Input by the Sri Lanka Tripitaka Project [CPD Classification 4.1.2] [SL Vol Mhv - ] [\z Mhv /] [\w I /] [SL Page 001] [\x 1/] MahÃvaæso ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for ³ ³ WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes ³ ³ BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 195 ³ ³ long A ù 249 ³ ³ long i Å 197 ³ ³ long I ý 253 ³ ³ long u Æ 198 ³ ³ long U ô 244 ³ ³ vocalic r ­ 173 ³ ³ vocalic R ã 227 ³ ³ long vocalic r Ì 204 ³ ³ vocalic l Ê 202 ³ ³ long vocalic l Ë 203 ³ ³ velar n Ç 199 ³ ³ velar N § 167 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t  194 ³ ³ retroflex T è 232 ³ ³ retroflex d ¬ 172 ³ ³ retroflex D Ö 214 ³ ³ retroflex n ï 239 ³ ³ retroflex N × 215 ³ ³ palatal s Ó 211 ³ ³ palatal S Á 193 ³ ³ retroflex s « 171 ³ ³ retroflex S å 229 ³ ³ anusvara æ 230 ³ ³ capital anusvara õ 245 ³ ³ visarga ÷ 247 ³ ³ capital visarga ê 234 ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ PaÂhamo paricchedo. Namo tassa bhagavato arahato sammÃsambuddhassa. 1 NamassitvÃna sambuddhaæ susuddhaæ suddhavaæsajaæ MahÃvaæsaæ pavakkhÃmi nÃnÃnÆnÃdhikÃrikaæ. 2 PorÃïehi kato'peso ativitthÃrito kvaci, AtÅva kvaci saækhitto anekapunaruttako, 3 Vajjitaæ tehi dosehi sukhaggahaïadhÃraïaæ PasÃdasaævegakaraæ sutito ca upÃgataæ. 4 PasÃdajanake ÂhÃne tathà saævegakÃrake Janayanto pasÃda¤ca saævega¤ca suïÃtha taæ. 5 DÅpaÇkaraæ hi sambuddhaæ passitvà no jino purà Lokaæ dukkhà pamocetuæ bodhÃya païidhiæ akÃ. 6 Tato ta¤ceva sambuddhaæ koï¬a¤¤aæ maÇgalaæ muniæ Sumanaæ revataæ buddhaæ sobhita¤ca mahÃmuniæ 7 Anomadassiæ sambuddhaæ padumaæ nÃradaæ jinaæ Padumuttarasambuddhaæ sumedha¤ca tathÃgataæ 8 SujÃtaæ piyadassi¤ca atthadassi¤ca nÃyakaæ Dhammadassi¤ca siddhatthaæ tissaæ phussajinaæ tathà 9 Vipassiæ sikhisambuddhaæ sambuddhaæ vessabhuæ vibhuæ Kakusandha¤ca sambuddhaæ koïÃgamanameva ca 10 Kassapaæ sugata¤ce'me sambuddhe catuvÅsati ùrÃdhetvà mahÃvÅro tehi bodhÃya vyÃkato [SL Page 002] [\x 2/] ( 11 PÆretvà pÃramÅ sabbà patvà sambodhimuttamaæ Uttamo gotamo buddho satte dukkhÃpamocayi.1 12 MagadhesuruvelÃyaæ bodhimÆle mahÃmuni VisÃkhapuïïamÃyaæ so patto sambodhimuttamaæ. 13 SattÃhÃni tahiæ satta so vimuttisukhaæ paraæ Vindaæ taæ 2 madhuratta¤ca dassayanto vasÅ vasÅ. 14 Tato bÃrÃïasiæ gantvà dhammacakkaæ pavattayi, Tattha vassaæ vasanto'va saÂÂhiæ arahataæ akÃ. 15 Te dhamammadesanatthÃya vissajjetvÃna bhikkhavo Vinetvà ca tato tiæsasahÃye bhaddavaggiye 16 SahassajaÂile nÃtho vinetuæ kassapÃdike Hemante uruvelÃyaæ vasi te paripÃcayaæ, 17 Uruvelakassapassa mahÃya¤¤e upaÂÂhite Tassa'ttano nÃgamane icchÃvÃraæ vijÃniya 18 Uttarakuruto bhikkhaæ ÃharitvÃ'rimaddano Anotattadahe bhutvà sÃyaïhasamaye sayaæ 19 Bodhito navame mÃse phussapuïïamiyaæ jino LaÇkÃdÅpaæ visodhetuæ laÇkÃdÅpamupÃgami. 20 SÃsanujjotanaæ ÂhÃnaæ laÇkà ¤Ãtà jinena hi, YakkhapuïïÃya laÇkÃya yakkhà nibbÃsiyÃti ca. 21 ¥Ãto'va laÇkÃmajjhamhi gaÇgÃtÅre manorame TiyojanÃyate ramme ekayojanavitthate 22 MahÃnÃgavanuyyÃne yakkhasaÇgÃmabhumiyà LaÇkÃdÅpaÂÂhÃyakkhÃnaæ mahÃyakkhasamÃgamo, 23 UpÃgato taæ sugato mahÃyakkhasamÃgamaæ SamÃgamassa majjhamhi tattha tesaæ siropari 24 MahiyaÇgaïathÆpassa ÂhÃne vehÃsayaæ Âhito VuÂÂhivÃtandhakÃrehi 3 tesaæ saævejanaæ akÃ. 25 Te bhayaÂÂhÃ'bhayaæ yakkhà ayÃcuæ abhayaæ jinaæ. Jino abhayado Ãha yakkhe te'tibhayaddite 4 ----- - ---- 1. [A.D.]Pamocaye. 2. [A.] Vinditaæ 3. [E.A.D.-] NdhakÃrÃdiæ 4. [E.] BhayaÂÂite. [SL Page 003] [\x 3/] ( 26 "Yakkhà bhayaæ vo dukkha¤ca harisasÃmi idaæ ahaæ, Tumhe nisajjaÂÂhÃnamme samaggà detha no 5 idha" 27 ùhu te sugataæ yakkhà "dema mÃrisa te imaæ" Sabbe'pi "sakalaæ dÅpaæ, dehi no abhayaæ tuvaæ. 28 Bhayaæ sÅtaæ tamaæ tesaæ gantvà tandinnabhumiyaæ Cammakhaï¬aæ attharitvà tatthÃ'sÅno jino tato 29 Cammakhaï¬aæ pasÃresi Ãdittaæ taæ samantato, GhammÃbhibhutà 6 te bhÅtà Âhità ante samantato, 30 GiridÅpaæ tato nÃtho rammaæ tesaæ idhÃ'nayÅ, 7 Tesu tattha paviÂÂhesu yathÃÂhÃne Âhapesi ca. 31 NÃtho taæ saækhipÅ cammaæ, tadà devà samÃgamuæ, tasmiæ samÃgame tesaæ satthà dhammamadesayÅ. 32 Nekesaæ pÃïakoÂÅnaæ dhammÃbhisamayo ahu, Saraïesu ca sÅlesu Âhità Ãsuæ asaækhiyÃ. 33 SotÃpattiphalaæ patvà sele sumanakÆÂake MahÃsumanadevindo pÆjiyaæ yÃci pÆjiyaæ. 34 Siraæ parÃmasitvÃna nÅlÃmalasiroruho PÃïimatte adà kese tassa pÃïahito 8 jino. 35 So taæ suvaïïavaÇgoÂavarenÃdÃya satthÆno NisinnaÂÂhÃnaracite nÃnÃratanasa¤acaye 36 Sabbato sattaratane te Âhapetvà siroruhe So indanÅlathÆpena pidahesi namassi ca. 37 Parinibbutamhi 9 sambuddhe citakÃto ca iddhiyà ùdÃya jinagÅvaÂÂhiæ thero sarabhunÃmako 38 Therassa sÃriputtassa sisso ÃnÅya cetiye Tasmiæ yeva ÂhapetvÃna bhikkhÆhi parivÃrito 39 ChÃdÃpetvà medavaïïapÃsÃïehi mahiddhiko ThÆpaæ dvÃdasahatthuccaæ kÃrÃpetvÃna pakkami. ----- - ----5. [E.T.@]Ma. 6. [D.T.]CammÃhibhÆtÃ. 7. [T.]IdhÃ'niya 8.[T.]SabbapÃïahito. 9. [A.]Parinibbute [SL Page 004] [\x 4/] ( 40 DevÃnampiyatissassa ra¤¤o bhÃtukumÃrako UddhacÆÊÃbhayo nÃma disvà cetiyamabbhutaæ. 41 Taæ chÃdayitvà kÃresi tiæsahatthuccacetiyaæ. Maddanto damiÊe rÃjà tatraÂeÂhà duÂÂhagÃmiïÅ 42 AsÅtihatthaæ kÃresi tassa ka¤cukacetiyaæ. MahiyaÇgaïathÆpoyameso evaæ patiÂÂhito. 43 Evaæ dÅpamimaæ katvà manussÃrahamissaro Uruvelamagà dhÅro uruvÅraparakkamoti. MahiyaÇgaïÃgamanaæ niÂÂhitaæ 44 MahÃkÃruïiko satthà sabbalokahite rato Bodhito pa¤came vasse vasaæ jetavane jino. 45 Mahodarassa nÃgassa tathà cÆÊodarassa ca MÃtulabhÃgineyyÃnaæ maïipallaÇkahetukaæ 46 Disvà sapÃrisajjÃnaæ saÇgÃmaæ paccupaÂÂhitaæ Sambuddho cittamÃsassa kÃÊapakkhe uposathe 47 PÃto yeva samÃdÃya pavaraæ pattacÅvaraæ AnukampÃya nÃgÃnaæ nÃgadÅpamupÃgami. 48 Mahodaro'pi so nÃgo tadà rÃjà mahiddhiko, Samudde nÃgahavane dasaddhasatayojane, 49 KaïiÂÂhikà tassa kaïhà va¬¬hamÃnamhi 10 pabbate NÃgarÃjassa dinnÃ'si, tassa cÆÊodaro suto. 50 Tassa mÃtÃmahà 11 mÃtu maïipallaÇkamuttamaæ Datvà kÃlakatà 12 nÃgÅ, mÃtulena tathà hi so 51 Ahosi bhÃgineyyassa saÇgÃmo paccupaÂÂhito. PabbateyyÃ'pi nÃgà te ahesuæ hi mahiddhikÃ. 52 Samiddhisumano nÃma devo jetavane Âhitaæ RÃjÃyatanamÃdÃya attano bhavanaæ subhaæ 53 BuddhÃnumatiyà yeva chattÃkÃraæ jinopari DhÃrayanto upÃga¤chi ÂhÃnaæ taæ pubbavutthakaæ. ----- - ----10. [A.]Kaïïava¬amÃnamhi [E.] Kaïïà va¬¬hamÃnamhi. [T.] Ka¤¤Ã va¬¬ha mÃnamhÅ 11. [A.E.]MÃtÃmaho. Ra12 [X]g¤a[X] Å kÃlakato nÃgo [A.E.] KÃlakato nÃgo. [SL Page 005] [\x 5/] ( 54 Devo hi so nÃgadÅpe manusso'nantare bhave Ahosi, rÃjÃyatanaÂÂhitaÂÂhÃne sa addasa 55 Paccekabuddhe bhu¤jante, disvà cittaæ pasÃdiya 13 PattasodhanasÃkhÃni tesaæ pÃdÃsi, tena so 56 NibbattÅ tasmiæ rukkhasmiæ jetuyyÃne manorame DvÃrakoÂÂhakapassamhi, pacchÃbahÅ ahosi so. 57 DevÃtidevo devassa tassa vuddhi¤ca passiya Idaæ ÂhÃnahitattha¤ca 14 taæ sarukkhaæ 15 idhÃnayi. 58 SaÇgÃmamajjhe ÃkÃse nisinno tattha nÃyako Tamaæ tamonudo tesaæ nÃgÃnaæ hiæsanaæ akÃ. 59 AssÃsento bhayaÂÂe te Ãlokaæ pavidaæsayi. 16 Te disvà sugataæ tuÂÂhà pÃde vandiæsu satthuno. 60 Tesaæ dhammamadesesi sÃmaggikaraïaæ jino, Ubho'pi te patÅtà taæ pallaÇkaæ munino aduæ. 61 Satthà bhumigato tattha nisÅditvÃna Ãsane Tehi dibbannapÃnehi nÃgarÃjehi tappito 62 Te jalaÂÂhe thalaÂÂhe va bhujage'sÅtikoÂiyo Saraïesuca sÅlesu patiÂÂhÃpesi nÃyako. 63 Mahodarassa nÃgassa mÃtulo maïiakkhiko KalyÃïiyaæ nÃgarÃjà yuddhaæ kÃtuæ tahiæ gato 64 BuddhÃgamamhi paÂhame sutvà saddhammadesanaæ hito saraïasÅlesu tatthÃ'yÃci tathÃgataæ, 65 "MahatÅ anukampà no katà nÃtha tayà ayaæ, TavÃnÃgamane sabbe mayaæ bhasmÅbhavÃmahe. 66. Anukampà mayipi te visuæ hotu mahodaya 17 PunarÃgamanenettha vÃsabhumiæ mamÃmama." 18 67 AdhivÃsayitvà 19 bhagavà tuïhÅbhÃvenidhÃgamaæ, PatiÂÂhÃpesi tattheva rÃjÃyatanacetiyaæ, -- 13. [A.] PasÅdiya 14. [A.] hÃnaæ hitatthaæ 15. [A.] Taæ ca rukkhaæ. 16. [E.A.] Pavidhaæsayi 17. [T.E.] MahÃdaya 18. [A.] MamÃgama. 19. [E.](PÃÂha) adhivÃsayittha. [SL Page 006] [\x 6/] ( 68 Ta¤vÃpi rÃjÃyatanaæ pallaÇka¤ca mahÃrahaæ Appesi nÃgarÃjÆnaæ lokanÃtho namassituæ. 69 "Paribhogacetiyaæ mayhaæ nÃgarÃjà namassatha, Taæ bhavissati vo tÃtà hitÃya ca sukhÃya ca." 70 IccevamÃdiæ sugato nÃgÃnaæ anusÃsanaæ Katvà jetavanaæ eva gato lokÃnukampako'ti. (Katvà gato jetavanaæ sabbalokÃnukampako ÂÅkÃ) NÃgadÅpÃgamanaæ. 71 Tato so tatiye vasse nÃgindo maïiakkhiko UpasaÇkamma sambuddhaæ saha saÇghaæ nimantayi. 72 Bodhito aÂÂhame vasse vasaæ jetavane jino NÃtho pa¤cahi bhikkhÆnaæ satehi parivÃrito 73 Dutiye divase bhattakÃle Ãrocite jino Ramme vesÃkhamÃsamhi puïïamÃyaæ munissaro. 74 Tattheva pÃrupitvÃna saÇghÃÂiæ pattamÃdiya ùgà kalyÃïidesaæ taæ maïiakkhinivesanaæ. 75 KalyÃïicetiyaÂÂhÃne kate ratanamaï¬ape MahÃrahamhi phallaÇke saha saÇghenu'pÃvisi. 76 Dibbehi kajjabhojjehi sagaïo sagaïaæ jinaæ NÃgarÃjà dhammarÃjaæ santappesi sumÃnaso. 77 Tattha dhammaæ desayitvà satthà lokÃnukampako Uggantvà sumane kÆÂe padaæ dassesi nÃyako. 78 Tasmiæ pabbatapÃdamhi sahasaÇgho yathÃsukhaæ DivÃvihÃraæ katvÃna dÅghavÃpimupagami. 79 Tattha cetiyaÂÂhÃnamhi sasaÇgho va nisÅdiya SamÃdhiæ appayÅ nÃtho ÂhÃnagÃravapattiyà 80 Tato vuÂÂhÃya ÂhÃnamhà ÂhÃnÃÂhÃnesu kovido MahÃmeghavanÃrÃmaÂÂhÃnamÃga mahÃmuni. 81 MahÃbodhiÂhitaÂÂhÃne nisÅditvà sasÃvako SamÃdhiæ appayÅ nÃtho, mahÃthÆpaÂÂhite tathÃ. [SL Page 007] [\x 7/] ( 82 ThÆpÃrÃmamhi thÆpassa ÂhitaÂÂhÃne tatheva ca. SamÃdhito'tha vuÂÂhÃya silÃcetiyaÂhÃnago 83 SahÃgate devagaïe gaïÅ manuya Tato jetavanaæ buddho buddhasabbatthako 20 agÃ. 84 Evaæ laÇkÃya nÃtho hitamamitamatÅ Ãyatiæ pekkhamÃno Tasmiæ kÃlamhi laÇkÃsurabhujaga-gaïÃdÅnamattha¤ca passaæ ùgà tikkhattumetaæ ativipuladayo lokadÅpo sudÅpaæ DÅpo tenÃyamÃsÅ sujanabahumato dhammadÅpÃvabhÃsÅti. KalyÃïyÃgamanaæ. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse TathÃgatÃbhigamanaæ nÃma PaÂhamo paricchedo. --------- Dutiyo paricchedo. 1 MahÃsammatarÃjassa vaæsajo hi mahÃmuni KappassÃdimhi rÃjÃ'si mahÃsammatanÃmako. 2 Rojo ca vararojo ca tathà kalyÃïakà duve Uposatho ca mandhÃtà carako'pavarà duve 3 Cetiyo mucalo ceva mahÃmuvalanÃmako Mucalindo sÃgaro ceva sÃgaradevanÃmako 1 4 Bharato bhagÅratho ceva rucÅ ca surucÅ'pi ca PatÃpo mahÃpatÃpo panÃdà ca tathà duve 5 Sudassanà ca nerÆ ca tathà eva duve duve Pacchimà cÃ'ti rÃjÃno tassa puttapaputtakà 6 AsaækhiyÃyukà ete aÂÂhavÅsati bhumipà KusÃvatiæ rÃjagahaæ mithila¤cÃpi Ãvasuæ. 7 Tato sata¤ca rÃjÃno chappa¤¤Ãsa ca saÂÂhi 2 ca CaturÃsÅtisahassÃni chattiæsà ca tato pare ---- 20. [T]ga[E]ga buddhisabbaddhago 1. [A.T.] Mucalindo ca sagaro sÃgaro devatÃmako 2. [A.T.] Chappa¤¤Ãsa sasaÂÂhÅ . [SL Page 008] [\x 8/] ( 8 Dvattiæsa aÂÂhavÅsà 3 ca dvÃvÅsati tato pare AÂÂhÃrasa sattarasa pa¤cadasa 4 catuddasa 9 Nava satta dvÃdasa ca pa¤cavÅsa tato pare Pa¤cavÅsaæ dvÃdasa ca dvÃdasa¤ca navÃpi ca 10 CaturÃsÅtisahassÃni makhÃdevÃdikÃpi ca CaturÃsÅtisahassÃni kaÊÃrajanakÃdayo 11 SoÊasa yÃva okkÃkaæ 5 paputtà rÃsito ime Viæ visuæ pure rajjaæ kamato anusÃsisuæ 12 OkkÃmukho jeÂÂhaputto okkÃkassÃ'si bhÆpati, Nipuro 6 candimà candamukho ca sivi sa¤jayo 7 13 VessantaramahÃrÃjà jÃlÅ 8 ca sÅhavÃhano SÅhassaro ca icecate tassa puttapaputtakà 14 DveasÅti-sahassÃni sÅhassarassa rÃjino PuttapputtarÃjÃno, jayaseno tadantimo. 15 Ete kapilavatthusmiæ sakyarÃjÃti vissutÃ. SÅhahanu mahÃrÃjà jayasenassa atrajo, 16 Jayasenassa dhÅtà ca nÃmenÃ'si yasodharà Devadahe devadahasakko nÃmÃ'si bhÆpati, 17 A¤jano cÃ'tha kaccanà Ãsuæ tassa sutà duve, MahesÅ vÃ'si kaccanà ra¤¤o sÅhahanussa sÃ. 18 ùsi a¤janasakkassa mahesÅ sà yasodharÃ, A¤janassa duve dhÅtà mÃyà vÃtha pajÃpatÅ, 19 Puttà duve daï¬apÃïÅ suppabuddho ca sÃkiyo. Pa¤ca puttà duve dhÅtà Ãsuæ sÅhahanussa tu. 20 Suddhodano dhotodano sakkasukkÃmitodano 9 Amità pamità cÃ'ti ime pa¤ca, imà duve. 21 Suppabuddhassa sakkassa mahesÅ amità ahu, TassÃ'suæ bhaddakaccÃnà devadatto duve sutÃ. ---- 3. [E.] AÂÂhavÅsaæ 4. [E.] Païïarasa 5. [E.] OkkÃkà 6. [E.] Nipuïo. 7. [A.T.] Sirisa¤jayo. [E.] Sivisa¤jayo 8. [A.T.] CÃmÅ 9. [A.T.]Sukkodano mitodano [SL Page 009] [\x 9/] ( 22 MÃyà pajÃpatÅ ceva suddhodanamahesiyo, SuddhodanamahÃra¤¤o putto mÃyÃya so jino. 23 MahÃsammatavaæsamhi asambhinne mahÃmunÅ Evaæ pavatte sa¤jÃto sabbakhattÅyamuddhani 24 Siddhatthassa kumÃrassa bodhisattassa sà ahu MahesÅ bhaddakaccÃnÃ, putto tassÃsi rÃhulo. 25 BimbisÃro ca siddhatthakumÃro ca sahÃyakÃ, Ubhinnaæ pitaro cÃpi sahÃyà eva te ahuæ. 26 Bodhisatto bimbisÃrà pa¤cavassÃdhiko ahu. EkÆnatiæso vayasà bodhisatto'bhinikkhami. 27 PadahitvÃna chabbassaæ bodhiæ patvà kamena ca Pa¤catiæso tha vayasà bimbisÃramupÃgami. 28 BimbisÃro païïarasavasso'tha pitarà sayaæ Abhisitto mahÃpa¤¤o patto rajjassa, tassa tu 29 Patte 10 soÊasame vasse satthà dhammamadesayi. DvÃpa¤¤Ãseva vassÃni rajjaæ kÃresi so pana. 30 Rajje samà païïarasa pubbe jinasamÃgamÃ, Sattatiæsa samà tassa dharamÃne tathÃgate 31 BimbisÃrasuto'jÃtasattu taæ ghÃtiyÃ'matÅ 11 Rajjaæ dvattiæsavassÃni mahÃmittaddu kÃrayi. 32 AjÃsattuno vasse aÂÂhame muni nibbuto. Pacchà so kÃrayÅ rajjaæ vassÃni catuvÅsati. 33 TathÃgato sakalaguïaggataæ gato AniccatÃvasamavaso upÃgato ItÅ'dha yo bhayajananiæ aniccataæ Avekkhate, sa bhavati dukkhapÃragu 12 ti. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse MahÃsammatavaæso nÃma Dutiyo paricchedo --- 10.[A.] Patto. 11. [A.T.] GhÃtiyÃmari. 12. [E.] PÃrago. [SL Page 010] [\x 10/] ( Tatiyo paricchedo 1 Pa¤canetto jino pa¤cavattÃÊisasamÃ'samo hatvà sabbani kiccÃni katvà lokassa sabbathà 2 KusinÃrÃya yamakasÃlÃnamantare vare VesÃkhapuïïamÃyaæ so dÅpo lokassa nibbuto. 3 SaÇkhyÃpathamatikkantà bhikkhu tattha samÃgatà Khattiyà brÃhmaïà vessà suddà devà tatheva ca. 4 Satta satasahassÃni tesu pÃmokkhabhikkhavo, Thero mahakassapo'ca saÇghatthero tadà ahu 5 Satthu sarÅrasÃrÅra - dhÃtukiccÃni kÃriya Icchanto so mahÃthero satthu dhammaviraÂÂhitiæ 6 LokanÃthe dasabale sattÃhaparinibbute DubbhÃsitaæ subhaddassa bu¬¬hassa vacanaæ saraæ, 7 Saraæ cÅvaradÃna¤ca samatte Âhapanaæ tathà "SaddhammaÂÂhapanatthÃya muninÃnuggahaæ kataæ" 8 KÃtuæ saddhammasaægÅtiæ sambuddhÃnumate 2 yati Nava¬ga sÃsanadhare sabbaÇgasamupÃgate 9 BhÅkkhÆ pa¤casate yeva 3 mahÃkhÅïÃsave vare sammanti ekenÆne tu ÃnandattherakÃraïÃ. 10 Puna Ãnandathero'pi bhikkhuhi abhiyÃcito Sammanti kÃtuæ saÇgitiæ sà na sakkà hi taæ vinÃ. 11 SÃdhukÅÊanasattÃhaæ, sattÃhaæ dhÃtupÆjanaæ, IccaddhamÃsaæ khepetvà sabbalokÃnukampakà 12 "Vassaæ vasaæ 4 rÃjagahe kassÃma 5 dhammasaÇgahaæ, Nä¤ehi tattha vatthabba" miti katvÃna nicchayaæ 13 SokÃturaæ tattha tattha assÃsentà mahÃjanaæ JambudÅpamhi te therà vicaritvÃna cÃrikaæ 14 ùsÃÊhisukkapakkhimhi sukkapakkhaÂhitatthikà UpÃgamuæ rÃjagahaæ sampannacatupaccayaæ. --- 1. [A.T.]Dhamma satthu cira¬itiæ 2. [E.] SambuddhÃnumatiæ satiæ 3. Pa¤cÃsanÃneva 4. [E.]VasantÃ. 5. [E.] KarissÃma. [SL Page 011] [\x 11/] ( 15 Tatthe'va vassÆpagatà te mahÃkassapÃdayo Therà thiraguïÆpetà sambuddhamatakovidà 16 VassÃnaæ paÂhamaæ mÃsaæ sabbasenÃsanesu'pi KÃresuæ paÂisaÇkhÃraæ vatvÃnÃ'jÃtasattuno. 17 VihÃrapaÂisaÇkhÃre niÂÂhite Ãhu bhÆpatiæ "IdÃni dhammasaægÅtiæ karissÃma mayaæ" iti 18 "Kattabbaæ kinti" puÂÂhassa nisajjaÂÂhÃnamÃdisuæ 6 RÃjà katthÃ'ti pucchitvà vuttaÂÂhÃnamhi tehi so 19 SÅghaæ vehÃraselassa passe kÃresi maï¬apaæ SattapaïïiguhÃdvÃre rammaæ devasabhopamaæ 20 Sabbathà maï¬ayitvà taæ attharÃpesi tattha so BhikkhÆnaæ gaïanÃyeva anagghattharaïÃni ca. 21 NissÃya dakkhiïaæ bhÃgaæ uttarÃmukhamuttamaæ TherÃsanaæ supa¤¤attaæ Ãsi tattha mahÃrahaæ 22 Tasmiæ maï¬apamajjhasmiæ puratthÃmukhamuttamaæ DhammÃsanaæ supa¤¤attaæ ahosi sugatÃrahaæ. 23 RÃjÃ'rovayi therÃnaæ "kammaæ no niÂÂhitaæ" iti. Te therà theramÃnandamÃnandakaramabravuæ, 24 "Sve santipÃto Ãnanda, sekhena gamanaæ tahiæ Na yuttaneta yuttante, sadatthe tvaæ appamatto tato bhava" 25 Iccevaæ codito thero katvÃna viriyaæ samaæ IriyÃpathato muttaæ arahattamapÃpuïi. 26 VassÃnaæ dutiye mÃse dutiye divase pana Rucire maï¬ape tasmiæ therà sannipatiæsu te. 27 hapetvÃ'nandatherassa anucchavikamÃsanaæ ùsanesu nisÅdiæsu arahanto yathÃrahaæ. 28 Thero'rahattappattiæ so ¤Ãpetuæ tehi nÃgamÃ, "Kuhiæ Ãnandathero"ti vuccamÃne tu kehici 29 Nimmujjitvà paÂhaviyà ganthvà jotipathena và NisÅdi thero Ãnando attano ÂhapitÃsane. ------ 6. [E.] MÃhu te [S.] MÃha te. [SL Page 012] [\x 12/] ( 30 UpÃlitheraæ vinaye, sesadhamme asesake ùnandattheramakaruæ sabbe therà dhurandhare.7 31 MahÃthero sakattÃnaæ vinayaæ pucchituæ sayaæ Sammannu'pÃlithero ca vissajjetuæ tameva tu. 32 TherÃsane nisÅditvà vinayaæ tamapucchi so, DhammÃsane nisÅditvà vissajjesi tameva so. 33 Vinaya¤¤unamaggena vissajjitakamena te Sabbe sajjhÃyamakaruæ vinayaæ nayakovidÃ. 34 Aggaæ bahussutÃdÅnaæ kosÃrakkhaæ mahesino SammantitvÃna attÃnaæ thero dhammamapucchi so. 35 Tathà sammantiya'ttÃnaæ dhammÃsanagato sayaæ Vissajjesi tamÃnandatthero dhammamasesato. 36 Vedehamuninà tena vissajjitakamena te Sabbe sajjhÃyamakaruæ dhammaæ dhammatthakovidÃ. 37 Evaæ sattahi mÃsehi dhammasaægÅti niÂÂhità SabbalokahitatthÃya sabbalokahitehi sÃ. 38 MahÃkassapatherena idaæ sugatasÃsanaæ Pa¤cavassasahassÃni samatthaæ vattane kataæ 39 AtÅva jÃtapÃmojjà sandhÃrakajalantikà SaægÅtipariyosÃne chaddhà kampi mahÃmahÅ. 40 AcchariyÃni vÃ'hesuæ loke nekÃni nekadhÃ. Thereheva katattà ca theriyÃyaæ paramparÃ. 41 PaÂhamaæ saÇgahaæ katvà sabbalokahitaæ bahuæ Te yÃvatÃyukaæ Âhatvà therà sabbe'pi nibbutÃ. 42 TherÃ'pi te matipadÅpahatandhakÃrà LokandhakÃrahananamhi mahÃpadÅpà NibbÃpità maraïaghoramahÃnilena TenÃpi jivitamadaæ matimà jaheyyÃti. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse PaÂhamadhammasaægÅti nÃma Tatiyo paricchedo. ------- 7. [A.] Dhurandharà [SL Page 013] [\x 13/] ( Catuttho paricchedo. 1 AjÃtasattuputto taæ ghÃtetvo'dÃyibhaddako Rajjaæ soÊasavassÃni kÃresi mittadÆbhiko. 2 UdÃyibhaddaputto taæ ghÃtetvà anuruddhako, Anuruddhassa putto taæ ghÃtetvà muï¬unÃmako 3 Mittadaduno dummatino te'pi rajjamakÃrayuæ, Tesaæ ubhinnaæ rajjesu aÂÂhavassÃna'tikkamuæ. 4 Muï¬assa putto pitaraæ ghÃtetvà nÃgadÃsako CatuvÅsati vassÃni rajjaæ kÃresi pÃpako 5 "PitughÃtakavaæso'yami"ti kuddhÃ'tha nÃgarà NÃgadÃsakarÃjÃnaæ apanetvà samÃgatà 6 SusunÃgo'ti pa¤¤Ãtaæ amaccaæ sÃdhusammataæ Rajje samahisi¤ciæsu sabbesaæ hitamÃnasÃ. 7 So aÂÂhÃrasa vassÃni rÃjà rajjamakÃrayi. KÃlÃsoko tassa putto aÂÂhavÅsati kÃrayi. 8 AtÅte dasame vasse kÃlÃsokassa rÃjino SambuddhaparinibbÃïà evaæ vassasataæ ahu 9 Tadà vesÃliyà bhikkhÆ anekà vajjiputtakà SiÇgiloïaæ, dvaÇgula¤ca, tathà gÃmantaraæ'pi ca, 10 ùvÃsÃ'numatÃ'ciïïaæ, amathitaæ, jalogi ca NisÅdanaæ adasakaæ, jÃtarÆpÃdikaæ iti 11 DanavatthÆni dÅpesuæ kappantÅti alajjino. Taæ sutvÃna yasatthero caraæ vajjisu cÃrikaæ 12 Chalabhi¤¤o balappatto yaso kÃkaï¬akatrajo Taæ sametuæ saussÃho tatthÃ'gami mahÃvanaæ. 13 hapetvÃ' posathagge te kaæsapÃtiæ sahodakaæ "KahÃpaïÃdiæ saÇghassa dethe" tÃ'hu upÃsake. 14 "Na kappate'taæ mà detha" iti thero sa vÃrayi. PaÂisÃraïiyaæ kammaæ yasattherassa te karuæ. [SL Page 014] [\x 14/] ( 15 YÃcitvà anudutaæ so saha tena puraæ gato Attano dhammavÃdittaæ sa¤¤opetvÃ'ga 8 nÃgare. 16 AnudÆtavaco sutvà tamukkhipitumÃgatà Parikkhipiya aÂÂhaæsu gharaæ therassa bhikkhavo. 17 Thero uggamma nabhasà gantvà kosambiyaæ tato PÃveyyakÃvantikÃnaæ bhikkhÆnaæ santikaæ lahuæ. 18 Pesesi dÆte tu, sayaæ gantvÃ'hogaÇgapabbataæ ùha sambhutatherassa taæ sabbaæ sÃïavÃsino 19 Paveyyakà saÂÂhitherà asÅtÃ'vantikÃpi ca MahÃkhÅïÃsavà sabbe ahogaÇgamhi otaruæ. 20 Bhikkhavo sannipatità sabbe tattha tato tato ùsuæ navutisahassÃni, mantetvà akhilÃ'pi te 21 Soreyya revatattheraæ bahussuta'manÃsavaæ TaÇkÃlapamukhaæ ¤atvà passituæ nikkhamiæsu taæ. 22 Thero tammantaïaæ sutvà vesÃliæ gantumeva so Icchanto phÃsugamanaæ tato nikkhami taÇkhaïaæ. 23 PÃto pÃto'va nikkhanta-ÂhÃnaæ tena mahattanà SÃyaæ sÃyamupentà naæ sahajÃtiyamaddasuæ. 24 Tattha sambhutatherena yasatthero niyojito Saddhammasavaïante taæ revatattheramuttamaæ 25 Upecca dasavatthÆni pucchi, thero paÂikkhipi. SutvÃdhikaraïaæ ta¤ca 'nisedhemÃ'ti abravi. 26 PÃpÃpi pakkhaæ pekkhantà revatattheramuttamaæ SÃmaïakaæ parikkhÃraæ paÂiyÃdiya te bahuæ 27 SÅghaæ nÃvÃya gantvÃna sahajÃtisamÅpagà Karonti 9 bhattavissaggaæ bhattakÃle upaÂÂhite. 28 SahajÃtiæ Ãvasanto sÃÊhathero vicintiya "PÃveyyakà dhammavÃdÅ" iti passi anÃsavo. 29 Upecca taæ mahÃbrahmà "dhamme tiÂÂhÃ" ti abravÅ. Niccaæ dhamme Âhitattaæ so attano tassa abravÅ. ----- - ---- 8. [E.] Sa¤¤ÃpetvÃ'ca 9. [E.A.] Karontà [SL Page 015] [\x 15/] ( 30 Te parikkhÃramÃdÃya revatattheramaddasuæ, Thero na gaïhi, tappakkhagÃhÅ-sissaæ 10 païÃmayi. 31 VesÃliæ te tato gantvà tato pupphapuraæ gatà Vadiæsu kÃlÃsokassa narindassa alajjino 32 "Satthussa no gandhakuÂiæ gopayanto mayaæ tahiæ MahÃvanavihÃrasmiæ vasÃma vajjibhumiyaæ 33 'GaïahissÃma vihÃra'nti gÃmavÃsikabhikkhavo ùgacchanti mahÃrÃja, paÂisedhaya te"iti. 34 RÃjÃnaæ duggahÅtaæ tena katvà vesÃlimÃgamuæ RevatattheramÆlamhi sahajÃtiyamettha tu 35 BhikkhÆ satasahassÃni ekÃdasa samÃgatà Navuti¤ca sahassÃni ahÆ taævatthusantiyÃ. 36 MÆlaÂÂhehi vinà vatthusamanaæ neva rovayi Thero,11 sabbe'pi bhikkhu te vesÃlimagamuæ tato. 37 DuggahÅto va so rÃjà tatthÃmacce apesayi, MÆÊhà devÃnubhÃvena a¤¤attha agamiæsu te. 38 Pesetvà te mahÅpÃlo taæ rattiæ supinena so Apassi sakamattÃnaæ pakkhittaæ lohakumbhiyÃ. 39 AtibhÅto ahÆ rÃjÃ, tamassÃsetumÃgamà BhaginÅ nandatherÅ tu ÃkÃsena anÃsavÃ. 40 "BhÃriyante kataæ kammaæ, dhammike'yye khamÃpaya, Pakkho tesaæ bhavitvà tvaæ kuru sÃsanapaggahaæ. 41 Evaæ kate sotthi tuyhaæ hessatÅ ''ti apakkami PabhÃte yeva vesÃliæ gantuæ nikkhami bhÆpati. 42 Gantvà mahÃvanaæ bhikkhusaæghaæ so santÅpÃtiya Sutvà ubhinnaæ vÃda¤ca dhammapakkha¤ca rociya 43 KhamÃpetvà dhammike te bhikkhÆ sabbe mahÅpati Attano dhammapakkhattaæ vatvà "tumhe yathÃruci 44 Sampaggahaæ sÃsanassa karothÃ" ti ca bhÃsiya Datvà ca tesaæ Ãrakkhaæ agamÃsi sakaæ puraæ. ----- - ---- 10. [S.E.] Taæ pakkhaæ, pakkhagÃhÅ 11. [A.] Therà [SL Page 016] [\x 16/] ( 45 Nicchetuæ tÃni vatthÆni saÇgho sannipatÅ tadÃ, AnaggÃni 12 tattha bhassÃni saÇghamajjhe ajÃyisuæ. 46 Tato so revatatthero sÃvetvà saÇghamajjhago UbbÃhikÃya taæ vatthuæ sametuæ nicchayaæ akÃ. 47 PÃcÅnake va caturo, caturo pÃveyyake pi ca, UbbahikÃya sammanni bhikkhÆ taævatthusantiyà 13 48 SabbakÃmÅ ca sÃÊho va khujjasobhitanÃmako VÃsabhagÃmiko cÃti therà pÃcÅnakà ime 49 Revato sÃïasambhuto yaso kÃkaï¬akatrajo Sumano cÃ'ti cattÃro therà pÃveyyakà ime 50 Sametuæ tÃni vatthÆnÅ appasaddaæ anÃkulaæ Agamuæ vÃlukÃrÃmaæ 14 aÂÂhattherà anÃsavà 51 DaharenÃ'jitenettha 15 pa¤¤atte Ãsane subhe NisÅdiæsu mahÃtherà mahÃmunimata¤¤uno. 52 Tesu vatthusu ekekaæ kamato revato mahÃ- Thero theraæ sabbakÃmiæ pucchi pucchÃsu kovido. 53 SabbakÃmÅ mahÃthero tena puÂÂho'tha vyÃkarÅ SabbÃni tÃni vatthÆni na kappantÅ ti suttato. 54 NihanitvÃ'dhikaraïaæ 16 taæ te tattha yathÃkkamaæ Tatheva saÇghamajjhepi 17 pucchÃvissajjanaæ karuæ. 55 Niggahaæ pÃpabhikkhÆnaæ dasavatthukadÅpinaæ Tesaæ dasasahassÃnaæ mahÃtherà akaæsu te. 56 SabbakÃmÅ puthuviyà 18 saÇghatthero tadà ahu, So vÅsaævassasatiko tadÃ'si upasampadÃ. 57 SabbakÃmÅ ca sÃÊho ca revato khujjasobhito Yaso kÃkaï¬akasuto sambhuto sÃïavÃsiko 58 Therà Ãnandatherassa ete saddhivihÃrino. VÃsabhagÃmiko ceva sumano ca duve pana ----- - ---- 12. [A.] NantÃni, [D.] AggÃni. 13. [A.] BhikkhÆnaæ vatthusantiyÃ. 14. [E.] VÃlikÃrÃmaæ. 15. [A.] DaharenÃpi tenettha. 16.[A.E.T.] NÅharitvÃ. 17. [A.T.] Tattheva saæghamajjhamhi 18. [E.] Pathaviyà [SL Page 017] [\x 17/] ( 59 TherÃ'nuruddhatherassa ete saddhivihÃrino. AÂÂhatherÃ'pi dha¤¤Ã te diÂÂhapubbà tathÃgataæ. 60 BhikkhÆ satasahassÃni dvÃdasÃsuæ samÃgatÃ, Sabbesaæ revatatthero bhikkhÆnaæ pamukho tadÃ. 19 61 Tato so revatatthero saddhammaÂÂhitiyà ciraæ KÃretuæ dhammasaÇgÅtiæ sabba-bhikkhu-samÆhato 20 62 PahinnatthÃdi¤ÃïÃnaæ piÂakattayadhÃrinaæ SatÃni satta bhikkhÆnaæ arahantÃnamuccati. 63 Te sabbe vÃlukÃrÃme kÃlÃsokena rakkhità RevatattherapÃmokkhà akaruæ dhammasaÇgahaæ. 64 Pubbe kataæ tathà eva 21 dhammaæ pacchÃca 22 bhÃsitaæ ùdÃya niÂÂhapesuæ taæ etaæ mÃsehi aÂÂhahi. 65 Evaæ dutiyasaægÅtiæ katvà te'pi mahÃyasà Therà dosakkhayaæ pattà pattÃkÃlena nibbutiæ. 66 Iti paramamatÅnaæ pattipattabbakÃnaæ TibhavahitakarÃnaæ lokanÃthorasÃnaæ Sumariya maraïaæ taæ saÇkhatÃsÃrakattaæ Parigaïiyamasesaæ appamatto bhaveyyÃ-ti. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse DutiyasaægÅti nÃma catuttho paricchedo. --------- Pa¤camo paricchedo. 1 Yà mahÃkassapÃdÅhi mahÃtherehi Ãdito KatÃsaddhammasaægÅti theriyÃ'ti pavuccati, 2 Eko'va theravÃdo so Ãdivassasate ahu, A¤¤ÃcariyavÃdà tu tato oraæ ajÃyisuæ. 3 Tehi saægÅtikÃrehi therehi dutiyehi te NiggahÅtà pÃpabhikkhÆ sabbe dasasahassakà ----- - ---- 19. [A.] Tato 20. [A.] SabbabhikkhÆ samÆhato, 21. [A.T.] Tadà evaæ 22. [E.] Va. [SL Page 018] [\x 18/] ( 4 AkaæsÃ'cariyavÃdaæ te mahÃsaægÅtinÃmakaæ, 1 Tato gokulikà jÃtà ekabbohÃrikÃpi 2 ca. 5 Gokulikehi païïattivÃdà bÃhulikÃpi ca,3 CetiyavÃdà tesveva, sambhÃsaæghikà cha te. 4 6 PunÃpi theravÃdehi mahiæsÃsakabhikkhavo VajjiputtakabhikkhÆ ca duve jÃtà ime khalu. 7 JÃtÃtha 5 dhammuttariyà bhadrayÃnika-bhikkhavo ChannÃgarà 6 sammitÅyà 7 vajjiputtiya-bhikkhÆhi 8 8 MahiæsÃsakabhikkhÆhi bhikkhÆ sabbatthivÃdino DhammaguttiyabhikkhÆ ca jÃtà khalu ime duve. 9 JÃtà sabbatthivÃdÅhi kassapiyÃ, tato pana JÃtà saÇkantikà bhikkhÆ, suttavÃdà tato pana. 10 TheravÃdena saha te honti dvÃdasi'mepi ca, Pubbe vuttà cha vÃdà ca iti aÂÂhÃrasÃkhilÃ. 11 SattarasÃpi dutiye jÃtà vassasate iti, A¤¤ÃvariyavÃdà tu tato oramajÃyisuæ:- 12 Hemavatà rÃjagiriyà tathà siddhatthikÃpi ca PubbaseliyabhikkhÆ ca tathà aparaseliyÃ. 13 VÃjiriyà cha ete hi 9 jambudÅpamhi bhinnakÃ. Dhammaruci sÃgaliyà laÇkÃdÅpamhi bhinnakÃ. ùcariyakulavÃdakathà niÂÂhitÃ.10 14 KÃlÃsokassa puttà tu ahesuæ dasabhÃtikÃ, BÃvÅsatiæ te vassÃni rajjaæ samanusÃsisuæ. 15 Nava nandà 11 tato Ãsuæ kameneva narÃdhipÃ, Te'pi bÃvÅsa vassÃni rajjaæ samanusÃsisuæ. 16 MoriyÃnaæ khattiyÃnaæ vaæse jÃtaæ sirÅdharaæ Candagutto'ti pa¤¤Ãtaæ vÃïakko brÃhmaïo tato ----- - ---- 1. [E.] MahÃsaæghikanÃmakaæ, 2. [E.] EkavyohÃrikÃpi. 3. [E.] BahulikÃpica. 4.[A.] MahÃsaægÅtinÃmakÃ. 5.[A.E.] JÃtÃti 6.[E.] ChandÃgÃrika [A.]ChattÃgÃra. 7. [E.]Sammiti 8. [E.A.] Bhikkhavo. 9. [E.]Pi. 10. [A.D.]ùcariyakula bhedo. 11. [A.D.]Nava bhÃtaro. [SL Page 019] [\x 19/] ( 17 Navamaæ dhananandaæ taæ ghÃtetvà caï¬akodhasà Sakale jambudÅpasmiæ rajje samabhisi¤ci so. 18 So catubbÅsa vassÃni rÃjà rajjamakÃrayi, Tassa putto bindusÃro aÂÂhavÅsati kÃrayi. 19 BindusÃrasutà Ãsuæ sataæ eko ca vissutÃ,12 Asoko Ãsi tesantu pu¤¤atejobaliddhiko.13 20 CemÃtike bhÃtaro so bhantvà ekÆnakaæ sataæ Sakale jambudÅpasmiæ ekarajjamapÃpuïi. 21 JinanibbÃïato pacchà pure tassÃbhisekato SÃÂÂhÃrasaæ vassasatadvayamevaæ vijÃniyaæ. 22 Patvà catuhi vassehi ekarajjaæ mahÃyaso Pure pÃÂaliputtasmiæ attÃnambhisecayi. 23 TassÃbhisekena samaæ 14 ÃkÃse bhumiyaæ tathà Yojane yojane Ãïà niccaæ pavattità 15 ahu. 24 AnotattodakakÃje aÂÂhÃnesuæ dine dine DevÃ, devo akà tehi saævibhÃgaæ janassa ca 25 NÃgalatÃdantakaÂÂhaæ Ãnesuæ himavantato Anekesaæ sahassÃnaæ devà eva pabhonakaæ. 26 AgadÃmalaka¤ceva, tathÃgadaharÅtakaæ, Tato'ca ambapakka¤ca vaïïagandharasuttamaæ. 27 Pa¤cavaïïÃni vatthÃni, hatthapu¤chanapaÂÂakaæ PÅtaæ ca, dibbapÃna¤ca chaddantadahato marÆ. 28 *Marantà nagare tasmiæ migasukarapakkhino ùgantvÃna mahÃnasaæ sayameva maranti ca. 29 *GÃvo tattha carÃpetvà vajamÃnenti dÅpino 16 KhettavatthutaÊÃkÃdiæ pÃlenti mÅgasÆkarÃ. 30 Sumanaæ pupphapaÂakaæ asuttaæ, dibbamuppalaæ, Vilepanaæ, a¤jana¤ca nÃgà nÃgavimÃnato. ----- - ---- 12. [S.] VÅsati 13. Tejamahiddhiko 14. [E -] sekasamakÃlaæ 15. [A.E.T.] Pavisatà * imà dve gÃthà iægalaï¬iyapotthake adholipiyaæ dassitÃ. ÅkÃyaæ imà na vitthÃritÃ. 16. [E.] DÅpayo. [SL Page 020] [\x 20/] ( 31 SÃlivÃhasahassÃni navutintu suvà pana Chaddantadahato yeva Ãhariæsu dine dine. 32 Te sÃlÅ nitthusakaïe akhaï¬etvÃna taï¬ule Akaæsu mÆsikà tehi bhattaæ rÃjakule ahu. 33 Akaæsu satataæ tassa madhuni madhumakkhikÃ, Tathà kammÃrasÃlÃsu acchà kÆÂÃni pÃtayuæ. 34 KaravÅkà sakuïikà manu¤¤amadhurassarà Akaæsu tassÃ'gantvÃna ra¤¤o madhuravassitaæ. 35 RÃjÃ'bhisitto so'soko kumÃraæ tissasavhayaæ KaïiÂÂhaæ saæ sodariyaæ uparajje'bhisevayÅ. DhammÃsokÃbhiseko niÂÂhito. 36 Pità saÂÂhisahassÃni brÃhmaïe brahmapakkhike Bhojesi, sopi te yeva tÅïi vassÃni bhojayi. 37 DisvÃ'nupasamaæ tesaæ asoko parivesane 'Viveyya dÃnaæ dassa'nti amacce sanniyojiya 17 38 ùïÃpayitvà matimà nÃnÃpÃsaï¬ike visuæ VÅmaæsitvà nÅsajjÃya bhojÃpetvà visajjayÅ. 39 KÃle vÃtÃyanagato santaæ racchÃgataæ 18 yatiæ NigrodhasÃmaïeraæ so disvà cittaæ pasÃdayi. 40 BindusÃrassa puttÃnaæ sabbesaæ jeÂÂhabhÃtuno Sumanassa kumÃrassa putto sobhi kumÃrako. 41 Asoko pitarà dinnaæ rajja mujjeniyaæ hi so HitvÃ'gato pupphapuraæ bindusÃre gilÃnake, 42 Katvà puraæ sakÃyattaæ mate pitari, bhÃtaraæ GhÃtetvà cheÂÂhakaæ rajjaæ aggahesÅ pure vare. 43 Sumanassa kumÃrassa devÅ tannÃmikà tato GabbhÅnÅ nikkhamitvÃna pÃcÅnadvÃrato bahÅ 44 Caï¬ÃlagÃmamagamÃ, tattha nÅgrodhadevatà TamÃlapiya nÃmena mÃpetvà gharakaæ adÃ. ----- - ---- 17. [E.] Sanniyojayi 18. [A.] RacchÃya taæ. [SL Page 021] [\x 21/] ( 45 Tadahe'va varaæ puttaæ vijÃyitvÃ, sutassa sà Nigrodhoti akà nÃmaæ devatÃnuggahÃnugÃ. 46 Disvà taæ jeÂÂhacaï¬Ãlo attano sÃminiæ viya Ma¤¤anto taæ upaÂÂhÃsi sattavassÃni sÃdhukaæ. 47 Taæ mahÃvaruïo thero tadà disvà kumÃrakaæ Upanissayasampannaæ arahà pucchi mÃtaraæ, 48 PabbÃjesi, khuragge so arahattamapÃpuïÅ. DassanÃyo'pagacchanto so tato mÃtudeviyà 49 Dakkhiïena ca dvÃrena pavisitvà puruttamaæ TaægÃmagÃmimaggena yÃti rÃjaÇgaïe tadÃ. 50 SattÃya iriyÃya'smiæ pasÅdi sa mahÅpati, Pubbe'va 20 sannivÃsena pemaæ tasmiæ ajÃyatha. 51 Pubbe kira tayo Ãsuæ bhÃtaro madhuvÃïijÃ, Eko madhuæ vikkiïÃti Ãharanti madhuæ duve. 52 Eko paccekasambuddho vaïarogÃturo ahu, A¤¤o paccekasambuddho tadatthaæ madhuvatthiko 53 Piï¬acÃrikavattena nagaraæ pÃvisÅ, tadà Titthaæ jalatthaæ gacchantÅ ekà ceÂÅ tamaddasa, 54 Pucchitvà madhukÃmattaæ ¤atvà hatthena Ãdisi: "Eso madhvÃpaïo bhante tattha gacchÃ" ti abravi. 55 Tattha pattassa buddhassa vÃïijo so pasÃdavà Vissandayanto mukhato pattapuraæ madhuæ adÃ. 56 Puïïa¤ca uppatanta¤ca 21 patita¤ca mahÅtale Disvà madhuæ pasanto so evaæ païidahÅ tadÃ: 57 "JambudÅpe ekarajjaæ dÃnenÃ'nena hotu me, ùkÃse yojane ÃïÃ, bhumiyaæ yojane'ti ca." 58 BhÃtare Ãgate Ãha "edisassa madhuæ adaæ, Anudamodatha tumhe taæ, tumhÃka¤ca yato madhu" ----- - ---- 19. [A.D.] NuggabhÃgatà 20. [E.] Pubbetu [S.] Pubbena 21. [A.T.] Uppatita¤ca. [SL Page 022] [\x 22/] ( 59 JeÂÂho Ãha atuÂÂho so "caï¬Ãlo nÆna so siyÃ, NivÃsenti hi caï¬Ãlà kÃsÃyÃni sadÃ" iti. 60 Majjho "paccekabuddhaæ taæ khipa pÃraïïave" iti. PattidÃnavaco tassa sutvà te cÃnumodisuæ. 61 ùpaïÃdesikà sà tu devittaæ tassa patthayi, AdissamÃnasandhÅ ca, rÆpaæ atimanoramaæ. 62 Asoko madhudo 'sandhimittà devÅ tu veÂikÃ, Caï¬ÃlavÃdÅ nigrodho, tisso so pÃravÃdiko. 63 Caï¬ÃlavÃdÅ caï¬ÃgÃlame Ãsi, yato tu so Patthesi mokkhaæ, mokkha¤ca sattavasso'va pÃpuïi. 64 NiviÂÂhapemo tasmiæ so rÃjÃ'titurito tato PakkosÃpesi taæ, so tu santavuttÅ upÃgamÅ 65 "NisÅda tÃtÃ'nurÆpe Ãsane" tÃ'ha bhÆpati, Adisvà bhikkhuma¤¤aæ so sÅhÃsanamupÃgami. 66 Tasmiæ pallaÇkamÃyante rÃjà iti vicintayi, "AjjÃ'yaæ sÃmaïero me ghare hessati sÃmiko" 67 ùlambitvà karaæ ra¤¤o so pallaÇkaæ samÃruhi, NisÅdi rÃjapallaÇke setacchattassa heÂÂhato. 68 Disvà tathà nisinnaæ taæ asoko so mahÅpati SambhÃvetvÃna guïato tuÂÂho'tÅva tadà ahu. 69 Attano paÂiyattena khajjabhojjena tappiya SambuddhabhÃsitaæ dhammaæ sÃmaïeramapucchi taæ. 70 Tassa'ppamÃdavaggaæ so sÃmaïero abhÃsatha, Taæ sutvà bhumipÃlo so pasanno jinasÃsane 71 "AÂÂha te niccabhattÃni dammi tÃtÃ" ti Ãha taæ "UpajjhÃyassa me rÃja tÃti dammÅti Ã'ha so. 72 Puna aÂÂhasu dinnesu tÃta'dà cariyassa 22 so, Puna aÂÂhasu dinnesu bhikkhusaÇghassa tÃna'dà 23 ----- - ---- 22. [A] tÃni pÃcariyassa 23. [A] te tadà [SL Page 023] [\x 23/] ( 73 Puna aÂÂhasu dinnesu adhivÃsesi buddhimÃ. Dvattiæsa bhikkhÆ ÃdÃya dutiye divase gato, 74 Sahatthà tappito ra¤¤Ã dhammaæ desiya bhupatiæ Saraïesu ca sÅlesu Âhapesi sa mahÃjanaæ. 24 NigrodhasÃmaïeradassanaæ. 75 Tato rÃjà pasanno so diguïena dine dine Bhikkhu saÂÂhisahassÃni anupubbenu'paÂÂhahi. 25 76 TitthiyÃnaæ sahassÃni nikka¬¬hitvÃna saÂÂhi so 26 SaÂÂhibhikkhusahassÃni ghare niccambhojayÅ. 77 SaÂÂhibhikkhusahassÃni bhojetuæ turito hi so PaÂiyÃdÃpayitvÃna khajjabhojjaæ mahÃrahaæ 78 BhusÃpetvÃna nagaraæ gantvà saÇghaæ nimantiya Gharaæ netvÃna bhojetvà datvà sÃmaïakaæ bahuæ 79 SatthÃrà desito dhammo kittako"'ti apucchatha. VyÃkÃsi moggaliputto tissatthero tadassa taæ. 80 SutvÃna caturÃsÅti dhammakkhandhÃ'ti so 'bravÅ: "PÆjemi ne' haæ paccekaæ vihÃrenÃ"ti bhupati. 81 Datvà tadà channavuti - dhanakoÂiæ mahÅpati Puresu caturÃsÅti - sahassesu mahÅtale 82 Tattha tatthe'va rÃjÆhi vihÃre ÃrabhÃpayi, Sayaæ asokÃrÃmaæ tu kÃrÃpetuæ samÃrabhi. 83 Ratanattaya-nigrodha-gilÃnÃnanti sÃsane Paccekaæ satasahassaæ so dÃpesi 27 dine dine. 84 Dhanena buddhadinnena thÆpapÆjà anekadhà Anekesu vihÃresu aneke akaruæ sadÃ. 85 Dhanena dhammadinnena paccaye caturo vare DhammadharÃnaæ bhikkhÆnaæ upanesuæ sadà narà 86 AnotattodakÃjesu saæghassa caturo adÃ, TepiÂakÃnaæ therÃnaæ saÂÂhiye'kaæ dine dine, ----- - ---- 24. [S] ca mahÃjanaæ, 25. [E.] Anupubbena va¬¬hayi 26. [A.] SaÂÂhÅyo. 27. [E] adÃsi [SL Page 024] [\x 24/] ( 87 Ekaæ asandhimittÃya deviyà tu adÃpayi, Sayaæ pana duve yeva paribhu¤ji mahÅpati. 88 SaÂÂhibhikkhusahassÃnaæ dantakaÂÂhaæ dine dine SoÊasitthisahassÃnaæ adà nÃgalatavhayaæ. 89 Athekadivasaæ rÃjà catusambuddhadassinaæ 28 KappÃyukaæ mahÃkÃÊaæ nÃgarÃjaæ mahiddhikaæ 90 SuïitvÃna tamÃnetuæ soïïasaÇkhalibandhanaæ Pesayitvà tamÃnetvà setacchattassa heÂÂhato 91 PallaÇkamhi nisÅdetvà nÃnÃpupphehi pÆjiya SoÊasitthÅsahassehi parivÃriya abravi:- 92 "Saddhammacakkavattissa sabba¤¤ussa mahesino RÆpaæ ananta¤Ãïassa dassehi mama bho"iti. 93 DvattiæsalakkhaïÆpetaæ asÅtibya¤janujjalaæ ByÃmappabhÃparikkhittaæ ketumÃlÃhi sobhitaæ 94 NimmÃsi nÃgarÃjà so buddharÆpaæ manoharaæ. Taæ disvÃ'tipasÃdassa vimhayassa ca pÆrito 95 "Etena nimmitaæ rÆpaæ Ådisaæ, kÅdisaæ nu kho TathÃgatassa rÆpaæ"ti Ãsi pÅtunnatunnato. 96 AkkhipÆjantÅ sa¤¤Ãtaæ taæ sattÃhaæ nirantaraæ MahÃmahaæ mahÃrÃjà kÃrÃpesi mahiddhiko. 97 Evaæ mahÃnubhÃvo ca saddho cÃpi mahÅpati, Thero ca moggalÅputto diÂÂhà pubbe vasÅhi te. SÃsanappaveso niÂÂhito. 98 Dutiye saÇgahe therà pekkhantÃ'nÃgataæ hi te SÃsanopaddavaæ tassa ra¤¤o kÃlamhi addasuæ. 99 Pekkhantà sakale loke tadupaddavaghÃtakaæ TissabrahmÃnamaddakkhuæ aciraÂÂhÃyÅjÅvitaæ. 100 Te taæ samupasaÇkamma ÃyÃviæsu mahÃmatiæ Manussesu'papajjitvà tadupaddavaghÃtanaæ.29 ----- - ---- 28. [A] dassanaæ, 29. [A D] ghÃtakaæ, [SL Page 025] [\x 25/] ( 101 Adà paÂi¤¤aæ tesaæ so sÃsanujjotanatthiko. Siggavaæ caï¬avajji¤ca avocuæ dahare yatÅ: 102 "AÂÂhÃrasÃdhikà vassasatà upari hessati Upaddavo sÃsanassa, na samhossÃma taæ mayaæ, 103 Imaæ tumhÃ'dhikaraïaæ nopaga¤chÅttha bhikkhavo, Daï¬akammÃrahà tasmÃ, daï¬akammamidaæ hi vo: 104 SÃsanujjotanatthÃya tissabrahmà 30 mahÃmatÅ MoggalÅbrÃhmaïaghare paÂisandhiæ gahessati, 105 KÃle tumhesu eko taæ pabbÃjetu kumÃrakaæ Eko sambuddhavacanaæ uggaïhÃpetu sÃdhukaæ" 106 Ahu upalitherassa thero saddhivihÃriko DÃsako, soïako tassa, dve therà soïakassi'me. 107 AhÆ vesÃliyaæ pubbe dÃsako nÃma sotthiyo, TisissasatajeÂÂho so vasaæ Ãcariyantike 108 DvÃdasavassiko yeva vedapÃragato caraæ Sasisso vÃlikÃrÃme vasantaæ katasaÇgahaæ 109 UpÃlitheraæ passitvà nisÅditvà tadantike Vedesu gaïÂhiÂÂhÃnÃni pucchi, so tÃni vyÃkari. 110 "SabbadhammÃnupÃtito ekadhammo hi mÃïava, Sabbe dhammà osaranti 31 ekadhamme hi 32 ko nu so?" 111 IccÃha nÃmaæ sandhÃya thero, mÃïavako tu so NÃ'¤¤Ãsi pucchi "ko manto?" "Buddhamanto"ti bhÃsito 112 "DehÅti Ãha, so Ãha "dema no vesadhÃrino." Guruæ Ãpucchi mantatthaæ mÃtaraæ pitaraæ tathÃ, 113 MÃïavÃnaæ satehe'sa tÅhi therassa santike PabbajitvÃna kÃlena upasampajji mÃïavo. 114 KhÅïÃsavasahassaæ so dÃsakattherajeÂÂhakaæ UpÃlithero vÃvesi sakalaæ piÂakattayaæ. ----- - ---- 30. [E] tisso brahmÃ. 31. [A] sabbe dhammà otaranti. 32. [E] ekadhammamhi [SL Page 026] [\x 26/] ( 115 GaïanÃvÅtivattà 33 te sesÃ'riyaputhujjanà PiÂakÃnu'ggahÅtÃni yehi therassa santike. 116 KÃsÅsu soïako nÃma satthavÃhasuto ahu, Giribbajaæ vaïijjÃya gato mÃtÃpitÆhi so 117 Agà veÊuvanaæ pa¤cadasavasso kumÃrako, MÃïavà pa¤capa¤¤Ãsa parivÃriya taæ gatÃ. 118 Sagaïaæ dÃsakaæ theraæ tattha disvà pasÅdiya Pabbajjaæ yÃci, so Ãha "tavÃ'puccha guruæ"iti 119 Bhattattayamabhu¤jitvà soïako so kumÃrako MÃtÃpitÆhi kÃretvà pabbajjÃnu¤¤amÃgato 120 Saddhiæ tehi kumÃrehi dÃsakattherasantike Pabbajja upasampajja uggaïhi piÂakattayaæ. 121 KhÅïÃsavasahassassa therasissagaïassa so Ahosi piÂaka¤¤ussa jeÂÂhako soïako yatÅ. 122 Ahosi siggavo nÃma pure pÃÂalinÃmake Pa¤¤avÃ'maccatanayo, aÂÂhÃrasasamo tu so 123 PÃsÃdesu vasaæ tÅsu chaÊa¬¬htuausÃdhusu Amaccaputtaæ ÃdÃya caï¬avajjiæ sahÃyakaæ 124 PurisÃnaæ dasaddhehi satehi parivÃrito GantvÃna kukkuÂÃrÃmaæ soïakattheramaddasa. 125 SamÃpattisamÃpannaæ nisinnaæ saævutindriyaæ Vandite nÃlapantaæ taæ ¤atvà saÇghamapucchi taæ. 126 "SamÃpattÅsamÃpannà nÃlapantÅ"ti Ãhu te. "KathannuvuÂÂhahantÅ"ti vuttà Ãhaæsu bhikkhavo. 127 "PakkosanÃya satthussa, saÇghapakkosanÃya ca, YathÃkÃlaparicchedÃ, Ãyukkhayavasena ca, 128 VuÂÂhahantÅ"ti vatvÃna tesaæ disvo'panissayaæ 34 PÃhesuæ saÇghavacanaæ, vuÂÂhÃya sa tahiæ agÃ. ----- - ---- 33. [A] vatte 34. [E] dÅsvÃpanissasaæ, [SL Page 027] [\x 27/] ( 129 KumÃro pucchi "kiæ bhante nÃlapitthÃ"ti, Ãha so: "Bhu¤jimha bhu¤jitabbaæ"ti, Ãha "bhojetha no api." 130 ùha "amhÃdise jÃte sakkà bhojayituæ" iti. MÃtÃpituanu¤¤Ãya so kumÃro'tha siggavo 131 Caï¬avajji ca te pa¤casatÃni purisÃpi ca Pabbajitvo'pasampajjuæ 35 soïattherassa 36 santike 132 UpajjhÃyantike yeva te duve piÂakattayaæ Uggahesu¤ca kÃlena 37 chalabhi¤¤aæ labhiæsu ca. 38 133 ¥atvà tissapaÂisandhiæ tato pabhuti siggavo Thero so satta vassÃni taæ gharaæ upasaÇkami. 134 "GacchÃ"ti vÃcÃmattampi sattavassÃni nÃlabhi. Alattha aÂÂhame vasse "gacchÃ"ti vacanaæ tahiæ. 135 Taæ nikkhamantaæ 39 pavisanto disvà moggali brÃhmaïo "Ki¤ci laddhaæ ghare no"ti pucchi, 'ÃmÃ'ti so'bravÅ. 136 Gharaæ gantvÃna pucchitvà dutiye divase tato MusÃvÃdena niggaïhi theraæ gharamupÃgataæ. 137 Therassa vacanaæ sutvà so pasannamano dvijo Attano pakatena'ssa niccaæ bhikkhaæ pavattayi. 138 Kamena'ssa pasÅdiæsu sabbe'pi gharamÃnusà BhojÃpesi dijo niccaæ nisÅdÃpiya taæ ghare. 139 Evaæ kamena gacchante kÃle soÊasavassiko Ahu tissakumÃro so tivedodadhipÃrago. 140 Thero "kathÃsamuÂÂhÃnaæ hessate'vaæ ghare" iti 40 ùsanÃni na dassesi Âhapetvà mÃïavÃsanaæ. 141 BrahmalokÃgatattà ca sucikÃmo ahosi so, Tasmà so tassa phallaÇko vÃsayitvà lagÅyati. 142 A¤¤Ãsanaæ apassanto Âhite there sasambhamo Tassa taæ Ãsanaæ tassa pa¤¤Ãpesi ghare jano. ----- - ---- 35. [A T] pasampajjÅ, 36. [E] soïakatthera 37. [E] uggahesuæ UssÃhena, 38. [E.X.] Chabhi¤¤Ã pÃpuïiæsu ca. 39. [A.E.] Nikkhantaæ. 40. [N.S.] Hessatevaæti taæghare, [SL Page 028] [\x 28/] ( 143 Disvà tattha nisinnaæ taæ ÃgammÃ'cariyantikà Kujjhitvà mÃïavo vÃcaæ amanÃpaæ 41 udÅrayi. 144 Thero "mÃïava kiæ mantaæ jÃnÃsÅ?" Ti tamabravÅ, Tameva pucchaæ therassa paccÃropesi mÃïavo. 145 "JÃnÃmi"ti paÂi¤¤Ãte there, theraæ apucchi so GaïÂhiÂÂhÃnÃni vedesu, tassa thero'tha vyÃkari. 146 GahaÂÂho yeva thero so vedapÃragato ahu, Na byÃkareyya kiæ tassa pabhinnapaÂisambhido. "Yassa cittaæ uppajjati na nirujjhati, tassa cittaæ NirujjhÅssati nuppajjÅssati. Yassa và pana cittaæ nirujjhissati Nuppajjissati, tassa cittaæ uppajjati, na nirujjhatÅ?Ti." 147 Taæ cittayamake pa¤haæ pucchi thero visÃrado, AndhakÃro viya ahÆ tassa so, tamavoca so: 148 "Bhikkhu ko nÃma manto"ti? "Buddhamanto"ti so bravÅ. 'DehÅ'ti vutte "no vesadhÃrino dammi taæ" iti. 149 MÃtÃpituha'nu¤¤ato mantatthÃya sa pabbaji, KammaÂÂhÃnamadà thero pabbÃjetvà yathÃrahaæ. 150 BhÃvanaæ anuyu¤janto acirena mahÃmatÅ SotÃpattiphalaæ patto, thero ¤atvÃna taæ tathà 151 Pesesi caï¬avajjissa therassantikamuggahaæ KÃtuæ suttÃbhidhammÃnaæ, so tatthÃ'kà taduggahaæ. 152 Tato so tissadaharo Ãrabhitvà vipassanaæ ChaÊabhi¤¤o ahÆ kÃle, therabhÃva¤ca pÃpuïÅ. 153 AtÅva pÃkaÂo Ãsi vando'va suriyo'va so Loko tassa vaco'ma¤¤Å sambuddhassa vaco viya. Moggaliputtatissatherodayo niÂÂhito. 154 EkÃhaæ uparÃjà so addakkhi migavaæ gato KÅÊamÃne mige'ra¤¤e, disvà etaæ vicintayi: ----- - ---- 41. [A.] PharusÃya. [SL Page 029] [\x 29/] ( 155 "MigÃpi evaæ kÅÊanti ara¤¤e tiïagocarà Na kÅÊissanti kiæ bhikkhÆ sukhÃhÃravihÃrino" 156 Attano cintitaæ ra¤¤o Ãrovesi gharaæ gato. Sa¤¤Ãpetuæ tu sattÃhaæ rajjaæ tassa adÃsi so: 157 "Anubhohi imaæ rajjaæ sattÃhaæ tvaæ kumÃraka, Tato taæ ghÃtayissÃmi" icca'voca mahÅpati. 158 ùhÃ'tÅtamhi sattÃhe "tvaæ kenÃ'si kiso" iti. "Maraïassa bhayenÃ"ti vutte, rÃjÃ,ha taæ puna: 159 "SattÃhÃ'haæ marissaæ"ti "tvaæ na kÅÊi ime kathaæ KÅÊissanti yatÅ tÃta sadà maraïasa¤¤ino?" 160 Iccevaæ bhÃtarà vutto sÃsanasmiæ pasÅdi so. KÃlena vigavaæ gantvà theramaddakkhi sa¤¤ataæ 161 Nisinnaæ rukkhamÆlasmiæ so mahÃdhammarakkhitaæ SÃlasÃkhÃya nÃgena vijiyantamanÃsavaæ. 162 "Ayaæ thero viyÃ'hampi pabbajja jinasÃsane Viharissaæ kadÃ'ra¤¤e iti cittayi pa¤¤avÃ. 42 163 Thero tassa pasÃdatthaæ uppatitvà vihÃyasà Gantvà asokÃrÃmassa pokkhara¤¤Ã jale Âhito 164 ùkÃse ÂhapayitvÃna cÅvarÃni carÃni so OgÃhitvà 43 pokkharaïiæ gattÃni parisi¤catha, 165 Taæ iddhiæ uparÃjà so disvÃ'tÅva pasÅdiya "Ajjeva pabbajissaæ,'ti buddhi¤cÃ'kÃsi buddhimÃ. 166 UpasaÇkamma rÃjÃnaæ pabbajjaæ yÃci sÃdaro, NivÃretumasakkonto tamÃdÃya mahÅpati 167 Mahatà parivÃrena vihÃramagamà sayaæ. Pabbaji so mahÃdhammarakkhitattherasantike, 168 Saddhiæ tena catusatasahassÃni narÃpi ca, AnupabbajitÃnantu gaïanà ca na vijjati. ----- - ---- 42. [S] mÃïavo. 43. [A] ogahetvà [SL Page 030] [\x 30/] ( 169 BhÃgineyyo narindassa aggibrahmÃ'ti vissuto Ahosi ra¤¤o dhÅtÃya saÇghamittÃya sÃmiko. 170 Tassà tassa suto cÃpi sumano nÃma nÃmato, YÃcitvà so'pi rÃjÃnaæ uparÃjena pabbajÅ. 171 UparÃjassa pabbajjà tassÃ'sokassa rÃjino Catutthe Ãsi vasse sà 44 mahÃjanahitodayÃ. 172 Tattheva upasampanno sampannaupanissayo GhaÂento uparÃjà so chalabhi¤¤o'rahà ahu. 173 VihÃre te samÃraddhe sabbe sabbapuresu pi SÃdhukaæ tÅhi vassehi niÂÂhÃpesuæ manorame. 174 Therassa indaguttassa kammÃdhiÂÂhÃyakassa tu Iddhiyà cÃsu niÂÂhÃsi asokÃrÃma savhayo. 175 Jinena paribhuttesu ÂhÃnesu ca tahiæ tahiæ CetiyÃni akÃresi ramaïÅyÃni bhÆpati 176 Purehi caturÃsÅtisahassehi samantato Lekhe ekÃha'mÃnesuæ "vihÃrà niÂÂhitÃ" iti. 177 Lekhe sutvà mahÃrÃjà mahÃtejiddhivikkamo KÃtukÃmo sakiæ yeva sabbÃrÃmamahÃmahaæ 178 Pure bheriæ carÃpesi: "sattame divase ito SabbÃrÃmamaho hotu sabbadesesu ekadÃ." 179 "Yojane yojane dentu mahÃdÃnaæ mahÅtale: Karontu gÃmÃrÃmÃnaæ maggÃna¤ca vibhusanaæ, 180 VihÃresu ca sabbesu bhikkhusaÇghassa sabbathà MahÃdÃnÃni vattentu yathÃkÃlaæ yathÃbalaæ, 181 DÅpamÃlÃpupphamÃlÃlaÇkÃrehi 45 tahiæ tahiæ Turiyehi ca sabbehi upahÃraæ anekadhÃ, 182 UposathaÇgÃnÃ'dÃya sabbe dhammaæ suïantu va, PÆjÃvisese neke ca karontu tadahÆpi ca" ----- - ----44. [S] vassamhi 45. [E] laækÃre va, [SL Page 031] [\x 31/] ( 183 Sabbe sabbattha sabbathà yathÃïattÃdhikÃpi ca PÆjà sampaÂiyÃdesuæ devalokamanoramà 184 Tasmiæ dine namahÃrÃjà sabbÃlaÇkÃrabhÆsito Sahorodho sahÃmacco baloghaparivÃrito 185 AgamÃsi sakÃrÃmaæ bhindanto viya mediniæ; SaÇghamajjhamhi aÂÂhÃsi vanditvà saÇghamuttamaæ. 186 Tasmiæ samÃgame Ãsuæ asÅtibhikkhukoÂiyo; Ahesuæ satasahassaæ tesu khÅïÃsavà yatÅ; 187 Navuti-satasahassÃni ahÆ bhikkhuniyo tahiæ; KhÅïÃsavà bhikkhuniyo sahassaæ Ãsu tÃsu tu. 188 Lokavivaraïaæ nÃma pÃÂihÅraæ akaæsu te KhÅïÃsavà pasÃdatthaæ dhammÃsokassa rÃjino. 189 Caïa¬Ãsokoti,¤Ãyittha pure pÃpena kammunÃ. DhammÃsoko,ti ¤Ãyittha pacchà pu¤¤ena kammunà 190 Samuddapariyantaæ so jambudÅpaæ samantato Passi sabbe vihÃre ca nÃnÃpÆjÃvibhusite. 191 AtÅva tuÂÂho te disvà saÇghaæ pucchi nisÅdiya: "Kassa bhante pariccÃgo mahà sugatasÃsane?" 192 Thero moggaliputto so ra¤¤o pa¤haæ viyÃkari: "DharamÃne'pi sugate natthi cÃgÅ tayà samo." 193 Taæ sutvà vacanaæ bhÅyyo tuÂÂho rÃjà apucchi taæ: "BuddhasÃsanadÃyÃdo hoti kho mÃdiso" iti. 194 Thero tu rÃjaputtassa mahÅndassu'panissayaæ Tatheva rÃjadhÅtÃya saÇghamittÃya pekkhiya, 195 SÃsanassÃ'bhivuddhi¤ca taæhetuka'mavekkhiya PaccÃ'bhÃsatha rÃjÃnaæ so sÃsanadhurandharo: 196 "TÃdiso'pi mahÃcÃgÅ dÃyÃdo sÃsanassa na; PaccayadÃyako'cceva 46 vuccate manujÃdhipa. ----- - ---- 46. [A E] ceva. [SL Page 032] [\x 32/] ( 197 Yo tu puttaæ dhÅtaraæ và pabbajjÃpeti sÃsane So sÃsanassa dÃyÃdo hoti; no dÃyako api." 198 Atha sÃsanadÃyÃdabhÃvamicchaæ mahÅpati Mahindaæ saÇghamitta¤ca Âhite tatra apucchatha: 199 "Pabbajissatha kiæ tÃtÃ? Pabbajjà mahatÅ matÃ." Pituno vacanaæ sutvà pitaraæ te abhÃsisuæ 47 200 "Ajjeva pabbajissÃma sace tvaæ deva icchasi; Amha¤ca lÃbho tumha¤ca pabbajjÃya bhavissati" 201 UparÃjassa pabbajjÃkÃlato pabhutÅ hi so Sà cÃpi aggibrahmassa pabbajjÃkatanicchayÃ. 202 Uparajjaæ makahindassa dÃtukÃmo'pi bhupati Tato'pi adhikà sÃ'ti pabbajjaæ yeva 48 rovayi. 203 Piyaæ puttaæ vahinda¤ca buddhirÆpabaloditaæ PabbajjÃpesi samahaæ saÇghamitta¤ca dhÅtaraæ 204 Tadà vÅsativasso so mahindo rÃjanandano; SaÇghamittà rÃjadhÅtà aÂÂharasasamà tadà 49 205 Tadaheva ahu tassa pabbajjà upasampadÃ; Pabbajjà sikkhadÃna¤ca tassà ca tadahu ahu. 206 UpajjhÃyo kumÃrassa ahu moggalisavhayo; PabbÃjesi mahÃdevatthero; majjhantiko pana 207 KammÃvÃcaæ akÃ; tasmiæ so'pasampadamaï¬ale Arahattaæ mahindo so patto sapaÂisambhidaæ. 208 SaÇghamittÃyu'pajjhÃyà dhammapÃlÃti vissutÃ; ùcariyà ÃyupÃlÅ; kÃle sÃ'sianÃsavà 209 Ubho sÃsanapajjotà laÇkÃdÅpopakÃrino ChaÂÂhe vasse pabbajiæsu dhammÃsokassa rÃjino. 210 MahÃmahindo vassehi tÅhi dÅpappasÃdako PiÂakattaya'muggaïhi upajjhÃyassa santike. ----- - ---- 47. [S] abhÃsayuæ. 48. [A] pabbajjÃ. 49. [A] samÃ. 50. [S] arahantaæ Susampatto pahinnapaÂisambhidaæ. [SL Page 033] [\x 33/] ( 211 Sà bhikkhunÅvandalekhà mahindo bhikkhusÆriyo. SambuddhasÃsanÃkÃsaæ te sadà sobhayuæ tadÃ. --------- 212 Pure pÃÂaliputtamhà vane vanacaro caraæ Kuntakinnariyà saddhiæ saævÃsaæ kappayÅ kira; 213 Tena saævÃsamanvÃya sà putte janayÅ duve; Tisso jeÂÂho kaïiÂÂho tu sumitto nÃma nÃmato. 214 MahÃvaruïatherassa kÃle pabbajja santike Arahattaæ pÃpuïiæsu chaÊhi¤¤Ãguïaæ ubho. 215 PÃde kÅÂavisenÃ'si phuÂÂho jeÂÂho, savedano ùha puÂÂho kaïiÂÂhena "bhesajjaæ pasataæ" ghataæ." 216 Ra¤¤o nivedanaæ thero gilÃnavattato'pi so Sappiyattha¤ca caraïaæ pacchÃbhattaæ paÂikkhipi. 217 "Piï¬Ãya ce caraæ sappiæ labhase tvaæ tamÃhara" IccÃha tissathero so sumittaæ theramuttamaæ. 218 Piï¬Ãya caratà tena na laddhaæ pasataæ ghataæ; SappikumbhasatenÃpi vyÃdhi jÃto asÃdhiyo. 219 Teneva vyÃdhinà thero patto Ãyukkhayantikaæ OvaditvÃppamÃdena nibbÃtuæ mÃnasaæ akÃ. 220 ùkasamhi nisÅditvà tejodhÃtuvasena so YathÃrucÅ adhiÂÂhÃya sarÅraæ parinibbuto 221 JÃlà sarÅrà nikkhamma nimmaæsacchÃrikaæ ¬ahi Therassa sakalaæ kÃyaæ, aÂÂhikÃni tu no dahi. 222 Sutvà 51 nibbutimetassa tissatherassa 52 bhupati AgamÃsi sakÃrÃmaæ janoghaparivÃrito; 223 Hatthikkhandhagato rÃjà tÃnaÂÂhÅna'varopiya 53 KÃretvà dhÃtusakkÃraæ saÇghaæ vyÃdhimapucchi taæ; ----- - ---- 51. [E.] Tathà 52. [E.] Sutvà therassa. 53. [E.A.T.] RohayÅ. [SL Page 034] [\x 34/] ( 224 Taæ sutvà jÃtasaævego puradvÃresu kÃriya 54 SudhÃcità 55 pokkharaïÅ 56 bhesajjÃna¤ca pÆriya 57 225 PÃpesi 58 bhikkhu saÇghassa bhesajjÃni dine dine; "Mà hotu bhikkhusaÇghassa bhesajjaæ dullabhaæ" iti. 226 Sumittathero nibbÃyi vaÇkamanto'va vaÇkame; PasÅdi sÃsane'tÅva tenÃpi ca mahÃjano 227 Kuntiputtà duve therà te lokahitakÃrino NibbÃyiæsu asokassa ra¤¤o vassamhi aÂÂhame. 228 Tato pabhuti saÇghassa lÃbho'tÅva mahà ahu Pacchà pasannà ca janà yasmà lÃbhaæ pacattayuæ, 229 PahÅïalÃbhasakkÃrà titthiyà lÃbhakÃraïà Sayaæ kÃsÃyamÃdhÃya vasiæsu saha bhikkhuhi. 230 YathÃsaka¤ca te vÃdaæ buddhavÃdo'ti dÅpayuæ YathÃsaka¤ca 59 kiriyà 60 akariæsu yathÃruciæ. 231 Tato moggaliputto so thero thiraguïodayo SÃsanabbudamuppannaæ disvà tamatikakkhaÊaæ 232 Tasso'pasamane kÃlaæ dÅghadassÅ avekkhiya Datvà mahindatherassa mahÃbhikkhugaïaæ sakaæ 233 Uddhaæ gaÇgÃya eko'va ahogaÇgamhi pabbate VihÃsi sattavassÃni vivekamanubrÆhayaæ; 234 TitthiyÃnaæ bahuttà ca dubbavattà ca bhikkhavo Tesaæ kÃtuæ na sakkhiæsu dhammena paÂisedhanaæ. 235 Teneva jambudÅpamhi sabbÃrÃmesu bhikkhavo Satta vassÃni nÃkaæsu uposathapavÃraïaæ. 236 Taæ sutvÃna mahÃrÃjà dhammÃsoko mahÃyaso Ekaæ amaccaæ pesesi asokÃrÃmamuttamaæ: 237 "GantvÃdhikaraïaæ etaæ vupasamma uposathaæ KÃrehi bhikkhusaÇghena mamÃ'rÃme tuvaæ" iti. ----- - ---- 54. [E.] BhÆpati 55. [A.D.] SudhÃcitaæ [E.] KÃretvà 56. [A.D.@]PÃkkharaïi [E.@]PÃkkhara¤¤o tÃ. 57. [E.] BhesajjÃnaæ purÃpiya 58. [E.S.] DÃpesi. 59. [A.] YathÃsaka¤¤Ã 60. [A.] KiriyÃ. [SL Page 035] [\x 35/] ( 238 GantvÃna sannipÃtetvà bhikkhusaÇghaæ sadummati "Uposathaæ karothÃ" ti sÃvesi rÃjasÃsanaæ. 239 "Uposathaæ titthiyehi na karoma mayaæ" iti ùvova bhikkhusaÇgho taæ amaccaæ mÆÊhamÃnasaæ. 240 So'macco katipayÃnaæ therÃnaæ paÂipÃÂiyà Acchindi asinà sÅsaæ "kÃremÅti 61 uposathaæ." 241 RÃjabhÃtà tissathero taæ disvà kiriyaæ lahuæ GantvÃna tassa Ãsanne Ãsanamhi nisÅdi so. 242 Theraæ disvà amacco so gantvà ra¤¤o nivedayi Sabbaæ pavattiæ; taæ sutvà jÃtadÃho mahÅpati 243 SÅghaæ gantvà bhikkhusaÇghaæ pucchi ubbiggamÃnaso "Evaæ katena kammena kassa pÃpaæ siyÃ" iti. 244 Tesaæ apaï¬ità keci "pÃpaæ tuyhanti", keci tu "Ubhinnaæ cÃ"ti Ãhaæsu; "natthi tuyhantÅ" paï¬itÃ. 245 Taæ sutvÃ'ha mahÃrÃjà "samattho atthi bhikkhu nu Vimatiæ me vinodetvà kÃtuæ sÃsanapaggahaæ?" 246 "Atthi moggaliputto so tissatthero rathesabha IccÃha saÇgho rÃjÃnaæ; rÃjà tatthÃ'si sÃdaro. 247 Visuæ bhikkhusahassena caturo 62 parivÃrite There, narasahassena amacce caturo tathà 248 Tadahe yeva pesesi attano vacanena so Theraæ Ãnetumetehi tathà vutte sa nÃgami. 249 Taæ sutvà puna aÂÂha'ÂÂha there 'macce ca pesayi Visuæ sahassapurise; pubbe viya sa nÃgami. 250 RÃjà pucchi "kathaæ thero Ãgaccheyya nu kho" iti. BhikkhÆ Ãhaæsu therassa tassÃ'gamanakÃraïaæ: 251 "Hohi bhante upatthamho kÃtuæ sÃsanapaggahaæ" Iti vutte mahÃrÃja thero essati 63 so iti. 252 PunÃpi there 'macce ca rÃjà soÊasa soÊasa Visuæ sahassapurise tathà vatvÃna pesayi. ----- - ---- 61. [A.] KÃremi naæ. 62. [A.D.] Catuhi 63. [S.E.] Ehiti [SL Page 036] [\x 36/] ( 253 "Thero mahallakatte'pi nÃ'rohissati yÃnakaæ; Theraæ gaÇgÃya nÃvÃya ÃnethÃ" 'ti ca abravÅ. 254 Gantvà te taæ tathÃ'vocuæ; so taæ sutvÃ'va uÂÂhahi; NÃvÃya theraæ Ãnesuæ; rÃjà paccuggamÅ tahiæ. 255 JÃïumattaæ jalaæ rÃjo'gahetvà dakkhiïaæ karaæ NÃvÃya otarantassa therassÃ'dÃsi gÃravo 256 Dakkhiïaæ dakkhiïeyyo so karaæ ra¤¤o'nukampako ùlambitvÃnukampÃya thero nÃvÃya otari. 257 RÃjà theraæ nayitvÃna uyyÃnaæ rativaddhanaæ Therassa pÃde dhovitvà makkhetvà ca nisÅdiya. 258 SamatthabhÃvaæ therassa vÅmaæsanto mahÅpati "DaÂÂhukÃmo ahambhante pÃÂibhÅranti" abravÅ. 259 Kinti vutte mahÅkampaæ Ãha; taæ punarÃga so: "SakalÃye'kadesÃya kataraæ 64 daÂÂhumicchasÅ?" 260 "Ko dukkaro?" 'Ti pucchitvà "ekadesÃya kampanaæ Dukkhara,,nti suïitvÃna taæ daÂÂhukÃmataæ bravi. 261 Rathaæ assaæ manussa¤ca pÃti¤co'dakapÆritaæ Thero yojanasÅmÃya antaramhi catuddise 262 hapÃpetvà tada¬¬hehi 65 saha taæ yojanaæ mahiæ CÃlesi iddhiyÃ; tatra nisinnassaca ca dassayi. 263 TenÃ'maccena bhikkhÆnaæ maraïena'ttano 'pi ca PÃpassa'tthittanatthittaæ theraæ pucchi mahÅpati, 264 "PaÂicca-kammaæ natthÅti kiliÂÂhaæ cetanaæ vinÃ" Thero bodhesi rÃjÃnaæ vatvà tittirajÃtakaæ 265 Vasanto nattha sattÃhaæ rÃjuyyÃne manorame SikkhÃpesi mahÅpÃlaæ sambuddhasamayaæ subhaæ. 266 Tasmiæ yeva ca sattÃhe duve yakkhe mahÅpati Pesetvà mahiyaæ bhikkhÆ asese sannipÃtayi. ----- - ---- 64. [A D] taæ kampaæ 65. [A D] tadaÇgehi [SL Page 037] [\x 37/] ( 267 Sattame divase gantvà sakÃrÃmaæ manoramaæ KÃresi bhikkhusaÇghassa sannipÃtamasesato. 268 Therena saha ekante nisinno sÃïiantare Ekekaladdhike bhikkhÆ pakkositvÃna santikaæ 269 "KiævÃdÅ sugato bhante" iti pucchi mahÅpati. Te sassatÃdikaæ diÂÂhiæ vyÃkariæsu yathÃsakaæ. 270 Te micchÃdiÂÂhike sabbe rÃjà uppabbajÃpayi; Sabbe saÂÂhisahassÃni Ãsuæ uppabbajÃpitÃ. 271 Apucchi dhammike bhikkhÆ "kiævÃdÅ sugato" iti; VibhajjavÃdÅtÃhaæsu; taæ theraæ pucchi bhupati: 272 "VibhajjavÃdÅ sambuddho hoti bhante"ti Ãha so; Thero "ÃmÃ"ti. Taæ sutvà rÃjà tuÂÂhamano tadà 273 "SaÇgho visodhito yasmÃ, tasmà saÇgho uposathaæ Karotu bhante iccevaæ vatvà therassa bhupati 275 "SaÇghassa rakkhaæ datvÃna nagaraæ pÃvisÅ subhaæ. SaÇgho samaggo hutvÃna tadÃkÃsi uposathaæ 276 Thero anekasaÇkhamhà bhikkhusaÇghà 66 visÃrade JaÊabhi¤¤e tepiÂake pahinnapaÂisambhide 277 Bhikkhusahassaæ uccini kÃtuæ saddhammasaÇgahaæ. Tehi asokÃramamhi akà saddhammasaÇgahaæ 278 MahÃkassapathero ca yasatthero ca kÃrayuæ Yathà te dhammasaægÅtiæ tissatthero'pi taæ tathÃ. 279 KathÃvatthuppakaraïaæ paravÃdappamaddanaæ AhÃsi tissatthero ca tasmiæ saÇgitimaï¬ale. 280 Evaæ bhikkhusahassena rakkhÃyÃ'sokarÃjino Ayaæ navahi mÃsehi dhammasaægÅti niÂÂhitÃ. 280 Ra¤¤o sattarase vasse dvÃsattatisamo isi MahÃpavÃraïÃyaæ so saægÅtiæ taæ 67 samÃpayi. ----- - ---- 66. [A.D.] Anekasaækhamhi bhikkhusaæghe 67. [A.] SaæsamÃpayi. [SL Page 038] [\x 38/] ( 282 SÃdhukÃraæ dadantÅ va sÃsanaÂÂhitikÃraïaæ SaægÅtipariyosÃne akampittha mahÃmahÅ. 283 Hitvà seÂÂhaæ brahmavimÃnampi manu¤¤aæ Jegucchaæ so sÃsanahetu naralokaæ ùgammÃ'kà sÃsanakiccaæ katakicco Ko nÃma"¤¤o sÃsanakiccamhi pamajjeti.68 SujanappasÃda-saævegatthÃya kate mahÃvaæse TatiyadhammasaægÅtÅ nÃma Pa¤camo paricchedo. ChaÂÂho paricchedo. 1 VaÇgesu vaÇganagare vaÇgarÃjà ahÆ pure; KÃliÇgara¤¤o dhitÃ'si mahesÅ tassa rÃjino. 2 So rÃjà deviyà tassà ekaæ alabhi dhÅtaraæ; Nemittà vyÃkaruæ tassà saævÃsaæ migarÃjinÃ. 3 AtÅva rÆpinÅ ÃsÅ atÅva kÃmagiddhinÅ, Devena deviyà cÃ'pi lajjÃyÃ'si jigucchitÃ. 4 EkÃkinÅ sà nikkhamma sericÃra-sukhatthinÅ Satthena saha a¤¤Ãtà agà magadhagÃminÃ. 5 LÃÊaraÂÂhe aÂaviyà sÅho satthamabhiddhavÅ; 1 A¤¤attha sesà dhÃviæsu; sÅhÃgatadisantu sÃ. 6 Gaïhitvà gocaraæ sÅho gacchaæ disvà tamÃ'rato Ratto upÃga lÃlento laÇgulaæ pannakaïïako 2 7 Sà taæ disvà saritvÃna nemittavacanaæ sutaæ AbhÅtà tassa aÇgÃni ra¤jayantÅ parÃmasÅ. 8 Tassà phassenÃ'tiratto piÂÂhiæ ÃropiyÃ'su taæ SÅho sakaæ guhaæ netvà tÃya saævÃsamÃcarÅ. 9 Tena saævÃsamanvÃya kÃlena yamake duve Putta¤ca dhÅtara¤cÃti rÃjadhÅtà janesi sÃ. ----- - ---- 68. [A.] PamajjatÅ 1. [A.D.E.] MabhiddavÅ 2. [A.] Pattakaïïako. [SL Page 039] [\x 39/] ( 10 Puttassa hatthapÃdÃ'suæ sÅhÃkÃrà tato akà NÃmena sÅhabÃhuæ taæ; dhÅtaraæ sÅhasÅvaliæ. 11 Putto soÊasavasso so mÃtaraæ pucchi saæsayaæ "Tuvaæ pità ca no amma, kasmà visadisÃ" iti. 12 Sà sabba'mabravi tassa; "kiæ na yÃmÃ"ti so'bravÅ. "Guhaæ thaketi tÃto 3 te pÃsÃïenÃ"ti sÃ'bravÅ. 13 MahÃguhÃya thakanaæ khandhenÃ'dÃya so akà EkÃhene'va pa¤¤ÃsayojanÃni gatÃgataæ. 14 GocarÃya gate sÅhe dakkhiïasmiæ hi mÃtaraæ VÃme kaïiÂÂhiæ katvÃna tato sÅghaæ apakkami. 15 NivÃsetvÃna sÃkhaæ te paccantaæ gÃmamÃgamuæ. TatthÃsi rÃjadhÅtÃya mÃtulassa suto tadà 16 SenÃpati vaÇgara¤¤o Âhito paccantagÃmake; Nisinno vaÂamÆle so kammantaæ saævidhÃpayaæ 17 Disvà te pucchi; te'vovuæ "aÂavÅvÃsino mayaæ." Iti so dÃpayÅ tesaæ vatthÃni dhajinÅpati. 18 TÃnÃhesuæ uÊÃrÃni; bhattaæ païïesu dÃpayi, SovaïïabhÃjanÃnÃ'suæ tesaæ pu¤¤ena tÃni ca. 19 Tena so vimhito pucchi "ke tumhe" ti camÆpati; Tassa sà jÃtigottÃni rÃjadhÅtà nivedayi. 20 PitucchÃdhÅtaraæ taæ so ÃdÃya dhajinÅpati GantvÃna vaÇganagaraæ saævÃsaæ tÃya kappayi. 21 SÅho sÅghaæ guhaæ gantvà te adisvà tayo jane AÂÂito puttasokena na ca khÃdi na vÃ'pivi. 22 DÃrake te gavesanto agà paccantagÃmake,4 UbbÃsÅyati so so'va 5 yaæ yaæ gÃmamupeti so. 23 PaccantavÃsino gantvà ra¤¤o taæ paÂivedayuæ. "SÅho pÅÊetÅ te raÂÂhaæ taæ deva paÂisedhaya." ----- - ---- 3. [E.] Thakesi pità 4. GÃmakaæ 5. [E.] Ca. [SL Page 040] [\x 40/] ( 24 Alabhaæ nisedhakaæ tassa hatthikkhandhagataæ pure "ùdetu sÅhÃdÃyÅ"ti 6 sahassaæ so pacÃrayi; 25 Tatheva dve sahassÃni, tÅïi vÃ'pi narissaro. DvÅsu vÃresu vÃresi mÃtà sÅhabhujaæ hi taæ; 26 AggahÅ tatiye vÃre sÅhabÃhu apucchiya MÃtaraæ tÅsahassaæ taæ ghÃtetuæ pitaraæ sakaæ. 27 Ra¤¤o kumÃraæ dassesuæ taæ rÃjà idamabravÅ: "Gahito yadi sÅho te, dammi raÂÂhaæ tadeva te." 28 So taæ gantvà guhÃdvÃraæ sÅhaæ disvÃ'va Ãrakà Entaæ puttasinehena vijjhituæ taæ saraæ khipi. 29 Saro nalÃÂamÃhacca mettacittena tassa tu KumÃrapÃdamÆle'va nivatto pati bhumiyaæ; 30 TathÃ'si yÃva tatiyaæ; tato kujjhi migÃdhipo; Tato khÅtto saro tassa kÃyaæ nibbhijja nikkhami. 31 Sakesaraæ sÅhasÅsaæ ÃdÃya sa puraæ agÃ; Matassa vaÇgarÃjassa sattÃhÃni tadà ahu. 32 Ra¤¤o aputtakattà ca, patÅtà ca'ssa kammunÃ, Sutvà cara¤¤o nattuttaæ, sa¤jÃnitvà ca mÃtaraæ, 33 Amaccà sannipatÅtà akhilà ekamÃnasà SÅhabÃhukumÃrassa "rÃjà hohÅ"ti abravuæ. 34 So rajjaæ sampaÂicchitvà datvà mÃtupatissa taæ SÅhasÅvalimÃdÃya jÃtabhumiæ gato sayaæ 35 Nagaraæ tattha mÃpesi; Ãhu 7 sÅhapurantÅ taæ Ara¤¤e yojanasate gÃme vÃpi nivesayi. 36 LÃÊaraÂÂhe pure tasmiæ sÅhabÃhu narÃdhipo Rajjaæ kÃresi, katvÃna mahesiæ sÅhasÅvaliæ. 37 MahesÅ soÊasakkhattuæ yamake ca duve duve Putte janayi kÃle sÃ; vijayo nÃma jeÂÂhako; 38 Sumitto nÃma dutiyo; sabbe dvattÅæsa puttakÃ. KÃlena vijayaæ rÃjà rÃjà uparajje'bhisecayi. ----- - ---- 6. [A.E.D.T.] SÅhadÃyÅ 7. [A.] AhÆ [SL Page 041] [\x 41/] ( 39 Vijayo visamÃcÃro Ãsi, tamparisà pi ca; SÃhasÃni anekÃni dussahÃni kariæsu te. 40 Kuddho mahÃjano ra¤¤o tamatthaæ paÂivedayi. RÃjà te sa¤¤apetvÃna puttaæ ovadi sÃdhukaæ. 41 Sabbaæ tatheva dutiyaæ ahosi; tatiyaæ pana Kuddho mahÃjano Ãha "puttaæ ghÃtehi te" iti. 42 RÃjÃ'tha vijayaæ ta¤caparivÃra¤ca tassa taæ SattasatÃni purise kÃretvà addhamuï¬ake 43 NÃvÃya pakkhipÃpetvà visajjÃpesi sÃgare; Tathà tesaæ bhariyÃyo, tatheva ca kumÃrake. 44 Visuæ visuæ te vissaÂÂhà purisitthÅ-kumÃrakà Visuæ visuæ dÅpakasmiæ okkamiæsu vasiæsu ca. 45 NaggadÅpo'ti ¤Ãyittha kumÃrokkanta-dÅpako; BhariyokkantadÅpo tu mahindadÅpako iti. 46 SuppÃrake paÂÂanamhi vijayo pana okkami; ParisÃsÃhasene'ttha bhÅto nÃvaæ punÃ'ruhi. 47 LaÇkÃyaæ vijayasanÃmako kumÃro Otiïïo thiramati tabbapaïïidÅpe 8 SÃlÃnaæ yamakaguïÃnamantarasmiæ NibbÃtuæ 9 sayitadine tathÃgatassa. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse VijayÃgamanaæ nÃma ChaÂÂho paricchedo. --------- Sattamo paricchedo. 1 Sabbalokahitaæ katvà patvà santikaraæ padaæ 1 ParinibbÃïama¤camhi nipanno lokanÃyako 2 DevatÃsannipÃtamhi mahantamhi mahÃmuni Sakkaæ tatra samÅpaÂÂhaæ avoca vadataævaro: ----- - ---- 8. [E.] Tambapaïïidese 9. [A.D.] NibbÃïaæ 1.[A.] Santiæ khaïaæ paraæ, [E.] SantÅ khaïaæ paraæ [SL Page 042] [\x 42/] ( 3 "Vijayo lÃÊavisayà sÅhabÃhunarindajo EsalaÇkamanuppatto satta-bhacca-satÃnugo" 4 "PatiÂÂhissati devinda laÇkÃyaæ mama sÃsanaæ; Tasmà saparivÃrantaæ rakkha laÇka¤ca sÃdhukaæ." 5 TathÃgatassa devindo vaco sutvÃ'va sÃdaro Devassuppalavaïïassa laÇkÃrakkhaæ samappayi. 6 Sakkena vuttamatto so laÇkamÃgamma sajjukaæ ParibbÃjakavesena rukkhamÆlamupÃvisi 2 7 Vijayappamukhà sabbe taæ upecca apucchisuæ: "Ayaæ bho konu dÅpo"ti laÇkÃdÅpoti so'bravÅ. 8 "Na santi manujà ettha, na ca hessati vo bhayaæ" Iti vatvà kuï¬ikÃya te jalena nisi¤ciya 9 Sutta¤ca tesaæ hatthesu lagetvà nabhasÃ'gamà Dassesi soïirÆpena parivÃrikayakkhiïÅ; 10 Eko taæ vÃriyantopi rÃjaputtena anvagà 3 "GÃmamhi vijjamÃnamhi bhavanti sunakhÃ" iti. 11 Tassà ca sÃminÅ tattha kuveïi nÃma yakkhiïÅ NisÅdi rukkhamÆlamhi kantantÅ tÃpasÅ viya. 12 DisvÃna so pokkharaïiæ nisinnaæ ta¤ca tÃpasiæ Tattha nahÃtvà pivitvà ca ÃdÃya ca mulÃliyo 4 13 VÃri¤ca pokkharehevavuÂÂhÃsi, sà tamabravi; "Bhakkho'si mama tiÂÂhÃ'ti; aÂÂhà baddho ca so naro. 14 Parittasuttatejena bhakkhituæ sà na sakkuïi. YÃciyanto'pi taæ suttaæ nÃ'dà yakkhiïiyà naro. 15 Taæ gahetvà suruÇgÃyaæ rudantaæ 5 yakkhiïÅ khipi. Evaæ ekekaso tattha khipi sattasatÃnipÅ. 16 AnÃyantesu sabbesu vijayo bhayasaækato Naddhapa¤cÃyudho gantvà disvà pokkharaïiæ subhaæ ----- - ---- 2. [E.] RukkhamÆle 3. [E.] Eko tamanvagà rÃjaputtenÃpi nivÃrito 4. [A.] MÆlÃlaye 5. [E.] Ravantaæ [SL Page 043] [\x 43/] ( 17 Apassamuttiïïapadaæ 6, passaæ 7 ta¤ceva tÃpasiæ: "ImÃya khalu bhaccà me gahità nÆni"ti cintÅya 18 "Kiæ na passasi bhacce me hoti tvaæ" iti Ãha taæ, "Kiæ rÃjaputta bhaccehi piva nahÃyÃ"ti Ãha sÃ. 19 "YakkhiïÅ tÃva jÃnÃti mama jÃtinti" nicchito SÅghaæ sanÃmaæ sÃvetvà dhanuæ sandhÃyu'pÃgato 20 Yakkhiæ ÃdÃya gÅvÃya nÃrÃvavalayena so VÃmahatthena kesesu gahetvà dakkhiïena tu 21 Ukkhipitvà asiæ Ãha "bhacce me dehi dÃsi, taæ MÃremÅ"ti; bhayaÂÂà sà jÅvitaæ yÃci yakkhiïÅ. 22 "JÅvitaæ dehi me sÃmi; rajjaæ dajjÃmi te ahaæ; KarissÃmi'tthikicca¤ca kiccaæ a¤¤aæ 8 yathicchitaæ". 23 AdubbhatthÃya sapathaæ so taæ yakkhiæ akÃrayi. "ùnehi bhacce sÅghaæ"ti vuttamattÃva sÃ'nayÅ. 24 "Ime chÃtÃ"ti vuttà sà taï¬ulÃdiæ viniddisi BhakkhitÃnaæ vÃïijÃnaæ nÃvaÂÂhaæ vividhaæ bahuæ. 25 Bhaccà te sÃdhayitvÃna bhattÃni vya¤janÃni ca RÃjaputtaæ bhojayitvà sabbe vÃpi abhu¤jisuæ. 26 DÃpitaæ vijayena'ggaæ yakkhÅ bhu¤jiya pÅïità SoÊasavassikaæ rÆpaæ mÃpayitvà manoharaæ 27 RÃjaputtamupÃga¤chi sabbÃbharaïabhÆsitÃ. MÃpesi rukkhamÆlasmÅæ sayanaæ ca mahÃrahaæ ----- - ---- [D] potthake visadisà imà gÃthÃyo:- 26 DÃpitaæ rÃjaputtena bhattaæ bhutvÃ'tirittakaæ PÅïità mÃpayitvà sà vayaæ soÊasikaæ sakaæ 27 A¤¤a gÃtampi ca hoti nekÃkÃramalaÇkÃra-bhusitaÇgà varaÇganà SamÃgantvà narindassa gaïhantÅ sà lahuæ manaæ ----- - ---- 6. [A.D.] Apassi. 7. [A.] Passi 8. [A.] A¤¤aæ ki¤ci [SL Page 044] [\x 44/] ( 28 SÃïiyà suparikkhittaæ vitÃnasamalaÇkataæ. Taæ disvà rÃjatanayo pekkhaæ atthamanÃgataæ 29 KatvÃna tÃya saævÃsaæ nipajji sayane sukhaæ, SÃïÅ 9 parikkhipitvÃna sabbe bhaccà nipajjisuæ. 30 Rattiæ turiyasaddaæ ca sutvà gÅtaravaæ ca so Apucchi saha semÃnaæ kiæ saddo iti yakkhiniæ. 31 Rajjaæ ca sÃmino deyyaæ sabbe yakkhe ca ghÃtiya; ManussÃvÃsakaraïà yakkhà maæ ghÃtayanti hi 32 Iti cintiya yakkhÅ sà abravÅ rÃjanandanaæ: Sirisavatthu nÃmetaæ sÃmi, yakkhapuraæ idha; ----- - ---- [D] potthake visadisà imà gathÃ. 28 SumÃpayi panekasmiæ rukkhamÆle mahagghiyaæ Sayanaæ sÃïipÃkÃra-sahitaæ sasugandhikaæ. 29 Disvà taæ vijayo sabbamÃyatiæ phalamattano ApekkhÃmÃno so tÃya seyyaæ kappesi rattiyaæ. Nipajjiæsu tato tassa bhaccà sattasatà tadà BÃhire sÃïipÃkÃre parivÃriya bhÆpatiæ. *30 Sutvà yakkhiniyà saddhiæ nipanno bhumipo tahiæ GÅtavÃditasaddaæ tu apucchi pana yakkhiniæ. 31 Tato sà sakalaæ rajjaæ dÃtukÃmà sasÃmino ManussÃna mimaæ laækaæ kÃmÃhi'ti viyÃkarÅ: 32 "Nagare bhumipo atthi sirivatthavhaye idha, Atthi yakkhÃdhipo yakkhanagare, tassa dhÅtaraæ ----- - ----* [E] potthake visadisÃ. 30 Sutvà yakkhiïiyà saÇdhiæ nipanno bhumipo tahiæ GÅtavÃditasaddaæ tu apucchi pana yakkhiïiæ 31 Tato sà sakalaæ rajjaæ dÃtukÃmà sasÃmino ManussÃnaæ imaæ laækaæ kÃhÃmÅti viyÃkarÅ: 32 Nagare bhutapo atthi sirivatthavhaye idha Atthi yakkhÃdhipo yakkhanagare; tassa dhÅtaraæ ----- - ---- 9. [E.] SÃïiæ [SL Page 045] [\x 45/] ( 33 Tattha jeÂÂhassa yakkhassa laækÃnagaravÃsinÅ KumÃrikà idhÃ'nÅtÃ;tassà mÃtà ca ÃgatÃ. 34 ùvÃhamaÇgale tattha idhÃpi ussavo mahà Vattate; tattha saddoyaæ; mahÃhe'sa samÃgamo" 35 Ajjeva yakkhe ghÃtehi, na nahi sakkà ito paraæ. So ÃhÃ'dissamÃne te ghÃtessÃmi kathaæ ahaæ. 36 "Yattha 10 saddaæ karissÃmi tena saddena ghÃtaya; ùyudhaæ me'nubhÃvena tesaæ kÃye patissati." 37 Tassà sutvà tathà katvà sabbe yakkho aghÃtayi. Sayampi laddhavijayo yakkharÃjapasÃdhanaæ 38 PasÃdhanehi sesehi taæ taæ bhaccaæ pasÃdhayi. KatipÃhaæ vasitvettha tambapanïimupÃgamÅ ----- - ---- 33 ùnayitvÃna tammÃtà ÃvÃhatthÃya dhÅtaraæ IdhÃdhipatino deti; tahiæ yakkhasamÃgame 34 Mahantaæ maÇgalaæ hoti; mahÃyakkhasamÃgamo SattÃhamanupacchinnaæ pavattati ca taæ chaïaæ 35 Tatra maægalaghoso"tÅ. "PunÅ'dikkhasamÃgamo Na sakkà laï¬umajjeva yakkhe mÃrehi bhumipa." 36 Tassà taæ vacanaæ sutvà narindo so tamabravi: "AdissamÃne yakkhe te kathaæ mÃremi kÃmade?" Ahaæ karomi saddaæ te Âhatvà yakkhÃnamantare Sa¤¤Ãïena panetena pahÃraæ dehi khattiya. MamÃnubhÃvato tesaæ sarÅre gaïhati'bravi. ----- - ---- 33 ùnayitvÃna tammÃtà ÃvÃhatthÃya dhÅtaraæ IdhÃdhipatino deti, tahiæ yakkhasamÃgame. 37 Katvà tatheva so yakkhe vilayaæ nesi khattiyo Hantvà yakkhapatiæ rÃjà pilandhi'ssa pilandhanaæ. Pilandhiæsu ca sesÃnaæ sesÃ'maccà pilandhanaæ ----- - ---- 10. [E.] Tattha [SL Page 046] [\x 46/] ( 39 MÃpayitvà tambapaïïinagaraæ vijayo tahiæ Vasi yakkhiniyà saddhiæ amaccaparivÃrito. 40 NÃvÃya bhumimotiïïà vijayappamukhà tadà Kilantà pÃïinà bhumiæ Ãlambiya nisÅdisuæ, 41 TambabhumirajophuÂÂho tambo pÃïi 1 yato ahu Sodeso ceva dÅpo ca tena tannÃmako ahu. 42 SihabÃhunarindo so sÅhamÃdinnavà iti SÅhaÊo, tena sambandhà ete sabbepi sÅhaÊÃ. 43 Tattha tattha ca gÃme te tassÃ'maccà nivesayuæ; AnurÃdhagÃmaæ tannÃmo kadambanadiyantike. 44 GambhÅranadiyà tÅre upatisso purohito UpatissagÃmaæ mÃpesi anurÃdhassa uttare. ----- - ---- [D] potthake visadisà imà gÃthÃyo: 39 Nikkhamma yakkhanagarà katipÃhaccayena so Tambapaïïivhayaæ katvà nagaraæ tattha saævasi. 40 ùgatà rÃjapamukhà tato sattasatà narà Bhassità nÃvato bhumiæ gela¤¤enÃhimaddità Dubbalà bhumiyaæ tattha pÃïimhi (?) 12 Upalimpità NisÅdiæsu, tato tesaæ tambavaïïÃ'ttha païhiyo, 41 Tena taækÃraïeneva taæ ÂhÃnaæ tambapaïïiti LaddhÃbhidheyyaæ; teneva lakkhitaæ dÅpamuttamaæ. 42 SÅhabÃhunarindo so yena sÅhaæ samaggahi Tena,tassatrajà nattà "sÅhaÊÃ"ti pavuccare. SÅhaÊena ayaæ laækà gahitÃ; tena vÃsitÃ, Teneva sÅhaÊaæ nÃmasa¤¤itaæ sÅhahantunÃ. 43 Tato rÃjakumÃrassa bhaccà gÃme tahiæ tahiæ MÃpesuæ sakale tamhi sÅhaÊe attanattano. 44 Kadambanadiyà tÅre anurÃdhavahayaæ varaæ GÃmaæ, tassuttare bhÃge gambhÅranadiyantike UpatissadvijÃvÃsa-mupatissavhayaæ varaæ. ----- - ---- 11. [E.] TambapÃïi, [D, S,] tambapaïïi, 12. PaïhÅ (?) GÃthÃyosÃne Païhisadado dissati, tathà sati tambapaïhÅti nÃmaæ gahetabbaæ. [SL Page 047] [\x 47/] ( 45 A¤¤e tayo amaccà te mÃpayiæsu visuæ visuæ Ujjeniæ uruvelaæ ca vijitaæ nagaraæ tathÃ. 46 NivÃsetvà janapadaæ sabbe'maccà samecca taæ Avocuæ rÃjatanayaæ "sÃmi, rajje'bhisecaya," 47 Iti vutto rÃjaputto na icchi abhisecanaæ Vinà khattiyaka¤¤Ãya abhisekaæ mahesiyà 48 AthÃ' maccà sÃmino te abhiseke katÃdarà Dukkaresu pi kiccesu tadatthabhÅrutÃtigà 49 PaïïÃkÃre mahÃsÃre maïimuttÃdike bahÆ GÃhÃpayitvà pÃhesuæ dakkhiïaæ madhuraæ puraæ 13 50 Paï¬urÃjassa dhÅtatthaæ sÃmino sÃmibhattino A¤¤esaæ cÃpi dhÅtatthaæ amaccÃnaæ janassa ca. 51 SÅghaæ nÃvÃya gantvÃna dÆtà te madhuraæ puraæ 3 païïÃkÃre ca lekhaæ ca tassa ra¤¤o adassayuæ. ----- - ---- [D.] Potthake visadisà imà gÃthÃyo: 45 GÃmamathuruvelaæ ca vijitodÃniyaæ * puraæ Evaæ te attano nÃmaæ katvà janapadaæ bahuæ. 46 SamÃgamma tato'maccà ra¤¤o rajjena yÃcayuæ. 47 SamÃnakulajÃtÃya natthitÃya mahesiyà RÃjà rÃjÃbhiseke tu tadà Ãsi upekkhako. 48 UssÃhajÃtà sabbe te kumÃrassÃbhisecane Pesesuæ dakkhiïaæ madhuraæ maïippabhutipÃbhataæ 51 Gantvà te paï¬avaæ disvà datvà pÃbhata mÃbhataæ SÃsanaæ ca nivedesuæ rÃjaka¤¤atthikà narà "SÅhabÃhutrajo laÇkaæ vijayÅ vijayavhayo, TassÃ'bhisecanatthÃya detha no dhÅtaraæ tu te." ----- - ---- * [E] vijitaæ dutiyaæ puraæ. 13. [A S D] dÆte gÃhÃpayitvÃna pÃhesuæ madhuraæ puraæ. [SL Page 048] [\x 48/] ( 52 Tato rÃjà amaccehi mantayitvà sadhÅtaraæ PÃhetukÃmo'maccÃnaæ a¤¤esaæ cÃpi dhÅtaro 53 Laddhà Ænasataæ ka¤¤Ã atha bheriæ carÃpayi: "LaækÃya dhÅtugamanaæ icchamÃnà narà idha 54 NivÃsayitvà diguïaæ gharadvÃresu dhÅtaro hapentu; tena liÇgena ÃdiyissÃmi tÃ"iti. 55 Evaæ laddhà bahÆ ka¤¤Ã tappayitvÃna taæ kulaæ, SampannasabbÃlaækÃraæ dhÅtaraæ saparicchadaæ 56 Sabbà tà laddhasakkÃrà ka¤¤Ãyo ca yathÃrahaæ RÃjÃraheca hatthassarathapessiyakÃrake 14 57 AÂÂhÃrasantaæ seïÅnaæ sahassaæ ca kulÃni so Lekhaæ datvÃna pesesi vijayassa jitÃrino. 58 Sabbo so'tari nÃvÃhi mahÃtitthe mahÃjano. Teneva paÂÂanaæ taæ hi "mahÃtitthaæ"ti vuccati. ----- - ---- [D.] Potthake visadisà imà gÃthÃyo:- 52 Mantetvà paï¬avo rÃjà sahÃmaccehi attano DhÅtaraæ vijayiæ, tassÃ'maccÃnaæ cÃpi tassa so 53 ônasattasatÃmacca - dhÅtaro ca apesayi. "PesetukÃmà ye ettha dhÅtaro sÅhaÊaæ varaæ 54 Samalaækaritvà sadvÃre Âhapessantu hi tà lahuæ." Datvà pitunnaæ bahukaæ dhanaæ tÃyo samÃdiya. 55 DÅtaraæ sabbasovaïïa - itthÃbharaïabhÆsitaæ Katvà dÃpesi dÃyajjaæ hatthassarathadÃsiyo. 57 AÂÂhÃrasa,macchehi pa¤casaÂÂhÅkulehi ca Saddhiæ tayo'dha pesesi païïaæ datvÃna khattiyo. 58 Sabbe te nÃvamÃruyha yenettha bahukà janà Otiïïà taæ mahÃtitthapaÂÂanaggÃmasa¤¤itaæ. ----- - ---- 14. [A] rÃjÃrahaæ ca hatthassa - [E] rÃjÃrahaæ ca hatthassarathaæ pessiya KÃrake [SL Page 049] [\x 49/] ( 59 Vijayassa suto dhÅtà tassà yakkhiïiyà ahu; RÃjaka¤¤Ãgamaæ sutvà vijayo Ãha yakkhiïiæ 60 "Gaccha dÃni tuvaæ bhoti, Âhapetvà puttake duve; Manussà amanussehi bhÃyanti hi sadÃ" iti 61 Sutvà taæ 15 yakkhabhayato bhÅtaæ taæ Ãha yakkhiïiæ "Mà cintayi sahassena dÃpayissÃmi te baliæ." 62 Punappunaæ taæ yÃcitvà ubho ÃdÃya puttake BhÅtÃpi sà agatiyà laÇkÃpuramupÃgami. 63 Putte bahi nisÅdetvà sayaæ pÃvisi taæ puraæ Sa¤jÃnitvÃna taæ yakkhiæ bhÅtà corÅti sa¤¤ino 64 Saækhubhiæsu pure yakkhÃ; eko sÃhasiko pana EkapÃïippahÃrena vilayaæ nayi yakkhiïiæ ----- - ---- 15. [E.] Taæ sutvÃ, [SL Page 050] [\x 50/] ( 65 Tassà tu mÃtulo yakkho nikkhamma nagarà bahi Disvà te dÃrake pucchi"tumhe kassa sutÃ"iti. 66 "KuveïiyÃ"ti sutvÃ'ha "mÃtà vo mÃrità idha, Tumhepi 16 disvà mÃreyyuæ; palÃyatha lahuæ" iti. 67 Aguæ sumanakÆÂaæ te palÃyitvà tato lahuæ; VÃsaæ kappesi jeÂÂho so vuddho tÃya kaïiÂÂhiyÃ. 68 PuttadhÅtÃhi va¬¬hitvà rÃjÃnu¤¤Ãya te vasuæ Tattheva malaye; eso pulindÃnaæ hi sambhavo. 69 Paï¬urÃjassa dÆtà te païïÃkÃraæ samappayuæ Vijayassa kumÃrassa rÃjadhÅtÃdikà ca tÃ. 70 Katvà sakkÃrasammÃnaæ dutÃnaæ vijayo pana Adà yathÃrahaæ ka¤¤Ã amaccÃnaæ janassa ca. 71 YathÃvidhi ca vijayaæ sabbe' maccà samÃgatà Rajje samabhisi¤ciæsu; kariæsu ca mahÃchaïaæ. 72 Tato so vijayo rÃjà paï¬urÃjassa dhÅtaraæ Mahatà parihÃrena mahesitte bhisecayi. 73 DhanÃna'dà amaccÃnaæ; adÃsi sasurassa tu Anuvassaæ saÇkhamuttaæ satasahassadvayÃrahaæ 17 74 HitvÃna pubbacaritaæ visamaæ samena Dhammena laÇkamakhilaæ anusÃsamÃno So tambapaïïi-nagare vijayo narindo Rajjaæ akÃrayi samà khalu aÂÂhatiæsÃ'ti. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse VijayÃbhiseko nÃma Sattamo paricchedo. ----- - ---- 16. [D.] Tumhe ca. 17. [A.] Tathà lakkhadvayÃrahaæ. [SL Page 051] [\x 51/] ( AÂÂhamo paricchedo. 1 Vijayo so mahÃrÃjà vasse antimake Âhito Iti cintayi "vuddho'haæ, na ca vijjati me suto; 2 Kicchena vÃsitaæ raÂÂhaæ nasseyya mama accaye; ùïÃpeyyaæ rajjahetu sumittaæ bhÃtaraæ mama. 3 AthÃ'maccehi mantetvà lekhaæ tattha visajjayÅ. Lekhaæ datvÃna vijayo na cirena divaÇgato. 4 Tasmiæ mate amaccà te pekkhantà khattiyÃgamaæ UpatissagÃme ÂhatvÃna raÂÂhaæ samanusÃsisuæ. 5 Mate vijayarÃjamhi khattiyÃgamanà purà Ekaæ vassaæ ayaæ laÇkÃdÅpo Ãsi arÃjako. 6 Tasmiæ sÅhapure tassa sÅhabÃhussa rÃjino Accayena sumitto so rÃjà tassa suto ahu 7 Tassa puttà tayo Ãsuæ maddarÃjassa dhÅtuyÃ. DÆtà sÅhapuraæ gantvà ra¤¤o lekhaæ adaæsu te. 8 Lekhaæ sutvÃna so rÃjà putte ÃmantayÅ tayo "Ahaæ mahallako tÃtÃ, eko tumhesu gacchatu 9 LaÇkaæ nekaguïaæ kantaæ mama bhÃtussasantakaæ; Tassa'ccayena 1 tattheva rajjaæ kÃretu sobhanaæ." 10 KaïiÂÂhako pan¬uvÃsadevo rÃjakumÃrako "GamissÃmÅ"ti cintetvà ¤atvà sotthigatimpi 2 ca 11 Pitarà samanu¤¤Ãto dvattiæsÃmaccadÃrake ùdÃya ÃruhÅ nÃvaæ paribbÃjaka-liÇgavÃ. 12 MahÃkandaranajjà te mÆkhadvÃramhi otaruæ. Te paribbÃjake disvà jano sakkari sÃdhukaæ. 13 Pucchitvà nagaraæ ettha upayantà kamena te UpatissagÃmaæ sampattà devatÃparipÃlitÃ. 14 AmaccÃnumato 'macco pucchi nemittikaæ tahiæ; 3 KhatattiyÃgamanaæ, tassa so vyÃkÃsi paraæ pi ca: 15 "Sattame divase yeva Ãgamissati khattiyo BuddhasÃsana,metassa metassa vaæsajo,va Âhapessati." ----- - ---- 1. [A.D.-] Ccaye ca. 2. [E.] Sotthiæ gatimhi. 3. [A.] BahÅ. [SL Page 052] [\x 52/] ( 16 Sattame divase yeva te paribbÃjake tahiæ Patte disvÃna pucchitvà amaccà te vijÃniya 17 Taæ paï¬uvÃsudevaæ te laÇkÃrajjena appayuæ; Mahesiyà abhÃvà so na tÃva abhisevayi. 18 Amitodana - sakkassa paï¬usakko suto ahu; ¥atvà vinÃsaæ sakyÃnaæ so ÃdÃya sakaæ janaæ 19 Gantvà a¤¤Ãpadesena gaÇgÃpÃraæ, tahiæ puraæ MÃpetvà tattha kÃresi rajjaæ; satta sute labhi. 20 DhÅtà kaïiÂÂhikà Ãsi bhaddakaccÃnanÃmikà Sabbalakkhaïasampannà 4 surÆpà abhipatthitÃ. 21 Tadatthaæ satta rÃjÃno païïÃkÃre mahÃrahe Pesesuæ rÃjino tassa; bhÅto rÃjÆhi so pana 22 ¥atvÃna sotthigamanaæ abhisekaphalaæ pi ca Saha dvattiæsaitthÅhi nÃvaæ ÃropiyÃ'su taæ 23 GaÇgÃya khipi "gaïhÃtu 5 pahÆ me dhÅtaraæ" iti. Gahetuæ te na sakkhiæsu; nÃvà sà pana sÅghagà 24 Dutiye divaseyeva goïagÃmakapaÂÂanaæ PattÃ; pabbajitÃkÃrà sabbà tà tattha otaruæ. 25 Pucchitvà nagaraæ ettha tà kamenopayantiyo UpatissagÃmaæ sampattà devatÃparipÃlitÃ. 26 NemittÅkassa vacanaæ sutvà tatthÃ'gatà tu tà Disvà amacco pucchitvà ¤atvà ra¤¤o samappayÅ 27 Taæ paï¬uvÃsudevaæ te amaccà suddhabuddhino Rajje samahisi¤ciæsu puïïasabbamanorathaæ. 28 SubhaddakaccÃnamanoma-rÆpiniæ MahesibhÃve abhisi¤ciya'ttano 6 SahÃgatà tÃya padÃsi 7 attanà SahÃgatÃnaæ;vasi bhumipo sukhaæ ti. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse Paï¬uvÃsasudevÃ'bhiseko nÃma AÂÂhamo paricchedo. ----- - ---- 4. [E] suvaïïamaya itthi ca. 5. [E] gaïhantu. 6. [E.S.] Abhiseviyattano. 7. [E.] PadÃya. [SL Page 053] [\x 53/] ( Navamo paricchedo. 1 MahesÅ janayÅ putte dasa eka¤ca dhÅtaraæ; SabbajeÂÂho'bhayo nÃma;città nÃma kaïiÂÂhikÃ, 2 Passitvà taæ viyÃkaæsu brÃhmaïà mattapÃragà "Rajjahetu suto assà ghÃtayissati mÃtule." 3 "GhÃtessÃma kaïiÂÂhinti" nicchite bhÃtarÃ'bhayo VÃresi;kÃle vÃsesuæ gehe taæ ekathÆïike. 4 Ra¤¤o ca sirigabbhena tassa dvÃramakÃrayuæ; Anto Âhapesuæ eka¤ca dÃsiæ, narasataæ bahi. 5 RÆpenu'mmÃdayi nare diÂÂhamattÃva sà yato Tato umma dacittÃ'ti nÃmaæ sopapadaæ labhi. 6 SutvÃna laÇkÃgamanaæ bhaddakaccÃnadeviyà MÃtarà codità puttà Âhapetve'ka¤ca Ãgamuæ. 7 DisvÃnate paï¬uvÃsudevaæ laÇkindamÃgatà DisvÃna taæ kaïiÂÂhi¤ca roditvà saha tÃya ca 8 Ra¤¤Ã sukatasakkÃrà ra¤¤o'nu¤¤Ãya 1 vÃrikaæ Cariæsu laÇkÃdÅpamhi nivasuæ ca yathÃruciæ. 9 RÃmena vusitaÂÂhÃnaæ rÃmagoïanti vuccati; UruvelÃ'nurÃdhÃnaæ nivÃsà ca tathà tathÃ; 10 Tathà vijita - dÅghÃyu - rohaïÃnaæ nivÃsakà VijitagÃmo, dÅghÃyu, rohaïanti ca vuccare. 11 KÃresi ananurÃdho so vÃpiæ dakkhiïato;tato KÃrÃpetvà rÃjagehaæ tattha vÃsamakappayi. 12 MahÃrÃjà paï¬uvÃsudevo jeÂÂhasutaæ sakaæ Abhayaæ uparajjamhi kÃle samahisevayÅ. 13 DÅghÃyussa kumÃrassa tanayo dÅghagÃmiïÅ Sutvà ummÃdacittaæ taæ tassaæ jÃtakutuhalo 14 Gantvo'patissagÃmaæ taæ apassi manujÃdhipaæ. Adà sahoparÃjena rÃjÆpaÂÂhÃnamassa so. 15 GavakkhÃbhimukhaÂÂhÃne taæ upecca Âhitaæ 2 tu sà DisvÃna gÃmiïiæ città rattacittÃ'ha dÃsikaæ ----------- 1. [A.] Ra¤¤Ã. 2. [A.D.] hitÃ. [SL Page 054] [\x 54/] ( 16 "Ko eso"" ti? Tato sutvà "mÃtulassa suto" iti DÃsiæ tattha niyojesi; sandhiæ katvÃna so tato 17 Gavakkhamhi ¬asÃpetvà 3 rattiæ kakkaÂayantakaæ ùruyha chindayitvÃna kavÃÂaæ tena napÃvisi. 18 TÃya saddhiæ vasitvÃna vaccÆse yeva nikkhami; Evaæ niccaæ vasÅ tattha chiddÃbhÃvà apÃkaÂo. 19 Sà tena aggahi gabbhaæ; gabbhe pariïate 4 tato MÃtu Ãrocayi dÃsÅ; mÃtà pucchiya dhÅtaraæ 20 Ra¤¤o ÃrocayÅ rÃjà Ãmantetvà sute'bravÅ: Posiyo so'pi amhehi dema tasseva taæ" iti. 21 "Putto ce mÃrayissÃma ta'nti tassa adaæsu taæ. Sà 5 sÆtikÃla sampatte sÆtigeha¤ca pÃvisi. 22 SaÇkitvà gopakaæ cittaæ kÃÊavela¤ca dÃsakaæ "Tasmiæ kamme nissayÃ"ti gÃmaïÅparivÃrake 23 Te paÂi¤¤aæ adente te rÃjaputtà aghÃtayuæ; Yakkhà hutvÃna rakkhiæsu ubho gabbhe kumÃrakaæ 24 A¤¤aæ upavija¤¤aæ sà sallakkhÃpesi dÃsiyÃ; Città sà janayÅ puttaæ;sà itthi pana 6 dhÅtaraæ. 25 Città sahassaæ dÃpetvà tassà puttaæ sakampi ca ùïÃpetvà dhÅtaraæ taæ nipajjÃpesi santike. 26 DhÅtà laddhÃ'ti sutvÃna tuÂÂhà rÃjasutà ahuæ. MÃtà ca mÃtumÃtà ca ubho pana kumÃrakaæ 27 MÃtÃmahassa nÃma¤ca jeÂÂhassa mÃtulassa ca Ekaæ katvà tamakaruæ paï¬ukÃbhaya-sÃmakaæ. 28 LaÇkÃpÃlo paï¬uvÃsudevo rajjamakÃrayi Tiæsa vassÃni; jÃtamhi mato so paï¬ukÃbhaye. 29 Tasmiæ matasmiæ manujÃdhipasmiæ Sabbe samÃgamma narindaputtà TassÃbhayassÃbhayadassa bhÃtu RÃjÃbhisekaæ akaruæ uÊÃraæ ti. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse AbhayÃbhÅseko nÃma Navamo paricchedo. ----------- 3. [A.] VasÃpetvÃ. 4. [E.] Gabbho parinato 5. [S.] PasÆtikÃle 6. [A.D.] Puna. [SL Page 055] [\x 55/] ( Dasamo paricchedo. 1 UmmÃdacittÃyÃïattà dÃsÅ ÃdÃya dÃrakaæ Samugge pakkhipitvÃna dvÃramaï¬alakaæ agÃ. 2 RÃjaputtà ca migavaæ gatà tumbarakandare Disvà dÃsiæ kuhiæ yÃsi? Kimetanti?" Ca pucchisuæ. 3 "DvÃramaï¬alakaæ yÃmi, dhÅtu me guÊapÆvakaæ" IccÃha. "OropehÅ" ti rÃjaputtà tamabravuæ. 4 Citto ca kÃÊavelo ca tassÃ'rakkhÃya niggatà Mahantaæ sÆkaraæ vesaæ taæ khaïaæ yeva dassayuæ 5 Te taæ samanubandhiæsu, sà tamÃdÃya tatra'gÃ, DÃraka¤ca sahassa¤ca Ãyuttassa adÃraho. 6 Tasmiæ yeva dine tassa bhariyà janayÅ sutaæ; "Yamake janayÅ putte bhariyà me""ti posi taæ. 7 So sattavassiko cÃ'si 1, taæ vijÃnÅya mÃtulà Bhantuæ sarasi kÅÊante dÃrake ca payojayuæ. 8 JalaÂÂhaæ rukkhasusiraæ jalacchÃditachiddakaæ NimujjamÃno chiddena pavisitvà ciraÂÂhito 9 Tato tatheva nikkhamma kumÃro sesadÃrake Upecca pucchiyantopi va¤ceta'¤¤avacohi 2 so. 10 ManussehÃ'gatÃhe so 3 nivÃsetvÃna vatthakaæ 4 KumÃro vÃrimogayha susiramhi Âhito ahu. 11 VatthakÃni gaïetvÃna 5 mÃretvà sesadÃrake Gantvà Ãrovayuæ "sabbe dÃrakà mÃritÃ"iti. 12 Gatesu tesu so gantvà Ãyuttakagharaæ sakaæ Vasaæ assÃsito tena ahÆ dvÃdasavassiko. 13 Puna sutvÃna jÅvantaæ kumÃraæ tassa mÃtulà Tattha gopÃlake sabbe mÃretuæ sanniyojayuæ. 14 Tasmiæ ahani gopÃlà laddhà ekaæ catuppadaæ Aggiæ Ãharituæ gÃmaæ pesesuæ taæ kumÃrakaæ. 15 So gantvà gharamÃyuttaputtakaæ yeva pesayi "PÃdà rujanti me nehi aggiæ gopÃlasantikaæ ----------- 1. [A.E.] CÃpi 2. [A.] Va¤cita¤¤e vacohi. 3. [A.] Manussehà Gate peso 4. [S.] NidhÃya so nivatthakaæ 5. [E.] Gaïetvà ti. [SL Page 056] [\x 56/] ( 16 Tattha aÇgÃramaæsa¤ca khÃdissasi tuvaæ" iti. Nesi so taævaco sutvà aggiæ gopÃlasantikaæ. 17 Tasmiæ khaïe pesità te parikkhipiya mÃrayuæ Sabbe gope; mÃrayitvà mÃtulÃnaæ nivedayuæ. 18 Tato soÊasavassaæ taæ vijÃniæsu ca mÃtulÃ; MÃtà sahassa¤cÃ'dÃsi tassÃrakkha¤ca Ãdisi. 19 ùyutto mÃtu sandesaæ sabbaæ tassa nivediya Datvà dÃsaæ sahassa¤ca pesesi paï¬ulantikaæ. 20 Paï¬ulabrÃhmaïo nÃma bhogavà vedapÃrago Dakkhiïasmiæ disÃbhÃge vasi paï¬ulagÃmake 21 KumÃro tattha gantvÃnapassi paï¬ulabrÃhmaïaæ; "Tvaæ paï¬ukÃbhayo tÃta" iti pucchiya vyÃkate 22 Tassa katvÃna sakkÃraæ Ãha "rÃjà bhavissasi, SamasattatÅ-vassÃni rajjaæ tvaæ kÃrayissasi; 23 Sippaæ uggaïha tÃtÃ"ti sippuggahamakÃrayi. Candena tassa puttena khippaæ sippaæ samÃpitaæ. 24 Adà satasahassaæ so yodhasaÇgahakÃraïÃ. Yodhesu saÇgahÅtesu tena pa¤casatesu so 25 "Siyuæ yÃya gahitÃni païïÃni kanakÃni taæ Mahesiæ kuru canda¤ca mama puttaæ purohitaæ" 26 Iti vatvà dhanaæ datvà sayodhaæ nÅharÅ tato So nÃmaæ sÃvayitvÃna tato nikkhamma pu¤¤avà 27 Laddhabalo 6 nagarake kÃsapabbata-santike SattasatÃni purise sabbesaæ bhojanÃni ca 28 Tato narasahassena dvisatena kumÃrako Girikaï¬apabbataæ 7 nÃma agamà parivÃrito. 29 Girikaï¬asivo 8 nÃma paï¬ukÃbhayamÃtulo Taæ paï¬uvÃsudevena dinnaæ bhu¤jati desakaæ. 30 So karÅsasataæ pakkaæ tadà lÃveti 9 khattiyo; Tassa dhÅtà rÆpavatÅ pÃlÅ nÃmÃ'si khattiyÃ, -----------6. [E.] Laddhà païe, [D.] Laddhabale. 7. [D.] Harikaï¬a. 8. [D.] Harikaï¬asivo. 9. [E.] Tadà karÅsasatamattaæ so lÃvayati. [SL Page 057] [\x 57/] ( 31 Sà mahÃparivÃrena yÃnamÃruyha sobhanaæ Pitu bhattaæ gÃhayitvà lÃvakÃna¤ca gacchati. 32 KumÃrassa manussà taæ disvà tattha kumÃrikaæ ùrovesuæ kumÃrassa kumÃro sahasÃ'gato 33 Dvedhà taæ 10 parisaæ katvà sakaæ yÃnamapesayÅ Tadantikaæ, saparisà "kattha yÃsÅ" ti pucchi taæ. 34 TÃya vutte tu 11 sabbasmiæ tassaæ sÃrattamÃnaso Attano saævibhÃgatthaæ 12 bhattenÃ'yÃci khattiyo. 35 Sà samoruyha yÃnamhà adà sovaïïapÃtiyà Bhattaæ nigrodhamÆlasmiæ rÃjaputtassa khattiyÃ. 36 Gaïhi nigrodhapaïïÃni bhojetuæ sesake jane, SovaïïabhÃjanÃnÃ'suæ tÃni païïÃni taækhaïe. 37 TÃni disvà rÃjaputto saritvà dijabhÃsitaæ "MahesÅbhÃvayoggà me ka¤¤Ã laddhÃ"ti tussi so. 38 Sabbe bhojÃpayÅ te sà taæ 13 na khÅyittha bhojanaæ; Ekassa paÂiviæso'ca gahito tattha' dissatha. 39 Evaæ pu¤¤aguïÆpetà sukumÃrÅ 14 kumÃrikà SuvaïïapÃlÅ nÃmena tatoppabhÆti Ãsi sÃ. 40 Taæ kumÃriæ gahetvÃna yÃnamÃruyha khattiyo MahabbalaparibbÆÊho anusaækÅ 15 apakkami. 41 Taæ sutvÃna pità tassà nare sabbe apesayi; Te gantvà kalahaæ katvà tajjità tehi Ãgamuæ.16 42 Kalahanagaraæ 17 nÃma gÃmo tattha kato ahu. Taæ sutvà bhÃtaro tassà pa¤ca yuddhÃyu'pÃgamuæ. 43 Sabbe te paï¬ulasuto cando yeva aghÃtayi; LohitavÃhakhaï¬o'ti tesaæ yuddhamahÅ ahanu. 44 Mahatà balakÃyena tato so paï¬ukÃbhayo GaÇgÃya pÃrime tÅre doÊapabbatakaæ agÃ. 45 Tattha cattÃri vassÃni vasi; taæ tattha mÃtulà Sutvà Âhapetvà rÃjÃnaæ taæ yuddhatthamupÃgamuæ; ----------- 10. [E.] DvebhÃgaæ. 11. [A.S.] Vutte sa. 12. [E.] SaævibhÃgataæ. 13. [A.] Te tu sÃ. [D S.] Te taæ sÃ. 14. [D.] SukumÃra 15.[E.A.]AnussaækÅ 16. [D.S.] Pakkamu. 17. [A.] Kalahaænagaraæ. [SL Page 058] [\x 58/] ( 46 KhandhÃvÃraæ nivesetvà dhÆmarakkhÃga-santike BhÃgineyyena yujjhiæsu; bhÃgineyyo tu mÃtule 47 Anubandhi, oragaÇgaæ palÃpetvà nivattiya Tesa¤ca khandhÃvÃramhi duve vassÃni so vasÅ. 48 Gantvo'patissagÃmaæ te tamatthaæ rÃjino'bravuæ; RÃjà lekhaæ kumÃrassa sarahassaæ 18 sa pÃhiïi: 49 "Bhu¤jassu pÃragaÇgaæ tvaæ, mÃ'gà oraæ tato" iti. Taæ sutvà tassa kujjhiæsu bhÃtaro nava rÃjino 50 "Upatthamho tvamevÃ'si ciraæ tassa; idÃni tu RaÂÂhaæ dadÃsi; tasmà tvaæ mÃressÃmÃ"ti abuvuæ. 51 So tesaæ rajjamappesi te tissaæ nÃma bhÃtaraæ Sabbeva sahitÃ'kaæsu rajjassa parinÃyakaæ. 52 Eso vÅsativassÃni abhayo'bhayadÃyako Tattho'patissagÃmamhi rÃjà rajjamakÃrayi. --------- 53 VasantÅ dhÆmarakkhÃge sare tumbariyaÇgaïe Carate vaÊavÃrÆpà yakkhÅ cetiyanÃmikà 19 54 Eko disvÃna setaÇgaæ rattapÃdaæ manoramaæ ùrovesi kumÃrassa vaÊave'tthi'disÅ iti. 55 KumÃro rasmimÃdÃya gahetuæ taæ upÃgami; Vacchato Ãgataæ disvà bhÅtà tejena tassa sà 56 DhÃvi'nantaradhÃyitvÃ;dhÃvantimanubandhi so. DhÃvamÃnà saraæ taæ sà sattakkhattuæ parikkhipi; 57 Otaritvà mahÃgaÇgaæ uttaritvà tato pana Dhumarakkhaæ pabbataæ taæ sattakkhattuæ parikkhipi; 58 Taæ saraæ puna tikkhattuæ parikkhipi; tato puna GaÇgaæ kacchakatitthena samotari; tahintu so 59 Gahesi taæ vÃladhismiæ, tÃlapatta¤ca toyagaæ, Tassa pu¤¤ÃnubhÃvena so ahosi mahÃasi. 60 UccÃresi asiæ tassà "mÃremÅ"ti tamÃha sÃ: "Rajjaæ gahetvà te dajjaæ sÃmi mà maæ amÃrayi."" 61 GÅvÃya taæ gahetvà so vijjhitvà asikoÂiyà NÃsÃya rajjuyà bandhi; sà ahosi vasÃnugÃ. ----------- 18. [D.] Sahassa¤ca. 19. [S.] Yakkhiïi vaÊavÃmukhi. [SL Page 059] [\x 59/] ( 62 Gantvà taæ dhÆmarakkhaæ so tamÃruyha mahabbalo Tattha cattÃri vassÃni dhumarakkhanage vasÅ. 63 Tato nikkhamma sabalo ÃgammÃ'riÂÂhapabbataæ YuddhakÃlamapekkhanto tattha satta samà vasi. 64 Dve mÃtule ÂhapetvÃna tassa sesaÂÂhamÃtulà Yuddhasajjà ariÂÂhaæ taæ upasaÇkamma pabbataæ 65 KhandhÃvÃraæ nagarake nivesetvà camÆpatiæ Datvà parikkhipÃpesuæ samantÃriÂÂhapabbataæ. 20 66 Yakkhiïiyà mantayitvà tassà vacanayuttiyà Datvà rÃjaparikkhÃraæ païïÃkÃrÃyudhÃni ca 67 "GaïhÃtha sabbÃne'tÃni khamÃpessÃmi vo ahaæ" Iti vatvÃna pesesi kumÃro purato balaæ. 68 "GaïhissÃma paviÂÂha" nti vissatthesu tu 21 tesu so ùruyha yakkhavaÊavaæ mahÃbalapurakkhato 22 69 YuddhÃya pÃvisÅ; yakkhÅ mahÃrÃvamarÃvi sÃ, Anto bahi bala¤cassa ukkuÂÂhiæ mahatiæ akÃ. 70 KumÃrapurisà sabbe parasenÃnare bahu GhÃtetvà mÃtule ca'ÂÂha sÅsarÃsiæ akaæsu te. 71 SenÃpati palÃyitvà gumbaÂÂhÃnaæ sa pÃvisi; SenÃpatigumbako'ti tena esa pavuccati 72 UpariÂÂhamÃtulasiraæ sÅsarÃsiæ sa passiya LÃburÃsÅ'va iccÃha; tenÃ'si lÃbugÃmako. 73 Evaæ vijitasaÇgÃmo tato so paï¬ukÃbhayo AyyakassÃ'nurÃdhassa vasanaÂÂhÃnamÃgami. 74 Attano rÃjagehaæ so tassa datvÃna ayyako A¤¤attha vÃsaæ kappesi; so tu tasmiæ ghare vasÅ. 75 PucchÃpetvÃna nemittaæ vatthuvijjÃviduæ tathà Nagaraæ pavaraæ tasmiæ gÃme yeva amÃpayi. 76 NivÃsattÃ'nurÃdhÃnaæ anurÃdhapuraæ ahÆ, NakkhattenÃ'nurÃdhena patiÂÂhÃpitatÃya ca. ----------- 20. "KhandhÃvÃraæ nivÃsetvà gÃme nagaraavahaye PÃrasenaæ labhitvà te datvà ekaæ camÆpatiæ Sabbe parikkhipÃpesuæ samantÃriÂÂha,pabbataæ (kambojamahÃvaæse.) 21. [A.D.] Ca 22 [A.] Parikkhito. [SL Page 060] [\x 60/] ( 77 ùïÃpetvà mÃtulÃnaæ chattaæ jÃtassare idha DhovÃpetvà dhÃrayitvà taæsare yeva vÃrinà 78 Attano abhisekaæ so kÃresi paï¬ukÃbhayo, SuvaïïapÃliæ deviæ taæ mahesitte'bhisevayi. 79 Adà candakumÃrassa porohiccaæ yathÃvidhi; hÃnantarÃni sesÃnaæ gaccÃna¤ca yathÃrahaæ. 80 MÃtuyà upakÃrattà attano ca mahÅpatiæ AghÃtayitvà jeÂÂhaæ taæ mÃtulaæ abhayaæ pana 81 Rattirajjaæ adà tassa ahÆ nagaraguttiko; TadupÃdÃya nagare ahu nagaraguttikÃ. 82 Sasuraæ taæ aghÃtetvà girikaï¬asivampi ca Girikaï¬adesaæ tasse'va 23 mÃtulassa adÃsi so. 83 Saraæ ta¤ca khaïÃpetvà kÃrÃpesi bahudakaæ; Jaye jalassa gÃhena jayavÃpÅ'ti Ãhu taæ. 84 KÃlaveÊaæ nivÃsesi yakkhaæ purapuratthime; Yakkhaæ tu cittarÃjaæ taæ heÂÂhà abhayavÃpiyÃ. 85 PubbopakÃriæ dÃsiæ taæ nibbattaæ yakkhayoniyà Purassa dajhiïadvÃre so kata¤¤u nivÃsayi. 86 Anto narindavatthussa vaÊavÃmukhayakkhiïiæ Nivesesi; baliæ tesaæ a¤¤esa¤cÃnuvassakaæ 87 DÃpesi chaïakÃle tu cittarÃjena so saha SamÃsane nisÅditvà dibbamÃnusanÃÂakaæ 88 KÃrento 'bhiramÅ rÃjà ratikhi¬¬Ãsamappito. DvÃragÃme ca caturo'bhayavÃpi¤ca kÃrayi. 89 MahÃsusÃnÃ'ghÃtanaæ,24 pacchimarÃjiniæ, tathà Vessavaïassa nigrodhaæ, vyÃdhadevassa 25 tÃlakaæ, 90 YonasabhÃgavatthu¤ca 26 mahejjÃgharameva ca 27 EtÃni pacchimadvÃradisÃbhÃge nivesayi. ----------- 23. [A.] Girikaï¬aka desaæ ca. 24. [A.-]NÃghÃÂakaæ. 25. [E.] VyÃdhidevassa. 26. [A.D.] So naæ sabhÃgavatthuæ. 27. [A.D.S.] Pabhedaghara meva ca. [SL Page 061] [\x 61/] ( 91 Pa¤casatÃni caï¬Ãlapurise purasodhake, Duve satÃni caï¬Ãlapurise vaccasodhake, 92 Diya¬¬hasatacaï¬Ãle matanÅhÃrake'pi ca, SusÃnagopacaï¬Ãle tattake yeva Ãdisi 93 Tesaæ gÃmaæ nivesesi susÃnà 28 pacchimuttare. YathÃvihita - kammÃni tÃni niccaæ akaæsu te. 94 Tassa caï¬ÃlagÃmassa pubbuttaradisÃya tu NÅvasusÃnakaæ nÃma caï¬ÃlÃnamakÃrayi. 95 Tassuttare susÃnassa pÃsÃïapabbatantare ùvÃsapÃli vyÃdhÃnaæ tadà Ãsi nivesitÃ. 96 Taduttare disÃbhÃge yÃva gÃmaïivÃpiyà TÃpasÃnaæ anekesaæ assamo Ãsi kÃrito. 97 Tasseva ca susÃnassa puratthimadisÃya tu Jotiyassa nÅgaïÂhassa gharaæ kÃresi bhupati. 98 Tasmiæ yeva ca desasmiæ nigaïÂho girinÃmako NÃnÃpÃsaï¬akà 29 ceva vasiæsu samaïà bahÆ. 99 Tattheva 30 ca devakulaæ akÃresi mahÅpati Kumbhaï¬assa nigaïÂhassa; tannÃmakamahosi taæ. 100 Tato tu pacchime bhÃge vyÃdhapÃlipuratthime MicchÃdiÂÂhikulÃnaætu vasÅ pa¤casataæ tahiæ. 101 Paraæ jotiyagehamhà oraæ gÃmaïivÃpiyà So paribbÃjakÃrÃmaæ kÃrÃpesi, tatheva ca 31 101 Paraæ jotiyagehamhà oraæ gÃmiïivÃpiyà So paribbÃjakÃrÃmaæ kÃrÃpesi, tatheva ca 31 102 ùjÅvakÃnaæ geha¤ca brÃhmaïÃvaÂÂameva 32 ca Sivikà - sotthisÃlà ca 33 akÃresi tahiæ tahiæ. 103 DasavassÃbhisitto so gÃmasÅmà nivesayi LaÇkÃdÅpamhi sakale laÇkindo paï¬ukÃbhayo. 104 So kÃlaveÊa - cittehi dissamÃnehi bhupati SahÃ'nubhosi sampattiæ yakkhabhutasahÃyavÃ. 105 Paï¬ukÃbhayara¤¤o ca abhayassa ca antare RÃjasu¤¤Ãni vassÃni ahesuæ dasa satta ca. ----------- 28. [E.] SusÃna 29. [E.] NÃnÃpÃsaï¬ikÃ. 30. [A.]Tatheva. 31.[D.K.S.] NigaïÂhÃrÃmameva ca. 32. [E .] BrÃhmaïavatthumeva ca 33. SotthisÃlà ca (Sabbesu.) [SL Page 062] [\x 62/] ( 106 So paï¬ukÃbhaya - mahÅpati sattatiæsa - Vasso'dhigamma dhitimà dharaïipatittaæ. Ramme anÆnamanurÃdhapure samiddhe VassÃni sattati akÃrayi rajjametthà ti. SujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse Paï¬ukÃbhayÃbhiseko nÃma Dasamo paricchedo. --------- EkÃdasamo paricchedo. 1 Tassaccaye tassa suto muÂasÅvo'ti vissuto SuvaïïapÃliyà putto patto rajjamanÃkulaæ. 2 MahÃmeghavanuyyÃnaæ nÃmÃnugaguïoditaæ 1 Phala - puppha - tarupetaæ so rÃjà kÃrayÅ subhaæ. 3 UyyÃnaÂÂhÃnagahaïe mahÃmegho akÃlajo PÃvassi, tena uyyÃnaæ mahameghavanaæ ahu. 4 SaÂÂhivassÃni muÂasÅvo rÃjà rajjamakÃrayi AnurÃdhe puravare 2 laÇakÃbhuvadane subhe. 5 Tassa puttà dasÃ'hesuæ a¤¤ama¤¤ahitesino, Duve dhÅtà cÃ'nukulà kulÃnucchavikà ahu. 6 DevÃnaæpiyatissoti vissuto dutiyo suto Tesu bhÃtusu 3 sabbesu. Pu¤¤a-pa¤¤Ãdhiko ahu. 7 DevÃnaæpiyatisso so rÃjÃ'si pitu accaye TassÃ'bhisekena samaæ bahuna'cchariyÃna'huæ: 8 LaÇkÃdÅpamhi sakale nidhayo ratanÃni ca Anto ÂhitÃni uggantvà paÂhavÅtalamÃruhuæ: 9 LaÇkÃdÅpasamÅpamhi bhinnanÃvÃgatÃnÅ ca Tatra jÃtÃni ca thalaæ ratanÃni samÃruhuæ 10 ChÃtapabbatapÃdamhi tisso ca veÊuyaÂÂhiyo JÃtà rathapatodena samÃnà parimÃïato. 11 TÃsu ekà latÃyaÂÂhi rajatÃbhÃ, tahiæ latà Suvaïïavaïïà rucirà dissante tà manoramÃ. ----------- 1. [A.D.] NÃmÃnÆna- 2. [E.] AnurÃdhapure vare. 3. [A.E.] BhÃtisu [SL Page 063] [\x 63/] ( 12 Ekà kusumayaÂÂhi tu, kusumÃni tahiæ pana NÃnÃti nÃnÃvaïïÃni dissante'tiphuÂÃni ca. 13 Ekà sakuïayaÂÂhi tu, tahiæ pakkhimigà bahÆ NÃnà ca nÃnÃvaïïà ca sajÅvà viya dissare. 14 Haya-gaja-rathÃmalakà 4 valayaÇguliveÂhakà Kakudhaphalà 5 pÃkatikà iccetà aÂÂha jÃtiyo 6 15 Muttà samuddà uggantvà tÅre vaÂÂi viyaÂÂhità DevÃnaæpiyatissassa sabbaæ pu¤¤avijamhitaæ. 16 IndanÅlaæ veÊuriyaæ lohitaÇkamaïÅ ci'me. RatanÃni pane'tÃni 7 muttà tÃ, tà ca yaÂÂhiyo 17 SattÃhabbhantare yeva ra¤¤o santikamÃharuæ. TÃni disvà patÅto so rÃjà iti vicintayi: 18 "RatanÃni anagghÃni dhammÃsoko imÃni me SahÃyo'rahate nÃ'¤¤o, tassa dassaæ imÃna'to" 19 DevÃnaæpiyatisso ca dhammÃsoko ca te 8 ime Dve adiÂÂha-sahÃyà hi 9 cirappabhuti bhupatÅ. 20 BhÃgineyyaæ mahÃriÂÂhaæ amaccaæ pamukhaæ tato Dijaæ amaccaæ gaïakaæ rÃjà te caturo jane 21 DÆte katvÃna pÃhesi baloghaparivÃrite, GÃhÃpetvà anagghÃni ratanÃni imÃni so, 22 MaïijÃtÅ ca tisso tà tisso ca rathayaÂÂhiyo SaÇkha¤ca dakkhiïÃvattaæ muttÃjÃtÅ ca aÂÂha tÃ. 23 ùruyha jambukolamhÅ nÃvaæ sattadinena te Sukhena titthaæ laddhÃna sattÃhena, tato puna, 24 PÃÂaliputtaæ gantvÃna dhammÃsokassa rÃjino Adaæsu païïÃkÃre te; disvà tÃni pasidi so. 25 "RatanÃnÅ'disÃnettha natthi me" iti cintiya Adà senÃpatiÂÂhÃnaæ tuÂÂho'riÂÂhassa bhupati; 26 Porohiccaæ brÃhmaïassa; daï¬anÃyakatampana AdÃsi tassÃ'maccassa; seÂÂhittaæ gaïakassa tu. ----------- 4. [A.S.] MalakyÃ. 5. [E.] Kukudhaphala. 6. [A.] JÃtiyÃ, jÃtito.[K.]JÃtikà 7. [S.] Ca'nekÃni 8.[A.] Te. 9.[E.] AdiÂÂhasahÃya'ssu, [SL Page 064] [\x 64/] ( 27 Tesaæ anappake bhoge datvà vÃsagharÃni ca MahÃ'miccehi mantento passitvà paÂipÃbhataæ 28 VÃlavÅjanimuïhÅsaæ khaggaæ chatta¤ca pÃdukaæ Moliæ vaÂaæsaæ pÃmaÇgaæ bhiÇkÃraæ harivandanaæ, 29 Adhovimaæ vatthakoÂiæ, mahagghaæ hatthapu¤chaniæ NÃgÃhaÂaæ a¤jana¤ca, aruïÃbha¤ca mattikaæ, 30 Anotattodaka¤ceva, 11 gaÇgÃsalilameva ca, SaÇkha¤ca tandiyÃvaÂÂaæ, va¬¬hamÃnaæ kumÃrikaæ, 31 Hemabhojanabhaï¬a¤ca, 12 sivika¤ca mahÃrahaæ, HarÅÂakaæ Ãmalakaæ mahagghaæ amatosadhaæ, 32 SukÃhaÂÃnaæ sÃlÅnaæ saÂÂhivÃhasatÃni ca, Abhisekopakaraïaæ parivÃravisesitaæ, 33 Datvà kÃle sahÃyassa païïÃkÃraæ narissaro DÆte pÃhesi saddhammapaïïÃkÃramimampi ca: 34 "Ahaæ buddha¤ca dhamma¤ca saÇgha¤ca saraïaægato, UpÃsakattaæ desesiæ sakyaputtassa sÃsane; 35 Tvampi'mÃni ratanÃni uttamÃni naruttama CittampasÃdayitvÃna saddhÃya saraïaæ vaja." 13 36 "Karotha me sahÃyassa abhisekaæ puno" iti Vatvà sahÃyÃmacce 14 te sakkaritvà ca 15 pesayi. 37 Pa¤ca mÃse vasitvÃna te'maccÃ'tÅvasakkatà VesÃkhasukkhapakkhÃdi-dine dÆtà vÅniggatÃ, 38 TÃmalittiyamÃruyha nÃvaæ te jambukolake Oruyha bhupaæ passiæsu patvà dvÃdasiyaæ idha; 16 39 Adaæsu païïÃkÃre te dÆtà laÇkÃdhipassa te. Tesaæ mahantaæ sakkÃraæ laÇkÃpati akÃrayi. 40 Te maggasiramÃsassa Ãdicandodaye dine Abhisitta¤ca laÇkindaæ amaccaæ sÃmibhattino 41 DhammÃsokassa vacanaæ vatvà 17 sÃmihite ratà Punopi abhisi¤ciæsu laÇkÃhitasukhe rataæ. ----------- 11. [E.K.] DakÃjaæ ca 12. HemabhÃjanabhaï¬aæ (sabbesu.) 13. [E.] Bhaja 14. [A.] SahÃyomacce. 15. [A.] SakkaritvÃ'tha, 16. [A.D.] Iti. 17.[A.D.]DatvÃ. [SL Page 065] [\x 65/] ( 42 VesÃkhe narapati puïïamÃyamevaæ DevÃnaæ piyavacanopaguÊhanÃmo LaÇkÃyaæ pavitatapÅti-ussavÃyaæ 18 AttÃnaæ janasukhado'bhisevayÅ so ti SujanappasÃda-saævegatthÃya kate mahÃvaæse DevÃnaæpiyatissÃbhiseko nÃma EkÃdasamo paricchedo. --------- DvÃdasamo paricchedo. 1 Thero moggaliputto so jinasÃsanajotako NiÂÂhÃpetvÃna saægÅtiæ pekkhamÃno anÃgataæ 2 SÃsanassa patiÂÂhÃnaæ paccantesu avekkhiya Pesesi kattike mÃse te te there tahiæ tahiæ. 3 Theraæ kasmiragatdhÃraæ majjhantikamapesayi; ApesayÅ mahÃdevattheraæ mahisamaï¬alaæ; 4 VanavÃsiæ apesesi theraæ rakkhitanÃmakaæ; TathÃ'parantakaæ yonadhammarakkhitanÃmakaæ 1; 5 MahÃraÂÂhaæ mahÃdhammarakkhitattheranÃmakaæ; MahÃrakkhitatheraæ tu yonalokamapesayi; 6 Peseyi majjhimaæ theraæ himavantapadesakaæ; Suvaïïabhumiæ there dve soïamuttarameva ca; 7 MahÃmahindatheraæ taæ theraæ iÂÂhiyamuttiyaæ 2 Sambalaæ bhaddasÃla¤ca sake saddhivihÃrike 8 "LaÇkÃdÅpe manu¤¤amhi manu¤¤aæ jinasÃsanaæ PatiÂÂhÃpetha tumhe"ti pa¤ca there apesayi. 9 Tadà kasmira-gandhÃre pakkaæ sassaæ mahiddhiko ùravÃlo nÃgarÃjà vassaæ karakasa¤¤itaæ 10 VassÃpetvà samuddasmiæ sabbaæ khipati dÃruïo. Tatra majjhantikatthero khippaæ gantvà vihÃyasà ----------- 18. [A.] Pavitta phÅta 1. [E.] Yonaæ. 2. [S.] IÂÂiya. [SL Page 066] [\x 66/] ( 11 AravÃladahe vÃripiÂÂhe vaÇkamanÃdike AkÃsi; disvà taæ nÃgà ruÂÂhà ra¤¤o nivedayuæ. 12 NÃgarÃjÃ'tha ruÂÂho so vividhà hiæsikÃ'kari: VÃtà mahantà vÃyanti; megho gajjati vassati; 13 Phalantya'saniyo; vijju niccharanti tato tato; MahÅruhà pabbatÃnaæ kÆÂÃni papatanti ca; 14 VirÆparÆpà nÃgà ca hiæsÃpenti samantato; Sayaæ dhupÃyati jalati akkosatto anekadhà 15 Sabbaæ taæ iddhiyà thero paÂibÃhiya hiæsanaæ Avoca nÃgarÃjaæ taæ dassento balamuttamaæ: 16 Sadevakopi ce loko Ãgantvà tÃsayeyya maæ Na me paÂibalo assa janetuæ 3 bhayabheravaæ. 17 Sace'pi tvaæ mahiæ sabbaæ sasamuddaæ sapabbataæ Ukkhipitvà mahÃnÃga khÅpeyyÃsi mamo'pari 18 Neva me sakkuïeyyÃsi janetuæ bhayabheravaæ; A¤¤adatthu tave'ca'ssa vighÃto uragÃdhipa. 19 Taæ sutvà nimmadassa'ssa thero dhammamadesayi; Tato saraïasÅlesu nÃgarÃjà patiÂÂhahi; 20 Tatheva cata;rÃsÅti-sahassÃni bhujaÇgamà Himavante ca gandhabbà yakkhà kumbhaï¬akà bahu. 21 Paï¬ako 4 nÃma yakkho tu saddhiæ hÃrÅta-yakkhiyà Pa¤casatehi puttehi phalaæ pÃpuïi Ãdikaæ. 22 "MÃ'dÃni kodhaæ janayittha 5 ito uddhaæ yathà pure; SassaghÃta¤ca mÃ'kattha, sukhakÃmÃbhi pÃïino; 23 Karotha mettaæ sattesu; vasantu manujà sukhaæ". Iti tenÃ'nusiÂÂhà te tatheva paÂipajjÅsuæ. 24 Tato ratanapallaÇke theraæ so uragÃdhipo NisÅdÃpiya aÂÂhÃsi vÅjamÃno tadantike. 25 Tadà kasmiragandhÃravÃsino manujÃ'gatà NÃgarÃjassa pÆjatthaæ mantvà 6 theraæ mahiddhikaæ 26 TheramevÃbhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdisuæ; Tesaæ dhammamadesesi thero Ãsivisopamaæ; ----------- 1. [E.T.] Yamettha. 4. [A.D.] Pa¤cato. 5. [A.] Janayi. 6. [A.D.] GantvÃ. [SL Page 067] [\x 67/] ( 27 AsÅtiyà sahassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahu; Satasahassapurisà pabbajuæ therasantike. 28 Tatoppabhuti kasmiragandhÃrà te idÃnipi ùsuæ kÃsÃvapajjotà vatthuttayaparÃyanà 29 Gantvà mahÃdevathero desaæ mahisamaï¬alaæ Suttantaæ devadÆtaæ so kathesi janamajjhago. 30 CattÃÊÅsasahassÃni dhammacakkhuæ visodhayuæ; CattÃÊÅsasahassÃni pabbajiæsu tadantike. 31 GantvÃ'tha 7 rakkhitatthero vanavÃsiæ nahe Âhito Saæyuttamanamataggaæ kathesi janamajjhago. 32 SaÂÂhinarasagassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahu; Sattatiæsa sahassÃni pabbajiæsu tadantike. 33 VihÃrÃnaæ pa¤casataæ tasmiæ dese patiÂÂhahi; PatiÂÂhÃpesi tatthevaæ thero so jinasÃsanaæ 34 GantvÃ'parantakaæ thero yonako dhammarakkhito Aggikkhandhopamaæ suttaæ kathetvà janamajjhago 35 Sattatiæsasa-sahassÃni 8 pÃïe tattha samÃgate DhammÃmatamapÃyesi dhammÃdhammesu kovido. 36 PurisÃnaæ sahassa¤ca itthiyo ca tato'dhikà KhattiyÃnaæ kulà yeva nikkhamitvÃnapabbajuæ. 37 MahÃraÂÂhamisÅ gantvà so mahÃdhammarakkhito MahÃnÃradakassapavhaæ jÃtakaæ kathayÅ tahiæ. 38 Maggaphalaæ pÃpuïiæsu caturÃsÅtisahassakÃ; Terasantu sahassÃnÅ pabbajiæsu tadantike. 39 GantvÃna yonavisayaæ so mahÃrakkhito isi KÃlakÃrÃmasuttantaæ kathesi janamajjhago. 40 PÃïasatasahassÃni sahassÃni ca sattati Maggaphalaæ pÃpuïiæsu; dasasahassÃni pabbajuæ. 41 Gantvà catuhi therehi desesi majjhimo isi Himavantapadesasmiæ dhammacakkappavattanaæ 42 Maggaphalaæ pÃpuïiæsu asÅtipÃïakoÂiyo. Visuæ te pa¤caraÂÂhÃni pa¤ca therà pasÃdayuæ. ----------- 7. [E.] GantvÃna. 8. [E.D.] So sattatiæsa- [S.] So sattati- [SL Page 068] [\x 68/] ( 43 PurisasatasahassÃni 9 ekekasseva santike Pabbajiæsu pasÃdena sammÃsambuddhasÃsane. 44 Saddhiæ uttara-therena soïatthero mahiddhiko Suvaïïabhumiæ agamÃ; tasmintu samaye pana 45 JÃte jÃte rÃjagehe dÃrake ruddarakkhasÅ Samuddato nikkhamitvà bhakkhitvà pana 10 gacchati. 46 Tasmiæ khaïe rÃjagehe jÃto hoti kumÃrako; There manussà passitvà "rakkhasÃnaæ sahÃyakÃ" 47 Iti cintiya mÃretuæ sÃyudhà upasaÇkamuæ. "KimetantÅ"ca pucchitvà therà te evamÃhu te; 48 "Samaïà mahaæ sÅlavantÃ, na rakkhasisahÃyakÃ" RakkhasÅ sà saparisà nikkhantà hoti sÃgarÃ; 49 Taæ disvÃna mahÃrÃvaæ viraviæsu mahÃjanà Diguïe rakkhase thero mÃpayitvà bhayÃnake 50 Taæ rakkhasiæ saparisaæ parikkhipi samantato; "Idaæ imehi laddhanti" mantvà bhÅtà palÃyi sÃ. 51 Tassa desassa Ãrakkhaæ ÂhapetvÃna samantato Tasmiæ samÃgame thero brahmajÃlamadesayi. 52 Saraïesu ca sÅlesu aÂÂhaæsu bahavo janÃ; SaÂÂhiyà tu sahassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahu. 53 A¬¬hu¬¬hÃni sahassÃni pabbajuæ kuladÃrakÃ; Pabbajiæsu diya¬¬hantu sahassaæ kuladhitaro. 54 Tatoppabhuti sa¤jÃte rÃjagehe kumÃrake NÃmaæ 11 kariæsu rÃjÃno soïuttara-sanÃmike 12 55 MahÃdayassÃpi jinassa ka¬¬hanaæ VibhÃya pattaæ amataæ sukhampi te Kariæsu lokassa hitaæ tahiæ tahiæ Bhaveyya ko lokahite pamÃdavÃti SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse NÃnÃdesapasÃdo nÃma DvÃdasamo paricchedo. ----------- 9. [E.A.D.] PurisÃ. 10. [E.D.] BhakkhayitvÃna. 11. [E.D.S.] Tattha. 12. [D.] SanÃmakaæ [A.] SamÃnake. [SL Page 069] [\x 69/] ( Terasamo paricchedo. 1. MahÃmahindatthero so tadà dvÃdasavassiko UpajjhÃyena Ãïatto saÇghena ca mahÃmatÅ 2 LaÇkÃdÅpaæ pasÃdetuæ kÃlaæ pekkhaæ vicintayi; "Vuddho muÂasivo rÃjÃ; rÃjà hotu suto" iti. 3 Tadantare ¤Ãtigaïaæ daÂÂhuæ katvÃna mÃnasaæ UpajjhÃya¤ca saÇgha¤ca vanditvÃ'puccha 1 bhupatiæ 4 ùdÃya caturo there saÇghamittÃya atrajaæ Sumanaæ sÃmaïera¤ca chaÊabhi¤¤aæ mahiddhikaæ 5 ¥ÃtÅnaæ saÇgahaæ kÃtuæ agamà dakkhiïÃgiriæ. Tato 2 tattha carantassa chammÃsà samatikkamuæ. 6 Kamena vedisagiriæ sagaraæ mÃtudeviyà Sampatvà mÃtaraæ passi; devÅ disvà piyaæ sutaæ 7 Bhojayitvà saparisaæ attanà yeva kÃritaæ VihÃraæ cetiyagiriæ 3 theraæ ÃropayÅ subhaæ. 8 AvantiraÂÂhaæ bhu¤janto pitarà dinnamattano So asokakumÃrohi ujjenigamanà 4 purà 9 Vedise nagare vÃsaæ upagantvà tahiæ subhaæ DevinnÃma labhitvÃna kumÃriæ seÂÂhidhÅtaraæ 10 SaævÃsaæ tÃya kappesi; gabbhaæ gaïhiya tena sà Ujjeniyaæ kumÃraæ taæ vahindaæ janayÅ subhaæ; 11 Vassadvayamatikkamma saÇghamitta¤ca dhÅtaraæ. Tasmiæ kÃle vasati sà vedise nagare tahiæ. 12 Thero tattha nisÅditvà kÃla¤¤u iti cintayi "Pitarà me samÃïattaæ abhisekamahussavaæ 13 DevÃnampiyatisso so mahÃrÃjÃ'nuhotu ca; Vatthuttayaguïe vÃpi sutvà jÃnÃtu dÆtato; 14 ùrohatu missanagaæ jeÂÂhamÃsassu'posathe; Tadaheva gamissÃma laÇkÃdÅpavaraæ mayaæ." 15 Mahindo upasaÇkamma mahindattheramuttamaæ "YÃhi laÇkaæ pasÃdetuæ, sambuddhenÃ'si vyÃkato; ----------- 1. [A.D.] Puccha. 2. [E.D.S.] TathÃ. 3. [A.E.@]Vadisagiriæ. 4. [A.D.] Gamane. [SL Page 070] [\x 70/] ( 16 Mayampi tatthupatthamhà bhavissÃmÃ"ti abravÅ. Deviyà bhaginÅdhitu-putto bhaï¬ukanÃmako 17 Therena deviyà dhammaæ sutvà desitameva tu AnÃgÃmiphalaæ patvà vasÅ therassa santike. 18 Tattha mÃsaæ vasitvÃna jeÂÂhamÃsassuposathe Thero catuhi therehi sumanenÃ'tha gaï¬unà 19 Saddhiæ tena gahaÂÂhena na rato ¤Ãtihetunà Tasmà vihÃrà ÃkÃsaæ uggantvà so mahiddhiko 20 Khaïeneva idhÃgamma ramme missakapabbate AÂÂhÃsi pilukuÂamhi 5 rucirambatthale vare. 21 LaÇkÃpasÃdanaguïena viyÃkato 6 so LaÇkÃhitÃya muninà sayitena ante LaÇkÃya satthusadiso hitahetu tassà LaÇkÃmarÆhi mahito'bhinisÅdi tatthÃti. SujanappasÃda-saævegatthÃya kate mahÃvaæse MahindÃgamano nÃma Terasamo paricchedo. --------- Cuddasamo paricchedo. 1 DevÃnampiyatisso so rÃjà salilakÅÊitaæ Datvà nagaravÃsÅnaæ migavaæ kiÊituæ agÃ. 2 CattÃÊÅsasahassehi narehi parivÃrito DhÃvanto padasaæ yeva agamà missakaæ nagaæ. 3 There dassetumicchanto devo tasmiæ mahÅdhare Gumbaæ bhakkhayamÃno'va aÂÂhà gokaïïarÆpavÃ. 4 RÃjà disvà "pamattaæ taæ na yuttaæ vijjhituæ" iti JiyÃsaddamakÃ; dhÃvi gokaïïo pabbatantaraæ; 5 RÃjÃ'nudhÃvi; so dhÃvaæ therÃnaæ santikaæ gato; There diÂÂhe narindena sayamantaradhÃyi so, 6 Thero "bahusu diÂÂhesu atibhÃyissatÅ" ti so 7 AttÃnameva dassesi; passitvà taæ mahÅpatÅ ----------- 5. [D.] PilakuÂamhi [E.] SÅlakÆÂamhi. 6. [A.] VyÃkato. 7. [A.] AtibhÃyissatÅ iti. [SL Page 071] [\x 71/] ( 7 BhÅto aÂÂhÃsi; taæ thero "ehi tissÃ" ti abravi. TissÃ'ti vacaneneva rÃjà yakkho'ti cintayi. 8 "Samaïà mayaæ mahÃrÃ, dhammarÃjassa sÃvakà Taveva 8 anukampÃya jambudÅpà idhÃgatÃ" 9 IccÃha thero; taæ sutvà rÃjà vÅtabhayo ahÆ; Saritvà sakhisandesaæ 'samaïÃ' iti nicchito 10 Dhanuæ sara¤ca nikkhippa upasaÇkamma taæ isiæ SammodamÃno therena so nisÅdi tadantÅke. 11 Tadà tassa manussà te Ãgamma parivÃrayuæ Tadà sese cha 9 dassesi mahÃthero sahÃgate. 12 Te disvà abravÅ rÃjà "kadÃ'me ÃgatÃ" iti. "Mayà saddhiæ" ti therena vutte, pucchi idaæ puna: 13 "Santi Ådisakà a¤¤e jambudÅpe yatÅ" iti. ùha "kÃsÃvapajjoto jambudÅpo; tahiæ pana 14 Tevijjà iddhippattà ca cetopariyakovidà 10 "DibbasotÃ'rahanto ca 11 bahÆ buddhassa sÃvakÃ." 15 Pucchi "kenÃ'gatatthÃ"tÅ; "na thalena na vÃrinà 12 ùgatamhÃ" ti vutte so vijÃni nahasÃgamaæ. 16 Vimaæsaæ 13 so mahÃpa¤¤o saïhaæ 14 pa¤kahamapucchi taæ; PuÂÂho puÂÂho viyÃkÃsi taæ taæ pa¤haæ mahÅpati. 17 "Rukkho'yaæ rÃja kiænÃmo?" "Ambo nÃma ayaæ taru". "Imaæ mu¤ciya attha'mbo?" "Santi ambatarÆ bahu". 18 "Ima¤ca ambaæ te va'mbe mu¤ciya'tthi mahÅruhÃ?" "Santi bhante bahu rukkhÃ, anambà pana te tarÆ." 19 "A¤¤e ambe anambe ca mu¤ciya'tthi mahÅruhÃ?" "Ayaæ bhante ambarukkho" 15 "paï¬ito'si narissara." 20 "Santi te ¤Ãtakà 16 rÃja?" "Santi bhante bahujjanÃ." "Santi a¤¤Ãtakà rÃja?" "Santi te ¤Ãtito 17 bahÆ" ----------- 8. [A.D.] Tameva 9.[E.S.] Ca. 10. [A.] Veto pari¤¤a-; [D.] CetopariyÃya- 11. [E.D.] Dibbasotà ca arahanto. 12.[A.] Jalenapi. 13. [S.] Vimaæsanto 14. [A.] Pa¤¤aæ 15. [A.] Bhadantambarukkho. 16. [D.] ¥Ãtayo. 17. Satti a¤¤ÃtakÃ. [SL Page 072] [\x 72/] ( 21 "¥Ãtake te ca a¤¤e ca 18 mu¤ciya'¤¤o'pi atthi nu?" "Bhante'hameva" 19 "sÃdhu tvaæ paï¬ito'si, narissara." 22 Paï¬ito'ti viditvÃna cuÊahatthipadopamaæ Suttantaæ desayÅ thero mahÅpassa mahÃmati. 23 DesanÃpariyosÃne saddhiæ tehi narehi so CattÃÊÅsasahassehi saraïesu patiÂÂhahi. 24 BhattÃbhihÃraæ sÃyaïhe ra¤¤o abhiharuæ tadÃ; "Na bhu¤jissantÅ'dÃnÅ'me' iti jÃnampi bhupati 25 "Pucchituæ yeva yuttanti" bhattenÃ'pucchi te isÅ; "Na bhu¤jÃma idÃnÅ"ti vutte kÃla¤ca pucchi so; 26 KÃlaæ 20 vutte'bravÅ evaæ "gacchÃma nagaraæ"iti. "Tuvaæ gaccha mahÃrÃja vasissÃma mayaæ idha" 27 "Evaæ sati kumÃro'yaæ amhehi saha gacchatu" "Ayaæ hi Ãgataphalo rÃja, vi¤¤ÃtasÃsano 28 ApekkhamÃno pabbajjaæ vasata'mhÃkamantike;21 IdÃni pabbÃjessÃmi imaæ; tvaæ gaccha bhumipa. 29 "PÃto rathaæ pesaÂhissaæ, tumhe tattha Âhità puraæ YÃthÃ"ti there vanditvà bhaï¬uæ netve'kamantakaæ 22 30 Pucchi therÃdhikÃraæ so, ra¤¤o sabbamahÃsi so Theraæ ¤atvÃ'tituÂÂho 23 so "lÃbhà me" iti cintayi. 31 Bhaï¬ussa gihibhÃvena gatÃsaÇko narissaro A¤¤Ãsi narabhÃvaæ so. "PabbÃjema imaæ" iti 32 Thero taæ gÃmasÅmÃyaæ tasmiæ yeva khaïe 24 akà Bhaï¬ukassa kumÃrassa pabbajjamupasampadaæ. 33 Tasmiæ yeva khaïe so ca arahattamapÃpuïi Sumanaæ sÃmaïeraæ taæ thero ÃmantayÅ tato 34 "DhammassavaïakÃlaæ tvaæ 25 ghosehÅ" ti; apucchi so:- "SÃvento kittakaæ ÂhÃnaæ bhante ghosema'haæ" iti. 35 "Sakalaæ tambapaïïiæ" ti vutte therena, iddhiyà SÃvento sakalaæ laækaæ dhammakÃlamaghosayi ----------- 18. [A.] A¤¤ate. 19. [E.]Ahameva bhante 20. [E.] KÃle 21. [E.D.S.]Vasatu mhÃka santike 22. [E.D.] Mantikaæ 23.[S.]¥atvà pahaÂÂho 24. [E.] Gaïe. 25. [A.] KÃlantaæ. [SL Pagae 073] [\x 73/] ( 36 RÃjà nÃgavatukke so soï¬ipasse nisÅdiya Bhu¤janto taæ ravaæ sutvà therantikama pesayi: 26 37 "Upaddavo nu atthÅ" ti? ùha "natthi upaddavo; Sotuæ sambuddhavacanaæ kÃlo ghosÃpito"iti. 38 SÃmaïeraravaæ sutvà bhummà devà aghosayuæ; Anukkamena 27 so saddo brahmalokaæ samÃruhi. 39 Tena ghosena devÃnaæ sannipÃto mahà ahÆ; Samacittasuttaæ desesi thero tasmiæ samÃgame. 40 AsaækhiyÃnaæ devÃnaæ dhammÃbhisamayo ahÆ; BahÆ nÃgà supaïïà ca saraïesu patiÂÂhahuæ. 41 Yathedaæ sÃriputtasaæsa suttaæ therassa bhÃsato Tathà mahindattherassa ahÆ devasamÃgamo. 42 RÃjà pabhÃte pÃhesi rathaæ; sÃrathÅ so gato "ùrohatha rathaæ, yÃma nagaraæ" iti te'bravÅ 43 "NÃ'rohÃma rathaæ, gaccha; gacchÃma tava pacchato" Iti vatvÃna pesetvà sÃrathiæ sumanorathà 44 VehÃsamabbhuggantvà te nagarassa puratthato PaÂhamatthÆpaÂhÃnamhi otariæsu mahiddhikÃ. 45 Therehi paÂhamotiïïaÂÂhÃnamhi katavetiyaæ AjjÃpi vuccate tena evaæ paÂhamacetiyaæ. 46 Ra¤¤Ã theraguïaæ sutvà sabbà 28 antepuritthiyo Theradassanamicchiæsu yasmÃ, tasmà mahÅpati 47 Anto'va rÃjavatthussa rammaæ kÃresi maï¬apaæ Setehi vatthapupphehi chÃditaæ samalaÇkataæ. 48 UccaseyyÃviramaïaæ 29 sutattà therasantike KaÇkhÅ "uccÃsane thero nisÅdeyya nu no" 30 ti ca; 49 Tadantare sÃrathi so there disvà tahiæ Âhite CÅvaraæ pÃrupante te ativimhitamÃtayo ----------- 26. [A.] Amacce te apesayi. 27. [E.] Evaæ kamena; [D.] Tena kamena. 28. [E.D.] Ra¤¤e 29. [E.D.] UccÃseyyÃ-. 30. [E.] Kho. [SL Page 074] [\x 74/] ( 50 Gantvà ra¤¤o nivedesi; sutvà sabbaæ mahÅpati "Nisajjaæ na karissanti pÅÂhakesu"ti nicchito 51 "SusÃdhu bhummattharaïaæ pa¤¤ÃpethÃ"ti bhÃsiya Gantvà paÂipathaæ there sakkaccaæ abhivÃdiya 52 MahÃmahindattherassa hatthato pattamÃdiya SakkÃrapÆjÃvidhinà puraæ theraæ pavesayi. 53 Disvà Ãsanapa¤¤antiæ nemittà vyÃkaruæ iti: "Gahità paÂhavi'mehi; dÅpe hessanti issarÃ." 54 Narindo pÆjayanto te there antepuraæ nayi; Tattha te dussapÅÂhesu nisÅdiæsu yathÃrahaæ. 55 Te yÃgukhajjabhojjehi sayaæ rÃjà atappayi. NiÂÂhite bhattakiccamhi sayaæ upanisidiya. 56 KaïiÂÂhassoparÃjassa mahÃnÃgassa jÃyikaæ Vasantiæ rÃjagehe'va pakkosÃpesi vÃ'nulaæ. 57 ùgamma anulà devi pa¤cÃitthisatehi sà There vandiya pÆjetvà ekamantamupÃvisi. 58 Petavatthuæ vimÃna¤ca saccasa¤¤uttameva ca Desesi thero, tà itthi paÂhamaæ phalamajjhaguæ. 59 Hiyyo diÂÂhamanussehi sutvà theraguïe bahÆ Theradassanamicchantà samÃgantvÃna nÃgarà 60 RÃjadvÃre mahÃsaddaæ akaruæ; taæ mahÅpatÅ Sutvà pucchiya jÃnitvà Ãha tesaæ hitatthiko: 61 "Sabbesaæ idha sambÃdho sÃlaæ maÇgalahatthino Sodhetha; 31 tattha dakkhinti there'me nÃgarÃ" iti. 62 Sodhetvà hatthisÃlaæ taæ vitÃnÃdÅhi sajjukaæ AlaÇkaritvà sayane 32 pa¤¤Ãsesuæ yathÃrahaæ 63 Sathero tattha gantvÃna mahÃthero nisÅdiya So devadÆtasuttantaæ kathesi kathiko mahÃ. 64 Taæ sutvÃna pasidiæsu nÃgarà te samÃgatÃ. Tesu pÃïasahassantu paÂhamaæ phalamajjhagà 33 ----------- 31. [E.D.] Sodhentu. 32. [E.S.] SayanÃni 33. [A.] Majjhaguæ. [SL Page 075] [\x 75/] ( 65 LaÇkÃdÅpe so satthukappo akappo LaÇkÃdhiÂÂhÃne dvÅsu ÂhÃnesu thero Dhammaæ bhÃsitvà dÅpabhÃsÃya evaæ SaddhammotÃraæ kÃrayÅ dÅpadÅpo ti. SujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse Nagarappavesanaæ 34 nÃma Cuddasamo paricchedo. --------- Pa¤cadasamo paricchedo. 1 HatthisÃlÃpi sabbÃdhà iti tattha samÃgatà Te nandanavane ramme dakkhiïadvÃrato bahi 2 RÃjuyyÃne ghanacchÃye sÅtale nilasaddale Pa¤¤Ãpesuæ ÃsanÃni therÃnaæ sÃdarà narà 3 Nikkhamma dakkhiïadvÃrà thero tattha nisÅdi ca; MahÃkulÅnà cÃ'gamma itthiyo bahukà tahiæ 4 Theraæ upanisÅdiæsu uyyÃnaæ pÆrayantiyo; BÃlapaï¬itasuttantaæ tÃsaæ thero adesayi. 5 Sahassaæ itthiyo tÃsu paÂhamaæ phalamajjhaguæ Evaæ tattheva uyyÃne sÃyaïhasamayo ahÆ. 6 Tato therà nikkhamiæsu "yÃma taæ pabbataæ" iti. Ra¤¤o paÂinivedesuæ; sÅghaæ rÃjà upÃgami; 7 UpagammÃ'bravÅ theraæ "sÃyaæ, dÆro ca pabbato, Idheva nandanuyyÃne nivÃso phÃsuko" iti 8 "PÆrassa accÃsantattà asÃruppa'nti bhÃsite "MahÃmeghavanuyyÃnaæ nÃtidurÃtisantike, 9 Rammaæ chÃyÆdakÆpetaæ, nivÃso tattha rocatu; Nivattitabbaæ bhante "ti thero tattha nivattayi. 10 Tasmiæ nivattaÂÃÂhÃnamhi kadambanadiyantike Nivattacetiyaæ nÃma kataæ vuccati cetiyaæ. 11 Taæ nandanà 1 dakkhiïena nayaæ 2 theraæ 3 rathesabho MahÃmeghavanuyyÃnaæ pÃcÅnadvÃrakaæ nayÅ. ----------- 34. [A.D.] Nagarappavesano. 1. [E.S.] Nandanaæ 2. [E.A.] Sayaæ 3.[A.] Thero. [SL Page 076] [\x 76/] 12 Tatha rÃjaghare ramme ma¤capÅÂhÃni sÃdhukaæ SÃdhÆni satharÃpevà "vasathe'tha sukhaæ" iti 13 RÃjà there'bhivÃdevà amaccaparivÃrito Puraæ pÃvisi. Therà tu taæ rattiæ tatha te vasuæ. 14 PabhÃte yeva pupphÃni gÃhevà dharaïÅpati There upecca vadivà pÆjevà kusumehi ca 15 Pucchi "kacci sukhaæ vuthaæ? UyyÃnaæ phÃsukaæ?" Iti. "Sukhaæ vuthaæ mahÃrÃja, uyyÃnaæ yatiphÃsukaæ." 16 "ùrÃmo kappate bhante saÇghassÃ"ti apucchi so, "Kappate" iti vavÃna kappÃkappesu kovido 17 Thero vephavanÃrÃma - paÂiggahaïamabravÅ. Taæ suvà atihaÂÂho so, tuÂÂhahaÂÂho mahÃjano. 18 TherÃnaæ vadanathÃya devÅ tu anulÃgatà Saddhiæ pa¤casatithÅhi dutiyaæ phalamajdhagÃ. 19 Sà sapa¤casatà devÅ anulÃ'ha4 mahÅpatiæ "PabbajissÃma devÃ"ti, rÃjà theramavoca so 20 "PabbÃjetha imÃyo"ti, thero Ãha mahÅpatiæ "Na kappati mahÃrÃja pabbÃjetuæ thiyo hi no, 21 Athi pÃÂaliputtasmiæ bhikkhunÅ me kaïiÂÂhikà SaÇghamittÃ'ti nÃmena vissutÃ, sà bahussutÃ. 22 Narida samaïidassa mahÃbodhidumidato Dakkhiïaæ sÃkhamÃdÃya tathà bhikkhuniyo varà 23 ùgacchatÆ'ti pesehi ra¤¤o no pitu santikaæ, PabbÃjessati sà therÅ Ãgatà ithiyo imÃ." 24 "SÃdhÆ"ti vavà gaïhivà rÃjà bhiÇkÃramuttamaæ "MahÃmeghavanuyyÃnaæ dammi saÇghassi'maæ" iti 25 Mahidatherassa kare dakkhiïodaka'mÃkirÅ, Mahiyà patite toye akampitha mahÃmahÅ. 26 "Kasmà kampati bhÆmÅ"ti bhÆmipÃlo apucchi, taæ "PatiÂÂhitattà dÅpamhi sÃsanassÃ"ti so 'bravÅ ----- 4 [A] anulà ca. [SL Page 077] [\x 77/] 27 Therassa upanÃmesi jÃtipupphÃni jÃtimÃ, Thero rÃjagharaæ ganvà tassa dakkhiïato Âhito 28 Rukkhamhi picule aÂÂha pupphamuÂÂhi samokiri, TathÃpi puthuvÅ5 kampi, puÂÂho tassÃ'ha kÃraïaæ: 29 "Ahosi tiïïaæ buddhÃnaæ kÃle'pi idha mÃlako Narida, saÇghakammathaæ bhavissati idÃnipi" 30 RÃjagehà uttarato cÃrupokkharaïiæ agÃ, TattakÃneva pupphÃni thero tathÃpi okiri. 31 TathÃpi puthuvÅ5 kampi puÂÂho tassÃ'ha kÃraïaæ: "JantÃgharapokkharaïÅ ayaæ hessati bhÆmipa." 32 Tasseva rÃjagehassa ganvÃna dvÃrakoÂÂhakaæ Tattakehe'va pupphehi taæ ÂhÃnaæ pÆjayÅ isi. 33 TathÃpi6 puthuvÅ5 kampi haÂÂhalomo atÅva so RÃjà taæ kÃraïaæ pucchi thero tassÃ'ha kÃraïaæ: 34 "Imamhi kappe buddhÃnaæ tiïïannaæ bodhirukkhato Ãnevà dakkhiïà sÃkhà ropità idha bhÆmipa, 35 TathÃgatassa amhÃkaæ bodhisÃkhÃpi dakkhiïà Imasmiæ yeva ÂhÃnamhi patiÂÂhissati bhÆmipa." 36 Tato'gamà mahÃthero mahÃmucalamÃlakaæ7 TattakÃneva pupphÃni tasmiæ ÂhÃne samokiri. 37 TathÃpi puthuvÅ kampi puÂÂho tassÃ'ha kÃraïaæ: "SaÇghassuposathÃgÃraæ idha hessati bhÆmipa." 38 Pa¤hambamÃlakaÂÂhÃnaæ tato'gamÃ8 mahÅpati9, Supakkaæ ambapakka¤ca vaïïagadharasuttamaæ 39 Mahantaæ upanÃmesi ra¤¤o uyyÃnapÃlako, Taæ therassupanÃmesi rÃjà atimanoramaæ, 40 Thero nÅsidanÃkÃraæ dassesi janatÃhito, AtharÃpesi tatheva rÃjà atharaïaæ varaæ, 41 Adà tatha nisinnassa therassa'mbaæ mahÅpati: Thero taæ paribhu¤jivà ropanathÃya rÃjino ----- 5 [E.] PathavÅ. 6. [E.] TadÃpi. 7. [A.D.] MucalanÃmakaæ. 8. [S.] Tatogamma. 9. [E.] MahÃmati. [SL Page 078] [\x 78/] 42 AmbaÂÂhikaæ adÃ, rÃjà taæ sayaæ tatha ropayi, Hathe tassopari thero dhovi tassa virÆÊhiyÃ, 43 Taæ khaïaæ yeva bÅjamhà tamhà nikkhamma aÇkuro KamenÃ'timahÃrukkho patta-pakkadharo10 ahu. 44 Taæ pÃÂihÃriyaæ disvà parisà sà sarÃjikà NamassamÃnà aÂÂhÃsi there haÂÂhatanÆruhÃ. 45 Thero tadà pupphamuÂÂhi aÂÂha tatha samokiri TathÃpi puthuvÅ kampi, puÂÂho tassÃ'ha kÃraïaæ: 46 "SaÇghassuppannalÃbhÃnaæ anekesaæ narÃdhipa SaÇghamma bhÃjanaÂÂhÃnaæ idaæ ÂhÃnaæ bhavissati." 47 Tato ganvà catussalÃÂhÃnaæ tatha samokiri TattakÃneva pupphÃni, kampi tathÃpi medinÅ, 48 TaækampakÃraïaæ pucchi, rÃjà thero viyÃkari: "Tiïaïannaæ pubbabuddhÃnaæ rÃjuyyÃnapaÂiggahe 49 DÃnavathÆnÃ'haÂÃni dÅpavÃsÅhi sabbato Idha Âhapevà bhojesuæ sasaÇghe sugate tayo 50 IdÃni pana etheva catussalà bhavissati SaÇghassa idha bhattaggaæ bhavissati narÃdhipa." 51 MahathÆpaÂÂhitaÂÂhÃnaæ ÂhÃnÃÂhÃnavidÆ tato AgamÃsi mahÃthero mahido dÅpadÅpano. 52 Tadà anto parikkhepe rÃjuyyÃnassa khuddikà Kakudhavhà ahÆ vÃpÅ, tasso'pari jalantike 53 ThÆpÃrahaæ thalaÂÂhÃnaæ ahÆ, there tahiæ gate Ra¤¤o campakapupphÃnaæ puÂakÃ'naÂÂha Ãharuæ. 54 TÃni campakapupphÃni rÃjà therassu'pÃnayi, Thero campakapupphehi tehi pÆjesi taæ thalaæ 55 TathÃpi puthuvÅ kampi rÃjà taæ kampakÃraïaæ Pucchi, thero'nupubbena Ãha taæ kampakÃraïaæ: 56 "Idaæ ÂhÃnaæ mahÃrÃja catubuddhanisevitaæ ThÆpÃrahaæ hitathÃya sukhathÃya ca pÃïinaæ. 57 Imamhi kappe paÂhamaæ kakusadho jino ahÆ SabbadhammavidÆ sathà sabbalokÃnukampako. ----- --------- 10. [E.] Patta phaladharo. [SL Page 079] [\x 79/] 58 MahÃtithavhayaæ Ãsi mahÃmeghavanaæ idaæ, Nagaraæ abhayaæ nÃma purathimadisÃya'hu 59 Kadambanadiyà pÃre, tatha rÃjÃ'bhayo ahÆ, OjadÅpo'ti nÃmena ayaæ dÅpo tadà ahÆ. 60 Rakkhasehi janasse'tha rogo pajjarako ahÆ, Kakusadho dasabalo disvÃna tadupaddavaæ 61 Taæ ganvà sattavinayaæ pavattiæ sÃsanassa ca KÃtuæ imasmiæ dÅpasmiæ karuïÃbalacodito 62 CattÃÊÅsa-sahassehi tÃdÅhi parivÃrito NabhasÃ'gamma aÂÂhÃsi devakÆÂamhi pabbate. 63 SambuddhassÃ'nubhÃvena rogo pajjarako idha Upasanto mahÃrÃja dÅpamhi sakale tadà 64 TathaÂÂhito adhiÂÂhÃsi narissara munissaro: "Sabbe maæ ajja passantu ojadÅpamhi11 mÃnusÃ, 65 ùgantukÃmà sabbeva manussà mama santikaæ ùgacchantu akicchena khippa¤cÃpi" mahÃmuni. 66 ObhÃsantaæ munidaæ taæ obhÃsanta¤ca12 pabbataæ RÃjà ca nÃgarà ceva disvà khippaæ upÃgamuæ: 67 DevatÃbalidÃnathaæ manussà ca tahiæ gatà Devatà ità ma¤¤iæsu sasaÇghaæ lokanÃyakaæ. 68 RÃjà so munirÃjaæ taæ atihaÂÂho'bhivÃdiya Nimantayivà bhattena Ãnevà purasantikaæ 69 SasaÇghassa munidassa nisajjÃrahamuttamaæ RamaïÅyamidaæ ÂhÃnamasambÃdhanti cintiya 70 KÃrite maï¬ape ramme pallaÇkesu varesu taæ NisÅdÃpesi sambuddhaæ sasaÇghaæ idha bhÆpati. 71 NisinnampÅdha passantà sasaÇghaæ lokanÃyakaæ DÅpe manussà Ãnesuæ païïÃkÃre samantato 72 Attano khajjabhojjehi tehi tehÃ'bhatehi ca Santappesi sasaÇghaæ taæ rÃjà so lokanÃyakaæ, 73 Idheva pacchÃbhattaæ taæ nisinnassa jinassa so MahÃtithakamuyyÃnaæ rÃjÃ'dà dakkhiïaæ varaæ. ----- --- 11. [D.S.] JambudÅpamhi. 12. [A.E.] ObhÃsentaæ ca. [SL Page 080] [\x 80/] 74 AkÃlapupphÃlaÇkÃre mahÃtithavane tadà PaÂiggahÅte buddhena akampitha mahÃmahÅ. 75 Etheva so nisÅdivà dhammaæ desesi nÃyako, CattÃÊÅsa-sahassÃni pattà maggaphalaæ narÃ. 76 DivÃvihÃraæ kavÃna mahÃtithavane jino SÃyaïhasamaye ganvà bodhiÂÂhÃnÃrahaæ mahiæ 77 Nisinno tatha appevà samÃdhiæ, vuÂÂhito tato Iti cintayi13 sambuddho hitathaæ dÅpavÃsinaæ: 78 "ùdÃya dakkhiïaæ sÃkhaæ bodhito me sirÅsato ùgacchatu rÆpanadà bhikkhunÅ saha-bhikkhunÅ." 79 Tassa taæ cittama¤¤Ãya sà therÅ tadanantaraæ Gahevà tatha rÃjÃnaæ upasaÇkamma taæ taruæ 80 Lekhaæ dakkhiïasÃkhÃya dÃpevÃna mahiddhikà ManosilÃya chinnaæ taæ Âhitaæ hemakaÂÃhake 81 Iddhiyà bodhimÃdÃya sapa¤casatabhikkhunÅ IdhÃnevà mahÃrÃja devatÃparivÃrità 82 SasuvaïïakaÂÃhaæ taæ sambuddhena pasÃrite hapesi dakkhiïe hathe, taæ gahevà tathÃgato 83 PatiÂÂhÃpetuæ pÃdÃsi14 bodhiæ ra¤¤o'bhayassa, taæ MahÃtithamhi uyyÃne patiÂÂhÃpesi bhÆpati 84 Tato ganvÃna sambuddho ito uttarato pana SirÅsamÃlake ramme nisÅdivà tathÃgato 85 Janassa dhammaæ desesi, dhammÃbhisamayo tahiæ VÅsatiyà sahassÃnaæ pÃïÃnaæ Ãsi bhÆmipa. 86 Tatopi uttaraæ ganvà thÆpÃrÃmamahiæ15 jino Nisinno tatha appevà samÃdhiæ, vuÂÂhito tato 87 Dhammaæ desesi sambuddho parisÃya, tahiæ pana DasapÃïasahassÃni pattamaggaphalÃna'huæ. 88 Attano dhammakarakaæ manussÃnaæ namassituæ DavÃ, saparivÃraæ taæ Âhapevà idha bhikkhuniæ, 89 Saha bhikkhusahassena mahÃdeva¤ca sÃvakaæ hapevà idha sambuddho, tato pÃcÅnato pana ----- 13. [E.] Cintesi. 14. [A.] PetumÃdÃsi. 15. [D.A.] ThÆpÃrÃmamhi so. [SL Page 081] [\x 81/] 90 hito ratanamÃlamhi janaæ samanusÃsiya SasaÇgho nabhamugganvà jambudÅpaæ jino agÃ. 91 Imamhi kappe dutiyaæ koïÃgamananÃyako AhÆ sabbavidÆ sathà sabbalokÃnukampako. 92 MahÃnÃmavhayaæ16 Ãsi mahÃmedhavanaæ idaæ, Va¬¬hamÃnapuraæ nÃma dakkhiïÃya disÃya'hÆ. 93 Samiddho nÃma nÃmena tatha rÃjà tadà ahÆ NÃmena varadÅpo'ti ayaæ dÅpo tadà ahÆ. 94 DubbuÂÂhupaddavo etha varadÅpe tadà ahÆ, Jino sa koïagamano disvÃna tamupaddavaæ 95 Taæ hanvà sattavinayaæ pavattiæ sÃsanassa ca KÃtuæ imasmiæ dÅpasmiæ karuïÃbalacodito 96 Tiæsabhikkhusahassehi tÃdÅhi parivÃrito NabhasÃ'gamma aÂÂhÃsi nage sumanakÆÂake. 97 SambuddhassÃ'nubhÃvena dubbuÂÂhi sà khayaæ gatÃ17, SÃsanantaradhÃnantà subbuÂÂhi18 ca tadà ahÆ. 98 TathaÂÂhito adhiÂÂhÃsi narissara munissaro: "Sabbe maæ ajja passantu varadÅpamhi mÃnusÃ, 99 ùgantukÃmà sabbeva manussà mama santikaæ ùgacchantu akicchena khippa¤cÃ"ti mahÃmuni. 100 ObhÃsantaæ munidaæ taæ obhÃsanta¤ca pabbataæ RÃjà ca nÃgarà ceva disvà khippamupÃgamuæ. 101 DevatÃbalidÃnathaæ manussà ca tahiæ gatà Devatà iti ma¤¤iæsu sasaÇghaæ lokanÃyakaæ. 102 RÃjà so munirÃjaæ taæ atihaÂÂho'bhivÃdiya Nimantayivà bhattena Ãnevà purasantikaæ 103 SasaÇghassa munidassa nisajjÃrahamuttamaæ RamaïÅyamidaæ ÂhÃnaæ asambÃdhanti cintiya 104 KÃrite maï¬ape ramme pallaÇkesu varesu taæ NisÅdÃpayi sambuddhaæ sasaÇghaæ idha bhÆpati. 105 Nisinnampi'dha passantà sasaÇghaæ lokanÃyakaæ DÅpe manussà Ãnesuæ païïÃkÃre samantato. ----- - 16. [E.] MahÃnomavahayaæ. 17. [E.] AgÃ. 18. [E.] SuvuÂÂhi 19. [E.] ObhÃsentaæ. [SL Page 082] [\x 82/] 106 Attano khajjabhojjehi tehi tehÃ'bhatehi ca Santappesi sasaÇghaæ taæ rÃjà so lokanÃyakaæ 107 Idheva pacchÃbhattaæ taæ nisinnassa jinassa so MahÃnÃmakamuyyÃnaæ20 rÃjÃ'dà dakkhiïaæ varaæ. 108 AkÃlapupphÃlaÇkÃre mahÃnÃmavane21 tadà PaÂiggahÅte buddhena akampitha mahÃmahÅ. 109 Etheva so nisÅdivà dhammaæ desesi nÃyako, Tadà tiæsasahassÃni pattà maggaphalaæ narÃ. 110 DivÃvihÃraæ kavÃna mahÃnÃmavane21 jino SÃyaïhasamaye ganvà pubbabodhiÂÂhitaæ mahiæ 111 Nisinno tatha appevà samÃdhiæ vuÂÂhito tato Iti cintesi sambuddho hitathaæ dÅpavÃsinaæ: 112 "ùdÃya dakkhiïaæ sÃkhaæ mamodumbarabodhito ùyÃtu kanakadattÃ22 bhikkhunÅ saha bhikkhunÅ 113 Tassa taæ cittama¤¤Ãya sà therÅ tadanantaraæ Gahevà tatha rÃjÃnaæ upasaÇkamma taæ taruæ 114 Lekhaæ dakkhiïasÃkhÃya dÃpevÃna mahiddhikà ManosilÃya chinnaæ taæ Âhitaæ hemakaÂÃhake 115 Iddhiyà bodhimÃdÃya sapa¤casatabhikkhunÅ IdhÃganvà mahÃrÃja devatÃparivÃrità 116 SasuvaïïakaÂÃhaæ taæ sambuddhena pasÃrite hapesi dakkhiïe hathe taæ gahevà tathÃgato 117 PatiÂÂhapetuæ ra¤¤o'dà samiddhassa, sa taæ tahiæ MahÃnÃmamhi23 uyyone patiÂÂhÃpesi bhÆpati. 118 Tato ganvÃna sambuddho sirÅsamÃlakuttare Janassa dhammaæ desesi nisinno nÃgamÃlake. 119 Taæ dhammadesanaæ suvà dhammÃbhisamayo tahiæ VÅsatiyà sahassÃnaæ pÃïÃnaæ Ãsi bhÆmipa. 120 Pubbabuddhanisinnaæ taæ ÂhÃnaæ ganvà puruttaraæ Nisinno tatha appevà samÃdhiæ, vuÂÂhito tato ----- ----20. [E.] MahÃnomaka. 21. [E.] MahÃnomavane. 22. [E.] KantakÃnadÃ. 23. [E.] MahÃnomamhi. [SL Page 083] [\x 83/] 121 Dhammaæ desesi sambuddho parisÃya, tahiæ pana DasapÃïasahassÃni pattà maggaphalaæ ahuæ.24 122 KÃyabadhanadhÃtuæ so manussehi namassituæ Davà saparivÃraæ taæ Âhapevà idha bhikkhuniæ, 123 Saha bhikkhusahassena mahÃsumma¤ca sÃvakaæ hapevà idha, sambuddho oraæ ratanamÃlato 124 havà sudassane mÃle janaæ samanusÃsiya SasaÇgho nabhamuggamma jambudÅpaæ jino agÃ. 125 Imamhi kappe tatiyaæ kassapo gottato jino AhÆ sabbavidÆ sathà sabbalokÃnukampako. 126 MahÃmeghavanaæ Ãsi mahÃsÃgara-nÃmakaæ, VisÃlaæ nÃma nagaraæ pacchimÃya disÃya'hÆ. 127 Jayanto nÃma nÃmena tatha rÃjà tadà ahÆ. NÃmena maï¬adÅpoti ayaæ dÅpo tadà ahÆ. 128 Tadà jayantara¤¤o ca ra¤¤o kaïiÂÂhabhÃtu ca Yuddhaæ upaÂÂhitaæ Ãsi bhiæsanaæ sattabhiæsanaæ 129 Kassapo so dasabalo tena yuddhena pÃïinaæ Mahantaæ vyasanaæ disvà mahÃkÃruïiko muni 130 Taæ hanvà sattavinayaæ pavattiæ sÃsanassa ca KÃtuæ imasmiæ dÅpasmiæ karuïÃbalacodito 131 VÅsatiyà sahassehi tÃdÅhi parivÃrito NabhasÃ'gamma aÂÂhÃsi subhakÆÂamhi pabbate. 132 TatraÂÂhito adhiÂÂhÃsi narissara munissaro: "Sabbe maæ ajja passantu maï¬adÅpamhi mÃnusà 133 ùgantukÃmà sabbeva manussà mama santikaæ ùgacchantu akicchena khippa¤cÃ"ti mahÃmuni. 134 ObhÃsantaæ munidaæ taæ obhÃsanta¤ca25 pabbataæ RÃjà ca nÃgarà ceva disvà khippaæ upÃgamuæ. 135 Attano attano pattavijayÃya26 janà bahÆ DevatÃbalidÃnathaæ taæ pabbatamupÃgatà ------------ ---- 24. [E.] PattamaggaphalÃna'huæ 25. [E.] ObhÃsentaæ ca. 26. Evaæ sabbesu, "attano attano athaæ vijayÃyÃ"ti amhÃkaæ khanti. [SL Page 084] [\x 84/] 136 Devatà iti ma¤¤iæsu sasaÇghaæ lokanÃyakaæ, RÃjà ca so kumÃro ca yuddhamujdhiæsu vimbhitÃ. 137 RÃjà so munirÃjaæ taæ atihaÂÂho'bhivÃdiya Nimantayivà bhattena Ãnevà purasantikaæ 138 SasaÇghassa munidassa nisajjÃrahamuttamaæ Ramaïiyamidaæ ÂhÃnamasambÃdhanti cintiya 139 KÃrite maï¬ape ramme pallaÇkesu varesu taæ NisÅdÃpesi sambuddhaæ sasaÇghaæ idha bhÆpati. 140 NisinnampÅdha passantà sasaÇghaæ lokanÃyakaæ DÅpe manussà Ãnesuæ païïÃkÃre samantato. 141 Attano khajjabhojjehi tehi tehÃ'bhatehi ca Santappesi sasaÇghantaæ rÃjà so lokanÃyakaæ. 142 Idhe'va pacchÃbhattaæ taæ nisinnassa jinassa so MahÃsÃgaramuyyÃnaæ rÃjÃ'dà dakkhiïaæ varaæ. 143 AkÃlapupphÃlaÇkÃre mahÃsÃgarakÃnane PaÂiggahÅte buddhena akampitha mahÃmahÅ. 144 Etheva so nisÅdivà dhammaæ desesi nÃyako Tadà vÅsaæsahassÃni pattà maggaphalaæ narÃ. 145 DivÃvihÃraæ kavÃna mahÃsÃgarakÃnane SÃyaïhe sugato ganvà pubbabodhiÂÂhitaæ mahiæ 146 Nisinno tatha appevà samÃdhiæ, vuÂÂhito tato Iti cintesi sambuddho hitathaæ dÅpavÃsinaæ: 147 ùdÃya dakkhiïaæ sÃkhaæ mama nigrodhabodhito Sudhammà bhikkhunÅ etu idÃni saha bhikkhunÅ." 148 Tassa taæ cittama¤¤Ãya sà therÅ tadanantaraæ Gahevà tatha rÃjÃnaæ upasaÇkamma taæ taruæ 149 Lekhaæ dakkhiïasÃkhÃya dÃpevÃna mahiddhikà ManosilÃya chinnaæ taæ Âhitaæ hemakaÂÃhake 150 Iddhiyà bodhimÃdÃya sapa¤casatabhikkhunÅ IdhÃnevà mahÃrÃja devatÃparivÃrità 151 SasuvaïïakaÂÃhaæ taæ sambuddhena pasÃrite hapesi dakkhiïe hathe, taæ gahevà tathÃgato [SL Page 085] [\x 85/] 152 PatiÂÂhapetuæ ra¤¤o'dà jayantassa, sa taæ tahiæ MahÃsÃgaramuyyÃne patiÂÂhÃpesi bhÆpati. 153 Tato ganvÃna sambuddho nÃgamÃlaka-uttare Janassa dhammaæ desesi nisinno'sokamÃlake, 154 Taæ dhammadesanaæ suvà dhammÃbhisamayo tahiæ AhÆ pÃïasahassÃnaæ catunnaæ manujÃdhipa. 155 Pubbabuddhanisinnantaæ ÂhÃnaæ ganvà punuttaraæ Nisinno tatha appevà samÃdhiæ vuÂÂhito tato 156 Dhammaæ desesi sambuddho parisÃya tahiæ pana DasapÃïasahassÃni pattamaggaphalÃna'huæ17 157 JalasÃÂikadhÃtuæ so manussehi namassituæ Davà saparivÃrantaæ Âhapevà idha bhikkhuniæ 158 Saha bhikkhusahassena sabbanadi¤ca28 sÃvakaæ hapevà nadito oraæ so sudassanamÃlato 159 Somanasse mÃlakasmiæ janaæ samanusÃsiya SaÇghena nabhamugganvà jambudÅpaæ jino agà 160 AhÆ imasmiæ kappasmiæ catuthaæ gotamo jino SabbadhammavidÆ sathà sabbalokÃnukampako 161 PaÂhamaæ so idhÃganvà yakkhaniddhamanaæ akà Dutiyaæ punarÃgamma nÃgÃnaæ damanaæ akÃ. 162 KalyÃïiyaæ maïiakkhi nÃgenÃ'bhi nimantito Tatiyaæ punarÃgamma nÃgÃnaæ damanaæ akÃ. 163 PubbabodhiÂhitaÂÂhÃnaæ thÆpaÂÂhÃnamidampi ca ParibhogadhÃtuÂÂhÃna¤ca nisajjÃyo'pabhu¤jiya 164 PubbabuddhaÂhitaÂÂhÃnà oraæ ganvà mahÃmuni LaÇkÃdÅpe lokadÅpo manussÃbhÃvato tadà 165 DÅpaÂÂhaæ devasaÇgha¤ca nÃge samanusÃsiya SasaÇgho sabhamugganvà jambudÅpaæ jino agÃ. 166 Evaæ ÂhÃnamidaæ rÃja catubuddhanisevitaæ, Asmiæ ÂhÃne mahÃrÃja thÆpo hessati'nÃgate, 167 BuddhasÃrÅra-dhÃtÆnaæ doïadhÃtunidhÃnavà VÅsaæhathasataæ ucco hemamÃlÅ'ti vissuto. ----- --- 27. [A.] Pattà magga 28 [E.D.] Sabbanadaæ ca [SL Page 086] [\x 86/] 168 "Ahameva kÃrÃpessÃmi" iccÃha puthavissaro, "Idha a¤¤Ãni kiccÃni bahÆni tava bhÆmipa 169 TÃni kÃrehi, nattà te kÃressati imaæ pana, MahÃnÃgassa te bhÃtu uparÃjassa atrajo 170 So yaÂÂhÃlakatisso ti rÃjà hessata' nÃgate, RÃjà goÂhÃbhayo nÃma tassa putto bhavissati, 171 Tassa putto kÃkavaïïatisso nÃma bhavissati Tassa ra¤¤o suto rÃja mahÃrÃjà bhavissati 172 DuÂÂhagÃmaïisaddena pÃkaÂo' bhayanÃmako. KÃressatÅ'dha thÆpaæ so mahÃtejiddhivikkamo." 173 IccÃha thero, therassa vacanete'tha bhÆpati UssÃpesi silÃthambhaæ taæ pavattiæ likhÃpiya. 174 Rammaæ mahÃmeghavanaæ29 tissarÃmaæ mahÃmati MahÃmahidathero so paÂiggayha30 mahiddhiko 175 Akampo kampayivÃna mahiæ ÂhÃnesu aÂÂhasu, Piï¬Ãya pavisivÃna nagaraæ sÃgarÆpamaæ 176 Ra¤¤o ghare bhattakiccaæ kavà nikkhamma madirà Nisajja nadanavane aggikkhadhepamaæ tahiæ 177 Suttaæ janassa desevà sahassaæ mÃnuse tahiæ PÃpayivà maggaphalaæ mahÃmeghavane vasi, 178 Tatiye divase thero rÃjagehamhi bhu¤jiya Nisajja nadanavane desiyÃ'sivisopamaæ31 179 PÃpayivÃ'bhisamayaæ sahassapurise tato TissÃrÃmaæ agà thero32, rÃjà ca sutadesano 180 Theraæ upanisÅdivà so pucchi "jinasÃsanaæ PatiÂÂhitannu bhante?"Ti. "Na tÃva manujÃdhipa, 181 UposathÃdikammathaæ jinÃïÃya janÃdhipa SÅmÃya idha baddhÃya patiÂÂhissati sÃsanaæ." 182 Icca'bravÅ mahÃthero, taæ rÃjà idama'bravÅ: "SambuddhÃïÃya anto'haæ vasissÃmi jutidhara, ----- -- 29. [E.] MahÃmeghavanaæ rammaæ. 30. [A.D.] Patigaïhi. 31. [A.K.] DesesÃ'si. 32. MahÃthere [SL Page 087] [\x 87/] 183 Tasmà kavà puraæ anto sÅmaæ badhatha sajjukaæ" Icca'bravÅ mahÃrÃjÃ, thero taæ idamabravÅ: 184 "Evaæ sati tuvaæ yeva pajÃna puthavissara, SÅmÃya gamanaÂÂhÃnaæ, badhissÃma mayaæ hi taæ." 185 "SÃdhÆ" ti vavà bhÆmido devido viya nadanà MahÃmeghavanà rammà pÃvisÅ madiraæ sakaæ. 186 Catuthe divase thero ra¤¤o gehamhi bhu¤jiya nisajja nadanavane desesa'namataggiyaæ. 187 PÃyevÃ'matapÃnaæ so sahassapurise33 tahiæ MahÃmeghavanÃrÃmaæ mahÃthero upÃgami. 188 PÃto bheriæ carÃpevà maï¬ayivà puraæ varaæ VihÃragÃmimagga¤ca vihÃra¤ca samantato 189 Rathesabho rathaÂÂho so sabbÃlaÇkÃrabhÆsito SahÃmacco sahorodho sayoggabalavÃhano 190 Mahatà parivÃrena sakÃrÃmamupÃgami. Tatha there upÃganvà vadivà vadanÃrahe *191 Saha therehi ganvÃna nadiyo'paritithakaæ tato kasanto agami hemanaÇgalamÃdiya. +192 MahÃpadumo ku¤jaro ca ubho nÃgà sumaÇgalà SuvaïïanaÇgale yuttÃ, paÂhame kuntamÃlake 193 CaturaÇgamahÃseno33 saha therehi khattiyo Gahevà naÇgalaæ sÅtaæ dassayivà aridamo 194 SamalaÇkataæ puïïaghaÂaæ, nÃnÃrÃgaæ dhajaæ subhaæ, PÃtiæ cadanacuïïa¤ca soïïarajatadaï¬akaæ, 195 ùdÃsaæ, pupphabharitaæ samuggaæ, kusumagghiyaæ, ToraïakadalichattÃdiæ34 gahitithiparivÃrito 196 NÃnÃturiyasaæghuÂÂho baloghaparivÃrito ThutimaÇgalagÅtehi pÆrayanto catuddisaæ 197 SÃdhukÃraninÃdehi celukkhepasatehi ca Mahatà chaïapÆjÃya kasanto bhÆmipo agÃ. ----- ----33. [A.D.] Sahassaæ, [E.] SahassamÃnuse * ito paÂÂhÃya yÃva 211 mahÃthaæ iÇgalaï¬iya pothake na dissanti + ito paÂÂhÃya yÃva 198 maæ kamboja mahÃvaæse na dissanti 33 [A] caturaægi - [D T] caturaæginÅ mahÃseno 34. [D] toraïaæ kadaliæ [SL Page 088] [\x 88/] 198 VihÃra¤ca pura¤ceva kurumÃno padakkhiïaæ SÅmÃya gamanaÂÂhÃnaæ nadiæ pavà samÃpayi. *199 Kena kena nimittena sÅmà etha gatà ti ce? Evaæ sÅmÃgataÂÂhÃnaæ icchamÃnà nibodhatha: 200 Najjà pÃsÃïatithamhi pÃsÃïe ku¬¬avÃÂakaæ, Tato kumbalavÃÂantaæ, mahÃnÅpaæ tato agÃ, 201 Tato kakudhapÃÊiÇgo, mahÃaÇgaïago tato, Tato khujjamadhÆla¤ca35 maruttapokkharaïiæ tato 202 VijayÃrÃmauyyÃne uttaradvÃrakoÂÂhago, GajakumbhakapÃsÃïaæ thusavaÂÂhikamajdhago, 203 Abhaye balÃkapÃsÃïaæ, mahÃsusÃnamajdhago, DÅghapÃsÃïakaæ ganvÃ, kammÃradevavÃmato 204 NigrodhamaÇgaïaæ ganvÃ, hiyagallasamÅpake DiyÃvasabrÃhmaïassa36 devokaæ pubbadakkhiïaæ 205 Tato telumamapÃliÇgo, tato tÃlacatukkago, Assamaï¬alavÃmena sasavÃïaæ tato agÃ, 206 Tato marumbatithaÇgo, tato uddhaæ nadiæ agÃ, PaÂhamacetiyapÃcÅne dve kadambà ajÃyisuæ 37 207 Senidaguttarajjamhi damiÊà dakasuddhikà Nadiæ dÆranti badhivà nagarÃsannamakaæsu, taæ 208 JÅvamÃnakadamba¤ca antosÅmagataæ38 ahÆ, MatakadambatÅrena sÅmà uddhakadambagÃ. 209 SÅhasinÃnatithena ugganvà tÅrato vajaæ PÃsÃïatithaæ ganvÃna nimittaæ ghaÂÂayÅ isi. 210 Nimitte tu pane'tasmiæ ghaÂÂite devamÃnusà SÃdhukÃraæ pavattesuæ "sÃsanaæ suppatiÂÂhitaæ." 211 Ra¤¤Ã dinnÃya sÅtÃya nimitte parikittayi DvattiæsasamÃÊakatha¤ca thÆpÃrÃmathameva ca 212 Nimitte kittayivÃna mahÃthero mahÃmati SÅmantaranimitte ca kittayivà yathÃvidhiæ ----- ----35. [D] khujjamadhuli¤ca 36. [D] disvà sa brÃhmaïassa, [S] diyavÃsa brÃhmaïassa. 37. [A] agà siyuæ. 38. [A T] sÅmaægato. * Ito paÂÂhÃya yÃva 211 maæ gÃthÃyo kambojapothake na dissanti. [SL Page 089] [\x 89/] 213 Abadhi sabbà sÅmÃyo tasmiæ yeva dine vasÅ.39 MahÃmahÅ akampitha sÅmÃbadhe samÃpite. 214 Pa¤came divase thero ra¤¤o gehamhi bhu¤jiya Nisajja nadanavane suttantaæ khajjanÅyakaæ 215 MahÃjanassa desevà sahassaæ mÃnuse tahiæ PÃyevà amataæ pÃnaæ mahÃmeghavane vasÅ 216 ChaÂÂhepi40 divase thero ra¤¤o gehamhi bhu¤jiya Nisajja nadanavane suttaæ gomayapiï¬ikaæ 217 Desayivà desana¤¤Æ sahassaæ yeva mÃnuse PÃpayivÃ'bhisamayaæ mahÃmeghavane vasÅ 218 Sattame pi dine41 thero rÃjagehamhi bhu¤jiya Nisajja nadanavane dhammacakkappavattanaæ 219 Suttantaæ desayivÃna sahassaæ yeva mÃnuse PÃpayivÃ'bhisamayaæ mahÃmeghavane vasÅ 220 Evaæhi a¬¬hanavamasahassÃni43 jutidharo KÃrayivÃ'bhisamayaæ divasehe'va sattahi 221 Taæ mahÃnadanavanaæ vuccate tena tÃdinà SÃsanajotitaÂÂhÃnamiti jotivanaæ iti. 222 TissÃrÃmamhi kÃresi rÃjà therassa Ãdito PÃsÃdaæ sÅghamukkÃya sukkhÃpevÃna mantikÃ, 223 PÃsÃdo kÃÊakÃbhÃso Ãsi so, tena taæ tahiæ "KÃÊapÃsÃdapariveïa"miti saÇkhamupÃgataæ. 