaæ h' ettha idhasaddo sabbappakÃrÃanÃpÃna- satisamÃdhinibbattakassa puggalassa nissayabhÆtasÃsanapa- ridÅpano\<*<5>*>\ a¤¤asÃsanassa tathà bhÃvapaÂisedhano ca. vuttaæ h' etaæ: idh' eva bhikkhave samaïo. . . pe. . . su¤¤Ã parappavÃdà samaïehi\<*<6>*>\ a¤¤e\<*<7>*>\ ti. tena vuttaæ: imasmiæ sÃsane bhikkhÆ 'ti. ara¤¤agato và . . . pe . . . su¤¤ÃgÃ- ragato và ti idam assa ÃnÃpÃïasatisamÃdhi bhÃvanÃnurÆpa- senÃsanapariggahaparidÅpanaæ. imassa hi bhikkhuno dÅgha- rattaæ rÆpÃdÅsu Ãrammaïesu anuvisaÂaæ cittaæ ÃnÃpÃïasa- tisamÃdhi Ãrammaïaæ abhirÆhituæ\<*<8>*>\ na icchati, kÆÂagoïa- yuttaratho viya uppatham eva dhÃvati. tasmà seyyathÃpi nÃma gopo kÆÂadhenuyà sabbaæ khÅraæ pivitvà va¬¬hitakÆ- Âavacchaæ\<*<9>*>\ dametukÃmo dhenuto apanetvà ekamante mahan- taæ thambhaæ nikhaïitvà tattha yottena bandheyya. ath' assa so vaccho itocito ca vipphanditvà palÃyituæ asakkonto tam eva thambhaæ upanisÅdeyya và upanipajjeyya vÃ. evam evaæ\<*<10>*>\ iminÃpi bhikkhunà dÅgharattaæ rÆpÃrammaïÃ- dirasapÃnava¬¬hitaæ\<*<11>*>\ duÂÂhacittaæ dametukÃmena rÆpÃdi Ãrammaïato apanetvà ara¤¤aæ và . . . pe . . . su¤¤ÃgÃraæ và pavesetvà tattha assÃsapassÃsatthambhe\<*<12>*>\ satiyottena bandhitabbaæ. evam assa taæ cittaæ itocito ca vipphan- ditvÃpi pubbe ÃciïïÃrammaïaæ alabhamÃnaæ satiyottaæ chinditvà palÃyituæ asakkontaæ tam ev'\<*<13>*>\ Ãrammaïaæ upa- cÃrappaïÃvasena upanisÅdati c' eva upanipajjati ca. tenÃhu porÃïÃ: \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ssp. puÂÂha-. 2 Bp. Ssp. esanayo. 3 Bp. Ssp. kena. 4 Bp. Ssp. kenapa-. 5 B2.Bp. sannissaya-. 6 Ssp. -ïebhi. 7 Bp. Ssp. a¤¤ehÅti. 8 Ssp. -ruhi-. 9 Bp. Ssp. va¬¬hitaæ kÆta-. 10 B2.Bp. Ssp. eva. 11 Ssp. rÆpÃdiÃrammaïarasa-. 12 Bp. -sathambhe. 13 Ssp. eva. >\ #<[page 406]># %<406 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% yathà thambhe nibandheyya vacchaæ dammaæ\<*<1>*>\ naro idha bandheyy' evaæ\<*<2>*>\ sakaæ cittaæ satiyÃrammaïe daÊhan ti. evam assa\<*<3>*>\ taæ senÃsanaæ bhÃvanÃnurÆpaæ hoti. tena vuttaæ: idam assa ÃnÃpÃïasatisamÃdhibhÃvanÃnurÆpasenÃ- sanapariggahaparidÅpanan\<*<4>*>\ ti. atha và yasmà idaæ kammaÂ- ÂhÃnapabhede\<*<5>*>\ buddhabhÆtaæ sabba¤¤ubuddhapaccekabud- dhabuddhasÃvakÃnaæ\<*<6>*>\ visesÃdhigamadiÂÂhadhammasukhavi- hÃrapadaÂÂhÃnaæ ÃnÃpÃïasatikammaÂÂhÃnaæ itthipurisahat- thiassÃdisaddasamÃkulaæ gÃmantaæ apariccajitvà na su- karaæ sampÃdetuæ saddakaïÂakattÃ\<*<7>*>\ jhÃnassa. agÃmake pana ara¤¤e sukaraæ yogÃvacarena\<*<8>*>\ idaæ kammaÂÂhÃnaæ pariggahetvà ÃnÃpÃïacatutthajjhÃnaæ nibbattetvà tad eva ca pÃdakaæ katvà saÇkhÃre sammasitvà aggaphalaæ ara- hattaæ sampÃpuïituæ, tasmÃssa anurÆpaæ\<*<9>*>\ senÃsanaæ dassento bhagavà ara¤¤agato và ti Ãdim Ãha. vatthuvijjÃ- cariyo viya hi bhagavÃ, so yathà vatthuvijjÃcariyo naga- rabhÆmiæ passitvà suÂÂhu upaparikkhitvà ettha nagaraæ mÃpethà 'ti upadisati,\<*<10>*>\ sotthinà ca\<*<11>*>\ nagare niÂÂhite rÃjakulato mahÃsakkÃraæ labhati. evam evaæ\<*<12>*>\ yogÃvacarassa anurÆ- pasenÃsanaæ\<*<13>*>\ upaparikkhitvà ettha kammaÂÂhÃnam anuyu¤- jitabban ti upadisati,\<*<10>*>\ tato tattha kammaÂÂhÃnam anuyut- tena yoginà kamena\<*<14>*>\ arahatte patte sammÃsambuddho vata so bhagavà ti mahantaæ sakkÃraæ labhati. ayaæ pana bhikkhu dÅpisadiso ti vuccati. yathÃpi\<*<15>*>\ mahÃdÅpirÃjà ara¤¤e tiïagahaïaæ và vanagahaïaæ va pabbatagahaïam và \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. damaæ. 2 B2. -yyebhÆvaæ. 3 B2.Bp. ass' etaæ. 4 B2. -rupaæ senÃsanaæ pariggahÃpa-. 5 B2. -daæ; Bp. Ssp. -ppabhede. 6 B2. sabbabuddhabuddhabhÃvakÃnaæ vise-; Ssp. -paccekabuddha- sÃvakÃnaæ. 7 B2. saddasaï¬a-. 8 B2. -care. 9 B2.Bp.Ssp -rÆpa. 10 Ssp. -dissati. 11 Ssp. 'va for ca. 12 B2. Ssp. eva. 13 B2. -rÆpaæ senÃ-. 14 B2. anukkamena. 15 Ssp. yathà hi. >\ #<[page 407]># %% nissÃya nilÅyitvÃ\<*<1>*>\ vanamahisagokaïïasÆkarÃdayo\<*<2>*>\ mage\<*<3>*>\ gaï- hÃti. evam evÃyaæ ara¤¤ÃdÅsu kammaÂÂhÃnaæ anuyu¤janto bhikkhu yathÃkkamena sotÃpatti sakadÃgÃmi anÃgÃmi ara- hattamagge c' eva ariyaphala¤ ca gaïhÃtÅti veditabbo. ten' Ãhu porÃïÃ: yathÃpi dÅpiko nà nilÅyitvÃ\<*<1>*>\ gaïhatÅ mage\<*<3>*>\ tath' evÃyaæ buddhaputto yuttayogo vipassako\<*<4>*>\ ara¤¤aæ pavisitvÃna gaïhÃti\<*<5>*>\ phalamuttaman ti. ten' assa parakkamajavayoggabhÆmiæ\<*<6>*>\ ara¤¤asenÃsanaæ dassento bhagavà ara¤¤agato và ti Ãdim Ãha. tattha ara¤- ¤agato vÃ\<*<7>*>\ ti ara¤¤aæ nÃma nikkhamitvà bahi indakhÅlà sabbam etaæ ara¤¤an ti cÃ.\<*<8>*>\ ara¤¤akaæ\<*<9>*>\ nÃma senÃsanaæ pa¤cadhanusatikaæ\<*<10>*>\ pacchiman ti ca. evaæ vuttalakkhaïesu ara¤¤esuanurÆpaæ\<*<11>*>\ yaæ ki¤ci pavivekasukham ara¤¤aæ gato. rukkhamÆlagato vÃ\<*<12>*>\ ti rukkhamÆlasamÅpaæ\<*<13>*>\ gato, su¤¤ÃgÃ- ragato\<*<14>*>\ vÃ\<*<12>*>\ ti su¤¤aæ vivittokÃsaæ gato. ettha ca Âhapetvà ara¤¤a¤ ca rukkhamÆla¤ ca avasesasattavidhasenÃsagato\<*<15>*>\ pi su¤¤ÃgÃragato pÅti\<*<16>*>\ vattuæ vaÂÂati. evam assa ututtayÃnu- kulaæ\<*<17>*>\ dhÃtucariyÃnukÆla¤\<*<18>*>\ ca ÃnÃpÃïasatibhÃvanÃnurÆpaæ senÃsanaæ upadisitvà alÅnÃnuddhaccapakkhikaæ santam iriyÃpathaæ upadisanto nisÅdatÅti Ãha. ath' assa nisajjÃya daÊhabhÃvaæ assÃsapassÃsÃnaæ pavattanasukhattaæ\<*<19>*>\ Ãram- maïapariggahÆpÃya¤\<*<20>*>\ ca dassento pallaÇkaæ Ãbhujitvà ti Ãdim Ãha. tattha pallaÇkan ti samantato ÆrubaddhÃsanaæ.\<*<21>*>\ Ãbhujitvà ti ÃbandhitvÃ. ujuæ kÃyaæ panidhÃyÃ\<*<22>*>\ 'ti upari \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. niliyitvÃ. 2 B2.Bp. -mahiæsa-. 3 B2.Bp. Ssp. mige. 4 B2. vipassiko. 5 B2. gaïhati. 6 B2. -bhÆmi. 7 B2. omits vÃ. 8 Bp. omits ti ca. 9 Ssp. ara¤¤ikaæ. 10 B2. dhanupa¤casatikaæ. 11 B2. Ssp. omit anurÆpaæ. 12 B2.Bp. omit vÃ. 13 B2.Bp. Ssp. rukkhasamÅpaæ. 14 B2. -gÃrato. 15 B2.Ssp -sanaæ gato; Bp. -sanagato. 16 B2.Bp. Ssp. ti for pÅti. 17 Bp. Ssp. -kulaæ. 18 Bp. Ssp. -kula¤. 19 Bp. Ssp. -sukhataæ. 20 B2. -ggaha-. 21 B2. uru-. 22 Bp. Ssp. païi-. >\ #<[page 408]># %<408 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% sarÅraæ ujukaæ ÂhapetvÃ, aÂÂhÃrasapiÂÂhikaïÂake\<*<1>*>\ koÂiyà koÂiæ paÂipÃdetvÃ. evaæ\<*<2>*>\ hi nisinnassa cammamaæsanahÃ- rÆni\<*<3>*>\ na panamanti.\<*<4>*>\ ath' assa yà tesaæ panamanappaccayÃ\<*<4>*>\ khaïe khaïe vedanà uppajjeyyuæ tà na uppajjanti. tÃsu anuppajjamÃnÃsu cittaæ ekaggaæ hoti. kammaÂÂhÃnaæ\<*<5>*>\ na paripaÂati uddhiæ\<*<5>*>\ phÃtiæ upagacchati. parimukhaæ satiæ upaÂÂhapetvà ti kammaÂÂhÃnÃbhimukhaæ satiæ Âhapayi- tvÃ. atha và parÅti pariggahaÂÂho. mukhan ti niyyÃnaÂÂho, satÅti upaÂÂhÃnaÂÂho, tena vuccati parimukhaæ satin\<*<6>*>\ ti. evaæ PaÂisambhidÃya\<*<7>*>\ vuttanayena\<*<8>*>\ p' ettha attho daÂÂhabbo. tatrÃyaæ saÇkhepo, pariggahÅtaniyyÃnaæ\<*<9>*>\ satiæ\<*<10>*>\ katvà ti. so sato 'va assasatÅti so bhikkhu evaæ nisÅditvà eva¤ ca satiæ\<*<10>*>\ upaÂÂhapetvà taæ satiæ avijahanto sato yeva\<*<11>*>\ assasati sato passasati, sato kÃrÅ hotÅti vuttaæ hoti.\<*<12>*>\ idÃni yeh' ÃkÃrehi sato kÃrÅ hoti, te dassento dÅghaæ và assasanto ti Ãdim Ãha. vuttaæ h' etaæ PaÂisambhidÃyaæ:* so sato 'va assasati sato passasatÅti. etass' eva VibhaÇge dvattiæsÃya\<*<13>*>\ ÃkÃrehi sato kÃrÅ hoti, dÅghaæ assÃsavasena cittassa ekaggataæ avikkhe- paæ pajÃnato sati upaÂÂhità hoti, tÃya satiyà tena ¤Ãïena sato kÃrÅ hoti. dÅghaæ passÃsavasena ... pe... paÂi- nissaggÃnupassÅ assÃsavasena paÂinissaggÃnupassÅ passÃsava- sena cittassa ekaggataæ avikkhepaæ pajÃnato sati upaÂÂhità hoti, tÃya satiyà tena ¤Ãïena sato kÃrÅ hotÅti. tattha dÅghaæ và assasanto ti dÅghaæ và assÃsaæ pavattento,\<*<14>*>\ assÃso ti bahi nikkhamanavÃto, passÃso ti anto pavisanavÃto.\<*<15>*>\ suttantaÂÂhakathÃsu pana uppaÂipÃÂiyà Ãgataæ, tattha sab- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -kaï¬ake. 2 B2. omits hi. 3 B2.Bp. -nhÃrÆni. 4 Bp. Ssp. païa-, and Ssp. adds eva. 5 B2. na kammaÂÂhÃnaæ paripaÂÂati vuddhiæ; Bp. Ssp. kammaÂÂhÃ- naæ na paripatati vu¬¬hiæ. 6 B2. satÅti. 7 B2. Ssp. -dÃyaæ. 8 Ssp. -yen' eva c' ettha for -yena p' ettha. 9 Bp. Ssp. -hitaniyyÃna. 10 B2. sati. 11 Bp. Ssp. eva. 12 B2. hotÅti vuttaæ hoti for hoti. 13 B2. vattisÃya; Bp. bÃttiæsÃya; Ssp. battiæsÃya. 14 B2. pavattanto. 15 Ssp. adds ti vinayaÂÂhakathÃyaæ vuttaæ. * Ps. i, 176 sq.; Vism. 272 sq. >\ #<[page 409]># %% besam pi gabbhaseyyakÃnaæ mÃtukucchito nikkhamanakÃle paÂhamaæ abbhantaravÃto bahi nikkhamati, pacchà bÃhira- vÃto sukhumaæ\<*<1>*>\ rajaæ gahetvà abbhantaraæ pavisanto tÃluæ Ãhacca nibbÃyati, evaæ tÃva assÃsapassÃsà veditabbÃ. yà pana tesaæ dÅgharassatà sà addhÃnavasena veditabbÃ. yathà hi okÃsaddhÃnaæ pharitvà Âhitaæ udakaæ và vÃlikÃ\<*<2>*>\ và dÅgham udakaæ dÅghavÃlikÃ\<*<3>*>\ rassam udakaæ rassavÃlikÃ\<*<4>*>\ ti vuccati. evaæ cuïïavicuïïÃpi assÃsapassÃsà hatthisarÅre ahisarÅre ca tesaæ attabhÃvasaÇkhÃtaæ dÅghaæ addhÃnaæ sanikaæ\<*<5>*>\ pÆretvà sanikam\<*<5>*>\ eva nikkhamanti, tasmà dÅghÃ\<*<6>*>\ 'ti vuccanti. suïakhasasÃdÅnaæ attabhÃvasaÇkhÃtaæ\<*<7>*>\ ras- saæ addhÃnaæ sÅghaæ pÆretvÃ\<*<8>*>\ sÅgham\<*<9>*>\ eva nikkhamanti, tasmà rassà ti vuccanti. manussesu pana keci hatthi ahi- ÃdÃyo viya kÃladdhÃnavasena dÅghaæ\<*<10>*>\ assasan ti ca passasan ti ca, keci suïakhasasÃdayo viya rassaæ, tasmà tesaæ kÃla- vasena dÅgham addhÃnaæ nikkhamantà ca pavisantà ca te dÅghÃ, ittaram addhÃnaæ nikkhamantà ca pavisantà ca rassà 'ti veditabbÃ. tatrÃyaæ bhikkhu navahi\<*<11>*>\ ÃkÃrehi dÅghaæ\<*<10>*>\ assasanto ca\<*<12>*>\ passasanto ca dÅghaæ assasÃmi passasÃmÅti pajÃnÃti. evaæ pajÃnato c' assa eken' ÃkÃrena kÃyÃnu- passanÃsatipaÂÂhÃnabhÃvanà sampajjatÅti veditabbÃ. ya- thÃha PaÂisambhidÃyaæ\<*<13>*>\ :kathaæ dÅghaæ assasanto dÅghaæ\<*<10>*>\ assasÃmÅti pajÃnÃti,\<*<14>*>\ dÅghaæ passassanto dÅghaæ passasÃ- mÅti pajÃnÃti. dÅghaæ assÃsaæ addhÃnasaÇkhÃte assasati dÅghaæ passÃsaæ addhÃnasaÇkte passasati dÅghaæ assÃsa- passÃsaæ addhÃnasaÇkhÃte assasati pi passasati\<*<1>*>\pi dÅghaæ assÃsapassÃsaæ addhÃnasaÇkhÃte assasato\<*<16>*>\ pi passasato\<*<17>*>\ pi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. sukhuma. 2 B2. vÃlukaæ. 3 B2. -vÃlukÃ; Bp. Ssp. dÅghÃ-. 4 B2. rassÃvÃlukÃ; Bp. Ssp. rassÃ-. 5 Bp. Ssp. saïikam. 6 B2. dÅghan. 7 B2. -ta. 8 B2. pÆritvÃ. 9 B2. siÇgam eva. 10 B2. dÅgha. 11 Bp. omits ca. 12 B2.Bp. Ssp. navah'. 13 B2. -dÃya. 14 Ssp. adds ...pe... rassaæ passasanto rassaæ passasÃmÅti pajÃnÃti, and omits dÅghaæ passasanto dÅghaæ passasÃmÅti. 15 B2. omits passasati pi. 16 B2. assÃsato. 17 B2. passÃsato. >\ #<[page 410]># %<410 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% chando uppajjati, chandavasena tato sukhumataraæ dÅghaæ assÃsaæ addhÃnasaÇkhÃte assasati chandavasena tato su- khumataraæ dÅghaæ passÃsaæ\<*<1>*>\ ... pe... dÅghaæ\<*<2>*>\ assÃ- sapassÃsaæ addhÃnasaÇkhÃte assasati pi passasati pi, chanda- vasena tato sukhumataraæ dÅghaæ assÃsapassÃsaæ addhÃna saÇkhÃte assasato pi passasato pi pÃmojjaæ\<*<3>*>\ uppajjati. pÃmujjavasena\<*<4>*>\ tato sukhumataraæ dÅghaæ assÃsaæ addhÃ- nasaÇkhÃte assasati, pÃmujjavasena\<*<4>*>\ tato sukhumataraæ dÅghaæ assÃsaæ\<*<5>*>\ dÅghaæ\<*<6>*>\ assÃsapassÃsaæ addhÃnasaÇkhÃte assasati pi passasati pi, pÃmujjavasena\<*<4>*>\ tato sukhumataraæ dÅghaæ assÃsapassÃsaæ addhÃnasaÇkhÃte assasato pi passa- sato pi dÅghaæ assÃsapassÃsaæ\<*<7>*>\ cittaæ vivaÂÂati upekkhà saïÂhÃti, imehi navahi\<*<8>*>\ ÃkÃrehi dÅghaæ assÃsapassÃsa\<*<9>*>\ kÃyo upaÂÂhÃnaæ sati, anupassanà ¤Ãïaæ kÃyo upaÂÂhÃnaæ no sati, sati upaÂÂhÃna¤ c' eva sati ca, tÃya satiyà tena ¤Ãïena taæ kÃyaæ anupassatÅti,\<*<10>*>\ tena vuccati kÃye kÃyÃnupassanà satipaÂÂhÃnabhÃvanà ti esevanayo rassapade pi. ayam pana viseso: yathà nÃma\<*<11>*>\ ettha dÅghaæ assÃsaæ addhÃnasaÇkhÃte ti vuttaæ evaæ idha\<*<12>*>\ rassaæ assÃsaæ ittarasaÇkhÃte assasa- tÅti Ãgataæ, tasmà tassavasena yÃva: tena vuccati kÃye kÃyÃ- nupassanÃsatipaÂÂhÃnabhÃvanà ti tÃva yojetabbaæ. evam ayaæ addhÃnavasena ittaravasena ca imehi\<*<13>*>\ ÃkÃrehi assÃsa- passÃse pajÃnanto dÅghaæ và assasanto dÅghaæ assasÃmÅti pajÃnÃti ... pe... rassaæ và passasanto rassaæ passa- sÃmÅti pajÃnÃtÅti veditabbo. evaæ jÃnato\<*<14>*>\ c' assa: dÅgho rasso ca assÃso passÃso pi ca tÃdiso cattÃro vaïïà vattanti nÃsikagge 'va bhikkhuno ti.* \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ssp. add addhÃnasaÇkhÃte passasati, chandavasena tato su- khumataraæ for . . .pe . . . 2 Ssp. omits this. 3 B2. Ssp. pÃmujjaæ. 4 Bp. pÃmojja-. 5 B2.Bp. passÃsaæ; Ssp. -ppassÃsaæ. 6 B2.Bp. Ssp. ...pe... before dÅghaæ. 7 B2.Bp. -passÃsÃ; Ssp. -ppassÃsÃ. 8 Ssp. navah'. 9 B2.Bp. -ssÃsÃkÃyo; Ssp. -ppassÃsÃkÃyo. 10 B2.Bp. -ssati. 11 Bp. Ssp. omit nÃma. 12 B2. idhÃpi. 13 Ssp. adds navahi. 14 ssp. pajÃnato. * Cp. Vism. 273. >\ #<[page 411]># %% sabbakÃyapaÂisaævedÅ assasissÃmi ... pe... passasissÃ- mÅti sikkhatÅti sakalassa assÃsakÃyassa ÃdimajjhapariyosÃnaæ viditaæ karonto pÃkaÂaæ karonto assasissÃmÅti sikkhati, sakalassa passÃsakÃyassa ÃdimajjhapariyosÃnaæ viditaæ ka- ronto pÃkaÂaæ karonto passasissÃmÅti sikkhati. evaæ viditaæ karonto pÃkaÂaæ karonto ¤Ãïasampayuttacittena assasati c' eva passasati ca, tasmà assasissÃmi passasissÃmÅti sikkhatÅti vuccati. ekassa hi bhikkhuno cuïïavisaÂe\<*<1>*>\ assÃsakÃye\<*<2>*>\ pas- sÃsakÃye và Ãdi pÃkaÂo hoti, na majjhapariyosÃnaæ, so Ãdim eva pariggahetuæ sakkoti, majjhe\<*<3>*>\ pariyosÃne kilamati. ekassa majjhaæ pÃkataæ hoti, na ÃdipariyosÃnaæ,\<*<4>*>\ ekassa pariyosÃnaæ pÃkaÂaæ hoti na Ãdimajjhaæ, so pariyosÃnaæ yeva pariggahetuæ sakkoti Ãdimajjhe kilamati. ekassa sabbaæ\<*<5>*>\ pÃkaÂaæ hoti, so sabbam pi pariggahetuæ sakkoti, na katthaci kilamati. tÃdisena bhavitabban ti dassento Ãha sabbakÃyapaÂisaævedÅ assasissÃmi ... pe... passasissÃ- mÅti sikkhatÅti. tattha sikkhatÅti evaæ ghaÂati vÃyamati yo và tathÃbhÆtassa saævaro ayam ettha adhisÅlasikkhÃ, yo tathÃbhÆtassa samÃdhi ayaæ adhicittasikkhÃ, yà tathÃbhÆ- tassa pa¤¤Ã ayaæ adhipa¤¤Ãsikkhà 'ti imà tisso sikkhÃyo tasmiæ Ãrammaïe tÃya satiyà tena manasikÃrena sikkhati Ãsevati bhÃveti bahulÅkarotÅti evam ettha attho daÂÂhabbo. tattha yasmà purimanaye kevalaæ assasitabbaæ passasitab- bam\<*<6>*>\ eva ca\<*<7>*>\ na a¤¤aæ' ki¤ci kÃtabbaæ, ito paÂÂhÃya pana ¤ÃïuppÃdanÃdÅsu yogo karaïÅyo, tasmà tattha assasÃmÅti pajÃnÃti passasÃmÅti pajÃnÃti cc' eva\<*<8>*>\ vattamÃnakÃlavasena pÃÊiæ vatvà ito paÂÂhÃya kattabbassa ¤ÃïuppÃdanÃdino ÃkÃrassa dassanatthaæ sabbakÃyapaÂisaævedÅ assasissÃmÅti sikkhatÅti Ãdinà nayena anÃgatavacanavasena pÃÊi Ãropità ti veditabbÃ. passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ assasissÃmi ... pe... passasissÃmÅti sikkhatÅti oÊÃrikaæ kÃyasaÇkhÃ- raæ passambhento paÂippassambhento nirodhento vÆpasa- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -vivÃte; Ssp. -vigate. 2 Ssp. adds vÃ. 3 B2.Bp. Ssp. majjha-. 4 Ssp. adds so majjham eva pariggahetuæ sakkoti ÃdipariyosÃne kilamata. 5 B2.Bp. Ssp. add pi. 6 B2. passitabbam eva. 7 B2. omits ca. 8 Ssp. tveva for cc' eva. >\ #<[page 412]># %<412 samantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% mento assasissÃmi passasissÃmÅti sikkhati. tatr' evaæ oÊÃ- rikasukhumatà ca passaddhi ca veditabbÃ. imassa hi bhik- khuno pubbe apariggahitakÃle kÃyo ca citta¤ ca sadarathà honti oÊÃrikÃnaæ\<*<1>*>\ kÃyacittÃnaæ oÊÃrikatte avÆpasante assÃ- sapassÃsÃpi oÊÃrikà honti balavatarà hutvà pavattan ti nÃsikà na ppahoti mukhena assasanto pi passasanto pi tiÂÂhati. yadà pan' assa kÃyo pi cittam pi pariggahÅtÃ\<*<2>*>\ honti tadà te santà honti vÆpasantÃ, tesu santesu\<*<3>*>\ assÃsapassÃsà sukhumà hutvà pavattanti atthi nu kho n' atthÅti vicetabbatÃkÃrap- pattÃ\<*<4>*>\ honti. seyyathÃpi purisassa dhÃvitvà sabbatà và orohitvà mahÃbhÃraæ và sÅsato oropetvà Âhitassa oÊÃrikà assÃsapassÃsà honti, nÃsikà na ppahoti mukhena assasanto pi passasanto pi tiÂÂhati. yadà pan' esa taæ parissamaæ vino- detvà nahÃtvÃ\<*<5>*>\ ca pivitvà ca allasÃÂakaæ hadaye katvà sÅtÃya chÃyÃya nipanno hoti ath' assa te assÃsapassÃsà su- khumà honti atthi nu kho n' atthÅti vicetabbÃkÃrappattÃ. evam evaæ imassa bhikkhuno pubbe apariggahitakÃle kÃyo ca\<*<6>*>\ ... pe... vicetabbÃkÃrappattà honti. taæ kissa he- tu, tathà hi' ssa pubbe appariggahitakÃle oÊÃrikoÊÃrike kÃyasaÇ- khÃre passambhessÃmÅti\<*<7>*>\ ÃbhogasamannÃhÃramanasikÃrapac- cavekkhaïà n' atthi pariggahÅtakÃle pana atthi, ten' assa apariggahÅtakÃlato pariggahÅtakÃle kÃyasaÇkhÃro sukhumo hoti. ten' Ãhu porÃïÃ: sÃraddhe kÃyacitte\<*<8>*>\ ca adhimattaæ pavattati asÃraddhamhi kÃyamhi sukhumaæ sampavattatÅti. pariggahe pi oÊÃriko paÂhamajjhÃnÆpacÃre sukhumo tasmim pi oÊÃriko paÂhamajjhÃne sukhumo paÂhamajjhÃne ca duti- yajjhÃnÆpacÃre\<*<9>*>\ ca oÊÃriko dutiyajjhÃne sukhumo dutiyaj- jhÃne\<*<10>*>\ tatiyajjhÃnÆpacÃre ca oÊÃriko tatiyajjhÃne sukhumo tatiyajjhÃne ca catutthajjhÃnÆpacÃre ca oÊÃriko catutthaj- jhÃne atisukhumo appavattim eva pÃpuïÃti. idaæ tÃva \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -rikÃ. 2 Bp. Ssp. -hitÃ. 3 B2. tesÆvÆpasantesu for tesu santesu; Bp. tesu vÆpa-. 4 Bp.Ssp. vicetabbÃkÃra-. 5 B2. nÃtvÃ; Bp. nhÃtvÃ. 6 B2. citta¤ ca. 7 Ssp. -bhemÅti. 8 B2.Bp. Ssp. kÃye citte. 9 B2. -cÃro ca. 10 B2.Bp. Ssp. add ca. >\ #<[page 413]># %% DÅghabhÃïaka-Sa¤¤uttabhÃïakÃnaæ\<*<1>*>\ mataæ, MajjhimabhÃ- ïakà pana paÂhamajjhÃne\<*<2>*>\ oÊÃriko, dutiyajjhÃnÆpacÃre su- khumo ti evaæ heÂÂhimaheÂÂhimajjhÃnato uparÆpari jhÃnÆ- pacÃre ca\<*<3>*>\ sukhumataraæ icchanti. sabbesaæ yeva pana matena apariggahÅtakÃle pavattakÃyasaÇkhÃro pariggahÅta- kÃle paÂippassambhati\<*<4>*>\ pariggahÅtakÃle pavattakÃyasaÇkhÃro paÂhamajjhÃnÆpacÃre ... pe... catutthajjhÃnÆpacÃre pa- vattakÃyasaÇkhÃro catutthajjhÃne paÂippassambhati,\<*<4>*>\ ayaæ tÃva samathe\<*<5>*>\ nayo. vipassanÃya\<*<6>*>\ pana apariggahe pavatto kÃyasaÇkhÃro oÊÃriko mahÃbhÆtapariggahe sukhumo, so pi oÊÃriko upÃdÃrÆpapariggahe sukhumo, so pi oÊÃriko sakalarÆ- papariggahe sukhumo, so pi oÊÃriko arÆpapariggahe sukhumo, so pi oÊÃriko rÆpÃrÆpapariggahe sukhumo, so pi oÊÃriko pac- cayapariggahe sukhumo, so pi oÊÃriko sappaccayanÃmarÆpadas- sane\<*<7>*>\ sukhumo, so\<*<8>*>\ pi oÊÃriko lakkhaïÃrammaïikavipassa- nÃya sukhumo,\<*<8>*>\ so pi dubbalavipassanÃya oÊÃriko balavavi- passanÃya sukhumo. tattha pubbe vuttanayen' eva puri- massa purimassa pacchimena pacchimena passaddhi veditabbÃ. evam ettha oÊÃrikasukhumatà ca passaddhi ca veditabbÃ. PaÂisambhidÃyaæ pan' assa saddhiæ codanasodhanÃhi evam\<*<9>*>\ attho vutto. kathaæ:passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ assa- sissÃmi ... pe... passasissÃmÅti sikkhati. katame kÃya- saÇkhÃrÃ, dÅghaæ assÃsÃkÃyikà ete dhammà kÃyapaÂibaddhÃ\<*<10>*>\ kÃyasaÇkhÃrà te kÃyasaÇkhÃre passambhento nirodhento vÆpasamento sikkhati, dÅghaæ passÃsÃkÃyikà ete dhammà ... pe...\<*<11>*>\ rassaæ assÃsà rassaæ passÃsà sabbakÃyapaÂi- samvedÅ assÃsà sabbakÃyapaÂisaævedÅ passÃsà kÃyikà ete dhammà kÃyapaÂibaddhÃ\<*<10>*>\ kÃyasaÇkhÃrÃ, te\<*<12>*>\ kÃyasaÇkhÃre passambhento nirodhento vÆpasamento sikkhati. yathÃrÆ- pehi kÃyasaÇkhÃrehi yà kÃyassa Ãnamanà vinamanà sanna- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. saæyutta-. 2 B2. jhÃne. 3 B2.Bp.Ssp. pi for ca. 4 B2. paÂipassambhati. 5 B2. samatha. 6 B2.Bp. -nÃyaæ. 7 Bp. -rÆpapariggahe. 8 B2. repeats this sentence. 9 B2. adds ettha. 10 B2. -bandhÃ. 11 Bp. omits . . .pe . . .. 12 B2. inserts kÃya te after this te. II 9 >\ #<[page 414]># %<414 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% manà panamanÃ\<*<1>*>\ i¤janà phandanà calanà kampanà santaæ\<*<2>*>\ sukhumaæ\<*<2>*>\ passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ assasissÃmÅti sik- khati passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ passasissÃmÅti sikkhati. yathÃrÆpehi kÃyasaÇkhÃrehi yà kÃyassa na Ãnamanà na vinamanà na sannamanà na païÃmanÃ\<*<3>*>\ ani¤janà aphandanÃ\<*<4>*>\ acalanà akampanÃ, santaæ sukhumaæ passambhayaæ kÃya- saÇkhÃraæ assasissÃmi\<*<5>*>\ passasissÃmÅti sikkhati. iti kira passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ assasissÃmÅti sikkhati. pas- sambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ passasissÃmÅti sikkhati. evaæ sante vÃtÆpaladdhiyà ca pabhÃvanà na hoti, assÃsapassÃsÃna¤ ca pabhÃvanà na hoti, ÃïÃpÃïasatiyÃ\<*<6>*>\ ca pabhÃvanà na hoti ÃïÃpÃïasatisamÃdhissa\<*<6>*>\ ca pabhÃvanà na hoti, na ca\<*<7>*>\ taæ samÃpattiæ paï¬ità samÃpajjanti pi vuÂÂhahanti pi, iti kira passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ assasissÃmi\<*<8>*>\ passasissamÅti sikkhati. evaæ sante vÃtÆpaladdhiyà ca pabhÃvanà hoti assÃsapassÃsÃna¤ ca pabhÃvanà hoti ÃïÃpÃïasatiyÃ\<*<9>*>\ ca pabhÃvanà hoti ÃïÃpÃïasatisamÃdhissa\<*<9>*>\ ca pabhÃvanà hoti, ta¤ ca\<*<10>*>\ samÃpattiæ paï¬ità samÃpajjanti pi vuÂÂhahanti pi, yathà kathaæ viya. seyyathÃpi kaæse ÃkoÂite\<*<11>*>\ paÂhamaæ oÊÃrikà saddà pavattanti, oÊÃrikÃnaæ saddÃnaæ nimittaæ suggahitattà sumanasikatattà sÆpadhÃritattÃ\<*<12>*>\ niruddhe pi oÊÃrike sadde atha pacchà sukhumakà saddà pavattanti, su- khumakÃnaæ saddÃnaæ nimittaæ suggahitattà sumanasika- tattà sÆpadhÃritattÃ\<*<12>*>\ niruddhe pi sukhumake sadde atha pacchà sukhumasaddanimittÃrammaïatà pi cittaæ pavattati. evam evaæ paÂhamaæ oÊÃrikà assÃsapassÃsà pavattanti, oÊÃrikÃnaæ assÃsapassÃsÃnaæ nimittaæ suggahitattà sumana- sikatattà sÆpadhÃritattà niruddhe pi oÊÃrike assÃsapassÃse atha pacchà sukhumakà assÃsapassÃsà pavattanti, sukhuma- kÃnaæ assÃsapassÃsÃnaæ nimittaæ suggahitattà sumanasi- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ssp. païa-. 2 B2.Bp. Ssp. omit santaæ sukhumaæ. 3 B2.Bp. Ssp. païa-. 4 B2. abandanÃ. 5 B2. inserts ...pe.... 6 Bp. Ssp. ÃnÃpÃnassati. 7 B2. naæ taæ after ca. 8 B2.Bp. insert ...pe.... 9 Bp. ÃnÃpÃnassati-. 10 B2.Bp.Ssp. insert naæ after ca. 11 Ssp. ÃkoÂÂite. 12 Bp. supa-, sic passim. >\ #<[page 415]># %% katattà sÆpadhÃritattà niruddhe\<*<1>*>\ pi sukhumake assÃsapassÃse atha pacchà sukhumÃssÃsapassÃsanimittÃrammaïatÃpi cit- taæ na vikkhepaæ\<*<2>*>\ gacchati. evaæ sante vÃtÆpaladdhiyà ca pabhÃvanà hoti assÃsapassÃsÃna¤ ca pabhÃvanà hoti, ÃïÃpÃ- ïasatiyÃ\<*<3>*>\ ca pabhÃvanà hoti ÃïÃpÃïasatisamÃdhissa\<*<3>*>\ ca pabhÃvanà hoti, ta¤ ca\<*<4>*>\ samÃpattiæ paï¬ità samÃpajjanti pi vuÂÂhahanti pi. passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ assÃsa- passÃsà kÃyo upaÂÂhÃnaæ satianupassanà ¤Ãïaæ kÃyo upaÂ- ÂhÃnaæ no sati sati upaÂÂhÃna¤ c' eva sati ca tÃya satiyà tena ¤Ãïena taæ kÃyaæ anupassatÅti,\<*<5>*>\ tena vuccati: kÃye kÃyÃnu- passanà satipaÂÂhÃnabhÃvanà ti. ayaæ tÃv' ettha kÃyÃnu- passanÃvasena vuttassa paÂhamacatukkassa anupubbapada- vaïïanÃ. yasmà pan' ettha idam eva catukkaæ Ãdikammikassa kammaÂÂhÃnavasena vuttaæ itarÃni pana tÅïi catukkÃni ettha paÂhamajjhÃnassa vedanà cittadhammÃnupassanÃva- sena vuttÃni. tasmà idaæ kammaÂÂhÃnaæ bhÃvetvà ÃïÃpÃ- ïacatutthajjhÃnapadaÂÂhÃnÃya\<*<6>*>\ vipassanÃya saha paÂisam- bhidÃhi arahattaæ pÃpuïitukÃmena buddhaputtena yaæ kÃ- tabbaæ\<*<7>*>\ taæ sabbaæ idh' eva tÃva Ãdikammikassa kulaput- tassa vasena Ãdito ppabhuti\<*<8>*>\ evaæ veditabbam. catubbi- dhaæ tÃva sÅlaæ visodhetabbaæ. tattha tividhà visodhanà anÃpajjanaæ ÃpannavuÂÂhÃnaæ kilesehi ca appatipÅlanaæ,\<*<9>*>\ evaæ visuddhasÅlassa hi bhÃvanà sampajjati. yad\<*<10>*>\ idaæ cetiyaÇgaïavattaæ bodhiyaÇgaïavattaæ\<*<11>*>\ upajjhÃyavattaæ Ãcariyavattaæ jantÃgharavattaæ uposathÃgÃravattaæ dve asÅtikhandhakavattÃni cuddasavidhaæ mahÃvattan ti imesaæ vasena ÃbhisamÃcÃrikasÅlaæ\<*<12>*>\ vuccati, tam pi sÃdhukaæ paripÆretabbaæ. yo hi ahaæ sÅlaæ rakkhÃmi kiæ ÃbhisamÃ- cÃrikena\<*<13>*>\ kammaæ ti vadeyya tassa sÅlaæ paripÆressatÅti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. ruddheni by mistake. 2 B2. -pa. 3 Bp. ÃnÃpÃnassati-. 4 Bp. naæ comes after ca 5 Bp. -ssati. 6 B2. -pÃïasatica-; Bp. pÃnassatica-. 7 Bp. katta-. 8 B2.Bp. pabhuti; Ssp. pabhÆti. 9 Bp. appaÂi; Ssp. apati-. 10 Bp. Ssp. yam p'idam. 11 B2. -aÇgakava-; Ssp. bodhiaÇga-. 12 B2. -cÃrikaæ sÅlaæ. 13 B2. abhi-. >\ #<[page 416]># %<416 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% n' etaæ ÂhÃnaæ vijjati. ÃbhisamÃcÃrikavatte\<*<1>*>\ pana paripÆre sÅlaæ paripÆreti\<*<2>*>\ sÅle paripÆre samÃdhi gabbhaæ gaïhÃti. vuttaæ h' etaæ bhagavatÃ: so vata bhikkhave bhikkhu ÃbhisamÃcÃrikaæ dhammaæ aparipÆretvà sÅlÃni paripÆres- satÅti\<*<3>*>\ n' etaæ ÂhÃnaæ vijjatÅti vitthÃretabbaæ tasmà tena\<*<4>*>\ yam p' idaæ\<*<5>*>\ cetiyaÇgaïavattÃdi ÃbhisamÃcÃrikaæ\<*<6>*>\ sÅlaæ\<*<7>*>\ vuccati, tam pi sÃdhukaæ paripÆretabbaæ, tato: ÃvÃso ca kulaæ lÃbho gaïo kammena pa¤camaæ addhÃnaæ ¤Ãti ÃbÃdho gandho\<*<8>*>\ iddhÅti te dasà 'ti.* evaæ vuttesu dasasu paÊibodhesu\<*<9>*>\ yo paÊibodho\<*<9>*>\ atthi so pacchinditabbo.\<*<10>*>\ evaæ upacchinnapaÊibodhena kammaÂÂhÃ- naæ uggahetabbaæ. tam pi\<*<11>*>\ duvidhaæ\<*<12>*>\ hoti sabbattha\<*<13>*>\ kammaÂÂhÃna¤ ca pÃrihÃriyakammaÂÂhÃna¤ ca, tattha sab- battha\<*<13>*>\ kammaÂÂhÃnaæ nÃma bhikkhusaÇghÃdÅsu mettÃma- raïasati\<*<14>*>\ ca asubhasa¤¤Ã pÅti\<*<15>*>\ eke. kammaÂÂhÃnikena hi bhikkhunà paÂhamaæ tÃva paricchinditvà sÅmaÂÂhakabhik- khusaÇgho mettà bhÃvetabbÃ. tato sÅmaÂÂhakadevatÃsu tato gocaragÃme issarajane tato tattha manusse upÃdÃya sabbasattesu, so hi bhikkhusaÇgho mettÃya sahavÃsÅnaæ muducittataæ janeti, ath' assa sukhasaævÃsatà hoti. sÅmaÂ- ÂhakadevatÃsu mettÃya mudukatacittÃhi devatÃhi dhammi- kÃya rakkÃya susaæ vihitÃrakkho hoti. gocaragÃme issa- rajane mettÃya mudukatacittasantÃnehi issarehi dhammikÃya rakkhÃya surakkhitaparikkhÃro hoti. tattha manussesu met- tÃya pasÃditacittehi tehi aparibhÆto hutvà vicarati, sabba- sattesu mettÃya sabbattha appaÂihatacÃro\<*<16>*>\ hoti. maraïa- satiyÃ\<*<17>*>\ pana avassaæ maritabban ti cintento anesanaæ pahÃya \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. abhi-,sic passim. 2 B2.Bp. Ssp. -pÆrati. 3 B2. -pÆrissatÅti. 4 Ssp. nena. 5 B2. yam idaæ for yam p' idaæ. 6 B2,Bp. -rika. 7 Ssp. omits sÅlaæ. 8 Ssp. gaïÂho. 9 B2.Bp. pali-. 10 B2.Bp. Ssp. upacchi-. 11 B2.Bp. omit pi. 12 Ssp. dubbidhaæ. 13 B2.Bp. Ssp. -tthaka for -ttha. 14 Bp. Ssp. -ïassati. 15 B2.Bp. Ssp. ti pi. 16 Ssp. apaÂi-. 17 Bp. Ssp. -ïassati-. * Vism. 90 sq. >\ #<[page 417]># %% uparÆpari va¬¬hÃmÃnasaævego anolÅnavuttiko hoti. asu- bhasa¤¤Ãya dibbesu pi Ãrammaïesu taÇhà na uppajjati.\<*<1>*>\ ten' ass' etaæ tayaæ evaæ bahÆpakÃrattà sabbattha atthari- tabbaæ\<*<2>*>\ icchitabban ti katvà adhippetassa ca yogÃnuyoga- kammassa padaÂÂhÃnattà sabbattha\<*<3>*>\ kammaÂÂhÃnan ti vuc- cati. aÂÂhatiæsÃrammaïesu\<*<4>*>\ pana yaæ yassa caritÃnukÆlaæ\<*<5>*>\ taæ tassa niccaæ pariharitabbatÃya yathÃvutten' eva nayena pÃrihÃriyakammaÂÂhÃnan ti pi\<*<6>*>\ vuccati. idha pana idam eva ÃnÃpÃïa\<*<7>*>\ kammaÂÂhÃnaæ pÃrihÃriyakammaÂÂhÃnan ti vuccati. ayam ettha saÇkhepo vitthÃrato\<*<8>*>\ pana sÅlavisodhanakathaæ paÊibodhupacchedakatha¤\<*<9>*>\ ca icchantena Visuddhimaggato gahetabbo. evaæ visuddhasÅlena pana upacchinnapaÊibodhena\<*<10>*>\ ca idaæ kammaÂÂhÃnaæ uggaïhantena iminà 'va kammaÂÂhÃnena catutthajjhÃnaæ nibbattetvà vipassanaæ va¬¬hetvà arahat- taæ pattassa buddhaputtassa santike uggahetabbaæ, taæ alabhantena anÃgÃmissa tam pi alabhantena sakadÃgÃmissa taæ pi alabhantena sotÃpannassa tam pi alabhantena ÃnÃ- pÃïacatutthajjhÃnalÃbhissa tam pi alabhantena pÃliyÃ\<*<11>*>\ aÂÂhakathÃya ca asammÆÊhassa\<*<12>*>\ vinicchayÃcariyassa santike uggahetabbaæ, arahantÃdayo hi attanà gatamaggam\<*<13>*>\ eva Ãcikkhanti ayaæ pana gahane padese\<*<14>*>\ mahà hatthipathaæ nÅharanto viya sabbattha\<*<15>*>\ asammÆÊho\<*<16>*>\ sappÃyÃsappÃyaæ paricchinditvà katheti. tatrÃyaæ anupubbakathÃ\<*<17>*>\: tena bhikkhunà sallahukavut- tinà vinayÃcÃrasampannena vuttappakÃram Ãcariyaæ upa- saÇkamitvà vattapaÂivattiyà ÃrÃdhitacittassa tassa\<*<18>*>\ santike pa¤casandhikaæ kammaÂÂhÃnaæ uggahetabbaæ. tatr' ime\<*<19>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. n' uppa-. 2 B2.Bp. Ssp. -yi- for -ri-. 3 B2.Bp. Ssp. -tthaka for -ttha. 4 Ssp. aÂÂhattiæ-. 5 Bp. Ssp. -kulaæ. 6 B2.Bp. Ssp. omit pi. 7 B2. -pÃïasatika-; Bp. -pÃnassatika-. 8 B2.Bp. Ssp. vitthÃro. 9 Bp. pali-; Ssp. palibodhÆpa-. 10 Bp. Ssp. -pali-. 11 B2.Bp. pÃÊiyÃ. 12 Ssp. -muÊhassa. 13 B2.Bp. Ssp. adhigata-. 14 B2. Ssp. -nappadese; Bp. -na padese. 15 Ssp. sabbatthÃrammaïe for sabbattha. 16 Ssp. -muÊho. 17 Bp. -bbÅkathÃ. 18 Bp. omits tassa. 19 Ssp. tatrÅmÃ. >\ #<[page 418]># %<418 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_ I.3.>% pa¤casandhiyo\<*<1>*>\ uggaho paripucchà upaÂÂhÃnaæ appaïÃlak- khaïan ti. tattha uggaho nÃma kammaÂÂhÃnassa uggaha- ïaæ\<*<2>*>\ paripucchà nÃma kammaÂÂhÃnaparipucchanÃ,\<*<3>*>\ upaÂÂhÃ- naæ nÃma kammaÂÂhÃnassa\<*<4>*>\ upaÂÂhÃnaæ, appanà nÃma kam- maÂÂhÃnappaïÃ,\<*<5>*>\ lakkhaïaæ nÃma kammaÂÂhÃnassa lakkha- naæ. evaæ lakkhaïam idaæ kammaÂÂhÃnan ti kammaÂÂhÃ- nasabhÃvÆpadhÃraïan\<*<6>*>\ ti vu hoti. evaæ pa¤casandhi- kaæ kammaÂÂhÃnaæ uggaïhanto attanÃpi na kilamati Ãca- riyaæ pi na viheÂheti,\<*<7>*>\ tasmà thokaæ uddisÃpetvà bahukÃ- laæ\<*<8>*>\ sajjhÃyitvà evaæ pa¤casandhikaæ kammaÂÂhÃnaæ ugga- hetvà sace tattha sappÃyaæ hoti tatth' eva vasitabbaæ. no ce tattha sappÃyaæ hoti Ãcariyaæ Ãpucchitvà sace manda- pa¤¤o yojanaparamaæ gantvà sace tikkhapa¤¤o dÆram pi gantvà aÂÂhÃrasasenÃsanadosavivajjitaæ\<*<9>*>\ pa¤casenÃsanaÇ- gasamannÃgataæ senÃsanaæ upagamma tattha vasantena upacchinnakhuddakapaÊibodhena katabhattakiccena bhatta- sammadaæ\<*<10>*>\ paÂivinodetvÃ\<*<11>*>\ ratanattayaguïÃnussaraïena cittaæ sampahaæsetvà Ãcariyuggahato ekapadam pi apam- mussantena\<*<12>*>\ imaæ\<*<13>*>\ ÃnÃpÃïÃsatikammaÂÂhÃnaæ manasikÃ- tabbaæ. ayam ettha saÇkhepo vitthÃrato\<*<14>*>\ pana imaæ\<*<15>*>\ kathÃmaggaæ icchentena Visuddhimaggato\<*<19>*>\ gahetabbo. yaæ pana vuttaæ imaæ\<*<15>*>\ ÃnÃpÃïasatikammaÂÂhÃnaæ manasikÃtabban ti tatrÃyaæ manasikÃravidhi: gaïanà anubandhanà phusanà Âhapanà sallakkhaïà vivaÂÂanà pÃrisuddhi tesa¤ ca patipassanÃ\<*<16>*>\ 'ti.\<*<17>*>\ \<*<20>*>\ gaïanà ti gaïanà yeva, anubandhanà ti anupadahanÃ.\<*<18>*>\ phusanà ti phuÂÂhaÂÂhÃnaæ. Âhapanà ti appanÃ. sallak- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -sandhayo. 2 B2.Bp. Ssp. uggaïhanaæ. 3 B2.Bp. Ssp. -ÂÂhÃnassapari-. 4 Bp. -ss'. 5 Ssp. -ÂÂhÃnassa appanÃ. 6 B2. -ÂÂhÃnaæ sabhÃ-. 7 B2. vibodheti. 8 Ssp. bahuæ kÃÊÃæ. 9 B2. -vÅvajjitaæ. 10 B2. -sampadaæ. 11 Bp. vino-. 12 B2. asaæmussantena; Ssp. appamuss-. 13 B2.Bp. idaæ. 14 B2.Bp. vitthÃro. 15 B2. idam; Bp. imaæ. 16 Bp. Ssp. paÂipa-. 17 B2. omits 'ti. 18 B2. anupatanÃ; Ssp. anuvahanÃ. 