Input by the Sri Lanka Tripitaka Project [CPD Classification 4.1.2] [SL Vol Mhv - ] [\z Mhv /] [\w I /] [SL Page 001] [\x 1/] Mahàvaüso ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Classical Sanskrit Extended ³ ³ (CSX) encoding: ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 224 ³ ³ long A â 226 ³ ³ long i ã 227 ³ ³ long I ä 228 ³ ³ long u å 229 ³ ³ long U æ 230 ³ ³ vocalic r ç 231 ³ ³ vocalic R è 232 ³ ³ long vocalic r é 233 ³ ³ vocalic l ë 235 ³ ³ long vocalic l í 237 ³ ³ velar n ï 239 ³ ³ velar N ð 240 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t ñ 241 ³ ³ retroflex T ò 242 ³ ³ retroflex d ó 243 ³ ³ retroflex D ô 244 ³ ³ retroflex n õ 245 ³ ³ retroflex N ö 246 ³ ³ palatal s ÷ 247 ³ ³ palatal S ø 248 ³ ³ retroflex s ù 249 ³ ³ retroflex S ú 250 ³ ³ anusvara ü 252 ³ ³ anusvara (overdot) § 167 ³ ³ capital anusvara ý 253 ³ ³ visarga þ 254 ³ ³ (capital visarga 255) ³ ³ ³ ³ Other characters of the CSX encoding table are ³ ³ not included. Accents have been dropped in order ³ ³ to facilitate word search. ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ Pañhamo paricchedo. Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa. 1 Namassitvàna sambuddhaü susuddhaü suddhavaüsajaü Mahàvaüsaü pavakkhàmi nànànånàdhikàrikaü. 2 Poràõehi kato'peso ativitthàrito kvaci, Atãva kvaci saükhitto anekapunaruttako, 3 Vajjitaü tehi dosehi sukhaggahaõadhàraõaü Pasàdasaüvegakaraü sutito ca upàgataü. 4 Pasàdajanake ñhàne tathà saüvegakàrake Janayanto pasàda¤ca saüvega¤ca suõàtha taü. 5 Dãpaïkaraü hi sambuddhaü passitvà no jino purà Lokaü dukkhà pamocetuü bodhàya paõidhiü akà. 6 Tato ta¤ceva sambuddhaü koõóa¤¤aü maïgalaü muniü Sumanaü revataü buddhaü sobhita¤ca mahàmuniü 7 Anomadassiü sambuddhaü padumaü nàradaü jinaü Padumuttarasambuddhaü sumedha¤ca tathàgataü 8 Sujàtaü piyadassi¤ca atthadassi¤ca nàyakaü Dhammadassi¤ca siddhatthaü tissaü phussajinaü tathà 9 Vipassiü sikhisambuddhaü sambuddhaü vessabhuü vibhuü Kakusandha¤ca sambuddhaü koõàgamanameva ca 10 Kassapaü sugata¤ce'me sambuddhe catuvãsati âràdhetvà mahàvãro tehi bodhàya vyàkato [SL Page 002] [\x 2/] ( 11 Påretvà pàramã sabbà patvà sambodhimuttamaü Uttamo gotamo buddho satte dukkhàpamocayi.1 12 Magadhesuruvelàyaü bodhimåle mahàmuni Visàkhapuõõamàyaü so patto sambodhimuttamaü. 13 Sattàhàni tahiü satta so vimuttisukhaü paraü Vindaü taü 2 madhuratta¤ca dassayanto vasã vasã. 14 Tato bàràõasiü gantvà dhammacakkaü pavattayi, Tattha vassaü vasanto'va saññhiü arahataü akà. 15 Te dhamammadesanatthàya vissajjetvàna bhikkhavo Vinetvà ca tato tiüsasahàye bhaddavaggiye 16 Sahassajañile nàtho vinetuü kassapàdike Hemante uruvelàyaü vasi te paripàcayaü, 17 Uruvelakassapassa mahàya¤¤e upaññhite Tassa'ttano nàgamane icchàvàraü vijàniya 18 Uttarakuruto bhikkhaü àharitvà'rimaddano Anotattadahe bhutvà sàyaõhasamaye sayaü 19 Bodhito navame màse phussapuõõamiyaü jino Laïkàdãpaü visodhetuü laïkàdãpamupàgami. 20 Sàsanujjotanaü ñhànaü laïkà ¤àtà jinena hi, Yakkhapuõõàya laïkàya yakkhà nibbàsiyàti ca. 21 ¥àto'va laïkàmajjhamhi gaïgàtãre manorame Tiyojanàyate ramme ekayojanavitthate 22 Mahànàgavanuyyàne yakkhasaïgàmabhumiyà Laïkàdãpaññhàyakkhànaü mahàyakkhasamàgamo, 23 Upàgato taü sugato mahàyakkhasamàgamaü Samàgamassa majjhamhi tattha tesaü siropari 24 Mahiyaïgaõathåpassa ñhàne vehàsayaü ñhito Vuññhivàtandhakàrehi 3 tesaü saüvejanaü akà. 25 Te bhayaññhà'bhayaü yakkhà ayàcuü abhayaü jinaü. Jino abhayado àha yakkhe te'tibhayaddite 4 ----- - ---- 1. [A.D.]Pamocaye. 2. [A.] Vinditaü 3. [E.A.D.-] Ndhakàràdiü 4. [E.] Bhayaññite. [SL Page 003] [\x 3/] ( 26 "Yakkhà bhayaü vo dukkha¤ca harisasàmi idaü ahaü, Tumhe nisajjaññhànamme samaggà detha no 5 idha" 27 âhu te sugataü yakkhà "dema màrisa te imaü" Sabbe'pi "sakalaü dãpaü, dehi no abhayaü tuvaü. 28 Bhayaü sãtaü tamaü tesaü gantvà tandinnabhumiyaü Cammakhaõóaü attharitvà tatthà'sãno jino tato 29 Cammakhaõóaü pasàresi àdittaü taü samantato, Ghammàbhibhutà 6 te bhãtà ñhità ante samantato, 30 Giridãpaü tato nàtho rammaü tesaü idhà'nayã, 7 Tesu tattha paviññhesu yathàñhàne ñhapesi ca. 31 Nàtho taü saükhipã cammaü, tadà devà samàgamuü, tasmiü samàgame tesaü satthà dhammamadesayã. 32 Nekesaü pàõakoñãnaü dhammàbhisamayo ahu, Saraõesu ca sãlesu ñhità àsuü asaükhiyà. 33 Sotàpattiphalaü patvà sele sumanakåñake Mahàsumanadevindo påjiyaü yàci påjiyaü. 34 Siraü paràmasitvàna nãlàmalasiroruho Pàõimatte adà kese tassa pàõahito 8 jino. 35 So taü suvaõõavaïgoñavarenàdàya satthåno Nisinnaññhànaracite nànàratanasa¤acaye 36 Sabbato sattaratane te ñhapetvà siroruhe So indanãlathåpena pidahesi namassi ca. 37 Parinibbutamhi 9 sambuddhe citakàto ca iddhiyà âdàya jinagãvaññhiü thero sarabhunàmako 38 Therassa sàriputtassa sisso ànãya cetiye Tasmiü yeva ñhapetvàna bhikkhåhi parivàrito 39 Chàdàpetvà medavaõõapàsàõehi mahiddhiko Thåpaü dvàdasahatthuccaü kàràpetvàna pakkami. ----- - ----5. [E.T.@]Ma. 6. [D.T.]Cammàhibhåtà. 7. [T.]Idhà'niya 8.[T.]Sabbapàõahito. 9. [A.]Parinibbute [SL Page 004] [\x 4/] ( 40 Devànampiyatissassa ra¤¤o bhàtukumàrako Uddhacåëàbhayo nàma disvà cetiyamabbhutaü. 41 Taü chàdayitvà kàresi tiüsahatthuccacetiyaü. Maddanto damiëe ràjà tatrañeñhà duññhagàmiõã 42 Asãtihatthaü kàresi tassa ka¤cukacetiyaü. Mahiyaïgaõathåpoyameso evaü patiññhito. 43 Evaü dãpamimaü katvà manussàrahamissaro Uruvelamagà dhãro uruvãraparakkamoti. Mahiyaïgaõàgamanaü niññhitaü 44 Mahàkàruõiko satthà sabbalokahite rato Bodhito pa¤came vasse vasaü jetavane jino. 45 Mahodarassa nàgassa tathà cåëodarassa ca Màtulabhàgineyyànaü maõipallaïkahetukaü 46 Disvà sapàrisajjànaü saïgàmaü paccupaññhitaü Sambuddho cittamàsassa kàëapakkhe uposathe 47 Pàto yeva samàdàya pavaraü pattacãvaraü Anukampàya nàgànaü nàgadãpamupàgami. 48 Mahodaro'pi so nàgo tadà ràjà mahiddhiko, Samudde nàgahavane dasaddhasatayojane, 49 Kaõiññhikà tassa kaõhà vaóóhamànamhi 10 pabbate Nàgaràjassa dinnà'si, tassa cåëodaro suto. 50 Tassa màtàmahà 11 màtu maõipallaïkamuttamaü Datvà kàlakatà 12 nàgã, màtulena tathà hi so 51 Ahosi bhàgineyyassa saïgàmo paccupaññhito. Pabbateyyà'pi nàgà te ahesuü hi mahiddhikà. 52 Samiddhisumano nàma devo jetavane ñhitaü Ràjàyatanamàdàya attano bhavanaü subhaü 53 Buddhànumatiyà yeva chattàkàraü jinopari Dhàrayanto upàga¤chi ñhànaü taü pubbavutthakaü. ----- - ----10. [A.]Kaõõavaóamànamhi [E.] Kaõõà vaóóhamànamhi. [T.] Ka¤¤à vaóóha mànamhã 11. [A.E.]Màtàmaho. Ra12 [X]g¤a[X] ã kàlakato nàgo [A.E.] Kàlakato nàgo. [SL Page 005] [\x 5/] ( 54 Devo hi so nàgadãpe manusso'nantare bhave Ahosi, ràjàyatanaññhitaññhàne sa addasa 55 Paccekabuddhe bhu¤jante, disvà cittaü pasàdiya 13 Pattasodhanasàkhàni tesaü pàdàsi, tena so 56 Nibbattã tasmiü rukkhasmiü jetuyyàne manorame Dvàrakoññhakapassamhi, pacchàbahã ahosi so. 57 Devàtidevo devassa tassa vuddhi¤ca passiya Idaü ñhànahitattha¤ca 14 taü sarukkhaü 15 idhànayi. 58 Saïgàmamajjhe àkàse nisinno tattha nàyako Tamaü tamonudo tesaü nàgànaü hiüsanaü akà. 59 Assàsento bhayaññe te àlokaü pavidaüsayi. 16 Te disvà sugataü tuññhà pàde vandiüsu satthuno. 60 Tesaü dhammamadesesi sàmaggikaraõaü jino, Ubho'pi te patãtà taü pallaïkaü munino aduü. 61 Satthà bhumigato tattha nisãditvàna àsane Tehi dibbannapànehi nàgaràjehi tappito 62 Te jalaññhe thalaññhe va bhujage'sãtikoñiyo Saraõesuca sãlesu patiññhàpesi nàyako. 63 Mahodarassa nàgassa màtulo maõiakkhiko Kalyàõiyaü nàgaràjà yuddhaü kàtuü tahiü gato 64 Buddhàgamamhi pañhame sutvà saddhammadesanaü hito saraõasãlesu tatthà'yàci tathàgataü, 65 "Mahatã anukampà no katà nàtha tayà ayaü, Tavànàgamane sabbe mayaü bhasmãbhavàmahe. 66. Anukampà mayipi te visuü hotu mahodaya 17 Punaràgamanenettha vàsabhumiü mamàmama." 18 67 Adhivàsayitvà 19 bhagavà tuõhãbhàvenidhàgamaü, Patiññhàpesi tattheva ràjàyatanacetiyaü, -- 13. [A.] Pasãdiya 14. [A.] hànaü hitatthaü 15. [A.] Taü ca rukkhaü. 16. [E.A.] Pavidhaüsayi 17. [T.E.] Mahàdaya 18. [A.] Mamàgama. 19. [E.](Pàñha) adhivàsayittha. [SL Page 006] [\x 6/] ( 68 Ta¤vàpi ràjàyatanaü pallaïka¤ca mahàrahaü Appesi nàgaràjånaü lokanàtho namassituü. 69 "Paribhogacetiyaü mayhaü nàgaràjà namassatha, Taü bhavissati vo tàtà hitàya ca sukhàya ca." 70 Iccevamàdiü sugato nàgànaü anusàsanaü Katvà jetavanaü eva gato lokànukampako'ti. (Katvà gato jetavanaü sabbalokànukampako ñãkà) Nàgadãpàgamanaü. 71 Tato so tatiye vasse nàgindo maõiakkhiko Upasaïkamma sambuddhaü saha saïghaü nimantayi. 72 Bodhito aññhame vasse vasaü jetavane jino Nàtho pa¤cahi bhikkhånaü satehi parivàrito 73 Dutiye divase bhattakàle àrocite jino Ramme vesàkhamàsamhi puõõamàyaü munissaro. 74 Tattheva pàrupitvàna saïghàñiü pattamàdiya âgà kalyàõidesaü taü maõiakkhinivesanaü. 75 Kalyàõicetiyaññhàne kate ratanamaõóape Mahàrahamhi phallaïke saha saïghenu'pàvisi. 76 Dibbehi kajjabhojjehi sagaõo sagaõaü jinaü Nàgaràjà dhammaràjaü santappesi sumànaso. 77 Tattha dhammaü desayitvà satthà lokànukampako Uggantvà sumane kåñe padaü dassesi nàyako. 78 Tasmiü pabbatapàdamhi sahasaïgho yathàsukhaü Divàvihàraü katvàna dãghavàpimupagami. 79 Tattha cetiyaññhànamhi sasaïgho va nisãdiya Samàdhiü appayã nàtho ñhànagàravapattiyà 80 Tato vuññhàya ñhànamhà ñhànàñhànesu kovido Mahàmeghavanàràmaññhànamàga mahàmuni. 81 Mahàbodhiñhitaññhàne nisãditvà sasàvako Samàdhiü appayã nàtho, mahàthåpaññhite tathà. [SL Page 007] [\x 7/] ( 82 Thåpàràmamhi thåpassa ñhitaññhàne tatheva ca. Samàdhito'tha vuññhàya silàcetiyañhànago 83 Sahàgate devagaõe gaõã manuya Tato jetavanaü buddho buddhasabbatthako 20 agà. 84 Evaü laïkàya nàtho hitamamitamatã àyatiü pekkhamàno Tasmiü kàlamhi laïkàsurabhujaga-gaõàdãnamattha¤ca passaü âgà tikkhattumetaü ativipuladayo lokadãpo sudãpaü Dãpo tenàyamàsã sujanabahumato dhammadãpàvabhàsãti. Kalyàõyàgamanaü. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Tathàgatàbhigamanaü nàma Pañhamo paricchedo. --------- Dutiyo paricchedo. 1 Mahàsammataràjassa vaüsajo hi mahàmuni Kappassàdimhi ràjà'si mahàsammatanàmako. 2 Rojo ca vararojo ca tathà kalyàõakà duve Uposatho ca mandhàtà carako'pavarà duve 3 Cetiyo mucalo ceva mahàmuvalanàmako Mucalindo sàgaro ceva sàgaradevanàmako 1 4 Bharato bhagãratho ceva rucã ca surucã'pi ca Patàpo mahàpatàpo panàdà ca tathà duve 5 Sudassanà ca nerå ca tathà eva duve duve Pacchimà cà'ti ràjàno tassa puttapaputtakà 6 Asaükhiyàyukà ete aññhavãsati bhumipà Kusàvatiü ràjagahaü mithila¤càpi àvasuü. 7 Tato sata¤ca ràjàno chappa¤¤àsa ca saññhi 2 ca Caturàsãtisahassàni chattiüsà ca tato pare ---- 20. [T]ga[E]ga buddhisabbaddhago 1. [A.T.] Mucalindo ca sagaro sàgaro devatàmako 2. [A.T.] Chappa¤¤àsa sasaññhã . [SL Page 008] [\x 8/] ( 8 Dvattiüsa aññhavãsà 3 ca dvàvãsati tato pare Aññhàrasa sattarasa pa¤cadasa 4 catuddasa 9 Nava satta dvàdasa ca pa¤cavãsa tato pare Pa¤cavãsaü dvàdasa ca dvàdasa¤ca navàpi ca 10 Caturàsãtisahassàni makhàdevàdikàpi ca Caturàsãtisahassàni kaëàrajanakàdayo 11 Soëasa yàva okkàkaü 5 paputtà ràsito ime Viü visuü pure rajjaü kamato anusàsisuü 12 Okkàmukho jeññhaputto okkàkassà'si bhåpati, Nipuro 6 candimà candamukho ca sivi sa¤jayo 7 13 Vessantaramahàràjà jàlã 8 ca sãhavàhano Sãhassaro ca icecate tassa puttapaputtakà 14 Dveasãti-sahassàni sãhassarassa ràjino Puttapputtaràjàno, jayaseno tadantimo. 15 Ete kapilavatthusmiü sakyaràjàti vissutà. Sãhahanu mahàràjà jayasenassa atrajo, 16 Jayasenassa dhãtà ca nàmenà'si yasodharà Devadahe devadahasakko nàmà'si bhåpati, 17 A¤jano cà'tha kaccanà àsuü tassa sutà duve, Mahesã và'si kaccanà ra¤¤o sãhahanussa sà. 18 âsi a¤janasakkassa mahesã sà yasodharà, A¤janassa duve dhãtà màyà vàtha pajàpatã, 19 Puttà duve daõóapàõã suppabuddho ca sàkiyo. Pa¤ca puttà duve dhãtà àsuü sãhahanussa tu. 20 Suddhodano dhotodano sakkasukkàmitodano 9 Amità pamità cà'ti ime pa¤ca, imà duve. 21 Suppabuddhassa sakkassa mahesã amità ahu, Tassà'suü bhaddakaccànà devadatto duve sutà. ---- 3. [E.] Aññhavãsaü 4. [E.] Paõõarasa 5. [E.] Okkàkà 6. [E.] Nipuõo. 7. [A.T.] Sirisa¤jayo. [E.] Sivisa¤jayo 8. [A.T.] Càmã 9. [A.T.]Sukkodano mitodano [SL Page 009] [\x 9/] ( 22 Màyà pajàpatã ceva suddhodanamahesiyo, Suddhodanamahàra¤¤o putto màyàya so jino. 23 Mahàsammatavaüsamhi asambhinne mahàmunã Evaü pavatte sa¤jàto sabbakhattãyamuddhani 24 Siddhatthassa kumàrassa bodhisattassa sà ahu Mahesã bhaddakaccànà, putto tassàsi ràhulo. 25 Bimbisàro ca siddhatthakumàro ca sahàyakà, Ubhinnaü pitaro càpi sahàyà eva te ahuü. 26 Bodhisatto bimbisàrà pa¤cavassàdhiko ahu. Ekånatiüso vayasà bodhisatto'bhinikkhami. 27 Padahitvàna chabbassaü bodhiü patvà kamena ca Pa¤catiüso tha vayasà bimbisàramupàgami. 28 Bimbisàro paõõarasavasso'tha pitarà sayaü Abhisitto mahàpa¤¤o patto rajjassa, tassa tu 29 Patte 10 soëasame vasse satthà dhammamadesayi. Dvàpa¤¤àseva vassàni rajjaü kàresi so pana. 30 Rajje samà paõõarasa pubbe jinasamàgamà, Sattatiüsa samà tassa dharamàne tathàgate 31 Bimbisàrasuto'jàtasattu taü ghàtiyà'matã 11 Rajjaü dvattiüsavassàni mahàmittaddu kàrayi. 32 Ajàsattuno vasse aññhame muni nibbuto. Pacchà so kàrayã rajjaü vassàni catuvãsati. 33 Tathàgato sakalaguõaggataü gato Aniccatàvasamavaso upàgato Itã'dha yo bhayajananiü aniccataü Avekkhate, sa bhavati dukkhapàragu 12 ti. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Mahàsammatavaüso nàma Dutiyo paricchedo --- 10.[A.] Patto. 11. [A.T.] Ghàtiyàmari. 12. [E.] Pàrago. [SL Page 010] [\x 10/] ( Tatiyo paricchedo 1 Pa¤canetto jino pa¤cavattàëisasamà'samo hatvà sabbani kiccàni katvà lokassa sabbathà 2 Kusinàràya yamakasàlànamantare vare Vesàkhapuõõamàyaü so dãpo lokassa nibbuto. 3 Saïkhyàpathamatikkantà bhikkhu tattha samàgatà Khattiyà bràhmaõà vessà suddà devà tatheva ca. 4 Satta satasahassàni tesu pàmokkhabhikkhavo, Thero mahakassapo'ca saïghatthero tadà ahu 5 Satthu sarãrasàrãra - dhàtukiccàni kàriya Icchanto so mahàthero satthu dhammaviraññhitiü 6 Lokanàthe dasabale sattàhaparinibbute Dubbhàsitaü subhaddassa buóóhassa vacanaü saraü, 7 Saraü cãvaradàna¤ca samatte ñhapanaü tathà "Saddhammaññhapanatthàya muninànuggahaü kataü" 8 Kàtuü saddhammasaügãtiü sambuddhànumate 2 yati Navaóga sàsanadhare sabbaïgasamupàgate 9 Bhãkkhå pa¤casate yeva 3 mahàkhãõàsave vare sammanti ekenåne tu ànandattherakàraõà. 10 Puna ànandathero'pi bhikkhuhi abhiyàcito Sammanti kàtuü saïgitiü sà na sakkà hi taü vinà. 11 Sàdhukãëanasattàhaü, sattàhaü dhàtupåjanaü, Iccaddhamàsaü khepetvà sabbalokànukampakà 12 "Vassaü vasaü 4 ràjagahe kassàma 5 dhammasaïgahaü, Nतehi tattha vatthabba" miti katvàna nicchayaü 13 Sokàturaü tattha tattha assàsentà mahàjanaü Jambudãpamhi te therà vicaritvàna càrikaü 14 âsàëhisukkapakkhimhi sukkapakkhañhitatthikà Upàgamuü ràjagahaü sampannacatupaccayaü. --- 1. [A.T.]Dhamma satthu cirañóitiü 2. [E.] Sambuddhànumatiü satiü 3. Pa¤càsanàneva 4. [E.]Vasantà. 5. [E.] Karissàma. [SL Page 011] [\x 11/] ( 15 Tatthe'va vassåpagatà te mahàkassapàdayo Therà thiraguõåpetà sambuddhamatakovidà 16 Vassànaü pañhamaü màsaü sabbasenàsanesu'pi Kàresuü pañisaïkhàraü vatvànà'jàtasattuno. 17 Vihàrapañisaïkhàre niññhite àhu bhåpatiü "Idàni dhammasaügãtiü karissàma mayaü" iti 18 "Kattabbaü kinti" puññhassa nisajjaññhànamàdisuü 6 Ràjà katthà'ti pucchitvà vuttaññhànamhi tehi so 19 Sãghaü vehàraselassa passe kàresi maõóapaü Sattapaõõiguhàdvàre rammaü devasabhopamaü 20 Sabbathà maõóayitvà taü attharàpesi tattha so Bhikkhånaü gaõanàyeva anagghattharaõàni ca. 21 Nissàya dakkhiõaü bhàgaü uttaràmukhamuttamaü Theràsanaü supa¤¤attaü àsi tattha mahàrahaü 22 Tasmiü maõóapamajjhasmiü puratthàmukhamuttamaü Dhammàsanaü supa¤¤attaü ahosi sugatàrahaü. 23 Ràjà'rovayi therànaü "kammaü no niññhitaü" iti. Te therà theramànandamànandakaramabravuü, 24 "Sve santipàto ànanda, sekhena gamanaü tahiü Na yuttaneta yuttante, sadatthe tvaü appamatto tato bhava" 25 Iccevaü codito thero katvàna viriyaü samaü Iriyàpathato muttaü arahattamapàpuõi. 26 Vassànaü dutiye màse dutiye divase pana Rucire maõóape tasmiü therà sannipatiüsu te. 27 hapetvà'nandatherassa anucchavikamàsanaü âsanesu nisãdiüsu arahanto yathàrahaü. 28 Thero'rahattappattiü so ¤àpetuü tehi nàgamà, "Kuhiü ànandathero"ti vuccamàne tu kehici 29 Nimmujjitvà pañhaviyà ganthvà jotipathena và Nisãdi thero ànando attano ñhapitàsane. ------ 6. [E.] Màhu te [S.] Màha te. [SL Page 012] [\x 12/] ( 30 Upàlitheraü vinaye, sesadhamme asesake ânandattheramakaruü sabbe therà dhurandhare.7 31 Mahàthero sakattànaü vinayaü pucchituü sayaü Sammannu'pàlithero ca vissajjetuü tameva tu. 32 Theràsane nisãditvà vinayaü tamapucchi so, Dhammàsane nisãditvà vissajjesi tameva so. 33 Vinaya¤¤unamaggena vissajjitakamena te Sabbe sajjhàyamakaruü vinayaü nayakovidà. 34 Aggaü bahussutàdãnaü kosàrakkhaü mahesino Sammantitvàna attànaü thero dhammamapucchi so. 35 Tathà sammantiya'ttànaü dhammàsanagato sayaü Vissajjesi tamànandatthero dhammamasesato. 36 Vedehamuninà tena vissajjitakamena te Sabbe sajjhàyamakaruü dhammaü dhammatthakovidà. 37 Evaü sattahi màsehi dhammasaügãti niññhità Sabbalokahitatthàya sabbalokahitehi sà. 38 Mahàkassapatherena idaü sugatasàsanaü Pa¤cavassasahassàni samatthaü vattane kataü 39 Atãva jàtapàmojjà sandhàrakajalantikà Saügãtipariyosàne chaddhà kampi mahàmahã. 40 Acchariyàni và'hesuü loke nekàni nekadhà. Thereheva katattà ca theriyàyaü paramparà. 41 Pañhamaü saïgahaü katvà sabbalokahitaü bahuü Te yàvatàyukaü ñhatvà therà sabbe'pi nibbutà. 42 Therà'pi te matipadãpahatandhakàrà Lokandhakàrahananamhi mahàpadãpà Nibbàpità maraõaghoramahànilena Tenàpi jivitamadaü matimà jaheyyàti. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Pañhamadhammasaügãti nàma Tatiyo paricchedo. ------- 7. [A.] Dhurandharà [SL Page 013] [\x 13/] ( Catuttho paricchedo. 1 Ajàtasattuputto taü ghàtetvo'dàyibhaddako Rajjaü soëasavassàni kàresi mittadåbhiko. 2 Udàyibhaddaputto taü ghàtetvà anuruddhako, Anuruddhassa putto taü ghàtetvà muõóunàmako 3 Mittadaduno dummatino te'pi rajjamakàrayuü, Tesaü ubhinnaü rajjesu aññhavassàna'tikkamuü. 4 Muõóassa putto pitaraü ghàtetvà nàgadàsako Catuvãsati vassàni rajjaü kàresi pàpako 5 "Pitughàtakavaüso'yami"ti kuddhà'tha nàgarà Nàgadàsakaràjànaü apanetvà samàgatà 6 Susunàgo'ti pa¤¤àtaü amaccaü sàdhusammataü Rajje samahisi¤ciüsu sabbesaü hitamànasà. 7 So aññhàrasa vassàni ràjà rajjamakàrayi. Kàlàsoko tassa putto aññhavãsati kàrayi. 8 Atãte dasame vasse kàlàsokassa ràjino Sambuddhaparinibbàõà evaü vassasataü ahu 9 Tadà vesàliyà bhikkhå anekà vajjiputtakà Siïgiloõaü, dvaïgula¤ca, tathà gàmantaraü'pi ca, 10 âvàsà'numatà'ciõõaü, amathitaü, jalogi ca Nisãdanaü adasakaü, jàtaråpàdikaü iti 11 Danavatthåni dãpesuü kappantãti alajjino. Taü sutvàna yasatthero caraü vajjisu càrikaü 12 Chalabhi¤¤o balappatto yaso kàkaõóakatrajo Taü sametuü saussàho tatthà'gami mahàvanaü. 13 hapetvà' posathagge te kaüsapàtiü sahodakaü "Kahàpaõàdiü saïghassa dethe" tà'hu upàsake. 14 "Na kappate'taü mà detha" iti thero sa vàrayi. Pañisàraõiyaü kammaü yasattherassa te karuü. [SL Page 014] [\x 14/] ( 15 Yàcitvà anudutaü so saha tena puraü gato Attano dhammavàdittaü sa¤¤opetvà'ga 8 nàgare. 16 Anudåtavaco sutvà tamukkhipitumàgatà Parikkhipiya aññhaüsu gharaü therassa bhikkhavo. 17 Thero uggamma nabhasà gantvà kosambiyaü tato Pàveyyakàvantikànaü bhikkhånaü santikaü lahuü. 18 Pesesi dåte tu, sayaü gantvà'hogaïgapabbataü âha sambhutatherassa taü sabbaü sàõavàsino 19 Paveyyakà saññhitherà asãtà'vantikàpi ca Mahàkhãõàsavà sabbe ahogaïgamhi otaruü. 20 Bhikkhavo sannipatità sabbe tattha tato tato âsuü navutisahassàni, mantetvà akhilà'pi te 21 Soreyya revatattheraü bahussuta'manàsavaü Taïkàlapamukhaü ¤atvà passituü nikkhamiüsu taü. 22 Thero tammantaõaü sutvà vesàliü gantumeva so Icchanto phàsugamanaü tato nikkhami taïkhaõaü. 23 Pàto pàto'va nikkhanta-ñhànaü tena mahattanà Sàyaü sàyamupentà naü sahajàtiyamaddasuü. 24 Tattha sambhutatherena yasatthero niyojito Saddhammasavaõante taü revatattheramuttamaü 25 Upecca dasavatthåni pucchi, thero pañikkhipi. Sutvàdhikaraõaü ta¤ca 'nisedhemà'ti abravi. 26 Pàpàpi pakkhaü pekkhantà revatattheramuttamaü Sàmaõakaü parikkhàraü pañiyàdiya te bahuü 27 Sãghaü nàvàya gantvàna sahajàtisamãpagà Karonti 9 bhattavissaggaü bhattakàle upaññhite. 28 Sahajàtiü àvasanto sàëhathero vicintiya "Pàveyyakà dhammavàdã" iti passi anàsavo. 29 Upecca taü mahàbrahmà "dhamme tiññhà" ti abravã. Niccaü dhamme ñhitattaü so attano tassa abravã. ----- - ---- 8. [E.] Sa¤¤àpetvà'ca 9. [E.A.] Karontà [SL Page 015] [\x 15/] ( 30 Te parikkhàramàdàya revatattheramaddasuü, Thero na gaõhi, tappakkhagàhã-sissaü 10 paõàmayi. 31 Vesàliü te tato gantvà tato pupphapuraü gatà Vadiüsu kàlàsokassa narindassa alajjino 32 "Satthussa no gandhakuñiü gopayanto mayaü tahiü Mahàvanavihàrasmiü vasàma vajjibhumiyaü 33 'Gaõahissàma vihàra'nti gàmavàsikabhikkhavo âgacchanti mahàràja, pañisedhaya te"iti. 34 Ràjànaü duggahãtaü tena katvà vesàlimàgamuü Revatattheramålamhi sahajàtiyamettha tu 35 Bhikkhå satasahassàni ekàdasa samàgatà Navuti¤ca sahassàni ahå taüvatthusantiyà. 36 Målaññhehi vinà vatthusamanaü neva rovayi Thero,11 sabbe'pi bhikkhu te vesàlimagamuü tato. 37 Duggahãto va so ràjà tatthàmacce apesayi, Måëhà devànubhàvena a¤¤attha agamiüsu te. 38 Pesetvà te mahãpàlo taü rattiü supinena so Apassi sakamattànaü pakkhittaü lohakumbhiyà. 39 Atibhãto ahå ràjà, tamassàsetumàgamà Bhaginã nandatherã tu àkàsena anàsavà. 40 "Bhàriyante kataü kammaü, dhammike'yye khamàpaya, Pakkho tesaü bhavitvà tvaü kuru sàsanapaggahaü. 41 Evaü kate sotthi tuyhaü hessatã ''ti apakkami Pabhàte yeva vesàliü gantuü nikkhami bhåpati. 42 Gantvà mahàvanaü bhikkhusaüghaü so santãpàtiya Sutvà ubhinnaü vàda¤ca dhammapakkha¤ca rociya 43 Khamàpetvà dhammike te bhikkhå sabbe mahãpati Attano dhammapakkhattaü vatvà "tumhe yathàruci 44 Sampaggahaü sàsanassa karothà" ti ca bhàsiya Datvà ca tesaü àrakkhaü agamàsi sakaü puraü. ----- - ---- 10. [S.E.] Taü pakkhaü, pakkhagàhã 11. [A.] Therà [SL Page 016] [\x 16/] ( 45 Nicchetuü tàni vatthåni saïgho sannipatã tadà, Anaggàni 12 tattha bhassàni saïghamajjhe ajàyisuü. 46 Tato so revatatthero sàvetvà saïghamajjhago Ubbàhikàya taü vatthuü sametuü nicchayaü akà. 47 Pàcãnake va caturo, caturo pàveyyake pi ca, Ubbahikàya sammanni bhikkhå taüvatthusantiyà 13 48 Sabbakàmã ca sàëho va khujjasobhitanàmako Vàsabhagàmiko càti therà pàcãnakà ime 49 Revato sàõasambhuto yaso kàkaõóakatrajo Sumano cà'ti cattàro therà pàveyyakà ime 50 Sametuü tàni vatthånã appasaddaü anàkulaü Agamuü vàlukàràmaü 14 aññhattherà anàsavà 51 Daharenà'jitenettha 15 pa¤¤atte àsane subhe Nisãdiüsu mahàtherà mahàmunimata¤¤uno. 52 Tesu vatthusu ekekaü kamato revato mahà- Thero theraü sabbakàmiü pucchi pucchàsu kovido. 53 Sabbakàmã mahàthero tena puññho'tha vyàkarã Sabbàni tàni vatthåni na kappantã ti suttato. 54 Nihanitvà'dhikaraõaü 16 taü te tattha yathàkkamaü Tatheva saïghamajjhepi 17 pucchàvissajjanaü karuü. 55 Niggahaü pàpabhikkhånaü dasavatthukadãpinaü Tesaü dasasahassànaü mahàtherà akaüsu te. 56 Sabbakàmã puthuviyà 18 saïghatthero tadà ahu, So vãsaüvassasatiko tadà'si upasampadà. 57 Sabbakàmã ca sàëho ca revato khujjasobhito Yaso kàkaõóakasuto sambhuto sàõavàsiko 58 Therà ànandatherassa ete saddhivihàrino. Vàsabhagàmiko ceva sumano ca duve pana ----- - ---- 12. [A.] Nantàni, [D.] Aggàni. 13. [A.] Bhikkhånaü vatthusantiyà. 14. [E.] Vàlikàràmaü. 15. [A.] Daharenàpi tenettha. 16.[A.E.T.] Nãharitvà. 17. [A.T.] Tattheva saüghamajjhamhi 18. [E.] Pathaviyà [SL Page 017] [\x 17/] ( 59 Therà'nuruddhatherassa ete saddhivihàrino. Aññhatherà'pi dha¤¤à te diññhapubbà tathàgataü. 60 Bhikkhå satasahassàni dvàdasàsuü samàgatà, Sabbesaü revatatthero bhikkhånaü pamukho tadà. 19 61 Tato so revatatthero saddhammaññhitiyà ciraü Kàretuü dhammasaïgãtiü sabba-bhikkhu-samåhato 20 62 Pahinnatthàdi¤àõànaü piñakattayadhàrinaü Satàni satta bhikkhånaü arahantànamuccati. 63 Te sabbe vàlukàràme kàlàsokena rakkhità Revatattherapàmokkhà akaruü dhammasaïgahaü. 64 Pubbe kataü tathà eva 21 dhammaü pacchàca 22 bhàsitaü âdàya niññhapesuü taü etaü màsehi aññhahi. 65 Evaü dutiyasaügãtiü katvà te'pi mahàyasà Therà dosakkhayaü pattà pattàkàlena nibbutiü. 66 Iti paramamatãnaü pattipattabbakànaü Tibhavahitakarànaü lokanàthorasànaü Sumariya maraõaü taü saïkhatàsàrakattaü Parigaõiyamasesaü appamatto bhaveyyà-ti. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Dutiyasaügãti nàma catuttho paricchedo. --------- Pa¤camo paricchedo. 1 Yà mahàkassapàdãhi mahàtherehi àdito Katàsaddhammasaügãti theriyà'ti pavuccati, 2 Eko'va theravàdo so àdivassasate ahu, A¤¤àcariyavàdà tu tato oraü ajàyisuü. 3 Tehi saügãtikàrehi therehi dutiyehi te Niggahãtà pàpabhikkhå sabbe dasasahassakà ----- - ---- 19. [A.] Tato 20. [A.] Sabbabhikkhå samåhato, 21. [A.T.] Tadà evaü 22. [E.] Va. [SL Page 018] [\x 18/] ( 4 Akaüsà'cariyavàdaü te mahàsaügãtinàmakaü, 1 Tato gokulikà jàtà ekabbohàrikàpi 2 ca. 5 Gokulikehi paõõattivàdà bàhulikàpi ca,3 Cetiyavàdà tesveva, sambhàsaüghikà cha te. 4 6 Punàpi theravàdehi mahiüsàsakabhikkhavo Vajjiputtakabhikkhå ca duve jàtà ime khalu. 7 Jàtàtha 5 dhammuttariyà bhadrayànika-bhikkhavo Channàgarà 6 sammitãyà 7 vajjiputtiya-bhikkhåhi 8 8 Mahiüsàsakabhikkhåhi bhikkhå sabbatthivàdino Dhammaguttiyabhikkhå ca jàtà khalu ime duve. 9 Jàtà sabbatthivàdãhi kassapiyà, tato pana Jàtà saïkantikà bhikkhå, suttavàdà tato pana. 10 Theravàdena saha te honti dvàdasi'mepi ca, Pubbe vuttà cha vàdà ca iti aññhàrasàkhilà. 11 Sattarasàpi dutiye jàtà vassasate iti, A¤¤àvariyavàdà tu tato oramajàyisuü:- 12 Hemavatà ràjagiriyà tathà siddhatthikàpi ca Pubbaseliyabhikkhå ca tathà aparaseliyà. 13 Vàjiriyà cha ete hi 9 jambudãpamhi bhinnakà. Dhammaruci sàgaliyà laïkàdãpamhi bhinnakà. âcariyakulavàdakathà niññhità.10 14 Kàlàsokassa puttà tu ahesuü dasabhàtikà, Bàvãsatiü te vassàni rajjaü samanusàsisuü. 15 Nava nandà 11 tato àsuü kameneva naràdhipà, Te'pi bàvãsa vassàni rajjaü samanusàsisuü. 16 Moriyànaü khattiyànaü vaüse jàtaü sirãdharaü Candagutto'ti pa¤¤àtaü vàõakko bràhmaõo tato ----- - ---- 1. [E.] Mahàsaüghikanàmakaü, 2. [E.] Ekavyohàrikàpi. 3. [E.] Bahulikàpica. 4.[A.] Mahàsaügãtinàmakà. 5.[A.E.] Jàtàti 6.[E.] Chandàgàrika [A.]Chattàgàra. 7. [E.]Sammiti 8. [E.A.] Bhikkhavo. 9. [E.]Pi. 10. [A.D.]âcariyakula bhedo. 11. [A.D.]Nava bhàtaro. [SL Page 019] [\x 19/] ( 17 Navamaü dhananandaü taü ghàtetvà caõóakodhasà Sakale jambudãpasmiü rajje samabhisi¤ci so. 18 So catubbãsa vassàni ràjà rajjamakàrayi, Tassa putto bindusàro aññhavãsati kàrayi. 19 Bindusàrasutà àsuü sataü eko ca vissutà,12 Asoko àsi tesantu pu¤¤atejobaliddhiko.13 20 Cemàtike bhàtaro so bhantvà ekånakaü sataü Sakale jambudãpasmiü ekarajjamapàpuõi. 21 Jinanibbàõato pacchà pure tassàbhisekato Sàññhàrasaü vassasatadvayamevaü vijàniyaü. 22 Patvà catuhi vassehi ekarajjaü mahàyaso Pure pàñaliputtasmiü attànambhisecayi. 23 Tassàbhisekena samaü 14 àkàse bhumiyaü tathà Yojane yojane àõà niccaü pavattità 15 ahu. 24 Anotattodakakàje aññhànesuü dine dine Devà, devo akà tehi saüvibhàgaü janassa ca 25 Nàgalatàdantakaññhaü ànesuü himavantato Anekesaü sahassànaü devà eva pabhonakaü. 26 Agadàmalaka¤ceva, tathàgadaharãtakaü, Tato'ca ambapakka¤ca vaõõagandharasuttamaü. 27 Pa¤cavaõõàni vatthàni, hatthapu¤chanapaññakaü Pãtaü ca, dibbapàna¤ca chaddantadahato marå. 28 *Marantà nagare tasmiü migasukarapakkhino âgantvàna mahànasaü sayameva maranti ca. 29 *Gàvo tattha caràpetvà vajamànenti dãpino 16 Khettavatthutaëàkàdiü pàlenti mãgasåkarà. 30 Sumanaü pupphapañakaü asuttaü, dibbamuppalaü, Vilepanaü, a¤jana¤ca nàgà nàgavimànato. ----- - ---- 12. [S.] Vãsati 13. Tejamahiddhiko 14. [E -] sekasamakàlaü 15. [A.E.T.] Pavisatà * imà dve gàthà iügalaõóiyapotthake adholipiyaü dassità. ãkàyaü imà na vitthàrità. 16. [E.] Dãpayo. [SL Page 020] [\x 20/] ( 31 Sàlivàhasahassàni navutintu suvà pana Chaddantadahato yeva àhariüsu dine dine. 32 Te sàlã nitthusakaõe akhaõóetvàna taõóule Akaüsu måsikà tehi bhattaü ràjakule ahu. 33 Akaüsu satataü tassa madhuni madhumakkhikà, Tathà kammàrasàlàsu acchà kåñàni pàtayuü. 34 Karavãkà sakuõikà manu¤¤amadhurassarà Akaüsu tassà'gantvàna ra¤¤o madhuravassitaü. 35 Ràjà'bhisitto so'soko kumàraü tissasavhayaü Kaõiññhaü saü sodariyaü uparajje'bhisevayã. Dhammàsokàbhiseko niññhito. 36 Pità saññhisahassàni bràhmaõe brahmapakkhike Bhojesi, sopi te yeva tãõi vassàni bhojayi. 37 Disvà'nupasamaü tesaü asoko parivesane 'Viveyya dànaü dassa'nti amacce sanniyojiya 17 38 âõàpayitvà matimà nànàpàsaõóike visuü Vãmaüsitvà nãsajjàya bhojàpetvà visajjayã. 39 Kàle vàtàyanagato santaü racchàgataü 18 yatiü Nigrodhasàmaõeraü so disvà cittaü pasàdayi. 40 Bindusàrassa puttànaü sabbesaü jeññhabhàtuno Sumanassa kumàrassa putto sobhi kumàrako. 41 Asoko pitarà dinnaü rajja mujjeniyaü hi so Hitvà'gato pupphapuraü bindusàre gilànake, 42 Katvà puraü sakàyattaü mate pitari, bhàtaraü Ghàtetvà cheññhakaü rajjaü aggahesã pure vare. 43 Sumanassa kumàrassa devã tannàmikà tato Gabbhãnã nikkhamitvàna pàcãnadvàrato bahã 44 Caõóàlagàmamagamà, tattha nãgrodhadevatà Tamàlapiya nàmena màpetvà gharakaü adà. ----- - ---- 17. [E.] Sanniyojayi 18. [A.] Racchàya taü. [SL Page 021] [\x 21/] ( 45 Tadahe'va varaü puttaü vijàyitvà, sutassa sà Nigrodhoti akà nàmaü devatànuggahànugà. 46 Disvà taü jeññhacaõóàlo attano sàminiü viya Ma¤¤anto taü upaññhàsi sattavassàni sàdhukaü. 47 Taü mahàvaruõo thero tadà disvà kumàrakaü Upanissayasampannaü arahà pucchi màtaraü, 48 Pabbàjesi, khuragge so arahattamapàpuõã. Dassanàyo'pagacchanto so tato màtudeviyà 49 Dakkhiõena ca dvàrena pavisitvà puruttamaü Taügàmagàmimaggena yàti ràjaïgaõe tadà. 50 Sattàya iriyàya'smiü pasãdi sa mahãpati, Pubbe'va 20 sannivàsena pemaü tasmiü ajàyatha. 51 Pubbe kira tayo àsuü bhàtaro madhuvàõijà, Eko madhuü vikkiõàti àharanti madhuü duve. 52 Eko paccekasambuddho vaõarogàturo ahu, A¤¤o paccekasambuddho tadatthaü madhuvatthiko 53 Piõóacàrikavattena nagaraü pàvisã, tadà Titthaü jalatthaü gacchantã ekà ceñã tamaddasa, 54 Pucchitvà madhukàmattaü ¤atvà hatthena àdisi: "Eso madhvàpaõo bhante tattha gacchà" ti abravi. 55 Tattha pattassa buddhassa vàõijo so pasàdavà Vissandayanto mukhato pattapuraü madhuü adà. 56 Puõõa¤ca uppatanta¤ca 21 patita¤ca mahãtale Disvà madhuü pasanto so evaü paõidahã tadà: 57 "Jambudãpe ekarajjaü dànenà'nena hotu me, âkàse yojane àõà, bhumiyaü yojane'ti ca." 58 Bhàtare àgate àha "edisassa madhuü adaü, Anudamodatha tumhe taü, tumhàka¤ca yato madhu" ----- - ---- 19. [A.D.] Nuggabhàgatà 20. [E.] Pubbetu [S.] Pubbena 21. [A.T.] Uppatita¤ca. [SL Page 022] [\x 22/] ( 59 Jeññho àha atuññho so "caõóàlo nåna so siyà, Nivàsenti hi caõóàlà kàsàyàni sadà" iti. 60 Majjho "paccekabuddhaü taü khipa pàraõõave" iti. Pattidànavaco tassa sutvà te cànumodisuü. 61 âpaõàdesikà sà tu devittaü tassa patthayi, Adissamànasandhã ca, råpaü atimanoramaü. 62 Asoko madhudo 'sandhimittà devã tu veñikà, Caõóàlavàdã nigrodho, tisso so pàravàdiko. 63 Caõóàlavàdã caõóàgàlame àsi, yato tu so Patthesi mokkhaü, mokkha¤ca sattavasso'va pàpuõi. 64 Niviññhapemo tasmiü so ràjà'titurito tato Pakkosàpesi taü, so tu santavuttã upàgamã 65 "Nisãda tàtà'nuråpe àsane" tà'ha bhåpati, Adisvà bhikkhuma¤¤aü so sãhàsanamupàgami. 66 Tasmiü pallaïkamàyante ràjà iti vicintayi, "Ajjà'yaü sàmaõero me ghare hessati sàmiko" 67 âlambitvà karaü ra¤¤o so pallaïkaü samàruhi, Nisãdi ràjapallaïke setacchattassa heññhato. 68 Disvà tathà nisinnaü taü asoko so mahãpati Sambhàvetvàna guõato tuññho'tãva tadà ahu. 69 Attano pañiyattena khajjabhojjena tappiya Sambuddhabhàsitaü dhammaü sàmaõeramapucchi taü. 70 Tassa'ppamàdavaggaü so sàmaõero abhàsatha, Taü sutvà bhumipàlo so pasanno jinasàsane 71 "Aññha te niccabhattàni dammi tàtà" ti àha taü "Upajjhàyassa me ràja tàti dammãti à'ha so. 72 Puna aññhasu dinnesu tàta'dà cariyassa 22 so, Puna aññhasu dinnesu bhikkhusaïghassa tàna'dà 23 ----- - ---- 22. [A] tàni pàcariyassa 23. [A] te tadà [SL Page 023] [\x 23/] ( 73 Puna aññhasu dinnesu adhivàsesi buddhimà. Dvattiüsa bhikkhå àdàya dutiye divase gato, 74 Sahatthà tappito ra¤¤à dhammaü desiya bhupatiü Saraõesu ca sãlesu ñhapesi sa mahàjanaü. 24 Nigrodhasàmaõeradassanaü. 75 Tato ràjà pasanno so diguõena dine dine Bhikkhu saññhisahassàni anupubbenu'paññhahi. 25 76 Titthiyànaü sahassàni nikkaóóhitvàna saññhi so 26 Saññhibhikkhusahassàni ghare niccambhojayã. 77 Saññhibhikkhusahassàni bhojetuü turito hi so Pañiyàdàpayitvàna khajjabhojjaü mahàrahaü 78 Bhusàpetvàna nagaraü gantvà saïghaü nimantiya Gharaü netvàna bhojetvà datvà sàmaõakaü bahuü 79 Satthàrà desito dhammo kittako"'ti apucchatha. Vyàkàsi moggaliputto tissatthero tadassa taü. 80 Sutvàna caturàsãti dhammakkhandhà'ti so 'bravã: "Påjemi ne' haü paccekaü vihàrenà"ti bhupati. 81 Datvà tadà channavuti - dhanakoñiü mahãpati Puresu caturàsãti - sahassesu mahãtale 82 Tattha tatthe'va ràjåhi vihàre àrabhàpayi, Sayaü asokàràmaü tu kàràpetuü samàrabhi. 83 Ratanattaya-nigrodha-gilànànanti sàsane Paccekaü satasahassaü so dàpesi 27 dine dine. 84 Dhanena buddhadinnena thåpapåjà anekadhà Anekesu vihàresu aneke akaruü sadà. 85 Dhanena dhammadinnena paccaye caturo vare Dhammadharànaü bhikkhånaü upanesuü sadà narà 86 Anotattodakàjesu saüghassa caturo adà, Tepiñakànaü therànaü saññhiye'kaü dine dine, ----- - ---- 24. [S] ca mahàjanaü, 25. [E.] Anupubbena vaóóhayi 26. [A.] Saññhãyo. 27. [E] adàsi [SL Page 024] [\x 24/] ( 87 Ekaü asandhimittàya deviyà tu adàpayi, Sayaü pana duve yeva paribhu¤ji mahãpati. 88 Saññhibhikkhusahassànaü dantakaññhaü dine dine Soëasitthisahassànaü adà nàgalatavhayaü. 89 Athekadivasaü ràjà catusambuddhadassinaü 28 Kappàyukaü mahàkàëaü nàgaràjaü mahiddhikaü 90 Suõitvàna tamànetuü soõõasaïkhalibandhanaü Pesayitvà tamànetvà setacchattassa heññhato 91 Pallaïkamhi nisãdetvà nànàpupphehi påjiya Soëasitthãsahassehi parivàriya abravi:- 92 "Saddhammacakkavattissa sabba¤¤ussa mahesino Råpaü ananta¤àõassa dassehi mama bho"iti. 93 Dvattiüsalakkhaõåpetaü asãtibya¤janujjalaü Byàmappabhàparikkhittaü ketumàlàhi sobhitaü 94 Nimmàsi nàgaràjà so buddharåpaü manoharaü. Taü disvà'tipasàdassa vimhayassa ca pårito 95 "Etena nimmitaü råpaü ãdisaü, kãdisaü nu kho Tathàgatassa råpaü"ti àsi pãtunnatunnato. 96 Akkhipåjantã sa¤¤àtaü taü sattàhaü nirantaraü Mahàmahaü mahàràjà kàràpesi mahiddhiko. 97 Evaü mahànubhàvo ca saddho càpi mahãpati, Thero ca moggalãputto diññhà pubbe vasãhi te. Sàsanappaveso niññhito. 98 Dutiye saïgahe therà pekkhantà'nàgataü hi te Sàsanopaddavaü tassa ra¤¤o kàlamhi addasuü. 99 Pekkhantà sakale loke tadupaddavaghàtakaü Tissabrahmànamaddakkhuü aciraññhàyãjãvitaü. 100 Te taü samupasaïkamma àyàviüsu mahàmatiü Manussesu'papajjitvà tadupaddavaghàtanaü.29 ----- - ---- 28. [A] dassanaü, 29. [A D] ghàtakaü, [SL Page 025] [\x 25/] ( 101 Adà pañi¤¤aü tesaü so sàsanujjotanatthiko. Siggavaü caõóavajji¤ca avocuü dahare yatã: 102 "Aññhàrasàdhikà vassasatà upari hessati Upaddavo sàsanassa, na samhossàma taü mayaü, 103 Imaü tumhà'dhikaraõaü nopaga¤chãttha bhikkhavo, Daõóakammàrahà tasmà, daõóakammamidaü hi vo: 104 Sàsanujjotanatthàya tissabrahmà 30 mahàmatã Moggalãbràhmaõaghare pañisandhiü gahessati, 105 Kàle tumhesu eko taü pabbàjetu kumàrakaü Eko sambuddhavacanaü uggaõhàpetu sàdhukaü" 106 Ahu upalitherassa thero saddhivihàriko Dàsako, soõako tassa, dve therà soõakassi'me. 107 Ahå vesàliyaü pubbe dàsako nàma sotthiyo, Tisissasatajeññho so vasaü àcariyantike 108 Dvàdasavassiko yeva vedapàragato caraü Sasisso vàlikàràme vasantaü katasaïgahaü 109 Upàlitheraü passitvà nisãditvà tadantike Vedesu gaõñhiññhànàni pucchi, so tàni vyàkari. 110 "Sabbadhammànupàtito ekadhammo hi màõava, Sabbe dhammà osaranti 31 ekadhamme hi 32 ko nu so?" 111 Iccàha nàmaü sandhàya thero, màõavako tu so Nà'¤¤àsi pucchi "ko manto?" "Buddhamanto"ti bhàsito 112 "Dehãti àha, so àha "dema no vesadhàrino." Guruü àpucchi mantatthaü màtaraü pitaraü tathà, 113 Màõavànaü satehe'sa tãhi therassa santike Pabbajitvàna kàlena upasampajji màõavo. 114 Khãõàsavasahassaü so dàsakattherajeññhakaü Upàlithero vàvesi sakalaü piñakattayaü. ----- - ---- 30. [E] tisso brahmà. 31. [A] sabbe dhammà otaranti. 32. [E] ekadhammamhi [SL Page 026] [\x 26/] ( 115 Gaõanàvãtivattà 33 te sesà'riyaputhujjanà Piñakànu'ggahãtàni yehi therassa santike. 116 Kàsãsu soõako nàma satthavàhasuto ahu, Giribbajaü vaõijjàya gato màtàpitåhi so 117 Agà veëuvanaü pa¤cadasavasso kumàrako, Màõavà pa¤capa¤¤àsa parivàriya taü gatà. 118 Sagaõaü dàsakaü theraü tattha disvà pasãdiya Pabbajjaü yàci, so àha "tavà'puccha guruü"iti 119 Bhattattayamabhu¤jitvà soõako so kumàrako Màtàpitåhi kàretvà pabbajjànu¤¤amàgato 120 Saddhiü tehi kumàrehi dàsakattherasantike Pabbajja upasampajja uggaõhi piñakattayaü. 121 Khãõàsavasahassassa therasissagaõassa so Ahosi piñaka¤¤ussa jeññhako soõako yatã. 122 Ahosi siggavo nàma pure pàñalinàmake Pa¤¤avà'maccatanayo, aññhàrasasamo tu so 123 Pàsàdesu vasaü tãsu chaëaóóhtuausàdhusu Amaccaputtaü àdàya caõóavajjiü sahàyakaü 124 Purisànaü dasaddhehi satehi parivàrito Gantvàna kukkuñàràmaü soõakattheramaddasa. 125 Samàpattisamàpannaü nisinnaü saüvutindriyaü Vandite nàlapantaü taü ¤atvà saïghamapucchi taü. 126 "Samàpattãsamàpannà nàlapantã"ti àhu te. "Kathannuvuññhahantã"ti vuttà àhaüsu bhikkhavo. 127 "Pakkosanàya satthussa, saïghapakkosanàya ca, Yathàkàlaparicchedà, àyukkhayavasena ca, 128 Vuññhahantã"ti vatvàna tesaü disvo'panissayaü 34 Pàhesuü saïghavacanaü, vuññhàya sa tahiü agà. ----- - ---- 33. [A] vatte 34. [E] dãsvàpanissasaü, [SL Page 027] [\x 27/] ( 129 Kumàro pucchi "kiü bhante nàlapitthà"ti, àha so: "Bhu¤jimha bhu¤jitabbaü"ti, àha "bhojetha no api." 130 âha "amhàdise jàte sakkà bhojayituü" iti. Màtàpituanu¤¤àya so kumàro'tha siggavo 131 Caõóavajji ca te pa¤casatàni purisàpi ca Pabbajitvo'pasampajjuü 35 soõattherassa 36 santike 132 Upajjhàyantike yeva te duve piñakattayaü Uggahesu¤ca kàlena 37 chalabhi¤¤aü labhiüsu ca. 38 133 ¥atvà tissapañisandhiü tato pabhuti siggavo Thero so satta vassàni taü gharaü upasaïkami. 134 "Gacchà"ti vàcàmattampi sattavassàni nàlabhi. Alattha aññhame vasse "gacchà"ti vacanaü tahiü. 135 Taü nikkhamantaü 39 pavisanto disvà moggali bràhmaõo "Ki¤ci laddhaü ghare no"ti pucchi, 'àmà'ti so'bravã. 136 Gharaü gantvàna pucchitvà dutiye divase tato Musàvàdena niggaõhi theraü gharamupàgataü. 137 Therassa vacanaü sutvà so pasannamano dvijo Attano pakatena'ssa niccaü bhikkhaü pavattayi. 138 Kamena'ssa pasãdiüsu sabbe'pi gharamànusà Bhojàpesi dijo niccaü nisãdàpiya taü ghare. 139 Evaü kamena gacchante kàle soëasavassiko Ahu tissakumàro so tivedodadhipàrago. 140 Thero "kathàsamuññhànaü hessate'vaü ghare" iti 40 âsanàni na dassesi ñhapetvà màõavàsanaü. 141 Brahmalokàgatattà ca sucikàmo ahosi so, Tasmà so tassa phallaïko vàsayitvà lagãyati. 142 A¤¤àsanaü apassanto ñhite there sasambhamo Tassa taü àsanaü tassa pa¤¤àpesi ghare jano. ----- - ---- 35. [A T] pasampajjã, 36. [E] soõakatthera 37. [E] uggahesuü Ussàhena, 38. [E.X.] Chabhi¤¤à pàpuõiüsu ca. 39. [A.E.] Nikkhantaü. 40. [N.S.] Hessatevaüti taüghare, [SL Page 028] [\x 28/] ( 143 Disvà tattha nisinnaü taü àgammà'cariyantikà Kujjhitvà màõavo vàcaü amanàpaü 41 udãrayi. 144 Thero "màõava kiü mantaü jànàsã?" Ti tamabravã, Tameva pucchaü therassa paccàropesi màõavo. 145 "Jànàmi"ti pañi¤¤àte there, theraü apucchi so Gaõñhiññhànàni vedesu, tassa thero'tha vyàkari. 146 Gahaññho yeva thero so vedapàragato ahu, Na byàkareyya kiü tassa pabhinnapañisambhido. "Yassa cittaü uppajjati na nirujjhati, tassa cittaü Nirujjhãssati nuppajjãssati. Yassa và pana cittaü nirujjhissati Nuppajjissati, tassa cittaü uppajjati, na nirujjhatã?Ti." 147 Taü cittayamake pa¤haü pucchi thero visàrado, Andhakàro viya ahå tassa so, tamavoca so: 148 "Bhikkhu ko nàma manto"ti? "Buddhamanto"ti so bravã. 'Dehã'ti vutte "no vesadhàrino dammi taü" iti. 149 Màtàpituha'nu¤¤ato mantatthàya sa pabbaji, Kammaññhànamadà thero pabbàjetvà yathàrahaü. 150 Bhàvanaü anuyu¤janto acirena mahàmatã Sotàpattiphalaü patto, thero ¤atvàna taü tathà 151 Pesesi caõóavajjissa therassantikamuggahaü Kàtuü suttàbhidhammànaü, so tatthà'kà taduggahaü. 152 Tato so tissadaharo àrabhitvà vipassanaü Chaëabhi¤¤o ahå kàle, therabhàva¤ca pàpuõã. 153 Atãva pàkaño àsi vando'va suriyo'va so Loko tassa vaco'ma¤¤ã sambuddhassa vaco viya. Moggaliputtatissatherodayo niññhito. 154 Ekàhaü uparàjà so addakkhi migavaü gato Kãëamàne mige'ra¤¤e, disvà etaü vicintayi: ----- - ---- 41. [A.] Pharusàya. [SL Page 029] [\x 29/] ( 155 "Migàpi evaü kãëanti ara¤¤e tiõagocarà Na kãëissanti kiü bhikkhå sukhàhàravihàrino" 156 Attano cintitaü ra¤¤o àrovesi gharaü gato. Sa¤¤àpetuü tu sattàhaü rajjaü tassa adàsi so: 157 "Anubhohi imaü rajjaü sattàhaü tvaü kumàraka, Tato taü ghàtayissàmi" icca'voca mahãpati. 158 âhà'tãtamhi sattàhe "tvaü kenà'si kiso" iti. "Maraõassa bhayenà"ti vutte, ràjà,ha taü puna: 159 "Sattàhà'haü marissaü"ti "tvaü na kãëi ime kathaü Kãëissanti yatã tàta sadà maraõasa¤¤ino?" 160 Iccevaü bhàtarà vutto sàsanasmiü pasãdi so. Kàlena vigavaü gantvà theramaddakkhi sa¤¤ataü 161 Nisinnaü rukkhamålasmiü so mahàdhammarakkhitaü Sàlasàkhàya nàgena vijiyantamanàsavaü. 162 "Ayaü thero viyà'hampi pabbajja jinasàsane Viharissaü kadà'ra¤¤e iti cittayi pa¤¤avà. 42 163 Thero tassa pasàdatthaü uppatitvà vihàyasà Gantvà asokàràmassa pokkhara¤¤à jale ñhito 164 âkàse ñhapayitvàna cãvaràni caràni so Ogàhitvà 43 pokkharaõiü gattàni parisi¤catha, 165 Taü iddhiü uparàjà so disvà'tãva pasãdiya "Ajjeva pabbajissaü,'ti buddhi¤cà'kàsi buddhimà. 166 Upasaïkamma ràjànaü pabbajjaü yàci sàdaro, Nivàretumasakkonto tamàdàya mahãpati 167 Mahatà parivàrena vihàramagamà sayaü. Pabbaji so mahàdhammarakkhitattherasantike, 168 Saddhiü tena catusatasahassàni naràpi ca, Anupabbajitànantu gaõanà ca na vijjati. ----- - ---- 42. [S] màõavo. 43. [A] ogahetvà [SL Page 030] [\x 30/] ( 169 Bhàgineyyo narindassa aggibrahmà'ti vissuto Ahosi ra¤¤o dhãtàya saïghamittàya sàmiko. 170 Tassà tassa suto càpi sumano nàma nàmato, Yàcitvà so'pi ràjànaü uparàjena pabbajã. 171 Uparàjassa pabbajjà tassà'sokassa ràjino Catutthe àsi vasse sà 44 mahàjanahitodayà. 172 Tattheva upasampanno sampannaupanissayo Ghañento uparàjà so chalabhi¤¤o'rahà ahu. 173 Vihàre te samàraddhe sabbe sabbapuresu pi Sàdhukaü tãhi vassehi niññhàpesuü manorame. 174 Therassa indaguttassa kammàdhiññhàyakassa tu Iddhiyà càsu niññhàsi asokàràma savhayo. 175 Jinena paribhuttesu ñhànesu ca tahiü tahiü Cetiyàni akàresi ramaõãyàni bhåpati 176 Purehi caturàsãtisahassehi samantato Lekhe ekàha'mànesuü "vihàrà niññhità" iti. 177 Lekhe sutvà mahàràjà mahàtejiddhivikkamo Kàtukàmo sakiü yeva sabbàràmamahàmahaü 178 Pure bheriü caràpesi: "sattame divase ito Sabbàràmamaho hotu sabbadesesu ekadà." 179 "Yojane yojane dentu mahàdànaü mahãtale: Karontu gàmàràmànaü maggàna¤ca vibhusanaü, 180 Vihàresu ca sabbesu bhikkhusaïghassa sabbathà Mahàdànàni vattentu yathàkàlaü yathàbalaü, 181 Dãpamàlàpupphamàlàlaïkàrehi 45 tahiü tahiü Turiyehi ca sabbehi upahàraü anekadhà, 182 Uposathaïgànà'dàya sabbe dhammaü suõantu va, Påjàvisese neke ca karontu tadahåpi ca" ----- - ----44. [S] vassamhi 45. [E] laükàre va, [SL Page 031] [\x 31/] ( 183 Sabbe sabbattha sabbathà yathàõattàdhikàpi ca Påjà sampañiyàdesuü devalokamanoramà 184 Tasmiü dine namahàràjà sabbàlaïkàrabhåsito Sahorodho sahàmacco baloghaparivàrito 185 Agamàsi sakàràmaü bhindanto viya mediniü; Saïghamajjhamhi aññhàsi vanditvà saïghamuttamaü. 186 Tasmiü samàgame àsuü asãtibhikkhukoñiyo; Ahesuü satasahassaü tesu khãõàsavà yatã; 187 Navuti-satasahassàni ahå bhikkhuniyo tahiü; Khãõàsavà bhikkhuniyo sahassaü àsu tàsu tu. 188 Lokavivaraõaü nàma pàñihãraü akaüsu te Khãõàsavà pasàdatthaü dhammàsokassa ràjino. 189 Caõaóàsokoti,¤àyittha pure pàpena kammunà. Dhammàsoko,ti ¤àyittha pacchà pu¤¤ena kammunà 190 Samuddapariyantaü so jambudãpaü samantato Passi sabbe vihàre ca nànàpåjàvibhusite. 191 Atãva tuññho te disvà saïghaü pucchi nisãdiya: "Kassa bhante pariccàgo mahà sugatasàsane?" 192 Thero moggaliputto so ra¤¤o pa¤haü viyàkari: "Dharamàne'pi sugate natthi càgã tayà samo." 193 Taü sutvà vacanaü bhãyyo tuññho ràjà apucchi taü: "Buddhasàsanadàyàdo hoti kho màdiso" iti. 194 Thero tu ràjaputtassa mahãndassu'panissayaü Tatheva ràjadhãtàya saïghamittàya pekkhiya, 195 Sàsanassà'bhivuddhi¤ca taühetuka'mavekkhiya Paccà'bhàsatha ràjànaü so sàsanadhurandharo: 196 "Tàdiso'pi mahàcàgã dàyàdo sàsanassa na; Paccayadàyako'cceva 46 vuccate manujàdhipa. ----- - ---- 46. [A E] ceva. [SL Page 032] [\x 32/] ( 197 Yo tu puttaü dhãtaraü và pabbajjàpeti sàsane So sàsanassa dàyàdo hoti; no dàyako api." 198 Atha sàsanadàyàdabhàvamicchaü mahãpati Mahindaü saïghamitta¤ca ñhite tatra apucchatha: 199 "Pabbajissatha kiü tàtà? Pabbajjà mahatã matà." Pituno vacanaü sutvà pitaraü te abhàsisuü 47 200 "Ajjeva pabbajissàma sace tvaü deva icchasi; Amha¤ca làbho tumha¤ca pabbajjàya bhavissati" 201 Uparàjassa pabbajjàkàlato pabhutã hi so Sà càpi aggibrahmassa pabbajjàkatanicchayà. 202 Uparajjaü makahindassa dàtukàmo'pi bhupati Tato'pi adhikà sà'ti pabbajjaü yeva 48 rovayi. 203 Piyaü puttaü vahinda¤ca buddhiråpabaloditaü Pabbajjàpesi samahaü saïghamitta¤ca dhãtaraü 204 Tadà vãsativasso so mahindo ràjanandano; Saïghamittà ràjadhãtà aññharasasamà tadà 49 205 Tadaheva ahu tassa pabbajjà upasampadà; Pabbajjà sikkhadàna¤ca tassà ca tadahu ahu. 206 Upajjhàyo kumàrassa ahu moggalisavhayo; Pabbàjesi mahàdevatthero; majjhantiko pana 207 Kammàvàcaü akà; tasmiü so'pasampadamaõóale Arahattaü mahindo so patto sapañisambhidaü. 208 Saïghamittàyu'pajjhàyà dhammapàlàti vissutà; âcariyà àyupàlã; kàle sà'sianàsavà 209 Ubho sàsanapajjotà laïkàdãpopakàrino Chaññhe vasse pabbajiüsu dhammàsokassa ràjino. 210 Mahàmahindo vassehi tãhi dãpappasàdako Piñakattaya'muggaõhi upajjhàyassa santike. ----- - ---- 47. [S] abhàsayuü. 48. [A] pabbajjà. 49. [A] samà. 50. [S] arahantaü Susampatto pahinnapañisambhidaü. [SL Page 033] [\x 33/] ( 211 Sà bhikkhunãvandalekhà mahindo bhikkhusåriyo. Sambuddhasàsanàkàsaü te sadà sobhayuü tadà. --------- 212 Pure pàñaliputtamhà vane vanacaro caraü Kuntakinnariyà saddhiü saüvàsaü kappayã kira; 213 Tena saüvàsamanvàya sà putte janayã duve; Tisso jeññho kaõiññho tu sumitto nàma nàmato. 214 Mahàvaruõatherassa kàle pabbajja santike Arahattaü pàpuõiüsu chaëhi¤¤àguõaü ubho. 215 Pàde kãñavisenà'si phuññho jeññho, savedano âha puññho kaõiññhena "bhesajjaü pasataü" ghataü." 216 Ra¤¤o nivedanaü thero gilànavattato'pi so Sappiyattha¤ca caraõaü pacchàbhattaü pañikkhipi. 217 "Piõóàya ce caraü sappiü labhase tvaü tamàhara" Iccàha tissathero so sumittaü theramuttamaü. 218 Piõóàya caratà tena na laddhaü pasataü ghataü; Sappikumbhasatenàpi vyàdhi jàto asàdhiyo. 219 Teneva vyàdhinà thero patto àyukkhayantikaü Ovaditvàppamàdena nibbàtuü mànasaü akà. 220 âkasamhi nisãditvà tejodhàtuvasena so Yathàrucã adhiññhàya sarãraü parinibbuto 221 Jàlà sarãrà nikkhamma nimmaüsacchàrikaü óahi Therassa sakalaü kàyaü, aññhikàni tu no dahi. 222 Sutvà 51 nibbutimetassa tissatherassa 52 bhupati Agamàsi sakàràmaü janoghaparivàrito; 223 Hatthikkhandhagato ràjà tànaññhãna'varopiya 53 Kàretvà dhàtusakkàraü saïghaü vyàdhimapucchi taü; ----- - ---- 51. [E.] Tathà 52. [E.] Sutvà therassa. 53. [E.A.T.] Rohayã. [SL Page 034] [\x 34/] ( 224 Taü sutvà jàtasaüvego puradvàresu kàriya 54 Sudhàcità 55 pokkharaõã 56 bhesajjàna¤ca påriya 57 225 Pàpesi 58 bhikkhu saïghassa bhesajjàni dine dine; "Mà hotu bhikkhusaïghassa bhesajjaü dullabhaü" iti. 226 Sumittathero nibbàyi vaïkamanto'va vaïkame; Pasãdi sàsane'tãva tenàpi ca mahàjano 227 Kuntiputtà duve therà te lokahitakàrino Nibbàyiüsu asokassa ra¤¤o vassamhi aññhame. 228 Tato pabhuti saïghassa làbho'tãva mahà ahu Pacchà pasannà ca janà yasmà làbhaü pacattayuü, 229 Pahãõalàbhasakkàrà titthiyà làbhakàraõà Sayaü kàsàyamàdhàya vasiüsu saha bhikkhuhi. 230 Yathàsaka¤ca te vàdaü buddhavàdo'ti dãpayuü Yathàsaka¤ca 59 kiriyà 60 akariüsu yathàruciü. 231 Tato moggaliputto so thero thiraguõodayo Sàsanabbudamuppannaü disvà tamatikakkhaëaü 232 Tasso'pasamane kàlaü dãghadassã avekkhiya Datvà mahindatherassa mahàbhikkhugaõaü sakaü 233 Uddhaü gaïgàya eko'va ahogaïgamhi pabbate Vihàsi sattavassàni vivekamanubråhayaü; 234 Titthiyànaü bahuttà ca dubbavattà ca bhikkhavo Tesaü kàtuü na sakkhiüsu dhammena pañisedhanaü. 235 Teneva jambudãpamhi sabbàràmesu bhikkhavo Satta vassàni nàkaüsu uposathapavàraõaü. 236 Taü sutvàna mahàràjà dhammàsoko mahàyaso Ekaü amaccaü pesesi asokàràmamuttamaü: 237 "Gantvàdhikaraõaü etaü vupasamma uposathaü Kàrehi bhikkhusaïghena mamà'ràme tuvaü" iti. ----- - ---- 54. [E.] Bhåpati 55. [A.D.] Sudhàcitaü [E.] Kàretvà 56. [A.D.@]Pàkkharaõi [E.@]Pàkkhara¤¤o tà. 57. [E.] Bhesajjànaü puràpiya 58. [E.S.] Dàpesi. 59. [A.] Yathàsaka¤¤à 60. [A.] Kiriyà. [SL Page 035] [\x 35/] ( 238 Gantvàna sannipàtetvà bhikkhusaïghaü sadummati "Uposathaü karothà" ti sàvesi ràjasàsanaü. 239 "Uposathaü titthiyehi na karoma mayaü" iti âvova bhikkhusaïgho taü amaccaü måëhamànasaü. 240 So'macco katipayànaü therànaü pañipàñiyà Acchindi asinà sãsaü "kàremãti 61 uposathaü." 241 Ràjabhàtà tissathero taü disvà kiriyaü lahuü Gantvàna tassa àsanne àsanamhi nisãdi so. 242 Theraü disvà amacco so gantvà ra¤¤o nivedayi Sabbaü pavattiü; taü sutvà jàtadàho mahãpati 243 Sãghaü gantvà bhikkhusaïghaü pucchi ubbiggamànaso "Evaü katena kammena kassa pàpaü siyà" iti. 244 Tesaü apaõóità keci "pàpaü tuyhanti", keci tu "Ubhinnaü cà"ti àhaüsu; "natthi tuyhantã" paõóità. 245 Taü sutvà'ha mahàràjà "samattho atthi bhikkhu nu Vimatiü me vinodetvà kàtuü sàsanapaggahaü?" 246 "Atthi moggaliputto so tissatthero rathesabha Iccàha saïgho ràjànaü; ràjà tatthà'si sàdaro. 247 Visuü bhikkhusahassena caturo 62 parivàrite There, narasahassena amacce caturo tathà 248 Tadahe yeva pesesi attano vacanena so Theraü ànetumetehi tathà vutte sa nàgami. 249 Taü sutvà puna aññha'ññha there 'macce ca pesayi Visuü sahassapurise; pubbe viya sa nàgami. 250 Ràjà pucchi "kathaü thero àgaccheyya nu kho" iti. Bhikkhå àhaüsu therassa tassà'gamanakàraõaü: 251 "Hohi bhante upatthamho kàtuü sàsanapaggahaü" Iti vutte mahàràja thero essati 63 so iti. 252 Punàpi there 'macce ca ràjà soëasa soëasa Visuü sahassapurise tathà vatvàna pesayi. ----- - ---- 61. [A.] Kàremi naü. 62. [A.D.] Catuhi 63. [S.E.] Ehiti [SL Page 036] [\x 36/] ( 253 "Thero mahallakatte'pi nà'rohissati yànakaü; Theraü gaïgàya nàvàya ànethà" 'ti ca abravã. 254 Gantvà te taü tathà'vocuü; so taü sutvà'va uññhahi; Nàvàya theraü ànesuü; ràjà paccuggamã tahiü. 255 Jàõumattaü jalaü ràjo'gahetvà dakkhiõaü karaü Nàvàya otarantassa therassà'dàsi gàravo 256 Dakkhiõaü dakkhiõeyyo so karaü ra¤¤o'nukampako âlambitvànukampàya thero nàvàya otari. 