224 Tato mahÃbodhigharaæ "lohapÃsÃda" meva ca SalÃkagga¤ca kÃresi bhattasÃla¤ca sÃdhukaæ. 225 BahÆni pariveïÃni sÃdhu - pokkharaïipi ca RattiÂÂhÃna - divÃÂÂhÃnapabhutÅni ca kÃrayi 226 Tassa nahÃtapÃpassa nahÃnapokkharaïÅtaÂe SunahÃtapariveïanti pariveïaæ pavuccati. 227 Tassa caÇtamitaÂÂhÃne dÅpadÅpassa sÃdhuno Vuccate pariveïaæ taæ dÅghacaÇkamanaæ iti. ----- ----39. [K] tasmiæ dine yeva samÃpayi. 40 [A] chaÂÂhame. [K] chaÂÂhe ca. 41. [E] sattame divase. 42 [K] pÃpayivà tayomaggo. 43. [A] a¬¬hanavame. [SL Page 090] [\x 90/] 228 AggaphalasamÃpattiæ44 samÃpajji yahiæ tu so, PhalaggapariveïantÅ etaæ tena pavuccati. 229* Apassiya45 apassenaæ thero yatha nisÅdi so "TherÃpassayapariveïaæ" etaæ tena pavuccati. 230 BahÆ marugaïà yatha upÃsiæsu upecca taæ, Teneva taæ marugaïa-pariveïanti vuccati. 231 SenÃpati tassa ra¤¤o therassa dÅghasadako46 KÃresi cÆlapÃsÃdaæ mahÃthamhehi aÂÂhahi, 232 DÅghasadasenÃpatipariveïanti taæ tahiæ Vuccate pariveïaæ taæ47 pamukhaæ pamukhÃkaraæ. 233 DevÃnaæ piyavacano'pagÆÊhanÃmo LaÇkÃyaæ paÂhamamimaæ mahÃvihÃraæ RÃjà so sumati mahÃmahidatheraæ ùgammÃmalamatimetha kÃrayithà ti SujanappasÃda - saævegathÃya kate mahÃvaæse MahÃvihÃrapaÂiggahaïo nÃma PaïïÃrasamo paricchedo. --- SoÊasamo paricchedo. -- 1 Pure carivà piï¬Ãya karivà janasaÇgahaæ RÃjagehamhi bhu¤janto karonto rÃjasaÇgahaæ 2 ChabbÅsa divase thero mahÃmeghavane vasÅ. ùsÃÊha-sukkapakkhassa terase divase pana 3 RÃjagehamhi bhu¤jivà mahÃra¤¤o mahÃmati MahÃppamÃdasuttantaæ desayivà tato ca so 4 VihÃrakaraïaæ icchaæ tatha cetiyapabbate Nikkhamma purimadvÃrà agà cetiyapabbataæ. 5 Theraæ tatha gataæ suvà rathaæ Ãruyha bhÆpati Deviyo dve ca ÃdÃya therassÃnupadaæ agÃ. ----- ----44 [A] aggaphalaæ samÃpattiæ. 45 [E K] apassÃya. 46 [E] dÅghasadano. 47 [K D] pariveïÃnaæ. * Ayaæ gÃthà sabbasova laÇkÃya muddita pothake na dissati. [SL Page 091] [\x 91/] 6 Therà nÃgacatukkamhÅ nahÃvà rahade tahiæ PabbatÃrohaïathÃya aÂÂhaæsu paÂipÃÂiyÃ. 7 RÃjà rathà tado'ruyha sabbe1 there'bhivÃdayi.2 "Uïhe kilanto kiæ rÃja, agetosÅ"ti Ãhu te. 8 "TumhÃkaæ gamanÃsaÇkÅ ÃgatomhÅ"ti bhÃsite, "Idheva vassaæ vasituæ ÃgatamhÃ"ti3 bhÃsiya 9 VassupanÃyikaæ thero khadhakaæ khadhakovido Kathesi ra¤¤o, taæ suvà bhÃgineyyo ca rÃjino 10 MahÃriÂÂho mahÃmacco pa¤capa¤¤ÃsabhÃtuhi Saddhiæ jeÂÂhakaïiÂÂhehi rÃjÃnamabhito Âhito 11 YÃcivà tadahÆ ceva4 pabbajuæ5 therasantike, PattÃrahattaæ sabbepi te khuragge mahÃmatÅ. 12 KantakacetiyaÂÂhÃne6 parito tadaheva so KammÃni ÃrabhÃpevà leïÃni aÂÂhasaÂÂhiyo 13 AgamÃsi puraæ rÃjÃ. Therà tatheva te vasu KÃle piï¬Ãya nagaraæ pavisantÃnukampakÃ. 14 NiÂÂhite leïakammamhi ÃsÃÊhipuïïamÃsiyaæ Ganvà adÃsi therÃnaæ rÃjà vihÃradakkhiïaæ. 15 DvattiæsamÃlakÃna¤ca vihÃrassa ca tassa kho SÅmaæ sÅmÃtigo thero badhivà tadaheva so 16 Tesaæ pabbajjÃpekkhÃnaæ akÃsi upasampadaæ Sabbesaæ sabbapaÂhamaæ baddhe tumbarumÃlake. 17 Ete dvÃsaÂÂhi arahanto sabbe citiyepabbate Tatha vassaæ upaganvà akaæsu rÃjasaÇgahaæ 18 Devamanussagaïà gaïinaæ taæ Ta¤ca gaïaæ guïavithatakittiæ YÃtamupecca ca mÃnayamÃnà Pu¤¤avayaæ vipulaæ akariæsÆ ti. SujanappasÃdasaævegathÃya kate mahÃvaæse CetiyapabbatavihÃrapaÂiggahaïo nÃma SoÊasamo paricchedo. -- ----- ----1 [S] aÂÂhà 2 [S] therebhivÃdiya 3 [A] Ãgamamhà 4 [E] yeva 5 [E] pabbajjaæ 6 [T] kaïÂaka kathaka? [SL Page 091] [\x 91/] ( 6 Therà nÃgavatukkamhÅ nahÃtvà rahade tahiæ PabbatÃrohaïatthÃya aÂÂhaæsu paÂipÃÂiyÃ. 7 Rajà rathà tado'ruyha sabbe 1 there'bhivÃdayi. 2 "Uïhe kilanto kiæ rÃja, ÃgatosÅ" ti Ãhu te. 8 "TumhÃkaæ gamanÃsaÇkÅ ÃgatomhÅ" ti bhÃsite, "Idheva vassaæ vasituæ ÃgatamhÃ"ti 3 bhÃsiya 9 VassupanÃyikaæ thero khandhakaæ khandhakovido Kathesi ra¤¤o; taæ sutvà bhÃgineyyo ca rÃjino 10 MahÃriÂÂho mahÃmacco pa¤capa¤¤ÃsabhÃtuhi Saddhiæ jeÂÂhakaïiÂÂhehi rÃjÃnamabhito Âhito 11 YÃcitvà tadahÆ ceva 4 pabbajuæ 5 therasantike; PattÃrahattaæ sabbepi te buragge mahÃmatÅ. 12 KantakacetiyaÂÂhÃne 6 parito tadaheva so KammÃni ÃrabhÃpetvà leïÃna aÂÂhasaÂÂhiyo 13 AgamÃsi puraæ rÃjà therà tattheva te vasuæ KÃle piï¬Ãya nagaraæ pavisantÃnukampakÃ. 14 NiÂÂhite leïakammamhi ÃsÃÊhipuïïamÃsiyaæ Gantvà adÃsi therÃnaæ rÃjà vihÃradakkhiïaæ. 15 DvattiæsamÃlakÃna¤ca vihÃrassa ca tassa kho SÅmaæ sÅmÃtigo thero bandhitvà tadaheva so 16 Tesaæ pabbajjÃpekkhÃnaæ akÃsi upasampadaæ Sabbesaæ sabbapaÂhamaæ baddhe tumbarumÃlake. 17 Ete dvÃsaÂÂhi arahanto sabbe cetiyapabbate Tattha vassaæ upakantvà akaæsu rÃjasaÇgahaæ. 18 Devamanussagaïà gaïinaæ taæ Ta¤ca gaïaæ guïavitthatakittiæ YÃtamupecca ca mÃnayamÃnà Pu¤¤avayaæ vipulaæ akariæsÆ ti. SujanappasÃdasaævgetthÃya kate mahÃvaæse CetiyapabbatavihÃrapaÂiggahaïo nÃma SoÊasamo paricchedo. --------- ----------- 1. [S.] AÂÂhà 2. [S.] TherehivÃdiya 3. [A.] ùgamamhà 4. [E.] Yeca 5. [E.] Pabbajjaæ. 6. [T.] KaïÂaka kanthaka? [SL Page 92] [\x 92/] ( Sattarasamo paricchedo 1 Vutthavasso pavÃretvà kattikapuïïamÃsiyaæ Avove'daæ mahÃrÃjaæ mahÃthero mahÃmati: 2 "CiradiÂÂho hi sambuddho satthà no manujÃdhipa, AnÃthavÃsaæ avasimha, natthi no pÆjiyaæ idha." 3 "BhÃsittha nanu bhante me sambuddho nibbuto" iti. ùha "dhÃtusu diÂÂhesu diÂÂho hoti jino" iti. 4 "Vadito vo adhippÃyo thÆpassa karaïe mayÃ; KÃressÃmi ahaæ thÆpaæ; tumhe jÃnÃtha dhÃtuyo." 5 "Mantehi sumanenÃ" ti thero rÃjÃnamabravÅ. RÃjÃ'ha sÃmaïeraæ taæ "kuto lacchÃma dhÃtuyo." 6 "Vibhusayitvà nagaraæ magga¤ca manujÃdhipa, UposathÅ sapariso hatthiæ Ãruyha maÇgalaæ 7 Setacchattaæ dhÃrayanto tÃlÃvacarasaæhito MahÃnÃgavanuyyÃnaæ sÃyaïhasamaye vaja; 8 DhÃtubheda¤¤uno rÃja, dhÃtuyo tattha lacchasÅ" IccÃha sÃmaïero so sumano taæ sumÃnasaæ. 9 Thero'tha rÃjakulato gantvà cetiyapabbataæ ùmastiya sÃmaïeraæ sumanaæ sumanogatiæ 10 "Ehi tvaæ bhadra sumana, gantvà pupphapuraæ varaæ Ayyakaæ te mahÃrÃjaæ evaæ no vacanaæ vada: 11 "SahÃyo te mahÃrÃja'mahÃrÃjà maruppiyo Pasanno buddhasamaye thÆpaæ kÃretumicchati; 12 Munino dhÃtuyo dehi pattaæ bhutta¤ca satthunÃ; SarÅradhÃtuyo santi bahavo hi tavantike." 13 "PattapÆrà gahetvà tà gantvà devapuraæ varaæ Sakkaæ devÃnamindaæ taæ evaæ no vacanaæ vada: 14 Tilokadakkhiïeyyassa dÃÂhÃdhÃtu ca dakkhiïà Tavantikamhi devinda, dakkhiïakkhakadhÃtu ca; [SL Page 093] [\x 93/] ( 15 DÃÂhaæ tvameva 1 pÆjehi akkhakaæ dehi satthuno; LaÇkÃdÅpassa kiccesu mà pamajja surÃdhapa" 16 "Evaæ bhante" ti vatvà so sÃmaïero mahiddhiko TaÇkhaïaæ yeva agamà dhammÃsokassa santikaæ. 17 SÃlamulamhi Âhapitaæ mahÃbodhiæ tahiæ subhaæ KattikacchaïapÆjÃbhi pÆjiyanta¤ca addasa: 18 Therassa vacanaæ vatvà rÃjato 2 laddha-dhÃtuyo PattapÆraæ gahetvÃna himavantamupÃgami. 19 Himanakavante ÂhapetvÃna sadhÃtuæ pattamuttamaæ Devinda-santikaæ gantvà therassa vacanaæ bhaïi. 20 CÆlÃmaïÅcetiyamhà gahetvà dakkhiïakkhakaæ SÃmaïerassa pÃdÃsi sakko devanamissaro. 21 Taæ dhÃtuæ dhÃtupatta¤ca ÃdÃya sumano tato ùgamma cetiyagiriæ therassÃdÃsi taæ yati. 22 MahÃnÃgavanuyyÃnaæ vuttena vidhinÃ'gamà SÃyaïhasamaye rÃjà rÃjasenÃpurakkhato. 23 hapesi dhÃtuyo sabbà thero tattheva pabbate; Missakaæ pabbataæ tasmà Ãhu cetiyapabbataæ. 24 hapetvà dhÃtupattaæ taæ thero cetiyapabbate Gahetvà akkhakaæ dhÃtuæ saÇketaæ sagaïo'gamÃ. 25 "SavÃ'yaæ munino dhÃtu chattaæ namatu me sayaæ; Jaïïukehi karÅ ÂhÃtu; dhÃtuvaÇgoÂako ayaæ 26 Sirasmiæ me patiÂÂhÃtu Ãgamma sahadhÃtuko" Iti rÃjà vicintesi; cintitaæ taæ tathà ahÆ. 27 AmatenÃ'bhisittova ahÆ haÂÂho'ti bhupati. SÅsato taæ gahetvÃna hatthikkhandhe Âhapesi taæ. 28 HaÂÂho hatthÅ ku¤canÃdaæ akà kampittha medinÅ. Tato nÃgo nivattitvà satherabalavÃhano 29 Puratthimena dvÃrena pavisitvà puraæ subhaæ Dakkhiïena ca dvÃrena nikkhamitvà tato puna ----------- 1. [A.] Tameva. 2. [A.] RÃjino. [SL Page 094] [\x 94/] ( 30 ThÆpÃrÃme cetiyassa ÂhÃnato pacchato kataæ Pamojavatthuæ 3 gantvÃna bodhiÂÂhÃne nivattiya 31 PuratthÃvadano aÂÂhÃ; thÆpaÂÂhÃnaæ tadà hi taæ Kadambapuppha-ÃdÃrivalalÅhi vitataæ ahu. 32 Manussadevo devehi taæ ÂhÃnaæ rakkhitaæ suciæ SodhÃpetvà bhusayitvà taÇkhaïaæ yeva sÃdhukaæ 33 DhÃtuæ 5 oropaïatthÃya ÃrabhÅ hatthikhandhato NÃgo na icchi taæ; rÃjà theraæ pucchittha taæmanaæ. 34 "Attano khandhasamanake ÂhÃne Âhapanamicchati, DhÃtuoropaïaæ tena na iÂÂhami"ti so'bravi. 35 ùïÃpetvà khaïaæ yeva sukkhÃto'bhayavÃpito Sukkhakaddamakhaï¬ehi cinÃpetvÃna taæsamaæ 36 AlaÇkaritvà bahudhà rÃjà taæ ÂhÃnamuttamaæ Oropetvà hatthikhandhà dhÃtuæ tattha Âhapesi taæ. 37 DhÃtÃrakkhaæ 6 saævidhÃya Âhapetvà tattha hatthinaæ DhÃtuthÆpassa karaïe rÃjà turitamÃnaso 38 BahÆ manusse yojetvà iÂÂhikÃkaraïe lahuæ DhÃtukiccaæ vicintento sÃmacco pÃvisÅ puraæ. 39 MahÃmahitdatthero tu mahÃmeghavanaæ subhaæ Sagaïo abhigantvÃna tattha vÃsamakappayÅ. 40 Rattiæ nÃgo'nupariyÃti taæ ÂhÃnaæ so sadhÃtukaæ; BodhiÂÂhÃnamhi sÃlÃya divà ÂhÃti sadhÃtuko. 41 Vatthussa tasso'parito thÆpaæ theramatÃnugo JaÇghÃmattaæ canÃpetvà katipÃhena bhupati 42 Tattha dhÃtupatiÂÂhÃnaæ ghosÃpetvà upÃgami; Tato tato samantà ca samÃgami mahÃjano. 43 Tasmiæ samÃgame dhÃtu hatthikkhandhà nabhuggatà SattatÃlappamÃïamhi dissantÅ nahasiÂÂhità 44 VimhÃpayantÅ janataæ yamakaæ pÃÂihÃriyaæ Gaï¬ambamÆle buddho'va akÃrÅ lomahaæsanaæ. ----------- 3. [D.] Pabhedavatthuæ. - [E.] MahejjÃvatthuæ. 4. [A.T.] KadambapupphÅ. 5. [A.E.D.] DhÃtu. 6. [D.] DhÃturakkhaæ. [SL Page 095] [\x 95/] ( 45 Tato nakkhakkhajÃlÃhi jÃladhÃrÃhi vÃ'sakiæ Ayaæ 7 obhÃsitÃ'sittà 8 sabbà laÇkÃmahÅ ahÆ. 46 ParinibbÃïama¤camhi nipannena jinena hi Kataæ mahÃadhiÂÂhÃnapa¤cakaæ pa¤cacakkhunÃ:- 47 GayhamÃnà mahÃbodhisÃkhÃ'sokena dakkhiïà ChijjitvÃna sayaæ yeva patiÂÂhÃtu kaÂÃhake; 48 PatiÂÂhahitvà sà sÃkhà chabbaïïarasmiyo subhà Ra¤jayantÅ disà sabbà phalapattehi mu¤catu. 49 SasuvaïïakaÂÃhà sà uggantvÃna manoramà AdissamÃnà sattÃhaæ himagabbhamhi tiÂÂhatu. 50 ThÆpÃrÃme patiÂÂhantaæ mama dakkhiïaakkhakaæ Karotu nahamuggantvà yamakaæ pÃÂihÃriyaæ. 51 LaÇkÃlaÇkÃrabhutamhi hemamÃlikacetiye PatiÂÂhahantÅyo dhÃtu doïamattà pamÃïato 9 52 Buddhavesadharà hutvà uggantvà nabhasiÂÂhità PatiÂÂhantu karitvÃna yamakaæ pÃÂihÃriyaæ. 53 AdhiÂÂhÃnÃni pa¤cevaæ adhiÂÂhÃsi tathÃgato AkÃsi tasmà sà dhÃtu tadà taæ pÃÂihÃriyaæ. 54 ùkÃsà otaritvà sà aÂÂhà bhupassa muddhani; AtÅva haÂÂho naæ rÃjà patiÂÂhÃpesi cetiye. 55 PatiÂÂhitÃya tassà ca dhÃtuyà cetiye tadà AhÆ mahÃbhÆmivÃlo ababhuto lomahaæsano. 56 Evaæ acintiyà buddhÃ, buddhadhammà acintiyÃ; Acintiye 10 pasannÃnaæ vipÃko hoti acintiyo. 57 Taæ pÃÂihÃriyaæ disvà pasÅdiæsu jine janÃ. MattÃbhayo rÃjaputto kaïiÂÂho rÃjino pana 58 Munissare pasÅditvà yÃcitvÃna narissaraæ PurisÃnaæ sahassena saha pabbaji sÃsane. 59 CetÃrigÃmato 11 cÃ'pi dvÃramaï¬alato pi ca VihÅrabÅjato 12 vÃ'pi tathà gallakapÅÂhato ----------- 7. [A.] Sayaæ. [E.] SabbÃ. 8.[D.] SasÃhibhÃsitÃsitattÃ. 9. [E.K.] MamÃmalÃ. 10. [A.] Acintiyesu. 11.[E.] CetÃvigÃmato. 13. [E.] VihÃrabÅjato. [SL Page 096] [\x 96/] ( 60 Tatho'patissagÃmà ca pa¤ca pa¤ca satÃni va Pabbajuæ dÃrakà haÂÂhà jÃtasaddhà tathÃgate. 61 Evaæ purà bÃhirà ca sabbe pabbajità tadà TiæsabhikkhusahassÃni ahesuæ jinasÃsane. 62 ThÆpÃrÃme thÆpacaraæ niÂÂhÃpetvà mahÅpati. RatanÃdÅhi nekehi sadà pÆjamakÃrayi. 63 RÃjorodhà khattiyà ca amaccà nÃgarà tathà Sabbe jÃnapadà ceva pÆjÃ'kaæsu visuæ visuæ. 64 ThÆpapubbaÇgamaæ rÃjà vihÃraæ tattha kÃrayi; ThÆpÃrÃmoti tene'sa vihÃro vissuto ahÆ. 65 SakadhÃtusarÅrakena ce'vaæ ParinibbÃïagatopi lokanÃtho JanatÃya hitaæ sukha¤ca sammà BahudhÃkÃsi Âhite jine kathÃva kÃ-ti SujanappasÃdasa vegatthÃya kate mahÃvaæse DhÃtuÃgamano nÃma Sattarasamo paricchedo. --------- AÂÂhÃrasamo paricchedo. 1 MahÃbodhi¤ca theri¤ca ÃïÃpetuæ mahÅpati Therena vuttavacanaæ saramÃno sake ghare 1 2 Antovasse'kadivasaæ nisinno therasantike SahÃmaccehi 2 mantetvà bhÃgineyyaæ sayaæ sakaæ 3 AriÂÂhÃnÃmakÃmaccaæ tasmiæ kamme niyojituæ 3 Mantvà Ãmantayitvà naæ idaæ vacanamabravÅ: 4 "TÃta sakkhissasi 4 dhammÃsokassa santikà MahÃbodhiæ saÇghamittaæ theriæ Ãnayituæ idha?" 5 "SakkhissÃmi ahaæ deva Ãnetuæ tà duve; tato IdhÃ'gato pabbajituæ sace lacchÃmi mÃnada." 6 "Evaæ hotu"ti vatvÃna rÃjà taæ tattha pesayÅ. So therassa ca ra¤¤o ca sÃsanaæ gayha vandiya ----------- 1. [K.] Pure. 2. [D.K.] MahÃmaccehi. 3. [A.E.] Niyojayaæ. [K.] NiyojayÅ. 4. [D.]Sakkosi gantvÃna. [SL Page 097] [\x 97/] ( 7 Assayujasukkapakkhe nikkhanto dutiye'hani SÃnuyutto 5 jambukole nÃvamÃruyha paÂÂane 8 Mahodadhiæ taritvÃna therÃdhiÂÂhÃnayogato Nikkhantadivase yeva rammaæ pupphapuraæ agÃ. 9 Tadà tu anulÃdevÅ 1 pa¤caka¤¤Ãsatehi ca Antepurikaitthinaæ saddhiæ pa¤casatehi pi 10 DasasÅlaæ samÃdÃya kÃsÃyavasanà sucÅ PabbajjÃpekkhantÅ theriyÃ'gamaæ 11 Nagarasse'kadesamhi ramme bhikkhunupasseye KÃrÃpite naritdena vÃsaæ kappesi subbatÃ. 12 UpÃsikÃhi tÃhe'sa vuttho bhikkhunupassayo UpÃsikÃvihÃroti tena laÇkÃya vissuto. 13 BhÃgineyyo mahÃriÂÂho dhammÃsokassa rÃjino Appetvà rÃjasandesaæ therasandesa'mabravi: 14 "BhÃtujÃyà sahÃyassa ra¤¤o te rÃjaku¤jara, ùkaÇkhamÃnà pabbajjaæ niccaæ vasati sa¤¤atÃ. 15 SaÇghamittaæ bhikkhuniæ taæ pabbÃjetuæ visajjaya; TÃya saddhiæ mahÃbodhidakkhiïasÃkhameva ca" 16 Theriyà ca tamevatthaæ abravÅ therabhÃsitaæ; Gantvà pitusamÅpaæ sà therÅ theramataæ bravi. 17 ùha rÃjÃ: "tuvaæ amma apassanto kathaæ ahaæ Sokaæ vinodayissÃmi puttanattuviyogajaæ?" 18 ùha sÃ: "me mahÃrÃja bhÃtuno vacanaæ garu; PabbÃjanÅyà ca bahÆ, gantabbaæ tattha tena me." 19 "SatthaghÃtamanarahà mahÃbodhimahÅruhà Kathannu sÃkhaæ gaïhissaæ" iti rÃjà vicintayi. 20 AmaccassamahÃdevanÃmakassa matena so BhikkhusaÇghaæ nimantetvà bhojetvà pucchi bhupati: 21 "Bhante laÇkaæ mahÃbodhi pesetabbà nu kho?" Iti. Thero moggaliputto so "pesetabbÃ" ti bhÃsiya 22 Kataæ mahÃadhiÂÂhÃnapa¤cakaæ pa¤cacakkhunà AbhÃsi ra¤¤o; taæ sutvà tussitvà dharaïÅpati ----------- 5. [A.E.] So'nuyutto 1. [E.] Anulà devi sà saddhiæ. [SL Page 098] [\x 98/] ( 23 Sattayojanikaæ maggaæ so mahÃbodhigÃminaæ SodhÃpetvÃna sakkaccaæ bhusÃpesi anekadhÃ. 24 Suvaïïaæ nÅharÃpesi kaÂÃhakaraïÃya ca; Vissakammo ca Ãgantvà sa tulÃdhÃrarÆpavà 25 "KaÂÃhaæ kimpamÃïaæ nu karomÅ"ti apucchi taæ, "¥atvà pamÃïaæ tvaæ yeva karohi" iti bhÃsite 26 SuvaïïÃni gahetvÃna hatthena parimajjiya KaÂÃhaæ taÇkhaïaæ yenava nimmiïitvÃna pakkami. 27 Navahatthaparikkhepaæ, pa¤cahatthaæ gabhÅrato, Tihatthavikkhamakhayutaæ, aÂÂhaÇgulaghanaæ subhaæ, 28 Yuvassa hatthÅno soï¬apamÃïamukhavaÂÂikaæ, GÃhÃpetvÃna taæ rÃjà bÃlasÆrasamappahaæ 2 29 SattayojanadÅghÃya vitthatÃya tiyojanaæ SenÃya caturaÇginyà mahÃbhikkhugaïena ca 30 UpÃgamma mahÃbodhiæ nÃnÃlaÇkÃrabhusitaæ NÃnÃratanacittaæ taæ 3 vividhaddhajamÃliniæ 31 NÃnÃkusumasaækiïïaæ nÃnÃturiyaghositaæ SenÃya parivÃretvà 4 parikkhipiya sÃïiyà 32 MahÃtherasahassena pamukhena mahÃgaïe Ra¤¤aæ pattÃbhisekÃnaæ sahassenÃ'dhikena ca 33 AttÃnaæ parivÃretvà 5 mahÃbodhi¤ca sÃdhukaæ Olokesi 6 mahÃbodhiæ paggahetvÃna a¤jaliæ. 34 Tassà dakkhiïasÃkhÃya catuhatthappamÃïakaæ hÃnaæ khandha¤ca vajjetvà 7 sÃkhà anantaradhÃyisuæ. 35 Taæ pÃÂihÃriyaæ disvà patÅto 8 puthuvÅpati "PÆjema'haæ mahÃbodhiæ rajjenÃ"ti udÅriya 9 36 Abhisi¤ci mahÃbodhiæ mahÃrajje mahÅpati; PupphÃdÅhi mahÃbodhiæ pÆjetvÃna padakkhiïaæ 10 ----------- 2. [E.] BÃlasÆriya. 3. [E.] NÃnÃratanavicittaæ. 4. [E.D.] ParivÃrayitvà SenÃya. 5. [E.D.] ParivÃrayitvà attÃnaæ. 6.[D.E.]Olokayi. 7.[E.] Khandhaæ ÂhapayitvÃna. [D.] Khandhaæca ÂhapayitvÃ. 8.[D.] PÅïito. 9.[A.]UdÅrayi. 10.[E.] Pujetvà nipadakkhiïaæ. [D.] PÆjetvÃpi padakkhiïaæ. [SL Page 099] [\x 99/] ( 37 Katvà aÂÂhasu ÂhÃnesu vanditvÃna kata¤jalÅ Suvaïïakhacite pÅÂhe nÃnÃratanamaï¬ate 38 SvÃrohe yÃvasÃkhucce taæ suvaïïakaÂÃhakaæ hapÃpetvÃna Ãruyha gahetuæ sÃkhamuttamaæ 39 ùdiyitvÃna sovaïïatulikÃya manosilaæ Lekhaæ datvÃna sÃkhÃya saccakriyÃmakà iti: 40 "LaÇkÃdÅpaæ yadi ito gantabbaæ urubodhiyÃ, Nibbematiko buddhassa sÃsanamhi sace ahaæ, 41 Sayaæ yeva mahÃbodhisÃkhÃ'yaæ dakkhiïà subhà ChijjitvÃna patiÂÂhÃtu idha hemakaÂÃhake." 42 LekhaÂÂhÃne mahÃbodhi chijjitvà sayameva sà GandhakaddamapÆrassa kaÂÃhasso'pariÂÂhitÃ; 43 MÆlalekhÃya upari tiyaÇgulitiyaÇgule Dadaæ 11 makanosilÃlekhà parakkhipi narissaro. 44 ùdiyà thÆlamÆlÃni buddakÃni'tarÃhi tu Nikkhamitvà dasa dasa jÃlÅbhutÃni otaruæ. 45 Taæ paÂihÃriyaæ disvà rÃjÃ'tÅva pamodito TatthevÃ'kÃsi ukkuÂÂhiæ, samantà parisÃpi ca 46 BhikkhusaÇgho sÃdhukÃraæ tuÂÂhacitto pavedayi. VelukkhepasahassÃni pavattiæsu samantato. 47 Evaæ satena mÆlÃnaæ tattha sà gandhakaddame PatiÂÂhÃsi mahÃbodhi pasÃdentÅ mahÃjanaæ. 48 Tassà khandho dasahattho, pa¤casÃkhà manoramà Catuhatthà catuhatthà dasaddhaphalamaï¬itÃ, 49 Sahassantu pasÃkhÃnaæ sÃkhÃnaæ tÃsamÃsi ca, Evaæ Ãsi mahÃbodhi manoharasirÅdharÃ. 50 KaÂÃhamhi mahÃbodhipatiÂÂhitakhaïe mahÅ Akampi; pÃÂihÅrÃni ahesuæ vividhÃni ca. 51 SayanÃdehi turiyÃnaæ devesu mÃnusesu ca SÃdhukÃraninÃdehi devabrahmagaïassa ca 52 MeghÃnaæ migapakkhinaæ yakkhÃdanaæ ravehi ca, Ravehi ca mahÅkampe ekakolÃhalaæ ahÆ. ----------- 11. [E.] Dasa [SL Page 100] [\x 100/] ( 53 Bodhiyà phalapattehi chabbaïïarasmiyo subhà Nikkhamitvà cakkavÃÊaæ sakalaæ sobhayiæsu ca. 54 SakaÂÃhà mahabodhi uggantvÃna tato nahaæ AÂÂhÃsi himagabbhamhi sattÃhÃni adassanà 55 RÃjà oruyha pÅÂhamhà taæ sattÃhaæ tahiæ vasaæ Niccaæ mahÃbodhipÆjaæ akÃsi ca 12 anekadhÃ. 56 AtÅte tamhi sattÃhe sabbe himavalÃhakà Pavisiæsu mahÃbodhiæ sabbà tà 13 raæsiyopi ca. 57 Suddhe nahasi dissittha 14 sà kaÂÃhe 15 patiÂÂhitÃ. MahÃjanassa sabbassa mahÃbodhi manoramÃ. 58 Pavattamhi mahÃbodhi vividhe pÃÂihÃriye VimbhÃpayantÅ janataæ paÂhavÅtalamoruhi. 59 PÃÂihÅrehi nekehi tehi so pÅïito puna. MahÃrÃjà mahÃbodhiæ mahÃrajjena pÆjayi 60 MahÃbodhiæ mahÃrajjenÃ'bhisi¤ciya pÆjayaæ NÃnÃpÆjÃhi sattÃhaæ puna tattheva so vasÅ. 61 Assayujasukkapakkhe païïarasauposathe Aggahesi mahÃbodhiæ; dvisattÃhaccaye tato 62 AssayujakÃÊapakkhe cÃtuddasa-uposathe Rathe pubhe ÂhapetvÃna mahÃbodhiæ rathesabho 63 PÆjento 16 taæ dinaæ yeva upanetvà sakaæ puraæ AlaÇkaritvà bahudhà kÃretvà maï¬apaæ subhaæ 64 Kattike 17 sukkapakkhassa dine pÃÂipade tahiæ MahÃbodhiæ mahÃsÃlamÆle pÃcÅnake subhe 65 hapÃpetvÃna kÃresi pÆjÃ'nekà dine dine. GÃhato sattarasame divase tu navaÇkurà 66 Sakiæ yeva ajÃyiæsu tassÃ; tena narÃdhipo TuÂÂhavitto mahÃbodhiæ puna rajjena pÆjayi. 67 MahÃrajje'bhisi¤citvà mahÃbodhiæ mahissaro KÃresi ca mahÃbodhipÆjaæ nÃnappakÃrakaæ. ----------- 12. [D.] AkÃresi. 13. [A.] SahitÃ. 14.[E.] Dassittha. 15. [A.] SÃkaÂÃhÃ. [S.] Sà kaÂÃha. 16. [E.] PÆjayaæ 17. [E.] Kattika. [SL Page 101] [\x 101/] ( 68 Iti kusumapure sare saraæsà BahuvidhavÃrudhajÃkulà visÃlà SuruvirapavarorubodhipÆjà MarunaracittavikÃsinÅ ahosÅti SujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse MahÃbodhigahaïo nÃma AÂÂhÃrasamo paricchedo --------- EkÆnavÅsatimo paricchedo 1 MahÃbodhi - rakkhanatthaæ aÂÂhÃrasa rathesabho DevakulÃni datvÃna aÂÂhÃmaccakulÃni ca 2 AÂÂha buhmaïakulÃni aÂÂha vessakulÃni 1 ca GopakÃnaæ taracchÃnaæ kuliÇgÃnaæ kulÃni ca 3 Tatheva pesakÃrÃnaæ kumbhakÃrÃnameva ca Sabbesa¤cÃpi senÅnaæ nÃgayakkhÃnameva ca; 4 Hema-sajjhughaÂe ceva datvà aÂÂhaÂÂha mÃnado ùropetvà mahÃbodhiæ nÃvaæ gaÇgÃya bhÆsitaæ 2 5 SaÇghamittaæ mahÃtheriæ sahekÃdasabhikkhuniæ TathevÃ'ropayitvÃna ariÂÂhapamukhe pi ca 6 Nagarà nikkhamitvÃna vi¤jhÃÂavimaticca so TÃmalittiæ anuppatto sattÃhene'va bhupati. 7 AccuÊarÃhi pÆjÃhi devà nÃgà narÃpi ca MahÃbodhiæ pÆjayantà sattÃhene'vu'pÃgamuæ. 8 MahÃsamuddatÅramhi mahÃbodhiæ mahÅpati hapÃpetvÃna pÆjesi mahÃrajjena so puna. 9 MahÃbodhiæ mahÃrajje abhisi¤ciya kÃmado Maggasirasukkapakkhe dine pÃÂipade tato 10 UccÃretuæ mahÃbodhiæ tehi yeva'ÂÂhaaÂÂhahi SÃlamÆlamhi dinnehi jÃtuggatakulehi so ----------- 1.[E.] SeÂÂhikulÃni. [S.] KulÃni aÂÂha seÂhÅnaæ aÂÂha brÃhmaïakulÃni ca. 2.[E.] BhÆpati. [SL Page 102] [\x 102/] ( 11 Ukkhipitvà mahÃbodhiæ galamattaæ jalaæ tahiæ OgÃhetvà sa nÃvÃya patiÂÂhÃpayi sÃdhukaæ. 12 NÃvaæ Ãropayitvà taæ mahÃtheriæ satherikaæ MahÃriÂÂhaæ mahÃmaccaæ idaæ vacanamabravÅ: 13 "Ahaæ rajjena nikkhattuæ mahÃbodhimapÆjayiæ, EvamevÃ'bhipÆjetu rÃjà rajjena me sakhÃ." 14 Idaæ vatvà mahÃrÃjà tÅre pa¤jaliko Âhito GacchamÃnaæ mahÃbodhiæ passaæ assuni vattayi* 15 MahÃbodhiviyogena dhammÃsoko sasokavà Kanditvà paridevitvà agamÃsi sakaæ puraæ. 16 MahÃbodhisamÃrÆÊhà nÃvà pakkhandi toyadhiæ; Samantà yojane vÅci sannisÅdi mahaïïave; 17 Pupphiæsu pa¤cavaïïÃni padumÃni samantato; Antalikkhe pavajjiæsu anekaturiyÃni ca; 18 DevatÃhi anekÃhi pÆjÃ'nekà pavattitÃ; Gahetu¤ca mahÃbodhiæ nÃgÃ'kaæsu vikubbanaæ; 19 SaÇghamittà mahÃtherÅ abhi¤¤ÃbalapÃragà SupaïïÃrÆpà hutvÃna te tÃsesi mahorage. 20 Te tÃsità mahÃtheriæ yÃcitvÃna mahoragà NayitvÃna mahÃbodhiæ bhujaÇgabhavanaæ tato 21 SattÃhaæ nÃgarajjena pÆjÃhi vividhÃhi ca PÆjayitvÃna Ãnetvà nÃvÃyaæ Âhapayiæsu te. 22 Tadaheva mahÃbodhi jambukolamidhÃgamà DevÃnaæpiyatisso tu rÃjà lokahite rato. 23 Sumanà sÃmaïeramhà pubbe sutatadÃgamo MaggasirÃdidinato pabhutÅva ca sÃdaro 4 24 UttaradvÃrato yÃva jambukolaæ mahÃpathaæ Vibhusayitvà sakalaæ mahÃbodhigatÃsayo ----------- * Iægalaï¬Åya potthake ayampi gÃthà dissati: "Mu¤camÃno mahÃbodhirukkho dasabalassa so Jalaæ sahassaraæsÅ (-sarasaraæ sÅ) ca gacchati vata re iti." 3.[A.] Pakkhanditoddhiæ 4. [E.] PabhutÅva sadÃdaro [SL Page 103] [\x 103/] ( 25 SamuddÃsanasÃlÃya 5 ÂhÃne Âhatvà mahaïïave ùgacchantaæ mahÃbodhiæ mahÃtheriddhiyÃ'ddasa 26 Tasmiæ ÂhÃne katà sÃlà pakÃsetuæ tamabbhutaæ SamuddÃsanasÃlÃti 6 nÃmenÃ'sÅ'dha pakÃÂÃ. 27 MahÃtherÃnubhÃvena saddhiæ therehi tehi ca Tadaheva'gamà rÃjà 7 jambukolaæ sasenako. 28 MahÃbodhÃgame pÅtivegenu'nno udÃnayaæ GalappamÃïaæ salilaæ vigÃhetvà suviggaho 29 MahÃbodhiæ soÊasahi kulehi saha muddhanà ùdÃyo'ropayitvÃna 8 velÃyaæ maï¬ape subhe 30 hapayitvÃna laÇkindo laÇkÃrajjena pÆjayi. SoÊasannaæ samappetvà kulÃnaæ rajjamattano 31 Sayaæ dovÃrikaÂÂhÃne ÂhatvÃna divase tayo Tattheva pÆjaæ kÃresi vividhaæ manujÃdhipo. 32 MahÃbodhiæ dasamiyaæ Ãropetvà rathe subhe ùnayanto manussindo dumindaæ taæ ÂhapÃpayi 33 PÃcÅnassa vihÃrassa ÂhÃne ÂhÃnavicakkhaïo; PÃtarÃsaæ pavattesi sasaÇghassa janassa so. 34 MahÃmahindathere'ttha kataæ dasabalena taæ Kathesi nÃgadamanaæ ra¤¤o tassa asesato. 35 Therassa sutvà kÃretvà sa¤¤ÃïÃni tahiæ tahiæ Paribhuttesu ÂhÃnesu nisajjÃdÅhi satthunà 36 Tivakkassa brÃhmaïassa gÃmadvÃre ca bhupati hapÃpetvà mahÃbodhiæ ÂhÃnesu tesu tesu ca 37 SuddhavÃlukasatthÃre nÃnÃpupphasamÃkule Paggahitadhaje magge pupphagghikavibhusite 9 38 MahÃbodhiæ pÆjayanto rattindivamatandito ùnayitvà cuddasiyaæ anurÃdhapurantikaæ 39 Va¬¬hamÃnakachÃyÃya puraæ sÃdhuvibhusitaæ Uttarena ca dvÃrena 10 pÆjayanto pavesiya ----------- 5.[E.] SamuddapaïïasÃlÃya 6. [S.] SamuddapaïïasÃlÃti 7.[A.D.] Tadaheva mahÃrÃjà 8. [A.] ùdÃyÃro - 9.[E.] Pupphaagghika bhusite. 10. [E.] Uttarena duvÃrena. [SL Page 104] [\x 104/] ( 40 Dakkhiïena ca dvÃrena 11 nikkhamitvà pavesiya MahÃmeghavanÃrÃmaæ catubuddhanisevitaæ 41 Sumanasseva vacasà padesaæ sÃdhusaÇkhataæ PubbabodhiÂhitaÂÂhÃnaæ upanetvà manoramaæ 42 Kulehi so soÊasahi rÃjÃlaÇkÃradhÃrihi OrÃpetvà mahÃbodhiæ patiÂÂhÃpetumossajÅ. 43 Hatthato muttamattà sà asÅtiratanaæ nabhaæ UggantvÃna Âhità mu¤ci chabbaïïà rasmiyo subhÃ. 44 DÅpe patthariyÃ'hacca brahmalokaæ Âhità ahÆ SuriyatthaÇgamanà yÃva rasmiyo tà manoramÃ. 45 Purisà dasasahassÃni 12 pasannà paÂihÃriye VipassitvÃnÃ'rahattaæ patvÃna idha pabbajaæ. 46 Orohitvà mahÃbodhi suriyatthaÇgame tato Rohiïiyà patiÂÂhÃsi mahiyaæ; kampi medinÅ. 47 MÆlÃni tÃni uggantvà kaÂÃhamukhavaÂÂito Vinandhantà kaÂÃhaæ taæ otariæsu mahÅtalaæ 48 PatiÂÂhitaæ mahÃbodhiæ janà sabbe samÃgatà GandhamÃlÃdipÆjÃhi pÆjayiæsu samantatato, 49 MahÃmegho pavassittha; himagabbhà samantato MahÃbodhiæ chÃdayiæsu sÅtalÃni ghanÃni ca. 50 SattÃhÃni mahÃbodhi tahiæ yeva adassanà Himagabbhe sannisÅdi pasÃdajananÅ jane 51 SattÃhÃtikkame meghà sabbe apagamiæsu te MahÃbodhi ca dissittha, 13 chabbaïïà raæsiyo pi ca. 52 MahÃmahindathero ca saÇghamittà ca bhikkhunÅ. TatthÃ'ga¤chuæ saparisà rÃjà saparisopi ca 53 Khattiyà kÃjaraggÃme candanaggÃmakhattiyà TivakkabrÃhmaïo ceva dÅpavÃsÅ janà pi ca. 54 DevÃnubhÃvenÃ'ga¤chuæ mahÃbodhimahussukà MahÃsamÃgame tasmiæ pÃÂihÃriyavimhite. 55 Pakkaæ pÃcÅnasÃkhÃya pekkhataæ pakka'makkhataæ Thero patantamÃdÃya ropetuæ rÃjino adÃ. ----------- 11. [E.] Dakkhiïena duvÃrena 12. [A.] Dasahasassà 13.[E.] Dassittha [SL Page 105] [\x 105/] ( 56 PaæsÆnaæ gandhamissÃnaæ puïïe soïïakaÂÃhake MakahÃsanassa 14 ÂhÃne taæ Âhapitaæ ropa'yissaro. 57 Pekkhataæ yeva sabbesaæ uggantvà aÂÂha aÇkurà JÃyiæsÆ bodhitaruïà aÂÂhaæsu catuhatthakÃ; 58 RÃjà te bodhitaruïe disvà vimhitamÃnaso Setacchattena pÆjesi abhisekamadÃsi ca. 59 PatiÂÂhÃpesi aÂÂhannaæ jambukolamhÅ paÂÂane MahÃbodhiÂhitaÂÂhÃne nÃvÃyorohaïe tadÃ. 60 TivakkabrÃhmaïagÃme, thÆpÃrÃme tatheva ca, IssarasamaïÃrÃme, paÂhame cetiyaÇgaïe, 61 CetiyapabbatÃrÃme tathà kÃjaragÃmake CandanagÃmake cà ti ekekaæ bodhilaÂÂhikaæ. 62 Sesà catupakkajÃtà dvattiæsa bodhilaÂÂhiyo Samantà yojanaÂÂhÃne vihÃresu tahiæ tahiæ. 63 DÅpavÃsijanasseva hitatthÃya patiÂÂhite 16 MahÃbodhidumindamhi sammÃsambuddhatejasà 64 Anulà sà saparisà saÇghamittÃya theriyà Santike pabbajitvÃna arahattamapÃpuïi. 65 AriÂÂho so pa¤casata - parivÃro ca khattiyo Therantike pabbajitvà arahattamapÃpuïÅ. 66 YÃni seÂÂhikulÃna'ÂÂha mahÃbodhimidhÃharuæ BodhÃharakulÃnÅ ti tÃni tena pavuccare; --------- 67 UpÃsikÃvihÃroti ¤Ãte bhikkhunupassaye SasaÇghà saÇghamittà sà mahÃtherÅ tahiæ vasÅ. 68 AgÃrattayapÃmokkhe agÃre tattha kÃrayi DvÃdasa;17 tesu ekasmiæ mahÃgÃre ÂhapÃpayi 69 MahÃbodhisametÃya nÃvÃya kupayaÂÃÂhikaæ; Ekasmiæ piyamekasmiæ aarittaæ; tehi te viduæ 18 70 JÃte a¤¤anikÃyepi agÃrà 19 dvÃdasÃpi te HatthÃÊhakabhikkhunÅhi vaÊa¤jiyiæsu sabbadÃ. ----------- 14. [E.] MahÃÃsana 15. [E.] PatiÂhÃpesu maÂÂhantaæ 16. [A.] PatiÂhita 17. DvÃdase (sabbesu) 18. [E.A.] VidÆ. 19. [A.D.] AgÃre. [SL Page 106] [\x 106/] ( 71 Ra¤¤o maÇgalahatthi so vicaranto yathÃsukhaæ Purassa ekapassamhi kandarantamhi sÅtale. 72 Kadambapupphagumbante 20 aÂÂhÃsi gocaraæ caraæ; Hatthiæ tattha rataæ ¤atvà akaæsu tattha ÃÊhakaæ. 73 Athe'kadivasaæ hatthÅ na gaïhi kabalÃni so; DÅpappasÃdakaæ theraæ rÃjà so pucchi taæ manaæ. 74 "KadambapupphagumbasmÅæ 20 thÆpassa karaïaæ karÅ. IcchatÅ"ti mahÃthero mahÃrÃjassa abravÅ. 75 SadhÃtukaæ tattha thÆpaæ thÆpassa gharameva 21 ca Khippaæ rÃjà akÃresi niccaæ janahite rato. 76 SaÇghamittà mahÃtherÅ su¤¤ÃgÃrÃbhilÃsinÅ ùkiïïattà vihÃrassa vussamÃnassa 22 tassa sÃ. 77 VÆddhatthinÅ sÃsanassa bhikkhunÅnaæ hitÃya ca BhikkhÆnÆpassayaæ a¤¤aæ icchamÃnà vicakkhaïo 78 Gantvà cetiyagehantaæ pavicekasukhaæ subhaæ DivÃvihÃraæ kappesi vihÃrakusalÃ'malÃ. 79 Theriyà vandanatthÃya rÃjà bhikkhunupassayaæ Gantvà tatht gataæ sutvà gantvà taæ tattha vandiya- 80 Sammoditvà tÃya saddhiæ tatthÃgamanakÃraïaæ Tassà ¤atvà adhippÃyaæ adhippÃyavidÆ vidÆ 81 Samantà thÆpagehassa rammaæ bhikkhunupassayaæ DevÃnaæpiyatisso so mahÃrÃjà akÃrayi. 82 HatthÃÊhakasamÅpamhi kato bhikkhunupassayo HatthÃÊhaka-vihÃroti vissuto Ãsi tena so. 83 Sumittà saÇghamittà sà mahÃtherÅ mahÃmatÅ Tasmiæ hi vÃsaæ kappesi ramme bhikkhunupassaye. 84 Evaæ laÇkÃlokahitaæ sÃsanavuddhiæ SaæsÃdhento esa mahÃbodhidumindo LaÇkÃdÅpe ramme mahÃmeghavanasmiæ AÂÂhà dÅghaæ kÃlamanekabbhutayuttoti. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse BodhiÃgamano nÃma EkÆnavÅsatimo paricchedo. --------- ----------- 20.[A.] KadambapupphÅ- 21.[K.] ChÆpÃgÃramevaca 22.[K.] VasamÃnassa [SL Page 107] [\x 107/] ( VÅsatimo paricchedo. 1. AÂÂhÃrasamhi vassamhi dhammÃsokassa rÃjino MahÃmeghavanÃrÃme mahÃbodhi patiÂÂhahi. 2 Tato dvÃdasame vasse mahesÅ tassa rÃjino Piyà asandhimittà sà matà sambuddhamÃmakÃ. 1 3 Tato catutthe vassamhi dhammÃsoko mahÅpati Tissarakkhaæ 2 mahesitte Âhapesi visamÃsayaæ. 4 Tato tu tatiye vasse sà bÃlà rÆpamÃninÅ "Mayà pi ca ayaæ rÃjà mahÃbodhiæ mamÃyati" 5 Iti kodhavasaæ gantvà attano'natthakÃrikà Maï¬ukaïÂakayogena mahÃbodhimaghÃtayi. 6 Tatato catutthe vassamhi dhammÃsoko mahÃyaso AniccatÃvasampatto sattatiæsa samà imÃ. 7 DevÃnaæpiyatisso tu rÃjà dhammaguïe rato MahÃvihÃre navakammaæ tathà cetayapabbate 8 ThÆpÃrÃme navakammaæ niÂÂhÃpetvà yathÃrahaæ DÅpappasÃdakaæ theraæ pucchi pucchitakovidaæ: 9 "KÃrÃpessÃmahaæ bhante vihÃre subahÆ 3 idha PatiÂÂhapetuæ thÆpesu 4 kathaæ lacchÃmi dhÃtuyo?" 10 "Sambuddhapattaæ pÆretvà sumanenÃ'haÂà idha Cetiyapabbate rÃja, Âhapità atthi dhÃtuyo, 11 Hatthikkhandhe Âhapetvà tà dhÃtuyo idha Ãhara" Iti vutto sa therena tathà Ãhari dhÃtuyo. 12 VihÃre kÃrayitvÃna ÂhÃne yojanayojane DhÃtuyo tattha thÆpesu nidhÃpesi yathÃrahaæ. 13 Sambuddhabhuttapattaæ tu rÃjavatthughare 5 subhe hapayitvÃna pÆjesi nÃnÃpÆjÃhi sabbadÃ. 14 Pa¤casatehi'ssarehi mahÃtherassa santike Pabbajja vasitaÂÂhÃne issarasamaïako 6 ahÆ. ----------- 1.[E.] MamikÃ. 2.[A.D.] NissÃrakkha 3. [A.] VihÃresu bahÆ. [K.] VihÃre te bahÆ. 4. [A.] Thupe tu 5. [D.E.] RÃjà vatthughare. 6. [A. -]Samaïo. [SL Page 108] [\x 108/] ( 15 Pa¤casatehi vessehi mahÃtherassa santike Pabbajjaja vasitaÂÂhÃne tathà vessagari ahÆ. 16 Yà yà mahÃmahindena therena vasità guhà Sapabbata-vihÃresu 7 sà mahindaguhà ahÆ. 17 MahÃvihÃraæ paÂhamaæ, dutiyaæ cetiyavhayaæ, ThÆpÃrÃmantu tatiyaæ thÆpapubbaÇgamaæ subhaæ, 18 Catutthantu mahÃbodhipatiÂÂhÃpanameva ca, ThÆpaÂÂhÃnÅyabhutassa pa¤camaæ pana sÃdhukaæ 19 MahÃcetiyaÂhÃnamhi silÃyÆpassa cÃruno, SambuddhagÅvÃdhÃtussa patiÂÂhÃpanameva ca, * 20 Issarasamaïaæ chaÂÂhaæ, tissavÃpintu sattamaæ, AÂÂhamaæ paÂhamaæ thÆpaæ navamaæ vessagirihvayaæ 21 UpÃsikavhayaæ rammaæ, tathà hatthÃÊhakavhayaæ BhakkhÆnÆpassaye dve'me bhikkhunÅphÃsukÃraïÃ. 22 HatthÃÊhake osaritvà bhikkhunÅnaæ upassaye GantvÃna bhakkhusaÇghena bhattaggahaïakÃraïà 23 BhattasÃlaæ sÆpahÃraæ mahÃpÃÊakanÃmakaæ 8 SabbÆpakaraïÆpetaæ sampannaparivÃrikaæ; 24 Tathà bhakkhusahassassa saparakkhÃramuttamaæ PavÃraïÃya dÃna¤ca anuvassakameva ca, 25 NÃgadÅpe jambukoÊavihÃraæ, 9 tamhi paÂÂane TissamahÃvihÃra¤ca, pÃcÅnÃrÃmameva ca, 26 Iti etÃni kammÃni laÇkÃjanahitatthiko DevÃnampiyatasso so laÇkindo pu¤¤apa¤¤avà 27 PaÂhame yeva vassamhi kÃrÃpesi guïappiyo. YÃvajÅvantu nekÃni pu¤¤akammÃni ÃcinÅ. 28 Ayaæ dÅpo ahÆ phito vijate tassa rÃjino; VassÃni cattÃÊasaæ so rÃjà rajjamakÃrayi. ----------- 7. [E.K.] Sapabbate vahÃre sà [A.T.] Sà pabbatavahÃresu. 8. [E.D.] MahÃpÃÊinÃmakaæ bhattasÃlaæ sÆpacÃraæ subhaæ. 9. [D.] JambukoÊe vihÃre. * "GÅvÃdhÃtunidahitassa silÃthupassÃti attho" ÂÅkÃyaæ. GÅvÃdhÃtu pana mahiyaÇgaïathÆpe ito pubbe nidahitÃ. Idha pana "jivadhÃtu" ti gahetambÃti mayhaæ mati. [SL Page 109] [\x 109/] ( 29 Tassa'ccaye taækaïaÂÂho uttiyo iti vassuto RÃjaputto aputtaæ taæ rajjaæ kÃresi sÃdhukaæ. 30 MahÃmahandathero tu janasÃsanamuttamaæ Pariyattaæ paÂipattiæ paÂivedha¤ca sÃdhukaæ 31 LaÇkÃdÅpamhi dÅpetvà laÇkÃdÅpo mahÃgaïÅ LaÇkÃya so satthukappo katvà laÇkÃhitaæ 10 bahuæ 32 Tassa uttÅya rÃjassa jayavassamhi aÂÂhame Antovassaæ saÂÂhivasso cetiyapabbate vasaæ 11 33 Assayujassa mÃsassa sukkapakkhaÂÂhame dine ParinibbÃya, tene'taæ dinaæ tannÃmakaæ ahÆ. 12 34 (Nibbutassa mahandassa aÂÂhamiyaæ dine pana Tena taæ divasaæ nÃma aÂÂhamiyà ta sammataæ )* 35 Taæ sutvà uttÅyo rÃjà sokasallasamappito GantvÃna theraæ vanditvà kanditvà bahudhà bahuæ 36 ùsittagandhatelÃya lahuæ sovaïïadoïiyà Theradehaæ khÅpÃpetvà taæ doïiæ sÃdhu phussitaæ 37 SovaïïakÆÂÃgÃramhi ÂhapÃpetvà alaÇkate KÆÂÃgÃraæ gÃhayitvà 13 kÃrento sÃhukÅÊitaæ 14 38 Mahatà ca janoghena Ãgatena tato tato Mahatà ca baloghena kÃrento pÆjanÃvadhiæ 39 AlaÇkatena maggena bahudhÃ'laÇkataæ puraæ ùnayitvÃna nagare cÃretvà rÃjavÅthiyo 15 40 MahÃvihÃraæ Ãnetvà ettha pa¤hambamÃlake KÆÂÃgÃraæ ÂhapÃpetvà sattÃhaæ so mahÅpati 41 Toraïaddhajapupphehi gandhapuïïaghaÂehi 16 ca VihÃra¤ca samantà ca maï¬itaæ yojanattayaæ 42 AhÆ rÃjÃnubhÃvena; dÅpantu sakalaæ pana ùnubhÃvena devÃnaæ tathevÃ'laÇkataæ ahÆ. ----------- *Ayaæ gÃthà ekaccesu ta dissÃti. Atthopi na ghaÂÅyati. 10. [E.] Lokahitaæ 11. [E.] Cetiyapabbate vassaæ saddhivasso vasaæ vasÅ. 12. [A.T.] ParinibbÃyi so thero mahindo dÅpava¬¬hano. 13.[E.] KÆÂÃgÃre RopayitvÃ. 14. [E.] SÃdhukÅÊahaæ. [D.] SÃdhÆkÅÊitaæ 15. [E.] VÅthiyà 16.[D.] GandhapupphaghaÂehi [SL Page 110] [\x 110/] ( 43 NÃnÃpÆjaæ kÃrayitvà sattÃhaæ so mahÅpati 17 PuratthimadisÃbhÃge therÃnaæ baddhamÃlake 44 KÃretvà gandhacitakaæ, mahÃthÆpaæ padakkhaïaæ Karonto tattha netvà taæ kÆÂÃgÃraæ manoramaæ 45 Citakamhi ÂhapÃpetvà sakkÃraæ antimaæ akÃ. Cetiya¤cettha kÃresi gÃhÃpetvÃna dhÃtuyo; 46 Upa¬¬hadhÃtuæ gÃhetvà cetiye pabbatepa ca Sabbesu ca vihÃresu thÆpe kÃresi khattiyo. 47 Isino dehanikkhepakataÂÂhÃnaæ hi 18 tassa taæ Vuccate bahumÃnena isibhumaÇganaæ iti 48 Tatoppabhutya'riyÃnaæ samantà yojanattaye SarÅraæ ÃharitvÃna tamhi desamhi ¬ayhati. --------- 49 SaÇghamittà mahÃtherÅ mahÃbhi¤¤Ã mahÃmatÅ Katvà sÃsanakaccÃni tathà lokahitaæ bahuæ 50 EkÆnasaÂÂhivassà sà uttiyasse'va rÃjino Vassamhi navame kheme hatthÃÊhakaupassaye 51 VasantÅ parinibbÃyi; rÃjà tassÃpa kÃrayi Therassavaya sattÃhaæ pÆjÃsakkÃramuttamaæ. 52 Sabbà alaÇkatà laÇkà therassa viya Ãsi ca. KÆÂÃgÃragataæ therÅdehaæ sattadinaccaye 53 NikkhÃmetvÃna nagarà thÆpÃrÃmapuratthato CittasÃlÃsamÅpamhi mahÃbodhipadassaye 19 54 Theriyà vutthaÂhÃnamhi aggikaccamakÃrayi; ThÆpa¤ca tattha kÃresi uttiyo so mahÅpati. 55 Pa¤cÃpi te mahÃtherà therÃ'riÂÂhÃdayopi ca, TathÃ'nekasahassÃna bhikkhÆ kÅïÃsavÃpi ca, 56 SaÇghamittappabhutayo tà ca dvÃdasatheriyo, KhÅïÃsavà bhikkhuniyo sahassÃni bahÆni ca 57 Bahussutà mahÃpa¤¤Ã vanayÃdijinÃgamaæ JotayitvÃna kÃlena payÃtÃnaccatÃvasaæ ----------- 17. [E.] Taæ sattÃhaæ mahÅpati. 18.[A.D.] Nakkhepaæ kataÂÂhÃnamhi. 19. [A.T.D.] Padassate. [SL Page 111] [\x 111/] ( 58 DasavassÃni so rÃjà rajjaæ kÃresi uttiyo Evaæ aniccatà esà sabbalokavanÃsinÅ. 59 Taæ etaæ atisÃhasaæ atibalaæ nÃvÃriyaæ yo naro JÃnantopi anaccataæ bhavagate nibbindate neva ca; Nibbinno viratiæ ratiæ na kurute pÃpehi pu¤¤ehi ca. Tasse'sà atimohajÃlabalatÃ, jÃnampa sammuyhatÅ ti SujanappasÃda-saævgetthÃya kate mahÃvaæse TheraparinibbÃïaæ nÃma VÅsatimo paricchedo. --------- EkavÅsatamo paricchedo. 1 Uttiyassa kaïiÂÂho tu mahÃsÅvo tadaccaye DasavassÃni kÃresi rajjaæ sujanasevako. 2 BhaddasÃlamhi so there pasÅditvà manoramaæ KÃresi purimÃyantu vahÃraæ nagaraÇgaïaæ. 3 MahÃsÅvakaïaÂÂho tu sÆratasso tadaccaye DasavassÃni kÃresa rajjaæ pu¤¤esu sÃdaro. 4 DakkhaïÃya disÃyaæ so vihÃraæ nagaraÇgaïaæ, PurimÃya hatthikkhandha¤ca 1, goïïagirakameva ca. 5 Vaæguttare pabbatamhi pÃcinapabbatavhakayaæ Raheraka-samÅpamhi tathà koÊambakÃÊakaæ 2. 6 AriÂÂhapÃde maægulakaæ 3 purimÃya'cchagallakaæ 4 GarinelapanÃkaï¬aæ 5 nagarassu'tattarÃya 6 tu, 7 Pa¤casatÃne'vamÃdi-vihÃre puthuvÅpati GaÇgÃya orapÃraæ hi laÇkÃdÅpe tahiæ tahiæ, 8 Pure rajjà ca rajje ca saÂÃÂhÅvassÃni sÃdhukaæ KÃresi ramme dhammena ratanattayagÃravo. 9 Suvaïïapaï¬atasso ta nÃmaæ rajjà pure ahÆ SÆratÅsso ta nÃmantu tassÃ'hu rajjapattiyÃ. ----------- 1. [E.] Bandhavhaæ 2. [E.K.] KoÊambahÃlakaæ, 3. [A.] LaÇkantu [E.]Makulakaæ 4. [D.] Purame heyahÃlakaæ. 5. [E.K.] GirinelavÃhanakaæ. 6.[E.] Kaï¬a NagaruttarÃya [A.]Nagaraæ uttarÃya [SL Page 112] [\x 112/] ( 10 AssanÃvikaputtà dve damaÊà sena - guttikà SÆratissamahÅpÃlaæ taæ gahetvà mahabbalà 11 Duve vÅsatavassÃni rajjaæ dhammena kÃrayuæ. Te gahetvà aselo tu muÂasivassa atrajo 12 SodariyÃnaæ bhÃtunaæ navamo bhÃtuko tato AnurÃdhapure rajjaæ dasavassÃni kÃrayi. --------- 13 CoÊaraÂÂhà idhÃgamma rajjatthaæ ujujÃtiko EÊÃro nÃma damiÊo gahetvÃ'selabhupatiæ 14 VassÃni cattÃrÅsa¤ca cattÃri ca akÃraya, Rajjaæ vohÃrasamaye 7 majjhatto mattasattusu. 15 Sayanassa siropasse ghaïaÂaæ sudÅghayottakaæ 8 LambÃpesi virÃvetuæ icchantehi vinicchayaæ. 16 Eko putto ca dhÅtà ca ahesuæ tassa rÃjino. Rathena tissavÃpiæ so gacchanto bhumipÃlajo 17 Taruïaæ vacchakaæ magge nipannaæ sahadhenukaæ 9 GÅvaæ akkamma cakkena asa¤vicca aghÃtayi. 18 GantvÃna dhenu ghaïÂaæ taæ ghaÂÂesi ghaÂÂitÃsayà 10 RÃjà teneva cakkena sÅsaæ puttassa chedayi. 19 Dijapotaæ tÃlarukkhe eko sappo abhakkhayi; TampotamÃtà sakuïÅ gantvà ghaïÂamaghaÂÂayi. 20 ùïÃpetvÃna taæ rÃjà kucchiæ tassa vidÃÊiya Potaæ taæ nÅharÃpetvà tÃle sappamasappayi. 21 Ratanaggassa ratanattayassa 11 guïasÃrataæ AjÃnantopi so rÃjà cÃrittamanupÃlayaæ 22 Cetiyapabbataæ gantvà bhikkhusaÇghaæ pavÃriya ùgacchanto rathagato rathassa yugakoÂiyà 23 AkÃsa jinathÆpassa ekadesassa bha¤janaæ. Amaccà "deva thÆpo no tayà bhinno"ti Ãhu taæ. 24 Asa¤vicca kate'pe'sa rÃjà oruyha sandanà "Cakkena mama sÅsampi chindathÃ"ti pathe sayÅ. ----------- 7.[A.T.] RajjavohÃra- 8.[A.T.] SudÅghayottakÃ, 9."SahadhenuyÃ"ti Yuttaraæ. 10.[A.] GhaÂitÃya sà 11. [A.T.] Ratanattaæ tassa ca. [SL Page 113] [\x 113/] ( 25 "Parahiæsaæ mahÃrÃja, satthà no neva icchati; ThÆpaæ pÃkatikaæ katvà khamÃpehÅ" ti Ãhu taæ. 26 Te Âhapetuæ pa¤cadasa pÃsaïe patate tahiæ KahÃpaïasahassÃni adà pa¤cadaseva so. 27 Ekà mahalalakà vÅhiæ sosetuæ Ãtape khipi; Devo akÃle vassatvà tassà vÅhiæ atemayi. 28 VÅhiæ gahetvà gantvà sà ghaïÂaæ taæ samaghaÂÂayi. AkÃlavassaæ sutvà taæ, vissajjetvà tamitthikaæ 29 RÃjà dhammamhi vattanto "kÃle vassaæ labhe" iti Tassà vanicchayatthÃya upavÃsaæ nipajji so. 30 BaliggÃhÅ devaputto ra¤¤o tejena otthaÂo Gantvà cÃtummahÃrÃja-santikaæ taæ nivedayi. 31 Te tamÃdÃya gantvÃna sakkassa paÂivedayuæ; Sakko pajjuïïamÃhÆya kÃle vassaæ upÃdisi. 32 BaliggÃhÅ devaputto rÃjino taæ nivedayi. Tatoppabhuti taærajje davà devo na vassatha. 33 Rattiæ devo'nusattÃhaæ vassi yÃmamhi majjhime; PuïïÃna'hesuæ sabbattha buddakÃvÃÂakÃni pi. 34 Agatagamanadosà muttamattena eso AnupahatakudiÂÂhi pÅdisiæ pÃpuïi'ddhiæ; Agatigamanadosaæ suddhadiÂÂhi samÃno Kathamidha hi manusso buddhimà no jaheyyÃ'ti SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse Pa¤carÃjako nÃma EkavÅsatimo paricchedo. --------- BÃvÅsatimo paricchedo. 1 EÊÃraæ ghÃtayitvÃna rÃjÃ'hu duÂÂhagÃmaïÅ. TadatthadÅpanatthÃya anupubbakathà ayaæ; 2 DevÃnampiyatissassa ra¤¤o dutiya-bhÃtiko 1 UparÃjà mahÃnÃgo nÃmÃhu bhÃtuno piyo. ----------- 1. [A.D.] BhÃtuko [SL Page 114] [\x 114/] ( 3 Ra¤¤o devÅ saputtassabÃlà rajjÃbhikÃminÅ UparÃjavadhatthÃya jÃtavittà 2 nirantaraæ 4 VÃpiæ taracchanÃmaæ sà kÃrÃpentassa pÃhiïÅ Ambaæ visena yojetvà Âhapetvà ambamatthake. 5 Tassà putto saha gato uparÃjena bÃlako BhÃjane vivaÂe yeva taæ ambaæ khÃdiyÃ'marÅ. 6 UparÃjà tato yeva sadÃrabalavÃhano Rakkhituæ sakamattÃnaæ rohaïÃ'bhimukhoagÃ. 7 YaÂÂhÃlayavihÃrasmiæ mahesÅ tassa gabbhinÅ Puttaæ janesi; so tassa bhÃtunÃmamakÃrayÅ. 8 Tato gantvà rohaïaæ so issaro rohaïe'khile 3 MahÃbhÃgo mahÃgÃme rajjaæ karesÅ khattiyo. 9 KÃresi so nÃgamahÃvihÃraæ sakanÃmakaæ; UddhakandarakÃdÅ ca vihÃre kÃrayÅ bahÆ. 10 YaÂÂhÃlayakatisso so tassa putto tadaccaye Tattheva 4 rajjaæ kÃresi; tassa putto'bhayo tathÃ. 11 GoÂhÃbhayasuto kÃkavaïïatisso ti vissuto Tadaccaye tattha rajjaæ so akÃresi khattiyo. 12 VihÃradevÅ nÃmÃsi mahesÅ tassa rÃjino Saddhassa saddhÃsampannà dhÅtà kalyÃïirÃjino. --------- 13 KalyÃïiyaæ narindo hi tisso namÃsi khattiyo; DevÅsa¤¤ogajanitakopo tassa kaïiÂÂhako 14 BhÅto tato palÃyitvà ayytautiyanÃmako A¤¤attha vasi; so deso tena taænÃmako ahÆ. 15 Datvà rahassalekhaæ 5 so bhikkhuvesadharaæ naraæ PÃhesi devayÃ;gantvà rÃjadvÃre Âhito tu so 16 RÃjagehe arahatà bhu¤jamÃnena sabbadà A¤¤ÃyamÃno therena ra¤¤o gharamupÃgami. ----------- 2. [E.] JÃtacintà 3.[E.] Rohaïe issaro'khile 4.[A.] Tatheva. 5. [A.] Rahassaæ lekhaæ. [SL Page 115] [\x 115/] ( 17 Therena saddhiæ bhu¤jitvà ra¤¤Ã saha viniggame PÃtesi bhumiyaæ lekhaæ pekkhamÃnÃya deviyÃ. 18 Saddena tena rÃjà taæ nivattitvà vilokayaæ ¥atvÃna lekhasaædesaæ kuddho therassa dummati 19 Theraæ taæ purisaæ ta¤ca mÃrÃpetvÃna kodhasà Samuddasmiæ khÅpÃpesi; kujjhitvà tena devatà 20 Samuddeno'ttharÃpesuæ taæ desaæ; so tu bhupati Attano dhÅtaraæ suddhaæ deviæ nÃma surÆpiniæ 21 Likhitvà rÃjadhità ti sovaïïukkhaliyà lahuæ NisÅdÃpiya tattheva samuddasmiæ visajjayi. 22 Okkantaæ taæ tato laÇke kÃkavaïïo mahÅpati Abhisevaya tenÃ'si vihÃropapadavhayÃ. 23 TassamahÃvahÃra¤ca tathà cattalapabbataæ GamiÂÂhÃvÃlaæ kuÂÃliæ 6 vihÃre evamÃdike 24 KÃretvà suppasantena manasà ratanattaye UpaÂÂhahi tadà saÇghaæ paccayehi catubhi so. 25 KoÂipabbatanÃmamhi vihÃre sÅlavattimà Tadà ahu sÃmaïero nÃnÃpu¤¤akaro sadÃ. 26 SukhenÃrohaïatthÃya ÃkÃsacetayaÇgaïe hapesi tÅïi sopÃïe 7 pÃsÃïaphalakÃni 8 so. 27 Adà pÃnÅyadÃna¤ca, vattaæ saÇghassa cÃ'karÅ. Sadà kilantakÃyassa tassÃ'bÃdho mahà ahÆ; 28 SivikÃya tamÃnetvà bhikkhavo katavedino SilÃpassayapariveïe tassÃrÃme upaÂÂhahuæ. 29 Sadà vihÃradevi sà rÃjagehe susaÇkhate Purebhattaæ mahÃdÃnaæ datvà saÇghassa sa¤¤atà 30 PacchÃbhattaæ gandhamÃlaæ bhesajja-vasanÃni ca GÃhayitvà gatÃ'rÃmaæ sakkaroti yathÃrahaæ. 31 Tadà tatheva katvà sà saÇghattherassa santike NisÅdi; dhammaæ desento thero taæ idamabravÅ: ----------- 6. [D.] KÆÂagaliæ. 7. [D.] PÃsÃïe. 8. [A.] PÃsÃïaæ phalakÃni. [D.] SopÃïaphalakÃni. [SL Page 116] [\x 116/] ( 32 "MahÃsampatti tumhehi laddhÃ'yaæ pu¤¤akammunà AppamÃdo va kÃtabbo pu¤¤akamme idÃni pi." 33 Evaæ vutte tu sà Ãha: "kiæ sampatti ayaæ idha Yesaæ no dÃrakà natthi? Va¤jhà sampatti tena no." 34 ChaÊabhi¤¤o mahÃthero puttalÃbhamavekkhiya "GilÃnaæ sÃmaïeraæ taæ passa devÅ"ti abravÅ. 35 Sà gantvÃ'sannamaraïaæ sÃmaïeramavoca taæ: "Patthehi mama puttattaæ; sampatta mahÃtÅ hi no" 36 Na icchatÅ ti ¤atvÃna tadatthaæ mahatiæ subhaæ PupphapÆjaæ kÃrayitvà pÆna yÃca sumedhasÃ. 37 Evampa'nicchamÃnassa atthÃyu'pÃya kovidà NÃnÃbhesajjavatthÃni saÇghe datvÃ'tha yÃci taæ. 38 Patthesi so rÃjakulaæ; sà taæ ÂhÃnaæ anekadhà AlaÇkaritvà vanditvà yÃnamÃruyha pakkami. 39 Tato cuto sÃmaïero gacchamÃnÃya deviyà Tassà kucchimhi nabbatta; taæ jÃniya nivatti sÃ. 40 Ra¤¤o taæ sÃsanaæ datvà ra¤¤Ã saha punÃgamÃ; SarÅrakiccaæ kÃretvà sÃmaïerassu'bho pi te 41 Tasmaæ yeva pariveïe vasantà santamÃnasà MahÃdÃnaæ pavattesuæ bhikkhusaÇghassa sabbadÃ. 42 Tasse'vaæ dohaÊo Ãsi mahapu¤¤Ãya devayÃ: "Usabhamattaæ 9 madhugaï¬aæ katvà ussÅsake sayaæ 43 VÃmetareta passena nipannà sayane subhe DvÃdasantaæ sahassÃnaæ bhikkhÆnaæ dannasesakaæ 44 Madhuæ bhu¤jitukÃmÃ'si; atha eÊÃrarÃjino YodhÃnamaggayodhassa sÅsacchinnÃsidhovanaæ 45 Tasseva sÅse ÂhatvÃna pÃtu¤ceva akÃmayÅ. AnurÃdhapurasseva uppalakkhettato pana. 46 ùnÅtuppalamÃla¤ca amalÃtaæ piÊandhituæ." 10 Taæ devÅ rÃjano Ãha; nemitte pucchi bhÆpati. ----------- 9. [A.] Usabhattaæ 10. RasavÃhiniyaæ imà atarekapÃdà dissanti: "SinÃtuæ pÃtumÃnÅtapÃnÅyaæ tissacÃpiyÃ"iti [SL Page 117] [\x 117/] ( 47 Taæ sutvà Ãhu nemittà "devÅputto nighÃtiya DamaÊe katve'karajjaæ sÃsanaæ jotayassata."* 48 "Edisaæ madhugaï¬aæ yo dasseti tassa Ådisiæ Sampattaæ deti rÃjÃ"ta ghosÃpesi mahÅpati. 49 GoÂhasamuddavelante madhupuïïaæ nakakujjitaæ NÃvaæ ¤atvÃna Ãcikkhi ra¤¤o janapade 11 naro. 50 RÃjà deviæ tahiæ netvà maï¬apamhi susaÇkhate Yathicchitaæ tÃya madhuæ parabhogamakÃrayi. 51 Itare dohaÊe tassà sampÃdetuæ mahÅpati VeÊusumananÃmaæ taæ yodhaæ tattha niyojayÅ. 52 So'nurÃdhapuraæ gantvà ra¤¤o maÇgalavÃjino. Gopakena akà mettiæ, tassa kicca¤ca sabbadÃ. 53 Tassa vissatthataæ ¤atvà pÃtova 12 uppalÃna'siæ 13 Kadambanadayà tÅre ÂhapetvÃna asaÇkito 54 Assaæ netvà tamÃruyha gaïhitvà uppalÃna'siæ Nivedayitvà attÃnaæ assavegena pakkama. 55 Sutvà rÃjà gahetuæ taæ mahÃyodhamapesayi; DutÅyaæ samanmataæ assaæ Ãruyha so nudhÃvi taæ. 56 So gumbanissito assapiÂÂhe yeva nasÅdiya Entassa piÂÂhito tassa ubbayhÃsiæ pasÃrayi. 57 Assavegena yantassa sÅsaæ chijji, ubho haye 14 SÅsa¤cÃdÃya sÃyaæ so mahÃgÃmamupÃgami. 58 DohaÊe te ca sà devÅ paribhu¤ji nayathÃruciæ RÃjà yodhassa sakkÃraæ kÃrÃpesi yathÃrahaæ. ----------- * RasavÃhiniyaæ pana visadisà tayo gÃthÃ: 47 "SÆravÅrabalÆpeto merusÃro guïÃkaro DhÅro sumati - vikkanto putto te deva jÃyati. DvantiæsadamiÊe hantvà katvà yuddhaæ asÃdisaæ Vase katvÃnimaæ laækaæ ekarajjaæ karissati. AnurÃdhapure ramme vasanto sÃsanaæ imaæ Sobhessati yathÃsokadhammarÃjÃva sÃsanaæ." 11. [E.T.] JÃnapado 12. [A.T.] Ca 13. UppalÃni + asiæ 14. [A.] Bhaye [SL Page 118] [\x 118/] ( 59 Sà devÅ samaye dha¤¤aæ janayÅ puttamuttamaæ; MahÃrÃjakule tasmiæ Ãnando ca mahà ahÆ. 60 Tassa pu¤¤ÃnubhÃvena tadaheva upÃgamuæ NÃnÃratanasampuïïà sattanÃvà tato tato. 61 Tasseva pu¤¤atejena chaddantakulato karÅ HatthicchÃpaæ Ãharitvà Âhapetvà idha pakkami. 62 Taæ titthasaratÅramhi 15 disvà gumbantare Âhitaæ Kaï¬ulavehà 16 bÃlisiko ra¤¤o Ãcikkhi tÃvade. 63 PesetvÃ'cariye rÃjà tamÃïÃpiya posayi; Kaï¬ulo 16 iti ¤Ãyittha diÂÂhattà kaï¬ulena so. 64 "SuvaïïabhÃjanÃdÅnaæ puïïà nÃvà idhÃgatÃ" Iti ra¤¤o nivedasuæ; rÃjà tÃnÃ'harÃpayi. 65 Puttassa nÃmakaraïe maÇgalamha mahÅpati DvÃdasasahassasaÇkhaæ bhikkhusaÇghaæ namantiya 17 66 Evaæ cintesi "yadi me putto laÇkÃtale'khile Rajjaæ gahetvà sambuddhasÃsanaæ jotayissati' 67 AÂÂhuttarasahassaæ ca bhakkhavo pavisantu ca; Sabbe te uddhapatta¤ca cÅvaraæ pÃrupantu ca;* 68 PaÂhamaæ dakkhiïaæ pÃdaæ ummÃranto Âhapentu ca; Ekacchatattayutaæ dhammakarakaæ nÅharantu ca; 69 Gotamo nÃma thero ca patigaïhÃtu puttakaæ, So va saraïasakkhÃyo detu" sabbaæ tathà ahu. 70 Sabbaæ namittaæ dasvÃna tuÂÂhacatto mahÅpata Datvà saÇghassa pÃyÃsaæ nÃmaæ puttassakÃrayi: 71 MahÃgÃme nÃyakattaæ pitunÃma¤ca attano Ubho katvÃna ekajjhaæ gÃmaïÅ abhayo iti. 72 MahÃgÃmaæ pavasitvÃ, navame davase tato SaÇgamaæ deviyÃkÃsi; tena gabbhamagaïhi sÃ. ----------- 15. [E.] TatthaparatÅramha. 16. [E.D.] Kaï¬ulo nÃma. 17. [A.D.] Nimantaya. * ùyatamattaæ (=ÃyatapaÂÂaæ?) Uddhamukhamekava katvà PÃrupantu cÃta vuttaæ hota" ÂÅkà [SL Page 119] [\x 119/] ( 73 KÃle jÃtaæ sutaæ rÃjà tassanÃmaæ akÃrayi. Mahatà parihÃrena 18 ubho va¬¬hiæsu dÃrakÃ. 74 SitthappavesamaÇgalakÃle dvinnampa sÃdaro BhikkhusatÃnaæ pa¤cannaæ dÃpayitvÃna pÃyasaæ 75 Tehi upa¬¬he bhuttamha gahetvà thokathokakaæ Sovaïïasarakene'saæ devayà saha bhupati 76 "SambuddhasÃsanaæ tumhe yadi cha¬¬hetha puttakà Mà jÅratu kucchigataæ idaæ vo"ta adÃpaya. 77 Va¤¤Ãya bhÃsitatthaæ te ubho rÃjakumÃrakà PÃyÃsaæ taæ abhu¤jaæsu tuÂÂhacittÃ'mataæ viya. 78 DasadvÃdasavassesu tesu vÅmaæsanatthiko Tatheva bhikkhÆ bhojetvà tesaæ ucchiÂÂhamodanaæ 79 GÃhayitvà taÂÂakena ÂhapÃpetvà tadantake TibhÃgaæ kÃrayatvÃna idamÃha mahÅpati: 80 "KuladevatÃnaæ no tÃtà bhikkhÆnaæ vimukhà mayaæ NahessÃmÃ"ta cintetvà bhÃgaæ bhu¤jathi'manta ca, 81 "Dve bhÃtaro mayaæ niccaæ a¤¤ama¤¤amadÆbhakà BhavassamÃ"ti cintetvà bhÃgaæ bhu¤chathamantÅ ca; 82 Amataæ viya bhu¤jaæsu te dve bhÃge ubho pica. "Na yujjhissÃma damiÊehi" iti bhu¤jathi'maæ iti 83 Evaæ vutte tu tasso so pÃïinà khapi bhojanaæ; GÃmaïÅ bhattapaï¬aæ tu khipitvà sayanaæ gato 84 Saækucitvà hatthapÃdaæ nipajja sayane sayaæ. DevÅ gantvà tosayantÅ gÃmaïiæ etadabravÅ: 85 "PasÃritaÇgo sayane kiæ na sesi sukhaæ suta?" "GaÇgÃpÃramhi damaÊÃ; ito goÂhamahodadhi; 86 Kathaæ pasÃritaÇgo'haæ nipajjÃmÅ"ti so bravÅ. SutvÃna tassÃdhippÃyaæ tuïhÅ Ãsa mahÅpati. 87 So kamenÃ'bhiva¬¬hanto ahu soÊasavassiko Pu¤¤avà yasavà dhÅmà 19 tejobalaparakkamo. ----------- 18. [E.] ParivÃrena 19. [E.D.] DhitimÃ. [SL Page 120] [\x 120/] ( 88 CalÃcalÃyaæ gatiyaæ hi pÃïino Upenti pu¤¤ena yathÃruciæ gatiæ, itÅti mantvà satataæ mahÃdaro Bhaveyya pu¤¤Æpavayamhi buddhimà ti SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse GÃmaïÅkumÃrasÆti nÃma BÃvÅsatimo paricchedo. --------- TevÅsatimo paricchedo 1 BalalakkhaïarÆpehi tejojavaguïehi ca Aggo ahu mahÃkÃyo so ca kaï¬ulavÃraïo 1 2 Nandimitto suranimilo mahÃsoïo goÂhayimbaro TherputtÃbhayo bharaïo veÊusumano tatheva ca 3 Kha¤jadevo phussadevo labhiyyavasabho pi ca Ete dasa mahÃyodhà tassÃ'hesuæ mahabbalÃ. 4 AhÆ eÊÃrarÃjassa mitto nÃma camÆpata, Tassa kammantagÃmamhi pÃcÅnakhaï¬arÃjiyà 5. CittapabbatasÃmantà ahÆ bhaginiyà suto Kosohitavatthaguyho mÃtulasseva nÃmako. 6 DÆrampa parisappantaæ daharaæ taæ kumÃrakaæ ùbajjha nandiyà kaÂyaæ 2 nisadamha abandhisuæ; 7 Nasadaæ ka¬¬hato tassa bhumiyaæ parisakappato UmmÃrÃtikkame nandi sà jijjati yato, tato 8 Nandimitto ti ¤Ãyittha; dasanÃgabalo ahÆ Vuddho nÃgaramÃgamma so upÃÂÂhÃsi mÃtulaæ. 9 ThÆpÃdasu asakkÃraæ karonte damaÊe tadà ôruæ akkamma pÃdena hatthena itarantu so 10 Gahetvà sampadÃÊetvà bahikkhipati thÃmavÃ; Devà antaradhÃpenti tena khittaæ kalebaraæ. ----------- 1. [K.] Kuï¬ala - (sababattha) 2. [E.] KaÂiyÃ. [SL Page 121] [\x 121/] ( 11 DamaÊÃnaæ khayaæ disvà ra¤¤o Ãrocayiæsu taæ 3 "Saho¬¬aæ 4 gaïhathetaæ"ti vuttà kÃtuæ na sakkhisuæ* 12 Cintesi nandimitto so "evampa karato mama Janakkhayo kevalaæ ha, natthi sÃsanajotanaæ. 13 Rohaïe khattiyà santi pasannà ratanattaye, Tattha katvà rÃjasevaæ gaïhitvà damiÊe khile 14 Rajjaæ datvà khattiyÃnaæ jotessaæ buddhasÃsanaæ." Iti gantvà gÃmaïissa taæ kumÃrassa sÃvayi. 15 MÃtuyà mantayitvà so sakkÃraæ tassa kÃrayi. Sakkato nandimitto so yodho vasi tadantike. 16 KÃkavaïïo tissarÃjà vÃretuæ damiÊe sadà MahÃgaÇgÃya titthesu rakkhaæ sabbesu kÃrayi. --------- 17 AhÆ dÅghÃbhayo nÃma ra¤¤o'¤¤abhariyÃsuto; Kacchakatitthe gaÇgÃya tena rakkhamakÃrayi. 18 So rakkhÃkaraïatthÃya samantà yojanadvaye MahÃkulamhà ekekaæ puttaæ ÃïÃpayÅ tahaæ 19 KoÂÂhivÃle 5 janapade gÃme khaï¬akaviÂÂhike 6 Sattaputto kulapati saÇgho nÃmÃ'si issaro. 20 TassÃpi dÆtaæ pÃhesa rÃjaputto sutatthiko; Sattamo nimiÊo nÃma dasahatthabalo suto; 21 Tassa akammasÅlattà khÅyantà chapi bhÃtaro Rocayuæ tassa gamanaæ, na tu mÃtà pità pana. 22 Kujjhitvà sesabhÃtunaæ pÃto yeva niyojanaæ Gantvà sÆruggame yeva rÃjaputtaæ apassi so.7 23 So taæ vimaæsanatthÃya dÆre 8 kicce niyojayi: "CetiyapabbatÃsanne dvÃramaï¬alagÃmake 24 BrÃhmaïokuï¬alo 9 nÃma vajjate me sahÃyako; SamuddapÃre bhaï¬Ãni tassa vajjanti santike; ----------- *RasavÃhaniyaæ: "damiÊÃnaæ khayaæ disvà janà ra¤¤o nivedayuæ Sahasà gaïhathe'taæta rÃjà tesaæ niyojayi." 3.[K.] Te 4.[A.] Sayodhà 5.[K.@]KÃÂagÃme 6.[K.] Maï¬alavattake 7.[E.D.] Taæ 8. [K.] DÆtakicce 9. [K.] Kuï¬alÅ [SL Page 122] [\x 122/] ( 25 Gantvà taæ tena dinnÃni bhaï¬akÃni idhÃ'hara" Iti vatvÃna bhojetvà lekhaæ datvà visajjayi. 26 Tato navayojanaæ hiæ anurÃdhapuraæ idaæ; Pubbaïhe yeva gantvÃna so taæ brÃhmaïamaddasa. 27 "NahÃtvà vÃpiyaæ tÃta ehÅ" tÅ Ãha brÃhmaïo. IdhÃnÃ'gatapubbattà nahÃtvà tassavÃpiyaæ 28 MahÃbodhi¤ca pÆjetvà thÆpÃrÃme ca cetiyaæ NagarampavisitvÃna passitvà 10 sakalaæ puraæ 29 ùpaïà gandhamÃdÃya uttaradvÃrato tato Nikkhammu'ppalakhettamhà gaïhitvà uppalÃni ca 30 UpÃgami brÃhmaïaæ taæ; puÂÂho tenÃ'ha so gatiæ Sutvà so brÃhmaïo tassa pubbÃgamamidhÃgamaæ 31 Vimhito cantayÅ evaæ "purisÃjÃniyo ayaæ; Sace jÃneyya eÊÃro imaæ hatthe karissati; 32 TasmÃ'yaæ damiÊÃsante vÃsetuæ neva arahati, RÃjaputtassa pituno santike vÃsamarahati," 33 Evamevaæ likhitvÃna lekhaæ tassa samappayÅ; Puïïava¬¬hanavatthÃni païïÃkÃre bahÆ pi ca 11 34 Datvà taæ bhojayitvà ca pesesi sakhisantikaæ. So va¬¬hamÃnacchÃyÃyaæ gantvà rÃjasutantikaæ 35 Lekha¤ca païïÃkÃre ca rÃjaputtassa appayi. TuÂÂho Ãha "sahassena pasÃdetha ima"nti so. 36 Issaæ kariæsu tassa'¤¤e rÃjaputtassa sevakÃ; So taæ dasasahassenapasÃdÃpesi dÃrakaæ. 37 Tassa kesaæ 12 likhipetvà gaÇgÃyeva nahÃpiya Puïïava¬¬hanavatthayugaæ 13 gandhamÃla¤ca sundaraæ AcchÃdetvà vilimpetvà maï¬ayitvà surÆpakaæ* 38 SÅsaæ dukÆlapaÂÂena veÂhayitvà upÃnayuæ; Attano parihÃrena bhattaæ tassa adÃpayi. ----------- 9.[A E D] yojanamhi 10 [A D] passÅtuæ 11 [A] bahÆnipi 12. Kese ti Yuttataraæ. 13. [A.] Puïïava¬¬haæ. * Ime dve pÃdà sabbesu Æno, a¤¤atra kambojamahÃvaæsÃ. [SL Page 123] [\x 123/] ( 39 Attano dasasahassaagghanaæ sayanaæ subhaæ Sayanatthaæ adÃpesi tassa yodhassa khattiyo. 40 So sabbaæ ekato katvà netvà mÃtÃpitantikaæ MÃtuyà dasasahassaæ, sayanaæ pituno adÃ. 41 Taæ yeva rattiæ Ãgantvà rakkhaÂÂhÃne adassayÅ; PabhÃte rÃjaputto taæ sutvà tuÂÂhamano ahu. 42 Datvà paricchadaæ tassa parivÃrajanaæ tathà Datvà dasasahassÃni pesesi pitusantakaæ. 43 Yodho dasasahassÃni netvà mÃtÃpitantikaæ Tesaæ datvà kÃkavaïïatissarÃjamupÃgami. 44 So gÃmaïikumÃrassa tamappesi mahÅpati, Sakkato suranimilo yodho vasi tadantike. --------- 45 KuÊumbarikaïïikÃyaæ hundarÅvÃpigÃmake Tissassa aÂÂhamo putto ahosi soïanÃmako. 46 SattavassikakÃlepi tÃlagacche alu¤ci so; DasavassikakÃlamhi tÃle lu¤ci mahabbalo 47 KÃlena so 14 mahÃsoïo dasahatthibalo ahu. RÃjà taæ tÃdisaæ sutvà gahetvà pitusanatikà 48 GÃmaïissa kumÃrassa adÃsi posanatthiko. Tena so laddhÃsakkÃro yodho vasi tadantike. --------- 49 GirinÃme janapade gÃme niccelaviÂÂhike 15 Dasahatthibalo Ãsi mahÃnÃgassa atrajo; 50 LakuïÂakasarÅrattà ahu goÂhakanÃmako; Karonti keÊiparihÃsaæ tassa jeÂÂhà cha bhÃtaro. 51 Te gantvà mÃsakhettatthaæ koÂÂayitvà mahÃvanaæ Tassa bhÃgaæ ÂhapetvÃna gantvà tassa nivedayuæ. 52 So gantvà taæ khaïaæ yeva rukkhe imbarasa¤¤ite Lu¤citvÃna samaæ katvà bhÆmiæ gantvà nivedayi. 53 GantvÃna bhÃtaro tassa disvà kammantamabbhutaæ Tassa kammaæ kittayantà Ãgacchiæsu tadantikaæ. ----------- 14.[E.]KÃle sopi. 15.[E.] NiÂÂhulaviÂÂhike. [D.] NiccalaviÂÂhike. [K.] NiÂÂhula Cittake. [R.] NiÂÂhÅlaviÂÂhike. [SL Page 124] [\x 124/] ( 54 TadupÃdÃya so Ãsi goÂhayimbaranÃmako. Tatheva rÃjà pahesi tampi gÃmaïisantikÃ. --------- 55 KoÂipabbatasÃmantà 16 kittigÃmamhi 17 issaro Rohaïo nÃma gahapati jÃtaæ puttakamattano 56 SamÃnanÃmaæ kÃresi goÂhakÃbhayarÃjino. DÃrako so balÅ Ãsi; dasadvÃdasavassiko 57 AsakkuneyyapÃsÃïe uddhattuæ 18 catupa¤cahi KÅÊamÃno khipi tadà so kÅÊÃguÊake viya. 58 Tassa soÊasavassassa pità gadamakÃrayi AÂÂhatiæsaÇgulÃvaÂÂaæ, soÊasahatthadÅghakaæ; 59 TÃlÃnaæ nÃÊikerÃnaæ khandhe Ãhacca tÃya so Te pÃtayitvà teneva yodho so pÃkaÂo ahu. 60 Tatheva rÃjà pÃhesi tampi gÃmaïisantike. UpaÂÂhÃko mahÃsammattherassÃ'si pità pana; 61 So mahÃsummatherassa dhammaæ sutvà kuÂumbiko SotÃpattiphalaæ patto vihÃre koÂapabbate. 62 So tu 19 sa¤jÃtasaævego ÃrovetvÃna rÃjino Datvà kuÂumbaæ puttassa pabbajÅ therasantike. 63 BhÃvanaæ anuyu¤jitvà arahattamapÃpuïi; Putto tena'ssapa¤¤Ãyi theraputtÃbhayo iti. --------- 64 KappakandaragÃmamhi kumÃrassa suto ahu Bharaïo nÃma so kÃle dasadvÃdasavassike 20 65 DÃrakehi vanaæ gantvÃ'nubandhitvà sase bahÆ PÃdena paharitvÃna dvikhaï¬aæ 21 bhÆmiyaæ khipÅ. 66 GÃmikehi vanaæ gantvà soÊasavassiko pana Tatheva pÃtesi lahuæ migagokaïïasÆkare. 67 Bharaïo so mahÃyodho teneva pÃkaÂo ahu; Tatheva rÃjà vÃsesi tampi gÃmaïisantike. --------- 68 GirinÃme janapade kuÂumbiyaÇgaïagÃmake 22 KuÂumbÅ vasabho nÃma ahosi tattha sammato. ----------- 16. [E.K.] KoÂapabbata. 17. [D.R.] KattigÃmamhi 18.[D.]UccÃtuæ. 19. [E.] Taæ. 20.[A.E.] Vassiko. 21.[F.] DvÅkheï¬a. 22.[A.]KuÂiyaÇgaïa. [SL Page 125] [\x 125/] ( 69 VeÊo jÃnapado tassa, sumano giribhojako, SahÃyassa sute jÃte païïÃkÃrapurassarà 70 Gantvà ubho sakaæ nÃmaæ dÃrakassa akÃrayuæ. Taæ vuddhaæ 18 attano gehe vÃsesi giribhojako 71 Tasse'ko sindhavo posaæ 19 ka¤ci nÃ'rohituæ adÃ, Disvà tu veÊusumaïaæ "ayaæ Ãrohako mama * 72 AnurÆpo"ti cintetvà pahaÂÂho hesitaæ akÃ. Taæ ¤atvà bhojako "assaæ ÃrohÃ"ti tamÃha so; 73 So assaæ Ãruhitvà taæ sÅghaæ dhÃvayi 20 maï¬ale, Maï¬ale sakale asso ekÃbaddho adissi so 74 NisÅdi dhÃvato cassa vassahÃro'va 21 piÂÂhiyaæ Moveti pi uttariyaæ bandhati 22 pi anÃdaro 75 Taæ disvà parisà sabbà ukkuÂÂhiæ sampavattayi. Datvà dasasahassÃni tassa so giribhojako 76 RÃjÃnucchaviko'yaæ ti haÂÂho ra¤¤o adÃsi taæ. RÃjà taæ veÊusumanaæ attano yeva santike 77 KÃretvà tassa sakkÃraæ vÃsesi bahumÃnayaæ. --------- NakulanagarakaïïikÃyaæ 23 gÃme mahindadoïike 24 78 Abhayassa'ntimo putto devo nÃmÃ'si thÃmavÃ; ýsakaæ pana kha¤jattà kha¤jadevoti taæ viduæ. 79 Migavaæ gÃmavÃsÅhi saha gantvÃna so tadà Mahise anubandhitvà mahante uÂÂhituÂÂhite 80 Hatthena pÃde gaïhitvà bhametvà sÅsamatthake ùsumha bhumiæ cuïïeti 25 tesaæ aÂÂhÅni mÃïavo. 81 Taæ pavattiæ suïitvà va kha¤jadevaæ mahÅpati VÃsesi ÃharÃpetvà gÃmaïisse'va santike. --------- 82 CittalapabbatÃsanne gÃme kapiÂÂhanÃmake 26 Uppalassa suto Ãsi phussadevo ti nÃmako. ----------- *"Giribhojakassa ekoso sindhavo'si mahabbalo Attano piÂÂhiyaæ so hi kaæci nÃrohituæ adÃ" (RasavÃhiniyaæ) 18.[A.] Puttaæ. 19.[E.D.] Purisaæ 20.[E.] DhÃvesi 21.[E.] VassahÃraæva, [A.]VassahÃrova. 22.[A.D.] Bandheti. 23. [A.] NakulanagarakkhÃyaæ 24.[A.E.] Mahisadoïike. 25.[E.]ùsumhi bhumiæ cuïïetvÃ. 26.[E.] GaviÂanÃmake [SL Page 126] [\x 126/] ( 83 Gantvà saha kumÃrehi vihÃraæ so kumÃrako Bodhiyà pÆjitaæ saÇkhaæ ÃdÃya dhami thÃpasà 27; 84 AsanÅpÃtasaddova saddo tassa mahà ahu; Ummattà viya Ãsuæ te bhÅtà sabbe pi dÃrakÃ* 85 Tena so Ãsi ummÃdaphussadevo ti pÃkaÂo. Dhanusippaæ akÃresi tassa vaæsÃgataæ pità +; 86 SaddavedhÅ vijjuvedhÅ vÃlavedhÅ ca so ahu. VÃlukÃpuïïasakaÂaæ, baddhavammasataæ tathÃ, 87 Asanodumbaramayaæ aÂÂhasoÊasaaÇgulaæ Tathà ayo-lohamayaæ paÂÂaæ dvicaturaÇgulaæ 88 Nibbedhayati kaï¬ena; kaï¬o tena visajjito Thale aÂÂhusabhaæ yÃti, jale tu usabhaæ pana. 89 Taæ suïitvà mahÃrÃja pavattÅæ pitusantikà Tampi ÃïÃpayitvÃna gÃmaïimhi avÃsayi. --------- 90 TulÃdhÃranagÃsanne 28 vihÃravÃpigÃmake MattakuÂumbissa suto 29 ahÆ vasabhanÃmako; 91 Taæ sujÃtasarÅrattà labhiyyavasabhaæ viduæ. So vÅsavassuddesamhi mahÃkÃyabalo ahÆ. 92 ùdÃya so katipaye purise yeva Ãrahi Khettatthiko mahÃvÃpiæ; karonto taæ mahabbalo 93 Dasahi dvÃdasahi và vahitabbe narehi pi Vahanto paæsupiï¬e so lahuæ vÃpiæ samÃpayi. 94 Tena so pÃkaÂo Ãsi; tampi ÃdÃya bhumipo Datvà taæ tassa sakkÃraæ gÃmaïissa adÃsi taæ. 95 VasabhodakavÃro ti taæ khettaæ pÃkaÂaæ ahÆ. Evaæ labhiyyavasabho vasi gÃmaïisantike. ----------0 * RasavÃhiniyaæ imà adhikÃ:- "catuppadà vibhaægà ca bhamiæsu cakità vane." + RasavÃhiniyaæ: "hatthassatharusippaæ so sikkhÃpesi sakaæ sutaæ Dhanusippaæ ca sikkhesi tassa vaæsÃgataæ pitÃ" (sundaratarÃ.) RasavÃhiniyaæ: "sokamenÃbhiva¬¬hanto Ãsi visativassiko DasanÃgabalo Ãsi tharusippe ca kovido" 27.[D.] ThÃmavÃ. 28.[E.D.R.] TulÃdhÃrapabbatÃsanne. 29.[E.D.] MattakuÂumbino putto. [SL Page 127] [\x 127/] ( 96 MahÃyodhÃnametesaæ dasantampi mahÅpati Puttassa sakkÃrasamaæ sakkÃraæ kÃrayÅ tadÃ. 97 ùmantetvà mahÃyodhe dasÃpi ca 30 disampati "Yodhe dasadase'keko esathÃ"ti udÃhari; 98 Te tathevÃ'nayuæ yodhe; punarÃ'ha mahÅpati Tassa yodhasatassÃpi tatheva pariyesituæ. 99 Tathà te pÃ'nayuæ yodhe; tesampÃha 31 mahÅpati Puna yodhasahassassa tatheva pariyesituæ. 100 Thatà te pÃ'nayuæ yodhe; sabbe sampiï¬ità tu te EkÃdasasahassÃni yodhÃ, sataæ 32 tathà dasa. * 101 Sabbe te laddhasakkÃrà bhumipÃlena sabbadà GÃmaïiæ rÃjaputtaæ taæ vasiæsu parivÃriya. 102 Iti sucaritajÃtamabbhutaæ Suïiya naro matimà sukhatthiko Akusalapathato parammukho Kusalapathe'hirameyya sabbadÃ-ti. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse YodhalÃbho nÃma TevÅsatimo paricchedo. --------- CatuvÅsatimo paricchedo. 1 Hatthassatharukammassa kusalo katupÃsano So gÃmaïÅ rÃjasuto mahÃgÃme vasÅ tadÃ. 2 Rajà rÃjasutaæ tissaæ dÅghavÃpimhÅ vÃsayi ùrakkhituæ janapadaæ sampannabalavÃhanaæ 3 KumÃro gÃmaïÅ kÃle sampassanto balaæ sakaæ "Yujjhissaæ damiÊehÅ"ti pitura¤¤o kathÃpayi. 4 RÃjà taæ anurakkhanto "oragaÇgaæ alaæ" iti VÃresi yÃva tatiyaæ; so tatheva kathÃpayi. ----------- 30. [E.S.] Te dasÃpi 31. [E.] TassapÃ'ha 32. [A.] Sata. * Rasavahiniyaæ: "ekÃdasasahassaæ ca dasuttarasataæ pi ca Ahesuæ piï¬ità yodhà mahÃbalaparakkamÃ," [SL Page 128] [\x 128/] ( 5 "Pità me puriso honto ne'vaæ 1 vakkhati, teni'daæ Pilandhatu"ti pesesi itthÃlaÇkÃramassa so. 6 RÃjÃ'ha tassa kujjhitvà "karotha hemasaÇkhaliæ, TÃya naæ bandhayissÃmi, nÃ'¤¤athà rakkhiyo hi so" 7 PalÃyitvÃna malayaæ kujjhitvà pituno agÃ; DuÂÂhattÃyeva pitari Ãhu taæ duÂÂhagÃmaïiæ 8 RÃjÃ'tha ÃrabhÅ kÃtuæ mahÃmaÇgalacetiyaæ 2 NiÂÂhite cetiye saÇghaæ sannipÃtayi bhÆpati. 9 DvÃdasÃ'suæ 3 sahassÃni bhikkhÆ cittalapabbatÃ, Tato tato dvÃdaseva sahassÃni samÃgamuæ. 10 KatvÃna cetiyamahaæ rÃjà saÇghassa sammukhà Sabbe yodhe samÃnetvà kÃresi sapathaæ tadÃ: 11 "PuttÃnaæ kalahaÂÂhÃnaæ na gacchissÃma no"4 iti. Akaæsu sapathaæ sabbe, taæ yuddhaæ tena nÃgamuæ. 12 CatusaÂÂhivihÃre so kÃrÃpetvà mahÅpati TattakÃneva vassÃni Âhatvà mari tahiæ, tadà 13 Ra¤¤o sarÅraæ gÃhetvà channayÃnena rÃjinÅ Netvà tissamahÃrÃmaæ taæ saÇghassa nivedayi. 14 Sutvà tissakumÃro taæ Ãgantvà 5 dÅghavÃpito SarÅrakiccaæ kÃretvà sakkaccaæ pituno sayaæ 15 MÃtaraæ kaï¬ulaæ hatthiæ Ãdiyitvà mahabbalo BhÃtu bhayà dÅghavÃpiæ agamÃsi lahuæ tato. 16 Taæ pavattiæ nivedetuæ duÂÂhagÃmaïisantikaæ Lekhaæ datvà visajjesuæ sabbe'maccà samÃgatÃ. 17 So guttahÃlamÃgantvà tattha vÃre visajjiya MahÃgÃmamupagantvà sayaæ rajje'bhisevayi. 18 MÃtatthaæ kaï¬ulattha¤ca bhÃtu lekhaæ visajjayi; Aladdhà yÃva tatiyaæ yuddhÃya tamupÃgami. 19 AhÆ dvinnaæ mahÃyuddhaæ cÆlaÇgaïiyapiÂÂhiyaæ; Tattha nekasahassÃni patiæsu rÃjino naraæ. ----------- 1. [A.] Neva 2. [A.E.T.] MahÃnuggala- 3.[E.K.] DvÃdasettha 4. [E.] Te [D.] Vo. 5. [A.] Tu taæ gantvÃ. [E.] GantvÃna [SL Page 129] [\x 129/] ( 20 RÃjà ca tissÃmacco ca vaÊavà dÅghathÆnikà Tayo yeva palÃyiæsu; kumÃro anubandhi te; 21 Ubhinnamantare bhikkhÆ mÃpayiæsu mahÅdharaæ, Taæ disvà "bhikkhusaÇghassa kammaæ" iti nivattÅ so. 22 Kappakandaranajjà so javamÃlititthamÃgato 6 RÃjÃ'ha tissÃmaccaæ taæ "chÃtajjhattà mayaæ" iti. 23 Suvaïïasarake khittabhattaæ nÅhari tassà so; SaÇghe datvà bhu¤janato kÃretvà catubhÃgakaæ 24 "Ghosehi kÃla" miccÃ'ha; tisso kÃlamaghosayi; Suïitvà dibbasotena ra¤¤o - kkhÃya dÃyako 25 Thero piyaÇgudÅpaÂÂho theraæ tattha niyojayi Tissaæ kuÂimbakasutaæ, so tattha nahasÃ'gamÃ. 26 Tassa tisso karà pattaæ ÃdÃyÃ'dÃsi rÃjino; SaÇghassa bhÃgaæ sambhÃgaæ rÃjà patte khÅpÃpayi; 27 SambhÃgaæ khipÅ tisso ca; sambhÃgaæ vaÊalavà pi ca Na icchi, tassà bhÃga¤ca tisso pattamhi pakkhipi. 28 Bhattassa puïïapattaæ taæ adà therassa bhupati. Adà gotamatherassa so gantvà nahasà lahuæ. 29 BhikkhÆnaæ bhu¤jamÃnÃnaæ datvà ÃlopabhÃgaso Pa¤casatÃnaæ so thero laddhehi tu tadantikà 30 BhÃgehi pattaæ pÆretvà ÃkÃse khipi rÃjino; DisvÃ'gataæ gahetvà taæ tisso bhojesi 7 bhÆpatiæ. 31 Bhu¤jitvÃna saya¤cÃpi vaÊavag¤ca abhojayi. SannÃhaæ cumbaÂaæ katvà rÃjà pattaæ visajjayi. 32 GantvÃna so mahÃgÃmaæ samÃdÃya balaæ puna SaÂÂhisahassaæ yuddhÃya gantvà yujjhi sabhÃtarÃ. 33 RÃjà vaÊavamÃruyha tisso kaï¬ulahatthinaæ Dve bhÃtaro samÃga¤chuæ yujjhamÃnà raïe tadÃ. 34 RÃjà kariæ karitva'nto vaÊavÃmaï¬alaæ akÃ; TathÃpi chiddaæ no disvà laÇghÃpetuæ matiæ akÃ; ----------- 6.[A.] JÅvamÃlimupÃgato. [E.] JavamÃlatittha- 7.[E.] Bhojayi. [SL Page 130] [\x 130/] ( 35 VaÊavaæ laÇghayitvÃna 8 hatthÅnaæ, bhÃtiko'pari Tomaraæ khipi cammaæva 9 yathà chijjati piÂÂhiyaæ. 36 AnekÃni sahassÃni kumÃrassa narà tahiæ Patiæsu yuddheyujjhantÃ, bhijji ceva mahabbalaæ. 37 "ùrohakassa vekallà itthi maæ laÇghayÅ" iti Kuddho karÅ taæ vÃlento rukkhamekamupÃgami. 38 KumÃro ÃruhÅ rukkhaæ; hatthi sÃmimupÃgami; TamÃruyha palÃyantaæ kumÃramanubandhi so. 39 Pavisitvà vihÃraæ so mahÃtheragharaæ gato Nipajji heÂÂhà ma¤cassa kumÃro bhÃtuno bhayÃ. 40 PasÃrayÅ mahÃthero cÅvaraæ tattha ma¤cake; RÃjà anupadaæ gantvà "kuhiæ tisso"ti pucchatha, 41 "Ma¤ce natthi mahÃrÃja" iti thero avoca taæ; HeÂÂhÃma¤ceti jÃnitvà tato nikkhamma bhupati 42 Samantato vihÃrassa rakkhaæ kÃrayi; taæ pana Ma¤cakamhi nipajjetvà datvà upari cÅvaraæ 43 Ma¤capÃdesu gaïhitvà cattÃro daharà yatÅ MatabhikkhuniyÃmena kumÃraæ bahi nÅharuæ. 44 NiyyamÃnantu taæ ¤atvà idamÃha mahÅpati; "Tissa, tvaæ kuladevÃnaæ sÅse hutvÃna nayyasi; 45 BalakkÃrena gahaïaæ kuladevehi natthi me; Guïaæ tvaæ kuladevÃnaæ sareyyÃsi kadÃvapi." 46 Tato yeva mahÃgÃmaæ agamÃsi mahÅpati; ùïÃpesi ca tattheva mÃtaraæ mÃtugÃravo. 47 (VassÃni aÂÂhasaÂÂhiæ so aÂÂhà dhammaÂÂhamÃnaso AÂÂhasaÂÂhivihÃre ca kÃrÃpesi mahÅpati.)* 48 NikkhÃmito so bhikkhÆhi tisso rÃjasuto pana DÅghavÃpiæ tato yeva agama'¤¤ataro 10 viya. 49 Kumaro godhagattasassa tissatherassa Ãha so "SÃparÃdho ahaæ bhante, khamÃpessÃmi bhÃtaraæ" ----------- 8. [E. D.] VaÊavÃya laæghÃpetvÃna. 9. [A.] Ca. 10. [E.] AgamÃsi a¤Ãtako, * Ayaæ gÃthà adhikÃ, pamÃdapatitÃ. TÃya vinà yeva pubbÃparo attho GhaÂÅsati. [SL Page 131] [\x 131/] ( 50 VeyyÃvaccakarÃkÃraæ tissaæ pa¤casatÃni ca BhikkhÆnamÃdiyitvà so thero rÃjamupÃgami. 51 RÃjaputtaæ ÂhapetvÃna thero sopÃïamatthake SasaÇgho pÃvisÅ; saddho 11 nisÅdÃpiya bhumipo 52 UpÃnayÅ yÃguÃdiæ; thero pattaæ pidhesi so; "Kinti" vutto'bravÅ "tissaæ ÃdÃya ÃgatÃ" iti. 53 "Kuhiæ coro"ti vutto ca 12 ÂhitaÂÂhÃnaæ nivedayi. VihÃradevÅ gantvÃna chÃdiyaÂÂhÃsi puttakaæ. 54 RÃjÃ'ha theraæ "¤Ãto vo dÃsabhÃvo idÃni no? SÃmaïeraæ pesayetha tumhe me 13 sattavassakaæ, 55 Janakkhayaæ vanà yeva kalaho na bhaveyya no" "RÃja, 14 saÇghassa dose'so; saÇgho daï¬aæ karissata." 56 "HessatÃ'gatakiccaæ vo, yÃgÃdiæ gaïhÃthÃ" ti so Datvà taæ bhikkhusaÇghassa pakkositvÃna bhÃtaraæ 57 Tattheva saÇghamajjhamhi nisinno bhÃtarà saha Bhu¤jitvà ekato yeva bhakkhusaÇghaæ visajjayÅ. 58 SassakammÃni kÃretuæ tissaæ tattheva pÃhiïi. Sayampi bheriæ cÃretvà sassakammÃni kÃrayi. 59 Iti veramanekavakavpavitaæ Samayanti bahuæ api sappurisà Iti cintiya ko hi naro matimà Na bhaveyya paresu susantamano ti. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse DvebhÃtikayuddhaæ nÃma CatuvÅsatimo paricchedo. --------- Pa¤cavÅsatimo paracchedo. 1 DuÂÂhagÃmaïirÃjÃ'tha katvÃna janasaÇgahaæ Kunte dhÃtuæ nidhÃpetvà sayoggabalavÃhano 2 Gantvà tissamahÃrÃmaæ vanditvà saÇghamabravÅ: "PÃragaÇgaæ gamassÃmi jotetuæ sÃsanaæ ahaæ, ----------- 11. [E.] Sabbe. 12. [E.] Vutto so. 13. [E.] Ce. 14. [A.]RÃjÃ. [SL Page 132] [\x 132/] ( 3 SakkÃtuæ bhakkhavo detha 1 amhehi saha gÃmino; MaÇgala¤ceva rakkhà ca bhikkhÆnaæ dassanaæ hi no." 4 AdÃsi daï¬akammatthaæ saÇgho pa¤casataæ yatÅ; BhakkhusaÇghaæ tamÃdÃya tato nikkhamma bhÆpati 5 SodhÃpetvÃna malaye idhÃgamanama¤jasaæ Kaï¬ulaæ hatthimÃruyha yodhehi parivÃrito 6 Mahatà balakÃyena yuddhÃya abhinikkhami. MahÃgÃmena sambaddhà senÃ'gà guttahÃlakaæ. 7 MahiyaÇgaïamamÃgamma chattaæ damaÊamaggahÅ; GhÃtetvà damiÊe tattha Ãgantvà ambatitthakaæ 8 GaÇgÃparikhasampattaæ, tatthambadamiÊampana Yujjhaæ catuhi mÃsehi katagatthaæ mahabbalaæ 9 MÃtaraæ dassayitvÃna tena lesena aggahi. Tato oruyha damiÊesattarÃje 2 mahabbale 10 EkÃheneva gaïhitvà khemaæ katvà mahabbalo BalassÃ'dà dhanaæ, tena khemÃrÃmo ti vuccati. 11 MahÃkoÂÂha'ntarÃsobÓe, doïe gavaramaggahÅ, HÃlakole 3 issariyaæ, 4 nÃÊisobbhamha nÃÊikaæ, 12 DÅghÃbhayagallakamhÅ gaïhi dÅghÃbhayampi ca, KacchatÅtthe kapisÅsaæ catumÃsena aggahÅ. 13 KoÂanagare koÂa¤ca, tato hÃlavahÃïkaæ, 5 VahiÂÂhe 6 vahiÂÂhadamaÊaæ, gÃmaïimha ca gÃmaïiæ, 14 KumbagÃmamhi gumba¤ca 7 nandigÃmamhi nandikaæ, 8 Gaïhi khÃïuæ khÃïugÃme, dve tu tambuïïame pana 15 MÃtulaæ bhÃginyeg¤ca tamba-unnamanÃmake, 9 Jambuæ caggaha, so so ca gÃmo'hu taætadavhayo. 16 "AjÃnatvà sakaæ senaæ ghÃtenta sajanÃ" iti SutvÃna saccakiriyaæ akarÅ tattha bhupati; 17 "RajjasukhÃya vÃyÃmo nÃ'yaæ mama kadÃcipi; 10 SambuddhasÃsanasseva ÂhapanÃya ayaæ mama; ----------- 1. [E.] Detha no bhikkhu. 2. [A.] RÃjÃ. 3. [K.] HÃtÃlake. 4.[K.@]Sanappiriyaæ. 5. [A.] HÃlavabhÃïakaæ, 6. [A.] MahiÂÂhe. 7. [K.] KappagÃmamhi kappaæca 8. [K.] ChindagÃmamhi chindakaæ 9. [A.] TambakunnamanÃmake. 10.[E.] SadÃpi ca. [SL Page 133] [\x 133/] ( 18 Tena saccena me senÃkÃyopagatabhaï¬akaæ JÃlavaïïaæva hotu ti taæ tatheva tadà ahu." 19 GaÇgÃtÅramhi damiÊà sabbe ghÃtitasesakà Vijitaæ nagaraæ nÃma saraïatthÃya pÃvisuæ.* 20 PhÃsuke aÇgaïaÂÂhÃne khandhÃvÃraæ nivesayi, Taæ khandhÃvÃrapiÂÂhÅta nÃmenÃ'hosa pÃkaÂaæ. 21 VajitanagaragÃhatthaæ vÅmaæsanto narÃdhipo DisvÃ'yantaæ nandimittaæ visajjÃpesi kaï¬ulaæ. 22 Gaïhituæ Ãgataæ hatthiæ nandimitto karehi taæ Ubhodante kapÅÊayitvà ukkuÂikaæ nisÅdayÅ 23 HatthÅnà nandimitto tu yasmà yattha ayujjhi so Tasmà tattha tato gÃmo hatthiporoti vuccati. 24 VÅmaæsitvà ubho rÃjà vijitaæ nagaraæ agÃ; YodhÃnaæ dakkhiïadvÃre saÇgÃmo Ãsi bhiæsano. 25 Puratthimamhi dvÃramhi 11 so veÊusumano pana AnekasaÇkhe damiÊe assÃrÆÊho aghÃtayi. 26 DvÃraæ thakesuæ damiÊÃ; rÃjà yodhe visajjayi; Kaï¬ulo natdimitto ca suranimilo ca dakkhiïe, 27 MahÃsoïo ca goÂho ca theraputto ca te tayo DvÃresu tÅsu kammÃni itaresu tadà karuæ. 28 Nagaraæ taæ tiparikhaæ uccapÃkÃragopitaæ AyokammakatadvÃraæ arÅhi duppadhaæsiyaæ. 29 JÃïÆhi Âhatvà dÃÂhÃhi bhinditvÃna silÃsudhà IÂÂhakà ceva hatthi so ayodvÃramupÃgami. 30 GopuraÂÂhà tu damiÊà khipiæsu vividhÃyudhe Pakkaæ ayoguÊa¤ceva kaÂhita¤ca silesikaæ; ----------- *KambojamahÃvaæse imÃpi dve gÃthà dissanti:- "Paccuttaritvà gaÇgÃya gaja assa-rathehi so Manoramaæ sukhaÂÂhÃnaæ passitvà dharaïÅpati Bheriæ paricarÃpetvà sannipÃtetva nÃgare Paribhu¤jÃpayi sab[X]g¤e[X]ba pÃto yeva khaïe tadÃ; Tato pabhuti so deso bhattaguttahalavbhayo" 11. [E.] PuratthÅmaduvÃramhi [SL Page 134] [\x 134/] ( 31 PiÂÂhiæ khitte silesamhi dhÆpÃyante'tha 12 kaï¬ulo VedanaÂÂo'dakaÂÂhÃnaæ gantvÃna tattha ogahÅ. 32 "Na idaæ surÃpÃnaæ te, ayodvÃravighÃÂanaæ, Gaccha dvÃraæ vighÃÂehi" iccÃ'ha goÂhayimbaro. 33 So mÃnaæ janayitvÃna ko¤caæ katvà gajuttamo Udakà uÂÂhahitvÃna thale aÂÂhÃsi dappavÃ. 34 Hatthivejjo viyojetvà 13 silesaæ osadhaæ akÃ; RÃjà Ãruyha hatthiæ taæ kumhe 14 phusiya pÃïinà 35 "LaÇkÃdÅpamha sakale rajjaæ te, tÃta kaï¬ula, DammÅ"ti taæ tosayitvà bhojetvà varabhojanaæ 36 Ayaæ 8Tvà sÃÂakena kÃrayitvà suvammitaæ Sattaguïaæ mÃhisavammaæ bandhetvà cammapiÂÃÂhiyaæ 37 Tasso'pari telavammaæ dÃpetvà taæ visajjayi. AsanÅ viya gajjanto so gantvo'paddave sahaæ 38 Padaraæ vijjhi dÃÂhÃhi, ummÃraæ padasÃ'hani, SadvÃrabÃhaæ taæ dvÃraæ bhumiyaæ saravaæ pati; 39 Gopure dabbasambhÃraæ patantaæ hatthipiÂÂhÅyaæ BÃhÃhi paharitvÃna nandimitto pavaÂÂayi. 40 DisvÃna tassa kiriyaæ kaï¬ulo tuÂÂhamÃnaso DÃÂhÃpÅÊanaveraæ taæ cha¬¬hesi paÂhamaæ kataæ. 41 Attano piÂÂhito yeva pavesatthÃya kaï¬ulo NivattitvÃna oloki yodhaæ tattha gajuttamo. 42 "Hatthinà katamaggena nappavekkhÃmahaæ" iti Nandimitto vicintetvà pÃkÃraæ hani bÃhunÃ, 43 So aÂÂhÃrasahatthucco pati aÂÂhusabho kira; Oloki sÆranimilaæ, anicchaæ sopi taæ pathaæ 44 LaÇghayitvÃna pÃkÃraæ nagarabbhantare pati Bhinditvà dvÃramekekaæ goÂho soïo ca pÃvisi. 45 Hatthi gahetvà rathavakkaæ, mitto sakaÂapa¤jaraæ, NÃÊikerataruæ goÂho, nimmalo khaggamuttamaæ, 46 TÃlarukkhaæ mahÃsoïo, theraputto mahÃgadaæ, Visuæ visuæ vÅthigatà damiÊe tattha cuïïayuæ ----------- 12.[E.] DhumÃyanteva 13.[E.] HatthÅvejjo'tha dhovitvà 14. [D.] Kumbhaæ [SL Page 135] [\x 135/] ( 47 Vijitaæ nagaraæ hetvà catumÃsena khattiyo Tato 15 girilakaæ 15 gantvà giriyaæ damiÊaæ hani. 48 Gantvà mahelanagaraæ timahÃparikhaæ tato KadambapupphavallÅhi samantà parivÃritaæ 49 EkadvÃraæ duppavesaæ catumÃse vasaæ tahiæ Gaïhi mahelarÃjÃnaæ mantayuddhena bhumipo. 50 Tato'nurÃdhanagaraæ 16 Ãgacchanto mahÅpati KhandhÃvÃraæ nivesesi parito 17 kÃsapabbataæ. 51 MÃsamhi jeÂÂhamÆlamha taÊÃkaæ tattha kÃriya Jalaæ kÅÊa tahiæ gÃmo posona-nagaravhayo 18 52 Taæ yuddhÃyÃgataæ sutvà rÃjÃnaæ duÂÂhagÃmaïiæ Amacce sannipÃtetvà eÊÃro Ãha bhÆmipo: 53 "So rÃjà ca sayaæ yodho, yodhà ca'ssa bahÆ kira; AmaccÃ, kinnu kÃtabbaæ? Kinti ma¤¤anti no ime?"19 54 DÅghajantuppabhÆtayo 20 yodhà eÊÃrarÃjino "Suve yuddhaæ karissÃma" iti te nicchayaæ karuæ. 55 DuÂÂhagÃmaïirÃjà pi mantetvà mÃtuyà saha Tassà matena kÃresi dvattiæsa balakoÂÂhake, 56 RÃjacchattadhare tattha Âhapesi rÃjarÆpake; Abbhantare koÂÂhake tu sayaæ aÂÂhÃsi bhupati. 57 EÊÃrarÃjà sannaddho mahÃpabbatahatthinaæ ùruyha agamà tattha sayoggabalavÃhano 58 SaÇgÃme vattamÃnamhi dÅghajantu mahabbalo ùdÃya khaggaphalakaæ yujjhamÃno bhayÃnako 59 Hatthe aÂÂhÃrasu'ggantvà nabhaæ taæ rÃja rÆpakaæ Chinditvà asinà hindi paÂhamaæ balakoÂÂhakaæ. 60 Evaæ sese pi bhinditvà balakoÂÂhe, mahabbalo hitaæ gÃmaïirÃjena nabalakoÂÂhamupÃgami. 61 Yodho so 22 sÆranimilo gacchantaæ rÃjino'pari SÃvetvà attano nÃmaæ tamakkosi mahabbalo. ----------- 15.[K.] Girakolavhayaæ gantvÃ, 16.[E.D.] Tato anurÃdhapuraæ 17.[E.K.] Parato, 18.[E.] Pajjotanagara- [D.] Pe senanagara- 19. [E.K.] Iti 20."DÅghajantÆ"ta yuttataraæ, 21.[E.] RÃjà chattadhare, 22. [E.] Tu. [K.] Taæ. [SL Page 136] [\x 136/] ( 62 Itaro "taæ vadhissa"nti kuddho ÃkÃsamuggami; Itaro otarantassa phalakaæ upanÃmayi; 63 "ChindÃmetaæ saphalakaæ" iti cintiya so pana Phalakaæ hana khaggena, taæ mu¤ciyi'taro sayi;23 64 Kappento 24 muttaphalakaæ dÅghajantu tahiæ pati; UÂÂhÃya suranimilo patitaæ sattiyÃ'hani. 65 SaÇkaæ dhamÅ phussadevo, senà bhijjittha dÃmiÊÅ; EÊÃro pi nivattittha; ghÃtesuæ damiÊe bahÆ. 66 Tattha vÃpijalaæ Ãsi hatÃnaæ lohitÃvilaæ Tasmà kulatthavÃpi ti nÃmato vissutà ahu. 67 CarÃpetvà tahiæ heriæ duÂÂhagÃmiïi bhÆpati 'Na hanissatu 25 eÊÃraæ maæ mu¤ciya'paro" iti, 68 Sannaddho sayamÃruyha sannaddhaæ kaï¬ulaæ kariæ EÊÃraæ anubandhanto dakkhiïadvÃramÃgami 69 PuradakkhiïadvÃramhi 26 ubho yujjhiæsu bhumipÃ; Tomaraæ khipi eÊÃro, gÃmaïÅ tamava¤cayi. 70 VijjhÃpesi ca dantehi taæ hatthaæ sakahatthinÃ; Tomaraæ khipi eÊÃraæ, sahatthi tattha so pati. 71 Tato vijitasaÇgÃmo sayoggabalavÃhano LaÇkaæ ekÃtapattaæ so katvÃna pÃvisÅ puraæ. 72 Puramhi bheriæ cÃretvà samantà yojane jane SantipÃtiya kÃresi pÆjaæ eÊÃrarÃjino. 73 Taæ dehapatitaÂÂhÃne kÆÂÃgÃrena jhÃpayi; Cetiyaæ tattha kÃresi parihÃramadÃsi ca 74 AjjÃpi laÇkÃpatino taæpadesasamÅpagà Teneva parihÃrena na vÃdÃpenti tÆriyaæ. 75 Evaæ dvattiæsa damiÊarÃjÃno duÂÂhagÃmaïÅ Gaïhitvà ekachattena laÇkÃrajjamakÃsi so 76 Vijite nagare bhinne 28 yodho so dighajantuko EÊÃrassa nivedetvà bhÃgineyyassa yodhataæ 29 ----------- 23. [E.D.] Mu¤ci itaro pana. 24. [A.] Kappente. 25. [E.] Hanissati, 26. [A.] Pure - 27. [A.] Tattha, 28. [E.] Bhintamhi vijitanagare, 29. [A.] Attano. [SL Page 137] [\x 137/] ( 77 Tassa bhalluka nÃmassa bhÃganeyyassa atattano. PesayÅdhÃgamamatthÃya; tassa sutvÃna bhalluko 78 EÊÃrada¬¬hadivasà sattame divase idha PurisÃnaæ sahassehi saÂÂhiyà saha otari. 79 Otaïïo so suïitvÃpi patanaæ tassa rÃjino "YujjhissÃmÅ"ti lajjÃya mahÃtitthà idhÃgamÃ. 80 KhandhÃvÃraæ nivesesi gÃme koÊambahÃlake. RÃjà tassÃ'gamaæ sutvà yuddhÃya abhinikkhami, 81 YuddhasannÃhasannaddho hatthimÃruyha kaï¬ulaæ Hatthassarathayodhehi pattÅhi ca anÆnako. 82 UmmÃdaphussadevo so dÅpe aggadhanuggaho Dasa¬¬hÃyudhasannaddho, 30 sesayodhà ca anvaguæ. 83 Pavatte tumule yuddhe sannaddho bhalluko tahiæ RÃjÃbhimukhamÃyÃsi; nÃgarÃjà tu kaï¬ulo 84 Taæ vegamandÅbhÃvatthaæ paccosakki saniæ saniæ Senà pi saddhiæ teneva paccosakki saniæ saniæ 85 RÃjÃha "pubbe yuddhesu aÂÂhavÅsatiyà ayaæ Na paccosakka, kiæ etaæ phussadevÃ"ti? ùha so: 86 "Jayo no paramo deva, jayabhumimayaæ gajo Paccosakkati pekkhanto, jayaÂÂhÃnamhi Âhassati." 87 NÃgo'tha paccosakkitvà puradevassa passato MahÃvihÃrasÅmante aÂÂhÃsi suppatiÂÂhito. 88 TatraÂÂhite nÃgarÃje bhalluko damiÊo tahiæ RÃjÃbhimukhamÃgantvà uppaï¬esi mahÅpatiæ. 89 Mukhaæ pidhÃya khaggena rÃjà akkosi taæ pana; "Ra¤¤o mukhamhi pÃtemi" iti kaï¬a¤ca so khipi. 90 ùhacca so khaggatalaæ kaï¬o papati bhumiyaæ "Mukhe viddho"ti sa¤¤Ãya ukkuÂÂhiæ bhalluko akÃ. 91 Ra¤¤o pacchà nisinno so phussadevo mahabbalo Kaï¬aæ khipi mukhe tassa ghaÂÂento rÃjakuï¬alaæ; 92 RÃjÃnaæ pÃdato katvà patamÃnassa tassa tu Khipitvà aparaæ kaï¬aæ vijjhitvà tassa jaïïukaæ ----------- 30. [A.T.] DasadhÃyudha - [SL Page 138] [\x 138/] ( 93 RÃjÃnaæ sÅsato katvà pÃtesi lahuhatthako Bhalluke patÅte tasmiæ jayanÃdo pavattatha.31 94 Phussadevo tahiæ yeva ¤Ãpetuæ dosamattano Kaïïavalliæ sakaæ chetvà pasataæ lohitaæ sayaæ 95 Ra¤¤o dassesi; taæ disvà rÃjà naæ pucchi "kiæ" iti, "RÃjadaï¬o kato me"ti so avoca mahÅpatiæ. 96 "Ko te doso"ti vutto ca Ãha kuï¬alaghaÂÂanaæ "Adosaæ dosasa¤¤Ãya kimetaæ kari bhÃtika" 97 Iti vatvà mahÃrÃjà kata¤¤u idamÃha ca: "Kaï¬Ãnucchaviko tuyhaæ sakkÃro hessate mahÃ." 98 GhÃtetvà damile sabbe rÃjà laddhajayo tato PÃsÃdatalamÃruyha sÅhÃsanagato tahiæ 99 NÃÂakÃmaccamajjhamhÅ phussadevassa taæ saraæ ùïÃpetvà ÂhapÃpetvà puækhena 32 ujukaæ tale 33 100 KahÃpaïehi kaï¬antaæ Ãsittehu'parÆpari 34 ChÃdÃpetvÃna dÃpesi phussadevassa taæ khaïe. 101 NarindapÃsÃdatale narindotha alaÇkate SugandhadÅpujjalite nÃnÃgandhasamÃyute 102 NÃÂakajanayogena accharÃhi'va bhÆsite 35 Anagghattharaïatthiïïe 36 muduke sayane subhe 103 Sayito sirisampattiæ mahatiæ api pekkhiya Kataæ akkhohiïÅghÃtaæ saranto na sukhaæ labhi. 104 PiyaÇgudÅpe arahanto ¤atvà taæ tassa takkitaæ AÂÂhÃ'rahante pÃhesuæ 37 tamassÃsetu missaraæ. 105 ùgamma te majjhayÃme rÃjadvÃramhi otaruæ, NiveditabbhÃgamanà 38 pÃsÃdatalamÃruhuæ 106 Vanditvà te mahÃrÃjà nisÅdÃpiya Ãsane Katvà vividhasakkÃraæ pucchi ÃgatakÃraïaæ; ----------- 31. [K.] Avatthari. 32. [E.] Poækhena 33. [A.D.] Talaæ 34. [A.D.T.] ùsitto uparÆpari 35."AccharÃhi vibhusito"ti sabbattha 36. [E.]Raïakiïïe 37.[E.D.]PÃhesuæ aÂÂha arabhante. 38.[A.D.] Nivedi VehÃgamanÃ. [SL Page 139] [\x 139/] ( 107 "PiyaÇgudÅpe saÇghena pesità manujÃdhipa TamassÃsayituæ amhe" iti; rÃjà punÃ'ha te 108 "Kathannu bhante assÃso mama hessati, yena me AkkhohiïÅmahÃsenÃghÃto kÃrÃpito" iti. 109 "SaggamaggantarÃyo ca natthÅ te tena kammunÃ, Diya¬¬hamanujà ve'ttha ghÃtità manujÃdhipa, 110 Saraïesu Âhito eko, pa¤casÅle pi cÃ'paro; MicchÃdiÂÂhÅ ca dussilà sesà pasusamà matÃ. 111 Jotayissasi ceva tvaæ bahudhà buddhasÃsanaæ; Manovilekhaæ tasmà tvaæ vinodaya narissara," 112 Iti vutto mahÃrÃjà tehi assasamÃgato Vanditvà ne visajjetvà sayito puna cintayi; 113 "Vinà saÇghena ÃhÃraæ mà bhu¤jetha kadÃvipi" Iti mÃtÃpitÃ'hÃre sapiæsu dahare'va no; 114 Adatvà bhikkhusaÇghassa bhuttaæ atthi nu kho 39 iti Addasa pÃtarÃsamhi ekaæ maricavaÂÂikaæ 115 SaÇghassa aÂÂhapetvÃca paribhuttaæ satiæ vinà Tadatthaæ daï¬akammaæ me kattabbaæti ca cintayi. 116 Ete te nekakoÂÅ idha manujagaïe ghÃtite cintayitvà KÃmÃnaæ hetu etaæ manasi ca kayirà sÃdhu ÃdÅnavaæ taæ; Sabbesaæ ghÃtaniæ taæ 40 manasi ca kayirÃ'niccataæ sÃdhu sÃdhu Evaæ dukkhà pamokkhaæ subhagatimathavà pÃpuïeyyÃ'cirenÃti SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse DuÂÂhagÃmaïivijayo nÃma Pa¤cavÅsatimo paricchedo. --------- ChabbÅsatimo paricchedo. 1 Ekacchattaæ karitvÃna laÇkÃrajjaæ mahÃyaso hÃnantaraæ saævidahi yodhÃnaæ so yathÃrahaæ. 2 TheraputtÃbhayo yodho diyyamÃnaæ na icchi taæ Pucchito ca "kimatthaæti yuddhamatthÅti abramÅ. ----------- 39. [A.D.] No 40. [A.] SÃtanintaæ [SL Page 140] [\x 140/] ( 3 "Ekarajje kate yuddhaæ kinnÃmatthÅti pucchito 1 "Yuddhaæ kilesacorehi karissÃmi sudujjayaæ" 4 IccevamÃha taæ rÃjà punappuna nisedhayi. Punappunaæ so yÃcitvà ra¤¤o'nu¤¤Ãya pabbaji. 5 Pabbajitvà ca kÃlena arahattamapÃpuïi Pa¤cakhÅïÃsavasata-parivÃro 2 ahosi ca. 6 ChattamaÇgalasattÃhe gate gatahayo'bhayo RÃjà katÃbhisekova mahatà vibhavena so 7 TissavÃpimagà kÅÊÃvidhinà 3 samalaÇkataæ kÅÊituæ abhasittÃnaæ cÃritta¤cÃnurakkhituæ. 8 Ra¤¤o paracchadaæ sabbaæ upÃyanasatÃni ca MaricavaÂÂivihÃrassa ÂhÃnamhi Âhapayiæsu ca. 9 Tattheva thÆpaÂÂhÃnamhi sadhÃtuæ kuntamuttamaæ hapesuæ kuntadharakà ujukaæ rÃjamÃnusÃ. 10 Sahorodho mahÃrÃjà kÅÊitvà salile divà SÃyamÃha "gamissÃma, kuntaæ va¬¬hetha bho" iti. 11 VÃletuæ taæ na sakkhiæsu kuntaæ rÃjÃdhikÃrikÃ. 4 GandhamÃlÃhi pÆjesuæ rÃjasenà samÃgatÃ. 12 RÃjà mahantaæ accheraæ disvà taæ haÂÂhamÃnaso VidhÃya tattha Ãrakkhaæ pavisitvà pÆraæ tato. 13 Kuntaæ parakkhipÃpetvà cetiyaæ tattha kÃrayi; ThÆpaæ parikkhipÃpetvà vihÃra¤ca akÃrayi. 14 TÅhi vassehi niÂÂhÃsi vahÃro so narissaro SaÇghaæ sa sannipÃtesi vihÃramahakÃraïÃ. 15 BhikkhÆnaæ satasahassÃni 5, tadà bhikkhuniyo pana NavutÅ ca sahassÃni abhaviæsu samÃgatà 6. 16 Tasmiæ samÃgame saÇghaæ idamÃha mahÅpati "SaÇghaæ bhante vassaritvà bhu¤jiæ maricavaÂÂikaæ, 17 Tasse'taæ 7 daï¬akammaæ me bhavatuti akÃrayiæ Sacetiyaæ maricavaÂÂi-vihÃraæ sumanoharaæ; ----------- 1. [A.] Yuddhà kinnÃmantÅ ca pucchi ca 2.[A.] KhÅïÃsavasataæ 3.[A.] MahÃkÅÊà VidhinÃ. 4. [E.] TadadhakÃrikÃ. 5. [E.]Satasahassaæ 6.[A.] SamÃgamÃ. 7.[A.]Tassa taæ [SL Page 141] [\x 141/] ( 18 PatigaïhÃtu taæ saÇgho iti so dakkhiïodakaæ PÃtetvà bhikkhusaÇghassa vahÃraæ sumano adà 19 VahÃre taæsamantà ca mahantaæ maï¬apaæ subhaæ KÃretvà tattha saÇghassa mahÃdÃnaæ pavattayi. 20 PÃde patiÂÂhapetvÃpi jale abhayavÃpiyà Kato so maï¬apo Ãsi sesokÃse kathÃva kÃ? 21 SattÃhaæ annapÃnÃdiæ datvÃna manujÃdhipo Adà sÃmaïakaæ sabbaæ parikkhÃraæ mahÃrahaæ. 22 AhÆ satasahassaggho parikkhÃro sa Ãdiko;8 Ante 9 sahassagghanako sabbasaÇgho ca 10 taæ labhi. 23 Yuddhe dÃne ca sÆrena sÆrinà ratanantaye PasannÃmalacittena sÃsanujjotanatthanà 24 Ra¤¤Ã taka¤¤unà tena thÆpakÃrÃpanÃdito VihÃramahantÃni pÆjetuæ ratanattayaæ 25 PariccattadhanÃne'ttha anagghÃni vamu¤caya SesÃni honti ekÃya ÆnavÅsatikoÂiyo. 26 Bhogà dasaddhavidhadosavidÆsità pa Pa¤¤Ãvisesasahitehi janehi pattà Honteva pa¤caguïayogagahatasÃrà Iccassa sÃragahaïe matimà yateyyÃti. SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse MaricavaÂÂikavihÃramaho nÃma JabbÅsatimo paricchedo. --------- SattavÅsatamo paricchedo. 1 Tato rÃjà vicintesa vissutaæ sussutaæ sutaæ MahÃpa¤¤o 1 sadÃpu¤¤o pa¤¤Ãya katanicchayo. 2 "DÅppapasÃdako thero rÃjano ayyakassa me Evaæ kirÃha: nattà te duÂÂhagÃmaïibhupati. 3 MahÃpu¤¤o 2 mahÃthÆpaæ soïïamÃlaæ manoramaæ VÅsaæhatthasataæuccaæ kÃressati anÃgate ----------- 8. [E.] ùdino 9.[A.] Anto 10. [A.] Sabbaæsaægho. 1.[E.A.]MahÃpu¤¤o. 2. [D.E.S.] MahÃpa¤¤o [SL Page 142] [\x 142/] ( 4 Puno 2 uposathÃgÃraæ nÃnÃratanamaï¬ataæ Navabhumaæ karitvÃna 3 lohapÃsÃdameva ca" 5 Iti cintÅya bhumindo likhitvevaæ ÂhapÃpitaæ PekkhÃpento rÃjagehe Âhitaæ eva karaï¬ake: 6 SovaïïapaÂÂaæ laddhÃna lekhaæ tattha avÃcaya: "CattÃÊÅsasataæ vassaæ 4 atikkamma anÃgate. 7 KÃkavaïïasuto duÂÂhagÃmaïÅ manujÃdhipo Ida¤cada¤ca eva¤ca kÃressatÅ"ta vÃcitaæ. 8 Sutvà haÂÂho udÃnetvà appoÂhesi mahÅpati; Tato pÃto'va gantvÃna mahÃmeghavanaæ subhaæ 9 SannipÃtaæ kÃrayatvà bhakkhusaÇghassa abravi: "VimÃlatulyaæ pÃsÃdaæ kÃrayissÃmi vo ahaæ; 10 Dibbaæ vimÃnaæ pesetvà tadÃlekhaæ dadÃtha me." BhikkhusaÇgho visajjesi aÂÂha khÅïÃsave tahiæ. 11 Kassapamunano kÃle asoko nÃma brÃhmaïo AÂÂha salÃkabhattÃni saÇghassa pariïÃmiya 12 Bharaïiæ 5 nÃma dÃsiæ so "niccaæ dehÅ"ti abruvi 6 Datvà sà tÃni sakkaccaæ yÃvajÅvaæ tato cutà 13 ùkÃsaÂÃÂhÃvimakÃnamhi nibbatta rucire subhe,7 AccharÃnaæ sahassena sadÃ'si paravÃritÃ. 14 Tassà ratanapÃsÃdo dvÃdasayojanuggato YojanÃnaæ parikkhepo cattÃÊÅsa¤ca aÂÂha ca, 15 KÆÂÃgÃrasahassena maï¬ito navabhumiko, Sahassagabbhasampanno rÃjamÃno 8 catummukho 16 SahassasaÇkha -saævutta 8 sÅhapa¤jaranettavÃ, SakiÇkiïikajÃlÃya sajjito, vedakÃya ca, 17 AmbalaÂÂhikapÃsÃdo tassa majjhe Âhito 10 ahÆ. Samantato dissamÃno paggahÅtadhajÃkulo. 18 TÃvatiæsaæ 11 ca gacchantà disvà therà tameva te HiÇgulena tadÃlekhaæ lekhayitvà paÂe tato. ----------- 2.[E.] Puna 3. [S.] Karissati. 4.[E.] ChattaæsasatavassÃni. 5.[E.S.] BÅraïiæ 6.[E.S.] Appayi 7.[E.] Subhà 8.[E.] Ra¤jamÃno 9. [E.] SaæyuttÅ 10.[E.] Subho 11. Te tÃvatiæsaæ [SL Page 143] [\x 143/] ( 19 NivattitvÃna Ãgantvà paÂaæ 11 saÇghassa dassayuæ; SaÇgho paÂaæ gahetvà taæ pÃhesi rÃjasantikaæ 20 Taæ disvà sumano rÃjà ÃgammÃrÃmamuttamaæ ùlekhatulyaæ kÃresi lohapÃsÃdamuttamaæ. 21 KammÃrambhana kÃleva catudvÃramha bhogavà AÂÂhasatasahassÃni hira¤¤Ãni ÂhapÃpayi. 22 PuÂasahassavatthÃnidvÃre dvÃre ÂhapÃpayi GuÊa-tela-sakkhara-madhu-pÆrà cÃnekavÃÂiyo. 23 "AmÆlakaæ kammamettha na kÃtabba"nti bhÃsiya; AgghÃpetvà kataæ kammaæ tesaæ mÆlamadÃpayi. 24 Hatthasataæ hatthasataæ Ãsi ekekapassato Uccato tattako yeva pÃsÃdo hi 12 catummukho 25 Tasmiæ pÃsÃdaseÂÃÂhasmaæ ahesuæ nava bhumiyo; Ekekissà bhumiyà ca kÆÂÃgÃrasatÃni ca 26 KÆÂÃgÃrÃni sabbÃni sajjhunà khavatÃna'huæ PavÃlavedikà tesaæ nÃnÃratanabhusitÃ. 27 NÃnÃratanicittÃni tÃsaæ padÆmakÃni ca; Sajjhu-kaækaïikÃpantÅparikkhittÃva 13 tà ahÆ. 28 Sahassaæ tattha pÃsÃde gabbhà Ãsuæ susaækhatÃ, NÃnÃratanakhavità sÅhapa¤jaranettavà 14 29 NÃrivÃhanayÃnantu sutvà vessavaïassa so TadÃkÃramakÃresi majjhe ratanamaï¬apaæ. 30 SÅhabyagghÃdi-rÆpehi devatÃrÆpakehi ca AhÆ ratnamayehe'sa thambheha ca vibhusito. 31 MuttatÃjÃlaparikkhepo maï¬apante samantato PavÃlavedikà cettha pubbe vuttavidhà ahu. 32 Sattaratanacittassa vemajjhe maï¬apassa tu. Ruciro dantapallaÇko rammo eÊikasantharo. 33 DantamayÃpassaye'ttha suvaïïamayasÆriyo, Sajjhumayo candimà ca, tÃrà ca muttakÃmayÃ. ----------- 11. [A.S.] PaÂÂaæ 12. [E.] PÃsÃdo so. 13.[E.] Ca. 14. [S.T.] SÅhapa¤jarabhusatÃ. [SL Page 144] [\x 144/] ( 34 NÃnÃratanapadumÃna 15 tattha tattha yathÃrahaæ, JÃtakÃni ca tattheva Ãsuæ soïïalatantare. 35 Mahagghapaccattharaïe napallaÇke'timanorame ManoharÃ'si Âhapità rucirà dantavÅjanÅ. 36 PavÃlapÃdukà 16 tattha eÊikamha patiÂÂhitÃ; 17 Setacchattaæ sajjhudaï¬aæ pallaÇko'pari sohatha. 37 SattarattamayÃnettha 18 aÂÂhamaÇgalikÃni ca CatuppadÃnaæ pantÅ ca maïimuttantarà ahuæ. 38 RajatÃna¤ca ghaïÂÃnaæ pantÅ chattantalambità PÃsÃda-chatta-pallaÇka-maï¬apÃ'suæ anagghikÃ. 39 Mahagghaæ pa¤¤apÃpesi ma¤capÅÂhaæ yathÃrahaæ, Tatheva bhummattharaïaæ kambala¤ca mahÃrahaæ. 40 ùvÃmakumha sovaïïà uluÇko ca ahÆ tahiæ. PÃsÃdaparibhogesu; sesesu ca kathÃ'va kÃ? 41 CÃrupÃkÃraparavÃro so catudvÃrakoÂÂhako PÃsÃdo'laÇkato sobhi 19 tÃvataæsasahà viya. 42 TambalohiÂÂhakÃhe'so pÃsÃdo chÃdito ahÆ, LohapÃsÃdavohÃro tena tassa ajÃyatha. 43 NaÂÂhite lohapÃsÃde so saÇghaæ sannipÃtayi RÃjÃ; saÇgho sannapati marivavaÂÂimahe vaya. 44 PuthujjanÃ'va aÂÂhaæsu bhikkhÆ pÃÂhamabhumiyaæ; TepiÂakà dutiyÃya; sotÃpannÃdayo pana 45 Ekeke yeva aÂÂhaæsu tatiyÃdisu bhumisu; Arahanto ca aÂÂhaæsu uddhaæ catusu bhumisu. 46 SaÇghassa datvà pÃsÃdaæ dakkhiïambupurassaraæ RÃjÃ'dattha 20 mahÃdÃnaæ sattÃhaæ pubbakaæ viya. 47 PÃsÃdamahacattÃni 21 mahÃvÃgena rÃjinà AnagghÃni ÂhapetvÃna ahesuæ tiæsa koÂiyo. ----------- 15.[A.] Padumà 16. [A.E.] PÃdukaæ. 17.[A.E.] PatiÂÂhitaæ. 18.[A.] SattaratanayÃnettha. 19.[A.] So bhi. 20.[A.] DatvÃ. 21.[E.] PÃsÃdahetu CattÃni. [SL Page 145] [\x 145/] ( 40 NissÃre dhananivaye 22 visesasÃraæ Ye dÃnaæ parigaïayanti sÃdhupa¤¤Ã Te dÃnaæ vipulamapetacittasaÇgà SattÃnaæ hitaparamà dadantÅ evaæ ti SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse LohapÃsÃdamaho nÃma SattavÅsamo paricchedo. AÂÂhavÅsatimo paracchedo. 1. Tato satasahassaæ 1 so 1 vissajjetvà mahÅpati KÃrÃpesi mahÃbodhipÆjaæ sÆÊÃramuttamaæ. 2 Tato puraæ pavisanto thÆpaÂÂhÃne nivesataæ PassitvÃna silÃyÆpaæ saritvà pubbakaæ sutaæ 3 "KÃressÃma mahÃthÆpaæ" iti haÂÂho mahÃtalaæ ùruyha rattiæ bhu¤jitvà sayito iti cintayi: 4 "DamiÊe maddamÃnena loko'yaæ pÅÊito mayÃ, Na sakkà balimuddhattuæ, taæ vajjaya baliæ ahaæ 5 KÃrayanto mahÃthÆpaæ kathaæ dhammena iÂÂhikà UppÃdessÃmi" iccevaæ cintayantassa cintataæ 6 Chattamhi devatà jÃni, tato kolÃhalaæ ahu Devesu; ¤atvà taæ sakko vissakammÃnamabravi: 7 "IÂÂhakatthaæ cetiyassa rÃjà cintesi gÃmaïÅ Gantvà pÆrà yojanamhi gambhÅranadiyantike 8 MÃpehi iÂÂhikà tattha" iti sakkena bhÃsito Vissakammo idhÃgamma mÃpesi tattha iÂÂhikÃ. 9 PabhÃte luddako tattha sunakhehi vanaæ agÃ; GodhÃrÆpena dassesi luddakaæ bhummadevatÃ. 10 Luddako taæ'nubandhanto gantvà disvÃna iÂÂhikà AntaranahitÃya godhÃya iti cintesi so tahaæ: 11 "KÃretukÃmo kira no mahÃthÆpaæ mahÅpati UpÃyanamidaæ tassa" iti gantvà nivedayi. ----------- 22.[A.] NissÃrena ca nacaye. 1. [D.] Satasahassagghaæ [SL Page 146] [\x 146/] ( 12 Tassa taæ vacanaæ sutvà payaæ janahitappiyo RÃjà kÃresi sakkÃraæ mahantaæ tuÂÂhamÃnaso. 13 Purà pubbuttare dese yojanattayamatthake ùcÃraviÂÂhigÃmamhi soÊasakarise tale 14 SovaïïabÅjÃnu'ÂÂhiæsu 2 vividhÃni pamÃïato, VidatthukkaÂÂhamÃïÃni aÇgulimÃïÃni heÂÂhato. 15 Suvaïïapuïïaæ taæ bhumaæ disvà taÇgÃmavÃsikà SuvaïïapÃtiæ ÃdÃyagantvà ra¤¤o nivedayuæ. 16 Purà pÃcÅnapassamhi sattayojanamatthake GaÇgÃpÃre tambapiÂÂhe tambalohaæ samuÂÂhahi. 17 TaÇgÃmikà tambaloha - bÅjamÃdÃya pÃtiyà RÃjÃnamupasaÇkamma tamattha¤ca nivedayuæ. 18 Pubbadakkhiïadesamhi pÆrato catuyojane SumanavÃpigÃmamhi uÂÂhahiæsu maïÅ bahÆ. 19 Uppalakuruvindehi missakÃneva 4 gÃmikà ùdÃya pÃtiyà eva gantvà ra¤¤o nivedayuæ. 20 Purato dakkhiïe passe aÂÂhayojanamatthake AmbaÂÂhakolaleïamhi 5 rajataæ upapajjatha. 21 Nagare vÃïijo eko ÃdÃya sakaÂe bahÆ Malayà siÇgiverÃdiæ Ãnetuæ malayaæ gato 22 Leïassa avidÆramhi sakaÂÃni ÂhapÃpiya PatodadÃrÆni'cchanto ÃrÆÊho taæ mahÅdharaæ 23 CÃÂippamÃïakaæ tattha 6 pakkabhÃrena nÃmitaæ Disvà panasalaÂÂhi¤ca pÃsÃïaÂÂha¤ca taæ phalaæ 24 VaïÂe taæ vÃsiyà chetvà dassÃma'gganti cintiya KÃlaæ ghosesi saddhÃya; cattÃro'nÃsavÃgamuæ; 25 HaÂÂho so te'bhivÃdetvà nisÅdÃpiya sÃdaro VÃsiyà vaïÂasÃmantà tacaæ chetvà apassayaæ 26 Mu¤citvÃ'vÃÂapuïïaæ taæ yÆsaæ pattehi Ãdiya CattÃro yÆsapure te patte tesamadÃsi so. ----------- 2.[E.] Suvaïïa- 3. [A.] AægulamÃni 4. [E.] Missake te ca 5.[S.] AmbaÂÂhikola 6.[A.] CÃÂippamÃïekapakkaæ. [SL Page 147] [\x 147/] ( 27 Te taæ gahetvà pakkÃmuæ; kÃlaæ ghosesi so puna; A¤¤e khÅïÃsavà therà cattÃro tattha Ãgamuæ; 28 Tesaæ patte gahetvà so panasami¤jÃhi pÆriya 7 AdÃsi tesaæ; pakkÃmuæ tayo, eko na pakkami. 29 Rajataæ tassa dassetuæ orohitvà tato hi so Nisajja leïÃsannamhi tà mi¤jà paribhu¤jatha. 30 Sesà mi¤jà vÃïijo'pi bhu¤jitvà yÃvadatthakaæ Bhaï¬ikÃya gahetvÃna sesa therapadÃnugo 31 A¤jasà iminà tvampi gacchadÃni upÃsaka 8 GantvÃna theraæ passitvà veyyÃvaccamakÃsi ca; 32 Therà ca leïadvÃrena tassa maggaæ amÃpayi. Theraæ vandiya so tena gacchanto leïamaddasa; 33 LeïadvÃramhi ÂhatvÃna passitvà rajatampi so VÃsiyà ÃganitvÃna rajatanti vijÃniya 34 Gahetvekaæ sajjhupiï¬aæ gantvÃna sakaÂantikaæ, SakaÂÃni ÂhapÃpetvà sajjhupiï¬aæ tamÃdiya 35 Lahuæ anurÃdhapuraæ Ãgamma caravÃïijo Dassetvà rajataæ ra¤¤o tamatthampi nivedayi. 36 Purato pacchime passe pa¤cayojanamatthake "UruvelapaÂÂane muttà mahÃmalakamattiyo" 37 PavÃlantarikà saddhiæ samuddà 9 thalamokkamuæ. "KevaÂÂà tà samekkhatvà rÃsiæ katvÃna ekato 38 PÃtiyà ÃnayitvÃna muttà saha pavÃlakà RÃjÃnamupasaÇkamma tamatthampi navedayuæ. 39 Purato uttare passe sattayojanamatthake "PeÊivÃpikagÃmassa vÃpipakkhantakandare 10" 40 JÃyiæsu vÃlukÃpiÂÂhe cattÃro uttamà maïÅ, NisadapotappamÃïà ummÃpupphanibhà subhÃ; 41 Te disvà sunakho luddo Ãgantvà rÃjasantikaæ. "EvarÆpà maïÅ diÂÂhà mayÃ" iti nivedayi." ----------- 7.[A.] Panasami¤jehapÆriya. 8. Ete dvepÃdà [E.] Potthake yevadissanti. 9.[E.] SÃÂÂhisakaÂà 10. [A.] VÃpiæ pakkantakandare. [E.] VÃpipakkanta [SL Page 148] [\x 148/] ( 42 IÂÂhakÃdÅni etÃni mahÃpu¤¤o mahÃmatÅ 11 MahÃthÆpatthamuppannÃna'ssosi tadaheva so. 43 YathÃnurÆpaæ sakkÃraæ tesaæ katvà sumÃnaso EtevÃ'rakkhake 12 katvà sabbÃni ÃharÃpayi. 44 Khedampi kÃyajamasayha macintayitvà Pu¤¤aæ pasannamanasopacitaæ hi evaæ SÃdheti sÃdhanasatÃni sukhÃkarÃni Tasmà 13 pasannamanaso'ca kÃreyye pu¤¤aæ-ti SujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse MahÃthÆpasÃdhanalÃbho nÃma AÂÂhavÅsatimo paricchedo --------- Ekunatiæsatimo paricchedo. 1 Evaæ samatte sambhÃre vesÃkhe puïïamÃsiyaæ Patte visÃkhanakkhatte mahÃthÆpatthamamÃrahi. 2 HÃretvÃna tahiæ yÆpaæ thÆpaÂÂhÃnamakhÃïayi Sattahatthe; mahÅpÃlo thirÅkÃtumanekadhà 3 Yodhehi ÃharÃpetvà guÊapÃsÃïake tahiæ KÆÂehi ÃhanÃpetvà pÃsÃïe cuïïite atha 4 CammÃvanaddhapÃdehi mahÃhatthÅhi maddayi Bhumiyà thirabhÃvatthaæ atthÃnatthavicakkhaïo. 5 ùkÃsagaÇgÃpatitaÂÂhÃne satatatintake Mattikà sukhumà tattha samantà tiæsayojane. 6 NavanÅtamattikÃ'tesà sukhumattà pavuccati; KhÅïÃsavà sÃmaïerà mattÅkà Ãharuæ tato. 7 Mattikà attharÃpesi tattha pÃsÃïakoÂÂimo;1 IÂÂhakà attharÃpesi mattÅkopari issaro. 8 Tassopari kharasudhaæ, 2 kuruvindaæ tatopari; Tassopari ayojÃlaæ; marumbantu tato paraæ. ----------- 11. [E.S.] MahÅpati. 12. [D.E.S.] Te eva rakkhike. 13.[A.] Evaæ. 1.[S.@]KÃÂÂhime 2.[A.] Kharaæ suddhaæ [SL Page 149] [\x 149/] ( 9 ùhaÂaæ sÃmaïerehi himavantà sugandhakaæ SattharÃpesi bhumindo eÊikantu tatopari. 10 SilÃyo sattharÃpesi eÊikÃsattharopari. Sabbattha mattikà kicce navanÅtavhayà ahÆ. 11 NiyyÃsena kapitthassa sannitena 3 rasodake 4 AÂÂhaÇgulaæ bahalato lohapaÂÂaæ silopari; 12 ManosilÃya tilatelasantitÃya 5 tatopari SattaÇgulaæ sajjhupaÂÂaæ santhÃresi rathesabho. 13 MahÃthÆpapatiÂÂhÃnaÂÂhÃne evaæ mahÅpati KÃretvà parikammÃni vippasantena cetasà 14 ùsÃÊhisukkapakkhassa divasamhi catuddase KÃretvà bhikkhusaÇghassa sannipÃtamidaæ vadi: 15 "MahÃcetiyamatthÃya bhadantà maÇgaliÂÂhakaæ PatiÂÂhapessaæ sve, ettha sabbo saÇgho sametu no." 16 BuddhapÆjÃpayogena mahÃjanahitatthiko "MahÃjano'posathiko gandhamÃlÃdi gaïhiya 17 MahÃthÆpapatiÂÂhÃnaÂÂhÃnaæ yÃtu suve" iti. CetiyaÂÂhÃnabhusÃya amacce ca niyojayi. 18 ùïÃpità 6 narindena munino piyÃgÃravà Anekehi pakÃrehi te taæ ÂhÃnamalaÇkaruæ. 19 Nagaraæ sakala¤ceva magga¤ceva idhÃgataæ Anekehi pakÃrehi alaÇkÃrayi 7 bhupati. 20 PabhÃte cacatudvÃre nagarassa ÂhapÃpayi NahÃpite nahÃpake ca 8 kappake ca bahÆ, tathà 21 VatthÃni gandhamÃlà ca annÃni madhurÃni ca MahÃjanatthaæ bhumindo mahÃjanahite rato. 22 PaÂiyattÃni etÃni sÃdiyitvà 9 yathÃruciæ Porà jÃnapadà ceva thÆpaÂÂhÃnamupÃgamuæ. 23 Sumaï¬itehi nekehi 10 ÂhÃnantaravidhÃnato ùrakkhito amaccehi yathÃÂhÃnaæ mahÅpati ----------- 3.[A.] Santintena. 4.[A.] RasodakÃ. 5. [A.] SantintÃya. 6.[A.] ùïà Pite. 7.[A.] AlaÇkÃriya 8.[A.] NahÃpakaæca. 9.[A.] SÃdhayitvÃ. [E.]ùdiyitvÃ. 10.[A.] Nekohi. [SL Page 150] [\x 150/] ( 24 Sumaï¬itÃhi nekÃhi devaka¤¤upamÃhi ca NÃÂakÅhi paribbÆÊho sumaï¬itapasÃdhito 25 CattÃÊÅsasahassehi narehi parivÃrito NÃnÃturiyasaæghuÂÂho devarÃjavilÃsavà 26 MahÃthÆpapatiÂÂhÃnaæ ÂhÃnÃÂhÃnavicakkhaïo Aparaïhe upÃga¤chÅ nandayanto mahÃjanaæ 27 AÂÂhuttarasahassaæ so sÃÂakÃni ÂhapÃpiya 11 PuÂabaddhÃni majjhamhi catupasse tato pana 28 VatthÃni rÃsiæ kÃresi anekÃni mahÅpati; MadhusappaguÊÃdÅ va maÇgalatthaæ ÂhapÃpayi. 29 NÃnÃdesehi pÃga¤juæ 12 bahavo bhikkhavo idha; Idha dÅpaÂÂhasaÇghassa kà kathÃ'va idhÃgame? 30 Thero'sÅtisahassÃni bhikkhÆ ÃdÃya Ãgamà RÃjagahassa sÃmantà indagaatto mahÃgaïÅ. 31 SahassÃni'sipatanà bhikkhÆnaæ dvÃdasÃ'diya Dhammaseno mahÃthero cetiyaÂÂhÃnamÃgamÃ. 32 SaÂÂhibhikkhusahassÃni ÃdÃya idhamÃgamà PÅyadassimahÃthero jetÃrÃmavihÃrato. 33 VesÃlÅmahavanato therorubuddharakkhito 13 AÂÂhÃrasasahassÃni bhikkhÆ ÃdÃya ÃgamÃ. 34 KosambighositÃrÃmà therorudhammarakkhito TiæsabhikkhÆ sahassÃni ÃdÃya idha ÃgamÃ. 14 35 ùdÃyu'jjeniyaæ thero dakkhiïÃgirito yatÅ CattÃrÅsasahassÃni Ãgorusaægharakkhito. 15 36 BhikkhÆnaæ satasahassaæ saÂÂhisahassÃni cÃdiya Pupphapure'sokÃrÃmà thero mittiïïanÃmako. 37 Duve satasahassÃni sahassÃni asÅti ca BhikkhÆ gahetvÃnu'ttiïïo thero kasmÅramaï¬alÃ. 38 CattÃrÅsatasahassÃni sahassÃni ca saÂÂhi 16 ca Bhikkhu pallavabhoggamhà mahÃdevo mahÃmati. ----------- 11. [E.] hapÃpayi. 12. [E.S.D.] NÃnÃdesÃpi Ãga¤juæ 13. [A.] Thero Tu buddharakkhito 14. [E.] ùgato. 15. [A.] ùgorudhammarakkhito. 16.[S.] SahassÃni saÂÂhaca. [SL Page 151] [\x 151/] ( 39 YonanagarÃ'lasandà so yonamahÃdhammarakkhato 17 Thero taæsasahassÃni bhikkhu ÃdÃya ÃgamÃ. 40 Vi¤jhÃÂavivattaniyà senÃsanà tu uttaro Thero saÂÂhisahassÃni bhikkhÆ ÃdÃya ÃgamÃ. 41 Cattagutto mahÃthero bodhimaï¬avahÃrato TaæsabhikkhusahassÃni Ãdiyitvà idhÃgamÃ. 42 Candagutto mahÃthero vanavÃsapadesato ùgÃsÅtisahassÃniÃdiyitvà yatÅ idha. 43 Suriyagutto mahÃthero kelÃsambhà 18 vihÃrato ChannavÆtisahassÃni bhikkhÆ ÃdÃya ÃgamÃ. 44 BhikkhÆnaæ dÅpavÃsÅnaæ ÃgatÃna¤ca sabbase GaïanÃya paricchedo porÃïehi na bhÃsito. 45 SamÃgatÃnaæ sabbesaæ bhikkhÆnaæ taæsamÃgame Vuttà khÅïasavà yeva te channavutikoÂiyo. 46 Te mahÃcetayaÂÂhÃnaæ parivÃretvà yathÃrahaæ Majjhe Âhapetvà okÃsaæ ra¤¤o aÂÂhaæsu bhikkhavo. 47 Pavisitvà tahiæ rÃjà bhikkhusaÇghaæ tathà Âhitaæ Disvà pasannacittena vanditvà haÂÂhamÃnaso. 48 GandhamÃlÃhi pÆjetvà katvÃna tipadakkhiïaæ 19 Majjhe puïïaghaÂaÂÂhÃnaæ pavisitvà samaÇgalaæ 49 SuvaïïakhÅle paÂimukkaæ paribbhamanadaï¬akaæ Rajatena kataæ suddhaæ suddhapÅtibalodayo. 50 GÃhayitvà amaccena maï¬itena sujÃtinà AbhimaÇgalabhÆtena bhÆtabhutiparÃyaïo 51 Mahantaæ cetiyÃvaÂÂaæ kÃretuæ katanicchayo BhamÃpayitumÃraddho parikammitabhumiyaæ. 52 Siddhattho nÃma nÃmena mahÃthero mahiddhiko Tathà karontaæ rÃjÃnaæ dÅghadassÅ nivÃrayi. 53 "Evaæ mahantaæ thÆpa¤ce ayaæ rÃjÃ'rabhissati ThÆpe aniÂÂhite yeva maraïaæ assa hessati; ----------- 17. [A.] So maha- 18. [E.] KelÃsamahÃ- 19.[A.] Katvà yatipadakkhiïaæ [SL Page 152] [\x 152/] ( 54 Bhavissati mahanto ca thÆpo duppaÂisaÇkharo," Iti so 'nÃgataæ passaæ mahantattaæ nivÃrayi. 55 SaÇghassa ca anu¤¤Ãya there sambhÃvanÃya ca Mahantaæ kattukÃmo'pi gaïhitvà patiÂÂhÃpetumiÂÂhikÃ. 56 Therassa upadesena tassa rÃjà akÃrasi Majjhimaæ cetiyÃvaÂÂaæ patiÂÂhÃpetumiÂÂhikÃ. 57 Sovaïïarajate veva ghaÂe majjhe ÂhapÃpayi AÂÂhaÂÂha aÂÂhitussÃho, parivÃriya te 20 pana 58 AÂÂhuttarasahassa¤ca ÂhapÃpesi tave ghaÂe AÂÂhuttare, aÂÂhuttare vatthÃnaæ tu sate pana 59 IÂÂhikà pavarà aÂÂha ÂhapÃpesi visuæ visuæ; Sammatena amaccena bhusitena anekadhÃ. 60 Tato ekaæ gÃhayitvà nÃnÃmaÇgalasaækhate 21 PuratthimadisÃbhÃge paÂhamaæ maÇgaliÂÂhikaæ 61 PatiÂÂhÃpesi sakkaccaæ manu¤¤e gandhakaddame; JÃtisumanapupphesu pÆjitesu tahiæ pana. 62 Ahosi puthuvikampo; sesà sattÃpi sattahi PatiÂÂhÃpesa'maccehi maÇgalÃni va kÃrayi. 63 Evaæ asÃÊhamÃsassa sukkapakkhe'bhisammate 22 Uposathe païïarase patiÂÂhÃpesi iÂÂhikÃ. 64 Catuddisaæ Âhite tattha mahÃthere anÃsave Vanditvà pÆjayitvà ca suppatÅto kamena so 65 Pubbuttaraæ disaæ gantvà piyadassiæ anÃsavaæ VanditvÃna mahÃtheraæ aÂÂhÃsi tassa santike. 66 MaÇgalaæ tattha va¬¬hento tassa dhammamahÃsi so. Therassa desanà tassa janassÃ'hosi sÃtthikÃ. 67 CattÃÊÅsasahassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahu; CattÃÊÅsasahassÃnaæ sotÃpattiphalaæ ahu. 68 Sahassaæ sakadagÃmÅ anÃgami ca tattakÃ; Sahassaæyeva arahanto tattha'hesuæ gihÅjanÃ. ----------- 20. [A.] ParivÃre yato 21.[A.] NanÃmaÇgalasammataæ. 22.[E.] Sukkha Pakkhamhi sammate [SL Page 153] [\x 153/] ( 69 AÂÂhÃrasa-sahassÃni bhikkhÆ; bhikkhuniyo pana Cuddaseva sahassÃni arahatte patiÂÂhahuæ. 70 Evampasannamitimà 23 ratanattayamhÅ CÃgÃdhimuttamanasà janatÃhitena Lokatthasiddhi paramà bhavatÅti ¤atvà SaddhÃdinekaguïayogaratiæ kareyyÃ-'ti SujanappasÃda-saævegatthÃya kate mahÃvaæse ThÆpÃrambho nÃma EkÆnatiæsatimo paricchedo. --------- Tiæsatimo paricchedo 1 VanditvÃna mahÃraja sabbaæ saÇghaæ nimantayi "Yava cetiyaniÂÂhÃnà bhikkhaæ gaïhatha me" iti. 2 SaÇgho taæ nÃdhivÃsesi; anupubbena so pana YÃvanto yÃva sattÃhaæ sattÃhamadhivasanaæ 3 Alattho'pa¬¬habhikkhÆhi; te laddhà sumano'va so AÂÂhÃrasasu ÂhÃnesu thupaÂÂhÃnasamantato 1 4 Maï¬ape kÃrayitvÃna mahÃdÃnaæ pavattayi SattÃhaæ tattha saÇghassa; tato saÇghaæ visajjayi. 5 Tato bheri¤carÃpetvà iÂÂhakÃva¬¬hakÅ lahuæ SannipÃtesi; te Ãsuæ pa¤camattasatÃni hi. 6 "Kathaæ karissasi" te'ko pucchito 2 Ãha bhupatiæ: "PessiyÃnaæ sataæ laddhà paæsÆnaæ sakaÂaæ ahaæ 7 KhepayissÃmi ekÃhaæ;" taæ rÃja paÂibÃhayi. Tato upa¬¬hupa¬¬ha¤ca paæsÆ dve ammaïÃni ca 3 8 ùhaæsu, rÃjà paÂibÃhi caturo te pi va¬¬hakÅ. Atheko paï¬ito byatto va¬¬hakÅ Ãha bhupatiæ; 9 "Udukkhale koÂÂayitvà ahaæ suppehi vaÂÂitaæ 4 PiæsÃpayitvà nisade ekaæ paæsÆnamammaïaæ" ----------- 23. [A.] Matinà 1.[A.] ThÆpaÂÂhÃnaæ-. 2. [A.] Pucchite 3. [A.] AmmaïÃti. 4. [A.S.D.] Va¬¬hÅte. [SL Page 154] [\x 154/] ( 10 Iti vutto anu¤¤Ãsi tiïÃdÅne'ttha no siyuæ CetiyamhÅti bhumindo indatulyaparakkamo. 11 "KiæsaïÂhÃnaæ cetiyaæ taæ karissasi tuvaæ" iti Pucchi taæ; taæ khaïaæ yeva vissakammo tamÃvisi. 12 SovaïïapÃtiæ toyassa purÃpetvÃva va¬¬hakÅ PÃïinà vÃrimÃdÃya vÃripiÂÂhiyamÃhanÅ; 13 PhalikÃgolasadisaæ mahabubbuÊamuÂÂhahi. ùhÅ'disaæ karissanti; tussitvÃna'ssa bhupati 14 Sahassagghaæ vatthayugaæ tathÃ'laÇkÃrapÃdukà KahapaïÃni dvÃdasa - sahassÃni ca dÃpayi. 15 "IÂÂhakà aharÃpessaæ apÅÊento kathaæ nare" Iti rÃjà vicintesi rattiæ; ¤atvÃna taæ marÆ 16 Cetiyassa catuvÃre ÃharitvÃna iÂÂhakà RattÅæ rattÅæ Âhapayiæsu ekekÃhapahonakÃ. 17 Taæ sutvà sumano rÃjà cetiye kammamÃrabhi. AmÆlamettha kamma¤ca na kÃtabbanti ¤Ãpayi. 18 Ekekasmiæ duvÃrasmiæ ÂhapÃpesi kahÃpaïe SoÊasasatasahassÃni, vatthÃni subahÆni ca 19 Vividha¤ca alaÇkÃraæ khajjabhojjaæ sapÃnakaæ GandhamÃlaguÊadÅ ca mukhavÃsakapa¤cakaæ. 20 "YathÃrucitaæ 5 gaïhantu kammaæ katvà yathÃruciæ" Te tatheva apekkhitva adaæsu rÃjakammikÃ. 21 Thupakammasahayattaæ 6 eko bhikkhu nikamayaæ Mattikapiï¬amÃdÃya attanà abhisaÇkhataæ. 22 GantvÃna cetÅyaÂÂhÃnaæ va¤cetvà rÃjakammike Adasi taæ va¬¬hakissa; gaïhanto yeva jani so. 23 TassakÃraæ viditvÃna tatthÃhosi 7 kutuhala. Kamena rÃjà sutvÃna agato pucchi va¬¬hakiæ: 24 "Deva, ekena hatthena pupphÃnÃ'dÃya bhikkhavo Ekena mattÅkÃpiï¬aæ denti mayhaæ; ahampana ----------- 4. [A.S.D.] Va¬¬hÅte 5. [A.] Taæ yathÃruci 6. [E.] ThÆpakamme sahayattaæ. 7. [A.] TassÃhosi. [SL Page 155] [\x 155/] ( 25 Ayaæ Ãgantuko bhikkhu, ayaæ nevÃsiko iti JÃnÃmi nevÃ"ti 8 vaco sutvà rÃjà samappayi 26 Ekaæ balatthaæ dassetuæ mattikÃdÃyakaæ yatiæ. So balatthassa dassesi; 9 so taæ ra¤¤o nivedayi. 27 JÃtimakulakumhe so mahÃbodhaÇgaïe tayo hapÃpetvà balatthena rÃjà dÃpesi bhikkhuno. 28 AjÃnitvà pÆjayitvà Âhitasse'tassa bhikkhuno Balattho taæ nivedesi; tadà taæ jÃni so yati. --------- 29 Kelivate 10 janapade piyaÇgallanivÃsiko Thero cetiyakammasmiæ sahÃyattaæ nikÃmayaæ 30 TassiÂÂhikÃva¬¬hakissa ¤Ãtako idha agato TatthiÂÂhikÃsamattena 11 ¤Ãto katvÃna iÂÂhakaæ 31 Kammaye va¤cayitvana va¬¬hakissa adasi taæ So taæ tattha niyejesi kelÃhalamahosi ca. 32 RÃjà sutvÃ'va taæ Ãha "¤Ãtuæ sakkà tamiÂÂhikaæ," JÃnantopi "na sakkÃti" rÃjÃnaæ Ãha va¬¬haki. 33 "JÃnÃsi taæ tvaæ theraæti" vutto amÃ'ti bhÃsi so. Taæ ¤apanatthaæ appeyi balattha tassa bhupati. 34 Balattho tena taæ ¤atvà rÃjanu¤¤ÃyupÃgato KaÂÂhahÃlapariveïe theraæ passiya mantÅya 35 Therassa gamanaha¤ca gatiÂÂhÃna¤ca 12 jÃniya "Tumhehi saha gacchÃmi sakaæ gÃma"nti bhÃsiya 36 Ra¤¤o sabbaæ nivedesi; rÃjà tassa adÃpayi Vatthayugaæ sahassagghaæ mahagghaæ rattakambalaæ 37 SÃmaïake kaparikkhÃre bahÆke sakkharampi ca SugandhatelanÃÊi¤ca; dÃpetvà anusÃsi taæ. 38 Therena saha gantvà so dissante piyagallake Theraæ sÅtÃya chÃyÃya sodakÃya nisÅdiya 39 Sakkharapanakaæ 13 datvà pÃde telena makkhiya UpÃhanahi yejetvà parikkhÃre upÃnayi; ----------- 8. [E.] DevÃti. 9. [A.] DÅpesi. 10. [E.] KoÂÂhivÃle 11.[E.]TatthiÂÂhikÃya Mattena. [S.] TatthiÂhikasamaæ tena 12. [A.E.] GataÂÂhÃnaæ ca. 13. [A.] Sakkharapanakà [SL Page 126] [\x 126/] ( 40 KulÆpagassa therassa gahità me ime mayÃ, Vatthayugaæ tu puttassa, sabbe tÃni dadÃmi vo" 41 Iti vatvÃna datvà te gahetvà gacchato pana 14 Vanditvà rÃjavavasa ra¤¤o sandesamÃha so. 42 MahÃthÆpe kayiramÃne bhatiyà kammakÃrakà AnekasaÇkhà hi janà pasannà sugatiæ gatÃ. 43 CittappasÃdamattena sugate gati uttamà LabbhatÅti viditvÃna thÆpapÆjaæ kare budho. 44 Ettheva bhatiyà kammaæ karitvà itthiyo duve Tavatiæsamhi nibbattà mahathÆpamhi niÂÂhite, 45 ùvajjitvà pubbakammaæ diÂÂhakammaphalà ubho Gandhamala'diyitvÃna thÆpaæ pÆjetumÃgatÃ; 46 GandhamÃlÃhi pÆjetvà cetiyaæ abhivandisuæ Tasmiæ khaïe bhÃtivaÇkavÃsi thero mahÃsivo 47 Rattibhage mahÃthÆpaæ vandissÃmÅti Ãgato Tà disvÃna mahÃsattapaïïirukkhamapassito 15 48 Adassayitvà attÃnaæpassaæ 16 sampattimabbhutaæ hatvà tÃsaæ vandanÃya pariyosÃne apucchitÃ: 49 "BhÃsate sakalo dÅpo dehobhÃsena vo idha, Kinnu kammaæ karitvana devalokaæ ito gatÃ? " 50 MahÃthÆpe kataæ kammaæ tassa Ãhaæsu devata. Evaæ tathÃgate yeva pasÃdo hi mahapphalo. 51 PupphadhÃnattayaæ 17 thÆpe iÂÂhikÃhi citaæ citaæ Samaæ paÂhaviyà katvà iddhimanto'vasÅdayuæ. 18 52 NavavÃre citaæ sabbaæ evaæ osÅdayiæsu 19 te. Atha rÃjà bhikkhusaÇgha - sannipatamakÃrayi; 53 TatthÃsÅtisahassÃnÅ sannipÃtamhi bhikkhavo; RÃjà saÇghamupÃkamma pÆjetvà abhivandiya 54 IÂÂhakosÅdane hetuæ pÆcchi; saÇgho viyÃkari: "NesÅdanatthaæ thÆpassa iddhimantehi bhikkhuhi ----------- 14. [E.S.] Puna. 15.[E.] Païïarukkhamupassito 16.[A.S.D.] Passi. 17. [A.] PupphayÃnantÃyaæ. 18. [A.E.] Vasadayuæ. 19. [A.E.] OsÃdayiæsu. [SL Page 157] [\x 157/] ( 55 Kataæ etaæ mahÃrÃja, na idÃni karissate; A¤¤athattamakatva taæ mahÃthÆpaæ samÃpaya." 56 Taæ sutvà sumano rÃjà thÆpakammamakÃrayi. PupphÃdhÃnesu 20 dasasu iÂÂhikà dasakoÂiyo. 57 BhikkhusaÇghe sÃmaïere 21 uttaraæ sumanampi ca "CetiyadhÃtugabbhatthaæ pÃsÃïe meghavaïïake 58 ùharathÃ"ti yejesi; te gantvà uttaraæ kuruæ AsÅtiratanÃyÃmavitthÃre ravibhÃsure 59 AÂÂhaÇgulÃni bahale 22 gaïÂhipupphanibhe subhe Cha meghavaïïapÃsÃïe Ãhariæsu khaïe 23 tato. 60 PupphÃdhÃnassa 24 upari majjhe ekaæ nipÃtiya Catupassamhi caturo ma¤jusaæ viya yojiya 25 61 Ekaæ pidhÃnakatthaya 28 disÃbhÃge puratthime Adassanaæ karitvà te Âhapayiæsu mahiddhika. 62 Majjhamhi dhatugabbhassa tassa rÃjà akÃrayi Ratanamayaæ bodhirukkhaæ sabbÃkÃramanoramaæ. 63 AÂÂhÃrasarataniko bandho, sÃkhÃssa pa¤ca ca, PavalamayamÆlo so indanÅle patiÂÂhito. 64 Susuddharajatakkhandhe, maïipattehi sobhito, Hemamayapaï¬upattaphalo, pavÃÊaaÇkuro. 65 AÂÂhamaÇgalikà tassa 27 khandhe puppha-latÃpi ca CatuppadÃnaæ pantÅ ca haæsapantÅ ca sobhanà 66 Uddhaæ caruvitÃnante 28 muttà kiækiïijÃlakà SuvaïïaghaïÂÃpantÅ 29 ca, dÃmÃni ca tahiæ tahiæ. 67 VitÃnacatukoïamhi muttÃdÃmakalÃpako 30 Navasatasahassaggho ekeko Ãsi lambito. 68 Ravicanda-tÃra-rÆpÃni nÃnÃpadumakÃni ca Ratanehi katÃneva vitÃne appitÃna'huæ. ----------- 20. [A.] PupphayÃnesu 21. [A.] Samaïeraæ. 22.[E.] Bahule. 23.[E.] Ghane 24. [A.] PupphayÃnassa. 25.[A.] ChÃdiya. 26. [S.] PidahatatthÃya 27. [E.] AÂÂhamagaælikÃna'ssa 28. [A.] UddhadvÃravitÃnatte. 29. [A.] SuvaïïaghaÂapantÅ. 30.[A.] MuttamayakalÃpako [SL Page 158] [\x 158/] ( 69 AÂÂhuttarasahassÃni vatthani vividhÃni ca MahagghananÃraÇgani vitÃne lambitÃnahuæ. 70 Bodhiæ parikkhipitvÃna nÃnÃratanavedikÃ, MahÃmalakamuttÃhi satthÃro tu tadantare. 71 NÃnÃratanapupphÃnaæ catugandhÆdakassa ca Puïïà puïïaghaÂapantÅ bodhimÆle katÃna'huæ. 72 BedhipÃcÅnapa¤¤atte pallaÇke koÂiagghake 31 SovaïïabuddhapaÂimaæ nisÅdÃpesi bhÃsuraæ. 73 SarÅravayavà tassà paÂimÃya yathÃrahaæ NÃnÃvaïïehi ratanehi katà surucira ahuæ. 74 MahÃbrahmà Âhito tattha rajatacchattadhÃrako; VijayuttarasaÇkhena sakko ca abhisekado; 75 VÅïÃhattho pa¤casikho, kÃÊanÃgo sanÃÂiko, 32, Sahassahattho mÃro ca, sahatthi saha kiÇkaro. 76 PÃcÅnapallaÇkanibhà tÅsu 33 sesadisÃsu ca 33 KoÂikoÂidhanagghà ca palallaÇkà atthatà ahuæ. 77 Bodhiæ ussÅsake katvà nÃnÃratanamaï¬itaæ KoÂidhanagghakaæ yeva pa¤¤attaæ sayanaæ ahu. 78 SattasattÃhaÂhÃnesu tattha tattha yathÃrahaæ AdhikÃre akÃresi brahmÃyÃcanameva ca. 79 Dhammacakkappavatti¤ca, yasapabbajanampi ca Bhaddavaggiyabbajjaæ, jaÂilÃnaæ damanampi ca, 34 80 BimbisÃrÃgama¤cÃpi, rÃjagehappavesanaæ, VeÊuvanassa gahaïaæ, asÅtisÃvake tathà 81 Kapilavatthugamanaæ tathà 35 ratanavaÇkamaæ, RÃhulanandapabbajjaæ, gahaïaæ 36 jetavanassa ca, 82 AmbamÆle pÃÂihÅraæ, tÃvatiæsamhi desanaæ, Devorohaïa-pÃÂiÓÅraæ, therapa¤hasamÃgamaæ, 83 MahÃsamayasuttantaæ rÃhulovÃdameva ca MahÃmaÇgalasutta¤ca, dhanapÃlasamÃgamaæ, ----------- 31. [A.] PallaÇkepi anagghake. 32. [E.S.] SanaÂakÅ. 33. [E.] Sesasatta DasÃsu ca 34. [A.] Damampi ca. 35.[E.] Tattheva. 36. [A.] Gahaæ. [SL Page 159] [\x 159/] ( 84 ùlavakaÇgulimÃla - apalÃladamanampi ca 37 PÃrÃyanakasamitiæ, Ãyuvossajjanaæ tathÃ, 85 SÆkaramaddavaggÃhaæ, siÇgivaïïayugassa ca, PasannodakapÃna¤ca, parinibbÃïameva ca, 86 Devamanussaparidevaæ, therena pÃdavandanaæ, Dahanaæ agginibbÃnaæ, tattha sakkÃrameva ca, 87 DhÃtuvibhaÇgaæ doïena, pasÃdajanakÃni ca Yebhuyyena akÃresi jÃtakÃni sujÃtimÃ. 88 VessantarajÃtakantu vitthÃrena akÃrayi. Tusità purato yÃva bodhimaï¬aæ tatheva ca. 89 Catuddisaæ te cattÃro mahÃrÃjà Âhità ahuæ; Tettiæsa devaputtà ca battiæsa ca kumÃriyo. 90 YakkhasenÃpatÅ aÂÂhavÅsati ca, tatopari A¤jalimpaggahà devÃ, pupphapuïïaghaÂà tato, 91 Naccakà devatà ceva, turiyavÃdakadevatÃ, ùdÃsagÃhakà devà pupphasÃkhÃdharà tathÃ, 92 PadumÃdigÃhakà devÃ, a¤¤e devà ca nekadhà RatanagghiyapantÅ ca dhammacakkÃnameva ca, 93 Khaggadharà devapantÅ, devà pÃtidharà tathÃ, Tesaæ sÅse pa¤cahatthà gandhatelassa pÆrità 94 DukulavaÂÂikÃpantÅ sadà pajjalità ahÆ. Phalikagghiye catukkaïïe 38 ekeko ca mahÃmaïi, 39 95 SuvaïïamaïimuttÃnaæ rÃsiyo vajirassa ca Catukkaïïesu cattÃro katÃ'hesuæ pahassarÃ. 96 MedavaïïakapÃsaïa - bhittiyaæ yeva ujjalà Vijjuta 40 appità Ãsuæ dhÃtugabbhe vibhÆsitÃ. 41 97 RÆpakÃne'ttha sabbÃni dhÃtugabbhe manorame GhanakoÂaÂÅmahemassa kÃrÃpesi mahÅpati. 98 KammÃdhiÂÂhÃyako ettha sabbaæ saævidahÅ imaæ. Indagutto mahÃthero chaÊabhi¤¤o mahÃmatÅ ----------- 37. [A.] MÃlaæ cÃpalÃladamanampi. 38. [A.] Phalikagghicatukkaïïe. 39. [A.] Ekeke ca mahÃmaïiæ. 40.[E.] VijjullatÃ. 41. [A.] DhÃtugabbhehi bhusitÃ. [SL 160] 99 Sabbaæ rÃjiddhiyà etaæ devatÃna¤ca iddhiyà Iddhiyà ariyÃna¤ca asambÃdhaæ patiÂÂhitaæ. 100 TiÂÂhantaæ sugata¤ca pujiyatamaæ lokuttamaæ nittamaæ DhÃtuæ 42 tassa vicuïïitaæ 43 janahitaæ Ãsiæsatà pÆjiya Pu¤¤aæ taæ samamicca'vecca matimà saddhÃguïÃlaÇkato TiÂÂhantaæ sugataæ viya'ssa munino dhÃtu ca sampÆjaye. SujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse Dhatugabbharacano nÃma TÅæsatimo paricchedo. --------- Ekatiæsatimo paricchedo 1 DhÃtugabbhamhi kammÃni niÂÂhÃpetvà arindamo SannipÃtaæ kÃrayitvà saÇghassa idamabravÅ. 2 "DhÃtugabbhamhi kammÃni mayà niÂÂhÃpitÃni hi; Suve dhÃtuæ nidhessÃmi; bhante jÃnÃtha dhÃtuyo" 3 Idaæ vatvà mahÃrÃjà nagaraæ pÃvisÅ; tato DhÃtuÃharakaæ bhikkhuæ bhikkhusaÇgho vicintiya 1 4 Soïuttaraæ nÃma yatiæ pÆjÃparipeïavÃsikaæ DhÃtÃharaïakammamhi chalabhi¤¤aæ niyojayi. 5 CÃrikaæ varamÃnamhi nÃthe lokahitÃya hi Nanduttaro'ti nÃmena gaÇgÃtÅramhi maïavo 6 NimantetvÃbhisambuddhaæ 2 saha saÇghaæ abhojayi. Satthà payagapÃÂÂhÃne 3 sasaÇgho nÃvamÃruhi. 7 Tattha bhaddajithero tu chaÊabhi¤¤o mahiddhiko JalapakkhalitaÂÂhÃnaæ disvà bhikkhÆ idaæ vadi: 8 "MahÃpanÃdabhutena mayà vuttho suvaïïayo PÃsÃdo patito ettha pa¤cavÅsatiyojane; 9 Taæ papuïitvà gaÇgÃya jalaæ pakkhalitaæ idha" BhikkhÆ asaddahantà taæ satthuno naæ nivedayuæ. 10 SatthÃ'ha "kaÇkhaæ bhikkhÆnaæ vinedehÅ"ti, so tato ¥Ãpetuæ brahmaloke'pi vasavattÅsamatthataæ ----------- 42. [E.] DhÃtu 43. [E.] Vicuïïità 1. [E.] VicintayÅ 2. [A.] NimantetvÃhi sambuddhaæ 3. PaÂÂane. [SL Page 161] [\x 161/] ( 11 Iddhiyà nahamuggantvà sattatÃlasame Âhito DussathÆpaæ brahmaloke Âhapetvà va¬¬hite kare. 12 IdhÃnetvà dassayitvà janassa puna taæ tahiæ hapayitvà yathÃÂhÃne iddhiyà gaÇgamÃgato 4 13 PÃdaæguÂÂhena pÃsÃdaæ gahetvà thupikÃya so UssÃpetvÃna dassetvà janassa khipi taæ tahiæ 14 Nanduttaro mÃïavako disvà taæ pÃÂihÃriyaæ "ParÃyattamahaæ dhÃtuæ pahÆ Ãnayituæ siyaæ 5" 15 Iti patthayi; tenetaæ saÇgho soïuttaraæ yatiæ Tasmiæ kamme niyojesi soÊasavassikaæ api. 16 "ùharÃma kuto dhÃtuæ?" Iti saÇghamapucchi so. Kathesi saÇgho therassa tassa tà dhÃtuye iti: 17 "Parinibbaïama¤camhi nipanno lokanÃyako DhÃtuhipi lokahitaæ kÃtuæ devindamabiruvi: 18 "Devinda'ÂÂhasu doïesu mama sÃrÅradhatusu Ekaæ doïaæ rÃmagÃme koÊiyehi ca sakkataæ 19 Nagalekaæ tato nÅtaæ, tato nagehi sakkataæ, LaÇkÃdÅpe mahathÆpe nidhÃnÃya bhavissati." 20 MahÃkassapathero'pi dÅghadassÅ mahÃyati Dhammasokanarindena dhatuvitthÃrakÃraïà 21 RÃjagahassa sÃmante ra¤¤Ã ajÃtasattunà KÃrÃpento 6 mahÃdhÃtunidhÃnaæ sÃdhusaÇkhataæ 22 SattadoïÃni dhÃtunaæ ÃharitvÃna kÃrayi; RÃmagÃmamhi doïantu satthu citta¤¤u na'ggahi. 23 MahÃdhÃtunidhÃnaæ taæ dhammÃsokopi bhupati Passitvà aÂÂhamaæ doïaæ ÃïÃpetuæ matiæ akÃ; 25 MahÃthÆpe nidhÃnatthaæ vihitaæ taæ jineni'ti DhammÃsokaæ nivÃresuæ tattha khÅïÃsava yatÅ. 26 RÃmagÃmamhi thupo tu gaÇgÃtÅre kato, tato Bhijji gaÇgÃya oghena; so tu dhÃtukaraï¬ako ----------- 4. [E.] GaÇgamogato. 5. [A.] Sayaæ. 6. [A.] KarÃpitaæ. [SL Page 162] [\x 162/] ( 26 Samuddaæ pavisitvÃna dvidhà bhinne jale tahiæ NÃnÃratanapÅÂhamhi aÂÂhà rasmisamÃkulo. 27 NÃgà disvà karaï¬aæ taæ kÃÊanÃgassa rÃjino Ma¤jerikanagahavanaæ upagamma nivedayuæ 28 DasakoÂisahassehi gantvà nÃgehi so tahiæ DhÃtu tà abhipÆjento netvÃna bhavanaæ sakaæ 29 Sabbaratanamayaæ 7 thÆpaæ tassopari gharaæ tathà MÃpetvà saha nÃgehi sadà pÆjeti sÃdaro. 30 ùrakkhà mahatÅ tattha, gantvà dhÃtu idhÃnaya; Suve dhÃtunidhÃnaæ hi bhumipÃlo karissati" 31 Iccevaæ saÇghavacanaæ sutvà sadhÆ'ti so pana GantabbakÃlaæ pekkhanto pariveïamagà sakaæ. 32 "Bhavissati suve dhÃtunidhÃna"nti mahÅpati CÃresi nagare bheriæ; sabbakiccaæ vidhÃya taæ 8 33 Nagaraæ sakala¤cive idhÃgÃmi¤ca a¤jasaæ AlaÇkÃrayi sakkaccaæ; nÃgare ca vibhusayi 34 Sakko devanamindo ca laÇkÃdÅpamasesakaæ ùmantetva vissakammaæ alaÇkarayi nekadhà 35 Nagarassa catudvÃre vatthabhattaæ hi nekadha 9 MahÃjanopabhogatthaæ ÂhapÃpesi narÃdhipo. 36 Uposathe païïarase aparaïhe sumÃnaso Paï¬ito rÃjakiccesu sabbÃlaÇkÃramaï¬ito 37 SabbÃhi nÃÂakitthihi yodhehi sÃyudhehi ca Mahatà ca baloghena ÓatthivÃjirathehi ca 38 NÃnÃvidhavibhusehi 10 sabbato parivÃrite ùruyha surathaæ aÂÂhà suseta-catusindhavaæ. 39 Bhusitaæ kaï¬ulaæ hatthiæ kÃretvà pÆrate subhaæ SuvaïïavaÇgoÂadharo setacchattassa heÂÂhito. 40 AÂÂhuttarasahassÃni nÃgaranÃriye 11 subhà SupuïïaghaÂabhusayo taæ rathaæ parivÃrayuæ. ----------- 7. [A.] Sabbaratanayaæ. 8.[E.S.] SabbakiccavidhÃyakaæ. 9. [E.] Vattha BhattÃdikani so. 10. [A.] Vibhusahi. 11. [A.] Narà ca nÃriyo. [SL Page 163] [\x 163/] ( 41 NÃnÃpuppha - samuggÃni tatheva daï¬adÅpikà Tattakà tattakà eva dhÃrayitvana itthiyo. 42 AÂÂhuttarasahassÃni dÃrakà samalaÇkatà Gahetvà parivÃresuæ nÃnÃvaïïadhaje subhe. 43 NÃnÃturiyaghosehi anekehi tahiæ tahiæ Hatthassarathasaddehi bhijjante viya bhutale 44 Yanto mahÃmeghavanaæ siriyà so mahÃyaso Yante'va nandanavanaæ devarÃjà asohatha.12 45 Ra¤¤o niggamanÃramhe mahÃturiyaravaæ pure Pariveïe nisinno'va sutvà soïuttaro yati 46 Nimujjitva puthuviyà gantvÃna nÃgamandiraæ NÃgarÃjassa purato tattha pÃturahÆ lahuæ. 47 VuÂÂhÃya abhivÃdetvà pallaÇke taæ nivesiya 13 SakkaritvÃna nÃgindo pucchi Ãgatadesakaæ. 48 Tasmiæ vutte atho pucchi therÃgamanakÃraïaæ; VatvÃ'dhikÃraæ sabbaæ so saÇghasandesamabruvi. 49 "MahÃthÆpe nidhÃnatthaæ buddhena vihità idha Tava hatthagatà dhÃtu, dehi tà kira me tuvaæ." 50 Taæ sutvà nÃgarÃjà so atÅva domanassito "Pahu ayaæ hi samaïo balakkÃrena gaïhituæ 51 Tasmà a¤¤attha netabbà dhÃtuyo" iti cintiya TatthaÂÂhitaæ bhÃgineyyaæ ÃkÃrena nivedayi. 52 NÃmena 14 vÃsuladatto jÃnitvà tassa iÇgitaæ Gantvà taæ cetiyagharaæ gilitvà taæ karaï¬akaæ 53 SinerupÃdaæ gantvÃna kuï¬alÃvattako sayi. TiyojanasataædÅgho bhogo, yojanavaÂÂavÃ. 54 AnekÃti sahassÃni mapetvana 15 phaïani ca; DhÆpÃyati pajjalatÅ sayitvà so mahiddhiko 55 AnekÃni sahassÃni attanà sadise ahÅ MÃpayitvà sayÃpesi samantà parivÃrite. ----------- 12. [E.] Yanto nandavanaæ devarÃjà rÃjÃva'sobhatha 13. [E.] NisÅdiya 14. [E.S.] NÃmena so. 15. [A.] MapitÃni. [SL Page 164] [\x 164/] ( 56 BahÆ devà ca nÃgà ca osariæsu tahiæ tadÃ. "Yuddhaæ ubhinnaæ nÃgÃnaæ passissÃma mayaæ" iti. 57 MÃtulo bhÃgineyyena haÂà tà dhÃtuyo iti ¥atvÃ'ha theraæ taæ "dhÃtu natthi me santike" iti. 58 ùditoppabhutÅ thero tÃsaæ dhÃtunamÃgamaæ VatvÃna 16 nÃgarÃjaæ taæ "dehi dhÃtu" ti abruvi. 59 A¤¤athà sa¤¤apetuæ taæ theraæ so uragÃdhipo ùdÃya cetiyagharaæ gantvà taæ tassa vaïïayi: 60 "Anekadhà anekehi ratanehi susaÇkhataæ Cetiyaæ cetiyagharaæ passa bhikkhu sunimmitaæ; 61 LaÇkadÅpamhi sakale sabbÃni ratanÃni pi SopÃïante pÃÂikampi nÃgghanta'¤¤esu kà kathÃ? 62 MahÃsakkÃraÂhÃnamhà appasakkaraÂhÃnakaæ Dhatunaæ nayanaæ nÃma na yuttaæ bhikkhu vo idaæ." 63 "SaccÃbhisamayo nÃga, tumhÃkaæ hi na vijjati 17 SaccÃbhisamayaÂÂhÃnaæ netuæ yuttaæ hi dhÃtuyo." 64 "SaæsÃradukkhamokkhÃya uppajjanti tathÃgatÃ, BuddhassÃyamadhippÃyo, 18 tena nessÃma 19 dhÃtuyo. 65 DhÃtunidhÃnaæ ajjeva so hi rÃjà karissati; Tasmà papa¤camakaritvà lahuæ me dehi dhÃtuyo" 66 NÃgo Ãha "sace bhante tuvaæ passasi dhÃtuyo Gahetvà yÃhi," taæ thero tikkhattuæ taæ bhaïÃpiya. 67 Sukhumaæ karaæ mÃpayitvà thero tatraÂÂhito'va so BhÃgineyyassa vadane hatthampakkhippa tÃvade 68 DhÃtukaraï¬aæ ÃdÃya "tiÂÂha nÃgÃ"ti bhÃsiya Nimujjitvà paÂhaviyaæ pariveïamhi uÂÂhahi. 69 NÃgarÃjà "gato bhikkhu amhehi va¤cito" iti. DhÃtuÃnayanatthÃya bhÃgineyassa pÃhiïi. 70 BhÃgineyyo'tha kucchimhÅ apassitvà karaï¬akaæ ParidevamÃno Ãgantvà mÃtulassa nivedayi. ----------- 16. [A.] MantvÃna. 17. [A.] TumhÃkampi. 18.[E.] Buddhassa cetthÃdhippÃyo. 19. [A.] NeyyÃma. [SL Page 165] [\x 165/] ( 71 Tadà so nÃgarÃjÃpi "va¤citamha mayaæ" iti Paridevi; nÃgà sabbe pi parideviæsu pÅÊitÃ.20. 72 BhikkhunÃgassa vijaye tuÂÂhà devà samÃgatÃ. DhÃtuyo pÆjayantà tà teneva saha Ãgamuæ. 73 ParidevamÃnà Ãgantvà nÃgà saÇghassa santike Bahudhà parideviæsu dhÃtÃharaïadukkhitÃ. 74 Tesaæ saÇgho'nukampÃya thokaæ dhÃtumadÃpayi. Te tena tuÂÂhà gantvÃna pÆjÃbhaï¬Ãni Ãharuæ. 75 Sakko ratanapallaÇkaæ soïïavaÇgoÂameva ca ÃdÃya saha devehi taæ ÂhÃnaæ samupÃgato. 76 Therassa uggataÂÂhÃne kÃrite vissakammunà PatiÂÂhapetvà pallaÇkaæ subhe ratanamaï¬ape. 77 DhÃtukaraï¬amÃdÃya tassa therassa hatthato CaÇgoÂake ÂhapetvÃna pallaÇke pavare Âhapi. 78 Brahmà chattamadhÃresi; santusito vÃlavÅjaniæ; MaïitÃlavaïÂaæ suyÃmo; sakko saÇkhaæ tu sodakaæ 79 CattÃro tu mahÃrÃjà aÂÂhaæsu khaggapÃïino; Samuggahatthà tettÅæsa devaputtà mahiddhikà 80 PÃricchattakapupphehi pÆjayantà tahiæ ÂhitÃ. 21 KumÃriyo tu dvattiæsa daï¬adÅpadharà ÂhitÃ. 81 PalÃpetvà duÂÂhayakkhe yakkhasenÃpatÅ pana AaÂÂhavÅsati aaÂÂhaæsu Ãrakkhaæ kurumÃnakÃ. 82 VÅïaæ vadayamÃno'va aÂÂhà pa¤casikho tahiæ; RaÇgabhumiæ mÃpayitvà timbarÆ turiyaghosavÃ. 83 Anekà 22 devaputtà ca sÃdhugÅtappayojakÃ; MahÃkÃÊo nÃgarÃjà thÆyamÃno anekadhÃ. 84 DibbaturiyÃni vajjanti; dibbasaægÅti vattati; DibbagandhÃdivassÃnÅ 23 vassÃpenti ca devatà 85 So indaguttathero tu mÃrassa paÂibÃhanaæ CakkavÃÊasamaæ katvà lohacchattamamÃpayi. ----------20. [E.S.] Piï¬ità 21. [E.] Gatà 22. [E.] Aneka. 23. [A.] Dibba gandhÃni vassÃni. [SL Page 166] [\x 166/] ( 86 DhÃtunaæ purato ceva tattha tattha va pa¤casu hÃnesu gaïasajjhÃyaæ karisvakhilabhikkhavo. 87 TatthÃ'gamà mahÃrÃjà pahaÂÂho duÂÂhagÃmaïÅ SÅsenÃ'dÃya ÃnÅte vaÇgoÂamhi suvaïïaye 88 hapetvà dhÃtuvaÇgoÂaæ patiÂÂhÃpiya Ãsane DhÃtuæ pÆjiya vanditvà Âhito pa¤jaliko tahiæ, 89 DibbachattÃdikÃnettha dibbagandhÃdikÃni ca PassitvÃ, dibbaturiyÃdi - sadde sutvà ca khattiyo 90 Apassitvà brahmadevo tuÂÂho acchariyabbhuto DhÃtu chattena pÆjesi, laÇkÃrajje'hisi¤ci ca. 91 "Dibbacchattaæ mÃnusa¤ca vimutticchattameva ca Iti ticchattadharissa lokanÃthassa satthuno 92 Tikkhattumeva me rajjaæ dammi"ti haÂÂhamÃnaso Tikkhattumeva dhatunaæ laÇkÃrajjamadÃsi so. 93 PÆjayanto dhÃtuyo ta devehi mÃnusehi ca Saha caÇgoÂakeheva sÅsenÃdÃya khattiyo 94 BhikkhusaÇghaparibbÆÊho katvà thÆpaæ padakkhiïaæ PacÅnato Ãharitvà dhÃtugabbhamhi otarÅ. 95 Arahanto channavuti - koÂiyo thÆpamuttamaæ Samantà parivÃretvà aÂÂhaæsu katapa¤jalÅ. 96 Otaritva dhatugabbhaæ mahagghe sayane subhe hapessÃmÅti cintente pÅtipuïïanarissare 97 SadhÃtu-dhÃtuvaÇgoÂo uggantvà tassa sÅsato SattatalappamÃïamhi akÃsamhi Âhito tato 98 Sayaæ karaï¬o vivari; uggantvà dhÃtuyo tato Buddhavesaæ gahetvÃna lakkhaïabya¤janujjalaæ 99 Gaï¬ambamÆle buddho'va yamakaæ pÃÂihÃriyaæ Akaæsu 24 dharamÃnena sugatena adhiÂÂhitaæ. 100 TampÃÂihÃriyaæ disvà pasannekaggamÃnasà Devà manussà arahattaæ pattà dvÃdasakoÂiyo. 101 Sesà 25 phalattayaæ pattà atÅtà gaïanÃpathaæ. HitvÃ'tha buddhavesaæ tà karaï¬amhi patiÂÂhahuæ. ----------- 24. [A.] AkÃsuæ 25. [E.] Sesaæ. [SL Page 167] [\x 167/] ( 102 Tato oruyha caÇgoÂo ra¤¤o sÅse patiÂÂhahi. Sahi'ndaguttatherena nÃÂakÅhi va so pana 103 DhÃtugabbhaæ pariharaæ patvÃna sayanaæ subhaæ VaÇgeÂaæ ratanapallaÇke Âhapayitvà junindharo 104 Dhovitvana puno 26 hatthe gandhavasitavÃrinà CatujÃtiyagandhena ubbaÂÂetva sagÃravo 105 Karaï¬aæ vivaritvÃna tà gahetvÃna dhÃtuyo Iti cintesi bhumindo mahÃjanahitatthiko: 106 "AnÃkulà kehici pi yadi hessanti dhÃtuyo; Janassa saraïaæ hutvà yadi Âhassanti dhÃtuyo, 107 Satthu nipannÃkÃrena parinibbÃïama¤cake Nipajjantu supa¤¤atte sayanamhi mahÃrahe" 108 Iti cintiya se dhÃtu Âhapesi sayanuttame; TadÃkÃrà dhÃtuyo ca sayiæsu sayanuttame. 109 ùsÃÊhi-sukkapakkhassa païïarasaupesathe UttarÃsÃÊhanakkhatte evaæ dhatu patiÂÂhitÃ. 110 Saha dhÃtupatiÂÂhÃnà akampittha mahÃmahÅ; PÃÂihÅrani nekÃni pavattiæsu anekadhÃ. --------111 RÃjà pasanno dhÃtu tà setacchattena pÆjayi; LaÇkÃya rajjaæ sakalaæ sattahÃni adasi ca. 112 Kaye ca sabbÃlaÇkÃraæ dhÃtugabbhamhi pÆjayi; Tathà nÃÂakiyo 'maccÃ, parisÃ, devatÃpi ca. 113 VatthaguÊaghatÃdÅni datva saÇghassa bhupati BhikkhÆhi gaïasajjhÃyaæ karetva'khilarattiyaæ 114 PÆnÃhani pure bheriæ cÃresi "sakalà janà Vandantu dhÃtu sattahaæ imaæ"ti janatahito. 115 Indagutto mahÃthero adhiÂÂhasi mahiddhiko "DhÃtu 27 vanditukÃmà ye laÇkÃdÅpamhi manusa 116 Taæ khaïaæ yeva Ãgantvà vanditvà dhÃtuyo idha YathÃsakaæ gharaæ yantu," taæ yathÃÂhiÂÂhitaæ ahÆ. ----------- 26. [E.] Dhovitva puna so. 27. [A.] Dhatuæ [SL Page 168] [\x 168/] ( 117 So mahabhikkhusaÇghassa maharÃjà mahÃyaso MahÃdÃnaæ pavattetvà taæ sattÃhaæ nirantaraæ 118 ùcikkhi "dhÃtugabbhamhi kiccaæ niÂÂhÃpitaæ mayÃ; DhÃtugabbhapidhÃnaæ tu saÇgho jÃnitumarahati" 119 SaÇgho te dve sÃmaïere tasmiæ kamme niyojayi. Pidahiæsu dhÃtugabbhaæ pÃsÃïenÃ'haÂena te, 120 "MÃlettha mà milayantu, gandhà sussantu mà ime, Mà libbÃyantu dÅpà ca, mà ki¤cà pi vipajjatu, 121 Medavaïïà cha pÃsÃïà sandhÅyasantu nirantarÃ" Iti khÅïÃsavà ettha sabbametaæ adhiÂÂhahuæ. 122 ùïÃpesi mahÃrÃjà "yathÃsattiæ mahÃjano DhÃtunidhÃnakÃne'ttha karotu" ti hitatthiko. 123 MahÃdhÃtunidhÃnassa piÂÂhimhi ca mahÃjano Akà sahassadhÃtunaæ nidhÃnÃni yathÃbalaæ. 124 PidahÃpiya taæ sabbaæ rÃjà thÆpaæ samÃpayi; Caturassavayaæ vettha cetiyamhi samÃpayi 28 125 Pu¤¤Ãni evamamalÃni saya¤ca santo Kubbanti sabbavibhavuttamapattihetu 29 KÃrenti vÃpi hi'khilà 30 parisuddhacittà NÃnÃvisesajanatà parivÃrahetu'ti. SujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse DhÃtunidhÃnaæ nÃma Ekatiæsatimo paricchedo --------- Dvattiæsatimo paricchedo. 1 AniÂÂhite chattakamme sudhÃkamme ca cetiye MÃraïantikarogena rÃjà Ãsi gilÃnako. 2 Tissaæ pakkosayitvà so kaïiÂÂhaæ dÅghavÃpito "ThÆpe aniÂÂhitaæ kammaæ niÂÂhÃpehÅ"ti abruvi. ----------- 28. [E.] Potthake imissà gÃthÃyanattaraæ ayampi gÃthà dissati "Evaæ acintiya buddhÃ; buddhadhammà acintiyÃ; Acintiyesu pasannÃnaæ vipÃko hoti acintiyo" 29. [A.] Hetuæ 30. [E.] CÃpi hi pare. [SL Page 169] [\x 169/] ( 3 BhÃtuno dubbalattà so tunnavÃyehi kÃriya Ka¤cukaæ suddhavatthehi tena chÃdiya cetiyaæ 4 CittÃrehi kÃresi vedikaæ tattha sÃdhukaæ. PantÅ puïïaghaÂÃna¤ca, pa¤caÇgulakapantikaæ, 5 ChattakÃrehi 1 kÃresi chattaæ veÊumayaæ tathà Kharapattamaye candasÆriye muddhavediyaæ 2 6 LÃkhÃkuÇkukehe'taæ cittayitvà sucittitaæ Ra¤¤o nivedayÅ "thÆpe kattabbaæ niÂÂhitaæ" iti. 7 SivikÃya nipajjitvà idhÃntvà mahÅpati Padakkhiïaæ karitvÃna sivikÃye'va cetiyaæ 8 Vanditvà dakkhiïadvÃre sayane bhumisatthate Sayitvà dakkhiïapassena so mahÃthupamuttamaæ 9 Sayitvà vÃmapassesa lohÃsÃdamuttamaæ Passanto sumano Ãsi bikkhusaÇgapurakkato. 10 GilÃnapucchanatthÃya Ãgatà hi 3 tato tato ChannavutikoÂiyo bhikkhÆ tasmiæ Ãsuæ samÃgame, 11 GaïasajjhÃyamakaruæ vaggabandhena bhikkhavo. TheraputtÃbhayaæ theraæ tatthÃ'disvà mahÅpati: 12 'AÂÂhavÅsa-mahÃyuddhaæ yujkdanto aparÃjayaæ Yo so na paccudÃvatto mÃyodho vasÅ mama 13 Maccuyuddamhi sampatte 4 disvà ma¤¤e parÃjayaæ IdÃni so maæ nopeti thero therasutÃbhayo" 14 Iti cittayi; so thero jÃnitvà tassa cintitaæ Karindanadiyà sÅse vasaæ pa¤jalipabbate 15 Pa¤cakhÅïÃsavasataparivÃrena iddhiyà NahasÃ'gamma rÃjÃnaæ aÂÂhÃsi parivÃriya. 16 RÃjà disvà pasanno taæ purato ca nisÅdiya "Tumhe dasamahÃyodhe gaïhitvÃna pure ahaæ 17 Yujjhiæ; idÃni eko'va maccunà yuddhamÃrabhiæ, Maccusattuæ parÃjetuæ na sakkomÅ" ti Ãha ca. ----------- 1. [E.] NaÊakÃrehi. 2. [S.] Muï¬avediyaæ 3. [E.] ùgatehi (bahusu) 4. [A.] Sampatto [SL Page 170] [\x 170/] ( 18 ùha thero "mahÃrÃja mà bhÃyi manujÃdhipa, Kilesasattuæ ajinitvà ajeyyo maccusattuko. 19 Sabbampi saÇkhÃragataæ avassaæ yeva hijjati; "Aniccà sabbasaÇkhÃrÃ" iti vuttaæ hi satthunà 20 LajjÃ-sÃrajjarahità buddhe pe'ti aniccatÃ; Tasmà aniccà saÇkhÃrà dukkhÃ'nattÃti cittaya. 21 Dutiye attabhÃve pi dhammaccando mahà hi te; UpaÂÂhite devaloke hitvà dibbaæ sukhaæ tuvaæ. 22 IdhÃgamma bahuæ pu¤¤aæ akÃsi ca anekadhÃ; Karaïampekarajjassa sÃsanujjotanÃya te 23 MahÃpu¤¤a,kataæ pu¤¤aæ yÃvajjadivasà tayà Sabbaæ nussaramevaæ te sukhaæ sajju bhavissati" 24 Therassa vacanaæ sutvà rÃjà attamano ahÆ, "Avassayo maccuyuddhe pi 5 tvaæ mesÅ" ti abhÃsi taæ. 25 Tadà ca ÃharÃpetvà pahaÂÂho pu¤¤apotthakaæ VÃcetuæ lekhakaæ Ãha, so taæ vÃcesi potthakaæ 26 EkÆnasatavihÃrà mahÃrÃjena kÃritÃ; EkÆnavÅsakoÂÅhi vihÃro maricacaÂÂi ca; 27 Uttamo lohapÃsÃdo tiæsakoÂÅhi kÃrito; MahÃthÆpe anaggÃni kÃrità catuvÅsati; 6 28 MahÃthÆpamhi sesÃni kÃritÃni subuddhinà KoÂisahassaæ agghanti mahÃrÃjÃ"ti vÃcayi. 29 "KoÂÂhanÃmamhi 7 malaye akkakkÃyika-chÃtake Kuï¬alÃni mahagghÃni duve datvÃna gaïhiya 30 KhÅïÃsavÃnaæ pa¤cannaæ mahÃtherÃnamuttamo Dinno pasannacittena kaæguambilapiï¬ako; 31 CÆÊaÇganiyayuddamhi parÃjitvà 8 palÃyatà KÃlaæ ghosÃpayitvÃna Ãgatassa vihÃyasà 32 KhÅïÃsavassa yatino attÃnamanapekkiya Dinnaæ sarakabhatta"ntÅ vutte Ãha mahÅpati: ----------- 5. [E.] Dviyuddhepi 6.[E.] KÃritÃni tu vÅsati. 7. [E.S.] KoÂÂanÃmamhi. [A.] KoÊambanÃma. 8.[E.] Parajjhitvà (bahusu) [SL Page 171] [\x 171/] ( 33 "VihÃramahasattÃhe, pÃsÃdassa mahe tathÃ, ThÆpÃramhe tu 8 sattÃhe, tathà dhÃtunidhÃnake, 34 VÃtuddisassa ubhato saÇghassa mahato mayà MahÃrahaæ mahadÃnaæ avisesaæ pavattatitaæ; 35 MahÃvesÃkhapÆjà ca catuvÅsati kÃrayiæ; DÅpe saÇghassa tikkhattuæ ticÅvaramadÃpayiæ; 36 Satta satta dinÃneva dÅpe rajjamahaæ imaæ Pa¤cakkhattuæ sÃsÃnamhi adÃsiæ haÂÂhamÃnaso. 37 Satataæ dvÃdasaÂÂhÃne sappinà suddhavaÂÂiyà DÅpasahassaæ jÃlesiæ pÆjento sugataæ ahaæ. 38 Niccaæ aÂÂhÃrasaÂÂhÃne vejjehi vihitaæ ahaæ GilÃnabhattabhesajjaæ gilÃnÃnamadÃpayi, 39 CatuttÃÊÅsaÂhÃnamhi saÇkhataæ madhupÃyasaæ Tatattakesveva ÂhÃnesu telullopakameva ca, 40 Ghate pakke mahÃjÃlapÆve ÂhÃnamhi tattake Tatheva saha bhattehi 9 niccameva adÃpayiæ. 41 Uposathesu divasesu mÃse mÃse ca aÂÂhasu LaÇkÃdÅpe vihÃresu dÅpatelamadÃpayiæ.10 42 DhammadÃnaæ namahantantÅ sutvà ÃmisadÃnato LohapÃsÃdato heÂÂhà saÇghamajjhamhi Ãsane 43 "OsÃressÃmi saÇgassa maÇgalasutta" miccahaæ Nisinno osÃrayituæ nÃsakkhiæ saæghagÃravÃ, 44 Tatoppabhuti laÇkÃya vihÃresu tahiæ tahiæ Dhammakathaæ kathÃpesiæ sakkaritvÃna desake. 45 Dhammakathikassekassa sappi-phÃïita-sakkharaæ NÃÊiæ nÃÊimadÃpesiæ; dÃpesiæ caturaÇgulaæ 46 MuÂÂhikaæ yaÂÂhimadhukaæ; dÃpesiæ sÃÂakadvayaæ. Sabbampissariye dÃnaæ na me hÃseti mÃnasaæ; 47 JÅvitaæ anapekkhitvà duggatena satà mayà DinnadÃnadvayaæ yeva tamme hÃseti mÃnasaæ." --------- ----------- 8. [E.] ThupÃrambhana. 9.[E.] Bhattena. 10. [A.] DÅpatesamadÃpayi. [SL Page 172] [\x 172/] ( 48 Taæ sutvà abhayo thero taæ dÃnadvayameva so Ra¤¤o cittappasÃdatthaæ saævaïïesianekadhÃ. 49 Tesu pa¤casu theresu kaÇguambilagÃhako MaliyadevamahÃthero 11 sumanakÆÂamhi pabbate 50 Navannaæ bhikkhusatÃnaæ datvà taæ paribhu¤ji so. PaÂhavÅcÃlako 12 dhammaguttatthero tu taæ pana 51 KalyÃïikavihÃramhi bhikkhunaæ saævihÃjiya DasaddhasatasaÇkhÃnaæ paribhogamakà sayaæ 52 TalaÇgaravÃsiko 13 dhammadinnatthero piyaæguke DÅpe dasasahassÃnaæ datvÃna paribhu¤ji taæ. 53 MaÇgaïavÃsiko buddatissatthero mahiddhiko KelÃse saÂÂhisahassÃnaæ datvÃna paribhu¤ji taæ 54 MahÃvyaggho ca thero taæ ukkanagaravihÃrake 14 Datvà satÃnaæ sattantaæ paribhogamakà sayaæ. 55 SarakabhattagÃhÅ tu thero piyaÇgudÅpake DvÃdasabhikkhusahassÃnaæ; datvÃna paribhu¤ji taæ," 56 Iti vatvÃ'bhayatthero ra¤¤o hÃsesi mÃnasaæ RÃjà cittampasÃdetvà taæ theraæ idamabruvi: 57 "CatuvÅsati-vassÃni 15 saÇghassa upakÃrako Ahamevaæ 16 hotu kÃyo'pi saÇghassa upakÃrako; 58 MahÃthÆpadassanaÂÂhÃne saÇghassa kammamÃlake SarÅraæ saæghadÃsassa tumhe jhÃpetha me" iti. 59 KaïiÂÂhaæ Ãha "bho tissa, mahÃthÆpe aniÂÂhitaæ NiÂÂhÃpehi tuvaæ sabbaæ kammaæ sakkacca sÃdhukaæ; 60 SÃyaæ pÃto ca pupphÃni mahÃthÆpamhi pÆjaya; Tikkhattuæ upahÃra¤ca mahÃthÆpassa kÃraya, 61 SÃyaæ pÃto ca pupphÃni mahÃthÆpamhi pÆjaya; Tikkhattuæ upahÃra¤ca mahÃthÆpassa kÃraya, 61 PaÂiyÃdita¤ca yaæ vaÂÂaæ mayà sugatasÃsane Sabbaæ aparihÃpetvà tÃta, vattaya taæ tuvÃ. 62 SaÇghassa tÃta, kiccesu mà pamajjittha 17 sabbadÃ" Iti taæ anusÃsitvà tuïhÅ Ãsi mahÅpati. ----------- 11. [E.] Malayadeva - [S.] MaliyamahÃdevathero 12. [A.] PaÂhavipÃlake 13. [A.E.] TalaÇgavÃsiko 14.[A.] UkkanagavihÃrake. 15.[A.] VassÃnaæ 16. [A.] Ayameva. 17. [A.] PamÃdittha. [SL Page 173] [\x 173/] ( 63 TaÇkhaïaæ gaïasajjhÃyaæ bhikkhusaÇgho akÃsi ca, Devatà cha rathe ceva chahi devehi Ãnayuæ. 64 YÃcuæ visuæ visuæ devavà rÃjÃnaæ te rathe Âhità "AmhÃkaæ devalokaæ tvaæ ehi rÃja manoramaæ" 65 RÃjà tesaæ vÃco sutvà "yÃva dhammaæ suïomahaæ AdhivÃsetha tÃvÃ"ti hatthÃkÃrena vÃrayi. 66 VÃretigaïasajjhÃyamiti mantvÃna 18 Óikkhavo SajjhÃyaæ Âhapayuæ; rÃjà pucchi taïÂhÃnakÃraïaæ 67 "ùgamethÃ'ti sa¤¤Ãya dinnattÃ'ti vadiæsu te. RÃjà "ne'taæ tathà bhante," iti vatvÃna taæ vadi. 68 Taæ sutvÃna janà kevi "bhÅto maccubhayà ayaæ LÃlappatÅ"ti ma¤¤iæsu; tesaæ kaÇkhÃvinodanaæ 69 KÃretuæ abhayatthero rÃjÃnaæ evamÃna so "JÃnÃpetuæ kathaæ sakkà ÃnÅtà te rathÃ" iti? 70 PupphadÃmaæ khipÃpesirÃjà nabhasi paï¬ito; TÃni laggÃni lambiæsu rathÅsÃsu visuæ visuæ. 71 ùkÃse lambamÃnÃni tÃni disvà mahÃjano KaÇkhaæ paÂivinodesi. RÃjà theramabhÃsi taæ: 72 "Katamo devaloko hi rammo bhante"ti? So bruvi: "TusitÃnaæ puraæ rÃja, rammaæiti sataæ mataæ; 73 BuddhabhÃvÃya samayaæ olokento mahÃdayo Metteyyo bodhisatto hi vasate tusite pure." 74 Therassa vacanaæ sutvà mahÃrÃjà mahÃmati Olokento mahÃthÆpaæ nipanno ca nimÅlayi. 