19 Vism. 84 sq. 20 Vism. 278. >\ #<[page 419]># %% khaïà ti vipassanà vivaÂÂanà ti maggo. pÃrisuddhÅti phalaæ. tesa¤ ca patipassanÃ\<*<1>*>\ ti paccavekkhaïÃ. tattha iminà Ãdikammikakulaputtena paÂhamaæ gaïanÃya imaæ\<*<2>*>\ kam- maÂÂhÃnaæ manasikÃtabbaæ. gaïayantena\<*<3>*>\ ca pa¤cannaæ heÂÂhà na Âhapetabbaæ, dasannaæ upari na netabbaæ. antare khaï¬aæ na dassetabbaæ pa¤cannaæ heÂÂhà Âha- pentassa hi sambÃdhe okÃse cituppÃdo vipphandati sam- bÃdhe vaje sanniruddhagogaïo\<*<4>*>\ viya, dasannaæ upari nentassa gaïananissito 'va cittuppÃdo\<*<5>*>\ hoti, antarà khaï¬aæ dassentassa sikhÃppattaæ nu kho me kammaÂÂhÃnaæ no ti cittaæ vikampati, tasmà ete dose vajjetvà gaïetabbaæ. gaïayantena\<*<6>*>\ ca paÂhamaæ dandhagaïanÃya dha¤¤amÃpa- kagaïanÃya gaïetabbaæ. dha¤¤amÃpako hi nÃÊiæ pÆretvà ekan ti vatvà okirati puna pÆrento ki¤ci\<*<7>*>\ kacavaraæ disvà taæ cha¬¬ento ekaæ ekan ti vadati, esanayo dve dve ti Ãdisu, evam evaæ iminÃpi assÃsapassÃsesu\<*<8>*>\ yo upaÂÂhÃti taæ gahetvà ekaæ ekan ti Ãdiæ katvà yÃva dasadasà ti pavattamÃnaæ pavattamÃnaæ upalakkhetvà 'va\<*<9>*>\ gaïetab- baæ. tassa\<*<10>*>\ evaæ gaïayato nikkhantÃ\<*<11>*>\ ca pavisantà ca assÃsapassÃsà pÃkaÂà honti. ath' anena\<*<12>*>\ taæ dandhagaïa- naæ dha¤¤amÃpakagaïanaæ pahÃya sÅghagaïanÃya\<*<13>*>\ gopÃ- lagaïanÃya\<*<14>*>\ gaïetabbaæ. cheko hi gopÃlako sakkharÃyo ucchaÇgena gahetvà rajjudaï¬ahattho pÃto 'va vajaæ gantvà gÃvo piÂÂhiyaæ paharitvà palighatthambhamatthake nisinno dvÃraæ pattaæ\<*<15>*>\ pattaæ yeva gÃviæ\<*<15>*>\ eko dve ti sakkharaæ khipitvÃ\<*<16>*>\ gaïeti. tiyÃmarattiæ sambÃdhe okÃse dukkhaæ\<*<1>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ssp. paÂipa-. 2 B2.Bp. idaæ. 3 B2. Ssp. gaïantena; Bp. gaïentena. 4 Ssp. -ruddhagoïo. 5 B2.Bp. insert vikkhitta before cittu-. 6 B2.Bp. Ssp. gaïentena. 7 Ssp. ka¤ci. 8 B2. -passÃsÃsesu. 9 Ssp. omits va. 10 Bp. tass'. 11 B2. Ssp. nikkhamantÃ. 12 Bp. Ssp. athÃnena; B2. athÃnena for ath' anena. 13 B2. siÇgha-. 14 B2.Bp. -pÃlakaga-. 15 B2. dvÃrapattaæ dvÃrapattaæ yeva gÃvaæ for pattaæ pattaæ yeva gÃviæ;Bp. gÃvaæ for gÃviæ. 16 B2. khÅpitvà khÅpitvà for khipitvÃ. 17 B2.Bp. dukkha. >\ #<[page 420]># %<420 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% vutthagogaïo\<*<1>*>\ nikkhamanto\<*<2>*>\ a¤¤ama¤¤aæ upanighaæ- santo\<*<3>*>\ vegena\<*<4>*>\ pu¤japu¤jo\<*<5>*>\ hutvà nikkhamati.\<*<6>*>\ so vegena vegena\<*<7>*>\ tÅïi\<*<8>*>\ cattÃri pa¤ca\<*<9>*>\ dasà 'ti gaïeti yeva. evaæ imassÃpi purimanayena gaïayato assÃsapassÃsà pÃkaÂà hutvà sÅghasÅghaæ\<*<10>*>\ punappunaæ\<*<11>*>\ sa¤caranti. tato tena\<*<12>*>\ punap- punaæ\<*<13>*>\ sa¤carantÅti ¤atvà anto ca bahi ca agahetvÃ\<*<14>*>\ dvÃ- rappattaæ dvÃrappattaæ yeva gahetvà eko dve tÅïi cattÃri pa¤ca,\<*<15>*>\ eko dve tÅïÅ cattÃri pa¤ca cha, eko\<*<16>*>\ dve tÅïi cattÃri pa¤ca cha\<*<16>*>\ satta aÂÂha nava dasà 'ti sÅghasÅghaæ\<*<17>*>\ gaïetabbam eva. gaïanapaÂibaddhe\<*<18>*>\ hi kammaÂÂhÃne gaïanabalen'\<*<19>*>\ eva cittaæ ekaggaæ hoti arittÆpatthambhanavasena caï- ¬asote nÃvÃÂhapanam iva, tass' evaæ sÅghasÅghaæ gaïayato kammaÂÂhÃnaæ nirantarappavattaæ viya hutvà upaÂÂhÃti. atha nirantaraæ\<*<20>*>\ pavattatÅti ¤Ãtvà anto ca bahi ca vÃtaæ apariggahetvà purimanayen' eva vegavegena\<*<21>*>\ gaïetabbaæ. anto pavisanavÃtena hi saddhiæ\<*<22>*>\ cittaæ pavesayato abbhan- taraæ vÃtabbhÃhataæ medapÆritaæ viya hoti, bahi nik- khamanavÃtena hi\<*<23>*>\ saddhiæ cittaæ nÅharato bahiddhà puthuttÃrammaïe cittaæ vikkhipati phuÂÂhokÃse pana satiæ Âhapetvà bhÃventass' eva bhÃvanà sampajjati, tena vuttaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. vuÂÂha-. 2 B2. nikkamanto and repeats this; Bp. repeats nikkhamanto. 3 B2. -ghaæsento. 4 Bp. repeats vegena; Ssp. vegavegena. 5 Bp. pu¤jopu¤jo. 6 B2. nikkamati. 7 Ssp. vegavegena for vegena vegena. 8 B2.Bp. eko dve before tÅïi. 9 B2.Bp. insert ...pe... after pa¤ca. 10 B2. siÇgham siÇghaæ; Bp. Ssp. sÅghaæ sÅghaæ. 11 B2. -ppunnaæ. 12 B2. nena for tena; Ssp. inserts sÅghaæ. sÅghaæ after tena. 13 B2. -ppunnaæ. 14 Bp. Ssp. aggahe-. 15 B2. inserts ...pe... after pa¤ca. 16 B2. omits these words from this eko to this cha. 17 B2. siÇgham siÇghaæ, sic passim; Bp. Ssp. sÅghaæ sÅghaæ, sic passim. 18 B2. -bandhe;Bp. gaïanÃ-. 19 Bp. gaïanÃ-. 20 B2. -tarappava-. 21 B2.Bp. vegena for this; Ssp. vegavegena. 22 B2. saddhi. 23 B2.Bp. Ssp. omit hi. >\ #<[page 421]># %% anto ca bahi ca vÃtaæ apariggahetvà purimanaye\<*<1>*>\ 'va vegavegena\<*<2>*>\ gaïetabban ti. kÅvaciraæ\<*<3>*>\ pan' etaæ gaïetab- ban ti, yÃva vinà gaïanÃya assÃsapassÃsÃrammaïe sati santiÂÂhati, bahi visaÂavitakkavicchedaæ katvà assÃsapassÃ- sÃrammaïe sati saïÂhapanatthaæ\<*<4>*>\ yeva hi gaïanà ti, evaæ gaïanÃya manasikatvà anubandhanÃya manasikÃtabbaæ. anubandhanà nÃma gaïanaæ paÂisaæharitvà satiyà niran- taraæ assÃsapassÃsÃnaæ anugamanaæ. ta¤ ca kho na ÃdimajjhapariyosÃnÃnugamanavasena, bahi nikkhamanavÃ- tassa hi nÃbhiÃdi hadayaæ majjhaæ nÃsikÃ\<*<5>*>\ pariyosÃnaæ, abbhantaraæ\<*<6>*>\ pavisanavÃtassa nÃsikaggaæ Ãdi hadayaæ majjhaæ nÃbhi pariyosÃnaæ, ta¤ c' assa anugacchato vik- khepagataæ cittaæ sÃrambhÃya\<*<7>*>\ c' eva hoti i¤janÃya ca, yathÃha:* assÃsÃdimajjhapariyosÃnaæ satiyà anugacchato ajjhattaæ vikkhepagatena cittena kÃyo pi cittam pi sÃraddhà 'va\<*<8>*>\ honti, i¤jità ca phandità ca, passÃsÃdimajjhapariyosÃnaæ satiyà anugacchato ba- hiddhà vikkhepagatena cittena kÃyo pi cittam pi sÃraddhà ca honti, i¤jità ca phandità cÃ'ti. tasmà anubandhanÃya manasikarontena Ãdimajjhapari- yosÃnavasena manasikÃtabbaæ. api ca kho phusanÃvasena ca\<*<9>*>\ ÂhapanÃvasena ca manasikÃtabbaæ. gaïanÃnubandha- nÃvasena viya hi phusanÃvasena\<*<10>*>\ ÂhapanÃvasena\<*<11>*>\ visuæ ma- nasikÃro n' atthi, phuÂÂhaphuÂÂhaÂÂhÃne ÂhÃne\<*<12>*>\ yeva pana gaïento gaïanÃya ca phusanÃya ca manasikaroti,. tatth' eva\<*<13>*>\ gaïanaæ paÂisaæharitvÃte satiyà anubandhanto appaïÃvasena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. -nayen' eva. 2 Bp. vegena; Ssp. vegavegena. 3 B2. kiævacÅraæ. 4 B2.Bp. saïÂhÃpa-. 5 Bp. nÃsikaggaæ. 6 Bp. -tarappavisa-. 7 B2.Bp. sÃraddhÃya. 8 B2.Bp. Ssp. ca for 'va. 9 Bp. omits ca. 10 Ssp. phusanÃÂhapanÃvasena for phusanÃvasena ÂhapanÃvasena. 11 B2.Bp. add ca. 12 Ssp. omits ÂhÃne. 13 B2. adds ca. * Ps. i, 164. >\ #<[page 422]># %<422 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% ca cittaæ Âhapento anubandhanÃya ca phusanÃya ca ÂhapanÃya ca manasikarotÅti vuccati. svÃyam attho aÂÂhakathÃyaæ vuttapaÇguladovÃrikopamÃhi\<*<1>*>\ PaÂisambhidÃyaæ\<*<2>*>\ vuttakakacopamÃya ca veditabbo. ta- trÃyaæ paÇguÊopamÃ: seyyathÃpi paÇguÊo doÊÃya\<*<3>*>\ kÅÊataæ mÃtÃputtÃnaæ doÊaæ\<*<4>*>\ khipitvà tatth' eva doÊatthambhamÆle\<*<5>*>\ nisinno kamena Ãgacchantassa gacchantassa vÃ\<*<6>*>\ doÊaphalakassa ubhokoÂiyo\<*<7>*>\ majjha¤ ca passati na ca ubhokoÂimajjhÃnaæ dassanatthaæ vyÃvaÂo hoti evam evÃyaæ bhikkhu sativasena upanibandhanatthambhamÆle ÂhatvÃ\<*<8>*>\ assÃsapassÃsadoÊaæ khipitvà tatth' eva nimitte satiyà nisinno kamena Ãgacchan- tÃna¤ ca gacchantÃna¤ ca puÂÂhaÂÂhÃne assÃsapassÃsÃnaæ ÃdimajjhapariyosÃnaæ satiyà anugacchanto tatth' eva\<*<9>*>\ cittaæ Âhapento passati, na ca tesaæ dassanatthaæ vyÃvaÂo hoti, ayaæ paÇgulopamÃ. ayaæ pana dovÃrikopamÃ: seyyathÃpi dovÃriko nagarassa anto ca bahi ca purise ko tvaæ kuto và Ãgato kuhiæ và gacchasi kiæ\<*<10>*>\ và te hatthe ti na vÅmaæsati, na hi tassa te bhÃrà dvÃrappattaæ dvÃrappattaæ yeva pana vÅmaæsati evam, evaæ imassa bhikkhuno anto paviÂÂhavÃtà ca bahinikkhantavÃtà ca na bhÃrà honti, dvÃrappattà dvÃrap- pattà yeva bhÃrà ti, ayaæ dovÃrikopamÃ. kakacopamà pana Ãdito ppabhÆti\<*<11>*>\ evaæ\<*<12>*>\ veditabbÃ. vuttaæ h' etaæ:* nimittaæ assÃsapassÃsà anÃrammaïam ekacittassa ajÃnato ca tayo dhamme bhÃvanÃnÆpalabbhati,\<*<13>*>\ nimittaæ assÃsapassÃsà Ãrammaïanam ekacittassa jÃnato ca\<*<14>*>\ tayo dhamme bhÃvanà upalabbhatÅti. kathaæ ime tayo dhammà ekacittassa ÃrammaïÃ\<*<15>*>\ na honti, na c' ime tayo dhammà avidità honti, na ca cittaæ vikkhepaæ gacchati padhÃna¤ ca pa¤¤Ãyati payoga¤ ca sÃdheti visesam \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -guÊa-. 2 B2. -bhÅdÃyaæ. 3 Bp. dolÃya. 4 Bp. Ssp. dolaæ. 5 Bp. Ssp. dola-, sic passim. 6 Bp. Ssp. ca for vÃ. 7 B2. adds ca. 8 Ssp. ÂhapetvÃ. 9 B2.Bp. Ssp. tattha ca for tatth ;eva. 10 B2. ki for kiæ. 11 Bp. pabhuti, sic passim 12 Ssp. omits evaæ. 13 Bp. -nÃnupa-. 14 Bp. 'va for ca. 15 Bp. Ssp. -maïaæ. * Ps. i, 170; Vism. 281. >\ #<[page 423]># %% adhigacchati, seyyathÃpi rukkho same bhÆmibhÃge nikkhitto, tam enaæ puriso kakacena chindeyya rukkhe phuÂÂhakaka- cadantÃnaæ vasena purisassa sati upaÂÂhità hoti, na Ãgate và gate và kakacadante manasikaro ti na Ãgatà và gatà và kakacadantà avidità honti padhÃna¤ ca pa¤¤Ãyati payo- ga¤ ca sÃdheti,\<*<1>*>\ yathÃ\<*<2>*>\ rukkho same bhÆmibhÃge nikkhitto evaæ upanibandhanimittaæ,\<*<3>*>\ yathà kakacadantà evaæ assÃ- sapassÃsÃ,\<*<4>*>\ yathÃrukkhe phuÂÂhakakacadantÃnaæ vasena purisassa satiupaÂÂhità hoti na Ãgate và gate và kakacadante manasikaroti na Ãgatà và gatà và kakacadantà avidità honti padhÃna¤ ca pa¤¤Ãyati payoga¤ ca sÃdheti,\<*<1>*>\ evam evaæ bhikkhu nÃsikagge và mukhanimitte và satiæ upaÂÂhapetvà nisinno hoti na Ãgate và gate và assÃsapassÃse manasikaroti na Ãgatà và gatà và assÃsapassÃsà avidità honti padhÃna¤ ca pa¤¤Ãyati payoga¤ ca sÃdheti visesam adhigacchati. padhÃ- nan ti katamaæ padhÃnaæ. Ãraddhaviriyassa kÃyo pi cittam pi kammaniyaæ hoti idaæ padhÃnaæ. katamo payogo Ãrad- dhaviriyassa\<*<5>*>\ upakkilesà pahÅyanti vitakkà vÆpasammanti\<*<6>*>\ ayaæ payogo. katamo viseso Ãraddhaviriyassa\<*<5>*>\ saæyojanÃ\<*<7>*>\ pahÅyanti anusayà vyanti honti ayaæ viseso. evaæ ime tayo dhammà ekacittassa ÃrammaïÃ\<*<8>*>\ na honti, an c' ime\<*<9>*>\ tayo dhammà avidità honti na ca cittaæ vikkhepaæ gacchati padhÃ- na¤ ca pa¤¤Ãyati payoga¤ ca sÃdheti visesam adhigacchati. ÃnÃpÃïasati\<*<10>*>\ yassa paripuïïà subhÃvità anupubbaæ paricità yathà buddhena desità so imaæ\<*<11>*>\ lokaæ pabhÃseti abbhà mutto 'va candimà 'ti.* ayaæ kakacopamÃ. idha pan' assa ÃgatÃgatavasena amanasikÃramattam eva payojanan ti veditabbaæ. idaæ kammaÂÂhÃnaæ manasikaroto kassaci na ciren'\<*<12>*>\ eva nimitta¤ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. inserts visesam adhigacchati after sÃdheti. 2 Ssp. adds pi. 3 B2.Bp. Ssp. -bandhanani-. 4 B2. adds daÂÂhabbÃ. 5 B2.Bp. -vÅri-. 6 Bp. Ssp. -samanti. 7 Bp. sa¤¤o-. 8 Bp. Ssp. -maïaæ. 9 Ssp. c' Åme. 10 B2.-satÅ; Bp. -nassati; Ssp. -nassatÅ. 11 Ssp. maæ for imaæ. 12 B2. cÅren'. * Vism. 282. >\ #<[page 424]># %<424 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% ca uppajjati avasesajjhÃnaÇgapatimaï¬itÃ\<*<1>*>\ appaïÃsaÇkhÃtà Âhapanà ca sampajjati. kassaci pana gaïanÃvasen' eva manasikÃrakÃlato ppabhÆti\<*<2>*>\. anukkamato oÊÃrikassÃsapas- sÃsanirodhavasena\<*<3>*>\ kÃyadarathe vÆpasante kÃyo pi cittaæ pi lahukaæ hoti sarÅraæ\<*<4>*>\ ÃkÃse laÇghanÃkÃrappattaæ viya hoti, yathà sÃraddhakÃyassa ma¤ce và pÅÂhe và nisÅdato ma¤capÅÂhaæ onamati vikÆjati\<*<5>*>\ paccatthara¤aæ valiæ gaï- hati,\<*<6>*>\ asÃraddhakÃyassa pana nisÅdato n' eva ma¤capÅÂhaæ onamati na vikÆjati\<*<5>*>\ na paccattharaïaæ valiæ gaïhati, tÆ- lapicupÆritaæ\<*<7>*>\ viya ma¤capÅÂhaæ hoti, kasmà yasmà asÃrad- dho\<*<8>*>\ kÃyo lahuko hoti. evam evaæ gaïanÃvasena manasi- kÃrakÃlato pabhÆti anukkamato oÊÃrikÃssÃsapassÃsanirodha- vasena kÃyadarathe vÆpasante kÃyo pi cittam pi lahukaæ hoti sarÅraæ ÃkÃse laÇghanÃkÃrappattaæ viya hoti, tassa oÊÃrike assÃsapassÃse niruddhe sukhumassÃsapassÃsanimit- tÃrammaïaæ\<*<9>*>\ cittaæ pavattati, tasmim pi niruddhe aparÃ- paraæ tato sukhumatarasukhumatamaæ\<*<10>*>\ nimittÃrammaïaæ pavattati yeva. kathaæ, yathà puriso mahatiyà lohasalÃkÃya kaæsatÃlaæ\<*<11>*>\ ÃkoÂeyya\<*<12>*>\ ekappahÃrena mahÃsaddo uppajjeyya, tassa oÊÃrikasaddÃrammaïaæ cittaæ pavatteyya, niruddhe oÊÃrike sadde atha pacchà sukhumasaddanimittÃrammaïaæ,\<*<13>*>\ tasmim pi niruddhe aparÃparaæ tato sukhumatarasukhuma- tamasaddanimittÃrammaïaæ\<*<14>*>\ pavattat' eva, evan\<*<15>*>\ ti vedi- tabbaæ. vuttam pi c' etaæ: seyyathÃpi kaæse akoÂite\<*<16>*>\ ti vitthÃro. yathà hi a¤¤Ãni kammaÂÂhÃnÃni uparÆparibhÆ- tÃni\<*<17>*>\ honti na tathà idaæ idaæ pana uparÆpari bhÃventassa\<*<18>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -parima-; Bp. Ssp. -paÂima-. 2 Ssp. omits anukkamato . . . laÇghanÃkÃrappattaæ viya hoti, and yathà follows this pabhÆti. 3 B2.Bp. -rika assÃ-. 4 B2. omits sarÅraæ. 5 Ssp. vikuÂÂati. 6 Bp. Ssp. gaïhÃti, sic passim. 7 B2. -puritaæ. 8 Ssp. -raddha kÃyo. 9 B2.Bp. -ma assÃ-. 10 B2. repeats sukhumataraæ; Bp. Ssp. -tara for -tamaæ. 11 B2. -tÃlakam;Bp. -ÂÃlaæ. 12 Ssp. ÃkoÂÂeyya. 13 B2. adds uppajjati. 14 B2. sukhumataraæ sukhumataraæ sadda-; Bp. -sukhupatara sadda- (sukhupa- by mistake); Ssp. sukhumatarasukhumatarasadda-. 15 Bp. evaæ for evan ti. 16 Ssp. akoÂÂite. 17 B2. Ssp. -parivibhÆ-. 18 Bp. Ssp. repeat this. >\ #<[page 425]># %% sukhumattaæ\<*<1>*>\ gacchati upaÂÂhÃnam pi na upagacchati, evaæ anupaÂÂhahante pana tasmiæ na tena bhikkhunà uÂÂhÃyÃ- sanà cammakhaï¬aæ papphoÂhetvÃ\<*<2>*>\ gantabbaæ. kiæ kÃ- tabbaæ. Ãcariyaæ pucchissÃmÅti và naÂÂhaæ dÃni me kam- maÂÂhÃnan ti và na vuÂÂhÃtabbaæ. iriyÃpathaæ vikopetvà gacchato hi kammaÂÂhÃnaæ navanavaæ\<*<3>*>\ eva hoti, tasmà yathÃnisinnen' eva desato Ãharitabbaæ, tatrÃyaæ ÃharanÆ- pÃyo. tena hi bhikkhunà kammaÂÂhÃnassa anupaÂÂha- hanabhÃvaæ\<*<4>*>\ ¤atvà itipaÂisa¤cikkhitabbaæ ime assÃsapassÃ- sà nÃma kattha atthi kattha n' atthi kassa và atthi kassa và n' atthÅti. ath' evaæ paÂisa¤cikkhato\<*<5>*>\ ime antomÃtukucchiyaæ n' atthi udake nimuggÃnaæ n' atthi tathà asa¤¤ÅbhÆtÃnaæ matÃnaæ catutthajjhÃnasamÃpannÃnaæ rÆpÃrÆpabhava- samaÇgÅnaæ\<*<6>*>\ nirodhasamÃpannÃnan ti ¤atvà evaæ attanà 'va attÃ\<*<7>*>\ codetabbo. nanu tvaæ paï¬ita neva mÃtukucchigato na udake nimuggo na asa¤¤ÅbhÆto na mato na catutthajjhÃ- nasamÃpanno na rÆpÃrÆpabhavasamaÇgÅ\<*<8>*>\ na nirodhasamÃ- panno, atthi yeva te assÃsapassÃsÃ\<*<9>*>\ mandapa¤¤atÃya pana pariggahetuæ na sakkosÅti, athÃnena pakatiphuÂÂhavasen' eva cittaæ Âhapetvà manasikÃro pavattetabbo, ime hi dÅghanÃsi- kassa nÃsÃpuÂaæ ghaÂÂentà pavattanti, rassanÃsikassa uttaroÂ- Âhaæ tasmÃnena imaæ nÃma ÂhÃnaæ ghaÂÂentÅti nimittaæ Âhapetabbaæ, idam\<*<10>*>\ eva hi atthavasaæ paÂicca vuttaæ bha- gavatÃ: nÃhaæ bhikkhave muÂÂhassatissa asampajÃnassa ÃnÃpÃïasatibhÃvanaæ vadÃmÅti. ki¤cÃpi hi yaæ ki¤ci kammaÂÂhÃnaæ satassa sampajÃnass' eva sampajjati. ito a¤¤aæ pana manasikarontassa pÃkaÂaæ hoti, idam pana ÃnÃpÃïasatikammaÂÂhÃnaæ garukaæ garukabhÃvanaæ buddha-paccekabuddha-buddhaputtÃnaæ mahÃpurisÃnaæ yeva manasikÃrabhÆmibhÆtaæ na c' eva ittaraæ na\<*<11>*>\ ittara- sattasamÃsevitaæ, yathà yathà manasikayirati,\<*<12>*>\ tathà tathà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -mataæ. 2 Bp. Ssp. -ÂetvÃ. 3 Ssp. navaæ navam. 4 B2. -paÂhÃhanassa bhÃvaæ. 5 Bp. -kkhatÃ. 6 Ssp. -rÆpakavasama-. 7 B2. attÃnaæ paÂico-;Bp. Ssp. attà paÂico-. 8 B2. -rÆpà bhava-. 9 Ssp. assÃsappa-. 10 Ssp. imam. 11 Bp. adds ca. 12 B2.Bp. Ssp. -kariyati. >\ #<[page 426]># %<426 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% santa¤ c' eva hoti sukhuma¤ ca tasmà ettha balavatÅ sati ca pa¤¤Ã ca icchitabbÃ. yathà hi paÂÂasÃÂakassa\<*<1>*>\ tunnaka- raïakÃle suci\<*<2>*>\ pi sukhumà icchitabbà sucipÃsavedhanam pi tato sukhumataraæ, evam evaæ\<*<3>*>\ puÂÂasÃÂakasadisassa imassa kammaÂÂhÃnassa bhÃvanÃkÃle sucipaÂibhÃgà sati pi sucipÃsa- vedhanapaÂibhÃgà taæ sampayuttÃ\<*<4>*>\ pa¤¤Ãpi balavatÅ icchi- tabbÃ. tÃhi ca pana satipa¤¤Ãhi samannÃgatena bhikkhunà na te assÃsapassÃsà a¤¤atra pakatiphuÂÂhokÃsà pariyesitabbÃ. yathà pana kassako\<*<5>*>\ kasiæ\<*<6>*>\ kasitvà balivadde\<*<7>*>\ mu¤citvà gocarÃbhimukhe katvà chÃyÃya\<*<8>*>\ nisinno vissameyya\<*<9>*>\ ath' assa te balivaddÃ\<*<7>*>\ vegena aÂaviæ\<*<10>*>\ paviseyyuæ, yo hoti cheko kassakol\<*<1>*>\ so puna te gahetvà yojetukÃmo na tesaæ anupadaæ gantvà aÂaviæ\<*<10>*>\ Ãhiï¬ati. atha kho rasmi¤ ca patoda¤\<*<12>*>\ ca gahetvà ujukam eva tesaæ sannipÃtatitthaæ\<*<13>*>\ gantvà nisÅdati và nipajjati vÃ. atha\<*<14>*>\ te gone divasabhÃgaæ caritvà nipÃ- tatitthaæ\<*<15>*>\ otaritvà nahÃtvÃ\<*<16>*>\ ca pivitvà ca paccuttaritvà Âhite disvà rasmiyà bandhitvà patodena\<*<12>*>\ vijjhanto Ãnetvà yojetvà puna kammaæ karoti. evam eva tena bhikkhunà na te assÃsapassÃsÃ\<*<17>*>\ a¤¤atra pakatiphuÂÂhokÃsà pariyesitabbÃ. satirasmiæ pana pa¤¤Ãpatoda¤\<*<18>*>\ ca gahetvà pakatiphuÂÂho- kÃse cittaæ Âhapetvà manasikÃro pavattetabbo.\<*<19>*>\ evaæ hi 'ssa manasikaroto na cirass' eva te upaÂÂhahanti nipÃtatitthe\<*<20>*>\ viya goïÃ, tato tena satirasmiyà bandhitvà tasmiæ yeva ÂhÃne yojetvà pa¤¤Ãpatodena\<*<21>*>\ vijjhantena puna kammaÂÂhÃnaæ anuyu¤jitabbaæ. tass' evam anuyu¤jato na cirass' eva nimittaæ upaÂÂhÃti, tam pan' etaæ na sabbesaæ ekasadisaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ssp. maÂÂhasÃÂa-. 2 B2.Bp. Ssp. sÆci for suci, sic passim. 3 B2. eva maÂÂa-; Bp. Ssp. eva maÂÂha-. 4 B2. -yutta. 5 Ssp. kasako. 6 Ssp. omits this. 7 Bp. baliba-. 8 B2. -yaæ. 9 Ssp. visameyya. 10 B2. aÂÂaviæ. 11 Ssp. kasako. 12 Ssp. paÂoda¤. 13 B2.Bp. nipÃta-; Ssp. nipÃtatiÂÂhaæ. 14 B2.Bp. add kho. 15 Ssp. udapÃnatiÂÂhaæ. 16 B2.Bp. nhatvÃ. 17 Ssp. omits this. 18 Ssp. -paÂoda¤. 19 B2. vattetabbo. 20 Ssp. -tiÂÂhe. 21 Ssp. -paÂodena. >\ #<[page 427]># %% hoti. api ca kho kassaci sukhasamphassaæ\<*<1>*>\ uppÃdayamÃno\<*<2>*>\ tÆlapicu viykappÃsapicu viya vÃtadhÃrà viya ca upaÂÂhÃtÅti ekacce Ãhu. ayam pana aÂÂhakathÃvinicchayo : idaæ hi kassaci karÆpaæ viya maïigulikÃ\<*<3>*>\ viya muttÃgulikÃ\<*<4>*>\ viya ca kassaci kharasamphassaæ hutvà kappÃsaÂÂhi viya sÃradÃrusÆci\<*<5>*>\ viya ca kassaci dÅghapÃmaïgasuttaæ viya kusumadÃmaæ viya ca\<*<6>*>\ dhÆpÃsikhÃ\<*<7>*>\ viya ca kassaci vitthataæ\<*<8>*>\ makkaÂasuttaæ\<*<9>*>\ viya vaÊÃhakapaÂalaæ\<*<10>*>\ viya padumapup- phaæ viya rathacakkaæ viya suriyamaï¬alaæ\<*<11>*>\ viya ca upaÂ- ÂhÃti. ta¤ ca pan' etaæ yathà sambahulesu\<*<12>*>\ bhikkhÆsu suttantaæ sajjhÃyitvà nisinnesu ekena bhikkhunÃ: tumhÃ- kaæ kÅdisaæ\<*<13>*>\ hutvà idaæ suttaæ upaÂÂhÃtÅti vutte, eko: mayhaæ mahatÅ pabbateyyà nadi\<*<14>*>\ viya hutvà upaÂÂhÃtÅti Ãha. aparo: mayhaæ ekà vanarÃji viya. a¤¤o : mayhaæ sÅtac- chÃyo sÃkhÃsampanno phalabhÃrabharitarukkho viyà 'ti. tesaæ hi taæ\<*<15>*>\ ekam eva suttaæ sa¤¤ÃnÃnatÃya nÃnato upaÂ- ÂhÃti.\<*<16>*>\ evaæ ekam eva kammaÂÂhÃnaæ sa¤¤ÃnÃnatÃya nÃ- nato upaÂÂhÃti,\<*<17>*>\ sa¤¤ajaæ\<*<18>*>\ hi etaæ sa¤¤ÃnidÃnaæ sa¤¤Ãp- pabhavaæ,\<*<19>*>\ tasmÃ\<*<20>*>\ sa¤¤ÃnÃnatÃya nÃnato upaÂÂhÃtÅti ve- ditabbaæ. ettha ca a¤¤am eva assÃsÃrammaïaæ cittaæ a¤¤aæ passÃsÃrammaïaæ a¤¤aæ nimittÃrammaïaæ, yassa hi ime tayo dhammà n' atthi, tassa kammaÂÂhÃnaæ, n' eva appaïaæ na\<*<21>*>\ upacÃraæ\<*<22>*>\ pÃpuïÃti, yassa pan' ime\<*<23>*>\ tayo dhammà atthi, tass' eva kammaÂÂhÃnaæ appana¤ ca upacÃra¤ ca pÃpuïÃti, vuttaæ h' etaæ:* \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -sambassaæ. 2 B2. -mÃnaæ. 3 B2.Bp. Ssp. -guÊikÃ. 4 B2.Bp. -guÊikÃ. 5 B2. -darÆ-. 6 B2.Bp.Ssp. omit ca. 7 B2. Ssp. dhÆmasi-. 8 Ssp. vitthata. 9 B2.Bp. Âakasu-. 10 B2.Bp. valÃ-. 11 B2.Bp. sÆri-: Bp. Ssp. insert candamaï¬alaæ viya before sÆri-. 12 B2. sampahÆlesu. 13 B2. kiædisaæ. 14 B2.Bp.Ssp. nadÅ. 15 Ssp. omits taæ. 16 Sp. Ssp. upaÂÂhÃsi. 17 Ssp. upaÂÂhÃsi. 18 Ssp. sa¤¤Ãjaæ. 19 Ssp. sa¤¤Ãpa-. 20 B2. omits this. 21 B2. omits na. 22 B2. adds ca. 23 Ssp. panÅme. * Ps. i, 170 sq.; Vism. 285 sq. >\ #<[page 428]># %<428 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% nimittaæ assÃsapassÃsà anÃrammaïam ekacittassa ajÃnato ca tayo dhamme bhÃvanÃnÆpalabbhati,\<*<1>*>\ nimittaæ assÃsapassÃsà Ãrammaïam\<*<2>*>\ ekacittassa jÃnato ca\<*<3>*>\ tayo dhamme bhÃvanà upalabbhÃtÅti. evaæ upaÂÂhite pana nimitte tena bhikkhunà Ãcariya- santikaæ gantvà Ãrocetabbaæ mayhaæ bhante evarÆpaæ nÃma upaÂÂhÃtÅti. Ãcariyena pana etaæ nimittan ti và na và nimittan ti na vattabbaæ. evaæ hoti Ãvuso ti vatvÃ\<*<4>*>\ pu- nappunaæ manasikarohÅti vattabbo. nimittan ti hi vutte osÃnaæ\<*<5>*>\ Ãpajjeyya na\<*<6>*>\ nimittan ti vutte nirÃso\<*<7>*>\ visÅdeyya,\<*<8>*>\ tasmà tad ubhayam pi avatvà manasikÃre yeva niyojetabbo ti, evaæ tÃva DÅghabhÃïakÃ. MajjhimabhÃïakà pan' Ãhu: nimittam idaæ Ãvuso kammaÂÂhÃnaæ punappunaæ mana- sikarohi sappurisà 'ti vattabbo ti. athÃnena nimitte yeva cittaæ Âhapetabbaæ, evam assÃyaæ ito pabhÆti Âhapa- nÃvasena bhÃvanà hoti. vuttaæ h' etaæ porÃïehi:* nimitte Âhapayaæ cittaæ nÃnÃkÃraæ vibhÃvayaæ, dhÅro assÃsapassÃse sakaæ cittaæ nibandhatÅti. tass' evaæ nimittupaÂÂhÃnato\<*<9>*>\ pabhÆti nÅvaraïÃni vik- khambhitÃn' eva honti, kilesà sannisinnÃ\<*<10>*>\ 'va\<*<11>*>\ sati upaÂ- Âhità yeva cittaæ samÃhitam eva, idaæ hi dvÅhÃkÃrehi cittaæ samÃhitaæ nÃma hoti upacÃrabhÆmiyaæ và nÅva- raïappahÃnena paÂilÃbhabhÆmiyaæ và aïgapÃtubhÃvena, tattha upacÃrabhÆmÅti upacÃrasamÃdhi. paÂilÃbhabhÆmÅti appanÃsamÃdhi. tesaæ kiæ nÃnÃkaraïaæ. upacÃrasamÃdhi kusalavÅthiyaæ javitvÃ\<*<12>*>\ bhavaÇgaæ otarati. appanÃsamÃdhi divasabhÃge appetvà nisinnassa divasabhÃgam pi kusalavÅ- thiyaæ javati bhavaÇgaæ na\<*<13>*>\ otarati. imesu dvÅsu samÃdhÅsu nimittapÃtubhÃve\<*<14>*>\ upacÃrasamÃdhinà samÃhitaæ cittaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -nÃnupa-. 2 B2. anÃramma-. 3 Bp. va for ca. 4 B2.Bp. add pana. 5 B2.Bp. vosÃnaæ. 6 B2. adds ca. 7 B2.Bp. add 'va. 8 B2. nisÅ-. 9 Ssp. nimittÆ-. 10 B2. -nisannÃ. 11 B2. yeva for 'va. 12 B2. repeats javitvÃ. 13 B2.Bp. this na comes before bhavaÇgaæ. 14 Bp. Ssp. -bhÃvena. * Cp. Vism. 286. >\ #<[page 429]># %% hoti. athÃnena taæ nimittaæ n' eva vaïïato manasikÃtab- baæ, na lakkhaïato paccavekkhitabbaæ. api ca kho Khat- tiyamahesiyà Cakkavattigabbho viya kassakena\<*<1>*>\ sÃÊiyava- gabbho\<*<2>*>\ viya ca appamattena rakkhitabbaæ, rakkhitaæ hi 'ssa phaladaæ\<*<3>*>\ hoti. nimittaæ rakkhato laddhaæ parihÃni na vijjati. Ãrakkhamhi asantamhi laddhaæ laddhaæ vinassatÅti. tatrÃyaæ rakkhaïÆpÃyo\<*<4>*>\: tena bhikkhunà ÃvÃso gocaro bhassaæ puggalo bhojanaæ utu iriyÃpatho ti imÃni satta asappÃyÃni vajjetvÃ\<*<5>*>\ tÃn' eva satta sappÃyÃni sevantena punappunaæ taæ nimittaæ manasikÃtabbaæ, evaæ sap- pÃyasevanena nimittaæ thiraæ katvà vuddhiæ\<*<6>*>\ virÆÊhiæ gamayitvà vatthuvisadakiriyÃ\<*<7>*>\ indriyasamattapaÂipÃdanatà nimittakusalatà yasmiæ samaye cittaæ niggahetabbaæ tas- miæ samaye cittaæ niggaïhanÃya\<*<8>*>\ yasmiæ samaye cittaæ paggaïhetabbaæ\<*<9>*>\ tasmiæ samaye cittaæ\<*<10>*>\ paggaïhanà yas- miæ samaye cittaæ sampahaæsetabbaæ\<*<11>*>\ tasmiæ samaye cittaæ\<*<10>*>\ sampahaæsanà yasmiæ samaye cittaæ ajjhupekkhi- tabbaæ tasmiæ samaye cittaæ\<*<10>*>\ ajjhupekkhaïà asamÃhita- puggalaparivajjanà samÃhitapuggalasevanà tad adhimuttatà ti imÃni dasa appanÃkosallÃni avijahantena yogo karaïÅyo. tass' evam anuyuttassa\<*<12>*>\ viharato idÃni appanà uppajjissatÅti bhavaÇgaæ vicchinditvà nimittÃrammaïaæ manodvÃrÃ- vajjanaæ uppajjati. tasmi¤ ca niruddhe tad evÃrammaïaæ gahetvà cattÃri pa¤ca vÃ\<*<13>*>\ javanÃni yesaæ paÂhamaæ pari- kammaæ dutiyaæ upacÃraæ tatiyaæ\<*<14>*>\ anulomaæ catutthaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. kasakena. 2 B2.Bp. Ssp. sÃli-. 3 B2. phalaæ. 4 Ssp. -ïupÃyo. 5 B2. vajji-. 6 B2. vuddhi viruÊiæ; Ssp. vu¬¬hiæ viruÊhiæ and adds vepullaæ. 7 Bp. -kriyÃ. 8 B2. Ssp. -hanÃ; Bp. cittapaggaïhanà for cittaæ niggaï-. 9 B2. Ssp. paggahe-; Bp. niggahe-. 10 Bp. citta. 11 B2. -haæsita-. 12 Ssp. anuyu¤jantassa. 13 B2. omits vÃ. 14 B2. tatiya. II 10 >\ #<[page 430]># %<430 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% gotrabhÆ\<*<1>*>\ pa¤camaæ appanÃcittaæ, paÂhamaæ và parikamma¤ c' eva upacÃra¤ ca, dutiyaæ anulomaæ, tatiyaæ gotrabhÆ,\<*<1>*>\ catutthaæ appanÃcittan ti vuccati, catuttham eva hi pa¤ca- maæ và appeti na chaÂÂhaæ sattamaæ và ÃsannabhavaÇga- pÃtattÃ. Ãbhidhammika Godhatthero\<*<2>*>\ pan' Ãha:Ãsevanapac- cayena kusalà dhammà balavanto honti, tasmà chaÂÂhaæ sattamaæ và appetÅti. taæ aÂÂhakathÃsu paÂikkhittaæ, tattha pubbabhÃgacittÃni kÃmÃvacarÃni,\<*<3>*>\ appanÃcittaæ pana rÆpÃ- vacaraæ, evam anena pa¤caÇgavippahÅnaæ pa¤caÇgasaman- nÃgataæ dasalakkhaïasampannaæ tividhakalyÃïam paÂha- majjhÃnam adhigataæ hoti. so tasmiæ yeva\<*<4>*>\ Ãrammaïe vitakkÃdayo vÆpasametvà dutiyatatiyacatutthajjhÃnÃni pÃ- puïÃti, ettÃvatà ca Âhapanavasena\<*<5>*>\ bhÃvanÃya pariyosÃnap- patto hoti. ayam ettha saÇkhepakathà vitthÃraæ\<*<6>*>\ pana icchantena Visuddhimaggato* gahetabbaæ.\<*<7>*>\ evaæ pattacatutthajjhÃno pan' ettha bhikkhu sallakkha- ïÃvivaÂÂanÃvasena\<*<8>*>\ kammaÂÂhÃnaæ va¬¬hetvà pÃrisuddhiæ pattukÃmo tad eva jhÃnaæ\<*<9>*>\ ÃvajjanasamÃpajjanÃdhiÂÂhÃ- navuÂÂhÃnapaccavekkhaïÃsaÇkhÃtehi\<*<10>*>\ pa¤cahÃkÃrehi vasip- pattaæ paguïaæ katvà arÆpapubbaÇgamaæ và rÆpaæ rÆpa- pubbaÇgamaæ và arÆpan ti rÆpÃrÆpaæ\<*<11>*>\ pariggahetvà vipas- sanaæ paÂÂhapeti. kathaæ, so hi jhÃnà vuÂÂhahitvà jhÃnaÇ- gÃni pariggahetvà tesaæ nissayaæ hadayavatthuæ taæ nissa- yÃni ca bhÆtÃni tesa¤ ca nissayaæ\<*<12>*>\ sakalam pi karajakÃyaæ passati, tato jhÃnaÇgÃni arÆpaæ vatthÃdÅni rÆpan ti rÆpÃrÆ- paæ vavatthapeti.\<*<13>*>\ athavà samÃpattito vuÂÂhahitvà kesÃ- dÅsu koÂÂhÃsesu paÂhavÅdhÃtu Ãdivasena cattÃri bhÆtÃni taæ- nissitarÆpÃni ca pariggahetvà yathà pariggahitarÆpÃram- maïaæ\<*<14>*>\ yathà pariggahitarÆpavatthudvÃrÃrammaïaæ\<*<15>*>\ và \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -bhu. 2 B2.Bp. Ssp. Godhattatthero. 3 B2.Bp. add honti. 4 Bp. yevÃrammaïe. 5 B2.Bp. -panÃva-. 6 Bp. vitthÃro. 7 Bp. -tabbo. 8 B2. -ÂÂanav-; Bp. -kkhaïavivaÂÂanÃ-. 9 Bp.Ãvajjana-samÃpajjana-adhiÂÂhÃna-vuÂÂhÃna-paccavekkhana- saÇkhÃtehi. 10 Ssp. -vekkhaïasaÇ-. 11 B2. rÆparÆpa. 12 B2. -ya. 13 Ssp. vavaÂÂha. 14 B2. -hitam rÆpÃ-. 15 B2. -hitaæ vatthu-. * Vism. 266 sq. >\ #<[page 431]># %% sasampayuttadhammaæ vi¤¤Ãïaæ\<*<1>*>\ passati, tato bhÆtÃdÅni rÆpaæ sasampayuttadhammaæ\<*<2>*>\ vi¤¤Ãïam arÆpan ti vavat- thapeti.\<*<3>*>\ athavà samÃpattito vuÂÂhahitvà assÃsapassÃsÃnaæ samudayo karajakÃyo ca cittaæ cà 'ti passati, yathà hi kam- mÃragaggariyà dhamamÃnÃya bhasta¤ ca purisassa ca tajjaæ vÃyÃmaæ paÂicca vÃto sa¤carati, evam evaæ\<*<4>*>\ kÃya¤ ca citta¤ ca paÂicca assÃsapassÃsà ti. tato assÃsapassÃse ca kÃya¤ ca rÆpaæ citta¤ ca taæ sampayuttadhamme ca arÆpan ti\<*<5>*>\ va- vatthapeti.\<*<3>*>\ evaæ nÃmarÆpaæ vavatthapetvÃ\<*<3>*>\ tassa pacca- yaæ pariyesati, pariyesanto ca taæ disvà tÅsu pi addhÃsu nÃ- marÆpassa pavattiæ Ãrabbha kaïkhaæ vitarati. vitiïïa- kaÇkho kalÃpasammasanavasena ti-lakkhaïaæ Ãropetvà uda- yabbayÃnupassanÃya pubbabhÃge uppanne obhÃsÃdayo da- savipassanÆpakkilese\<*<6>*>\ pahÃya upakkilesavimuttaæ paÂipa- däÃïaæ maggo ti vavatthapetvÃ\<*<3>*>\ udayaæ pahÃya bhaÇgÃ- nupassanaæ patvà nirantaraæ bhaÇgÃnupassanena bhayato upaÂÂhitesu sabbasaÇkhÃresu\<*<7>*>\ nibbindanto virajjanto vimuc- canto yathÃkkamaæ\<*<8>*>\ cattÃro ariyamagge pÃpuïitvà arahat- taphale patiÂÂhÃya ekÆïavÅsatibhedassa paccavekkhaïäÃ- ïassa\<*<9>*>\ pariyantappatto sadevakassa lokassa aggadakkhiïeyyo hoti. ettÃvatà c' assa gaïanaæ Ãdiæ katvà vipassanÃ\<*<10>*>\ pa- riyosÃnà ÃnÃpÃïasatisamÃdhibhÃvanà ca\<*<11>*>\ samattÃ\<*<12>*>\ hotÅti. ayaæ sabbÃkÃrato paÂhamacatukkavaïïanÃ. itaresu pana tÅsu catukkesu yasmà vÅsuæ\<*<13>*>\ kammaÂÂhÃ- nabhÃvanÃnayo nÃma n' atthi, tasmà anupadavaïïanà nayen' eva tesaæ\<*<14>*>\ attho veditabbo. pÅtipaÂisaævedÅti pÅti\<*<15>*>\ paÂisaæ- viditaæ\<*<16>*>\ karonto pÃkaÂaæ karonto assasissÃmi passasissÃmÅti sikkhati. tattha dvÅhÃkÃrehi pÅtipaÂisaæviditÃ\<*<17>*>\ hoti Ãram- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. adds ca. 2 B2. Ssp. sampa-. 3 Ssp. vavaÂÂha-. 4 Bp. Ssp. eva. 5 B2. adds ca. 6 Bp. -ssanupa-. 7 B2. sabbesu saÇ-. 8 B2. -kkamena. 9 Bp. -na¤Ãïassa; Ssp. -ïa¤¤Ãïassa. 10 Ssp. paÂipassanÃ. 11 Bp. Ssp. omit ca. 12 B2.Bp. add nÃma. 13 B2.Bp. Ssp. visuæ. 14 Bp. nesaæ. 15 Ssp. pÅtiæ. 16 B2. -veditaæ. 17 B2. -veditÃ. >\ #<[page 432]># %<432 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% maïato ca\<*<1>*>\ asammohato ca, kathaæ Ãrammaïato pÅtipaÂi- saæviditÃ\<*<2>*>\ hoti. sappÅtike dve jhÃne samÃpajjati tassa samÃpattikkhaïe jhÃnapaÂilÃbhena Ãrammaïato pÅti paÂi- saæviditÃ\<*<3>*>\ hoti, Ãrammaïassa paÂisaæveditattÃ.\<*<4>*>\ kathaæ asammohato. sappÅtike dve jhÃne samÃpajjitvà vuÂÂhÃya jhÃnasampayuttakapÅtiæ khayato vayato sammasati, tassa vipassanÃkkhaïe lakkhaïapaÂivedhena\<*<5>*>\ asammohato lak- khaïapaÂisaæviditÃ\<*<6>*>\ hoti. vutta¤ c' etaæ PaÂisambhidÃ- yaæ:* dÅghaæ assÃsavasena cittassa ekaggataæ avikkhepaæ pajÃnato sati upaÂÂhità hoti tÃya satiyà tena ¤Ãïena sà pÅti- paÂisaævidità hoti, dÅghaæ\<*<7>*>\ passÃsavasena, rassaæ assÃsa- vasena rassaæ passÃsavasena, sabbakÃyapaÂisaævedÅ assÃ- sapassÃsavasena, passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ assÃsapas- sÃpavasena cittassa ekaggataæ avikkhepaæ pajÃnato sati upaÂÂhità hoti. tÃya satiyà tena ¤Ãïena sà pÅtipaÂisaævidità hoti, Ãvajjato sà pÅti paÂisaævidità hoti, jÃnato passato paccavekkhato cittaæ adhiÂÂhahato saddhÃya adhimuccato viriyaæ\<*<8>*>\ paggaïhato satiæ upaÂÂhÃpayato cittaæ samÃda- hato pa¤¤Ãya pajÃnato abhi¤¤eyyaæ\<*<9>*>\ pari¤¤eyyaæ\<*<10>*>\ pahÃ- tabbaæ\<*<11>*>\ bhÃvetabbaæ\<*<12>*>\ sacchikÃtabbaæ sacchikaroto sà pÅtipaÂisaæviditÃ\<*<13>*>\ hoti. evaæ sà pÅtipaÂisaævidità hotÅti. eten' eva nayena avasesapadÃni pi atthato veditabbÃni. idam pan' ettha visesamattaæ tiïïaæ jhÃnÃnaæ vasena sukhapaÂisaævedita\<*<14>*>\ catunnam pi vasena cittasaÇkhÃrapa- ÂisaæveditÃ\<*<15>*>\ veditabbÃ. cittasaÇkhÃro ti vedanÃdayo duve\<*<16>*>\ khandhÃ, sukhapaÂisaævedÅpade c' ettha vipassanÃbhÆmi dassanatthaæ sukhan ti dve sukhÃni kÃyika¤ ca sukhaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits ca. 2 B2. -veditÃ. 3 B2. Ssp. -veditÃ. 4 Bp. paÂillaviditattÃ; Ssp. paÂisaæviditattÃ. 5 B2. -paÂisaæve-. 6 B2. Ssp. pÅtipati- for lakkhaïapaÂi-. 7 B2. dÅgha. 8 Bp. vÅriyaæ. 9 B2.Bp. add abhijÃnato. 10 Bp. adds parijÃnato. 11 Bp. adds pajahato. 12 Bp. bhÃvayato. 13 B2. -veditÃ. 14 B2. viditÃ. 15 B2. -khÃraæ paÂisamviditÃ; Bp. -khÃrapaÂisaæviditÃ. 16 Bp. Ssp. dve. * Ps. i, 183. >\ #<[page 433]># %% cetasika¤ cà 'ti PaÂisambhidÃya\<*<1>*>\ vuttaæ. passambhayaæ cittasaÇkhÃran ti oÊÃrikaæ oÊÃrikaæ cittasaÇkhÃraæ passam- bhento nirodhento ti attho. so vitthÃrato kÃyasaÇkhÃre vuttanayen' eva veditabbo. api c' ettha pÅtipade pÅtisÅsena vedanà vuttÃ. sukhapaÂisaævedÅpade\<*<2>*>\ sarÆpen' eva vedanÃ. dvÅsu cittasaÇkhÃrapadesu sa¤¤Ã ca vedanà ca cetasikà ete dhammà cittapaÂibaddhÃ\<*<3>*>\ cittasaÇkhÃrà ti vacanato sa¤¤Ã- sampayuttà vedanà ti, evaæ vedanÃnupassanÃnayena idaæ catukkaæ bhÃsitan ti veditabbaæ. tatiyacatukke pi catun- naæ\<*<4>*>\ jhÃnÃnaæ vasena cittapaÂisaævedità veditabbÃ. abhippamodayaæ cittan ti cittaæ modento pamodento hÃsento pahÃsento assasissÃmi passasissÃmÅti sikkhati. tattha dvÅhÃkÃrehi abhippamodo hoti. samÃdhivasena ca vipas- sanÃvasena ca. kathaæ samÃdhivasena. sappÅtike dve jhÃne samÃpajjati. so samÃpattikkhaïe sampayuttapÅtiyÃ\<*<5>*>\ cittaæ Ãmodeti pamodeti. kathaæ vipassanÃvasena. sap- pÅtike dve jhÃne samÃpajjitvà vuÂÂhÃya jhÃnasampayutta- kapÅtiæ\<*<6>*>\ khayato vayato sammasati. evaæ vipassanÃk- khaïe jhÃnasampayuttakapÅtiæ\<*<7>*>\ Ãrammaïaæ katvà cittaæ Ãmodeti pamodeti. evaæ paÂipanno abhippamodayaæ cit- taæ assasissÃmi passasissÃmÅti sikkhatÅti vuccati. samÃda- haæ cittan ti paÂhamajjhÃnÃdivasena Ãrammaïe cittaæ samaæ\<*<8>*>\ Ãdahanto samaæ Âhapento, tÃni và pana jhÃnÃni samÃpajjitvà vuÂÂhÃya jhÃnasampayuttakacittaæ\<*<9>*>\ khayato vayato sammasato vipassanà khaïe lakkhaïapaÂivedhena uppajjati khaïikacittekaggatÃ. evaæ uppannÃya khaïika- cittekaggatÃyavasena pi Ãrammaïe cittaæ samaæ\<*<8>*>\ Ãdahanto samaæ Âhapento samÃdahaæ cittaæ assasissÃmi passasissÃ- mÅti sikkhatÅti vuccati. vimocayaæ cittan ti paÂhamajjhÃ- nena nÅvaraïehi cittaæ mocento vimocento, dutiyena vitak- kavicÃrehi tatiyena pÅtiyà catutthena sukhadukkhehi cittaæ mocento vimocento, tÃni và pana jhÃnÃni samÃpajjitvà vuÂ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. -dÃyaæ. 