257 Ràjà theraü nayitvàna uyyànaü rativaddhanaü Therassa pàde dhovitvà makkhetvà ca nisãdiya. 258 Samatthabhàvaü therassa vãmaüsanto mahãpati "Daññhukàmo ahambhante pàñibhãranti" abravã. 259 Kinti vutte mahãkampaü àha; taü punaràga so: "Sakalàye'kadesàya kataraü 64 daññhumicchasã?" 260 "Ko dukkaro?" 'Ti pucchitvà "ekadesàya kampanaü Dukkhara,,nti suõitvàna taü daññhukàmataü bravi. 261 Rathaü assaü manussa¤ca pàti¤co'dakapåritaü Thero yojanasãmàya antaramhi catuddise 262 hapàpetvà tadaóóhehi 65 saha taü yojanaü mahiü Càlesi iddhiyà; tatra nisinnassaca ca dassayi. 263 Tenà'maccena bhikkhånaü maraõena'ttano 'pi ca Pàpassa'tthittanatthittaü theraü pucchi mahãpati, 264 "Pañicca-kammaü natthãti kiliññhaü cetanaü vinà" Thero bodhesi ràjànaü vatvà tittirajàtakaü 265 Vasanto nattha sattàhaü ràjuyyàne manorame Sikkhàpesi mahãpàlaü sambuddhasamayaü subhaü. 266 Tasmiü yeva ca sattàhe duve yakkhe mahãpati Pesetvà mahiyaü bhikkhå asese sannipàtayi. ----- - ---- 64. [A D] taü kampaü 65. [A D] tadaïgehi [SL Page 037] [\x 37/] ( 267 Sattame divase gantvà sakàràmaü manoramaü Kàresi bhikkhusaïghassa sannipàtamasesato. 268 Therena saha ekante nisinno sàõiantare Ekekaladdhike bhikkhå pakkositvàna santikaü 269 "Kiüvàdã sugato bhante" iti pucchi mahãpati. Te sassatàdikaü diññhiü vyàkariüsu yathàsakaü. 270 Te micchàdiññhike sabbe ràjà uppabbajàpayi; Sabbe saññhisahassàni àsuü uppabbajàpità. 271 Apucchi dhammike bhikkhå "kiüvàdã sugato" iti; Vibhajjavàdãtàhaüsu; taü theraü pucchi bhupati: 272 "Vibhajjavàdã sambuddho hoti bhante"ti àha so; Thero "àmà"ti. Taü sutvà ràjà tuññhamano tadà 273 "Saïgho visodhito yasmà, tasmà saïgho uposathaü Karotu bhante iccevaü vatvà therassa bhupati 275 "Saïghassa rakkhaü datvàna nagaraü pàvisã subhaü. Saïgho samaggo hutvàna tadàkàsi uposathaü 276 Thero anekasaïkhamhà bhikkhusaïghà 66 visàrade Jaëabhi¤¤e tepiñake pahinnapañisambhide 277 Bhikkhusahassaü uccini kàtuü saddhammasaïgahaü. Tehi asokàramamhi akà saddhammasaïgahaü 278 Mahàkassapathero ca yasatthero ca kàrayuü Yathà te dhammasaügãtiü tissatthero'pi taü tathà. 279 Kathàvatthuppakaraõaü paravàdappamaddanaü Ahàsi tissatthero ca tasmiü saïgitimaõóale. 280 Evaü bhikkhusahassena rakkhàyà'sokaràjino Ayaü navahi màsehi dhammasaügãti niññhità. 280 Ra¤¤o sattarase vasse dvàsattatisamo isi Mahàpavàraõàyaü so saügãtiü taü 67 samàpayi. ----- - ---- 66. [A.D.] Anekasaükhamhi bhikkhusaüghe 67. [A.] Saüsamàpayi. [SL Page 038] [\x 38/] ( 282 Sàdhukàraü dadantã va sàsanaññhitikàraõaü Saügãtipariyosàne akampittha mahàmahã. 283 Hitvà seññhaü brahmavimànampi manu¤¤aü Jegucchaü so sàsanahetu naralokaü âgammà'kà sàsanakiccaü katakicco Ko nàma"¤¤o sàsanakiccamhi pamajjeti.68 Sujanappasàda-saüvegatthàya kate mahàvaüse Tatiyadhammasaügãtã nàma Pa¤camo paricchedo. Chaññho paricchedo. 1 Vaïgesu vaïganagare vaïgaràjà ahå pure; Kàliïgara¤¤o dhità'si mahesã tassa ràjino. 2 So ràjà deviyà tassà ekaü alabhi dhãtaraü; Nemittà vyàkaruü tassà saüvàsaü migaràjinà. 3 Atãva råpinã àsã atãva kàmagiddhinã, Devena deviyà cà'pi lajjàyà'si jigucchità. 4 Ekàkinã sà nikkhamma sericàra-sukhatthinã Satthena saha a¤¤àtà agà magadhagàminà. 5 Làëaraññhe añaviyà sãho satthamabhiddhavã; 1 A¤¤attha sesà dhàviüsu; sãhàgatadisantu sà. 6 Gaõhitvà gocaraü sãho gacchaü disvà tamà'rato Ratto upàga làlento laïgulaü pannakaõõako 2 7 Sà taü disvà saritvàna nemittavacanaü sutaü Abhãtà tassa aïgàni ra¤jayantã paràmasã. 8 Tassà phassenà'tiratto piññhiü àropiyà'su taü Sãho sakaü guhaü netvà tàya saüvàsamàcarã. 9 Tena saüvàsamanvàya kàlena yamake duve Putta¤ca dhãtara¤càti ràjadhãtà janesi sà. ----- - ---- 68. [A.] Pamajjatã 1. [A.D.E.] Mabhiddavã 2. [A.] Pattakaõõako. [SL Page 039] [\x 39/] ( 10 Puttassa hatthapàdà'suü sãhàkàrà tato akà Nàmena sãhabàhuü taü; dhãtaraü sãhasãvaliü. 11 Putto soëasavasso so màtaraü pucchi saüsayaü "Tuvaü pità ca no amma, kasmà visadisà" iti. 12 Sà sabba'mabravi tassa; "kiü na yàmà"ti so'bravã. "Guhaü thaketi tàto 3 te pàsàõenà"ti sà'bravã. 13 Mahàguhàya thakanaü khandhenà'dàya so akà Ekàhene'va pa¤¤àsayojanàni gatàgataü. 14 Gocaràya gate sãhe dakkhiõasmiü hi màtaraü Vàme kaõiññhiü katvàna tato sãghaü apakkami. 15 Nivàsetvàna sàkhaü te paccantaü gàmamàgamuü. Tatthàsi ràjadhãtàya màtulassa suto tadà 16 Senàpati vaïgara¤¤o ñhito paccantagàmake; Nisinno vañamåle so kammantaü saüvidhàpayaü 17 Disvà te pucchi; te'vovuü "añavãvàsino mayaü." Iti so dàpayã tesaü vatthàni dhajinãpati. 18 Tànàhesuü uëàràni; bhattaü paõõesu dàpayi, Sovaõõabhàjanànà'suü tesaü pu¤¤ena tàni ca. 19 Tena so vimhito pucchi "ke tumhe" ti camåpati; Tassa sà jàtigottàni ràjadhãtà nivedayi. 20 Pitucchàdhãtaraü taü so àdàya dhajinãpati Gantvàna vaïganagaraü saüvàsaü tàya kappayi. 21 Sãho sãghaü guhaü gantvà te adisvà tayo jane Aññito puttasokena na ca khàdi na và'pivi. 22 Dàrake te gavesanto agà paccantagàmake,4 Ubbàsãyati so so'va 5 yaü yaü gàmamupeti so. 23 Paccantavàsino gantvà ra¤¤o taü pañivedayuü. "Sãho pãëetã te raññhaü taü deva pañisedhaya." ----- - ---- 3. [E.] Thakesi pità 4. Gàmakaü 5. [E.] Ca. [SL Page 040] [\x 40/] ( 24 Alabhaü nisedhakaü tassa hatthikkhandhagataü pure "âdetu sãhàdàyã"ti 6 sahassaü so pacàrayi; 25 Tatheva dve sahassàni, tãõi và'pi narissaro. Dvãsu vàresu vàresi màtà sãhabhujaü hi taü; 26 Aggahã tatiye vàre sãhabàhu apucchiya Màtaraü tãsahassaü taü ghàtetuü pitaraü sakaü. 27 Ra¤¤o kumàraü dassesuü taü ràjà idamabravã: "Gahito yadi sãho te, dammi raññhaü tadeva te." 28 So taü gantvà guhàdvàraü sãhaü disvà'va àrakà Entaü puttasinehena vijjhituü taü saraü khipi. 29 Saro nalàñamàhacca mettacittena tassa tu Kumàrapàdamåle'va nivatto pati bhumiyaü; 30 Tathà'si yàva tatiyaü; tato kujjhi migàdhipo; Tato khãtto saro tassa kàyaü nibbhijja nikkhami. 31 Sakesaraü sãhasãsaü àdàya sa puraü agà; Matassa vaïgaràjassa sattàhàni tadà ahu. 32 Ra¤¤o aputtakattà ca, patãtà ca'ssa kammunà, Sutvà cara¤¤o nattuttaü, sa¤jànitvà ca màtaraü, 33 Amaccà sannipatãtà akhilà ekamànasà Sãhabàhukumàrassa "ràjà hohã"ti abravuü. 34 So rajjaü sampañicchitvà datvà màtupatissa taü Sãhasãvalimàdàya jàtabhumiü gato sayaü 35 Nagaraü tattha màpesi; àhu 7 sãhapurantã taü Ara¤¤e yojanasate gàme vàpi nivesayi. 36 Làëaraññhe pure tasmiü sãhabàhu naràdhipo Rajjaü kàresi, katvàna mahesiü sãhasãvaliü. 37 Mahesã soëasakkhattuü yamake ca duve duve Putte janayi kàle sà; vijayo nàma jeññhako; 38 Sumitto nàma dutiyo; sabbe dvattãüsa puttakà. Kàlena vijayaü ràjà ràjà uparajje'bhisecayi. ----- - ---- 6. [A.E.D.T.] Sãhadàyã 7. [A.] Ahå [SL Page 041] [\x 41/] ( 39 Vijayo visamàcàro àsi, tamparisà pi ca; Sàhasàni anekàni dussahàni kariüsu te. 40 Kuddho mahàjano ra¤¤o tamatthaü pañivedayi. Ràjà te sa¤¤apetvàna puttaü ovadi sàdhukaü. 41 Sabbaü tatheva dutiyaü ahosi; tatiyaü pana Kuddho mahàjano àha "puttaü ghàtehi te" iti. 42 Ràjà'tha vijayaü ta¤caparivàra¤ca tassa taü Sattasatàni purise kàretvà addhamuõóake 43 Nàvàya pakkhipàpetvà visajjàpesi sàgare; Tathà tesaü bhariyàyo, tatheva ca kumàrake. 44 Visuü visuü te vissaññhà purisitthã-kumàrakà Visuü visuü dãpakasmiü okkamiüsu vasiüsu ca. 45 Naggadãpo'ti ¤àyittha kumàrokkanta-dãpako; Bhariyokkantadãpo tu mahindadãpako iti. 46 Suppàrake paññanamhi vijayo pana okkami; Parisàsàhasene'ttha bhãto nàvaü punà'ruhi. 47 Laïkàyaü vijayasanàmako kumàro Otiõõo thiramati tabbapaõõidãpe 8 Sàlànaü yamakaguõànamantarasmiü Nibbàtuü 9 sayitadine tathàgatassa. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Vijayàgamanaü nàma Chaññho paricchedo. --------- Sattamo paricchedo. 1 Sabbalokahitaü katvà patvà santikaraü padaü 1 Parinibbàõama¤camhi nipanno lokanàyako 2 Devatàsannipàtamhi mahantamhi mahàmuni Sakkaü tatra samãpaññhaü avoca vadataüvaro: ----- - ---- 8. [E.] Tambapaõõidese 9. [A.D.] Nibbàõaü 1.[A.] Santiü khaõaü paraü, [E.] Santã khaõaü paraü [SL Page 042] [\x 42/] ( 3 "Vijayo làëavisayà sãhabàhunarindajo Esalaïkamanuppatto satta-bhacca-satànugo" 4 "Patiññhissati devinda laïkàyaü mama sàsanaü; Tasmà saparivàrantaü rakkha laïka¤ca sàdhukaü." 5 Tathàgatassa devindo vaco sutvà'va sàdaro Devassuppalavaõõassa laïkàrakkhaü samappayi. 6 Sakkena vuttamatto so laïkamàgamma sajjukaü Paribbàjakavesena rukkhamålamupàvisi 2 7 Vijayappamukhà sabbe taü upecca apucchisuü: "Ayaü bho konu dãpo"ti laïkàdãpoti so'bravã. 8 "Na santi manujà ettha, na ca hessati vo bhayaü" Iti vatvà kuõóikàya te jalena nisi¤ciya 9 Sutta¤ca tesaü hatthesu lagetvà nabhasà'gamà Dassesi soõiråpena parivàrikayakkhiõã; 10 Eko taü vàriyantopi ràjaputtena anvagà 3 "Gàmamhi vijjamànamhi bhavanti sunakhà" iti. 11 Tassà ca sàminã tattha kuveõi nàma yakkhiõã Nisãdi rukkhamålamhi kantantã tàpasã viya. 12 Disvàna so pokkharaõiü nisinnaü ta¤ca tàpasiü Tattha nahàtvà pivitvà ca àdàya ca mulàliyo 4 13 Vàri¤ca pokkharehevavuññhàsi, sà tamabravi; "Bhakkho'si mama tiññhà'ti; aññhà baddho ca so naro. 14 Parittasuttatejena bhakkhituü sà na sakkuõi. Yàciyanto'pi taü suttaü nà'dà yakkhiõiyà naro. 15 Taü gahetvà suruïgàyaü rudantaü 5 yakkhiõã khipi. Evaü ekekaso tattha khipi sattasatànipã. 16 Anàyantesu sabbesu vijayo bhayasaükato Naddhapa¤càyudho gantvà disvà pokkharaõiü subhaü ----- - ---- 2. [E.] Rukkhamåle 3. [E.] Eko tamanvagà ràjaputtenàpi nivàrito 4. [A.] Målàlaye 5. [E.] Ravantaü [SL Page 043] [\x 43/] ( 17 Apassamuttiõõapadaü 6, passaü 7 ta¤ceva tàpasiü: "Imàya khalu bhaccà me gahità nåni"ti cintãya 18 "Kiü na passasi bhacce me hoti tvaü" iti àha taü, "Kiü ràjaputta bhaccehi piva nahàyà"ti àha sà. 19 "Yakkhiõã tàva jànàti mama jàtinti" nicchito Sãghaü sanàmaü sàvetvà dhanuü sandhàyu'pàgato 20 Yakkhiü àdàya gãvàya nàràvavalayena so Vàmahatthena kesesu gahetvà dakkhiõena tu 21 Ukkhipitvà asiü àha "bhacce me dehi dàsi, taü Màremã"ti; bhayaññà sà jãvitaü yàci yakkhiõã. 22 "Jãvitaü dehi me sàmi; rajjaü dajjàmi te ahaü; Karissàmi'tthikicca¤ca kiccaü a¤¤aü 8 yathicchitaü". 23 Adubbhatthàya sapathaü so taü yakkhiü akàrayi. "ânehi bhacce sãghaü"ti vuttamattàva sà'nayã. 24 "Ime chàtà"ti vuttà sà taõóulàdiü viniddisi Bhakkhitànaü vàõijànaü nàvaññhaü vividhaü bahuü. 25 Bhaccà te sàdhayitvàna bhattàni vya¤janàni ca Ràjaputtaü bhojayitvà sabbe vàpi abhu¤jisuü. 26 Dàpitaü vijayena'ggaü yakkhã bhu¤jiya pãõità Soëasavassikaü råpaü màpayitvà manoharaü 27 Ràjaputtamupàga¤chi sabbàbharaõabhåsità. Màpesi rukkhamålasmãü sayanaü ca mahàrahaü ----- - ---- [D] potthake visadisà imà gàthàyo:- 26 Dàpitaü ràjaputtena bhattaü bhutvà'tirittakaü Pãõità màpayitvà sà vayaü soëasikaü sakaü 27 A¤¤a gàtampi ca hoti nekàkàramalaïkàra-bhusitaïgà varaïganà Samàgantvà narindassa gaõhantã sà lahuü manaü ----- - ---- 6. [A.D.] Apassi. 7. [A.] Passi 8. [A.] A¤¤aü ki¤ci [SL Page 044] [\x 44/] ( 28 Sàõiyà suparikkhittaü vitànasamalaïkataü. Taü disvà ràjatanayo pekkhaü atthamanàgataü 29 Katvàna tàya saüvàsaü nipajji sayane sukhaü, Sàõã 9 parikkhipitvàna sabbe bhaccà nipajjisuü. 30 Rattiü turiyasaddaü ca sutvà gãtaravaü ca so Apucchi saha semànaü kiü saddo iti yakkhiniü. 31 Rajjaü ca sàmino deyyaü sabbe yakkhe ca ghàtiya; Manussàvàsakaraõà yakkhà maü ghàtayanti hi 32 Iti cintiya yakkhã sà abravã ràjanandanaü: Sirisavatthu nàmetaü sàmi, yakkhapuraü idha; ----- - ---- [D] potthake visadisà imà gathà. 28 Sumàpayi panekasmiü rukkhamåle mahagghiyaü Sayanaü sàõipàkàra-sahitaü sasugandhikaü. 29 Disvà taü vijayo sabbamàyatiü phalamattano Apekkhàmàno so tàya seyyaü kappesi rattiyaü. Nipajjiüsu tato tassa bhaccà sattasatà tadà Bàhire sàõipàkàre parivàriya bhåpatiü. *30 Sutvà yakkhiniyà saddhiü nipanno bhumipo tahiü Gãtavàditasaddaü tu apucchi pana yakkhiniü. 31 Tato sà sakalaü rajjaü dàtukàmà sasàmino Manussàna mimaü laükaü kàmàhi'ti viyàkarã: 32 "Nagare bhumipo atthi sirivatthavhaye idha, Atthi yakkhàdhipo yakkhanagare, tassa dhãtaraü ----- - ----* [E] potthake visadisà. 30 Sutvà yakkhiõiyà saïdhiü nipanno bhumipo tahiü Gãtavàditasaddaü tu apucchi pana yakkhiõiü 31 Tato sà sakalaü rajjaü dàtukàmà sasàmino Manussànaü imaü laükaü kàhàmãti viyàkarã: 32 Nagare bhutapo atthi sirivatthavhaye idha Atthi yakkhàdhipo yakkhanagare; tassa dhãtaraü ----- - ---- 9. [E.] Sàõiü [SL Page 045] [\x 45/] ( 33 Tattha jeññhassa yakkhassa laükànagaravàsinã Kumàrikà idhà'nãtà;tassà màtà ca àgatà. 34 âvàhamaïgale tattha idhàpi ussavo mahà Vattate; tattha saddoyaü; mahàhe'sa samàgamo" 35 Ajjeva yakkhe ghàtehi, na nahi sakkà ito paraü. So àhà'dissamàne te ghàtessàmi kathaü ahaü. 36 "Yattha 10 saddaü karissàmi tena saddena ghàtaya; âyudhaü me'nubhàvena tesaü kàye patissati." 37 Tassà sutvà tathà katvà sabbe yakkho aghàtayi. Sayampi laddhavijayo yakkharàjapasàdhanaü 38 Pasàdhanehi sesehi taü taü bhaccaü pasàdhayi. Katipàhaü vasitvettha tambapanõimupàgamã ----- - ---- 33 ânayitvàna tammàtà àvàhatthàya dhãtaraü Idhàdhipatino deti; tahiü yakkhasamàgame 34 Mahantaü maïgalaü hoti; mahàyakkhasamàgamo Sattàhamanupacchinnaü pavattati ca taü chaõaü 35 Tatra maügalaghoso"tã. "Punã'dikkhasamàgamo Na sakkà laõóumajjeva yakkhe màrehi bhumipa." 36 Tassà taü vacanaü sutvà narindo so tamabravi: "Adissamàne yakkhe te kathaü màremi kàmade?" Ahaü karomi saddaü te ñhatvà yakkhànamantare Sa¤¤àõena panetena pahàraü dehi khattiya. Mamànubhàvato tesaü sarãre gaõhati'bravi. ----- - ---- 33 ânayitvàna tammàtà àvàhatthàya dhãtaraü Idhàdhipatino deti, tahiü yakkhasamàgame. 37 Katvà tatheva so yakkhe vilayaü nesi khattiyo Hantvà yakkhapatiü ràjà pilandhi'ssa pilandhanaü. Pilandhiüsu ca sesànaü sesà'maccà pilandhanaü ----- - ---- 10. [E.] Tattha [SL Page 046] [\x 46/] ( 39 Màpayitvà tambapaõõinagaraü vijayo tahiü Vasi yakkhiniyà saddhiü amaccaparivàrito. 40 Nàvàya bhumimotiõõà vijayappamukhà tadà Kilantà pàõinà bhumiü àlambiya nisãdisuü, 41 Tambabhumirajophuññho tambo pàõi 1 yato ahu Sodeso ceva dãpo ca tena tannàmako ahu. 42 Sihabàhunarindo so sãhamàdinnavà iti Sãhaëo, tena sambandhà ete sabbepi sãhaëà. 43 Tattha tattha ca gàme te tassà'maccà nivesayuü; Anuràdhagàmaü tannàmo kadambanadiyantike. 44 Gambhãranadiyà tãre upatisso purohito Upatissagàmaü màpesi anuràdhassa uttare. ----- - ---- [D] potthake visadisà imà gàthàyo: 39 Nikkhamma yakkhanagarà katipàhaccayena so Tambapaõõivhayaü katvà nagaraü tattha saüvasi. 40 âgatà ràjapamukhà tato sattasatà narà Bhassità nàvato bhumiü gela¤¤enàhimaddità Dubbalà bhumiyaü tattha pàõimhi (?) 12 Upalimpità Nisãdiüsu, tato tesaü tambavaõõà'ttha paõhiyo, 41 Tena taükàraõeneva taü ñhànaü tambapaõõiti Laddhàbhidheyyaü; teneva lakkhitaü dãpamuttamaü. 42 Sãhabàhunarindo so yena sãhaü samaggahi Tena,tassatrajà nattà "sãhaëà"ti pavuccare. Sãhaëena ayaü laükà gahità; tena vàsità, Teneva sãhaëaü nàmasa¤¤itaü sãhahantunà. 43 Tato ràjakumàrassa bhaccà gàme tahiü tahiü Màpesuü sakale tamhi sãhaëe attanattano. 44 Kadambanadiyà tãre anuràdhavahayaü varaü Gàmaü, tassuttare bhàge gambhãranadiyantike Upatissadvijàvàsa-mupatissavhayaü varaü. ----- - ---- 11. [E.] Tambapàõi, [D, S,] tambapaõõi, 12. Paõhã (?) Gàthàyosàne Paõhisadado dissati, tathà sati tambapaõhãti nàmaü gahetabbaü. [SL Page 047] [\x 47/] ( 45 A¤¤e tayo amaccà te màpayiüsu visuü visuü Ujjeniü uruvelaü ca vijitaü nagaraü tathà. 46 Nivàsetvà janapadaü sabbe'maccà samecca taü Avocuü ràjatanayaü "sàmi, rajje'bhisecaya," 47 Iti vutto ràjaputto na icchi abhisecanaü Vinà khattiyaka¤¤àya abhisekaü mahesiyà 48 Athà' maccà sàmino te abhiseke katàdarà Dukkaresu pi kiccesu tadatthabhãrutàtigà 49 Paõõàkàre mahàsàre maõimuttàdike bahå Gàhàpayitvà pàhesuü dakkhiõaü madhuraü puraü 13 50 Paõóuràjassa dhãtatthaü sàmino sàmibhattino A¤¤esaü càpi dhãtatthaü amaccànaü janassa ca. 51 Sãghaü nàvàya gantvàna dåtà te madhuraü puraü 3 paõõàkàre ca lekhaü ca tassa ra¤¤o adassayuü. ----- - ---- [D.] Potthake visadisà imà gàthàyo: 45 Gàmamathuruvelaü ca vijitodàniyaü * puraü Evaü te attano nàmaü katvà janapadaü bahuü. 46 Samàgamma tato'maccà ra¤¤o rajjena yàcayuü. 47 Samànakulajàtàya natthitàya mahesiyà Ràjà ràjàbhiseke tu tadà àsi upekkhako. 48 Ussàhajàtà sabbe te kumàrassàbhisecane Pesesuü dakkhiõaü madhuraü maõippabhutipàbhataü 51 Gantvà te paõóavaü disvà datvà pàbhata màbhataü Sàsanaü ca nivedesuü ràjaka¤¤atthikà narà "Sãhabàhutrajo laïkaü vijayã vijayavhayo, Tassà'bhisecanatthàya detha no dhãtaraü tu te." ----- - ---- * [E] vijitaü dutiyaü puraü. 13. [A S D] dåte gàhàpayitvàna pàhesuü madhuraü puraü. [SL Page 048] [\x 48/] ( 52 Tato ràjà amaccehi mantayitvà sadhãtaraü Pàhetukàmo'maccànaü a¤¤esaü càpi dhãtaro 53 Laddhà ånasataü ka¤¤à atha bheriü caràpayi: "Laükàya dhãtugamanaü icchamànà narà idha 54 Nivàsayitvà diguõaü gharadvàresu dhãtaro hapentu; tena liïgena àdiyissàmi tà"iti. 55 Evaü laddhà bahå ka¤¤à tappayitvàna taü kulaü, Sampannasabbàlaükàraü dhãtaraü saparicchadaü 56 Sabbà tà laddhasakkàrà ka¤¤àyo ca yathàrahaü Ràjàraheca hatthassarathapessiyakàrake 14 57 Aññhàrasantaü seõãnaü sahassaü ca kulàni so Lekhaü datvàna pesesi vijayassa jitàrino. 58 Sabbo so'tari nàvàhi mahàtitthe mahàjano. Teneva paññanaü taü hi "mahàtitthaü"ti vuccati. ----- - ---- [D.] Potthake visadisà imà gàthàyo:- 52 Mantetvà paõóavo ràjà sahàmaccehi attano Dhãtaraü vijayiü, tassà'maccànaü càpi tassa so 53 ænasattasatàmacca - dhãtaro ca apesayi. "Pesetukàmà ye ettha dhãtaro sãhaëaü varaü 54 Samalaükaritvà sadvàre ñhapessantu hi tà lahuü." Datvà pitunnaü bahukaü dhanaü tàyo samàdiya. 55 Dãtaraü sabbasovaõõa - itthàbharaõabhåsitaü Katvà dàpesi dàyajjaü hatthassarathadàsiyo. 57 Aññhàrasa,macchehi pa¤casaññhãkulehi ca Saddhiü tayo'dha pesesi paõõaü datvàna khattiyo. 58 Sabbe te nàvamàruyha yenettha bahukà janà Otiõõà taü mahàtitthapaññanaggàmasa¤¤itaü. ----- - ---- 14. [A] ràjàrahaü ca hatthassa - [E] ràjàrahaü ca hatthassarathaü pessiya Kàrake [SL Page 049] [\x 49/] ( 59 Vijayassa suto dhãtà tassà yakkhiõiyà ahu; Ràjaka¤¤àgamaü sutvà vijayo àha yakkhiõiü 60 "Gaccha dàni tuvaü bhoti, ñhapetvà puttake duve; Manussà amanussehi bhàyanti hi sadà" iti 61 Sutvà taü 15 yakkhabhayato bhãtaü taü àha yakkhiõiü "Mà cintayi sahassena dàpayissàmi te baliü." 62 Punappunaü taü yàcitvà ubho àdàya puttake Bhãtàpi sà agatiyà laïkàpuramupàgami. 63 Putte bahi nisãdetvà sayaü pàvisi taü puraü Sa¤jànitvàna taü yakkhiü bhãtà corãti sa¤¤ino 64 Saükhubhiüsu pure yakkhà; eko sàhasiko pana Ekapàõippahàrena vilayaü nayi yakkhiõiü ----- - ---- 15. [E.] Taü sutvà, [SL Page 050] [\x 50/] ( 65 Tassà tu màtulo yakkho nikkhamma nagarà bahi Disvà te dàrake pucchi"tumhe kassa sutà"iti. 66 "Kuveõiyà"ti sutvà'ha "màtà vo màrità idha, Tumhepi 16 disvà màreyyuü; palàyatha lahuü" iti. 67 Aguü sumanakåñaü te palàyitvà tato lahuü; Vàsaü kappesi jeññho so vuddho tàya kaõiññhiyà. 68 Puttadhãtàhi vaóóhitvà ràjànu¤¤àya te vasuü Tattheva malaye; eso pulindànaü hi sambhavo. 69 Paõóuràjassa dåtà te paõõàkàraü samappayuü Vijayassa kumàrassa ràjadhãtàdikà ca tà. 70 Katvà sakkàrasammànaü dutànaü vijayo pana Adà yathàrahaü ka¤¤à amaccànaü janassa ca. 71 Yathàvidhi ca vijayaü sabbe' maccà samàgatà Rajje samabhisi¤ciüsu; kariüsu ca mahàchaõaü. 72 Tato so vijayo ràjà paõóuràjassa dhãtaraü Mahatà parihàrena mahesitte bhisecayi. 73 Dhanàna'dà amaccànaü; adàsi sasurassa tu Anuvassaü saïkhamuttaü satasahassadvayàrahaü 17 74 Hitvàna pubbacaritaü visamaü samena Dhammena laïkamakhilaü anusàsamàno So tambapaõõi-nagare vijayo narindo Rajjaü akàrayi samà khalu aññhatiüsà'ti. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Vijayàbhiseko nàma Sattamo paricchedo. ----- - ---- 16. [D.] Tumhe ca. 17. [A.] Tathà lakkhadvayàrahaü. [SL Page 051] [\x 51/] ( Aññhamo paricchedo. 1 Vijayo so mahàràjà vasse antimake ñhito Iti cintayi "vuddho'haü, na ca vijjati me suto; 2 Kicchena vàsitaü raññhaü nasseyya mama accaye; âõàpeyyaü rajjahetu sumittaü bhàtaraü mama. 3 Athà'maccehi mantetvà lekhaü tattha visajjayã. Lekhaü datvàna vijayo na cirena divaïgato. 4 Tasmiü mate amaccà te pekkhantà khattiyàgamaü Upatissagàme ñhatvàna raññhaü samanusàsisuü. 5 Mate vijayaràjamhi khattiyàgamanà purà Ekaü vassaü ayaü laïkàdãpo àsi aràjako. 6 Tasmiü sãhapure tassa sãhabàhussa ràjino Accayena sumitto so ràjà tassa suto ahu 7 Tassa puttà tayo àsuü maddaràjassa dhãtuyà. Dåtà sãhapuraü gantvà ra¤¤o lekhaü adaüsu te. 8 Lekhaü sutvàna so ràjà putte àmantayã tayo "Ahaü mahallako tàtà, eko tumhesu gacchatu 9 Laïkaü nekaguõaü kantaü mama bhàtussasantakaü; Tassa'ccayena 1 tattheva rajjaü kàretu sobhanaü." 10 Kaõiññhako panóuvàsadevo ràjakumàrako "Gamissàmã"ti cintetvà ¤atvà sotthigatimpi 2 ca 11 Pitarà samanu¤¤àto dvattiüsàmaccadàrake âdàya àruhã nàvaü paribbàjaka-liïgavà. 12 Mahàkandaranajjà te måkhadvàramhi otaruü. Te paribbàjake disvà jano sakkari sàdhukaü. 13 Pucchitvà nagaraü ettha upayantà kamena te Upatissagàmaü sampattà devatàparipàlità. 14 Amaccànumato 'macco pucchi nemittikaü tahiü; 3 Khatattiyàgamanaü, tassa so vyàkàsi paraü pi ca: 15 "Sattame divase yeva àgamissati khattiyo Buddhasàsana,metassa metassa vaüsajo,va ñhapessati." ----- - ---- 1. [A.D.-] Ccaye ca. 2. [E.] Sotthiü gatimhi. 3. [A.] Bahã. [SL Page 052] [\x 52/] ( 16 Sattame divase yeva te paribbàjake tahiü Patte disvàna pucchitvà amaccà te vijàniya 17 Taü paõóuvàsudevaü te laïkàrajjena appayuü; Mahesiyà abhàvà so na tàva abhisevayi. 18 Amitodana - sakkassa paõóusakko suto ahu; ¥atvà vinàsaü sakyànaü so àdàya sakaü janaü 19 Gantvà a¤¤àpadesena gaïgàpàraü, tahiü puraü Màpetvà tattha kàresi rajjaü; satta sute labhi. 20 Dhãtà kaõiññhikà àsi bhaddakaccànanàmikà Sabbalakkhaõasampannà 4 suråpà abhipatthità. 21 Tadatthaü satta ràjàno paõõàkàre mahàrahe Pesesuü ràjino tassa; bhãto ràjåhi so pana 22 ¥atvàna sotthigamanaü abhisekaphalaü pi ca Saha dvattiüsaitthãhi nàvaü àropiyà'su taü 23 Gaïgàya khipi "gaõhàtu 5 pahå me dhãtaraü" iti. Gahetuü te na sakkhiüsu; nàvà sà pana sãghagà 24 Dutiye divaseyeva goõagàmakapaññanaü Pattà; pabbajitàkàrà sabbà tà tattha otaruü. 25 Pucchitvà nagaraü ettha tà kamenopayantiyo Upatissagàmaü sampattà devatàparipàlità. 26 Nemittãkassa vacanaü sutvà tatthà'gatà tu tà Disvà amacco pucchitvà ¤atvà ra¤¤o samappayã 27 Taü paõóuvàsudevaü te amaccà suddhabuddhino Rajje samahisi¤ciüsu puõõasabbamanorathaü. 28 Subhaddakaccànamanoma-råpiniü Mahesibhàve abhisi¤ciya'ttano 6 Sahàgatà tàya padàsi 7 attanà Sahàgatànaü;vasi bhumipo sukhaü ti. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Paõóuvàsasudevà'bhiseko nàma Aññhamo paricchedo. ----- - ---- 4. [E] suvaõõamaya itthi ca. 5. [E] gaõhantu. 6. [E.S.] Abhiseviyattano. 7. [E.] Padàya. [SL Page 053] [\x 53/] ( Navamo paricchedo. 1 Mahesã janayã putte dasa eka¤ca dhãtaraü; Sabbajeññho'bhayo nàma;città nàma kaõiññhikà, 2 Passitvà taü viyàkaüsu bràhmaõà mattapàragà "Rajjahetu suto assà ghàtayissati màtule." 3 "Ghàtessàma kaõiññhinti" nicchite bhàtarà'bhayo Vàresi;kàle vàsesuü gehe taü ekathåõike. 4 Ra¤¤o ca sirigabbhena tassa dvàramakàrayuü; Anto ñhapesuü eka¤ca dàsiü, narasataü bahi. 5 Råpenu'mmàdayi nare diññhamattàva sà yato Tato umma dacittà'ti nàmaü sopapadaü labhi. 6 Sutvàna laïkàgamanaü bhaddakaccànadeviyà Màtarà codità puttà ñhapetve'ka¤ca àgamuü. 7 Disvànate paõóuvàsudevaü laïkindamàgatà Disvàna taü kaõiññhi¤ca roditvà saha tàya ca 8 Ra¤¤à sukatasakkàrà ra¤¤o'nu¤¤àya 1 vàrikaü Cariüsu laïkàdãpamhi nivasuü ca yathàruciü. 9 Ràmena vusitaññhànaü ràmagoõanti vuccati; Uruvelà'nuràdhànaü nivàsà ca tathà tathà; 10 Tathà vijita - dãghàyu - rohaõànaü nivàsakà Vijitagàmo, dãghàyu, rohaõanti ca vuccare. 11 Kàresi ananuràdho so vàpiü dakkhiõato;tato Kàràpetvà ràjagehaü tattha vàsamakappayi. 12 Mahàràjà paõóuvàsudevo jeññhasutaü sakaü Abhayaü uparajjamhi kàle samahisevayã. 13 Dãghàyussa kumàrassa tanayo dãghagàmiõã Sutvà ummàdacittaü taü tassaü jàtakutuhalo 14 Gantvo'patissagàmaü taü apassi manujàdhipaü. Adà sahoparàjena ràjåpaññhànamassa so. 15 Gavakkhàbhimukhaññhàne taü upecca ñhitaü 2 tu sà Disvàna gàmiõiü città rattacittà'ha dàsikaü ----------- 1. [A.] Ra¤¤à. 2. [A.D.] hità. [SL Page 054] [\x 54/] ( 16 "Ko eso"" ti? Tato sutvà "màtulassa suto" iti Dàsiü tattha niyojesi; sandhiü katvàna so tato 17 Gavakkhamhi óasàpetvà 3 rattiü kakkañayantakaü âruyha chindayitvàna kavàñaü tena napàvisi. 18 Tàya saddhiü vasitvàna vaccåse yeva nikkhami; Evaü niccaü vasã tattha chiddàbhàvà apàkaño. 19 Sà tena aggahi gabbhaü; gabbhe pariõate 4 tato Màtu àrocayi dàsã; màtà pucchiya dhãtaraü 20 Ra¤¤o àrocayã ràjà àmantetvà sute'bravã: Posiyo so'pi amhehi dema tasseva taü" iti. 21 "Putto ce màrayissàma ta'nti tassa adaüsu taü. Sà 5 såtikàla sampatte såtigeha¤ca pàvisi. 22 Saïkitvà gopakaü cittaü kàëavela¤ca dàsakaü "Tasmiü kamme nissayà"ti gàmaõãparivàrake 23 Te pañi¤¤aü adente te ràjaputtà aghàtayuü; Yakkhà hutvàna rakkhiüsu ubho gabbhe kumàrakaü 24 A¤¤aü upavija¤¤aü sà sallakkhàpesi dàsiyà; Città sà janayã puttaü;sà itthi pana 6 dhãtaraü. 25 Città sahassaü dàpetvà tassà puttaü sakampi ca âõàpetvà dhãtaraü taü nipajjàpesi santike. 26 Dhãtà laddhà'ti sutvàna tuññhà ràjasutà ahuü. Màtà ca màtumàtà ca ubho pana kumàrakaü 27 Màtàmahassa nàma¤ca jeññhassa màtulassa ca Ekaü katvà tamakaruü paõóukàbhaya-sàmakaü. 28 Laïkàpàlo paõóuvàsudevo rajjamakàrayi Tiüsa vassàni; jàtamhi mato so paõóukàbhaye. 29 Tasmiü matasmiü manujàdhipasmiü Sabbe samàgamma narindaputtà Tassàbhayassàbhayadassa bhàtu Ràjàbhisekaü akaruü uëàraü ti. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Abhayàbhãseko nàma Navamo paricchedo. ----------- 3. [A.] Vasàpetvà. 4. [E.] Gabbho parinato 5. [S.] Pasåtikàle 6. [A.D.] Puna. [SL Page 055] [\x 55/] ( Dasamo paricchedo. 1 Ummàdacittàyàõattà dàsã àdàya dàrakaü Samugge pakkhipitvàna dvàramaõóalakaü agà. 2 Ràjaputtà ca migavaü gatà tumbarakandare Disvà dàsiü kuhiü yàsi? Kimetanti?" Ca pucchisuü. 3 "Dvàramaõóalakaü yàmi, dhãtu me guëapåvakaü" Iccàha. "Oropehã" ti ràjaputtà tamabravuü. 4 Citto ca kàëavelo ca tassà'rakkhàya niggatà Mahantaü såkaraü vesaü taü khaõaü yeva dassayuü 5 Te taü samanubandhiüsu, sà tamàdàya tatra'gà, Dàraka¤ca sahassa¤ca àyuttassa adàraho. 6 Tasmiü yeva dine tassa bhariyà janayã sutaü; "Yamake janayã putte bhariyà me""ti posi taü. 7 So sattavassiko cà'si 1, taü vijànãya màtulà Bhantuü sarasi kãëante dàrake ca payojayuü. 8 Jalaññhaü rukkhasusiraü jalacchàditachiddakaü Nimujjamàno chiddena pavisitvà ciraññhito 9 Tato tatheva nikkhamma kumàro sesadàrake Upecca pucchiyantopi va¤ceta'¤¤avacohi 2 so. 10 Manussehà'gatàhe so 3 nivàsetvàna vatthakaü 4 Kumàro vàrimogayha susiramhi ñhito ahu. 11 Vatthakàni gaõetvàna 5 màretvà sesadàrake Gantvà àrovayuü "sabbe dàrakà màrità"iti. 12 Gatesu tesu so gantvà àyuttakagharaü sakaü Vasaü assàsito tena ahå dvàdasavassiko. 13 Puna sutvàna jãvantaü kumàraü tassa màtulà Tattha gopàlake sabbe màretuü sanniyojayuü. 14 Tasmiü ahani gopàlà laddhà ekaü catuppadaü Aggiü àharituü gàmaü pesesuü taü kumàrakaü. 15 So gantvà gharamàyuttaputtakaü yeva pesayi "Pàdà rujanti me nehi aggiü gopàlasantikaü ----------- 1. [A.E.] Càpi 2. [A.] Va¤cita¤¤e vacohi. 3. [A.] Manussehà Gate peso 4. [S.] Nidhàya so nivatthakaü 5. [E.] Gaõetvà ti. [SL Page 056] [\x 56/] ( 16 Tattha aïgàramaüsa¤ca khàdissasi tuvaü" iti. Nesi so taüvaco sutvà aggiü gopàlasantikaü. 17 Tasmiü khaõe pesità te parikkhipiya màrayuü Sabbe gope; màrayitvà màtulànaü nivedayuü. 18 Tato soëasavassaü taü vijàniüsu ca màtulà; Màtà sahassa¤cà'dàsi tassàrakkha¤ca àdisi. 19 âyutto màtu sandesaü sabbaü tassa nivediya Datvà dàsaü sahassa¤ca pesesi paõóulantikaü. 20 Paõóulabràhmaõo nàma bhogavà vedapàrago Dakkhiõasmiü disàbhàge vasi paõóulagàmake 21 Kumàro tattha gantvànapassi paõóulabràhmaõaü; "Tvaü paõóukàbhayo tàta" iti pucchiya vyàkate 22 Tassa katvàna sakkàraü àha "ràjà bhavissasi, Samasattatã-vassàni rajjaü tvaü kàrayissasi; 23 Sippaü uggaõha tàtà"ti sippuggahamakàrayi. Candena tassa puttena khippaü sippaü samàpitaü. 24 Adà satasahassaü so yodhasaïgahakàraõà. Yodhesu saïgahãtesu tena pa¤casatesu so 25 "Siyuü yàya gahitàni paõõàni kanakàni taü Mahesiü kuru canda¤ca mama puttaü purohitaü" 26 Iti vatvà dhanaü datvà sayodhaü nãharã tato So nàmaü sàvayitvàna tato nikkhamma pu¤¤avà 27 Laddhabalo 6 nagarake kàsapabbata-santike Sattasatàni purise sabbesaü bhojanàni ca 28 Tato narasahassena dvisatena kumàrako Girikaõóapabbataü 7 nàma agamà parivàrito. 29 Girikaõóasivo 8 nàma paõóukàbhayamàtulo Taü paõóuvàsudevena dinnaü bhu¤jati desakaü. 30 So karãsasataü pakkaü tadà làveti 9 khattiyo; Tassa dhãtà råpavatã pàlã nàmà'si khattiyà, -----------6. [E.] Laddhà paõe, [D.] Laddhabale. 7. [D.] Harikaõóa. 8. [D.] Harikaõóasivo. 9. [E.] Tadà karãsasatamattaü so làvayati. [SL Page 057] [\x 57/] ( 31 Sà mahàparivàrena yànamàruyha sobhanaü Pitu bhattaü gàhayitvà làvakàna¤ca gacchati. 32 Kumàrassa manussà taü disvà tattha kumàrikaü ârovesuü kumàrassa kumàro sahasà'gato 33 Dvedhà taü 10 parisaü katvà sakaü yànamapesayã Tadantikaü, saparisà "kattha yàsã" ti pucchi taü. 34 Tàya vutte tu 11 sabbasmiü tassaü sàrattamànaso Attano saüvibhàgatthaü 12 bhattenà'yàci khattiyo. 35 Sà samoruyha yànamhà adà sovaõõapàtiyà Bhattaü nigrodhamålasmiü ràjaputtassa khattiyà. 36 Gaõhi nigrodhapaõõàni bhojetuü sesake jane, Sovaõõabhàjanànà'suü tàni paõõàni taükhaõe. 37 Tàni disvà ràjaputto saritvà dijabhàsitaü "Mahesãbhàvayoggà me ka¤¤à laddhà"ti tussi so. 38 Sabbe bhojàpayã te sà taü 13 na khãyittha bhojanaü; Ekassa pañiviüso'ca gahito tattha' dissatha. 39 Evaü pu¤¤aguõåpetà sukumàrã 14 kumàrikà Suvaõõapàlã nàmena tatoppabhåti àsi sà. 40 Taü kumàriü gahetvàna yànamàruyha khattiyo Mahabbalaparibbåëho anusaükã 15 apakkami. 41 Taü sutvàna pità tassà nare sabbe apesayi; Te gantvà kalahaü katvà tajjità tehi àgamuü.16 42 Kalahanagaraü 17 nàma gàmo tattha kato ahu. Taü sutvà bhàtaro tassà pa¤ca yuddhàyu'pàgamuü. 43 Sabbe te paõóulasuto cando yeva aghàtayi; Lohitavàhakhaõóo'ti tesaü yuddhamahã ahanu. 44 Mahatà balakàyena tato so paõóukàbhayo Gaïgàya pàrime tãre doëapabbatakaü agà. 45 Tattha cattàri vassàni vasi; taü tattha màtulà Sutvà ñhapetvà ràjànaü taü yuddhatthamupàgamuü; ----------- 10. [E.] Dvebhàgaü. 11. [A.S.] Vutte sa. 12. [E.] Saüvibhàgataü. 13. [A.] Te tu sà. [D S.] Te taü sà. 14. [D.] Sukumàra 15.[E.A.]Anussaükã 16. [D.S.] Pakkamu. 17. [A.] Kalahaünagaraü. [SL Page 058] [\x 58/] ( 46 Khandhàvàraü nivesetvà dhåmarakkhàga-santike Bhàgineyyena yujjhiüsu; bhàgineyyo tu màtule 47 Anubandhi, oragaïgaü palàpetvà nivattiya Tesa¤ca khandhàvàramhi duve vassàni so vasã. 48 Gantvo'patissagàmaü te tamatthaü ràjino'bravuü; Ràjà lekhaü kumàrassa sarahassaü 18 sa pàhiõi: 49 "Bhu¤jassu pàragaïgaü tvaü, mà'gà oraü tato" iti. Taü sutvà tassa kujjhiüsu bhàtaro nava ràjino 50 "Upatthamho tvamevà'si ciraü tassa; idàni tu Raññhaü dadàsi; tasmà tvaü màressàmà"ti abuvuü. 51 So tesaü rajjamappesi te tissaü nàma bhàtaraü Sabbeva sahità'kaüsu rajjassa parinàyakaü. 52 Eso vãsativassàni abhayo'bhayadàyako Tattho'patissagàmamhi ràjà rajjamakàrayi. --------- 53 Vasantã dhåmarakkhàge sare tumbariyaïgaõe Carate vaëavàråpà yakkhã cetiyanàmikà 19 54 Eko disvàna setaïgaü rattapàdaü manoramaü ârovesi kumàrassa vaëave'tthi'disã iti. 55 Kumàro rasmimàdàya gahetuü taü upàgami; Vacchato àgataü disvà bhãtà tejena tassa sà 56 Dhàvi'nantaradhàyitvà;dhàvantimanubandhi so. Dhàvamànà saraü taü sà sattakkhattuü parikkhipi; 57 Otaritvà mahàgaïgaü uttaritvà tato pana Dhumarakkhaü pabbataü taü sattakkhattuü parikkhipi; 58 Taü saraü puna tikkhattuü parikkhipi; tato puna Gaïgaü kacchakatitthena samotari; tahintu so 59 Gahesi taü vàladhismiü, tàlapatta¤ca toyagaü, Tassa pu¤¤ànubhàvena so ahosi mahàasi. 60 Uccàresi asiü tassà "màremã"ti tamàha sà: "Rajjaü gahetvà te dajjaü sàmi mà maü amàrayi."" 61 Gãvàya taü gahetvà so vijjhitvà asikoñiyà Nàsàya rajjuyà bandhi; sà ahosi vasànugà. ----------- 18. [D.] Sahassa¤ca. 19. [S.] Yakkhiõi vaëavàmukhi. [SL Page 059] [\x 59/] ( 62 Gantvà taü dhåmarakkhaü so tamàruyha mahabbalo Tattha cattàri vassàni dhumarakkhanage vasã. 63 Tato nikkhamma sabalo àgammà'riññhapabbataü Yuddhakàlamapekkhanto tattha satta samà vasi. 64 Dve màtule ñhapetvàna tassa sesaññhamàtulà Yuddhasajjà ariññhaü taü upasaïkamma pabbataü 65 Khandhàvàraü nagarake nivesetvà camåpatiü Datvà parikkhipàpesuü samantàriññhapabbataü. 20 66 Yakkhiõiyà mantayitvà tassà vacanayuttiyà Datvà ràjaparikkhàraü paõõàkàràyudhàni ca 67 "Gaõhàtha sabbàne'tàni khamàpessàmi vo ahaü" Iti vatvàna pesesi kumàro purato balaü. 68 "Gaõhissàma paviññha" nti vissatthesu tu 21 tesu so âruyha yakkhavaëavaü mahàbalapurakkhato 22 69 Yuddhàya pàvisã; yakkhã mahàràvamaràvi sà, Anto bahi bala¤cassa ukkuññhiü mahatiü akà. 70 Kumàrapurisà sabbe parasenànare bahu Ghàtetvà màtule ca'ññha sãsaràsiü akaüsu te. 71 Senàpati palàyitvà gumbaññhànaü sa pàvisi; Senàpatigumbako'ti tena esa pavuccati 72 Upariññhamàtulasiraü sãsaràsiü sa passiya Làburàsã'va iccàha; tenà'si làbugàmako. 73 Evaü vijitasaïgàmo tato so paõóukàbhayo Ayyakassà'nuràdhassa vasanaññhànamàgami. 74 Attano ràjagehaü so tassa datvàna ayyako A¤¤attha vàsaü kappesi; so tu tasmiü ghare vasã. 75 Pucchàpetvàna nemittaü vatthuvijjàviduü tathà Nagaraü pavaraü tasmiü gàme yeva amàpayi. 76 Nivàsattà'nuràdhànaü anuràdhapuraü ahå, Nakkhattenà'nuràdhena patiññhàpitatàya ca. ----------- 20. "Khandhàvàraü nivàsetvà gàme nagaraavahaye Pàrasenaü labhitvà te datvà ekaü camåpatiü Sabbe parikkhipàpesuü samantàriññha,pabbataü (kambojamahàvaüse.) 21. [A.D.] Ca 22 [A.] Parikkhito. [SL Page 060] [\x 60/] ( 77 âõàpetvà màtulànaü chattaü jàtassare idha Dhovàpetvà dhàrayitvà taüsare yeva vàrinà 78 Attano abhisekaü so kàresi paõóukàbhayo, Suvaõõapàliü deviü taü mahesitte'bhisevayi. 79 Adà candakumàrassa porohiccaü yathàvidhi; hànantaràni sesànaü gaccàna¤ca yathàrahaü. 80 Màtuyà upakàrattà attano ca mahãpatiü Aghàtayitvà jeññhaü taü màtulaü abhayaü pana 81 Rattirajjaü adà tassa ahå nagaraguttiko; Tadupàdàya nagare ahu nagaraguttikà. 82 Sasuraü taü aghàtetvà girikaõóasivampi ca Girikaõóadesaü tasse'va 23 màtulassa adàsi so. 83 Saraü ta¤ca khaõàpetvà kàràpesi bahudakaü; Jaye jalassa gàhena jayavàpã'ti àhu taü. 84 Kàlaveëaü nivàsesi yakkhaü purapuratthime; Yakkhaü tu cittaràjaü taü heññhà abhayavàpiyà. 85 Pubbopakàriü dàsiü taü nibbattaü yakkhayoniyà Purassa dajhiõadvàre so kata¤¤u nivàsayi. 86 Anto narindavatthussa vaëavàmukhayakkhiõiü Nivesesi; baliü tesaü a¤¤esa¤cànuvassakaü 87 Dàpesi chaõakàle tu cittaràjena so saha Samàsane nisãditvà dibbamànusanàñakaü 88 Kàrento 'bhiramã ràjà ratikhióóàsamappito. Dvàragàme ca caturo'bhayavàpi¤ca kàrayi. 89 Mahàsusànà'ghàtanaü,24 pacchimaràjiniü, tathà Vessavaõassa nigrodhaü, vyàdhadevassa 25 tàlakaü, 90 Yonasabhàgavatthu¤ca 26 mahejjàgharameva ca 27 Etàni pacchimadvàradisàbhàge nivesayi. ----------- 23. [A.] Girikaõóaka desaü ca. 24. [A.-]Nàghàñakaü. 25. [E.] Vyàdhidevassa. 26. [A.D.] So naü sabhàgavatthuü. 27. [A.D.S.] Pabhedaghara meva ca. [SL Page 061] [\x 61/] ( 91 Pa¤casatàni caõóàlapurise purasodhake, Duve satàni caõóàlapurise vaccasodhake, 92 Diyaóóhasatacaõóàle matanãhàrake'pi ca, Susànagopacaõóàle tattake yeva àdisi 93 Tesaü gàmaü nivesesi susànà 28 pacchimuttare. Yathàvihita - kammàni tàni niccaü akaüsu te. 94 Tassa caõóàlagàmassa pubbuttaradisàya tu Nãvasusànakaü nàma caõóàlànamakàrayi. 95 Tassuttare susànassa pàsàõapabbatantare âvàsapàli vyàdhànaü tadà àsi nivesità. 96 Taduttare disàbhàge yàva gàmaõivàpiyà Tàpasànaü anekesaü assamo àsi kàrito. 97 Tasseva ca susànassa puratthimadisàya tu Jotiyassa nãgaõñhassa gharaü kàresi bhupati. 98 Tasmiü yeva ca desasmiü nigaõñho girinàmako Nànàpàsaõóakà 29 ceva vasiüsu samaõà bahå. 99 Tattheva 30 ca devakulaü akàresi mahãpati Kumbhaõóassa nigaõñhassa; tannàmakamahosi taü. 100 Tato tu pacchime bhàge vyàdhapàlipuratthime Micchàdiññhikulànaütu vasã pa¤casataü tahiü. 101 Paraü jotiyagehamhà oraü gàmaõivàpiyà So paribbàjakàràmaü kàràpesi, tatheva ca 31 101 Paraü jotiyagehamhà oraü gàmiõivàpiyà So paribbàjakàràmaü kàràpesi, tatheva ca 31 102 âjãvakànaü geha¤ca bràhmaõàvaññameva 32 ca Sivikà - sotthisàlà ca 33 akàresi tahiü tahiü. 103 Dasavassàbhisitto so gàmasãmà nivesayi Laïkàdãpamhi sakale laïkindo paõóukàbhayo. 104 So kàlaveëa - cittehi dissamànehi bhupati Sahà'nubhosi sampattiü yakkhabhutasahàyavà. 105 Paõóukàbhayara¤¤o ca abhayassa ca antare Ràjasu¤¤àni vassàni ahesuü dasa satta ca. ----------- 28. [E.] Susàna 29. [E.] Nànàpàsaõóikà. 30. [A.]Tatheva. 31.[D.K.S.] Nigaõñhàràmameva ca. 32. [E .] Bràhmaõavatthumeva ca 33. Sotthisàlà ca (Sabbesu.) [SL Page 062] [\x 62/] ( 106 So paõóukàbhaya - mahãpati sattatiüsa - Vasso'dhigamma dhitimà dharaõipatittaü. Ramme anånamanuràdhapure samiddhe Vassàni sattati akàrayi rajjametthà ti. Sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Paõóukàbhayàbhiseko nàma Dasamo paricchedo. --------- Ekàdasamo paricchedo. 1 Tassaccaye tassa suto muñasãvo'ti vissuto Suvaõõapàliyà putto patto rajjamanàkulaü. 2 Mahàmeghavanuyyànaü nàmànugaguõoditaü 1 Phala - puppha - tarupetaü so ràjà kàrayã subhaü. 3 Uyyànaññhànagahaõe mahàmegho akàlajo Pàvassi, tena uyyànaü mahameghavanaü ahu. 4 Saññhivassàni muñasãvo ràjà rajjamakàrayi Anuràdhe puravare 2 laïakàbhuvadane subhe. 5 Tassa puttà dasà'hesuü a¤¤ama¤¤ahitesino, Duve dhãtà cà'nukulà kulànucchavikà ahu. 6 Devànaüpiyatissoti vissuto dutiyo suto Tesu bhàtusu 3 sabbesu. Pu¤¤a-pa¤¤àdhiko ahu. 7 Devànaüpiyatisso so ràjà'si pitu accaye Tassà'bhisekena samaü bahuna'cchariyàna'huü: 8 Laïkàdãpamhi sakale nidhayo ratanàni ca Anto ñhitàni uggantvà pañhavãtalamàruhuü: 9 Laïkàdãpasamãpamhi bhinnanàvàgatànã ca Tatra jàtàni ca thalaü ratanàni samàruhuü 10 Chàtapabbatapàdamhi tisso ca veëuyaññhiyo Jàtà rathapatodena samànà parimàõato. 11 Tàsu ekà latàyaññhi rajatàbhà, tahiü latà Suvaõõavaõõà rucirà dissante tà manoramà. ----------- 1. [A.D.] Nàmànåna- 2. [E.] Anuràdhapure vare. 3. [A.E.] Bhàtisu [SL Page 063] [\x 63/] ( 12 Ekà kusumayaññhi tu, kusumàni tahiü pana Nànàti nànàvaõõàni dissante'tiphuñàni ca. 13 Ekà sakuõayaññhi tu, tahiü pakkhimigà bahå Nànà ca nànàvaõõà ca sajãvà viya dissare. 14 Haya-gaja-rathàmalakà 4 valayaïguliveñhakà Kakudhaphalà 5 pàkatikà iccetà aññha jàtiyo 6 15 Muttà samuddà uggantvà tãre vaññi viyaññhità Devànaüpiyatissassa sabbaü pu¤¤avijamhitaü. 16 Indanãlaü veëuriyaü lohitaïkamaõã ci'me. Ratanàni pane'tàni 7 muttà tà, tà ca yaññhiyo 17 Sattàhabbhantare yeva ra¤¤o santikamàharuü. Tàni disvà patãto so ràjà iti vicintayi: 18 "Ratanàni anagghàni dhammàsoko imàni me Sahàyo'rahate nà'¤¤o, tassa dassaü imàna'to" 19 Devànaüpiyatisso ca dhammàsoko ca te 8 ime Dve adiññha-sahàyà hi 9 cirappabhuti bhupatã. 20 Bhàgineyyaü mahàriññhaü amaccaü pamukhaü tato Dijaü amaccaü gaõakaü ràjà te caturo jane 21 Dåte katvàna pàhesi baloghaparivàrite, Gàhàpetvà anagghàni ratanàni imàni so, 22 Maõijàtã ca tisso tà tisso ca rathayaññhiyo Saïkha¤ca dakkhiõàvattaü muttàjàtã ca aññha tà. 23 âruyha jambukolamhã nàvaü sattadinena te Sukhena titthaü laddhàna sattàhena, tato puna, 24 Pàñaliputtaü gantvàna dhammàsokassa ràjino Adaüsu paõõàkàre te; disvà tàni pasidi so. 25 "Ratanànã'disànettha natthi me" iti cintiya Adà senàpatiññhànaü tuññho'riññhassa bhupati; 26 Porohiccaü bràhmaõassa; daõóanàyakatampana Adàsi tassà'maccassa; seññhittaü gaõakassa tu. ----------- 4. [A.S.] Malakyà. 5. [E.] Kukudhaphala. 6. [A.] Jàtiyà, jàtito.[K.]Jàtikà 7. [S.] Ca'nekàni 8.[A.] Te. 9.[E.] Adiññhasahàya'ssu, [SL Page 064] [\x 64/] ( 27 Tesaü anappake bhoge datvà vàsagharàni ca Mahà'miccehi mantento passitvà pañipàbhataü 28 Vàlavãjanimuõhãsaü khaggaü chatta¤ca pàdukaü Moliü vañaüsaü pàmaïgaü bhiïkàraü harivandanaü, 29 Adhovimaü vatthakoñiü, mahagghaü hatthapu¤chaniü Nàgàhañaü a¤jana¤ca, aruõàbha¤ca mattikaü, 30 Anotattodaka¤ceva, 11 gaïgàsalilameva ca, Saïkha¤ca tandiyàvaññaü, vaóóhamànaü kumàrikaü, 31 Hemabhojanabhaõóa¤ca, 12 sivika¤ca mahàrahaü, Harãñakaü àmalakaü mahagghaü amatosadhaü, 32 Sukàhañànaü sàlãnaü saññhivàhasatàni ca, Abhisekopakaraõaü parivàravisesitaü, 33 Datvà kàle sahàyassa paõõàkàraü narissaro Dåte pàhesi saddhammapaõõàkàramimampi ca: 34 "Ahaü buddha¤ca dhamma¤ca saïgha¤ca saraõaügato, Upàsakattaü desesiü sakyaputtassa sàsane; 35 Tvampi'màni ratanàni uttamàni naruttama Cittampasàdayitvàna saddhàya saraõaü vaja." 13 36 "Karotha me sahàyassa abhisekaü puno" iti Vatvà sahàyàmacce 14 te sakkaritvà ca 15 pesayi. 37 Pa¤ca màse vasitvàna te'maccà'tãvasakkatà Vesàkhasukkhapakkhàdi-dine dåtà vãniggatà, 38 Tàmalittiyamàruyha nàvaü te jambukolake Oruyha bhupaü passiüsu patvà dvàdasiyaü idha; 16 39 Adaüsu paõõàkàre te dåtà laïkàdhipassa te. Tesaü mahantaü sakkàraü laïkàpati akàrayi. 40 Te maggasiramàsassa àdicandodaye dine Abhisitta¤ca laïkindaü amaccaü sàmibhattino 41 Dhammàsokassa vacanaü vatvà 17 sàmihite ratà Punopi abhisi¤ciüsu laïkàhitasukhe rataü. ----------- 11. [E.K.] Dakàjaü ca 12. Hemabhàjanabhaõóaü (sabbesu.) 13. [E.] Bhaja 14. [A.] Sahàyomacce. 15. [A.] Sakkaritvà'tha, 16. [A.D.] Iti. 17.[A.D.]Datvà. [SL Page 065] [\x 65/] ( 42 Vesàkhe narapati puõõamàyamevaü Devànaü piyavacanopaguëhanàmo Laïkàyaü pavitatapãti-ussavàyaü 18 Attànaü janasukhado'bhisevayã so ti Sujanappasàda-saüvegatthàya kate mahàvaüse Devànaüpiyatissàbhiseko nàma Ekàdasamo paricchedo. --------- Dvàdasamo paricchedo. 1 Thero moggaliputto so jinasàsanajotako Niññhàpetvàna saügãtiü pekkhamàno anàgataü 2 Sàsanassa patiññhànaü paccantesu avekkhiya Pesesi kattike màse te te there tahiü tahiü. 3 Theraü kasmiragatdhàraü majjhantikamapesayi; Apesayã mahàdevattheraü mahisamaõóalaü; 4 Vanavàsiü apesesi theraü rakkhitanàmakaü; Tathà'parantakaü yonadhammarakkhitanàmakaü 1; 5 Mahàraññhaü mahàdhammarakkhitattheranàmakaü; Mahàrakkhitatheraü tu yonalokamapesayi; 6 Peseyi majjhimaü theraü himavantapadesakaü; Suvaõõabhumiü there dve soõamuttarameva ca; 7 Mahàmahindatheraü taü theraü iññhiyamuttiyaü 2 Sambalaü bhaddasàla¤ca sake saddhivihàrike 8 "Laïkàdãpe manu¤¤amhi manu¤¤aü jinasàsanaü Patiññhàpetha tumhe"ti pa¤ca there apesayi. 9 Tadà kasmira-gandhàre pakkaü sassaü mahiddhiko âravàlo nàgaràjà vassaü karakasa¤¤itaü 10 Vassàpetvà samuddasmiü sabbaü khipati dàruõo. Tatra majjhantikatthero khippaü gantvà vihàyasà ----------- 18. [A.] Pavitta phãta 1. [E.] Yonaü. 2. [S.] Iññiya. [SL Page 066] [\x 66/] ( 11 Aravàladahe vàripiññhe vaïkamanàdike Akàsi; disvà taü nàgà ruññhà ra¤¤o nivedayuü. 12 Nàgaràjà'tha ruññho so vividhà hiüsikà'kari: Vàtà mahantà vàyanti; megho gajjati vassati; 13 Phalantya'saniyo; vijju niccharanti tato tato; Mahãruhà pabbatànaü kåñàni papatanti ca; 14 Viråparåpà nàgà ca hiüsàpenti samantato; Sayaü dhupàyati jalati akkosatto anekadhà 15 Sabbaü taü iddhiyà thero pañibàhiya hiüsanaü Avoca nàgaràjaü taü dassento balamuttamaü: 16 Sadevakopi ce loko àgantvà tàsayeyya maü Na me pañibalo assa janetuü 3 bhayabheravaü. 17 Sace'pi tvaü mahiü sabbaü sasamuddaü sapabbataü Ukkhipitvà mahànàga khãpeyyàsi mamo'pari 18 Neva me sakkuõeyyàsi janetuü bhayabheravaü; A¤¤adatthu tave'ca'ssa vighàto uragàdhipa. 19 Taü sutvà nimmadassa'ssa thero dhammamadesayi; Tato saraõasãlesu nàgaràjà patiññhahi; 20 Tatheva cata;ràsãti-sahassàni bhujaïgamà Himavante ca gandhabbà yakkhà kumbhaõóakà bahu. 21 Paõóako 4 nàma yakkho tu saddhiü hàrãta-yakkhiyà Pa¤casatehi puttehi phalaü pàpuõi àdikaü. 22 "Mà'dàni kodhaü janayittha 5 ito uddhaü yathà pure; Sassaghàta¤ca mà'kattha, sukhakàmàbhi pàõino; 23 Karotha mettaü sattesu; vasantu manujà sukhaü". Iti tenà'nusiññhà te tatheva pañipajjãsuü. 24 Tato ratanapallaïke theraü so uragàdhipo Nisãdàpiya aññhàsi vãjamàno tadantike. 25 Tadà kasmiragandhàravàsino manujà'gatà Nàgaràjassa påjatthaü mantvà 6 theraü mahiddhikaü 26 Theramevàbhivàdetvà ekamantaü nisãdisuü; Tesaü dhammamadesesi thero àsivisopamaü; ----------- 1. [E.T.] Yamettha. 4. [A.D.] Pa¤cato. 5. [A.] Janayi. 6. [A.D.] Gantvà. [SL Page 067] [\x 67/] ( 27 Asãtiyà sahassànaü dhammàbhisamayo ahu; Satasahassapurisà pabbajuü therasantike. 28 Tatoppabhuti kasmiragandhàrà te idànipi âsuü kàsàvapajjotà vatthuttayaparàyanà 29 Gantvà mahàdevathero desaü mahisamaõóalaü Suttantaü devadåtaü so kathesi janamajjhago. 30 Cattàëãsasahassàni dhammacakkhuü visodhayuü; Cattàëãsasahassàni pabbajiüsu tadantike. 31 Gantvà'tha 7 rakkhitatthero vanavàsiü nahe ñhito Saüyuttamanamataggaü kathesi janamajjhago. 32 Saññhinarasagassànaü dhammàbhisamayo ahu; Sattatiüsa sahassàni pabbajiüsu tadantike. 33 Vihàrànaü pa¤casataü tasmiü dese patiññhahi; Patiññhàpesi tatthevaü thero so jinasàsanaü 34 Gantvà'parantakaü thero yonako dhammarakkhito Aggikkhandhopamaü suttaü kathetvà janamajjhago 35 Sattatiüsasa-sahassàni 8 pàõe tattha samàgate Dhammàmatamapàyesi dhammàdhammesu kovido. 36 Purisànaü sahassa¤ca itthiyo ca tato'dhikà Khattiyànaü kulà yeva nikkhamitvànapabbajuü. 37 Mahàraññhamisã gantvà so mahàdhammarakkhito Mahànàradakassapavhaü jàtakaü kathayã tahiü. 38 Maggaphalaü pàpuõiüsu caturàsãtisahassakà; Terasantu sahassànã pabbajiüsu tadantike. 39 Gantvàna yonavisayaü so mahàrakkhito isi Kàlakàràmasuttantaü kathesi janamajjhago. 40 Pàõasatasahassàni sahassàni ca sattati Maggaphalaü pàpuõiüsu; dasasahassàni pabbajuü. 41 Gantvà catuhi therehi desesi majjhimo isi Himavantapadesasmiü dhammacakkappavattanaü 42 Maggaphalaü pàpuõiüsu asãtipàõakoñiyo. Visuü te pa¤caraññhàni pa¤ca therà pasàdayuü. ----------- 7. [E.] Gantvàna. 8. [E.D.] So sattatiüsa- [S.] So sattati- [SL Page 068] [\x 68/] ( 43 Purisasatasahassàni 9 ekekasseva santike Pabbajiüsu pasàdena sammàsambuddhasàsane. 44 Saddhiü uttara-therena soõatthero mahiddhiko Suvaõõabhumiü agamà; tasmintu samaye pana 45 Jàte jàte ràjagehe dàrake ruddarakkhasã Samuddato nikkhamitvà bhakkhitvà pana 10 gacchati. 46 Tasmiü khaõe ràjagehe jàto hoti kumàrako; There manussà passitvà "rakkhasànaü sahàyakà" 47 Iti cintiya màretuü sàyudhà upasaïkamuü. "Kimetantã"ca pucchitvà therà te evamàhu te; 48 "Samaõà mahaü sãlavantà, na rakkhasisahàyakà" Rakkhasã sà saparisà nikkhantà hoti sàgarà; 49 Taü disvàna mahàràvaü viraviüsu mahàjanà Diguõe rakkhase thero màpayitvà bhayànake 50 Taü rakkhasiü saparisaü parikkhipi samantato; "Idaü imehi laddhanti" mantvà bhãtà palàyi sà. 51 Tassa desassa àrakkhaü ñhapetvàna samantato Tasmiü samàgame thero brahmajàlamadesayi. 52 Saraõesu ca sãlesu aññhaüsu bahavo janà; Saññhiyà tu sahassànaü dhammàbhisamayo ahu. 53 Aóóhuóóhàni sahassàni pabbajuü kuladàrakà; Pabbajiüsu diyaóóhantu sahassaü kuladhitaro. 54 Tatoppabhuti sa¤jàte ràjagehe kumàrake Nàmaü 11 kariüsu ràjàno soõuttara-sanàmike 12 55 Mahàdayassàpi jinassa kaóóhanaü Vibhàya pattaü amataü sukhampi te Kariüsu lokassa hitaü tahiü tahiü Bhaveyya ko lokahite pamàdavàti Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Nànàdesapasàdo nàma Dvàdasamo paricchedo. ----------- 9. [E.A.D.] Purisà. 10. [E.D.] Bhakkhayitvàna. 11. [E.D.S.] Tattha. 12. [D.] Sanàmakaü [A.] Samànake. [SL Page 069] [\x 69/] ( Terasamo paricchedo. 1. Mahàmahindatthero so tadà dvàdasavassiko Upajjhàyena àõatto saïghena ca mahàmatã 2 Laïkàdãpaü pasàdetuü kàlaü pekkhaü vicintayi; "Vuddho muñasivo ràjà; ràjà hotu suto" iti. 3 Tadantare ¤àtigaõaü daññhuü katvàna mànasaü Upajjhàya¤ca saïgha¤ca vanditvà'puccha 1 bhupatiü 4 âdàya caturo there saïghamittàya atrajaü Sumanaü sàmaõera¤ca chaëabhi¤¤aü mahiddhikaü 5 ¥àtãnaü saïgahaü kàtuü agamà dakkhiõàgiriü. Tato 2 tattha carantassa chammàsà samatikkamuü. 6 Kamena vedisagiriü sagaraü màtudeviyà Sampatvà màtaraü passi; devã disvà piyaü sutaü 7 Bhojayitvà saparisaü attanà yeva kàritaü Vihàraü cetiyagiriü 3 theraü àropayã subhaü. 8 Avantiraññhaü bhu¤janto pitarà dinnamattano So asokakumàrohi ujjenigamanà 4 purà 9 Vedise nagare vàsaü upagantvà tahiü subhaü Devinnàma labhitvàna kumàriü seññhidhãtaraü 10 Saüvàsaü tàya kappesi; gabbhaü gaõhiya tena sà Ujjeniyaü kumàraü taü vahindaü janayã subhaü; 11 Vassadvayamatikkamma saïghamitta¤ca dhãtaraü. Tasmiü kàle vasati sà vedise nagare tahiü. 12 Thero tattha nisãditvà kàla¤¤u iti cintayi "Pitarà me samàõattaü abhisekamahussavaü 13 Devànampiyatisso so mahàràjà'nuhotu ca; Vatthuttayaguõe vàpi sutvà jànàtu dåtato; 14 ârohatu missanagaü jeññhamàsassu'posathe; Tadaheva gamissàma laïkàdãpavaraü mayaü." 15 Mahindo upasaïkamma mahindattheramuttamaü "Yàhi laïkaü pasàdetuü, sambuddhenà'si vyàkato; ----------- 1. [A.D.] Puccha. 2. [E.D.S.] Tathà. 3. [A.E.@]Vadisagiriü. 4. [A.D.] Gamane. [SL Page 070] [\x 70/] ( 16 Mayampi tatthupatthamhà bhavissàmà"ti abravã. Deviyà bhaginãdhitu-putto bhaõóukanàmako 17 Therena deviyà dhammaü sutvà desitameva tu Anàgàmiphalaü patvà vasã therassa santike. 18 Tattha màsaü vasitvàna jeññhamàsassuposathe Thero catuhi therehi sumanenà'tha gaõóunà 19 Saddhiü tena gahaññhena na rato ¤àtihetunà Tasmà vihàrà àkàsaü uggantvà so mahiddhiko 20 Khaõeneva idhàgamma ramme missakapabbate Aññhàsi pilukuñamhi 5 rucirambatthale vare. 21 Laïkàpasàdanaguõena viyàkato 6 so Laïkàhitàya muninà sayitena ante Laïkàya satthusadiso hitahetu tassà Laïkàmaråhi mahito'bhinisãdi tatthàti. Sujanappasàda-saüvegatthàya kate mahàvaüse Mahindàgamano nàma Terasamo paricchedo. --------- Cuddasamo paricchedo. 1 Devànampiyatisso so ràjà salilakãëitaü Datvà nagaravàsãnaü migavaü kiëituü agà. 2 Cattàëãsasahassehi narehi parivàrito Dhàvanto padasaü yeva agamà missakaü nagaü. 3 There dassetumicchanto devo tasmiü mahãdhare Gumbaü bhakkhayamàno'va aññhà gokaõõaråpavà. 4 Ràjà disvà "pamattaü taü na yuttaü vijjhituü" iti Jiyàsaddamakà; dhàvi gokaõõo pabbatantaraü; 5 Ràjà'nudhàvi; so dhàvaü therànaü santikaü gato; There diññhe narindena sayamantaradhàyi so, 6 Thero "bahusu diññhesu atibhàyissatã" ti so 7 Attànameva dassesi; passitvà taü mahãpatã ----------- 5. [D.] Pilakuñamhi [E.] Sãlakåñamhi. 6. [A.] Vyàkato. 7. [A.] Atibhàyissatã iti. [SL Page 071] [\x 71/] ( 7 Bhãto aññhàsi; taü thero "ehi tissà" ti abravi. Tissà'ti vacaneneva ràjà yakkho'ti cintayi. 8 "Samaõà mayaü mahàrà, dhammaràjassa sàvakà Taveva 8 anukampàya jambudãpà idhàgatà" 9 Iccàha thero; taü sutvà ràjà vãtabhayo ahå; Saritvà sakhisandesaü 'samaõà' iti nicchito 10 Dhanuü sara¤ca nikkhippa upasaïkamma taü isiü Sammodamàno therena so nisãdi tadantãke. 11 Tadà tassa manussà te àgamma parivàrayuü Tadà sese cha 9 dassesi mahàthero sahàgate. 12 Te disvà abravã ràjà "kadà'me àgatà" iti. "Mayà saddhiü" ti therena vutte, pucchi idaü puna: 13 "Santi ãdisakà a¤¤e jambudãpe yatã" iti. âha "kàsàvapajjoto jambudãpo; tahiü pana 14 Tevijjà iddhippattà ca cetopariyakovidà 10 "Dibbasotà'rahanto ca 11 bahå buddhassa sàvakà." 15 Pucchi "kenà'gatatthà"tã; "na thalena na vàrinà 12 âgatamhà" ti vutte so vijàni nahasàgamaü. 16 Vimaüsaü 13 so mahàpa¤¤o saõhaü 14 pa¤kahamapucchi taü; Puññho puññho viyàkàsi taü taü pa¤haü mahãpati. 