75 Cavitvà taækhaïaæ yeva tusità ÃhaÂe rathe Nibbattitvà Âhito yeva dibbadeho adissatha 19 76 Katassa pu¤¤akammassa phalaæ 20 dassetumattano 20 MahÃjanassa dassento attÃnaæ samalaÇkataæ 77 RathaÂÂho yeva tikkhattuæ mahÃthÆpaæ padakkhiïaæ KatvÃna thÆpaæ saÇgha¤ca vanditvà tusitaæ agÃ. --------- ----------- 18. [A.] VatvÃna. 19. [S.D.] Adissatha. 20. [S.] Phaladassa tu attano. [SL Page 174] [\x 174/] ( 78 NÃÂakiyo idhà gantvà makuÂaæ yattha mocayuæ "MakuÂamuttasÃlÃ"ti ettha sÃlà katà ahÆ. 79 Citake Âhapite ra¤¤o sarÅramhi mahÃjano YatthÃ'ravi "rÃvavaÂÂÅsÃlÃ" nÃma tahiæ ahu. 80 Ra¤¤o sarÅraæ jhÃpesuæ yasmiæ nissÅmamÃlake 21 So eva mÃlako ettha vuccate "rÃjamÃlako." 81 DuÂÂhagÃmaïi rÃjà so rÃjanÃmÃraho mahà Mettayyassa bhagavato hessati aggasÃvako; 82 Ra¤¤o pità pità tassa; mÃtà mÃtà bhavissati; SaddhÃtisso kaïiÂÂho tu dutiyo hessati sÃvako. 83 SÃlirÃjakumÃro yo 22 tassa ra¤¤o suto tu so Metteyyassa bhagavato putto yeva bhavissati. 84 Evaæ yo kusalaparo karoti pu¤¤aæ ChÃdento aniyatapÃpakaæ bahÆmpi So saggaæ sakagharamivopayÃti tasmà Sappa¤¤osa tatarato bhaveyya pu¤g¤e ti SujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse Tusitapuragamanaæ nÃma dvattiæsatimo paricchedo. --------- Tettiæsatimo paricchedo 1 DuÂÂhagÃmaïira¤¤o tu rajje thità janà ahÆ; SÃlirÃjakumÃroti tassÃsi vissÆto suto. 2 AtÅva dha¤¤o so Ãsi, pu¤¤akammarato sadÃ, AtÅva cÃrurÆpÃya satto caï¬Ãliyà ahÆ. 3 AsokamÃlÃdeviæ taæ sambandhaæ pubbajÃtiyà RÆpenÃ'tipiyÃyanto so rajjaæ neva kÃmayi. 4 DuÂÂhagÃmaïÅbhÃtÃ'to saddhÃtisso tadaccaye Rajjaæ kÃresÃ'hisitto aÂÂhÃrasasamÃ'samo. 5 Chattakammaæ sudhÃkammaæ hatthipÃkÃrameva ca MahÃthÆpassa kÃresi so saddhÃkatanÃmako. ----------- 21. [K.] NissitamÃlake. 22. [A.] So. [SL Page 175] [\x 175/] ( 6 DÅpena lohapÃsÃdo u¬¬ayhittha susaÇkhato; KÃresi lohapÃsÃdaæ puna so sattabhumikaæ. 7 Navutisatasahassaggho pÃsÃdo Ãsi so tadÃ. DakkhiïagirivihÃraæ kallakaleïameva ca 1, 8 KuÊumbÃlavihÃra¤ca 2 tathà pettaÇgavÃlikaæ VelaÇgavaÂÂika¤ceva 3 dubbalavÃpÅtissakaæ 9 DuratissakavÃpi¤ca 4 tathà mÃtuvihÃrakaæ KÃresiÃdÅghavÃpiæ vihÃraæ yojanayojane; 10 DÅghavÃpivihÃra¤ca kÃresi saha cetiyaæ, NÃnÃratanakacchattaæ tattha kÃresi cetiye 11 Sandhiyaæ sandhiyaæ tattha rathacakkappamÃïakaæ SovaïïÃlaæ kÃretvà laggÃpesi manoramaæ. 12 CaturÃsÅtisahassÃnaæ dhammakkhandhÃnamissaro CaturÃsÅtisahassÃni pÆjà cÃpi akÃrayi 13 Evaæ pu¤¤Ãni katvà soanekÃni mahÅpati KÃyassabhedà devesu tusitesÆ'papajjatha. 14 SaddhÃtissamahÃrÃje vasante dÅghavÃpiyaæ Lajjitisso 5 jeÂÂhasuto girigumÓÅlanamakaæ 6 15 VihÃraæ kÃrayÅ rammaæ; taÇkhaïiÂÂhasuto pana Thullatthano akÃresi vihÃraæ kandaravhayaæ. 16 Pitarà thullathanako bhÃtusantikamÃyatà SahevÃ'ga, vihÃrassa saÇghabhogatthamattano. 17 SaddhÃtisse uparate sabbe'maccà samÃgatà ThÆpÃrÃme bhikkhusaÇghaæ sakalaæ sannipÃtiya 18 SaÇghÃnu¤¤Ãya raÂÂhassa rakkhanatthaæ kumÃrakaæ Abhisi¤cuæ thullathanaæ taæ sutvà lajjitissako 19 IdhÃgantvà gahetvà taæ sayaæ rajjamakÃrayi. MÃsa¤ceva dasÃha¤ca rÃjà thullathano pana. 20 Tisso samà lajjitisso; saÇghe hutvà anÃdaro "Na jÃniæsu yathÃbu¬¬ha"miti naæ paribhÃsayi. ----------- 1.[E.] KallakÃleïaæ ca kÃrayi. 2. [E.] KalambakavihÃraæ ca 3.[E.] VelaÇga ViÂÂhikaæ ceva. 4.[A.] VÃsi¤ca 5.[E.] La¤jatisso. 6. [D,] girigumbÅla nÃmakaæ [SL Page 176] [\x 176/] ( 21 Pacchà saÇghaæ khamÃpetvà daï¬akammatthamissaro TÅïi satasahassÃni datvÃna urucetiye. 22 SilÃmayÃni kÃresipupphayÃnÃni tÅïi so Atho satasahassena vinÃpesi ca antarà 23 MahÃthÆpa - thÆpÃrÃmÃnaæ bhumiæ 7 bhumissaro samaæ. ThÆpÃrÃme ca thÆpassa silÃka¤cukamuttamaæ. 24 ThÆpÃrÃmassa purato silÃthÆpakameva ca LajjikÃsanasÃlaæ 8 ca bhikkhusaÇghassa kÃrayi. 25 Ka¤cukaæ kaïÂake thÆpe 9 kÃrÃpesi silÃmayaæ DatvÃna satasahassaæ vihÃre cetiyavhaye. 26 GirikumbhÅlanÃmassa vihÃrassa mahamhi so. SaÂÂhibhikkhÆsahassÃnaæ ticÅvaramadÃpayi. 27 AriÂÂhavihÃraæ kÃresi, tathà kandarahÅnakaæ 10 GÃmikÃna¤ca bhikkhÆnaæ bhesajjÃni adÃpayi. 28 Kimicchakaæ taï¬ula¤ca bhikkhÆnÅnamadÃpayi. Samà nava'ÂÂhamÃsa¤ca 11 rajjaæ so kÃrayÅ idha. 29 Mate lajjikatissamhi kiïiÂÂho tassa kÃrayi Rajjaæ chaÊeva vassÃni khallÃÂanÃganÃmako 12 30 LohapÃsÃdaparivÃre pÃsÃdetimanorame LohapÃsÃdasobhatthaæ eso dvattÅæsa kÃrayi. 31 MahÃthÆpassa parito cÃrino hemamÃlino VÃlikaÇgaïamariyÃdaæ 13 pÃkÃraæ ca akÃrayi. 32 Sova kurundapÃsakaæ 14 vihÃra¤ca akÃrayi Pu¤¤akammÃni va¤¤Ãni kÃrapesi mahÅpatÅ. 33 TaæmahÃrattako 15 nÃma senÃpati mahÅpatiæ KhallÃÂanÃgarÃjÃnaæ nagare yeva aggahÅ. 34 Tassa ra¤¤o kaïiÂÂho tu vaÂÂagÃmaïinÃmako Taæ duÂÂhasenÃpatikaæ hantvà rajjamakÃrayi. 35 KhallÃÂanÃgara¤¤o so puttakaæ sakabhÃtuno MahÃcÆlikanÃmÃnaæ 16 puttaÂÂhÃne Âhapesi ca; ----------- 7. [A.] MahÃthÆpaæ chÆpÃrÃmaæ bhumi. 8.[E.] La¤aækÃsanasÃlaæ. 9. [E.] Khandhaka thÆpe 10.[E.] KuæjarahÅnaka 11. [E.] Nava¬¬hamÃsaæ ca 12. [A.] KhallÃÂo nÃga nÃmako 13.[A.] CÃÊikaÇganamariyÃdaæ 14. [E.] KurundavÃsoka- 15.[E.] Kamma bhÃrattako. 16. [E.A.] NÃmaæ taæ [SL Page 177] [\x 177/] ( 36 TammÃtaraænulÃdeviæ mahesi¤ca akÃsi so; PitiÂÂhÃne ÂhittÃ'ssa pitirÃjÃti cabravuæ 17 37 Evaæ rajje'bhisittassa tassa mÃsamhi pa¤came Rohaïe nakulanagare 18 eko brahmaïaveÂako. 38 TÅyo 19 nÃma brÃhmaïassa vaco sutvà apaï¬ito. Coro ahu; mahà tassa parivÃro ahosi ca. 39 Sagaïà sattadamiÊà mahÃtitthamhi otaruæ Tadà brÃhmaïatÅyo va te sattadamiÊÃpi ca 40 ChattatthÃya visajjesuæ lekhaæ bhupatisantika. RÃjà brÃhmaïatÅyassa lekhaæ pesesi nÅtimà 41 "Rajjaæ tava idÃneva gaïha tvaæ damiÊe" iti. SÃdhÆ ti so damiÊeÊahi yujjhi; gaïhiæsu te tu taæ. 42 Tato te damiÊà yuddhaæ ra¤¤Ã saha pavattayuæ; KoÊambÃlakasÃmantà yuddhe rÃjà parÃjito 43 TitthÃrÃmaduvÃrena rathÃrÆÊho palÃyati; Paï¬ukÃbhayarÃjena titthÃrÃmo hi 20 kÃrito, VÃsitova sadà Ãsi ekavÅsatirÃjusu. 44 Taæ disvÃna palÃyantaæ nigaïÂho girinÃmako "PalÃyati mahÃkÃÊasÅhalo"ti bhusaæ ravi. 45 Taæ sutvÃna mahÃrÃjà "siddhe mama manorathe VihÃraæ etva kÃressaæ" iccevaæ cintayÅ tadÃ. 46 Sagabbhaæ anulÃdeviæ aggahÅ rakkhiyà iti, MahÃcÆÊa- mahÃnÃga - kumÃre cÃpi 21 rakkhiye; 47 Rathassa lahubhÃvatthaæ datvà cÆÊÃmaïiæ subhaæ OtÃresi 22 somadeviæ tassÃ'nu¤¤Ãya bhupati. 48 YuddhÃya gamane yeva puttake dve ca deviyo GÃhayitvÃna nikkhanto saÇkito so parÃjaye 23 49 Asakkuïitvà gÃhetuæ pattaæ bhuttaæ jinena taæ PalÃyitvà vessagirivane abhinilÅyi so. ----------- 17.[A.] PiturÃjÃnamabravu. 18. [E.] Kulanagare. 19.[T.] Tisso. 20.[A.] TatthÃrÃmo 21.[A.] MahÃcÆlaæ mahÃnÃgaæ kumÃre. 22.[E.] OtÃrayi 23.[A.] ParÃjite [E.] ParÃjito. [SL Page 178] [\x 178/] ( 50 Kutthikkula - mahÃtissathero 24 disvà tahaæ tu taæ Bhattaæ pÃdà anÃmaÂÂhaæ piï¬adÃnaæ vivajjiya; 51 Atha ketakipattamhi likhitvà haÂÂhamÃnaso SaÇghabhogaæ vihÃrassa tassapÃdà mahÅpati. 52 Tato gantvà silÃsobbha - kaï¬akamhi 25 vasÅ; tato GantvÃna mÃtuvelaÇge sÃlagallasamÅpago. 27 53 Tatthaddasa diÂÂhapubbaæ theraæ, thero mahÅpatiæ UpaÂÂhÃkassa appesi tanasÅvassa sÃdhukaæ; 54 Tassa so tanasÅvassa raÂÂhikassa'ntike tahiæ RÃjà cuddasavassÃni vasÅ tena upaÂÂhito. 55 Sattasu damilesve'ko somadeviæ madÃvahaæ RÃgaratto gahetvÃna paratÅramagà lahuæ. 56 Eko pattaæ dasabalassa anurÃdhapure Âhitaæ ùdÃya tena santuÂÂho paratÅramagà lahuæ, 57 PuÊahattho tu damiÊo tÅïi vassÃni kÃrayi Rajjaæ senÃpatiæ katvà damiÊaæ bÃhiyavahayaæ 58 PuÊahatthaæ gahetvà taæ duve vassÃni bÃhiyo Rajjaæ kÃresi; tassÃsi païayamÃro camÆpati; 59 BÃhiyaæ taæ gahetvÃna rÃjÃ'si païayamÃrako SattavassÃni, tassÃ'si piÊayamÃro camÆpati, 60 PaïayamÃraæ gahetvà so rÃjÃsi piÊayamÃrako SattamÃsÃni; tassÃsi dÃÂhiyo 28 tu camÆpati; 61 PiÊayamÃraæ gahetvà so dÃÂhiyo 28 damiÊo pana Rajjaæ'nurÃdhanagare duve vassÃni kÃrayi. 62 Evaæ damiÊarÃjÆnaæ tesaæ pa¤cannameva hi Honti cuddasa vassÃni sattamÃsà ca uttariæ. 63 GatÃya tu nivÃsatthaæ 29 malaye'nuladeviyà Bhariyà tanasÅvassa pÃdà pahari pacchiyaæ, 64 Kujjhitvà rodamÃnà sÃrÃjÃnaæ upasaÇkami; Taæ sutvà tanasÅvo so dhanumÃdÃya nikkhami. ----------- 24.[E.] KupikkalamahÃtissatthero 25. [A.] AnÃmaÂÂha 26.[E.-]KaÂakamhi [A.] SilÃsobbhe. 27.[A.] SamÅpake. 28. [E.] DÃÂhiko. 29.NivÃpanthaæ (sabbesu) [SL Page 179] [\x 179/] ( 65 Deviyà vacanaæ sutvà tassa Ãgamanà purà Dviputtaæ devimÃdÃya tato rÃjÃ'pi nikkhami. 30 66 Dhanuæ sandhÃya Ãyantaæ sÅvaæ vijjhi mahÃsivo. RÃjà nÃmaæ sÃvayitvà akÃsi janasaÇgahaæ. 67 Alattha aÂÂhÃmacce va mahante yodhasammate ParivÃro mahà Ãsi parihÃro ca rÃjino, 68 KumbhÅlakamahÃtissatheraæ 31 disvà mahÃyaso AcchagallavihÃramhi buddhapÆjamakÃrayi, 69 Vatthuæ sodhetumÃrÆÊhe 32 ÃkÃsacetiyaÇgaïaæ KapisÅse 33 amaccamhi orohante mahÅpati 70 ùrohanto sadeviko disvà magge nisinnakaæ "Na nipanno"ti kujjhitvà kapisÅsaæ aghÃtayi. 71 Sesà satta amaccÃpi nibbinnà tena rÃjinà Tassa'ntikà palÃyitvà pakkamantà yathÃruciæ 72 Magge viluttà corehi vihÃraæ hambugallakaæ PavisitvÃna addakkhuæ tissattheraæ bahussutaæ; 73 CatunekÃyiko thero yathÃladdhÃni dÃpayi Vattha-phÃïita-telÃni taï¬ulà pÃhuïà tathÃ; 74 AssatthakÃle thero so "kuhiæ yathÃ" ti pucchi te; AttÃnaæ Ãvikatvà te taæ pavattiæ nivedayuæ. 75 "KÃretuæ kehi sakkà nu jinasÃsanapaggahaæ, DamiÊehi vÃ'tha ra¤¤Ã?" Iti puÂÂhà tu te pana 76 "Ra¤¤Ã sakkÃ"ti Ãhaæsu sa¤¤ÃpetvÃna te iti Ubho tissamahÃtissatherà ÃdÃya te tato 77 RÃjino santikaæ netvà a¤¤ama¤¤aæ khamÃpayuæ. RÃjà ca te amaccà ca there evamayÃcayuæ: 78 Siddhe kamme pesite no gantabbaæ santikaæ iti. Therà datvà paÂi¤¤aæ te yathÃÂÂhÃnamaga¤chisuæ. 79 AnurÃdhapuraæ rÃjà ÃgantvÃna mahÃyaso DÃÂhikaæ damiÊaæ hantvà sayaæ rajjamakÃrayi. ----------- 30.[E.] Niggami. 31.[E.] KupillakamahÃtissa. [A.] MÃrÆÊho 33. [D.] Ka¤casÅse 5. KaÂÂhisÅse [SL Page 180] [\x 180/] ( 80 Tato nigaïÂhÃrÃmaæ taæ viddhaæsetvà mahÅpati VihÃraæ kÃrayÅ tattha dvÃdasapariveïakaæ. 81 MahÃvihÃrapaÂÂhÃnà dvÅsu vassasatesu ca Sattarasasu vassesu dasamÃsÃdhikesu ca 82 Tathà dinesu dasasu atikkantesu sÃdaro AbhayagirivihÃraæ so patiÂÂhÃpesi bhÆpati 83 Pakkosayitvà te there tesu pubbÆpakÃrino Taæ mahÃtissattherassa vihÃraæ mÃnado adÃ. 84 Girissa yasmà ÃrÃme 34 rÃjà kÃresi so'bhayo TasmÃ'bhayagiritve ca vihÃro nÃmato ahÆ. 85 ùïÃpetvà somadeviæ yathÃÂÂhÃne Âhapesi so. Tassà tannÃmakaæ katvà somÃrÃmamakÃrayi. 86 Rathà oropità sà hi tasmiæ ÂhÃne varaÇganà Kadambapupphagumbamhi nilÅnà tattha addasa 87 Muttayantaæ sÃmaïeraæ maggaæ hatthena chÃdiya RÃjà tassà vaco sutvà vihÃraæ tattha kÃrayi. 88 MahÃthÆpassu'ttarato cetiyaæ uccavatthukaæ SilÃsobbhakaï¬akaæ 35 nÃma rÃjà so yeva kÃrayi. 89 Tesu sattasu yodhesu uttiyo nÃma kÃrayi Nagaramhà dakkhiïato vihÃraæ dakkhiïavhayaæ 90 Tattheva mÆlavokÃsa-vihÃraæ 36 mÆlanÃmako Amacco kÃrayi tena so pi taænÃmako ahÆ. 91 KÃresi sÃliyÃrÃmaæ amacco sÃliyavhayo. KÃresi pabbatÃrÃmaæ amacco pabbatavhayo. 92 UttaratissÃrÃmantu tissÃmacco akÃrayi. VihÃre niÂÂhite ramme tissattheramupecca te 93 "TumhÃkaæ paÂisanthÃravasena'mhehi kÃrite VihÃre dema tumhÃkaæ" iti vatvà adaæsu ca. 94 Thero sabbattha vÃsesi te te bhikkhÆ yathÃrahaæ. AmaccÃ'daæsu saÇghassa vividhe samaïÃrahe ----------- 34. [A.] ùrÃmo. 35. [S.] SilÃpaÂÂanakaæ [E.] SilÃsobbhakaÂakaæ 36. [A.] MÆlavokÃsi vihÃraæ [S.] MÆlavosÃkavihÃraæ [SL Page 181] [\x 181/] ( 95 RÃjà sakavihÃramhi vasante samupaÂÂhahi Paccayehi anÆnehi tena te bahavo ahuæ. 96 *Theraæ kulehi saæsaÂÂhaæ mahÃtissoti vissutaæ KulasaæsaÂÂhadosena saÇgho taæ nÅhari ito 37 97 *Tassa sisso bahalamassu-tissatthero ti vissuto Kuddho'bhayagiriæ gantvà vasÅ pakkhaæ vahaæ 38 tahiæ 98 *Tatoppabhuti te bhikkhÆ mahÃvihÃraæ nÃgamuæ. Evaæ te'bhayagirikà niggatà theravÃdato. 99 *PahinnÃ'bhayagirikehi dakkhiïavihÃrakà yatÅ Evante theravÃdÅhi 39 pahinnà bhikkhavo vidhÃ. 100 MahÃabhayabhikkhu te va¬¬hetuæ dÅpavÃsino VaÂÂagÃmaïi bhumindo pattiæ nÃma adÃsi so. 40 101 VihÃrapariveïÃni ghaÂÃbaddhe akÃrayi "PaÂisaÇkharaïaæ evaæ hessati"tÅ vicintÅya. 102 PiÂakattayapÃÊi¤ca tassà aÂÂhakathÃpi ca 41 MukhapÃÂhena Ãnesuæ pubbe bhikkhu mahÃmatÅ. 103 HÃniæ disvÃna sattÃnaæ tadà bhikkhÆ samÃgatà CiraÂÂhitatthaæ dhammassa potthakesu likhÃpayuæ. 104 VaÂÂagÃmaïi abhayo rÃjà rajjamakÃrayi Iti dvÃdasavassÃni pa¤camÃsesu Ãdito. 105 Iti parahitamattano hita¤ca PaÂilabhiyissariyaæ karoti pa¤¤o; Vipulampi kubuddhi laddhabhogaæ 42 Ubhayahitaæ na karoti bhogaluddho'ti SujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse DasarÃjako nÃma Tettiæsatimo paricchedo. --------- ----------- *Imà pa¤ca gÃthÃyo pacchà pakkhittÃti ma¤¤Ãmi ImÃsu aapanÅtÃsu pubbÃparasambandho pa¤¤Ãyati. 37. [S.D.] Tato 38.[AA.] PakkhavasÅ 39.[A.] TheravÃdehi 40. Ayaæ gÃthà [E.] Potthake na dissati 41. [A.] AÂÂhakatha¤ca taæ 42. [E.] Kubuddhiladdhabhogaæ (ÂÅkÃya vutattayena 'kubuddhi vipulampi bhogaæ laddhÃ"ti Attho gahetabbo) [SL Page 182] [\x 182/] ( Catuttiæsatimo paricchedo. 1 Tadaccaye mahÃvÆÊÅ mahÃtisso akÃrayi. Rajjaæ cuddasa vassÃni dhammena ca samena ca. 2 Sahatthena kataæ dÃnaæ so sutvÃna mahapphalaæ PaÂhame yeva vassamhi gantvà a¤¤Ãtavesavà 3 KatvÃna sÃlilavanaæ laddhÃya bhatiyà tato Piï¬apÃtaæ mahÃsummatherassÃ'dà mahÅpati. 4 Soïïagirimhi puna so tÅïi vassÃni khattiyo GuÊayantamhi katvÃna 1 bhatiæ laddhà guÊe 2 tato 5 Te guÊe ÃharÃpetvà puraæ Ãgamma bhupati BhikkhusaÇghassa pÃdÃsi mahÃdÃnaæ mahÅpati. 6 Tiæsabhikkhusahassassa adà acchÃdanÃni ca, DvÃdasannaæ sahassÃnaæ bhikkhunÅnaæ tatheva ca. 7 KÃrayitvà mahÅpÃlo vihÃraæ suppatiÂÂhitaæ SaÂÂhibhikkhusahassassa ticÅvaramadÃpayÅ. 8 TiæsasahassasaÇkhÃnaæ bhikkhunÅna¤ca dÃpayi. Maï¬avÃpivihÃraæ 3 so tathà abhayagallakaæ 9 VaÇgupaÂÂaÇkagalla¤ca 4 dÅghabÃhukagallakaæ VÃlagÃmavihÃra¤ca rÃjà so yeva kÃrayi. 10 Evaæ saddhÃya so rÃjà katvà pu¤¤Ãti nekadhà Catuddasannaæ vassÃnaæ accayena divaæ agÃ. 11 VaÂÂagÃmaïino putto coranÃgo'ti vissuto MahÃcÆÊissa rajjamhi coro hutvà carÅ tadà 12 MahÃcÆÊe uparate rajjaæ kÃrayi Ãgato. Attano corakÃle so nivÃsaæ yesu nÃlahi, 13 AÂÂhÃrasa vihÃre te viddhaæsÃpesi dummati. Rajjaæ dvÃdasavassÃni coranÃgo akÃrayi. 14 Lokantarikanirayaæ pÃpo so upapajjatha Tadaccaye mahÃcÆÊÅra¤¤o putto akÃrayi 15 Rajjaæ tÅïeva vassÃni rÃjà tisso'ti vissuto. CoranÃgassa devÅ tu visamaæ visamÃnulà ----------- 1. [A.] GuÊayantaæ. 2. [A.] BhatilaÇguÊe 3.[S.] MacavÃpivihÃraæ. 4. [D.] Vaægu pabbaÇkagallaæ ca [E.] VaækÃvaÂÂakagallaæ ca [SL Page 183] [\x 183/] ( 16 Visaæ datvÃna mÃresi balatthe rattamÃnasÃ. Tasmiæ yeva balatthe sà anulà ratanamÃnasà 17 Tissaæ visena ghÃtetvà tassa rajjamadÃsi sÃ. SÅvo nÃma balattho so jeÂÂhadovÃriko tahiæ 18 Katvà mahesiæ anulaæ vassaæ mÃsadvayÃdhikaæ Rajjaæ kÃresi nagare; vaÂuke damiÊe'nulà 19 Rattà visena taæ hantvà vaÂuke rajjamappayi. VaÂuko damiÊo so hi pure nagarava¬¬hakÅ 20 Mahesiæ anulaæ katvà vassaæ mÃsavayÃdhikaæ Rajjaæ kÃresi nagare; anulà tattha Ãgataæ 21 Passitvà dÃrubhatikaæ tasmiæ sÃrattamÃnasà Hantvà visena vaÂukaæ tassa rajjaæ samappayi. 22 DÃrubhatikatisso so mahesiæ kariyÃnulaæ 5 EkamÃsÃdhikaæ vassaæ pure rajjamakÃrayi 23 KÃresi so pokkharaïiæ mahÃmeghavane lahuæ. NÅliye nÃma damiÊe sà purohitabrÃhmaïe 24 RÃgena rattà anulà tena saævÃsakÃminÅ DÃrubhatikatissaæ taæ visaæ datvÃna ghÃtiya 25 NÅliyassa adà rajjaæ so pi nÅliyabrÃhmaïo Taæ mahesiæ karitvÃna niccaæ tÃya upaÂÂhito 26 Rajjaæ kÃresi chammÃsaæ anurÃdhapure idha. DvattiæsÃya balatthehi vatthukÃmà yathÃruciæ 27 Visena taæ ghÃtayitvà nÅliyaæ khattiyÃnulà Rajjaæ sà anulà devi catumÃsamakÃrayi. --------- 28 MahÃcÆÊikarÃjassa putto dutiyako pana KuÂakaïïatisso 6 nÃma bhÅto so'nuladeviyà 29 PalÃyitvà pabbajitvà kÃle pattabalo idha ùgantvà ghÃtayitvà taæ anulaæ duÂÂhamÃnasaæ 30 Rajjaæ kÃresi dvÃvÅsaæ vassÃni manujÃdhipo. MahÃuposathÃgÃraæ akà cetiyapabbate. ----------- 5. [A.] KÃrayÃnulaæ [E.] KÃrayÃnulaæ 6. [A.] KÃlakaïïisse. [SL Page 184] [\x 184/] ( 31 Gharassa tassa purato silÃthÆpamakÃrayi. Bodhiæ ropesi tattheva so va cetiyapabbate 32 PelagÃmavihÃra¤ca 7 antaragaÇgÃya kÃrayi. Tattheva vaïïakaæ nÃma mahÃmÃtikameva ca 33 AmbaduggamahÃvÃpiæ 8 bhayoluppalameva ca 9, SattahatthuccapÃkÃraæ purassa, parikhaæ tathÃ. 34 MahÃvatthumhi anulà jhÃpayitvà asa¤¤ataæ ApanÅya tato thokaæ mahÃvatthumakÃrayi. 35 PadumassaravanuyyÃnaæ nagare yeva kÃrayi MÃtÃ'ssadante dhovitvà pabbaji jinasÃsane, 36 Kulasantake 10 gharaÂÂhÃne mÃtu bhikkhunupassayaæ KÃresi, dantagehanti vissuto Ãsi tena so. 37 Tadaccaye tassa putto nÃmato bhÃtikÃbhayo AÂÂhavÅsati vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo. 38 MahÃdÃÂhikarÃjassa bhÃtikattà mahÅpati DÅpe "bhÃtikarÃjÃti" ti pÃkaÂo Ãsi dhammiko. 39 KÃresi lohapÃsÃde paÂisaÇkhÃramettha so; MahÃthÆpe vedikà dve; thÆpavhe'posathavhayaæ. 40 Attano balimujjhitvà nagarassa samantato RopÃpetvà yojanamhi sumanÃna'jjukÃni 11 ca 41 PÃdavedikato yÃva dhuracchattà narÃdhipo CaturaÇgulabahalena gandhena urucetiyaæ 42 LimpÃpetvÃna pupphÃni vaïÂehi tattha sÃdhukaæ NivesitvÃna kÃresi thÆpaæ mÃlÃguÊopamaæ. 43 Puna dvaÇgulabahalÃya 12 manosilÃya cetiyaæ LimpÃpetvÃna kÃresi tatheva kusumÃvitaæ. 44 Puna sopÃïato yÃva dhuracchattÃva 13 cetiyaæ Pupphehi okirÃpetvà chÃdesi puppharÃsinÃ. 45 UÂÂhÃpetvÃna yantehi jalaæ abhayavÃpito Jalehi thÆpaæ secanto 14 jalapÆjamakÃrayÅ. ----------- 7. [D.] ThelagÃmavihÃraæ. 8. [A.] Ambe. 9. [D.] Hayoluppalameva. 10. [A.] KulÃsante [E.] Kusalante 11. [A.E.] SumanÃnujjakÃni 12. [E.S.] PunaÂÂhaægulabbhalÃya. 13.[A.]Dhuracchatteva. 14.[E.] Si¤canto. [SL Page 185] [\x 185/] ( 46 SakaÂasatena muttÃnaæ saddhiæ telena 15 sÃdhukaæ MaddÃpetvà sudhÃpiï¬aæ sudhÃkammamakÃrayi. 47 PavÃÊajÃlaæ kÃretvà taæ khÅpÃpiya cetiye SovaïïÃni 16 padumÃni cakkamattÃni sandhisu 48 LaggÃpetvà tato muttÃ-kalÃpe 17 yÃva heÂÂhimà PadumÃ'mbayitvÃna mahÃthÆpamapÆjayi. 49 GaïasajjhÃyasaddaæ so dhÃtugabbhamhi tÃdinaæ Sutvà "adisvà taæ nÃ'haæ vuÂÂhahissanti nicchito 50 PÃcÅnÃdikamÆlamhi 18 anÃhÃro nipajjatha. Therà dvÃraæ mÃpayitvà dhÃtugaæ nayiæsu taæ. 51 DhÃtugvibhutiæ so sabbaæ disvà mahÅpati Nikkhanto tÃdisehe'va pottharÆpehi pÆjayi. 52 Madhugandhehi 19, gandhehi, ghaÂehi sarasehi 20 ca, A¤janaharitÃlehi, tathà manosilÃhi ca. 53 ManosilÃsu vassena ssitvà cetiyaÇgaïe hitÃsu gopphamattÃsu racitehu'ppalehi ca 54 ThÆpaÇgaïamhi sakale pÆrite gandhakaddame Cittakila¤jachiddesu racitehu'ppalehi ca, 55 VÃrayitvà vÃrimaggaæ tatheva pÆrite ghate dÅpavaÂÂÅhi nekÃhi katavaÂÂisikhÃhi ca, 56 MadhÆkatelamhi tathÃ, tilatele tatheva ca, Tatheva paÂÂavaÂÂÅnaæ 21 subahÆhi sikhÃhi ca, 57 Yathà vuttehi etehi mahÃthÆpassa khattiyo Sattakkhattuæ sattakkhattuæ pÆjÃ'kÃsi visuæ visuæ. 58 Anuvassaæ ca niyataæ sudhÃmaÇgalamuttamaæ, BodhisinÃnapÆjà ca tatatheva urudhiyo, 59 MahÃvesÃkhapÆjà ca uÊÃrà aÂÂhavÅsati, CaturÃsÅtisahassani pÆjà ca anuÊÃrikÃ.22 60 Vividhaæ naÂanacca¤ca nÃnÃturiyavÃditaæ MahÃthÆpe mahapÆjaæ 23 saddhÃnunno akÃrayi. ----------- 15. [A.] SaddhÃya. 16.[E.S.] SovaïïayÃni 17.[S.] KalÃpaæ [A.] KalÃpÃ. 18. [E.] PÃcÅnaddakamÆlamhi. 19. [D.] Madhugabbhehi [E.E.] Madhugaï¬ehi. 20.[E.]GhaÂehi ca rasehi. 21.[S.] SÃsapavaÂÂÅnaæ. 22.[A.] AnuÊÃrikaæ. 23.[E.] MahathÆpamhi ghosaæca [SL Page 186] [\x 186/] ( 61 Divasassa ca tikkhattuæ buddhupaÂÂhÃnamÃgamÃ. Dvikkhattuæ pupphabheri¤ca niyataæ so akÃrayi. 62 Niyata¤janadÃna¤ca 24 pavÃraïadÃnameva ca Tela - phÃïita - vatthÃdi - parikkhÃraæ samaïÃrahaæ 63 Bahuæ 25 pÃdÃsi saÇghassa; cetiyakhettameva ca Cetiye parikammatthaæ adÃsi tattha khattiyo. 64 SadÃbhikkhusahassassa vihÃre cetiyapabbate SalÃkavaÂÂabhatta¤ca so dÃpesi ca bhupati. 65 CintÃmaïimuvelavhe 26 uupaÂÂhÃnattaye ca 27 so Tathà padumaghare chatattapÃsÃde va manorame 66 Bhojento pa¤caÂhÃnamhi bhikkhu ganthadhure yute Paccayehi upaÂÂhÃsi sadà dhamme sagaravo. 67 PorÃïarÃjanÅyÃtaæ 28 yaæ ki¤ci sÃsanassitaæ AkÃsi pu¤¤akammaæ so sabbaæ bhÃtikabhupati. --------- 68 Tassa bhÃtikarÃjassa accaye taæ kaïiÂÂhako MahÃdÃÂhÅ mahÃnÃganÃmo rajjamakÃrayi. 69 DvÃdasaæ yeva vassÃni nÃnÃpu¤¤aparÃyano. MahÃthÆpamhi ki¤jakkhapÃsÃïe 29 attharÃpayi. 70 VÃlikÃmariyÃda¤ca kÃresi vitthataÇgaïaæ. DÅpe sabbavihÃresu dhammÃsanamadÃpayi. 30 71 AmbatthalamahÃthÆpaæ kÃrÃpesi mahÅpati. Caye atiÂÂhamÃnamhi saritvà munino guïaæ 72 CajitvÃna sakaæ pÃïaæ nipajjitvà 31 sayaæ tahiæ hapayitvà cayaæ tassa, niÂÂhÃpetvÃna cetiyaæ, 73 CatudvÃre ÂhapÃpesi caturo ratanagghike Susippikehi suvibhatte nÃnÃratanajotite. 32 74 Cetiye paÂimocetvà nÃnÃratanaka¤cukaæ Ka¤canabubbula¤cettha muttolamba¤ca dÃpayÅ. --------- ----------- 24.[A.] Niyataæ chaïadÃnaæ [E.] Niyataæ chandadÃnaæ 25.[E.] BahÆ Cittamaïi mucalavhe [D -] mucalavhe. 27. [A.] UpaÂÂhÃnantayeva 28. [E -] niyataæ 29.[E.] Ki¤cikkha 30.[E.]MakÃrayi 31.[E.]Nipajjittha 32. [A.] Jotiye lu jotike [SL Page 187] [\x 187/] ( 75 CetiyapabbatÃvaÂÂe alaÇkariya yojanaæ. YojÃpetvà catudvÃraæ samantà cÃruvÅthikaæ 76 VÅthiyà 32 ubhato passe Ãpaïani pasÃriya Dhajagghikatoraïahi maï¬ayitvà tahiæ tahiæ 77 DÅpamÃlÃsamujjotaæ kÃrayitvà samantato NaÂanaccÃni gÅtÃni vÃditÃni ca kÃrayi. 78 Magge kadambanadito yÃva cetiyapabbatà Gantuæ dhotehi pÃdehi kÃrayi'ttharaïatthataæ 79 SanaccagÅtavÃdehi 34 samajjamakaruæ tahiæ; Nagarassa catudvÃre mahÃdÃna¤ca dÃpayi. 80 AakÃsi sakale dÅpe dÅpamÃlà nirantaraæ; Salilepi samuddassa samantà yojanantare. 81 Cetiyassa mahe tena pÆjà sà kÃrità subhà Giribhaï¬amahÃpÆjà uÊÃrà vuccate idha. 82 SamÃgatÃnaæ bhikkhÆnaæ tasmiæ pÆjÃsamÃgame DÃnaæ aÂÂhasu ÂhÃnesuÂhapÃpetvà 35 mahÅpati 83 TÃÊayitvÃna tatraÂÂhà aÂÂhasovaïïabheriyo CatuvÅsasahassÃnaæ mahÃdÃnaæ pavattayi. 84 ChacÅvarÃni 36 pÃdÃsi; bandhamokkha¤ca kÃrayi. CatudvÃre nahÃpitehi sadà kammamakÃrayi. 85 PubbarÃjÆhi Âhapitaæ bhÃtarà Âhapitaæ tathà Pu¤¤akammaæ ahÃpetvà sabbaæ kÃrayi bhÆpati. 86 AttÃnaæ deviæ putte dve hatthÅæ assa¤ca maÇgalaæ VÃriyanto'pi saÇghena saÇghassÃ'dÃsi bhupati. 87 Chasatasahassagghaæ bhikkhusaÇghassa so adÃ; Satasahassagghanakaæ bhikkhunÅnaæ gaïassa tu. 88 DatvÃna kappiyaæ bhaï¬aæ vividhà vidhikovido AttÃna¤cÃ'vasese ca 37 saÇghato abhinÅhari. 89 KÃlÃyanakïikamhi maïinÃgapabbatavhayaæ VihÃra¤ca kaÊandavhaæ kÃresi manujÃdhipo. ----------- 32.[A.] VÅthiyo. 34.[E.] SanaccagÅtaæ devÃpi 35.[E.] PaÂÂhapetvà 36.[S.] TicÅvarÃni. 37.[A.] AttÃna cÃpi sese. [SL Page 188] [\x 188/] ( 90 KububandhanadÅtÅre 38 samuddavihÃrameva ca HuvÃvakaïïike 39 cÆÊanÃgapabbatasavhayaæ. 91 PÃsÃïadÅpakavhamhi vihÃre kÃrite sayaæ PÃnÅyaæ upanÅtassa sÃmaïerassa khattiyo. 92 UpacÃre pasÅditvà samantà aÂÂhayojanaæ 40 SaÇghabhogamadà tassa vihÃrassa mahÅpati 93 Paï¬avÃpivahÃre ca 41 sÃmaïerassa khattiyo. TuÂÂho vihÃraæ dÃpesi, saÇghe bhogaæ tatheva so. 94 Iti vibhavamanappaæ sÃdhupa¤¤Ã labhitvà VigatamadapamÃdà cattakÃmappasaægà 42 Akariya janakhedaæ pu¤¤akammÃbhirÃmà 43 Vipula - vividha- pu¤¤aæ suppasannà karontÅ ti. SujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse EkÃdasarÃjadÅpano nÃma Catuttiæsatimo paricchedo --------- Pa¤catiæsatimo paricchedo. 1. ùmaï¬agÃmaïyabhayo mahÃdÃÂhikaaccaye NavavassÃnaÂÂhamÃse rajjaæ kÃresi taæsuto. 2 ChattÃtichattaæ kÃresi mahÃthÆpe manorame Tattheva pÃdavedi¤ca muddhavedi¤ca kÃrayi. 3 Tatheva lohapÃsÃde thÆpavhe posathavhaye 1 KÃresi kucchiÃjÅraæ 2 kucchiÃÊindame va ca. 4 UbhayatthÃpi kÃresi cÃruæ ratanamaï¬apaæ Rajataleïa vihÃra¤ca kÃrÃpesi narÃdhipo. 5 MahÃgÃmeï¬ivÃpiæ 3 so passe kÃriya dakkhiïe Dakkhiïassa vihÃrassa adÃsi pu¤¤adakkhiïo. 6 MÃghÃtaæ sakale dÅpe kÃresi manujÃdhipo VallÅphalÃni sabbÃni ropÃpetvà tahiæ tahiæ ----------- 38. [S.] Kubukanda - 39.[E.] HuvÃcakaïïike. 40.[E.] A¬¬hayojanaæ 41. [E.] Maï¬avÃpivihÃre 42. [A.] Vanta 43.[A.] Pu¤¤akÃmÃbhirÃmà 1.[E.] ThÆpÃrÃmuposathavbhaye 2.[A.] ùjÅraæ kucchiæ 3.[A.]MahÃgÃme ca vÃpiæ [SL Page 189] [\x 189/] ( 7 Maæsakumbhaï¬akaæ nÃma Ãmaï¬iyamahÅpati Pattaæ purÃyitvÃna kÃretvà vatthacumbaÂaæ 8 DÃpesi sabbasaÇghassa vippasantena cetasà Patte pÆrÃpayitvà so; Ãmaï¬agÃmanÅ vidÆ. 9 TaÇkaïiÂÂho kaïirajÃïatisso ghÃtiya bhÃtaraæ TÅïi vassÃni nagare rajjaæ kÃresi khattiyo. 10 UposathagharaÂÂaæ 4 so nicchinÅ cetiyavhaye; RÃjÃparÃdhakammamhi yutte saÂÂhi tu bhikkhavo. 11 Saho¬he gÃhayitvÃna rÃjà cetiyapabbate KhipÃpesi kaïÅravhe pabhÃramhi asÅlake --------- 12 KaïÅrajÃïa'ccayena Ãmaï¬agÃmaïÅsuto CÆÊÃbhayo vassamekaæ rajjaæ kÃresi khattiyo 13 So goïakanadÅtÅre purapassamhi dakkhaïe KÃrÃpesi mahÅpÃlo vihÃraæ cÆÊagallakaæ. 14 CÆÊÃbhayassa'ccayena sÅvalÅ taækaïiÂÂhikà ùmaï¬adhÅtà caturo mÃse rajjamakÃrayi 15 AÃmaï¬ahÃgineyyà tu sÅvaliæ apanÅya taæ IÊanÃgoti nÃmena chattaæ ussÃpayÅ pure. --------- 16 TissavÃpiæ gate tasmiæ Ãdivasse narÃdhipe Taæ hitvà puramÃga¤juæ bahavo lambakaïïakÃ. 17 Tahiæ adisvà te rÃjà kuddho tehi akÃrayi Maddayaæ 6 vÃpiyà passe mahÃthÆpa¤jasaæ 7 sayaæ; 18 Tesaæ vicÃrake katvà caï¬Ãle ca ÂhapÃpayi. Tena kuddhà lambakaïïà sabbe hutvÃna ekato 19 RÃjÃnaæ taæ gahetvÃna rundhitvÃna sake ghare Sayaæ rajjaæ vicÃresuæ ra¤¤o devÅ tadà sakaæ 20 Puttaæ candamukhasÅvaæ 8 maï¬ayitvà kumÃrakaæ DatvÃna hatthe dhÃtÅnaæ maÇgalahatthisantike ----------- 4.[A.] UposathagharaÂÂhaæ 5.[A.] SaheÂÂhe. [E.] Saho¬¬e 6.[D.S.] MaddayantÅ 7.[A.] MahÃthupavayaæ 8.[A.] Candamukhaæ sÅvaæ [Mahavansa15] [SL Page 190] [\x 190/] ( 21 Pesesi vatvà sandesaæ; netva taæ dhÃtiyo tahiæ Vadiæsu devisandesaæ sabbaæ maÇgalahatthino; 22 "Ayaæ te sÃmino putto; sÃmiko cÃrake Âhito; ArÅhi ghÃtato seyyo tayà ghÃto imassa tu; 23 Tvamenaæ 9 kira ghÃtehi; idaæ devivavo" iti. Vatvà tu taæ sayÃpesuæ pÃdamÆlamhi hatthino 24 Dukkhito so ruditvÃna nÃgo hetvÃna ÃÊhakaæ Pavisitva mahavatthuæ dvÃraæ pÃtiya thÃmasà 10 25 Ra¤¤o nisinnaÇgaïamhi ugghÃÂetvà kavÃÂakaæ NisÅdÃpiya naæ khandhe mahÃtitthamupÃgami. 26 NÃvaæ aropayitvÃna rÃjÃnaæ tattha ku¤jaro PacchimodadhitÅrena sayaæ malayamÃruhi. 27 ParatÅre vasitvà so tÅïi vassÃni khattiyo. BalakÃyaæ gahetvÃna Ãgà 11 nÃvÃhi rohaïaæ. 28 Titthe sakkharasobbhamhi otaritvÃna bhupati AkÃsi rohaïe tattha mahantaæ balasaÇgahaæ. 29 Ra¤¤omaÇgalahatthi so dakkhiïà malayà tato Rohaïaæ ye'vupÃga¤chi tassa kammÃni kÃtave. --------- 30 MahÃpadumanÃmassa tattha jÃtakabhÃïino TulÃdhÃravhavÃsissa mahÃtherassa santike 31 KapijÃtakaæ sutvÃna bodhisatte pasÃdavà NÃgamahÃvihÃraæ so jiyÃmuttadhanussataæ 32 Katvà kÃresi; thÆpa¤ca va¬¬hÃpesi yathÃÂhitaæ. TissavÃpi¤ca kÃresi, tathà dÆravhavÃpikaæ. 33 So 12 gahetvà 12 balaæ rÃjà yuddhÃya abhinikkhami. Taæ sutvà lambakaïïà ca yuddhÃya abhisaæyutà 34 Kapallakkhaï¬advÃramhi khette hiÇkÃrapiÂÂhike Yuddhaæ ubhinnaæ vattittha a¤a¤¤ama¤¤aviheÂhanaæ. 35 NÃvÃkilantadehattà posà sÅdantÅ rÃjino; RÃjà nÃmaæ sÃvayitvà sayaæ pÃvisi tena so. ----------- 9. Tametaæ. [S.P.] Tamenaæ. 10.[S.] ThÃmavÃ. 11.[E.] AgÃ. 12.[E.] SaægahetvÃ. [SL Page 191] [\x 191/] ( 36 Tena bhÅtà lambakaïïà sayiæsu udarena; so 13 Tesaæ sisÃni chinditvà rathanÃbhisamaæ karÅ. 37 Tikkhattumevantu kate karuïÃya mahÅpati "AmÃretvÃ'va gaïhÃtha jÅvagÃha"nti abruvÅ. 38 Tato vijitasaÇgÃmo puraæ Ãgamma bhÆpati Chattaæ ussÃpayitvÃna tissavÃpichaïaæ agÃ. 39 JalakÅÊÃya uggantvà sumaï¬itapasÃdhito Attano sirisampattiæ disvà tassantarÃyike. 40 Lambakaïïe saritvÃna kuddho so yojayÅ rathe; Yugaparamparà tesaæ purato pÃvisÅ puraæ. 41 MahÃvatthussa ummÃre Âhatvà rÃjÃïapesi so "Imesaæ sÅhamummÃre asmiæ chindatha bho" iti, 42 "Goïà ete rathe yuttà tava honti rathesabha; SiÇgaæ khura¤ca etesaæ chedÃpaya tato"iti, MÃtuyà atha sa¤¤atto 14 sisacchedaæ nivÃriya 43 NÃsa¤ca pÃdaÇguÂÂha¤ca tesaæ rÃjà achedayi. Hatthivutthaæ janapadaæ adà hatthissa khattÅyo; "Hatthibhogo" janapado iti tenÃsi nÃmato. 45 Evaæ anurÃdhapure iÊanÃgo mahÅpati ChabbassÃni anunÃti rajjaæ kÃresi khattiyo. --------- 46 IÊanÃgaccaye tassa putto candamukho sivo AÂÂhavassaæ sattamÃsaæ rÃjà rajjamakÃrayi. 47 MaïikÃragÃmake vÃpiæ kÃrÃpetvà mahÅpati Issarasamaïavhassa vihÃrassa adÃsi so. 48 Tassa ra¤¤o mahesÅ ca taÇgÃme pattimattano TassevÃdà vihÃrassa damiÊÃdevÅti vissutÃ. --------- 49 Taæ tissavÃpikÅÊÃya hantvà candamukhaæ sivaæ YasaÊÃlakatisso ti vissuto taÇkaïiÂÂhako ----------- 13.[E.] Te. 14.[A.] Sa¤a¤¤Ãto [SL Page 192] [\x 192/] ( 50 AnurÃdhapure ramme laÇkÃbhuvadane subhe SattavassÃnaÂÂhamÃse 15 rajà rajjamakÃrayi. 51 DovÃrikassa dattassa putto dovÃriko sayaæ Ra¤e¤¤Ã sadisarÆpena ahosi subhanÃmavÃ. 52 Subhaæ balatthaæ taæ rÃjà rÃjabhÆsÃya bhusiya NisÅdÃpiya pallaÇke hÃsatthaæ yasaÊÃlako 53 SÅsavolaæ balatthassa sasÅse 16 paÂimu¤ciya YaÂÂhiæ gahetvà hatthena dvÃramÆle Âhito sayaæ 54 Vandantesu amaccesu nisinnaæ Ãsanambhi taæ RÃjà hasati; evaæ so kurute antarantarÃ. 55 "Balattho ekadivasaæ rÃjÃnaæ hasamÃnakaæ" Ayaæ balattho kasmà me sammukhà hasatÅti? So 56 MÃrÃpayitvà rÃjÃnaæ balattho so subho idha Rajjaæ kÃresi chabbassaæ subharÃjà ti vissuto. 57 DvÅsu mahÃvihÃresu subharÃjà manoramaæ Pariveïapantiæ subharÃjanÃmakaæ yeva kÃrayÅ. 58 UruvelasamÅpamhi tathà vallivihÃrakaæ, Puratthime ekadvÃraæ, gaÇgante nandigÃmakaæ 17 59 Lambakaïïasute eko uttarapassavÃsiko SenÃpatimupaÂÂhÃsi vasabho nÃma mÃtulaæ; --------- 60 "Hessati vasabho nÃma rÃjÃ"ti sutiyà sadà GhÃteti rÃjà dÅpamhi sabbe vasabhanÃmake. 61 "Ra¤¤o dassÃma vasabhaæ ima"ntÅ bhariyÃya so SenÃpati mantayitvà pÃto rÃjakulaæ agÃ. 62 Gacchato 18 tena sahasà tambulaæ cuïïavajjitaæ Hatthamhi vasabhassa'dà 19 taæ sÃdhu parirakkhituæ. 63 RÃjagehassa dvÃramhi 20 tambulaæ cuïïavajjitaæ SenÃpati udikkhitvà taæ cuïïatthaæ visajjayi. ----------- 15.[A.] SattavassaÂÂhamÃsehi. 16.[A.] SasÅsaæ 17.[S.] NindÅgÃmakaæ 18. [E.] GacchatÃ. 19. [S.] VasabhassÃdÃsi hatthamhi 20.[E.] RÃjagehaduvÃramhi [SL Page 193] [\x 193/] ( 64 SenÃpatissa bhariyà cuïïatthaæ vasabhaæ gataæ Vatvà rahassaæ datvà ca sahassaæ taæ palÃpayi. 65 MahÃvihÃraÂÂhÃnaæ sogantvÃna vasabho pana Tattha therehi khÅrannavatthehi katasaÇgaho 66 Tato paraæ kuÂÂhino ca rÃjabhÃvÃya nicchitaæ SutvÃna vacanaæ haÂÂho "coro hessa"ntÅ nicchito 67 Laddhà samatthapurise gÃmaghÃtaæ tato paraæ Karonto rohaïaæ gantvà kapallapÆvopadesato 21 68 Kamena raÂÂhaæ gaïhanto sampattabalavÃhano 22 So rÃjà dvÅhi vassehi 23 Ãgamma purasantikaæ 69 SubharÃjaæ raïe 23 hantvà vasabho so mahabbalo UssÃpayi pure chattaæ; mÃtulopi 24 raïe pati. 70 Taæ mÃtulassa bhariyaæ pubbabhutopakÃrikaæ AkÃsi vasabho rÃjà mahesiæ mettanÃmikaæ 25 --------- 71 So horÃpÃÂhakaæ pucchi ÃyuppamÃïamattano; "ùha dvÃdasavassÃni' raho yeva'ssa; so pi ca 72 Rahassaæ rakkhanatthÃya sahassaæ tassa dÃpiya SaÇghaæ so sannipÃtetvà vanditvà pucchi bhupati: 73 "Siyà nu bhante Ãyussa va¬¬hanakÃraïaæ?" Iti "Atthi" ti saÇgho Ãcikkhi antarÃyavimocanaæ. 74 "ParissavanadÃna¤ca ÃvÃsadÃnameva ca GilÃnavaÂÂadÃna¤ca 26 dÃtabbaæ manujÃdhipa; 75 KÃtabbaæ jiïïakÃvÃsa-paÂisaÇkharaïaæ tathÃ; Pa¤casÅlasamÃdÃnaæ katvà taæ sÃdhu rakkhiyaæ, 76 UposathÆpavÃso ca kattabbo' posathe" iti RÃjà sÃdhÆ ti gantvÃna tathà sabbamakÃsi so. 77 Tiïïaæ tiïïa¤ca vassÃnaæ accayena mahÅpati DÅpamhi sabbasaÇghassa ticÅvaramadÃpayi. ----------- 21.[A.] KapallapÆvadesato 22.[E.] SamanthabalavÃhano [A.] Samatta- 23. [E.] So dvÅhi tadà vassehi [D.S.] So rÃjà dasavassehi 23. [A.] Subhaæ rÃjaÇgaïe 24.[E.] Tu [S.]Hi 25.[E.@]PÃtthanÃmikaæ 26.[S.]GilÃna bhattadÃnaæ. [SL Page 194] [\x 194/] ( 78 AnÃgatÃnaæ therÃnaæ pesayitvÃna dÃpayi. DvattiæsÃya hi 27 Âhanesu dÃpesi madhupÃyasaæ. 79 CatusaÂÂhiyà ca ÂhÃnesu mahÃdÃnantu missakaæ. SahassavaÂÂÅ 28 catusu ÂhÃnesu ca jalÃpayi 80 Cetiyapabbate ceva, thÆpÃrÃme ca cetiye, MahÃthÆpe, mahÃbodhighare iti imesu hi. 81 CittalakÆÂe kÃresi dasathÆpe manorame. DÅpe'khilamhi ÃvÃse jiïïe ca paÂisaÇkhari. 82 ValliyeravihÃre ca therassa so pasÅdiya MahÃvalligottaæ nÃma vihÃra¤ca akÃrayi. 83 KÃresi anurÃrÃmaæ mahÃgÃmassa santike. HeÊigÃmaÂÂhakarÅsasahassa tassa dÃpayi. 84 MucelavihÃraæ kÃretvà so tissava¬¬hamÃnake ùÊisÃrodakabhÃgaæ 29 vihÃrassa adÃpayi. 85 Galambatitthe thÆpamhi kÃresiÂÂhikaka¤cukaæ. KÃresuposathÃgÃraæ, vaÂÂitelatthamassa tu 86 SahassakarÅsavÃpiæ so kÃrÃpetvà ÃdÃsi ca. KÃresuposathÃgÃraæ vihÃre kumbhigallake 30 87 So ye'vuposathÃgÃraæ issarasamaïake idha; ThÆpÃrÃme thÆpagharaæ kÃrÃpesi mahÅpati. 88 MahÃvihÃre pariveïapantiæ pacchimapekkhiniæ KÃresi; catusÃlaæ 31 ca jiïaïakaæ paÂisaÇkharÅ. 89 CatubuddhapaÂimÃrammaæ 32 paÂimÃnaæ gharaæ tathà MahÃbodhaÇgaïe ramme rÃjà so yeva kÃrayi. 90 Tassa ra¤¤o mahesÅ sà vuttanÃmà 33 manoramaæ ThÆpaæ thÆpagharaæ ce va rammaæ tattheva kÃrayi. 91 ThÆpÃrÃme thÆpagharaæ niÂÂhÃpetvà mahÅpati Tassa niÂÂhÃpitamahe mahÃdÃnamadÃsi ca. 92 YuttÃnaæ buddhavacane bhikkhÆnaæ paccayampi ca BhikkhÆnaæ dhammakathikÃnaæ sappiphÃïitameva ca ----------- 27.[E.] Ca 28.[A.] SahassavaÂaÂiæ. 29.[A.] ùÊisÃrodabhÃgaæ hi [E.] ùÊisÃre dakahÃgaæ. 30. [D.] Kumbigallake. 31.[A.] CatusÃlÃ. 32.[E.] PaÂimÃrammÃ. 33.[A.] VuttantÃma. [E.] PotthanÃmÃ. [SL Page 195] [\x 195/] ( 93 Nagarassa catudvÃre kapaïavaÂÂaæ ca dÃpayi GilÃnana¤ca bhikkhÆnaæ gilÃnavaÂÂameva ca. 94 Mayettiæ 34 rÃjuppalavÃpiæ 35 vahakoÊambagÃmakaæ 36 MahÃnikaviÂÂivÃpiæ mahÃrÃmettimeva 37 ca. 95 KehÃlaæ 38 kÃÊivÃpiæ ca 39 cambuÂÂhiæ 40 vÃtamaÇganaæ 41 Abhiva¬¬hamÃnaka¤ca 42 iccekÃdasa vÃpiyo 96 DvÃdasamÃtikà ceva subhikkhatthamakÃrayi. Guttatthaæ purapÃkÃraæ cevamuccamakÃrayi. 97 Gopura¤ca catudvÃre mahÃvatthu¤ca kÃrayi. Saraæ kÃresi 43 uyyÃne haæse tattha visajjayi. 98 Pure bahu pokkharaïÅ kÃrÃpetvà tahiæ tahiæ Ummaggena jalaæ tattha pavesesi 44 mahÅpati. 99 Evaæ nÃnÃvidhaæ pu¤¤aæ katvà vasabhabhupati HatantarÃyo so hutvà pu¤¤akamme sadÃdaro 45 100 CatutÃÊÅsavassÃni pure rajjamakÃrayi. CatutÃÊÅsavesÃkhapÆjÃyo ca akÃrayi. --------- 101 SubharÃjà dharanto so attano ekadhÅtaraæ 46 Vasabhena bhayÃsaækÅ appesi'ÂÂhikava¬¬hakiæ; 102 Attano kambala¤ce va rÃjabhaï¬Ãni ca'ppayi. Vasabhena hate tasmiæ tamÃdÃyiÂÂhava¬¬hakÅ 103 DhÅtiÂÂhÃne 47 ÂhapetvÃna va¬¬heti 48 attano ghare. Sakammaæ 49 karato tassa bhattaæ Ãhari dÃrikÃ; 104 Sà nirodhasamÃpannaæ kadambapupphagumbake Sattame divase disvà bhattaæ medhÃvinÅ adÃ. 105 Puna bhattaæ randhayitvà pituno bhattamÃhari, Papa¤cakÃraïaæ puÂÂhà tamatthaæ pituno vadi, 106 TuÂÂhe punappuna¤ce'so bhattaæ therassa dÃpayÅ. Vissatthe'nÃgataæ disvà thero Ãha kumÃrikaæ: ----------- 34. [E.]Cayantiæ. 35.[A.] RÃjuppalaæ cÃpivhaæ. 36.[A.] KoÊambagÃmakaæ. 37.[A.] MahÃgÃmadvayampi. 38.[S.] KahÃÊaæ 39.[A.] KeÊivÃsaæ. 40.[E.] CamkhuÂiæ 41.[E.]CÃtha maægaïaæ. 42.[E.] Aggiva¬¬hamÃnakaæ 43.[A.] KÃrÃpetvà 44. [A.] PÃtÃpesi 45.[E.] Sadà rato 46.[A.] EkadhÅtikaæ 47.[E.] DhÅtuÂhÃne. 48.[E.] Va¬[X]g¤a[X@]¬hasi 49. [A.] Sà kammaæ [SL Page 196] [\x 196/] ( 107 "Tava issariye jÃte imaæ ÂhÃnaæ kumÃrike SareyyÃsÅ"ti; thero tu tadÃva parinibbuto: 108 Sake so vasabho rÃjà vayappattamahi puttake VaÇkanasikatissamhÅ ka¤¤aæ tassÃnurÆpikaæ 109 GavesÃpesi; purisà taæ disvÃna kumÃrikaæ IÂÂhakava¬¬hakÅgÃme itthilakkhaïakovidà 110 Ra¤¤o nivedayuæ; rÃjà tamÃïÃpetumÃrabhi; TassÃha rÃjadhÅtattaæ iÂÂhakava¬¬hakÅ tadÃ. 111 Subhara¤¤o tu dhÅtattaæ kambalÃdÅhi ¤Ãpayi. RÃjà tuÂÂho sutassÃ'dà taæ sÃdhu katamaÇgalaæ. --------- 112 Vasabhassaccaye putto vaÇkanÃsikatissako AnurÃdhapure rajjaæ tÅïi vassÃni kÃrayi. 113 So goïanadiyà tÅre 50 mahÃmaÇgalanÃmakaæ. VihÃraæ kÃrayÅ rÃjà vaÇkanÃsikatissako. 114 MahÃmattà tu devÅ sà sarantÅ therabhÃsitaæ VihÃrakÃraïatthÃya akÃsi dhanasa¤cayaæ. --------- 115 VaÇkanÃsikatissassa accaye kÃrayÅ suto Rajjaæ bÃvÅsavassÃni gajabÃhukagÃmaïÅ. 116 Sutvà so mÃtu vacanaæ mÃtuatthÃya kÃrayi KadambapupphaÂhÃnamhi rÃjamÃtuvihÃrakaæ. 117 MÃtà satasahassaæ sà bhumiatthÃya paï¬ità AdÃ; mahÃvihÃrassa vihÃra¤ca akÃrayi. 118 Sayameva akÃresi tattha thÆpaæ silÃmayaæ; SaÇghabhoga¤ca pÃdÃsi kiïitvÃna tato tato. 119 AbhayuttaramahÃthÆpaæ va¬¬hÃpetvà cinÃpayi. CatudvÃre ca tatthe va 51 ÃdimukhamakÃrayi. 120 GÃmaïitissavÃpiæ so kÃrÃpetvà mahÅpati AbhayagirivihÃrassa pÃkavÃÂÂÃya' dÃsi ca. 121 MaricavaÂÂikathÆpamhi ka¤acuka¤ca akÃrayi; Kiïitvà satasahassena saÇghabhogamadÃsi ca. ----------- 50.[E.] HoïanadiyÃ. 51.[A.] Catutthe ca. [SL Page 197] [\x 197/] ( 122 KÃresi pacchime vasse vihÃraæ rÃmakavhayaæ.52 MahejÃsanasÃla¤ca 53 nagaramhi 54 akÃrayi: --------- 123 GajabÃhussa'ccayena sasuro tassa rÃjino Rajjaæ mahallako nÃgo chabbassÃni akÃrayi. 124 Puratthime pejalakaæ, 55 dakkhiïe koÂipabbataæ,56 Pacchime dakapÃsÃïaæ, nÃgadÅpe sÃlipabbataæ, 125 BÅjagÃme tanaveÊiæ, 57 rohaïe janapade pana TobbalanÃgapabbata¤ca, 58 anteÂÂhe girihÃlikaæ 126 Ete sattavihÃre so mahallanÃgabhupati Parittenapi kÃlena kÃrÃpesi mahÃmatÅ. 127 Evaæ asÃrehi dhanehi sÃraæ Pu¤a¤¤Ãni katvÃna bahÆni pa¤¤Ã ùdenti; bÃlà pana kÃmahetu BahÆni pÃpÃni karonti mohÃ'ti SujappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse DvÃdasarÃjako nÃma Pa¤catiæsatimo paricchedo. --------- Chattiæsatimo paricchedo. 1 MahallanÃgaccayena 1 putto bhÃtikatissako CatuvÅsativassÃni laÇkÃrajjamakÃrayi. 2 MahÃvihÃre pÃkÃraæ kÃrÃpesi samantato. GavaratissavihÃraæ so kÃrayitvà mahÅpati 3 MahÃgÃmaïikaæ vÃpiæ 2 vihÃrassa'ssa'dÃsi ca. VihÃra¤ca akÃresi bhÃtiyatissanÃmakaæ. 4 KÃresu'posathÃgÃraæ thÆpÃrÃme manorame. Randhakaï¬akavÃpi¤ca 3 kÃrÃpesi mahÅpati. ----------- 52.[E.S.] RÃmukavbhayaæ. 53.[A.] MahÃÃsanasÃlaæ ca. 54.[S.] Naægaramhi. 55.[E.] Sejalakaæ 56.[E.] GoÂapabbataæ. 57.[A.] TenaveÊiæ 58.[A.] Tobbalà 1.[E.S.] NÃgassa'ccayena. 2.[E.] MahÃmaïivÃpiæ kÃretvÃ. 3. [A.] RaÂÂheva¤¤akavÃpiæ ca [SL Page 198] [\x 198/] ( 5 Sattesu muducitto so saÇghamhi tibbagÃravo UbhatosaÇghe mahÅpÃlo mahÃdÃni pavattayÅ. --------- 6 BhÃtikatissaccayena tassa kaïiÂÂhatissako AÂÂhavÅsasamà rajjaæ laÇkÃdÅpe 4 akÃrayi 7 BhutÃrÃmamahÃnÃgattherasmiæ 5 so pasÅdiya KÃresi ratanapÃsÃdaæ abhayagirimhi sÃdhukaæ. 8 Abhayagirimhi pÃkÃraæ mahÃpariveïameva ca KÃresi; maïisomavhe mahÃpariveïameva ca. 9 Tattheva cetiyagharaæ; ambatthale tatheva ca, KÃresi paÂisaÇkhÃraæ nÃgadÅpe ghare pana. 10 MahÃvihÃrasÅmaæ so 6 madditvà tattha kÃrayi. KukkuÂagiripariveïapantiæ sakkacca bhupati. 11 MahÃvihÃre kÃresi dvÃdasa manujÃdhipo MahÃcaturassapÃsÃde dassaneyye manorame. 12 DakkhiïavihÃrathÆpamhi ka¤cuka¤ca akÃrayi; BhattasÃlaæ mahÃmeghavanasÅma¤ca maddiya. 13 MahÃvihÃrapÃkÃraæ passato apanÅya so Maggaæ dakkhiïavihÃragÃmi¤cà pi akÃrayi. 14 BhutÃrÃmavihÃra¤ca rÃmagoïakameva ca Tatheva nandatissassa 7 ÃrÃma¤ca akÃrayi. 15 PÃcÅnato anuÊatissapabbataæ gaÇgarÃjiyaæ NiyelatissÃrÃma¤ca 8 piÊapiÂÂhivihÃrakaæ 16 RÃjamahÃvihÃra¤ca kÃresi manujÃdhipo. So yeva tÅsu ÂhÃnesu kÃresu' posathÃlayaæ 17 KalyÃïikavihÃre ca maï¬alagirike tathà DubbalavÃpitissavhe vihÃresu imesu hi 9 --------- 18 KaïiÂÂhatissaccayena tassa putto akÃrayi Rajjaæ dve yeva vassÃni cÆÊanÃgo ti vissuto. ----------- 4.[S.] AÂhavÅsativassÃni rajjaæ dÅpe [E.] AÂÂhà rasasamà rajjaæ. 5.[E.@]Tharassa. 6.[A.] MahÃvihÃrasÅmanto, 7.[A.] NÃnÃtissassa. 8.[S.D.] Nayela- 9.[A.] Himesviti. [SL Page 199] [\x 199/] ( 19 CÆÊanÃgakaïiÂÂho tu 10 rÃjaæ ghÃtiya bhÃtikaæ Ekavassaæ ku¬¬anÃgo 11 rajjaæ laÇkÃya kÃrayi. 20 MahÃpeÊa¤ca 12 va¬¬hesi ekanÃÊikachÃtake BhikkhusatÃnaæ pa¤cannaæ abbocchinnaæ mahÅpati 21 Ku¬¬hanÃgassa 13 ra¤¤o tu deviyà bhÃtuko tadà SenÃpati sirÅnÃgo coro hutvÃna rÃjino 22 BÃlavÃhanasampanno Ãgamma nagarantikaæ RÃjabalena yujjhanto ku¬¬anÃgaæ 14 mahÅpatiæ 23 PalÃpetvà laddhajayo anurÃdhapure vare LaÇkÃrajjamakÃresi vassÃnekunavÅsati. 24 MahÃthÆpavare chattaæ kÃrÃpetvÃna bhÆpati Suvaïïakammaæ kÃresi dassaneyyaæ manoramaæ. 25 KÃresi lohapÃsÃdaæ saækhittaæ pa¤cabhumakaæ; MahÃbodhicatudvÃre sopÃïaæ puna kÃrayi. 26 KÃretvà 15 chattapÃsÃdaæ mahe pÆjamakÃrayi. Kulambaïa¤ca 16 dÅpasmiæ vissajjesi 17 dayÃparo. --------- 27 SirinÃgaccaye tassa putto tisso akÃrayi. Rajjaæ dvÃvÅsavassÃni dhammavohÃrakovido. 28 hapesi so hi vohÃraæ hiæsÃmuttaæ yato idha, VohÃrakatissarÃjà iti nÃmaæ tato 18 ahÆ. 29 KambugÃmakavÃsissa 19 devattherassa santike Dhammaæ sutvà paÂikammaæ pa¤cÃvÃse akÃrayi 30 MahÃtissassa therassa anurÃrÃmavÃsino Pasanno muvelapaÂÂane 20 dÃnavaÂÂamakÃrayi. 31 TissarÃjamaï¬apa¤ca 21 mahÃvihÃradvaye pi, so MahÃbodhighare pÃcÅ - loharÆpadvayampi ca 22 32 SattapaïïikapÃsÃdaæ 23 kÃretvà sukhavÃsakaæ MÃse mÃse sahassaæ so mahÃvihÃrassa dÃpayi. ----------- 10.[E.] KhujjanÃga, 11.[D.] Kuï¬anÃgo [E.] Ku¤janÃgo. 12.[A.]MahÃpÃÊiæca. 13.[E.]Ku¤canÃgassa 14.[E.] Ku¤canÃga 15.[E.]KaritvÃ. 16.[A.] Kulambataæ ca. 17.[A.] Visajjesi 18.[A.] NÃmo kato. 19.[E.] KappukagÃmavasissa 20.[D.]Sumelyapabbate. 21.[A.]TissarÃjÃ. 22.[E.]PÃcÅne loharÆpadvayaæ tathÃ. 23.[A.] Sattipaïïika [SL Page 200] [\x 200/] ( 33 AbhayagirivihÃre dakkhiïamÆlasavhaye MaricavaÂÂivihÃramhi kulÃlitissasavhaye 24 34 MahiyaÇgaïavihÃramhi mahÃgÃmakasavhaye 25 MahÃnÃgakissavhamhi tathà kalyÃïakavhaye 35 Iti aÂÂhasu thÆpesu chattakammamakÃrayi. MukanÃgasenÃpativihÃre 26 dakkhaïe tathà 36 MaracavaÂÂivihÃramhi puttabhÃgavhaye tathà Issarasamaïavhamhi tissavhe nÃgadÅpake 37 Iti chassu vihÃresu pÃkÃra¤ca akÃrayi. KÃresu'posathÃgÃraæ anurÃrÃmasavhaye 38 AriyavaæsakathÃÂÂhÃne laÇkÃdÅpe'khile'pi ca DÃnavaÂÂaæ ÂhapÃpesa saddhamme gÃravena so 39 TÅïa satasahassÃni datvÃna manujÃdhipo Iïato sayiïe bhikkhÆ mocesi sÃsanappiyo 40 MahÃvesÃkhapÆjaæ so kÃretvà dÅpavÃsinaæ Sabbesaæ yeva bhikkhÆnaæ ticÅcaramadÃpayi. 41 VetullavÃdaæ madditvà kÃretvà pÃpaniggahaæ Kapilena amaccena sÃsanaæ jotayÅ ca so --------- 42 Vissuto 'bhayanÃgo'ti kaïiÂÂho tassa rÃjino Deviyà tassa saæsaÂÂho ¤Ãto bhÅto sabhÃtarà 43 PalÃyitvà bhallatitthaæ gantvÃna sahasevako Kuddho viya mÃtulassa hatthapÃda¤ca chedayi 44 RÃjino raÂÂhabhedatthaæ ÂhapetvÃna idheva taæ Sunakhopamaæ dassayitvà gahetvÃ'tisiniddhake 27 45 Tattheva nÃvaæ Ãruyha paratÅramagà sayaæ. Subhadevo mÃtulo tu upakamma mahÅpatiæ 46 Suhado viya hutvÃna tasmiæ raÂÂhamabhindi so, Abhayo taæ jÃnanatthaæ dÆtaæ idha visajjayi. 47 Taæ disvà pÆgarukkhaæ so samantà kuntanÃÊiyà 28 Parabbhamanto madditvà katvà dubbalamulakaæ ----------- 24. [A.] Kulatissassa savbhaye. 25.[A.] MahÃgÃmanÃgasavbhaye. 26. [E.S.] MÆlanÃga. 27.[A.] GahetvÃpi sinehake. 28.[D.] Kuï¬anÃÊiyÃ. [SL Page 201] [\x 201/] ( 48 BÃhunà yeva pÃtetvà tajjetvà taæ palÃpayi. ThÆto gantvà 29 abhayassa taæ pavattiæ pavedayi. 49 ¥atvÃ'bhayo taæ 30 damiÊe ÃdÃya bahuke tato NagarantikamÃga¤chi bhÃtarà saha yujjhituæ, 31 50 Taæ ¤atvÃna palÃyitvà assamÃruyha deviyà Malayaæ agamà rÃjà taæ kaïiÂÂho'nubandhiya 51 RÃjÃnaæ malaye hantvà devimÃdÃya Ãgato KÃresa nagare rajjaæ aÂÂhavassÃni bhupati. 52 PÃsÃïavediæ kÃresi mahÃbodhisamantato, LohapÃsÃdaÇgaïamhi rÃjà maï¬apameva ca. 53 DvÅhi satasahassehi nekavatthÃni gÃhiya DÅpamhi bhikkhusaÇghassa vatthadÃnamadÃsi so. --------- 54 Abhayassa'ccaye bhÃtu tissassa tassa atrajo Dve vassÃna sirÅnÃgo laÇkÃrajjamakÃrayi: 55 PaÂisaÇkhariya pÃkÃraæ mahÃbodhisamantato MahÃbodhigharasseva so yeva vÃlikÃtale 56 Mucelarukkhaparato haæsavaÂÂaæ manoramaæ Mahantaæ maï¬apa¤ceva kÃrÃpesi mahÅpati. 57 VijayakumÃrako nÃma sirinÃgassa atrajo Pituno accaye rajjaæ ekavassamakÃrayi. 58 Lambakaïïà tayo Ãsuæ sahÃyà mahiyaÇgaïe, SaÇghatisso, saÇghabodhi, tatiyo goÂhakÃbhayo. 59 Te tissavÃpimariyÃdagato andho vicakkhaïo RÃjÆpaÂÂhÃnamÃyante padasaddena abravÅ: 60 "PaÂhavÅsÃmino ete tayo vahati bhu" iti Taæ sutvà abhayo pacchà yanto pucchi; punÃha so 32 61 "Kassa vaæso ÂhassatÅ?"Ti puna pucchi tameva so. "PacchimassÃ"ti so Ãha; taæ sutvà dvÅhi so agÃ. 62 Te puraæ pavisitvÃna tayo ra¤¤o'tivallabhà RÃjakiccÃni sÃdhentà vasantà rÃjasantike 33 ----------- 29. [A.] ¥atvà 30. [S.] Taæ ¤atvà abhayo 31. [E.D.S.] Yujjhituæ sayaæ 32. [A.] PunÃbhayo 33. [A.] VijayarÃjassa santake [SL Page 202] [\x 202/] ( 63 Hantvà vijayarÃjÃnaæ rÃjagehamhi ekato SenÃpatiæ saÇghatissaæ duve rajje'bhisevayuæ. 64 Evaæ so abhisitto va anurÃdhapuruttame Rajjaæ cattÃri vassÃni saÇghatisso akÃrayi. 65 MahÃthÆpamhi chatta¤ca hemakamma¤ca kÃrayi. Visuæ satasahassagghe caturo ca mahÃmaïÅ 66 Majjhe catunnaæ suriyÃnaæ ÂhapÃpesi mahÅpati; ThÆpassa muddhani tathÃ'nagghaæ vajiracumbaÂaæ. 67 So chattamahapÆjÃya saÇghassa manujÃdhipo CattÃÊÅsasahassassa cha cÅvaramadÃpayi 68 Taæ mahÃdevatherena dÃmagallakavÃsinà 34 Desitaæ 35 khandhake suttaæ yÃgÃnisaæsadÅpanaæ 69 Sutvà pasanno saÇghassa yÃgudÃnamadÃpayi. Nagarassa catudvÃre sakkacca¤ceva sÃdhu ca 36 70 So antarantare rÃjà jambupakkÃni khÃdituæ Sahorodho sahÃmacco agà 37 pÃcÅnadÅpakaæ 71 Upadduta'ssa gamane manussà pÃcivÃsino Visaæ phalesu yojesuæ rÃjabhojjÃya jambuyÃ. 72 KhÃdatvà jambupakkÃti tÃti tattheva so mato. SenÃpatiæ saÇghabodhiæ'hayo rajje'hisevayi. --------- 73 RÃjà sirÅsaÇghabodhi vissuto pa¤casÅlavà AnurÃdhapure rajjaæ duve vassÃni kÃrayi. 74 MahÃvihÃre kÃresi salÃkaggaæ manoramaæ. Tadà dÅpe manusse so ¤atvà dubbuÂÂhupaddute 75 KaruïÃya kampitamano mahÃthÆpaÇgaïe sayaæ Nipajji bhÆmiyaæ rÃjà katvÃna iti nicchayaæ: 76 "Pavassitvà na devena jalenupalÃvite mayi Naheva vuÂÂhahissÃmi maramÃno pahaæ idha" 77 Evaæ nipanne bhuminde devo pÃvassi tÃvade LaÇkÃdÅpamhi sakale pÅïayanto mahÃmahaæ. ----------- 34. [E.] DÃmahÃlakavÃsanà [S.] DÃmahallakavÃsÅnà 35. [E.] SutvÃna 36. [S.] SÃdhÆkaæ 37. [E.] Agamà [SL Page 203] [\x 203/] ( 78 TathÃpi nuÂÂhahati so apilÃpanato jale; ùvariæsu tato 'maccà jalaniggamanÃÊiyo. 79 Tato jalamhi pilavaæ rÃjà vuÂÂhÃsi dhammiko. KaruïÃya nudÅ evaæ dÅpe dubbuÂÂhikÃbhayaæ. 80 Corà tahiæ tahiæ jÃtà iti sutvÃna bhupati Core 38 ÃïapayitvÃna rahassena palÃpiya 81 ùïÃpetvà rahassena matÃnaæ so kalebaraæ AggÅhi uttÃsetvÃna hanitaæ 39 corupaddavaæ. 82 Eko yakkho idhÃgamma rattakkho iti vissuto Karoti rattÃna'kkhÅni manussÃnaæ tahiæ tahiæ. 83 A¤¤ama¤¤amapekkhitvà bhÃyitvà rattanettataæ 40 Narà maranti, te yakkho so bhakkheti asaÇkito 84 RÃjà upaddavaæ tesaæ sutvà santattamÃnaso Eko'pavÃsagabbhamhi hutvà aÂÂhaÇguposathi 85 "ApassitvÃna taæ yakkhaæ na vuÂÂhÃmÅ"ti so sayi. Tassa so dhammatejena agà yakkho tadantikaæ. 86 Tena "kosÅ"ti puÂÂho ca so "aaha"nti pacedayi, "Kasmà pajaæ 41 me bhakkhesi? Mà khÃda" iti so'bravÅ. 87 "Ekasmaæ me janapade nare dehÅ"ti so'bravi "Na sakkà iti vutte so kamenekaæ ti abravi. 88 "A¤¤aæ na sakkà dÃtuæ me, maæ khÃda" iti so'bravi. "Na sakkÃ" iti taæ yÃci gÃme gÃme bali¤ca so. 89 SÃdhÆti vatvà bhumindo dÅpamhi sakalepi ca GÃmadvÃre nivesetvà baliæ tassa adÃpayi. 90 MahÃsattena tenevaæ sabbabhutÃnumpinà MahÃrogabhayaæ jÃtaæ dÅpadÅpena nÃsitaæ. --------- 91 So bhaï¬ÃgÃriko ra¤¤e amacco goÂhakÃbhayo Coro hutvà uttarato nagaraæ samupÃgami. 92 ParissÃvanamÃdÃya rÃjà dakkhiïadvÃrato Parahiæsamarocente ekakoca palÃyi so. ----------- 38. [A.] Corà 39. [A.] Nihataæ 40. [A.@]Nattakaæ 41.[E.S.] Pajà [SL Page 204] [\x 204/] ( 93 PuÂabhattaæ gahetvÃna gacchanto puriso pathÅ 42 BhattabhogÃya rÃjÃnaæ nibandhittha 43 punappunaæ 94 Jalaæ parissÃvayitvà bhu¤jitvÃna dayÃluko Tasseva'nuggahaæ kÃtuæ idaæ vacanamabruva: 95 "SaÇghabodhi ahaæ rÃjÃ; gahetvà mama bho siraæ GoÂhÃbhayassa dassehi; bahuæ dassati te dhanaæ" 96 Na icchi so tathà kÃtuæ; tassatthÃya mahÅpati Nisinno yeva amari; so sÅsaæ tassa Ãdiya 97 GoÂhÃbhayassa dassesi. So tu vimhitamÃnaso Datvà tassa dhanaæ ra¤¤o sakkÃraæ sÃdhu kÃrayi. 98 Evaæ goÂhÃbhayo eso meghavaïïÃbhayo 'ti ca Vissuto terasa samà laÇkÃrajjamakÃrayi. 99 MahÃvatthuæ kÃrayitvà vatthudvÃramhi maï¬apaæ KÃrayitvà maï¬ayitvà so bhikkhÆ tattha saÇghato 100 AÂÂhuttarasahassÃni nisÅdetvà dine dine YÃgukhajjakabhojjehi 44 sÃdÆhi 45 vividhehi ca 101 SacÅvarehi kappetvà 46 mahÃdÃnaæ pavattayi. EkavÅsadinÃnevaæ 47 nibaddhaæ cassa 48 kÃrayi. 102 MahÃvihÃre kÃresi silÃmaï¬apamuttamaæ; LohapÃsÃdathambhe ca parivattiya ÂhÃpayi. 103 MahÃbodhisilÃvediæ, uttaradvÃratoraïaæ, PatiÂÂhÃpesi thambhe ca catukkaïïe savakkake. 104 Tisso silÃpaÂimÃyo tÅsu dvÃresu kÃrayi.49 hapÃpesi capallaÇkaæ 50 dakkhiïamhi silÃmayaæ 51 105 PadhÃnabhumiæ kÃresi mahÃvihÃrapacchato DÅpamhi jiïïakÃvÃsaæ sabba¤ca paÂisaÇkharÅ. 106 ThÆpÃrÃme thÆpagharaæ therambatthalake tathà RÃme maïisomavhe paÂisaÇkhÃrayÅ ca so. 107 ThÆpÃrÃme maïisomÃrÃme marivavaÂÂike DakkhiïavhamihÃre ca uposathagharÃni ca. ----------- 42. [E.] Pathaæ 43. [S.] Nimantittha. 44. [E.] YÃguhi khajjabhojjehi 45. [D.E.S.] SÃdhÆhi 46.[E.] Tappetvà 47.[A.] Dinenevaæ. 48.[E.]Nibandhaæ 49. [A.] KÃriya. 50.[A.] Pallaæke 51.[A.] SilÃmaye [SL Page 205] [\x 205/] ( 108 MeghavaïïÃbhayavha¤ca navavihÃramakÃrayi; VihÃramahapÆjÃyaæ piï¬etvà dÅpavÃsinaæ 109 TiæsabhikkhusahassÃnaæ chacÅparamadÃsi ca. MahÃvesakhapÆja¤ca tadà evaæ akÃrayi; 110 Anuvassa¤ca saÇghassa chacÅvaramadÃpayi. PÃpakÃnaæ niggahena 52 sodhento sÃsanaæ tu so 111 VetullavÃdino bhikkhÆ abhayagirinivÃsino GÃhayitvà saÂÂhimatte janasÃsanakaïÂake 112 KatvÃnaniggahaæ tesaæ paratÅre khipÃpayi. Tattha khittassa therassa nassito bhikkhu voÊiko 113 SaÇghamitto'ti nÃmena bhutavijjÃdikovido MahÃvihÃre bhikkhÆnaæ kujjhitvÃna idhÃgamÃ. 114 ThÆpÃrÃme sannipÃtaæ pavisitvà asa¤¤ato SaÇghapÃlassa pariveïavÃsittherassa tattha so 115 GoÂhÃbhayassa therassa mÃtulassa'ssa rÃjino Ra¤¤o nÃmenÃ'lapato vacanaæ paÂibÃhiya 116 Ra¤¤o kulÆpago Ãsi. RÃjà tasmiæ pasÅdiya JeÂÂhaputtaæ jeÂÂhaputtaæ jeÂÂhatissaæ, mahÃsenaæ kaïiÂÂhakaæ 117 Appesi tassa bhakkhussa; so saÇgaïhi dutÅyakaæ. Upanandha tasmiæ bhikkhusmiæ jeÂÂhatisso kumÃrako. --------- 118 Pituno accaye ceÂÂhatisso rÃjà ahosi so. Pitu sÃrÅrasakkÃre niggantuæ nicchamÃnake 119 DuÂÂhÃmacce niggahetuæ sayaæ nikkhamma bhupati KaïaÂÂhaæ purato katvà pitukÃyaæ anantaraæ 120 Tato amacce katvÃna sayaæ hutvÃna pacchato KaïiÂÂho pitukÃye ca nikkhante tadanantaraæ 121 DvÃraæ saævarayitvÃna 53 duÂÂhÃmacce nighÃtiya SÆle appesi pituno citakÃya samantato ----------- 52. [A.] Niggahetvà 53. [A.] SaævÃrayitvÃna [SL Page 206] [\x 206/] ( 122 Tena'ssa kammunà nÃmaæ kakkhalopapadaæ ahu. SaÇghamitto tu so bhikkhu bhÅto tasmà narÃdhipà 123 TassÃbhisekasamakÃlaæ mahÃsenena namantiya TassÃbhisekaæ pekkhanto paratÅraæ gato ito. 124 Pitarà so vippakataæ lohapÃsÃdamuttamaæ KoÂidhanaæ - agghanakaæ kÃresi sattabhumakaæ. 125 SaÂÂhisatasahassagghaæ pÆjayitvà maïiæ tahiæ KÃresi chaÂÂhatisso taæ maïipÃsÃdanÃmakaæ 54 126 Maïi duve mahagghe ca mahÃthÆpe apÆjayi. MahÃbodhighare tÅïi toraïÃni ca kÃrayi 127 KÃrayitvà vihÃraæ so pÃcÅnatissapabbataæ Pa¤cÃvÃsesu saÇghassa adÃsi puthuvÅpati. 128 DevÃnampiyatissena so patiÂÂhÃpitaæ purà ThÆpÃrÃme urusilÃpaÂimaæ cÃrudassanaæ 129 NetvÃna thÆpÃrÃmamhà jeÂÂhatisso mahÅpati PatiÂÂhÃpesi ÃrÃme pÃcÅnatissapabbate. 130 KÃÊamattikavÃpiæ so adà cetiyapabbate. VihÃrapÃsÃdamahaæ mahÃvesÃkhameva ca 131 Katvà tiæsasahassassa 55 saÇghassÃ'dà chacivaraæ. ùÊambagÃmavÃpiæ so jeÂÂhatisso akÃrayi. 132 Evaæ so vividhaæ pu¤¤aæ pÃsÃdakaraïÃdikaæ KÃrento dasavassÃni rÃjà rajjamakÃrayi. 138 Iti bahuvidhapu¤¤ahetubhutà Narapatità baha pÃpahetu cÃti Madhuramiva visena missamannaæ Sujanamano bhajate na taæ kadÃpi. SujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse TayodasarÃjako nÃma Chattiæsatimo paricchedo. --------- ----------- 54. [A.] MaïipÃsÃda muttamaæ 55. [D.] RÃjà tiæsasahassassa 56.[S.] KadÃci [SL Page 207] [\x 207/] ( Sattatiæsatimo paricchedo 1. JeÂÂhatissaccaye tassa mahÃseno kaïiÂÂhako SattavÅsativassÃni rÃjà rajjamakÃrayi 2 Tassa rajjÃbhisekaæ taæ 1 kÃretuæ paratÅrato So saÇghamittathero tu kÃlaæ ¤atvà idhÃgato 3 TassÃbhisekaæ kÃretvà a¤¤aæ kicca¤canekadhà MahÃvihÃraviddhaæsaæ kÃtukÃmo asa¤¤ato 4 "AvinayavÃdino ete mahÃvihÃravÃsino, VinayavÃdÅ mayaæ rÃja" iti gÃhiya bhÆpatiæ 5 "MahÃvihÃravÃsissa ÃhÃraæ deti bhikkhuno Yo so sataæ daï¬iyo" ti ra¤¤Ã daï¬aæ ÂhapÃpayi. 6 Upaddutà tehi bhikkhÆ mahÃvihÃravÃsino MahÃvihÃraæ cha¬¬hetvà malayaæ rohaïaæ aguæ. 7 Tena mahÃvihÃro'yaæ nava vassÃni cha¬¬ito. MahÃvihÃravÃsÅhi bhikkhÆhi Ãsi su¤¤ako. 2 8 "Hoti assÃmikaæ vatthu puthuvÅsÃmino" iti RÃjÃnaæ sa¤¤apetvà so thero duÂÂhamÃnaso. 9 MahÃvihÃraæ nÃsetuæ laddhÃnumati rÃjato Tathà kÃtuæ manusse so 3 yojesi duÂÂhamÃnaso. 10 SaÇghamittassa therassasevako 4 rÃjapallabho SoïÃmacco dÃruïo ca bhikkhavo ca alajjino 11 Bhinditvà lohapÃsÃdaæ sattabhumakamuttamaæ Ghare nÃnappakÃre ca itÃ'bhayagiriæ nayuæ 12 MahÃvihÃrÃnÅtehi pÃsÃdehi bahÆhi ca AbhayagirivihÃro so bahupÃsÃdako ahÆ. 13 SaÇghamittaæ pÃpamittaæ theraæ soïa¤ca sevakaæ ùgamma subahuæ pÃpaæ akÃsi so mahÅpati 14 MahasilÃpaÂimaæ so pÃcÅnatissapabbatà ùnetvÃ'bhayagirimhi patiÂÂhÃpesi bhÆpati. 15 PaÂimÃgharaæ bodhigharaæ dhÃtusÃlaæ manoramaæ CatusÃla¤ca kÃresi saÇkharÅ kukkuÂavhayaæ. ----------- 1.[A.] Sekattaæ 2.[E.] Su¤¤ato 3.[A.] MahÃvihÃraæ nÃsetuæ 4.[A.] CeÂako [SL Page 208] [\x 208/] ( 16 SaÇakghamittena therena tena dÃruïakammunà VihÃro so 'bhayagirÅ dassaneyyo ahÆ tadÃ. 17 MeghavaïïÃbhayo nÃma ra¤¤o sabbatthasÃdhako Sakhà aamacco kujjhitvà mahÃvihÃranÃsane 5 18 Coro hutvÃna malayaæ gantvà laddhamahabbalo KhandhÃvÃraæ nivesesi dÆratissakavÃpiyaæ. 19 TatrÃ'gataæ taæ sutvà sahÃyaæ so mahÅpati YuddhÃya paccuggantvÃna khandhÃvÃraæ nivesayi. 20 SÃduæ pÃna¤ca maæsa¤ca labhitvà malayÃgataæ "Na sevissaæ sahÃyena vinà ra¤¤Ã"ti cintiya 21 ùdÃya taæ sayaæ yeva rattiæ nikkhamma ekako Ra¤¤o santikamÃgamma tamatthaæ paÂivedayi. 22 TenÃ'bhataæ tena saha vissattho paribhu¤jiya "Kasmà coro hÆ me tvaæ" iti rÃjà apucchi taæ. 23 "Tayà mahÃvihÃrassa nÃsitattÃ"ti aabravi. "VihÃraæ vÃsayissÃmi; khama me taæ mamaccayaæ" 24 IccevamabravÅ rÃjÃ; rÃjÃnaæ so khamÃpayi. Tena sa¤¤Ãpito rÃjà nagaraæ yeva Ãgami. 25 RÃjÃnaæ sa¤¤apetvà so meghavaïïÃbhayo pana Ra¤¤Ã saha na Ãga¤chi dabbasambhÃrakÃraïÃ. 26 Vallabhà bhariyà ra¤¤o 6 ekà lekhakadhÅtikà MahÃvihÃranÃsamhi dukkhità taæ vinÃsakaæ 27 Theraæ mÃrÃpayÅ kuddhà saægahetvÃna va¬¬hakiæ. ThÆpÃrÃmaæ vinÃsetuæ Ãgataæ duÂÂhamÃnasaæ 28 MÃrÃpetvà 7 saÇghamittattheraæ dÃruïakÃrakaæ, SoïÃmaccaæ dÃruïa¤ca ghÃtayiæsu asa¤¤ataæ. 29 ùnetvà dabbasambhÃraæ meghavaïïÃbhayo tu so MahÃvihÃre nekÃni pariveïÃni kÃrayi. 30 Abhayena bhaye tasmiæ vÆpasante tu bhikkhavo MahÃvihÃraæ 9 vÃsesuæ ÃgantvÃna tato tato. --------- ----------- 5.[S.] MahÃvihÃranÃsino. 6.[E.S.] Ra¤¤e'tivallabhà bhariyà 7. [E.S.] MÃrÃpayi. 9.[A.] MahÃvihÃre [SL Page 209] [\x 209/] ( 31 RÃjà mahÃbodhighare pacchimÃya disÃya tu KÃretvà loharÆpÃni ÂhapÃpesi duve tu so 32 DakkhiïÃrÃmavÃsimhi kuhake jimhamÃnase PasÅdatvà pÃpamitte tissatthere asa¤¤ate 33 MahÃvihÃrasÅmante uyyÃne jotinÃmake JetavanavihÃraæ so vÃrayanto pi kÃrayi. 34 Tato sÅmaæ samugghÃtuæ 10 bhikkhusaÇghamayÃvi so AdÃtukÃmà 11 naæ bhikkhÆ vihÃramhà apakkamuæ. 35 Idha sÅmasamugghÃtaæ parehi kariyamÃnakaæ Kopetuæ bhikkhavo keci nilÅyiæsu tahiæ tahiæ. 36 MahÃvihÃro navamÃse evaæ bhikkhÆhi vajjito; 'SamugghÃtaæ karimhÃ"ti pare bhikkhÆ ama¤¤isuæ. 37 Tato sÅmÃsamugghÃte vyÃpÃre pariniÂÂhite MahÃvihÃraæ 12 vÃsesuæ idhÃ'gantvÃna bhikkhavo. 38 Tassa vihÃragÃhissa tissattherassa codanÃ. Antimavatthunà Ãsi bhutatthà saÇghamajjhagÃ. 39 Vinicchiya mahÃmacco tathà dhammikasammato UppabbÃjesi 13 dhammena taæ anicchÃya rÃjino. --------- 40 So yeva rÃjà kÃresi vihÃraæ maïihÅrakaæ Tayo vihÃre kÃresi devÃlayaæ vinÃsiya 41 Gokaïïaæ pharakÃpillaæ 14 kalandabrÃhmaïagÃmake MigagÃmavihÃra¤ca gaÇgasenakabbataæ 42 PacchimÃya disÃyÃ'tha dhÃtusena¤ca pabbataæ 15 RÃjà mahÃvihÃra¤ca kokavÃtamhi 16 kÃrayi. 43 RÆpÃrammavihÃra¤ca 17 cÆÊaviÂÂi¤ca 18 kÃrayi. UttarÃbhayasavhe 19 ca duve bhikkhunupassaye. 44 KÃlaveÊakayakkhassa 20 ÂhÃne thÆpa¤ca kÃrayi Dipamhi jiïïakÃvÃse bahÆ ca paÂisaÇkharÅ. ----------- 10.[E.] SamÆhantuæ 11.[E.S.] AkÃtukÃmà 12. [A.] VihÃre 13.[A.] Uppabbajjesa. 14. [A.] EkakÃpillaæ 15.[E.] PacchimÃyaæ dhÃtusenapabbataæca AkÃrayi. 16. [D.S.] KokavÃnamhi 17.[E.] ThÆpÃramma 18.[E.]HuÊaviÂÂiæ ca 19.[A.@]SÃbhe. 20. [D.S.] LaækÃveÊaka yakkhassa. [SL Page 210] [\x 210/] ( 45 SaÇghattherasahassassa sahassagghamadÃsi so TheradÃna¤ca sabbesaæ anuvassa¤ca civaraæ 46 AnnapÃnÃdidanassa pari¤g¤edo na vijjati. SubhikkhatthÃya kÃresi so'va soÊasa vÃpiyo: 47 MaïihÅramahÃvÃpiæ 21 jallÆraæ 22 khÃïunÃmakaæ MahÃmaïiæ kokavÃtaæ morakaparakavÃpikaæ 23 48 KumbÃlakaæ vÃhata¤ca 24 rattamÃlakaï¬akampa ca Tissava¬¬hamÃnakaæ ca 25 veÊaÇgaviÂÂhikampi ca. 49 MahÃgallaæ cÅravapiæ mahÃdÃragallakampi ca KÃÊapÃsÃïavÃpi¤ca imà soÊasavÃpiyo 50 GaÇgÃya pabbatavhaæ so 26 mahÃmÃti¤ca kÃrayi. Evaæ pu¤¤amapu¤¤ca subahuæ so upÃcinÅ ti.* 51 AsÃdhusaÇgamene'vaæ yÃvajÅvaæ subhÃsubhaæ Katvà gato yathÃkammaæ so mahÃsena-bhupati. 52 Tasmà asÃdhusaæsaggaæ Ãrakà parivajjiya Abhiæ vÃ'sivisaæ khippaæ kareyya'ttahitaæ budho. --------- 53 AhÆ rÃjà sirameghavaïïo tassa suto tato MandhÃtà viya lokassa sabbasampattidÃyako. 54 MahÃsenena pÃpÃnaæ vasagena vinÃsite MahÃvihÃre sabbe pi sannipÃtiya bhikkhavo 55 UpasaÇkamma vanditvà nisinno pucchi sÃdaro "Pitarà saÇghamittassa sahÃyena vinÃsitaæ 56 Kaæ kimevÃ"ti? ùhaæsu bhikkhavo taæ narissaraæ: "SÅmÃyugghÃÂanaæ kÃtuæ vÃyamitvà pi te pità 57 NÃsakkhi antosÅmÃyaæ bhikkhÆnaæ vijjamÃnato; BhimigabbhanilÅnà hi sattÃsuæ ettha bhikkhavo. 58 Amacco soïanÃmo ca saÇghamitto ca pÃpiyo RÃjÃnaæ sa¤¤apetvÃna apu¤¤aæ tena kÃrayuæ. 59 Bhinditvà lohapÃsÃdaæ sattabhumakamuttamaæ Ghare nÃnappakÃre ca ito'bhayagiriæ nayuæ. ----------- 21.[E.] MaïihÅraæ mahÃgÃmaæ 22.[E.] Challuraæ. 23. [E.] Dhammarammaæ ca VÃpikaæ. 24. [E.P..S.] VÃhanaæ ca. 25. [A.] Tissava nÃma vÃpiæ ca. 26.[E.] Pabbatantavhaæ * mahÃvaæso niÂhitoti pÃÂho [D.E.S.@]PÃtthakesu dissati. [SL Page 211] [\x 211/] ( 60 MÃsake catubuddhehi nivutthe cetiyaÇgaïe VapÃpesuæ ca duppa¤¤Ã; passa bÃlasamÃgamaæ." 61 Taæ sutvà pitukammaæ so nibbinno bÃlasaÇgame Pitarà nÃsitaæ tattha sabbaæ pÃkatakaæ akÃ. 62 LohapÃsÃdamÃdovÃ'kÃsi pÃsÃdamuttamaæ Ra¤¤o mahÃpanÃdassa dassento viya sÅhale. 63 PariveïÃni sabbÃni nÃsitÃni nivesayi. Bhoge ÃrÃmikÃna¤ca yathÃÂhÃne Âhapesi so. 64 Pitarà paccayÃna¤ca pacchinnattà vibuddhinà ChiddÃvÃsaæ ghanÃvÃsaæ vihÃraæ'kÃsi buddhimà 65 KÃrite pitarà jotivane ve'so vihÃrake Kammaæ vippakataæ sabbaæ niÂÂhÃpesi narissaro. 66 TherassÃ'tha mahindassa samaïandassa sÆnuno SutvÃna manujindo so pavattiæ sabbamÃdito. 67 PasÅditvà guïe tassa rÃjà dÅpappasÃdake "Issaro vata dÅpassa thero" iti vicintiya 68 PaÂibimbaæ suvaïïassa katvà tammÃïanissitaæ PubbakattikamÃsassa pubbapakkhe tu sattame 69 Dine netvà cetiyambathale therambasa¤¤ite TatraÂÂhame 27 nivÃsetvà tato tu navame pana 70 MahÃsenaæ gahetvà so devasenÃsamÆpamaæ Orodhe nÃgare ceva geharakkhaïake vinà 71 LaÇkÃdÅpe ca sakale sabbe ÃdÃya bhikkhavo Vissajjetvà manusse naca nagare vÃrakaÂÂhite 72 PaÂÂhapetvà mahÃdÃnaæ aya¤cakhilapÃïinaæ PÆjaæ sabbopahÃrehi karonto ca anÆpamaæ 73 Paccuggamanametassa dÅpasatthussa satthuno Varaputtassa so katvà devarÃjÃ'va satthuno. 74 Cetiyambathalà yÃva nagaraæ sÃdhu sajjayi Maggaæ vesÃlito yÃva sÃvatthinagaraæ yathÃ. 75 Vissajjetvà tahiæ bhogaæ sabbaæ therassa, so pità RÃjà moggaliputtassa therassÃ'gamane 28 viya, ----------- 27. [S. D.] TheraÂÂhame 28. [E.] Therassa gamane. [SL Page 212] [\x 212/] ( 76 Datvà tattha mahÃdÃnaæ kapaïaddhavaïibbake Bhikkhavo pi ca tosetvà paccayehi catuhi'pi 77 "TherassÃ'gamanaæ 29 evaæ passatÆ ti mahÃjano" Gahetvà taæ mahantena sakkarena mahÃyaso. 78 Tamhà oruyha selamhà sayaæ hutvà purevaro Bhikkhavo cÃpi katvÃnaparivÃre samantato 79 Therassabimbaæ sovaïïaæ khÅrasÃgaramajjhago Sa¤jhÃghaïaparikkhitto 30 hemamerÆ'va sobhatha. 80 VesÃlinagaraæ suttaæ desetuæ lokanÃyako Agamà evamevÃti dassesa ca mahÃjanaæ. 81 Evaæ karonto sakkarasammÃnaæ so narÃsaho Nagarassa'ssa pÃcÅnadvÃrapasse sayaæ kataæ 31. 82 UpasaÇgamma sÃyaïhe vihÃraæ sotthiyÃkaraæ TÅhaæ tatthà pi vÃsesi bimbaæ taæ jinasÆnuno. 83 Nagaraæ sÃdhu sajjetvà tato dvÃdasame dane SatthussÃ'dippavesamhi puraæ rÃjagahaæ yathà 84 PaÂimaæ niharitvà taæ vihÃrà sotthiyÃkarà Nagare sÃgarÃkÃre vattamÃne namahÃmahe 85 MahÃvihÃraæ netvÃna temÃsaæ bodhiyaÇgaïe NivÃsetvà pavesetvà teneva vidhinà puraæ 86 RÃjagehasamÅpamhi pubbadakkhiïakoïake PaÂibimbassa kÃresi tassa sÃdhu nivesanaæ. 87 KÃretvà iÂÂhiyÃdÅnaæ paÂimÃyo visÃrado Therena saha tatthe'va nivesesi mahÃmati. 88 ùrakkhaæ paÂÂhapetvÃna pÆjÃya ca paribbayaæ Anusaævaccharaæ kÃtuæ evameva niyojayi. 89 TassÃïamanurakkhantà rÃjà tabbaæsikà idha yÃva'jja parirakkhanti taæ vidhiæ na vinÃsiya. 90 PavÃraïadine netvà vihÃraæ nagarà tato KÃtuæ terasiyà pÆjaæ anuvassaæ niyojayi. --------- ----------- 29.[E.] Therassagamanaæ. 30. [D.S.] SaæjhÃrÃga. 31. [S.] Susaækhataæ [SL Page 213] [\x 213/] ( 91 VihÃre abhaye tissavasabhe bodhipÃdape SilÃveda¤ca karesi pÃkara¤ca manoharaæ. 92 Navame tassa vassamhi dÃÂhÃdhÃtuæ mahesino. BrÃhmaïÅ kÃci ÃdÃya kÃliÇgamhà idhÃnayi. 93 DÃÂhÃdhÃtussavaæsamhi vuttenavidhinà sa naæ Gahetvà bahuvÃnena katvà sammÃnamuttamaæ 94 Pakkhipatvà karaïa¬amha misuddhaphalikubbhave DevÃnaæpiyatissena rÃjavatthumhi kÃrite. 95 Dhammacakkavhaye gehe va¬¬hayittha mahÅpati. Tato paÂÂhÃya taæ gehaæ dÃÂhÃdhÃtugharaæ ahu. 96 RÃjà satasahassÃnaæ navakaæ puïïamÃnaso Vissajjetvà tato'kÃsi dÃÂhÃdhÃtumahÃmahaæ. 97 Anusaævacchara netvà vihÃrambhayuttaraæ Tassa pÆjÃvidhiæ kÃtumevarÆpaæ niyojayi. 98 AÂÂhÃrasa vihÃre ca kÃrÃpesi mahÅpati AnukampÃya pÃïanaæ vÃpiyo cathirodikÃ. 99 BodhipÆjÃdi-pu¤¤Ãni appameyyÃni kariya AÂÂhavÅsatime vasse gato so tassa yà 32 gatÅ. --------100 KumÃro jeÂÂhatisso'tha bhÃtà tassa kaïiÂÂhako Chattaæ laÇghesi laÇkÃyaæ dantasippamhi kovido 101 Katvà kammÃni citrÃni dukkarÃni mahÅpati SippÃyatanametaæ so sikkhÃpesi bahÆ jane. 102 ùïatto pitunÃ'kÃsi iddhÅhi viya nimmitaæ BodhisattasarÆpa¤ca rÆpaæ sÃdhumanoharaæ; 103 Aapassaya¤ca pallaÇkaæ chattaæ ratanamaï¬apaæ Citradantamayaæ ki¤ci tassa kammaæ tahiæ tahiæ. 104 Katvà so navavassÃni laÇkÃdÅpÃnusÃsanaæ AnekÃni capu¤¤Ãni yathÃkammamupÃgami. --------- 105 BuddhadÃso tato tassa putto Ãsi mahÅpati GuïÃnaæ Ãkaro sabbaratanÃnaæ va sÃgaro. ----------- 32. Tattha (sabbesu) 33.[A.] ùïattÃpi tathÃkaæsu. [SL Page 214] [\x 214/] ( 106 Sukhaæ sabbappayogehi karonto dÅpavÃsinaæ RakkhamÃlakamandaæ va puraæ vessavaïo dhanÅ 107 Pa¤¤Ãpu¤¤aguïupeto visuddhakaruïÃlayo Tatha dasahi rÃjÆnaæ dhammehi samupÃgato 108 Catasso agatÅ hitvà kÃrayanto vinicchayaæ Janaæ saÇgahavatthÆhi saÇgahesi catÆhi pi. 109 Cariyaæ bodhisattÃnaæ dassento sakkhÅ pÃïinaæ PitÃva putte so satte anukampittha bhÆpati. 110 DiÊidde dhanadÃnenÃ'kÃsi puïnamanorathe; Sukhite sabbabhogÃnaæ jÅvitassa ca guttiyÃ. 111 SÃdhavo saÇgahenÃtha niggahena asÃdhavo, GilÃne vejjakammena saÇgahesa mahÃmati. --------- 112 Athekadivasaæ rÃjà hatthikkhandhavaraæ gato TissavÃpiæ nahÃnatthaæ gacchamÃno mahÃpathe 113 Addase'kaæ mahÃnÃgaæ kucchirogasamappità PuttabhÃgavihÃrassa passe vammikamatthake 114 UttÃnamudare rogaæ dassetuæ gaï¬asa¤¤itaæ Nipannaæ, so'tha cintesi nÃgo rogÅ ti nicchayaæ. 115 Atho'ruyha mahÃnÃgà mahÃnÃgasamÅpago EvamÃha mahÃnÃgo mahÃnÃgamanÃgavÃ: 116 "KÃraïaæ te mahÃnÃga ¤ÃtamÃgamane mayÃ; Tumhe khalu mahÃtejà khippaæ kuppanasÅlino, 117 Tasmà phusitvà taæ kammaæ kÃtuæ sakkà na te mayÃ; AphusitvÃpi no sakkà kinnu kÃtabbametthi"ti. 118 Evaæ vutte phaïitdo so kevalaæ phaïamattano Bilassa'nto pavesetvà nipajjittha samÃhito. 119 AthenamupasaÇkamma ucchaÇgagatamattano Satthaæ gahetvà phÃletvà 34 udaraæ tassa bhogino; 120 NÅharitvà tato dosaæ katvà bhesajjamuttamaæ Sappaæ taæ taÇkhaïeneva akÃsi sukhitaæ tadà ----------- 34. [E. S.] PhÃlesi [SL Page 215] [\x 215/] ( 121 AttÃnamevaæ thomesi "mahÃkÃru¤¤ataæ mama TiracchÃnÃpi jÃniæsu; sÃdhu rajjanti me kataæ" 122 Disvà sukhitamattÃnaæ pannagoso mahÅpatiæ PÆjetuæ tassa pÃdÃsi mahagghaæ maïamattano. 123 SilÃmayÃya sambuddhapiÂimÃya akÃrayi Maïiæ taæ nayanaæ rÃjà vihÃre abhayuttare. --------- 124 Ekopi bhikkhu bhikkhanto gÃmamhi thusavaÂÂike Sukkhaæ bhikkhaæ labhitvÃna khÅrabhikkhÃya sa¤caraæ 125 KhÅraæ sappÃïakaæ laddhà paribhu¤jittha; kucchiyaæ PÃïaka bahavo hutvà udaraæ tassa khÃdisuæ. 126 Tato so upasaÇkammataæ nivedesi rÃjino RÃjÃha "jÃto sÆlo' yaæ kadÃ? HÃresi kÅdisaæ 35 127 So Ãha "thusavaÂÂimhi gÃme khÅrena bhojane Bhutte"ti; rÃja a¤¤Ãsi khÅraæ sappÃïakaæ iti. 128 Tadeva asso ekopi sirÃvedhatikicchiyo RÃjà tassa sirÃvedhaæ katvà ÃdÃya lohitaæ 129 PÃyetvà samaïaæ Ãha muhuttaæ vÅtinÃmiya "Assalohitameta"nti; taæ sutvà samaïo vami. 130 PÃïakà lohiteneva nikkhamiæsu; sukhÅ ahu Bhikkhu; rÃja nivedesa tuÂÂhimevaæ panattano. 36 131 "EkasatthappahÃrena pÃïakà samaïo hayo Katà aarogà sammà me; vejjakammamaho"iti. 132 Pivanto toyameko hi de¬¬ubhaï¬amajÃniya Ajjhohari; tadà Ãsi tato jÃto hi de¬¬ubho, 133 Anto tudittha tuï¬ena; tena dukkhena pÅÊito RÃjÃnamagamÃ; rÃjà nidanaæ tassa pucchiya 134 "Anto sappo'ti vi¤¤Ãya sattÃhamupavÃsiya SunahÃtasuvalitta¤ca sayane sÃdhu satthate 135 SayÃpesi; tato so'tiniddÃya mukhamattano Vivaritvà tadà sutto tato tassa mukhantike ----------- 35.[A.E.] KadÃhÃreti kÅdise 36.[A.] TuÂhimeva panantane [SL Page 216] [\x 216/] ( 136 Maæsapesiæ ÂhapÃpesi sarajjuæ; tassa niggato Gandhena taæ ¬asitvÃna anto visitumÃrahi; 137 RajjunayÃ'tha gahetvÃna samÃka¬¬hiya pÃtiyaæ Udake pÃtayitvÃna idaæ vacanamabravÅ 138 "Vejjo ahosi sammÃsambuddhassa kira jÅvako; Kammaæ vijjati lokassa kataæ kiæ tena dukkaraæ? 139 ýdisaæ kayirà so'pi kammaæ natthe'ttha saæsayo, sabbÃdarena kubbanto, aho pu¤¤odayo mama" --------- 140 Tathà helloligÃmamhi caï¬Ãliæ mÆÊhagabbhiniæ JÃtaæ sattasu vÃresu sagabbhaæ sukhitaæ akÃ. 141 VÃtabÃdhena eko'pi bhikkhu uÂÂhÃpito 37 ahÆ. GopÃnasigate tamhi dukkhà mocesi buddhimÃ. 142 Pivantassà pi maï¬ukabÅjayuttaæ jalaæ lahuæ NÃsikÃbilato gantvà bÅjamÃruyha matthakaæ 143 Bhijjitvà Ãsi maï¬Æko so vuddho tattha gacchati; MeghassÃ'gamane tena so'tikhajjati mÃïavo 144 PhÃletvà matthakaæ rÃjà maïa¬ÆkamapanÅya so KapÃlÃni ghaÂetvÃna'kÃsi pÃkatikaæ khaïe. --------- 145 Hitatthaæ dÅpavÃsÅnaæ gÃme gÃme mahÅpati KÃretvà vejjasÃlÃyo vejje tattha niyojayi. 146 Sabbesaæ vejjasatthÃnaæ katvà sÃratthasaÇgahaæ hapesi vejje dÅpassa tikicchatthamanÃgate* Yojesivejjamekekaæ rÃjà gÃmadvipa¤cake 147 Adà vÅsaddhakhettÃnaæ 38 vejjÃnamupajÅvanaæ. Vejje hatthÅnamassÃnaæ balassa ca niyojayi; 148 PÅÂhasappÅnamandhÃnaæ sÃlÃyo ca tahiæ tahiæ KÃresi saha bhogena; sÃlÃyo ca mahÃpathe; 149 Niccamassosi saddhammaæ sakkatvà dhammabhÃïake, DhammabhÃïakavaÂÂa¤ca paÂÂhapesi tahiæ tahiæ ----------- 37. [S.] PaÂÂhÃpito. 38. [D. E. S.] KhettÃni. *[E.] Potthake ime pÃda na dissanti. [SL Page 217] [\x 217/] ( 150 SÃÂakantarato katvà satthavaÂÂiæ mahÃdayo DiÂÂhe diÂÂhe pamocesi dukkhamhà dukkhite jane. --------- 151 Athekadivasaæ rÃjà rÃjÃbharaïamaï¬ito Saddhiæ gacchati senaya devehi viya vÃsavo. 152 Taæ disvà sirisobhaggamaggappattaæ mahÅpatiæ RÃjiddhÅhi virÃjantaæ 39 baddhavero bhavantare 153 KuÂÂhi eko pakuppitvà hatthenÃhaniyÃ'vaniæ PoÂhento ta¤ca poÂhento bhumiæ kattarayaÂÂhiyà 154 Akkosesi anekehi akkosavacanehi ca; VippakÃramimaæ disvà dÆrato'va mahÃmatÅ 155 "NÃhaæ sarÃmi sattassa kassÃ'pi katamappiyaæ; PubbaverÅ ayaæ jÃtu; nibbÃpessÃmi taæ"iti 156 ùïÃpesi samÅpaÂÂhaæ purisaæ "gaccha kuÂÂhino AmukassÃ'bhijanÃhi cittÃcÃra"nti; so gato 157 SahÃyo viya kuÂÂhissa samÅpamhi nisÅdiya "RuÂÂho kimatthaæ bho tva"nti pucchi; sabbamavoca so. 158 "Daso me buddhadÃso'yaæ rÃjÃhu pu¤¤akammunÃ; Avama¤¤Ãya maæ mayhaæ purato yÃti hatthinÃ; 159 JÃnÃpessÃmi attÃnaæ katipÃhena so yadi Hatthamme eti kÃretvà sabbaæ dÃsÃnaniggahaæ; 160 No ve hatthaæ mamÃ'yÃti mÃretva galalohitaæ Pivissami; na sandeho, na cireneva passasi" 161 So gantvà narapÃlassa pavattiæ taæ nivedayi. "PubbaverÅ mamÃya"nti purisaæ taæ niyojayi. 162 VinodetumupÃyena yuttaæ veranti verino, "SÃdhu saÇgaïha taæ tva"nti purisaæ taæ niyojayi. 163 So kuÂÂhimupasaÇkamma sahÃyo viya Ãha taæ: "RÃjÃnaæ taæ vinÃsetuæ vetetvà kÃlamettakaæ 164 Alahanto sahÃyamme nÃsakkhiæ tassa ghÃtane; Laddhà tumhe nayissÃmi matthakaæ me manorathaæ; ----------- 39. [A.] VirÃjettaæ. [SL Page 218] [\x 218/] ( 165 Etha gehe vasitvà me hotha me anuvattaka. Ahameva'ssa nÃsemi katipÃhena jÅvitaæ" 166 Iti vatvÃna taæ kuÂÂhiæ netvà so gharamattano SunhÃtasuvilitta¤ca nivatthasukhumambaraæ 40 167 Subhutta-madhurÃhÃraæ 41 yobbanitthikatÃdaraæ SayÃpesi manu¤a..Mhi sayane sÃdhusanthate. 168 Eteneva vaniyÃmena katipÃhaæ nivÃsiya ¥atvà taæ jÃtavissÃsaæ sukhitaæ pÅïitindriyaæ. 169 "Ra¤¤Ã dinna"nti vatvÃna khajjabhojjÃdikaæ adÃ. Cattikkhattuæ nisedhetvà tena'jjhiÂÂho tamaggahi. 170 BhupÃlena kamenÃ'si vissattho'tÅva; bhumipo Matoti sutvà tassÃ'si hadayaæ phalitaæ dvidhÃ. 171 Evaæ roge tikicchesi rÃjà sÃrÅramÃnase. hapesi vejje dÅpassa tikicchatthamanÃgate * 172 Pa¤cavÅsatihatthena pÃsÃdenopasohitaæ MahÃvihÃre moravhapariveïamakÃrayi. 173 Samaïaæ goÊapÃnu¤ca adà gÃmadvayaæ tahiæ DhammaghosakabhikkhÆnaæ bhoge kappiyakÃrake. 174 VihÃre pariveïe ca sampannacatupaccaye VÃpiyo dÃnasÃlÃyo paÂimÃyo ca kÃrayi. 175 Tasseva ra¤¤o rajjamhi mahÃdhammakathi yati SuttÃni parivattesi sÅhaÊÃya niruttiyÃ. --------- 176 AsÅti puttà tassÃsuæ sÆrà vÅraÇgarÆpino AsÅtiyà sÃvakÃnaæ nÃmakà piyadassanÃ. 177 SÃriputtÃdinÃmehi puttehi parivÃrito BuddhadÃso sa sambuddharÃjà viya virocatha. 178 Evaæ katvà hitaæ dÅpavÃsÅnaæ tidivaæ gato Vasse ekÆnatiæsamhi buddhadÃso narÃdhipo: 179 Tato jeÂÂhasuto tassa upatisso'si bhupati, SabbarÃjaguïopeto niccasÅlo mahÃdayo. ----------- 40. [E.] Nivatthaæ sukhumambaraæ. 41. [E.] Subhuttaæ madhurÃhÃraæ. * Phakaccesu ime dve pÃdà na dissanti. [SL Page 219] [\x 219/] ( 180 DasÃpu¤¤akriyà hitvà dasapu¤¤akriyÃ'disi; RÃjadhamme ca pÆresi rÃjà pÃramità dasa. 181 Gaïhi saÇgahavatthÆhi catuhi ca catuddisaæ. MahÃpaÊimhi dÃpesi rÃjà rÃjÃnubhojanaæ 12 182 PaÇgunaæ pasavantÅnaæ andhÃna¤ceva rohinaæ VisÃlabhogÃsÃlà yo 43 dÃnasÃlà ca kÃrayi. 183 Uttaramhi disÃbhÃge cetiyamhà tu maÇgalà ThÆpa¤ca paÂimÃgehaæ paÂima¤vÃ'pi kÃrayi. 184 Karonto ta¤ca so rÃjà mà khijjantu 44 janà iti KÃrÃpesi kumÃrehi dÃpetvà guÊataï¬ulaæ. 185 RÃjuppalavhayaæ gijjhakÆÂaæ pokkharapÃsayaæ VÃlÃhassa¤ca ambuÂÂhiæ goï¬igamamhi vÃpikaæ 186 VihÃraæ khaï¬arÃji¤ca vÃpiyo ca thirodikÃ, AppamÃïÃni pu¤¤Ãni kÃrÃpesi tahiæ tahiæ. 187 VassamÃne pi sovasse sayane sannisinnako Kevalaæ vÅtinÃmesi rattiæ "khedo janassi"ti. 188 ¥atvà amacco taæ netvà uyyÃnaæ chÃdayÅ gharaæ. Evaæ paÂicca attÃnaæ dukkhaæ nÃkÃsi pÃïinaæ. --------- 189 KÃle tassÃ'si dubbhikkharogadukkhehi pÅÊito DÅpo; dÅpopamo pÃpatamaso so sumÃnaso 190 BhikkhÆ pucchittha "kiæ bhante dubbhikkhÃdibhayaddite Loke lokahitaæ natthi kataæ ki¤ci mahesinÃ?" 191 GaÇgÃrohaïasuttassa uppattiæ tassa 45 niddisuæ. Sutvà taæ sabbasovaïïaæ bimbaæ sambuddhadhÃtuno 192 Katvà satthu silÃpattaæ sodakaæ pÃïisampuÂe hapetvà tassa taæ rÆpamÃropetvà maharathaæ 193 Sayaæ sÅlaæ samÃdÃya samÃdevo mahÃjanaæ MahÃdÃnaæ pavattetvà abhayaæ sabbapÃïinaæ 194 AalaÇkatvà ca nagaraæ devalokamanoharaæ DÅpavÃsÅhi sabbehi bhikkhuhu paripÃrito ----------- 42. [A.] RÃjÃnabhojanaæ. 43. [A.] VisÃlà bhogasÃlÃyo. 44.[E.D.] Gijjantu 45. (Sabbesu) tattha. [SL Page 220] [\x 220/] ( 195 Otarittha mahÃvÅthiæ; bhikkhÆ tattha samÃgatà Bhaïantà ratanaæ suttaæ si¤camÃnà jalaæ tathà 196 RÃjagehantike vÅthimagge pÃkÃrasantake Vicariæsu tiyÃmante kurumÃnà padakkhiïaæ. 197 BhijjamÃne'ruïe vassi mahamegho mahÅtale RogÃturà ca sabbe'pi sukhitÃ'kaæsu ussavaæ. 198 "Yadà dubbhikkharogÃdibhayaæ dÅpamhi hessati Evameva karontu'ti niyojesi narÃdhipo. 199 ArÆÊho cetiyaæ kunthakipillÃdimacekkhiya Pu¤chitvà morapi¤jena "sanikaæ yantu vanaæ ti ca," 46 200 SaÇkhaæ sodakamadaya taratÃ'sanadhovane 47 DakkhiïÃparakoïamhi kÃretvà rÃjagehato 201 Uposathagharaæ buddhapaÂimagehameva ca PÃkÃrena parikkhittaæ 48 uyyÃna¤ca manoramaæ 202 CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yà ca pakkhassa aÂÂhami PaÂihÃriyapakkha¤ca aÂÂhaÇgasamupÃgataæ 203 Uposathaæ samÃdÃya sÃpadÃnaæ tahiæ vasÅ. YÃvajÅva¤ca so bhu¤ji mahÃpÃÊimhi bhojanaæ. 204 Caranto va kalandÃnamuyyÃne bhattamattano Katvà nivÃpaæ dÃpesi; tadajjÃpi ca vattati. 205 Coraæ cajjhamupanÅtaæ disvà saæviggamÃnaso Chavaæ susÃnà Ãnetvà khipitvà lohakumbhiyaæ 206 Datvà dhanaæ palÃpetvà coraæ rattiyamuggate SÆriye, kujjhito coraæ viya jhÃpayi naæ chavaæ. 207 Akà dÅpamhi sabbesaæ cetiyÃnaæ mahÃmahaæ; ThÆpÃrÃme ca thÆpassa hemacumbaÂaka¤cukaæ. 208 DvÃcattÃÊÅsa-vassÃni katvÃ'va¤jhaæ khaïampi so Katvà pu¤¤amupÃga¤chÅ devarÃjasahavyataæ. --------- ----------- 46. [A.] Saniæ yantvacaniætÅ ca. [E.] Sanikaæ yÃtha 47. [A.] Caranto sa tu Dhovate 48. [A.] Parikkhippa. [SL Page 221] [\x 221/] ( 209 Ra¤¤o tassa kaïiÂÂhena mahÃnÃmena vallabhà DevÅ satthaæ nipatetvà tamaÂÂhÃnamhi mÃrayi 210 Pabbajitvà kaïiÂÂho so jÅvamÃnamhi bhÃtari Hate rÃjini hÅnÃya avattitvÃ'si bhÆpati. 211 Mahesiæ attano'kÃsi mahesiæ bhÃtughÃtiniæ GilÃnasÃlà kÃresi, mahÃpÃÊi¤ca va¬¬hayi. 212 LohadvÃra-ralaggÃma-koÂipassÃvanavhaye Tayo vihÃre katvÃdà bhikkhÆnamabhayuttare. 213 VihÃraæ kÃrayitvÃna dhÆmarakkhamhi pabbate Mahesiyà nayenÃ'da bhikkhÆnaæ theravÃdinaæ. 214 Navakamma¤ca jiïïesu vihÃresu sa kÃrayi DÃnasÅlarato vatthupÆjako ca ahÆ sadÃ. --------- 215 Bodhimaï¬asamÅpamhi jÃto brÃhmaïamÃïavo VijjÃsippakalÃvedÅ tÅsu vedesu pÃrago 216 SammÃvi¤¤Ãtasamayo sabbavÃdavisÃrado VÃdatthi jambudÅpamhi Ãhiï¬anto pavÃdiko 49 217 VihÃramekaæ Ãgamma rattiæ pÃta¤jalaæ mataæ 50 Parivatteti sampuïïapadaæ suparimaï¬alaæ. 218 Tattheko reto nama mahÃthero vijÃnaya "MahÃpa¤¤o ayaæ satto, dametuæ vaÂÂatÅ"ti so 219 "Ko nu gadubharÃvena viravanto"ti abravi. "GadubhÃnaæ rave atthaæ kiæ janÃsÅ"ti Ãha taæ. 220 "Ahaæ jÃne" ti vutto so otÃresi sakaæ mataæ. Vuttaæ vuttaæ viyÃkÃsi; virodhampi ca dassayi. 221 "Tena hi tvaæ sakaæ vÃdamotÃrehÅ"ti vodito PÃÊimÃha'bhidhammassa; atthamassa na so'dhigÃ. 222 ùha "kassesa manto"ti? Buddhamanto'ti so bruvi. 51 "Dehi me ta"nti vutte hi "gaïha pabbajja taæ" iti. 223 MantatthÅ pabbajitvà so uggaïhi piÂakattayaæ. "EkÃyano ayaæ maggo" iti pacchà namaggahÅ. ----------- 49. [E.] PavÃdino. 50. Pata¤jalimataæ(sabbesu) 51.[S.] So vadi [SL Page 222] [\x 222/] ( 224 Buddhassa viya gambhÅraghosattà naæ viyÃkaruæ "Buddhaghoso"ti; ghoso hi buddho viya mahÅtale. 225 Tattha ¤Ãïodayaæ nÃma katvà pakaraïaæ tadà DhammasaÇgaïiyÃkÃ'si kacchaæ 52 so atthasÃliniæ. 226 ParittaÂÂhakatha¤ceva kÃtumÃrabhi buddhimÃ. Taæ disvà revato thero idaæ vacanamabruvi: 227 "PÃÊimattamidhÃnÅtaæ; natthi aÂÂhakathà idha, TathÃcariyavÃdà ca bhinnarÆpà na vijjare; 228 SÅhaÊaÂÂhakathà suddhà mahindena matÅmatà SaægÅtittayamÃruÊhaæ sammÃsambuddhadesitaæ 229 SÃriputtadigÅta¤ca kathÃmaggaæ samekkhiya Katà sÅhaÊabhÃsÃya sÅhaÊesu pavattatÅ; 230 Taæ tattha gantvà sutvà tvaæ mÃgadhÃnaæ niruttiyà Parivattehi; sà hoti sabbalokahitÃvahÃ." 231 Evaæ vutto 53 pasanno so nakkhamitvà tato imaæ DÅpamÃgà imasseva ra¤¤o kÃle mahÃmati. --------- 232 MahÃvihÃraæ sampatto vihÃraæ sabbasÃdhunaæ MahÃpadhÃnagharaæ gantvà saÇghapÃlassa santikà 233 SÅhaÊaÂÂhakathaæ sutvà theravÃda¤ca sabbaso "DhammasÃmissa eso'va adhippÃyo"ti nicchiya 234 Tattha saÇghaæ samÃnetvà "kÃtumaÂÂhakathaæ mama Potthake detha sabbe"ti Ãha; vÅmaæsituæ sa taæ 235 SaÇgho gÃthÃdvayaæ tassÃ'dÃsi "sÃmatthiyaæ tava Ettha dasseha; taæ disvà sabbe demÃ"ti potthake. 236 PiÂakattayamettheva saddhimaÂÂhakathÃya so Visuddhimaggaæ namÃkà saÇgahetvà samÃsato. 237 Tatato saÇghaæ samÆhetvà sambuddhamatakovidaæ MahÃbodhisamÅpamhi so taæ vÃcetumÃrahi. 238 Devatà tassa nepu¤¤aæ pakÃsetuæ mahÃjane ChÃdesuæ potthakaæ; so'pi dvattikkhattumpi taæ akÃ. ----------- 52. [S.] Kaï¬aæ 53. [A.] Vutte. [SL Page 223] [\x 223/] ( 239 VÃcetuæ taniye vÃre potthake samudÃhaÂe Potthakadvayama¤¤ampi saïÂhapesuæ tahaæ marÆ. 240 Vacayiæsu tadà bhikkhÆ potthakattayamekato; Ganthato atthato va pi pubbÃparavasena và 241 TheravÃdehi pÃÊÅhi padehi vya¤janehi ca A¤¤athattamahÆ 52 neva potthakesu pi tÅsu'pi. 242 Atha ugghosayÅ saÇgho tuÂÂhahaÂÂho visesato "NissaæsayÃ'yaæ 54 metteyyo" iti vatvà punappunaæ. 243 SaddhimaÂÂhakathÃyÃ'dÃpotthake piÂakattaye. GanthÃkare vasanto so vihÃre durasaÇkare 244 Parivattesi sabbÃpi sÅhaÊaÂÂhakathà tadà Sabbesaæ mÆlabhÃsÃya magadhÃya niruttiyÃ. 245 SattÃnaæ sabbabhÃsÃnaæ sà ahosi hitÃvahÃ. TheriyÃcariyà sabbe paÊiæ viya tamaggahuæ. 246 Atha 55 kattabbakiccesu gatesu pariniÂÂhitiæ Vandituæ so mahÃbodhiæ jambudÅpamupÃgami. 247 Bhutvà dvÃvÅsavassÃni mahÃnÃmo mahÃmahiæ Katvà pu¤¤Ãni citrÃni yathÃkammamupÃgami. 248 Sabbe'pete dharaïipatayo maccumaccetumante No sakkhiæsÆpacitasubalà sÃdhusampannabhogà 56; Evaæ sabbe nidhanavasagà honti sattÃ'ti niccaæ RÃgaæ sammà vinayatu dhane jivite cÃpi dhÅmÃ. Iti sujanappasÃda-saævegatthÃya kate mahÃvaæse Pa¤carÃjako 57 nÃma Sattatiæsatimo paricchedo. --------- AÂÂhatiæsatimo paricchedo 1 MahÃnÃmasuto Ãsi damiÊÅkucchisambhavo Sotthiseno, tathà saÇghà dhÅta cÃ'si mahesiyÃ. 2 Sotthiseno tadà rajjaæ patvà saÇghÃya nÃsito Tasmiæ yeva dine bheriæ carÃpetvà tadà tu sà ----------- 53. [A.] A¤¤atatthamahu 54. [E.S.] Nissaæsayaæ sa. 55.[S.]Atta. 56. [D.] SampuïïabhogÃ. 57.[E.] CharÃjako. [D.] Satta rÃjako. [SL Page 224] [\x 224/] ( 3 Attano sÃmikassÃ;dà chattagÃhakajantuno. ChattagÃhakavÃpiæ so katvà saævacchare mato. 4 AthÃmacco mahÃpa¤¤o sahÃyo tassa taæ mataæ Anovatthumhi jhÃpetvà vÅhicoraæ mahÃbalaæ 5 Rajjayoggoti cintetvà katvà taæ bhupatiæ raho Anto yeva nivÃsetvà "rÃjà rogÃturo" iti 6 Sayaæ rajjaæ vicaresi; chaïe patte mahÃjanà "RÃjà ce atthi amhehi saddhimetu"ti ghosayuæ. 7 Taæ sutvà narapÃlo so sabbÃlaÇkÃramaï¬ito SamÃnÅte mahÃnÃge "ne'sa yoggo mamÃ"ti so 8 DÃÂhÃdhÃtugharaÂÂhÃne sudhÃnÃgaæ samÃdisi Ra¤¤o ÃïÃti vutte so agÃ; Ãruyha taæ puraæ 9 Katvà padakkhiïaæ gantvà pÃcÅnadvÃrato bahi PaÂhame cetiyaÂÂhÃne ÂhÃtuæ nÃgaæ samappayi 1 10 MahÃcetittaye hatthipÃkÃre 'kÃsi toraïaæ. Mittaseno bahuæ pu¤¤aæ katvà vassena so cuto. --------- 11 Mittasenaæ raïe gantvà damiÊo paï¬unÃmako ùgato paratÅramhà laÇkÃrajjamakÃrayi. 12 Janà kulanà sabbe'pi rohaïaæ samupÃgatÃ; OragaÇgÃya isseraæ damaÊà eva kappayuæ. 13 Ye subhassa balatthassa bhÅtà morayavaæsajà PalÃyatva narà vÃsaæ kappayiæsu tahiæ tahiæ, 14 Tesama¤¤atamo nandivÃpigÃme kuÂimbiko DhÃtusenavahayo Ãsi; dÃÂhÃnÃmo ca taæsuto 15 GÃme ambilayÃgumhi vasaæ putte duve labhi; DhÃtusenaæ silÃtissabodhi¤ca samajÃtike. 16 MÃtu sodariyo tesaæ saddho pabbajja vattati DÅghasandakatÃvÃse; dhÃtuseno pi mÃïavo 17 Santike tassa pabbajja rukkhamÆlamhi ekadà SajjhÃyati; pavassittha megho; nÃgo tupassiya 2 ----------- 1.[E.] KÃtuæ nagaramappayi. [S.] KÃtuæ nagaraænamappayi 2.[A.] Tapassiya. [SL Page 225] [\x 225/] ( 18 Parikkhipitvà gogehi chÃdayitvà phaïena ca Potthaka¤ca kumÃra¤ca rakkhi; taæ passi mÃtulo 19 SÅse Ãkiri saÇkÃraæ tassa ruÂÂho paro yati; Tasmiæ cittaæ na dusesi; tampi disvÃna mÃtulo 20 "Uttamo vana'yaæ satto, rÃjà hessati nicchayaæ; Rakkhitabbo"ti ÃdÃya taæ vihÃramupÃgato. 21 GoïisÃdivihÃre'yaæ 3 kattabbo nÅtimà 4 iti SikkhÃpesi kumÃraæ taæ; paï¬uko taæ vijÃniya 22 "Gaïhathe'na"nti pesesi sevake tassa; rattiyaæ DisvÃna supinaæ thero nÅharittha kumÃrakaæ. 23 Tasmiæ nikkhantamattamhi sevakà parivÃriya Pariveïe na passiæsu; tato nikkhamma te ubho 24 Dakkhiïasmiæ disÃbhÃge goïanÃmaæ mahÃnadiæ Patvà sampuïïamaÂÂhaæsu gantukÃmÃpi vegasÃ. 25 "Yathà nadÅ'yaæ" vÃreti amhe, taæ tvampi vÃraya VÃpiæ gahetvà etthe"ti vatvà thero tadà nadiæ 26 Otarittha kumÃrena saddhiæ; disvÃna te ubho NÃgarÃjà tadà eko piÂÂhiæ pÃdÃsi; tena so 27 Uttaritvà kumÃraæ taæ netvà paccantamÃvasaæ Laddhà khÅrodanaæ bhutvà sesaæ pattena tassa'dà 28 CittÅkÃrena theramhi bhattaæ pakkhippa bhumiyaæ Bhu¤ji; thero'pa taæ jÃni "bhu¤jate'yaæ mahiæ" iti --------- 29 Paï¬urÃjà pi katvÃna rajjaæ vassamhi pa¤came Cuto; putto pi pÃrindo tatiyo tassa bhÃtuko 30 KaïaÂÂho khuddapÃrindo kubbaæ rajjaæ mahÃmahiæ DhÃtusenÃnuge sabbe viheÂhesi mahÃjane. 31 SaÇgahetvà jane dhÃtuseno yujjhittha rÃjinÃ; So soÊasahi vassehi pu¤¤apÃpakaro mato. 32 TirÅtaro tato Ãsa rÃjÃ; mÃsadvayena taæ DhÃtuseno vanÃsesi tena katvà mahÃbhavaæ. ----------- 3. [D.S.] VihÃro'yaæ [E.] PÃÂhabhedo: "gonisÃda vibhÃgeyaæ." 4. [A.] Dhitimà 5. [E.A.] Nadoya [SL Page 225] [\x 225/] ( 33 Hate tasmiæ mahÅpÃle dÃÂhiyo damiÊo tato RÃjà vassattase hutvà dhÃtusenahato; tato 34 PÅÂhiyo damiÊo sattamÃsena nidhanaæ gato; DhÃtusenena yujjhitvà vaæso pacchijji dÃmiÊo. --------- 35 AthÃ'si rÃjà laÇkÃyaæ dhÃtuseno narÃdhipo; BhÃtarà saha dÅpamhi damiÊe dÅpaghÃtake 36 UpÃyehi anekehi ekavÅsappamÃïake KhandhavÃre nivesetvà katvà yuddhamasesato 37 Sodhetvà mediniæ sÃdhu katvà ca sukhitaæ janaæ SÃsana¤ca yathÃÂhÃne Âhapesi paranÃsitaæ. 38 DamiÊe ye'nuvattiæsu kulÅnà kulagÃmavà 6 "Te maæ và sÃsanaæ và no rakkhiæsu" tipa kuppiya 39 Tesaæ gÃme gahetvÃna gÃmesvÃkÃsi rakkhake. 7 RohaïÃ'gamma te sabbe kulÅnà tamupaÂÂhahuæ. 40 Tesaæ sakkÃrasammÃnaæ yathÃyoggamakÃsi 8 so. Amacco attano dukkhasahÃye cÃ'bhitosayi. 41 KhandhÃpetvà mahÃgaÇgaæ kedÃre'kà thirodake. MahÃpÃÊimhi bhikkhÆnaæsÃlibhatta¤ca dÃpayi. 42 PaÇgurogÃturaÂÂÃnaæ sÃlÃyo'kÃsi buddhimà KÃÊavÃpi¤ca gaïhitvà bandhi goïaæ mahÃnadiæ. 43 MahÃvihÃraæ katvÃna pantiyuttamanÃkulaæ Tathà bodhaghara¤ceva dassaneyyamakÃrayi. 44 Bhikkhavo paritosetvà paccayehi vatuhipi DhammÃsoko 'ca so'kÃsi saÇgahaæ piÂakattaye. 45 AÂÂhÃrasa vihÃre ca theriyÃnamakÃrayi Sampannahoge; dÅpamhi aÂÂhÃrasa ca vÃpiyo. 46 KÃÊavÃpivihÃro ca, koÂipassÃvanÃmako, DakkhiïagirinÃmo ca, vihÃro va¬¬hamÃnako 9 47 PaïïavallakabhÆto ca, bhallÃtakasanÃmako, PÃsÃïasinte desamhi dhÃtuseno ca pabbato, ----------- 6.[A.] KulagÃmakÃ. 7.[E.] GÃme kÃsiyarakkhake. 8.[E.] YathÃyoga- 9.[D.S.] Va¬a¬hanÃmako [SL Page 227] [\x 227/] ( 48 Maægano, thÆpaviÂÂhi ca 10 dhÃtusenopi uttare 11 PÃcÅnakambaviÂÂhi ca, tathà antaramegiri 49 AttÃÊhidhÃtuseno ca kassapiÂÂhikapubbako, Rohaïe dÃyagÃmo ca, sÃlavÃïo, vibhÅsano, 50 VihÃro bhallivÃïo 12 ca aÂÂhÃrasa naruttamo. PÃdÆlakaæ hambalaÂÂhi 13 mahÃdattÃdi vÃpiyo. 51 Khuddake ca vihÃre so aÂÂhÃrasa naruttamo VÃpiyo ca tathà katvà tesameva tu dÃpayi. 52 Pa¤cavÅsatihattha¤ca mayÆrapariveïakaæ HaritvÃ'kÃsi pÃsÃdamekavisatihatthakaæ. 53 KumÃrasenassa'ppetvà pubbabhogaæ visodhayi KÃÊavÃpimhi bhÃgaddhaæ khettÃna¤ca satadvayaæ. 54 LohapÃsÃdake jiïïe navakammamakÃrayi. MahÃthÆpesu chattÃni tÅsu jiïïÃni kÃrayi, 55 DevÃnaæpiyatissena kataæ 14 bodhimahaæ viya SinÃnapÆjaæ bodhissa varabodhissa kÃrayi 56 DhÃvanà lohanÃvÃyo 15 tattha pÆjesi soÊasa. AlaÇkÃraæ munindassa abhiseka¤ca kÃrayi. 57 MahÃbodhipatiÂÂhÃnà oraæ laÇkÃya bhumipà YÃva dvÃdasamaæ vassaæ bodhipÆjamakÃrayuæ. 58 MahÃmahitdattherassa kÃretvà paÂibimbakaæ TherassÃ'lÃhanaæ netvà kÃtuæ pÆjaæ mahÃrahaæ 59 Datvà sahassaæ dÅpetuæ dÅpavaæsaæ samÃdisi. hitÃnaæ tattha bhikkhÆnaæ dÃtu¤cÃïÃpayÅ guÊaæ. 60 Bhikkhussa attano sÅse saÇkÃrokiraïaæ saraæ LÃbhaæ nÃdÃsi vutthassa pariveïassa attano. 61 PhÃtikammaæ bahuækÃsi vihÃre abhayuttare; SilÃsatthÆssa kÃresi mandira¤ca samaï¬apaæ. 62 BuddhadÃsakate nette naÂÂhe'nagghamaïidvayaæ AkÃsi nettaæ satthussa, raæsivÆÊÃmaïiæ tathÃ. ----------- 10. [A.] Mayhaæganaæ thÆpaviÂÂhÅ 11. [A.] Uttaro 12. [E.] HillivÃïo. 13. [E.] HambaÂÂhi. 14.[E.] Kata. 15. [E.D.S.] Lohaka¤¤Ãyo, [SL Page 228] [\x 228/] ( 63 MaïÅhi ghananÅlehi kesÃvattaæsumuttamaæ, HemapaÂÂaæ 16 tathevuïïalomaæ, sovaïïacÅvaraæ, 64 PÃdajÃlaæ suvaïïassa, padumaæ, dÅpamuttamaæ, NÃnÃrÃgambaraæ tattha pÆjayittha asaækhiyaæ. 65 AkÃsi paÂimÃgehe bahumaÇgalacetiye Bodhasatte; tathÃ'kÃsi 17 kÃÊaselassa 18 satthuno, 66 Upasumhavhayassà pi lokanÃthassa kÃrayi RaæsicuÊÃmaïiæ ceva abhisekavhayassa ca 67 Buddhabimbassa kÃresi pubbe vuttaæ pilandhanaæ. VÃmapassamhi bodhissa bodhisattagharaæ tathÃ. 68 Metteyyassa ca kÃresi sabbaæ rÃjapilandhanaæ. Samantà yojane tassa tadÃrakkha¤ca 19 yojayi. 69 KÃrÃpesi vihÃresu dhÃturÃjavhapantiyo; Tathà satasahassena mahÃbodhigharaæ varaæ. 70 ThÆpÃrÃmamhi thÆpassa pÆjaæ jiïïavisodhanaæ, DÃÂhÃdhÃtughare vÃpi jiïïassa paÂisaÇkharaæ 71 DÃÂhÃdhÃtukaraï¬a¤ca raæsi¤ca ghanakoÂÂimaæ MahagghamaïisaÇkiïïaæ, suvaïïapadumÃni ca 72 DÃÂhÃdhÃtumha pÆjesi; pÆjà vÃkà asaækhiyà 20 CÅvarÃdÅni dÃpesi bhikkhÆnaæ dÅpavÃsinaæ. 73 KÃrÃpetvà vihÃresu navakammaæ tahiæ tahiæ PÃkÃre ca, gharesvÃ'kà sudhÃkammaæ manoharaæ. 74 MahÃcetittaye katvà sudhÃkammaæ mahÃrahaæ Suvaïïachattaæ kÃresi tathà vajiracumbaÂaæ. 75 MahÃvihÃre pÃpena mahÃsenena nÃsite Vasiæsu dhammarucikà bhikkhu cetiyapabbate. 76 Katvà ambatthalaæ theravÃdÃnaæ dÃtukÃmako YÃcito tehi tesaæ'va adÃsi dharaïÅpati. 77 DhÃtupaÂÂhÃnanÃva¤ca kÃretvà kaæsalohajaæ DÃnavaÂÂaæ pavattesi ammaïehi vipa¤cahi. ----------- 16.[D.S.] HemavaÂÂaæ. [E.] HemÃva¬¬haæ 17.[E.S.] Ca tatthÃsi [D.] Ca tatthesi 18.[A.] KÃÊaselaæ ca 19.[S.] SadÃrakkhaæ ca 20.[A.]PujaæcÃkà asaækhiyaæ [SL Page 229] [\x 229/] ( 78 Anto bahi ca kÃretvà nagarassa jinÃlaye PaÂimÃyo ca pÆjesi dhammÃsokasamo'samo. 79 Tassa pu¤¤Ãni sabbÃni vattuæ paÂipadaæ naro Ko hi nÃma samattho ti, mukhamattaæ nidassitaæ. --------- 80 Tassa puttà duve Ãsuæ kassapo bhinnamÃtiko 21 SamÃnamÃtiko ceva moggallÃno mahabbalo. 81 Tathà pÃïasamà ekà duhità ca manoramÃ; BhÃgineyyassa pÃdÃsi senÃpacca¤ca ta¤ca so. 82 Vinà dosena tÃÊesi kasÃyÆrusu so'pi taæ. RÃjà disvÃna duhitu vatthaæ lohatamakkhitaæ 83 ¥atvà taæ, mÃtaraæ tassa naggaæ jhÃpesi kujjhÅya. Tatoppabhuti so baddhavero saÇgamma kassapaæ 84 Rajjene'taæ palohetvà bhinditvà pitu antare SaÇgahetvà janaæ jÅvagÃhaæ gÃhÃpayÅ patiæ. 85 UssÃpesi tato chattaæ kassapo pitupakkhiye VinÃsetvà jane laddhasabbapÃpasahÃyako 86 MoggallÃno tato tena kÃtukÃmo mahÃhavaæ AladdhabalatÃyÃ'gà jambudÅpaæ balatthiko. --------- 87 MahÃrajjavinÃsena viyogena ca sÆnuno BandhanÃgÃravÃsena 22 dukkhitampa narÃdhipaæ 88 DukkhÃpetumapa¤¤o so Ãha kassaparÃjakaæ: "Nidhi rÃjakule rÃja, guttà 23 te pitarÃ"iti. 89 Ne'ti vutte "na jÃnÃsi cittametassa bhumipa, MoggallÃnassa gopeti nidhiæ so" ti tadabruvi. 90 Sutvà taæ kupito dute pÃhesi pitusantikaæ "ùcikkhatu nidhiÂÂhÃna"miti vatvà narÃdhamo. 91 "MÃretumamhe pÃpassa tassupÃyo"ti cintiya Tuïhi ahosi; te gantvà rÃjakassa nivedayuæ. ----------- 21. [E.S.] BhinnamÃtuko. 22. [A.] KhandhÃgÃranivÃsena. 23. [E.] Vuttà (na yuttaæ). [SL Page 230] [\x 230/] ( 92 Tato'tÅva vaguppitvà pesayittha punappunaæ, "SÃdhu disvà sahÃyamme nahÃtvà kÃÊavÃpiyaæ 93 MarissÃmi"ti cintetvà Ãha dÆte "sace mamaæ KÃÊavÃpiæ gamÃpeti, sakkà ¤Ãtu"nti, te gatà 94 Ra¤¤o Ãhaæsu. RÃjà pi tuÂÂhahaÂÂho dhanatthiko Pesesi dÆte datvÃna rathaæ jiïïena vÃjinà 24 95 Evaæ gacchati bhupÃle pÃjento rathiko rathaæ KhÃdanto lÃjamassÃpi ki¤cimattaæ adÃsi so. 96 Taæ khÃditvà pasÅditvà tasmiæ païïamadà tadà MoggallÃnassa taæ kÃtuæ saÇgahaæ dvÃranÃyakaæ. 97 Evaæ sampattiyo nÃma calà vijjullatopamà Tasmà tÃsu pamajjeyya ko hi nÃma sacetano? 98 "RÃjà etÅ"ti sutvÃna thero so tassa sohado Laddhà mÃsodanaæ maæsaæ sÃkuïa¤ca caraæ saraæ 99 "RÃjà roceti eta"ntÅ gopayitvà upÃvisi. Gantvà rÃjÃpi vanditvà ekamantamupÃvisi. 100 Evaæ nisinnà sampattarajjà viya ubho pa te A¤¤ama¤¤ÃbhilÃpena nibbÃpesuæ mahÃdaraæ. 101 BhojayitvÃna taæ thero ovaditvà anekadhà AppamÃde niyojesi dassetvà lokadhammataæ,25 102 Tato vÃpimupÃgamma ogayhitvà yathà sukhaæ NahÃyitvà pivitvà ca Ãhevaæ rÃjasevake; 103 "Ettakamme dhanaæ ho"ti; sutvà taæ rÃjasevakà ùharitvà puraæ ra¤¤o nivedesuæ; narissaro 104 "Dhanaæ rakkhati puttassa; dÅpe bhindati mÃnuse Jivanto'yaæ"ti kujjhitvà ÃïÃpesi camÆpatiæ 105 "MÃrehi pitaraæ me"ti "diÂÂhà piÂÂhi" ti verino HaÂÂhatuÂÂho 'taruÂÂho so sabbÃlaÇkÃramaï¬ito 106 RÃjÃnamupasaÇkamma purato ca'ssa vaÇkami. RÃjà disvà va cintesi "pÃpiyo' yaæ manaæ mama ----------- 24.[A.] VÃcchinÃ. [S.] CakkhinÃ. [E.D.] Makkhinà 25.[A.E.] Dhammakaæ [SL Page 231] [\x 231/] ( 107 KÃyaæ vÅya dukhÃpetvà narakaæ netumicchati; RosuppÃdena tasseva kiæ pÆremi manorathaæ?" 108 Iti mettÃyamÃno taæ Ãha senÃpatiæ pati "MoggallÃne tvayi ceva ekacitto ahaæ" iti. 109 Hasaæ vÃlesi sÅsaæ so; disvà taæ jÃni bhupati; "NÆna mÃreti ajjÃ"ti. Tadà sÃhasiko'pi so 110 Naggaæ katvÃna rÃjÃnaæ sasaÇkhalikabandhanaæ PuratthÃbhimukhaæ katvà anto bandhiya bhittiyaæ 111 MattÅkÃya vilimpesi. Evaæ disvÃpi paï¬ito Ko ha rajjeyya hogesu javite'pi yase'pi vÃ? 112 DhÃtuseno narindo so evaæ puttahato gato AÂÂhÃrasahi vassehi devarÃjassa santikaæ. 113 KÃÊavÃpimayaæ rÃjà kÃrÃpento 25 samÃhitaæ Passitvà bhikkhumekantu vuÂÂhÃpetuæ samÃdhito 114 Asakkonto khipÃpesi paæsuæ bhikkhussa matthake; SandiÂÂhike vipÃko'yaæ tassa kammassa dÅpito. 115 DasÃpi te rÃjavarà sabhogà UpÃgamuæ maccumukhaæ sabhogÃ; aniccataæ bhogavato dhane ca Disvà sapa¤¤o vibhavaæ'va icche. Iti sujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse DasarÃjako nÃma AÂÂhatiæsatimo paricchedo. --------- EkÆnacattÃÊÅsatimo paricchedo. 1 Tato kassapanÃmo so pÃpako narapÃlako Assagopa¤casuda¤ca pesayitvÃna bhÃtikaæ 2 MÃrÃpetumasakkonto bhÅto sÅhagiriæ gato, DurÃrohaæ manussehi sodhÃpetvà samantato 3 PÃkÃrena parikkhippa sÅhÃkÃrena kÃrayi Tattha nisseïigehÃni; tena taænÃmako ahÆ. ----------- 25. [A.] GÃhÃpento [E.D.S.] GaïhÃpento. [SL Page 232] [\x 232/] ( 4 Saæharitvà dhanaæ tattha nidahitvà sugopitaæ Attano nihitÃnaæ so rakkhaæ datvà tahiæ tahiæ 5 Katvà rÃjagharaæ tattha dassaneyyaæ manoramaæ DutiyÃlakamandaæva kuverova tahiæ vasÅ. 6 MigÃro nÃma kÃresi senÃpati sanÃmakaæ Pariveïaæ, tathà gehamabhisekajinassa ca 7 TassÃ'bhisekaæ yÃcitvà silÃsambuddhato'dhikaæ AladdhÃ, "sÃmino rajje jÃnissÃmÅ ta" saïÂhahi 1 --------- 8 Hutvà vippaÂisÃrÅ so "attanà katakammanà MuccissÃmi kathannÆ"ti pu¤¤aæ'kÃsi anappakaæ. 9 MahÃvatthÆni kÃresi dvÃresu nagarassa so; AmbuyyÃne naca kÃresi dÅpe yojanayojane. 10 IssarasamaïÃrÃmaæ kÃretvà pubbavatthuto Adhikaæ bhogagÃme ca kiïitvà tassa dÃpayi. 11 BodhÅ uppalavaïïà ca tassÃ'suæ dhÅtaro duve; VihÃrassa'ssa kÃresi nÃmaæ tÃsa¤ca attano. 12 Dente tasmiæ na icchiæsu samaïà theravÃdino "PitughÃtissa 2 kamma"nti lokagÃrayhabhÅruno. 13 DÃtukÃmo sa tesaæ'va sambuddhapaÂimÃya'dà Bhikkhavo adhivÃsesuæ "bhogo no satthuno"iti. 14 Tathà nÅyyantiuyyÃne 3 samÅpe pabbatassa so KÃrÃpesi vihÃraæ, so tesaænÃmo tato ahÆ 15 Adà dhammarucÅnaæ taæ sampannacatupaccayaæ VihÃra¤ce va uyyÃnaæ disÃbhÃgamhi uttare. 16 Bhattaæ sannarapakkaæ so bhu¤jitvà dinnamitthiyà Sappiyuttaæ manu¤¤ehi sÆpehi abhisaÇkhataæ 17 "Manu¤¤amidamayyÃnaæ dassameva"nti tÃdisaæ Bhattaæ padÃsi bhikkhÆnaæ sabbesa¤casacÅvaraæ 18 UposathamadhiÂÂhÃsi; appama¤¤ca bhÃvayi; SamÃdiyi dhutaÇge ca; likhÃpesi ca potthake. ----------- 1. [D.] SaïÂhiti. 2.[A.E.] PitughÃtassa. 3.[A.] NiyyatauyyÃte. [SL Page 233] [\x 233/] ( 19 PaÂimadÃnasÃlÃdiæ kÃrÃpesi anappakaæ. BhÅto so paralokamhà moggallÃnà ca vattati. --------- 20 Tato aÂÂhÃrase vasse moggallÃno mahÃbhaÂo ùdesena nigaïÂhÃnaæ dvÃdasaggasahÃyavà 21 JambudÅpà idhÃgamma dese ambaÂÂhakolake KuÂhÃrinÃme bandhittha vihÃre balasa¤cayaæ. 22 RÃjà sutvà "gahetvà taæ bha¤jissÃmi" ti 4 nikkhami Nemittehi "na sakkÃ"ti vadante'pi mahÃbalo. 23 MoggallÃno'pi sannaddhabalo sÆrasahÃyavà Gacchanto 'surasaÇgÃmaæ devo viya sujampati 24 A¤¤ama¤¤aæ upÃgamma bhinnavelÃ'va sÃgarà ùrahiæsu mahÃyuddhaæ balakÃyà ubho pi te. 25 Kassapo purato disvà mahantaæ kaddamÃsayaæ Gantuma¤¤ena maggena parivattesi dantinaæ 26 Disvà taæ "sÃmiko no'yaæ palÃyata bhaïe" iti BalakÃyo pahijjittha: "diÂÂhaæ piÂÂha"nti ghosayuæ 27 MoggallanabalÃ; rÃjà chetvà nikaraïena 5 so SÅsaæ ukkhipiyÃ'kÃsaæ jÆrikaæ kosiyaæ khipi. 28 KatvÃ'ÊÃhanakiccaæ so tassa kamme pasÅdiya Sabbaæ so dhanamÃdÃya 6 Ãga¤chi nagaraæ varaæ. --------- 29 BhikkhÆ sutvà pavattiæ taæ sunivatthà suparutà Sammajjitvà vihÃra¤ca aÂÂhaæsu paÂipÃÂiyÃ. 30 MahÃmeghavanaæ patvà devarÃjà va nandanaæ MahÃsenaæ nivattetvà hatthipÃkÃrato bahi 31 UpasaÇkamma vanditvà saÇghe tasmiæ pasÅdiya Chattena saÇghaæ pÆjesi; saÇgho tasseva naæ adÃ. 32 Taæ ÂhÃnaæ chattava¬¬hÅti vohariæsu; tahiæ kataæ Pariveïampi taænÃmaæ ahosi; puramÃgato ----------- 4. (Sabbesu) bhu¤jassÃmÅti 5.[E.] Nikkaraïena 6. [A.E.] SÃdhanamÃdÃya [SL Page 234] [\x 234/] ( 33 VihÃre dvepi gantvÃna saÇghaæ tatthÃ'bhivandiya PÃpuïitvà mahÃrajjaæ lokaæ dhammena pÃlayi. 34 Kuddho nÅhari dÃÂhaæ 7 so"ghÃtakaæ pituno mama Anuvattiæsva'maccÃ"ti, tena rakkhasanÃmavÃ, 35 Atirekasahassaæso amaccÃnaæ vinÃsayi; KaïïanÃsÃdi chedesi, pabbÃjesi tathà bahÆ. 36 Tato sutvÃna saddhammamupasanto sumÃnaso MahadÃnaæ pavattesi megho viya mahÅtale. 37 Phussapuïïamiyaæ dÃnamanuvassaæ pavattayi; Tato paÂÂhÃya taæ dÃnaæ dÅpe ajjÃpi vattati. 38 So'pi sÃrathiko lÃja - dÃyako piturÃjino ùnetvà pitu sandesaæ moggallÃnassa dassayi. 39 Taæ disvà paridevitvà pituno pemamattani Vaïïetvà tassa padÃsi dvÃranÃyakataæ vibhu. --------- 40 SenÃpati migÃro hi nivedetvà yathÃvidhiæ AbhisekajinassÃ'kà abhisekaæ yathÃruciæ. 41 SihÃcale daÊhanÃmaæ dÃÂhÃkoï¬a¤¤akampi 8 ca VihÃraæ dhammarucinaæ sÃgalÅna¤ca dÃpayi. 42 Pabbatantu vihÃraæ so katvà therassa dÃpayi MahÃnÃmasanÃmassa dÅghasandavihÃrake. 43 RÃjinÅnÃmaka¤ceva katvà bhikkhÆnupassayaæ Adà sÃgalikÃnaæ so bhikkhÆnÅnaæ mahÃmati. --------- 44 Lambakaïïakagotto pi dÃÂhÃpabhutinÃmako Kassapassa upaÂÂhÃne koci nibbinnamÃnaso 45 Gantvà mereliyaæ vaggaæ vÃsaæ tattheva kappayi. Ahosi putto tasseko silÃkÃloti vissuto. 46 So'pi kassapato bhÅto ¤Ãtakena saha'ttano MoggallÃnena gantvÃna jambudÅpatalaæ ito 47 Bodhimaï¬avihÃramhi pabbajjaæ samupÃgato; Karonto saÇghakiccÃni sÃdaro so supesalo ----------- 7. [A.] DÃyaæ 8. [A.] DÃÂhÃko¬a¤¤akampi. [SL Page 235] [\x 235/] ( 48 Ambaæ saÇghassa pÃdÃyi; saÇgho tasmiæ pasÅdiya Aha 'mbasÃmaïero'ti, tena taænÃmako ahÆ. 49 So kesadhÃtuvaæsamhi vuttena vidhinà tato KesadhÃtuæ labhitvÃna tassa rajje 9 idhÃ'nayi 50 Tassa katvÃna sakkaraæ gahetvà kesadhÃtuyo 10 Mahagghe nidahitvÃna karaï¬e eÊikubbhave 51 DÅpaÇkarassa nÃthassa 11 paÂimÃya ghare vare Va¬¬hetvà parihÃrena mahÃpÆjaæ pavattayi 52 MÃtulaæ bhariya¤ca'ssa katvà sovaïïayaæ tahiæ hapesi paÂimÃyo ca assabimba¤ca vÃrukaæ. 53 KesadhÃtukaraï¬a¤ca chattaæ ratanamaï¬apaæ SÃvakaggayugaæ vÃlavÅjani¤ca sa kÃrayi. 54 ParihÃra¤ca tassÃ'dà rajà adhikamattano; SilÃkÃÊamasiggÃhaæ katva rakkhÃya yojayi. 55 AsiggÃhasilÃkÃÊo iti tenÃ'si vissuto. Bhagini¤ca'ssa pÃdasi saddhiæ bhogena bhumipo. 56 Vutto' yamatisaÇkhepo; vitthÃro pana sabbaso kesadhÃtukavaæsamhà gahetabbo vibhÃvinÃ. 57 Bandhitvà sÃgarÃrakkhaæ dipa¤cÃkÃsi nibbhayaæ. Dhammakammena sodhesi sadhammaæ 12 jinasÃsanaæ. 58 SenÃpati sanÃmaæ'kà padhÃnagharamuttaro. KatvÃÂÂhÃrasame vasse so pu¤¤Ãni khayaæ gato. 59 Evaæ kassapato jito 13 atibalÅ pu¤¤akkhaye saÇkhate Jetuæ no visahittha maccumupagaæ so yeva dÃso viya; Tasmà maccubalaæ nihacca sukhino hessanti medhÃvino NibbÃïaæ paramaccutaæ sivapadaæ pattabbamatta¤¤unÃ. Iti sujanappasÃda - saævegatthÃya kate mahÃvaæse RÃjadvayadÅpano nÃma EkunacattÃÊÅsatimo paricchedo. --------- ----------- 9. [E.] Tamhà rajjÃ. 10.[E.] KesadhÃtu so. 11.[E.] DÅpaÇkaranagarassa. 12. [E.] Saddhammaæ 13.[E.] Kassapakopino [SL Page 236] [\x 236/] ( CattÃÊÅsatimo paricchedo. 1 Tassa'ccaye kumÃrÃdi-dhÃtuseno ti vissuto AhÆ tassa suto rÃjà devarÆpo mahÃbalo. 2 Karite pitarÃ'kÃsi 1 vihÃre navakammakaæ. KÃretvà dhammasaÇgÅtiæ parisodhesi sÃsanaæ. 3 Santappesi mahÃsaÇghaæ paccayehi catÆhi pi. Katvà pu¤¤Ãni'nekÃni navame hÃyane'tigÃ. --------- 4 Kittisene suto tassa rÃjà hutvà anekadhà Katvà pu¤¤Ãni rajjaæ taæ mÃsamhi navame jahi. 5 SÅvo tammÃtule hantvà hutvà rÃjà anappakaæ Pu¤¤aæ katvopatissena pa¤cavÅsadine bhato. 6 Upatisso tato Ãsi rÃjà gantvÃna sÅvakaæ MoggallÃnassa bhaginÅsÃmiko dhajinÅpati. 7 RÃjà ÂhÃnantarÃdÅhi katvÃna janasaÇgahaæ SilÃkÃÊassa pÃdÃsi saha bhogena dhÅtaraæ. --------- 8 Eko putto ahÆ ra¤¤o upatissassa kassapo; Sa soÊasasahÃyehi sÆro sÆrehi sa¤¤uto 9 EkavuttisahÃyehi dÃnamÃnamahÃdhano DhammaÂÂho viriyÃjÅvÅ sÃdhu jeÂÂhÃpavÃyako. 10 SilÃkÃÊo tato rajjalobhava¤citamÃnaso Dakkhiïaæ malayaæ gantvà saÇgaïhitvà mahÃbalaæ 11 VilumpamÃno paccantaæ sampatto sagarantikaæ. Taæ sutvà kassapo jeÂÂho varamÃruyha ku¤jaraæ 12 AssÃsetvÃna pitaraæ samÃdaya sahÃyake Nikkhamma nagara gacchi 2 silakÃÊassa dassanaæ 13 Evaæ sattaÂÂhavÃresu palÃto lÅnavuttiko Hatthe katvà upÃyena dese pÃcÅnapacchime ----------- 1. [D.E.S.] PitunakÃsi. 2. (Sabbesu) nagarÃgÃmi [SL Page 237] [\x 237/] ( 14 Yujjhituæ puna pÃcÅnatissapabbatamÃgami. Kassapo'pi sahÃyehi saddhimÃruyha dantinaæ 15 Tattha gantvà palÃpetvà coraæ pabbatamatthakaæ ùropesi mahÃnÃgaæ; tenÃ'si girikassapo. 16 MÃnatthaddho silÃkÃÊo bhÅyyo raÂÂhampahindiya Sabbaæ hatthagataæ katvà ajeyyabalavÃhano 17 ùgamma nagaraæ rundhi sattÃhaæ; rÃjasevakà Yujjhitvà viralà Ãsuæ; tato cintesi kassapo: 18 "Ete nagararodhena sabbe bhijjanti païino; ParihÅnaæ balaæ; rÃjà andhako ca mahallako; 19 Merukandarake katvà mÃtaraæ pitara¤ca me SaÇgahetvà balaæ pacchà coro niggaïhiyo"iti. 20 Rattiyaæ so sabhÃye ca rÃjasÃdhanameva ca AdÃya pitaro ceva malayaæ gantumÃrabhi. 21 Tadà maggamajÃnantà sammÆÊhà maggadesakà Nagarassa samÅpeva sambhamiæsu ite tato. 22 SilakÃÊo pavattiæ taæ sutvà saÇgamma vehasà ParivÃresi; saÇgÃmo tattha hiæsanake ahÆ. 23 DevÃsuraraïÃkÃre vattamÃne mahÃhave Patitesu sahÃyesu sÅdamane mahÃgaje 24 HatthÃrohassa datvÃna chanditvà sisamattano Pu¤chatvà lohitaæ katvà kosiyaæ asiputtakaæ 25 Hatthikumbhe ubhohatthe ÂhapetvÃna avattharÅ. Upatisso'pi taæ sutvà sokasallahato mari. --------- 26 Evaæ diya¬¬havassena upatisse divaægate RÃjÃ'hesi silÃkÃÊo; pubbanÃmena ekato 27 Taæ ambasÃmaïeradisilÃkÃÊoti voharuæ. TiÂÂhaæ terasa vassÃni dÅpaæ dhammena pÃlayi. 28 MahapÃÊimhi dÃpesi paccagghaæ rÃjabhojanaæ; VejjasÃlÃsu bhoge ca va¬¬hesi janatÃhito. [SL Page 238] [\x 238/] ( 29 Anvahaæ pujayÅ bodhiæ; paÂimÃyo ca kÃrayi; Sabbesaæ dÅpavÃsÅnaæ bhikkhÆnaæ'dà ticÅvaraæ. 30 MÃghÃtaæ kÃrayÅ dÅpe sabbesaæ yeva pÃïinaæ ùnÅtaæ attanà kesadhÃtuæ sammà apÆjayi. 31 RaheradakavÃra¤ca adÃsi abhayuttare. Puratthimà theriyÃnaæ vÅhÃrà kuntanÃmaso 3 32 ùnetvà Ãsanaæ tattha Âhapesi dumarÃjake. YÃvajÅvampavattesi pu¤¤akammamasaÇkhiyaæ. 33 MoggallÃno tatha dÃÂhÃpabhÆtÅ vo'patissako Puttà tassÃ'sumaggassa desaæ datvà puratthimaæ 34 Datvà ÂhÃnantara¤cÃdipÃdasa¤¤aæ visajjayi: "Gantvà tattha vasahÅ"ta; so'pi gantvà tahiæ vasÅ. 35 hÃnaæ malayarÃjaggaæ desaæ datvÃna dakkhiïaæ Rakkhaïatthaæ samuddassa majjhimaæ tu niyojayi. 36 Upatissaæ tu vÃsesi santike yeva attano Visesena mamÃyanto 4 yÆnaæ kalyÃïadassanaæ. --------- 37 Tassa dvÃdasame vasse ito kÃsipuraæ gato DhammadhÃtumidhÃ'nesi tato vÃïijamÃïavo. 38 RÃjà disvÃ'samattho so dhammÃdhammavicÃraïe Hemasa¤¤Ãya dÅpamhi patanto salabho viya, 39 Buddhadhammo ti sa¤¤Ãya taæ gahetvÃna sÃdhukaæ Katvà sakkÃrasammÃnaæ gehe rÃjagharantike 40 hapetvà anuvassaæ tu netvà jetavanaæ mahaæ KÃtuæ kÃresi cÃrittaæ hitaæ mantvÃna pÃïinaæ. 41 Evaæ katvà silÃkÃÊo pu¤¤akammamanappakaæ Patte terasame vasse yathÃkammamupÃgami. --------- 42 DÃÂhappabhutiko rajjaæ gahetvà bhÃtaraæ sakaæ Akkamoti nivÃrentaæ mÃrÃpesi vibuddhiko. ----------- 3. [A.E.] KuntanÃma so. 4.[A.] MamÃyante. [SL Page 239] [\x 239/] ( 43 MoggallÃno'tha taæ sutvà "appattaæ rajjamaggahÅ:5 AkÃraïe me mÃresi kaïiÂÂhaæ dhammavÃdinaæ, 44 KÃrÃpessÃmahampajja rajja"nti 6 parikuppiya 7 SamÃdÃya mahasenaæ agà rÃherapabbataæ 45 RÃjà pi sutvà sannaddhabalakÃyo karindake Pabbate siviraæ 8 bandhi. MoggallÃno nisamma taæ 46 "SÃparÃdha na te me và manussà dÅpavÃsino; Ekasmiæ ca mate rajjamubhinnaæ yeva no siyÃ; 47 Tasmà a¤¤e na yujjhantu; ubho yeva mayaæ idha Hatthiyuddhaæ karomÃ"ti ra¤¤o pesesi sÃsanaæ. 48 So'pi sÃdhÆti vatvÃna baddhapa¤cayudho gajaæ ùruyha munino maro viya otthari tÃvade. 49 MoggallÃno pi sannaddhoÃruyha karinaæ varaæ TatthÃ'gÃ; a¤¤ama¤¤aæ te pÃpuïiæsu mahÃgajÃ. 50 Saddo sÆyittha saÇghaÂÂe asanÅrÃvasannibho DantaghÃtena uÂÂhÃsi jÃlà vijjullatà viya. 51 Sa¤jhÃghanasabhÃgÃsuæ gajà lohitamakkhitÃ; MoggallÃnagajÃviddhora¤¤o osakki ku¤jaro. 52 RÃjà Ãrahi taæ disvà chindituæ sÅsamattano; MoggallÃno'tha vandanto yÃci "me)vaæ karÅ" iti. 53 YÃvamÃne pi so mÃnaæ mÃnento chindi kandharaæ. Cha¬¬esi chahi so rajjaæ mÃsehi divasehi ca. 54 MoggallÃno tato rÃjà Ãsi dÅpe mahÃbalo. MÃtula¤ca paÂiccemaæ 9 cÆlanÃmena voharuæ. --------- 55 AsÃdhÃraïakÃveyyo vatthuttayaparÃyaïo DÃnasa¤¤amasoceyyo soraccÃdi - guïÃlayo, 56 DÃnena piyavÃcaya atthassa cariyÃya ca Samanattassa bhÃvena saægahesi mahÃjanaæ. 57 Piï¬apÃtavihÃrehi bhesajjacchÃdanehi ca BhikkhusaÇghaæ hi saÇgaïhi dhammikÃya ca guttiyÃ. ----------- 5. [D.S.] RÃjamaggahi 6.[E.] Mahaæ majjarajjanti. 7. Parikappiya (?) 8. [S.] Sikharaæ 9.[E.] Ayyakaæ ca paÂiccetaæ. [SL Page 240] [\x 240/] ( 58 AtirekÃya pÆjÃya pÆjetvà dhammabhÃïake PiÂake tÅïi vÃcesi saddhimaÂÂhakathÃya so. 59 KumÃre upalÃletvà nivÃpena yathÃruciæ SajjhÃpesi sadà dhammaæ dhammadÅpo mahamatÅ. 60 Dhammakabba¤ca so katvà ku¤jarasekhare 10 nisà DhammÃvasÃne vÃcesi puramhi purisuttamo 61 BandhÃpesi kadamba¤ca nadiæ pabbatamajjhato; Pattapa sÃïavÃpi¤ca dhanavÃpiæ garÅtaraæ 62 GaïhÃpesi; sa dÅghÃyuhetukammanti sÃdaro LikhÃpesi ca saddhammaæ vatthupÆja¤ca kÃrayi 63 Lokaæ so anukampitvà mÃtà puttaæva orasaæ Datvà bhutvà yathÃkÃmaæ vasse vÅsatime mari. --------- 64 MahesÅ tassa ghÃtetvà visayogena ¤Ãtake Puttaæ rajje'hisi¤citvà sayaæ rajjaæ vicÃrayi. 65 TathÃ'bhisitto so kittissirÅmegho narÃdhipo Tipupattehi chÃdesi dumindagharamÃdito. 66 KapaïaddhivaïibbÃnaæ mahÃdÃnaæ pavattayi. MaggapÃlo 17 tathÃkÃro 12 ahÆ 13 sabbopabhogiyo. 67 Mahesa sà sadà ÃsÅ padhÃnà sabbakammasu. Rajjaæ tassÃ'si teneva heÂÂhupariyavattikaæ 14 68 RÃjapÃdà mahÃmaccÃ'hesuæ la¤caparÃyaïà Dubbale ca viheÂhesuæ balÅ jÃnapadà narÃ. --------- 69 SilÃkÃÊassa kÃlamhi gÃme saÇgillanamake BhayavasÅvhayo peso 15 ahÆ moriyavaæsajo; 70 Ahosi putto sÅvassa aggabodhi sanÃmako; BhÃgineyyo pi tassà si mahÃnÃgo ti vissuto. 71 Bhagineyyo mahÃnago aggabodhÅ ca 16 sundaro; UÊÃrajjhÃsayattà so mahÃnÃgo mahÃbalo ----------- 10. [A.] Ku¤jare sekhare. 11.[A.]MaggamÃlo. 12. [S.] TathakÃre 13. [S.] ùhu. 14. [A.E.] HeÂÂhuparipavattikaæ. 15.[A.] Peso. 16. [E.D.] Aggabodhiva. [SL Page 241] [\x 241/] ( 72 Hitvà kassakakammÃni corakammamakà vane. Godhaæ laddhana pesesi mÃtulÃniya santikaæ. 73 Godhaæ disvÃ'va sa ¤atvà dha¤¤apacchimapesayi. KammÃrassÃ'pi pesesi sasaæ;so'pi tatheva kÃ. 74 BÅjaæ bhaginimayÃcÅ; bÅjagÃha¤ca tassa sà DÃsa¤ca datvà pesesi annapÃnadinà raho. 75 Tadà dubbhikkhakÃlamha eko mantadharo naro BhakkhÃlÃbhaya saddhehi 16 bhikkhuvesena bhikkhati. 76 Taæ gÃmaæ pavisitvà so aladdha ki¤ci bhojanaæ AhibhÆto jighacchÃya kampamÃno nigacchati. 77 Taæ disvà karuïÃyante mahÃnÃgo mahÃdayo 17 PattamÃdÃya gÃmantamÃhiï¬itva pi sabbaso 78 YÃgumattamayi nÃ'lattha; tato uttarasÃÂakaæ Datvà Ãhari ÃhÃraæ; so taæ bhutvà 18 pasÅdiya 79 "RajjÃrahamimaæ dÅpe karissÃmi"ta cintiya TamÃdÃya khaïenÃ'ga gokaïïakamahaïïavaæ. 80 Atha tattha nisÅditvà sa¤japanto yathÃvidhiæ MantenÃ'nesi nÃgindaæ phussapuïïamarattiyaæ. 81 "MahÃnÃgaæ phusÃhÅ"ti mahÃnÃgaæ niyojayÅ; So hÅto purime yÃme Ãgataæ taæ na samphusÅ. 82 Tathà majjhimayÃme pi, pacchime pana naÇgale 19 Gahetvà khipi; tÅheva 20 aÇgulÅhi sa taæ chupi. 83 So taæ vyÃkÃsi taæ disvà "saphalaæ me parissamaæ; TÅhi rÃjÆhi yujjhitvà 21 catutthaæ tvaæ nighÃtiya 84 Bu¬¬ho tÅïeva vassÃni rÃjà hutvÃna jÅvasi. Tathà hessantÅ rÃjÃno tayo te vaæsajà narÃ, 85 Gantvà sevassu rÃjÃnaæ; pacchà passasi me balaæ" Iti vatvÃna pesesi; so pi gantvà narissaraæ 86 Passitvà tamupaÂÂhÃsi; rÃjà rohaïakammikaæ Taæ akÃsi; taduÂÂhÃnaæ bhaï¬amÃhari so bahuæ ----------- 16. [E.] Sabbehi 17. [A.E.] MahÃdaro. 18. [E.S.] So bhu¤jitvÃ. 19. "LaÇgale"ti bhavitabbaæ 20.[A] tÅheva. 21. [A.] SujjhitvÃ. [SL Page 242] [\x 242/] ( 87 RÃjà tasmiæ pasÅditvà aïdhasenÃpativhayaæ Datvà ÂhÃnantaraæ tassa gantuæ tattheva yojayi 88 BhayasÅvassa putta¤ca bhÃgineyya¤ca attano ùdÃya gantvà taæ desaæ parivattesi sabbaso 89 Paccekabhogaæ katvÃna rohaïaæ tattha so vasaæ DÃÂhappabhutinà kÃtuæ yuddhaæ gantvà mahabbalo 90 MoggallÃnabhayà gantvà rohaïaæ'va tahiæ vasÅ. 22 Sutvà kittassirÅmeghara¤¤o rajje sama¤jasaæ 91 "Rajjaæ gahetuæ kÃlo"ti sÅghaæ Ãgamma rohaïà EkÆnavÅse divase mÃrayitvà mahÅpatiæ 92 Sayaæ hutvà mahÅpÃlo desaæ katvà yathÃpure BhÃgineyyassa pÃhesi païïamÃgacchatÆti so. 93 ùgacchanto nimittena nivattitvà marittha so Tato mÃtulaputtaæ'kà uparÃjaæ kata¤¤uko. 94 ùlavÃlaæ dumindassa katvà hemamayaæ gharaæ ChÃdapesi, munindassa paÂimÃyo ca sandahi. 95 MahÃcetattaye kÃsa sudhÃkamma¤ca cumbaÂaæ; Hatthivedi¤ca karetvà cittakammamakÃrayi. 96 PesakÃrakagÃmaæ so jambelavhayamuttare MahÃvihÃre vÃbandhÅ gÃmaæ tintiïikavhayaæ 97 UddhagÃmamhi 23 masabhagÃmaæ jecavanassa'dÃ. VatthadÃnaæ nikÃyesu tÅsu ceva pavattayi. 98 KhettÃnaæ tasataæ datvà vihÃre jetanÃmake YÃguæ tattha pavattesi bhikkhÆnaæ sabbakÃlikaæ. 99 SahassadÆratissavhà 24 khettaæ datvà tapassinaæ MahÃvihÃravÃsÅnaæ yÃguæ niccaæ pavattayi. 100 CÅramÃtikavÃra¤ca tatthevÃ'dà guïerato MayÆrapariveïe ca navakammamakÃrayi. 101 Kasikhaï¬e mahÃdevarattakuracanà ke 25 VihÃre, anurÃrÃmaæ jiïïa¤ca paÂisaÇkhari ----------- 22. [D.E.S.] Vasaæ 23.[A.] Uï¬agamamhi 24.[A.E.] SahassaædÆratissavhà 25. [A.] RattaækuracanÃmake [SL Page 243] [\x 243/] ( 102 Kammaæ sovaggikaæ katvà evamÃdiæ narissaro Agamà tÅhi vassehi devarÃjasahavyataæ. 103 AÂÂhete tuÂÂhacittÃ'parimitavibhavà rÃjarÃjenarÆpà RÃjÃno rÃjamÃnà narakarituragÃsÆrasenÃrathehi Ante hitvà khilaæ taæ vigataparijanÃÊÃhanaæ saÇgatÃsuæ; Sappa¤¤o taæ saranto bhavatu bhavasukhaæ vantukÃmo hitesÅ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse AÂÂharÃjako nÃma CattÃÊÅsatimo paricchedo. --------- EkacattÃÊÅsatimo paricchedo. 1 MahÃnÃganarindassa bhÃgineyyo 1 subhÃgiyo So aggabodhi rÃjÃsi aggabodhigatÃsayo. 2 Tejena bhÃnuæ, sommena candaæ sampuïïamaï¬alaæ, Sumerumacalattena, gambhÅrena mahodadhiæ, 3 VasundharÃmakampena, mÃrutaæ samavuttiyÃ, BuddhiyÃ'maramantÃraæ, suddhiyà saradambaraæ, 4 Kamabhogena devindamatthena ca dhanissaraæ, Dhammena suddhavÃseÂÂhaæ, vikkamena migÃdhapaæ, 5 RÃjadhammehi rajjehi cakkavattinarissaraæ, Vessantara¤ca dÃnena anugantvà janesuto 6 MÃtulaæ uparÃjavhe, bhÃtaraæ yuvarÃjake, Bhagineyya¤ca malayarÃjaÂÂhÃne Âhapesi so. 7 hÃnantare yathÃyogaæ seÂÂhÃmacce 2 Âhapesi ca. Janaæ saÇgahavatthÆhi rÃjadhammehi ca'ggahi. 8 Desaæ sayoggaæ pÃdÃsi yuvarÃjassa dakkhiïaæ. Vasaæ tattha sirÅva¬¬hamÃnavÃpiæ 3 sa gÃhayÅ. 9 Katvà girivÃhÃra¤ca saÇghÅkaæ tassa dÃpayÅ KhettÃnaæ visataæ saÇghahogatthÃya mahÃmati. 10 Adà malayarÃjassa dÃÂhÃnÃmaæ sathÅtaraæ. Pariveïaæ sirisaÇghabodhinÃma¤ca kÃrayi. ----------- 1. [A.] MÃtuleyyo 2.[A.] SeÂÂhama¬¬he 3.[D. -]MÃnacariæ. [SL Page 244] [\x 244/] ( 11 MahÃsÅvassa kÃresi pariveïaæ sanÃmakaæ ParivÃro'pi tassÃsi evaæ pu¤¤aparÃyaïo. 12 Katvà sÃdhÆpavÃrena porÃïaæ dhammiyaæ vidhiæ AntarÃyaæ visodhetuæ jiïïa¤ca paÂisaÇkhari. 13 Kavayo tassa rajjamhi sÅhaÊÃya niruttiyà KÃveyye bahuke'kaæsu vicitranayasÃlino. 14 VihÃre dakkhiïe'kasi pÃsÃdaæ sumanoharaæ Akà navahi vassehi dÅpe kaïÂakasodhanaæ 15 KurundanÃmaæ kÃretvà vihÃraæ sabbasaÇghikaæ VÃpiæ tannÃmakaæ nÃÊikerÃrÃmaæ tiyojanaæ 16 MahÃsÅvavhaye ceva 3 sassaæ 4 kÃrayituæ adà LÃbhasakkÃrasammÃnamarÃmikasataæ tadÃ. 17 VihÃraæ taæsamÅpamhi katvà ambilapassavaæ Gamaæ tannÃmakaæ vÃdà theriyanaæ tapassinaæ, 18 Unnavalliviharassa ratanaæ dÅghavaïïitaæ (?) Datvà gÃmaæ, patiÂÂhesi satthubimbaæ silÃmayaæ. 19 KeÊivate ca karesi sumanaæ nÃma pabbataæ MahÃtelavaÂaæ bodhighare pasÃïavedikaæ. 20 Karetvà lohapasÃdaæ pÃsÃdamahane adà Chattiæsanaæ sahassÃnaæ bhikkhÆnaæ so ticÅvaraæ. 21 GÃmaæ datvà niyojesi Ãrakkhaæ; dhÅtunÃmakaæ HatthikucchivihÃre'pi pÃsÃdaæ'kÃsi buddhimà 22 DÃÂhÃsÅvassa ÂhatvÃna ovÃde sÃdhu bhikkhuno SamÃcaranto dhammena sakkaccaæ tamupaÂÂhahi. 23 MÆgasenÃpatiæ cÃkà vihÃraæ so visÃlakaæ; GÃmaæ lajjikametassa dÃsabhogÃya'dÃsi ca. 24 MahÃnÃgassa pu¤¤atthaæ ra¤¤o taænÃmakaæ akà Mahatherassa ta¤cÃ'dà rÃjà tepiÂakassa so. 25 Attano sadisÃna¤ca yogÅnaæ vigatÃlaye BhikkhÆnaæ catusaÂÂhinaæ vihÃraæ taæ tadà adÃ. 26 Katvà tasseva ca mahÃpariveïanivÃsino BhinnorudÅpaæ datvÃna vaÂÂakÃkarapiÂÂhito ----------- 3.[A.] MahasÅvadvayaæ ceva. 4.[E.] VÃsaæ, [SL Page 245] [\x 245/] ( 27 DakkhiïagiridaÊhavhe mahÃnÃge ca pabbate KÃÊavÃpadike cÃ'kà vihÃre posathÃlaye 28 VihÃre abhaye'kÃsi mahÃpokkharaïiæ tathÃ. Cetiyapabbate cÃ'kà nÃgasoï¬iæ thirodikaæ. 29 MahindataÂavÃpi¤ca kÃrÃpetvÃna sÃdhukaæ Etissà mariyÃdaya 5 theraæ netuæ niyojayi. 30 MahÃmahindatheramhi taæ ÂhÃnaæ samupÃgate Taæracchà eva nentÆ'ti katika¤ceva kÃrayi. 31 Chattaæ soïïa¤ca kÃresi nikÃyesupi tÅsu so SattaÂÂhanavavÃresu mahaggharatanehi ca; 32 MahÃthÆpe catubbÅsabhÃraæ chattaæ suvaïïayaæ. Tattha tattha ca pÆjesi mahagghaæ ratanuttamaæ. 33 DaÂhÃdhÃtugharaæ katvà vicitraratanujjalaæ Kasi hemakaraï¬a¤ca lohanÃva¤ca pÃÊiyaæ. 34 MaïimekhalanÃma¤ca bandhÃpesi sabandhanaæ. MahamÃti¤ca gaïhesi maïihÅrakavÃpiyaæ. --------- 35 Tadà eko mahÃthero jotipÃlakanÃmako ParÃjesi vivÃdena dÅpe vetullavÃdino. 36 DÃÂhappabhutinÃmo'tha ÃdipÃdo'tilajjito Hatthamukkhipi taæ hantuæ gaï¬o sa¤jÃyi taækhaïe. 37 RÃjà tasmiæ pasÅditvà vihare yeva vÃsayi. MÃnena taæ anÃgamma dÃÂhÃpabhu mato kira. 38 Datvà mahadipadattaæ bhÃgineyyaggabodhino Rakkhituæ taæ niyojesi theraæ, sopi tamÃcari. 39 NÅlagehaparicchedaæ katvà tasseva so adÃ. Katvevaæ bahudhà pu¤¤aæ catuttiæse same mato. --------- 40 Aggabodhi tato Ãsi rÃjà pubbassa rÃjino Mahallakattà naæ khuddanÃmena paridÅpayuæ. 41 So dÅpaæ paripÃlesi pubbacÃrittakovido. AkÃsi ca mahesiæ so mÃtuladhÅtumattano. ----------- 5. [D.S.] MariyÃdena [SL Page 246] [\x 246/] ( 42 SaÇghabhaddaæ asiggÃhaæ kÃsi bandhuæ mahesiyÃ. Yatharahamadà ceva ÂhÃnantaramanÃlayo. 43 Kavà veÊuvanaæ rÃjà sÃgalÅnaæ niyojayÅ Jamburantaragallaæ 6ca'kÃsi mÃtikapiÂÂhikaæ. 44 Ra¤¤o tasse'va rajjamhi kÃliÇgesu 7 mahÅpati SattÃnaæ maraïaæ yuddhe dasvà saæviggamÃnaso 45 Imaæ dÅpamupÃgamma pabbajjÃkatanicchayo JotipÃlamhi pabbaji; rÃjà sakkÃsi taæ ciraæ. 46 PadhanaÂhÃnaæ tassÃ'kà vihÃre mattapabbate. TassÃmacco mahesÅ ca tathevÃgamma 8 pabbajuæ. 47 Ra¤¤o mahesÅ sutvÃna tassà pabbajjamuttamaæ Sakkaccaæ tamupaÂÂhÃsiratanavha¤ca kÃrayÅ. 48 Adà rÃjà amaccassa pÃcÅnakaï¬arÃjiyaæ VettavasavahÃra¤ca so'dà saÇghassa taæ yati. 49 Rajatthere mate 9 rÃjà socitvà parideviya PadhÃnaÂÂhÃnaæ kÃresi cÆlagallavihÃrake. 50 Palaænagaraga¤ceva tassa ÂhÃnaæ hi kÃrayi. Evaæ tadatthaæ pu¤¤Ãni bahÆni'pi mahÅpati. --------51 Jotipalitatheramahi thÆparÃmamhi cetiyaæ VandamÃne pabhijjitvà bhÃgo taæpurate pati. 52 PakkositvÃna rÃjÃnaæ there dassesi dukkhito. RÃjà disvÃ'va saæviggo kammaæ paÂÂhapi taækhaïe. 53 DakkhiïakkhakadhÃtuæ so lehapÃsadakucchiyaæ Sarakkhaæ ÂhapayitvÃna rattindivamapÆjayÅ. 54 Navakamme cirÃyante thÆpÃramamhi devatà Supinaæ tassa dassesuæ rattimÃrÃmikà viya; 55 "Sace rÃjà papa¤ceti kÃtuæ dhÃtugharaæ, mayaæ DhÃtuæ gahetvà gacchÃma yattha tatthÃ"ti, taækhaïe 56 RÃjà pabuddho saæviggo na cireneva kÃrayÅ Kammaæ dhÃtughare sabbaæ cittakammÃdisa¤¤utaæ. ----------- 6.[D.] Jamburatattaragallaæ 7.[E.] KÃliÇgamhÃ, 8.[E.D.] TamevÃgamma. 9. RÃjatthero mano (sab[X]g¤e[X]basu) [SL Page 247] [\x 247/] ( 57 Catasso paÂimÃyo ca pallaÇke ca silÃmaye, Hemacchattaæ, siladantakammaæ gehamhi sabbaso. 58 MahÃmaccÃdayo'kÃsuæ karaï¬Ãnaæ sataæ nava DevÃnaæpiyatissassa kamma¤ca nikhilaæ navaæ 59 SabbussÃhena kÃretvà mahÃpÆjaæ yathÃrahaæ Anetvà lohapÃsadà dhÃtuæ sabbÃdarena so 60 JotipÃlaæ mahÃtheraæ sasaÇghaæ parivÃriya ParihÃrena va¬¬hesi dhÃtuæ dhÃtukaraï¬ake. 61 DhÃtugehassa pÃdÃsi laÇkÃdÅpaæ sahattanÃ. LÃbhaggÃmamadà tassÃrakkhakÃnammahesi sà 62 NÃgadÅpamhi geha¤ca rajÃyatanadhÃtuyà Uïïalomaghara¤ceva chattamamalacetiye 63 Tattha gÃmaæ 10 vihÃrassa yÃgudÃnÃya'dasi ca. VihÃrassa'bhayassÃ'dà gÃmamaÇgaïasÃlakaæ. 64 NÃmaæ katvÃna so'kÃsi attano ca mahesiyà DÃÂhaggabodhimavÃsaæ vihÃre abhayuttare. 65 DevÅ kapÃlanÃgaæ sà vihÃraæ sÃdhu kÃriya Tasse'vadà vihÃrassa sampannacatupaccayaæ. 66 Gehaæ jetavane'kÃsi rÃjà rÃjatacumbaÂaæ 11 UdapÃnaæ khaïÃpesi so'va bodhigharantike. 67 GaÇgÃtaÂaæ valÃhassaæ vÃpiæ giritaÂa¤ca'kÃ. MahÃpÃÊiæpi 12 va¬¬hesi bhattanava¤ca 13 karayi 14 68 BhikkhÆnÅnaæ mahesÅ ca bhattavaæsaæ samÃdisi Evaæ pu¤¤Ãni katvà so divaæ'ga dasame same. 69 Evaæ pu¤¤arata narÃdhipatayo sampannabhega gamuæ Maccusse'va vasaæ tato hi matimà sammà bhavassÅdisaæ Passanto niyamaæ vihÃya vidhinà sabbaæ bhave saÇgatiæ NibbÃïÃbhimukho careyya dhitimà pabbajjajamajjhÆpago. Iti sujanappasÃda-saævegatthÃya kate mahÃvaæse DvirÃjako 15 nÃma EkacattÃÊÅsatimo paricchedo. --------- ----------- 10. TattÃgÃmaæ, 11. [D.E.S.] RÃjÃnacumbaÂaæ, 12.[A.] Bhi 13. [D.] HatthanÃmaæ ca, 14.[A.] Kariya. 15. [D.] TirÃjako [SL Page 248] [\x 248/] ( DvicattÃÊÅsatimo paricchedo. 1 SaÇaghatisso tato Ãsi asiggÃho mahÅpati. SÃsanassa ca raÂÂhassa vuddhikÃmo naye rato. 2 hÃnantaraæ yathayogaæ datvà saÇgaïhi so janaæ. Tadà khuddakarÃjassa moggallÃno camupati 3 Vasanto rohaïe sutvà saÇghatissassa rÃjataæ Khandhavaraæ sa yuddhatthaæ mahÃgalle nivesayÅ. 4 SaÇghatisso ca sutvà taæ balakayamapesayÅ Yujjhituæ tena, tajjesi (?) MoggallÃno mahabbalo. 5 Tato hatthassamÃdÃya gantvà rattivihÃrakaæ Balaæ so sannipÃtento vÃsaæ tattheva kappayÅ. 6 RÃjà sutvà punÃgantvà kadallÃdinivÃtake Yujjhitvà taæ palÃpetvà pesetvà balamattano 7 Sayaæ puramupÃga¤chi. Sopi naÂÂhaæ savÃhiniæ 1 Puna pÃkatikaæ katvà kareheramupÃgami. 2 8 Ra¤¤o senÃpatÅ puttaæ pesetvà corasantikaæ Yena kenaci lesena sayaæ dukkhÅva dummano 9 ùturo viya bÃÊhaæ so'hosi ma¤caparÃyaïo. RÃjà sutvà pavattiæ taæ upasaÇkamma taÇkhaïe 10 "Maæ tvaæ soci kumÃrassa kammÃnetthÃnusÃsiya 3 Handa tvaæ nagaraæ rakkha na te sakkà mayà saha 11 Yuddhamaï¬alamÃgantuæ gilÃnattÃti yojayi. UbbÃsite jane sabbe vicchinne rÃjabhojane 12 MahapÃÊimhi sampakkaæ ra¤¤o bhojanamaharuæ. RÃjà disvÃ'tinibbinno yÃva mandona hessati 13 Etto'pÅti vicintetvà yuddhÃya sahasÃ'gamÃ. Saddhiæ puttena Ãruyha hatthiæ sannaddhavÃhano 14 Thokeneva balenÃgà pÃcÅnatissapabbataæ Evaæ ubhayato vÆÊha-saÇgÃme 5 paccupaÂÂhite ----------- 1. [E.] SavÃhataæ 2.[E.] Kaheraæ samupÃgami 4.[A.] SÃsayaæ 5. [E.D.S.] CÆÊhe saægÃme. [SL Page 249] [\x 249/] ( 15 SenÃpati sa mittaddu yuddhamarabhi pacchato. Putto dasvà narindassa "ghÃtessÃmi 6 imaæ " iti 16 ùha, rÃjà nivÃresi mà te rucci, balaæ idaæ Neva sakkÃ'dhivÃsetuæ, atimandaæ hanissati. 17 Duvinnaæ balakÃyÃnaæ rÃjà majjhagato ahÆ; Tato senà dvidhÃ'hosi corasenÃpatÅ pati. 7 18 Ra¤¤o nÃgo madhukavharukkhacchÃyaæ samÃvisi. Tadà chattaæ patÅ tassana sÃkhamÃhacca bhumiyaæ. 19 Corassa senà taæ disvà haritvà sÃmino adÃ. So taæ ussapayÅ chattaæ Âhatvà pabbatamuddhani; 20 Tadà rÃjabalaæ rÃjà nÆnameso'ti cintiya Gantvà taæ parivÃresi rÃja Ãsi tadekako. 21 Hatthikkhandhà tadoruyha puttaæ' maccaæ ca sohadaæ UpÃvisi samÅpamhi merumajjarakÃnanaæ.8 --------- 22 MoggallÃno tato laddhajayo vÃhanamÃdiya SenÃpati¤ca mittadduæ tassa putta¤ca pÃpinaæ 23 UpÃgamma puraæ rÃjà Ãsi laÇkatalÃdhipo. Tato cintesi javante satattumhi na sukhaæ iti. 24 So sutvà pubbarÃjassa putto etthÃti kujjhiya ùïapesi ca tassÃ'su hatthapÃdÃni chindituæ. 25 Upakkami tadà ra¤¤Ã Ãïatto puriso khaïe Chindituæ hatthapÃdaæ so; kumÃro rodi dummano: 26 "PÆvakhÃdakahatthaæ me chindeyyuæ ce tadà ahaæ KhÃdissaæ kena pÆve"ti. Taæ sutvà rÃjakammiko 27 Roditvà paridevitvà rÃjÃïÃya dukhaddito Vamaæ hatthaæ ca pÃda¤ca tassa kndi narÃdhamo. 28 JeÂÂhatisso palayitvà ra¤¤o putto'paro agà A¤¤Ãto malayaæ desaæ merukandaranamakaæ. --------- ----------- 6. [A.] GhÃtissÃmi. 7. Coraæ senapati pati 8. [D.] Meramajjara. [SL Page 250] [\x 250/] ( 29 RÃjÃ'tha sasutamacco 9 gantvà veÊuvanaæ raho Codito tattha bhikkhÆhi kÃsÃvÃni samÃdiyi. 30 Bhikkhuvesaæ gahetvÃna rohaïaæ gantumÃnaso MaïihÅraæ samaga¤chi tatraÂÂhà rÃjasevakà 31 Sa¤jÃnitvà tayopete tesaæ 10 pÃdevarujjhiya SÃsanaæ tassa pesesuæ rÃjà sutvà visesato 32 TuÂÂho ÃïÃpayÅ "gantvà sÅghamÃdÃya te jane Tato sÅhagiriæ netvà nissaÇkaæ nirupaddavaæ 33 SÅsaæ gaïhatha tattheva ra¤¤o ca tanayassa ca Amaccaæ pana jÅvantamÃneyyÃtha mamantikaæ." 34 Manussà evamÃïattà te gahetvà tayo jane Netvà sÅhagiriæ kÃtuæ yathÃvuttamupakkamuæ. 35 Tato rÃjasuto Ãha purise kammakÃrake SÅsaæ me paÂhamaæ chetvà detha mayhaæ sukhaæ iti. 36 RÃjaposà tathÃkÃsuæ; pacchà chindiæsu rÃjino SÅsaæ. Passatha bÃlÃnaæ kammaæ kammavidÆ janÃ. 37 Evaæ aniccà bhogà hi addhuvà asayaævasÅ Tattha laggà kathaæ niccaæ sukhaæ bho na gavessatha? --------- 38 Ra¤¤e sÃsanamÃhaæsu amaccassa hitesino Taæ sutvÃna hasitvÃna idaæ vacanamabravÅ: 39 "ChinnasÅso mayà diÂÂho mayi jÅvati sÃmiko. hapetva nampi sevÃmi aho a¤¤aæ hi sÃmikaæ? 40 Idha taæ mÃrayitvÃna chÃyaæ tassa harissatha Aho a¤¤Ãïakà tumhe ma¤¤e ummattakÃ" iti. 41 Iti vatvÃna so pade gahetvà sÃmine sayÅ Tassa te haraïopÃyaæ apassantà yathà tathà 42 TassÃpi sÅsaæ chetvÃna maccà ÃdÃya tÅïi'pi. Ra¤¤o dassesumÃhacca rÃjà tussittha nibbhayo. 43 DuÂÂhasenÃpatissÃ'dà tato malayarÃjataæ. AsiggÃhakaÂhÃnamhi tassa puttaæ Âhapesi ca. --------- ----------- 9. [E.] RÃjà tassa sutÃmacco 10. [S.] Tassa [SL Page 251] [\x 251/] ( 44 ThÆpattayampi chÃdesi vatthehi ahatehi so TathÃlaÇkÃtale sabbe thÆpe'kÃsi mahussavaæ. 45 Kesadhatu¤ca nÃthassa dÃÂhÃdhÃtuæ tatheva ca MahÃbodhiæ sa sakkaccaæ mahÃpÆjÃya sakkari. 46 Sabbaæ vesÃkhapujÃdiæ cÃrittÃnugataæ akÃ. Dhammakammena sodhesi sabbaæ sugatasÃsanaæ. 47 PiÂakÃna¤ca sajjhÃyaæ mahÃpÆjÃya kÃrayÅ LÃbhaæ datvÃtirekena pÆjayittha bahussute. 48 BhikkhÆnaæ dÅpavÃsÅnaæ sabbesaæ cÅvaraæ adÃ. ùvÃsesu ca sabbesu kaÂhanaæ attharÃpayÅ. 49 PaÂimÃyo ca kÃresi jiïïa¤ca paÂisaÇkhari. Loïakkhetta¤ca pÃdÃsi saÇghassa tisatÃdhikaæ. 50 KÃrapiÂÂhimhi kÃresi moggallÃnavihÃrakaæ. VihÃraæ piÂÂhigÃmaæ ca sagÃmaæ vaÂagÃmakaæ 51 Tathà cetiyageha¤ca'kÃsi rakkhavihÃrake.11 VihÃrÃnaæ bahunnaæ so bhogagÃme bahÆ adÃ. 52 Evaæ pu¤g¤Ãni so'kÃsi appameyyÃni bhumipo SampattÅnamaniccattaæ saranto pubbarÃjino --------- 53 Tadà kenaci dosena kuddho malayarÃjino Saritvà pubbarÃjassa kataæ tena virÆpakaæ 54 UpÃyena gahetvà naæ hatthapÃdaæ ca chedayÅ Taæ sutvà so asiggaho saputto rohaïaæ gato. 55 Vasanto tattha so katvà hatthe janapadaæ lahuæ JeÂÂhatissamupÃga¤chi nilÅnaæ malaye ÂhÅtaæ 56 Saddhiæ tena sa ghÃtento raÂÂhaæ janapadaæ khaïe DoÊhapabbatamÃgamma 12 khandhÃcÃraæ nivesayÅ 57 RÃjà sutvÃna taæ sabbaæ sannaddhabalavÃhano KhandhÃvÃraæ nivesesi gantvà tasseva santikaæ. 58 Tadà pajjararogena manussà rÃjino bahÆ Upaddutà matà Ãsuæ; taæ sutvà so asiggaho ----------- 11.[A.] Rakkha vihÃrakaæ. 12.[E.S.] Dohalapabbata [SL Page 252] [\x 252/] ( 59 YuddhamÃrahi vegena; ra¤¤o senÃtidubbalà Pahijjitvà palÃyittha, rÃjà pacchà palÃyi so. 60 Disvà ekÃkinaæ yantaæ sÅhapabbatasantike Asiggaho maharÃjaæ mÃrayittha sapÃrisaæ. 61 OhÅnaæ pacchato jeÂÂhatissampi pana mÃrituæ SÃsanaæ tassa pesesi "ehi rÃjà bhavÃhi"ti. 62 So ta¤¤atvà palÃyitvà nivatto malayaæ agÃ. Kathaæ hi laddhaæ kicchena rajjaæ so deti 13 me iti 63 Evaæ kho dallanÃmaæ so moggallÃnaæ narissaraæ MÃretvà chahi vassehi sampattabalavÃhano 64 AthÃ'gantvà asiggÃho anurÃdhapuraæ varaæ RÃjà hutvà pavattesi ÃïÃcakkaæ mahÅtale --------- 65 Sa silÃmeghavaïïavho saÇghaæ bodhi¤ca vandiya ThÆpattaya¤ca sakkÃsi mahÃpÃÊi¤ca va¬¬hayÅ. 66 PÃyÃsaæ'dÃsi saÇghassa sappiphÃïitasaÇkhataæ, ChÃtake atikicchamhi parissÃvanameva ca. 67 SabbadÃnena saÇgaïhi kapaïaddhivaïibbake. PÆvamÆladhanaæ vÃ'dà kumÃrÃnaæ mahÃdayo. 68 VihÃre abhaye buddhaæ pÆjayittha silÃmayaæ. Jiïïa¤ca gehaæ tassÃ'kà nÃnÃratanacittÅtaæ. 69 KolavÃpi¤ca datvÃna Ãrakkhatthaæ 14 jinassa so PÆjà sabbopahÃrehi sabbakÃlaæ pavattayÅ. --------- 70 Evaæ tasmiæ mahÅpÃle vasante pu¤¤abhÃjane NÃyako sirinÃgavho jeÂÂhatissassa mÃtulo 71 GantvÃna paratÅraæ so ÃdÃya damiÊe bahÆ ùgantvà uttaraæ desaæ gaïhituæ tamupakkami. 72 RÃjà pi sutvà taæ gantvà yujjhitvà rÃjamittake GÃme hantvÃna taæ, tena 15 damiÊe saddhimÃgate 73 Hatasese gahetvÃna katvà paribhavaæ bahuæ AdÃsi dÃse katvÃna vihÃresu tahiæ tahiæ. --------- ----------- 13. [D.] Rajjaæ dassati 14.[A.] ùrakkhaæ taæ 15.[E.S.] HanitvÃna tato [SL Page 253] [\x 253/] ( 74 Evaæ sampattavijaye puramÃgamma bhumipe. Sabbaæ raÂÂhaæ visodhetvà vasante akutobhaye 75 Bhikkhu bodhisanÃmo'tha vihÃre abhayuttare DussÅle bahule disvà pabbajjÃya navo pi 16 so 76 RÃjÃnamupasaækamma dhammakammamayÃvatha. RÃjà teneva kÃresi dhammakammaæ vihÃrake. 77 DussÅla nÅhaÂà tena sabbe mantiya ekato Raho taæ mÃrayitvÃna taæ kammaæ paÂibÃhayuæ. 78 RÃjà sutvà tadà kuddho sabbe gaïhiya ekato Akà pokkharaïÅpÃle chinnahatthe sabandhane. 79 A¤¤e tattha sataæ bhikkhÆ jambudÅpe khipÃpayi. Saranto tassa ussÃhaæ parisodhesi sÃsanaæ. 80 Bhikkhu theriyavÃde so kÃtuæ tehi uposathaæ ùrÃdhetvà paÂikkhitto pakuppitvà anÃdaro 81 Akkositvà ca bhÃsitvà vÃcÃhi pharusÃhi so BhikkhÆ te akkhamÃpetvà dakkhiïaæ desamajjhagÃ. 82 Tattha so mahatà phuÂÂho rogena mari sajjukaæ. Evaæ navahi vassehi pariccaji mahÅtalaæ. --------- 83 Tassa putto tato aggabodhinamo kumÃrako ùsi rÃjà sirÅsaÇghabodhinÃmena vissuto. 84 KaïiÂÂhaæ bhÃtaraæ mÃïaæ oparajje'bhisi¤ciya TassÃ'dà dakkhiïaæ desaæ sayoggabalavÃhanaæ. 85 RÃjà so pubbarÃjÆnaæ pavattaæ na vinÃsiya RaÂÂhaæ dhammena pÃlesi; saÇgha¤ca bahumÃnayÅ. 86 JeÂÂhatisso'tha taæ sabbaæ suïitvà malaye Âhito AriÂÂhaæ girimÃgamma saÇgahesi mahÃjanaæ. 87 Katvà hatthagate pubbadakkhiïesu sa mÃnuse 17 Kamena puramÃgantumÃrahittha mahÃbalo. 88 DÃÂhÃsÅvamamacca¤ca gahetuæ pacchimaæ disaæ Pesayitvà sayaæ gÃme vasittha siripiÂÂhike. ----------- 16. [A.] Navesi. 17. [A.E.] Dakkhiïe susamÃnase. [SL Page 254] [\x 254/] ( 89 RÃjà nisamma taæ sabbaæ uparÃjaæ visajjayÅ. Sabalaæ pacchimaæ desaæ so gantvà taæ palÃpayÅ. 90 Petakaæ'ca kulÃvamhi sakkà hantuntÅ dÃrakaæ MÃyettiæ Ãgataæ rÃjà kumÃrÃmaccamaggahÅ. 91 JeÂÂhatissampi etaæva gaïhissÃmiti cintiya Thokene'va balenÃgà nirÃsaÇko'tivikkamo. 92 JeÂÂhatissopi taæ sutvà sannaddhabalavÃhano SÃgaro bhinnavelova rÃjasenaæ samotthari. 93 RÃjasenà pabhijjittha rÃjà Ãruyha ku¤jaraæ Eko a¤¤Ãtavesena palÃyitvà khaïena so, 94 ChaÂÂhe mÃsamhi rajjamhÃ, nÃvamaruyha sajjukaæ JambudÅpamagà hitvà dhanaæ desa¤ca ¤Ãtake. --------- 95 JeÂÂhatisso tato hutvà pure rÃjà yathÃpure Sabbaæ kiccaæ pavattesi paripÃlesi sÃsanaæ. 96 MahÃdÃragiriæ so'dà vihÃre abhayuttare MahÃvihÃrassÃ'dÃsi mahÃmettavhabodhikaæ. 97 Goï¬igÃma¤ca pÃdÃsi rÃjà jetavanassa so MÃtulaÇgaïaka¤ceva gÃma¤vodumbaraÇgaïaæ 18 98 MahÃnagassa pÃdÃsi padhÃnagharakassa so Kassapassa girissà pi ÃhÃraæ ambilÃpikaæ. 19 99 GÃmaæ kakkhalaviÂÂhi¤ca adà veÊuvanassa so. GaÇgÃmÃtivihÃrassa kehetaæ gÃmakaæ adÃ. 100 AntarÃgaÇgasavhassa cullamÃtikagÃmakaæ, MayettikassapÃvÃse sahannanagaraæ 20 adÃ. 101 KÃÊavÃpivihÃrassa udavhaæ 21 gÃmamÃdisi Ete ca¤¤e ca so bhogagÃmehi paripurayÅ. 102 Jinïaæ satasahassehi tÅhi so paÂisaÇkhari. BhikkhÆnaæ dÅpavÃsÅnaæ ticÅvaramadÃsi ca. --------- ----------- 18. [A.] Gamaæ ca dumbaraÇganaæ 19. [D.] AmbilÃrikaæ 20.[S.]Sahantanagaraæ. 21. [E.S.] Ladavhaæ [SL Page 255] [\x 255/] ( 103 JambudÅpagatassÃ'suæ ra¤¤o sedariyà narà Tattha tattha nilÅna te desaæ hantumupakkamuæ. 104 Sutvà taæ jeÂÂhatisso'tha kÃÊavÃpiæ upecca so Yujjhanto tehi tattheva vasaæ'kÃsi savÃhano. 105 ParatÅraæ gato rÃjà gahetvà dÃmiÊaæ balaæ KÃÊavÃpimupÃgamma kÃtuæ yuddhamupakkami. 106 JeÂÂhatissopi sannaddhabalakÃyo dhatÃyudho JambudÅpaæ gamÃpetvà 22 amaccaæ daÂhasÅvakaæ 107 Vammitaæ gajamÃruyha yujjhanto attano balaæ OhÅyamÃnaæ disvÃna ÃruÊhaæ attanà saha 108 MahÃmaccamavocedaæ sandesaæ me mahesiyà ùrocehi; yathÃkÃmaæ pacchà tava 23 karissasi --------- 109 "Pabbajitva mahÃdevÅ sajjhÃyitva ca Ãgamaæ Abhidhammaæ kathetvÃna pattiæ dehÅ" ti rÃjino. 110 Iccetaæ sÃsanaæ datvà damiÊe ÃgatÃgate YÃva yuddhaæ nihantvÃna Ãyumhi khayamÃgate 24 111 VeÊuppadamiÊaæ nÃma dasva yujjhitumÃgataæ Tambulatthaviyaæ 25 hatthe rakkhanto chÆrikaæ tadà 112 Tato nikkaraïiæ sammà gahetvà sÅsamattano Chetvà hatthimhi appetvà jÆrikaæ kosiyaæ khipi. 113 Ugghosayi mahÃsenà mahÃvacco'pi so tadà GantvÃbhiyogaæ vatvÃna 26 sÅsacchedamhi rÃjino 114 Satdesaæ deviya vatvà tÃya pabbajja sÃsane SamÃpite'bhidhammamhi saddhimaÂÂhakathÃya hi 115 DhammÃsanà samoruyha nisÅdiya mahÅtale "Ehi ra¤¤o matÃkÃraæ dassehÅ"ti niyojito 116 Nisajja purato tassà chinditvà sÅsamattano Khipitvà jÆrikaæ Ãha "evaæ devo mato" iti. 117 Sà taæ disvÃtisokena phÃletvà hadayaæ matÃ. Evaæ pa¤cahi mÃsehi rÃjà so tidivaæ gato. ----------- 22. [E.S.D.] PalÃpetvà 23. [A.] Tvampi [S.] Na ca 24.[A.]KhayamÃgato 25. [D.] Taï¬ulacchaviyaæ 26. [E.] KatvÃna [SL Page 256] [\x 256/] ( 118 Evaæ vijitasaÇgÃmo sattavo abhivaddiya Rajjaæ pÃkatikaæ katvà viharanto pure vare 119 UparÃjassa nÃmena kÃritassa pana'ttanà 27 MahallarÃjasavahassa padhÃnagharakassa so 120 Adà gÃmadvayaæ rÃjà haÇkÃraæ sÃmugÃmakaæ KehellarÃjabhÃga¤ca sabbepi paricÃrake. 121 Tathà jetavanassÃ'dà mahÃmaïikagÃmakaæ. Mayettikassa pÃ'vÃsaæ sÃlagÃmena pÆjayÅ 122 Ambillapadaraæ vÃ'dà cetiyassa girissa so PuÊatthinagare'kÃsi mahÃpÃnÃdidÅpakaæ. --------- 123 Amaccà tassa mÃresuæ mÃïavhaæ yuvarÃjakaæ. Antopure'parajjhitvà datvÃpi samamettikaæ. 124 Tato kassapanÃmaæ so kaïiÂÂhaæ sakabhÃtaraæ Phalento santatiæ rÃjà oparajjebhisevayÅ. 125 MÃïassa maraïaæ sutvà gahetvà damiÊe lahuæ DÃÂhÃsÅvo samaga¤chi gÃmaæ tintiïinamakaæ 126 TassÃgamanama¤¤Ãya nikkhamitvà savÃhano Yujjhanto dvadase vasse jambudÅpaæ palÃtavÃ. 127 PahÃya sabbaæ gacchanto sa¤¤ÃïatthÃya attano EkÃvaliæ gahetvà va ekÃkÅ so hi 28 nikkhami 128 EkÃvaliæ vinà ce va 28 rÃjà hutvà yathÃvidhiæ AhÆ dÃÂhopatisso'ti vissuto dharaïÅtale. 129 Itaro laddhaokÃso rajjamaggahi yujjhiya, A¤¤ama¤¤aæ palÃpesuæ evaæ te antarantarÃ. 130 Evaæ ubhinnaæ rÃjÆnaæ saÇgÃmenÃ'bhipÅÊito Loko upadduto sabbo vibhÅnadhanadha¤¤avÃ. 131 DÃÂhopatisso nÃsesi sabbaæ pubbakarÃjunaæ Gaïhi tÅsu nikÃyesu sÃraæ dhÃtugharesu ca 132 SuvaïïapaÂimÃyo so suvaïïaæ gaïhi bhindiya; SoïïamÃlÃdikaæ sabbaæ pÆjÃbhïa¬aæ nirÃkari. ----------- 27.[E.S.D.] KÃrite pana attanà 28. [E.A.@]SÃva 29.[D.@]Ca'sa [SL Page 257] [\x 257/] ( 133 ThÆpÃrÃme tathà gaïhi sovaïïaæ thÆpikaæ ghare MahaggharatanÃkiïïaæ chattaæ hindittha cetiye. 134 MahÃpÃÊimhi nÃvÃyo damiÊÃnaæ sa dÃpayÅ RÃjagehÃni jhÃpesuæ saddhiæ dhÃtugharena te. 135 Pacchà vippaÂisÃrÅ so desetuæ pÃpamattano KÃresi saha bhogena sÃkavaththuvihÃrakaæ. --------- 136 BhÃgineyyÃ'pi ratanadÃÂho iti jane suto MahÃdipÃdo hutvÃna sabhogo tamupaÂÂhahi. 137 Aggabodhimhi sampatte rajjaæ yuddhabalena ca Kassapo yuvarÃjà so senaæ rakkhitumattano 138 Duppa¤¤o sahasà hetvà thÆpÃrÃmamhi cetiyaæ DevÃnaæ piyatissena khuddarÃjena ceva hi 139 Pubbakehi ca rÃjÆhi pÆjitaæ dhanasÃrakaæ Aggahesi dunÅtÅhi papakehi purakkhato. 140 Dakkhiïassa vihÃrassa cetiyaæ parihindiya Aggahesi dhanaæ sÃraæ evama¤¤epi bhindayÅ 141 Evaæ karontaæ taæ rÃjà dunnÅtikapurakkhataæ NÃsakkhi kira vÃretuæ; aho pÃpÃ'nivÃriyÃ. 142 Taæ vÃretumasakkonto thÆpÃrÃmamhi cetiyaæ Bhinnaæ tena sa kÃresi sahassena samaÇgalaæ. 143 Tadà dÃÂhopatissena aggabodhinarissaro Jito rohaïamevÃgà sajjetuæ balavÃhanaæ. 144 TatraÂÂhito soÊasame vasse vyÃdhihato 30 mato --------- Tadà tassa kaïiÂÂho so yuvarÃjÃpi kassapo 145 DÃÂhopatissarÃjÃnaæ jambudÅpaæ palÃpiya Ekarajjamakà desaæ makuÂantu na dhÃrayÅ. 146 SÃdhÆnaæ saÇgamene'sa hutvà vippaÂisÃrako Nasaæ pÃpassa kammassa karissÃmÅti cintiya 147 PuppharÃme phalÃrÃme vÃpiyo'pi ca kÃrayÅ, MahÃcetittaya¤cà pi mahÃpÆjÃhi sakkari. ----------- 30. [E.S.] VyÃdhigato [SL Page 258] [\x 258/] ( 148 ThÆpÃrÃma¤ca pÆjetvà ekaæ gÃma¤ca tassa'dÃ. SabbÃgamiyabhikkhÆhi 31 dhammaæ desapayittha ca. 149 Katvà maricavaÂÂimahi pÃsÃdaæ sutthiraæ tahiæ VÃsayittha mahÃtheraæ nÃgasÃlanivÃsinaæ. 150 TatraÂÂhaæ tamupaÂÂhÃya paccayehi catuhi'pi Abhidhammaæ kathÃpesi saddhimaÂÂhakathÃya so. 151 NÃgasÃlakamÃvÃsaæ katvà tasse'ca'dÃsi so. MahaniÂÂhilagÃma¤ca 32 paccayatthÃya tassa'dà --------- 152 Atha dÃÂhopatisso so jambudÅpà idhÃgato Mahantaæ balamÃdÃya karonto tena Ãhavaæ 153 Kassapena susannaddhavÃhanena hato mari. DvÃdasÃsuæ kiretassa rÃjabhÆtassa hÃyanÃ. 154 Tassa dÃÂhopatissassa bhÃgineyyo sanÃmako 33 JambudÅpaæ palÃyittha bhÅto tamhà mahÃraïe. 155 Evaæ aniccà vata sabbabhogà Sudullabhà ceva khaïeva sobhÃ; Tasmà hi etesu ratiæ vihÃya Bhaveyya dhammÃbhimukho hitesÅ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse JarÃjako nÃma dvicattÃÊÅsatimo Paricchedo. --------- TecattÃÊÅsatimo paricchedo 1 Tato vijitasaÇgÃmo kassapo pÆritÃsayo MahÃpÃÊimhi saÇghassa samiddhaæ bhojanaæ akÃ. 2 NÃgasÃlÃnivÃsiæ so mahÃdhammakathiæ yatiæ MahÃpÆjÃya pÆjetvà saddhammaæ tena vÃcayÅ. 3 Vasantaæ bhÃtu ÃvÃse samuddissa likhÃpayÅ KaÂakandaravÃsiæ 1 so pÃÊiæ sabbaæ sasaÇgahaæ. ----------- 31. [A.E.] SabbÃgÃmiya- 32. [E.D.S.] MahÃniÂhilagÃmaæ ca 33. [E.D.S.] BhatthadaÂÂhasanÃmako 1. [A.E.] KaÂandhakÃravÃsiæ [SL Page 259] [\x 259/] ( 4 Jiïïaæ saÇkhari kamma¤ca navaæ kÃresi cetiye. SaÇghabhogamaneka¤ca tattha tattha pavattayÅ. 5 NÃnÃmaïisamujjetaæ'kÃsi cÆÊÃmaïittayaæ. Sataæ paï¬upalÃsÃnaæ vatthadÃnena tappayi. 6 TassÃsuæ bahavo puttà jeÂÂho tesa¤ca mÃïako. Sabbe te na vayappattà bÃlà vigatabuddhino; 7 Tato so vyÃdhinà phuÂÂhà atekicchena kenaci "Puttà me balakà sabbe ne'te rajjakkhamÃ" iti 8 Vasantaæ rohaïe dese bhÃgineyyaæ mahÃmatiæ ùhÆya sabbaæ pÃdÃsi rajjaæ puttehi attano. 9 GandhamalÃdÅpÆjÃhi pÆjayitvÃna cetiye Bhikkhusaæghaæ khamÃpesi datvÃna catupaccayaæ. 10 Evaæ dhammaæ caritvana mattÃmaccajanesu 2 ca, Gato navahi vassehi yathÃkammaæ narÃdhipo. 11 Katvà kattabbakiccaæ so mÃtulassa sagÃravo SaÇgaïhanto janaæ mÃïo damiÊe nÅharÃpayi. 12 Ekato damiÊà hutvà nibbÃsema imaæ iti Tasmiæ Âhite bahiddhà va aggahesuæ puraæ sayaæ. 13 HatthadÃÂhassa pesesi jambudÅpagatassa te ùgantuæ tava kalo'ti sÃsanaæ rajjagÃhaïe. 14 MÃïo'pi sÅghaæ pesesi sÃsanaæ pitu rohaïaæ Pità sutvÃna taæ Ãgà na cireneva rohaïÃ. 15 Ubho te mantayitvÃna akaæsu sandhilesakaæ DamiÊehi; tato jÃtà sabbe te samavuttino. 