2 B2.Bp. sukhapadesarÆp-. 3 B2. -bandhÃ. 4 B2.Bp. add pi. 5 Ssp. -yuttÃya pÅtiya. 6 Ssp. -yuttaæ pÅtiæ. 7 Ssp. -yuttiæ pÅtiæ. 8 Bp. samÃdahanto. 9 Ssp. -yuttaæ cittaæ. >\ #<[page 434]># %<434 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% ÂhÃya jhÃnasampayuttakacittaæ\<*<1>*>\ khayato vayato sammasati. yo\<*<2>*>\ vipassanÃkhaïe\<*<3>*>\ aniccÃnupassanÃya niccasa¤¤ato\<*<4>*>\ cittaæ mocento vimocento dukkhÃnupassanÃya sukhasa¤¤ato\<*<5>*>\ anat- tÃnupassanÃya attasa¤¤ato\<*<5>*>\ nibbidÃnupassanÃya nandito, virÃgÃnupassanÃya rÃgato nirodhÃnupassanÃya samudayato paÂinissaggÃnupassanÃya ÃdÃnato cittaæ mocento vimocento assasati c' eva passasati ca, tena vuttaæ:vimocayaæ cittaæ assasissÃmi passasissÃmÅti sikkhatÅti. evaæ cittÃnupassa- nÃya\<*<6>*>\ vasena idaæ catukkaæ bhÃsitan ti veditabbaæ. catutthacatukke pana aniccÃnupassÅti ettha tÃva aniccaæ veditabbaæ aniccatà veditabbà aniccÃnupassanà veditabbà aniccÃnupassÅ veditabbo. tattha aniccan ti pa¤cakkhandhÃ, kasmÃ, uppÃdavaya¤¤athattabhÃvÃ. aniccatà ti tesa¤\<*<7>*>\ ¤eva uppÃdavaya¤¤athattaæ hutvà abhÃvo và nibbattÃnaæ ten' ev' ÃkÃrena aÂhatvÃ\<*<8>*>\ khaïabhaÇgena bhedo ti attho. anic- cÃnupassanà ti tassa\<*<9>*>\ aniccatÃya vasena rÆpÃdÅsu aniccan ti anupassanÃ. aniccÃnupassÅti tÃya anupassanÃya samannÃ- gato, tasmà evaæ bhÆto assasanto\<*<10>*>\ passasanto ca idha aniccÃnupassÅ assasissÃmi passasissÃmÅti sikkhatÅti veditabbo. virÃgÃnupassÅti ettha pana dve virÃgà khayavirÃgo ca accan- tavirÃgo ca. ettha\<*<11>*>\ khayavirÃgo ti saÇkhÃrÃnaæ khaïa- bhaÇgo, accantavirÃgo ti nibbÃïaæ. virÃgÃnupassanà ti tad ubhayadassanavasena pavattà vipassanà ca maggo ca. tÃya duvidhÃya pi anupassanÃya samannÃgato hutvà assa- santo ca passasanto ca virÃgÃnupassÅ assasissÃmi passasissÃ- mÅti sikkhatÅti veditabbo. nirodhÃnupassÅ\<*<12>*>\ pade pi eseva- nayo. paÂinissaggÃnupassÅti etthÃpi dve paÂinissaggà paric- cÃgapaÂinissaggo ca pakkhandanapaÂinissaggo ca, paÂinis- saggo yeva anupassanà paÂinissaggÃnupassanÃ, vipassanÃmag- gÃnaæ etaæ adhivacanaæ. vipassanà hi tad aÇgavasena saddhiæ khandhÃbhisaÇkhÃre hi kilese pariccajati, saÇkha- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -ttakaæ cittaæ; Ssp. -yuttaæ cittaæ. 2 B2.Bp. Ssp. so for yo. 3 Ssp. -nÃkkhaïe. 4 B2. -¤¤ÃÂo;Bp. Ssp. -¤¤Ãto. 5 B2.Bp. Ssp. -¤¤Ãto. 6 B2.Bp. -ssanÃ. 7 Ssp. tesaæ yeva. 8 Ssp. aÂÂhatvÃ. 9 Ssp. tassÃ. 10 B2.Bp. add ca. 11 B2.Bp. tattha. 12 Ssp. -passipade pi. >\ #<[page 435]># %% tadosadassanena ca tabbiparite\<*<1>*>\ nibbÃïe tanninnatÃya pak- khandatÅti pariccÃgapaÂinissaggo c' eva pakkhandanapaÂi- nissaggo ti ca vuccati. maggo samucchedavasena saddhiæ khandhÃbhisaÇkhÃrehi kilese pariccajati, Ãrammaïakaraïena ca nibbÃïe pakkhandatÅti pariccÃgapaÂinissaggo c' eva pak- khandanapaÂinissaggo ti ca vuccati, ubhayam pi pana purimapurima¤ÃïÃnaæ\<*<2>*>\ anu-anupassanato anupassanà ti vuccati, tÃya duvidhÃya paÂinissaggÃnupassanÃya samannÃ- gato hutvà assasanto ca passasanto ca paÂinissaggÃnupapassÅ assasissÃmi passasissÃmÅti sikkhatÅti veditabbo. evaæ bhÃvito ti evaæ soÊasahi ÃkÃrehi bhÃvito, sesaæ vuttanayam eva. ÃnÃpÃïasatisamÃdhikathà niÂÂhitÃ. atha kho bhagava ti Ãdimhi pana ayaæ saÇkhepattho evaæ bhagavà ÃnÃpÃïasatisamÃdhikathÃya bhikkhÆ samassÃsetvà atha yantaæ tatiyapÃrÃjikapa¤¤attiyÃ\<*<4>*>\ nidÃna¤ c' eva pa- karaïa¤ ca\<*<5>*>\ uppannaæ bhikkhÆnaæ a¤¤ama¤¤aæ jÅvità voropaïaæ etasmiæ ne etasmiæ pakaraïe bhikkhusaÇ- ghaæ sannipÃtÃpetvà paÂipucchitvà vigarahitvà ca yasmà tattha attanà attÃnaæ jÅvità voropaïaæ migaladdhikena\<*<6>*>\ ca voropÃpanaæ pÃrÃjikavatthuæ\<*<7>*>\ na hoti, tasmà taæ Âhapetvà pÃrÃjikassa vatthubhÆtaæ a¤¤ama¤¤aæ jÅvità voropaïaæ eva gahetvà pÃrÃjikaæ pa¤¤apento\<*<8>*>\ yo pana bhikkhu sa¤cicca manussaviggahan ti Ãdim Ãha. ariyapuggalamissakattà pan' ettha mogharipurisà 'ti avatvà te bhikkhÆ ti vuttaæ. evaæ mÆlacchejjavasena daÊhaæ katvà tatiyapÃrÃjike pa¤¤atte aparam pi anuppa¤¤attatthÃya maraïavaïïasaævaïïana- vatthÆ\<*<9>*>\ udapÃdi, tass' uppattidÅpanatthaæ eva¤ c' idaæ bhagavatÃ\<*<10>*>\ ti Ãdi vuttaæ. tattha paÂibaddhacittÃ\<*<11>*>\ ti chanda- rÃgena paÂibaddhacittÃ,\<*<11>*>\ sÃrattà apekkhavanto ti attho. maraïavaïïaæ saævaïïemà ti jÅvite ÃdÅnavaæ dassento\<*<12>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. -parÅte; Ssp. tabbÅparite. 2 Ssp. -rima¤¤ÃïÃnaæ. 3 Bp. yaæ. 4 Ssp. -jikappa-. 5 B2. ce. 6 B2.Bp. -landhi-; Ssp. -laï¬i-. 7 Bp. Ssp. -tthu. 8 B2. Ssp. pa¤¤Ã-. 9 B2. -ïïavanavatthu; Ssp. -ïïanÃvatthu. 10 B2. bhagavÃ. 11 B2. -bandha-. 12 B2.Bp. Ssp. dassetvÃ. >\ #<[page 436]># %<436 samantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% maraïassa guïaæ vaïïema Ãnisaæsaæ dassemà 'ti. kata- kalyÃïo ti Ãdisu ayaæ padattho, kalyÃïaæ sucikammaæ kataæ tayà ti tvÃæ kho asi katakalyÃïo, kataæ\<*<1>*>\ kusalaæ anavajjaæ\<*<2>*>\ kammaæ kataæ tayà ti katakusalo. maraïa- kÃle sampatte yà sattÃnaæ uppajjati bhayasaÇkhÃtà bhÅru,\<*<3>*>\ tato tÃya naæ rakkhaïakammaæ kataæ tayà ti katabhÅrut- tÃno. pÃpaæ lÃmakakammaæ\<*<4>*>\ akataæ tayà ti akatapÃpo. luddaæ\<*<5>*>\ dÃruïaæ dussÅlyakammaæ\<*<6>*>\ akataæ tayà ti akata- luddo.\<*<7>*>\ kibbisaæ sÃhasikakammaæ\<*<8>*>\ lobhÃdikilesÆssadaæ\<*<9>*>\ akataæ tayà ti akatakibbiso. kasmà idaæ vuccati, yasmà sabbappakÃram pi kataæ tayà kalyÃïaæ akataæ tayà pÃpaæ, ten'\<*<10>*>\ etaæ vadÃma. kiæ tuyhaæ iminà rogÃbhibhÆtattà lÃmakena\<*<11>*>\ pÃpakena dukkhabahulattà dukkhena jÅvitena dujjÅvitena.\<*<12>*>\ mataæ te jÅvità seyyo ti tava maraïaæ jÅvità sundarataraæ, kasmÃ, yasmà ito tvaæ kÃlakato\<*<13>*>\ katakÃlo hutvà kÃlaæ karitvÃ\<*<14>*>\ maritvà ti attho. kÃyassa bhedà ... pe... uppajjissasi,\<*<15>*>\ evaæ uppanno\<*<16>*>\ ca tattha dibbehi devaloke uppannehi pa¤cahi kÃmaguïehi manÃpiyarÆpÃdi- kehi pa¤cahi vatthukÃmakoÂÂhÃsehi. samappito samaÇgi- bhÆto paricarissatÅti\<*<17>*>\ sampayutto samodhÃnagato hutvà ito cito\<*<18>*>\ vicarissasi\<*<19>*>\ viharissasi\<*<20>*>\ abhiramissasÅti\<*<21>*>\ attho. asap- pÃyÃnÅti ahitÃni avuddhikarÃni\<*<22>*>\ yÃni khippam eva jÅvitak- khayaæ pÃpenti., sa¤ciccà 'ti ayaæ sa¤cicca\<*<23>*>\ manussavigga- han ti mÃtikÃya vuttassa sa¤cicca padassa uddhÃro, tattha santi upasaggo tena saddhiæ ussukkavacanam etaæ sa¤ciccà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ssp. tathÃ. 2 Ssp. -vajja-. 3 B2. bhirÆ; Ssp. bhÅrutÃ. 4 Bp. Ssp. lÃmakaæ kammaæ 5 Ssp. luddhaæ. 6 Bp. dussilya-. 7 Ssp. -luddho. 8 B2. Ssp. sÃhasiyaka-. 9 Bp. -kilesussadaæ; Ssp. -kkilesussadaæ. 10 Ssp. tena taæ. 11 B2. this comes after pÃpakena. 12 B2.Bp. Ssp. omit this. 13 Bp. kÃlaÇkato. 14 B2.Bp. Ssp. katvÃ. 15 B2.Bp. upapajji-. 16 B2.Bp. upapa-. 17 B2. -caressa-.;Bp. -carissati; Ssp. -cÃressatÅti. 18 B2.Bp. add ca carissasi. 19 Ssp. omits this. 20 B2.Bp. omit this. 21 B2.Bp. Ssp. -ssasi và ti attho. 22 Bp. Ssp. avu¬¬hi-. 23 Bp. sa¤cissa. >\ #<[page 437]># %% 'ti, tassa sa¤cetetvà suÂÂhu cetetvà ti attho. yasmà pana yo sa¤cicca voropeti, so jÃnanto sa¤jÃnanto hoti, taæ c' assa voropaïaæ cecca abhivitaritvà vÅtikkamo hoti, tasmà vya¤- jane Ãdaraæ akatvà attham eva dassetuæ jÃnanto sa¤jÃnanto cecca abhivitaritvà vÅtikkamo\<*<1>*>\ ti evam assa padabhÃjanaæ vuttaæ. tattha jÃnanto ti pÃïo ti jÃnanto. sa¤jÃnanto ti jÅvità voropemÅti sa¤jÃnanto. ten' eva pÃïajÃnanÃkÃrena saddhiæ sa¤jÃnanto\<*<2>*>\ ti attho. ceccà ti vadhakacetanÃvasena cetetvà pakappetvÃ, abhivitaritvà ti upakkamavasena mad- danto nirÃsaÇkacittaæ pesetvÃ. vÅtikkamo ti evaæ pavat- tassa yo vÅtikkamo\<*<3>*>\ ayaæ sa¤cicca saddassa sikhÃppatto attho ti vuttaæ hoti. idÃni manussaviggahaæ jÅvità voropeyya 'ti ettha vuttaæ manussattabhÃvaæ Ãdito paÂÂhÃya dassetuæ manussaviggaho nÃmà 'ti Ãdim Ãha. tattha gabbhaseyyakÃ- naæ vasena sabbasukhumÃttabhÃvadassanatthaæ yaæ mÃ- tukucchismin ti vuttaæ. paÂhamaæ cittan ti paÂhamaæ\<*<4>*>\ paÂisandhicittaæ. uppannan ti jÃtaæ. paÂhamaæ vi¤¤Ãïaæ pÃtubhÆtan ti idaæ tass' eva vevacanaæ. mÃtukucchismiæ paÂhamaæ cittan ti vacanena\<*<5>*>\ c' ettha sakalÃpi pa¤cavokÃra- paÂisandhi dassità hoti, tasmà ta¤ ca paÂhamaæ cittaæ taæ sampayuttà ca tayo arÆpakkhandhà tena saha nibbatta¤ ca kalalarÆpan ti ayaæ sabbapaÂhamo manussaviggaho. tattha kalalarÆpan ti itthipurisÃnaæ kÃyavatthubhÃvadasakavasena samatiæsarÆpÃni,\<*<6>*>\ na puæsakÃnaæ kÃyavatthudasakavasena vÅsati, tattha itthipurisÃnaæ kalalarÆpaæ jÃtiuïïÃya ekena aæsunà uddhaÂatelabindumattaæ\<*<7>*>\ hoti acchaæ vippasannaæ. vutta¤\<*<8>*>\ c' etaæ aÂÂhakathÃyaæ: tilatelassa yathà bindu sappiman¬o anÃvilo, evaæ vaïïapaÂibhÃgaæ kalalan\<*<9>*>\ ti pavuccatÅti. evaæ parittakaæ vatthuæ Ãdiæ katvà pakatiyà vÅsaæ- vassasatÃyukassa\<*<10>*>\ sattassa yÃva maraïakÃlÃ\<*<11>*>\ etthantare \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. vitakkamo. 2 B2.Bp. Ssp. jÃnanto. 3 B2. viti-. 4 B2. Ssp. omit paÂhamaæ. 5 Ssp. vacanen' ev' ettha. 6 Ssp. samattiæsa- 7 B2. uddhataætela-. 8 B2. vuttaæ h' etaæ. 9 Ssp. kalalarÆpan. 10 B2.Bp. Ssp. vÅsavassa-. 11 B2.Bp. -kÃlo. >\ #<[page 438]># %<438 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% anupubbena vuddhippatto\<*<1>*>\ attabhÃvo eso manussaviggaho nÃma. jÅvità voropeyyà 'ti kalalakÃle pi tÃpanamaddanehi và bhesajjasampadÃnena và tato và uddham pi tad anurÆ- pena upakkamena jÅvità viyojeyyà 'ti attho. yasmà pana jÅvità voropaïaæ nÃma atthato jÅvitindriyÆpacchedanam\<*<2>*>\ eva hoti, tasmà etassa padabhÃjane jÅvitindriyaæ upacchindati uparodheti santatiæ\<*<3>*>\ vikopetÅti vuttaæ. tattha jÅvitindri- yassa paveïighaÂanaæ upacchindanto uparodhento ca jÅvi- tindriyaæ upacchindati uparodhetÅti vuccati, svÃyam attho santatiæ vikopetÅti padena dassito, vikopetÅti viyojeti. tattha duvidhaæ jÅvitindriyaæ rÆpajÅvitindriyaæ\<*<4>*>\ arÆpajÅvitindri- ya¤ ca. tesu arÆpajÅvitindriye upakkamo n' atthi taæ voropetuæ na sakkÃ, rÆpajÅvitindriye pana atthi, taæ voro- petuæ sakkÃ. tam pana voropento arÆpajÅvitindriyam pi voropeti ten' eva hi saddhiæ taæ nirujjhati tadÃyattavuttito, taæ pana voropento kiæ atÅtaæ voropeti anÃgataæ paccup- pannan ti, n' eva atÅtaæ na anÃgataæ tesu hi ekaæ niruddham ekam anuppannan ti ubhayam pi asantaæ asantattà upak- kamo n' atthi, upakkamassa natthitÃya tam\<*<5>*>\ pi voropetuæ na sakkÃ. vuttam pi c' etaæ: atÅte cittakkhaïe jÅvittha na jÅvati na jÅvissati, anÃgate cittakkhane jÅvissati na jÅvittha na jÅvati paccuppanne cittakkhaïe jÅvati na jÅvittha na jÅvis- satÅti. tasmà yattha jÅvati tattha upakkamo yutto ti paccup- pannaæ voropeti. paccuppanna¤ ca nÃm' etaæ khaïapac- cuppannaæ santatipaccuppannaæ addhÃnapaccuppannan\<*<6>*>\ ti tividhaæ, tattha khaïapaccuppannaæ nÃma uppÃdajarà bhaÇgasamaÇgÅ\<*<7>*>\ taæ voropetuæ na sakkÃ, kasmà sayam eva nirujjhanato. santatipaccuppannaæ nÃma sattaÂÂha- javanavÃramattaæ sabhÃgasantativasena pavattitvà niruj- jhanakaæ yÃva\<*<8>*>\ và uïhato Ãgantvà ovarakaæ pavisitvà nisinnassa andhakÃraæ hoti sÅtato và Ãgantvà ovarake nisin- nassa yÃva visabhÃgautupÃtubhÃvena purimako utu na paÂippassambhati.\<*<9>*>\ etthantare santatipaccuppannan ti vuc- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ssp. vu¬¬hi-. 2 B2. -cchedaæ; oriyupa-. 3 B2. -tati. 4 Ssp. adds ca. 5 B2.Bp. Ssp. ekaæ for taæ. 6 B2. addhapa-. 7 Ssp. -maÇgi. 8 Ssp. yÃvatà for yÃva vÃ. 9 Bp. ppaÂi-. >\ #<[page 439]># %% cati, paÂisandhito pana yÃva cuti etaæ addhÃnapaccuppan- naæ\<*<1>*>\ nÃma, tad ubhayam pi voropetuæ sakkÃ. kathaæ, tasmiæ hi upakkame kate laddhÆpakkamaæ\<*<2>*>\ jÅvitanavakaæ\<*<3>*>\ nirujjhamÃnaæ dubbalassa parihÅnavegassa saÇtÃnassa pac- cayo hoti, tato santatipaccuppannaæ và addhÃnapaccuppan- naæ\<*<1>*>\ và yathà paricchinnaæ\<*<4>*>\ kÃlaæ appatvà antarÃva nirujjhati. evaæ tad ubhayam pi voropetuæ sakkÃ, tasmà tad eva sandhÃya santatiæ vikopetÅti idaæ vuttan ti veditabbaæ. imassa pan' atthassa ÃvibhÃvatthaæ\<*<5>*>\ pÃïo veditabbo pÃïÃtipÃto veditabbo pÃïÃtipÃtÅ veditabbo pÃïÃtipÃtassa payogo veditabbo. tattha pÃïo ti vohÃrato satto paramat- thato\<*<6>*>\ jÅvitindriyaæ, jÅvitindriyaæ hi atipÃtento\<*<7>*>\ pÃnam ati- pÃtetÅti\<*<8>*>\ vuccati, taæ vuttappakÃram eva. pÃïÃtipÃto ti yÃya cetanÃya jÅvitindriyupacchedakaæ\<*<9>*>\ payogaæ samuÂ- ÂhÃpeti, sà vadhakacetanà pÃïÃtipÃto vuccati, pÃïÃtipÃtÅti vuttacetanÃsamaÇgipuggalo daÂÂhabbo. pÃïÃtipÃtassa pa- yogo ti pÃïÃtipÃtassa chappayogÃ\<*<10>*>\ sÃhatthiko Ãïattiyo\<*<11>*>\ nissaggiyo thÃvaro vijjÃmayo iddhimayo ti, tattha sÃhatthiko ti sayaæ mÃrentassa kÃyena và kÃyapaÂibaddhena và paha- raïaæ. Ãïattiyo\<*<12>*>\ ti a¤¤aæ ÃïÃpentassa evaæ vijjhitvà và paharitvà và mÃrÃpehÅti\<*<13>*>\ ÃïÃpanaæ, nissaggiyo ti dÆre Âhitaæ mÃretukÃmassa kÃyena và kÃyapaÂibaddhena và ususattiyan- tapÃsÃïÃdÅnaæ nissajjanaæ. thÃvaro ti asa¤cÃrimena\<*<14>*>\ upa- karaïena mÃretukÃmassa opÃtaæ\<*<15>*>\ apassenaæ\<*<16>*>\ upanikkhi- panaæ bhesajjasaævidhÃnaæ. te cattÃro pi parato pÃÊivaï- ïanÃyam eva\<*<17>*>\ vitthÃrato Ãvibhavissanti, vijjÃmayaiddhimayà pana pÃÊiyaæ anÃgatà te evaæ veditabbÃ. saÇkhepato hi mÃraïatthaæ vijjÃparijapanaæ\<*<18>*>\ vijjÃmayo payogo, aÂÂha- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. addhapa-. 2 B2.Bp. laddhu-. 3 Ssp. -dasakaæ. 4 Bp. -cchanna. 5 B2. ÃvÅ-. 6 B2. adds pana. 7 B2. -pÃpento. 8 B2. -papetÅti. 9 Ssp. -driyÆpa-. 10 B2. -yogo; chapayogÃ. 11 B2. Ssp. -ttiko. 12 Ssp. -ttiko. 13 B2.Bp. Ssp. mÃrehÅti. 14 Ssp. asaæhÃrimena. 15 B2.Bp. Ssp. -pÃta. 16 B2.Bp. Ssp. 'ssena. 17 B2. -nÃyaæ yeva. 18 Bp. Ssp. -jappanaæ. >\ #<[page 440]># %<440 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% kathÃsu pana katamo vijjÃmayo payago, Ãthabbaïikà Ãtab- baïaæ\<*<1>*>\ payojentiïagare và rundhe\<*<2>*>\ saÇgÃme vÃ. paccu- paÂÂhite paÂisenÃya\<*<3>*>\ paccatthikesu paccÃmittesu itiæ\<*<4>*>\ uppÃ- denti upaddavaæ uppÃdenti rogaæ uppÃdenti pajjarakaæ uppÃdenti sÆcikaæ karonti visÆcikaæ\<*<5>*>\ karonti pakkhandiyaæ karonti. evaæ ÃthabbaïikÃ\<*<6>*>\ Ãtabbaïaæ\<*<1>*>\ payojenti. vijjÃ- dharà vijjaæ parivattetvà nagare và rundhe\<*<7>*>\. . . pe . . . pakkhandiyaæ karontÅti. evaæ vijjÃmayaæ payogaæ dasse- tvà Ãthabbaïikehi\<*<8>*>\ ca vijjÃdharehi ca mÃritÃnaæ bahÆni vatthÆni vuttÃni. kiæ\<*<9>*>\ tehi, idaæ h' ettha lakkhanaæ: mÃraïatthaæ\<*<10>*>\ vijjÃparijapaïaæ\<*<11>*>\ vijjÃmayo payogo ti. kam- mavipÃkajÃya iddhiyà payojanaæ iddhimayo payogo, kam- mavipÃkajiddhi ca nÃm' esà nÃgÃnaæ nÃgiddhi supaïïÃnaæ\<*<12>*>\ supaïïiddhi yakkhÃnaæ yakkhiddhi devÃnaæ deviddhi rÃjÆnaæ rÃjiddhÅti bahuvidhÃ. tattha diÂÂhadaÂÂhaphuÂÂha- visÃnaæ nÃgÃnaæ disvà ¬asitvÃ\<*<13>*>\ phusitvà ca\<*<14>*>\ parÆpaghÃta- karaïe nÃgiddhi veditabbÃ. supaïïÃnaæ\<*<12>*>\ mahÃsamuddato dvattivyÃ\<*<15>*>\ masatappamÃïanÃguddharaïe\<*<16>*>\ supaïïiddhi\<*<12>*>\ ve- ditabbÃ. yakkhà pana n' eva Ãgacchantà na paharantà dissanti, tehi pahaÂasattÃ\<*<17>*>\ pana tasmiæ yeva ÂhÃne\<*<18>*>\ maranti, tatra tesaæ\<*<19>*>\ yakkhiddhi daÂÂhabbÃ.\<*<20>*>\ Vessavaïassa sotÃpan- nakÃlato pubbe nayanÃvudhena olokitakumbhaï¬Ãnaæ ma- raïe a¤¤esa¤ ca devÃnaæ yathÃsakaæ iddhÃnubhÃve deviddhi veditabbÃ. Ra¤¤o Cakkavattissa saparisassa ÃkÃsagamanÃ- dÅsu Asokassa heÂÂhà upari ca yojane ÃïÃpavattanÃdÅsu\<*<21>*>\ pitu- ra¤¤o ca SÅhaÊanarindassa dÃÂhÃkoÂanena\<*<22>*>\ CÆlasumanaku- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ãtha-. 2 Bp. Ssp. ruddhe. 3 Ssp. -sedhÃya. 4 B2. Åti; Bp. Ssp. Åtiæ. 5 Ssp. omits visÆcikaæ karonti. 6 B2. Ãtappaïikà Ãtappaïaæ. 7 B2.Bp. Ssp. ruddhe. 8 B2. Ãtappa-. 9 B2.Bp. Ssp. kin. 10 Bp. Ssp. -jappa-. 11 B2. mara-. 12 B2. suba-. 13 B2.Bp. Ssp. ¬aæsitvÃ. 14 Ssp. omits ca 15 B2. dvitivya-; Ssp. dvattiæsavya-. 16 B2. adds pana. 17 Ssp. pahata-. 18 B2. repeats thÃne. 19 B2.Bp. nesaæ. 20 Ssp. veditabbà for daÂÂhabbÃ. 21 Bp. Ssp. ÃïÃppa-. 22 Ssp. -koÂÂanena. >\ #<[page 441]># %% timbiyamÃraïe\<*<1>*>\ rÃjiddhi daÂÂhabbÃ\<*<2>*>\ ti. keci pana: puna ca paraæ bhikkhave samaïo và brÃhamaïo và iddhimà ceto- vasippatto a¤¤issà kucchigataæ gabbhaæ pÃpakena manasÃ- nupekkhità hoti aho vatÃyaæ\<*<3>*>\ kucchigataæ gabbhaæ na sotthinà abhinikkhameyyà 'ti. evam pi bhikkhave kuÂum- bassa\<*<4>*>\ upaghÃto hotÅti ÃdikÃni suttÃni dassetvà bhÃvanÃma- yiddhiyÃpi parÆpaghÃtakammaæ vadanti, saha parÆpaghÃ- takaraïena ca ÃdittagharÆpanikkhittassa\<*<5>*>\ udakaghaÂassa bhedanam iva iddhivinÃsa¤\<*<6>*>\ ca icchanti, taæ tesaæ icchÃ- mattam eva. kasmÃ, yasmà kusalavedanÃvitakkaparittat- tikehi na sameti. kathaæ, ayaæ hi bhÃvanÃmayiddhi nÃma kusalattike kusalà c' eva abyÃkatà ca pÃïÃtipÃto akusalo. vedanattike\<*<7>*>\ adukkham-asukhasampayuttà pÃïÃtipÃto duk- khasampayutto, vitakkattike avitakkÃvicÃrÃ, pÃïÃtipÃto sa- vitakko savicÃro parittattike mahaggatà pÃïÃtipÃto paritto ti. satthahÃrakaæ vÃssa pariyeseyyà 'ti ettha, haratÅti hÃra- kaæ,\<*<8>*>\ kiæ harati, jÅvitaæ, atha và haritabban ti hÃrakaæ upanikkhipitabban ti attho. sattha¤ ca taæ hÃraka¤ cà 'ti satthahÃrakaæ. assà 'ti manussaviggahassa, pariyesey- yà 'ti yathà labhati tathà kareyya, upanikkhipeyyà 'ti attho. etena thÃvarappayogam dasseti, itarathà hi\<*<9>*>\ pariyiÂÂhamatten' eva pÃrÃjiko bhaveyya na c' etaæ yuttaæ. pÃÊiyam pana sabbaæ vya¤janaæ anÃdiyitvà yaæ ettha thÃvarappayoga- saÇgahÅtaæ\<*<10>*>\ satthaæ, tad eva dasseÂuæ asiæ và ... pe... rajjuæ và ti padabhÃjanaæ\<*<11>*>\ vuttaæ. tattha satthan ti vuttÃvasesaæ yaæ ki¤ci samukhaæ veditabbaæ. lagula- pÃsÃïavisarajjÆna¤\<*<12>*>\ ca jÅvitavinÃsanabhÃvato satthasaÇgaho veditabbo. maraïavaïïaæ và ti ettha, yasmà kiæ tuyhaæ\<*<13>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. CÆÊasumanakuÂumpassamaraïe; Bp. CÆÊasumanakuÂumbiyassa mÃraïe; Ssp. CuÊasumanakutumbiyamÃraïe. 2 B2. -bbo ti. 3 B2. Ssp. vatÃyan taæ; Bp. vatayaæ taæ for vatÃyaæ. 4 B2. kulumpassa; Ssp. kulumbhassa. 5 B2.Bp. Ssp. -parikkhi-. 6 Ssp. -vinÃsana¤. 7 Bp. Ssp. -nÃttike. 8 B2. harakaæ. 9 Ssp. pi for hi. 10 Bp. Ssp. -hitaæ. 11 Ssp. -jane. 12 B2. lakulapÃ-; Bp. Ssp. laguÊa-. 13 B2.Bp. tuyh'. >\ #<[page 442]># %<442 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% iminà pÃpakena dujjÅvitena yo tvaæ na labhasi païÅtÃni\<*<1>*>\ bho- janÃni bhu¤jitun\<*<2>*>\ ti Ãdinà nayena jÅvite ÃdÅnavaæ dassento pi tvaæ kho 'si upÃsaka katakalyÃïo ... pe... akataæ tayà pÃpaæ mataæ\<*<3>*>\ te jÅvità seyyo ito tvaæ kÃlakato\<*<4>*>\ ... pe... paricarissasi\<*<5>*>\ accharÃparivuto Nandanavane sukhap- patto viharissasÅti Ãdinà nayena maraïe\<*<6>*>\ vaïïaæ bhaïanto pi maraïavaïïam eva saævaïïe ti, tasmà dvidhà bhinditvà padabhÃjanaæ vuttaæ: jÅvite ÃdÅnavaæ dasseti maraïe vaïïaæ bhanatÅti. maraïÃya và samÃdapeyyà 'ti maraïat- thÃya vÃ\<*<7>*>\ upÃyaæ gÃhÃpeyya. satthaæ và Ãharà 'ti ÃdÅsu ca yam pana\<*<8>*>\ vuttaæ sobbhe\<*<9>*>\ và papÃte\<*<10>*>\ và narake và pa- patÃ\<*<11>*>\ 'ti Ãdi, taæ sabbaæ parato vuttanayattà atthato vut- tam evà 'ti veditabbaæ. na hi sakkà sabbaæ sarÆpen' eva vattuæ. iticittamano ti iti citto iti mano, matan te jÅvità seyyo ti ettha vuttamaraïacitto maraïamano ti attho, yasmà pan' ettha mano cittassa\<*<12>*>\ atthadÅpanatthaæ vutto. atthato pan' etaæ ubhayam pi ekam eva, tasmà tassa atthato abhedaæ dassetuæ yaæ cittaæ taæ mano, yaæ mano taæ citta\<*<13>*>\ ti vuttaæ. iti sabbam\<*<14>*>\ pana uddharitvÃpi\<*<15>*>\ na tÃva attho vutto. cittasaÇkappo ti imasmiæ pade adhikÃravasena itisaddo Ãhari- tabbo. idaæ hi iti cittasaïkappo ti evaæ avuttam pi adhi- kÃrato vuttam eva hotÅti veditabbaæ. tathà hi 'ssa tam ev'\<*<16>*>\ atthaæ dassento maraïasa¤¤Åti Ãdim Ãha. yasmà c' ettha saÇkappo ti na idaæ\<*<17>*>\ vitakkassa nÃmaæ, atha kho saævidahanamattass' etaæ adhivacanaæ. ta¤ ca saævi- dahanaæ imasmiæ atthe sa¤¤Ã cetanÃdhippÃyehi saÇgahaæ gacchati, tasmà citto nÃnappakÃrako saÇkappo assà 'ti cit- tasaÇkappo ti evaæ attho daÂÂhabbo. tathà hi 'ssa pada- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. adds pi. 2 B2.Bp. paribhu¤-. 3 B2.Bp. Ssp. matan. 4 B2.Bp. kÃlaÇ kato; Ssp. kÃlato. 5 Ssp. paricÃrissasi. 6 B2. Ssp. maraïa. 7 B2.Bp. Ssp. omit vÃ. 8 Bp. Ssp. pi na. 9 B2. sombhe. 10 Bp. papÃte và comes after narake vÃ; Ssp. papata for papÃte vÃ. 11 Ssp. papÃtÃ. 12 Bp. cittasaddassa. 13 B2.Bp. Ssp. cittan. 14 Bp. Ssp. saddaæ. 15 B2. -retvÃpi. 16 B2.Bp. eva. 17 B2.Bp. idaæ na. >\ #<[page 443]># %% bjaniyam\<*<1>*>\ pi sa¤¤ÃcetanÃdhippÃyavasena vuttaæ. ettha ca adhippÃyo ti vitakko veditabbo. uccÃvacehi ÃkÃrehÅti mahantÃmahantehi upÃyehi, tattha maraïavaïïasaævaïïane tÃva jÅvite ÃdÅnavadassanavasena avacÃkÃratÃ, maraïe\<*<2>*>\ vaï- ïabhaïanavasena uccÃkÃratà veditabbÃ. samÃdapane pana muÂÂhijÃïunipphoÂanÃdÅhi maraïasamÃdapanavasena uccÃ- kÃratÃ, ekato bhu¤jantassa nakhe visaæ pakkhipitvÃ\<*<3>*>\ ma- raïÃdisamÃdapanavasena avacÃkÃratà veditabbÃ. sobbhe và narake và papÃte vÃ\<*<4>*>\ ti ettha sobbho nÃma samantato chinnataÂo gambhÅro ÃvÃÂo, narako nÃma tattha tattha phalantiyà bhÆ- miyà sayam eva nibbattà mahÃdarÅ, yattha hatthÅ pi patanti corà pi nilÅnà tiÂÂhanti. papÃtÃ\<*<5>*>\ ti pabbatantare và thalan- tare và ekato chinno hoti. purime upÃdÃyà 'ti methunaæ dhammaæ patisevitvà adinna¤ ca ÃdÅyitvÃ\<*<6>*>\ pÃrÃjikaæ Ãpat- tiæ Ãpannapuggale\<*<7>*>\ upÃdÃya. sesaæ pubbe vuttanayattà uttÃnatthattà ca pÃkaÂam evà 'ti. evaæ uddiÂÂhasikkhÃpadaæ padÃnukkamena vibhajitvà idÃni yasmà heÂÂhà padabhÃjaniyamhi\<*<8>*>\ saÇkhepen' eva manussaviggahapÃrÃjikaæ dassitaæ, na vitthÃrena Ãpattiæ ropetvÃ\<*<9>*>\ tanti ÂhapitÃ. saïkhepadassite ca atthe na sab- bÃkÃren' eva bhikkhÆ nayaæ gahetuæ sakkonti, anÃgate ca pÃpapuggalÃnaæ pi okÃso hoti, tasmà bhikkhÆna¤ ca sabbÃkÃrena nayagahaïatthÃæ\<*<10>*>\ anÃgate ca pÃpapugganaæ okÃsapaÂibÃhanatthaæ puna sÃmaæ adhiÂÂhÃyà 'ti Ãdinà na- yena mÃtikaæ Âhapetvà vitthÃrato manussaviggahapÃrÃji- kaæ dassento sÃman ti sayaæ hanatÅti\<*<11>*>\ Ãdim Ãha. tatrÃyaæ anuttÃnapadavaïïanÃya saddhiæ vinicchayakathÃ: kÃyenà 'ti hatthena và pÃdena và muÂÂhinà và jÃïunà và yena ke- naci aÇgapaccaÇgena. kÃyapaÂibaddhenà 'ti kÃyato amocite- na asiÃdinà paharaïena. nissaggiyenà 'ti kÃyato ca kÃya- paÂibaddhato ca mocitena ususattiÃdinÃ. ettÃvatÃ\<*<12>*>\ sÃhat- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -bhÃjane; Bp. Ssp. -bhÃjanam. 2 Ssp. maraïa. 3 B2. pakkhÅpetvÃ. 4 B2. omits vÃ. 5 B2.Bp. Ssp. papÃto. 6 Bp. Ssp. Ãdiyi-. 7 B2.Bp. Ssp. -nne pu-. 8 Ssp. -janÅ-. 9 Bp. Ssp. Ãrope-. 10 Bp. Ssp. nayagga-. 11 Ssp. hantÅti. 12 B2. adds ca. >\ #<[page 444]># %<444 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% thiyo\<*<1>*>\ ca nissaggiyo cà 'ti dve payogà vuttà honti. tattha ekam, eko uddissÃnuddissabhedato duvidho, tattha udde- sake yaæ\<*<2>*>\ uddissa paharati tass' eva maraïena kammanÃ\<*<3>*>\ baj- jhati, yo koci maratÆ 'ti evaæ anuddesike\<*<4>*>\ pahÃrappaccayÃ\<*<5>*>\ yassa kassaci maraïena kammanÃ\<*<3>*>\ bajjhati, ubhayathÃpi ca paharitamatte và maratu pacchà và ten' eva rogena\<*<6>*>\ pa- haritamatte yeva kammanÃ\<*<3>*>\ bajjhati, maraïÃdhippÃyena ca pahÃraæ datvà tena amatassa puna a¤¤acittena pahÃre dinne pacchÃpi yadi paÂhamappahÃren' eva marati, tadà eva kamma- nÃ\<*<3>*>\ baddho ti.\<*<7>*>\ atha dutiyappahÃrena marati, n' atthi pÃ- ïÃtipÃto ubhayehi mato pi paÂhamappahÃren' eva kammanÃ\<*<3>*>\ baddho, ubhayehi amate n' ev' atthi pÃïÃtipÃto. esanayo bahÆhi pi ekassa\<*<8>*>\ pahÃre dinne, tatrÃpi hi yassa pahÃrena marati tass' eva kammanÃ\<*<3>*>\ baddho hotÅti. kammÃpatti- vyattibhÃvatthaæ c' ettha\<*<9>*>\ eÊakacatukkam pi veditabbaæ: yo hi eÊakaæ ekasmiæ ÂhÃne nipannaæ upadhÃreti rattiæ Ãgantvà vadhissÃmÅti, eÊakassa ca nipannokÃse tassa mÃtà và pità và arahà và paï¬ukÃsÃvaæ pÃrupitvÃ\<*<10>*>\ nipanno hoti, so rattibhÃge Ãgantvà eÊakaæ mÃremÅti mÃtaraæ và pitaraæ và arahantaæ và mÃreti, imaæ\<*<11>*>\ vatthuæ mÃremÅti cetanÃya atthibhÃvato ghÃtako ca hoti Ãnantariyakamma¤ ca phasati pÃrÃjika¤ ca\<*<12>*>\ Ãpajjati, a¤¤o koci Ãgantuko nipanno hoti, eÊa- kaæ mÃremÅti taæ mÃreti ghÃtako ca hoti pÃrÃjika¤ ca\<*<12>*>\ Ãpajjati, Ãnantariyaæ na phusati, yakkho và peto và nipanno hoti eÊakaæ mÃrenÅti taæ mÃreti ghÃtako ca\<*<13>*>\ hoti na ca\<*<14>*>\ Ãnan- tariyaæ phusati na\<*<15>*>\ pÃrÃjikaæ Ãpajjati thullaccayaæ pana hoti, a¤¤o koci nipanno n' atthi, eÊako 'va hoti taæ mÃreti ghÃtako ca hoti pÃcittiya¤ ca Ãpajjati, mÃtÃpituarahantÃnaæ\<*<16>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. Ssp. -iko. 2 B2. omits uddesake yaæ; Bp. uddesike yaæ; Ssp. uddisike yaæ. 3 B2.Bp. Ssp. kammunÃ. 4 Ssp. anuddisike. 5 Ssp. -rapaccayÃ. 6 Ssp. adds maratu. 7 B2. omits ti. 8 Bp. adds pi. 9 B2. tattha for c' ettha. 10 B2. -petvÃ. 11 B2. idaæ. 12 B2. cÃpajjati for ca Ãpajjati. 13 B2.Bp. va for ca. 14 B2. omits ca; Bp. cÃnantariyaæ. 15 B2.Bp. add ca. 16 B2. -pitiara-. >\ #<[page 445]># %% a¤¤ataraæ mÃremÅti tesaæ yeva a¤¤ataraæ mÃreti, ghÃtako ca hoti Ãnantariya¤ ca phusati pÃrÃjika¤ ca\<*<1>*>\ Ãpajjati, tesaæ\<*<2>*>\ a¤¤ataraæ mÃressÃmÅti a¤¤aæ Ãgantukaæ mÃreti yakkhaæ và petaæ và mÃreti eÊakaæ và mÃreti, pubbevuttanayena\<*<3>*>\ veditabbaæ. idha pana cetanà dÃruïà hotÅti. a¤¤Ãni pi ettha palÃÊapu¤jÃdivatthÆni veditabbÃni. yo hi lohitakaæ\<*<4>*>\ asiæ và sattiæ và pu¤chissÃmÅti palÃÊapu¤je\<*<5>*>\ pavesento tattha nipannaæ mÃtaraæ và pitaraæ và arahantaæ và Ãgantuka- purisaæ và yakkhaæ và petaæ và tiracchÃnagataæ và mÃreti vohÃravasena ghÃtako ti vuccati vadhakacetanÃya pana abhÃvato n' eva kammaæ phusati na Ãpattiæ Ãpajjati. yo pana evaæ pavesento sarÅrasamphassaæ sallakkhetvà satto ma¤¤e abbhantaragato maratÆ 'ti pavesetvà mÃreti, tassa tesaæ vatthÆnaæ anurÆpena kammabaddho\<*<6>*>\ ca Ãpatti ca veditabbÃ. esanayo tattha nidahanatthaæ pavesantassÃpi\<*<7>*>\ vanappagumbÃdÅsu khipantassÃpi. yo pi coraæ mÃremÅti\<*<8>*>\ coravesena gacchantaæ pitaraæ mÃreti Ãnantariya¤ ca phu- sati pÃrÃjiko ca hoti. yo pana parasenÃya a¤¤a¤ ca yodhaæ pitaraæ ca kammaæ karonte disvà yodhassa usuæ khipati\<*<9>*>\ etaæ vijjhitvà mama pitaraæ vijjhissatÅti, yathÃdhippÃyaæ gate pitughÃto\<*<10>*>\ hoti, yodhe viddhe mama pità palÃyissatÅti khipati, usuayathÃdhippÃyaæ\<*<11>*>\ gantvà pitaraæ mÃreti vohÃ- ravasena pitughÃtako ti vuccati, Ãnantariyaæ pana n' atthÅti. adhiÂÂhahitvÃti samÅpe ÂhatvÃ. ÃïÃpetÅti uddissa và anud- dissa và ÃïÃpeti. tattha parasenÃya paccupaÂÂhitÃya anud- diss' eva evaæ vijjha evaæ pahara evaæ ghÃtehÅti Ãïatte yattake Ãïatto ghÃteti tattakà ubhinnam pi\<*<12>*>\ pÃïÃtipÃtÃ, sace tattha ÃïÃpakassa mÃtÃpitaro honti Ãnantariyam pi phusati. sace Ãïattass' eva mÃtÃpitaro so 'va Ãnantariyaæ phusati,\<*<13>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. cÃpi pajjati. 2 Ssp. adds yeva. 3 Ssp. -ttanayen' eva. 4 B2. -takataæ. 5 Bp. palÃla-; Ssp. palÃsa-. 6 B2. Ssp. -bandho. 7 B2. Ssp. -sentassÃpi. 8 B2. mÃreti. 9 Bp. khapati by mistake. 10 B2.Bp. Ssp. -ghÃtako. 11 B2. ussuæ yathÃ-; Ssp. usu na yathÃ-. 12 B2.Bp. Ssp. omit pi. 13 B2.Bp. Ssp. sace . . . phusati comes after sace . . . phusanti. >\ #<[page 446]># %<446 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% sace arahà hoti ubho pi Ãnantariyaæ phusanti. uddisitvà pana etaæ dÅghaæ rassaæ rattaka¤cukaæ nÅlaka¤cukaæ hatthikkhandhe nisinnaæ majjhe nisinnaæ vijjha pahara ghÃ- tehÅti Ãïatte sace so tam eva ghÃteti, ubhiïïam pi pÃnÃtipÃto Ãïantariyavatthumhi ca Ãnantariyaæ, sace a¤¤aæ mÃreti ÃnÃpakassa n' atthi pÃïÃtipÃto, etena Ãïattiko payogo vutto hoti. tattha vatthuæ kÃla¤ ca okÃsaæ Ãvudhaæ iriyÃpathaæ tulayitvà pa¤cathÃnÃni dhÃreyy' atthaæ vicakkhaïo aparo nayo vatthukÃlo\<*<1>*>\ ca okÃso Ãvudhaæ iriyÃpatho kiriyÃviseso ti ime cha Ãïatti niyÃmakÃ. tattha vatthÆ\<*<2>*>\ 'ti mÃretabbo satto. kÃlo ti pubbaïhasÃ- yaïhÃdikÃlo\<*<3>*>\ ca yobbanathÃmaviriyÃdikÃlo\<*<4>*>\ ca. okÃso ti gÃmo và vanaæ và gehadvÃraæ và gehamajjhaæ và rathikà và siÇghÃÂakaæ và ti evam Ãdi. Ãvudhan ti asi và usu và satti và ti evam Ãdi. iriyÃpatho ti mÃretabbassa gamanaæ và nisajjà và ti evam Ãdi. kiriyÃviseso ti vijjhanaæ và chedanaæ và bhedanaæ và saÇkhamuï¬akaæ và ti evam Ãdi. yadi hi vatthuæ visaævÃdetvà yaæ mÃrehÅti Ãïatto tato a¤¤aæ mÃreti purato paharitvà mÃrehÅti và Ãïatto pacchato và passato vÃ\<*<5>*>\ a¤¤asmiæ và padese paharitvà mÃreti ÃïÃpakassa n' atthi kammabandho\<*<6>*>\ Ãïattass' eva kammabandho.\<*<6>*>\ atha\<*<7>*>\ vatthuæ avisaævÃdetvà yathÃïat- tiyÃ\<*<8>*>\ mÃreti ÃïÃpakassa Ãïattikkhaïe Ãïattassa ca mÃra- ïakkhaïe\<*<9>*>\ ti ubhayesam pi kammabandho,\<*<6>*>\ vatthuvisesena pan' ettha kammaviseso ca Ãpattiviseso ca hotÅti. evaæ tÃva vatthumhi saÇketavisaÇketatà veditabbÃ. kÃle pana yo ajja sve ti aniyametvà pubbaïhe mÃrehÅti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. vatthuæ kÃlo. 2 B2. Ssp. vatthun. 3 B2. -ïhÃsÃ-. 4 B2.Bp. yobbannathÃvari-; Ssp. yobbanatthÃma-. 5 B2. omits vÃ. 6 Bp. -baddho. 7 Ssp. athavÃ. 8 B2. Ssp. yathà ÃïattiyÃ. 9 B2. mara-; Ssp. pahara-. >\ #<[page 447]># %% Ãïatto yadà kadÃci pubbaïhe mÃreti n' atthi visaÇketo, yo pana ajja pubbaïhe ti vutto majjhaïhe\<*<1>*>\ và sÃyaïhe và sve và pubbaïhe mÃreti visaÇketo hoti, ÃïÃpakassa n' atthi kammabandho\<*<2>*>\ pubbaïhe mÃretuæ vÃyamantassa majjhaïhe jÃte pi es' eva nayo, etena nayena sabbakÃlappabhedesu saÇke- tavisaÇketatà veditabbÃ. okÃse pi yo etaæ gÃme Âhitaæ\<*<3>*>\ mÃrehÅti aniyametvÃ\<*<4>*>\ Ãïatto taæ yattha katthaci mÃreti n' atthi visaÇketo. yo pana gÃme yevà 'ti niyametvà Ãïatto vane mÃreti, yathÃ\<*<5>*>\ vane\<*<6>*>\ Ãïatto gÃme mÃreti anto geha- dvÃre\<*<7>*>\ Ãïatto gehamajjhe mÃreti visaÇketo. etena nayena sabbokÃsabhedesu saÇketavisaÇketatà veditabbÃ. Ãvudhe pi yo asinÃ\<*<8>*>\ usunÃ\<*<9>*>\ và ti aniyametvà Ãvudhena mÃrehÅti Ãïatto yena kenaci Ãvudhena mÃreti n' atthi visaÇketo. yo pana asinà 'ti vutto usunà iminà và asinà 'ti vutto a¤¤ena asinà mÃreti\<*<10>*>\ etass'\<*<11>*>\ eva và asissa imÃya dhÃrÃya mÃrehÅti vutto itarÃya và dhÃrÃya talena và tuï¬ena và tharunÃ\<*<12>*>\ và mÃreti visaÇketo, etena nayena sabba Ãvudhabhedesu saÇketavi- saÇketatà veditabbÃ. iriyÃpathe pana yo etaæ gacchantaæ mÃrehÅti vadati\<*<13>*>\ Ãïatto ca\<*<14>*>\ naæ sace pi gacchantaæ mÃreti n' atthi visaÇketo.