17 "Rukkho'yaü ràja kiünàmo?" "Ambo nàma ayaü taru". "Imaü mu¤ciya attha'mbo?" "Santi ambatarå bahu". 18 "Ima¤ca ambaü te va'mbe mu¤ciya'tthi mahãruhà?" "Santi bhante bahu rukkhà, anambà pana te tarå." 19 "A¤¤e ambe anambe ca mu¤ciya'tthi mahãruhà?" "Ayaü bhante ambarukkho" 15 "paõóito'si narissara." 20 "Santi te ¤àtakà 16 ràja?" "Santi bhante bahujjanà." "Santi a¤¤àtakà ràja?" "Santi te ¤àtito 17 bahå" ----------- 8. [A.D.] Tameva 9.[E.S.] Ca. 10. [A.] Veto pari¤¤a-; [D.] Cetopariyàya- 11. [E.D.] Dibbasotà ca arahanto. 12.[A.] Jalenapi. 13. [S.] Vimaüsanto 14. [A.] Pa¤¤aü 15. [A.] Bhadantambarukkho. 16. [D.] ¥àtayo. 17. Satti a¤¤àtakà. [SL Page 072] [\x 72/] ( 21 "¥àtake te ca a¤¤e ca 18 mu¤ciya'¤¤o'pi atthi nu?" "Bhante'hameva" 19 "sàdhu tvaü paõóito'si, narissara." 22 Paõóito'ti viditvàna cuëahatthipadopamaü Suttantaü desayã thero mahãpassa mahàmati. 23 Desanàpariyosàne saddhiü tehi narehi so Cattàëãsasahassehi saraõesu patiññhahi. 24 Bhattàbhihàraü sàyaõhe ra¤¤o abhiharuü tadà; "Na bhu¤jissantã'dànã'me' iti jànampi bhupati 25 "Pucchituü yeva yuttanti" bhattenà'pucchi te isã; "Na bhu¤jàma idànã"ti vutte kàla¤ca pucchi so; 26 Kàlaü 20 vutte'bravã evaü "gacchàma nagaraü"iti. "Tuvaü gaccha mahàràja vasissàma mayaü idha" 27 "Evaü sati kumàro'yaü amhehi saha gacchatu" "Ayaü hi àgataphalo ràja, vi¤¤àtasàsano 28 Apekkhamàno pabbajjaü vasata'mhàkamantike;21 Idàni pabbàjessàmi imaü; tvaü gaccha bhumipa. 29 "Pàto rathaü pesañhissaü, tumhe tattha ñhità puraü Yàthà"ti there vanditvà bhaõóuü netve'kamantakaü 22 30 Pucchi theràdhikàraü so, ra¤¤o sabbamahàsi so Theraü ¤atvà'tituññho 23 so "làbhà me" iti cintayi. 31 Bhaõóussa gihibhàvena gatàsaïko narissaro A¤¤àsi narabhàvaü so. "Pabbàjema imaü" iti 32 Thero taü gàmasãmàyaü tasmiü yeva khaõe 24 akà Bhaõóukassa kumàrassa pabbajjamupasampadaü. 33 Tasmiü yeva khaõe so ca arahattamapàpuõi Sumanaü sàmaõeraü taü thero àmantayã tato 34 "Dhammassavaõakàlaü tvaü 25 ghosehã" ti; apucchi so:- "Sàvento kittakaü ñhànaü bhante ghosema'haü" iti. 35 "Sakalaü tambapaõõiü" ti vutte therena, iddhiyà Sàvento sakalaü laükaü dhammakàlamaghosayi ----------- 18. [A.] A¤¤ate. 19. [E.]Ahameva bhante 20. [E.] Kàle 21. [E.D.S.]Vasatu mhàka santike 22. [E.D.] Mantikaü 23.[S.]¥atvà pahaññho 24. [E.] Gaõe. 25. [A.] Kàlantaü. [SL Pagae 073] [\x 73/] ( 36 Ràjà nàgavatukke so soõóipasse nisãdiya Bhu¤janto taü ravaü sutvà therantikama pesayi: 26 37 "Upaddavo nu atthã" ti? âha "natthi upaddavo; Sotuü sambuddhavacanaü kàlo ghosàpito"iti. 38 Sàmaõeraravaü sutvà bhummà devà aghosayuü; Anukkamena 27 so saddo brahmalokaü samàruhi. 39 Tena ghosena devànaü sannipàto mahà ahå; Samacittasuttaü desesi thero tasmiü samàgame. 40 Asaükhiyànaü devànaü dhammàbhisamayo ahå; Bahå nàgà supaõõà ca saraõesu patiññhahuü. 41 Yathedaü sàriputtasaüsa suttaü therassa bhàsato Tathà mahindattherassa ahå devasamàgamo. 42 Ràjà pabhàte pàhesi rathaü; sàrathã so gato "ârohatha rathaü, yàma nagaraü" iti te'bravã 43 "Nà'rohàma rathaü, gaccha; gacchàma tava pacchato" Iti vatvàna pesetvà sàrathiü sumanorathà 44 Vehàsamabbhuggantvà te nagarassa puratthato Pañhamatthåpañhànamhi otariüsu mahiddhikà. 45 Therehi pañhamotiõõaññhànamhi katavetiyaü Ajjàpi vuccate tena evaü pañhamacetiyaü. 46 Ra¤¤à theraguõaü sutvà sabbà 28 antepuritthiyo Theradassanamicchiüsu yasmà, tasmà mahãpati 47 Anto'va ràjavatthussa rammaü kàresi maõóapaü Setehi vatthapupphehi chàditaü samalaïkataü. 48 Uccaseyyàviramaõaü 29 sutattà therasantike Kaïkhã "uccàsane thero nisãdeyya nu no" 30 ti ca; 49 Tadantare sàrathi so there disvà tahiü ñhite Cãvaraü pàrupante te ativimhitamàtayo ----------- 26. [A.] Amacce te apesayi. 27. [E.] Evaü kamena; [D.] Tena kamena. 28. [E.D.] Ra¤¤e 29. [E.D.] Uccàseyyà-. 30. [E.] Kho. [SL Page 074] [\x 74/] ( 50 Gantvà ra¤¤o nivedesi; sutvà sabbaü mahãpati "Nisajjaü na karissanti pãñhakesu"ti nicchito 51 "Susàdhu bhummattharaõaü pa¤¤àpethà"ti bhàsiya Gantvà pañipathaü there sakkaccaü abhivàdiya 52 Mahàmahindattherassa hatthato pattamàdiya Sakkàrapåjàvidhinà puraü theraü pavesayi. 53 Disvà àsanapa¤¤antiü nemittà vyàkaruü iti: "Gahità pañhavi'mehi; dãpe hessanti issarà." 54 Narindo påjayanto te there antepuraü nayi; Tattha te dussapãñhesu nisãdiüsu yathàrahaü. 55 Te yàgukhajjabhojjehi sayaü ràjà atappayi. Niññhite bhattakiccamhi sayaü upanisidiya. 56 Kaõiññhassoparàjassa mahànàgassa jàyikaü Vasantiü ràjagehe'va pakkosàpesi và'nulaü. 57 âgamma anulà devi pa¤càitthisatehi sà There vandiya påjetvà ekamantamupàvisi. 58 Petavatthuü vimàna¤ca saccasa¤¤uttameva ca Desesi thero, tà itthi pañhamaü phalamajjhaguü. 59 Hiyyo diññhamanussehi sutvà theraguõe bahå Theradassanamicchantà samàgantvàna nàgarà 60 Ràjadvàre mahàsaddaü akaruü; taü mahãpatã Sutvà pucchiya jànitvà àha tesaü hitatthiko: 61 "Sabbesaü idha sambàdho sàlaü maïgalahatthino Sodhetha; 31 tattha dakkhinti there'me nàgarà" iti. 62 Sodhetvà hatthisàlaü taü vitànàdãhi sajjukaü Alaïkaritvà sayane 32 pa¤¤àsesuü yathàrahaü 63 Sathero tattha gantvàna mahàthero nisãdiya So devadåtasuttantaü kathesi kathiko mahà. 64 Taü sutvàna pasidiüsu nàgarà te samàgatà. Tesu pàõasahassantu pañhamaü phalamajjhagà 33 ----------- 31. [E.D.] Sodhentu. 32. [E.S.] Sayanàni 33. [A.] Majjhaguü. [SL Page 075] [\x 75/] ( 65 Laïkàdãpe so satthukappo akappo Laïkàdhiññhàne dvãsu ñhànesu thero Dhammaü bhàsitvà dãpabhàsàya evaü Saddhammotàraü kàrayã dãpadãpo ti. Sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Nagarappavesanaü 34 nàma Cuddasamo paricchedo. --------- Pa¤cadasamo paricchedo. 1 Hatthisàlàpi sabbàdhà iti tattha samàgatà Te nandanavane ramme dakkhiõadvàrato bahi 2 Ràjuyyàne ghanacchàye sãtale nilasaddale Pa¤¤àpesuü àsanàni therànaü sàdarà narà 3 Nikkhamma dakkhiõadvàrà thero tattha nisãdi ca; Mahàkulãnà cà'gamma itthiyo bahukà tahiü 4 Theraü upanisãdiüsu uyyànaü pårayantiyo; Bàlapaõóitasuttantaü tàsaü thero adesayi. 5 Sahassaü itthiyo tàsu pañhamaü phalamajjhaguü Evaü tattheva uyyàne sàyaõhasamayo ahå. 6 Tato therà nikkhamiüsu "yàma taü pabbataü" iti. Ra¤¤o pañinivedesuü; sãghaü ràjà upàgami; 7 Upagammà'bravã theraü "sàyaü, dåro ca pabbato, Idheva nandanuyyàne nivàso phàsuko" iti 8 "Pårassa accàsantattà asàruppa'nti bhàsite "Mahàmeghavanuyyànaü nàtiduràtisantike, 9 Rammaü chàyådakåpetaü, nivàso tattha rocatu; Nivattitabbaü bhante "ti thero tattha nivattayi. 10 Tasmiü nivattañàñhànamhi kadambanadiyantike Nivattacetiyaü nàma kataü vuccati cetiyaü. 11 Taü nandanà 1 dakkhiõena nayaü 2 theraü 3 rathesabho Mahàmeghavanuyyànaü pàcãnadvàrakaü nayã. ----------- 34. [A.D.] Nagarappavesano. 1. [E.S.] Nandanaü 2. [E.A.] Sayaü 3.[A.] Thero. [SL Page 076] [\x 76/] 12 Tatha ràjaghare ramme ma¤capãñhàni sàdhukaü Sàdhåni satharàpevà "vasathe'tha sukhaü" iti 13 Ràjà there'bhivàdevà amaccaparivàrito Puraü pàvisi. Therà tu taü rattiü tatha te vasuü. 14 Pabhàte yeva pupphàni gàhevà dharaõãpati There upecca vadivà påjevà kusumehi ca 15 Pucchi "kacci sukhaü vuthaü? Uyyànaü phàsukaü?" Iti. "Sukhaü vuthaü mahàràja, uyyànaü yatiphàsukaü." 16 "âràmo kappate bhante saïghassà"ti apucchi so, "Kappate" iti vavàna kappàkappesu kovido 17 Thero vephavanàràma - pañiggahaõamabravã. Taü suvà atihaññho so, tuññhahaññho mahàjano. 18 Therànaü vadanathàya devã tu anulàgatà Saddhiü pa¤casatithãhi dutiyaü phalamajdhagà. 19 Sà sapa¤casatà devã anulà'ha4 mahãpatiü "Pabbajissàma devà"ti, ràjà theramavoca so 20 "Pabbàjetha imàyo"ti, thero àha mahãpatiü "Na kappati mahàràja pabbàjetuü thiyo hi no, 21 Athi pàñaliputtasmiü bhikkhunã me kaõiññhikà Saïghamittà'ti nàmena vissutà, sà bahussutà. 22 Narida samaõidassa mahàbodhidumidato Dakkhiõaü sàkhamàdàya tathà bhikkhuniyo varà 23 âgacchatå'ti pesehi ra¤¤o no pitu santikaü, Pabbàjessati sà therã àgatà ithiyo imà." 24 "Sàdhå"ti vavà gaõhivà ràjà bhiïkàramuttamaü "Mahàmeghavanuyyànaü dammi saïghassi'maü" iti 25 Mahidatherassa kare dakkhiõodaka'màkirã, Mahiyà patite toye akampitha mahàmahã. 26 "Kasmà kampati bhåmã"ti bhåmipàlo apucchi, taü "Patiññhitattà dãpamhi sàsanassà"ti so 'bravã ----- 4 [A] anulà ca. [SL Page 077] [\x 77/] 27 Therassa upanàmesi jàtipupphàni jàtimà, Thero ràjagharaü ganvà tassa dakkhiõato ñhito 28 Rukkhamhi picule aññha pupphamuññhi samokiri, Tathàpi puthuvã5 kampi, puññho tassà'ha kàraõaü: 29 "Ahosi tiõõaü buddhànaü kàle'pi idha màlako Narida, saïghakammathaü bhavissati idànipi" 30 Ràjagehà uttarato càrupokkharaõiü agà, Tattakàneva pupphàni thero tathàpi okiri. 31 Tathàpi puthuvã5 kampi puññho tassà'ha kàraõaü: "Jantàgharapokkharaõã ayaü hessati bhåmipa." 32 Tasseva ràjagehassa ganvàna dvàrakoññhakaü Tattakehe'va pupphehi taü ñhànaü påjayã isi. 33 Tathàpi6 puthuvã5 kampi haññhalomo atãva so Ràjà taü kàraõaü pucchi thero tassà'ha kàraõaü: 34 "Imamhi kappe buddhànaü tiõõannaü bodhirukkhato ànevà dakkhiõà sàkhà ropità idha bhåmipa, 35 Tathàgatassa amhàkaü bodhisàkhàpi dakkhiõà Imasmiü yeva ñhànamhi patiññhissati bhåmipa." 36 Tato'gamà mahàthero mahàmucalamàlakaü7 Tattakàneva pupphàni tasmiü ñhàne samokiri. 37 Tathàpi puthuvã kampi puññho tassà'ha kàraõaü: "Saïghassuposathàgàraü idha hessati bhåmipa." 38 Pa¤hambamàlakaññhànaü tato'gamà8 mahãpati9, Supakkaü ambapakka¤ca vaõõagadharasuttamaü 39 Mahantaü upanàmesi ra¤¤o uyyànapàlako, Taü therassupanàmesi ràjà atimanoramaü, 40 Thero nãsidanàkàraü dassesi janatàhito, Atharàpesi tatheva ràjà atharaõaü varaü, 41 Adà tatha nisinnassa therassa'mbaü mahãpati: Thero taü paribhu¤jivà ropanathàya ràjino ----- 5 [E.] Pathavã. 6. [E.] Tadàpi. 7. [A.D.] Mucalanàmakaü. 8. [S.] Tatogamma. 9. [E.] Mahàmati. [SL Page 078] [\x 78/] 42 Ambaññhikaü adà, ràjà taü sayaü tatha ropayi, Hathe tassopari thero dhovi tassa viråëhiyà, 43 Taü khaõaü yeva bãjamhà tamhà nikkhamma aïkuro Kamenà'timahàrukkho patta-pakkadharo10 ahu. 44 Taü pàñihàriyaü disvà parisà sà saràjikà Namassamànà aññhàsi there haññhatanåruhà. 45 Thero tadà pupphamuññhi aññha tatha samokiri Tathàpi puthuvã kampi, puññho tassà'ha kàraõaü: 46 "Saïghassuppannalàbhànaü anekesaü naràdhipa Saïghamma bhàjanaññhànaü idaü ñhànaü bhavissati." 47 Tato ganvà catussalàñhànaü tatha samokiri Tattakàneva pupphàni, kampi tathàpi medinã, 48 Taükampakàraõaü pucchi, ràjà thero viyàkari: "Tiõaõannaü pubbabuddhànaü ràjuyyànapañiggahe 49 Dànavathånà'hañàni dãpavàsãhi sabbato Idha ñhapevà bhojesuü sasaïghe sugate tayo 50 Idàni pana etheva catussalà bhavissati Saïghassa idha bhattaggaü bhavissati naràdhipa." 51 Mahathåpaññhitaññhànaü ñhànàñhànavidå tato Agamàsi mahàthero mahido dãpadãpano. 52 Tadà anto parikkhepe ràjuyyànassa khuddikà Kakudhavhà ahå vàpã, tasso'pari jalantike 53 Thåpàrahaü thalaññhànaü ahå, there tahiü gate Ra¤¤o campakapupphànaü puñakà'naññha àharuü. 54 Tàni campakapupphàni ràjà therassu'pànayi, Thero campakapupphehi tehi påjesi taü thalaü 55 Tathàpi puthuvã kampi ràjà taü kampakàraõaü Pucchi, thero'nupubbena àha taü kampakàraõaü: 56 "Idaü ñhànaü mahàràja catubuddhanisevitaü Thåpàrahaü hitathàya sukhathàya ca pàõinaü. 57 Imamhi kappe pañhamaü kakusadho jino ahå Sabbadhammavidå sathà sabbalokànukampako. ----- --------- 10. [E.] Patta phaladharo. [SL Page 079] [\x 79/] 58 Mahàtithavhayaü àsi mahàmeghavanaü idaü, Nagaraü abhayaü nàma purathimadisàya'hu 59 Kadambanadiyà pàre, tatha ràjà'bhayo ahå, Ojadãpo'ti nàmena ayaü dãpo tadà ahå. 60 Rakkhasehi janasse'tha rogo pajjarako ahå, Kakusadho dasabalo disvàna tadupaddavaü 61 Taü ganvà sattavinayaü pavattiü sàsanassa ca Kàtuü imasmiü dãpasmiü karuõàbalacodito 62 Cattàëãsa-sahassehi tàdãhi parivàrito Nabhasà'gamma aññhàsi devakåñamhi pabbate. 63 Sambuddhassà'nubhàvena rogo pajjarako idha Upasanto mahàràja dãpamhi sakale tadà 64 Tathaññhito adhiññhàsi narissara munissaro: "Sabbe maü ajja passantu ojadãpamhi11 mànusà, 65 âgantukàmà sabbeva manussà mama santikaü âgacchantu akicchena khippa¤càpi" mahàmuni. 66 Obhàsantaü munidaü taü obhàsanta¤ca12 pabbataü Ràjà ca nàgarà ceva disvà khippaü upàgamuü: 67 Devatàbalidànathaü manussà ca tahiü gatà Devatà ità ma¤¤iüsu sasaïghaü lokanàyakaü. 68 Ràjà so muniràjaü taü atihaññho'bhivàdiya Nimantayivà bhattena ànevà purasantikaü 69 Sasaïghassa munidassa nisajjàrahamuttamaü Ramaõãyamidaü ñhànamasambàdhanti cintiya 70 Kàrite maõóape ramme pallaïkesu varesu taü Nisãdàpesi sambuddhaü sasaïghaü idha bhåpati. 71 Nisinnampãdha passantà sasaïghaü lokanàyakaü Dãpe manussà ànesuü paõõàkàre samantato 72 Attano khajjabhojjehi tehi tehà'bhatehi ca Santappesi sasaïghaü taü ràjà so lokanàyakaü, 73 Idheva pacchàbhattaü taü nisinnassa jinassa so Mahàtithakamuyyànaü ràjà'dà dakkhiõaü varaü. ----- --- 11. [D.S.] Jambudãpamhi. 12. [A.E.] Obhàsentaü ca. [SL Page 080] [\x 80/] 74 Akàlapupphàlaïkàre mahàtithavane tadà Pañiggahãte buddhena akampitha mahàmahã. 75 Etheva so nisãdivà dhammaü desesi nàyako, Cattàëãsa-sahassàni pattà maggaphalaü narà. 76 Divàvihàraü kavàna mahàtithavane jino Sàyaõhasamaye ganvà bodhiññhànàrahaü mahiü 77 Nisinno tatha appevà samàdhiü, vuññhito tato Iti cintayi13 sambuddho hitathaü dãpavàsinaü: 78 "âdàya dakkhiõaü sàkhaü bodhito me sirãsato âgacchatu råpanadà bhikkhunã saha-bhikkhunã." 79 Tassa taü cittama¤¤àya sà therã tadanantaraü Gahevà tatha ràjànaü upasaïkamma taü taruü 80 Lekhaü dakkhiõasàkhàya dàpevàna mahiddhikà Manosilàya chinnaü taü ñhitaü hemakañàhake 81 Iddhiyà bodhimàdàya sapa¤casatabhikkhunã Idhànevà mahàràja devatàparivàrità 82 Sasuvaõõakañàhaü taü sambuddhena pasàrite hapesi dakkhiõe hathe, taü gahevà tathàgato 83 Patiññhàpetuü pàdàsi14 bodhiü ra¤¤o'bhayassa, taü Mahàtithamhi uyyàne patiññhàpesi bhåpati 84 Tato ganvàna sambuddho ito uttarato pana Sirãsamàlake ramme nisãdivà tathàgato 85 Janassa dhammaü desesi, dhammàbhisamayo tahiü Vãsatiyà sahassànaü pàõànaü àsi bhåmipa. 86 Tatopi uttaraü ganvà thåpàràmamahiü15 jino Nisinno tatha appevà samàdhiü, vuññhito tato 87 Dhammaü desesi sambuddho parisàya, tahiü pana Dasapàõasahassàni pattamaggaphalàna'huü. 88 Attano dhammakarakaü manussànaü namassituü Davà, saparivàraü taü ñhapevà idha bhikkhuniü, 89 Saha bhikkhusahassena mahàdeva¤ca sàvakaü hapevà idha sambuddho, tato pàcãnato pana ----- 13. [E.] Cintesi. 14. [A.] Petumàdàsi. 15. [D.A.] Thåpàràmamhi so. [SL Page 081] [\x 81/] 90 hito ratanamàlamhi janaü samanusàsiya Sasaïgho nabhamugganvà jambudãpaü jino agà. 91 Imamhi kappe dutiyaü koõàgamananàyako Ahå sabbavidå sathà sabbalokànukampako. 92 Mahànàmavhayaü16 àsi mahàmedhavanaü idaü, Vaóóhamànapuraü nàma dakkhiõàya disàya'hå. 93 Samiddho nàma nàmena tatha ràjà tadà ahå Nàmena varadãpo'ti ayaü dãpo tadà ahå. 94 Dubbuññhupaddavo etha varadãpe tadà ahå, Jino sa koõagamano disvàna tamupaddavaü 95 Taü hanvà sattavinayaü pavattiü sàsanassa ca Kàtuü imasmiü dãpasmiü karuõàbalacodito 96 Tiüsabhikkhusahassehi tàdãhi parivàrito Nabhasà'gamma aññhàsi nage sumanakåñake. 97 Sambuddhassà'nubhàvena dubbuññhi sà khayaü gatà17, Sàsanantaradhànantà subbuññhi18 ca tadà ahå. 98 Tathaññhito adhiññhàsi narissara munissaro: "Sabbe maü ajja passantu varadãpamhi mànusà, 99 âgantukàmà sabbeva manussà mama santikaü âgacchantu akicchena khippa¤cà"ti mahàmuni. 100 Obhàsantaü munidaü taü obhàsanta¤ca pabbataü Ràjà ca nàgarà ceva disvà khippamupàgamuü. 101 Devatàbalidànathaü manussà ca tahiü gatà Devatà iti ma¤¤iüsu sasaïghaü lokanàyakaü. 102 Ràjà so muniràjaü taü atihaññho'bhivàdiya Nimantayivà bhattena ànevà purasantikaü 103 Sasaïghassa munidassa nisajjàrahamuttamaü Ramaõãyamidaü ñhànaü asambàdhanti cintiya 104 Kàrite maõóape ramme pallaïkesu varesu taü Nisãdàpayi sambuddhaü sasaïghaü idha bhåpati. 105 Nisinnampi'dha passantà sasaïghaü lokanàyakaü Dãpe manussà ànesuü paõõàkàre samantato. ----- - 16. [E.] Mahànomavahayaü. 17. [E.] Agà. 18. [E.] Suvuññhi 19. [E.] Obhàsentaü. [SL Page 082] [\x 82/] 106 Attano khajjabhojjehi tehi tehà'bhatehi ca Santappesi sasaïghaü taü ràjà so lokanàyakaü 107 Idheva pacchàbhattaü taü nisinnassa jinassa so Mahànàmakamuyyànaü20 ràjà'dà dakkhiõaü varaü. 108 Akàlapupphàlaïkàre mahànàmavane21 tadà Pañiggahãte buddhena akampitha mahàmahã. 109 Etheva so nisãdivà dhammaü desesi nàyako, Tadà tiüsasahassàni pattà maggaphalaü narà. 110 Divàvihàraü kavàna mahànàmavane21 jino Sàyaõhasamaye ganvà pubbabodhiññhitaü mahiü 111 Nisinno tatha appevà samàdhiü vuññhito tato Iti cintesi sambuddho hitathaü dãpavàsinaü: 112 "âdàya dakkhiõaü sàkhaü mamodumbarabodhito âyàtu kanakadattà22 bhikkhunã saha bhikkhunã 113 Tassa taü cittama¤¤àya sà therã tadanantaraü Gahevà tatha ràjànaü upasaïkamma taü taruü 114 Lekhaü dakkhiõasàkhàya dàpevàna mahiddhikà Manosilàya chinnaü taü ñhitaü hemakañàhake 115 Iddhiyà bodhimàdàya sapa¤casatabhikkhunã Idhàganvà mahàràja devatàparivàrità 116 Sasuvaõõakañàhaü taü sambuddhena pasàrite hapesi dakkhiõe hathe taü gahevà tathàgato 117 Patiññhapetuü ra¤¤o'dà samiddhassa, sa taü tahiü Mahànàmamhi23 uyyone patiññhàpesi bhåpati. 118 Tato ganvàna sambuddho sirãsamàlakuttare Janassa dhammaü desesi nisinno nàgamàlake. 119 Taü dhammadesanaü suvà dhammàbhisamayo tahiü Vãsatiyà sahassànaü pàõànaü àsi bhåmipa. 120 Pubbabuddhanisinnaü taü ñhànaü ganvà puruttaraü Nisinno tatha appevà samàdhiü, vuññhito tato ----- ----20. [E.] Mahànomaka. 21. [E.] Mahànomavane. 22. [E.] Kantakànadà. 23. [E.] Mahànomamhi. [SL Page 083] [\x 83/] 121 Dhammaü desesi sambuddho parisàya, tahiü pana Dasapàõasahassàni pattà maggaphalaü ahuü.24 122 Kàyabadhanadhàtuü so manussehi namassituü Davà saparivàraü taü ñhapevà idha bhikkhuniü, 123 Saha bhikkhusahassena mahàsumma¤ca sàvakaü hapevà idha, sambuddho oraü ratanamàlato 124 havà sudassane màle janaü samanusàsiya Sasaïgho nabhamuggamma jambudãpaü jino agà. 125 Imamhi kappe tatiyaü kassapo gottato jino Ahå sabbavidå sathà sabbalokànukampako. 126 Mahàmeghavanaü àsi mahàsàgara-nàmakaü, Visàlaü nàma nagaraü pacchimàya disàya'hå. 127 Jayanto nàma nàmena tatha ràjà tadà ahå. Nàmena maõóadãpoti ayaü dãpo tadà ahå. 128 Tadà jayantara¤¤o ca ra¤¤o kaõiññhabhàtu ca Yuddhaü upaññhitaü àsi bhiüsanaü sattabhiüsanaü 129 Kassapo so dasabalo tena yuddhena pàõinaü Mahantaü vyasanaü disvà mahàkàruõiko muni 130 Taü hanvà sattavinayaü pavattiü sàsanassa ca Kàtuü imasmiü dãpasmiü karuõàbalacodito 131 Vãsatiyà sahassehi tàdãhi parivàrito Nabhasà'gamma aññhàsi subhakåñamhi pabbate. 132 Tatraññhito adhiññhàsi narissara munissaro: "Sabbe maü ajja passantu maõóadãpamhi mànusà 133 âgantukàmà sabbeva manussà mama santikaü âgacchantu akicchena khippa¤cà"ti mahàmuni. 134 Obhàsantaü munidaü taü obhàsanta¤ca25 pabbataü Ràjà ca nàgarà ceva disvà khippaü upàgamuü. 135 Attano attano pattavijayàya26 janà bahå Devatàbalidànathaü taü pabbatamupàgatà ------------ ---- 24. [E.] Pattamaggaphalàna'huü 25. [E.] Obhàsentaü ca. 26. Evaü sabbesu, "attano attano athaü vijayàyà"ti amhàkaü khanti. [SL Page 084] [\x 84/] 136 Devatà iti ma¤¤iüsu sasaïghaü lokanàyakaü, Ràjà ca so kumàro ca yuddhamujdhiüsu vimbhità. 137 Ràjà so muniràjaü taü atihaññho'bhivàdiya Nimantayivà bhattena ànevà purasantikaü 138 Sasaïghassa munidassa nisajjàrahamuttamaü Ramaõiyamidaü ñhànamasambàdhanti cintiya 139 Kàrite maõóape ramme pallaïkesu varesu taü Nisãdàpesi sambuddhaü sasaïghaü idha bhåpati. 140 Nisinnampãdha passantà sasaïghaü lokanàyakaü Dãpe manussà ànesuü paõõàkàre samantato. 141 Attano khajjabhojjehi tehi tehà'bhatehi ca Santappesi sasaïghantaü ràjà so lokanàyakaü. 142 Idhe'va pacchàbhattaü taü nisinnassa jinassa so Mahàsàgaramuyyànaü ràjà'dà dakkhiõaü varaü. 143 Akàlapupphàlaïkàre mahàsàgarakànane Pañiggahãte buddhena akampitha mahàmahã. 144 Etheva so nisãdivà dhammaü desesi nàyako Tadà vãsaüsahassàni pattà maggaphalaü narà. 145 Divàvihàraü kavàna mahàsàgarakànane Sàyaõhe sugato ganvà pubbabodhiññhitaü mahiü 146 Nisinno tatha appevà samàdhiü, vuññhito tato Iti cintesi sambuddho hitathaü dãpavàsinaü: 147 âdàya dakkhiõaü sàkhaü mama nigrodhabodhito Sudhammà bhikkhunã etu idàni saha bhikkhunã." 148 Tassa taü cittama¤¤àya sà therã tadanantaraü Gahevà tatha ràjànaü upasaïkamma taü taruü 149 Lekhaü dakkhiõasàkhàya dàpevàna mahiddhikà Manosilàya chinnaü taü ñhitaü hemakañàhake 150 Iddhiyà bodhimàdàya sapa¤casatabhikkhunã Idhànevà mahàràja devatàparivàrità 151 Sasuvaõõakañàhaü taü sambuddhena pasàrite hapesi dakkhiõe hathe, taü gahevà tathàgato [SL Page 085] [\x 85/] 152 Patiññhapetuü ra¤¤o'dà jayantassa, sa taü tahiü Mahàsàgaramuyyàne patiññhàpesi bhåpati. 153 Tato ganvàna sambuddho nàgamàlaka-uttare Janassa dhammaü desesi nisinno'sokamàlake, 154 Taü dhammadesanaü suvà dhammàbhisamayo tahiü Ahå pàõasahassànaü catunnaü manujàdhipa. 155 Pubbabuddhanisinnantaü ñhànaü ganvà punuttaraü Nisinno tatha appevà samàdhiü vuññhito tato 156 Dhammaü desesi sambuddho parisàya tahiü pana Dasapàõasahassàni pattamaggaphalàna'huü17 157 Jalasàñikadhàtuü so manussehi namassituü Davà saparivàrantaü ñhapevà idha bhikkhuniü 158 Saha bhikkhusahassena sabbanadi¤ca28 sàvakaü hapevà nadito oraü so sudassanamàlato 159 Somanasse màlakasmiü janaü samanusàsiya Saïghena nabhamugganvà jambudãpaü jino agà 160 Ahå imasmiü kappasmiü catuthaü gotamo jino Sabbadhammavidå sathà sabbalokànukampako 161 Pañhamaü so idhàganvà yakkhaniddhamanaü akà Dutiyaü punaràgamma nàgànaü damanaü akà. 162 Kalyàõiyaü maõiakkhi nàgenà'bhi nimantito Tatiyaü punaràgamma nàgànaü damanaü akà. 163 Pubbabodhiñhitaññhànaü thåpaññhànamidampi ca Paribhogadhàtuññhàna¤ca nisajjàyo'pabhu¤jiya 164 Pubbabuddhañhitaññhànà oraü ganvà mahàmuni Laïkàdãpe lokadãpo manussàbhàvato tadà 165 Dãpaññhaü devasaïgha¤ca nàge samanusàsiya Sasaïgho sabhamugganvà jambudãpaü jino agà. 166 Evaü ñhànamidaü ràja catubuddhanisevitaü, Asmiü ñhàne mahàràja thåpo hessati'nàgate, 167 Buddhasàrãra-dhàtånaü doõadhàtunidhànavà Vãsaühathasataü ucco hemamàlã'ti vissuto. ----- --- 27. [A.] Pattà magga 28 [E.D.] Sabbanadaü ca [SL Page 086] [\x 86/] 168 "Ahameva kàràpessàmi" iccàha puthavissaro, "Idha a¤¤àni kiccàni bahåni tava bhåmipa 169 Tàni kàrehi, nattà te kàressati imaü pana, Mahànàgassa te bhàtu uparàjassa atrajo 170 So yaññhàlakatisso ti ràjà hessata' nàgate, Ràjà goñhàbhayo nàma tassa putto bhavissati, 171 Tassa putto kàkavaõõatisso nàma bhavissati Tassa ra¤¤o suto ràja mahàràjà bhavissati 172 Duññhagàmaõisaddena pàkaño' bhayanàmako. Kàressatã'dha thåpaü so mahàtejiddhivikkamo." 173 Iccàha thero, therassa vacanete'tha bhåpati Ussàpesi silàthambhaü taü pavattiü likhàpiya. 174 Rammaü mahàmeghavanaü29 tissaràmaü mahàmati Mahàmahidathero so pañiggayha30 mahiddhiko 175 Akampo kampayivàna mahiü ñhànesu aññhasu, Piõóàya pavisivàna nagaraü sàgaråpamaü 176 Ra¤¤o ghare bhattakiccaü kavà nikkhamma madirà Nisajja nadanavane aggikkhadhepamaü tahiü 177 Suttaü janassa desevà sahassaü mànuse tahiü Pàpayivà maggaphalaü mahàmeghavane vasi, 178 Tatiye divase thero ràjagehamhi bhu¤jiya Nisajja nadanavane desiyà'sivisopamaü31 179 Pàpayivà'bhisamayaü sahassapurise tato Tissàràmaü agà thero32, ràjà ca sutadesano 180 Theraü upanisãdivà so pucchi "jinasàsanaü Patiññhitannu bhante?"Ti. "Na tàva manujàdhipa, 181 Uposathàdikammathaü jinàõàya janàdhipa Sãmàya idha baddhàya patiññhissati sàsanaü." 182 Icca'bravã mahàthero, taü ràjà idama'bravã: "Sambuddhàõàya anto'haü vasissàmi jutidhara, ----- -- 29. [E.] Mahàmeghavanaü rammaü. 30. [A.D.] Patigaõhi. 31. [A.K.] Desesà'si. 32. Mahàthere [SL Page 087] [\x 87/] 183 Tasmà kavà puraü anto sãmaü badhatha sajjukaü" Icca'bravã mahàràjà, thero taü idamabravã: 184 "Evaü sati tuvaü yeva pajàna puthavissara, Sãmàya gamanaññhànaü, badhissàma mayaü hi taü." 185 "Sàdhå" ti vavà bhåmido devido viya nadanà Mahàmeghavanà rammà pàvisã madiraü sakaü. 186 Catuthe divase thero ra¤¤o gehamhi bhu¤jiya nisajja nadanavane desesa'namataggiyaü. 187 Pàyevà'matapànaü so sahassapurise33 tahiü Mahàmeghavanàràmaü mahàthero upàgami. 188 Pàto bheriü caràpevà maõóayivà puraü varaü Vihàragàmimagga¤ca vihàra¤ca samantato 189 Rathesabho rathaññho so sabbàlaïkàrabhåsito Sahàmacco sahorodho sayoggabalavàhano 190 Mahatà parivàrena sakàràmamupàgami. Tatha there upàganvà vadivà vadanàrahe *191 Saha therehi ganvàna nadiyo'paritithakaü tato kasanto agami hemanaïgalamàdiya. +192 Mahàpadumo ku¤jaro ca ubho nàgà sumaïgalà Suvaõõanaïgale yuttà, pañhame kuntamàlake 193 Caturaïgamahàseno33 saha therehi khattiyo Gahevà naïgalaü sãtaü dassayivà aridamo 194 Samalaïkataü puõõaghañaü, nànàràgaü dhajaü subhaü, Pàtiü cadanacuõõa¤ca soõõarajatadaõóakaü, 195 âdàsaü, pupphabharitaü samuggaü, kusumagghiyaü, Toraõakadalichattàdiü34 gahitithiparivàrito 196 Nànàturiyasaüghuññho baloghaparivàrito Thutimaïgalagãtehi pårayanto catuddisaü 197 Sàdhukàraninàdehi celukkhepasatehi ca Mahatà chaõapåjàya kasanto bhåmipo agà. ----- ----33. [A.D.] Sahassaü, [E.] Sahassamànuse * ito paññhàya yàva 211 mahàthaü iïgalaõóiya pothake na dissanti + ito paññhàya yàva 198 maü kamboja mahàvaüse na dissanti 33 [A] caturaügi - [D T] caturaüginã mahàseno 34. [D] toraõaü kadaliü [SL Page 088] [\x 88/] 198 Vihàra¤ca pura¤ceva kurumàno padakkhiõaü Sãmàya gamanaññhànaü nadiü pavà samàpayi. *199 Kena kena nimittena sãmà etha gatà ti ce? Evaü sãmàgataññhànaü icchamànà nibodhatha: 200 Najjà pàsàõatithamhi pàsàõe kuóóavàñakaü, Tato kumbalavàñantaü, mahànãpaü tato agà, 201 Tato kakudhapàëiïgo, mahàaïgaõago tato, Tato khujjamadhåla¤ca35 maruttapokkharaõiü tato 202 Vijayàràmauyyàne uttaradvàrakoññhago, Gajakumbhakapàsàõaü thusavaññhikamajdhago, 203 Abhaye balàkapàsàõaü, mahàsusànamajdhago, Dãghapàsàõakaü ganvà, kammàradevavàmato 204 Nigrodhamaïgaõaü ganvà, hiyagallasamãpake Diyàvasabràhmaõassa36 devokaü pubbadakkhiõaü 205 Tato telumamapàliïgo, tato tàlacatukkago, Assamaõóalavàmena sasavàõaü tato agà, 206 Tato marumbatithaïgo, tato uddhaü nadiü agà, Pañhamacetiyapàcãne dve kadambà ajàyisuü 37 207 Senidaguttarajjamhi damiëà dakasuddhikà Nadiü dåranti badhivà nagaràsannamakaüsu, taü 208 Jãvamànakadamba¤ca antosãmagataü38 ahå, Matakadambatãrena sãmà uddhakadambagà. 209 Sãhasinànatithena ugganvà tãrato vajaü Pàsàõatithaü ganvàna nimittaü ghaññayã isi. 210 Nimitte tu pane'tasmiü ghaññite devamànusà Sàdhukàraü pavattesuü "sàsanaü suppatiññhitaü." 211 Ra¤¤à dinnàya sãtàya nimitte parikittayi Dvattiüsasamàëakatha¤ca thåpàràmathameva ca 212 Nimitte kittayivàna mahàthero mahàmati Sãmantaranimitte ca kittayivà yathàvidhiü ----- ----35. [D] khujjamadhuli¤ca 36. [D] disvà sa bràhmaõassa, [S] diyavàsa bràhmaõassa. 37. [A] agà siyuü. 38. [A T] sãmaügato. * Ito paññhàya yàva 211 maü gàthàyo kambojapothake na dissanti. [SL Page 089] [\x 89/] 213 Abadhi sabbà sãmàyo tasmiü yeva dine vasã.39 Mahàmahã akampitha sãmàbadhe samàpite. 214 Pa¤came divase thero ra¤¤o gehamhi bhu¤jiya Nisajja nadanavane suttantaü khajjanãyakaü 215 Mahàjanassa desevà sahassaü mànuse tahiü Pàyevà amataü pànaü mahàmeghavane vasã 216 Chaññhepi40 divase thero ra¤¤o gehamhi bhu¤jiya Nisajja nadanavane suttaü gomayapiõóikaü 217 Desayivà desana¤¤å sahassaü yeva mànuse Pàpayivà'bhisamayaü mahàmeghavane vasã 218 Sattame pi dine41 thero ràjagehamhi bhu¤jiya Nisajja nadanavane dhammacakkappavattanaü 219 Suttantaü desayivàna sahassaü yeva mànuse Pàpayivà'bhisamayaü mahàmeghavane vasã 220 Evaühi aóóhanavamasahassàni43 jutidharo Kàrayivà'bhisamayaü divasehe'va sattahi 221 Taü mahànadanavanaü vuccate tena tàdinà Sàsanajotitaññhànamiti jotivanaü iti. 222 Tissàràmamhi kàresi ràjà therassa àdito Pàsàdaü sãghamukkàya sukkhàpevàna mantikà, 223 Pàsàdo kàëakàbhàso àsi so, tena taü tahiü "Kàëapàsàdapariveõa"miti saïkhamupàgataü. 224 Tato mahàbodhigharaü "lohapàsàda" meva ca Salàkagga¤ca kàresi bhattasàla¤ca sàdhukaü. 225 Bahåni pariveõàni sàdhu - pokkharaõipi ca Rattiññhàna - divàññhànapabhutãni ca kàrayi 226 Tassa nahàtapàpassa nahànapokkharaõãtañe Sunahàtapariveõanti pariveõaü pavuccati. 227 Tassa caïtamitaññhàne dãpadãpassa sàdhuno Vuccate pariveõaü taü dãghacaïkamanaü iti. ----- ----39. [K] tasmiü dine yeva samàpayi. 40 [A] chaññhame. [K] chaññhe ca. 41. [E] sattame divase. 42 [K] pàpayivà tayomaggo. 43. [A] aóóhanavame. [SL Page 090] [\x 90/] 228 Aggaphalasamàpattiü44 samàpajji yahiü tu so, Phalaggapariveõantã etaü tena pavuccati. 229* Apassiya45 apassenaü thero yatha nisãdi so "Theràpassayapariveõaü" etaü tena pavuccati. 230 Bahå marugaõà yatha upàsiüsu upecca taü, Teneva taü marugaõa-pariveõanti vuccati. 231 Senàpati tassa ra¤¤o therassa dãghasadako46 Kàresi cålapàsàdaü mahàthamhehi aññhahi, 232 Dãghasadasenàpatipariveõanti taü tahiü Vuccate pariveõaü taü47 pamukhaü pamukhàkaraü. 233 Devànaü piyavacano'pagåëhanàmo Laïkàyaü pañhamamimaü mahàvihàraü Ràjà so sumati mahàmahidatheraü âgammàmalamatimetha kàrayithà ti Sujanappasàda - saüvegathàya kate mahàvaüse Mahàvihàrapañiggahaõo nàma Paõõàrasamo paricchedo. --- Soëasamo paricchedo. -- 1 Pure carivà piõóàya karivà janasaïgahaü Ràjagehamhi bhu¤janto karonto ràjasaïgahaü 2 Chabbãsa divase thero mahàmeghavane vasã. âsàëha-sukkapakkhassa terase divase pana 3 Ràjagehamhi bhu¤jivà mahàra¤¤o mahàmati Mahàppamàdasuttantaü desayivà tato ca so 4 Vihàrakaraõaü icchaü tatha cetiyapabbate Nikkhamma purimadvàrà agà cetiyapabbataü. 5 Theraü tatha gataü suvà rathaü àruyha bhåpati Deviyo dve ca àdàya therassànupadaü agà. ----- ----44 [A] aggaphalaü samàpattiü. 45 [E K] apassàya. 46 [E] dãghasadano. 47 [K D] pariveõànaü. * Ayaü gàthà sabbasova laïkàya muddita pothake na dissati. [SL Page 091] [\x 91/] 6 Therà nàgacatukkamhã nahàvà rahade tahiü Pabbatàrohaõathàya aññhaüsu pañipàñiyà. 7 Ràjà rathà tado'ruyha sabbe1 there'bhivàdayi.2 "Uõhe kilanto kiü ràja, agetosã"ti àhu te. 8 "Tumhàkaü gamanàsaïkã àgatomhã"ti bhàsite, "Idheva vassaü vasituü àgatamhà"ti3 bhàsiya 9 Vassupanàyikaü thero khadhakaü khadhakovido Kathesi ra¤¤o, taü suvà bhàgineyyo ca ràjino 10 Mahàriññho mahàmacco pa¤capa¤¤àsabhàtuhi Saddhiü jeññhakaõiññhehi ràjànamabhito ñhito 11 Yàcivà tadahå ceva4 pabbajuü5 therasantike, Pattàrahattaü sabbepi te khuragge mahàmatã. 12 Kantakacetiyaññhàne6 parito tadaheva so Kammàni àrabhàpevà leõàni aññhasaññhiyo 13 Agamàsi puraü ràjà. Therà tatheva te vasu Kàle piõóàya nagaraü pavisantànukampakà. 14 Niññhite leõakammamhi àsàëhipuõõamàsiyaü Ganvà adàsi therànaü ràjà vihàradakkhiõaü. 15 Dvattiüsamàlakàna¤ca vihàrassa ca tassa kho Sãmaü sãmàtigo thero badhivà tadaheva so 16 Tesaü pabbajjàpekkhànaü akàsi upasampadaü Sabbesaü sabbapañhamaü baddhe tumbarumàlake. 17 Ete dvàsaññhi arahanto sabbe citiyepabbate Tatha vassaü upaganvà akaüsu ràjasaïgahaü 18 Devamanussagaõà gaõinaü taü Ta¤ca gaõaü guõavithatakittiü Yàtamupecca ca mànayamànà Pu¤¤avayaü vipulaü akariüså ti. Sujanappasàdasaüvegathàya kate mahàvaüse Cetiyapabbatavihàrapañiggahaõo nàma Soëasamo paricchedo. -- ----- ----1 [S] aññhà 2 [S] therebhivàdiya 3 [A] àgamamhà 4 [E] yeva 5 [E] pabbajjaü 6 [T] kaõñaka kathaka? [SL Page 091] [\x 91/] ( 6 Therà nàgavatukkamhã nahàtvà rahade tahiü Pabbatàrohaõatthàya aññhaüsu pañipàñiyà. 7 Rajà rathà tado'ruyha sabbe 1 there'bhivàdayi. 2 "Uõhe kilanto kiü ràja, àgatosã" ti àhu te. 8 "Tumhàkaü gamanàsaïkã àgatomhã" ti bhàsite, "Idheva vassaü vasituü àgatamhà"ti 3 bhàsiya 9 Vassupanàyikaü thero khandhakaü khandhakovido Kathesi ra¤¤o; taü sutvà bhàgineyyo ca ràjino 10 Mahàriññho mahàmacco pa¤capa¤¤àsabhàtuhi Saddhiü jeññhakaõiññhehi ràjànamabhito ñhito 11 Yàcitvà tadahå ceva 4 pabbajuü 5 therasantike; Pattàrahattaü sabbepi te buragge mahàmatã. 12 Kantakacetiyaññhàne 6 parito tadaheva so Kammàni àrabhàpetvà leõàna aññhasaññhiyo 13 Agamàsi puraü ràjà therà tattheva te vasuü Kàle piõóàya nagaraü pavisantànukampakà. 14 Niññhite leõakammamhi àsàëhipuõõamàsiyaü Gantvà adàsi therànaü ràjà vihàradakkhiõaü. 15 Dvattiüsamàlakàna¤ca vihàrassa ca tassa kho Sãmaü sãmàtigo thero bandhitvà tadaheva so 16 Tesaü pabbajjàpekkhànaü akàsi upasampadaü Sabbesaü sabbapañhamaü baddhe tumbarumàlake. 17 Ete dvàsaññhi arahanto sabbe cetiyapabbate Tattha vassaü upakantvà akaüsu ràjasaïgahaü. 18 Devamanussagaõà gaõinaü taü Ta¤ca gaõaü guõavitthatakittiü Yàtamupecca ca mànayamànà Pu¤¤avayaü vipulaü akariüså ti. Sujanappasàdasaüvgetthàya kate mahàvaüse Cetiyapabbatavihàrapañiggahaõo nàma Soëasamo paricchedo. --------- ----------- 1. [S.] Aññhà 2. [S.] Therehivàdiya 3. [A.] âgamamhà 4. [E.] Yeca 5. [E.] Pabbajjaü. 6. [T.] Kaõñaka kanthaka? [SL Page 92] [\x 92/] ( Sattarasamo paricchedo 1 Vutthavasso pavàretvà kattikapuõõamàsiyaü Avove'daü mahàràjaü mahàthero mahàmati: 2 "Ciradiññho hi sambuddho satthà no manujàdhipa, Anàthavàsaü avasimha, natthi no påjiyaü idha." 3 "Bhàsittha nanu bhante me sambuddho nibbuto" iti. âha "dhàtusu diññhesu diññho hoti jino" iti. 4 "Vadito vo adhippàyo thåpassa karaõe mayà; Kàressàmi ahaü thåpaü; tumhe jànàtha dhàtuyo." 5 "Mantehi sumanenà" ti thero ràjànamabravã. Ràjà'ha sàmaõeraü taü "kuto lacchàma dhàtuyo." 6 "Vibhusayitvà nagaraü magga¤ca manujàdhipa, Uposathã sapariso hatthiü àruyha maïgalaü 7 Setacchattaü dhàrayanto tàlàvacarasaühito Mahànàgavanuyyànaü sàyaõhasamaye vaja; 8 Dhàtubheda¤¤uno ràja, dhàtuyo tattha lacchasã" Iccàha sàmaõero so sumano taü sumànasaü. 9 Thero'tha ràjakulato gantvà cetiyapabbataü âmastiya sàmaõeraü sumanaü sumanogatiü 10 "Ehi tvaü bhadra sumana, gantvà pupphapuraü varaü Ayyakaü te mahàràjaü evaü no vacanaü vada: 11 "Sahàyo te mahàràja'mahàràjà maruppiyo Pasanno buddhasamaye thåpaü kàretumicchati; 12 Munino dhàtuyo dehi pattaü bhutta¤ca satthunà; Sarãradhàtuyo santi bahavo hi tavantike." 13 "Pattapårà gahetvà tà gantvà devapuraü varaü Sakkaü devànamindaü taü evaü no vacanaü vada: 14 Tilokadakkhiõeyyassa dàñhàdhàtu ca dakkhiõà Tavantikamhi devinda, dakkhiõakkhakadhàtu ca; [SL Page 093] [\x 93/] ( 15 Dàñhaü tvameva 1 påjehi akkhakaü dehi satthuno; Laïkàdãpassa kiccesu mà pamajja suràdhapa" 16 "Evaü bhante" ti vatvà so sàmaõero mahiddhiko Taïkhaõaü yeva agamà dhammàsokassa santikaü. 17 Sàlamulamhi ñhapitaü mahàbodhiü tahiü subhaü Kattikacchaõapåjàbhi påjiyanta¤ca addasa: 18 Therassa vacanaü vatvà ràjato 2 laddha-dhàtuyo Pattapåraü gahetvàna himavantamupàgami. 19 Himanakavante ñhapetvàna sadhàtuü pattamuttamaü Devinda-santikaü gantvà therassa vacanaü bhaõi. 20 Cålàmaõãcetiyamhà gahetvà dakkhiõakkhakaü Sàmaõerassa pàdàsi sakko devanamissaro. 21 Taü dhàtuü dhàtupatta¤ca àdàya sumano tato âgamma cetiyagiriü therassàdàsi taü yati. 22 Mahànàgavanuyyànaü vuttena vidhinà'gamà Sàyaõhasamaye ràjà ràjasenàpurakkhato. 23 hapesi dhàtuyo sabbà thero tattheva pabbate; Missakaü pabbataü tasmà àhu cetiyapabbataü. 24 hapetvà dhàtupattaü taü thero cetiyapabbate Gahetvà akkhakaü dhàtuü saïketaü sagaõo'gamà. 25 "Savà'yaü munino dhàtu chattaü namatu me sayaü; Jaõõukehi karã ñhàtu; dhàtuvaïgoñako ayaü 26 Sirasmiü me patiññhàtu àgamma sahadhàtuko" Iti ràjà vicintesi; cintitaü taü tathà ahå. 27 Amatenà'bhisittova ahå haññho'ti bhupati. Sãsato taü gahetvàna hatthikkhandhe ñhapesi taü. 28 Haññho hatthã ku¤canàdaü akà kampittha medinã. Tato nàgo nivattitvà satherabalavàhano 29 Puratthimena dvàrena pavisitvà puraü subhaü Dakkhiõena ca dvàrena nikkhamitvà tato puna ----------- 1. [A.] Tameva. 2. [A.] Ràjino. [SL Page 094] [\x 94/] ( 30 Thåpàràme cetiyassa ñhànato pacchato kataü Pamojavatthuü 3 gantvàna bodhiññhàne nivattiya 31 Puratthàvadano aññhà; thåpaññhànaü tadà hi taü Kadambapuppha-àdàrivalalãhi vitataü ahu. 32 Manussadevo devehi taü ñhànaü rakkhitaü suciü Sodhàpetvà bhusayitvà taïkhaõaü yeva sàdhukaü 33 Dhàtuü 5 oropaõatthàya àrabhã hatthikhandhato Nàgo na icchi taü; ràjà theraü pucchittha taümanaü. 34 "Attano khandhasamanake ñhàne ñhapanamicchati, Dhàtuoropaõaü tena na iññhami"ti so'bravi. 35 âõàpetvà khaõaü yeva sukkhàto'bhayavàpito Sukkhakaddamakhaõóehi cinàpetvàna taüsamaü 36 Alaïkaritvà bahudhà ràjà taü ñhànamuttamaü Oropetvà hatthikhandhà dhàtuü tattha ñhapesi taü. 37 Dhàtàrakkhaü 6 saüvidhàya ñhapetvà tattha hatthinaü Dhàtuthåpassa karaõe ràjà turitamànaso 38 Bahå manusse yojetvà iññhikàkaraõe lahuü Dhàtukiccaü vicintento sàmacco pàvisã puraü. 39 Mahàmahitdatthero tu mahàmeghavanaü subhaü Sagaõo abhigantvàna tattha vàsamakappayã. 40 Rattiü nàgo'nupariyàti taü ñhànaü so sadhàtukaü; Bodhiññhànamhi sàlàya divà ñhàti sadhàtuko. 41 Vatthussa tasso'parito thåpaü theramatànugo Jaïghàmattaü canàpetvà katipàhena bhupati 42 Tattha dhàtupatiññhànaü ghosàpetvà upàgami; Tato tato samantà ca samàgami mahàjano. 43 Tasmiü samàgame dhàtu hatthikkhandhà nabhuggatà Sattatàlappamàõamhi dissantã nahasiññhità 44 Vimhàpayantã janataü yamakaü pàñihàriyaü Gaõóambamåle buddho'va akàrã lomahaüsanaü. ----------- 3. [D.] Pabhedavatthuü. - [E.] Mahejjàvatthuü. 4. [A.T.] Kadambapupphã. 5. [A.E.D.] Dhàtu. 6. [D.] Dhàturakkhaü. [SL Page 095] [\x 95/] ( 45 Tato nakkhakkhajàlàhi jàladhàràhi và'sakiü Ayaü 7 obhàsità'sittà 8 sabbà laïkàmahã ahå. 46 Parinibbàõama¤camhi nipannena jinena hi Kataü mahàadhiññhànapa¤cakaü pa¤cacakkhunà:- 47 Gayhamànà mahàbodhisàkhà'sokena dakkhiõà Chijjitvàna sayaü yeva patiññhàtu kañàhake; 48 Patiññhahitvà sà sàkhà chabbaõõarasmiyo subhà Ra¤jayantã disà sabbà phalapattehi mu¤catu. 49 Sasuvaõõakañàhà sà uggantvàna manoramà Adissamànà sattàhaü himagabbhamhi tiññhatu. 50 Thåpàràme patiññhantaü mama dakkhiõaakkhakaü Karotu nahamuggantvà yamakaü pàñihàriyaü. 51 Laïkàlaïkàrabhutamhi hemamàlikacetiye Patiññhahantãyo dhàtu doõamattà pamàõato 9 52 Buddhavesadharà hutvà uggantvà nabhasiññhità Patiññhantu karitvàna yamakaü pàñihàriyaü. 53 Adhiññhànàni pa¤cevaü adhiññhàsi tathàgato Akàsi tasmà sà dhàtu tadà taü pàñihàriyaü. 54 âkàsà otaritvà sà aññhà bhupassa muddhani; Atãva haññho naü ràjà patiññhàpesi cetiye. 55 Patiññhitàya tassà ca dhàtuyà cetiye tadà Ahå mahàbhåmivàlo ababhuto lomahaüsano. 56 Evaü acintiyà buddhà, buddhadhammà acintiyà; Acintiye 10 pasannànaü vipàko hoti acintiyo. 57 Taü pàñihàriyaü disvà pasãdiüsu jine janà. Mattàbhayo ràjaputto kaõiññho ràjino pana 58 Munissare pasãditvà yàcitvàna narissaraü Purisànaü sahassena saha pabbaji sàsane. 59 Cetàrigàmato 11 cà'pi dvàramaõóalato pi ca Vihãrabãjato 12 và'pi tathà gallakapãñhato ----------- 7. [A.] Sayaü. [E.] Sabbà. 8.[D.] Sasàhibhàsitàsitattà. 9. [E.K.] Mamàmalà. 10. [A.] Acintiyesu. 11.[E.] Cetàvigàmato. 13. [E.] Vihàrabãjato. [SL Page 096] [\x 96/] ( 60 Tatho'patissagàmà ca pa¤ca pa¤ca satàni va Pabbajuü dàrakà haññhà jàtasaddhà tathàgate. 61 Evaü purà bàhirà ca sabbe pabbajità tadà Tiüsabhikkhusahassàni ahesuü jinasàsane. 62 Thåpàràme thåpacaraü niññhàpetvà mahãpati. Ratanàdãhi nekehi sadà påjamakàrayi. 63 Ràjorodhà khattiyà ca amaccà nàgarà tathà Sabbe jànapadà ceva påjà'kaüsu visuü visuü. 64 Thåpapubbaïgamaü ràjà vihàraü tattha kàrayi; Thåpàràmoti tene'sa vihàro vissuto ahå. 65 Sakadhàtusarãrakena ce'vaü Parinibbàõagatopi lokanàtho Janatàya hitaü sukha¤ca sammà Bahudhàkàsi ñhite jine kathàva kà-ti Sujanappasàdasa vegatthàya kate mahàvaüse Dhàtuàgamano nàma Sattarasamo paricchedo. --------- Aññhàrasamo paricchedo. 1 Mahàbodhi¤ca theri¤ca àõàpetuü mahãpati Therena vuttavacanaü saramàno sake ghare 1 2 Antovasse'kadivasaü nisinno therasantike Sahàmaccehi 2 mantetvà bhàgineyyaü sayaü sakaü 3 Ariññhànàmakàmaccaü tasmiü kamme niyojituü 3 Mantvà àmantayitvà naü idaü vacanamabravã: 4 "Tàta sakkhissasi 4 dhammàsokassa santikà Mahàbodhiü saïghamittaü theriü ànayituü idha?" 5 "Sakkhissàmi ahaü deva ànetuü tà duve; tato Idhà'gato pabbajituü sace lacchàmi mànada." 6 "Evaü hotu"ti vatvàna ràjà taü tattha pesayã. So therassa ca ra¤¤o ca sàsanaü gayha vandiya ----------- 1. [K.] Pure. 2. [D.K.] Mahàmaccehi. 3. [A.E.] Niyojayaü. [K.] Niyojayã. 4. [D.]Sakkosi gantvàna. [SL Page 097] [\x 97/] ( 7 Assayujasukkapakkhe nikkhanto dutiye'hani Sànuyutto 5 jambukole nàvamàruyha paññane 8 Mahodadhiü taritvàna theràdhiññhànayogato Nikkhantadivase yeva rammaü pupphapuraü agà. 9 Tadà tu anulàdevã 1 pa¤caka¤¤àsatehi ca Antepurikaitthinaü saddhiü pa¤casatehi pi 10 Dasasãlaü samàdàya kàsàyavasanà sucã Pabbajjàpekkhantã theriyà'gamaü 11 Nagarasse'kadesamhi ramme bhikkhunupasseye Kàràpite naritdena vàsaü kappesi subbatà. 12 Upàsikàhi tàhe'sa vuttho bhikkhunupassayo Upàsikàvihàroti tena laïkàya vissuto. 13 Bhàgineyyo mahàriññho dhammàsokassa ràjino Appetvà ràjasandesaü therasandesa'mabravi: 14 "Bhàtujàyà sahàyassa ra¤¤o te ràjaku¤jara, âkaïkhamànà pabbajjaü niccaü vasati sa¤¤atà. 15 Saïghamittaü bhikkhuniü taü pabbàjetuü visajjaya; Tàya saddhiü mahàbodhidakkhiõasàkhameva ca" 16 Theriyà ca tamevatthaü abravã therabhàsitaü; Gantvà pitusamãpaü sà therã theramataü bravi. 17 âha ràjà: "tuvaü amma apassanto kathaü ahaü Sokaü vinodayissàmi puttanattuviyogajaü?" 18 âha sà: "me mahàràja bhàtuno vacanaü garu; Pabbàjanãyà ca bahå, gantabbaü tattha tena me." 19 "Satthaghàtamanarahà mahàbodhimahãruhà Kathannu sàkhaü gaõhissaü" iti ràjà vicintayi. 20 Amaccassamahàdevanàmakassa matena so Bhikkhusaïghaü nimantetvà bhojetvà pucchi bhupati: 21 "Bhante laïkaü mahàbodhi pesetabbà nu kho?" Iti. Thero moggaliputto so "pesetabbà" ti bhàsiya 22 Kataü mahàadhiññhànapa¤cakaü pa¤cacakkhunà Abhàsi ra¤¤o; taü sutvà tussitvà dharaõãpati ----------- 5. [A.E.] So'nuyutto 1. [E.] Anulà devi sà saddhiü. [SL Page 098] [\x 98/] ( 23 Sattayojanikaü maggaü so mahàbodhigàminaü Sodhàpetvàna sakkaccaü bhusàpesi anekadhà. 24 Suvaõõaü nãharàpesi kañàhakaraõàya ca; Vissakammo ca àgantvà sa tulàdhàraråpavà 25 "Kañàhaü kimpamàõaü nu karomã"ti apucchi taü, "¥atvà pamàõaü tvaü yeva karohi" iti bhàsite 26 Suvaõõàni gahetvàna hatthena parimajjiya Kañàhaü taïkhaõaü yenava nimmiõitvàna pakkami. 27 Navahatthaparikkhepaü, pa¤cahatthaü gabhãrato, Tihatthavikkhamakhayutaü, aññhaïgulaghanaü subhaü, 28 Yuvassa hatthãno soõóapamàõamukhavaññikaü, Gàhàpetvàna taü ràjà bàlasårasamappahaü 2 29 Sattayojanadãghàya vitthatàya tiyojanaü Senàya caturaïginyà mahàbhikkhugaõena ca 30 Upàgamma mahàbodhiü nànàlaïkàrabhusitaü Nànàratanacittaü taü 3 vividhaddhajamàliniü 31 Nànàkusumasaükiõõaü nànàturiyaghositaü Senàya parivàretvà 4 parikkhipiya sàõiyà 32 Mahàtherasahassena pamukhena mahàgaõe Ra¤¤aü pattàbhisekànaü sahassenà'dhikena ca 33 Attànaü parivàretvà 5 mahàbodhi¤ca sàdhukaü Olokesi 6 mahàbodhiü paggahetvàna a¤jaliü. 34 Tassà dakkhiõasàkhàya catuhatthappamàõakaü hànaü khandha¤ca vajjetvà 7 sàkhà anantaradhàyisuü. 35 Taü pàñihàriyaü disvà patãto 8 puthuvãpati "Påjema'haü mahàbodhiü rajjenà"ti udãriya 9 36 Abhisi¤ci mahàbodhiü mahàrajje mahãpati; Pupphàdãhi mahàbodhiü påjetvàna padakkhiõaü 10 ----------- 2. [E.] Bàlasåriya. 3. [E.] Nànàratanavicittaü. 4. [E.D.] Parivàrayitvà Senàya. 5. [E.D.] Parivàrayitvà attànaü. 6.[D.E.]Olokayi. 7.[E.] Khandhaü ñhapayitvàna. [D.] Khandhaüca ñhapayitvà. 8.[D.] Pãõito. 9.[A.]Udãrayi. 10.[E.] Pujetvà nipadakkhiõaü. [D.] Påjetvàpi padakkhiõaü. [SL Page 099] [\x 99/] ( 37 Katvà aññhasu ñhànesu vanditvàna kata¤jalã Suvaõõakhacite pãñhe nànàratanamaõóate 38 Svàrohe yàvasàkhucce taü suvaõõakañàhakaü hapàpetvàna àruyha gahetuü sàkhamuttamaü 39 âdiyitvàna sovaõõatulikàya manosilaü Lekhaü datvàna sàkhàya saccakriyàmakà iti: 40 "Laïkàdãpaü yadi ito gantabbaü urubodhiyà, Nibbematiko buddhassa sàsanamhi sace ahaü, 41 Sayaü yeva mahàbodhisàkhà'yaü dakkhiõà subhà Chijjitvàna patiññhàtu idha hemakañàhake." 42 Lekhaññhàne mahàbodhi chijjitvà sayameva sà Gandhakaddamapårassa kañàhasso'pariññhità; 43 Målalekhàya upari tiyaïgulitiyaïgule Dadaü 11 makanosilàlekhà parakkhipi narissaro. 44 âdiyà thålamålàni buddakàni'taràhi tu Nikkhamitvà dasa dasa jàlãbhutàni otaruü. 45 Taü pañihàriyaü disvà ràjà'tãva pamodito Tatthevà'kàsi ukkuññhiü, samantà parisàpi ca 46 Bhikkhusaïgho sàdhukàraü tuññhacitto pavedayi. Velukkhepasahassàni pavattiüsu samantato. 47 Evaü satena målànaü tattha sà gandhakaddame Patiññhàsi mahàbodhi pasàdentã mahàjanaü. 48 Tassà khandho dasahattho, pa¤casàkhà manoramà Catuhatthà catuhatthà dasaddhaphalamaõóità, 49 Sahassantu pasàkhànaü sàkhànaü tàsamàsi ca, Evaü àsi mahàbodhi manoharasirãdharà. 50 Kañàhamhi mahàbodhipatiññhitakhaõe mahã Akampi; pàñihãràni ahesuü vividhàni ca. 51 Sayanàdehi turiyànaü devesu mànusesu ca Sàdhukàraninàdehi devabrahmagaõassa ca 52 Meghànaü migapakkhinaü yakkhàdanaü ravehi ca, Ravehi ca mahãkampe ekakolàhalaü ahå. ----------- 11. [E.] Dasa [SL Page 100] [\x 100/] ( 53 Bodhiyà phalapattehi chabbaõõarasmiyo subhà Nikkhamitvà cakkavàëaü sakalaü sobhayiüsu ca. 54 Sakañàhà mahabodhi uggantvàna tato nahaü Aññhàsi himagabbhamhi sattàhàni adassanà 55 Ràjà oruyha pãñhamhà taü sattàhaü tahiü vasaü Niccaü mahàbodhipåjaü akàsi ca 12 anekadhà. 56 Atãte tamhi sattàhe sabbe himavalàhakà Pavisiüsu mahàbodhiü sabbà tà 13 raüsiyopi ca. 57 Suddhe nahasi dissittha 14 sà kañàhe 15 patiññhità. Mahàjanassa sabbassa mahàbodhi manoramà. 58 Pavattamhi mahàbodhi vividhe pàñihàriye Vimbhàpayantã janataü pañhavãtalamoruhi. 59 Pàñihãrehi nekehi tehi so pãõito puna. Mahàràjà mahàbodhiü mahàrajjena påjayi 60 Mahàbodhiü mahàrajjenà'bhisi¤ciya påjayaü Nànàpåjàhi sattàhaü puna tattheva so vasã. 61 Assayujasukkapakkhe paõõarasauposathe Aggahesi mahàbodhiü; dvisattàhaccaye tato 62 Assayujakàëapakkhe càtuddasa-uposathe Rathe pubhe ñhapetvàna mahàbodhiü rathesabho 63 Påjento 16 taü dinaü yeva upanetvà sakaü puraü Alaïkaritvà bahudhà kàretvà maõóapaü subhaü 64 Kattike 17 sukkapakkhassa dine pàñipade tahiü Mahàbodhiü mahàsàlamåle pàcãnake subhe 65 hapàpetvàna kàresi påjà'nekà dine dine. Gàhato sattarasame divase tu navaïkurà 66 Sakiü yeva ajàyiüsu tassà; tena naràdhipo Tuññhavitto mahàbodhiü puna rajjena påjayi. 67 Mahàrajje'bhisi¤citvà mahàbodhiü mahissaro Kàresi ca mahàbodhipåjaü nànappakàrakaü. ----------- 12. [D.] Akàresi. 13. [A.] Sahità. 14.[E.] Dassittha. 15. [A.] Sàkañàhà. [S.] Sà kañàha. 16. [E.] Påjayaü 17. [E.] Kattika. [SL Page 101] [\x 101/] ( 68 Iti kusumapure sare saraüsà Bahuvidhavàrudhajàkulà visàlà Suruvirapavarorubodhipåjà Marunaracittavikàsinã ahosãti Sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Mahàbodhigahaõo nàma Aññhàrasamo paricchedo --------- Ekånavãsatimo paricchedo 1 Mahàbodhi - rakkhanatthaü aññhàrasa rathesabho Devakulàni datvàna aññhàmaccakulàni ca 2 Aññha buhmaõakulàni aññha vessakulàni 1 ca Gopakànaü taracchànaü kuliïgànaü kulàni ca 3 Tatheva pesakàrànaü kumbhakàrànameva ca Sabbesa¤càpi senãnaü nàgayakkhànameva ca; 4 Hema-sajjhughañe ceva datvà aññhaññha mànado âropetvà mahàbodhiü nàvaü gaïgàya bhåsitaü 2 5 Saïghamittaü mahàtheriü sahekàdasabhikkhuniü Tathevà'ropayitvàna ariññhapamukhe pi ca 6 Nagarà nikkhamitvàna vi¤jhàñavimaticca so Tàmalittiü anuppatto sattàhene'va bhupati. 7 Accuëaràhi påjàhi devà nàgà naràpi ca Mahàbodhiü påjayantà sattàhene'vu'pàgamuü. 8 Mahàsamuddatãramhi mahàbodhiü mahãpati hapàpetvàna påjesi mahàrajjena so puna. 9 Mahàbodhiü mahàrajje abhisi¤ciya kàmado Maggasirasukkapakkhe dine pàñipade tato 10 Uccàretuü mahàbodhiü tehi yeva'ññhaaññhahi Sàlamålamhi dinnehi jàtuggatakulehi so ----------- 1.[E.] Seññhikulàni. [S.] Kulàni aññha señhãnaü aññha bràhmaõakulàni ca. 2.[E.] Bhåpati. [SL Page 102] [\x 102/] ( 11 Ukkhipitvà mahàbodhiü galamattaü jalaü tahiü Ogàhetvà sa nàvàya patiññhàpayi sàdhukaü. 12 Nàvaü àropayitvà taü mahàtheriü satherikaü Mahàriññhaü mahàmaccaü idaü vacanamabravã: 13 "Ahaü rajjena nikkhattuü mahàbodhimapåjayiü, Evamevà'bhipåjetu ràjà rajjena me sakhà." 14 Idaü vatvà mahàràjà tãre pa¤jaliko ñhito Gacchamànaü mahàbodhiü passaü assuni vattayi* 15 Mahàbodhiviyogena dhammàsoko sasokavà Kanditvà paridevitvà agamàsi sakaü puraü. 16 Mahàbodhisamàråëhà nàvà pakkhandi toyadhiü; Samantà yojane vãci sannisãdi mahaõõave; 17 Pupphiüsu pa¤cavaõõàni padumàni samantato; Antalikkhe pavajjiüsu anekaturiyàni ca; 18 Devatàhi anekàhi påjà'nekà pavattità; Gahetu¤ca mahàbodhiü nàgà'kaüsu vikubbanaü; 19 Saïghamittà mahàtherã abhi¤¤àbalapàragà Supaõõàråpà hutvàna te tàsesi mahorage. 20 Te tàsità mahàtheriü yàcitvàna mahoragà Nayitvàna mahàbodhiü bhujaïgabhavanaü tato 21 Sattàhaü nàgarajjena påjàhi vividhàhi ca Påjayitvàna ànetvà nàvàyaü ñhapayiüsu te. 22 Tadaheva mahàbodhi jambukolamidhàgamà Devànaüpiyatisso tu ràjà lokahite rato. 23 Sumanà sàmaõeramhà pubbe sutatadàgamo Maggasiràdidinato pabhutãva ca sàdaro 4 24 Uttaradvàrato yàva jambukolaü mahàpathaü Vibhusayitvà sakalaü mahàbodhigatàsayo ----------- * Iügalaõóãya potthake ayampi gàthà dissati: "Mu¤camàno mahàbodhirukkho dasabalassa so Jalaü sahassaraüsã (-sarasaraü sã) ca gacchati vata re iti." 3.[A.] Pakkhanditoddhiü 4. [E.] Pabhutãva sadàdaro [SL Page 103] [\x 103/] ( 25 Samuddàsanasàlàya 5 ñhàne ñhatvà mahaõõave âgacchantaü mahàbodhiü mahàtheriddhiyà'ddasa 26 Tasmiü ñhàne katà sàlà pakàsetuü tamabbhutaü Samuddàsanasàlàti 6 nàmenà'sã'dha pakàñà. 27 Mahàtherànubhàvena saddhiü therehi tehi ca Tadaheva'gamà ràjà 7 jambukolaü sasenako. 28 Mahàbodhàgame pãtivegenu'nno udànayaü Galappamàõaü salilaü vigàhetvà suviggaho 29 Mahàbodhiü soëasahi kulehi saha muddhanà âdàyo'ropayitvàna 8 velàyaü maõóape subhe 30 hapayitvàna laïkindo laïkàrajjena påjayi. Soëasannaü samappetvà kulànaü rajjamattano 31 Sayaü dovàrikaññhàne ñhatvàna divase tayo Tattheva påjaü kàresi vividhaü manujàdhipo. 32 Mahàbodhiü dasamiyaü àropetvà rathe subhe ânayanto manussindo dumindaü taü ñhapàpayi 33 Pàcãnassa vihàrassa ñhàne ñhànavicakkhaõo; Pàtaràsaü pavattesi sasaïghassa janassa so. 34 Mahàmahindathere'ttha kataü dasabalena taü Kathesi nàgadamanaü ra¤¤o tassa asesato. 35 Therassa sutvà kàretvà sa¤¤àõàni tahiü tahiü Paribhuttesu ñhànesu nisajjàdãhi satthunà 36 Tivakkassa bràhmaõassa gàmadvàre ca bhupati hapàpetvà mahàbodhiü ñhànesu tesu tesu ca 37 Suddhavàlukasatthàre nànàpupphasamàkule Paggahitadhaje magge pupphagghikavibhusite 9 38 Mahàbodhiü påjayanto rattindivamatandito ânayitvà cuddasiyaü anuràdhapurantikaü 39 Vaóóhamànakachàyàya puraü sàdhuvibhusitaü Uttarena ca dvàrena 10 påjayanto pavesiya ----------- 5.[E.] Samuddapaõõasàlàya 6. [S.] Samuddapaõõasàlàti 7.[A.D.] Tadaheva mahàràjà 8. [A.] âdàyàro - 9.[E.] Pupphaagghika bhusite. 10. [E.] Uttarena duvàrena. [SL Page 104] [\x 104/] ( 40 Dakkhiõena ca dvàrena 11 nikkhamitvà pavesiya Mahàmeghavanàràmaü catubuddhanisevitaü 41 Sumanasseva vacasà padesaü sàdhusaïkhataü Pubbabodhiñhitaññhànaü upanetvà manoramaü 42 Kulehi so soëasahi ràjàlaïkàradhàrihi Oràpetvà mahàbodhiü patiññhàpetumossajã. 43 Hatthato muttamattà sà asãtiratanaü nabhaü Uggantvàna ñhità mu¤ci chabbaõõà rasmiyo subhà. 44 Dãpe patthariyà'hacca brahmalokaü ñhità ahå Suriyatthaïgamanà yàva rasmiyo tà manoramà. 45 Purisà dasasahassàni 12 pasannà pañihàriye Vipassitvànà'rahattaü patvàna idha pabbajaü. 46 Orohitvà mahàbodhi suriyatthaïgame tato Rohiõiyà patiññhàsi mahiyaü; kampi medinã. 