16 Tato so pitaraæ rajje abhisi¤cittha mÃïako. So'bhisitto nikÃyÃnaæ sahassÃnaæ tayaæ adÃ. 17 SaÇghaæ raÂÂhaæ ca saÇgayha sabbaæ rÃjakulaÂÂhitaæ Bhaï¬aæ pesesi sattÆhi rakkhaïatthÃya rohaïaæ 18 HatthadÃÂho pi sutvÃna damiÊÃnaæ tu sÃsanaæ KhaïenÃ'gà imaæ dÅpaæ gahetvà dÃmiÊaæ balaæ. ----------- 2. [S.] MittÃmaccagaïesu [SL Page 260] [\x 260/] ( 19 Tadà te damiÊà sabbe paribhÆtà idhaÂÂhità ùyantameva taæ gantvà parivÃresuma¤jase 20 MÃïo pi sutvà taæ sabbaæ nÃyaæ kÃloti yujjhituæ Pesetvà piturÃjÃnaæ saddhiæ sÃrena rohaïaæ 21 Pubbadesaæ sayaæ gantvà saÇgaïhanto janaæ vasÅ. Laddhà damiÊapakkhaæ so gahetvÃ'rÃjakaæ puraæ. 22 DÃÂhopatisso rÃjÃti nÃmaæ sÃvesi attano. MÃtulaæ viya taæ loko tena nÃmena vohari. 23 PitucchÃputtamÃnetvà aggabodhisanÃmakaæ hapetvà yuvarÃjatte desa¤cÃ'dÃsi dakkhiïaæ. 24 hÃnantara¤ca pÃdÃsi nissitÃnaæ yathÃrahaæ. SÃsanassa ca lokassa sabbaæ kattabbamÃcari. 25 MahÃpÃÊimhi dÃpesi savatthaæ dadhibhattakaæ, KhÅraæ pÃyÃsaka¤ceva; dhammaæ suïi uposathi. 26 KÃretvà sabbapÆjÃyo desÃpetvÃna desanaæ EvamÃdÅhi pu¤¤ehi attÃnaæ'kÃsi bhaddakaæ. 27 Kassapassa vihÃrassa datvà senavhagÃmakaæ.3 MahÃgalla¤ca pÃdÃsi padhÃnagharakassa so. 28 Pariveïassa morassa adÃsi kasagÃmakaæ. ThÆpÃrÃmassa puïïeÊiæ datvà sakkÃsi cetiyaæ. 29 KappÆrapariveïaæ so kÃresi abhayuttare. VihÃraæ tiputhullavhaæ katvà tasseva dÃpayÅ. 30 Tasmiæ karonto vÃresuæ sÅmayanto'ti bhikkhavo TheriyÃ; te'tibÃhetvà balà tattheva 4 kÃrayÅ. 31 Atha te theriyà bhikkhÆ dumma¤¤u 5 tattha rÃjini Assaddhaæ taæ viditvÃna pattatikkujjanaæ karuæ. 32 Vuttaæ hi muninà tena "assaddho yo upÃsako AlÃbhÃya ca bhikkhÆnaæ ceteta'kkosatÅ ca te 33 Pattanikkujjanaæ tassa kattabba"nti tato hi te Tassa taæ kammamakaruæ; loko ma¤¤ittha a¤¤athÃ. ----------- 3.[E.] SenÃmagÃmakaæ 4. [E.] Balenatthaæ ca kÃrayi 5. Dhamma¤¤u (?) [SL Page 261] [\x 261/] ( 34 "ùdÃyukkujjitaæ pattaæ caranto bhikkhu bhikkhakaæ Nikkujjeyya gharadvÃre tassÃ"ta kathikaæ karuæ. 35 Tasmiæ so samaye phuÂÂho vyÃdhinà mahatà mari. Vassamhi navame rÃjà sampatto jivitakkhayaæ. 6 36 Dappulo pi tato rÃjà gato rohaïakaæ sakaæ VÃsaæ kappesi tattheva karonto pu¤¤asa¤cayaæ. --------- 37 Ito paÂÂhÃya vakkhÃma tassa vaæsamanÃkulaæ; VuccamÃnamhi ettheva tasmiæ hoti asaÇkaro. 38 JÃto okkÃkavaæsamhi mahatisso ti vissuto ùsi eko mahÃpu¤¤o samÃkiïïaguïÃkaro, 39 Tasse'kà bhariyà Ãsi saÇghasÅvÃ'ti vissutà Dha¤¤apu¤¤aguïÆpetà dhÅtà rohaïasÃmino. 40 Tassà puttà tayo Ãsuæ, paÂhamo aggabodhiko, Dutiyo dappulo nÃma, tatiyo maïiakkhiko. 41 Ekà va dhÅtà tassÃsi, rÃjÃnamagamà ca sÃ. JeÂÂho rohaïanÃmassa desassÃ'si sayaævasÅ. 42 MahÃpÃÊiæ sa kÃresi mahÃgÃme mahÃdhano; DÃÂhaggabodhinÃma¤ca pariveïaæ tahiæva so. 43 KÃïagÃmamhi kÃïÃnaæ gilÃnÃna¤ca sÃlake; VihÃre paÂimavheva mahantaæ paÂimÃgharaæ 44 PatiÂÂhapesi katvÃna buddhaæ tattha silÃmayaæ Mahantanamaæ 7 sappa¤¤o iddhÅhi viya nimmitaæ. 45 SÃlavaïa¤ca kÃresi vihÃraæ attanÃmakaæ, Pariveïavihara¤ca tathà kÃjaragamakaæ. 46 NavakammÃni kÃretvà dhammasÃlavihÃrake Sayaæ vaccakuÂÅ esa tattha sodhesi buddhimÃ. 47 UcciÂÂhaæ bhikkhusaÇghassa bhojanaæ paribhu¤jiya. Maï¬agamaæ ca 8 saÇghassa gÃmaæ'dÃsi pasÃdavÃ. --------- 48 Pu¤¤Ãne'tÃni ca¤¤Ãni katvà tasmiæ divaægate ùsi tassÃ'nujo tattha samidappulanÃmako; ----------- 6.[E.D.S.] Sampatte jÅvitakkhaye 7.[A.] Mahantaæ nÃma 8.[A.] Maï¬a gÃmaæ [S.] MaccagÃmaæ [SL Page 262] [\x 262/] ( 49 Isseraæ tattha vattesi sampamaddiya sattavo; MahÃdÃnaæ pavattesi nissaÇkaæ rohaïaæ akÃ. 50 Tassa tuÂÂhe jano Ãha "mahÃsÃmÅti esa no" Tato paÂÂhÃya taæ loko mahÃsÃmÅti vohari. 51 SutvÃna taæ silÃdÃÂho narindo sakadhÅtaraæ Tassa pÃdÃsi santuÂÂho guïehi bahukehi ca. 52 YuvarÃjattamassÃdà rajjayoggoti 9 mÃnituæ. MÃïavammÃdayo tassa puttà Ãsuæ mahÃyasÃ. --------- 53 PÃsÃïadÅpavÃsissa mahÃtherassa santike dhammaæ sutvà pasÅditvà tasmiæ taæ bahumÃnituæ 54 VihÃraæ rohaïe katvà tassa pÃdÃsi so'pi taæ CÃtuddisiyasaÇghassa paribhogÃya vissaji. 55 AmbamÃÊavihÃrÃdi - vihÃre kÃrayÅ bahÆ. KhadirÃlivihÃra¤ca katvà devamapÆjayÅ. 56 PÃsÃdamanurÃrÃmaæ, muttolambaæ sujiïïakaæ, siriva¬¬haæca pÃsÃdaæ tathà takkambilaæ paraæ. 57 Sodhetvà bhikkhavo tattha dvattiæsa parivÃsayÅ 13 SabbapaccayadÃnena santappetvà mahÃmatÅ. 58 Adà kevaÂÂagambhÅraæ 11 gÃmaæ nÃgavihÃrake; Tathà rÃjavihÃrassa gonnagÃmaæ samÃdisi. 59 Adà tissavihÃrassa tathà kantikapabbataæ. 12 CittalapabbatassÃ'dà gÃmaæ so gonnaviÂÂhikaæ. 60 DatvÃriyÃkarassesa gÃmaæ somÃlavatthukaæ 13 AkÃsi paÂimÃgehaæ tattheva sumanoharaæ. 61 TatraÂÂhassa jinassÃ'ka uïïalomaæ mahagghiyaæ HemapaÂÂa¤ca kÃresi sabbaæ pÆjÃvidhiæ sa'kÃ. 62 Cetiye parijiïïe se sudhÃkammena ra¤jayÅ; Tipa¤cahatthaæ kÃresi metteyyaæ sugataæ paraæ. ----------- 9.[A.] RÃjayoggo 10. [A.] ParivÃrayÅ 11.[D.] KevaddhigamhÅraæ 12.[E.] Kattikapabbataæ 13.[E.] So mÃlavatthukaæ [SL Page 263] [\x 263/] ( 63 EvamÃdÅnÅ pu¤¤Ãni appameyyÃni so vibhu AkÃsi ca sayaæ sÃdhu; parivÃrehi kÃrayi. 64 ParivÃrà ca tassÃsuæ 14 bahÆ pu¤¤akarà narÃ; VihÃrà nekakà Ãsuæ katà tehi sapaccayÃ. 65 KadÃci maggaæ gacchaæ so ara¤¤amhi agÃmake Senaæ saævidahitvÃna vÃsaæ kappesi rattiyaæ. 66 SunahÃtavilitto se subhutto sayane sukhe Nipanto sughare ramme niddÃyitumuppakami. 67 Alabhanto tadà niddaæ kinnukho iti kÃraïaæ Pavattiæ upadhÃrento divase sabbamattano 68 Adisvà kÃraïaæ anto avassaæ bahi hessati Iti cintiya yojesi manusse taæ gavesituæ. 69 EvamÃha ca "nissaÇkaæ ayyakà mama rattiyaæ Tementà rukkhamÆlasmiæ Âhità Ãnetha te"iti. 70 Tepi gantvà gavesanta dÅpahatthà mahÃjanà MahÃgÃmÃ'gate bhikkhu rukkhamÆlagate tadà 71 Te gantvà sÃsanaæ ra¤¤o Ãrocesuæ; padhÃvi so; Disvà ca bhikkhu santuÂÂho netvà vÃsagharaæ sakaæ 72 NiccadÃnÃya bhikkhÆnaæ Âhapite rattacÅvare Tesaæ datvÃna tintÃni cÅvarÃni samÃdiya 73 SukkhÃpiya ca katvana pÃdadhovanakÃdikaæ NisÅdÃpiya te sabbe sayane sÃdhu santhate 74 Bhesajjaæ paÂiyÃdetva sayamevo'panÃmiya PaccÆse'pi ca katvÃna kattabbaæ bhojanÃdikaæ 75 Datvà kappiyakÃre'tha vissajjesi yathÃruciæ. Evaæ pu¤¤aratasse'va tassÃ'si divasaæ 15 gataæ. --------- 76 Evaæ pu¤¤apare tasmiæ vasamÃne naruttame RaÂÂhaæ janapadaæ sabbaæ yojetvà pu¤¤akammasu 77 MÃïo pÃcÅnadesamhi vasanto balasaÇgahaæ KatvÃna pituno senaæ dhanaæ cevÃharÃpiya ----------- 14.[E.] ParivÃramanussÃ'suæ 15. [E.S.] TassÃdidivasaæ [SL Page 264] [\x 264/] ( 78 KÃtuæ saÇgÃmamaga¤chi tipÆcullasagÃmikaæ. 16 DÃÂhopatisso taæ sutvà tambalaæ'gà mahÃbalo. 79 TatthÃ'kaæsu mahÃyuddhaæ a¤¤ama¤¤aæ samÃgatà Yodhà daÂhopatissassa mÃïaæ saÇgaæca marayuæ. 17 80 Taæ sutva dappulo sopi sekasallahato marÅ SattÃhamanurÃdhamhi vasaæ rajjamakÃrayÅ; 81 Rohaïe tÅïi vassÃni esa rajjamakÃrayi. Tasmà tassa kathà Ãsi rohaïamhi idhÃpi ca. 82 Evaæ pare mÃriya Ãhavamhi 18 Kicchena laddhÃva narena 19 bhogà ùsuæ khaïe vijjulatopasobhÃ, Ko buddhimà tesu ratiæ kareyya. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse CaturÃjako nÃma tecattÃÊÅsatimo Paricchedo CatucattÃÊÅsatimo paricchedo 1 Accaye hatthadÃÂhassa aggabodhikumÃrako KaïiÂÂho rÃjine Ãsi sirisaÇghÃdibodhiko. 2 DhammarÃjà ayaæ Ãsi sammÃdassanasa¤¤uto; Tasmà so pu¤¤akammÃni appameyyÃni vattayÅ. 3 NikÃyattayavÃsÅnaæ bhattaggamavalokayÅ 1 MahapÃÊi¤ca va¬¬hesi mÃghÃta¤ceva kÃrayÅ 4 hÃnantara¤ca dapesi yathÃrahamanÃlayo. SippagottÃdiyoggehi saægahehi ca saægahÅ. 5 Yattha katthaci disvÃpi bhikkhavo so mahÃmati Sakkatvà te bhaïÃpesi parittaæ sÃsanogadhaæ. 6 Theraæ so upasaÇkamma nÃgasÃlanivÃsitaæ DÃÂhÃsÅvaæ mahapa¤¤aæ sÅlavantaæ bahussutaæ 7 Sakkacca naæ tato sutvà sammasambuddhasÃsanaæ Dhamme'tÅva pasÅditvà sabbasantikaro iti ----------- 15. [E.D.S.] TÅsu cullasagÃmakaæ 17. [E.] MÃïaæ saggaæ samÃpayuæ 18. [E.] ùgatamhi 19. [A.] LaddhÃna karena 1. Mavalokiya (?) [SL Page 265 8 [\x 65/] ) Sutvà theriyavÃdÃnaæ pubba¤ÃtÅnamattano PÃpÃnaæ du¬hacittÃnaæ apakÃre kate bahÆ 9 VihÃre pariveïe ca jiïïe pÃkatike akÃ; BhogagÃme ca dapesi tattha tattha bahÆdaye 2 10 Vicchinnapaccaye 3 cÃkà tadÃtyaækurite 4 viya DÃsakepi ca 5 saÇghassa yathÃÂhÃne ÂhapÃpayÅ. 11 PadhÃnagharametassa therassÃ'kà sanÃmakaæ. PaÂiggahetvà taæ so'pi saÇghassÃ'dà mahÃmatÅ. 12 BhogagÃme ca tassÃ'dà bharattÃlaæ kihimbilaæ Kataka¤ca tulÃdhÃraæ andhanÃrakameva ca, 13 AndhakÃraæ antureÊiæ bÃlavaæ dvÃranÃyakaæ MahÃnikka¬¬hika¤ceva peÊahÃlaæ tathÃparaæ 14 Ete a¤¤e ca so datvà bhogagÃme narissaro DÃsi Ãramike ceva ttano kira ¤Ãtake. 15 Tathà dvinnaæ nikÃyÃnaæ vihÃre mandapaccaye Disvà vÃpi ca sutvà và bhogagÃme bahÆ adÃ. 16 Bahunà kinnu vuttena nikÃyesu'pi tÅsu'pi Adà gamasahassaæ so bahuppÃdaæ nirÃkulaæ. 17 Anussaranto so tiïïaæ ratanÃnaæ guïe vare EkÃvaliæ gahetvÃna akkhamalamakà kira. 18 Evaæ sabbappayogehi so'hu dhammaparÃyaïo; Sabbe tamanusikkhantÃ'hesuæ dhammakarà narÃ. --------- 19 DamiÊo potthakuÂÂhavho tassa kammakaro tadà MÃÂambiyavhaæ kÃresi padhÃnagharamabbhutaæ. 20 BÆkakalle ambavÃpiæ, tantavÃyikacÃÂikaæ, GÃmaæ niÂÂhilaveÂÂhi¤ca tassÃ'dà so sadÃsakaæ. 21 KappÆrapariveïe ca kurundapillake tathà MahÃrÃjaghare ceva pÃsÃde so'va kÃrayi. ----------- 2.[A.] BahudÃye 3. Vicchante paccaye (sabbaisu) 4.[E.] Tadà aækurite 5. Dayake [A.] PÃÂhabheda) [SL Page 266] [\x 266/] ( 22 A¤¤atthÃ'dà tayo gÃme vihÃresu mahÃdhano. PotthasÃtavhayo pa¤¤o vihÃre jetanÃmake 23 SenÃpati rÃjanÃmaæ pariveïaæ samÃpayÅ. Mahakande ca damiÊo pariveïaæ sanÃmakaæ; 24 Cullapatthaæ tathà eko; sehÃlauparÃjakaæ UparÃjà sa kÃresi saÇghatisaso'pi rÃjino. 25 A¤¤e subahavo'kaæsu vihÃre evamÃdike Tassa ra¤¤o'nuvattantÃ; evaædhammÅ hi pÃïino. 26 PÃpaæ và pi hi pu¤¤aæ và padhÃno yaæ karoti yo Loko taæ taæ karote'va; taæ vijÃneyya paï¬ito. 27 JeÂÂhanÃmà mahÃpu¤¤Ã mahesÅ tassa rÃjino JeÂÂhÃrÃma¤ca 6 kÃresi bhikkhunÅnamupassayaæ. 28 TassÃ'dÃsi ca dve gÃme pattapÃsÃïabhumiyaæ Tambuddhaæ bhelagÃma¤ca 7 ÃrÃmikasanaæ tathÃ. 29 Akà malayarÃjÃpi dhÃtugehaæ mahÃrahaæ Maï¬alagirivihÃramhi cetiyassa mahÃdhano. 30 LohapÃsÃdake so'va chÃdesi majjhakÆÂakaæ. Bodhitissavihara¤ca bodhitisso mahayaso 31 DÅpe maï¬alikà sabbe tattha tattha yathÃbalaæ VihÃre pariveïe ca kÃrayiæsu anappake. 32 Tassa kÃlo narindassa pu¤¤akammamayo iva; AtivitthÃrabhÅtena sabbaso na vicÃritaæ. 33 Pubbako pi kathÃmaggo Ãkulo viya bhÃti me. YathÃpadhÃnaæ kathitaæ hetÆnaæ upalakkhaïaæ 34 AthÃparena kÃlena puÊatthinagaraæ gato VÃsaæ tattheva kappesi karonto pu¤¤asa¤cayaæ. 35 Atekicchiyarogena samphuÂÂho kÃlamattano Maraïassa viditvÃna samahÆya mahÃjanaæ 36 OvaditvÃna dhammena maraïaæ so upÃgami. MahÃjano mate tasmiæ bÃÊhasoko parodiya 37 Katvà ÃÊÃhaïe tassa kiccaæ sabbamasesato TassaÊÃhaïabhasmampi katvà bhesajjamattano ----------- 6.[D.] JeÂÂhanamaæ ca 7.[E.] Taæ buddhahelagÃmaæca (tambutt[X]g¤a[X]gama, BŠlagama iti tesaæ sÅhaÊanamÃnÅti va¤¤Ãmi) [SL Page 267] [\x 267/] ( 38 RÃjabhaï¬a¤ca taæ sabbaæ sabba¤ca balavÃhanaæ Sammà ÃdÃya gopetvà nagaraæ samupÃgami. 39 Evaæ soÊasame vasse rÃjà Ãsi divaægato PetthakuÂÂho'pi damiÊo rajjaæ tassa vicÃrayÅ. 40 UparÃjaæ gahetvÃna daÂhÃsÅvaæ khipÃpayÅ CÃrake; vihituæ 8 sammà rakkhÃvaraïamÃdisi. 41 Vinà ra¤¤a na sakkÃti mediniæ paribhu¤jituæ ùnetvà dattanÃmÃnaæ dhanapiÂÂhippadhÃnakaæ 42 Uppannaæ rÃjavaæsamhi rajje taæ abhisi¤ciya Tassa nÃmaæ ÂhapetvÃna sayaæ sabbaæ vicÃrayÅ. 43 Datto so dhanapiÂÂhimhi vihÃraæ sakanÃmakaæ KÃrayitvÃna pu¤¤Ãni a¤¤Ãni'pi samÃcini. 44 Samakantu so ÂhatvÃ'va vassadvayamahÆ mato. PotthakuÂÂho mate tasmiæ puna a¤¤ampi mÃïavaæ. 45 HatthadaÂhaæ samahÆya uïhanagarasambhavaæ Tampi rajjehisi¤citvà yathÃpubbaæ sayaæ vasÅ 46 KÃÊadÅghavikaæ katvà padhÃnagharakaæ tathà Pu¤¤ama¤¤aæ chamasehi se'pi maccuvasaæ gato. 47 Evaæ viditvà bahupaddavÃni DhanÃni dhana¤¤Ãni ca vÃhanÃni VihÃya rajjesu ratiæ sapa¤¤Ã Manu¤¤apu¤¤Ãbhiratà bhaveyyuæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahavaæse TirÃjako nÃma CatucattÃÊÅsatimo paricchedo. --------- Pa¤cacattÃÊÅsatimo paricchedo. 1 Ra¤¤o tassaccaye rÃjà mÃïavammo ahosi so. Kiægotto? Kassa putto ca? Kathaæ rajjamapÃpuïi? 2 MahÃsammatavaæsamhi jÃto jÃtiguïÃvaho Putto kassapanÃmassa thÆpÃrÃmassa bhedino 1 ----------- 8. Vihitaæ (sabbesu) 9.[A.] VÃganÃni. 1.[E.] Bhojino: [SL Page 268] [\x 268/] ( 3 DhÅtà valayarÃjassa saÇghanÃmassa 2 rÃjino 3 Taæ labhitvà vasaæ dese uttare lÅnavuttiko 4 HatthadÃÂhanarindena tasmiæ atthevadhÃrite JambudÅpamupÃgamma narasÅhaæ mahÅpatiæ 5 Gantvà vatva sakaæ nÃmaæ sevituæ tamupakkamÅ. ùrÃdhesi ca sabbehi payogehi narÃdhipaæ. 6 Viditvà tassa sohajjaæ netvà bhariyamattano VÃsaæ tattheva kappesi sevamÃno divÃnisaæ. 7 So'pi ÃrÃdhito tena kaï¬uveÂhÅ naruttamo Sabbaæ nento'va taæ rajjaæ mahÃbhogamadÃpayÅ. 8 Tena saævÃsamanvÃya bhariyà saÇghanÃmikà Catasso dhÅtaro putte cattÃro'pi vijÃyatha. 9 Athekadivasaæ rÃjà hatthikkhandhavaraæ gato Sa¤caranto yathÃkÃmaæ mÃïavammena ekato 10 NÃÊikerampivitvÃna tatraÂÂho'va pipÃsito MÃïavammassa pÃdÃsi ma¤¤anto a¤¤ameva taæ 11 Sotaæ gahetvà cintesi sakhÃpe'sa narÃdhipo, UcchiÂÂhaæ nÃma kiæ hoti sattÃnaæ paramatthato, 12 Tasmà yuttaæ mayà pÃtumiti cintiya taæ pivi. Evaæ honti mahussÃhà jetukÃmà hi 4 buddhino 13 RÃjÃpi disvà taæ bhÅto tassa pÅtÃvasesakaæ Sayaæ pivi, tathà hoti kammaæ pu¤¤avataæ sadÃ. 14 hapesi sakavese'va 5 tato paÂÂhÃya attano Bhojane sayane ceva parihÃre ca vÃhane. 15 Evaæ tesu vasantesu yuddhatthÃyamupakkami Vallabho narasÅhena; narasÅho vicintayÅ: 16 "Ayaæ kho mama sevÃya rajjaæ vaæsÃgataæ sakaæ LabhissÃmiti seveti rattandivamatandito; 17 Sace sopi mayà gantvà yujjhanto maraïaæ gato Takkitaæ tassa mayha¤ca sabbaæ tamaphalambhave. ----------- 2. [E.S.D.] SaæghamÃnassa 3.[A.] RajinÅ 4. [A.] Pi. 5.[E.]Sakameso va. [SL Page 269] [\x 269/] ( 18 Evaæ cintiya taæ rÃjà nivattetvà 6 sake pure Sayaæ vallabharÃjena kÃtuæ saÇgÃmamÃrabhi. 19 MÃïavammo'pi cintesi sace'yaæ mayi jÅvati RÃjà mÅyati yuddhamhi kiæ phalaæ mama jÅvite 20 VissÃso dukkato tena bhavissati tathà sati. SaÇgahesi kimatthaæ maæ samÃnattena attano; 21 Tasmà yuttaæ mayà gantuæ saha saÇgÃmamaï¬alaæ. Sukhaæ hi saddhiæ tenettha jivanammaraïampi vÃ. 22 Evaæ cintiya sannaddhabalo hatthivaraæ gato Gantvà dassesi attÃnaæ so taæ saÇgÃmaï¬ale. 23 Narasiho ca taæ disvà haÂÂhatuÂÂho samuggiri 7 "Aho satthavametasmiæ kattabbaæ me kataæ" iti. 24 Tato mÃïassa senà ca senà cevassa rÃjino Senaæ vallabharÃjassa viddhaæsesi samÃgatÃ. 25 MÃïavammo'pi dassesi tahiæ sÆrattamattano Parakkamanto devÃnaæ raïe nÃrÃyaïo viya. 26 NarasÅhopi santuÂÂho mÃïavammassavikkame ùliÇgitvà sinehena "tvaæ kho me jayado" iti 27 Attano puramÃgamma katvà vijayamaÇgalaæ MÃïavammassa senÃya kattabbaæ sabbamÃcarÅ. 28 Athevaæ cintayÅ rÃjà "kattabbaæ me sahÃyako AttanÃ'kÃsi sabba¤ca, anaïo so mamajjato; 29 Iïaæ mamÃpi sodhemi katvà kattabbamattanÃ; Kata¤¤u katavedÅ hi purisÃ'tÅva dullabhÃ." 30 Amacce sannipÃtetvà idaæ vacanamabravi: "SahÃyassa mametassa kamme tumhe'pi sakkhino; 31 MayÃpi tassa kattabbaæ kammaæ sÃdhu sukhÃvahaæ. UpakÃro hi sÃdhÆnaæ dhammo pubbopakÃrino." 32 Evaæ vutte amaccà te paccÃhaæsu mahÅpatiæ "Yaæ yamicchati devo hi taæ taæ ruccati no" iti 33 Atha so mÃïavammassa senaæ datvà savÃhanaæ Sabbopakaraïa¤ceva sabbakammakare'pi ca ----------- 6.[E.] Nivattiya, 7.[E.] SamuddatÅ, sa saddahi, [SL Page 270] [\x 270/] ( 34 GacchÃti vatvà taæ yantaæ sahasenÃya pekkhiya Paridevittha bhumindo vippavutthaæ'ca puttakaæ. 35 MÃïavammopi Ãruyha nÃvÃyo jaladhÅtaÂe na cireneva Ãgamma tamatikkamma vegasà 36 SahasenÃya maddanto laÇkÃdÅpamupÃvisÅ, Taæ sutvÃna palÃyittha rÃjà daÂhopatissako. 37 MÃïavammo puraæ gantvà ahutvÃ'va narÃdhipo Palatamanubandhittha padÃnupadamuggato 8 38 Tadà sà dÃmiÊÅ senà assosi kira sÃmiko MahÃrogÃbhibhuto'ti; sutvà taæ sà apakkamÅ. 39 Sutvà daÂhopatisso taæ samÃdÃya mahÃbalaæ MÃïavammaæ upÃgamma kÃtumÃrabhi saæyudhaæ 40 MÃïavammo ca cinetesi; "sabbà senà gatà mama; Mate mayi samijjheyya verino me manorathaæ. 41 JambudÅpaæ'va tasmÃ'haæ gantvÃ'dÃya balaæ tato Puna rajjaæ gahessaæti; tasmà evamakÃsi so. 42 Gantvà puna'pi disvÃna sahÃyaæ narasÅhakaæ ùrÃdhayanto nipuïaæ sakkaccaæ tamupaÂÂhahi. 43 YÃva rÃjacatukkaæ so mÃïavammo tahiæ vasi. NarasÅho'tha cintesi mÃnatthaddho yasodhano 44 "Rajjatthaæ me sahÃyo maæ sevanto yeva addhago Bu¬¬ho hessati; taæ passaæ kathaæ rajjaæ karomahaæ. 45 Imasmiæ pana vÃrasmiæ pesayitvà balaæ mama Rajjaæ taæ na gahessÃmi ko attho jÅvatena me?" 46 Evaæ cintiya so senaæ sannipÃtiya attano SannÃhetvà yathÃyogaæ dÃpetvÃ'va yathÃruciæ 47 Sayameva tamÃdÃya samuddataÂamÃgato NÃvÃyo cittarÆpÃyo kÃrayitvà thirà bahÆ 48 Amacce Ãha "etena saddhiæ gacchatha bho" iti. NÃvaæ Ãrohituæ sabbe na icchiæsu tadà janÃ. 49 Tadà sÅho vicintetvà sayaæ hutvà tirohito Attano parihÃraæ so rÃjalakkhaïasammataæ ----------- 8. [A. -]Maggato. [SL Page 271] [\x 271/] ( 50 Sabbaæ tasse'va datvana alaÇkarampi attano ùropetvÃna taæ nÃvaæ "gaccha ÂhatvÃna sÃgare 51 Imaæ bheri¤ca vÃdehi koÂÂhanÃma"nti yojayÅ, So'pi sabbaæ tathÃkÃsi; rÃjà no agamà iti 52 ùruhiæsu janà nÃvaæ ekaæ 9 katvà narÃdhipaæ So taæ senaÇgamÃdÃya mÃïo gantuæ samÃrabhÅ; 53 Kevalo'pi samuddo so ahosi nagarÆpamo. Atha so paÂÂanaæ patvà otaritvà savÃhano 54 VissÃmetvà balaæ tattha vasaæ katipaye dine Uttaraæ desamÃdÃya katva hatthagataæ janaæ 55 AkkhobbhiyamahÃseno nagaraæ gantumÃrabhi. PotthakuÂÂho'pi taæ sutvà paccugga¤chi mahÃbalo. 56 SaÇgacchiæsu ubho senà bhinnavelÃ'va sÃgarÃ. MÃïavammo tato hatthimÃruyha gahitÃyudho 57 PotthakuÂÂha¤ca rÃjÃnaæ dvedhà katvà palÃpayÅ. HatthadÃÂhaæ palÃyantaæ disvà jÃnapadà narà 58 SÅsamassa gahetvÃna mÃïavammassa dassayuæ. PotthakuÂÂho palÃyitvà merukandaramÃgami. 59 Tato taæ sÃmiko disvà "sahÃyo me ayaæ ciraæ; Tasmà na sakkà cha¬¬etuæ Ãpade saraïÃgataæ. 60 SÃmino ca sahÃyassa niddoso'haæ 10 kathaæ 11 bhave" Iti cintiya pÆvaæ so savisaæ khÃdiyÃ'mari. 61 KuÂÂhako'pi ca teneva khÃditvà puvakaæ mato. MÃïavammassa tassevaæ dÅpo Ãsi akaïÂako. 62 MÃïavammo tato dÅpe chattaæ ussÃpayÅ tadÃ. VÃrento viya teneva dukkhaæ dÅpe janassa so 63 Pu¤¤akammÃni so'kÃsi anagghÃni bahÆni ca. Samattho ko hi taæ sabbaæ vattuæ paÂipadaæ naro? 64 KappagÃmavhaya¤ceva 12 tathà sepaïïinÃmakaæ PadhÃnarakkhe ca siriæ sirÅsaÇghÃdibodhike ----------- 9. [S.] Evaæ 10.[A.] Niddosaæ yaæ 11. [D.S.] Kataæ. 12. [E.] Katvà gÃmadvayaæ ceva [SL Page 272] [\x 272/] ( 65 PÃsÃdaæ sova kÃresi pasÃdÃvahamuttamo. ChÃdesi lehapÃsÃdaæ thÆpÃrÃmagharaæ tathÃ. 66 ThÆpÃrÃme ca pÃsÃdaæ katvÃ'dà paæsukÆlinaæ, Jiïïakaæ paÂisaÇkhÃsi chattaæ cetiyamuddhani. 13 Bahavo jiïïakÃvÃse tattheva 14 paÂisaÇkhari, Ettha mÃïavammassa rajjakathÃya Ænatà dissati Ito paÂÂhÃya aggabodhissa rajjapaÂibaddhà kathà viya khÃyati. --------- ChacattÃÊÅsatimo paricchedo 1 ......VÃsaæ katvà sulabhapaccayaæ DÃsi dhammarucÅnaæ so rÃjinidÅpakampi ca. 2 KÃretvÃna paricchedaæ mahÃnettÃdipÃdikaæ 1 Tesameva adà koÂÂhavÃte 2 so devatissakaæ. 3 Vahatthale 3 ca so katvà kadambagonanÃmakaæ DevapÃÊimhi katvÃna girivhanagaraæ tathà 4 Katvà antarasobbhamhi devanÃmaæ vihÃrakaæ RÃjamÃtikamÃrÃmaæ katvÃ'dà paæsukÆlinaæ. 5 GokaïïakavihÃre'kà padhÃnagharameva ca. Jiïïageha¤ca kÃresi va¬¬hamÃnakabodhiyÃ. 6 SaÇghamittavhaye ceva a¤¤attha ca mahÃyaso Tattha tattha vihÃresu navakammamakÃrayi. 7 ChabbÅsatisahassÃni suvaïïÃnaæ samappiya 4 JiïïÃni paÂisaÇkhÃsi rÃjà cetiyapabbate. 8 TÃlavatthuvihÃra¤ca kÃretvà païïabhattakaæ VihÃrassa mahÃsenanarindavhassa dÃpayi. 9 Goï¬igÃmikavÃpi¤ca chinnaæ bandhi yathà purÃ. DÃnabhaï¬a¤ca so sabbaæ sabbesaæ'dÃsi pÃïinaæ. 10 Uposathaæ upavasati saddhiæ dÅpajanehi so Dhammaæ ca tesaæ deseti dÃtuæ lokuttaraæ sukhaæ. ----------- 13. [S.] Katvà sulabhapaccayaæ. 14.[E.] Tathe va. 1.[A.] PÃdakaæ. 2.[A.] Koka vÃte. 3.[A.E.D.] MahÃthale. 4. SamÃpiya (sabbesu.) [SL Page 273] [\x 273/] ( 11 Kammaæ sovaggiyaæ tassa rajje sabbo samÃcari. Yaæ karoti mahÅpÃlo taæ tassa kurute jano. 12 Tasmà rÃjà mahÃpa¤¤o dhammameva sadà care; So nivutthanivutthamhi ÂhÃne hoti mahÃyaso, 13 SampannaparivÃro ca, ante gacchati nibbutiæ Attattha¤ca parattha¤ca tasmà passeyya buddhimÃ. 14 Attanà yadi ekena vinÅtena mahÃjanà Vinayaæ yanti sabbe'pi ko taæ nÃseyya paï¬ito ? 15 Payogo yo hi sattÃnaæ lokadvayahitÃvaho So tena akato natthi rattindivamatandinà 16 Attanà so nivatthÃni vatthÃni sukhumÃni ca PaæsukÆlikabhikkhÆnaæ cÅvaratthÃya dÃpayi. 17 AÂÂhÃnaviniyogo'pi saÇgaho và virÆpako SÃvajjo paribhogo và tassa nÃhosi sabbaso. 18 Ye ye sattà yadÃhÃrÃ, tesaæ taæ taæ sa dÃpayÅ. Ye ye yena sukhÅ honti te te tena sukhÃpayÅ. 19 Evaæ pu¤¤Ãni katvÃna chabbassÃni narÃdhipo. Agamà devarÃjassa santikaæ santiyÃvaho. --------- 20 Atha tassÃ'nujo rÃjà kassapo'hosi khattÅyo Samattho rajjabhÃrassa vahituæ 5 pubbavuttino. 21 Pità viya niyaæ puttaæ so saÇgaïhi mahÃjanaæ DÃnena peyyavajjena atthassa cariyÃya ca. 22 hÃnantara¤ca dÃpesi tassa tassa yathÃrahaæ. Sayaæ bhu¤jittha bhogepi sabbadukkhavivajjito. 23 GihÅna¤ce va bhikkhÆnaæ brÃhmaïÃna¤ca khattiyo VattÃpayÅ sakÃcÃre; mÃghÃta¤ceva kÃrayÅ. 24 Macchatitthe 6 duve ceva ÃvÃsaæ heÊigÃmakaæ VaïijjagÃmamÃrÃmaæ kassapÃdigiriæ tathà 25 Tathà ambavanavha¤ca padhÃnagharamuttamaæ Bhogagama¤ca........... Ettha kassapassa rajjapaÂibaddhÃya kathÃya Ænatà dissati ----------- 5. Gahituæ (sabbesu.) 6.[D.] Vacchatitthe. [SL Page 274] [\x 274/] ( 26 Tesaæ sabbakaïiÂÂho'pi mahindo nÃma khattiyo Sampattarajjo nÃhosi rÃjà rajjadhurandharo. 27 Tassa'pi kira nÅlavho sahÃyo cirasanthuto Mato pubbe'va; tasmà so saranto taæ na icchi taæ. 28 Aho rajjampi dÅpamhi na ma¤¤ittha sukhÃvahaæ AbhÃvena sahÃyassa; sahÃyÃ'tÅva dullabhÃ. 29 Teneva vuttaæ mutinà dhammà ye keci lokiyà Tathà lokuttarà ceva dhammÃnibbÃïagÃmino 30 KalyÃïamittaæ Ãgamma sabbe te honti pÃïinaæ; Tasmà kalyÃïamittesu kattabbo'ti sadÃdaro. 31 ùdipÃdo'ca so tasmà hutvà rajjaæ vicÃrayÅ, PÃletuæ yeva dÅpamhi jÅvanto viya pÃïino. 32 Kassapassa sabhÃtussa puttaæ so aggabodhikaæ hapetvà oparajjamhi datvà bhogamanappakaæ 33 Desaæ datvÃna pÃcÅnaæ vasituæ tattha pesiya, Desaæ dakkhiïamÃdÃsi rÃjaputtassa attano. 34 MahÃpÃÊimhi dÃna¤ca dÃpesi dasavÃhakaæ; Sabbe bhoge same'kÃsi yÃcakÃnaæ saha'ttanÃ. 35 Adatvà yÃcakÃnaæ so na ki¤ci paribhu¤jati. Bhuttaæ vÃ'satiyà 7 deti dviguïaæ attabhuttato. 36 SakanÃmaæ sa kÃresi bhikkhunÅnamupassayaæ. PÃdà nagaragalla¤ca ÃrÃmamariyÃdakaæ. 37 MahindataÂamÃrÃmaæ sampannacatupaccayaæ A¤¤ampi bahudhÃ'kÃsi pu¤¤aæ pu¤¤aguïe rato. 38 TÅïi vassÃni kÃretvà rajjamevaæ mahÃmati Gavesanto sahÃyaæ'va devalokamupÃgami. 39 Vasanto dakkhiïe dese aggabodhikumÃrako KenÃpi karaïÅyena nagaraæ Ãgato ahÆ. 40 Tasmiæ tattha vasantamhi ÃdipÃdo mahindako Mato Ãsi; tato tassa rajjaæ hatthagataæ ahÆ. 41 So taæ hatthagataæ katvà saïÂhapetvÃna sÃsanaæ PÃcÅnadesapatine 8 aggabodhissa pesayi. ----------- 7. BhuttÃvÃ'satiyà (bhuttÃvÅ + asatiyÃ?) 8.[D.S.]PÃcÅna desÃdhipatino. [SL Page 275] [\x 275/] ( 42 Sa agaïtvà ahÆ rÃjà silÃmegho'ti sa¤¤ito. Oparajje kumÃra¤ca abhisi¤cittha bhupati 43 So rÃjÃnaæ niyojetvà "cintÃhÃraæ vimu¤ciya Bhoge bhu¤jatha tumhe"ti sayaæ rajjaæ vicÃrayi. 44 YathÃyogaæ janassesa'kÃsi niggahasaægahe; Dese ubbinayaæ sabbaæ maggaæ pÃpesi cakkhumÃ. 45 Evaæ tesu vasantesu otÃraæ pÃpakammino Na labhantà vicintesuæ "hinditabbà ime" iti. 46 RÃjÃnamupasaækamma avocuæ pisunaæ 9 raho "Tuvaæ rÃjÃsi nÃmena; rÃjà a¤¤o sabhÃvato; 47 UparÃjà ayaæ rajjaæ gaïhissati mahÃjanaæ SaÇgayha 10 na cireneva hoti rÃjà na saæsayo" 48 Taæ sutvÃna mahÅpÃlo paribhijji kumÃrake. KumÃro pi viditvà taæ coro hutvÃna rÃjino 49 PalÃyitvà sakaæ desaæ saÇgaïhitvà tahiæ jane Mahantaæ balamÃdÃya kÃtuæ saÇgÃmamÃrahi. 50 KadalyÃdinivÃtamhi saÇgÃmo hiæsano ahÆ. Gato tattha parÃjitvà kumÃro malayaæ va so 51 Tato rÃjà kata¤¤u so upakÃraæ sabhÃtuno Cintetvà rajjadÃnÃdiæ paridevittha pÃkaÂaæ. 5 52 KumÃro pi ca taæ sutvà ahosi muducittako; Evaæ te a¤¤ama¤¤assa siniddhattaæ pakÃsayuæ. 53 RÃjà gantvà sayaæ yeva malayaæ ekako'va so KumÃraæ taæ samÃdÃya Ãgamittha sakaæ puraæ. 54 Hoti nissaæsayaæ (evaæ piyacitto) atÅca so VivÃhaæ tena kÃresi dhÅtaraæ saÇghanÃmikaæ. 55 TÃya saddhiæ vasanto so vissattho tena rÃjinà PahÃraæ tÃya pÃdÃsi duÂÂho dosamhi kismici. 56 Pitaraæ sà upÃgamma karuïaæ rodi tampati: "AkÃraïe maæ mÃreti dinno vo sÃmiko" iti. 57 So'pi taæ sutamatteva "dukkataæ vata me" iti PabbÃjesi lahuæ gantvà bhikkhunÅnamupassayaæ. ----------- 9. [A.E.] PisunÃ. 10. [E.] Saægaïhi. [SL Page 276] [\x 276/] ( 58 AggabodhisanÃmo'tha tassà mÃtulaputtako Suvireneva kÃlena tassaæ sÃrattamÃnaso 59 KÃlo'yanti viditvÃna tamÃdÃya palÃyituæ A¤¤Ãto taæ gahetvÃna gato eko'va rohaïaæ. 60 Aggabodhinarindo so aggabodhinamÃdiya Aggabodhiæ nihantuæ 10 taæ rohaïaæ samupÃvisi. 61 Aggabodhi nisedhetvà 11 aggabodhiæ sabhÃtaraæ Apare pabbate, hantumaggabodhiæ sayaæ gato. 62 Kasiïaæ rohaïaæ hatthagataæ katvà mahÃbalo Yujjhitvà tena taæ gaïhi bhariyaæ saÇghamattano. 63 Tato paÂÂhÃya sukhità samaggà te tayo janà Vissatthà a¤¤ama¤¤esu vihariæsu yathÃruciæ. 64 VÃpÃraniæ akÃrÃmaæ tathà mÃïaggabodhikaæ Sahattuddesabhoga¤ca vihÃre abhayuttare 65 HatthikucchivihÃre ca vihÃre punapiÂÂhike MahÃdipariveïa ca pÃsÃde vÃhadÅpake 66 ThÆpÃrÃmamhi gehassa dvÃre ca parijiïïake KÃsi pÃkatikaæ tattha thamhe ca parivattayÅ. 67 Evaæ katvÃna pu¤¤Ãni a¤¤Ãni ca yathÃbalaæ CattÃÊÅsatime vasse yathÃkammamupÃgami. --------- 68 AthoparÃjà rÃjÃ'si aggabodhi sirÅdharo Tanayo so mahindassa ÃdipÃdassa dhÅmato. 69 SÃsanampi ca loka¤ca saÇgaïhittha yathÃrahaæ Oparajje'bhisi¤cittha mahindaæ puttamattano. 70 MahÃbodhissa kÃresi gharaæ jiïïaæ navaæ thiraæ. ùrÃme dve ca kÃresi kaÊandaæ mallavÃtakaæ. 71 Dhammakamehi sakkaccaæ sodhesi jinasÃsanaæ. Vinicchinanto dhammena chindi kuÂaÂÂakÃrake. 72 Bhesajja¤ca gilÃnÃnaæ maægalaæ cÃvamaægalaæ LaÇkÃdÅpamhi sakale sayameva vicÃrayÅ. 73 SalÃkabhattaæ dÃpesi nikÃyattayavÃsinaæ, Bhojanaæ paæsukÆlÅnaæ attayoggaæ mahÃrahaæ. ----------- 10.[E.] Pi hantuæ. 11. [E.] NisÅditvÃ. [SL Page 277] [\x 277/] ( 74 EvamÃdÅni katvÃna pu¤¤ÃnÅ sa sayaævasÅ Cuto'si chahi vassehi puÊatthinagare vasaæ. 75 Tato pubbeva tassÃsi putto so yuvarÃjako Mato kira; tato rajjaæ a ttaæ taæ tadà ahÆ. 76 Putto mahindo nÃmÃ'si silÃmeghassa rÃjino Rajjayoggo mahÃpu¤¤o lokasaÇgaïhanakkhamo. 77 Tassa jÃtadine yeva rÃjà nakkhattapÃÂhake Pucchitvà rajjayoggo'ti sutvà tehi viyÃkataæ 78 Datvà tesaæ dhanaæ sÃdhu pavattiæ tanniguhayi Atha naæ so vayappattaæ katvà senÃpatiæ sakaæ 79 Rajjaæ tasseva katvÃna sabbaæ hatthe, sayaæ vasÅ. So dhammena vicÃresi rÃjakiccaæ mahÃmatÅ; 80 Matepi tasmiæ tasmà so aggabodhÃbhidhÃnino 12 SenÃpaccaæ na gaïhittha naya¤¤u tassa hatthato. 81 Tadà kenaci gantvà so karaïÅyena rÃjino SamuddatÅre vasati mahÃtitthamhi paÂÂane. 82 Sutvà so culapituno maraïaæ vegasÃ'gamà "Corà rajjaæ gahetvÃna nÃseyyuæ nagaraæ" iti. 83 Tato uttaradesamhi maï¬alÅkà saraÂÂhiyà AcchinditvÃna taæ desaæ chinnarÃjakaraæ karuæ. 84 So taæ sutvà mahÃseno gantvà uttaradesakaæ Sabbe nimmathayitvÃna maï¬alÅke saraÂÂhiye 85 Gantvà ra¤¤o mataÂÂhÃnaæ disvà deviæ parodiya AssÃsetvà 13 yathÃkÃlaæ idaæ vacanamabravi: 86 "Mà cintesi mahÃdevi, mato me sÃmiko iti; RakkhissÃmi ahaæ dÅpaæ tumhe rajjaæ karissatha" 87 TuïhÅbhutÃ'dhivÃsetvà viya sà pÃpabuddhikà Raho yojayi taæ hantuæ vatthukÃmà yathÃruciæ. 88 SenÃpatÅ taæ ¤atvà 14 tassÃ'rakkhaæ vidhÃya so Tampakkhiyehi 15 yujjhitvà palÃpesi mahÃjanaæ. ----------- 12.[E.] AggabodhinarÃdhipÃ. 13.[E.] AssasitvÃ. 14.[A.] Ta¤¤attÃ. 15.[E.] Tampakkhiye te. [SL Page 278] [\x 278/] ( 89 Tato deviæ sa bandhetvà pakkhipitvÃna yÃnake ùdÃya taæ puraæ gantvà rajjaæ gaïhi sasÃdhanaæ. --------- 90 Atthi dappuÊanÃmo'pi silÃmeghassa rÃjino BhÃgineyyo mahÃseno ÃdipÃdo mahÃdhano. 91 So senaæ sannipÃtetvà vasanto kÃÊavÃpiyaæ KÃtuæ saÇgÃmamÃga¤chi saÇgagÃmappadesakaæ 16 92 SenÃpati pavattiæ taæ sutvà sampannavÃhano Devi¤ca taæ samÃdÃya agamà tattha sajjukaæ 93 Tesaæ tatthÃ'si saÇgÃmo ubhinnaæ lomahaæsano ùdipÃdo tadà senaæ ohÅyantaæ samekkhiya 94 PalÃyitvà Ãruhittha acchaselaæ 17 savÃhano PalÃpetvÃna taæ tattha senÃpati sukhaæ vasÅ. 95 Su¤¤aæti nagaraæ sutvà maï¬alÅkà pi uttare Dese, sabbe samÃgamma aggahesuæ puraæ tadÃ. 96 So hi te paÂibÃhesi sÆro dhÅraparakkamo. AthÃgamma puraæ rajjaæ vicÃresi yathÃnayaæ. 97 BhikkhusaÇghassa lokassa macchÃnaæ migapakkhinaæ ¥ÃtÅnaæ balakÃyassa kattabbaæ sabbamÃcari. 98 Pacchà anubalappatto dappulo malayaæ gato BhÃgineyye duve ceva pakkositvÃna rohaïÃ. 99 RaÂÂhe janapade sabbe ÃdÃya bahuvÃhano 18 Rattiyaæ puramÃgamma samuddo viya ottharÅ. 100 BalakÃyo puraæ rundhi ugghosento samannato. Hesitena turaÇgÃnaæ ko¤canÃdena dantinaæ 101 TÃÊÃvacarasaddÃnaæ kÃhaÊÃnaæ ravena ca Gajjitena bhaÂÃna¤ca ÃkÃsaæ na tadà phalÅ. 102 Tadà senÃpatÅ disvà mahÃsenaæ pamodiya ùrovesi pavattiæ taæ balakÃyassa attano: 103 "RÃjaputtà tayo ete mahantaæ balamÃdiya Nagaraæ no'parundhiæsu; kinnu kÃtabbamethe vo." 104 Evaæ vuttà tamÃhaæsu sÆrà tassa raïatthino: DevÃsevÃdine 19 yeva sevakÃnaæ na jÅvitaæ; ----------- 16. [A.] SaÇgÃmappadesa kaæ 17. [E.] Potthake natthi 18.[D.] BalavÃhano. 19. [A.] DevasevÃdine [SL Page 279] [\x 279/] ( 105 Evaæbhute sace kÃle ohÅnà jÅvitatthino Posesi sÃmi kiæ kÃlamettakaæ no yathÃsukhaæ?" 106 Vutte evaæ saussÃho balaæ sajjiya rattiyaæ Uggate aruïe hatthimÃruyha katakammakaæ 107 DvÃrene'kena nikkhamma patanto asanÅ viya Saddhiæ yodhasahassehi saÇgÃmaæ'kÃsi dussahaæ. 108 Balaæ taæ ÃdipÃdassa nipphoÂetvà 20 tato tato SannipÃtiya ekajjhaæ niyattiæ sampÃvedayi. 109 HatÃvasese ÃdÃya ÃdipÃdopi dappuÊo Pubbaïheva parÃjitvà palÃyitvÃ'ga rohaïaæ. --------- 110 RÃjaputte duve ceva rohaïamhà tadÃgate JivagÃhaæ sa gÃhetvà te ÃdÃya puraæ gato. 111 Evaæ pattajayo suro dÅpe jÃte nirÃkule PÃcÅna desaæ sÃdhetuæ pesayittha savÃhane. 112 Tepi gantvÃna desaæ taæ uttaraæ desameva ca SÃdhayitvÃ'cireneva saÇgahesuæ mahÃbalaæ. 113 RÃjÃpi taæ mahÃdeviæ bhariyaæ'kÃsi attano Pariccattu¤ca mÃretuæ na sakkÃyanti cintiya. 114 Tesaæ saævÃsamatvÃya gabbho Ãsi patiÂÂhito puttaæ vijÃyi sà dha¤¤apu¤¤alakkhaïasa¤¤utaæ. 115 Ra¤¤o sÃ'tipiyà Ãsi tato paÂÂhÃya; so'pi kho Puttassa tassa pÃdÃsi oparajjaæ sabhogiyaæ. 116 hità pÃcÅnadesamhi ÃdipÃdà nisamma taæ VinÃso'yanti amhÃkaæ ubho hutvÃna ekato 117 DvÅsu passesu sena¤ca samÃdÃya mahÃdhanaæ Sandhiæ bhÃtaramÃhuya katvà rohaïadesato 118 GaÇgÃtÅramhi vÃsaæ te kappayiæsu mahabbalÃ. RÃjà sabbaæ nisamme'taæ maï¬alÅke tahiæ tahiæ 119 ùrÃdhetvà gahetvÃna duÂÂhe mÃriya kecana Rakkhaæ davona nagare kattabbaæ sÃdhu yojiya 120 MahÃsenaÇgamÃdÃya mahesi¤ca tamÃdiya KhandhÃvÃraæ nivesesi mahummÃramhi gÃmake ----------- 20. [D.S.] NippoÂhetvÃ. [SL Page 280] [\x 280/] ( 121 TassÃgama nama¤¤Ãya ÃdipÃdÃpi te tayo KoviÊÃravhaye gÃme mahÃyuddhaæ pavattayuæ. 122 Atha rÃjà mahÃseno samugghÃtesi taæ balaæ. DappuÊo so palÃyittha; ÃdipÃdà duve hatÃ. 123 TatthÃpi laddhavijayo puramÃgamma bhumipo RÃjakiccaæ vivÃresi mahÃdÃnaæ pavattayÅ. 124 MahÃbodhidumindassa mahÃcetittayassa ca DhÃtunampi ca sakkaccaæ 21 mahÃpÆjamakÃrayÅ 125 Rohaïaæ samupÃgamma dappuÊo so tamÃgato 22 Balaæ sampaÂipÃdesi yujjhituæ puna rÃjinÃ. --------- 126 RÃjà so puttanattÃnaæ desaæ kÃtuæ nirÃkulaæ ThÆpÃrÃmamhi sabbe'pi sannipÃtiya bhikkhavo 127 A¤¤e pi ca mahä¤e yuttÃyuttivisÃrade RÃjadhammesu sabbesu nipuïo nayakovido 128 ùrocetvà pavattiæ taæ tehi sammà pasÃsito CaturaÇgamahÃseno sabbÆpakaraïÃnugo 129 DÅpe sabbattha yojetvà kattabbaæ nagare'pi ca Nikkhanto na cireneva agamà mÃrapabbataæ; 130 SammadditvÃna taæ desaæ khippaæ pabbatamÃruhi. Taæ disvà rohaïe sabbe bhÅtà taævasamÃgamuæ. 131 Tato sandhiæ karitvÃna dappuÊena sadappako Hatthi asse ca maïayo gahetvà tassa hatthato 132 GÃÊhagaægaæ ca katvÃna sÅmaæ rohaïabhoginaæ OragaÇgaæ samÃdÃya rÃjabhogamakÃrayÅ. 133 DÅpamevaæ mahÃtejo katvà vigatakaïÂakaæ EkÃtapatto Ãgamma puraæ vasi yathÃsukhaæ. 134 Pariveïaæ sa kÃresi rÃjà dÃmavihÃrakaæ Tathà sannÅratittha¤ca puÊatthinagare vibhu. 135 MahÃlekha¤ca kÃresi pariveïamabhayÃcale Tathà ratanapÃsÃdaæ tattheva sumanoharaæ ----------- 21.[A.] DhÃtumpi ca sa sakkacca. 22.[A.] SamÃgato. 23. [A.] GÃÊhabhogaæ Ca. [S.] GÃÊhaÇgaæ ca (sundarataraæ). [SL Page 281] [\x 281/] ( 136 Anekabhumaæ kÃretvà vejayantamivÃparaæ Tathà satasahassehi tÅhi ceva mahÃdhano 137 Jambonadasuvaïïassa sahassehi ca saÂÂhihi Bimbaæ satthussa kÃretvÃ'nagghacÆlÃmaïiyutaæ 138 PÆjaæ sabbopahÃrena kÃretvÃna mahÃrahaæ PÃsÃdamahane sabbaæ rajjaæ ossaji attano. 139 Bodhisatta¤ca kÃretvà rÃjataæ 24 sumanoharaæ SaïÂhapittha silÃmeghe cÃruæ bhikkhunupassaye. 140 ThÆpÃrÃmamhi thÆpÃssÃ'kÃsi sovaïnaka¤cukaæ PaÂÂaæ katvà vicittatthaæ rÃjataæ antarantarà 141 Tasmi¤¤eva ca pÃsÃdaæ parijiïïaæ sa kÃrayÅ Abhidhammaæ kathÃpesi kÃrÃpetvà mahÃmahaæ 142 MahÃtherena satimà hemasÃlinivÃsinÃ. Tattha pokkharaïi¤ca'ssa paribhogÃya kÃrayÅ. 143 Jiïïe devakule katvà bahuke tattha tattha so DevÃnaæ paÂimÃyo ca kÃrayittha mahÃrahÃ. 144 BrÃhmaïÃna¤ca datvÃna paccagghaæ rÃjabhojanaæ PÃyesi khÅraæ sovaïïataÂÂakehi sasakkharaæ. 145 Usabhe paÇgulÃna¤ca jÅvika¤ca 25 sa dÃpayÅ DamiÊÃnantu pÃdÃsi asse goïe agaïhataæ. 146 AnÃthà ye salajjà ca 26 te ca saÇgaïhi so raho. AsaægahÅto dÅpamhi natthi tena yathÃrahaæ. 147 DÃtabboti kathaæ gunnamÃhÃro so vicintiya Sasse khÅragate'dÃsi tesaæ khettasahassake. 27 148 KÃÊavÃpimhi so vÃrisampÃtaæ kÃrayÅ thiraæ. Pu¤¤amevaævidhaæ tassa appameyyaæ bahuæ kira. 28 149 Tassa putto tadà ÃsÅ yuvarÃjà divaægato; JÃto senÃpatikÃle aparo atthi dÃrako 150 Taæ rÃjà rÃjaputtehi bhÅto rÃjÃraho iti MÃretuæ taæ na sakkonti 29 va¬¬hÃpesi yathà tathÃ. ----------- 24.8. RÃjà taæ 25. JÅvikatthaæ(?) 26.[A.]SalajjÃva. 27.[E.]Sahassato 28.[A.]BahÆ. 29.[E.] MÃreyyuæti. [SL Page 282] [\x 282/] ( 151 ArÅhi nagare ruddhe pitaraæ so kirekadà UpasaÇkamma yÃcittha saÇgÃmÃvacaraæ gajaæ. 152 So dÃpesi mahÃnÃgaæ ghoraæ mÃrakarÆpamaæ, Katahatthaæ balaæ ceva sabbÃyudhavisÃradaæ. 153 KÃloyamiti mantvà so bandhitvà jÆrikaæ tadà Ku¤jaraæ varamÃruyha nikkhamma nagarà bahi 154 Viddhaæsetvà bala sabbaæ dujjayaæ jayamaggahi. RÃjà dasvà pasanno taæ senÃpaccaæ ca tassa'dÃ. 155 Eso'va kira gantvana sabalo desamuttaraæ PalÃpesi sasenaæ taæ ÃdipÃda¤ca dappulaæ. 156 Baddhavero tato'hosi dappuÊo tamhi sÃdhukaæ 30 MahÃummÃrayuddhamhi disvà tamatikodhavÃ. 157 SÅghaæ pesesi taæ hantuæ hatthimÃruÊhamattanÃ; Ovijjhiya palÃpesi tamesa sakadantinÃ. 158 Disvà tamatisantuÂÂho a¤¤esa¤ca abhÃvato Rajjayoge, adà tassa uparÃjattamattano. 159 Evaæ vÅsativassÃni dÅpametaæ subhu¤jÅya VipÃkaæ pu¤¤akammassa bhu¤jituæva divaægato 160 Evaæ anekehi nayehi laddhà Janassa dukkhehi virÆpakehi Bhogà vinassanti khaïena sabbe Aho tahiæ yeva ramanti bÃlÃ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse CharÃjako nÃma CacattÃÊisatimo paricchedo. --------- SattacattÃÊÅsatimo paricchedo. 1 Accaye pituno rÃjà uparÃjà ahosi so Samattho sattumittÃnaæ kÃtuæ niggahasaægahe. 2 Senà nÃmÃsi sappa¤¤Ã mahesÅ tassa rÃjino. Khuddaputtà 1 piyÃ'tÅva ra¤¤o kalyÃïadassanÃ. ----------- 30. [A.] SÃdhiyaæ 1.[E.] Khuddà puttÃ. [SL Page 283] [\x 283/] ( 3 AdÃsi yuvarÃjattaæ jeÂÂhaputtassa attano, ùdipÃde'pare'kÃsi rÃjinÅ pi ca dhÅtaro 4 Datvà ÂhÃnantaraæ rÃjà tesaæ tesaæ yathÃrahaæ Janaæ saægahavatthÆhi saægahesi catuhipi. 5 Atha kenÃpi so gantvà hetunà maïihÅrakaæ Vasanto kira, assosi paccanto kupito iti. 6 Tato senÃpati¤ceva jeÂÂhaputta¤ca attano Gantvà sÃdhetha taæ desamiti pesesi sajjukaæ. 7 Tesu tatthopayÃtesu pisunà bhedacintakà Vatvà yaæ ki¤ci bhindiæsu te ubho'pi narÃdhipe 2 8 Tato dve verino hutvà desaæ gaïhitu mÃrabhuæ; RÃjà sutvà khaïeneva dÆratissamupÃgami. 9 Te ubho'tattha ghÃtetvà tesaæ sabbaæ samÃdiya Hantvà taæpakkhiye sabbe pÆÊatthinagaraæ gamÅ. 10 Tadà rohaïadesamhi bhogÃdhipatino suto DÃÂhÃsÅvÃdipÃdassa mahindo nÃma khattiyo 11 Pituno so'parajjhitvà ra¤¤o santikamÃgamÃ. Disvà rÃjÃpi santuÂÂho taæ saÇgaïhi yathÃrahaæ. 12 Tena mettiæ thiraæ kÃtuæ dhÅtaraæ devanÃmikaæ Tassa datvÃna pÃhesi balaæ rohaïamevaso. 13 So gantvà rÃjasenÃya maddÃpetvÃna rohaïaæ JambudÅpaæ palÃpetvà pitaraæ rohaïaæ labhi. 14 MahÃvihÃre kÃresi salÃkaggaæ thÅraæ subhaæ. Bolakkhiyamunindassa 3 parihÃrÃya dÃpayÅ 15 MahÃnÃmavhayaæ 4 gÃmaæ, pujayitvà yathÃbalaæ Va¬¬hamÃnadumindassa jiïïaæ geha¤ca kÃriya 16 RakkhaïatthÃya tassÃ'dà koÂÂhagÃmaæ 5 bahÆdayaæ 6 NÅlÃrÃmassa pÃdÃsi kÃÊussaæ nÃma gÃmakaæ. 17 LoharÆpassa pÃdÃsi ÃrÃmassa¤ca gÃmakaæ. Jiïïa¤ca paÂisaÇkhÃsi, paÂimÃyo ca kÃrayi, ----------- 2.[E.] NarÃdhipÃ. 3.[A.E.] KholakkhÅya- 4.[E.] MahÃmagavbhayaæ. 5.[E.] KoÂÂhÃgÃmaæ 6.[E.] Bahudrayaæ [SL Page 284] [\x 284/] ( 18 PÃsÃde cetiye ceva vihÃre va anappake. PuÊatthinagare'kÃsi vejjasÃlaæ mahÃdayo: 19 Tathà paï¬Ãviya¤ceva 7 bhogagÃmasamÃyutaæ PÅÂhasappÅnamandhÃnaæ sÃlÃyo ca tahiæ tahiæ, 20 Potthakesu likhÃpevo aÂÂe sammÃvinicchite RÃjagehe ÂhapÃpesi ukkoÂanabhayena so. 21 NÃgava¬¬hananÃmassa bhogagÃme bahÆ adÃ. Lekhepubbe na vÃretvà 8 pÃletvà pubbasÃsanaæ 22 Pitarà ca mahÃdÃnaæ pu¤¤ama¤¤ampi và kataæ Sabbaæ tamavinÃsevo niccaæ so rakkhi sÃdaro. 23 MahesÅ ca mahÃra¤¤o pu¤¤Ãni bahu kÃrayÅ KaïÂakaæ 9 cetiyaæ kÃsi devÅ cetiyapabbate. 24 KÃretvà jayasena¤ca pabbataæ gÃmikassa dà 10 BhikkhusaÇghassa; sÃgÃmaæ mahummÃraæ ca tassa'dà 25 SilÃmeghavhayaæ kavo bhikkhunÅnamupassayaæ SilÃmeghavhayedÃsi bhikkhunÅna¤ca paccaye 11. 26 GÃmà ye'suæ purà kÅtà vihÃre, tattha sà dhanaæ Datvà te me cayitvÃna vihÃrasse'va dÃpayÅ 27 ChÃdayitvà 12 mahÃrukkhe sabbe cetiyapabbate NÃnÃrÃge dhaje ceva paÂÃkÃyo ca pÆjayÅ. 28 PubbÃrÃmakabhÃgamhi 13 pÃsÃdaæ paÂisaækhari. UssÃnaviÂÂhiæ dubbhogaæ subhogaæ tassa kÃrayÅ. 29 VihÃraæ giribhaï¬a¤ca naÂÂhaæ pÃkatikaæ karÅ. BhogagÃme ca dÃpesi bhikkhÆnaæ tantivÃsinaæ. 30 AmbuyyÃnamhi ÃvÃsaæ katvà dappuÊapatabbataæ BhikkhÆnaæ tisatassÃ'dà sampannacatupaccayaæ. 31 KÃretvà nÅlagalla¤ca ÃrÃmaæ so manoramaæ DakavÃraæ bahuppÃdaæ tassa dÃpesi kÃriya. 32 ArikÃrivihÃre ca paÂisaÇkhÃsi jiïïakaæ; SalÃkagga¤ca pÃsÃdaæ apubba¤¤eva kÃrayÅ. ----------- 7. Pa¬Ãviyaæ ceva. 8. [D.S.E.] NakÃretvà 9.[S.] Katthakaæ [E.] Katthakaæ 10. [E.] DÃmiÊassa'dà 11. [E.S.D.] BhikkhunÅnamupassaye. 12. Chedayitvà (Sabbesu), 13. [E.S.] PucchÃrÃmaka-. [SL Page 285] [\x 285/] ( 33 VÃhadÅpe sa kÃresi 14 senaggabodhipabbataæ. Dhammaæ tÅsu nikÃyesu vÃcayittha bahussate. 34 GaïhÃpesi ca bhikkhÆnaæ ayopattesu gaïÂhike. Pu¤¤anti vuttaæ sabbaæ so na ki¤ci paricajjayÅ. 35 KulÅnÃnamanÃthÃnaæ itthinaæ'dà piÊandhanaæ; Bhojanaæ bhojanatthinaæ bahusodÃsi rattiyaæ. 36 Gunnaæ sassÃni pÃdÃsi; kÃkÃdÅna¤ca bhattakaæ; Taï¬ula¤cakumÃrÃnaæ madhuphÃïitasaæyutaæ. 37 Evaæ pu¤¤Ãni katvÃna narindo so sapÃriso Bhutvà pa¤casu vassesu mediniæ sampariccaji. 38 Tato tassa suto Ãsi sÅhaÊÃnaæ rathesabho SabbarÆpaguïopeto mahindo nÃma khattiyo, 39 So dhammikasilÃmegho iccà si dharaïÅtale DhammadÅpo dhammadhajo suddhadhammaparÃyaïo; 40 Pubbakehi narindehi kataæ dhammapathÃnugaæ Sabbaæ'kÃsi ahÃpetvÃ; adhammantu vivajjayÅ. 41 RÃjà ratanapÃsÃde kÃtuæ so navakammakaæ SabbakÃlesu dÃpesi geÂÂhumbadakavÃrakaæ 15 42 Jiïïa¤ca paÂisaÇkhÃsi pu¤¤akammamakÃsi ca. Rajjaæ katvÃna catusu vassesu nidhanaæ gato. --------- 43 Aggabodhi tato rÃjà chattaæ ussÃpayÅ pure KÃrento sabbasattÃnaæ hitaæ sukhamasesato. 44 DhÃtupÆjaæ sa kÃresi satthusabbaguïÃrahaæ PitÃmahakatassÃ'pi sambuddhassa mahÃmahaæ. 45 UdayaggÃdibodhi¤ca pariveïaæ sa kÃrayÅ NÃmaæ gahetvà pituno attano ca narÃdhipo. 46 Sabhogaæ pariveïa¤ca katvà taæbhutanÃmakaæ 16 SakÃcariyakassÃ'dà bhikkhÆnaæ tisatassa ca. 47 RÃjasÃlÃya 12 dÃpesi cÆÊavÃpiyagÃmakaæ. GÃmadvaya¤ca dÃpesi kÃÊulamallavÃtake. Makaæ (?) 17.[A.] RÃjà sÃlÃya. [SL Page 286] [\x 286/] ( 48 Pavesaæ vinivÃresi uposathadinesu so MacchamaæsayurÃdÅnaæ antonagaramattano. 49 BhikkhÆ và cetiye và so vanditvà nikkhamaæ tato VÃlukà mà vinassantu iti pÃde sudhovayÅ. 50 Yaæ yaæ sovaggiyaæ kammaæ kammaæ nissaraïÃvahaæ Vatthuttaye pasanno so kammaæ taæ sabbamÃcari. 51 MÃtupaÂÂhÃnanirato rattindivamahosi so; Gantvà tassà upaÂÂhÃnaæ pÃto'va kira bhupati 52 SÅsaæ telena makkhetvà ubbaÂÂetvÃna jallikaæ Nakhe visutdhe katvÃna nahÃpetvÃna sÃdaraæ 53 AcchÃdevo navaæ vatthaæ sukhasamphassamattanà Vatthaæ cha¬¬hitamÃdÃya pelletvà sayameva taæ 54 Tassa toyena si¤citvà sÅsaæ samakuÂaæ sakaæ GandhamÃlÃhi taæ sammÃcetiyaæ viya pÆjiya 18 55 NamassitvÃna tikkhattuæ katvà taæ so 19 padakkhiïaæ DÃpetvà parisÃya'ssà vatthÃdÅni 20 yathÃruciæ 56 Sahattheneva bhojetvà bhojanaæ taæ mahÃrahaæ BhuttÃvasesaæ bhu¤jitvà samÃkiriya 21 matthake 57 Bhojetvà parisaæ tassà rÃjabhojana muttamaæ Sajjetvà vÃsageha¤ca sugandhaparivÃsitaæ 58 Sahatthà pa¤¤apetvÃna sayanaæ tattha sÃdhukaæ PÃde dhoviya makkhetvà gandhatelena saïhakaæ 59 SambÃhento nisÅditvà katvà niddamupetakaæ Katvà padakkhiïaæ ma¤caæ tikkhattuæ sÃdu vandiya 60 ùrakkhake niyojetvà dÃse kammakare'pi ca Tassà piÂÂhimakatvÃna apakkammeva piÂÂhito 61 hatvà adassane ÂhÃne tikkhattuæ puna vandiya SantuÂÂho tena kammena saranto taæ punappunaæ 62 Gehaæ yÃti; sa jivantaæ 22 evameva upaÂÂhahi. Ekadà dÃsavÃdena vaditvà dÃsamattano ----------- 18. [E.S.] PÆjayi. 19.[E.] Katvà tassÃ. 20.[A.] VatthÃdÅhi. 21.[E.] Saya MÃkiriya. 22.[E.] SajÅvaæ taæ. [SL Page 287] [\x 287/] ( 63 Tenattano kathÃpesi khamÃpetuæ sayaæ vaco. AttÃnaæ bhikkhusaæghassa dÃpayitvÃna mÃtarà 64 Dhanamattagghanaæ datvà bhujisso Ãsi buddhimà Evaæ pu¤¤aparo hutvà katvà dÅpassa saægahaæ 65 EkÃdasahi vassehi devalokamupÃgami. --------- TassÃ'nujo dappuÊo'tha rÃjÃ'hosi tadaccaye; 66 Sabbaæ pubbakarÃjunaæ cariyaæ sosamÃcari. Tadà mahindanÃmassaputtà rohaïasÃmino 67 Pitarà nÅhaÂÃ'ga¤chuæ rÃjÃnaæ mÃtulaæ sakaæ. So te disvà pavattiæ taæ sutvà datvà mahÃbalaæ 68 PÃhesi pitarà yuddhaæ kÃtuæ bandhÆhite rato Mahindopi tathÃbhÃvaæ viditvà rohaïÃdhipo 69 Yuddhaæ paÂipade yeva tesaæ'kÃsi mahÃbalo Te ubho'pi palÃyiæsudatvà senÃya nÃyakaæ. 70 PunÃgantvà mahÅpÃnaæ sevamÃnà idhÃ'vasuæ. PitÃpi tena santuÂÂho a¤¤ena sakabandhÆnà 71 Yujjhanto maraïaæ ga¤chi; ¤Ãti so'pi mato kira. TadÃ'dà bhÃgineyyassa rÃjà kittaggabodhino 72 SabbarÆpaguïopetaæ dhÅtaraæ devanÃmikaæ. So dappuÊaæ ÂhapetvÃna sevatthaæ tassa rÃjino 73 Sayaæ neÇgamÃdÃya rohaïaæ samasupÃgami. RohaïÃdhipatÅ hutvà sabbÃkÃrasamappito 74 PuttadhÅtÃhi va¬¬hanto vÃsaæ tattheva kappayÅ. RÃjÃ'kÃsi dumindassa gharaæ jiïïaæ navaæ thiraæ. 75 Sovaïïakhavitaæ kammaæ maÇgalena ca tassa so Attano rÃjabhÃvassa satthu pÃramitÃya ca 76 SammÃnucchavikaæ katvà mahÃpÆjaæ pavattayÅ. Jiïïaæ kÃresi pÃsÃdaæ hatthikucchivihÃrake 77 VÃhadÅpassa ÃrÃmaæ 23 lÃvÃrÃva¤ca 24 pabbataæ. VihÃre jetanÃme ca katvà sovaïïayaæ muniæ 78 Va¬¬hetvà bodhigehamhi pÆjaæ'kÃsi acintiyaæ. Anusaævaccharaæ dÅpe vatthadÃnaæ pavattayi. ----------- 23.[A.] KÃresi. 24.[A.] LÃvÃrÃmaæ ca [SL Page 288] [\x 288/] ( 79 MahÃpÃÊi¤ca va¬¬hesi bhattaggamavalokayÅ 26. TulÃhÃra¤ca dÃpesi jiïïaæ ca paÂÅsaÇkhari. 80 CÃrittaæ pubbarÃjÆnaæ pÃlesimanavajjiyaæ. --------- TassÃ'si vajiro nÃma senÃpati mahÃmati 81 KacchavÃlaæ sa kÃresi ÃrÃmaæ paæsukÆlinaæ ThÆparÃmamhi thÆpassa gharaæ chÃdesi sÃdhukaæ 82 IÂÂhikÃhi suvaïïÃhi; hematvÃre va kÃrayÅ 27 Evaæ soÊasavassÃni katvà rajjaæ narÃdhipo 83 Aagamà sabbasattÃnaæ gantabbaæ desameva so. --------- Tasmiæ rÃjini sampatte devalokaæ tadà ahÆ 84 Aggabodhi sanÃmo'tha ÃïÃbheriæ carÃpayÅ Pità tassa sabhÃtussaputtaæ mahindanÃmakaæ 85 Rajjatthaæ sakaputtÃnaæ ÃdipÃdaæ na kÃrayÅ. ùdaraæ so sabandhÆnaæ kaïiÂÂhÃnampi kÃtave 86 Asahanto palÃyittha paratÅraæ samÃkulo. 28 TesamÃgamanaæ sutvà pesayitvà mahÃbalaæ 87 KÃretvà yuddhametehi sÅsaæ 29 tesaæ sa gaïhayÅ. NikÃyesu vicÃretvà kattabbaæ sabbameva so 88 DÅpe'pi sakale' kÃsi pÃpÃvÃranivÃraïaæ. Bhikkhu cÆlavihÃresu 30 yÃguæ gaïhanti sabbadà 31 89 MahÃvihÃre; taæ sutvà rÃjà nibbinnamÃnaso KaïÂhapiÂÂhimahÃgÃmaæ tathà yÃbÃlagÃmakaæ 90 TelagÃmaæ bahÆda¤ca dakavÃraæ padÃpiya YÃguæ gahetuæ yojesi vihÃresu'pi bhikkhavo; 91 Tato paÂÂhÃya taæ yÃguæ sabbe gaïhiæsu sÃdarÃ. DÅpe bheriæ carÃpetvà sannipÃtiya yÃcake 92 Suvaïïaæ so padÃpesi yathicchaæ divastayaæ. EvamÃdiæ sa katvÃna pu¤¤aæ vassehi tÅhi ca ----------- 26. [A.] Mavalokiya. 27.[E.] ChÃdayi. 28. SamÃtulo (?) 29.[A.] Hisaæ, 30. [S.] MÆlavihÃresu. 31.[E.] Osadhaæ, [SL Page 289] [\x 289/] ( 93 VatthuttayapasÃdassa phalaæ passitumattano RÃjà dibbena yÃnena 32 gacchanto viya so mari. 94 Evaæ aniccà vata sabbadehino 33 Sabbaccuno' pevamupenti maccuæ PahÃya tasmà bhavarÃgajÃtaæ Budho subuddhÅ vibhave bhaveyya. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse Pa¤carÃjako nÃma SattacattÃÊÅsatimo paricchedo. --------- AÂÂhacattÃÊÅsatimo paricchedo. 1 Tato tassÃ'nujo seno chattaæ ussÃpayÅ pure Piyaæ'va puttaæ passanto satte sabbe mahÃdhano. 2 Cariyaæ pubbarÃjÆnaæ samÃcari yathÃbhataæ; Apubbaæ'pi cavattesi cariyaæ dhammasaæhitaæ. 3 BhikkhÆnaæ bhikkhunÅna¤ca ¤ÃtÅnaæ dÅpavÃsinaæ MacchÃnaæ migapakkhÅnaæ kattabbaæ sa samÃcari. 4 Mahindaæ paratÅraæ so gataæ yojiya mÃrayi. Evaæ so suvisodhesi rajja paccatthike'khile. 5 MahÃdÃnaæ pavattesi yÃcakÃnaæ dhanesinaæ, BhikkhÆnaæ brÃhmaïÃna¤ca manu¤¤aæ rÃjabhojanaæ. 6 Ahesuæ anujà tassa mahindo kassapo tathà Udayo ti tayo; tesu mahindo yuvarÃjako 7 Hutvà tassÃnuvattanto sakkaccaæ tamupaÂÂhahi. SaÇghà nÃmÃ'si rÃjassa bhariyà tassa rÃjinÅ. 8 KÅÊanatthaæ samuddassa gate rÃjini paÂÂanaæ Udayo ÃdipÃdo so ohÅno nagare tadà 9 NÃlanÃmaæ gahetvÃna dhÅtaraæ mÃtulÃniyà Rakkhitaæ rÃjarakkhÃya puÊatthinagaraæ agÃ. 10 RÃjà tasmiæ akujjhitvà sandhiæ katvà akuppiyaæ MahÃdÅpÃdaæ pesetvà tosetvà naæ idhÃnayÅ. ----------- 32.[A.] ¥Ãïena, 33.[E.] SabbadehÅ [SL Page 290] [\x 290/] ( 11 Evaæ samaggà te Ãsuæ; tato paÂÂhÃya khattiyà RakkhantÃ. SÃsanaæ lokaæ vasiæsu susamÃhitÃ. 12 Tato kenaci kÃlena paï¬urÃjà mahÃbalo JambudÅpà idhÃgamma dÅpaæ gaïhitumÃrahi. 13 RÃjà suvo mahÃsenaæ pesayittha tadantikaæ. AmaccÃnaæ vivÃdena laddhotÃro narÃdhipo 14 Paï¬urÃjà vinÃsento sabbaæ taæ desamuttaraæ KhandhÃvÃraæ nivesesi mahÃtalitagÃmake.1 15 Vasantà damiÊà ettha bahavo ye tahiæ tahiæ Sabbe tampakkhiyÃ'hesuæ; tato so balavà ahu. 16 Tattha gantvà mahÃsenà ra¤¤o yujjhitumÃrahi. Hatthikkhandhagato paï¬urÃjÃpi samupÃvisi. 17 AahÆ dÃmiÊasenà sà passantÅ sÃmino mukhaæ SampannabalavussÃhà tadatthe cattajÅvitÃ. 18 DÅpasenà tu sÃmÅnamabhÃvena nirussukà YujjhantÅ paribhinditvà palÃyittha tato tato. 19 Ottharittha mahÃsenà paï¬urÃjassa taÇkhaïe MÃrasenÃva gacchantÅ vicuïïentÅ mahÃjanaæ. 20 RÃjà senÃya bhintattaæ sutvà sabbaæ samÃdiya HatthasÃraæ puraæ hitvà malayÃbhimukho gato. 21 Tato hatthiæ samÃruyha yuvarÃjà mahindako Yujjhanto sakasenÃya palÃtattaæ 2 samekkhiya 22 "Ekena me na sakkà ve sabbe ete hi mÃrituæ; Etesaæ na ca nÅvÃnaæ hatthesu maraïaæ sukhaæ. 23 Tasmà varaæ 3 me maraïaæ mayà eve" ti cintiya Hatthikkhandhagato yeva jindi so sÅsamattano. 24 Taæ disvà bahavo sÅse tattha chindiæsu sevakà Taæ disvà dÃmiÊÅsenà haÂÂhatuÂÂhà pamodi sÃ. 25 Etaæ 4 sabbaæ samekkhitvà ÃdipÃdo sa kassapo TuraÇgavaramÃruyha susannaddho dhatÃyudho 26 VihÃramupasaÇkamma abhayaæ ekakova so TÃdisampi mahÃsenaæ ogÃhetvà 5 vidÃrayi. ----------- 1.[E.] MahÃtÃlitagÃmake. 2.[E.] PalÃyanaæ. 3.[A.] Paraæ. 4. [E.] Evaæ. 5.[A.] OgahetvÃ. [SL Page 291] [\x 291/] ( 27 Supaïïo viya gaïhanto bhujaÇge salilÃlaye 5 So taæ sabbaæ nivattesi attÃna¤ca; sugopayÅ. 28 Asso ekova dissittha turaÇgÃvalisannibho. Aattano so janaæ ka¤ci apassanto'nugÃminaæ 29 Kiæ me ekena verÅnaæ pÆritena manorathaæ? KÃlantarehaæ jivanto pÆressaæ me manorathaæ; 30 Tasmà gantuæva yuttanti nipphoÂetvà 6 mahÃbalaæ Nibbhayo'va mahÃyodho koï¬ivÃtamupÃgami. 31 Paï¬urÃjamahÃsenà aaggahesi tato puraæ. SÅsaæ taæ yuvarÃjassa paï¬urÃjassa dassayuæ. 32 So taæ disvÃva jhÃpetvà rÃjÆnaæ paï¬udesinaæ 7 SabbamÃÊÃhane kiccaæ tassa kÃtuæ niyojayÅ. 33 Sabbaæ sÃraæ harÃpesi bhaï¬ÃgÃramhi rÃjino Agaïhittha gahetabbaæ vihÃre nagare'pi ca 34 PÃsÃde ratane sabbe, sovaïïaæ satthubimbakaæ, SilÃmayamunindassa cakkhubhutamaïidvayaæ; 35 Tathà sovaïïapaÂÂe ca thÆpÃrÃmamhi cetiye; SuvaïïapaÂimÃyo ca vihÃresu tahiæ tahiæ 36 Sabbaæ gahetvà nissÃraæ laÇkÃdÅpamakÃsi so. Cha¬¬hayittha 8 puraæ rammaæ yakkhabhakkhitarÆpakaæ. 37 RÃjÃ'pi rakkhaæ datvÃna mahÃmagge tahiæ tahiæ GaÇgÃdvayamukhe vÃsaæ kappesi parisaÇkito. 38 Paï¬urÃjà tato sandhiæ kÃtuæ sÅhaÊasÃminà Amacce tattha pesesi; disvà te sÅhaÊÃdhipo 39 Suïitvà sÃsanaæ tesaæ sabbaæ taæ sampaÂicchiya DÆtÃnaæ kÃrayitvÃna yathÃkÃmena saægahaæ 40 Hatthidvayaæ sa datvÃna sabbamÃbharaïampi ca Tassa pesesi dÆte so attano'pi hitÃvahe 9 41 Paï¬urÃjÃsi taæ sabbaæ disvà santuÂÂhamÃnaso NiyyÃtetvÃna dÆtÃnaæ tadaheva mahÃpuraæ ----------- 5.[E.] SalilÃlayaæ. 6.[S.D.] NippoÂhetvÃ. 7.[E.] Desitaæ. 8.[E.] Cha¬¬ayitvÃ. 9. Hitavaho (sabbattha). [SL Page 292] [\x 292/] ( 42 Nikkhamitvà purà gantvà 10 na cireneva paÂÂanaæ Tattha Ãruyha nÃvaæ so sakaæ desamupÃgami. 43 Tato Ãgamma nagaraæ silÃmegho mahÅpati YathÃÂhÃne ÂhapetvÃna dÅpaæ vasi samÃhito. 44 BhÃtaraæ dutiyaæ katvà udayaæ nÃma khattiyaæ MahÃdipÃdaæ tassÃdà bhogatthaæ dakkhiïaæ disaæ. 45 So pi kho na cirenava katvà pu¤¤aæ yathÃrahaæ Rogenekena samphuÂÂho paviÂÂho maccuno mukhaæ. 46 Kassapo ÃdipÃdo'pi puÊatthinagare vasaæ Yojetvà 11 paï¬urÃjena ahosi kira mÃrito. --------- 47 Tadà kassapanÃmassa puttà Ãsuæ mahÃrahà ùdipÃdassa cattÃro dhana¤¤akkhaïasa¤g¤utÃ. 48 Yo 12 tesaæ sabbapaÂhamo seno nÃma kumÃrako SÆro vÅro mahussÃho rÃjabhÃrakkhamo samo, 49 RÃjà mahÃdipÃdattaæ tassa datvà yathÃvidhiæ Bhogatthaæ dakkhiïaæ desaæ savÃhanamupÃdisi. 50 RohaïadhipatissÃ'suæ puttà kittaggabodhino CattÃro, dhÅtaro tisso dassaneyyà manoramÃ. 51 Tadà jeÂÂhasutaæ tassa mahindaæ nÃma khattiyaæ Pitucchà mÃrayitvÃna desaæ gaïhi sasÃdhanaæ. 52 BhÃtaro te tayo tasmiæ saæruÂÂhà bhÃtughÃtane 13 ùdÃya bhaginÅ tisso ra¤¤o santikamÃgamuæ. 53 RÃjÃ'pi disvà te'tÅva mamÃyanto dayÃluko 14 Sabbe devakumÃreva sukhaæ va¬¬hesi pemavÃ. 54 Tato kassapanÃmaæ so tesaæ jeÂÂhaæ narissaro Desaæ taæ gaïha yÃhÅti datvà balamapesayÅ. 55 So'pi gantvÃna taæ hantvà rohaïaæ kasiïampi taæ Katvà hatthagataæ tattha vasittha nirupaddavo. 56 Atha so bhÃtaro dve'pi sena¤ca udayaæ tathà PakkositvÃna bhÃjetvà desaæ tehi sahÃvasi. ----------- 10.[S.] TamhÃ. 11.[A.] Yodhento. 12.[E.] So. 13.[E.]BhÃtughÃtake. 14.[E.S.]DayÃmukho. [SL Page 293] [\x 293/] ( 57 RÃjà tà sÃdhu va¬¬hetvà vayappattÃsu tÅsu so RÃjaka¤¤asu dha¤¤Ãsu devaccharasurÆpisu 58 hapetvà rÃjinÅÂhÃne uparÃjassa dÃpayÅ SaÇghanÃmaæ, mahÃbhogaæ datvà rajjasarikkhakaæ. 59 KaïiÂÂho uparÃjassa 15 mahindo nÃma bhÃtuko atthi sabbaguïopeto sabbasatthavisÃrado. 60 TassÃ'dÃsi duve rÃjà rÃjaka¤¤Ã manoharà Tissavahaæ kittanÃmaæ dva datvà bhogaæ yathÃruciæ. 61 Evaæ karonto ¤ÃtÅnaæ saægahaæ so yathÃrahaæ ùrÃdhento ca dÃnÃdisaÇgahehi mahÃjanaæ 62 RÃjà dasahi rÃjÆnaæ dhammehi samupÃgato SamÃcaranto pu¤¤Ãni paribhu¤jittha mediniæ. 63 PaæsukÆlikabhikkhÆnaæ katvÃ'riÂÂhamhi pabbate MahÃbhogaæ adÃrÃmaæ nimmitaæ viya iddhiyÃ; 64 ParihÃra¤ca 16 tassÃ'dà rÃjÃrahamasesato ùrÃmike va bahavo dÃse kammakarepi ca. 65 PÃsÃdaæ sova kÃresi vihÃre jetanÃmake Anekabhumiæ bhumindo buddhabhumigatÃsayo. 66 Va¬¬hetvà tattha kÃretvà sabbasovaïïayaæ jinaæ SaïÂhapetvà mahÃbhogaæ vasÃpesi ca bhikkhavo. 67 MahÃdipariveïamhi dÃresi sumanoharaæ PÃsÃdamaggisanda¬¬haæ tasmi¤¤eva vihÃrake. 68 Katvà vÅraÇkurÃrÃmaæ vihÃre abhayuttare MahÃsaÇghikabhikkhÆnaæ theriyÃna¤ca dÃpayÅ. 69 PubbÃrÃma¤ca kÃresi sampannacatupaccayaæ Saddhiæ so saÇaghanÃmÃya deviyà pi ca attano. 70 MahÃvihÃre tÃye'va saddhiæ kÃresi bhumipo AÃvÃsaæ saÇghasenavhaæ mahÃbhogaæ mahÃmati. 71 KÃretvà sabbasovaïïaæ kesadhÃtukaraï¬akaæ MahÃpÆjaæ pavattesi rajjaæ vissajji uttamo. 17 ----------- 15.[A.] UparÃjÃpi. 16.[E.] ParihÃraæsa 17.[E.] Vissajjiyattano (?). [SL Page 294] [\x 294/] ( 72 Cetiyassa girissÃ'dà kÃïavÃpiæ bahÆdayaæ 18 BhikkhÆnaæ dÅpavÃsÅnaæ dÃpesi ca ticÅvaraæ 73 PuÊatthinagare'kÃsi vÃpiyo 19 thusavÃpiyÃ; SenaggabodhimÃvÃsaæ gÃmÃrÃmikasa¤¤utaæ; 74 Tasmi¤¤eva ca kÃresi mahÃpÃÊiæ subhojanaæ; MahÃpÃÊi¤ca sabbesaæ mahÃnettamhi pabbate. 75 VejjasÃlampi kÃresi sagarassa ca pacchime. AnÃthÃnaæ pavattesi yÃgudÃnaæ sakhajjakaæ. 76 PaæsukÆlikabhikkhÆnaæ pacceka¤ca mahÃnasaæ Katvà dÃpesi sakkaccaæ niccaæ bhojanamuttamo 77 Hutvà mahÃdipÃdo'yaæ kappÆrapariveïake UttarÃÊhe ca kÃresi paricchede sanÃmake. 78 TulÃbhÃra¤ca pÃdÃsi tikkhattuæ so mahÃdhano; Pu¤¤ama¤¤ampi so'kÃsi rÃjà nÃnappakÃrakaæ. 79 SaÇghanÃmÃpi taædevÅ uttaramhi vihÃrake Katvà mahindasenavhÃvÃsaæ 20 vÃsesi bhikkhavo. 80 ùraddho dappulavhassa kÃle rÃjassa dhÅmato MahÃdevena so Ãsi rammo dappulapabbato; 81 DÃrukassapanÃmena tathà kassaparÃjikaæ, 21 Ubho pi te vippakate rÃjà sova samÃpayÅ. 82 Bhaddo senÃpatÅ tassa bhaddasenÃpati'vhayaæ Pariveïampi kÃresi dÃsabhogasamÃyutaæ. 83 Uttaro ca amacco'kà vihÃre abhayuttare VÃsa muttarasenavhaæ rammamuttarapaccayaæ. 84 Vajiro nÃma tatthevÃvÃsaæ 22 vajirasenakaæ KÃsi; rakkhasanÃmo cÃ'vÃsaæ rakkhasanÃmakaæ. 85 Tato vÅsativassesu puÊatthinagare vasaæ Paï¬urÃjakataæ kÃraæ saranto sÃradassano 86 Dadanto viya senassa sÆrassÃvasara¤ca so PahÃya dÅpaæ dÅpo'va mahÃvÃtabhato gato. ----------- 18.[E.] Bahuduyaæ. 19.[E.] VÃpiyà 20. [E.S.] Se navhaæ vÃsaæ 21. RÃjakaæ. 22. [E.] Tattheva vÃsaæ. [SL Page 295] [\x 295/] ( 87 Bhogà aniccà saha jivitena Paheva te bandhujanà sahÃyÃ; NarÃdhipaæ passatha ekameva SamÃgataæ maccumukhaæ sughoraæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse EkarÃjako nÃma AÂÂhacattÃÊÅsatimo paricchedo. --------- EkÆnapa¤¤Ãsatimo paricchedo. 1 Evaæ tasmiæ mate tassa kattabbaæ sÃdhu kÃriya MahÃdipÃdo senavehà ÃdÃya balavÃhanaæ 2 ùgamma nagaraæ rÃjà ahosi dharaïÅtale. ùdikappamhi rÃjÆnaæ dassento cariyaæ viya 3 Saddho mahÃdhano sÆro muttavÃgÅ 1 nirÃlayo YÃcayogo mahÃbhogo sampannabalavÃhano 4 KittiyÃ'malabhutÃya, tathà tejoguïena ca SannipÃtaæca so candasuriyÃnaæ nidassayÅ. 5 AsaÇkiïïaguïÃkiïïo suviciïïaguïÃguïo NitthiïïapÃpo nibbiïnasaæsÃro sÃradassano. 6 Bhariyà tassa yà Ãsi saÇghà taæ so'bhisevayÅ MahesibhÃve vadavona parihÃraæ yathÃbhataæ, 7 Mahindaæ nÃma sappa¤¤aæ kaïiÂÂhaæ bhÃtaraæ sakaæ Datvà dakkhiïabhÃgaæ so oparajje'bhisevayÅ. 8 Antopure'parajjhitvà so ra¤¤Ã avadhÃrite SaputtadÃro vuÂÂhÃya a¤¤Ãto malayaæ agÃ. 9 Uppajjittha tadà putto ra¤¤o saÇghÃya deviyà Dassento'va panÃdassa kumÃrarÆpamattano 2 10 RÃjà taæ jÃtamattaæ'va disvà santuÂÂhamÃnaso Siddhatthaæ lumbinÅjÃtaæ rÃjà suddhodano viya 11 Dha¤¤apu¤¤aguïupeto Âhapetvà dÅpamekakaæ JambudÅpe'pi kasiïe rajjayoggo'ti me suto ----------- 1.[E.] MuttacÃgo. 2.[A.] KumÃraærÆpa- [SL Page 296] [\x 296/] ( 12 NÃmadÃnadine yeva parihÃrena sabbaso Oparajjebhisi¤citvà dakkhiïaæ desamassa'dÃ. 13 YuvarÃjÃ'pi malaye vasanto'va mahÅpatiæ ùrÃdhetvà upÃyena anu¤¤Ãto sabhÃtarà 14 NikÃyattayavÃsÅhi saddhiæ bhikkhÆhi Ãgato Disvà rÃjÃnametthava sandhiæ'kÃsi akuppiyaæ. 15 Yà tassa yuvarÃjassa bhariyà tissanÃmikà RÃjinÅ sà vijÃyittha dhÅtaraæ saÇghanÃmikaæ. 16 KittinÃmÃ'parà yà ca bhariyà sÃpi kho pana VijÃyi putte cattÃro tathà eka¤ca dhÅtaraæ. 17 Tadà rÃjÃ'pi cintetvà evaæ sati kaïiÂÂhako NissaÇko mayi hotÅti sammà mantÅhi mantiya 18 DhÅtaraæ yuvarÃjassa surÆpiæ saÇghanÃmikaæ Kassapassa'ttaputtassa vivÃhaæ kÃrayi budho. 19 Dakkhiïaæ desamasseva kaïiÂÂhassa sa dÃpayÅ. RÃjaputtassa pÃdÃsi paccekaæ bhogamattano 20 Rajjamhi 3 sabbaæ tasseva paribhogÃya dÃpayi. Kevalantu vicÃresi dÅpaæ dÅpahitÃvaho 21 Tesaæ saævÃsamanvÃya ubhinnaæ pu¤¤akamminaæ Dha¤¤apu¤¤aguïupetà vijÃtà puttadhitaro. 22 Katvà sabbopahÃrena dÃÂhÃdhÃtumahÃmahaæ ùruyha varapÃsÃdaæ ratanavhaæ mahÅpati 23 Tadà sovaïïayassÃpi sambuddhassa purà dhÅtaæ Su¤¤aæ pÅÂhaæ sayaæ 4 disvà "kasmà eva"nti saævadi. 5 24 Tato amaccà Ãhaæsu "na jÃnÃsi mahÅpati, MahÃpitunarindassa kÃle tava narissara, 25 Paï¬urÃjà idhÃgamma dÅpametaæ vinÃsiya Sabbaæ sÃragataæ dÅpe samÃdÃya gato" iti. 26 Taæ sutvà lajjito rÃjà sayaæ viya parÃjito Tadaheva niyojesi amacce balasaÇgahe 27 TadÃ'va kira Ãga¤chi paï¬urÃjakumÃrako Paribhuto sarÃjena rajjatthaæ katanicchayo. ----------- 3.[A.] Rajjampi. 4. Sa taæ (sabbesu) 5.[E.] TiyÃvadi. [SL Page 297] [\x 297/] ( 28 RÃjà disvÃ'tisantuÂÂho kattabbaæ tassa kÃriya MahÃtitthamupÃgamma paÂÂanaæ, vasamatra so 29 Mahantaæ balakÃya¤ca tassopakaraïÃni ca AnÆnaæ paÂiyÃdevo devasenaæva sajjitaæ 30 Paï¬urÃjakumÃrena saddhiæ senÃpatiæ sakaæ "Gantvà taæ paï¬urÃjÃnaæ gantvà nÅtamito purÃ. 31 Ratanaæ sabbamÃdÃya, datvà rajjaæ imassa ca Na cireneva ehÅ"ti uyyojesi mahÃyaso, 32 So'pi evaæ karomÅti paÂissuvo mahÅpatiæ Vanditvà balamÃdÃya nÃvamÃruyha taæ khaïe 33 ParatÅraæ tato gantvà saævÆÊhabalavÃhano VinÃsayanto paccantaæ vÃresi madhuraæ pura. 34 DvÃrÃni pidahitvÃna pacchindittha gatÃgataæ Tato aggiæ khipÃpesi gopuraÂÂÃlakoÂÂhake. 35 Evaæ sÅhaÊasenÃya paviÂÂhÃya sakaæ puraæ Sabbaæ vilumpamÃnÃya senaÇgaæ ghÃtayantiyaæ 36 Paï¬urÃjà nisamme'taæ samÃdÃya sakaæ balaæ Vegasà taæ samÃgamma yuddhaæ kÃtuæ samÃrabhi. 37 Asampuïïabalattà so viddho sallena bhupati Hatthikkhandhagato yeva vihÃya puramattano 38 PalÃyitvà gataÂÂhÃne 6 jivitaæ nijamossaji. Bhariyà ca'ssa tenÃsi sampattà jivitakkhayaæ. 39 Tato sÅhaÊasenà sà paviÂÂhà nibbhayà puraæ Tattha sabbaæ vilumpittha devÃ'surapuraæ yathÃ. 40 SenÃpati tato rÃjagehe bhaï¬aæ samekkhiya DÅpÃnÅtamimamhà ca tatraÂÂha¤ca mahÃrahaæ 41 SÃraæ sabbaæ samÃdÃya dese ca nagare Âhitaæ Katvà issariyaæ tattha vase vattiya attano 42 Paï¬urÃjakumÃraæ tu tattha rajje'bhisi¤ciya KÃretvà parihÃra¤ca desaæ tassa samappiya 43 YathÃruciæ gahevona hatthi - asse nare'pi ca Tattha tattha yathÃkÃmaæ vasanto akutobhayo ----------- 6. [A.E.] Gato'ÂÂhÃne. [SL Page 298] [\x 298/] ( 44 SamuddataÂamÃgamma Âhatvà tattha yathÃsukhaæ KÅÊanto viya nÃvaæ so samÃruyha visÃrado 45 MahÃtitthamupÃgamma vanditvà dharaïÅpatiæ Taæ sÃsanaæ nivedetvà sÃraæ dasseyi ÃhaÂaæ. 46 RÃjà sÃdhu'ti vatvÃna kÃretvà tassa saÇgahaæ Saddhiæ senÃya Ãgantvà pahaÂÂhÃya sakaæ puraæ 47 JayapÃnaæ pivitvÃna kavo vijayamaÇgalaæ MahÃcÃgaæ pavattetvà yÃcakÃnaæ yathÃruciæ 48 Sabbaæ pÃkatikaæ'kÃsi sÃraæ dÅpe nirÃlayo. SovaïïapaÂimÃyo ca yathÃÂhÃne ÂhapÃpayi. 7 49 Su¤¤aæ ratanapÃsÃde pÅÂhaæ pÆresi satthuno. KÃsi rakkhÃvidhÃnena nibbhayaæ dharaïÅtalaæ. 50 Tatato paÂÂhÃya dÅpaæ so arÅnaæ duppadhaæsiyaæ Katvà va¬¬hesi bhogehi uttarÃdikuruæ viya. 51 Khinnà pubbassa rÃjassa kÃle dipamhi pÃïino Nibbutà taæ samÃgamma 8 ghammà viya valÃhakà --------- 52 Tassa vÅsatime vasse vihÃre abhayuttare Nikkhamitvà gatÃhesuæ 9 paæsukÆlikabhikkhavo. 53 YuvarÃjà mahindo so dumarÃjassa satthuno KÃrÃpayi gharaæ rammaæ dassaneyyaæ manoramaæ. 54 Bodhigehaæ karontà taæ disvà va¬¬hakino tadà Vaæsena sÃkhaæ Ãhacca bhijjantaæ 10 carabodhiyà 55 Kinnu kÃtabbametthÃ'ti yuvarÃjaæ nivedayuæ. So taæ samupasaækamma mahÃpÆjÃya pujiya 56 "Sace satthà hitatthÃya sambhito sabbapÃïinaæ Laï¬uæ 11 pu¤¤assa'nagghassa gharassa karaïeni'dha 57 SÃkhà gacchatu uddhaæva, kÃtuæ sakkà yathà gharaæ" EvamÃrÃdhayitvÃna vanditvà sagharaæ gato. 58 Tadà sÃkhà dumindassa rattiyaæ uddhamanuggami. Tato kammakarà sabbaæ Ãrocesuæ sasÃmino. ----------- 7.[A.] hapÃpiya. 8.[E.] SantimÃgamma 9.[E.S.] GaïÃhesuæ. 10.[E.]Bhindantaæ 11. LÃbhÅ. (Sabbesu.) [SL Page 299] [\x 299/] ( 59 YuvarÃjÃ'tisantuÂÂho bhÃtura¤¤¤o nivediya MahÃpÆjÃya pÆjesi vissajjiya bahuæ dhanaæ. 60 Tathà mahindasenavhaæ pariveïa¤ca kÃriya SaÇghassÃ'dà sabhogaæ so pu¤¤Ãna'¤¤Ãni cÃviïi. 61 Adà saparisaæ bhattaæ 12 vatthaæ chattamupÃhanaæ, Tathà gamiyabhatta¤ca nahÃna¤ca sabhattakaæ. 62 Evaæ khuddÃnukhuddÃni katvà pu¤¤Ãni so vibhu Ra¤¤o tettiæsavassamhi yathÃkammamupÃgami. 63 Atha rÃjà mate tasmiæ kaïiÂÂhamudayaæ sakaæ Tassa ÂhÃne ÂhapetvÃna sabbaæ tasseva tassa'dÃ. 64 TulÃbhÃrassa dÃnena dÅnÃnÃthe sa tappayi. Dhammakammena sodhesi nikÃyattayamekato. 65 SoïïathÃlisahassaæ so muttÃhi paripÆriya hapetvà maïimekekaæ tassopari mahÃrahaæ 66 BrÃhmaïÃnaæ sahassassa suddh[X]g¤a[X] ratnabhÃjane Bhojetvà khÅrapÃyÃsaæ dÃpetvà hemasuttakaæ 67 Tathà navehi vatthehi acchÃdevo yathÃruciæ Santappesi mahantena parihÃrena pu¤¤avÃ. 68 BhikkhÆnaæ dÅpavÃsÅnaæ adÃsi ca ticÅvaraæ. Adà sabbÃsamitthÅnaæ cattha¤ca sumanoharaæ. 69 KÃretvà lohapÃsÃdaæ vejayantasarikkhakaæ Va¬¬hesi paÂimaæ tattha suvaïïaghanakoÂÂimaæ. 70 Sutvà uposathÃgÃrabhÃvaæ sabbamahesinaæ Tucg¤o'yaæ neva hotuti vÃsaæ saÇghassa taæ akÃ. 71 BhogagÃme ca tassÃ'dà rakkhake ca niyojayÅ. BhikkhÆ dvattiæsamattà hi 13 vasantuti niyÃmayi. --------- 72 GaÇgÃya mariyÃdaæ so kÃresi maïimekhalaæ; Toyaniddhamana¤cÃ'kà maïihÅrakavÃpiyÃ. 73 KaÂÂhantanagare ceva kÃïavÃpi¤ca bandhayÅ. VejjasÃla¤ca kÃresi cetiyamhi girimhi so. 74 BuddhagÃmavihÃra¤ca vihÃraæ mahiyaÇgaïaæ KuÂatissavihÃra¤ca bhogagÃmena va¬¬hayÅ. ----------- 12.[E.A.] Saparisambhatattaæ. 13.[E.] DvattiæsamatattÃni. [SL Page 300] [\x 300/] ( 75 Maï¬alassa girissÃ'dà vihÃrassa sa gÃmake 14 UttarÃÊhe va kÃresi pÃsÃdaæ pariveïake 76 MahÃsenassa buddhassa gÃmaæ datvÃna rakkhake DÃsi; sobbhavihÃre ca kÃresi paÂimÃgharaæ. 77 Bodhisatte ca va¬¬hesi pÃsÃde maïimekhale. SilÃmayamunindassa jiïïagehampi kÃrayÅ. 78 RÃjataæ 15 bodhisatta¤ca sagharaæ tattha sandahi. ùlavÃlaæ dumindassa bandhitvÃ'kà mahÃmahaæ. 79 Likhitvà hemapaÂÂamhi sabbaæ ratanasuttakaæ MahÃpÆjamakà tassa; abhidhammaæ kathÃpayÅ. 80 ùnandapaÂimaæ netvà puraæ katvà padakkhiïaæ Parittaæ bhikkhusaæghena bhaïÃpetvà yathÃvidhiæ 81 Parittodakasekena janaæ katvà nirÃturaæ RÃjà rogabhayaæ pevaæ nÅharittha sadesato 82 Abhisekaæ gahetvÃna hemavÃlukacetiye Anusaævaccharaæ kÃtuæ taæ cÃrittaæ likhÃpayi. 83 Adà mÃsassa catusu uposathadinesu so Catunna¤ca sahassÃnaæ vatthadÃnaæ sabhattakaæ. 84 VesÃkhakÅÊaæ kÅÊittha saddhiæ duggatakehi so AnnapÃna¤ca vattha¤ca tesaæ datvà yathÃruciæ 85 BhikkhusaÇghassa dÅpamhi niccadÃnaæ pavattayÅ; Santappesi ca dÃnena kapaïaddhikavaïibbake. 86 Tassa ra¤¤o mahesÅ va saÇghanÃmà akÃrayÅ. Pabbataæ saÇghasenavhaæ sabhogamahayuttare. 87 NÅlacÆÊÃmaïi¤cÃkà silÃmayamahesino. PÆjaæ sabbopahÃrehi'kÃsi satthussa sabbadÃ. 88 Tassa senÃpatÅ cÃ'kà senasenÃpativhayaæ Pariveïaæ mahÃbhogaæ sÆro tuÂÂhakanÃmako. 89 Evaæ sapariso katvà so pu¤¤Ãni mahÃyaso Pa¤catiæsatime vasse devalokamupÃgami. --------- 90 Tato tassÃ'nujo Ãsi udayo nÃma khattiyo RÃjà sabbappayogehi hitesÅ dÅpavÃsinaæ ----------- 14.[E.A.] SagÃmake. 15. [E.A.] RÃjà taæ. [SL Page 301] [\x 301/] ( 91 HutvÃna so sayaæ rÃjà kaïiÂÂhaæ sakabhÃtaraæ 16 MahÃdipÃdaÂÂhÃnamhi Âhapi kassapanÃmakaæ. 92 RÃjà cintiya ¤ÃtÅnaæ kÃtabbo saÇgaho iti Evaæ kassapanÃmassa bhÃtuputtassa dhÅtaraæ 93 YuvarÃjassa tassÃ'kà bhariyaæ senanÃmikaæ. DhÃresi ca sayaæ rÃjà aparaæ tissasavhayaæ. 94 MahindassuparÃjassa rÃjadhÅtÃya kittiyà Putto kittaggabodhÅti ÃdipÃdo vibuddhiko 95 Coro hutvà mahÃra¤¤o nikkhamitvÃna rattiyaæ Eko a¤¤Ãtavesena samupÃgamma rohaïaæ 96 Janaæ hatthagataæ katvà desaæ sabbaæ vinÃsiya GhÃtÃpayittha tatraÂÂhaæ so taæ mÃtulamattano. 97 Taæ sutvà dharaïÅpÃlo tasmiæ'tÅva pakuppiya ùnetuæ tamupÃyaæ so gavesanto tathà tathà 98 BhÃtuputtaæ tamÃhÆya yuvarÃjaæ sa 17 kassapaæ ùmantesi "mahÃpu¤¤a, sahÃyo hohi me" iti. 99 "Kimme kattabba' miccÃha; paccÃha dharaïÅpati "Putto tava mahindo so vuddhippatto mahÃbalo 100 LÃbhÅ rohaïadesassa mÃtito pitito'pi ca; SÆro sabbasaho vÅro kusalo katupÃsano 101 SaÇgÃmayoggo matimà nipuïo nayakovido; Taæ pesetvà nayissÃma pÃpaæ mÃtulaghÃtakaæ" 102 Taæ sutvà vacanaæ ra¤¤o kassapo bhÃsi sÃdaro: "Deva, devena vutto'haæ gaccheyyaæ; kinnu me suto 103 Vaæso me pÃlito hoti, pasÃdo ca tavÃdhipa; 18 Tasmà kÃlamahÃpetvà yaæ icchaji tathà kuru." 104 Sutvà atÅva santuÂÂho narindo tassa taæ vaco Mahantaæ balakÃyaæ so sabbaso paÂiyÃdiya 19 105 Mahatà parihÃrena namahindaæ rÃjapotakaæ Rakkhituæ taæ niyojetvà vajiragga¤canÃyakaæ 106 Tucchaæ viya puraæ katvà sabba¤ca balavÃhanaæ Sabbopakaraïaæ ceva anÆnaæ tassa dÃpiya ----------- 16.[A.] SakabhÃtujaæ. 17.[A.] YuvarÃjassa. 18.[S.] NarÃdhipa. 19.[A.] PaÂipÃdiya. [SL Page 302] [\x 302/] ( 107 Sayaæ tamanugacchanto padasÃ'va narissaro Uyyojesi "mahÃpu¤¤a, gaccha rakkhÃti mediniæ." 108 Mahindo so mahindo'va devasenÃpurakkhato Gacchanto suvirocittha devÃsuramahÃhavaæ. 109 So gantvà na cirenava guttasÃlamupÃgami. Tato jÃnapadà sabbe maï¬alÅkà ca raÂÂhiyà 110 Tena namÃtulaghÃtena pÃpakena upaddutà Gantvà taæ parivÃresuæ "laddho no sÃmiko" iti. 111 Patanto so'pi kho coro Âhito'va girimaï¬ale Sabbaæ hatthagataæ katvà rÃjabhaï¬aæ mahagghiyaæ 112 Hatthi asse ca ÃdÃya gantvà malayamÃruhi. Mahindasenà ghÃtentÅ tassa senaæ tahiæ tahiæ 113 PadÃnupadamisse'va gacchantÅ hatthi-assake Disvà malayapÃdamhi gahetvà ettha so" iti 114 Tattha pÃvisi namaddantÅ sabbaæ malayakÃnanaæ, Nadiyo pallale ceva karontÅ maggasÃdise. 115 BÃlakova 20 janaæ disvà sabbaæ ratanamanattano KodhÃbhibhuto ja¬¬esi nadÅsobbhataÂÃdisu. 116 Ekakova nilÅyittha vane pabbatakandare. Gavesanto jano disvà tamaggahi narÃdhamaæ. 117 TamÃdÃyÃ'tituÂÂho so jano Ãgamma sajjukaæ Mahindamupadassesi nisinnaæ guttasÃlake. 118 So taæ disvà hasitvÃna "bhutto kiæ rohaïo" iti NÃyakassa niyÃtetvà vajiraggassa rÃjino 119 Sayaæ senaæ samÃdÃya mahÃgÃmamupÃgato, RohaïÃdhipatÅ hutvà karonteæ lokasaÇgahaæ 120 Janaæ pÃkatikaæ katvà bÃlakena vibÃdhitaæ SÃsana¤ca yathÃÂhÃne Âhapetvà tena nÃsitaæ 121 PupphÃrÃme phalÃrÃme kÃrayitvà tahiæ tahiæ VÃpiyo'pi ca gaïhitvà bandhÃpetvà mahÃnadiæ 122 Sabbattha sulabhaæ katvà saÇghassa catupaccayaæ DuÂÂhe ca paÂibÃhetvà maï¬alÅke ca raÂÂhiye ----------- 20.[E.] BÃlako ca. [SL Page 303] [\x 303/] ( 123 Core ca parisodhetvà katvà vigatakaïÂakaæ Tosayanto'khilaæ lokaæ cÃgabhogasamappito 124 UpÃsanÅyo vi¤¤Æhi, sevanÅyo dhanatthihi, Kapprukkhupamo sabbayÃcakÃnaæ hitÃvaho, 125 Hitvà dubbinayaæ dese pubbakehi pavattitaæ SamÃcaranto dhamma¤ca vÃsaæ tattheva kappayÅ. --------- 126 ùdipÃdaæ gahetvÃna vajiraggo'pi nÃyako AnurÃdhamupÃgamma rÃjÃnamabhidassayÅ. 127 RÃjà pi disvà taæ kuddho khippaæ pakkhippa cÃrake RakkhÃvaraïamassÃ'dà viheÂhesi ca sabbaso. 128 AdÃsi ca tulÃbhÃraæ tikkhattuæ so mahÃyaso. ThÆpÃramamhi thÆpa¤ca hemapaÂÂena chÃdayÅ. 129 Katvà tattheva pÃsÃdaæ bhikkhusaæghaæ nivÃsiya VihÃre nagare ceva paÂisaÇkhÃsi jiïïakaæ. 130 KadambanadiyÃ'kÃsi nijjharaæ thirabandhanaæ MariyÃdaæ pava¬¬hesi vÃpiyaæ so mayettiyaæ; 131 Tattha niddhamanaæ cÃ'kÃ. Anuvassampi bhumipo CÅvaratthaæ suvatthÃni susaïhÃni ca dÃpayÅ. 132 Dubbhikkhe dÃnasÃlÃyo kÃretvà sabbapÃïinaæ MahÃdÃnaæ pavattesi mahÃpÃÊiæ ca va¬¬hayÅ. 133 Dadhibhatta¤ca dÃpesi nikÃyattayavÃsinaæ; Niccaæ duggatabhatta¤ca yÃguæ ceva sakhajjakaæ. 134 EvamÃdÅni pu¤¤Ãni katvà sovaggiyÃni so EkÃdasahi vassehi gato devasahavyataæ. 135 TassekÃdasavassesu vissaÂÂhaæ soïïameva tu AhÆ satasahassÃnaæ tayodasahi sammitaæ. 136 Sudujjayaæ paï¬unarÃdhirÃja Meko paro rohaïamuggaduggaæ KatvÃ'pi ete savase narindà Sayaævasaæ maccumupÃgamiæsu. Iti sujanappÃsÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse RÃjadvayadÅpano nÃma ekÆnapa¤¤Ãsatimo paricchedo. ----------- [SL Page 304] [\x 304/] ( Pa¤¤Ãsatimo paricchedo. 1 Tato rajje patiÂÂhÃya kassapo dakkhiïaæ disaæ Adà kassapanÃmassa yuvarÃjassa dhÅmato 2 AggÃhisekaæ dÃpesi yuvarÃjassa dhÅtuyà RÃjaka¤¤Ãya tissÃya bhariyÃye'va attano. 3 YÃcakÃna¤ca sippÅnaæ ÃgatÃnaæ tato tato DÃnaæ daï¬issaraæ nÃma sadà dÃpesi bhupati. 4 ùdipÃdo mahindo so vasanto rohaïe tadà Gahetuæ rÃjino raÂÂhamÃdÃya balamÃgato. 5 Taæ sutvà kupito rÃjà balaæ pesesi attano Yujjhitvà taæ parÃjesi mahindo so mahÃbhaÂo. 6 Tato rÃjà nivattetuæ pitaraæ tassa pesayÅ Kassapaæ yuvarÃjaæ taæ, so gantvà puttasantikaæ 7 NÃnÃdhammakathopetaæ vatvà yuttimanekadhà SaÇgÃmato nivattetvà puttaæ so punarÃgami. 8 ùdÃpÃdo tu so pacchà ghÃtetvà maï¬alÃdhipe Kuddhe 1 jÃnapade disvà agamÃsi purantikaæ; 9 BhikkhusaÇghe tamÃnetvà dassesi vasudhÃdhipaæ Datvà so dhÅtaraæ tassà pesesi puna rohaïaæ. 10 NÅharitvÃna dussile nikÃyattayavÃsisu GÃhÃpesi nave bhikkhÆ ÃvÃse tattha tattha so. 11 DvÃyabhisekajÃtena 2 ÃdipÃdena sÆnunà MahÃvihÃre bodhimhi paæsuæ va¬¬hesi pÆjayaæ. 12 ùkÃsi ca nikÃyesu tÅsu bimbe 3 silÃmaye, Sovaïïaye raæsijÃle chattaæ 4 cÆÊÃmaïÅ 5 tathÃ. 13 AbhayagirivihÃramhi pÃsÃdaæ sakanÃmakaæ Katvà tattha nivÃsetvà bhikkhÆ gÃmamadÃpayÅ. 14 MahiyaÇgaïavihÃrasmiæ gÃmaæ so cetiyassa'dÃ. Savatthaæ paÂimÃbhattaæ 6 sabbabhikkhÆna'dÃpayÅ 15 Thale jale ca sattÃnaæ adÃsi abhayaæ tadÃ. CÃrittaæ pubbarÃjÆnaæ paripÃlesi sabbadÃ. ----------- 1. [E.D.S.] Kupite 2. [A.] DvayÃbhisekÃ. 3.[E.] Akà tÅsu nikÃyesu TÅïi bimbe. 4.[E.] Raæsiphalakacchattaæ. 5. [A.] CÆÊÃmaïiæ. 6.[E.] PaÂisambhattaæ. [SL Page 305] [\x 305/] ( 16 Tassa senÃpatÅ seno iÊaÇgo rÃjavaæsajo TheriyÃnaæ akÃ'vÃsaæ thÆpÃrÃmassa pacchato. 17 DhammarucikabhikkhÆnaæ dhammÃrÃmamakÃrayi; Tathà sÃgalikÃna¤ca kassapasenanÃmakaæ. 18 HadayuïhÃbhidhÃnaæ so katvà cetiyapabbate Pariveïaæ adà dhammarucikÃnaæ ca bhikkhÆnaæ. 19 ùrÃmikÃnaæ bhikkhÆnaæ ÃrÃmesu tahiæ tahiæ Ekamekaæ kuÂiæ katvà dÃpesu ca camÆpati. 20 RattamÃlagirismiæ so kavo rammaæ caraæ subhaæ KuÂiæ adà sÃsanassa sÃmikÃnaæ tapassinaæ. 21 MahÃvihÃre kÃretvà pariveïaæ varaæ adà PaæsukÆlikabhikkhÆnaæ samuddagirinÃmakaæ. 22 VÃsaæ ara¤¤e kÃretvà attano vaæsanÃmakaæ MahÃvihÃre bhikkhÆnaæ vane nivasataæ adÃ. 23 VihÃresu ca jiïïesu navakammamakÃrayÅ; DÃpesi aggalaæ sabbabhikkhÆnaæ jiïïacÅvare. 24 TissÃrÃmaæ karitvÃna bhikkhunÅnamupassayaæ MaricavaÂÂimahÃbodhiparihÃre nivesayÅ. 25 AnurÃdhapure ceva puÊatthinagare'pi ca UpasaggaroganÃsÃya vejjasÃlÃpi kÃrayÅ. 26 Attanà katavÃsÃnaæ bhogagÃme ca dÃpayi, TathÃrÃmikagÃme ca paÂimÃbharaïa¤ca so. 27 Bhesajjagehaæ kÃresi nagare tattha tattha so; PaæsukÆlikabhikkhÆnaæ 7 bhattaæ vattha¤ca dÃpayÅ. 28 BandhÅkate amovesi 8 tiracchÃnagate bahÆ. KapaïÃna¤ca dÃpesi mahÃdÃnaæ camÆpati. 29 Vicittaæ vya¤janaæ bhattaæ yÃguæ vividhakhajjakaæ, Katvà sÆkararÆpa¤ca guÊaæ bhikkhÆnadÃpayÅ. 30 EvÃmÃdini pu¤¤Ãni katvà senÃya nÃyako Seno kittindupÃdehi sabbà obhÃsayÅ disÃ. 31 Tasseva ¤Ãtako katvà nÃyako rakkhasavhayo SavÃrakamhi gÃmamhi vihÃraæ sumanoharaæ ----------- 7. [S.] MÃtÆnaæ. 8.[S.] Bandhanena naca mocesi. [E.] Bandhanà ca. [SL Page 306] [\x 306/] ( 32 MahÃvihÃravÃsÅnaæ sÃrÃnaæ paÂipattiyà BhikkhÆnaæ so adà sÃdhu Âhapetvà vattamuttamaæ. 33 Seno nÃma mahÃlekho mahÃlekhakapabbataæ MahÃvihÃre kÃresi bhikkhÆnaæ vÃsamuttamaæ. 34 CoÊarÃjÃbhidhÃno ca amacco tassa rÃjino Pariveïaæ akà rammaæ naÂÂhaæ taæ suppatiÂÂhitaæ. 35 RÃjà tÅsu nikÃyesu rÆpakammamanoramaæ Maï¬apÃni vicittÃni vejayantopamÃni ca 36 KÃretvà dhÃtupÆjÃyo kavo janamanoharà YathÃkakammaæ gato Âhatvà vassÃni dasa satta ca. --------- 37 DvayÃbhisekasa¤jÃto 9 yuvarÃjÃ'tha kassapo ùsi laddhÃbhiseko so laÇkÃrajje kamÃgate. 10 38 Saddho Ãgatamaggova 11, sÃhi¤¤o viya pa¤¤avÃ, Vattà so'maramantÅ'va, cÃgavà dhanado viya, 39 Bahussuto dhammakathÅ, sabbasippavisÃrado, YanuttÃyutta vicÃrÃya nipuïo nayakovido, 40 Acalo indakhÅlo'va Âhito sugatasÃsane, ParappavÃdivÃtehi sabbehi'pi akampiyo, 41 MÃyÃsÃÂheyyamÃnÃdipÃpana¤ca agocaro, GuïÃnaæ akÃro sabbaratanÃnaæva sÃgaro, 42 Bhumicando narindo so vaæse jÃtassa attano DappuÊassÃdipÃdassa yuvarÃjapadaæ adÃ. 43 Rajjaæ dasahi dhammehi catussaÇgahavatthuhi Karonto paripÃlesi lokaæ nettaæ'va attano. 44 Sodhetvà sÃsanaæ sabbaæ dhammakammena satthuno Gahetvà navake bhikkhÆ akÃsÃ'vÃsapÆraïaæ. 45 DuÂÂhagÃmaïirÃjena kataæ maricavaÂÂikaæ NaÂÂhaæ vihÃraæ kÃretvà nÃnÃÃvÃsabhusitaæ 46 TheravaæsajabhikkhÆnaæ adà katvà mahÃmahaæ. Tesaæ pa¤casatÃna¤ca bhogagÃme ca dÃpayi. 47 Tattha so tusite ramme devasaÇghapurakkhataæ Metteyyaæ lokanÃthaæ taæ desentaæ dhammamuttamaæ ----------- 9.[A.] DvayÃbhisekà sa¤jÃto. 10.[E.] KamÃgato. 11.[A.E.] Ca. [SL Page 307] [\x 307/] ( 48 Dassento viya lokassa, vihÃre sabbasajjite Nisinno maï¬ape ramme nÃnÃratanabhusite 49 NÃgarehi ca sabbehi bhikkhÆhi parivÃrito BuddhalÅlÃya laÇkindo abhidhammamabhÃsayÅ. 50 SoïïapaÂÂe likhÃpetvÃ'bhidhammapiÂakaæ tadà DhammasaÇgaïikaæ potthaæ nÃnÃratanabhusitaæ 51 Katvà nagaramajjhamhi kÃretvà gehamuttamaæ Taæ tattha ÂhapayitvÃna parihÃramadÃpayi. 52 SakkasenÃpatiÂÂhÃnaæ datvà puttassa attano ParihÃre niyojesi tattha taæ dhammapotthake. 53 Anusaævaccharaæ rÃjà puraæ devapuraæ viya VibhusitÃya senÃya sajjetvà parivÃrito 54 DevarÃjÃ'va sobhanto sabbÃharaïabhusito Hatthikkhandhe nisÅditvà caranto puravÅthiyaæ 55 Mahatà parihÃrena netvà taæ dhammasaÇgahaæ Attanà kÃritaæ rammamaæ vihÃraæ sabbasajjitaæ 56 Tattha dhÃtughare ramme nÃnÃratanabhÆsite Maï¬ape dhÃtupÅÂhasmiæ patiÂÂhÃpiya pÆjayi. 57 GanthÃkarapariveïaæ mahÃmeghavane akÃ. Nagare vejjasÃlà 12 ca tesaæ gÃme ca dÃpayi 58 Bhaï¬ikÃpariveïa¤ca silÃmegha¤ca pabbataæ KatvÃ'bhayagirismiæ so tesaæ gÃmamadÃpayi. 59 JotivanavihÃrasmiæ rÃjà laÇkÃya nÃyako Bhattaggassa aadà gÃmaæ tathÃ'bhayagirimhi ca. 60 DakkhiïagirinÃmassa vihÃrassa ca dÃpayi GÃmaæ kata¤¤ubhÃvena rÃjà paramadhammiko. 61 SakkasenÃpatÅ rammaæ pariveïaæ sumÃpiya AdÃsi saha gÃmehi theriyÃnaæ sanÃmikaæ. 62 Bhariyà vajirà tassa tesaæ yeva adÃpayi. Pariveïaæ karitvÃna sagÃmaæ sakanÃmakaæ. ----------- 12. [A.E.] VejjasÃlaæ. [SL Page 308] [\x 308/] ( 63 Upassayaæ karitvÃna sà eva padala¤chane BhikkhunÅnaæ adà theravaæse sabbattha pÆjite. 64 SakkasenÃpatÅmÃtà devÃ'ra¤¤akabhikkhunaæ TheravaæsappadÅpÃnaæ akÃ'vÃsaæ sanÃkamaæ. 65 Sà eva paÂibambassa satthu 13 maricavaÂÂiyaæ CÆÊÃmaïiæ pÃdajÃlaæ akà chatta¤ca cÅvaraæ. 66 RÃjà rÃjÃlaye yeva rÃjavÃsaæ sanÃmakaæ AkÃsi pÃÊikaæ nÃma pÃsÃdaæ sumanoharaæ. 67 PÆjesi rÃjinÅ nÃma rÃjino bhariyÃ'parà PaÂÂaka¤cukapÆjÃya hemamÃlikacetiyaæ. 68 Tassà putto'si 14 siddhattho nÃma issariye Âhito Suto malayarÃjÃti rÆpena namakaraddhajo. 69 RÃjà tasmiæ mate katvà sÃlaæ bhikkhÆnamuttamaæ DÃnavaÂÂaæ paÂÂhapetvà tassa pattimadà tadÃ. 70 Evaæ dhammena kÃrente rajjaæ laÇkÃdhipe tadà CoÊarÃjena yujjhitvà paï¬urÃjà parÃjito 71 PaïïÃkÃrÃni nekÃni balaæ sandhÃya pesayi. RÃjà laækissaro saddhiæ mantetvà sacivehi so 72 Sannayha balakÃyaæ so sakkasenÃpatiæ sakaæ 15 Balassa nÃyakaæ katvà mahÃtitthamupÃgami 73 Vijayaæ pubbarÃjÆnaæ vatvà velÃtaÂe Âhito UssÃhaæ janayitvÃna nÃvaæ ÃropayÅ balaæ. 74 BalakÃyaæ samÃdÃya sakkasenÃpatÅ tadà Sukhena sÃgaraæ tiïïo paï¬udesamupÃgami. 75 Disvà bala¤ca ta¤ceva paï¬urÃjà sumÃnaso Ekacchattaæ karissÃmi jambudÅpanti abravi. 76 Baladvayaæ gahetvÃna rÃjà so coÊavaæsajaæ Jetuæ asakkuïitvÃna yuddhamujjhiya nikkhami. 77 YujjhissÃmÅti gantvÃna sakkasenÃpatÅ puna Nisinno upasaggena mato pÃpena paï¬uno. 78 Laækissaro balassÃpi tena rogena nÃsanaæ Sutvà dayÃlubhÃvena senaæ ÃïÃpayÅ tato. ----------- 13.[E.S.] Satthuno. 14.[E.] Puttopi. 15. Sayaæ (sabbesu.) [SL Page 309] [\x 309/] ( 79 SakkasenÃpatiÂÂhÃnaæ tassa puttassa'dà tadÃ. Va¬¬hesi tena taæ puttaæ katvà senÃya nÃyakaæ 80 NikÃyattayavÃsÅhi parittaæ nagare tadà KÃretvà rogadubbuÂÂhibhayaæ nÃsesi jantunaæ. 81 SÃsanassa ca lokassa santiæ katvà anekadhà RÃjà so dasame vasse sukhena tidivaæ gato 82 LaÇkÃrajje'pi Âhatvà kathitatipiÂako sabbavijjÃpadÅpo Vattà vÃdÅ kavÅso satidhitivisado desako bhÃvako ca Pa¤¤ÃsaddhÃdayÃvà parahitanirato lokavedÅ vada¤¤u RÃjindo kassapo'yaæ viya vimalaguïo hotu loko'pi sabbo. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse DvirÃjako nÃma pa¤¤Ãsatimo paricchedo. --------- Ekapa¤¤Ãsatimo paricchedo. 1 YuvarÃjà tadà hutvà rÃjà dappuÊanÃmako hapesi oparajjamhi Ãdipadaæ sanÃmakaæ. 2 MaricavaÂÂivihÃrassa gÃmaæ datvà tato pure CÃrittaæ pubbarÃjÆnaæ rakkhitvÃna mahiæ imaæ 3 Abhutvà dÅghakÃlaæ hi pubbakammena attano RÃjà so sattame mÃse paviÂÂho mamaccuno mukhaæ. 4 UparÃjà ahÆ rÃjà dappuÊo tadanantaraæ; UdayassÃdipÃdassa yabuvarÃjapadaæ adÃ. 5 Tadà coÊabhayà paï¬urÃjà janapadaæ sakaæ Cajitvà nÃvamÃruyha mahÃtitthamupÃgami. 6 ùïÃpetvÃna taæ rÃjà disvà santuÂÂhamÃnaso MahÃbhogaæ adà tassa nivÃsesi 1 purà bahi. 7 "CoÊarÃjena yujjhitvà gahetvà paÂÂanadvayaæ 2 Paï¬urÃjassa dammÅ"ti sannaddhe laÇkarÃjini 8 KenÃ'pi 3 karaïÅyena khattiyà dÅpavÃsino Akaæsu viggahaæ ghoraæ pÃpakammena paï¬uno. ----------- 1.[A.] NivÃsehi. 2.[E.S.] Sayanadvayaæ. 3.[E.] Kenaci. [SL Page 310] [\x 310/] ( 9 Paï¬urÃje'ttha vÃsena kammaæ natthiti cintiya hapetvà makuÂÃdÅni gato keraÊasantikaæ. 10 Viggahe niÂÂhite rÃjà mahÃmeghavane tadà MahÃbodhigharassÃ'dà gÃmaæ nagarasantike. 11 ùvÃsaæ rakkhako nÃma tassa senÃpatÅ aakà ThÆpÃrÃmasamÅpamhi iÊaÇgo rÃjanÃmakaæ. 12 Kataæ taæ pubbarÃjehi rÃjà so paripÃliya Patto dvÃdasamaæ vassaæ yathÃkammamupÃgami. --------- 13 Udayo yuvarÃjÃsi laækÃvasÅnamissaro; SenanÃmÃdipÃdaæ so oparajje'bhisevayÅ, 14 Ra¤¤o bhÅtà tadÃ'maccà pavisiæsu tapovanaæ; RÃjoparÃjà gantvÃna tesaæ sÅsÃni chedayuæ. 15 Tena kammena nibbinnà yatayo tananivÃsino Hitvà janapadaæ ra¤¤o tadà gacchiæsu rohaïaæ. 16 Tadà jÃnapadà ceva nÃgarà ca balÃni ca Kupità caï¬avÃtena sÃgaro viya kampito 17 RatanapÃsÃdamÃruyha vihÃre abhayuttare SantÃsetvÃna rÃjÃnaæ dassetvÃna vibhisikaæ 4 18 UpatthambhakamaccÃnaæ viggahassa tapovane Tadà sÅsÃni chinditvà kavÃÂena nipÃtayuæ. 19 Taæ sutvà yuvarÃjà ca ÃdipÃdo ca taæsakhà UllaÇghitvÃna pÃkÃraæ sighaæ gacchiæsu rohaïaæ. 20 BalakÃyo'nubandhitvà yÃvakaïhanadÅtaÂà AlÃbhena ca nÃvÃnaæ tiïïattà tesamÃgami. 21 RÃjaputtà gatà tattha vane abhayabhedino YatÅnaæ purato tesaæ nipajjitvà urena te 22 AllavatthÃ'llakesà ca paridevitva'nekadhà Kanditvà rodanaæ katvà khamÃpesuæ tapassino. 23 KhantimettÃnubhÃvena tesaæ sÃsanasÃminaæ Pu¤¤odayo ahu tesaæ ubhinnaæ dÅpasÃminaæ. 24 YuvarÃjabala¤ceva nikÃyattayavÃsino Gamiæsu te samÃnetuæ 5 santibhute mahÃbale, ----------- 4.[A.] VibhÅsitaæ 5.[E.] Gamiæsu tosamÃnetuæ. [SL Page 311] [\x 311/] ( 25 RÃjaputtà uubhovyattà paï¬ità paæsukÆlino YÃcitvà te samÃdÃya Ãgamiæsu sakaæ puraæ. 26 BhikkhÆnaæ purato maggaæ rÃjà gantvà khamÃpayÅ. ùdÃya te vanaæ tesaæ nevorÃjà gharaæ gato. 27 Tato paÂÂhÃya cÃrittaæ pÃletvà pubbarÃjunaæ RÃjà so taniye vasse yathÃkammamupÃgami. --------- 28 LaÇkÃbhisekaæ patvÃna seno so matÅmà tato Udayaæ ÃdipÃdaæ taæ yuvarÃjaæ akà sakhaæ. 29 KahÃpaïasahassaæ so duggatÃnaæ uposathe Hotu'posathiko datvà yÃvajÅvaæ narÃdhipo. 30 PaÂimÃbhattavatthÃni bhikkhÆnaæ dharaïÅpati Aadà daï¬issaraæ dÃnaæ yÃcakÃna¤ca sippinaæ. 31 hÃne katthaci bhikkhÆnaæ pÃsÃde sumanohare KÃretvà bhogagÃme ca adÃpesi mahÃmati. 32 KahÃpaïasahassaæ và datvà pa¤casatÃni và LaÇkÃyaæ jiïïakÃvÃse navakammamakÃrayi. 33 CattÃÊÅsasahassÃni aabhayuttaracetiye SilÃpattharaïatthÃya dÃpesi sa mahÅpatÅ. 34 MahÃvÃpÅsu laækÃya jiïïaniddhamane akÃ, Navakamma¤ca mariyÃdaæ thÅraæ pÃsÃïapaæsunÃ. 35 Akà rÃjaghare rammaæ mÃlÃgehaæ mahÃrahaæ. hapitaæ pubbarÃjÆhi dÃnaæ sammà pavattayi. 36 Kataæ malayarÃjena amaccena'ggabodhinà Pariveïaæ nÃgasÃlaæ disvà gÃmamadà tadÃ. 37 Katvà catuvihÃresu rÆpakammÃni sÃdhukaæ Maï¬apÃni ca rammÃni dhÃtupÆjaæ 6 akà sadÃ. 38 EvamÃdÅni pu¤¤Ãni anekÃni anekadhà Katvà so navame vasse yathÃkammamupÃgami. --------- 39 LaÇkÃbhisekaæ patvÃna yuvarÃjodayo tato SenanÃmÃdipÃdaæ so oparajje'bhisevayi. 40 NiddÃlÆ majjapo Ãsi rÃjà pÃpena jantunaæ. CoÊo pamattataæ tassa sutvà santuÂÂhamÃnaso ----------- 6.[E.S.] DhÃtupÆjÃ. [SL Page 312] [\x 312/] ( 41 Paï¬udesÃhisekaæ so pattukÃmettha pesayi MakuÂÃdÅnamatthÃya ÂhapitÃnaæva paï¬unÃ. 42 TÃni nÃdÃsi so rÃjà tena coÊo mahabbalo Balaæ sannayha pesesi balakkÃrena gaïhituæ. 43 Tadà senapatÅ ettha paccante kupite gato ùïÃpevona taæ rÃjà yujjhanatthÃya pesayi. 44 Gato senÃpatÅ tattha yujjhitvÃna raïe mato. MakuÂÃdÅni ÃdÃya rÃjà so rohaïaæ agÃ. 45 Gantvà coÊabalaæ tattha alabhitvà pavesanaæ Nivattitvà sakaæ raÂÂhaæ agamÃsi ito bhayÃ. 46 Tato senÃpatiÂÂhÃne viduraggaæ tu nÃyakaæ hapesi rÃjà laÇkindo tejavantaæ mahÃmatiæ. 47 Paccantaæ coÊarÃjassa ghÃtevo so camÆpati ùïÃpesi ito nÅtaæ dassetvÃna vihÅsitaæ 48 Tato dÃpesi so sabbaparikkhÃraæ mahÃrahaæ PaæsukulikabhikkhÆnaæ sabbesaæ dÅpavÃsinaæ. 49 MahÃvihÃre laÇkindo paÂibimbassa satthuno Jalantaæ maïiraæsÅhi akà cÆÊÃmaïiæ tadà 50 Orodhà vidurà tassa pÃdajÃlena pÆjayÅ; MaïÅhi pajjalantehi paÂimaæ taæ silÃmayaæ. 51 JhÃpitaæ coÊarÃjassa balena namaïinÃmakaæ PÃsÃdaæ kÃtumÃraddho cuto vassamhi aÂÂhame. 52 Pa¤cete vasudhÃdhipà vasumatiæ ekÃtapattaÇkitaæ Bhutvà niggahasaÇgahehi sakalaæ lokaæ vase vattiya YÃtà maccuvasaæ saputtavanità sÃmaccamittÃnugà Iccevaæ satataæ sarantu sujanà hÃtuæ pamÃdaæ madaæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse Pa¤carÃjako nama Ekapa¤¤Ãsatimo paricchedo. --------- ----------- 6.[E.S.] Pajjalantena. [SL Page 313] [\x 313/] ( Nipa¤¤Ãsatimo paricchedo. 1 Tato laÇkÃbhisekaæ so patvà seno kamÃgataæ MahindassÃdipÃdassa yuvarÃjapadaæ adÃ. 2 Pa¤¤o mahÃkavÅ vyatto majjhatto mittasattusu Yutto dayÃya mettÃya rÃjà so sabbadà ahÆ. 3 KÃlaæ devo'natikkamma sammà dhÃrÃbhivassati RaÂÂhe tasmiæ vasantÃ'suæ sukhità nibbhayà sadÃ. 4 Suttantaæ lohapÃsÃde nisinno vaïïayÅ tadà NikÃyattayavÃsÅhi rÃjà so parivÃrito. 5 DÃÂhÃdhÃtukaraï¬aæ so nÃnÃratanabhusitaæ Akà catuvihÃresu dhÃtupÆjà ca' nekadhÃ. 6 Pariveïaæ sitthagÃmaæ kÃretvà vutthamattanà 1 Lokaæ puttaæ'va pÃletvà tivassena divaÇgato. --------- 7 YuvarÃjà mahindo so rÃjÃsi tadanantaraæ MahÃpu¤¤o mahÃtejo mahÃseno mahÃyaso 8 Ekacchattaæ akà laÇkaæ ghÃtetvà corupaddavaæ. Akaæsu tamupaÂÂhÃnaæ niccaæ maï¬alanÃyakÃ. 9 VijjamÃnepi laÇkÃyaæ khattiyÃnaæ narÃdhipo KÃliÇgacakkavattissa vaæse jÃtaæ kumÃrikaæ 10 ùïÃpetvÃna taæ aggamahesiæ attano akÃ. Tassà puttà duve jÃtÃ, dhÅtà ekà manoramÃ. 11 ùdipÃde akà putte dhÅtaraæ coparÃjiniæ. Iti sÅhaÊavaæsa¤ca vaÂÂhapesi sa bhupati. --------- 12 BalakÃyaæ imaæ desaæ maddanatthÃya vallabho Pesesi nÃgadÅpaæ so; sutvà taæ bhupatÅ idha 13 Balaæ datvÃna senavha - rÃjasenÃpatiæ 2 tadà Vallabhassa balene'sa yujjhituæ tattha pesayÅ. 14 Gantvà senÃpatÅ tattha balene'tassa rÃjino yujjhitvà taæ vinÃsetvà gaïhi so yuddhamaï¬alaæ. ----------- 1. [A.] Mattano. 2.[E.] RÃjà senÃpatiæ. [SL Page 314] [\x 314/] ( 15 Asakkontà imaæ jetuæ rÃjÃnaæ vallabhÃdayo RÃjÃno mittasambandhaæ laÇkindena akaæsu te. 16 Iccevaæ rÃjino tejo jambudÅpamavatthari PattharitvÃna laÇkÃyaæ ullaÇghitvÃna sÃgaraæ. 17 Saddhammaæ kathayantÃnaæ katvà sammÃnamuttamaæ Dhammaæ sutvÃna so rÃjà pasanno buddhasÃsane. 18 RÃjà so sannipÃtetvà paæsukÆlikabhikkhavo YÃcitvà attano gehaæ ÃïÃpevona sÃdhukaæ 19 AÃsanaæ pa¤¤apetvÃna nisÅdÃpiya bhojanaæ DÃpesi vipulaæ suddhaæ sadà ekadine viya. 20 Anekavya¤janaæ rÃjÃ'ra¤¤akÃnaæ tapassinaæ Pesesi bhojanaæ suddhaæ mahagghaæ vipulaæ sadÃ. 21 Vejje ca pesayitvÃna gilÃnÃnaæ tapassinaæ Santikaæ so dayÃvÃso tikicchÃpesi niccaso. 22 GuÊÃni ghatapÃkÃni lasuïÃnaæ rasÃni ca TambÆlamukhavÃsa¤ca pacchÃbhatte adà sadÃ. 23 Pattesu pÆrayitvÃna lasuïaæ maricampi ca PipphalÅsiÇgiverÃni guÊÃni tiphalÃni ca 24 Ghataæ telaæ madhuæ cÃtha pÃpurattharaïà ni ca PaæsukÆlikabhikkhÆnaæ paccekaæ sabbadà adÃ. 25 CÅvarÃdÅni sabbÃni parikkhÃrÃni bhupati KÃrÃpetvÃna dÃpesi bhikkhÆnaæ paæsukÆlinaæ. 26 RÃjà mahÃvihÃrasmiæ ekekassa hi 3 bhikkhÆno Paccekaæ navavatthÃni cÅvaratthÃya dÃpayÅ. 27 NikÃyattayavÃsÅnaæ bhikkhÆnaæ lÃbhavÃsinaæ TulÃbhÃramadà dvÅsu 4 vÃresu sa mahÅpati. 28 RÃjà so nÃgate bhogaæ rÃjÃno saÇghabhogato Na gaïhantuti pÃsÃïe likhipetvà nidhÃpayÅ. 29 KathÃpetvÃna buddhassa saraïÃni guïe nava AnÃthehi ca tesaæ ca bhattavatthÃni dÃpayÅ. 30 DÃnasÃlaæ karitvÃna hatthisÃlakabhimiyaæ YÃcakÃnaæ adà dÃnaæ tesaæ ca sayanÃsanaæ. ----------- 3.[E.] Ca. 4.[D.] TÅsu. [SL Page 315] [\x 315/] ( 31 VejjasÃlÃsu sabbÃsu bhesajjaæ ma¤caka¤ca so, CorÃnaæ bandhanÃgÃre niccaæ hattÃni dÃpayÅ. 32 VÃnarÃnaæ varÃhÃnaæ migÃnaæ sunakhÃna ca Bhattaæ pÆva¤ca dÃpesi dayÃvÃso yathicchakaæ. 33 RÃjà catuvihÃresu katvà so vÅhirÃsayo Yathicchitena gaïhantu anÃthà iti dÃpayÅ. 34 NÃnÃpÆjÃhi pÆjetvà katvà maÇgalamuttamaæ KathÃpesi ca bhikkhuhi vyattehi vinayaæ tadÃ. 35 Therena dhammamittena sitthagÃmakavÃsinà PÆjayitvÃna kÃresi abhidhammassa vaïïanaæ. 36 DÃÂhÃnÃgÃbhidhÃnena therenÃ'ra¤¤avÃsinà LaÇkÃlaÇkÃrabhutena abhidhammaæ kathÃpayÅ 37 PaÂÂaka¤cukapÆjÃhi hemamÃlikacetiyaæ NaccagÅtehi gandhehi pupphehi vividhehi ca 38 DipamÃlÃbhi dhÆpehi pÆjayitvÃna'nekadhà Tassa vatthÃni bhÃjetvà bhikkhÆnaæ dÃpayÅ sayaæ. 39 Sadà so attano rajje uyyÃnesu tahiæ tahiæ ùïÃpetvÃna pupphÃni pÆjesi ratanattayaæ. 40 PÃsÃdaæ candanaæ nÃma kÃtuæ maricavaÂÂiyaæ AkÃrambha¤ca bhikkhÆnaæ bhogagÃme ca dÃpayÅ. 41 KesadhÃtuæ nidhÃpetvà karaï¬aæ ratanehi so KÃrayitvÃna pÆjesi Âhapetvà tattha bhÆpati. 42 SoïïarajatapaÂÂehi chÆpÃrÃmamhi cetiyaæ ChÃdÃpetvà yathÃrajjaæ pÆjaæ kÃresi bhÆpati. 43 Tasmiæ dhÃtughare rÃjà soïnadvÃramakÃrayÅ. Pa¤¤alantaæ sineruæva raæsÅhi suriyassa so 44 JhÃpitaæ coÊarÃjassa balena padalaæchane Catunnaæ cetiyÃnaæ so ramanÅyaæ gharaæ akÃ. 45 JhÃtaæ nagaramajjhamhi dÃÂhÃdhÃtugharaæ akÃ, DhammasaÇgaïigeha¤ca mahÃpÃÊi¤ca bhupati. 46 TambÆlamaï¬apaæ katvà tattha suÇkaæ mahÅpati BhikkhÆnaæ theravaæse so bhesajjatthÃya dÃpayÅ. [SL Page 316] [\x 316/] ( 47 Upassayaæ karitvÃna mahÃmallakanÃmakaæ Theravaæsamhi jÃtÃnaæ bhikkhunÅnaæ adÃpayÅ. 48 MÃtulodayarÃjena Ãraddhaæ sÃdhunà tadà NiÂÂhÃpesi mahÅpÃlo pÃsÃdaæ maïinÃmakaæ 49 PariveïÃni cattÃri tasmiæ jetavane tadà KÃrÃpayiæsu cattÃro amaccà tassa rÃjino. 50 Ra¤¤o kittÅsamà devÅ kittinÃmà manoramà Pariveïaæ akà rammaæ thÆpÃrÃmassa pacchato. 51 Sà tasmiæ pariveïe ca akà kappÃsagÃmake CÅvaracetiye ceva tisso pokkharaïÅ sucÅ. 52 DvÃdasaratanÃyÃmaæ dhajaæ soïïamaya¤ca sà PÆjesi pu¤¤asambhÃrà hemamÃlikacetiye. 53 GihÅnaæ vejjasÃla¤ca putto tassà pure akÃ, Guïavà sakkasenÃnÅ bhikkhÆna¤ca purà bahi. 54 RÃjà catuvihÃresu dibbapÃsÃdasannibhe Maï¬ape kÃrayitvÃna dhÃtupÆjà anekadhà 55 Vassamekamatikkamma kÃrÃpetvà mahÅpati CÃrittaæ pubbarÃjÆnaæ paripÃlesi sÃdhukaæ. 56 EvamÃdÅni pu¤¤Ãni uÊÃrÃni anekadhà Katvà soÊasame vasse rÃjà so tidivaæ gato. --------- 57 JÃto paÂicca taæ rÃjaæ seno dvÃdasavassiko KÃliÇgadeviyà putto pattarajjo tadà ahÆ. 58 Udayassa kaïiÂÂhassa yuvarÃjapadaæ adÃ. Pitu senÃpatÅ seno tassa senÃpati ahu. 59 Paccantaæ balamÃdÃya gate senÃpatimhi so MÃtarà saha vattantaæ kaïiÂÂhaæ tassa bhÃtaraæ 60 MÃrÃpetvà mahÃmallaæ akà senÃpatiæ tadà Amaccaæ udayaæ nÃma sakaæ vacanakÃrakaæ. 61 Taæ sutvà kupito hutvà seno senÃpatÅ tadà BalamÃdÃya Ãga¤chi gaïhissÃmÅti sattavo. [SL Page 317] [\x 317/] ( 62 SutvÃna taæ mahÅpÃlo katavantaæ 4 vÃcamattano RakkhÃmi taæ 5 amaccantÅ gato nikkhamma rohaïaæ. 63 Tassa mÃtà nivattitvà yuvarÃja¤ca rÃjiniæ ùdÃya 6 kupità tena ÃïÃpesi camÆpatiæ. 64 TÃya so saÇgahitova damiÊe sannipÃtiya Datvà janapadaæ tesaæ puÊatthinagare vasÅ. 65 Yujjhituæ tena so rÃjà balaæ pesesi rohaïÃ; SenÃpati vinÃsesi sabbaæ taæ rÃjino balaæ. 66 DamiÊà te janapadaæ pÅÊetvà rakkhasà viya VilumpitvÃna gaïhanti narÃnaæ santakaæ tadà 67 Khinnà manussà gantvÃna rohaïaæ rÃja santikaæ Nivedesuæ pavattiæ taæ mantetvà savivehi so 68 Rakkhituæ sÃsanaæ raÂÂhaæ tampahÃya camÆpatiæ Sandhiæ katvÃna senenapuÊatthinagaraæ agÃ. 69 Mahesiæ attajaæ katvà pÃletuæ vaæsamattano Puttaæ uppÃdayitvÃna kassapaæ nÃma uttamaæ 70 Vasante tattha laækinde ahità 7 vallabhà janà Alabhantà suraæ pÃtumÃcariyà tassa santike 8 71 MajjapÃne guïaæ vatvà pÃyesuæ taæ mahÅpatiæ. Pivitvà majjapÃnaæ so mattavyÃÊo aahÆ tadÃ. 72 ùhÃrÃnaæ khayaæ patvà cajitvà dullabhaæ padaæ Mato so dasame vasse taruïo yeva bhupati. 73 Ito viditvà khalu pÃpamitta- VidheyyabhÃvaæ 9 parihÃnihetuæ Sukhatthino ye idha và huraæ và Jahantu te ghoravisaæ'va 10 bÃlaæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse TirÃjako nÃma dvipa¤¤Ãsatimo paricchedo. --------- ----------- 4. [A.] Katavaæ. 5.[A.] Rakkhà taæca. 6.[A.]ùdÃyÃ. 7.[E.]HÅnajÃ. 8.[A.] Sattavo. 9.[S.] VidesabhÃvÃ. 10.[A.] Ghoravasaæca. [SL Page 318] [\x 318/] ( Tipa¤¤Ãsatimo paricchedo. 1 Mahindo taÇkaïiÂÂho so rÃjaputto tadaccaye UssÃpiya sitacchattamanurÃdhapure vare 2 SenasenÃninÃ'nÅta-desantarajanÃkule Tattha vÃsamakappesi kicchena dasavacchare. 3 ApetanÅtimaggassa mudubhutassa sabbaso UppÃdabhÃgaæ nÃdaæsu tassa jÃnapadà tadÃ. 4 Accantaæ khÅïacitto so vassamhi dasame vibhu VuttÅdÃnena nÃsakkhi saÇgahetuæ sakaæ balaæ. 5 Aladdhavuttino sabbe keraÊà sahità tato "Na vuttidÃnaæ no yÃva hoti mà tÃva bhu¤jatu" 6 Iti rÃjagharadvÃre sÃhasekarasà bhusaæ CÃpahatho nisÅdiæsu sannaddhachÆrikÃyudhÃ. 7 HatthasÃraæ samÃdÃya te viva¤ciya bhupati Ummaggato viniggamma turito rohaïaæ agÃ. 8 SÅdupabbatagÃmamhi khandhÃvÃraæ nibandhiya BhÃtujÃyammahesitte Âhapetvà so tahiæ vasÅ. 9 Na cirasseva tassÃya matÃya sa mahÅpatÅ Mahesitte nivesesi sakabhÃtussa dhÅtaraæ. 10 Deviyà tÃya saæjÃte sute kassapanÃmake AjjhÃvutthaæ vihÃyÃ'tha khandhÃvÃraæ mahÅpati 11 KÃrayitvÃna nagaraæ kappagallakagÃmake ùdhipaccaæ pavattento rohaïesu ciraæ vasÅ. 12 Tato sesesu ÂhÃnesu keraÊà sÅhaÊà tadà KaïïÃÂà ca yathÃkÃmamÃdhipaccaæ pavattayuæ. 13 AthassavÃïijo eko paratÅrà idhÃgato Gantvà pavattiæ laÇkÃya coÊara¤¤o nivedayi. 14 So taæ suïitvà pesesi laÇkÃgahaïamÃnaso Balaæ mahantaæ balavÃ; taæ khippaæ laÇkamotari. 15 PaÂÂhÃyotiïïaÂhÃnamhà viheÂhentaæ bahÆjane Anukkamena taæ coÊabalaæ rohaïamajjhagÃ. [SL Page 319] [\x 319/] ( 16 Chattiæse rÃjino vasse mahesiæ ratanÃni ca MakuÂa¤ca kamÃyÃtaæ sabbamÃbharaïaæ tathà 17 AmÆlika¤ca vajiravalayaæ devadattiyaæ AcchejjacchÆrikaæ chinnapaÂÂikÃdhÃtukaæ ca te 18 PaviÂÂhaæ vanaduggamhi bhayà ta¤ca mahÅpatiæ JÅvagÃhamagaïhiæsu sandhilesampadassiya. 19 MahÅpÃlaæ dhanaæ ta¤ca sabbaæ hatthagataæ tato Pesayiæsu lahuæ coÊamahÅpÃlassa santikaæ. 20 NikÃyattitaye dhÃtugabbhe laÇkÃtale'khile MahÃrahe suvaïïÃdipaÂibimbe ca'nappake 21 Bhinditvà sahasà sabbe vihÃre ca tahiæ tahiæ YathojohÃrino yakkhà laÇkÃyaæ sÃramaggahuæ. 22 Te coÊà rÃjaraÂÂhaæ taæ puÊatthipuranissità RakkhapÃsÃïakaïÂhavha 11 ÂhÃnÃvadhimabhu¤jisuæ. 23 Taæ kumÃrakamÃdÃya kassapaæ raÂÂhavÃsino Va¬¬henti coÊabhayato gopayantà susÃdarÃ. 24 CoÊarÃjà kumÃrantaæ sutvà dvÃdasavassikaæ gahaïatthÃya pesesi mahÃmacce mahÃbale. 25 ônaæ pa¤casahassena yodhalakkhaæ samÃdiya Sabbaæ te rohaïaæ desaæ saÇkhobhesumito tato. 26 KittinÃmo'tha sacivo makkhakudrÆsavÃsiko BuddhanÃmo tathÃmacco mÃragallakavÃsiko 27 Ubho'pi te mahÃvÅrà yuddhopÃyavavicakkhaïà CoÊasenaæ vinÃsetumaccantaæ katanicchayà 28 PaluÂÂhagirinÃmamhi ÂhÃne dugge nivesiya Katvà chÃmÃsaæ saÇgÃmaæ haniæsu damiÊe bahÆ. 29 HatÃvasiÂÂhà coÊà te raïe tasmiæ bhayaddità PalÃyitvà yathà pubbaæ puÊatthipuramÃvasuæ. 30 KumÃro jayino disvà ubho te sacive tadà HaÂÂhatuÂÂho "varaæ tÃtà gaïhathÃ"ti sa cabravÅ. 31 Buddho paveïigÃmaæ so varaæ yÃcittha, kittiko SaÇghikaæ gahitaæ bhÃgaæ vissajjetuæ varaæ varÅ. ----------- 11.[S.] KaÂÂhavha. [SL Page 320] [\x 320/] ( 32 RÃjaputtavarà laddhavarÃ'maccavarà 12 tadà Niddarà sÃdarà vÅrà pÃde vandiæsu tassate. 33 RÃjà dvÃdasavassÃni vasitvà coÊamaï¬ale AÂÂhatÃÊisavassamhi mahindo so divaægato. 34 PamÃdadosÃnutena evaæ LaddhÃ'pi bhogà na thirà bhavantÅ. IccappamÃdaæ hitamÃsasÃno 12 Niccaæ suvi¤¤u susamÃcareyya Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse LaÇkÃvilopo nÃma tipa¤¤Ãsatimo paricchedo --------- Catupa¤¤Ãsatimo paricchedo. 1 Katvà vikkamabÃhÆ'ti nÃmaæ bhupÃlasÆnuno TassÃïÃya pavattiæsu sÃdaraæ sÅhaÊÃkhilÃ. 2 So rÃjà damiÊe hantuæ dhanaæ sa¤ciya'nekadhà SaÇgahaæ sevakÃna¤ca kurumÃno yathocitaæ 3 AlaÇkÃrakirÅÂÃni chattasÅhÃsanÃni ca KÃrayitvÃ'bhisekatthaæ saviveha'bhiyÃcito 4 "Na yÃva rÃjaraÂÂhassagahaïaæ hoti, tÃva me ChattussÃpanakammena kiæ tenÃ"ti nivÃriya 5 Sataæ narasahassÃnaæ saÇkaletvà 1 mahabbalo SaÇgÃmÃrambhakÃlamhi vÃtarohÃbhipÅÊito 6 Yujjhituæ samayo neti dvÃdase vacchare lahuæ Upecca devanagaraæ ga¤chi devasahavyataæ. 7 KittinÃmo ca sacivo senÃpaccamadhiÂÂhito Rajjatthiko dinÃna'ÂÂha nijÃïaæ sampavattayÅ. 8 GhÃtetvà taæ mahÃlÃnakittinÃmo mahabbalo PatvÃ'bhisekaæ bhu¤janto desaæ taæ rohaïavhayaæ 9 Saævaccharamhi tatiye coÊayuddhe 2 parÃjito Sahatthena sakaæ sÅsaæ chinditvà sahasà marÅ. ----------- 12. [E.] Laddhà varÃmaccavarÃ. 13.[S.] HitamesamÃno. 1.[A.E.] SaækhaletvÃ. 2.[E.] CoÊayujjhe [SL Page 321] [\x 321/] ( 10 TadÃpi te kirÅÂÃdidhanasÃraæ samÃdiya Pesesuæ damiÊà coÊamahÅpÃlassa santikaæ. 11 Bhayà saraÂÂhaæ hitvÃ'tha duÊudese vasaæ tadà Eko vikkamapaï¬uti vissuto patthivattajo 12 Vi¤¤ÃtalaÇkÃvuttanto desamÃgamma rohaïaæ KÃÊatitthe vasaæ vassamekaæ rajjamakÃrayÅ. 13 RÃmanvayasamubbhuto tadÃyujjhapurÃgato ChagatÅpÃlanÃmena vissuto bhubhujattajo 14 Raïe vakkamapaï¬uæ taæ ghÃtÃpetvà mahabbalo Tato cattÃri vassÃni rajjaæ kÃresi rohaïe. 15 Tampi coÊà raïe hantvà mahesiæ dhitarà saha VittasÃra¤ca sakalaæ coÊaraÂÂhamapesayuæ. 16 RÃjà parakkamo nÃma paï¬urÃjasuto tato Akà vassadvayaæ, coÊà ghÃtesuæ tampi yujjhÅya. 17 Ime bhusaæ lobhabalÃbhibhutà Gatà asesà vivasà vinÃsaæ Iccevama¤¤Ãya sadà sapa¤¤o Taïhakkhaye yeva ratiæ kareyya. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse CharÃjako nÃma catupa¤¤Ãsatimo paricchedo --------- Pa¤capa¤¤Ãsatimo paricchedo. 1 LokanÃmo camÆnÃtho makkhakudrÆsavÃsiko SaccappaÂi¤¤o dhitimà voÊadappavighÃtano 2 Abhibhuya jane patvà rajjaæ rohaïamaï¬ale VasÅ kÃjaragÃmamhi cÃrittavidhikovido. 3 AhÆ tadà kittinÃmo rÃjaputto mahabakbalo; Tassa vaæsÃdisampattÅ'nupubbena pavuccate: 4 Suto kassapabhÆpassa mÃïanÃmena vissuto ùdipÃdo ahÆ dhiro sadÃcÃravibhusito. 5 TassÃ'tha jeÂÂhako bhÃtà mÃïavammo mahÃmati GokaïïakasamÅpaÂÂha - nadÅtire nisÅdiya [SL Page 322] [\x 322/] ( 6 KatamantupavÃro so yathÃvidhi masesato AkkhamÃlaæ gahetvÃna mantaæ japitumÃrahi; 7 KumÃro kira tassagge pÃturÃsi savÃhano Sikhag¤¬Å mukhatuï¬ena balipaÂÂaæ vikhaï¬iya 8 Sacchiddake nÃÊikerakapÃle viccutodake LÆkhe 1 jalamapassanto japantassa mukhaæ gato; 9 Tato so bhÃvitiæ siddhimapekkhaæ nayanaæ sakaæ Tassopanesi, nibbhijja sopi taæ sahasà pivi. 10 KumÃro tassa santuÂÂho kumÃrassÃbhipatthitaæ Varaæ padÃya nabhasà rÃjamÃno gato; tato 11 Bhinnekanayanaæ disvà sacivà taæ parodisuæ. VaralÃbhaæ pakÃsevo samassÃsesi so jane. 12 Tato te sacivà tassa santuÂÂhÃrÃdhayiæsu taæ "AnurÃdhapuraæ patvÃbhiseko kÃriyo" iti. 13 "Attho ko mama rajjena vikalaÇgassa sampatÅ? Tapokammaæ karissÃmi pabbajjamupagammahaæ; 14 KaïiÂÂho mÃïanÃmo ca laÇkÃrajjaæ kamÃgataæ PÃletu" iti so rajjaæ sampattaæ sampaÂikkhipi. 15 Vi¤¤Ãtacittasa¤cÃrà sacivà tassa sabbathà Vattumetaæ kaïiÂÂhassa pesesuæ purise tadÃ. 16 Sutvà taæ sÅghamÃgamma passitvà sakabhÃtaraæ Patitvà pÃdamÆlamhi bahuæ kandaya rodiya 17 JeÂÂhena bhÃtarà saddhimanurÃdhapuraæ gato MakuÂaæ tattha dhÃresi jeÂÂhacittÃnuvattako. 18 Tato'bhayagiriæ gantvà pabbajjaæ sakabhÃtuno Yatayo tattha yÃcittha bahumÃnapurassaraæ. 19 Tato te yatayo tassapabbajjamusampadaæ Akaæsu vikalaÇgassa sikkhÃpadanirÃdarÃ. 20 PariveïamuttaroÊamuÊÃraæ 2 tassa kÃriya Katvavà taæ pariveïassa sÃmikaæ dharaïÅpati ----------- 1. [S.] CÆke. 2. [S.] PariveïuttaramÆla muÊÃraæ. [E. -]UttaromÆlaæ - [SL Page 323] [\x 323/] ( 21 BhikkhÆnaæ chasataæ tattha vidhÃya tadadhÅnakaæ ParihÃre adà tassa 3 pessavagge ca pa¤ca so. 22 Samappesi ca so nÃnÃsippakammavicakkhaïe, Jane vÃkà tadÃyatte so dÃÂhÃdhÃturakkhiye. 23 TassovÃdakarÃ'hesuæ bhikkhÆ'bhayagirimhi te. RÃjà ca lokaæ pÃlesi sammà tassÃnusatthiyÃ. 4 --------- 24 Janà tabbaæsajà keci taærajjanirapekkhakà 5 Nivasiæsu 6 yathÃkÃmaæ mahÃsÃmipadaæ sitÃ. 25 Etassa mÃïavammassa ra¤¤o dhammanaya¤¤uno AggabodhikumÃrÃdi - puttanattukkamÃgate 26 Vaæse visuddhe jÃtassa bhupÃlatvayamuddhani Samà soÊasa laÇkÃyaæ sammà rajjÃnusÃsino 27 MahÅpassa mahindassa duve mÃtuladhÅtaro Devalà lokità cÃti nÃmato vissutà subhÃ. 28 EtÃsu dvÅsu dhÅtÃsu lokità mÃtulattajaæ PaÂicca rÃjatanayaæ subhaæ kassapanÃmakaæ 29 Sà moggallÃna-lokavhe putte dve lahi sobhane. Tesu jeÂÂhasuto lokasÃsanÃcÃrakovido 30 MahÃsÃmÅti pa¤g¤Ãto saÇghupÃsanalÃlaso NekasÃraguïÃvÃso vÃsaæ kappesi rohaïe. 31 DÃÂhopatissarÃjassa nattà sugatasÃsane PabbajjÆpagato saddho dhutavà sÆlasaævuto 32 Pahitatto vivitto so pantasenÃsane 7 vasÅ. Guïaæ sabbattha vaïïesuæ tasmiæ devà pasÅdiya. 33 Guïaæ suïitvà laÇkindo tadà sabbattha patthaÂaæ UpasaÇkamma taæ natvà kÃtumattÃnusÃsanaæ 34 ùrÃdhayamanicchantaæ yÃcitvÃna punappunaæ ùnÅya vÃsayitvà taæ pÃsÃde sÃdhukÃrite 35 Yatissarassa vasato tattha rÃjà guïappiyo TassanusiÂÂhimaggaÂÂho lokaæ dhammena pÃlayi. ----------- 3.[E.] Satta 4.-AnusiÂÂhiyÃ(?) 5. PabbajjÃnirapekkhakÃ(sab[X]g¤e[X]basu.) 6.[E.] Nivasanti. 7.[A,] panthasenÃsane. [SL Page 324] [\x 324/] ( 36 UddissÃrÃdhanaæ sammà laÇkindena kataæ tadà SelantarÃ'bhinikkhamma yatinndo so dayÃnugo 37 Yato bhikkhu samuhetvà vÃsaæ kappesi yattha so Selantarasamuho'ti vikkhyÃtiæ so tato gato. 38 Tato paÂÂhÃya vÃsetvà rattÅyaæ devapalliyaæ DevatÃnumataæ bhikkhuæ mÆlaÂÂhÃne Âhapenti hi. 39 MuluttamÃvasantÃnaæ yatÅnamanusÃsanà LaÇkissarà pavattanti pÃlentà lokasÃsanaæ. 40 Tassa dÃÂhopatissassa vaæsajaæ rÃjaputtakaæ Bodhiæ paÂicca tabbaæsà buddhÃnÃmà kumÃrikà 41 Alattha lokitaæ nÃma dhÅtaraæ caralakkhaïaæ. KÃlena sà padinnÃ'si moggallÃnassa dhimato. 42 Sà tampaÂicca kitti¤ca mittaæ nÃma kumÃrikaæ Mahindaæ rakkhitaæ cÃpi labhittha caturo pajÃ. 43 AhÆ jeÂÂhasuto dhÅro vÅro terasavassiko; Katahattho visesena dhanusappamhi so tato 44 "Kathaæ laÇkaæ gahessÃmi dÆretvÃ'rÃtikaïÂakaæ" Iti cintÃparo gÃme mÆlasÃlavhaye vasÅ. 45 Eko mahÃbalo vÅro buddharÃjo'ti vissuto VilomavattÅ hutvÃna lokasenÃnino tadà 46 PalÃto cuïïasÃlavhaæ, khippaæ janapadaæ tahiæ KittÃdike jane neke vase vattÅya sabbathà 47 Saddhiæ bandhÆhi saÇgÃmasÆrehi bahukehi so MalayÃcalapÃdesu vasÅ duppasaho tadÃ. 48 Tassa'ntika mupÃgamma saævaccharikanÃyako SaÇgho nÃma kumÃrassa sarÆpaæ sÃdhukaæ brÆvi: 49 "MahÃsÃmissa tanayo jeÂÂho kittisanÃmako Dha¤¤alakkhaïasampanno sampannamatikkamo; 50 JambudÅpepi taæ rajjaæ kattumekÃtapattakaæ Samatthoti vicintemi; laÇkÃdÅpamhi kà kathÃ!" 51 Tassa so vacanaæ sutvà "sevitabbo kumÃrako" Iti nicchiya pesesi kumÃrassa'ntikaæ jane. [SL Page 325] [\x 325/] ( 52 Suïitvà so vaco tesaæ nivattanabhayà vibhu AjÃnataæ pitunnaæ so vÅro dhanusahÃyako 53 Gehà nikkhamma passanto sunimittÃni nekadhà Agà lahuæ sarÅvaggapiÂÂhigÃmaæ mahÃmati. 54 Tahiæ so nivasaæ vÅro pesayitvà sasevake VipakkhÃdhiÂÂhitaæ jesi bodhivÃlavhagÃmakaæ. 55 Tato'bhimÃnÅ senÃnÅ senaæ so tattha pesayÅ; Sà parikkhippa taæ gÃmaæ saÇgÃmÃya samÃrabhÅ. 56 KumÃro tehi yujjhanto subhaÂo 8 paÂuvikkamo DisÃsu vikirÅsabbe tÆlaæ caï¬ova mÃÊuto. 57 CuïïasÃlaæ janapadaæ gantvà ÂhÃnavidu tadà Tahiæ vasaæ vase' kÃsi sabbaæ malayamaï¬alaæ. 58 TadÃpi senaæ senindo pesetvà asakiæ sakaæ Aabhibhutimasakkonto kÃtuæ dummanataæ 9 gato. 59 MakkhakudrÆsavÃsissa sacivavassÃ'tha kittino Suto mahabbalo devamallo'ti vidito tadà 60 Sahito bandhumittehi bahÆ rohaïavÃsino SamÃdÃyÃ'bhigantvÃna kumÃraæ passi sÃdaro. 61 Bandhiya churikaæ cheko so païïarasavassiko ùdipÃdapadaæ tattha sampÃpuïi mahÃyaso. 62 Tato hira¤¤amalayamupagamma mahabbalo Tahiæ remuïaselamhi khandhÃvÃraæ nibandhayÅ. 63 Tatthà pi senaæ pesetvà saÇgÃmento camÆpati Aladdhavijayo chandaæ puna yuddhe jahÅ tato. 74 LokanÃmo 10 camÆnÃtho lokaæ hitvà sakaæ tadà AhÆ vassamhi chaÂÂhe so paralokaparÃyaïo. --------- 65 Tadà kassapanÃmeko kesadhÃtukanÃyako Jane'bhibhuya vattesi nijÃïaæ rohaïe tadÃ. 66 Sutvà taæ coÊasÃmanto puÊatthinagarà tadà Nikkhamma yuddhasannaddho gantvà kÃjaragÃmakaæ. ----------- 8.[E.] SahaÂo, 9. [E.] Dummantanaæ. [A.] Taæ dummanaæ, 10.[E.D.] LokanÃtho [SL Page 326] [\x 326/] ( 67 KesadhÃtu tato yuddhe bhinditvà dÃmiÊaæ balaæ RakkhapÃsÃïasÅmÃyaæ ÂhapetvÃrakkhiye jane, 68 PaÂiladdhayuddÃmo mahÃsenÃpurakkhato PunarÃgamma pÃvekkhi vÅro kÃjaragÃmakaæ. 69 TadÃdipÃdo sutvÃna sabbaæ sutthiradhÃtuko KesadhÃtuæ nighÃtetuæ balaæ sannayhi 11 vegasÃ. 70 Pavattiæ taæ suïitvà so sÃbhimÃno bhusaæ tato Samattaæ 12 balamÃdÃya sippatthalakamÃgamÃ, 71 Pa¤cayojanaraÂÂhÃdivÃsike subahÆjane SamadÃya samÃsanne rÃjaputte sudujjaye 72 Virattata¤ca so ¤atvà bahunnaæ raÂÂhavÃsinaæ Dukkaraæ ettha yuddhanti gato so khadiraÇgaïiæ. 73 MahÃsenÃya bhupÃlasuto soÊasavassiko Khippaæ pÃvekkhi so vÅtadaro kÃjaragÃmakaæ. 74 ChammÃsamanubhotvÃna rohaïaæ ruÂÂhamÃnaso KesadhÃtukanÃthopi, saÇgÃmatthÃya tatthagÃ: 75 RÃjaputtassa senÃ'tha vattentÅ samaraæ kharaæ KesadhÃtukanÃthassa sÅsaæ gaïhi mahabbalà 13 76 ùgamma sattarasavassavayaæ 14 kumÃro Sabbattha patthaÂamahÃyasakittÅtejo SÃmÃdineka vidhiyogavisesadakkho KhÅïÃrikaïÂakamakÃ'khilarohaïaæ taæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse RohaïÃrÃtivijayo nÃma Pa¤capa¤¤Ãsatimo paricchedo. --------- Chapä¤Ãsatimo paricchedo. 1 YuvarÃjapade tassa ÂhitassÃ'tha naya¤¤uno AhÆ vijayabÃhÆti nÃmaæ sabbattha pÃkaÂaæ 2 MahäÃïo nijÃïÃya tattha bheriæ carÃpiya hapento sacive'neke patirÆpe padantare ----------- 11.[A.E.] Santahi. 12.[E.] Samatthaæ. [A.] Samantaæ. 13.[E.] Mahabbalo. 14.[A.] Vassamayaæ. [SL Page 327] [\x 327/] ( 3 CoÊÃnaæ maddanatthÃya rÃjaraÂÂhÃdhivÃsinaæ Caturo caturopÃye yojayaæ tattha so vasÅ. 4 CoÊarÃjà suïitvà taæ puÊatthinagare Âhitaæ SenÃpatimapesesi davona balavÃhanaæ. 5 Senideæ kÃjaraggÃmasamÅpaæ samupÃgataæ Duppasayhaæ viditvÃna giriduggamagà tato. 6 Senindo kÃjaraggÃmaæ vilumpitvÃna vegasà Tattha vatthumasakkonto sadesaæ punarÃgami. 7 Tato mahÃdipÃdo'pi Ãgamma malayà lahuæ Mahatà balakÃyena sippatthalakamÃvasi. 8 *RÃjà rÃma¤¤avisaye rÃjino (santikaæ) jane Pesesi bahuke sÃraæ dhanajÃta¤ca'nappakaæ 9 *VicittavatthakappuravandanÃdÅhi vatthuhi Paripuïïà ca nÃvÃyo nekà titthe samosaÂÃ. 10 DhanajÃtehi nekehi karonto bhaÂasaÇgahaæ Tato tambalagÃmamhi 1 nivasittha mahabbalo. 11 A¤¤ama¤¤aviruddhattà 2 rÃjaraÂÂhÃdhivÃsino Upagamma janà sabbe karaæ no denti sabbaso. 12 Vipakkhà coÊarÃjassa bhindantÃ'ïaæ 3 maduddhatà ùyuttake vihiæsentà yathÃkÃmaæ caranti ca. 13 Taæ sutvà coÊabhupÃlo sampakopavasÅkato Senaæ mahantiæ datvÃna pesesi sacivaæ nijaæ. 14 MahÃtitthe'vatiïïo so tattha tattha bahÆ jane GhÃtento savase katvà rÃjaraÂÂhÃdhivÃsino 15 Anukkamena gantvÃna kharÃïo rohaïaæ tadà Ajjhotthari saseno sa 4 bhinnapelova sÃgaro 16 Ra¤¤o paccatthikà hutvà ravidevavalavhayà Ubho dÃmiÊasenindavasaæ yÃnà 5 mahabbalÃ. ---------- 1.[A.] TammalagÃmamhi 2.[E.] Viruddhattaæ. 3. [S.] BhinditvÃïaæ. 4. [E.] Ajjhottharittha senÃya. 5.[A.] DÃmiÊasenindaæ. * Imà dve gÃthà idha aÂÂhÃnappayuttà viya dissantÅ. [SL Page 328] [\x 328/] ( 17 MahÃpakkhabalopete te passiya camÆpati Rohaïaæ sakalaæ khippaæ ma¤¤ittha sakahatthagaæ. 18 EkÃdasamhi so vasse rÃjà coÊÃbhibhutiyà PaluÂÂhapabbate duggaæ pavidhÃya tahiæ vasÅ. 19 CoÊasenà tadà selaæ samantà tamparikkhipi; Tattho'bhayesaæ senÃnamahÆ bhiæsanakaæ raïaæ. 20 Ra¤¤o bhaÂà vinÃsetvà sabbaæ taæ dÃmiÊaæ balaæ PalÃyantaæ mahÃcoÊasÃmanta¤cÃnubandhiya 21 GahetvÃna siraæ tassa gÃmasmiæ tambaviÂhike Saddhiæ vÃhanayÃnehi sÃrabhutadhanehi ca 22 Gahitaæ sakalaæ bhÃï¬aæ netvà ra¤¤o padassiya "PuÊatthinagaraæ gantuæ kÃlo" iti samabravuæ. 23 MahÅpÃlopi taæ sutvà savivÃnaæ vaco tadà Mahatà balakÃyena puÊatthinagaraæ gato. 24 Pavattimetaæ sakalaæ sutvà coÊanarissaro TibbakopavasaæyÃto bhupÃlagahaïatthiko 25 SÃmaæ khippaæ samÃgamma vÅro sÃgarapaÂÂanaæ Bhiyyopi mahatiæ senaæ laÇkÃdÅpamapesayÅ. 26 Taæ vijÃniya bhumindo senindaæ pesayÅ sakaæ Balaæ mahantaæ datvÃna coÊasenÃya yujjhituæ. 27 GacchamÃno camunÃtho so'nurÃdhapurantike Saddhiæ dÃmiÊasenÃya vattesi tumulaæ raïaæ. 28 Patiæsu tasmamiæ saÇgÃme bhupÃlassa narà bahÆ Bhiyyopi damiÊÃyatattà jÃtà taæraÂÂhavÃsino. 29 VihÃya dharaïÅpÃlo puÊatthinagaraæ tadà VillikÃbÃïakaæ 6 raÂÂhaæ sampÃpuïiya vegasà 30 NihaccÃmaccayugalaæ taæraÂÂhÃdhiÂÂhitaæ tadà Tahiæ vÃsamakappesi sa bhaÂe sannipÃtayaæ. 31 AttÃnamanubandhantaæ sutvà coÊavamÆpatiæ Gantvà vÃtagiriæ nÃma samaya¤¤u siluccayaæ ----------- 6. [D.S.] VillikÃnÃmakaæ [E.] VillikÃbÃnÃmakaæ. [SL Page 329] [\x 329/] ( 32 UpaccakÃya selassa tattha duggaæ nivesiya Raïaæ karonto temÃsaæ damiÊe paÂibÃgayi. 33 KesadhÃtukanÃthassa mÃritassa purà raïe BhÃtà kaïiÂÂho sampattamahÃpakkhabalo tadà 34 MÃraïaæ sakabhÃtussa saranto ruÂÂhamÃnaso Sakalaæ parivattesi guttahÃlakamaï¬alaæ. 35 Atho laÇikissaro tattha khippaæ gantvà mahabbalo hÃne *maccutthale nÃmakhandhÃvÃraæ nibandhiya 36 KhadiraÇgaïiduggamhà 7 tapÃpetvÃna taæ raïe hÃnà kubulagallà ca yujjhanto taæ palÃpayÅ. 37 VihÃya puttadÃrÃdisabbaæ nekadhanaæ balaæ 8 PalÃyamano so raÂÂhaæ coÊÃyattamagà lahuæ. 38 Tadà narissaro tattha tassa sabbaæ samÃdiya Gantvà tambalagÃmamhi navaæ duggaæ nivesiya. 39 Anukkamena gantvÃna mahÃnÃgahulavhaye Pure vasÅ susajjento balaæ coÊehi yujjhituæ. 40 Tato rÃjà samavhÃya sacÅve dve mahabbale Pesesi dakkhiïaæ passaæ vasaæ netuæ tahiæ jane. 41 Sampesesi mahÃmaccayugalaæ kakkhalaæ vibhu CoÊadappavinÃsÃya tato velÃmahÃpathe. 9 42 Pesità dakkhiïaæ passaæ amaccÃ'me mahabbalà MuhunnaruggÃmaduggaæ badaÊatthalameva ca 43 VÃpÅnagaradugga¤ca buddhagÃmakameva ca Tilagullaæ mahÃgallaæ maï¬agallakameva ca 44 AnurÃdhapuraæ vÃ'ti gahetvÃna kamena te Vattentà savase raÂÂhaæ mahÃtatthamupÃgatÃ. 45 Pesità savivà dve tu tato velÃmahÃpathe Vilumpantà chagÃmÃdikhandhÃvÃre tahiæ tahiæ 46 PuÊatthinagarÃsannaæ kamenÃ'gamma pesayuæ Dute rÃjantikaæ "khippamÃgantuæ vaÂÂatÅtiha." ----------- 7. [E.S.] KhadiraÇgaïiya. 8.[S.] Pi ca, 9.[A.E.] VelamahÃpathe. * MÃrago¬a(?) SÅhaÊabhÃsÃya. [SL Page 330] [\x 330/] ( 47 DisÃsu dvÅsu yÃtehi sacivehi pavattitaæ VikkamÃtisayaæ sutvà kÃla¤¤u so mahÅpati 48 SÅghaæ sannayha senaÇgaæ samaggaæ vidhikovido UmmÆlanÃya coÊÃnaæ purà tamhÃ'bhinikkhami. 49 Gacchaæ gaÇgÃya mahiyaÇgaïathupantike vibhu SenÃnivesaæ kÃretvà ka¤ci kÃlaæ tahiæ vasÅ. 50 KamenÃgammaÂhÃna¤¤u puÊatthinagarantike BandhÃpesi mahÃvÅro khandhÃvÃraæ thiraæ varaæ. 51 Tattha tattha Âhità sÆrà coÊà ye kakkhalÃ'khilà PÆÊatthinagare yuddhaæ kÃtuæ sannipatiæsu te. 52 Nikkhamma nagarà gantvà coÊà bahi mahÃraïaæ Katvà parÃjità bhÅtà pavissa nagaraæ sakaæ 53 GuttÃsesupuradvÃrà gopuraÂÂÃlanissità MahÃbavaæ bahussÃhà pavattesuæ bhayÃvahaæ. 54 Diya¬¬hamÃsaæ yujjhanta nagaraæ tamuparundhiya 10 SÃdhetuæ neva sÃ'sakkhi bhupÃlassa mahÃvamÆ. 55 MahÃra¤¤o mahÃvÅrà mahÃsÆrà mahabbalà MahÃbhaÂà mahÃmÃnà ravidevacalÃdayo 56 UllaÇghitvÃna pÃkÃraæ pavissa sahasà puraæ Khaïena nadamiÊe sabbe mÆlaghaccamaghÃtayuæ. 57 Evaæ laddhajayo rÃjà tadà vijayabÃhu so CarÃpesi nijÃïÃya bheriæ bhurimatÅ pure. 58 Taæ sutvà sakasenÃya vinÃsaæ coÊabhÆpati SÅhaÊà balavanto'ti bhÅyyo senaæ na pÃhiïi. 59 VÅro asesanihatuddhatacoÊaseÂÂho Vi¤¤u susÃdhuÂhapitÃkhilarÃjaraÂÂho IÂÂhannurÃdhapuraseÂÂhamatÅva haÂÂho Vassamhi pa¤cadasame gami rÃjaseÂÂho. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse AnurÃdhapurÃbhÅgamano nÃma chappa¤¤Ãsatimo paricchedo --------- ----------- 10.[A.] Tamparundhiya [SL Page 331] [\x 331/] ( Sattapa¤¤Ãsatimo paricchedo. 1 LaÇkÃrakkhÃya sacive khalino yodhasammate PaÂipÃÂiæ 1 samuddissa 2 samantà sanniyojayi. 2 AbhasekamaÇgalatthÃya pÃsÃdÃdimanekakaæ Kiccaæ sampÃdanÅyaæti sacivaæ sanniyojiya 3 VandanÅye'bhivandanto padesenekake tahiæ *Netvà mÃsattayaæ ga¤chÅ puÊatthinagaraæ puna. 4 Vissuto ÃdimalayanÃmena balanÃyako Ujupaccatthiko hutvà mahÅpÃlassa sabbaso 5 SaÇgÃmatthÃyu'pÃga¤chi balaæ sabbaæ samÃdiya AndÆti vissutaæ mandapa¤¤o gÃmaæ purantike. 6 LaÇikissaro tahiæ gantvà uddharitvà tamuddhataæ PuÊatthinagaraæ ga¤chÅ vase vattiya taæ balaæ. 7 YuvarÃjapadaæ yeva sito santo likhÃpayi So sattarasavassÃni sappa¤¤o narasattamo. 8 Tato'nurÃdhanagaramabhigamma yathÃvidhiæ Anubhotvà vidhÃna¤¤u abhisekamahussavaæ 9 AÂÂhito pÃpadhammesu suÂÂhito seÂÂhakammanÅ So aÂÂhÃrasamaæ vassaæ likhÃpayi susaïÂhito. 10 Tato Ãgamma nivasi puÊatthinagare vare So"sirÅsaÇghabodhÅ"ti nÃmadheyyena vissuto. 11 Anujaæ so vÅrabÃhumoparajje nivesiya DatvÃna dakkhiïaæ desaæ taæ saÇgaïhi yathÃvidhiæ. 12 KaïiÂÂhassÃ'tha bhÃtussa jayabÃhussa bhubhujo ùdipÃdapadaæ datvà raÂÂhaæ cÃ'dÃsi rohaïaæ. 13 hÃnantarÃni sabbesamamaccÃnaæ yathÃrahaæ Datvà rajje yathäÃyaæ karaæ yojesi gaïhituæ. 14 Cirassaæ parihÅnaæ so dayÃvÃso mahÅpati Pavaccesi yathÃdhammaæ Âhitadhammo vinicchayaæ. ----------- 1. [A.] PaÂipattiæ. 2. [S.] Samuddassa * KhepetvÃni attho [SL Page 332] [\x 332/] ( 15 Evaæ samuddhaÂÃnekaripukaïÂakasa¤caye Niccaæ rajjaæ pasÃsente laÇkaæ sammà narissare 16 ChattagÃhakanÃtho ca dhammagehakanÃyako Tatheva seÂÃÂhinÃtho ca iccete bhÃtaro tayo 17 Ra¤¤o virodhitaæ 3 yÃtà palÃtà jambudÅpakaæ LaÇkaæ visatime vasse ekenÆne samotaruæ. 18 Te sabbe rohaïaæ raÂÂhaæ tathà mamalayamaï¬alaæ Sabbaæ dakkhiïapassaæ ca sahasà parivattayuæ. 19 Nipuïo rohaïaæ gantvà tathà malayamaï¬alaæ NighÃtento bahu tattha tattha paccatthike jane 20 Sammà vÆpasametvà taæ Âhapetvà sacice tahiæ Dakkhiïo dakkhiïaæ desaæ sayaæ gantvà mahabbalo 21 Pesetvà samaïÅbhÃtuvaæsajaæ sacivaæ tadà GÃhevo samare ghore vÅro te sakaverino 22 SamÃropiya sÆlamhi laÇkaæ vigatakaïÂakaæ KÃretvÃna nirÃtaÇkaæ pulatthipuramÃgami --------- 33 VasantÅ coÊavÅsaye jagatipÃlarÃjinÅ CoÊahatthà pamu¤citvà saddhiæ dhÅtukumÃriyà 24 LÅlÃvatyabhidhÃnÃya nÃvamŠruyha vegasà LaÇkÃdipamhi otiïïà passi laækissaraæ tadÃ. 25 Sutvà vaæsakkamaæ tassà so ¤atvà suddhavaæsataæ LÅlÃvatiæ mahesitte abhisi¤ci narissaro, 26 Sà taæ paÂicca rÃjÃnaæ mahesÅ dhÅtaraæ labhi; NÃmaæ yasodharÃti'ssà akÃsi dharaïÅpati. 27 MerukandararaÂÂhena saddhiæ rÃjà sadhÅtaraæ VÅravammassa pÃdÃsi; sà labhÅ dhÅtaro duve 28 SamÃnanÃmikà jeÂÂhà sà mÃtÃmahiyà ahÆ. Sugalà nÃmikà Ãsi tÃsu dvÅsu kaïiÂÂhikà 29 KaliÇgadharaïÅpÃlavaæsajaæ cÃrudassanaæ Tilokasundariæ nÃma sukumÃraæ kumÃrikaæ ----------- 3.[E.] VirodhitÃ. [SL Page 333] [\x 333/] ( 30 KÃliÇgaraÂÂhato rÃjà ÃïÃpetvà ciraÂÂhitiæ Nijavaæsassa icchanto mahesitte'bhisevayÅ. 31 Subhaddà ca sumittà ca lokanÃthavhayà pi ca RatnÃvalÅ rÆpavatÅ iti'mà pa¤ca dhÅtaro 32 Puttaæ vikkamabÃhu¤ca sà lahÅ dha¤¤alakkhaïaæ. Sampattà sà 4 pajÃvavuddhiæ harantÅ 5 rÃjino manaæ. 33 ItthÃgÃresu sesesu vinà samakulaÇganà Gabbho jÃtu mahÅpÃlaæ tampaÂicca na saïÂhahi. 34 Athekadivasaæ rÃjà amaccagaïamajjhago Vilokiya Âhità sabbà dhÅtaro paÂipÃÂiyà 35 DhitunamavasesÃnaæ Âhapetvà ratanÃvaliæ Dha¤¤alakkhaïasampanna - puttassuppattisucakaæ 36 Lakkhaïaæ lakkhaïa¤¤u so apassaæ pemavegavà RatanÃvalimÃhÆya tassà muddhani cumbiya 37 "Tejoguïehi cÃgehi dhiyà sÆrattanena ca Bhute ca bhÃvino ceva sabbe bhupe'tisÃyino 38 Niccaæ naÇkaæ nirÃsaÇkamekacchattakameva 6 ca PavidhÃtuæ samatthassa sammà sÃsanatÃyino 39 SobhanÃnekavattassa imissà kucchi hessati Puttassu'ppattiÂhÃna"nti mudutoso samabrav­. 40 YÃcantassÃpi kho coÊamahÅpÃlassa nekaso KulÃbhimÃnÅ rÃjà so adatvÃna kaïÅyasiæ 41 ùïÃpetvà paï¬urÃjaæ visuddhatvayasambhavaæ Anujaæ rÃjiniæ tassa mittavhayamadÃsi so. 42 Sà mÃïÃbharaïaæ kittisirimeghÃbhidhÃnakaæ SirivallabhanÃma¤ca janesi tanaye tayo. 43 Subhaddaæ vÅrabÃhussa, sumittaæ jayabÃhuno Mahatà parihÃrena pÃdÃsi dharaïÅpati. 44 AdÃsi mÃïÃbharaïe dhÅtaraæ ratanÃvaliæ. LokanÃthavhayaæ kittissirimeghassa'dÃsi so. ----------- 4.[E.] Sampattattà 5.[E.] Haraæ tÃ. 6.[E.D.S.] NirÃtaÇka- [SL Page 334] [\x 334/] ( 45 RÆpavatyabhidhÃnÃya dhÅtuyo'paratÃya hi Sa sirÅvallabhassÃdà sugalavhaæ kumÃrikaæ. 46 Madhukaïïava- bhÅmarÃja - balakkÃrasanÃmake MahesÅkhandhave rÃjaputte sÅhapurÃgate 47 PassitvÃna mahÅpÃlo tadà sa¤jÃtapitiko Tesaæ pÃdÃsi paccekaæ vuttiæ so anurÆpakaæ 48 Te sabbe laddhasakkÃrasammÃnà dharaïÅpatiæ ùrÃdhayantà satataæ nivasiæsu 7 yathÃruciæ. 49 Etesaæ rÃjaputtÃnaæ sundarivhaæ 8 kaïiÂÂhikaæ Adà vikkamabÃhussa nijavaæsaÂÂhitatthiko. 50 BhÅyyo vikkamabÃhussa tato lÅlÃvatiæ satiæ Saha bhogena pÃdÃsi tadà bandhuhite rato. 51 VidhÃya evaæ sajane janindo Nissesato bhogasamappÅto so DayÃparo ¤ÃtijanÃnamatthaæ SamÃcarÅ nÅtipathÃnurÆpaæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse Saægahakaraïo nÃma Sattapa¤¤Ãsatimo paricchedo. --------- AÂÂhapa¤¤Ãsatimo paricchedo. 1 Vicinitvà kulÅne so jane sabbe samÃdiya SakÃrakkhÃya yojesi nayathÃvÃraæ mahÅpati. 2 Uccaæ puÊatthinagare pÃkÃraæ kÃrayÅ thiraæ Nekagopurasaæyuttaæ sudhÃkammasura¤jitaæ, 3 SamantÃyatacitthiïïa-gambhÅraparikhÃyutaæ Uccapatthaï¬ilopetaæ duppapakhaæsamarÃtihi. 4 Upasampadakammassa gaïapÆrakabhikkhÆnaæ AppabhonakabhÃvena sÃsanaÂÂhitimÃnaso ----------- 7.[E.] Nivattiæsu. 8.[A.E.] SunÃrivhaæ [SL Page 335] [\x 335/] ( 5 Anuruddhanarindassa sahÃyassÃtha santikaæ RÃma¤¤avisayaæ dute pesetvà sahapÃbhate 6 Tato ÃïÃpayitvÃna piÂakattayapÃrage SosÅlÃdiguïÃvÃse bhikkhavo therasammate 7 Te uÊÃrÃhi 1 pÆjÃhi pÆjayitvà narissaro Pabbajjà upasampattÅ kÃrayitvà anekaso 8 PiÂakattaya¤ca bahuso kathÃpetvà savïïanaæ laÇkÃyo'sakkamÃnaæ so jotayÅ jinasÃsanaæ. 9 PuÊatthinagarassanto padesasmiæ tahiæ tahiæ VihÃre kÃrayitvÃna bahuke sumanohare 10 Bhikkhavo tattha vÃsetvà nikÃyattayavÃsino Paccayehi uÊÃrehi santappesi catuhipi. 11 PhaÊikatthamhakavÃru 2 - pÃkÃraparikhÃyutaæ Pa¤cabhumakapÃsÃda pavareno'pasobhitaæ 12 SamantÃvÃsapantÅhi subhÃhi suvirÃjitaæ NirÃkiïïamasambÃdha - parabhÃsurakopuraæ 3 13 VihÃraæ kÃrayitvÃna vatthuttayaparÃyaïo NikÃyattayavÃsissa bhikkhusaÇghassa'dÃsi so. 14 SaÇghassa pÃkavaÂÂatthaæ raÂÂhaæ datvÃ'ÊisÃrakaæ Sakalaæ tantivÃsÅhi nettikehi saheva so 4 15 NekasatÃni bhikkhÆnaæ vÃsayitvÃna tattha so Satataæ sampavattesi uÊÃraæ catupaccayaæ. 16 DÃÂhÃdhÃtugharaæ cÃru kÃrayitvà mahÃrahaæ DÃÂhÃdhÃtussa niccaæ so mahÃmahamakÃrayi. 17 GaïasaÇgaïikÃ'peto paccahaæ dhammasaægaïiæ Parivattesi so pÃto sutdare dhammamandire. 18 NaccÃdigandhamalÃdinekapÆjampavattiya Sirena saddhÃsambandho sambuddhamabhivandati. 19 JambudÅpÃgata cÃgasÆro so bhuvirisÆrayo 5 Tappesi dhanadÃnena dÃnÅye nekaso vibhu. ----------- 1.[A.E.] TehuÊÃrÃhi. 2. [A.] PhaÊakatthambhato cÃru. [E.] PhaÊakatthamambhakacÃru. 3. NarÃkiïïa (sabbesu.) 4.[A.E.] Ca. 5. BhurisÆrayo (sababesu.) "BhusurÃ"ti brÃhmaïÃ. [SL Page 336] [\x 336/] ( 20 SaddhammakathikÃnaæ so pÆjà katvÃna nekaso DesÃpesi ca saddhammaæ sadà dhammaguïe rato. 21 Tikkhattuæ so tulÃbhÃradÃnaæ danesu dÃpayÅ. Uposathaæ copavasi suvisuddhamuposathe. 22 Adà daï¬issaraæ dÃnamanusaævaccharaæ vÅbhu. PiÂakattayaæ likhÃpetvà bhikkhusaÇghassa dÃpayi. 23 MahagghamaïimuttÃdiratanÃni sa pesiya JambudÅpe mahÃbodhiæ nekakkhattumapÆjayÅ. 24 KaïïÃÂabhumipÃlena coÊara¤¤Ã ca pesità DÆtà mahantamadÃya païïÃkÃramidhÃgatà 25 Addasaæsu mahÅpÃlaæ tato so tuÂÂhamÃnaso Tesaæ ubhinnaæ dÆtÃnaæ kattabba sÃdhukÃriya 26 Tesu Ãdo'va kaïïÃÂadÆtehi saha pesayi DÆte sakÅye kaïïÃÂanikaÂaæ sÃrapÃbhate. 27 Attano visayaæ patte coÊo sÅhaladÆtake Sahasà kaïïanÃsÃsu pÃpayiæsu virÆpataæ 6 28 SampattavippakÃrà te idhÃgantvÃna rÃjino Kathayiæsu tadà sabbaæ coÊena katamattani. 29 UdadÅpitÃbhimÃno so sakalÃmaccamajkjhago AvhÃya dÃmiÊe dÆte iti colassa sandisi: 30 "Senaæ vinÃ'ca ekasmiæ dÅpe namajjhe mahaïïave BÃhÃbalaparikkhà và hotu no dvandayuddhato. 31 Balaæ sannayha sakalaæ rajje tuyhaæ mamÃ'thavà TavÃbhimatadesamhi saÇgÃmo và karÅyataæ. 32 Mayà vuttakkameneva vattabbo vo janÃdhipo" Iti vatvÃna te dÆte itthÃlaÇkÃramaï¬ite 33 Vissajjiya lahuæ coÊamahÅpÃlassa santikaæ Tato senaÇgamÃdÃya anurÃdhapuraæ gami. 34 MattikÃvÃÂatitthe ca mahÃtitthe ca pesayÅ CoÊaraÂÂhaæ'va gantvÃna yujjhituæ dve camÆpati. ----------- 6.[A.] Potthake natthÅ [SL Page 337] [\x 337/] ( 35 SajjentesucamÆpesunÃvÃpÃtheyyakÃni ca YuddhatthÃya balaæ coÊaraÂÂhapesanakÃraïà 36 Tadà tiæsatime vasse veÊakkÃrasanÃmakà BalakÃyà tahiæ gantumanicchantà virodhino 37 MÃretvÃna ubho senÃnÃthe mattagajà viya Samantato vilumpiæsu puÊatthipuramuddhatÃ. 38 Puttehi tÅha sahitaæ rÃjino va kaïÅyasiæ Gaïhitvà sahasà rÃjapÃsÃdaæ cÃpi jhÃpayuæ. 39 RÃjà nikkhamma khippaæ so gantvà dakkhiïapassakaæ Sele vÃtagirivhasmiæ sÃraæ bhaï¬aæ ÂhapÃpiya 40 VÅrabÃhuparÃjena sÅhavikkamasÃlinà Mahatà ca baloghena samantà parivÃrito 41 PuÊatthipuramÃgamma vattento dÃruïaæ raïaæ. PalÃpesi khaïeneva balakÃye samÃgate. 42 MÃritÃnaæ camÆpanamaÂÂhisaÇghÃÂadhiÂÂhitaæ Parikkhipitvà citakaæ veribhute balÃdhipe 43 BandhayitvÃna khÃïumhi pacchÃbÃhaæ subandhanaæ Parito vipphurantÅhi aggijÃlÃhi jhÃpayÅ. 7 44 GhÃtetvà tattha mÃnÅnaæ gÃmÃni dharaïÅpati AkÃsi laÇkÃvasudhaæ sabbathà vitakaïÂakaæ. 45 Yujjhituæ saha coÊena rÃjà attakatÃvadhiæ Anatikkamma so pa¤cacattÃÊÅsamhi vacchare 46 Sannaddhaæ balamÃdÃya gantvà sÃgarapaÂÂanaæ 8 TassÃ'bhigamanaæ passaæ ka¤cikÃlaæ tahiæ vasaæ 47 AnÃgatattà coÊassa tassa dÆte visajjiya PunÃgantvà vasÅ rÃjà puÊatthinagare ciraæ. 48 MahÃheÊiya-reheru 9 - mahÃdattikanÃmikà KaÂunnarupaï¬avÃpÅ 10 kallagallikanÃmikà 11 49 Eraï¬agallavÃpÅ ca dÅghavatthukavÃpikà Maï¬avÃÂakavÃpÅ ca kittaggabodhipabbatà ----------- 7. [E.S.] JhÃpiya. 8.[A.] Pattanaæ. 9.[A.] Sareheru. 10.[D.] KaÂinnara 11. [E.] Kalahagallika. [SL Page 338] [\x 338/] ( 50 ValÃhassa-mahÃdÃragalla-kumbhÅlasobbhakà PattapÃsÃïavÃpÅ ca vÃpÅ ca kÃïanÃmikà 51 Età ca'¤¤Ã ca so chinnamariyÃda vÃpiyo bahÆ BandhÃpesi sadà dÅnasatte baddhahitÃsayo. 52 Bhumindo kandarÃ-gaÇgà nadÅsu ca tahiæ tahiæ Subhikkhaæ kÃrayÅ raÂÂhaæ bandhetvÃ'varaïÃni so 52 BandhÃpevona so chinnaæ kilavatthukamÃtikaæ VÃrÅhi paripÆresi maïihÅrakavÃpikaæ. 54 VihÃrÃ'bhayacÃrittabhediniæ mahisiæ sakaæ ParihÃre sabbasocchijja 12 gÃhayitvà galamhi taæ 55 Puramhà bahi kÃretvà mahÃsaÇghaæ khamÃpiya, PakÃsesi ca lokassa saÇghagÃracamattano. 56 MahÃgÃme nikÃyÃnaæ nitaye coÊanÃsite DhÃtugabbhe ca bandhesi thÆpÃrÃmadvaye'pi ca. 57 MÃtuyÃ'ÊÃhaïaÂÂhÃne tatheva pitunopi ca Akà pa¤camahÃvÃse tathà budalaviÂÂhiyaæ. 58 Paï¬avÃpi ca pÃÂhÅno rakkhacetiyapabbato Tatheva maï¬alagiri madhutthalavihÃrako 59 Uruvelavhayo devanagare ca vihÃrako MahiyaÇgaïavihÃro ca sitalaggÃmaleïakaæ. 60 JambukolavihÃro ca tatheva girikaï¬ako KurundiyavihÃro ca jambukolakaleïakaæ 61 BhallÃtakavihÃro ca tatheva paragÃmako KÃsagallavhayo candagirivhayavihÃrako 62 VelagÃmivihÃro ca mahÃsenavhagÃmake 13 VihÃro cÃ'nurÃdhamhi pure bodhigharaæ tathà 63 Icceva'mÃdayo neke vihÃre ca bahÆ vibhu PaÂisaÇkhari jiïïe so gÃme cÃ'dà visuæ visuæ. 64 SamantakÆÂaselaÂÂhaæ munindapadala¤chanaæ PaïÃmatthÃya gacchantà manussà duggama¤jase 65 Sabbe ma kilamattu'ti dÃnavaÂÂÃya dÃpayÅ SÃlikkhettÃdisampannaæ giÊÅmalayanÃmakaæ. ----------- 12. [A.] Sa occhijja. 13. [A.] GÃmako. [SL Page 339] [\x 339/] ( 66 KadalÅgÃmamagge va hÆvaraÂÂha¤jase tathà GÃme datvÃna paccekaæ sÃlÃyo vÃpi kÃrayi. 14 67 "AnÃgate taæ bhupÃlà mà gaïhantu"ti lekhiya AkkharÃni silÃtthamhe patiÂÂhÃpesi bhumipo. 68 GÃmaæ antaraviÂÂhi¤ca tathà saÇghÃÂagÃmakaæ* Sirimaï¬agallÃrÃma¤ca 15 Ãdà so lÃbhavÃsinaæ. 69 VanajivakabhikkhÆnamadà 16 so catupaccaye. BandhÆnampi ca so tesaæ bhogagÃme padÃpayÅ. 70 PÃvÃraggikapallÃni vividhe osadhepi ca SÅte utumhi bahuso bhikkhusaÇghassa dÃpayÅ. 71 Adà sabbaparikkhÃre parikkhÃre tathÃÂÂha so 17 NekavÃresu sakkaccaæ bhikkhusaæghassa buddhimÃ. 72 SaÇghassa pÃkavaÂÂatthaæ bhikkhÆnaæ lÃbhavÃsinaæ VeyyÃvacaccakarÃna¤ca pÆjetuæ cetiyÃdikaæ 73 Padinna pubbarÃjÆhi ye gÃmà rohaïe bahÆ Tepi sabbe anÆne so yathÃpubbaæ Âhapesi ca. 74 AdÃsi pÅÂhasappÅnamusahe balino balÅ Bhattaæ cÃ'dÃsi so kÃkasonÃdÅnaæ dayÃparo. 75 AdÃsi nekakÃveyyakÃrakÃnaæ mahÃkavi Saddhiæ paveïigÃmehi vittajÃtamanappakaæ. 76 RÃjÃmaccÃdiputtÃnaæ siloke racite suïaæ YathÃnurÆpaæ pÃdÃsi dhanaæ tesaæ kavissaro. 77 AndhÃnaæ paÇgulÃna¤ca gÃme cÃ'dà visuæ visuæ. NÃnÃdevakulÃna¤ca dinnapubbaæ na hÃpayÅ. 78 Patthivo so kulitthÅnamasanÃthÃnaæ yathÃrahaæ VidhavÃnamadà gÃme bhatta-acchÃdanÃni ca. 79 RÃjà sÅhaÊakÃveyyakaraïe so mahÃmati Aggo sÅhaÊakÃveyyakÃrakÃnamahosi ca. 18 80 Subhe baddhÃdaro baddhaguïavhayavihÃrake Bandhesi uparÃjà so cetiyaæ coÊanÃsitaæ. ----------- 14.[A.] KÃriya. 15.[E.] Sirimaï¬agallagÃmaæ ca. 16.[A.] VannajÅvaka [E.] VantajÅvaka. 17.[E.] AÂÂhaso. 18.[S.] So. * AÇguÊugama(?) [SL Page 340] [\x 340/] ( 81 MuttavÃhÅ tato tassa vihÃrapavarassa so Datvà gÃmavare niccaæpÆjÃyo sampavattayÅ. 82 Sova tassa vihÃrassa upavÃravanantike BandhÃpesi mahÃvÃpiæ thirÅbhutamahodakaæ. 83 KappÆramÆlÃyatane ra¤¤o dhÅtà yasodharà AkÃresi thiraæ rammaæ mahantaæ paÂimÃgharaæ. 84 SelantarasamÆhasmiæ rÃjino rÃjinÅ sakà 19 KÃresi cÃrupÃsÃdaæ vasÃdÃvahamuggataæ 20 85 Tadà neke ca sacivà tassorodhajanÃpi ca SamÃciniæsu pu¤¤ÃnÅ anekÃni anekaso. 86 Evaæ samanusÃsante laÇkaæ laÇkÃnarissare UparÃjà vasaæ nÅto vinÅto ghoramaccunÃ. 87 Tassa kattabbakiccÃni sakalÃni samÃpiya JayabÃhussoparajjaæ 21 bhikkhÆnaæ matiyà adÃ. 88 AthÃdipÃdapadaviæ datvà vikkamabÃhuno GajabÃhÆ'ti vidite tassa jÃte sute tato 89 MahÃmaccehi mantetvà rÃjà puttahitatthiko Rohaïaæ kasiïaæ datvà tahiæ vÃsÃya pesayi. 90 Tato so tattha gantvÃna mahÃnÃgahulaæ puraæ RÃjadhÃniæ karitvÃna tathe vÃsamakappayÅ. 91 Evaæ pa¤¤ÃsavassÃni'ha vijayabhujo vattayitvÃna sammà ùïÃcakkaæ janindo vyapagatakhalanaæ esa pa¤cÃdhikÃni Va¬¬hetvà sÃsanaæ taæ khaladamilahayopadduta¤cÃpi lokaæ Saggaæ lokaæ sapu¤¤appabhavamuruphalaæ passituæ cÃ'ruroha. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæsa LokasÃyanasaægahakaraïo nÃma AÂÂhapa¤¤Ãsatimo paricchedo --------- ----------- 19.[E.] RÃjinà rÃjinÅkatÃ. 20.[E.] PasÃdavhayamuggataæ. 21.[E.@]SsÃparÃjattaæ. [SL Page 341] [\x 341/] ( EkÆnasaÂÂhimo paricchedo. 1 Tadà ra¤¤o'nujà mattà tassà puttà tayo'pi ca MahÃmaccà ca yatayo tathÃyatanavÃsino 2 Sabbe te ÃdipÃdassa rohaïe vÃsato sato AnÃrovÃpayitvÃna bhupÃlamatasÃsanaæ 3 SambhuyamantayitvÃna samÃnacchandataæ gatà Adaæsu yuvarÃjassa laÇkÃrajjÃbhisevanaæ. 4 Oparajje nivesesuæ mÃïÃbharaïanÃmakaæ. KumÃraæ pubbavÃrittamaggaæ laÇghitva te'khilÃ. 5 Tayo'tha bhÃtaro sabbe te mÃïÃbharaïÃdayo JayabÃhumahÅpÃlasahità sahasà tadà 6 MuttÃmaïippabhukaæ ratanaæ sÃrasammataæ Sabbaæ gatthagataæ katvà vÃhana¤ca gajÃdikaæ 7 Sakalaæ balamÃdÃya puÊatthinagarà tadà Khippaæ taæ vikkamabhujaæ gaïhissÃmÃ'ti nikkhamuæ. 8 Sutvà pavattiæ sakalaæ imaæ vikkamabÃhu so TÃtassa'ntimasakkÃraæ vidhÃtuæ handa 1 no labhiæ 9 "IdÃni khippaæ gantvÃna puÊatthinagaraæ tahiæ TÃtassÃÊÃhanaÂÂhÃnadassaneneva so ahaæ 10 SokabhÃraæ vinodessaæ mama vetogataæ" iti KatadaÊhavavatthÃno viniggamma tato purà 11 PuÊatthipuramÃgacchaæ ÃdipÃdo'tisÃhaso SattaÂÂhasatasaÇkhena balena parivÃrito 12 AntarÃÊapathe yeva guttahÃlakamaï¬ale GÃme panasabukkavhe disvà senaÇgamÃgataæ 13 Mahantaæ yuddhasannaddhaæ ekavÅro bhayÃtigo Yujjhatvà te palÃpesi khaïeneva disodisaæ. --------- 14 Tayo te bhÃtaro tattha sampattÃvajayà tato AbhimÃnuddhatà khippaæ sannayha balavÃhanaæ ----------- 1.[A.E.] Bhanta. [SL Page 342] [\x 342/] ( 15 ùdipÃdakajambu"ti vissutamhi padesake SaÇgÃmesuæ; parÃjesi bhiyyo yujjhitva so tayo. 16 Tatiyaæ kaÂagÃmasmiæ, kÃÊavÃpyaæ catutthakaæ Pa¤camaæ uddhanadvÃre. ChaÂÂhaæ so paÇkavelake 17 Tehi yuddhaæ karitvÃna gahÅtavijayo sadà 2 PuÊatthipuramÃga¤chi sabhÃmaccaparijjano. 18 Sacintitakkameneva passitvÃÊÃhanaæ pitu ViduritamahÃsoko laddhassÃso pure vasaæ 19 Dukkhe sahÃyabhutÃnamattano so yathÃrahaæ AmaccÃnamadà sabbabhoge ÂhÃnantarehi so. 20 BhaÂÃna¤cÃpi sabbesaæ sahÃyÃtÃnamattano AnurÆpamadà vuttiæ saraæ dukkhasahÃyataæ. 21 MÃïÃbharaïabhupo'pi saddhiæ sesehi bhÃtuhi Karitvà dakkhiïaæ passaæ rohaïa¤ca sahatthagaæ 22 Tato kittissirÅmeghe sa dvÃdasasahassakaæ RaÂÂhaæ datvÃna vasituæ tahiæ yeva samÃdisi. 23 ùïatto bhÃtarà kittissirÅmegho janÃdhipo Gantvà vasi pure tattha mahÃnÃgahulavhaye. --------- 24 SirivallabhanÃmassa kumÃrassÃpi cÃdisi DesamaÂÂhasahassavhaæ datvÃna vasituæ tahiæ. 25 Tatheva so'pi gantvÃna uuddhanadvÃranÃmakaæ GÃmaæ katvÃrÃjadhÃniæ vasanto anusÃsi taæ. 26 Saya¤ca saha senÃya gantvà dakkhiïapassakaæ VÅrabÃhÆti pa¤¤Ãto puÇkhagÃmaæ samÃvasÅ 27 MÃtà ca tiïïaæ bhÃtunaæ jayabahu ca bhumipo Nivasiæsu tadà kittisirimeghassa santike --------- 28 Tato saævacchare'tÅte te mÃïabharaïÃdayo Tena'ttanÅ kataæ yuddhe sabbaæ vikkamabÃhunà 29 DurÃrohaæ 3 mahantaæ taæ parÃjayaparÃbhavaæ Anussarantà bahuso abhimÃnasamunnatà ----------- 2.[S.] Ca. So. 3.[E.] Durussahaæ. [S.] Durugamma. [SL Page 343] [\x 343/] ( 30 "MuddhÃbhisÅttarÃjÆnamekÃkÅ rÃjaraÂÂhakaæ VinÃyamabhisekena kathaæ nÃmÃnubhossati?" 31 Iti issÃparatta¤ca yÃtà saÇgayha sevake BhÅyo sambhuya saÇgÃmakaraïatthÃya nikkhamuæ. 32 Sutvà tavatthaæ dutehi so vikkama bhujo'pi ca Agà tesaæva visayaæ mahÃsenÃpurakkhato. 33 Dese dakkhiïake bodhisenapabbatagÃmake Yujjhitvà te parÃjesi tayo vikkamabÃhu so. 34 "Ripavo'dÃni me sabbe ummulessÃmahaæ" iti PalÃyante'nubandhittha padÃnupadikaæ'va te. 35 Te va duggaæ palÃyiæsu pa¤cayojanaraÂÂhake Khippaæ pÃvekkhi kalyÃïiæ so'pi te gahaïatthiko. 36 VÅro ariyadesiyo 4 vÅradevoti pÃkaÂo PaÊandÅpissaro eko bhusaæ sahasiko tadà 37 Saddhiæ surehi yodhehi mahÃtitthamhi otari "KÃtuæ hathegataæ sakkà laÇkÃdÅpa nti cintiya. 38 So vikkamabhujo sutvà pavattiæ bhubhujo tadà "YÃvatà nÃtra laÇkÃyaæ laddhogÃho bhavissati 39 TÃva ummÆlanÅyo"ti kalyÃïimhà viniggato MahÃtitthamhi mannÃranÃmakaæ gÃmakaæ gato 40 KatvÃna vÅradevo'pi saÇgÃmaæ tena rÃjina AnÅkaÇgÃdayo rÃjaputte dve bhÃtaro'pi ca 41 SenÃdhinÃyakaæ ceva kittinÃmappakÃsitaæ GhÃtevo sahasà vÅrasammate ca bahÆ jane 42 GÃhevo jÅvagÃhaæ so rakkhaka¤ca 5 camupatiæ Sabalaæ taæ parÃjetvà anubandhi padÃpadaæ. 43 PalÃyamÃno so bhÅto ÃgantvÃna nijaæ puraæ HatthasÃraæ samÃdÃya koÂÂhasÃraæ gato lahuæ. 44 Pacchato pacchato vÅradevo tamanubandhiya ùgantvÃna pure vÃsaæ katipÃhaæ vidhÃya so ----------- 4.[E.] AriyadesÅ so 5.[S.] RakkhanÃmaæ. [SL Page 344] [\x 344/] ( 45 Gaïhituæ vikkamabhujaæ tattheva turitaæ agà Pesayitvà sakaæ sopi mahantaæ sakalaæ balaæ 46 YujjhÃpetvÃna ghÃtetvà gÃme antaraviÂÂhike KamahÃkaddamaduggamhi vÅradevaæ mahabbalo 47 Abhisekaæ vinà yeva puÊatthinagare vasaæ AkÃsi rÃjaraÂÂhassa pasÃsanavidhiæ vibhu --------48 ApanÅya raïe chandaæ bhÃtaropi tayo tato ùvasiæsu yathÃpubbaæ gantvà raÂÂhaæ sakaæ sakaæ 49 Caturopi mahÅpÃlà yatamÃnà ciraæ tahiæ EkacchattaÇkitaæ kÃtuæ neva sakkhiæsu sabbaso. 50 AnisammakÃrÅbhÃvena kulÅne parihÃpayuæ hapesuæ ca mahantatte hÅne sÃhimate jane. 51 Va¬¬hitaæ nekadhà sammà ra¤¤Ã vijayabÃhunà SÃsana¤ca tathà lokaæ hÃpayiæsu kubuddhino 52 KulÅnÃnaæ manussÃnamabhÃvepi ca tÃdise Dose vittaæ tadÃyattaæ pasayhÃ'vahariæsu ca. 53 PÅÊesuæ sakalaæ lokamuddharantÃ'dhikaæ balaæ UcchÆva ucchÆyante te 6 khÅïakosà 7 dhanesino. 54 UddharitvÃna buddhÃdisantake bhogagamake So vikkamabhujo rÃjà sevakesu samappayÅ. 55 PuÊatthinagare nekavihÃre dhÃtumaï¬ite So'va desantarÅyÃnaæ haÂÃnaæ vasituæ adÃ. 56 Saddhehi pattadhÃtussa dÃÂhÃdhÃtuvarassa ca PÆjanatthÃya dinnÃni maïimuttÃdikÃni ca 57 VandanÃgarukappÆraæ suvaïïÃdimayà bahÆ PaÂimÃyo ca acchijja yathakÃmaæ vayaæ nayÅ. 58 SÃsanassa ca lokassa kriyamÃnamupaddavaæ Passantà bahuso tasmiæ tadà nibbinnamÃnasà 59 AÂÂhamÆlavihÃresu yatayo garusammatà PaæsukÆlikabhikkhÆ ca koÂÂhÃsadvayanissità 60 "Evaæ titthiyatulyÃnaæ sÃsanopaddavaæ bahuæ KarontÃnaæ sakÃsambhà payÃnaæ pavaraæ" iti ----------- 6.[A.] Yantona. 7. [A.E.] KhÅïatosà [SL Page 345] [\x 345/] ( 61 DÃÂhÃdhÃtuvaraæ pattadhÃtumÃdÃya rohaïaæ Gantvà vÃsamakappesuæ phÃsuÂÂhÃne tahiæ tahiæ. 62 Tatheva phÃsuÂÂhÃnesu vippakiïïà tahiæ tahiæ Te kulÅnà nilÅnÃ'va hutvà vÃsamakappayuæ 63 PakkhadvayamahÅpÃlagayhà sÅmÃsu ÂhÃpità SÃmantà a.¥¤ama¤¤ehi karontà bahuso raraïaæ 64 Susamiddhesu nekesu gÃmesu nigamesu ca Aggiæ dentà taÊÃke ca chindantà jalapÆrite 65 NÃsentà sabbathà sabbamÃtikÃvaraïÃni ca Chindantà nÃÊikerÃdi - sopakÃre ca bhuruhe 66 Yathà poraïakaggÃmaÂÂhÃnaæti'pi na ¤Ãyate VinÃsesuæ tatha raÂÂhaæ a¤¤ama¤¤avirodhino 67 Te ca bhumipatÅ gÃmavilopaæ panthamosanaæ Karentà nijacÃrehi Ãcaruæ lokupaddavaæ. 68 KulÅnÃnaæ manussÃnaæ dÃsakammakarÃpi ca Sasamino'tivattantà nissaÇkà vÅtabhitikà 69 HutvÃ'yudhÅyà rÃjÆnaæ abbhantarapavattino Balavantatarà jÃtà laddhaÂhÃnantarà tadÃ, 70 Janà samantakÆÂÃdinekadugganivÃsino Adentà bhumipÃlÃnaæ pubbapaÂÂhapitaæ karaæ 71 RÃjÃïamagaïentà te gatà dÃmarikattanaæ, Sakaæ sakaæ'ca visayamÃvasiæsu samuddhatÃ. 72 Anatthe nicità 8 nÃma parivattanti sabbathà Iti vattabbataæ yeva 9 yÃtaæ laÇkÃtalaæ tadÃ. 73 Evaæ gÃmakabhojakà viya bhusaæ tejovihÅnà sadà Accantaæ vyasanÃtisattahadayà rÃjÃbhimÃnujjhità Niccaæ attaparatthasiddhividhurÃsaÇgà vihÅnÃsayà Sabbe te vihariæsu bhumipatayo cÃrittamaggÃtigÃ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse CaturÃjacariyaniddeso nÃma ekÆnasaÂÂhimo Paricchedo --------- ----------- 8.[E.] Nimitaæ 9. Vattabbataæ neva. 1. [E.] ParÃjaya. [SL Page 346] [\x 346/] ( SaÂÂhitamo paricchedo. 1 Rohaïe nivasitvÃ'va jayabÃhumahÅpati Mittavhà rÃjinÅ ceva tadà kÃlamakaæsu te, 2 SirivallabhajÃyÃ'tha janesi sugalà duve MÃïÃbharaïakaæ puttaæ puttiæ lÅlÃvatimpi ca 3 MÃïÃbharaïabhupÃladevÅ'pi ratanÃvalÅ Mittaæ pabhÃvati¤cÃpi alabhÅ dhÅtaro duve. 4 Passantassa ubho tÃyo dhÅtaro vÅrabÃhuno Tadà mahÃdipÃdassa evaæ Ãsi vitakkitaæ; 5 "LokÃbhisammate sabbabhupÃlatvayamuddhani Visuddhe somamavaæsamhi abhijÃtà mayaæ pana. 6 PihanÅyatarÃkÃrà sabbasattisamuttatà NÃnÃvijjÃsu nipuïà hatthiassÃdisukkhamÃ; 7 TathÃpekÃkinÃve'te tayo vikkamabÃhunà ParÃjayaæ 1 paribhavaæ pÃpità bahuso raïe 8 SÆnuno susamatthassa visodhetumimaæ malaæ Na dissate pÃtubhÃvo; aaho no appapu¤¤atÃ; 9 JanavÃdakiliÂÂhena rÃjattenapi kiæ mama IdÃni visayÃsaÇgaæ hitvà kalyÃïakammasu 10 Appamattassa satataæ netabbà vÃsarÃ'iti, NiyyÃtetvà amaccÃnaæ sabbaæ rajjavicÃraïaæ 11 Tahiæ sattaÂÂhamÃsaæ hi vasaæ rattiyamekada DevarÃjaghare seyyaæ kappesi sÅlasaæyato 2 12 Tato paccÆsakalamhi devaputtaæ mahiddhikaæ VÅcittavatthÃbharaïaæ gandhamÃlavibhusitaæ 13 UÊÃratararÆpena dehobhÃsena attane ObhÃsentaæ asesÃ'sà suriyaæva nabhuggataæ 14 Vadantaæ supine evaæ addakkhi dharaïÅpati "PasÅdassu mahÃbhaga, pÅto bhava mahÅpati, ----------- 1.[E.] ParÃjaya. 2. [E.] Saævuto [SL Page 347] [\x 347/] ( Dha¤¤alaækhaïasampanno icchitatthassa sÃdhako MinÅto lokakuharavyÃpitejoparakkamo 16 ùïabalayasokittibhÃsuro sagguïÃkaro LokasÃsanasaævuddhikaro puttavaro tava 17 Labbhissate mahÃrÃja na cirasseva sampati PuttadÃrÃdhivutthaæ taæ puraæ khippaæ payÃhÅ"ti. 18 PabujjhitvÃna sa¤jÃtapÅtivego'tha rattiyà VibhÃtÃya tato puÇkhagÃmaæ ga¤chi naruttamo. 