\<*<15>*>\ gacchantam eva mÃrehÅti vutto\<*<16>*>\ pana sace nisinnaæ mÃreti nisinnam eva\<*<17>*>\ mÃrehÅti vutto\<*<16>*>\ gac- chantaæ mÃreti visaÇketo\<*<15>*>\ hoti. etena nayena sabbairiyÃ- pathabhedesu saÇketavisaÇketatà veditabbÃ. kiriyÃvisese pi vijjhitvà mÃrehÅti vutto vijjhitvà 'va\<*<18>*>\ mÃreti n' atthi visaÇketo, yo pana vijjhitvà mÃrehÅti vutto chinditvà mÃreti visaÇketo. etena nayena sabbakiriyÃvise- sabhedesu saÇketavisaÇketatà veditabbÃ. yo pana liÇgava- sena dÅghaæ rassaæ kÃÊaæ odÃtaæ kisaæ thÆlaæ mÃrehÅti aniyametvà ÃïÃpeti Ãïatto ca yaæ ki¤ci tÃdisaæ mÃreti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. majjhenhe. 2 Bp. -baddho. 3 B2. ÂÂhitaæ. 4 Ssp. omits this. 5 B2.Bp. Ssp. tathÃ. 6 Bp. Ssp. add pi. 7 B2.Bp. add ti. 8 B2.Bp. Ssp. add vÃ. 9 B2. ussunÃ. 10 Ssp. omits this. 11 Ssp. ekass' eva. 12 B2. dharunÃ. 13 Ssp. omits vadati. 14 Ssp. pana for ca naæ. 15 B2.Bp. -ketaæ. 16 B2.Bp. Ssp. vutte. 17 B2.Bp. add vÃ. 18 Ssp. omits 'va. >\ #<[page 448]># %<448 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% n' atthi visaÇketo ubhiïïaæ pÃrÃjikaæ. atha pana so attÃ- naæ sandhÃya ÃïÃpeti Ãïatto ca ayam eva Ådiso ti ÃïÃpakam eva mÃreti ÃïÃpakassa dukkaÂaæ vadhakassa pÃrÃjikaæ. ÃïÃpako attÃnaæ sandhÃya ÃïÃpeti, itaro a¤¤aæ tÃdisaæ mÃreti ÃïÃpako muccati vadhakass' eva pÃrÃjikaæ. kasmÃ, okÃsassa aniyamitattÃ. sace pana attÃnaæ sandhÃya ÃïÃ- pento pi okÃsaæ niyameti asukasmiæ\<*<1>*>\ nÃma rattiÂÂhÃne và divÃÂÂhÃne và therÃsane và navÃsane vÃ\<*<2>*>\ majjhimÃsane và nisinnaæ evarÆpaæ nÃma mÃrehÅti. tattha\<*<3>*>\ a¤¤o nisinno hoti, sace Ãïatto naæ\<*<4>*>\ mÃreti n'eva vadhako muccati, na ÃïÃpako. kasmÃ, okÃsassa niyamitattÃ, sace pana niyamito- kÃsato a¤¤atra mÃreti, ÃïÃpako muccatÅti. ayaæ nayo MahÃaÂÂhakathÃyaæ suÂÂhu daÊhaæ katvà vutto tasmà ettha na anÃdariyaæ kÃtabban ti, adhiÂÂhÃyÃtÅti\<*<5>*>\ mÃtikÃ- vasena ÃïattikapayogakathÃ\<*<6>*>\ niÂÂhitÃ. idÃni ye dÆtenÃ\<*<7>*>\ 'ti imassa mÃtikÃpadassa niddesatthaæ\<*<8>*>\ bhikkhu bhikkhuæ ÃïÃpetÅti Ãdayo cattÃro vÃrà vuttÃ, tesu so taæ a¤¤amÃno ti so Ãïatto yo ÃïÃpakena itthannÃmo ti akkhÃto taæ ma¤¤amÃno tam eva jÅvità voropeti, ubhinnam pÃrÃjikaæ. taæ ma¤¤amÃno a¤¤an ti yaæ jÅvità voropehÅti vutto taæ ma¤¤amÃno a¤¤aæ tÃdisaæ jÅvitÃ\<*<9>*>\ voropeti mÆÊaÂÂhassa\<*<10>*>\ anÃpatti. a¤¤aæ ma¤¤amÃno tan ti yo ÃïÃ- pakena vutto tassa balavasahÃyaæ samÅpe Âhitaæ disvà imassa balenÃyaæ gacchati\<*<11>*>\ imaæ tÃva jÅvità voropemÅti paharanto itaram eva parivattitvà tasmiæ ÂhÃne Âhitaæ sahÃyo ti ma¤¤amÃno jÅvità voropeti ubhinnaæ pÃrÃjikaæ, a¤¤aæ ma¤¤amÃno a¤¤an ti purimanayen' eva imaæ tÃvassa sahÃyaæ jÅvità voropemÅti sahÃyaæ eva\<*<12>*>\ voropeti tass' eva pÃrÃjikaæ. dÆtaparamparÃpadassa niddesavÃre itthannÃ- massa pÃvadà 'ti ÃdÅsu eko Ãcariyo tayo Buddharakkhita- Dhammarakkhita-SaÇgharakkhita-nÃmakà antevÃsikà daÂ- ÂhabbÃ. tattha bhikkhu bhikkhuæ ÃïÃpetÅti Ãcariyo ka¤ci\<*<13>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. amuka-. 2 Ssp. omits navÃsane vÃ. 3 B2. Ssp. add ca. 4 B2.Bp. Ssp. taæ. 5 B2.Bp. -yÃti. 6 Ssp. -kappayo-. 7 B2. datenà ti. 8 B2.Bp. -sadassanatthaæ. 9 B2. omits this. 10 B2.Bp. mÆla-. 11 Bp. gajjati. 12 Ssp. adds jÅvitÃ. 13 Bp. ki¤ci. >\ #<[page 449]># %% puggalaæ mÃrÃpetukÃmo tam\<*<1>*>\ atthaæ Ãcikkhitvà Buddha- rakkhitaæ ÃïÃpeti. itthannÃmassa pÃvadà 'ti gaccha tvaæ Buddharakkhita etam atthaæ Dhammarakkhitaæ\<*<2>*>\ pÃvada, itthannÃmo itthannÃmassa pÃvadatÆ 'ti Dhammarakkhito pi SaÇgharakkhitassa pÃvadatu, itthannÃmo itthannÃmaæ jÅvità voropetÆ 'ti. evaæ tayà Ãïattena Dhammarakkhitena Ãïatto SaÇgharakkhito itthaæ nÃmaæ puggalaæ jÅvità voro- petu, so hi amhesu vÅrajÃtiko paÂibalo imasmiæ kamme ti. Ãpatti dukkaÂassà 'ti evaæ ÃïÃpentassa Ãcariyassa tÃva dukkataæ. so itarassa ÃrocetÅti Buddharakkhito Dhamma- rakkhitassa Dhammarakkhito ca\<*<3>*>\ SaÇgharakkhitassa amhÃ- kaæ Ãcariyo evaæ vadeti\<*<4>*>\: itthannÃmaæ kira jÅvità voropehi tvaæ kira amhesu vÅrapuriso ti Ãroceti. evaæ tesam pi dukkataæ. vadhako patigaïhÃtÅti\<*<5>*>\ sÃdhu voropessÃmÅti SaÇ- gharakkhito sampaÂicchati. mÆlaÂÂhassa Ãpatti thullaccayassà 'ti SaÇgharakkhitena paÂiggahitamatte Ãcariyassa thullacca- yaæ. mahÃjano hi tena pÃpe niyojito ti. so tan ti so ce SaÇgharakkhito taæ puggalaæ jÅvità voropeti, sabbesam pi\<*<6>*>\ catunnaæ\<*<7>*>\ janÃnaæ pÃrÃjikaæ. na kevala¤ ca catunnaæ etena upÃyena\<*<8>*>\ visaÇketaæ\<*<9>*>\ akatvà paramparÃya ÃïÃpentaæ samaïasataæ samaïasahassaæ và hotu sabbesaæ pÃrÃjikam eva. visakkiyadÆtapadaniddese\<*<10>*>\ so a¤¤aæ ÃïÃpetÅti so Ãcariyena Ãïatto Buddharakkhito Dhammarakkhitaæ adisvà và avat- tukÃmo và hutvà SaÇgharakkhitam eva upasaÇkamitvà amhÃkaæ Ãcariyo evam Ãha:itthannÃmaæ kira jÅvità voro- pehÅti visaÇketaæ karonto ÃïÃpeti, visaÇketakaraïen' eva hi esa visakkiyadÆto\<*<11>*>\ ti vuccati. Ãpatti dukkaÂassà 'ti Ãïat- tiyà tÃva Buddharakkhitassa dukkaÂaæ. patigaïhÃti Ãpatti dukkaÂassà 'ti SaÇgharakkhitena sampaÂicchite mÆlaÂÂhass' \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. etaæ. 2 B2. -tassa. 3 B2. Ssp. omit ca. 4 Ssp. vadati. 5 Bp. paÂiggaï-; Ssp. paÂigaï-, sic passim. 6 Bp. Ssp. pi comes after catunnaæ. 7 B2. adds pi. 8 B2. etenupÃyena; Bp. etenÆpÃyena. 9 Bp. -kekaæ. 10 B2. -dutapada-. 11 B2. -duto. >\ #<[page 450]># %<450 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% eva dukkaÂan ti veditabbaæ evaæ sante paÂiggahaïe Ãpatti yeva na siyà sa¤carittapaÂiggahaïa-maraïÃbhinandanesu pi ca Ãpatti hoti, maraïapaÂiggahaïe kathaæ na siyà tasmà paÂiggaïhantass' ev'\<*<1>*>\ etaæ dukkataæ, ten' ev' ettha mÆlaÂ- Âhassà 'ti na vuttaæ. purimanayena\<*<2>*>\ pi c' etaæ paÂiggaï- hantassa veditabbam eva, okÃsÃbhÃvena pana na vuttaæ, tasmà yo yo patigaïhÃti tassa tassa tappaccayà Ãpatti yevà 'ti ayam ettha amhÃkaæ khanti, yathà c' ettha evaæ adinnÃ- dÃne pÅti, sace pana so taæ jÅvità vocopeti ÃïÃpakassa ca Buddharakkhitassa voropakassa ca SaÇgharakkhitassà 'ti ubhinnam pi\<*<3>*>\ pÃrÃjikaæ, mÆlaÂÂhassa pana Ãcariyassa\<*<4>*>\ visaÇ- ketattà pÃrÃjikena anÃpatti, Dhammarakkhitassa ajÃnanatÃya sabbena sabbaæ anÃpatti, Buddharakkhito pana dvinnaæ sotthibhÃvaæ katvà attanà naÂÂho ti. gatapaccÃgatadÆtaniddese\<*<5>*>\ so gantvà puna paccÃgacchatÅti tassa jÅvità voropetabbassa samÅpaæ gantvà susaævihitarak- khattÃ\<*<6>*>\ naæ\<*<7>*>\ jÅvità voropetuæ asakkonto Ãgacchati. yadà sakkosi tadÃ\<*<8>*>\ ti kiæ ajj' eva mÃrito mÃrito hoti, gaccha yadà sakkosi tadà naæ jività voropehÅti, Ãpatti dukkaÂassà 'ti evaæ puna ÃïattiyÃpi\<*<9>*>\ dukkaÂam eva hoti, sace pana so avassaæ jÅvità voropetabbo hoti atthasÃdhikacetanÃ\<*<10>*>\ maggÃ- nantaraphalasadisà tasmà ayaæ Ãïattikkhaïe yeva pÃrÃjiko. sace pi vadhako saÂÂhivassÃtikkamena taæ vadheti\<*<11>*>\ ÃïÃpako ca antarÃ\<*<12>*>\ kÃlaæ karoti hÅnÃya và Ãvattati assamaïo 'va hutvà kÃla¤ ca karissati hÅnaya và Ãvattissati.\<*<13>*>\ sace ÃïÃpako gihÅkÃle\<*<14>*>\ mÃtaraæ và pitaraæ và arahantaæ và sandhÃya evaæ ÃïÃpetvà pabbajati tasmiæ pabbajite Ãïatto taæ mÃreti ÃïÃpako gihÅkÃle\<*<15>*>\ yeva mÃtughÃtako pitughÃtako arahanta- ghÃtako\<*<16>*>\ hoti, tasmà n' ev' assa pabbajjà na upasampadà rÆhati.\<*<17>*>\ sace pi mÃretabbapuggalo Ãïattikkhaïe puthujjano \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. eva taæ. 2 B2.Bp. Ssp. -naye pi. 3 B2. omits pi. 4 B2.Bp. panÃcari-. 5 B2. -duta-. 6 B2.Bp. Ssp. -hità rak-. 7 B2.Bp. Ssp. taæ. 8 Ssp. adds tan. 9 Ssp. -ttiyà and omits pi. 10 Ssp. -sÃdhaka-. 11 Bp. vadhati. 12 B2.Bp. Ssp. add 'va. 13 B2. vÃvatti-. 14 B2. gÅhi-; Bp. Ssp. gihi-. 15 B2.Bp. Ssp. gihi-. 16 B2.Bp. add vÃ. 17 Ssp. ruhati. >\ #<[page 451]># %% yadà pana taæ\<*<1>*>\ Ãïatto mÃreti tadà arahà hoti, Ãïattito\<*<2>*>\ và pahÃraæ labhitvà dukkhamÆlikasaddhaæ\<*<3>*>\ nissÃya vipassanto arahattaæ patvà ten' ev' ÃbÃdhena kÃlaæ karoti ÃïÃpako Ãnattikkhaïe yeva arahantaghÃtako vadhako pana sabbattha upakkamakaraïakkhaïe\<*<4>*>\ yeva pÃrÃjiko hoti., idÃni ye\<*<5>*>\ sabbesu yev'\<*<6>*>\ imesu dÆtavasena\<*<7>*>\ vuttamÃtikÃpadesu saÇketa- visaÇketadassanatthaæ vuttà tayo vÃrà tesu paÂhamavÃre tÃva, yasmà taæ sanikaæ\<*<8>*>\ và bhaïanto tassa và badhiratÃya\<*<9>*>\ mà ghÃtehÅti evaæ\<*<10>*>\ vacanaæ na sÃvesi,\<*<11>*>\ tasmà mÆlaÂÂho na mutto, dutiyavÃre sÃvitattÃ\<*<12>*>\ mutto. tatiyavÃre pana tena ca sÃvitattà itarena ca sÃdhÆ 'ti sampaÂicchitvà oratattÃ\<*<13>*>\ ubho pi muttà 'ti. dÆtakathà niÂÂhitÃ. araho rahosa¤¤ÅniddesÃdÅsu araho ti sammukhe. raho ti parammukhe. tattha yo upaÂÂhÃnakÃle veribhikkhumhi bhikkhÆhi saddhiæ Ãgantvà purato nisinno\<*<14>*>\ yeva andhakÃra- dosena tassa ÃgatabhÃvaæ ajÃnanto: aho vata itthannÃmo hato assa corÃpi nÃma\<*<15>*>\ taæ na hananti sappo\<*<16>*>\ na ¬aæsati na\<*<17>*>\ satthaæ và visaæ và ÃharatÅti tassa maranaæ abhinan- danto ÅdisÃni vacanÃni ullapati, ayaæ araho rahosa¤¤Å ulla- pati nÃma. sammukhe 'va\<*<18>*>\ tasmiæ parammukhasa¤¤Åti attho. yo pana taæ purato nisinnaæ disvà puna upaÂÂhÃnaæ katvà gatehi bhikkhÆhi saddhiæ gate pi tasmiæ idh' eva so nisinno ti sa¤¤Å hutvà purimanayen' eva ullapati, ayaæ raho arahosa¤¤Å ullapati nÃma. eten' eva\<*<19>*>\ upÃyena araho arahosa¤¤Å\<*<20>*>\ raho rahosa¤¤Å ca veditabbÃ,\<*<21>*>\ catunnam pi ca\<*<22>*>\ etesaæ\<*<23>*>\ vÃcÃya vÃcÃya dukkaÂan ti veditabbaæ. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. naæ. 2 B2.Bp. Ssp. -ttato. 3 B2.Bp. Ssp. -likaæ sad-. 4 B2. -karaïe for -karanakkhane. 5 Ssp. adds ca. 6 Bp. yeva imesu; Ssp. sabbesu pÅmesu. 7 B2. duta-, sic passim. 8 Ssp. saïikaæ. 9 B2. madhi-. 10 B2. idaæ; Bp. Ssp. etaæ 11 Bp. Ssp. sÃveti. 12 B2.Bp. add mÆlaÂÂho. 13 Ssp. oramitattÃ. 14 B2. Ssp. -nne. 15 B2. naæ for nÃma taæ. 16 B2.Bp. add vÃ. 17 Ssp. inserts koci after na. 18 Ssp. ca for 'va. 19 B2. ev' upa-; Bp. ev' Æpa-. 20 B2.Bp. add ca. 21 Ssp. -bbo. 22 Ssp. c'. 23 B2. tesaæ. >\ #<[page 452]># %<452 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% idÃni maraïavaïïasaævaïïanÃya\<*<1>*>\ vibhÃgadassanatthaæ vuttesu pa¤casu kÃyena saævaïïanÃdi mÃtikÃniddesesu kÃyena vikÃraæ dassetÅti\<*<2>*>\ yathà so jÃnÃti satthaæ và Ãha- ritvà visaæ và khÃditvà rajjuyà và ubbandhitvà sobbhÃdÅsu và papatitvà yo marati so kira dhanaæ và labhati yasaæ và labhati saggaæ và gacchatÅti ayam attho etena vutto ti. tattha\<*<3>*>\ hatthamuddÃdÅhi\<*<4>*>\ dasseti vÃcÃya bhaïatÅti tam ev' atthaæ vÃkyabhedaæ katvà bhaïati. tatiyavÃro ubhayavasena vutto, sabbattha saævaïïanÃya payoge payoge dukkaÂaæ, tassa dukkhuppattiyaæ saævaï- ïakassa thullaccayaæ, yaæ uddissa vaïïanÃ\<*<5>*>\ katÃ, tasmiæ mate saævaïïanakkhaïe\<*<6>*>\ yeva saævaïïakassa pÃrÃjikaæ. so taæ na jÃnÃti a¤¤o ¤atvà laddho vata me sukhuppatti upÃyo ti tÃya saævaïïanÃya marati anÃpatti. dvinnaæ uddissa saævaïïanÃya katÃya eko ¤atvà marati pÃrÃjikaæ, dve pi maranti pÃrÃjika¤ ca akusalarÃsi\<*<7>*>\ ca, esanayo samba- hulesu. anodissa\<*<8>*>\ maraïaæ saævaïïento Ãhiï¬ati yo yo taæ saævaïïanaæ ¤atvà marati sabbo tena mÃrito hoti. dÆtena saævaïïanÃya asukaæ nÃma gehaæ và gÃmaæ và gantvà itthannÃmassa evaæ\<*<9>*>\ maraïavaïïaæ saævaïïehÅti sÃsane Ãropitamatte\<*<10>*>\ dukkaÂaæ. yass' atthÃya pahito tassa dukkhuppattiyà mÆlaÂÂhassa thullaccayaæ maraïena pÃrÃ- jikaæ. dÆto ¤Ãto dÃni ayaæ saggamaggo ti tassa anÃrocetvà attano ¤Ãtissa\<*<11>*>\ và sÃlohitassa và Ãroceti, tasmiæ mate visaæ- keto hoti mÆlaÂÂho muccati, dÆto tath' eva cintentvà sayaæ saævaïïanÃya vuttaæ katvà marati visaæketo 'va, anodissa\<*<8>*>\ pana sÃsane Ãropite\<*<12>*>\ yattakà dÆtassa saævaïïanÃya maranti tattakà pÃïÃtipÃtÃ, sace mÃtÃpitaro maranti Ãnantariyam pi hoti. lekhÃsaævaïïanÃya lekhaæ chindatÅti païïe và potthake và akkharÃni likhati: yo satthaæ và Ãharitvà papÃte và papatitvà a¤¤ehi và aggippavesana-udakappavesanÃdÅhi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. maraïasaæ-. 2 Bp. karotÅti. 3 B2.Bp. Ssp. tathÃ. 4 Ssp. -muddhÃ-. 5 B2.Bp. Ssp. saævaï-. 6 Ssp. -nÃkkhaïe. 7 B2. -siæ. 8 Ssp. anuddissa, sic passim. 9 Ssp. eva. 10 B2.Bp.Ssp. Ãrocita-. 11 Ssp. ¤Ãtakassa. 12 Bp. Ssp. Ãrocite. >\ #<[page 453]># %% upÃyehi marati so ida¤\<*<1>*>\ c' ida¤ ca labhatÅti, và tassa dhammo hoti\<*<2>*>\ và ti etthÃpi dukkaÂathullaccayÃ\<*<3>*>\ vuttanayen' eva veti- tabbÃ. uddissa likhite pana yaæ uddissa likhitaæ, tass' eva maraïena pÃrÃjikaæ. bahuæ\<*<4>*>\ uddissa likhite yattakà ma- ranti tattakà pÃïÃtipÃtÃ, mÃtÃpitunnaæ\<*<5>*>\ maraïena\<*<6>*>\ Ãnanta- riyaæ,\<*<7>*>\ anodissa likhite pi esevanayo. bahÆ marantÅti vip- paÂisÃre uppanne taæ potthakaæ jhÃpetvà và yathà và akkharÃni na pa¤¤Ãyanti tathà katvà muccati. sace so parassa potthako hoti odissa likhito và hoti\<*<8>*>\ anodissa likhito và gahitaÂÂhÃne Âhapetvà muccati. sace mÆlena kÅto hoti potthakasÃmikÃnaæ\<*<9>*>\ potthakaæ yesaæ hatthato mÆlaæ gahitaæ tesaæ mÆlaæ datvà muccati. sace sambahulà maraïavaïïaæ likhissÃmà 'ti ekajjhÃsayà hutvà eko ruk- khaæ\<*<10>*>\ Ãrohitvà païïaæ chindati eko Ãharati eko potthakaæ karoti eko likhati eko sace kaïÂhakalekho\<*<11>*>\ hoti masiæ mak- kheti masiæ makkhetvà taæ potthakaæ sajjetvà sabb' eva sabhÃyaæ và Ãpaïe và yattha và pana lekhà dassanakotÆ- halakÃ\<*<12>*>\ bahÆsannipatanti tattha Âhapenti, taæ vÃcetvÃ\<*<13>*>\ sace pi eko marati sabbesaæ pÃrÃjikaæ. sace bahukà maranti vuttasadiso 'va nayo. vippaÂisÃre pana uppanne taæ pot- thakaæ sace pi ma¤jÆsÃya\<*<14>*>\ gopenti a¤¤o ca taæ disvà nÅha- ritvà puna bahunnaæ\<*<15>*>\ dasseti n' eva muccanti, tiÂÂhatu ma¤jÆsÃ\<*<16>*>\ sace pi taæ potthakaæ nadiyaæ\<*<17>*>\ và samudde và khipanti dhovanti khaï¬Ãkhaï¬aæ và chindati aggimhi và jhÃpenti yÃva saÇghaÂÂite\<*<18>*>\ pi duddhote và dujjhÃpite và patte\<*<19>*>\ akkharÃni pa¤¤Ãyanti tÃva na muccanti, yathà pana akkharÃni na pa¤¤Ãyanti tath' eva kate muccantÅti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. ida¤ cÅda¤. 2 Ssp. hotÅti và for hoti và ti. 3 Ssp. -ccayapÃrÃjikÃ. 4 B2.Bp.ssp. bahÆ. 5 Bp. Ssp. -pitÆnaæ. 6 Ssp. maraïe. 7 B2. anan-. 8 Ssp. hotu. 9 Bp.Ssp. -kassÃmikÃ-. 10 Ssp. tÃlarukkhaæ 11 B2. Ssp. -lekhÃ. 12 Ssp. -kotuha-. 13 Ssp. vÃcÃpetvÃ. 14 B2. -sÃyaæ; Bp. -jusÃyaæ; Ssp. -jusÃya. 15 Bp. Ssp. bahÆnaæ. 16 Bp. Ssp. ma¤jusÃ. 17 Ssp. nadiyÃ. 18 Ssp. saÇghaÂite. 19 Ssp. païïe for patte. >\ #<[page 454]># %<454 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I. 3.>% idÃni thÃvarapayogassa\<*<1>*>\ vibhÃvadassanatthaæ\<*<2>*>\ vuttesu opÃtÃdimÃtikà niddesesu, manussaæ odissa\<*<3>*>\ opÃtaæ khaïa- tÅti, itthannÃmo pÃtitvÃ\<*<4>*>\ marissatÅti ka¤ci\<*<5>*>\ manussaæ uddi- sitvà yattha so ekato\<*<6>*>\ vicarati tattha ÃvÃÂaæ khaïati, khaïan- tassa tÃva sace pi jÃtapaÂhaviæ khaïati pÃïÃtipÃtassa payo- gattà payoge payoge dukkaÂaæ, yaæ uddissa khaïati tassa dukkhuppattiyà thullaccayaæ maraïena\<*<7>*>\ pÃrÃjikaæ, a¤¤as- miæ patitvà mate\<*<8>*>\ anÃpatti, sace anodissa yo koci marissatÅti khato\<*<9>*>\ hoti yattakà patitvà maranti tattakà pÃïÃtipÃtÃ, Ãnan- tariyavatthÆsu ca Ãnantariyaæ thullaccaya-pÃcittiyavatthÆsu thullaccaya-pÃcittiyÃni. bahÆ tattha cetanà katamÃya pÃrÃ- jikaæ hotÅti. MahÃaÂÂhakathÃyaæ tÃva vuttaæ ÃvÃÂaæ gam- bhÅrato ca ÃyÃmavitthÃrato ca khaïitvÃ\<*<10>*>\ pamÃïe Âhapetvà tacchetvà pu¤chitvÃ\<*<11>*>\ paæsupacchiæ uddharantassa sanniÂ- ÂhÃpakÃ\<*<12>*>\ atthasÃdhanacetanÃ\<*<13>*>\ maggÃnantaraphalasadisÃ, sacpi vassasatassa accayena patitvà avassaæ maraïakasatto hoti sanniÂÂhÃpakacetanÃyam\<*<14>*>\ eva pÃrÃjikan ti. MahÃpac- cariyaæ pana SaÇkhepaÂÂhakathÃya¤ ca imasmiæ ÃvÃÂe patitvà marissatÅti ekasmim pi kuddÃlappahÃre\<*<15>*>\ dinne Sace koci tattha pakkhalito patitvà marati pÃrÃjikam eva. suttan- tiyatherÃ\<*<16>*>\ pana sanniÂÂhÃpakacetanaæ\<*<17>*>\ gaïhantÅti vuttaæ. eko opÃtaæ khaïitvà asukaæ nÃma Ãnetvà idha pÃtetvà mÃrehÅti a¤¤aæ ÃïÃpeti. so taæ pÃtetvà mÃreti ubhinnaæ pÃrÃjikaæ. a¤¤aæ pÃtetvà mÃreti sayaæ patitvà marati a¤¤o attano dhammatÃya patitvà marati, sabbattha visaÇ- keto hoti mÆlaÂÂho muccati. asuko asukaæ Ãnetvà idha mÃressatÅti khate pi es' eva nayo. yemaritukÃmÃ\<*<18>*>\ idha maris- santÅti khaïati, ekassa maraïe pÃrÃjikaæ bahunnaæ\<*<19>*>\ maraïe \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -ppayo-. 2 B2.Bp. Ssp. vibhÃga-. 3 Bp. Ssp. uddissa. 4 Ssp. papatitvÃ. 5 Bp. ki¤ci. 6 Bp. Ssp. ekako. 7 Ssp. maraïe. 8 Ssp. adds pi. 9 B2. khanito; Bp. khaïito; Ssp. khananto. 10 B2. adds 'va. 11 Bp. pucchitvÃ; Ssp. pu¤jitvÃ. 12 B2.Bp. Ssp. -pikÃ. 13 B2. -dhakace-; Bp. Ssp. -dhikace-. 14 Ssp. -pikacetanà yeva. 15 Bp. kudÃlappa-. 16 B2.Bp. Ssp. suttantikattherÃ. 17 Ssp. -ÂÂhÃpika-. 18 B2.Bp. add te. 19 Bp. bahÆnaæ. >\ #<[page 455]># %% akusalarÃsi, mÃtÃpitunnaæ\<*<1>*>\ maraïe Ãnantariyaæ\<*<2>*>\ thullac- caya-pÃcittiyavatthÆsu thullaccaya-pÃcittiyÃni. ye keci mÃ- retukÃmà te idha pÃtetvà mÃressantÅti khaïati, tattha pÃtetvà mÃrenti, ekasmiæ mate pÃrÃjikaæ. bahusu\<*<3>*>\ akusalarÃsi ÃnantariyÃdivatthÆsu ÃnantariyÃdÅni, idha\<*<4>*>\ ca arahantÃpi saÇgahaæ gacchanti, purimanaye pana tesaæ maritukÃma- tÃya patanaæ n' atthÅti te\<*<5>*>\ na saÇgayhanti, dvÅsu pi nayesu attano dhammatÃya patitvà mate visaÇketo. ye keci attano verike ettha pÃtetvà mÃressantÅti khaïati., tattha ca verikà verike pÃtetvà mÃrenti, ekasmiæ mÃrite pÃrÃjikaæ, bahusu\<*<3>*>\ akusalarÃsi, mÃtari và pitari và arahante và verikehi Ãnetvà tattha mÃrite Ãnantariyaæ, attano dhammatÃya patitvÃ\<*<6>*>\ mate\<*<7>*>\ visaÇketo, yo pana maritukÃmà và amaritukÃmà và mÃretukÃmà và amÃretukÃmà và ye keci ettha patità và pÃtità và marissantÅti sabbathÃpi anodiss' eva khaïati, yo yo marati tassa tassa maraïena yathÃnurÆpaæ kamma¤ ca phusati Ãpatti¤ ca Ãpajjati. sace gabbhinÅ patitvà sagabbhà marati dve pÃïÃtipÃtÃ, gabbho yeva vinassati eko, gabbho na vinassati mÃtà marati eko yeva. corehi anubaddho\<*<8>*>\ patitvà marati opÃtakhaïakass' eva pÃrÃjikaæ. corà tattha pÃtetvà mÃrenti pÃrÃjikam eva. tattha patitaæ bahi nÅha- ritvà mÃrenti pÃrÃjikam eva. kasmÃ, opÃte patitappayogena gahitattÃ, opÃtato nikkhamitvà ten' eva\<*<9>*>\ ÃbÃdhena marati pÃrÃjikam eva. bahÆni vassÃni atikkamitvà puna kupitena ten' ev' ÃbÃdhena marati pÃrÃjikam eva. opÃte patanap- paccayÃ\<*<10>*>\ uppannarogena gÅlÃnass'\<*<11>*>\ eva a¤¤o rogo uppajjati opÃtarogo balavataro hoti tena mate pi opÃtakhaïako na muccati. sace pacchÃ\<*<12>*>\ uppannarogo balavà hoti tena mate muccati. ubhohi mate na muccati, opÃte opapÃtikamanusso\<*<13>*>\ nibbattitvà uttarituæ asakkonto marati pÃrÃjikam eva. manussaæ odissa khate yakkhÃdÅsu patitvà matesu anÃpatti. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. -pitÆnaæ. 2 B2. anant-, sic passim. 3 Bp. Ssp. bahÆsu. 4 B2. idh' va; Bp. idh' eva. 5 Ssp. omits te. 6 B2.Bp. Ssp. omit patitvÃ. 7 Ssp. matesu. 8 B2.Bp. anubandho. 9 Ssp. evÃba-. 10 Ssp. -napaccayÃ. 11 Bp. Ssp. gilÃ-. 12 B2. pacchuppa-. 13 Ssp. upa-. >\ #<[page 456]># %<456 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% yakkhÃdayo odissa khate manussÃdÅsu marantesu pi es' eva nayo. yakkhÃdayo odissa khaïantassa pana khaïane pi tesaæ dukkhuppatti yam pi dukkaÂam eva. maraïavatthu- vasena\<*<1>*>\ thullaccayaæ\<*<2>*>\ pÃcittiyaæ vÃ, anodissa khate opÃte yakkharÆpena và petarÆpena và patati tiracchÃnarÆpena marati patanarÆpaæ\<*<3>*>\ pamÃïaæ tasmà thullaccayan ti Upa- tissatthero. maraïarÆpaæ pamÃïaæ tasmà pÃcittiyan ti Phussadevatthero.\<*<4>*>\ tiracchÃnarÆpena patitvà yakkhapeta- rÆpena\<*<5>*>\ mate pi esevanayo. opÃtakkhaïako\<*<6>*>\ opÃtaæ a¤¤assa vikkiïÃti\<*<7>*>\ và mudhà và deti yo yo patitvà marati tappaccayà tass' eva\<*<8>*>\ Ãpatti ca kammabandho\<*<9>*>\ ca. yena laddho so niddoso ti. atha so pi\<*<10>*>\ evaæ patità uttarituæ asakkontÃ\<*<11>*>\ nassissanti sÆddhÃrÃ\<*<12>*>\ vÃ\<*<13>*>\ na bhavissantÅti taæ opÃtaæ gam- bhÅrataraæ và uttÃnataraæ và dÅghataraæ và rassataraæ và vitthatataraæ\<*<14>*>\ và sambÃdhataraæ và karoti ubhinnam pi Ãpatti ca kammabandho ca. bahÆ marantÅti vippaÂisÃre\<*<15>*>\ uppanne opÃtaæ paæsunà pÆreti, sace koci paæsumhi patitvà marati pÆretvÃpi mÆlaÂÂho\<*<16>*>\ na muccati. deve vassante kaddamo hoti tattha laggitvà mate pi,\<*<17>*>\ rukkho và patanto vÃto và vassodakaæ và paæsuæ harati, kandamÆlatthaæ và paÂhaviæ\<*<18>*>\ khaïantà tattha ÃvÃÂaæ karonti. tattha sace koci laggitvÃ\<*<19>*>\ và patitvà và marati mÆlaÂÂho na muccati. tasmiæ pana okÃse mahantaæ taÊÃkam và pokkharaïiæ và kÃretvà cetiyaæ và patiÂÂhÃpetva bodhiæ và ropetvà ÃvÃsaæ và sakaÂamaggaæ và kÃretvÃ\<*<20>*>\ muccati. yadÃpi thiraæ katvà pÆrite opÃte rukkhÃdÅnaæ mÆlÃni\<*<21>*>\ mÆlehi saæsibbitÃni \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. maraïe vatthu-. 2 B2.Bp. Ssp. add vÃ. 3 Ssp. adds ca. 4 B2. Phussareva-. 5 Ssp. yakkharÆpapeta-. 6 Bp. Ssp. -takhaïako. 7 B2. vikkiïati; Ssp. vikkÅïÃti. 8 B2.vÃpatti. 9 B2. -baddho. 10 Ssp. omits atha so pi. 11 Ssp. sakkontÃ, and adds na. 12 Bp. Ssp. -uddharÃ. 13 Ssp. omits va na. 14 B2. vitthÃrataraæ; Ssp. vitthataraæ. 15 Ssp. vipaÂi-. 16 B2. Ssp. omit this. 17 B2.Bp. inserts pÃrÃjikam eva after pi. 18 Bp. pathaviæ. 19 B2. laggetvÃ. 20 Ssp. kÃrÃpetvÃ. 21 B2. mÆlÃdÅni. >\ #<[page 457]># %% honti, jÃtapaÂhavÅ vÃ\<*<1>*>\ jÃtà tadÃpi muccati. sace pi nadÅ Ãgantvà opÃtaæ harati evam pi muccatÅti. ayaæ tÃva opÃtakathÃ. opatass' eva pana\<*<2>*>\ anulomesu pÃsÃdÅsu pi yo tÃva pÃsaæ o¬¬eti\<*<3>*>\ ettha bajjhitvà sattà marissantÅti. avassaæ bajjha- nakasattÃnaæ vasena hatthÃ\<*<4>*>\ muttamatte pÃrÃjikÃnantari- ya-thullaccaya-pÃcittiyÃni veditabbÃni. odissa kate yaæ odissa o¬¬ito\<*<5>*>\ tato a¤¤esaæ bandhane\<*<6>*>\ anÃpatti. pÃse mÆ- lena và mudhà và dinne pi mÆlaÂÂhass' eva kammabandho, sace yena laddho so uggalitaæ\<*<7>*>\ và pÃsaæ saïÂhapeti passena và gacchante disvà vatiæ katvà sammukhe paveseti thaddha- taraæ và pÃsayaÂÂhiæ Âhapeti daÊhataraæ và pÃsarajjuæ bandhati thirataraæ và khÃïukaæ vÃ\<*<8>*>\ ÃkoÂeti\<*<9>*>\ ubho pi na muccanti. sace vippaÂisÃre\<*<10>*>\ uppanne pÃsaæ uggaÊÃpetvà gacchati taæ disvà puna a¤¤e saïÂhapenti baddhÃ\<*<11>*>\ baddhà maranti mÆlaÂÂho na muccati. sace pana tena pÃsayaÂÂhi sayaæ akatà hoti gahitaÂÂhÃne Âhapetvà muccati. tattha jÃtakayaÂÂhiæ chinditvà mÆlaÂÂho\<*<12>*>\ muccati, sayaæ katayaÂ- Âhiæ pana gopento pi na muccati, yadi hi taæ a¤¤o gaïhitvà pÃsaæ saïÂhapeti tappaccayà marantesu mÆlaÂÂho na muccati. sace taæ jhÃpetvà alÃtaæ katvà cha¬¬eti tena alÃtena pahÃ- raæ laddhà marantesu pi na muccati, sabbaso pana jhÃpetvÃ\<*<13>*>\ vinÃsetvÃ\<*<14>*>\ và muccati. pÃsarajjum pi a¤¤ehi ca\<*<15>*>\ vaÂÂitaæ gahitaÂÂhÃne Âhapetvà muccati, rajjuke labhitvà sayaæ vaÂÂi- taæ ubbaÂÂetvà vÃke labhitvà vaÂÂitaæ hÅrahÅraæ\<*<16>*>\ katvà muccati, ara¤¤ato pana sayavÃke Ãharitvà vaÂÂitaæ gopento pi na muccati, sabbaso pana jhÃpetvà và nÃsetvà vÃ\<*<17>*>\ muccati. adÆhalaæ\<*<18>*>\ sajjento catÆsu padesu adÆhalama¤caæ Âhapetvà pÃsÃïe Ãropeti payoge payoge dukkaÂaæ, sabbasajjaæ katvà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. omit vÃ. 2 B2. omits pana. 3 Ssp. o¬eti. 4 B2. hattha. 5 Ssp. o¬ito. 6 B2. baddhane. 7 Bp. uggaÊitaæ 8 B2.Bp. Ssp. omit vÃ. 9 Ssp. ÃkoÂÂeti. 10 Ssp. vipaÂi-. 11 B2. baddha. 12 B2.Bp. Ssp. omit this. 13 Bp. Ssp. add vÃ. 14 Bp. Ssp. nÃsetvÃ. 15 B2. omits ca. 16 Ssp. hirahiraæ. 17 B2. omits vÃ. 18 B2.Bp. adu-, sic passim. >\ #<[page 458]># %<458 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% hatthato muttamatte avassaæ ajjhottharitabbakasattÃnaæ vasena odissÃnodissakÃnurÆpena\<*<1>*>\ pÃrÃjikÃdÅni veditabbÃni. adÆhaÊe\<*<2>*>\ mÆlena và mudhà và dinne pi mÆlaÂÂhass' eva kam- mabandho,\<*<3>*>\ sace yena laddhaæ so patitaæ và ukkhipati a¤¤e pi pÃsÃïe Ãropetvà garukataraæ và karoti passena và gacchante disvà vatiæ katvà adÆhaÊaæ\<*<4>*>\ paveseti ubho pi na muccanti. sace pi vippaÂisÃre uppanne adÆhaÊaæ\<*<4>*>\ pÃtetvà gacchati taæ disvà a¤¤o saïÂhapeti mÆlaÂÂho na muccati, pÃsÃïe pana gahitaÂÂhÃne Âhapetvà adÆhaÊapÃde\<*<5>*>\ ca pÃsayaÂ- Âhiyaæ vuttanayena gahitaÂÂhÃne\<*<6>*>\ Âhapetvà jhÃpetvà và muccati. sÆlaæ ropentassÃpi sabbasajjaæ katvà hatthato muttamatte sÆlamukhe patitvà avassaæ maraïakasattÃnaæ vasena odissÃnodissÃnurÆpato pÃrÃjikÃdÅni veditabbÃni. sÆle mÆlena và mudhà và dinne pi mÆlaÂÂhass' eva kammabandho,\<*<3>*>\ sace yena laddhaæ so ekappahÃren' eva marissantÅti tikhiïa- taraæ\<*<7>*>\ và karoti dukkhaæ marissantÅti kuïÂataraæ\<*<8>*>\ và karoti uccan ti sallakkhetvà nÅcataraæ và nÅcan ti sallakkhetvà uccataraæ và puna ropeti, vaÇkaæ và ujukaæ atiujukaæ và Åsakaæ poïaæ karoti ubho pi na muccanti. sace pana aÂÂhÃne Âhitan ti a¤¤asmiæ ÂhÃne Âhapeti, ta¤ ce maraïatthÃya Ãdito ppabhÆti\<*<9>*>\ pariyesitvà kataæ hoti mÆlaÂÂho na muccati, apariyesitvà pana katam eva labhitvà ropite\<*<10>*>\ mÆlaÂÂho muccati, vippaÂisÃre uppanne pÃsayaÂÂhiyaæ vuttanayena gahitaÂÂhÃne vÃ\<*<11>*>\ Âhapetvà jhÃpetvà và muccati. apassene satthaæ\<*<12>*>\ và ti ettha apassenaæ nÃma nicca- paribhogo\<*<13>*>\ ma¤co và pÅÂhaæ và apassenaphalakaæ và divÃÂ- ÂhÃne\<*<14>*>\ nisÅdantassa\<*<15>*>\ apassenakatthambho và tattha jÃtaka- rukkho và caÇkame apassÃyatiÂÂhantassa Ãlambaïarukkho và Ãlambaïaphalakaæ và sabbam p'\<*<16>*>\ etaæ apassÃyanÅyaÂÂhena\<*<17>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. odissakÃnodi-. 2 B2.Bp. aduhale. 3 Bp. -baddho. 4 B2.Bp. aduhale; Ssp. adÆhale. 5 Bp. aduhala-. 6 B2.Bp. Ssp. add vÃ. 7 B2. khiïa- for tikhiïa-. 8 Bp. Ssp. kuïÂha-. 9 Bp. pabhuti; Ssp. pabhÆti. 10 Ssp. Ãropite-. 11 B2. và comes after ÂhapetvÃ. 12 B2. sattha. 13 Bp. -bhovo. 14 Bp. divÃÂhÃne. 15 B2.Bp. nisinnassa. 16 B2.Bp. omit p'. 17 Bp. apassaya-; Ssp. apassanÅya-. >\ #<[page 459]># %% apassenaæ\<*<1>*>\ nÃma, tasmiæ apassene yathà apassayantaæ vijjhati và chindati và tathà katvà vÃsi-pharasu-satti-Ãra- kaïÂÃdÅnaæ\<*<2>*>\ a¤¤ataraæ satthaæ Âhapeti dukkaÂaæ. dhuva- paribhogaÂÂhÃne\<*<3>*>\ nirÃsaÇkassa nisÅdato\<*<4>*>\ và nipajjato và apassayantassa và satthasamphassapaccayà dukkhuppattiyà thullaccayaæ, maraïena pÃrÃjikaæ. ta¤ ce a¤¤o pi tassa veribhikkhu\<*<5>*>\ vihÃracÃrikaæ caranto disvÃ: imassa ma¤¤e maraïatthÃya\<*<6>*>\ imaæ\<*<7>*>\ nikkhittaæ sÃdhu suÂÂhu maratÆ 'ti abhinandanto gacchati dukkaÂaæ. sace pana so pi tattha evaæ kate sukataæ bhavissatÅti tikhiïadhÃrÃdikaraïena\<*<8>*>\ ki¤ci\<*<9>*>\ ki¤ci kammaæ karoti tassÃpi\<*<10>*>\ pÃrÃjikaæ. sace pana aÂÂhÃne Âhitan ti uddharitvà a¤¤asmiæ ÂhÃne Âhapeti tad attham eva katvà Âhapite mÆlaÂÂho na muccati, pÃkatikaæ labhitvà Âhapitaæ hoti na\<*<11>*>\ muccati, taæ apanetvà a¤¤aæ tikhiïataraæ Âhapeti mÆlaÂÂho muccat' eva. visamakkhaïe pi yÃva maraïÃbhinandane dukkaÂaæ tÃva esevanayo. sace pana so pi khuddakaæ visamaï¬alan ti sallakkhetvà mahantaraæ\<*<12>*>\ karoti mahantaæ và atitanukaæ\<*<13>*>\ hotÅti khuddakaæ karoti tanukaæ và bahaÊaæ\<*<14>*>\ bahaÊaæ và tanukaæ karoti agginà tÃpetvà heÂÂhà và upari và sa¤cÃreti tassÃpi\<*<15>*>\ pÃrÃjikaæ. idaæ aÂÂhÃne Âhitan ti sabbam eva tac- chetvà pu¤chitvà a¤¤asmiæ ÂhÃne Âhapeti, attanà bhesajjÃni yojetvà kate mÆlaÂÂho na muccati, attanà akate muccati. sace pana so imaæ\<*<7>*>\ visaæ atiparittan ti a¤¤am pi Ãnetvà pakkhipati yassa visena marati tassa pÃrÃjikaæ. sace ubhin- nam pi\<*<16>*>\ santakena marati ubhinnam\<*<17>*>\ pÃrÃjikaæ. imaæ\<*<7>*>\ visaæ nibbisanti\<*<18>*>\ taæ apanetvà attano visam eva Âhapeti, tass' eva pÃrÃjikaæ mÆlaÂÂho muccati. dubbalaæ và ka- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -ssen. 2 B2. -kaï¬a-; Bp. Ssp. -kaïÂakÃdÅnaæ. 3 B2. dhÆva-. 4 B2. nisinnato. 5 Ssp. verÅ. 6 Ssp. mÃra-. 7 Bp. idaæ. 8 Ssp. tikhiïatarÃdi-. 9 B2.Bp. Ssp. do not repeat ki¤ci. 10 B2. Ssp. tassa pi. 11 B2.Bp. Ssp. omit na. 12 B2.Bp. add vÃ; Ssp. mahantaæ. 13 B2.Bp. atirekaæ. 14 B2.Bp. Ssp. bahalaæ bahalaæ. 15 Ssp. tassapi. 16 B2. omits pi. 17 Ssp. adds pi. 18 Ssp. nibbiriyanti. >\ #<[page 460]># %<460 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% rotÅti ma¤capÅÂhaæ aÂaniyÃ\<*<1>*>\ heÂÂhÃbhÃge chinditvà bidalehi\<*<2>*>\ và rajjukehi và yehi vÅtaæ\<*<3>*>\ hoti te và chinditvà appÃvasesam eva katvà heÂÂhà Ãvudhaæ nikkhipati, ettha patitvà maris- satÅti, apassenaphalakÃdÅnam pi caÇkame Ãlambanarukkha- phalakapariyosÃnÃnaæ parabhÃgaæ chinditvà heÂÂhà Ãvu- dhaæ nikkhipati, sobbhÃdÅsu ma¤caæ và pÅÂham và apasse- naphalakaæ và Ãnetvà Âhapeti yathà tattha nisinnamatto và apassenamatto và patati, sobbhÃdÅsu và sa¤caraïasetu hoti taæ dubbalaæ karoti, evaæ karontassa karaïe dukkaÂaæ, itarassa dukkhuppattiyà thullaccayaæ maraïe pÃrÃjikaæ. bhikkhuæ Ãnetvà sobbhÃdÅnaæ taÂe Âhapeti disvà bhayena kampento patitvà marissatÅti dukkaÂaæ. so tath' eva patati dukkhuppattiyà thullaccayaæ, maraïe pÃrÃjikaæ, sayaæ\<*<4>*>\ pÃteti a¤na\<*<4>*>\ pÃtÃpeti a¤¤o avutto 'va\<*<5>*>\ attano dhammatÃya pÃteti amanusso pÃteti vÃtappahÃrena patati attano dham- matÃya patati sabbattha maraïe pÃrÃjikaæ. kasmÃ, tassa payogena sabbhÃditaÂe ÂhitattÃ. upanikkhipaïaæ\<*<6>*>\ nÃma samÅpe nikkhipaïaæ,\<*<6>*>\ tattha yo iminà asinà mato\<*<7>*>\ dhanaæ và labhatÅti Ãdinà nayena mara- ïavaïïaæ và saævaïïetvà iminà maraïatthikà marantu mÃraïatthikÃ\<*<8>*>\ mÃrentÆ 'ti và vatvà asiæ upanikkhipati tassa upanikkhipaïe dukkaÂaæ. maritukÃmo và tena attÃnaæ paharatu mÃretukÃmo và a¤¤aæ paharatu ubhayatthÃpi\<*<9>*>\ parassa dukkhuppattiyà upanikkhepakassa thullaccayaæ, maraïena\<*<10>*>\ pÃrÃjikaæ, anodissa nikkhitte bahunnaæ\<*<11>*>\ maraïe akusalarÃsi pÃrÃjikÃdivatthÆsu pÃrÃjikÃdÅni, vippaÂisÃre up- panne asiæ gahitaÂÂhÃne Âhapetvà muccati, kiïitvÃ\<*<12>*>\ gahito hoti asisÃmikÃnaæ\<*<13>*>\ asiæ\<*<14>*>\ yesaæ hatthato mÆlaæ gahitaæ tesaæ mÆlaæ datvà muccati, sace lohapiï¬iæ\<*<15>*>\ và phÃlaæ và kuddÃÊaæ\<*<16>*>\ và gahetvà asi kÃrÃpito hoti, yaæ bhaï¬aæ gahetvà kÃrito tad eva katvà muccati, sace pi\<*<17>*>\ kuddÃÊam\<*<16>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. aÂÂaniyÃ. 2 Ssp. vidalehi. 3 B2. Âhitaæ for vÅtaæ. 4 Bp. adds vÃ. 5 B2.Bp. vÃ. 6 Bp. -panaæ. 7 B2.Bp. Ssp. add so. 8 B2. Ssp.araïa-. 9 Bp. Ssp. -yathÃpi. 10 Bp. Ssp. maraïe. 11 B2.Bp. Ssp. bahÆnaæ. 12 Ssp. kÅïitvÃ. 13 Bp. Ssp. asissÃmi-. 14 B2. adds datvÃ. 15 Ssp. -piï¬aæ. 16 B2. Ssp. -laæ; Bp. kudÃlaæ. 