47 Målàni tàni uggantvà kañàhamukhavaññito Vinandhantà kañàhaü taü otariüsu mahãtalaü 48 Patiññhitaü mahàbodhiü janà sabbe samàgatà Gandhamàlàdipåjàhi påjayiüsu samantatato, 49 Mahàmegho pavassittha; himagabbhà samantato Mahàbodhiü chàdayiüsu sãtalàni ghanàni ca. 50 Sattàhàni mahàbodhi tahiü yeva adassanà Himagabbhe sannisãdi pasàdajananã jane 51 Sattàhàtikkame meghà sabbe apagamiüsu te Mahàbodhi ca dissittha, 13 chabbaõõà raüsiyo pi ca. 52 Mahàmahindathero ca saïghamittà ca bhikkhunã. Tatthà'ga¤chuü saparisà ràjà saparisopi ca 53 Khattiyà kàjaraggàme candanaggàmakhattiyà Tivakkabràhmaõo ceva dãpavàsã janà pi ca. 54 Devànubhàvenà'ga¤chuü mahàbodhimahussukà Mahàsamàgame tasmiü pàñihàriyavimhite. 55 Pakkaü pàcãnasàkhàya pekkhataü pakka'makkhataü Thero patantamàdàya ropetuü ràjino adà. ----------- 11. [E.] Dakkhiõena duvàrena 12. [A.] Dasahasassà 13.[E.] Dassittha [SL Page 105] [\x 105/] ( 56 Paüsånaü gandhamissànaü puõõe soõõakañàhake Makahàsanassa 14 ñhàne taü ñhapitaü ropa'yissaro. 57 Pekkhataü yeva sabbesaü uggantvà aññha aïkurà Jàyiüså bodhitaruõà aññhaüsu catuhatthakà; 58 Ràjà te bodhitaruõe disvà vimhitamànaso Setacchattena påjesi abhisekamadàsi ca. 59 Patiññhàpesi aññhannaü jambukolamhã paññane Mahàbodhiñhitaññhàne nàvàyorohaõe tadà. 60 Tivakkabràhmaõagàme, thåpàràme tatheva ca, Issarasamaõàràme, pañhame cetiyaïgaõe, 61 Cetiyapabbatàràme tathà kàjaragàmake Candanagàmake cà ti ekekaü bodhilaññhikaü. 62 Sesà catupakkajàtà dvattiüsa bodhilaññhiyo Samantà yojanaññhàne vihàresu tahiü tahiü. 63 Dãpavàsijanasseva hitatthàya patiññhite 16 Mahàbodhidumindamhi sammàsambuddhatejasà 64 Anulà sà saparisà saïghamittàya theriyà Santike pabbajitvàna arahattamapàpuõi. 65 Ariññho so pa¤casata - parivàro ca khattiyo Therantike pabbajitvà arahattamapàpuõã. 66 Yàni seññhikulàna'ññha mahàbodhimidhàharuü Bodhàharakulànã ti tàni tena pavuccare; --------- 67 Upàsikàvihàroti ¤àte bhikkhunupassaye Sasaïghà saïghamittà sà mahàtherã tahiü vasã. 68 Agàrattayapàmokkhe agàre tattha kàrayi Dvàdasa;17 tesu ekasmiü mahàgàre ñhapàpayi 69 Mahàbodhisametàya nàvàya kupayañàñhikaü; Ekasmiü piyamekasmiü aarittaü; tehi te viduü 18 70 Jàte a¤¤anikàyepi agàrà 19 dvàdasàpi te Hatthàëhakabhikkhunãhi vaëa¤jiyiüsu sabbadà. ----------- 14. [E.] Mahààsana 15. [E.] Patiñhàpesu maññhantaü 16. [A.] Patiñhita 17. Dvàdase (sabbesu) 18. [E.A.] Vidå. 19. [A.D.] Agàre. [SL Page 106] [\x 106/] ( 71 Ra¤¤o maïgalahatthi so vicaranto yathàsukhaü Purassa ekapassamhi kandarantamhi sãtale. 72 Kadambapupphagumbante 20 aññhàsi gocaraü caraü; Hatthiü tattha rataü ¤atvà akaüsu tattha àëhakaü. 73 Athe'kadivasaü hatthã na gaõhi kabalàni so; Dãpappasàdakaü theraü ràjà so pucchi taü manaü. 74 "Kadambapupphagumbasmãü 20 thåpassa karaõaü karã. Icchatã"ti mahàthero mahàràjassa abravã. 75 Sadhàtukaü tattha thåpaü thåpassa gharameva 21 ca Khippaü ràjà akàresi niccaü janahite rato. 76 Saïghamittà mahàtherã su¤¤àgàràbhilàsinã âkiõõattà vihàrassa vussamànassa 22 tassa sà. 77 Våddhatthinã sàsanassa bhikkhunãnaü hitàya ca Bhikkhånåpassayaü a¤¤aü icchamànà vicakkhaõo 78 Gantvà cetiyagehantaü pavicekasukhaü subhaü Divàvihàraü kappesi vihàrakusalà'malà. 79 Theriyà vandanatthàya ràjà bhikkhunupassayaü Gantvà tatht gataü sutvà gantvà taü tattha vandiya- 80 Sammoditvà tàya saddhiü tatthàgamanakàraõaü Tassà ¤atvà adhippàyaü adhippàyavidå vidå 81 Samantà thåpagehassa rammaü bhikkhunupassayaü Devànaüpiyatisso so mahàràjà akàrayi. 82 Hatthàëhakasamãpamhi kato bhikkhunupassayo Hatthàëhaka-vihàroti vissuto àsi tena so. 83 Sumittà saïghamittà sà mahàtherã mahàmatã Tasmiü hi vàsaü kappesi ramme bhikkhunupassaye. 84 Evaü laïkàlokahitaü sàsanavuddhiü Saüsàdhento esa mahàbodhidumindo Laïkàdãpe ramme mahàmeghavanasmiü Aññhà dãghaü kàlamanekabbhutayuttoti. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Bodhiàgamano nàma Ekånavãsatimo paricchedo. --------- ----------- 20.[A.] Kadambapupphã- 21.[K.] Chåpàgàramevaca 22.[K.] Vasamànassa [SL Page 107] [\x 107/] ( Vãsatimo paricchedo. 1. Aññhàrasamhi vassamhi dhammàsokassa ràjino Mahàmeghavanàràme mahàbodhi patiññhahi. 2 Tato dvàdasame vasse mahesã tassa ràjino Piyà asandhimittà sà matà sambuddhamàmakà. 1 3 Tato catutthe vassamhi dhammàsoko mahãpati Tissarakkhaü 2 mahesitte ñhapesi visamàsayaü. 4 Tato tu tatiye vasse sà bàlà råpamàninã "Mayà pi ca ayaü ràjà mahàbodhiü mamàyati" 5 Iti kodhavasaü gantvà attano'natthakàrikà Maõóukaõñakayogena mahàbodhimaghàtayi. 6 Tatato catutthe vassamhi dhammàsoko mahàyaso Aniccatàvasampatto sattatiüsa samà imà. 7 Devànaüpiyatisso tu ràjà dhammaguõe rato Mahàvihàre navakammaü tathà cetayapabbate 8 Thåpàràme navakammaü niññhàpetvà yathàrahaü Dãpappasàdakaü theraü pucchi pucchitakovidaü: 9 "Kàràpessàmahaü bhante vihàre subahå 3 idha Patiññhapetuü thåpesu 4 kathaü lacchàmi dhàtuyo?" 10 "Sambuddhapattaü påretvà sumanenà'hañà idha Cetiyapabbate ràja, ñhapità atthi dhàtuyo, 11 Hatthikkhandhe ñhapetvà tà dhàtuyo idha àhara" Iti vutto sa therena tathà àhari dhàtuyo. 12 Vihàre kàrayitvàna ñhàne yojanayojane Dhàtuyo tattha thåpesu nidhàpesi yathàrahaü. 13 Sambuddhabhuttapattaü tu ràjavatthughare 5 subhe hapayitvàna påjesi nànàpåjàhi sabbadà. 14 Pa¤casatehi'ssarehi mahàtherassa santike Pabbajja vasitaññhàne issarasamaõako 6 ahå. ----------- 1.[E.] Mamikà. 2.[A.D.] Nissàrakkha 3. [A.] Vihàresu bahå. [K.] Vihàre te bahå. 4. [A.] Thupe tu 5. [D.E.] Ràjà vatthughare. 6. [A. -]Samaõo. [SL Page 108] [\x 108/] ( 15 Pa¤casatehi vessehi mahàtherassa santike Pabbajjaja vasitaññhàne tathà vessagari ahå. 16 Yà yà mahàmahindena therena vasità guhà Sapabbata-vihàresu 7 sà mahindaguhà ahå. 17 Mahàvihàraü pañhamaü, dutiyaü cetiyavhayaü, Thåpàràmantu tatiyaü thåpapubbaïgamaü subhaü, 18 Catutthantu mahàbodhipatiññhàpanameva ca, Thåpaññhànãyabhutassa pa¤camaü pana sàdhukaü 19 Mahàcetiyañhànamhi silàyåpassa càruno, Sambuddhagãvàdhàtussa patiññhàpanameva ca, * 20 Issarasamaõaü chaññhaü, tissavàpintu sattamaü, Aññhamaü pañhamaü thåpaü navamaü vessagirihvayaü 21 Upàsikavhayaü rammaü, tathà hatthàëhakavhayaü Bhakkhånåpassaye dve'me bhikkhunãphàsukàraõà. 22 Hatthàëhake osaritvà bhikkhunãnaü upassaye Gantvàna bhakkhusaïghena bhattaggahaõakàraõà 23 Bhattasàlaü såpahàraü mahàpàëakanàmakaü 8 Sabbåpakaraõåpetaü sampannaparivàrikaü; 24 Tathà bhakkhusahassassa saparakkhàramuttamaü Pavàraõàya dàna¤ca anuvassakameva ca, 25 Nàgadãpe jambukoëavihàraü, 9 tamhi paññane Tissamahàvihàra¤ca, pàcãnàràmameva ca, 26 Iti etàni kammàni laïkàjanahitatthiko Devànampiyatasso so laïkindo pu¤¤apa¤¤avà 27 Pañhame yeva vassamhi kàràpesi guõappiyo. Yàvajãvantu nekàni pu¤¤akammàni àcinã. 28 Ayaü dãpo ahå phito vijate tassa ràjino; Vassàni cattàëasaü so ràjà rajjamakàrayi. ----------- 7. [E.K.] Sapabbate vahàre sà [A.T.] Sà pabbatavahàresu. 8. [E.D.] Mahàpàëinàmakaü bhattasàlaü såpacàraü subhaü. 9. [D.] Jambukoëe vihàre. * "Gãvàdhàtunidahitassa silàthupassàti attho" ñãkàyaü. Gãvàdhàtu pana mahiyaïgaõathåpe ito pubbe nidahità. Idha pana "jivadhàtu" ti gahetambàti mayhaü mati. [SL Page 109] [\x 109/] ( 29 Tassa'ccaye taükaõaññho uttiyo iti vassuto Ràjaputto aputtaü taü rajjaü kàresi sàdhukaü. 30 Mahàmahandathero tu janasàsanamuttamaü Pariyattaü pañipattiü pañivedha¤ca sàdhukaü 31 Laïkàdãpamhi dãpetvà laïkàdãpo mahàgaõã Laïkàya so satthukappo katvà laïkàhitaü 10 bahuü 32 Tassa uttãya ràjassa jayavassamhi aññhame Antovassaü saññhivasso cetiyapabbate vasaü 11 33 Assayujassa màsassa sukkapakkhaññhame dine Parinibbàya, tene'taü dinaü tannàmakaü ahå. 12 34 (Nibbutassa mahandassa aññhamiyaü dine pana Tena taü divasaü nàma aññhamiyà ta sammataü )* 35 Taü sutvà uttãyo ràjà sokasallasamappito Gantvàna theraü vanditvà kanditvà bahudhà bahuü 36 âsittagandhatelàya lahuü sovaõõadoõiyà Theradehaü khãpàpetvà taü doõiü sàdhu phussitaü 37 Sovaõõakåñàgàramhi ñhapàpetvà alaïkate Kåñàgàraü gàhayitvà 13 kàrento sàhukãëitaü 14 38 Mahatà ca janoghena àgatena tato tato Mahatà ca baloghena kàrento påjanàvadhiü 39 Alaïkatena maggena bahudhà'laïkataü puraü ânayitvàna nagare càretvà ràjavãthiyo 15 40 Mahàvihàraü ànetvà ettha pa¤hambamàlake Kåñàgàraü ñhapàpetvà sattàhaü so mahãpati 41 Toraõaddhajapupphehi gandhapuõõaghañehi 16 ca Vihàra¤ca samantà ca maõóitaü yojanattayaü 42 Ahå ràjànubhàvena; dãpantu sakalaü pana ânubhàvena devànaü tathevà'laïkataü ahå. ----------- *Ayaü gàthà ekaccesu ta dissàti. Atthopi na ghañãyati. 10. [E.] Lokahitaü 11. [E.] Cetiyapabbate vassaü saddhivasso vasaü vasã. 12. [A.T.] Parinibbàyi so thero mahindo dãpavaóóhano. 13.[E.] Kåñàgàre Ropayitvà. 14. [E.] Sàdhukãëahaü. [D.] Sàdhåkãëitaü 15. [E.] Vãthiyà 16.[D.] Gandhapupphaghañehi [SL Page 110] [\x 110/] ( 43 Nànàpåjaü kàrayitvà sattàhaü so mahãpati 17 Puratthimadisàbhàge therànaü baddhamàlake 44 Kàretvà gandhacitakaü, mahàthåpaü padakkhaõaü Karonto tattha netvà taü kåñàgàraü manoramaü 45 Citakamhi ñhapàpetvà sakkàraü antimaü akà. Cetiya¤cettha kàresi gàhàpetvàna dhàtuyo; 46 Upaóóhadhàtuü gàhetvà cetiye pabbatepa ca Sabbesu ca vihàresu thåpe kàresi khattiyo. 47 Isino dehanikkhepakataññhànaü hi 18 tassa taü Vuccate bahumànena isibhumaïganaü iti 48 Tatoppabhutya'riyànaü samantà yojanattaye Sarãraü àharitvàna tamhi desamhi óayhati. --------- 49 Saïghamittà mahàtherã mahàbhi¤¤à mahàmatã Katvà sàsanakaccàni tathà lokahitaü bahuü 50 Ekånasaññhivassà sà uttiyasse'va ràjino Vassamhi navame kheme hatthàëhakaupassaye 51 Vasantã parinibbàyi; ràjà tassàpa kàrayi Therassavaya sattàhaü påjàsakkàramuttamaü. 52 Sabbà alaïkatà laïkà therassa viya àsi ca. Kåñàgàragataü therãdehaü sattadinaccaye 53 Nikkhàmetvàna nagarà thåpàràmapuratthato Cittasàlàsamãpamhi mahàbodhipadassaye 19 54 Theriyà vutthañhànamhi aggikaccamakàrayi; Thåpa¤ca tattha kàresi uttiyo so mahãpati. 55 Pa¤càpi te mahàtherà therà'riññhàdayopi ca, Tathà'nekasahassàna bhikkhå kãõàsavàpi ca, 56 Saïghamittappabhutayo tà ca dvàdasatheriyo, Khãõàsavà bhikkhuniyo sahassàni bahåni ca 57 Bahussutà mahàpa¤¤à vanayàdijinàgamaü Jotayitvàna kàlena payàtànaccatàvasaü ----------- 17. [E.] Taü sattàhaü mahãpati. 18.[A.D.] Nakkhepaü kataññhànamhi. 19. [A.T.D.] Padassate. [SL Page 111] [\x 111/] ( 58 Dasavassàni so ràjà rajjaü kàresi uttiyo Evaü aniccatà esà sabbalokavanàsinã. 59 Taü etaü atisàhasaü atibalaü nàvàriyaü yo naro Jànantopi anaccataü bhavagate nibbindate neva ca; Nibbinno viratiü ratiü na kurute pàpehi pu¤¤ehi ca. Tasse'sà atimohajàlabalatà, jànampa sammuyhatã ti Sujanappasàda-saüvgetthàya kate mahàvaüse Theraparinibbàõaü nàma Vãsatimo paricchedo. --------- Ekavãsatamo paricchedo. 1 Uttiyassa kaõiññho tu mahàsãvo tadaccaye Dasavassàni kàresi rajjaü sujanasevako. 2 Bhaddasàlamhi so there pasãditvà manoramaü Kàresi purimàyantu vahàraü nagaraïgaõaü. 3 Mahàsãvakaõaññho tu såratasso tadaccaye Dasavassàni kàresa rajjaü pu¤¤esu sàdaro. 4 Dakkhaõàya disàyaü so vihàraü nagaraïgaõaü, Purimàya hatthikkhandha¤ca 1, goõõagirakameva ca. 5 Vaüguttare pabbatamhi pàcinapabbatavhakayaü Raheraka-samãpamhi tathà koëambakàëakaü 2. 6 Ariññhapàde maügulakaü 3 purimàya'cchagallakaü 4 Garinelapanàkaõóaü 5 nagarassu'tattaràya 6 tu, 7 Pa¤casatàne'vamàdi-vihàre puthuvãpati Gaïgàya orapàraü hi laïkàdãpe tahiü tahiü, 8 Pure rajjà ca rajje ca sañàñhãvassàni sàdhukaü Kàresi ramme dhammena ratanattayagàravo. 9 Suvaõõapaõóatasso ta nàmaü rajjà pure ahå Såratãsso ta nàmantu tassà'hu rajjapattiyà. ----------- 1. [E.] Bandhavhaü 2. [E.K.] Koëambahàlakaü, 3. [A.] Laïkantu [E.]Makulakaü 4. [D.] Purame heyahàlakaü. 5. [E.K.] Girinelavàhanakaü. 6.[E.] Kaõóa Nagaruttaràya [A.]Nagaraü uttaràya [SL Page 112] [\x 112/] ( 10 Assanàvikaputtà dve damaëà sena - guttikà Såratissamahãpàlaü taü gahetvà mahabbalà 11 Duve vãsatavassàni rajjaü dhammena kàrayuü. Te gahetvà aselo tu muñasivassa atrajo 12 Sodariyànaü bhàtunaü navamo bhàtuko tato Anuràdhapure rajjaü dasavassàni kàrayi. --------- 13 Coëaraññhà idhàgamma rajjatthaü ujujàtiko Eëàro nàma damiëo gahetvà'selabhupatiü 14 Vassàni cattàrãsa¤ca cattàri ca akàraya, Rajjaü vohàrasamaye 7 majjhatto mattasattusu. 15 Sayanassa siropasse ghaõañaü sudãghayottakaü 8 Lambàpesi viràvetuü icchantehi vinicchayaü. 16 Eko putto ca dhãtà ca ahesuü tassa ràjino. Rathena tissavàpiü so gacchanto bhumipàlajo 17 Taruõaü vacchakaü magge nipannaü sahadhenukaü 9 Gãvaü akkamma cakkena asa¤vicca aghàtayi. 18 Gantvàna dhenu ghaõñaü taü ghaññesi ghaññitàsayà 10 Ràjà teneva cakkena sãsaü puttassa chedayi. 19 Dijapotaü tàlarukkhe eko sappo abhakkhayi; Tampotamàtà sakuõã gantvà ghaõñamaghaññayi. 20 âõàpetvàna taü ràjà kucchiü tassa vidàëiya Potaü taü nãharàpetvà tàle sappamasappayi. 21 Ratanaggassa ratanattayassa 11 guõasàrataü Ajànantopi so ràjà càrittamanupàlayaü 22 Cetiyapabbataü gantvà bhikkhusaïghaü pavàriya âgacchanto rathagato rathassa yugakoñiyà 23 Akàsa jinathåpassa ekadesassa bha¤janaü. Amaccà "deva thåpo no tayà bhinno"ti àhu taü. 24 Asa¤vicca kate'pe'sa ràjà oruyha sandanà "Cakkena mama sãsampi chindathà"ti pathe sayã. ----------- 7.[A.T.] Rajjavohàra- 8.[A.T.] Sudãghayottakà, 9."Sahadhenuyà"ti Yuttaraü. 10.[A.] Ghañitàya sà 11. [A.T.] Ratanattaü tassa ca. [SL Page 113] [\x 113/] ( 25 "Parahiüsaü mahàràja, satthà no neva icchati; Thåpaü pàkatikaü katvà khamàpehã" ti àhu taü. 26 Te ñhapetuü pa¤cadasa pàsaõe patate tahiü Kahàpaõasahassàni adà pa¤cadaseva so. 27 Ekà mahalalakà vãhiü sosetuü àtape khipi; Devo akàle vassatvà tassà vãhiü atemayi. 28 Vãhiü gahetvà gantvà sà ghaõñaü taü samaghaññayi. Akàlavassaü sutvà taü, vissajjetvà tamitthikaü 29 Ràjà dhammamhi vattanto "kàle vassaü labhe" iti Tassà vanicchayatthàya upavàsaü nipajji so. 30 Baliggàhã devaputto ra¤¤o tejena otthaño Gantvà càtummahàràja-santikaü taü nivedayi. 31 Te tamàdàya gantvàna sakkassa pañivedayuü; Sakko pajjuõõamàhåya kàle vassaü upàdisi. 32 Baliggàhã devaputto ràjino taü nivedayi. Tatoppabhuti taürajje davà devo na vassatha. 33 Rattiü devo'nusattàhaü vassi yàmamhi majjhime; Puõõàna'hesuü sabbattha buddakàvàñakàni pi. 34 Agatagamanadosà muttamattena eso Anupahatakudiññhi pãdisiü pàpuõi'ddhiü; Agatigamanadosaü suddhadiññhi samàno Kathamidha hi manusso buddhimà no jaheyyà'ti Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Pa¤caràjako nàma Ekavãsatimo paricchedo. --------- Bàvãsatimo paricchedo. 1 Eëàraü ghàtayitvàna ràjà'hu duññhagàmaõã. Tadatthadãpanatthàya anupubbakathà ayaü; 2 Devànampiyatissassa ra¤¤o dutiya-bhàtiko 1 Uparàjà mahànàgo nàmàhu bhàtuno piyo. ----------- 1. [A.D.] Bhàtuko [SL Page 114] [\x 114/] ( 3 Ra¤¤o devã saputtassabàlà rajjàbhikàminã Uparàjavadhatthàya jàtavittà 2 nirantaraü 4 Vàpiü taracchanàmaü sà kàràpentassa pàhiõã Ambaü visena yojetvà ñhapetvà ambamatthake. 5 Tassà putto saha gato uparàjena bàlako Bhàjane vivañe yeva taü ambaü khàdiyà'marã. 6 Uparàjà tato yeva sadàrabalavàhano Rakkhituü sakamattànaü rohaõà'bhimukhoagà. 7 Yaññhàlayavihàrasmiü mahesã tassa gabbhinã Puttaü janesi; so tassa bhàtunàmamakàrayã. 8 Tato gantvà rohaõaü so issaro rohaõe'khile 3 Mahàbhàgo mahàgàme rajjaü karesã khattiyo. 9 Kàresi so nàgamahàvihàraü sakanàmakaü; Uddhakandarakàdã ca vihàre kàrayã bahå. 10 Yaññhàlayakatisso so tassa putto tadaccaye Tattheva 4 rajjaü kàresi; tassa putto'bhayo tathà. 11 Goñhàbhayasuto kàkavaõõatisso ti vissuto Tadaccaye tattha rajjaü so akàresi khattiyo. 12 Vihàradevã nàmàsi mahesã tassa ràjino Saddhassa saddhàsampannà dhãtà kalyàõiràjino. --------- 13 Kalyàõiyaü narindo hi tisso namàsi khattiyo; Devãsa¤¤ogajanitakopo tassa kaõiññhako 14 Bhãto tato palàyitvà ayytautiyanàmako A¤¤attha vasi; so deso tena taünàmako ahå. 15 Datvà rahassalekhaü 5 so bhikkhuvesadharaü naraü Pàhesi devayà;gantvà ràjadvàre ñhito tu so 16 Ràjagehe arahatà bhu¤jamànena sabbadà A¤¤àyamàno therena ra¤¤o gharamupàgami. ----------- 2. [E.] Jàtacintà 3.[E.] Rohaõe issaro'khile 4.[A.] Tatheva. 5. [A.] Rahassaü lekhaü. [SL Page 115] [\x 115/] ( 17 Therena saddhiü bhu¤jitvà ra¤¤à saha viniggame Pàtesi bhumiyaü lekhaü pekkhamànàya deviyà. 18 Saddena tena ràjà taü nivattitvà vilokayaü ¥atvàna lekhasaüdesaü kuddho therassa dummati 19 Theraü taü purisaü ta¤ca màràpetvàna kodhasà Samuddasmiü khãpàpesi; kujjhitvà tena devatà 20 Samuddeno'ttharàpesuü taü desaü; so tu bhupati Attano dhãtaraü suddhaü deviü nàma suråpiniü 21 Likhitvà ràjadhità ti sovaõõukkhaliyà lahuü Nisãdàpiya tattheva samuddasmiü visajjayi. 22 Okkantaü taü tato laïke kàkavaõõo mahãpati Abhisevaya tenà'si vihàropapadavhayà. 23 Tassamahàvahàra¤ca tathà cattalapabbataü Gamiññhàvàlaü kuñàliü 6 vihàre evamàdike 24 Kàretvà suppasantena manasà ratanattaye Upaññhahi tadà saïghaü paccayehi catubhi so. 25 Koñipabbatanàmamhi vihàre sãlavattimà Tadà ahu sàmaõero nànàpu¤¤akaro sadà. 26 Sukhenàrohaõatthàya àkàsacetayaïgaõe hapesi tãõi sopàõe 7 pàsàõaphalakàni 8 so. 27 Adà pànãyadàna¤ca, vattaü saïghassa cà'karã. Sadà kilantakàyassa tassà'bàdho mahà ahå; 28 Sivikàya tamànetvà bhikkhavo katavedino Silàpassayapariveõe tassàràme upaññhahuü. 29 Sadà vihàradevi sà ràjagehe susaïkhate Purebhattaü mahàdànaü datvà saïghassa sa¤¤atà 30 Pacchàbhattaü gandhamàlaü bhesajja-vasanàni ca Gàhayitvà gatà'ràmaü sakkaroti yathàrahaü. 31 Tadà tatheva katvà sà saïghattherassa santike Nisãdi; dhammaü desento thero taü idamabravã: ----------- 6. [D.] Kåñagaliü. 7. [D.] Pàsàõe. 8. [A.] Pàsàõaü phalakàni. [D.] Sopàõaphalakàni. [SL Page 116] [\x 116/] ( 32 "Mahàsampatti tumhehi laddhà'yaü pu¤¤akammunà Appamàdo va kàtabbo pu¤¤akamme idàni pi." 33 Evaü vutte tu sà àha: "kiü sampatti ayaü idha Yesaü no dàrakà natthi? Va¤jhà sampatti tena no." 34 Chaëabhi¤¤o mahàthero puttalàbhamavekkhiya "Gilànaü sàmaõeraü taü passa devã"ti abravã. 35 Sà gantvà'sannamaraõaü sàmaõeramavoca taü: "Patthehi mama puttattaü; sampatta mahàtã hi no" 36 Na icchatã ti ¤atvàna tadatthaü mahatiü subhaü Pupphapåjaü kàrayitvà påna yàca sumedhasà. 37 Evampa'nicchamànassa atthàyu'pàya kovidà Nànàbhesajjavatthàni saïghe datvà'tha yàci taü. 38 Patthesi so ràjakulaü; sà taü ñhànaü anekadhà Alaïkaritvà vanditvà yànamàruyha pakkami. 39 Tato cuto sàmaõero gacchamànàya deviyà Tassà kucchimhi nabbatta; taü jàniya nivatti sà. 40 Ra¤¤o taü sàsanaü datvà ra¤¤à saha punàgamà; Sarãrakiccaü kàretvà sàmaõerassu'bho pi te 41 Tasmaü yeva pariveõe vasantà santamànasà Mahàdànaü pavattesuü bhikkhusaïghassa sabbadà. 42 Tasse'vaü dohaëo àsi mahapu¤¤àya devayà: "Usabhamattaü 9 madhugaõóaü katvà ussãsake sayaü 43 Vàmetareta passena nipannà sayane subhe Dvàdasantaü sahassànaü bhikkhånaü dannasesakaü 44 Madhuü bhu¤jitukàmà'si; atha eëàraràjino Yodhànamaggayodhassa sãsacchinnàsidhovanaü 45 Tasseva sãse ñhatvàna pàtu¤ceva akàmayã. Anuràdhapurasseva uppalakkhettato pana. 46 ânãtuppalamàla¤ca amalàtaü piëandhituü." 10 Taü devã ràjano àha; nemitte pucchi bhåpati. ----------- 9. [A.] Usabhattaü 10. Rasavàhiniyaü imà atarekapàdà dissanti: "Sinàtuü pàtumànãtapànãyaü tissacàpiyà"iti [SL Page 117] [\x 117/] ( 47 Taü sutvà àhu nemittà "devãputto nighàtiya Damaëe katve'karajjaü sàsanaü jotayassata."* 48 "Edisaü madhugaõóaü yo dasseti tassa ãdisiü Sampattaü deti ràjà"ta ghosàpesi mahãpati. 49 Goñhasamuddavelante madhupuõõaü nakakujjitaü Nàvaü ¤atvàna àcikkhi ra¤¤o janapade 11 naro. 50 Ràjà deviü tahiü netvà maõóapamhi susaïkhate Yathicchitaü tàya madhuü parabhogamakàrayi. 51 Itare dohaëe tassà sampàdetuü mahãpati Veëusumananàmaü taü yodhaü tattha niyojayã. 52 So'nuràdhapuraü gantvà ra¤¤o maïgalavàjino. Gopakena akà mettiü, tassa kicca¤ca sabbadà. 53 Tassa vissatthataü ¤atvà pàtova 12 uppalàna'siü 13 Kadambanadayà tãre ñhapetvàna asaïkito 54 Assaü netvà tamàruyha gaõhitvà uppalàna'siü Nivedayitvà attànaü assavegena pakkama. 55 Sutvà ràjà gahetuü taü mahàyodhamapesayi; Dutãyaü samanmataü assaü àruyha so nudhàvi taü. 56 So gumbanissito assapiññhe yeva nasãdiya Entassa piññhito tassa ubbayhàsiü pasàrayi. 57 Assavegena yantassa sãsaü chijji, ubho haye 14 Sãsa¤càdàya sàyaü so mahàgàmamupàgami. 58 Dohaëe te ca sà devã paribhu¤ji nayathàruciü Ràjà yodhassa sakkàraü kàràpesi yathàrahaü. ----------- * Rasavàhiniyaü pana visadisà tayo gàthà: 47 "Såravãrabalåpeto merusàro guõàkaro Dhãro sumati - vikkanto putto te deva jàyati. Dvantiüsadamiëe hantvà katvà yuddhaü asàdisaü Vase katvànimaü laükaü ekarajjaü karissati. Anuràdhapure ramme vasanto sàsanaü imaü Sobhessati yathàsokadhammaràjàva sàsanaü." 11. [E.T.] Jànapado 12. [A.T.] Ca 13. Uppalàni + asiü 14. [A.] Bhaye [SL Page 118] [\x 118/] ( 59 Sà devã samaye dha¤¤aü janayã puttamuttamaü; Mahàràjakule tasmiü ànando ca mahà ahå. 60 Tassa pu¤¤ànubhàvena tadaheva upàgamuü Nànàratanasampuõõà sattanàvà tato tato. 61 Tasseva pu¤¤atejena chaddantakulato karã Hatthicchàpaü àharitvà ñhapetvà idha pakkami. 62 Taü titthasaratãramhi 15 disvà gumbantare ñhitaü Kaõóulavehà 16 bàlisiko ra¤¤o àcikkhi tàvade. 63 Pesetvà'cariye ràjà tamàõàpiya posayi; Kaõóulo 16 iti ¤àyittha diññhattà kaõóulena so. 64 "Suvaõõabhàjanàdãnaü puõõà nàvà idhàgatà" Iti ra¤¤o nivedasuü; ràjà tànà'haràpayi. 65 Puttassa nàmakaraõe maïgalamha mahãpati Dvàdasasahassasaïkhaü bhikkhusaïghaü namantiya 17 66 Evaü cintesi "yadi me putto laïkàtale'khile Rajjaü gahetvà sambuddhasàsanaü jotayissati' 67 Aññhuttarasahassaü ca bhakkhavo pavisantu ca; Sabbe te uddhapatta¤ca cãvaraü pàrupantu ca;* 68 Pañhamaü dakkhiõaü pàdaü ummàranto ñhapentu ca; Ekacchatattayutaü dhammakarakaü nãharantu ca; 69 Gotamo nàma thero ca patigaõhàtu puttakaü, So va saraõasakkhàyo detu" sabbaü tathà ahu. 70 Sabbaü namittaü dasvàna tuññhacatto mahãpata Datvà saïghassa pàyàsaü nàmaü puttassakàrayi: 71 Mahàgàme nàyakattaü pitunàma¤ca attano Ubho katvàna ekajjhaü gàmaõã abhayo iti. 72 Mahàgàmaü pavasitvà, navame davase tato Saïgamaü deviyàkàsi; tena gabbhamagaõhi sà. ----------- 15. [E.] Tatthaparatãramha. 16. [E.D.] Kaõóulo nàma. 17. [A.D.] Nimantaya. * âyatamattaü (=àyatapaññaü?) Uddhamukhamekava katvà Pàrupantu càta vuttaü hota" ñãkà [SL Page 119] [\x 119/] ( 73 Kàle jàtaü sutaü ràjà tassanàmaü akàrayi. Mahatà parihàrena 18 ubho vaóóhiüsu dàrakà. 74 Sitthappavesamaïgalakàle dvinnampa sàdaro Bhikkhusatànaü pa¤cannaü dàpayitvàna pàyasaü 75 Tehi upaóóhe bhuttamha gahetvà thokathokakaü Sovaõõasarakene'saü devayà saha bhupati 76 "Sambuddhasàsanaü tumhe yadi chaóóhetha puttakà Mà jãratu kucchigataü idaü vo"ta adàpaya. 77 Va¤¤àya bhàsitatthaü te ubho ràjakumàrakà Pàyàsaü taü abhu¤jaüsu tuññhacittà'mataü viya. 78 Dasadvàdasavassesu tesu vãmaüsanatthiko Tatheva bhikkhå bhojetvà tesaü ucchiññhamodanaü 79 Gàhayitvà taññakena ñhapàpetvà tadantake Tibhàgaü kàrayatvàna idamàha mahãpati: 80 "Kuladevatànaü no tàtà bhikkhånaü vimukhà mayaü Nahessàmà"ta cintetvà bhàgaü bhu¤jathi'manta ca, 81 "Dve bhàtaro mayaü niccaü a¤¤ama¤¤amadåbhakà Bhavassamà"ti cintetvà bhàgaü bhu¤chathamantã ca; 82 Amataü viya bhu¤jaüsu te dve bhàge ubho pica. "Na yujjhissàma damiëehi" iti bhu¤jathi'maü iti 83 Evaü vutte tu tasso so pàõinà khapi bhojanaü; Gàmaõã bhattapaõóaü tu khipitvà sayanaü gato 84 Saükucitvà hatthapàdaü nipajja sayane sayaü. Devã gantvà tosayantã gàmaõiü etadabravã: 85 "Pasàritaïgo sayane kiü na sesi sukhaü suta?" "Gaïgàpàramhi damaëà; ito goñhamahodadhi; 86 Kathaü pasàritaïgo'haü nipajjàmã"ti so bravã. Sutvàna tassàdhippàyaü tuõhã àsa mahãpati. 87 So kamenà'bhivaóóhanto ahu soëasavassiko Pu¤¤avà yasavà dhãmà 19 tejobalaparakkamo. ----------- 18. [E.] Parivàrena 19. [E.D.] Dhitimà. [SL Page 120] [\x 120/] ( 88 Calàcalàyaü gatiyaü hi pàõino Upenti pu¤¤ena yathàruciü gatiü, itãti mantvà satataü mahàdaro Bhaveyya pu¤¤åpavayamhi buddhimà ti Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Gàmaõãkumàrasåti nàma Bàvãsatimo paricchedo. --------- Tevãsatimo paricchedo 1 Balalakkhaõaråpehi tejojavaguõehi ca Aggo ahu mahàkàyo so ca kaõóulavàraõo 1 2 Nandimitto suranimilo mahàsoõo goñhayimbaro Therputtàbhayo bharaõo veëusumano tatheva ca 3 Kha¤jadevo phussadevo labhiyyavasabho pi ca Ete dasa mahàyodhà tassà'hesuü mahabbalà. 4 Ahå eëàraràjassa mitto nàma camåpata, Tassa kammantagàmamhi pàcãnakhaõóaràjiyà 5. Cittapabbatasàmantà ahå bhaginiyà suto Kosohitavatthaguyho màtulasseva nàmako. 6 Dårampa parisappantaü daharaü taü kumàrakaü âbajjha nandiyà kañyaü 2 nisadamha abandhisuü; 7 Nasadaü kaóóhato tassa bhumiyaü parisakappato Ummàràtikkame nandi sà jijjati yato, tato 8 Nandimitto ti ¤àyittha; dasanàgabalo ahå Vuddho nàgaramàgamma so upàññhàsi màtulaü. 9 Thåpàdasu asakkàraü karonte damaëe tadà æruü akkamma pàdena hatthena itarantu so 10 Gahetvà sampadàëetvà bahikkhipati thàmavà; Devà antaradhàpenti tena khittaü kalebaraü. ----------- 1. [K.] Kuõóala - (sababattha) 2. [E.] Kañiyà. [SL Page 121] [\x 121/] ( 11 Damaëànaü khayaü disvà ra¤¤o àrocayiüsu taü 3 "Sahoóóaü 4 gaõhathetaü"ti vuttà kàtuü na sakkhisuü* 12 Cintesi nandimitto so "evampa karato mama Janakkhayo kevalaü ha, natthi sàsanajotanaü. 13 Rohaõe khattiyà santi pasannà ratanattaye, Tattha katvà ràjasevaü gaõhitvà damiëe khile 14 Rajjaü datvà khattiyànaü jotessaü buddhasàsanaü." Iti gantvà gàmaõissa taü kumàrassa sàvayi. 15 Màtuyà mantayitvà so sakkàraü tassa kàrayi. Sakkato nandimitto so yodho vasi tadantike. 16 Kàkavaõõo tissaràjà vàretuü damiëe sadà Mahàgaïgàya titthesu rakkhaü sabbesu kàrayi. --------- 17 Ahå dãghàbhayo nàma ra¤¤o'¤¤abhariyàsuto; Kacchakatitthe gaïgàya tena rakkhamakàrayi. 18 So rakkhàkaraõatthàya samantà yojanadvaye Mahàkulamhà ekekaü puttaü àõàpayã tahaü 19 Koññhivàle 5 janapade gàme khaõóakaviññhike 6 Sattaputto kulapati saïgho nàmà'si issaro. 20 Tassàpi dåtaü pàhesa ràjaputto sutatthiko; Sattamo nimiëo nàma dasahatthabalo suto; 21 Tassa akammasãlattà khãyantà chapi bhàtaro Rocayuü tassa gamanaü, na tu màtà pità pana. 22 Kujjhitvà sesabhàtunaü pàto yeva niyojanaü Gantvà såruggame yeva ràjaputtaü apassi so.7 23 So taü vimaüsanatthàya dåre 8 kicce niyojayi: "Cetiyapabbatàsanne dvàramaõóalagàmake 24 Bràhmaõokuõóalo 9 nàma vajjate me sahàyako; Samuddapàre bhaõóàni tassa vajjanti santike; ----------- *Rasavàhaniyaü: "damiëànaü khayaü disvà janà ra¤¤o nivedayuü Sahasà gaõhathe'taüta ràjà tesaü niyojayi." 3.[K.] Te 4.[A.] Sayodhà 5.[K.@]Kàñagàme 6.[K.] Maõóalavattake 7.[E.D.] Taü 8. [K.] Dåtakicce 9. [K.] Kuõóalã [SL Page 122] [\x 122/] ( 25 Gantvà taü tena dinnàni bhaõóakàni idhà'hara" Iti vatvàna bhojetvà lekhaü datvà visajjayi. 26 Tato navayojanaü hiü anuràdhapuraü idaü; Pubbaõhe yeva gantvàna so taü bràhmaõamaddasa. 27 "Nahàtvà vàpiyaü tàta ehã" tã àha bràhmaõo. Idhànà'gatapubbattà nahàtvà tassavàpiyaü 28 Mahàbodhi¤ca påjetvà thåpàràme ca cetiyaü Nagarampavisitvàna passitvà 10 sakalaü puraü 29 âpaõà gandhamàdàya uttaradvàrato tato Nikkhammu'ppalakhettamhà gaõhitvà uppalàni ca 30 Upàgami bràhmaõaü taü; puññho tenà'ha so gatiü Sutvà so bràhmaõo tassa pubbàgamamidhàgamaü 31 Vimhito cantayã evaü "purisàjàniyo ayaü; Sace jàneyya eëàro imaü hatthe karissati; 32 Tasmà'yaü damiëàsante vàsetuü neva arahati, Ràjaputtassa pituno santike vàsamarahati," 33 Evamevaü likhitvàna lekhaü tassa samappayã; Puõõavaóóhanavatthàni paõõàkàre bahå pi ca 11 34 Datvà taü bhojayitvà ca pesesi sakhisantikaü. So vaóóhamànacchàyàyaü gantvà ràjasutantikaü 35 Lekha¤ca paõõàkàre ca ràjaputtassa appayi. Tuññho àha "sahassena pasàdetha ima"nti so. 36 Issaü kariüsu tassa'¤¤e ràjaputtassa sevakà; So taü dasasahassenapasàdàpesi dàrakaü. 37 Tassa kesaü 12 likhipetvà gaïgàyeva nahàpiya Puõõavaóóhanavatthayugaü 13 gandhamàla¤ca sundaraü Acchàdetvà vilimpetvà maõóayitvà suråpakaü* 38 Sãsaü dukålapaññena veñhayitvà upànayuü; Attano parihàrena bhattaü tassa adàpayi. ----------- 9.[A E D] yojanamhi 10 [A D] passãtuü 11 [A] bahånipi 12. Kese ti Yuttataraü. 13. [A.] Puõõavaóóhaü. * Ime dve pàdà sabbesu åno, a¤¤atra kambojamahàvaüsà. [SL Page 123] [\x 123/] ( 39 Attano dasasahassaagghanaü sayanaü subhaü Sayanatthaü adàpesi tassa yodhassa khattiyo. 40 So sabbaü ekato katvà netvà màtàpitantikaü Màtuyà dasasahassaü, sayanaü pituno adà. 41 Taü yeva rattiü àgantvà rakkhaññhàne adassayã; Pabhàte ràjaputto taü sutvà tuññhamano ahu. 42 Datvà paricchadaü tassa parivàrajanaü tathà Datvà dasasahassàni pesesi pitusantakaü. 43 Yodho dasasahassàni netvà màtàpitantikaü Tesaü datvà kàkavaõõatissaràjamupàgami. 44 So gàmaõikumàrassa tamappesi mahãpati, Sakkato suranimilo yodho vasi tadantike. --------- 45 Kuëumbarikaõõikàyaü hundarãvàpigàmake Tissassa aññhamo putto ahosi soõanàmako. 46 Sattavassikakàlepi tàlagacche alu¤ci so; Dasavassikakàlamhi tàle lu¤ci mahabbalo 47 Kàlena so 14 mahàsoõo dasahatthibalo ahu. Ràjà taü tàdisaü sutvà gahetvà pitusanatikà 48 Gàmaõissa kumàrassa adàsi posanatthiko. Tena so laddhàsakkàro yodho vasi tadantike. --------- 49 Girinàme janapade gàme niccelaviññhike 15 Dasahatthibalo àsi mahànàgassa atrajo; 50 Lakuõñakasarãrattà ahu goñhakanàmako; Karonti keëiparihàsaü tassa jeññhà cha bhàtaro. 51 Te gantvà màsakhettatthaü koññayitvà mahàvanaü Tassa bhàgaü ñhapetvàna gantvà tassa nivedayuü. 52 So gantvà taü khaõaü yeva rukkhe imbarasa¤¤ite Lu¤citvàna samaü katvà bhåmiü gantvà nivedayi. 53 Gantvàna bhàtaro tassa disvà kammantamabbhutaü Tassa kammaü kittayantà àgacchiüsu tadantikaü. ----------- 14.[E.]Kàle sopi. 15.[E.] Niññhulaviññhike. [D.] Niccalaviññhike. [K.] Niññhula Cittake. [R.] Niññhãlaviññhike. [SL Page 124] [\x 124/] ( 54 Tadupàdàya so àsi goñhayimbaranàmako. Tatheva ràjà pahesi tampi gàmaõisantikà. --------- 55 Koñipabbatasàmantà 16 kittigàmamhi 17 issaro Rohaõo nàma gahapati jàtaü puttakamattano 56 Samànanàmaü kàresi goñhakàbhayaràjino. Dàrako so balã àsi; dasadvàdasavassiko 57 Asakkuneyyapàsàõe uddhattuü 18 catupa¤cahi Kãëamàno khipi tadà so kãëàguëake viya. 58 Tassa soëasavassassa pità gadamakàrayi Aññhatiüsaïgulàvaññaü, soëasahatthadãghakaü; 59 Tàlànaü nàëikerànaü khandhe àhacca tàya so Te pàtayitvà teneva yodho so pàkaño ahu. 60 Tatheva ràjà pàhesi tampi gàmaõisantike. Upaññhàko mahàsammattherassà'si pità pana; 61 So mahàsummatherassa dhammaü sutvà kuñumbiko Sotàpattiphalaü patto vihàre koñapabbate. 62 So tu 19 sa¤jàtasaüvego àrovetvàna ràjino Datvà kuñumbaü puttassa pabbajã therasantike. 63 Bhàvanaü anuyu¤jitvà arahattamapàpuõi; Putto tena'ssapa¤¤àyi theraputtàbhayo iti. --------- 64 Kappakandaragàmamhi kumàrassa suto ahu Bharaõo nàma so kàle dasadvàdasavassike 20 65 Dàrakehi vanaü gantvà'nubandhitvà sase bahå Pàdena paharitvàna dvikhaõóaü 21 bhåmiyaü khipã. 66 Gàmikehi vanaü gantvà soëasavassiko pana Tatheva pàtesi lahuü migagokaõõasåkare. 67 Bharaõo so mahàyodho teneva pàkaño ahu; Tatheva ràjà vàsesi tampi gàmaõisantike. --------- 68 Girinàme janapade kuñumbiyaïgaõagàmake 22 Kuñumbã vasabho nàma ahosi tattha sammato. ----------- 16. [E.K.] Koñapabbata. 17. [D.R.] Kattigàmamhi 18.[D.]Uccàtuü. 19. [E.] Taü. 20.[A.E.] Vassiko. 21.[F.] Dvãkheõóa. 22.[A.]Kuñiyaïgaõa. [SL Page 125] [\x 125/] ( 69 Veëo jànapado tassa, sumano giribhojako, Sahàyassa sute jàte paõõàkàrapurassarà 70 Gantvà ubho sakaü nàmaü dàrakassa akàrayuü. Taü vuddhaü 18 attano gehe vàsesi giribhojako 71 Tasse'ko sindhavo posaü 19 ka¤ci nà'rohituü adà, Disvà tu veëusumaõaü "ayaü àrohako mama * 72 Anuråpo"ti cintetvà pahaññho hesitaü akà. Taü ¤atvà bhojako "assaü àrohà"ti tamàha so; 73 So assaü àruhitvà taü sãghaü dhàvayi 20 maõóale, Maõóale sakale asso ekàbaddho adissi so 74 Nisãdi dhàvato cassa vassahàro'va 21 piññhiyaü Moveti pi uttariyaü bandhati 22 pi anàdaro 75 Taü disvà parisà sabbà ukkuññhiü sampavattayi. Datvà dasasahassàni tassa so giribhojako 76 Ràjànucchaviko'yaü ti haññho ra¤¤o adàsi taü. Ràjà taü veëusumanaü attano yeva santike 77 Kàretvà tassa sakkàraü vàsesi bahumànayaü. --------- Nakulanagarakaõõikàyaü 23 gàme mahindadoõike 24 78 Abhayassa'ntimo putto devo nàmà'si thàmavà; äsakaü pana kha¤jattà kha¤jadevoti taü viduü. 79 Migavaü gàmavàsãhi saha gantvàna so tadà Mahise anubandhitvà mahante uññhituññhite 80 Hatthena pàde gaõhitvà bhametvà sãsamatthake âsumha bhumiü cuõõeti 25 tesaü aññhãni màõavo. 81 Taü pavattiü suõitvà va kha¤jadevaü mahãpati Vàsesi àharàpetvà gàmaõisse'va santike. --------- 82 Cittalapabbatàsanne gàme kapiññhanàmake 26 Uppalassa suto àsi phussadevo ti nàmako. ----------- *"Giribhojakassa ekoso sindhavo'si mahabbalo Attano piññhiyaü so hi kaüci nàrohituü adà" (Rasavàhiniyaü) 18.[A.] Puttaü. 19.[E.D.] Purisaü 20.[E.] Dhàvesi 21.[E.] Vassahàraüva, [A.]Vassahàrova. 22.[A.D.] Bandheti. 23. [A.] Nakulanagarakkhàyaü 24.[A.E.] Mahisadoõike. 25.[E.]âsumhi bhumiü cuõõetvà. 26.[E.] Gaviñanàmake [SL Page 126] [\x 126/] ( 83 Gantvà saha kumàrehi vihàraü so kumàrako Bodhiyà påjitaü saïkhaü àdàya dhami thàpasà 27; 84 Asanãpàtasaddova saddo tassa mahà ahu; Ummattà viya àsuü te bhãtà sabbe pi dàrakà* 85 Tena so àsi ummàdaphussadevo ti pàkaño. Dhanusippaü akàresi tassa vaüsàgataü pità +; 86 Saddavedhã vijjuvedhã vàlavedhã ca so ahu. Vàlukàpuõõasakañaü, baddhavammasataü tathà, 87 Asanodumbaramayaü aññhasoëasaaïgulaü Tathà ayo-lohamayaü paññaü dvicaturaïgulaü 88 Nibbedhayati kaõóena; kaõóo tena visajjito Thale aññhusabhaü yàti, jale tu usabhaü pana. 89 Taü suõitvà mahàràja pavattãü pitusantikà Tampi àõàpayitvàna gàmaõimhi avàsayi. --------- 90 Tulàdhàranagàsanne 28 vihàravàpigàmake Mattakuñumbissa suto 29 ahå vasabhanàmako; 91 Taü sujàtasarãrattà labhiyyavasabhaü viduü. So vãsavassuddesamhi mahàkàyabalo ahå. 92 âdàya so katipaye purise yeva àrahi Khettatthiko mahàvàpiü; karonto taü mahabbalo 93 Dasahi dvàdasahi và vahitabbe narehi pi Vahanto paüsupiõóe so lahuü vàpiü samàpayi. 94 Tena so pàkaño àsi; tampi àdàya bhumipo Datvà taü tassa sakkàraü gàmaõissa adàsi taü. 95 Vasabhodakavàro ti taü khettaü pàkañaü ahå. Evaü labhiyyavasabho vasi gàmaõisantike. ----------0 * Rasavàhiniyaü imà adhikà:- "catuppadà vibhaügà ca bhamiüsu cakità vane." + Rasavàhiniyaü: "hatthassatharusippaü so sikkhàpesi sakaü sutaü Dhanusippaü ca sikkhesi tassa vaüsàgataü pità" (sundaratarà.) Rasavàhiniyaü: "sokamenàbhivaóóhanto àsi visativassiko Dasanàgabalo àsi tharusippe ca kovido" 27.[D.] Thàmavà. 28.[E.D.R.] Tulàdhàrapabbatàsanne. 29.[E.D.] Mattakuñumbino putto. [SL Page 127] [\x 127/] ( 96 Mahàyodhànametesaü dasantampi mahãpati Puttassa sakkàrasamaü sakkàraü kàrayã tadà. 97 âmantetvà mahàyodhe dasàpi ca 30 disampati "Yodhe dasadase'keko esathà"ti udàhari; 98 Te tathevà'nayuü yodhe; punarà'ha mahãpati Tassa yodhasatassàpi tatheva pariyesituü. 99 Tathà te pà'nayuü yodhe; tesampàha 31 mahãpati Puna yodhasahassassa tatheva pariyesituü. 100 Thatà te pà'nayuü yodhe; sabbe sampiõóità tu te Ekàdasasahassàni yodhà, sataü 32 tathà dasa. * 101 Sabbe te laddhasakkàrà bhumipàlena sabbadà Gàmaõiü ràjaputtaü taü vasiüsu parivàriya. 102 Iti sucaritajàtamabbhutaü Suõiya naro matimà sukhatthiko Akusalapathato parammukho Kusalapathe'hirameyya sabbadà-ti. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Yodhalàbho nàma Tevãsatimo paricchedo. --------- Catuvãsatimo paricchedo. 1 Hatthassatharukammassa kusalo katupàsano So gàmaõã ràjasuto mahàgàme vasã tadà. 2 Rajà ràjasutaü tissaü dãghavàpimhã vàsayi ârakkhituü janapadaü sampannabalavàhanaü 3 Kumàro gàmaõã kàle sampassanto balaü sakaü "Yujjhissaü damiëehã"ti pitura¤¤o kathàpayi. 4 Ràjà taü anurakkhanto "oragaïgaü alaü" iti Vàresi yàva tatiyaü; so tatheva kathàpayi. ----------- 30. [E.S.] Te dasàpi 31. [E.] Tassapà'ha 32. [A.] Sata. * Rasavahiniyaü: "ekàdasasahassaü ca dasuttarasataü pi ca Ahesuü piõóità yodhà mahàbalaparakkamà," [SL Page 128] [\x 128/] ( 5 "Pità me puriso honto ne'vaü 1 vakkhati, teni'daü Pilandhatu"ti pesesi itthàlaïkàramassa so. 6 Ràjà'ha tassa kujjhitvà "karotha hemasaïkhaliü, Tàya naü bandhayissàmi, nà'¤¤athà rakkhiyo hi so" 7 Palàyitvàna malayaü kujjhitvà pituno agà; Duññhattàyeva pitari àhu taü duññhagàmaõiü 8 Ràjà'tha àrabhã kàtuü mahàmaïgalacetiyaü 2 Niññhite cetiye saïghaü sannipàtayi bhåpati. 9 Dvàdasà'suü 3 sahassàni bhikkhå cittalapabbatà, Tato tato dvàdaseva sahassàni samàgamuü. 10 Katvàna cetiyamahaü ràjà saïghassa sammukhà Sabbe yodhe samànetvà kàresi sapathaü tadà: 11 "Puttànaü kalahaññhànaü na gacchissàma no"4 iti. Akaüsu sapathaü sabbe, taü yuddhaü tena nàgamuü. 12 Catusaññhivihàre so kàràpetvà mahãpati Tattakàneva vassàni ñhatvà mari tahiü, tadà 13 Ra¤¤o sarãraü gàhetvà channayànena ràjinã Netvà tissamahàràmaü taü saïghassa nivedayi. 14 Sutvà tissakumàro taü àgantvà 5 dãghavàpito Sarãrakiccaü kàretvà sakkaccaü pituno sayaü 15 Màtaraü kaõóulaü hatthiü àdiyitvà mahabbalo Bhàtu bhayà dãghavàpiü agamàsi lahuü tato. 16 Taü pavattiü nivedetuü duññhagàmaõisantikaü Lekhaü datvà visajjesuü sabbe'maccà samàgatà. 17 So guttahàlamàgantvà tattha vàre visajjiya Mahàgàmamupagantvà sayaü rajje'bhisevayi. 18 Màtatthaü kaõóulattha¤ca bhàtu lekhaü visajjayi; Aladdhà yàva tatiyaü yuddhàya tamupàgami. 19 Ahå dvinnaü mahàyuddhaü cålaïgaõiyapiññhiyaü; Tattha nekasahassàni patiüsu ràjino naraü. ----------- 1. [A.] Neva 2. [A.E.T.] Mahànuggala- 3.[E.K.] Dvàdasettha 4. [E.] Te [D.] Vo. 5. [A.] Tu taü gantvà. [E.] Gantvàna [SL Page 129] [\x 129/] ( 20 Ràjà ca tissàmacco ca vaëavà dãghathånikà Tayo yeva palàyiüsu; kumàro anubandhi te; 21 Ubhinnamantare bhikkhå màpayiüsu mahãdharaü, Taü disvà "bhikkhusaïghassa kammaü" iti nivattã so. 22 Kappakandaranajjà so javamàlititthamàgato 6 Ràjà'ha tissàmaccaü taü "chàtajjhattà mayaü" iti. 23 Suvaõõasarake khittabhattaü nãhari tassà so; Saïghe datvà bhu¤janato kàretvà catubhàgakaü 24 "Ghosehi kàla" miccà'ha; tisso kàlamaghosayi; Suõitvà dibbasotena ra¤¤o - kkhàya dàyako 25 Thero piyaïgudãpaññho theraü tattha niyojayi Tissaü kuñimbakasutaü, so tattha nahasà'gamà. 26 Tassa tisso karà pattaü àdàyà'dàsi ràjino; Saïghassa bhàgaü sambhàgaü ràjà patte khãpàpayi; 27 Sambhàgaü khipã tisso ca; sambhàgaü vaëalavà pi ca Na icchi, tassà bhàga¤ca tisso pattamhi pakkhipi. 28 Bhattassa puõõapattaü taü adà therassa bhupati. Adà gotamatherassa so gantvà nahasà lahuü. 29 Bhikkhånaü bhu¤jamànànaü datvà àlopabhàgaso Pa¤casatànaü so thero laddhehi tu tadantikà 30 Bhàgehi pattaü påretvà àkàse khipi ràjino; Disvà'gataü gahetvà taü tisso bhojesi 7 bhåpatiü. 31 Bhu¤jitvàna saya¤càpi vaëavag¤ca abhojayi. Sannàhaü cumbañaü katvà ràjà pattaü visajjayi. 32 Gantvàna so mahàgàmaü samàdàya balaü puna Saññhisahassaü yuddhàya gantvà yujjhi sabhàtarà. 33 Ràjà vaëavamàruyha tisso kaõóulahatthinaü Dve bhàtaro samàga¤chuü yujjhamànà raõe tadà. 34 Ràjà kariü karitva'nto vaëavàmaõóalaü akà; Tathàpi chiddaü no disvà laïghàpetuü matiü akà; ----------- 6.[A.] Jãvamàlimupàgato. [E.] Javamàlatittha- 7.[E.] Bhojayi. [SL Page 130] [\x 130/] ( 35 Vaëavaü laïghayitvàna 8 hatthãnaü, bhàtiko'pari Tomaraü khipi cammaüva 9 yathà chijjati piññhiyaü. 36 Anekàni sahassàni kumàrassa narà tahiü Patiüsu yuddheyujjhantà, bhijji ceva mahabbalaü. 37 "ârohakassa vekallà itthi maü laïghayã" iti Kuddho karã taü vàlento rukkhamekamupàgami. 38 Kumàro àruhã rukkhaü; hatthi sàmimupàgami; Tamàruyha palàyantaü kumàramanubandhi so. 39 Pavisitvà vihàraü so mahàtheragharaü gato Nipajji heññhà ma¤cassa kumàro bhàtuno bhayà. 40 Pasàrayã mahàthero cãvaraü tattha ma¤cake; Ràjà anupadaü gantvà "kuhiü tisso"ti pucchatha, 41 "Ma¤ce natthi mahàràja" iti thero avoca taü; Heññhàma¤ceti jànitvà tato nikkhamma bhupati 42 Samantato vihàrassa rakkhaü kàrayi; taü pana Ma¤cakamhi nipajjetvà datvà upari cãvaraü 43 Ma¤capàdesu gaõhitvà cattàro daharà yatã Matabhikkhuniyàmena kumàraü bahi nãharuü. 44 Niyyamànantu taü ¤atvà idamàha mahãpati; "Tissa, tvaü kuladevànaü sãse hutvàna nayyasi; 45 Balakkàrena gahaõaü kuladevehi natthi me; Guõaü tvaü kuladevànaü sareyyàsi kadàvapi." 46 Tato yeva mahàgàmaü agamàsi mahãpati; âõàpesi ca tattheva màtaraü màtugàravo. 47 (Vassàni aññhasaññhiü so aññhà dhammaññhamànaso Aññhasaññhivihàre ca kàràpesi mahãpati.)* 48 Nikkhàmito so bhikkhåhi tisso ràjasuto pana Dãghavàpiü tato yeva agama'¤¤ataro 10 viya. 49 Kumaro godhagattasassa tissatherassa àha so "Sàparàdho ahaü bhante, khamàpessàmi bhàtaraü" ----------- 8. [E. D.] Vaëavàya laüghàpetvàna. 9. [A.] Ca. 10. [E.] Agamàsi a¤àtako, * Ayaü gàthà adhikà, pamàdapatità. Tàya vinà yeva pubbàparo attho Ghañãsati. [SL Page 131] [\x 131/] ( 50 Veyyàvaccakaràkàraü tissaü pa¤casatàni ca Bhikkhånamàdiyitvà so thero ràjamupàgami. 51 Ràjaputtaü ñhapetvàna thero sopàõamatthake Sasaïgho pàvisã; saddho 11 nisãdàpiya bhumipo 52 Upànayã yàguàdiü; thero pattaü pidhesi so; "Kinti" vutto'bravã "tissaü àdàya àgatà" iti. 53 "Kuhiü coro"ti vutto ca 12 ñhitaññhànaü nivedayi. Vihàradevã gantvàna chàdiyaññhàsi puttakaü. 54 Ràjà'ha theraü "¤àto vo dàsabhàvo idàni no? Sàmaõeraü pesayetha tumhe me 13 sattavassakaü, 55 Janakkhayaü vanà yeva kalaho na bhaveyya no" "Ràja, 14 saïghassa dose'so; saïgho daõóaü karissata." 56 "Hessatà'gatakiccaü vo, yàgàdiü gaõhàthà" ti so Datvà taü bhikkhusaïghassa pakkositvàna bhàtaraü 57 Tattheva saïghamajjhamhi nisinno bhàtarà saha Bhu¤jitvà ekato yeva bhakkhusaïghaü visajjayã. 58 Sassakammàni kàretuü tissaü tattheva pàhiõi. Sayampi bheriü càretvà sassakammàni kàrayi. 59 Iti veramanekavakavpavitaü Samayanti bahuü api sappurisà Iti cintiya ko hi naro matimà Na bhaveyya paresu susantamano ti. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Dvebhàtikayuddhaü nàma Catuvãsatimo paricchedo. --------- Pa¤cavãsatimo paracchedo. 1 Duññhagàmaõiràjà'tha katvàna janasaïgahaü Kunte dhàtuü nidhàpetvà sayoggabalavàhano 2 Gantvà tissamahàràmaü vanditvà saïghamabravã: "Pàragaïgaü gamassàmi jotetuü sàsanaü ahaü, ----------- 11. [E.] Sabbe. 12. [E.] Vutto so. 13. [E.] Ce. 14. [A.]Ràjà. [SL Page 132] [\x 132/] ( 3 Sakkàtuü bhakkhavo detha 1 amhehi saha gàmino; Maïgala¤ceva rakkhà ca bhikkhånaü dassanaü hi no." 4 Adàsi daõóakammatthaü saïgho pa¤casataü yatã; Bhakkhusaïghaü tamàdàya tato nikkhamma bhåpati 5 Sodhàpetvàna malaye idhàgamanama¤jasaü Kaõóulaü hatthimàruyha yodhehi parivàrito 6 Mahatà balakàyena yuddhàya abhinikkhami. Mahàgàmena sambaddhà senà'gà guttahàlakaü. 7 Mahiyaïgaõamamàgamma chattaü damaëamaggahã; Ghàtetvà damiëe tattha àgantvà ambatitthakaü 8 Gaïgàparikhasampattaü, tatthambadamiëampana Yujjhaü catuhi màsehi katagatthaü mahabbalaü 9 Màtaraü dassayitvàna tena lesena aggahi. Tato oruyha damiëesattaràje 2 mahabbale 10 Ekàheneva gaõhitvà khemaü katvà mahabbalo Balassà'dà dhanaü, tena khemàràmo ti vuccati. 11 Mahàkoññha'ntaràsob÷e, doõe gavaramaggahã, Hàlakole 3 issariyaü, 4 nàëisobbhamha nàëikaü, 12 Dãghàbhayagallakamhã gaõhi dãghàbhayampi ca, Kacchatãtthe kapisãsaü catumàsena aggahã. 13 Koñanagare koña¤ca, tato hàlavahàõkaü, 5 Vahiññhe 6 vahiññhadamaëaü, gàmaõimha ca gàmaõiü, 14 Kumbagàmamhi gumba¤ca 7 nandigàmamhi nandikaü, 8 Gaõhi khàõuü khàõugàme, dve tu tambuõõame pana 15 Màtulaü bhàginyeg¤ca tamba-unnamanàmake, 9 Jambuü caggaha, so so ca gàmo'hu taütadavhayo. 16 "Ajànatvà sakaü senaü ghàtenta sajanà" iti Sutvàna saccakiriyaü akarã tattha bhupati; 17 "Rajjasukhàya vàyàmo nà'yaü mama kadàcipi; 10 Sambuddhasàsanasseva ñhapanàya ayaü mama; ----------- 1. [E.] Detha no bhikkhu. 2. [A.] Ràjà. 3. [K.] Hàtàlake. 4.[K.@]Sanappiriyaü. 5. [A.] Hàlavabhàõakaü, 6. [A.] Mahiññhe. 7. [K.] Kappagàmamhi kappaüca 8. [K.] Chindagàmamhi chindakaü 9. [A.] Tambakunnamanàmake. 10.[E.] Sadàpi ca. [SL Page 133] [\x 133/] ( 18 Tena saccena me senàkàyopagatabhaõóakaü Jàlavaõõaüva hotu ti taü tatheva tadà ahu." 19 Gaïgàtãramhi damiëà sabbe ghàtitasesakà Vijitaü nagaraü nàma saraõatthàya pàvisuü.* 20 Phàsuke aïgaõaññhàne khandhàvàraü nivesayi, Taü khandhàvàrapiññhãta nàmenà'hosa pàkañaü. 21 Vajitanagaragàhatthaü vãmaüsanto naràdhipo Disvà'yantaü nandimittaü visajjàpesi kaõóulaü. 22 Gaõhituü àgataü hatthiü nandimitto karehi taü Ubhodante kapãëayitvà ukkuñikaü nisãdayã 23 Hatthãnà nandimitto tu yasmà yattha ayujjhi so Tasmà tattha tato gàmo hatthiporoti vuccati. 24 Vãmaüsitvà ubho ràjà vijitaü nagaraü agà; Yodhànaü dakkhiõadvàre saïgàmo àsi bhiüsano. 25 Puratthimamhi dvàramhi 11 so veëusumano pana Anekasaïkhe damiëe assàråëho aghàtayi. 26 Dvàraü thakesuü damiëà; ràjà yodhe visajjayi; Kaõóulo natdimitto ca suranimilo ca dakkhiõe, 27 Mahàsoõo ca goñho ca theraputto ca te tayo Dvàresu tãsu kammàni itaresu tadà karuü. 28 Nagaraü taü tiparikhaü uccapàkàragopitaü Ayokammakatadvàraü arãhi duppadhaüsiyaü. 29 Jàõåhi ñhatvà dàñhàhi bhinditvàna silàsudhà Iññhakà ceva hatthi so ayodvàramupàgami. 30 Gopuraññhà tu damiëà khipiüsu vividhàyudhe Pakkaü ayoguëa¤ceva kañhita¤ca silesikaü; ----------- *Kambojamahàvaüse imàpi dve gàthà dissanti:- "Paccuttaritvà gaïgàya gaja assa-rathehi so Manoramaü sukhaññhànaü passitvà dharaõãpati Bheriü paricaràpetvà sannipàtetva nàgare Paribhu¤jàpayi sab[X]g¤e[X]ba pàto yeva khaõe tadà; Tato pabhuti so deso bhattaguttahalavbhayo" 11. [E.] Puratthãmaduvàramhi [SL Page 134] [\x 134/] ( 31 Piññhiü khitte silesamhi dhåpàyante'tha 12 kaõóulo Vedanañño'dakaññhànaü gantvàna tattha ogahã. 32 "Na idaü suràpànaü te, ayodvàravighàñanaü, Gaccha dvàraü vighàñehi" iccà'ha goñhayimbaro. 33 So mànaü janayitvàna ko¤caü katvà gajuttamo Udakà uññhahitvàna thale aññhàsi dappavà. 34 Hatthivejjo viyojetvà 13 silesaü osadhaü akà; Ràjà àruyha hatthiü taü kumhe 14 phusiya pàõinà 35 "Laïkàdãpamha sakale rajjaü te, tàta kaõóula, Dammã"ti taü tosayitvà bhojetvà varabhojanaü 36 Ayaü 8Tvà sàñakena kàrayitvà suvammitaü Sattaguõaü màhisavammaü bandhetvà cammapiñàñhiyaü 37 Tasso'pari telavammaü dàpetvà taü visajjayi. Asanã viya gajjanto so gantvo'paddave sahaü 38 Padaraü vijjhi dàñhàhi, ummàraü padasà'hani, Sadvàrabàhaü taü dvàraü bhumiyaü saravaü pati; 39 Gopure dabbasambhàraü patantaü hatthipiññhãyaü Bàhàhi paharitvàna nandimitto pavaññayi. 40 Disvàna tassa kiriyaü kaõóulo tuññhamànaso Dàñhàpãëanaveraü taü chaóóhesi pañhamaü kataü. 41 Attano piññhito yeva pavesatthàya kaõóulo Nivattitvàna oloki yodhaü tattha gajuttamo. 42 "Hatthinà katamaggena nappavekkhàmahaü" iti Nandimitto vicintetvà pàkàraü hani bàhunà, 43 So aññhàrasahatthucco pati aññhusabho kira; Oloki såranimilaü, anicchaü sopi taü pathaü 44 Laïghayitvàna pàkàraü nagarabbhantare pati Bhinditvà dvàramekekaü goñho soõo ca pàvisi. 45 Hatthi gahetvà rathavakkaü, mitto sakañapa¤jaraü, Nàëikerataruü goñho, nimmalo khaggamuttamaü, 46 Tàlarukkhaü mahàsoõo, theraputto mahàgadaü, Visuü visuü vãthigatà damiëe tattha cuõõayuü ----------- 12.[E.] Dhumàyanteva 13.[E.] Hatthãvejjo'tha dhovitvà 14. [D.] Kumbhaü [SL Page 135] [\x 135/] ( 47 Vijitaü nagaraü hetvà catumàsena khattiyo Tato 15 girilakaü 15 gantvà giriyaü damiëaü hani. 48 Gantvà mahelanagaraü timahàparikhaü tato Kadambapupphavallãhi samantà parivàritaü 49 Ekadvàraü duppavesaü catumàse vasaü tahiü Gaõhi mahelaràjànaü mantayuddhena bhumipo. 50 Tato'nuràdhanagaraü 16 àgacchanto mahãpati Khandhàvàraü nivesesi parito 17 kàsapabbataü. 51 Màsamhi jeññhamålamha taëàkaü tattha kàriya Jalaü kãëa tahiü gàmo posona-nagaravhayo 18 52 Taü yuddhàyàgataü sutvà ràjànaü duññhagàmaõiü Amacce sannipàtetvà eëàro àha bhåmipo: 53 "So ràjà ca sayaü yodho, yodhà ca'ssa bahå kira; Amaccà, kinnu kàtabbaü? Kinti ma¤¤anti no ime?"19 54 Dãghajantuppabhåtayo 20 yodhà eëàraràjino "Suve yuddhaü karissàma" iti te nicchayaü karuü. 55 Duññhagàmaõiràjà pi mantetvà màtuyà saha Tassà matena kàresi dvattiüsa balakoññhake, 56 Ràjacchattadhare tattha ñhapesi ràjaråpake; Abbhantare koññhake tu sayaü aññhàsi bhupati. 57 Eëàraràjà sannaddho mahàpabbatahatthinaü âruyha agamà tattha sayoggabalavàhano 58 Saïgàme vattamànamhi dãghajantu mahabbalo âdàya khaggaphalakaü yujjhamàno bhayànako 59 Hatthe aññhàrasu'ggantvà nabhaü taü ràja råpakaü Chinditvà asinà hindi pañhamaü balakoññhakaü. 60 Evaü sese pi bhinditvà balakoññhe, mahabbalo hitaü gàmaõiràjena nabalakoññhamupàgami. 61 Yodho so 22 såranimilo gacchantaü ràjino'pari Sàvetvà attano nàmaü tamakkosi mahabbalo. ----------- 15.[K.] Girakolavhayaü gantvà, 16.[E.D.] Tato anuràdhapuraü 17.[E.K.] Parato, 18.[E.] Pajjotanagara- [D.] Pe senanagara- 19. [E.K.] Iti 20."Dãghajantå"ta yuttataraü, 21.[E.] Ràjà chattadhare, 22. [E.] Tu. [K.] Taü. [SL Page 136] [\x 136/] ( 62 Itaro "taü vadhissa"nti kuddho àkàsamuggami; Itaro otarantassa phalakaü upanàmayi; 63 "Chindàmetaü saphalakaü" iti cintiya so pana Phalakaü hana khaggena, taü mu¤ciyi'taro sayi;23 64 Kappento 24 muttaphalakaü dãghajantu tahiü pati; Uññhàya suranimilo patitaü sattiyà'hani. 65 Saïkaü dhamã phussadevo, senà bhijjittha dàmiëã; Eëàro pi nivattittha; ghàtesuü damiëe bahå. 66 Tattha vàpijalaü àsi hatànaü lohitàvilaü Tasmà kulatthavàpi ti nàmato vissutà ahu. 67 Caràpetvà tahiü heriü duññhagàmiõi bhåpati 'Na hanissatu 25 eëàraü maü mu¤ciya'paro" iti, 68 Sannaddho sayamàruyha sannaddhaü kaõóulaü kariü Eëàraü anubandhanto dakkhiõadvàramàgami 69 Puradakkhiõadvàramhi 26 ubho yujjhiüsu bhumipà; Tomaraü khipi eëàro, gàmaõã tamava¤cayi. 70 Vijjhàpesi ca dantehi taü hatthaü sakahatthinà; Tomaraü khipi eëàraü, sahatthi tattha so pati. 71 Tato vijitasaïgàmo sayoggabalavàhano Laïkaü ekàtapattaü so katvàna pàvisã puraü. 72 Puramhi bheriü càretvà samantà yojane jane Santipàtiya kàresi påjaü eëàraràjino. 73 Taü dehapatitaññhàne kåñàgàrena jhàpayi; Cetiyaü tattha kàresi parihàramadàsi ca 74 Ajjàpi laïkàpatino taüpadesasamãpagà Teneva parihàrena na vàdàpenti tåriyaü. 75 Evaü dvattiüsa damiëaràjàno duññhagàmaõã Gaõhitvà ekachattena laïkàrajjamakàsi so 76 Vijite nagare bhinne 28 yodho so dighajantuko Eëàrassa nivedetvà bhàgineyyassa yodhataü 29 ----------- 23. [E.D.] Mu¤ci itaro pana. 24. [A.] Kappente. 25. [E.] Hanissati, 26. [A.] Pure - 27. [A.] Tattha, 28. [E.] Bhintamhi vijitanagare, 29. [A.] Attano. [SL Page 137] [\x 137/] ( 77 Tassa bhalluka nàmassa bhàganeyyassa atattano. Pesayãdhàgamamatthàya; tassa sutvàna bhalluko 78 Eëàradaóóhadivasà sattame divase idha Purisànaü sahassehi saññhiyà saha otari. 79 Otaõõo so suõitvàpi patanaü tassa ràjino "Yujjhissàmã"ti lajjàya mahàtitthà idhàgamà. 80 Khandhàvàraü nivesesi gàme koëambahàlake. Ràjà tassà'gamaü sutvà yuddhàya abhinikkhami, 81 Yuddhasannàhasannaddho hatthimàruyha kaõóulaü Hatthassarathayodhehi pattãhi ca anånako. 82 Ummàdaphussadevo so dãpe aggadhanuggaho Dasaóóhàyudhasannaddho, 30 sesayodhà ca anvaguü. 83 Pavatte tumule yuddhe sannaddho bhalluko tahiü Ràjàbhimukhamàyàsi; nàgaràjà tu kaõóulo 84 Taü vegamandãbhàvatthaü paccosakki saniü saniü Senà pi saddhiü teneva paccosakki saniü saniü 85 Ràjàha "pubbe yuddhesu aññhavãsatiyà ayaü Na paccosakka, kiü etaü phussadevà"ti? âha so: 86 "Jayo no paramo deva, jayabhumimayaü gajo Paccosakkati pekkhanto, jayaññhànamhi ñhassati." 87 Nàgo'tha paccosakkitvà puradevassa passato Mahàvihàrasãmante aññhàsi suppatiññhito. 