19 Yathà diÂÂhappakÃrantaæ kathesi supinaæ subhaæ MahesipamukhÃnaæ so amaccÃnaæ mahÅpati. 20 Saddhiæ mahesiyà tattha patthento puttamuttamaæ Vinanto dÃnasÅlÃdiæ suhaæ nÃnappakÃrakaæ 21 Athedivasaæ kÃle paccÆse supine pana Sabbalakkhaïasampannaæ sabbasetammanoharaæ 22 DantÅpotavaraæ dantaæ kaïïe gaïhiya pemato PavisantamivattÃnaæ seyyÃgambhaæ mahesiyà 23 Sampassiya pabujjhitvà uÂÂhÃya sayanà varà Sa¤jÃtapÅtipÃmojjavegapÅïitamÃnaso 24 TÃyaæ velÃyamevÃsu seyyÃgambhaæ mahesiyà Pavissa supinaæ tassà yathÃdiÂÂhaæ pakÃsayi. 25 "Ahampi tÃdisaæ hatthipotakaæ sayanaæ mama Padakkhiïaæ karitvÃna Âhitaæ soï¬e samÃdiya 26 ùka¬¬hitvÃna sayanaæ samÃropiya pemato ùliÇgiæ supinamhÅ"ti devÅ vÃpi tamabravÅ. 27 Ubho te a¤¤ama¤¤assa diÂÂhamevaæ pakÃsiya UÂÂhÃpesuæ pahaÂÂhÃva vÅtaniddÃruïaæ tadÃ. 28 Tato pÃto upaÂÂhÃtumupayÃtaæ purohitaæ Nemittike ca pucchiæsu suïitvà te pamodità 29 "Na cirasse'va puttassa dha¤¤alakkhaïasÃlino Uppattiyà avassaæ'va bhavitabba"nti kittayuæ. --------- [SL Page 348] [\x 348/] ( 30 Naæ suïitvà amaccà ca tathà nagaravÃsino Avindaæsu janindo va sabbe pÅtimahussavaæ. 31 Tato paÂÂhÃya sotthÃnaæ patthayaæ patthivo bhusaæ BhikkhusaÇghena bahÆso bhaïÃpesi parittakaæ. 32 MaïimuttÃdikaæ cittaæ mahagghamanuvÃsaraæ Pariccaji dÃnamukhe yÃcakÃnamanekaso. 33 PurohitÃdivippehi vedavedaÇgavi¤¤Æhi VattÃpesi ca homÃdividhÃnaæ sotthisammataæ. 34 SuvinaÂÂhe vihÃre ca dhÃtugabbhe ca vÃpiyo Jiïïà ca paÂisaÇkhattuæ yojayÅ rÃjakammike. 35 Dinaæ nayante kalyÃïakammene'vaæ narissare Na ciraæ 3 saïÂhahi gabbhavaro kucchimhi deviyÃ. 36 Tato'vagamma taæ haÂÂhapahaÂÂho so narissaro Mahantaæ deviyà gabbhaparihÃramadÃpayÅ. 37 Paripakkagabbhà devÅ kamena janayÅ sutaæ Samaye bhaddanakkhattamuhuttenÃ'bhilakkhite. 38 Suppasnà asesa va disÃyo taæ khaïe ahÆ; SamÅraïa va vÃyiæsu sugandhimudusÅtalÃ. 39 DantÅnaæ ko¤canÃdena hayÃnaæ hesitena ca RÃjaÇgaïaæ tadà jÃtaæ mahÃkolÃhalÃkulaæ. 40 AccherÃtisaye evaæ pÃtubhute anekadhà Disvà taæ vimbhayappatto mÃïÃbharaïabhupati 41 Sutvà nijassa puttassa tada sa¤cÃtasÃsanaæ Amatena'bhisittova pÅtipuïïamanoratho 42 MocÃpetvà tadà kÃrÃghare baddhe bahÆ jane DÃnaæ uÊÃraæ samaïabrÃhmaïÃnaæ padapayi. 43 Amaccapamukhà cÃpi janà puranivÃsino KadalÅtoraïÃdÅhi rÃjadhÃnimanekadhà 44 AlaÇkaritvà sakalaæ sumaï¬itapasÃdhità Chaïaæ mahantaæ vattesuæ katipÃhaæ manoramaæ. ----------- 3.[E.] Na cirassaæ [SL Page 349] [\x 349/] ( 45 Vede vuttavidhÃnena jÃtakammÃdikaæ vidhiæ Sabbaæ samÃpayitvÃna kumÃrassÃ'vanÅpati 46 PurohitÃdayo vippe tato lakkhaïapÃÂhake ùïÃpetvÃna sakkÃrasammÃnavidhipubbakaæ 47 Niyojesi kumÃrassa lakkhaïÃnaæ paÂiggahe. SÃdhukaæ sakalaæ tassa hatthapadÃdilakkhaïaæ 48 UpadhÃriya mahÃmacca-gaïamajjhagatassa 4 te RÃjino deviyà cÃpi pakÃsesuæ pamoditÃ: 49 "LaÇkÃdÅpaæ ÂhapetvÃna jambudÅpatalampi va EkacchattaÇikitaæ katvÃnubhottuæ nipuïo" iti. 50 Te santappiya bhogehi bhiyyo pucchittha sÃdaraæ "SandissamÃnaæ yaæ ki¤ci ariÂÂhaæ atthi natthi" ti. 51 "DighÃyuko kumÃro'yaæ ki¤ca pa¤¤Ãyate vata JanakÃriÂÂhayogo"ti te mahÅpatino'bravuæ. 52 TassÃrijanasammaddipatÃpabhujayogato Se parakkamabÃhu'ti anvatthaæ nÃmamaggahÅ 53 Kaïïavedhamaha¤ceva annupÃsanamaÇgalaæ 5 KÃrÃpiya vidhÃna¤¤u yathÃvidhimasesato 54 Ra¤¤o vikkamabÃhussa saputtuppattisÃsanaæ Vattuæ sadÆte pesesi puÊatthinagaæ tadÃ. 55 Tehi so bhÃginyessa mahÃbhÃgattanampi ca JanakÃriÂÂhayoga¤ca sutvà vikkamabÃhu so 56 "Dha¤¤aæ vijayarÃjÃdirÃjamÃlÃya nÃyakaæ Maïiæva bhÃsuraæ mayhaæ bhÃgineyyaæ janesi so; 57 HÃni nayà kÃci satataæ yathà tassa na hessati, Tathà mamantike yeva kumÃro ettha va¬¬hataæ; --------- 58 Aladdhaæ labhituæ lÃbhaæ laddhaæ ca parirakkhituæ Sabbathà na samattho'yaæ putto gajabhujo mama. 59 SÆrabhÃvÃdiyutto'pi mahindavhaparo 6 suto NihÅno namÃtugottena; na rajjassaraho mama. ----------- 4.[A.] SÃmaccagaïa. 5.[E.] AnnapÃsana. 6.[A.] Mahindavbho. [SL Page 350] [\x 350/] ( 60 Phitassa vittajÃtena nekaso sa¤citename Rajjajassa bhÃgineyyo'va kÃmaæ bhÃgÅ bhavissati.7 61 Iti pesesi dÆte so Ãnetuæ taæ kumÃrakaæ KumÃrÃbharaïaæ datvà sesaæ sÃra¤cupÃyanaæ. 62 Sabbaæ dÆtamukhà sutvà vÅrabÃhu mahÅpati "Tasse'taæ vacanaæ yuttaæ vuttamme hitabuddhiyÃ; 63 TathÃpi ca nijÃriÂÂhappatikÃratthamÅdisaæ Orasaæ puttaratanaæ pesetuæ nÃ'nurÆpakaæ. 64 Ka¤ca tattha kumÃramhi nÅte vikkamabÃhuno Pakkho laddhamahÃvÃtabalo viya hutÃsano 65 Accuntatena namahatà tejasà sa¤jalissati; HÃnireva vatamhakaæ mahatÅ hessate 8 bhusaæ. 66 Iti hatthe gatÃnaæ so dutÃnaæ tanayaæ sakaæ Apesetvà visajjesi pasÃdiya dhanena te 67 SaputtadÃrehi samaggavÃsaæ NarÃdhinÃtho nivasaæ tahiæ so Tibbena phuÂÂho mahatà gadena Rajjena saddhiæ vijanahittha dehaæ. ItÅ sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahavaæse KumÃrodayo nÃma yÃÂÂhitamo paricchedo --------- EkasaÂÂhitamo paricchedo. 1 Sutvà dve bhÃtaro a¤¤e jeÂÂhassoparatiæ tadà Khippaæ saraÂÂhà Ãgamma kÃresuæ antimaæ vidhiæ. 2 Atha kittissimegho raÂÂhaæ jeÂÂhassa bhÃtuno AttÃdhÅnaæ karitvÃna Ãmantiya kaïiÂÂhakaæ 3 Datvà raÂÂhadvayaæ a¤¤aæ vatthuæ tattheva Ãdisi. So'pi jeÂÂhassa bhÃtussa vacanaæ sampaÂicchiya 4 SamadÃya kumÃra¤ca devi¤ca ratanÃvaliæ DhÅtaro dve ca gantvÃna mahÃnÃgahulaæ 1 puraæ ----------- 7. [A.E.] Bhavissatu. 8.[A.@]HassatÅ. 1.[A.] MahanÃgakulaæ. [SL Page 351] [\x 351/] ( 5 Samaggà nivasaæ tattha kumÃrassa sikhÃmahaæ KÃretvà parihÃrena va¬¬hesi mahatà sadÃ. 6 Tato so deviyà jeÂÂhadhÅtaraæ mittanÃmikaæ DÃtukÃmo saputtassa sahÃmaccehi mantayÅ. 7 "KÃliÇganvayasambhutà pÃyena khalu bhumipà SÃmibhÃvaæ gatà asmiæ laÇkadÅpamhi bhuyaso 8 KÃliÇgagottasamabhuta - gajabÃhussa dÃtave GuÊharÆpena devÅ'yaæ yadi peseyya dhÅtaraæ 9 Hiyyo 2 vivÃhasambaddho balavà 3 so bhavissati. Mayhaæ eso nirÃlambo putto hehiti sabbathÃ; 10 Tasmà me sÆnuno esà dÃtuæ yuttà kumÃrikÃ; Evaæ sati vatamhÃkaæ va¬¬hi ye'va siyÃ"iti. --------- 11 DevÅpi sutvà taæ sabbamÃdiccanvayamaï¬anà Sabbathà namanicchantÅ idamÃha mahipatiæ: 12 "Ghatetvà sakale yakkhe kumÃro vijayavhayo LaÇkÃdipamimaæ'kÃsi manÆssÃvÃsakaæ 4 sadÃ; 13 Tatoppabhuti amhÃkaæ ghaÂesuæ vijayanvayaæ KÃliÇgavaæsajeheva sambandhaæ katva pubbakaæ 5; 14 A¤¤abhupÃlasambandho sutapubbopi natthi no Somavaæsasamubbhute Âhapetvà dharaïissare. 15 Tuyhaæ jÃto'ti amhÃkaæ sambandho so kathaæ siyà AriyanvayasambhÆtakumÃrena sahÃ'munÃ? 16 Evaæ so deviyà tÃya nekaso vÃrayantiyà Pasayha sakaputtassa taæ kumÃrimadÃpayi. 17 So anekaguïodÃrabhariyÃnugato tato Ra¤jayanto jane sabbe janakassa'ntike vasi. 18 EkavÅsativassÃni rajjaæ vikkamabÃhu so Anubhotvà yathÃkammaæ kÃyabhedà gato paraæ. 19 Tato gajabhujo phÅtaæ sampannabalavÃhanaæ Rajjaæ hatthÃgataæ katvà puÊatthinagare vasÅ. ----------- 2. [E.] BhÆyo. 3.[E.S.] Balavanto. 4.[A.E.] VÃsataæ. 5. [A.] Katapubbakaæ. [SL Page 352] [\x 352/] ( 20 Tato kittisirÅmegha - sirivallabhabhumipà Vuttantametaæ vi¤¤Ãya evaæ samanucintayuæ: 21 "Tassa vikkamabÃhussa vuddhabhÃvena nekadhà MÆlarajjÃdhipaccaæ taæ amhaæ nindÃkaraæ na hi; 22 Tadattajassa bÃlassa mÆlarajjaæ pasÃsato Upekkhaïaæ panamhÃkaæ nevÃnucchavikaæ vata. 23 Ne'so yÃva vasarajjamhi baddhamÆlo bhavissati Pasayha tÃva taæ rajjaæ vaÂÂati gaïhituæ" iti. 24 VeÊakkÃrabalaæ sabbaæ hinndiæsu dhanadÃnato hapetvà sevake keci tassabbhantarike tadÃ. 25 GajabÃhumahÅpÃle virattà raÂÂhavÃsino Ubhinnaæ rÃjunaæ dute pesayuæ nekaso tato 26 "Rajjaæ sÃdhetvà dassÃma ekÅbhÆtà mayampana; UpatthambhakabhÃvo'va kÃtabbe kevalaæ"iti. --------- 27 Tato dve bhÃtukà senaæ sakaæ sannayha vegasà Ubhato mukhato tassa raÂÂhamajjhamupÃgamuæ. 28 Pahiïiæsu ca te dÆte; tato gajabhujavhayo BhumipÃlo nijÃmacce sannipÃtiya mantayÅ: 29 VeÊakkÃrabalaæ sabbamujupaccatthikaæ ahÆ; RÃjÃno dve ca no raÂÂhaæ saÇgÃmatthamupÃgatÃ. 30 PaÂhamaæ tesu pakkhassa ekassa balino bhusaæ MukhabhaÇge kate khippaæ tato a¤¤e susÃdhiyÃ" 31 Iti nicchiya senaÇgaæ sabbamÃdÃya attano SirivallabharÃjabhimukhaæ yuddhÃ'yupÃgami. 32 SirivallabharÃjÃpi saÇgÃmamatihiæsanaæ PÃto paÂÂhÃya sÃyaïhakÃlaæ yÃva pavattayaæ 33 Asakkuïanto'bhibhavaæ vidhÃtuæ tassa ka¤cipi Tato'va so nivattitvà sakaæ raÂÂhaæ gato lahuæ. 34 GajabÃhussa gokaïïasativena parÃjito Agà raÂÂhaæ sakaæ kittisirimegho'pi bhupati. 35 GajabÃhunaritdopi saÇgÃme tamhi ki¤cipi ParihÃnimasampatto punÃ'gamma purantikaæ [SL Page 353] [\x 353/] ( 36 BalanÃthe 6 viniggayha sÃparÃdhe bahu balÅ RaÂÂhaæ vupasametvÃna pÃvekkhi nagaraæ sakaæ. 37 RaÂÂhe sake sake yeva tatoppabhuti bhumipà A¤¤o¤¤amittasambandhaæ vidhÃya vihariæsu te. --------- 38 Tato parakkamabhujo dharaïÅpÃlanandano MedhÃvÅ nekasippesu sikkhamÃno susÃdhukaæ 39 VicÃrakkhamapa¤¤attà kiccÃkiccesu nekaso AccuÊÃrÃsayattà ca mahÃbhÃgattanena ca 40 Attano mÃtubhaginÅsahavÃsasukhamhi ca AlaggamÃnaso nekabÃlakÅÊÃrasesu ca 41 "SÆrabhÃvadisaæyuttà rÃjaputtà tu mÃdisà Paccante Ådise dese kathannÃma visissare. 42 JÃtadesaæ'va me dÃni yuvarÃjÆpabhogiyaæ GamissÃmi"ti nigga¤chÅ tamhà parijanatthito. --------- 43 Kamena santikaæ saÇkhanÃyakatthalisa¤¤ino GÃmassÃgà tahiæ; kittisirimegho nisamma taæ 44 AbhÃvà rajjadÃyada - samÃnassa'trajassa me EkÃkÅ'hanti yo cittasantÃpo santataæ gato, 45 JeÂÂhaæ'va bhÃtarammayhaæ taædehapaÂibimbakaæ DaÂhumme satataæ pu¤¤aæ mahantamuditaæ 7 ti ca 46 PÃmujjavegavasago nagaraæ taæ mamanoharaæ AalaÇkÃrÃpayitvÃna toraïÃdÅhi nekadhà 47 Gantvà paÂipathaæ yeva baloghaparivÃrito Narindo tithinakkhattavisese subhasammate 48 Ana¤¤asÃdhÃraïataæ sampattehi guïehi ca Lakkhaïehi ca sabbehi kalyÃïehi susaæyutaæ 49 Disvà kumÃraæ santuÂÂho ÃliÇgitvÃna pemato Ure katvÃna nacumbitvà matthakamhi punappunaæ 50 Janassa namahato tassa passato locanehi so SantosaassudhÃrÃyo vassÃpente nirantaraæ ----------- 6. [E.S.D.] BalanÃyake. 7.[A.] Pu¤¤amahattamuditaæ, [SL Page 354] [\x 354/] ( 51 Manu¤¤amekamaruyha vÃhanaæ saha sÆnunà BherinÃdena pÆrento disà dasa samantato 52 pavisitvà puraæ tattha alaÇkÃre manorame Dassayante saputtassa pÃvisÅ rÃjamandiraæ. 53 Laddhà tato ka¤cuki - sÆpakÃra 8 VaggÃdineke parivÃrake so NÃnÃguïÃrÃdhitamÃnasassa VasÅ sakÃse pituno sukhena. Iti sujanappasadasaævegatthÃya kate mahÃvaæse SaÇkhatthalipurÃbhigamano nÃma EkasaÂÂhimo paricchedo. --------- DvisaÂÂhime paricchedo. 1 AttanabhimatassÃ'su jatadesassa pattiyà SampuïïamanasaÇkappo dussaÇkappavivajjito 2 VajirarÆpamorupa¤¤Ãbalena gurusantike Lahuæ bahuæ ca gaïhanto sippajÃtamanekakaæ 3 JinÃgamesu nekesu koÂillÃdisu 1 nÅtisu Saddasatthe ca kÃveyye sanighaï¬ukakeÂubhe 4 NaccagÅtesu satthesu hatthisippÃdikesu ca DhanukhaggÃdinekesu satthesu ca visesato 5 PÃrappatto vinÅtatto pitura¤¤o samÃcari AdhippÃyÃnukÆlaæ'va sadà bhattipurassaro. 6 Tadà sadÃdarÃcÃra - guïarÃdhitamÃnaso Piyena viya mittena tena saddhimmahÅpati 7 UyyanajalakÅÊÃdisukhaæ nÃnappakÃrakaæ Anubhotvà sadesasmiæ sa¤caranto tahiæ tahiæ 8 Ekadà saÇkhasenÃdhipatinà daÊhabhattinà SaraÂÂhasÅmÃrakkhÃya yojitena balÅyasà 9 AjjhÃvutthassa badalatthalinÃmassa santikaæ GÃmassÃ'ga¤chi; sutvÃna tamatthaæ dhajinÅpati ----------- 8. [E.D.S.] SÆdakÃra. 1.[E.] KoÂalladisu. [A.] KecallÃdisu. [SL Page 355] [\x 355/] ( 10 GÃmaæ taæ sÃdhukaæ sajju sajjÃpetvà saputtakaæ Paccuggantvà mahÅpÃlaæ païamitvà Âhito tadÃ. 11 PitÃputtà ubho tassa sambhÃsiya piyaæ vaco NekadhÃ'rÃdhità tena taæ gÃmaæ samupÃgamuæ. 12 Tahiæ kativi bhupÃlo vÃsare vÅtinÃmiya Senapatiæ samÃhÆya idaæ vacanamabravÅ; 13 "Putto me'dÃni vayasi Âhito'panayanÃrahe 2 Tasso'panayanaæ kÃtuæ mahepakaraïaæ lahuæ 14 Sajjetabba"ntÅ; taæ sutvà so'pi senÃdhinayako SabbÆpakaraïaæ khippaæ maÇgalatthaæ susajjayÅ. 15 SugandhadÅpapupphÃdivatthÆhidivasattayaæ PubbakÃraæ karitvÃna mahantaæ ratanattaye 16 VedikÃcaradakkhehi dvijehi 3 puthuvÅpati SampabhÃvÃnurÆpaæ'va maÇgalaæ taæ samÃpiya 17 ParakkamakumÃrena tena saddhiæ samÃrahi VasantakÅÊaæ mahatiæ sÃmacco kÅÊituæ tadÃ, --------- 18 RÃjà kittisirimegho rohaïe vasato tadÃ. SirivallabhanÃmassa sabhÃtu maraïampi ca 19 MÃïÃbharaïanÃmassa rajjalÃbha¤ca, deviyà Mattaya paÂilÃbha¤ca sirivallabhasÆnuno 20 RohaïÃgatadÆtehi suïitvà sakabhÃtuno KÃlakriya sa¤jÃtasokavegaæ sudussahaæ 21 MattÃya tanayuppattipavattÅsavaïena taæ Vineyya virato tamha vasantasamayussavà 22 NivattetvÃna tattheva senÃniæ saÇkhanÃmakaæ 4 Puttena saha so saÇghatthalinÃmaæ puraæ gami. 23 ParakkamakumÃrena tena saddhiæ tahiæ sukhaæ Vasato tassa bhupassa vassamekamatikkami. 24 MÃïÃbharaïabhupassa devÅ cÃpi pabhÃvatÅ Lahittha dutiyà kittissirimeghavhayaæ sutaæ. ----------- 2. [A.E.] NayanÃrabho. 3.[S.] Vippehi. 4.[S.] SaæghanÃmakaæ. [SL Page 356] [\x 356/] ( 25 Suïitvà ta¤ca so "amhaæ vaæso jÃto mahÃ" iti AhÆ kittisirÅmegho tadà attamane bhusaæ. --------- 26 LaÇkÃdÅpopabhogekahetunà mahata satà AsÃdhÃraïabhutena codito pu¤¤akammunà 27 KumÃro so'tha pitarà piyamitte viya'ttani KarÅyamÃnaæ sasnehaæ mahantaæ co'palÃlanaæ 28 Sacivanamanekesaæ bhayabhattipurassaraæ KuyamÃnamupaÂÂhÃnaæ na ma¤¤anto tiïÃyapi 29 LaÇkÃdÅpamimaæ sabbamekacchattopasobhitaæ Khippaæ kÃretukÃmo so sayaæ iti vicintayi: 30 "Kesa-akkhaka-gÅvaÂÂhi-dÃÂha-pattÃnameva ca Padacetya-mahÃbodhi-sÃkhÃna¤cÃpi satthuno 31 CaturÃsÅtÅsahassÃnaæ dhammakkhandhÃnameva ca SammÃsambuddhakappÃnaæ ÃdhÃrattà ca niccaso 32 ùkarattà ca nekesammaïimuttÃdivatthunaæ Sammatopi visiÂÂhoti dÅpe nÃtimahà ayaæ; 33 Tayo me pitaro bhÆpà mÃtulopi ca sabbathà Ekacchattena vattetumasamatthà vibhajji'maæ 34 Bhu¤jantà ettakeneva katakiccà mayaæ iti Ma¤¤antà vigatacchandÃ'bhisekamhi kulovite 35 RaÂÂhe sake sake yeva isseraæ sampavattayuæ KasikammÃdikaæ gÃmabhojakà viya nissitÃ. 36 Tesu kittisirimeghaæ petteyyaæ me Âhapetva te Agamaæsu yathÃkammaæ sesà bhupatayo tayo. 37 MaccÃnaæ paramaæ Ãyu vate'dÃni parittakaæ BÃlà yuvÃno vuddha ca ime sattÃ'nupubbaso 38 PÃpuïissanti maraïamitÅ'yaæ niyamopi ca Na heva asmiæ lokasmiæ saævijjati kadÃci'pi. 39 Tasmà 5 sarÅrake asmiæ bhaÇgure sÃravajjite HÅÊite sÃdarassÅhi apekkhaæ hitva sabbathà 40 Pihaniyye yasodehe ciraÂÂhÃyimhi sabbadà AmhÃdisehi kattabbo rÃjaputtehi Ãdaro. ----------- 5. [A.] Tasmiæ. [SL Page 357] [\x 357/] ( 41 UmmaggajÃtakÃdÅhu carita¤cÃpi bhumisu 5 Vihitaæ bodhisattena vÅrabhÃvÃdinissità 42 RÃmÃyaïabhÃratadilokiyÃsu kathÃsupi Ramassa vikkama¤ceva tassa rÃvaïaghÃtino, 43 DuyyodhanÃdirÃjÃno hantvà yuddhe pavattitaæ VikkamÃtisaya¤ceva pa¤cantaæ paï¬usununaæ, 44 ItihÃsakathÃya¤ca devÃsuraraïe purà DussantadimahÅpehi kata¤ca caritabbhutaæ, 45 UmmÆlitavato tassa nandavaæsanarissare CÃnakkadvijaseÂÂhassa sutvà buddhibalampi ca 46 SabbanetÃni lokamhi yÃvajjadivasà bhuvi Tesaæ asannidhanepi suppasiddhiæ gatÃni hi. 47 Suladdhaæ jÅvitaæ tesaæ asÃdhÃraïamÅdisaæ CaritÃtisayaæ kattuæ samatthà honti ye bhuvi. 48 JÃyitvà khattavaæsamhi khattavÅravarocitaæ Yadihaæ na karissÃmi mogha me jÃti hessati. 49 Tesamabbhadhikà 6 kÃlasampadà yeva kevalaæ, Mayà te adhikà kinnu pa¤¤ÃdÅhÅti cintiya, 50 PiturÃjà ca me'dÃni pacchime vayasiÂÂhito, yadidaæ pettikaæ rajjaæ mama hatthagatambhave 51 RÃjalakkhivasopena-vetaso me pamÃdato Yathicchita¤ce na bhave; mahatÅ jÃni me bhusaæ. 52 Ettheva nivasanto'haæ carÃpiya sake care Paramaï¬alavuttantaæ jÃneyyaæ yadi tattato 53 Randhaæ paccatthikÃnantu pakÃsetuæ yathÃtathaæ AdhippÃyÃnurÆpaæ me samatthà và na và carÃ; 54 Ye keci'dha janà santi sabbe te mama sammukhà BalÅyattaæ'va sattÆnaæ kathayanti anekaso. 55 "PaccekaraÂÂhasÃmÅhi pitubhupehi tÅhipi EkÅbhuya karitvÃna sattakkhattuæ mahÃhavaæ 56 SÃdhetuæ dukkaraæ raÂÂhaæ bhavatekÃkinà kathaæ Sisuna gaïhituæ sakkà khuddarajjopabhoginÃ? ----------- 5.[A.] BhÆrisu. 6.[E.] MabbhuditÃ.% [SL Page 358] [\x 358/] ( 57 Sukaraæ mÆlabhutassa tassa rajjassa sÃdhanaæ Iti duccantitaæ tuyhaæ duretabbamadaæ" iti. 58 Kaïïe tattasalÃkÃyo pavesentÃ'va nekaso Mahantattaæ kathente'vaæ bahudhà paramaï¬ale. 59 AjÃnataæ yathÃbhutaæ vadantÃnaæ kubuddhinaæ Sabbametaæ vaco jÃtu saddhÃtabbaæ siyà na hi. 60 Lesenekena gantvÃna khippaæ'va paramaï¬alaæ SarÆpaæ tattha ¤assÃmi ahameveti cintayÅ. 61 Yadi me pitubhupÃlo vi¤¤Ãye'taæ vitakkitaæ AbhijÃtassa puttassa vaæsajotikarassa me 62 Gatassa sattuvisayamanattho'pi siyà iti AnukampÃdhiyà mayhaæ gamanaæ vÃrayissati, 63 Manorathassa saæsiddhi sabbathà me na hessati; Tasmà niguÊharÆpena gamanaæ bhaddakaæ iti. 64 LaddhÃna rattiyamathekadinaæ khaïa¤¤u So tÃdisaæ baïamakhÅïatarorÆpÃyo JÃnÃti ne sakapità gamanaæ yathà taæ GehÃ'bhinikkhami tathà caturo kumÃro. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse Paramaï¬alÃbhigamano nÃma dvisaÂÂhimo paricchedo. --------- TisaÂÂhimo paricchedo. 1 NijÃyudhadutÅyassa nikkhamantassa tassa hi Taæ khaïaæ purato ko'pi saÇkhasaddo samuggato. 2 Tato nekanimitta¤¤u kumÃro taæ suïitva so Nipphajjissati saÇkappo khippaæ yeveti modavà 3 Tattha tattha niyuttÃnaæ rakkhakÃnamajÃnataæ Nikkhamitvà purà vÅtahayo sÅhaparakkamo 4 vegena maggaæ gantvÃna pa¤cagÃvutamattakaæ BadalatthalagÃmassa padese nÃtidÆrake 5 GÃmamekamupÃga¤chi piliævatthÆti sa¤¤itaæ JanÃnaæ sananipÃtÃya nijÃnaæ so katÃvadhi [SL Page 359] [\x 359/] ( 6 NijÃgamanato pubbaæ paÂimagge nisÅdituæ PaÂiladdhaniyogÃnaæ kecidevÃgate tadà 7 Tahiæ Âhite so passitvà "ettakà kinnu ÃgatÃ" Iti pucchi kumÃrotha tepi taæ idamabravuæ: 8 "Lokappavattiæ sakalaæ jÃnantenÃpi sÃminà Kimevamuccate; maccubhayaæ kesaæ na vijjati? 9 BÃlatÃnugato 1 sÃmi Âhito vayasi Ådise AjjÃpi hi mukhe tuyhaæ khÅragandho pavÃyati. 10 Na he'vatthi visuæ vittajÃtaæ saÇgahitaæ tava, Tada¤¤Ã vopakaraïasÃmaggÅ neva vijjate. 11 Ciramparicitattehi daÊhaæ sÃrÆÊhabhattihi VinÃ'mhehi siyuæ ke vÃ'nugantÃro janà tuvaæ? 12 Ki¤cÃgatÃnamamhÃkaæ pità tuyhaæ narissaro Karessati idaæ nÃma sabbathà neva ¤Ãyate. 13 AmhÃkamantarÃmagge saÇkho nÃma camÆpati Mahabbalo mahÃvÅro rajjasÅmaæ tamÃvasaæ 14 Paccatthike Âhapetvä¤e; ete katipayà mayaæ A¤¤ama¤¤amhi niyatamÃsaÇikihadayà bhusaæ. 15 Aruïuggamavelà ca samÃsannatarÃdhunÃ" Iti bhÅtiæ pakÃsesuæ paccekaæ hadayassitaæ. --------- 16 Nisamma tesaæ vacanaæ vidhÃya madhuraæ sitaæ VÅtasaÇko kumÃro so mukhÃne'saæ vilokiya 17 "CaritvÃpi mayà saddhimete'ho kalamettakaæ Na jÃniæsu mamaæ sabbe yesaæ hi bhayamÅdisaæ" 18 Iti vatvà bhayaæ tesaæ vinodetumupaÂÂhitaæ SÅhanÃdaæ tadÃ'kÃsi mahantaæ sÅhavikkamo: 19 "TiÂÂhantu mÃnusà sabbe, mayi hatthagatÃyudhe Sakko devanamindo'pi kupito kiæ karissati? 20 BÃloti 2 maæ cintayataæ jÃtà vo kumatÅ'disÅ; ParikkhÅyati tejÃïa 3, na vayo'ti naæ kiæ sutaæ? ----------- 1.[E.] Gate. 2.[E.] BÃlovati. 3.[A.E.] TejÃïaæ [SL Page 360] [\x 360/] ( 21 Ajjeva kÃtumekena kammunà cintitena me SadesaparadesaÂÂhà bhayagattÅ yathà mayi 22 Karissanti, yathÃvedaæ bhayaæ tumhe jahissatha. Tatha rattiyametÃya vibhÃtÃya khaïena me 23 Unnate dassissÃmi buddhi sÃhasavikkame. AnudhÃvati maæ tÃtasene'ti yadi vo bhayaæ, 24 Purato hotha tumheti vatvà te gahitÃyudho SÃhasekaraso vÅro tamhà nikkhamma gÃmato 25 UdayÃcalasÅsaÂÂhaæ jetumÃdiccamaï¬alaæ Aparaæ ravibimbaæva pacchimÃsÃmukhoditaæ 26 TejasÃpasarantena janÃnaæ pavikÃsayaæ Nettambujavanaæ pÃto badalatthalimÃgami. 27 JayasaÇkhassarenÃ'tha 4 senÃnÃtho pabujjhiya Sa¤jatasambhamo ¤atvà rÃjaputtamupÃgataæ 28 Saddhiæ balena mahatà paccuggamma katÃdaro PaïÃmamuvitaæ kattumÃnato vasudhÃtale 29 AmhÃkamesa jÅvanto kiæ nÃmatthaæ karissati MÃretabbo'dhune've'ti passante samukhaæ bhaÂe 5 30 "NevÃ'diÂÂhÃparadhassa maraïaæ purisovitaæ; Vadho virodhe sakka"ti iÇgitena nivÃriya 31 SenÃpatissa so hatthaæ gahetvà sÅhasantibho Bhasanto madhuraæ vÃcaæ tassevÃ'ga¤chi mandiraæ. 32 Atha'ssa gamanaæ ra¤¤Ã bhavitabbamajÃnatÃ; SarÆpaæ yÃva jÃnÃmi tÃvasse'te sahÃgatà 33 Yathà na sahità honti Âhapetabbà visuæ visuæ KumÃro'va mamÃgÃre vasatu'ti vicintiya 34 Tathà senÃpatÅ katvà va¤cetuæ tammahÃmatiæ DassetvÃtithisakkÃraæ ra¤¤o dÆte sa pesayÅ. 35 KumÃro'tha viditvÃna tena taæ va¤canaæ kataæ KattabbametthÃ' katvÃhamudÃsÅno bhave yadi 36 Icchitatthassa nipphatti na me jÃtu bhavissati Aayaæ tÃvÃ'dhunÃ'vassaæ mÃretabbo'ti cintÅya, ----------- 4.[A.] SaækhassanenÃtha. 5.[A.] Passantepi mukhaæ bhave [SL Page 361] [\x 361/] ( 37 SahÃgataæ payojetva ghÃtÃpayi camÆpatiæ. Bhato senÃdhinÃtho'ti mahantaæ khuhitaæ ahu. 38 SenÃnÃthabhaÂo eko sutvà senapatiæ hataæ "MÃraïaæ sÃmino mayhaæ kiæ nimitta" miti bruvaæ 39 NettiæsapÃïÅ sahasà kumÃraæ ÂhÅtamekakaæ AbhidhÃvi sasÃmissa pariccattattajÅvito 40 KumÃrassa mukhaæ disvà vedhamÃno bhayena so Pure ÂhÃtumasakkonto pÃdamÆle tato sayi. 41 "Gaïhathe'ta"nti vacanà kumÃrassa puretaraæ Tasseveko sahacaro bhaÂametaæ vighÃtayi 42 "Niyogaæ me vinà tena kataæ kammaæ na yujjati" Iti daï¬anametassa kÃrÃpesi yathocitaæ. 43 Atha taækÃlasambhuta - saÇkhobhamatihiæsanaæ Bhamukkhipanamattena rÃjaputto samaæ nayi. 45 VÅro yasovaradhano dhitimà kumÃro VÅropakÃracaturo carakittÅsÃro Senindasa¤citamanappadhanaæ bhaÂÃnaæ Sabbaæ visajjayi yatharuciyà gahetuæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse SenÃpativadho nÃma TisaÂÂhimo paricchedo. CatusaÂÂhimo paricchedo. 1 Ajjeva yadi gaccheyyaæ cintitatthassa kÃtave "Bhayà kumÃro yÃto"ti jano'yaæ cintayissati. 2 Nihacca dhajinÅnÃthaæ nisinnamanisamma me Karissati ca yaæ tÃto taæ passÃmi idhaÂÂhito," 3 Iti jÃtÃya cintÃya pavaro dÅghadassinaæ Tattheva vÅtinÃmesi vÅro katipaye dine. 4 SenapatibhaÂà raÂÂhavÃsino ca bahujjanà SenÃpativadhà bhÅtiæ mahatiæ samupÃgatà [SL Page 362] [\x 362/] ( 5 Tato sakasakaÂÂhÃne asakkontà nisÅdituæ Addasaæsu kumÃraæ taæ samÃgamma samantato. 6 VilomavattÅnà tena pituno rÃjasÆnunà SenÃpati mÃrito'ti ma¤¤antà raÂÂhavÃsino 7 "AmhÃdisesu dakkhesu 1 daÊhaæ saærÆÊhabhattisu 2 Santesu balavantesu sÃmino kimasÃdhiyaæ? 8 hite sÃmimhi'daæ rajjaæ tumhÃkaæ pitusantakaæ BÃlo kumÃroti kathaæ petteyyo te'nubhossati? 9 Mayaæ sambhÆya gantvÃna saÇkhanÃthatthaliæ puraæ Sakosantepuraæ rÃjamÃnessÃma pasayha taæ" 10 Iti daÊhapaÂi¤¤Ãya rajjagÃhekatapparà PadavÃrasu¤¤akaï¬aæ nÃmaÂÂhÃnamagaæsu te. 11 KumÃro tattha pesetvà sake katipaye jane ùïÃpetvana te tesu samÃhÆya bhaÂÃdhipe 12 "Mayà pituvirodhena senÃpativadho kato Iti ma¤¤atha mà tumhe; sÃramhena alaæ 3 hi vo. 13 Pitura¤¤o virodhena ne'kantenÃhamÃgato; KattukÃmo rajjabhÃgamattÃdhÅnamimaæ na ca; 14 AmhÃdisÃnaæ puttÃnamathito 4 nÃma kevalaæ AkatvÃ'ppamapi 5 jiïïÃnaæ pitunnaæ sayamappiyaæ 15 KarÅyamÃnama¤¤ehi yehi kehicu'paddavaæ VinivÃriyupaÂÂhÃtuæ nanu sakkacca sabbadÃ? 16 Tumhehi cintitaæ evaæ ki"nti tesaæ vitakkitaæ Vinodetvà mahÃpa¤¤o cintento kiccamuttaraæ 17 "Idheva nivasissÃmi dine katipaye yadi Amhe ubho pitÃputte bhindissanti hi dujjanÃ; 18 VilambametthÃkatvÃna pubbacintitasiddhiyà IdÃni tÃvito gantuæ vaÂÂatÅ"ti vinicchiya 19 SiridevinagÃsannaæ payÃtuæ buddhagÃmakaæ BadalatthaligÃmamhà rÃjaputto'tha nikkhami. ----------- 1.[E.D.] DÃsesu 2.[A.] SÃrÆÊha. 3. [A.] Saærambho mayyalaæ [S.] Saærambhe mÃnalaæ 4.[E.] PuttÃnaæ atthitaæ 5.[A.] KatvÃ. [SL Page 363] [\x 363/] ( 20 Puretaraæ siriyÃligÃmopagamanà tadà Visuæ visuæ palÃyiæsu sametà raÂÂhavÃsino. 21 ParivÃrehattanÅyehi 6 kumÃronugato tadà SusannaddhÃyudho vÅro paÂijji mahÃpathaæ. 22 "KumÃraæ hatasenindaæ palÃyantamupekkhiya PakkhapÃto kato deve bhattadÃyimhi ko nu no" 23 Iti dhuttà katipayà gaïhituæ katupakkamà GacchantamantarÃmagge piÂÂhito'nupatiæsu taæ. 24 Akatvà saÇkamappampi tesu rÃjasuto tadà Sahatthagatakhaggena yujjhitvà te palÃpiya 25 SamÃdÃya sahÃyÃte adiÂÂhaparihÃnike 7 BhayÃtigo mahÃbuddhi buddhagÃmamupÃgami. --------- 26 Dinesu tattha vasato tassa yÃtesu kesuci "GaïhissÃmi kumÃra"nti sametà raÂÂhavÃsino 27 MahÃvegaæ pavassentà 8 saravassaæ nirantaraæ Parikkhipiæsu taæ gÃmaæ saÇgÃmÃrambhasÃdarÃ. 28 "PÃïe pariccajissÃma mayaæ tena'tthambhave" Iti tena sahÃyÃnà bhaÂà bhayasamÃkulà 29 hapetvà rÃjaputtassa chattakhaggadhare jane Ito tato palÃyiæsu rÃjaputtassa passato. 30 SabhaÂe te palÃyante disvà mandaæ vihassa so LaddhÃvakÃso dassetumaccuÊÃraæ savikkamaæ 9 31 "ùyudheneva bhÃyetvà palÃpessÃmi sattavo" Iti khaggaæ disÃhÅti kumÃro sahasà bhaïi. 32 DhÅragambhÅrabhutena tena'ssa vacasà saha JayasaÇkhaddhaniæ sutvà disÃvalayapatthaÂaæ 33 Kesa¤ci sattuvÅrÃnaæ vicchijja patite sire Disvà pubbapalÃtÃpi bhaÂà tassa nivattiya 34 Balaæ nekasahassaæ taæ yujjhitvÃna palÃpiya ParivÃriya thomesuæ kumÃrasseva vikkamaæ --------- ----------- 6.[A.] ParivÃrattanÅyehi 7.[A.] ParihÃniko. 8.[E.D.] PavassantÃ. 9.[A.] Pavikkamaæ. [A.] Parakkamaæ. [SL Page 364] [\x 364/] ( 35 Vasaæ tattha kumÃro'tha gajabÃhussa rajino Gokaïïaæ nagaragiriæ kÃÊavapimadhiÂÂhitaæ 36 ùïÃpiya manovuttiæ tassa ¤Ãtumano sayaæ Lekhahatthaæ manussaæ so sakÅyaæ tattha pesayÅ. 37 Passitvà so'pi taæ païïaæ sirasà sampaÂicchiya VÃcayitvà tato sabbaæ pavatti¤ca vijÃniya 38 PabhÃvÃtisayena'ssa mahatà rÃjasÆnuno Asakkuïeyyaæ ma¤¤anto sÃsanullaÇghanaæ tadà 39 Anapekkho 10 sa bhupÃlabhÃva¤Ãïe ca sabbathà BuddhagÃmamupÃgamma kumÃraæ passi sÃdaro. 40 "MamÃ'gatappakÃraæ taæ pitubhupassa santikÃ, MÃrÃpana¤ca sasà senindassa balÅyaso, 41 PiÂÂhito piÂÂhito sattusenÃyÃnupatantiya Maya kataæ vikkama¤ca suïitvà vimbhayÃvahaæ 42 AnuppÃdiya cittampi sara¤¤e bhavajÃnane Vinà paricayaæ pubbe dÆtasampesana¤ca me 43 DisvÃ'va pesitaæ païïamÃgamma mama dassanaæ Karontena tayà suÂÂhu kata"nti mudito vibhu 44 NÃnÃmahaggharatanÃbharaïaæ sakadhÃritaæ PÃdÃsi sakalaæ tassa saddhiæ gajavarena so. 45 Tato tassa bhaÂÃna¤ca pÃmekkhÃnaæ maharahaæ NÃnÃpasÃdhanaæ datvà mahagghaæ kuï¬alÃdikaæ 46 VÃsagehannadÃnÃdividhinà kanasaÇgahaæ Sacivaæ vissamatthaæ taæ pahiïÅ sabhaÂaæ tato. --------- 47 RattivÃsamupÃgamma tattha so supine tato MÃritaæ 11 viya senindaæ kumÃrassa niyogato 48 Luddehi santhapÃïÅhi mÃraïatthaæ samantato AttÃnaæ co'pararuddhaæ'va disvà maccubhayaddito 49 Vissaæ viravanto'tha seyyate patito bhuvi SakÅyakhaggachattÃdigÃhake cÃ'napekkhiya ----------10.[E.] Anapekkhà 11.[A.] MÃrituæ. [SL Page 365] [\x 365/] ( 50 Bala¤ca sakalaæ hitvà sahayÃtaæ tamattanà Asakkonto vavatthÃnaæ disÃnamapi kÃtave 51 Pavisitvà mahÃra¤¤aæ maggamÆÊho bhamaæ tahiæ PaccÆsasmiæ kÃÊavÃpigÃmamaggaæ vijÃniya 52 Turito'va tato gantvà sakaæ gÃmamupÃvisi. Suïitvà tassa senÃpi nijasÃmiæ palÃyitaæ 53 TÃïama¤¤aæ na passantÅ 12 mahÃbhayavikampità ùyudhÃni'pi tattheva ÂhapetvÃna sake sake 54 SasÃmiko'va sammuÊhà caritvÃ'Âaviyaæ tathà PabhÃtasamaye khippaæ kÃÊavÃpimupÃgamuæ 13 55 PalÃyitappavattiæ taæ suïitvÃssa vihassa so Dine katipaye tattha kumÃro vÅtinÃmayÅ. 56 NÃnÃbhassarasa¤¤ussa sà kathÃ'va tadà ahÆ TassukkaïÂhitavelÃyamukkaïÂhÃnanudakÃraïaæ. --------- 57 Sutvà kiktisirÅmegho pavattiæ sakalaæ imaæ MahÃmacce samÃhÆya saddhiæ mantesi tehi so 58 "KumÃro gÃÊharakkhamhà sacivÃdhiÂÂhità purà Ito nekabhaÂÃkiïïà guÊharÆpena niggato. 59 Tato kehici dhuttehi samÃyÃtehi'to tato 14 EkÅbhuya palÃyitvà janehÃ'kiccakÃrihi 60 Pabalaæ sacicÃnaæ me rajjajamhi dhajinÅpatiæ Hantvà taæsa¤citaæ vittasÃraæ sabbaæ samÃdiya 61 Tato'pi so palÃyanto bahÆ jÃnapade bhaÂe AttÃnamanubandhante tattha tattha nighÃtiya 62 Gokaïïaæ nagaragiriæ gajabÃhussa rÃjino ùïÃpiya vase'kÃsi buddhagÃme vasaæ kira.15 63 UpekkhÃsamayo nÃ'yamasmiæ chiddamhi sattavo SampannabhÃgadheyyena mativikkamasÃlinà 64 SabhÃ'munà kumÃrena kÆÂasandhiæ vidhÃya ce YuddhÃrambhÃya veteyyuæ, mahatÅ jÃni no siyÃ. ----------- 12. [E.S.] PassantÃ. 13.[A.] MupÃgami. 14. Samayanehi te tato (Sabbesu.) 15.[A.E.] Kila. [SL Page 366] [\x 366/] ( 65 YÃva duccintitaæ a¤¤aæ na cintessati tÃva'yaæ Tahiæ gÃme nisinno'va gahetabbo'ti nicachiya 66 AdhikÃriyugaæ senamahindavhasavissutaæ MahÃlÃnaæ tathà devapÃdamulakadÃrakaæ 67 Ete ca'¤¤o ca sacive samÃhuya nijantikaæ "Mayhaæ rajjamhi ye keci santi ÃyudhajÅvino 68 Ete sabbe samÃdÃya khippaæ gantvà pasayha taæ ùnessatha kumÃra"nti vatvà te tattha pesayi. 69 Te sakaæ sakamÃdÃya mahÃsenaæ mahabbalà Vibhattà dasadha'hesuæ siriyÃlasamÅpagà 70 Suïitvà taæ kumÃro'pi Âhatvà duggamhi tÃdise "Dasadhà vibhattamÃyantaæ balaækatvekatomukhaæ 71 UmmulessÃmahaæ khippa"miti mantvà tato lahuæ SaraggÃmamaga vÅro mahatilapadesake 16 72 Amaccà ca "kumÃre ve palÃyitvà tato'pi so Paviseyya mahÃduggaæ desaæ pabbatasaÇkaÂaæ 73 Gahaïaæ dukkaraæ tassa upÃyehi'pi kehici Iti tatrevu'pÃga¤chuæ hutvà te ekato mukhà 74 Taæ suïitvà kumÃro'pi tuÂÂho iÂÂhatthasiddhiyà Aggato'vasaraæ datvà senÃya pavisantiyà 75 Maggesubhosu passesu payojiya sake jane GuÊharÆpe susannaddhe bahavo vÅrasammate 76 Majjhaæ paviÂÂhaæ sakalaæ ¤atvà ripubalaæ balÅ GhÃtÃpesi bahÆ vÅre yuddhopÃyavicakkhaïe. 77 HatÃvasesà janatà sabbathà cha¬¬itÃyudhà Ito tato palÃyittha puna yuddhe nirÃlayÃ. 78 JayÅ tadà rÃjaputto tamhà nikkhamma ÂhÃnato PitucittÃnurakkhatthaæ bodhigÃmavaraæ agÃ. 79 Tattha so nivasaæ vÅro netvà katici vÃsare PiturÃjappayogena yuddhÃya punarÃgataæ 80 Tattheva senaæ bhinditvà palÃpiya tato'pi so LaÇkÃpabbatadesamhi gacchi gÃmaæ raïamburaæ.17 ----------- 16. [A.] MahÃtilaka desake. 17.[E.] Ratamburaæ. [SL Page 367] [\x 367/] ( 81 Sa bhaÂÃnaæ vinodetumaddhÃnadarathaæ tato Nivasanto tahiæ netvà dhÅro katipaye dine 82 "BhaÇgaæ nÅtÃpi'me sabbe nekavÃraæ raïe mayà PiturÃjabhayà yuddhe nirÃsà na palÃyare. 83 Hatthaæ nopetÅ no dugge ÂhitattÃ'yaæ kumÃrako Iti duccintitaæ tesaæ yasmÃdummantinaæ ahÆ; 84 IdÃni ÂhÃnamevesaæ ajjhÃvutthamupeccahaæ Duccintitaæ vinodessaæ tesaæ" iti vicintiya 85 SenÃyÃdhiÂÂhitaæ gacchaæ khÅravÃpikagÃmakaæ Pavissa'mbavanaæ nÃma padesaæ tamadhiÂÂhito 86 Etehi tesaæ vi¤¤Ãtasa¤cÃro tattato sayaæ SÃyaæ nikkhamma taæ gÃmaæ rattiyaæ samupÃgami. 87 TikkhaggapadamÃsajja vatiæ kaïÂakahiæsanaæ Asamatthà pavesamhi aÂÂhaæsu bahi tambhaÂÃ. 88 Sayamaggesaro hetvà vatiæ pÃvisi nibbhayo. GÃmamajjhe Âhito vÅro sakaæ nÃma¤ca sÃvayÅ. 89 AbbhÆtaæ vikkamaæ diÂÂhapubbà te rÃjasÆnuno Sutvà gambhÅranÃdaæ taæ bhayaÂÂà 18 ripavo tadà 90 SammuÂÂhasatino sabbe sakavatthÃyudhesupi SÅhaæ disvÃ'va hariïà pacaliæsu samantato. 91 TappaviÂÂhena maggena pavissa'ssa bhaÂÃpi ca Haniæsu diÂÂhadiÂÂhe va gÃme aggiæ khipiæsu ca. 92 Taæ khaïaæ yeva gantvÃna nÃvÃgirisagÃmakaæ Vissamanto rÃjasuto tattha uÂÂhÃpayÅ'ruïaæ. --------- 93 Amaccà piturÃjassa tamhi tamhi raïe tadà Sabbathà viphalussÃhà 19 mantayiæsu samecca te. 94 "NekasahassasaÇkhaæ taæ balamÃdÃya vegasà GaïhissÃma kumÃranti nijaæ senaæ vinÃsiya; 95 PalÃyantehi sabbehi raïe sabbattha kevalaæ Kataæ tassa kumÃrassa bhusaæ tejopakÃsanaæ; ----------- 18.[E.] BhayaÂÂhÃ. 19.[E.] VipulussÃhÃ, [A.] VipulussÃhaæ. [SL Page 368] [\x 368/] ( 96 Asakaæ pesitaæ ra¤¤Ã sasana¤ca bhayÃvahaæ Ettho'pekkhatamamhÃkaæ bandhÆnaæ natthi jÅvitaæ. 97 Yena kenacu'pÃyena ra¤¤o ÃïÃya siddhiyà UssahamakaritvÃna na yuttaæ kÃlayÃpanaæ. 98 SakapÃïe cajitvÃpÅ samino bhattadÃsino Tosayitvà sabandhÆnaæ pÃlanaæ yeva kÃriyaæ." 99 Iti sahÃsikà sabbe susannaddhamahabbalÃ. 20 CarÃdesitamaggà te mÃrasenÃva nikkhamuæ. 100 DisÃmukhehi catuhi pavisitvÃna gÃmakaæ Samantà uparindhiæsu kumÃrassa gharaæ tato 101 Ussanna-sÅtadesattà rattakambalapÃruto KÅÊamÃno nisinno so kÅÊaæ bÃlavayovitaæ 102 Nigghosena tadà ¤atvà samÃsannatare ripu Adisvà parivÃresu sakesvekampi taæ khaïe 103 CÆÊikaæ daÊhamÃbajjha pÃrutaæ yeva kambalaæ AtigÃÊhaæ nivÃsetvà khaggapÃïÅ vihiæsano 104 Pavissa raïamajjhaæ so kesarÅ viya vÃraïo Akà khaïena te sabbe disantÃbhimukhe dise. --------- 105 KolÃhalena mahatà bhayÃ'ra¤¤aæ paviÂÂhakaæ SaddÃyanto samÃhÆya sahÃyÃtaæ sakaæ janaæ 106 "HitvÃna pitu bhupÃlamidhÃgamanakÃraïaæ KinnÆ'ti jayate saÇkà yà vipakkhassa rÃjino 107 Taæ sabbathà nivattetuæ senindahananÃdikaæ SabbametamalandÃni; gantabbaæ paramaï¬alaæ," 108 Iti gacchaæ tato ÂhÃne porogÃhalikhaï¬ake 21 Mivu¤cÃsiæ karà 22 rattasambandhaæ jalasekato 109 ApanÅya nivatthaæ taæ pÃvÃraæ lohitukkhitaæ Parivattitavattho so'nubhotvà vissamiæ sukhaæ 110 Pitura¤¤o raÂÂhasÅmaæ samullaÇghiyupÃgami GajabÃhussa rajjamhi ÂhÃnaæ janapadavhayaæ. ----------- 20.[A.] SusannaddhÃ. 21.[D.] PorÃgÃhali- 22.[E.] VimuccÃsikarà [A.] VimuccÃsi. [SL Page 369] [\x 369/] ( 111 NekakÅÊavinodehi tappadesovitehi so DinÃni 23 vitinÃmesi vasanto tattha kÃnici 112 Tato gajabhujo rÃjà kumÃrÃgamanakkamaæ AttapÃlamukhà sutvà bhusaæ sa¤jÃtasambhamo 113 NijamantÅhi mantetvà katakattabbanicchayo VasanÃbharaïÃdiæ so pesento tassa pÃbhataæ 114 "Mayhaæ mÃtulabhÆpÃlasantikÃgamana¤ca te, AntarÃlapathe sabbaæ vikkamÃtisaya¤ca te, 115 AgantvÃ'¤¤attha me raÂÂhe pavesa¤ca nisamma me 24 Mano sambÃdhataæ yÃto jumhamÃnÃya pÅtiyÃ, 116 Mamaæ Âhapetvà ke vÃ'¤¤e santi te'vassabandhavo. Abhisekussavo nÃma jÃtu me tava dassanaæ. 117 Mayhaæ mÃtulabhupÃlo vuddhÃvatthÃya mattano ýdisiæ puttaratanaæ hatthasÃramakatva so 118 KenÃpi dunnayeneva hatthamme pÃpayÅ yato Ekantamudayo esa mahato pu¤¤akammuno. 119 Amhesu dvÅsu niyatamekÅbhÆtesu sampati Upakkamanti ripavo ke và saÇgÃmakÃraïaæ? 120 LaddhavÃyusahÃyassa hutÃsasseva sabbathà PatÃpo mayhamadhunà mahanto'va bhavissati. 121 A¤¤o¤¤adassane jÃte rajjamhi pitusantake 25 Na bhÃriyaæ kumÃrassa patiÂÂhÃpanamÃsu me. 122 Antarà kÃlaharaïamakatvà mama dassanaæ Vidheya'miti 25 vatvÃna sake dÆte visajjayÅ. 123 Tehi sutvà pavattiæ taæ vicÃrakkhamabuddhiko 26 "dubbijÃnatarà mÃyà khattiyÃnaæ hi sabbaso; 124 VÅmaæsitvÃ'va gaccheyya"miccekaæ nimmalavhayaæ UpÃya¤¤uæ bhaÂaæ tehi dÆtehi saha pesiya 125 A¤¤Ãya ra¤¤o rÃja¤¤o tada¤¤esa¤ca mantinaæ YathÃsarÆpaæ pÃyÃsi puÊatthinagarantÅkaæ, --------- ----------- 23.[A.] DinÃbhi. 24.[S.@]NÃ. 25.[S.] Vayeyamiti. 26.[S.]Buddhino [SL Page 370] [\x 370/] ( 126 Atho gajabhujo rÃjà nijasenÃpurakkhato Paccuggantvà katÃnekopavÃro pÅtivegavà 127 ùropetvà kumÃraæ taæ attanÃdhiÂÂhitaæ gajaæ Dassento purasampattiæ pÃvisÅ rÃjamandiraæ. 128 KumÃro gajabÃhussa ra¤¤o dassanasambhavaæ Pamodaæ sampakÃsento netvà katipaye dine 129 Janesu rÃjino tassa bahimaï¬alavÃsisu SÃnurÃge tathà sÃparÃge sammà vijÃnituæ 130 NÃnopÃya¤¤uno neka - desabhÃsÃvicakkhaïe UccinitvÃna so keci sÃmibhattipurassare, 131 Etesupi jane keci visavijjÃsu kovide AhiguïÂhikÃkÃradhare kÃresi vidhikovido. 132 SÃmuddikÃdikÃnekalakkhaïa¤¤u jane karÅ. VÅïÃvÃdaka - caï¬Ãla - brahmaïÃkÃradhÃrino, 133 DamiÊÃdisu nekesu naccagÅtesu kovide KÃresi, cammarÆpÃdi - kÅÊÃdassakasannibhe. 134 KÃvaÇgulÅyavalayappabhutiæ bhaï¬amÃdiya Carituæ keci yojesi nijÃkappakavajjite. 135 Chattakattaradaï¬adi - parikkhÃraæ samÃdiya GahÅtatÃpasÃkÃrà hutvà saddhÃluno viya 136 GÃme cetiyÃnaæ karontà viya vandanaæ Vicaranti yathà keci, tathà cÃ'dissa pesayi. 137 TikicchÃkovide keci gÃmesu nigamesu ca. Karitvà vejjakammÃni carituæ sanniyojayÅ. 138 AkkharÃyudhavijjÃsu bÃlasikkhÃpana¤¤uno, Tathà rasakriyÃbhi¤¤¤e, bhutavijjÃvidÆ tathÃ, 139 Neke suvaïïakarÃdinipuïe sippino'pi ca Taæ taæ kammamadhiÂÂhÃya carituæ so samÃdisi. 140 ¥ÃtukÃmo sayaæ nattamantomaï¬alanissitaæ SambhÃsanÃpadesena samagamma nijantikaæ 141 Niccaæ chiddagavesÅsu tassa ra¤¤o janesu so Bhusaæ bÃlattasambhÆtadandhataæ viya dassayaæ [SL Page 371] [\x 371/] ( 142 PadhÃnÃmaccasÃmanta - bhaÂÃdisva'bhimÃnino SaÇkuddhe ca tathà bhÅte luddhe vÃpi viveciya 143 Tesu tesÆvitopÃyavidhÃnacaturà carà ItihÃsapurÃïadinekÃgamakathavidÆ 144 GahÅtasamaïakappà taæ taæ gehamupassità DaÊhasa¤jatavissamhà pattapaccayupÃsanà 145 OvÃdadÃyakaÂÂhÃne Âhatvà bhinditva te jane Yathà pÃpenti savasaæ 27 vidhÃna¤ca tathà karÅ. 146 "Bhupe nissaÇkataæ nÅte yathÃkÃmaæ caritva me Tatta mantogataæ 28 sabbaæ ¤Ãtuæ sakkà sukheni"tÅ 147 Lekhampesiya so mÃtu rohaïe nivasantiyà NijÃnujaæ bhaddavatiæ kumÃri¤ca'bhirÆpiniæ 148 TadÅyadhanalesena dhanajÃta¤ca'nappakaæ ùïÃpiya dhanaæ taæ tu katvÃna sakahatthagaæ 149 GajabÃhunarindamhi taæ kumÃriæ samappiya PÃpesi nijavissattha - cittataæ taæ mahÅpatiæ 150 Tato rÃjakulaveïakarinà 29 madavÃhinà Niccaæ kÅÊÃpadesena visikhÃcariyaæ caraæ 151 HutvÃ'nubaddho tenÃ'su dÆrÃpasaraïacchalà Netabbà ye vase tesaæ gehaæ gehaæ pavissa so 152 Dento'nucchavikaæ tesaæ mahagghabharaïÃdikaæ Dhanaæ niguÊharÆpena sabbe te savasaæ nayÅ. 153 ù nihÅnajanà sabbe bhaÂà nagaravÃsino Visuæ visuæ mameveso'nuggaho'ti vicintayuæ. 154 Tato tassa dhanÃna¤ca dha¤¤arÃsÅnameva ca SenÃyaca tatha nekayuddhopakaraïÃdinaæ 155 KÃtuæ pamÃïaæ nipuïo payojiya salekhake Taæ taæ lekhakavaggantogatà likhatha vo iti 156 PurÃrakkhÃniyuttÃnaæ 30 senÃgÃmaïinaæ tathà SaÇkappaæ cetaso ¤Ãtuæ tattha keci Âhapesi 31 so. ----------- 27.[A.] SaævÃsaæ. 28.[E.] Tatva-, [A.] Tattha. 29.[A.E.] RÃjakulaæ Venakarinà 30.[A.E.] PurÃrakkha. 31.[A.] Keci na pesi. [SL Page 372] [\x 372/] ( 157 BÃlakÅÊÃpadesena tattha tattha caraæ sayaæ Maï¬alobhayavuttantaæ niïïesi vyasanÃtigo. 158 Evaæ purÃvitasamunnatapu¤¤akamma- Sampannasattavihitaæ nikhilà payogà Appatva ka¤cipi 29 vabandhakahetumenti Saddhiæti ¤atva nipuïo kusalaæ kareyya. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse Paramaï¬alappavattiniïïayo nÃma CatusaÂÂhimo paricchedo --------- Pa¤casaÂÂhimo paricchedo. 1 Athekadivasaæ rÃjanandano rÃjavÅthiyaæ ùruyha vÃhanaæ yÃti'nugato sÃnujÅvihi. 1 2 UddÃmo mahiso bhÅmo diÂÂhadiÂÂhe nighÃtayaæ Caï¬o 2 vattitarattakkho tassÃ'bhimukhamÃpati 3 TamÃpatantaæ disvÃna khippaæ vÃhanavÃhakà Janà ca sahagantÃro palÃyiæsu bhayÃkulÃ. 4 Tadà rÃjasuto "mayhametesaæ viya dhÃvanaæ PatirÆpaæ nahevÃ"ti nissaÇko vÅtasambhamo 5 TassÃbhimukhamevÃ'su vÅro sayamupecca taæ GambhÅrodÃrabhÆtena vacasà sahasà bhaïi. 6 SutvÃva sÅhanÃdaæ so bhayà paÂinivattiya GhÃtayaæ pÃtayaæ dhÃvÅ jane sammukhasammukhe. 7 TamabbhÆtaæ ye paccakkhamaddakkhuæ ye suïiæsu ca Sabbe te thÆtisaæyuttaæ vimbhità giramuggiruæ: 8 "Passa tejassitaæ, passa vikkamaæ, passa dhÅrataæ, PassÃlÅnatametassa, passa pu¤¤odayaæ" iti. --------- 9 GajabÃhunarinde'pi vikkamÃdiguïassitaæ Vaïïanaæ tassa sutvana kriyamanaæ janehi taæ 10 "A¤¤ÃsÃdhÃraïodaggappabhÃvo bhÅmavikkamo Puriso vata 3 mahÃya"nti tasmiæ saÇkaæ janesi so. ----------- 32.[A.] Ka¤cija. 1.[E.] SonujÅvihi. 2.[A.E.] Gaï¬e. 3.[A.] Purisova. [SL Page 373] [\x 373/] ( 11 Tadà mahÅpÃlasuto gajabÃhussa rÃjino Taæ dussaÇkappamuppannaæ vi¤¤Ãya iti cintayÅ: 12 "EtthevÃ'haæ vasaæ rajjaæ karissaæ yadi hatthagaæ, Hamukukkhepamattena sijjhate tamasaæsayaæ. 13 Evaæ sati patÃso ca vikkamÃtisayo'pi va BÃhÃbalampi lokamhi vikhyÃtiæ neva yÃti me. 14 UddÃmabahukaï¬utippasamo'pi bhusaæ mama RaïakÅÊÃvinodena vinà neva bhavissati. 15 Tasmà gantvà jÃtibhumiæ yuddhenevÃ'bhimaddiya Imaæ rÃjaæ jÅvagÃhaæ gahetvà sÃnujÅvinaæ 16 ùnÅya pitaraæ kittissirimeghamimaæ puraæ Tammatthake diyamÃnÃ'bhisekasalilena'haæ 17 ParÃbhavamalaæ tiïïaæ pitunnaæ ve visodhaye Evaæ me jambudÅpe'pi tejo ajjhottharissati." --------- 18 Atho pavesamagga¤ca senÃya purasÃdhane ApayÃnakÃraïe 4 sante maggaæ niggamanÃya ca 19 VarÃnamanurÆpaæ so nijÃnaæ maggameva ca NÃnÃmaggavibhÃga¤¤u vyÃdhehi suvinicchiya 20 Caraæ purÃsannavane saya¤ca migavacchalà MaggÃnumagge vi¤¤Ãsi nÃnÃsaÇketakammano. 21 "KÃlassÃtikkame kÃlo pibe tassa rasaæ" iti Saraæ vuddhavaco raÂÂhaæ sakaæ gantumano tadà 22 Yebhuyyena sahÃyÃte paÂhamaæ pÃhiïi jane hÃne janapade nÃma sannipÃtakatavadhi. 23 "Vasitvà ettakaæ kÃlamanarociya niggamo PorisassÃ'nurÆpaæ me na hevÃ"ti hi cintiya 24 Tato sÃyaïhakÃlasmiæ pasÃdhanasumaï¬ito GajabÃhumahÅpÃlasamÅpe samupaÂÂhito 25 NekakÅÊÃvinodasmiæ sa¤jhÃkÃle samÃgate SitapubbamabhÃsÅ'daæ parihÃsamukheniva: ----------- 4.[A.] Payanakaraïe. [SL Page 374] [\x 374/] ( 26 "YuvarÃjaraÂÂhaæ gantvà vidhÃya pitudassanaæ Ettho'pagantumajjeva gantabbaæ me lahuæ"iti. 27 Suïanto so'pi taæ vÃcamahÃvakkhamabuddhiyà 5 Sagehagamanaæ sandhÃye'taæ vuttanti cintayaæ 28 "Vicintitatthasaæsiddhi khippaæ tava bhavissatu" Iccavoca subhaæ vÃcaæ paribhÃsapurassaraæ. 29 TaæmahÅpasamÅÂÂho vippaseÂÂhopi taÇkhaïe TathevÃ'voca vacanaæ hitaæ maÇgalasaæhitaæ; 30 LÃbhÃya'tthassa, khemÃya, vijayÃya ca sammataæ, VerÅpakkhavinÃsÃya bhiyyo sampassituæ ci'ti.6 31 KumÃro'pi ca taæ sutvà "gacchato 7 mama sobhanaæ Nakkhattamidameve"ti santuÂÂho sagharaæ gami. --------- 32 Tato subhanimittÃni suïaæ passa¤ca nekaso UÊÃrapu¤¤apa¤¤o so rÃja¤¤o nikkhami gharÃ. 33 Kariæ rÃmakalaæ nÃmÃ'nudhÃvantova keÊiyà RacchÃya racchaæ vicaraæ purà nikkhami rattiyaæ. 34 CandappabhÃya gacchanto tarumÆle nisinnakaæ Vissamantaæ manussaæ so "ko'si tvamho"ti pucchiya 35 Tamaddhikaæ vijÃnanto vegenu'ccaæ bhaïÅ giraæ: "JÃnÃsi maæ tvaæ kinnÆ"ti? So'pi tuïhÅ Âhito bhayà 36 "Parakkamabhujo ÃdipÃdo" iti vadanti maæ Tvaæ mà bhÃyÅti khippaæ taæ assÃsiya'nunÅya ca 37 "Ettha taæ passate mayhaæ hamho lÃbho mahà ahÆ; KhandhÃvÃramidÃneva gantvÃna sahasà tuvaæ 38 Parakkamabhujo diÂÂho kumÃro sakaraÂÂhakaæ Ganacchanto"ti vadehÅ'ti vatvà khippaæ sa pÃhiïÅ. 39 Pacchato me'nubandhantÅ senà kintva'tthi, ne iti Khajjurakava¬¬hamÃnavÃpipasse udikkhiya 40 BalampacchÃnubandhantamapassanto kumÃrako Tato nikkhimi gantuæ so kÃïapaddÃudavhayaæ. ----------- 5.[E.] VÃcaæ sabhÃvakkhama - 6.[A.E.] Citiæ. 7.[A.] Gacchanto. [SL Page 375] [\x 375/] ( 41 KharorunakharÃ(?)Ghorà kaÂhorÃrÃvabheravà 8 Acchadhenu mahÃra¤¤e sapotà mukhamuppati. 42 Phalakaggena pÅÊento dvedhà 9 taæ khaï¬iyÃ'sinà PiÂÂhipÃdena sahasà duraæ vikkhippa potake 43 BhayÃra¤¤aæ paviÂÂhe te samÃhÆyÃ'nuyÃyino BhayÃtivatto parato silÃkhaï¬amatikkamaæ 44 GhoranÃdaæ vimu¤cantamaccantamatibheravaæ SÆkara¤ca tathà yÆthÃ'bhiyantamabhighÃtayÅ 45 Tato'pi parato gacchaæ demeÊiyanagavhaye 10 Game paccusakÃlasmiæ gÃmike vepanÃmike 46 KenÃpi karaïÅyena gacchante khaggapÃïino Disvà puretaraæ ete ettha'yÃtÃti 11 cintiya 47 Khaggena rabhasà piÂÂhiæ phalakassÃ'bhighÃtiya "DÆbhino'bhihanÃmÅ"ti bhaïanto tiÂÂhuraæ giraæ 48 Pakkhandi tesaæ majjhaæ so migÃnaæ viya kesarÅ; MahÃÂaviæ palÃyiæsu sambhÅtà patitÃyudhÃ. --------- 49 Tato rÃjasuto tattha samantà pavilokiya PapÃte patitaæ ekaæ manussaæ tesu passiya 50 Uddharitvà papÃtamhà "ke nu tumhe"ti pucchiya Tammukhà bhutato ¤ÃtasarÆpo so dayÃnugo 51 "NijÃyudhÃni gaïhÃtha bhayaæ hitvà kutoci pi" Iti vatvà gatiæ tesu pakÃsiya nijaæ ujuæ 52 MaÇgalabegÃmakassa samÅpe sahava¬¬hite BhaÂe passiya sammodi yathÃsaÇketamÃgate 53 EtehÃ'nugato gantvà ÂhÃnaæ janapadavhayaæ ParivÃrena saÇga¤chi tattha pubbaÂÂhitena so. 54 DvÅhatÅhaæ vasÅ tattha saddhiæ tehi janehi so MigavÃdinekakÅÊÃvinodapasuto vibhu. --------- 55 RÃjà kittisirÅmegho ¤atvà tatthÃgataæ 12 sutaæ AttapÃlamanussehi 13 lekhato pesità tadà ----------- 8.[E.] KaÂhorà rÃvabherava. 9.[A.] Vedhaæ. 10.[E.@]DameÊiya gamavhaye. 11.[E.] Ettha enti yÃnÃti. 12.[E.] Tattha gataæ. 13.[A.] Manussesi. [SL Page 376] [\x 376/] ( 57 "VÅraæ ripusamipaÂÂho yaæ ki¤cipi upaddavaæ Appatvà sattuhatthamhà kicchà 14 mutto"ti modavà 56 "Mayhaæ sokanudaæ puttamantarÃyà pageva me Ettha'vilambamÃnÅya dassayissatha ho" iti, 58 Pa¤capessiyavaggassa jane nÃyakasammate 15 Sahatthalekhaæ datvana pesayÅ sahupÃyate. 59 KumÃro pÃ'gate 16 disvà tuÂÂho'nÅta¤ca pÃbhataæ SaraggÃmamagà tamhà pitusandassanatthiko. 60 Tadà kiktissirÅmegho sutvà tattha Âhitaæ sutaæ "Akatvà kÃlaharaïamÃnetabbo hi so " iti 61 PahiïÅ so kuÂhÃrÃdisabhÃnÃyakameva ca Pa¤capariveïamÆlÃdhivÃsÅbhayayatissaraæ. 17 62 Sutvà so tehi vuttaæ taæ vuttantaæ piturÃjino, "Nikkhamissaæ sunakkhatte, gantabbaæ vo mayà saha " 63 Iti vatvà tahiæ kÃlaæ khepayÅ keci vÃsare Ramme nijjharapÃtÃdiÂhÃne kÅÊÃya nekaso. 64 SabhÃpatippabhukemacce daÂÂhumito tato SamÃgate bhaÂe disvà kumÃrassÃ'nuyÃyino 65 EkÅbhuya kumÃrena bhupe sehi kataæ purà AparÃdhaæ sarantà te bhayÃvegavasÅkatà 66 "BahÆ nekehi ÂhÃnehi bhaÂà sannipatanti'dha, DubbijÃnamamaccÃna metesa¤ca manogataæ, 67 SamÃgatÃci'me sabbe parikkhippa samantato Amhe majjhe karitvÃna taæ taæ ÂhÃnamadhiÂÂhitÃ" 68 Icca¤¤ama¤¤aæ bhÃsantà pakkhantà vimatiæ tadà Etamatthaæ nivedesuæ mahÅpÃlasutassapi. 69 "SabbadÃpi yathÃbhutamasallakkhiya sabbathà Abhayepi'me'dhamà sabbe bhayadassÃvino bhusaæ 70 DaÂÂhuæ sabhÃpatiæ ettha sametaæ gÃmikaæ balaæ Passantà vacanaæ dÅnaæ vadanti mama sammukhÃ," ----------- 14.[E.] DiÂÂhà 15.[E.] NÃsaækasammate. 16. [A.] Pi gate [E.] Chane. 17. [A.] VÃsiæ ca yatissaraæ [SL Page 377] [\x 377/] ( 71 Iti so kupito tesamÅdisaæ vacanaæ gaïi. TathÃpi te'nupubbena palÃyiæsu tahiæ tahiæ 72 Kumaro'pi ca taæ ¤atvà "nekattha mama vikkamaæ NijÃnatthaparittÃïaæ eva¤ca bahuso mayà 73 Passantehipi khuddehi nÃpeti sahajaæ bhayaæ; Kiæ karissati me tesamidhaÂÂhiti gatÅ'pi vÃ? 74 Kiæ cintessati ko nÃma jÃno jÃtu mayiÂÂhite" Iti tattha vasaæ kÃlamatikkÃmesi ka¤ci so --------- 75 TatthaÂÂhitaæ sutaæ sutvà rÃjinÅ ratanÃvalÅ Tehi ra¤¤Ã pesitehi sahÃ'nÃgamanampi ca 76 "AnÃgamma sute evaæ karonte kÃlayÃpanaæ Manodukkhaæ siyà ra¤¤o yadi, nevÃ'nurÆpakaæ; 77 Ahameva nijaæ puttaæ mahÅpÃlantikaæ lahuæ ùnÅya dassayissa"nti khippamÃgamma rohaïà 78 SaÇkhanÃthatthaliæ gantvà sampassiya mahÅpatiæ VÅtisÃriya sammodakariæ giramanekadhà 79 MahÅpÃlakasampuÂÂhà 18 nijÃgamanakÃraïaæ PakÃsiya tato gantvà saraggÃmaæ pavissa sà 80 Puttaæ yatissaraæ theraæ sabhÃnÃyakameva ca Sampassiya sahe'tehi vidheyyaæ sÃdhu'mantiya. 81 BahÅ papa¤cakaraïaæ na nayuttaæ sabbathà iti SamÃdÃya kumÃraæ taæ upecca badalatthaliæ 82 Tahiæ nivasatà devasenÃdhipatinà saha SaÇkhanÃthatthaliæ gantvà pitura¤¤o padassayi --------- 83 Tato kittissirÅmegho puttaæ passiya pemavà SacivanampadhÃïÃnamabhÃsi purato tadÃ: 84 "Ke maæ paricarantÅdha jiïïaæ, kicca¤ca antimaæ Karissanti ca me cetosallamajja samuddhaÂaæ; ----------- 18. [A.] MahÅpÃlasamipaÂÂhÃ. [D.] MahÅpalena sampuÂÂhÃ. [SL Page 378] [\x 378/] ( 85 Mayhaæ yeva hi labho'ti tumhe'dÃni na ma¤¤atha; Tumha¤cÃpi hi sabbesamesa pu¤¤odayo nanu? 86 Ito paÂÂhÃya sabbe'pi kumÃrassÃ'nuvattino BhaveyyÃthÃ"ti taæ tesaæ niyyÃtesi sakaæ sutaæ. 87 TassÃ'ïÃyamamaccesu vattamÃnesu sÃdaraæ RÃjà kittissirÅmeghanÃmo kÃlamakÃsi so. --------- 88 ¥ÃtasatthÃgamo dhÅro nopagamma kumÃrako Pituparatisambhuta-sokavegavasaæ 19 tadà 89 AssÃsiya mahÃmaccappabhutÅ-rajjavÃsino SamÃpiyaggikicca¤ca pituno sÃnurÆpakaæ 90 Tahiæ tahiæ janapade raÂÂhÃsÅmÃyameva ca Nijava¬¬hite niyojetvà sacive daÊhabhattino 91 Tato sobhananakkhatte khattadhammavicakkhaïo MahÃdipÃdapadavÅ-paÂÂabandhamahussave 92 LaÇkÃlaÇkÃrabhuto se sabbÃlaÇkÃrabhusito AlaÇkÃrehi nekehi nekadhÃlaÇkataæ puraæ 93 Pabalo balasaÇikiïïaæ dakkhiïaggo padakkhiïaæ AkarÅ karimÃruyha surando'va surÃlayaæ. 94 SamaïabrÃhmaïÃdÅnaæ mahacca 20 dhanavuÂÂhiyà Santiæ dÃÊiddasantÃpasantatiæ pÃpayÅ tadÃ. 95 GajabÃhumahÅpassa mÃïÃbharaïarajino Etamatthaæ kathetuæ so sadute pÃhiïÅ tato. 96 PacaraguïagahÅtÃnekasÃmantacitto Suvidhunitasapatto tikkhatejohipatto SakalabhuvanagabbhavyÃpi - sakkittivitto Samadhivasi puraæ taæ sundarÃnekavutto. Iti sujanappasadasaævegatthÃya kate mahÃvaæse MahÃdipÃdamahussavo nÃma pa¤casaÂÂhimo paricchedo. --------- ----------- 19.[A.] Vase. 20.[E.S.D.] Mahanta. [SL Page 379] [\x 379/] ( ChasaÂÂhimo paricchedo. 1 AccuÊÃrÃsayo sammà vi¤¤Ãtaparamaï¬alo Tattha mantanamÃ'pajja 1 rajje neyuttakena so 2 "RÃjatte me phalaæ nÃma nihacca ripavo'khile LokasÃsanasaævuddhisiddhusambhutiyaæ" iti 3 "Atikhuddampi'daæ rajjaæ mama buddhivisesato Sampannataæ pÃpitaæ hi 2 bhusaæ nekasamiddhiyà 4 A¤¤arajjamahantattamatiseti yathà tathà Khippaæ sampÃdayissÃmi" iti cintiya so vibhu 5 Sahava¬¬hitÃnaæ 3 sabbesamamaccÃnaæ yathÃrahaæ hÃnantarÃni datvÃna saÇgaïhitvà vibhutihi 6 SamantakÆÂaselamhà yÃcasÃgarapaÂÂanà 4 RajjasÅmÃya nekattha sasenaæ sannivesiya 7 "Kattabbo sabbapaÂhamaæ bahudhà dha¤¤asaægaho" Icceva¤ca vicintetvà sacve idamabravi: --------- 8 "Yebhuyyena mamÃyatte rajje jaladavÃrinà NipphajjamÃnakÃneka-sassaÂÂhÃnÃti mu¤ciya 9 Acchintodakanajjo ca mahÃvÃpÅ tatheva ca SannissÃya pavattÃni khettÃni viralÃni hi. 10 GirÅhi cÃpi bhirÅhi ghanehi gahaïehi ca Mahantehi ca paÇkehi rajjamaccantasaækaÂaæ; 11 AppakaæpÅ'dise dese salilaæ vuÂÂhisambhavaæ Vinà lokopakÃrena jÃtu mà ga¤chi sÃgaraæ. 12 hapetvà ÃkaraÂÂhÃnaæ maïisoïïÃdivaÂhatthunaæ SesaÂÂhÃnesu kattabbaæ khettÃnaæ sampavattanaæ 13 AcaritvÃna lokatthamanubhotvà sahatthagaæ VihÃro mÃdisÃnaæ hi sabbathà neva yujjate. 14 Tumhepi sabbe sampatte karaïÅyepi dukkare AlÅnaviriyà tattha dukkarattaæ na ma¤¤iya ----------- 1.[E.] KatthamattamanÃpajja. [D.S.] KatthamatamanÃpajji. 2.[E.] PÃpitamhi. 3.[A.] Sahava¬¬hÅnaæ. 4.[A.] Pattanà [SL Page 380] [\x 380/] ( 14 MadÅyaæ avirÃdhentà saævidhanamasesato YathopadiÂÂhaæ kammantaæ sampadeyyÃtha vo" iti. 16 Najjà jajjaranÃmÃya nÃmasesaæ vinaÂÂhakaæ PaÂÂhÃya cirakalamhà koÂÂhabaddhanti pÃkaÂaæ, 17 PubbakÃlikarÃjÆnamatidukkarataæ gataæ Bandhituæ so niyojesi mahasetuæ mahÃyaso. 18 Atho te sacivà sabbe sabbathà dukkarattanaæ Atthirattaæ katassÃpi nekadha sampakÃsayuæ. --------- 19 RÃjà parakkamabhujo vaco taæ paÂibÃhiya "Loke ussÃhavantÃnaæ janÃnaæ kimasÃdhiyaæ? 20 SÃgarepi mahÃsetuæ kapiyÆthehi bandhayi RÃmo, iti kathà esà loke ajjÃpi vattati. 21 LaÇkaæ katvekachattaÇkaæ va¬¬hetuæ lokasÃsanaæ Hetubhuto madÅyo ve pabhÃvÃtisayo siyÃ, 22 ùrambhamattakeneva dissate pariniÂÂhiti" IccussÃhaæ mahussÃbho tesaæ samabhiva¬¬hayi. 23 PaÂÂhÃya setumukhato yÃva rattakaravhayà RaÂÂhamhà dharaïÅpÃlo paÂhamaæ setubandhato 24 NekaporisambhÅraæ suvitthiïïamatitthiraæ MahÃmati pavattesi mahatiæ mÃtikaæ vibhu. 25 RaÂÂhe silÃkoÂÂakÃnaæ abhÃvà 5 lohakÃrake KammÃre soïïakÃre ca bahuke sannipÃtiya 27 Yogaæ te kÃrayitvÃna silÃkoÂÂanakammani Tehi setuæ duvi¤¤eyyasilÃsandhisamanvitaæ 26 Atitthiraæ ekaghanaæ piÂÂhipÃsÃïasannihaæ SuniÂÂhitasudhÃkammaæ bandhÃpesi mahÃyaso. 28 PatiÂÂhÃpesi bodhi¤ca paÂimÃgharameva ca DhÃtugabbhaæ tathà tassa saddho muddhani setuno. 29 JalappavÃho sakalo mÃtikÃya hi tÃya so Yathà samuddaæ visati tathÃkÃsi vicakkhaïo. ----------- 5.[A.] Nivahaæ. [SL Page 381] [\x 381/] ( 30 Tassà abhosu passesu chindÃpiya mahÃÂavi 6 PavattÃpiya khettÃnaæ nekavÃhasahassakaæ 31 ùbaddha-vÅhisampuïïa-koÂÂhasaækiïïabhavato 7 AtthÃnurÆpaæ vohÃraæ koÂÂhabaddhanti pÃpayÅ. --------- 32 Tato saÇkhava¬¬hamÃnà tathà kumbhÅlavÃïakà IccetÃsaæ navantÅnaæ sambhedaÂÂhÃnake vibhu 33 HeÂÂhÃvuttappakÃrena ÂhÃnaæ sÆkaranijajharaæ BandhayitvÃna tatthÃpi mÃtikaæ 8 sampavattiya 34 Tato jalaæ pÃpayitvà mahagallakavÃpiyaæ BandhÃpayitvà tatthÃpi chinnabhinnamasesato 35 JalaniggamamaggÃnaæ saæsodhana-purassaraæ 9 VaripÃta¤ca kÃretvà adhikaæ pubbamÃïato 36 Tato 10 paÂÂhÃya Âhanamhà yava sÆkaranijjharà SampavattÅya khettÃni dha¤¤aæ tatthÃpi sa¤cini. 37 Majjhe jajjaranajjÃya dorÃdattikaÂhÃnake KÃretvà jalasampÃtaæ mahÃmÃtikameva ca 38 Tato paÂÂhÃya kÃretvà yÃva sÆkaranijjharà KhettÃni pi tathà tattha dha¤¤arÃsi¤ca sambhari. --------- 39 AtÅva khuddikaæ pubbe paï¬avÃpi¤ca kÃriya Saæva¬¬hituccatÃyÃmavitthÃratthirapÃÊikaæ 40 AbbhunnatamahavÃripÃtaæ sajalaniggamaæ "Parakkamasamuddo"ti vohÃra¤cÃ'hiropayÅ. 41 TammajjhagatadÅpamhi silÃmuddhani cetiyaæ Samubbahantaæ kelÃsakuÂalakkhimakÃrayÅ. 42 TibhumakamakÃresi taæmajjhe'tÅvasundaraæ JagadÃnandasandehamandiraæ 11 rÃjamandiraæ. 43 MahÃgallaæ seÂÂhivÃpiæ vÃpiæ chattunnataæ tathà TabbÃvÃpiæ 12 tathà ambavÃsÃvÃpika meva ca ----------- 6.[A.] MahaÂaviæ. 7.[A.] Akhaï¬a. [E.] Akhaï¬avÅhi 8.[A.]MÃtitaæ. 9.[A.]Sandodaka. 10. [E.D.] Ito. 11.[E.] Sandehamandiraæ. 12.[A.]TambavÃpiæ. [SL Page 382] [\x 382/] ( 44 GiribÃvÃpiæ pÃÂÃlaæ 13 maï¬ikaæ moravÃpikaæ SÃdiyaggÃmavÃpi¤ca tilagullakameva ca 45 MÃlavalliæ tathà kÃÊiæ kittakaï¬akameva ca KaïikÃragallavÃpi¤ca buddhÃgamakanijjharaæ 46 SÆkaraggÃmavÃpi¤ca mahÃkirÃÊavÃpikaæ GiriyÃvÃpiæ rakkhÃnaæ 14 ambÃla¤ca kaÂunnaruæ 47 JallibÃvaæ 15 uttarÃlaæ tathà tintiïigÃmakaæ DhavalaviÂÂhakagÃma¤ca kirÃvÃpiæ taÊannaruæ 48 KaraviÂÂhavilattaæ 16 ca tatodumbaragÃmakaæ MÆnaru¤ca kasÃlla¤ca tathà kalalahallikaæ 17 49 MÆlavÃrikavÃpi¤ca tathà girisigÃmÆkaæ PoÊonnarutala¤cevatatheva visirÃtthalaæ 50 Età ca'¤¤Ã ca sobbhe 18ca naÂÂhà nijjharavÃpiyo BandhÃpesi dayÃbaddhamano rajje sake bahÆ. 51 Pa¤cayojanaraÂÂhamhi mahÃkaddamapallale. ChindÃpiya tato vÃriæ savantÅsu nipÃtiya 52 KhettÃni ca pavattesi dha¤¤arÃsi¤ca saÇgahi. TathÃ'ra¤¤esu ca'¤¤esu ÂhÃnesu subahÆsu so 53 SabbatthÃ'ra¤¤aÂhÃnÃni vavatthà gÃmanÃyake Gahetvà khettakaraïe yojetvà raÂÂhavÃsino 54 Rajje uppajjamÃnehi porÃïehi karehi so Karo'dhiko yathà navakkhettehe'vo'pacÅyate 55 Tathà kÃriya dubbhikkhabhayaæ taæ raÂÂhavÃsino KadÃcipi na jÃnanti, tathà cÃ'kÃsi buddhimÃ. 56 PattopakÃrarahitaæ rajje me yattha katthaci KhuddakampaÇgaïaÂÂhÃnaæ ÂhÃtu mà iti nÅtimà 57 PhalÆpagehi nekehi tathà pupphupagehi so LatÃrukkhavisesehi ghanasannicite bahÆ 58 AnekÃnubhavÃdhÃre 19 nÃnÃnuyyÃnasundare ManobhirÃme cÃ'rÃme tattha tattha nivesayi. ----------- 13. [E.S.] PÃÂalaæ 14.[E.] RakkhamÃnaæ 15. [S.]JallÅvÃbaæ. 16. [S.] KaraviÂÂhivilantaæ. 17.[S.] Kalalabhallikaæ. 18.[E.] SoÊasa. 19.[A.] NubhavodÃre. [SL Page 383] [\x 383/] ( 59 Evaæ samiddhiæ gÃmitaæ sakÅyaæ Khuddampi rajjaæ nijadhÅvisesà A¤¤aæ mahantampi yathÃ'tiseti RÃjà 20 tathÃ'kÃsi vidhÃnadakkho. Iti sujanappasadasaævegatthÃya kate mahÃvaæse Sarajjasamiddhikaraïo nÃma chasaÂÂhimo paricchedo. --------- SattasaÂÂhimo paricchedo. 1 Evaæ sammà ÂhapetvÃna sakarajjamanÃkulaæ Kattabbamevaæ 1 cintesi parakkamabhujo tadÃ: 2 "SunÅtipaÂipakkhà hi cirassaæ lokasÃsanaæ NÃsayiæsu yathÃkÃmaæ pubbabhupà kubuddhino. 3 SatthusÃsanamuddhammaæ katvÃnu'bbana yatÅ PaÂipattiæ virÃdhentà vihariæsu yathÃruciæ. 4 IdÃni khippaæ laÇkÃyamekacchattaæ vidhÃya'haæ Appeva sÃsanaæ lokamujuæ katvÃna saïÂhape," 5 Iti cintiya samantamaï¬alÅkÃnamÃ'disaæ SampÃdetuæ bala¤ceva yuddhopakaraïÃni ca 6 Pubbaæ malayarÃjavhamÃmantetvÃna khattiyo Rattakuravake raÂÂhe damiÊÃïÅkanÃyakaæ 7 NekayodhasahassÃni kavacÃnÃ'yudhÃni ca Tesaæ sampadayitvÃna vasituæ tattha pesayi. 8 TabbÃraÂÂhe ca giribÃraÂÂhe ca moravÃpiyaæ MahÅpÃlavharaÂÂhe ca raÂÂhe ca pilaviÂÂhike 9 BuddhagÃmakaraÂÂhe ca raÂÂhe ambavanavhaye Bodhigamavare raÂÂhe raÂÂhe kaïÂakapeÂake 10 ùmantayitvà paccantapÃlamacce visuæ visuæ NekayodhasahassÃni duggÃni kavavÃni ca 11 Asitomara - kuntÃdivividhÃnÃ'yudhÃni ca SampÃdayitvà vasituæ tattha tattheva pesayi 12 Tato laÇkÃmahÃlÃno sikhÃnÃyakanÃmako Tathà jayamahÃlÃno seÂÂhinÃyakasavhayo ----------- 20.[E.D.] Rajjaæ. 1.[E.] Meva. [SL Page 384] [\x 384/] ( 13 Mahindavho'ti pa¤cete lambakaïïa-kamÃgatà Tadà moriyaraÂÂhamhi navasanti mahÃyasÃ. 14 Tehi yodhasahassÃni kÃrÃpiya visuæ visuæ KÃrÃpetuæ niyojesi yuddhopakaraïampi ca. 15 KatvÃnabbhantare rÃjà maï¬alÅkepi bÃrasa EkamekassÃ'dà vÅrasahassÃni duve duve. --------- 16 AkÃsi caturÃsÅti sÃmante vijitÃvino; NiyyÃtesi ca paccekaæ balaæ tesaæ sahassaso. 17 AnekÃni sahassÃni mahÃkÃye mahÃbale Akà muggarike yodhe yuddhopakaraïÃni ca 18 DesantaranivasÅnaæ yodhÃnaæ keraÊÃdinaæ BahÆni katahatthÃnaæ sahassÃni ca kÃrayi. 19 Sahassamekaæ kÃretvà candÃlokadhanuddhare Kovide rattiyuddhamhi vammavammÃdayo adÃ. 20 VyÃdhÃnekasahassÃni kÃretvà kammakovide AnurÆpamadà tesaæ satti-kÃÊambarÃdikaæ. 21 Nekesaæ kammakÃrÃnamekekaæ so sahassakaæ Kammaæ kÃtuæ niyojesi tadà rÃjà sakaæ sakaæ. 22 Hatthassatharusippesu desabhÃsantaresupi NaccagÅtesu kusalà rÃjakammesu kovidà 23 Va¬¬hantu'ti anekesaæ kulÅnÃnaæ tadà vibhu PuttabhÃtukanattÃro posÃpesi samandire. 24 ChÆrikaggÃha-kappÆrava¬¬hakà khuddasevakà Tathà sÅhaÊagandhabbà santikÃvacarÃpi ca 25 IccevamÃdinaæ vaggabhedÃnaæ so visuæ visuæ AnekÃni sahassÃni rÃjÃgÃreva posayÅ. 26 YuvÃnamÃyudhaæ datvà ka¤cukÅkappakÃdinaæ Sevituæ anujÃnÃsi jeÂÂhabhute sake sake. --------- 27 Janehi pitubhupÃlabhaï¬ÃgÃrÃdhikÃrihi DhanappamÃïaæ vi¤¤Ãya "dhanene'ttÃvatà mayà 28 KÃtuæ na sakkà laækÃyamekacchatta"ntÅ nicchiya ApÅÊayitvà janatamevaæ so sa¤cini dhanaæ. [SL Page 385] [\x 385/] ( 29 Atthaæ bala¤ca paccekaæ dvidha katvà mahÅpati Amaccesu ÂhapÃpesi mÆlabhutesu dvÅsupi. 30 Sabbaæ vijitaraÂÂhampi vibhajitvà samaæ tathà hapesi gaïakÃmaccadvaye rÃjà kamÃgate. 31 SamuddatÅraraÂÂhamhà raÂÂhamhà ratanÃkarà MahÃmalayadesamhà raÂÂhà taditarÃpi ca 32 Visuæ katvÃna so sabbaæ sÃraÂÂhÃnaæ mahÅpati AntaraÇgadhuraæ nÃma katvÃ'maccamhi ÂhÃpayi. 33 PesayitvÃna nÃvÃhi ratanÃni bahÆni so VohÃraæ kÃrayitvÃna va¬¬hesi dhanasa¤cayaæ. 34 Ubhesu mÆlÃmaccesu yuddhopakaraïÃni ca AnekÃni sahassÃni kÃrÃpesi balÃni ca. 35 AntaraÇgadhure ceva vijitÃnaæ dhuradvaye Amaccantitaye'kÃsi subahÆni balÃni so. 36 BhaÂÃnaæ sÆrabhÃvatthaæ kÃretvà visikhÃraïaæ Visuæ sÆratare katvà akà sakkÃramuttamaæ. 37 Yujjhituæ na samatthe tu vissajjesi dayÃparo KasikammÃdikaæ katvà sukhaæ jÅvantu te iti. 38 Itthaæ vidhi¤¤Æ kavacÃyudhÃni BalÃni sÆrÃni ca sÃdhayitvà ApÅÊayitvà janataæ sukhena AkÃsi nÃnÃdhanasa¤caya¤ca. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse Baladhanasaægaho nÃma sattasaÂÂhimo paricchedo. --------- AÂÂhasaÂÂhimo paricchedo. 1 Tato so mahatiæ senaæ dhanadha¤¤Ãdisampadaæ PassitvÃnattano sabbaæ yuddhopakaraïampi ca 2 " hapetvà sÅhaÊaæ dÅpaæ jambudÅpampi gaïhituæ No dukkara"nti cintetvà rajjaæ sÃdhetumÃrahi. 3 Nekapabbataduggattà caï¬asattabhayena ca DukkhÃvagÃhiye 1 a¤¤anarasa¤cÃravajjite ----------- 1.[E.]DukkhÃvaho hi yo. [SL Page 386] [\x 386/] ( 4 Ekapadikamaggena gantabbe'tibhayaÇkare ManussabhakkhakumbhalagambhÅrajalasaÇkaÂe 5 MahÃmalayadesamhi yaÂÂhikaï¬akadumbare GajabÃhunarindassa rakkhadaï¬ÃdhinÃyakaæ 6 Pakkosayitvà sÃmena katvà saÇgahamuttamaæ Gahetvà malayaæ desaæ dÃtave taæ niyojayi. --------- 7 Pavattiæ taæ suïitvÃna tadà tandesavÃsino ùgate daï¬anÃthe 2 taæ mÃressÃmÃti mantayuæ. 8 Sutvà taæ daï¬anÃthopi sÅghamÃgamma yujjhiya Verino te palÃpetvà gaïhi dumbararaÂÂhakaæ. 9 Tato so yaÂÂhikaï¬amhi pavattetvà raïaæ tahiæ SÃmantassa siraæ gaïhi palÃpetvÃna verino. 10 TÃlakkhettakagÃmamhi katvà varadvayaæ raïaæ NÃgapabbatagÃme ca tathà yuddhadvayaæ kari. 11 SuvaïïadoïinÃme ca gÃme rÃmucchuvallike* DemaÂÂhapÃdatthaliyaæ katvÃne'kekamÃhavaæ 12 Nihacca verino sabbe taætaæÂhÃnanivÃsino YaÂÂhikaï¬akanÃma¤ca raÂÂhaæ gaïhi mahÃbalo. 13 hapetvà saha senÃya kaïiÂÂhaæ bhÃtaraæ tahiæ Kattabbaæ so vicÃretumagamà rÃjasantikaæ 14 Tadà tamhà tu pamukhà bhaÂà nikkhamma verihi YujjhitvÃna'ggahuæ raÂÂhaæ nÅlagallakasa¤¤itaæ. 15 Daï¬anÃtho punÃgamma ÂhÃne ca sayakhettake RattambadumanÃme 3 ca tatheva dhanuvillike 16 Ekamekaæ raïaæ katvà mÃrayitvà ca verino NÅlagallakaraÂÂhaæ taæ gahitaæ sutthiraæ kari. 17 Tato so balavantena otturÃmallakena ca. Dhanumaï¬alanÃthena katvà vÃradvayaæ raïaæ 18 Nisseïikkhettakaæ raÂÂhaæ gahevo vÅtakaïÂakaæ Karitvà savasaæ nesi matturÃmallakÃdayo. ----------- 2.[E.] ùgataæ daï¬itÃthaæ. 3.[E.] RattabhedumanÃme * rambukvŠlla. [SL Page 387] [\x 387/] ( 19 ùmantetvà tadà rÃjà rakkhadaï¬ÃdhinÃyakaæ KesadhÃtupadaæ datvà sampattiæ mahatimpi ca 20 Gahetuæ pesayÅ rÃjaraÂÂhaæ 4 majjhimavaggakaæ. 5 Gantvà nÅlagiriæ so'pi sannayahitvà balaæ tato 21 VÃpivÃÂakanÃmamhi 6 padeseva mahÃbalo Tathà majjhimavaggamhi yujjhitvÃna 7 jayaæ labhi. 22 Pavattiæ taæ suïitvÃna gajabÃhunarÃdhipo Pesesi mahatiæ senaæ yujjhanatthÃya tena so. 23 KesadhÃtu viditvà taæ sayoggabalavÃhano Bhinditvà verisenaæ taæ gaïhi majjhimavaggakaæ. --------- 24 LokajitvÃïanÃmo va rakkhalaÇkÃdhinÃyako SannayhitvÃna senaÇgaæ ganvà te sÅhavikkamà 25 HukittilaÇkÃnÃthena yujjhitvà taæ nighÃtiya RerupallikanÃma¤ca raÂÂhaæ'kaæsu sahatthagaæ. 26 RÃjà kosakavaggamhi samantamallanÃmakaæ SÃmena savasaæ nevo 8 datvÃna mahatiæ siriæ 27 Yuddhopakaraïaæ ceva sena¤ca mahatiæ tadà Pahiïitvà niyojesi gahetuæ kosavaggakaæ. 28 SamaïamallakanÃmo ca otturÃmallakÃdayo Yujjhantà 9 parasenÃya nÃsayiæsu raïe bahÆ. 29 SÅsacchinnakabodhivhe ÂhÃne katvà mahÃraïaæ KosavaggakaraÂÂhaæ taæ Ãdiyiæsu mahÃbalÃ. --------- 30 Evaæ malayadesantaæ tananivÃsÅhi sÃkulaæ Katvà nirÃkulaæ suÂÂhu nivasanto sake pure 31 UyyÃnajalakÅÊÃhi naccagÅtÃdikehi ca DinÃni vÅtinÃmento rÃjadhammÃnuvattako 32 PaÂirÃjanisedhatthaæ vÃyÃmatthaæ mahÅpati CorÃna¤ca nisedhatthaæ migavaæ yÃti so tadà 33 Athekadivasaæ rÃjà saddhimaggamahesiyà Gacchanto migavatthÃya sahÃmaccaparijjano ----------- 4. [E.] RÃjà raÂÂhaæ. 5.[S.] Majjhimavaggikaæ. 6.[D.] VÃrivÃÂaka. 7. [E.] Yujjhitvà so. 8.[E.S.]KatvÃ. 9.[E.S.] YujjhitvÃ. [SL Page 388] [\x 388/] ( 34 PaviÂÂhamigasaÇketamekaæ disvà mahÃvanaæ Mahesiæ ekamantamhi nisÅdÃpiya so vibhu 35 Sattihatthakaluddehi vÃkarÃhi 10 ca taæ vanaæ Sabbaæ parikkhipÃpetvà ghosÃpesi tahiæ tahiæ 36 Tatthekagokaïïamigo hatthipotappamaïako Sutvà taæ bheravaæ ghosaæ niggamma vanagumbato 37 Itocito vilokento dhÃvanto bhayatajjito Patanto giriduggamhà laÇghanto girikandaraæ 11 38 BhÅndanto tarusÃkhÃyo ka¬¬hanto jÃlavalliyo Cuïïento vanagumbe ca phÃlento jÃlamo¬¬itaæ 39 Tasento ca palÃpento jane sammukhasammukhe MahesÅhimukhaæ dhÃvi samÅrajavavegavà 40 Disvà tamabhidhÃvantaæ palÃyiæsu bhayaddità Mahesi¤ca mahÅpÃlaæ hitvà sabbe disodisaæ. 41 ùgataæ so migaæ bhÅmaæ rÃjà bhÅmaparakkamo DhÃvitvà purato tassa khipitvà hani sattiyÃ. 42 Tena laddhappahÃrena hantumÃvajjite sire Litva siÇgayugalaæ ra¤¤o pÃdantike pati. 43 Laddhà pahÃraæ karuïaæ 12 migassa ravato ravaæ SuïitvÃna nivattÅtvà samÃgantvà tato tato 44 Amaccà ceva luddà 13 ca ka¤cukÅkappakÃdayo Dusvà siÇgayugaæ sÅhavikkamaæ bhupatimpi ca 45 Sa¤jÃtasambhamà hutvà tuÂÂhahaÂÂha visesato Vanaæ taæ thutighosena ekakolÃhalaæ karuæ. 46 VikkamÃtisayaæ ra¤¤o mahÃbhÃgattanampi ca SÆrattaæ vÅrabhÃva¤ca vaïïetvà bahuso tadÃ. 47 Te siÇgayugamÃdÃya rÃjÃnaæ parivÃriya GantvÃna nagaraæ devanagaraæ viya sajjitaæ 48 MahÃmacce nivedetvà pavattiæ vimhayÃvahaæ Taæ siÇgayugalaæ tesaæ sabbesaæ sampadassayuæ. ----------- 10.[S.D.] VÃkarehi 11.[E.] GirikandarÃæ 12.[A.]LaddhÃpahÃrakaraïÃ. 13.[A.] LuddhÃ. [SL Page 389] [\x 389/] ( 49 Tamabbhutaæ suïitvÃna mahÃmaccà samÃgatà Accheraæ paÂivedesuæ evaæ vimhitamÃnasÃ: 50 "Aho mahanubhÃvo'yaæ jÃto ve jambudÅpake RÃjà nissaæsayeneva cakkavattÅ bhavissati," 51 IccevamÃdinà dhÅraæ duratikkantavikkamaæ Vacasà thutiyuttena saævaïïetvavà punappunaæ 52 Tato siÇgayuge tamhi akkharÃni likhÃpiya, Bhaï¬agÃre pavesesuæ tadajjÃpi pavattati. --------- 53 Tadà desantarà rÃjakumÃre pÃpadiÂÂhino GajabÃhumahÅpalo ÃïÃpiya sakaïÂakaæ 54 RÃjaraÂÂhamakÃsÅtÅ suïitvÃna narissaro "Madise buddhipu¤¤iddhi - vikkamÃtisaye sati 55 Evaæ nÃma akÃsÅ"ti suÂÂhu nibbinnamÃnaso Gahetuæ rÃjaraÂÂhampi yojayÅ daï¬anÃyake. 56 YuddhopayogÅkoÂillasattyuddhaïïavÃdikaæ 14 Sammà vilokayitvÃna kappetvà ca subuddhito 15 57 DesakÃlÃnurÆpena saÇgÃmavidhikovido YuddhopÃyaæ likhitvÃna sÃmantÃnaæ padÃpiya 58 "RekhÃmattampi laÇghetvà imamhà upadesato Ki¤ci kammaæ karemÃ'ti mà takkethÃ"ti yejayÅ. 59 Sabbe te sirasà ra¤¤o vacanaæ sampaÂicchiya SampahÃraæ pavattetumÃrahiæsu mahÃbalÃ. 60 GajabÃhunarindassa ahÆ sampannavahano SaÇgÃmakovido kombo 16 chattagÃhakanÃyako; 61 MallavÃÊÃnagÃmamhi 17 duggaæ katvÃna sutthiraæ ArÅnampaÂisedhatthaæ viharÅ tattha so ciraæ. 62 VÃlikÃkhettaduggamhi Âhito malayarÃyaro Yujjhitvà taæ palÃpesi duggaæ gaïhi ca tassa taæ. 63 Tato nikkhamma so vÅro mahÃbalapurakkhato MuttÃkaraæ taæ gantvÃna nÃvÃhi jalapiÂÂhiyà ----------- 14.[A.] Kocallasattha-. 15.[A.] Sukhudhito. 16.[A.] KembÃ. 17.[D.] MallapalÃna - [SL Page 390] [\x 390/] ( 64 TatraÂÂha - daï¬anÃthena jalamajjhamhi vattayÅ Raïammahantaæ balavÃ; balaæ bhijjittha sattuno. 65 Dutiyampi raïaæ tattha vattetvà daruïaæ tadà AnekÃni sahassÃni pesesi yamasantikaæ 66 NambavhayakesadhÃtunÃyakÃdibalÃni 18 ca MÃlavalliyanÃmamhi paccÃmitte vinÃsayuæ. 67 NÅlagallakanÃmo ca sÃmanto moravÃpiyaæ KaÂiyÃgÃmamÃgamma 19 bahÆ mÃresi verino. --------68 AhÆ gajabhujasseva kÃÊavÃpimhi gamake Gokaïïanagaragiridaï¬anathoti vissuto 69 SÆrodÃraguïepeto sayoggabalavahano SampahÃrakkhamo mantÅ pakkhapÃtÅ sasÃmino. 70 Parakkamanarindassa rakkhadÅvÃnanayako 20 GoïagÃmukaÂhanamhi tamparÃjesi yujjhiya 71 Patto khedamparÃjitvà gokaïïasacivo puna GantvÃna senaæ sannayha pilaviÂÂhikaduggake 72 Tathà sallakanamamhi 21 duggepi taÂavÃpike Jambukole va vajiravÃpiyaæ nandivÃpiyaæ 73 PallikÃvÃpinÃme va tathà kalalabhallike SabbatthÃvajayampatto katvà paccekamÃhavaæ. 74 Mayhaæ pattajayà sena purà ra¤¤Ãpi yujjhiya DviguïÃ'dÃni jÃtÃpi sà parakkamabÃhuno 75 DvittÅhi rajjasÅmÃyaæ sÃmantehi visuæ visuæ YujjhitvÃ'vajayampattÃ, naÂÂhà ca balanÃyakÃ, 76 IdÃni kÃtuæ saÇgÃmaæ na sakkotÅti cintiya Pavattiæ sakalaæ vatvà pesesi gajabÃhuno. 77 Taæ suïitvÃna so sabbaæ gajajabÃhumahÅpati Sammantayanto'maccehi idaæ vacanamabravÅ: 78 "No suïimha ito pubbe amhÃkantu parÃjayaæ; IdÃna'vajayaæ pattà mahatÅ jÃni no ahÆ. ----------- 18.[E.] Sambavhaya- 19.[E.] MupÃgamma. 20.[A.]SÃmako. [D.] RakkhadÅpà NanÃyako. 21.[E.] KasÃllakanÃmamhi. [SL Page 391] [\x 391/] ( 79 Amaccesu madÅyesu mahÃbalaparakkamo Asakiæ so pi yujjhitvà parÃjayamupÃgami. 80 PunÃpi tassa hÃnÅ ve, no siyà mama sobhanaæ," Iti mantiya'maccehi dhanÃni ca bahÆni so 81 BalÃna'ïÅkanÃthe ca vividhÃnÃ'yudhÃni ca SajjetvÃ' bhejjasannÃhe 22 pahiïÅ tassa santikaæ. 82 Ra¤¤Ã pesitasena¤ca pubbasena¤ca attano RaÂÂhavÃsikasena¤ca sannayha sahasà tadà 83 MÃyÃgehÃdhinathena gantvà nÅlagaÊaæ puna MahÃyuddhaæ pavattesi gekaïïasacivo tadÃ. 84 SampahÃre tahiæ tassa nipatiæsu narà bahÆ; ùyudhÃni ca cha¬¬esuæ pavisiæsu ca kÃnanaæ. 85 MuccitvÃna gatà natthi iti vattabbataæ gatÃ. YÃnacchattÃni cha¬e¬atvà sayampi pÃvisÅ vanaæ. 86 Tato paÂÂhÃya yuddhesu jahitvÃna manaæ tahiæ Duggaæ thiraæ karitvÃna nivasÅ kÃÊavÃpiyaæ. 87 SÆraambavane raÂÂhe Âhapità sacivà tato Gantvà janapadaæ nÃma sattusenamamÃrayuæ. --------- 88 BodhigÃmavare raÂÂhe yojità balanÃyakà Gantvà laÇkÃgiriæ nÃma vinÃsesuæ ripÆ tahiæ 89 Mahindanagaragirippamukhe'ïikanÃyake MallavÃÊÃnaraÂÂhaæva puna pesesi yajjhituæ. 90 GantvÃna balino tattha verino paÂibÃhiya PavisitvÃna naraÂÂhaæ taæ gahetvà sutthiraæ karuæ. 91 Tato nikkhamma te sabbe gantvÃna jalapiÂÂhiyà NÃvÃsatehi kenehi sampahÃraæ pavattiya 92 TatraÂÂhaæ daï¬anÃthaæ va raÂÂhaæ taæ uttarampi 23 va ùdiyitvÃna pesesuæ muttÃyo sakasÃmino. --------- 93 Tato so dharaïÅpÃlo duggaæ pilavasÆvhaye KÃretvà te vasÃpesi tattha yodhadhinÃyake. ----------- 22.[A.-]SantÃhe 23.[A.-] NÃthaæ taæ muttaraÂÂhaæ balampi [SL Page 392] [\x 392/] ( 94 Taæ pavattiæ suïitvÃna gajabÃhu narÃdhipo SammantayitvÃmaccehi balaæ pesetumÃrabhi. 95 Taæ ¤atvÃna vidhÃna¤¤u parakkamabhujo tadà Pesesi laÇkÃnÃthavhaæ raÂÂhaæ janapadavhayaæ. 96 Pavattiæ taæ suïitvÃna gajabÃhunarissaro SaÇka¬¬hitvÃna senaÇgaæ vibhajitvà dvidhà balaæ 97 Ubhato pÃhiïi senaæ sannaddhakavacÃyudhaæ hÃnaæ janapadaæ ceva duggaæ pilavasu'vhayaæ 98 RakkhalaÇkÃdhinÃtho'pi purakkhatvà mahÃbalaæ ParasenÃvinÃsÃya gantvà ambavanaæ tato 99 Yujjhitvà sattusenÃya gÃme bubbulanÃmake Vicuïïetvà bahÆ verÅ verisenaæ palÃpayÅ. --------- 100 RaÂÂhavÃsijanà magge duggame akaruæ tadà ChinnapÃtitarukkhehi sakaïÂakalatÃhi ca 101 Maggamhi guÊharÆpena Âhatvà yuddhaæ pavattayuæ. Tadà laÇkavhayo sattunÃsano kataticchayo 102 DisÃsu te'nubandhanto chindantÃ'varaïampi 24 ca hÃne ÂhÃne mahÃyuddhaæ karaæ janapadaæ gato. 103 Gahetvà taæ janapadaæ so parakkamabÃhuno UpadesÃnusÃrena duggaæ katvà tahiæ vasÅ. 104 Tadà gajabhujo rÃjà devalaÇkÃdhinÃyakaæ DÃÂhÃbhÃravhaya¤cÃpi tannisedhÃya pesayi. --------- 105 Tato laÇkÃdhinÃtho ca tehi saddhiæ mahÃhavaæ Vattetvà te palÃpetvà yagÃllaæ 25 nÃma gaïhi so. 106 GajabÃhunarindo'pi ÃÊisÃrakaraÂÂhake Catasso parisà nÃma pÃhiïÅ yujjhituæ puna. 107 Nikkhamma laækÃnÃtho'pi saddhiæ tehi pi yujjhiya Gaïhitvà jÅvagÃhaæ so keci gaïhi tulÃtthalaæ. 26 108 Tadà gajabhujo rÃjà sÃmadÃnehi taæ vasaæ KattukÃmo mahagghÃni ratanÃbharaïÃni ca ----------- 24.[E.] Chindanto vÃraïampi ca. 25.[S.] GÃlalaæ 26.[A.E.D.] TaÊatthalaæ. [SL Page 393] [\x 393/] ( 109 KhomakoseyyakÃdÅni vatthÃni vividhÃni ca PaïïÃkÃre bahu datvà pÃhiïÅ tassa santikaæ. 110 Gahetvà pÃhataæ dÆte vikÃraæ nÅya nÃyako PÃbhataæ ta¤ca dÆte ca pesesi sakasÃmino. 111 RÃjà ca disvà santuÂÂho sakalaæ taæ dhanampi ca PaïïÃkÃre mahagghe ca puna tasseva pesayÅ. 112 TulÃtthaliyaduggamhà nikkhamitvÃna nÃyako ùÊigÃmikaduggamhi gaÇgÃpasse vasÅ tadà --------- 113 Tato gajabhujo sÅkÃdaï¬anÃthÃdayo puna Pesesi yujjhituæ tena yodhabhute mahÃbale. 114 Sabbe te nikkhamitvÃna sampannabalavÃhanà NirundhitvÃna taæ duggaæ vassesuæ saravassakaæ. 115 RakkhalaækÃdhinÃthassa keci sannaddhaÃyudhà DvÃre ÂhatvÃna akaruæ raïaæ yodhà bhayaÇkaraæ. 116 DhanuggahÃdayo yodhà dvÃraÂÂÃlakanissità UsutomarasattÅhi vinÃsesuæ ripÆ bahÆ. 117 Evamevaæ pavattesuæ mahÃyuddhaæ nirantaraæ DinÃni tÅïi sabbe te mahussÃhà mahÃbalÃ. 118 GajabÃhurÃjino yodhà sattughÃtanatapparà ùrabhiæsu ca duggassa mahÃdvÃrÃni bhindituæ. 119 Tadà laÇkÃdhinÃtho ca tassa yodhà ca niggatà Yujjhantà ripavo yÃva gaÇgÃpÃramamÃrayuæ. 120 Tato gaÇgÃjalaæ katvà ripÆnaæ lohitÃvilaæ BahÆ ca balapÃmokkhe jÅvagÃhamagaïhisuæ. 121 SaÇgÃme laddhavijayo rakkhalaÇkÃdhinÃyako Anubhonto sake dugge mahantaæ vijayussavavaæ 122 SattusÃmantasÅsÃni chattayÃnÃyudhÃni 27 ca JÅvagÃhaæ gahÅte ca pesesi nijasÃmino. --------- 123 DevasenÃpatiæ nÃma Ãmantetvà tato vibhu RakkhalaÇkÃdhinÃthena sabbaæ katamudÅriya ----------- 27. [S.] CattayÃnÃyudhÃni. [SL Page 394] [\x 394/] ( 124 "Balassa hÃniæ sutvÃna gajabÃhu mahÃbalaæ Gaïhituæ daï¬anÃthaæ taæ peseyya niyataæ" iti 125 Pesesi giribÃraÂÂhaæ senÃnÃthaæ mahÃyasaæ GajabÃhunarindassa dvidhà kÃtuæ mahÃbalaæ. 126 Gantvà so sakalaæ senaæ sajjayitvà mahamati KÃÊavÃpinadÅtÅre duggaæ katvà vasaæ tahiæ 127 Ra¤¤o niyogà kÃresi nadiyà kÃÊavÃpiyà HatthassarathapattÅhi gantabbaæ sumanoharaæ 128 AyopattÃbhisambaddhaæ 28 setuæ dÃrÆhi Ãyataæ. DvisatavÅsatÅhatthavitthataæ sutthiraæ tadÃ. 129 hapetvà keci sÃmante tahiæ se dhajinÅpati NikkhamitvÃna vattento tattha tattha mahÃraïaæ 130 Sampattavijayo gantvà ÂhÃne aÇgamunÃmake Yujjhituæ verisenÃya duggaæ katvà tahiæ vasÅ. --------- 131 Taæ sutvà parasenÃpi katvà duggamabhejjakaæ SenÃnÃthaæ nivÃretuæ senÃgÃme vasÅ tadÃ. 132 SenÃnÃtho tadà gantvà sattusenÃya yujjhiya SenÃgamamhi taæ duggamaggahesi mahÃyaso. 133 Dvikkhattuæ puna yujjhitvà pÃpuïitvà parÃjayaæ Vasiæsu manyÃgÃmamhi duggaæ katvÃna cerino. 134 SenÃnÃtho tato gantvà manyÃduggamagaïhi so; Tathà mitepidugga¤ca 29 duggaæ sÆkaragÃmakaæ. 135 Tesu sabbesu duggesu navakammÃni kÃriya Asu¤¤aæ sabbaduggesu katvÃ'macce ÂhapÃpayi. 30 136 TerigÃme ca duggaæ so kÃretvavÃna camÆpati SÃmante tattha vÃsesisabale yodhasammate. 137 GajabÃhu sasÃmantaæ rÃmanÅlagiriæ tadà BahÆ ca balapÃmokkhe tannighÃtÃya 31 pepayÅ. 138 Tepi sabbe susannaddhà gantvà sabalavÃhanà BandhÃvÃraæ nivesesuæ terigÃmassa santike, ----------- 28.[E.] AyopattÃïisambandhaæ. 29.[E.] MÅtepi duggaæ ca 30.[A.] hapÃpiya. 31. [A.] Tanti ghÃtÃya. [SL Page 395] [\x 395/] ( 139 ùrahitvà ubho senà pÃto paÂÂhÃya vegasà YÃva sÃyaïhasamayà saÇgÃmaæ sampavattayuæ. 140 Tato nÅlagirivho ca taæyodhà sÆrasammatà OsakkamÃnaæ sabalaæ disvà sannaddhaÃyudhà 141 PÃtayantà mahÃyodhe janentà verinaæ bhayaæ Hatthiyutmhi sÅhÃ'va senÃmajjhamhi pÃvisuæ. 142 SenÃnÃthassa yodhÃ'pi saÇgÃmÃdanivattino Samantato'vattharantà rÃmanÅlagirivhayaæ 143 Bahavo balanÃthe ca mÃretvà raïabhumiyaæ Ka¬akku¬amahÃyodhama¤¤e yodhe ca aggahuæ. 144 Sampattavijayo senÃnÃtho tasmiæ raïe tadà JÅvagÃhaæ gahÅte te pesesi sakasÃmino. --------- 145 Nivasanto 32 parakkammanikaÂamhi 33 tahiæ sukhaæ Tadà parakkamabhujo attano santike Âhitaæ 146 MahindanagaragirimÃmantetvà vicakkhaïo VikkamÃtisayaæ tesamamaccÃnaæ kathesi taæ. 147 Sutvà jÃtÃbhimÃno so "gantvÃnÃ'hampi gaïhiya 34 AnurÃdhapuraæ khippaæ demÅti 35 pÃÂijÃniya 148 Mahantaæ balamÃdÃya gantvà sattuvimaddano BadarÅbhÃtikamÃïavhaÂhÃne kari mahÃraïaæ. 149 SiyamahantakuddÃlanÃmagÃme 36 mahÃyaso TissavÃpisamÅpe ca anurÃdhapurantike 150 Pavattento mahÃyuddhaæ parÃjetvà ca verino AnurÃdhapuraæ gaïhi baloghaparivÃrito --------- 151 GajabÃhunarindo'tha pavattiæ taæ suïitva so MÆlÃmaccayute neke pesesi balanÃyake. 152 Sabbe te yuddhasannaddhà nagarassa samantato KatvÃnÃvaraïaæ magge sa¤cÃraæ paÂisedhayuæ. 153 Taæ pavattiæ suïitvÃna devasenÃpatÅ tadà Puroparuddhaæ mocetuæ daï¬anÃthaæ lahuæ vajaæ ----------- 32. [A.] NivÃsatthaæ 33. [D.] ParakkammakaïÂakamhi. 34. [E.] Gaïhisaæ 35. [E.D.] SÃdhetuæ 36.[A.] SiyÃma bhantu- [SL Page 396] [\x 396/] ( 154 SiyÃmahantakuddÃlagÃme katvà raïampuna YuddhÃnamantarÃmagge tayaæ kÃresi bhiæsanaæ. 155 Nikkhamitva saduggamhà sutvà taæ malayarÃyaro DvikkhantumantarÃmagge yuddhaæ katvÃna Ãgato 156 SenÃpatiniyogena gantvà ekamukhena so SattusenÃya yujjhittha anurÃdhapurantike. 157 SenÃpatipi katvÃna tattha tattha mahÃraïaæ AnurÃdhapurÃsanne gantvà saÇgÃmamÃrabhÅ. 158 Daï¬anÃtho suïitvà taæ 37 mahindo so mahÃbalo Sahasà nikkhamitvÃna anurÃdhapurà varà 159 Paccatthike vanÃsento magge Ãvaraïe bahÆ ChedÃpento ca sahasà senÃnÃthaæ saæ 38 pÃpuïi. 160 Hutvà senindasenà ca tassa senà ca ekato ParasenÃya yujjhitvà palÃpesuæ ripÆ puna. 161 PunÃgantvÃna kÃretvà bandhÃvÃraæ tahiæ thÅraæ SiyÃmahantakuddÃle navasÅ se camÆpati. 162 Tadà parakkamabhujo mÃyÃgehÃdhinÃyakaæ ùmantetvà niyojesi yujjhituæ ÃÊisÃrake. 163 Sasantoso 39 samatthehi vÅrehi sahito tato Gantvà duggaæ nivesetvà vasaæ kalalahallike 164 NandÃmÆlakagÃmamhi dugge katvà raïattayaæ Duggaæ taæ hatthagaæ'kÃsi gacchanto ÃÊisÃrakaæ. 165 Tato kadaduragÃmamhi duggaæ gaïahiya so puna KirÃÂinake duggaæ yuddhaæ katvÃna aggahi. 166 GajabÃhunarindassa senà vÃ'gamma yujjhituæ VilÃnavhayaÂhÃnamhi duggaæ katvà tahiæ vasi. 167 Tadà parikkamabhujo duratikkantavikkamo NÃlandÃyaæ nivesetvà khandhÃvÃraæ tahiæ vasaæ 168 Sutvà taæ sandhibhedassa kusalÃnaæ satÃni so CorÃnaæ dvattimattÃni pesayitvà raho tadà 169 TikkhaggamigasiÇgÃni gahetvà majjharattiyaæ Gantvà duggaæ khaïitvÃna gaïhituæ taæ niyejayÅ. ----------- 37.[E.] SuïitvÃna 38.[A.] Ca. 39.[A.]Sasantosà [SL Page 397] [\x 397/] ( 170 MÃyÃgehÃdhinÃtho ca upadesÃnusÃrato BhindÃpetvÃna taæ duggaæ gaïhÃpesi tahiæ ripuæ. 171 MattikÃvÃpinÃme ca duggaæ gaïhiya so puna UddhÃdhokuragÃmesu duve duggÃni aggahi. 172 NÃsinnavhayagÃmamhi duggaæ hetvÃna gaïhiya ùÊisÃrakaraÂÂhaæ so evaæ kari sahatthagaæ. 173 Tasmiæ hi samaye rÃjà puÊatthinagaraæ lahuæ Gahetuæ te niyojesi sÃmante vidhikovide. 174 RakkhalaÇkÃdhinÃtho ca sukhajÅvitasutthikÅ 40 TaÊÃkatthaliduggamhà nikkhamitvÃna vegasà 175 SattusenÃya vattentà raïaæ magge tahiæ tahiæ RajakamatasambadhaÂÂhÃne yuddhaæ pavattiya 176 MiÊÃnakkhettapassamhi yujjhitvÃna tato gatà Khettamajjhepi yujjhitvà mÃretvà verino bahÆ. 177 Tato sattunubandhanto patvà daraagavhayaæ 41 TatthÃpi yuddhaæ katvÃna tahiæ laddhajayà tato 178 Gantvà maægalabe 42 gÃme duggaæ bhindiya sÃhasà TatthÃ'mitte vinÃsetvà tasmiæ dugge vasiæsu te. --------- 179 MÃïÃbharaïabhumindo rohaïÃdhipatÅ tadà GajabÃhunarindassa sÃmantehi anekaso 180 SaÇgÃmetvÃna sampattaparÃjayaparÃbhavo Cha¬¬etvÃna manaæ yuddhe bhinnussÃho vasaæ tadà 181 ùgantvà bhikkhusaæÇghena nikÃyattayavÃsinà VasÅ karitasandhÃno saddhiæ so gajabÃhunÃ. 182 ParakkamamahÅpÃlasÃmanta te mahÃbalà GajabÃhunarindena tena yuddhaæ pavattÅya 183 Yuddhe yuddhe ripÆ hantvà gahÅtavijayà iti MÃïÃbharaïabhupÃlo sutvà evaæ vicintayÅ: 184 "IdÃni khippaæ so rÃjà sakalaæ rÃjaraÂÂhakaæ Gaïhissati mahÃbhogo parakkamabhujo dhuvaæ. ----------- 39.[A.] SasantosÃ. 40.[E.S.] PutthikÅ. 41. [S.] DÃraagavhayaæ 42. [D.S.]Maægalave. [SL Page 398] [\x 398/] ( 185 Gahite rÃjaraÂÂhamhi mahÅpÃlena tena tu Niyataæ rohaïe raÂÂhe na sakkà vasituæ"iti. 186 Tato vajitvà sandhÃnaæ gajabÃhussa rÃjino Sandhiæ katvÃna nivasaæ so parakkamabahunà 187 Balaæ sannayha balavaæ raÂÂhadvayanivÃsinaæ SobaranÃmagÃmamhi khandhÃvÃraæ nivesayÅ. 188 Tasmiæ hi samaye rÃjà parakkamabhujavhayo VikkamÃtisayaæ kattukÃmo evaæ vicintayÅ: 189 "Tattha tattha vasantÃnaæ sÃmantÃnamajÃnataæ Sahava¬¬hitayodhehi puÊatthinagaraæ ahaæ 190 Gantvà yujjhiya bhinditvà dvÃraÂÂÃlakagopure PavisatvÃna gaïheyyaæ gajabÃhumaho"iti. 191 Tato ambavanaÂÂhaæ so mÃyÃgehÃdhinÃyakaæ ùmantayitvà matimà vatvà cintitamattanà 192 KiccantarÃpadesena gantvà ambavanaæ tato PuÊatthinagaraæ gantumevaæ tassa raho bhaïÅ: 193 "KÃretukÃmo buddhassa accuÊÃramahaæ ahaæ PÆjanatthÃya buddhassa pÆjopakaraïÃni ca 194 SaÇkhaæ pa¤camahÃsaddaturiyÃni ca cÃmare SetacchattapaÂÃkÃyo pesentu mama santikaæ. 195 "SÃmino'pi idha'gamma pÆjampassantu me imaæ" Evaæ vatvÃna sandesaæ pesehi mama santikaæ." --------- 196 So'pi ambavanaæ gantvà tato vuttÃnusÃrato PÆjaæ sampÃdayitvÃna sandesaæ paÂipesayÅ. 197 RÃjà disvÃna taæ tuÂÂho'maccamajjhagato tadà VÃcÃpayitvà sandesaæ khippaæ tassa mahÃyaso 198 PÆjopakaraïaæ sabbaæ pesayitvÃna nekadhà Attano gantukÃmattamamaccÃnaæ pakÃsayÅ. 199 Vi¤¤ÃtarÃjÃdhippÃyo jeÂÂhako sakabhÃtuno DÆtaæ nagaragirino taæ vatvà pesayi tato. 200 So'pi sutvà pavattiæ taæ niggantvà moravÃpiyà Turito balamÃdÃya gato bhupatisantikaæ. [SL Page 399] [\x 399/] ( 201 "KimatthamÃgatesÅ"ti vutto "sÃmivicintitaæ ¥atvÃna ÃgatomhÅ"ti vatvà evaæ kathesi ca 202 "AmhÃdisÃnaæ dÃsÃnaæ atthibhÃve payojanaæ PaÂipakkhamahÅpÃlasÃdhanaæ yeva kevalaæ. 203 TasmÃ'hameva gantvÃna sampannabalavÃhanaæ GajabÃhuæ gahetvÃna niyyÃtessÃmi sÃmino" 204 Evaæ vatvÃna sÃmanto gantumÃpucchi rÃjino Disvà tamabhimÃnÅ so mÃyÃgehÃdhinÃyako 205 KittilaÇkÃdhinÃtho ca sÃmantà balino bahÆ ùpucchiæsu ahaæ pubbaæ ahampubbanti bhÃsiya 206 Tato so dharaïÅpÃlo yuddhopÃyavicakkhaïo YuddhopÃyaæ pakÃsetvà yedhe pesesi yujjhituæ. BandhÃvÃraæ nivesesuæ nÃlandÃyÃ'vidÆrake. --------- 208 MahÃmegho 43 samuÂÂhÃya tadà vassitumÃrabhi VÃridhÃrÃya paÂhaviæ bhindantova samantato. 209 SenÃtemanasaækÃya meghaæ disvà tadà vibhu AkÃsi saccakiriyaæ evaæ saccaguïe rato 210 "SÃdhanaæ yadi rajjassa lokasÃsanavuddhiyà Na vassatu"tadhiÂÂhento "devo" tattha, tathà ahÆ. 211 Tato ambilabhattÃni kadalÅputhukÃdayo KhajjakÃni ca nekÃni pÃhiïÅ bahuso tadà 212 Yathà ekakkhaïe yeva pibanti bahavo jalaæ Tathà chiddÃni katvÃna ekarandhaæ karitva ca 213 Jalassa pÆrÃpetvÃna pihitacchiddasaæyute AnekÃni sahassÃni veÊukkhandhe ca pesayÅ. 214 Mahindavho amaccho'tha nikkhamitvà mahÃbalo Duggaæ so ca lahullavhe gaïhi mÃriya sattavo. 215 Nikkhamma laækÃïÃtho'pi sutvà taæ sahasà tadà Duggaæ hattannanÃmamhi gaïhi; verÅ ca mÃrayÅ. ----------- 43.[E.] MahÃghoso. [SL Page 400] [\x 400/] ( 216 MÃyÃgehÃdhinÃtho ca taæ sutvÃ'tha mahÃbalo Sahasà ahinikkhamma khaï¬igÃmamupÃgami. 44 217 GajabÃhunarindassa senà sà caturaÇginÅ Mukhehi tÅhi saævuÊhà khaï¬igÃmakasaækaÂe. 218 Tadà laækÃdhinÃthassa suto laækÃpuravhayo MahÃyodho samÃgantvà khaï¬igÃmakasaækaÂaæ 219 TimukhehÃ'gataæ sabbaæ balaæ ekamukhaæ karaæ Anubandhi mahÃyodho gajayuthaæca kesarÅ. 220 Tato laækÃdhinÃthavhappamukhà balanÃyakà GajabÃhunarindassa ghÃtayitvà mahÃbalaæ 221 Koï¬aÇgulikakedÃraæ 45 nÃmaÂÂhÃnamupÃgamuæ. GajabÃhubalaæ bhinnaæ puÊatthipuramÃgami. --------- 222 Pavisantiæ mahÃsenaæ gajabÃhunarissaro Disvà jÃtÃbhimÃno so cintesi bhusamÅdisaæ: 223 Yadà me pitubhupÃlo gato devasahavyataæ Yadà pettikarajjamhi na jÃtà suppatiÂÂhiti 224 Tadà kittissirÅmegha-sirivallabhanÃmakà DisÃno ubhato gantvà yujjhissÃmÃ'ti Ãgatà 225 Mayhaæ daÂÂhumasakkontà palÃyiæsu jayaddharaæ. Tato paÂÂhÃya te yÃvajÅvaæ yuddhe manaæ jahuæ. 226 IdÃni rÃjaraÂÂhamhi sampatto suppatiÂÂhitiæ Vijjate paripuïïà me senà ca caturaÇginÅ; 227 Yujjhituæ mayi nikkhante sannayha balavÃhanaæ RÃjà ko nÃma'laæ sotuæ saddaæ me raïabheriyÃ?" 228 Evaæ gajabhujo rÃjà abhimÃnasamunnato AbbhantarikamaccÃnaæ senaæ sajjitumÃdisi. 229 Suvammite gaje ceva asse ca raïakovide DasaddhÃyudhasannaddhamahÃyodhe 46 mahÃbale 230 Tathà keraÊa-kaïïÃÂa-damiÊÃdibhaÂepi ca Susajjiya khaïeneva ra¤¤o'maccà nivedayuæ. ----------- 44.[A.] KhaddhigÃma. 45.[E.] Keï¬aægulika. 46. DasadhÃyudhasannaddhamahÃyodha. [SL Page 401] [\x 401/] ( 231 Mahatà balakÃyena puÊatthinagarà varà NikkhamitvÃna so sÅkaviyalavhamupÃgami. 232 RakkhalaækÃdhinÃthavhappamukhà balanÃyakà Gajabahunarindena tena yuddhaæ pavattayuæ. 233 Gaje turaÇge bhinditvà Ãrohe ca nipÃtayuæ. PalÃpesuæ mahÃvÅrà sasenaæ taæ narÃdhipaæ. 234 RÃjà so khippamÃgamma pavisitvà sakaæ puraæ DvÃrÃni pidahÃpetvà manurÃyaæ nilÅyi ca. 47 235 RÃjÃnamanubandhantà tepi yodhà samÃgatà Samantato nirundhitvà puÊatthinagaraæ tadà 236 ùrabhiæsu tato bhettuæ pÃkÃraÂÂÃlagopure. VighÃÂesuæ carà dvÃramupanikkhittakà pure. 237 Pavisitvà sukheneva gajabÃhumahipatiæ JÅvagÃhaæ gahetvÃna pÃsÃdasmiæ pavesayuæ. 238 CoÊagaÇgakumÃra¤ca tathà vikkantabÃhukaæ RÃjaputte ca bandhitvà kÃrÃgÃre pavesayuæ. 239 Tato'maccà pavattiæ taæ pesayiæsu narÃdhipe; Suïitvà taæ mahÅpÃlo vicÃrakkhamabuddhimà 240 "YÃva bhaddakanakkhatte hotÅ a¤¤¤edassanaæ, VihÃya saækamamhesu vasitabba"nti tÃvade. 241 MahagghÃni ca vatthÃni sugandhÃbharaïÃni ca Attano paribhogÃni pÃhiïÅ gajabÃhuno. 242 SÃmantà maï¬alÅkà ca tato mantiya ekato Sandesaæ paÂipesesuæ evaæ bhupatisantikaæ: 243 "MahÅpÃlamhi jÅvante raÂÂhÃvÃsimahÃjanà Vasaæ nevopagacchanti tasmà vajjho ayaæ" iti. 244 Taæ sutvà dharaïÅpÃlo dayÃkampitamÃnaso Avajjho so mahÅpÃlo iti mantvÃna tÃvade 245 SenÃgÃme Âhitaæ devasenÃnÃthaæ mahÃmatiæ ùïÃpetvà tato tassa idaæ vacanamabravÅ: 246 "Maï¬alÅkà ca sÃmantà saÇgÃmavijayuddhatà MahÅpÃlaæ gahetvÃna mÃreyyuæ ve na sobhanaæ. ----------- 47. [E.S.D.] So. [SL Page 402] [\x 402/] ( 247 Vilumpitvà puraæ tattha pÅÊayitvà mahÃjanaæ UddÃmarÆpà vatteyyuæ sace tampi na sobhanaæ. 248 Ki¤ca sÃsanalokassa vuddhatthaæ rajjasÃdhanaæ; Kevalaæ dharaïÅpÃlamÃraïatthaæ na hoti taæ. 249 Tasmà tumhehi gantvÃna uddÃme ca nisedhiya Rakkhitabbo mahÅpÃlo kattabbaæ ca thiraæ puraæ." 250 Evaæ vatvÃna rÃjindo senindaæ pesayÅ kira. Nikkhamitvà saseno so puÊatthinagaraæ gato. 251 Purà senindagamanà uddÃmà te narÃdhamà NarindÃïaæ viÊaÇghetvà puÊatthinagare tadà 252 GehadvÃrÃni bhinditvà vilumpiæsu dhanÃni ca; Acchindiæsu manussÃnaæ sÃÂakÃbharaïÃni ca 253 Upaddutaæ taæ yodhehi puÊatthinagaruttamaæ YugantavÃtakkhabhitasÃgarova tadà ahÆ. 254 Tena kammena nibbinnà janà nagaravÃsino Amaccà pÃrisajjà ca negamà ca balÃni ca 255 Sabbe sambhuya gantvÃna mÃïabharaïasantikaæ Pavattiæ taæ nivedetvà idaæ vacanamabravuæ: 256 "ùyantu saddhimamhehi rajjaæ gaïhiya dema vo; UpatthamhakabhÃvo'va kÃtabbo kevalaæ" iti. 257 Gokaïïavho ca sÃmanto niyutto kÃÊavÃpiyà DÆtaæ pesesi Ãgantuæ sÅghaæ tasse'va santikaæ. --------- 258 Pavattiæ sakalaæ sutvà mÃïÃbharaïabhumipo SammantayitvÃ'maccehi dummedhehi kubuddhi so 259 "Ra¤¤o mevanalesena gantvà mÃriya verine; Sakalaæ rÃjaraÂÂhaæ taæ gaïhissÃmi"ti cintiya 260 Balaæ sannayha sÅghaæ se raÂÂhadvayanivÃsinaæ AmaccabalakÃyehi rajaraÂÂhanivÃsihi 261 Saddhiæ gantvà puraæ tattha vattetvà samaraæ kharaæ TÃvatiæ mahatiæ senaæ mÃrayitvà asesato [SL Page 403] [\x 403/] ( 262 ùruhitvÃna pÃsÃdaæ gajabÃhunarÃdhipaæ PassitvÃna mahÅpÃlo païÃmavidhipubbakaæ 263 Tato tassa narindassa tassa raÂÂhanivÃsinaæ SaækÃpagamanatthaæ hi hitvà katici vÃsare 264 GajabÃhumahÅpÃla sÃmante sakale tadà Gantvà gahetvà rÃjÃnaæ kÃrÃgÃre pavesiya 265 Gaje turaÇge nikhile bhaï¬ÃgÃre dhanÃni ca Sabbaæ hatthagataæ katvà thÅraæ rajjaæti ma¤¤iya 266 DÃÂhÃdhÃtuvara¤ceva pattadhÃtu¤ca mÃtaraæ ùïÃpetvÃna sakalamitthÃgÃra¤ca rohaïà 267 Dummedho so mahÅpÃlo sayaæ nikkaruïo tadà MÃtarà iti mantesi sÃmantehi ca so raho: 268 "BalÃni rÃjaraÂÂhamhi jÅvante sati rÃjini Etasmiæ neva gacchanti vasaæ, vajjho tato ayaæ; 269 PÃkaÂaæ yadi mÃrema saÇkhobho balavà bhave; Tato'yaæ dharaïÅpÃlo mÃretabbo raho" iti. 270 DukkhabhojanaseyyÃhi dukkhaæ kÃresi rÃjino; Visappayogavidhinà mÃretu¤ca upakkami. 271 MÃïÃbharaïÃbhupena kriyamÃnamupaddavaæ Vindituæ na samattho so gajabÃhumahÅpati 272 Evaæ vatvÃna pesesi parakkamabhuje rabho: "TÃïama¤¤aæ na passÃmi bhavantena vinà mama; 273 Tasmà dukkhaggisantÃpasantattaæ maæ nirantaraæ KaruïÃjalasekena nibbÃpehi tuvaæ"iti. --------- 274 Ra¤¤o taæ vacanaæ sabbaæ sammà dÆtamukhà tato Sutvà rÃjà dayÃvÃso khedampatvÃna'nappakaæ 275 "AnubhÆtaæ mamuddissa tibbaæ dukkaæ hi tena taæ Mameva yuttaæ dukkhamhà mocetumpÅ"ci cintiya ----------- 48. [E.] ùruÊhitvÃna. [SL Page 404] [\x 404/] ( 276 NaÂÂhesu balakÃyesu yuddhopakaraïesu ca MahÃpurisajÃtittà so anolÅnavuttiko 277 Saddhiæ va¬¬hitaposesu katvà vÅrajane visuæ Datvà ÂhÃnantaraæ tesamadÃsi mahatiæ siriæ. 278 MÃyÃgehÃdhinÃthassa adhikÃripadaæ adÃ; Tathà laækÃdhikÃrittaæ kittisaÇkhakanÃyake; 279 Daï¬anÃyakabhÃtunamubhÅnnaæ so mahÅpati JeÂÂhassÃ'dà kesadhÃtunÃyakattaæ, kaïiÂÂhake 280 Nagaragallapadaæ datvà duvinnaæ mahatiæ siriæ Bala¤cÃ'nappakaæ datvà saÇgahesi vicakkhaïo. 281 Evaæ mahantaæ balavaæ balaæ sannayha so lahuæ DisÃsu tamanekÃsu pesento so mahÅpati 282 MerukandararaÂÂhamhi vacÃvÃÂakanÃmakaæ Pesesi sabalaæ rakkhakesadhÃtukanÃyakaæ; 283 Tathà maÇgalabe gÃmerakkhalaækÃdhikÃrinaæ; KyÃnagÃmavhayaÂÂhÃne kittilaækÃdhikÃrinaæ 49 284 MahÃbalena saddhiæ so daï¬anÃyakabhÃtaro Dve ca makkalagÃmamhi 50 pesesi dharaïÅpati. 285 PuÊatthinagare ruddhaæ devasenÃpatiæ tadà Pesayitvà sake cÃre 51 ÃïÃpiya sa bhumipo 286 DatvÃna mahatiæ senaæ devasenÃsarikkhakaæ GaÇgÃtaÂÃkaæ pesesi vidhÃnavidhikovido. 287 Te sabbe sabalà gantvà taæ taæ raÂÂhamadhiÂÂhità Magge nagarÃgamimhi vilumpentà tahiæ tahiæ 288 VerisÅsÃni chindantà 52 karontà ca vihiæsanaæ 53 NivÃrentà ca dha¤¤Ãni sampÅÊesuæ pure janaæ. 289 Anto bahi ca ÂhatvÃna puÊatthinagarassa te MÃrayitvà vilopesuæ 54 upanikkhittakà bhaÂÃ. 290 DÃrupaïïÃnamatthÃya gacchantÃpi purà bahi NÃhesuæ sabbathà sabbaæ vilumpanabhayà narÃ. ---------- [SL Page 400] [\x 400/] ( 216 MÃyÃgehÃdhinÃtho ca taæ sutvÃ'tha mahÃbalo Sahasà ahinikkhamma khaï¬igÃmamupÃgami. 44 217 GajabÃhunarindassa senà sà caturaÇginÅ Mukhehi tÅhi saævuÊhà khaï¬igÃmakasaækaÂe. 218 Tadà laækÃdhinÃthassa suto laækÃpuravhayo MahÃyodho samÃgantvà khaï¬igÃmakasaækaÂaæ 219 TimukhehÃ'gataæ sabbaæ balaæ ekamukhaæ karaæ Anubandhi mahÃyodho gajayuthaæca kesarÅ. 220 Tato laækÃdhinÃthavhappamukhà balanÃyakà GajabÃhunarindassa ghÃtayitvà mahÃbalaæ 221 Koï¬aÇgulikakedÃraæ 45 nÃmaÂÂhÃnamupÃgamuæ. GajabÃhubalaæ bhinnaæ puÊatthipuramÃgami. --------- 222 Pavisantiæ mahÃsenaæ gajabÃhunarissaro Disvà jÃtÃbhimÃno so cintesi bhusamÅdisaæ: 223 Yadà me pitubhupÃlo gato devasahavyataæ Yadà pettikarajjamhi na jÃtà suppatiÂÂhiti 224 Tadà kittissirÅmegha-sirivallabhanÃmakà DisÃno ubhato gantvà yujjhissÃmÃ'ti Ãgatà 225 Mayhaæ daÂÂhumasakkontà palÃyiæsu jayaddharaæ. Tato paÂÂhÃya te yÃvajÅvaæ yuddhe manaæ jahuæ. 226 IdÃni rÃjaraÂÂhamhi sampatto suppatiÂÂhitiæ Vijjate paripuïïà me senà ca caturaÇginÅ; 227 Yujjhituæ mayi nikkhante sannayha balavÃhanaæ RÃjà ko nÃma'laæ sotuæ saddaæ me raïabheriyÃ?" 228 Evaæ gajabhujo rÃjà abhimÃnasamunnato AbbhantarikamaccÃnaæ senaæ sajjitumÃdisi. 229 Suvammite gaje ceva asse ca raïakovide DasaddhÃyudhasannaddhamahÃyodhe 46 mahÃbale 230 Tathà keraÊa-kaïïÃÂa-damiÊÃdibhaÂepi ca Susajjiya khaïeneva ra¤¤o'maccà nivedayuæ. ----------- 44.[A.] KhaddhigÃma. 45.[E.] Keï¬aægulika. 46. DasadhÃyudhasannaddhamahÃyodha. [SL Page 401] [\x 401/] ( 231 Mahatà balakÃyena puÊatthinagarà varà NikkhamitvÃna so sÅkaviyalavhamupÃgami. 232 RakkhalaækÃdhinÃthavhappamukhà balanÃyakà Gajabahunarindena tena yuddhaæ pavattayuæ. 233 Gaje turaÇge bhinditvà Ãrohe ca nipÃtayuæ. PalÃpesuæ mahÃvÅrà sasenaæ taæ narÃdhipaæ. 234 RÃjà so khippamÃgamma pavisitvà sakaæ puraæ DvÃrÃni pidahÃpetvà manurÃyaæ nilÅyi ca. 47 235 RÃjÃnamanubandhantà tepi yodhà samÃgatà Samantato nirundhitvà puÊatthinagaraæ tadà 236 ùrabhiæsu tato bhettuæ pÃkÃraÂÂÃlagopure. VighÃÂesuæ carà dvÃramupanikkhittakà pure. 237 Pavisitvà sukheneva gajabÃhumahipatiæ JÅvagÃhaæ gahetvÃna pÃsÃdasmiæ pavesayuæ. 238 CoÊagaÇgakumÃra¤ca tathà vikkantabÃhukaæ RÃjaputte ca bandhitvà kÃrÃgÃre pavesayuæ. 239 Tato'maccà pavattiæ taæ pesayiæsu narÃdhipe; Suïitvà taæ mahÅpÃlo vicÃrakkhamabuddhimà 240 "YÃva bhaddakanakkhatte hotÅ a¤¤¤edassanaæ, VihÃya saækamamhesu vasitabba"nti tÃvade. 241 MahagghÃni ca vatthÃni sugandhÃbharaïÃni ca Attano paribhogÃni pÃhiïÅ gajabÃhuno. 242 SÃmantà maï¬alÅkà ca tato mantiya ekato Sandesaæ paÂipesesuæ evaæ bhupatisantikaæ: 243 "MahÅpÃlamhi jÅvante raÂÂhÃvÃsimahÃjanà Vasaæ nevopagacchanti tasmà vajjho ayaæ" iti. 244 Taæ sutvà dharaïÅpÃlo dayÃkampitamÃnaso Avajjho so mahÅpÃlo iti mantvÃna tÃvade 245 SenÃgÃme Âhitaæ devasenÃnÃthaæ mahÃmatiæ ùïÃpetvà tato tassa idaæ vacanamabravÅ: 246 "Maï¬alÅkà ca sÃmantà saÇgÃmavijayuddhatà MahÅpÃlaæ gahetvÃna mÃreyyuæ ve na sobhanaæ. ----------- 47. [E.S.D.] So. [SL Page 402] [\x 402/] ( 247 Vilumpitvà puraæ tattha pÅÊayitvà mahÃjanaæ UddÃmarÆpà vatteyyuæ sace tampi na sobhanaæ. 248 Ki¤ca sÃsanalokassa vuddhatthaæ rajjasÃdhanaæ; Kevalaæ dharaïÅpÃlamÃraïatthaæ na hoti taæ. 249 Tasmà tumhehi gantvÃna uddÃme ca nisedhiya Rakkhitabbo mahÅpÃlo kattabbaæ ca thiraæ puraæ." 250 Evaæ vatvÃna rÃjindo senindaæ pesayÅ kira. Nikkhamitvà saseno so puÊatthinagaraæ gato. 251 Purà senindagamanà uddÃmà te narÃdhamà NarindÃïaæ viÊaÇghetvà puÊatthinagare tadà 252 GehadvÃrÃni bhinditvà vilumpiæsu dhanÃni ca; Acchindiæsu manussÃnaæ sÃÂakÃbharaïÃni ca 253 Upaddutaæ taæ yodhehi puÊatthinagaruttamaæ YugantavÃtakkhabhitasÃgarova tadà ahÆ. 254 Tena kammena nibbinnà janà nagaravÃsino Amaccà pÃrisajjà ca negamà ca balÃni ca 255 Sabbe sambhuya gantvÃna mÃïabharaïasantikaæ Pavattiæ taæ nivedetvà idaæ vacanamabravuæ: 256 "ùyantu saddhimamhehi rajjaæ gaïhiya dema vo; UpatthamhakabhÃvo'va kÃtabbo kevalaæ" iti. 257 Gokaïïavho ca sÃmanto niyutto kÃÊavÃpiyà DÆtaæ pesesi Ãgantuæ sÅghaæ tasse'va santikaæ. --------- 258 Pavattiæ sakalaæ sutvà mÃïÃbharaïabhumipo SammantayitvÃ'maccehi dummedhehi kubuddhi so 259 "Ra¤¤o mevanalesena gantvà mÃriya verine; Sakalaæ rÃjaraÂÂhaæ taæ gaïhissÃmi"ti cintiya 260 Balaæ sannayha sÅghaæ se raÂÂhadvayanivÃsinaæ AmaccabalakÃyehi rajaraÂÂhanivÃsihi 261 Saddhiæ gantvà puraæ tattha vattetvà samaraæ kharaæ TÃvatiæ mahatiæ senaæ mÃrayitvà asesato [SL Page 403] [\x 403/] ( 262 ùruhitvÃna pÃsÃdaæ gajabÃhunarÃdhipaæ PassitvÃna mahÅpÃlo païÃmavidhipubbakaæ 263 Tato tassa narindassa tassa raÂÂhanivÃsinaæ SaækÃpagamanatthaæ hi hitvà katici vÃsare 264 GajabÃhumahÅpÃla sÃmante sakale tadà Gantvà gahetvà rÃjÃnaæ kÃrÃgÃre pavesiya 265 Gaje turaÇge nikhile bhaï¬ÃgÃre dhanÃni ca Sabbaæ hatthagataæ katvà thÅraæ rajjaæti ma¤¤iya 266 DÃÂhÃdhÃtuvara¤ceva pattadhÃtu¤ca mÃtaraæ ùïÃpetvÃna sakalamitthÃgÃra¤ca rohaïà 267 Dummedho so mahÅpÃlo sayaæ nikkaruïo tadà MÃtarà iti mantesi sÃmantehi ca so raho: 268 "BalÃni rÃjaraÂÂhamhi jÅvante sati rÃjini Etasmiæ neva gacchanti vasaæ, vajjho tato ayaæ; 269 PÃkaÂaæ yadi mÃrema saÇkhobho balavà bhave; Tato'yaæ dharaïÅpÃlo mÃretabbo raho" iti. 270 DukkhabhojanaseyyÃhi dukkhaæ kÃresi rÃjino; Visappayogavidhinà mÃretu¤ca upakkami. 271 MÃïÃbharaïÃbhupena kriyamÃnamupaddavaæ Vindituæ na samattho so gajabÃhumahÅpati 272 Evaæ vatvÃna pesesi parakkamabhuje rabho: "TÃïama¤¤aæ na passÃmi bhavantena vinà mama; 273 Tasmà dukkhaggisantÃpasantattaæ maæ nirantaraæ KaruïÃjalasekena nibbÃpehi tuvaæ"iti. --------- 274 Ra¤¤o taæ vacanaæ sabbaæ sammà dÆtamukhà tato Sutvà rÃjà dayÃvÃso khedampatvÃna'nappakaæ 275 "AnubhÆtaæ mamuddissa tibbaæ dukkaæ hi tena taæ Mameva yuttaæ dukkhamhà mocetumpÅ"ci cintiya ----------- 48. [E.] ùruÊhitvÃna. [SL Page 404] [\x 404/] ( 276 NaÂÂhesu balakÃyesu yuddhopakaraïesu ca MahÃpurisajÃtittà so anolÅnavuttiko 277 Saddhiæ va¬¬hitaposesu katvà vÅrajane visuæ Datvà ÂhÃnantaraæ tesamadÃsi mahatiæ siriæ. 278 MÃyÃgehÃdhinÃthassa adhikÃripadaæ adÃ; Tathà laækÃdhikÃrittaæ kittisaÇkhakanÃyake; 279 Daï¬anÃyakabhÃtunamubhÅnnaæ so mahÅpati JeÂÂhassÃ'dà kesadhÃtunÃyakattaæ, kaïiÂÂhake 280 Nagaragallapadaæ datvà duvinnaæ mahatiæ siriæ Bala¤cÃ'nappakaæ datvà saÇgahesi vicakkhaïo. 281 Evaæ mahantaæ balavaæ balaæ sannayha so lahuæ DisÃsu tamanekÃsu pesento so mahÅpati 282 MerukandararaÂÂhamhi vacÃvÃÂakanÃmakaæ Pesesisabalaæ rakkhakesadhÃtukanÃyakaæ; 283 Tathà maÇgalabe gÃme rakkhalaækÃdhikÃrinaæ; KyÃnagÃmavhayaÂÂhÃne kittilaækÃdhikÃrinaæ 49 284 MahÃbalena saddhiæ so daï¬anÃyakabhÃtaro Dve ca makkalagÃmamhi 50 pesesi dharaïÅpati. 285 PuÊatthinagare ruddhaæ demasenÃpatiæ tadà Pesayitvà sake cÃre 51 ÃïÃpiya sa bhumipo 286 DatvÃna mahatiæ senaæ devasenÃsarikkhakaæ GaÇgÃtaÂÃkaæ pesesi vidhÃnavidhikovido. 287 Te sabbe sabalà gantvà taæ taæ raÂÂhamadhiÂÂhità Magge nagarÃgÃmimhi vilumpentà tahiæ tahiæ 288 VerisÅsÃni chindantà 52 karontà ca vihiæsanaæ 53 NivÃrentà ca dha¤¤Ãni sampÅÊesuæ pure janaæ. 289 Anto bahi ca ÂhatvÃna puÊatthinagarassa te MÃrayitvà vilopesuæ 54 upanikkhittakà bhaÂÃ. 290 DÃrupaïïÃnamatthÃya gacchantÃpi purà bahi NÃhesuæ sabbathà sabbaæ vilumpanabhayà narÃ. ----------- 49. [E.] KÃrikaæ. 50.[S.] MakkaÂagÃmamhi. 51. Core (sabbesu.) 52. [A.] ChedentÃ. [E.] ChedantÃ. 53. [E.] VibhÅsikaæ. 54.[E.S.]Palapesuæ. [SL Page 405] [\x 405/] ( 291 RohaïÃgamanaæ maggaæ rundhatvÃpi tahiæ tahiæ Sa¤cÃraæ paÂisedhesuæ narÃnaæ tananivÃsinaæ. 292 Ruddha te nagare sabbe mÃïÃbharaïarÃjino JanÃhesuæ tadà khittà 55 pakkhino viya pa¤jare. --------293 Tato gaïhiæsu jÅvantaæ daï¬anÃyakabhataro Yuddhaæ katvÃna te kontadisÃvijayanÃyakaæ. 294 BodhilaÇkÃdhinÃthavhappadhÃnena balena'pi PuÊatthinagarà yÃva saÇgÃmetvÃnu'bandhayuæ. 295 VacÃvÃÂakagÃmaÂÂho kesadhÃtukanÃyako Yuddhaæ katvÃna so daï¬anÃthenu'ttamasa¤¤inà 296 GahÅtavijayo gantvà gÃmakaæ nÃlanÃmakaæ BuddhanÃyakanÃmena katvà yuddhaæ jayaæ labhi. 297 hito maÇgalabegÃme'dhikÃrÅ rakkhanÃmako Tato ripÆhi yujjhitvà gaïhi bhattannasavhayaæ. 298 Khaï¬igamepi sahasà so'va nÃthÃdhikÃrinà YujjhitvÃna palÃpesi sasenaæ taæ mahÃyaso. 299 MÃïabhusanabhumindo sutvà taæ tena yujjhituæ Ga¤chi yodhe gahetvÃna mÃsÅviyalasavhayaæ 300 KyÃnagÃme Âhito kittiadhikÃripi taÇkhaïe hito gaÇgÃtaÂÃkamhi devasenÃpatÅpi ca 301 Dve ca 56 makkulagÃmaÂÂhà daï¬anÃyakabhÃtaro Iccete yuddhasannaddhà nikkhamitvà mahÃbalà 302 MÃrayantà palÃpentà ripu sammukhasammukhe NÃnÃmukhehi gantvÃna puÊatthinagaraæ lahuæ 303 Rakkhaïatthaæ Âhite yodhe nagarassa samantato PalÃpetvÃna mocetvà gajabÃhuæ mahÅpatiæ 304 ItthÃgÃra¤ca putte ca mÃtara¤ca dhanaæ tathà AkÃsuæ hatthagaæ sabbaæ mÃïÃbharaïarÃjino. 305 GajabÃhunarindo'tha mocito tehi taæ khaïe PalÃyitvÃna pÃvekkhi sahasà koÂÂhasÃrakaæ. 306 MÃïÃbharaïabhupopi rakkhalaÇkÃdhikÃrinà Raïaæ karonto sutvÃna pavattiæ sakalaæ tadà ----------- 55.[E.S.]Khinna 56.[E.S.D.] TÅïi. [SL Page 406] [\x 406/] ( 307 Piyavippayogasa¤jÃtasokasallasamappito Jivite nirapekkho'va sannaddhakavacÃyudho 308 MahÃbalo samÃgantvà rattiyaæ nagaraæ puna MahÃyuddhaæ pavattento sattughÃtanatapparo 309 BodhilaÇkÃdhinÃthamhi yujjhitvÃna raïe mate Tahiæ ÂhÃtumasakkonto puÊatthinagare tato 310 DaÂhÃdhÃtuvaraæ pattadhÃtuæ mÃtaramattano ItthÃgÃra¤ca gaïhitvà rattiyaæ rohaïaæ gato. 311 Tadà parakkamabhujo mocanatthÃya rÃjino BuddhagÃmÃ'bhinikkhamma ÃgantvÃna purantikaæ 312 KÃrÃpetvÃna pÃsÃdaæ dvibhumaæ sumanoharaæ VasÅ giritaÂÃkamhi gÃme sabalavÃhano 313 Tadà hi dharaïÅpÃlayodhà yuddhaparissamaæ Vinodetuæ gatà keci gÃmaæ tannarunÃmakaæ. 314 GajabÃhumahÅpalasamantà mittaduhino RÃjÃnaæ piÂÂhito katvà tehi yujjhiæsu sÃhasÃ. 315 RÃjà parakkantabhujo sutvà taæ kuddhamÃnaso Gaïhituæ gajabÃhuæ taæ sÃmante pesayÅ sake. 316 KittilaÇkÃdhikÃrÅ ca devasenÃpatÅ tato MahÃbalaæ gahetvÃna gantvà tannarugÃmakaæ 317 GajabÃhumahÅpassa sÃmantehi mahÃhavaæ VÃrattayaæ karitvÃna vinÃsesuæ ripÆ bahÆ. 318 NÃthanagaragirÅ ceva mandijÅvitaputthakÅ 57 GÃme vÃlukapattamhi sattusenaæ palÃpayuæ. 319 Tathà tannarugÃmamhi sÃmantà ca mahÃbalà MÃrayantà tadà sattusenamÃmukhamÃgataæ 58 320 Gantvà kohombagÃmamhi puna yuddhaæ pavattiya MÃrayitvà bahÆ tattha bhinditvà duggamaggahuæ. 321 AmbagÃmakanÃmamhi sannayhitvà Âhite bahÆ. Verino te palÃpetvà duggaæ'kaæsu sahatthagaæ. 322 Tato gantvÃna te tantititthe laddhajayà puna Pantvà antaraviÂÂhimahi verino ca palÃpayuæ. ----------- 57.[D.S.] PuttakÅ. 58.[S.] MÃgatamÃmukhaæ. [SL Page 407] [\x 407/] ( 323 Tadà kecana sÃmantà te parakkamabÃhuno puÊatthinagare'hesuæ mahÃbalapurakkhatÃ. 324 Yujjhituæ tehi Ãgamma sacivà gajabÃhuno DevÃdhikÃrippamukhà pÃpuïiæsu parÃjayaæ. 325 Tatheva kÃÊapillavhe parÃjesuæ ripÆ bahÆ. MadhukavanagaïÂhimhi vasuæ mÃriya verino 326 Sabbe te sahasà gantvà tena tena mukhena tu Ajjhottharitvà ga¤chiæsu rÃjino gahaïatthikÃ. --------- 327 AvattharitvÃnÃ'yantiæ senaæ sutvà samantato Gahetabbamapassanto gahaïa¤¤aæ mahÅpati 328 Tadà vatvÃna so rÃjà puÊatthipuravÃsino BhikkhusaÇghassa pesesi nikÃyattayavÃsino: 329 "TÃïama¤¤aæ na passÃmi bhaddantehi vinà mama; AnukampamupÃdÃya dukkhà moventu maæ" iti. 330 Sutvà taæ vacanaæ bhikkhÆ dayÃkampitamÃnasà Gantvà giritaÂÃkaæ te passitvÃna mahÅpatiæ 331 KatvÃna paÂisantharaæ ra¤¤Ã ÃgatakÃraïaæ PuÂÂhà tasse'vamÃhaæsu sÃmaggikaraïiæ 59 giraæ: 332 "Dassesi kalahe dosamÃnisaæsa¤ca sandhiyà Bahuso nekasuttesu bhagavÃso 60 dayÃparo. 333 Atho tassa narindassa putto và bhÃtaro'pi và Na santi; ki¤ca vuddhattà sayammaccumukhe Âhito; 334 LokasÃsanasaævuddhihetukaæ rajjasÃdhanaæ Iti tuyhaæ paÂisa¤¤Ã ca na cirena samijjhati. 335 VihÃya viggahaæ tasmà gantabbaæ sakaraÂÂhakaæ BhikkhusaÇghassa vacanaæ pÆjentena tayÃ" iti. 336 Evaæ sudukkhena gahÅtarajjaæ SaÇghassa rÃjà vacanaæ nisamma DatvÃna ra¤¤o sakaraÂÂhameva Gato aho tassa dayÃparattaæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse RajjadÃno nÃma aÂÂhisaÂÂhimo paricchedo. ----------- 59.[E.] Karaïaæ. 60. [E.] BhagavÃca. [SL Page 408] [\x 408/] ( EkÆnasattatimo paricchedo. 1 GaÇgÃtaÂÃkamÃgantvà gajabÃhu mahÅpati RÃjadhÃniæ karitvÃna nivasÅ so tahiæ sukhaæ. 2 Sandhiæ katvÃna vasituæ tadà so gajabÃhunà PaïïÃkÃraæ tu pesesi maïÃbharaïabhumipo. 3 Tena sandhimanicchanto gajabÃhunarÃdhipo Maï¬alÅgirinÃmaæ tamÃgantvÃna vihÃrakaæ 4 Parakkamanarindassadinnaæ me rÃjaraÂÂhakaæ Iti vatvÃna so piÂÂhipÃsÃïamhi likhÃpiya 5 PunÃgantvÃna so gaÇgataÂÃke nivasaæ mari hatvà dvavÅsavassÃni rogenekena pÅÊito. --------- 6 Tato amaccà sambhuya dummedhà gajabÃhuno SarÅraæ gÃhayitvÃna gantvà te koÂÂhasÃrakaæ 7 SÅghamÃgamanatthÃya mÃïÃbharaïarÃjino Dute sampesayitvÃna tadà tattha upÃvisuæ. 8 Parakkamanarindo'pi rÃjino matasÃsanaæ Sutvà sannayha senaÇgaæ puÊatthipuramÃgami. 9 Tadà rohaïaraÂÂhamhi mÃïÃbharaïabhupati RÃjaraÂÂhÃpayÃtÃnaæ balena mahatà saha 10 Vaco khalÃnamÃdÃya katvopatthambhake ime Ekantaæ rÃjaraÂÂhaæ taæ gaïhissÃmÅti cintiya 11 Mahatà balakÃyena nikkhamitvÃna rohaïà KoÂÂhasÃramupaga¤chi nipphalÃsÃvasÅkato. 12 NisÃmetvà pavattiæ taæ parakkamabhujo vibhu AcintÃvisayodÃravikkantiduratikkamo 13 GajabÃhunarindampi mahÃsampattidÃyakaæ Samante'pi cajitvÃna asampi 1 baddhamÃhave 14 NivatthassÃpi vatthassa patvÃ'nissarataæ bhaya PalÃyitvà paviÂÂhÃnaæ rÃjaraÂÂhÃdhivÃsinaæ ----------- 1.[E.] Samantepi ca Ãsaæ ca cajitvÃ. [SL Page 409] [\x 409/] ( 15 Saddahitvà dujjanÃnaæ palÃpaæ paramatthato 2 SamarÃya kiraga¤chi mÃïÃbharaïabhupati. 16 GajabÃhunarindena pattamhÃpi parÃbhavà PÃpessanti mamÃmaccà diguïaæ taæ parÃbhavaæ; 17 MahÃvÃlukagaÇgÃya oraæ pÃpuïitumpi taæ Na dassÃmÅti cintetvà saÇgÃmÃrambhakovido 18 ùgokaïïaæ sarogÃmatitthà pÃÂÂhÃya buddhimà PaÂititthaæ nivesesi sÃmaccaæ caturaÇginiæ. --------- 19 Tadà sannipatitvÃna mahÃmacca mahÃmatÅ AbhisekÃya bhupÃlamÃyÃviæsu kata¤jalÅ: 20 "Pubbakà hi mahÃrajÃ, rÃjÃno vijitÃvino BhayÃnurÃgavuddhatthaæ janÃna¤cÃpi sabbathà 21 DÅpanatthaæ ca sabbattha patÃpÃtisayaæ nijaæ Abhisekaæ pavattesuæ ÂhitÃpi raïabhumiyaæ; 22 Sabbathà samupetena nayena vinayena ca SÃminÃpi sadÃcÃrarakkhaïaæ yeva kÃriyaæ. 23 Vayo ca te navo deva patÃpo cÃpi dussaho DuratikkamanÅyà ca bhujavikkamasampadÃ. 24 LaÇkÃdÅpaæ ÂhapetvÃna sabbasmiæ jambudÅpake Vibhutaæ 3 te pavattetuæ samattho kusalodayo. 25 ùdikappamhi paÂÂhÃya yÃvajjadivasà ca te Kulaæ pakkhittakhÅraæva dhotasaÇkhe sunimmalaæ. 26 Tasmà sabbassa lokassa avassaæ sampadÃvaho AbhÅseko vidhÃtabbo vÃsarasmiæ subhe" iti. 27 RÃjà parakkamabhujo bhubhaÇgavijitÃhito YÃcanaæ taæ paÂiggayha pavaro pavivekinaæ 28 Nakkhattena pasatthena dine maÇgalasammate DhÃretvà sirasà moliæ sabbÃbharaïabhusito 29 "GaÇgÃya orimaæ tÅraæ mÃïÃbharaïabhupati Anuppatto"ti sutvÃna na ma¤¤anto tiïÃya taæ ----------- 2.[A.] Paramaævayo [S.] Paramaccayo. 3. [A.E.] Vibhuttaæ. [SL Page 410] [\x 410/] ( 30 Attanà yeva ÃrÆÊhe ramme ratanamaï¬ape AvidÆre ÂhapetvÃna sannÃha¤cÃyudhaæ nijaæ 31 Mahatà parihÃrena nikkhamitvà samandirà Puraæ padakkhiïaæ katvà asambhÅtova kesarÅ 32 Taæsiriyà samÃyÃtaæ accheravivasaæ janaæ Karonto pÃvisÅ lakkhÅniketaæ rÃjamandaraæ. (Ettha paricchedanto viya¤¤Ãyate kenÃpi Hetuna ka¤cÅmantikà Ænatà ca.) --------- Sattatimo paricchedo. 1 Tada'dÃya mahÃlekho 1 mahindo mahatiæ vamuæ ùgantvÃna sarogÃmatitthathena maha¤jasà 2 2 Rakkhakena mahÃyuddhaæ vattayÅ kesadhÃtunÃ. So'pi rakkhacamÆnÃtho kesadhÃtu mahabbalo 3 HatthiyÆthaæ paviÂÂho'va kesari tassa'nappake MÃretvà samare vÅre tulaæ caïe¬Ãva 3 mÃluto 4 PalÃpeyi mahÃlekhaæ khalÅ 4 sabalavÃhanaæ. AthÃpi talanÅgÃmatitthà paccuttaritva taæ 5 YuddhÃya punarÃgantukÃmaæ so yeva rakkhako KesadhÃtuæ palÃpesi vattetvà tumuÊaæ raïaæ. 6 Tatheva pÆïanÃmamhà 5 uttaratvÃna titthato ùgantukÃmaæ yuddhÃya mÃïÃbharaïabhupatiæ 7 Buddhavhayo kesadhÃtu tattha rakkhÃya yojito, BahÆhi tassÃ'maccehi vattetvà bheravaæ raïaæ 8 MÃretvà ca bahÆ yodhe palÃpetvà ca taæ khaïaæ Taæ titthaæ punarÃgantuæ nirÃsaæ tamakÃsi so. --------- 9 hapito rakkhituæ titthaæ samÅrukkhavhayaæ tathà Eko sÃmantapÃmokkho Ãgantvà titthato tato ----------- 1. Tadà jayamahÃlekho. 2. [A.E.] MahojasÃ. 3. [A.] Tula¤caï¬ova. 4.[A.] Baliæ 5.[D.] PunagÃmamhà [S.] Puna nÃvamhÃ. [SL Page 411] [\x 411/] ( 10 YujkjhassÃmiti sampattaæ so mÃyÃgehanÃyako 6 TathevÃ'bha¤ji senÃya saddhiæ gajabhujavhayaæ. 11 MahÃrukkhavhayaæ titthaæ tarissÃmiti Ãgataæ Sasenaæ mattatÃloti khyÃtaæ mÃragiriæ tahiæ 12 SaraÂÂhavÃsiko rÃmanÃmo nÅlagiriÂÂhato Vattetvà samaraæ ghoramaccudÃraparakkamo 13 SaraÂÂhavÃsiko rÃmanÃmo nÅlagiriÂÂhito NirussÃhaæ palÃpeyi senaÇgaæ sesamÃhave. 14 Titthaæ atho nÃlikeravatthunÃmamadhiÂÂhito SÃmanteko tato verÅrÃjasenÃya yujjhituæ 15 PattÃya yuddhaæ katvÃna mÃretvÃna bahÆ bhaÂe Ito tato palÃpesi senaæ sesamasesato. 16 Rakkhanatthaæ Âhito titthe nÃmena'ntarabhaï¬ake SÃmantapamukho koci tato yujjhitumÃgataæ 17 SasÃmantaæ mahÃrÃtÅrÃjasenaæ mahabbalo Ekamaæsakhalaæ vÅro karitvà samaraÇgaïaæ 18 SasÃmantaæ palÃpesi senaæ'sesaæ disodisaæ, Samantà baddhasaærambhamabbhakÆÂaæva mÃluto 19 KÃïatÃlavanakhyÃta - titthÃrakkhÃniyojito SÃmantapamukho eko tato yujjhitumÃgataæ 20 AkÃsi punarÃrambhavimukhaæ verivÃhiniæ. MahÃyuddhaæ pavattetvà samaggabalavÃhano 21 YakkhasÆkaratitthamhi niyutto kittinÃmako AdhikÃrÅ tato veribalaæ yujjhitumÃgataæ 22 SudÃruïe raïe katvà kathÃsese bahÆ bhaÂe Avasese palÃpetvà ÃvasÅ 7 titthameva taæ. 23 ParakkamamahÃrÃjasÃsanà duratikkamà MahÃmaccaæ niyojetvà tatthekaæ sayamÃgato. 24 So'pi vÃrattayaæ tattha verisenaæ samÃgataæ Abha¤ji punarussÃhasu¤¤aæ katvà mahÃhave. ----------- 6.[A.] NÃyakaæ. 7. ùvasaæ (bahÆsu) [SL Page 412] [\x 412/] ( 25 VihÃravejjasÃlavhe titthe jitagiri Âhito SantanÃmo mahÃsenaæ 8 tato uttarituæ gataæ 26 VattetvÃ'nÃhavaæ ghoramudÃrabalavÃhano PÃpesi vilayaæ verirÃjasenaæ asesato. 27 Assamaï¬alatitthaÂÂho kittinÃmÃdipotthakÅ MahÃseno mahÅnÃmo laÇkÃgiri mahÃbalo 28 A¤¤Ã ca mahatÅ senà sattusenaÇgamÃgataæ MÃretvà sayamÃga¤chuæ rÃjino santikampuna 9. 29 SakkharÃlayagaÇgÃya vÅrà 10 setuæ vilaÇghiya SÃkakuï¬avhayÃrÃmaæ 11 pavisitvÃna taÇkhaïe 30 YujjhitvÃ'nappake yodhe pÃpetvà jÅvitakkhayaæ Tamhà mukhà punÃgantumÃsaæ chindiæsu verinaæ. --------- 31 NÃthavho'tha sarogÃma - titthaÂÂho saÇkhanÃyako VerirÃjabalamhetvà tato yujjhitumÃgataæ 32 Uttaritvà sayaæ gaÇgaæ gÃme pÃnÅyamaï¬ape MahÃveribalaæ gantvà yathÃÂÂhÃnaæ punÃgami. 33 SamÅtitthe niyuttÃpi tatheva mahatÅ camÆ Tamhà mukhà samÃyÃtaæ raïÃyÃribalaæ bahuæ 34 MÃretvà punarÃgantukÃmatÃvimukhaæ kari. CullanÃgavhaye titthe rÃjasenà bahÆ Âhità 35 Tamhà mukhà samÃyÃtaæ sannaddhakavavÃyudhaæ SatturÃjabalaæ sabbaæ tathà mÃresa'nappakaæ. 36 Burudatthaliya¤ca dve bhÃtaro daï¬anÃyakà Tamhà mukhà samÃyÃtaæ bhindiæsu ripuvÃhiniæ. 37 Nigguï¬ivÃlukÃtittharakkhako rakkhanÃmako AdhikÃrÅ mahÃvÅro tato uttarituæ gataæ 38 Ummulesi mahÃrÃtibalaæ sabbabhayÃtigo, MÃsadvayaæ mahÃyuddhaæ niccÃraddhaæ pavattayaæ. ----- - - 8.[A.] MahÃsenÅ. 9.[E.] YathÃÂÂhÃnaæ sayaæ puna. 10.[D.S.]CÅro. 11. [A.E.] Sakkuï¬avhayamÃrÃmaæ [SL Page 413] [\x 413/] ( 39 Tathà yÃcitagÃmamhi ka¬akku¬a itissuto LaÇkÃpuro mahÃvÅro pavattitamahÃbhavo 40 GhÃtetvà mÆlaghÃtena tumulaæ verinaæ balaæ MahussÃho nirussÃhaæ bhindi veribalaæ balÅ. 41 Bhillapattakakhaï¬aÂÂho rakkhako saÇkhanÃyako Pahindittha tato verisenaæ yuddhatthamÃgataæ. 42 TitthagÃme mahÃmacco eko rakkhÃya yojito RÃjasenaæ mahÃseno tato yujjhitumÃgataæ 43 SamÃraddhamahÃyuddhakaccho sudÃruïaæ raïaæ KatvÃna taæ palÃpesi nirussÃhaæ punÃ'bhave. 44 NandigÃme niyutteko pavattÅtamhÃbhavo SamÃgataæ tato senamabha¤ji tumulaæ balÅ. 45 Bhedillakhaï¬agÃmamhi Âhito 12 devacamÆpati Mahatà balakÃyena saddhiæ yujjhitumÃgate 46 KumÃretha mahindavhe sannaddhabalavÃhane Samaraæ saha cattÃro vÃre katvÃna tena so 47 RipuyodhaÂÂhisaÇghÃÂa - puïïaæ katvà raïaÇgaïaæ Katvà kumÃraæ hÅnaÇgamahÅnabalavÃhano 48 PalÃyantaæ sasenaÇgaæ pacchato anubandhiya GantvÃna pÃvisÅ titthaæ khillagÃmavhayaæ muhuæ. 49 Atha mÃsadvayaæ tattha saÇgÃmo bheravo ahÆ; RipusenampalÃpesi tatthaÂÂho'tha camÆpati. 50 MÃlÃgÃmavhaye titthe sÃmantapamukho Âhito DasavÃraæ samÃraddhamahÃbhavasamussavo 13 51 Tato uttarituæ yÃtaæ baliniæ verivÃhiniæ TamakkhandhamivÃbha¤ji uggacchanto divÃkaro. --------- 52 GoÊabÃhavhaye titthe rakkhanatthÃya yojito Eko sÃmantapÃmokkho mahÃbalaparakkamo 53 Tato yujjhitumÃyÃtamarÃtibalamÃhave SasÃmantaæ palÃpesi migayÆthaæ'va kesarÅ, ----------- 12.[E.D.] hÃne. 13.[E.] Dasaï¬avÃramÃraï¬a- [SL Page 414] [\x 414/] ( 54 Titthe dÅpÃlavikkhyÃte 14 sÃmanteko niyojito Balaæ tato samÃyÃtamabha¤ji balavà raïe. 55 Evamevaæ pavattante saÇgÃme rÃjagÃmaïÅ 15 MahÃrÃjà parakkantabÃhu bhÅmaparakkamo 56 "Ito bhaggassa saÇgÃme mÃïÃbharaïarÃjino Rohaïe'pi na dassÃmi patiÂÂha"miti cintiya 57 MahÃniyyÃmaraÂÂhe ca raÂÂhe ca pa¤cayojane hite devilalokavhe kesadhÃtu ubhopi ca 58 ùrakkhakammanÃtha¤ca 16 tathà ka¤cukinÃyakaæ GantumÃïÃpayÅ dhÅro rohaïaæ raïadohaÊÅ. 59 Te ca tassa niyogena sakkassa viya rÃjino Caturova mahÃrÃjà caturà nikkhamuæ tato. 60 Atha patvÃna te raÂÂhaæ navayojanasa¤¤itaæ TatthaÂÂhÃya mahÃrÃtirÃjavÃhiniyà saha 61 KatvÃna vÅsatÅvÃre mahÃhavamahussavaæ MÃretvà mahatiæ senaæ gahetvà navayojanaæ 62 Nikkhamma ca tato kÃÊagiribhaï¬amupecca te TatthaÂÂhÃya ca senÃya katvà vÅsammaÓÃhave 63 Ta¤ca hatthagataæ katvà nikkhamma parato gatà DÅghÃlikamahÃkhettamaggahesuæ tatheva te. 64 NisÃmetvà pavattiæ taæ mÃïÃbharaïabhupati Dvidhà katvà sakaæ senaæ bhÃgaæ pesesi tattha so. --------- 65 Athekadà mahÃmacco anurÃdhapurarakkhako NÃrÃyaïavhayo daï¬anÃyako samacintayÅ: 66 "Katvà hatthagataæ raÂÂhamidaæ duggaæ nivesiya VasissÃma'vaso hutvà rÃjÆna"miti dummati. 67 Taæ vuttantaæ nisÃmetvà parakkamanarÃdhipo "RÆÊhamÆlamakatvÃna nimmulessÃmi caæ"iti 68 Pesesi turito vÅro chattagÃhakanÃyakaæ. Mige khudde gaje vÃpi sÅhovÃ'samavikkamo ----------- 14.[D.] DÅpÃlu- [S.] DivÃla-. 15.[E.] Evaæ pavatte saægÃme rÃjÃva duÂÂhagÃmaïÅ. 16.[A. -] NÃta¤ca. [SL Page 415] [\x 415/] ( 69 Sopi gantvà mahÃmacco katvà tena mahÃbhavaæ SenÃya saha taæ hantvà akà raÂÂhamakaïÂakaæ. 70 Tadà pasiddhatitthesu rakkhasÃdhiÂÂhitesviva MahÃrÃjamahÃmattarakkhitesu samantato 71 Tehi uttarituæ cevÃ'samattho 17 mÃïabhusano RajaraÂÂhÃdhivÃsÅhi gatehi vasamattano 72 Kathitena'ppasiddhena titthene'kena uttari. Atha rÃjà parakkantibÃhu sutvÃna taæ vidhiæ 73 GaÇgÃtitthe sasenaæ taæ uummÆletuæ vicintiya hÃne mayurapÃsÃïanÃme duggaæ nivesiya 74 KÃtuæ yuddhamanappehi bhaÂehi parivÃritaæ AccuÊÃraparakkantaæ 18 pahutabalavÃhanaæ 75 RakkhÃdhikÃriæ pesesi; so pana'ttani verinà DevasenÃdhinÃthena pavattitamahÃhave 76 Pasannena parakkantarÃjinà katavedinà Dinnaæ mahÃpasÃdaæ taæ asahanto mahissayà 77 Nibbinto so mahÃrÃje raïe nÃhosi sÃdaro; Tena issÃjaro 19 mando viriyaæ 20 na karoti so. 78 GajabÃhunarindassa sÃmanteko khalo tadà LaddhÃbhayo parakkantibÃhubhÆpatisantÅkà 79 Saha tena gato ¤atvà tassa bhÃvaæ sabhÃvato MÃïÃbharaïara¤¤Ãpi pageva katamantaïo 80 ùgantuæ sÃsanaæ khippaæ duggÃramhà puretaraæ Pesesi ÃsannamÃsu 21 mÃïÃbharaïarÃjino. 81 NisÃmetvà pavattiæ taæ mahÅpo mÃïabhusano Niyojesi sakaæ senaæ tattha tattha mahÃbhave. 82 Vallititthe mahindavho kumÃro'tha samÃgato DevasenÃdhinÃthassa sÃmantihi akà raïaæ. 83 Te ca tattha bahÆ yodhe mÃretvà samare khare Pahindiæsu kumaraæ taæ balino dubbalaæ khaïaæ 22 ----------- 17.[E.] Nevasamattho. 18.[A.] Parakkantiæ. 19.[A.] TandamissÃjaro. [E.] KandamissÃjaro 20.[D.S.] Mandaviriyaæ taæ. 21.[E.S.D.]SÃsanaæ Ãsu. 22. [D.] CarÃ. [SL Page 416] [\x 416/] ( 84 Sayaæ rÃjà pavattesi saha rakkhÃdhikÃrinà AsisaÇghaÂÂasaæjÃta-vipphuliægaæ mahÃraïaæ. 85 BahÆ tattha mahÃyodhà nassiæsÆ'bhayapakkhikÃ. Atha rakkhÃdhikÃrissa pabhaggà parisà ahÆ. 86 Tato katvà sahatthena samaraæ sayavekako Saya¤cÃmari tattheva mÃretvà subhaÂe bahu. 87 Atha rÃjà parakkantibÃhu bhÅmaparakkamo PavattÅæ taæ nisÃmetvà sabhÃsamukhapaÇkajo 88 " hite tu mayi kintehi jÅvantehi matehi và ? Na hi sÅho sahÃyatthi hoti vÃraïadÃraïe. 89 CiramussannamajjÃhaæ raïadohaÊabhÃgino Bhujadvayassa saÇgÃme pÆressÃmi manorathaæ. 90 DurÃcÃraparÃ'neka-rÃjasaÇgamadÆsitaæ NahÃpetvà mahiæ sattugattarattajalena'haæ 91 ParinessÃmi saÇgÃmapuïÅkatamimaæ 23 khaïÃ, VÅrÃnaæ mÃdisÃnaæ hi ekasÃlà vijambhane. 92 Surayasse'va me veratamokkhandhavinÃsino AlÃteneva ko attho balena'¤¤ena sabbadÃ?" 93 Iti cintiya so verirÃjasenÃmahaïïave Pa¤camÃdiccasaÇkÃso saÇgÃmaÇgaïamÃgato. 94 Gantvà cÃ'nekagandhabbÅgÅtaæ gÅtaæ nisÃmayaæ Aggesaro rasa¤¤Ænaæ vindanto'va rasaæ Âhito. --------- 95 Tadà bhinnaæ mahÃsenamanubandhiya pacchato ùgatÃya sabhupÃlasattusenÃya sammukhaæ 96 ParakkamamahÃrÃjamahÃmaccÃ'bhidhÃviya Vattetvà samaraæ ghoraæ gÃme badaravalliyaæ 97 BhinnÃya jayasenÃya sayaæ katvà mahÃhavaæ LaddhÃyudhÃbhighÃtà ca mÃretvà ca bhaÂe bahÆ 98 Kilantà 24 te nivattÅæsu saraÂÂhÃbhimukhà tadà Ahosi diguïussÃhà tadà verimahÃvamÆ. ----------- 23.[E.] Païikatammaæ 24.[A.] KirantÃ. [SL Page 417] [\x 417/] ( 99 Tadà laddhappahÃre te vejjesu paÂÅpÃdiya PalÃyantiæ mahÃsenaæ hasaæ pekkhiya lÅlayà 100 AmaccÃnaæ vadantÃnaæ vÃhakÃnaæ nivattituæ BhubhaÇgakuÂilaæ diÂÂhiæ dassento te nivattÅya 101 Pesetvà vÃhake sattusenayÃ'bhimukhaæ sayaæ KÃretuæ caturaæ viralakkhisaÇgamamaÇgalaæ 25 102 Chekaæ khaggalatÃdÆtiæ pesetuæ samaraÇgaïaæ "Dehi me sÅhaÊÃsiæ" ti sahatthÃyudhabhÃgino 103 AjjhabhÃsi mahÃvÅro kattukÃmo raïussavaæ. TenÃ'vijÃnatà jambudÅpapÃÂavanÃmake 104 ùnÅte sÅhaÊÃsÅti 26 "nÃ'yaæ sÅhaÊapÃÂavo; JambudÅpamhi nissesaverirÃjakulantakaæ 105 Etaæ Âhapetvà Ãnehi sÅghaæ sÅhaÊapÃÂavaæ" Iti vatvà samÃnÅte bhime sÅhaÊapÃÂave 106 SÃvalepo punÃ'rÃti-gajabandhamataÇgajo RÃjà "sÅhaÊadÅpamhi Ãyudhaæ mama bÃhunà 107 GÃhetuæ na samatthotthi" 27 cintetvà sÃvadhÃraïaæ SamÅpaÂÂhassa rakkhavhakesadhÃtussa attano 108 Mukhaæ so nÃthanagaranÃmassa ca vilokayÅ. Te ubho'pi tadà ¤atvà mahÃrÃjassa iÇgitaæ 109 Pakkhandiæsu mahÃsenÃmajjhaæ sÅhaparakkamÃ. Ubho te verisenÃya khÃyiæsa'tulavikkamÃ. 28 110 SahassasaÇkhà hutvÃna samaraÇgaïamajjhagà DivÃpabhuti vattesuæ yÃva rattiæ mahÃbhavaæ 111 KhaggÃghÃtadvidhÃbhutaveriviggahahiæsanaæ. Atha baddha¤jalÅ hutvà mahÃmaccà nivedayuæ: 112 "Bhaggà sabbà mahÃsenà Âhità katipayà mayaæ EtÃvanto'pi hutvÃna vÅralakkhiæ narÃdhipa 113 MahÃraïaæ pavattentà na karimha¤¤atomukhiæ; RaïadassanabhÅtova lÅno atthÃcale ravi; ----------- 25.[E.S.] CerilakkhÅ. 26.[E.D.]SÅhaÊÃsimhi. 27.[E.] Asamatthoti. [A.] Na samatthoti. 28.[E.] SaækhÃyiæsatula [SL Page 418] [\x 418/] ( 114 PuÊatthinagaraæ gantvà pabhÃte sattumaddanaæ KarissÃma vikÃlo'yaæ saÇgÃmasse"ti rÃjino. 115 SutvÃna taæ vidhiæ rÃjà rattiæ tattheva khepiya PabhÃte yuddhamÃraï¬ukÃmattà na paÂiggahi. 116 Tadà vÅtabhayo rÃjà muhuttaæ niddamokkami; Etthantare amaccà taæ puÊatthinagaraæ nayuæ. 117 Sampattamhi atho pa¤cavihÃraæ majjharattiyaæ RÃjà pabuddho pucchattha "ÂhÃnaæ kinnÃmida"nti so. 118 Sutvà pa¤cavahÃroti tesaæ hatthà narÃdhipo "IdhÃ'nentehi tumhehi maæ niddÆpagataæ; kataæ 119 Ayuttami"ti kujjhitvà ekampi parivÃrato Asesetvà gahetvÃna gantukÃmo Âhito tahiæ. 120 GÃmaæ pa¤camahÃsaddasaÇkhanÃdasamÃkulaæ Katvà sÃmaæ panÃyÃtaæ 29 parivÃraæ parikkhiya 121 ParivÃraæ purokatvà sayaæ hutvÃna pacchato PaccÆsÃsantavelÃyaæ puÊatthinagaraæ agÃ. --------- 122 Tato sakulajeÂÂhamhi uditamhi divÃkare Parakkamabhujo ekavikkamakkantabhutalo 123 Billavhayamhi titthamhi devasenÃdhinÃyako KittÅnÃmÃdhikÃrÅ ca mahÃsenÃpurakkhatà 124 Tamhà mukhà samÃyÃtanÃthanÃmodhikari ca MahindavhakumÃro ca sukhasenÃdhinÃyako 125 NÃthalaækÃgiriccevamÃdÅhi saha senayà Yuddhampattehi vattetvà saravassaæ nirantaraæ 126 SukhasenÃdhinÃtha¤ca nÃthalaÇkÃgiriæ tathà BahÆhi saha yodhehi pÃpetvà jÅvitakkhayaæ 127 Atha nÃthÃdhikÃri¤ca kumÃra¤ca mahindakaæ SasenaÇge palÃyante anubandhiya pacchato 128 RaÂÂhamajjhaæ paviÂÂhesu sakalÃrÃtivÃhinÅ SaraÂÂhavÃsikà maggaæ duggaæ katvà samantato ----------- 29.[E.] AnÃyÃtaæ [SL Page 419] [\x 419/] ( 129 Tirokatvà gahesÅti suïitvà arimaddano Mocetuæ gantumÃraddho sÃhasekaraso sadÃ. 130 Tadà tattha mahÃmaccà paggahetvÃna a¤jaliæ Nivattetuæ mahÅpÃlaæ sa¤jÃtussÃhamÃhave 131 "PabhÃvÃtisayà tuyhama¤¤attha duratikkamà Neva'tthi balamamhÃkama¤¤aæ ki¤ci narÃdhipa, 132 RaÂÂhavÃsÅ ca sabbe'pi paÂiyogivasaÇgatà NandamÆlamito gantvà gantabbaæ yujjhituæ tato." 133 Chalehi'ccevamÃdÅhi nivattetvà narÃdhipaæ Nikkhamitvà tato maggaæ paÂipannà sarÃjikÃ. --------- 134 NandamÆlasamÅpaÂÂhà parisà raÂÂhavÃsinÅ ùyantaæ bhupatiæ mandaparivÃraæ vilokiya 135 Saravassaæ pavassetuæ samÃrabhi samantato. KaravÃÊagirivhe'tha ÂhÃne Âhatvà mahÅpati 136 Tato katipayÃmacce pesetvà vÅrasammate KÃretvà ta¤ca senaÇgaæ saÇgÃmÃsÃparammukhaæ 137 ParivÃraæ purokatvà gacchanto pacchato sayaæ JambukolamupÃga¤chÅ mahÃvÅro mahÅpati 138 Tato nikkhamma mocetuæ devasenÃdhinÃyakaæ Gacchanto pÃvisÅ ÂhÃnaæ navagÃmapuravhayaæ. 139 Tadà devacamÆnÃtho kittinÃmo'dhikÃri ca Upadesaæ virodhetvà mahÃrÃjena bhÃsitaæ 140 Kilantà saha senÃya sayaæ taæ yuddhamujjhiya 30 SurullavhayagÃmamhi sapattavasamÃgatÃ, 141 Viditvà nijarakkhÃya Ãgacchantaæ mahÅpatiæ Nivattetumanà hutvà pesesumiti sÃsanaæ: 142 "MayametthamahÃraÂÂhamajjhe verivasaÇgatà sÃmino va balaæ natthi vikkamÃtisayaæ vinÃ; 143 Ahesuæ veripakkhà ca vimukhà raÂÂhavÃsino; AccuÊÃrappabhÃvesu Âhitesu pana sÃmisu ----------- 30.[E.] Yujjhimujjhiya. [SL Page 420] [\x 420/] ( 144 EkÃtapattaæ katvÃna mahiæ sÃgarakuï¬alaæ LokasÃsanasaævuddhividhÃne natthi saæsayo. 145 Yesaæ 31 vijjati amhesu bhÃgadheyyaæ tathÃvidhaæ TumhÃkaæ caraïamhojadassanassÃdakÃraïaæ, 146 Te muccissÃma vaïïÃnamassamÃna¤ca pÃlakÃ, Nivattissatha tumhe tu etthÃgamananicchayÃ." 147 Taæ sutvÃna mahÃrÃjà gamanà tattha attano ¥atvà puretaraæ yeva dÅghadassÅ vinassanaæ 148 Kata¤jalÅhi sabbehi amaccehi ca yÃcito Nivattitvà mahÃpa¤¤o vakkamavhapuraæ gato. --------- 149 Tadà samaggasenaÇgo mÃïÃbharaïabhupati PuÊatthipuramÃgamma nikkhamitvà tato puna 150 Patto giritaÂÃkavhaæ ÂhÃnamiccevamÃdikaæ MahÃmattà viditvÃna vuttantaæ paramatthato 151 YÃthÃvato nivedetvà rÃjino taæ yathÃsutaæ NaÂÂhabhÃva¤ca senÃya tattha tattha mahÃhave 152 "Parakkamapura¤cÃ'tha gÃmaæ kalyÃïinÃmakaæ Gantva senaÇgasamaggiæ karitvà puna yujjhituæ 153 VaÂÂatÅ"ti nivedesuæ. Taæ sutvà rÃjakesarÅ BhubhaÇgadhÆmavi¤¤eyya - kopaggipÃtubhÃvato 154 "Ye bhÅtà tehi na'mhÃkamattho; te tu yathÃruciæ Gacchantu; bhujavikkantamahÃsenà hi mÃdisà 155 DevitdamÃdiæ katvÃna Âhite mayi vilaÇghituæ Samatthaæ rajjasÅmaæ me na passÃmi jagattaye 156 Na mayÃ'dhiÂÂhitaæ rajjaæ pattuæ paccatthipatthivo Samattho hatthirÃjo'va guhaæ sÅhÃdhirakkhitaæ. 157 MadÅyadiÂÂhipÃtena vÅro ko nÃma no bhave? Icchante mayi yujjhanti kumÃrà khÅrapÃyino. 158 MÃsehi dvÅhi tÅhe'va mÃïÃbharaïabhupatiæ RÃjaraÂÂhaæ ÂhapetvÃna saraÂÂhopi nisÅdituæ ----------- 31. [A.] Yesu. [SL Page 421] [\x 421/] ( 159 Na dassÃmidise ÂhÃne; sabbasu¤¤amhi dissati MÃdisÃnaæ hi vÅrÃnaæ bÃhuvikkamasampadÃ". 160 Iccevaæ te nirussÃhe mahussÃhe vidhÃya so VÃcaæ vÅrarasopetaæ sÃhaÇkÃramudÅrayaæ 161 Tato rakkhÃdhikÃri¤ca sÃmanta¤cÃdipotthakiæ hÃtuæ maÇgalabe gÃme pesesi nayakovido. 162 hÃnantarÃrahÃna¤ca datvà ÂhÃnantaraæ atho Rakkhavhayo mahÃlekho mandijÅvitapotthakÅ(?) 163 SaÇkhadhÃtu ca kittÅ dve bhÃtaro daï¬anÃyakà Iccetesaæ vidhÃna¤¤u niyyÃtetvà mahÃyaso 164 EkÃbaddhe mahÃraÂÂhe gaïhitu kÃÊavÃpiyà Pesesi mahatiæ senaæ pillaviÂÂhiæ mahabbalo. 165 Tathà mÃragira¤cÃpi nigrodhaæ uddhavÃpiyaæ hapesi sahasenÃya accuÊÃraparakkamo. 166 Anekehi mukhehevaæ pavattetutaæ mahÃhavaæ Tattha tattha niyojesi sasÃmantaæ mahÃvamuæ. 167 Tadà yujajjhitumÃyÃtaæ ÂhÃne janapadavhaye Mahindavhaæ 32 mahÃlekhaæ mÃïÃbharaïasÃsanà 168 hità janapade senà raïakÅÊÃvisÃradà Katvà yuddhaæ palÃpesi bhinnussÃhaæ punÃbhave. 169 Niccaæ pavattitÃnekamahÃkalyÃïarÃsino NÃnÃkÅÊÃvinoda¤ca devindasseva vindato 170 Parakkamanarindassa nÃÊandÃyaæ nivÃsino Vatvà pesesi sÃsenà taæ pavattiæ yathÃvato. --------- 171 Tato rakkhamahÃlekhappamukhà pillavÅÂÂhiyaæ hapità cÃpi sÃmantà 23 nisinne kÃÊavÃpiyaæ 172 BuddhanÃthamahÃlÃna-devasenÃdhinÃyake DinesvaÂÂhasu saægÃmaæ pavattetvà subhiæsanaæ 173 MÃretvà ca bahÆ yodhe palÃpetvà ca taÇkhaïaæ Katvà hatthagataæ khippaæ kÃÊavÃpimakaïÂakaæ ----------- 32. [A.] Vandivhayaæ. 33.[E.] hapità vÃpisÃmantÃ. [SL Page 422] [\x 422/] ( 174 Parakkamanarindassa niyogÃnuvidhÃyino Katvà duggaæ nisÅdiæsu tattheva saha senayÃ. 175 NigrodhamÃragiriko Âhapito uddhavÃpiyaæ Katvà vÃrattayaæ yuddhaæ bhinditvà ripuvÃhiniæ 176 Karitvà duggamÃrÃmaæ tannarukkhyÃtagÃmake NisÅdi saha senÃya mahÃrÃjassa sÃsanÃ. --------- 177 MÃïÃbharaïabhupÃlo datvà ÂhÃnantaraæ tadà Mahindassa kumÃrassa raÂÂha¤cÃpi anappakaæ 178 "Tvaæ moravÃpiraÂÂhÃbhimukho gantvà mahabbalo Gahetuæ dakkhiïampassaæ anurÃdhapure vare 179 NisÅda, buddhagÃmÃbhimukho gantumahampi ca YÃmi pallavavÃÊa"nti vatvà datvà mahÃvamuæ 180 AnurÃdhapuraæ rammaæ pesetvÃna tamÃdito Tattheva rÃjaraÂÂhamhi nisÅdittha sayampuna. 181 KumÃrassa mahindassa anurÃdhapurampati GatabhÃvaæ nisÃmetvà balena mahatà saha 182 MahÃra¤¤o mahÃmattà niyuttà kÃÊavÃpiyaæ RÆÊhamÆlamakatvÃna nimmÆletuæ tamÃdito 183 Tattha rakkhamahÃlekhaæ kittibhaï¬Ãrapotthakiæ NiyojetvÃna rakkhÃyaæ sayaæ sabalavÃhanà 184 KÃïamÆlavhayaæ ÂhÃnaæ gantvà duggaæ nivesiya NisÅdiæsu sayaæ 34 kÃÊavÃpito nikkhamitva'to. 185 ParakkamamahÃrÃjà nisÃmetvÃna taæ vidhiæ AbhejjopÃyakusalo parikkhiyaparikkhako 186 "Adesakusalà tumhe vinà mayhÃnusÃsanà MajjhimajjhogahetvÃna raïaæ raÂÂhassa kÃtave 187 Mà gamissatha" iccevaæ dÅghadassÅ mahÃmati Pesesi sÃsanaæ tesaæ 35 pÃkasÃsanasÃsano. 188 Te tattha turità ra¤¤o sÃsanaæ taæ virÃdhiya AnurÃdhapuraæ khippaæ gaïhissÃmÃti dummatÅ ----------- 34.[A.] Samaæ 35.[E.] Nekaæ [SL Page 423] [\x 423/] ( 189 Sayamatthaæ na vindantà virÃdhentà ca rÃjino 36 SÃsanaæ mandabhÃgÅ te 37 kaÂuvandu itissutaæ 190 hÃnamaÂÂhÃnakusalà anupÃyà upÃgamuæ, Phalaæ vinditukÃmÃ'va rÃjasÃsanalaÇghane. 191 Tesaæ tattha paviÂÂhÃnaæ vikiïïà parisà ahu Tattha tattha mahÃraÂÂhamajjhe dukkatakÃrinaæ. 192 KumÃro'tha mahindavho viditvà taæ vidhiæ tato Mantetvà parivÃretvà te samÃrahi yujjhituæ. 193 SenÃsÃmaggivekallà sakaæ taæ balaæ tahiæ Abhindittha mahindavho kumÃro samaraÇgaïe. --------- 194 Te tattha bhaggà saægÃme kÃÊavÃpiæ punÃgamuæ VirÃdhitaæ sarantÃva sÃmantà rÃjasÃsanaæ 195 PaccÃgamma kumÃropi anurÃdhapuraæ puna SaraÂÂhavÃsikaæ sÅghaæ senaÇgaæ sannipÃtiya 196 GahetukÃmo pesesi kÃÊavÃpiæ mahÃbaÊo NisÃmetvà pavattiæ taæ mahÅpati mahÃmati 197 Pesesi turito tattha bhutabhaï¬Ãrapotthakiæ VÅraÇgarÆpasenaÇgaæ samappetvà anappakaæ. 198 Te tattha sabbe sambhuya raïaæ accantadÃruïaæ MÃsattayaæ mahÃvÅrà vattayiæsu dine dine. 199 RÃjÃdesamadusentà vattentà samaraæ kharaæ Bhindiæsu te mahindassa caturà caturaÇginiæ 200 EkÃbaddhaæ mahÃraÂÂhaæ gahetvà kÃÊavÃpiyaæ NisÅdiæsu tahiæ yeva mÃnentà rÃjasÃsanaæ 201 Sannaddho kÆÂayuddhena rÃjasÃsanalaÇghihi Purà vuttena uddÃmo kumÃro sayamÃgami. 202 MorÃpÅvhaye ÂhÃne sÃmantekoniyojito ùdesaæ nÃpasÃdento rÃjino dÅghadassino 203 Maggassobhayapassamhi yojetvà parisaæ sakaæ PaviÂÂhÃyÃ'risenÃya anto niravasesato ----------- 26.[A.] RÃjino sÃsanassa taæ. 37. [A.] MandabhÃgajanà tesu [SL Page 424] [\x 424/] ( 204 Samantà parivÃretvà vattento bheravaæ raïaæ BahÆ sÃmantapÃmokkhe pÃpetvà jivitakkhayaæ 205 PalÃpetvà kumÃra¤ca mÃritÃnaæ raïaÇgaïe Ra¤¤o sakÃsaæ sÅsÃni bahÆ pesesi verinaæ. 206 Tato rÃjà parakkantabÃhu bhÅmaparakkamo SenaÇgaæ sannipÃtetvà tattha tattha niyojitaæ 207 RÃjaraÂÂhà palÃpetuæ mÃïabhusanabhupatiæ Rakkhavhayaæ mahÃlekhaæ a¤janaæ kammanÃyakaæ 208 KyÃnagÃme niyojetvà kittinÃmÃdipotthakiæ Pesayitvà maÇgalÃbegÃmaæ 38 rakkhÃdhikÃritaæ 209 Vanapabbataduggamhi rattisa¤caraïamhi ca Chekaæ kirÃtavorÃdiparisaæ pesayitva so 210 GhÃtayanto divÃrattiæ tattha tattha mahÃjane PakkhÅva pa¤jare baddhà puÊatthipuravÃsino 39 211 DivÃpi gharato dvÃraæ bhayà nikkhamituæ sakà Na sakkontà ciraæ vÃridÃrusambharaïatthino 40 212 SÃdhetuæ dÃrukiccÃni katvà nissesamuttiïaæ NÃsenti sabbathà sabbaæ yathà gehaæ sakaæ sakaæ, 213 Yathà ca pÆrasÅmante tattha tatthÃ'païesu ca NÃnappakÃrà vohÃrà upacchijjanti sabbaso, 214 Purappavesamaggesu jÃte ra¤¤o nibandhane KolÃhale yathà sabbaæ nagaraæ sampavedhati, 215 YÃva rÃjaÇgaïà tattha katvà puramupaddutà AkÃsi mahatiæ pÅÊaæ mÃïÃbharaïarÃjino. --------- 216 Tato upadduto gÃÊhaæ mÃïabhusanabhupati Cintesi iti so cintÃparetahadayo bhusaæ: 217 "RaÂÂhaæ yadi gamissÃmi rohaïaæ sattuno 41 Âhità Hanta gantuæ na dassanti; rajaraÂÂhÃdhivÃsino 218 PalÃyantÃnamamhÃkaæ viditvà dubbalattanaæ Dasseyyuæ 42 pakkhapÃtattaæ parakkamahÅbhuno. ----------- 38.[A.] MaægalÃbaæ gÃmaæ. 39. [E.] VÃsikà 40.[E.] ×ÃtthikÃ. 41. [A.E.]Tattha no. 42.[A.E.] Dassetuæ. [SL Page 425] [\x 425/] ( 219 Idhava vasituæ yuttaæ iti, ve ta¤ca dukkaraæ ýdisaæ anubhontÃnaæ kibbisaæ no divÃnisaæ 220 Taæ no yuttaæ, sapattehi vattetvÃ'va kharaæ raïaæ PaÂiladdhaæ sukhaæ dukkhamanuhottuæ tato" iti. 221 Sannayhitvà sakaæ senaæ mahatiæ caturaÇginiæ YuddhÃyÃbaddhakaccho so gato pallavavÃÊakaæ. 222 Tato rÃjà parakkantabÃhu sÅhaparakkamo NisammakÃrÅ taæ sabbaæ nisÃmetvà vidhiæ tato 223 LaÇkÃpuraæ ubho ceva daï¬anÃyakabhÃtaro Lokagalla¤ca sikkhetvà yuddhopÃyamanappakaæ 224 Mukhehi tÅhi pesesi vimukhaæ verivÃhiniæ KÃtukÃmo samÃyÃtaæ mukhà tamhà mahÃmati. 225 Te tattha gantvà samaramaccuÊÃraæ dine dine Vattentà vÅtinÃmesuæ mÃsamekaæ mahabbalÃ. --------226 Atha taddiguïaæ khinno mÃïÃbharaïabhupati "KhandhÃvÃraæ vajitvÃna Ãgatamha raïatthikÃ; 227 Tattha no tatthi assÃso 43 dukkhameva punappunaæ BaddhamÆlaæ virÆÊhiæ no yÃtÅ kÃmaæ divÃnisaæ, 228 Sukhaæ dukkhaæ ca sampattaæ nÃnubhotvà tahiæ vane IdhÃgatÃnaæ yuttaæ'va dukkhaæ dussahamÅdisaæ; 229 Puna tattheva vÃyÃmo ta¤ce'dÃni sudukkaraæ. Tattha tattha mahÃmagge Âhite verimahÃbale 230 hÃne accantasambÃdhe na yuttaæ vasituæ idha. Itocito tiviÂÂhÃya sattusenÃya majjhato 231 VicÃretvà parivite manusse ettha bhuyasà Tehi uddiÂÂhamaggena appasiddhena kenaci 232 GamissÃmÅ"ti cintetvà pucchitvà raÂÂhavÃsike Tehi uddiÂÂhamaggena gÃmaæ konduruvaæ gato 233 Tato rakkhÃdhikÃrarÅ ca mahÃrÃjÃnusÃsanaæ MÃnento nivasaæ gÃme mihiraïabibbilahvaye 44 ----------- 43.[A.E.]UssÃso. 44.[S.] Bibilavhaye. [SL Page 426] [\x 426/] ( 234 Kaïayagganihe khÅle gajehi'pi akampiye Katvà a¤¤o¤¤asambandhe nikhaïitvÃna bhumiyaæ 235 Tato bahi mahÃkhÅle pamÃïena tato'dhike Acchiddaæ nikhaïitvÃna yaÂÂhiveÂhena veÂhite 236 Majjhe tesaæ atho vÅsatiæsaæratanavitthataæ HindÃpetvÃna parikhaæ samantà sataporisaæ 237 PattharitvÃna tikhiïe tattha sÆle kaca kaïÂake Tato bahipadesamhi 45 sÆlapÃde nikhÃniya 238 KatvÃna kaïÂakavatiæ taæsaæsattamachiddakaæ Tesa¤ca majjhe parikhaæ bhindÃpetvà pure viya 239 TatthÃpi pattharitvÃna sÆlapÃde ca kaïÂake Vatyà bahi ca bhinditvà parikhaæ odakantikaæ 240 Tattha tikhiïasÆlehi 46 attharitvà ca kaïÂake ParikhÃto bahidvattÅbÃïapÃtappamÃïake 241 hÃne ekappahÃrena chindÃpetvà mahÃvanaæ Tato bahi mahÃvÃÂe coramaggesu bhÅndiya 242 KaïÂake tikhiïe tattha pattharitvà nirantaraæ VÃlukÃjiïïapaïïehi chÃdetvà te samantato 243 Gantabbamaggasadise kÃrÃpetvà udikkhataæ 47 Tamhi maggamhi 48 sampattaæ verisenamasesato 244 NÃsetuæ kÃrayitvÃna coramagge samantato Dhanuggahe ÂhapÃpetvà tahiæ tikhiïavedhino 245 KÃretvà duggamajjhamhi pÃsÃdaæ catubhumakaæ Tattha tattha niyojetvà tassÆparidhanuggahe 246 Tato sapattadhajiniæ kattumÃsannavattiniæ Duve tÅïi sahassÃni issÃse khaïavedhino 247 Pesetvà saravassena vassantena itocito ùgatÃyÃ'risenÃya dubbÃraya kharÃya ca 248 BhinnÃkÃraæ alÅkena payogena padassiya Nivatte anubandhitvà sampattÃyattasantikaæ 49 ----------- 45. [E.] Ca bahidesamhi. 46. [E.] TikhiïasÆlehi. 47. [A.] Padikkhataæ. 48. [B.] Maggampi. 49. [A.E.] Sampattà yattha santikaæ [SL Page 427] [\x 427/] ( 249 Sannayha sahasà vÅrà nipuïa raïakeÊiyaæ SahassasaÇkhà subhaÂà paccekaæ hatthino viya 250 AbhidhÃviya vattesuæ purà 49 veribalassa te Samaraæ yamarÃjassa dissamÃnÃ'va vÃhinÅ. 251 Saravassaæ samantà ca tadà vassitumÃrabhi PÃsÃdaÂÂhà ca bhummaÂÂhe vijjhituæ te upakkamuæ. 252 Pavatti yantamuttÃnaæ pharantÃnamito tato PÃsÃïÃnaæ pamÃïena adhikÃnaæ vijambhanaæ. 253 DittÃnaæ veÊudaï¬Ãnaæ caï¬Ãnaæ 50 khaï¬akhaï¬aso PavÅtÃnaæ pavattittha dÃho cÃpi sudussaho. 254 AyosaÇikÆhi dittehi dÃmabaddhehi bhurihi ùka¬¬hantà ca sattÃhaæ vattesuæ kiriyaæ kharaæ. 255 Iti tassa mahÃra¤¤o mahÃmaccà mahÃmatÅ YathÃnusÃsanaæ ra¤¤o saægÃmaæ sampavattayuæ. 256 SamabhÅtÃ'tha 51 sapattÃnaæ sajju bhijjittha vÃhinÅ ùhacceva samuddassa velaæ kallolamÃlinÅ. 257 SabhumipÃlaæ sÃyittha sà senà samaraÇgaïe Tadà vandamasà saddhiæ tÃrakà cÃ'ruïuggame. --------- 258 Atho rajatakedÃre chammÃsaæ pativÃsaraæ Akaruæ samare ghore dubbalaæ verinaæ balaæ. 259 MÃïabhusanabhupÃlo kÃrÃpetuæ samÃrahi Duggaæ sasannivesaæ so pattharitvÃna kaïÂake. 260 DhÅro udÃrapa¤¤o'tha rÃjà rÃjivalocano NisÃmetvà parakkantabÃhu sakkacca taæ vidhiæ 261 UpÃyopeta-cintÃya 52 cintesi kusalo iti: Nivesetuæ yadÅdÃni duggaæ so ÃrabhissatÅ 262 Ma¤¤e nihÅnasenaÇgo uyyutto gantumeva vÃ; Ayaæ kÃlo tamekantaæ gaïhituæ mÃïabhÆsanaæ ----------- 49.[A.E.] Puro. 50.[A.] Khaï¬Ãnaæ 51.[A.] SamahÅpaæ 52. [P.E.] UpÃyopesa cantÃya. [SL Page 428] [\x 428/] ( 263 MayÃpi tattha gantabbaæ gacchatà ca yathà na so JÃnissati tathà gantuæ yuttaæ, no ve palÃyatÅ." 264 Iti nicchiya nikkhamma purà vikkamasavhayà Migavaæ gantukÃmo'va vyÃjamekaæ padassiya 265 KyÃnagÃmamupÃgamma gandhabbehi purakkhato Anekehi pavÅïehi vÅïÃveïusu gÅtisu 266 Rasa¤¤u pa¤¤avà gÃmaæ vÃsavo'va tamÃvasaæ Pesesi sÃsanaæ rakkhÃdhikÃriæ pati bhÆpati: 267 "Sannayha sÅghaæ senaÇgaæ mÃïabharaïarÃjino BuddhanÃyakanÃmena pavattetu raïussavaæ." 268 Nisamma sammà taæ sabbaæ bhÃsitaæ pesitaæ tato VuttakÃrÅ mahÃra¤¤o adhikÃrÅ mahÃmati 269 Sajjetvà sajju senaÇgaæ pesesi raïakovidaæ UppÃtavÃtasaÇkÃsaæ sattutulavidhÆnane. 270 Gantvà rajatakedÃraæ sà senà caturaÇginÅ SuriyatthaÇgamà yÃva vattetvà dÃruïaæ raïaæ 271 MÃretvà buddhanÃthÃdisÃmante sesavÃhiniæ PalÃpetvÃna tattheva vÃsaæ kappesirattiyaæ. 272 Taæ pavattiæ suïitvÃna parakkamabhujo vibhu GantvÃna caturo gÃmaæ mihiraïabibbilavhayaæ 273 AccuÊÃraparakkantamÃïÃpetvà 53 ka¬akku¬aæ LaækÃpÆramatho dve ca bhÃtaro daï¬anÃyake 274 "MÃïÃbharaïarÃjà hi niyamena'jjarattiyaæ MahÃbhayaparÃdhÅnahadayo so palÃyati, 275 GantvÃna purato tumhe tassa maggaæ palÃyanaæ NirundhathÃ"ti vatvà te uyyojesi 54 vicakkhaïo. 276 Deve gaÊagaÊÃyante pavassante nirantaraæ Andhantamasi vattante yantà te kÃÊarattiyaæ 277 Taæ sampÃpuïituæ magge ahesumasamatthakà MÃïÃbharaïabhupÃlaæ palÃyantaæ bhayadditaæ. --------- ----------- 53. [A.] Parakkanti. 54. [S.] Uyyojetvà [SL Page 429] [\x 429/] ( 278 MÃïÃbharaïabhupÃlo tadà evaæ vicintayÅ. Ajja paccatthisenÃya ajjhavutthamhi duggake 279 MahÃsÃgarasaækhobhasaækÃso bheravo ravo Suyyati, verirÃjà so ma¤¤e duggamupÃgato. 280 Ettheva apalÃyitvà nisinno yadi rattiyaæ TassÃ'vassaæ gamissÃmi paccÆse vivaso vasaæ. 281 ParivÃresu sabbesu ajÃnÃpiya ka¤cipi Apagantu mito ÂhÃnà yujjatÅ"ti, bhayaddito 282 Eva¤ca pana cintetvà cajitvà atraje nije Vassante ghanavassamhi vattante bahale tame 283 Tahiæ tahiæ mahÃgatto 55 nipatanto muhummuhuæ Balanto vanagumbesu uttasanto punappunaæ 284 MahÃvÃlukaÇgaæ so bhayÃkulitamÃnaso Gantvà "pasiddhatitthena palÃyissÃmi ve ahaæ 285 Anubandhiya maæ jÅvagÃhaæ gaïhanti verino" Iti cintiya titthena appasiddhena kenaci 286 GaÇgaæ kicchena'tikkamma laddhassÃso khaïe tahiæ RaÂÂhavÃsibale vÃpi accantaparisaÇkito 56 287 Gacchaæ a¤¤Ãtavesena gÃmà gÃmaæ mahabbhayo PalÃyitvà sakaæ raÂÂhaæ pÃvisÅ gativajjito. 288 ParakkamamahÃra¤¤o Âhità yodhà tahiæ tahiæ GatabhÃvaæ viditvÃna mÃïÃbharaïarÃjino 289 VelukkhepasasahassÃni pavattentà 57 pamodità UukkÃsatasahassÃni jÃletvÃna samantato 290 BahÆ yodhasahasse ca pÃpentà jivitakkhayaæ AppeÂhentà nadantà ca vaggantà ca samantato 291 Sabbe ekappahÃrena mÃïÃbharaïarÃjinà AjjhÃvutthaæ mahÃduggaæ pavisitvà samantato 292 Tattho'hÅnaæ kumÃra¤ca sirivallabhanÃmakaæ A¤¤e cÃ'pi mahÃmacce jÅvagÃhaæ gahetva te ----------- 55. [A.E.] MahÃgatte. 56. [A.] Acchanta- 57.[A.] Pavattenti. [SL Page 430] [\x 430/] ( 293 Tattha tattha vikiïïa¤ca verira¤¤o bahuæ dhanaæ Hatthi asse ca sannÃhe Ãyudha¤ca anappakaæ 294 Gahetvà rakkhane tesaæ 58 yojetabbaæ ca yojiya Sabbe'va anubandhantà mÃnÃbharaïabhupatiæ 295 MahÃvÃlukagaÇgante pÃpuïitvÃna taæ khaïaæ TatrÃpi aparicchinnaæ mÃretvà verivÃhiniæ 296 Karitvà vÃhiniæ sabbaæ maæsalohitavÃhiniæ ùsamuddÃpi gantvÃna mÃïabharaïa bhupatiæ 297 GaïhitvÃna nivattÃma nä¤athe'ti thirÃsaya Nikkhantà te; parakkantabhujo pÅïamahÃbhujo 298 "GaÇgÃya pÃrimaæ tÅraæ na gantabba"nti sÃsanaæ Pesetvà te nivattesi duratikkamasÃsano. 