17 Ssp. omits pi. >\ #<[page 461]># %% gahetvà kÃritaæ vinÃsesvà phÃlaæ kÃreti\<*<1>*>\ phÃlena pahÃraæ labhitvà marantesu pi pÃïÃtipÃtÃ\<*<2>*>\ na muccati. sace pana lohaæ samuÂÂhÃpetvà upanikkhipaïattham eva kÃrito hoti arena\<*<3>*>\ ghaæsitvà cuïïavicuïïaæ katvà vippakiïïe muccati. sace pi saævaïïanà potthako viya bahÆhi ekajjhÃsayehi kato hoti potthake vuttanayen' eva kammabandhavinicchayo\<*<4>*>\ ve- ditabbo. esa nayo sattibheï¬Åsu,\<*<5>*>\ laguÊe\<*<6>*>\ pÃsayaÂÂhisadiso vinicchayo, tathà pÃsÃïe satthe asisadiso 'va. visaæ và ti\<*<7>*>\ upanikkhipantassa vatthuvasena odissÃno- dissÃnurÆpato pÃrÃjikÃdivatthÆsu pÃrÃjikÃdÅni veditabbÃni, kiïitvÃ\<*<8>*>\ Âhapitesu\<*<9>*>\ purimanayena paÂipÃkatikaæ\<*<10>*>\ katvà muccati, sayaæ bhesajjehi yojite avisaæ katvà muccati, raj- juyà pÃsarajjusadiso 'va vinicchayo. bhesajje, yo bhikkhu veribhikkhussa pajjarake và visabhÃgaroge và uppanne asap- pÃyÃni pi sappiÃdÅni sappÃyÃnÅti maraïÃdhippÃyena\<*<11>*>\ de- ti a¤¤aæ và ki¤ci kandamÆlaphalaæ, tassa evaæ bhesajja- dÃnedukkaÂaæ parassa dukkhuppattiyaæ maraïe ca thullac- caya-pÃrÃjikÃni, Ãnantariyavatthumhi Ãnantariyan ti vedi- tabbaæ. rÆpÆpahÃre, upasaæharatÅti manÃpaæ\<*<12>*>\ amanÃpaæ và rÆpaæ\<*<12>*>\ tassa samÅpe Âhapeti attanà và yakkhapetÃdive- saæ gahetvà ÂiÂÂhati tassa upasamhÃramatte dukkaÂaæ, pa- rassu\<*<13>*>\ taæ rÆpaæ disvà bhayuppattiyaæ thullaccayaæ, ma- raïe pÃrÃjikaæ. sace pana tad evarÆpaæ ekaccassa manÃ- paæ hoti alÃbhakena ca\<*<14>*>\ sussitvà marati visaÇketo, manÃpiye pi es' eva nayo. tattha pana visesena itthÅnaæ purisarÆpaæ purisÃna¤ ca itthÅrÆpaæ manÃpaæ taæ alaÇkaritvà upasaæha- rati diÂÂhamattakam eva karoti aticiram passitum pi na deti, itaro alÃbhakena sussitvà marati pÃrÃjikaæ. sace uttasitvà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. karoti. 2 B2.Bp. -pÃtato. 3 Ssp. Ãrena. 4 B2. -bandho vini-; Bp. -baddhavini-. 5 Ssp. -bhindÅsu. 6 B2. sulaguÊe for laguÊe; Ssp. sÆlalaguÊesu. 7 B2.Bp. Ssp. insert visaæ after ti. 8 Ssp. kÅïitvÃ. 9 Ssp. Âhapite. 10 B2. pÃka- for paÂipÃka-. 11 B2.Bp. Ssp. -ppÃyo. 12 B2.Bp. Ssp. paraæ và amanÃparÆpaæ for manÃpaæ. amanÃpaæ và rÆpaæ. 13 B2.Bp. Ssp. parassa. 14 B2. omits ca. II 12 >\ #<[page 462]># %<462 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% marati visaÇketo, atha pana uttasitvà và alÃbhakena và ti avicÃretvà kevalaæ passitvà marissatÅti upasaæharati utta- sitvà và sussitvà và mate pÃrÃjikam eva. eten' eva\<*<1>*>\ upÃyena saddÆpahÃrÃdayo pi veditabbÃ. kevalaæ h' ettha amanus- sasaddÃdayo utrÃsajanakà amanÃpasaddÃ, purisÃnaæ itthÅsad- daæ\<*<2>*>\ madhuraæ\<*<3>*>\ gandhabbasaddÃdayo cittassÃdakarà manÃ- pasaddÃ, Himavante visarukkhÃnaæ mÆlÃdigandhÃ\<*<4>*>\ kuïa- pagandhà ca amanÃpagandhÃ, kÃlÃnusÃrÅmÆlagandhÃdayo\<*<5>*>\ manÃpagandhÃ, paÂikkÆlamÆlarasÃdayo\<*<6>*>\ amanÃparasà apa- ÂikkÆlamÆlarasÃdayo\<*<7>*>\ manÃparasÃ, visaphassamahÃkacchu- phassÃdayo\<*<8>*>\ amanÃpaphoÂÂhabbà cÅnapaÂÂahaæsapupphatu\<*<9>*>\- likaphassÃdayo\<*<10>*>\ manÃpaphoÂÂhabbà ti veditabbÃ. dham- mÆpahÃre\<*<11>*>\ dhammo ti desanà dhammo veditabbo. desa- nÃvasena và niraye ca sagge ca vipattisampattibhedaæ dham- mÃrammaïam eva. nerayikassà 'ti bhinnasaævarassa kata- pÃpassa niraye nibbattanÃrahasattassa\<*<12>*>\ pa¤cavidhabandha- nakammakaraïÃdi nerayikakathaæ\<*<13>*>\ katheti, ta¤ ce sutvà so uttassitvà marati, kathikassa pÃrÃjikaæ. sace pana\<*<14>*>\ sutvÃ- pi attano dhammatÃya marati anÃpatti. imaæ sutvà eva- rÆpaæ pÃpaæ na karissati oramissati viramissatÅti niraya- kathaæ\<*<15>*>\ kathesi, taæ sutvà itaro uttasitvà marati anÃpatti. saggakathan ti devanÃÂakÃdÅnaæ NandanavanÃdÅna¤ ca sampattikathaæ, taæ sutvà itaro saggÃdhimutto sÅghaæ\<*<16>*>\ taæ sampattiæ pÃpuïitukÃmo satthÃharaïavisakhÃdanÃahÃrÆpac- cheda-assÃsapassÃsa-sanniruddhanÃdÅhi\<*<17>*>\ dukkhaæ uppÃde- ti, kathikassa thullaccayaæ marati pÃrÃjikaæ. sace pi\<*<18>*>\ so sutvÃpi yÃvatÃyukaæ Âhatvà attano dhammatÃya marati \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. ev'; Bp. evÆpÃ-. 2 Bp. Ssp. -dda. 3 Bp. Ssp. -ra. 4 B2. Ssp. add ca. 5 Bp. kÃÊÃ-; Ssp. kÃÊÃnusÃriyÃdimÆlagandhÃdayo. 6 Bp. Ssp. paÂikÆla-. 7 B2. appaÂikula-; Bp. appaÂikÆla-; Ssp. apaÂikÆla-. 8 Ssp., -mahÃkucchu-. 9 B2. cinna-.; Bp. Ssp. cÅnapaÂahaæ-. 10 B2. -tÆlaka-; Bp. -tÆlika-. 11 B2. dhammupapa-. 12 Ssp. -nÃrahassa sattassa. 13 Bp. nirayakathaæ. 14 Bp. adds so. 15 B2. niriya-. 16 B2. siÇghaæ. 17 Bp. Ssp. -rundhanÃ-. 18 B2.Bp. Ssp. pana for pi. >\ #<[page 463]># %% anÃpatti, imaæ sutvà pu¤¤Ãni karissatÅti katheti, taæ sutvà itaro attano\<*<1>*>\ dhammatÃya kÃlaæ karoti anÃpatti. Ãcikkha- nÃya\<*<2>*>\ puÂÂho bhaïatÅti bhante kathaæ mato dhanaæ và labhati sagge và uppajjatÅti\<*<3>*>\ evaæ pucchito bhaïati. anusÃ- saniyaæ apuÂÂho ti evaæ apucchito sÃma¤¤' eva bhaïati. saÇketakamma-nimittakammÃni\<*<4>*>\ adinnÃdÃnakathÃyaæ vut- tanayen'\<*<5>*>\ eva veditabbÃni. evaæ nÃnappakÃrato Ãpattibhedaæ dassetvà idÃni anÃpatti- bhedaæ\<*<6>*>\ dassento anÃpatti asaæciccà 'ti Ãdim Ãha. tattha asaæciccà 'ti iminà upakkamena imaæ mÃremÅti acetetvÃ, evaæ hi\<*<7>*>\ acetetvà katena upakkamena pare mate pi anÃpatti. vakkhati ca anÃpatti bhikkhu asaæciccà 'ti. ajÃnantassà 'ti iminà ayaæ marissatÅti ajÃnantassa, upakkamena pare mate pi anÃpatti. vakkhati ca visapiï¬apÃtavatthusmiæ\<*<8>*>\ anÃ- patti bhikkhu ajÃnantassà 'ti, na maraïÃdhippÃyassà 'ti maraïaæ anicchantassa, yena hi upakkamena paro marati tena upakkamena tasmiæ marite\<*<9>*>\ pi na maraïÃdhippÃyassa anÃpatti. vakkhati ca anÃpatti bhikkhu na maraïÃdhippÃ- yassà 'ti, ummattakÃdayo pubbe vuttanayà eva. idha pana Ãdikammikà a¤¤ama¤¤aæ jÅvità voropitabhikkhÆ tesaæ anÃpatti, avasesÃnaæ maraïavaïïasaævaïïanakÃnaæ\<*<10>*>\ Ãpatti yevà 'ti. padabhÃjaniyavaïïanÃ\<*<11>*>\ niÂÂhitÃ. samuÂÂhÃnÃdÅsu imaæ\<*<12>*>\ sikkhÃpadaæ ti-samuÂÂhÃnaæ kÃ- yacittato\<*<13>*>\ vÃcÃcittato\<*<13>*>\ kÃyavÃcÃcittato ca samuÂÂhÃti. ki- riyÃ,\<*<14>*>\ sa¤¤Ãvimokkhaæ, sacittakaæ, lokavajjaæ, kÃyakam- maæ, vacÅkammaæ, akusalacittaæ, dukkhavedanaæ. sace pi hi sirisayanaæ\<*<15>*>\ ÃrÆÊho\<*<16>*>\ rajjasampattisukhaæ anubhavanto rÃjà coro deva ÃnÅto ti vutte, gacchatha\<*<17>*>\ naæ mÃrethà 'ti hasamÃno\<*<18>*>\ bhaïati domanassacitten'eva bhaïatÅti veditabbo. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. adhimutto for attano dhammatÃya. 2 Bp. -nÃyaæ. 3 Bp. upapa-. 4 B2. -mmÃdÅni. 5 Ssp. -nayena and omits eva. 6 Ssp. -pattiæ for -pattibhedaæ. 7 B2.Bp. ca for hi. 8 Bp. visagatapiï¬a-. 9 B2.Bp. Ssp. mÃrite. 10 Ssp. -kÃdÅnaæ. 11 Ssp. -nÅya-. 12 Bp. Ssp. idaæ. 13 B2.Bp. Ssp. add ca. 14 Bp. kriyÃ. 15 B2. sÅri-; Bp. sirÅ-. 16 Ssp. ÃruÊho. 17 B2. gaccha. 18 B2.Bp. Ssp. add 'va. >\ #<[page 464]># %<464 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% sukhavokiïïattà pana anuppabandhabhÃvÃ\<*<1>*>\ ca dujjÃnam etaæ puthujjanehÅti. vinÅtavatthukathÃsu\<*<2>*>\ paÂhamavatthus- miæ kÃru¤¤enà 'ti te bhikkhÆ tassa mahantaæ gela¤¤aduk- khaæ\<*<3>*>\ disvà kÃru¤¤aæ uppÃdetvà sÅlavà tvaæ\<*<4>*>\ katakusalo kasmà mÅyamÃno\<*<5>*>\ bhÃyasi nanu sÅlavato saggo nÃma\<*<6>*>\ ma- raïamattapaÂibaddho\<*<7>*>\ yevà 'ti evaæ maraïatthikà 'va hutvà maraïatthikabhÃvaæ ajÃnantà maraïavaïïaæ saævaïïe- suæ. so pi bhikkhu tesaæ samvaïïanÃya ÃhÃrÆpacchedaæ\<*<8>*>\ katvà antarà 'va\<*<9>*>\ kÃlam akÃsi, tasmà Ãpattiæ ÃpannÃ, vo- hÃravasena pana vuttaæ kÃru¤¤ena maraïavaïïaæ saæ- vaïïesuæ ti, tasmà idÃni pi paï¬itena bhikkhunà gilÃnassa bhikkhuno evaæ maraïavaïïo na saævaïïetabbo. sace hi tassa saævaïïanaæ sutvà ÃhÃrÆpacchedÃdinÃ\<*<10>*>\ upakkamena ekajavanavÃrÃvasese pi Ãyusmiæ antarà kÃlaæ karoti iminà 'va mÃrito hoti. iminà pana\<*<11>*>\ nayena anusiÂÂhi\<*<12>*>\ dÃtabbÃ:sÅla- vato nÃma anacchariyà maggaphaluppatti tasmà vihÃrÃdÅsu Ãsattiæ akatvà buddhagataæ dhammagataæ saÇghagataæ kÃyagata¤ ca satiæ upaÂÂhapetvÃ\<*<13>*>\ manasikÃre appamÃdo kÃtabbo ti. maraïavaïïe ca saævaïïite pi so\<*<14>*>\ tÃya saævaï- ïanÃya\<*<15>*>\ ki¤ci\<*<16>*>\ upakkamaæ akatvà attano dhammatÃya yathÃyunà yathÃnusandhinà 'va\<*<17>*>\ marati tappaccayà saæ- vaïïako\<*<18>*>\ Ãpattiyà na kÃretabbo ti. dutiyavatthusmiæ na ca bhikkhave appaÂivekkhitvÃ\<*<19>*>\ ti ettha kÅdisaæ\<*<20>*>\ Ãsanaæ paÂivekkhitabbaæ kÅdisaæ na paÂivekkhitabbaæ.\<*<21>*>\ yaæ sud- dhaæ Ãsanam eva hoti apaccattharaïakaæ ya¤ ca Ãgantvà ÂhitÃnaæ passataæ yeva attharÅyati\<*<22>*>\ taæ na paccavekkhitab- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -ndhà bhÃvÃ. 2 Ssp. ÂtthugÃthÃsu. 3 B2. -¤¤aæ du-. 4 B2. taæ. 5 B2. miyya-; Bp. miya-. 6 B2.Bp. insert na dullabho after nÃma. 7 B2. -bandho. 8 Bp. ÃhÃru-. 9 B2. ca for 'va. 10 Bp. ÃhÃru-. 11 B2. inserts na after pana. 12 Ssp. anusaÂÂhÅ. 13 B2. upatthÃpetvÃ. 14 B2.Bp. Ssp. yo. 15 B2. vaïïa-. 16 Ssp. ka¤ci. 17 Ssp. ca for 'va. 18 Bp. -vaïïanako. 19 Ssp. apaÂi-. 20 B2. kiædisaæ. 21 Bp. ppaÂive-. 22 Bp. -riyati. >\ #<[page 465]># %% baæ\<*<1>*>\ nisÅdituæ vaÂÂati, yam pi manussà sayaæ hatthena akkamitvà idha bhante nisÅdathà 'ti denti tasmim pi vaÂÂati, sace pi paÂhamam eva\<*<2>*>\ Ãgantvà nisinnà pacchà uddhaæ và adho và saÇkamanti paccavekkhaïakiccaæ\<*<3>*>\ n' atthi. yam pi tanukena vatthena yathà talaæ dissati evaæ paÂicchannaæ hoti tasmim pi\<*<4>*>\ paccavekkhaïakiccaæ\<*<3>*>\ n' atthi, yam pana paÂigacc'\<*<5>*>\ eva pÃvÃrakojavakÃdÅhi\<*<6>*>\ atthataæ hoti, taæ hat- thene parÃmasitvà sallakkhetvà nisÅditabbaæ. MahÃpac- cariyaæ pana ghaïasÃÂakenÃpi atthate yasmiæ vali\<*<7>*>\ na pa¤- ¤Ãyati taæ\<*<8>*>\ paÂivekkhitabbaæ\<*<9>*>\ ti vuttaæ. musalavatthus- miæ asa¤cicco ti avadhakacetano viruddhapayogo\<*<10>*>\ hi so ti,\<*<11>*>\ tenÃha asa¤cicco ahan ti. udukkhalavatthuæ\<*<12>*>\ uttÃnam\<*<13>*>\ eva. bu¬¬hapabbajitavatthÆsu paÂhamasmiæ\<*<14>*>\ bhikkhusaÇ- ghassa paÂibandhaæ\<*<15>*>\ palibuddhaæ\<*<16>*>\ mà akÃsÅti païÃmesi, dutiyasmiæ\<*<17>*>\ saÇghamajjhe pi gaïamajjhe pi mahallakatthe- rassa putto ti vuccamÃno tena vacanena aÂÂiyamÃno\<*<18>*>\ maratu ayaæ ti païÃmesi, tatiyavatthusmiæ tassa dukkhuppÃda- nena thullaccayaæ, tato parÃni tÅïi vatthÆni utthÃnatthÃn' eva. visagatapiï¬apÃtavatthusmiæ sÃrÃïÅyadhammapÆra\<*<19>*>\- ko\<*<20>*>\ bhikkhu aggipiï¬aæ sabrahmacÃrÅnaæ datvà 'va bhu¤- jati, tena vuttaæ aggakÃrikaæ adÃsÅti. aggakÃrikan ti aggakiriyaæ.\<*<21>*>\ paÂhamaæ\<*<22>*>\ laddhapiï¬apÃtaæ aggaggaæ và païÅtapaïÅtaæ piï¬apÃtan ti attho. yà pana\<*<23>*>\ tassa dÃna- saÇkhÃtà aggakiriyÃ\<*<24>*>\ sà na sakkà dÃtuæ piï¬apÃtaæ hi so \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. ppacca-. 2 B2.Bp. ev'. 3 B2. Ssp. paÂivekkh-. 4 B2. omits pi. 5 Bp. Ssp. paÂikacc'. 6 B2. -kojavÃdÅhi. 7 Ssp. valÅ. 8 B2.Bp. Ssp. add na. 9 Bp. ppaÂive-. 10 B2.Bp. vira-; Ssp. viraddhappayogo. 11 B2.Bp. omit ti. 12 B2.Bp. Ssp. -tthu. 13 Ssp. uttÃnattham. 14 Bp. Ssp. -mavatthusmiæ. 15 Bp. -baddhaæ; Ssp. omits this. 16 B2.Bp. omit this. 17 B2.Bp. Ssp. dutiyavatthusmiæ. 18 Bp. aÂÂÅya-. 19 Bp. sÃraïÅya-. 20 B2.Bp. Ssp. add so. 21 Bp. -kriyaæ. 22 Ssp. paÂhama. 23 B2. panÃ. 24 Bp. -kriyÃ. >\ #<[page 466]># %<466 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% therÃsanato paÂÂhÃya adÃsi. te bhikkhÆ ti\<*<1>*>\ therÃsanato paÂ- ÂhÃya paribhuttapiï¬apÃtà bhikkhÆ. te kira sabbe pi kÃlam akaæsu, sesam ettha uttÃnam eva. assaddhesu\<*<2>*>\ pana mic- chÃdiÂÂhikulesu\<*<3>*>\ sakkaccaæ\<*<4>*>\ païÅtabhojanaæ labhitvà anu- paparikkhitvà n' eva attanà paribhu¤jitabbaæ, na paresaæ dÃtabbaæ. yam pi Ãbhidosikaæ bhattaæ và khajjakaæ và tato labbhati tam pi na paribhu¤jitabbaæ. apihitavatthum pi hi sappavicchikÃdihi adhisayitaæ cha¬¬aniyadhammaæ\<*<5>*>\ tÃni kulÃni denti, gandhahaliddÃdi makkhito\<*<6>*>\ pi tato piï¬apÃto na gahetabbo sarÅre rogaÂÂhÃnÃni pu¤chitvà Âhapitaæ\<*<7>*>\ bhat- tam pi hi tÃni dÃtabbaæ ma¤¤antÅti. vÅmaæsanavatthus- miæ vÅmaæsamÃno dve vÅmaæsati sakko\<*<8>*>\ nu kho imaæ\<*<9>*>\ mÃretuæ no ti. visaæ và vÅmaæsati, mÃreyya\<*<10>*>\ nu kho ayaæ imaæ visaæ khÃditvà no ti puggalaæ vÃ, ubhayathÃpi vÅ- maæsÃdhippÃyena dinne maratu và mà và thullaccayaæ, idaæ visaæ etaæ mÃretÆ 'ti và idaæ\<*<11>*>\ visaæ khÃditvà ayaæ maratÆ 'ti và evaæ dinne pana sace marati pÃrÃjikaæ, no ce thullaccayaæ. ito parÃni tÅïi silÃvatthÆni\<*<12>*>\ tÅïi\<*<13>*>\ tiïa- vatthÆni tÅïi iÂÂhaka-vÃsi-gopÃïasÅ-vatthÆni ca uttÃnatthÃn' eva, na kevala¤ ca silÃdÅnaæ yeva vasena ayaæ ÃpattÃnÃpat- tibhedo hoti, daï¬amuggaranikhÃdanam\<*<14>*>\ evÃdÅnam pi vasena hoti yeva. tasmà pÃliyaæ anÃgatam pi Ãgatanayen' eva vedi- tabbaæ. aÂÂakavatthÆsu aÂÂako ti vehÃsama¤co vuccati, yaæ seta- kamma-mÃlÃkamma-latÃkammÃdÅnaæ atthÃya bandhanti tatra\<*<15>*>\ Ãvuso atra Âhito bandhÃhÅti maraïÃdhippÃyo yatra\<*<16>*>\ Âhito patitvà khÃïunà và bhijjeyya, sobbhapapÃtÃdÅsu và \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. insert te after ti. 2 Ssp. asaddhesu. 3 B2.Bp. -diÂÂhikesu kulesu; Ssp. -diÂÂhikakulesu. 4 B2. -cca. 5 B2. chaÂÂanÅya-; Bp. Ssp. cha¬¬anÅya-. 6 B2. pakkhito. 7 B2.Bp. Ssp. -pita. 8 B2.Bp. Ssp. add ti. 9 B2.Bp. Ssp. idaæ. 10 B2.Bp. mareyya. 11 Ssp. imaæ. 12 Ssp. silÃkammavatthÆni. 13 B2.Bp. Ssp. omit tÅïi tiïavatthÆni. 14 B2.Bp. Ssp. -danavemÃdÅnam. 15 B2.Bp. tattha. 16 Bp. yattha. >\ #<[page 467]># %% mareyya tÃdisaæ ÂhÃnaæ sandhÃyÃha. ettha ca koci upariÂ- ÂhÃnaæ\<*<1>*>\ niyÃmeti\<*<2>*>\ ito patitvà marissatÅti. koci heÂÂhÃÂ- ÂhÃnaæ\<*<3>*>\ idha patitvà marissatÅti. koci ubhayam pi ito idha patitvà marissatÅti. tatra yo upariniyamitaÂÂhÃnà apatitvà a¤¤ato patati heÂÂhà niyamitaÂÂhÃne và apatitvà a¤¤attha patati, ubhayaniyÃme\<*<4>*>\ và yaæ ki¤ci ekaæ virÃdhetvà patati, tasmiæ mate visaÇketattà anÃpatti. vihÃracchÃdanavat- thusmim pi es' eva nayo. anabhirativatthusmiæ so kira bhik- khu kÃmavitakkÃdÅnaæ samudÃcÃraæ disvà nivÃretuæ asak- konto sÃsane anabhirato gihÅ\<*<5>*>\ bhÃvÃbhimukho jÃto, tato cintesi yÃva sÅlabhedaæ na pÃpuïÃmi\<*<6>*>\ tÃva marissÃmÅti. atha\<*<7>*>\ pabbataæ abhiruhitvÃ\<*<8>*>\ papÃte papatanto\<*<9>*>\ a¤¤ataraæ vili- vakÃraæ ottharitvà mÃresi, vilivakÃran ti veïukÃraæ. na ca bhikkhave attÃnaæ pÃtetabban ti na attà pÃtetabbo, vibhat- tivyattayena\<*<10>*>\ pan' etaæ vuttaæ. ettha ca na kevalaæ na pÃtetabbaæ a¤¤ena pi yena kenaci upakkamena anta- maso ÃhÃrÆpaccheden'\<*<11>*>\ pi na mÃretabbo,\<*<12>*>\ yo pi hi gilÃno vijjamÃne bhesajje ca\<*<13>*>\ upaÂÂhÃkesu ca maritukÃmo ÃhÃraæ upacchindati dukkaÂam eva, yassa pana mahÃÃbÃdho cirÃ- nubandho\<*<14>*>\ bhikkhÆ upaÂÂhahantà kilamanti jigucchanti, kadà nu kho gilÃnato mu¤cissÃmÃ\<*<15>*>\ 'ti aÂÂÅyanti,\<*<16>*>\ sace so ayaæ attabhÃvo paÂijaggiyamÃno pi na tiÂÂhati bhikkhÆ ca kilamantÅti ÃhÃraæ upacchindati bhesajjaæ na sevati vaÂ- Âati. yo\<*<17>*>\ ayaæ rogo kharo ÃyusaÇkhÃrà na tiÂÂhanti aya¤ ca me visesÃdhigamo hatthappatto viya dissatÅti upacchin- dati vaÂÂati yeva. agilÃnassÃpi uppannasaævegassa ÃhÃra- pariyesanaæ nÃma papa¤co kammaÂÂhÃnam eva anuyu¤jis- sÃmÅti kammaÂÂhÃnasÅsena upacchindantassa vaÂÂati. vise- sÃdhigamaæ vyÃkaritvÃ\<*<18>*>\ ÃhÃraæ upacchindati na vaÂÂati. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. upariÂhÃnaæ. 2 Ssp. niyameti. 3 Bp. Ssp. -ÂhÃnaæ. 4 Ssp. -niyame. 5 Bp. Ssp. gihi. 6 B2. -ïÃti. 7 B2.Bp. add taæ; Ssp. adds naæ. 8 Sp. abhirÆ-. 9 Ssp. patanto. 10 Ssp. -byatta-. 11 Bp. ÃhÃrupa-; Ssp. -cchedanena. 12 B2. Ssp. -tabbaæ. 13 Ssp. omits ca. 14 Bp. -baddho. 15 Bp. Ssp. mucci-. 16 Ssp. aÂÂi-. 17 B2. Ssp. add pana. 18 Ssp. byÃka-. >\ #<[page 468]># %<468 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% sabhÃgÃnaæ hi lajjÅbhikkhÆnaæ\<*<1>*>\ kathetuæ vaÂÂati. silÃ- vatthusmiæ davÃyà 'ti davena hassena\<*<2>*>\ khi¬¬Ãyà 'ti attho. silà ti pÃsÃïo, na kevala¤ ca pÃsÃïo a¤¤am pi yaæ ki¤ci dÃ- rukhaï¬aæ và iÂÂhakakhaï¬aæ và hatthena và yantena và pavijjhituæ na vaÂÂati. cetiyÃdÅnaæ atthÃya pÃsÃïÃdayo hasantà hasantÃ\<*<3>*>\ pavaÂÂenti\<*<4>*>\ khipanti\<*<5>*>\ pi ukkhipanti pi kam- masamayo ti vaÂÂati. a¤¤am pi Ådisaæ navakammaæ và karontà bhaï¬akaæ và dhovantà rukkhaæ và dhovanadaï¬a- kaæ và ukkhipitvà pavijjhanti vaÂÂati. bhattavissaggakÃ- lÃdÅsu\<*<6>*>\ kÃke và soïe và kaÂÂhaæ và kaÂhalaæ và khipitvà palÃpeti vaÂÂati. sedanÃdivatthÆni sabbÃn' eva uttÃnat- thÃni, ettha ca ahaæ kukkuccako ti\<*<7>*>\ gilÃnupaÂÂhÃnaæ\<*<8>*>\ na kÃtabbaæ\<*<9>*>\ hitakÃmatÃya sabbaæ\<*<10>*>\ gilÃnassa balÃbala¤ ca ruci¤ ca sappÃya¤\<*<11>*>\ ca upalakkhetvà kÃtabbaæ. jÃragabbhinÅvat- thusmiæ pavutthapatikÃ\<*<12>*>\ 'ti pavÃsaæ gatapatikÃ. gabbha- pÃtanan ti yena paribhuttena gabbho patati tÃdisaæ bhesaj- jaæ. dvipajÃpatikavatthÆni\<*<13>*>\ uttÃnatthÃn'\<*<14>*>\ eva. gabbha- maddanavatthusmiæ\<*<15>*>\ madditvà pÃtehÅti vutte a¤¤ena mad- dÃpetvà pÃteti visaÇketaæ. maddÃpetvà pÃtÃpehÅti vutte pi sayaæ madditvà pÃteti visaÇketam eva. manussavig- gahe pariyÃyo nÃma n'atthi, tasmà gabbho nÃma maddite\<*<16>*>\ patatÅti vutte sà sayaæ và maddatu a¤¤ena và maddÃpetvà pÃtetu visaÇketo n' atthi pÃrÃjikam eva. tÃpanavatthusmim pi es' eva nayo. va¤jhitthÅvatthusmiæ\<*<17>*>\ va¤jhitthÅ nÃma yà gab- bhaæ na gaïhati,\<*<18>*>\ gabbhaæ\<*<19>*>\ agaïhakaitthÅ\<*<20>*>\ nÃma n' atthi yassà pana gahito pi gabbho na saïthÃti taæ yeva\<*<21>*>\ sandhÃ- yetaæ\<*<22>*>\ vuttaæ. utusamaye kira sabbitthiyo gabbhaæ gaïhanti yà panÃyaæ va¤jhÃti vuccati, tassà kucchiyaæ nib- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. lajji-. 2 B2.Bp. hasena. 3 B2. adds lolenti pi. 4 B2.Bp. Ssp. add pi. 5 Ssp. omits khipanti pi. 6 B2. -ggasÃlÃ-; Ssp. -visagga-. 7 B2.Bp. insert na after ti. 8 Ssp. gilÃnÆpa-. 9 Sp. na kÃtattabbaæ for this. 10 B2. sabba. 11 B2. sappÃyÃsappÃya¤. 12 Ssp. pavuÂÂha-. 13 B2.Bp. dvepa-. 14 B2. uttÃn' eva. 15 Ssp. -mandanava-. 16 Ssp. maddito. 17 Bp. va¤jhitthi-. 18 Bp. Ssp. gaïhÃti. 19 Ssp. gabbha. 20 B2.Bp. Ssp. -ïhanaka-. 21 B2. Ssp. omit yeva. 22 B2. sandhÃya h' etaæ. >\ #<[page 469]># %% battasattÃnaæ akusalavipÃko sampÃpuïÃti, te parittakusala- vipÃkena gahitapaÂisandhikà akusalavipÃkena adhibhÆtà vi- nasnti, abhinavapaÂisandhiyaæ yeva hi kammÃnubhÃvena dvÅh' ÃkÃrehi gabbho na saïthÃti vÃtena và pÃïakehi vÃ, vÃto sodhetvÃ\<*<1>*>\ antaradhÃpeti pÃïakà khÃditvÃ, tassa pana vÃtassa pÃïakÃnaæ và paÂighÃtÃya bhesajje kate\<*<2>*>\ gabbho saïÂha- heyya, so bhikkhu taæ akatvà a¤¤aæ kharabhesajjaæ\<*<3>*>\ adÃsi, tena sà kÃlam akÃsi, bhagavà bhesajjassa kaÂattÃ\<*<4>*>\ dukkaÂaæ pa¤¤Ãpesi.\<*<5>*>\ dutiyavatthusmim\<*<6>*>\ pi es' eva nayo, tasmà ÃgatÃgatassa parajanassa bhesajjaæ na kÃtabbaæ karonto dukkaÂam Ãpaj- jati, pa¤cannaæ pana sahadhammikÃnaæ kÃtabbaæ bhik- khussa bhikkhuïiyà sikkhamÃnÃya sÃmaïerassa sÃmaïeriyÃ,\<*<7>*>\ samasÅlasaddhÃpa¤¤Ãnaæ hi etesaæ tÅsu sikkhÃsu yuttÃnaæ bhesajjaæ akÃtuæ na labbhati,\<*<8>*>\ karontena ca sace tesaæ atthi, tesaæ santakaæ gahetvà yojetvà dÃtabbaæ. sace n' atthi attano santakaæ dÃtabbaæ. sace attano pi n' atthi bhikkhÃcÃravattena và ¤ÃtakapavÃritaÂÂhÃnato và pariyesi- tabbaæ. alabhantena gilÃnassa atthÃya\<*<9>*>\ akaÂavi¤¤attiyÃpi Ãharitvà kÃtabbaæ. aparesam pi pa¤cannaæ kÃtuæ vaÂÂati, mÃtu pitu\<*<10>*>\ tad upaÂÂhÃkÃnaæ attano veyyÃvaccakarassa paï¬upalÃsassà 'ti, paï¬upalÃso nÃma yo pabbajjÃpekkho yÃva pattacÅvaraæ paÂiyÃdiyati tÃva vihÃre vasati. tesu sace mÃtÃpitaro issarà honti na paccÃsiæsanti akÃtuæ vaÂÂati, sace pana rajje pi\<*<12>*>\ Âhità paccÃsiæsanti akÃtuæ na vaÂÂati. bhesajjaæ paccÃsiæsantÃnaæ bhesajjaæ dÃtabbaæ., yojetuæ ajÃnantÃnaæ yojetvà dÃtabbaæ, sabbesaæ atthÃya sahadhammikesu vuttanayen' eva pariyesitabbaæ. sace pana mÃtaraæ vihÃre Ãnetvà jaggati\<*<13>*>\ sabbaæ parikammaæ anÃ- masantena kÃtabbaæ. khÃdanÅyaæ\<*<14>*>\ bhojanÅyaæ sahatthà dÃtabbaæ, pità pana yathà sÃmaïero evaæ sahatthena \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. sosetvÃ. 2 B2. gate. 3 Ssp. kharaæ bhe-. 4 Bp. Ssp. katattÃ. 5 Bp. pa¤¤apesi. 6 B2. dutiyasmim. 7 Bp. adds pi. 8 Ssp. labhati. 9 Ssp. gilÃnassatthÃya. 10 Ssp. mÃtÃpitÆnaæ. 11 B2.Bp. -sisanti, sic passim. 12 Ssp. omits pi. 13 Ssp. paÂijaggati. 14 Ssp. -nÅya. >\ #<[page 470]># %<470 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% nahÃpanasambÃhanÃdÅni\<*<1>*>\ katvà upaÂÂhÃtabbo. ye\<*<2>*>\ mÃtÃ- pitaro upaÂÂhahanti paÂijagganti tesam pi evam evaæ\<*<3>*>\ kÃtab- baæ. veyyÃvaccakaro nÃma yo vetanaæ\<*<4>*>\ gahetvà ara¤¤e dÃrÆni và chindati a¤¤aæ và ki¤ci kammaæ karoti tassa roge uppanne yÃvà ¤ÃtakÃ\<*<5>*>\ passanti tÃva bhesajjaæ kÃtabbaæ. yo pana bhikkhu nissitako\<*<6>*>\ hutvà sabbakammÃni karoti tassa bhesajjaæ kÃtabbam eva. paï¬upalÃse pi sÃmaïere viya paÂipajjitabbaæ. aparesam pi dasannaæ kÃtuæ vaÂÂati, jeÂÂhabhÃtu kaïit- ÂhabhÃtu jeÂÂhabhaginiyà kaïiÂÂhabhaginiyà cÆÊamÃtuyà ma- hÃmÃtuyà cÆÊapituno mahÃpituno pitucchÃya mÃtuÊassÃ\<*<7>*>\ 'ti, tesaæ pana sabbesam pi karontena tesaæ yeva santakaæ bhesajjaæ gahetvà kevalaæ yojetvà dÃtabbaæ, sace pana na ppahonti\<*<8>*>\ yÃcanti ca detha no bhante tumhÃkaæ paÂidassÃmà 'ti, tÃvakÃlikaæ dÃtabbaæ. sace pi na yÃcanti amhÃkaæ bhesajjaæ atthi tÃvakÃlikaæ gaïhathÃ\<*<9>*>\ 'ti vatvÃ\<*<10>*>\ yadà nesaæ\<*<11>*>\ bhavissati tadà dassantÅti Ãbhogaæ và katvà dÃtab- baæ. sace paÂidenti gahetabbaæ no ce denti na codetabbÃ.\<*<12>*>\ ete dasa¤Ãtake Âhapetvà a¤¤esaæ na kÃtabbaæ. etesaæ puttaparamparÃya pana yÃva sattamo kulaparivaÂÂo tÃva cattÃro paccaye ÃharÃpentassa akaÂavi¤¤atti và bhesajjaæ karontassa vejjakammaæ\<*<13>*>\ và kuladÆsakÃpatti và na hoti. sace bhÃtujÃyà bhaginisÃmiko\<*<14>*>\ và gilÃnà honti ¤Ãtakà ce tesam pi vaÂÂati, a¤¤Ãtakà ce bhÃtu ca bhaginiyà ca katvà dÃtabbaæ tumhÃkaæ jagganaÂÂhÃne dethà 'ti athavà tesaæ puttÃnaæ katvà dÃtabbaæ tumhÃkaæ mÃtÃpitunnaæ\<*<15>*>\ dethà 'ti. etena\<*<16>*>\ upÃyena sabbapadesu vinicchayo veditabbo. tesaæ atthÃya ca\<*<17>*>\ sÃmaïerehi ara¤¤ato bhesajjaæ ÃharÃpen- tena ¤ÃtisÃmaïerehi và ÃharÃpetabbaæ attano atthÃya và \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. nhÃ-. 2 Bp. adds ca. 3 B2.Bp. Ssp. eva. 4 Bp. Ssp. vettanaæ. 5 B2. adds na. 6 Bp. Ssp. add 'va. 7 Bp. Ssp. -lassÃ. 8 B2. adds ca. 9 Ssp. gaïhÃthà 'ti. 10 B2.Bp. Ssp. add vÃ. 11 Ssp. tesaæ. 12 B2. -bbaæ. 13 B2. vajja-. 14 Ssp. bhaginÅ-. 15 Bp. Ssp. -pitÆnaæ. 16 Bp. eten' upÃyena. 17 Ssp. omits ca. >\ #<[page 471]># %% ÃharÃpetvà dÃtabbaæ. tehi pi upajjhÃyassa ÃharÃmà 'ti vattasÅsena Ãharitabbaæ. upajjhÃyassa mÃtÃpitaro pi\<*<1>*>\ gilÃnà vihÃraæ Ãgacchanti, upajjhÃyo ca\<*<2>*>\ disÃpakkanto hoti saddhi- vihÃrikena upajjhÃyassa santakaæ bhesajjaæ dÃtabbaæ. no ce atthi attano bhesajjaæ upajjhÃyassa pariccajitvà dÃtabbaæ. attano pi asante vuttanayena pariyesitvà upaj- jhÃyassa santakaæ katvà dÃtabbaæ. upajjhÃyena pi sad- dhivihÃrikassa mÃtÃpitÆsu evam eva paÂipajjitabbaæ, esa nayo ÃcariyantevÃsikesu.\<*<3>*>\ a¤¤o pi yo Ãgantuko và coro và yuddhaparÃjito\<*<4>*>\ issaro và ¤Ãtakehi pariccatto kapaïo\<*<5>*>\ và gamiyamanusso và gilÃno hutvà vihÃraæ pavisati, sabbesaæ apaccÃsiæsantena\<*<6>*>\ bhesajjaæ kÃtabbaæ, saddhaæ kulaæ hoti catÆhi paccayehi upaÂÂhÃyakaæ bhikkhusanghassa mÃtÃpituÂÂhÃniyaæ tatra ce koci gilÃno hoti tass' atthÃya vissÃsena bhesajjaæ katvà bhante dethà 'ti vadanti, n' eva dÃtabbaæ na kÃtabbaæ. atha pana kaiyaæ ¤atvà evaæ pucchanti: bhante asukassa nÃma rogassa kiæ bhesajjaæ karontÅti. ida¤ c' ida¤\<*<7>*>\ ca gahetvà karontÅti vattuæ vaÂÂati. bhante mayhaæ mÃtà gilÃnà bhesajjaæ tÃva Ãcikkhathà 'ti evaæ pucchite pana na Ãcikkhitabbaæ a¤¤ama¤¤aæ pana kathà kÃtabbà Ãvuso asukassa nÃma\<*<8>*>\ bhikkhuno imasmiæ roge kiæ bhesajjaæ kariæsÆ 'ti ida¤ c' ida¤\<*<7>*>\ ca bhante ti, taæ sutvà itaro mÃtubhesajjaæ karoti vaÂÂat' eva.\<*<9>*>\ MahÃ- padumatthero pi\<*<10>*>\ kira Vasabhara¤¤o deviyà roge uppanne ekÃya itthiyà Ãgantvà pucchito na jÃnÃmÅti avatvà evam eva bhikkhÆhi saddhiæ sallapesi,\<*<11>*>\ taæ sutvà tassà bhesajjam akaæsu, vÆpasante ca roge ti-cÅvarena ca\<*<12>*>\ tÅhi ca kahÃpanasa- tehi saddhiæ bhesajjacaÇgoÂakaæ\<*<13>*>\ pÆretvà Ãharitvà therassa pÃdamÆle Âhapetvà bhante pupphapÆjaæ karothà 'ti Ãhaæsu. thero ÃcariyabhÃgo nÃma\<*<14>*>\ ayan ti kappiyavasena gÃhÃpetvà pupphapÆjaæ akÃsi. evaæ tÃva bhasajje paÂipajjitabbaæ. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. omit pi. 2 B2. omits ca. 3 Bp. adds pi. 4 B2. Ssp. add vÃ. 5 B2. Ssp. omit kapaïo vÃ. 6 B2.Bp. -sisantena-. 7 Ssp. Åda¤. 8 B2. omits nÃma. 9 B2.Ssp. vaÂÂati for vaÂÂat' eva.10 B2.omits pi. 11 B2.Ssp. samullapesi. 12 B2.Bp. Ssp. omit ca. 13 B2.Bp. Ssp. -caÇkoÂakaæ. 14 B2.Bp. nÃmÃyan ti. >\ #<[page 472]># %<472 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% paritte pana gilÃnassa parittaæ karotha bhante ti vutte\<*<1>*>\ pana\<*<2>*>\ na kÃtabbaæ. bhaïathà 'ti vutte pana kÃtabbaæ. sace pi 'ssa evaæ\<*<3>*>\ hoti manussà nÃma na jÃnanti akayiramÃne\<*<4>*>\ vippaÂisÃrino bhavissantÅti kÃtabbaæ. parittodakaæ parit- tasuttaæ katvà dethà 'ti vutte\<*<1>*>\ pana tesaæ yeva udakaæ hatthena cÃletvà suttaæ parimajjetvÃ\<*<5>*>\ dÃtabbaæ. sace vihÃrato udakaæ attano santakaæ và suttaæ deti dukkaÂaæ, manussà udaka¤ ca sutta¤ ca gahetvÃ\<*<6>*>\ nisÅditvà parittaæ bhaïathà 'ti vadanti kÃtabbaæ. no ce jÃnanti Ãcikkhitab- baæ bhikkhÆnaæ nisinnÃnaæ pÃdesu udaka¤ ca\<*<7>*>\ ÃkiritvÃ\<*<8>*>\ sutta¤ ca Âhapetvà gacchanti parittaæ karotha\<*<9>*>\ bhaïathà 'ti na pÃdà apanetabbÃ, manussà hi vippaÂisÃrino\<*<10>*>\ honti. anto gÃme gilÃnass' atthÃya vihÃraæ pesenti parittaæ bhaïantÆ 'ti bhanitabbaæ. anto gÃme rÃjagehÃdÅsu roge và upaddave và uppanne pakkosÃpetvà bhaïÃpenti ùÂÃnÃÂiyasuttÃdÅni\<*<11>*>\ bhaïitabbÃni. Ãgantvà gilÃnassa sikkhÃpadÃni dentu dham- maæ\<*<12>*>\ kathentu rÃjantepure và amaccagehe và Ãgantvà sik- khÃpadÃni dentu dhammaæ kathentÆ 'ti pesite pi gantvà sikkhÃpadÃni dÃtabbÃni dhammo kathetabbo. matÃnaæ parivÃratthaæ ÃgacchantÆ 'ti pakkosanti na gantabbaæ, sÅvathikadassanena\<*<13>*>\ asubhadassanena\<*<14>*>\ ca maraïasatiæ\<*<15>*>\ paÂilabhissÃmÃ\<*<16>*>\ 'ti kammaÂÂhÃnasÅsena gantuæ vaÂÂati, evaæ paritte paÂipajjitabbaæ. piï¬apÃte pana anÃmaÂÂhapiï¬apÃto kassa dÃtabbo kassa na dÃtabbo. mÃtÃpitunnaæ\<*<17>*>\ tÃva dÃtabbo, sace pana\<*<18>*>\ kahÃpaïagghanako hoti saddhÃdeyyavinipÃtanaæ n' atthi, mÃtÃpitu-upaÂÂhÃkÃnaæ veyyÃvaccakarassa paï¬upalÃsassà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. vuttena. 2 B2.Bp. Ssp. omit pana. 3 B2. Ssp. omit evaæ. 4 B2.Bp. akiriyamÃne; Ssp. akarÅyamÃne. 5 B2.Bp. -majjitvÃ. 6 B2.Bp. add ÂhapetvÃ. 7 B2.Bp. Ssp. udakaæ and omit ca. 8 Bp. Ãkirantà ; Ssp. ÃkÅritvÃ. 9 B2. Ssp. add parittaæ. 10 Ssp. vipaÂi-. 11 B2. -nÃdiya-. 12 B2. dhammakathaæ. 13 B2. -dassane; Bp. sivathidassane; Ssp. sivaÂÂhikadassane. 14 B2.Bp. Ssp. -dassane. 15 Bp. Ssp. maraïassatiæ. 16 B2.Bp. -ssÃmÅti. 17 Bp. Ssp. -pitÆnaæ, sic passim. 18 B2.Bp. pi for pana. >\ #<[page 473]># %% 'ti etesam pi dÃtabbo. tattha paï¬upalÃsassa thÃlake pak- khipitvÃ\<*<1>*>\ dÃtuæ vaÂÂati, taæ Âhapetvà a¤¤esaæ agÃrikÃnaæ\<*<2>*>\ mÃtÃpitunnam pi na vaÂÂati. pabbajitaparibhogo hi agÃri- yÃnaæ\<*<3>*>\ cetiyaÂÂhÃniyyo.\<*<4>*>\ api ca anÃmaÂÂhapiï¬apÃto nÃm' eso\<*<5>*>\ sampattassa dÃmarikacorassÃpi\<*<6>*>\ issarassÃpi dÃtabbo. kasmÃ, te hi ÃdiyamÃne\<*<7>*>\ pi na dentÅti Ãmasitvà diyyamÃne\<*<8>*>\ pi ucciÂÂhakaæ\<*<9>*>\ dentÅti kujjhanti, kuddhà jÅvità voropenti sÃsanassÃpi antarÃyaæ karonti, rajjaæ patthayamÃnassa\<*<10>*>\ vicarato coranÃgassavatthuæ\<*<11>*>\ c' ettha kathetabbaæ, evaæ piï¬apÃte paÂipajjitabbaæ. paÂisanthÃro\<*<12>*>\ pana kassa kÃtabbo kassa na kÃtabbo, paÂi- santhÃro\<*<12>*>\ nÃma vihÃraæ sampattassa yassa kassaci Ãgantu- kassa\<*<13>*>\ daÊiddassa\<*<14>*>\ và corassa và issarassa và kÃtabbo yeva. kathaæ, Ãgantukaæ tÃva khÅïaparibbayaæ vihÃraæ\<*<15>*>\ sam- pattaæ disvà pÃnÅyaæ pivà 'ti dÃtabbaæ pÃdamakkhaïate- laæ dÃtabbaæ, kÃle Ãgatassa yÃgubhattaæ vikÃle Ãgatassa sace taï¬ulà atthi taï¬ulà dÃtabbÃ. avelÃya\<*<16>*>\ sampatto 'si\<*<17>*>\ gacchÃ\<*<18>*>\ 'ti na vattabbo. sayanaÂÂhÃnaæ dÃtabbaæ sabbaæ apaccÃsiæsanten' eva kÃtabbaæ, manussà nÃma catupaccaya- dÃyakà evaæ saÇgahe kayiramÃne\<*<19>*>\ punappunaæ pasÅditvà upakÃraæ karissantÅti cittaæ na uppÃdetabbaæ. corÃnaæ pana saÇghikam pi dÃtabbaæ. paÂisanthÃrÃnisaæsadÅpanat- tha¤\<*<20>*>\ ca coranÃgavatthuæ\<*<21>*>\ bhÃtarà saddhiæ JambudÅpaga- tassa mahÃnÃgara¤¤o vatthuæ\<*<22>*>\ piturÃjassa rajje catunnaæ amaccÃnaæ vatthuæ\<*<22>*>\ Abhayacoravatthun\<*<23>*>\ ti evam ÃdÅni \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. adds pi; Bp. pakkhitvà pi. 2 Ssp. ÃgÃ-. 3 B2.Bp. -rikÃnaæ; Ssp. ÃgÃrikÃnaæ. 4 Bp. Ssp. -niyo. 5 B2.Bp. esa. 6 Bp. -corassa pi. 7 B2. adiyya-; Bp. Ssp. adÅya-. 8 Bp. Ssp. dÅya-. 9 Bp. ucchi-. 10 Ssp. paÂÂhaya-. 11 B2.Bp. Ssp. -vatthu. 12 B2.Bp. -sandhÃro; Ssp. paÂisanthÃre pana paÂisanthÃro kassa . . . . 13 Bp.Ssp. add vÃ. 14 Bp.Ssp. dali-. 15 Ssp. vihÃra. 16 B2.Bp. -yaæ. 17 B2.Bp. omit 'si. 18 B2.Bp. Ssp. gacchÃhÅti. 19 Bp. kariya-; Ssp. karÅya-. 20 Bp. -sandhÃr-. 21 B2. corÃ-; Bp. coranÃgavatthu. 22 B2 Bp. Ssp. vatthu. 23 B2. -vatthu; Bp. Ssp. -vatthÆ. >\ #<[page 474]># %<474 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% bahÆni vatthÆni MahÃaÂÂhakathÃyaæ vitthÃrato vuttÃni. tatrÃyaæ ekavatthudÅpanÃ: SÅhaÊadÅpe kira Abhayo nÃma coro pa¤casataparivÃro ekasmiæ ÂhÃne khandhÃvÃraæ ban- dhitvà samantà ti-yojanaæ uppÃtetvÃ\<*<1>*>\ vasati. AnurÃdha- puravÃsino Kalambunadiæ\<*<2>*>\ na uttaranti. Cetiyagirimagge janasa¤cÃro upacchinno, ath' ekadivasaæ coro Cetiyagiriæ vilumpissÃmÅti agamÃsi, ÃrÃmikà disvà DÅghabhÃïaka-Abha- yattherassa Ãrocesuæ. thero sappiphÃïitÃdÅni atthÅti pucchi, atthi bhante,\<*<3>*>\ corÃnaæ detha taï¬ulà atthÅti, atthi bhante saÇghass' atthÃya ÃhaÂà taï¬ulà ca pattasÃka¤\<*<4>*>\ ca goraso cà 'ti, bhattaæ sampÃdetvà corÃnaæ dethà 'ti. ÃrÃmikà tathà kariæsu. corà bhattaæ bhu¤jitvà kenÃyaæ paÂisanthÃro kato ti pucchiæsu. amhÃkaæ ayyena Abhayattherenà 'ti. corà therassa santikaæ gantvà vanditvà Ãhaæsu: mayaæ saÇghassa ca cetiyassa ca santakaæ acchinditvà gahessÃmà 'ti ÃgatÃ, tumhÃkaæ, pan'\<*<5>*>\ iminà paÂisanthÃren' amhà pasannà ajjapaÂÂhÃya\<*<6>*>\ vihÃre dhammikà rakkhà amhÃkaæ Ãyattà hotu, nÃgarà Ãgantvà dÃnaæ dentu cetiyaæ vandantÆ 'ti. tato paÂÂhÃya ca nÃgare dÃnaæ dÃtuæ Ãgacchante nadÅtÅre yeva paccuggantvà rakkhantà vihÃraæ nenti, vihÃre pi dÃnaæ dentÃnaæ rakkhaæ katvà tiÂÂhanti, te pi bhikkhÆnaæ bhuttÃvasesaæ corÃnaæ denti, ÃgamanakÃle pi te corà nadÅ- tÅraæ pÃpetvà nivattanti. ath' ekadivasaæ bhikkhusaÇghe khÅyanakakathà uppannÃ: thero issaravatÃya saÇghassa santakaæ corÃnaæ adÃsÅti. thero sannipÃtaæ kÃrÃpetvà Ãha: corà saÇghassa pakativaÂÂa¤\<*<7>*>\ ca cetiyasantaka¤ ca acchinditvà gaïhissÃmà 'ti Ãgamaæsu,\<*<8>*>\ atha nesaæ mayÃ\<*<9>*>\ etaæ\<*<10>*>\ na harissantÅti ettako nÃma paÂisanthÃro\<*<11>*>\ kato, taæ sabbam pi ekato sampiï¬etvÃ\<*<12>*>\ agghÃpetha tena kÃraïena aviluttaæ\<*<13>*>\ bhaï¬aæ ekato piï¬etvà agghÃpethà 'ti, tato sabbam pi therena dinnakaæ cetiyaghare ekaæ varapottha- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. Ssp. ubbÃsetvÃ; Bp. uppÃsetvÃ. 2 Ssp. KaÊamba-. 3 Bp. Ssp. add ti. 4 B2. Ssp. pakkasÃka¤. 5 Ssp. pana. 6 Ssp. ajjato paÂÂhÃya. 7 Bp. -vatta¤. 8 Bp. Ssp. -miæsu. 9 Bp. tesaæ mahÃ. 10 Ssp. evaæ. 11 Bp. -sandhÃro. 12 B2.Bp. piï¬etvÃ. 13 B2. -lutta. >\ #<[page 475]># %% kacittattharaïaæ\<*<1>*>\ na agghati.