88 Tatraññhite nàgaràje bhalluko damiëo tahiü Ràjàbhimukhamàgantvà uppaõóesi mahãpatiü. 89 Mukhaü pidhàya khaggena ràjà akkosi taü pana; "Ra¤¤o mukhamhi pàtemi" iti kaõóa¤ca so khipi. 90 âhacca so khaggatalaü kaõóo papati bhumiyaü "Mukhe viddho"ti sa¤¤àya ukkuññhiü bhalluko akà. 91 Ra¤¤o pacchà nisinno so phussadevo mahabbalo Kaõóaü khipi mukhe tassa ghaññento ràjakuõóalaü; 92 Ràjànaü pàdato katvà patamànassa tassa tu Khipitvà aparaü kaõóaü vijjhitvà tassa jaõõukaü ----------- 30. [A.T.] Dasadhàyudha - [SL Page 138] [\x 138/] ( 93 Ràjànaü sãsato katvà pàtesi lahuhatthako Bhalluke patãte tasmiü jayanàdo pavattatha.31 94 Phussadevo tahiü yeva ¤àpetuü dosamattano Kaõõavalliü sakaü chetvà pasataü lohitaü sayaü 95 Ra¤¤o dassesi; taü disvà ràjà naü pucchi "kiü" iti, "Ràjadaõóo kato me"ti so avoca mahãpatiü. 96 "Ko te doso"ti vutto ca àha kuõóalaghaññanaü "Adosaü dosasa¤¤àya kimetaü kari bhàtika" 97 Iti vatvà mahàràjà kata¤¤u idamàha ca: "Kaõóànucchaviko tuyhaü sakkàro hessate mahà." 98 Ghàtetvà damile sabbe ràjà laddhajayo tato Pàsàdatalamàruyha sãhàsanagato tahiü 99 Nàñakàmaccamajjhamhã phussadevassa taü saraü âõàpetvà ñhapàpetvà puükhena 32 ujukaü tale 33 100 Kahàpaõehi kaõóantaü àsittehu'paråpari 34 Chàdàpetvàna dàpesi phussadevassa taü khaõe. 101 Narindapàsàdatale narindotha alaïkate Sugandhadãpujjalite nànàgandhasamàyute 102 Nàñakajanayogena accharàhi'va bhåsite 35 Anagghattharaõatthiõõe 36 muduke sayane subhe 103 Sayito sirisampattiü mahatiü api pekkhiya Kataü akkhohiõãghàtaü saranto na sukhaü labhi. 104 Piyaïgudãpe arahanto ¤atvà taü tassa takkitaü Aññhà'rahante pàhesuü 37 tamassàsetu missaraü. 105 âgamma te majjhayàme ràjadvàramhi otaruü, Niveditabbhàgamanà 38 pàsàdatalamàruhuü 106 Vanditvà te mahàràjà nisãdàpiya àsane Katvà vividhasakkàraü pucchi àgatakàraõaü; ----------- 31. [K.] Avatthari. 32. [E.] Poükhena 33. [A.D.] Talaü 34. [A.D.T.] âsitto uparåpari 35."Accharàhi vibhusito"ti sabbattha 36. [E.]Raõakiõõe 37.[E.D.]Pàhesuü aññha arabhante. 38.[A.D.] Nivedi Vehàgamanà. [SL Page 139] [\x 139/] ( 107 "Piyaïgudãpe saïghena pesità manujàdhipa Tamassàsayituü amhe" iti; ràjà punà'ha te 108 "Kathannu bhante assàso mama hessati, yena me Akkhohiõãmahàsenàghàto kàràpito" iti. 109 "Saggamaggantaràyo ca natthã te tena kammunà, Diyaóóhamanujà ve'ttha ghàtità manujàdhipa, 110 Saraõesu ñhito eko, pa¤casãle pi cà'paro; Micchàdiññhã ca dussilà sesà pasusamà matà. 111 Jotayissasi ceva tvaü bahudhà buddhasàsanaü; Manovilekhaü tasmà tvaü vinodaya narissara," 112 Iti vutto mahàràjà tehi assasamàgato Vanditvà ne visajjetvà sayito puna cintayi; 113 "Vinà saïghena àhàraü mà bhu¤jetha kadàvipi" Iti màtàpità'hàre sapiüsu dahare'va no; 114 Adatvà bhikkhusaïghassa bhuttaü atthi nu kho 39 iti Addasa pàtaràsamhi ekaü maricavaññikaü 115 Saïghassa aññhapetvàca paribhuttaü satiü vinà Tadatthaü daõóakammaü me kattabbaüti ca cintayi. 116 Ete te nekakoñã idha manujagaõe ghàtite cintayitvà Kàmànaü hetu etaü manasi ca kayirà sàdhu àdãnavaü taü; Sabbesaü ghàtaniü taü 40 manasi ca kayirà'niccataü sàdhu sàdhu Evaü dukkhà pamokkhaü subhagatimathavà pàpuõeyyà'cirenàti Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Duññhagàmaõivijayo nàma Pa¤cavãsatimo paricchedo. --------- Chabbãsatimo paricchedo. 1 Ekacchattaü karitvàna laïkàrajjaü mahàyaso hànantaraü saüvidahi yodhànaü so yathàrahaü. 2 Theraputtàbhayo yodho diyyamànaü na icchi taü Pucchito ca "kimatthaüti yuddhamatthãti abramã. ----------- 39. [A.D.] No 40. [A.] Sàtanintaü [SL Page 140] [\x 140/] ( 3 "Ekarajje kate yuddhaü kinnàmatthãti pucchito 1 "Yuddhaü kilesacorehi karissàmi sudujjayaü" 4 Iccevamàha taü ràjà punappuna nisedhayi. Punappunaü so yàcitvà ra¤¤o'nu¤¤àya pabbaji. 5 Pabbajitvà ca kàlena arahattamapàpuõi Pa¤cakhãõàsavasata-parivàro 2 ahosi ca. 6 Chattamaïgalasattàhe gate gatahayo'bhayo Ràjà katàbhisekova mahatà vibhavena so 7 Tissavàpimagà kãëàvidhinà 3 samalaïkataü kãëituü abhasittànaü càritta¤cànurakkhituü. 8 Ra¤¤o paracchadaü sabbaü upàyanasatàni ca Maricavaññivihàrassa ñhànamhi ñhapayiüsu ca. 9 Tattheva thåpaññhànamhi sadhàtuü kuntamuttamaü hapesuü kuntadharakà ujukaü ràjamànusà. 10 Sahorodho mahàràjà kãëitvà salile divà Sàyamàha "gamissàma, kuntaü vaóóhetha bho" iti. 11 Vàletuü taü na sakkhiüsu kuntaü ràjàdhikàrikà. 4 Gandhamàlàhi påjesuü ràjasenà samàgatà. 12 Ràjà mahantaü accheraü disvà taü haññhamànaso Vidhàya tattha àrakkhaü pavisitvà påraü tato. 13 Kuntaü parakkhipàpetvà cetiyaü tattha kàrayi; Thåpaü parikkhipàpetvà vihàra¤ca akàrayi. 14 Tãhi vassehi niññhàsi vahàro so narissaro Saïghaü sa sannipàtesi vihàramahakàraõà. 15 Bhikkhånaü satasahassàni 5, tadà bhikkhuniyo pana Navutã ca sahassàni abhaviüsu samàgatà 6. 16 Tasmiü samàgame saïghaü idamàha mahãpati "Saïghaü bhante vassaritvà bhu¤jiü maricavaññikaü, 17 Tasse'taü 7 daõóakammaü me bhavatuti akàrayiü Sacetiyaü maricavaññi-vihàraü sumanoharaü; ----------- 1. [A.] Yuddhà kinnàmantã ca pucchi ca 2.[A.] Khãõàsavasataü 3.[A.] Mahàkãëà Vidhinà. 4. [E.] Tadadhakàrikà. 5. [E.]Satasahassaü 6.[A.] Samàgamà. 7.[A.]Tassa taü [SL Page 141] [\x 141/] ( 18 Patigaõhàtu taü saïgho iti so dakkhiõodakaü Pàtetvà bhikkhusaïghassa vahàraü sumano adà 19 Vahàre taüsamantà ca mahantaü maõóapaü subhaü Kàretvà tattha saïghassa mahàdànaü pavattayi. 20 Pàde patiññhapetvàpi jale abhayavàpiyà Kato so maõóapo àsi sesokàse kathàva kà? 21 Sattàhaü annapànàdiü datvàna manujàdhipo Adà sàmaõakaü sabbaü parikkhàraü mahàrahaü. 22 Ahå satasahassaggho parikkhàro sa àdiko;8 Ante 9 sahassagghanako sabbasaïgho ca 10 taü labhi. 23 Yuddhe dàne ca sårena sårinà ratanantaye Pasannàmalacittena sàsanujjotanatthanà 24 Ra¤¤à taka¤¤unà tena thåpakàràpanàdito Vihàramahantàni påjetuü ratanattayaü 25 Pariccattadhanàne'ttha anagghàni vamu¤caya Sesàni honti ekàya ånavãsatikoñiyo. 26 Bhogà dasaddhavidhadosavidåsità pa Pa¤¤àvisesasahitehi janehi pattà Honteva pa¤caguõayogagahatasàrà Iccassa sàragahaõe matimà yateyyàti. Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Maricavaññikavihàramaho nàma Jabbãsatimo paricchedo. --------- Sattavãsatamo paricchedo. 1 Tato ràjà vicintesa vissutaü sussutaü sutaü Mahàpa¤¤o 1 sadàpu¤¤o pa¤¤àya katanicchayo. 2 "Dãppapasàdako thero ràjano ayyakassa me Evaü kiràha: nattà te duññhagàmaõibhupati. 3 Mahàpu¤¤o 2 mahàthåpaü soõõamàlaü manoramaü Vãsaühatthasataüuccaü kàressati anàgate ----------- 8. [E.] âdino 9.[A.] Anto 10. [A.] Sabbaüsaügho. 1.[E.A.]Mahàpu¤¤o. 2. [D.E.S.] Mahàpa¤¤o [SL Page 142] [\x 142/] ( 4 Puno 2 uposathàgàraü nànàratanamaõóataü Navabhumaü karitvàna 3 lohapàsàdameva ca" 5 Iti cintãya bhumindo likhitvevaü ñhapàpitaü Pekkhàpento ràjagehe ñhitaü eva karaõóake: 6 Sovaõõapaññaü laddhàna lekhaü tattha avàcaya: "Cattàëãsasataü vassaü 4 atikkamma anàgate. 7 Kàkavaõõasuto duññhagàmaõã manujàdhipo Ida¤cada¤ca eva¤ca kàressatã"ta vàcitaü. 8 Sutvà haññho udànetvà appoñhesi mahãpati; Tato pàto'va gantvàna mahàmeghavanaü subhaü 9 Sannipàtaü kàrayatvà bhakkhusaïghassa abravi: "Vimàlatulyaü pàsàdaü kàrayissàmi vo ahaü; 10 Dibbaü vimànaü pesetvà tadàlekhaü dadàtha me." Bhikkhusaïgho visajjesi aññha khãõàsave tahiü. 11 Kassapamunano kàle asoko nàma bràhmaõo Aññha salàkabhattàni saïghassa pariõàmiya 12 Bharaõiü 5 nàma dàsiü so "niccaü dehã"ti abruvi 6 Datvà sà tàni sakkaccaü yàvajãvaü tato cutà 13 âkàsañàñhàvimakànamhi nibbatta rucire subhe,7 Accharànaü sahassena sadà'si paravàrità. 14 Tassà ratanapàsàdo dvàdasayojanuggato Yojanànaü parikkhepo cattàëãsa¤ca aññha ca, 15 Kåñàgàrasahassena maõóito navabhumiko, Sahassagabbhasampanno ràjamàno 8 catummukho 16 Sahassasaïkha -saüvutta 8 sãhapa¤jaranettavà, Sakiïkiõikajàlàya sajjito, vedakàya ca, 17 Ambalaññhikapàsàdo tassa majjhe ñhito 10 ahå. Samantato dissamàno paggahãtadhajàkulo. 18 Tàvatiüsaü 11 ca gacchantà disvà therà tameva te Hiïgulena tadàlekhaü lekhayitvà pañe tato. ----------- 2.[E.] Puna 3. [S.] Karissati. 4.[E.] Chattaüsasatavassàni. 5.[E.S.] Bãraõiü 6.[E.S.] Appayi 7.[E.] Subhà 8.[E.] Ra¤jamàno 9. [E.] Saüyuttã 10.[E.] Subho 11. Te tàvatiüsaü [SL Page 143] [\x 143/] ( 19 Nivattitvàna àgantvà pañaü 11 saïghassa dassayuü; Saïgho pañaü gahetvà taü pàhesi ràjasantikaü 20 Taü disvà sumano ràjà àgammàràmamuttamaü âlekhatulyaü kàresi lohapàsàdamuttamaü. 21 Kammàrambhana kàleva catudvàramha bhogavà Aññhasatasahassàni hira¤¤àni ñhapàpayi. 22 Puñasahassavatthànidvàre dvàre ñhapàpayi Guëa-tela-sakkhara-madhu-pårà cànekavàñiyo. 23 "Amålakaü kammamettha na kàtabba"nti bhàsiya; Agghàpetvà kataü kammaü tesaü målamadàpayi. 24 Hatthasataü hatthasataü àsi ekekapassato Uccato tattako yeva pàsàdo hi 12 catummukho 25 Tasmiü pàsàdaseñàñhasmaü ahesuü nava bhumiyo; Ekekissà bhumiyà ca kåñàgàrasatàni ca 26 Kåñàgàràni sabbàni sajjhunà khavatàna'huü Pavàlavedikà tesaü nànàratanabhusità. 27 Nànàratanicittàni tàsaü padåmakàni ca; Sajjhu-kaükaõikàpantãparikkhittàva 13 tà ahå. 28 Sahassaü tattha pàsàde gabbhà àsuü susaükhatà, Nànàratanakhavità sãhapa¤jaranettavà 14 29 Nàrivàhanayànantu sutvà vessavaõassa so Tadàkàramakàresi majjhe ratanamaõóapaü. 30 Sãhabyagghàdi-råpehi devatàråpakehi ca Ahå ratnamayehe'sa thambheha ca vibhusito. 31 Muttatàjàlaparikkhepo maõóapante samantato Pavàlavedikà cettha pubbe vuttavidhà ahu. 32 Sattaratanacittassa vemajjhe maõóapassa tu. Ruciro dantapallaïko rammo eëikasantharo. 33 Dantamayàpassaye'ttha suvaõõamayasåriyo, Sajjhumayo candimà ca, tàrà ca muttakàmayà. ----------- 11. [A.S.] Paññaü 12. [E.] Pàsàdo so. 13.[E.] Ca. 14. [S.T.] Sãhapa¤jarabhusatà. [SL Page 144] [\x 144/] ( 34 Nànàratanapadumàna 15 tattha tattha yathàrahaü, Jàtakàni ca tattheva àsuü soõõalatantare. 35 Mahagghapaccattharaõe napallaïke'timanorame Manoharà'si ñhapità rucirà dantavãjanã. 36 Pavàlapàdukà 16 tattha eëikamha patiññhità; 17 Setacchattaü sajjhudaõóaü pallaïko'pari sohatha. 37 Sattarattamayànettha 18 aññhamaïgalikàni ca Catuppadànaü pantã ca maõimuttantarà ahuü. 38 Rajatàna¤ca ghaõñànaü pantã chattantalambità Pàsàda-chatta-pallaïka-maõóapà'suü anagghikà. 39 Mahagghaü pa¤¤apàpesi ma¤capãñhaü yathàrahaü, Tatheva bhummattharaõaü kambala¤ca mahàrahaü. 40 âvàmakumha sovaõõà uluïko ca ahå tahiü. Pàsàdaparibhogesu; sesesu ca kathà'va kà? 41 Càrupàkàraparavàro so catudvàrakoññhako Pàsàdo'laïkato sobhi 19 tàvataüsasahà viya. 42 Tambalohiññhakàhe'so pàsàdo chàdito ahå, Lohapàsàdavohàro tena tassa ajàyatha. 43 Naññhite lohapàsàde so saïghaü sannipàtayi Ràjà; saïgho sannapati marivavaññimahe vaya. 44 Puthujjanà'va aññhaüsu bhikkhå pàñhamabhumiyaü; Tepiñakà dutiyàya; sotàpannàdayo pana 45 Ekeke yeva aññhaüsu tatiyàdisu bhumisu; Arahanto ca aññhaüsu uddhaü catusu bhumisu. 46 Saïghassa datvà pàsàdaü dakkhiõambupurassaraü Ràjà'dattha 20 mahàdànaü sattàhaü pubbakaü viya. 47 Pàsàdamahacattàni 21 mahàvàgena ràjinà Anagghàni ñhapetvàna ahesuü tiüsa koñiyo. ----------- 15.[A.] Padumà 16. [A.E.] Pàdukaü. 17.[A.E.] Patiññhitaü. 18.[A.] Sattaratanayànettha. 19.[A.] So bhi. 20.[A.] Datvà. 21.[E.] Pàsàdahetu Cattàni. [SL Page 145] [\x 145/] ( 40 Nissàre dhananivaye 22 visesasàraü Ye dànaü parigaõayanti sàdhupa¤¤à Te dànaü vipulamapetacittasaïgà Sattànaü hitaparamà dadantã evaü ti Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Lohapàsàdamaho nàma Sattavãsamo paricchedo. Aññhavãsatimo paracchedo. 1. Tato satasahassaü 1 so 1 vissajjetvà mahãpati Kàràpesi mahàbodhipåjaü såëàramuttamaü. 2 Tato puraü pavisanto thåpaññhàne nivesataü Passitvàna silàyåpaü saritvà pubbakaü sutaü 3 "Kàressàma mahàthåpaü" iti haññho mahàtalaü âruyha rattiü bhu¤jitvà sayito iti cintayi: 4 "Damiëe maddamànena loko'yaü pãëito mayà, Na sakkà balimuddhattuü, taü vajjaya baliü ahaü 5 Kàrayanto mahàthåpaü kathaü dhammena iññhikà Uppàdessàmi" iccevaü cintayantassa cintataü 6 Chattamhi devatà jàni, tato kolàhalaü ahu Devesu; ¤atvà taü sakko vissakammànamabravi: 7 "Iññhakatthaü cetiyassa ràjà cintesi gàmaõã Gantvà pårà yojanamhi gambhãranadiyantike 8 Màpehi iññhikà tattha" iti sakkena bhàsito Vissakammo idhàgamma màpesi tattha iññhikà. 9 Pabhàte luddako tattha sunakhehi vanaü agà; Godhàråpena dassesi luddakaü bhummadevatà. 10 Luddako taü'nubandhanto gantvà disvàna iññhikà Antaranahitàya godhàya iti cintesi so tahaü: 11 "Kàretukàmo kira no mahàthåpaü mahãpati Upàyanamidaü tassa" iti gantvà nivedayi. ----------- 22.[A.] Nissàrena ca nacaye. 1. [D.] Satasahassagghaü [SL Page 146] [\x 146/] ( 12 Tassa taü vacanaü sutvà payaü janahitappiyo Ràjà kàresi sakkàraü mahantaü tuññhamànaso. 13 Purà pubbuttare dese yojanattayamatthake âcàraviññhigàmamhi soëasakarise tale 14 Sovaõõabãjànu'ññhiüsu 2 vividhàni pamàõato, Vidatthukkaññhamàõàni aïgulimàõàni heññhato. 15 Suvaõõapuõõaü taü bhumaü disvà taïgàmavàsikà Suvaõõapàtiü àdàyagantvà ra¤¤o nivedayuü. 16 Purà pàcãnapassamhi sattayojanamatthake Gaïgàpàre tambapiññhe tambalohaü samuññhahi. 17 Taïgàmikà tambaloha - bãjamàdàya pàtiyà Ràjànamupasaïkamma tamattha¤ca nivedayuü. 18 Pubbadakkhiõadesamhi pårato catuyojane Sumanavàpigàmamhi uññhahiüsu maõã bahå. 19 Uppalakuruvindehi missakàneva 4 gàmikà âdàya pàtiyà eva gantvà ra¤¤o nivedayuü. 20 Purato dakkhiõe passe aññhayojanamatthake Ambaññhakolaleõamhi 5 rajataü upapajjatha. 21 Nagare vàõijo eko àdàya sakañe bahå Malayà siïgiveràdiü ànetuü malayaü gato 22 Leõassa avidåramhi sakañàni ñhapàpiya Patodadàråni'cchanto àråëho taü mahãdharaü 23 Càñippamàõakaü tattha 6 pakkabhàrena nàmitaü Disvà panasalaññhi¤ca pàsàõaññha¤ca taü phalaü 24 Vaõñe taü vàsiyà chetvà dassàma'gganti cintiya Kàlaü ghosesi saddhàya; cattàro'nàsavàgamuü; 25 Haññho so te'bhivàdetvà nisãdàpiya sàdaro Vàsiyà vaõñasàmantà tacaü chetvà apassayaü 26 Mu¤citvà'vàñapuõõaü taü yåsaü pattehi àdiya Cattàro yåsapure te patte tesamadàsi so. ----------- 2.[E.] Suvaõõa- 3. [A.] Aügulamàni 4. [E.] Missake te ca 5.[S.] Ambaññhikola 6.[A.] Càñippamàõekapakkaü. [SL Page 147] [\x 147/] ( 27 Te taü gahetvà pakkàmuü; kàlaü ghosesi so puna; A¤¤e khãõàsavà therà cattàro tattha àgamuü; 28 Tesaü patte gahetvà so panasami¤jàhi påriya 7 Adàsi tesaü; pakkàmuü tayo, eko na pakkami. 29 Rajataü tassa dassetuü orohitvà tato hi so Nisajja leõàsannamhi tà mi¤jà paribhu¤jatha. 30 Sesà mi¤jà vàõijo'pi bhu¤jitvà yàvadatthakaü Bhaõóikàya gahetvàna sesa therapadànugo 31 A¤jasà iminà tvampi gacchadàni upàsaka 8 Gantvàna theraü passitvà veyyàvaccamakàsi ca; 32 Therà ca leõadvàrena tassa maggaü amàpayi. Theraü vandiya so tena gacchanto leõamaddasa; 33 Leõadvàramhi ñhatvàna passitvà rajatampi so Vàsiyà àganitvàna rajatanti vijàniya 34 Gahetvekaü sajjhupiõóaü gantvàna sakañantikaü, Sakañàni ñhapàpetvà sajjhupiõóaü tamàdiya 35 Lahuü anuràdhapuraü àgamma caravàõijo Dassetvà rajataü ra¤¤o tamatthampi nivedayi. 36 Purato pacchime passe pa¤cayojanamatthake "Uruvelapaññane muttà mahàmalakamattiyo" 37 Pavàlantarikà saddhiü samuddà 9 thalamokkamuü. "Kevaññà tà samekkhatvà ràsiü katvàna ekato 38 Pàtiyà ànayitvàna muttà saha pavàlakà Ràjànamupasaïkamma tamatthampi navedayuü. 39 Purato uttare passe sattayojanamatthake "Peëivàpikagàmassa vàpipakkhantakandare 10" 40 Jàyiüsu vàlukàpiññhe cattàro uttamà maõã, Nisadapotappamàõà ummàpupphanibhà subhà; 41 Te disvà sunakho luddo àgantvà ràjasantikaü. "Evaråpà maõã diññhà mayà" iti nivedayi." ----------- 7.[A.] Panasami¤jehapåriya. 8. Ete dvepàdà [E.] Potthake yevadissanti. 9.[E.] Sàññhisakañà 10. [A.] Vàpiü pakkantakandare. [E.] Vàpipakkanta [SL Page 148] [\x 148/] ( 42 Iññhakàdãni etàni mahàpu¤¤o mahàmatã 11 Mahàthåpatthamuppannàna'ssosi tadaheva so. 43 Yathànuråpaü sakkàraü tesaü katvà sumànaso Etevà'rakkhake 12 katvà sabbàni àharàpayi. 44 Khedampi kàyajamasayha macintayitvà Pu¤¤aü pasannamanasopacitaü hi evaü Sàdheti sàdhanasatàni sukhàkaràni Tasmà 13 pasannamanaso'ca kàreyye pu¤¤aü-ti Sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Mahàthåpasàdhanalàbho nàma Aññhavãsatimo paricchedo --------- Ekunatiüsatimo paricchedo. 1 Evaü samatte sambhàre vesàkhe puõõamàsiyaü Patte visàkhanakkhatte mahàthåpatthamamàrahi. 2 Hàretvàna tahiü yåpaü thåpaññhànamakhàõayi Sattahatthe; mahãpàlo thirãkàtumanekadhà 3 Yodhehi àharàpetvà guëapàsàõake tahiü Kåñehi àhanàpetvà pàsàõe cuõõite atha 4 Cammàvanaddhapàdehi mahàhatthãhi maddayi Bhumiyà thirabhàvatthaü atthànatthavicakkhaõo. 5 âkàsagaïgàpatitaññhàne satatatintake Mattikà sukhumà tattha samantà tiüsayojane. 6 Navanãtamattikà'tesà sukhumattà pavuccati; Khãõàsavà sàmaõerà mattãkà àharuü tato. 7 Mattikà attharàpesi tattha pàsàõakoññimo;1 Iññhakà attharàpesi mattãkopari issaro. 8 Tassopari kharasudhaü, 2 kuruvindaü tatopari; Tassopari ayojàlaü; marumbantu tato paraü. ----------- 11. [E.S.] Mahãpati. 12. [D.E.S.] Te eva rakkhike. 13.[A.] Evaü. 1.[S.@]Kàññhime 2.[A.] Kharaü suddhaü [SL Page 149] [\x 149/] ( 9 âhañaü sàmaõerehi himavantà sugandhakaü Sattharàpesi bhumindo eëikantu tatopari. 10 Silàyo sattharàpesi eëikàsattharopari. Sabbattha mattikà kicce navanãtavhayà ahå. 11 Niyyàsena kapitthassa sannitena 3 rasodake 4 Aññhaïgulaü bahalato lohapaññaü silopari; 12 Manosilàya tilatelasantitàya 5 tatopari Sattaïgulaü sajjhupaññaü santhàresi rathesabho. 13 Mahàthåpapatiññhànaññhàne evaü mahãpati Kàretvà parikammàni vippasantena cetasà 14 âsàëhisukkapakkhassa divasamhi catuddase Kàretvà bhikkhusaïghassa sannipàtamidaü vadi: 15 "Mahàcetiyamatthàya bhadantà maïgaliññhakaü Patiññhapessaü sve, ettha sabbo saïgho sametu no." 16 Buddhapåjàpayogena mahàjanahitatthiko "Mahàjano'posathiko gandhamàlàdi gaõhiya 17 Mahàthåpapatiññhànaññhànaü yàtu suve" iti. Cetiyaññhànabhusàya amacce ca niyojayi. 18 âõàpità 6 narindena munino piyàgàravà Anekehi pakàrehi te taü ñhànamalaïkaruü. 19 Nagaraü sakala¤ceva magga¤ceva idhàgataü Anekehi pakàrehi alaïkàrayi 7 bhupati. 20 Pabhàte cacatudvàre nagarassa ñhapàpayi Nahàpite nahàpake ca 8 kappake ca bahå, tathà 21 Vatthàni gandhamàlà ca annàni madhuràni ca Mahàjanatthaü bhumindo mahàjanahite rato. 22 Pañiyattàni etàni sàdiyitvà 9 yathàruciü Porà jànapadà ceva thåpaññhànamupàgamuü. 23 Sumaõóitehi nekehi 10 ñhànantaravidhànato ârakkhito amaccehi yathàñhànaü mahãpati ----------- 3.[A.] Santintena. 4.[A.] Rasodakà. 5. [A.] Santintàya. 6.[A.] âõà Pite. 7.[A.] Alaïkàriya 8.[A.] Nahàpakaüca. 9.[A.] Sàdhayitvà. [E.]âdiyitvà. 10.[A.] Nekohi. [SL Page 150] [\x 150/] ( 24 Sumaõóitàhi nekàhi devaka¤¤upamàhi ca Nàñakãhi paribbåëho sumaõóitapasàdhito 25 Cattàëãsasahassehi narehi parivàrito Nànàturiyasaüghuññho devaràjavilàsavà 26 Mahàthåpapatiññhànaü ñhànàñhànavicakkhaõo Aparaõhe upàga¤chã nandayanto mahàjanaü 27 Aññhuttarasahassaü so sàñakàni ñhapàpiya 11 Puñabaddhàni majjhamhi catupasse tato pana 28 Vatthàni ràsiü kàresi anekàni mahãpati; Madhusappaguëàdã va maïgalatthaü ñhapàpayi. 29 Nànàdesehi pàga¤juü 12 bahavo bhikkhavo idha; Idha dãpaññhasaïghassa kà kathà'va idhàgame? 30 Thero'sãtisahassàni bhikkhå àdàya àgamà Ràjagahassa sàmantà indagaatto mahàgaõã. 31 Sahassàni'sipatanà bhikkhånaü dvàdasà'diya Dhammaseno mahàthero cetiyaññhànamàgamà. 32 Saññhibhikkhusahassàni àdàya idhamàgamà Pãyadassimahàthero jetàràmavihàrato. 33 Vesàlãmahavanato therorubuddharakkhito 13 Aññhàrasasahassàni bhikkhå àdàya àgamà. 34 Kosambighositàràmà therorudhammarakkhito Tiüsabhikkhå sahassàni àdàya idha àgamà. 14 35 âdàyu'jjeniyaü thero dakkhiõàgirito yatã Cattàrãsasahassàni àgorusaügharakkhito. 15 36 Bhikkhånaü satasahassaü saññhisahassàni càdiya Pupphapure'sokàràmà thero mittiõõanàmako. 37 Duve satasahassàni sahassàni asãti ca Bhikkhå gahetvànu'ttiõõo thero kasmãramaõóalà. 38 Cattàrãsatasahassàni sahassàni ca saññhi 16 ca Bhikkhu pallavabhoggamhà mahàdevo mahàmati. ----------- 11. [E.] hapàpayi. 12. [E.S.D.] Nànàdesàpi àga¤juü 13. [A.] Thero Tu buddharakkhito 14. [E.] âgato. 15. [A.] âgorudhammarakkhito. 16.[S.] Sahassàni saññhaca. [SL Page 151] [\x 151/] ( 39 Yonanagarà'lasandà so yonamahàdhammarakkhato 17 Thero taüsasahassàni bhikkhu àdàya àgamà. 40 Vi¤jhàñavivattaniyà senàsanà tu uttaro Thero saññhisahassàni bhikkhå àdàya àgamà. 41 Cattagutto mahàthero bodhimaõóavahàrato Taüsabhikkhusahassàni àdiyitvà idhàgamà. 42 Candagutto mahàthero vanavàsapadesato âgàsãtisahassàniàdiyitvà yatã idha. 43 Suriyagutto mahàthero kelàsambhà 18 vihàrato Channavåtisahassàni bhikkhå àdàya àgamà. 44 Bhikkhånaü dãpavàsãnaü àgatàna¤ca sabbase Gaõanàya paricchedo poràõehi na bhàsito. 45 Samàgatànaü sabbesaü bhikkhånaü taüsamàgame Vuttà khãõasavà yeva te channavutikoñiyo. 46 Te mahàcetayaññhànaü parivàretvà yathàrahaü Majjhe ñhapetvà okàsaü ra¤¤o aññhaüsu bhikkhavo. 47 Pavisitvà tahiü ràjà bhikkhusaïghaü tathà ñhitaü Disvà pasannacittena vanditvà haññhamànaso. 48 Gandhamàlàhi påjetvà katvàna tipadakkhiõaü 19 Majjhe puõõaghañaññhànaü pavisitvà samaïgalaü 49 Suvaõõakhãle pañimukkaü paribbhamanadaõóakaü Rajatena kataü suddhaü suddhapãtibalodayo. 50 Gàhayitvà amaccena maõóitena sujàtinà Abhimaïgalabhåtena bhåtabhutiparàyaõo 51 Mahantaü cetiyàvaññaü kàretuü katanicchayo Bhamàpayitumàraddho parikammitabhumiyaü. 52 Siddhattho nàma nàmena mahàthero mahiddhiko Tathà karontaü ràjànaü dãghadassã nivàrayi. 53 "Evaü mahantaü thåpa¤ce ayaü ràjà'rabhissati Thåpe aniññhite yeva maraõaü assa hessati; ----------- 17. [A.] So maha- 18. [E.] Kelàsamahà- 19.[A.] Katvà yatipadakkhiõaü [SL Page 152] [\x 152/] ( 54 Bhavissati mahanto ca thåpo duppañisaïkharo," Iti so 'nàgataü passaü mahantattaü nivàrayi. 55 Saïghassa ca anu¤¤àya there sambhàvanàya ca Mahantaü kattukàmo'pi gaõhitvà patiññhàpetumiññhikà. 56 Therassa upadesena tassa ràjà akàrasi Majjhimaü cetiyàvaññaü patiññhàpetumiññhikà. 57 Sovaõõarajate veva ghañe majjhe ñhapàpayi Aññhaññha aññhitussàho, parivàriya te 20 pana 58 Aññhuttarasahassa¤ca ñhapàpesi tave ghañe Aññhuttare, aññhuttare vatthànaü tu sate pana 59 Iññhikà pavarà aññha ñhapàpesi visuü visuü; Sammatena amaccena bhusitena anekadhà. 60 Tato ekaü gàhayitvà nànàmaïgalasaükhate 21 Puratthimadisàbhàge pañhamaü maïgaliññhikaü 61 Patiññhàpesi sakkaccaü manu¤¤e gandhakaddame; Jàtisumanapupphesu påjitesu tahiü pana. 62 Ahosi puthuvikampo; sesà sattàpi sattahi Patiññhàpesa'maccehi maïgalàni va kàrayi. 63 Evaü asàëhamàsassa sukkapakkhe'bhisammate 22 Uposathe paõõarase patiññhàpesi iññhikà. 64 Catuddisaü ñhite tattha mahàthere anàsave Vanditvà påjayitvà ca suppatãto kamena so 65 Pubbuttaraü disaü gantvà piyadassiü anàsavaü Vanditvàna mahàtheraü aññhàsi tassa santike. 66 Maïgalaü tattha vaóóhento tassa dhammamahàsi so. Therassa desanà tassa janassà'hosi sàtthikà. 67 Cattàëãsasahassànaü dhammàbhisamayo ahu; Cattàëãsasahassànaü sotàpattiphalaü ahu. 68 Sahassaü sakadagàmã anàgami ca tattakà; Sahassaüyeva arahanto tattha'hesuü gihãjanà. ----------- 20. [A.] Parivàre yato 21.[A.] Nanàmaïgalasammataü. 22.[E.] Sukkha Pakkhamhi sammate [SL Page 153] [\x 153/] ( 69 Aññhàrasa-sahassàni bhikkhå; bhikkhuniyo pana Cuddaseva sahassàni arahatte patiññhahuü. 70 Evampasannamitimà 23 ratanattayamhã Càgàdhimuttamanasà janatàhitena Lokatthasiddhi paramà bhavatãti ¤atvà Saddhàdinekaguõayogaratiü kareyyà-'ti Sujanappasàda-saüvegatthàya kate mahàvaüse Thåpàrambho nàma Ekånatiüsatimo paricchedo. --------- Tiüsatimo paricchedo 1 Vanditvàna mahàraja sabbaü saïghaü nimantayi "Yava cetiyaniññhànà bhikkhaü gaõhatha me" iti. 2 Saïgho taü nàdhivàsesi; anupubbena so pana Yàvanto yàva sattàhaü sattàhamadhivasanaü 3 Alattho'paóóhabhikkhåhi; te laddhà sumano'va so Aññhàrasasu ñhànesu thupaññhànasamantato 1 4 Maõóape kàrayitvàna mahàdànaü pavattayi Sattàhaü tattha saïghassa; tato saïghaü visajjayi. 5 Tato bheri¤caràpetvà iññhakàvaóóhakã lahuü Sannipàtesi; te àsuü pa¤camattasatàni hi. 6 "Kathaü karissasi" te'ko pucchito 2 àha bhupatiü: "Pessiyànaü sataü laddhà paüsånaü sakañaü ahaü 7 Khepayissàmi ekàhaü;" taü ràja pañibàhayi. Tato upaóóhupaóóha¤ca paüså dve ammaõàni ca 3 8 âhaüsu, ràjà pañibàhi caturo te pi vaóóhakã. Atheko paõóito byatto vaóóhakã àha bhupatiü; 9 "Udukkhale koññayitvà ahaü suppehi vaññitaü 4 Piüsàpayitvà nisade ekaü paüsånamammaõaü" ----------- 23. [A.] Matinà 1.[A.] Thåpaññhànaü-. 2. [A.] Pucchite 3. [A.] Ammaõàti. 4. [A.S.D.] Vaóóhãte. [SL Page 154] [\x 154/] ( 10 Iti vutto anu¤¤àsi tiõàdãne'ttha no siyuü Cetiyamhãti bhumindo indatulyaparakkamo. 11 "Kiüsaõñhànaü cetiyaü taü karissasi tuvaü" iti Pucchi taü; taü khaõaü yeva vissakammo tamàvisi. 12 Sovaõõapàtiü toyassa puràpetvàva vaóóhakã Pàõinà vàrimàdàya vàripiññhiyamàhanã; 13 Phalikàgolasadisaü mahabubbuëamuññhahi. âhã'disaü karissanti; tussitvàna'ssa bhupati 14 Sahassagghaü vatthayugaü tathà'laïkàrapàdukà Kahapaõàni dvàdasa - sahassàni ca dàpayi. 15 "Iññhakà aharàpessaü apãëento kathaü nare" Iti ràjà vicintesi rattiü; ¤atvàna taü marå 16 Cetiyassa catuvàre àharitvàna iññhakà Rattãü rattãü ñhapayiüsu ekekàhapahonakà. 17 Taü sutvà sumano ràjà cetiye kammamàrabhi. Amålamettha kamma¤ca na kàtabbanti ¤àpayi. 18 Ekekasmiü duvàrasmiü ñhapàpesi kahàpaõe Soëasasatasahassàni, vatthàni subahåni ca 19 Vividha¤ca alaïkàraü khajjabhojjaü sapànakaü Gandhamàlaguëadã ca mukhavàsakapa¤cakaü. 20 "Yathàrucitaü 5 gaõhantu kammaü katvà yathàruciü" Te tatheva apekkhitva adaüsu ràjakammikà. 21 Thupakammasahayattaü 6 eko bhikkhu nikamayaü Mattikapiõóamàdàya attanà abhisaïkhataü. 22 Gantvàna cetãyaññhànaü va¤cetvà ràjakammike Adasi taü vaóóhakissa; gaõhanto yeva jani so. 23 Tassakàraü viditvàna tatthàhosi 7 kutuhala. Kamena ràjà sutvàna agato pucchi vaóóhakiü: 24 "Deva, ekena hatthena pupphànà'dàya bhikkhavo Ekena mattãkàpiõóaü denti mayhaü; ahampana ----------- 4. [A.S.D.] Vaóóhãte 5. [A.] Taü yathàruci 6. [E.] Thåpakamme sahayattaü. 7. [A.] Tassàhosi. [SL Page 155] [\x 155/] ( 25 Ayaü àgantuko bhikkhu, ayaü nevàsiko iti Jànàmi nevà"ti 8 vaco sutvà ràjà samappayi 26 Ekaü balatthaü dassetuü mattikàdàyakaü yatiü. So balatthassa dassesi; 9 so taü ra¤¤o nivedayi. 27 Jàtimakulakumhe so mahàbodhaïgaõe tayo hapàpetvà balatthena ràjà dàpesi bhikkhuno. 28 Ajànitvà påjayitvà ñhitasse'tassa bhikkhuno Balattho taü nivedesi; tadà taü jàni so yati. --------- 29 Kelivate 10 janapade piyaïgallanivàsiko Thero cetiyakammasmiü sahàyattaü nikàmayaü 30 Tassiññhikàvaóóhakissa ¤àtako idha agato Tatthiññhikàsamattena 11 ¤àto katvàna iññhakaü 31 Kammaye va¤cayitvana vaóóhakissa adasi taü So taü tattha niyejesi kelàhalamahosi ca. 32 Ràjà sutvà'va taü àha "¤àtuü sakkà tamiññhikaü," Jànantopi "na sakkàti" ràjànaü àha vaóóhaki. 33 "Jànàsi taü tvaü theraüti" vutto amà'ti bhàsi so. Taü ¤apanatthaü appeyi balattha tassa bhupati. 34 Balattho tena taü ¤atvà ràjanu¤¤àyupàgato Kaññhahàlapariveõe theraü passiya mantãya 35 Therassa gamanaha¤ca gatiññhàna¤ca 12 jàniya "Tumhehi saha gacchàmi sakaü gàma"nti bhàsiya 36 Ra¤¤o sabbaü nivedesi; ràjà tassa adàpayi Vatthayugaü sahassagghaü mahagghaü rattakambalaü 37 Sàmaõake kaparikkhàre bahåke sakkharampi ca Sugandhatelanàëi¤ca; dàpetvà anusàsi taü. 38 Therena saha gantvà so dissante piyagallake Theraü sãtàya chàyàya sodakàya nisãdiya 39 Sakkharapanakaü 13 datvà pàde telena makkhiya Upàhanahi yejetvà parikkhàre upànayi; ----------- 8. [E.] Devàti. 9. [A.] Dãpesi. 10. [E.] Koññhivàle 11.[E.]Tatthiññhikàya Mattena. [S.] Tatthiñhikasamaü tena 12. [A.E.] Gataññhànaü ca. 13. [A.] Sakkharapanakà [SL Page 126] [\x 126/] ( 40 Kulåpagassa therassa gahità me ime mayà, Vatthayugaü tu puttassa, sabbe tàni dadàmi vo" 41 Iti vatvàna datvà te gahetvà gacchato pana 14 Vanditvà ràjavavasa ra¤¤o sandesamàha so. 42 Mahàthåpe kayiramàne bhatiyà kammakàrakà Anekasaïkhà hi janà pasannà sugatiü gatà. 43 Cittappasàdamattena sugate gati uttamà Labbhatãti viditvàna thåpapåjaü kare budho. 44 Ettheva bhatiyà kammaü karitvà itthiyo duve Tavatiüsamhi nibbattà mahathåpamhi niññhite, 45 âvajjitvà pubbakammaü diññhakammaphalà ubho Gandhamala'diyitvàna thåpaü påjetumàgatà; 46 Gandhamàlàhi påjetvà cetiyaü abhivandisuü Tasmiü khaõe bhàtivaïkavàsi thero mahàsivo 47 Rattibhage mahàthåpaü vandissàmãti àgato Tà disvàna mahàsattapaõõirukkhamapassito 15 48 Adassayitvà attànaüpassaü 16 sampattimabbhutaü hatvà tàsaü vandanàya pariyosàne apucchità: 49 "Bhàsate sakalo dãpo dehobhàsena vo idha, Kinnu kammaü karitvana devalokaü ito gatà? " 50 Mahàthåpe kataü kammaü tassa àhaüsu devata. Evaü tathàgate yeva pasàdo hi mahapphalo. 51 Pupphadhànattayaü 17 thåpe iññhikàhi citaü citaü Samaü pañhaviyà katvà iddhimanto'vasãdayuü. 18 52 Navavàre citaü sabbaü evaü osãdayiüsu 19 te. Atha ràjà bhikkhusaïgha - sannipatamakàrayi; 53 Tatthàsãtisahassànã sannipàtamhi bhikkhavo; Ràjà saïghamupàkamma påjetvà abhivandiya 54 Iññhakosãdane hetuü påcchi; saïgho viyàkari: "Nesãdanatthaü thåpassa iddhimantehi bhikkhuhi ----------- 14. [E.S.] Puna. 15.[E.] Paõõarukkhamupassito 16.[A.S.D.] Passi. 17. [A.] Pupphayànantàyaü. 18. [A.E.] Vasadayuü. 19. [A.E.] Osàdayiüsu. [SL Page 157] [\x 157/] ( 55 Kataü etaü mahàràja, na idàni karissate; A¤¤athattamakatva taü mahàthåpaü samàpaya." 56 Taü sutvà sumano ràjà thåpakammamakàrayi. Pupphàdhànesu 20 dasasu iññhikà dasakoñiyo. 57 Bhikkhusaïghe sàmaõere 21 uttaraü sumanampi ca "Cetiyadhàtugabbhatthaü pàsàõe meghavaõõake 58 âharathà"ti yejesi; te gantvà uttaraü kuruü Asãtiratanàyàmavitthàre ravibhàsure 59 Aññhaïgulàni bahale 22 gaõñhipupphanibhe subhe Cha meghavaõõapàsàõe àhariüsu khaõe 23 tato. 60 Pupphàdhànassa 24 upari majjhe ekaü nipàtiya Catupassamhi caturo ma¤jusaü viya yojiya 25 61 Ekaü pidhànakatthaya 28 disàbhàge puratthime Adassanaü karitvà te ñhapayiüsu mahiddhika. 62 Majjhamhi dhatugabbhassa tassa ràjà akàrayi Ratanamayaü bodhirukkhaü sabbàkàramanoramaü. 63 Aññhàrasarataniko bandho, sàkhàssa pa¤ca ca, Pavalamayamålo so indanãle patiññhito. 64 Susuddharajatakkhandhe, maõipattehi sobhito, Hemamayapaõóupattaphalo, pavàëaaïkuro. 65 Aññhamaïgalikà tassa 27 khandhe puppha-latàpi ca Catuppadànaü pantã ca haüsapantã ca sobhanà 66 Uddhaü caruvitànante 28 muttà kiükiõijàlakà Suvaõõaghaõñàpantã 29 ca, dàmàni ca tahiü tahiü. 67 Vitànacatukoõamhi muttàdàmakalàpako 30 Navasatasahassaggho ekeko àsi lambito. 68 Ravicanda-tàra-råpàni nànàpadumakàni ca Ratanehi katàneva vitàne appitàna'huü. ----------- 20. [A.] Pupphayànesu 21. [A.] Samaõeraü. 22.[E.] Bahule. 23.[E.] Ghane 24. [A.] Pupphayànassa. 25.[A.] Chàdiya. 26. [S.] Pidahatatthàya 27. [E.] Aññhamagaülikàna'ssa 28. [A.] Uddhadvàravitànatte. 29. [A.] Suvaõõaghañapantã. 30.[A.] Muttamayakalàpako [SL Page 158] [\x 158/] ( 69 Aññhuttarasahassàni vatthani vividhàni ca Mahagghananàraïgani vitàne lambitànahuü. 70 Bodhiü parikkhipitvàna nànàratanavedikà, Mahàmalakamuttàhi satthàro tu tadantare. 71 Nànàratanapupphànaü catugandhådakassa ca Puõõà puõõaghañapantã bodhimåle katàna'huü. 72 Bedhipàcãnapa¤¤atte pallaïke koñiagghake 31 Sovaõõabuddhapañimaü nisãdàpesi bhàsuraü. 73 Sarãravayavà tassà pañimàya yathàrahaü Nànàvaõõehi ratanehi katà surucira ahuü. 74 Mahàbrahmà ñhito tattha rajatacchattadhàrako; Vijayuttarasaïkhena sakko ca abhisekado; 75 Vãõàhattho pa¤casikho, kàëanàgo sanàñiko, 32, Sahassahattho màro ca, sahatthi saha kiïkaro. 76 Pàcãnapallaïkanibhà tãsu 33 sesadisàsu ca 33 Koñikoñidhanagghà ca palallaïkà atthatà ahuü. 77 Bodhiü ussãsake katvà nànàratanamaõóitaü Koñidhanagghakaü yeva pa¤¤attaü sayanaü ahu. 78 Sattasattàhañhànesu tattha tattha yathàrahaü Adhikàre akàresi brahmàyàcanameva ca. 79 Dhammacakkappavatti¤ca, yasapabbajanampi ca Bhaddavaggiyabbajjaü, jañilànaü damanampi ca, 34 80 Bimbisàràgama¤càpi, ràjagehappavesanaü, Veëuvanassa gahaõaü, asãtisàvake tathà 81 Kapilavatthugamanaü tathà 35 ratanavaïkamaü, Ràhulanandapabbajjaü, gahaõaü 36 jetavanassa ca, 82 Ambamåle pàñihãraü, tàvatiüsamhi desanaü, Devorohaõa-pàñi÷ãraü, therapa¤hasamàgamaü, 83 Mahàsamayasuttantaü ràhulovàdameva ca Mahàmaïgalasutta¤ca, dhanapàlasamàgamaü, ----------- 31. [A.] Pallaïkepi anagghake. 32. [E.S.] Sanañakã. 33. [E.] Sesasatta Dasàsu ca 34. [A.] Damampi ca. 35.[E.] Tattheva. 36. [A.] Gahaü. [SL Page 159] [\x 159/] ( 84 âlavakaïgulimàla - apalàladamanampi ca 37 Pàràyanakasamitiü, àyuvossajjanaü tathà, 85 Såkaramaddavaggàhaü, siïgivaõõayugassa ca, Pasannodakapàna¤ca, parinibbàõameva ca, 86 Devamanussaparidevaü, therena pàdavandanaü, Dahanaü agginibbànaü, tattha sakkàrameva ca, 87 Dhàtuvibhaïgaü doõena, pasàdajanakàni ca Yebhuyyena akàresi jàtakàni sujàtimà. 88 Vessantarajàtakantu vitthàrena akàrayi. Tusità purato yàva bodhimaõóaü tatheva ca. 89 Catuddisaü te cattàro mahàràjà ñhità ahuü; Tettiüsa devaputtà ca battiüsa ca kumàriyo. 90 Yakkhasenàpatã aññhavãsati ca, tatopari A¤jalimpaggahà devà, pupphapuõõaghañà tato, 91 Naccakà devatà ceva, turiyavàdakadevatà, âdàsagàhakà devà pupphasàkhàdharà tathà, 92 Padumàdigàhakà devà, a¤¤e devà ca nekadhà Ratanagghiyapantã ca dhammacakkànameva ca, 93 Khaggadharà devapantã, devà pàtidharà tathà, Tesaü sãse pa¤cahatthà gandhatelassa pårità 94 Dukulavaññikàpantã sadà pajjalità ahå. Phalikagghiye catukkaõõe 38 ekeko ca mahàmaõi, 39 95 Suvaõõamaõimuttànaü ràsiyo vajirassa ca Catukkaõõesu cattàro katà'hesuü pahassarà. 96 Medavaõõakapàsaõa - bhittiyaü yeva ujjalà Vijjuta 40 appità àsuü dhàtugabbhe vibhåsità. 41 97 Råpakàne'ttha sabbàni dhàtugabbhe manorame Ghanakoñañãmahemassa kàràpesi mahãpati. 98 Kammàdhiññhàyako ettha sabbaü saüvidahã imaü. Indagutto mahàthero chaëabhi¤¤o mahàmatã ----------- 37. [A.] Màlaü càpalàladamanampi. 38. [A.] Phalikagghicatukkaõõe. 39. [A.] Ekeke ca mahàmaõiü. 40.[E.] Vijjullatà. 41. [A.] Dhàtugabbhehi bhusità. [SL 160] 99 Sabbaü ràjiddhiyà etaü devatàna¤ca iddhiyà Iddhiyà ariyàna¤ca asambàdhaü patiññhitaü. 100 Tiññhantaü sugata¤ca pujiyatamaü lokuttamaü nittamaü Dhàtuü 42 tassa vicuõõitaü 43 janahitaü àsiüsatà påjiya Pu¤¤aü taü samamicca'vecca matimà saddhàguõàlaïkato Tiññhantaü sugataü viya'ssa munino dhàtu ca sampåjaye. Sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Dhatugabbharacano nàma Tãüsatimo paricchedo. --------- Ekatiüsatimo paricchedo 1 Dhàtugabbhamhi kammàni niññhàpetvà arindamo Sannipàtaü kàrayitvà saïghassa idamabravã. 2 "Dhàtugabbhamhi kammàni mayà niññhàpitàni hi; Suve dhàtuü nidhessàmi; bhante jànàtha dhàtuyo" 3 Idaü vatvà mahàràjà nagaraü pàvisã; tato Dhàtuàharakaü bhikkhuü bhikkhusaïgho vicintiya 1 4 Soõuttaraü nàma yatiü påjàparipeõavàsikaü Dhàtàharaõakammamhi chalabhi¤¤aü niyojayi. 5 Càrikaü varamànamhi nàthe lokahitàya hi Nanduttaro'ti nàmena gaïgàtãramhi maõavo 6 Nimantetvàbhisambuddhaü 2 saha saïghaü abhojayi. Satthà payagapàññhàne 3 sasaïgho nàvamàruhi. 7 Tattha bhaddajithero tu chaëabhi¤¤o mahiddhiko Jalapakkhalitaññhànaü disvà bhikkhå idaü vadi: 8 "Mahàpanàdabhutena mayà vuttho suvaõõayo Pàsàdo patito ettha pa¤cavãsatiyojane; 9 Taü papuõitvà gaïgàya jalaü pakkhalitaü idha" Bhikkhå asaddahantà taü satthuno naü nivedayuü. 10 Satthà'ha "kaïkhaü bhikkhånaü vinedehã"ti, so tato ¥àpetuü brahmaloke'pi vasavattãsamatthataü ----------- 42. [E.] Dhàtu 43. [E.] Vicuõõità 1. [E.] Vicintayã 2. [A.] Nimantetvàhi sambuddhaü 3. Paññane. [SL Page 161] [\x 161/] ( 11 Iddhiyà nahamuggantvà sattatàlasame ñhito Dussathåpaü brahmaloke ñhapetvà vaóóhite kare. 12 Idhànetvà dassayitvà janassa puna taü tahiü hapayitvà yathàñhàne iddhiyà gaïgamàgato 4 13 Pàdaüguññhena pàsàdaü gahetvà thupikàya so Ussàpetvàna dassetvà janassa khipi taü tahiü 14 Nanduttaro màõavako disvà taü pàñihàriyaü "Paràyattamahaü dhàtuü pahå ànayituü siyaü 5" 15 Iti patthayi; tenetaü saïgho soõuttaraü yatiü Tasmiü kamme niyojesi soëasavassikaü api. 16 "âharàma kuto dhàtuü?" Iti saïghamapucchi so. Kathesi saïgho therassa tassa tà dhàtuye iti: 17 "Parinibbaõama¤camhi nipanno lokanàyako Dhàtuhipi lokahitaü kàtuü devindamabiruvi: 18 "Devinda'ññhasu doõesu mama sàrãradhatusu Ekaü doõaü ràmagàme koëiyehi ca sakkataü 19 Nagalekaü tato nãtaü, tato nagehi sakkataü, Laïkàdãpe mahathåpe nidhànàya bhavissati." 20 Mahàkassapathero'pi dãghadassã mahàyati Dhammasokanarindena dhatuvitthàrakàraõà 21 Ràjagahassa sàmante ra¤¤à ajàtasattunà Kàràpento 6 mahàdhàtunidhànaü sàdhusaïkhataü 22 Sattadoõàni dhàtunaü àharitvàna kàrayi; Ràmagàmamhi doõantu satthu citta¤¤u na'ggahi. 23 Mahàdhàtunidhànaü taü dhammàsokopi bhupati Passitvà aññhamaü doõaü àõàpetuü matiü akà; 25 Mahàthåpe nidhànatthaü vihitaü taü jineni'ti Dhammàsokaü nivàresuü tattha khãõàsava yatã. 26 Ràmagàmamhi thupo tu gaïgàtãre kato, tato Bhijji gaïgàya oghena; so tu dhàtukaraõóako ----------- 4. [E.] Gaïgamogato. 5. [A.] Sayaü. 6. [A.] Karàpitaü. [SL Page 162] [\x 162/] ( 26 Samuddaü pavisitvàna dvidhà bhinne jale tahiü Nànàratanapãñhamhi aññhà rasmisamàkulo. 27 Nàgà disvà karaõóaü taü kàëanàgassa ràjino Ma¤jerikanagahavanaü upagamma nivedayuü 28 Dasakoñisahassehi gantvà nàgehi so tahiü Dhàtu tà abhipåjento netvàna bhavanaü sakaü 29 Sabbaratanamayaü 7 thåpaü tassopari gharaü tathà Màpetvà saha nàgehi sadà påjeti sàdaro. 30 ârakkhà mahatã tattha, gantvà dhàtu idhànaya; Suve dhàtunidhànaü hi bhumipàlo karissati" 31 Iccevaü saïghavacanaü sutvà sadhå'ti so pana Gantabbakàlaü pekkhanto pariveõamagà sakaü. 32 "Bhavissati suve dhàtunidhàna"nti mahãpati Càresi nagare bheriü; sabbakiccaü vidhàya taü 8 33 Nagaraü sakala¤cive idhàgàmi¤ca a¤jasaü Alaïkàrayi sakkaccaü; nàgare ca vibhusayi 34 Sakko devanamindo ca laïkàdãpamasesakaü âmantetva vissakammaü alaïkarayi nekadhà 35 Nagarassa catudvàre vatthabhattaü hi nekadha 9 Mahàjanopabhogatthaü ñhapàpesi naràdhipo. 36 Uposathe paõõarase aparaõhe sumànaso Paõóito ràjakiccesu sabbàlaïkàramaõóito 37 Sabbàhi nàñakitthihi yodhehi sàyudhehi ca Mahatà ca baloghena ÷atthivàjirathehi ca 38 Nànàvidhavibhusehi 10 sabbato parivàrite âruyha surathaü aññhà suseta-catusindhavaü. 39 Bhusitaü kaõóulaü hatthiü kàretvà pårate subhaü Suvaõõavaïgoñadharo setacchattassa heññhito. 40 Aññhuttarasahassàni nàgaranàriye 11 subhà Supuõõaghañabhusayo taü rathaü parivàrayuü. ----------- 7. [A.] Sabbaratanayaü. 8.[E.S.] Sabbakiccavidhàyakaü. 9. [E.] Vattha Bhattàdikani so. 10. [A.] Vibhusahi. 11. [A.] Narà ca nàriyo. [SL Page 163] [\x 163/] ( 41 Nànàpuppha - samuggàni tatheva daõóadãpikà Tattakà tattakà eva dhàrayitvana itthiyo. 42 Aññhuttarasahassàni dàrakà samalaïkatà Gahetvà parivàresuü nànàvaõõadhaje subhe. 43 Nànàturiyaghosehi anekehi tahiü tahiü Hatthassarathasaddehi bhijjante viya bhutale 44 Yanto mahàmeghavanaü siriyà so mahàyaso Yante'va nandanavanaü devaràjà asohatha.12 45 Ra¤¤o niggamanàramhe mahàturiyaravaü pure Pariveõe nisinno'va sutvà soõuttaro yati 46 Nimujjitva puthuviyà gantvàna nàgamandiraü Nàgaràjassa purato tattha pàturahå lahuü. 47 Vuññhàya abhivàdetvà pallaïke taü nivesiya 13 Sakkaritvàna nàgindo pucchi àgatadesakaü. 48 Tasmiü vutte atho pucchi theràgamanakàraõaü; Vatvà'dhikàraü sabbaü so saïghasandesamabruvi. 49 "Mahàthåpe nidhànatthaü buddhena vihità idha Tava hatthagatà dhàtu, dehi tà kira me tuvaü." 50 Taü sutvà nàgaràjà so atãva domanassito "Pahu ayaü hi samaõo balakkàrena gaõhituü 51 Tasmà a¤¤attha netabbà dhàtuyo" iti cintiya Tatthaññhitaü bhàgineyyaü àkàrena nivedayi. 52 Nàmena 14 vàsuladatto jànitvà tassa iïgitaü Gantvà taü cetiyagharaü gilitvà taü karaõóakaü 53 Sinerupàdaü gantvàna kuõóalàvattako sayi. Tiyojanasataüdãgho bhogo, yojanavaññavà. 54 Anekàti sahassàni mapetvana 15 phaõani ca; Dhåpàyati pajjalatã sayitvà so mahiddhiko 55 Anekàni sahassàni attanà sadise ahã Màpayitvà sayàpesi samantà parivàrite. ----------- 12. [E.] Yanto nandavanaü devaràjà ràjàva'sobhatha 13. [E.] Nisãdiya 14. [E.S.] Nàmena so. 15. [A.] Mapitàni. [SL Page 164] [\x 164/] ( 56 Bahå devà ca nàgà ca osariüsu tahiü tadà. "Yuddhaü ubhinnaü nàgànaü passissàma mayaü" iti. 57 Màtulo bhàgineyyena hañà tà dhàtuyo iti ¥atvà'ha theraü taü "dhàtu natthi me santike" iti. 58 âditoppabhutã thero tàsaü dhàtunamàgamaü Vatvàna 16 nàgaràjaü taü "dehi dhàtu" ti abruvi. 59 A¤¤athà sa¤¤apetuü taü theraü so uragàdhipo âdàya cetiyagharaü gantvà taü tassa vaõõayi: 60 "Anekadhà anekehi ratanehi susaïkhataü Cetiyaü cetiyagharaü passa bhikkhu sunimmitaü; 61 Laïkadãpamhi sakale sabbàni ratanàni pi Sopàõante pàñikampi nàgghanta'¤¤esu kà kathà? 62 Mahàsakkàrañhànamhà appasakkarañhànakaü Dhatunaü nayanaü nàma na yuttaü bhikkhu vo idaü." 63 "Saccàbhisamayo nàga, tumhàkaü hi na vijjati 17 Saccàbhisamayaññhànaü netuü yuttaü hi dhàtuyo." 64 "Saüsàradukkhamokkhàya uppajjanti tathàgatà, Buddhassàyamadhippàyo, 18 tena nessàma 19 dhàtuyo. 65 Dhàtunidhànaü ajjeva so hi ràjà karissati; Tasmà papa¤camakaritvà lahuü me dehi dhàtuyo" 66 Nàgo àha "sace bhante tuvaü passasi dhàtuyo Gahetvà yàhi," taü thero tikkhattuü taü bhaõàpiya. 67 Sukhumaü karaü màpayitvà thero tatraññhito'va so Bhàgineyyassa vadane hatthampakkhippa tàvade 68 Dhàtukaraõóaü àdàya "tiññha nàgà"ti bhàsiya Nimujjitvà pañhaviyaü pariveõamhi uññhahi. 69 Nàgaràjà "gato bhikkhu amhehi va¤cito" iti. Dhàtuànayanatthàya bhàgineyassa pàhiõi. 70 Bhàgineyyo'tha kucchimhã apassitvà karaõóakaü Paridevamàno àgantvà màtulassa nivedayi. ----------- 16. [A.] Mantvàna. 17. [A.] Tumhàkampi. 18.[E.] Buddhassa cetthàdhippàyo. 19. [A.] Neyyàma. [SL Page 165] [\x 165/] ( 71 Tadà so nàgaràjàpi "va¤citamha mayaü" iti Paridevi; nàgà sabbe pi parideviüsu pãëità.20. 72 Bhikkhunàgassa vijaye tuññhà devà samàgatà. Dhàtuyo påjayantà tà teneva saha àgamuü. 73 Paridevamànà àgantvà nàgà saïghassa santike Bahudhà parideviüsu dhàtàharaõadukkhità. 74 Tesaü saïgho'nukampàya thokaü dhàtumadàpayi. Te tena tuññhà gantvàna påjàbhaõóàni àharuü. 75 Sakko ratanapallaïkaü soõõavaïgoñameva ca àdàya saha devehi taü ñhànaü samupàgato. 76 Therassa uggataññhàne kàrite vissakammunà Patiññhapetvà pallaïkaü subhe ratanamaõóape. 77 Dhàtukaraõóamàdàya tassa therassa hatthato Caïgoñake ñhapetvàna pallaïke pavare ñhapi. 78 Brahmà chattamadhàresi; santusito vàlavãjaniü; Maõitàlavaõñaü suyàmo; sakko saïkhaü tu sodakaü 79 Cattàro tu mahàràjà aññhaüsu khaggapàõino; Samuggahatthà tettãüsa devaputtà mahiddhikà 80 Pàricchattakapupphehi påjayantà tahiü ñhità. 21 Kumàriyo tu dvattiüsa daõóadãpadharà ñhità. 81 Palàpetvà duññhayakkhe yakkhasenàpatã pana Aaññhavãsati aaññhaüsu àrakkhaü kurumànakà. 82 Vãõaü vadayamàno'va aññhà pa¤casikho tahiü; Raïgabhumiü màpayitvà timbarå turiyaghosavà. 83 Anekà 22 devaputtà ca sàdhugãtappayojakà; Mahàkàëo nàgaràjà thåyamàno anekadhà. 84 Dibbaturiyàni vajjanti; dibbasaügãti vattati; Dibbagandhàdivassànã 23 vassàpenti ca devatà 85 So indaguttathero tu màrassa pañibàhanaü Cakkavàëasamaü katvà lohacchattamamàpayi. ----------20. [E.S.] Piõóità 21. [E.] Gatà 22. [E.] Aneka. 23. [A.] Dibba gandhàni vassàni. [SL Page 166] [\x 166/] ( 86 Dhàtunaü purato ceva tattha tattha va pa¤casu hànesu gaõasajjhàyaü karisvakhilabhikkhavo. 87 Tatthà'gamà mahàràjà pahaññho duññhagàmaõã Sãsenà'dàya ànãte vaïgoñamhi suvaõõaye 88 hapetvà dhàtuvaïgoñaü patiññhàpiya àsane Dhàtuü påjiya vanditvà ñhito pa¤jaliko tahiü, 89 Dibbachattàdikànettha dibbagandhàdikàni ca Passitvà, dibbaturiyàdi - sadde sutvà ca khattiyo 90 Apassitvà brahmadevo tuññho acchariyabbhuto Dhàtu chattena påjesi, laïkàrajje'hisi¤ci ca. 91 "Dibbacchattaü mànusa¤ca vimutticchattameva ca Iti ticchattadharissa lokanàthassa satthuno 92 Tikkhattumeva me rajjaü dammi"ti haññhamànaso Tikkhattumeva dhatunaü laïkàrajjamadàsi so. 93 Påjayanto dhàtuyo ta devehi mànusehi ca Saha caïgoñakeheva sãsenàdàya khattiyo 94 Bhikkhusaïghaparibbåëho katvà thåpaü padakkhiõaü Pacãnato àharitvà dhàtugabbhamhi otarã. 95 Arahanto channavuti - koñiyo thåpamuttamaü Samantà parivàretvà aññhaüsu katapa¤jalã. 96 Otaritva dhatugabbhaü mahagghe sayane subhe hapessàmãti cintente pãtipuõõanarissare 97 Sadhàtu-dhàtuvaïgoño uggantvà tassa sãsato Sattatalappamàõamhi akàsamhi ñhito tato 98 Sayaü karaõóo vivari; uggantvà dhàtuyo tato Buddhavesaü gahetvàna lakkhaõabya¤janujjalaü 99 Gaõóambamåle buddho'va yamakaü pàñihàriyaü Akaüsu 24 dharamànena sugatena adhiññhitaü. 100 Tampàñihàriyaü disvà pasannekaggamànasà Devà manussà arahattaü pattà dvàdasakoñiyo. 101 Sesà 25 phalattayaü pattà atãtà gaõanàpathaü. Hitvà'tha buddhavesaü tà karaõóamhi patiññhahuü. ----------- 24. [A.] Akàsuü 25. [E.] Sesaü. [SL Page 167] [\x 167/] ( 102 Tato oruyha caïgoño ra¤¤o sãse patiññhahi. Sahi'ndaguttatherena nàñakãhi va so pana 103 Dhàtugabbhaü pariharaü patvàna sayanaü subhaü Vaïgeñaü ratanapallaïke ñhapayitvà junindharo 104 Dhovitvana puno 26 hatthe gandhavasitavàrinà Catujàtiyagandhena ubbaññetva sagàravo 105 Karaõóaü vivaritvàna tà gahetvàna dhàtuyo Iti cintesi bhumindo mahàjanahitatthiko: 106 "Anàkulà kehici pi yadi hessanti dhàtuyo; Janassa saraõaü hutvà yadi ñhassanti dhàtuyo, 107 Satthu nipannàkàrena parinibbàõama¤cake Nipajjantu supa¤¤atte sayanamhi mahàrahe" 108 Iti cintiya se dhàtu ñhapesi sayanuttame; Tadàkàrà dhàtuyo ca sayiüsu sayanuttame. 109 âsàëhi-sukkapakkhassa paõõarasaupesathe Uttaràsàëhanakkhatte evaü dhatu patiññhità. 110 Saha dhàtupatiññhànà akampittha mahàmahã; Pàñihãrani nekàni pavattiüsu anekadhà. --------111 Ràjà pasanno dhàtu tà setacchattena påjayi; Laïkàya rajjaü sakalaü sattahàni adasi ca. 112 Kaye ca sabbàlaïkàraü dhàtugabbhamhi påjayi; Tathà nàñakiyo 'maccà, parisà, devatàpi ca. 113 Vatthaguëaghatàdãni datva saïghassa bhupati Bhikkhåhi gaõasajjhàyaü karetva'khilarattiyaü 114 Pånàhani pure bheriü càresi "sakalà janà Vandantu dhàtu sattahaü imaü"ti janatahito. 115 Indagutto mahàthero adhiññhasi mahiddhiko "Dhàtu 27 vanditukàmà ye laïkàdãpamhi manusa 116 Taü khaõaü yeva àgantvà vanditvà dhàtuyo idha Yathàsakaü gharaü yantu," taü yathàñhiññhitaü ahå. ----------- 26. [E.] Dhovitva puna so. 27. [A.] Dhatuü [SL Page 168] [\x 168/] ( 117 So mahabhikkhusaïghassa maharàjà mahàyaso Mahàdànaü pavattetvà taü sattàhaü nirantaraü 118 âcikkhi "dhàtugabbhamhi kiccaü niññhàpitaü mayà; Dhàtugabbhapidhànaü tu saïgho jànitumarahati" 119 Saïgho te dve sàmaõere tasmiü kamme niyojayi. Pidahiüsu dhàtugabbhaü pàsàõenà'hañena te, 120 "Màlettha mà milayantu, gandhà sussantu mà ime, Mà libbàyantu dãpà ca, mà ki¤cà pi vipajjatu, 121 Medavaõõà cha pàsàõà sandhãyasantu nirantarà" Iti khãõàsavà ettha sabbametaü adhiññhahuü. 122 âõàpesi mahàràjà "yathàsattiü mahàjano Dhàtunidhànakàne'ttha karotu" ti hitatthiko. 123 Mahàdhàtunidhànassa piññhimhi ca mahàjano Akà sahassadhàtunaü nidhànàni yathàbalaü. 124 Pidahàpiya taü sabbaü ràjà thåpaü samàpayi; Caturassavayaü vettha cetiyamhi samàpayi 28 125 Pu¤¤àni evamamalàni saya¤ca santo Kubbanti sabbavibhavuttamapattihetu 29 Kàrenti vàpi hi'khilà 30 parisuddhacittà Nànàvisesajanatà parivàrahetu'ti. Sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Dhàtunidhànaü nàma Ekatiüsatimo paricchedo --------- Dvattiüsatimo paricchedo. 1 Aniññhite chattakamme sudhàkamme ca cetiye Màraõantikarogena ràjà àsi gilànako. 2 Tissaü pakkosayitvà so kaõiññhaü dãghavàpito "Thåpe aniññhitaü kammaü niññhàpehã"ti abruvi. ----------- 28. [E.] Potthake imissà gàthàyanattaraü ayampi gàthà dissati "Evaü acintiya buddhà; buddhadhammà acintiyà; Acintiyesu pasannànaü vipàko hoti acintiyo" 29. [A.] Hetuü 30. [E.] Càpi hi pare. [SL Page 169] [\x 169/] ( 3 Bhàtuno dubbalattà so tunnavàyehi kàriya Ka¤cukaü suddhavatthehi tena chàdiya cetiyaü 4 Cittàrehi kàresi vedikaü tattha sàdhukaü. Pantã puõõaghañàna¤ca, pa¤caïgulakapantikaü, 5 Chattakàrehi 1 kàresi chattaü veëumayaü tathà Kharapattamaye candasåriye muddhavediyaü 2 6 Làkhàkuïkukehe'taü cittayitvà sucittitaü Ra¤¤o nivedayã "thåpe kattabbaü niññhitaü" iti. 7 Sivikàya nipajjitvà idhàntvà mahãpati Padakkhiõaü karitvàna sivikàye'va cetiyaü 8 Vanditvà dakkhiõadvàre sayane bhumisatthate Sayitvà dakkhiõapassena so mahàthupamuttamaü 9 Sayitvà vàmapassesa lohàsàdamuttamaü Passanto sumano àsi bikkhusaïgapurakkato. 10 Gilànapucchanatthàya àgatà hi 3 tato tato Channavutikoñiyo bhikkhå tasmiü àsuü samàgame, 11 Gaõasajjhàyamakaruü vaggabandhena bhikkhavo. Theraputtàbhayaü theraü tatthà'disvà mahãpati: 12 'Aññhavãsa-mahàyuddhaü yujkdanto aparàjayaü Yo so na paccudàvatto màyodho vasã mama 13 Maccuyuddamhi sampatte 4 disvà ma¤¤e paràjayaü Idàni so maü nopeti thero therasutàbhayo" 14 Iti cittayi; so thero jànitvà tassa cintitaü Karindanadiyà sãse vasaü pa¤jalipabbate 15 Pa¤cakhãõàsavasataparivàrena iddhiyà Nahasà'gamma ràjànaü aññhàsi parivàriya. 16 Ràjà disvà pasanno taü purato ca nisãdiya "Tumhe dasamahàyodhe gaõhitvàna pure ahaü 17 Yujjhiü; idàni eko'va maccunà yuddhamàrabhiü, Maccusattuü paràjetuü na sakkomã" ti àha ca. ----------- 1. [E.] Naëakàrehi. 2. [S.] Muõóavediyaü 3. [E.] âgatehi (bahusu) 4. [A.] Sampatto [SL Page 170] [\x 170/] ( 18 âha thero "mahàràja mà bhàyi manujàdhipa, Kilesasattuü ajinitvà ajeyyo maccusattuko. 19 Sabbampi saïkhàragataü avassaü yeva hijjati; "Aniccà sabbasaïkhàrà" iti vuttaü hi satthunà 20 Lajjà-sàrajjarahità buddhe pe'ti aniccatà; Tasmà aniccà saïkhàrà dukkhà'nattàti cittaya. 21 Dutiye attabhàve pi dhammaccando mahà hi te; Upaññhite devaloke hitvà dibbaü sukhaü tuvaü. 22 Idhàgamma bahuü pu¤¤aü akàsi ca anekadhà; Karaõampekarajjassa sàsanujjotanàya te 23 Mahàpu¤¤a,kataü pu¤¤aü yàvajjadivasà tayà Sabbaü nussaramevaü te sukhaü sajju bhavissati" 24 Therassa vacanaü sutvà ràjà attamano ahå, "Avassayo maccuyuddhe pi 5 tvaü mesã" ti abhàsi taü. 25 Tadà ca àharàpetvà pahaññho pu¤¤apotthakaü Vàcetuü lekhakaü àha, so taü vàcesi potthakaü 26 Ekånasatavihàrà mahàràjena kàrità; Ekånavãsakoñãhi vihàro maricacaññi ca; 27 Uttamo lohapàsàdo tiüsakoñãhi kàrito; Mahàthåpe anaggàni kàrità catuvãsati; 6 28 Mahàthåpamhi sesàni kàritàni subuddhinà Koñisahassaü agghanti mahàràjà"ti vàcayi. 29 "Koññhanàmamhi 7 malaye akkakkàyika-chàtake Kuõóalàni mahagghàni duve datvàna gaõhiya 30 Khãõàsavànaü pa¤cannaü mahàtherànamuttamo Dinno pasannacittena kaüguambilapiõóako; 31 Cåëaïganiyayuddamhi paràjitvà 8 palàyatà Kàlaü ghosàpayitvàna àgatassa vihàyasà 32 Khãõàsavassa yatino attànamanapekkiya Dinnaü sarakabhatta"ntã vutte àha mahãpati: ----------- 5. [E.] Dviyuddhepi 6.[E.] Kàritàni tu vãsati. 7. [E.S.] Koññanàmamhi. [A.] Koëambanàma. 8.[E.] Parajjhitvà (bahusu) [SL Page 171] [\x 171/] ( 33 "Vihàramahasattàhe, pàsàdassa mahe tathà, Thåpàramhe tu 8 sattàhe, tathà dhàtunidhànake, 34 Vàtuddisassa ubhato saïghassa mahato mayà Mahàrahaü mahadànaü avisesaü pavattatitaü; 35 Mahàvesàkhapåjà ca catuvãsati kàrayiü; Dãpe saïghassa tikkhattuü ticãvaramadàpayiü; 36 Satta satta dinàneva dãpe rajjamahaü imaü Pa¤cakkhattuü sàsànamhi adàsiü haññhamànaso. 37 Satataü dvàdasaññhàne sappinà suddhavaññiyà Dãpasahassaü jàlesiü påjento sugataü ahaü. 38 Niccaü aññhàrasaññhàne vejjehi vihitaü ahaü Gilànabhattabhesajjaü gilànànamadàpayi, 39 Catuttàëãsañhànamhi saïkhataü madhupàyasaü Tatattakesveva ñhànesu telullopakameva ca, 40 Ghate pakke mahàjàlapåve ñhànamhi tattake Tatheva saha bhattehi 9 niccameva adàpayiü. 