299 Tato rÃjà parakkantabhujo nijjitabhubhujo PaÂimukkasabbÃbharaïo 59 senaÇgaparivÃrito 300 SirivallabhanÃmena kumÃrena purakkhato Jato asurasaægÃme surindo'va surÃlayaæ 301 Mahatà jayaghosena ÃpÆrento disodisaæ PÃvekkhi nagaraæ rammaæ puÊatthipuranÃmakaæ. --------- 302 MÃïÃbharaïabhupo'tha parakkamamahÅbhuje Bhayà sa¤cÃtarogena pÃpito ÃyusaÇkhayaæ 303 ItthÃgÃrassa majjhimhi bÃhÃpaggayha kandato KicchÃpanno nipanno so sayane mÃraïantike 304 ùïÃpetvà tato kittisirimeghakumÃrakaæ A¤¤ecÃpi mahÃmacce idaæ vacanamabruvÅ: 305 DaÂhÃdhÃtubhadantassa pattadhÃtuvarassa ca Saddhehi kulaputtehi pÆjita¤ca bahuæ dhanaæ 306 A¤¤e ca vividhà gÃmà bhikkhusaæghassa santakà RajjalobhÃbhibhÆtena gahità nÃsità ca me: 307 IdÃni'mhi anuÂÂhÃnaseyyÃya sayito ahaæ; MatassÃpi ito kÃmaæ apÃyà mutti me kuto? ----------58. [A.] Rakkhametesaæ 59.[A.] Pamukka- [SL Page 431] [\x 431/] ( 308 Maæ viya tvaæ anassitvà parakkamamahÅbhuno SamÅpamupasaÇkamma tassa vuttavidhÃyako 309 Tena vuttaniyÃmena anukÆlo vasÃhi"ti. Evaæ ca pana vatvÃna rudanto karuïaæ bhusaæ 310 Parakkamamahara¤¤o subhaÂÃnamagocaraæ Padesaæ gantukÃmo'ca duggaæ yamapuraæ gato. --------- 311 Parakkamabhujo rÃjà ra¤jitÃnantasajjano MatabhÃvaæ nisÃmetvà mÃïÃbharaïarÃjino 312 ùïÃpesi tato kittisirimeghakumÃrakaæ Tadà sannipatitvÃna mahÃmaccà mahÅpatiæ 60 313 Kata¤jalÅ te yÃciæsu vidhÃtuæ molimaægalaæ. Pasatthena muhuttena nakkhattena ca bhupati 314 Nissapatto pavattesi pasanthaæ molimaægalaæ. NÃnÃvidhÃnaæ bherÅnaæ mahÃsaddo tadà ahÆ 315 YugantavÃtavyÃdhÆta - sÃgarÃrÃvabheravo. AhÆ sovaïïavammehi vammitehi gajehi ca 61 316 RÃjavÅthi savijjÆhi meghakÆÂehi vo'saÂÃ. TuraÇgaraÇgasa¤jÃtataraÇgaæ viya taæ tadà 317 Sakalaæ saÇkulaæ Ãsi nagaraæ sÃgaro viya. VicittachattamÃlÃhi ka¤canaddhajapantihi 318 ùkÃsakuharaæ Ãsi chÃditaæ'va samantato. Velukkhepà pavattiæsu, pavattiæsu ca accharà 319 NicchÃresuæ tadà vÃcaæ jÅvajÅveti nÃgarÃ. KadalÅtoraïÃkiïïaæ ghaÂamÃlÃsamÃkulaæ 320 DharaïÅmaï¬alaæ Ãsi sakaætvekamaÇgalaæ. Vattittha thutigÅta¤ca nekavandisatoditaæ 321 AhÆ agarudhÆpehi Ãkiïïaæ gaganaÇgaïaæ Nivatthacittavatthà ca nÃnÃbharaïabhusità 322 NÃnÃÃyudhahatthà ca katahatthà mahÃbhaÂà ParipuïïaÇgapaccaÇgà sivÅraÇgasurÆpino ----------- 60.[A.] MahÃmatiæ. 61.[D.S.] Dhajehi [SL Page 432] [\x 432/] ( 323 Pahinnà viya mÃtaÇgà vijambhiæsu ito tato, IssÃsÅnaæ sahassehi cÃpapÃïÅhi bhÆrihi 324 SurasenaÇgasaÇkantaæ viyÃ'si dharaïÅtalaæ. Nagaraæ tÃrakÃkiïïaæ khÃyittha gaganaæ viya. 325 MahÃnubhavo mahatiæ accherabbhutasantatiæ Iti vattÃpayaæ rÃjà rÃjÅvÃyatalocano 326 SuvaïïacchÃdanacchanta - ku¤jaradvayayojitaæ 61 Soïïamaï¬apamÃruyha nÃnÃmaï¬anamaï¬ito 327 Sirasà dhÃrayaæ moliæ maïiraæsisamujjalaæ Udentaæ bhÃnumantaæ'va dhÃrento udayÃcalà 62 328 Vasantakantiæ maddanto nijakantibalena so ùnandassujale nettammajjÃpento puritthinaæ 329 Puraæ padakkhiïaæ katvà subhalakkhaïasobhito Sahassakkho'va pÃvekkhi sundaraæ rÃjamandiraæ. 330 Evaæ disà ca vidisà ca vidhÃya sabbà PÆjÃmayà viya sa majjhimalokapÃlo RÃjà parakkamabhujo varacakkavattÅ Vasse akÃsi dutiye dutiyÃbhisekaæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse AbhisekamaÇgalaniddeso nÃma sattatimo paricchedo. Ekasattatimo paricchedo. 1 Tato katÃbhiseko so parakkantamahÅpati Sappa¤¤e iti cintesi pavaro atthadassinaæ; 2 LokasÃsanasaævuddhividhÃnavimukhehi tu Chandà dosà bhayà mohà yantehi agatiæ bhusaæ 3 Akhaï¬akaragÃhÃdimahÃdukkhavidhÃyihi 1 PubbarÃjÆhi loko'yaæ pÅÊito bahuso purà 4 Yathà sukhÅ bhaveyyÃ'tha sÃsana¤ca mahesino Dulladdhisatamissattà ciraæ Ãvilataæ gataæ ----------- 61. [A.E.] Suvaïïacchidanacchanna- 62. [A.E. -]YÃcale 1. [A.E.] Abaddhakara- [SL Page 433] [\x 433/] ( 5 NikÃyattayabhedena bhinnaæ nekehi bhikkhuhi Kucchipuraïakiccehi alajjihi samosaÂaæ 6 Pa¤cavassasahassesu anatÅtesu yeva ca HÃnabhÃgiyanaæ yÃtaæ yathÃssa'ddhaniyaæti ca; 7 Yaæ và mahÃkulÅnÃnaæ vinaÂÂhÃnaæ tahiæ tahiæ hapetvÃva yathaÂhÃne yathÃvidhi va pÃlanaæ, 8 Yaæ và danamahÃvassaæ vassÃpento nirantaraæ CÃtuddÅpikamegho'va poseyyaæ yÃvake'ti va, 9 SÃdhentena mayà rajjaæ kicchena mahatà satà Etaæ sabbaæ phalattena sambhÃvatamanekadhà 10 VidhÃtuæ dÃni kÃlo'yaæ taæ yathÃhicchitaæ iti hÃnantarÃrahÃnaæ hi ÂhÃnantaramadÃsa so. 11 Tato bheriæ carÃpetvà sannipÃtiya yÃcake TulÃbharamahÃdÃna manuvassaæ padÃpayÅ. --------- 12 TatosÃsanasaævuddhividhÃnÃya mahÅpati. RÃsÅkatvà 2 mahÃsaÇghaæ nikÃyattayavÃsinaæ 13 Tathà ÃpattanÃpattivibhÃgavidhikovide BahÆ Ãvariye cÃpi pavare sannipÃtiya 14 Saya¤ca vinaya¤¤unaæ ÂhÃnÃÂhÃnappavedinaæ Aggesaro vicÃrento suddhÃsuddhe tapassino 15 ApakkhapÃtavuttittà paÂighÃnunayavajjito AppamattasabhÃvattà rattÅndivamatandito 16 Hisakko sallakatto'va tikicchÃnarahÃ'rahe Dose samupadhÃrento pa¤¤avà nayakovido 17 Tekicche so tikicchanto, atekicche vivajjayaæ, AnayÃpetasaækappo vinayuttena kammunà 18 VaÂÂagÃmaïiabhayassa kÃlà paÂÂhÃya sabbathà YÃvajjadivasà pubbamahÅpehi bahÆhi pi 19 MahatÃpi payÃsena vippakatasamaggataæ A¤¤o¤¤avimukhÃcÃraæ nÃnÃviggahakovidaæ ----------- 2.[A.] RÃsiæ katvÃ. [SL Page 434] [\x 434/] ( 20 NikÃyattÅtayaæ pubbe atakkantÃsu jÃtisu Saæsuddhiæ sÃsanasseva patthetvà gahitabbato 21 RajjasÃdhanadukkhÃpi diguïaæ kilanamathaæ 3 bhusaæ Anubhonto mahÃpa¤¤¤o samaggaæ katva bhupati 22 Pa¤cavassasahassÃni yathÃsuddhaæ pavattati TathÃkhÅredakÅbhÆtaæ akÃsi jinasÃsanaæ. 23 Tato nalagaramajjhamhi catussÃlaæ catummukhaæ VisÃlanÃnÃsÃlaæ so kÃrÃpevo naruttamo 24 PaÂÂhapesi mahÃdÃnaæ sabbopakaraïatvitaæ AnekasatasaÇkhÃnaæ sÅlapÃlÃnamanvahaæ. 25 Anusaævaccharaæ tesaæ yathÃbu¬¬haæ narÃdhipo AcchÃdanaæ pÃpuraïaæ dÃpesi sumano sadÃ. 26 Atho catusu passesu kÃrÃpetvà purassa so Catasso dÃnasÃlÃyo vabhattà bhÃgaso mità 27 BhÃjanÃni anekÃni tattha lohamayÃni ca BimbohanopadhÃnÃni kaÂattharaïama¤cake 28 GÃviyo sÃdukhÅrÃyo 4 ÂhapÃpetvà sahassaso 5 Atho tÃsaæ samÅpamhi visuddhasalilÃlaye, 29 NÃnÃpupphaphalÆpeta - tarupantivibhusite UyyÃne cÃpi kÃretvà ramme nandananandane, 30 TÃsaæ yeva'ntike phÅte dhanadha¤¤asamanvite SakkharÃguÊamadhvÃdisabbopakaraïÃyute 31 KoÂÂhÃgÃre anappe ca kÃrÃpetvà amaccharÅ TatthÃnekasahassÃnaæ sÅlÃdiguïayoginaæ 32 VÃtuddikabhikkhÆnaæ brÃhmaïÃnaæ vaïibbinaæ A¤¤esaæ yÃcakÃna¤ca addhikÃnaæ ca bhurÅnaæ 33 MahÃdÃnaæ pavattesi sapa¤¤o tattha paccahaæ Akampito anolÅno pÅtisampuïïamÃnaso. --------- 34 AthÃparaæ mahÃsÃlamanekasataroginaæ VÃsayoggaæ dayopeto kÃrÃpetvà narÃdhipo ----------- 3.[A.] Klamathaæ. 4.[E.] KhÅrÃva. [S.] hapetvà saha'dÃsi so. [SL Page 435] [\x 435/] ( 35 SabbopabhogasÃmaggiæ heÂÂhÃvuttakkamena so hapÃpetvÃna tatthÃpi paccekaæ sabbarohinaæ 36 DÃsameka¤ca dÃsi¤ca dÃpetvÃna pamÃïato BhesajjakhajjabhojjÃdiæ sampÃdetuæ divÃnisaæ 37 NÃnÃbhesajjasambhÃradhanadha¤¤Ãdisa¤cite KÃrÃpetvÃna tatthÃpi keÂÂhÃgÃre anappake 38 NÃnÃvatthÃvibhÃgesu nipuïÃnaæ subuddhinaæ VejjÃnaæ katahatthÃnaæ sabbasatthappavedinaæ 39 Vuttiæ dÃpiya sabbattha visesa¤¤u yathÃrahaæ KÃrÃpento divÃrattiæ tehi sÃdhu tikicchanaæ 40 Sayaæ mÃsassa catusu uposathadinesupi ApetasabbÃbharaïo susamÃdinnuposatho 41 Suddho suï¬untarÃsaÇgo amaccaparivÃrito UpasaÇkamma sÃlaæ taæ dayasÅtalamÃnaso 42 PasÃdasommanettena oloketvÃna rogino ùyubbede sayaæ vÃpi nipuïattà narÃdhipo 43 ùïÃpetvà mahÃpa¤¤o vejje tattha niyojite PatÅkÃrakkame tesaæ vicÃretvÃna sabbathà 44 VirÃdhetvà kataæ tehi yadi atthi tikicchanaæ YathäÃyaæ virodhe te 6 bodhetvà vadataæ varo 45 Sayaæ upadisitvÃna satthayuttiæ yathÃvato Sahatthena tikicchitvà cheko katipaye jane 46 VicÃretvà sukhaæ dukkhaæ sabbesa¤¤eva roginaæ AcchÃdana¤ca dÃpetvà muttÃnaæ rogato tathà 47 VejjÃnaæ hatthato pattiæ gahetvà kusale rato Pattiæ tesa¤ca datvÃna payÃti bhavanaæ nijaæ. 48 Eteneva upÃyena anuvassaæ dayÃnugo ùrogo parimocesi sabbarogehi rogino. --------- 49 A¤¤ca abbhutaæatthi adiÂÂhÃsutapubbakaæ Tassa sammÃpavattorukaruïÃguïasÃlino ----------- 6.[E.] Virodhento. [SL Page 436] [\x 436/] ( 50 Sa¤jÃtena kapolamhi abbudenÃ'bhipÅÊato MahÃdukkhÃbhitunneko kÃko taæsÃlamÃgato. 51 Tassa daÊhadayÃpÃsanibaddho'va tato bahi Pakkhacchinno'va no yÃti rudanto karuïaæ bhusaæ. 52 Tadà vejjà viditvÃna tassa bhÃvaæ sabhÃvato Gahetvà taæ vikicchiæsu mahÃrÃjassa sÃsanÃ. 53 Roge samaæ gate rÃjà ÃropetvÃna taæ gajaæ VissajjÃpesi nagaraæ kÃrÃpetvà padakkhiïaæ. 54 AccuÊÃrà hi karuïà tiracchÃnesu pÅ'disÅ Evaæ kattha kadà kehi diÂÂhà và yadi và sutÃ? --------- 55 Tato parakkamabhujo rÃjà ra¤jita-sajjano. NÃmÃvasesataæ yÃtaæ puÊatthinagaraæ varaæ 56 Appahontaæ sumahatiæ rÃjalakkhiæ vijamhituæ VisÃlaæ ramaïÅyaæ ca vÅro kÃretumÃrabhÅ. 57 Tato parikkhipitvÃna khandhÃvÃraæ samantato Mahantaæ pubbarÃjÆnaæ purapÃkÃracakkato 58 Uccaæ pÃkÃravalayaæ sudhÃkammasamujjalaæ KÃresi dharaïÅpÃlo sÃdarambudapaï¬araæ. 59 Tato'nukkamato khuddapÃkÃrattÅtayaæ tato Parikkhipitvà kÃresi vÅthiæ nÃnappakÃrakaæ. 60 Tathà nijaæ rÃjagehaæ sabbamantopurampi ca Parikkhipitvà kÃresi anupÃkÃramaï¬alaæ. 61 Sattabhumaæ tato gabbhasahassapatimaï¬itaæ Anekasatathambhehi vicitrehi vibhusitaæ 62 KelÃsasikharÃkÃra-kÆÂÃgÃrasatÃvitaæ NÃnÃvidhalatÃkammamÃlÃkammasamujjalaæ 63 SoïïamayamahÃdvÃrakhuddadvarakavÃÂakaæ VibhattabhittisopÃnaæ 7 sabbotusukhadÃyakaæ 64 HemadantamayÃdÅhi mahagghattharaïehi ca NÃnÃma¤casahassehi niccaæ samupasobhitaæ, ----------- 7.[E.] Suvibhatta. [SL Page 437] [\x 437/] ( 65 ùkÃsagaÇgÃya sobhaæ 8 hasantena jutÅmatà CandapÃdÃvadÃtena catukkoïÃvalambinà 66 ThÆlamuttÃkalÃpena niccamaccantasobhinà SovaïnayamahÃdÅpÃdhÃramÃlÃvasobhinà 67 PupphadhÆpÃnamÃmodaæ niccamuggiratà satà SirÅsayanagabbhena sanÃthikatamuttaæ, 68 Pa¤caÇgaturiyÃrÃvasadisaæ mu¤catà ravaæ SoïïakiÇkijÃlena tattha tatthupalambinà 69 Ghosentamiva pu¤¤ÃnamÃnubhavamanappakaæ, AsÃdhÃraïanimmÃïasadisaæ vissakammuno 70 Aggaæ kÃresi pÃsÃdaæ pÃsÃdikamanuttaraæ, Aggo sabbamahÅpÃnaæ vejayantÃbhidhÃnakaæ. 71 BrÃhmaïehi tato santiæ kÃretuæ hemamandiraæ, Parivattanatthaæ 9 mantÃnaæ manu¤¤aæ dhÃraïÅgharaæ 72 TatraÂÂhÃcariyenÃ'tha bhÃsitÃni mahesino JÃtakÃni nisÃmetuæ rammaæ maï¬alamandiraæ, 73 Parittedakasutta¤ca kÃsÃyavasaneha'tha Dattaæ yatÅhi 10 dhÃretuæ pa¤casattatimandiraæ, 74 VicitrasÃïipÃkÃra-parikkhittaæ samantato CÃmÅkaravitÃnehi mahagghehi mibhÆsitaæ 75 NÃnÃvaïïehi pupphehi sugandheha tahiæ tahiæ PÆjitehi virÃjantamekamÃlÃgulaæ viya 76 GandhatelappadÅpehi naccamubbhÃsitodaraæ KÃlÃnusÃrÅdhÆpehi samantà adhivÃsitaæ 77 SuvaïïÃdimayÃneka-jinabimbavicittitaæ 11 PaÂÃropitasabba¤¤ubimbamÃlÃvirÃjitaæ 78 hapetuæ jinabimbamhi sahattheneva locanaæ TathÃgata¤ca pÆjetuæ sotuæ dhammamanuttaraæ 79 PaviÂÂhe tamhi rÃjinde dibbasaægÅtasÃdisaæ GÃyitvà madhuraæ gÅtaæ naccantÅhi layanvitaæ 80 Saheva nÃÂakitthÅhi kekamuggiratà satà NiccamÃraddhanaccena accheravivasaæ janaæ ----------- 8.[A.] GaægÃsobhaggaæ 9.[A.] Pavattanatthaæ. 10.[A.E.]VatÅhi 11.[A.] Vicitritaæ. [SL Page 438] [\x 438/] ( 81 Karontena mayÆrena pavarena virÃjitaæ DhammÃgÃra¤ca kÃresi sadà dhammÃnuvatti so. --------- 82 Tato hammasamÅpamhi nekagandhabbagÅtikaæ Layopenaæ nisÃmetuæ rammaæ daÂÂhuæ ca taï¬avaæ 83 Suvaïïamayathamhehi jotamÃnaæ samantato Attano caritopena-citrakammamanoramaæ 84 Kuï¬alaÇgada-hÃrÃdinÃnÃbharaïabhÃsinà 12 Khoma-koseyya-cÅnÃdi-citracchÃdanasobhinà 13 85 SovaïïayamahÃkhandhasÃkhÃpantivirÃjinà CitrakammakatÃnekadijasaÇghopasobhinà 86 IÂÂhatthadÃyinà kapparukkhena upasobhitaæ SarassatÅmaï¬apa¤ca kÃrÃpesi narÃdhipo. 87 Tato sudhammavhasabhaæ avatiïïaæ'va bhÆtalaæ Sabbalokesu cÃrittamekattha viya piï¬itaæ 88 Tibhumakaæ vicitrehi citrehi patimaï¬itaæ Manu¤¤avedikÃpantiparikkhittaæ manoramaæ 89 Kapparukkhassa iÂÂhatthadÃyino gÃyakÃdinaæ HeÂÂhÃkatamahagghena Ãsanena vibhÆsitaæ 90 LaÇkaÇganÃya laddhÃya nijabÃhubalà raïe 14 pajjalantaæ kirÅÂaæva nÃnÃratanabhÃsuraæ 91 JaÂÃmaï¬alasaÇkÃsaæ naralokakapÃlino RÃjavesÅbhujaÇgavhaæ rammaæ kÃresi maï¬apaæ. 92 Tathà kÃresi paÂhaviæ bhinditvà viya uggataæ Ekatthambha¤ca pÃsÃdaæ rammaæ makaraniÂÂhitiæ, 15 93 Tato sovaïïayatthambhamatthakaÂÂhena cÃrunà Vahatà rÃjasÅhassa tassa hemaguhÃsiriæ 94 SuvaïïabhÆminà dÅparukkhena ca 16 virÃjinà JÃtarÆpanivÃsena manu¤¤ena virÃjitaæ. --------- 95 Tathà rÃjagharÃsanne padese so disampati KÃrÃpesi gharuyyÃnaæ dharaïÅpalagÃmaïÅ, ----------- 12.[S.] BhÆsità 13.[S.] YoginÃ. 14.[E.S.D.] BalÃruïe, 15. [A.] NiÂÂhitaæ. 16.[A.E.] Rukkheneva. [SL Page 439] [\x 439/] ( 96 NandanuyyÃnasÃdissaæ dassesi siriyÃti ca JanÃnaæ nayanÃnandaæ dadaæ 17 nandayatÅti ca 97 NÃmena nandanaæ kundalatÃliÇgipÃdapaæ, NÃnÃpuppharasassÃdamattabbhamarakujitaæ; 98 CampakÃsokatilakà nÃgaputtÃgaketakà SÃlapÃÂalinÅpà ca ambajambukadambakà 99 Vakulà nÃlikerà ca kuÂajà bimbijÃlakà MÃlati mallikà vÃpi tamÃlanavamÃlikà 100 IccevamÃdayo nÃnÃphalapupphopagà dumà JanÃnaæ yattha yÃtÃnaæ hadayaæ madayanti ca, 101 MayurÃnaæ virÃvena kokilÃnaæ kalena ca NinnÃdena sadà lokaæ vilobhentaæ manoramaæ, 102 KamaluppalasÃrÃnaæ sÃrasÃrÃvahÃrinaæ SutÅrÃnaæ sarÃna¤ca samÆhena samanvitaæ. 103 DantidantamayÃnanta - rÆpapantivirÃjihi Thamhehi thamhiteneva mahatà bhÃsatà satà 104 YantanÃÊivimuttÃhi vÃridhÃrÃhi sabbadà VassamÃnamahÃmeghakÆÂÃkÃrena cÃrunà 105 UyyÃnalakkhiyà molimaï¬anÃkÃradhÃrità LovanaggÃhinà dhÃrÃmaï¬apena ca maï¬itaæ. --------- 106 Amandacandanatthamha - sobhitena vijambhinà Bhumaï¬amaï¬anÃkÃraæ vahantena jutÅmatà 107 BhÃsamÃnaæ vimÃnenÃsamÃnena virÃjinà AÂÂhaæsamaï¬apenÃ'tha vaÂaæsakasamena ca 108 SirÅmatà manu¤¤ena bhogibhogÃvalÅsiriæ Vahantena 18 mahantena maï¬itaæ maï¬apena ca, 109 Yattha silÃpokkharaïÅ dharaïipÃlasekharaæ Sadà ra¤jeti rÃjÃnaæ ra¤jitÃnantasajjanaæ 110 Yaæ maÇgalapokkharaïÅramanÅyataraæ sadà NandÃpokkharaïÅyuttaæ nandanaæ viya khÃyati. ----------- 17.[E.] NayanÃnandanÃdaæ. [A.] NayanÃnandadadaæ. 18.[A.] Vahattena [SL Page 440] [\x 440/] ( 111 SugandhivÃripÆrena puïïà pokkharaïÅ 19 parà Yattha bhupÃlavandaæ taæ nandayantÅ virÃjate, 112 Guhà vasantasa¤¤Ãya yuttà 20 pokkharaïaha ca Amandasirisobhaggarammà 21 dissati sabbadÃ. 113 Dvidhà payÃtavÃrittà padese dÅpasannihe DÅpuyyÃna¤ca kÃresi aparaæ paramaddano; 114 Yattha sabbasudhÃkammanimmitaæ vimbhayÃvahaæ Dissate dhavalÃgÃraæ kelÃsasikharopamaæ; 115 NÃnÃvijjÃvisesÃnaæ katattà dassanÃya ca VijjÃmaï¬apanÃmena vimÃnena vibhusitaæ, 116 SoïïakiÇkiïiyuttÃya yuttaæ dolÃya cÃruyà DolÃmaï¬apamÃbhÃti pavivÅtaæ subhaæ yahiæ, 117 Yattha hassarasÃbhi¤¤a-kÅÊÃmaccapurakkhato RÃjÃ'bhiramate tena kÅÊÃmaï¬apasa¤¤inà 118 VimÃnena virÃjantaæ, tathà dantamayena ca SÃïimaï¬apanÃmena, moramaï¬apasa¤¤inà 119 PavarenÃ'parenÃpi ÃdÃsamayabhittinà ùdÃsamaï¬apenÃpi sadà tamupasobhitaæ. 120 AnantabhogasaækÃsa - sannivesasilÃyutà YatthÃ'nantapokkharaïÅ ra¤jeti janataæ sadÃ, 121 Vicittacittasaæyuttà città pokkharaïÅ yahiæ ParÃbhibhuæ parakkantabÃhuæ ra¤jeti rÃjisiæ, 122 NÃnÃcittavicitta¤ca catubhumamanuttaraæ VimÃnaæ yattha siÇgÃrasaddapubbaæ vÅrÃjate, 123 TÃlahintÃlasaæyuttaæ nÃgapunnÃgarÃjikaæ KadalÅkaïïikÃrehi kaïikÃrehi saæyutaæ. --------- 124 Tato sabbamahÅpÃlakulabhudharameruno 22 Tassantovattibhu tesu ratanattayamÃmako 125 AtthÃnatthapariggÃhÅ pa¤¤avà suddhamÃnaso Anekapu¤¤akammÃnaæ vidhÃnopÃyakovido ----------- 19. [E.] PuïïapokkharaïÅ. 20.[A.E.] Yuttaæ 21.[A.E.-]Rammaæ 22.[E.] BhÆdharamandÅre. [SL Page 441] [\x 441/] ( 126 Chandà dosà bhayà mohà agacchaæ agatiæ bhusaæ Atitto kusaloghehi jalehi viya sÃgaro 127 Hiriottappasampanno niccÃraddhaparakkamo MahindanÃmako eko sÅlapÃlo vicakkhaïo 128 CaturÃsÅtidhammakkhandhasahassÃmatasekato Va¬¬hanatthaæ pavittassa dÃÂhÃdhÃtuvarassa so 129 Upatthambhakabhutassa sabbakammesu sabbadà Anuggahena tasseva narindassa sirÅmato 130 SovaïïacchadanadvÃra-vÃtapÃnÆpasobhitaæ AntobahikatÃneka cittakammasamujjalaæ 131 VijjujÃlavinaddhaæva sovaïïayamahÅdharaæ NÃnÃvaïïavicittehi vitÃnehi virÃjitaæ 132 NÃnÃpabhÃvipphuranta-tirokaraïisobhitaæ Mahagghattharaïopeta-ma¤capantÅsamÃyutaæ, 133 Siriyà viya ÃvÃsaæ, sabbasmiæ rÃmaïeyyakaæ Piï¬itaæ viya ekattha jotantaæ dehadhÃrinaæ 134 HÃra-haæsa-himamÓoda-paï¬arÃyÃ'tivÃruyà Manu¤¤acandasÃlÃya visÃlÃya virÃjità 135 Samussitaddhajaæ rammaæ suvaïïamayathÆpikaæ Citraæ kÃresi pÃsÃdaæ pasÃdajananaæ subhaæ. --------- 136 Tato kittisirÅmeghamahÃrÃjamahaïïavà Sa¤jÃtà vandalekhÃva lokalocanahÃriïÅ 137 Tassa khattiyavaæsekaketussa bhariyà piyà RÃmaæ sÅtÃ'ca ra¤jentÅ taæ mahÅpatisekharaæ 138 AnekasatasaÇkhÃnaæ majjhe antopuritthinaæ Accantavallabhatarà ratanattayavallabhà 139 hapetvà nijabhattÃramapi devindasÃdisaæ YÃdisaæ 23 yÃdisaæ ka¤ci na ma¤¤antÅ tiïÃyapi 140 ManÃpacÃrinÅ tassa narindassa piyaævadà SaddhÃsÅlÃdikÃneka - guïabhusanabhusità ----------- 23.[D.S.] SÃdisaæ. [SL Page 442] [\x 442/] ( 141 NaccagÅtassa kusilà kusaggamatisÃlinÅ 24 KaruïÃguïayogena sadà sÅtalamÃnasà 142 DevÅ rÆpavatÅ rÆpavatÅnaæ pavarà satÅ Pa¤¤ÃvatÅ pu¤¤avatÅ sucikammà yasassinÅ 143 "AppamÃyu manussÃnaæ hÅÊeyyanaæ suporiso CareyyÃ'dittasÅsova natthi maccussa'nÃgamo" 144 IccÃdaniccatÃyuttaæ sarantÅ jinasÃsanaæ SutÃvadhÃritÃneka - munipuægacavahÃsità 145 AppÃyutta¤ca sattÃnaæ bhamantÃnaæ bhavaïïave JÃnantÅ pu¤¤atulyÃya patiÂÂhÃya ca natthitaæ 146 NÃnappakÃraæ kusalaæ sampÃdentÅ atandità SaæsÃrasÃgarà khippaæ kÃretvà attatÃraïaæ 147 NibbÃïatÅraæ pÃpetuæ nÃvaæ sovaïïayaæ viya KÃresi puramajjhamhi mahÃthÆpaæ suvaïïayaæ --------- 148 Atha tasmiæ pure ramme anekasatasaÇkhakaæ DvittibhumÃdikÃnekasahassÃlayabhusitaæ 149 SabbantarÃpaïopetasabbopakaraïanvitaæ Hatthassarathasa¤cÃrÃvicchannaæ paÂivÃsaraæ 150 NiccÃraddhamahÃkÅÊajanÃkiïïaæ tahiæ tahiæ KÃrÃpesi mahÃpa¤¤o vÅthiæ nÃnappakÃrakaæ --------- 151 Tato so sabbasampattivÃhinà sirivÃhinà Tibhumakena pÃsÃdattayena samalaÇkataæ 152 VeÊuvane'sipatana - kusinÃravhayena ca VihÃrattitayenÃpi sanÃthikatamantike 153 RÃjavesÅbhujaÇga¤ca tathà rÃjakulantakaæ KÃresi vijita¤ceti so sÃkhÃnagarattayaæ --------- 154 Atha taæ rÃjapÃsÃdamantarà 25 ca purattayaæ GÃvute gÃvute ramme saddhammapaÂimÃghare 155 CÃtuddisikabhikkhÆnaæ vissamÃgÃrabhusite KÃrÃpesi mahÅpÃlo vihÃre pavare tathà ----------- 24. [E.] MatisÃminÅ. 25. [A.] Athantaæ. [SL Page 443] [\x 443/] ( 156 Evaæ sabbaÇgasampanne sabbakÃmasamappite VasantasirisaæsobhivassokasÃrasannige 26 157 CatugÃvutadÅgha¤ca sattagÃvutavitthataæ Va¬¬hite attanà yeva attanÃmaÇkite subhe 158 CÃrupÃkÃravalaye rammahammiyjaujale 27 KhuddavÅthimahÃvÅthiyutte 28 nettarasÃyane 159 Pure puÊatthinÃmamhi so purindadasantibho Sada aladdhaladdhÃnaæ lÃbhapÃlanakovido 160 RÃjadvÃraæ visiÂÂha¤ca sÅhadvÃraæ manoramaæ HatthidvÃraæ visÃla¤ca indadvÃraæ punÃparaæ 161 DvÃra¤ca hanumantavhaæ kuveradvÃramunnataæ Caï¬ÅdvÃraæ vicitta¤ca rakkhasadvÃrameva ca 162 BhujaægadvÃramuttuÇgaæ pÃnÅyadvÃramujjalaæ UyyÃdvÃramaparaæ mÃyÃdvÃra¤ca sobhitaæ 163 Dvara¤cÃpi mahÃtitthaæ gandhabbadvÃramuttamaæ Ete catuddasadvÃre kÃrÃpesi narÃdhipo. 164 Evaæ purà tamatikhuddamanekayuddha- NaÂÂhaæ puÊatthinagaraæ nagarÃjasÃro RÃjà parakkamabhujo vajiraggapa¤¤o Sajjesi sÃdhu nagaraæ viya tÃvatiæsaæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse PuÊatthÅpurapaÂisaækharaïatiddeso nÃma Ekasattatimo paricchedo. --------- Dvisattatimo paricchedo. 1 Tato so sabbathà sabbaæ coÊasenÃya nÃsitaæ AnurÃdhapuraæ mÆlarÃjadhÃniæ tamattano 1 2 DharamÃnassa satthussa sahassÃrasaneminà Cakkena'Çkitapadehi 2 pavittÅkatabhumito ----------- 26. [E.D.] Vasattasirisaæyoga sobhituyyÃnasannibhe. 27. Rammahamma samujjale (sabbesu.) 28. [A.E.] Yutta. 1. [D.] RÃjadhÃnitta mattano 2.[E.S.D.] Cakkaækitehi [SL Page 444] [\x 444/] ( 3 DakkhiïÃya mahÃbodhisÃkhÃya ca mahesino DhÃtunampi ca doïena patiÂÂhitapadesato 4 AccantamahanÅyanti ma¤¤amÃno narÃdhipo PaÂisaÇkharaïaæ tassa kÃrÃpetuæ samÃrabhi. 5 Tato ekaæ mahÃmaccamÃïÃpetvà narÃdhipo Taæ yathÃ'bhicchitaæ tassa samÃdisi vicakkhaïo. 6 Tato so taæ samÃdesaæ sabbathà avilaÇghiya PaÂiggahetva sirasà paggahetvà ca a¤jaliæ 7 GantvÃ'nurÃdhanagaraæ saya¤ca vidhikovido RÃjÃdesaæ asesaæ so sampÃdetuæ samÃrabhi. --------- 8 Tato so pubbarÃjunaæ sÅmÃyaæ rÃjadhÃniyà PÃkÃra-anupÃkÃra-vÅthi-pÃsÃda gopure 9 Pokkhara¤¤o manu¤¤Ã ca uyyÃne ca sudassane Sapa¤¤o na cirasseva kÃrapesi pure viya. 10 Tato mahÃvetiyÃdinikÃyattayacetiye Anappake vihÃre ca lohapÃsÃdakÃdike 11 Attanà vasita¤cÃpi sadvÃraÂÂÃlagopuraæ SarÃjaÇgaïamÃnandicandasÃlÃmanoramaæ 12 PÃsÃdaæ ruciraæ ceti evamÃdisamiddhiyà Samupetaæ sa kÃresi puraæ sabbaæ pure viya. 13 Iccevaæ pubbarÃjuhi kÃritÃni bahÆni so KammantÃni nijÃmaccene'kenÃ'suæ samÃpayÅ. 14 AnekajÃtisaæciïïakusalodayabhÃginaæ 3 Sabbeva hi sapa¤¤Ãnaæ saæsijjhanti manorathÃ. 15 Tato parakkamavha¤ca puraæ sadvÃragopuraæ PÃkÃraparikhÃvÅthipÃsÃdÃpaïamaï¬itaæ 16 AnekasatabhikkhÆnaæ sÅlÃdiguïayoginaæ VÃsÃya katapÃsÃdasobhitÃrÃmabhusitaæ 17 DevÃnÃlakamandaæva iddhaæ phitaæ subhikkhakaæ SadÃkiïïamanussaæ ca kÃrÃpesi mahÃmati. ----------- 3. [E.D.S.] AnekajÃtisaækiïïa. [SL Page 445] [\x 445/] ( 18 Tato sÅhaÊadÅpamhi taætaæjanapade Âhità MahÃmaccà apiÊetvà tatta tattha mahÃjanaæ 19 Kara¤cÃ'parihÃpetvà taætaæjanapadÆpagaæ Yathà yathà te gaïhanti samÃdisi tathà so. 20 TatonumÃsaæ catusu uposathadinesu tathà VÃpiÃdisu sabbÃsu laÇkÃdÅpe asesato 21 ThalavÃrivarÃna¤ca migamacchÃdipÃïinaæ DÃpesi matisampanno abhayaæ akutobhayo. --------- 22 Tato rohaïaraÂÂhamhi sÃmantà bahavo tadà mÃïÃbharaïabhÆpÃle mate niggatikà sayaæ 23 SarÆpamavijÃnantà 4 parakkantassa rÃjino Bhayatajjitacittattà adassetvÃna taæ vibhuæ 24 Anussarantà ca nija aparÃdhaæ khaïe khaïe KÃlamhi vÅtivattamhi bhaye diguïataæ gate 25 Tassa rÃjindasÅhassa uÊÃraæ vikkamakkamaæ AvilaÇghiyama¤¤ehi jÃnantÃpi ca sabbathà 26 RaÂÂhe saæjÃtasaævaddhe ekÃmahapi jÅvanaæ VisiÂÂhamiti ma¤¤antà ama¤¤antà paraæ gatiæ 27 "NadÅpabbataduggÃdiyuttaæ janapadaæ imaæ Oloketumpi dassÃma kadà nu ripuvÃhiniæ ?" 28 IccevamÃdikaæ vatvà sakale raÂÂhavÃsike Vase katvopasaÇkamma sugalaæ rÃjamÃtaraæ 29 "MÃïabharaïarÃjassa matabhÃvanibandhano Yo soko devi so kÃmaæ mà te pÅÊetu mÃnasaæ. 30 JÅvantesu vatamhesu amhaæ janapadaæ imaæ Anekadaduggasaæyuttaæ ko nÃma pavisissati" 31 IccÃdivacanà tampi sa¤¤apetvÃna rÃjiniæ Sabbe samaggà hutvÃna duggaÂÂhÃne asesake 32 ùraÂÂhasÅmaæ bahuke gajehi pi akampiye Dugge katvÃna parikhaæ bhindÃpetvà samantato ----------- 4. [A.] MavijÃnitvÃ. [SL Page 446] [\x 446/] ( 33 KaïÂake tikhiïe tattha pattharitvÃ'yase viya ChinnapÃtitarukkhehi magge katvà ca duggame 34 Tato dÃmarikaæ hutvà sabbe te raÂÂhavÃsino Ekekasmiæ mahÃdugge yodhÃnekasahassadhà 35 YuddhÃya baddhakacchà te pahÆtakaccÃyudhà Hutvà mahÃsÃhasikà nisÅdiæsu mahÃbalÃ. --------- 36 RÃjinÅ sugalà cÃpi vicÃrakkhamabuddhiyà AbhÃvato saya¤cÃpi duÂÂhattà ca sabhÃvato 37 ùdÃya vacanaæ tesaæ tibbavyasanabhÃginaæ AttÃdhÅnaæ dhanaæ cÃpi maïimuttÃdikaæ bahuæ 38 Tathà daÂhÃpattadhÃtusantakaæ ca bahuæ dhanaæ Aggimhi pakkhintÅva sabbaæ tesaæ visajjiya 39 Datvà ÂhÃnantaraæ cÃpi ÂhÃnÃÂhÃnesva'kovidà Tehi dÃmarikatta¤ca sayaæ kÃretumÃrabhi. 40 Parakkamanarindopi duratikkamavikkamo Pavattiæ taæ suïitvÃna salÅlaæ madhuraæ hasaæ 41 Rakkhavhayaæ camÆnÃthaæ Ãnetvà samarakkhamaæ YathÃsutaæ pavattiæ taæ tassÃ'revetva tattato 42 "Gantvà tvaæ khippamubbhutaæ paÂisenÃdavÃnalaæ BÃïavuÂÂhinipÃtena nibbÃpetvÃna sabbathà 43 Rakkhituæ taæ janapadaæ Âhapetabbe ÂhapÃpiya SÅghamehÅ"ti vatvÃna pesayÅ taæ mahÃbalaæ. --------- 44 Tadà sannipatitvÃna koÂÂhasÃrÃdhivÃsino VeÊakkÃrabalenÃpi saddhiæ sÅhalakeraÊà 45 "Parakkamanarindena gaïhanatthÃya rohaïaæ SÃmaccà subahÆ yodhà pesità kira vÅssutÃ; 46 Etthantare rÃjaraÂÂhaæ gaïhissÃmÃ"ti mantÅya Sabbe ekamukhà hutvà Ãrabhiæsu mahÃhavaæ. 47 RÃjà parakkamabhujo natÃkhilamahÅbhujo VÅre katipayÃmacce sayoggabalavÃhane [SL Page 447] [\x 447/] ( 48 Tattha pesiya ghÃtetvà ghÃtetuæ yuttake jane GÃme anappake tattha dÃpetvà gaïavÃsinaæ 49 KÃrÃpetvà rÃjabhogge anekepi ca gÃmake TatthÃpi paccatthibhayaæ samesi akunobhayo. --------- 50 Tato rakkhacamÆnÃtho tammahÃrÃjasÃsanaæ PaÂiggahetvà sirasà païipÃtapurassaraæ 51 PuÊatthinagarà vÅro nikkhamitvà mahÃyaso Barabbalavhayaæ ÂhÃnaæ gantvà tattha nisÅdi so. 52 SaraÂÂhavÃsikà sabbà rohaïamhi mahÃvamÆ YathÃvato nisÃmetvà tasso'pÃgamanakkamaæ 53 "JÅvantà mayamamhÃkaæ rajjasÅmaæ vilaÇghiya EtthÃ'gantuæ na dassÃma" iccevaæ katanicchayà 54 MahÃsÃhasikà hutvà anepekkhà sajÅvite hÃnantamevupÃga¤chuæ samarÃrambhasÃdarà 55 Tato rakkhacamÆnatho tÃya vÃhiniyà saha Vattento samaraæ ghoraæ mÃrento ca bhaÂe bahÆ 56 Chindatvà vaÂume tehi chindanto pÃtite dume Gantvà ca kaïÂakavanaæ nÃma ÂhÃnaæ mahÃbalo 57 Tattha duggaæ karitvÃna nisinnÃyÃ:risenayà Yuddhaæ vidhÃya taæ duggaæ bhinditvà pavisitva so 58 Yodhe nekasahasse ca pÃpetvà jajÅvitakkhayaæ Nikkhamitvà tato ÂhÃnaæ gato ambaÊamavhayaæ. 5 59 TatraÂÂhÃya ca senÃya saddhiæ yuddhaæ vidhÃya so Bhinditvà tattha duggaæ ca sabbaæ taæ samaraÇgaïaæ 60 Maæsalohitasampuïïaæ katvà nikkhamma so tato Savaæ 6 nÃma mahÃduggaæ bhinditvÃ'nappake bhaÂe 61 MÃretvà purato tassa divÃcandantabÃÂave Tammaggobhayapassesu 7 mahÃpabbatasaækaÂe 62 Majjhe majjhe ca nekehi chinditvà pÃtitehi ca MahÃrukkhehi duggÃhamagge sa¤cÃravajjite ----------- 5.[E.] Ambala lavhayaæ. 6.[D.] Syavaæ. 7.[E.] Gammamaggobhayapassesu. [SL Page 448] [\x 448/] ( 63 EkadvigÃvutÃyÃme vane mattagajehi pi AkampiyamahÃdvÃre sattadugge suduggame 64 PÃÂipÃÂiyÃ'va kÃretvà paccekaæ 'vutthamattanà Duggaæ pavisituæ kÃmaæ na dassÃmÃ"ti sabbathà 65 KatadaÊhapaÂi¤¤Ãya saha paccatthisenayà MÃse katipaye ghoraæ yuddhaæ katvà divÃnisaæ 66 MÃrento sahamaccehi yodhe nekasahassake Tattheva so nisÅdittha camunÃtho mahabbalo. --------- 67 ParakkamamahÃrÃjà puÊatthipuramÃvasaæ Sutvà dÆtamukhà vÅro tassetaæ samarakkamaæ 68 "Chalehi 8 ettakaæ kÃlaæ tehi dÃmarikehi tu Sabbathà samasaÇgÃmakaraïaæ neva yuttakaæ.9 69 SadvÃraæ sakalaæ duggaæ mayà vuttopadesato Bhinditvà sakalaæ senaæ mÃretvÃna anappakaæ 70 YathÃvato taæ vuttantaæ vatvà khippaæ mamantikaæ Pesehi"ccevamÃdissa vasantaæ nijamandire 71 DÃpento ca bahÆ yodhe tassevi samarantike BhÆtÃdhikÃriæ pesesi saÇgÃmopÃyakovidaæ. 72 Tato so nikkhamitvÃna puÊatthinagarà varà RakkhasenÃdhinÃthena samÃgantvà mahabbalo 73 SÃsanaæ avirÃdhetvà narindassa sirÅmato KÃrÃpetvà mahisacammamaye bÃïavÃraïe 74 Sannayha mahatiæ senaæ vidhÃya tumulaæ raïaæ MÃrento ca bahÆ yodhe anekasatasaækhake 75 BhindÃpetvà sattadugge kÃrite paÂipÃÂiyà Nikkhamitvà tato yÃtà gÃmaæ kiæsukavatthukaæ. 76 TatthÃpi samaraæ ghoraæ vattetvÃ'tha 10 sudÃruïaæ Nikkhamitvà tato gantvà vaÂarukkhatthaliæ 11 tadà ----------- 8. [E.] Chavehi. 9.[E.-] Karaïaæ yuttaæ na me na te. 10.[E.S.] VattentÃ'tha. 11. [A.E.] VaÂarakkhatthaliæ [SL Page 449] [\x 449/] ( 77 Tattha nÃnÃdisopetaæ mÃretvà ripuvÃhiniæ DÃÂhÃva¬¬hananÃme'tha gÃme katvà mahÃraïaæ 78 Tato sahodarÃkhyÃte gÃme katvà mahÃbhavaæ Tato rakkhacamÆnÃtho pÃhetvà balavÃhanaæ 79 SÃdhetuæ lokagallamhi Âhitaæ paccatthivÃhiniæ hapesi ca 12 bahÆ yodhasahasse nijasantike 80 "GaïhissÃma camÆnÃthÃdhikÃretthantare" iti ùgataæ mahatiæ senaæ mÃretvà so palÃpayÅ. 13 81 Lokagallaæ gatà cÃpi mahatÅ caturaÇginÅ TatthaÂÂhaæ verisenaÇgaæ kathÃsesaæ vidhÃyakà 82 TadÅyaæ dhanajÃta¤ca acchinditvÃna sabbathà Vutthaæ senÃdhinÃthena ÂhÃnameva samÃgatÃ. 83 Dve senà ekato hutvà gantvà majjhimagÃmakaæ TatthÃpi lokagallaÂÂhasenÃnÃthÃdhikÃrino 14 84 DÃÂhÃdhÃtubhadanta¤ca pattadhÃtuvarampi ca Ta dassÃma gahetunti katvÃna daÊhanicchayaæ 85 GÃme'tha kaïÂakadvÃravÃte paccatthisenayà Pavattiya mahÃyuddhaæ mÃretvà ripuvÃhiniæ 86 GantvÃna uddhanadvÃraæ tattha dugge vidhÃya ca NisinnÃ'yÃrisenÃya vattetvà dÃruïaæ raïaæ 87 Dugge bhindiya sadvÃre pavisitvà bahÆ ripÆ GhÃtÃpetvà 15 nisÅdiæsu sannayha balavÃhanaæ. 88 GahetvÃna tato dÃÂhÃpattadhÃtubhadantake RÃjinÅ sugalà cÃpi uruvelamupÃgami. --------- 89 AthÃpi dÅghavÃpÅyaæ sÃdhetuæ ripuvÃhiniæ Parakkamanarindena pesità saha senayà 90 KittinÃmÃdhikÃrÅ ca kittijÅvitapotthakÅ A¤¤e'pi ca mahÃmattà sannaddhabalavÃhanà ----------- 12. [E.S.] hapetvÃna 13.[E.] PalÃyati. [A. -] NÃthÃdhikÃrihi. 15. [E.S.] GÃme tattha. [SL Page 450] [\x 450/] ( 91 ErÃhuludisÃbhÃgà gantvà givulabavhaye GÃme nisinnaverÅhi karitvà bhiæsanaæ raïaæ 92 Tattha dugge ca bhanditvà mÃretva'nappake ripu Tato'pi nikkhamitvÃna gantvÃ'tho uddhagÃmakaæ 93 Tattha dugge karitvÃna tayo mÃse nirantaraæ MahÃhavaæ pavattetvà palÃpetvà mahÃvamuæ 94 Tato hihobunÃmamhi ÂhÃne katvÃna duggake BhindÃpetvÃna parikhaæ 16 pattharitvÃna kaïÂake 95 SantipÃtiya senaÇgaæ nisinnÃyÃrisenayà Sadà saÇgÃmasajjÃya katvà bhÅmaæ mahÃhavaæ 96 Duggaæ bhindiya sabbaæ taæ sadvÃraæ pÃvisiæsu ta. SaravuÂÂhinipÃtena yuddhaæ katvà durÃsadaæ. 97 Tato'pi nikkhamitvÃna kirindavhayagÃmake hÃne gÃvutamattamhi kavo duggaæ pure viya 98 Nisinnaæ ripusenaÇgaæ bhinditvÃna pure viya DÅghavÃpivhaye ÂhÃne nisÅdiæsu mahabbalÃ. 99 Parakkamanarindo'pi pavaro dÅghadassinaæ TatthaÂÂhÃnaæ amaccÃnaæ iti pesesi sÃsanaæ; 100 "Bhijjitvà kira saÇgÃme palÃyantà arÃtayo Gahetvà pavare pattadÃÂhÃdhÃtubhadantake 101 BhÅtà parasamuddaæ te gacchantÅti sutammayÃ; Evaæ sati ayaæ laÇkÃdÅpo hessati su¤¤ako. 102 Ape'ttha sÅhale dÅpe maïimuttÃdibhedake NÃnÃratanajÃtamhi vijjantepi mahÃrahe 103 AsÃdhÃraïabhÆtaæ hi ratanaæ nÃma sabbathà Duve dÃÂhÃpattadhÃtubhadantà dhammasÃmino. 104 Vissajjetvà mayà cÃpi sÃrabhutaæ bahuæ dhanaæ SasannÃhÃyudhe yodhe rÃsÅkatvà nirantaraæ 105 SÃdhentena nirÃtaækaæ laækÃdÅpamimaæ varaæ Kato mahà ca vÃyÃmo kÃmaæ hessati nipphalo. ----------- 17.[A.] PÃvisÅ tato [SL Page 451] [\x 451/] ( 106 NÃnÃratanarasmihi pajjalantena molinà Mahagghena'pi ve mayhaæ uttamaÇgamalaækataæ 107 Dvinnaæ dÃÂhÃpattadhÃtubhadantÃnaæ mahesino PavÅttito nÃma bhave varasamphassayogato. 108 Tasmà ekamukhà hutvà sabbe sabalavÃhanà Mayà vuttopadesa¤cÃ'virodhetvà asesato 109 Ripusenaæ vijitvÃna dÃÂhÃdhÃtuvarampi ca PattadhÃtubhadanta¤ca pesetha turitaæ" iti. 110 KittinÃmÃdhikÃrÅ va dÅghavÃpiyamaï¬ale Vasanto sÃsanaæ tassa sirasà sampaÂicchiya 111 SasenaÇge bahÆ cÃpi amacce sannipÃtiya CamÆnÃthÃdhikÃrÃdhiÂÂhitaÂÂhÃnamupÃgato. 112 Sapattavaggikà cÃtha raÂÂhavaæsÅmahÃvamu SahÃmaccehi sabbehi pahÆtakavacÃyudhà 113 SaÇgÃmasajjà hutvÃna sÆrà vÅraÇgarÆpinÅ UddhanadvÃrakaæ gÃmamevaga¤chi raïatthikÃ. 114 "AmhÃkaæ raÂÂhamajjhaæ hi paviÂÂhesu arÃtisu Ekampi mu¤cituæ kÃmamadatvÃna sapattakaæ 115 Magge duggaæ karitvÃna sapattÃnaæ palÃyataæ Magge ca duggame katvà dvittigÃvutamattake 116 Sapattehi nivutthassa padesassa samantato NÃnÃvidhÃnaæ dha¤¤Ãnaæ pavesa¤ca nivÃriya 117 Dubbalattaæ gatÃyÃ'risenÃya sakalÃyapi Pavattiya mahÃyuddhaæ bÃïavuÂÂhidurÃsadaæ 118 MÃressÃmÃ"ti cintetvà heÂÂhÃvuttappakÃrato MahÃdugge karitvÃna nisÅdi raïadohaÊÃ. --------- 119 Tato bhutÃdhikÃrÅ ca rakkhasenÃdhinÃyako KittinÃmÃdhikÃrÅ ca sÆrà saÇakgÃmabhumiyaæ 120 Sajjetvà mahatiæ senaæ parasenappamaddanà Yathopadesaæ sabbeva nikkhamitvÃna ekato ----------- 16. [E.S.D.] Parikhà 18.[E.] SasenaÇgo 19.[A.] Sasakkaæ vaggikÃ. [SL Page 452] [\x 452/] ( 121 SudÃruïe raïe katvà mÃretvà ca bahÆ bhaÂe Avasese palÃpetvà tato ca punaniggatà 20 122 MaharÅvaravhayaæ duggaæ bhinditvÃna mahabbalà Nikkhamitvà tato sabbe voyalaggamunÃmake 123 hÃne sannipatitvÃna nisinnà raïakovidà Tassaggato ca sumanagallanÃme padesake 124 Nisinnaæ ripusenaÇgaæ heÂÂhÃvuttappakÃrato MÃretvà samamare ghore tatato 21 badaguïavhaye 125 hÃne nisinnaæ sakalaæ bhinditvà ripuvÃhiniæ Uruvelamaï¬alavhe'tha ÂhÃne duggaæ karitva'tho 22 126 Nisinnaæ sakalaæ senaæ bhinditvÃna mahÃbhave Gahetvà pavare pattadÃÂhÃtubhadantake 127 Tattheva te nisÅdiæsu mahÃsenÃpurakkhatÃ. SÃmante'ko tadà tassa mÃïÃbharaïarÃjino 128 Senando 23 sÆkarabhÃtudevanÃmo kubuddhiko KÃrÃyaæ saÇkhalÃbaddho parakkantena rajinà 129 Rohaïaæ bhinnanigaÊo palÃyitvÃna pÃvisi. ùïapetvà tato ma¤juadhikÃriæ narÃdhipo "SÆkarabhÃtusenindonijaæ raÂÂhaæ palÃyito 130 Ekattha daÊhamÆlo so na bhave yÃva tÃva te Gantabba"miti vatvÃna pesayÅ taæ narissaro. 131 PuÊatthinagarà gantvà so sÃpatgamunÃmakaæ hÃnaæ tattha mahÃyuddhaæ vidhÃya ripusenayà 132 MÃretvÃna bahÆ yodhe tattha duggaæ vidhÃya ca NisÅdi tattheva sayaæ mahÃsenÃpurakkhato 133 SavaggavÃsino sabbe tadà dÃmarikà bahÆ RaÂÂhavÃsijanaæ sabbaæ ÃbÃlà parivattiya 134 "VajantÃpi mayaæ pÃïaæ dve daÂhÃpattadhÃtuke Sabbathà na cajissÃma" iccevaæ katanicchayà ----------- 20.[E.S.] Potthakesu imedve pÃdà nadissanti. 21.[E.D.] Kate. 22.[D.S.] Karitva so. 23. [E.S.D.] SenÃdhinÃtho. [SL Page 454] [\x 454/] ( 135 PaduÂÂhamanasaækappà abhimÃnavasÅkatà BhattasÆpavhayaæ gÃmaæ sabbe sannipatiæsu te. 136 Tadà rakkhavamÆnÃtho kittÅnÃmÃdhikÃri ca Tato bhÆtÃdhikÃrÅ ca sÃmantà cÃ'pare bahÆ 137 Vattentà bheravaæ yuddhaæ saha paccatthisenayà Dvihi ekapathe gantumadentà samarakkhamà 138 DaÂhÃdhÃtuæ pattadhÃtuæ gahetvà rÃjagÃravà MahÃpÆjaæ pavattentà nikkhamiæsva'kutobhayÃ. 139 Tadà demaÂavalanÃme ÂhÃne sabbÃrivÃhinÅ Hutvà sannÃhasannaddhà sahasà gahitÃyudhà 140 VÃpiæ nÃmÃvasantÅdha 24 samÃgamma samantato MahÃyuddhaæ pavattesi hiæsanaæ lomahaæsanaæ 141 VamÆnÃthÃdikÃvà pi amaccà dÃruïe raïe Matehi ca manussehi cha¬¬hitehÃ'yudhehi ca 142 adentà padanikkhepÃvakÃsaæ samantato 25 Gahetvà pavare dÃÂhÃpattadhÃtubhadantake 143 SappanÃrukokilavhaæ gÃmaæ sampÃpuïiæsu te. Abhibhuto'tisÃrena tadà rakkhavamÆpati 144 YathÃkammaæ gato sabbe saækhÃrà hi vinÃsito. Te ma¤jukittinÃmà ca tadà dve adhikÃrino 145 hÃnantarÃrahaæ tassa sammÃnamavirÃdhiya PetakiccÃni kÃretvà mate'pi matisa¤¤ute 146 Tasmiæ ca dhajinÅnÃthe dÆraÂÂhe va narÃdhipe Tasseva dharaïindassa bhÅmavikkamasÃlino 147 PabhÃvÃtisayà sabbaæ senaæ katvÃna ekato AdentÃ'vasaraæ ka¤ci saÇkhobhassa ca kassaci 148 Dvinnaæ dhÃtuvarÃna¤ca pavattentà mahÃmahaæ Taæ sÃsanaæ narindassa pesayitvà sirÅmato Tattheva vÅtinÃmesuæ vÅrà katipaye dine. 149 Ta pavattiæ suïitvÃna parakkamamahÅbhujo "Yasmiæ padese dhajinÅnÃthaæ taæ jhÃpayiæsu te ----------- 24.[E.] Potthake natthi. 25.[E.] Padanikkhepaæ pakÃsavisamantato. [SL Page 464] [\x 464/] ( 150 KÃretvà mahatiæ tattha danasÃlaæ catummukhaæ CÃtuddisikadÅnÃnaæ anappaæ dÃnavaÂÂakaæ 151 PaÂÂhapethÃ"ti pesesi pÆjanatthÃya sÃsanaæ Pavaro katavedÅnaæ paÂhamo pavivekinaæ. 152 PadhÃnà dve ca santuÂÂhà tamÃdesaæ yathÃvidhiæ NiÂÂhapetvÃna tattheva nisÅdiæsu naya¤¤uto. 153 Tadà dÃmarikà senÃnÃthassa matabhÃvato SukarabhÃtudhajinÅnÃyakassa ca lÃbhato 154 Etthantare jayussÃhaæ karissÃmÃti cintiya Sabbeva te samÃga¤chuæ guttasÃlakamaï¬alaæ. 155 Taæ pavattiæ suïitvÃna parakkantassa rÃjino SÃmaccà mahatÅ senà arÃtibalamaddinÅ 156 Anekesu padesesu pavattentà mahÃbhavaæ GuttasÃlamaï¬alÃbhimukhÃ'hosi samantato. 157 Tadà dÃmarika sabbe taæ cajitvÃna gÃmakaæ PalÃyiæsu bhayà gÃmaæ te mahÃgÃmamaï¬alaæ 158 Taæ pavattiæ suïitvÃna parakkamamahÅbhujo "GÃmà gÃmaæ harantehi dve dÃÂhÃpattadhadhÃtuke 159 SaÇgÃmakaraïaæ kÃmaæ sabbathà me na rocate; Pesetha dhÃtuyugalaæ khippaæ me santikaæ"iti 160 VatvÃna pesayÅ dÆtaæ durÃsadaparakkamo. --------- TamÃkaïïiya sandesaæ senÃnÃthÃdhikÃrino 161 PuÊatthinagaraæ dÃÂhÃpattadhÃtubhadantake PesetukÃmà sÃmantamekaæ rakkhÃya yojiya 162 HantÃlavananÃmamhà nikkhamitvÃna gÃmato SampattÃyÃ'risenÃya khÅragÃme pure viya 163 VidhÃya bhiæsanaæ yuddhaæ palÃpetvà ito tato Pavissa khÅragÃmaæ te tatthÃpi tumulaæ raïaæ 164 Katvà pahÆte mÃrentà nikkhamitvà tato'pi ca TaïagalukasukhagirigÃme 26 ka¬adoravÃdambagallake ----------- 26. [D. -] MukhagirigÃme [SL Page 455] [\x 455/] ( 165 Katvà taï¬ulapatthe ca tatheva tumulaæ raïaæ MahÃpÆjÃya Ãnetvà dve daÂhÃpattadhÃtuke 166 Pesesuæ ma¤junÃmassa adhikÃrissa santikaæ. SÃkhÃpattavhaye gÃme lokagalle ca'nappake 167 MÃretvÃna bhaÂe sabbe dhanumaï¬alike'pi ca Vase katvà Âhito tattha so dÃÂhÃpattadhÃtuke 168 Paccuggamma mahÃpÆjaæ pavattento divÃnisaæ A¤janakammanÃthaæ so dhÃturakkhÃya yojiya 169 Pesetvà dhÃtuyugalaæ mahÃrÃjassa santikaæ Tato nikkhamma gantvÃna gÃmaæ bokusalavhayaæ 170 SahÃmaccehi sabbehi mantayaæ mantanakkhamo Padesakusalà ete verino nijasantikà 27 171 Nikkhantesu pana'mhesu palÃyitvà ito tato hÃnaæ sÃdhitamamhehi pavisitvà vasÅkataæ 172 Janaæ pÅÊenti; amhÃkaæ sÃmÅ ca jagadissaro Sopadesaæ virÃdhetvà rajjampi ca susÃdhitaæ 173 TiïÃyapi na ma¤¤eyya 28 vi¤¤Ãtasamarakkamo; Tasmà tasseva pÆjentà upadesaæ sirÅmato 174 VasÅkatassa ÂhÃnassa pavisanti yathà na te Tathà tattha sasÃmantaæ bahuæ senaæ visuæ visuæ 175 hapetvà verino sabbe karitvà chinnamÆlake SÃmino caraïambhojaæ vahituæ sirasà mayaæ 176 GamissÃmÃti nicchesi nicchayakkhamabuddhimÃ. Tato tassa vaco sabbe amaccà sampaÂicchiya 177 ùdÃya mahatiæ senaæ nikkhamma samarakkhamà Padesaæ nekavaÂumaæ vÃlivÃsaragÃmakaæ 29 178 Patvà tattha bahÆ verÅ pÃpetvà jÅvitakkhayaæ Nikkhamitvà tato ÂhÃne balapÃsÃïanÃmake 179 Duggaæ katvà tato tattha kittiæ laÇkÃpurampi ca A¤¤aæ ca mahatiæ senaæ Âhapetvà caturaÇginiæ ----------- 27. [E.] Santikaæ 28.[E.] TiïÃya kiæsu ma¤¤eyya 29.[D.] VÃlavÃsara- [SL Page 456] [\x 456/] ( 180 Sabbemaccà padhÃnà ca mahÃbalapurakkhatà DÅghavÃpimaï¬alavhe ÂhÃne dÃmarike bahÆ 181 SÃdhetuæ te yathÃdesaæ nikkhamuæsu mahÃbalÃ. --------- Tato rÃjà parakkantabhujo vijitabhubhujo 182 Ramme puÊatthinagare vasaæ vÅtÃrisaægare SaddhÃbunddhiguïopeto nÃnÃpu¤¤odayena ca 183 Rasikaggesasaro kÅÊÃvinodena ca sÃdunà 29 DinÃni vÅtinÃmento dhÃtunÃnayanakkamaæ 184 Sutvà paramasantosapasÃdÃpuïïamÃnaso "Aho mayhaæ mahÃlÃbho, suladdhaæ mama jÅvitaæ, 185 RajjasÃdhanavÃyÃmaphalaæ me pattamuttamaæ Yo'haæ idaæ dhÃtuyugaæ passituæ ca nisevituæ 186 Labheyyaæ munirÃjassa" iccÃdigiramuggiraæ SunahÃto suvattho ca suvilitto sumaï¬ito 187 AlaækatamahÅpÃlasutÃmaccapurakkhato TÃrÃgaïaparibbÆÊho sarade viya candimà 188 Paccuggamma mahÃpu¤¤o ÂhÃnaæ yojanamattakaæ Dassane paÂhame yeva vicitrÃbharaïehi ca 189 MaïimuttÃdibhedehi mahaggharatanehi ca NÃnÃdhÆpehi dÅpehi pupphehi surabhÅhi ca 30 190 Sugandhehi ca nekehi pÆjetvà sÃdhupÆjito DharamÃne'va sambuddhe vÅro sandassitÃdaro 191 ùnandacÃridhÃrÃyo pavattento nirantaraæ MÃnasehi pasÃdehi bahi 31 aÇguritehiva 32 192 Gattamuddhaggalomehi sobhento sakalaæ sakaæ MahÃpÅtipavÃhesu majjapento nijaæ manaæ 193 PÅyÆsarasadhÃrÃhi sittagattayuto viya DhÃrayaæ sirasà dhÅro dÃÂhÃdhÃtuvaraæ varo 194 DhÃrento muddhanà addhacandaæ candaro viya Sabbesaæ sahayÃtÃnaæ dhÃtudvandaæ padassayaæ ----------- 29.[D.S.] SÃdhunà 30. Surabhehi (sabbesu.) 21. [E.] SÃmaæ 32. [E. -@]Tahi ca. [SL Page 457] [\x 457/] ( 195 VibhÃvayaæ pabhÃva¤ca tassa sammà sutÃgamo Tehi cÃpi mahÃpa¤¤o kÃrÃpetvà mahÃmahaæ 196 hapÃpetvÃna tattheva dhÃtudvandaæ narissaro KÃretvà mahatiæ guttiæ suguttasakalindriyo 197 Kattuæ nÃnappakÃra¤ca upahÃraæ niyojiya PasÃdayuttacitto'va sÃmacco saparijjano 198 Brahmà brahmavimÃnaæ'va paccÃgami samandiraæ. --------- Tato nagaramajjhamhi dÃÂhÃdhÃtugharaæ subhaæ 199 Sabhaæ viya sudhammavhaæ sohetvà suvibhattakaæ RÃjadvÃramhi paÂÂhÃya maggaæ yojanamattakaæ 200 KÃrÃpetvà samatalaæ sammà hatthatalaæ viya KÃrÃpetvÃna sabbattha sabbasattahite rato 201 Toraïe jagadÃnandakaraïe citradhÃraïe BandhÃpetvà adho tesaæ nÃnÃkusumadÃmake 202 VicitravaïïasantÃne vitÃnÃnaæ patÃnake Pacceka toraïatthamhe nÃnÃvatthatirohite 203 Karitvà matthakaæ tesaæ chattavÃmarapantihi NÃnÃpupphakalÃpehi vicitrehi dhajehi va 204 PÆjÃrahehi vatthÆhi sajjetvà aparehi pi Maggassubhayapassa¤ca sobhetvà phaladhÃrihi 205 SannÅrakadalÅpÆganÃlikeradumÃdihi CÃrupupphakalÃpehi puïïehi kalasehi ca 206 NÃnÃdhajapatÃkÃhi dÅpadhÆpÃdikehi ca Sajjetvà tidasindassa vÅthiæ viya sudassanaæ 207 Maggaæ alaækaritvÃna maggÃmaggavicakkhaïo DÃÂhÃdhÃtugharadvÃramÃÊaka¤cÃ'lakaæ viya 208 Sajjetvà caturo sajju sajjanÃrÃdhanakkhamo Tato ekamanagghaæ so khaïÃpiya mahÃmaïiæ 209 Sugandhacuïïasampuïïaæ kÃretvà vasudhÃdhipo DaÂhÃdhÃtuvaraæ tattha va¬¬hetvà raÂÂhava¬¬hano 210 Karaï¬ake ÂhapetvÃna tammaïiæ ratanÃmaye Sovaïïaye ÂhapetvÃna taæ mahagghe karaï¬ake [SL Page 458] [\x 458/] ( 211 Taæ cÃ'tha pattadhÃtu¤ca mahagghe ka¤canÃmaye NÃnÃratanarasmihi jotamÃne manohare 212 SuravÃpappahe vakkavatukkasmiæ patiÂÂhite BÃlÃdiccappabhapu¤jasannihe sumanohare 213 Maï¬apasmiæ supa¤¤atte mahagghattharaïatthate ùsanasmiæ sugandhasmiæ va¬¬hetvà pupphasanthare 214 ChattavÃmarakhaggÃdihatthe'tho lambakaïïake A¤¤e mahÃkulÅne ca maï¬apassa samantato 215 hapÃpetvÃna rakkhÃya laddhasaærakkhanakkhamo Maï¬apaæ parivÃretvà taæ anekasatesu so 216 Maï¬apesu mahagghesu sabbÃbharaïabhusità VÅïÃveïumudiÇgÃdiyuttahatthajanehi va 217 DibbagandhabbisaÇkÃsagandhabbÅnivahehi ca PurakkhatÃyo paccakaæ Âhapetvà nÃÂakitthiyo 218 TÃsaæ naccehi gÅtehi vÃditehi ca pÆjayaæ NÃnÃpupphehi dhÆpehi gandhehi vividhehi ca 219 VÃsayanto puraæ sabbaæ hÃsayanto bahÆ jane NekadÅpasahassÃnamÃlokehi samantato 220 EkobhÃsà disà sabbà vidhÃya vÅdisà tathà ChatracÃmarapantÅhi vicitraddhajapantÅhi 221 SabbÃhi ca patÃkÃhi chÃdento sakalaæ nahaæ GajÃnaæ ku¤canÃdena assÃnaæ hesanena ca 33 222 RathÃnaæ cakkaghosena virÃvena ca bherinaæ SabbamaÇgalasaÇkhÃnaæ ninÃdena ca hÃrinà 223 KÃhalÃna¤ca saddena jayaghosena vanditaæ SÃdhukÃraninÃdena apphoÂanaravena ca 224 Tathà ukkuÂÂhisaddena kÃrento mukharà disà Saya¤ca dharaïÅpÃlo sabbÃbharaïabhusito 225 ùruyha pavaraæ nÃgaæ sovaïïacchÃdanaæ subhà AnekavÃhanÃrÆÊha - amaccaparivÃrito 226 NikkhamitvÃ'nubhÃvena mahacca pavarà purà DÃÂhÃdhÃtubhadantassa pattadhÃtuvarassa ca ----------- 33. [D.S.] Bhesarena ca [SL Page 459] [\x 459/] ( 227 GantvÃna santikaæ sÃdhu katvà sirasi a¤jaliæ Pupphehi ca sugandhehi sahatthena'bhipÆjayaæ 228 ùdÃya dhÃtuyugalaæ a¤jasaæ paÂipajji so. Tadà gambhÅranÃdena va¬¬hento paÂahassaraæ 229 IndacÃpakalÃpena sobhento gaganaÇgaïaæ NicchÃrento savijjotà vijjuyo ca ito tato 230 Sikhaï¬imaï¬alÃkhaï¬ataï¬avassopadesako TuraÇgakhurasaÇghaÂÂasamuddhÆtÃhi dhÆlihi 231 Saddhiæ tirodhÃpotvana pabhÃkarakarÃvaÊÅ Karonto gaganaæ sabbaæ timirappakarÃvaÂaæ 232 Ajjhottharanto Ãga¤chi akÃlajalado mahÃ. Taæ disvà sakalÃmaccà mahÃmahavibandhakaæ 34 233 MahÃkhedaparÃdhÅnamÃnasà taæ mahÃmatiæ UpasaÇkamma kattabbaæ vicÃresuæ mahÅpatiæ. 234 Tadà so'pi mahÃrÃjà pabhÃvÃtisayaæ nijaæ 35 AcinteyyÃnubhÃva¤ca vijÃnanto mahesino 235 "Mà cintayittha tumhe tu evarÆpo mahÃmaho NarÃmaramanogÃhÅ vattate kira abbhuto; 236 Aha¤ca kira nikkhanto durÃsadaparakkamo MahÃpu¤¤o mahÃpa¤¤o mahÃtejo mahÃyaso 237 Ko devo ettha ko mÃro brahma và vattitÃya me 36 AccuÊÃrÃya pÆjÃya antarÃyakaro bhave? 238 Va¬¬hetvà dhÃtuyugalaæ saÇkaæ sa¤ci acintiya Te nikkhamatha tumheti vatvà nikkhami buddhimà --------- 239 Tato so'pi mahÃmegho ussavaÂÂhÃnato bahi Sabbattha vÃpÅgaægÃyo 37 vuÂÂhidhÃrÃhi pÆrayaæ 240 MahÃmahassÃbhimukho hutvÃna purato sayaæ DharÃparÃgamattaæ'va vassitthupasamaæ nayaæ. ----------- 34.[D.S.E.-] Nibandhako. 35.[A.] Tijaæ. 36.[A.] BÃdhÃyà VantitÃya me. 37.[A.] CÃpi gÃÊbhogho. [SL Page 460] [\x 460/] ( 241 Disvà tamabbhutà sabbe nÃgarà ca samÃgatà AnekasatasaÇkhÃtà susÅlà munisunavo 242 "Aho mahÃnubhÃvo hi narindoyamarindamo Mahatà vata pu¤¤ena laÇkÃyaæ pÃturÃsi no; 243 Idaæ pu¤¤ama'yaæ pa¤¤Ã, ayaæ bhatti tathÃgate, Ayaæ yaso, ayaæ tejo, pabhÃvÃtisayo ayaæ", 244 IccÃdikaæ uggirantà giraæ vimbhayanibharaæ Mahatà thutighosena pÆresuæ sakalà disà --------- 245 Tato so dharaïÅpÃlo adiÂÂhÃsutapubbakaæ VattÃpento evarÆpaæ accherakaparamparaæ 246 NijÃnubhÃvÃnurÆpaæ pavattento mahussavaæ DaÂhÃdhatugharaæ dhÃtuyugaæ va¬¬hetva pa¤¤¤avà 247 PuÊatthinagare vÅro sabbasmiæ sattarattiyo SabbalokekadÅpo so dÅpapÆjamakÃrayÅ. 248 Evaæ pamodamadavimhayasambhameka- Hetuæ janassa pavilokayatokhilassa Devo parakkamabhujo natabhumipÃlo KÃresi sÃdhu varadhÃtumahaæ mahantaæ Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse DaÂhÃdhÃtumahaniddeso nama catusattatimo paricchedo. --------- Tesattatimo paricchede. 1 Tadà sabbe amaccà ca padhÃnà ca mahabbalà Nikkhantà gaïhituæ dÅghavÃpimaï¬alaraÂÂhakaæ 2 "SyavanaviyalanÃmamhi 1 ÂhÃne katvà mahabhavaæ Tattha sadvÃdasadvaraæ duggaæ bhindiya sabbathà 3 Tato gomayagÃme ca ÂhÃne chaggÃmanÃmake Dugge ca balapÃsÃïe vidhÃya tumulaæ raïaæ 4 Bhinditvà ripusenaÇgaæ balapÃsÃïanÃmake Duggasmiæ te nisÅdiæsu sabbe sabalavÃhanÃ. ----------- 1.[E.] Savanaviyala- [SL Page 461] [\x 461/] ( 5 Tatomaccà padhÃnà ca nikkhamitvà tato'pi ca VidhÃya tumulaæ yuddhaæ mÃlÃvatthukamaï¬ale 6 VaÂÂagÃmakapÃsÃïe 2 muluttavhe ca gÃmake SenaguttavhagÃme ca bolagÃmakanÃmake 7 hÃne vÃnaragÃme ca gallambaÂÂhikagÃmake Tattha tattha mahÃyuddhaæ karontà bheravakkamaæ 8 TigÃvutappamÃïamhi ÂhÃne sÃvaraïaæ bahuæ MahÃduggaæ karitvÃna nisinnÃyÃ'risenayà 9 MahÃyuddhaæ pavattetvà mÃrevo'nappake bhaÂe Tattheva te nisÅdiæsu janentà verinambhayaæ. --------- 10 Tadà dÃmarikà sabbe "sabbaæ raÂÂhaæ vasikataæ GaïhissÃmÃ"ti nikkhantà dÅghavÃpikamaï¬alaæ 11 HintÃlavanagÃmamhi ÂhitÃmaccà ca naæ vidhiæ YathÃvato suïitvÃna pesesuæ bahuke bhaÂe. 12 Te sabbe dvÅhi rattÅhi vÅsaægÃvutamattakaæ Maggaæ gantvà mahÃyuddhaæ katvà mÃretva verino 13 PunÃ'bhave nirussÃhe karitvà bhayatajjite PaccÃgamiæsu te ÂhÃnaæ tameva vijitÃvino 14 Tadà sabbe amaccà te tassa gÃmassa santike ùdipÃdakapunnÃgakhaï¬anÃmamhi ÂhÃnake 15 Katvà duggaæ guttasÃlamaï¬alaÂÂhehi verihi MahÃyuddhaæ karitvÃna tathà corambagÃmake 16 Atho mÆlÃnagÃme ca tathà kuddÃlamaï¬ale Iccetesu'pi gÃmesu vidhÃya tumulaæ raïaæ 17 NikkhamitvÃna hintÃlagÃmamavhayaÂhÃnato Karitvà samaraæ kittirÃjavÃlukagÃmake 18 hÃne ca uÊadÃnÃme gÃme vÃlukasa ye Karitvà yodhanaæ bhÅmaæ tato huyalagÃmake Yuddhaæ katvà nisÅdiæsu mÃrentà verino bahÆ. 19 Tato kÃtuæ rÃjadhÃniæ nivutthaæ pubbarÃjuhi Puraæ mahÃnÃgakulaæ vahÃrÃjena pesità ----------- 2.[E.] VadhagÃmaka- [SL Page 462] [\x 462/] ( 20 DamiÊÃdhikÃrÅ rakkhavho rakkaka¤cukinÃyako Sannayha mahatiæ senaæ nikkhamuæsu raïatthikÃ. 21 Rakkhaka¤cukinÃtho'tha pa¤cayojanavÃsikaæ DevarÃjavhayaæ kesadhÃtu¤ca mahatiæ camuæ 22 PesetvÃna vinÃsetvà tatthaÂÂhe verino bahÆ Tato kÃtuæ rÃjadhÃniæ gimhatitthe ca gÃmake 23 Kataduggesu nekesu nisinne paÂiyogino YebhÆyyona kathÃsese vidhÃya vidhikovido 24 SenaÇgaæ vissamÃpetukÃmo yuddhakilantakaæ Tattheva vÅtinÃmesi vÅro katici vÃsare. 25 Tadà sannipatitvÃna sabbe te paÂiyogino MahÃdukkhÃhitunnà te cintesuæ bhusamÅdisaæ: 26 "Parakkamanarindassa yugantÃnalasannibho Tejo duppasaho sabbe jambudÅpe'pi rÃjuhi. 27 GajabÃhunarindo'pi mÃïÃbharaïabhupati Iccete'pi duve rÃjasÅhà saÇgÃmakovidà 28 Sannayha mahatiæ senaæ vissajjetvà bahuæ dhanaæ Yuddhaæ nekappakÃrehi karontÃpi divÃnisaæ 29 Jayabheriravaæ tassa sutvà bhijjitva dÆrato KhajjÆpanakasaækÃsà hutvÃna suriyuggame 30 Saævasituæ saraÂÂhe'pi asakkontà bhayaddità A¤¤aæ gatimapassantà yamarÃjaæ'va nissitÃ. 31 DuggaÂÂhÃnà ca amhÃkaæ rakkhà a¤¤Ã na vijjati; SabbathÃ'va idaæ raÂÂhaæ giriduggÃdisaæyutaæ. 32 Tasmà duggesu sabbesu katvÃnÃ'varaïaæ bahuæ Karitvà duggame sabbe pasiddhe ca mahÃpathe, 33 Coramagge bahÆ katvà duppavesattanaæ gate RaÂÂhe sannipatitvÃna karissÃma raïaæ"iti. 34 Tato dÃmarikà sabbe hutvà ekamukhà sayaæ GÃlunajjà mukhadvÃraæ pÃpuïiæsu raïatthikÃ. 35 Taæ pavattiæ suïitvÃna tato ka¤cukinÃyako Gantvà tattha mahÃyuddhaæ vattetvà te palÃpayi. [SL Page 463] [\x 463/] ( 36 Bhinnà yuddhamhi sà senà mahÃvÃlukagÃmake Nisinnehi sapattehi samÃga¤chi samantato. 37 Rakkhaka¤cukinÃtho'tha vissamÃpiya vÃhiniæ MahÃvÃlukagÃmaÂÂhapaÂiyogihi yujjhituæ 38 NikkhamitvÃna te sabbe nimmathitvÃna verino Katvà raïaÇgaïaæ nÃgalokaæ'va garuÊÃhataæ 39 Tato'pi te palÃpetvà dÅpiko'va mige bahÆ Sayaæ tattha nisÅdittha vijitÃvÅ mahabbalo. 40 Tato ka¤cukinÃtho so vasaæ vÃlukagÃmake Iccevaæ mantayÅ atthÃnatthacintÃvicakkhaïo: 41 Ete ripÆ pataÇgÃ'va a¤¤Ãtadahanakkamà Tattheva pari¬ayhantà vinassanti bahÆ bhusaæ; 42 NaÂÂhesvetesu raÂÂha¤ca bhaveyya vanasannibhaæ; Ete ca na vijÃnanti amhaæ ra¤¤o dayÃlutaæ. 43 Ito paÂÂhÃya ye amhaæ vasamÃyanti verino DÃpetvà abhayaæ tesaæ rakkhanaæ kÃriyaæ iti. 44 Tato kesa¤ci sandesaæ pesayÅ raÂÂhavÃsinaæ Ye ye jÅvitukÃmà te entu me santikaæ iti. 45 Taæ sutvÃna sakaæ pÃïaæ icchantà ca sakaæ dhanaæ VÃïijà vÃlukÃgÃme paÂÂanaÂÂhà ca bhurino 46 RaÂÂhavÃsÅ ca apare rakkhaka¤cukinÃyakaæ Samantato samÃgamma passiæsu bhayatajjitÃ. 47 Tato 1 so devanagare tathà kammÃragÃmake MahÃpanÃlagÃme 2 ca gÃme mÃnÃkapiÂÂhiyaæ 48 NÅlavÃlanadÅtitthe 3 kadalipattasavhaye GÃme cÃti anekesu ÂhÃnesu ÂhÅtaverihi 49 PesetvÃna sake yodhe kÃrÃpetvà bahuæ raïaæ Tattha tattha jayaæ laddhà sampatte te'nugaïhi so. --------- 50 Tadà dÃmarikà sabbe pabalaæ verinaæ balaæ MahÃkhettaÂÂhÃnanadiæ uttaritvÃna yujjhituæ ----------- 1. [E.S.D.] Ito. 2.[D.] MahÃpatÃlagÃme 3. [E.S.] NÅlavÃlanti titthe ca. [SL Page 464] [\x 464/] ( 51 Na dassamÃti katvÃna nicchayaæ nikkhamitva te PÃpuïiæsu nadÅtÅraæ mahÃsÃhasikà sayaæ. 52 Taæ pavattiæ suïitvÃna so'pi ka¤cukinÃyako Tena so tattha gantvÃna yujjhituæ saha verihi 53 Pesesi sakasenaÇgaæ; tato ubhayapakkhikà NadÅmajjhamhi vattesuæ subhaÂà samaraæ kharaæ. 54 Tadà ubhinnaæ senÃnaæ uggatehi samuddato DÃnavehiva devanaæ saÇgÃmo Ãsi bhiæsano. 55 Tadà te ca mahÃvÅrà ripusenÃya tÃya 4 ca Saha yuddhaæ pavattentà iccevaæ samacintayuæ: 56 Etehi samasaÇgÃmo nÃmÃ'pajayasÃdiso, hapetvà sÃmino amhaæ so'pi ka¤cukinÃyako 57 Imaæ pavattiæ suïi ve mahà hoti parÃbhavo. Ete kalÅrakhaï¬eva chinditvÃna sapattake 58 NadÅjalesu pÃtetvà macchakacchapagocare KarissÃma khudaæ tesaæ vinodemÃ'thavà mayaæ; 59 RÃmarÃvaïasaægÃme vilaÇghitamahaïïavà VÃnarÃ'va mahÃyuddhaæ vidhÃyaccantadÃruïaæ 60 KatvÃna vÃhiniæ khippaæ maæsalobhitavÃhiniæ DÅghÃÊiæ gaïhanatthÃya nikkhamuæsu mahabbalÃ. 61 Te yodhà tattha gantvÃna paviÂÂhà kadalÅvanaæ MÃtaÇgà viya paccatthiyuthamummulitaæ karuæ. 62 Tattha bhinnà sapattà ca suvaïïamalayavhaye hÃne santipattvÃna Ãrabhiæsu punÃ'bhavaæ. 63 Tato ka¤cukinÃtho so tatthÃpi bahuke bhaÂe Pesesi te ca vassentà saravassaæ nirantaraæ 64 VanagÃmi¤ca sa¤cÃraæ pucchitvà varahatthato Tehi niddiÂÂhamaggena pavisitvÃna tattha te 65 MÃretvÃna bahÆ yodhe taætaæduggamupassite 5 Suvaïïamalayaæ cÃpi akariæsu akaïÂakaæ. 66 Tato ka¤cukinÃtho so sayaæ mÃlÃvaratthali Yanto suvaïïamalayaæ gatayodhÃnasantikaæ ----------- 4.[A.] NÃya. 5.[E.] Mapassite. [SL Page 465] [\x 465/] ( 67 Ahaæ ito'va gacchÃmi gÃmaæ mÃlÃvaratthaliæ PaÂipajjatha tumhe'pi maggaæ taægÃminaæ iti 68 Pesesi sÃsanaæ te'pi taæ sutvÃna tathÃ'karuæ. So'pi ÃdÃya te sabbe gato mÃlÃvaratthaliæ. --------- 69 Rakkhavhayo ca damiÊÃdhikÃrÅ samarakkhamo DoïivaggamupÃga¤chi mahÃbalapurakkhato 70 Tampavattiæ suïitvÃna bahu dÃmarikà tadà RakkhalaÇkÃpurassÃpi mahÃnÃgakule pure 71 Vasantassa pavattiæ taæ pakÃsetvà yathÃvato SÅghaæ tamapi Ãgantuæ pesetvÃnÃ'su sÃsanaæ 72 Doïivaggamhi paÂÂhÃya navayojanagÃmiyo Maggo suduggamo tasmà tato raÂÂhappavesanaæ 73 NivÃressÃma tesveva 6 duggesÆ'ti vicintiya Te sabbe samarÃrambhaæ mahÃsÃhasikaæ karuæ 7 74 Rakkhavhayo ca damiÊÃdhikÃrÅ vidhikovido VidhÃnà paÂhamaæ yeva raïassa paÂiyogihi 75 MukhabhaÇgaæ vidhÃtuæ so icchanto bahuke bhaÂe LokavhakesadhÃtu¤ca nÃthÃkhyaæ saÇkhanÃyakaæ 76 IccÃdike ca sÃmante pesesi samaratthiko. Te ca katvà mahÃyuddhaæ pÃpuïiæsu mahÃjayaæ. 77 Tadà bhinnà sapattà te mahÃbhayasamÃkulà GaruÊaÂÂhakala¤javhe 8 ÂhÃne nasannipatiæsu te. 78 Tadà tampi mahÃsenaæ so pi rakkhakanÃmako DamiÊÃdhikÃrÅ pesesi gaïhituæ tampi ÂhÃnakaæ. 79 Te ca gantvà mahÃyodhà chindantÃ'varaïambahuæ Chindantà ca mahÃdugge anekadvÃrayojite 80 AjjhÃvutthaæ sapattehi ÂhÃnaæ sampÃpuïitva te JÅvagÃhaæ gahetabbe gaïhitvà apare bahÆ 81 VerÅ maccumukhaæ khippaæ pÃpetvà avasesake PalÃpetvà aappatiÂÂhe taæ Âhanampi akaïÂakaæ 9 ----------- 6. [A.E.D.] Tasseva. 7.[A.] MahÃsÃhasikà karuæ. [D.S.]MahÃsÃhasikà karaæ 8. AÂakalank[X]g¤a[X]ralaya (?) 9.[D.S.] AkhaïÂake. [SL Page 466] [\x 466/] ( 82 VidhÃya santikaæ tassa gatà paccÃgamiæsu te. YathÃnurÆpaæ so tesaæ pasÃdaæ dÃpayÅ tadÃ. --------- 83 DamiÊÃdhikarÅ ca tadà nidÃghÃdiccatejasÃ. Öayhantaæ'va vanaæ megho tejasà tassa rÃjino 84 Bhasmasesattanaæ yante verÅ sÃmappayogato Rakkhituæ punarÃgamma doïivaggaæ'ca buddhimà 85 SÃdhite sÃdhite raÂÂhe Âhapetabbe ÂhapÃpiya Vase honte vase katvà raÂÂhaæ tampi visodhayÅ. 86 PÆgadaï¬akaÃvÃÂe duggaæ katvà nisinnakà PaccÃmittà punÃyodhamÃrabhiæsu mahabbalÃ. 87 DamiÊÃdhikÃrÅ ca tato tatthÃpi bahuke bhaÂe Pesesi saha sÃmante raïakÅÊÃvicakkhaïe. 88 Te ca gantvà mahÃyodhà saravassena vassinà VirÃvena ca bherÅnaæ khaggÃna¤ca vivattanà 89 Savijjutaæ'va dassentà 10 akÃlaghanavibbhamaæ NijavÅrarasassÃdà 11 vinodentà raïassamaæ 90 VÅralakkhiæ ca pÆjesuæ 12 attano jayabheriyÃ. Tato te tambagÃmavhe ÂhÃne paccatthino bahÆ 91 Duggaæ katvà nisinnÃti suïitvà vÅrasammatà DassetukÃmÃva nijaæ vikkamekarasattanaæ 92 Rattiyaæ tattha gantvÃna saddena raïabheriyà ùmantentÃ'va paccatthi yuddhÃya pavisiæsu te. 93 Tadà dÃmarikà sabbe sutvà dundubhinissanaæ SÅse asanipÃtaæ'va ma¤¤amÃnÃ:dhadhimucchità 94 Keci keci palÃyiæsu, keci pattÃyusaÇkhayaæ. BhasmÃvasesaæ tanduggaæ jhÃpetvà atha te tadà 95 PÆgadaï¬ÃvÃÂameva paccÃga¤chuæ mahabbalÃ. --------- DamiÊÃdhikÃrÅrakkhavho punÃmantiya saæ camuæ 96 PaccÃmitte saraÂÂhamhi tattha tattha nilÅnake SÃdhetuæ sahasÃmantaæ pesesi caturaÇginiæ. ----------- 10. [A.D.] Dassento. 11.[D.] Nijaæ 12.[S.] VÅralakkhi mapÆjesuæ. [SL Page 467] [\x 467/] ( 97 Sà senà bodhiÃvÃÂe hintÃlavanagÃmake 13 AtarandÃmahÃbodhikhaï¬e ca subahÆ ripÆ Maretvà rattÅyuddha¤ca katvà paccÃgamÅ tathÃ.14 98 DamiÊÃdhikÃrÅ ca tadà mahÃbalapurakkhato hÃnaæ gantvà sÆkarÃÊibheripÃsÃïanÃmakaæ 99 NarindassÃvirÃdhento upadesamasesato Tattha tattha nilÅne ca ahutvà verino bahÆ 100 PatiÂÂhapetvÃna sake raÂÂhamhi ca pure yathà hapetabbe ÂhapÃpetvà raÂÂhasmiæ sÃdhite hi ca 101 Nikkhamitvà tato bhÅmamahÃsenÃpÆrakkhato SÅmÃtÃlatthaliæ nÃma gÃmakaæ samupÃgami 102 Tattha tattha nilÅnà ca tadà dÃmarikà bahÆ RaÂÂhavÃsikasena¤ca ÃïÃpetvà mahÃbalà 103 RakkhalaÇkÃpuraæ cÃpi ÂhÃpitaæ sayameva hi CamÆnÃthattane nekasatayodhapurakkhataæ 104 BherikÃhaÊanÃdena ÃpÆrentà disodisaæ ùïÃpetvà nadÅbhaï¬agÃmakaæ samupÃgamuæ. 105 Sutvà vidhiæ taæ damiÊÃdhikÃrÅ ca sake bhaÂe ùïÃpetvà imaæ tesaæ giramabravÅ pa¤¤avÃ: 106 Ettha dassetha tumhÃkaæ pakkhapÃta¤ca sÃmino; VÅrattana¤ca tumhÃkaæ ettha passÃmahampi ca. 107 Ayaæ videso ca, ime mahÃsÃhasikà ripÆ; Iti cittamakatvÃna aamhaæ sÃmissa tejasà 108 Asaæsayaæ ma¤¤amÃnà jayalÃbhaæ raïaÇgaïe Padesaæ yujjhituæ yÃtha paÂhamaæ gaïhituæ iti. 109 Tato te ca mahussÃhà nikkhamitvÃ'tisÃhasà Aggahesuæ mahÃsenÃgÃme ÂhÃnaæ tu yujjhituæ. 110 Tadà yodho'bhayattheva pakkhanditvà raïaÇgaïà SaæjÃtavipphuliÇgehi Ãyudha¤¤o¤¤aghaÂÂanà Karontà gaganaæ sabbaæ divà tÃraÇikitaæ viya, 111 SaravuÂÂhinipÃtena pÆrentà sakalà disà ùrabhiæsu mahÃyuddhaæ gajjantà vÅragajjitaæ ----------- 13.[E.] BhinnÃlavanagÃmake 14.[S.] PaccÃgamittha tÃ. [SL Page 468] [\x 468/] ( 112 DamiÊÃdhikÃrÅ tu tadà rakkhalaÇkÃpurassa tu Saheva vÅrabhÃvena sÅsaæ gaïhi mahabbalo. 113 Tadà dÃmarikà sabbe bhindiæsu aparÃyaïà SamullaÇghitavelova ogho 15 sÃgaravÃrinaæ. 114 RaïaÇgaïaæ tadà Ãsi kÃkagijjhÃdisaÇkulaæ DamiÊÃdhikÃrÅ ca tadà paÂiladdhajayo raïe 115 Mahussavaæ pavattento senaÇgaparivÃrito Puraæ mahÃnÃgakulaæ aggahesi mahÃyaso. --------- 116 Rakkhaka¤¤cukinÃtho'pi tadà mÃlÃvaratthalà Nikkhamitvà gato khippaæ mahÃnÃgakulaæ puraæ 117 DamiÊÃdhikÃriæ addakkhi so'pi tena saheva hi Mantesi evammatimà kÃlÃkÃlavidÆ tadÃ: 118 Yathopadesaæ sÃmissa mahÃnÃgakulaæ puraæ Amhehi gahitaæ; santi cÃ'matà verino bahÆ; 119 GantvÃna khaï¬avaggaæ te pavisiæsu apaccayÃ. Jayaæ laddhà ÂhitÃna¤ca yodhÃnaæ sahasà tahiæ 120 Gamanaæ me na rucceyya; padadeso'va sÃminaæ Saraïaæ nÃma amhÃkaæ; tasmà ettha nisÅdiya 121 PaccÃmitte ahutvÃna tattha tattha nilÅnake ùïÃpetvÃna raÂÂhamhÅ ÂhapÃpetvà sake sake Tattheva kÃlaæ khepesuæ mahÃnÃgakule pure. 122 Khaï¬avaggaæ gatà cÃpi bahÆ paccatthino tadà Vaggike parivattetvà kattukÃmà punÃhavaæ 123 Khaï¬avaggavhaye ÂhÃne sabbe sannipatiæsu te. DamiÊÃdhikÃrÅ ca tadà "yuddhÃya samayo" ayaæ 124 Iti cintiya nikkhamma mahÃnÃgakulà purà ùrabhÅ samaraæ ghoraæ bakagalluddhavÃpiyaæ, 125 PalÃpetvÃna te sabbe paccÃgami mahÃmati. Tadà keci ripÆ pattà saÇghabhedakagÃmake; 126 SÆkarabhÃtudevÃkhyo 16 camÆnÃtho nije bhaÂe GahetvÃna mahagÃmamÃga¤chi samaratthiko. ----------- 15.[A.] Veleva oghÃ. 16.[E.S.] DevÃkhya. [SL Page 469] [\x 469/] ( 127 DamiÊÃdhikÃrÅ ca tadà ÃïÃpetvà nije bhaÂe SaÇghabhedakagÃmaæ* so pesesi paÂhamaæ sayaæ. 128 Tadà te ca mahÃvÅrà gantvÃna samaraÇgaïaæ TejohutÃsane tassa narindassa sirÅmato 129 JhapetvÃna bahÆ verÅ mahÃnÃgakulaæ puraæ PunÃgamiæsu vattentà tattha sÃdhu mahussavaæ. 130 DamiÊÃdhikÃrÅ ca tadà gaïhituæ taæ camÆpatiæ DevalaÇkÃpura¤cÃpi a¤¤e cÃpi bahÆ bhaÂe 131 Pesesi samaratthÃya te ca gantvà raïaÇgaïaæ Nirantaraæ pesitehi bÃïehi sakalaæ nabhaæ 132 ChÃdentÃpi ca gajjantà pakkhantà samaraÇgaïaæ MÃretvÃna camÆnÃthaæ bhindiæsu paÂiyogino. 133 Tadà tepi mahÃyodhà nÃdena jayabheriyà DamiÊÃdhikÃriæ hÃsentà mahÃgÃmamupÃgamuæ. --------- 134 RakkhalaÇkÃpurassÃpi tadeko jeÂÂhabhÃtuko KaritvÃnÃdhikÃrittaæ sayamevattano tahiæ 135 MatÃvasiÂÂhe ca bahÆ gahetvÃna sapattake CorayuddhÃyupÃga¤chi mahÃnÃgakulaæ puraæ. 136 DamiÊÃdhikÃrÅ ca tadà bhaÂe tatthà pi pesayÅ. Te ca bhindiæsu taæ tattha mÃretvÃna bahÆ ripÆ. 137 Bhinnà yodhà kuravakagallavhaæ ÂhÃnamÃgatÃ. DamiÊÃdhikÃrÅ rakkhavho mahÃnÃgakulà purà 138 NikkhamitvÃna te sabbe bhinditvÃna punÃgami. --------- Tadà vikkamanÃmo ca lokagallo tathÃpare 139 Sapattà ca bahÆ mÃnamulapotthakinà saha YuddhatthÃya mahÃgÃme samÃga¤chuæ samantato 140 So ca mÃïavhayo mÆlapotthakÅ samare tahiæ Saddhiæ sapakkhapÃtehi 17 sahasà jayamaggahi. 141 DamiÊÃdhikÃrÅ ca tada sahÃmaccehi mantayaæ Ekekasmiæ mahÃyuddhe vinÃsaæ 18 pi ca verinaæ Bhayà 19 palÃyanaæ cÃpi passamÃnà tahiæ tahiæ ----------- 17.[S.E.] SapattapÃïehi. 18.[A.] VinÃso 19. [E.] Bhayaæ *Hamb[X]g¤a[X]gamuva (?) [SL Page 470] [\x 470/] ( 142 PunÃhave nirussÃhà iti ma¤¤Ãma verino; TathÃpi tesaæ nammÆlabhÃvo neva padissati. 143 RaÂÂhamajjhaæ cajitvÃna nilÅnesu tahiæ tahiæ RaÂÂhamajjhamupetesu hanissÃmÃti buddhimà PÆgadaï¬ÃvÃÂameva paccÃga¤chi mahÃyaso. 144 Te va dÃmarikà tassa avijÃniya mantanaæ Samosariæsu te raÂÂhamajjhaæ duggà tato tato. 145 DamiÊÃdhikÃrÅ sutvÃna taæ pavattiæ yathÃvato Tato'va nikkhamitvÃna vÅrehi ca purakkhato 146 BodhiÃvÃÂake gÃme nisinne 20 verino bahÆ hÃne tato sÆkarÃÊi-bheripÃsÃïanÃmake 147 Madhutthalavhaye dugge cÃti sabbattha verino Pavattiya mahÃyuddhaæ pÃpetvà 21 jÅvitakkhayaæ 148 RaÂÂhamajjhamupÃgamma tatthÃpi ca tahiæ tahiæ PesetvÃna sakaæ senaæ ummÆletvÃna te'khile 149 Atho huyalagÃmaÂÂhapadhÃnÃna¤ca santikà ùgataæ sÃsanaæ sutvà kumbugÃmamupÃgami. --------- 150 Tato huyaladuggaÂÂho ma¤junÃmo'dhikÃri ca Kittibhutavhayo 22 cÃpi duve te adhikÃrino 151 AnappavÅrasÃmantabhaÂehi parivÃrità hÃnaæ tamevupÃga¤juæ pavattentà mahussavaæ. 152 Ma¤junÃmodhikÃrÅ va tato rakkhakasavhayaæ DamiÊÃdhikÃriæ mÃnetvà idaæ vacanamabravÅ: 153 "Bhinditvà raÂÂhato tumhaæ nÃnÃduggesu lÅnakà Paccatthino bahÆ yÃva padaæ tattha na labbhare 154 MÃretvà tÃva te sabbe maya¤caÂÂhasahassake Dugge site sapatte ca sugalaæ cÃpi rÃjiniæ 155 GaïhissÃma; atho verÅ bahavo dugganissità DussÃdhyà 23 yadi tumhehi pesessÃma bhaÂe" iti. 156 DamiÊÃdhikÃrÅ vacanaæ sampaÂcaichiya taæ tato Khippaæ vananadÅpassaæ pavessa saha senayà ----------- 20.[A.] NisinnÃ. 21.[E.S.D.] PÃpento. 22. [A.E.]BhutavbhayÃ. 23. [A.]DussÃdhÃ. [SL Page 471] [\x 471/] ( 157 GiriduggÃdhirohÃya sÅghaæ mÃlÃvaratthaliæ PayÃtÃnaæ sapattÃnamÃsu pÃyÃsi santikaæ. 158 Te'pi nikkhantabhava¤ca sutvà tassa bhayaddità MahÃvanaæ pavisiæsu mahÃpabbatanissitaæ. 24 159 DamiÊÃdhikÃrÅpi ca taæ parivÃriya 25 pabbataæ Tehi saddhiæ mahÃyuddhaæ pavattiya asesato 160 VinÃsento gahetvÃna taæ dvÃdasasahassakaæ AkaïÂakaæ, jÅvagÃhaæ gahitÃna¤ca verinaæ 161 VicÃretvÃna kattabbaæ gÃmesu nigamesu ca ùropetvÃna sÆlesu anekasataverino 162 MahÃnÃgakulassÃtha gÃmassapi samantato SÆlesu bahuke verÅ Ãropetvà mahabbalo 163 Katvà keci tulÃrÆÊhe jhÃpetvà hasmasesakaæ MahÃnÃgakule yeva nisÅditvÃna gÃmake 164 Takkhattena pasatthena narindassa sirÅmato ùïÃbheriæ carÃpesi gÃmesu nigamesu ca. 165 Taæ pavattiæ narindassa vatvà pesetva santikaæ LabhitvÃna pasÃdaæ ca mahÃrÃjassa santikà 166 Tasmiæ yeva mahÃpa¤¤o sa dvÃdasasahassake KattabbÃni vicÃrento nisÅdittha mahÃyaso. --------- 167 Sabbe padhÃnÃmaccà ca nisinnà kubbugÃmake NikkhantakÃlà paÂÂhÃya yuddhÃya'mhesu rohaïaæ 168 Tatva tatva mahÃyuddhe bhaÂà amhehi pesità VerÅnaæ aÂÂhisa¤chantamakaæsu vasudhÃtalaæ; 169 VÃretuæ ca bhaÂe ete jambudÅpÃdhivÃsino 26 Sabbe vÃpi mahÃyodhà na sakkonti kudÃcanaæ. 170 Tasmà bhayà nilÅnehi sapattehi tahiæ tahiæ KÃtuæ kehici saÇgÃmaæ kiæ cintema ito paraæ? 171 Tesaæ dÃmarikattassa mÆlabhutà tahiæ tahiæ Dugge vane paveseti 27 sugalà yeva rÃjinÅ. ----------- 24.[E.S.] Nissinà 25.[E.S.] Ca retvÃna. 26. [D.] DÅpÃdivÃsino. 27.[E.] Va te pavisantÅ. [SL Page 472] [\x 472/] ( 172 JÅvagÃhaæ gahetabbà tasmà sà yeva rÃjinÅ. Iti nicchiya nikkhamma kubbugÃmà mahÃmatÅ 173 Gantvà harÅtakÅvÃtaæ anekasmiæ pure tahiæ hapetabbe ÂhapetvÃna subhaÂe vÅrasammate 28 174 KaïhavÃÂaæ tato gantvà sannaddhakavacÃyudhà VanagÃmhaye ÂhÃne ripusenaæ sarÃjiniæ 175 Disvà tattha mahÃyuddhaæ karitvÃna subhiæsanaæ JayabherivirÃvena bhindantà viya bhÆtalaæ 176 Gahetvà rÃjiniæ sabbaæ dhanajÃta¤ca'nappakaæ hapetvà dhanarakkhÃya Âhapetabbe va ka¤cukÅ 177 YuddhakÅÊaæ samÃraddhaæ samÃpentà tahiæ tadà Mahiæ hatthehi pÃdehi matthakehi ca verinaæ 178 Sa¤chÃdentà jÅvagÃhaæ gahetabbe ca gaïhiya Sabbathà rohaïaæ raÂÂhaæ akariæsu akaïÂakaæ. --------- 179 Tadà kenaci lesena muccitvà verihatthato GahetvÃna bhaÂe keci palÃyante bhayaddite 180 PhÃlakÃÊà 29 tayo vÃpi ÃyukkhayamupÃgatÃ.30 Taï¬igÃmo 31 pabbatavhà 22 dve ca laÇkÃpuro 33 tathà 181 Dve bhÃtaro daï¬anÃthà ka¬akku¬a itissutà LaÇkÃpuro'ti a¤¤e'pi sÃmantà sabhaÂà bahÆ 182 Uï¬anadvÃragÃmamhi samÃgantvà mahÃraïe PabhijjitvÃna nigrodhamÃragallamupÃgamuæ. 183 Tadà te ca mahÃmaccà sasÃmantà sapattake Pacchato anubandhantà phÃlakÃÊassa sÅsakaæ 184 PesetvÃna padhÃnÃnaæ amaccÃna¤ca santikaæ LaÇkÃpuraæ pabbatavhaæ jÅvagÃhena gaïhiya Kariæsu sabbethà sabbe 34 kathÃsese sapattake. --------- ----------- 28.[A.] Subhe suvÅrasammate 29.[E.] PhÃlakÃÊe 30.[E.] MupÃgate. 31.[E.] Taï¬igÃmaæ. 32.[E.] Pabbatavhe. 33.[E.] LaækÃpure. 34.[E.] Sabbaæ [SL Page 473] [\x 473/] ( 185 AdhikÃrÅ tadà evaæ mantayÅ va¤jusavhayo 35 ùraddhakÃlà paÂÂhÃya vijetuæ rohaïaæ imaæ 186 Tejasà sÃmino amhaæ saÇgÃme yeva verinaæ Kataæ vinÃsaæ hitvÃna accantabhayadÃyako 36 187 Evaæ sÃdÅnavo rÃjÃparÃdho'ti mahÃjane JÃnÃpetuæ kato natthi niggaho paÂiyoginaæ; 188 Tasmà hi niggahetabbe niggahetvÃna sabbathà Sabbattha paggahetabbe paggaïhitvÃna sÃmino 189 KarissÃma yathÃdesaæ saægahaæ niggahaæ iti;37 Sabbe sammantanaæ tassa sampaÂicchiæsu sÃdarÃ. 190 ùïÃpetvà sapatte'tha bahÆ niggaïhanakkhame Nikhaïitvà bahÆ sÆle gÃmesu nigamesu ca 191 ùropetvÃna te tattha anekasataverino TulÃrÆÊhe kate keci jhÃpetvÃna bahÆ ripÆ 192 Parakkamanarindassa dussahaæ duratikkamaæ Tejoguïaæ pakÃsesuæ sabbathà vimhayÃvahaæ. --------- 193 Tato'nuggahayoggà ca arahantÃ'nugaïhituæ Vanaæ dÃvagginà da¬¬haæ meghà pÃvussakà yathà Taæ raÂÂhaæ pasamaæ tesuæ 38 paggaïhantà yathÃvidhiæ. 194 Taæ pavattiæ suïitvÃna parakkamanarÃdhipo MahÃpasÃdasahitaæ pesesi iti sÃsanaæ: 195 JÅvagÃhena gahite amacce sakale'pi ca Sugalaæ rÃjiniæ cÃpi pesetvà paÂhamaæ idha 196 Sabbaæ tattha dhuraæ bhutÃdhikÃrimhi samappiya Pure katvà tannivÃsiæ bhikkhusaæghamanappakaæ 197 Ito pesitamÃdÃya vÃhiniæ caturaÇginiæ Tasmiæ tasmiæ janapade Âhapetabbe ÂhapÃpiya 198 SÅghamÃgamma nakkhattamuhutte subhasammate Sabbeheva amaccehi passitabbo ahaæ iti. ----------- 35. [D.] Mandisavhayo [S.] Mandavhayo. 36.[E.] BhayadÃyakaæ 37. [E.S.D.] Sannayhanti mahÃmatiæ 38. [S.] Taæ raÂÂhampi vasaæ nesuæ. [SL Page 474] [\x 474/] ( 199 Tato sabbe amaccà ca tassÃ'desaæ yathÃvato NissesamavirÃdhentà nikkhamitvavÃna rohaïà 200 PuÊatthipuramÃgamma mahÃsenÃpurakkhatà VÃdentehi nadantehi appoÂhentehi bhuyasà 201 VelukkhepasahassÃni pavattentehi sabbathà Jayasaddaæ karontehi puÊatthipuravÃsahi 202 AnuyÃto'pasaÇkamma pavaraæ rÃjamandiraæ Mahantena vilÃsena nisinnassa sirÅmato 203 Tassa rÃjÃdhirÃjassa pÃdapaÇkajareïuhi NijÃni uttamaÇgÃni pavittÃni akaæsu te. 204 Iti nayavinayakkamÃnuyÃyÅ DavadahanuggatarÃtibhÅmatejo Apagata - ripukaïÂakaæ janindo PaÂumati kÃrayi rohaïaæ savÅro. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse Rohaïabha¤jano nÃma tesattatimo paricchedo. --------- Catusattatimo paricchedo. 1 Tato tasmiæ mahÅpÃle rattindivamatandite LokasÃsanasaævuddhiæ karonte matisaæyute 2 Vassamhi aÂÂhame tassa narindassa sirÅmato Sabbe rohaïaraÂÂhÃdhipÃsÅ hutvÃna ekato 3 SudÃruïena kenÃpi pÃpakammena codità Puna dÃmarikà jÃtà tibbavyasanabhÃgino. 4 RÃjà parakakamabhujo nisÃmetvÃna taæ vidhiæ SÃmaccaæ mahatiæ senaæ puna pesetva tattha so 5 HeÂÂhà vuttesu sabbesu gÃmesu nigamesu ca Pure viya bahuæ yuddhaæ niccÃraddhaæ pavattayaæ 6 Nijatejaggino katvà indhanaæ ripuvÃhiniæ Samantà 1 rohaïaæ raÂÂhaæ akà khippamakaïÂakaæ. ----------- 1.[A.] SÃmantÃ. [E.] Samantaæ. [SL Page 475] [\x 475/] ( 7 Tassa rÃjÃdhirÃjassa vasse soÊasame tato EkÃbaddhamhi raÂÂhamhi mahÃtitthena sabbaso 8 PattÃyusaÇkhayà keci jÃtà taæraÂÂhavÃsino Parivattiya vattesuæ samaraæ varasammataæ. 9 TatthÃpi matisampanno pesetvà caturaÇginiæ DhÃrà parÃgarÃsiæva 2 nÃsesi paÂiyogino. --------- 10 NivÃsattà manussÃnaæ sammÃdiÂÂhisamaÇginaæ LaækÃrÃma¤¤adesÃnaæ bhedo nevatthi sabbadÃ. 11 LaækÃdÅpÃdhipatayo 3 rÃma¤¤avisayissarà Ubho'pete sabhÃgena sadà paramasogatÃ. 12 Tasmà dvÅsu'pi desesu bhupÃlà pubbakÃ'khilà DaÊhasaærÆÊhavissamhà cittena sahità hità 13 A¤¤ama¤¤assa pesentà mahagghÃnekapahataæ CirakÃlamavicchedaæ sandhÃnaæ sampavattayuæ 14 Parakkamabhujenà pi ra¤¤Ã rÃma¤¤abhumipo Sandhiæ cirÃnugaæ pubbabhÆpÃlà viya pÃlayi. 4 15 Athekasamayaæ kaïïejapÃnaæ so hi dummati Ito gatÃnaæ kesa¤ci dÆtÃnaæ vacanaæ suïaæ 16 Laækissarassa dÆtÃnaæ gatÃnaæ nijasantikaæ Vuttiæ poroïakaæ dÅyamÃnakaæ parihÃpayÅ. 17 Bahi nekattha nekehi gajà vikkiyamÃnakà Vikketabbà na hevÃti sammati¤cÃpi kÃrayÅ. 18 VÃraïà ye tu rajatatikkalÃnaæ 5 satassa và SahassassÃ'ca và pubbe tattha vikkÅyamÃnakà 19 Dvayassa và sahassÃnaæ vikketabbà tayassa và Iti so mariyÃda¤ca ÂhapÃpesi durÃsayo. 20 PaïïÃkÃrassa nÅtassa ekekaæ hatthipÃbhataæ PaÂinÃvaæ diyyamÃnaæ porÃïaæ parihÃpayÅ. 21 Passampi nijamuddissÃ'nÅtaæ lekhaæ suvaïïayaæ "Ete kambojamuddissa pesità dÆtamÃnusÃ" ----------- 2.[A.] DharÃparÃgato te ca. [E.] DharÃparÃgato soca. 3. [S.E.] Patino. 4.[A.E.] PÃlayaæ. 5.[S.] NikkhalÃnaæ. [SL Page 476] [\x 476/] ( 22 Iti yaæ ki¤ci vatvÃna dhanaæ sabbaæ vilumpiya LaÇkesadÆte malayadese 6 duggamhi pakkhipi. 23 TapassÅnÃmadÆtassa laækÃdhipatinà kataæ Nijassa saægahaæ sabbaæ suïanto'pi ca sabbaso 24 LaÇkissarassa dÆtÃnaæ dhana¤ca karino tathà NÃvÃyo cÃti 7 taæ sabbamacchinditvÃna'nÅtimà 25 PÃdesu tesaæ kÃretvà bhÆsaæ musalapÅÊanaæ VÃrisevanakammÃya 8 vÃrakÃsu ca yojayÅ. 26 Ekadà kassapavhasmiæ jambudÅpakanÃyake Sovaïïalekhasahite pahite sÃrapÃhate 27 VÃretvà taæmanussÃnaæ tÅrÃvataraïaæ tato SÃpamÃnaæ harÃpeyi lekhaæ ta¤ca sakaæ puraæ. --------- 28 Tato sÅhaÊadÆte so samÃhÆye'kadà bruvi: "Ito paÂÂhÃya no raÂÂhaæ nÃvà sÅhaÊadesato 29 Na pesanÅyÃ; yadi te pesessanti tato puna, Ettho'payÃte dÆte te ghÃtentÃnampi sabbaso 30 Tumhaæ nevatthi doso'ti païïaæ no detha sampati; Yadi no detha gehaæ vo gantuæ neva labhissatha." 31 Iti te laÇghayitvÃna saraÂÂhÃnÃgamÃya hi LekhÃpiya 9 tato tesaæ païïaæ gaïhittha hatthato. 32 VÃcissara¤cÃcariyaæ 10 dhammakitti¤ca paï¬itaæ SacchiddÃya hi nÃvÃya vissajjÃpesi sÃgare. 33 Athekadà gaje ketuæ laækÃdhipatipesite PaïïÃkÃre ca bhaï¬e ca gahetvà dÆtahatthato 34 Gaje cuddasa vo dema rÆpiyaæ vÃ'ti vatva so Musà ca kevalaæ bhÃsi na dento tesu ki¤cipi. 35 Tato laækÃdhipatinà kambojavisayaæ pati Sampesitaæ rÃjaka¤¤aæ pasayhÃvaharÅ ca so. 11 --------- 36 RÃjà parakkamabhujo nekadhà tena kÃritaæ VippakÃraæ suïitvÃna bhusaæ saækuddhamÃnaso ----------- 6. [D.S.] MalayÃdese. 7. [A.] CÃpi 8. [A.] VÃripesana-, 9. [E.S.] LikhÃpiya. 10. VÃgissaraæ (sabbesu.) 11. [D.S.E.] PasaybhÃvacariæsu ca. [SL Page 477] [\x 477/] ( 37 JambudÅpamhi sakale rÃjà ko nÃma vijjate KÃtuæ madÅyadÆtÃnaæ samattho kiccamÅdisaæ ? 38 IccÃmacce samÃhÆya "arimaddanarÃjino Gahaïaæ mÃraïaæ vÃ'su vidheyyami"ti bhÃsi so. 39 Tadà ÃdiccadamiÊÃdhikÃrÅti sama¤¤ito Tattheko gaïakÃmaccavaro paggahita¤jalÅ 40 AbhÃsÅdaæ vaco ra¤¤o gantukÃmo sayaæ hi so; "YojetvÃ'laæ* mahÃmacce mÆlabhÆte'tra kammani; 41 Upadesamaggà tumhÃkaæ okkantiæ neva kubbato PaÂiladdhaniyogassa ekÃkissÃpi me sato 42 SÃmino duratikkantasÃsanassa hi sÃsanaæ Amoghaæ kÃtave kappaæ jÃtu no bhÃriyaæ" iti. 43 RÃjà sutvà pasanto te pesetabbe bhaÂÃdhipe Sabbe tasmiæ samappetvà khippaæ gantuæ samÃdisi. 44 NÃvà visesato 12 nekasatasaÇkhà 13 mahÃyaso Khippaæ sampÃdanÅyÃ'ti niyogamakarÅ tato. 45 TadÃ'hesuæ samÃraddhanÃvÃkammantasaÇkulà EkakammantasÃlÃ'va tÅradesà samantato. 46 Tato pa¤cahi mÃsehi sabbà tà susamÃpiya PallavavaÇkatitthamhi turitaæ sannipÃtayi 47 Saævaccharappahoïaæ so pÃtheyyaæ taï¬ulÃdikaæ VammÃyudhÃdikaæ nekaæ yuddhopakaraïaæpi ca 48 Tikkhagge vÃraïatthÃya khÃïavÃre 14 ayomaye Gokaïïake 15 nekasatasahassagaïite pi 16 ca, 49 VÅsapÅtasallasa¤jÃtavaïÃnaæ santihetave TikkhÃnagadajÃtÃni 17 gosiÇganihitÃni ca, 50 JalÃsayesu nekesu visamissitavÃrinaæ VisÆpasamanatthÃya tathevosadhajÃtiyo, ----------- 12.[A.] NÃvÃvisso. 13.[A. -]SaækhÃtÃya. 14.[E.] VÃraïÃnaæ 15.[S.D.@]GÃkaïÂake. 16.[A.] Hi. 17.[A.E.] TikkhÃnaæ jÃyujÃtÃni. * Yojetuæ + alaæ [SL Page 478] [\x 478/] ( 51 Sakaïïadiddhe gambhÅrÃnuppaviÂÂhe 18 duruddhare Sare tato nÅharitumayosaï¬Ãsake'pi ca, 52 Tathà bhisakke nipuïe thiyo ca parivÃrikà AnÆnaæ paÂipÃdesi mahÃrÃjiddhisaæyuto. 53 NekasahassagaïanÃgaïitaæ pabalaæ balaæ SamÃropiya nÃvÃsu saævidhÃnekadevido 54 EkÃheneva pesesi nikhilà tà mahÅpati. NekopakaraïÃkiïïà sampuïïà subhaÂehi so 55 Samaæ majjhe samuddasmiæ gacchanto so'tivegasà NÃvÃnaæ sa¤cayo dÅpo jaÇgamo viya dissatha. --------- 56 Avaruddhà viruddhehi tÃsu vÃyÆhi kÃcana Nassiæsu sÃgare; kÃci videsaæ pavisiæsu ca. 57 Ekaæ nÃvaæ samÃrÆÊhà susamatthà bahÆ bhaÂà KÃkadÅpe samotiïïà satthayuddhaæ pavattiya 58 TandÅpavÃsino jÅvagÃhaæ gaïhiya nekake Tato laÇkÃdhirÃjassa samÃnÅyopadassayuæ. 19 59 Pa¤canÃvÃsamÃrÆÊhà tadà yodhà mahabbalà RÃma¤¤avisaye titthamotaruæ kusumavhayaæ. 60 Te kittinagaragirippamukhà pabalà bhaÂà PaÂÂhÃyotiïïatitthamhà sannaddhakavacÃyudhà 61 RÃma¤¤araÂÂhavÃsiæ taæ balaæ nekasahassakaæ GhÃtentà samare ghore mattebhÃva 20 samantato 62 NÃÊikerÃdike neke sa¤chitdantà mahÅruhe Aggiæ khipantà gÃmesu rajjabhÃgaæ vinÃsayuæ. --------- 63 NÃvà cÃ'diccadamiÊÃdhikÃrÅsamadhiÂÂhità Samotari tahiæ raÂÂhe titthe papphÃlamavhaye. 64 Tatheva khippaæ damiÊÃdhikÃrÅpamukhà janà Karontà samaraæ ghoraæ bhiæsanaæ veridhaæsanaæ 65 Te jivagÃhaæ gaïhantà bahÆ jÃnapade jane Saækhobhesuæ tadà raÂÂhaæ bhusaæ rÃma¤¤asavhayaæ. ----------- 18. [E.D.] Sacchinnadaï¬a gambhÅrÃnuppaviÂÂhÃ. 19.[E.S.] SamÃnÅyapadassayuæ. 20. MadebhÃ'va (sabbesu) [SL Page 479] [\x 479/] ( 66 Tato pavissa nagaraæ ukkamaæ bhÅmavikkamà RamaïÃdhipaæ nighÃtesuæ sÅhaÊà satthakakkhalÃ. 67 TatthÃbhibhuya ramaïe katvà rajjaæ sahatthagaæ MahÃvÅrà samÃruyha pavaraæ sitaku¤jaraæ 68 Padakkhiïaæ karentà te nagaraæ taæ bhayÃtigà Tato laækissarÃïÃya tattha bheriæ carÃpayuæ. 69 TadÃrÃma¤¤avisaye janà bhayavikampità TÃïama¤¤aæ na passantà sabbe sambhuya mantiya 70 "AnuvaccharamamhÃkaæ hanthato yÃvadicchakaæ Ito paÂÂhÃya netabbà karassatthÃya ku¤jarÃ. 71 Acchijjevaæ panamhÃkaæ dhanajÃtaæ tamÅdisaæ 21 Na kÃreti yathà laÇkÃmahÅpÃlo sudussahaæ 72 Vadantehi bhadantehi tathà tassÃ'nusÃsaniæ Dayitabbà mayaæ sabbe sabbakÃlaæ dayÃluhi" 73 Iti vatvà sake dÆte sahasà lekhapÃïino Pesesuæ bhikkhusaæghassa laÇkÃdÅpanivÃsino. 74 Tato saæghassa vacanà nikÃyattayavÃsino MudubhÃvamupetassa laÇkÃbhumipatissa te 75 Pesentà vÃraïe neke paÂisaævaccharaæ karuæ Saccasandhena sandhÃnaæ laÇkÃdhipatinà puna. --------- 76 Parakkamavhayo paï¬urÃjÃtha madhurÃpure Kulasekharasa¤¤ena sattura¤¤Ã raïatthinà 77 ùgantvà balakÃyena saddhiæ ruddhe sake pure JambudÅpatale rÃjamadisvà saraïÃrahaæ 78 "SattutejohutÃseka - salabhassa'tthu me bhusaæ SaraïÃraha, te pÃdayugaæ vajirapa¤jaraæ" 79 Iti vatvÃna pÃhesi dÆte laækÃdhipantikaæ. Laækissaro giraæ tesaæ suïitvà idamabruvi: 80 Saraïaæ no paviÂÂhassÃ'padà ce nÃpanÅyate Taæ parakkamabÃhuttamamhÃkaæ ghaÂate kathaæ ? 81 Maænissito duppasaho sattunà yena kenaci; Saso candassito kenÃbhibhuto migasattunà ? ----------- 21.[D.S.] JÃtussa namÅdisaæ. [SL Page 480] [\x 480/] ( 82 "LaÇkÃpuradaï¬anÃtha, mÃretvà kulasekharaæ Paï¬urÃjaæ sake raÂÂhe patiÂÂhÃpiya ehi"ti. 83 LaÇkÃpurÃbhidhÃno'tha daï¬anÃtho suvikkamo YuddhopÃyavidÆ sattumahÃra¤¤adavÃnalo 84 Evanti rÃjino Ãïaæ mÃlaæ'va sirasÃdiya SÃmantehi pahÆtehi yuddhadakkhehi anvito 85 MahÃsenÃya saÇgÃmadubbÃrÃya purakkhato Nagarà nikkhamitvÃna mahÃtitthamupÃgami. --------- 86 KulasekhararÃjÃpi nagaraæ madhuravhayaæ Saputtabhariyaæ paï¬urÃjaæ hantvà samaggahi. 87 MahÃra¤¤Ã pavattiæ taæ sutvà "taævaæsajassa'pi Rajjaæ gahetvà detu"ti punareva niyojito 88 TÅtthaæ orimatÅre so talabbillavhayaæ 21 agÃ. AnekasatanÃvÃyo Ãropetvà mahÃbalaæ 89 NikkhammaïnavapiÂÂhekaæ gantvà rattinditvà tate PÃraæ disvà tahiæ sattusenÃya ÂhitabhÃvato 90 NÃvÃyameva sannaddhaæ kÃretvà sakalaæ balaæ AgÃdhe yeva nÃvÃnaæ sannivattanabhÃvato 91 Tatthevotaraïe sabbasenÃsannÃhatemanà SenamÃropayitvekadoïinÃvà satÃni so 92 DamiÊÃnaæ thalaÂÂhÃnaæ patantÅsusuvuÂÂhisu hapÃpetvÃna purato cammajaæ saravÃraïaæ 93 Paï¬uraÂÂhe talabbillavhaye titthamhi otari. DamiÊe taæ palÃpetvà titthaÂÂhe titthamÃdiya 94 Nisinno tattha cattÃro raïe'kÃsi mahabbalo. Va¬avalattirukkÃdi-nìÃlÃravhayo tathà 95 Ku¬ayamutturÃyaro 22 villavÃrÃyaravhayo A¤cukoÂÂanìÃlvÃro narasÅhadevaavhayo 96 Iti pa¤casu sÃmantesvÃgatesu ca yujjhituæ Tehi saddhimpi yujjhitvà mÃretvà damiÊe bahÆ. ----------- 21.[D.] Talavcillavhayaæ. [E.S.] Tala¬illamhayaæ. 22.[E.] Kuï¬amuttu. [SL Page 481] [\x 481/] ( 97 Tesamasse gahetvÃna pÅÊÃpento mahÃvamuæ Gaïhi rÃmissaraæ pa¤ca raïe katvÃ'tha so tahiæ 98 Nisinno navayuddhÃni katvÃna dasame raïe SilÃmegho naratuÇga-brahmamahÃrÃyaravhayo 23 99 IlaÇikiyo 24 rÃyaro ca tathÃ'¤cukoÂÂarÃyaro PaludiyarÃyaravhayo 25 païasiyarÃyaravhayo 100 Iccete cha ca sÃmante muttasÃmantapa¤cake Mahantaæ balakÃyaæ so gahetvÃna samÃgate 101 Yuddhaæ katvà jayampatvà gahetvà bahuke haye MÃrento damiÊe rÃmissarato catugÃvutaæ 102 SÃgaradvayamajjhaÂÂhaæ kundukÃlamagà tato Vanaæ paviÂÂhà damiÊà palÃyitvà bhaya bahÆ; 103 Te gahetvà tato keci sÆlamÃropayÅ tahiæ DamiÊehi purà bhinnaæ laækÃdÅpamhi cetiyaæ 104 KÃretuæ sakalaæ yuttaæ 26 teheveti vicintiya LaÇkÃdhipatinÃ'ïatte eke ratanavÃluke 105 LaÇkÃdÅpaæ nayitvÃna kammaæ kÃresi cetiye. LaÇikissaro'pi taæ thÆpaæ damiÊehi vidÃritaæ 106 BandhÃpetvÃ'vasÃnasmiæ kÃtave thÆpikÃmahaæ AgÃnurÃdhanagaraæ sÃmacco saparijjano. 107 LaÇkÃdÅpe mahÃbhikkhusaægha¤ca sannipÃtayi. UpaÂÂhahanto taæ saÇghaæ paccayehi catuhi pi 108 CÃtuddase anuppatte pure bheriæ carÃpiya "Alaækarontu nagaraæ, gandhamÃlÃdimÃdiya 109 MahÃjano mahÃthÆpaÂÂhÃnaæ yÃtu suve" iti Sabbaæ pubbavidhiæ sÃdhu kÃretvà puïïamÃsiyaæ 110 NÃnÃmaïisamÃkiïïamolimÃlaÇgadÃdihi Maï¬anehi mahagghehi devalÅlÃya'laÇkato 111 DevaccharÃvilÃsehi sumaï¬itatanÆhi ca Anekasatamattehi orodhehi purakkhato ----------- 23.[E.D.S.] BrahmamahÃrÃjavhayo 24.[E.] Ilaækiya. 25.[S.] Phaluï¬iya [E.] Phaluï¬iya. 26.[E.] Sakalaæ paÂikÃtabbaæ. [SL Page 482] [\x 482/] ( 112 NÃnÃbharaïavatthehi cittavesavilÃsihi MahÃyasehi nekehi sÃmantehipi anvito 113 SabbaÇgadÅpapÆjÃya pÆjentÅhi ca cetiyaæ JalantasoïïasannÃha-hatthiassaghaÂÃhi ca 114 JanakÃyabhareneva saæsÅdento vasundharaæ ChattacÃmaraketuhi chÃdento'va disÃmukhaæ 115 NÃnÃturiyaghosehi bhindaæva 27 girigabbhare Sirisampattiyà lokalocanÃni haraæ haraæ 116 Karaï¬aketubhiækÃratÃlavaïÂaghaÂÃdinaæ RaæsÅhi soïïabhaï¬Ãnaæ taæ ÂhÃnaæ pi¤jaraæ karaæ 117 So va¬¬hamÃnacchÃyÃyamÃgantvà rÃjamandirà DevarÃjavilÃsena aÂÂhÃsi cetiyaÇgaïe. 118 PavÃlavedikÃye'ca anekasatabhikkhavo Parikkhipantà cÃ'gamma cetiyaæ parivÃrayuæ. 119 SovaïïathÆpikaæ rÃjà patiÂÂhÃpiya cetiye SÅsaÂÂhÃdiccakelÃsasiriæ lokassa dassayi. 120 Tasmiæ dine abhÃvo'va rattiyà 28 nagare ahÆ, DÅpapÆjÃya ra¤e¤¤Ã nu thÆpaÂÂhathÆpikÃya nu. 121 Evaæ parakkamabhujo bhumipÃlo mahÃmahaæ KÃretvà varathÆpassa puÊatthipurameva'gÃ. --------- 122 Parakkamapuravhaæ so daï¬anÃtho'pi kÃrayÅ. KhandhÃvÃraæ kundukÃle tassicchanto ciraÂÂhitiæ 123 CatussatadvisahassaratanÃyatamunnataæ PÃsÃïamayapÃkÃrattayaæ, dvÃdasa gopure 124 CatussÃlagharaæ ceva kÃretvà parikhÃtayaæ Yathà jalÃni gacchanti sÃgarà sÃgaraæ tathÃ; 125 VasamÃno tahiæ dugge sÃmante vasamÃnayÅ, Ka¬akku¬iyarÃjavhaæ coÊagaÇgÃdike'pi ca. 126 SÅhaÊÃnaæ bale evaæ va¬¬hamÃne dine dine KulasekhararÃjÃpi palÃpetuæ tato'va 27 te ----------- 27.[E.] Bhindanto. 28.[E.S.D.] Rattimpi. 27.[S.] Tatheva. [SL Page 483] [\x 483/] ( 127 Sundarapaï¬urÃjavhaæ paï¬urÃjavhayampi ca A¤¤e bahÆ ca samante pesesi balino puna. 128 LaækÃpuravhayo tehi saddhiæ katvà tayo raïe PalÃpetvÃna te gÃmaæ carukkoÂÂavhamaggahi. 129 Tato'pi nikkhamitvÃna sÃmanteheva tehi ca ùÊavandaperumÃlavhayena damiÊena ca 130 MahÃyuddhaæ karitvÃna jayaæ patvà samaggahi KoÊuvÆruvhayaæ gÃmaæ maruthÆpavhayampi ca 131 So kaÇkuï¬iyaraÂÂhe 28 ca raÂÂhe kolÆrunÃmake 29 Daï¬anÃtho vase'kÃsi bhaÂe maravaravhaye. 132 VÅragaÇgassa raÂÂhasmiæ kuïappunallurÃdike 30 BahÆ gÃme ca nigame vilumpitvà mahabbalo 133 SÃmantaæ balavanta¤ca mÃÊavarÃyavhayaæ DamiÊÃnaæ sahassÃni vavase katvà tahiæ vasi. --------- 134 Tato'tha so nivattitvà parakkamapuraæ agà BhattavetanadÃnena santappetuæ sakaæ balaæ. 135 Gacchanto 31 antarÃmagge gÃme va¬ali nÃmake NisinnenÃ'Êavandena yuddhaæ katvÃna taæ vadhi. --------- 136 KulasekhararÃjÃtha balavà sÅhavikkamo YuddhakkhamamahÃseno saÇgÃmopÃyakovido 137 MahÃmacce'pi pesetvà pahÆtabalavÃhane Asamattho vijetuæ taæ sayaæ yuddhÃya nikkhami. 138 MÃÊavacakkavattÅ ca mÃÊavarÃyaravhayo Parittikku¬ayÃro 32 ca toï¬amÃnÃrayavhayo 33 139 TuvarÃdhipaveÊÃro 34 vÅrapperayarÃyaro SeÇkuddhiyarÃyaravho nigaÊadharÃyaravhayo 140 KarummaÊattarÃyaro tathà nakularÃyaro Puækuï¬anìÃlvÃro karambarÃyaravhayo ----------- 28. [E.] Ka¤caku¬iyaraÂÂhe. 29.[E.] KÃllÆru. 30. [A.] NalurÃdike 31. [A.] ùgacchanto. 32. [E.] Parittikkuï¬iyÃro 33. [A.] Toï¬amÃrÃyaravhayo. 34. [E.S.] TuvarÃdhipatidve'ÊÃro. [SL Page 484] [\x 484/] ( 141 Kaï¬iyÆruthalaï¬Æru nìÃlvÃravhayÃpi ca KÃÇgayÃro 35 vÅragaÇgo dve muvarÃyaravhayo 142 AlatturunìÃlavÃro tayo mannayarÃyarà Kalavaï¬iyanìÃlvÃro keraÊasÅhamuttaro 143 IccÃdayo ca sÃmante heÂÂhà vutte ca gaïhiya Parakkamapaï¬ura¤¤o raÂÂhe sesaæ balampi ca 144 MÃtulÃnaæ koÇguraÂÂhadvaye ca sakalaæ balaæ Rajje tiriïavelismiæ sabba¤ca balamattano 145 NiccavinodamÃïavarÃyaro paÂÂirÃyaro TaÇkuttarÃyaro 36 ceva tompiyarÃyaravhayo 146 ùÊavÃndapperumÃÊo 37 coÊakonÃrasavhayo Tathà taÇgipperumÃÊo alakhiyarÃyaravhayo 147 MÃïÃbharaïarÃjavho avandiyarÃyaravhayo MundiyarÃyaravavhayo 38 viÂÂÃre damiÊopi ca 148 ItÅme ceva sÃmante mahantabalavÃhane GahetvÃna samÃgantvà parakkamapurantikaæ 149 "SÅhaÊÃnaæ siracchedaæ katvà rÃmissare mama Asmiæ vÃre devapÆjà hessatyÃ'yatane" iti 150 SÅhanÃdaæ naditvÃna khandhÃvÃraæ nivesayÅ ErukkoÂÂavhaye 39 ceva gÃme i¬agalissare. --------- 151 Tato parakkamapuraæ bandhÃvÃraæ vilumpituæ Thalato ca mahÃsenaæ pesesi kulasekharo ùropetvà bahÆ nÃvà samuddapiÂÂhito pi ca 152 IccÃnekamukhà gantvà yujjhamÃne mahÃbale Ãsi dvinnaæ samuddÃnaæ kÆlajjhottharaïaæ iva 153 LaækÃpuravho katvÃ'tha sannaddhaæ so mahÃvamuæ Nikkhamma khandhÃvÃramhà tehi yujjhitumÃrabhÅ. 154 Tato damiÊasenà sà yujjhamÃnà mahÃraïe Patvà khaggappahÃra¤ca saravegamanappakaæ 155 Kilantà vinivattitvà sakhandhavavÃrameva'gÃ. Evamevaæ samÃgamma tepa¤¤asa raïe akÃ. ----------- 35. [E.] Kaægayaro. 36.[E.] TaækuÂÂarÃyaro. 37.[S.] ùÊavÃnÃ. 38.[E.S.] Munayadha. 39.[E.S.] ErukkÃÂavbhaye. [SL Page 485] [\x 485/] ( 156 KulasekhararÃjÃ'tha yuddhe parÃjayaæ Disvà saya¤ca nikkhamma pesesi yujjhituæ balaæ. 157 LaÇkÃpuravhayo sabbadvÃrÃni vivarÃpiya MahÃselaæ'va saæ senaæ agge kÃtuna niggato. 158 Yujjhitvà damiÊe neke mÃretva'sse ca gaïhiya Jayaæ patvÃ'nubandhanto kurumbaï¬aÇkaliæ 40 agÃ. 159 KhandhÃvÃraæ tahiæ kÃtumÃraddhe kulasekharo KÃretvà ekato yuddhe bhinnaæ ta¤ca mahÃbalaæ 160 SÃrabhÆtaæ attasamaæ mahÃsena¤ca gaïhiya SayamÃgamma yujjhittha paÂisattubhayÃvaho. 161 Khaggamacchasahassehi hayavÅcisatehi ca PadÃtijalabhÃrena chattapheïÃvalÅhi ca 162 SarÃpagÃnipÃtehi bherinÃdaravehi ca Tadà mahaïïavo'vÃ'si raïabhumi hayÃvahÃ. --------- 163 Evaæ mahati yuddhasmiæ vattamÃnamhi sÅhaÊà MahÃvikkamasampannà bhujakaï¬uæ vinodayuæ. 164 VillavarÃyaravha¤ca voÊakonÃrameva ca YÃdhavarÃyaravhaæca 41 sÃmantaæ sumahÃbalaæ 165 BhaÂe nekasate rÃjamacce sabbe va 42 mÃrayuæ. Kulasekharara¤¤Ã'bhirÆÊhaæ vijjhuæ hayampi ca. 166 PiÂÂhiæ dassesi dÃtuæ'va saseno kulasekharo SÅhaÊÃnaæ mahÃkhaggappahÃrÃvasaraæ tato. 167 Yuddhe palÃyatà tena vikkamo'ca 43 na kevalaæ Catto, sÅhÃsanaæ chattamalaÇkÃrÃdikampi ca. --------- 168 Gantvà laækÃpuro duggaæ erikkÃvurunÃmakaæ 44 AjjhÃvutthaæ sapattena kulasekhararÃjinà 169 JhÃpetvà taæ navaæ duggaæ kÃretvÃna sayaæ tato Ka¤cikÃlaæ vasitvÃna tattha laækÃvidÆ tadà ----------- 40.[E.] KurumbÃï¬anakaliæ. 11. [D.] YÃmbarÃsaravhaæ ca [A. -]RÃyaravhe ca. 42. [E.] RÃjasÃmante ceva. 43. [E.S.] Vikkamo ca. 44. [A.]Erikka - [SL Page 486] [\x 486/] ( 170 Tato nikkhamma va¬aliæ pavisitvà tato'pi ca Gantvà ca sahasà gaïhi deviyà paÂÂanaæ tato. 171 Tato siriyavalaæ gantvà koÊuvukkoÂÂanÃmakaæ DuggamajjhÃvasantaæ taæ khuddakaÇkuï¬arÃyaraæ 172 Sannaddhaæ niddhametvÃna katvÃna samaraæ kharaæ TathÃmacce va bahuke kulasekhararÃjino Tattha yuddhe palÃpetvà duggaæ tampi ca gaïhiya 173 JhÃpetvÃna mahÃgÃme vÅsati satta dantike Nivasaæ koÊuvakkoÂÂe 45 tadà bhÅmaparakkamo 174 DamiÊo kaliÇgarÃyaro coÊakonÃrubhopi te YÃthavarÃyarasÃmanto 46 tathà villavarÃyaro 175 DamiÊo kaliÇgarÃyaro 47 sundarapaï¬urÃyaro NarasÅhadevaro ceva tathà paï¬iyarÃyaro 176 Iccetehi vasantehi vijÃna¤cÃtha gÃmake Yujjhanto te ca bhinditvà mÃretvà damiÊe bahÆ 177 GahetvÃna bahÆ asse sampannabalavÃhano Nivasanto tato ÂhÃne kuï¬ayaækoÂÂanÃmake 48 178 Kuï¬ayamutturÃyaro tathà kaï¬iliyarÃyaro 49 YÃdhavarÃyaro ceti sÃmante damiÊe tayo 179 Vase katvà vasaæ tattha ÂhÃne ÂhÃnavidÆ sayaæ VikkamacoÊapperavhe 50 dugge paï¬iyarÃyaro 180 Paï¬imaï¬anìÃlvÃro vÅramaÇgo ca rÃyaro Kakgakoï¬ipperayaro iccete ca tayo tadà 181 Vase katvà mahÃvÅro kÃmandakkoÂÂavÃsike PÃyÃsi maruthukkoÂÂaæ kattukÃmo mahÃhavaæ. --------- 182 Tahi¤ca colakonÃro 51 tondriyo 52 ca tathÃ' paro Suttaï¬Ãro ca sÃmanto damiÊo vÅragaÇgaro 183 Kuttaï¬aro tathà ce'vamÃdÅhi tumulaæ raïaæ KatvÃna tondriyaæ tattha pÃpetvà jÅvitakkhayaæ ----------- 45.[A.] KoÂavukke dve 46.[A.] YathÃvarÃyara. [E.] YÃdhavarÃya. 47. [A.] KaliæÇgarÃyaroceva. 48.[A.] Kuï¬ayaænekanÃmake. 49. [A.] Kaï¬ilirÃyaro. 50.[D.S.] Vikkamma. 51.[D.S.@]KÃnÃgo 52. [D.] Tondiso [SL Page 487] [\x 487/] ( 184 Gahetvà tassa asse ca mÃretvà damiÊe bahÆ Uttariæ aggahÅ duggaæ kaÇgakoÂÂÃnitissutaæ 53 185 Nikkhamitvà tato ÂhÃne nisinno païivavhaye 54 AÊatturunìÃlvÃrà duve pandriyarÃyaro 186 VillavarÃyaro ceva cullakaÇakuï¬arÃyaro Icce'tehi mahÃyuddhaæ katvà bhetvÃna te tahiæ 187 Gahetvà païivakkoÂÂaæ paccÃvutto tato pana YathÃnisinnamÃgamma kaÇgakoÂÂÃname 55 so 188 Tato aïivalakkoÂÂaæ gantvà yuddhÃya tattha ca Khaï¬amÃlavarÃyaro 56 duve ca vÅragaÇgarà 189 DamiÊo coÊakonÃro iccetehi mahÃbhavaæ Katvà bhetvÃna te sabbe mÃretvà damiÊe bahÆ 190 GahetvÃna bahÆ ca'sse duggena saha tena ca NeÂÂÆru¤ca gahetvÃna nisinno'va tahiæ sayaæ 191 Kuttaï¬o vÅragaÇgo ca taægipperumÃlamiccapi 57 Tannissite ca damiÊe anekasatasaÇkhiye 192 Tathà ilaÇkiya¤ceva a¤cukoÂÂa¤ca rÃyaraæ Vase kavona davona maï¬ane kuï¬alÃdike 193 IlaÇkiyarÃyarassÃ'tha datvà nÃmamabhicchitaæ "RÃjavesÅbhujaÇgÃdi - silÃmegho" ti vissutaæ --------- 194 Etthantare parakkantapaï¬urÃjassa atrajaæ VÅrapaï¬ukumÃro'ti vissutaæ sabbapacchimaæ 195 Pitura¤e¤¤Ã pabhaggassa saputtabhariyassa hi VasaÇgatassasattunaæ jÅvitakkhayapÃpane 196 A¤¤atarenupÃyena muttaæ hatthà arÃtinaæ, BhayÃ'nÃgamma raÂÂhasmiæ nisinnaæ malayavhaye, 197 SutvÃna dÆtaæ pesesi "ahamettha mahÃbhÃve Vijetvà asakiæ bhupaæ 58 sÃmaccaæ kulasekharaæ 198 RajjabhÃgaæ gahetvÃna pamÃïà dvattigÃvute MadhurÃyÃ'vidÆrasmiæ desasmiæ samupaÂÂhito. ----------- 53.[E.] KaÇgakoï¬Ãni - 54. [D.] PÃïivÃbhaye. 55.[E.] Kaægakoï¬Ãna meva 56. [E.] Kaï¬adeva mÃlavarÃyaro. 57.[A.] Tahip[X]g¤e[X]parumÃla58.[E.] Bhusaæ [SL Page 199] [\x 199/] ( 199 Amhaæ sÃmÅ ca tumhÃkaæ pitura¤¤o'nurakkhanaæ PaccÃsiæsaæ hate tamhi arÃtÅhi narÃdipe 200 NisÃmetvà pavattiæ taæ gato me saraïaæ iti Hato ce verirÃjena ghÃtetvà tampi sampati 201 Parakkamapaï¬ura¤¤o rajjaæ taævaæsajo yadi Vijjate koci, tassÃpi dethÃta'mhe niyojayÅ; 202 Tasmà bhayamakatvÃnana sÅghamÃgamma pettikaæ AnusÃsatha rajja"nti vatvà saccaæ vaco muduæ. --------- 203 KumÃro'pi nisÃmetvà taæ vuttantaæ yathÃvidhi KÃlakkhepamakatvÃna tassantikamupÃgami. 204 Tadà vatvà kumÃrassÃki¤canassÃ'gatattanaæ LaÇkaæ laÇkÃpuro païïaæ mahÃrÃjassa pesayÅ. 205 MahÃrÃjà pavattiæ taæ viditvÃna yathÃvidhi SoïïaruppamayÃnekabhÃjane bhojanÃrahe 206 Soïïaruppamaye yeva dÅpÃdhÃre bahÆ'pi ca NivÃsanÃrahe vatthe attano'va mahÃrahe 207 Kaïïakuï¬alabhÃre ca calaye ratanÃmaye PahiïiccÃdike haÂÂho pÃbhataæ pÃritosikaæ. 208 Tato kumÃro taæ sabbaæ pÃbhataæ matimÃ'darà 58 Namassitvà disaæ ra¤¤o sÃdaro sampaÂiggahÅ. --------- 209 Muï¬ikkÃre tadà khaï¬adevamÃlavarÃyaraæ 59 YujjhitvÃna palÃpetvà tamhà ÂhÃnà mahÃbalo 210 KÅÊamaÇgalanÃme ca melamaÇgalanÃmake RaÂÂhadvayamhi damiÊe vase katvà vasaæ tahiæ 211 Tato bhayaparÃdhÅnamÃnasaæ mÃnavajjitaæ SaraïÃyÃtaæ vÅro tadà mÃÊavarÃyaraæ 212 Puna datvà muï¬ikkÃraæ yathÃÂhÃne niyojÅya Dvinnaæ maÇgalaraÂÂhÃnaæ nÃyakaæ taæ vidhÃya ca 213 Muï¬ÃnnÃnaæ koÂÂagataæ 60 gokaïïanÃï¬anÃyakaæ Katvà aïivalakkoÂÂe vÃsaæ laÇkÃpuro tadà ----------- 58. [E.] MatimÃdanaæ. 59.[E.] Kuï¬adeva. 60.[A.] Koï¬agataæ. [SL Page 489] [\x 489/] ( 214 Tato nikkhamma neÂÂÆruæ pavissa sahasà sayaæ MÃnavÅramadhurÃyaæ sÃmantehi nivÃsihi 215 AÊatturunìÃlvÃrà duve kÃliÇgarÃyaro KÃlikÃlarÃyaro veti 61 iccetehi mahÃraïaæ 216 Katvà bahÆ ca damiÊe tathà 62 kalikÃlarÃyaraæ Gantvà hatthagataæ katvà madhuraæ taæ mahÃbalo 217 Atho bahu ca damiÊe tathà muvarayampi ca KarumbuÊattarÃyara¤ca vase katvÃna attano 218 AÊatturunìÃÊassa 63 duggaæ gantvà tato balÅ KÃÊiÇgarÃyaro ceva cullakaækuï¬arÃyaro 219 Iccetehi mahÃyuddhaæ vattetvà duratikkamo PalÃpetvÃna te tamhà ÂhÃne bhÅmaparakkamo 220 GÃme katipaye ceva jhÃpetvà vissute tato Punadeva mahÃvÅro neÂÂÆruæ samupÃgami. 221 Tadà mukhà dakkhiïamhà cullakaÇikuï¬arÃyaro AÊatturunìÃlvÃrà duve mannayarÃyaro 222 Parittikkuï¬iyÃro ca tathà seÇikuï¬irÃyaro PahÆtà damiÊà ca'¤¤e saÇgÃmavidhikovidà 223 AbbhantarimasÃmantà kulasekhararÃjino KÃliÇgarÃyaro ceva tennacaæpallarÃyaro 64 224 ùÊavandapperumÃÊo iccete duratikkamà Sannayhitvà sakaæ senaæ nikkhamma samupÃgamuæ 225 hÃnaæ pÃtapataæ nÃma sÃhasopetamÃnasà VÃre tamhi sapattÃnaæ jayÃya katanicchayÃ. --------- 226 Atha laÇkÃpuro sutvà vidhiæ taæ vidhikovido Pesesi tattha sÃmante pahÆtabalavÃhane 227 Te tattha gantvà taæ duggaæ samantà parivÃriya Visati¤aca mahÃgÃme jhÃpetvà duggasantike 228 Atha vatvà pavattiæ taæ dÆtaæ laÇkÃpuraæ pati Pesesuæ paharissÃma na và dugganti jÃnituæ. ----------- 61. [E.] Ceva. 62. [A.] Potthake natthi 63. [E.] NìÃlvÃrassa. 64. [E.] TennavanapparÃyaro. [SL Page 490] [\x 490/] ( 229 Taæ sutvà mahatiæ senaæ pesetvà punadeva so Paharissatha duggaæti vatvà pesesi sÃsanaæ. 230 Te tadà pesitaæ tena nisÃmetvÃna sÃsanaæ ùrabhiæsu pavattetuæ raïaæ sabbe sudÃruïaæ. 231 YugantavÃtasaÇkhobhasaÇkÃso dussaho mahà AhÆ ubhinnaæ senÃnamavo tumulo tahiæ 232 SahassasaÇkhe damiÊe pÃpetvà jivitakkhayaæ Athabbhantarimaæ ra¤¤o tennavappallarÃyaraæ 233 ùÊavandapperumÃÊe laddhavedhe palÃyite Hantvà ÃrÆÊhamassampi ta¤ca'¤¤e ca bahÆ bhaye 234 Gahetvà hÃsayantà te vÅralakkhimukhambujaæ Bhindiæsu dÃmiÊiæ senaæ sÅhaÊà sÅhavikkamÃ. 235 Katvà pÃtapataæ hatthagataæ taæ vÃhiïiæ Âhitaæ Pacchà laÇkÃpuro attasantikaæ yeva ÃnayÅ. 236 KoÂÂaæ aïivalakkiæ so pacchà laÇkÃpuro gato, MÃÊavacakkavatti¤ca a¤cukoÂÂe vasaæ nayÅ. --------- 237 Evaæ toï¬i¤ca pasa¤ca gahetvà uttaraæ disaæ Nissapattaæ vidhÃtuæ so kurundaÇiku¬iyaæ agà 238 VaÊuÂÂhirÃyaraæ tattha vase katvÃna attano Datvà tassa pasÃdaæ ca 65 sovaïïavalayÃdikaæ 239 Tato nikkhamma gantvÃna tirivekambamaæ tadà SilÃmegharÃyara¤ca tathà kaïasiyarÃyaraæ 240 A¤cukoÂÂanìÃlvÃraæ netvÃna vasamattano Datvà pasÃdametesaæ sabbesa¤ca pure viya 241 PuækoÂÂanìÃlvÃra¤ca nevona vasamattano Datvà pasÃdametesaæ sabbesa¤ca pure viya 242 MÃÊavacakkavattissa 66 pesetvà sÃsanaæ tato Saccasandho mahÃvÅro vattetuæ attano vase 243 Atha tamhi adassetvà semponmÃriæ gate tato LaÇkÃpuro gahetuæ taæ semponmÃrimagà sayaæ ----------- 65. [A.] Padaæ sa¤ca. 66.[E.S.] Puækoï¬anìalvÃrassa. [SL Page 491] [\x 491/] ( 244 Taæ duggaæ coÊasenÃpi gaïhituæ Ãgatà purà Dvivassaæ tattha yujjhantÅ 67 nÃsakkhi kira gaïhituæ. 245 Taæ tathà duggamaæ duggaæ sÅhaÊà sÅhavikkamà DinaddhabhÃgamattampi kalaæ anativattiya 246 Bhinditvà dveca pÃkÃre cattÃro cÃpi gopure Antoduggaæ paviÂÂhà te paccekaæ hatthino viya 247 MÃretvà damiÊe tattha anekasatasaækhiye Gahesuæ iti te duggaæ semponmÃriæ khaïena kahi 68. --------- 248 Tadà kallarasenà ca atho maravarÃpi ca Tathà goÊihaÊà ceva atha kuntavarà tathà 249 PallakkuttÃrasenà 69 ca tathà ÆcenavÃhinÅ Visaye a¤cukeÂÂÃnaæ dhajinÅ balinÅ tathà 250 Iccevaæ saÂÂhipaïïÃsasahassagaïanaæ gataæ AccudÃraparakkantaæ dÃmiÊaæ tumulaæ balaæ 251 Parikkhipitvà taæ duggaæ sÅhaÊÃdhiÂÂhitaæ tato SudÃruïataraæ khippaæ raïaæ kÃtuæ samÃrabhÅ. 252 Vicaritvà tato dvÃraæ gopure dakkhiïe tadà DevalaÇkÃpuro ceva soralaÇkagirÅ tathà 253 SakÅyasenÃsahità duratikkamavikkamà SahassasaÇkhe damiÊe pÃpetvà jÅvitakkhayaæ 254 Tamhà mukhà samÃyÃtamuddÃmaæ dÃmiÊaæ balaæ Bhindiæsu hatthiyÆthaæ'va sÅhà sÅhaparakkamà 255 Gopurà dakkhiïamhà ca gokaïïo daï¬anÃyako KesadhÃtu ca lokavho nimikkhatvÃna kaÇkhaïe 256 BhaÂe pahÆte sattunaæ mÃretvà samaraÇgaïe Hatasesamasesa¤ca bhaggaæ veribalaæ karuæ. 257 Uttarà gopurà kittikesadhÃtu mahabbalo JagadvijayanÃmo ca sÃmanteko durÃsado ----------- 67. [E.D.] Divase cattÃri yujitdhantÃ. 68.[E.]Khaïe tahiæ 69. [D.S.] PallakkuttÃra. [SL Page 492] [\x 492/] ( 258 Nikkhamitvà balaæ sÅghaæ vÅrà bhindiæsu dÃmiÊaæ BahÆ damiÊayodhÃnaæ pÃpetvà jivitakkhayaæ 259 Iti sabbaæ balaæ sajju sÅhaÊà dÃmiÊaæ khaïe GhÃtetvà ca palÃpetvà gahetvà ca bahÆ haye 260 Punadeva samaga¤chuæ duggaæ te vijitÃvino SemponmÃriti vikhyÃtaæ vikhyÃtÃnekavikkamÃ. --------- 261 Tadà kuntavarà ceva gallaraddhajinÅ tathà Senà goÊihaÊÃna¤ca camÆ maravarÃna ca 262 VallakkuttÃrasenà ca Ævenaparisà tathà ThalayÆrunìÃlvaro 70 tathà kaÇgayaro'pi ca 263 Esaæ ubhinnaæ senà 71 va thalayÆrunìuvasino Kalahayina¬usenà ca thalayuntìuvÃsino 72 264 KÃkannìukavÃsÅti iccetaæ dÃmiÊaæ balaæ ùcoÊadesasÅmamhà gÃmà collÃrunÃmakaæ 73 265 Oradesagataæ sabbaæ vasamÃnesi attano YathÃnupubba metesaæ pasÃda¤ca adÃsi so. 266 PaïïÃkÃraæ tadà nÅtaæ vessehi yavanehi ca Gahetvà te ca sakkatvà pasÃdehi bahÆhi ca 267 SaraïÃyÃgatassÃ'pi mÃÊavacakkavattino SemponmÃrimpi so 74 datvà Âhapetvà taæ sake pade 268 Tato nikkhamma Ãgantvà tiruvekambamaæ 75 puna Tamhà va nikkhamitvÃna kurundaÇikuï¬imÃgami. --------- 269 Kalavaï¬ina¬alvaro ca tadà mÃÊavarÃyarà Aggehesi muï¬ikkÃraæ katvÃna'yodhanaæ balÅ 270 Apassanto tadà a¤¤aæ tÃïaæ mÃÊavarÃyaro "Mayhaæ tÃïaæ bhava tva"nti laÇkÃpuramupÃgami. 271 ùmantetvÃna samante vare laÇkÃpuro tadà KesadhÃtu duve kittilokavhe lokasammate ----------- 70.[E.] AthalayÆru 71.[E.S.] Etesaæ bhinnasenà 72.[E.] Athalayunnìu 73.[E.D.S.] CellÃrunÃmakÃ. 74.[E.S.] SempÃnmÃriæpuno. 75. [S.] Tiruvekarumaæ [SL Page 493] [\x 493/] ( 272 Daï¬anÃtha¤ca gokaïïaæ niyejesi niyojako Katvà yuddhaæ muï¬ikkÃraæ puna tasseva dÃtave. 273 Te tattha gantvà vattetvà samaraæ duratikkamaæ Taæ tato nÅharitvÃna mÃretvà damiÊe bahÆ 274 YathÃÂhÃne ÂhapetvÃna puna mÃÊavarÃyaraæ LaÇkÃpurantikaæ yeva samÃga¤chuæ sayaæ tato --------- 275 Puækoï¬anìÃlvÃravho sÃmanto aparo'pi ca SiriyavalavhayaïÂhÃnamÃgamma nivasaæ tahiæ 276 Katvà saddhiæ mahÃyuddhaæ mÃÊavacakkavattinà PalÃpetvÃna taæ gÃmaæ jayaækoÂÂÃnitissutaæ 277 Aggahesi sayaæ sajju semponmÃrinti; taæ vidhiæ Sutvà laÇkÃpuro vÅro dhÅrÃnaæ pavaro tadà 278 Sayaæ aïivalakkimhà duggà nikkhamma tÃvade SemponmÃriæ gahetuæ so tirivekambamaæ agÃ. 279 Puækeï¬anìÃlvÃro nisÃmetvÃna taæ vidhiæ Semponmarivhayaæ 76 hitvà agà sirivalaæ tato. 280 AthalaÇkÃpuro vÅro semponmÃrimupÃgato Puækoï¬anìÃlvÃramhi 77 vase hessanti Ãgate 78 281 Punadeva adassetvà dhÃnaæ siriyavalaæ gate 79 LaÇkÃpuro'pi gantvÃna gÃmaæ siriyavalavhayaæ 282 SudÃruïaæ raïaæ kÃtuæ samÃrahi samantato. Puækoï¬anìÃlvÃro'tha iti pesesi sÃsanaæ 283 "Vase tumhaæ bhavissÃmi yadi laddhÃbhayo ahaæ; MahÃbhayaparÃdhÅno no ce gantuæ na ussahe." 284 LaækÃpuro taæ sutvÃna "hutvà vÅtabhayo sayaæ ùgacchatu"ti vatvÃna pesesi paÂisÃsanaæ. 285 Tato so vÅtasÃrajjo saccasandhassa sÃsanaæ LaækÃpurassa laddhÃna 80 upÃgami upantikaæ. ----------- 76. [A.] SenponmÃriæ bhayÃ. 77.[A.] VÃro hi. 78. [A.] ùgato 79. [A.] Gato. 80.[E.S.] VÅrassa. [SL Page 494] [\x 494/] ( 286 Tato laÇkÃpuro datvà pasÃdaæ tassa'nappakaæ MÃÊavacakkavatti¤ca Ãnetvà attasantÅkaæ 287 Ubho mitte karitvÃna yathÃÂhÃnamhi te duve hapetvÃna mahÃvÅro neÂÂÆruæ samÆpÃgami. 288 RÃjasÅhamahÃÊe ca vÃÊugÃme ca vissute VinaÂÂhe paÂikatvÃna bandhitvà vÃpiyo duve 289 Tathà siriyavale ceva so perumpayalepi ca BandhÃpetvà duve vÃpÅ kasikamma¤ca kÃrayÅ. --------- 290 KulasekharabhupÃlo balaæ tiriïaveliyaæ TenkoÇguva¬akoÇgumhi mÃtulÃnaæ balampi ca 291 Gahetvà vasamÃnÅte pahÆte damiÊe tathà Bhinditvà sÃmadÃnÃdinÃnÃnayavidÆ tadà 292 YuddhÃyÃgantumÃraddho ahÆ sampannavÃhano. LaÇkÃpuro nisammÃ'tha sammataæ matimà vidhiæ 293 SamÆlaghÃtaæ ghÃtesi damiÊe kÆÂabuddhino DuÂÂhaniggahakiccassa sÃmino sÃsane Âhito. 294 Tadà piÂÂhibalatthÃya mahÃrÃjenapesito LokÃtikkantavikkanto jagadvijayanÃmako 295 AnuyÃto padÃtÅhi 81 bahukehi hayehi ca AïivalakkimupÃga¤chÅ vÅro tiïïamahaïïavo. --------- 296 LaÇkÃpuro'pi nikkhamma neÂÂÆrumhà mahÃyaso AïivalakkimupÃgamma disvà taæ ÃdhunÃgataæ 297 ùliÇgitvà kathaæ katvà sÃrÃïiyammanogamaæ Punadeva samÃgantvà neÂÂÆruæ paramaddano 298 Tatato nikkhammupÃgantvà mundrannaÇadhÃnitissutaæ hÃnaæ ÂhÃnavidÆ Âhatvà tattha vitthatavikkamo 299 KÅÊakoï¬avhaye ÂhÃne, ÂhÃne maÇgalamavhaye, DamiÊehi raïaæ katvà mÃretvÃna bahÆ bhaÂe 300 Gahetabbe gahetvÃna jÅvagÃhena verino ùdayitvà bahÆ asse ohÅne raïabhumiyaæ ----------- 81. [A.] PÃdÃtÅhi. [SL Page 495] [\x 495/] ( 301 Tato nikkhamma gantvÃna orittiyÆrutoï¬amaæ 82 Puækoï¬anìÃlvÃro silÃmegharanÃmako 302 A¤cukoÂÂanìÃlvÃro iccetehi mahÃraïaæ Vattetvà bhÅmamuddÃmavikkamÃtisayanvito 303 PahÆte damiÊe hantvà tato sirivalaæ gato Puækoï¬anìÃlvÃrassa 83 agatassa'ttano vasaæ 304 JhÃpetvÃna dvibhuma¤ca pÃsÃdaæ duggameva ca TirikkÃnapperakamhà nikkhanto ÂhÃnato tato. 305 Tadà aïivalakkimhà jagadvÅjayanÃyako NeÂÂÆrumupagantvÃna nikkhamitvà tato'pi ca 306 Madhuraæ mÃnavÅravhaæ pattaæ nallÆrumeva 84 ca Soraï¬akoÂÂamiccate dugge bhetvÃna duggame 307 Puna neÂÂÆrumÃgamma nivasaæ vasamÃnayÅ AÊatturunìÃlvÃraæ cullakaÇkuï¬arÃyaraæ. 308 PattanalÆrumÃgantvà 84 sÅghamÃgantuæ yujjate tava; Pesesi sÃsanaæ vÅro tadà laÇkÃpurampati: 309 "Nadiæ vayigavhayaæ 85 sÅghamÃgantuæ yujjate tama; Avasseneva disvÃna vattabbaæ vijjate"iti. 310 Taæ pavattiæ nisÃmetvà nikkhamma turito tato Maggaæ laÇkÃpuro sajju 86 paÂijji mahÃbalo. 311 TirippÃluri'ti khyÃte ÂhÃne verivamÆ Âhità SannÃhaæ sannahitvà ca sakÅye bahuke haye 312 ùgammarahi vattetuæ ghoraæ addhapathe raïaæ. YuddhaÇgamehi vÅrehi devalaÇkÃpurÃdihi. 313 Tattha te taæ mahÃsenaæ vÅra bhindiæsu tÃvade, Nikaraæ timirÃnaæ'va patthaÂà raviraæsiyo. 314 TiruppÃlÆruæ 87 gahetvÃna iti laÇkÃpuro muhuæ Tattheva vÃsaæ kappesi kappÃnalaparakkamo. 315 JagadvijayanÃmo'pi sÃmanto mantakovido PannaÂÂakkoÂÂavÃsÅnaæ 88 damiÊÃnaæ mahÃbalaæ ----------- 82.[E. -] Tombamaæ. 83.[A.] Piækoï¬a- 84.[E.] PÃtta 85.[A.] SÅhavhayaæ. 86.[E.] Ciro. 87.[A.] TiruppÃluæ. 88.[E.] PantaÂÂÃnkeÂÂavÃsÅnaæ. [SL Page 496] [\x 496/] ( 316 Bhinditvà samarÃrambhasamattho samaraÇgaïe Duggaæ hanthagataæ katvà tahiæ yeva nisÅdi so. 317 KulasekhararÃjÃ'tha sÃhasÃtisayanvito TuvarÃdhipaveÊÃraæ toï¬amÃnÃrameva ca 318 VÅrapperÃyara¤ce va tathà nigadharÃyaraæ 89 Kalavaï¬inìÃlvÃraæ tathà kÃÇgayarÃyaraæ 90 319 Gahetvà sannahitvÃna bhaÂe va bahuke sake YuddhÃya baddhakaccho so rÃjinaæ samupÃgato 320 Sakaæ senaæ mahÃseno bhÅmaæ bhÅmaparakkamo LaÇkÃpurena saddhiæ so yuddhaæ kÃtuæ niyojayÅ. --------- 321 Tadà laÇkapuro vÅro so jagadvijayaæ pati YathÃvidhiæ kathetvÃna vidhiæ taæ vidhikovido 322 "KulasekharabhÆpÃlaæ palÃpetuæ mayà saha Mukhenekena vattetuæ yuddhaæ sannayha vÃhiniæ 323 ùgantabbaæ tayà sÅghamiti vatvÃna sÃsanaæ Pesetvà sajju sajjetvà baliniæ vÃhiniæ sakaæ 324 Tato nikkhamma vattesi damiÊehi mahÃhavaæ Te bhinnà tattha rÃjindaæ pavisitvà khaïe tahiæ 325 KhuddadvÃramahÃdvare pidahitvÃna gopure DamiÊà samahÅpÃlà anto aÂÂhaæsu tÃvade. 326 Tadà pubbaÇgamà vÅrà gokaïïo daï¬anÃyako KesadhÃtu ca lokavho devalaÇkÃpuro tathà 327 Iccete pacchimadvÃramÃrahiæsu samÃgatà PÃtetuæ ceva pÃkÃre bhindituæ cÃpi gopure. 328 DevalaÇkÃpuro ceva gokaïïo daï¬anayako Anto paviÂÂhà pÃkÃraæ bhinditvà gopurampi ca. 329 Tato lokavhayo mÃnÅ kesadhÃtu mahÃbalo A¤¤ehi gatamaggena nÃhaæ yÃmÅti cintiya 330 GhÃtento bahuke vÅre pÃtento ca bahÆ haye Bhinditvà dakkhiïadvÃramanto pÃvisi so muhuæ. --------- ----------- 89. [S.E.] NiyagarÃyaraæ. 90.[E.] Kaægayaraæ paraæ [SL Page 497] [\x 497/] ( 331 Tadà bhayaparÃdhÅnamÃnaso kulasekharo Anissaro nivatthassa vatthassÃpi sakassa so 332 VivaritvÃna pÃcÅnadvÃrà nikkhamma gopurà 91 BhÃgadheyyena kenÃpi mucci hatthà arÃtinaæ. 333 Te sabbe tattha ghÃtetvà damiÊÃnaæ bahÆ bhaÂe GahetvÃna bahÆ asse dhanajÃtaæ bahumpi ca 334 VelukkhepÃni vattentà vaggantà ca ito tato AppoÂhentà hasantà ca vattesuæ vijayussavaæ. 335 Tato laÇkÃpuro ceva jagadvijayanÃyako Sahetarehi vÅrehi rÃjinaæ ajjhupÃgamuæ. 336 Iti katakusalÃnaæ tikkhapa¤¤ÃyutÃnaæ Nayavinayavidunaæ bhÅmatejodhÃnÃnaæ AsithilaviriyÃnaæ yanti bhÃvà samiddhiæ Patidinamiva cando sÃrade 92 sukkapakkhe Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse rÃjÅnÃpura GahaïaniddesonÃma catusattatimo paricchedo. --------- Pa¤casattatimo paricchedo. 1 KulasekharabhupÃlo palÃto so tato bhayà Toï¬amÃnÃbhidhÃnassa giridugge Âhitiæ karÅ. 2 VÅranukkarasenà ca kakkolavhà tathÃ'parà MadhurakkÃrasenà ca rÃjinaæ samupÃgatÃ. 3 Vatvà pavavattiæ taæ sabbaæ kulasekhararÃjino ùrÃdhayiæsu madhuraæ gantuæ laÇkÃpuraæ tadÃ. 4 Tato laÇkÃpuro ceva jagadvijayanÃyako Siriyà mahatiyà yuttà gantvÃna madhuraæ puraæ 5 JÃtagehaæ nijaæ yaæ ve 1 nivÃsaæ viturÃjino VÅrapaï¬ukumÃrassa datvà tattha vasiæsu te. --------- 6 SirivallabhanÃmo ca rÃjà nÃrÃyaïavhayo Parakkamapaï¬unamo vÅrapperayarÃyaro ----------- 91.[E.] Gopure. 92.[E.S.] SÃrado 1.[A.] Nijaæ tumhaæ. [SL Page 498] [\x 498/] ( 7 MaïïayarÃyarasÃmanto tathà seÇkuï¬irÃyaro VÅrapperÃyaro a¤¤o keraÊasÅhamuttaro 8 Iccete ca samÃnetvà datvÃnÃbharaïÃdikaæ CoÊagaÇgaranÃmassa Ãgatassa'ttano vasaæ 9 Parittikku¬iraÂÂhassa purà bhuttassa attanà NÃyakattaæ anu¤¤Ãya Âhapesuæ taæ sake pade. 10 Kalavaï¬iya nìÃlvÃro'vase hessa"nti Ãgato Antà maidhuramÃgamma "dassatuæ me 2 bhayaæ" iti 11 AdassetvÃna pakkÃmi sakÅyaÂÂhÃnameva so. --------Tadà laÇkÃpurotassa raÂÂhaæ gantvÃna gaïhituæ 12 Katvà yuddhaæ palÃpetvà taæ vÅro duratikkamo AlagavÃnagiriæ 3 gaïhi mahÃbalaparakkamo. 13 Kalavaï¬iyanìÃlvÃro sÆradevavhayo paro PaviÂÂho saraïaæ raÂÂhaæ tato yÃcittha nÃyakaæ. 14 LaÇkÃpuropi datvÃna taæ raÂÂhaæ tassa yÃcito kurumbarÃyarassÃ'tha gantvà raÂÂhaæ mahÃyaso 15 KurumbarÃyara¤cÃpi vase katvÃna attano Tathà kÃÇgayara¤ceva Ãnetvà niyame vasaæ 16 VattÃpetuæ vase pacchà vÅro nigaladharÃyaraæ Tato pÃyÃsi ÂhÃnaæ so tirimputturunÃmakaæ. --------- 17 NigaladharÃyaro cÃpi saæ senaæ 4 sannipÃtiya AkalaækanìÃlvÃraæ tathà kaï¬ambarÃyaraæ 5 18 MalayagharÃyara¤ceva ki¤cÃrattarayampi 6 ca Iccete coÊasÃmante balaæ tesa¤ca'nappakaæ 19 TadÅye cÃpi bahuke gahetvÃna turaÇgame ùgammÃ'rabhi saÇgÃmaæ vattetuæ duratikkamaæ. 20 Tato sapattasenaæ taæ sahayaæ sapadÃtikaæ 7 TirupputtirumÃrabbha yÃva ponamarÃvatiæ ----------- 2. [A.] Maæ 3.[A.] AlagvÃnagiriæ 4. [E.] Sasenaæ. 5.[E.] Ka¤cambarÃyaraæ. 6.[E.] Rattayarampi. 7.[A.] SasahÃyapadÃtikaæ. [SL Page 499] [\x 499/] ( 21 Etthantare mahÃmagge gÃvutattitayÃyataæ Ekamaæsakhalaæ katvà bhinnditvà taæ mahÃbalaæ 22 Senà ca sÅhaÊÃdhÅnà patvà ponamarÃvatiæ Tebhumaka¤ca pÃsÃdaæ jhÃpetvà tattha kÃritaæ 23 Itare ca bahÆ gehe samiddhe vÅhikoÂÂhake JhÃpetvà raÂÂhavÃsÅnaæ vinodetuæ bhayaæ tato 24 VÅro bheri¤carÃpetvà janataæ raÂÂhavÃsikaæ Attano vasamÃnetvà Ãga¤chi madhuraæ puna. --------- 25 Tadà pesesi bhÆpÃlo sÃsanaæ daÊhasÃsano VÅrapaï¬ÆkumÃrassa vidhÃtuæ molimaÇgalaæ 26 Tato taæ sÃsanaæ sutvà rÃjino duratikkamaæ. Abhisekavidhiæ sajajju ka retuæ so samÃrahi. 27 MÃÊavacakkavatti¤ca tathà mÃÊavarÃyaraæ ThalayÆrunìÃlalvÃramiccete 8 lambakaïïake 28 Lambakaïïadhuraæ kÃtuæ niyojetvÃna te tato Rajje bheriæ carÃpetvà duratikkamasÃsano 29 Sabbeva sannipÃtetvà nijasenÃpurakkhate SÃmante paï¬urajjamhi nÃnÃbharaïabhusite 30 Uttarasmiæ disÃbhÃge pubbabhÆpÃlavandirà DevÃlaye purà pattajayabherÅhi sobhite 31 Abhisekaæ kumÃrassa kÃretvà naæ yathÃvidhiæ Puraæ padkhiïaæ tena 9 kÃrÃpesi mahÃyaso. --------32 Giriduggaæ palÃto'tha toï¬amÃnassa bhÆpati; Toï¬amÃnaæ vase katvà attano kulasekharo 33 Gahetvà tassa senaÇgaæ sakÅyaæ balameva ca AnujÅviæ samiddhavhaæ gahetvà bhÅmavikkamaæ 34 Tamhà pabbataduggamhà nikkhamitvÃna Ãgato Pavisitvà mahÃduggaæ tato maÇgalamavhayaæ 35 SÅhaÊÃnaæ payÃtehi vasaæ maïïayarÃyaro SeÇikuï¬irÃyaro ceti katvà tehi mahÃraïaæ ----------- 8.[E.] AthalayÆru 9.[E.] Teva [SL Page 500] [\x 500/] ( 36 PaharitvÃna taæ duggaæ nisÅdittha tahiæ'va so. --------- Atha laÇkÃpuro ¤atvà taæ pavattiæ yathÃvato 37 PalapetvÃna tamhà ca ÂhÃnà verimahÅpatiæ PabbatÃra¤¤aduggehi yuttaæ raÂÂhaæ visodhiya 38 ùgantabbanti cintetvavà nikkhamma madhurà purà Duggaæ katvà nisÅdittha maÇgalakoÂÂasantike 10 39 Duggamhi vellinÃbamhi balena mahatà saha hitehi toï¬amÃnassa chÃyÃbhÃtuhi tÅhi pi 40 KallakkanÃma veÊÃro munayadharÃyaro tathà KÃliÇgarayaro veti katve'tehi maharaïaæ 41 Taæ duggaæ paharitvÃna mÃretvà damiÊe bahÆ Pacchà sÅvaliputturuæ paharitvà mahÃyaso 11 42 NisÅdi ca 12 tadà verÅ bhÆpÃlo kulasekharo Balaæ tiriïavelimhi nisinnaæ sannipÃtiya TenkoÇguva¬akoÇgumhi gahetvÃna balaæ tathà 44 ùïÃpetvà mahÃseno senaæ taæ sakalaæ tadà SÃntanerÅti vikhyÃte dugge ÂhÃtuæ niyojayÅ. 45 Tadà laÇkÃpuro ceva jajagadvijayananÃyako Tanduggaæ gaïhituæ sajju paÂipajjiæsu a¤jasaæ. --------- 46 Tadà maggoparodhatthaæ verÅnaæ kulasekharo ChindÃpesi mahÃvÃpimupÃyakusalo sayaæ. 47 Taæ pavattiæ viditvÃna vÅro laÇkÃpuro tadà Gacchaæ tena mahÃyuddhaæ vidhÃtuæ saha verihi 48 AyuttamantarÃmage dassanaæ chinnavÃpiyà Iti taæ taækhaïe yeva bandhapetvà mahÃbalo 49 GantvÃna taæ mahÃduggaæ mahÃbalaparakkamo VidhÃya samaraæ ghoraæ paharitvà khaïe tahiæ 50 KallakkanÃmaæ 13 veÊÃrama¤¤e ca damiÊe bahÆ MÃretvÃna gahetvà ca damiÊe bahuke bhaye ----------- 10. [E.] Maægala 11.[S.E.] MahÃyasÃ. 12.[E.S.] NisÅdiæsu 13.[E.] NÃmaæ [SL Page 501] [\x 501/] ( 51 Tato tirimalakkavhaæ 14 tathà kattalanÃmakaæ PaviÂÂhà toï¬amÃnassa gÃmÃnaæ dvitayaæ muhuæ 52 GÃmaæ tirimalakkavhaæ jhapetvà nÃmasesakaæ Katvà "parakkamo paï¬urÃja ettha hato" iti. 53 Nikkhamitvà tato gantvà gÃmaæ coÊakulantakaæ NisÅdittha tahiæ yeva vaka¤ci kÃlaæ mahÃyaso. --------- 54 KulasekhararÃjÃtha sakÅye mÃtule dÆve Tesaæ dvinnaæ bala¤cÃpi bahuke ca haye tathà 55 AkalaækanìÃlvÃro tathà pallavarÃyaro MaÊayapparÃyaro ceva tathà kaï¬ambarÃyaro 56 Ki¤cÃrattayaro 15 veti mahÃbalaparakkamo Iccete coÊasÃmante tesaæ sena¤ca'nappakaæ 57 Kalavaï¬inìÃlvÃraæ tadÅyaæ balavema ca Puækoï¬anìÃlvÃra¤ca nijasenÃpurakkhataæ 58 GahetvÃ'nÃgato ÂhÃnaæ palaÇkoÂÂavhayaæ sayaæ So paï¬unÃï¬ukoÂÂÃne Æriyerivhaye tathà 59 hÃne 16 taæ mahatiæ snaiaæ niyojesi mahÃbalo Tasmiæ vÃre sapattÃnaæ jÃyaya katanicchayo. 60 Atha laækÃpuro ceva jagadvijayanÃyako YuddhÃya nikkhamitvÃna gÃmà coÊakulantakà 61 SanniviÂÂhamahÃduggadvitaye verivÃhiniæ VidhÃya samarÃrambhavimukhaæ samaraÇgaïe 62 ôriyerivhaye gÃme kÃretvà uddhavÃpiyaæ MahÃduggaæ nisÅdiæsu; rattibhÃge tadà tahiæ 63 TanniviÂÂhà tadà duggadvitaye verivÃhinÅ Bhinnà tattha gatà yattha kulasekharabhupati. --------- 64 Tadà laækÃpuro ceva jagadvijayanÃyako PallaÇkoÂÂavhayaæ gantvà ÂhÃnÃÂhÃnavicakkhaïà ----------- 14.[A.] Sirimalakkavbhaæ. 15. [E.] KiccÃrattarÃyaro 16.[A.] hÃtuæ. [SL Page 502] [\x 502/] ( 65 KatvÃna samaraæ ghoraæ vÅrà verimahÅbhunà MÃrettvÃna bahÆ yodhe gahetvÃna bahÆ bhaye 66 KulasekharabhÆpÃlaæ palÃpetvÃna kaÇkhaïe GahetvÃna palaÇkoÂÂaæ nikkhamitvà tato pi ca 67 TuvarÃdhipaveÊÃranÃmassekassa santikaæ Gantvà gahetvà teneva vadinne asse ca hatthino 68 KulasekharabhÆpÃlo madhuraæ Ãgato iti Nisamma taæ tato ÂhÃnà nibbÃsetuæ tato pi ca 69 AdharaÂÂerimÃgamma 17 tahiæ nigalarÃyaraæ Vase katvÃna dÃpesuæ 18 pasÃdaæ tassa'nappakaæ. 70 Nikkhantesu tato tamhà ÂhÃnà tesu mahÅpati CoÊadesaæ bhayappatto pÃvekkhi kulasekharo --------- 71 Tato laækÃpuro'maccaæ jagadvijayanÃmakaæ PÃttanallÆrunÃmamhi ÂhÃne ÂhÃtuæ niyejiya 72 TirikkÃnupperamagà sayaæ balapurakkhato KulasekhararÃjÃpi nÃnÃyacanakammunà 73 PasÃdetvà coÊarÃjaæ niyogà tassa rÃjino PallavarÃyaravhassa senamasse bahÆ'pi ca 74 InandapadanÃma¤ca toï¬amÃnamathÃparaæ RÃjarÃjakaÊappavhaæ pattÃrÃyarameva 19 ca 75 KaÇgakoï¬akaÊappavhaæ rÃyara¤ca tathÃparaæ NakÃranibiÊupÃdirÃyara¤ca tathÃparaæ 76 NiccavinodamÃnavarÃyaraæ vÅrameva ca NarasÅhapadmara¤ceva sekÅrapadmarÃyaraæ 77 RÃjindabrahmamahÃrÃja¤cÃpi 20 mÃdhavarÃyaraæ NigaladharÃyara¤¤eva coÊakonÃrameva ca 78 ChandabrahmamaharÃjaæ 21 coÊanÅrikkarÃyaraæ 22 UcacaÇikuÂÂamhi iccete gahetvà balanÃyake 79 Gahetvà niyarÃya¤ca kappi¤cimpekulampi ca MÃdhavarÃyara¤ceva kaï¬uveÂÂimathÃparaæ ----------- 17.[D.S.] Adharaddheri. 18. [E.S.D.] DatvÃna 19. TathÃrÃyarameva ca. 20. [A.] RÃjinÃbrahmahÃrÃjaæ, 21. [E.D.] JanÃbrahma. 22. [E.S.] CoÊatirikka. [SL Page 503] [\x 503/] ( 80 Tatheva koÇgamaÇgalanìÃlvÃramathÃparaæ AkalaækanìÃlvÃraæ tathà kaï¬ambarÃyaraæ 81 KÅÊamaÇgalanìÃlvÃra¤ceva tathÃparaæ VisÃlamuttarÃyara¤ca asse sesa manappake 82 Pesesi toï¬ipÃsaæ so nisÃmetvÃna taæ vidhiæ LaækÃpuro vidhÃtuæ te nÃmasese vicintiya 83 MadhurÃyaæ niyojetvà jagadvajayanÃyakaæ Nikkhamitvà tirikkÃnapperà vÅro sayaæ tato 84 madhurantakapuraæ 23 kÅÊenilayavhamupÃgami. Tadà coÊamahÃsenà samÃrabhi mahÃraïaæ 85 CatugÃvutamattaæ taæ maggaæ katvà chavÃkulaæ. Samuddapatite vÃpi mÃretvÃna bahÆ bhaÂe 86 SapattarattasÃrattaæ karitvà sÃgare jalaæ GahetvÃna bahÆ asse damiÊe ca bahÆ tathà 87 RÃjindabrahmamahÃrÃjaæ nandipadmarameva ca NarasÅhapadmara¤ceva coÊakonÃrameva vaca 88 JÅvagÃhaæ gahetvÃna punadeva mahÃbalo Va¬amaïamekkuï¬iæ ceva maïamekkuï¬imeva ca 89 Tathà ma¤cakku¬i¤ceva jhÃpetvà bhumisesakaæ SattagÃvumatamatta¤ca jhÃpetvà coÊadesato 90 Te coÊe iti sÃdhetvà paccÃvutto tato pi ca NigaladharÃyarÃdhÅnaæ gÃmaæ velaÇiku¬ivhayaæ 91 Pavisitvà tamÃgantuæ pahiïittha ca 24 sÃsanaæ. --------- KulasekhararÃjassa vase hutvÃna so tadà 92 KulasekharabhÆpÃlaæ silÃmegharameva ca Akalaækana¬ÃlvÃraæ tathà kaï¬ambarÃyaraæ 93 MalayapparÃyara¤ceva visÃlamuttarÃyaraæ Kalavaï¬inìÃlvÃraæ balaæ tiriïaveliyaæ 94 Puækoï¬anìÃlvÃraæ ca gahetvÃna mahÃbalo SamÃga¤chÅ mahÃyuddhaæ kattuæ ponamarÃvatiæ. ----------- 23.[D.] Madhurattakapura 24.[E.S.D.] PahiïitvÃna [SL Page 504] [\x 504/] ( 95 LaækÃpuro nisÃmetvà vuttantaæ taæ mahÃbalo VelaÇiku¬imhà nikkhamma vijetuæ sattubhupatiæ 96 Mukhehi pa¤cahÃ'gamma pavattitamahÃhavaæ Sattusenaæ khaïe tamhi bhinditvà bhÅmavikkamo 97 SahassasaÇkhe damiÊe mÃretvà bahuke haye GahetvÃna palÃpesi kulalasekharabhupatiæ. --------- 98 NigaladhÃrÃyaro pacchà bhÅto pesesi sÃsanaæ "MadÅyaæ dhanajÃta¤ca asse ceva bahÆ mama 99 Gahetvà mama doso'yaæ khamitabbo tayà pana; Na avassena vidhÃtabbaæ mama vinÃsanaæ" iti 25 100 LaÇkÃpuro'tha sutvà taæ pesesi paÂisÃsanaæ "Avassena vidhÃtabbaæ vadiyaæ sÃsanaæ tvayÃ; 101 Dhanena'ssena và tuyhaæ attho mama na vijjate; AbhÅto sayamÃgamma karotu iti dassanaæ" 102 Taæ sutvà so samÃga¤chi daÂÂhuæ laÇkÃpuraæ tadà Taæ disvà tassa datvÃna pasÃdaæ raÂÂhameva ca 103 Tato nikkhamma niyamaæ Ãgantvà so mahÃyaso AkaïÂakaæ karitvÃna raÂÂhaæ taæ sabbameva ca 104 ParakkamamahÅpÃlanÃmaÇkitakahÃpaïaæ VohÃresu niyojetvà raÂÂhe sabbattha tattha so 105 VÅrapaï¬ukumÃrassa raÂÂhaæ taæ paÂipÃdiya Gahite coÊadesamhà paï¬uraÂÂhà ca'nappake 106 Asse manusse hatthi ca sÅghaæ pesesi sÅhaÊaæ. Tadà parakkamabhujo rÃjà rÃjindakesarÅ 107 Paï¬uraÂÂhajayasseva sÆcakaæ gÃmamuttamaæ Paï¬uvijayakaæ katvà samiddhaæ sabbakÃlikaæ BrÃhmaïÃnamadà dÃnaæ sadà dÃnarato tadÃ. ----------- 25. Ime dve pÃdà [A.] Potthake nadissanti. [SL Page 505] [\x 505/] ( 109 Iti jagati vicittÃnantavikkantisÃro 26 Dhadharaïipatikulaggo so parakkantabÃhu NikhilaguïanivÃso cÃrukandapparÆpo 27 Vahati dharaïimeko so ciraæ sÃgarantaæ ItisujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse paï¬uraÂÂha Vijayo nÃma pa¤casattatimo paricchedo. --------- Chasattatimo paricchedo 1 Evaæ laÇkissaro laÇkÃtalaæ katvà nirÃkulaæ Parakkamabhujo pattÃbhiseko nayakovido 2 PadhÃnaphalabhÃvena patthitaæ rajjasÃdhane SatthusÃsanasaævuddhiæ kattukÃmo katÃdaro 3 SaÇghagÃmesu saÇghassa puttadÃrÃdiposanaæ Eva sÅlaæ;1 tato a¤¤aæ nevatthi sÅlamiccapi. 4 hapetvà ekakammÃdiæ susÅle keci bhikkhavo Dassanampa¤¤ama¤¤assa nÃkaÇkhante ca pekkhiya 5 ùdo sÃsanasuddhiæ ca nikÃyattayabhikkhÆnaæ KÃretukÃmo sÃmaggiæ jinasÃsanavuddhiyà 6 Moggaliputtatissaæ'va dhammÃsoko narissaro MahÃtheraæ dhuraæ kavo mahÃkassapasavhayaæ 7 VisÃradaæ tepiÂakaæ vinaya¤¤uæ visesato Theravaæsekapajjotaæ sÃmaggiæ 2 ciradikkhitaæ, 8 AnurÃdhapure g¤ÃïapÃlatheraæ sasissakaæ RaÂÂhe ca saphare 3 bhikkhÆ puÊatthipuramÃnayÅ. 9 SamoggallÃnathera¤ca theraæ nÃgindapalliyaæ YuvarÃjassa raÂÂhasmiæ a¤¤e sabbe ca bhikkhavo, 10 Nandattheravaraæ selantarÃyatanavÃsinaæ Rohaïe pamukhaæ kavo nikÃyattayavÃsino. 11 MahÃvihÃravÃsÅnaæ bhikkhÆnaæ dharaïÅpati Atha ajjhesanaæ a¤¤ama¤¤asÃmaggiyà akà ----------- 26. Ayaæ pÃdo [E.] Potthake natthi. 27.[A.] AnayanayavicittÃpeta CittappacÃro 1. [E.] Evaæ sÅlaæ. 2.[S.] SÃmaggi. 3.[E.]Sapare [SL Page 506] [\x 506/] ( 12 AlajjussannatÃyÃpi cirakÃlavibhinnato Bahavo nÃ'dhivÃsesuæ tadà bhikkhu samaggataæ. 13 Gantuæ videsamÃraddhà keci; vibbhamituæ pare; Icchumeke nisajjampi na vinicchayamaï¬ale. 14 Tato mahÃdhikaraïaæ paÂÂhapesuæ sudussamaæ; Tado'paÂÂhÃsi sÃmaggi sinerukkhipanaæ viya. 15 AssÃsetvÃ'tha te bhikkhu kicchena sampaÂicchayÅ. Amamo so thirÃramho dhammiko dharaïÅpati 16 JÃte jÃte'dhadhikaraïe samathaæ nayituæ tato MahÃkassapajeÂÂhehi vinicchÃpesi bhikkhuhi. 17 Sayaæ sannihito hutvà vinicchayapaÂicchane 4 SahÃcariyasÅhehi piÂakattayadhÃrihi 18 YathÃdhammaæ satekicche patiÂÂhÃpiya suddhiyaæ MahÃvihÃrike sabbe samagge'kÃsi bhikkhavo. 19 UppabbajjÃpesi dussÅle "lÃbhÃpekkhÃya sÃsanaæ Mà nÃsentu"ti datvÃna mahÃÂhÃnantarÃni so. 20 Evaæ mahÃvihÃraæ'ca mahussÃhena sodhiya PaÂÂhÃya'bhayarÃjassa kÃlato vaggataæ gate 21 AbhayagirivÃsÅ ca bhikkhÆ jetavanÃnuge MahÃsenanarindassa bhinne paÂÂhÃya kÃlato 22 Abuddhavacanaæ yeva vetullapiÂakÃdikaæ DÅpente buddhavÃvÃti paÂipattiparammukhe 23 MahÃvihÃravÃsÅhi samaggayitumÃrabhÅ AseguïasÃlÅhi kÃcasme 5 ratanehi' ca. 24 SÅlÃdisÃrasu¤¤Ã te mahÃsaÇghassa tejasà RÃjino ca tadà buddhasÃsane nÃjjhaguæ ratiæ. 25 TathÃpi dhammiko rÃjà vicÃrento saya¤¤uhi upasampannamekamapi pakatattamalattha no. 26 KÃresi sÃmaïerattaæ bahunnaæ yatinaæ tadÃ. DussÅle vibbhamà petvà mahÃÂhÃnantare adÃ. 27 Evaæ suddhi¤ca sÃmaggiæ sampÃdetvÃ'cirena ca MahussÃhena so saÇghaæ buddhakÃle'va vattayi ----------- 4.[E.] PaÂicchado. 5. [E.] KÃcambhe. [SL Page 507] [\x 507/] ( 28 Anuvassaæ mahÃsaÇghaæ netvà gaÇgÃtaÂaæ tahiæ Uyyanambhi vasÃpetvà sahamacco upaÂÂhahaæ 29 GaÇgÃmajjhamhi nÃvÃyo ÂhapÃpetvà suniccalaæ Maï¬apaæ tattha karetvà suvibhattaæ manoramaæ 30 Mahagghe cÅvare nekaparikkhÃre ca dÃpiya Upasampadakammaæ so kÃrÃpesi mahÃmati. --------- 31 Evaæ pacurabhutÃnamanekasatabhikkhÆnaæ MahÃvihÃre kÃretukÃmo vÃsÃrahe sukhaæ 32 MahÃvihÃraæ kÃresi rÃjà jetavanavhayaæ, So jetavanasampattiæ paccakkhaæ dassayaæ viya. 33 AÂÂhÃyatanavÃsÅnaæ 6 therÃnaæ thirasÅlinaæ Mahagghe aÂÂhapÃsÃde kÃrÃpesi tibhumake. 34 ThirasÅlassa therassa sÃriputtavhayassa'pi Gammiyatthalagabbhehi mahÃpÃsÃdamujjalaæ. 35 Sante sappaÂimatte 7 pi vicitte paÂimÃhi ca TibhumipaÂimÃgehe nava appaÂisammate, 8 36 PariveïÃnamatthÃya pa¤casattatiyà tahiæ Tattake dÅghapÃsÃde rammarÆpe dvibhÆmake, 37 Sata¤ca cullapÃsÃde aÂÂhasattatimeva ca, Gopu ca catuttiæsa, duve ca potthakÃlaye, 38 KÆÂÃgÃre guhÃyo ca sÃlà gabbhaghare bahÆ, MÃlÃkammalatÃkamme devabrahmÃdirÆpake 39 Dassetvà iÂÂhakasudhÃmayamakkhirasÃyanaæ TivaÇkapaÂimatthÃya tivaÇkagharameva ca, 40 SÅha-kinnara-haæsÃdirÆpapantÅhi bhÃsuraæ NÃnÃjÃlakavÃÂehi bahuhi vedikÃhi ca 41 RuciratthamhasopÃïabhityÃdisamalaÇkataæ DÃÂhÃdhÃtugharaæ vaÂÂaæ subhaæ sabbasilÃmayaæ 42 DhammasÃlà tayo, ekaæ cetiyaæ dÅghavaÇkame AÂÂha, bhojanasÃlaæ ca ekamÃyatavitthataæ, ----------- 6. TatthayatanavÃsÅnaæ (sabb[X]g¤a[X]su) 7.[E.] SappaÂiyatte. [A.] Sattatimatte. 8. [A.] NagevÃppisammate [SL Page 508] [\x 508/] ( 43 Pa¤casÅti aggisÃlà iÂÂhakacchÃditÃpi ca, KÃresi vaccakuÂiyo sata¤cevÃ'ÂÂhasattati. 44 Sodhetvà bhikkhunaæ antomalaæ sÃsanasuddhiyà Malaæ bahipi sodhetuæ mahÃghammai nÃhÃyituæ 45 VaÂÂanahÃnakoÂÂha¤ca guhÃnahÃnakoÂÂhakaæ PadumanagÃnakoÂÂha¤ca 9 bhaddanahÃnakoÂÂhakaæ 46 IccÃdithambhasopëavedikÃdihalaÇikate NahÃnakoÂÂhake ca'ÂÃÂha kÃrÃpesi silÃmaye. BandhÃpesi mahÃrÃjà pÃkÃre bahuke tahiæ. 47 Evaæ jetavane sabbe visaæ pa¤casataæ gharÃ. Datvà nekaparikkhÃraæ tahiæ saÇghamavÃsayÅ. --------- 48 ùÊÃhaïapariveïaæ tahiæ kÃresi khattÅyo NÃtidÆrÃdisabbaÇgasampannaæ sÃdhusammataæ. 49 Tattha therassa pÃsÃdaæ surammaæ hammiyatthalaæ NÃnÃgabbhavaraæ kÆÂÃgÃrasobhiæ tibhumakaæ, 50 TÃÊÅsa dÅghapÃsÃde, vaccakuÂÅ ca tattakà AÂÂhÃpi cÆÊapÃsÃde, cha ceva dvÃrakoÂÂhake, 51 AggisÃlà catuttiæsa, pÃkÃre dve mahattare, Subhaddacetiyaæ, rÆpavatÅcetiya meva ca, 52 MÃlÃkammalatÃkammadevabrahmÃdirÆpinÅ KÆÂÃgÃraguhÃgabbhasÃlÃgehehi sobhite 53 Anvatthaæ yantha nÃmampi taæ laÇikÃtilakaæ iti Ta¤ceva paÂimÃgehaæ pa¤cabhumiæ manoharaæ 54 Tasmiæ kÃresi paÂimaæ Âhitaæ nettarasÃyanaæ SajÅvabuddhÃyÃmaæ'va laækÃtilakasa¤¤itaæ. --------- 55 KÆÂÃgÃrehi nekehi gabbhasÃlÃgharehi ca Tathà pa¤jaragehehi yuttaæ dvÃdasabhumikaæ 56 Uposathagharaæ baddhasÅmÃpÃsÃdasa¤¤itaæ BandhÃpetuæ tahiæ sÅmaæ sabbÃlaÇikÃrabhusito ----------- 9.[E.] KoÂÂhakaæ [SL Page 509] [\x 509/] ( 57 SahÃmacco sahorodho mahÃseno savÃhano DevarÃjavilÃsena taæ vihÃramupecca so MahÃkassapajeÂÂhena mahÃsaÇghena vedito, 58 MaÇgalatthutigÅtehi turiyaddhanitehi ca SÃdhukÃraninÃdena pÆrayanto catuddisaæ, 59 SuvaïïÃdimaye kumbhe samugge ca dhaje bahÆ Chatte ca dhÃrayantehi janehi parivÃrito 60 MahÃchaïamhi vattante maÇgaladvipayojitaæ HemanaÇgalamÃdÃya kasanto bhumipo agÃ. 61 SaÇgho'pettha purà baddhasÅmÃsaÇikÃnivattiyà NekÃÂÂhÃne Âhito Ãdo katvà sÅmÃsamÆhatiæ 62 Ra¤¤o sÅtÃnusÃrena nimitte parikittiya 10 SabbasampattiyuttÃya kammavÃcÃya sÃdhukaæ 63 Tisso ca baddhasÅmÃyo mahÃsÅma¤ca bandhi so. hità nimittapÃsÃïà pÃcÅnÃdidisaÂÂhake:- 64 LaÇikÃtilakagehasmà pa¤cahatthÃya yaÂÂhiyà CatutÃÊÅsa, ekÆnapa¤¤Ãsa, aÂÂhatiæsati, 65 Chattiæsa, pa¤catiæsÃpi, sattapa¤a¤¤Ãsameva ca, Pa¤cacattÃÊÅsa ceva, chasaÂÂhi yaÂÂhiyo kamÃ; 66 hito nimittapÃsÃïo disÃbhÃgamhi dakkhiïe GopÃlapabbatamhÃpi aÂÂhapa¤¤ÃsayaÂÂhiko; 67 Uttarassaæ disÃyampi yà nimittasilà Âhità Sà vijjÃdharaleïasmà pa¤a¤¤ÃsayaÂÂhikà ahÆ. PÃsÃïà te mahÃsÅmÃnimittattamupÃgamuæ. 68 BaddhasÅmakapÃsÃde pa¤caterasayaÂÃÂhisu DÅghato puthulattÃpi baddhasÅmà ajÃyatha. 69 MÃÊake baddhasÅmavhe païïarasasu yaÂÂhisu DÅghato puthulenÃpi sÅmà baddhà chayaÂÂhisu 70 Tathà therassa pÃsÃde khaï¬asÅmÃpi 11 dÅpitÃ. 12 AÂÂhÃrasasu hatthesu vÅsahatthe visÃlato. Taæ vihÃraæ pa'dà saddhiæ parikkhÃrehi bhikkhunaæ. --------- ----------- 10.[E.] Parikittayi. 11.[E.A.] BaddhasÅmÃ. 12.[A.E.D.] Dighato [SL Page 510] [\x 510/] ( 71 Tatheva pacchimÃrÃmaæ kÃrÃpesi narissaro, Tattha bÃvÅsamattesu pariveïesu tattakà 72 DvibhumidÅghapÃsÃdÃ, aggisÃlÃpi vÅsati, CullapÃsÃdakà ekacattÃÊÅsa dvibhumikà 73 Tathà vaccakuÂÅ pa¤catiæsa, dve dve ca vaÇkamà Ekikà dhammasÃlà ca dasa ca dvÃrakoÂÂhakà VihÃraæ saparikkhÃraæ pÃdÃsi nampi bhikkhunaæ. --------- 74 Tatheva uttarÃrÃmaæ kÃrÃpesi narÃdhipo MahÃthÆpasamÃsanne bhedÃpetvà giriæ tahiæ 75 SabbakammÃni dassetvà vijjÃdharagahampi ca NisinnapaÂimÃleïaæ nipannapaÂimÃguhaæ Iccevaæ tÅïi leïÃni kÃresi dakkhakÃruhi 76 Paï¬urajjaæ gahetvÃna tato Ãka¬¬hitehi'pi KÃritattà damiÊehi damiÊatthÆpasa¤a¤¤itaæ 77 TisatÃdhikasahassaratanaæ 13 parinÃhato Mahantaæ sabbathÆpÃnaæ kelÃsaæ dutiyaæ viya. 78 Vinà khÅïÃsaviddhi¤ca deviddhi¤ca mahÅpati RÃjiddhiyà mahatiyà mahÃthÆpamakÃrayi. --------- 79 Tathe'sipattaæ sÃkhÃnagare yatinandanaæ RÃjavesibhuÇgavhe so vihÃramakÃrayÅ. 80 Tattheko dhÃtugabbho ca tibhumipaÂimÃlayo 14 Tayo mahagghapaÂimà cittakammavijità 81 PasÃdÃvahakammanto pÃsÃdo ca dvibhumiko Duve ca dÅghapÃsÃdà cattÃro dvÃrakoÂÂhakà 82 AÂÂhÃpi cullapÃsÃdà dhammasÃlà ca vaÇkamo Tathà aÂÂhaggisÃlÃyo cha maccakuÂiyopi ca 83 NahÃnakoÂÂhako eeko rammo sabbasilÃmayo Eko ca sÅmÃpÃkÃro uyyÃnaæ saÇghasantakaæ. --------- 84 Tathà sÅhapure sÃkhÃnagera sÅhavikkamo KusinÃrÃvihÃrampi kÃresi jagatÅpati ----------- 13.[E.] Ratana 14.[E.] MÃlayà [SL Page 511] [\x 511/] ( 85 Tahimpi dhÃtugabbho ca tibhumipaÂimÃlayà Tayo, cha dÅghapÃsÃdà dhammasÃlà ca vaÇkamo 86 SoÊasa cullapÃsÃdà tayo ca dvÃrakoÂÂhakà EkÃdasa vaccakuÂÅ aggisÃlà chaÊeva ca --------- 87 Parakkamabhujo sÃkhÃnagare vijitavhaye RÃjà veÊuvanaæ nÃma vihÃrampi kÃrayÅ 88 Tasmiæ manu¤¤apaÂimà cittakammasamujjalaja TibhumipaÂimÃgehà tayo thÆpo ca vaÇkamo 89 DvÅbhumiko ca pÃsÃdo cattaro dvÃrakoÂÂhakà CattÃro dÅghapÃsÃdà cÆllapÃsÃdaka'ÂÂha ca 90 Ekà bhojanasÃlalà ca dhammasÃlà tathekikà SattÃpi aggisÃlÃyo vaccakuÂi ca dvÃdasa 91 GÃvute gÃvute cÃrupaÂimÃmandirehi ca DvÃrakoÂÂhakapÃkÃradhammasÃlÃhi saæyute So gÃvutavihÃre ca kÃresi manujÃdhipo 92 VivekakÃminaæ sabbadhutaÇgadharabhikkhÆnaæ SukhavÃsÃya kÃsi vihÃraæ kapilavhayaæ 93 Tahiæ dvibhÆmipÃsÃdo mahaggho dÅghavaÇkamo 15 CattÃro dÅghapÃsÃdà caturo ca dvibhumikà 94 NÃnÃvicittakammanto kÆÂÃgÃrÃdisobhito KÃrito kapilesissa gi¤jakÃvasatho pi 16 ca 95 CattÃro cullapÃsÃdà tayo vaccakuÂÅ iti VihÃre saparikkhÃre ete'pi bhikkhunaæ adà --------- 96 AnurÃdhapurasmi¤ca purà damiÊanÃsite VihÃre nekarÃjÆhi dukkarattà akÃrite 97 KÃretumekasacivaæ pesetvÃna samÃpiya Visaæhatthasatubbedhaæ thÆpaæ ratanavÃlukaæ, 98 TÃÊÅsahatthasatiko thÆpo'bhayagirivhayo, Tathà jetavanatthÆpo sÃÂÂhihatthasatuggato, 99 MaricavaÂÂimahÃthÆpo asÅtiratanuggato, Iti thÆpattayaæ etaæ purà damiÊanÃsitaæ 17 ----------- 15. [A.] DÅghavaÇgamo 16.[A.] GijjhakÃvasatho 17.[A. -]PhÃlitaæ. [SL Page 512] [\x 512/] ( 100 MahÃrukkhehi sa¤channaæ acchadÅpinisevitaæ IÂÂhikÃpaæsupu¤jehi duggajaÇgalabhumikaæ 101 Vanaæ chindÃpayitvÃna bandhÃpetvÃna sÃdhukaæ SudhÃkamma¤ca kÃretvà sodhesi cetiyaÇgaïaæ 102 Ekekapassato hatthasataæ hatthasaturukaæ Uccato tattakaæ lohapÃsÃdaæ coÊanÃsitaæ 103 Sahassaæ chasataæ ceva silÃtthamhe nidhÃpiya Anekasatagabbhehi kÆÂÃgÃravarehi ca 104 SÅhapa¤jarapantÅhi bhÆsitaæ nekabhumikaæ vimhayÃvahakammantaæ kÃrÃpesi narissaro 105 SaÂÂhimahantapÃsÃdaæ sepaïïipupphanÃmakaæ Mahindasenasa¤¤ca naÂÂhaæ pÃsÃdameva ca 106 KÃresi sÅmÃpÃkÃre pariveïe va'nappake. DÃnasÃla¤ca kÃretvà dÃnavaÂÂaæ pavattayÅ. 107 PurÃïapariveïesu thÆpÃrÃmÃdikesu'pi KÃrÃpesi khaï¬aphulla-paÂisaÇkharaïampi ca. 108 So cetiyagirismimpi catusaÂÂhimakÃrayÅ ThÆpe, purÃïÃvÃsesu khaï¬aphullala¤ca saÇkharÅ. 109 Evaæ visuddhamatayo vibhave mahante hatvÃna pu¤¤akaraïekarasÃ'ti ¤atvà Ko nÃma pu¤¤akiriyÃsu pamÃdameti Vi¤¤Æ jano jagati sabbasukhÃvahÃsu. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse VihÃrakÃrÃpanaæ nÃma chasattatimo paricchedo. --------- Sattasattatimo paricchedo 1 SabbÆpakaraïe rÃjà nÃgarÃnamadullabhe KÃretukÃmo kÃresi uyyÃnÃni tahiæ tahiæ. 2 PhalapupphadharÃneka - satabhuruhabhusitaæ NandanavhayamuyyÃnaæ kÃresi jananandano. 3 NÃlikerambapanasapÆgatÃladdumÃdayo EkekajÃtito lakkhalakkhamattepi ropiya [SL Page 513] [\x 513/] ( 4 AnvatthanÃmadeyyattà lakkhuyyÃnanti sammataæ MahuyyÃnaæ bahuyyÃmo rÃjà kÃresi saÇghikaæ. 5 GhammakÃlamhi bhikkhÆnaæ nahÃnatthÃya tatthapi GuhÃsilÃpokkharaïi, dve kÃresi manoramÃ. 6 Niccaæ divÃvihÃrena sambhÃvaniyamattanà Jalantaæ siriyà tampi dÅpuyyÃnaæ disampati, 7 MahÃmeghavanuyyÃnaæ, tathà cittalatÃvanaæ, UyyÃnaæ missakavhaæ ca, rÃjanÃrÃyaïavhayaæ, 8 LaÇkÃtilakanÃma¤ca, tilokanandanavhayaæ, VÃnarÃkaranÃma¤ca, nayanussavasa¤¤akaæ, 9 ManoharÃbhidhÃna¤ca, nimmitapuranÃmakaæ, JaÇghÃvihÃrasama¤¤ca, 1 puïïavaddhananÃmakaæ, 10 SaæsÃraphalanÃma¤ca, tathà phÃrusakavhayaæ, SÃlipotasama¤¤ca, somanÃthavhayampi ca, 11 hÃnakoÇkaïanÃma¤ca, 2 uttarakurusa¤¤akaæ, BharukacchÃbhidhÃna¤ca, pulaccerarisama¤¤akaæ, 12 KÅÊÃkarÃbhidhÃna¤¤ca, paï¬avÃvananÃmakaæ, RÃmissaravhayaæ, sÃmÅsantosuyyÃnameva ca, 13 So rÃjà rÃjaraÂÂhasmiæ gÃmesu nigamesu ca Anekesu nave thupe kÃrese'kunakaæ sataæ. 14 TesattatipamÃïesu dhÃtugabbhesu bhupati SaÇkhÃretvà khaï¬aphullaæ sudhÃkammamakÃrayÅ. 15 PaÂisaÇkhari chasahassaæ sata¤ca paÂimÃghare. Jiïïe nave ca kÃresi, tisataæ paÂimÃghare. 16 TesattatipamÃïesu dhÃtugabbhesu bhupati SaÇkhÃretvà khaï¬aphullaæ sudhÃkammamakÃrayÅ. 17 CatuddisikasaÇghassa gamanÃgamanÃdisu NivesanÃni vÃsatthaæ dvisataæ tiæsa kÃrayÅ. 18 DhammasÃlà chapa¤¤Ãsa kÃresi, nava vaÇkame Sata¤ca catutÃÊÅsÃdhika¤ca dvÃrakoÂÂhake. ----------- 1. [E.A.] JaæghÃbhÃra - 2. [S.] hÃnaæ - [SL Page 514] [\x 514/] ( 19 Sataæ dvÃnavuti¤ceva pupphÃsanagharÃni ca SattasaÂÂhi¤ca pÃkÃre, devÃlaye ca terasa. 20 ùgantukÃnamatthÃya ÃrÃme dvÃdasÃpi ca TiæsÃgantukasÃlÃyo dve sata¤ceva kÃrayi 21 PaÂisaækhÃrayÅ dhammasÃlà ekÆnatiæsati, Ekattiæsa¤ca leïÃni, ÃrÃme pa¤ca bhupati. 22 TathÃgantukasÃlÃyo ekapa¤a¤¤Ãsameva ca Jiïïe devÃlaye ceva sattati¤ca navÃdhikaæ. --------- 23 DubbhikkhadukkhanÃsatthaæ sattÃnaæ narasattamo VÃpiyo mÃtikÃ'nekà kÃrÃpesi tahiæ tahiæ. 24 KÃragaÇgaæ nisedhetvà mahatà girisetunà Tassà vÅsÃlaæ salilappavÃhaæ puthuvÅpati 25 ùkÃsagaÇgÃnÃmÃya mÃtikÃya mahantiyà ùnetvà rÃjapÃsÃdavararabhÃsuradÅpakaæ 26 Parakkamasamuddoti vissutaæ sassatodakaæ VÃpirÃjamakÃresi samuddaæ dutiyaæ viya. 27 PÃsÃïaracanà 3 duggasatahatthappaïÃÊikaæ ParakkamataÊÃkavhaæ mahÃvÃpi¤ca kÃrayÅ. 28 So mahindatalÃka¤ca ekÃhavÃpimeva ca PararakkamasÃgara¤ca ekasattatimeva ca 29 KhuddavÃpÅ ca kÃresi nekÃÂÂhÃne narÃdhipo Catussataæ sahassa¤ca ekasattatimeva ca 30 Tathà 4 tisatamattÃsu vÃpÅsu vasudhÃdhipo Tattikà yeva kÃresi silÃmayapaïÃliyo. 31 PurÃïavÃpiyo chinnà bandhÃpesi anappikà MaïihÅramahÃvÃpiæ so mahÃdÃragalalakaæ 32 VÃpiæ suvaïïatissavhaæ duratissavhayampi ca KÃÊavÃpisama¤¤ca brÃhmaïaggÃmanÃmakaæ 33 NÃlikeramahatthambhasa¤¤aæ raherasavhayaæ Tathà giritaÊÃkavhaæ kumabhÅlasobbhanÃmakaæ ----------- 3.[S.D.] PÃsÃïaravito 4.[S.] NaÂÂha [SL Page 515] [\x 515/] ( 34 KÃnavÃpiæ padÅvÃpiæ vÃpiæ ca kaÂigÃmakaæ 5 PattapÃsÃïavÃpi¤ca vÃpiæ mahaïïanÃmakaæ 6 35 MahÃnÃmamatthakavhaæ vÃpiæ va¬¬hananÃmakaæ MahÃdattavhayaæ vÃpiæ kÃïÃgÃmavhayampi ca 36 VÅraæ ca valÃhassa¤ca 7 suramÃnasama¤¤akaæ PÃsÃïagÃmanÃma¤ca kÃÊavallisamavhayaæ 37 KÃhallÅsavhayaæ vÃpiæ aÇgagÃmavhayaæ pi ca Gillapattakhaï¬a¤ca madagu¤ca mahÅpatÅ 38 Jiïïà 8 imà pÃkatikà vÃpiyo ceva kÃrayÅ. NaÂÂhà khuddakavÃpÅ ca sattasaÂÂhi catussataæ. --------- 39 Sahassaæ tisataæ pa¤canavutiæ nekavÃpisu ChinnaÂÂhÃnÃni ÂhÃna¤¤u rÃjà bandhesi sutthiraæ. 40 Parakkamasamuddassa mukhà makaranÃmakà Niggataæ kÃrayÅ rÃjà gambhÅravha¤ca mÃtikaæ. 41 Tasmà eva mahÃmeghavanÃbhimukhaniggataæ Tathà hemavatÅnÃmaæ mahÃmÃtikameva ca. 42 Tasseva mÃlatÅpupphasama¤¤Ãya païÃliyà Niggataæ mÃtikaæ nÅlavÃhinÅ iti vissutaæ. 43 Tathà kÅÊÃkaruyyÃnanÃmikÃya païÃÊiyà Nikkhantaæ salalavatÅsama¤¤amÃtikaæ pi ca. 44 VettavatyabhidhÃnena vissutÃya païÃÊiyà YÃtaæ vettavatÅnÃmaæ mahÃmÃtikameva ca. 45 TuÇgabhadda¤ca nikkhantaæ dakkhiïÃya païÃÊiyà Tathà maÇgalagaÇga¤ca maÇgalavhapaïÃÊiyÃ. Caï¬idvÃre païÃÊÅto campÃnÃma¤ca mÃtikaæ 46 Nikkhantaæ toyavÃpÅto puïnavaddhanavÃpigaæ. Sarassatiæ, pacchimato campÃnÃma¤ca mÃtikaæ. 47 PuïïavaddhanavÃpÅto pacchimÃbhimukhaæ gataæ. Yamunaæ ceva sarabhuæ niggataæ uttarÃmukhaæ. ----------- 5. [D.E.] KaÂinÃmakaæ. 6.[S.] MahaïanÃmakaæ 7.[A.] VÃlÃbhassaæ. [D.] VÃlabhassaæ [S.] VÃlasahassaæ 8.[E.] Chinnà [SL Page 516] [\x 516/] ( 48 MÃtikaæ candabhÃgavhaæ lakkhuyyÃnassa vajjhagaæ JetavanavihÃrarantà 9 niggataæ nammadampi ca 49 TÃyuttarÃmukhà yÃtaæ tathà nera¤jaravhayaæ AnotattavhavÃpÅto bhÃgÅrathi¤ca niggataæ 50 Tato ÃvattagaÇgavhaæ niggataæ dakkhiïÃmukhaæ Tambapaïïi¤ca ambÃlavÃpiyà uttaraæ gataæ. 51 MahÃvÃlukagaÇgÃya pacchimÃbhimukhaæ gataæ TathÃ'viravati¤ceva ciraæ dubbhikkhanÃsiniæ 52 Tato nikkhamma pÃcÅnÃbhimukhaæ gomatiæ gataæ UttarÃmukhanikkhantaæ malÃpaharaïimpi va 53 Aciravatiyà eva puratthÃbhimukhaæ gataæ. Sataruddha¤ca nibbindaæ dhavalaæ sÅdameva ca, 54 MaïiÓÅramahÃvÃpidakkhiïodakamaggato NadakkiïÃbhimukhaæ yÃtaæ kakÃlindÅmÃtikampi ca, 55 Tathà giritaÊÃkavhavÃpiyà mÃtikampi ca KÃverÅnÃmaæ kaddÆrava¬¬hamÃnataÊÃkagaæ, 56 Somavati¤ca kaddÆrava¬¬hamÃnataÊÃkato TathÃrimaddavijayaggÃmagaæ mÃtikampi ca. 57 KÃragaÇgÃya nikkhamma so parakkamasÃgaraæ PaviÂÂha¤ca mahÅpÃlo godhÃvarimakÃrayÅ. 58 AnurÃdhapuraæ yÃtaæ nikkhamma kÃÊavÃpiyà MÃtikaæ jayagaÇgavhaæ naÂÂhaæ kÃresi khattiyo. 59 Pa¤casatavatuttiæsa kÃresi khuddamÃtikÃ; Tisahassa¤ca tisataæ naÂÂhà pÃkatikà akà 60 YuvarÃjassa raÂÂhe'pi nekaÂÂhÃnesu nÃyako NekappakÃrakammante kÃrÃpesi vicakkhaïo. 61 Sake sÆtigharaÂÂhÃne so sÆtighararacetiyaæ PuÇkhagÃmamhi kÃresi vÅsaæ hatthasatuggataæ. 62 BÃvÅsa dhÃtugabbhe ca sattatiæsà ca bodhiyo Sata¤ca paÂimÃgehe, leïÃni dasa pa¤ca ca 63 CÃtuddisikasaÇghassÃvasathe ekavÅsatiæ TathÃgantukasÃlÃyo sattÃsÅtimakÃrayÅ. ----------- 9.[A.] VihÃre'nto. [SL Page 517] [\x 517/] ( 64 EkÆnatiæsamattÃni pupphÃsanagharÃni ca, SattÃpi dhammasÃlÃyo, pÃkÃre pa¤ca eva ca, 65 NÃnappakÃrapaÂimà tevatattÃÊÅsa kÃrayi. SaÇkhÃresi catubbisaæ jiïïe ca paÂimÃghare. 66 MahÃgallakavÃpi¤ca kÃlaggallakavÃpikaæ RÃjinÅnijjharaæ ceva telapakkavhanijjharaæ 67 Jajjaranijjharaæ ceva vilattÃkhaï¬ameva ca KhaïdhÃpesi mahÅpÃlo dese sassasamiddhiyÃ. 68 Tisataæ aÂÂhapa¤¤Ãsa chinnaÂÂhÃnÃni vÃpisu, Tathà terasavÃpÅsu sulÃmayapaïÃÊiyo, 69 Thire cÃvaraïe 10 sÃÂÂhisatakhuddakavÃpinaæ 11 So sattatiæsamattÃyo 12 naÂÂhà bhupo abandhayÅ. --------- 70 RÃjà rohaïaraÂÂhe'pi gÃmesu nigamesu ca KÃresi nÃnÃkammante pu¤¤akammantaratthiko. 71 MÃtu ÃÊÃhaïaÂÂhÃne bÅragÃmamhi khattiyo VÅsaæ hatthasatÃyÃmaæ ratanÃvalicetiyaæ, 72 SoÊasa dhÃtugabbhe ca, satta bodhimahÅruhe, MahÃbodhighare cÃpi tattake 13 bodhikoÂÂhake, 73 TecattÃÊÅsamatte ca dvibhumipaÂimÃghare, Duve ca dhammasÃlÃyo, paÂimà pa¤casattatiæ, 74 CÃtuddisikasaÇghassÃvathe sattatiæsatiæ, SattatÃÊÅsa pÃkÃre, vÅsati dvÃrakoÂÂhake, 75 TathÃgantukasÃlÃyo ekÆnasaÂÂhimeva ca, ùrÃme ceva cattÃro, tayo metteyyarÆpake, 76 Pa¤ca nÃÂakasÃlÃyo kÃrÃpetvÃna patthivo PaÂisaÇkhÃrayÅ khïa¬aphulla¤ceva tahiæ tahiæ 77 Sattatiæsati thÆpe ca, bÃvÅsa bodhikoÂÂhake, Mahante 14 paÂimÃgehe dvesataæ catusattatiæ, ----------- 10.[E.] TathevÃcaraïe 11. [E.] VÃpiyo. 12. [E.] Mattà ca 13. [E.D.] Sattati. 14.[E.] Mahanta [SL Page 518] [\x 518/] ( 78 Ekaæ dhÃtugharaæ, satta nipannapaÂimÃghare, CattÃÊÅsa¤ca leïÃni, cattÃro gi¤jakÃlaye 79 CattÃro dÅghapÃsÃde, pÃsÃde cha tibhumike, DhammasÃlà dhaekÆnatiæsatiæ, vaÇkame tayo, 80 VÃsÃgÃrÃti chabbÅsasataæ, potthakamandire, AÂÂhavÅsasatÃgantusÃlÃyo caturopi ca, 81 DevÃlaye catubbÅsa, gopure ca sataæ tayo, ChabbÅsasatapÃkÃre paÂisaÇkhÃrayi'ssaro. 82 UruvelamahÃvÃpi-paï¬u-kolambavÃpikà ùdi saÇghassa dvisataæ chinnà soÊasavÃpiyo, 83 Chiïïe Ãvaraïe cÃ'ÂÂhÃrasa ceva mahÅpati DvÅsataæ pa¤ca so naÂÂhà khuddavÃpi abandhayÅ. 84 SilÃmayapaïÃÊÅ ca kÃresi dasavÃpisu; MÃtikà catutÃÊÅsa bhindÃpesi tahiæ tahiæ. 85 Evaæ vihÃryyÃnauataÊÃkÃdimanorarame KÃretvà tehi nekehi sabbaæ laÇkamalaÇkarari. 86 Iti vihitavicittÃnekapu¤¤appakÃro Satatamatipasanno satthuno sÃsanasmiæ Varadhitimatiyutto so parakkantibÃhu Narapatirapi rajjaæ'kÃsi tettiæsavassaæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate kamahÃvaæse UyyÃnÃdikÃrÃpanaæ nÃma sattasattatimo paricchedo. -------- AÂÂhasattatimo paricchedo. 