\<*<2>*>\ tato Ãhaæsu: therena kata- paÂisanthÃro\<*<3>*>\ sukato codetuæ và sÃretuæ và na labbhati,\<*<4>*>\ givà và avahÃro và n' atthÅti, evaæ mahÃnisaæso paÂisan- thÃro\<*<3>*>\ ti sallakkhetvà kattabbo paï¬itena bhikkhunà 'ti. aÇgulipatodakavatthusmiæ\<*<5>*>\ uttasanto\<*<6>*>\ ti kiÊanto.\<*<7>*>\ anas- sÃsako ti nirassÃso. imasmi¤ ca\<*<8>*>\ pana vatthusmiæ yÃya Ãpattiyà bhavitabbaæ, sà khuddakesu niddiÂÂhà 'ti idha na vuttÃ, tad anantare vatthusmiæ ottharitvà ti akkamitvÃ, so kira tehi Ãka¬¬hiyamÃne patito, eko tassa udaraæ abhirÆ- hitvÃ\<*<9>*>\ nisÅdi. sesÃpi païïarasajanÃ\<*<10>*>\ paÂhaviyaæ ajjhottha- ritvÃ\<*<11>*>\ aduhaÊapÃsÃïÃ\<*<12>*>\ viya migaæ mÃresuæ, yasmà pana te kammÃdhippÃyà na maranÃdhippÃyà tasmà pÃrÃjikaæ na vuttaæ. bhÆtavijjÃvatthusmiæ\<*<13>*>\ yakkhaæ mÃresÅti bhÆta- vijjÃpÃÂhakÃ\<*<14>*>\ yakkhagahitakaæ\<*<15>*>\ mocetukÃmà yakkhaæ ÃvÃ- hetvÃ\<*<16>*>\ mu¤cà 'ti vadanti, no ce mu¤catipiÂÂhena và mattikÃya và rÆpaæ katvà hatthapÃdÃdÅni chindanti, yaæ yaæ tassa chijjati taæ taæ yakkhassa chinnam eva hoti. sÅse chinne yakkho pi marati evaæ so pi mÃresi, tasmà thullaccayaæ vuttaæ, na kevala¤ ca yakkham eva yo pi hi sakkaæ devarÃ- jaæ\<*<17>*>\ mÃreyya so pi thullaccayam eva Ãpajjati. vÃÊayakkha- vatthusmiæ vÃÊayakkhavihÃran ti yasmiæ vihÃre vÃÊo caï¬o yakkho vasati taæ vihÃraæ. yo hi evarÆpaæ vihÃraæ ajÃ- nanto kevalaæ vasanatthÃya peseti anÃpatti. yo maraïÃ- dhippÃyo peseti so itarassa maraïena pÃrÃjikaæ, amaraïena thullaccayaæ Ãpajjati. yathà ca\<*<18>*>\ vÃÊayakkhavihÃraæ evaæ yattha vÃÊasÅhavyagghÃdi\<*<19>*>\ migà và ajagarakaïhasappÃdayo dÅghajÃtikà và vasanti, taæ vÃÊavihÃraæ pesentassÃpi Ãpat- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -rakaæ. 2 Ssp. agghi. 3 Bp. -sandhÃro. 4 Bp. labbhà ; Ssp. labhati. 5 B2. -todavatthu-; Ssp. -Âadavatthu-. 6 B2. uttanto; Bp. utsanto. 7 Bp. kilamanto; Ssp. kilanto. 8 B2.Bp. omit ca. 9 Ssp. -ruhitvÃ. 10 Bp. panna-. 11 B2. -ttharetvÃ. 12 B2.Bp.Ssp. -halapÃ-. 13 B2. bhÆtavejakava-; Bp. Ssp. bhÆtavejjakava-. 14 B2. -vejakapÃ-; Bp. Ssp. vejjakapÃ-. 15 B2.Bp. -gahitaæ. 16 B2. ÃbhÃhitvÃ. 17 B2.Bp. Ssp. -rÃjÃnaæ. 18 B2. omits ca. 19 B2. adds pi; Bp. -byagghadÅpikà và aja-. >\ #<[page 476]># %<476 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% tÃnÃpattibhedo veditabbo. ayaæ pÃÊimuttakanayo. yathà ca bhikkhuæ vÃÊayakkhavihÃraæ pesentassa, evaæ vÃÊa- yakkham pi bhikkhusantikaæ pesentassa ÃpattÃnÃpattibhedo veditabbo, es' eva nayo\<*<1>*>\ vÃÊakantÃrÃdivatthÆsu\<*<2>*>\ pi, kevalaæ h' ettha yasmiæ kantÃre vÃÊamigÃ\<*<3>*>\ và dÅghajÃtikà và atthi so vÃÊakantÃro, yasmiæ corà atthi so corakantÃro ti evaæ padatthamattam eva nÃnaæ, manussaviggahapÃrÃjika¤ ca nÃm' etaæ saïhaæ pariyÃya kathÃya na muccati, tasmà yo vadeyya: asukasmiæ nÃma okÃse coro nisinno yo tassa sÅsaæ chinditvà Ãharati so rÃjato sakkÃravisesaæ labhatÅti. tassa ce taæ vacanaæ sutvà koci naæ\<*<4>*>\ gantvà mÃreti ayaæ pÃrÃjiko hotÅti. taæ ma¤¤amÃno ti ÃdÅsu so kira bhikkhu attano veribhikkhuæ\<*<5>*>\ mÃretukÃmo cintesi:imaæ me divà mÃrentassa na sukaraæ bhaveyya sotthinà gantuæ rattiæ naæ mÃressÃ- mÅti sallakkhetvà rattiæ Ãgamma bahunnaæ\<*<6>*>\ sayitaÂÂhÃne taæ ma¤¤amÃno tam eva jÅvità voropesi. aparo taæ ma¤- ¤amÃno a¤¤aæ, aparo a¤¤aæ tass' eva sahÃyaæ ma¤¤amÃno taæ, aparo a¤¤aæ tass' eva sahÃyaæ ma¤¤amÃno a¤¤aæ tassa sahÃyam eva jÅvità voropesi, sabbesam pi pÃrÃjikam eva. amanussagahitavatthÆsu paÂhame\<*<7>*>\ yakkhaæ palÃpessÃmÅti pahÃraæ adÃsi, itaro na dÃnÃyaæ\<*<8>*>\ virajjhituæ\<*<9>*>\ samattho mÃressÃmi naæ ti. ettha ca na maraïÃdhippÃyassa anÃpatti vuttà ti, ettaken' eva na\<*<10>*>\ amanussagahitassa pahÃro dÃtabbo, tÃÊapaïïam\<*<11>*>\ pana parittasuttaæ và hatthe và pÃde và ban- dhitabbaæ. RatanasuttÃdÅni parittÃni bhaïitabbÃni mà sÅla- vantaæ bhikkhuæ viheÂhehÅti\<*<12>*>\ dhammakathà kÃtabbÃ\<*<13>*>\ ti. saggakathÃdÅni uttÃnatthÃni, yaæ h' ettha vattabbaæ taæ vuttam eva. rukkhacchedanavatthuæ\<*<14>*>\ aÂÂabandhanavat- thusadisaæ, ayam pana viseso yo rukkhena otthaÂo pi na \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. esa nayo. 2 Ssp. -tÃrÃdÅsu vatthÆsu. 3 Bp. vÃÊÃmigÃ. 4 B2.Bp. taæ. 5 Bp. veriæ bhikkhuæ. 6 Bp. Ssp. bahÆnaæ. 7 Bp. adds vatthusmiæ; Ssp. omits this. 8 B2. tadÃnÃha; Bp. na dÃnÃhaæ for na dÃnÃyaæ. 9 Bp. virujjhituæ. 10 Ssp. na comes before ettaken' eva. 11 B2.Bp. Ssp. tÃla-. 12 B2. vihedhahÅti. 13 B2. -bbo; Ssp. omits ti. 14 Ssp. -vatthu. >\ #<[page 477]># %% marati, sakkà ca hoti ekena passena rukkhaæ chetvà paÂhaviæ và khaïitvà nikkhamituæ hatthe c' assa vÃsi và kuÂÂhÃri\<*<1>*>\ và atthi tena\<*<2>*>\ api jÅvitaæ pariccajitabbaæ na ca rukkho\<*<3>*>\ chinditabbo na paÂhavÅ và khanitabbÃ. kasmÃ, evaæ ka- ronto hi pÃcittiyaæ Ãpajjati buddhassa Ãïaæ bha¤jati na\<*<4>*>\ jÅvitapariyantaæ sÅlaæ karoti tasmà api jÅvitaæ pariccajitab- baæ na ca sÅlaæ ti pariggahetvÃ\<*<5>*>\ na evaæ kÃtabbaæ. a¤¤assa pana bhikkhuno rukkhaæ và chinditvà paÂhaviæ và khaïitvÃ\<*<6>*>\ nÅharituæ vaÂÂati. sa udukkhalayantakena rukkhaæ pa- vaÂÂetvà nÅharitabbo hoti, taæ yeva rukkhaæ chinditvà udukkhalaæ gahetabbaæ ti. MahÃsummatthero\<*<7>*>\ Ãha: a¤- ¤am pi chinditvà gahetuæ vaÂÂatÅti. MahÃpadumatthero: sobbhÃdÅsu patitassÃpi nisseniæ bandhitvà uttÃraïe\<*<8>*>\ es' eva nayo, attanà bhÆtagÃmaæ chinditvà nisseïi\<*<9>*>\ na kÃtabbà a¤¤esaæ katvà uddharituæ vaÂÂatÅti. dÃyÃlimpanavatthÆsu dÃyaæ Ãlimpesun\<*<10>*>\ ti vane aggiæ adaæsu. ettha pana odissÃ- nodissavasena pÃrÃjikÃnantariya-thullaccayÃ-pÃcittayavat- thÆnaæ anurÆpato pÃrÃjikÃdÅni akusalarÃsibhÃvo ca pubbe vuttanayen' eva veditabbo. allatiïavanappagumbÃdayo\<*<11>*>\ ¬ayhantÆ\<*<12>*>\'ti Ãlimpentassa ca pÃcittiyaæ, dabbÆpakaraïÃni vinassantÆ 'ti Ãlimpentassa dukkaÂaæ. khi¬¬ÃdhippÃyenÃpi dukkatan ti SaÇkhepaÂÂhakathÃyaæ vuttaæ. yaæ ki¤ci allasukkhaæ saindriyÃnindriyaæ ¬ayhatÆ\<*<12>*>\ 'ti Ãlimpentassa vatthuvasena pÃrÃjika-thullaccaya-pÃcittiya-dukkaÂÃni vedi- tabbÃni. paÂaggidÃnaæ\<*<13>*>\ pana parittakaraïa¤ ca bhagavatà anu¤¤ÃÂaæ, tasmà ara¤¤e\<*<14>*>\ vanakammikehi vÃ\<*<15>*>\ dinnaæ sayaæ và uÂÂhitaæ aggiæ Ãgacchantaæ disvà tiïakuÂiyo mà vinassantÆ 'ti tassa aggino paÂiaggiæ\<*<16>*>\ dÃtuæ vaÂÂati. yena saddhiæ Ãgacchanto aggi ekato hutvà nirÆpÃdÃno\<*<17>*>\ nibbÃti.\<*<18>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. kuÂhÃrÅ; Ssp. kudhÃrÅ. 2 Ssp. tenapi. 3 Ssp. adds vÃ. 4 B2. omits na. 5 Ssp. parigaïetvÃ. 6 Ssp. adds taæ. 7 Ssp. MahÃsuma-. 8 Bp. uttaraïe. 9 Ssp. nisseïÅ. 10 Ssp. limpe-. 11 B2. Ssp. -ppatayo. 12 Ssp. dayh-. 13 B2. paÂiggi-. 14 B2. adds ca. 15 Ssp. omits vÃ. 16 B2. -aggÅdi. 17 Bp. Ssp. niru-. 18 Bp. nibbÃyati. >\ #<[page 478]># %<478 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.3.>% parittam pi kÃtuæ vaÂÂatÅti,\<*<1>*>\ tiïakuÂikÃnaæ samantà bhÆ- mitacchanaæ parikhÃkhaïanaæ\<*<2>*>\ và yathà Ãgato aggi upÃdÃ- naæ alabhitvà nibbÃti eta¤ ca sabbaæ uÂÂhite yeva aggismiæ kÃtuæ vaÂÂati. anuÂÂhite anupasampannehi kappiyavohÃ- rena kÃretabbaæ, udakena pana\<*<3>*>\ nibbÃpentehi appÃïakam eva udakaæ Ãsi¤citabbaæ. ÃghÃtanavatthusmiæ yathà ekap- pahÃravacanena\<*<4>*>\ evaæ dvÅhi pahÃrehÅti Ãdivacanesu pi pÃrÃjikaæ veditabbaæ. dvÅhÅti vutte ca ekena pahÃrena mÃrite pi khettam eva otiïïattà pÃrÃjikaæ. tÅhi mÃrite pana visaÇketaæ. iti yathà paricchede và paricchedabbhantare và avisaÇketaæ paricchedÃtikkame pana sabbattha visaÇ- ketaæ hoti ÃïÃpako muccati vadhakass' eva doso. yathà ca pahÃresu evaæ parisesu pi eko\<*<5>*>\ mÃretÆ 'ti vutte eken' eva mÃrite pÃrÃjikaæ, dvÅhi mÃrite visaÇketaæ. mÃrentÆ\<*<6>*>\ 'ti vutte ekena và dvÅhi và mÃrite pÃrÃjikaæ, tÅhi mÃrite visaÇ- ketan ti veditabbaæ. eko\<*<7>*>\ saÇgÃme vegena dhÃvato purisassa asinÃ\<*<8>*>\ sÅsaæ chindi\<*<9>*>\ asÅsakaæ kavandhaæ\<*<10>*>\ dhÃvati, tam a¤¤o paharitvà pÃtesi\<*<11>*>\ kassa pÃrÃjikan ti vutte upa¬¬hà therÃ\<*<12>*>\ gamanÆpacchedakassÃ\<*<13>*>\ 'ti Ãhaæsu. Ãbhidhammika- Godhakatthero\<*<14>*>\ sÅsacchedakassà 'ti evarÆpÃni pi\<*<15>*>\ vatthÆni imassa vatthussa atthadÅpane vattabbÃnÅti. takkavatthus- miæ aniyametvà takkaæ pÃyethà 'ti vutte yaæ và taæ và takkaæ pÃyetvÃ\<*<16>*>\ mÃrite pÃrÃjikaæ, niyametvà pana gotakkaæ mahisatakkaæ\<*<17>*>\ ajikÃtakkan ti và sÅtaæ uïhaæ dhÆpitaæ adhÆpitan ti và vutte yaæ vuttaæ tato a¤¤aæ pÃyetvÃ\<*<16>*>\ mÃrite visaÇketaæ. suvÅrakavatthusmiæ\<*<18>*>\ loïasuvÅrakaæ nÃma sabbarasÃbhisaÇkhaÂam\<*<18>*>\ ekaæ bhesajjaæ, taæ kira \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. vaÂÂati. 2 B2. -khÃdhananaæ; Ssp. -khÃkhannaæ. 3 Ssp. ca. 4 Bp. Ssp. -cane. 5 Ssp. adds ekaæ. 6 Bp. Ssp. dve mÃrentÆ. 7 B2. cke. 8 Bp. asinà comes after sÅsaæ. 9 B2.Bp. chindati. 10 Bp. Ssp. kabandhaæ asÅsakabandhaæ. 11 Bp. pÃteti. 12 Bp. Ssp. upa¬¬hattherÃ. 13 Bp. gamanupa-. 14 Bp. Ssp. Godattatthero. 15 Bp.i for pi. 16 B2. pÃyitvÃ. 17 B2.Bp. mahiæsa-. 18 Ssp. loïasocirakavatthusmiæ loïasocirakan nÃma sabbassasÃ- bhisaækhataæ. >\ #<[page 479]># %% karontÃ\<*<1>*>\ harÅÂakÃmalakavibhÅÂakakasÃve\<*<2>*>\ sabbadha¤¤Ãni sabbÃpaïïÃni sattannam pi dha¤¤Ãnaæ odanaæ kadali- phalÃdÅni sabbaphalÃni vettaketakakhajjÆrikaÊÅrÃdayo\<*<3>*>\ sab- bakaÊÅre\<*<4>*>\ macchamaæsakhaï¬Ãni anekÃni ca madhuphÃïita- sindhavaloïÃni\<*<5>*>\ kaÂukÃdÅni bhesajjÃni pakkhipitvà kumbhi- mukhaæ\<*<6>*>\ limpitvÃ\<*<7>*>\ ekaæ vÃ\<*<8>*>\ dve vÃ\<*<8>*>\ tÅïi và saævaccharÃni Âhapenti, taæ paripaccitvÃ\<*<9>*>\ jamburasavaïïaæ\<*<10>*>\ hoti, vÃta- kÃsakuÂÂhapaï¬ubhagandarÃdÅnaæ\<*<11>*>\ siniddhabhojanabhuttÃ- na¤\<*<12>*>\ ca uttaraæ\<*<13>*>\ pÃïaæ bhattajiraïakabhesajjaæ\<*<14>*>\ tÃdisam n' atthi, tam pan' etaæ bhikkhÆnaæ pacchÃbhattam pi vaÂÂati, gilÃnÃnaæ pÃkatikam eva agilÃnÃnaæ pana udaka- sambhinnaæ pÃnaparibhogenà 'ti. SamantapÃsÃdikÃya vinayasaævaïïaïÃya\<*<15>*>\ tatiyapÃrÃjikavaïïanà niÂÂhitÃ. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. karonto. 2 B2. -vibheÂa-; Ssp. -khajjÆrÅkalÅrÃdayo. 3 Bp. -khajjurÅ- 4 Ssp. -kalÅre. 5 B2. -loïati; Ssp. -loïatikaÂukÃdÅni. 6 Ssp. kumbhÅ-. 7 Ssp. vilimpitvÃ. 8 B2.Bp. omit these two vÃ. 9 Ssp. -pacitvÃ. 10 Ssp. jambÆ-. 11 B2. -bhagantarÃ-. 12 B2.Bp. Ssp. -janaæ bhu-. 13 B2.Bp. Ssp. uttara. 14 Ssp. -jÅra-. 15 B2. omits vinaya. >\ #<[page 480]># %<480 [Bhvibh_I.4>% PùRùJIKA IV catusaccavidÆ satthà catutthaæ yaæ pakÃsayi pÃrÃjikaæ tassa dÃni patto saævaïïanÃkkamo, yasmà tasmà suvi¤¤eyyaæ yaæ pubbe ca pakÃsitaæ taæ vajjayitvà assÃpi hoti saævaïïanà ayaæ. Tena samayena buddho bhagavà VesÃÊiyaæ\<*<1>*>\ viharati . . . pe . . . jihÅnaæ kammanlaæ adhiÂÂhemà 'ti gihÅnaæ khettesu c' eva ÃrÃmÃdÅsu ca kattabbaæ\<*<2>*>\ kiccaæ adhiÂÂhÃma, evaæ kÃtabbaæ evaæ na kÃtabban ti ÃcikkhÃma c' eva anusÃsÃma cà 'ti vuttaæ hoti. dÆteyyan ti dÆtakammaæ. uttarimanus- sadhammassà 'ti manusse uttiïïadhammassa\<*<3>*>\ manusse atik- kamitvà brahmattaæ và nibbÃnaæ và pÃpanakadhammassà 'ti attho. uttarimanussÃnaæ và seÂÂhapurisÃnaæ jhÃyÅna¤ ca\<*<4>*>\ ariyÃna¤ ca dhammassa. asuko bhikkhÆ 'ti ÃdÅsu attanà evaæ mantayitvà pacchà gihÅnaæ bhÃsantà Buddharakkhito nÃma bhikkhu paÂhamassa jhÃnassa lÃbhÅ, Dhammarakkhito dutiyassà 'ti evaæ nÃmavasen' eva vaïïaæ bhÃsiæsÆ 'ti veditabbo\<*<5>*>\ ti.\<*<6>*>\ tattha eso eva kho Ãvuso seyyo ti kammantÃ- dhiÂÂhÃnaæ dÆteyya haraïa¤ ca bahusapattaæ mahÃsamÃ- rambhaæ\<*<7>*>\ na ca samaïasÃruppaæ, tato pana ubhayato pi eso eva\<*<8>*>\ pÃsaæ sataro\<*<9>*>\ sundarataro yo amhÃkaæ gihÅnaæ a¤¤ama¤¤assa uttarimanussadhammassa vaïïo bhÃsito. kiæ vuttaæ hoti: iriyÃpathaæ sanÂhapetvà nisinnaæ và caï- kamantaæ và pucchantÃnaæ và apucchantÃnaæ và gihÅnaæ ayaæ asuko nÃma bhikkhu paÂhamassa jhÃnassa lÃbhÅti evam Ãdinà nayena yo amhÃkaæ a¤¤ena a¤¤assa\<*<10>*>\ uttarima- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. VesÃliyaæ. 2 B2. Ssp. -bba. 3 Bp. utiïïa-. 4 Ssp. c' eva for ca. 5 Ssp. veditabbÃ. 6 Bp. Ssp. omit ti. 7 B2. -mÃrabbhaæ. 8 Bp. adds seyyo. 9 Ssp. adds anuttaro. 10 Ssp. a¤¤ama¤¤assa for these. 480 >\ #<[page 481]># %% nussadhammassa vaïïo bhÃsito bhavissati eso eva seyyo ti, anÃgatasambandhe pana asati na etehi yo\<*<1>*>\ tasmiæ khaïe bhÃsito 'va tasmà na yujjati, tasmà anÃgatasambandhaæ katvà yo evaæ bhÃsito bhavissati so\<*<2>*>\ seyyo ti evam ettha attho veditabbo. lakkhaïaæ pana saddasatthato pariyesi- tabbaæ. vaïïavà ahesun ti a¤¤o yeva nesaæ\<*<3>*>\ abhinavo sarÅravaïïo uppajji\<*<4>*>\ tena vaïïena vaïïavanto ahesuæ. pÅnindriyà ti pa¤cahi pasÃdehi abhiniviÂÂhokÃsassa paripuï- ïattà manacchaÂÂhÃnaæ\<*<5>*>\ indriyÃnaæ amilÃtabhÃvena pÅnin- driyÃ. pasannamukhavaïïà 'ti ki¤cÃpi avisesena vaïïavanto sarÅravaïïato pana nesaæ mukhavaïïo adhikataraæ pasanno accho anÃvilo parisuddho ti attho. vippasannachavivaïïà ti yena ca\<*<6>*>\ te kaïikÃrapupphÃdi\<*<7>*>\ sadisena\<*<8>*>\ vaïïena vaïïa- vanto tÃdiso a¤¤esam pi manussÃnaæ vaïïo atthi, yathà pana imesaæ evaæ na tesaæ chavivaïïo vippasanno, tena vuttaæ vippasannachavivaïïà ti, itiha\<*<9>*>\ te bhikkhÆ n' eva uddesaparipucchaæ\<*<10>*>\ na kammaÂÂhÃnaæ anuyu¤jantÃ.\<*<11>*>\ atha kho kuhakatÃya abhÆtaguïasaævaïïanÃya\<*<12>*>\ laddhÃni païÅ- tabhojanÃni bhu¤jitvà yathÃsukhaæ niddÃrÃmataæ saÇga- nikÃrÃmata¤ ca anuyu¤jantà imaæ sarÅrasobhaæ anupÃpu- ïiæsu,\<*<13>*>\ yathà taæ bÃlà bhantamigapaÂibhÃgÃ\<*<14>*>\ ti. Vaggu- mudÃtÅriyà 'ti VaggumudÃtÅravÃsino. kacci bhikkhave khama- nÅyan ti bhikkhave kacci tumhÃkaæ idaæ catucakkaæ\<*<15>*>\ navadvÃraæ sarÅrayantaæ khamanÅyaæ sakkà khamituæ sahituæ pariharituæ na ki¤ci dukkhaæ uppÃdetÅti. kacci yÃpanÅyan ti kacci sabbakiccesu yÃpetuæ gametuæ\<*<16>*>\ sakkà na ki¤ci antarÃyaæ dassetÅti. kucchi parikanto ti kucchiæ parikantito varaæ bhaveyya, parikatto\<*<17>*>\ ti pi pÃÂho yujjati. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ssp. so. 2 B2.Bp. add eva. 3 Ssp. tesaæ. 4 Ssp. uppajjati. 5 Ssp. nanacha-. 6 Bp. omits ca. 7 Bp. mahÃkaïi-; Ssp. kaïïi-. 8 B2.Bp. -sadisen' eva. 9 Bp. itih' ete for itiha te. 10 B2. -saæ paripu-; Bp. -saæ na paripu-. 11 B2.Bp. -anti. 12 B2. -guïaæ saæ-. 13 B2.Bp. Ssp. pÃpu-. 14 Bp. -migappaÂi-. 15 B2. catukkaæ; Ssp. catuccakkaæ. 16 B2. gahetuæ. 17 Ssp. inserts kucchi before this. >\ #<[page 482]># %<482 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% evaæ VaggumudÃtÅriye anekapariyÃyena vigarahitvà idÃni yasmà tehi katakammaæ corakammaæ hoti, tasmà Ãyatiæ a¤¤esam pi evarÆpassa kammassa akaraïatthaæ atha kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi, Ãmantetvà ca pana pa¤cime bhik- khave mahÃcorà ti adim Ãha. tattha santo saævijjamÃnà ti atthi c' eva upalabbhanti cà 'ti vuttaæ hoti. idhà 'ti imasmiæ sattaloke. evaæ hotÅti evaæ pubbabhÃge icchà uppajjati. kudassu\<*<1>*>\ nÃmÃhan ti ettha su iti nipÃto, kudà nÃmà 'ti attho. so aparena samayena 'ti so pubbabhÃge evaæ cintetvà anukkamena parisaæ va¬¬hento panthadÆ- hanakammaæ\<*<2>*>\ paccantimagÃmavilopan\<*<3>*>\ ti evam ÃdÅni katvà vepullappattapariso\<*<4>*>\ hutvà gÃme pi agÃme janapade pi ajanapade karonto hananto ghÃtento ... pe... pacanto pÃcento, iti bÃhirakacoraæ\<*<5>*>\ dassetvà tena sadise sÃsane pa¤ca mahÃcore dassetuæ evam eva kho ti Ãdim Ãha. tattha pÃpabhikkhuno ti a¤¤esu ÂhÃnesu mÆlacchinno pÃrÃjikappatto pÃpabhikkhÆ ti vuccati. idha pana pÃrÃjikaæ anÃpanno icchÃcÃre Âhito khuddÃnukhuddakÃni sikkhÃpadÃni madditvà vicaranto\<*<6>*>\ pÃpabhikkhÆ ti adhippeto. tassÃpi bÃhiraka- mahÃcorassa\<*<7>*>\ viya pubbabhÃge evaæ hoti kudassu\<*<8>*>\ nÃmÃhaæ ... pe... parikkhÃrÃnaæ ti. tattha sakkato ti sakkÃ- rappatto garukato ti garukÃrappatto.\<*<9>*>\ mÃnito ti manasà piyÃyito. pÆjito ti catupaccayÃbhihÃrapÆjÃya\<*<10>*>\ pÆjito. apa- cito ti apacitippatto. tattha yassa cattÃro paccaye sakkaritvà suÂÂhu abhisaÇkaÂe\<*<11>*>\ païÅtapaïÅte\<*<12>*>\ katvà denti, so sakkato, yasmiæ garubhÃvaæ\<*<13>*>\ paccupaÂÂhapetvÃ\<*<14>*>\ denti, so garukato yaæ manasà piyÃyan ti so mÃnito, yassa sabbam etaæ\<*<15>*>\ karonti so pÆjito, yassa abhivÃdanapaccuÂÂhÃna\<*<16>*>\ a¤jalikam- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. kudÃssu; Ssp. kudÃsu. 2 B2. Ssp. bandhaduhana-. 3 B2. pacchantigÃmavilopanan ti. 4 Ssp. -puriso. 5 Bp. -kamahÃcoraæ. 6 Ssp. caranto. 7 B2.Bp. bÃhirakacorassa. 8 B2. kudÃssu ; Ssp. kudÃsu. 9 Ssp. garukappatto. 10 Ssp. catuppacca-. 11 Ssp. -khate-. 12 Ssp. -ppaïÅte. 13 B2. garukabhÃvaæ. 14 B2.Bp. paÂÂhapetvÃ. 15 Ssp. p' etaæ for etaæ. 16 B2. -ÂÂhÃna¤jalÅka-; Bp. -ÂÂhÃna¤jalika-. >\ #<[page 483]># %% mÃdivasena paramanipaccÃkÃraæ\<*<1>*>\ karonti,so apacito, imassa\<*<2>*>\ pana pabbam pi imaæ lokÃmisaæ patthayamÃnassa evaæ hoti. so aparena samayenà 'ti so pubbabhÃge evaæ cintetvà anukkamena sikkhÃya atibbagÃrave uddhate unnaÊe\<*<3>*>\ capale mukhare vikiïïavÃce muÂÂhassati\<*<4>*>\ asampajÃne pÃkatindriye\<*<5>*>\ ÃcariyaupajjhÃyehi pariccattake lÃbhagaruke pÃpabhikkhÆ saægaïhitvà iriyÃpathasaïÂhapanÃdÅni kuhakavattÃni sikkhÃ- petvà ayaæ thero amukasmiæ\<*<6>*>\ nÃma senÃsane vassaæ upa- gamma vattapaÂivattaæ\<*<7>*>\ pÆrayamÃno vassaæ vasitvà niggato ti. lokasammatasinÃsanasaævaïïanÃdÅhi upÃyehi lokaæ pa- ripÃcetuæ paÂibalehi jÃtakÃdisu kataparicayehi\<*<8>*>\ sarasampan- nehi pÃpabhikkhÆhi saævaïïiyamÃnaguïo hutvà satena và sahassena và parivuto ... pe... bhesajjaparikkhÃrÃnaæ. ayaæ bhikkhave paÂhamo mahÃcoro ti ayaæ sandhicchedÃdi coro\<*<9>*>\ viya na ekaæ kulaæ na dve, atha kho mahÃjanaæ va¤cetvà catupaccayagahaïato\<*<10>*>\ paÂhamo mahÃcoro ti vedi- tabbo. ye pana suttantikà và Ãbhidhammikà và vinayadharà và bhikkhÆ bhikkhÃcÃre asampajjamÃne pÃÊiæ vÃcentà aÂÂhakathaæ kathentà anumodanÃya dhammakathÃya iriyÃ- pathasampattiyà ca lokaæ pasÃdentà janapadacÃrikaæ caranti sakkatà garukatà mÃnità pÆjità apacità te tantiæ\<*<11>*>\ paveïiæ\<*<12>*>\ ghaÂanakà sÃsanajotakà ti veditabbÃ. tathÃgatappaveditan ti tathÃgatena paÂividdhaæ paccak- khakataæ jÃnÃpitaæ vÃ. attano dahatÅti parisamajjhe pÃÊi¤ ca aÂÂhakatha¤ ca saæsandetvÃ\<*<13>*>\ madhurena sarena pÃsÃ- danÅyaæ\<*<14>*>\ suttantaæ kathetvà dhammakathÃvasÃne acchari- yabbhÆtajÃtena vi¤¤Æjanena aho bhante pÃÊi ca aÂÂhakathà ca suparisuddhà kassa sanÂike uggaïhitthà 'ti pucchito ko amhÃdise\<*<15>*>\ uggahÃpetuæ samattho ti Ãcariyaæ anuddisitvà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. -paccakÃraæ. 2 B2.Bp. add ca. 3 B2.Bp. unnale. 4 Bp. Ssp. muÂÂhasatÅ. 5 Ssp. pÃkaÂin-. 6 Bp. asukasmiæ. 7 Bp. -paÂipattiæ. 8 Ssp. -paricca-. 9 B2.Bp. -cchedakÃdi corakÃ; Ssp. -cchedakÃdi corako. 10 Bp. -yaggaha-; Ssp. catuppaccayaggahaïato. 11 Ssp. tanti. 12 Bp. Ssp. -ïi. 13 Bp. -ditvÃ. 14 B2. pasÃdaniya; Bp. pasÃdanÅyaæ. 15 B2. -disena. >\ #<[page 484]># %<484 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% attanà paÂividdhasayambhƤÃïÃdhigataæ\<*<1>*>\ taæ\<*<2>*>\ dhamma- vinayaæ pavedeti, ayaæ tahÃgatena kappasatasahassÃdhi- kÃni\<*<3>*>\ cattÃri asaÇkheyyÃni pÃramiyo pÆretvà kicchena kasire- na paÂividdhadhammatthenako dutiyo mahÃcoro. suddhaæ ca\<*<4>*>\ brahmacÃrin ti khÅïÃsavabhikkhuæ.\<*<5>*>\ parisuddhaæ brah- macariyaæ carantan\<*<6>*>\ ti nirupakkilesaæ\<*<7>*>\ seÂÂhacariyaæ ca- rantaæ, a¤¤am pi và anÃgÃmiæ adiæ katvà yÃva sÅlavantaæ puthujjanaæ avippaÂisÃrÃdivatthukaæ\<*<8>*>\ parisuddhaæ brahma- cariyaæ carantaæ. amÆlakena abrahmacariyena anuddhaæ- setÅti tasmiæ puggale avijjamÃnena antimavattunà anuvadati codeti. ayaæ vijjamÃnaguïamakkhÅ ariyaguïatthenako tatiyo mahÃcoro. garubhaï¬Ãni garuparikkhÃrÃïÅti yathà adinnÃdÃne: caturo janà saævidhÃya garubhaï¬aæ avaharuæ\<*<9>*>\ ti, ettha pa¤camÃsakagghaïakaæ\<*<10>*>\ garubhaï¬an ti vuccati. na\<*<11>*>\ idha evaæ atha kho:pa¤cimÃni bhikkhave avissajjanÅ- yÃni\<*<12>*>\ na vissajjetabbÃni\<*<13>*>\ saÇghena và gaïena và puggalena và vissajjitÃni\<*<13>*>\ pi avissajjitani\<*<13>*>\ honti, yo vissajjeyya\<*<13>*>\ Ãpatti thullaccayassa. katamÃni pa¤ca, ÃrÃmo ÃrÃmavatthu ... pe... dÃrubhaï¬aæ mattikÃbhaï¬aæ ti vacanato avissaj- jitabbattÃ\<*<14>*>\ garubhaï¬Ãni. pa¤cimÃni bhikkhave avebhaÇ- giyÃni na vibhajitabbÃni saÇghena và gaïena và puggalena và vibhattÃni pi avibhattÃni honti, yo vibhajeyya Ãpatti thullac- cayassa. katamÃni pa¤ca, ÃrÃmo ÃrÃmavatthu. . . pe . . . dÃrubhaï¬aæ mattikÃbhaï¬an ti vacanato avebhaÇgikattÃ\<*<15>*>\ sÃdhÃraïaparikkhÃrabhÃvena garuparikkhÃrÃni. ÃrÃmo ÃrÃ- mavatthun\<*<16>*>\ ti ÃdÅsu yaæ vattabbaæ taæ sabbaæ pa¤cimÃni bhikkhave avissajjiyÃnÅti Khandhake ÃgatasuttavaïïanÃ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. -viddhaæ saya-. 2 Bp. Ssp. omit taæ. 3 B2.Bp. Ssp. satasahassakappÃdhikÃni. 4 B2.Bp. Ssp. omit ca. 5 Ssp. -savaæ bhi-. 6 B2. caran ti. 7 B2. nirÆpa-; Ssp. niruppa-. 8 Ssp. avipaÂi-. 9 Bp. Ssp. avÃharun. 10 B2. -mÃsaggha-. 11 B2. Ssp. na comes after idha; Bp. idha pana na. 12 B2.Bp. -jjiyÃni; Ssp. avisajjanÅyÃni. 13 Ssp. visajj-. 14 Ssp. avisa-. 15 Bp. -giyattÃ. 16 Bp. Ssp. -tthÆ. >\ #<[page 485]># %% yam eva bhaïissÃma. tehi gihÅ\<*<1>*>\ saægaïhÃtÅti tÃni datvà datvà gihÅ\<*<1>*>\ saÇgaïhati\<*<2>*>\ anuggaïhati.\<*<2>*>\ upalÃpetÅti aho amhÃ- kaæ ayyo ti evaæ lepanake anubandhanake sasnehe\<*<3>*>\ karoti, ayaæ avissajjiyaæ\<*<4>*>\ avebhaÇgiya¤ ca garuparikkhÃraæ tathà bhÃvato thenetvà gihÅnaæ\<*<5>*>\ saÇgaïhako catuttho mahÃcoro. so ca panÃyaæ imaæ garubhaï¬aæ kulasaægaïhanatthaæ vissajjento\<*<6>*>\ kuladÆsakadukkaÂaæ Ãpajjati, pabbÃjaniya- kammÃraho\<*<7>*>\ ca hoti, bhikkhusaÇghaæ abhibhavitvà issara- vatÃya vissajjento\<*<8>*>\ thullaccayaæ Ãpajjati, theyyacittena vissajjento\<*<8>*>\ bhaï¬aæ agghÃpetvà kÃretabbo ti, ayaæ aggo mahÃcoro ti\<*<9>*>\ corÃnaæ jeÂÂhacoro, iminà sadiso coro nÃma n' atthi. yo pa¤cindriyagahaïÃtÅtaæ\<*<10>*>\ atisaïhasukhumaæ\<*<11>*>\ lo- kuttaradhammaæ theneti,\<*<12>*>\ kim pana sakkà lokuttaradhammo hira¤¤asuvaïïÃdÅni viya va¤cetvà thenetvà gahetun ti. na sakkÃ. ten' evÃha:yo asantaæ abhÆtaæ uttarimanussadham- maæ ullapatÅti, ayaæ hi attani asantaæ taæ\<*<13>*>\ dhammaæ kevalaæ atthi mayhaæ eso ti ullapati. na pana sakkoti ÂhÃnà cÃvetuæ attani và saævijjamÃnaæ kÃtuæ, atha kasmà coro ti vutto. yasmà taæ ullapitvà asantasambhÃvanÃya uppanne paccaye gaïhati.\<*<14>*>\ evaæ hi gaïhatà te paccayà su- khumena upÃyena va¤cetvà thenetvà gahità honti. ten' evÃha: taæ kissa hetu theyyÃya vo bhikkhave raÂÂhapiï¬o bhutto ti. ayaæ hi ettha attho yaæ avocumhÃ:ayaæ aggo mahÃcoro yo asantaæ abhÆtaæ uttarimanussadhammaæ ullapatÅti. taæ kissa hetÆ 'ti kena kÃraïena etaæ avocumha\<*<15>*>\ iti ce. they- yÃya vo bhikkhave raÂÂhapiï¬o bhutto ti, bhikkhave yasmà so tena raÂÂhapiï¬o theyyÃya\<*<16>*>\ theyyacittena bhutto hoti. ettha hi vokÃro: yehi vo ariyà ara¤¤e\<*<17>*>\ vanapanthÃnÅti ÃdÅsu \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. gihiæ. 2 B2.Bp. Ssp. -aïhÃti. 3 B2.Bp. Ssp. sinehe. 4 Ssp. avisa-. 5 Ssp. gihisaÇgaïhanako. 6 Ssp. visajjento. 7 Ssp. -nÅya-. 8 B2. vissassanto; Ssp. visajjento. 9 B2.Bp. insert idh' esaæ; Ssp. ayaæ imesaæ mahà after ti. 10 Bp. Ssp. -ggahaïÃ-. 11 B2. Ssp. -ïhaæ sukhu-. 12 B2. thenoti. 13 Ssp. omits taæ. 14 B2.Bp. Ssp. gaïhÃti. 15 B2.Bp. Ssp. -mhà 'ti. 16 Ssp. omits theyyÃya. 17 B2.Bp. ara¤¤a vanapattÃnÅti; Ssp. ara¤¤a vanapaÂÂhÃnÅti. >\ #<[page 486]># %<486 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% viya padapÆraïamatte nipÃto, tasmà tumhehi bhutto ti evam assa attho na daÂÂhabbo. idÃni tam ev' atthaæ gÃthÃhi vibhÆtataraæ karonto a¤- ¤athà santaæ ti Ãdim Ãha. tattha a¤¤athà santan ti apari- suddhakÃyasamÃcÃrÃdikena a¤¤ena\<*<1>*>\ ÃkÃrena santaæ. a¤- ¤athà yo pavedaye ti parisuddhakÃyasamÃcÃrÃdikena a¤¤ena ÃkÃrena yo pavedeyya paramaparisuddho ahaæ atthi me abbhantare lokuttaradhammo ti evaæ jÃnÃpeyya, pavedetvà ca pana tÃya pavedanÃya uppannaæ bhojanaæ arahà viya bhu¤jati. nikacca kitavass' eva bhuttaæ theyyena tassa tan ti nikaccà 'ti va¤cetvÃ, a¤¤athà santaæ a¤¤athà dassetvÃ. agumbÃgacchabhÆtaæ\<*<2>*>\ eva sÃkhÃpalÃsa pallavÃdicchada- nena\<*<3>*>\ gumbam iva gaccham iva ca attÃnaæ dassetvÃ. kita- vass' evà 'ti va¤cakassa kerÃÂikassa gumbagacchasa¤¤Ãya ara¤¤e ÃgatÃgate sakuïe gahetvà jÅvikakappakassa sÃku- ïikass' eva. bhuttaæ theyyena tassa tan ti tassÃpi anarahan- tass' eva sato arahantabhÃvaæ dassetvà laddhhabhojanaæ\<*<4>*>\ bhu¤jato, yan taæ bhuttaæ taæ yathà sÃkuïikakitavassa nikacca va¤cetvà sakuïagahaïaæ\<*<5>*>\ evaæ manusse va¤cetvà laddhassa bjanassa bhuttattà theyyena bhuttaæ nÃma hoti. imaæ pana atthavasaæ ajÃnantà ye evaæ bhu¤janti. kÃsÃvakaïÂhà ... pe... nirayan te upapajjare. kÃsÃ- vakaïthà ti kÃsÃvena veÂhitakaïÂhÃ. ettakam eva ariyad- dhajadhÃraïamattaæ sesaæ\<*<6>*>\ sÃma¤¤aæ\<*<7>*>\ n' atthÅti vuttaæ hoti. bhavissanti kho pana\<*<8>*>\ ùnada anÃgatam addhÃnaæ gotrabhuno kÃsÃvakaïÂhà ti evaæ vuttadussÅlÃnaæ etaæ adhivacanaæ. pÃpadhammà ti lÃmakadhammÃ. asa¤¤atà ti kÃyÃdÅhi assa¤¤atÃ. pÃpà ti lÃmakapuggalÃ. pÃpehi kammehÅ ti tehi karaïakÃle ÃdÅnavaæ adisvà katehi parava¤- canÃdÅhi pÃpakammehi. nirayan te upapajjare ti nirassÃdaæ duggatiæ te upapajjanti, tasmà seyyo ayoguÊo ti gÃthÃ. tass' attho: sacÃyaæ dussÅlo asa¤¤ato icchÃcÃre Âhito kuhaïÃya lokaæ\<*<9>*>\ va¤cako puggalo tattaæ aggisikhÆpamaæ ayoguÊaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. a¤¤enÃkÃrena. 2 B2.Bp. Ssp. -dicchÃdanena. 3 Ssp. -bÃgaccha-. 4 B2. Ssp. laddhaæ bho-. 5 Bp. Ssp. -ggaha-. 6 B2.Bp. Ssp. yesaæ. 7 Ssp. adds a¤¤aæ. 8 Bp. Ssp. pan'. 9 B2. Ssp. loka. >\ #<[page 487]># %% bhu¤jeyya ajjhohareyya, tassa ya¤ c' etaæ raÂÂhapiï¬aæ bhu¤jeyya, ya¤ c' etaæ ayoguÊaæ. tesu dvÅsu ayoguÊo\<*<1>*>\ bhutto seyyo sundarataro païÅtataro ca bhaveyya, na hi ayoguÊassa bhuttattà samparÃye sabba¤¤uta¤ÃïenÃpi dujjÃ- naparicchedaæ dukkhaæ anubhavati, evaæ paÂiladdhassa pana raÂÂhapiï¬assa bhuttattà samparÃye vuttappakÃraæ dukkhaæ anubhoti,\<*<2>*>\ ayaæ hi koÂippatto micchÃjÅvo ti. evaæ pÃpakiriyÃya\<*<3>*>\ anÃdÅnavadassÃvÅnaæ ÃdÅnavaæ das- setvà atha kho bhagavà VaggumudÃtiriye\<*<4>*>\ bhikkhÆ anekapari- yÃyena vigarahitvà dubharatÃya\<*<5>*>\ dupposatÃya ... pe... imaæ sikkhÃpadaæ uddiseyyÃthà 'ti ca\<*<6>*>\ vatvà catutthaæ\<*<7>*>\ pÃrÃjikaæ pa¤¤apento\<*<8>*>\ yo pana bhikkhu anabhijÃnaæ ti Ãdim Ãha. evaæ mÆlacchejjavasena daÊhaæ katvà catuttha- pÃrÃjike pa¤¤atte aparam pi anuppa¤¤attatthÃya\<*<9>*>\ adhimÃ- navatthuæ\<*<10>*>\ udapÃdi, tass' uppatti dÅpanatthaæ etaæ vuttaæ eva¤ c' idaæ bhagavatà bhikkhunaæ sikkhÃpadaæ pa¤¤at- taæ hotÅti. tattha adiÂÂhe diÂÂhasa¤¤ino ti arahatta¤Ãïacak- khunÃ\<*<11>*>\ adiÂÂhe yeva diÂÂhaæ amhehi arahattan ti diÂÂhasa¤- ¤ino hutvÃ. esa nayo appattÃdÅsu, ayam pana viseso:appatte ti attano santÃne uppattivasena appatte. anadhigate ti maggabhÃvanÃya anadhigate, appaÂiladdhe ti pi attho. asac- chikate ti appaÂividdhe paccavekkhaïÃvasena\<*<12>*>\ và apaccak- khakate. adhimÃnenÃ\<*<13>*>\ 'ti adhigatamÃnena, adhigatà mayam ti evaæ uppannamÃnenà 'ti attho. adhikamÃnena và thad- dhamÃnenà 'ti attho. a¤¤aæ vyÃkariæsÆ\<*<14>*>\ 'ti arahattaæ vyÃ- kariæsu,\<*<15>*>\ pattaæ Ãvuso amhehi arahattaæ kataæ karïÅyan ti bhikkhÆnaæ Ãrocesuæ, tesaæ maggena appahÅnakilesattà kevalaæ samathavipassanÃbalena vikkhambhitakilesÃnaæ aparena samayena tathÃrÆpappaccayasamÃyoge rÃgÃya\<*<16>*>\ cittaæ namati rÃgatthÃya namatÅti attho, esa nayo itaresu. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. Ssp. add 'va. 2 B2. anubhavati. 3 Bp. -kriyÃya. 4 Bp. -dÃtÅre, 5 B2. dubbhara-. 6 Bp. Ssp. omit ca. 7 B2.Bp. catuttha. 8 B2. Ssp. pa¤¤Ãpe-. 9 Bp. anupa¤¤-. 10 Bp. -tthu. 11 Ssp. arahatte ¤Ãïa-. 12 Ssp. -ïavasena. 13 B2.Bp. uppannena mÃnena. 14 B2. vyÃkaæsÆ 'ti. 15 Ssp. byÃ-. 16 B2. Ssp. add pi. >\ #<[page 488]># %<488 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% ta¤ ca kho etaæ abbohÃrikan ti ta¤ ca kho etaæ tesaæ a¤- ¤avyÃkaraïaæ\<*<1>*>\ abbohÃrikaæ Ãpatti pa¤¤Ãpane vohÃraæ na gacchati, Ãpattiyà aÇgaæ na hotÅti attho. kassa panÃyaæ adhimÃno uppajjati kassa nÆppajjatÅti.\<*<2>*>\ ariyasÃvakassa tÃva nÆpajjati,\<*<3>*>\ so hi maggaphalanibbÃna pahÅnakilesÃvasiÂÂha- kilesapaccavekkhaïena\<*<4>*>\ sa¤jÃtasomanasso ariyaguïapaÂi- vedhe nikkaÇkho, tasmà sotÃpannÃdÅnaæ ahaæ sakadÃgÃ- mÅti Ãdivasena adhimÃno\<*<5>*>\ nÆppajjati, dussÅlassa nÆppajjati, so hi ariyaguïÃdhigame\<*<6>*>\ nirÃso 'va, sÅlavato pi pariccattakam- maÂÂhÃnassa niddÃrÃmatÃdim anuyuttassa nÆppajjati, su- parisuddhasÅlassa pana kammaÂÂhÃne appamattassa nÃmarÆ- paæ vavatthapetvÃ\<*<7>*>\ paccayapariggahena\<*<8>*>\ vitiïïakaÇkhassa ti-lakkhaïaæ Ãropetvà saÇkhÃre sammasantassa Ãraddhavi- passakassa uppajjati, uppanno ca suddhasamathalÃbhÅ\<*<9>*>\ sud- dhavipassanÃlÃbhÅ và antarà Âhapeti, so hi dasa pi vÅsatim pi\<*<10>*>\ tiæsam pi vassÃni kilesasamudÃcÃraæ apassanto\<*<11>*>\ ahaæ sotÃ- panno ti và sakadÃgÃmÅti và anÃgÃmÅti và ma¤¤ati. sama- thavipassanÃlÃbhÅ pana arahatte yeva Âhapeti, tassa hi samÃ- dhibalena kilesà vikkhimbhitÃ\<*<12>*>\ vipassanÃbalena saÇkhÃrà supariggahÅtÃ\<*<13>*>\ tasmà saÂÂhim\<*<14>*>\ pi vassÃni asÅtim\<*<15>*>\ pi vassÃni vassasatam pi kilesà na samudÃcaranti khÅïÃsavass' eva cit- tÃcÃro\<*<16>*>\ hoti, so evaæ dÅgharattaæ kilesasamudÃcÃraæ apas- santo antarà aÂhatvÃ\<*<17>*>\ 'va arahà ahaæ ti ma¤¤atÅti. anabhijÃnan ti na abhijÃnaæ, yasmà panÃyaæ anabhi- jÃnaæ samudÃcarati svÃssa\<*<18>*>\ santÃne anuppanno ¤Ãïena ca asacchikato ti abhÆto hoti,\<*<19>*>\ ten' assa padabhÃjane asantaæ abhÆtaæ asaævijjamÃnan ti vatvà ajÃnanto apassanto ti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. a¤¤aæ byÃ-. 2 B2.Bp. Ssp. n' uppajjati, sic passim. 3 Ssp. na ppajjati. 4 Bp. -kilesÃvasi-; Ssp. -kkilesÃvasiÂÂhakkilesa-. 5 Ssp. mÃno for adhimÃno. 6 B2. -gamane. 7 Ssp. -vaÂÂhape-. 8 B2. paccariya. 9 B2.Bp. add vÃ. 10 B2. dasaæ pi vÅsaæ pi; Ssp. dasaæ pi vÅsatim pi. 11 Bp. apassitvÃ. 12 B2.Bp. Ssp. vikkhambhitÃ. 13 Bp. -hitÃ. 14 Bp. saÂÂhi. 15 B2.Bp. asÅti pi. 16 B2.Bp. Ssp. cittacÃro. 17 Bp. Ssp. aÂÂhatvÃ. 18 Bp. svassa. 19 Ssp. omits hoti. >\ #<[page 489]># %% vuttaæ. uttarimanussadhamman ti uttarimanussÃnaæ jhÃ- yÅna¤ c' eva ariyÃna¤ ca dhammaæ. attÆpanÃyikan\<*<1>*>\ ti attani taæ upaneti attÃnaæ và tattha upanetÅti attÆpanÃyiko, taæ attÆpanÃyikaæ, evaæ katvà samudÃcareyyà 'ti sambandho. padabhÃjane pana\<*<2>*>\ yasmà uttarimanussadhammo nÃma jhÃ- navimokkhasamÃdhisamÃpatti¤Ãïadassanaæ\<*<3>*>\ ... pe... su¤¤ÃgÃre abhiratÅti. evaæ jhÃnÃdayo anekadhammà vuttÃ. tasmà tesaæ sabbesaæ vasena attÆpanÃyikabhÃvaæ dassento te và kusale\<*<4>*>\ dhamme attani upanetÅti bahuvacananiddesaæ akÃsi. tattha ete dhammà mayi santÅti\<*<5>*>\ samudÃcaranto attani upaneti, ahaæ etesu sandissÃmÅti samudÃcaranto attÃ- naæ tesu upanetÅti veditabbo. alam ariya¤Ãïadassanan ti ettha lokiyalokuttarà pa¤¤ÃjÃnanaÂÂhena\<*<6>*>\ ¤Ãïaæ, cakkhuïà diÂÂham iva dhammaæ karaïato\<*<7>*>\ dassanaÂÂhena dassanan ti ¤Ãïadassanaæ, ariyaæ visuddhaæ uttamaæ ¤Ãïadassanan ti ariya¤Ãïadassanaæ, alaæ pariyattaæ kilesaviddhaæsanasam- atthaæ ariya¤Ãïadassanam ettha jhÃnÃdibhede uttarimanus- sadhamme, alaæ và ariya¤Ãïadassanam assà 'ti alam ariya- ¤Ãïadassano, taæ alam ariya¤Ãïadassanaæ, uttarimanus- sadhamman ti evaæ padatthasambandho veditabbo. tattha yena ¤Ãïadassanena so alam ariya¤Ãïadassano ti vuccati. tad eva dassetuæ ¤Ãïan ti tisso vijjÃ, dassanan ti yaæ ¤Ãïaæ taæ dassaïam, yaæ dassanaæ taæ ¤Ãïan ti vijjÃsÅsena pa- dabhÃjanaæ vuttaæ mahaggatalokuttarà pan' ettha sabbÃpi pa¤¤Ã ¤Ãïan ti veditabbÃ. samudÃcareyyà 'ti vuttappakÃram etaæ uttarimanussadhammaæ attÆpanÃyikaæ katvà Ãroceyya. itthiyà và 'ti Ãdi pana Ãrocetabbapuggalanidassanaæ, etesaæ hi Ãrocite Ãrocitaæ hoti na devamÃrabrahmÃnaæ nÃpi peta- yakkhatiracchÃnagatÃnan ti. iti jÃnÃmi iti passÃmÅti sam- udÃcaraïÃkÃradassanam\<*<8>*>\ ev'\<*<9>*>\ etaæ. padabhÃjane pan' assa jÃnÃm' ahaæ ete dhamme passÃm' ahaæ ete dhamme ti idaæ tesu jhÃnÃdÅsu dhammesu jÃnanapassanÃnaæ pavatti- dÅpanaæ, atthi ca me ete dhammà ti Ãdi attÆpanÃyikabhÃ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. attupa-. sic passim. 