41 Uposathesu divasesu màse màse ca aññhasu Laïkàdãpe vihàresu dãpatelamadàpayiü.10 42 Dhammadànaü namahantantã sutvà àmisadànato Lohapàsàdato heññhà saïghamajjhamhi àsane 43 "Osàressàmi saïgassa maïgalasutta" miccahaü Nisinno osàrayituü nàsakkhiü saüghagàravà, 44 Tatoppabhuti laïkàya vihàresu tahiü tahiü Dhammakathaü kathàpesiü sakkaritvàna desake. 45 Dhammakathikassekassa sappi-phàõita-sakkharaü Nàëiü nàëimadàpesiü; dàpesiü caturaïgulaü 46 Muññhikaü yaññhimadhukaü; dàpesiü sàñakadvayaü. Sabbampissariye dànaü na me hàseti mànasaü; 47 Jãvitaü anapekkhitvà duggatena satà mayà Dinnadànadvayaü yeva tamme hàseti mànasaü." --------- ----------- 8. [E.] Thupàrambhana. 9.[E.] Bhattena. 10. [A.] Dãpatesamadàpayi. [SL Page 172] [\x 172/] ( 48 Taü sutvà abhayo thero taü dànadvayameva so Ra¤¤o cittappasàdatthaü saüvaõõesianekadhà. 49 Tesu pa¤casu theresu kaïguambilagàhako Maliyadevamahàthero 11 sumanakåñamhi pabbate 50 Navannaü bhikkhusatànaü datvà taü paribhu¤ji so. Pañhavãcàlako 12 dhammaguttatthero tu taü pana 51 Kalyàõikavihàramhi bhikkhunaü saüvihàjiya Dasaddhasatasaïkhànaü paribhogamakà sayaü 52 Talaïgaravàsiko 13 dhammadinnatthero piyaüguke Dãpe dasasahassànaü datvàna paribhu¤ji taü. 53 Maïgaõavàsiko buddatissatthero mahiddhiko Kelàse saññhisahassànaü datvàna paribhu¤ji taü 54 Mahàvyaggho ca thero taü ukkanagaravihàrake 14 Datvà satànaü sattantaü paribhogamakà sayaü. 55 Sarakabhattagàhã tu thero piyaïgudãpake Dvàdasabhikkhusahassànaü; datvàna paribhu¤ji taü," 56 Iti vatvà'bhayatthero ra¤¤o hàsesi mànasaü Ràjà cittampasàdetvà taü theraü idamabruvi: 57 "Catuvãsati-vassàni 15 saïghassa upakàrako Ahamevaü 16 hotu kàyo'pi saïghassa upakàrako; 58 Mahàthåpadassanaññhàne saïghassa kammamàlake Sarãraü saüghadàsassa tumhe jhàpetha me" iti. 59 Kaõiññhaü àha "bho tissa, mahàthåpe aniññhitaü Niññhàpehi tuvaü sabbaü kammaü sakkacca sàdhukaü; 60 Sàyaü pàto ca pupphàni mahàthåpamhi påjaya; Tikkhattuü upahàra¤ca mahàthåpassa kàraya, 61 Sàyaü pàto ca pupphàni mahàthåpamhi påjaya; Tikkhattuü upahàra¤ca mahàthåpassa kàraya, 61 Pañiyàdita¤ca yaü vaññaü mayà sugatasàsane Sabbaü aparihàpetvà tàta, vattaya taü tuvà. 62 Saïghassa tàta, kiccesu mà pamajjittha 17 sabbadà" Iti taü anusàsitvà tuõhã àsi mahãpati. ----------- 11. [E.] Malayadeva - [S.] Maliyamahàdevathero 12. [A.] Pañhavipàlake 13. [A.E.] Talaïgavàsiko 14.[A.] Ukkanagavihàrake. 15.[A.] Vassànaü 16. [A.] Ayameva. 17. [A.] Pamàdittha. [SL Page 173] [\x 173/] ( 63 Taïkhaõaü gaõasajjhàyaü bhikkhusaïgho akàsi ca, Devatà cha rathe ceva chahi devehi ànayuü. 64 Yàcuü visuü visuü devavà ràjànaü te rathe ñhità "Amhàkaü devalokaü tvaü ehi ràja manoramaü" 65 Ràjà tesaü vàco sutvà "yàva dhammaü suõomahaü Adhivàsetha tàvà"ti hatthàkàrena vàrayi. 66 Vàretigaõasajjhàyamiti mantvàna 18 ÷ikkhavo Sajjhàyaü ñhapayuü; ràjà pucchi taõñhànakàraõaü 67 "âgamethà'ti sa¤¤àya dinnattà'ti vadiüsu te. Ràjà "ne'taü tathà bhante," iti vatvàna taü vadi. 68 Taü sutvàna janà kevi "bhãto maccubhayà ayaü Làlappatã"ti ma¤¤iüsu; tesaü kaïkhàvinodanaü 69 Kàretuü abhayatthero ràjànaü evamàna so "Jànàpetuü kathaü sakkà ànãtà te rathà" iti? 70 Pupphadàmaü khipàpesiràjà nabhasi paõóito; Tàni laggàni lambiüsu rathãsàsu visuü visuü. 71 âkàse lambamànàni tàni disvà mahàjano Kaïkhaü pañivinodesi. Ràjà theramabhàsi taü: 72 "Katamo devaloko hi rammo bhante"ti? So bruvi: "Tusitànaü puraü ràja, rammaüiti sataü mataü; 73 Buddhabhàvàya samayaü olokento mahàdayo Metteyyo bodhisatto hi vasate tusite pure." 74 Therassa vacanaü sutvà mahàràjà mahàmati Olokento mahàthåpaü nipanno ca nimãlayi. 75 Cavitvà taükhaõaü yeva tusità àhañe rathe Nibbattitvà ñhito yeva dibbadeho adissatha 19 76 Katassa pu¤¤akammassa phalaü 20 dassetumattano 20 Mahàjanassa dassento attànaü samalaïkataü 77 Rathaññho yeva tikkhattuü mahàthåpaü padakkhiõaü Katvàna thåpaü saïgha¤ca vanditvà tusitaü agà. --------- ----------- 18. [A.] Vatvàna. 19. [S.D.] Adissatha. 20. [S.] Phaladassa tu attano. [SL Page 174] [\x 174/] ( 78 Nàñakiyo idhà gantvà makuñaü yattha mocayuü "Makuñamuttasàlà"ti ettha sàlà katà ahå. 79 Citake ñhapite ra¤¤o sarãramhi mahàjano Yatthà'ravi "ràvavaññãsàlà" nàma tahiü ahu. 80 Ra¤¤o sarãraü jhàpesuü yasmiü nissãmamàlake 21 So eva màlako ettha vuccate "ràjamàlako." 81 Duññhagàmaõi ràjà so ràjanàmàraho mahà Mettayyassa bhagavato hessati aggasàvako; 82 Ra¤¤o pità pità tassa; màtà màtà bhavissati; Saddhàtisso kaõiññho tu dutiyo hessati sàvako. 83 Sàliràjakumàro yo 22 tassa ra¤¤o suto tu so Metteyyassa bhagavato putto yeva bhavissati. 84 Evaü yo kusalaparo karoti pu¤¤aü Chàdento aniyatapàpakaü bahåmpi So saggaü sakagharamivopayàti tasmà Sappa¤¤osa tatarato bhaveyya pu¤g¤e ti Sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Tusitapuragamanaü nàma dvattiüsatimo paricchedo. --------- Tettiüsatimo paricchedo 1 Duññhagàmaõira¤¤o tu rajje thità janà ahå; Sàliràjakumàroti tassàsi vissåto suto. 2 Atãva dha¤¤o so àsi, pu¤¤akammarato sadà, Atãva càruråpàya satto caõóàliyà ahå. 3 Asokamàlàdeviü taü sambandhaü pubbajàtiyà Råpenà'tipiyàyanto so rajjaü neva kàmayi. 4 Duññhagàmaõãbhàtà'to saddhàtisso tadaccaye Rajjaü kàresà'hisitto aññhàrasasamà'samo. 5 Chattakammaü sudhàkammaü hatthipàkàrameva ca Mahàthåpassa kàresi so saddhàkatanàmako. ----------- 21. [K.] Nissitamàlake. 22. [A.] So. [SL Page 175] [\x 175/] ( 6 Dãpena lohapàsàdo uóóayhittha susaïkhato; Kàresi lohapàsàdaü puna so sattabhumikaü. 7 Navutisatasahassaggho pàsàdo àsi so tadà. Dakkhiõagirivihàraü kallakaleõameva ca 1, 8 Kuëumbàlavihàra¤ca 2 tathà pettaïgavàlikaü Velaïgavaññika¤ceva 3 dubbalavàpãtissakaü 9 Duratissakavàpi¤ca 4 tathà màtuvihàrakaü Kàresiàdãghavàpiü vihàraü yojanayojane; 10 Dãghavàpivihàra¤ca kàresi saha cetiyaü, Nànàratanakacchattaü tattha kàresi cetiye 11 Sandhiyaü sandhiyaü tattha rathacakkappamàõakaü Sovaõõàlaü kàretvà laggàpesi manoramaü. 12 Caturàsãtisahassànaü dhammakkhandhànamissaro Caturàsãtisahassàni påjà càpi akàrayi 13 Evaü pu¤¤àni katvà soanekàni mahãpati Kàyassabhedà devesu tusiteså'papajjatha. 14 Saddhàtissamahàràje vasante dãghavàpiyaü Lajjitisso 5 jeññhasuto girigum÷ãlanamakaü 6 15 Vihàraü kàrayã rammaü; taïkhaõiññhasuto pana Thullatthano akàresi vihàraü kandaravhayaü. 16 Pitarà thullathanako bhàtusantikamàyatà Sahevà'ga, vihàrassa saïghabhogatthamattano. 17 Saddhàtisse uparate sabbe'maccà samàgatà Thåpàràme bhikkhusaïghaü sakalaü sannipàtiya 18 Saïghànu¤¤àya raññhassa rakkhanatthaü kumàrakaü Abhisi¤cuü thullathanaü taü sutvà lajjitissako 19 Idhàgantvà gahetvà taü sayaü rajjamakàrayi. Màsa¤ceva dasàha¤ca ràjà thullathano pana. 20 Tisso samà lajjitisso; saïghe hutvà anàdaro "Na jàniüsu yathàbuóóha"miti naü paribhàsayi. ----------- 1.[E.] Kallakàleõaü ca kàrayi. 2. [E.] Kalambakavihàraü ca 3.[E.] Velaïga Viññhikaü ceva. 4.[A.] Vàsi¤ca 5.[E.] La¤jatisso. 6. [D,] girigumbãla nàmakaü [SL Page 176] [\x 176/] ( 21 Pacchà saïghaü khamàpetvà daõóakammatthamissaro Tãõi satasahassàni datvàna urucetiye. 22 Silàmayàni kàresipupphayànàni tãõi so Atho satasahassena vinàpesi ca antarà 23 Mahàthåpa - thåpàràmànaü bhumiü 7 bhumissaro samaü. Thåpàràme ca thåpassa silàka¤cukamuttamaü. 24 Thåpàràmassa purato silàthåpakameva ca Lajjikàsanasàlaü 8 ca bhikkhusaïghassa kàrayi. 25 Ka¤cukaü kaõñake thåpe 9 kàràpesi silàmayaü Datvàna satasahassaü vihàre cetiyavhaye. 26 Girikumbhãlanàmassa vihàrassa mahamhi so. Saññhibhikkhåsahassànaü ticãvaramadàpayi. 27 Ariññhavihàraü kàresi, tathà kandarahãnakaü 10 Gàmikàna¤ca bhikkhånaü bhesajjàni adàpayi. 28 Kimicchakaü taõóula¤ca bhikkhånãnamadàpayi. Samà nava'ññhamàsa¤ca 11 rajjaü so kàrayã idha. 29 Mate lajjikatissamhi kiõiññho tassa kàrayi Rajjaü chaëeva vassàni khallàñanàganàmako 12 30 Lohapàsàdaparivàre pàsàdetimanorame Lohapàsàdasobhatthaü eso dvattãüsa kàrayi. 31 Mahàthåpassa parito càrino hemamàlino Vàlikaïgaõamariyàdaü 13 pàkàraü ca akàrayi. 32 Sova kurundapàsakaü 14 vihàra¤ca akàrayi Pu¤¤akammàni va¤¤àni kàrapesi mahãpatã. 33 Taümahàrattako 15 nàma senàpati mahãpatiü Khallàñanàgaràjànaü nagare yeva aggahã. 34 Tassa ra¤¤o kaõiññho tu vaññagàmaõinàmako Taü duññhasenàpatikaü hantvà rajjamakàrayi. 35 Khallàñanàgara¤¤o so puttakaü sakabhàtuno Mahàcålikanàmànaü 16 puttaññhàne ñhapesi ca; ----------- 7. [A.] Mahàthåpaü chåpàràmaü bhumi. 8.[E.] La¤aükàsanasàlaü. 9. [E.] Khandhaka thåpe 10.[E.] Kuüjarahãnaka 11. [E.] Navaóóhamàsaü ca 12. [A.] Khallàño nàga nàmako 13.[A.] Càëikaïganamariyàdaü 14. [E.] Kurundavàsoka- 15.[E.] Kamma bhàrattako. 16. [E.A.] Nàmaü taü [SL Page 177] [\x 177/] ( 36 Tammàtaraünulàdeviü mahesi¤ca akàsi so; Pitiññhàne ñhittà'ssa pitiràjàti cabravuü 17 37 Evaü rajje'bhisittassa tassa màsamhi pa¤came Rohaõe nakulanagare 18 eko brahmaõaveñako. 38 Tãyo 19 nàma bràhmaõassa vaco sutvà apaõóito. Coro ahu; mahà tassa parivàro ahosi ca. 39 Sagaõà sattadamiëà mahàtitthamhi otaruü Tadà bràhmaõatãyo va te sattadamiëàpi ca 40 Chattatthàya visajjesuü lekhaü bhupatisantika. Ràjà bràhmaõatãyassa lekhaü pesesi nãtimà 41 "Rajjaü tava idàneva gaõha tvaü damiëe" iti. Sàdhå ti so damiëeëahi yujjhi; gaõhiüsu te tu taü. 42 Tato te damiëà yuddhaü ra¤¤à saha pavattayuü; Koëambàlakasàmantà yuddhe ràjà paràjito 43 Titthàràmaduvàrena rathàråëho palàyati; Paõóukàbhayaràjena titthàràmo hi 20 kàrito, Vàsitova sadà àsi ekavãsatiràjusu. 44 Taü disvàna palàyantaü nigaõñho girinàmako "Palàyati mahàkàëasãhalo"ti bhusaü ravi. 45 Taü sutvàna mahàràjà "siddhe mama manorathe Vihàraü etva kàressaü" iccevaü cintayã tadà. 46 Sagabbhaü anulàdeviü aggahã rakkhiyà iti, Mahàcåëa- mahànàga - kumàre càpi 21 rakkhiye; 47 Rathassa lahubhàvatthaü datvà cåëàmaõiü subhaü Otàresi 22 somadeviü tassà'nu¤¤àya bhupati. 48 Yuddhàya gamane yeva puttake dve ca deviyo Gàhayitvàna nikkhanto saïkito so paràjaye 23 49 Asakkuõitvà gàhetuü pattaü bhuttaü jinena taü Palàyitvà vessagirivane abhinilãyi so. ----------- 17.[A.] Pituràjànamabravu. 18. [E.] Kulanagare. 19.[T.] Tisso. 20.[A.] Tatthàràmo 21.[A.] Mahàcålaü mahànàgaü kumàre. 22.[E.] Otàrayi 23.[A.] Paràjite [E.] Paràjito. [SL Page 178] [\x 178/] ( 50 Kutthikkula - mahàtissathero 24 disvà tahaü tu taü Bhattaü pàdà anàmaññhaü piõóadànaü vivajjiya; 51 Atha ketakipattamhi likhitvà haññhamànaso Saïghabhogaü vihàrassa tassapàdà mahãpati. 52 Tato gantvà silàsobbha - kaõóakamhi 25 vasã; tato Gantvàna màtuvelaïge sàlagallasamãpago. 27 53 Tatthaddasa diññhapubbaü theraü, thero mahãpatiü Upaññhàkassa appesi tanasãvassa sàdhukaü; 54 Tassa so tanasãvassa raññhikassa'ntike tahiü Ràjà cuddasavassàni vasã tena upaññhito. 55 Sattasu damilesve'ko somadeviü madàvahaü Ràgaratto gahetvàna paratãramagà lahuü. 56 Eko pattaü dasabalassa anuràdhapure ñhitaü âdàya tena santuññho paratãramagà lahuü, 57 Puëahattho tu damiëo tãõi vassàni kàrayi Rajjaü senàpatiü katvà damiëaü bàhiyavahayaü 58 Puëahatthaü gahetvà taü duve vassàni bàhiyo Rajjaü kàresi; tassàsi paõayamàro camåpati; 59 Bàhiyaü taü gahetvàna ràjà'si paõayamàrako Sattavassàni, tassà'si piëayamàro camåpati, 60 Paõayamàraü gahetvà so ràjàsi piëayamàrako Sattamàsàni; tassàsi dàñhiyo 28 tu camåpati; 61 Piëayamàraü gahetvà so dàñhiyo 28 damiëo pana Rajjaü'nuràdhanagare duve vassàni kàrayi. 62 Evaü damiëaràjånaü tesaü pa¤cannameva hi Honti cuddasa vassàni sattamàsà ca uttariü. 63 Gatàya tu nivàsatthaü 29 malaye'nuladeviyà Bhariyà tanasãvassa pàdà pahari pacchiyaü, 64 Kujjhitvà rodamànà sàràjànaü upasaïkami; Taü sutvà tanasãvo so dhanumàdàya nikkhami. ----------- 24.[E.] Kupikkalamahàtissatthero 25. [A.] Anàmaññha 26.[E.-]Kañakamhi [A.] Silàsobbhe. 27.[A.] Samãpake. 28. [E.] Dàñhiko. 29.Nivàpanthaü (sabbesu) [SL Page 179] [\x 179/] ( 65 Deviyà vacanaü sutvà tassa àgamanà purà Dviputtaü devimàdàya tato ràjà'pi nikkhami. 30 66 Dhanuü sandhàya àyantaü sãvaü vijjhi mahàsivo. Ràjà nàmaü sàvayitvà akàsi janasaïgahaü. 67 Alattha aññhàmacce va mahante yodhasammate Parivàro mahà àsi parihàro ca ràjino, 68 Kumbhãlakamahàtissatheraü 31 disvà mahàyaso Acchagallavihàramhi buddhapåjamakàrayi, 69 Vatthuü sodhetumàråëhe 32 àkàsacetiyaïgaõaü Kapisãse 33 amaccamhi orohante mahãpati 70 ârohanto sadeviko disvà magge nisinnakaü "Na nipanno"ti kujjhitvà kapisãsaü aghàtayi. 71 Sesà satta amaccàpi nibbinnà tena ràjinà Tassa'ntikà palàyitvà pakkamantà yathàruciü 72 Magge viluttà corehi vihàraü hambugallakaü Pavisitvàna addakkhuü tissattheraü bahussutaü; 73 Catunekàyiko thero yathàladdhàni dàpayi Vattha-phàõita-telàni taõóulà pàhuõà tathà; 74 Assatthakàle thero so "kuhiü yathà" ti pucchi te; Attànaü àvikatvà te taü pavattiü nivedayuü. 75 "Kàretuü kehi sakkà nu jinasàsanapaggahaü, Damiëehi và'tha ra¤¤à?" Iti puññhà tu te pana 76 "Ra¤¤à sakkà"ti àhaüsu sa¤¤àpetvàna te iti Ubho tissamahàtissatherà àdàya te tato 77 Ràjino santikaü netvà a¤¤ama¤¤aü khamàpayuü. Ràjà ca te amaccà ca there evamayàcayuü: 78 Siddhe kamme pesite no gantabbaü santikaü iti. Therà datvà pañi¤¤aü te yathàññhànamaga¤chisuü. 79 Anuràdhapuraü ràjà àgantvàna mahàyaso Dàñhikaü damiëaü hantvà sayaü rajjamakàrayi. ----------- 30.[E.] Niggami. 31.[E.] Kupillakamahàtissa. [A.] Màråëho 33. [D.] Ka¤casãse 5. Kaññhisãse [SL Page 180] [\x 180/] ( 80 Tato nigaõñhàràmaü taü viddhaüsetvà mahãpati Vihàraü kàrayã tattha dvàdasapariveõakaü. 81 Mahàvihàrapaññhànà dvãsu vassasatesu ca Sattarasasu vassesu dasamàsàdhikesu ca 82 Tathà dinesu dasasu atikkantesu sàdaro Abhayagirivihàraü so patiññhàpesi bhåpati 83 Pakkosayitvà te there tesu pubbåpakàrino Taü mahàtissattherassa vihàraü mànado adà. 84 Girissa yasmà àràme 34 ràjà kàresi so'bhayo Tasmà'bhayagiritve ca vihàro nàmato ahå. 85 âõàpetvà somadeviü yathàññhàne ñhapesi so. Tassà tannàmakaü katvà somàràmamakàrayi. 86 Rathà oropità sà hi tasmiü ñhàne varaïganà Kadambapupphagumbamhi nilãnà tattha addasa 87 Muttayantaü sàmaõeraü maggaü hatthena chàdiya Ràjà tassà vaco sutvà vihàraü tattha kàrayi. 88 Mahàthåpassu'ttarato cetiyaü uccavatthukaü Silàsobbhakaõóakaü 35 nàma ràjà so yeva kàrayi. 89 Tesu sattasu yodhesu uttiyo nàma kàrayi Nagaramhà dakkhiõato vihàraü dakkhiõavhayaü 90 Tattheva målavokàsa-vihàraü 36 målanàmako Amacco kàrayi tena so pi taünàmako ahå. 91 Kàresi sàliyàràmaü amacco sàliyavhayo. Kàresi pabbatàràmaü amacco pabbatavhayo. 92 Uttaratissàràmantu tissàmacco akàrayi. Vihàre niññhite ramme tissattheramupecca te 93 "Tumhàkaü pañisanthàravasena'mhehi kàrite Vihàre dema tumhàkaü" iti vatvà adaüsu ca. 94 Thero sabbattha vàsesi te te bhikkhå yathàrahaü. Amaccà'daüsu saïghassa vividhe samaõàrahe ----------- 34. [A.] âràmo. 35. [S.] Silàpaññanakaü [E.] Silàsobbhakañakaü 36. [A.] Målavokàsi vihàraü [S.] Målavosàkavihàraü [SL Page 181] [\x 181/] ( 95 Ràjà sakavihàramhi vasante samupaññhahi Paccayehi anånehi tena te bahavo ahuü. 96 *Theraü kulehi saüsaññhaü mahàtissoti vissutaü Kulasaüsaññhadosena saïgho taü nãhari ito 37 97 *Tassa sisso bahalamassu-tissatthero ti vissuto Kuddho'bhayagiriü gantvà vasã pakkhaü vahaü 38 tahiü 98 *Tatoppabhuti te bhikkhå mahàvihàraü nàgamuü. Evaü te'bhayagirikà niggatà theravàdato. 99 *Pahinnà'bhayagirikehi dakkhiõavihàrakà yatã Evante theravàdãhi 39 pahinnà bhikkhavo vidhà. 100 Mahàabhayabhikkhu te vaóóhetuü dãpavàsino Vaññagàmaõi bhumindo pattiü nàma adàsi so. 40 101 Vihàrapariveõàni ghañàbaddhe akàrayi "Pañisaïkharaõaü evaü hessati"tã vicintãya. 102 Piñakattayapàëi¤ca tassà aññhakathàpi ca 41 Mukhapàñhena ànesuü pubbe bhikkhu mahàmatã. 103 Hàniü disvàna sattànaü tadà bhikkhå samàgatà Ciraññhitatthaü dhammassa potthakesu likhàpayuü. 104 Vaññagàmaõi abhayo ràjà rajjamakàrayi Iti dvàdasavassàni pa¤camàsesu àdito. 105 Iti parahitamattano hita¤ca Pañilabhiyissariyaü karoti pa¤¤o; Vipulampi kubuddhi laddhabhogaü 42 Ubhayahitaü na karoti bhogaluddho'ti Sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Dasaràjako nàma Tettiüsatimo paricchedo. --------- ----------- *Imà pa¤ca gàthàyo pacchà pakkhittàti ma¤¤àmi Imàsu aapanãtàsu pubbàparasambandho pa¤¤àyati. 37. [S.D.] Tato 38.[AA.] Pakkhavasã 39.[A.] Theravàdehi 40. Ayaü gàthà [E.] Potthake na dissati 41. [A.] Aññhakatha¤ca taü 42. [E.] Kubuddhiladdhabhogaü (ñãkàya vutattayena 'kubuddhi vipulampi bhogaü laddhà"ti Attho gahetabbo) [SL Page 182] [\x 182/] ( Catuttiüsatimo paricchedo. 1 Tadaccaye mahàvåëã mahàtisso akàrayi. Rajjaü cuddasa vassàni dhammena ca samena ca. 2 Sahatthena kataü dànaü so sutvàna mahapphalaü Pañhame yeva vassamhi gantvà a¤¤àtavesavà 3 Katvàna sàlilavanaü laddhàya bhatiyà tato Piõóapàtaü mahàsummatherassà'dà mahãpati. 4 Soõõagirimhi puna so tãõi vassàni khattiyo Guëayantamhi katvàna 1 bhatiü laddhà guëe 2 tato 5 Te guëe àharàpetvà puraü àgamma bhupati Bhikkhusaïghassa pàdàsi mahàdànaü mahãpati. 6 Tiüsabhikkhusahassassa adà acchàdanàni ca, Dvàdasannaü sahassànaü bhikkhunãnaü tatheva ca. 7 Kàrayitvà mahãpàlo vihàraü suppatiññhitaü Saññhibhikkhusahassassa ticãvaramadàpayã. 8 Tiüsasahassasaïkhànaü bhikkhunãna¤ca dàpayi. Maõóavàpivihàraü 3 so tathà abhayagallakaü 9 Vaïgupaññaïkagalla¤ca 4 dãghabàhukagallakaü Vàlagàmavihàra¤ca ràjà so yeva kàrayi. 10 Evaü saddhàya so ràjà katvà pu¤¤àti nekadhà Catuddasannaü vassànaü accayena divaü agà. 11 Vaññagàmaõino putto coranàgo'ti vissuto Mahàcåëissa rajjamhi coro hutvà carã tadà 12 Mahàcåëe uparate rajjaü kàrayi àgato. Attano corakàle so nivàsaü yesu nàlahi, 13 Aññhàrasa vihàre te viddhaüsàpesi dummati. Rajjaü dvàdasavassàni coranàgo akàrayi. 14 Lokantarikanirayaü pàpo so upapajjatha Tadaccaye mahàcåëãra¤¤o putto akàrayi 15 Rajjaü tãõeva vassàni ràjà tisso'ti vissuto. Coranàgassa devã tu visamaü visamànulà ----------- 1. [A.] Guëayantaü. 2. [A.] Bhatilaïguëe 3.[S.] Macavàpivihàraü. 4. [D.] Vaügu pabbaïkagallaü ca [E.] Vaükàvaññakagallaü ca [SL Page 183] [\x 183/] ( 16 Visaü datvàna màresi balatthe rattamànasà. Tasmiü yeva balatthe sà anulà ratanamànasà 17 Tissaü visena ghàtetvà tassa rajjamadàsi sà. Sãvo nàma balattho so jeññhadovàriko tahiü 18 Katvà mahesiü anulaü vassaü màsadvayàdhikaü Rajjaü kàresi nagare; vañuke damiëe'nulà 19 Rattà visena taü hantvà vañuke rajjamappayi. Vañuko damiëo so hi pure nagaravaóóhakã 20 Mahesiü anulaü katvà vassaü màsavayàdhikaü Rajjaü kàresi nagare; anulà tattha àgataü 21 Passitvà dàrubhatikaü tasmiü sàrattamànasà Hantvà visena vañukaü tassa rajjaü samappayi. 22 Dàrubhatikatisso so mahesiü kariyànulaü 5 Ekamàsàdhikaü vassaü pure rajjamakàrayi 23 Kàresi so pokkharaõiü mahàmeghavane lahuü. Nãliye nàma damiëe sà purohitabràhmaõe 24 Ràgena rattà anulà tena saüvàsakàminã Dàrubhatikatissaü taü visaü datvàna ghàtiya 25 Nãliyassa adà rajjaü so pi nãliyabràhmaõo Taü mahesiü karitvàna niccaü tàya upaññhito 26 Rajjaü kàresi chammàsaü anuràdhapure idha. Dvattiüsàya balatthehi vatthukàmà yathàruciü 27 Visena taü ghàtayitvà nãliyaü khattiyànulà Rajjaü sà anulà devi catumàsamakàrayi. --------- 28 Mahàcåëikaràjassa putto dutiyako pana Kuñakaõõatisso 6 nàma bhãto so'nuladeviyà 29 Palàyitvà pabbajitvà kàle pattabalo idha âgantvà ghàtayitvà taü anulaü duññhamànasaü 30 Rajjaü kàresi dvàvãsaü vassàni manujàdhipo. Mahàuposathàgàraü akà cetiyapabbate. ----------- 5. [A.] Kàrayànulaü [E.] Kàrayànulaü 6. [A.] Kàlakaõõisse. [SL Page 184] [\x 184/] ( 31 Gharassa tassa purato silàthåpamakàrayi. Bodhiü ropesi tattheva so va cetiyapabbate 32 Pelagàmavihàra¤ca 7 antaragaïgàya kàrayi. Tattheva vaõõakaü nàma mahàmàtikameva ca 33 Ambaduggamahàvàpiü 8 bhayoluppalameva ca 9, Sattahatthuccapàkàraü purassa, parikhaü tathà. 34 Mahàvatthumhi anulà jhàpayitvà asa¤¤ataü Apanãya tato thokaü mahàvatthumakàrayi. 35 Padumassaravanuyyànaü nagare yeva kàrayi Màtà'ssadante dhovitvà pabbaji jinasàsane, 36 Kulasantake 10 gharaññhàne màtu bhikkhunupassayaü Kàresi, dantagehanti vissuto àsi tena so. 37 Tadaccaye tassa putto nàmato bhàtikàbhayo Aññhavãsati vassàni rajjaü kàresi khattiyo. 38 Mahàdàñhikaràjassa bhàtikattà mahãpati Dãpe "bhàtikaràjàti" ti pàkaño àsi dhammiko. 39 Kàresi lohapàsàde pañisaïkhàramettha so; Mahàthåpe vedikà dve; thåpavhe'posathavhayaü. 40 Attano balimujjhitvà nagarassa samantato Ropàpetvà yojanamhi sumanàna'jjukàni 11 ca 41 Pàdavedikato yàva dhuracchattà naràdhipo Caturaïgulabahalena gandhena urucetiyaü 42 Limpàpetvàna pupphàni vaõñehi tattha sàdhukaü Nivesitvàna kàresi thåpaü màlàguëopamaü. 43 Puna dvaïgulabahalàya 12 manosilàya cetiyaü Limpàpetvàna kàresi tatheva kusumàvitaü. 44 Puna sopàõato yàva dhuracchattàva 13 cetiyaü Pupphehi okiràpetvà chàdesi puppharàsinà. 45 Uññhàpetvàna yantehi jalaü abhayavàpito Jalehi thåpaü secanto 14 jalapåjamakàrayã. ----------- 7. [D.] Thelagàmavihàraü. 8. [A.] Ambe. 9. [D.] Hayoluppalameva. 10. [A.] Kulàsante [E.] Kusalante 11. [A.E.] Sumanànujjakàni 12. [E.S.] Punaññhaügulabbhalàya. 13.[A.]Dhuracchatteva. 14.[E.] Si¤canto. [SL Page 185] [\x 185/] ( 46 Sakañasatena muttànaü saddhiü telena 15 sàdhukaü Maddàpetvà sudhàpiõóaü sudhàkammamakàrayi. 47 Pavàëajàlaü kàretvà taü khãpàpiya cetiye Sovaõõàni 16 padumàni cakkamattàni sandhisu 48 Laggàpetvà tato muttà-kalàpe 17 yàva heññhimà Padumà'mbayitvàna mahàthåpamapåjayi. 49 Gaõasajjhàyasaddaü so dhàtugabbhamhi tàdinaü Sutvà "adisvà taü nà'haü vuññhahissanti nicchito 50 Pàcãnàdikamålamhi 18 anàhàro nipajjatha. Therà dvàraü màpayitvà dhàtugaü nayiüsu taü. 51 Dhàtugvibhutiü so sabbaü disvà mahãpati Nikkhanto tàdisehe'va pottharåpehi påjayi. 52 Madhugandhehi 19, gandhehi, ghañehi sarasehi 20 ca, A¤janaharitàlehi, tathà manosilàhi ca. 53 Manosilàsu vassena ssitvà cetiyaïgaõe hitàsu gopphamattàsu racitehu'ppalehi ca 54 Thåpaïgaõamhi sakale pårite gandhakaddame Cittakila¤jachiddesu racitehu'ppalehi ca, 55 Vàrayitvà vàrimaggaü tatheva pårite ghate dãpavaññãhi nekàhi katavaññisikhàhi ca, 56 Madhåkatelamhi tathà, tilatele tatheva ca, Tatheva paññavaññãnaü 21 subahåhi sikhàhi ca, 57 Yathà vuttehi etehi mahàthåpassa khattiyo Sattakkhattuü sattakkhattuü påjà'kàsi visuü visuü. 58 Anuvassaü ca niyataü sudhàmaïgalamuttamaü, Bodhisinànapåjà ca tatatheva urudhiyo, 59 Mahàvesàkhapåjà ca uëàrà aññhavãsati, Caturàsãtisahassani påjà ca anuëàrikà.22 60 Vividhaü nañanacca¤ca nànàturiyavàditaü Mahàthåpe mahapåjaü 23 saddhànunno akàrayi. ----------- 15. [A.] Saddhàya. 16.[E.S.] Sovaõõayàni 17.[S.] Kalàpaü [A.] Kalàpà. 18. [E.] Pàcãnaddakamålamhi. 19. [D.] Madhugabbhehi [E.E.] Madhugaõóehi. 20.[E.]Ghañehi ca rasehi. 21.[S.] Sàsapavaññãnaü. 22.[A.] Anuëàrikaü. 23.[E.] Mahathåpamhi ghosaüca [SL Page 186] [\x 186/] ( 61 Divasassa ca tikkhattuü buddhupaññhànamàgamà. Dvikkhattuü pupphabheri¤ca niyataü so akàrayi. 62 Niyata¤janadàna¤ca 24 pavàraõadànameva ca Tela - phàõita - vatthàdi - parikkhàraü samaõàrahaü 63 Bahuü 25 pàdàsi saïghassa; cetiyakhettameva ca Cetiye parikammatthaü adàsi tattha khattiyo. 64 Sadàbhikkhusahassassa vihàre cetiyapabbate Salàkavaññabhatta¤ca so dàpesi ca bhupati. 65 Cintàmaõimuvelavhe 26 uupaññhànattaye ca 27 so Tathà padumaghare chatattapàsàde va manorame 66 Bhojento pa¤cañhànamhi bhikkhu ganthadhure yute Paccayehi upaññhàsi sadà dhamme sagaravo. 67 Poràõaràjanãyàtaü 28 yaü ki¤ci sàsanassitaü Akàsi pu¤¤akammaü so sabbaü bhàtikabhupati. --------- 68 Tassa bhàtikaràjassa accaye taü kaõiññhako Mahàdàñhã mahànàganàmo rajjamakàrayi. 69 Dvàdasaü yeva vassàni nànàpu¤¤aparàyano. Mahàthåpamhi ki¤jakkhapàsàõe 29 attharàpayi. 70 Vàlikàmariyàda¤ca kàresi vitthataïgaõaü. Dãpe sabbavihàresu dhammàsanamadàpayi. 30 71 Ambatthalamahàthåpaü kàràpesi mahãpati. Caye atiññhamànamhi saritvà munino guõaü 72 Cajitvàna sakaü pàõaü nipajjitvà 31 sayaü tahiü hapayitvà cayaü tassa, niññhàpetvàna cetiyaü, 73 Catudvàre ñhapàpesi caturo ratanagghike Susippikehi suvibhatte nànàratanajotite. 32 74 Cetiye pañimocetvà nànàratanaka¤cukaü Ka¤canabubbula¤cettha muttolamba¤ca dàpayã. --------- ----------- 24.[A.] Niyataü chaõadànaü [E.] Niyataü chandadànaü 25.[E.] Bahå Cittamaõi mucalavhe [D -] mucalavhe. 27. [A.] Upaññhànantayeva 28. [E -] niyataü 29.[E.] Ki¤cikkha 30.[E.]Makàrayi 31.[E.]Nipajjittha 32. [A.] Jotiye lu jotike [SL Page 187] [\x 187/] ( 75 Cetiyapabbatàvaññe alaïkariya yojanaü. Yojàpetvà catudvàraü samantà càruvãthikaü 76 Vãthiyà 32 ubhato passe àpaõani pasàriya Dhajagghikatoraõahi maõóayitvà tahiü tahiü 77 Dãpamàlàsamujjotaü kàrayitvà samantato Nañanaccàni gãtàni vàditàni ca kàrayi. 78 Magge kadambanadito yàva cetiyapabbatà Gantuü dhotehi pàdehi kàrayi'ttharaõatthataü 79 Sanaccagãtavàdehi 34 samajjamakaruü tahiü; Nagarassa catudvàre mahàdàna¤ca dàpayi. 80 Aakàsi sakale dãpe dãpamàlà nirantaraü; Salilepi samuddassa samantà yojanantare. 81 Cetiyassa mahe tena påjà sà kàrità subhà Giribhaõóamahàpåjà uëàrà vuccate idha. 82 Samàgatànaü bhikkhånaü tasmiü påjàsamàgame Dànaü aññhasu ñhànesuñhapàpetvà 35 mahãpati 83 Tàëayitvàna tatraññhà aññhasovaõõabheriyo Catuvãsasahassànaü mahàdànaü pavattayi. 84 Chacãvaràni 36 pàdàsi; bandhamokkha¤ca kàrayi. Catudvàre nahàpitehi sadà kammamakàrayi. 85 Pubbaràjåhi ñhapitaü bhàtarà ñhapitaü tathà Pu¤¤akammaü ahàpetvà sabbaü kàrayi bhåpati. 86 Attànaü deviü putte dve hatthãü assa¤ca maïgalaü Vàriyanto'pi saïghena saïghassà'dàsi bhupati. 87 Chasatasahassagghaü bhikkhusaïghassa so adà; Satasahassagghanakaü bhikkhunãnaü gaõassa tu. 88 Datvàna kappiyaü bhaõóaü vividhà vidhikovido Attàna¤cà'vasese ca 37 saïghato abhinãhari. 89 Kàlàyanakõikamhi maõinàgapabbatavhayaü Vihàra¤ca kaëandavhaü kàresi manujàdhipo. ----------- 32.[A.] Vãthiyo. 34.[E.] Sanaccagãtaü devàpi 35.[E.] Paññhapetvà 36.[S.] Ticãvaràni. 37.[A.] Attàna càpi sese. [SL Page 188] [\x 188/] ( 90 Kububandhanadãtãre 38 samuddavihàrameva ca Huvàvakaõõike 39 cåëanàgapabbatasavhayaü. 91 Pàsàõadãpakavhamhi vihàre kàrite sayaü Pànãyaü upanãtassa sàmaõerassa khattiyo. 92 Upacàre pasãditvà samantà aññhayojanaü 40 Saïghabhogamadà tassa vihàrassa mahãpati 93 Paõóavàpivahàre ca 41 sàmaõerassa khattiyo. Tuññho vihàraü dàpesi, saïghe bhogaü tatheva so. 94 Iti vibhavamanappaü sàdhupa¤¤à labhitvà Vigatamadapamàdà cattakàmappasaügà 42 Akariya janakhedaü pu¤¤akammàbhiràmà 43 Vipula - vividha- pu¤¤aü suppasannà karontã ti. Sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Ekàdasaràjadãpano nàma Catuttiüsatimo paricchedo --------- Pa¤catiüsatimo paricchedo. 1. âmaõóagàmaõyabhayo mahàdàñhikaaccaye Navavassànaññhamàse rajjaü kàresi taüsuto. 2 Chattàtichattaü kàresi mahàthåpe manorame Tattheva pàdavedi¤ca muddhavedi¤ca kàrayi. 3 Tatheva lohapàsàde thåpavhe posathavhaye 1 Kàresi kucchiàjãraü 2 kucchiàëindame va ca. 4 Ubhayatthàpi kàresi càruü ratanamaõóapaü Rajataleõa vihàra¤ca kàràpesi naràdhipo. 5 Mahàgàmeõóivàpiü 3 so passe kàriya dakkhiõe Dakkhiõassa vihàrassa adàsi pu¤¤adakkhiõo. 6 Màghàtaü sakale dãpe kàresi manujàdhipo Vallãphalàni sabbàni ropàpetvà tahiü tahiü ----------- 38. [S.] Kubukanda - 39.[E.] Huvàcakaõõike. 40.[E.] Aóóhayojanaü 41. [E.] Maõóavàpivihàre 42. [A.] Vanta 43.[A.] Pu¤¤akàmàbhiràmà 1.[E.] Thåpàràmuposathavbhaye 2.[A.] âjãraü kucchiü 3.[A.]Mahàgàme ca vàpiü [SL Page 189] [\x 189/] ( 7 Maüsakumbhaõóakaü nàma àmaõóiyamahãpati Pattaü puràyitvàna kàretvà vatthacumbañaü 8 Dàpesi sabbasaïghassa vippasantena cetasà Patte påràpayitvà so; àmaõóagàmanã vidå. 9 Taïkaõiññho kaõirajàõatisso ghàtiya bhàtaraü Tãõi vassàni nagare rajjaü kàresi khattiyo. 10 Uposathagharaññaü 4 so nicchinã cetiyavhaye; Ràjàparàdhakammamhi yutte saññhi tu bhikkhavo. 11 Sahoóhe gàhayitvàna ràjà cetiyapabbate Khipàpesi kaõãravhe pabhàramhi asãlake --------- 12 Kaõãrajàõa'ccayena àmaõóagàmaõãsuto Cåëàbhayo vassamekaü rajjaü kàresi khattiyo 13 So goõakanadãtãre purapassamhi dakkhaõe Kàràpesi mahãpàlo vihàraü cåëagallakaü. 14 Cåëàbhayassa'ccayena sãvalã taükaõiññhikà âmaõóadhãtà caturo màse rajjamakàrayi 15 Aàmaõóahàgineyyà tu sãvaliü apanãya taü Iëanàgoti nàmena chattaü ussàpayã pure. --------- 16 Tissavàpiü gate tasmiü àdivasse naràdhipe Taü hitvà puramàga¤juü bahavo lambakaõõakà. 17 Tahiü adisvà te ràjà kuddho tehi akàrayi Maddayaü 6 vàpiyà passe mahàthåpa¤jasaü 7 sayaü; 18 Tesaü vicàrake katvà caõóàle ca ñhapàpayi. Tena kuddhà lambakaõõà sabbe hutvàna ekato 19 Ràjànaü taü gahetvàna rundhitvàna sake ghare Sayaü rajjaü vicàresuü ra¤¤o devã tadà sakaü 20 Puttaü candamukhasãvaü 8 maõóayitvà kumàrakaü Datvàna hatthe dhàtãnaü maïgalahatthisantike ----------- 4.[A.] Uposathagharaññhaü 5.[A.] Saheññhe. [E.] Sahoóóe 6.[D.S.] Maddayantã 7.[A.] Mahàthupavayaü 8.[A.] Candamukhaü sãvaü [Mahavansa15] [SL Page 190] [\x 190/] ( 21 Pesesi vatvà sandesaü; netva taü dhàtiyo tahiü Vadiüsu devisandesaü sabbaü maïgalahatthino; 22 "Ayaü te sàmino putto; sàmiko càrake ñhito; Arãhi ghàtato seyyo tayà ghàto imassa tu; 23 Tvamenaü 9 kira ghàtehi; idaü devivavo" iti. Vatvà tu taü sayàpesuü pàdamålamhi hatthino 24 Dukkhito so ruditvàna nàgo hetvàna àëhakaü Pavisitva mahavatthuü dvàraü pàtiya thàmasà 10 25 Ra¤¤o nisinnaïgaõamhi ugghàñetvà kavàñakaü Nisãdàpiya naü khandhe mahàtitthamupàgami. 26 Nàvaü aropayitvàna ràjànaü tattha ku¤jaro Pacchimodadhitãrena sayaü malayamàruhi. 27 Paratãre vasitvà so tãõi vassàni khattiyo. Balakàyaü gahetvàna àgà 11 nàvàhi rohaõaü. 28 Titthe sakkharasobbhamhi otaritvàna bhupati Akàsi rohaõe tattha mahantaü balasaïgahaü. 29 Ra¤¤omaïgalahatthi so dakkhiõà malayà tato Rohaõaü ye'vupàga¤chi tassa kammàni kàtave. --------- 30 Mahàpadumanàmassa tattha jàtakabhàõino Tulàdhàravhavàsissa mahàtherassa santike 31 Kapijàtakaü sutvàna bodhisatte pasàdavà Nàgamahàvihàraü so jiyàmuttadhanussataü 32 Katvà kàresi; thåpa¤ca vaóóhàpesi yathàñhitaü. Tissavàpi¤ca kàresi, tathà dåravhavàpikaü. 33 So 12 gahetvà 12 balaü ràjà yuddhàya abhinikkhami. Taü sutvà lambakaõõà ca yuddhàya abhisaüyutà 34 Kapallakkhaõóadvàramhi khette hiïkàrapiññhike Yuddhaü ubhinnaü vattittha a¤a¤¤ama¤¤aviheñhanaü. 35 Nàvàkilantadehattà posà sãdantã ràjino; Ràjà nàmaü sàvayitvà sayaü pàvisi tena so. ----------- 9. Tametaü. [S.P.] Tamenaü. 10.[S.] Thàmavà. 11.[E.] Agà. 12.[E.] Saügahetvà. [SL Page 191] [\x 191/] ( 36 Tena bhãtà lambakaõõà sayiüsu udarena; so 13 Tesaü sisàni chinditvà rathanàbhisamaü karã. 37 Tikkhattumevantu kate karuõàya mahãpati "Amàretvà'va gaõhàtha jãvagàha"nti abruvã. 38 Tato vijitasaïgàmo puraü àgamma bhåpati Chattaü ussàpayitvàna tissavàpichaõaü agà. 39 Jalakãëàya uggantvà sumaõóitapasàdhito Attano sirisampattiü disvà tassantaràyike. 40 Lambakaõõe saritvàna kuddho so yojayã rathe; Yugaparamparà tesaü purato pàvisã puraü. 41 Mahàvatthussa ummàre ñhatvà ràjàõapesi so "Imesaü sãhamummàre asmiü chindatha bho" iti, 42 "Goõà ete rathe yuttà tava honti rathesabha; Siïgaü khura¤ca etesaü chedàpaya tato"iti, Màtuyà atha sa¤¤atto 14 sisacchedaü nivàriya 43 Nàsa¤ca pàdaïguññha¤ca tesaü ràjà achedayi. Hatthivutthaü janapadaü adà hatthissa khattãyo; "Hatthibhogo" janapado iti tenàsi nàmato. 45 Evaü anuràdhapure iëanàgo mahãpati Chabbassàni anunàti rajjaü kàresi khattiyo. --------- 46 Iëanàgaccaye tassa putto candamukho sivo Aññhavassaü sattamàsaü ràjà rajjamakàrayi. 47 Maõikàragàmake vàpiü kàràpetvà mahãpati Issarasamaõavhassa vihàrassa adàsi so. 48 Tassa ra¤¤o mahesã ca taïgàme pattimattano Tassevàdà vihàrassa damiëàdevãti vissutà. --------- 49 Taü tissavàpikãëàya hantvà candamukhaü sivaü Yasaëàlakatisso ti vissuto taïkaõiññhako ----------- 13.[E.] Te. 14.[A.] Sa¤a¤¤àto [SL Page 192] [\x 192/] ( 50 Anuràdhapure ramme laïkàbhuvadane subhe Sattavassànaññhamàse 15 rajà rajjamakàrayi. 51 Dovàrikassa dattassa putto dovàriko sayaü Ra¤e¤¤à sadisaråpena ahosi subhanàmavà. 52 Subhaü balatthaü taü ràjà ràjabhåsàya bhusiya Nisãdàpiya pallaïke hàsatthaü yasaëàlako 53 Sãsavolaü balatthassa sasãse 16 pañimu¤ciya Yaññhiü gahetvà hatthena dvàramåle ñhito sayaü 54 Vandantesu amaccesu nisinnaü àsanambhi taü Ràjà hasati; evaü so kurute antarantarà. 55 "Balattho ekadivasaü ràjànaü hasamànakaü" Ayaü balattho kasmà me sammukhà hasatãti? So 56 Màràpayitvà ràjànaü balattho so subho idha Rajjaü kàresi chabbassaü subharàjà ti vissuto. 57 Dvãsu mahàvihàresu subharàjà manoramaü Pariveõapantiü subharàjanàmakaü yeva kàrayã. 58 Uruvelasamãpamhi tathà vallivihàrakaü, Puratthime ekadvàraü, gaïgante nandigàmakaü 17 59 Lambakaõõasute eko uttarapassavàsiko Senàpatimupaññhàsi vasabho nàma màtulaü; --------- 60 "Hessati vasabho nàma ràjà"ti sutiyà sadà Ghàteti ràjà dãpamhi sabbe vasabhanàmake. 61 "Ra¤¤o dassàma vasabhaü ima"ntã bhariyàya so Senàpati mantayitvà pàto ràjakulaü agà. 62 Gacchato 18 tena sahasà tambulaü cuõõavajjitaü Hatthamhi vasabhassa'dà 19 taü sàdhu parirakkhituü. 63 Ràjagehassa dvàramhi 20 tambulaü cuõõavajjitaü Senàpati udikkhitvà taü cuõõatthaü visajjayi. ----------- 15.[A.] Sattavassaññhamàsehi. 16.[A.] Sasãsaü 17.[S.] Nindãgàmakaü 18. [E.] Gacchatà. 19. [S.] Vasabhassàdàsi hatthamhi 20.[E.] Ràjagehaduvàramhi [SL Page 193] [\x 193/] ( 64 Senàpatissa bhariyà cuõõatthaü vasabhaü gataü Vatvà rahassaü datvà ca sahassaü taü palàpayi. 65 Mahàvihàraññhànaü sogantvàna vasabho pana Tattha therehi khãrannavatthehi katasaïgaho 66 Tato paraü kuññhino ca ràjabhàvàya nicchitaü Sutvàna vacanaü haññho "coro hessa"ntã nicchito 67 Laddhà samatthapurise gàmaghàtaü tato paraü Karonto rohaõaü gantvà kapallapåvopadesato 21 68 Kamena raññhaü gaõhanto sampattabalavàhano 22 So ràjà dvãhi vassehi 23 àgamma purasantikaü 69 Subharàjaü raõe 23 hantvà vasabho so mahabbalo Ussàpayi pure chattaü; màtulopi 24 raõe pati. 70 Taü màtulassa bhariyaü pubbabhutopakàrikaü Akàsi vasabho ràjà mahesiü mettanàmikaü 25 --------- 71 So horàpàñhakaü pucchi àyuppamàõamattano; "âha dvàdasavassàni' raho yeva'ssa; so pi ca 72 Rahassaü rakkhanatthàya sahassaü tassa dàpiya Saïghaü so sannipàtetvà vanditvà pucchi bhupati: 73 "Siyà nu bhante àyussa vaóóhanakàraõaü?" Iti "Atthi" ti saïgho àcikkhi antaràyavimocanaü. 74 "Parissavanadàna¤ca àvàsadànameva ca Gilànavaññadàna¤ca 26 dàtabbaü manujàdhipa; 75 Kàtabbaü jiõõakàvàsa-pañisaïkharaõaü tathà; Pa¤casãlasamàdànaü katvà taü sàdhu rakkhiyaü, 76 Uposathåpavàso ca kattabbo' posathe" iti Ràjà sàdhå ti gantvàna tathà sabbamakàsi so. 77 Tiõõaü tiõõa¤ca vassànaü accayena mahãpati Dãpamhi sabbasaïghassa ticãvaramadàpayi. ----------- 21.[A.] Kapallapåvadesato 22.[E.] Samanthabalavàhano [A.] Samatta- 23. [E.] So dvãhi tadà vassehi [D.S.] So ràjà dasavassehi 23. [A.] Subhaü ràjaïgaõe 24.[E.] Tu [S.]Hi 25.[E.@]Pàtthanàmikaü 26.[S.]Gilàna bhattadànaü. [SL Page 194] [\x 194/] ( 78 Anàgatànaü therànaü pesayitvàna dàpayi. Dvattiüsàya hi 27 ñhanesu dàpesi madhupàyasaü. 79 Catusaññhiyà ca ñhànesu mahàdànantu missakaü. Sahassavaññã 28 catusu ñhànesu ca jalàpayi 80 Cetiyapabbate ceva, thåpàràme ca cetiye, Mahàthåpe, mahàbodhighare iti imesu hi. 81 Cittalakåñe kàresi dasathåpe manorame. Dãpe'khilamhi àvàse jiõõe ca pañisaïkhari. 82 Valliyeravihàre ca therassa so pasãdiya Mahàvalligottaü nàma vihàra¤ca akàrayi. 83 Kàresi anuràràmaü mahàgàmassa santike. Heëigàmaññhakarãsasahassa tassa dàpayi. 84 Mucelavihàraü kàretvà so tissavaóóhamànake âëisàrodakabhàgaü 29 vihàrassa adàpayi. 85 Galambatitthe thåpamhi kàresiññhikaka¤cukaü. Kàresuposathàgàraü, vaññitelatthamassa tu 86 Sahassakarãsavàpiü so kàràpetvà àdàsi ca. Kàresuposathàgàraü vihàre kumbhigallake 30 87 So ye'vuposathàgàraü issarasamaõake idha; Thåpàràme thåpagharaü kàràpesi mahãpati. 88 Mahàvihàre pariveõapantiü pacchimapekkhiniü Kàresi; catusàlaü 31 ca jiõaõakaü pañisaïkharã. 89 Catubuddhapañimàrammaü 32 pañimànaü gharaü tathà Mahàbodhaïgaõe ramme ràjà so yeva kàrayi. 90 Tassa ra¤¤o mahesã sà vuttanàmà 33 manoramaü Thåpaü thåpagharaü ce va rammaü tattheva kàrayi. 91 Thåpàràme thåpagharaü niññhàpetvà mahãpati Tassa niññhàpitamahe mahàdànamadàsi ca. 92 Yuttànaü buddhavacane bhikkhånaü paccayampi ca Bhikkhånaü dhammakathikànaü sappiphàõitameva ca ----------- 27.[E.] Ca 28.[A.] Sahassavañañiü. 29.[A.] âëisàrodabhàgaü hi [E.] âëisàre dakahàgaü. 30. [D.] Kumbigallake. 31.[A.] Catusàlà. 32.[E.] Pañimàrammà. 33.[A.] Vuttantàma. [E.] Potthanàmà. [SL Page 195] [\x 195/] ( 93 Nagarassa catudvàre kapaõavaññaü ca dàpayi Gilànana¤ca bhikkhånaü gilànavaññameva ca. 94 Mayettiü 34 ràjuppalavàpiü 35 vahakoëambagàmakaü 36 Mahànikaviññivàpiü mahàràmettimeva 37 ca. 95 Kehàlaü 38 kàëivàpiü ca 39 cambuññhiü 40 vàtamaïganaü 41 Abhivaóóhamànaka¤ca 42 iccekàdasa vàpiyo 96 Dvàdasamàtikà ceva subhikkhatthamakàrayi. Guttatthaü purapàkàraü cevamuccamakàrayi. 97 Gopura¤ca catudvàre mahàvatthu¤ca kàrayi. Saraü kàresi 43 uyyàne haüse tattha visajjayi. 98 Pure bahu pokkharaõã kàràpetvà tahiü tahiü Ummaggena jalaü tattha pavesesi 44 mahãpati. 99 Evaü nànàvidhaü pu¤¤aü katvà vasabhabhupati Hatantaràyo so hutvà pu¤¤akamme sadàdaro 45 100 Catutàëãsavassàni pure rajjamakàrayi. Catutàëãsavesàkhapåjàyo ca akàrayi. --------- 101 Subharàjà dharanto so attano ekadhãtaraü 46 Vasabhena bhayàsaükã appesi'ññhikavaóóhakiü; 102 Attano kambala¤ce va ràjabhaõóàni ca'ppayi. Vasabhena hate tasmiü tamàdàyiññhavaóóhakã 103 Dhãtiññhàne 47 ñhapetvàna vaóóheti 48 attano ghare. Sakammaü 49 karato tassa bhattaü àhari dàrikà; 104 Sà nirodhasamàpannaü kadambapupphagumbake Sattame divase disvà bhattaü medhàvinã adà. 105 Puna bhattaü randhayitvà pituno bhattamàhari, Papa¤cakàraõaü puññhà tamatthaü pituno vadi, 106 Tuññhe punappuna¤ce'so bhattaü therassa dàpayã. Vissatthe'nàgataü disvà thero àha kumàrikaü: ----------- 34. [E.]Cayantiü. 35.[A.] Ràjuppalaü càpivhaü. 36.[A.] Koëambagàmakaü. 37.[A.] Mahàgàmadvayampi. 38.[S.] Kahàëaü 39.[A.] Keëivàsaü. 40.[E.] Camkhuñiü 41.[E.]Càtha maügaõaü. 42.[E.] Aggivaóóhamànakaü 43.[A.] Kàràpetvà 44. [A.] Pàtàpesi 45.[E.] Sadà rato 46.[A.] Ekadhãtikaü 47.[E.] Dhãtuñhàne. 48.[E.] Vaó[X]g¤a[X@]óhasi 49. [A.] Sà kammaü [SL Page 196] [\x 196/] ( 107 "Tava issariye jàte imaü ñhànaü kumàrike Sareyyàsã"ti; thero tu tadàva parinibbuto: 108 Sake so vasabho ràjà vayappattamahi puttake Vaïkanasikatissamhã ka¤¤aü tassànuråpikaü 109 Gavesàpesi; purisà taü disvàna kumàrikaü Iññhakavaóóhakãgàme itthilakkhaõakovidà 110 Ra¤¤o nivedayuü; ràjà tamàõàpetumàrabhi; Tassàha ràjadhãtattaü iññhakavaóóhakã tadà. 111 Subhara¤¤o tu dhãtattaü kambalàdãhi ¤àpayi. Ràjà tuññho sutassà'dà taü sàdhu katamaïgalaü. --------- 112 Vasabhassaccaye putto vaïkanàsikatissako Anuràdhapure rajjaü tãõi vassàni kàrayi. 113 So goõanadiyà tãre 50 mahàmaïgalanàmakaü. Vihàraü kàrayã ràjà vaïkanàsikatissako. 114 Mahàmattà tu devã sà sarantã therabhàsitaü Vihàrakàraõatthàya akàsi dhanasa¤cayaü. --------- 115 Vaïkanàsikatissassa accaye kàrayã suto Rajjaü bàvãsavassàni gajabàhukagàmaõã. 116 Sutvà so màtu vacanaü màtuatthàya kàrayi Kadambapupphañhànamhi ràjamàtuvihàrakaü. 117 Màtà satasahassaü sà bhumiatthàya paõóità Adà; mahàvihàrassa vihàra¤ca akàrayi. 118 Sayameva akàresi tattha thåpaü silàmayaü; Saïghabhoga¤ca pàdàsi kiõitvàna tato tato. 119 Abhayuttaramahàthåpaü vaóóhàpetvà cinàpayi. Catudvàre ca tatthe va 51 àdimukhamakàrayi. 120 Gàmaõitissavàpiü so kàràpetvà mahãpati Abhayagirivihàrassa pàkavàññàya' dàsi ca. 121 Maricavaññikathåpamhi ka¤acuka¤ca akàrayi; Kiõitvà satasahassena saïghabhogamadàsi ca. ----------- 50.[E.] Hoõanadiyà. 51.[A.] Catutthe ca. [SL Page 197] [\x 197/] ( 122 Kàresi pacchime vasse vihàraü ràmakavhayaü.52 Mahejàsanasàla¤ca 53 nagaramhi 54 akàrayi: --------- 123 Gajabàhussa'ccayena sasuro tassa ràjino Rajjaü mahallako nàgo chabbassàni akàrayi. 124 Puratthime pejalakaü, 55 dakkhiõe koñipabbataü,56 Pacchime dakapàsàõaü, nàgadãpe sàlipabbataü, 125 Bãjagàme tanaveëiü, 57 rohaõe janapade pana Tobbalanàgapabbata¤ca, 58 anteññhe girihàlikaü 126 Ete sattavihàre so mahallanàgabhupati Parittenapi kàlena kàràpesi mahàmatã. 127 Evaü asàrehi dhanehi sàraü Pu¤a¤¤àni katvàna bahåni pa¤¤à âdenti; bàlà pana kàmahetu Bahåni pàpàni karonti mohà'ti Sujappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Dvàdasaràjako nàma Pa¤catiüsatimo paricchedo. --------- Chattiüsatimo paricchedo. 1 Mahallanàgaccayena 1 putto bhàtikatissako Catuvãsativassàni laïkàrajjamakàrayi. 2 Mahàvihàre pàkàraü kàràpesi samantato. Gavaratissavihàraü so kàrayitvà mahãpati 3 Mahàgàmaõikaü vàpiü 2 vihàrassa'ssa'dàsi ca. Vihàra¤ca akàresi bhàtiyatissanàmakaü. 4 Kàresu'posathàgàraü thåpàràme manorame. Randhakaõóakavàpi¤ca 3 kàràpesi mahãpati. ----------- 52.[E.S.] Ràmukavbhayaü. 53.[A.] Mahààsanasàlaü ca. 54.[S.] Naügaramhi. 55.[E.] Sejalakaü 56.[E.] Goñapabbataü. 57.[A.] Tenaveëiü 58.[A.] Tobbalà 1.[E.S.] Nàgassa'ccayena. 2.[E.] Mahàmaõivàpiü kàretvà. 3. [A.] Raññheva¤¤akavàpiü ca [SL Page 198] [\x 198/] ( 5 Sattesu muducitto so saïghamhi tibbagàravo Ubhatosaïghe mahãpàlo mahàdàni pavattayã. --------- 6 Bhàtikatissaccayena tassa kaõiññhatissako Aññhavãsasamà rajjaü laïkàdãpe 4 akàrayi 7 Bhutàràmamahànàgattherasmiü 5 so pasãdiya Kàresi ratanapàsàdaü abhayagirimhi sàdhukaü. 8 Abhayagirimhi pàkàraü mahàpariveõameva ca Kàresi; maõisomavhe mahàpariveõameva ca. 9 Tattheva cetiyagharaü; ambatthale tatheva ca, Kàresi pañisaïkhàraü nàgadãpe ghare pana. 10 Mahàvihàrasãmaü so 6 madditvà tattha kàrayi. Kukkuñagiripariveõapantiü sakkacca bhupati. 11 Mahàvihàre kàresi dvàdasa manujàdhipo Mahàcaturassapàsàde dassaneyye manorame. 12 Dakkhiõavihàrathåpamhi ka¤cuka¤ca akàrayi; Bhattasàlaü mahàmeghavanasãma¤ca maddiya. 13 Mahàvihàrapàkàraü passato apanãya so Maggaü dakkhiõavihàragàmi¤cà pi akàrayi. 14 Bhutàràmavihàra¤ca ràmagoõakameva ca Tatheva nandatissassa 7 àràma¤ca akàrayi. 15 Pàcãnato anuëatissapabbataü gaïgaràjiyaü Niyelatissàràma¤ca 8 piëapiññhivihàrakaü 16 Ràjamahàvihàra¤ca kàresi manujàdhipo. So yeva tãsu ñhànesu kàresu' posathàlayaü 17 Kalyàõikavihàre ca maõóalagirike tathà Dubbalavàpitissavhe vihàresu imesu hi 9 --------- 18 Kaõiññhatissaccayena tassa putto akàrayi Rajjaü dve yeva vassàni cåëanàgo ti vissuto. ----------- 4.[S.] Añhavãsativassàni rajjaü dãpe [E.] Aññhà rasasamà rajjaü. 5.[E.@]Tharassa. 6.[A.] Mahàvihàrasãmanto, 7.[A.] Nànàtissassa. 8.[S.D.] Nayela- 9.[A.] Himesviti. [SL Page 199] [\x 199/] ( 19 Cåëanàgakaõiññho tu 10 ràjaü ghàtiya bhàtikaü Ekavassaü kuóóanàgo 11 rajjaü laïkàya kàrayi. 20 Mahàpeëa¤ca 12 vaóóhesi ekanàëikachàtake Bhikkhusatànaü pa¤cannaü abbocchinnaü mahãpati 21 Kuóóhanàgassa 13 ra¤¤o tu deviyà bhàtuko tadà Senàpati sirãnàgo coro hutvàna ràjino 22 Bàlavàhanasampanno àgamma nagarantikaü Ràjabalena yujjhanto kuóóanàgaü 14 mahãpatiü 23 Palàpetvà laddhajayo anuràdhapure vare Laïkàrajjamakàresi vassànekunavãsati. 24 Mahàthåpavare chattaü kàràpetvàna bhåpati Suvaõõakammaü kàresi dassaneyyaü manoramaü. 25 Kàresi lohapàsàdaü saükhittaü pa¤cabhumakaü; Mahàbodhicatudvàre sopàõaü puna kàrayi. 26 Kàretvà 15 chattapàsàdaü mahe påjamakàrayi. Kulambaõa¤ca 16 dãpasmiü vissajjesi 17 dayàparo. --------- 27 Sirinàgaccaye tassa putto tisso akàrayi. Rajjaü dvàvãsavassàni dhammavohàrakovido. 28 hapesi so hi vohàraü hiüsàmuttaü yato idha, Vohàrakatissaràjà iti nàmaü tato 18 ahå. 29 Kambugàmakavàsissa 19 devattherassa santike Dhammaü sutvà pañikammaü pa¤càvàse akàrayi 30 Mahàtissassa therassa anuràràmavàsino Pasanno muvelapaññane 20 dànavaññamakàrayi. 31 Tissaràjamaõóapa¤ca 21 mahàvihàradvaye pi, so Mahàbodhighare pàcã - loharåpadvayampi ca 22 32 Sattapaõõikapàsàdaü 23 kàretvà sukhavàsakaü Màse màse sahassaü so mahàvihàrassa dàpayi. ----------- 10.[E.] Khujjanàga, 11.[D.] Kuõóanàgo [E.] Ku¤janàgo. 12.[A.]Mahàpàëiüca. 13.[E.]Ku¤canàgassa 14.[E.] Ku¤canàga 15.[E.]Karitvà. 16.[A.] Kulambataü ca. 17.[A.] Visajjesi 18.[A.] Nàmo kato. 19.[E.] Kappukagàmavasissa 20.[D.]Sumelyapabbate. 21.[A.]Tissaràjà. 22.[E.]Pàcãne loharåpadvayaü tathà. 23.[A.] Sattipaõõika [SL Page 200] [\x 200/] ( 33 Abhayagirivihàre dakkhiõamålasavhaye Maricavaññivihàramhi kulàlitissasavhaye 24 34 Mahiyaïgaõavihàramhi mahàgàmakasavhaye 25 Mahànàgakissavhamhi tathà kalyàõakavhaye 35 Iti aññhasu thåpesu chattakammamakàrayi. Mukanàgasenàpativihàre 26 dakkhaõe tathà 36 Maracavaññivihàramhi puttabhàgavhaye tathà Issarasamaõavhamhi tissavhe nàgadãpake 37 Iti chassu vihàresu pàkàra¤ca akàrayi. Kàresu'posathàgàraü anuràràmasavhaye 38 Ariyavaüsakathàññhàne laïkàdãpe'khile'pi ca Dànavaññaü ñhapàpesa saddhamme gàravena so 39 Tãõa satasahassàni datvàna manujàdhipo Iõato sayiõe bhikkhå mocesi sàsanappiyo 40 Mahàvesàkhapåjaü so kàretvà dãpavàsinaü Sabbesaü yeva bhikkhånaü ticãcaramadàpayi. 41 Vetullavàdaü madditvà kàretvà pàpaniggahaü Kapilena amaccena sàsanaü jotayã ca so --------- 42 Vissuto 'bhayanàgo'ti kaõiññho tassa ràjino Deviyà tassa saüsaññho ¤àto bhãto sabhàtarà 43 Palàyitvà bhallatitthaü gantvàna sahasevako Kuddho viya màtulassa hatthapàda¤ca chedayi 44 Ràjino raññhabhedatthaü ñhapetvàna idheva taü Sunakhopamaü dassayitvà gahetvà'tisiniddhake 27 45 Tattheva nàvaü àruyha paratãramagà sayaü. Subhadevo màtulo tu upakamma mahãpatiü 46 Suhado viya hutvàna tasmiü raññhamabhindi so, Abhayo taü jànanatthaü dåtaü idha visajjayi. 47 Taü disvà pågarukkhaü so samantà kuntanàëiyà 28 Parabbhamanto madditvà katvà dubbalamulakaü ----------- 24. [A.] Kulatissassa savbhaye. 25.[A.] Mahàgàmanàgasavbhaye. 26. [E.S.] Målanàga. 27.[A.] Gahetvàpi sinehake. 28.[D.] Kuõóanàëiyà. [SL Page 201] [\x 201/] ( 48 Bàhunà yeva pàtetvà tajjetvà taü palàpayi. Thåto gantvà 29 abhayassa taü pavattiü pavedayi. 49 ¥atvà'bhayo taü 30 damiëe àdàya bahuke tato Nagarantikamàga¤chi bhàtarà saha yujjhituü, 31 50 Taü ¤atvàna palàyitvà assamàruyha deviyà Malayaü agamà ràjà taü kaõiññho'nubandhiya 51 Ràjànaü malaye hantvà devimàdàya àgato Kàresa nagare rajjaü aññhavassàni bhupati. 52 Pàsàõavediü kàresi mahàbodhisamantato, Lohapàsàdaïgaõamhi ràjà maõóapameva ca. 53 Dvãhi satasahassehi nekavatthàni gàhiya Dãpamhi bhikkhusaïghassa vatthadànamadàsi so. --------- 54 Abhayassa'ccaye bhàtu tissassa tassa atrajo Dve vassàna sirãnàgo laïkàrajjamakàrayi: 55 Pañisaïkhariya pàkàraü mahàbodhisamantato Mahàbodhigharasseva so yeva vàlikàtale 56 Mucelarukkhaparato haüsavaññaü manoramaü Mahantaü maõóapa¤ceva kàràpesi mahãpati. 57 Vijayakumàrako nàma sirinàgassa atrajo Pituno accaye rajjaü ekavassamakàrayi. 58 Lambakaõõà tayo àsuü sahàyà mahiyaïgaõe, Saïghatisso, saïghabodhi, tatiyo goñhakàbhayo. 59 Te tissavàpimariyàdagato andho vicakkhaõo Ràjåpaññhànamàyante padasaddena abravã: 60 "Pañhavãsàmino ete tayo vahati bhu" iti Taü sutvà abhayo pacchà yanto pucchi; punàha so 32 61 "Kassa vaüso ñhassatã?"Ti puna pucchi tameva so. "Pacchimassà"ti so àha; taü sutvà dvãhi so agà. 62 Te puraü pavisitvàna tayo ra¤¤o'tivallabhà Ràjakiccàni sàdhentà vasantà ràjasantike 33 ----------- 29. [A.] ¥atvà 30. [S.] Taü ¤atvà abhayo 31. [E.D.S.] Yujjhituü sayaü 32. [A.] Punàbhayo 33. [A.] Vijayaràjassa santake [SL Page 202] [\x 202/] ( 63 Hantvà vijayaràjànaü ràjagehamhi ekato Senàpatiü saïghatissaü duve rajje'bhisevayuü. 64 Evaü so abhisitto va anuràdhapuruttame Rajjaü cattàri vassàni saïghatisso akàrayi. 65 Mahàthåpamhi chatta¤ca hemakamma¤ca kàrayi. Visuü satasahassagghe caturo ca mahàmaõã 66 Majjhe catunnaü suriyànaü ñhapàpesi mahãpati; Thåpassa muddhani tathà'nagghaü vajiracumbañaü. 67 So chattamahapåjàya saïghassa manujàdhipo Cattàëãsasahassassa cha cãvaramadàpayi 68 Taü mahàdevatherena dàmagallakavàsinà 34 Desitaü 35 khandhake suttaü yàgànisaüsadãpanaü 69 Sutvà pasanno saïghassa yàgudànamadàpayi. Nagarassa catudvàre sakkacca¤ceva sàdhu ca 36 70 So antarantare ràjà jambupakkàni khàdituü Sahorodho sahàmacco agà 37 pàcãnadãpakaü 71 Upadduta'ssa gamane manussà pàcivàsino Visaü phalesu yojesuü ràjabhojjàya jambuyà. 72 Khàdatvà jambupakkàti tàti tattheva so mato. Senàpatiü saïghabodhiü'hayo rajje'hisevayi. --------- 73 Ràjà sirãsaïghabodhi vissuto pa¤casãlavà Anuràdhapure rajjaü duve vassàni kàrayi. 74 Mahàvihàre kàresi salàkaggaü manoramaü. Tadà dãpe manusse so ¤atvà dubbuññhupaddute 75 Karuõàya kampitamano mahàthåpaïgaõe sayaü Nipajji bhåmiyaü ràjà katvàna iti nicchayaü: 76 "Pavassitvà na devena jalenupalàvite mayi Naheva vuññhahissàmi maramàno pahaü idha" 77 Evaü nipanne bhuminde devo pàvassi tàvade Laïkàdãpamhi sakale pãõayanto mahàmahaü. ----------- 34. [E.] Dàmahàlakavàsanà [S.] Dàmahallakavàsãnà 35. [E.] Sutvàna 36. [S.] Sàdhåkaü 37. [E.] Agamà [SL Page 203] [\x 203/] ( 78 Tathàpi nuññhahati so apilàpanato jale; âvariüsu tato 'maccà jalaniggamanàëiyo. 79 Tato jalamhi pilavaü ràjà vuññhàsi dhammiko. Karuõàya nudã evaü dãpe dubbuññhikàbhayaü. 80 Corà tahiü tahiü jàtà iti sutvàna bhupati Core 38 àõapayitvàna rahassena palàpiya 81 âõàpetvà rahassena matànaü so kalebaraü Aggãhi uttàsetvàna hanitaü 39 corupaddavaü. 82 Eko yakkho idhàgamma rattakkho iti vissuto Karoti rattàna'kkhãni manussànaü tahiü tahiü. 83 A¤¤ama¤¤amapekkhitvà bhàyitvà rattanettataü 40 Narà maranti, te yakkho so bhakkheti asaïkito 84 Ràjà upaddavaü tesaü sutvà santattamànaso Eko'pavàsagabbhamhi hutvà aññhaïguposathi 85 "Apassitvàna taü yakkhaü na vuññhàmã"ti so sayi. Tassa so dhammatejena agà yakkho tadantikaü. 86 Tena "kosã"ti puññho ca so "aaha"nti pacedayi, "Kasmà pajaü 41 me bhakkhesi? Mà khàda" iti so'bravã. 87 "Ekasmaü me janapade nare dehã"ti so'bravi "Na sakkà iti vutte so kamenekaü ti abravi. 88 "A¤¤aü na sakkà dàtuü me, maü khàda" iti so'bravi. "Na sakkà" iti taü yàci gàme gàme bali¤ca so. 89 Sàdhåti vatvà bhumindo dãpamhi sakalepi ca Gàmadvàre nivesetvà baliü tassa adàpayi. 90 Mahàsattena tenevaü sabbabhutànumpinà Mahàrogabhayaü jàtaü dãpadãpena nàsitaü. --------- 91 So bhaõóàgàriko ra¤¤e amacco goñhakàbhayo Coro hutvà uttarato nagaraü samupàgami. 92 Parissàvanamàdàya ràjà dakkhiõadvàrato Parahiüsamarocente ekakoca palàyi so. ----------- 38. [A.] Corà 39. [A.] Nihataü 40. [A.@]Nattakaü 41.[E.S.] Pajà [SL Page 204] [\x 204/] ( 93 Puñabhattaü gahetvàna gacchanto puriso pathã 42 Bhattabhogàya ràjànaü nibandhittha 43 punappunaü 94 Jalaü parissàvayitvà bhu¤jitvàna dayàluko Tasseva'nuggahaü kàtuü idaü vacanamabruva: 95 "Saïghabodhi ahaü ràjà; gahetvà mama bho siraü Goñhàbhayassa dassehi; bahuü dassati te dhanaü" 96 Na icchi so tathà kàtuü; tassatthàya mahãpati Nisinno yeva amari; so sãsaü tassa àdiya 97 Goñhàbhayassa dassesi. So tu vimhitamànaso Datvà tassa dhanaü ra¤¤o sakkàraü sàdhu kàrayi. 98 Evaü goñhàbhayo eso meghavaõõàbhayo 'ti ca Vissuto terasa samà laïkàrajjamakàrayi. 99 Mahàvatthuü kàrayitvà vatthudvàramhi maõóapaü Kàrayitvà maõóayitvà so bhikkhå tattha saïghato 100 Aññhuttarasahassàni nisãdetvà dine dine Yàgukhajjakabhojjehi 44 sàdåhi 45 vividhehi ca 101 Sacãvarehi kappetvà 46 mahàdànaü pavattayi. Ekavãsadinànevaü 47 nibaddhaü cassa 48 kàrayi. 102 Mahàvihàre kàresi silàmaõóapamuttamaü; Lohapàsàdathambhe ca parivattiya ñhàpayi. 103 Mahàbodhisilàvediü, uttaradvàratoraõaü, Patiññhàpesi thambhe ca catukkaõõe savakkake. 