1 Atha tassa mahÃra¤¤o bhÃgineyyo kavissaro DhÅro vijayabÃhÆ'ti rÃjà laÇikissaro ahÆ. 2 PattarajjÃbhiseko'yaæ mahÃkÃruïiko tadà Parakkamabhujindena mÃtulena'ttano pana 3 BandhanÃgÃranikkhitte vadhabandhanapÅÊite LaÇkÃvÃsijane tamhà dukkhà mocÃpayÅ sudhÅ. 4 Tattha tattheva sabbesaæ tesaæ tesaæ sakaæ sakaæ GÃmakkhettÃdikaæ datvà pÅtiæ va¬¬hesi sabbaso. [SL Page 519] [\x 519/] ( 5 Alake'va kuverassa sakkasse'cÃmaravatÅ RÃjadhÃnÅ ahÆ tassa puÊatthinagarÅva sÃ. 6 Sayaæ mÃgadhabhÃsÃya katvà sandesamuttamaæ PesetvÃna narindassa arimaddanavÃsino 7 ùdo vijayabÃhu'va attano papitÃmaho 1 Tena saddhiæ siniddhena ghaÂetvà mittasatthavaæ 8 LaÇkÃrimaddane dese bhikkhÆnaæ pÅtiva¬¬hanaæ SambuddhasÃsanaæ sammà jotayittha mahÃyaso. 9 ManunÅtikkamaæ ki¤ci avokkamma mahÅpati CatussaÇgahavatthÆhi santappesi mahÃjanaæ. 10 Yutto soraccasoceyyappamukhehi guïehi so Suppasanno ahÆ suddhe buddhÃdiratanattaye. 11 SuvinÅto païÅtehi paccayehi catÆhi'pi BhikkhusaæghamupaÂÂhÃsi sadà santuÂÂhamÃnaso. 12 Sandassento mahussÃhaæ bodhisatto'ca buddhimà Sabbathà sabbasattÃnaæ sabbatthacariyaæ akÃ. 13 Catasso agati hitvà nicchinanto mahÅpati SajjanÃsajjanÃnaæ so akÃ'nuggahaniggahaæ. 14 Evaæ so'pi mahÅpÃlo pÃkaÂo lokasÃsane VidhÃya vividhaæ pu¤¤aæ rajjaæ saævaccharaæ akÃ. --------- 15 Tato mahindanÃmeko kÃliÇgo 2 mittaduhiko Laddhà sahÃyikaæ gopadhÅtararaæ dÅpanivhayaæ 16 GhÃtetvà naæ mahÅpÃlaæ duppayogena dummati SenÃpatÅnaæ yodhÃnaæ kuddhÃnaæ raÂÂhavÃsinaæ 17 AmaccÃnampi sabbesaæ alabhanto'va sammutiæ Atidukkhena pa¤cÃhaæ laÇkÃrajjamakÃrayÅ. --------18 GhÃtetvà naæ ahÆ rÃjà kittinissaÇkanÃmako Ra¤¤o vijayabÃhussa uparÃjà kaliÇgajo. 19 Patvà rajjÃbhisekaæ so puÊatthinagare vare DÃÂhÃdhÃtugharaæ rammaæ kÃrÃpesi silÃmayaæ. ----------- 1. Attanopi pitÃmaho (sabbesu) 2. [E.S.] KuliÇgo. [SL Page 520] [\x 520/] ( 20 BandhÃpetvà samuttuÇgaæ ratanÃvalicetiyaæ AlaÇkarittha sovaïïathÆpikÃya tamuttamaæ 21 KÃrayitvà sanÃmena pÃsÃdasatamaï¬itaæ VihÃraæ bhikkhusaÇghassa niyyÃdevo upaÂÂhahi. 22 SovaïïarajatubbhÃsahittitthamhehi bhÃsuraæ HiÇgulamayabhubhÃgaæ sovaïïachadaniÂÂhikaæ 23 VihÃraæ jambukolavhaæ kÃrayitvà tahiæ sudhÅ PatiÂÂhÃpayi sovaïïe satthubimbe tisattatiæ. 24 SenÃya caturaÇginyà saddhiæ bhattipurarassaraæ Gantvà samantakÆÂaæ so abhivandiya bhupati 25 PupphÃrÃme paÊÃrÃme anekà ca sabhà subhà TambapaïïiyadÅpasmiæ sÃdhu sabbattha kÃrayÅ. 26 Evaæ bahuvidhaæ pu¤¤aæ sa¤cinanto dine dine Navasaævaccharaæ sammà rajjaæ'kÃsi sa bhupati. --------- 27 Tato tassa suto rÃjà vÅrabÃhÆti vissuto Rajjaæ katve'karattiæ va maccuno vasamajjhagÃ. 28 Tato kaïiÂÂho tasseva kittinissaækarÃjino Rajjaæ mÃsattayaæ bhu¤ji rÃjà vikkamabÃhuko. --------- 29 Taæ ghÃtetvÃ'tha nissaÇkarÃjino bhÃgineyyako NavamÃsaæ akà rajjaæ co¬agaÇgamahÅpati. 30 Tato tassa narindassa uppÃÂetvÃna locane DÆrÅkatvÃna taæ kittisenÃnÃtho mahabbalo 31 LÅlÃvatyà parakkantibhujinvdaggamahesiyà Rajjaæ kÃrÃpayÅ tÅïi vassÃnÅ nirupaddavaæ --------- 32 Tato sÃhasamallo'ti rÃjà vikkamakesarÅ Rajjaæ'kÃsi duve vasse okkÃkakulasambhavo. 33 AthÃ'panetvà taæ bhÆpaæ duratikkamavikkamo ùyasmantacamÆnÃtho sa rÃjakulavaddhano 34 KalyÃïavatiyà kittinissaÇkaggamahesiyà Rajjaæ kÃrÃpayÅ dhÅro chabbassaæ dhammanÅtiyÃ. [SL Page 521] [\x 521/] ( 35 Sà kalyÃïavatÅ devÅ satthusÃsanamÃmakà PaïïasÃlakanÃmasmiæ gÃmasmiæ sakanÃmito 36 VihÃraæ kÃrayitvÃna tassa gÃmapaïÃyanà GÃmakkhettaparikkhÃradÃsuyyÃnÃdikaæ adÃ. 37 TassÃ'numatiyà sabbalaÇkÃrajjÃnusÃsako KhandhÃvÃratvaye 3 jÃto ÃyasmantavamÆpati 38 DevÃdhikÃriæ pesetvà valliggÃmaæ manoharaæ VihÃraæ tattha kÃretvà mahasaÇghassa dÃpayÅ. 39 Pasiddhaæ sakanÃmena sa rÃjakulavaddhanaæ Pariveïa¤ca kÃretvà tassa rakkhÃvidhÃyako 40 ùrÃmÃdiparikkhitte dubbhikkha-duratikkame 4 GÃmakkhette pararikkhÃre dÃsidÃse adÃsi so. 41 SaÇkiïïaæ ca catubbaïïaæ asaÇkiïïaæ vidhÃya so DhammÃdhikaraïaæ satthaæ kÃrayÅ kusalatthiko. --------- 42 Tato rÃjakumÃreko dhammÃsokÃbhidhÃnako Akà saævaccharaæ rajjaæ jÃtiyà so timÃsiko. 43 MahÃdipÃdo'ïÅkaÇgo mahÃsenÃpurakkhato CoÊaraÂÂhà samÃgamma puÊatthinagarissaraæ 44 DhammÃsokakumÃraæ taæ sÃyasmantavamÆpatiæ GhÃtayitvà akà rajjaæ sa sattarasavÃsaraæ. --------- 45 Atha tasse'va vikkantavamÆnakka camÆpati HantvÃna tamaïÅkaÇgamahÅpÃlaæ sa dummati 46 Pubbe'pi katarajjÃya tÃya rÃjaggadeviyà LÅlÃvatya'bhidhÃnÃya vassaæ rajjamakÃrayÅ. 47 Atha lokissaro nÃma rÃjà sulahataæsiko ùdÃya dÃmiÊaæ senaæ mahatiæ paratÅrato 48 ùgamma sakalaæ laÇkaæ katvà savasavattiniæ NavamÃsaæ akà rajjaæ puÊatthinagare vasaæ. 49 Tadà dhitimataæ seÂÂho mahÃbalaparakkamo ParakkamacamÆnÃtho kÃÊanÃgaravaæsajo ----------- 3.[A.] KhandhÃvaratvaye 4.[A.] Dubbhikkhe duratikkame. [SL Page 522] [\x 522/] ( 50 LÅlÃvatiæ mahesiæ taæ candÃdiccakuloditaæ Rajje'bhisi¤ci pacchÃ'pi rÃjatejovilÃsinÅæ. 51 Evaæ tassà gate sattamÃsamatte mahesiyà ùdÃya mahatiæ paï¬uvÃhiniæ paï¬uraÂÂhato 52 OtaritvÃna tejassÅ paï¬urÃjà parakkamo Apanevona taæ deviæ senÃniæ ca parakkamaæ 53 Katvà nikkaïÂakaæ laÇkaæ puÊatthinagaruttame Rajjaæ sÃsi tivasasaæ so manunÅtimavokkamaæ. --------- 54 Atha laækÃnivÃsÅnaæ janÃnaæ yehi kehi ci PÃpakammehi luddehi samussannatarehi tu 55 LaækÃrakkhÃniyuttÃsu devatÃsu tahiæ tahiæ Tadà upekkhamÃnÃsu kattuæ ÃrakkhaïÃvidhiæ 56 MicchÃdiÂÂhisamÃdinna-duntÅtiniratÃsayo DÃnÃdikusalÃra¤¤agumbadÃhadavÃnalo 57 SaddhammakumudasseïisaÇkocavidhibhÃnumà KhantipaÇkajinÅpanti-kantikantanacandimà 58 MÃgho nÃma mahÃmohamoghikatavicÃraïo KÃliÇgakulasambhuto eko rÃjà adhammiko 59 CatuvÅsatiyà yodhasahassÃnamadhissaro Otaritvà kaliÇgasmà laækÃdÅpamagaïhi so. 60 MÃgharÃjamahÃgimho yodhadÃvÃnale bahÆ Niyojesi nipÅÊetuæ laækÃrajjamahÃvanaæ. --------- 61 Tato tassa mahÃyodhà lokabÃdhÃkarà barà "Mayaæ keraÊayodhÃ"ti unnadantà ito tato 62 Acchindiæsu manussÃnaæ sÃÂakÃbharaïÃdikaæ; Vicchindiæsu kulÃcÃraæ curakÃlÃnurakkhitaæ; 63 Chindiæsu karapÃdÃdiæ; bhindiæsu bahumandire; Bandhiæsu ca nijÃyatte katvà gomahisÃdike; 64 BandhitvÃna vadhitvÃna jane a¬¬he mahaddhane HaratvÃna dhanaæ sabbaæ daÊiddeva kariæsu te; [SL Page 523] [\x 523/] ( 65 Bha¤jesuæ paÂimÃgÃre, dhaæsesuæ bahucetiye; Vihariæsu vavihÃresu, pahariæsu upÃsake; 66 TÃÊayuæ dÃrake; pa¤ca pÅÊayuæ sahadhammike; HÃrayiæsu jane bhÃraæ; kÃrayuæ bahukÃriyaæ. 67 PasiddhÃni pasatthÃni potthakÃni bahÆni te Rajajjuto parimovetvà vikiriæsu tahiæ tahiæ. 68 SaddhÃnaæ pubbarÃjÆnaæ kittidehanihe subhe Cetiye vipule tuÇge ratanÃvaliÃdike 69 PÃtayantà padhaæsevo tesaæ jivitasantibhe Aho antaradhÃpesuæ dhÃtu sÃrÅrike bahÆ. 70 Evaæ dÃmiÊayodhà te mÃrayodhÃnukÃrino Loka¤ca sÃsana¤cÃpi nÃsayiæsu durÃsayÃ. 71 Tato puriæ puÊatthivhaæ nirundhitvÃna sabbathà Parito parigaïhiæsu paï¬urÃjaæ parakkamaæ 3 72 Tato tassa narindassa uppÃÂetvà vilovane Vilumpiæsu dhanaæ sabbaæ muttÃveÊuriyÃdikaæ. 73 Tato kÃliÇgamÃghaæ taæ mÃïÃbharaïapubbakà Yodhà 4 mukhyÃ'bhisi¤ciæsu te laÇkÃrajjalakkhiyaæ. 74 Itthaæ hatthagataæ katvà raÂÂhaæ mÃghamahÅpati Patvà rajjÃbhisekaæ so puÊatthinagare vasÅ. 75 MicchÃdiÂÂhiæ sa bhupÃlo gaïhÃpetvà mahÃjanaæ AsaÇkiïïÃæ catubbaïïaæ saÇkiïnamakarÅ bhusaæ. 76 GÃmakkhettaæ gharÃrÃmaæ dÃsagomahisÃdikaæ Sabbampi sÅhaÊÃdhÅnaæ keraÊÃnamadÃpayÅ. 77 VihÃre pariveïe ca bahÆnÃyatanÃni ca VÃsÃÂÂhÃnÃya yodhÃnaæ kesa¤ci parikappayÅ. 78 BuddhÃdhinaæ tathà dhammasaÇghÃdhÅnaæ dhanaæ ca so Haritvà nirayaæ gantuæ pÃpaæ nipphÃdayÅ bahuæ. 79 Evameva balakkÃraæ katvà mÃghamahÅpati EkavÅsativassÃni laækÃrajjamakÃrayÅ. ----------- 3.[E.] Parigaïhiæsu paï¬urÃjà mahÃbalaparakkamaæ. 4.[A.E.] Yodha. [SL Page 524] [\x 524/] ( 80 Itthaæ laækÃya so so narapati mahatà vatthulobhena taæ taæ Hantvà hantvà narindaæ sayampi amunà kammunÃ'nÃyuko'va Hutvà patvÃpi rajjaæ ciramanubhavituæ handa nÃsakkhi; tasmà Pa¤¤o pÃïÃtipÃtà viramatu; visamaæ vatthulobhaæ jahÃtu. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse SoÊasarÃjako nÃma aÂÂhÃsitimo paricchedo. --------- EkÆnÃsÅtimo paricchedo 1 Tasmiæ rÃjantare keci mahÃpu¤¤ajanà bahÆ Tesu tesu mahÃduggapabbatesu manoharaæ 2 KÃretvà nagaraæ gÃmaæ nivasantà tahiæ tahiæ Lokaæ ca sÃsanaæ cÃpi pÃlayiæsu nirÃkulaæ. 3 ArÃtÅhi durÃrohe subhapabbatamatthake Puraæ Ãlakamandaæ va katvà vessavaïo viya 4 SubhasenÃpatÅ tattha vasaæ keraÊarakkhase VÃrento paripÃlesi tandisaæ taæ va sÃsanaæ 5 DurÃsade virodhÅnaæ govindÃcalamatthake Puraæ katvà nisidanto bhuvane sutavikkamo 6 Bhuvanekabhujo nÃma ÃdipÃdamahÅpati PÃlesi rohaïaæ raÂÂhaæ bhikkhusaæghaæ ca sÃsanaæ 7 Tatheva puna raÂÂhasmiæ maïimekhalanÃmake GaÇgÃdoïicale* tuÇge katvÃna puramuttamaæ 8 Nivasanto tahiæ tasmà yojanadvayamatthake Nivasantimpi taæ duÂÂhaæ mÃghabhupativÃhiniæ 9 TiïÃyapi na ma¤¤anto saÇkhanÃmo camÆpati NibbhÅtiko'va rakkhittha taæ raÂÂhaæ ta¤ca sÃsanaæ --------- 10 Tadà khalÆ sirisaÇghabodhirÃjatvayÃgato RÃjà vijayabÃhÆ'ti vissuto cÃruvkamo 11 Taæ taæ mahÃvanaæ duggaæ pavisitvÃ'ribhÅtiyà Nivasitvà ciraæ vannirÃjattaæ samupÃgato ----------- * Gannoruva. [SL Page 525] [\x 525/] ( 12 Sabbe'pi sÅhaÊÃmacce katvà savasavattino Saddhiæ sÅhaÊasenÃya nikkhamitvà mahabbalo 13 AndhakÃraæ mahÃtejakkhandho'va caturaÇgikaæ PaccanÅkabalaæ sabbaæ dhaæsayÅ raïasajjitaæ. 14 Nivasante yathÃkÃmaæ gÃme gÃme ghare ghare Sabbe'pi dÃmiÊe yodhe palÃpesi tato tato. 15 VÅtÃrikaïÂakaæ katvà mÃyÃraÂÂhaæ tamuttamaæ Tattha tuÇgatare jambudoïipabbatamatthake 16 KÃrÃpetvà puraæ rammaæ cÃrupÃkÃragopuraæ Vasaæ tattha sukhaæ dhÅro rajjaæ'kÃsi sa bhÆpati. --------- 17 Ki¤ca¤¤aæ, kalahe tasmiæ puÊatthipurato purà Gahetvà pattadhÃtu¤ca dÃÂhÃdhÃtu¤ca satthuno 18 Nikkhamitvà mahÃtherà sabbe vÃcissarÃdayo MÃyÃraÂÂhaæ samÃgamma tattha kotthumalÃcale 19 Padesamhi panekasmiæ khemaÂÂhÃnamhi sÃdarà Katvà bhÆmigataæ dhÃtudvayaæ taæ nidahiæsu te. 20 Tato tesu mahÃtherà keci vÃcissarÃdayo LaÇkÃrakkhaæ gavesantà sÃsanaÂÂhitikÃraïaæ 21 UllaÇghitvà samullolakallolampi mahaïïavaæ Agamuæ paï¬ucoÊÃdiraÂÂhaæ ye karuïÃkarà 22 Te sabbe'pi mahÃthere rÃjà vijayabÃhu so PesetvÃna mahÃmacce avhÃpesi tato puna. 23 ùgate te mahÃthere vanditvà paripucchi so "PatiÂÂhÃti kuhiæ dÃÂhÃpattadhÃtudvayaæ" iti? 24 Asukasmiæ hi ÂhÃne'ti vutte tehi narÃdhipo AhÆ sampuïïasabbaÇgo pa¤cavaïïÃya pÅtiyÃ. 25 Purakkhatvà mahÃtheragaïaæ taæ sa namahÅpati ùgamÅ saha senÃya ta¤ca kotthumalÃvalaæ. 26 KÃrÃpetvà mahÃpÆjaæ pabbatasmà samantato Dakkhi ca'ttamano dÃÂhÃpattadhÃtudvayaæ tahiæ. 27 Labhanto viya cakkÃdiratanaæ và mahÃnidhiæ Papponto viya nibbÃïaæ tadà pamuditÃsayo [SL Page 526] [\x 526/] ( 28 Taæ dhÃtudvayamÃdÃya vandhÃtunibhasampÃdo Ussavena mahantena gÃmà gÃmaæ purà puraæ 29 ùnetvà sujanÃraddhadassanÅyamahussavaæ Jambuddoïipuraæ rammaæ Ãnesi dharaïissaro. --------30 Atha dhÃtunametesaæ mahÃpÆjÃvidhiæ sudhÅ Dine dine pavattento rÃjà evamacittayÅ: 31 AnÃgatamhi kÃlasmiæ jÃte rÃjantare pana Etesaæ munidhÃtunaæ parasattubhi sabbathà 32 Na bhaveyya yathà pÅÊà tathà duggataraæ thiraæ KhemaÂÂhÃnaæ tu sakkaccaæ kÃrayissanti cintiya 33 Vinà devehi ÃkÃse billaselaæ samantato Yathà verimanussehi bhuvi gantuæ na sakkate, 34 PÃkÃragopurÃdÅhi tathà katvà surakkhitaæ Tassa muddhani selassa dÃÂhÃdhÃtugharaæ varaæ 35 DevalokÃgataæ devavimÃnaæva manoramaæ KÃretvÃ, taæ samantà ca nÃnÃpÃsÃdamaï¬apaæ, 36 RattiÂÂhÃnadivÃÂÂhÃnapaÂikkamanasundaraæ SaæghÃrÃmaæ ca kÃretvà vÃpipokkharaïÅyutaæ 37 Tasmiæ dhÃtughare dÃÂhÃpattadhÃtudvayaæ sudhÅ Ussavena mahantena patiÂÂhÃpesi sÃdaraæ. 38 DhÃturakkhÃniyuttÃnaæ therÃnaæ thÅrasÅlinaæ SaæghÃrÃma¤ca taæ datvà dÃnavaÂÂa¤ca paÂÂhapi. 39 Divase divase sammà pavattayitu muttamaæ VavatthÃpayi dhÃtunaæ pÆjÃvidhimahussavaæ --------- 40 AthopakÃraæ sambuddhasÃsanassÃ'vanissaro KattumÃrahi saddhÃya taæ kathaæ ve? Kathiyati: 41 LaÇkÃdÅpamhi saddhammasaæyuttaæ bahupotthakaæ NÃsitaæ parasattuhi iti saæviggamÃnaso 42 DhÃraïa¤a.×asampanne saddhÃvante bahussute Kosajjarahite cÃrusÅghalekhanakovide [SL Page 527] [\x 527/] ( 43 UpÃsake tada¤¤e ca bahÆ potthakalekhake Ekato sannipÃtetvà tehi sabbehi bhÆpati 44 SÃdaraæ caturÃsÅtidhammakkhandhasahassakaæ SÃdhu lekhÃpayÅ dhammakkhandhasaÇkhyÃya tÃya so 45 DatvÃna tattake sabbe tesaæ soïïakahÃpaïe DhammapÆjampi kÃretvà pu¤¤abhÃra¤ca sa¤cini. 46 TisÅhaÊamhi ye therà majjhimà navakà ca ye SÃmaïerà ca ye santi sÅlÃcÃradhurandharà 47 Te sabbe santipÃtetvà satthusÃsanapÃlake Asamagge samagge ca kÃrÃpesi; tato pana 48 "HetÆpasampadà hoti sÃsanassÃbhivuddhiyÃ, YannÆnÃhaæ taæ sammà kÃrÃpeyya"nti cintiya 49 SabbassÃpi samaggassa mahÃsaÇghassa tassa so Datvà aÂÂhaparikkhÃraæ santuÂÂhahadayodhikaæ 50 SattÃhaæ dharaïÅpÃlo upasampadamaÇgalaæ KÃrÃpesi samÃraddhapÆjÃsakkÃrapubbakaæ. 51 PatÅtaæ sakanÃmena loke vijayasundaraæ ùrÃmaæ saÇghikaæ katvà adà saÇghassa bhupati. 52 BhikkhÆ và sÃmaïerà và ye saddhà piÂakattayaæ Uggaïhanti, sadà vÃcuggataæ kubbanti sabbathÃ, 53 NissÃya paccayaæ sabbe dukkhaæ nÃnubhavantu te, "ùgantvà me gharadvÃraæ paccayaæ icchiticchitaæ 54 PaÂigaïhantu kÃru¤¤aæ katve'ti dharaïipati PavÃretvÃna sakkaccaæ bhavanadvÃramattano 55 ùgatÃgatabhikkhÆnaæ bahunnaæ tesamuttamaæ Piï¬apÃtamanagghaæ so adà dÃnavisÃrado. 56 Tato theramahÃtheraÂÂhÃnantaragatÃnapi Sabbesaæ yatinaæ rÃjà pÃkavaÂÂa¤ca paÂÂhapi. 57 Evameva mahÅpÃlo katvà sÃsanasaÇgahaæ Teneva balÆ pÆjesi buddhÃdiratanattayaæ. --------- [SL Page 528] [\x 528/] ( 58 Atha vattalagÃmasmiæ bhikkhÆnaæ sakanÃmato RÃjà vijayabÃhavhaæ vihÃraæ sÃdhu kÃrayÅ. 59 Atho vihÃre kalyÃïinÃmasmiæ sa mahÅpati Dhastaæ damiÊayodhehi mahÃcetiyamuttamaæ 60 BandhÃpetvÃna sovaïïatthÆpika¤ca'ssa kÃriya Tassa pÃcÅna bhÃgasmiæ gopuraæ cÃpi kÃrayi. 61 Tattheva paÂimÃgÃrapÃkÃravayÃdinaæ A¤¤esaæ pana sabbesaæ jiïïaæ ca paÂisaækhari. 62 MÃyÃraÂÂhamhi ye santi pÃsÃdà paÂimÃgharà VihÃrà pariveïà ca tathà cetiyamaï¬apà 63 PÃkÃrà gopurÃdÅ naca tesaæ tesaæ yathà purà Tatheva navakammantaæ kattuæ rÃjà niyojayÅ. --------- 64 Abhivuddhiæ atho lokasÃsanassÃdhikaæ sayaæ Kattuæ abhilasanto'pi rÃjà evamacintayÅ 65 Mahallakatte sampatte kÃlasmiæ gatayobbane Mayà rajjasirÅ laddhà bhuttà ceva; tato'dhunà 66 JitÃvasiÂÂhà ye santi duÂÂhà sampati verino Te sabbe'pi pamadditvà lokaæ pÃlayituæ tathà 67 NaÂÂhabhinnavihÃrÃnaæ kÃretvà navakammakaæ Lokavuddhiæ ca kÃretuæ kÃlo mando'ti cintiya 68 ParakkamabhujassÃpi bhuvanekabhujassa ca A ttano'rasaputtÃnamubhinnaæ pana lakkhaïaæ 69 Saddhiæ lakkhaïavedÅhi vÅmaæsitvà sayaæ sudhÅ "Parakkamabhujasse'taæ lakkhaïaæ atthi yena so 70 Attano balatejena katvà sattuvimaddanaæ laÇkampi sakalaæ ekacchattaæ katvà niruttaraæ 71 Sabba¤¤usÃsanaæ cÃpi va¬¬hayitvà sunimmalaæ Kitti¤ca pattharÃpetvà disÃsu vidisÃsu ca 72 NÃnÃdesehi orodharÃjaka¤¤ÃdipÃbhataæ Labhitvà suciraæ dÅpacakkavattÅ bhavissati" 73 Iti ¤atvà tamÃnanda-assupÆritalocano AÇkamhi nivasÃpetvà muhuæ muddhani cumbiyaæ 1 ----------- 1.[E.S.] Muddhani cÃpi cumbiya [SL Page 529] [\x 529/] ( 74 Taæ kaïiÂÂhakumÃrampi samÅpaÂÂhaæ punappÆna Olokevo sinehena ubhinnaæ tesamuttamaæ 75 OvÃdaæ vivavidhaæ datvà sabbasippakalÃdisu SikkhÃpetvà ubhe'pete kÃrÃpesi vicakkhaïe. --------- 76 Atha tesu parakkantibhujaseÂÂhaæ sutaæ sadà MahÃsÃmiæ purakkhatvà saÇgharakkhitavissutaæ 77 SamÃgatassa saÇghassa niyyÃdevo tato puna TassÃpi munino dÃÂhÃpattadhÃtudvayaæ tathà 78 MahÃsaÇgha¤ca sabbampi laÇkÃvÃsijanampi ca NÅyyÃdetvÃna taæ sammà anusÃsi mahÅpati 79 Evaæ laÇkÃmahÃkhette rÃjabÅjaæ nararÃdhipo Nikkhipitvà catubbassaæ rajjaæ katvà divaæ gami. 80 Eso yathà vijayabÃhunarÃdhinÃtho PÃlesi lokamakhilaæ jinasÃsana¤ca ùgÃmino'pi ca tathà paripÃlayantu LaÇkissarà tadubhayaæ abhayaæ dadantÃ. Iti sujanapakpasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse EkarÃjako nÃma ekÆnÃsitimo paricchedo --------- AsÅtimo paricchedo 1 Accaye pituno rÃjà parakkamabhujavhayo TisÅhaÊagataæ sabbaæ ekÅkatvà mahÃjanaæ 2 AlaÇkatvà puraæ rammaæ surarÃjasamo viya PaÂhamaæ abhisekaæ so kÃrÃpesi mahussavaæ 3 "KalikÃlÃdisÃhiccasabba¤¤upaï¬ito"ti so PatÅtaæ nÃmadheyyampi paï¬itattà sayaæ lahi. 4 Attanopi kaïiÂÂhassa bhuvanekabhujassa so DatvÃna yuvarÃjattaæ rajjabhÃgaæ ca dÃpayÅ. 5 Mame'vÃhaæ karissÃmi laÇikitthiæ na parassiti Maddane parasattÆnaæ abhimÃnamabandhi so. [SL Page 530] [\x 530/] ( 6 PaÂhamaæ munino dÃÂhÃdhÃtupÆjaæ vidhÃya so Pacchà damiÊayuddhÃya gamissÃmÅti cintiya 7 Mahena mahatà saddhiæ tasmà billamahÅdharà DÃÂhÃdÃtuæ samÃnesasi jambuddoïipuruttamaæ. --------- 8 SÃdaraæ tÅsu velÃsu cintite cintite khaïe Vandituæ dantadhÃtuæ me chando atthÅti cintiya 1 9 Attano bhavanasseva santike dharaïÅpati DantadhÃtugharaæ rammaæ kÃrÃpesi mahagghakaæ. 10 ùsanaæ tassa vajjhamhi kÃrÃpetvà mahÃrahaæ Mahagghakena taæ rÃjà chÃdesa'ttharaïena so. 11 Mahatà maïinà ekaæ ÃdhÃraæ dantadhÃtuyà KÃrayitvà tato tassÃdhÃrakaæ puna bhupati 12 KÃrÃpesi vicittehi magghehi maïÅhi pi Manoharaæ mahantaæ so varaæ maïikaraï¬akaæ 13 Tato pa¤casahassehi soïïanikkhehi bhÃsuraæ KÃrÃpesi tadÃdhÃraæ dutiyantu karaï¬akaæ. 14 Tato rajatanikkhÃnaæ pa¤cavÅsatiyà puna Sahassehi sa kÃresi tatiya¤ca karaï¬akaæ. 15 Tato dhÃtugharÃrabbha puraæ katvà alaÇkataæ DÃÂhÃdhÃtumahÃpÆjaæ kÃrÃpetvÃna sÃdaraæ 16 DÃÂhÃdhÃtuæ samÃdÃya rÃjà nijakarambuje MahÃsaÇakghassa majjhamhi evaæ saccakriyaæ akÃ: 17 "AmhÃkaæ bhagavà buddho devadevo mahiddhiko Tayo vÃre samÃgantvà laÇkÃdÅpamimaæ muni 18 Tattha tattha nisasÅditvà soÊasaÂÂhÃnamuttaæ Paribhogikamevettha katvà yÃto naruttamo 19 Tasmà kudiÂÂhirÃjÆnaæ vase laÇkà na tiÂÂhati; SammÃdiÂÂhikarÃjÆnaæ vase sammà pavattati. 20 PurÃpimasmiæ dÅpamhi aselavho narÃdhipo MuÂasÅvamahÅpassasa atrajo nayakovido ----------- 1.[A.] Cintayaæ [SL Page 531] [\x 531/] ( 21 AssanÃvikaputte dve damiÊe senaguttike Vijitvà kÃrayÅ rajjaæ pÃlento jinasÃsanaæ. 22 AthÃ'bhayo mahÃrÃjà duÂÂhagÃmaïivissuto EÊÃraæ coÊiyaæ jitvà pÃlayÅ lokasÃsanaæ. 23 Atha jitvà raïe pa¤ca damiÊe atikakkhale VaÂÂagÃmaïi bhÆpÃlo pÃlayÅ lokasÃsanaæ 24 AthÃ'nekamahÃyodhe dhÃtusenanarÃdhipo CharÃjadamiÊe jitvà pÃlesi lokasÃsanaæ. 25 MahÃvijayabÃhÆ'pi atho coÊiyadÃmiÊe PalÃpetvÃna yuddhamhi pÃlayÅ lokasÃsanaæ. 26 IdÃnipi vihÃrÃdiæ sÃsanaæ cÃpi satthuno NÃsetvÃ'dhivasante taæ patiÂÂhÃraÂÂhamuddhate 27 DamiÊe mÃgharÃja¤ca jayabÃhu¤cime duve Jitvà va¬¬hayituæ lokasÃsanaæ patthayÃmahaæ" --------- 28 Etampi vacanaæ saccaæ a¤¤aæ ki¤ci vadÃmahaæ: "Kosalappamukhà bhÆpà pa¤¤avanto mahÃyasà 29 Satthuno dharamÃnassa sammukhe dhammadesanaæ Vividhaæ pÃÂihÅra¤ca sutvà disvà katatthikà 30 AjÅvamÃne sambuddhe samasuppannà mahiddhikà DhammÃsokÃdayo bhÆpà vividhaæ pÃÂihÃriyaæ 31 AbhinimmitasambuddharÆpÃdiæ avalokiya Akaruæ saphalaæ sammà jÅvitaæ tu sakaæ sakaæ 32 BuddhakiccÃni katvÃna mallÃnaæ upavattane ParinibbÃïama¤casmiæ nipanno lokanÃyako 33 Karonto pÃÂihÅratthaæ mahÃdhiÂÂhÃnapa¤cakaæ AkÃsi nÆna bhagavà adhiÂÂhÃnÃni khuddake. 34 Tadà pabhÆti yÃvajja nÃthassevÃnubhÃvato 2 SÃrÅrikà ca yà santi yà santi pÃribhogikà 35 Tà sabbà dhÃtuyo loke pÃÂihÅraæ karontidha. Tasmà taæ ta¤ca'dhiÂÂhÃnaæ karonto muninÃyako ----------- 2.[E.] NÃthakassÃnubhÃvato. [SL Page 532] [\x 532/] ( 36 Pa¤cavassasahassÃni pavattante sasÃsane 3 Bhavissante mahÅpÃle saddhÃsÅladhurandhare 37 Passanto bhagavà ¤Ãïacakkhunà tesu mampi ca Na passiti na nacintemi; sace diÂÂho'smi tÃdinÃ, 38 Sace antogadho homi saddhÃvantesu sabbathà Tesu pubbamahÃvÅrabhupÃlesu ahampi ca, 39 BhayÃnakamhi saÇgÃme parasattuvimaddanaæ Katvà sacai karissÃmi lokasÃsanava¬¬hanaæ, 40 DÃÂhÃdhÃtu ayaæ'dÃni pÃÂihÅraæ subhaæ mama AppevanÃma dasseyya" iti vavo vicintayÅ. 41 Tasmiæ yeva khaïe dÃÂhÃdhÃtu tassa karambujà Candalekheva ÃkÃsamababhuggantvà manoharaæ 42 MunindarÆpaæ mÃpetvà chabbaïïaghanaraæsiyo Vissajjetvà puraæ sabbaæ obhÃsetvÃna abbhutaæ 43 PÃÂihÅraæ pakÃsetvà santosetvà narÃdhipaæ ùkÃsà punarÃgantvà tassa hatthe patiÂÂhahi. 44 DisvÃ'numodato dhÃtupÃÂihÅraæ tamabbhutaæ MahÃjananikÃyassa mahÃsaÇghassa cÃdhikaæ 45 SÃdhukÃraninÃdehi thutighosehi sabbathà Tasmiæ kÃle puraæ sabbaæ ekakolÃhalaæ ahÆ. --------- 46 "Ajja me jÅvitaæ laddhaæ; ajja me jÅvitaæ varaæ; Ajja me jÅvitaæ sammà saphalaæ jÃtameva'ho; 47 Mama pu¤¤abalena'jja Ådisaæ paÂihÃriyaæ Disvà mahÃjanenà pi sambhatà pu¤¤asampadÃ; 48 Ye pasiddhà guïoghehi ivasmiæ munisÃsane Tesu pubbanarindesu ahamantogadho'dhunÃ. 49 Iti vatvà mahÃrÃjà mahÃdhÅro mahiddhiko MahÃparisamajjhasmiæ sÅhanÃdaæ samunnadi. 50 KirÅÂakaÂakÃdÅhi sabbehi catusaÂÂhiyà Sa bhusaïehi pÆjetvà dÃÂhÃdhÃtuæ mahÅpati ----------- 3. [A.] SÃsane. [SL Page 533] [\x 533/] ( 51 PatiÂÂhÃpiya sakkaccaæ tasmiæ maïikaraï¬ake Tato tampi samuppannavaïïa-soïïakaraï¬ake 52 Nikkhipitvà tato tampi subhe rajatanimmite Karaï¬ake mahagghamhi patiÂÂhÃpesi sÃradaæ. 53 Itthiæ tÅsu karaï¬akesu kamato suÂÂhuppatiÂÂhÃpitaæ DÃÂhÃdhÃtumatho sa dhÃtubhavane tasmiæ patiÂÂhÃpayÅ. SattÃhaæ ratanehi sattahi mahÃmÃlÃhi gandhehiso NÃnÃkhajjakabhojjakehi mahatiæ pÆjaæ ca kÃrÃpayÅ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse dÃÂhÃdhÃtu PÃÂihÃriyadsanaæ nÃma asÅtimo paricchedo. EkÃsÅtimo paricchedo. 1 TadÃppabhuti sabbe'pi laÇkÃvÃsijanÃdhikaæ Ra¤¤o pu¤¤abalaæ tassa disvà tamhi sagÃravà 2 Sabhayà sappamodà ca sasnehà vicariæsu te. UllaÇghetuæ na sakkhiæsu tassÃïaæ hi kadÃcipi. 3 Ra¤¤o tassa patÃpÃnurÃgÃvanatamÃnasà Pesesuæ pÃbhataæ sabbe nÃnÃdesanarÃdhipÃ. 4 SÅsacchejjaæ janaæ kÃrÃgÃrabandhanamattato NiggahetvÃna daÊhaæ so puna taæ parimocayÅ. 5 KÃrÃgÃrÃrahÃnantu janÃnaæ dharaïÅpati Yaæ ki¤ci niggahaæ katvà ovadÅ karuïÃparo. 6 RaÂÂhà pabbÃjanÅyÃnaæ janÃnaæ pana bhÆpati Sahassamattaæ daï¬aæ so niyÃmesi manÆpamo 7 Daï¬Ãrahaæ janaæ sabbaæ kujjhitvà avalokayaæ KÃnÃniggahavÃcÃhi suvinÅtaæ akÃsi so. 8 Attano piturÃjassa vÅraverivimaddino Ajeyyattaæ gate sabbe vanaduggÃdinissite 9 Tejobalena so rÃjà tathà mettÃbalena naca LaÇkÃyaæ paripanthinaæ balaæ jetuæ samÃrahi. 10 SenÃvÃhanasampanne sÅhaÊe vannirÃjake SÅhÃsane nisinno'va vasamÃnesi sabbaso. [SL Page 534] [\x 534/] ( 11 TisÅhaÊagate sabbe sÅhaÊe sÅhavikkame Sabbe so sannipÃtetvà santosesi narÃdhipo. 12 KhandhÃvÃrà nibandhitvà tattha tattha nivÃsinaæ MahÃdamiÊayodhÃnaæ niggahaæ kÃtumussahi. 13 SaÇgÃmavacare mattaceriku¤jarakesarÅ Sabbe'pi sÅhaÊe naddhe 1 tattha tattha nivesayÅ. 2 14 Gantvà gantvà mahÃyodhà sÅhaÊà garuÊà viya Sabbe'pi damiÊe yodhe bÃdhesuæ pannage viya. 15 Tasmiæ kÃle puÊatthivevha pure vibhavavissute KoÂÂhasÃrakagÃmasmiæ tathà gaÇgÃtaÊÃkake 16 GÃme kÃkÃlayavhasmiæ padÅraÂÂhe kurundiyaæ MÃnÃmatte mahÃtitthe tathà mannÃrapaÂÂane 17 PuÊaccerivhaye titthe tathà vavÃlikagÃmake Vipule gonaraÂÂhasmiæ tathà gonusuraÂÂhake 18 MadhupÃdapatitthasmiæ tathà sÆkaratitthake IccevamÃdike ÂhÃne khandhÃvÃraæ nibandhiya 19 Katvà katvà balakkÃraæ cirakÃlanivÃsinaæ Dvinnaæ damiÊarÃjÆnaæ mÃghindajayabÃhunaæ 20 CattÃÊÅsasahassà te yodhà damiÊakeraÊà DaÊhaæ sÅhaÊayodhehi kuntapÃïÅhi bÃdhità 21 NisÅditumasakkontà bhayakkantà tato tato PuÊatthipuramÃgantvà evaæ sammantanaæ nayuæ: 22 "Parakkamabhujo rÃjà mahÃtejo mahiddhiko TassÃïaæ bhuvi laÇghetuæ ko và dhÅro bhavissati? 23 DesantaranarindÃpi tasseva vasagÃ'dhunà Cattante khalu, tasseva vase sabbepi sÅhaÊà 24 AmhÃkaæ damiÊÃpe'ke honti tasseva sevakà A¤¤esu kà kathà ki¤ca kiæ karoma mahaæ pana? 25 AdhunÃsuriyasseva tassa tejassinodaye Sabbe mayampi jÃta'mbha khajjotà viya nippabhÃ. ----------- 1. [E.S.] SÅhale kacce. 2. [A.E.] Nipesayi. [SL Page 535] [\x 535/] ( 26 Tasmà sÅhaÊadÅpasmiæ amhÃkantu anÃgate VÃsaæ kattuæ na sakkÃva, yÃma desantaraæ"iti. --------- 27 Hatthi asse tathà muttà maïayo'pi mahagghike Tathà rÃjakirÅÂÃni sabbà orodhakÃminÅ 28 SabbÃnÃbharaïÃneva paÂÂasÃÂakapeÂake A¤¤e'pi sakale sÃre ÃdÃyÃdÃya bhitiyà 29 Niggantuæ purato tamhà Ãrabhiæsu tadà pana. AhÆ tesaæ disÃmoho ra¤¤o pu¤¤ÃnubhÃvato. 30 Tathà hi te puradvÃraæ pÃcÅnaæ iti cintiya Nikkhamma pacchimadvÃrÃ, yattha sÅhaÊavÃhinÅ 31 KhandhÃvÃraæ nibandhittha, taæ gamuæ kÃÊavÃpikaæ. Tehi tehi savatthuhi saddhiæ jivitamapyaho 32 Tesaæ sÅhaÊayodhÃnaæ datvà datvà sakaæ sakaæ Ra¤¤Ã cintitamatthampi sÃdhayitvà daduæ sayaæ. 33 Gahetvà vatthusambhÃraæ tesaæ sabbepi sÅhalà TadÃppabhuti sampannà tathà jÃtà yathà purà 34 BhÅtiyà satamattehi tehi rÃjÆhi cha¬¬itaæ Labhantà sampadaæ sabbe mithilÃpuravÃsino 35 Evaæ katvÃnubhÃvena parasattuvimaddanaæ Sabbaæ laÇkaæ samiddhaæ so kÃrÃpetuæ samÃrabhi. --------- 36 AthekÃdasame vasse samaspatte tassa rÃjino Tadà jÃvakarÃjeko canndabhÃnÆti vissuto 37 "Makayampi sogatà eeva" iti mÃyaæ vidhÃya so Saddhiæ jÃvakasenÃya kakkhalÃya samotari. 38 Sabbe te jÃvakà yodhà sabbatitthÃvagÃhino 3 Visadiddhehi bÃïehi ghorasappanibhehi tu 4 39 DiÂÂhe diÂoÂha jane duÂÂhà bÃdhamÃnà nirantaraæ Kodhà sandhÃvamÃnà te 5 sabbaæ laÇkaæ vinÃsayuæ ----------- 3.[A.] GÃbhine 4.[A.E.] Ye. 5. [A.] Tu. [SL Page 536] [\x 536/] ( 40 PÃvakÃsanividdhastaæ ÂhÃnaæ nÅrÃsanÅ viya MÃghÃdibÃdhitaæ laÇkaæ jÃvakà puna bÃdhayuæ. 41 BhÃgineyyaæ tadà vÅraæ vÅrabÃhuæ mahÅpatiæ RÃjà jÃvakayuddhÃya saddhiæ yodhehi pesayi. 42 Ghoravesadharo vÅrabÃhurÃhu bhayaÇkaro Nirundhi candabhÃnuæ taæ bhusaæ raïanabhaÇgaïe. 43 Sa sÅhaÊabhaÂe vÅre tattha tattha niyojiya Saddhiæ jÃvakayodhehi yuddhaæ kattuæ samÃrabhi. 44 Yuddhe jÃvakayodhehi yantamutte lahuæ lahuæ Visadiddhamukhe khÃïe bahudhÃbhimukhÃgate 45 LaÇkhavedhÅ mahÃyodhà sÅhaÊaæ ye dhanuddharà Tikkhasallehi bhallehi khaï¬aso khaï¬ayiæsu te 46 RÃmo'va samaraæ gantvà vÅrabÃhumahÅpati Rakkhase viya mÃresi bahÆ jÃvakayodhake. 47 MahÃvegadharo vÅrabÃhuverambamÃÊuto JÃvakÃrimahÃra¤¤aæ paribha¤ci punappunaæ --------- 48 Evamevaæ sa yujjhitvà palÃpetvÃna jÃvake Paccatthirahitaæ'kÃsi sabbaæ laÇkÃmahÅtalaæ. 49 Tato devapuraæ gantvà devamuppalavaïïakaæ VanditvÃna tahiæ tassa devapÆja¤ca kÃrayÅ. 50 SaÇghikaæ parivenaæ so tattha kÃrÃpayÅ sayaæ JanananandabhÃvena tamÃsi nandanavhayaæ 51 Nivattitvà tato jambuddoïÅpuramupÃgato Parakkamabhujaæ passi so'pi pÅtimahà bhusaæ 52 VidhÃya evaæ vividhaæ mahÃraïaæ VidhÆya sabbÃrigaïaæ bhayÃnakaæ VisÃlatejo vijayassiriæ tadà LabhÅ parakkantibhujo'vanÅpati. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse verirÃja Vijayaniddeso nÃma ekÃsÅtimo paricchedo --------- [SL Page 537] [\x 537/] ( DvÃsÅtimo paricchedo 1 Atha so parasattÆhi cirakÃlappamosite KulappaveïikÃyatte gÃmakkhettagharÃdayo 2 Tesaæ tesantu sÃmÅnaæ yathÃpubbaæ mahÅpati VavatthÃpetvà dà pasi manunÅtivisÃrado. 3 GÃmÃrÃmÃdike buddhadhammÃyatte tathà puna Kappiye paccayaggÃme gaïasantakagÃmake 4 Tathà puggalikaggÃme aÂÂhÃyatanagÃmake PÃriveïikagÃme ca niyametvà sadÃpayÅ. 5 Tathà rÃjakulÃyatte pa¤a.Capessiyavaggake Dasapessiyavagge ca niyametvà Âhapesi so. 6 LaÇkÃvÃsijane sabbe katvà a¬¬he mahaddhane Sabbaæ raÂÂhaæ subhikkhaæ so kÃrÃpesi mahÅpati. --------- 7 Atha rÃjantarÃrabbha sacchandikavihÃrinaæ MicchÃjÅvasamÃpannaæ santatÃsa¤¤atindriyaæ 8 SabbÃlajjigaïaæ sammà uccinitvà panodiya Parisuddhaæ sa kÃresi sammÃsambuddhasÃsanaæ 9 Atha coÊamahÃraÂÂhaæ pesetvà pÃbhate bahÆ SÆsÅlÃvÃrasampanne piÂakattayadhÃrino 10 Pasiddhe coÊiye bhikkhÆ Ãnetvà tambapaïïiyaæ KÃrÃpesi samaggaæ so rÃjà ubhayasÃsanaæ. --------- 11 Atha so tambarÂÂhamhi viharantesu santataæ Lajjibhikkhusva'nekesu dhammakittÅ ti missuto 12 Atthi eko mahÃthero sÅlatejena bhÃsuro; Tassa kho pana therassa piï¬apÃtÃya gacchato 13 KadÃci purato magge padumaæ ubbhavi iti Sutvà vimhÃpito hutvà samphuÂÂhaæ dantadhÃtuyà 14 GandhacandanapaÇkÃdiæ 1 dhammapÃbhatakaæ tathà RÃjapÃbhatamukkaÂÂhaæ pesetvà tambaraÂÂhakaæ ----------- 1.[E.] CandanapÃkÃdiæ [SL Page 538] [\x 538/] ( 15 ùnetvà taæ mahÃtheraæ laÇkÃdÅpaæ mahÅpati Arahantaæ'va passanto modamÃno punappunaæ 16 Katvà tassa mahÃpÆjaæ pÆjÃsakkÃrabhÃjanaæ CatupaccayadÃnena sakkaccaæ tamupaÂÂhahi. --------- 17 Attanà va¬¬hitassevaæ sÃsanassa surakkhanaæ KattukÃmo mahÃrÃjà rÃjadhÃnisamantato 18 MahÃtherÃnamaÂÂhannaæ aÂÂhÃyatanavÃsinaæ GÃmÃra¤¤anivÃsÅnaæ therÃna¤ca satÅmataæ 19 NivÃsayogge vitthiïïe nÃnÃpÃsÃdamaï¬ite NÃnÃmaï¬apasaæyutte nÃnÃpokkharaïÅyute 20 RattiÂÂhÃna-divÃÂÂhÃna-caÇkamÃlayasobhite PupphÃrÃma-phalÃrÃmapantÅhi parivÃrite 21 SaÇghÃrÃme bahÆ katvà datvà tesaæ; tato puna ParikkhÃrehi sabbehi mahÃpÆja¤ca kÃrayÅ. --------- 22 Atha rÃjà mahÃsaÇghaæ gÃmÃra¤¤anivÃsinaæ EkÅkatvà tato niccaæ sÅlasuddhigavesino 23 Ye dhutaÇgadhÃrà lÆkhappaÂipattivisÃradà AjjavÃdÅguïupetà lajjidhamme patiÂÂhitÃ, 24 Samuccinitvà te sabbe puÂabhattasuliccaye Ara¤¤avÃsaæ kÃretvà tesaæ datvà upaÂÂhahi. 25 PÆrentehi mahÃlÆkhappaÂipatti¤ca tehi so Attano samaye laÇkaæ sÃrahantaæ viyÃ'kari. --------- 26 AthagÃmadharà 2 therà dÅpe'smiæ viralà iti PotthakÃni'pi sabbÃni Ãnetvà jambudÅpato 27 ùgamesu tathà sabbatakkavyÃkaraïÃdisu SikkhÃpetvà bahÆ bhikkhÆ kÃrÃpesi vicakkhaïe 28 Iccevaæ paÂipattiæ ca pariyatti¤ca va¬¬hayaæ TÃya pÆjÃya saddhÃya pÆjesi sugataæ sudhi. 29 Attano'nujarÃjampi bhuvanekabhujavhayaæ SikkhÃpetvÃna so tÅsu piÂakesu visÃradaæ ----------- 2.[E.] Atha ganthadharÃ. [SL Page 539] [\x 539/] ( 30 KÃrÃpetvÃna, tene'va theradhammaæ mahÅpati DesÃpetvà suïantÃnaæ bahunnaæ pana bhikkhunaæ 31 MahÃsaÇghassa majjhasmiæ dÃpetvà therasammutiæ Datvà sabbaparikkhÃraæ therapÆjaæ ca kÃrayi. --------- 32 AÂÂhaÇgariyamaggena mahÃsaæsÃrasÃgarà PÃraæ gantuæ gavesanto hetuæ kusalasampadaæ 33 Attano tatiye chaÂÂhe tathekÃdasame puna Tathà dvÃdasame sattadasame vaccharamhi ca 34 EkavÅsatime sattadvÅse tiæsatime tathà EvamaÂÂhasu vÃresu saÂÂhitthamhamahÃlayaæ 35 KÃretvà taæ samantà ca mahÃmaï¬apamuttamaæ NiÂÂhÃpetvà vicittehi nÃnÃvatthehi taæ puna 36 SÃlaÇkÃra¤ca katvÃna tattha bhikkhugaïe bahÆ PÃÊiso nivasÃpetvà sÃdaro'va dine dine 37 Pavattento mahÃpÆjÃsakkÃraæ sakanÃmato Bahunnaæ sÃmaïerÃnaæ dÃpetvà upasampadaæ 38 Tato theramahÃtherÃyatanÃdikamuttamaæ hÃnantarampi bhikkhÆnaæ dÃpetvà tadanantaraæ 39 BahÆni garubhaï¬Ãni mahagghÃni tathà bahÆ ParikkhÃre ca kalyÃïe hatthirÃjappamÃïato 40 RÃsÅkatvà mahÃtherÃyatanaÂÂhÃnalÃbhinaæ RÃjÃrahe parikkhÃre dÃpetvà paÂhamaæ tato 41 TheranissayamuttÃdiyanÅnaæ dharaïÅpati Adà aÂÂhaparikkhÃre sabbesaæ paÂipÃÂiyÃ. 42 EvamaÂÂhopasampattimahÃmaÇgalamuttamaæ Satta satta dine rÃjà pavattesi naruttamo. 43 PacchÃpi so bahÆ vÃre upasampadamaÇgalaæ KÃrÃpetvà samiddhaæ so kÃresi jinasÃsanaæ. 44 Evaæ karonto vividhopakÃraæ SudhÃkaro vÃrinidhiæca rÃjà SusÃsanaæ va¬¬hayi sammadeva SaddhammarÃjassa tathÃgatassa Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse SÃsanopakÃrakaraïaæ nÃma dvÃsÅtimo paricchedo. --------- [SL Page 540] [\x 540/] ( TiyÃsÅtimo paricchedo. 1 Atha so sassirÅkasmiæ siriva¬¬hananÃmake Atule attano jÃtanagare nagaruttame 2 PÃsÃdamaï¬apopetaæ tuÇgapÃkÃragopuraæ BodhicetiyaÃrÃmapaÂimÃgharamaï¬itaæ 3 NÃnÃvicittakammantaæ 1 sobhaggaparisobhÅtaæ MahÃvihÃraæ kÃresi visÃlavibhavaæ; tato 4 JambuddoïipurÃrabbha à sirÅva¬¬hanà puraæ DÅghavitthÃrato a¬¬hayojanÆsahamattake 2 5 SamÅkatatale bheritale viya manohare NirantarasamÃkiïïakomalodÃtavÃlike 6 UssÃpitÃhi nekÃhi vÃritÃdiccaraæsihi TuÇgaddhajapatÃkÃhi kadalÅtarupantihi 7 PupphÃlaÇkÃradhÃrÅhi cittakammantacÃruhi Puïïakumbhehi nekehi dvÅsu passesvalaÇkate 8 Ekasmiæ vipulokÃse antarà antarà pana Pa¤cahatthÃyate ÂhÃne ekekaæ rÃjatoraïaæ 9 DasahatthÃyate ÂhÃne ekekaæ paÂÂatoraïaæ SatahatthÃyate ÂhÃne vicittacittanimmitaæ 3 10 MahÃpÃsÃdamekekaæ tuÇgasiÇgaæ tibhÆmakaæ SambuddhapaÂimÃyuttaæ kÃrÃpesi narÃdhipo. 11 Tato vihÃrapÃkÃramaï¬alaæ ca samantato Mahantehi manekehi cittakammantacÃruhi 12 Toraïehi surÃdhisacÃpalÅlÃpabhÃsihi Setacchattehi sampÆïïacandabimbÃnukÃrihi 13 NabhaÇgaïamhi naccantadibbanÃÂakacÃruhi Dhajehi pa¤cavaïïehi nÃnÃrÆpadharehi ca 14 DevalokÃgatÃnekavimÃnÃvalikantihi Maïimaï¬aparÃjÅhi bhÃsurÃhi nirantaraæ 15 Setacchattaæ gahetvÃna naccamÃnÃhi pÃÊiso YantanimmÃïavÃrÆhi brahmarÆpÃvalÅhi ca ----------- 1.[E.] NÃnÃkammavicittaæ taæ. 2.[E.] Matthake. 3.[A.] Vicittaæ. Cittaæ Nimittaæ. [SL Page 541] [\x 541/] ( 16 Vivarantehi sakkaccaæ bandhitvà sirasa¤jaliæ YantarÆpehi dibbehi nÃnÃvaïïadharehi ca 17 Mahaïïavasamullola-kallolÃvalikantihi YantarÆpassapantÅhi dhÃvantÅhi tahiæ tahiæ 18 MahÅtalÃvatiïïamhodharasaæsayakÃrihi YantarÆpehi hatthihi hatthÃlaÇkÃradhÃrihi 19 EvamÃdihi nekehi lokÃnandavidhÃyihi PÆjÃvatthÆhi sabbehi vihÃraæ samalaÇkari. --------- 20 Tato punapi etasmà vihÃrasmà samantato GÃvutaæ gÃvutaæ ÂhÃnaæ pÆrayitvà nirantaraæ 21 hÃtuæ niyojayÅ sabbe laÇkÃdÅpanivÃsino SÃdhukÃraæ pavattente sambuddhaguïavÃdino;4 22 BuddhamaÇgalakattabbapÆjÃpupphÃdidhÃrino BhikkhÆ ca sÃmaïere ca tathopÃsikupÃsake, 23 PÆjÃvatthudharà sabbà sabbÃlaÇkÃrabhusità Vatthuttayaguïa¤a¤¤u ca a¤¤Ãpi naranÃriyo; 24 Tato sayampi bhÆpÃlo sabbÃbharaïabhusito SenÃya caturaÇginyà saddhiæ saddhÃya codito 25 MahÃrahe rathe sabbarathÃlaÇkÃramaï¬ite ùropetvÃna taæ dÃÂhÃpattadhÃtudvayaæ tato 26 Soïïaddhaje tathà rÆpiddhaje soïïaghaÂe tathà Subhe rÆpighaÂe soïïacÃmare rÆpicÃmare 27 Tathà soïïakaraï¬e ca tathà rÆpyakaraï¬ake SuvaïïavÅjanÅ rÆpivÅjanÅ ca manoharà 28 SoïïapokkharaïÅ ceva rÆpapokkharaïÅ tathà Suvaïïanimmite puïïakalase rÆpinimmite 29 IccevamÃdike pÆjÃvatthÆ nÃnÃvidhe tadà Purato nikkhamÃpetvà pantÅso tehi tehi so 30 Pacchato pacchato pa¤caturiyaÇgaddhatÅyi pi KÃrÃpento mahÃpÆjaæ tÃyÃ'laÇkatavÅthiyà 31 Kamena nagaraæ netvà siriva¬¬hananÃmakaæ Tasmiæ vihÃramajjhasmiæ mahante maïimaï¬ape ----------- 4.[E.] VÃdine. [SL Page 542] [\x 542/] ( 32 BuddhÃsanamhi pa¤¤atte patiÂÂhÃpiya sÃdaraæ Tehi tehi manussehi pÆjaæ kÃretumÃrabhi. --------- 33 Tadà sabbe janà pu¤¤asoï¬Ã maï¬anamaï¬ità Pubbaïhe dantadhÃtu¤ca pattadhÃtu¤ca bhattÅyà 34 SoïïapupphÃdimissehi vaïïagandhÃdisobhikahi JÃticampakanÃgÃdÅpupphavaggehi pÆjayuæ. 35 CirÃbhatamahÃrÃjayasocayavilÃsihi SugandhasÃlibhattÃnaæ nÃnÃrÃsÅhi pÆjayuæ. 36 Supakkehi sugandhehi suvaïïehi susÃduhi KadalÅpatasambÃdi-phalavaggehi pÆjayuæ 37 Tato rÃjà sayampevaæ taæ dhÃtudvayamuttamaæ NÃnÃvidhÃya pÆjÃya pÆjetvÃna tato paraæ 38 VinÅto annapÃnehi khajjabhojjehi sÃdaraæ Tatheva leyyapeyyehi bhikkhusaæghamupaÂÂhahi. 39 Tato nekasatÃnaæ so bhikkhÆnaæ dharaïÅpati Adà aÂÂhaparikkhÃraæ tadà bhaÂÂhamano'dhikaæ. 40 Tato tiyÃmarattiæ so vihÃrasmà samantato GandhatelappadittÃnaæ dÅpÃnaæ lakkhakoÂihi 41 KappitÃnekakappÆradÅpamÃlÃhi cÃrihi 5 Jotasi bhutalaæ sabbaæ nabhaæ tÃraÇkitaæ viya --------- 42 Tahiæ tahiæ nibandhitvà raÇgamaï¬alamuttamaæ NÃnÃrÆpaæ gahevona nÃnÃnaccavidhÃyinaæ 43 NÃnÃgÃyanagÃyÅnaæ nÃÂakÃnaæ bahÆhi'pi Naccehi ceva gÅtehi madhurehi manoharaæ 44 PÃrÃvÃramahÃrÃva-dÆrÅkaraïasÆrihi 5 LajjitÃnekapajjunnagajjitìambarehi ca 45 Nijapu¤¤amahambhodhi-ninadabbhamakÃrihi Pa¤caÇgaturiyÃna¤ca ninÃdehi viva¬¬hitaæ 46 Tattha tattha supa¤¤atte saddhÃvantehi sÃdaraæ DhammÃsane nisÅditvà gahetvà cittavÅjaniæ ----------- 5. [A.] DÅpamÃlÃbhicÃrihi. 5.[E.] MahÃrÃvaæ. [SL Page 543] [\x 543/] ( 47 Saddhammaæ kathayantÃnaæ sotÆnaæ hadayaÇgamaæ SaddhammakathikÃna¤ca dhammaghosehi ghositaæ, 48 "Aho buddho, aho dhammo, aho saÇgho"ti santataæ Vatthuttayaguïaæ vatvà sÃdhukÃrapurassaraæ 49 Tattha tattha carantÅnaæ katvà katvÃnumodanaæ ParisÃnaæ catassantaæ sÃdhunÃdehi maï¬itaæ, 50 Tassaæ tassaæ disÃyaæ tu Âhatvà Âh­tvà nirantaraæ Buddhasantiæ karontehi nandividhipurassaraæ 51 BalibhojakajeÂÂhehi nÃnÃbharaïadhÃrihi Pasattha¤ca mahÅpÃlo buddhapÆjaæ pavattayÅ 52 Tidivamhi surindopi buddhapÆjaæ panedisiæ KarotÅti tamatrÃpi dassento viyabhÆpatÅ. 53 SÅhaÊÃdhipati pubbarÃjÃnopi mahiddhikà ýdisaæ eva sambuddhapÆjaæ kÃrÃpayuæ iti 54 PakÃsento'va tandÃni tathà sÅhaÊavÃsinaæ, Sabba¤¤upÃramÅkappalatÃya phalamÅdisaæ 55 Iti sabbamanussÃnaæ vadanto viya cedisiæ, VatthuttayamahÃpÆjaæ sattÃhÃni pavattayÅ. 56 Tato mahÃvihÃraæ taæ katvà saÇghikameva so MahÃsaÇghassa datvÃna pu¤¤aæ kitti¤ca pÆrayÅ. --------- 57 Tato rÃjà parakkantibÃhunÃmaæ sanÃmato Pariveïa¤ca kÃretvà tuÇgapÃsÃdamaï¬itaæ 58 NÃnÃkappiyabhaï¬e ca bhogagÃmavare bahÆ Datvà tassa vihÃrassa mahÃpÆjaæ ca kÃrayÅ. 59 Attano yuvarÃjena rÃjà tannÃmatopi so BillaselavihÃramhi bhuvanekabhujavhayaæ 60 Pariveïa¤ca pÃsÃdamaï¬apÃdivibhusitaæ KÃretvà nagare tasmiæ siriva¬¬hananÃmake 61 Vuttakkamena sabbehi pÆjÃvatthÆhi sÃdaraæ VatthuttayamahÃpÆjaæ sattÃhÃni pavattayi. -------- [SL Page 544] [\x 544/] ( 62 RÃjà puna'pi teneva vare hatthigirÅpure VahÃvihÃraæ kÃretvà tato tannÃmatova so 63 MahÃmahindabÃhavhaæ pariveïaæ manoharaæ KÃrÃpetvà mahÃpÆjaæ kavo pu¤¤aæ samÃcini. --------- 64 YaÂÂhÃlatissarÃjena kalyÃïinagaruttame Purà kÃrÃpitaæ jiïïaæ pÃsÃdaæ pa¤cabhukaæ 65 KÃretvà bahuso jiïïapaÂisaÇkharaïaæ tato SudhakammavidhÃnena puna pÃkatikaæ akÃ. 66 Tattheva munirÃjassa sayÅtappaÂimÃgharaæ TivaÇkapaÂimÃgÃraæ tatheva paÂisaækhari. 67 Tattheva puthulaæ dÅghacaturassaæ mahÅpati PÃsÃïehi visÃlehi taæ mahÃcetiyaÇgaïaæ 68 Sammà samatalaæ kavo chÃdetvÃna tato puna MahÃmaï¬apamasseva purato sÃdhu kÃrayÅ. 69 Tato tasmiæ vihÃrasmiæ bahudvÃre mahÅpati AnomÃhi anekÃhi ÃnandajananÃhi 6 ca 70 PupphappadÅpikÃbhattapÆjÃhi puthubhattimà Bodhi-cetiyasambuddhapÆjaæ katvà labhi subhaæ. 71 Tato tassa vihÃrassa divase divase puna DÅpapÆjÃpavatyatthaæ rÃjà so sakanÃmato 72 TassÃ'sannappadesamhi sassirÅkaæ manoharaæ NÃÊikeramahuyyÃnaæ kÃrÃpetvÃna dÃpayÅ. 73 Atha rÃjavaro hatthavanagallÃbhidhÃnake VihÃramhi sirÅsaÇghabodhirÃjà tu yattha so 74 Ritoadà tassa daÊiddassa sÅsadÃnaæ tadà tahiæ 83 hÃne goÂhÃbhayavevhana bhupÃlena vibhumakaæ 75 VaÂÂadhÃtugharaæ yaæ tu kÃritaæ taæ mahÅpati PunakÃrÃpayÅ tuÇgasoïïasiÇakgaæ tibhumakaæ. 76 Tasmiæ yeva vihÃramhi attano piturÃjino DehanikkhepaÂhÃnamhi kÃrayÅ varacetiyaæ. ----------- 6. ùnanditajanÃhi (sabbesu.) [SL Page 545] [\x 545/] ( 77 Tattheva punaraÂÂhaæsaæ kÃretvà paÂimÃgharaæ SambuddhapaÂimaæ tattha saïÂhapesi silÃmayiæ. --------- 78 Sambuddhe dharamÃnamhi sugate lokanÃyake Tasseva kho mahÃpaæsukÆlacÅvaramuttamaæ 79 DÃyajjaæ ca labhitvà yo dhammarajjaæ tadaccaye Gahetvà paripÃlesi, tassa sambuddhasÆnuno 80 MahÃkassapatherassa dÃÂhÃdhÃtupanekikà Purà kÃlakkameneva sampattà 7 tambapaïïiyaæ 81 Pa¤cayojanarÃÂÂhasmiæ bhÅmatitthavihÃrake IdÃnipi patiÂÂhÃni iti sutvà mahÃsayo 8 82 There tasmiæ samuppantahattÅpemÃtigÃravo RÃjà so caturaÇginyà senÃya parivÃrito 83 Gantvà mahÃvihÃraæ taæ tattha disvà tamuttamaæ Anantehi sugandhehi pupphavaggehi cÃruhi 84 Tatheva dÅpadhupehi bhattarÃsÅhi sÃdaraæ DhÃtupÆjaæ pavattesimodamÃno dinattayaæ. --------- 85 Atha pu¤¤Ãkare devanagare pavaredhunà Devassuppalavaïïassa devarÃjassa mandiraæ 86 CirakÃlakata¤ceva parijiïïa¤ca 9 vattate Iti sutvà mahÅpÃlo gantvà taæ nagaruttamaæ 87 DevarÃjÃlayaæ tattha devarÃjÃlayaæ viya KÃretvÃbhinavaæ sammà sabbabhogÃlayaæ akÃ. 88 Tato taæ nagaraæ devanagaraæ viya sundaraæ Sabbasampattisampuïïaæ kÃrÃpesi naruttamo. 89 Tato tasmiæ pure tassa devassa paÂivaccharaæ AsÃÊhimaÇgala¤cÃpi pavattetuæ niyojayÅ. 90 AthÃgantvà mahÃrÃjà jambuddoïipuruttamaæ Kataæ 10 taæ piturÃjenasirivijayasundaraæ 91 Samantato vihÃraæ taæ tuÇgapÃkÃragopuraæ KÃretvÃna tato tattha dhÃtugehaæ tibhumakaæ ----------- 7.[E.] SampannÃ. 8.[S.] MahÃyaso 9.[A.]Paripuïïaæ ca. 10.[A.] Puraæ. 11. [D.E.] Taæ. [SL Page 546] [\x 546/] ( 92 KÃretvÃbhinavaæ tattha dantadhÃtuæ mahesino ùropetvà samuttuÇge pallaÇgamhi mahÃrahe 93 VatthuttayamahÃpÆjaæ sabbasampattisÃdhakaæ Pubbe vuttakkameneva sattÃhÃni pavtayi. 94 Satthuno dharamÃnassa rÆpaæ viya manoharaæ Ekaæ sugatarÆpaæ sodaÂÂhukÃmo dine dine 95 NÃnÃratanasaæyutte mahÃratanavaÇkame VaÇkamanta¤ca jÅvantaæ bhagavantaæ viyÃtulaæ 96 BuddharÆpaæ mahÃcittapaÂe paÂutarehi ca CattakÃrehi nekehi lekhÃpesi narÃdhipo. 97 BhikkhusaÇghaæ tato sabbaæ laÇkÃdÅpanivÃsinaæ MahÃjanampi so rÃjà ekÅkatvà mahÃyaso 98 Pubbe vuttappakÃrena nagare siriva¬¬hane 12 SattÃhÃni pavattesi mahantaæ buddhamaÇgalaæ 99 Atho kaÂhinadÃnamhi Ãnisaæsaæ acintiyaæ Iti sutvà mahÃrÃjà pasannahadayo tadà 100 AparaghorasaæsÃrapÃrÃvÃrekasetuno BhulokasakkatodÃrasakkacaæsekaketuno 101 Munino munirÃjassa satthuno lokabhattuno Isino vasino lokabandhuno bhÃnubandhuno 102 MahÃnubhÃvasampanne uddissÃ'sÅtisÃvake DassÃmahaæ panÃsÅti-mahÃkaÂhinamuttamaæ 103 Iccevaæ cintayitvÃna laÇkÃdÅpanivÃsinaæ NaranÃrijanaæ sabbamekÅkatvà vicakkhaïo 104 Riya sakkaccaæ puraæ devapuraæ viyatehi sabbehi kappÃsapaÂisaÇkharaïÃdike 111Sabbe cÅvarakammante katvà niÂÂhÃpayaæ lahuæ 105 Sabbehi garubhaï¬ehi kappiyehi purakkhataæ EkÃheneva sosÅti kaÂhinacÅvaramadÃpayÅ. 106 SampÃdetvÃna sabbesaæ tambapaïïinivÃsinaæ TherÃnaæ pana taæ sabbaæ datvà dÃnavisÃrado ----------- 12.[A.] Siriva¬¬hake. [SL Page 547] [\x 547/] ( 107 AsÅtiyà mahantÃnaæ sÃvakÃnaæ visuæ visuæ Tasmiæ yeva vadine'sÅti mahÃpÆja¤ca kÃrayÅ 108 Evamevaæ bahÆvÃre bahÆni kaÂhinÃni so MahÃsaÇghassa datvÃna mahÃpu¤¤aæ viva¬¬hayÅ. 13 --------- 109 Atha rÃjà bahÆvÃre suppasannantarÃsayo LaÇkÃrajjena sambuddhaæ pÆjayÃmÅti cintiya 110 Attano rÃjabhavanaæ devindabhavanaæ viya AlaÇkÃriyasakkaccaæ puraæ devapuraæ viya 111 SajjetvÃnatato tasmiæ rÃjÃgÃre mahÃrahe SÅhÃsane ÂhapetvÃna dÃÂhÃdhÃtummahesino 112 NÃnÃcÃmarachattehi nÃnÃratanamÃlihi NÃnÃbharaïavatthehi nÃnÃratanarÃsÅhi 113 NÃnÃhatthituraÇgehi nÃnÃpattirathehi ca NÃnÃdundubhinÃdehi nÃnÃsaÇkhaddhanÅhi ca 114 NÃnÃdhajapatÃkÃhi nÃnÃkadalipantihi NÃnÃkhÅrataÂÃkehi nÃnÃkusumasÃkhihi 115 NÃnaggagandhamÃlÃhi tÃnaggasivikÃdihi TÃnaggarasabhattehi nÃnaggapÆpajÃtihi 116 TÃnaggadÅpadhupehi gandhehiccevamÃdihi RÃjÃrahehi sabbehi pÆjÃvatthÆhi sÃdaraæ 117 EkÅkatvà mahÃsaÇghaæ laÇkÃdÅpanivÃsinaæ Pavattesi mahÃpÆjaæ satta satta dinÃni so. --------- 118 Atha rÃjavaro saddhiæ caturaÇgabalena so Gantvà samtakÆÂaæ taæ siluccayasikhÃmaïiæ 119 Tattha devÃtidevassa dhammarÃjassa satthuno DevÃdivandanÅyaæ taæ vanditvà padana¤chanaæ 120 Taæ girindaæ samantà ca dasagÃvutamattakaæ NÃnÃratanasampuïïaæ naranÃrisamÃkulaæ ----------- 13.[S.] Pa¬¬hayi. [SL Page 548] [\x 548/] ( 121 Datvà janapadaæ tassa sirÅpÃdassa bhattiyà Tato taæ puna pÆjesi ratanÃbharaïehi ca. 122 Itthaæ rÃjà buddhimà buddhasaddho 14 SaæsÃrambhorÃsisantÃrasetuæ NisseïiævÃ'sesasaggÃya gantuæ TuÇgaæ tuÇgaæ pu¤¤arÃsiæ akÃsi. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse vividhakusala Karaïaæ nÃma teasÅtimo paricchedo. --------- CaturÃsÅtimo paricchedo 1 AthedÃni mamÃsesalaÇkÃrajjÃnusÃsino Tattha tattha caritvÃna siddhaÂÂhÃnÃni sÃdaraæ 2 VanditvÃna yathÃkÃmaæ pu¤¤aæ kattuæ dine dine Kattuæ lokopakÃra¤ca bhÃro eva hi sabbathÃ; 3 AjjhÃsayÃnurÆpaæ me vinituæ pu¤¤asampadaæ Kattuæ lokopakÃra¤ca ko vÃ'macco visÃrado? 4 Esomacco'pi medevappatirÃjavhayo'dhunà Buddhe dhamme ca saÇghe ca suppasanno pavattati. 5 AdhiÂÂhÃnaæ karontena patthetvà sugatattanaæ Anena ropite'kasmiæ 1 sÃÊikeraphale tadà 6 UÂÂhità tÅhi nettehi nÃÊikeraÇkurà tayo. Ayamekaæ daÊiddaæ tu diskavÃna karuïÃparo 7 Attano puttadÃrehi saddhiæ sakalasampadaæ Tassa datvÃna "buddhohaæ bhavissÃmÅti patthayÅ. 8 Tasmà eso'va jÃnitvà pÆressati mamÃsayaæ Iccevaæ cintayitvÃna taæ pakkositveva'mabruvÅ; 9 "MÃpitehi viyÃniÂÂhamÃrena vasavattinà PaÇkambugiriduggehi sumanÃcalagÃminÅ 10 PadavÅ tattha tatthÃ'yaæ avaruddhÃtiduggamÃ; Vanditvà munino pÃdaæ cinituæ pu¤¤asampadaæ ----------- 14. Baddhasaddho (?) 1. Ropite tasmiæ (sabbesu) [SL Page 549] [\x 549/] ( 11 Gacchataæ jantunaæ aÂÂhÃrasadesanivÃsinaæ Dukkhaæ janeti tasmà taæ karohi supathaæ 2 tuvaæ 12 Atha hatthavanagallavhe vihÃramhi purà pana Attano pu¤¤atejena ÃkÃsaæ ca mahÅtalaæ 13 GajjÃpetvÃna yattheko mahÃthero mahiddhiko ArahattamagÃ, tattha upatissena rÃjinà 14 Pa¤cabhumakapÃsÃdo sovaïïacchadaniÂÂhiko Tadà kÃrÃpitodÃni naÂÂho kÃlakkamena so 15 ThambhamattÃvasiÂÂho'va tiÂÂhatÅti mayà sutaæ Tampi kÃrÃpaya tvamho mama nÃmena nÆtanaæ. 16 BhÅmatitthavihÃre'pi yathà nissaÇkarÃjinà KÃrÃpitaæ phaluyyÃnaæ, tatheva mama nÃmato 17 Ropayekaæ mahuyyÃnaæ nÃÊikerÃdipÆritaæ. Iti vatvà 7 payojesi taæ taæ pu¤¤akriyÃsu taæ. --------- 18 So tatheti paÂissutvà gaÇgÃsiripuraæ tadà GantvÃna paÂhamaæ tattha cÃrusabbaÇgalakkhaïaæ 19 RÆpaæ sumanadevassa kÃrÃpetvà manoramaæ AlaÇkaritvà sovaïïaratanÃbharaïehi taæ. 20 Tato samantakÆÂaæ hi gantukÃmo tadà pana RÆpampi tassa devassa ussavena saheva naæ 21 ùdÃya nikkhamitvà so gÃmaæ bodhitalavhayaæ Gantvà tatoppabhutye'va setuæ bandhitumÃrahi 22 MukhadvÃramhi so pa¤catiæsahatthappamÃïakaæ, Khajjotanadiyaæ tassaæ tÅæsahatthÃyataæ tathÃ, 23 TathevulapanaggÃme chattiæsaratanÃyataæ, AmbaggÃme vacatuttiæsahatthÃyÃmaæ manoharaæ 24 BandhÃpesi mahÃsetuæ tadà daÊhataraæ subhaæ. Gantuæ sakkà yathà hatthivÃjigomahisÃdihi. 25 Tassa tassa mahÃsetubandhassopari sundare KÃrÃpetvà mahÃgehe tuÇgatthamhÃdisobhite ----------2. Sapataæ [SL Page 550] [\x 550/] ( 26 PavÃretvà bahÆ bhikkhÆ ekÅkatvà tahiæ tahiæ Tesaæ datvà mahÃdÃnaæ mahÃpÆjaæ pavattayÅ. --------- 27 VissÃmasÃlà kÃretvÃ, kÃretvà setubandhanaæ hapetvà pÃdapÃsÃïe sesaÂÂhÃnesu nekadhà 28 ChindÃpetvà mahÃra¤¤aæ kÃrÃpetvà mahÃpathaæ SamantakÆÂaæ gantvÃna vanditvà padala¤chanaæ 29 DevarÆpaæ sirÅpÃdacetiyaÇgaïabhumiyaæ SaïÂhapetvà sirÅpÃdamaï¬apa¤ca sa kÃrayÅ. 30 Taæsamantà ca pÃkÃraæ bandhÃpetvà tato paraæ Maï¬apaæ taæ mahantÅhi saÇkhalÃbhi mahÃmati 31 Ayotthamhesu bandhitvà daÊhaæ katvà tato puna DÅpÃdÅhi sirÅpÃdaæ pÆjayanto dinattayaæ 32 Attano matthakenÃpi gandhatelappadÅpikaæ Gahetvà sakasÃmissa mahÃrÃjassa nÃmato 33 Namassanto namassanto katvà katvà padakkhiïaæ Taæ samantà sirÅpÃdaæ sabbarattiæ pavatti so. 34 Etaæ sabbaæ pavattimpi Ãditoppabhutikkamaæ LekhapetvÃna pÃsÃïatthamhe tuÇgatare tato 35 MahÃrÃjÃdhirÃjassa parakkamabhujassa taæ Kittitthamhova so tattha patiÂÂhÃpesi tuÂÂhiyÃ. 36 Tato sabbaæ pavattiæ taæ ra¤¤o dutamukhena so Vi¤¤ÃpetvÃna pesesi paripuïïamanoratho. --------- 37 Tato gantvÃna so hatthavanagallavihÃrakaæ Ra¤¤Ã vuttaniyÃmena katvà bahudhanabbayaæ 38 KÃrÃpetvÃna pÃsÃdaæ tuÇgasiÇgaæ tibhumakaæ AnomadassinÃmassa mahÃsÃmissa dhÅmato 39 Taæ datvÃna tato tassa mahÃrÃjaniyogato DÃnavaÂÂampi kappetvà silÃlekha¤ca kÃrayÅ. 40 Tato gantvà mahÃmacco bhÅmatitthakapaÂÂanaæ ChÃsÅtihatthakaæ tattha setuæ kÃÊÅnadimukhe, [SL Page 551] [\x 551/] ( 41 KadalÅsenagÃmamhi satayaÂÂhippamÃïakaæ, SÃlaggÃmÃpagÃyantu setuæ tÃÊÅsayaÂÂhikaæ, 42 SÃlapÃdapasobbhasmiæ pa¤¤Ãsaæ satahatthakaæ, IccevamÃdike setu duggaÂÂhÃne tahiæ tahiæ 43 BandhÃpetvà tathÃrÃmadhammasÃlÃdayo bahÆ KÃrÃpetvà mahÃdÃnapÆja¤cÃpi pavattayÅ. --------- 44 Atha rÃjamahÃmacco bhÅmatitthavihÃrato YÃva kÃÊanadÅtitthaæ ÂhÃne yojanavitthate 45 KÃrÃpesi parakkantibÃhunÃmena vissutaæ NÃÊikeramahuyyÃnaæ succhÃyaæ phalabhÃritaæ. 46 Tasmiæ tasmi¤ca raÂÂhamhi kappÃsavÃyanÃdike KÃretvÃ'khilakammante niÂÂhÃpetvekavÃsare 47 ChabbÅsatiæ mahagghÃni kaÂhinÃni mahÃsayo Bhikkhusaæghassa datvÃna mahÃpÆja¤ca kÃrayÅ. 48 Evameva dadanto so tattha tattha varaæ puna AdÃsi bhikkhusaæghassa chasaÂÂhi kaÂhinÃni ca. 49 MahÃlabujagacchavhaæ mahÃvanamatho'khilaæ ChindÃpevo samÆlaæ so tatthekaæ gÃmamuttamaæ 50 KÃrÃpetvà tadÃsanne mahÃpanasakÃnanaæ SampÃdetvÃna tatthekaæ tibhumaæ paÂimÃgharaæ 51 Bodhicetiya-ÃrÃma-pÃkÃravalayÃvutaæ KÃretvà rÃjanÃmena mahÃpÆjaæ ca kÃrayÅ. 52 Evameva mahÃpu¤¤aæ katvà rÃja¤¤anÃmato 3 Taæ sabbaæ punarÃgantvà tassa ra¤¤o nivedayÅ. --------- 53 Atha rÃjÃpi so tasmiæ samuppannamahÃdayo MahÃlabujagacchÃbhidhÃnagÃmÃdike bahÆ 54 Tena kÃrÃpite gÃme tasseva kulasantake Katvà datvà tato tampi gahetvà dhÃtumandiraæ 55 GantvÃna saÇghamajjhamhi "mamÃ'maccavaro ayaæ Pasannahadayo vatthuttaye mayyapi sabbadÃ; ----------- 3.[A.E.] NÃmato [SL Page 552] [\x 552/] ( 56 Tasmà buddhassa ra¤¤o ca hitesanaparo ayaæ Piyo hoti manÃpo ca, tasmÃ'haæ piyavatthunà 57 PÆjemi dantadhÃtunti vatvÃ'maccavaraæ tadà Adà saputtadÃraæ taæ munino dantadhÃtuyÃ. 58 Itthaæ tadÃppabhuti majjhimalokapÃlo Teneva devapatirÃjavarena niccaæ PÆjÃpayittha vividhehi mahagghapÆjÃ- VatthÆhi lokamahitaæ ratanattayaæ so. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse VividhakusalakÃrÃpanaæ nÃma caturÃsÅtimo paricchedo --------- Pa¤cÃsÅtimo paricchedo. 1 KadÃci pana laækÃyapÃpaggahavasà pana 1 Sa¤jÃtamhi mahÃgimhe sabbasantÃpahetuke 2 MilÃyantesu sassesu dubbhikkhe duratikkame BhÅtibhÅte 2 ca sabbasmiæ laækÃvÃsimahÃjane 3 RÃjà pana tadà vatthuttayacetiyabodhinaæ NÃthametteyyadevÃdidevÃna¤ca mahiddhinaæ 4 NÃnÃvidhÃhi pÆjÃhi pÆjaneyyÃnamuttamaæ KÃrÃpetvÃna sabbampi laÇkamekaæ mahussavaæ 5 EkÅkatvà mahÃbhikkhusaÇghaæ pÆjÃpurassaraæ Parittampi bhaïÃpetvà dÃÂhÃdhÃtuæ mahesino 6 Puraæ padakkhiïaæ sammà kÃrÃpetvà tato puna "Devo vassatu" iccevamadhiÂÂhÃnamakÃsi so. 7 Tadà pana mahÃmeghà vuÂÂhahantà tato tato VijjullatÃhi daddallamÃnà eva punappunaæ 8 Gajjantà ca muhuæ sabbalokakaïïamanoharaæ NÃsayantà mahÃgimhaæ hÃsayantà mahÃjanaæ 9 DÆsayantà naca dubbhikkhaæ bhusayantà disantaraæ SassamassÃsayantà ca vassituæ Ãrabhiæsu te. ----------- 1.[A.] MacaggÃhavasà 2. BhÅtabhÅte (sabbesu) [SL Page 553] [\x 553/] ( 10 "BuddhÃnubhÃvato eva ete vassavalÃhakà Evaæ vassanti amhÃkaæ hadayÃnandadÃyakÃ; 11 Tasmà buddhaguïà ete ettakà iti jÃnituæ Devabrahmamanussesu ko và bhavati kovido? 12 AmhÃkaæ pana rÃjÃpi mahÃtejo mahiddhiko; Anena sadiso rÃjà na bhuto na bhavissati," 13 Iccevaæ munirÃjassa guïaæ ra¤¤o guïampi ca Vatvà vatvà pasaæsiæsu 3 laækÃvÃsijanà tadÃ. 14 Iccevaæ paripÃlento dhammato lokasÃsanaæ SÃravantaæ karonto'va attabhÃvampi attano 15 Anubhonto ciraæ rajjasiriæ rÃjà kadÃvana BhaginÅsÆnunà saddhiæ attano vÅrabÃhunà 16 Sute vijayabÃhuæ ca bhuvanekabhujaæ tathà TilokamlanÃma¤ca 4 parakkamabhujaæ tathà 17 JayabÃhukamiccete pa¤ca ÃhÆya pesale Channametesamevaæ so ovÃdaæ dÃtumÃrabhÅ: 18 "TÃtà suïÃtha me vÃcaæ: idha loke sutà pana AvajÃto'nujÃto'tijÃto iti tayo ime; 19 Tesu mÃtÃpitÆnaæ ye siriæ vaæsakkamÃbhataæ GuïÃnurodhato bhottuæ akkhamà pupphamÃlikaæ 20 VÃnarà viya nÃsetvà nissirÅkà caranti te Atrajà avajÃtÃ'ti Ãhu santo purÃtanà 21 TÃdisiæ pana sampattiæ labhitvà pitaro yathà TathevÃ'nubhavantà ye pÃlayanti kulakkamaæ 22 Te'nujÃtÃti jÃnÃtha; a¤¤aæ puna vadÃmahaæ KulakkamÃbhatÃyeva saha sampattiyà puna 23 A¤¤ampi bahusampattiæ uppÃdetvà tato'dhikaæ Vindanti ye sukhaæ dhÅrà te'tijÃtÃ'ti pÃkaÂÃ. 24 MayÃpi pitunà dinnaæ mÃyÃraÂÂhakamekakaæ GahetvÃ'dÃni a¤¤ampi jitvà rÃÂÂhadvayaæ puna 25 Rajjattayampi nissesamekacchattaÇkitaæ kataæ. TenÃpya'sÃdhiyà sabbe damiÊÃpi parÃjitÃ; ----------- 3.[A.] Pasaæsesuæ. 4. [E.D.] TibhuvanamallanÃmaæ ca. [SL Page 554] [\x 554/] ( 26 Tattha tattha vasantà ca giriduggÃdinissità Sabbe'pi vannirÃjÃno ÃnÅtà mama santike. 27 Desantare'pi sabbattha kittiæ katvÃna patthaÂaæ Evaæ dhammanayeneva ciraæ rajjaæ kataæ mayÃ. 28 ùnetvà rÃjaka¤¤Ãyo jambudÅpà sapÃbhatà AkÃsiæ ¤Ãtake tumhaæ paradesepi khattiye. 29 Paï¬avà coÊiyà vÅrà canndÃdiccakuloditaæ RÃjÃno mama pÃhesuæ kirÅÂÃbharaïÃni ca. 30 Etehi pana sabbehi tumheheva na kevalaæ AnÃgatasmiæ kÃlepi sattanattuppaveïiyà 31 VindanÅyÃni vattanti ratanÃna¤ca rÃsayo Sambhatà me kuverena saÇkhÃdÅ'va nidhÅ nava. 5 32 Dujjanà niggahÅtà ca; sajjanà paripÃlitÃ; SambuddhasÃsana¤cÃpi susamaggÅkatammayÃ, 33 TasmÃ'siæ piturÃjassa atijÃto suto ahaæ. AtijÃtà sutà hotha puttà tumhe'pi mÃdisÃ. 34 Pubbe okakkÃkagottassa yathà sÃgararÃjino Puttà saÂÂhisahassà te tattakà rÃjadhÃniyo 35 MÃpetvà jambudÅpaæ hi sabbaæ saÂÂhisahassadhà Vibhajitvà samaggÃva karuæ rajjaæ visuæ visuæ; 36 DasabhÃtikarÃjÃno jambudÅpaæ yathà purà KatvÃna dasakoÂÂhÃsaæ sammà rajjaæ kariæsu te; 37 Tathà tumhe'pimaæ laÇkaæ vibhajitvà yathÃrahaæ A¤¤ama¤¤aæ piyÃyantà 6 sammà rajjaæ karotha bho 38 PuttÃ, randhaæ na dassetha sabbathà parasattunaæ." Iccevamorase putte bhÃgineyya¤ca ovadi. --------- 39 Tato so santipÃtetvà mahÃsaÇghaæ mahÃjanaæ "Etesu chasu rÃjÆsu bhÃgineyyorasesu me 40 Ko và rajjassa yoggo"ti rÃjà pucchi; tadà pana Tassa taæ vacanaæ sutvà mahÃsaÇgho nivedayÅ: ----------- 5.[A.] Nidhinica. 6.[A.] Pi sÃsantà [SL Page 555] [\x 555/] ( 41 "MahÃrÃja, ime rÃjakumÃrà bhavato ayaæ BhÃgineyyo'pi sabbe te dhÅrà vÅrà bahussutÃ, 42 SaÇgÃmÃvacarà sabbe parasattuvimaddakÃ, Rajjayoggà bhavanteva lokasÃsanapÃlakÃ; 43 TathÃpi bhavato jeÂÂhasuto vijayabÃhuko BÃlakÃlà samÃrabbha 5 pasanno ratanattaye; 44 GilÃnabhikkhupaÂÂhÃne niccopaÂÂhitamÃnaso, Saccasandho kata¤¤u ca saddhÃbuddhÅguïodito, 45 NirÃdhÃrajanÃdhÃro; jarÃdubbalajantusu Tathà dukkhitasattesu atÅva karuïÃparo; 46 JÃte rÃjantare tasmiæ dÃseyyaæ gamite bahu Bandhu bhikkhugaïassÃpi a¤¤e cÃpi bahujjane 47 Tesaæ tesaæ tu sÃminaæ suvaïïaratanÃdikaæ Datvà datvà vimocesi so tato dÃsabhÃvato. 48 Corà bahÆ mahÃrÃja rÃjagehepi corikaæ KatvÃna niggahe jÃte patvà tasseva santikaæ 49 Chambhitattaæ bhaya¤cÃpi cha¬¬etvà nirupaddavà AÇgahÃnimpi appatvà jivitampi labhiæsu te. 50 GÃme gÃme karaæ rÃjadeyyamÃdÃya corino Disvà rÃjamanussepi 6 tesaæ datvà sakaæ dhanaæ 51 Tasmà tasmà karà sabbaæ mocetvà dukkhitaæ janaæ ParipÃlayate niccaæ lokapÃlanakovido 52 SÅhaÊà vannirÃjÃno 7 tayà jeyyÃpi kecana Taæ disvà paÂhamaæ pacchà tvampi passanti nibbhayÃ. 53 "AnÃgate panamhÃkaæ rakkhantaæ kulasantatiæ Tumhe vijayabÃhuæ taæ itoppabhuti santataæ 54 Sambhattà upasevetha" iccÃmaccakulaÇganà Attano attano nÃthe sikkhÃpenti katÃdarÃ. 55 DvattÅvassÃyukÃnaæ ye bÃlÃnaæ bÃlajappitaæ Madhuraæ sotumicchanti tehi mÃtÃpituhi ca 56 "Kaæ và sevetha tumhe"ti pucchità kira bÃlakaæ "Amhe vijayabÃhuæ taæ sevissÃmÃ"tÅ bhÃsare. ----------- 5.[A.] Samarambha. 6.[E.] RÃja, manussepi. 7.[A.]Va¤¤arÃjÃno. [SL Page 556] [\x 556/] ( 57 MÃtÃpituhi kopena tÃÊità kira bÃlakà Attano attano dukkhaæ tassÃroventi ÃgatÃ. 58 Tadà vijayabÃhÆ'pi pakkosetvà dayÃya te "Ito paÂÂhÃya tumhe tu na tÃÊetha ime sisÆ" 59 Iti vatvà tato bhaï¬ÃgÃrato eva attano Tesaæ tesaæ ca bÃlÃnaæ bhattavuttimpi dÃpayi 60 Sapuïïacandaæ gaganaæ oloketvÃna cakkhumà Puïïacando kute'tthÃti pucchanto viya puggalo 61 VijjamÃnà guïà tasmiæ rajja ra¤janakÃrino Iti ¤atvÃpi bho rÃja, saÇghaæ tvaæ pucchase kathaæ? 62 Suïohi bho mahÃraja, laÇkÃdÅpaæ na kevalaæ JambudÅpampi pÃletuæ tassa'tthi subhalakkhaïaæ. --------- 63 EvamÃdiguïe tassa saÇghassa mukhato bahÆ AhÆ sutvÃtadÃnandabappatemitalocano 64 Pakkosetvà ca santosà samÅpe sadisÃsane Sutaæ vijayabÃhuæ taæ nisÅdÃpesi bhÆpati. 65 Atha tassa mahÃrÃjà attanà yaæ na kÃritaæ LokasÃsanakiccaæ taæ sabbamevaæ nivedayÅ: 66 "Viddhastaæ parasattÆhi ratanÃvalicetiyaæ BandhÃpetvÃna sovaïïathÆpenÃlaÇkarohi taæ 67 SÅhalÃdhipatÅnaæ yà rÃjadhÃni purÃtanà Taæ puÊatthipuraæ sabbapurÅtilakamuttamaæ 68 KÃrÃpehi yathÃpubbaæ tuÇgapÃkÃragopuraæ, SuvibhattacatudvÃraæ gambhÅraparikhÃvutaæ. 69 Tattha dÃÂhÃghare pubbe dibbÃgÃramanohare PatiÂÂhÃpaya taæ dÃÂhÃpattadhÃtudvayampi ca. 70 ImÃya khalu pubbesaæ rÃjunaæ rÃjadhÃniyaæ Ahampi kattumicchÃmiabhisekamahussavaæ. 71 TisÅhaÊagataæ sabbaæ bhikkhÆsaæghaæ mahÃjanaæ Sahassatitthaæ netvÃna tattha pÆjÃpurassaraæ 72 MahÃvÃlikaÇgÃyamupasampadamaÇgalaæ KÃrÃpetvà samiddhaæ tvaæ karohi jinasÃsanaæ." [SL Page 557] [\x 557/] ( 73 IccevamÃdikaæ sabbaæ lokasÃsanakÃriyaæ VatvÃna tassa hatthamhi rajjabhÃraæ Âhapesi so. 74 Atha punaravasiÂÂhe pa¤carÃja¤¤asÆnu MunivaravaradÃÂhÃpattadhÃtu ca tà dve 8 Yatigaïamapi sabbÃmaccavaggaæ ca laÇkà - Bhuvampi abhinÅyyÃtesi tasseva rÃjÃ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse rajjabhÃrà Ropanaæ nÃma pa¤cÃsitimo paricchedo. --------- ChÃsÅtimo paricchedo 1 RÃjà vijayabÃhÆ pi nibbhÅtikamano tadà Taæ tatheti paÂissutvà rajjabhÃramagaïhi so. 2 Atha so piturÃjassa atijÃtasutattanaæ JÅvantasseva tassÃ'haæ dassayissanti cintayÅ.. 3 SÃmyamacca - sakhÃdÅsu rajjaÇgesvesu sattasu MittaÇgayoggo vissÃsÅ sammantanavisÃrado 4 ùpadÃsu sahÃyo ca saccavÃdÅ piyaÇkaro Ko ve'dÃni mamatthÅti vÅmaæsitvà punappunaæ 5 "VÅrabÃhÃdipÃdo kho paï¬ito guïamaï¬ito PitucchÃtanayo atthi sabbakiccesu kovido; 6 VÃlikÃkeÊikÃlamhà yÃva ajjatanà mayi So'yamekantavissÃsaæ kurute sujanesupi; 7 Mamaæ so'pi apassanto ÂhÃtuæ nakkhamate kvaci; Ahamakpi taæ apassanto nakkhamÃmi nisÅdituæ. 8 Yathà ahaæ tathà so'pi va¬¬hetuæ lokasÃsanaæ UssÃhaæ kurute ¤ÃïabalakÃyabalÃdhiko. 9 Tasmà mittaÇgayoggo so"iti ¤atvÃna taæ tadà PakkosetvÃna sambhattamittaÂÂhÃnamhi yojayÅ. --------- 10 Atho mamukkaÂÂhatamaæ pu¤¤akammaæ manoharaæ Kattabbaæ balu me dÃÂhÃpattadhÃtu ca tà duve ----------- 8.[A. -]DhÃtuæ ca tadve [E. -]DhÃtuæ ca tà deva. [SL Page 558] [\x 558/] ( 11 NiyyÃtità tato tÃsaæ pÃsÃdo'bhinavo'dhunà KÃtabbova mayÃ; ki¤ca 1 piturÃjÆhi kÃritaæ 12 DÃÂhÃdhÃtugharaæ cÃpi jiïïaæ hoti purÃtanaæ; TamevÃbhinavaæ tasmà kÃrayissanti cintiya 13 BahÆ sippigaïe sabbasippakammantakovide KammakÃre bahÆ ca'¤¤e rÃsÅkatvà tato tato 14 Pubbakammantato cÃpi diguïe dassanappiye KÃretvà navakammante dibbamandirasundaraæ 15 DÃÂhÃdhÃtugharaæ sabbaæ niÂÂhÃpetvÃna tattha so PatiÂÂhÃpiya sambuddhadhÃtuyo'pi duve tato 16 Pubbato cÃ'dhikaæ dhÃtumahÃpÆjaæ dine dine ùrakkhamattano(?) Sammà pavattetuæ niyojayÅ. --------- 17 Tatoppabhuti sorÃjà pemaæ sapiturÃjino Diguïaæ tiguïaæ katvà va¬¬hÃpesi nirantaraæ 18 Attano piturÃjassa soko sutavaviyogajo Mà hotu'ti vicintetvà parakkamabhujaæ tathà 19 JayabÃhukamiccete ubho'pyavaraje nije Sadà pitusamÅpamhi vasÃpesi mahÅpati. 20 Tato tilokamalla¤ca pakkosetvà nijÃnujaæ JambuddoïipurÃrabbha yÃvadakkhiïasÃgaraæ 2 21 Etasmiæ antare vijjamÃnaæ sÅhaÊavÃhiniæ TassÃnuvattiniæ katvà datvà so piturÃjino 22 ùrakkhÃkaraïatthÃya dakkhiïasmiæ disantare MahÃvatthalagÃmasmiæ patiÂÂhÃpesi taæ tadÃ. 23 UttarÃya disÃyampi khuddavÃlikagÃmake Verino paratÅramhà yebhuyyenotaranti te. 24 Taæ disaæ pana pÃletuæ saÇgÃmamukhabheravaæ MamÃvavarajarÃjÃnaæ bhuvanekabhujaæ vinà 25 Ko và atthiti cintetvà tamÃhÆya mahÅpati Tassa datvà mahÃsenamuttarÃpathavattiniæ ----------- 1.[A.] Ki¤ci. 2.[E.S.] SÃgarÃ. [SL Page 559] [\x 559/] ( 26 ùrakkhaæ piturÃjassa kattuæ tasmiæ disÃmukhe PatiÂÂhÃtuæ niyojesi tasmiæ sundarapabbatai. --------- 27 Atha rÃjà sayaæ vÅrabÃhunà saha sajjÅto Tattha tattha caritvà so madditvÃ'khiladujjane 28 Katvà nikkaïÂakaæ laÇkaæ pituno'numatiæ tato Laddhà puraæ puÊatthivhaæ kÃrayissanti nikkhamÅ. 29 Tasmiæ kÃle mahÃrÃjà parakkamabhujo'pi so Sutappemamahoghena nÅyyamÃno'va sÃdaraæ 30 Karonto'nugamaæ tassÃ'nicchantasseva sÆnuno Pacchatopacchato gantumÃrabhittha dayÃparo. 31 Tato so piturÃjÃnaæ vannditvÃna punappunaæ BalakkÃrà nivattetvà gantumeva samÃrabhi. --------- 32 Atha so"mama puttamhi pemaba kubbanti ye janà Te sabbe'pi tamevÃnugacchantu"ti niyojayÅ. 33 Tassa taæ vacanaæ sutvà pÃmojjabahulà tadà Sabbe rÃjamahÃmaccà sabbe senÃpatÅ tathà 34 Sabbe vÅramahÃyodhà sabbe hatthipakà tathà Sabbe turaÇgasÃdÅ ca sabbe'pi rathino tathà 35 "AamhÃkaæ adhunà bodhisatto vijayabÃhuko RÃjadhÃniæ puÊatthivavhaæ kÃretuæ kira gacchati; 36 Sace gacchati so, amhe gamissÃma lahuæ" iti Vatvà tena samaæ gantuæ sajjità nikkhamiæsu te. 37 Ekaccesu ca kosajjavasÃmaccabhaÂÃdisu Tadà gantumanicchantesvetesaæ kira itthiyo 38 "NÃthà bhonto panamhehi sahÃgacchantu và navÃ, IdÃneva mayaæ tena saddhiæ guïagavesinà 39 GacchissÃmeva, teneva 3 kÃritamhi puruttame VacchissÃmÃ"ti vatvÃna purato nikkhamiæsu tÃ. ----------- 3. [E.] GacchissÃma eteneva. [SL Page 560] [\x 560/] ( 40 Tathà gantumanicchante pitaropi sake sake Cha¬¬etvà kira bÃlÃpi tamevÃnugamuæ tadÃ. 41 Attano attano gÃmaæ gehaæ và bhogasampadaæ Cha¬¬etvà nikkhamantaæ taæ disvà disvà mahÃjanaæ 42 MahÃdayÃya so rÃjà ovadanto punappunaæ NivattÃpesi sabbepi nivattetabbake jane. 43 Atho icchitamattaæ so vavÃhiniæ caturaÇginiæ GahetvÃna mahÃduggaæ tuÇgaæ vÃtagiriæ agÃ. 44 Tasmiæ pabbatamuddhasmiæ rÃjÃgÃraæ mahÃrahaæ KÃrÃpetvà samuttuÇgapÃkÃraparivavÃritaæ 45 Attano piturÃjena dattaæ sabbaæ mahÃdhanaæ Tattheva nidahitvÃna Ãpadatthaæ Âhapesi so. 46 Tasmiæ yeva mahÃsele saÇghÃrÃma¤ca sundaraæ KÃrÃpetvà mahÃnettappÃsÃdÃyatanÃdhibhuæ 47 MahÃtheraæ pavÃretvà tassa datvà tamuttamaæ KÃrayittha mahÃpÆjÃ, dÃnavaÂÂampi paÂÂhapi. --------- 48 Tato sumanakÆÂaæ sogantvÃna munino padaæ VanditvÃna tato rÃjà gaÇgÃsiripuraæ agÃ. 49 Tattha so nigamaggÃmipÃsÃdavhe purÃtane VihÃre khaï¬aphullÃnaæ paÂisaækharaïaæ tadà 50 KÃretvà tattha vasÅnaæ dÃnavaÂÂampi bhikkhunaæ Vavatthapetvà sinduravÃnaæ taæ samupÃgami. 51 RÃjà tattha vanaggÃmapÃsÃdavhaæ vihÃrakaæ KÃretvÃna tato tattha piturÃjasassa 4 nÃmato 52 KÃretvÃ'bhayarÃjavhaæ pariveïa¤ca tassa so NÃnÃvidhaparikkhÃragÃmakkhettÃdikaæ adÃ. 53 Atha gantvà mahÅpÃlo varaæ hatthigiripuraæ TatthÃpi rucire cullapiturÃjena kÃrite 54 MahÃvihÃre tasseva niccamabbhaccanÃrahaæ DehanikkhepaÂhÃna¤ca olokento punappunaæ ----------- 4. [E.D.] PiturÃja¤¤a. [SL Page 561] [\x 561/] ( 55 VÅrabÃhunarindena saddhiæ senÃya dukkhito 5 Aniccalakkhaïaæ tattha uppÃdesi punappunaæ. 56 Tato tibhumakaæ tattha paÂimÃgharamuttamaæ KÃrayitvà mahÃbuddhapaÂimaæ tattha kÃrayÅ. 57 KÃrÃpetvà tato cullapiturÆpaæ manoharaæ PatiÂÂhÃpesi tattheva sabbÃbharaïabhÆsitaæ. 58 PaÂimÃbhavanasseva tassa cÃpi 6 manohare Kappiye paccayaggÃme parivÃrajane bahÆ 59 Datvà tasseva nÃmena bhuvanekabhujÃdimaæ Pariveïanti nÃmampi parikappesi bhupati. 60 Tato taæ nagaraæ gantvà naranÃrisamÃkulaæ PÃkÃraparikhÃdÅhi parikkhittaæ ca kÃrayÅ. 61 Nikkhamitvà tato rÃjà vikkanto caturaÇginiæ MahÃsenaæ gahetvÃna agà subhagiriæ puraæ. 62 Tasmiæ kÃle mahÃyuddhaæ katvà pubbe palÃpito CandabhÃnunaritdo so paï¬ucoÊÃdiraÂÂhato 63 MahÃdÃmiÊayodhe ca rÃsÅkatvà pubbe palÃpito CandahÃnunarindo so paï¬ucoÊÃdiraÂÂhato 64 Atho padÅkurundÃdÅraÂÂhavÃsÅ ca sÅhaÊe VasÅkatvÃna rÃjà so gantvÃna 7 subhapabbataæ 65 KhandhÃvÃraæ nibandhitvà "gaïhissÃmi tisÅhalaæ, Na harissassÃmi te; tasmà munino dantadhÃtuyà 66 Saheva pattadhÃtu¤ca rajja¤ca mama dehi taæ; No ce yuddhaæ karohÅ"ti vatvà dÆte ca pesayÅ. --------- 67 Tadà vijayabÃhupi vÅrabÃhumahÅpatiæ PakkosetvÃ'bhÅmantetvà sajjÃpetvà mahÃbalaæ 68 "Aho ajja panamhÃkaæ ubhinnaæ bhujavikkamaæ PassissÃmÃ'ti vatvÃna nikkhamitvà ubho'pi te 69 CandabhÃnumahÃsenaæ nirundhitvà samantato MahÃyuddhaæ pavattesuæ rÃmayuddhaæ'va dÃruïaæ. ----------- 5. [E.S.D.] PiÊito. 6.[E.] TassÃmante. 7. [E.] RÃjà samagge KatvÃna so gantvÃ. [SL Page 562] [\x 562/] ( 70 Tadà yuddhaparÃbhÆtà ceriyodhà nirÃyudhà Paribbhamiæsu thomiæsu païamiæsu bhayaddità 71 Thambhiæsu parikampiæsu yÃciæsu saraïaæ raïe, Rodiæsu parideviæsu bhÅtà veribhaÂà tadÃ. 72 KÃnanÃbhimukhà keci sÃgarÃbhimukhà pare PabbatÃbhimukha ca'¤e¤¤a dhÃviæsu ripavo hayà 8 73 Evamevaæ sa yujjhitvà mÃrayitvà bahÆ bhaÂe CandabhÃnunarindaæ taæ palÃpesi nirÃyudhaæ. 74 Athorodhavare tassa sabbe hatthituraÇgame KhaggÃdÅni bahÆneva ÃyudhÃni mahÃdhanaæ 75 JayasaÇkhaæ jayacchattaæ jayabheriæ jayaddhajaæ EtÃni pana sabbÃni pesesi pitusantikaæ. 76 Iccevaæ tumulaæ yuddhaæ katvà jitvÃ'rimaï¬alaæ 9 PatvÃna vijayaæ laÇkÃmekacchattamakÃsi so --------- 77 Tato tampi puraæ tuÇgapÃkÃraparikhÃvutaæ KÃrÃpetvà tato tattha rÃjÃgÃraæ mahÃrahaæ 78 Katvà niÂÂhÃpayitvÃna tato tasmiæ pure tadà Mahato bhikkhusaæghassa dÃnavaÂÂampi paÂÂhapi. 79 Atha'varajarÃjÃnaæ bhuvanekabhujampi so AssÃsetvà yathÃpubbaæ Âhapesisubhapabbate. 80 AthÃvanipati gantvà anurÃdhapuraæ tahiæ ThÆpÃrÃmÃdikaæ sabbaæ siddhaÂÂhÃnaæ samantato 81 MÃranimmitaduggaæ'ca chindÃpetvà mahÃvanaæ BandhÃpesi ca pÃkÃraæ setuæ'vÃsÃsavantiyÃ; 82 NavakammantakantÃni siddhaÂÂhÃnÃni'mÃni so KÃrapetvà mahÃpÆjaæ pavattesi disampati. --------- 83 Atha so piturÃjena ratanÃvalicetiye ùraddhaæ navakammantaæ kavo apariniÂÂhitaæ 84 NiÂÂhapetumano saæ puravÃsimahÃjanaæ Tamhà gatagataÂÂhÃnà ekÅkatvà lahuæ lahuæ ----------- 8. [A.] Parito yà 9. [A.] JitvÃpi maï¬alaæ. [SL Page 563] [\x 563/] ( 85 Husippijana¤cettha yojetvÃna visÃradaæ SenÃnÃthapariveïattherindappamukhassa ca 86 DÃnavaÂÂampi saÇghassa niÂÂhÃpetvÃna tattha naæ KÃretuæ navakammantaæ patiÂÂhÃpesi pati. 87 Atha vannimahÅpÃlà patiÂÂhÃraÂÂhavÃsino PaïïÃkÃraæ huæ datvà passiæsu dharaïÅpatiæ. 88 AïdoÊi - dhavalacchattacÃmarÃdÅni so tadà Datvà tesaæ mahÃvanyarÃja¤¤akakudhÃni ca 89 PÅïayitvÃna te sabbe taæ puraæ parirakkhituæ Niyojetvà tato tamhà puÊatthipuramgÃ. --------90 Atha tattha samÃhÆya vÅrabÃhumahÅpatiæ "KÃrayÃma mayaæ mÆlarÃjadhÃnimimaæ subhaæ; 91 PurayÃma yasapapÆrakapapÆrehi disÃmukhaæ" Iti sammantanaæ nena saddhiæ katvà nÃrÃdhipo 92 PuÊatthivhe pure'dÃni pÃsÃdà paÂimÃgharà VihÃrà pariveïà ca cetiyà dhÃtumandirà 93 PÃkÃrà gopurà ceva a¬¬hayogà ca hammiyà Maï¬apà dhammasÃlà ca tathà devÃlayÃdayo 94 Keci tiÂÂhanti saærÆÊhatiïarukkhÃdichÃditÃ; Patanta'¤¤e nirÃdhÃrà jiïïatthambhakadaï¬akà 10 95 ùmulaggasamubbhinnamahÃbhittibhÃronatà Athopi nipatissanti 11 a¤¤ÃdhÃravicajjitÃ. 96 Vu¬¬hÃ'va parijiïïattà dubbalattà ca kecana Aho ÂhÃtumasakkontà onavanti dine dine. 97 KecicchinnatulÃyaÂÂhÅ honti naÂÂhaviÂaÇkakÃ, ViddhastavalabhÅ keci honti bha¤jitahi¤jakÃ. 98 JiïïagopÃnasÅbhedagalitacchadaniÂÂhÃkà Ekacce pana tiÂÂhanti bhittitthamhÃvasiÂÂhakÃ. 99 Ekacce patitadvÃrà nihatadvÃrabandhanÃ; A¤¤e sithilasopÃïà honti viddhastavedikà ----------- 10. Thambhakadambakà (sabbesu) 11. Aho pi patisanta¤¤e (sabbesu) [SL Page 564] [\x 564/] ( 100 Kesa¤ci dissate mÆlÃdhÃramattanibandhanaæ; Kesaæci nappatiÂÂhÃnaÂhÃmattampi dissati. 101 Kiæ bhÃsitehi nekehi nissirÅkamidaæ puraæ SassirÅkaæ karissÃma anujÃnÃtu bhÆpati. 102 PacchÃbhisekakalyÃïaæ karotu'dha puruttame Iti vatvÃna dÆtaæ so pesesi pitusantikaæ. --------- 103 Atha sutvà pavattiæ taæ rÃjÃpi muditÃsayo KÃrÃpetumano mÆlarÃjadhÃniæ sayaæ tadà 104 Pakkosetvà mahÃmaccamaï¬alaæ taæ tahiæ tahiæ niyojetvÃna sabbe'pi laÇkÃraÂÂhanivÃsino 105 AyokÃre tathà cundakÃre vilÅvakÃrake KammÃre ca kulÃle ca kalÃde (?) CittakÃrake 106 HÃrike bhatake dÃse caï¬Ãle kammakovide IÂÂhikÃva¬¬hakÅ cuïïava¬¬hakÅ dÃruva¬¬hakÅ 107 SilÃva¬¬hakivagge ca ekikatvà tato puna GaggarÅ - muÂÂhi - saï¬Ãsa - kÆÂà karaïÅmukhe 108 Sabbe kammÃrabhaïa¬a ca tikhiïe kakace bahÆ VÃsÅ ca erasu rukkhabhedÅ - pÃsÃïadÃraïe 109 Sattha-koÂisa-kuddÃla-kila¤ja-piÂakÃdayo EtÃni pana sabbopakaraïÃni ca sÃdaraæ 110 MahÃdhanampi datvÃna muttÃveÊuriyÃdikaæ Pesesi saha senÃya sutarÃjassa santikaæ. 111 Tadà vijayabÃhÆ'pi rÃjà muditamÃnaso Tasmiæ raÂÂhe vinaÂÂhamhi cirakÃlakhilÅkate 112 ChinnabhinnamahÃtÅre gambhÅramhovivajjite VÃpipokkharaïÅseturahadÃdijalÃsaye 113 BandhÃpetvà yathÃpubbaæ gambhÅrajalapÆrite NÃnÃpadumasa¤channe nÃnÃmacchakulÃkule 114 SabbasassÃnamuppattiÂÂhÃnabhÆtÃni sabbadà SÃrakkhettÃni nekÃni nipphÃdetvà tato puna 115 SabbÃni pana sassÃni sampÃdetvà tahiæ tahiæ KÃrÃpesi samiddhaæ taæ raÂÂhaæ sabbaæ manoharaæ. --------- [SL Page 565] [\x 565/] ( 116 Atha bhÆpatirambhodhigamabhÅraparikhÃvutaæ. CakkavÃÊaddisaÇkÃsacÃrupÃkÃramaï¬alaæ 117 NÃnÃrÃmaparikkhittaæ nÃnÃpokkharaïÅyutaæ NÃnÃvihÃrasaæyuttaæ nÃnÃcetiyasaÇikulaæ 118 NÃna¬¬hayoggasaæsaÂÂhaæ nÃnÃpÃsÃdabhÆsitaæ NÃnÃhammiyakammantaæ nÃnÃmaï¬apamaï¬itaæ 119 NÃnÃdevÃlayopetaæ nÃnÃgopurabhÃsuraæ NÃnÃgÃrÃvalÅvÃruæ nÃnÃvÅthivirÃjitaæ 120 SuvibhattacatudvÃraæ subhasiÇghÃÂavaccaraæ KÃrÃpesi yathÃpubbaæ puÊaÊatthipuramuttamaæ. 121 Itthaæ so mithilaæ yathà jayati sà bha¤jeti ka¤cÅpuraæ SÃvatthiæ hasate jinÃti madhuraæ dÆseti bÃrÃïasiæ VesÃlimpi vilumpate ca jutiyà kampeti campÃpuriæ kÃrÃpesi tathà taminvdanagarÅtulyaæ puÊatthipuraæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse PurakÃrÃpanaæ nÃma jÃsÅtimo paricchedo. --------- SattÃsÅtimo paricchedo. 1 Atha rÃjà "puÊatthivhaæ purametaæ purà yathà Tathà kÃrÃpitaæ sabbanagaraÇgasamanvitaæ. 2 IdÃnÅdaæ puraæ bhÃti sirisobhaggalakkhiyà Jetuttaraæ vijayate, 1 sÃgalampi jigiæsate 3 SuæsumÃragiriæ hantvà 2 sÃketampi gaïeti kiæ? Aho 3 rÃjagahaæ jÅvaggÃhaæ gaïhitumicchati; 4 Saækassamakpi padhaæsevo indapattampi nindati; Sakhyamussahate kattuæ saddhiæ kapilavatthunÃ; 5 Tasmà sakkapure sakko devÃnaæ adhipo yathà Tathetasmiæ pure rÃjà rÃjunaæ adhipo'dhunà 6 AbhisekacchÃïaæ kÃtuæ Ãgacchatu mahiddhiko" Iti vatvÃna dÆtaæ so pÃhesi pitusantikaæ . ----------- 1.[E.] Pi vijini. 2.[D.S.] GantvÃ. 3.[S.] Atho. [SL Page 566] [\x 566/] ( 7 Atha dÆtamukhà rÃjà tamudantakkamaæ tadà Sutvà haÂÂhapahaÂÂho'va hutvà senÃpurakkhato 8 RÃjÃrahena namahatà ussavena sahe'va so Jambuddoïipurà mÆlarÃjadhÃniæ tamabbhagÃ. --------- 9 Tadà vijayabÃhÆ'pi rÃjà gÃvutamattakaæ Paccuggantvà mahÃrÃjaæ rÃjadhÃniæ tamÃnayi. 10 Atha tasmiæ pure ra¤¤o abhisekamahussavaæ SattÃhÃni pavattetvà niÂÂhÃpesi yathÃkamaæ. 11 Atha so vÅrabÃhussa datvà raÂÂhaæ tamuttamaæ Ta¤ca tassaæ samiddhÃyaæ Âhapetvà rÃjadhÃniyaæ 12 "ùnemi munino dhÃtu rÃjadhÃnimimaæ" iti Saheva piturÃjena jambuddoïipuraæ agÃ. --------- 13 Atha so sannipÃtetvà laÇkÃvÃsimahÃjanaæ JambuddoïipurÃ'rabbhà à puÊatthipuruttamà 14 MahÃmaggaæ samaæ katvà pa¤cayojanamattakaæ Antarà antarà tasmiæ a¬¬hayojanamattake 15 MaÇgaladdhaja-ramhÃlitoraïÃdimanoharaæ Vasatiæ ekamekantu kÃrÃpesi namahÃrahaæ 16 Atho mahÃrathe dibbarathasobhaggasundare SaïÂhapetvà duve dÃÂhÃpattadhÃtu mahesino 17 MahÃbrahmarathaæ brahmasamÆhehi viyÃ'tulaæ Samantà taæ namahÃdhÃtumaÇgallarathamuttamaæ 18 SevamÃnehi nekehi bhikkhusaæghagaïehi so Nikkhamitvà mahÃjambuddoïÅpuravarà tato 19 SoïïamuttÃtapattÃni soïïamuttikavÃmare SoïïamuttÃpatÃkÃyo soïïamuttikamÃlikà 20 SoïïarÆpiyakumbhehi soïïarupiyavÅjanÅ SoïïarÆpiyabhiÇkÃre soïïarÆpiyasaÇkhake 21 SoïïarÆpÅpaÂiggÃhe soïïarÆpÅkaraï¬ake SoïïarÆpiyathÃle va soïïarÆpiyadappaïe [SL Page 567] [\x 567/] ( 22 SoïïarÆpiyaramhà ca soïïarÆpiyasaÇkhake SoïïarÆpituraÇge ca soïïarÆpiyavÃraïe 23 AnekarÆpisovaïïa-dÅpadaï¬Ãdayo pi me Gahetvà dhÃtupÆjatthaæ purato pacchato'pi ca 24 SÃdhukÃraæ pavattetvà gacchantehi nirantaraæ Taætaædhuraniyuttehi 4 manussehi manoharaæ 25 HatthÃlaÇkÃravitthÃrapasatthagajapantihi SabbassÃbharaïasseïidassanÅyassapantihi 26 YodhakÅÊaæ karontÃnaæ yodhÃlaÇkÃradhÃrinaæ VividhÃyudhapÃïÅnaæ vÅrayodhÃnapantihi 27 MaÇgallavesadhÃrÅnaæ nÃnÃbharaïasobhinaæ rÃjarÃja¤¤amantÅnaæ pantÅhi parisevitaæ 28 "Aho sÃdhu aho sÃdhu aho sÃdhÆ"ti vÃdinaæ Pu¤¤asoï¬amanussÃnaæ sÃdhunÃdehi maï¬itaæ 29 Purato purato cÃ'haæpubbikÃya niraggalaæ Nikkhamantehi nekehi nimmalÃvÃravavÃruhi 30 UpÃsikÃjanehevaæ 5 upÃsakajanehi va PÆjÃpupphÃdidhÃrÅhi pantiso parivÃritaæ 31 A¤¤ama¤¤aæ mahÃvÃdaæ karontehi viyÃdhikaæ BahÆhi balavantehi balatthehi muhuæ muhuæ 32 AbhitÃÊiyamÃnÃnaæ kÅÊantohi tahiæ tahiæ MahabbalabalatthÃnaæ ghosehi pararighositaæ, 33 SavanÅyataraæ sabbadisantaravisÃrinaæ Pa¤caÇgaturiyÃrÃvaæ pavattentehi sundaraæ, 34 VetÃÊikehi maægallapÃÂhakehi pasaæsitaæ, Thomitaæ thutavÃdÅhi mÃgadhehi punappunaæ, 35 NaccagÅtaæ karontehi dassanassavaïappiyaæ NaÂavÃraïavaggehi bhattiyà parisevitaæ 36 MahÃpÆjaæ pavattento pavattainto nirÃkulaæ TenÃlaÇkatamaggena gantvÃna purato kataæ ----------- 4. [A.E.] DhurÃniyuttehi 5. [A.E.] Janeheva [SL Page 568] [\x 568/] ( 37 Taæ taæ nivasatiæ patvà tattha tattha ca dhÃtuyo SaïÂhapetvà mahÃpÆjaæ katvà katvà tato tato 38 Nikkhamitvà punuggantvà 6 gantvÃnukkamato'ca tà MunindadhÃtuyo mÆlarÃjadhÃniæ tamÃnayÅ. --------- 39 Atha rÃjà puraæ sabbaæ kavo ekamahussavaæ Sumuhutte sunakkhatte sutithimhi suvÃsare 40 AlaÇkate tadà devarÃjamandirasundare Tasmiæ purÃtane dhÃtumandire mandiruttame 41 MahÃratanapallaÇke nÃnÃratanasobhite DhÃtuyo tà duve sammà patiÂÂhÃpesi sÃdaraæ. 42 Tatoppabhuti rÃja¤¤o divase divase'dhikaæ CatujÃtisugandhehi gandhadhÆpehi cÃruhi 43 PunnÃganÃgapÆgÃdinÃnÃkusumajÃtihi AsaÇkhyamaïikappÆradÅpehi varajotihi 44 GandhatelappadittÃhi daï¬adÅpÃvalÅhi ca MadhurakkhÅrasampakkasukhumodanathÃlihi, 7 45 KelÃsakuÂasaÇkÃsa-gandhasÃlantarÃsihi Samaggakhajjabhojjehi leyyapeyyÃdikehi ca 46 MÃsattayaæ mahÃdhÃtupÆjaæ nokamanoharaæ Saheva saÇkhapÆjÃya katvà niÂÂhÃpayÅ sudhÅ. --------- 47 Atho "sahassatitthamhi uupasampadamaÇgalaæ Nimmalaæ kÃrayissÃma" iti vatvà mahÅpati 48 VÅrabÃhumahÅpÃlaæ pesetvà paÂhamaæ tahiæ TenÃ'nekasahassehi saÇghÃrÃmehi cÃruhi 49 Saha kÃrapite tuÇge nÃnÃlaÇkÃrabhÃsure PaÂÂatoraïasaæyutte saÂÂhithambhamahÃlaye 50 Tesu tesupasampattipÆjÃvatthusu sabbaso SajjÃpitesu sabbesu paccayesu nacatusvapi, 51 Tasmiæ tasmiæ ca raÂÂhamhi patiÂÂhÃrohaïÃdike Nivasantehi sabbehi vannirÃjÆhi sÃdaraæ ----------- 6. Punaggantvà (sabbesu) 7.[A.] ThÃlahi. [SL Page 569] [\x 569/] ( 52 AnekamacchamaæsÃdinÃnÃvya¤janasÃlisu MahÃtaï¬ulabhÃresu dadhiduddhaghatÃdisu 53 MadhuphÃïitamacchaï¬isakkharÃguÊakÃdisu ùnÅtesu mahÃsaÇghadÃnopakaraïesu ca 54 RÃjà vijayabÃhÆpi tattha gantvà tadà "mayaæ ùrabhissÃma kÃretumupasampadamaÇgalaæ; 55 Amhesu pana ye santi suppasannatarÃsayà Te sabbe'pi mahÃtherà majjhimà navakÃpi ca 56 Sahassatitthaæ Ãgantuæ ussahantu yatissarÃ" Iti ÃrÃdhanaæ kavo dÆtaæ pÃhesi sabbadhi. --------- 57 Sutvà sutvà pavattiæ taæ patvà patvà mahÃmudaæ Tapodhanagaïà sabbe tambapaïïiyavÃsino 58 Attano attano bhaï¬ÃgÃrikampi yatiæ tadà NisÅditumadatvÃna nikkhamiæsu tato tato. 59 AthÃnukkamato sabbe sajjità yatipuÇgavà Sahassatitthaæ Ãgantvà sÅghaæ sannipatiæsu te. 60 Tadà sahassatitthaæ taæ yatÅhi parivÃritaæ Olokonto muhuæ rÃjà alabhÅ sulabhaæ mudaæ. 61 AthÃdhikaæ païÅtehi antapÃnehi bhÆpati Taæ mahÃbhikkhÆsaæghaæ so sakkaccaæ samupaÂÂhahi. 62 Tasmiæ sahassatitthasmiæ divase divase tadà MahÃpÆjaæ pavattento tehi kÃrakabhikkhuhi 63 UpasampadapekkhÃnaæ dÃpento upasampadaæ AddhamÃsaæ pavattesi upasampadamaÇgalaæ. 64 Tato puna mahÃsÃmipadaæ mÆlapadaæ tathà MahÃtherapadaæ therapariveïÃdikaæ padaæ 65 Taæ taæ labhanayoggÃnaæ sÃsanujjotakÃrinaæ DÃpetvÃna tato tesaæ rÃjà rÃjÃrahaæ subhaæ 66 Sahassagghanakaæ aÂÂhaparikkhÃraæ ca datva so Tada¤¤esampi sabbesaæ yatÅnaæ paÂipÃÂiyà [SL Page 570] [\x 570/] ( 67 Mahagghe ca parikkhÃre davo datvÃ'vasiÂÂhake ParikkhÃre bahÆ paï¬ucoÊaraÂÂhanivÃsinaæ 68 BhikkhÆnampi ca pesetvà paripuïïamanoratho ¥ÃïapubbaÇgamaæ katvà yaæ yaæ pu¤¤aæ mayà kataæ 69 Taæ sabbaæ piturÃjassa 8 nÃmato va kataæ iti Vi¤¤ÃpetvÃna dÆtaæ so pesesi pitusantikaæ. 70 Itthaæ vÃlikaninnagÃya vipule titthe sahassavhaye SÅmÃyaæ parisodhitÃyamudakukkhepÃbhidhÃnÃya so KÃretvà yatinaæ bahunnamupasampattippadÃnaæ tato JotÃpesi navaÇgikaæ bhagavato buddhassidaæ sÃsanaæ 71 BhubhÃraæ bhuvane sute nijasute tasmiæ Âhapetvà ciraæ Evaæ evamanekapu¤¤avibhavaæ teneva kÃrÃpayaæ RÃjÆnaæ pavaro parakkamabhujo rÃjÃpi so attano Pa¤cattiæsatimamhi saggamagamà pattamhi saævacchare. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse abhiseka MaÇgalÃdidÅpano nÃma sattÃsÅtimo paricchedo --------- AÂÂhÃsÅtimo paricchedo 1 Tadaccaye'pi sabbampi laÇkÃrajjaæ pasÃsato Ra¤¤o vijayabÃhussa dutiye vacchare pana 2 Tassa senÃpatÅ eko dummitto mittanÃmako RÃjabbhantarikaæ ekaæ dÃsaæ laddhà sahÃyakaæ 3 Ekadà rattiyaæ tena la¤cà va¤citacetasà GhÃtÃpesi narindaæ taæ rajjalobhena pÃpiko. 4 Taæ pavattiæ suïitvÃna tassa ra.¥¤o'nujo tadà Bhuvanekabhujo rÃjà jambuddoïipurà tato 5 Nikkhamitvà paÂicchannaæ yÃnaæ Ãruyha bhÅtiyà SubhÃvalapuraæ duggaæ gantumeva samÃrabhi. 6 Tadà tasseva duÂÂhassa mittasenÃpatissa ye Hatthato la¤camÃdÃya Ãdito eva yojità ----------- 8.[E.S.] PiturÃja¤¤a [SL Page 571] [\x 571/] ( 7 Te duÂÂhà kakkhalà monasÅhakà navabhÃtikà KhippamevÃnubandhantà tikkhasatthehi niddayà 1 8 Tassa bhupassa yÃnamhi pahariæsu tathà bhusaæ Yathà chinnaæ bhave sabbaæ andoÊipaÂÂakÃdikaæ. 9 Tadà so yÃnato tasmà uppatitvà mahÅtale KÃÊagallakagÃma¤ca gantvà vegena nibbhayo 10 Gajabandhaniyaæ tattha gajasÃlÃyamuttamaæ Gajamekaæ gahetvÃna tamÃruyha tato puna 11 Uttararitvà oghapuraæ 2 koÊabhinnaæ mahÃnadiæ AgamÃsi mahÅpÃlo tameva subhapabbataæ. --------- 12 MittasenÃpati sopi jambuddoïipure tadà Pavisitvà mahÃrÃjamandiraæ tattha sundare 13 SÅhÃsane nisÅditvà rÃjabhusanabhusitaæ AttÃnaæ sabbasenÃya dassÃpesi durÃsayo. 14 Tato tassa siniddhà ye 3 amaccà te 4 tadà pana Sabbe sannipatitvÃna a¤¤ama¤¤Ãnuvattino. 15 SadesaparadesÅyaæ sabbaæ ubhayavÃhiïiæ Sammà vetanadÃnena saægaïhissÃma sabbathà 16 Iti cintiya sabbesaæ Ãdo ÂhakurakÃdÅnaæ AriyakkhattayodhÃnaæ bhatiæ dÃtuæ samÃrabhuæ. 17 "SabbadÃpi mayaæ sabbe saÇgahetabbataæ gatà PaÂhamaæ sÅhaÊà eva yodhà tumhehi sabbathà 18 Bhatiyà saÇgahetabbÃ, tosetabbà punappunaæ" Iti vatvÃna te sabbe na gaïhiæsubhatiæ tadÃ. 19 Evaæ hotu'ti sabbesaæ sÅhaÊalÃnaæ gatiæ tadà DÃpetvÃna tato tesaæ bhatiæ gaïhitumabravuæ. 20 Tato punapi te sabbe "bhati pacchÃpi dÅyatu, Asmiæ vÃre na gaïhÃma" iti vatvà paÂikkhipuæ 21 Sabbaso tehi sabbehi amaccehi punappunaæ Nibandhe tu kate bhÅyyo bhatiggahaïahetuke ----------- 1.[A.] Niddayaæ. 2. [E.S.D.] MahÃpÆraæ. 3.[A.] SiniddhÃye. 4.[A.] Ye. [SL Page 572] [\x 572/] ( 22 Sabbe sattasatà tepi sajjitÃribakhattiyà "Sabbampi rÃjino agge vadissÃma mayaæ" iti 23 Gantvà rÃjÃlayaæ tattha sÅhÃsananivÃsinaæ MittasenÃpatiæ disvà khaïamaÂÂhaæsu sÃdaraæ. --------- 24 Tato Âhakurako yodho nibbhÅtÅkamano tadà Sa¤¤aæ datvà sahÃyÃnaæ tikhiïaæ' khaggamattano 25 Gahetvà taæ khaïa¤¤eva tassa senÃpatissa so ChinditvÃna lahuæ sÅsaæ pÃtayittha mahitale. 26 Atha tasmiæ pure jÃte mahÃkolÃhale tadà Sabbepi sÅhaÊà yodhà ekÅbhuya mahabbalà 27 "Kasmà etamakiccaæ tu tumhehi vihitaæ" iti Âhakurappamukhe sabbe pucchiæsu ariye bhaÂe. 28 Bhuvanekabhujindassa subhapabbatavÃsino Niyogena kataæ etaæ iti te punarabravuæ. 29 Tathà hotuti sabbe'pi yodhÃÃriyasihaÊà SamaggÅbhuya rÃjÃnaæ bhuvanekabhujissaraæ 30 SubhÃvalapurà tamhà jambuddoïipuraæ tadà SamÃnetvÃna taæ rajje abhisi¤ciæsu sÃdaraæ. --------- 31 Tatoppabhuti so rÃjà sabbaæ ubhayavÃhiniæ VetanÃdippadÃnena katvà attÃnuvattiniæ 32 KÃÊiÇgarÃyaraæ co¬agaÇgadevaæ ti Ãdike Otiïïe paratÅrasmà sabbe damiÊavairino 33 KadalÅvÃÂamÃpÃïaæ 5 tipavhahimiyÃnakaæ 6 IccÃdi sÅhaÊe vannirÃje ca apanodiya 34 VÅtÃrikaïÂakaæ laÇkaæ katvà katici vacchare Jambuddoïipure vÃsaæ kappetvà tadanantaraæ 35 SubhÃvalapuraæ gantvà tattha sobhaggabhÃsuraæ RÃjadhÃniæ suvitthiïïaæ kÃrÃpetvà tahiæ vasÅ. --------- ----------- 5.[E.] KadalÅpaÂa- 6.[E.] Tipavhaæ himiyÃnakaæ [SL Page 573] [\x 573/] ( 36 Tato dhammanayene va ra¤jento sakalaæ janaæ Ahosi dhammiko rÃjà suppasanno ca sÃsane. 37 Dhammapotthakalekhinaæ medhÃvÅnaæ bahuæ dhanaæ Datvà ledhakhÃpayaæ tehi 7 sabbampi piÂakattayaæ 38 PatiÂÂhÃpiya laÇkÃyaæ vihÃresu tahiæ tahiæ PÃÊidhammÃbhivuddhiæ so kÃrÃpesi narÃdhipo 39 BahuvÃre katoÊÃrapÆjÃsakkÃrabhÃsuraæ KÃrÃpetvopasampattimaÇgalaæ lokamaÇgalaæ 40 TilokapÆjanÅyaggamahimaæ munisÃsanaæ Vepullaæ ca virÆÊhiæ ca sampÃpesi mahÅpati 41 DantadhÃtumahÃpÆjaæ pavattesi dine dine, BhikkhusaÇgha¤cupaÂÂhesi paccayehi catuhi so 42 Evamevaæ subhaæ katvà vasaæ subhagirÅpure SopekÃdasavassÃni rajjaæ katvà divaæ gato. 43 ChÃtasmiæ 8 jÃyamanmiæ paï¬urajjÃnusÃsihi Pa¤cabhÃtikarÃjÆhi ha senÃya pesito 44 AriyaccakkavattÅti vissuto'narariyopi 9 so DamiÊÃdhipatÅ koci mahÃmacco mahabbalo 45 OtaritvÃna taæ raÂÂhaæ paharitvà ito tato Pavisittha mahÃduggavaraæ subhagiriæ puraæ 46 DÃÂhÃdhÃtubhadanta¤ca sabbaæ sÃradhanaæ tahiæ GahetvÃna nivattitvà paï¬uraÂÂhaæ punÃgami. 47 Tattha paï¬umahÃrÃjavaæsarÃjivabhÃnuno Kulasekharara¤¤o taæ dÃÂhÃdhÃtumadÃsi so --------- 48 Tadà kho bodhisattassa putto vijayabÃhuno Nattà tassa parakkantibÃhura¤¤o mahiddhino 49 Parakkamabhujo nÃma rÃjà laÇkÃnivÃsinaæ JantÆnaæ pana santÃpaæ nivÃretuæ ghano viya 50 Kakudhaæ 10 vararÃjÆnaæ sÅtacchÃyÃmanoharaæ Chattaæ ussÃpayÅ rÃjà 11 sasibimbÃnukÃrinaæ. ----------- 7.[A.] LekhÃpayantohi 8.[A.] JÃtasmiæ. 9.[A.E.] NÃriyopi 10. [A.E.] Kakudaæ. 11. [A.E.] RÃkÃ. [SL Page 574] [\x 574/] ( 51 Atha so attano vaæsapÆjanÅyaggadevataæ DÃÂhÃdhÃtuæ munindassa paï¬uraÂÂhaæ gataæ tato 52 KenopÃyena Ãnetuæ sakkomÅti vicintiya A¤¤opÃyamapassanto vinà sÃmaæ mahÅpati 53 NikkhamitvÃna dakkhehi yodhehi saha kehici. GantvÃna paï¬uraÂÂhaæ taæ disvà paï¬unarÃdhipaæ 54 Santosetvà tamÃlÃpasallÃpehi dine dine Hatthato tassa rÃjassa dÃÂhÃdhÃtuæ samÃdiya 55 LaÇkÃdÅpaæ punÃgantvà puÊatthinagaruttame PatiÂÂhÃpesi taæ dÃÂhÃdhÃtugehamhi pubbake 56 Atha tasmiæ pure vÃsaæ karonto dharaïÅpati RÃjanÅtiæ avokkamma rajjaæ kattuæ samÃrahi 57 DantadhÃtumahaæ rÃjà karonto so dine dine Anappakaæ pu¤¤arÃsiæ appamÃdena sa¤cini. 12 58 BahÆ aÂÂhaparikkhÃre tathà kaÂhinacÅvare Bahunnaæ pana bhikkhÆnaæ dÃpesi paÂivaccharaæ.* 59 CÅvarÃdipaccayehi bhikkhusaæghaæ upaÂÂhiya LokasÃsanasaævuddhiæ katvà maccuvasaæ gato --------- 60 SubhÃcalapurÃdhÅsabhuvanekabhujatrajo Hatthiselapure rÃjà 13 bhuvanekabhujo ahÆ ----------- 12.[E.] Sa¤cayÅ. 13.[S.] Ramme * Ayaæ gÃthà [E.] Potthake ka dissati. Kesuci potthakesu imÃpi gÃthà dissanti: 57 "SubhÃvalapurÃdhÅsabhuvanekabhujatrajo Bhuvavekabhujo nÃma kumÃro'pi anÃgate 58 Rajjalobhaæ karotÅti cintayanto punappunaæ KadÃci pana sorÃjà attano'carajassapi 59 TassarÃjÃkumÃrassa uppÃÂetuæ vilocane Saha rÃjamanussehi niyojesi nahÃpitaæ. 60 Na hÃpito tadà tasmiæ.......... [SL Page 575] [\x 575/] ( 61 Pu¤¤akÃmojanindoso dÃnÃdikusale rato Niccaæ bhikkhusahassassa pÃkavaÂÂa¤ca paÂÂhapi. 62 PaÂisaævaccharaæ rÃjà rÃjaggavibhavocitaæ. Attano moÊikalyÃïaæ kÃretvà tadanantaraæ 63 JaÂÂhamÆlamhi mÃsasmiæ seÂÂhapÆjÃpurassaraæ Pavattetvopasampattiæ jotesi jinasÃsanaæ. 64 EvamÃdimanekÃni katvà pu¤¤Ãni nekadhà Bhuvanekabhujo so'pi dutiyo'niccataæ gato. --------- 65 TassÃtijÃto putto so parakkamabhujo'pi ca 14 DhÅro vikkamasampanno Ãsi tasmiæ pure vare. 66 Vatthuttaye pasanno so sannipÃtiya bhikkhavo Anekesu ca vÃresu kÃresi upasampadaæ. 67 Atha rÃjaÇgaïe rÃjà bhittitthamhamanoharaæ Vicittacittakammantaæ soïïasiægehi saæyutaæ 68 KanakadvÃrabÃhÃhi sassirÅkaæ tibhumakaæ DÃÂhÃdhÃtugharaæ sammà kÃrÃpetvà tato tahiæ 69 Vicittehi ca vatthehi paÂÂavatthÃdikehi ca BandhÃpetvà vitÃnaæ so soïïamÃlÃhi tampuna 70 Tathà rajatamÃlÃhi muttamÃlÃhi cÃrubhi AlaÇkariya sabbattho'lambamÃnÃhi sobhitaæ 71 KoseyyasÃïipÃkÃraæ bandhitvÃna tato tahiæ Pa¤¤ÃpetvÃna pallaÇkaæ vicittattharaïujjalaæ 72 Taæsamantà ca sovaïïarÆpikumbhÃvalÅhi ca RÆpisovaïïaratanadaï¬adÅpÃvalÅhi ca 73 Alaækatvà tato tasmiæ dÃÂhadhÃtukaraï¬akaæ PattadhÃtukaraï¬a¤ca patiÂÂhÃpiya sÃdaraæ 74 Pupphagandhehi nekehi dhÆpadÅpehi bhÃsuraæ Khajjabhojjehi sabbehi leyyapeyyehi sajjitaæ 75 VijumhamÃnapa¤caÇgaturiyÃrÃvasundaraæ NÃÂikÃcÃrakÃraddhanaccagÅtamanoharaæ 15 76 LokÃnandakaraæ satthudhÃtupÆjÃmahussavaæ Divase divase samma pavattayitumÃrabhi. ----------- 14. [E.] Bhujoti ca. 15. [A.] NanÃvicÃrakÃraï¬a. [SL Page 576] [\x 576/] ( 77 GÃmakkhettehi nekehi dÃsidÃsÃdikehi ca HatthigomahisÃdÅhi dhÃtupÆjamakÃrayÅ. 78 DharamÃnamhi sambuddhe 16 sabbalokagganÃyake Tassa yaæ dinavÃrittaæ atthi, taæ dantadhÃtuyà 79 Itoppabhuti hotuti cintetvà tappakÃsanaæ DÃÂhÃdhÃtucarittavhaæ sÅhaÊÃya niruttiyà 80 Ganthaæ samatiyà rÃjà kavo 17 tadanusÃrato DhÃtuyà dinacÃrittaæ pavattesi dine dine, 81 Atha so coÊadesÅyaæ nÃnÃbhÃsÃvisÃraradaæ TakkÃgamadharaæ ekaæ mahÃtheraæ susa¤¤ataæ 82 RÃjà rÃjaguruÂÂhÃne Âhapetvà tassa santike JÃtakÃni ca sabbÃni sutvà sutvà nirantaraæ 83 Uggaïhitvà tadatthampi dhÃretvà tadanantaraæ TÃni sabbÃni pa¤¤ÃsÃdhike pa¤casate subhe 83 JÃtake pÃÊibhÃsÃto sÅhaÊÃya niruttiyà Kamato parivattetvà piÂakattayadhÃrinaæ 84 MahÃtherÃnamajjhamhi sÃvetvà parisodhiya LaÇkÃyaæ pana sabbattha lekhÃpetvà pavattayÅ. 85 JÃtakÃni punetÃni nijasissappaveïiyà PÃlayitvà pavattetuæ ÃrÃdhetvÃna dhÅmato 86 MedhaÇkarÃbhidhÃnassa therasse'kassa dÃpayÅ. Tasseva sakanÃmena pariveïa¤ca kÃriya 87 PurÃïagÃmaæ sannÅraselaæ labujamaï¬akaæ MoravaÇkanti'me gÃme caturo ca sa dÃpayÅ --------88 TitthagÃmavihÃrasmiæ mahÃvijayabÃhunà Yattha kÃrÃpito pa¤catÃÊÅsaratanÃyato 89 Parijiïïo ahÆ dÅghapÃsÃdo, tattha so puna Parakkamabhujo rÃjà tiæsahatthÃyataæ subhaæ 90 Dvibhumaæ dÅghapÃsÃdaæ tuÇgasiÇgasamÃyutaæ KÃrÃpetvÃna taæ nÃnÃcittakammantabhÃsuraæ ----------- 16.[E.S.] Sambuddhe dharamÃnamhi. 17.[S.] KÃrayitvÃna so rÃjà tato. [E.] KÃrayitvà tato rÃjÃ. [SL Page 577] [\x 577/] ( 91 Tadà vijayabÃvhapariveïÃdhivÃsino KÃyasatthimahÃtherabhadantassa 18 samappayÅ. 92 UpagimhanaditÅraæ pÃlaggÃmÃbhidhÃnakaæ GÃmameka¤ca dÃpesi katvà tappÃriveïikaæ. 93 Yuttaæ pa¤casahassehi nÃÊikerarÆhi so ùrÃmaæ kÃrayÅ tattha titthagÃme manorame. 94 Atha devapure sÅhasayitappaÂimÃgharaæ CÃru-dvÃradvayaæ 19 dÅghaæ kÃrÃpetvà dvibhumakaæ 95 TassÃrÃmaæ parikkhippa 20 gaïÂhimÃnÃbhidhÃnakaæ (gŠÂamÃn[X]g¤a[X] GÃmameka¤ca dÃpesi buddhÃyattaæ vidhÃya so. --------- 96 ValliggÃmavavihÃrasmiæ attano nÃmadheyyato Dvibhumaæ dÅghapÃsÃdaæ parakkamabhujavhayaæ 97 KÃrÃpetvà mahÃsaÇghasantakaæ dharaïÅpati TassÃ'dÃsi mahÃbhogaggÃmaæ sÃligirivhayaæ. (€lgiriya) 98 Subhe viddumagÃmasmiæ rÃjaggÃmapurantike Varaæ sirighanÃnanda-pariveïasamÃyutaæ 99 VihÃraæ kÃrayitvÃna sabodhipaÂimÃgharaæ Attano garucoÊÅyamahÃtherassa dÃpayÅ. 100 Atha so ramanÅyasmiæ raÂÂhe mÃyÃdhanuvhaye 21 NÆtanaæ nagaraæ katvà cÃrupÃkÃragopuraæ 101 Tattha devavÃlayaæ ekaæ tuÇgasiÇgaæ dvibhÆmakaæ PÃkÃragopuropetaæ kÃrÃpetvà manoramaæ 102 Tattha uppalavaïïassa devarÃjassa bhÃsuraæ RÆpaæ patiÂÂhapetvÃna mahÃpÆjaæ pavattayÅ. 103 EvamÃdiæ mahantaæ so lokasÃsanasaægahaæ AnekÃni ca pu¤¤Ãni katvà maccuvasaæ gato. 104 Pubbe so katapu¤¤athÃmasahito laddhe asÃre dhane Lobhaæ hitva akÃsi sabbakusalaæ attatthamÃdiæ rato. Attattha¤ca aniccatampi sakalaæ mantvà janà sÃdhavo Katvà gaïhatha dÃnasÅlapamukhe pu¤¤Ãni saddhÃdhanÃ. --------- ----------- 18.[E.] KÃyasatti. 19.[E.] CatudvÃradvayaæ. 20.[A.E.] Parikkhittaæ [D.] Parikkhitva. 21. [A.] MÃyÃdhanavbhaye. [SL Page 578] [\x 578/] ( 105 Tassa'ccaye Ãsi rÃjà vannibhuvanekabÃhu pi Tadaccaye jayabÃhu 22 rÃjà Ãsi mahabbalo. 106 Imesaæ pana rÃjÆnaæaccayena mahÃmati MahÃvÃlukagaÇgÃya samÅpamhi manorame 107 GaÇgÃsiripure Ãsi catuttho paÂhavissaro Bhuvanekabhujo nÃma saddho cÃruguïÃkaro. 108 Tassa catutthake vasse muninibbÃïato pana Ekasahassaækho aÂÂhasataæ hi caturÃdhikaæ NavutisaævaccharÃtÅtaæ vi¤¤eyyaæ nayadassinÃ. 109 DullabbhanÅyamatidullabhabuddhakÃlaæ Laddhà purà naravarà satatappamattà DÃnÃdyasesakusalÃni karuæti ¤atvà Tumhe'pi sabbakusalÃni karotha sammÃ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse VijayabÃhu Ãdi aÂÂharÃjadÅpano nÃma aÂÂhÃsÅtimo paricchedo. --------- EkÆnanavutimo paricchedo. 1 Tadaccaye tahiæ eva parakkamabhujo pi ca DhÅro vikkamabÃhÆ'ti rÃjÃno dve bhaviæsu te. 2 Tato mahorugaÇgÃya 1 samÅpamhi manorame PerÃdoïÅti nÃmena pasiddhe nagare subhe 3 VikkamabÃhurÃjassa kÃle eva mahÃmati GirivaæsÃbhijÃto so alagakkonÃranÃmako 4 PabhurÃjà Ãsi tejosaddhÃdiguïabhusano. LokasÃsanasaævuddhiæ kattukÃmo mahabbalo 5 PÃsÃdabodhivaracaÇkamamaï¬apehi PÃkÃrasÃlapaÂimÃlayacetiyehi KalyÃïinÃmanagarÅ rucirÃpaïehi RÃjeti cÃrutaragopuratoraïehi ----------- 22.[S.] VijayabÃhu. 1.[E.] MahÃdigaægÃya. [SL Page 579] [\x 579/] ( 6 IccÃdivaïïitamahÃmunisevitamhà KalyÃïinÃmanagarà api dakkhiïasmiæ BuddhyÃdiyuttajanakappita-sÃdhuÂhÃne DÃrÆrugÃmanikaÂe mahatÅ taÊÃke 7 MahÃpÃkÃrapantÅhi dvÃrakoÂÂhÃdisobhitaæ JayavaddhanakoÂÂanti pasiddhaæ nagaraæ akÃ. 8 Vasanto so pure tasmiæ pu¤¤akÃmo mahabbalo SÃsanavuddhiÃdikaæ akÃsi kusalaæ bahuæ. 9 Pure tahiæ pa¤camo so bhuvanekabhujo ahu Saddho buddhÃdivatthuni pÆjento satatÃdaro. 10 SaÇghassa niccabhattÃdidÃnaæ dento anappakaæ SÃsanavuddhikaæ kÃtuæ sannipÃtiya bhikkhavo 11 VicÃretvÃna dussÅle uppabbÃjetva, lajjinaæ SaÇgahevo balaæ datvà jetesi jinasÃsanaæ. 12 Rajatasattasahassehi kÃretvÃna karaï¬akaæ DantadhÃtuæ pava¬¬hetvà pÆjento satatÃdaro 13 Rajjaæ vÅsativassÃni katvÃna niÂÂhite tadà Tassa rÃjassa sÃleko 2 vÅrabÃhÆ'ti vissuto 14 PÃpuïitvÃna rajjaæ so sÃsanavuddhiÃdikaæ Sabbaæ tatheva katvÃna maccurÃjavasaæ gato. --------- 15 Tato aparabhagasmiæ sambuddhassa sirÅmato ParinibbÃïato cekasahassanavasatupari 3 Tipa¤¤Ãsatime vasse pa¤¤ÃvÅraguïÃlayo 16 RÃjà parakkamabhujo ravivaæsajo so Ramme puramhi jayavaddhananÃmadheyye PatvÃna rajjasirimaggavaraæ uÊÃraæ SaddhÃya arabhi mahaæ ratanattayarasmiæ 17 MunindadÃÂhamuddissa tibhumakamanoharaæ CÃrudassanapÃsÃdaæ kÃretvà so mahÅpati ----------2.[E.] KÃleko. (SÃlo+eko) 3. [E.S.] Satuttaraæ. [SL Page 580] [\x 580/] ( 18 Navaratanasubaddhaæ soïïavaÇgoÂakaæ ca Vividhajutijalantaæ tampi chÃdetva ma¤¤aæ Pavaramaïisubaddhaæ kambuvaÇgoÂaka¤ca Akari tamapi antokatva hemaæ karaï¬aæ 19 Paramarucirahemeneva limpetva ekaæ Aturalavarakaraï¬aæ cÃpi katvà mahantaæ Bhavavibhavasukhaæ icchantarÃjà ca tesu Catusu varakaraï¬esveva va¬¬hesi dÃÂhaæ. 20 SambuddhasÃsanavare suvisÃradehi RajÆhi sabbakatalaÇkamahaæ saritvà LÃbhehi rajjanikhilehi ahampi evaæ PÆjemi taæ analaso iti sÃdaro so 21 Vintetvà dhÃtupÆjÃdiæ kÃsi saddhÃya sabbaso SaÇghassa niccabhatta¤ca parikkhÃrehi aÂÂhahi. 22 MÃse mÃse ca pÆjÃyo anusaævaccharaæ hi so KaÂhinacÅvaradÃnaæ ca tÅsu raÂÂhesu bhikkhunaæ 23 MahÃdÃnaæ ca saddhÃya cÅvara¤cÃnuhÃyanaæ DÃpetvà sa¤cayÅ pu¤¤aæ pu¤¤akÃmo mahÃyaso. 24 Attano mÃtu atthÃya tassà nÃmena pa¤¤ava PappaÂakÃnane tasmiæ sunettapariveïakaæ 25 SaæghÃrÃma¤ca kÃretvà gÃmakkhette bahÆni ca PÆjetva tÅhi raÂÂhehi ÃgatÃnaæ tapassinaæ 26 TÅïi dinÃni dÃtuæ so saÇghikaæ dÃnamuttamaæ hapÃpetvà tahiæ eva pu¤¤arÃsi¤ca sa¤cayÅ. --------- 27 SÃÂÂhakathaæ saÂÅka¤ca piÂakattayamuttamaæ LikhapetvÃna buddhassa sÃsanasaÇgahaæ akÃ. 28 SaddhammapotthakÃneva divase divase tadà Lekhanatthaya gÃmÃdiæ lekhakÃnaæ adÃsi so. 29 MahiyaÇgaïacetyÃdicetiyesu 4 tahiæ tahiæ Khaï¬aphullÃdikamma¤ca sudhÃkakamma¤ca kÃrayÅ. 30 Ga¬alÃdoïiÃrÃma-laÇkÃtilakaÃdisu SudhÃkammadikaæ sabbaæ tatheva kÃrayÅ tadÃ. ----------- 4. [A.] MahiyaÇgaïaÂhÃnÃdi. [SL Page 581] [\x 581/] ( 31 Anekesu ca vÃresu kÃrÃpetvà mahussavaæ MahÃpÆja¤ca kÃretvà karesi upasampadaæ. 32 RajjabhÃraæ labhitvÃna tato so manujÃdhipo Pa¤¤Ãsaæ dvÃdhike vasse karonte kusalaæ bahuæ 33 ChabbÅsatisahassani satameka¤ca taÊisaæ TicÅvarÃni ca'¤¤Ãni parikkhÃre ca so sudhi 34 ParivÃretvÃna saddhÃya tisahassacatussataæ DvattiæsakaÂhinadussani bhikkhusaÇghassa'dÃsi ca. 5 35 Vatthuttaye pasanno so jinasÃsanamÃmako AppamÃïadhanaæ datvà vividhaæ kusalaæ akÃ. 35 Saddhà pa¤¤ÃdayÃlu guïavararatano laddhabhoge asÃraæ JÃnante nekapu¤¤aæ satatamanalaso'kÃsi evanti ¤atvà JÃnantà attakÃmà bhavavibhavasukhaæ patthayantÃpi sammà Katvà gaïhÃtha niccaæ vividhasukhadadaæ pu¤¤arÃsimpi tumhe. Iti sujanappasadasaævegatthÃya kate mahÃvaæse ParakkamabhujÃdicaturÃjadÅpano nÃma Ekunavutimo paricchedo. Navutimo paricchedo. 1 Tadaccaye tassa nattà jayabÃhu bhumipo bhavi. GhÃtetvà taæ mahÅpÃlo bhuvanekabhujo ahÆ. 2 PattarajjÃbhiseko so sattasaævaccharaæ vasÅ. Tassa'ccaye paï¬itattà paï¬ito iti vissuto 3 Parakkamabhujo rÃjà Ãsi tasmiæ pure subhe. Tato'si vÅranÃmÃdiparakkamabhujo'pi ca. 4 Tadaccaye vijayabÃhu rÃjÃsi guïabhusano. Tadaccaye Ãsi rÃjà bhuvanekabhujo iti 5 Ime va pana rÃjÃno yathÃsaddhaæ yathÃbalaæ LokasÃsanasaævuddhiæ katvà kammaæ yathà gatÃ. 6 SirisaÇghabodhigotte 1 jÃte'ko vÅravikkamo SambuddhaparinibbÃïà pa¤casÅtyadhike 2 pana Dvisahasse gate 3 vasse Ãsi rÃjà mahabbalo. ----------- 5.[S.] So. 1.[E.] Gottamhi. 2.[E.S.] Pa¤cÃsÅtitame. 3. [S.E.] DvisahassÃdhike pana. [SL Page 582] [\x 582/] ( 7 MahÃvÃlukagaÇgÃya parikhÃya alaÇkate SeÇkhaï¬aselanÃmÃdisiriva¬¬hanapure tadà 8 Tasmiæ vasanto so rÃja catussaÇgahavatthuhi Jane ra¤jetva saddhÃya pu¤¤akammaæ samÃrahi. 9 Attano rÃjagehasmà nÃtidÆre manorame BhumibhÃge munindassa dhÃtuæ va¬¬hetva sobhanaæ 3 Cetiya¤cÃpi kÃretvà tadÃsanne dvibhumikaæ 10 UposathamÃlaka¤ca, iÂÂhikÃchadanÃdike ChÃsÅti saÇghaÃvÃse nagarassa samantato 11 KÃrÃpetvà tattha tattha vasÃpetvÃna bhikkhavo UpaÂÂhahitvà 4 saddhammaæ assosi jinadesitaæ. 12 UÊÃrapÆjaæ katvÃna pa¤capa¤¤Ãsamattakaæ Sabbarattivacaæ dhamma¤cÃpi saddhÃya so suïi. 13 Tiæsasahassapaïïesu nikhÃpetvÃna potthake SaÂÂhisahassamattehi tepiÂaka¤ca pÆjayÅ. 14 SambuddhapaÂimÃnantu asÅtidhikaæ sataæ, DhÃtuyo cÃpi va¬¬hetuæ tÃÊÅsaadhikaæ sataæ Karaï¬e pana karetvà pu¤¤arÃsi¤ca sa¤cayÅ. 15 Sakà purà 5 nikkhamitvà sakapÃdabalena so Ekaheneva gantvÃna sattagÃvutamattakaæ 16 NÃnÃsugandhapupphehi dÅpadhupÃdikehi ca MahÃmahaæ pavattento pÆjesi mahiyaÇgaïaæ. 17 SumanakÆÂampi gantvÃna ekÃhenanarÃdhipo VaÂÂapa¤cadasahatthe 6 uccaæ ratanapa¤cake 18 DÅpe ghaÂasataæ telaæ si¤citvà pÆjayÅ tadÃ. So aggamaggaæ patthento duggamaggaæ visodhiya 19 GatÃgatÃnaæ sÃtatthaæ asÅtiyÃdhikehi ca Sattasatehi asmehi sopÃïe ca akÃrayi. 20 EvamÃdÅnanekÃni katvà pu¤¤Ãni nekadhà Upasampadaæ kÃretuæ cintetvà dharaïÅpati ----------- 3. [A.] So tahiæ 4. [E.] UpaÂÂhapetvà 5.[E.S.] SakanagarÃ. 6. [E.] Padvadase hatthe. [SL Page 583] [\x 583/] ( 21 GaÇgÃtÅramhi gehÃni kÃrÃpetvà bahÆni ca Vasante tÅsu raÂÂhesu tattha netvÃna bhikkhavo 22 MahÃmahaæ pavavattento tesu bhikkhÆsu so sudhi DhammakittimahÃtherapamukhaæ pa¤catiæsatiæ 23 BhikkhusaÇghaæ nimantetvà kÃrÃpento mahussavaæ Tisate pa¤capa¤¤Ãsa kulaputte ca sÃdhavo 24 Uccinitvà gahetvÃna dÃpesi upasampadaæ PÃÂalÅputtanagarasmiæ mahÃseno narÃdhipo 25 Sahassaæ bhikkhusaÇghaæ so bhojetvÃna dine dine Atitto eva tenÃpi uÊÃrajjhasayena so 26 Vatthusuddhaæ karitvana dÃnaæ dÃtuæ vicintiya Rajjasiriæ jahitvÃ'va uttaramadhurÃpuraæ 27 GantvÃna so bhatiæ katvà laddhadha¤¤ena saddhayà DinnadÃnampi sutvÃna suddhadÃne rato sudhÅ 28 SÃlikkhettaæ karitvÃna sakakÃyabalena ca Teneva laddhadha¤¤ena sammà dÃnaæ pavattayÅ. 29 Vatthuttaye pasanno so dvisahassasatena ca 7 DvÃsÅtiyÃdhikenÃpi 8 cÅvarehi ca 9 pÆpayÅ. 30 Pa¤casatasahassÃni sattÃsÅtisahassake Datvà dhanena 10 so rÃjà pu¤¤akammÃni kÃrayÅ. 31 DvÃsaÂÂhihatthi asse ca 11 pa¤¤Ãsaadhike pana Catussatagomahise 12 dÃpesi manujÃdhipo 32 EvamÃdimanekehi nayehi kusalatthiko Pu¤¤akammÃni kavona saggamaggaæ visodhayÅ 33 Evaæ saddho sudhiro parahitanirato laddhakÃyÃdyasÃraæ JÃnitvà nekapu¤¤aæ vividhasukhadadaæ' kÃsi sammÃti ¤atvà Ghore saæsÃradukkhe vipulabhayajanÃsÃrarasÃraæ saritvà KÃyÃdiæsabbalobhaæjahathamanalasà pu¤¤asÃraæ bhajavho Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse jayabÃhu ùdisattarÃjadÅpano nÃma navutimo paricchedo. --------- ----------- 7.[E.] Satampi 8.[E.] DvÃsÅti atirekaæ ca. 9.[E.] CÅvarÃni 10. [E.S.] Dhane datvÃna. 11. Hatthi assaæca (sabbesu). 12.[E.S.]Catussate- [SL Page 584] [\x 584/] ( Ekanavutimo paricchedo. 1 Evaæ rajjaæ karontasmiæ tasmiæ ra¤¤e mahÃyase SamuddÃsannaraÂÂhesujayavaddhanamÃdisu * 2 Tahiæ tahiæ vasantesu sÆravaæsajarÃjusu 1 MÃyÃdhanavharÃjeko Ãsi tejo janÃdhipo. 3 Tassa'trajo khalo Ãsi rÃjasÅho'ti nÃmako; GantvÃna pitarà saddhiæ yuddhaæ katvà tahiæ tahiæ + 4 JayaggÃhÅ mahÃbÃlo attano pitaraæpi ca GhÃtetvà sakahatthena 2 rajjamaggahi dummati. 5 SÅtÃvakanagarasmiæ rÃjasÅho'ti missuto Pasanno sÃsane ki¤cikÃlaæ hi kusalaæ karaæ 6 DÃnaæ datve'kadà rÃjà mahÃrathare apucchi so: "PitughÃtakapÃpÃ'haæ kathaæ nÃsemi" bhÅtiko. 7 Tadà therà tassa dhammaæ desetvÃna visÃradà ùrÃdhetuæ asakkontà duÂÂhacittaæ kubuddhino 3 8 "KatapÃpaæ vinÃsetuæ na sakkÃ"ti giraæ suïa Daï¬appahaÂamattena kuddho ghoraviso viya 9 Sivabhattikepi pucchitvà "sakkÃ" ti kathitaæ giraæ Amataæ viya sutvÃna kÃyaæ limpetva chÃrikaæ 10 Sivabhattiæ gahevona nÃsento jinasÃsanaæ Bhikkhusaæghaæ ca ghÃtento jhÃpento dhammapotthake. 11 BhindÃpetvÃna ÃrÃme saggamaggampi chÃdayÅ. SaæsÃrakhÃïubhuto'ca micchÃdiÂÂhiæ agaïhi so. 12 SumanakÆÂamhi uppannaæ sabbalÃbhaæ hi gaïhituæ Niyojesi tahiæ pÃpamicchÃdiÂÂhikatÃpase. 13 Evaæ adhammiko bÃlo gahetabbaæ ajÃniya Agahetabbakaæ gayha mahÃdukkhaæ ca pÃpuïi 5 14 Tadà rÃjabhayeneva uppabbajiæsu bhikkhavo. SaæsÃrabhÅrukà tesu gatà Ãsuæ tahiæ tahiæ. ----------- 1. [E.S.] Suriyavaæsaja- 2.[E.S.] Sakahatthaæ so. 3.[A.] Kubuddhike 4. [A.] SÅvaghattepi 5. [E.S.] MahÃdukkhaæ agaïhi so. * [E.S.] Atha tassaccaye tasmiæ samuddÃsananaraÂÂhake JayavaddhanakoÂÂakÃdi - pasidhanagaresu hi + [E.S.] Gantvà tahiæ tahiæ yuddhaæ katvÃna aggÅ jayaæ. [SL Page 585] [\x 585/] ( 15 Sabbalokahitaæ buddhasÃsanaæ hi sunimmalaæ DhaæsetvÃ'kÃsi rajjaæ so pubbapu¤¤abaleni'dha. 16 ùïÃbalena yutto'va sabbalaækÃtalaæ hi so KatvÃna attano hatthaæ rajjaæ akÃsi pÃpiko. 17 Evaæ rÃjabalenupetamabhipo dassetva ÃïÃbalaæ Katvà so sakalaæ apu¤¤anivayaæ mÃrassa hatthaæ gato. Itthaæ papakudiÂÂhimohavasagÃnÃdÅnavaæ 6 jÃniya BhÅtà sabbapamÃdabhÃvarahità sÃdhentu atthaæ bahuæ. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse mayÃdhanavha RÃjÃdidvirajadÅpano nÃma ekanavutimo paricchedo. --------- Dvinavutimo paricchedo 1 Tassa rÃjassa kÃleko gaÇgÃsiripuravhaye SuriyavaæsÃbhijÃteko 1 koÊambatitthago ahÆ 2 hÃtuæ tamhi aladdhà so gocaraÂÂhagato 2 ahÆ Tahiæ Âhatvà ciraæ kÃlaæ gajabÃhÆ'ti nÃmakaæ 3 MahÃbalaæ pasiddhaæ taæ padhÃnaæ so'ca ghÃtiya Laddhajayo labhitvÃna sammÃnampi anekadhà 4 LaÇkÃdÅpaæ punÃgantvà kÃlaæ ¤atvÃna so sudhÅ Pa¤cuddharaÂÂhavÃsÅnaæ balaæ laddhà mahÃbalo 5 Accaye pitughatissa muninibbÃïato pana Dvisahassekasate patte pa¤catiæsatihÃyane 6 Siriva¬¬hananagarasmiæ 3 saddho pu¤¤amahabbalo VimaladhammasÆriyo'ti rÃjà Ãsi mahÃyaso. 7 Taæ mahantaæ puraæ sabbaæ parikkhippa 4 samantato Tesu tesu ca ÂhÃnesu aÂÂhÃrasa hi koÂÂhake 8 YojetvÃna katenuccapÃkÃrena ghanena ca PaÂisattu nivÃretuæ yojetvÃ'rakkhake jane 9 Nirupaddavaæ karitvÃna laÇkÃrajjaæ asesakaæ Katvà aggamahesitte rÃjaka¤¤aæ ca tÃdisaæ ----------- 6.[E.] ùdÅnavaæ (vasagÃnaæ+ÃdÅnavaæ.) 1.[A. -]JÃteva. 2. [E.] GocaraÂÂhamhigo. 3.[E.S.] Siriva¬¬hanapure tasmaæ. 4. [E.] Parikkhipi. 5. [E.S.] Mahesiæ so [SL Page 586] [\x 586/] ( 10 PattarajjÃbhiseko so lokasÃsanasaÇgahaæ KattumÃrahi saddhÃya pu¤¤akÃmo mahÃyaso. 11 SambuddhadÃÂhà katthÃti vicÃretvà narÃdhipo LabujagÃmavihÃreti sutvÃ'tÅva pamodito 12 SaparaggÃmaraÂÂhasmiæ labujagÃmamhi va¬¬hitaæ DantadhÃtuæ gÃhÃpetvà attano nagare subhe 13 Dine dine vandituæ ca cattaæ kÃtuæ ca so sudhÅ. RÃjagehasamÅpamhi bhumibhÃge vare subhe 14 Dvibhumakaæ dhÃtugehaæ kÃrÃpetvà manoharaæ Tahiæ dÃÂhaæ ÂhapetvÃna pÆjesi satatÃdaro. 15 LaÇkÃdÅpamhi sakale upasampannabhikkhunaæ Asantantà amacce'pi desaæ rakkhaÇgasavhaæ 16 PesetvÃna nimantetvà nandicakkÃdibhikkhavo LaÇkÃdÅpaæ samÃnetvà siriva¬¬hanapure vare 17 VasÃpetvÃna so rÃjà Ãdarena upaÂÂhiya MahÃvÃlukagaÇgÃya titthe gaïÂhambanÃmake 18 UdakukkhepasÅmÃyaæ gehaæ katvà manoramaæ JinanibbÃïato pacchà dvisahassasatupari 19 CattÃÊÅsatime vasse tattha nevona bhikkhavo Tamhi mahabhikkhusaæghe bahave kulaputtake 20 KÃrÃpetvopasampanne rakkhi sambuddhasÃsanaæ. Bahavo kulaputte ca pabbÃjetvÃna sÃsane 21 UpaÂÂhabhanto catuhi paccayehi bahÆhi pi EvamÃdÅhanekehi nayehi kusalatthiko 22 Katvana vipulaæ pu¤¤aæ saggamaggaæ visodhayÅ. Tadà tasseva rÃjassa kaïiÂÂhaæ buddhasÃsane 23 Pabbajitvà Âhitaæ netvà uppabbÃjetva taæ hi so RajjabhÃre niyojetvà yathÃkammaæ kate sudhÅ. 24 Evaæ ¤Ãïabalenupetamahipo katvona pu¤¤aæ bahuæ Sobhento jinasÃsanaæ suvimalaæ dassesi ÃïÃbalaæ Marasseca vasaægato'ti caturo saddhÃdhano tÃdiso ¥atvÃdÅnavaniccatÃdisakalaæ hontva'ppamÃde ratÃ. Iti sujanappasÃdasaævegatthaya kate namahÃvaæse VimaladhammarÃjadÅpano nÃma dvinavutimo paricchedo. --------- [SL Page 587] [\x 587/] ( Tinacutimo paricchedo. 1 PattarajjÃbhiseko so senÃratananamako DÃnÃdipu¤¤akammesu saæyutto satatadaro 2 CatussaÇgahavatthÆhi ra¤jetvÃna jane tadà DantadhÃtumaha¤ceva mahÃdÃnaæ pavattayÅ. 3 JeÂÂhabhutassa rÃjassa mahesiæ eva taæ tadà 1 Katvà aggamahesiæ se vÃsaæ kÃsi pure 2 tahiæ, 4 Tadà koÊambatitthasmiæ Âhità vÃïijakammikà CirakÃlaæ tathà Âhatvà kamenussantakà siyuæ. 5 ParaÇginÃma te sabbe micchÃdiÂÂhikapÃpikà Kakkhalà dÃruïà gantvà taæ taæ raÂÂhaæ maneramaæ 6 KhettavatthÆni nÃsentà jhÃpentà gehagÃmake Kulavaæse ca nÃsentà sÅhaÊe'vaæ viheÂhayuæ. 7 Nagare cetiyÃrÃme bhinditvÃpaÂimÃghare BodhiddumabuddharÆpaÃdÅni cÃpi nÃsiya 8 SÃsanaæ ceva lokaæ ca dhaæsitvÃna tahiæ tahiæ BalakoÂÂhepi bandhitvà yujjhamÃnà Âhità tadÃ. --------9 VanapabbatanadÅdugge raÂÂhe pa¤casatÃdike AvhÃya 3 khemaÂÂhÃnamhi dantadhÃtuæ pava¬¬hiya, 10 DhÃturakkhÃniyutte pi tahiæ evaæ vasÃpiya, PÆjÃvidhiæ hi vattento dantadhÃtuæ surakkhiya, 11 So senÃratano rÃjà nikkhamitvà purà tato HatthasÃrÃdike ceva jeÂÂharÃjasute pi ca 12 Gabbhiniæ samahesiæ 4 ca dha.¥¤apu¤¤avatiæ varaæ Sammà yoggena ÃdÃya agamà 5 mahiyaÇgaïaæ. 13 Pure tasmiæ vasantamhi subhalakkhaïasaæyutaæ SuÂÂhusundarajotimhi tojoputtaæ 6 vijÃyi sÃ. 14 Tadà ratyaæ verijeÂÂho passi supinaæ bhayÃvhaæ Khajjopanakamattaæ'va vipphuliÇgaæ purà tato ----------- 1.[E.S.] Tampi ca 2. [E.S.] Vasanto nagare. 3.[E.] Avhaye. 4.[E.S.] Sagabbhiniæ mahesiæ 5.[E.]GantvÃna. 6. [E.S.] Tejaputtaæ [SL Page 588] [\x 588/] ( 15 PuratthimadisÃbhÃgà nikkhamivo kamena taæ Mahà hutvÃna Ãgamma kolambatitthamajjhagÃ. 16 Tamaccantaæ mahà hutvà sabbÃni dahi 7 taÇkhaïe. Tadaheva tassa tejena siriva¬¬hanasamÅpagà 17 Verijanà pakalÃyiæsu bhayatajjitamÃnasa. Anukkamena va¬¬hantaæ dutiyattithimà viya 18 saputtamÃdikaæ 8 sabbaæ surakkhitvÃna sÃdaro SampattakÃlama¤¤Ãya sabbamÃdÃya attano 19 Siriva¬¬hanapuraæ eva punÃgantvà janÃdhipo JeÂÂharÃjassa puttesu 9 attano orase'pi ca 10 20 Vuddhippattesu tesaæ so dayÃyÃsattamÃnaso SabbatÃdiparikkhitte sakasantakaraÂÂhake 21 Vibhajitvà likhÃpetvà tÅsu païïesu sÃdhukaæ hapetvà tÃni païïÃni dÃÂhÃdhÃtusamÅpake 22 KumÃre tattha netvÃna gaïhÃpesi yathÃruviæ Tadà kumÃrasÅhassa jeÂÂhassa ÆvaraÂÂhakaæ 23 VijayapÃlanÃmassa tathà mÃtularaÂÂhakaæ RÃjasÅhakaïiÂÂhassa pa¤cÃpi uddharaÂÂhakà 11 24 Evaæ sampatta-païïÃni oloketvà mahÅpati Nijaputtassa sampattaæ pa¤cuddharaÂÂhalekhanaæ 25 Disvà pamudito hutvà mahapu¤¤o'ti vyakarÅ. 12 Taæ taæ raÂÂhaæ kumÃrÃnaæ tatha datvà narÃdhipo 26 DÃnÃdipu¤¤akamme ca lokasÃsanasaÇgahaæ YathÃbalaæ karonto so sattasaævacchare Âhito. 27 MahÅpatÅ so nijaputtÃkÃdinaæ DayÃya datvà vibhajitva raÂÂhake Surakkhituæ laÇkamimaæ ca sÃsanaæ AvÃraïÅyaæ maraïaæ apÃpuïi. Iti sujanappasÃdasaævegatthaya kate mahÃvaæse SenÃratanarÃjadÅpano nÃma tinavutimo paricchedo. ----- - - 7.[E.] JhÃyi. 8.[E.] Sakaputta. 9.[E.S.] Puttà ca. 10.[E.]Oraso iti. 11.[E.] Uddha pa¤capi raÂÂhake. 12. [E.S.] BhÃsayÅ. [SL Page 589] [\x 589/] ( Catunavutimo paricchedo. 1 Tato tahiæ tahiæ Âhatvà yathÃkÃlaæ narÃdhipà RajjasÃtampi vindantà samaggà hutva te tayo 2 ParaÇgÅhi ca yujjhantà tattha tattha jayaggahà Pacchà hi te a¤¤ama¤¤aæ tebhÃtikanarÃdhipà 3 ViruddhÃ'suæ, tesu rÃjasÅhanÃmo mahÃyaso JeÂÂhake te'panetvÃna nijÃyatte karittha te. 1 4 MÃrite visayogena mÃtulasmiæ * Âhito tadà YÃnamÃruyha gantvÃna raÂÂhasÅmÃya'tikkame Laddhamekena purisena videsamagamÃsi va. 5 Athaparo rÃjasÅho duratikkamasÃsano DurÃsado duppasaho sÅhasamÃnavikkamo 6 Pitusantakaæ Âhitaæ raÂÂhaæ evamÃdimhiaggahi. SammÃdiÂÂhikadevehi lokasÃsanavuddhiyà Nimmito'va balÅ 2 Ãsi raïadhÅravÅravikkamo. 7 KumÃrakÅÊaæ kÅÊanto a¤¤assÃrÆÊhakena nahi Sayamakkapi assaæ Ãruyha gato sa¤¤aæ kate pana 8 DhÃvitvà vÅthiyaæ asso osÅdi daddame tahiæ DhÅro vikkamasampanno ullaÇghitvà nahaæ sayaæ 9 Pacchato Ãgataæ assamÃruÊhaæ apanetva so TamÃruyha 3 nisÅditvà gato Ãsi mahabbalo. 10 SuvaïïatthambhasaÇkhÃte gaÇgÃtitthe bhayÃnake OrimÃvalà uppatitvà pÃrimÃvalaæ pÃpuïi. 11 EvamÃdÅhi nekehi nayehi baladassito LokasÃsanasaævuddhiæ kattukÃmo mahÃyaso 12 YuddhopakaraïÃdÅni sajjetvÃna anekadhà Yujjhituæ te samÃdÃya raïasajjitasÅhaÊe 13 Subhahe 4 subhamuhuttasmiæ siriva¬¬hanapurà tato Nikkhamitvà hatthiassarÃjasevakaÃdihi 14 MahÃyodhÃdikeheva mahÃmaccÃdikehi ca Dhanukhaggakunta-ÃdigahitÃyudhapattihi 5 ----------1.[E.] So. 2.[E.] Balo. 3.[E.] TassÃrÆyha. 4.[A.] Subho. 5.[A.] PantÅhi. * PadesanÃmamidaæ. [SL Page 590] [\x 590/] ( 15 BherimaddalakÃdÅhi turiyaÇgapurakkhato DÃnÃdipu¤¤akammatthaæ buddhaputte samÃdiya 16 Gantvà tahiæ tahiæ rÃja asanÅrÃvabheravaæ Raïabherighosaæghosetvà nibbhayo raïamÃrahi. 17 Pa¤cuddharaÂÂhageheva verÅhi paÂhamaæ hi so MahÃraïaæ karitvÃna ghÃtetvà pÃpike bahu 18 Tato tato palÃpetvà sapatte kakkhale'dhame KhandhÃvÃre ca bhinditvà jayaæ gaïhi 6 narÃdhipo. 19 Itocito vilokevo dhÃvantà bhayatajjità Patantà giriduggamhà laÇghitvà girikandare 7 20 Hatthiyuthaæhi sampatta-migarÃjeva 8 nibbhaye 9 Raïamajjhagate verÅ vÃtà tulà ivÃgamuæ. 21 Tahiæ tahiæ sapattehi yujjhitvÃna anekadhà GhÃtetvà ca palÃpetvà paccatthikajane bahÆ 22 Taætaæ raÂÂhaæ gahetvÃna katvÃna nirupaddavaæ BhindÃpetvà koÂÂhake'pi mahÃbalamadassayÅ. --------- 23 Bhayatajjità verijanà nilÅyitvà gatà bahÆ SÃgarÃsannaÂhÃnesu khandhÃvÃre tahiæ tahiæ 24 ýsaæ kÃlaæ vasantà te micchÃdiÂÂhikapÃpikà Taæ taæ raÂÂhaæ vilumpetuæ Ãrabhiæsu punappunaæ, 25 Tampi sutvà rÃjasÅho duratikkamasÃsano PuratthimadisÃbhÃge dÅghavÃpiæ punÃgami. 26 Gantvà tahiæ Âhito rÃjà manunÅtivisÃrado OlandÃnaæ pavattiæ so sutvà sÃdhÆ'ti cintiya 27 PesetvÃna duve'macce tesaæ raÂÂhaæ manoramaæ GÃhÃpetvà jane tamhà te nÃvÃhi bahÆhi ca 28 Iddhaæ phitaæ janÃkiïïaæ dÅghavÃpisamÅpagaæ SamuddatÅraæ pattesu tesaæ katvÃna saægahaæ. ----------- 6.[E.] Gahi. 7. [E.S.] KandarÃ. 8.[A.] Sampatte [E.] MigarÃjÃva. 9.[E.] Nibbhayo. [SL Page 591] [\x 591/] ( 29 NijalaækÃbalaæ tesaædassetumpi vicintiya Olokevo tiÂÂhathÃ'ti ÃïÃpetvÃna sÃdhukaæ 30 SamÅpaÂÂhehi verÅhi raïaæ katvà anekadhà Sapatte tattha ghÃtetvà khandhÃvÃraæ gahetva so 31 Tesaæ olandavÃsÅnaæ taæ ÂhÃnamÃdikaæ bahakuæ KatvÃna saÇgahaæ sammà 10 tosesi manujÃdhipo. 32 Tatoppabhuti laÇkindo senÃdvayapurakkhato ThalÆdakaraïaæ kÃtuæ Ãrabhitvà samantato 33 Tahiæ tahiæ Âhite selaghanapÃkÃralaÇkate BalakoÂÂhe ca dhaæsetvà sapatte cÃpi ghÃtiya 34 LaÇkÃdÅpamhi sakale mahÃbalasamÃyute BalakoÂÂhe bandhitvà Âhite verijane ciraæ 35 Asesato'va dhaæsevo kavona nirupaddavaæ PaÂisattuæ nivÃretuæ olandavÃsike jane SamuddÃsannaÂhÃnesu laÇkÃrakkhÃya yojayÅ. 36 Anusaævaccharaæ tehi païïÃkÃre'pi nekadhà GÃhÃpetvÃna Ãgantuæ niyatvo narÃdhipo 37 KatvÃnÃ'surasaægÃmaæjito vajirapÃïiva Nijaparisaæ gahevona puraæ pÃvisiattano. 38 Nirupaddavo vasanto'va rÃjasÅho narÃdhipo hÃnantarÃrahe dhÅro vicÃretvÃna sÃdhukaæ SenÃpaccÃdike nekaÂÂhÃnantare ca so adÃ. 39 GÃmakkhettÃdikaæ sabbaæ yathÃpubbaæ yathÃvidhiæ BuddhadevÃnamÃyattaæ tathà datvà narÃdhipo 40 ùnetvà rÃjaka¤¤Ãyo madhurÃpurato tato Pa¤¤Ãsa dvÃdhike vasse rajjaæ'kÃsi mahÃbalo 41 Iti vipulabalo sorÃjasÅho mahÅpo Ravikulamunira¤¤o sÃsana¤ceva lokaæ Sakanayanamivattaæ ceva rakkhitva sammà Agami naravaro so maccurÃjassamÅpaæ ----------- 10.[E.] Sabbaæ. [SL Page 592] [\x 592/] ( 42 Evaæ veribalaæ vinÃsakaraïe dakkho mahÃthÃmavà RÃjà bhupati antakaæ vijinituæ nÃsakkhi thÃmÃdihi; ¥atvà taæ pabhavaæ sudhÅhi paÂhamaæ mÃrassu'paÂÂhÃnato 11 KÃtabbÃni mahÃdarena satataæ dÃnÃdipu¤¤Ãni hi. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse RÃjasÅharÃjadÅpano nÃma catunavutimo paricchedo. --------- Pa¤canavutimo paricchedo. 1 Athassa putto rÃjÃsi saddhÃdiguïabhusano VimaladhammasÆriyoti ratanattayamÃko. 2 MadhurÃpurato nÅtamahesÅdhÅtaraæ'va so Katvà aggamahesiæ ca catussaÇgahavatthuhi 3 Jane ra¤jetva dhammena samena satataæva so Rajjaæ pÃlesi laÇkÃyaæ janindo guïabhusano 4 PattarajjÃbhiseko'va pasanno jinasÃsane DÃÂhÃpÆjadikaæ sabbaæ Ãrabhitvà anekadhà 5 MunindadÃÂhamuddissa tibhumikaæ manoharaæ PÃsadampi ca kÃretvà nÃnÃkammasubhÃsuraæ 1 6 Pa¤cavÅsasahassehi rÆpiyehi manoharaæ KÃrÃpetvà karaï¬aæ taæ suvaïïena ca limpiya 7 NavaratanÃni bandhitvà ratanacetiyasantihe Tasmiæ mÃkaraï¬asmiæ jinadÃÂhaæ pava¬¬hayÅ 8 Upasampadampi karetuæ cintetvà dharaïÅpati CÅvarÃdiparikkhÃre pa¤capa¤casate subhe 9 Vsuæ visuæ va sajjetvà païïÃkÃrÃdikehi ca RÃjasandesamÃdÅni sabbÃni tÃni datva so 10 RakkhaÇgadesaæ pesetvà amacce'pi vicakkhaïe Bhikkhusaæghaæ nimantetvà santÃnattheramÃdikaæ 11 TettiæsabhikkhÆ Ãnetvà sirivaddhanapure subhe VasÃpetvÃna sakkaccaæ paccayehi catÆhi ca ----------- 11. MÃrassa paÂÂhÃnato (sabbesu.) 1.[E.S.] VibhÃsuraæ. [SL Page 593] [\x 593/] ( 12 UpaÂÂhÃnaæ karonto sogaÇgÃtitthe pure viya UdakukkhepasÅmÃyaæ gehaæ katvÃna sÃdhukaæ 13 Bhikkhusaæghaæ tahiæ netvà tettiæsa kulaputtake UpasampadayitvÃna sobhesi jinasÃsanaæ. 14 VÅsata adhika¤ceva sataæ hi kulaputtake SamaïuddesabhÃvamhi ÂhapÃpetvÃna saddhayà 15 UpaÂÂhahanto catuhi paccayehi bahÆhi ca SikkhÃpetvÃna saddhamme pu¤¤arÃsiæ ca sa¤cayÅ. --------- 16 PadavÅtihÃrapu¤¤ampi mahantanti 2 vicintiya SumanakÆÂampi gantvÃna maïimuttÃdikehi ca 17 Soïïaratanabhaï¬ehi vividhavatthÃdikehi ca MahÃmahaæ pavattento sattÃhamakpi tahiæ vasÅ. 18 SamantakÆÂÃvalamuddhanÅ hi 3 PatiÂÂhitaæ taæ munipÃdala¤chaæ Mahantachattenapi rÆpiyena AkÃsi chÃdeve mahaæ mahantaæ. 19 Divase divase dhammaæ suïanto anuposathaæ Uposathaæ ca rakkhanto akà so kusalaæ bahuæ. 20 EvamÃdÅhi nekehi nayehi kusalatthiko Rattindivappamatto va vividhaæ kusalaæ akÃ. 21 Itthiæ katvÃna so rÃjà lokasÃsanasaægahaæ DvÃvÅsatiæ ca vassÃni Âhito maccuvasaæ gato. 22 DÃnÃdinekakusalesu dayo sudhÅro LokekanÃthamunirÃjavarassa tassa Sobhesi sÃsanavaraæ iti sÃdaro'va Jotetha sÃsanavaraæ satatappamattÃ. 23 Athassa putto rÃjÃsi sirivÅraparakkamo 4 NarindasÅho; so rÃjà pa¤¤ÃraguïÃlayo 24 LaÇkÃrajjarakkhaïatthaæ 5 madhurÃpurato'pi ca ùnetvà rÃjaka¤¤Ãyo katvà aggamahesiyo ----------- 2.[E.] Pu¤¤amhi mahantattaæ. 3. [E.S.] Muï¬animhi. 4.[E.] Parakkama 5.[S.] LaækÃrajjaæ. [SL Page 594] [\x 594/] ( 25 DÃnÃdipu¤¤akammaæ cadantadhÃtumahampi ca Dine dine karonto va pu¤¤arÃsiæ ca sa¤cayÅ. 26 Kalasmiæ piturÃjassa upasampannabhikkhunaæ UpakÃraæ karonto so bahavo kulaputtake 27 PabbÃjetvÃna saddhÃya sÃsanassaÇgahaæakÃ. Sambuddhe dharamÃne'va kÃritaæ mahiyaÇgaïaæ 28 Cetiyaæ vandanatthÃya gantvà rÃjà mahabakbalo NÃnÃvicittadussehi pÆjetvà cetiyaæ tadà 29 Rajatasuvaïïapupphehi jalatthajalakehi ca 6 NÃnÃsugandhapupphehi khajjabhojjÃdikehi ca 30 MahÃpÆjaæ pavattetvà mahÃpu¤¤aæ ca sa¤cini. MahÃsenaæ gahetvÃna tameva mahiyaÇgaïaæ 31 DvÅsu vÃresu gantvÃna namahÃpÆjaæ pavattayÅ. DvÅsu vÃre saddhÃya gantvà so manujÃdhipo 32 SumanakÆÂampi pÆjet pu¤¤arÃsiæ ca sa¤cayÅ. MahÃparisamÃdÃya 7 nikkhamitvà mahÃpurà 33 MahÃnurÃdhapuraæ gantvà mahÃpÆjaæ pavattayÅ. SugatacÅvaramattaæ ca 8 kÃrÃpetvÃna cÅvaraæ 34 Sugatassa dÃÂhaæ pÆjesi pÆjÃvatthÆhi nekadhÃ. MÆlapurÃ'vidÆrasmiæ gaÇgÃkÆle manorame 35 NÃÊikeramahuyyÃne kuï¬asÃlÃbhidhÃnakaæ SÃkhÃpuraæ karitvÃna vasanto manujÃdhipo 36 SenÃsanÃni tattheva kÃrÃpetvÃna sÃdhukaæ SÃmaïere vasÃpetvà dÃnÃdikusalaæ bahuæ 37 Dine dine kÃronto so likhÃpetvà ca potthake, MahÃpure dantadhÃtuæ uddissa piturajinà 38 KÃritaæ mandiraæ jiïïaæ disvà kampitamÃnaso KÃrÃpento janindo so dvibhumikavaraæ subhaæ 39 NÃnÃvicittakammehi bhÃsuradvÃrayejitaæ RajatapabbatasaækÃsaæ sudhÃkammasamujjalaæ ----------- 6.[E.S.] JalathalajÃtake bahuæ. 7.[E.] MahÃparisaæ gahetvÃna. 8. [S.] Mattaæ so. [SL Page 595] [\x 595/] ( 40 ChadanÃlaÇkataæ katvà dvÅsumÃlakahittisu VidurajÃtaka¤ceva guttilummaggajÃtake 41 DadhivÃhana-mahÃkaïha-sutanu-chaddantajÃtake Dhammaddhaja-dhammapÃla-mahajanakajÃtake 42 PadamÃïava-dhammasoï¬a-mahÃnÃradakassape MahÃpaduma-telapatta-cullapadumajÃtake 43 Sattubhatta-andhabhuta-vampeyya-sasajÃtake Visayha-kusa-sutasoma-sivi-temiyajÃtake 44 Culladhanudadharaæ ceva saccaækirakajÃtakaæ DummedhajÃtaka¤cÃpi kÃliÇgabodhijÃtakaæ 45 SÅlavajÃtaka¤ceva tathà maï¬abbajÃtakaæ VessantarajÃtakanti ime dvattiæsajÃtake 46 Vicittacittakammena karÃpetvÃna sÃdhukaæ AppamÃïaæ pu¤¤arÃsiæ sa¤cayÅ manujÃdhipo. 47 Tasmiæ nagaramajjhamhi mahÃbodhi¤ca cetiyaæ NÃthasurÃlaya¤cÃpi anto katvà samantato 48 SilÃmayaæ ghanaæ tuÇgaæ sudhÃkammasamujjalaæ PuritthigÅvÃlaÇkÃramuttÃhÃranibhaæ subhaæ 49 PÃkÃrampi ca kÃretvà kittikÃyaæ pavattayÅ. Attano kÃlasampattasÃmaïerantaresu yo 50 SÅlÃcÃraguïupeto appamÃde sadÃrato VyÃkaraïesu nekesu sambuddhavacanesu ca 51 KavÅ cÃ'gamako vÃdÅ gaïÃcÃriyo mahÃyaso Attatthe va paratthe va saæpariccattajÅvito 9 52 LaÇkÃsÃsanavehÃse cando'va pÃkaÂo ahÆ, SaddhÃpa¤¤Ãniketassa appamÃde ratassatu 53 SaraïaækarÃbhidhÃnassa sÃmaïerassa bhÆpati DhammÃmisasaÇgahesi saÇgaïhanto punappunaæ 54 LokekanÃthasambuddhamunindadhÃtuva¬¬hane Diya¬¬haratanuccaæ so kÃrÃpetvà karaï¬akaæ 55 Suvaïïena ca limpetvà maïisattasate'pi ca BandhÃpetvà jalantaæ taæ karaï¬aæ ca sadhÃtukaæ ----------- 9.[E.] Pariccatto ca jÅvito. [SL Page 596] [\x 596/] ( 56 Saddhammapotthake neke 10 datvÃna saÇgahaæ akÃ. CÅvarÃdipaccaye cakappiyakÃrake bahÆ 57 Tassa datvÃna saægaïhi Ãmisehi janÃdhipo. CiraÂÂhitatthaæ dhammassa 11 nimantetvÃna sÃdhukaæ 58 EkÃdasasahassehi ganthehi patimaï¬itaæ SÃratthasaægahaæ nÃma dhammappakaraïampi ca 59 MahÃbodhino vaæsassa laÇkÃbhÃsatthavaïa«ïanaæ Jambuddoïipure pubbe parakkamabhujavhaye 60 Rajjaæ rÃjini kÃrente pa¤capariveïavÃsinaæ PadhÃnabhutattherena vi¤¤unà kusalatthinà 61 PaÂipattipÆrakà sabbe arogà hontu'minà iti Katabhesajjama¤jusÃgaïthassa atthavaïïanaæ 62 Tena saraïaÇkaravhena sÃmaïerena vi¤¤unà SuvisambodhikÃmena kÃrÃpesi narÃdhipo. 63 EvamÃdÅni nekÃni katvà pu¤¤Ãni so sudhÅ Rajjaæ tettiæsavassÃni katvà maccuvasaæ gato. 64 LaÇkÃdÅpe suramme atipavarasiriæ so labhitvÃna rÃjà Taæ sabbaæ cattabhÃvaæ sajanasuhadapÃïe cajitvà gatoti ¥atvà tumhe bhavantà pavaramunivacovÃdadhammaæ saritvà PÃmokkhaæ mokkhalakkhiæ tidivasukhadadaæ pu¤¤akammaæ karavho. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse VimaladhammÃdidvirÃjadÅpako nÃma pa¤canavutimo paricchedo. --------- Channavutimo paricchedo. 1 Tato tasseva rÃjassa mahesyà 1 yeva bhÃtiko KaïiÂÂhabhuto rÃjÃ'si guïabhusanabhusito. 2 SirivijayÃdinÃmo so rÃjasÅhoti vissuto PattarajjÃbhiseko'va pasanno ratanattaye 3 Saddhammasavaïe yutto appamatto vicakkhaïo SÃdhusajjanajantunaæ 2 sevane satatÃdaro ----------10.[E.] PotthakÃneke. 11.[E.] Saddhammaæ. 1.[E.] Mahesiyeva. 2. [A.] SÃdhu sÃcÃrajantunaæ. [SL Page 597] [\x 597/] ( 4 Nijavaæsarakkhaïatthaæ madhurÃpurato tato ùnetvà rÃjaka¤¤Ãyo katvà aggamahesiyo 5 LaÇkajane'khile sammà catussaÇgahavatthuhi Ra¤jetvÃna pure tasmiæ vÃsaæ kappesi sobhane. 6 Tassa ra¤¤o mahesÅ ca micchÃdiÂÂhiæ cirÃgataæ JahitvÃmatadaæ sammà sammÃdiÂÂhiæ samÃdiya 7 LokekanÃthabuddhassa sutvà saddhammamuttamaæ Evaæ buddhÃdivatthÆni pÆjesuæ satatÃdarÃ. 8 TÃyo saddhÃya sakkaccaæ dantadhÃtuæ dine dine SumanamÃlÃdikeheva vividhapupphamahehi ca 9 KappÆrÃdiyuteheva sÃdutambulakehi ca SugandhateladÅpehi ÃmodacandanÃdihi 10 NÃnÃsugandhadhÆpehi sakkharÃhi madhÆhi ca Bhesajjehi ca a¤¤ehi vatthaÃbharaïÃdihi 11 KhajjabhojjaleyyapeyyasÃyanÅyasupÆrita 3 Rajatasuvaïïapattehi sÃïiattharaïehi ca 12 ParikkhÃrehi nekehi mahagghacÅvarehi ca. PÆjetvà evamÃdÅhi pu¤¤arÃsi¤ca sa¤cayuæ. 13 Satataæ pa¤casÅlaæ ca anuposathuposathaæ SÅlaæ samÃdiyitvÃna saddhammasavaïe yutà 14 CamarÅ viya rakkhantÅ buddhÃnussatiÃdikaæ BhÃvana¤cÃpi bhÃventÅ saddhamme ca likhÃpiya, 15 DÃnÃnisaæsamicchantÅ niccabhatta¤ca-thÃ-paraæ GamikagilÃnabhattÃdivibhÃgaæ sÃdhu jÃniya 16 Laddhabhoge alaggÃ'ca niccabhattÃdikaæ daduæ. PabbÃjetvà dÃrake ca katvÃna saægahaæ bahuæ 17 PariyattipaÂipattÅsu 4 sikkhÃpetvÃna sÃdhukaæ IcchiticchitadÃnena kappasÃkhÃnibhà 5 siyuæ. 18 LaÇkÃtale 6 jane sammà hità kÃruïikÃ'bhavuæ. 7 Putte mÃtÃva cintentÅ sadayÃsuæ 8 guïakarÃ, ----------- 3.[A.] SupÆrihi 4. [A.] PaÂipattÅ. 5.[E.] KapparukkhanibhÃ. 6.[A.] LaækÃthale [S.] LaækÃkhÅle. 7. [E.S.] Bahuæ. 8.[E.] Dayà Ãsuæ. [SL Page 598] [\x 598/] ( 19 PaÂimÃyo karaï¬e ca kÃrÃpetvÃna sÃdhukaæ SabbapÃpabhayà hutvà sabbapu¤¤aratà sadà 20 EvamÃdÅhi nekehi guïabhusanabhusità LaÇkadÅpamhi sakale atÅva pÃkaÂÃ'bhavuæ. --------- 21 RÃjà so kÃrayitvÃna ÃvÃse ca tahiæ tahiæ VasÃpetvà sÃmaïere saddho tesaæ mahÃdaro 22 CÅvarÃdipaccayehi katvÃna saægahaæ bahuæ Saddhammaæ pavaraæ sutvà sÃmaïeresu tesu hi 23 ùrÃme'posathe tasmiæ vÃsiæ saddhaæ 9 guïakaraæ saraïaÇkarÃbhidhÃnaæ taæ sÃmaïeraæ ca pÆjayÅ. 24 NimantetvÃna taæ yeva 10 catubhÃïavÃravaïïanaæ LaÇkÃbhÃsÃya kÃretvà pariyattimpi rakkhi so. 25 NÆtane dhÃtugehasmiæ dhÃtuva¬¬hÃpanena ca MahÃdoso 11 hessatÅti bÃhirÃnaæ kubuddhinaæ 26 CÃcamÃdÃya a¤¤ehi kÃretuæ 12 saævidhÃya so A¤¤aæ puraæ tato gantvà vasante manujÃdhipe 27 SamÃgantvà tato maccà vattakÃrakaÃdihi Karaï¬aæ vivarituæ sabbe katussÃhà mahÃbalà 28 Sabbarattiæ vÃyamitvà nÃlabhiæsu anekadhÃ. Gantvà maccà pavattiæ taæ mahÃra¤¤o nivedayuæ. 29 Taæ sutvà vegasÃ'gamma rÃjà tampuramuttamaæ NÃnÃsugandhapupphehi dÅpadhÆpÃdikehi ca 30 ùdareneva pÆjetvà vanditvà so mahÅpati Gahetvà muddikaæ sammà karaï¬aæ vivari taækhaïe. 31 PaÂipÃÂiyà Âhite anto vicaritvà karaï¬ake SambuddhadÃÂhaæ passitvà "laddhattà saphalo" iti 32 PÅtivÃcaæ pakÃsetvà sannipÃtetva nÃgare MahÃchaïampi kÃretvà mahÃpÆjaæ pavattayÅ. 33 Tamabbhutampi disvana pÅtipÃmojjabhÃrito PÆjetvà hatthiassena maïimuttÃdikehi ca ----------- 9. [S.]Sabba 10.[E.S.] Tasseva. 11.[E.S.] MahÃdosaæ. 12.[E.S.] KÃtumpi [SL Page 599] [\x 599/] ( 34 HatthapaækajamÃdÃya munindadasanaæ varaæ Dassetvà so mahÅpÃlo sabbe tosesi sÃdhukaæ. 35 PubbabhupatikÃlamhi kÃritaæ dhÃtumandiraæ Hemavicittavatthehi sajjetvà vividhehi ca 36 NÃnÃsugandhatelehi ujjÃletvà padÅpake Puïïe ghaÂe ÂhapÃpetvà devamandirasantihe 37 Vicitte mandire tasmiæ rajatÃsanamatthake MunindÃdÃÂhaæ va¬¬hetvà pavatento mahÃmahaæ 38 DhÃtupÆjaæ karonto so puraæ sabbaæ asesato SodhÃpetvÃna sakkaccaæ vikiritvÃna vÃlukaæ 39 DantadhÃtumahe tasmiæ mandirassa samantato Anto ca mÃlake tasmiæ bahi Ãlindake'pi ca 40 MahÃrÃjaÇgaïe ceva sabbÃsu tÃsu vÅthisu DvÅsu passesu uttuÇgaujuyaÂÂhihi toraïe 41 Nirantaraæ'ca sajjetvà bandhitvà kadalidume KamukapupphanÃÊikerapupphÃdÅhi susajjayÅ. 42 YaÂÂhikoÂisu ÃbaddhanÃnÃvaïïavirÃjita 13 Daddallavatthakhaï¬ehi purÃkÃsaæ tadà pana 43 BalÃkÃvalisaækiïïamivÃsi dassaneyyakaæ. Tahiæ tahiæ puïïaghaÂe ÂhapÃpetvÃna sÃdhukaæ 44 Samantà mandirÃlindapurato maï¬apesu ca HemasajjumayÃdÅhi nÃnÃkammehi bhÃsuraæ 45 VitÃnampi ca bandhitvà nÃnÃjutihi sÃïihi Parikkhipitvà vividhakammantehi samujjale 46 Bhummattharaïake tattha attharitvÃna sadhukaæ LÃjapa¤camaka¤cÃpi vikiritvà samantato 47 SajjetvÃna puraæ sabbaæ "devinde'pi surÃlaye Evaæ mahaæ karotÅ"ti, "pubbalaÇkindabhumipà 48 Itthaæ mahaæ akaæsu"ti dassento viya bhupati RÃjapiÊandhaneheva bhusitaÇgo pure tahiæ 49 LaÇkÃvÃsisÃmaïere athopÃsikupÃsake Sabbe nagaravÃsÅ ca bahiraÂÂhavÃsike jane ----------- 13.[A.] VirÃjitaæ. [SL Page 600] [\x 600/] ( 50 SannipÃtiya tesaæ so dayÃya karuïÃparo Pa¤capatiÂÂhitaÇgo'va dharaïiæ dharaïipatÅ 51 MunindÃdaÂhaæ vanditvà hatthapaÇkajamatthake Saæva¬¬hetvÃna so rÃjà atÅva tuÂÂhamÃnaso 52 DhÃtugehà nimikkhatvà rÆpiyacchattakehi ca Hemakaraï¬akeneva cÃrucÃmarapantihi 53 RajatassoïïapupphÃdinÃnapupphamahehi ca NÃnÃmaïimuttÃdivatthÃbharaïÃdikehi ca 54 PÆjÃvatthÆhi nekehi pa¤caÇgaturiyÃdihi MahÃbÆjaæ pavattento sundhuæ viya nirantaraæ 55 VividhavicittalaÇkÃraæ gantvÃna bahimaï¬apaæ hito laÇkÃdhipo rÃjà dassetvà dasanaæ varaæ 56 Samantato ÂhitÃnappajanakayaæ visesato Tosevo dantadhÃtuæ so yathÃÂhÃne pava¬¬hayÅ. 57 Itthiæ sajÅvabuddhassa dassane viya sabbathà TosetvÃna tadà sabbe sa¤cayÅ kusalaæ bahu 58 SuvaïïamaïimuttÃdi-vividhÃbharaïehi ca HatthassadÃsidÃsÃdipÆjÃvatthÆhi nekadhà 59 PÆjetvÃna janindo so sumanÃcampakÃdihi Pupphehi cÃpi pÆjetvà ÃmodavandanÃdihi 60 DÅpapujÃÃnisaæso mahantoti 14 vicintiya Sakanagare ca raÂÂhesu cetiyesu tahiæ tahiæ 61 DÅpapÆjaæ karontuti ekÃheva varÃsayo 15 ùïÃpetve'karatto'va 16 janataæ sannipÃtiya 62 Sattasatasahassehi sÃdhikacchasatehi ca NavutisahassadÅpehi tadà pÆjaæ akÃsi ca 63 Evaæ laÇkÃdhipo rÃjà laÇkÃdÅpamahiæ tadà Ujjalantehi dÅpehi tÃrakÃkiïïakheva'kÃ. 64 Tettiæsatisahassehi aÂÂhasatÃdhikehi ca TikoÂipupphapÆjÃhi pu¤¤arÃsiæ ca sa¤cayÅ. --------- 65 KÃrÃpane buddharÆpe 17 pasanno so mahÃguïo RÃjà mÃtularaÂÂhasmiæ ÃlokaleïaÃdisu ----------- 14. [E.S.] DÅpapÆjÃÃnisaæsaæ mahattaæti 15. [E.S.] NarÃdhipo. 16.[E.] RattatÅca. 17.[E.] BuddharÆpaæ [SL Page 601] [\x 601/] ( 66 Tesu tesu ca raÂÂhesu girileïe tahiæ tahiæ Jinakayappamaïe ca sayitaÂÂhitanisinnake 18 67 BuddharÆpe cetiye ca dadante 19 pÃïinaæ sukhaæ Abhinave cÃpi kÃretvà khaï¬aphalladike bahÆ 68 PaÂisaÇkhÃrakamme ca kÃretvà paÂimÃghare KatvÃna saægahaæ tesaæ pu¤¤arÃsiæ pava¬¬hayÅ 69 Sirivaddhanapure tasmiæ pure katvà Âhite bahÆ RÃjagehÃdike jiïïe apanetvà narÃdhipo 20 70 KÃrÃpetvÃna gehÃni silÃkammÃdibhÃsure CÃrudvÃrÃni yojetvà ayodcÃrasamÃyutaæ 71 NÃnÃrÆpalanÃkammaæ dvibhumikamanoharaæ DvÃrakoÂÂhakagehaæ ca kÃrÃpesi nÃrÃdhipo 72 Tasmiæ pÆre vasanto so dhammassavaïe mahÃdaro 21 RÃjaÇgaïassa majjhamhi kÃrÃpetvÃna maï¬ape 73 VicittatoraïÃdÅhi sajjetvÃna nirantaraæ BandhÃpetvà vitÃnÃni pa¤¤Ãpetvà ca Ãsane 74 Mahussavena netvÃna saddhammakathike bahÆ NisÅdÃpesi teheva gÃhetvà cittavÅjanÅ 75 SandassanÃdikÃrehi kathitaæ hadayaÇgamaæ Saddhammampi ca sutvÃna pasanto so mahÅpati 76 Suvaïïarajateheva dÅpadhupÃdikehi ca NÃnÃvicittavatthehi pÆjÃvatthuhi nekadhà 77 PÆjetvà saha'maccehi saha senÃhi bhÆmipo Anekesu ca vÃresu sa¤cayÅ kusalaæ bahuæ --------- 78 DhammadÃnaæ mahantanti sutvà suddhammato tathà RÃjà raÂÂhesu nekesu vasantÃnaæ hitatthiko 79 MahÃjanasannipÃtÃrahe ÂhÃne tahiæ tahiæ MahÃsenasane ceva dhammasÃlÃdayopi ca 80 KÃretvÃna janindo so dhammakathikÃdike bahÆ PesetvÃna tattha tattha sannipÃtetva mÃnuse KathÃpetvÃna saddhammaæ dhammadÃnaæ ca dÃpayÅ ----------- 18. [E.S.] SayanaÂÂhitinisÅdane. 19. [S.] Dadanto 20.[A.] Manorame. 21. [A.] SavaïamÃdaro. [SL Page 602] [\x 602/] ( 81 RÃjasÅharÃjakÃle pure te avasiÂÂhakà MicchadiÂÂhi adhammà ca paraÇgidujjanà tadà 82 Tahiæ tahiæ vasitvÃna tesaæ diÂÂhiæ parehi pi GÃhÃpetuæ vÃyamantà mÆladÃnadikehi ca 83 UpÃyayuttà vihariæsu sÃsanassa agÃravÃ. Pavattiæ taæ suïitvÃna rÃjà kujjhitva vegasà 84 ùïÃpetvà amaccÃnaæ tesaæ gehe ca potthake NÃsetvà ajahante taæ diÂÂhiæ raÂÂhà palÃpayÅ. --------- 85 SumanakÆÂamhi sambuddhapÃdala¤chanamuttame DÅpapÆjÃdikaæ sabbaæ kÃresi so mahÅpati. 86 AnurÃdhapure ceva mahiyaÇgaïaÃdisu Tesu tesu ca ÂhÃnesu mahÃpÆjaæ pavattayÅ. 87 Purato pacchime cÃpi dakamaggamhi duggame GatÃgatÃnaæ sÃtatthaæ silÃsetuæ ca kÃrayÅ. --------- 88 BhikkhusaÇghassa'lÃbhena laÇkÃyaæ jinasÃsane ParihÅnabhÃvaæ jÃnitvà kampito dharaïÅpati 89 BhikkhusaÇghaæ nimantetuæ cintetvà munisÃsanaæ Kattha kattha vattatÅti vicÃretvà anekadhà 90 PegurakkhaÇgasÃmindavisayesu tahiæ tahiæ VattatÅti ca sutvÃna olandÃnaæ kathaæ subhaæ 91 Taætaæ raÂÂhe vicÃretuæ pavattiæ munisÃsane MulabhÃsÃya sandese likhÃpetvÃna sÃdhukaæ 92 DatvÃmaccÃdayo rÃjà pesetvÃna visuæ visuæ Ayojjhavisaye tasmiæ sÃsanaæ suvinimmalaæ 93 SuÂhu sundarabhÃvena vattatÅti kathaæ suto NarÃdhipo tato eva laækaæ netuæ 23 jinatraje 94 PaïïakÃrehi nekehi pujopakÃraïÃdihi Sandesampi ca datvÃva amacce pesayÅ tadÃ. 95 MunindadÃÂhaæ va¬¬hetuæ diya¬¬haratanaæ subhaæ Soïïamayaæ karaï¬aæ ca kÃretvà so mahÅpati ----------- 22. [E -] saæghaæ alÃbeta. 23. [E.] LaækÃnetuæ [SL Page 600] [\x 600/] ( 50 SannipÃtiya tesaæ so dayÃya karuïÃparo Pa¤capatiÂÂhitaÇgo'va dharaïiæ dharaïipatÅ 51 MunindÃdaÂhaæ vanditvà hatthapaÇkajamatthake Saæva¬¬hetvÃna so rÃjà atÅva tuÂÂhamÃnaso 52 DhÃtugehà nimikkhatvà rÆpiyacchattakehi ca Hemakaraï¬akeneva cÃrucÃmarapantihi 53 RajatassoïïapupphÃdinÃnapupphamahehi ca NÃnÃmaïimuttÃdivatthÃbharaïÃdikehi ca 54 PÆjÃvatthÆhi nekehi pa¤caÇgaturiyÃdihi MahÃbÆjaæ pavattento sundhuæ viya nirantaraæ 55 VividhavicittalaÇkÃraæ gantvÃna bahimaï¬apaæ hito laÇkÃdhipo rÃjà dassetvà dasanaæ varaæ 56 Samantato ÂhitÃnappajanakayaæ visesato Tosevo dantadhÃtuæ so yathÃÂhÃne pava¬¬hayÅ. 57 Itthiæ sajÅvabuddhassa dassane viya sabbathà TosetvÃna tadà sabbe sa¤cayÅ kusalaæ bahu 58 SuvaïïamaïimuttÃdi-vividhÃbharaïehi ca HatthassadÃsidÃsÃdipÆjÃvatthÆhi nekadhà 59 PÆjetvÃna janindo so sumanÃcampakÃdihi Pupphehi cÃpi pÆjetvà ÃmodavandanÃdihi 60 DÅpapujÃÃnisaæso mahantoti 14 vicintiya Sakanagare ca raÂÂhesu cetiyesu tahiæ tahiæ 61 DÅpapÆjaæ karontuti ekÃheva varÃsayo 15 ùïÃpetve'karatto'va 16 janataæ sannipÃtiya 62 Sattasatasahassehi sÃdhikacchasatehi ca NavutisahassadÅpehi tadà pÆjaæ akÃsi ca 63 Evaæ laÇkÃdhipo rÃjà laÇkÃdÅpamahiæ tadà Ujjalantehi dÅpehi tÃrakÃkiïïakheva'kÃ. 64 Tettiæsatisahassehi aÂÂhasatÃdhikehi ca TikoÂipupphapÆjÃhi pu¤¤arÃsiæ ca sa¤cayÅ. --------- 65 KÃrÃpane buddharÆpe 17 pasanno so mahÃguïo RÃjà mÃtularaÂÂhasmiæ ÃlokaleïaÃdisu ----------- 14. [E.S.] DÅpapÆjÃÃnisaæsaæ mahattaæti 15. [E.S.] NarÃdhipo. 16.[E.] RattatÅca. 17.[E.] BuddharÆpaæ [SL Page 601] [\x 601/] ( 66 Tesu tesu ca raÂÂhesu girileïe tahiæ tahiæ Jinakayappamaïe ca sayitaÂÂhitanisinnake 18 67 BuddharÆpe cetiye ca dadante 19 pÃïinaæ sukhaæ Abhinave cÃpi kÃretvà khaï¬aphalladike bahÆ 68 PaÂisaÇkhÃrakamme ca kÃretvà paÂimÃghare KatvÃna saægahaæ tesaæ pu¤¤arÃsiæ pava¬¬hayÅ 69 Sirivaddhanapure tasmiæ pure katvà Âhite bahÆ RÃjagehÃdike jiïïe apanetvà narÃdhipo 20 70 KÃrÃpetvÃna gehÃni silÃkammÃdibhÃsure CÃrudvÃrÃni yojetvà ayodcÃrasamÃyutaæ 71 NÃnÃrÆpalanÃkammaæ dvibhumikamanoharaæ DvÃrakoÂÂhakagehaæ ca kÃrÃpesi nÃrÃdhipo 72 Tasmiæ pÆre vasanto so dhammassavaïe mahÃdaro 21 RÃjaÇgaïassa majjhamhi kÃrÃpetvÃna maï¬ape 73 VicittatoraïÃdÅhi sajjetvÃna nirantaraæ BandhÃpetvà vitÃnÃni pa¤¤Ãpetvà ca Ãsane 74 Mahussavena netvÃna saddhammakathike bahÆ NisÅdÃpesi teheva gÃhetvà cittavÅjanÅ 75 SandassanÃdikÃrehi kathitaæ hadayaÇgamaæ Saddhammampi ca sutvÃna pasanto so mahÅpati 76 Suvaïïarajateheva dÅpadhupÃdikehi ca NÃnÃvicittavatthehi pÆjÃvatthuhi nekadhà 77 PÆjetvà saha'maccehi saha senÃhi bhÆmipo Anekesu ca vÃresu sa¤cayÅ kusalaæ bahuæ --------- 78 DhammadÃnaæ mahantanti sutvà suddhammato tathà RÃjà raÂÂhesu nekesu vasantÃnaæ hitatthiko 79 MahÃjanasannipÃtÃrahe ÂhÃne tahiæ tahiæ MahÃsenasane ceva dhammasÃlÃdayopi ca 80 KÃretvÃna janindo so dhammakathikÃdike bahÆ PesetvÃna tattha tattha sannipÃtetva mÃnuse KathÃpetvÃna saddhammaæ dhammadÃnaæ ca dÃpayÅ ----------- 18. [E.S.] SayanaÂÂhitinisÅdane. 19. [S.] Dadanto 20.[A.] Manorame. 21. [A.] SavaïamÃdaro. [SL Page 602] [\x 602/] ( 81 RÃjasÅharÃjakÃle pure te avasiÂÂhakà MicchadiÂÂhi adhammà ca paraÇgidujjanà tadà 82 Tahiæ tahiæ vasitvÃna tesaæ diÂÂhiæ parehi pi GÃhÃpetuæ vÃyamantà mÆladÃnÃdikehi ca 83 UpÃyayuttà vihariæsu sÃsanassa agÃravÃ. Pavattiæ taæ suïitvÃna rÃjà kujjhitva vegasà 84 ùïÃpetvà amaccÃnaæ tesaæ gehe ca potthake NÃsetvà ajahante taæ diÂÂhiæ raÂÂhà palÃpayÅ. --------- 85 SumanakÆÂamhi sambuddhapÃdala¤chanamuttame DÅpapÆjÃdikaæ sabbaæ kÃresi so mahÅpati. 86 AnurÃdhapure ceva mahiyaÇgaïaÃdisu Tesu tesu ca ÂhÃnesu mahÃpÆjaæ pavattayÅ. 87 Purato pacchime vÃpi dakamaggamhi duggame GatÃgatÃnaæ sÃtatthaæ silÃsetuæ ca kÃrayÅ. --------- 88 BhikkhusaÇghassa'lÃbhena laÇkÃyaæ jinasÃsane ParihÅnabhÃvaæ jÃnitvà kampito dharaïÅpati 89 BhikkhusaÇghaæ nimantetuæ cintetvà munisÃsanaæ Kattha kattha vattatÅti vicÃretvà anekadhà 90 PegurakkhaÇgasamindavisayesu tahiæ tahiæ VattatÅti ca sutvÃna olandÃnaæ kathaæ subhaæ 91 TaætaæraÂhe vicÃretuæ pavattiæ munisÃsane MulabhÃsÃya sandese likhÃpetvÃna sÃdhukaæ 92 DatvÃmaccÃdayo rÃjà pesetvÃna visuæ visuæ Ayojjhavisaye tasmiæ sÃsanaæ suvinimmalaæ 93 SuÂÂhu sundarabhÃvena vattatÅti kathaæ suto NarÃdhipo tato eva laækaæ netuæ 23 jinatraje 94 PaïïÃkÃrehi nekehi pÆjopakÃraïÃdihi Sandesampi ca datvÃva amacce pesayÅ tadÃ. 95 MunindadÃÂhaæ va¬¬hetuæ diya¬¬haratanaæ subhaæ Soïïamayaæ karaï¬aæ ca kÃretvà so mahÅpati ----------- 22. [E.-] Saæghaæ alÃbheta. 23.[E.] LaækÃnetuæ [SL Page 603] [\x 603/] ( 96 MahagghamaïimuttÃdiæ bandhÃpetvà aniÂÂhite Katapu¤¤akkhayo hutvà aÂÂhasaævacchare Âhito 97 SaddhÃdineka guïabhusanabhusito so Buddhassa sÃsanavarassa visuddhikÃmo 24 Katvà anattasukhadaæ kusalaæ mahantaæ Pacchà agà naravaro namucisamÅpaæ. 98 Itthaæ laÇkÃdhipo so parahitanÅrato atthadatthaæ paratthaæ SÃdhento'kÃsi rajjaæ pavaranaravaro pu¤¤akÃmojanindo, Loke sÃta¤ca lokuttaravipulasukhaæ icchamÃno'pi sammà Hitvà tumhe kusÅtaæ vividhasukhadadaæ pu¤¤arÃsiæ karotha. Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæse SirivijayarÃjasÅhadÅpano nÃma channavutimo Paricchedo. --------- Sattanavutimo paricchedo 1 PavaraguïamahÅpÃtikkame tassa sÃlo Jananayanamanu¤¤o rÆpasobhaggapatto RuciranikhilalaÇkÃdÅpadÅpÃyamÃno VarasirisukumÃro Ãsi rÃjÃdhirÃjÃ. 2 SambuddhaparinibbÃïà visakahassasatadduve Navutisaævacchare patte laækÃdÅpe manorame 3 MahÃrÃjaviyogena sokÃturajane tadà AssÃsesi sanindo so laÇkÃdÅpahite rato 4 ObhÃsetvà disà sabbà suriya atthaÇgate yathà AndhakÃraæ'ca janataæ sokÃturamasesataæ 5 Nissokampi ca katvÃna tadà rÃjà mahÃyaso ObhÃsento disà sabbà uggacchanto ravÅca so 6 LaÇkÃrajjaæ pÃpuïitvà sabbe tosesi sÃdhukaæ. PattarajjÃbhiseko so buddhÃdiratanattaye 7 Pasanto appamatto'ca pu¤¤akÃmo janÃdhipo SodhetvÃna puraæ sabbaæ vatthatoraïaÃdihi ----------- 24.[E.S.] SÃsanavaraæ suvisuddhikÃmo [SL Page 604] [\x 604/] ( 8 KÃrÃpetvà alaækÃraæ pure tasmiæ vare subhe LaÇkÃjane'khile sammà rÃsÅbhute mahÃyaso 9 Pu¤¤odayo mahÃrÃjà gacchanto rÃjaiddhiyà Puraæ padakkhiïaæ katvà laækÃrajjaæ arÃjakaæ 1 10 SarÃjakanti 2 tesaæ tu ¤Ãpetvà sirivaddhane Vasanto'ÊÃrapu¤¤ena saæyuto so narÃdhipo 11 PÃletuæ munisÃsanaæ païidhayo katvÃ'gato pu¤¤avà So kittissirirÃjasÅhapavaro patvÃna laÇkaæ imaæ LaÇkÃrajjasirÅdharo sumatimà saddhadhÃno saddhayà SÃrÃsÃrasaritva Ãrahi mahaæ buddhÃdivatthuttaye. --------- 12 Jahanto pÃpake 3 mitte gajanto paï¬ite jane SÃdhavo abhisevanto suïanto dhammamuttamaæ 13 Saddho so pa¤¤avà hutvà kiccÃkicce vijÃniya Akicce parivajjento kicce ratto narÃdhipo 14 CatussaÇgahavatthÆhi ra¤jento so jane'khile Pasaæsaniyyo hutvÃna paï¬itehi janehi so 15 DhammadÃne vipÃkaæ ca saddhammasavaïe phalaæ Saddhammalekhane pu¤¤aæ dhammapÆjÃyameva ca 16 Sutvà saddhammato eva kattabbanti vicintiya Anekesu ca ÂhÃnesu kÃretvà dhammamaï¬ape 17 NÃnÃvicittavatthehi vitÃne cÃpi bandhiya ToraïÃdÅhi nekehi sajjetvÃna anekadhà 18 UjjÃletvà padÅpe ca pa¤¤Ãpetvà ca Ãsane SakkÃrabahumÃnehi netvà saddhammadesake 19 SÃdarova nimantetvà supa¤¤attÃsanesu hi NisÅdÃpiya teheva saddhammakathikehi ca 20 DesÃpetvÃna saddhamme dhammacakkÃdike 4 bahÆ SuttantÃni ca sutvÃna sabbarattiæ sagÃravo 21 KÃyajivitagogÃnaæ asÃraæ ca asÃrato SÃra¤ca sÃrato ¤atvà saddhammasavaïena so 22 Saddho pasanno hutvÃna pÆjÃvatthÆhi nekadhà SÃmacco va saseno ca pavattento mahÃmahaæ ----------- 1.[E.S.] ArÃjikaæ 2.[S.] SarÃjÅkaæti 3.