2 B2. pan' assa. 3 Bp. Ssp. jhÃnaæ vimokkhaæ samÃdhi-. 4 Ssp. kusala. 5 Bp. Ssp. sandissantÅti. 6 B2.Bp. pajÃna- for jÃna-. 7 Bp. paccakkhakaraïato. 8 B2.Bp. -kÃranidassa-. 9 Bp. Ssp. omit ev'. >\ #<[page 490]># %<490 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% vadÅpanaæ. tato aparena samayenà 'ti ÃpattipaÂijÃnanasam- ayadassanam etaæ. ayam pana Ãrocitakkhaïe yeva pÃrÃ- jikaæ Ãpajjati, Ãpattiæ pana Ãpanno yasmÃparena\<*<1>*>\ codito và acodito và paÂijÃnÃti tasmà samanuggÃhiyamÃno và asama- nuggÃhiyamÃno và ti vuttaæ. tattha samanuggÃhiyamÃne\<*<2>*>\ tÃva kin te adhigatan ti adhigamapucchÃ, jhÃnavimokkhÃdÅsu sotapattimaggÃdÅsu và kiæ tayà adhigatan ti. kinti te adhi- gatan ti upÃyapucchÃ, ayaæ hi etthÃdhippÃyo\<*<3>*>\ kiæ tayà anic- calakkhaïam dhuraæ katvà adhigataæ, dukkhÃnattalak- khaïesu a¤¤ataraæ vÃ,\<*<4>*>\ kiæ và samÃdhivasena abhinivisitvà udÃhu vipassanÃvasena, tathà kiæ rÆpe abhinivisitvà udÃhu arÆpe, kiæ và ajjhattaæ abhinivisitvà udÃhu bahiddhà ti. kadà te adhigatan ti kÃlapucchÃ, pubbaïhamajjhantikÃ\<*<5>*>\- dÅsu katarasmiæ kÃle ti vuttaæ hoti. kattha te adhigatan ti okÃsapucchÃ, kasmiæ\<*<6>*>\ okÃse kiæ rattiÂÂhÃne divÃÂÂhÃne rukkhamÆle maï¬ape katamasmiæ\<*<7>*>\ và vihÃre ti vuttaæ hoti. katame te kilesÃ\<*<8>*>\ pahÅnà ti pahÅnakilesapucchÃ.\<*<9>*>\ katara- maggavajjhà tava kilesà pahÅnà ti vuttaæ hoti. katamesaæ tvaæ dhammÃnaæ lÃbhÅti paÂiladdhadhammapucchÃ,\<*<10>*>\ paÂha- mamaggÃdÅsu katamesaæ dhammÃnaæ tvaæ lÃbhÅ ti vuttaæ hoti. tasmà idÃni ce pi koci bhikkhu uttarimanussadham- mÃdhigamaæ vyÃkareyya\<*<11>*>\ na so ettÃvatà 'va sakkÃtabbo,\<*<12>*>\ imesu pana chasu ÂhÃnesu sodhanatthaæ vattabbo: kiæ te adhigataæ kiæ jhÃnaæ udÃhu vimokkhÃdÅsu a¤¤ataran ti, yo hi yena adhigato dhammo, so tassa pÃkaÂo hoti. sace idaæ nÃma me adhigatan ti vadati, tato kin ti te adhigatan ti pucchitabbo, aniccalakkhaïÃdisu kiæ dhuraæ katvà aÂ- ÂhatiæsÃya\<*<13>*>\ và Ãrammanesu rÆpÃrÆpÃjjhattabahiddhÃdibhe- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. yasmà aparena; Ssp. yasmà parena. 2 B2. -mÃnassa tÃva: Ssp. samanuggÃhanÃya. 3 Ssp. ettha adhi-. 4 B2. Ssp. omit vÃ. 5 Bp. -jjhanhikÃ-. 6 B2.Bp. katarasmiæ. 7 B2.Bp. Ssp. katarasmiæ, and B2. omits next vÃ. 8 B2. adds ti. 9 B2. kilesapucchÃ; Ssp. pahÅnakkilesa-. 10 Bp. laddha-for paÂiladdha-. 11 Ssp. byÃ-. 12 Bp. sakkÃro kÃtatto. 13 Ssp. aÂÂhattiæsÃya. >\ #<[page 491]># %% desu và dhammesu kena mukhena abhinivisitvà ti, yo hi yas- sÃbhiniveso so tassa pÃkaÂo hoti. sace ayaæ nÃma me abhi- niveso evaæ mayà adhigataæ ti vadati, tato kadà te adhiga- taæ ti pucchitabbo. kiæ pubbaïhe udÃhu majjhantikÃdÅsu a¤¤atarasmiæ kÃle ti, sabbesaæ hi attanà adhigÃtakÃlo pÃ- kaÂo hoti. sace\<*<1>*>\ amukasmiæ\<*<2>*>\ nÃma kÃle adhigatan ti vadati, tato kattha te adhigataæ ti pucchitabbo. kiæ divÃÂÂhÃne\<*<3>*>\ udÃhu rattiÂÂhÃnÃdÅsu a¤¤atarasmiæ okÃse ti, sabbesaæ hi attanà adhigatokÃso pÃkaÂo hoti. sace amukasmiæ\<*<2>*>\ nÃma me okÃse adhigatan ti vadati tato katame te kilesà pahÅnà ti pucchitabbo, kiæ paÂhamamaggavajjhà udÃhu dutiyÃdimag- gavajjhà ti, sabbesaæ hi attanà adhigatamaggena pahÅnakilesà pÃkaÂà honti. sace ime nÃma me kilesà pahÅnà ti vadati, tato katamesaæ tvaæ dhammÃnaæ lÃbhÅti pucchitabbo. kiæ sotÃpattimaggassa udÃhu sakadÃgÃmimaggÃdÅsu a¤¤atarassà 'ti, sabbesaæ\<*<4>*>\ attanà adhigatadhammo\<*<5>*>\ pÃkaÂo hoti.\<*<6>*>\ sace imesaæ nÃmÃhaæ dhammÃnaæ lÃbhÅti vadati ettÃvatà pi 'ssa vacanaæ na saddhÃtabbaæ, bahussutà hi uggahaparipuc- chà kusalà bhikkhÆ imÃni cha-ÂhÃnÃni\<*<7>*>\ sodhetuæ sakkonti, imassa pana bhikkhuno ÃgamanapaÂipadà sodhetabbÃ, yadi ÃgamanapaÂipadà na sujjhati imÃya paÂipadÃya lokuttara- dhammo nÃma na labbhatÅti apanetabbo. yadi pan' assa ÃgamanapaÂipadÃ\<*<8>*>\ sujjhati dÅgharattaæ tÅsu sikkhÃsu appa- matto jÃgariyam anuyutto catÆsu paccayesu alaggo ÃkÃse pÃ- ïisamena cetasà viharatÅti pa¤¤Ãyati, tassa bhikkhuno vyÃ- karaïaæ\<*<9>*>\ paÂipadÃya saddhiæ saæsandati. seyyathÃpi nÃma GaÇgodakaæ Yamunodakena saddhiæ saæsandati sameti. evam evaæ supa¤¤attà tena bhagavatà sÃvakÃnaæ nibbÃna- gÃminÅ paÂipadà saæsandati nibbÃna¤ ca paÂipadà cà 'ti vuttasadisaæ hoti. api ca kho na ettakenÃpi sakkÃro kÃ- tabbo. kasmÃ, ekaccassa hi puthujjanassÃpi sato khÅïÃ- savapaÂipattisadisà paÂipadÃ\<*<10>*>\ hoti, tasmà so bhikkhu tehi tehi upÃyehi uttÃsetabbo. khÅïÃsavassa nÃma asaniyÃpi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. adds me. 2 B2. asuka-. 3 Bp. divÃÂhÃne. 4 B2.Bp. Ssp. add hi. 5 Bp. -mÃ. 6 Bp. honti. 7 Ssp. -ÂÂhÃ-. 8 B2. ÃgamÃ- for Ãgamana-. 9 Ssp. byÃ-. 10 B2. paÂipatti. >\ #<[page 492]># %<492 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% matthake patamÃnÃya bhayaæ và chambhitattaæ và loma- haæso và na hoti, sac' assa bhayaæ và chambhitattaæ và lomahaæso và uppajjati na tvaæ arahà ti apanetabbo. sace pana abhÅrÆ\<*<1>*>\ acchambhÅ anutrÃsÅ hutvà sÅho viya nisÅdati ayaæ bhikkhu sampannaveyyÃkaraïo samantà rÃjarÃjama- hÃmattÃdÅhi pesitaæ sakkÃraæ arahatÅti. pÃpiccho ti yà sà idh' ekacco dussÅlo ca\<*<2>*>\ samÃno sÅlavà 'ti maæ jano jÃnÃtÆ 'ti icchatÅti Ãdinà nayena vuttÃya\<*<3>*>\ pÃpicchatÃya\<*<4>*>\ samannÃgato. icchÃpakato ti tÃya pÃrÃjikÃya\<*<5>*>\ icchÃya apakato,\<*<6>*>\ adhibhÆto parÃjito\<*<7>*>\ hutvÃ. visuddhÃpekkho ti attano visuddhiæ apek- khamÃno icchamÃno patthayamÃno,\<*<8>*>\ ayaæ hi yasmà pÃrÃji- kaæ Ãpannto tasmà bhikkhubhÃve Âhatvà abhabbo jhÃnÃdÅni adhigantuæ, bhikkhubhÃvo hi 'ssa saggantarÃyo c' eva hoti maggantarÃyo ca, vuttaæ h' etaæ sÃma¤¤aæ dupparÃmaÂ- Âhaæ nirayÃyÆpaka¬¬hatÅti. aparam pi vuttaæ, saÂhilo\<*<9>*>\ hi paribbÃjo\<*<10>*>\ bhÅyo Ãkirate\<*<11>*>\ rajanti: icc assa bhikkhubhÃvo visuddhi nÃma na hoti, yasmà pana gihÅ và upÃsako và ÃrÃmiko và sÃmaïero và hutvà dÃnasaraïasÅlasaævarÃdÅhi saggamag- gaæ và jhÃnavimokkhÃdÅhi mokkhamaggaæ và ÃrÃdhetuæ bhabbo hoti, tasmÃssa gihÅ-ÃdibhÃvo visuddhi nÃma hoti, tasmà taæ visuddhiæ apekkhaïato visuddhÃpekkho ti vuccati. ten' eva c' assa padabhÃjane gihÅ\<*<12>*>\ và hotukÃmo ti Ãdi vuttaæ. evaæ vadeyyà 'ti evaæ bhaïeyya. kathaæ, ajÃnam evaæ Ãvuso avacaæ jÃnÃmi apassaæ passÃmÅti. padabhÃjane pana evaæ vadeyyà 'ti idaæ padaæ anuddharitvà 'va yathà va- danto ajÃnam evaæ Ãvuso\<*<13>*>\ jÃnÃmi apassaæ passÃmÅti vadati nÃma vuccati, taæ ÃkÃraæ dassetuæ nÃhaæ ete\<*<14>*>\ dhamme ajÃnÃmÅti\<*<15>*>\ Ãdi vuttaæ. tucchaæ musà vilapin ti ahaæ vaca- natthavirahato\<*<16>*>\ tucchaæ va¤canÃdhippÃyato musà vilapiæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. abhÅru. 2 Ssp. 'va. 3 B2. vuttÃ, tÃya for vuttÃya; Bp. Ssp. vuttÃ. 4 Bp. pÃpicchà tÃya; Ssp. pÃpicchatà tÃya. 5 B2.Bp. Ssp. pÃpikÃya for this. 6 Ssp. pakato. 7 Ssp. pÃrÃ-. 8 Ssp. paÂÂha-. 9 B2. siÂhilo; Bp. sathilo; Ssp. sithilo. 10 Bp. -bbajo bhiyyo; Ssp. bhiyyo. 11 Ssp. ÃkÅrati. 12 B2. gÅhi;Bp. gihi. 13 Bp. Ssp. add avacaæ. 14 B2. eke. 15 B2.Bp. Ssp. jÃnÃmÅti. 16 B2. -viharato. >\ #<[page 493]># %% abhaïin ti vuttaæ hoti. padabhÃjane pan' assa a¤¤ena pa- dabya¤janena atthamattaæ dassetuæ tucchakaæ mayà bha- ïitan ti. Ãdi vuttaæ. purime upÃdÃyà 'ti purimÃni tÅïi pÃrÃjikÃni Ãpanne puggale upÃdÃya. sesaæ pubbe vuttana- yattà uttÃnatthattà ca pÃkaÂam evà 'ti. evaæ uddiÂÂhasikkhÃpadaæ padÃnukkamena vibhajitvà idÃni yasmà heÂÂhà padabhÃjaniyam\<*<1>*>\ hi jhÃnavimokkha- samÃdhi\<*<2>*>\ samÃpatti ¤Ãïadassanaæ ... pe... su¤¤ÃgÃre abhiratÅti evaæ saÇkhitten'eva uttarimanussadhammo dassito na vitthÃrena Ãpattiæ ropetvÃ\<*<3>*>\ tanti ÂhapitÃ, saÇkhepadassite ca atthe na sabbe\<*<4>*>\ sabbÃkÃrena nayaæ gahetuæ sakkonti. tasmà sabbÃkÃrena nayagahaïatthaæ\<*<5>*>\ puna tad eva pada- bhÃjanaæ mÃtikÃÂhÃne Âhapetvà vitthÃrato uttarimanussa- dhammaæ dassetvà Ãpattibhedaæ dassetukÃmo jhÃnan ti paÂhamaæ\<*<6>*>\ jhÃnaæ dutiyaæ\<*<7>*>\ jhÃnaæ ti Ãdim Ãha. tattha paÂhamajjhÃnÃdÅhi mettÃjhÃnÃdÅni pi asubhajjhÃnÃdÅni pi ÃnÃpÃïasatisamÃdhijjhÃnam pi lokiyajjhÃnam pi lokuttaraj- jhÃnam pi saÇgahÅtam\<*<8>*>\ eva, tasmà paÂhamajjhÃnaæ\<*<9>*>\ samÃ- pajjin ti pi ... pe\<*<10>*>\... catutthaæ\<*<11>*>\ jhÃnaæ mettÃjhÃnaæ ... pe\<*<12>*>\... upekkhÃjhÃnaæ asubhajjhÃnam ÃnÃpÃïasati- samÃdhijjhÃnaæ\<*<13>*>\ lokiyajjhÃnaæ lokuttarajjhÃnaæ samÃ- pajjin ti pi bhaïanto pÃrÃjiko 'va hotÅti veditabbo. suÂÂhu mutto vividhehi và kilesehi mutto ti vimokkho, so panÃyaæ rÃgadosamohehi su¤¤attà su¤¤ato, rÃgadosamohanimittehi animittattà animitto, rÃgadosamohapaïidhÅnaæ abhÃvato appanihito ti vuccati. cittaæ samaæ Ãdahati Ãrammaïe ÂhapetÅti samÃdhi, ariyehi samÃpajjitabbato samÃpatti, se- saæ\<*<14>*>\ vuttanayam eva. ettha ca vimokkhattikena ca\<*<15>*>\ samÃdhittikena ca ariya- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -nÅyaæ. 2 B2.Bp. -kkhaæ samÃdhi; Ssp. jhÃnaæ vimokkhaæ samÃdhi. 3 B2.Bp. Ssp. ÃropetvÃ. 3 B2. sabbena. 5 Bp. Ssp. -ggaha-. 6 B2. paÂhama. 7 B2. dutiya. 8 Bp. Ssp. -hitam. 9 Bp. paÂhamaæ jhÃnaæ. 10 Ssp. omits ...pe.... 11 B2. catuttha. 12 Bp. omits ...pe.... 13 Bp. -pÃïassati-. 14 B2.Bp. add ettha. 15 Bp. omits ca. >\ #<[page 494]># %<494 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% maggo 'va vutto, samÃpattittikena\<*<1>*>\ phalasamÃpatti, tesu yaæ ki¤ci ekam pi padaæ gahetvà ahaæ imassa lÃbhÅti\<*<2>*>\ bha- ïanto pÃrÃjiko 'va hoti. tisso vijjà ti pubbenivesÃnussati\<*<3>*>\ dibbacakkhu ÃsavÃnaæ khaye\<*<4>*>\ ¤Ãïan ti, tattha ekissÃpi nÃmaæ gahetvà ahaæ imissà vijjÃya lÃbhÅti\<*<2>*>\ bhaïanto pÃrÃ- jiko\<*<5>*>\ hoti. SaÇkhepaÂÂhakathÃyaæ pana vijjÃnaæ lÃbhim- hÅti\<*<6>*>\ bhaïanto pi tissannaæ vijjÃnaæ lÃbhimhÅti\<*<6>*>\ bhaïanto pi pÃrÃjiko và ti vuttaæ, maggabhÃvanà padabhÃjane vuttà sattatiæsabhodhipakkhiyadhammà maggasampayuttà lokut- tarà 'va idha\<*<7>*>\ adhippetà tasmà lokuttarÃnaæ satipaÂÂhÃnÃ- naæ sammappadhÃnÃnaæ iddhipÃdÃnaæ indriyÃnaæ balÃ- naæ bojjhaÇgÃnaæ ariyassa aÂÂhaÇgikassa maggassa lÃbhiæ- hÅti vadato pÃrÃjin ti MahÃaÂÂhakathÃyaæ vuttaæ. MahÃ- paccariÃdÅsu pana satipaÂÂhÃnÃnaæ lÃbhimhÅti evaæ ekeka- koÂÂhÃsavasenÃpi kÃyÃnupassanà satipaÂÂhÃnassa lÃbhimhÅti evaæ tattha ekekadhammavasenÃpi vadato pÃrÃjikam evà 'ti vuttaæ. tam pi sameti, kasmÃ, mgakhaïuppann yeva sandhÃya vuttattÃ, phalasacchikiriyÃya\<*<9>*>\ pi ekekaphala- vasena pÃrÃjikaæ veditabbaæ. rÃgassa pahÃïan ti Ãdittike kilesappahÃnam eva vuttaæ, taæ pana yasmà maggena vinà n' atthi, tatiyamaggena hi rÃgadosÃnaæ\<*<10>*>\ pahÃïaæ catutthena mohassa tasmà rÃgo me pahÅïo ti ÃdÅni vadato pi pÃrÃjikaæ.\<*<11>*>\ rÃgÃ\<*<12>*>\ cittaæ vinÅvaraïatà ti Ãdittike\<*<13>*>\ lokuttaracittam eva vut- taæ. tasmà rÃgà me cittaæ viïÅvaraïan ti ÃdÅni\<*<14>*>\ vadato pi pÃrÃjikam eva. su¤¤ÃgÃrapadabhÃjane pana yasmà jhÃne- na aghaÂÂetvÃ\<*<15>*>\ su¤¤ÃgÃre abhiramÃmÅti vacanamattena pÃrÃjikaæ na adhippetaæ,\<*<16>*>\ tasmà paÂhamena jhÃnena su¤- ¤ÃgÃre abhiramatÅti\<*<17>*>\ Ãdi vuttaæ, tasmà jhÃnena\<*<18>*>\ ghaÂetvà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. adds pana. 2 B2.Bp. lÃbhimhÅti. 3 B2.Bp. -nivÃsÃ-. 4 Ssp. khaya¤ ¤Ãïan. 5 Ssp. adds 'va. 6 Ssp. lÃbhÅti. 7 B2.Bp. idhÃdhi-. 8 Bp. maggakkhaïu-. 9 B2. -kiriyÃ. 10 B2. kÃmarÃga- for rÃga-. 11 Bp. adds vuttaæ. 12 B2. adds me. 13 Ssp. inserts saha samÃpattiyà after this. 14 B2. Ãdi. 15 Bp. Ssp. aghaÂetvÃ. 16 B2.Bp. Ssp. nÃdhippetaæ. 17 Bp. abhiratÅti; Ssp. abhiramÃmÅti. 18 Bp. Ssp. add yo. >\ #<[page 495]># %% iminà nÃma jhÃnena su¤¤ÃgÃre abhiramÃmÅti vadati, ayam eva pÃrÃjiko hotÅti veditabbo. yà ca ¤Ãïan ti imassa padabhÃjane AmbaÂÂhasuttÃdÅsu vut- tÃsu aÂÂhasu vijjÃsu vipassanäÃïamanomayiddhi iddhividha- dibbasotacetopariyaÇÃïabhedÃ\<*<1>*>\ pa¤cavijjÃ\<*<2>*>\ Ãgatà tÃsu ekà vipassanà 'va pÃrÃjikavatthuæ\<*<3>*>\ na hoti, sesà hontÅti veditab- baæ,\<*<4>*>\ tasmà vipassanÃya lÃbhimhÅti pi vipassanäÃïassa lÃ- bhimhÅti pi vadato pÃrÃjikaæ n' atthi. Phussadevatthero\<*<5>*>\ pana bhaïati; itarÃpi catasso vijjà ¤Ãïena aghaÂità pÃrÃji- kavatthÆni\<*<6>*>\ na honti. tasmà manomayassa lÃbhimhi iddhi- vidhassa\<*<7>*>\ dibbÃya sotadhÃtuyà cetopariyassa lÃbhimhÅti va- dato pi pÃrÃjikaæ n' atthÅti. taæ tassa antevÃsikeh' eva paÂikkhittaæ, Ãcariyo na Ãbhidhammiko bhummantaraæ\<*<8>*>\ na jÃnÃti, abhi¤¤Ã nÃma catutthajjhÃnapÃdako\<*<9>*>\ mahaggata- dhammo jhÃnen' eva ijjhati, tasmà manomayassa lÃbhimhÅti và manomaya¤Ãïassa lÃbhimhÅti và yathÃ\<*<10>*>\ tathà và vadati\<*<11>*>\ pÃrÃjikam evà 'ti. ettha\<*<12>*>\ ki¤cÃpi nibbÃnaæ pÃÊiyà na\<*<13>*>\ Ãga- taæ, atha kho nibbÃnaæ\<*<14>*>\ pattan ti và sacchikatan ti và vadato pÃrÃjikam eva. kasmÃ, nibbÃnassa\<*<15>*>\ nibbaÂÂitalokut- tarattÃ,\<*<16>*>\ tathà cattÃri saccÃni paÂivijjhiæ\<*<17>*>\ paÂividdhÃni mayà ti vadato pi pÃrÃjikam eva. kasmÃ, yasmÃ\<*<18>*>\ saccapaÂivedho\<*<19>*>\ hi maggassa pariyÃyavacanaæ, yasmà pana tisso paÂisambhidà kÃmÃvacarakusalato catÆsu ¤Ãïasampayuttesu cittuppÃdesu uppajjanti kiriyato\<*<20>*>\ catÆsu ¤Ãïasampayuttesu cittuppÃdesu uppajjanti, atthapaÂisambhidà etesu c' eva uppajjati catÆsu maggesu catÆsu phalesu ca uppajjatÅti VibhaÇge vuttaæ. tasmà dhammapaÂisambhidÃlÃbhimhÅti\<*<21>*>\ và nirutti\<*<22>*>\ paÂibhÃ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -vidhidibba -pariya¤¤Ã-. 2 B2.Bp. Ssp. add na. 3 B2.Bp. Ssp. -tthu. 4 Bp. Ssp. -bbÃ. 5 B2.Bp. Phussareva-. 6 B2.Bp. Ssp. -tthÆ. 7 Ssp. -vidhissa. 8 Bp. bhÆmanta-. 9 B2. Ssp. add 'va. 10 B2. adds vÃ. 11 Bp. Ssp. vadatu. 12 Ssp. adds ca. 13 B2.Bp. anÃgataæ; Ssp. nÃgataæ for na Ãgataæ. 14 B2.Bp. Ssp. add me. 15 B2. adds ca. 16 Bp. nibbaÂÂi-. 17 B2. -vijjhi. 18 Bp. omits yasmÃ. 19 Bp. -ppaÂi-. 20 Bp. kriyato. 21 B2.Bp. Ssp. -mbhidÃya lÃbhi-. 22 Bp. inserts ...pe... after nirutti; Ssp. nirutti paÂisambhi- dÃya, and adds lÃbhimhÅti vÃ. >\ #<[page 496]># %<496 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4. >%ïapaÂisambhidÃya lÃbhimhÅti và lokiya atthapaÂisambhi- dÃya lÃbhimhÅti và vutte pi\<*<1>*>\ pÃrÃjikaæ n' atthi, paÂisambhi- dÃïaæ labhimhÅti vutte pi na tÃva sÅsaæ otarati, lokuttara- atthapaÂisambhidÃya lÃbhimhÅti vutte pana pÃrÃjikaæ hoti. SaÇkhepaÂÂhakathÃyaæ pana atthapaÂisambhidÃppatto\<*<2>*>\ 'mhÅti avisesenÃpi vadato pÃrÃjikaæ vuttaæ. Kurundiyam pi na muccatÅti vuttaæ. MahÃaÂÂhakathÃyaæ pana ettÃvatà pÃrÃjikaæ n' atthi ettÃvatà sÅsaæ na otarati, na\<*<3>*>\ ettÃvatà pÃrÃjikan ti vicÃritattà na sakkà a¤¤aæ pamÃïaæ kÃtun ti, nirodhasamÃpattiæ samÃpajjÃmÅti\<*<4>*>\ và lÃbhÅ và ahaæ\<*<4>*>\ tassà 'ti\<*<5>*>\ vadato pi pÃrÃjikaæ n' atthi. kasmà nirodhasamÃpat- tiyà n' eva lokiyattà na lokuttarattà ti, sace pan' assa evaæ hoti nirodhaæ nÃma anÃgÃmÅ và khÅïÃsavo và samÃpajjati, tesaæ maæ a¤¤ataro ti jÃnissantÅti\<*<6>*>\ vyÃkaroti,\<*<7>*>\ so ca naæ tathà jÃnÃti pÃrÃjikan ti MahÃpaccariya-SaÇkhepaÂÂhaka- thÃsu\<*<8>*>\ vuttaæ, taæ vÅmaæsitvà gahetabbaæ, atÅtabhave\<*<9>*>\ Kas- sapasammÃsambuddhakÃle sotÃpanno 'mhÅti vadato pi pÃrÃ- jikaæ n' atthi, atÅtakkhandhÃnaæ hi parÃmaÂÂhattà sÅsaæ na otaratÅti.\<*<10>*>\ SaÇkhepaÂÂhakathÃyam pana atÅte aÂÂhasa- mÃpattilÃbhimhÅti vadato pÃrÃjikaæ n' atthi kuppadhammat- tÃ, idha pana atthi akuppadhammattà ti keci vadantÅti vut- taæ. tam pi tatth' eva atÅtattabhÃvaæ sandhÃya kathentassa pÃrÃjikaæ na hoti, paccuppannattabhÃvaæ sandhÃya kathen- tass' eva hotÅti paÂikkhittaæ. evaæ jhÃnÃdÅni dasamÃtikÃpadÃni vitthÃretvà idÃni utta- rimanussadhammaæ ullapanto\<*<11>*>\ yaæ sampajÃnamusÃvÃdaæ bhaïati tassa aÇgaæ dassetvà tass' eva vitthÃrassa\<*<12>*>\ vasena cakkapeyyÃlaæ bandhanto ullapanÃkÃra¤ ca Ãpattibheda¤ ca dassetuæ tÅh' ÃkÃrehÅti Ãdim Ãha. tattha suddhikavÃro vattukÃmavÃro paccayapaÂisaæyuttavÃro ti tayo mahÃvÃrÃ, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. omits pi. 2 B2.Bp. -mbhidÃya patto. 3 B2.Bp. Ssp. na comes after next ettÃvatÃ. 4 B2. -jjÃmi- lÃbhimhi ti vÃhaæ; Bp. -jjÃmÅti và lÃbhimhÃhaæ; Ssp. vÃhan. 5 Bp. adds vÃ. 6 B2.Bp. jÃnissatÅti. 7 Ssp. byÃkaroti. 8 B2.Bp. -ccari-SaÇkhe-; Ssp. -ccarÅ-SaÇkhe-. 9 Ssp. atÅte bhave. 10 B2. -rati. 11 B2. -pento. 12 Bp. -ranaya. >\ #<[page 497]># %% tesu suddhikavÃre paÂhamajjhÃnaæ Ãdiæ katvà yÃva mohà cittaæ vinÅvaraïapadaæ\<*<1>*>\ tÃva ekam ekasmiæ pade samÃpaj- jaæ\<*<2>*>\ samÃpajjÃmi samÃpanno lÃbhi 'mhi vasi 'mhi sacchika- taæ mayà ti imesu chasu padesu ekam ekaæ padaæ tÅh' ÃkÃrehi catÆhi pa¤cahi chahi sattah' ÃkÃrehÅti evaæ pa¤cakkhattuæ yojetvà suddhikanayo nÃma vutto. tato paÂhama¤ ca jhÃ- naæ dutiya¤ ca jhÃnan ti evaæ paÂhamajjhÃnena saddhiæ ekam ekaæ padaæ ghaÂentena sabbapadÃni ghaÂetvà ten' eva vitthÃrena khaï¬acakkaæ nÃma vuttaæ, taæ hi puna Ãnetvà paÂhamajjhÃnÃdÅhi\<*<3>*>\ na yojitaæ tasmà khaï¬acakkan ti vuc- cati. tato dutiya¤ ca jhÃnaæ tatiya¤ ca jhÃnan ti evaæ duti- yajjhÃnena saddhiæ ekam ekaæ padaæ ghaÂetvà puna Ãnetvà paÂhamajjhÃnena saddhiæ sambandhitvà ten' eva vitthÃrena baddhacakkaæ\<*<4>*>\ nÃma vuttaæ tato yathà dutiyajjhÃnena saddhiæ evaæ tatiyajjhÃnÃdÅhi pi\<*<5>*>\ saddhiæ ekam ekaæ padaæ ghaÂetvà puna Ãnetvà dutiyajjhÃnÃdÅhi saddhiæ sam- bandhitvà ten' eva vitthÃrena a¤¤Ãni pi ekÆnatiæsabaddhacak- kÃni\<*<6>*>\ vatvà ekamÆlakanayo niÂÂhÃpito, pÃÂho pana saÇkhe- pena dassito so asammuyhantena\<*<7>*>\ vitthÃrato veditabbo. yathà ca ekamÆlako evaæ dukamÆlÃdayo\<*<8>*>\ pi sabbasabbamÆ- lakapariyosÃnÃ\<*<9>*>\ catunnaæ satÃnaæ upari pa¤catiæsanayà vuttÃ. seyyathÅdaæ,\<*<10>*>\ dvimÆlikÃ\<*<11>*>\ ekÆnatiæsati timÆlikÃ\<*<12>*>\ aÂÂhavÅsati\<*<13>*>\ catumÆlikÃ\<*<14>*>\ sattavÅsaæ\<*<15>*>\ evaæ pa¤camÆlakÃda- yo\<*<16>*>\ ekekaæ Ænaæ katvà yÃva tiæsamÆlakà tÃva veditabbÃ. pÃÂhe\<*<17>*>\ pana tesaæ nÃmam pi saÇkhipitvà imaæ\<*<18>*>\ sabbamÆla- kan ti tiæsamÆlakanayo eko dassito, yasmà ca su¤¤ÃgÃra- padaæ jhÃnena aghaÂitaæ sÅsaæ na otarati, tasmà taæ anÃ- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. vinÅvaraïatà padaæ. 2 Bp. Ssp. -pajjiæ. 3 Ssp. adds saddhiæ. 4 B2. bandha-. 5 B2. Ssp. omit pi. 6 B2. -bandha-; Ssp. -tiæsaæ baddha-. 7 B2. amuyhantena. 8 B2. -lakÃdayo; Bp. Ssp. dumÆlakÃdayo. 9 B2.Bp. Ssp. sabbamÆla-. 10 Bp. -thidaæ. 11 B2.Bp. Ssp. -mÆlakÃ. 12 B2.Bp. Ssp. -tiæsa tiæÆlakÃ. 13 B2.Bp. Ssp. -vÅsa. 14 Bp. -mÆlakÃ; Ssp. catummÆlakÃ. 15 B2.Bp. Ssp. -vÅsa. 16 B2.Bp. Ssp. add pi. 17 B2. paÂÂho. 18 B2.Bp. idaæ. >\ #<[page 498]># %<498 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% masitvà mohÃcittaæ vinÅvaraïapadapariyosÃnÃ\<*<1>*>\ sabbattha yojanà dassità ti veditabbÃ. evaæ paÂhamajjhÃnÃdÅni paÂi- pÃtiyà và uppaÂipÃÂiyà và dutiyajjhÃnÃdÅhi ghaÂÂetvÃ\<*<2>*>\ và aghaÂÂetvÃ\<*<3>*>\ và samÃpajjanti Ãdinà nayena ullapato mokkho n' atthi pÃrÃjikaæ Ãpajjati yevà 'ti, imassa atthassa dassa- navasena vutte ca pan' etasmiæ suddhikamahÃvÃre ayaæ saÇkhepato atthavaïïanÃ. tÅh' ÃkÃrehÅti sampajÃnamusÃvÃdassa aÇgabhÆtehi tÅhi kÃraïehi. pubb' ev' assa hotÅti pubbabhÃge yeva assa pug- galassa evaæ hoti, musà bhaïissan ti bhaïantassa hotÅti bha- ïamÃnassa hoti. bhaïitassa hotÅti bhaïite assa hoti, yaæ vat- tabbaæ tasmim vutte hotÅti attho. athavà bhaïitassà 'ti vuttavacanato\<*<4>*>\ niÂÂhitavacanassa hotÅti. evaæ\<*<5>*>\ so pubba- bhÃge pi jÃnÃti bhaïanto pi jÃnÃti pacchÃpi jÃnÃti musà mayà bhaïitan ti. so paÂhamajjhÃnaæ\<*<6>*>\ samÃpajjin ti bhaïanto pÃrÃjikaæ ÃpajjatÅti ayam ettha attho dassito. ki¤cÃpi dassito atha kho ayam ettha viseso, pucchÃ\<*<7>*>\ tÃva hoti masà bhaïissan ti pubbabhÃgo atthi musÃ\<*<8>*>\ bhaïitan ti pacchÃbhÃgo\<*<9>*>\ n' atthi, vuttamattam eva hi koci pammussati,\<*<10>*>\ kiæ tassa pÃrÃjikaæ hoti na hotÅti. sà evaæ aÂÂhakathÃsu vissajjitÃ\<*<11>*>\ pubbabhÃge musà bhaïissan ti ca bhaïantassa musà bhaïÃ- mÅti ca jÃnato pacchÃbhÃge musà mayà bhaïitan ti na sakkà na bhavituæ, sace pi na hoti pÃrÃjikam eva,\<*<12>*>\ purimam eva hi aÇgadvayaæ pamÃïaæ, yassÃpi pubbabhÃge musà bhaïis- san ti Ãbhogo n' atthi, bhaïanto pana musà bhaïÃmÅti jÃnÃti, bhaïite pi musà mayà bhaïitan ti jÃnÃti so Ãpattiyà na kÃre- tabbo, pubbabhÃgo hi pamÃïataraæ, tasmiæ asati davà bhaïitaæ và ravà bhaïitaæ\<*<13>*>\ và hotÅti. ettha ca ta¤¤ÃïatÃ\<*<14>*>\ ca ¤ÃïasamodhÃna¤ ca pariccajitabbaæ ta¤¤ÃïatÃ\<*<14>*>\ paricca- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. -padaæ pariyo-, and B2. Ssp. omit yeva. 2 Bp. Ssp. ghaÂetvÃ. 3 Bp. Ssp. aghaÂetvÃ. 4 B2.Bp. Ssp. vuttavato. 5 B2.Bp.yo evaæ for evaæ so; Ssp. evaæ yo. 6 B2.Bp. Ssp. paÂhamaæ jhÃ-. 7 B2. inserts bhaïissanti after viseso. 8 B2. adds mayÃ. 9 B2. pacchÃbhÃvo. 10 B2. saæmussati; Bp. Ssp. pamussati. 11 Ssp. visajjitÃ. 12 B2. adds hoti. 13 B2. bhaïi. 14 Bp. taæ ¤Ã-. >\ #<[page 499]># %% jitabbà ti yena cittena musà bhaïissan ti jÃnÃti, ten' eva musà bhaïÃmÅti ca\<*<1>*>\ musà mayà bhaïitan ti ca jÃnÃtÅti evaæ eka- citten' eva tÅsu khaïesu jÃnÃtÅti ayaæ ta¤¤ÃïatÃ\<*<2>*>\ pariccaji- tabbÃ, na hi sakkà ten' eva cittena taæ\<*<3>*>\ cittaæ jÃnituæ. ya- thà na sakkà ten' eva asinà so asi chinditun ti purimaæ puri- maæ pana\<*<4>*>\ cittaæ pacchimassa pacchimassa cittassa tathà uppattiyÃ\<*<5>*>\ paccayo hutvà nirujjhati, ten'\<*<6>*>\ etaæ vuccati. pamÃïapubbabhÃgo\<*<7>*>\ 'va tasmiæ sati na hessati, sesadvayan\<*<8>*>\ ti natth' etam iti vÃcÃ\<*<9>*>\ tivaÇgikà ti. taæ\<*<10>*>\ ¤ÃïasamodhÃnaæ pariccajitabban ti etÃni tÅïi cit- tÃni ekakkhaïe uppajjantÅti na gahetabbÃ\<*<11>*>\ ti idaæ hi cittaæ nÃma. aniruddhamhi paÂhame na uppajjati pacchimaæ, nirantaruppajjanato ekaæ viya pakÃsati.\<*<12>*>\ ito param\<*<13>*>\ pana yvÃgaæ paÂhamajjhÃnaæ\<*<14>*>\ samÃpajjanti sampajÃnamusà bhaïati yasmà so n' atthi me paÂhamajjhÃ- nan\<*<14>*>\ ti evaæ diÂÂhiko hoti, tassa hi atth' eva ayaæ\<*<15>*>\ laddhi, tathà n' atthi me paÂhamajjhÃnan\<*<14>*>\ ti evam assa khamati c' eva ruccati ca, evaæ sabhÃvam ev' assa\<*<16>*>\ cittaæ n' atthi me paÂhamajjhÃnan\<*<14>*>\ ti, yadà pana musà vattukÃmo hoti tadà taæ diÂÂhiæ và diÂÂhiyà saha khantiæ và diÂÂhikhantÅhi saddhiæ ruciæ\<*<17>*>\ và diÂÂhikhantiruacÅhi saddhiæ bhÃvaæ và vinidhÃya nikkhipitvÃ\<*<18>*>\ paÂicchÃdetvà abhÆtaæ katvà bhaïati, tasmà tesam pi vasena aÇgabhedaæ dassetuæ catÆhÅti\<*<19>*>\ Ãdi vuttaæ. ParivÃre ca aÂÂhangiko musÃvÃdo ti vuttattà tattha adhippetÃya sa¤¤Ãya saddhiæ a¤¤o pi idha aÂÂhah' ÃkÃrehÅti \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits ca. 2 Bp. taæ ¤Ã-. 3 Ssp. omits taæ. 4 Bp. omits pana. 5 B2.Bp. uppatipaccayo. 6 B2. ten' eva. 7 B2.Bp. Ssp. pamÃïaæ pubba-. 8 B2. sesaædvayan. 9 B2. natth' eva iti. 10 B2.Bp. Ssp. omit taæ. 11 B2.Bp. -tabbÃni for -tabbà ti. 12 B2.Bp. Ssp. -satÅti. 13 B2. payam. 14 B2.Bp. Ssp. -maæ jhÃ-. 15 B2.Bp. evÃyaæ. 16 B2. Ssp. eva c' assa. 17 B2. ruci. 18 B2. -petvÃ. 19 B2.Bp. Ssp. catÆhi ÃkÃrehÅti. >\ #<[page 500]># %<500 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% eko nayo yojetabbo. ettha ca vinidhÃya diÂÂhin ti balavadham- mavinidhÃnavasen'\<*<1>*>\ etaæ vuttaæ, vinidhÃya khantin ti ÃdÅni tato dubbaladubbalÃnaæ vinidhÃnavasena. vinidhÃya sa¤¤an ti idam pan' ettha sabbadubbaladhammavinidhÃnaæ sa¤¤Ãmattam pi nÃma, anividhÃya sampajÃnamusà bhÃsis- santÅti\<*<2>*>\ n' etaæ ÂhÃnaæ vijjati, yasmà pana samÃpajjissÃmÅti Ãdinà anÃgatavacanena pÃrÃjikaæ na hoti, tasmà samÃpaj- jin ti ÃdÅni atÅtavattamÃnapadÃn' eva pÃÂhe vuttÃnÅti veditab- bÃni. ito paraæ sabbam pi imasmiæ suddhikamahÃvÃre vuttÃnatthaæ\<*<3>*>\ eva hoti,\<*<4>*>\ na h' ettha\<*<5>*>\ atthi, yaæ iminà vinic- chayena na sakkà bhaveyya vi¤¤Ãtuæ, Âhapetvà kilesappa- hÃnapadassa padabhÃjane rÃgo, me catto vanto ti ÃdÅnaæ padÃnaæ atthaæ, svÃyaæ vuccati. ettha\<*<6>*>\ catto ti idaæ saka- bhÃvapariccajanavasena vuttaæ. vanto ti idaæ puna anÃdi- yanabhÃvadassanavasena. mutto ti idaæ santatito vinimo- canavasena.\<*<7>*>\ pahÅno ti idaæ muttassÃpi kvaci anavatthÃ- nadassanavasena.\<*<8>*>\ paÂinissaÂÂho ti idaæ Ãciïïapubbassa\<*<9>*>\ nissaggadassanavasena.\<*<10>*>\ ukkheÂito ti idaæ ariyamaggena uttÃsitattà puna anallÅyanabhÃvadassanavasena,\<*<11>*>\ svÃyam attho saddasatthato pariyesitabbo. samukkheÂito ti idaæ suÂÂhu uttÃsetvÃ\<*<12>*>\ anusahagatassÃpi puna anallÅyanabhÃva- dassanavasena\<*<11>*>\ vuttan ti. suddhikavÃrakathà niÂÂhitÃ. vattukÃmavÃre\<*<13>*>\ pi tÅh' ÃkÃrehÅti ÃdÅnaæ attho vÃrapeyyÃ- lappabhedo ca sabbo idha vuttanayen' eva veditabbo. keva- laæ hi yadidaæ\<*<14>*>\ mayà virajjhitvà a¤¤aæ vattukÃmena a¤¤aæ vuttaæ tasmà n' atthi mayhaæ ÃpattÅti evaæ okÃsagavesakÃ- naæ pÃpapuggalÃnaæ okÃsanisedhanatthaæ vutto. yath' eva hi buddhaæ paccakkhÃmÅti vattukÃmo dhammaæ pac- cakkhÃmÅti ÃdÅsu sikkhÃpaccakkhÃnapadesu yaæ và taæ và vadanto khette otiïïattà sikkhÃpaccakkhà kato\<*<15>*>\ 'va hoti, \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -vasena and omits etaæ. 2 Ssp. bhaïissatÅti. 3 Bp. uttÃ-. 4 Bp. Ssp. omit hoti. 5 Bp. adds taæ. 6 B2. adds ti; Bp. Ssp. add hi. 7 B2.Bp. Ssp. vimoca-. 8 Ssp. anavaÂÂhÃ-. 9 B2. pubbe Ãciïïapubbassa; Bp. Ssp. pubbe Ãdinnapubbassa. 10 B2.Bp. Ssp. paÂinissa-. 11 B2.Bp. Ssp. anÃlÅyana-. 12 B2. uttÃsitvÃ. 13 B2. vattukamÃ-. 14 B2. Ssp. yaæ idaæ. 15 Bp. tÃva for kato 'va; Ssp. tako 'va. >\ #<[page 501]># %% evaæ paÂhamajjhÃnÃdÅsu\<*<1>*>\ uttarimanussadhammapadesu yaæ ki¤ci ekaæ vattukÃmo tato a¤¤aæ yaæ và taæ và vadento pi khette otiïïattà pÃrÃjiko 'va hoti. sace yassa vadeti,\<*<2>*>\ so tam atthaæ taæ khaïa¤ ¤eva\<*<3>*>\ jÃnÃti, jÃnanalakkhaïaæ c' ettha sikkhÃpaccakkhÃne vuttanayen' eva veditabbam, ayaæ pana viseso sikkhÃpaccakkhÃnaæ hatthamuddÃya sÅsaæ na otarati, idaæ abhÆtÃrocanaæ hatthamuddÃya pi otarati, yo hi hatthavikÃrÃdÅhi pi aÇgapaccaÇgacopanehi abhÆtaæ utta- rimanussadhammaæ vi¤¤attipathe Âhitassa puggalassa Ãro- ceti, so ca naæ\<*<4>*>\ atthaæ jÃnÃti pÃrÃjiko\<*<5>*>\ hoti. atha pan'\<*<6>*>\ assa Ãroceti, so na jÃnÃti vÃ\<*<7>*>\ kiæ ayaæ bhaïatÅti saæsayaæ và Ãpajjati, ciraæ vÅmaæsitvà và pacchà jÃnÃti apaÂivijÃ- nanto\<*<8>*>\ icceva saÇkhyaæ gacchati. evaæ apaÂivijÃnantassa\<*<9>*>\ vutte thullaccayaæ hoti. yo pana jhÃnÃdÅni attano adhi- gamavasena và uggahaparipucchÃdivasena và na jÃnÃti kevalaæ jhÃnan ti và vimokkho ti và ti\<*<10>*>\ vacanamattam eva sutaæ hoti. so pi tena vutte jhÃnaæ kira samÃpajjanti esa vadatÅti yadi ettakamattam pi jÃnÃti jÃnÃti cceva saÇkhyaæ gacchati, tassa vutte pÃrÃjikam eva. seso\<*<11>*>\ ekassa va dvinnaæ và bahunnaæ\<*<12>*>\ và niyamitÃniyamitavasena viseso sabbo sik- khÃpaccakkhÃnakathÃya\<*<13>*>\ vuttanayen' eva veditabbo ti. vattukÃmavÃrakathà niÂÂhitÃ. paccayapaÂisaæyuttavÃre pi sabbaæ vÃrapeyyÃlabhedaæ pubbe ÃgatapadÃna¤ ca atthaæ vuttanayen' eva ¤atvà pÃ- Êikkamo tÃva evaæ jÃnitabbo. ettha hi yo te vihÃre vasi yo te cÅvaraæ paribhu¤ji, yo te piï¬apÃtaæ paribhu¤ji, yo te senÃsanaæ paribhu¤ji, yo te gilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃ- raæ paribhu¤jÅti ime pa¤ca paccattavacanavÃrÃ, yena te vi- hÃro paribhutto ti Ãdayo pa¤ca karaïavacanavÃrÃ, yaæ tvaæ Ãgamma\<*<14>*>\ vihÃraæ adÃsÅti Ãdayo pa¤ca upayogavacanavÃrà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. -nÃdi uttari-. 2 B2. Ssp. vadati. 3 B2. Ssp. khaïaæ yeva. 4 B2.Bp. Ssp. taæ. 5 B2.Bp. Ssp. add 'va. 6 B2.Bp. Ssp. pana yassa. 7 B2.Bp. omit vÃ. 8 B2. apaÂijÃnanto; Bp. appaÂivijÃ-. 9 Bp. appaÂivi-. 10 B2.Bp. Ssp. omit ti. 11 Ssp. so for seso. 12 Bp. Ssp. bahÆnaæ. 13 Ssp. -thÃyaæ. 14 B2. Ãgama. >\ #<[page 502]># %<502 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% vuttÃ, tesaæ vasena idha vuttena su¤¤ÃgÃrapadena saddhiæ pubbe vuttesu paÂhamajjhÃnÃdÅsu sabbapadesu vÃrapeyyÃ- labhedo veditabbo. yo te vihÃre yena te vihÃro yaæ tvaæ Ãgamma vihÃran ti evaæ pariyÃyena vuttattà pana ahan ti avuttattà paÂivijÃnantassa vutte pi idha thullaccayaæ, apa- ÂijÃnantassa\<*<1>*>\ dukkaÂan ti ayam ettha vinicchayo. evaæ vitthÃravasena Ãpattibhedaæ dassetvà idÃni anÃpattiæ das- sento anÃpatti\<*<2>*>\ adhimÃnenà 'ti Ãdim Ãha. tattha adhimÃ- nenà 'ti adhikamÃnena\<*<3>*>\ samudÃcarantassa anÃpatti. anul- lapanÃdhippÃyassÃ'ti koha¤¤e\<*<4>*>\ icchÃcÃre aÂhatvÃ\<*<5>*>\ anullapanÃ- dhippÃyassa, sabrahmacÃrÅnaæ santike a¤¤aæ vyÃkarontassa\<*<6>*>\ anÃpatti. ummattakÃdayo pubbe vuttanayà eva, idha pana Ãdikammikà VaggumudÃtÅriyà bhikkhÆ, nesaæ\<*<7>*>\ anÃpattÅti. padabhÃjaniyavaïïanÃ\<*<8>*>\ niÂÂhitÃ. samuÂÂhÃnÃdÅsu idam sikkhÃpadaæ ti-samuÂÂhÃnaæ, hat- thamuddÃya\<*<9>*>\ Ãrocentassa kÃyacittato vacÅbhedena Ãrocen- tassa vÃcÃtittato ubhayaæ karontassa kÃyavÃcÃcittato samut- thÃti. kiriyÃ\<*<10>*>\ sa¤¤Ãvimokkhaæ sacittakaæ lokavajjaæ kÃ- yakammaæ vacÅkammaæ akusalacittaæ ti-vedanÅyaæ,\<*<11>*>\ ha- santo pi hi somanassiko\<*<12>*>\ ullapati bhÃyanto pi majjhatto pÅti.\<*<13>*>\ vinÅtavatthÆsu adhimÃnavatthu anuppa¤¤attiyaæ\<*<14>*>\ vut- tanayam eva. dutiyavatthusmiæ panidhÃyÃ\<*<15>*>\ 'ti patthanaæ\<*<16>*>\ katvÃ. evaæ maæ jo sambhÃvessatÅti evaæ ara¤¤e vasan- taæ maæ jano arahatte và sekkhabhÆmiyaæ và sambhÃ- vessati, tato lokassa sakkato bhavissÃmi garukato mÃnito pÆjito ti. Ãpatti dukkaÂassà 'ti evaæ panidhÃya\<*<15>*>\ ara¤¤e vasissÃmÅti gacchantassa padavÃre padare dukkataæ, tathà ar¤e kuÂi\<*<17>*>\ -karaïacaÇkamananisÅdananivÃsanapÃ- puraïÃdÅsu\<*<18>*>\ sabbakiccesu payoge payoge dukkaÂaæ, tasmà \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. Ssp. appaÂivijÃ-. 2 B2. omits this. 3 B2.Bp. adhigatamÃ-. 4 Ssp. -¤¤ena. 5 Bp. Ssp. aÂÂhatvÃ. 6 Ssp. byÃkarontassa. 7 B2.Bp. Ssp. tesaæ. 8 Ssp. -nÅya-. 9 Ssp. -muddhÃya. 10 Bp. kriyaæ. 11 B2.Bp. -vedanaæ; Ssp. -vedanikaæ. 12 Ssp. -nassiko. 13 Ssp. pi. 14 Bp. anupa¤-. 15 Bp. pani-; Ssp. païi-. 16 Ssp. paÂÂhanaæ. 17 Bp. kuÂÅ-. 