104 Tisso silàpañimàyo tãsu dvàresu kàrayi.49 hapàpesi capallaïkaü 50 dakkhiõamhi silàmayaü 51 105 Padhànabhumiü kàresi mahàvihàrapacchato Dãpamhi jiõõakàvàsaü sabba¤ca pañisaïkharã. 106 Thåpàràme thåpagharaü therambatthalake tathà Ràme maõisomavhe pañisaïkhàrayã ca so. 107 Thåpàràme maõisomàràme marivavaññike Dakkhiõavhamihàre ca uposathagharàni ca. ----------- 42. [E.] Pathaü 43. [S.] Nimantittha. 44. [E.] Yàguhi khajjabhojjehi 45. [D.E.S.] Sàdhåhi 46.[E.] Tappetvà 47.[A.] Dinenevaü. 48.[E.]Nibandhaü 49. [A.] Kàriya. 50.[A.] Pallaüke 51.[A.] Silàmaye [SL Page 205] [\x 205/] ( 108 Meghavaõõàbhayavha¤ca navavihàramakàrayi; Vihàramahapåjàyaü piõóetvà dãpavàsinaü 109 Tiüsabhikkhusahassànaü chacãparamadàsi ca. Mahàvesakhapåja¤ca tadà evaü akàrayi; 110 Anuvassa¤ca saïghassa chacãvaramadàpayi. Pàpakànaü niggahena 52 sodhento sàsanaü tu so 111 Vetullavàdino bhikkhå abhayagirinivàsino Gàhayitvà saññhimatte janasàsanakaõñake 112 Katvànaniggahaü tesaü paratãre khipàpayi. Tattha khittassa therassa nassito bhikkhu voëiko 113 Saïghamitto'ti nàmena bhutavijjàdikovido Mahàvihàre bhikkhånaü kujjhitvàna idhàgamà. 114 Thåpàràme sannipàtaü pavisitvà asa¤¤ato Saïghapàlassa pariveõavàsittherassa tattha so 115 Goñhàbhayassa therassa màtulassa'ssa ràjino Ra¤¤o nàmenà'lapato vacanaü pañibàhiya 116 Ra¤¤o kulåpago àsi. Ràjà tasmiü pasãdiya Jeññhaputtaü jeññhaputtaü jeññhatissaü, mahàsenaü kaõiññhakaü 117 Appesi tassa bhakkhussa; so saïgaõhi dutãyakaü. Upanandha tasmiü bhikkhusmiü jeññhatisso kumàrako. --------- 118 Pituno accaye ceññhatisso ràjà ahosi so. Pitu sàrãrasakkàre niggantuü nicchamànake 119 Duññhàmacce niggahetuü sayaü nikkhamma bhupati Kaõaññhaü purato katvà pitukàyaü anantaraü 120 Tato amacce katvàna sayaü hutvàna pacchato Kaõiññho pitukàye ca nikkhante tadanantaraü 121 Dvàraü saüvarayitvàna 53 duññhàmacce nighàtiya Såle appesi pituno citakàya samantato ----------- 52. [A.] Niggahetvà 53. [A.] Saüvàrayitvàna [SL Page 206] [\x 206/] ( 122 Tena'ssa kammunà nàmaü kakkhalopapadaü ahu. Saïghamitto tu so bhikkhu bhãto tasmà naràdhipà 123 Tassàbhisekasamakàlaü mahàsenena namantiya Tassàbhisekaü pekkhanto paratãraü gato ito. 124 Pitarà so vippakataü lohapàsàdamuttamaü Koñidhanaü - agghanakaü kàresi sattabhumakaü. 125 Saññhisatasahassagghaü påjayitvà maõiü tahiü Kàresi chaññhatisso taü maõipàsàdanàmakaü 54 126 Maõi duve mahagghe ca mahàthåpe apåjayi. Mahàbodhighare tãõi toraõàni ca kàrayi 127 Kàrayitvà vihàraü so pàcãnatissapabbataü Pa¤càvàsesu saïghassa adàsi puthuvãpati. 128 Devànampiyatissena so patiññhàpitaü purà Thåpàràme urusilàpañimaü càrudassanaü 129 Netvàna thåpàràmamhà jeññhatisso mahãpati Patiññhàpesi àràme pàcãnatissapabbate. 130 Kàëamattikavàpiü so adà cetiyapabbate. Vihàrapàsàdamahaü mahàvesàkhameva ca 131 Katvà tiüsasahassassa 55 saïghassà'dà chacivaraü. âëambagàmavàpiü so jeññhatisso akàrayi. 132 Evaü so vividhaü pu¤¤aü pàsàdakaraõàdikaü Kàrento dasavassàni ràjà rajjamakàrayi. 138 Iti bahuvidhapu¤¤ahetubhutà Narapatità baha pàpahetu càti Madhuramiva visena missamannaü Sujanamano bhajate na taü kadàpi. Sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Tayodasaràjako nàma Chattiüsatimo paricchedo. --------- ----------- 54. [A.] Maõipàsàda muttamaü 55. [D.] Ràjà tiüsasahassassa 56.[S.] Kadàci [SL Page 207] [\x 207/] ( Sattatiüsatimo paricchedo 1. Jeññhatissaccaye tassa mahàseno kaõiññhako Sattavãsativassàni ràjà rajjamakàrayi 2 Tassa rajjàbhisekaü taü 1 kàretuü paratãrato So saïghamittathero tu kàlaü ¤atvà idhàgato 3 Tassàbhisekaü kàretvà a¤¤aü kicca¤canekadhà Mahàvihàraviddhaüsaü kàtukàmo asa¤¤ato 4 "Avinayavàdino ete mahàvihàravàsino, Vinayavàdã mayaü ràja" iti gàhiya bhåpatiü 5 "Mahàvihàravàsissa àhàraü deti bhikkhuno Yo so sataü daõóiyo" ti ra¤¤à daõóaü ñhapàpayi. 6 Upaddutà tehi bhikkhå mahàvihàravàsino Mahàvihàraü chaóóhetvà malayaü rohaõaü aguü. 7 Tena mahàvihàro'yaü nava vassàni chaóóito. Mahàvihàravàsãhi bhikkhåhi àsi su¤¤ako. 2 8 "Hoti assàmikaü vatthu puthuvãsàmino" iti Ràjànaü sa¤¤apetvà so thero duññhamànaso. 9 Mahàvihàraü nàsetuü laddhànumati ràjato Tathà kàtuü manusse so 3 yojesi duññhamànaso. 10 Saïghamittassa therassasevako 4 ràjapallabho Soõàmacco dàruõo ca bhikkhavo ca alajjino 11 Bhinditvà lohapàsàdaü sattabhumakamuttamaü Ghare nànappakàre ca ità'bhayagiriü nayuü 12 Mahàvihàrànãtehi pàsàdehi bahåhi ca Abhayagirivihàro so bahupàsàdako ahå. 13 Saïghamittaü pàpamittaü theraü soõa¤ca sevakaü âgamma subahuü pàpaü akàsi so mahãpati 14 Mahasilàpañimaü so pàcãnatissapabbatà ânetvà'bhayagirimhi patiññhàpesi bhåpati. 15 Pañimàgharaü bodhigharaü dhàtusàlaü manoramaü Catusàla¤ca kàresi saïkharã kukkuñavhayaü. ----------- 1.[A.] Sekattaü 2.[E.] Su¤¤ato 3.[A.] Mahàvihàraü nàsetuü 4.[A.] Ceñako [SL Page 208] [\x 208/] ( 16 Saïakghamittena therena tena dàruõakammunà Vihàro so 'bhayagirã dassaneyyo ahå tadà. 17 Meghavaõõàbhayo nàma ra¤¤o sabbatthasàdhako Sakhà aamacco kujjhitvà mahàvihàranàsane 5 18 Coro hutvàna malayaü gantvà laddhamahabbalo Khandhàvàraü nivesesi dåratissakavàpiyaü. 19 Tatrà'gataü taü sutvà sahàyaü so mahãpati Yuddhàya paccuggantvàna khandhàvàraü nivesayi. 20 Sàduü pàna¤ca maüsa¤ca labhitvà malayàgataü "Na sevissaü sahàyena vinà ra¤¤à"ti cintiya 21 âdàya taü sayaü yeva rattiü nikkhamma ekako Ra¤¤o santikamàgamma tamatthaü pañivedayi. 22 Tenà'bhataü tena saha vissattho paribhu¤jiya "Kasmà coro hå me tvaü" iti ràjà apucchi taü. 23 "Tayà mahàvihàrassa nàsitattà"ti aabravi. "Vihàraü vàsayissàmi; khama me taü mamaccayaü" 24 Iccevamabravã ràjà; ràjànaü so khamàpayi. Tena sa¤¤àpito ràjà nagaraü yeva àgami. 25 Ràjànaü sa¤¤apetvà so meghavaõõàbhayo pana Ra¤¤à saha na àga¤chi dabbasambhàrakàraõà. 26 Vallabhà bhariyà ra¤¤o 6 ekà lekhakadhãtikà Mahàvihàranàsamhi dukkhità taü vinàsakaü 27 Theraü màràpayã kuddhà saügahetvàna vaóóhakiü. Thåpàràmaü vinàsetuü àgataü duññhamànasaü 28 Màràpetvà 7 saïghamittattheraü dàruõakàrakaü, Soõàmaccaü dàruõa¤ca ghàtayiüsu asa¤¤ataü. 29 ânetvà dabbasambhàraü meghavaõõàbhayo tu so Mahàvihàre nekàni pariveõàni kàrayi. 30 Abhayena bhaye tasmiü våpasante tu bhikkhavo Mahàvihàraü 9 vàsesuü àgantvàna tato tato. --------- ----------- 5.[S.] Mahàvihàranàsino. 6.[E.S.] Ra¤¤e'tivallabhà bhariyà 7. [E.S.] Màràpayi. 9.[A.] Mahàvihàre [SL Page 209] [\x 209/] ( 31 Ràjà mahàbodhighare pacchimàya disàya tu Kàretvà loharåpàni ñhapàpesi duve tu so 32 Dakkhiõàràmavàsimhi kuhake jimhamànase Pasãdatvà pàpamitte tissatthere asa¤¤ate 33 Mahàvihàrasãmante uyyàne jotinàmake Jetavanavihàraü so vàrayanto pi kàrayi. 34 Tato sãmaü samugghàtuü 10 bhikkhusaïghamayàvi so Adàtukàmà 11 naü bhikkhå vihàramhà apakkamuü. 35 Idha sãmasamugghàtaü parehi kariyamànakaü Kopetuü bhikkhavo keci nilãyiüsu tahiü tahiü. 36 Mahàvihàro navamàse evaü bhikkhåhi vajjito; 'Samugghàtaü karimhà"ti pare bhikkhå ama¤¤isuü. 37 Tato sãmàsamugghàte vyàpàre pariniññhite Mahàvihàraü 12 vàsesuü idhà'gantvàna bhikkhavo. 38 Tassa vihàragàhissa tissattherassa codanà. Antimavatthunà àsi bhutatthà saïghamajjhagà. 39 Vinicchiya mahàmacco tathà dhammikasammato Uppabbàjesi 13 dhammena taü anicchàya ràjino. --------- 40 So yeva ràjà kàresi vihàraü maõihãrakaü Tayo vihàre kàresi devàlayaü vinàsiya 41 Gokaõõaü pharakàpillaü 14 kalandabràhmaõagàmake Migagàmavihàra¤ca gaïgasenakabbataü 42 Pacchimàya disàyà'tha dhàtusena¤ca pabbataü 15 Ràjà mahàvihàra¤ca kokavàtamhi 16 kàrayi. 43 Råpàrammavihàra¤ca 17 cåëaviññi¤ca 18 kàrayi. Uttaràbhayasavhe 19 ca duve bhikkhunupassaye. 44 Kàlaveëakayakkhassa 20 ñhàne thåpa¤ca kàrayi Dipamhi jiõõakàvàse bahå ca pañisaïkharã. ----------- 10.[E.] Samåhantuü 11.[E.S.] Akàtukàmà 12. [A.] Vihàre 13.[A.] Uppabbajjesa. 14. [A.] Ekakàpillaü 15.[E.] Pacchimàyaü dhàtusenapabbataüca Akàrayi. 16. [D.S.] Kokavànamhi 17.[E.] Thåpàramma 18.[E.]Huëaviññiü ca 19.[A.@]Sàbhe. 20. [D.S.] Laükàveëaka yakkhassa. [SL Page 210] [\x 210/] ( 45 Saïghattherasahassassa sahassagghamadàsi so Theradàna¤ca sabbesaü anuvassa¤ca civaraü 46 Annapànàdidanassa pari¤g¤edo na vijjati. Subhikkhatthàya kàresi so'va soëasa vàpiyo: 47 Maõihãramahàvàpiü 21 jallåraü 22 khàõunàmakaü Mahàmaõiü kokavàtaü morakaparakavàpikaü 23 48 Kumbàlakaü vàhata¤ca 24 rattamàlakaõóakampa ca Tissavaóóhamànakaü ca 25 veëaïgaviññhikampi ca. 49 Mahàgallaü cãravapiü mahàdàragallakampi ca Kàëapàsàõavàpi¤ca imà soëasavàpiyo 50 Gaïgàya pabbatavhaü so 26 mahàmàti¤ca kàrayi. Evaü pu¤¤amapu¤¤ca subahuü so upàcinã ti.* 51 Asàdhusaïgamene'vaü yàvajãvaü subhàsubhaü Katvà gato yathàkammaü so mahàsena-bhupati. 52 Tasmà asàdhusaüsaggaü àrakà parivajjiya Abhiü và'sivisaü khippaü kareyya'ttahitaü budho. --------- 53 Ahå ràjà sirameghavaõõo tassa suto tato Mandhàtà viya lokassa sabbasampattidàyako. 54 Mahàsenena pàpànaü vasagena vinàsite Mahàvihàre sabbe pi sannipàtiya bhikkhavo 55 Upasaïkamma vanditvà nisinno pucchi sàdaro "Pitarà saïghamittassa sahàyena vinàsitaü 56 Kaü kimevà"ti? âhaüsu bhikkhavo taü narissaraü: "Sãmàyugghàñanaü kàtuü vàyamitvà pi te pità 57 Nàsakkhi antosãmàyaü bhikkhånaü vijjamànato; Bhimigabbhanilãnà hi sattàsuü ettha bhikkhavo. 58 Amacco soõanàmo ca saïghamitto ca pàpiyo Ràjànaü sa¤¤apetvàna apu¤¤aü tena kàrayuü. 59 Bhinditvà lohapàsàdaü sattabhumakamuttamaü Ghare nànappakàre ca ito'bhayagiriü nayuü. ----------- 21.[E.] Maõihãraü mahàgàmaü 22.[E.] Challuraü. 23. [E.] Dhammarammaü ca Vàpikaü. 24. [E.P..S.] Vàhanaü ca. 25. [A.] Tissava nàma vàpiü ca. 26.[E.] Pabbatantavhaü * mahàvaüso niñhitoti pàñho [D.E.S.@]Pàtthakesu dissati. [SL Page 211] [\x 211/] ( 60 Màsake catubuddhehi nivutthe cetiyaïgaõe Vapàpesuü ca duppa¤¤à; passa bàlasamàgamaü." 61 Taü sutvà pitukammaü so nibbinno bàlasaïgame Pitarà nàsitaü tattha sabbaü pàkatakaü akà. 62 Lohapàsàdamàdovà'kàsi pàsàdamuttamaü Ra¤¤o mahàpanàdassa dassento viya sãhale. 63 Pariveõàni sabbàni nàsitàni nivesayi. Bhoge àràmikàna¤ca yathàñhàne ñhapesi so. 64 Pitarà paccayàna¤ca pacchinnattà vibuddhinà Chiddàvàsaü ghanàvàsaü vihàraü'kàsi buddhimà 65 Kàrite pitarà jotivane ve'so vihàrake Kammaü vippakataü sabbaü niññhàpesi narissaro. 66 Therassà'tha mahindassa samaõandassa sånuno Sutvàna manujindo so pavattiü sabbamàdito. 67 Pasãditvà guõe tassa ràjà dãpappasàdake "Issaro vata dãpassa thero" iti vicintiya 68 Pañibimbaü suvaõõassa katvà tammàõanissitaü Pubbakattikamàsassa pubbapakkhe tu sattame 69 Dine netvà cetiyambathale therambasa¤¤ite Tatraññhame 27 nivàsetvà tato tu navame pana 70 Mahàsenaü gahetvà so devasenàsamåpamaü Orodhe nàgare ceva geharakkhaõake vinà 71 Laïkàdãpe ca sakale sabbe àdàya bhikkhavo Vissajjetvà manusse naca nagare vàrakaññhite 72 Paññhapetvà mahàdànaü aya¤cakhilapàõinaü Påjaü sabbopahàrehi karonto ca anåpamaü 73 Paccuggamanametassa dãpasatthussa satthuno Varaputtassa so katvà devaràjà'va satthuno. 74 Cetiyambathalà yàva nagaraü sàdhu sajjayi Maggaü vesàlito yàva sàvatthinagaraü yathà. 75 Vissajjetvà tahiü bhogaü sabbaü therassa, so pità Ràjà moggaliputtassa therassà'gamane 28 viya, ----------- 27. [S. D.] Theraññhame 28. [E.] Therassa gamane. [SL Page 212] [\x 212/] ( 76 Datvà tattha mahàdànaü kapaõaddhavaõibbake Bhikkhavo pi ca tosetvà paccayehi catuhi'pi 77 "Therassà'gamanaü 29 evaü passatå ti mahàjano" Gahetvà taü mahantena sakkarena mahàyaso. 78 Tamhà oruyha selamhà sayaü hutvà purevaro Bhikkhavo càpi katvànaparivàre samantato 79 Therassabimbaü sovaõõaü khãrasàgaramajjhago Sa¤jhàghaõaparikkhitto 30 hemamerå'va sobhatha. 80 Vesàlinagaraü suttaü desetuü lokanàyako Agamà evamevàti dassesa ca mahàjanaü. 81 Evaü karonto sakkarasammànaü so naràsaho Nagarassa'ssa pàcãnadvàrapasse sayaü kataü 31. 82 Upasaïgamma sàyaõhe vihàraü sotthiyàkaraü Tãhaü tatthà pi vàsesi bimbaü taü jinasånuno. 83 Nagaraü sàdhu sajjetvà tato dvàdasame dane Satthussà'dippavesamhi puraü ràjagahaü yathà 84 Pañimaü niharitvà taü vihàrà sotthiyàkarà Nagare sàgaràkàre vattamàne namahàmahe 85 Mahàvihàraü netvàna temàsaü bodhiyaïgaõe Nivàsetvà pavesetvà teneva vidhinà puraü 86 Ràjagehasamãpamhi pubbadakkhiõakoõake Pañibimbassa kàresi tassa sàdhu nivesanaü. 87 Kàretvà iññhiyàdãnaü pañimàyo visàrado Therena saha tatthe'va nivesesi mahàmati. 88 ârakkhaü paññhapetvàna påjàya ca paribbayaü Anusaüvaccharaü kàtuü evameva niyojayi. 89 Tassàõamanurakkhantà ràjà tabbaüsikà idha yàva'jja parirakkhanti taü vidhiü na vinàsiya. 90 Pavàraõadine netvà vihàraü nagarà tato Kàtuü terasiyà påjaü anuvassaü niyojayi. --------- ----------- 29.[E.] Therassagamanaü. 30. [D.S.] Saüjhàràga. 31. [S.] Susaükhataü [SL Page 213] [\x 213/] ( 91 Vihàre abhaye tissavasabhe bodhipàdape Silàveda¤ca karesi pàkara¤ca manoharaü. 92 Navame tassa vassamhi dàñhàdhàtuü mahesino. Bràhmaõã kàci àdàya kàliïgamhà idhànayi. 93 Dàñhàdhàtussavaüsamhi vuttenavidhinà sa naü Gahetvà bahuvànena katvà sammànamuttamaü 94 Pakkhipatvà karaõaóamha misuddhaphalikubbhave Devànaüpiyatissena ràjavatthumhi kàrite. 95 Dhammacakkavhaye gehe vaóóhayittha mahãpati. Tato paññhàya taü gehaü dàñhàdhàtugharaü ahu. 96 Ràjà satasahassànaü navakaü puõõamànaso Vissajjetvà tato'kàsi dàñhàdhàtumahàmahaü. 97 Anusaüvacchara netvà vihàrambhayuttaraü Tassa påjàvidhiü kàtumevaråpaü niyojayi. 98 Aññhàrasa vihàre ca kàràpesi mahãpati Anukampàya pàõanaü vàpiyo cathirodikà. 99 Bodhipåjàdi-pu¤¤àni appameyyàni kariya Aññhavãsatime vasse gato so tassa yà 32 gatã. --------100 Kumàro jeññhatisso'tha bhàtà tassa kaõiññhako Chattaü laïghesi laïkàyaü dantasippamhi kovido 101 Katvà kammàni citràni dukkaràni mahãpati Sippàyatanametaü so sikkhàpesi bahå jane. 102 âõatto pitunà'kàsi iddhãhi viya nimmitaü Bodhisattasaråpa¤ca råpaü sàdhumanoharaü; 103 Aapassaya¤ca pallaïkaü chattaü ratanamaõóapaü Citradantamayaü ki¤ci tassa kammaü tahiü tahiü. 104 Katvà so navavassàni laïkàdãpànusàsanaü Anekàni capu¤¤àni yathàkammamupàgami. --------- 105 Buddhadàso tato tassa putto àsi mahãpati Guõànaü àkaro sabbaratanànaü va sàgaro. ----------- 32. Tattha (sabbesu) 33.[A.] âõattàpi tathàkaüsu. [SL Page 214] [\x 214/] ( 106 Sukhaü sabbappayogehi karonto dãpavàsinaü Rakkhamàlakamandaü va puraü vessavaõo dhanã 107 Pa¤¤àpu¤¤aguõupeto visuddhakaruõàlayo Tatha dasahi ràjånaü dhammehi samupàgato 108 Catasso agatã hitvà kàrayanto vinicchayaü Janaü saïgahavatthåhi saïgahesi catåhi pi. 109 Cariyaü bodhisattànaü dassento sakkhã pàõinaü Pitàva putte so satte anukampittha bhåpati. 110 Diëidde dhanadànenà'kàsi puõnamanorathe; Sukhite sabbabhogànaü jãvitassa ca guttiyà. 111 Sàdhavo saïgahenàtha niggahena asàdhavo, Gilàne vejjakammena saïgahesa mahàmati. --------- 112 Athekadivasaü ràjà hatthikkhandhavaraü gato Tissavàpiü nahànatthaü gacchamàno mahàpathe 113 Addase'kaü mahànàgaü kucchirogasamappità Puttabhàgavihàrassa passe vammikamatthake 114 Uttànamudare rogaü dassetuü gaõóasa¤¤itaü Nipannaü, so'tha cintesi nàgo rogã ti nicchayaü. 115 Atho'ruyha mahànàgà mahànàgasamãpago Evamàha mahànàgo mahànàgamanàgavà: 116 "Kàraõaü te mahànàga ¤àtamàgamane mayà; Tumhe khalu mahàtejà khippaü kuppanasãlino, 117 Tasmà phusitvà taü kammaü kàtuü sakkà na te mayà; Aphusitvàpi no sakkà kinnu kàtabbametthi"ti. 118 Evaü vutte phaõitdo so kevalaü phaõamattano Bilassa'nto pavesetvà nipajjittha samàhito. 119 Athenamupasaïkamma ucchaïgagatamattano Satthaü gahetvà phàletvà 34 udaraü tassa bhogino; 120 Nãharitvà tato dosaü katvà bhesajjamuttamaü Sappaü taü taïkhaõeneva akàsi sukhitaü tadà ----------- 34. [E. S.] Phàlesi [SL Page 215] [\x 215/] ( 121 Attànamevaü thomesi "mahàkàru¤¤ataü mama Tiracchànàpi jàniüsu; sàdhu rajjanti me kataü" 122 Disvà sukhitamattànaü pannagoso mahãpatiü Påjetuü tassa pàdàsi mahagghaü maõamattano. 123 Silàmayàya sambuddhapiñimàya akàrayi Maõiü taü nayanaü ràjà vihàre abhayuttare. --------- 124 Ekopi bhikkhu bhikkhanto gàmamhi thusavaññike Sukkhaü bhikkhaü labhitvàna khãrabhikkhàya sa¤caraü 125 Khãraü sappàõakaü laddhà paribhu¤jittha; kucchiyaü Pàõaka bahavo hutvà udaraü tassa khàdisuü. 126 Tato so upasaïkammataü nivedesi ràjino Ràjàha "jàto sålo' yaü kadà? Hàresi kãdisaü 35 127 So àha "thusavaññimhi gàme khãrena bhojane Bhutte"ti; ràja a¤¤àsi khãraü sappàõakaü iti. 128 Tadeva asso ekopi siràvedhatikicchiyo Ràjà tassa siràvedhaü katvà àdàya lohitaü 129 Pàyetvà samaõaü àha muhuttaü vãtinàmiya "Assalohitameta"nti; taü sutvà samaõo vami. 130 Pàõakà lohiteneva nikkhamiüsu; sukhã ahu Bhikkhu; ràja nivedesa tuññhimevaü panattano. 36 131 "Ekasatthappahàrena pàõakà samaõo hayo Katà aarogà sammà me; vejjakammamaho"iti. 132 Pivanto toyameko hi deóóubhaõóamajàniya Ajjhohari; tadà àsi tato jàto hi deóóubho, 133 Anto tudittha tuõóena; tena dukkhena pãëito Ràjànamagamà; ràjà nidanaü tassa pucchiya 134 "Anto sappo'ti vi¤¤àya sattàhamupavàsiya Sunahàtasuvalitta¤ca sayane sàdhu satthate 135 Sayàpesi; tato so'tiniddàya mukhamattano Vivaritvà tadà sutto tato tassa mukhantike ----------- 35.[A.E.] Kadàhàreti kãdise 36.[A.] Tuñhimeva panantane [SL Page 216] [\x 216/] ( 136 Maüsapesiü ñhapàpesi sarajjuü; tassa niggato Gandhena taü óasitvàna anto visitumàrahi; 137 Rajjunayà'tha gahetvàna samàkaóóhiya pàtiyaü Udake pàtayitvàna idaü vacanamabravã 138 "Vejjo ahosi sammàsambuddhassa kira jãvako; Kammaü vijjati lokassa kataü kiü tena dukkaraü? 139 ädisaü kayirà so'pi kammaü natthe'ttha saüsayo, sabbàdarena kubbanto, aho pu¤¤odayo mama" --------- 140 Tathà helloligàmamhi caõóàliü måëhagabbhiniü Jàtaü sattasu vàresu sagabbhaü sukhitaü akà. 141 Vàtabàdhena eko'pi bhikkhu uññhàpito 37 ahå. Gopànasigate tamhi dukkhà mocesi buddhimà. 142 Pivantassà pi maõóukabãjayuttaü jalaü lahuü Nàsikàbilato gantvà bãjamàruyha matthakaü 143 Bhijjitvà àsi maõóåko so vuddho tattha gacchati; Meghassà'gamane tena so'tikhajjati màõavo 144 Phàletvà matthakaü ràjà maõaóåkamapanãya so Kapàlàni ghañetvàna'kàsi pàkatikaü khaõe. --------- 145 Hitatthaü dãpavàsãnaü gàme gàme mahãpati Kàretvà vejjasàlàyo vejje tattha niyojayi. 146 Sabbesaü vejjasatthànaü katvà sàratthasaïgahaü hapesi vejje dãpassa tikicchatthamanàgate* Yojesivejjamekekaü ràjà gàmadvipa¤cake 147 Adà vãsaddhakhettànaü 38 vejjànamupajãvanaü. Vejje hatthãnamassànaü balassa ca niyojayi; 148 Pãñhasappãnamandhànaü sàlàyo ca tahiü tahiü Kàresi saha bhogena; sàlàyo ca mahàpathe; 149 Niccamassosi saddhammaü sakkatvà dhammabhàõake, Dhammabhàõakavañña¤ca paññhapesi tahiü tahiü ----------- 37. [S.] Paññhàpito. 38. [D. E. S.] Khettàni. *[E.] Potthake ime pàda na dissanti. [SL Page 217] [\x 217/] ( 150 Sàñakantarato katvà satthavaññiü mahàdayo Diññhe diññhe pamocesi dukkhamhà dukkhite jane. --------- 151 Athekadivasaü ràjà ràjàbharaõamaõóito Saddhiü gacchati senaya devehi viya vàsavo. 152 Taü disvà sirisobhaggamaggappattaü mahãpatiü Ràjiddhãhi viràjantaü 39 baddhavero bhavantare 153 Kuññhi eko pakuppitvà hatthenàhaniyà'vaniü Poñhento ta¤ca poñhento bhumiü kattarayaññhiyà 154 Akkosesi anekehi akkosavacanehi ca; Vippakàramimaü disvà dårato'va mahàmatã 155 "Nàhaü saràmi sattassa kassà'pi katamappiyaü; Pubbaverã ayaü jàtu; nibbàpessàmi taü"iti 156 âõàpesi samãpaññhaü purisaü "gaccha kuññhino Amukassà'bhijanàhi cittàcàra"nti; so gato 157 Sahàyo viya kuññhissa samãpamhi nisãdiya "Ruññho kimatthaü bho tva"nti pucchi; sabbamavoca so. 158 "Daso me buddhadàso'yaü ràjàhu pu¤¤akammunà; Avama¤¤àya maü mayhaü purato yàti hatthinà; 159 Jànàpessàmi attànaü katipàhena so yadi Hatthamme eti kàretvà sabbaü dàsànaniggahaü; 160 No ve hatthaü mamà'yàti màretva galalohitaü Pivissami; na sandeho, na cireneva passasi" 161 So gantvà narapàlassa pavattiü taü nivedayi. "Pubbaverã mamàya"nti purisaü taü niyojayi. 162 Vinodetumupàyena yuttaü veranti verino, "Sàdhu saïgaõha taü tva"nti purisaü taü niyojayi. 163 So kuññhimupasaïkamma sahàyo viya àha taü: "Ràjànaü taü vinàsetuü vetetvà kàlamettakaü 164 Alahanto sahàyamme nàsakkhiü tassa ghàtane; Laddhà tumhe nayissàmi matthakaü me manorathaü; ----------- 39. [A.] Viràjettaü. [SL Page 218] [\x 218/] ( 165 Etha gehe vasitvà me hotha me anuvattaka. Ahameva'ssa nàsemi katipàhena jãvitaü" 166 Iti vatvàna taü kuññhiü netvà so gharamattano Sunhàtasuvilitta¤ca nivatthasukhumambaraü 40 167 Subhutta-madhuràhàraü 41 yobbanitthikatàdaraü Sayàpesi manu¤a..Mhi sayane sàdhusanthate. 168 Eteneva vaniyàmena katipàhaü nivàsiya ¥atvà taü jàtavissàsaü sukhitaü pãõitindriyaü. 169 "Ra¤¤à dinna"nti vatvàna khajjabhojjàdikaü adà. Cattikkhattuü nisedhetvà tena'jjhiññho tamaggahi. 170 Bhupàlena kamenà'si vissattho'tãva; bhumipo Matoti sutvà tassà'si hadayaü phalitaü dvidhà. 171 Evaü roge tikicchesi ràjà sàrãramànase. hapesi vejje dãpassa tikicchatthamanàgate * 172 Pa¤cavãsatihatthena pàsàdenopasohitaü Mahàvihàre moravhapariveõamakàrayi. 173 Samaõaü goëapànu¤ca adà gàmadvayaü tahiü Dhammaghosakabhikkhånaü bhoge kappiyakàrake. 174 Vihàre pariveõe ca sampannacatupaccaye Vàpiyo dànasàlàyo pañimàyo ca kàrayi. 175 Tasseva ra¤¤o rajjamhi mahàdhammakathi yati Suttàni parivattesi sãhaëàya niruttiyà. --------- 176 Asãti puttà tassàsuü sårà vãraïgaråpino Asãtiyà sàvakànaü nàmakà piyadassanà. 177 Sàriputtàdinàmehi puttehi parivàrito Buddhadàso sa sambuddharàjà viya virocatha. 178 Evaü katvà hitaü dãpavàsãnaü tidivaü gato Vasse ekånatiüsamhi buddhadàso naràdhipo: 179 Tato jeññhasuto tassa upatisso'si bhupati, Sabbaràjaguõopeto niccasãlo mahàdayo. ----------- 40. [E.] Nivatthaü sukhumambaraü. 41. [E.] Subhuttaü madhuràhàraü. * Phakaccesu ime dve pàdà na dissanti. [SL Page 219] [\x 219/] ( 180 Dasàpu¤¤akriyà hitvà dasapu¤¤akriyà'disi; Ràjadhamme ca påresi ràjà pàramità dasa. 181 Gaõhi saïgahavatthåhi catuhi ca catuddisaü. Mahàpaëimhi dàpesi ràjà ràjànubhojanaü 12 182 Païgunaü pasavantãnaü andhàna¤ceva rohinaü Visàlabhogàsàlà yo 43 dànasàlà ca kàrayi. 183 Uttaramhi disàbhàge cetiyamhà tu maïgalà Thåpa¤ca pañimàgehaü pañima¤và'pi kàrayi. 184 Karonto ta¤ca so ràjà mà khijjantu 44 janà iti Kàràpesi kumàrehi dàpetvà guëataõóulaü. 185 Ràjuppalavhayaü gijjhakåñaü pokkharapàsayaü Vàlàhassa¤ca ambuññhiü goõóigamamhi vàpikaü 186 Vihàraü khaõóaràji¤ca vàpiyo ca thirodikà, Appamàõàni pu¤¤àni kàràpesi tahiü tahiü. 187 Vassamàne pi sovasse sayane sannisinnako Kevalaü vãtinàmesi rattiü "khedo janassi"ti. 188 ¥atvà amacco taü netvà uyyànaü chàdayã gharaü. Evaü pañicca attànaü dukkhaü nàkàsi pàõinaü. --------- 189 Kàle tassà'si dubbhikkharogadukkhehi pãëito Dãpo; dãpopamo pàpatamaso so sumànaso 190 Bhikkhå pucchittha "kiü bhante dubbhikkhàdibhayaddite Loke lokahitaü natthi kataü ki¤ci mahesinà?" 191 Gaïgàrohaõasuttassa uppattiü tassa 45 niddisuü. Sutvà taü sabbasovaõõaü bimbaü sambuddhadhàtuno 192 Katvà satthu silàpattaü sodakaü pàõisampuñe hapetvà tassa taü råpamàropetvà maharathaü 193 Sayaü sãlaü samàdàya samàdevo mahàjanaü Mahàdànaü pavattetvà abhayaü sabbapàõinaü 194 Aalaïkatvà ca nagaraü devalokamanoharaü Dãpavàsãhi sabbehi bhikkhuhu paripàrito ----------- 42. [A.] Ràjànabhojanaü. 43. [A.] Visàlà bhogasàlàyo. 44.[E.D.] Gijjantu 45. (Sabbesu) tattha. [SL Page 220] [\x 220/] ( 195 Otarittha mahàvãthiü; bhikkhå tattha samàgatà Bhaõantà ratanaü suttaü si¤camànà jalaü tathà 196 Ràjagehantike vãthimagge pàkàrasantake Vicariüsu tiyàmante kurumànà padakkhiõaü. 197 Bhijjamàne'ruõe vassi mahamegho mahãtale Rogàturà ca sabbe'pi sukhità'kaüsu ussavaü. 198 "Yadà dubbhikkharogàdibhayaü dãpamhi hessati Evameva karontu'ti niyojesi naràdhipo. 199 Aråëho cetiyaü kunthakipillàdimacekkhiya Pu¤chitvà morapi¤jena "sanikaü yantu vanaü ti ca," 46 200 Saïkhaü sodakamadaya taratà'sanadhovane 47 Dakkhiõàparakoõamhi kàretvà ràjagehato 201 Uposathagharaü buddhapañimagehameva ca Pàkàrena parikkhittaü 48 uyyàna¤ca manoramaü 202 Càtuddasiü pa¤cadasiü yà ca pakkhassa aññhami Pañihàriyapakkha¤ca aññhaïgasamupàgataü 203 Uposathaü samàdàya sàpadànaü tahiü vasã. Yàvajãva¤ca so bhu¤ji mahàpàëimhi bhojanaü. 204 Caranto va kalandànamuyyàne bhattamattano Katvà nivàpaü dàpesi; tadajjàpi ca vattati. 205 Coraü cajjhamupanãtaü disvà saüviggamànaso Chavaü susànà ànetvà khipitvà lohakumbhiyaü 206 Datvà dhanaü palàpetvà coraü rattiyamuggate Såriye, kujjhito coraü viya jhàpayi naü chavaü. 207 Akà dãpamhi sabbesaü cetiyànaü mahàmahaü; Thåpàràme ca thåpassa hemacumbañaka¤cukaü. 208 Dvàcattàëãsa-vassàni katvà'va¤jhaü khaõampi so Katvà pu¤¤amupàga¤chã devaràjasahavyataü. --------- ----------- 46. [A.] Saniü yantvacaniütã ca. [E.] Sanikaü yàtha 47. [A.] Caranto sa tu Dhovate 48. [A.] Parikkhippa. [SL Page 221] [\x 221/] ( 209 Ra¤¤o tassa kaõiññhena mahànàmena vallabhà Devã satthaü nipatetvà tamaññhànamhi màrayi 210 Pabbajitvà kaõiññho so jãvamànamhi bhàtari Hate ràjini hãnàya avattitvà'si bhåpati. 211 Mahesiü attano'kàsi mahesiü bhàtughàtiniü Gilànasàlà kàresi, mahàpàëi¤ca vaóóhayi. 212 Lohadvàra-ralaggàma-koñipassàvanavhaye Tayo vihàre katvàdà bhikkhånamabhayuttare. 213 Vihàraü kàrayitvàna dhåmarakkhamhi pabbate Mahesiyà nayenà'da bhikkhånaü theravàdinaü. 214 Navakamma¤ca jiõõesu vihàresu sa kàrayi Dànasãlarato vatthupåjako ca ahå sadà. --------- 215 Bodhimaõóasamãpamhi jàto bràhmaõamàõavo Vijjàsippakalàvedã tãsu vedesu pàrago 216 Sammàvi¤¤àtasamayo sabbavàdavisàrado Vàdatthi jambudãpamhi àhiõóanto pavàdiko 49 217 Vihàramekaü àgamma rattiü pàta¤jalaü mataü 50 Parivatteti sampuõõapadaü suparimaõóalaü. 218 Tattheko reto nama mahàthero vijànaya "Mahàpa¤¤o ayaü satto, dametuü vaññatã"ti so 219 "Ko nu gadubharàvena viravanto"ti abravi. "Gadubhànaü rave atthaü kiü janàsã"ti àha taü. 220 "Ahaü jàne" ti vutto so otàresi sakaü mataü. Vuttaü vuttaü viyàkàsi; virodhampi ca dassayi. 221 "Tena hi tvaü sakaü vàdamotàrehã"ti vodito Pàëimàha'bhidhammassa; atthamassa na so'dhigà. 222 âha "kassesa manto"ti? Buddhamanto'ti so bruvi. 51 "Dehi me ta"nti vutte hi "gaõha pabbajja taü" iti. 223 Mantatthã pabbajitvà so uggaõhi piñakattayaü. "Ekàyano ayaü maggo" iti pacchà namaggahã. ----------- 49. [E.] Pavàdino. 50. Pata¤jalimataü(sabbesu) 51.[S.] So vadi [SL Page 222] [\x 222/] ( 224 Buddhassa viya gambhãraghosattà naü viyàkaruü "Buddhaghoso"ti; ghoso hi buddho viya mahãtale. 225 Tattha ¤àõodayaü nàma katvà pakaraõaü tadà Dhammasaïgaõiyàkà'si kacchaü 52 so atthasàliniü. 226 Parittaññhakatha¤ceva kàtumàrabhi buddhimà. Taü disvà revato thero idaü vacanamabruvi: 227 "Pàëimattamidhànãtaü; natthi aññhakathà idha, Tathàcariyavàdà ca bhinnaråpà na vijjare; 228 Sãhaëaññhakathà suddhà mahindena matãmatà Saügãtittayamàruëhaü sammàsambuddhadesitaü 229 Sàriputtadigãta¤ca kathàmaggaü samekkhiya Katà sãhaëabhàsàya sãhaëesu pavattatã; 230 Taü tattha gantvà sutvà tvaü màgadhànaü niruttiyà Parivattehi; sà hoti sabbalokahitàvahà." 231 Evaü vutto 53 pasanno so nakkhamitvà tato imaü Dãpamàgà imasseva ra¤¤o kàle mahàmati. --------- 232 Mahàvihàraü sampatto vihàraü sabbasàdhunaü Mahàpadhànagharaü gantvà saïghapàlassa santikà 233 Sãhaëaññhakathaü sutvà theravàda¤ca sabbaso "Dhammasàmissa eso'va adhippàyo"ti nicchiya 234 Tattha saïghaü samànetvà "kàtumaññhakathaü mama Potthake detha sabbe"ti àha; vãmaüsituü sa taü 235 Saïgho gàthàdvayaü tassà'dàsi "sàmatthiyaü tava Ettha dasseha; taü disvà sabbe demà"ti potthake. 236 Piñakattayamettheva saddhimaññhakathàya so Visuddhimaggaü namàkà saïgahetvà samàsato. 237 Tatato saïghaü samåhetvà sambuddhamatakovidaü Mahàbodhisamãpamhi so taü vàcetumàrahi. 238 Devatà tassa nepu¤¤aü pakàsetuü mahàjane Chàdesuü potthakaü; so'pi dvattikkhattumpi taü akà. ----------- 52. [S.] Kaõóaü 53. [A.] Vutte. [SL Page 223] [\x 223/] ( 239 Vàcetuü taniye vàre potthake samudàhañe Potthakadvayama¤¤ampi saõñhapesuü tahaü marå. 240 Vacayiüsu tadà bhikkhå potthakattayamekato; Ganthato atthato va pi pubbàparavasena và 241 Theravàdehi pàëãhi padehi vya¤janehi ca A¤¤athattamahå 52 neva potthakesu pi tãsu'pi. 242 Atha ugghosayã saïgho tuññhahaññho visesato "Nissaüsayà'yaü 54 metteyyo" iti vatvà punappunaü. 243 Saddhimaññhakathàyà'dàpotthake piñakattaye. Ganthàkare vasanto so vihàre durasaïkare 244 Parivattesi sabbàpi sãhaëaññhakathà tadà Sabbesaü målabhàsàya magadhàya niruttiyà. 245 Sattànaü sabbabhàsànaü sà ahosi hitàvahà. Theriyàcariyà sabbe paëiü viya tamaggahuü. 246 Atha 55 kattabbakiccesu gatesu pariniññhitiü Vandituü so mahàbodhiü jambudãpamupàgami. 247 Bhutvà dvàvãsavassàni mahànàmo mahàmahiü Katvà pu¤¤àni citràni yathàkammamupàgami. 248 Sabbe'pete dharaõipatayo maccumaccetumante No sakkhiüsåpacitasubalà sàdhusampannabhogà 56; Evaü sabbe nidhanavasagà honti sattà'ti niccaü Ràgaü sammà vinayatu dhane jivite càpi dhãmà. Iti sujanappasàda-saüvegatthàya kate mahàvaüse Pa¤caràjako 57 nàma Sattatiüsatimo paricchedo. --------- Aññhatiüsatimo paricchedo 1 Mahànàmasuto àsi damiëãkucchisambhavo Sotthiseno, tathà saïghà dhãta cà'si mahesiyà. 2 Sotthiseno tadà rajjaü patvà saïghàya nàsito Tasmiü yeva dine bheriü caràpetvà tadà tu sà ----------- 53. [A.] A¤¤atatthamahu 54. [E.S.] Nissaüsayaü sa. 55.[S.]Atta. 56. [D.] Sampuõõabhogà. 57.[E.] Charàjako. [D.] Satta ràjako. [SL Page 224] [\x 224/] ( 3 Attano sàmikassà;dà chattagàhakajantuno. Chattagàhakavàpiü so katvà saüvacchare mato. 4 Athàmacco mahàpa¤¤o sahàyo tassa taü mataü Anovatthumhi jhàpetvà vãhicoraü mahàbalaü 5 Rajjayoggoti cintetvà katvà taü bhupatiü raho Anto yeva nivàsetvà "ràjà rogàturo" iti 6 Sayaü rajjaü vicaresi; chaõe patte mahàjanà "Ràjà ce atthi amhehi saddhimetu"ti ghosayuü. 7 Taü sutvà narapàlo so sabbàlaïkàramaõóito Samànãte mahànàge "ne'sa yoggo mamà"ti so 8 Dàñhàdhàtugharaññhàne sudhànàgaü samàdisi Ra¤¤o àõàti vutte so agà; àruyha taü puraü 9 Katvà padakkhiõaü gantvà pàcãnadvàrato bahi Pañhame cetiyaññhàne ñhàtuü nàgaü samappayi 1 10 Mahàcetittaye hatthipàkàre 'kàsi toraõaü. Mittaseno bahuü pu¤¤aü katvà vassena so cuto. --------- 11 Mittasenaü raõe gantvà damiëo paõóunàmako âgato paratãramhà laïkàrajjamakàrayi. 12 Janà kulanà sabbe'pi rohaõaü samupàgatà; Oragaïgàya isseraü damaëà eva kappayuü. 13 Ye subhassa balatthassa bhãtà morayavaüsajà Palàyatva narà vàsaü kappayiüsu tahiü tahiü, 14 Tesama¤¤atamo nandivàpigàme kuñimbiko Dhàtusenavahayo àsi; dàñhànàmo ca taüsuto 15 Gàme ambilayàgumhi vasaü putte duve labhi; Dhàtusenaü silàtissabodhi¤ca samajàtike. 16 Màtu sodariyo tesaü saddho pabbajja vattati Dãghasandakatàvàse; dhàtuseno pi màõavo 17 Santike tassa pabbajja rukkhamålamhi ekadà Sajjhàyati; pavassittha megho; nàgo tupassiya 2 ----------- 1.[E.] Kàtuü nagaramappayi. [S.] Kàtuü nagaraünamappayi 2.[A.] Tapassiya. [SL Page 225] [\x 225/] ( 18 Parikkhipitvà gogehi chàdayitvà phaõena ca Potthaka¤ca kumàra¤ca rakkhi; taü passi màtulo 19 Sãse àkiri saïkàraü tassa ruññho paro yati; Tasmiü cittaü na dusesi; tampi disvàna màtulo 20 "Uttamo vana'yaü satto, ràjà hessati nicchayaü; Rakkhitabbo"ti àdàya taü vihàramupàgato. 21 Goõisàdivihàre'yaü 3 kattabbo nãtimà 4 iti Sikkhàpesi kumàraü taü; paõóuko taü vijàniya 22 "Gaõhathe'na"nti pesesi sevake tassa; rattiyaü Disvàna supinaü thero nãharittha kumàrakaü. 23 Tasmiü nikkhantamattamhi sevakà parivàriya Pariveõe na passiüsu; tato nikkhamma te ubho 24 Dakkhiõasmiü disàbhàge goõanàmaü mahànadiü Patvà sampuõõamaññhaüsu gantukàmàpi vegasà. 25 "Yathà nadã'yaü" vàreti amhe, taü tvampi vàraya Vàpiü gahetvà etthe"ti vatvà thero tadà nadiü 26 Otarittha kumàrena saddhiü; disvàna te ubho Nàgaràjà tadà eko piññhiü pàdàsi; tena so 27 Uttaritvà kumàraü taü netvà paccantamàvasaü Laddhà khãrodanaü bhutvà sesaü pattena tassa'dà 28 Cittãkàrena theramhi bhattaü pakkhippa bhumiyaü Bhu¤ji; thero'pa taü jàni "bhu¤jate'yaü mahiü" iti --------- 29 Paõóuràjà pi katvàna rajjaü vassamhi pa¤came Cuto; putto pi pàrindo tatiyo tassa bhàtuko 30 Kaõaññho khuddapàrindo kubbaü rajjaü mahàmahiü Dhàtusenànuge sabbe viheñhesi mahàjane. 31 Saïgahetvà jane dhàtuseno yujjhittha ràjinà; So soëasahi vassehi pu¤¤apàpakaro mato. 32 Tirãtaro tato àsa ràjà; màsadvayena taü Dhàtuseno vanàsesi tena katvà mahàbhavaü. ----------- 3. [D.S.] Vihàro'yaü [E.] Pàñhabhedo: "gonisàda vibhàgeyaü." 4. [A.] Dhitimà 5. [E.A.] Nadoya [SL Page 225] [\x 225/] ( 33 Hate tasmiü mahãpàle dàñhiyo damiëo tato Ràjà vassattase hutvà dhàtusenahato; tato 34 Pãñhiyo damiëo sattamàsena nidhanaü gato; Dhàtusenena yujjhitvà vaüso pacchijji dàmiëo. --------- 35 Athà'si ràjà laïkàyaü dhàtuseno naràdhipo; Bhàtarà saha dãpamhi damiëe dãpaghàtake 36 Upàyehi anekehi ekavãsappamàõake Khandhavàre nivesetvà katvà yuddhamasesato 37 Sodhetvà mediniü sàdhu katvà ca sukhitaü janaü Sàsana¤ca yathàñhàne ñhapesi paranàsitaü. 38 Damiëe ye'nuvattiüsu kulãnà kulagàmavà 6 "Te maü và sàsanaü và no rakkhiüsu" tipa kuppiya 39 Tesaü gàme gahetvàna gàmesvàkàsi rakkhake. 7 Rohaõà'gamma te sabbe kulãnà tamupaññhahuü. 40 Tesaü sakkàrasammànaü yathàyoggamakàsi 8 so. Amacco attano dukkhasahàye cà'bhitosayi. 41 Khandhàpetvà mahàgaïgaü kedàre'kà thirodake. Mahàpàëimhi bhikkhånaüsàlibhatta¤ca dàpayi. 42 Païgurogàturaññànaü sàlàyo'kàsi buddhimà Kàëavàpi¤ca gaõhitvà bandhi goõaü mahànadiü. 43 Mahàvihàraü katvàna pantiyuttamanàkulaü Tathà bodhaghara¤ceva dassaneyyamakàrayi. 44 Bhikkhavo paritosetvà paccayehi vatuhipi Dhammàsoko 'ca so'kàsi saïgahaü piñakattaye. 45 Aññhàrasa vihàre ca theriyànamakàrayi Sampannahoge; dãpamhi aññhàrasa ca vàpiyo. 46 Kàëavàpivihàro ca, koñipassàvanàmako, Dakkhiõagirinàmo ca, vihàro vaóóhamànako 9 47 Paõõavallakabhåto ca, bhallàtakasanàmako, Pàsàõasinte desamhi dhàtuseno ca pabbato, ----------- 6.[A.] Kulagàmakà. 7.[E.] Gàme kàsiyarakkhake. 8.[E.] Yathàyoga- 9.[D.S.] Vaóaóhanàmako [SL Page 227] [\x 227/] ( 48 Maügano, thåpaviññhi ca 10 dhàtusenopi uttare 11 Pàcãnakambaviññhi ca, tathà antaramegiri 49 Attàëhidhàtuseno ca kassapiññhikapubbako, Rohaõe dàyagàmo ca, sàlavàõo, vibhãsano, 50 Vihàro bhallivàõo 12 ca aññhàrasa naruttamo. Pàdålakaü hambalaññhi 13 mahàdattàdi vàpiyo. 51 Khuddake ca vihàre so aññhàrasa naruttamo Vàpiyo ca tathà katvà tesameva tu dàpayi. 52 Pa¤cavãsatihattha¤ca mayårapariveõakaü Haritvà'kàsi pàsàdamekavisatihatthakaü. 53 Kumàrasenassa'ppetvà pubbabhogaü visodhayi Kàëavàpimhi bhàgaddhaü khettàna¤ca satadvayaü. 54 Lohapàsàdake jiõõe navakammamakàrayi. Mahàthåpesu chattàni tãsu jiõõàni kàrayi, 55 Devànaüpiyatissena kataü 14 bodhimahaü viya Sinànapåjaü bodhissa varabodhissa kàrayi 56 Dhàvanà lohanàvàyo 15 tattha påjesi soëasa. Alaïkàraü munindassa abhiseka¤ca kàrayi. 57 Mahàbodhipatiññhànà oraü laïkàya bhumipà Yàva dvàdasamaü vassaü bodhipåjamakàrayuü. 58 Mahàmahitdattherassa kàretvà pañibimbakaü Therassà'làhanaü netvà kàtuü påjaü mahàrahaü 59 Datvà sahassaü dãpetuü dãpavaüsaü samàdisi. hitànaü tattha bhikkhånaü dàtu¤càõàpayã guëaü. 60 Bhikkhussa attano sãse saïkàrokiraõaü saraü Làbhaü nàdàsi vutthassa pariveõassa attano. 61 Phàtikammaü bahuükàsi vihàre abhayuttare; Silàsatthåssa kàresi mandira¤ca samaõóapaü. 62 Buddhadàsakate nette naññhe'nagghamaõidvayaü Akàsi nettaü satthussa, raüsivåëàmaõiü tathà. ----------- 10. [A.] Mayhaüganaü thåpaviññhã 11. [A.] Uttaro 12. [E.] Hillivàõo. 13. [E.] Hambaññhi. 14.[E.] Kata. 15. [E.D.S.] Lohaka¤¤àyo, [SL Page 228] [\x 228/] ( 63 Maõãhi ghananãlehi kesàvattaüsumuttamaü, Hemapaññaü 16 tathevuõõalomaü, sovaõõacãvaraü, 64 Pàdajàlaü suvaõõassa, padumaü, dãpamuttamaü, Nànàràgambaraü tattha påjayittha asaükhiyaü. 65 Akàsi pañimàgehe bahumaïgalacetiye Bodhasatte; tathà'kàsi 17 kàëaselassa 18 satthuno, 66 Upasumhavhayassà pi lokanàthassa kàrayi Raüsicuëàmaõiü ceva abhisekavhayassa ca 67 Buddhabimbassa kàresi pubbe vuttaü pilandhanaü. Vàmapassamhi bodhissa bodhisattagharaü tathà. 68 Metteyyassa ca kàresi sabbaü ràjapilandhanaü. Samantà yojane tassa tadàrakkha¤ca 19 yojayi. 69 Kàràpesi vihàresu dhàturàjavhapantiyo; Tathà satasahassena mahàbodhigharaü varaü. 70 Thåpàràmamhi thåpassa påjaü jiõõavisodhanaü, Dàñhàdhàtughare vàpi jiõõassa pañisaïkharaü 71 Dàñhàdhàtukaraõóa¤ca raüsi¤ca ghanakoññimaü Mahagghamaõisaïkiõõaü, suvaõõapadumàni ca 72 Dàñhàdhàtumha påjesi; påjà vàkà asaükhiyà 20 Cãvaràdãni dàpesi bhikkhånaü dãpavàsinaü. 73 Kàràpetvà vihàresu navakammaü tahiü tahiü Pàkàre ca, gharesvà'kà sudhàkammaü manoharaü. 74 Mahàcetittaye katvà sudhàkammaü mahàrahaü Suvaõõachattaü kàresi tathà vajiracumbañaü. 75 Mahàvihàre pàpena mahàsenena nàsite Vasiüsu dhammarucikà bhikkhu cetiyapabbate. 76 Katvà ambatthalaü theravàdànaü dàtukàmako Yàcito tehi tesaü'va adàsi dharaõãpati. 77 Dhàtupaññhànanàva¤ca kàretvà kaüsalohajaü Dànavaññaü pavattesi ammaõehi vipa¤cahi. ----------- 16.[D.S.] Hemavaññaü. [E.] Hemàvaóóhaü 17.[E.S.] Ca tatthàsi [D.] Ca tatthesi 18.[A.] Kàëaselaü ca 19.[S.] Sadàrakkhaü ca 20.[A.]Pujaücàkà asaükhiyaü [SL Page 229] [\x 229/] ( 78 Anto bahi ca kàretvà nagarassa jinàlaye Pañimàyo ca påjesi dhammàsokasamo'samo. 79 Tassa pu¤¤àni sabbàni vattuü pañipadaü naro Ko hi nàma samattho ti, mukhamattaü nidassitaü. --------- 80 Tassa puttà duve àsuü kassapo bhinnamàtiko 21 Samànamàtiko ceva moggallàno mahabbalo. 81 Tathà pàõasamà ekà duhità ca manoramà; Bhàgineyyassa pàdàsi senàpacca¤ca ta¤ca so. 82 Vinà dosena tàëesi kasàyårusu so'pi taü. Ràjà disvàna duhitu vatthaü lohatamakkhitaü 83 ¥atvà taü, màtaraü tassa naggaü jhàpesi kujjhãya. Tatoppabhuti so baddhavero saïgamma kassapaü 84 Rajjene'taü palohetvà bhinditvà pitu antare Saïgahetvà janaü jãvagàhaü gàhàpayã patiü. 85 Ussàpesi tato chattaü kassapo pitupakkhiye Vinàsetvà jane laddhasabbapàpasahàyako 86 Moggallàno tato tena kàtukàmo mahàhavaü Aladdhabalatàyà'gà jambudãpaü balatthiko. --------- 87 Mahàrajjavinàsena viyogena ca sånuno Bandhanàgàravàsena 22 dukkhitampa naràdhipaü 88 Dukkhàpetumapa¤¤o so àha kassaparàjakaü: "Nidhi ràjakule ràja, guttà 23 te pitarà"iti. 89 Ne'ti vutte "na jànàsi cittametassa bhumipa, Moggallànassa gopeti nidhiü so" ti tadabruvi. 90 Sutvà taü kupito dute pàhesi pitusantikaü "âcikkhatu nidhiññhàna"miti vatvà naràdhamo. 91 "Màretumamhe pàpassa tassupàyo"ti cintiya Tuõhi ahosi; te gantvà ràjakassa nivedayuü. ----------- 21. [E.S.] Bhinnamàtuko. 22. [A.] Khandhàgàranivàsena. 23. [E.] Vuttà (na yuttaü). [SL Page 230] [\x 230/] ( 92 Tato'tãva vaguppitvà pesayittha punappunaü, "Sàdhu disvà sahàyamme nahàtvà kàëavàpiyaü 93 Marissàmi"ti cintetvà àha dåte "sace mamaü Kàëavàpiü gamàpeti, sakkà ¤àtu"nti, te gatà 94 Ra¤¤o àhaüsu. Ràjà pi tuññhahaññho dhanatthiko Pesesi dåte datvàna rathaü jiõõena vàjinà 24 95 Evaü gacchati bhupàle pàjento rathiko rathaü Khàdanto làjamassàpi ki¤cimattaü adàsi so. 96 Taü khàditvà pasãditvà tasmiü paõõamadà tadà Moggallànassa taü kàtuü saïgahaü dvàranàyakaü. 97 Evaü sampattiyo nàma calà vijjullatopamà Tasmà tàsu pamajjeyya ko hi nàma sacetano? 98 "Ràjà etã"ti sutvàna thero so tassa sohado Laddhà màsodanaü maüsaü sàkuõa¤ca caraü saraü 99 "Ràjà roceti eta"ntã gopayitvà upàvisi. Gantvà ràjàpi vanditvà ekamantamupàvisi. 100 Evaü nisinnà sampattarajjà viya ubho pa te A¤¤ama¤¤àbhilàpena nibbàpesuü mahàdaraü. 101 Bhojayitvàna taü thero ovaditvà anekadhà Appamàde niyojesi dassetvà lokadhammataü,25 102 Tato vàpimupàgamma ogayhitvà yathà sukhaü Nahàyitvà pivitvà ca àhevaü ràjasevake; 103 "Ettakamme dhanaü ho"ti; sutvà taü ràjasevakà âharitvà puraü ra¤¤o nivedesuü; narissaro 104 "Dhanaü rakkhati puttassa; dãpe bhindati mànuse Jivanto'yaü"ti kujjhitvà àõàpesi camåpatiü 105 "Màrehi pitaraü me"ti "diññhà piññhi" ti verino Haññhatuññho 'taruññho so sabbàlaïkàramaõóito 106 Ràjànamupasaïkamma purato ca'ssa vaïkami. Ràjà disvà va cintesi "pàpiyo' yaü manaü mama ----------- 24.[A.] Vàcchinà. [S.] Cakkhinà. [E.D.] Makkhinà 25.[A.E.] Dhammakaü [SL Page 231] [\x 231/] ( 107 Kàyaü vãya dukhàpetvà narakaü netumicchati; Rosuppàdena tasseva kiü påremi manorathaü?" 108 Iti mettàyamàno taü àha senàpatiü pati "Moggallàne tvayi ceva ekacitto ahaü" iti. 109 Hasaü vàlesi sãsaü so; disvà taü jàni bhupati; "Nåna màreti ajjà"ti. Tadà sàhasiko'pi so 110 Naggaü katvàna ràjànaü sasaïkhalikabandhanaü Puratthàbhimukhaü katvà anto bandhiya bhittiyaü 111 Mattãkàya vilimpesi. Evaü disvàpi paõóito Ko ha rajjeyya hogesu javite'pi yase'pi và? 112 Dhàtuseno narindo so evaü puttahato gato Aññhàrasahi vassehi devaràjassa santikaü. 113 Kàëavàpimayaü ràjà kàràpento 25 samàhitaü Passitvà bhikkhumekantu vuññhàpetuü samàdhito 114 Asakkonto khipàpesi paüsuü bhikkhussa matthake; Sandiññhike vipàko'yaü tassa kammassa dãpito. 115 Dasàpi te ràjavarà sabhogà Upàgamuü maccumukhaü sabhogà; aniccataü bhogavato dhane ca Disvà sapa¤¤o vibhavaü'va icche. Iti sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Dasaràjako nàma Aññhatiüsatimo paricchedo. --------- Ekånacattàëãsatimo paricchedo. 1 Tato kassapanàmo so pàpako narapàlako Assagopa¤casuda¤ca pesayitvàna bhàtikaü 2 Màràpetumasakkonto bhãto sãhagiriü gato, Duràrohaü manussehi sodhàpetvà samantato 3 Pàkàrena parikkhippa sãhàkàrena kàrayi Tattha nisseõigehàni; tena taünàmako ahå. ----------- 25. [A.] Gàhàpento [E.D.S.] Gaõhàpento. [SL Page 232] [\x 232/] ( 4 Saüharitvà dhanaü tattha nidahitvà sugopitaü Attano nihitànaü so rakkhaü datvà tahiü tahiü 5 Katvà ràjagharaü tattha dassaneyyaü manoramaü Dutiyàlakamandaüva kuverova tahiü vasã. 6 Migàro nàma kàresi senàpati sanàmakaü Pariveõaü, tathà gehamabhisekajinassa ca 7 Tassà'bhisekaü yàcitvà silàsambuddhato'dhikaü Aladdhà, "sàmino rajje jànissàmã ta" saõñhahi 1 --------- 8 Hutvà vippañisàrã so "attanà katakammanà Muccissàmi kathannå"ti pu¤¤aü'kàsi anappakaü. 9 Mahàvatthåni kàresi dvàresu nagarassa so; Ambuyyàne naca kàresi dãpe yojanayojane. 10 Issarasamaõàràmaü kàretvà pubbavatthuto Adhikaü bhogagàme ca kiõitvà tassa dàpayi. 11 Bodhã uppalavaõõà ca tassà'suü dhãtaro duve; Vihàrassa'ssa kàresi nàmaü tàsa¤ca attano. 12 Dente tasmiü na icchiüsu samaõà theravàdino "Pitughàtissa 2 kamma"nti lokagàrayhabhãruno. 13 Dàtukàmo sa tesaü'va sambuddhapañimàya'dà Bhikkhavo adhivàsesuü "bhogo no satthuno"iti. 14 Tathà nãyyantiuyyàne 3 samãpe pabbatassa so Kàràpesi vihàraü, so tesaünàmo tato ahå 15 Adà dhammarucãnaü taü sampannacatupaccayaü Vihàra¤ce va uyyànaü disàbhàgamhi uttare. 16 Bhattaü sannarapakkaü so bhu¤jitvà dinnamitthiyà Sappiyuttaü manu¤¤ehi såpehi abhisaïkhataü 17 "Manu¤¤amidamayyànaü dassameva"nti tàdisaü Bhattaü padàsi bhikkhånaü sabbesa¤casacãvaraü 18 Uposathamadhiññhàsi; appama¤¤ca bhàvayi; Samàdiyi dhutaïge ca; likhàpesi ca potthake. ----------- 1. [D.] Saõñhiti. 2.[A.E.] Pitughàtassa. 3.[A.] Niyyatauyyàte. [SL Page 233] [\x 233/] ( 19 Pañimadànasàlàdiü kàràpesi anappakaü. Bhãto so paralokamhà moggallànà ca vattati. --------- 20 Tato aññhàrase vasse moggallàno mahàbhaño âdesena nigaõñhànaü dvàdasaggasahàyavà 21 Jambudãpà idhàgamma dese ambaññhakolake Kuñhàrinàme bandhittha vihàre balasa¤cayaü. 22 Ràjà sutvà "gahetvà taü bha¤jissàmi" ti 4 nikkhami Nemittehi "na sakkà"ti vadante'pi mahàbalo. 23 Moggallàno'pi sannaddhabalo sårasahàyavà Gacchanto 'surasaïgàmaü devo viya sujampati 24 A¤¤ama¤¤aü upàgamma bhinnavelà'va sàgarà ârahiüsu mahàyuddhaü balakàyà ubho pi te. 25 Kassapo purato disvà mahantaü kaddamàsayaü Gantuma¤¤ena maggena parivattesi dantinaü 26 Disvà taü "sàmiko no'yaü palàyata bhaõe" iti Balakàyo pahijjittha: "diññhaü piññha"nti ghosayuü 27 Moggallanabalà; ràjà chetvà nikaraõena 5 so Sãsaü ukkhipiyà'kàsaü jårikaü kosiyaü khipi. 28 Katvà'ëàhanakiccaü so tassa kamme pasãdiya Sabbaü so dhanamàdàya 6 àga¤chi nagaraü varaü. --------- 29 Bhikkhå sutvà pavattiü taü sunivatthà suparutà Sammajjitvà vihàra¤ca aññhaüsu pañipàñiyà. 30 Mahàmeghavanaü patvà devaràjà va nandanaü Mahàsenaü nivattetvà hatthipàkàrato bahi 31 Upasaïkamma vanditvà saïghe tasmiü pasãdiya Chattena saïghaü påjesi; saïgho tasseva naü adà. 32 Taü ñhànaü chattavaóóhãti vohariüsu; tahiü kataü Pariveõampi taünàmaü ahosi; puramàgato ----------- 4. (Sabbesu) bhu¤jassàmãti 5.[E.] Nikkaraõena 6. [A.E.] Sàdhanamàdàya [SL Page 234] [\x 234/] ( 33 Vihàre dvepi gantvàna saïghaü tatthà'bhivandiya Pàpuõitvà mahàrajjaü lokaü dhammena pàlayi. 34 Kuddho nãhari dàñhaü 7 so"ghàtakaü pituno mama Anuvattiüsva'maccà"ti, tena rakkhasanàmavà, 35 Atirekasahassaüso amaccànaü vinàsayi; Kaõõanàsàdi chedesi, pabbàjesi tathà bahå. 36 Tato sutvàna saddhammamupasanto sumànaso Mahadànaü pavattesi megho viya mahãtale. 37 Phussapuõõamiyaü dànamanuvassaü pavattayi; Tato paññhàya taü dànaü dãpe ajjàpi vattati. 38 So'pi sàrathiko làja - dàyako pituràjino ânetvà pitu sandesaü moggallànassa dassayi. 39 Taü disvà paridevitvà pituno pemamattani Vaõõetvà tassa padàsi dvàranàyakataü vibhu. --------- 40 Senàpati migàro hi nivedetvà yathàvidhiü Abhisekajinassà'kà abhisekaü yathàruciü. 41 Sihàcale daëhanàmaü dàñhàkoõóa¤¤akampi 8 ca Vihàraü dhammarucinaü sàgalãna¤ca dàpayi. 42 Pabbatantu vihàraü so katvà therassa dàpayi Mahànàmasanàmassa dãghasandavihàrake. 43 Ràjinãnàmaka¤ceva katvà bhikkhånupassayaü Adà sàgalikànaü so bhikkhånãnaü mahàmati. --------- 44 Lambakaõõakagotto pi dàñhàpabhutinàmako Kassapassa upaññhàne koci nibbinnamànaso 45 Gantvà mereliyaü vaggaü vàsaü tattheva kappayi. Ahosi putto tasseko silàkàloti vissuto. 46 So'pi kassapato bhãto ¤àtakena saha'ttano Moggallànena gantvàna jambudãpatalaü ito 47 Bodhimaõóavihàramhi pabbajjaü samupàgato; Karonto saïghakiccàni sàdaro so supesalo ----------- 7. [A.] Dàyaü 8. [A.] Dàñhàkoóa¤¤akampi. [SL Page 235] [\x 235/] ( 48 Ambaü saïghassa pàdàyi; saïgho tasmiü pasãdiya Aha 'mbasàmaõero'ti, tena taünàmako ahå. 49 So kesadhàtuvaüsamhi vuttena vidhinà tato Kesadhàtuü labhitvàna tassa rajje 9 idhà'nayi 50 Tassa katvàna sakkaraü gahetvà kesadhàtuyo 10 Mahagghe nidahitvàna karaõóe eëikubbhave 51 Dãpaïkarassa nàthassa 11 pañimàya ghare vare Vaóóhetvà parihàrena mahàpåjaü pavattayi 52 Màtulaü bhariya¤ca'ssa katvà sovaõõayaü tahiü hapesi pañimàyo ca assabimba¤ca vàrukaü. 53 Kesadhàtukaraõóa¤ca chattaü ratanamaõóapaü Sàvakaggayugaü vàlavãjani¤ca sa kàrayi. 54 Parihàra¤ca tassà'dà rajà adhikamattano; Silàkàëamasiggàhaü katva rakkhàya yojayi. 55 Asiggàhasilàkàëo iti tenà'si vissuto. Bhagini¤ca'ssa pàdasi saddhiü bhogena bhumipo. 56 Vutto' yamatisaïkhepo; vitthàro pana sabbaso kesadhàtukavaüsamhà gahetabbo vibhàvinà. 57 Bandhitvà sàgaràrakkhaü dipa¤càkàsi nibbhayaü. Dhammakammena sodhesi sadhammaü 12 jinasàsanaü. 58 Senàpati sanàmaü'kà padhànagharamuttaro. Katvàññhàrasame vasse so pu¤¤àni khayaü gato. 59 Evaü kassapato jito 13 atibalã pu¤¤akkhaye saïkhate Jetuü no visahittha maccumupagaü so yeva dàso viya; Tasmà maccubalaü nihacca sukhino hessanti medhàvino Nibbàõaü paramaccutaü sivapadaü pattabbamatta¤¤unà. Iti sujanappasàda - saüvegatthàya kate mahàvaüse Ràjadvayadãpano nàma Ekunacattàëãsatimo paricchedo. --------- ----------- 9. [E.] Tamhà rajjà. 10.[E.] Kesadhàtu so. 11.[E.] Dãpaïkaranagarassa. 12. [E.] Saddhammaü 13.[E.] Kassapakopino [SL Page 236] [\x 236/] ( Cattàëãsatimo paricchedo. 1 Tassa'ccaye kumàràdi-dhàtuseno ti vissuto Ahå tassa suto ràjà devaråpo mahàbalo. 2 Karite pitarà'kàsi 1 vihàre navakammakaü. Kàretvà dhammasaïgãtiü parisodhesi sàsanaü. 3 Santappesi mahàsaïghaü paccayehi catåhi pi. Katvà pu¤¤àni'nekàni navame hàyane'tigà. --------- 4 Kittisene suto tassa ràjà hutvà anekadhà Katvà pu¤¤àni rajjaü taü màsamhi navame jahi. 5 Sãvo tammàtule hantvà hutvà ràjà anappakaü Pu¤¤aü katvopatissena pa¤cavãsadine bhato. 6 Upatisso tato àsi ràjà gantvàna sãvakaü Moggallànassa bhaginãsàmiko dhajinãpati. 7 Ràjà ñhànantaràdãhi katvàna janasaïgahaü Silàkàëassa pàdàsi saha bhogena dhãtaraü. --------- 8 Eko putto ahå ra¤¤o upatissassa kassapo; Sa soëasasahàyehi såro sårehi sa¤¤uto 9 Ekavuttisahàyehi dànamànamahàdhano Dhammaññho viriyàjãvã sàdhu jeññhàpavàyako. 10 Silàkàëo tato rajjalobhava¤citamànaso Dakkhiõaü malayaü gantvà saïgaõhitvà mahàbalaü 11 Vilumpamàno paccantaü sampatto sagarantikaü. Taü sutvà kassapo jeññho varamàruyha ku¤jaraü 12 Assàsetvàna pitaraü samàdaya sahàyake Nikkhamma nagara gacchi 2 silakàëassa dassanaü 13 Evaü sattaññhavàresu palàto lãnavuttiko Hatthe katvà upàyena dese pàcãnapacchime ----------- 1. [D.E.S.] Pitunakàsi. 2. (Sabbesu) nagaràgàmi [SL Page 237] [\x 237/] ( 14 Yujjhituü puna pàcãnatissapabbatamàgami. Kassapo'pi sahàyehi saddhimàruyha dantinaü 15 Tattha gantvà palàpetvà coraü pabbatamatthakaü âropesi mahànàgaü; tenà'si girikassapo. 16 Mànatthaddho silàkàëo bhãyyo raññhampahindiya Sabbaü hatthagataü katvà ajeyyabalavàhano 17 âgamma nagaraü rundhi sattàhaü; ràjasevakà Yujjhitvà viralà àsuü; tato cintesi kassapo: 18 "Ete nagararodhena sabbe bhijjanti paõino; Parihãnaü balaü; ràjà andhako ca mahallako; 19 Merukandarake katvà màtaraü pitara¤ca me Saïgahetvà balaü pacchà coro niggaõhiyo"iti. 20 Rattiyaü so sabhàye ca ràjasàdhanameva ca Adàya pitaro ceva malayaü gantumàrabhi. 21 Tadà maggamajànantà sammåëhà maggadesakà Nagarassa samãpeva sambhamiüsu ite tato. 22 Silakàëo pavattiü taü sutvà saïgamma vehasà Parivàresi; saïgàmo tattha hiüsanake ahå. 23 Devàsuraraõàkàre vattamàne mahàhave Patitesu sahàyesu sãdamane mahàgaje 24 Hatthàrohassa datvàna chanditvà sisamattano Pu¤chatvà lohitaü katvà kosiyaü asiputtakaü 25 Hatthikumbhe ubhohatthe ñhapetvàna avattharã. Upatisso'pi taü sutvà sokasallahato mari. --------- 26 Evaü diyaóóhavassena upatisse divaügate Ràjà'hesi silàkàëo; pubbanàmena ekato 27 Taü ambasàmaõeradisilàkàëoti voharuü. Tiññhaü terasa vassàni dãpaü dhammena pàlayi. 28 Mahapàëimhi dàpesi paccagghaü ràjabhojanaü; Vejjasàlàsu bhoge ca vaóóhesi janatàhito. [SL Page 238] [\x 238/] ( 29 Anvahaü pujayã bodhiü; pañimàyo ca kàrayi; Sabbesaü dãpavàsãnaü bhikkhånaü'dà ticãvaraü. 30 Màghàtaü kàrayã dãpe sabbesaü yeva pàõinaü ânãtaü attanà kesadhàtuü sammà apåjayi. 31 Raheradakavàra¤ca adàsi abhayuttare. Puratthimà theriyànaü vãhàrà kuntanàmaso 3 32 ânetvà àsanaü tattha ñhapesi dumaràjake. Yàvajãvampavattesi pu¤¤akammamasaïkhiyaü. 33 Moggallàno tatha dàñhàpabhåtã vo'patissako Puttà tassà'sumaggassa desaü datvà puratthimaü 34 Datvà ñhànantara¤càdipàdasa¤¤aü visajjayi: "Gantvà tattha vasahã"ta; so'pi gantvà tahiü vasã. 35 hànaü malayaràjaggaü desaü datvàna dakkhiõaü Rakkhaõatthaü samuddassa majjhimaü tu niyojayi. 36 Upatissaü tu vàsesi santike yeva attano Visesena mamàyanto 4 yånaü kalyàõadassanaü. --------- 37 Tassa dvàdasame vasse ito kàsipuraü gato Dhammadhàtumidhà'nesi tato vàõijamàõavo. 38 Ràjà disvà'samattho so dhammàdhammavicàraõe Hemasa¤¤àya dãpamhi patanto salabho viya, 39 Buddhadhammo ti sa¤¤àya taü gahetvàna sàdhukaü Katvà sakkàrasammànaü gehe ràjagharantike 40 hapetvà anuvassaü tu netvà jetavanaü mahaü Kàtuü kàresi càrittaü hitaü mantvàna pàõinaü. 41 Evaü katvà silàkàëo pu¤¤akammamanappakaü Patte terasame vasse yathàkammamupàgami. --------- 42 Dàñhappabhutiko rajjaü gahetvà bhàtaraü sakaü Akkamoti nivàrentaü màràpesi vibuddhiko. ----------- 3. [A.E.] Kuntanàma so. 4.