[A.] PÃpike. 4.[E.]Cakkadayo [SL Page 605] [\x 605/] ( 23 AntonagaravÃsÅnaæ bahiddhà puravÃsinaæ Sabbesaæ janakÃyÃnaæ atthÃya ca sukhÃya ca 24 Anekesu ca vÃresu dhammadÃnaæ ca dÃpiya DhammadÃnamayaæ pu¤¤aæ akà so manujÃdhipo. --------25 RakkhaÇgÃgatabhikkhÆsu 5 atha laækÃya bhikkhusu Pabbajitesu nekesu sÃmaïeresu sÃdaro 26 CÅvarÃdipaccayehi tesaæ katvÃna saÇgahaæ Paritte 6 maÇgalÃdÅni kathÃpesi narÃdhipo 27 Evaæ nekesu vÃresu saddhamme ca pavattiya Paccaye vÃpi datvÃna pu¤¤arÃsiæ pava¬¬hayÅ. 28 ChasatanavasahassÃni mÆlÃni cÃpi saddhayà VissajjetvÃna kÃresi suvaïïapotthakaæ varaæ. 29 Tesu suvaïïapaïïesu dhammacakkÃdike bahÆ LikhÃpetvÃna suttante saddhammakathikehi so 30 Sabbarattiæ kathÃpetvà nekavatthÆhi pÆjiya Anekesu ca vÃresu assosi dhammamuttamaæ. 31 Lekhake sannipÃtetvà ekaheva narÃdhipo DÅghÃgamaæ likhÃpetvà katvÃna saÇgahaæ bahuæ 32 Tato dhammaæ sabbarattiæ kathÃpetvÃna sÃdhukaæ MahÃpÆjaæ pavattetvà sayaæ sutvà ca sÃvayÅ. 33 SaæyuttÃgamaÃdÅni a¤¤Ãni potthake bahÆ LikhÃpetvÃna saddhÃya lekhakÃnaæ dhanÃni'dÃ. 34 A¤¤e pabbajità sÃdhu gahaÂÂhà dhammapotthake LikhÃpetvÃna attÃnaæ dassite tuÂÂhamÃnaso 35 Tesaæ dhanÃdidÃnena katvÃna saægahaæ bahuæ LaÇkÃvÃsiparesaæ so pu¤¤aæ gaïhi sadÃdaro --------- 36 Pu¤¤akÃmo janindo so anurÃdhapuraæ varaæ Gantvà saparivÃrena bodhiæ ca cetiye vare 37 HatthiassÃdikeheva suvaïïarajatÃdihi PÆjetvà sa¤cayÅ rÃjà kusalÃni anekadhÃ. ----------- 5.[E.] Bhikkhusaæghe. 6. Paritta (sabbesu.) [SL Page 606] [\x 606/] ( 38 MahiyaÇgaïacetiya¤ca nakhÃcetiyamuttamaæ Gantvà rÃjÃnubhÃvena pavattento mahÃmahà Vanditvà sa¤cayÅ pu¤a¤¤aæ janindo so mahÃyaso 39 Parakkamanarindena puÊatthinagaruttame KÃrÃpite cetiye ca vihÃre cÃrudassane 40 PÆjituæ vandituæ rÃjà mahÃsaddho mahÃyaso MahÃparisaæ gahetvÃna gantvà pÆjesi sÃdhukaæ 41 SaddhÃdiguïasampanno rÃjà rajatanÃmakaæ VihÃrampi ca vanditvà pu¤¤arÃsiæ samaggahÅ. --------- 42 PubbalaÇkikabhÆpÃ'va 7 loke maÇgalasammataæ NÃthpaupalavaïïÃdidevapÆjÃpurassaraæ 43 senaÇgadassanatthÃya puraæ sabbaæ asesato Devapuraæva sajjetvà laÇkÃvÃsijane'khile 44 RÃsiæ katvà pure tasmiæ tesu ekekaraÂÂhato hÃnantarato cÃpi jane kavo visuæ visuæ 45 UssitaddhajasaÇkete vasÃpetvà tahiæ tahiæ HatthipiÂÂhe ÂhapetvÃna devaÂÂhÃnÃyudhÃni pi 46 NÃnÃnÃÂakasaÇkiïïabherimaddalakehi 8 ca NÃnÃhatthigaïeheva nÃnÃassagaïehi ca 47 NÃnÃvatthÃbhilaÇkÃrabrahmavesadharehi ca NÃnÃchattadhareheva nÃnÃcÃmaradhÃrihi NÃnÃnÃrigaïeheva nÃnÃmaccagaïehi ca 49 NÃnÃphalakadhÃrÅhi nÃnÃkhaggadharehi ca NÃnÃkuntadhareheva nÃnÃÃyudhadhÃrihi 50 NÃnÃvatthadhareheva nÃnÃdhajadharehi ca NÃnÃdesÃgateheva nÃnÃbhÃsÃvidÆhi ca 51 NÃnÃsippavidÆheva nÃnÃkammakarehi ca EvamÃdÅhi nekehi hatthÅnaæ parivÃriya 52 Purato pacchato gantuæ yojetvà tadanantaraæ Devindo viya rÃjà so mahatà rÃjaiddhiyà 53 Nikkhamitvà puraæ sabbaæ katvà sammà padakkhiïaæ NiÂÂhite punarÃgantvà pavisanti yathÃrahaæ. ----------- 7. [E.] BhÆpÃlÃ. 8.[S.] Bherimaï¬alakehi. [SL Page 607] [\x 607/] ( 54 AmhÃkaæ rÃjarÃjà taæ 9 saddhÃpa¤¤Ãguïodayo 10 Anuvaccharaæ pavattento 11 ÃsÃÊhichaïssavaauæ 55 BuddhapÆjaæ purakkhatvà pavattetuæ vicintiya MaÇgalahatthino piÂÂhe soïïakammasunimmitaæ 56 Sivigehaæ subandhitvà subbavaæ diradaæ 12 gajaæ Vibhusanehi bhÆsevo rajatacchattacÃmare 57 PupphagÃhakaÃrÆÊhahatthihi ca anekadhà PÆjÃvatthugahehe'va pupphavitÃnadhÃrihi 58 NÃnÃdhajapatÃkÃhi nÃnÃvesadharehi ca NÃnÃrÃjaamaccehi nÃnÃdesÃgatehi pi 59 Taæ hatthiæ parivÃretvà niÂÂhite manujÃdhipo BuddhasÃrÅrikadhÃtuva¬¬hitaæ bhÃsuraæ varaæ 60 Soïïakaraï¬akaæ sammà sivigehe pava¬¬hiya Pupphavikirakeheva pupphavassampi vassayÅ. 61 SÃdhukÃraraveheva saÇkhatÃladdhanÅhi ca VividhabherininÃdehi kÃrento mahatussavaæ 62 Acchariyabbhutacittà ye sÃdhusappurisà janà Katamatthaka¤jalÅheva pÆjenti te nirantaraæ. 63 Daï¬adÅpadhareheva maægalavesadhÃrihi VividhavisesapÆjÃhi pÆjento manujÃdhipo 64 SurÃsuranarÃdÅhi pÆjanÅyaggataæ gataæ JinadhÃtuæ purakkhatvà suranarÃdiasesake 65 Pacchato pacchato gantuæ yojetvÃna sayampi ca MaÇgalatthutighosÃdi-mahatà rÃjaiddhiyà 66 MahÃrÃjÃnubhÃvena mahatà ussavena tu SurÃlaye'pi devindo itthaæ dhÃtumahÃmahaæ KarotÅti manussÃnaæ dassento viya gacchati. --------- 67 SaddhÃdinekena guïenupeto Buddhaæ ca dhammaæ ca gaïaæ bhajanto SÃraæ ca'sÃraæ ca saraæ sato so DÃnÃdipu¤¤aæ satataæ karonto ----------- 9.[A.] RÃjarÃjÃnaæ. 10.[E.] GuïÃdayo. 11. [E.] PavattettÃ. 12. [A.E.] Subbhacandiradaæ. [SL Page 608] [\x 608/] ( 68 SaddhÃpa¤¤ÃdayÃlÆ pavaraguïavaro dÅpadÅpÃyamÃno Sambuddhe suppasanto dasabalaminuno sÃdhudhamme caranto. DÃnÃdÅpu¤¤akamme satatamanalaso sÃdaro so karonto. SÃrÃsÃraæ 13 saranto nikhilajanahito evamevaæ akÃsi. 69 Ussavena mahantena dantadhÃtuæ dine dine MahÃmahaæ pavattento sÃdaro ratanattaye 70 NijakÃlasamuppannaæ nijasaÇghaæ sadÃdaro NijÃyattehi catuhi paccayehi upaÂÂhiya 71 Saddhamme suppasanno so sutvà dhammaæ punappunaæ AnappakÃni pu¤¤Ãni sa¤cinanto sadÃdaro 72 SajÅvabuddhakÃle'va vattento jinasÃsanaæ LaÇkÃvÃsimanussÃnaæ va¬¬hento kusalaæ bahuæ 73 ParakkamabhujÃdÅnaæ kiccaæ hi pubbarÃjunaæ Sutvà sÃdhÆti jÃnanto tesaæ kiccÃnugo'pi ca 74 RÃjadhammampi sutvÃna rÃjadhamme mahÃdaro AgatÅsu bhayo hutvà catussaÇgahavatthusu 75 Sammà attaæ niyojento sakabhÃtikamÃdinaæ Sabbesaæ saÇgahevona anurÆpakkamena so Tosevo gaïhi tesantu manaæ sammà vicÃriya. 76 Evaæ laÇkÃdhinÃtho parahitanirato satthuno sÃsana¤ca Loka¤cevaæ sa sammà satatamanalaso pÃlayanto janindo Pubbe laÇkÃdhipÃtaæ narapatinikarÃnaæ pavattiæ suïitvà Tesaæ kiccaæ saranto ahampi pavare rajadhamme carÃmi, 77 Iccevaæ nicchayaæ katvà cintento manujÃdhipo Mahavaæsamhi rÃjÆnaæ cÆlavaæse ca rÃjunaæ 78 MahÃsammatato yÃva hatthiselapurà pure GÃthÃnaæ bandhaneneva taæ pavattiæ purÃtanaæ 79 Katvà pavattitaæ ganthaæ mahÃvaæsantÅ nÃmakaæ LaÇkÃdÅpe Âhitaæ ta¤ca sÃmindavisayà pana 80 ùnÅtaæ laÇkarÃjÆnaæ tameva vaæsapotthakaæ PaÂipÃÂiæ vicÃretvà potthake dve visuæ visuæ 81 ônanti sutvà laÇkindo parabhÃge apÃkaÂaæ ParakkamabhujÃdÅnaæ yÃvetarahi rÃjunaæ Pavattimpi likhÃpetvà rÃjavaæsaæ pavattayÅ. ----------- 13.[A.] SÃrÃsÃrÃ. [SL Page 609] [\x 609/] ( 82 Evaæ so rÃjanÅtiæ ca dhammanÅtimavokkamaæ Dhammeneva sameneva 14 karonto rajjasÃsanaæ 83 RÃjadhammÃnurÆpo'va dÃnÃdikusalaæ bahuæ Dine dine karonto so saranto dhammamuttamaæ 84 CatussaÇgahavatthÆsu dÃne yutto narÃdhipo Peyyavajje tathà yutto atthacariyÃyameva ca 85 SamÃnatte Âhito rÃjà nijabhÃtikarÃjunaæ SamÃnabhÃvaæ lokassa dassento yÃnavÃhanaæ 86 Asesasampadaæ datvà uparÃje dve 15 visesato Tosetvà pÆrayÅ sammà catudhà vatthusaægahe. 87 Evaæ laddhayasà te dve dantadhÃtumahÃmahaæ Visuæ visuæ karontÃ'va likhÃpetvÃna potthake 88 LekhakÃnaæ dhanaæ denti; bhikkhusaæghaæ nimantiya NiccabhattÃdikaæ dÃnaæ datvà datvà nirantaraæ 89 Saddhammasavaïeneva kiccÃkiccaæ vijÃniya PÃpakamme jigucchantà pu¤¤akamme mahÃdarà 90 Dakkhe supesale sÃdhu sÃmaïere vicÃriya Tesantu sÃmaïerÃnaæ parikkhÃrÃni aÂÂhadhà RÃjÃrahÃni dÃnena dÃpetvà upasampadaæ 91 Vinayadhamme ca suttante sikkhÃpevona sÃdhukaæ MahÃnisaæse 16 ÃvÃse kÃretvà tattha bhikkhavo 92 VasÃpetvÃna sakkaccaæ sadarÃ'va upaÂÂhità LokasÃsanakiccÃni vicÃrentà anekadhà 93 Sajjanasaægahaæ cÃpi dujjananiggahampi ca RÃjacittÃnukÆlÃ'va karonti te yathÃrahaæ. 94 EvamÃdianekehi nayehi kusalatthikà Ra¤¤o cittÃnuvattantà lokasÃsanamÃmakÃ. 95 Ekacce pubbarÃjÃno 17 rajjalÃbhÃdihetunà BhÃtÃdike na cintetvà a¤¤ama¤a¤¤aæ viheÂhayuæ; 96 VivÃdeneva tesantu manussÃpi tathà siyuæ. TÃdisaæ rajjalÃbhampi labhitvÃna ime tayo ----------- 14. [A.] Samena ca. 15. [A.] UparÃjadve. 16. [E.S.] MahÃnisaæsa 17. [E.] PubbarÃjÃpi. [SL Page 610] [\x 610/] ( 97 hapetvà taæ vivÃdaæ te randhampi ca na dassiya Pure'kasmiæ vasantÃpi chÃyÃvÃ'suæ piyà sadÃ. 98 Evaæ rajjampi nissÃya kopamattaæ akÃriya SÅlavajÃtakeyeva bodhisattaguïaæ karuæ 99 VisÃlÃlicchavÅyeva samaggà avirodhakà Rajjaæ kariæsu tasmÃ'ca jayalÃbhaæ labhiæsu te. 100 LaÇikitthisiriyummattà mandapa¤¤Ã narÃdhipà Akattabbaæ karitvÃna anekavyasanaæ gatÃ. 101 LaÇikitthisirisampannà sapa¤a¤¤Ã manujÃdhipà KattabbÃni karitvÃna bhÃgÅ Ãsuæ mahÃyasÃ. 102 TÃdisÃyÃ'dhipatino tayo ete narÃdhipà SamaggabhÃvappattÃ; taæ acchariyanti vadÃmakahaæ. 103 MahÃguïo mahÃrÃjà datvà chattÃdisampadaæ RÃjaparisaæ gahetvÃna carantaæ nijabhÃtikaæ 104 DisvÃna muditaæ patvà oloketvà punappunaæ BhÃvayÅ evamevaæ so brahmabhÃvanamekakaæ. 105 Dharaïipatigulaggà sÃsanÃdhÃrabhutà Amitaguïadharà te sÃdhu dhamme carantà Agatigatijabhantà sÃdhumitte bhajantà Sugatigamanamaggaæ eva sÃdhetukÃmà 106 Evaæ sÃdhuguïenupetamahipà saddhÃdhanà saddhayà Sambuddhassa sirÅmato dasanimaæ dhammaæ ca saÇghaæ varaæ PÆjetvÃna asesasampadadadaæ pu¤¤aæ bahuæ sa¤ciya PÃlesuæ munisÃsana¤ca vimalaæ laÇkaæ imaæ sÃdhukaæ. 107 LokekanÃthamunino guïasÃrabhÃraæ KatvÃna sÃdhu hadaye satataæ sarantaæ Tasseva dhammagaïamuttamanussarattaæ LaÇkÃdhÅpaæ guïavaraæ satataæ bhajantu. 108 Evaæ rÃjabalenupetamahipo rÃjÃdhirÃjà mahà PÃlento munisÃsana¤ca vimalaæ laÇkaæ imaæ sÃdhukaæ TosetvÃna asesadesamanuje datvà mahÃsampadaæ HÃsento sanarÃmare sumatimà pu¤¤iddhiÃïÃbalo --------- [SL Page 611] [\x 611/] ( 109 MahÃnubhÃvasampanne mahÃra¤¤e mahÃyase MahÃpure vasantamhi pÃlente lokasÃsanaæ 110 RÃjasÅharÃjakÃle laÇkÃrakkhÃya yojità MahÃbalà te olandà samuddavÃïijà pana 111 LaÇkÃdhipatirÃjÆnaæ dÆtakicce yutà siyuæ. NÃnÃdesasamuppanna-nÃnÃvatthÃdike bahu 112 Mahagghe rÃjaparibhogÃrahe sammà vicÃriya Mahatà bhÃraveneva mahatà ussavena ca 113 ùnetvà pÃbhataæ katvà denti te anuvaccharaæ. Tadà laÇkÃmanussÃnaæ pubbakammena và atha 114 LokasÃsanarakkhÃya niyuttadevatÃdinaæ PamÃdena visesena kuïÂhità atikakkhalà 115 LaÇkÃvÃsimanusse te viheÂhesuæ anekadhÃ. Taæ pavattiæ suïitvÃna mahÃrÃjà mahÃyaso 116 Na yuttamiti cintetvà amacce pesayÅ tadÃ. Tathà gantvà amaccÃpi laÇkÃvÃsijanehi te 117 Tehi olandavÃsÅhi karontà bheravaæ raïaæ PaÂisattuæ vinÃsentà jhÃpentà gehakoÂÂhake 118 Anekehi upÃyehi bhayaæ tesaæ adaæsu te. Bhayadditesu cerÅsu dubbavo kakkhalo'dhamo 119 KhÅïÃyu pÃpiko eko padhÃnante Âhito sayaæ MahÃparisaæ gahetvÃna jÃvakÃdiæ anappakaæ 120 Taæ taæ raÂÂhaæ ca gÃmaæ ca vihÃre devamandire SetuvissÃmasÃlÃdiæ vinÃsesi anekadhÃ. 121 LaÇkÃdhipatinÃ'ïattà amaccÃpÅ tahiæ tahiæ Raïadakkhehi sÆrehi yujjhantÃpi anekadhà 122 Sapatte tattha tattheva ghÃtanenapi sabbathà AvÃraïÅyo hutvÃna so purÃbhimukho agÃ. 123 Raïasajjita-mahÃmaccà magge rundhiya nekadhà CerÅnaæ purato Âhatvà sanikÃgamanavÃrayuæ. 124 LaÇkÃdhipati kÃla¤¤u mahÃrÃjà mahÃmati DÃvÃnalasamaæ veri-Ãgamanampi vÃrituæ [SL Page 612] [\x 612/] ( 125 Na sakkÃti ca mantvÃna bhadantadantadhÃtu ca Mahesiæ ceva bhaginiæ sabbaæ sÃradhanampi ca 126 Duvinnaæ uparÃjÆnaæ bhÃraæ katvà surakkhituæ Pabbatavanaduggehi duggaæ raÂÂhamapesayÅ. --------- 127 Tato verigaïà sabbe yakkhasenÃ'va kakkhalà Puraæ patvà vinÃsesuæ dhammapotthakamÃdike 128 SenÃpatyÃdinekehimahÃmaccÃdikehi ca VÅrehi raïadakkhehi ÂhÃnÃÂÂhÃnavidÆhi ca 129 ParivÃrito mahÃrÃjà mahÃsenà purakkhato MahÃnagarÃvidÆresu sÃkhÃnagarakesu hi 130 Tahiæ tahiæ vasanto so puraæ rundhi samantato. LaÇkÃvÃsimanussà ca buddhasÃsanabhattikà 131 Ra¤¤o cittÃnuvattantà veripakkhagatesu hi 19 DiÂÂhe diÂÂhe tattha tattha ghÃtesuæ mÃnuse bahÆ. 132 RÃjadÆtÃdike'maccebhikkhusaÇgha¤ca pÃlayuæ RÃjino pakkhapÃtà ye dhÅrà vÅraguïà balà 133 RaïakeÊikÅÊaæ kÅÊitvà jinasÃsanapÃlanaæ Icchantà raïasÆrehi yodhehi parivÃrità 134 Magge tahiæ tahiæ eva vasantehi anekadhà YujjhitvÃna palÃpetvà antonagaraverihi 135 Yujjhituæ ÃrabhitvÃna ghÃtesuæ te punappunaæ. ManussabhÆtà amhÃkaæ rÃjacittÃnuvattino 136 Acchariyanti na ma¤¤Ãma 20 devatà pi tathà siyuæ. Tasmà verisu jeÂÂhassa mahÃmohassa tÃvade 137 Sampattaæ nacireneva devÃnubhÃvato'pi ca Pu¤¤ÃnubhÃvato eva bhayasantÃsabheravaæ. 138 Patvà ummattabhÃva¤ca jahitvà naæ puraæ subhaæ NissirÅko'va gantvÃna maraïÃnalapÃpuïi. --------- 139 Mohassa vasagà hutvà ÃgatÃrigaïÃ'khilà AnÃthÃsaraïà hutvà vyÃsanaæ pÃpuïiæsu te. ----------- 19. [S.] Ceripakkhe ca gaïhisuæ. 20. [E.] Ma¤¤emi. [SL Page 613] [\x 613/] ( 140 Keci rogÃturà keci budÃrogÃhipÅÊità Keci raïe hatà Ãsuæ; keci pabbataduggagÃ; Evaæ hatà gatà Ãsuæ veripakkhà narÃdhamÃ. 141 Evaæ suranarÃdÅhirakkhito mahipo ayaæ Dhuvaæ mahÃnubhÃvo'ti mahÃpu¤¤o'ti bhÃsayuæ. 142 ýdisassÃnubhÃvassa mahÃpu¤¤assa rÃjino TassÃïaæ bhuvi laæghetuæ ko samaththo bhavissati? 143 DÆrÅkataverigaïo mahÃrÃjà mahÃyaso VerÅbalamapassanto puraæ sabbaæ pure viya 144 SodhÃpetvÃna sakkaccaæ dantadhÃtugharÃdikaæ AlaÇkÃrampi kÃretvà visesena narÃdhipo 145 SambuddhasÃsanavare sucisÃdaro'so SambuddhasÃsanavaraæ satataæ saranto SambuddhasÆnuguïanussaraïena yutto SambuddharÃjadasanaæ satataæ mahanto 146 Itthaæ vatthuttaye sammà vattanto manujÃdhipo DantadhÃtuviyogena uppannaæ dukkhamattano Asahanto mahaduggaæ raÂÂhaæ sapariso agÃ. 21 147 MahÃsaddho mahÃrÃjà disvà dhÃtukaraï¬akaæ Acchariyabbhutacitto'ca abhivandiya sÃdhukaæ 148 Muddhaæ bhumiæ ÂhapetvÃna uttamaÇgena pÆjiya Bhikkhusaæghaæ ca vanditvà panudÅ dukkhamattano. --------- 149 SobhanassÃdaladdho sosadÃÂhaæ taæ karaï¬akaæ Vahanto uttamaÇgena pavattento mahÃmahaæ 150 SÃdhukÃraravenÃpipa¤caÇgaturiyehi ca Mahussavachaïaæ katvà puraæ pÃvisi attano. 151 TadÃlaÇkÃmanussÃpi sadÃÂhaæ dharaïÅpatiæ Disvà pamudità hutvà sÃdhukÃraæ pavattayuæ. 152 PubbadÃÂhÃghare tasmiæ dantadhÃtuæ pava¬¬hiya. PubbapÆjÃvidhiæ sabbaæ va¬¬hetvÃna pavattayÅ. 153 PurÃrÃmesu 22 sabbesu saÇgharÃjÃdayo bahÆ BuddhaputtÃpi verÅnaæ bhayato adhikaæ mahaæ ----------- 21. TadÃ(sabbesu.) 22. [E.S.] NagarÃrÃmesu. [SL Page 614] [\x 614/] ( 154 SaæsÃrabhayapassantà pabbajjaæ ajahitva te PotthakadhÃtuparikkhÃre gahetvÃna gatà tato. 155 BahiraÂÂhe vasantÃpi pÃlayuæ sÃsanaæ puna. RÃjarÃjÃpi te sabbe puraæ netvÃna sÅghato 156 SodhÃpetvà purÃrÃme tesu bhikkhÆ vasÃpiya PariyattipaÂipattÅsu sikkhituæ yojitesu hi 157 Samatthe dhammakathike vicÃretvà nimantiya RÃjovÃdÃdisaddhamme suïanto so punappunaæ 158 VeribhÆtesu nekesu olandavÃsikesu hi DesÃcÃraæ sarantà ye te sabbe sannipÃtiya 159 MantetvÃna imaæ laÇkaæ asesaæ katva gaïhituæ Na sakkÃ'ti ca vatvÃna niÂÂhaæ katvÃna jÃniya 160 LaÇikÃdhipatira¤¤e tu viruddhà ye janà idha VinÃsabhÃvaæ pattÃsuæ; tathÃmhÃkampi hessati. 161 Tasmà mayampi laÇkinde bhattÅpemÃtigÃravaæ Purakkhatvà pure yeva vasituæ arahatÅdha te 162 Punappunampi mantetvà rÃjapÃbhatakehi ca MahÃmohena gÃhetvà gatà rÆpimayaæ subhaæ 163 Cetiyaæ'va virovantaæ dhÃtusu¤¤akaraï¬akaæ Suvaïïasivikaæ cÃti gÃhÃpetvÃna gÃravà 164 Saka¤Ãtikataæ dosaæ khamÃpetvà ito paraæ VasissÃmÃti cintetvà Ãgatà te mahÅpatiæ Mahetvà cÃhivanditvà sammodisuæ anekadhÃ. --------- 165 Atha laÇikissaro rÃjà tesaæ dosaæ anappakaæ KhamitvÃna adà taisaæ sammÃnampi anekadhÃ. 166 EvamamhÃkarÃjÃpi mittasanthavakÃraïe ThÅraæ katvÃna teheva mittabhÃvamapÃpuïi. 167 OlandÃpi janà sammà laÇikÃra¤e¤¤Ã pasÅdiya NÃnÃdesasamuppanna-mahagghapÃbhatehi ca 168 RÃjasandesamÃdÃya dadanti anuvaccharaæ. KudiÂÂhitaæ hatthagataæ mahantaæ taæ karaï¬akaæ [SL Page 615] [\x 615/] ( 169 SuvaïïajÃtarÆpena limpetvà maïi bandhiya Sataraæsinihaæ sobhaæ kÃretvà manujÃdhipo DantadhÃtuæ pava¬¬hetvà surindova apÆjayÅ. 170 Evaæ duÂÂhakudiÂÂhicerinikÃrà viddhastadappÃ'havuæ SammÃdiÂÂhikasÅhalÃdhipatino pu¤¤ÃnubhÃvo aho. AccherabbhutakÃraïaæ ca panimaæ mantvà janà sÃdarà SammÃdiÂÂhiguïaæ gajantumatulaæ sÃdhuppasatthaæ varaæ.* --------- 171 Asante ekabhikkhumhi laÇikÃdÅpe manorame RajjabhÃraæ labhitvÃna vasanto sirivaddhane 172 Bahavo samaïere ca kulaputte tatheva ca PabbajjÃupasampattiæ pÃpetvà tesu bhikkhusu 173 Ekacce dhammakathikà vinaye ca visÃradà Vipassakà siyuæ eke, tathà Ãra¤¤akà siyuæ, 174 EvamÃdiguïe yuttà anekasatabhikkhavo KÃrÃpetvà imaæ laÇikaæ bhikkhusu¤a¤¤amasesakaæ 175 SobhetvÃ, pu¤a¤¤akammÃni karonto so dine dine SaÇghassa niccabhattaæ ca gilÃnabhattameva ca 176 NimantetvÃna dento so bhikkhusaÇghe hitatthiko BhikkhÆnaæ sÃmaïerÃnaæ kÃyacittavasenidha 177 Duve rogà siyuæ tesu cittaroge tikicchatuæ Vinayadhamme ca suttante desesi dipaduttamo; 178 Cittarogesu rÃgÃdiroganÃsanahetuke Tasmiæ vinayasuttante sikkhÃpetvÃna bhikkhavo 179 Tesantu kÃyarogehi pÅÊane sati sÃdhukaæ PariyattipaÂipattÅsu sikkhitumpi ca dukkaraæ; 180 Tasmà jarÃdiroge'pi sametuæ dharaïÅpati NimantetvÃna saÇghassa vejjakamme susikkhite ----------- * [S.] Potthake ayampi gÃthà dissati. JanatÃbhitakatameva hi manujÃdhipamahimaæ JinasÃsana supatiÂÂhita vividhÃmitakusalaæ VasudhÃdhipakulabhusanaguïabhusanamahimaæ Jayata khila jayatÃkhila jayatÃkhila suciraæ. [SL Page 616] [\x 616/] ( 181 Niyametvà duve vejja purise parivÃrake Tesantu gÃmakkhette ca vatthÃbharaïÃdisampadaæ 182 Datvà bhesajjamÆlatthaæ satÃni anuvaccharaæ RÃjagehà dadanto so ÃrÃmesu tahiæ tahiæ 183 BhikkhÆnaæ sÃmaïerÃnaæ sukhadukkhe vicÃriya Tesaæ kattabbupaÂÂhÃne kÃrÃpesi narÃdhipo. 184 Evaæ rÃjÃdhirÃjà so saÇghalÃbhampi dÃpayÅ. Sabbesu tesu lÃbhesu ÃrogyalÃbhamuttamaæ 185 SeÂÂhanti buddho desesi; tenevÃpi apujiya 10 SambuddhasÃsanaæ sammà jotetvÃna pavattayÅ. 186 Pubbe laækÃdhipà te naravarapavarà sÃsanÃdhÃrabhutà DÆrÅkatvà kudiÂÂhiæ ripujananikare 11 rajjabhÃraæ vahiæsu; Taæ sutvà cÃpi rÃjà amitayasadadaæ attapaccakkhadhammaæ Passanto'kÃsi pu¤¤aæ satatamanalaso sÃsanÃdhÃrako'va Iti sujanappasÃdasaævegatthÃya kate mahÃvaæso AbhisekamaægalÃdidÅpano nÃma sattanavutimo paricchedo. --------- AÂÂhanavutimo paricchedo. 1 Mahanto dantadhÃtuæ so cakkaæ'va satatÃdaro Sumana-campaka-punnÃga-kaïikÃra-ketakÅhi ca 2 PadumuppalaÃdÅhi vividhehi kusumehi ca CandanÃgaruÃdÅhi sugandhehi anekadhà 3 NÃnÃsugandhadhÆpekahi sakkharÃmadhuÃdihi PÆgakappÆratambÆlabhesajjehi subhehi ca 4 MadhurannayÃgukhajjÃdivividhÃhÃrakehi ca SuvaïaïarambhÃjambÆhi panasamabaphÃrusehi ca 5 TimbarÆsaka-nÃraÇga-païÅtamuddhakehi 2 ca SannÅranÃÊikerehi supakkadìimehi ca 6 KhajjÆramuddikÃdÅhi nÃnÃvidhaphalehi ca SÃdhukandehi nekehi kalÅrehi anekadhà ----------- 10.[A.E.] ApÆjayÅ. 11.[F.] NikarÃ. 2.[E.S.] Muï¬akehi [SL Page 617] [\x 617/] ( 7 EvamÃdÅhi pÆjÃhi pa¤caÇgaturiyehi ca PubbarÃjÆhi vattetvà Ãgatehi bahÆhi ca 8 Abhinavehi ca pÆjetvà dantadhÃtuæ dine dine Pu¤¤arÃsiæ pava¬¬hento pu¤¤akÃmo mahÃyaso 9 Suvaïïarajateheva maïimuttÃhi 3 sÃdhuhi Vividhavicittakammehi jalantehi bahÆhi ca 10 Vattheheva vitÃnehi sÃïÅhi cÅvarehi ca ParikkhÃrehi nekehi vividhÃbharaïehi ca 11 Hatthiassena nekena tathà govahisehi ca DÃsidÃsena nekena gÃmakkhettabahÆhi ca 12 PÆjetvÃna janindo so sÃdaro abhivandiya SambuddhadÃÂhaæ passitvà suppasanno janÃdhipo 13 PubbabhupatikÃlamhi kÃrÃpetvà aniÂÂhitaæ Soïïamayaæ karaïa¬a¤ca kÃrÃpetuæ vicintiya 14 Suvaïïavisahassehi sattanikkhÃdhikehi va KÃrite munivaïïasmiæ 4 karaï¬amhi manohare 15 Mahagghamuttamaæ cÃruæ mahantaæ vajiraæ tahiæ BandhÃpetvà muddhanimhi pu¤¤akÃmo janÃdhipo 5 16 PÃsÃdikaæ dassanÅyaæ aÂÂhasaÂÂhÃdhikaæ varaæ Vajiramaïisataæ cÃru, ekasattatikÃdhike 17 Ekasataæ puppharÃgamaïiratane ca bandhiya Pa¤cÃsÅtyadhika-pa¤casata-nÅlamaïÅhi 6 ca 18 AsÅtiadhike eva 7 yugasatacatuhi ca 8 Catussahassake rattamaïiratane ca bandhiya 19 AÂÂhasattatyadhikà ca muttÃsattasatÃni ca BandhÃpetvà niÂÂhatasmiæ karaï¬amhi mahÃrahe 20 Tadanto ÂhapanatthÃya kÃrento dve karaï¬ake BandhÃpetvà maïÅ tesu mahagghe pavare subhe 21 VimaladhammasÆriyassa bhupÃlassa 9 yasassino KarÃpitaæ mahantaæ taæ karaï¬aæ so narÃdhipo 22 Suvaïïena ca limpetvà tesu yeva mahÅpati MahÃmahaæ pavattento munidÃÂhaæ pava¬¬hayÅ. ----------- 3.[E.S.] Maïimuttehi. 4.[A.] Maïivaïïasmi. 5.[E.] NarÃdhipo. 6.[A.E.] Dhike pa¤casate. 7.[A.E.@]Hava. 8.[S.] Sugatassassa ca. 9.[E.S.] Bhupatissa. [SL Page 618] [\x 618/] ( 23 Suppasanno munindassa dÃÂhÃya so mahÅpati MahÃgÃmaæ ca pÆjesiakarabhaï¬Æsamavhayaæ. 24 Tasmiæ dhÃtumahe laÇkÃvÃsÅnaæ dharaïÅpati DÃÂhÃdhÃtuæ padassetuæ kÃru¤¤ena vicintiya 25 Sirivaddhanapuraæ sabbaæ sodhÃpetvÃna sÃdhukaæ NÃnÃvicittakammehi vatthatoraïakehi ca 26 KadalitoraïapantÅhi sannÅrama¤jarÃdÅhi NÃnÃdhajapatÃkÃhi sajjetvÃna nirantaraæ 27 LaÇkÃkhile jane tasmiæ sannipÃtiya bhÆpati RÃjÃbharaïehi nekehi devarÃjÃ'va bhusito 28 NÃnÃvidhamahÃpÆjaæ purakkhatvà narÃdhipo DantadhÃtugharaæ gantvà pÆjetvÃna anekadhà 29 Pa¤capatiÂÂhitaÇgo kho mahiyaæca mahÅpati VanditvÃna munindassa dÃÂhÃdhÃtumhigÃravo 30 SadÃÂhaæ soïïapadumaæ hatthapaÇkajamatthake Saæva¬¬hetvà gahetvÃna nikkhamitvà gharà tato 31 Chattehi rajateheva camarÅcÃmarehi ca Suvaïïarajatapupphehi lÃjapa¤camakehi ca 32 Maïimuttehi nekehi suvaïïarajatehi ca NÃnÃvicittavatthehi vividhÃbharaïehi ca 33 NanÃsugandhapupphehi dÅpadhÆpabahÆhi ca SaÇkhatÃlÃdipa¤caÇgaturiyasÃdhuravehi ca 34 Anekehi sahassehi sÃdhukÃraravehi ca KarÅyamÃnapÆjÃsu kallolamÃliÆmiva 35 SacakkacakkavattÅva gantvà rÃjà mahÃyaso VividhavicittÃlaÇakÃravanvÃdÅhi alaÇkate 36 Dibbamaï¬apasaÇkÃsamaï¬ape pavare subhe hito janÃdhipo rÃjà devasaÇghapurakkhato 37 DevarÃjÃ'va so rÃjà munindadasanaæ varaæ Kappasatasahassehi atÅva dullabhaæ subhaæ 38 Dassento janakÃyÃnaæ tosetvÃna asesake Sa¤cinanto pu¤¤arÃsiæ karaï¬esu pava¬¬hayÅ. [SL Page 619] [\x 619/] ( 39 Itthaæ sajÅvabuddhassa dassane viya sabbathà JanakÃyopi tussitvà pu¤¤arÃsiæ pava¬¬hayÅ. 40 Evamevaæ anekesu vÃresu kusalatthiko DÃÂhÃdhÃtuæ padassetvà sa¤cayÅ kusalaæ bahuæ. 41 SambuddhadÃÂhamuddissa pubbalaÇkÃdhipehi pi DinnÃni gÃmakkhettÃni Åsakampi na nÃsiya 42 MahÃpÆjaæ pavattento suppasanno dine dine Bahavo hatthi-asse ca tathà gomahise'pi ca 43 Susamiddhaæ samanussaæ rajakatthalanÃmakaæ GÃmemekaæ ca a¤¤ampi muttÃpabbatanamakaæ 44 MahÃgÃmaæ ca pÆjetvà pu¤¤asÃramagaïhi so. SÃsanavuddhikÃmo so laÇkÃdÅpavare pure 45 BhikkhÆsu vijjamÃnesu pabbajjÃladdhakesu hi SÃmaïeresu sabbesu ekacce pÃpabhÅrukà 46 Saddhammagarukà Ãsuæ susÅlà suddhajÅvino; Ekacce pÃpagarukà dussÅlà pÃpadhammino 47 Posentà 12 puttadÃrÃdiæ 13 gihÅkicce ratà siyuæ; NakkhattavejjakammÃdi-akiccesu yutà bhavuæ. 48 TÃdisÃnaæ alajjinaæ pavattiæ ca mahÅpati Sutvà sammà vijÃnitvà lajjipakkhesu sÃdhusu 49 SuddhÃjÅvaæ'ra¤¤avÃsiæ jinasÃsanavuddhiyà KatussÃhaæ sÅlavantaæ guïavantaæ vahussutaæ 50 VyÃkaraïesu 14 sambuddhavacanesu visÃradaæ SaraïaÇkarÃbhidhÃnaæ taæ sÃmaïeraæ yasassinaæ 51 Taæ sÃdhÆti vicintetvà tassÃdhÃrena bhÆpati YathÃkammaæ vicÃrento tesaæ katvÃna niggahaæ 52 "Ito paÂÂhÃya nakkhattavejjakammÃdike'pi ca Akicce parivajjetvà sabbe pabbajità sadà 53 Sambudadhavacane ceva paÂipattiæ ca rakkhituæ SammovÃdampi dÃpetvà accosakkitasÃsanaæ 54 AbhivuddhikÃmo sorÃjà balaæ datvÃna lajjinaæ Anekehi upÃyehi sÃsanassaÇgahaæ akÃ. ----------- 12. [E.S.] Posane. 13. [E.] PuttadÃrÃdi. 14. [E.] VeyyÃkaraïesu. [SL Page 620] [\x 620/] ( 55 LaÇkÃdÅpamhi sakale upasampannabhikkhunaæ AbhÃvena munindasasa sÃsanaæ suvinimmalaæ 56 Bhavissati vinÃsanti kampito dharaïÅpati LaækÃrajjaæ kayiramÃne mÃdisamhi janÃdhipe 57 JinasÃsananÃsantu nà yuttanti vicintiya PubbabhupatikÃlamhi bhikkhu netuæ tahiæ tahiæ 58 PesetvÃna asampattaæ sÃsanavuddhikaæ pana Ahameva taæ karissÃmi cintento manujÃdhipo 59 MahÃpu¤¤¤o mahÅpÃlo sÃsanassa mahesino CiraÂÂhitiæ'va icchanto Ãnetuæ jinasÆnavo 60 MunindaparinibbÃïà dvisahassasatadduve Tenavutivacchare patte païïÃkÃrehi nekadhà 61 PÆjÃvatthÆhi nekehirÃjasandesamuttamaæ Datvà amacce pesesi ayojjhapuramuttamaæ. --------- 62 Evaæ laækÃdhipo buddhasÃsanaæ suvisodhitaæ KattukÃmo jinindassa sÃsanavuddhimÃrahi. 63 SamÃdÃya amaccà te rÃjasandesamÃdikaæ Mahussavena mahatà gÃravena gatà pana 64 LaækÃrakkhÃniyuttehi olandehi janehi te NÃvamÃruyha yantvÃna sÃmindavisaye pana 65 Ayojjhapurasampatte tasmiæ dese janÃdhipo RÃjasandesamÃdÅni gahetvÃna yathÃvidhiæ 66 AmaccÃnampi kattabbasaÇgahaæ sÃdhu kÃriya Pavaraæ rÃjasandesaæ oloketvÃna buddhimà 67 Buddhattameva patthento purento dasapÃramÅ SÃsanaæ abhipÃlento dhammikavho narÃdhipo 68 JinasÃsanassa laÇkÃyaæ parihÅnabhÃvÃdikaæ Sabbaæ pavattiæ jÃnitvà viseseneva kampito 69 "SambuddhasÃsanaæ tasmiæ vuddhiæ kÃtuæ ahaæ pana Upatthamho bhavissÃmi" cintento so mahÅpati 70 SÃmindavisaye tasmiæ saÇgharÃjÃdikebahÆ Bahussute dhammadhare cirapabbajite'pi ca [SL Page 621] [\x 621/] ( 71 Vinaya¤¤u mahÃthere sÃsanakiccakÃrake Samatthe sannipÃtetvà vicÃretvÃna sÃdhukaæ 72 AppicchasantuÂÂhaguïÃdhivÃsaæ ÃcÃrasÅlÃdiguïenupetaæ UpÃlitherappamukhÃtirekaæ nimantayitvà dasaggasaÇghaæ 73 LaÇkÃdÅpe asante ca dhammavinayapotthake SuïïapaÂibimba¤ca suvaïïapotthakaæ varaæ 74 LaÇkÃdÅpe mahÃrÃje pasanno so mahÅpati Pavaraæ rÃjasandesaæ païïÃkÃre ca'nekadhà 75 AyojjharÃjÃmacce va rÃjà vessantaro ica So hi laÇkamapesesi jinadhÃtugharaæ varaæ. --------- 76 Evaæ yà soïaïabimbÃdiæ sampÃdetvÃna pesità NÃvà nekabhayÃkiïïe gambhÅre bahupaddave 77 NirupaddavÃva Ãgantvà laÇkÃdÅpacare subhe TikoïamÃlatitthaæ sà mahÃnÃvà apÃpuïi 78 LaÇkÃdhÅpo mahÃrÃjà pavattiæ taæ suïitva so Sirivaddhanapure sabbe sanatipÃtetva nÃgare 79 MahÃchaïampi kÃrento pasanto manujÃdhipo MahÃsamuddato yÃva sirivaddhanapuraæ varaæ 80 TÃva maggaæ visodhetvà ÃrÃme ca tahiæ tahiæ KÃrÃpetvà janindo so mahÃsenÃpatÃdayo 81 Amacce pesayitvÃna jinabimbadhammapotthake BhikkhusaæghÃdikaæ sabbaæ ÃnetvÃna yathÃkkamaæ 82 Mahatà gÃraveneva mahatà ussavena ca Atikkamitvà addhÃnaæ sumanakÆÂÃgatÃya hi 83 MahÃvÃlukagaÇgÃya samÅpaæ samupÃgate SirivaddhanapurÃdhÅsa-pu¤¤akÃmo janÃdhipo 84 Vatthuttayaæ samÃrabbha paccuggamanajaæ phalaæ Icchanto'ca mahÃrÃjà pu¤¤akÃmo mahÃyaso 85 HatthiassÃdikehe ca balakÃyapurakkhato PaccuggantvÃna saddhÃyamahÃtherÃdikaæ varaæ 86 Vanditvà so mahÃsaÇghaæ sammà sammodi taæ khaïe Kathaæ sammodanÅyaæ ca vÅtisÃretva sÃdhukaæ [SL Page 622] [\x 622/] ( 87 Vatthuttayaæ purekatvà ÃgantvÃna sakaæ puraæ PupphÃrÃme subhe ÂhÃne kÃritamhi manorame 88 IÂÂhikÃdane tasmiæ saÇghÃrame alaÇkate Pavaraæ bhikkhusaæghaæ taæ vasÃpetvà tato pana 89 UpaÂÂhahanto sakkaccaæ paccayehi dine dine Sukhadukkhe vicÃretuæ amacce'pi niyojayÅ. --------- 90 Ayojjhapurato tena rÃjena pesitaæ varaæ RÃjasandesamÃdÅni gÃhÃpetvÃna Ãgate 91 RÃjadÆtÃdayo'macce yuttaÂÂhÃne vasÃpiya Kattabbasaægahe tesaæ kÃretvà manujÃdhipo 92 SambuddhaparinibbÃïa dvisahassasatadduve ChannavutihÃyane tasmiæ mÃse ÃsÃÊhinÃmake 93 SampattapuïïamÃyaæ so mahÃrÃjà mahabbalo Mahatà rÃjÃnubhÃvena saæyutova mahÅpati 94 PavisitvÃnaÃrÃmaæ tamhi majjhagate subhe Uposathaghare sammà pa¤a¤¤ÃpetvÃna Ãsane 95 SÅlÃcÃraguïupetanipuïopÃyapesalaæ MahÃupÃlitheraæ ca sabbasattahite rataæ 96 DutiyÃriyaminuttheraæ sasaÇghaæ hi nimantiya NisÅdÃpiya teheva laÇkindo manujÃdhipo 97 SÃmaïeresu laÇkÃya padhÃnÃnaæ tadà pana MahÃmahaæ pavattento dÃpesi upasampadaæ. --------- 98 Tatoppabhuti saddhammasaddasatthesu chekake SÃmaïerÃdike netvà dÃpento upasampadaæ. 99 TathevÃnukkameneva sambudhasÃsanuttame PabbajjÃupasampattÃrahe sammà vicÃriya 100 Pabbajjaæ upasampattÅ tesaæ dÃpetva sÃdhukaæ LaækÃyaæ bahubhutesu bhikkhusaæghesu tesu hi 101 PariyattipaÂipattÅnaæ rakkhane satatÃdare Samatthe ca garuÂÂhÃnÃrahe bhikkhÆ vicÃriya [SL Page 623] [\x 623/] ( 102 AyojjhÃgatasaÇaghasamiæ sikkhituæ te niyojiya, JinasÃsanakÃresu tesu bhikkhusu lajjisu 103 LaækÃyaæ cirakÃlamahà vinÃsamukhamÃgataæ MunisÃsanaæca jotetuæ ye ciraæ kataussabho 104 Pariyattiæ paÂipattiæ ca yathÃpa¤¤aæ yathÃbalaæ Jotesi yo munindassa rattindivamatandito. 105 A¤¤e vÃpi bahÆ sisse pariyattipaÂipattÅsu SikkhÃpetvÃna sakakaccaæ sÃsanaæ jotiyÅ'dha yo, 106 Sakaatthe paratthe cayo yutto, munisÃsanaæ Ciraæ vattetukÃmo yo suddhÃjive sadà rato 107 LaækÃyaæ jinasÆnÆnaæ sabbesaæ hitakÃminaæ GuïasÅladhutÃdÅsu ÃdÃso iva yo ahÆ, 108 SamaïuddesakÃle yo saraïaÇkaraavhayo Atha taæ upasampannaæ sÅlÃcÃrajinatrajaæ 109 hapetvà saægharÃjatte tassÃ'nugatabhikkhusu SatthusÃsanakiccesu ye dakkhà ye supesalà 110 TÃdise'pi vicÃretvà ubhayÃrÃmavÃsike Tesaæ ÂhÃnantaraæ datvà jinasÃsanakÃrakà 111 Sabbe samaggà hutvÃna ratatindivamatandità Vinayaæ yatha, yatha dhammaæ karothÃ'ti tathe'va hi 112 NiyametvÃna bhupÃlo katvÃna saægahaæ bahuæ CiraÂÂhitvaæ laækÃya sÃsanevaæ sujotayÅ. --------- 113 SÃmindavisayÃyÃtà rÃjadÆtÃdayo'pi ca RÃjasandesamÃdÅni datvà rÃjaæ samaddasuæ 114 LaækÃdhipo mahÃrÃjà sabbÃni tÃni Ãdiya Pavaraæ rÃjasandesaæ oloketvÃna sÃdhukaæ 115 Pasanno so mahÅpÃlo tesaæ ca saægahaæ akà Atatatthaæ ca paratthaæ ca sasanatthaæ punappunaæ 116 Katapu¤e¤¤Ã dhammakÃmo sÃsanajjotako sudhÅ ùrÃmaæ pavisitvÃna saÇghamajjhagato'pi ca 117 SÃsanaÂÂhitikÃraïÃni vicÃretvà anekadhà SÃsanaæ eva jotetuæ cintento dharaïÅpati [SL Page 624] [\x 624/] ( 118 PavaropÃlimahÃtheraæ nimantetvÃna sÃdhukaæ DÅghÃgamato ceva saæyuttÃgamato pi ca 119 SaddhammasaÇgahÃdÅhi nÃnÃgatthehi saddhayà Dasadhà rÃjadhamme ca catussaÇgahavatthu'pi 120 EvamÃdÅni sutvÃna jÃtasaddho mahÃmatÅ KiccÃkicce pu¤¤apÃpe vajjÃvajje vijÃniya 121 Akicce pÃpake dhamme vajje cÃpi vinodiya KiccadhammÃnavajjesu sammà attaæ niyojayÅ. 122 DÃnÃdinekapu¤¤Ãni karontova dine dine KÃrÃpetvà alaækÃraæ puraæ sabbaæ pure viya 123 AyojjhÃgatamacce ca atha laækÃjane khile MahatherÃdayo bhikkhu atha laækÃya bhikkhavo 124 SÃmaïerÃdayo sabbe sannipatiya sÃdaro Sabbesaæ tesamatthÃya hitÃya ca sukhÃya ca 125 RÃjÃbharaïadikeheva pÆjÃvatthÆhi nekadhà Mahaæ pubbeva vattento dantadhatumadassayÅ. --------- 126 MahiyaÇgaïacetyÃdi-cetiyaÂÂhÃnavandanaæ 15 Icchante rÃjadÆtÃdi-amacce'pi tahiæ tahiæ 127 LaækÃmaccehi pesetvà vandÃpento yathÃruciæ Kattabbasaægahe tesaæ sammà kÃretva pesayÅ. 128 PavaropÃlitherÃdibhikkhusaæghaæ tatheva ca PÆjÃvatthuni datvÃna amacce'pi niyojiya 129 MahiyaÇgaïÃdilaækÃya soÊasaÂÂhÃnamuttamaæ VandÃpetvà cetiye ca sirivaddhanapurÃdisu 130 KÃretvà baddhasÅmÃyo bhikkhuna¤ca hitatthiko UposathagharÃvÃse kÃrÃpesi tahiæ tahiæ 131 Bhikkhusaæghe suppasanno tÅsu saævaccharesu so KÃrÃpetvà ca ÃrÃme bhikkhusaæghaæ vasÃpiya 132 Antovassesu kattabbe upakÃre ca kÃriya Saddhammaæpi ca sutvÃna uposathamupÃvasÅ. 133 PavÃritesu saÇghesu parikkhÃrehi nekadhà ParivÃracÅvareheva adà kaÂhinacÅvare. ----------- 15.[A.] Vandane [SL Page 625] [\x 625/] ( 134 Vassanabbhantare tiïaïaæ tamhi saÇghamhi uttame SattasatappamÃïe ca kÃrÃpentopasampadaæ 135 TisahassappamÃïanaæ kulaputtÃnamuttamaæ Samaïuddesapabbajjaæ dÃpesi janatÃhito 136 Lokahito manujÃdhiparÃjà SÃsanavuddhikato iti evaæ BrahmasurÃsurasesapatÅtà Taæ mahÅpaæ siriÃyu dadantu --------- 137 LaækÃsÃsanavuddhimahi bahÆpakÃrako sudhi Buddhattameva patthento dhammikavho narÃdhipo 138 SÅlÃcÃraguïÃvÃsaæ saddhÃdiguïabhÆsanaæ MahÃvisuddhÃcariyattheraæ ceva guïÃkaraæ 139 Nipuïaæ vara¤Ãïamuniæ anuthera¤ca pesalaæ Dvittherapamukhaæ saÇghaæ dasavaggÃtirekakaæ 140 Ayojjhipurato tamhà sÆkaravhayabhÃyane PÆnalaækamapesesi laækÃsÃsanavuddhiyà 141 Tamhi saÇghe anuppatte laækÃrÃjà mahÃyaso MahantagÃraveneva puraæ netvà pure viya 142 PupphÃrÃme vasÃpetvà sÃdaro'va dine dine NiccahattÃdikaæ sabbaæ yathà pubbe tathà adÃ. --------- 143 PavaropÃlithero ca tÅsu saævaccharesu so RattÅndivappamatto'ca satthusasanavuddhiyà 144 Kattabbakicce katvÃna pu¤¤arÃsimhi sa¤cite UppannanÃsikÃroge teneva abhipÅÊito. 145 GilÃnabhÃvamÃpannaæ taæ mahÃtheramuttamaæ Smmà bhesjjupaÂÂhÃne kÃrento sÅhaÊÃdhipo 146 Punappunampi ÃrÃmaæ gantvà rÃjà mahÃyaso RogÃturaæ mahÃtheraæ disvà kampitamÃnaso 147 Atekicchanti jÃnitvà pÆjÃvatthuhi nekadhà BuddhapÆjà pavattetvà pattidÃna¤ca'dÃsi so. 148 Atha kÃlakatasasÃpi sarÅrampi ca sÃdhukaæ Mahussavena va¬¬hetvà dussagehe mahÃrahe [SL Page 626] [\x 626/] ( 149 NekapÆjÃvidhÃnÃni pavattento janÃdhipo Netvà ÃÊahaïe kiccaæ karetvà pu¤¤asa¤cayÅ. --------- 150 LaækÃya munirÃjassa sÃsanassevavuddhiyà Dvikkhattuæ bhikkhusaæghassa pesanena ca sÃdhu no 151 Asante ekabhikkhumhi laækÃdÅpe'khile pana NekasatÃni bhikkhÆnaæ pÃtukÃrÃpanena ca 152 AsantapotthakÃnaæ hi pesanena anekadhà SÃmindavisayÃdhisadhammivhe narÃdhipo 153 MunisÃsanavuddhimhi upakÃro'ti jÃniya BahÆpakÃrabhutassa tÃdisassa ahampi ca 154 KattabbasaÇgahe sammà karissÃmÅti cintiya MunidÃÂhÃla¤chanaæ ca mahagghamaïinà katà 155 Jinabimbaæ dakkhiïÃvattasaÇkhÃdivividhe bahÆ PaïïÃkÃre ca pavaraæ rajasandesamuttamaæ 156 Datvà amacce niyametvà nijadesagamanicchitaæ Bhikkhusaæghaæ ca teheva sadesameva pesayÅ. --------- 157 Mahatà gÃraveneva te sabbeva samÃdiya GantvÃna te amacca taæ sÃmindavisayaæ pana 158 Sampatte dhammiko rÃjà atÅva tuÂÂhamÃnaso JinadÃÂhÃla¤chanÃdiæ passitvÃna yathÃruciæ 159 SambuddhadÃÂhaæ laddho'va suppanno dine dine MahÃmahaæ pavattento rÃjasandesapÃkaÂe 160 SÃsanavuddhimÃdisu pattidÃnÃdike bahÆ VacanÃni sutvà jÃnitvà laÇkÃra¤¤o pasÅdiya 161 LaÇkÃya'vijjamÃnÃni potthakÃni bahÆni ca SiripÃdala¤chanaæ cÃru jinadÃÂhÃya pÆjane 162 Soïïamaï¬apachatte va rÃjaparibhogamÃrahe PaïïÃkÃre ca vividhe dassanÅye manorame 163 AttupasampÃdÃdÅsu sabbapu¤¤esu patti ca Ubhinnaæ pana rÃjÆnaæ mittasatthavakÃraïe 164 PakÃsetvÃna likhitaæ rÃjasandesamuttamaæ Datvà sabbamapesesi laÇkÃdÅpavaraæ subhaæ. --------- [SL Page 627] [\x 627/] ( 165 TÃni sabbÃni ÃdÃya laÇkÃrajà mahÃyaso Sadadhammapotthake ceva munipÃdakkhalaïÃdike 166 Disvà atttamano hutvà pavattento mahÃmahaæ Mahussavampi kÃretvà sabbesampi padassayÅ. 167 OloketvÃpi sandesaæ tasmiæ hi pÃkaÂe bahÆ PattidÃnÃdike sammà mittasatthavapÃkaÂe 168 VacanÃni ca jÃnitvà pattÃnumodanena ca AtÅva somanassena saæyuto sÅhaÊÃdhipo 169 "SÃsanavuddhimÃdÅhi pu¤¤akammehijaæ phalaæ SandiÂÂhikavaseneva diÂÂhomhiti vicintiya 170 ùyatimhi bhave sammà vindanÅyamhi kà kathÃ?" Evaæ vatthuttaye sammà pasanno so mahÅpati 171 ùrÃæ pavisitvÃna dutiyavÃre samÃgata-16 MahÃtherehi saddhammaæ sutvà laÇkÃjanÃdhipo 172 PaÂhamÃgatabhikkhusaæÇgha upasampannabhikkhavo VisuddhÃcariyamÃdimhi bhikkhusaÇghamhi sikkhituæ 173 NiyojetvÃna a¤¤epi bahavo kulaputtake KÃrÃpesopasampanne 17 tesu theresu sÃdhukaæ. --------- 174 Tesu laÇkÃya bhikkhÆsu ekacce guïabhusanà MahÃvisuddhÃcariyasaÇkhÃtattherasantike 175 NibbÃïamaggabhÆtaæ taæ vipassanasamuggahuæ Ekacce vara¤Ãïamunianutherassa santike 176 Saddhammavinayatthe ca saddasatthaæ ca uggahuæ Evaæ laÇkissaro rÃjà pariyattipaÂipattisu 177 LaÇkÃbhikkhu niyojetvà rakkhi sambuddhasÃsanaæ. LaÇkÃya 18 bhikkhavo tepi appamattà vicakkhaïà 178 SilÃcÃradhutappiccha - ariyavaæsesu saæyutà Atandità analasà chinasÃsanakÃrakà 179 RattindivappamattÃ'va ganthavipassakà siyuæ. SenÃsanÃdidÃnena tesaæ so'kÃsi saægahaæ. --------- ----------- 16.[A.] SamÃgate 17. [E.S.] KÃrÃpentopasampattiæ. [A.] KÃrÃpento. 18.[E.] LaÇkÃ. [SL Page 628] [\x 628/] ( 180 Nijadesagamanicchantaæ dutiyavÃre samÃgataæ Bhikkhusaæghaæ ca pesesi olandavÃïijehi so 181 Sirivaddhanapurà pubbadisÃbhÃgampi sobhate hÃnamhi nÃtidurasmiæ suppatiÂÂhitapabbate 182 KammakÃrehi chekehi silÃkoÂÂakaÃdihi NavaratanappamÃnuccaæ jinabimbaæ Âhitaæ varaæ 183 KÃrÃpento sobhamÃnaæ taæ selapaÂimaæ varaæ SoïïapaÂÂena chÃdetvà sajÅvamulisantibhaæ 184 Taæ buddharÆpamanto ca katvà tuÇgaæ ghanaæ subhaæ SilÃbhittiæ ca kÃretvà silÃthambhe manohare 185 NisÅdÃpiya kÃretvà dvibhumikavaraæ subhaæ Mandiraæ dassanÅyaæ taæ vipulaæ aÇgaïampi ca 186 PÃkÃramaï¬apÃdini kÃretvà yeva sÃdhukaæ NÃnÃvicittavatthehi vitÃnasÃni bandhiya 187 Samantato toraïÃni bandhÃpetvà nirantaraæ AlaÇkÃrehi nekehi sajjetvÃna anekadhà 188 NÃnÃdhajapatÃkÃyo ussÃpetvà tahiæ tahiæ NettapÆjÃdine tasmiæ jÃletvà dÅpapÃÊiyo 189 PuïïaghaÂe ÂhapÃpetvà vividhamaÇgalasammataæ SajjetvÃna vidhiæ sammà sabbaæ kattabbakaæ tahiæ 190 VicittacittakÃrÃnaæ vatthÃbharaïÃdikaæ bahuæ Datvà yathÃruciæ tesaæ tosetvÃna anekadhà 191 SaÇkhatÃlÃdikÃnantu turiyÃnaæ mahÃravaæ MahÃsÃgaraghosaæ va vattetvÃna manoharaæ 192 Subhage sumuhuttamhi sugahe 19 sÃdhusammate Nette patiÂÂhapetvÃna pavattento mahÃmahaæ 193 Rajatapatte aneke ca bahu rajatabhÃjane Mahagghe ca parikkhÃre mahÃrahaticÅvare 194 PatÃkadhavalacchatte phalakavamaravÅjanÅ EvamÃdÅni sabbÃni pÆjÃvatthÆni sobhane 195 VipÃkaæ buddhapÆjÃya'nussaranto janÃdhipo DharamÃnamunindassa sammukhe viya cintiya [SL Page 529] [\x 529/] ( 196 Vippasannena cittena pu¤¤akÃmo apÆjayÅ. MadhurannayÃgukhajjadivividhÃhÃrake bahuæ 197 SakkharÃmadhutambulacuïïakappuraÃdayo BhesajjasÃragandhÃdisugandhe ca anekadhà 198 SumanacampakapupphÃdipupphe sÃdhu manohare EvamÃdÅni sabbÃni pÆjÃvatthuni pÆjiya 199 JinabimbakÃrakÃdÅnaæ hatthigomahisÃdinaæ Savi¤¤Ãïakavi¤¤Ãïa-anekavidhavatthunaæ 200 PadÃneneva tosesi munibimbÃdikÃrake. DhanasÃraæ vijÃnitvà pariccattadhanÃni tu 19 201 AÂÂhayugasahassÃni diya¬¬hasatauttare PamÃïÃni ahesuntÅ tabbihÃramahe tadÃ. 202 Mahanto so vihÃro ca dassanÅyo ca sobhano MahavÃlukagaÇgÃya samÅpamhimanorame 203 BhumibhÃge katattÃ'ca gaÇgÃrÃmoti vissuto; RÃjahÃvihÃroti rÃjena kÃrito ahÆ. --------- 204 Itthaæ kÃrÃpitaæ sÃdhu sobhaggasirisaæyutaæ Taæ vihÃrampi nÃsesuæ purasampattaverino. 205 RÃjà pÃkatikaæ kammaæ kÃrÃpetvÃna sÃdhukaæ Pubbe nettamahe yeva kÃrÃpetvà mahussavaæ 206 Nettamahampi kÃretvà cittakammakarÃdinaæ VatthÃbharaïÃdivatthÆnaæ dÃnena ca anappakaæ 207 PÆjÃvatthÆhi nekehi pÆjetvà manujÃdhipo SaÇghÃrÃmampi kÃretvà tadÃsanne manoramaæ 208 PariyattipaÂipattÅsu yuttaæ taæ satatÃdaraæ BhikkhuÇghaæ vasÃpetvà paccayehi anekadhà 209 UpakÃraæ karonto so sÃdaro ratanattaye Pubbe vuttakkameneva buddhapÆjaæ pavattiya 210 DhammasaÇghaæ ca so ekappahÃreneva pÆjiya Attano ceva lokassa pu¤¤arÃsiæ pava¬¬hayÅ. --------- ----------- 19. So. (Sabbesu) [SL Page 630] [\x 630/] ( 211 Evaæ kÃrÃpitaæ cÃrudassanÅyaæ manoharaæ VihÃrampi ca tattheva pavattitamanappakaæ 212 Sabbaæ pÆjÃvidhiæ vÃpi saÇghadÃnÃdikaæ bahuæ Pu¤¤akammaæ ciraæ sammà vattetuæ mahÅpati 213 VihÃrassa samÅpamhi aruppaliti nÃmakaæ GÃmameka¤ca a¤¤Ãni gÃkkhettÃni ve bahÆ 20 214 UyyÃne cÃpi niyametvà mÃyÃdhanavharaÂÂhake Samanussaæ mahÃgÃmaæ udakagÃmanti nÃmakaæ 215 Datvà rÃjà tahiæ eva pabbatasmiæ manorame AkkharÃni ca koÂÂatvà thiraæ katvà pavattayÅ. 216 Evaæ rÃjÃdhirÃjà siridharaguïavà laddhabhoge asÃraæ JÃnanto buddhapÆjaæ jinasutapavaraæ saÇghapÆjaæ ca sammà KÃrÃpetvÃna saddho satatatamakhilaæ vattayÅ pu¤¤asÃraæ Tasmà tumhe'pi sabbe satatamanalasà pu¤¤akammaækarotha. --------- 217 Kuï¬asÃlÃbhidhÃnasmiæ sÃkhÃpuravare subhe UyyÃne ramanÅyamhi vihÃraæ cÃrudassanaæ 218 PÃkÃramaï¬apopetaæ kÃrayitvÃna sÃdhukaæ MunidhÃtupaÂibimbe ca va¬¬hetvÃna tahiæ pana 219 PanasambanÃÊikerÃdiphalarukkhehi sobhitaæ NavuyyÃnaæ 21 bahÆ gÃmakkhette ÃrÃmike jane 220 PÆjetvà bhattapÆjÃdisabbapÆjÃvidhimpi ca Dine dine pavattesi pu¤¤akÃmo janÃdhipo 221 SÅtÃvakanagarasmiæ rÃjasÅho ti vissuto PitughÃtakakammaæ ca jinasÃsananÃsanaæ 222 Kato yo pÃpiko rÃjà kattabbamavijÃniya MicchadiÂÂhiæ gahetvÃna micchÃdiÂÂhÅsu bhattiko 222 SumanakÆÂamhi sambuddhapÃdala¤chanamuttame UppajjanakalÃbhaæ taæ gaïhituæ te niyojayÅ. 224 Tato pÃÂÂhÃya taæ sabbaæ micchÃdiÂhi vinÃsayuæ Taæ pavattiæ suïitvÃna mahÃrÃja mahÃyaso ----------- 20. [A.E.] Ce bahÆ. 21.[E.] TamuyyÃnaæ [SL Page 631] [\x 631/] ( 225 Ayuttamiti jÃnanto sambuddhe so sÃgaravo Ito paÂÂhÃya mà evaæ karothÃ'ti kudiÂÂhinaæ 226 ùïÃpetvÃna sakkaccaæ tahiæ kattabbakaæ bahuæ PÆjÃvidhiæ pavattetuæ buddhapÆtte niyojiya 227 Susamiddhaæ samanussaæ kuÂÂÃpiÂisamavhayaæ MahÃgama¤ca pÆjetvà pÃdala¤chanamuttame 228 DevÃpampi vÃretuæ sÅsacchattopasobhitaæ SavÅtÃnaæ maï¬apaæ katvà ayodÃmehi bandhiya 299 PÆjÃvidhiæ pavattetvà cinanto kusalaæ bahuæ Tahiæ nibbattalÃbhampi sÃsane yeva yojayÅ. 230 Evaæ dummedhara¤¤Ã pavaramuniguïe neva ¤atvà kataæ yaæ AmhÃkaæ sÅhaÊindo siridharapavaro neva yuttanti mantvà Vajjetvà taæ akiccaæ jinasutapavaraæ nimmanaæ bhikkhusaæghaæ Yojetvà buddhapÆjà pavaraamatadaæ cattayÅ so janindo. --------- 231 VaÂÂagÃmiïÅbhÆpÃlarÃjena karitaæ pana MajjhavelavihÃraæ taæ vinÃsattamupÃgataæ. 232 TabbihÃraæ cetiyaæ ca kÃrÃpetvÃna sÃdhukaæ CirÃgataæ 22 visuæ hutvà gÃmaæ siÇgatthalavhayaæ 233 Datvà dine dine sammà tahiæ pÆjà 23 pavattiya ùyatiæ gamanÅyaæ taæ saggamaggaæ visodhayÅ. 234 DutiyaselavihÃrassa ratanadoïisamavhayaæ Pubbepi santakaæ gÃmaæ visuæ hutvÃna Ãgataæ 235 SilÃakkharasa¤¤Ãya jÃnitvÃna narÃdhipo Datvà pavattayÅ pÆjaæ pu¤¤akÃmo mahÃyaso. 236 MajjhapallivihÃraæ taæ kÃrÃpetuæ janÃdhipo KatvÃna saægahaæ sÃdhu saægharakkhitabhikkhuno 237 MahÃsayanabimbÃdiæ kÃrÃpetvÃna niÂÂhite MahÃmahampi vattetvà katvà nettamahaæ tahiæ 238 PÆjÃvidhimpi vattetuæ mÃlÃgÃmasamavhayaæ GÃmaæ pÆjetva vattesi sammà pÆjaæ dine dine. ----------- 22. [E.S.] CiramÃgataæ. 23.[E.] PÆjaæ [SL Page 632] [\x 632/] ( 239 Metteyyassa munindassa aggasÃvakataæ varaæ Patthetvà Ãgateneva duÂÂhagÃmiïirÃjinà 240 KÃrÃpitaæ mahantaæ taæ vihÃraæ rajatavhayaæ Datvà siddhatthanÃmassa sÃmaïerassa bhupati 241 UpampÃdayitvà taæ laækindo tassa bhikkhuno PosathÃrÃmavÃsÅnaæ sabbesaæ jinasÆnunaæ 242 Datvà ÂhÃnantaraæ cÃpi kÃsi saægahanekadhÃ. Ciraæ jarÃvÃsabhÆtaæ taæ vihÃrampi kÃrituæ 243 Vividhe kammakÃre ca cittakÃrÃdike bahÆ Lepane buddharÆpassa suvaïïaæ ka¤canaæ bahuæ 244 HatthakammÃdikaæ sabbaæ adà laÇkÃnarÃdhipo. TÃni sabbÃni laddho so siddhatthavho yatissaro 245 JarÃjiïaïadikaæ sabbaæ apanetvÃna sÃdhukaæ SilÃmayaæ ghanaæ tuÇgabhittÅæ ca gehabhumi ca 246 SobhamÃnaæ'va kÃretvà bahiddha maï¬apampi ca SamÃrayuddhaæ sambuddharÆpaæ uddhasilÃya'pi 247 NÃnÃpupphalatÃyo'pi kÃretvà ceva sÃdhukaæ IÂÂhikÃbhi ca cuïïehi mattÅkÃbhi ca sÃdhuhi 248 MahÃsayanabimbaæ ca tathÃsÅnaÂhite bahÆ JinabimbÃni karetvà muhuttamuniÃdike 249 Sahassamatte sambuddhe antobhittimhi sobhane Vicittacittakammena kÃrÃpetvÃna sÃdhukaæ 250 MahÃsayanabimbassa pÃdamÆle yathakkamaæ BuddhupaÂÂhÃka-ananda-saddhammarakkhino'pi ca 251 Metteyyabodhisattassa nÃthadevavarassa ca GÃmaïÅrÃjino ceva rÆpe kÃretva sobhane 252 Pa¤camahÃbuddharÆpe suvaïïena ca limpiya Anto kattabbakammÃni kÃretvÃna anekadhà 253 Bahiddhà bhittiyaæ ceva pÆjatthaæ Ãgate nibhe DevabrahmarÆpapantÅ pupphahatthe ca bhÃsure 254 Mahantaæ toraïaæ cà pi dassanÅyaæ manoharaæ DvÃrassa dvÅsÆ passesu sÅharÆpe duve'pi ca [SL Page 633] [\x 633/] ( 255 BhÆtarÆpe ca kÃretvà sesabhittantaresu ca MahiyaÇaganaÂhÃnÃdi soÊaseÂÂhÃna muttame 256 Saccabaddhapabbatasmiæ visiÂÂhapadala¤chanaæ Dasadhà pÃramÅ ceva tidhÃcariyamathÃparaæ 257 Pa¤camahÃpariccÃga-Ãdidhamme pakÃsite 24 Vicittacittakammena kÃresi jÃtake bahÆ. 258 SÅhapantÅ hatthipantÅ haæsapantÅ ca maïa¬ape Tathà pupphalatÃyo ca nÃnÃrÆpÃni kÃriya 259 Atha tasseva selassa uddhaæleïe manorame Mahantaæ paÂimÃgehaæ dassanÅyaæ varaæ subhaæ 260 KÃrÃpetvÃna sakkaccaæ silÃkammÃdikaæ bahuæ Tahiæ nisinnasambuddhaæ sajÅvaæ viya sobhanaæ 261 Mahantaæ dassanÅyaæ taæ rÆpaæ ca cÃrudassanaæ DvÅsupassesu uttuÇgaÂÂhitabimbe ca sÃdhuke 262 Metteyyabodhisattassa uppalavaïïakassa ca RÆpe ca tattha kÃretvà a¤¤e cà pi bahÆni ca 263 MunirÆpe satÃneka - asekkharÆpake tathà CatuvÅsatibuddhe ca bodhÅ cattake'khile 264 CatuvÅsativyÃkaraïe soÊasaÂÂhÃnake'pi ca BhÆtarÆpÃdayo cÃru dhammasaÇgÅti pa¤cadhà 265 DassanÅyyÃpare cÃru cittakamme anekadhà KÃrÃpetvÃna tattheva munidhÃtu pava¬¬hiya 266 Cetiya¤cÃpi kÃretvà soïïathÆpena'laÇkataæ Tahiæ bimbÃlaye ceva uddhaæ pabbhÃramuttame 267 SÃriputtÃdinaæ pa¤casataparivÃrasaæyutaæ Nisinnaæ munirÆpaæ ca dassanÅyaæ'ca kÃrayi. 268 Tattha tattha'Çgaïe ceva pÃkÃramaï¬ape tathà NÃnadvÃrakoÂÂhake ca sopÃïe ca tahiæ tahiæ 269 A¤¤e ca cÃrukammante jarÃvÃsagate bahÆ PaÂisaækharaïakammaæ ca bahavo'bhinavepi ca ----------- 24. PakÃsake ti bhavitabbaæ [SL Page 634] [\x 634/] ( 270 KÃrÃpetvÃna sabbÃni kammantÃni manohare Tasmiæ nettamahe rÃjà vatthÃbharaïÃdike bahÆ 271 DatvÃna pesite'macce nÃnÃtoraïapantiyo Nirantaraæ'va sajjetvà tahiæ kattabbake bahÆ 272 AlaÇkÃre ca kÃretvà vidhiæ maÇgalamuttamaæ KÃrÃpetvÃna sakkaccaæ pavattetvà mahÃmahaæ 273 CÃrujotimuhuttasmiæ katvà nettamahaæ tahiæ Tatoppabhuti nissesaraÂÂhavÃsijanà bahÆ 274 Thaluggatasamuddova ÃgantvÃna tato tato RÃsibhÆtà janà sabbe disvà tasmiæ kate bahu 275 SoïïakammÃdinekÃni atÅva tuÂÂhamÃnasà PÃÂiheramhi yamake sambuddhadassane ica 276 PasannudaggacittÃ'va sÃdhukÃrapurassaraæ MahÃmahaæ pavattentà saggamaggaæ visodhayuæ. 277 Mahe tasmiæ vihÃrasmiæ bhikkhusaÇghaæ nimantiya AntovihÃragehasmiæ pa¤¤ÃpetvÃna Ãsane 278 Saddhammakathike bhikkhu nisÅdÃpiya tehi ca MahÃmaÇgalasuttÃdi-savaïÅyadhammamuttame 279 KathÃpetvÃna sakkaccaæ dhammapÆjaæ pavattayÅ DiÂÂhassutà janà sabbe sambuddhadassanampi ca 280 Laddhà ekappahÃrena saddhammasavaïaæ tadà DharamÃnamunino dhammadesane viya nekadhà 281 UÊÃrapÅtipÃmojjappattà Ãsuæ dine dine Evaæ rÆpavilÃsaæ ca senÃlÅlamadassayÅ. 282 Bahiddhà aÇgaïe cÃru silÃthambhe nisÅdiya KÃretvà maï¬apaæ tasmiæ pa¤¤ÃpetvÃna Ãsane 283 Samantato maïa¬apassa sannipatite mahÃjane Pa¤casÅlÃdisÅlesu patiÂÂhÃpiya te'khile 284 Divase divase dhammaæ sÃvetvÃna anappakaæ TiyÃmarattidhammampi dhammakathike nimantiya 285 Anekesu ca vÃresu kathÃpesi sÃdaro. SambuddhaparinibbÃïà dvisahassÃdhike pana 286 Tisate hÃyane ekavasse rajatanÃmakaæ VihÃraæ kÃrayitvÃna taæ mahantaæ mahaæ akÃ. --------- [SL Page 635] [\x 635/] ( 287 VihÃrato dakakhiïasamiæ sobhamÃne manorame VisÃlasmiæ silÃpiÂÂhe kataæ taæ cetiyaæ varaæ 288 VinaÂÂhaæ paæsupu¤jaæ'ca kÃrÃpetuæ vicintiya CuïaïiÂÂhikà silÃdÅni saæharitvà tato tato 289 CaturassÃsanaæ smmà bandhÃpento manoramaæ Nidahitvà nahiæ dhÃtuæ sambuddhassa sirÅmato 290 Cetiya¤cÃpi karento tadÃsanne susobhane BhumibhÃgamhÅ saÇghasasa timantetvÃna sÃdhukaæ 291 BaddhasÅmampi kÃretvà uposathagharÃdikaæ SaÇghÃrÃmampi karento iÂhikÃchadanÃdikaæ 292 Samantà bhumibhÃgesu nÃnÃpupphadumehi ca NanÃpupphalatÃheva nÃnÃphaladumÃdihi 293 SamalaÇkataæ mahuyyÃnaæ bahupokakharaïÅyutaæ KÃrÃpento tahiæ sÃdhu jinaputte vasÃpiya 294 PariyattipaÂipattÅsu yojesi te mahÃdaro. Itthaæ rÃjabalaneva kÃritaæ sevitaæ mahÃ- 295 Arahantehi taæ ÂhÃnaæ pubbalaækÃdhipehi ca PÆjitaæ, taæ pavattimpi sutvà rÃjà mahÃyaso 296 Tathà vihÃrasÅmampi niyetvÃna pÆjiya Tahiæ pÆjÃvidhiæ sabbaæ saÇghadÃnÃdikaæ bahuæ Va¬¬hetvÃna pavattento pu¤¤arÃsiæ ca sa¤cayÅ. 297 PÆgapunnÃganÃgÃditarurÃjivirÃjite SabbÃnantasakuntehi madhurÃlÃpakujite 298 SÅtalÃmalaodÃtasilÃtalasamanvite NÃnÃmigagaïÃkiïïe dohalapabbatantike 299 SÆkarÃvÃÂanÃmamhi 25 ÃrÃme sumanohare Ra¤¤Ãnu¤¤Ãtamaccena jinabimbÃlayaæ kataæ; 300 Silathambhe patiÂÂhÃya suvaïïagÃmamantinà UpesathÃlayaæ katvà pÆjitaæ muniorase 302 ThamhÃdidÃrumbhÃre samÃnetvÃna so pana BahÆni mandirÃneva kÃrÃpesi tahiæ tadà 303 Tasmiæ vÃsitabhikkhÆnaæ paccayatthÃya sabbadà GÃmakkhettÃdike neke pÆjesi manujÃdhipo. ----------- 25.[E.] SÆkaravhaya. [SL Page 636] [\x 636/] ( 304 EtÃnipana sabbÃni kÃrÃpetvà narÃdhipo Dhammarakkhitayatindassa 26 pÃpesi sumano tadÃ, 305 Evaæ nÃnÃvidhaæ pu¤¤aæ sa¤cinitvà narÃdhipo Pa¤catiæsatime vasse yathÃkammaæ gamÅ ito. 306 Bhoge ca dehe ca asÃrakattaæ MantvÃlayaæ dÆrataraæ haranti Tumhepi vatthuttayameva seviya LokuttarÃdiæ kusalaæ bhajavho. Iti sujanappasadasaævegatthÃya kate mahÃvaæse kittissiri RÃjasihadÅpano nÃma aÂÂhanavutimo paricchedo. --------- EkÆnasatamo paricchedo 1 SirirÃjÃdhirÃjasÅho tassa bhÃtà kaïiÂÂhako Tadaccayena laÇkÃyamabhisekamapÃpuïi. 2 PattarajjÃbhiseko'va pasanno ratanattaye Saddhammasavaïe yutto appamatto vicakkhaïo 3 BhÃtarà kÃritaæ ya¤ca lokasÃsanaphÃtikaæ AhÃpetvÃna kÃresi pure viya janÃdhipo. 4 DantadhÃtuvarassÃpi annapÃnÃdikampi ca AnÅharitvà pÆjesi pure viya mahÃyaso. 5 Pure jinorasÃnaæ hi Âhapitaæ dÃnavaÂÂakaæ Ra¤¤Ã dinnakkameneva tathà dÃtuæ niyojayÅ. 6 BhÃtura¤¤o tu samaye sÃmindÃgatabhikkhavo UpÃlittherapamukhà sirivaddhanapurÃgamuæ; 7 Tato te ÃgatopÃlittherappamukhabhikkhavo Purato dakkhiïÃsÃya kusumÃrÃmasa¤¤ite 8 ¥attidutiyakammena sÅmaæ tatra abandhayuæ. KittisasirivharÃjena pure kÃrÃpitaæ tadà 9 UposathÃlayaæ so hi oloketvÃna jiïïakaæ Aggato taæ pana vatthuæ tuÇgaæ katvà samantato 10 Bhiyyo selappayogena antosÅmÃya bhittiyo UkkhipitvÃna kÃresi pu¤¤¤akÃmo narÃdhipo. ----------- 26. [A.] Yamindassa. [SL Page 637] [\x 637/] ( 11 SilÃthÆïe patiÂÂhÃya katvà so'posathÃlayaæ CÃtuddisassa saÇghassa paÂipÃdesi bhÆpati. 12 PÃÊisakkatasatthadinekasatthesu kosalo NiccadÃnarato Ãsi rÆpena makaraddhajo. 13 AsadisajÃtakaæ so hi sÅhaÊÃya niruttiyà Kabbaæ katvà likhÃpesi saddasatthavisÃrado. 14 DÅpasatasahassena jÃletvà ekarattiyaæ DÃÂhÃdhÃtuæ sa mÃnesi saddhÃya suddhamÃnaso. 15 Suïitvà sesadÃnesu kaÂhinassa mahÃguïaæ Anusaævaccharaæ saghe kaÂhinÃni adÃsi so. 16 AægÅrasassa paÂimaæ tassa ra¤¤o pamÃïakaæ Lohena taæ akÃresi jinapattiæ ca patthayaæ 17 GaÇgÃrÃmÃbhidhÃnamhi vihÃre sÃdhusammate Cetiyampi ca kÃresi dassanÅyaæ manoharaæ 18 EvamÃdÅni pu¤¤Ãni vinitvà so mahÅpati AÂÂhÃrasasu vassesu yathÃkammaæ gato ito --------- 19 RÃjÃdhirÃjasÅhassa bhÃgineyyo janÃdhipo SirivikkamarÃjasÅho dhitimà maï¬alissaro 20 JineritÃni dhammÃni nisÃmetvà pamodiya DÃÂhÃdhÃtubhadantassa maïimuttÃdikaæ tathà 21 GÃmakkhettÃni nekÃni pÆjesi dharaïÅpati. BuddhappamukhasaÇghassa ghÃsampi ca païitakaæ 22 Bahukkhattu padatvÃna patthayÅnattasampadaæ. EvamÃdÅni pu¤¤Ãni sa¤cinÅ so mahÅpati 23 AsÃdhusaÇgamÃgamma vipallÃsaæ punÃgami. MantissaramahÃmacce tada¤¤e sacive bahÆ 24 SamÃnetvÃna nÃsesi rakkhaso viya so jane. AnekasatasaÇkheyye jane netvà tahiæ tahiæ 25 AcchÃpesi tadà sÆle maccÆ'va adayÃparo. ParmparÃgate tesaæ janÃtaæ vibhave bahÆ [SL Page 638] [\x 638/] ( 26 VilumpÃpesi so rÃjà theno'va gÃmaghÃtako. Evaæ nekavidhÃdhamme carante ca mahipatÅ 27 Pakuddhà sÅhaÊà cÃpi kolambapuravÃsino IdhÃgantvÃna sabbe te rÃjÃnaæ duÂhadhammikaæ 28 TassÃ'bhisekato aÂÂhÃrasavasse gate tadà JÅvagahaæ gahetvÃna paratÅramatÃrayuæ. 29 ParatÅraæ patÃretvà rÃjÃnaæ lokapÅÊakaæ IægirisinÃmakà sabbaæ rajjaæ karagataæ karuæ. 30 Gotamassa mahesissa nibbÃïappattivÃsare TevÃraæ laækamÃgamma dÅpÃbhivuddhikÃrino 31 LaækÃdÅpÃvatiïïena vijayena yasassinà SÅhaÊÃdimarÃjena sambhutaæ tambapaïïiyaæ 32 PasatthanÅtisaæyuttaæ sÅhaÊaæ rajjatantakaæ VassÃnaæ sattapa¤¤ÃsÃdhikaæ tevÅsatÅsataæ 33 LaækÃdÅpaæ pasÃsantaæ vidhÃya lokasaægahaæ SÃsanaæ paggatvona itthamatthamupÃgami. 34 Sogatarajjatantassa imassa paripÃlakà Bhubhujà kamato he'suæ sataæ sattari satta va, 35 Tesu patÃpino ye'suæ pabhÃvÅ ye ca bhumipÃ, SaæghabodhyÃdayo ye'suæ buddhaÇkurasirÅdharÃ, 36 AkÃsuæ ye mahÃganthe dhammavinayakovidÃ, MahÃkavivarà ye'suæ, ÃyubbedavidÆ ca ye 37 GurupÆjÃparà yepi, saægÃmajuttamà ca ye Ye ye'suæ nekarÆpehi dÅpassa hitakÃrino 38 JaliæsvÃ'diccarÆpà ye laækÃdÅpanabhodità hatÃritamasandohà sampadÃlokadÃyakà 39 BhupÃlà te palayamupagatà koÂisaækhà ca pÃlyà Ye cÃ'suæ pÆjanÅyà jinatanujavarà appavattiæ gatà te. Atthaæ yÃtà sajÅvà matisacivagaïà seniseÂÂhà ca yodhÃ. SakkhÅbhutà viyoge dharati vasumatÅ nassarà sÃpi nÆnaæ. Iti sujappasÃdasaævegÃya kate mahÃvaæse SihaÊarajjatantatthagamo nÃma ekÆnasatamo paricchedo. --------- [SL Page 639] [\x 639/] ( ônapÆraïaæ DvÃnavutima paricchedena sambandhaæ. 1 SÅhaÊarajjatantatthagame bÃrasavÃsaraæ AnÅtitamatonaddho sÅhaÊosi alakkhiko 2 Tato tatiya jÃjassa - rÃjassaïodayo bhavi. PhiraægÃgamato tatthe'sÃnupubbakathà bhave: 3 Phiraægà hi yureporudÅpe bhÃgamhi pacchime hite phiraæganÃmena patikÃlavhayena ca 4 ¥Ãte dese samuppannà manussà setajÃtikà VÃïijjatapparà chekanÃvikà dhanalolupÃ. 5 PÃcÅnadesajÃtÃyo vÃïijjabhaï¬ajÃtiyo PaticÅnesu desesu nÅyanti cirakÃlato. 6 YuropÅyajanà tesu bhaï¬esu vihitÃdarà SaæsamuÂÂhÃnakaÂÂhÃna-gavesanarataæ bhavuæ 7 Phiraægiyajanà tattha asumaggesarà tadà RÃjà dutiya jonÃkhyo - phÅraægesÃ'si bhupati. 8 EkÆnatiæsavassesu sahassaddikato paraæ YÃtesu muninibbÃïà ÃïÃya tassa rÃjino 9 NÃvikapati bartolamiyudiyasanÃmako GavesanÃya pÃcÅnapadese patikÃlato 10 YÃva supatthanatitthamÃgamma cï¬avÃtato Upadduto tivattitvà sadesameva Ãgato. 11 Vasse'tha dvisahassaÂÂha-tiæsatime 'bhisevanaæ PÃpuïittha phiraægesu emÃnuvelabhÆpati. 12 NÃvÃdhipaæ sa vaskoda-gÃmÃbhidhaæ savÃhiniæ PÃcÅnÃsÃya raÂÂhÃnaæ gavesanatthamapesayÅ. 13 Nikkhanto so sasenÃya nÃvÃdhipo mahÃmati NÃvÃhi lisbanavhato phÅraægarÃjadhÃnito 14 Yuropaæ samatikkamma gacchaæ pubbadisÃmukho Atlantikamaggena samuddayÃnatapparo [SL Page 640] [\x 640/] ( 15 NekarÆpena sampatte madditvà satadukkare AprikÃmahÃdÅpà paramindiyasÃgare 16 Utti kolikuÂaÂÃdi-paÂÂanesu yathÃruciæ Niyutto vÃïije kamme nijadesopayogike 17 SaraÂÂhaæ pesayÅ bhaï¬e tato paÂÂhÃya te pana Phiraægiyajanà tasmiæ bhÃrate bhuvi sabbathà 18 Niyuttà vÃïije kamme na ciraneva bhÃrane Padese hatthage katvà samuddatÅrasaïÂhite 19 GovÃpadese isseraæ vantentà nijarÃjino Vijitatta¤ca pÃpesuæ padese attahatthage. 20 BhÃratÅyapadesesu emmÃnuvela rÃjino Donapransisku da alm[X]g¤a[X]dà patirÃjÃsi Ãdimo. 21 Pubbe tesu padesesu muslimajanasantakaæ VÃïijjaæ patikÃlà te sakahatthagataæ karuæ. 22 TathÃpi muslimÃkhya ca patikÃlabhayà raho ApÃkaÂena maggena vÃïijjamakaruæ sakaæ 23 ¥atvà taæ nÃvikaæ maggaæ patirÃjamahÃsayo LaÇkÃto dakakhiïe mÃla-dÅpÃsannasamuddagaæ 24 Tesaæ nÃvà vilopÃya pesayittha savÃhiniæ. Dona lorensu dalemadÃnÃmakaæ nijaputtakaæ. 25 MaggenÃpariciïïena samuddayÃnatapparo NÃvikÃdhipatÅ soyaæ caïa¬ÃvÃtena codito 26 LaÇkÃdÅpamupÃgamma gÃlupaÂÂanamotari. Yuttà tade'ha vÃïijje Ãsuæ muslimajÃtikÃ. 27 PaÂÂanesu samattesu vÃïijjaæ te yathÃruviæ PavattentÅ'ha rÃjÆnamÃïaæ nevÃnuvattino. 28 Parakkamabhujo rÃjà aÂÂhamo jayava¬¬hane VÅrasaddavisiÂÂhavho adhirÃjeti vuccati. 29 JÃpane vannidesesu gaægÃsiripuravhaye PerÃdeïipure ceva badullanagaruttame 30 MahÃgÃmeti nekesu padesesu padesikà RÃjÃno nÃmamattena adhirÃjÃnuvattino 31 Attano ruciyà yeva vattantà sa¤caye ratà A¤a¤¤ama¤a¤¤aviruddhÃ'suæ parihÃnimukhe ÂhitÃ. [SL Page 641] [\x 641/] ( 32 DvisahassaÂÂhatÃÊÅsavassà sambuddhavassato AtÅtÃ'suæ tadà aÂÂhÃrasÃdhirÃjavassato. 33 GÃlutitthe phiraægÃna motaraïakkhaïepi te Bhaï¬e ÃrepayÃnÃ'suæ nÃvÃsu musalimà janÃ. 34 AsambhÃvitasampattaæ disvà phiraægavÃhiniæ Musalimà saÇkità Ãsuæ bhayavyÃkulamÃnasÃ. 35 Phiraægà tuÂÂhacittÃ'suæ disvÃna'ttÃhipatthite A¤¤ÃtuÂÂhÃnakÃÂÂhÃne laÇkÃvÃïijjabhaï¬ake. 36 LamaÇgehadibhaï¬esu disvÃ'sattamane ca te Takkesuæ musalimopÃyaæ sabhaï¬aparirakkhaïe. 37 "RakkhÃye'hÃdhirÃjassa dÅpamhi rÃjadhÃniyà Karoma no vaïijjanti" ÃhasvÃ'bhÅtarÆpakÃ. 38 Vacanaæ musalimÃnaæ taæ attatÃïÃya kappitaæ Saddahaæ nÃvikeso so ra¤¤Ã saÇgarabandhanaæ. 39 Icchaæ payodasosÃkhyaæ dÆtaæ rÃjassa santikaæ MusalÅmehi ca paisesi tadatthÃya sagÃravaæ. 40 Pabhuno sÅhaÊassenaæ kuttimarÃjarÆpino Dassesuæ santikaæ netvà rÃjÃti musalimà saÂhÃ. 41 RÃjamuttimatà tena dÆto karittha saægaraæ Duggatthaæ ca vaïijjatthaæ okÃsaæ labhi tena so. 42 CatumuÂÂhisate ceva lamaÇgÃnaæ tathÃpare RÃjapÃbhatarÆpena datvà te taæ sutosayuæ. 43 Pacchà phiraægà jÃniæsu sÃÂhyaæ musalimayojitaæ Tasmà kira na patthesuæ saÇgarena paÂissutaæ. 44 ¥ÃtabhÃvampi sÃÂhyassa muslimÃnaæ na vedayuæ. Tato katipaye vÃre vasantà gÃlupaÂÂane. 45 Thamhaæ patiÂÂhapetvana phiraægÃgamasÃrakaæ Gamiæsu govadesaæva anÃgataphalesino 46 Vaïïeyuæ bhÃrate dese sajÃtiya-janantike SÅhaÊassa vaïijjepayogitÃdipayojane 47 Na tÃva thiramÆlÃsuæ phiraægà bhÃrate tato Neva dvÃdasavassÃni ussahuæ sÅhaÊÃgame. [SL Page 642] [\x 642/] ( 48 Gatetha rÆÊhamulattaæ phiraægiyabaladdume NÃvÅso lopasorasda-albarggeriyanÃmako. 49 EmmÃnuvelabhupÃnu - jÅvisattasataæ camuæ ùdÃyÃgamma nÃvÃhi kolambatatthato'tari. 50 TadÃ'vÅraparakkanti - bÃhuno jayava¬¬hane Putto dhammaparakkanti - rÃjo rajjaæ pasaæsati. 51 Devapure'nujo tassa vijayabÃhu nÃmavà Rajjaæ sÃsati pubbutta - pabhuno ca tahiæ tahiæ, 52 Tadà sambuddha nibbÃïà sahassaddikato paraæ SaÂÂhimo vaccharo hoti adhirÃjassa aÂÂhamo. 53 DubbalyenÃdhirÃjassa dÅpasmiæ rajjatantakaæ Sudubbalaæ pavattittha akkhamaæ dÅparakkhaïe. 54 NÃhosi adhirÃjo'pi vÃpisaækharaïussuko PadesÃdhipatÅ vÃ'suæ a¤¤ama¤¤avirodhino. 55 VÃpisaækharaïÃbhÃvà neva sassaæ samijjhatÅ; Nappahonti ca dha¤¤Ãni dÅpavÃsÅnabhojane. 56 ùrabhuæ dÅpamÃnetuæ tato dakkhiïabhÃrate NÃnÃpadesajÃtÃni taï¬ulÃni abhiïhaso. 57 ParapuÂÂhakabhÃvoyaæ tadà dÅpasamubbhavo SudÅno dÅpamajjÃpi pÃpeti nissirÅkataæ. 58 LaÇkÃrajjadumindassa iccevaæ hÃnabhÃgino VandakodayarÆposi phiraægÃnaæ samÃgamo. 59 PatikÃlajane dÅpa motiïeïa'diÂÂhapubbake DisvÃna vimbhità Ãsuæ koÊambapuravÃsino. 60 Tesaæ sa¤caraïÃdÅhi saÇkità te sarÃjino Parakkamabhujavhesu navamassa nivedayuæ. 61 RÃjà tesaæ vaco sutvà sÃnuje sacive sake SannipÃtÃpayitvÃna kiccaæ tattha vicÃrayi. 62 Taæ sabhÃnumataæ chattanÃmakaæ buddhisÃlinaæ PesayÅ'maccama¤¤Ãtuæ tattaæ tattha phiraæginaæ. 63 Chatto a¤¤Ãtavesena gantvà kolambapaÂÂanaæ SabhÃvaæ patikÃlÃnaæ ¤atvà ra¤¤o nivedayi; [SL Page 643] [\x 643/] ( 64 "Pabalà ruddarÆpà ca dissante te videsino; Na thÆlamapamÃna¤ca kariæsu tÃva rÃjino. 65 Tasmà tesamidhÃyÃne ¤atvà hetuæ sabhÃvato VÃsova mettiyà tehi abhivuddhikaro" iti. 66 SÃdhÆti anumoditvà rÃjà tassa vinicchayaæ PatikÃle jane rÃja bhavanamavhayÅ lahuæ. 67 AvhÃnenÃdhirÃjassa phiraæganÃvikÃdhipo PesayÅ dÆtakammena jane katipaye tahiæ. 68 AdhirÃjasabhaæ pattà dÆtà te jayava¬¬hane UpahÃropahÃrena tosayuæ rÃjapuÇgavaæ. 69 SÅhaÊÃgamanehetuæ puÂÂhà te'vaæ pakÃsayuæ; "Sevakà no phiraÇgesu emmÃnuvelarÃjino. 70 ùïÃya adhirÃjassa vattantà idha sÅhaÊe ùgamimha karissÃma vÃïijjaæ sÅhaÊehi"ti. 71 MantvÃna maddavaæ tesaæ ÃvÃrena girÃya ca VÃïijjatthÃya okÃsaæ kÃresi sÅhaÊissaro. 72 LaddhokÃsà vaïijjaæ te karontà saÂhabuddhino AdhikamulÃdÃnÃdi vidhinà tosayuæ jane. 73 KoÂÂhakassa vidhÃnÃya kolambanagare tato OkÃsaæ kÃrayuæ rÃjaæ va¤cetvÃna upÃyato. 74 ThirakoÂÂhavidhÃnÃya silÃsudhÃdinaæ tadà Dullabhattà akÃsuæ te koÂÂhakaæ tÃvakÃlikaæ. 75 VÃïijjena phiraægÃnaæ musalimà saækitantarà Ussahiæsu nivÃretuæ tesaæ taæ koÂÂhabandhanaæ. 76 Virodhaæ musalÅmÃnaæ taæ na gaïesi ca bhupati. NissaddÃsuæ adisvà te upÃyaæ tassa vÃraïe. 77 Tato phiraæganÃvÅso bhÃgiïeyyassa attano JuvÃnasÅlaverassa datvà koÂÂhamito gato. 78 Tato tivassato pacchà mahÃphiraægavÃhinÅ ThirakoÂÂhavidhÃnatthaæ samattamupayogikaæ. 79 NÃvÃhÃ'dÃya kolamba puramÃgamma sutthiraæ KÃtumÃrabhi taæ koÂÂhaæ adhirÃjamataæ vinÃ. [SL Page 644] [\x 644/] ( 80 VirodhamadhirÃjà taæ koÂÂhassa thirabandhane ¥Ãpayittha phiraægÃnaæ na nama¤¤iæsu tiïÃyapi. 81 Pesayittha nisedhetuæ tato koÂÂhassa bandhanaæ Kolambanagaraæ yodhavÃhiniæ sÅhaÊissaro 82 Ruddà phiraægayodhà te sÅhaÊaæ yodhavÃhiniæ PalÃpetvà samÃpesuæ keÂÂhabandhaæ yathÃruciæ. 83 Tato ubhayapakkhassa sÃkacchÃhi anekaso AvirodhavihÃrÃya sampÃdito'si saÇgaro 84 Phiraægiyehi laæÇkÃyaæ samuddatÅranissite Padese rakkhaïaæ sÃdhu sÃdhetabbaæ sadocitaæ. 85 Rakkhaïassa purekkhÃra-visena vaccharampati DÃtabbamadhirÃjena lamaÇgÃdiæ phiraæginaæ. 86 EvarÆpÃni aÇgÃni tasmiæ saÇgarapattake ùsumantogadhÃne'ta maÇgÅkÃsuæ dvipakkhikÃ. 87 Tato katipaye vasse pakkhapate'va rÃjino Vasiæsu patikÃlà ke kolambakeÂÂhanissità 88 Phiraægohi mahÅpÃlo emmÃnuvelanÃmako DvisahassacatussaÂÂhi-mite vasse divaægato. 89 Sohesi tatiyo jo à - nÃmotha dharaïissaro SÅhÃsanaæ phiraægesu phiraægapÅtiva¬¬hano. 90 SaÇgaraæ na gaïentÃ'tha phiraægà sindhuvelage Padese nijaÃïÃya vattetumussahiæsu te. 91 Sadesiyajanaæ tatthÃ'dhirÃjÃïÃya vattinaæ PÅÊesuæ nekadhà tesa - macchindiæsu ca santakaæ. 92 Tadà sÅhaÊarajjassa bahurÃjakatà tathà Mudutà cÃ'dhirÃjassa Ãsi dubbalyakÃraïaæ. 93 YuddhasuppappavÅïÃpi sÅhaÊà yodhavÃhinÅ NÆtanÃyudhacekallà pacco sakkittha Ãhave. 94 Tasmà phiraægavandÃkà nimmÆlakaraïussuko SamÃnopi na sakkittha adhirÃjà sudubbalo. 95 ¥atvà taæ sÅhalà pacchà bhetÅnaæ nÆtanakkamà SampÃdane pavÅïÃsuæ Ãhave abhiyÃyino. [SL Page 645] [\x 645/] ( 96 KÃru¤¤enÃdhirÃjassa tejaso'si suhÅnatÃ; PÃpabhÅrukatÃyÃ'si sabbathà mudukattanaæ. 97 Aputtakassa rÃjassa tassÃ'tisantabhÃvato RÃjakiccesu vikkanti na vattittha yathocitaæ. 98 RÃjà pu¤¤Ãbhisattopi raÂÂhassÃ'santabhÃvato YathÃbhirucitaæ pu¤a¤¤aæ sampÃdetuæ na sakkhi so. 99 TathÃpyalÅnacitto so kalyÃïithÆparÃjino Sobhanaæ paÂisaÇkhÃraæ kÃresi dharaïissaro. 100 RÃjà dhammaparakkatti - bhujo dvevÅsavacchare LaÇkÃrajjaæ pasÃsitvà dibbaæ kÃyamalaÇkari. 101 Ra¤¤o parakkamabhujassa'timaddavevaæ LaÇkÃdumÃdaninibhà patikÃlasenà Laggà tahiæ ativiruÊhisamÃgatÃsÅ RÃjesu maddavamatho na pasaæsanÅyaæ --------- Ekanavutimassa ÆnapÆraïaæ 1 Navamassa parakkantibÃhuno accaye pana MahÅpÃlo'nujo tassa devanagarasaïÂhito 2 ChaÂÂho vijayabÃhÆti nÃmena jayava¬¬hane Pure laÇkadhirÃjassa sÅhÃsanamalaækari. 3 Tadà a¤¤e padesepi phiraægà sindhutÅrage Akkamantà yathÃkÃmaæ kariæsu bahudha haÂhaæ. 4 ùïaæ vijayabÃhussa na gaïentÃ'dhirÃjino Gaïhiæsu vÃïije bhaï¬e pÅÊentà raÂÂhavÃsike. 5 Acchindiæsu manussÃnaæ dhanaæ pÃïa¤ca niddayaæ, Evaæ dÃruïakammà te appiyÃ'suæ mahÃjane. 6 TesampasusabhÃvÃnaæ kulitthidÆsanÃdihi RaÂÂhamasannimÃpannamÃsi lakkhÅvihÅnakaæ. 7 Muslimesu haÂho tesaæ visesena pavattito NÅtivirodhakammÃni ¤atvà tÃna'dhibhubhujo. 8 VÃretuæ duÂÂhakammÃni mahÃjanadayÃparo Senaæ pesesi yodhÃnaæ vÅsaæsahassatodhikaæ. [SL Page 646] [\x 646/] ( 9 HatthivajipadÃtÅhi yuttà sà yodhavÃhinÅ AnÆnà yuddhahetÅti nikkhamma jayava¬¬hanÃ. 10 PhiraægÃnamarundhittha kolambalakoÂÂhakaæ PhiraægÃbhÅtimÃpannà antokoÂÂhamupÃgamuæ. 11 Ruddhà sÅhaÊasenÃya khajjabhojjÃdivajjità Pa¤camÃsÃdhikaæ kÃlamantokoÂÂhe vasiæsu te. 12 ùdhÃraæ pekkhamÃnÃpi phiraægà bhÃratà tadà Na labhiæsu yathÃkÃlamutunaæ visamattanÃ. 13 Pacchà saharasenÃya lÃbhà te pabalà lahuæ Abhikkamma palÃpesuæ sÅhaÊaæ yodhavÃhiniæ. 14 Tadà nÃvikasenÃyÃ'bhÃvà sÅhaÊavÃhinÅ AsamatthÃ'si vÃretuæ senaæ desantarÃgataæ. 15 Phiraægà thÃmapattÃpi tato paÂÂhÃya sÃhase YathÃpubbaæ na vattiæsu mahÃjanapakopake. 16 VissÃsuppÃdamicchantà upÃyena mahÃjane Te'bhavuæ hitakÃmÃva niguhitvÃna ruddataæ. 17 RomÃnusamayaæ dÅpe khyÃpetumussahiæsu ca SÃÂheyyamiti taæ sabbaæ nÃbhinandiæsu sÅhaÊÃ. 18 Ra¤¤o vijayabÃhussa divaæ yÃtÃya deviyà KumÃriæ rÆpiniæ a¤¤aæ mahesittebhisi¤ci so. 19 Bhuvanekabhujo, rÃyi-gÃmakhaïa¬ÃranÃmako, MÃyÃdhanÆti ra¤¤e'suæ sutà purimadevijÃ. 20 PacchimÃrÃjadeviyà devarÃjavhaye nije KaïiÂÂhe rajjamappetuæ pacchà vijayabÃhuto. 21 Kumantaïamakà ra¤¤Ã ¤atvà taæ rÃjasÆnavo NilÅyuæ jÅvarakkhÃya nikkhamma jayava¬¬hanÃ. 22 MÃyÃdhanukumÃro'tha nagare siriva¬¬hane SabandhumupasaÇkamma jayavÅraæ mahÅbhujaæ. 23 Pavattiæ taæ nivedetvà laddhÃsenÃyudho nije BhÃtaro dve ca ÃhÆya mantetvà tehi sÃdhukaæ. 24 YodhasenÃyabhikkamma jayava¬¬hanasantike KhandhavÃraæ nivesesi raïÃya pitarà samaæ. [SL Page 647] [\x 647/] ( 25 "RajjasÃmikumÃrehi na yujjhÃma mayaæ"iti NÃgarà ca amaccà ca rÃjÃnaæ parivajjayuæ. 26 Nagaraæ parivÃretvà rattiyaæ bhÃtaro tayo A¤¤Ãtakena posena nÃsesuæ pitubhubhujaæ. 27 Anantaradine sabba sammato jeÂÂhabhÃtiko BhuvanekabhujavhÃnaæ sattamo bhavi bhubhujo. 28 SambuddhaparinibbÃïo sahassaddikato paraæ Sattasattarime vasse assa rajjodayo bhavi. 29 RÃyigÃmapure rÃyÅ-gÃmakhaï¬ÃranÃmako SÅtÃvaÇkapure mayà - dhanuvhe ca sanimmite. 30 Padesarajjaæ kÃresuæ bhuvanebhujassa tu Dubbalattena rajjassa pÃlanamÃsi dubbalaæ. 31 SÅtÃvaÇkapurÃdhÅso mÃyÃdhanu - narissaro SÆro vÅraÇgarÆpo'si sabbakiccavicakkhaïo. 32 Bhuvanekabhujo pacchà attano rajjadÃyino KaniÂÂhe agaïetvana phiraÇgamittataæ gato. 33 Puttà hi tassa nÃhesuæ samuddÃdevinÃmikà DhÅtà ce'kÃbhirÆpÃ'si devaccharanibhà subhÃ. 34 Tassà vedhayabaï¬Ãra -nÃmako sÃmiko'si so. ColasÅhaÊa - bhupÃla - vaæsadvaya - samubbhavo. 35 Tassaæ tassa samuppannà duve Ãsuæ tanÆruhÃ; Bhuvanekabhujasse'te nettadvayamivÃ'bhavuæ. 36 JeÂÂhe nattari tesaæ so dhammapÃlasamavhaye Accayena'ttano laÇkÃrajjasÃmittanaæ pihaæ. 37 SÃhayyena phiraægÃnaæ tadajjhÃsayasÃdhane JÃtyÃgamapaÂikkulaæ kammÃnÃkÃsi attano. 38 MÃyÃdhanumahÅpÃlo bhÃtura¤¤o tadÃsayaæ Asabhanto nisedhetu mupÃyaæ kari nekadhÃ. 39 Bhuvanekabhujo rÃjà patikÃlopakÃrato Attanà patthitaæ atthaæ sÃdhetumeva ussahi. 40 SenÃsannicayaæ katvà mÃyÃdhanu narissaro YuddhÃya bhÃtarà rundhi nagaraæ jayava¬¬hanaæ. [SL Page 648] [\x 648/] ( 41 Bhuvanekabhujo laddhà phiraægabalavÃhiniæ MÃyÃdhanuæ parÃjetvà vihÃsi jayava¬¬hane. 42 Jitopi saÇkito yeva bhÅtarÆpo nirantaraæ ùdhÃramabhipatthesi phiraægadharaïissarÃ. 43 Bhattiyutto samÃnopi so rÃjà ratanattaye LaddhÆpakÃratÃyeva attajjhÃsayasÃdhane. 44 Tato paraæ phiraægÃnaæ katolikÃgamassi'dha Akatvà lesato bÃdhaæ okÃsaæ kari va¬¬hane. 45 Sogato samayo tena nimmalo dubbalattanaæ Patvà hÃnimukhe yeva nimugge Ãsi sabbathÃ. 46 BhuvanekabhujodhammapÃlÃkkhye jeÂÂhanattari Rajjamappetumicchanto dharamÃneva attati, 47 SodarÃnaæ virodhena passaæ dubbalyamattano SÃhayyena phiraægÃnaæ tasmiæ makuÂadhÃraïaæ, 48 KattukÃmo natturÆpappamÃïaæ hemarÆpakaæ Hemamayaæ kirÅÂa¤ca kÃretvà maïibhusitaæ, 49 Abhutapubbamacchera mabhisekaæ sa nattuno Phiraægabhupahatthena kÃretuæ rÃjalekhanaæ, 50 Mahagghe pÃhate ceva sampÃdetvà yathocitaæ RÃjadÆte sirÅrÃdharakkhe sacivapaï¬ite, 51 Sabbaæ niyyÃtayitvÃna samaæ parijanena taæ TatÅya-joÃrÃjassa rÃjadhÃnimapesayÅ. 52 SÅhaÊarÃjadÆtà te nikkhantà jayava¬¬hanà Kolambatitthato nÃva mÃruyhi'ndiyasÃgaraæ. 53 Samatikkamma patvÃna atalantikasÃgaraæ Yurope patikÃlÃnaæ desambhi lisbane pure. 54 Uttiïïa upagantvÃna phiraægarÃjamandiraæ Sandesaæ nijarÃjassa datvà joÃssa rÃjino. 55 HemarÆpakirÅÂÃni pÃbhatehi samappayuæ RÃjà sÅhaÊadÆte te abhinandi yathocitaæ. 56 Tato laÇkÃya rajjassa pavattiæ rÃjadÆtato VitthÃrato suïitva na ¤atvà tattaæ sabhÃvato. [SL Page 649] [\x 649/] ( 57 LaÇkÃrajjaæ nijÃyatta-karaïe pubbarÆpakaæ PÃtubhutaæ viditvÃna pÅtiparavaso bhavi. --------- 58 Atho rÃjaniyogenÃ'laÇkate lisbane pure MolimaægalasÃlÃya vattamÃne mahussave, 59 RÃjà sÅhaÊadÆtÃnaæ sammukhà hemarÆpake Sahatthena pilandhetvà molimÃsÅpurassaraæ, 60 Dona juvÃna nÃmampi datvà tasmiæ sagÃravaæ MolimaægalakiccÃni samÃpesi yathovitaæ. 61 NijapakkhabalopÃyaæ kittuladdhippavÃraïaæ PihentÃnaæ phiraægÃnaæ pÅtido samayo ha'yaæ. 62 Bhuvanekabhujo rÃjà phiraægasaraïesako Sirasà patigaïhÃti phiraægÃnamudÅritaæ. 63 PhiraægadharaïÅso'tha dÆte sÅhaÊarÃjino Tosetvà rÃjasandesamadà tesaæ sapÃgataæ. 64 Tena donajuvÃnassa bhuvanekabhujassa ca Rakkhaïatthaæ phiraægÅso sandesena paÂissuïi. 65 Chajane pÆjake ceva pransiskana nikÃyike Pesesi tehi dutehi niyyÃdetvÃna rÃjino. 66 Nivattà sihaÊaæ pattà dÆtà te nijarÃjino Datvà sÃsanapaïïÃdiæ pÆjake te samappayuæ. 67 KatavedÅ narindo so phiraægadharaïissaro PÆjake abhinanditvà sakkarittha yathocitaæ. 68 DhammapÃlakumÃrassa donajuvÃnupÃdhino UggaïhÃpesi saæladdhiæ tesaæ jeÂÂhakapÆjako. 69 Jayava¬¬hana-kolamba-purasannissità tadà Pabalattà phiraægÃnamÃsuæ bhiyyo katolikÃ. 70 Sogato samayo tattha dubbalo'si anukkama PabhÃvo ca patÃpo ca hÃyi sÅhaÊarÃjino. 71 Pakkhabalena va¬¬hittha phiraægadÃruïattanaæ; Kariæsu sÃhase rudde kamme purimatodhikaæ. 72 TiïÃyapi na pa¤¤iæsu jane sÅhaÊavÃsike. TÃÊesuæ ceva pÅÊesuæ dhanalobhena laÇkike. [SL Page 650] [\x 650/] ( 73 Païiye dubbalÃyatte gaïhiæsu mandamÆlato Dha¤a¤¤Ãni khettavatthÆni acchinduæ ruddakammakÃ. 74 Dabbatthikà phiraægà te dume dubbalasantake Chetvà gaïhiæsu pesesuæ videsampi yathÃruciæ. 75 NÅti virodhakammÃni ÅdisÃni mahÅbhujo Na sakkoni nisedhetuæ phiraægasaraïesako. 76 Bhuvanekabhujo tasmà phiraægapatirÃjino VÃretuæ duÂÂhakamme te govaæ pesayi sÃsanaæ. 77 Ussahiæsu palobhetvà nÃnopÃyehi laÇikike GÃhÃpetuæ nijaæ bhattÅæ pÆjakà te katolikà 78 PatikÃlabalakkanta-padesesu tato tadà LÃbhakÃmà bahÆ Ãsuæ nÃmamattakatolikÃ. 79 Nimminiæsu tato devamandire cÃrudassane Tesu tesu purÃdÅsu nijadevaccanocite. 80 BhattihÅnÃpi te lÃbhakÃmà nÃmakatolikà Passiæsu kittupÆjÃdo bhattimantova sabbadÃ. 81 PuttanattÃdayo tesaæ yÃtà diÂÂhÃnuyÃyinaæ AsambhÃvitamevÃsuæ bhattimantà katolikÃ. 82 EvamÃdipumÃnaæ hi sÃÂheyyena samubbhavà AjjÃpi dissate bhiyyo katolikaparamparÃ. 83 MannÃramapadese ca paÂÂane yÃpanavhaye SaladdhivyÃpanussÃho phiraægÃnÃ'si nipphalo. 84 MÃretvà pÆjake rÃjà pararÃjÃdisekharo. KatolikÃgamaæ tattha Ãyatimpi nivÃrayi. 85 TenÃpya'lÅnacittà te rajjaæ seækhaï¬aselakaæ Gantvà tattha nijaæ laddhi mussahiæsu viyÃpituæ. 86 Seækhaï¬aselaÂhÃnÅye jayavÅro mahÅpati Tasmiæ tesaæ viyÃpÃre virodhaæ neva dassayÅ. 87 "PhiraægabhÃratà desà Ãnetvà yodhavÃhiniæ Va¬¬hema rÃjasatti"nti rÃjaæ va¤cetumussahuæ. 88 SÅtÃvaÇkapurÃdhÅso mÃyÃdhanunarissaro JayavÅraæ nivÃresi phiraægabaladÃnato. [SL Page 651] [\x 651/] ( 89 Seækhaï¬aselato mÃyÃdhanussa upadesato JayavÅro palÃpesi pÆjake patikÃlake. 90 ChinnÃpekkhÃ'tha te patvà pÆjakà jayava¬¬hanaæ Tasmiæ saladdhivitthÃra-vyÃpÃraniratà bhavuæ. 91 RajjaniyyÃtanussÃho dhammapÃlassa tantuno KittusamayavitthÃra - vyÃpÃre cÃ'nuvattanaæ 92 MÃyÃdhanunarindassa sÃmagginiratattano Bhuvanekabhuje tasmiæ virodhÃyÃ'si rÃjini. 93 MÃyÃdhanunarindo'tha yuddhasajjo'si bhÃtarÃ. ùnesi bhÃratà desà raho muslimavÃhiniæ. 94 Bhuvanekabhujo ¤atvà virodhaæ kaïiyassa taæ ùdhÃrasenamÃnetuæ sÅghaæ phira gabhÃratà 95 RÃdharakkhapamokkhehi dutÃmaccehi sÃsanaæ J[X]g¤a[X]rjkabarÃlanÃmassa pesayÅ patirÃjino. 96 PhiraægadharaïÅpÃle vaccharampati sÅhaÊà Maricebha-lamaÇgÃnaæ dÃnÃya ca paÂissuïi 97 MÃyÃdhanumahÅpÃlo yujjhanto saha bhÃtarà Katipaye padese ca katvà hatthagate tadà 98 Jayava¬¬hanasÃmantaæ patvà senÃpurakkhato ùsi ussukkamÃpanno rÃjadhÃninirumbhane. 99 Atho gocapadesamhà phiraægayodhavÃhinÅ YathÃvuttapaÂi¤¤Ãya dÆtehÃ'ga¤chi sÅhaÊaæ. 100 PhiraægasÅÊe yodhe ÃdÃya dharaïÅpati SÅtÃvaÇkampi rundhitvà palÃpesi kaïiÂÂhakaæ. 101 Yodhà puraæ vinÃsetvà Ãdà mÃyÃdhanÆdhanaæ KatipÃhena Ãga¤chuæ nagaraæ jayava¬¬hanaæ. 102 Bhuvanekabhujo rÃjà katolikajanassito KatokÃsopi taæ laddhi-ppacarÃyi'dha sÅhaÊe 103 BuddhÃdimÃmako Ã'si pasanto ratanattaye; VissÃsaæ kittudhammasmiæ na janesi kadÃcipi. 104 PÆjakayuddhasenÃnyÃ-dayo pabhukatolika NÃsakkhiæsu nijaæ laddhiæ gÃhetuæ dharaïÅpatiæ. [SL Page 652] [\x 652/] ( 105 SenÅ antaniyomotiskheraÂo nÃma ekadà RÃjantike pasaæsanto kittuladdhiyulÃrataæ. 106 SadÃkÃlikasagga¤ca nirayaæ sabbakÃlikaæ vitthÃretvà pakÃsesi pabodhetuæ mahÅbhujaæ. 107 "Gantvà manussadehena paralokamito tuvaæ NivattosÅ"ti bhupÃlo senÃniæ pucchi tÃvade. 108 Sutvà vÃkyamidaæ senÅ sopahÃsaæ subhattimà Lajjito nÃÊipaÂÂampi vissaritvÃna nikkhami. 109 Tato dÅpà viniggamma gamanepi mahÅbhujaæ ùpucchitumanicchaæ so kopà nikkhami sÅhaÊÃ. 110 Tathà donajuvÃnassa dhammapÃlassa sikkhako JeÂÂhako pÆjako ra¤¤o vemukhyà kittuladdhiyÃ. 111 Disvà lÅnamano ettha kittuladdhippavÃraïe Samayo neti ma¤¤anto nijadesamapÃpuïi. 112 Bhuvanekabhujo kittu - laddhiyà paramo ripu Iti phiraægabhÆpassa vedesuæ pÆjakÃdayo. 113 Etasmiæ samaye govipadese patirÃjataæ Patto dona aponsoda-noronÃnÃmako tahiæ 114 Gacchanto vÃtavegena visamena sa bÃdhito LaÇkÃdÅpamupÃgamma kolambatitthamotari. 115 TenÃ'pekkhittha sÃkacchaæ bhuvanekabhujo tadà PatirÃjo hi sÃkacchaæ nÆrÅkata-saladdhinÃ, 116 Anicchantopi sÃkacchÃbhÆmiæ sajjitamÃgami. Kolambanagare ÂhÃnaæ tadatthÃyÃ'si sajjitaæ. 117 SakacchÃya panetÃya phiraægarÃjasantike Nijadose nirÃkatvà pÆjakÃdinivedito, 118 PatirÃjassa maggena phiraægadharaïissaraæ TosayitvÃ'nupatthamhalÃbhaæ pihayi bhÆpati. 119 SÃkacchavasare tasmiæ patirÃjo narissare SadÃcÃramatikkamma ahaÇkÃraæ padassayi. 120 Tena saÇkupito rÃjà tamhà ÂhÃnà viniggato "Khippaæ nikkhama me rajjÃ" iti dÆtehi vedayi. [SL Page 653] [\x 653/] ( 121 AtikkamitumÃïattiæ nijamÃnaharampi taæ PatirÃjo asakkonto kopà govapuraæ gato. 122 PunÃpi bhÃturÃjassa yodhetvà jayava¬¬hanaæ Samakkamitumicchanto mÃyÃdhanu kaïiÂÂhako 123 BhÃrate govadesamhà patikÃlÃgamo'citaæ Samayaæ samatikkamma samÃrabhittha saæyugaæ 124 SenÅ phiraægiyo rÃja jÃmÃtà vedhayoti'me Duve tadà vicÃresuæ yuddhakiccani rÃjino. 125 MÃyÃdhanu sasenÃya kalyÃïinadito paraæ SÅghaæ samupagantvÃna khandhÃvÃraæ nivesayi. 126 KalyÃïipuramÃgamma bhuvanekabhujo tadà SÃyaæ gavakkhÃsÃmante mandiroparime tale. 127 hito phiraægayodhopaparikkhÃpasuto bhavi Yodhassa yantanÃÊamhà viniggatena taæ khaïe. 128 Golena pahaÂe sÅse vaïito mucchito pati TighaÂikantare tena vaïena so divaægato. 129 PatikÃlakayodhassa etena ruddakammunà Kupità sÅhaÊà tesaæ hÃniæ nekavidhaæ karuæ. 130 Hitve'vaæ bhuvanekabÃhu jagatÅpÃlo sagabbhe nije NattussÃya'ti aggarÃjapadaviæ pÃpetave sÅhaÊe, VissÃsÆpagato phiraægiyajane accheramolÅmahaæ KÃretvà anapekkhitaæva maraïaæ sampÃpuïÅ ninditaæ. 131 SampÃpuïanti niyataæ vipadaæ sabandhu- Vaggaæ vihÃya ripuvaggasità panitthaæ SÃmaggimicchati sabandhujanena dhÅmÃ; Bhedaæ nayÃti satadosamapikkhamÃno. 132 Bhuvanekabhuje kÃlakatepi sacivÃdayo TadÃsayÃnuvattantà patikÃlopakÃrato, 133 BÃrasavassike donajuvÃnadhammapÃlake Vedhayassa sute tasmiæ kumÃre rajanattari. 134 RajjabhÃraæ samappetvà rajjatantappacÃlane Vedhayaæ pamukhaæ katvà yuvarÃjamakaæsu taæ. [SL Page 654] [\x 654/] ( 135 Itthamaccayamapanne jeÂÂhabhÃtunarÃdhipe LaÇkÃsÅhÃsanaæ attÃdheyyaæ iti vicintayaæ, 136 SÅtÃvaÇkapurÃdhiso mÃyadhanu narissaro YuddhakÃmo'bhigantvÃna rundhittha jayava¬¬hanaæ. 137 Vedhayo samaraccheko rakkhanto jayava¬¬hanaæ H[X]g¤a[X]vÃgamk[X]g¤a[X]ralaæ yÃva mÃyadhanuæ palÃpayÅ. 138 Nattussa rajjapatti¤ca bhuvanekabhujaccayaæ Vedesuæ rÃjaverissa govambhi patirÃjino. 139 Sutvà taæ mudito donà - pon[X]g¤a[X]sÃdanoranavhayo PatirÃjo sasenÃya tisahassÃdhikÃya so, 140 SattatimattanÃvÃhi kolambapuramÃgami HaÂhena dhanahÃrova tassÃ'gamanakÃraïaæ. 141 ùïÃdayakayodhena pa¤casatÃdhikaæ camuæ Pesetvà yÃva kelombà jayava¬¬hanama¤jasaæ, 142 Rakkhanto pavisitvÃna rÃjagehaæ tahiæ Âhite Sevake paÂisedhetvà vilumpanto yathÃruciæ, 143 DhanassÃtÅtarÃjunaæ ÂhitaÂÂhanamapucchi so Dhanalobhapaluddho te akathento vinÃsayÅ. 144 Pavisitvà tato rÃja gehaæ gavesayaæ dhane SuvaïïamaïimuttÃdi mahagghe bhaï¬ake hari. 145 KhuddÃnukhuddake bhaï¬e haranto rÃjamandire Ra¤¤o hemamayaæ khelamallakampi na sesayi. 146 Tato tittimanÃpanno puritthihadayopamaæ Vilumpittha vihÃrampi rÃjakulehiva¬¬hitaæ. 147 DÃÂhÃdhÃtubhadantassa naradevÃdipÆjite NÃnÃratanajÃte ca bimbe ca hemanimmite. 148 NissaÇkitova gaïhittha sabbanÅtiparammukho Dinadvayamatikkantaæ taæ vihÃraæ vilumpato. 149 Dhaæsayante vihÃrasmiæ itthaæ rÃjakulaccite Dubbalà sÅhaÊà assupuïïanettà sahiæsu taæ. 150 Vilumpituæ tato sÅtà - vaækaæ tattha aga¤ji so Senaæ ca nijasenÃyÃ'dÃya dahararÃjino. [SL Page 655] [\x 655/] ( 151 PatirÃjavamu sÅtÃvaÇkasenà ca sammukhà Kanampellapadesamhi dÃruïamakaruæ raïaæ. 152 Katipayesu yuddhesu mÃyÃdhanu parÃjito GÃmaæ ga¤ji palÃyitvà daraïiyagalavhayaæ. 153 SÅtÃvaÇkapuraæ patvà patirÃjà dhanatthiko RÃjagehaæ khaïitvÃna vicinittha tahiæ tahiæ 154 Tasmiæ yathicchitaæ sÃradhanaæ neva labhÅ tato; Kuddho devÃlayaæ gantvà paramissaranÃmakaæ 155 HarÅ harimayaæ devabimbaæ maïivirÃjitaæ ùbharaïÃni devassa gaïhi soïïamayÃni ca. 156 Mandire selakammehi sobhite dÃruïantaro DhanasÃraæ samÃdÃya dhaæsayÅ etihÃsike 157 Tato saparivÃro so Ãgantvà jayava¬¬hanaæ DhanÃniæ dhaninaæ gaïhi abalÃyo ca dÆsayi. 158 Saæ sattiæ so thirÅkattuæ kiccÃni jayava¬¬hane PaÂipÃdesi tenÃsi dhammapÃlo sudubbalo 159 UssahÅ dhammapalampi kÃretuæ kittuladdhikaæ SogatÃnaæ virodhaæ so sallakkhetvà na icchi taæ. 160 VedhayamuparÃjÃnaæ saækitvà kiccakovidaæ Gahetvà bandhituæ govaæ netuæ và so upakkami. 161 VyÃpare viphale tasmiæ samÃdÃya viluttakaæ Nikkhamitvà gato govamasampuïïamanoratho. 162 PatirÃjakata¤¤Ãyaæ phiraægÅse nivedayuæ; Viluttaæ paÂipÃdesi phiraægadharaïissaro. 163 Vedhayo dummano duÂÂhakammehi baladhaæsanaæ KÃtukÃmo phiraægÃnaæ kiccÃni paÂipÃdayÅ. 164 Govissarassa nivedesuæ vÃyÃmaæ vedhayassa taæ So vedhayaæ raho baddhuæ Ãïaæ pesayi sÅhaÊaæ. 165 Phiraægà patirÃjassa ÃïÃya vedhayaæ raho Gahetvà suÂÂhu rakkhiæsu kolambabandhanÃlaye. 166 Rakkhake la¤chadÃnena tosetvà yuvarÃjinÅ Ummaggena harÅ kantaæ lajjapotvà phiraægiye. [SL Page 656] [\x 656/] ( 167 Phiraægaveritaæ patte vedhayo'tha savÃhiniæ Hantvà vÃïijapÃmokkhaæ pÅÊesi kittuladdhike. 168 Movetvà sajane kittu-laddhimÃpannake tato DevÃlaye vinÃsesi tesamÃhitake tahiæ. 169 KittuladdhivinÃsa¤ca phiraægabalamaddanaæ Karonto vedayo vÅro ÃgÃlunagaraæ gato. 170 TitthaÂÂhitaæ phiraægÃnaæ nÃvaæ pÃvakapÆjitaæ Katvà tahiæ tahiæ gantvà kittuladdhiæ vinÃsayÅ. 171 KÃlatitthaæ tato gantvà pa¤cayojanaraÂÂhake Puraæ pilandagÃmasmiæ mapetvÃna vasÅ tahiæ. 172 PatikÃle palÃpetvà kittusamayanÃsane VÃyÃmaæ vedhayassetaæ ¤atvà govissaro sudhÅ. 173 PesayÅ bhÃratà senaæ vedhayamabhimaddituæ Taæ senÃdhurino ¤atvà baliæ sÆra¤ca vedhayaæ. 174 SÅtÃvaÇkapure rÃjaæ mÃyÃdhanu mupÃyato Tosetvà saægaraæ tena kariæsu hitakÃrakaæ. 175 Tadà kirÅÂasÃmittaæ vidhÃtuæ jayava¬¬hane UpÃyo'yanticintesi mÃyÃdhanu palobhito. 176 Tato sÅhaÊasenÃya saddhaæ phiraægavÃhinÅ Vedhayaæ maddituæ rÃjadhÃniæ ga¤chi pilandakaæ. 177 MÃyÃdhanoraso rÃja-sÅho kesarivikkamo Tassaæ sÅhaÊasenÃya ÃsiyÃ'ïattidÃyako. 178 Taæ senÃgamanaæ ¤atvà pÃlayitvÃna vedhayo Aga¤chuttaralaækÃyaæ nallÆrurÃjadhÃniyaæ. 179 Tassaæ damiÊarÃjena mÃnito pÅtiyà vasaæ AÂÂhÃniketa kopena khaïikabhÅtihetunÃ. 180 Abhikkanto'ggiritvÃna khaggaæ yuddhÃya sajjito DamiÊindappahÃrena Ãsi maccuparÃyano. 181 UparÃjassa chekassa - rajjatantappacÃlane Accayeno'raso tassa rÃjÃsi sabbadubbalo. 182 ùcerapubbako dhamma-pÃlassa kattupÆjako Phiraægà punarÃgamma laækÃyaæ vasate tadÃ. [SL Page 657] [\x 657/] ( 183 So gÃhÃpesi saæ laddhiæ daharaæ rÃjapuÇgavaæ DhuraÂÂhehi samÃgamma pÃlohetvÃna nekadhÃ. 184 ùdimo cantimo cÃsi dubbalo daharo ayaæ SÅhaÊarÃjamÃlÃyaæ kittuladdhikarÃjusu. 185 ùsannanidhanÃyesà laækÃyaæ kittuladdhiyà NavajÅvitalÃbhova siddhi Ãsi subhaddikÃ. 186 Dhanalobhijanà mÃnakÃmà bhÅrukajÃtikà GatÃnugatikà ceva bhiyyo'suæ kittuladdhikÃ. 187 JanÃsantiæ janesÅ'daæ gahaïaæ kittuladdhiyà VihÃya bhumipÃlena laddhiæ laækÃnivÃsinaæ. 188 MÃyÃdhanu asallÅno abhikkamma pakÃsayÅ "SÃmi sÅhaÊarajjassa koci nÃ'sogato" iti. 189 Sayaæva sÅhaÊe rajje sÃmi sÃsanarakkhako Iti vatvà janaæ dhamma-pÃlukkaïÂhaæ pabodhayÅ. 190 RÃjadÆbhÅjanà Ãsuæ asante jayava¬¬hane RÃjÃsi janakopena bhÅto tÃïagavesako. 191 RÃjà kÃragharaÂÂhova aÂÂhÃsi rÃjamandire Tasmiæ le¬¬uppahÃrÃdiæ nÅcaæ kammaæ karuæ janÃ. 192 "BhikkhÆ etamakÃresuæ kalahaæ sogatehi"ti PatikÃladhuraÂÂhehi daï¬ità tatra bhikkhavo. 193 Saækuddhà sogatà tena sabbÃsÃsu samuggatà PalÃlakkhittadittaggi - nihosi kalaho kharo. 194 LaddhisaÇgÃmarÆpena kalaho parivattito JÅvitÃsaæ jahitvÃna abhikkantÃ'tra sogatÃ. 195 Phiraægà nijasampuïïa sattiæ samabhiyojiya SÃmassa ceva bhÆpassa rakkhaïÃya parakkamuæ. 196 Nisedhetuæ mahÅpÃlaæ gahitakittuladdhikaæ DÃÂhÃdhÃtubhadantena ussahÅ sogato jano. 197 HiripiÂiyanÃmena dhuraÂÂho jalava¬¬hane BhikkhÆhi sammato dÃÂhÃ-dhÃtuæ ka¤canapeÊake, 198 Pakkhipitvà puraæ sÅtÃ-vaÇkaæ netvà sagÃravaæ Adà bhattÅmato mayÃ-dhanussa bhumibhattuno. [SL Page 658] [\x 658/] ( 199 MunidÃÂhÃbhadantassa rÃjà pÆjÃya sÃmiko SÅhaÊe adhirÃjoti hotÅ'ha janasammati. 200 LaddhadÃÂhÃbhadanto so mÃyÃdhanu mahÅbhujo Sammutiæ taæ thirÅgattuæ vÃyamÅ pÅtipÅïito. 201 SabaraggÃmadesamhi labujagÃmanÃmake Mahagghaæ ramaïÅyaæ so vidhÃya dhÃtumandiraæ; 202 SagÃravaæ tahiæ dhÃtu-bhadantaæ lokapujitaæ PatiÂÂhÃpesi saærakkhà vidhÃna¤ca yathocitaæ. 203 Jayava¬¬hanaÂhÃnÅyaæ munindadantadhÃtuyà Viyogena sirÅhÅna-mÃsi hÃnimukhe Âhitaæ 204 Vedhayamaraïe mÃyÃdhanu-phiraægasaægaro KriyÃvirahito vatti dehova jÅvavajjito. 205 Satame pana vassamhi-sahassaddikatoparaæ Mato tatiya jo à ti-khyÃto phiraægabhupati. 206 Nattà tassa tivassotha sebastiyananÃmako SÅhaÊaÂÂhaphiraægepi tosayaæ bhubhujo bhavi. 207 AyyakÃya matena'ssa dhuraÂÂhakasabhà tato Vijitehi samaæ yeva rajjamanuvicÃrayÅ. 208 EkavÅsasatetÅkahÃ-dhike sambuddhahÃyane Phiraægà jÃpanaæ jetuæ icchanantà raïamÃrabhuæ. 209 Tetra laddhajayÃpÃ'do Ãsumante sudubbalÃ, PalÃtà jÃpane rÃja-ppahÃrena parÃjitÃ. 210 Tato katolikÃnagga-pÆjako ca'¤¤apÆjako RÃjena chinnasÅsÃsuæ saladdhikhyÃpanussukÃ. 211 Rajjassa gahaïatthÃna-ma¤¤ama¤¤avirodhinaæ MÃyÃdhanu-phiraægÃnaæ raïaæ vatti nirantaraæ. 212 H[X]g¤a[X]vÃgamk[X]g¤a[X]ralÃyatte mulleriyakhyagÃmike EkavÅsasate buddhavassamhi caturuttare, 213 Samuppannaæ raïaæ tesaæ abhavitthÃ'tidÃruïaæ RÃjasÅhakumÃrova tasmimÃïattidÃyako 214 AssamÃruyha sampuïïa-senaÇgo bhÅtivajjito VÃcÃya kriyato ceva samussÃhesi so bhaÂe. [SL Page 659] [\x 659/] ( 215 Yuddhopakaraïato he'ttha phiraægà pabalà api HÅnasenatayà hiyyo bhaÂà paÂikkame matÃ. 216 Tasmiæ kira raïe rudde phiraægarattara¤jitaæ LohitavaïïamÃpannaæ mulleriyaraïaÇgaïaæ. 217 Samaresu pavattesu laækÃyaæ setajÃtihi Vijayo sÅhaÊana'smiæ vadantuccatamo iti. 218 NavÅnÃyudhanimmÃne yuddhopakkamayojane PavÅïattaæ sadesÅnaæ asmiæ yuddhe'si pÃkaÂaæ. 219 RÃjasÅho phiraægÃna mantoraÂÂhÃgamaæ tato VÃretuæ ka¬uvelÃdo mÃpesi balakoÂÂhake. 220 Bhinnabalà phiraægÃ'tha laddhà bhÃratato balaæ BalarakoÂÂhe vinÃsetuæ sÅhaÊÃnamabhikkamuæ. 221 SenÅ vikkamasÅho te parÃjetvà palÃpayaæ Kamato cÃ'nubandhittha yÃva kolambakoÂÂhakaæ. 222 Tesu koÂÂhaæ paviÂÂhesu ghosayaæ vijayaddhaniæ Phiraægayodhakhandhena senÃpati nivatti so. 223 Jayino rÃjasÅhassa vÃhinÅ jayava¬¬hanaæ Rundhitvà sampahÃrena cirena vasagaæ karÅ. 224 Tadà ruddhapuraÂÂhà te bhakkhahÅnà phiraægiyà BiÊÃlasunakhÃdÅnaæ maæsaæ khÃdiæsu dukkhitÃ. 225 BudÃsampÅÊità yodhà icchantà jivarakkhanaæ DhammapÃlassa hatthassa maæsampi neva vajjayuæ. 226 ThullasÅhaÊayodhÃnaæ matÃnaæ raïabhumiyaæ Dehe loïena yojetvà bhakkhiæsu sannidhÃya te. 227 RÃjadhÃnibale bhinne dhammapÃlo mahÅbhujo ùrakkhÃya phiraægÃnaæ kolambapuramÃgami. 228 Kolambanagaraæ yeva phiraægà jayava¬¬hane DhanasÃraæ samÃnesuæ gehopakaraïÃdihi. 229 Nagarà nikkhamantà te dhaæsetvà mandirÃdayo Ayoggaæ janavÃsassa kariæsu jayava¬¬hanaæ. 230 DhammapalamahÅpalaæ vasetvà varamandire SakkÃramakaruæ tassa rÃjabhÃvÃnurÆpato. [SL Page 660] [\x 660/] ( 231 Kolambanagara¤ceva sÅtÃvaÇkapuruttamaæ PaviÂÂhà sirisampattÅ vinaÂÂhe jayava¬¬hane. 232 VÃïijjÃdinimittehi nivutthajananissità KolambanagarÅ pattà kamato abhiva¬¬hanaæ. 233 Ottharate tadÃpo'gho kalyÃïinadiyÃpuraæ. Sodhesuæ taæ nisedhetuæ mÃtikà puradakkhiïe. 234 JÃtassaraæ kalambumhi nikhaïitvà visÃlataæ PÃpetvà vÃpirÆpena saækhariæsu yathocitaæ. 235 Kammantikassa nÃmena saroyametihÃsiko Tato paÂÂhÃya "b[X]g¤a[X]r[X]g¤a[X]"ti sama¤¤attamupÃgami. 236 Jayava¬¬hanaÂhÃnÅye padese ca tadantike MÃyÃdhanu sakisseraæ pavattesi tato paraæ. 237 BalÅ mÃyÃdhanÆ rakkhaæ Âhapesi verivÃraïe NÃgalagÃmake ceva mahÃtitthapurantike. 238 HaÂasÃradhanaæ dhasta - varamandirakaæ puna Jayava¬¬hanaÂhÃnÅyaæ na saækharitumussahi. 239 Yassaæ chaÂÂha sirÅparakkamabhujo sÃsÅ vasaæ sÅhaÊaæ, RÃjà rÃhulanÃma sÅhalakavÅ sÃsÅ vasanto yahiæ, KhyÃtà pÃcikuverarÃjanagarÅ nÃmena yà sÅhaÊe NaÂÂhà sà jayava¬¬hanÃkhyanagarÅ, sabbà sirÅ nassarà 240 DhanÃhÃravihÅnÃ'si tadà phiraægavÃhinÅ DiyogudamalesÃkhyo senÅ tesaæ saseniko. 241 Gantvà nÃgalagÃmasmiæ nivutthaæ balakoÂÂhake SÅtÃvaÇkanarindassa bhaÂasenaæ palÃpiya 242 SogatÃnaæ vihÃraggaæ kalyÃïipurabhÆsanaæ Viddhaæsetvà vilumpittha porÃïametihÃsikaæ" 243 Gantvà tahiæ tahiæ saæghÃ-rÃme devÃlaye tathà JanÃnaæ khettavatthÆni dhanÃhare vilumpi so. 244 Abhikkamma tadà sÅtÃ-vaÇkasenikavÃhinÅ Maddittha nekaÂhÃnesu phiraægabhaÂavÃhiniæ. 245 AsalalÅnamanovÃ'si rÃjasÅho raïe tadÃ. AccayenÃ'si bhÆpÃlo pitu mÃyÃdhanussa so. [SL Page 661] [\x 661/] ( 246 SambuddhaparinibbÃnà ekavÅsasatuttare EkavÅsatÅme vasse assa rajjodayo bhavi. 247 TadÃva patikÃlamhi sebastiyanarÃjino Accaye mÃtulo tassa henrinÃmo'si bhubhujo. 248 DvÅhi vassehi so rÃjà saggakÃyamalaÇkari Ispä¤adesiko bhupo dutiyo pilipo tato. 249 PaÂhamapilipanÃmena phiraæge pÃ'si bhubhujo. LaÇkÃyampi phiraægesu Ãïà tassa avattharÅ. 250 KolambajÃpanÃsanne hitvà khuddapadesake ùïÃya rÃjasÅhassa visayosi tisÅhalaæ. 251 DesapÃlakkame cheke rajjassa phirataæ pihaæ BhÃtÃdikepi ghÃtesi kirÅÂÃpekkhasaækite. 252 Tato rÃjà rÃjasÅho phiraægabalamaddanaæ KÃtukÃmo'bhigantvÃna rundhi kolambakoÂÂhakaæ. 253 Tadà seÇkhaï¬aselasmiæ jayavÅro'pabhÆpati Ahito rÃjasÅhassa dhammapÃlahitesako, 254 UpakÃraæ phiraægÃnaæ karotÅti sabhÃvato ¥atvà madditukÃmo taæ yÃto senÃya so tahiæ. 255 RÃjasÅhena saÇgÃme jayavÅro parÃjito MannÃramaæ puraæ ga¤chi phiraægÃrakkhapekkhako. 256 Nesi tatra dhanaæ seÂÂhaæ lokanÃthaæ sadhÅtaraæ JayasÅhavhayaæ bhÃgineyyaæ parijana¤ca so 257 ùrakkhÃya phiraægÃnaæ vasaæ tasmiæ yathÃsukhaæ Sogatattaæ jahitvÃna patto katolikattanaæ. 258 VÅrasundarabhaï¬Ãraæ porÃïarÃjavaæsikaæ RÃjasÅho karÅ rajjapÃlakaæ siriva¬¬hane. 259 Rajjapalanayutto so vicÃrabuddhihÅnako Caraæ rÃjahitesÅva raho ahitamÃcari. 260 ¥atvà tassa viruddhani kammÃni rÃjakesarÅ Kuddho'pÃyena taæ hantuæ kamaæ sajji yathocitaæ. 261 Paritosavasà rÃjakicce vaÂÂÃramavhayaæ VÃlagÃma¤ca dÃtunti pakkositvÃnu'pÃyato. [SL Page 662] [\x 662/] ( 262 KÆÂÃvÃÂe'ntarÃmagge khipitvà ghÃtayittha taæ Tassa konappubaï¬Ãra-nÃmo hoti tanÆruho 263 Karomi pitughÃtassa paÂiveranti so tadà Kolambanagaraæ ga¤chÅ phiraægÃrakkhamesayaæ. 264 Phiraægà donajonÃbhidhÃnena taæ saladdhikaæ KÃrayitvà nayuæ govaæ ÃyatÅ-phalapekakkhino. 265 JayavÅro'parÃjà so mannÃramapuraÂÂhito YathÃkammaæ gato Ãsi asampuïïamanoratho. 266 DonakatarinÃkhyÃya kittuladdhiæ pavesità LokanÃthÃsutà tassà vasÅ mannÃrame pure. 267 DonapilÅpanÃmena laddhaladdhippavesano JayasÅho'nujÃputto vasÅ phiraægabhÃrate. 268 RÃjasÅhotha saægÃmavirato vissame rato Senaæ va¬¬hayi sajjesi yuddhopakaraïÃni ca. 269 Isseraæ rÃjasÅhassÃ'sesaæ dÅpamavatthari. Taæ sarÃjÃti ma¤¤iæsu bhiyyo dÅpanivÃsino. 270 Tato rundhitukÃmo so kolambabalakoÂÂhakaæ BiyagÃme mahÃsenaæ sannipÃtetva koÂÂhake; 271 UpadhÃresi païaïÃsa - sahasassuttara - senike SabbÃyudhehi sampuïïe asallÅnamane raïe. 272 EkavÅsasate buddha - vasse battiæsatuttare TÃyulÃrÃya senÃya rÃjà kolambamÃgami. 273 Tadà bhÆpasukhÃvÃsa-mandiraæ kÃlikaæ yahiæ TaïÂhÃnaæ mÃligÃkanda-nÃmena khyÃtimÃgataæ. 274 RÃjà senaæ purakkhatvà yodhesi balakoÂÂhakaæ PhiraægÃpi abhikkamma yodhesuæ bhÅtivajjitÃ. 275 Vatto katipaye mÃse vÃrena varamÃhavo RÃjà laddhajayopÃ'do ante jesuæ phiraægiyÃ. 276 Carantà te tato sindhu - tÅradese yathÃruciæ ùrÃmanagaraggÃme vilumpiæsu suniddayaæ. 277 PatikÃlà panekacce senikà ca dhure Âhità Kulitthinaæ kumÃrÃna - macchindiæsu pilandhane. [SL Page 663] [\x 663/] ( 278 Chinditvà pÃtayantà te nÃÊikeraddumÃdike PhalÃni paribhu¤jiæsu ÃrÃmesu sadesinaæ. 279 VÃrena vÃramevaæ te vinÃsentà purÃdike ViïhudevÃlayaæ patvà devindapurasaïÂhitaæ 280 Vilumpannà tahiæ saæghÃrÃma¤ca devamandiraæ HemarajatabimbÃdiæ nÃvattayamitaæ haruæ. 281 ViparÅtamatÅ rÃjà rÃjasÅho tadà bhavi. Sogataæ samayaæ hitvà sivaladdhiæ nikÃmayi. 282 Kuddho sogatabhikkhÆsu ghÃtesi te samÆhato; JhÃpesi sogate ganthe dhammanÅtiparammukho. 283 SirighanasirÅpÃdaæ samantakÆÂasaïÂhitaæ Acchinditvà akÃresi sivapÆjakasantakaæ. 284 UkkaïÂhitajano tena rÃjasÅho narissaro Akkhamo'si phiraægÃnaæ sÃhasakammavÃraïe. 285 A¤¤Ãyena narindassa kupite sogate jane Asantattaæ samuppanna - mahosi siriva¬¬hane. 286 TadavatvÃphalaæ laddhuæ patikÃladhurandharà UpÃyaæ cintayitvÃna niccÃni paÂipÃdasuæ. 287 Dameï¬osÃbhidho senÅ bhaÂasenÃpurakkhato YathÃvutte kumÃre dve purakkhatvÃna'bhikkami. 288 Dassanena kumÃrÃnaæ santuÂÂhà sÅhalà puraæ Pavesesuæ phiraæge te kumÃrehi sahÃgate. 289 RÃjasÅhavÅrodhÃnaæ kumÃresu pasannatà Paccayo'si phiraægÃna mÃsayassa samiddhiyÃ. 290 So'tha phiraægasenÃnÅ tosayanto mahÃjanaæ KatvÃ'vanipatiæ dona-pilipÃkhya-kumÃrakaæ; 291 SenÃpatiæ karitvÃna donajonakumÃrakaæ PurarakkhÃya sena¤ca Âhapetvà siriva¬¬hane; 292 Maddituæ rÃjasÅhassa balaæ yuddhÃya sajjito SÅtÃvaÇkapuraæ gantuæ nikkhamÅ siriva¬¬hanÃ. 293 Veraæ bandhi phiraægesu donajonakumÃrako AdatvÃna'ttano rajja - mitarassa padÃnato. [SL Page 664] [\x 664/] ( 294 Nikkhantesu phiraægesu na cirena camupati RÃjÃnaæ visadÃnena mÃretvà bhubhujo'bhavi. 295 Sirasà patigaïhÅ so bhikkhusaæghÃnusÃsaniæ MahÃjano pasanno'si tena tasmiæ mahÅbhuje. 296 So chattiæsatime vasse ekavÅsasatuttare Donajonavbhayeneva hitvà katolikÃgamaæ; 297 VimaladhammasÆroti nÃmena siriva¬¬hane Abhisekaæ labhitvÃna rÃjÃ'si buddhamÃmako 298 TamasambhÃvitaæ siddhiæ dameï¬osÃcamÆpati Sutvà ma¤¤aæ sadubbalyaæ sÅtÃvaækÃbhimaddane; 299 Asakkonto punÃgantuæ purampi siriva¬¬hanaæ Nivattitvà tatÃ'ga¤chi kolambabalakoÂÂhakaæ. 300 ùrakkhakabale tasmiæ seækhaï¬aselasaïÂhite Sapakkhe kari bhupÃlo sÅhaÊuppannasenike 301 Phiraægesu durÃcÃre keci kÃrÃya pakkhipi. JetvÃkkhikaïïanÃsÃdiæ kolambaæ keci pesayÅ. 302 Paccatthiko bhavitvÃna phiraægÃnaæ mahÅbhujo Vimocesi supÅÊetvà sajane kittuladdhito. 303 VimaladhammasÆrassa rÃjattaæ siriva¬¬hane Tejassi rÃjasÅho so na sahittha katha¤cipi. 304 Kuddho so yuddhasajjo'ruyodhasenÃpurakkhato MahÃvelapadesamhi khandhavÃraæ nivesayÅ 305 VimaladhammasÆropi verassa pitughÃtane PaÂiveraæ karissanti yuddhasajjo'bhinikkhami. 306 Dvinnaæ tesaæ raïaæ vatti balanÃkhyaraïaÇgaïe RÃjasÅho hayÃrÆÊho bhÅmaæ dassesa vikkamaæ. 307 CoÊadesasamuppannÃ'-riÂÂhakÅvendunÃmako Kamenuccapadaæ patvà senÃnittamupÃgato. 308 So jayavÅrabhaï¬aro iti nÃmantarassuto Asmiæ raïe purogÃmÅ Ãsi kiccavidhÃyako. 309 TathÃpi rÃjasÅhassa vÃhinÅ rogapÅÊità Kamato dubbalÅbhÆtà paÂikkantà raïaÇgaïÃ. [SL Page 665] [\x 665/] ( 310 VeïukaïÂakasaæviddhapÃdo "pitanga¬a" vhayaæ RÃjuyyÃnamupÃmma patikriyaæ labhi. 311 UssannapÃdapÅÊo'tha sÅtÃvaÇkapuruttamaæ NÅyamÃno'ntarÃmagge Ãsi maccuparÃyano. 312 Sattatiæsatime vasse ekavÅsasatuttare Miyanto rÃjasÅho'ya mÃhÆya bahu bhikkhavo; 313 Accayaæ desayitvÃna khamÃpetvÃna bhikkhavo PunÃpi sogato hutvà dehantaramupÃgami. --------- Dvinavutimassa ÆnapÆraïaæ 1 Sattupaddavato naÂÂha - satthÃlokedha sÅhaÊe SatthadÅpamajÃlesi sudhÅ dhammaddhajo tadÃ. 2 AlagiyÃdivaïïÃkkhyo dhÅmà tassa tanÆruho Dittiæ pÃpesi saæbhÃsaæ ganthasampÃdanÃdinÃ. 3 Dhammasoï¬akakabba¤ca kusajÃtakakabbakaæ TambacÆÊakasandesaæ subhÃsita¤ca so karÅ. 4 RÃjasÅhaccaye rÃjasÆriyavhayakhattiyo RÃjÃsi jayavÅrassa upakkamena so mato 5 NikapiÂÂhakabhaï¬ÃranÃmo'tha pa¤cavassiko KumÃro rÃjasÅhassa bhÃgineyyo'si bhubhujo. 6 JayavÅro'ggajaæ tassa parinetuæ samussahi. VÃyÃme viphale tasmiæ phiraægapakkhiko bhavi. 7 Yodhentà jayavÅropadesena patikÃlakà SÅtÃvaÇkamagaïhiæsu bhinditvà balakoÂÂhake. 8 ùïÃya dhammapÃlassa patikÃlopadesato PÃlità jayavÅrena sÅtÃvaÇkapurÅ tato. 9 PalÃyantaæ gahetvà taæ daharaæ bhumipÃlakaæ Nesuæ govaæ phiraægà so vasaæ tatra divaægato 10 DubbalyaniccalÅbhutà jayavÅrasamussukà Phiraægà sakalaæ dÅpaæ vasÅkÃtumacintayuæ. 11 Tadà peduru lopasda sosÃkhyo khyÃtanÃviko KolambatitthamÃga¤ji gacchaæ govapadesakaæ. [SL Page 666] [\x 666/] ( 12 KapitanadhurÅ atra peduruhomamavhayo Abhinandiya taæ vatvà pavattimakhilaæ idha; 13 "VimaladhammasurÃkhyaæ ripurÃjaæ pamaddiya UddharaÂÂhaæ vasÅkÃtuæ khippaæ pesetu vÃhiniæ" 14 Iti govapadesamhi patirÃjassa sÃsanaæ Datvà pesayi so govaæ gantvà sabbaæ nivediya 15 UpakÃrÃya pesetvà kolambaæ yodhavÃhiniæ LaÇkÃrajjaæ vasÅkÃtuæ samayo yantyudÅrayÅ. 16 PatirÃjà phiraægÃnaæ dubbalyaæ sÅhaÊe tadà Sallakkhetvà dhuraÂÂhehi patikÃramacintayÅ. 17 Gavantarapadaæ dÅpe phiraægiyapadesake Tasmiæ pedurulopasdasosÃkhyeva samappÅtuæ. 18 RÃjÃnamapanetvÃna donakatarinavhayaæ Gavantarena tenu'ddharaÂÂharajjebhisi¤cituæ, 19 LokanÃthÃparÃkhyaæ taæ kumÃriæ rajjasÃminiæ Tasseva bhÃgineyyassa parinetu¤¤ca tÅrayi. 20 Navatiæsatime vasse ekavÅsasatuttare Saseno so idhÃga¤chi phiraægÃdigavannaro. 21 Na cirenava so yuddhasajjo sÅhalabhubhujaæ Gaïhituæ nikkhamÅ gantuæ puraæ seækhaï¬aselakaæ. 22 JayavÅropi senÃnÅ sÅtÃvaÇkapure Âhito Tassekato bhavÅ vÅsasahassadhajinÅyuto. 23 TuÂÂho gavantaro tena lokanÃthÃparavhayaæ Donakatarinaæ pubbacÃriniæ gamane kari 24 RajjasÃminiyà tassà dassanena muduttanaæ Patto jano na dassesi virodhaæ tassa ki¤capi. 25 BalanÃkkhyaæ raïakkhettaæ samÃgantvà gavantare KhandhÃvÃraæ nivesetvà yuddhasajje Âhite sati, 26 VimaladhammasÆro so upÃyavidhikovido KarÅ sajjuphalopÃyaæ jayavÅravinÃsane. 27 "Sasenamajjadevassa niyyÃtemi gavantaraæ, YathÃpaÂissutaæ mayhaæ heÂÂhÃraÂÂhoparÃjataæ. [SL Page 667] [\x 667/] ( 28 Detu devoti sandesaæ varahatthe samappiya RÃjino jayavÅrena dinnaæ païïaæva pesayÅ. 29 Caro rÃjantikaæ païïaæ raho nettova sa¤carÅ Disvà phiraægayodhà taæ gavannarassa dassayuæ. 30 PaïïamolokayitvÃna gavantaramahÃsayo JayavÅrassa dassetvà yÃcite tena sÃsane. 31 AdatvÃ'vasaraæ tassa niddosattanidassane Asituï¬ena hantvÃna ghÃtesi jayavÅrakaæ. 32 JayavÅre mate tassa bhaÂà sÅhaÊadesikà Ra¤¤o pakkhamagaïhiæsu hitvà phiraægavÃhiniæ. 33 ùrabhiæsu tato yuddhaæ saÇgÃme hiæsane tahiæ Pakkhadvayagatà yodhà dassesuæ bhÅmavikkamaæ. 34 Tasmiæ mahati saægÃme phiraægiyabhaÂà bahu Matà ca vaïità cÃsuæ sesà bhubhujatthagÃ. 35 Vaïito'ÂÂhasu ÂhÃnesu senÃpati gavantaro RaïaÇgaïe patitvÃna ra¤¤o hatthagato'bhavi. 36 DayÃyÃmittayodhÃnaæ tikicchÃpesi bhubhujo. Gavantaro atekiccha-vaïehi nidhanaæ gato. 37 GavannarasarÅrasmiæ rÃjà saccaritÃnugaæ BahumÃnaæ padassetvà dehakiccaæ sukÃrayi. 38 DubbinÅte bhaÂe hattha-kaïïanÃsÃdi-chedatà Daï¬atvà pesayÅ tesaæ kolambabalakoÂÂhakaæ. 39 PatikÃlabhaÂe sÃdhu-sikkhite tu yathocitaæ Sakkaritvà niyojesi kiccÃkiccesu nekadhÃ. 40 Asayhosi phiraægÃnaæ saÇgame'tra parÃjayo ChinnakaïïÃdike disvà sajano'suæ sudukkhitÃ. 41 LokanÃthaæ pure nÅtaæ ÃrÃdhetuæ mahÃjanaæ RÃjayuttà gahetvÃna Ãnesuæ bhubhujantikaæ. 42 UddharaÂÂhiya-rajjassa sÃminÅ sà kumÃrikà Ra¤¤o aggamahesitte abhisittÃ'si rÆpinÅ. 43 MahÃjanahiteyÅnyà so'bhiseko'si atthado Rajjassa ceva rÃjassa santiyà paccayo bhavi. [SL Page 668] [\x 668/] ( 44 PatikÃlapadesamhi laÇkÃyÃdigavannaro SenÅso saha senÃya naÂÂhoti raïabhumiyaæ; 45 Sutvà khinnamane govaÂÂhito aggagavantaro PunÃpi senaæ sajjetvà pabalaæ raïakovidaæ; 46 EkatÃÊÅsame vasse ekavÅsasatuttare Kolambanagaraæ laÇkÃ-vijayatthamapesayÅ. 47 PaÂhamo pilipo rÃjà phiraægadesapÃlako Nijaæ rajjadvayaæ hitvà vassema'smiæ divaægato. 48 Ispä¤adesiko yeva dutiyo pilipo tato PhiraægÅso'si tassÃïà vijitesva'tha pattharÅ. 49 DonajeranimodÃsavedÃnamo tadà pana Gavantarapadaæ patvà senÃya laækamÃgami. 50 JÃtiyÃ'ruddarÆpo'yaæ dutiyo hi gavannaro SabandhunÃsaverassa paÂiverÃya pesayÅ 51 Na cireneva so uddharaÂÂharajjappadesake Katipaye pamadditvà pabalattaæ pakÃsayi. 52 Uddhato tena so uddharaÂÂharajjampi maddituæ DhammapÃlamahÅpÃlasena¤ceva sadesikaæ; 53 Videsika¤ca taæ senamÃdÃya samaratthiko Seækhaï¬aselanagaraæ gantukÃmo abhikkami. 54 Verantaro sa pÅÊesi magge janamanekadhà Tesaæ santakavatthÆni balakkÃrena gÃhayÅ. 55 VimaladhammasÆropi rÃjà samarakovido BalanÃkhyaraïakkhettamasampatte gavantaro 56 EdirillÃkhyasenÃnÅpamukhaæ yodhavÃhiniæ PesayÅ tà ubho senà balanamhi samÃgamuæ. 57 KatipÃhantare vatte raïe mahati bhiæsane PaÂikkamo phiraægÃnamÃsÅ samarabhumito. 58 Ukkhipitvà tadà tatra pÆjakà krosala¤chanaæ KittunÃmasamugghosà ussÃhesuæ sapakkhike. 59 YantanÃÊippahÃrena vaïito gasaparavhayo PÆjako samarakkhette tadà pati sudubbalo. 60 SagÃravaæ samukkhippÃpanetuæ raïabhumito Hatthikkhandhe ÂhapetvÃna bandhiæsu taæ suniccalaæ. [SL Page 669] [\x 669/] ( 61 Bhito bhÅmena ghosena hatthi dhÃvitumÃrahi; Gasparo rukkhasÃkhÃdighaÂÂena cuïïito mato 62 RaïabhumipaÂikkantà hatasesà phiraægiyà Catukoralamajjhena kolambanagaraæ gatÃ. 63 UddharaÂÂhÅya-rÃjassa ¤atvà balamahantataæ YuddhÃsaæ tena vajjesi phiraægiya-gavantaro. 64 TathÃpi ruddakammo so khipitvà dahare nabhaæ Asituï¬ena gÃhento ghÃtÃpesi suniddayaæ. 65 KumbhÅlagocarattena khipitvà nadiyÃdike MÃtÃpitÃdayo tesaæ ghÃtesi ÃdayÃparo. 66 Satatupaddavato thokaæ laddhassÃso mahÅbhujo Va¬¬hesi nagaraggÃme mahÃjanahitatthiko. 67 DisÃsu sacive sammà desapÃlanakovide Yojetvà sÃmarakkhÃya kiccÃni paÂipÃdayi. 68 TenÃsi subhagaæ raÂÂhaæ kalahÃdivivajjitaæ. RÃjà pÅtimano Ãsi, sukhitosi mahÃjano. 69 DÃÂhÃdhÃtubhadantaæ so purà labujagÃmato MÃyÃdhanunarindena rakkhitaæ varamandire; 70 Seækhaï¬asela mÃnetvÃdibhume navamandire Bahussavena va¬¬hetvà pÆjÃvidhimakÃrayÅ. 71 Seækhaï¬aselanagaraggahaïussukevaæ NaÂÂhà phiraægiyabhaÂà gaïanÃtivattÃ, Hitvà vipattikaraïiæ tasiïÃnuvuttiæ DhÅrà sadatthaniratà sukhità bhavanti. 72 SabhÃvadhammasÃpo'yaæ muttimÃti vacocito SadÃ'dhipariyÃdinno dhammapÃlo mahÅbhujo; 73 DvitÃlÅsatime vasse ekavÅsasatuttare PhiraægÃnaæ vasaæ hitvà Ãsi maccuvasaæ gato. 74 DonajuvÃnupÃdhissa vattamÃno viyo'citaæ GhÃsacchÃdavihÃrÃdo phiraæge anuyÃyi so. 75 Aputto so dharantova laÇkÃrajjaæ sasantakaæ AdÃsi cÃgapattena phiraægadharaïissare. 76 Tassa sarÅranikkhepo phiraægehi sagÃravaæ Kato kolambaÂhÃnÅye phiraægadevamandire. [SL Page 670] [\x 670/] ( 77 DonajuvÃnadehassa sammanatthamito tahiæ A¤¤esaæ dehanikkhepo phiragÃïaya vÃrito. 78 Ayaæ hi sogate rajje sÅhaÊe bhubhujassi'dha Hitvà sajÃtivÃrittaæ dehanikkhepasÃdhane; 79 KatolikÃgamÃyÃta - cÃrittavidhisÃdhito ùdimo dehanikkhepo ayamevantimo tahiæ. 80 VÅmaladhammasÆro so dhammapÃlassa accaye Kittimà aggarÃjÃ'si desapÃlanapaï¬ito. 81 Dinnaæ piliparÃjassa aggarajjanti sÅhaÊe Phiraægà ussahuæ tassa aggarÃjattasÃdhane. 82 Tadatthaæ mÃlavÃnamhi phiraægapakkhike jane SamÃnetvà pavattesuæ phiraægà janasaæsadaæ, 83 Kariæsu saægaraæ tattha pilipassa'ggarÃjataæ UrÅkattuæ sadesÅna-mÃyattaæ tena rakkhituæ. 84 Dona jeranimodÃsa-vedunÃmo gavannaro Rakkhituæ adhirÃjattaæ pilipassi'dha sÅhaÊe 85 UccaÂÂhÃnantarÃdÅhi tosetvà pabhusÅhaÊe PadesapÃlanaæ tehi karetumussahÅ tadÃ. 86 SÃhayyena paluddhÃnaæ hitvà nÅtiæ cirÃgataæ PÃletumicchi so dÅpaæ phiraægarÃjanÅtiyÃ. 87 PÃhÃtuæ sÅhaÊaæ nÅtiæ neva icchi mahÃjano Gavannarassa vÃyÃmo tena so'si niratthako. 88 DhammapÃlappadattena païïena dÅpapÃlane UssÃho hi phiraægÃnaæ mandattasÆcako bhavi. 89 DonajuvÃnabhupena rajjabhÃraæ nijaccaye Pilipassa padÃnÅyà nÃ'si nÅtÅha sÅhaÊe. 90 Mate aputtake rÃje laÇkÃrajjappasÃsakaæ BhikkhumatÃnugÃ'maccà tÅrenti janasaæsade. 91 NÅtamimamajÃnantà sÃÂheyyopahatÃ'tha và Niratthataæ nama¤¤iæsu païïassÃtÅtarÃjino. 92 VimaladhammasÆrassa seækhaï¬aselake pure Kamena adhirÃjatte thirattanamupÃgate. [SL Page 671] [\x 671/] ( 93 DhammapÃlanarindassa cÃgapattena sÅhaÊe Apekkhà rajjalÃbhassa phiraægÃnapakkami 94 PhiraægÃïÃya dÅpasmiæ padesassa pavattate Mantvà rÃjÃyatiæ dosaæ rajjÃrakkhaæ suyojayÅ. 95 AyonipphÃdanatthÃya navÅnÃyudhasajjane KammÃgÃre nekasate patiÂÂhÃpesi bhupati. 96 Sattunaæ vÃraïatthÃya yodhe yuddhappavÅïake BalakoÂÂhesu nekesu nivesesi tahiæ tahiæ. 97 SukhavÃsÃnurÆpehi pÃsÃdamandirÃdihi Sobhesi nagaraæ sammà mahÃjanahitatthiko. 98 SÃdhipaccappacÃrÃya patikÃlagavantaro Raïe katipaye katvà paÂikkami parÃjito. 99 KoÂÂhe katipaye ra¤¤o senà phiraægasantake ùdà tatraÂÂhake yodhe kÃrÃgÃragate kari 100 VimaladhammasÆrassa satti¤cÃlÅnakiccataæ ¥atvà gavannaro soyaæ yuddhÃsaæ sabbathà jahi. 101 Evaæ dubbalyamÃpanno asavedugavannaro Kodhagginà samÃditto seækhaï¬aselabhÆmipaæ; 102 Hattuæ kumantaïaæ katvà dhanalobhapalobhite Phiraægiye care pa¤ca uddharaÂÂhamapesayÅ 103 MÃnuveladiyesavho ciraæ phiraæganissato SÅhaÊo rÃjasambhatto ¤atvà taæ rÃjino vadi. 104 Sadevikassa bhupassa sammukhaæ balakoÂÂhake SaÇgarassaÇgikÃrÃya dÆtÃti dambhanissite 105 Te care balanaæ patte Ãdà rÃjaniyogato AparÃdhÃnurÆpena daï¬esuæ rÃjayuttakà 106 MÃnuveladiyeso'yaæ phiraægajÃtiko iti ItihÃsa¤¤uno keci vadanti vitathaæ hi taæ. 107 MÃnito so narindena nijajÅvitadÃyako MahÃmudaliÂhÃnena uÊÃrena dhanena ca. 108 Atthuttarayuropasamiæ rajjamolandanÃmakaæ Ripukkhettaæ phiraægÃnaæ vaïijjÃya samussukaæ. [SL Page 672] [\x 672/] ( 109 OlandalaæsinÃmehi sutà tandesikà ciraæ PÃvÅnuÂÂhÃna bhaï¬Ãni kesuæ phiraægadesato 110 PaccholandaphiraægÃnaæ bhedena patikÃlakà OlandadesavÃsÅhi vajjesuæ kayavikkayaæ. 111 Olandà tassa verassa paÂiverakarà tato PÃcÅnadisamÃgamma ketuæ bhaï¬e samussahuæ. 112 Olanda desavÃsÅnaæ vÃïijasaæhatÅ tadà HaÂÂhuæ pÃcÅnabhaï¬Ãni pesayÅ chekanÃvike. 113 AÂÂhatiæsuttare eka - vÅsasatamavacchare Te supatthanato pubbadesaæ paÂhamamÃgamuæ. 114 YuddhÃyudhasusannaddhà nÃvÃtesaæ tato paraæ Caruæ pÃcÅnadesesu phiraægapaÂikaïÂakÃ. 115 Jorisavena ispila barjanÃkhyo camÆpati Pa¤catÃÊÅsa ma vasse ekavÅsasatuttare, 116 OlandayuddhanÃvÃhi tÅhi laÇkamupÃgato DÅpapÃcÅnabhÃgasmiæ otarÅ dÅgamaï¬ale. 117 Apassittha ca dÅpasmiæ lamaægamarivÃdinaæ NijavÃïijasaæhatyà patthitÃnaæ sulabbhataæ. 118 Phiraægehi virodhittaæ ¤atvà bhupatino'tha so Seækhaï¬aselakaæ gantvà rÃjaæ passi sagÃravaæ. 119 Abhinandiya bhupo taæ a¤¤Ãsi saækathÃrato A¤¤ama¤¤a virodha¤ca phiraægolandajÃtÅnaæ. 120 VÃïijjÃya sadesÅhi koÂÂhakaæ dÅghamaï¬ale MÃpetuæ saægaraæ' kÃsi ra¤¤Ã ispÅlabarjano. 121 Saæ virodhaæ phiraægehi pakÃsetuæ camÆpati Tesaæ nÃvaæ gahetvÃna datvà bhupassa niggato. 122 AppasÃdo mahÅpassa patikÃlasamuÂÂhito Paccayo'si camÆpassa ajjhÃsayasamiddhiyÃ. 123 Vassaccaye'tha sibol¬a - da vìÃkhyo camÆpati YuddhanÃvÃsamÆhena dÅghamaï¬ala mÃgami. 124 SurÃpÃnaratopÃ'yaæ sadÃcÃrapurassaro RÃjasandassanaæ patvà nivatto rÃjamÃnito. [SL Page 673] [\x 673/] ( 125 NÃvattayaæ phiraægÃnaæ gahetvà so camÆpati Sutvà mecetukÃmeti bhÆpo tattha upÃgami 126 Asampattevi bhÆpÃle nÃvÃ'suæ tena mocità AnÃpucchà kate tasmiæ bhupe'nattamane sati 127 Passituæ nijanÃvÃso rÃjaæ yÃci camÆpati PaÂikkhipi mahÅpo taæ saÇkiyaæ tassa yÃvanaæ. 128 SurÃmatto sa senÃnÅ nÃvÃpattaparammukhaæ MahÅpatimasÃruppavÃcÃhi samudÃcari. 129 Saækuddho tassa vÃcÃhi Ãmantetvà nije bhaÂe "Bandhatha soïameta"nti pa¤¤Ãsaæ sahaseninÃ. 130 Bajjhante rÃjayuttehi senÅse tassa sevakà ViruddhÃ'suæ matà tasmiæ pa¤¤Ãsaæ sahaseninÃ. 131 SurÃdhutto kissa sobhe yutti tassocità bhavi Bhavaæ yuddhaæ và sÃmaæ và bhajatu"ti nivedanaæ. 132 Pesayittha matolanda - senÅso'papadaÂÂhite Seækhaï¬aselago rÃjà jekabpiÂara nÃmake 133 Asamekkhitakamme'daæ phalanti nijasÃmino Ya¤¤anto sopi nÃvÅso akuddho viya niggato. 134 Majjumatto dhajinipati so vìanÃmo narinde LaÇkÃdhÅse duvacanapathaæ voharanto vinaÂÂho! Tasmà majjaæ matihirisirÅhÃrakaæ vajjayanatvà ùrÃdhetaæ bhavabhayaharaæ santimaggaæ sudhÅmÃ. Dvinavutimassa ÆnapÆraïaæ 1 VimaladhammasÆro hi rÃjà janahite rato Sadà paccayadÃnena bhikkhu saæghamapÅïayÅ. 2 Mahatà dhanadÃnena vihÃrapaÂimÃdikaæ KÃresi nekaÂhÃnesu ratanattayabhattiyaæ. 3 Sadesa sattubhÆtÃnaæ phiraægÃnÃ'bhimaddane Samussukko'si sabbattha sabbadÃ'lÅnamÃnaso. 4 PacchÃ'tekicchagela¤¤o rajje sattunu'paddavaæ Ma¤¤aæ bÃlya¤ca puttÃnaæ patikÃramacintayÅ. [SL Page 674] [\x 674/] ( 5 KumÃrindaæ mahÃbhÃgaæ kaniÂÂhaæ sÃsanaÂÂhitaæ SenÃratanamÃnetvà akÃsi rajjasÃminaæ 6 Tasmiæ niyyÃtayÅ puttiæ mahesiæ ca tayo sute Kiccamevaæ samÃpetvà divaægato'si bhupati. 7 SattatÃlÅsame vasse ekavÅsasatuttare SenÃratana rÃja¤¤o laddhà so abhisecanaæ, 8 AggarÃja'si laÇkÃyaæ lokanÃthÃsamavhayà BhÃturÃjamahesÅva tassÃpÃ'si mahesikÃ. 9 MÃyÃdhanÆvhayo Ævadese rÃjakumÃrako LaÇkÃrajjaæ nijÃyattamiti yuddhÃya uggato 10 Khuddena sampahÃrena palÃyitvà parÃjito NijÃya deviyà saddhiæ bhÃrataæ samupÃgami. 11 Tato katipaye vasse somo vattittha dÅpake RajjÃsà hi phiraægÃnaæ neva santimupÃgami. 12 Te pannÃsÃdhike ekavÅsasatamavacchare AntovÃsa pererÃkhyo patikÃladhuraÂÂhako. 13 NijÃyattapadesesu phiraægatombulekhanaæ SÅhaÊäca vi¤¤Ænaæ sÃhayyena samÃpayÅ. 14 PhiraægapatirÃjÃ'tha bhÃratà yodhavÃhiniæ Sattasatamataæ yuddha - nÃvÃhi idha pesayÅ. 15 UddharaÂÂhamukho ga¤chi saddhiæ tehi gavannaro GÃmakkhette vinÃsento pÅÊento janasaæhatiæ, 16 YuddhabhÅtisamupanno tenÃ'si puna sÅhaÊe BhÆpo purà palÃyitvà ÆvaraÂÂhamupÃgami. 17 SaputtadÃro so tasmiæ vihÃsi mahiyaÇgaïe Devi'ssa rÃjasÅhÃkhyaæ kumÃraæ janayÅ tadÃ. 18 DÃÂhÃdÃtubhadantopi nijajÅvita santibho NidhÃya gopanÅyamhi ÂhÃne gopesi bhubhujo. 19 Phiraægà hi tadà rÃja su¤¤aæ seækhaï¬aselakaæ NissaÇkà pavisitvÃna vilumpanto yathÃruciæ, 20 RÃjagehaæ vinÃsetvà katvà pura¤ca nijjanaæ MÃpetvà balane koÂÂhaæ rakkhe yodhe niyojayuæ. [SL Page 675] [\x 675/] ( 21 DonajeranimodÃsavedu gavannaro tato Govaæ ga¤chÃcireneva patvana patirÃjataæ. 22 Pa¤capannÃsavassamhi ekavÅsasatuttare Gavannaro'bhavÅ donapransiskudaminesaso. 23 Sopu'ddharaÂÂhaddhÃya mahÃsenÃya pÃvisi SÅhaÊà taæ palÃpetvà gaïhuæ balanakoÂÂhakaæ. 24 SaÇgÃmÃsaæ jahitvÃna patikÃla tato paraæ Dhanaja¤cayanussukkà upÃyaæ tattha yojayuæ. 25 LamaÇgajanito lÃbho tesamÃsi padhÃnako KiccakÃrÅvibhÃgotra mahÃbaddavhayo bhavi. 26 BaliÂÂhà nÅtiyà Ãsuæ taævibhÃgadharaÂÂhakÃ. Labhanti desavÃgÃdiæ lamaÇganÅtibhedakÃ. 27 Ropana¤ca lamaÇgÃnaæ nicayo vikkayo kayo Sabbametaæ phiraægÃna - mÃyattamÃsi nÅtiyÃ. 28 Tadà mahesiyà ÃdirÃjajo jeÂÂhaputtako RÃjasÆro kumÃrodakÅÊÃya nadiyà mato. 29 "Eso rajjaæ nije putte dÃtuæ bhupena yojito UpÃyo" iti sokena devipi nidhanaæ gatÃ. 30 TadÃ'nÅtikavÃro'si sabbathÃ'tra gavannaro, Dose tassa nivedesuæ patirÃjassa bhÃrate. 31 AvhÃto so'nuyogÃya patirÃjena govakaæ Gacchanto bhÅtisattatto maggeva nidhanaæ gato 32 AthÃga manuvelmÃsa kara¤a¤¤ashomanavhayo PatikÃlapadesesu patvà gavannarattanaæ 33 SattapannÃsavasse so ekavÅsasatuttare Idho'tiïïe cireneva senaæ nesi thirattanaæ. 34 Yodha senÃya so gantvà vilumpanto purÃdikaæ ôvabadulla desÃdo ghÃtesi gÃmike bahÆ. 35 Tadà tassa bhaÂà roga - pÅÊità bahavo matà Sesakehi nivatto so kolambapuramÃgamÅ. 36 So duvassena nikkhanto tato gavannarÃsanaæ Donanu¤e¤¤ÃlavÃrisapererÃkhyo alaÇkarÅ. [SL Page 676] [\x 676/] ( 37 Saseno uddharaÂÂhaæ so gantvà balanakoÂÂhakaæ Dubbalaæ sutthiraæ katvà rakkhe sÃdhu nivesayÅ. 38 AbhÅrÆ taruïo koci poso dÃmariko tadà SÅtavaÇke pure rÃjà baï¬Ãro nikapiÂÂhiko 39 Vadanto "ahamevÃti-phiraægapaÂikaïÂako" DÃmarikÃya senÃya seÂÂho hutvÃna'bhikkami 40 Tassa pakkhaæ gamuæ bhiyyo phiraægukkaïÂhasÅhaÊà Phiraæge sampahÃrena parÃjesi sa dÃmaro. 41 SÃÂheyyaæ tassa ¤atvÃna pacchÃdÃmaravÃhinÅ Apakkamittha taæ hitvÃ; tato so dubbalo bhavi. 42 Phiraægà tassa dubbalyaæ viditvà pahariæsu taæ NÃmampissa na sÆyittha palÃtassa tato paraæ, 43 KurÆviÂaka baï¬Ãro iti nÃmena vissuto RomÃnubhattikantoni - barentu nÃma sÅhaÊo, 44 Laddhi¤ceva phiraæge va hitvÃ'si rÃjasevako Pacchà ÆvadisÃyaæ so ÃdhipaccamupÃgami. 45 DakkhiïapacchimÃsÃsu phiraægabalakoÂÂhake Padesehi sahÃdÃya adà bhupe sa kittimÃ. 46 Phiraægà balane koÂÂhe ghÃtesuæ rÃjadÆtakaæ KoÂÂhamÃdà bhaÂà ra¤¤o rakkhe kÃrÃya pakkhipuæ. 47 AthÃ'jiviratà ra¤a¤¤Ã phiraægà saægaraæ karuæ Tena bhupo labhÅ titthe tikoïamalayÃdike. 48 PhiraægÃnaæ padÃtu¤ca dve hatthi vaccharampati Tesaæ kÃraÂÂhake yodhe mocetu¤ca paÂissuïi. 49 Na ruccaæ saægaraæ etaæ kurÆviÂakamanti so MÃyÃdhanuæ samÃnetvà palÃtaæ bhÃrate Âhitaæ. 50 Bhupaæ kari pure ramme majjhegÃmasamavhaye, MÃpite daranÅyÃdi-gallapabbatasantike. 51 SÃmaæ laÇkÃya nevicchuæ phiraægà govavÃsino Tasmà pakkosayÅ govaæ patirÃja gavannaraæ. 52 Vasse dvÃsaÂÂhime Ãga ekavÅsasatuttare KonstantÅnu dasà nÃmo'pÃyacheko gavannaro. [SL Page 677] [\x 677/] ( 53 Bhindituæ so panicchanto seækhaï¬aselasaægaraæ DÆtagaïamapesesi bhupantikaæ sagÃravaæ. 54 Tato yodhe gahetvà so mÃyÃdhanuæ samaddituæ MajjhegÃmapuraæ gantuæ saÇgÃmatthÃya nikkhami. 55 LollupiÂiya gÃmasmiæ tesaæ vattÅ mahÃbhavo Mato kuruviÂavho'tra mÃyÃdhanu palÃyito. 56 SenÃratana rÃjassa phiraægÃnaæ palÃpane AjjhÃsayo'si yo taæ so na vissari kadÃvipÅ. 57 OlandajÃtiko mÃsal da bosakovaravhayo Guïavà puriso koci bhupantikamupÃgato. 58 So bhupa¤ca dhuraÂÂhe ca samÃrÃdhiya buddhimà PakkhapÃtittanÃ'lattha bhupà senÃpatÅpadaæ. 59 DÅyamÃnaæ kulÅnÃnaæ sadesahitakÃrinaæ MÅgamurÃÊa iccÃbhidhÃna¤ca rÃjito labhi. 60 Bhupo dÅpà palÃpetuæ patikÃlamupaddavaæ UpakÃrassa lÃbhÃya olandarÃjapuÇgavÃ, 61 Saægaraæ tena sandhÃtuæ vidhÃya rÃjadÆtakaæ MÅgamurÃÊa nÃmaæ taæ olandamabhipesayÅ 62 Olandà dhurino dÆte appasÃdà tadÃsayaæ NÃnujÃniæsu tenÃ'si niratthÃsasa gatÅ tahiæ. 63 DÆto tena anukkaïÂho sampatvà ¬enamÃrakaæ Catuttha - kittiyÃnassa mahÅpassa nivedayi. 64 ¥atvà laÇkÃpavattiæ so ¬enamÃgamhÅ bhubhujo VÃïijjalolupopÃÇga - pÃtena desapÃlane 65 Niyoge samatikkamma dinne bhupena dÆtake DhanÃsÃpariyà dinno dÆtena saægaraæ karÅ. 66 Tato so bhubhujo senaæ pa¤canÃvÃhi sÅhaÊaæ OvÅguliga¬Ãkhyena e¬mirÃÊena pesayÅ. 67 SÅhaÊarÃjadÆto pi Ãgacchaæ saha tehi so KhaïuÂÂhitena rogena samudde nidhanaæ gato. 68 Puttopi tassa taæ yeva gatiæ abhajÅ sÃgare Ö[X]g¤a[X]namÃkiya nÃvÃyo koÂÂiyÃramamÃgamuæ. [SL Page 678] [\x 678/] ( 69 SenÃratanarÃjassa niyogehi virodhito Neva aÇgÅkarÅ so taæ ¬enamÃkiya saægaraæ. 70 ùgamo ¬enamÃkÃna - mevamÃ'si niratthako. LaÇkÃvelÃya nevicchuæ vÃsaæ tesaæ phiraægiyÃ. 71 Tato gavannaro yuddha nÃvÃhi koÂÂiyÃramaæ ÖenamÃkehi yuddhÃya ga¤chi tesaæ raïe tahiæ. 72 Dve ¬enamÃkanÃvÃyo nassiæsu sesakà hi te LaÇkÃyÃ'pÃÇgapÃtoyaæ niratthoti viniggato. 73 MÃyÃdhanu kumÃropi lellupiÂiyasaæyuge ParÃjito palÃto so teheva bhÃrataæ gato. 74 KonstantÅnu dasà tasmiæ raïe jetà gavannaro Tosayaæ sajane govamagà saæladdhavissamo. 75 Sà ¬enamÃkiyavamÆ tasinÃya rajje PÃtetva'pÃÇgamiti sÅhaÊamÃgamitvà Pattà vihesamasamekkhitakammatoti Mantvà samikkhakajanà tasinaæ jahÃtha. Tinavutimassa ÆnapÆraïaæ 1 ùsi uttaralaÇkÃyaæ rÃjà jÃpanapaÂÂane Coliyanvaya sa¤jÃto parÃdirÃjasekharo 2 Phiraægamittabhutassa accaye tassa taæsuto EdirimÃnasÅhÃkhyo daharosi mahÅbhujo. 3 KaniÂÂho'tÅtarÃjassa saækilinÃmako'tha taæ UppÃÂanena cakkhunamapanetvÃna rajjato, 4 Jivitaæ avinÃsetvà vÃsayaæ bandhanÃlaye Sayaæ rÃjabhavi segarÃjasekharanÃmato. 5 So phiraæge palÃpetumuttararÃjadhÃnito Tasmiæ katolikaæ laddhiæ nÃsetu¤ca samussabhi. 6 ¥atvà taæ kupito tasmiæ patikÃlagavannaro Pesetva dhajiniæ sega rÃjasekharamakkami. 7 SajÅvagahitaæ taæ ca tenuppÃÂitacakkhukaæ EdirimÃnasÅhaæ ca sÃrakkhaæ nesi gocakaæ. [SL Page 679] [\x 679/] ( 8 EdirimÃnasÅhassa sagabbhà dve kumÃriyo PalÃtà bhÃrate ka¤capuraæ patvà vasuæ tadÃ. 9 PilÅpadoliverÃkhyo raïe tasmiæ camÆpati PÃpito patirÃjena gavannarapadaæ tahiæ, 10 Evaæ dubbalarÃjÆhi cirassaæ paripÃlità UttararÃjadhÃnÅpi phiraægahatthagÃ'si sÃ. 11 CatusaÂÂhimavassamhi ekavÅsasatuttare Catutthe pilipo'spä¤a desiko dharaïissaro, 12 Tatiyo pilipo rÃjà iti laddhÃbhisevanaæ PatikÃlamhi desamhi bhupo'si vijetesu ca 13 LaÇkÃyaæ bhÃrate ceva patikÃlÃbhisevanaæ Padese vÃsino tassa dÃsattanamupÃgamuæ. 14 PatirÃjasuto donajoja da albukÃkako Gavannarapadaæ patvà tato kolambamÃgami. 15 Codito so dhuraÂÂhehi desapÃlanadubbalo Vassaccayena avhÃto patirÃjassa santikaæ 16 SattasaÂÂhimavassamhi ekavÅsasatuttare KunstantÅnu dasÃkhyova punÃsÅ'ha gavannaro. 17 Ma¤¤aæ so pÃlanaccheko laÇkÃyaæ nijapÃlane AntarÃyo bhaveyyÃti sesayuropajÃtihi. 18 TikoïamÃlaye koÂÂhaæ bandhi sattunivÃrakaæ BhumiggÃhachalena'tra bhindi devÃlayattayaæ 19 Poraïake silÃlekha pÃsÃïatthambhakÃdike BhinnadevÃlayÃyatte koÂÂhassanto caye khipi. 20 KoÂÂhe tasmiæ niyojesi mahante yantanÃlake Tato pubbe ¬enamÃkanÃvÃhi gahite pana 21 NÃdimaæ saægaraæ tasmiæ gaïesi koÂÂhabandhane Tena sÅhaÊavÃïijjaæ rihÃnimupÃgami. 22 Abhikkamà pure yeva senÃratana rÃjino TamÃrÃdhayi bhupÃlamupÃyena gavannaro. 23 "SesayuropajÃtÅnamupaddava nivÃraïe KoÂÂhakassÃ'si nimmÃnaæ virodho nÃ'tra bhubhuje. [SL Page 680] [\x 680/] ( 24 Ito bhavati yà hÃni rajjassa janatÃya và VÃremi sabbameta"nti paÂassuïi gavannaro. 25 RajjapÃlanakÃyattauccaÂÂhÃnesu sÅhaÊe hapesÃ'rÃdhanà tesaæ phiraægabalava¬¬hane 26 JÅïïake saÇkharitvÃna kolambagÃlukoÂÂhake PesayÅ sabbakoÂÂhÃnaæ Ãlekha pÅliparÃjino. 27 DevamandÅranimmÃïa paÂisaÇkharaïÃdikaæ VidhÃya dÃpayÅ vuttiæ pÆjakÃnaæ sabhattimÃ. 28 NijasattithirattÃya vivÃhe missito nayo Yojito so nirattho'si paÂikkhitto sadesihi 29 SÅhaÊo patikÃli¤ce parineti'ssa ¤Ãtakà DÆrÅkaronti sabbattha maægalÃmaægalesu naæ. 30 Muslimakajanà bhiyyo samuddÃsannavÃsino PhiraægapÅÊità tesu nevÃsuæ pakkhapÃtikà 31 Catusahassamattà te phiraægehi palÃpità DayÃya sÅhaÊindaina vÃsità dÅghamaï¬ale 32 DÅghamaï¬alatitthaæ hi ciraæ sÅhaÊarÃjino Yuttaæ videsavÃïijje vatti vÃïijjapaÂÂanaæ; 33 Taæ nijasattu jÃtissa yadi hatthagataæ siyà Bhiæsanopaddavo noti ma¤¤amÃno gavannaro. 34 PatirÃjavarassÃpi matena koÂÂhakaæ tahiæ Agahetvà matiæ ra¤e¤¤Ã kÃrayittha haÂheniva. 35 KoÂÂhanaæ valayenevaæ parikkhittaæ tisÅhaÊaæ Disvà saÇkupito senÃratano so mahÅbhujo, 36 Bhndituæ pesayÅ senaæ dÅghamaï¬ala koÂÂhakaæ KoÂÂharakkhà palÃpesuæ nirussÃhena taæ camuæ. 37 Kalaho'si samuppanno tadà jÃpanapaÂÂane; ùdhÃramabhipatthesuæ rÃjato tattha vÃsikÃ. 38 Phiraægasattuko rÃjà pesayÅ tatra vÃhiniæ Gavannaropi kolambe saseno ga¤chi jÃpanaæ. 39 Phiraægà sÅhaÊe jesuæ vatte tasmiæ mahÃhave Uddhatà te tato ra¤¤o accantÃbhitamÃcaruæ. [SL Page 681] [\x 681/] ( 40 SenÃratana rÃjÃ'tha rajjassÃ'yatipÃlane Nirabbudattamicchanto nijaæ rajjaæ vibhÃjiya, 41 ôva-mÃtala pa¤cuÂÂha raÂÂharajjavasà tidhà TÃlapaïïe likhitvÃna dÃÂhÃdhÃtuyu'pantike 42 SannidhÃya niyojesi tayo rajjassa sÃmike ùdÃne kusapattÃnamekekassa kumÃrake. 43 KumÃrasÅha nÃmo'tra Ævarajjaæ samÃdiyi VijayapÃla nÃmo'tha mÃtalerajjamÃdiyi. 44 VimaladhammasÆrassa sutÃnaæ samanantaraæ SenÃratana putto so rÃjasÅho samÃdiyi. 45 Pa¤cuddharaÂÂha rajjena kusosi'ssa sanÃthako Tesu tesu kumÃrÃte Ãsuæ rajjesu sÃmino. 46 JÃpane pararÃjÃdi sekhararÃjadhÅtaraæ PalÃtaæ bhÃrate ta¤ca puraÂÂhaæ coliyanvayaæ 47 KumÃrikaæ samÃnetvà seækhaï¬aselakaæ puraæ RÃjasÅhakumÃrassa parinesi mahÅbhujo. 48 KÃlena kÃlamÃgamma saseno so gavannaro Padesa laddharaÂÂhassa pÅÊesi adayÃparo. 49 RÃjasÅha kumÃropi gantvà senà purakkhato Phiraæge abhimaddittha samuddantÅkavÃsike, 50 A¤¤ama¤¤avirodhevaæ vattante patikÃlakà YuddhÃya sajjamÃnÃ'suæ gavannaramatÃnugÃ. 51 ¥ÃtajÃpana saÇgÃmà patirÃjavarà tadà Gaïhituæ sÅhaÊaæ bhÆpaæ Ãïaæ labhi gavannaro. 52 PabalÃsayataæ tena patto yuddhe gavannaro Catusattarime vasse ekavÅsasatÃdhike, 53 VÅsasahassamattehi sadesikabhaÂehi ca Sì¬hasahassasaÇkhÃta patikÃlabhaÂehi ca, 54 Purakkhato susannaddho jayanÃdena nikkhami RÃjà sekhaï¬aselavhà badulla nagaraæ gato. 55 Adassanena sattunamuddhato so gavannaro ViddhaæsetvÃna seækhaï¬aselaæ badulla mÃgato, [SL Page 682] [\x 682/] ( 56 AÂÂhÃsi yuddhasajjova rÃjà sutasahÃyako BhÅtà viya apakkantà rÃjasÅhabhaÂà pathe. 57 UpÃyaæ rÃjaputtÃnamajÃnantà phiraægakà Badulla nagaraæ yÃva anubandhiæsu sÅhaÊe. 58 PalÃtà sÅhaÊà bhÅtà iti mantvà dinadvayaæ MutiyaÇgaïa vihÃrasmiæ vissamittha gavannaro. 59 Tatiye divase sÃyaæ gavannaramahÃsaye TadanantarakiccÃnuvicÃraniranantare. 60 YodhÃnirantarà Ãsuæ samantÃkhilapabbatÃ; Pekkhiæsu bhÅtatasità phiraægà vimbhayÃkulÃ. 61 Tadahe sampahÃrÃya kÃlassa nappahonato Phiraæge parivÃretvà aÂÂhÃsi rÃjavÃhinÅ. 62 GavannarabalehÃ'suæ cattÃro pabhÆsÅhaÊà Senisà mudaliÂÂhÃnaæ pattà jÃtihitÃsayÃ; 63 UccaÂÂhÃnavasà kittuladdhiæ pattehi sÅhaÊe PahÃretu manaæ tehi phiraægÃnamavi¤¤utÃ. 64 Mantaïena hi te rattiæ tÅresuæ caturo janà Gaïhituæ rÃjino pakkhaæ raïe hitvà phiraægake. 65 Tammantaïavasà tesaæ pÃmokkho mudalissaro SenÅso dona kosmoda-vijayasekharÃbhidho, 66 PatikÃlakayodhassa punÃhe aruïodaye Asicchinnasiraæ sallenu'kkhipitvÃna dassayÅ. 67 Sa¤¤Ãya taÇkhaïe tÃya sabbe sÅhaÊajÃtikà Gavannaracamuæ hitvà ra¤¤o senaæ thirÅkaruæ. 68 Ubbiggà tasità tÃya asambhÃvitasiddhiyà PatikÃlà palÃyiæsu sampahÃraparÃjitÃ. 69 SÅhaÊà tenu'bandhantà vallavÃyappadesake Ratanadoïivelamhi rundhiæsu divasaccaye. 70 Rattiæ yÃpesi naccena gÅtena rÃjavÃhinÅ YodussÃhanupÃyena gavannaramahÃsayo, 71 SÆrodaye raïetiïïo rÃjasÅhakumÃrako Balaæ bhindi phiraægÃnaæ senÃvidhÃnakovido. [SL Page 683] [\x 683/] ( 72 SenÃvidhÃyako sÆro dasÃkhyà so gavannaro Patittha samare tasmiæ khaïena raïabhumiyaæ. 73 SajÅve jivagÃhena phiraæge gaïhi bhubhujo NijasenÃdhuraÂÂhe ca kumÃra ca sutosayÅ. 74 PatikÃle vivajjetvà saÇkate nijavÃhiniæ CattÃro mudalinde te Âhapesuccatarepade. 75 CatukoraÊalakÃdhÅsa-pade vijayasekharaæ hapesi tesu pÃmokkhaæ sadesahitakÃrakaæ. 76 Tato nekesu ÂhÃnesu phiraægabalakoÂÂhakà Gahità bhupayodhehi bhÃyiæsu patikÃlakÃ. 77 RÃjasÅhakumÃro'tha yodhasenÃpurakkhato Kolambanagaraæ patvà paharittha phiraægake. 78 PÃvisuæ bhÅtimÃpannà phiraægà koÂÂhakantare Rundhitvà koÂÂhamaÂÂhÃsi rÃjasÅhassa vÃhinÅ. 79 Ratanadoïivelamhi nijaæ hÃniæ phiraægakà GovarajjapÃlakÃnaæ nivedesuæ yathÃvidhiæ. 80 Asayho'si phiraægÃnaæ dasÃmahÃsayaccayo; SÅhaÊÃnaæ vasÅkÃre dukkarattaæ vidiæsute. 81 TathÃpi patirÃjo so asahanto parÃbhavaæ BhÃrate nijadesehi ciïitvà yodhavÃhiniæ, 82 Yuddhopakaraïa¤ceva sampÃdetvà anÆnakaæ Gavannarapadaæ datvà jojadalmedanÃmako, 83 Pa¤casattarime vasse ekavÅsasatuttare PesayÅ saæ janaæ rakkhaæ ruddhaæ kolambakoÂÂhakaæ. 84 KoÂÂharuddhà phiraægà hi jighavacchÃparipÅÊità Manussa maæsabhakkhena yÃpesuæ nijajÅvitaæ. 85 NÃvikÅ vÃhinÅ nÃ'si sÅhaÊindassa santakà RÃjasÅho'samattho'si tena koÂÂhÃbhimaddane. 86 TemÃsaccayato pacchà hitvà so koÂÂharodhanaæ Phiraægato vilutta¤ca samÃdÃya viniggato. 87 Navo gavannaro sopi patto kolambakoÂÂhakaæ Sabalaæ pariposento sajanaæ paritosayÅ. [SL Page 684] [\x 684/] ( 88 SÅhaÊapatikÃlÃnaæ sÃmaggisaækathà tadà Vattità dve tayo vÃre saphalà viya vattati. 89 Katipayesu vassesu gatesu kalahaæ vinà Kenaci karaïÅyena niggato so gavantaro, 90 YÃte tasmiæ diyagoda - melo nÃma mahÃsayo Gavannarapadaæ patto senÅso tÃvakÃlikaæ. 91 AÂÂhasattarime vasse ekavÅsasatÃdhike Dutiyo rÃjasÅhosi rÃjà tÃte divaægate. 92 ôvadesoparÃjÃ'si kumÃrasihanÃmako; MÃtale uparÃjÃ'si vijayapÃlanÃmako. 93 Parampi jojadalveda-nÃmÃ'gantvà nijaæ dhÆraæ Dhatvà katipaye vasse gato dhuraviniggato. 94 Tato'sÅ'ha diyogoda melo phiragavannaro SÅhaÊarajjanÃseva sasattiæ sopi yojayÅ. 95 PatÅto vÃïijo koci phiæragavisayÃgato Seækhaï¬aselakaæ patvà vÅppasanno mahÅbhujo. 96 Nekamahagghabhaï¬ehi sindhavaæ cÃrudassanaæ Pariccajayi mahÅpÃle bhattimÃna purassaraæ. 97 VÃïijo so nivattanto rÃjaæ passi sagÃravaæ; Bhupo caji sadantehaæ mahagghe ca maïÃdike. 98 DassanÅyaæ tamÃdÃya dantinaæ rÃjadinnakaæ Sadesagamanussukko kolambaæ ga¤chi vÃïijo. 99 BalakkÃrena taæ hatthiæ luddho gaïhi gavannaro NivedayÅta mÃguæ so gantvà bhupassa vÃïijo. 100 RÃjasÅha mahÅpÃlo gavannarassa kammuno PakÃsetvà sunÅvattaæ datvÃ'¤¤aæ vÃïijassi'haæ 101 Kopantaramadassento nijacÃgappadÆsake HalÃvatÃkhyatitthena vÃïijaæ pesayittha taæ. 102 Gavannaro hi "bhupÃlo mantvÃ'ssalolupo"iti AtimÆlena vikketumassadvayamapesayÅ. 103 Bhupo nijapurÃnÅtaæ gahetvà taæ hayadvayaæ Gavannaraæ pakopetuæ hÃrake paÂipesayÅ. [SL Page 685] [\x 685/] ( 104 PaccagammÃssahÃrà te gavannarassa nivedayuæ; Kuddho so paÂipesetuæ asse bhupamatajjayÅ. 105 "ùnetvà dantinaæ hatthiæ viluttaæ vÃïijantikà Nije asse harassÆ"ti rÃjÃpaÂi nivedayÅ. 106 Tato malakkato senÃ-lÃgenu'nnatamÃnaso Gavantaro rÃjasÅhaæ vinÃsetumacintayÅ. 107 Tadà kumÃrasÅho so Ævadesassa pÃlako AbhÃgyeneva rÃjassa uparÃjà divaægato. 108 Patte dvÃsÅtime vasse ekavisatuttare. Yuddhasajjo abhikkanto patikÃlagavannaro. 109 AÂÂhavÅsasahassehi sadesikahaÂehi ca Sattasata phiraægehi uddharaÂÂhamupÃgami. 110 NijarakkhÃya sannaddho'-pÃyacheko mahÅbhujo ôvaheÂÂhuddharaÂÂhehi sa¤citaæ yodhavÃhiniæ 111 ùdà seækhaï¬aselamhà nikkhamma vijayocitaæ Avatthaæ pekkhamÃnova aÂÂhasi purato bahi. 112 MÃtalerajjato senaæ dasasahassatodhikaæ SamÃdÃyoparÃjÃpi bhupabalaæ thirÅkari. 113 Phiraægà ruddarÆpena pÅÊentà gÃmavÃsike KhandhÃvÃraæ nivesesuæ balanavhe raïaÇgaïe, 114 Disvà rÃjà carakkhÅhi patikÃlÃnamÃgatiæ PhiraægapÆjakene'vaæ nivedesi gavannaraæ. 115 SÅhaÊindo nijaæ yuttiæ sÃdhayÅ kÃlamettakaæ Tasmà tassa virodhena na yuttà ÅdisÅ gati. 116 PatikÃlÃ'tivatteyyuæ yuttidhammamanÃdarà Daï¬eti suddhadevo te tesaæ cattasajÅvito" 117 Païïaæ sapÆjakÃnÅtaæ disvÃnÃ'ha gavannaro, "BhÅto bho kÃlakhuddo so ka¬¬hema kaïïakena naæ" 118 Iti vatvà puraæ gantvà rÃjasÅhavivajjitaæ MandirÃdimajÃlesi vilopagÃhato paraæ. 119 Tato katipayÃhehi purà nikkhamma rattiyaæ GannorunÃmake ÂhÃne khandhÃvÃraæ nivesayÅ. [SL Page 686] [\x 686/] ( 120 ùsÅnassa parikkhÃya chiddassÃrivimaddane Samayo rÃjasÅhassa ucito'yamupÃgami. 121 Magge sabbe nirundhitvà mahÃrukkha nipÃtanà Rakkhe yodhe ÂhapetvÃna samantà parivÃrayÅ. 122 Tasito bhÅtimÃpanno koÂÂharuddhova ku¤jaro AttÃnaæ vipadÃsannaæ disvà tappi gavannaro. 123 SÃmadhÃnamapekkhanto so pÃto bhupasantikaæ DhuraÂÂhakamapesesi meï¬osÃnÃmakaæ susuæ 124 JÅvagÃhaæ gahetvà taæ bhupo "gavannarassa te Uddhaccasso'cito daï¬o vidhÅyatÅ"ti vedayi. 125 LaddhÃïà sÅhaÊà yodhà Ãrabhiæsu tato raïaæ Phiraægà tatra tÃlatthuæ assÃsamappamattakaæ 126 Hetivassaæ pavattittha sabbÃsÃhi raïaÇgaïe Ha¤¤Ææ nekasahassÃni patikÃlabhaÂà tahiæ. 127 Deho gavannarassÃpi khaïe tasmiæ gatÃsuko Pa¤¤Ãyi matadehÃnamantare samaraÇgaïe. 128 VirÃme sampahÃrassa patikÃlabhaÂà tahiæ TettiæsatÃvasissiæsu sadesikavidesikÃ. 129 Yuddhopakaraïe heva rÃjÃyattà bhaviæsu te Pabbato viya pa¤¤Ãyi matadehasamussayo. 130 Vijayo ha'cculÃro'si bhÆpÃlassa raïe tahiæ; Phiraægopaddavo bhiyyo dubbalosi tato paraæ. 131 HÅnà te Ãyamaggehi dhanena nicitena ca SudukkarattamÃpannà sakadesassa pÃlane 132 A¤¤Ãyena dhuraÂÂhÃnaæ nÅtiyà vesamena ca SaægarÃna¤ca bhedena tesadÅmÅdasÃ'gamÅ. 133 Itthaæ phiraægiyajano dhanalolupo'yaæ SampÅÊayaæ nikhilalaækamimaæ sayampi HÃniæ bhajittha nijakammapathÃnurÆpaæ; Tasmà parassa tasinaæ pajaheyya dhÅmÃ. --------- [SL Page 687] [\x 687/] ( Catunavutimassa ÆnapÆraïaæ 1 AthÃ'ga dona antoni mastara¤¤asanÃmakÃ. Gavannarapadaæ patvà kolambanagaruttamaæ 2 AccantaparihÅnassa patikÃlabalassa so PaÂisaÇgharaïussukko kiccÃni paÂipÃdayÅ. 3 RÃjasÅho kumÃrÃdi sÅhena nijabhÃtarà RakkhitamuparÃjena Ævarajjaæ tadaccaye 4 Seækhaï¬aselarajjena pÃpayitthekarajjataæ MÃtaleyuvarÃjo hi vijayapÃlanÃmako, 5 BhÃgaæ tassa parajjena anusandhetumÅrayÅ RÃjasÅho na taæ rucci tesaæ tenÃ'si viggaho. 6 MÃtale yuvarÃjo'tha patvà Ævapadesakaæ Nijapakkhanate kÃtuæ janekÃ'si parissamaæ. 7 GantoruraïakÃraÂÂhe Ævadesamhi rakkhite Phiraæge paritosetuæ raho ra¤¤o vimocayÅ. 8 RÃjà saÇkupito tena gahetuæ yuvarÃjakaæ Yuddhasenadvayaæ dvÅhi disÃbhÃgehi pesayÅ 9 BhÅto kolambamÃgamma uparÃjà gavannaraæ UpakÃramayÃcittha rÃjasÅhena yujjhituæ 10 UpakÃrappadÃnaæ hi patirÃjamataæ vinà Na yuttamitÅ taæ govamapesayi gavannaro 11 PatirÃjo tamÃyÃtaæ kittuladdhimagÃhayÅ So yeva'ssopakÃro'si na¤¤aæ lattha phiraægato. 12 Vipadamattano patta-manusocaæ sudummano Ciraæ tasmiæ vasitvÃna yathÃkammaæ gatosi so. 13 Phiraægopaddavaæ laÇkÃdÅparajje samÆlakaæ UppÃÂetumupÃyaæ so rÃjÃsÅho'tha cintayÅ. 14 Nijadubbalyato mantvà nÃvikasattihÅnataæ Taæsattiparipuïïassa upakÃraæ gavesayaæ, 15 SampannayodhanÃvÃnaæ patikÃlavirodhitaæ OlandadesavÃsÅnaæ sÃhayyamabhipatthayaæ 16 Tesaæ pÃcÅnalokamhi dhuraÂÂhena manorame SÃsanaæ patirÃjassa sampÃdetvà tadatthakaæ [SL Page 688] [\x 688/] ( 17 GaruÂÂhÃnikadÆtÃnaæ hatthe datvà sapÃbhataæ PesayÅ jÃvadesamhi betÃvinagaruttamaæ. 18 DÆte te abhinanditvà patirÃjà sasÃsane SaægaratthÃya bhupena dve dÆte paÂipesayÅ. 19 Te dÆtà rÃjadÆtehi seækhaï¬aselamÃgatà Saægaraæ rÃjasÅhena sajjesuæ sÃsayocitaæ 20 Saægaraæ taæ phiraægÃnaæ dÆrÅkaraïapubbakaæ RÃjasÅho urÅkatvà dÆte te paÂipesayÅ. 21 BetÃvipatirÃjopi hadayikatasaægaro Tasmiæ saævacchare yeva kiccasÃdhanamÃrahi. 22 TiyÃsÅtimavassamhi ekavÅsayatuttare VesÂarvola¬anÃmassa senÅsassa vidhÃnato 23 OlandayodhanÃvÃnaæ samÆho yuddhasajjito LaÇkÃdÅpasamÅpaÂÂhaæ sÃgaraæ samupÃgamÅ. 24 PhiraægÃnaæ padesamhi sindhuvelantike tadà Janà dÃmarikÃ'sesuæ gannoruhÃnihetuto. 25 BhÃratÃdipadesesu ripÆnaæ balava¬¬hanà Vatti hÃnipathe tesu phiraægabalamaï¬alaæ. 26 Sabbametamabhi¤¤Ãya nijakiccopakÃrato Samussukkamanolandà sampahÃraæ samÃrabhuæ. 27 Thalato bhupasenà ca olandà ca samuddato Yodhento paÂhamaæ gaïhuæ dÅghamaï¬alakoÂÂhakaæ. 28 Tikoïamalaye koÂÂhaæ tato gaïhiæsu vassato MÅgamu koÂÂhakaæ gaïhuæ tato khyÃtaæ balissitaæ. 29 TadÃhi paharissanti kolambaæ ripavoti no SajjÃ'suæ bhiæsane yuddhe phiraægà koÂÂhanissitÃ. 30 GÃlutitthaæ gatà te tu hitvà kolambakoÂÂhakaæ RipÆhi va¤cità noti phiraægÃ'suæ sulajjitÃ. 31 Thalato jalato ceva sÅhaÊolandavÃhinÅ SampahÃrena gaïhittha gÃlumÃtarakoÂÂhake. 32 Imesaæ pana koÂÂhanaæ gÃhe laddhà mahÃdhanaæ SÅhaÊà ceva olandà vibhajiæsu yathocitaæ. [SL Page 689] [\x 689/] ( 33 HÃyamÃnaæ phiraægÃnaæ laÇkÃyaæ balamaï¬alaæ Disvà saævegamÃpanno patirÃjà gavannaraæ 34 SenÅsatte ÂhapetvÃ'ssÃ'nujaæ gavannare pade PataÂÂhÃpesi donÃdi-pilipaæ maskara¤¤asaæ. 35 ThirÅkatabalà te tu gantvà yodhapurakkhatà NijÃyattaæ punÃkÃsuæ mÅgamubalakoÂÂhakaæ. 36 Phiraægadesarajjaæ hi tayo pilipanÃmakà Kamenispa¤¤arÃjÃno saÂÂhivassamapÃlayuæ. 37 Etasmiæ samaye desavÃsino'ruparissÃmà Phiraægadesa sambhuto kumÃro janara¤jako, 38 Catuttha-jonanÃmena rÃjÃsanamalaÇkari. TassÃ'ïà pattharÅ laÇkÃ-vijitepi phiraægike. 39 Katipayehi vassehi olandà nijadesato LaddhÃdhÃramagaïhiæsu puna mÅgamukoÂÂhakaæ. 40 Tadà urÅkato Ãsi aÂÂhavassikasaægaro PhiraægolandarajjÃnaæ sÃmÃdhÃnassa sÃdhako. 41 PhiraægolandajÃtÅhi gahite koÂÂhakÃdike Bhu¤jituæ tehi teheva eko'si niyamo tahiæ. 42 Phiraægolandarajjehi tesaæ laÇkÃniyuttakà ùïattà kÃlikaæ santakalahÃsuæ idhÃpi te. 43 OlandamittabhÃvena rÃjasÅhopi bhubhujo Etthantare phiraægÃnaæ virodhaæ neva dassayi. 44 Tadà mÅgamukoÂÂhamhi olandÃdhipatÅjanà Gaïhuæ katipaye dantÅ va¤cÃya bhupasantake. 45 ¥atvà taæ kupito rÃjà catukoraÊasaïÂhite BhaÂe tesaæ gahetvÃna chetvà senÃnino siraæ, 46 MÅgamukoÂÂhake jeÂÂha - dhuraÂÂhamabhipesayÅ. Olandà tu nijaæ dosa murÅkatvÃnupÃyato. 47 Bhupakopaæ sametvÃna ÃrÃdhesuæ mahÅbhujaæ Nikkhanto'si tadà dÅpà phiraægÃnaæ gavannaro. 48 TathÃ'gami manÆvela maskara¤¤asahomano PhiraægÃnaæ padesesu patvà gavannarattanaæ. 49 Esosi dhanaloluppo ripuvissÃsajÃtiko Dhanatthaæ vikkiyÃ'rÅna mannampi yodhasa¤citaæ. [SL Page 690] [\x 690/] ( 50 ýdisehÃ'tiduÂÂhehi kammehi duÂÂhamÃnasà DhuraÂÂhà ceva yodhà taæ Ãdà kÃrÃghare khipuæ. 51 Gavannarassa kiccaæ hi dhuraÂÂhapamukhà tayo SÃdhayantÃkhilaæ vattaæ patirÃjassa vedayuæ. 52 PatirÃjà hi pransisko-damelokastranÃmake Gavannarapadaæ datvà yodhasenÃya pesayÅ. 53 Vuddho so pÃlanaccheko samesi sabbamÃgato, Gavannarampi mocesi kÃraÂÂhaæ taæ mahÃsayo. 54 UpekkhÃnatasantÃne asmiæ gavannare sati AÂÂhavassamatikkamma niÂÂhito so'si saægaro. 55 Catunavutime vasse ekavisasatÃdhike Gavannarosi antoti-dasosÃdikuÂi¤¤ako. 56 Tada'ÂÂhÃrasaho'landa nÃvÃhi raïakovidà Tisahassuttarà senà gÃlutitthamupÃgami. 57 SÅhaÊolandasenÃ'tha thalodakappahÃrato BalakoÂÂhaæ phiraægÃnaæ gaïhittha kÃlatitthake. 58 VijayinÅ'tha sà senà kolambagahaïussukà Mantetvà thalato ceva jalato ca gamÅ tahiæ. 59 MÅgamuvapadesÃpi tathevÃga¤chi vÃhinÅ; RÃjasÅho hi tÃÊÅsasahassayodhavÃhiniæ 60 SamÃdÃya na pÅÊento phiraæge avihiæsake ùgamma ka¬uvelamhi khandhavÃraæ nivesayi. 61 Rundhiyo'landanÃvÃyo Âhatvà kolambatitthakaæ GacchantÃgacchantiyo nÃvà gahetvà vattayuæ vase. 62 "Vinà rudhirapÃtena niyyÃtentu"ti koÂÂhakaæ SÃsanaæ sÅhaÊolandà phiraægÃnamapesayuæ. 63 "KoÂÂho phiraægadesÅsa - catuttha jonasantako Tassa niyyÃtane bhÃro nÃmhÃkanti gavannaro. 64 SÅhaÊolandapaïïassa paÂipaïïamapesayÅ. SaÇgÃmasamayo'sanna - tarattanamagà tato. 65 Pure raïassa sÃmantà katolikà ca pÆjakà Gavannarena Ãïattà antokoÂÂhamapÃvisuæ. 66 SÅhaÊolandasenÃ'tha thalato jalato tathà EkakkhaïappahÃrena Ãrabhittha mahÃraïaæ. [SL Page 691] [\x 691/] ( 67 AnnapÃnÃdikaæ mÃsa - katipayehi koÂÂhake RakkhÃgato jano saddhiæ nijajÅvena khepayÅ. 68 Janasa¤cayanà koÂÂhe mÆÊhattaæ katamattanà Gavannaro sa ma¤¤anto ratyaæ te bahi nÅhari. 69 VÃresi bahi niyyÃnaæ tesaæ sÅhaÊavÃhinÅ. AntokoÂÂhappavesampi patikÃlà nivÃrayuæ. 70 Katipayadinesve'vaæ pattÃ'nekasahassakà PÃkÃrasannike sukkhà nÃhÃrà nidhanaæ gatÃ. 71 MatÃnaæ pÆtigandhena nidÃghena ca pÅÊità Phiraægà bahavo yodhà rogino'suæ dine dine. 72 AlÃbhamapakitti¤ca ÃyamÃnamapekkhiya YÃvosÃnamayujjhiæsu patikÃlabhaÂà tadÃ. 73 Hatthassa - sà - biÊÃrÃdi - maæsaæ manussamaæsakaæ KhÃdantà sattamÃsÃni rakkhiæsu te sakoÂÂhakaæ. 74 Ante khaïampi yodhetu - masamattho gavannaro SesÃnaæ jÅvite rakkhaæ niyyÃtayittha koÂÂhakaæ. 75 KolambakoÂÂhapÃtena lakkhite sarade pana Catuttha-jonabhupÃlo phiraægeso divaægato. 76 Navanavutime vasse ekavÅsasatuttare ChaÂÂhÃlaponaso tasmiæ bhupÃsanamasobhayÅ. 77 TassÃïuttaralaÇkÃyaæ vijite hÃyamÃnake Sa¤ajhÃdiccapabhÃkÃrà patikÃlesu pattharÅ. 78 Tadà dve yeca sissiæsu koÂÂhà phiraægasantakÃ; Abhaviæsu tato'landà tesaæ gahaïabuddhikÃ. 79 DuvassÃtikkame tesu koÂÂhaæ mannÃramavhayaæ Gahetuæ yuddhanÃvÃhi gamiæso'landakà tahiæ. 80 AntonidÃmaral pubba - manesasagavannaro Ha¤a¤¤i tasmiæ raïe tena koÂÂho so'landahatthago. 81 JojÃdamelasampÃyo - nÃma yuddhadhuraÂÂhako Gavannarapadaæ patto tato jÃpanapaÂÂane. 82 JÃpane paÂÂane yeva phiraægÃnaæ balaæ tadà Vattittha taæ sugopetumussahÅ so gavantaro. 83 MannÃramapurolandà gantvà jÃpanapaÂÂanaæ Taæ phiraægamabhÃduggaæ gahetuæ raïamÃrabhuæ. 84 VassekuttarabÃvÅsasatakÃnumitamhi te Gaïhiæsu taæ phiraægÃna mosÃnabalakoÂÂhakaæ. [SL Page 692] [\x 692/] ( 85 NavaholandanÃvÃhi pattà pabalavÃhinÅ JayÅnà admirÃlena rikvenloÊena pesitÃ; 86 BalamussÃhato evaæ mannÃrame ca jÃpane Sadugge hatthage'kÃsi dese phiraægastake. 87 PatikÃlabhaÂe tesu raïesu hatasesake BetÃviæ yeva pesesuæ olandà duradassino. 88 LaækÃya patikÃletihÃsassa kÃrako sudhÅ RuberunÃmako pe'su kÃraÂÂhesu bhavÅ tadÃ. 89 PÆjake patikÃlÃnaæ vutthe jÃpanapaÂÂane JesuvisÂavhaye ceva ¬ominikana nÃmake. 90 Nissitehi samaæ tesaæ jane pa¤¤Ãsatuttare NÃvÃya bhÃrataæ tesuæ pabbÃjetvÃna jÃpanÃ. 91 Diya¬¬hasatamattÃni vassÃni idha sÅhaÊe SamuddÃsannadesesu pavattamasantarÆpakaæ. 92 Evaæ samÆlamucchinnaæ phiraægabalamaï¬alaæ ChaÂÂhÃlaponasassÃïà tenevito viniggatÃ. 93 Olandà pana sabbesaæ koÂÂhÃnaæ gahaïà paraæ Sapathena kate ra¤¤Ã gaïesuæ neva saægare. 94 Sabbesu api ÂhÃnesu thiraæ kariæsu saæ balaæ Nijaæ Ãïaæ pavattesuæ koÂÂhesu nikhilesupi. 95 AniyyÃtanena koÂÂhÃnaæ saægarassÃnurÆpato LaÇkÃdÅpà phiraægÃnaæ parihÃramahÃhave, 96 AttakatopakÃrassa asatÅkaraïena ca Olandesu susaækittha rÃjasÅho mahÅbhujo. 93 BhupÃlo'tha phiraægesu anÃthesu dayÃparo Tesaæ sahassasaÇkhata - kuÂumbÃni ca pÆjake. 98 RatanavÃlukÃdimhi khettavatthuppadÃnato UpakÃraæ karitvÃna nivesesi yathocitaæ. 99 Itthaæ taïhÃya koÂÂhe niciya nijajanÃnÃsudÃnà phiraægà ùdÃtuæ laÇkamaÂÂhÃvanipatikarino'nukkamà ussahiæsu, Olandà sÅhaÊindassa'nubalamanugà nÅharuæ dÅpato te; BhÅndante cÃpi mittÃ; na bhavatu janatà hesu giddhà paresaæ. -------