18 B2. -pÃrupa-; Bp. -pÃvuraïÃdÅsu; Ssp. -pÃrupanÃdÅsu. >\ #<[page 503]># %% evaæ ara¤¤e na vasitabbaæ, evaæ vasanto pi\<*<1>*>\ hi sambhÃva- naæ labhatu và mà và dukkaÂaæ Ãpajjati, yo pana samÃdin- nadhutaÇgo dhutaÇgaæ rakkhissÃmÅti và gÃmante me vasato cittaæ vikkhipati ara¤¤aæ sappÃyan ti cintetvà và addhÃ- ra¤¤e\<*<2>*>\ tiïïam vivekÃnaæ a¤¤ataraæ pÃpuïissÃmÅti vÃ, ara¤- ¤aæ pavisitvà arahattaæ apÃpuïitvà na nikkhamissÃmÅti vÃ. ara¤¤avÃso nÃma bhagavatà pasattho\<*<3>*>\ mayi ca\<*<4>*>\ ara¤¤e vasante bahÆ sabrahmacÃrino gÃmantaæ hitvà Ãra¤¤akà bhavissantÅti và evaæ anavajjavÃsaæ vasitukÃmo hoti tena vasitabbaæ, tatiyavatthusmiæ abhikkantÃdÅni saïÂhapetvà piï¬Ãya carissÃmÅti nivÃsanapÃrupaïakiccato ppabhuti\<*<5>*>\ yÃva bhojanapariyosÃnaæ tÃvà payoge payoge dukkaÂaæ. sam- bhÃvanaæ labhatu và mà và dukkaÂam eva. khandhaka- vatta-sekhiyavatta-paripÆraïatthaæ pana sabrahmacÃrÅnaæ diÂÂhÃnugatiæ\<*<6>*>\à pajjanatthaæ và pÃsÃdikehi abhikkama- paÂikkamanÃdÅhi\<*<7>*>\ piï¬Ãya pavisanto anupavajjo vi¤¤Ænan ti. catutthapa¤camavatthÆsu yo te vihÃre vasÅti ettha vutta nayen' eva ahan ti avuttattà pÃrÃjikaæ n' atthi. attÆpanÃ- yikam eva hi samudÃcarantassa pÃrÃjikaæ vuttaæ. pani- dhÃya caÇkamÅti ÃdÅni heÂÂhà vuttanayÃn' eva. saæyojana- vatthusmiæ saæyojanà pahÅïà ti pi dasasa¤¤ojanÃ\<*<8>*>\ pahÅïà ti pi ekaæ sa¤¤ojanaæ\<*<8>*>\ pahÅïan ti pi vadato kilesappahÃïam eva Ãrocitaæ hoti tasmà pÃrÃjikaæ. rahovatthÆsu raho ulla- patÅti rahogato arahà ahan ti vadati na manasà cintitam eva karoti ten' ettha dukkaÂam vuttaæ,\<*<9>*>\ vihÃravatthuæ\<*<10>*>\ upaÂÂhÃ- navatthu¤\<*<10>*>\ ca vuttanayam eva. nadukkaravatthusmiæ tassa bhikkhuno ayaæ laddhi ariyapuggalà ca\<*<11>*>\ bhagavato sÃvakà ti. ten' Ãha: ye kho te bhagavato sÃvakà te evaæ vadeyyun ti. yasmà c' assa ayam adhippÃyo sÅlavatà Ãraddhavipas- sakena na dukkaraæ a¤¤aæ vyÃkÃtuæ\<*<12>*>\ paÂibaÊo so arahattaæ pÃpuïitun ti, tasmà anullapanÃdhippÃyo ahan ti Ãha. viri- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. omit pi. 2 Ssp. addhà ara¤¤e. 3 B2. pasaæsito. 4 B2. omits ca. 5 Bp. pabhuti; Ssp. pabhÆti. 6 Bp. Ssp. -gati. 7 B2. -kkantapaÂikkamÃdÅhi. 8 B2.Bp. Ssp. saæyojanaæ. 9 B2. omits this. 10 B2.Bp. Ssp. -tthu. 11 B2.Bp. Ssp. 'va for ca. 12 Ssp. byÃ-. >\ #<[page 504]># %<504 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% yavatthusmiæ\<*<1>*>\ ÃrÃdhanÅyo ti sakkà ÃrÃdhetuæ sampÃdetuæ nibbattetun ti attho. sesaæ vuttanayam eva. maccuvat- thusmiæ so bhikkhu yassa vippaÂisÃro uppajjati so bhÃyeyya, mayhaæ pana avippaÂisÃravatthukÃni\<*<2>*>\ parisuddhÃni sÅlÃni svÃhaæ kiæ maraïassa bhÃyissÃmÅti etam atthavasaæ pa- Âicca nÃhaæ Ãvuso maccuno bhÃyÃmÅti Ãha, ten' assa anÃpatti, vippaÂisÃravatthusmiæ\<*<2>*>\ pi es' eva nayo, tato parÃni tÅïi vatthÆni viriyavatthusadisÃn'\<*<1>*>\ eva. vedanÃvatthÆsu paÂha- mavatthusmiæ tÃva\<*<3>*>\ so bhikkhu paÂisaÇkhÃnabalena adhivÃ- sanakhantiyaæ Âhatvà na\<*<4>*>\ Ãvuso sakkà yena và tena và adhi- vÃsetuæ ti Ãha, ten' assa anÃpatti. dutiye pana attÆpanÃyikaæ akatvà na\<*<5>*>\ Ãvuso sakkà pu- thujjanenà 'ti pariyÃyena vuttattà thullaccayaæ. brÃh- maïavatthusmiæ\<*<6>*>\ so kira brÃhmaïo\<*<7>*>\ kevalaæ Ãyantu bhonto arahanto ti Ãha. yaæ yaæ pan' assa vacanaæ mukhato\<*<8>*>\ niggacchati sabbaæ arahantÃnaæ ÃsanÃni pa¤¤Ãpetha pÃdo- dakaæ detha arahanto pÃde dhovantÆ 'ti arahantavÃdapaÂi- sa¤¤uttaæ yeva, tam pan' assa pasÃdabha¤¤aæ saddhÃcari- tattà attano saddhÃbalena samussÃhitassa vacanaæ, tasmà bhagavà anÃpatti bhikkhave pasÃdabha¤¤e ti Ãha. evaæ vuccamÃnena pana bhikkhunÃ\<*<9>*>\ haÂÂhatuÂÂhen' eva paccayà paribhu¤jitabbÃ. arahattasampÃpakaæ\<*<10>*>\ pana\<*<11>*>\ paÂipadaæ paripÆressÃmÅti\<*<12>*>\ evaæ yogo karaïÅyo ti. a¤¤avyÃkaraïa- vatthÆni\<*<13>*>\ saæyojanavatthu sadisÃn' eva. agÃravatthusmiæ so bhikkhu gihÅbhÃve\<*<14>*>\ anatthikatÃya\<*<15>*>\ abhabbo kho Ãvuso mÃdiso ti Ãha, na ullapanÃdhippÃyena ten' assa anÃpatti. ÃvaÂakÃmavatthusmiæ so bhikkhu vatthukÃmesu ca kilesa- kÃmesu ca lokiken'\<*<16>*>\ eva ÃdÅnavadassanena nirapekkho, tasmà ÃvaÂà me Ãvuso kÃmà 'ti Ãha, ten' assa anÃpatti. ettha ca \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. vÅriya-. 2 Ssp. avipati-. 3 B2.Bp. paÂhamasmiæ for this. 4 Ssp. nÃvuso. 5 Bp. Ssp. nÃvuso. 6 B2. brahma-; Bp. Ssp. brÃhmavatthÆsu. 7 B2. brah-; Bp. Ssp. add na. 8 B2. mÆkhato. 9 B2.Bp. Ssp. add na. 10 B2. Ssp. -pÃpikaæ. 11 Bp. omits pana. 12 B2. -pÆrissÃ-. 13 Ssp. a¤¤abyÃ-. 14 Bp. Ssp. gihi-. 15 B2.Bp. Ssp. add anapekkhatÃya 16 Bp. lokiyen'. >\ #<[page 505]># %% ÃvaÂà ti ÃvÃrità nivÃrità paÂikkhittà ti attho. abhirativat- thusmiæ so bhikkhu sÃsane anukkaïÂhitabhÃvena uddesa- paripucchÃdÅsu ca abhiratabhÃvena abhirato ahaæ Ãvuso paramÃya abhiratiyà ti Ãha, na ullapanÃdhippÃyena ten' assa anÃpatti. pakkamanavatthusmiæ yo imamhà ÃvÃsà paÂha- maæ pakkamissatÅti evaæ ÃvÃsaæ và maï¬apaæ và sÅmaæ vÃ\<*<1>*>\ ki¤ci ÂhÃnaæ parindicchitvÃ\<*<2>*>\ katÃya katikÃya yo maæ arahà ti jÃnantÆ 'ti tamhà ÂhÃnà paÂhamaæ pakkamati pÃrÃ- jiko hoti, yo pana ÃcariyupajjhÃyÃnaæ\<*<3>*>\ và kiccena mÃtÃ- pitunnaæ\<*<4>*>\ và kenacid eva karaïÅyena bhikkhÃcÃratthaæ và uddesaparipucchÃnaæ và atthÃya a¤¤ena và tÃdisena ka- raïiyena taæ ÂhÃnam atikkamitvà gacchati anÃpatti. sace pi 'ssa evaæ gatassa pacchà icchÃcÃro uppajjati na dÃnÃhaæ tattha gamissÃmi\<*<5>*>\ evaæ maæ arahà ti sambhÃvessantÅti anÃpatti yeva, yo pi kenacid eva karaïÅyena taæ ÂhÃnaæ patvà sajjhÃya manasikÃrÃdivasena a¤¤avihito\<*<6>*>\ và hutvà corÃdÅhi và anubaddho\<*<7>*>\ meghaæ và uÂÂhitaæ disvà anovassa- kaæ pavisitukÃmo taæ ÂhÃnaæ atikkamitvÃ\<*<8>*>\ gacchati\<*<9>*>\ anÃ- patti. yÃnena và iddhiyà và gacchanto pi pÃrÃjikaæ na\<*<10>*>\ Ãpajjati. padagamanen' eva Ãpajjati, tam pi yehi saha katikà katà tehi saddhiæ apubbaæ acarimaæ gacchanto na\<*<10>*>\ Ãpajja- ti, evaæ gacchantà hi sabbe pi a¤¤ama¤¤aæ rakkhanti. sace pi maï¬aparukkhamÆlÃdÅsu ki¤ci ÂhÃnaæ paricchinditvà yo ettha nisÅdati và ca¤kamati và taæ arahà ti jÃnissÃma pup- phÃni và Âhapetvà yo imÃni gahetvà pÆjaæ karissati taæ arahà ti jÃnissÃmà 'ti Ãdinà nayena katikà katà hoti, tatrÃpi icchÃcÃravasena tathà karontassa pÃrÃjikam eva. sace pi upÃsakena antarÃmagge vihÃro và kato hoti ticÅvarÃdÅni\<*<11>*>\ và ÂhapitÃni honti ye arahanto\<*<12>*>\ imasmiæ vihÃre vasantu cÅ- varÃdÅni ca gaïhantÆ 'ti tatrÃpi icchÃcÃravasena vasantassa và tÃni\<*<13>*>\ và gaïhantassa pÃrÃjikam eva. etam pana adham- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. Ssp. add yaæ. 2 B2.Bp. Ssp. paricchindi-. 3 Ssp., -yÆpa-. 4 Bp. Ssp. -pitÆnaæ. 5 B2. -ssÃmÅti. 6 Ssp. a¤¤Ãvihito. 7 Bp. -bandho. 8 Bp. Ssp. atikkamati. 9 Bp. Ssp. omit gacchati. 10 Bp. nÃpajjati. 11 Bp. Ssp. cÅva- for ticÅva-. 12 Ssp. adds te. 13 Bp. cÅvarÃdÅni for tÃni. >\ #<[page 506]># %<506 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% mikakatikavattaæ\<*<1>*>\ tasmà na kÃtabbaæ, a¤¤aæ và evarÆpaæ imasmiæ temÃsabbhantare sabb'\<*<2>*>\ eva Ãra¤¤akÃ\<*<3>*>\ hontu piï¬a- pÃtiyaÇgÃ\<*<4>*>\ avasesadhutaÇgadharà vÃ, atha và sabb' eva khÅïÃsavà hontu\<*<5>*>\ evam Ãdi. nÃnà Vera¤jakà hi bhikkhÆ sannipatanti, tattha keci dubbalà appathÃmà evaÆpaæ\<*<6>*>\ vattaæ anupÃletuæ na sakkonti, tasmÃ\<*<6>*>\ evarÆpam pi vattaæ na kÃtabbaæ. imaæ temÃsaæ sabbeh' eva na uddisitabbaæ na paripucchitabbaæ na pabbÃjetabbaæ, na\<*<7>*>\ mÆgabbataæ\<*<8>*>\ gaïhitabbaæ, bahi sÅmaÂÂhassÃpi saÇghalÃbho dÃtabbo ti evam Ãdikaæ pana\<*<9>*>\ na kÃtabbam eva. Lakkhaïasaæyutte yvÃyaæ ÃyasmÃ\<*<10>*>\ Lakkhaïo ti Lakkha- natthero vutto. esa jaÂilasahassassa abbhantaro\<*<11>*>\ ehi-bhikkhu\<*<12>*>\ upasampadÃya upasampanno ÃdittapariyÃyÃvasÃne arahaÂÂaæ patto\<*<13>*>\ eko mahÃsÃvako ti veditabbo, yasmà pan' esa lakkhaïa- sampannena sabbÃkÃraparipÆrena brahmasamena attabhÃve- na samannÃgato tasmà Lakkhaïo ti saÇkhyaæ gato. MahÃ- moggalÃno\<*<14>*>\ pana pabbajitadivasato sattame divase arahattap- patto\<*<15>*>\ dutiyo aggasÃvako. sitaæ pÃtvÃkÃsÅti mandahasitaæ pÃtuakÃsi, pakÃsayi dassesÅti vuttaæ hoti. kim pana disvà thero sitam pÃtvÃkÃsÅti. upari pÃÊiyaæ Ãgataæ aÂÂhikasaÇ- khalikaæ ekaæ petalokenibbattaæ\<*<16>*>\ sattaæ disvÃ, ta¤ ca kho\<*<17>*>\ dibbena cakkhunà na pasÃdacakkhunà pasÃdacakkhussa hi ete attabhÃvà na ÃpÃthaæ Ãgacchanti, evarÆpam pi\<*<18>*>\ attabhÃ- vaæ disvà kÃru¤¤e kattabbe\<*<19>*>\ kasmà sitaæ pÃtvÃkÃsÅti. at- tano ca buddha¤Ãïassa ca sampatti samaïussaraïato, taæ hi disvà thero adiÂÂhasaccena nÃma puggalena paÂilabhitabbà evarÆpà attabhÃvà mutto ahaæ, lÃbhà vata me suladdhaæ vata me ti attano ca sampattiæ anussaritvà aho buddhassa \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. Ssp. -mikaæ katika-. 2 Ssp. sabbe for sabb' eva. 3 Ssp. Ãra¤¤ikÃ. 4 B2. -tikaÇgÃ; Bp. Ssp. -tikaÇgÃdi. 5 B2.Bp. Ssp. hontÆ 'ti. 6 B2. adds pi. 7 B2.Bp. Ssp. omit na. 8 Ssp. mÆgavattaæ. 9 B2. pi for pana. 10 Ssp. adds ca. 11 B2.Bp. -tare. 12 Bp. -bhikkhÆpasam-. 13 Bp. -hattappatto. 14 B2.Bp. Ssp. -lÃnatthero. 15 B2. Ssp. -ttaæ patto. 16 Bp. Ssp. -tta. 17 B2. omits kho. 18 Ssp. pana for pi. 19 B2.Bp. kÃtabbe. >\ #<[page 507]># %% bhagavato ¤Ãïasampatti yo\<*<1>*>\ kammavipÃko bhikkhave acin- teyyo na cintetabbo ti desesi.\<*<2>*>\ paccakkhaæ\<*<3>*>\ vata katvà buddhà desenti suppaÂividdhà buddhÃnaæ dhammadhÃtÆ 'ti evaæ buddha¤Ãïasampatti¤ ca saritvà sitaæ pÃtvÃkÃsÅti.\<*<4>*>\ yasmà pana khÅïÃsavà nÃma na akÃraïà sitaæ karonti,\<*<5>*>\ tasmà taæ\<*<6>*>\ Lakkhaïatthero pucchi: ko nu kho Ãvuso Moggal- lÃna hetu ko paccayo sitassa pÃtukammÃyà 'ti. thero pana yasmà yehi ayaæ uppatti\<*<7>*>\ sÃmaæ adiÂÂhà te dussaddhÃpayà honti, tasmà bhagavantaæ sakkhiæ\<*<8>*>\ katvà vyÃkÃtukÃmatÃya\<*<9>*>\ akÃlo kho Ãvuso ti Ãdim Ãha. tato bhagavato santike puÂ- Âho idhÃhaæ Ãvuso ti Ãdinà nayena vyÃkÃsi.\<*<10>*>\ tattha aÂÂhisaÇ- khalikan\<*<11>*>\ ti setaæ nimmaæsalohitaæ aÂÂhikasaÇghÃÂakaæ.\<*<12>*>\ gijjhÃpi kÃkÃ\<*<13>*>\ pi kulalà pÅti ete pi yakkhagijjhà c' eva yakkha- kÃkÃ\<*<14>*>\ ca yakkhakulalà ca paccetabbÃ. pÃkatikÃnaæ pana gijjhÃdÅnaæ ÃpÃtham pi etaæ rÆpaæ nÃgacchati. anupatitvà anupatitvà ti anubandhitvà anubandhitvÃ. vituddhentÅ ti\<*<15>*>\ vinivijjhitvà gacchanti, vitudantÅti\<*<16>*>\ và pÃÂho, asidhÃrÆpame- hi tikhiïehi lohatuï¬ehi vijjhantÅti attho. sÃssudaæ\<*<17>*>\ aÂÂas- saraæ karatÅti ettha sudan ti nipÃto, sà aÂÂhikasaÇkhalikà aÂÂassaraæ Ãturassaraæ karotÅti attho. akusalavipÃkÃnu- bhavanatthaæ kira yojanappamÃïÃpi tÃdisà attabhÃvà nib- battan ti pasÃdussadà ca honti pakkagaï¬asadisÃ, tasmà sà aÂÂhisaÇkhalikÃ\<*<11>*>\ balavavedenÃturà tÃdisaæ saram akÃsÅti. eva¤ ca\<*<18>*>\ vatvà puna Ãyasmà MahÃmoggallÃno vaÂÂagÃmÅ\<*<19>*>\ sattà nÃma evarÆpà attabhÃvà na muccantÅti sattesu kÃru¤- ¤aæ paÂicca uppannaæ dhammasaævegaæ dassento tassa mayhaæ Ãvuso etad ahosi acchariyaæ vata bho ti Ãdim Ãha. bhikkhÆ ujjhÃyantÅti yesaæ sà petuppatti\<*<20>*>\ apaccakkhÃ\<*<21>*>\ te \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2. omits yo. 2 B2. deseti. 3 B2. paccakkha. 4 B2. patvÃkÃ-. 5 B2.Bp. pÃtukaro-. 6 B2.Bp. naæ. 7 B2.Bp. upapatti. 8 B2. sakkhi. 9 Ssp. byÃ-. 10 Ssp. byÃkÃsi. 11 B2.Bp. Ssp. aÂÂhikasaÇ-. 12 B2.Bp. Ssp. -ghÃtaæ. 13 Ssp. kaÇkÃ. 14 Ssp. -kaÇkÃ. 15 B2. vitu¬entÅti; Bp. vituï¬entÅti; Ssp. vitudentÅti. 16 B2.Bp. vitudentÅti. 17 Bp. Ssp. sà sudaæ. 18 B2.Bp. add pana. 19 B2.Bp. -gÃmika; Ssp. -gÃmi. 20 B2. cetupapatti; Bp. petÆpapatti.21 Bp. appa-. >\ #<[page 508]># %<508 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% ujjhÃyanti. bhagavà pana therassa\<*<1>*>\ ÃnubhÃvaæ pakÃsento cakkhubhÆtà vata bhikkhave sÃvakà viharantÅti Ãdim Ãha. tat- tha cakkhubhÆtaæ jÃtam uppannaæ tesan ti cakkhubhÆtÃ, bhÆtacakkhukà uppannacakkhukÃ. cakkhuæ uppÃdetvà vi- harantÅti attho, dutiyapade pi es' eva nayo. yatra hi nÃmà 'ti ettha yaÂrà 'ti kÃraïavacanaæ, tatrÃyam atthayojanà yasmà nÃma sÃvako pi evarÆpoaæ\<*<2>*>\ ¤assati và dakkhati\<*<3>*>\ vÃ\<*<4>*>\ sakkhiæ\<*<5>*>\ và karissati, tasmà avocumha\<*<6>*>\: cakkhubhÆtà vata bhikkhave sÃvakà viharanti. ¤ÃïabhÆtà vata bhikkhave sÃvakà vi- harantÅti. pubb' eva me so bhikkhave satto diÂÂho ti bodhimaï¬e sabba¤¤uta¤ÃïapaÂivedhena\<*<7>*>\ appamÃïesu\<*<8>*>\ cakkavÃÊesu ap- pamÃïe sattanikÃye\<*<9>*>\ bhavagatiÂÂhiti\<*<10>*>\ nivÃse ca paccakkhaæ karontena mayà pubb' eva yo\<*<11>*>\ satto diÂÂho ti vadati. goghÃ- tako ti gÃvo vadhitvÃ\<*<12>*>\ vadhitvà aÂÂhito maæsaæ mocetvà vikkiïitvà jÅvikaæ\<*<13>*>\ kappanakasatto.\<*<13>*>\ tass' eva kammassa vipÃkÃvasesenà 'ti tassa\<*<14>*>\ nÃnÃcetanÃhi ÃyÆhi tassa aparÃpari- yakammassa.\<*<15>*>\ tatrÃhi\<*<16>*>\ yÃya cetanÃya narake paÂisandhi janità tassà vipÃke parikkhÅïe avasesakammaæ\<*<17>*>\ và kam- manimittaæ và Ãrammaïaæ katvà puna petÃdÅsu paÂisandhi nibbattati, tasmà sà paÂisandhi kammasabhÃgatÃya và Ãram- maïasabhÃgatÃya và tass' eva kammassa vipÃkÃvaseso ti vuccati, aya¤ ca satto evaæ uppanno. ten' Ãha: tass' eva kammassa vipÃkÃvasesenà 'ti. tassa kira narakà cavanakÃle nimmaæsakatÃnaæ gunnaæ aÂÂhirÃsi eva nimittaæ ahosi, paÂicchannam\<*<18>*>\ pi taæ kammaæ vi¤¤Ænaæ pÃkataæ viya karonto\<*<19>*>\ aÂÂhisaÇkhalikapeto\<*<20>*>\ jÃto. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. therassÃnu-. 2 B2. adds pi. 3 B2. Ssp. dakkhissati. 4 B2. omits vÃ. 5 B2. sakkhi. 6 B2. -mhÃ. 7 Bp. -ppaÂive-. 8 B2. adds ca. 9 B2.Bp. add ca. 10 B2. bhavayonigatiÂÂhi; Bp. bhavagatiyoniÂhiti; Ssp. bhagavati- Âhiti. 11 Ssp. so for yo. 12 B2. repeats vadhetvà ; Ssp. vadhitva and does not repeat it. 13 B2. jÅvitakappako satto; Bp. Ssp. jÅvita-. 14 Ssp. tass' eva. 15 B2. apara apari-. 16 Ssp. tatra hi. 17 B2. -saæ kammaæ. 18 Ssp. inserts so before this. 19 B2. adds so. 20 Ssp. aÂÂhikasaÇkha-. >\ #<[page 509]># %% maæsapesivatthusmiæ goghÃtako\<*<1>*>\ maæsapesiyo katvà sukkhÃpetvà vallÆravikkayena anekÃni vassÃni jÅvikaæ\<*<2>*>\ kappesi, ten' assa narakà cavanakÃle maæsapesi yeva nimit- taæ ahosi, so maæsapesi peto jÃto. maæsapiï¬avatthusmiæ so sÃkuïiko sakuïe gahetvà vikkÅïanakÃle\<*<3>*>\ nipakkhacamme maæsapiï¬amatte katvà vikkiïanto\<*<3>*>\ jÅvikaæ\<*<4>*>\ kappesi, ten' assa narakà cavanakÃle maæsapiï¬o 'va nimittaæ ahosi, so maæsapiï¬apeto jÃto. nicchavivatthusmiæ\<*<5>*>\ tassa orabbhi- kassa eÊake vadhitvà niccamme katvà kappitajÅvikassa\<*<6>*>\ pu- rimanayen' eva niccammaæ cÊakasarÅraæ\<*<7>*>\ nimittaæ ahosi, so nicchavipeto\<*<5>*>\ jÃto. asilomavatthusmiæ so sÆkariko dÅgha- rattaæ nivÃpaphuÂÂhe\<*<8>*>\ sÆkare asinà vadhitvÃ\<*<9>*>\ vadhitvà dÅgharattaæ jÅvikaæ\<*<4>*>\ kappesi, tassa\<*<10>*>\ ukkhittÃsikabhÃvo 'va nimittaæ ahosi, tasmà asilomapeto jÃto. sattilomavatthus- miæ so mÃgaviko\<*<11>*>\ ekaæ miga¤ ca satti¤ ca gahetvà vanaæ gantvà tassa migassa samÅpaæ ÃgatÃgate mige sattiyà nib- bhijjitvÃ\<*<12>*>\ mÃresi, tassa sattiyà vijjhanakabhÃvo\<*<13>*>\ yeva ni- mittaæ ahosi, tasmà sattilomapeto jÃto. usulomavatthusmiæ kÃraïiko ti rÃjÃ\<*<14>*>\ parÃdhioke anekÃhi kÃraïÃhi pÅÊetvà avasÃne kaï¬ena vijjhitvà mÃraïakapuriso, so kira asukasmiæ\<*<15>*>\ pa- dese viddho maratÅti ¤atvÃ\<*<16>*>\ vijjhati, tass' evaæ jÅvikaæ\<*<17>*>\ kappetvà narake uppannassa tato pakkÃvasesena\<*<18>*>\ idhÆpa- pattikÃle usunà vijjhanabhÃvo yeva nimittaæ ahosi,\<*<19>*>\ tasma usulonapeto jÃto. sÆcilomavatthusmiæ sÃrathÅti assadamako godamako ti pi KurundaÂÂhakathÃyaæ vuttaæ, tassa pato- dasÆciyÃ\<*<20>*>\ vijjhanabhÃvo yeva nimittaæ ahosi, tasmà sÆci- lomapeto jÃto. dutiye\<*<21>*>\ sÆcilomavatthusmiæ sÆcako\<*<22>*>\ ti pesu¤- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B2.Bp. add it, and gomaæsa- for maæsa-. 2 Ssp. jÅvitaæ. 3 B2. vikiïïana-; BP. Ssp. vikkÅ-. 4 B2.Bp. Ssp. jÅvitaæ. 5 Bp. nicchavÅ-. 6 B2. Ssp. -jÅvitassa. 7 B2. ekaÊaka-. 8 Ssp. nivÃpavuÂÂhe. 9 Ssp. does not repeat this. 10 B2.Bp. ten' assa for tassa. 11 B2. mÃgadhito. 12 B2.Bp. vijjhitvà vijjhitvà for this; Ssp. vijjhitva. 13 Ssp. vijjhaïabhÃvo. 14 B2. rÃja. 15 B2. amuka-. 16 B2. Ssp. add 'va. 17 B2.Bp. Ssp. jÅvitaæ. 18 Ssp. vipÃkÃvasesena. 19 B2. hoti. 20 B2. -suciyÃ; Ssp. paÂoda-. 21 B2.Bp. Ssp. dutiya. 22 Ssp. sÆciko. >\ #<[page 510]># %<510 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% ¤akÃrako, so kira manusse a¤¤ama¤¤a¤ ca bhindi rÃjakule ca imassa imaæ\<*<1>*>\ nÃma atthi iminà idaæ nÃma\<*<2>*>\ katan ti sÆcetvà sÆcetvà anayabyasanaæ pÃpesi, tasmà yathÃnena\<*<3>*>\ sÆcetvà manussà bhinnà tathà sÆcÅhi bhedanadukkhaæ paccanu- bhottuæ\<*<4>*>\ kammaæ eva nimittaæ katvà sÆcilomapeto jÃto. aï¬abhÃrivutthusmiæ\<*<5>*>\ gÃmakÆÂo ti vinicchayÃmacco,\<*<6>*>\ tassa kammasabhÃgatÃya kumbhamattà mahÃghaÂappamÃïà aï¬Ã ahesuæ, so hi yasmà raho paÂicchannaÂÂhÃne\<*<7>*>\ la¤chaæ gahetvà kÆÂavinicchayena pÃkaÂaæ\<*<8>*>\ dosaæ karonto sÃmike assÃmike akÃsi, tasmÃssa rahassaæ\<*<9>*>\ aÇgaæ pÃkaÂaæ nibbat- taæ, yasmà daï¬aæ paÂÂhapento paresaæ asayhaæ\<*<10>*>\ bhÃraæ Ãropesi, tasmÃssa rahassaÇgaæ\<*<11>*>\ asayhabhÃro hutvà nibbat- taæ, yasmà yasmiæ ÂhÃne Âhitena samena bhavitabbaæ, tasmiæ Âhatvà visamo ahosi, tasmÃssa rahassaÇge visamà nisajjà ahosÅti, paradÃrikavatthusmiæ\<*<12>*>\ so satto parassa rakkhitaæ\<*<13>*>\ gopitaæ sassÃmikaæ phassaæ phusanto mÅÊha- sukhena\<*<14>*>\ kÃmasukhena cittaæ ramayitvÃ\<*<15>*>\ kammasabhÃga- tÃya guthaphassaæ\<*<16>*>\ phusanto dukkham anubhavituæ tattha nibbatto. duÂÂhabrÃhmaïavatthusu\<*<17>*>\ pÃkaÂam eva. nic- chavivatthusmiæ\<*<18>*>\ yasmà mÃtugÃmo nÃma attano phasse anissaro sà ca naæ\<*<19>*>\ sÃmikassa santakaæ phassaæ ÂhenetvÃ\<*<20>*>\ paresaæ abhiratiæ uppÃdesi, tasmà kammasabhÃgatÃya sukhasamphassÃ\<*<21>*>\ dhaæsitvà dukkhasamphassaæ anubha- vituæ nicchavitthÅ hutvà uppannÃ.\<*<22>*>\ maÇgulivatthusmiæ\<*<23>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. idaæ. 2 Bp. adds kammaæ. 3 Ssp. yathà tena. 4 Bp. Ssp. -bhotuæ. 5 B2. -bhÃriyava-; Bp. -bhÃritava-; Ssp. -bhÃrava-. 6 Bp. vinicchaya amacco. 7 B2.Bp. Ssp. -nne ÂhÃne. 8 B2. pÃkaÂa. 9 B2.Bp. Ssp. -ssaÇgaæ. 10 B2. Ssp. asayha. 11 Ssp. rahassaæ aÇgaæ. 12 Bp. pÃradÃ-. 13 B2. parakkhi-; Ssp. rakkita. 14 Bp. mÅÊhaphusena. 15 B2. rammayitvÃ. 16 Ssp. gÆtha-. 17 B2.Bp. -vatthu; Ssp. -vatthusmiæ and omits pÃkataæ eva. niccha-. 18 B2.Bp. nicchavitthivatthu-. 19 B2.Bp. Ssp. taæ. 20 B2. adds 'va. 21 B2. Ssp. -ssaæ. 22 B2.Bp. upapannÃ. 23 B2.Bp. -gulitthi va-; Ssp. -guÊitthÅ va-. >\ #<[page 511]># %% maÇgulin ti virÆpaæ duddasikaæ\<*<1>*>\ bÅbhacchaæ\<*<2>*>\ sà kira\<*<3>*>\ ikkhi- nikÃkammaæ yakkhadÃsikammaæ karonti\<*<4>*>\ iminà ca iminà ca evaæ balikamme kate ayaæ nÃma tumhÃkaæ va¬¬hi\<*<5>*>\ bhavissatÅti mahÃjanassa gandhapupphÃdÅni va¤canÃya ga- hetvà mahÃjanaæ duddiÂÂhiæ\<*<6>*>\ micchÃdiÂÂhiæ gaïhÃpesi, tasmà tÃya kammasabhÃgatÃya gandhapphÃdÅnaæ theni- tattà duggandhà duddassanassa gÃhitattà duddasikà virÆpà bÅbhaccÃ\<*<7>*>\ hutvà nibbattÃ. okilinivatthusmiæ\<*<8>*>\ uppakkaæ okiliniæ okiriïin\<*<9>*>\ ti sà kira aÇgÃracitake\<*<10>*>\ nipannà vipphandamÃnà viparivattamÃnÃ\<*<11>*>\ paccati, tasmà uppakkà c' eva hoti kharena agginà pakka- sarÅr okilinÅ ca kilinnasarÅrÃ\<*<12>*>\ bindubindÆni 'ssÃ\<*<13>*>\ sarÅrato paggharanti, okiriïÅ\<*<14>*>\ ca aÇgÃraparikiïïÃ,\<*<15>*>\ tassà hi heÂÂhato pi kiæsukapupphavaïïà aÇgÃrà ubhayapassesu pi, ÃkÃsato pi 'ssà upari aÇgÃrà patanti, tena vuttaæ: uppakkaæ okili- niæ\<*<16>*>\ okiriïiæ\<*<17>*>\ ti. sÃ\<*<18>*>\ issà pakatÃya\<*<19>*>\ sapattiæ aÇgÃra- kaÂÃhena okiriti.\<*<20>*>\ tassÃ\<*<21>*>\ kira ra¤¤o\<*<22>*>\ ekÃnÃÂakinÅ aÇgÃra- kaÂÃhaæ samÅpe Âhapetvà gattato udaka¤ ca pu¤chati pÃ- ïinà ca sedaæ karoti, rÃjà pi\<*<23>*>\ tÃya saddhiæ katha¤ ca karoti parituÂÂhÃkÃra¤\<*<24>*>\ ca dasseti, aggamahesÅ taæ asayhamÃnÃ\<*<25>*>\ issà pakatà hutvà acirapakkantassa ra¤¤o taæ aÇgÃrakaÂÃhaæ gahetvà tassà upari aÇgÃre okiri,\<*<26>*>\ sà taæ kammaæ katvà tÃdisaæ yeva vipÃkaæ paccanubhavituæ petaloke nibbattÃ. \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. duddassikaæ. 2 B2. bÅgacchaæ; Bp. vÅbhacchaæ; Ssp. vibhacchaæ. 3 B2. kir' ikkhanikÃ-; Bp. Ssp. kira ikkhaïikÃ-. 4 Bp. Ssp. karontÅ. 5 B2. Ssp. vu¬¬hi. 6 B2. -ÂÂhi. 7 B2. bÅgacchÃ; Bp. vÅbhacchÃ; Ssp. vibhacchÃ. 8 Ssp. okilinitthiva-. 9 B2. -lini okirinÅti; Ssp. -liniæ okÅraïin. 10 Ssp. -cittake. 11 Ssp. pariva-. 12 Ssp. adds ca. 13 B2.Bp. hi 'ssÃ. 14 Ssp. okÅraïÅ. 15 B2.Bp. -rasaæpari-. 16 B2. -lÅni. 17 Ssp. okÅraïin. 18 B2. Bp. insert pubbe after sÃ. 19 B2. Ssp. pakatÃ. 20 Bp. okirati; Ssp. okÅrati. 21 Ssp. tassa. 22 B2. KaliÇkara¤¤o; Bp. Kalira¤¤o. 23 Ssp. omits pi. 24 Ssp. upari tuÂÂhÃ-. 25 Bp. Ssp. asahamÃnÃ. 26 Ssp. okÅri. >\ #<[page 512]># %<512 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% coraghÃtakavatthusmiæ so ra¤¤o ÃïÃya dÅgharattaæ corÃ- naæ sÅsÃni chinditvà petaloke nibbattento\<*<1>*>\ asÅsakavandhaæ\<*<2>*>\ hutvà nibbatti. bhikkhuvatthusmiæ pÃpabhikkhÆ 'ti lÃ- makabhikkhu. so kira lokassa-saddhÃdeyye\<*<3>*>\ cattÃro paccaye paribhu¤jitvà kÃyavacÅdvÃrehi asa¤¤ato\<*<4>*>\ bhinnÃjÅvo citta- keÊiæ\<*<5>*>\ kÅÊanto vicari, tato ekaæ buddhantaraæ niraye pacitvÃ\<*<6>*>\ petaloke nibbattento\<*<1>*>\ bhikkhusadisen' eva atta- bhÃvena nibbatti. bhikkhuïÅsikkhamÃnasÃmaïerasÃmaïerÅ\<*<7>*>\- vatthÆsu\<*<8>*>\ pi ayam eva vinicchayo. Tapodavatthusmiæ\<*<9>*>\ acchodiko\<*<10>*>\ ti pasannodako. sÅtodiko\<*<11>*>\ti sÅtaudako.\<*<12>*>\ sÃtodiko\<*<13>*>\ ti madhurodako. setako\<*<14>*>\ ti parisuddho,\<*<15>*>\ nissevÃlapanakakad- damo. supatittho\<*<16>*>\ ti sundarehi titthehi\<*<17>*>\ uppanno.\<*<18>*>\ ramaïÅyo ti ratijanako. cakkamattÃnÅti rathacakkappamÃïÃni. ka- ÂhitÃ\<*<19>*>\ sandatÅti tattà santattà hutvà sandati. yat' Ãyaæ bhik- khave ti yato ayaæ bhikkhave. so daho ti so rahado.\<*<20>*>\ kuto panÃyaæ sandatÅti vebhÃrapabbatassa kira heÂÂhà bhum- maÂÂhanÃgÃnaæ\<*<21>*>\ pa¤cayojanasatikaæ nÃgabhavanaæ deva- lokasadisaæ maïimayena\<*<22>*>\ talena ÃrÃmuyyÃnehi ca saman- nÃgataæ, tattha nÃgÃnaæ kÅÊanaÂÂhÃne so udakadaho, tato ayaæ Tapodà sandati. dvinnaæ mahÃnirayÃnaæ antarikÃya ÃgacchatÅti RÃjagahanagaraæ kira Ãvi¤jhitvÃ\<*<23>*>\ mahÃpetaloko, tattha dvinnaæ mahÃlohakumbhinirayÃnaæ\<*<24>*>\ antarena ayaæ tapodà Ãgacchati, tasmà kathitÃ\<*<25>*>\ sandatÅti. yuddhavatthus- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. nibbattanto. 2 B2. -sakakavandhaæ; Bp. -sakaæ bandhaæ. 3 B2. -yya. 4 Bp. asaæyato. 5 B2. -keli. 6 Bp. Ssp. paccitvÃ. 7 Bp. bhikkhÆnÅ-. 8 B2. -bhikkamÃna-. 9 B2.Bp. Ssp. -podÃva-. 10 B2.Bp. Ssp. -dako. 11 B2.Bp. Ssp. -todako. 12 B2.Bp. sÅtalaudako; Ssp. sÅtalÆdako. 13 B2.Bp. Ssp. -dako. 14 B2.Bp. Ssp. setodako. 15 Ssp. -ddhodako. 16 Bp. sÆpa-; Ssp. sutiÂÂho. 17 Ssp. tiÂÂhehi. 18 B2.Bp. Ssp. upapanno. 19 B2. kudhitÃ; Bp. kuÂhitÃ; Ssp.kuÂÂhitÃ. 20 B2. dahado. 21 B2.Bp. bhÆmaÂÂhakanÃ-; Ssp. bhummaÂÂhakanÃ-. 22 B2.Bp. ramaïÅyena. 23 B2.Bp. Ssp. ÃvijjhitvÃ. 24 Ssp. -bhÅnira-. 25 B2. kudhitÃ; Bp. kuthitÃ; Ssp. kuÂÂhitÃ. >\ #<[page 513]># %% miæ nandi\<*<1>*>\ caratÅti vijayabheri\<*<2>*>\ Ãhiï¬ati. rÃjà Ãvuso Lic- chavÅhÅti thero kira attano divÃÂÂhÃne\<*<3>*>\ ca rattiÂÂhÃne ca nisÅ- ditvà Licchaviyo\<*<4>*>\ katahatthà katÆpÃsanÃ,\<*<5>*>\ rÃjà ca tehi sad- dhiæ sampahÃraæ detÅti Ãvajjento\<*<6>*>\ dibbena cakkhunà rajÃ- naæ parÃjitaæ palÃyamÃnaæ addasa, tato bhikkhÆ Ãmantetvà rÃjÃvuso\<*<7>*>\ tumhÃkaæ upaÂÂhÃko LicchavÅhi pabhaggo ti Ãha. saccaæ bhikkhave MoggallÃno Ãhà 'ti parÃjitakÃle Ãvajjitvà yaæ diÂÂhaæ taæ bhaïanto saccaæ Ãha. nÃgogÃhavatthus- miæ sappÅnikÃyÃ\<*<8>*>\ 'ti evaæ\<*<9>*>\ nÃmikÃya. Ãna¤jasamÃdhin\<*<10>*>\ ti anejam\<*<11>*>\ acalaæ kÃyavÃcÃvipphandavirahitaæ catutthaj- jhÃnasamÃdhiæ.\<*<12>*>\ nÃgÃnan ti hatthÅnaæ. ogÃhaæ\<*<13>*>\ uttaran- tÃnan ti ogayha\<*<14>*>\ ogÃhitvÃ\<*<15>*>\ puna uttarantÃnaæ. te kira gambhÅraæ odakaæ\<*<16>*>\ otaritvà tattha nahÃtvÃ\<*<17>*>\ ca pivitvà ca soï¬Ãya udakaæ gahetvà a¤¤ama¤¤aæ ÃloletvÃ\<*<18>*>\ uttaranti, tesaæ evaæ ogayha\<*<19>*>\ uttarantÃnan ti vuttaæ hoti. ko¤caæ karontÃnan ti nadÅtÅre\<*<20>*>\ Âhatvà soï¬aæ mukhe pakkhipitvÃ\<*<21>*>\ ko¤canÃdaæ karontÃnaæ. saddaæ assosin ti taæ ku¤canÃ- dasaddaæ\<*<22>*>\ assosiæ.\<*<23>*>\ atth' eso bhikkhave samÃdhi so ca\<*<24>*>\ aparisuddho ti atthi eso samÃdhi MoggallÃnassa, so ca kho parisuddho na hoti. thero kira pabbajjato\<*<25>*>\ sattame divase tad ahu arahattaæ\<*<26>*>\ patto aÂÂhasamÃpattÅsu\<*<27>*>\ pa¤cah' ÃkÃrehi \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. nandiæ. 2 B2.Bp. -bheriæ. 3 Bp. divÃÂhÃne. 4 Bp. Ssp. -vayo. 5 Bp. katu-. 6 B2. -jjanto. 7 B2.Bp. Ssp. rÃjà Ãvuso. 8 B2. sippÅni-; Bp. sippini-; Ssp. sappini-. 9 B2. eva. 10 B2. -¤jaæ samÃ-; Bp. Ssp. Ãne¤jaæ samÃ.- 11 Ssp. Ãne¤jam. 12 B2. catutthe jhÃna-. 13 B2.Bp. ogayha utta-. 14 Ssp. omits ogayha. 15 B2.Bp. ogÃhetvÃ. 16 B2.Bp. Ssp. udakaæ. 17 B2. nhÃtvÃ; Bp. nhatvÃ. 18 B2. ÃloÊento; Bp. ÃlolentÃ.19 Bp. ogÃyha. 20 B2.Bp. tÅre for nadÅ-. 21 B2. -kkhÅpetvÃ. 22 B2. ko¤janÃ-; Bp. Ssp. ko¤canÃ-. 23 B2. assosi. 24 B2.Bp. Ssp. add kho. 25 B2. pabbajjitato; Bp. Ssp. pabbajitato. 26 Bp. Ssp. arahattappatto. 27 B2.Bp. Ssp. aÂÂhasu samÃ-. >\ #<[page 514]># %<514 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% ÃciïïavasÅbhÃvo\<*<1>*>\ samÃdhiparipanthike\<*<2>*>\ dhamme na\<*<3>*>\ suÂÂhu parisodhetvà Ãvajjana-samÃpajjana\<*<4>*>\ -adhiÂÂhÃna-uÂÂhÃna\<*<5>*>\- paccavekkhanÃnaæ sa¤¤Ãmattakam eva katvà catutthajjhÃ- naæ appetvà nisinno, jhÃnaÇgehi uÂÂhÃya\<*<6>*>\ nÃgÃnaæ saddaæ sutvà antosamÃpattiyaæ assosin\<*<7>*>\ ti evaæ sa¤¤Å ahosi. tena vuttaæ:atth' eso bhikkhave samÃdhi yo\<*<8>*>\ ca kho aparisuddho ti. Sobhitavatthusmiæ ahaæ Ãvuso pa¤cakappasatÃni anus- sarÃmÅti ekÃvajjanena anussarÃmÅti Ãha. itarathà hi anac- chariyaæ ariyasÃvakÃnaæ paÂipÃÂiyà nÃnÃvajjanena tassa tassa atÅte\<*<9>*>\ nivÃsassa anussaraïan ti na bhikkhÆ ujjhÃyeyyuæ, yasmà pan' esa ekÃvajjanena anussarÃmÅti Ãha, tasmà bhik- khÆ ujjhÃyiæsu. atth' esà bhikkhave Sobhitassa sà ca kho ekà yeva jÃtÅti yaæ Sobhito jÃtiæ anussarÃmÅti Ãha. atth' esà jÃti Sobhitassa sà ca kho ekà yeva antarÃ\<*<10>*>\ na uppaÂipÃ- Âiyà anussarità ti adhippÃyo. katham panÃyaæ etaæ anus- sarÅti, ayaæ\<*<11>*>\ kira pa¤cannaæ kappasatÃnaæ upari titthÃya- tane pabbajitvà asa¤¤asamÃpattiæ nibbattetvà aparihÅnaj- jhÃno kÃlaæ katvà asa¤¤abhave\<*<12>*>\ nibbatti. tattha yÃvatÃ- yukaæ Âhatvà avasÃne manussaloke uppanno sÃsane\<*<13>*>\ pabba- jitvà tisso vijjà sacchÃkÃsi, so pubbe nivÃsaæ anussaramÃno imasmiæ attabhÃve paÂisandhiæ disvà tato paraæ tatiye attabhÃve cutim eva addasa. atha ubhinnaæ antarà acit- takaæ attabhÃvaæ anussarituæ asakkonto nayato sallakkhesi: addhÃhaæ\<*<14>*>\ asa¤¤Åbhave\<*<15>*>\ nibbatto ti. evaæ sallakkhentena\<*<16>*>\ pana\<*<17>*>\ tena dukkaraæ kataæ, satadhÃ\<*<18>*>\ bhinnassa vÃÊassa koÂiyà koÂi\<*<19>*>\ paÂividdhà ÃkÃse padaæ dassitaæ, tasmà taæ\<*<20>*>\ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. anÃciïïa-; Ssp. aciïïavasi-. 2 B2. -pÃribandhike; Bp. -pÃribandhake; Ssp. -pÃripanthike. 3 B2. omits na. 4 B2.Bp. -jjanÃdhi-. 5 B2.Bp. Ssp. -vuÂÂhÃna-. 6 B2.Bp. Ssp. vuÂÂhÃya. 7 B2. -sÅti. 8 Bp. Ssp. so. 9 Ssp. atÅta. 10 B2.Bp. Ssp. anantarÃ. 11 Bp. ahaæ. 12 Ssp. asa¤¤i-. 13 B2. so sÃnesane for sÃsane. 14 B2.Bp. addhà ahaæ. 15 B2.Bp. asa¤¤abhave; Ssp. asa¤¤ibhave. 16 B2. -kkhantena. 17 B2.Bp. panÃnena; Ssp. omits pana. 18 Ssp. sattadhÃ. 19 B2. kotiæ. 20 Bp. Ssp. naæ. >\ #<[page 515]># %% bhagavà imasmiæ yeva vatthusmiæ etad agge Âhapesi, etad aggaæ bhikkhave mama sÃvakÃnaæ bhikkhÆnaæ pubbe nivÃsaæ anussarantÃnaæ yad idaæ Sobhido ti. uddiÂÂhà kho Ãyasmanto cattÃro pÃrÃjikà dhammà ti idaæ idha uddiÂÂhapÃrÃjikaparidÅpanam eva. samodhÃnetvà pana sabbÃn' eva catuvÅsati\<*<1>*>\ pÃrajikÃni veditabbÃni. katamÃni catuvÅsati,\<*<1>*>\ pÃÊiÃgatÃni\<*<2>*>\ tÃva bhikkhÆnaæ cattÃri bhikkhuïÅ- naæ asÃdhÃraïÃni cattÃrÅti aÂÂha. ekÃdasa abhabbapuggalÃ, tesu paï¬akatiracchÃnagatÃ\<*<3>*>\ ubhato bya¤janakà tayo vat- thuvipannà ahetukapaÂisandhikÃ, tesaæ saggo avÃrito maggo pana vÃrito, abhabbà hi te maggaphalapaÂilÃbhÃya\<*<4>*>\ vatthuvi- pannattà ti,\<*<5>*>\ pabbajjÃpi tesaæ\<*<6>*>\ paÂikkhittÃ, tasmà te pi pÃrÃjikÃ. theyyasaævÃsako titthiyapakkantako mÃtughÃ- tako pitughÃtako arahantaghÃtako bhikkhuïÅdÆsako rudhirup- pÃdako\<*<7>*>\ saÇghabhedako ti ime aÂÂha attano kiriyÃya\<*<8>*>\ vipan- nattà abhabbaÂÂhÃnaæ pattà ti pÃrÃjikà 'va.\<*<9>*>\ tesu\<*<10>*>\ theyya- saævÃsako titthiyapakkantako bhikkhuïÅdÆsako ti imesaæ tiïïaæ saggo avÃrito maggo pana vÃrito'va. itaresaæ pa¤can- naæ ubhayam pi vÃritaæ, te hi anantarÃ\<*<11>*>\ 'va narake nibbat- tanakasattÃ, iti ime ca ekÃdasa purimà ca aÂÂha\<*<12>*>\ ekÆnavÅsati te gihÅliÇge\<*<13>*>\ ruciæ uppÃdetvà gihÅnivÃsananivatthÃya\<*<13>*>\ bhik- khuïiyà saddhiæ vÅsati,\<*<14>*>\ sà hi ajjhÃcÃravÅtikkamaæ akatvÃpi ettÃvatà 'va\<*<15>*>\ assamaïÅti, imÃni tÃva vÅsati pÃrÃjikÃni. apa- rÃni pi lambÅ mudupiÂÂhiko parassaÇgajÃtaæ\<*<16>*>\ mukhena gaï- hati\<*<17>*>\ parassa aÇgajÃte abhinisÅdatÅti imesaæ catunnaæ vasena cattÃri anulomapÃrÃjikÃni\<*<18>*>\ vadanti. etÃni hi yasmà ubhin- naæ rÃgavasena sadisabhÃvÆpagatÃnaæ dhammo methuna- dhammo ti vuccati. tasmà etena pariyÃyena methunadham- \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Ssp. catÆ-. 2 B2.Bp. pÃÊiyam ÃgatÃni 3 Ssp. -gata. 4 B2.Bp. Ssp. magga- for maggaphala-. 5 B2.Bp. Ssp. omit ti. 6 B2.Bp. Ssp. nesaæ. 7 B2.Bp. lohituppÃ-; Ssp. ruhiruppÃ-. 8 Bp. kriyÃya. 9 Ssp. ca. 10 B2. etesu. 11 B2.Bp. -tarabhave; Ssp. omits 'va. 12 Bp. aÂÂhÃti. 13 Bp. gihi-; Ssp. gihinivÃsaæ ni-. 14 Bp. vÅsa. 15 B2.Bp. ca for 'va; Ssp. omits 'va. 16 B2.Bp. Ssp. 'ssa aÇga-. 17 B2.Bp. Ssp. gaïhÃti. 18 B2.Bp. Ssp. -jikÃnÅti. >\ #<[page 516]># %<516 SamantapÃsÃdikà [Bhvibh_I.4.>% maæ apatisevitvÃ\<*<1>*>\ yeva kevalaæ maggena maggaæ\<*<2>*>\ pavesana- vasena Ãpajjitabbattà methunadhammapÃjÃrikassa anulomen- tÅti anulomapÃrÃjikÃnÅti vuccanti.\<*<3>*>\ iti\<*<4>*>\ imÃni\<*<5>*>\ cattÃri puri- mÃni ca vÅsatÅti\<*<6>*>\ samodhÃnetvà sabbÃn' eva catuvÅsati\<*<7>*>\ pÃrÃ- jikÃni veditabbÃni. na labhati bhikkhÆhi saddhiæ saævÃsan ti uposatha- pavÃraïa\<*<8>*>\ -pÃtimokkhuddesa-saÇghakammabhedaæ\<*<9>*>\ bhik- khÆhi saddhiæ saævÃsaæ na labhati. yathà pure tathà pac- chà ti yathà pure\<*<10>*>\ gihÅkÃle\<*<11>*>\ anupasampannakÃle ca pacchÃ- pÃrÃjikaæ Ãpanno pi tath' eva asaævÃso hoti, n' atthi tassa bhikkhÆhi saddhiæ uposatha-pavÃraïa-pÃtimokkhuddesa- saÇghakammappabhedo saævÃso ti bhikkhÆhi\<*<12>*>\ saddhiæ saæ- vÃsaæ na labhati.\<*<12>*>\ tatthÃyasmante pucchÃmÅti tesu catÆsu pÃrÃjikesu Ãyasmante kaccittha parisuddhà ti pucchÃmi. kacci 'tthà 'ti kacci ettha. etesu catÆsu pÃrÃjikesu kacci pari- suddhà ti attho. athavà kacci 'ttha parisuddhà ti kacci pari- suddhà atthabhavathÃ\<*<13>*>\ 'ti attho. sesaæ sabbattha uttÃnat- tham evÃ' ti. SamantapÃsÃdikÃya vinayasaævaïïanÃya catutthapÃrÃ- jikavaïïanà niÂÂhitÃ. [Iti PÃrÃjika-kaï¬aæ.] \<-------------------------------------------------------------------------- 1 Bp. appaÂise-; Ssp. apaÂi-. 2 B2. magga; Bp. Ssp. maggappa-. 3 Ssp. vuccantÅti. 4 B2.Bp. omit iti. 5 B2. adds ca. 6 Ssp. vÅsati. 7 Ssp. catÆ-. 8 Ssp. ppavÃ-. 9 B2.Bp.Ssp. -kammappabhedaæ. 10 B2.Bp.Ssp. pubbe for pure. 11 Bp.Ssp. gihi-; and Ssp. adds ca. 12 B2.Bp. omit these five words. 13 Ssp. bhavathà 'ti. >\