[A.] Mamàyante. [SL Page 239] [\x 239/] ( 43 Moggallàno'tha taü sutvà "appattaü rajjamaggahã:5 Akàraõe me màresi kaõiññhaü dhammavàdinaü, 44 Kàràpessàmahampajja rajja"nti 6 parikuppiya 7 Samàdàya mahasenaü agà ràherapabbataü 45 Ràjà pi sutvà sannaddhabalakàyo karindake Pabbate siviraü 8 bandhi. Moggallàno nisamma taü 46 "Sàparàdha na te me và manussà dãpavàsino; Ekasmiü ca mate rajjamubhinnaü yeva no siyà; 47 Tasmà a¤¤e na yujjhantu; ubho yeva mayaü idha Hatthiyuddhaü karomà"ti ra¤¤o pesesi sàsanaü. 48 So'pi sàdhåti vatvàna baddhapa¤cayudho gajaü âruyha munino maro viya otthari tàvade. 49 Moggallàno pi sannaddhoàruyha karinaü varaü Tatthà'gà; a¤¤ama¤¤aü te pàpuõiüsu mahàgajà. 50 Saddo såyittha saïghaññe asanãràvasannibho Dantaghàtena uññhàsi jàlà vijjullatà viya. 51 Sa¤jhàghanasabhàgàsuü gajà lohitamakkhità; Moggallànagajàviddhora¤¤o osakki ku¤jaro. 52 Ràjà àrahi taü disvà chindituü sãsamattano; Moggallàno'tha vandanto yàci "me)vaü karã" iti. 53 Yàvamàne pi so mànaü mànento chindi kandharaü. Chaóóesi chahi so rajjaü màsehi divasehi ca. 54 Moggallàno tato ràjà àsi dãpe mahàbalo. Màtula¤ca pañiccemaü 9 cålanàmena voharuü. --------- 55 Asàdhàraõakàveyyo vatthuttayaparàyaõo Dànasa¤¤amasoceyyo soraccàdi - guõàlayo, 56 Dànena piyavàcaya atthassa cariyàya ca Samanattassa bhàvena saügahesi mahàjanaü. 57 Piõóapàtavihàrehi bhesajjacchàdanehi ca Bhikkhusaïghaü hi saïgaõhi dhammikàya ca guttiyà. ----------- 5. [D.S.] Ràjamaggahi 6.[E.] Mahaü majjarajjanti. 7. Parikappiya (?) 8. [S.] Sikharaü 9.[E.] Ayyakaü ca pañiccetaü. [SL Page 240] [\x 240/] ( 58 Atirekàya påjàya påjetvà dhammabhàõake Piñake tãõi vàcesi saddhimaññhakathàya so. 59 Kumàre upalàletvà nivàpena yathàruciü Sajjhàpesi sadà dhammaü dhammadãpo mahamatã. 60 Dhammakabba¤ca so katvà ku¤jarasekhare 10 nisà Dhammàvasàne vàcesi puramhi purisuttamo 61 Bandhàpesi kadamba¤ca nadiü pabbatamajjhato; Pattapa sàõavàpi¤ca dhanavàpiü garãtaraü 62 Gaõhàpesi; sa dãghàyuhetukammanti sàdaro Likhàpesi ca saddhammaü vatthupåja¤ca kàrayi 63 Lokaü so anukampitvà màtà puttaüva orasaü Datvà bhutvà yathàkàmaü vasse vãsatime mari. --------- 64 Mahesã tassa ghàtetvà visayogena ¤àtake Puttaü rajje'hisi¤citvà sayaü rajjaü vicàrayi. 65 Tathà'bhisitto so kittissirãmegho naràdhipo Tipupattehi chàdesi dumindagharamàdito. 66 Kapaõaddhivaõibbànaü mahàdànaü pavattayi. Maggapàlo 17 tathàkàro 12 ahå 13 sabbopabhogiyo. 67 Mahesa sà sadà àsã padhànà sabbakammasu. Rajjaü tassà'si teneva heññhupariyavattikaü 14 68 Ràjapàdà mahàmaccà'hesuü la¤caparàyaõà Dubbale ca viheñhesuü balã jànapadà narà. --------- 69 Silàkàëassa kàlamhi gàme saïgillanamake Bhayavasãvhayo peso 15 ahå moriyavaüsajo; 70 Ahosi putto sãvassa aggabodhi sanàmako; Bhàgineyyo pi tassà si mahànàgo ti vissuto. 71 Bhagineyyo mahànago aggabodhã ca 16 sundaro; Uëàrajjhàsayattà so mahànàgo mahàbalo ----------- 10. [A.] Ku¤jare sekhare. 11.[A.]Maggamàlo. 12. [S.] Tathakàre 13. [S.] âhu. 14. [A.E.] Heññhuparipavattikaü. 15.[A.] Peso. 16. [E.D.] Aggabodhiva. [SL Page 241] [\x 241/] ( 72 Hitvà kassakakammàni corakammamakà vane. Godhaü laddhana pesesi màtulàniya santikaü. 73 Godhaü disvà'va sa ¤atvà dha¤¤apacchimapesayi. Kammàrassà'pi pesesi sasaü;so'pi tatheva kà. 74 Bãjaü bhaginimayàcã; bãjagàha¤ca tassa sà Dàsa¤ca datvà pesesi annapànadinà raho. 75 Tadà dubbhikkhakàlamha eko mantadharo naro Bhakkhàlàbhaya saddhehi 16 bhikkhuvesena bhikkhati. 76 Taü gàmaü pavisitvà so aladdha ki¤ci bhojanaü Ahibhåto jighacchàya kampamàno nigacchati. 77 Taü disvà karuõàyante mahànàgo mahàdayo 17 Pattamàdàya gàmantamàhiõóitva pi sabbaso 78 Yàgumattamayi nà'lattha; tato uttarasàñakaü Datvà àhari àhàraü; so taü bhutvà 18 pasãdiya 79 "Rajjàrahamimaü dãpe karissàmi"ta cintiya Tamàdàya khaõenà'ga gokaõõakamahaõõavaü. 80 Atha tattha nisãditvà sa¤japanto yathàvidhiü Mantenà'nesi nàgindaü phussapuõõamarattiyaü. 81 "Mahànàgaü phusàhã"ti mahànàgaü niyojayã; So hãto purime yàme àgataü taü na samphusã. 82 Tathà majjhimayàme pi, pacchime pana naïgale 19 Gahetvà khipi; tãheva 20 aïgulãhi sa taü chupi. 83 So taü vyàkàsi taü disvà "saphalaü me parissamaü; Tãhi ràjåhi yujjhitvà 21 catutthaü tvaü nighàtiya 84 Buóóho tãõeva vassàni ràjà hutvàna jãvasi. Tathà hessantã ràjàno tayo te vaüsajà narà, 85 Gantvà sevassu ràjànaü; pacchà passasi me balaü" Iti vatvàna pesesi; so pi gantvà narissaraü 86 Passitvà tamupaññhàsi; ràjà rohaõakammikaü Taü akàsi; taduññhànaü bhaõóamàhari so bahuü ----------- 16. [E.] Sabbehi 17. [A.E.] Mahàdaro. 18. [E.S.] So bhu¤jitvà. 19. "Laïgale"ti bhavitabbaü 20.[A] tãheva. 21. [A.] Sujjhitvà. [SL Page 242] [\x 242/] ( 87 Ràjà tasmiü pasãditvà aõdhasenàpativhayaü Datvà ñhànantaraü tassa gantuü tattheva yojayi 88 Bhayasãvassa putta¤ca bhàgineyya¤ca attano âdàya gantvà taü desaü parivattesi sabbaso 89 Paccekabhogaü katvàna rohaõaü tattha so vasaü Dàñhappabhutinà kàtuü yuddhaü gantvà mahabbalo 90 Moggallànabhayà gantvà rohaõaü'va tahiü vasã. 22 Sutvà kittassirãmeghara¤¤o rajje sama¤jasaü 91 "Rajjaü gahetuü kàlo"ti sãghaü àgamma rohaõà Ekånavãse divase màrayitvà mahãpatiü 92 Sayaü hutvà mahãpàlo desaü katvà yathàpure Bhàgineyyassa pàhesi paõõamàgacchatåti so. 93 âgacchanto nimittena nivattitvà marittha so Tato màtulaputtaü'kà uparàjaü kata¤¤uko. 94 âlavàlaü dumindassa katvà hemamayaü gharaü Chàdapesi, munindassa pañimàyo ca sandahi. 95 Mahàcetattaye kàsa sudhàkamma¤ca cumbañaü; Hatthivedi¤ca karetvà cittakammamakàrayi. 96 Pesakàrakagàmaü so jambelavhayamuttare Mahàvihàre vàbandhã gàmaü tintiõikavhayaü 97 Uddhagàmamhi 23 masabhagàmaü jecavanassa'dà. Vatthadànaü nikàyesu tãsu ceva pavattayi. 98 Khettànaü tasataü datvà vihàre jetanàmake Yàguü tattha pavattesi bhikkhånaü sabbakàlikaü. 99 Sahassadåratissavhà 24 khettaü datvà tapassinaü Mahàvihàravàsãnaü yàguü niccaü pavattayi. 100 Cãramàtikavàra¤ca tatthevà'dà guõerato Mayårapariveõe ca navakammamakàrayi. 101 Kasikhaõóe mahàdevarattakuracanà ke 25 Vihàre, anuràràmaü jiõõa¤ca pañisaïkhari ----------- 22. [D.E.S.] Vasaü 23.[A.] Uõóagamamhi 24.[A.E.] Sahassaüdåratissavhà 25. [A.] Rattaükuracanàmake [SL Page 243] [\x 243/] ( 102 Kammaü sovaggikaü katvà evamàdiü narissaro Agamà tãhi vassehi devaràjasahavyataü. 103 Aññhete tuññhacittà'parimitavibhavà ràjaràjenaråpà Ràjàno ràjamànà narakarituragàsårasenàrathehi Ante hitvà khilaü taü vigataparijanàëàhanaü saïgatàsuü; Sappa¤¤o taü saranto bhavatu bhavasukhaü vantukàmo hitesã. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Aññharàjako nàma Cattàëãsatimo paricchedo. --------- Ekacattàëãsatimo paricchedo. 1 Mahànàganarindassa bhàgineyyo 1 subhàgiyo So aggabodhi ràjàsi aggabodhigatàsayo. 2 Tejena bhànuü, sommena candaü sampuõõamaõóalaü, Sumerumacalattena, gambhãrena mahodadhiü, 3 Vasundharàmakampena, màrutaü samavuttiyà, Buddhiyà'maramantàraü, suddhiyà saradambaraü, 4 Kamabhogena devindamatthena ca dhanissaraü, Dhammena suddhavàseññhaü, vikkamena migàdhapaü, 5 Ràjadhammehi rajjehi cakkavattinarissaraü, Vessantara¤ca dànena anugantvà janesuto 6 Màtulaü uparàjavhe, bhàtaraü yuvaràjake, Bhagineyya¤ca malayaràjaññhàne ñhapesi so. 7 hànantare yathàyogaü seññhàmacce 2 ñhapesi ca. Janaü saïgahavatthåhi ràjadhammehi ca'ggahi. 8 Desaü sayoggaü pàdàsi yuvaràjassa dakkhiõaü. Vasaü tattha sirãvaóóhamànavàpiü 3 sa gàhayã. 9 Katvà girivàhàra¤ca saïghãkaü tassa dàpayã Khettànaü visataü saïghahogatthàya mahàmati. 10 Adà malayaràjassa dàñhànàmaü sathãtaraü. Pariveõaü sirisaïghabodhinàma¤ca kàrayi. ----------- 1. [A.] Màtuleyyo 2.[A.] Seññhamaóóhe 3.[D. -]Mànacariü. [SL Page 244] [\x 244/] ( 11 Mahàsãvassa kàresi pariveõaü sanàmakaü Parivàro'pi tassàsi evaü pu¤¤aparàyaõo. 12 Katvà sàdhåpavàrena poràõaü dhammiyaü vidhiü Antaràyaü visodhetuü jiõõa¤ca pañisaïkhari. 13 Kavayo tassa rajjamhi sãhaëàya niruttiyà Kàveyye bahuke'kaüsu vicitranayasàlino. 14 Vihàre dakkhiõe'kasi pàsàdaü sumanoharaü Akà navahi vassehi dãpe kaõñakasodhanaü 15 Kurundanàmaü kàretvà vihàraü sabbasaïghikaü Vàpiü tannàmakaü nàëikeràràmaü tiyojanaü 16 Mahàsãvavhaye ceva 3 sassaü 4 kàrayituü adà Làbhasakkàrasammànamaràmikasataü tadà. 17 Vihàraü taüsamãpamhi katvà ambilapassavaü Gamaü tannàmakaü vàdà theriyanaü tapassinaü, 18 Unnavalliviharassa ratanaü dãghavaõõitaü (?) Datvà gàmaü, patiññhesi satthubimbaü silàmayaü. 19 Keëivate ca karesi sumanaü nàma pabbataü Mahàtelavañaü bodhighare pasàõavedikaü. 20 Karetvà lohapasàdaü pàsàdamahane adà Chattiüsanaü sahassànaü bhikkhånaü so ticãvaraü. 21 Gàmaü datvà niyojesi àrakkhaü; dhãtunàmakaü Hatthikucchivihàre'pi pàsàdaü'kàsi buddhimà 22 Dàñhàsãvassa ñhatvàna ovàde sàdhu bhikkhuno Samàcaranto dhammena sakkaccaü tamupaññhahi. 23 Mågasenàpatiü càkà vihàraü so visàlakaü; Gàmaü lajjikametassa dàsabhogàya'dàsi ca. 24 Mahànàgassa pu¤¤atthaü ra¤¤o taünàmakaü akà Mahatherassa ta¤cà'dà ràjà tepiñakassa so. 25 Attano sadisàna¤ca yogãnaü vigatàlaye Bhikkhånaü catusaññhinaü vihàraü taü tadà adà. 26 Katvà tasseva ca mahàpariveõanivàsino Bhinnorudãpaü datvàna vaññakàkarapiññhito ----------- 3.[A.] Mahasãvadvayaü ceva. 4.[E.] Vàsaü, [SL Page 245] [\x 245/] ( 27 Dakkhiõagiridaëhavhe mahànàge ca pabbate Kàëavàpadike cà'kà vihàre posathàlaye 28 Vihàre abhaye'kàsi mahàpokkharaõiü tathà. Cetiyapabbate cà'kà nàgasoõóiü thirodikaü. 29 Mahindatañavàpi¤ca kàràpetvàna sàdhukaü Etissà mariyàdaya 5 theraü netuü niyojayi. 30 Mahàmahindatheramhi taü ñhànaü samupàgate Taüracchà eva nentå'ti katika¤ceva kàrayi. 31 Chattaü soõõa¤ca kàresi nikàyesupi tãsu so Sattaññhanavavàresu mahaggharatanehi ca; 32 Mahàthåpe catubbãsabhàraü chattaü suvaõõayaü. Tattha tattha ca påjesi mahagghaü ratanuttamaü. 33 Dañhàdhàtugharaü katvà vicitraratanujjalaü Kasi hemakaraõóa¤ca lohanàva¤ca pàëiyaü. 34 Maõimekhalanàma¤ca bandhàpesi sabandhanaü. Mahamàti¤ca gaõhesi maõihãrakavàpiyaü. --------- 35 Tadà eko mahàthero jotipàlakanàmako Paràjesi vivàdena dãpe vetullavàdino. 36 Dàñhappabhutinàmo'tha àdipàdo'tilajjito Hatthamukkhipi taü hantuü gaõóo sa¤jàyi taükhaõe. 37 Ràjà tasmiü pasãditvà vihare yeva vàsayi. Mànena taü anàgamma dàñhàpabhu mato kira. 38 Datvà mahadipadattaü bhàgineyyaggabodhino Rakkhituü taü niyojesi theraü, sopi tamàcari. 39 Nãlagehaparicchedaü katvà tasseva so adà. Katvevaü bahudhà pu¤¤aü catuttiüse same mato. --------- 40 Aggabodhi tato àsi ràjà pubbassa ràjino Mahallakattà naü khuddanàmena paridãpayuü. 41 So dãpaü paripàlesi pubbacàrittakovido. Akàsi ca mahesiü so màtuladhãtumattano. ----------- 5. [D.S.] Mariyàdena [SL Page 246] [\x 246/] ( 42 Saïghabhaddaü asiggàhaü kàsi bandhuü mahesiyà. Yatharahamadà ceva ñhànantaramanàlayo. 43 Kavà veëuvanaü ràjà sàgalãnaü niyojayã Jamburantaragallaü 6ca'kàsi màtikapiññhikaü. 44 Ra¤¤o tasse'va rajjamhi kàliïgesu 7 mahãpati Sattànaü maraõaü yuddhe dasvà saüviggamànaso 45 Imaü dãpamupàgamma pabbajjàkatanicchayo Jotipàlamhi pabbaji; ràjà sakkàsi taü ciraü. 46 Padhanañhànaü tassà'kà vihàre mattapabbate. Tassàmacco mahesã ca tathevàgamma 8 pabbajuü. 47 Ra¤¤o mahesã sutvàna tassà pabbajjamuttamaü Sakkaccaü tamupaññhàsiratanavha¤ca kàrayã. 48 Adà ràjà amaccassa pàcãnakaõóaràjiyaü Vettavasavahàra¤ca so'dà saïghassa taü yati. 49 Rajatthere mate 9 ràjà socitvà parideviya Padhànaññhànaü kàresi cålagallavihàrake. 50 Palaünagaraga¤ceva tassa ñhànaü hi kàrayi. Evaü tadatthaü pu¤¤àni bahåni'pi mahãpati. --------51 Jotipalitatheramahi thåparàmamhi cetiyaü Vandamàne pabhijjitvà bhàgo taüpurate pati. 52 Pakkositvàna ràjànaü there dassesi dukkhito. Ràjà disvà'va saüviggo kammaü paññhapi taükhaõe. 53 Dakkhiõakkhakadhàtuü so lehapàsadakucchiyaü Sarakkhaü ñhapayitvàna rattindivamapåjayã. 54 Navakamme ciràyante thåpàramamhi devatà Supinaü tassa dassesuü rattimàràmikà viya; 55 "Sace ràjà papa¤ceti kàtuü dhàtugharaü, mayaü Dhàtuü gahetvà gacchàma yattha tatthà"ti, taükhaõe 56 Ràjà pabuddho saüviggo na cireneva kàrayã Kammaü dhàtughare sabbaü cittakammàdisa¤¤utaü. ----------- 6.[D.] Jamburatattaragallaü 7.[E.] Kàliïgamhà, 8.[E.D.] Tamevàgamma. 9. Ràjatthero mano (sab[X]g¤e[X]basu) [SL Page 247] [\x 247/] ( 57 Catasso pañimàyo ca pallaïke ca silàmaye, Hemacchattaü, siladantakammaü gehamhi sabbaso. 58 Mahàmaccàdayo'kàsuü karaõóànaü sataü nava Devànaüpiyatissassa kamma¤ca nikhilaü navaü 59 Sabbussàhena kàretvà mahàpåjaü yathàrahaü Anetvà lohapàsadà dhàtuü sabbàdarena so 60 Jotipàlaü mahàtheraü sasaïghaü parivàriya Parihàrena vaóóhesi dhàtuü dhàtukaraõóake. 61 Dhàtugehassa pàdàsi laïkàdãpaü sahattanà. Làbhaggàmamadà tassàrakkhakànammahesi sà 62 Nàgadãpamhi geha¤ca rajàyatanadhàtuyà Uõõalomaghara¤ceva chattamamalacetiye 63 Tattha gàmaü 10 vihàrassa yàgudànàya'dasi ca. Vihàrassa'bhayassà'dà gàmamaïgaõasàlakaü. 64 Nàmaü katvàna so'kàsi attano ca mahesiyà Dàñhaggabodhimavàsaü vihàre abhayuttare. 65 Devã kapàlanàgaü sà vihàraü sàdhu kàriya Tasse'vadà vihàrassa sampannacatupaccayaü. 66 Gehaü jetavane'kàsi ràjà ràjatacumbañaü 11 Udapànaü khaõàpesi so'va bodhigharantike. 67 Gaïgàtañaü valàhassaü vàpiü giritaña¤ca'kà. Mahàpàëiüpi 12 vaóóhesi bhattanava¤ca 13 karayi 14 68 Bhikkhånãnaü mahesã ca bhattavaüsaü samàdisi Evaü pu¤¤àni katvà so divaü'ga dasame same. 69 Evaü pu¤¤arata naràdhipatayo sampannabhega gamuü Maccusse'va vasaü tato hi matimà sammà bhavassãdisaü Passanto niyamaü vihàya vidhinà sabbaü bhave saïgatiü Nibbàõàbhimukho careyya dhitimà pabbajjajamajjhåpago. Iti sujanappasàda-saüvegatthàya kate mahàvaüse Dviràjako 15 nàma Ekacattàëãsatimo paricchedo. --------- ----------- 10. Tattàgàmaü, 11. [D.E.S.] Ràjànacumbañaü, 12.[A.] Bhi 13. [D.] Hatthanàmaü ca, 14.[A.] Kariya. 15. [D.] Tiràjako [SL Page 248] [\x 248/] ( Dvicattàëãsatimo paricchedo. 1 Saïaghatisso tato àsi asiggàho mahãpati. Sàsanassa ca raññhassa vuddhikàmo naye rato. 2 hànantaraü yathayogaü datvà saïgaõhi so janaü. Tadà khuddakaràjassa moggallàno camupati 3 Vasanto rohaõe sutvà saïghatissassa ràjataü Khandhavaraü sa yuddhatthaü mahàgalle nivesayã. 4 Saïghatisso ca sutvà taü balakayamapesayã Yujjhituü tena, tajjesi (?) Moggallàno mahabbalo. 5 Tato hatthassamàdàya gantvà rattivihàrakaü Balaü so sannipàtento vàsaü tattheva kappayã. 6 Ràjà sutvà punàgantvà kadallàdinivàtake Yujjhitvà taü palàpetvà pesetvà balamattano 7 Sayaü puramupàga¤chi. Sopi naññhaü savàhiniü 1 Puna pàkatikaü katvà kareheramupàgami. 2 8 Ra¤¤o senàpatã puttaü pesetvà corasantikaü Yena kenaci lesena sayaü dukkhãva dummano 9 âturo viya bàëhaü so'hosi ma¤caparàyaõo. Ràjà sutvà pavattiü taü upasaïkamma taïkhaõe 10 "Maü tvaü soci kumàrassa kammànetthànusàsiya 3 Handa tvaü nagaraü rakkha na te sakkà mayà saha 11 Yuddhamaõóalamàgantuü gilànattàti yojayi. Ubbàsite jane sabbe vicchinne ràjabhojane 12 Mahapàëimhi sampakkaü ra¤¤o bhojanamaharuü. Ràjà disvà'tinibbinno yàva mandona hessati 13 Etto'pãti vicintetvà yuddhàya sahasà'gamà. Saddhiü puttena àruyha hatthiü sannaddhavàhano 14 Thokeneva balenàgà pàcãnatissapabbataü Evaü ubhayato våëha-saïgàme 5 paccupaññhite ----------- 1. [E.] Savàhataü 2.[E.] Kaheraü samupàgami 4.[A.] Sàsayaü 5. [E.D.S.] Cåëhe saügàme. [SL Page 249] [\x 249/] ( 15 Senàpati sa mittaddu yuddhamarabhi pacchato. Putto dasvà narindassa "ghàtessàmi 6 imaü " iti 16 âha, ràjà nivàresi mà te rucci, balaü idaü Neva sakkà'dhivàsetuü, atimandaü hanissati. 17 Duvinnaü balakàyànaü ràjà majjhagato ahå; Tato senà dvidhà'hosi corasenàpatã pati. 7 18 Ra¤¤o nàgo madhukavharukkhacchàyaü samàvisi. Tadà chattaü patã tassana sàkhamàhacca bhumiyaü. 19 Corassa senà taü disvà haritvà sàmino adà. So taü ussapayã chattaü ñhatvà pabbatamuddhani; 20 Tadà ràjabalaü ràjà nånameso'ti cintiya Gantvà taü parivàresi ràja àsi tadekako. 21 Hatthikkhandhà tadoruyha puttaü' maccaü ca sohadaü Upàvisi samãpamhi merumajjarakànanaü.8 --------- 22 Moggallàno tato laddhajayo vàhanamàdiya Senàpati¤ca mittadduü tassa putta¤ca pàpinaü 23 Upàgamma puraü ràjà àsi laïkatalàdhipo. Tato cintesi javante satattumhi na sukhaü iti. 24 So sutvà pubbaràjassa putto etthàti kujjhiya âõapesi ca tassà'su hatthapàdàni chindituü. 25 Upakkami tadà ra¤¤à àõatto puriso khaõe Chindituü hatthapàdaü so; kumàro rodi dummano: 26 "Påvakhàdakahatthaü me chindeyyuü ce tadà ahaü Khàdissaü kena påve"ti. Taü sutvà ràjakammiko 27 Roditvà paridevitvà ràjàõàya dukhaddito Vamaü hatthaü ca pàda¤ca tassa kndi naràdhamo. 28 Jeññhatisso palayitvà ra¤¤o putto'paro agà A¤¤àto malayaü desaü merukandaranamakaü. --------- ----------- 6. [A.] Ghàtissàmi. 7. Coraü senapati pati 8. [D.] Meramajjara. [SL Page 250] [\x 250/] ( 29 Ràjà'tha sasutamacco 9 gantvà veëuvanaü raho Codito tattha bhikkhåhi kàsàvàni samàdiyi. 30 Bhikkhuvesaü gahetvàna rohaõaü gantumànaso Maõihãraü samaga¤chi tatraññhà ràjasevakà 31 Sa¤jànitvà tayopete tesaü 10 pàdevarujjhiya Sàsanaü tassa pesesuü ràjà sutvà visesato 32 Tuññho àõàpayã "gantvà sãghamàdàya te jane Tato sãhagiriü netvà nissaïkaü nirupaddavaü 33 Sãsaü gaõhatha tattheva ra¤¤o ca tanayassa ca Amaccaü pana jãvantamàneyyàtha mamantikaü." 34 Manussà evamàõattà te gahetvà tayo jane Netvà sãhagiriü kàtuü yathàvuttamupakkamuü. 35 Tato ràjasuto àha purise kammakàrake Sãsaü me pañhamaü chetvà detha mayhaü sukhaü iti. 36 Ràjaposà tathàkàsuü; pacchà chindiüsu ràjino Sãsaü. Passatha bàlànaü kammaü kammavidå janà. 37 Evaü aniccà bhogà hi addhuvà asayaüvasã Tattha laggà kathaü niccaü sukhaü bho na gavessatha? --------- 38 Ra¤¤e sàsanamàhaüsu amaccassa hitesino Taü sutvàna hasitvàna idaü vacanamabravã: 39 "Chinnasãso mayà diññho mayi jãvati sàmiko. hapetva nampi sevàmi aho a¤¤aü hi sàmikaü? 40 Idha taü màrayitvàna chàyaü tassa harissatha Aho a¤¤àõakà tumhe ma¤¤e ummattakà" iti. 41 Iti vatvàna so pade gahetvà sàmine sayã Tassa te haraõopàyaü apassantà yathà tathà 42 Tassàpi sãsaü chetvàna maccà àdàya tãõi'pi. Ra¤¤o dassesumàhacca ràjà tussittha nibbhayo. 43 Duññhasenàpatissà'dà tato malayaràjataü. Asiggàhakañhànamhi tassa puttaü ñhapesi ca. --------- ----------- 9. [E.] Ràjà tassa sutàmacco 10. [S.] Tassa [SL Page 251] [\x 251/] ( 44 Thåpattayampi chàdesi vatthehi ahatehi so Tathàlaïkàtale sabbe thåpe'kàsi mahussavaü. 45 Kesadhatu¤ca nàthassa dàñhàdhàtuü tatheva ca Mahàbodhiü sa sakkaccaü mahàpåjàya sakkari. 46 Sabbaü vesàkhapujàdiü càrittànugataü akà. Dhammakammena sodhesi sabbaü sugatasàsanaü. 47 Piñakàna¤ca sajjhàyaü mahàpåjàya kàrayã Làbhaü datvàtirekena påjayittha bahussute. 48 Bhikkhånaü dãpavàsãnaü sabbesaü cãvaraü adà. âvàsesu ca sabbesu kañhanaü attharàpayã. 49 Pañimàyo ca kàresi jiõõa¤ca pañisaïkhari. Loõakkhetta¤ca pàdàsi saïghassa tisatàdhikaü. 50 Kàrapiññhimhi kàresi moggallànavihàrakaü. Vihàraü piññhigàmaü ca sagàmaü vañagàmakaü 51 Tathà cetiyageha¤ca'kàsi rakkhavihàrake.11 Vihàrànaü bahunnaü so bhogagàme bahå adà. 52 Evaü pu¤g¤àni so'kàsi appameyyàni bhumipo Sampattãnamaniccattaü saranto pubbaràjino --------- 53 Tadà kenaci dosena kuddho malayaràjino Saritvà pubbaràjassa kataü tena viråpakaü 54 Upàyena gahetvà naü hatthapàdaü ca chedayã Taü sutvà so asiggaho saputto rohaõaü gato. 55 Vasanto tattha so katvà hatthe janapadaü lahuü Jeññhatissamupàga¤chi nilãnaü malaye ñhãtaü 56 Saddhiü tena sa ghàtento raññhaü janapadaü khaõe Doëhapabbatamàgamma 12 khandhàcàraü nivesayã 57 Ràjà sutvàna taü sabbaü sannaddhabalavàhano Khandhàvàraü nivesesi gantvà tasseva santikaü. 58 Tadà pajjararogena manussà ràjino bahå Upaddutà matà àsuü; taü sutvà so asiggaho ----------- 11.[A.] Rakkha vihàrakaü. 12.[E.S.] Dohalapabbata [SL Page 252] [\x 252/] ( 59 Yuddhamàrahi vegena; ra¤¤o senàtidubbalà Pahijjitvà palàyittha, ràjà pacchà palàyi so. 60 Disvà ekàkinaü yantaü sãhapabbatasantike Asiggaho maharàjaü màrayittha sapàrisaü. 61 Ohãnaü pacchato jeññhatissampi pana màrituü Sàsanaü tassa pesesi "ehi ràjà bhavàhi"ti. 62 So ta¤¤atvà palàyitvà nivatto malayaü agà. Kathaü hi laddhaü kicchena rajjaü so deti 13 me iti 63 Evaü kho dallanàmaü so moggallànaü narissaraü Màretvà chahi vassehi sampattabalavàhano 64 Athà'gantvà asiggàho anuràdhapuraü varaü Ràjà hutvà pavattesi àõàcakkaü mahãtale --------- 65 Sa silàmeghavaõõavho saïghaü bodhi¤ca vandiya Thåpattaya¤ca sakkàsi mahàpàëi¤ca vaóóhayã. 66 Pàyàsaü'dàsi saïghassa sappiphàõitasaïkhataü, Chàtake atikicchamhi parissàvanameva ca. 67 Sabbadànena saïgaõhi kapaõaddhivaõibbake. Påvamåladhanaü và'dà kumàrànaü mahàdayo. 68 Vihàre abhaye buddhaü påjayittha silàmayaü. Jiõõa¤ca gehaü tassà'kà nànàratanacittãtaü. 69 Kolavàpi¤ca datvàna àrakkhatthaü 14 jinassa so Påjà sabbopahàrehi sabbakàlaü pavattayã. --------- 70 Evaü tasmiü mahãpàle vasante pu¤¤abhàjane Nàyako sirinàgavho jeññhatissassa màtulo 71 Gantvàna paratãraü so àdàya damiëe bahå âgantvà uttaraü desaü gaõhituü tamupakkami. 72 Ràjà pi sutvà taü gantvà yujjhitvà ràjamittake Gàme hantvàna taü, tena 15 damiëe saddhimàgate 73 Hatasese gahetvàna katvà paribhavaü bahuü Adàsi dàse katvàna vihàresu tahiü tahiü. --------- ----------- 13. [D.] Rajjaü dassati 14.[A.] ârakkhaü taü 15.[E.S.] Hanitvàna tato [SL Page 253] [\x 253/] ( 74 Evaü sampattavijaye puramàgamma bhumipe. Sabbaü raññhaü visodhetvà vasante akutobhaye 75 Bhikkhu bodhisanàmo'tha vihàre abhayuttare Dussãle bahule disvà pabbajjàya navo pi 16 so 76 Ràjànamupasaükamma dhammakammamayàvatha. Ràjà teneva kàresi dhammakammaü vihàrake. 77 Dussãla nãhañà tena sabbe mantiya ekato Raho taü màrayitvàna taü kammaü pañibàhayuü. 78 Ràjà sutvà tadà kuddho sabbe gaõhiya ekato Akà pokkharaõãpàle chinnahatthe sabandhane. 79 A¤¤e tattha sataü bhikkhå jambudãpe khipàpayi. Saranto tassa ussàhaü parisodhesi sàsanaü. 80 Bhikkhu theriyavàde so kàtuü tehi uposathaü âràdhetvà pañikkhitto pakuppitvà anàdaro 81 Akkositvà ca bhàsitvà vàcàhi pharusàhi so Bhikkhå te akkhamàpetvà dakkhiõaü desamajjhagà. 82 Tattha so mahatà phuññho rogena mari sajjukaü. Evaü navahi vassehi pariccaji mahãtalaü. --------- 83 Tassa putto tato aggabodhinamo kumàrako âsi ràjà sirãsaïghabodhinàmena vissuto. 84 Kaõiññhaü bhàtaraü màõaü oparajje'bhisi¤ciya Tassà'dà dakkhiõaü desaü sayoggabalavàhanaü. 85 Ràjà so pubbaràjånaü pavattaü na vinàsiya Raññhaü dhammena pàlesi; saïgha¤ca bahumànayã. 86 Jeññhatisso'tha taü sabbaü suõitvà malaye ñhito Ariññhaü girimàgamma saïgahesi mahàjanaü. 87 Katvà hatthagate pubbadakkhiõesu sa mànuse 17 Kamena puramàgantumàrahittha mahàbalo. 88 Dàñhàsãvamamacca¤ca gahetuü pacchimaü disaü Pesayitvà sayaü gàme vasittha siripiññhike. ----------- 16. [A.] Navesi. 17. [A.E.] Dakkhiõe susamànase. [SL Page 254] [\x 254/] ( 89 Ràjà nisamma taü sabbaü uparàjaü visajjayã. Sabalaü pacchimaü desaü so gantvà taü palàpayã. 90 Petakaü'ca kulàvamhi sakkà hantuntã dàrakaü Màyettiü àgataü ràjà kumàràmaccamaggahã. 91 Jeññhatissampi etaüva gaõhissàmiti cintiya Thokene'va balenàgà niràsaïko'tivikkamo. 92 Jeññhatissopi taü sutvà sannaddhabalavàhano Sàgaro bhinnavelova ràjasenaü samotthari. 93 Ràjasenà pabhijjittha ràjà àruyha ku¤jaraü Eko a¤¤àtavesena palàyitvà khaõena so, 94 Chaññhe màsamhi rajjamhà, nàvamaruyha sajjukaü Jambudãpamagà hitvà dhanaü desa¤ca ¤àtake. --------- 95 Jeññhatisso tato hutvà pure ràjà yathàpure Sabbaü kiccaü pavattesi paripàlesi sàsanaü. 96 Mahàdàragiriü so'dà vihàre abhayuttare Mahàvihàrassà'dàsi mahàmettavhabodhikaü. 97 Goõóigàma¤ca pàdàsi ràjà jetavanassa so Màtulaïgaõaka¤ceva gàma¤vodumbaraïgaõaü 18 98 Mahànagassa pàdàsi padhànagharakassa so Kassapassa girissà pi àhàraü ambilàpikaü. 19 99 Gàmaü kakkhalaviññhi¤ca adà veëuvanassa so. Gaïgàmàtivihàrassa kehetaü gàmakaü adà. 100 Antaràgaïgasavhassa cullamàtikagàmakaü, Mayettikassapàvàse sahannanagaraü 20 adà. 101 Kàëavàpivihàrassa udavhaü 21 gàmamàdisi Ete ca¤¤e ca so bhogagàmehi paripurayã. 102 Jinõaü satasahassehi tãhi so pañisaïkhari. Bhikkhånaü dãpavàsãnaü ticãvaramadàsi ca. --------- ----------- 18. [A.] Gamaü ca dumbaraïganaü 19. [D.] Ambilàrikaü 20.[S.]Sahantanagaraü. 21. [E.S.] Ladavhaü [SL Page 255] [\x 255/] ( 103 Jambudãpagatassà'suü ra¤¤o sedariyà narà Tattha tattha nilãna te desaü hantumupakkamuü. 104 Sutvà taü jeññhatisso'tha kàëavàpiü upecca so Yujjhanto tehi tattheva vasaü'kàsi savàhano. 105 Paratãraü gato ràjà gahetvà dàmiëaü balaü Kàëavàpimupàgamma kàtuü yuddhamupakkami. 106 Jeññhatissopi sannaddhabalakàyo dhatàyudho Jambudãpaü gamàpetvà 22 amaccaü dañhasãvakaü 107 Vammitaü gajamàruyha yujjhanto attano balaü Ohãyamànaü disvàna àruëhaü attanà saha 108 Mahàmaccamavocedaü sandesaü me mahesiyà ârocehi; yathàkàmaü pacchà tava 23 karissasi --------- 109 "Pabbajitva mahàdevã sajjhàyitva ca àgamaü Abhidhammaü kathetvàna pattiü dehã" ti ràjino. 110 Iccetaü sàsanaü datvà damiëe àgatàgate Yàva yuddhaü nihantvàna àyumhi khayamàgate 24 111 Veëuppadamiëaü nàma dasva yujjhitumàgataü Tambulatthaviyaü 25 hatthe rakkhanto chårikaü tadà 112 Tato nikkaraõiü sammà gahetvà sãsamattano Chetvà hatthimhi appetvà jårikaü kosiyaü khipi. 113 Ugghosayi mahàsenà mahàvacco'pi so tadà Gantvàbhiyogaü vatvàna 26 sãsacchedamhi ràjino 114 Satdesaü deviya vatvà tàya pabbajja sàsane Samàpite'bhidhammamhi saddhimaññhakathàya hi 115 Dhammàsanà samoruyha nisãdiya mahãtale "Ehi ra¤¤o matàkàraü dassehã"ti niyojito 116 Nisajja purato tassà chinditvà sãsamattano Khipitvà jårikaü àha "evaü devo mato" iti. 117 Sà taü disvàtisokena phàletvà hadayaü matà. Evaü pa¤cahi màsehi ràjà so tidivaü gato. ----------- 22. [E.S.D.] Palàpetvà 23. [A.] Tvampi [S.] Na ca 24.[A.]Khayamàgato 25. [D.] Taõóulacchaviyaü 26. [E.] Katvàna [SL Page 256] [\x 256/] ( 118 Evaü vijitasaïgàmo sattavo abhivaddiya Rajjaü pàkatikaü katvà viharanto pure vare 119 Uparàjassa nàmena kàritassa pana'ttanà 27 Mahallaràjasavahassa padhànagharakassa so 120 Adà gàmadvayaü ràjà haïkàraü sàmugàmakaü Kehellaràjabhàga¤ca sabbepi paricàrake. 121 Tathà jetavanassà'dà mahàmaõikagàmakaü. Mayettikassa pà'vàsaü sàlagàmena påjayã 122 Ambillapadaraü và'dà cetiyassa girissa so Puëatthinagare'kàsi mahàpànàdidãpakaü. --------- 123 Amaccà tassa màresuü màõavhaü yuvaràjakaü. Antopure'parajjhitvà datvàpi samamettikaü. 124 Tato kassapanàmaü so kaõiññhaü sakabhàtaraü Phalento santatiü ràjà oparajjebhisevayã. 125 Màõassa maraõaü sutvà gahetvà damiëe lahuü Dàñhàsãvo samaga¤chi gàmaü tintiõinamakaü 126 Tassàgamanama¤¤àya nikkhamitvà savàhano Yujjhanto dvadase vasse jambudãpaü palàtavà. 127 Pahàya sabbaü gacchanto sa¤¤àõatthàya attano Ekàvaliü gahetvà va ekàkã so hi 28 nikkhami 128 Ekàvaliü vinà ce va 28 ràjà hutvà yathàvidhiü Ahå dàñhopatisso'ti vissuto dharaõãtale. 129 Itaro laddhaokàso rajjamaggahi yujjhiya, A¤¤ama¤¤aü palàpesuü evaü te antarantarà. 130 Evaü ubhinnaü ràjånaü saïgàmenà'bhipãëito Loko upadduto sabbo vibhãnadhanadha¤¤avà. 131 Dàñhopatisso nàsesi sabbaü pubbakaràjunaü Gaõhi tãsu nikàyesu sàraü dhàtugharesu ca 132 Suvaõõapañimàyo so suvaõõaü gaõhi bhindiya; Soõõamàlàdikaü sabbaü påjàbhõaóaü niràkari. ----------- 27.[E.S.D.] Kàrite pana attanà 28. [E.A.@]Sàva 29.[D.@]Ca'sa [SL Page 257] [\x 257/] ( 133 Thåpàràme tathà gaõhi sovaõõaü thåpikaü ghare Mahaggharatanàkiõõaü chattaü hindittha cetiye. 134 Mahàpàëimhi nàvàyo damiëànaü sa dàpayã Ràjagehàni jhàpesuü saddhiü dhàtugharena te. 135 Pacchà vippañisàrã so desetuü pàpamattano Kàresi saha bhogena sàkavaththuvihàrakaü. --------- 136 Bhàgineyyà'pi ratanadàñho iti jane suto Mahàdipàdo hutvàna sabhogo tamupaññhahi. 137 Aggabodhimhi sampatte rajjaü yuddhabalena ca Kassapo yuvaràjà so senaü rakkhitumattano 138 Duppa¤¤o sahasà hetvà thåpàràmamhi cetiyaü Devànaü piyatissena khuddaràjena ceva hi 139 Pubbakehi ca ràjåhi påjitaü dhanasàrakaü Aggahesi dunãtãhi papakehi purakkhato. 140 Dakkhiõassa vihàrassa cetiyaü parihindiya Aggahesi dhanaü sàraü evama¤¤epi bhindayã 141 Evaü karontaü taü ràjà dunnãtikapurakkhataü Nàsakkhi kira vàretuü; aho pàpà'nivàriyà. 142 Taü vàretumasakkonto thåpàràmamhi cetiyaü Bhinnaü tena sa kàresi sahassena samaïgalaü. 143 Tadà dàñhopatissena aggabodhinarissaro Jito rohaõamevàgà sajjetuü balavàhanaü. 144 Tatraññhito soëasame vasse vyàdhihato 30 mato --------- Tadà tassa kaõiññho so yuvaràjàpi kassapo 145 Dàñhopatissaràjànaü jambudãpaü palàpiya Ekarajjamakà desaü makuñantu na dhàrayã. 146 Sàdhånaü saïgamene'sa hutvà vippañisàrako Nasaü pàpassa kammassa karissàmãti cintiya 147 Puppharàme phalàràme vàpiyo'pi ca kàrayã, Mahàcetittaya¤cà pi mahàpåjàhi sakkari. ----------- 30. [E.S.] Vyàdhigato [SL Page 258] [\x 258/] ( 148 Thåpàràma¤ca påjetvà ekaü gàma¤ca tassa'dà. Sabbàgamiyabhikkhåhi 31 dhammaü desapayittha ca. 149 Katvà maricavaññimahi pàsàdaü sutthiraü tahiü Vàsayittha mahàtheraü nàgasàlanivàsinaü. 150 Tatraññhaü tamupaññhàya paccayehi catuhi'pi Abhidhammaü kathàpesi saddhimaññhakathàya so. 151 Nàgasàlakamàvàsaü katvà tasse'ca'dàsi so. Mahaniññhilagàma¤ca 32 paccayatthàya tassa'dà --------- 152 Atha dàñhopatisso so jambudãpà idhàgato Mahantaü balamàdàya karonto tena àhavaü 153 Kassapena susannaddhavàhanena hato mari. Dvàdasàsuü kiretassa ràjabhåtassa hàyanà. 154 Tassa dàñhopatissassa bhàgineyyo sanàmako 33 Jambudãpaü palàyittha bhãto tamhà mahàraõe. 155 Evaü aniccà vata sabbabhogà Sudullabhà ceva khaõeva sobhà; Tasmà hi etesu ratiü vihàya Bhaveyya dhammàbhimukho hitesã. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Jaràjako nàma dvicattàëãsatimo Paricchedo. --------- Tecattàëãsatimo paricchedo 1 Tato vijitasaïgàmo kassapo påritàsayo Mahàpàëimhi saïghassa samiddhaü bhojanaü akà. 2 Nàgasàlànivàsiü so mahàdhammakathiü yatiü Mahàpåjàya påjetvà saddhammaü tena vàcayã. 3 Vasantaü bhàtu àvàse samuddissa likhàpayã Kañakandaravàsiü 1 so pàëiü sabbaü sasaïgahaü. ----------- 31. [A.E.] Sabbàgàmiya- 32. [E.D.S.] Mahàniñhilagàmaü ca 33. [E.D.S.] Bhatthadaññhasanàmako 1. [A.E.] Kañandhakàravàsiü [SL Page 259] [\x 259/] ( 4 Jiõõaü saïkhari kamma¤ca navaü kàresi cetiye. Saïghabhogamaneka¤ca tattha tattha pavattayã. 5 Nànàmaõisamujjetaü'kàsi cåëàmaõittayaü. Sataü paõóupalàsànaü vatthadànena tappayi. 6 Tassàsuü bahavo puttà jeññho tesa¤ca màõako. Sabbe te na vayappattà bàlà vigatabuddhino; 7 Tato so vyàdhinà phuññhà atekicchena kenaci "Puttà me balakà sabbe ne'te rajjakkhamà" iti 8 Vasantaü rohaõe dese bhàgineyyaü mahàmatiü âhåya sabbaü pàdàsi rajjaü puttehi attano. 9 Gandhamalàdãpåjàhi påjayitvàna cetiye Bhikkhusaüghaü khamàpesi datvàna catupaccayaü. 10 Evaü dhammaü caritvana mattàmaccajanesu 2 ca, Gato navahi vassehi yathàkammaü naràdhipo. 11 Katvà kattabbakiccaü so màtulassa sagàravo Saïgaõhanto janaü màõo damiëe nãharàpayi. 12 Ekato damiëà hutvà nibbàsema imaü iti Tasmiü ñhite bahiddhà va aggahesuü puraü sayaü. 13 Hatthadàñhassa pesesi jambudãpagatassa te âgantuü tava kalo'ti sàsanaü rajjagàhaõe. 14 Màõo'pi sãghaü pesesi sàsanaü pitu rohaõaü Pità sutvàna taü àgà na cireneva rohaõà. 15 Ubho te mantayitvàna akaüsu sandhilesakaü Damiëehi; tato jàtà sabbe te samavuttino. 16 Tato so pitaraü rajje abhisi¤cittha màõako. So'bhisitto nikàyànaü sahassànaü tayaü adà. 17 Saïghaü raññhaü ca saïgayha sabbaü ràjakulaññhitaü Bhaõóaü pesesi sattåhi rakkhaõatthàya rohaõaü 18 Hatthadàñho pi sutvàna damiëànaü tu sàsanaü Khaõenà'gà imaü dãpaü gahetvà dàmiëaü balaü. ----------- 2. [S.] Mittàmaccagaõesu [SL Page 260] [\x 260/] ( 19 Tadà te damiëà sabbe paribhåtà idhaññhità âyantameva taü gantvà parivàresuma¤jase 20 Màõo pi sutvà taü sabbaü nàyaü kàloti yujjhituü Pesetvà pituràjànaü saddhiü sàrena rohaõaü 21 Pubbadesaü sayaü gantvà saïgaõhanto janaü vasã. Laddhà damiëapakkhaü so gahetvà'ràjakaü puraü. 22 Dàñhopatisso ràjàti nàmaü sàvesi attano. Màtulaü viya taü loko tena nàmena vohari. 23 Pitucchàputtamànetvà aggabodhisanàmakaü hapetvà yuvaràjatte desa¤cà'dàsi dakkhiõaü. 24 hànantara¤ca pàdàsi nissitànaü yathàrahaü. Sàsanassa ca lokassa sabbaü kattabbamàcari. 25 Mahàpàëimhi dàpesi savatthaü dadhibhattakaü, Khãraü pàyàsaka¤ceva; dhammaü suõi uposathi. 26 Kàretvà sabbapåjàyo desàpetvàna desanaü Evamàdãhi pu¤¤ehi attànaü'kàsi bhaddakaü. 27 Kassapassa vihàrassa datvà senavhagàmakaü.3 Mahàgalla¤ca pàdàsi padhànagharakassa so. 28 Pariveõassa morassa adàsi kasagàmakaü. Thåpàràmassa puõõeëiü datvà sakkàsi cetiyaü. 29 Kappårapariveõaü so kàresi abhayuttare. Vihàraü tiputhullavhaü katvà tasseva dàpayã. 30 Tasmiü karonto vàresuü sãmayanto'ti bhikkhavo Theriyà; te'tibàhetvà balà tattheva 4 kàrayã. 31 Atha te theriyà bhikkhå dumma¤¤u 5 tattha ràjini Assaddhaü taü viditvàna pattatikkujjanaü karuü. 32 Vuttaü hi muninà tena "assaddho yo upàsako Alàbhàya ca bhikkhånaü ceteta'kkosatã ca te 33 Pattanikkujjanaü tassa kattabba"nti tato hi te Tassa taü kammamakaruü; loko ma¤¤ittha a¤¤athà. ----------- 3.[E.] Senàmagàmakaü 4. [E.] Balenatthaü ca kàrayi 5. Dhamma¤¤u (?) [SL Page 261] [\x 261/] ( 34 "âdàyukkujjitaü pattaü caranto bhikkhu bhikkhakaü Nikkujjeyya gharadvàre tassà"ta kathikaü karuü. 35 Tasmiü so samaye phuññho vyàdhinà mahatà mari. Vassamhi navame ràjà sampatto jivitakkhayaü. 6 36 Dappulo pi tato ràjà gato rohaõakaü sakaü Vàsaü kappesi tattheva karonto pu¤¤asa¤cayaü. --------- 37 Ito paññhàya vakkhàma tassa vaüsamanàkulaü; Vuccamànamhi ettheva tasmiü hoti asaïkaro. 38 Jàto okkàkavaüsamhi mahatisso ti vissuto âsi eko mahàpu¤¤o samàkiõõaguõàkaro, 39 Tasse'kà bhariyà àsi saïghasãvà'ti vissutà Dha¤¤apu¤¤aguõåpetà dhãtà rohaõasàmino. 40 Tassà puttà tayo àsuü, pañhamo aggabodhiko, Dutiyo dappulo nàma, tatiyo maõiakkhiko. 41 Ekà va dhãtà tassàsi, ràjànamagamà ca sà. Jeññho rohaõanàmassa desassà'si sayaüvasã. 42 Mahàpàëiü sa kàresi mahàgàme mahàdhano; Dàñhaggabodhinàma¤ca pariveõaü tahiüva so. 43 Kàõagàmamhi kàõànaü gilànàna¤ca sàlake; Vihàre pañimavheva mahantaü pañimàgharaü 44 Patiññhapesi katvàna buddhaü tattha silàmayaü Mahantanamaü 7 sappa¤¤o iddhãhi viya nimmitaü. 45 Sàlavaõa¤ca kàresi vihàraü attanàmakaü, Pariveõavihara¤ca tathà kàjaragamakaü. 46 Navakammàni kàretvà dhammasàlavihàrake Sayaü vaccakuñã esa tattha sodhesi buddhimà. 47 Ucciññhaü bhikkhusaïghassa bhojanaü paribhu¤jiya. Maõóagamaü ca 8 saïghassa gàmaü'dàsi pasàdavà. --------- 48 Pu¤¤àne'tàni ca¤¤àni katvà tasmiü divaügate âsi tassà'nujo tattha samidappulanàmako; ----------- 6.[E.D.S.] Sampatte jãvitakkhaye 7.[A.] Mahantaü nàma 8.[A.] Maõóa gàmaü [S.] Maccagàmaü [SL Page 262] [\x 262/] ( 49 Isseraü tattha vattesi sampamaddiya sattavo; Mahàdànaü pavattesi nissaïkaü rohaõaü akà. 50 Tassa tuññhe jano àha "mahàsàmãti esa no" Tato paññhàya taü loko mahàsàmãti vohari. 51 Sutvàna taü silàdàñho narindo sakadhãtaraü Tassa pàdàsi santuññho guõehi bahukehi ca. 52 Yuvaràjattamassàdà rajjayoggoti 9 mànituü. Màõavammàdayo tassa puttà àsuü mahàyasà. --------- 53 Pàsàõadãpavàsissa mahàtherassa santike dhammaü sutvà pasãditvà tasmiü taü bahumànituü 54 Vihàraü rohaõe katvà tassa pàdàsi so'pi taü Càtuddisiyasaïghassa paribhogàya vissaji. 55 Ambamàëavihàràdi - vihàre kàrayã bahå. Khadiràlivihàra¤ca katvà devamapåjayã. 56 Pàsàdamanuràràmaü, muttolambaü sujiõõakaü, sirivaóóhaüca pàsàdaü tathà takkambilaü paraü. 57 Sodhetvà bhikkhavo tattha dvattiüsa parivàsayã 13 Sabbapaccayadànena santappetvà mahàmatã. 58 Adà kevaññagambhãraü 11 gàmaü nàgavihàrake; Tathà ràjavihàrassa gonnagàmaü samàdisi. 59 Adà tissavihàrassa tathà kantikapabbataü. 12 Cittalapabbatassà'dà gàmaü so gonnaviññhikaü. 60 Datvàriyàkarassesa gàmaü somàlavatthukaü 13 Akàsi pañimàgehaü tattheva sumanoharaü. 61 Tatraññhassa jinassà'ka uõõalomaü mahagghiyaü Hemapañña¤ca kàresi sabbaü påjàvidhiü sa'kà. 62 Cetiye parijiõõe se sudhàkammena ra¤jayã; Tipa¤cahatthaü kàresi metteyyaü sugataü paraü. ----------- 9.[A.] Ràjayoggo 10. [A.] Parivàrayã 11.[D.] Kevaddhigamhãraü 12.[E.] Kattikapabbataü 13.[E.] So màlavatthukaü [SL Page 263] [\x 263/] ( 63 Evamàdãnã pu¤¤àni appameyyàni so vibhu Akàsi ca sayaü sàdhu; parivàrehi kàrayi. 64 Parivàrà ca tassàsuü 14 bahå pu¤¤akarà narà; Vihàrà nekakà àsuü katà tehi sapaccayà. 65 Kadàci maggaü gacchaü so ara¤¤amhi agàmake Senaü saüvidahitvàna vàsaü kappesi rattiyaü. 66 Sunahàtavilitto se subhutto sayane sukhe Nipanto sughare ramme niddàyitumuppakami. 67 Alabhanto tadà niddaü kinnukho iti kàraõaü Pavattiü upadhàrento divase sabbamattano 68 Adisvà kàraõaü anto avassaü bahi hessati Iti cintiya yojesi manusse taü gavesituü. 69 Evamàha ca "nissaïkaü ayyakà mama rattiyaü Tementà rukkhamålasmiü ñhità ànetha te"iti. 70 Tepi gantvà gavesanta dãpahatthà mahàjanà Mahàgàmà'gate bhikkhu rukkhamålagate tadà 71 Te gantvà sàsanaü ra¤¤o àrocesuü; padhàvi so; Disvà ca bhikkhu santuññho netvà vàsagharaü sakaü 72 Niccadànàya bhikkhånaü ñhapite rattacãvare Tesaü datvàna tintàni cãvaràni samàdiya 73 Sukkhàpiya ca katvana pàdadhovanakàdikaü Nisãdàpiya te sabbe sayane sàdhu santhate 74 Bhesajjaü pañiyàdetva sayamevo'panàmiya Paccåse'pi ca katvàna kattabbaü bhojanàdikaü 75 Datvà kappiyakàre'tha vissajjesi yathàruciü. Evaü pu¤¤aratasse'va tassà'si divasaü 15 gataü. --------- 76 Evaü pu¤¤apare tasmiü vasamàne naruttame Raññhaü janapadaü sabbaü yojetvà pu¤¤akammasu 77 Màõo pàcãnadesamhi vasanto balasaïgahaü Katvàna pituno senaü dhanaü cevàharàpiya ----------- 14.[E.] Parivàramanussà'suü 15. [E.S.] Tassàdidivasaü [SL Page 264] [\x 264/] ( 78 Kàtuü saïgàmamaga¤chi tipåcullasagàmikaü. 16 Dàñhopatisso taü sutvà tambalaü'gà mahàbalo. 79 Tatthà'kaüsu mahàyuddhaü a¤¤ama¤¤aü samàgatà Yodhà dañhopatissassa màõaü saïgaüca marayuü. 17 80 Taü sutva dappulo sopi sekasallahato marã Sattàhamanuràdhamhi vasaü rajjamakàrayã; 81 Rohaõe tãõi vassàni esa rajjamakàrayi. Tasmà tassa kathà àsi rohaõamhi idhàpi ca. 82 Evaü pare màriya àhavamhi 18 Kicchena laddhàva narena 19 bhogà âsuü khaõe vijjulatopasobhà, Ko buddhimà tesu ratiü kareyya. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Caturàjako nàma tecattàëãsatimo Paricchedo Catucattàëãsatimo paricchedo 1 Accaye hatthadàñhassa aggabodhikumàrako Kaõiññho ràjine àsi sirisaïghàdibodhiko. 2 Dhammaràjà ayaü àsi sammàdassanasa¤¤uto; Tasmà so pu¤¤akammàni appameyyàni vattayã. 3 Nikàyattayavàsãnaü bhattaggamavalokayã 1 Mahapàëi¤ca vaóóhesi màghàta¤ceva kàrayã 4 hànantara¤ca dapesi yathàrahamanàlayo. Sippagottàdiyoggehi saügahehi ca saügahã. 5 Yattha katthaci disvàpi bhikkhavo so mahàmati Sakkatvà te bhaõàpesi parittaü sàsanogadhaü. 6 Theraü so upasaïkamma nàgasàlanivàsitaü Dàñhàsãvaü mahapa¤¤aü sãlavantaü bahussutaü 7 Sakkacca naü tato sutvà sammasambuddhasàsanaü Dhamme'tãva pasãditvà sabbasantikaro iti ----------- 15. [E.D.S.] Tãsu cullasagàmakaü 17. [E.] Màõaü saggaü samàpayuü 18. [E.] âgatamhi 19. [A.] Laddhàna karena 1. Mavalokiya (?) [SL Page 265 8 [\x 65/] ) Sutvà theriyavàdànaü pubba¤àtãnamattano Pàpànaü duóhacittànaü apakàre kate bahå 9 Vihàre pariveõe ca jiõõe pàkatike akà; Bhogagàme ca dapesi tattha tattha bahådaye 2 10 Vicchinnapaccaye 3 càkà tadàtyaükurite 4 viya Dàsakepi ca 5 saïghassa yathàñhàne ñhapàpayã. 11 Padhànagharametassa therassà'kà sanàmakaü. Pañiggahetvà taü so'pi saïghassà'dà mahàmatã. 12 Bhogagàme ca tassà'dà bharattàlaü kihimbilaü Kataka¤ca tulàdhàraü andhanàrakameva ca, 13 Andhakàraü antureëiü bàlavaü dvàranàyakaü Mahànikkaóóhika¤ceva peëahàlaü tathàparaü 14 Ete a¤¤e ca so datvà bhogagàme narissaro Dàsi àramike ceva ttano kira ¤àtake. 15 Tathà dvinnaü nikàyànaü vihàre mandapaccaye Disvà vàpi ca sutvà và bhogagàme bahå adà. 16 Bahunà kinnu vuttena nikàyesu'pi tãsu'pi Adà gamasahassaü so bahuppàdaü niràkulaü. 17 Anussaranto so tiõõaü ratanànaü guõe vare Ekàvaliü gahetvàna akkhamalamakà kira. 18 Evaü sabbappayogehi so'hu dhammaparàyaõo; Sabbe tamanusikkhantà'hesuü dhammakarà narà. --------- 19 Damiëo potthakuññhavho tassa kammakaro tadà Màñambiyavhaü kàresi padhànagharamabbhutaü. 20 Båkakalle ambavàpiü, tantavàyikacàñikaü, Gàmaü niññhilaveññhi¤ca tassà'dà so sadàsakaü. 21 Kappårapariveõe ca kurundapillake tathà Mahàràjaghare ceva pàsàde so'va kàrayi. ----------- 2.[A.] Bahudàye 3. Vicchante paccaye (sabbaisu) 4.[E.] Tadà aükurite 5. Dayake [A.] Pàñhabheda) [SL Page 266] [\x 266/] ( 22 A¤¤atthà'dà tayo gàme vihàresu mahàdhano. Potthasàtavhayo pa¤¤o vihàre jetanàmake 23 Senàpati ràjanàmaü pariveõaü samàpayã. Mahakande ca damiëo pariveõaü sanàmakaü; 24 Cullapatthaü tathà eko; sehàlauparàjakaü Uparàjà sa kàresi saïghatisaso'pi ràjino. 25 A¤¤e subahavo'kaüsu vihàre evamàdike Tassa ra¤¤o'nuvattantà; evaüdhammã hi pàõino. 26 Pàpaü và pi hi pu¤¤aü và padhàno yaü karoti yo Loko taü taü karote'va; taü vijàneyya paõóito. 27 Jeññhanàmà mahàpu¤¤à mahesã tassa ràjino Jeññhàràma¤ca 6 kàresi bhikkhunãnamupassayaü. 28 Tassà'dàsi ca dve gàme pattapàsàõabhumiyaü Tambuddhaü bhelagàma¤ca 7 àràmikasanaü tathà. 29 Akà malayaràjàpi dhàtugehaü mahàrahaü Maõóalagirivihàramhi cetiyassa mahàdhano. 30 Lohapàsàdake so'va chàdesi majjhakåñakaü. Bodhitissavihara¤ca bodhitisso mahayaso 31 Dãpe maõóalikà sabbe tattha tattha yathàbalaü Vihàre pariveõe ca kàrayiüsu anappake. 32 Tassa kàlo narindassa pu¤¤akammamayo iva; Ativitthàrabhãtena sabbaso na vicàritaü. 33 Pubbako pi kathàmaggo àkulo viya bhàti me. Yathàpadhànaü kathitaü hetånaü upalakkhaõaü 34 Athàparena kàlena puëatthinagaraü gato Vàsaü tattheva kappesi karonto pu¤¤asa¤cayaü. 35 Atekicchiyarogena samphuññho kàlamattano Maraõassa viditvàna samahåya mahàjanaü 36 Ovaditvàna dhammena maraõaü so upàgami. Mahàjano mate tasmiü bàëhasoko parodiya 37 Katvà àëàhaõe tassa kiccaü sabbamasesato Tassaëàhaõabhasmampi katvà bhesajjamattano ----------- 6.[D.] Jeññhanamaü ca 7.[E.] Taü buddhahelagàmaüca (tambutt[X]g¤a[X]gama, BŠlagama iti tesaü sãhaëanamànãti va¤¤àmi) [SL Page 267] [\x 267/] ( 38 Ràjabhaõóa¤ca taü sabbaü sabba¤ca balavàhanaü Sammà àdàya gopetvà nagaraü samupàgami. 39 Evaü soëasame vasse ràjà àsi divaügato Petthakuññho'pi damiëo rajjaü tassa vicàrayã. 40 Uparàjaü gahetvàna dañhàsãvaü khipàpayã Càrake; vihituü 8 sammà rakkhàvaraõamàdisi. 41 Vinà ra¤¤a na sakkàti mediniü paribhu¤jituü ânetvà dattanàmànaü dhanapiññhippadhànakaü 42 Uppannaü ràjavaüsamhi rajje taü abhisi¤ciya Tassa nàmaü ñhapetvàna sayaü sabbaü vicàrayã. 43 Datto so dhanapiññhimhi vihàraü sakanàmakaü Kàrayitvàna pu¤¤àni a¤¤àni'pi samàcini. 44 Samakantu so ñhatvà'va vassadvayamahå mato. Potthakuññho mate tasmiü puna a¤¤ampi màõavaü. 45 Hatthadañhaü samahåya uõhanagarasambhavaü Tampi rajjehisi¤citvà yathàpubbaü sayaü vasã 46 Kàëadãghavikaü katvà padhànagharakaü tathà Pu¤¤ama¤¤aü chamasehi se'pi maccuvasaü gato. 47 Evaü viditvà bahupaddavàni Dhanàni dhana¤¤àni ca vàhanàni Vihàya rajjesu ratiü sapa¤¤à Manu¤¤apu¤¤àbhiratà bhaveyyuü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahavaüse Tiràjako nàma Catucattàëãsatimo paricchedo. --------- Pa¤cacattàëãsatimo paricchedo. 1 Ra¤¤o tassaccaye ràjà màõavammo ahosi so. Kiügotto? Kassa putto ca? Kathaü rajjamapàpuõi? 2 Mahàsammatavaüsamhi jàto jàtiguõàvaho Putto kassapanàmassa thåpàràmassa bhedino 1 ----------- 8. Vihitaü (sabbesu) 9.[A.] Vàganàni. 1.[E.] Bhojino: [SL Page 268] [\x 268/] ( 3 Dhãtà valayaràjassa saïghanàmassa 2 ràjino 3 Taü labhitvà vasaü dese uttare lãnavuttiko 4 Hatthadàñhanarindena tasmiü atthevadhàrite Jambudãpamupàgamma narasãhaü mahãpatiü 5 Gantvà vatva sakaü nàmaü sevituü tamupakkamã. âràdhesi ca sabbehi payogehi naràdhipaü. 6 Viditvà tassa sohajjaü netvà bhariyamattano Vàsaü tattheva kappesi sevamàno divànisaü. 7 So'pi àràdhito tena kaõóuveñhã naruttamo Sabbaü nento'va taü rajjaü mahàbhogamadàpayã. 8 Tena saüvàsamanvàya bhariyà saïghanàmikà Catasso dhãtaro putte cattàro'pi vijàyatha. 9 Athekadivasaü ràjà hatthikkhandhavaraü gato Sa¤caranto yathàkàmaü màõavammena ekato 10 Nàëikerampivitvàna tatraññho'va pipàsito Màõavammassa pàdàsi ma¤¤anto a¤¤ameva taü 11 Sotaü gahetvà cintesi sakhàpe'sa naràdhipo, Ucchiññhaü nàma kiü hoti sattànaü paramatthato, 12 Tasmà yuttaü mayà pàtumiti cintiya taü pivi. Evaü honti mahussàhà jetukàmà hi 4 buddhino 13 Ràjàpi disvà taü bhãto tassa pãtàvasesakaü Sayaü pivi, tathà hoti kammaü pu¤¤avataü sadà. 14 hapesi sakavese'va 5 tato paññhàya attano Bhojane sayane ceva parihàre ca vàhane. 15 Evaü tesu vasantesu yuddhatthàyamupakkami Vallabho narasãhena; narasãho vicintayã: 16 "Ayaü kho mama sevàya rajjaü vaüsàgataü sakaü Labhissàmiti seveti rattandivamatandito; 17 Sace sopi mayà gantvà yujjhanto maraõaü gato Takkitaü tassa mayha¤ca sabbaü tamaphalambhave. ----------- 2. [E.S.D.] Saüghamànassa 3.[A.] Rajinã 4. [A.] Pi. 5.[E.]Sakameso va. [SL Page 269] [\x 269/] ( 18 Evaü cintiya taü ràjà nivattetvà 6 sake pure Sayaü vallabharàjena kàtuü saïgàmamàrabhi. 19 Màõavammo'pi cintesi sace'yaü mayi jãvati Ràjà mãyati yuddhamhi kiü phalaü mama jãvite 20 Vissàso dukkato tena bhavissati tathà sati. Saïgahesi kimatthaü maü samànattena attano; 21 Tasmà yuttaü mayà gantuü saha saïgàmamaõóalaü. Sukhaü hi saddhiü tenettha jivanammaraõampi và. 22 Evaü cintiya sannaddhabalo hatthivaraü gato Gantvà dassesi attànaü so taü saïgàmaõóale. 23 Narasiho ca taü disvà haññhatuññho samuggiri 7 "Aho satthavametasmiü kattabbaü me kataü" iti. 24 Tato màõassa senà ca senà cevassa ràjino Senaü vallabharàjassa viddhaüsesi samàgatà. 25 Màõavammo'pi dassesi tahiü sårattamattano Parakkamanto devànaü raõe nàràyaõo viya. 26 Narasãhopi santuññho màõavammassavikkame âliïgitvà sinehena "tvaü kho me jayado" iti 27 Attano puramàgamma katvà vijayamaïgalaü Màõavammassa senàya kattabbaü sabbamàcarã. 28 Athevaü cintayã ràjà "kattabbaü me sahàyako Attanà'kàsi sabba¤ca, anaõo so mamajjato; 29 Iõaü mamàpi sodhemi katvà kattabbamattanà; Kata¤¤u katavedã hi purisà'tãva dullabhà." 30 Amacce sannipàtetvà idaü vacanamabravi: "Sahàyassa mametassa kamme tumhe'pi sakkhino; 31 Mayàpi tassa kattabbaü kammaü sàdhu sukhàvahaü. Upakàro hi sàdhånaü dhammo pubbopakàrino." 32 Evaü vutte amaccà te paccàhaüsu mahãpatiü "Yaü yamicchati devo hi taü taü ruccati no" iti 33 Atha so màõavammassa senaü datvà savàhanaü Sabbopakaraõa¤ceva sabbakammakare'pi ca ----------- 6.[E.] Nivattiya, 7.[E.] Samuddatã, sa saddahi, [SL Page 270] [\x 270/] ( 34 Gacchàti vatvà taü yantaü sahasenàya pekkhiya Paridevittha bhumindo vippavutthaü'ca puttakaü. 35 Màõavammopi àruyha nàvàyo jaladhãtañe na cireneva àgamma tamatikkamma vegasà 36 Sahasenàya maddanto laïkàdãpamupàvisã, Taü sutvàna palàyittha ràjà dañhopatissako. 37 Màõavammo puraü gantvà ahutvà'va naràdhipo Palatamanubandhittha padànupadamuggato 8 38 Tadà sà dàmiëã senà assosi kira sàmiko Mahàrogàbhibhuto'ti; sutvà taü sà apakkamã. 39 Sutvà dañhopatisso taü samàdàya mahàbalaü Màõavammaü upàgamma kàtumàrabhi saüyudhaü 40 Màõavammo ca cinetesi; "sabbà senà gatà mama; Mate mayi samijjheyya verino me manorathaü. 41 Jambudãpaü'va tasmà'haü gantvà'dàya balaü tato Puna rajjaü gahessaüti; tasmà evamakàsi so. 42 Gantvà puna'pi disvàna sahàyaü narasãhakaü âràdhayanto nipuõaü sakkaccaü tamupaññhahi. 43 Yàva ràjacatukkaü so màõavammo tahiü vasi. Narasãho'tha cintesi mànatthaddho yasodhano 44 "Rajjatthaü me sahàyo maü sevanto yeva addhago Buóóho hessati; taü passaü kathaü rajjaü karomahaü. 45 Imasmiü pana vàrasmiü pesayitvà balaü mama Rajjaü taü na gahessàmi ko attho jãvatena me?" 46 Evaü cintiya so senaü sannipàtiya attano Sannàhetvà yathàyogaü dàpetvà'va yathàruciü 47 Sayameva tamàdàya samuddatañamàgato Nàvàyo cittaråpàyo kàrayitvà thirà bahå 48 Amacce àha "etena saddhiü gacchatha bho" iti. Nàvaü àrohituü sabbe na icchiüsu tadà janà. 49 Tadà sãho vicintetvà sayaü hutvà tirohito Attano parihàraü so ràjalakkhaõasammataü ----------- 8. [A. -]Maggato. [SL Page 271] [\x 271/] ( 50 Sabbaü tasse'va datvana alaïkarampi attano âropetvàna taü nàvaü "gaccha ñhatvàna sàgare 51 Imaü bheri¤ca vàdehi koññhanàma"nti yojayã, So'pi sabbaü tathàkàsi; ràjà no agamà iti 52 âruhiüsu janà nàvaü ekaü 9 katvà naràdhipaü So taü senaïgamàdàya màõo gantuü samàrabhã; 53 Kevalo'pi samuddo so ahosi nagaråpamo. Atha so paññanaü patvà otaritvà savàhano 54 Vissàmetvà balaü tattha vasaü katipaye dine Uttaraü desamàdàya katva hatthagataü janaü 55 Akkhobbhiyamahàseno nagaraü gantumàrabhi. Potthakuññho'pi taü sutvà paccugga¤chi mahàbalo. 56 Saïgacchiüsu ubho senà bhinnavelà'va sàgarà. Màõavammo tato hatthimàruyha gahitàyudho 57 Potthakuññha¤ca ràjànaü dvedhà katvà palàpayã. Hatthadàñhaü palàyantaü disvà jànapadà narà 58 Sãsamassa gahetvàna màõavammassa dassayuü. Potthakuññho palàyitvà merukandaramàgami. 59 Tato taü sàmiko disvà "sahàyo me ayaü ciraü; Tasmà na sakkà chaóóetuü àpade saraõàgataü. 60 Sàmino ca sahàyassa niddoso'haü 10 kathaü 11 bhave" Iti cintiya påvaü so savisaü khàdiyà'mari. 61 Kuññhako'pi ca teneva khàditvà puvakaü mato. Màõavammassa tassevaü dãpo àsi akaõñako. 62 Màõavammo tato dãpe chattaü ussàpayã tadà. Vàrento viya teneva dukkhaü dãpe janassa so 63 Pu¤¤akammàni so'kàsi anagghàni bahåni ca. Samattho ko hi taü sabbaü vattuü pañipadaü naro? 64 Kappagàmavhaya¤ceva 12 tathà sepaõõinàmakaü Padhànarakkhe ca siriü sirãsaïghàdibodhike ----------- 9. [S.] Evaü 10.[A.] Niddosaü yaü 11. [D.S.] Kataü. 12. [E.] Katvà gàmadvayaü ceva [SL Page 272] [\x 272/] ( 65 Pàsàdaü sova kàresi pasàdàvahamuttamo. Chàdesi lehapàsàdaü thåpàràmagharaü tathà. 66 Thåpàràme ca pàsàdaü katvà'dà paüsukålinaü, Jiõõakaü pañisaïkhàsi chattaü cetiyamuddhani. 13 Bahavo jiõõakàvàse tattheva 14 pañisaïkhari, Ettha màõavammassa rajjakathàya ånatà dissati Ito paññhàya aggabodhissa rajjapañibaddhà kathà viya khàyati. --------- Chacattàëãsatimo paricchedo 1 ......Vàsaü katvà sulabhapaccayaü Dàsi dhammarucãnaü so ràjinidãpakampi ca. 2 Kàretvàna paricchedaü mahànettàdipàdikaü 1 Tesameva adà koññhavàte 2 so devatissakaü. 3 Vahatthale 3 ca so katvà kadambagonanàmakaü Devapàëimhi katvàna girivhanagaraü tathà 4 Katvà antarasobbhamhi devanàmaü vihàrakaü Ràjamàtikamàràmaü katvà'dà paüsukålinaü. 5 Gokaõõakavihàre'kà padhànagharameva ca. Jiõõageha¤ca kàresi vaóóhamànakabodhiyà. 6 Saïghamittavhaye ceva a¤¤attha ca mahàyaso Tattha tattha vihàresu navakammamakàrayi. 7 Chabbãsatisahassàni suvaõõànaü samappiya 4 Jiõõàni pañisaïkhàsi ràjà cetiyapabbate. 8 Tàlavatthuvihàra¤ca kàretvà paõõabhattakaü Vihàrassa mahàsenanarindavhassa dàpayi. 9 Goõóigàmikavàpi¤ca chinnaü bandhi yathà purà. Dànabhaõóa¤ca so sabbaü sabbesaü'dàsi pàõinaü. 10 Uposathaü upavasati saddhiü dãpajanehi so Dhammaü ca tesaü deseti dàtuü lokuttaraü sukhaü. ----------- 13. [S.] Katvà sulabhapaccayaü. 14.[E.] Tathe va. 1.[A.] Pàdakaü. 2.[A.] Koka vàte. 3.[A.E.D.] Mahàthale. 4. Samàpiya (sabbesu.) [SL Page 273] [\x 273/] ( 11 Kammaü sovaggiyaü tassa rajje sabbo samàcari. Yaü karoti mahãpàlo taü tassa kurute jano. 12 Tasmà ràjà mahàpa¤¤o dhammameva sadà care; So nivutthanivutthamhi ñhàne hoti mahàyaso, 13 Sampannaparivàro ca, ante gacchati nibbutiü Attattha¤ca parattha¤ca tasmà passeyya buddhimà. 14 Attanà yadi ekena vinãtena mahàjanà Vinayaü yanti sabbe'pi ko taü nàseyya paõóito ? 15 Payogo yo hi sattànaü lokadvayahitàvaho So tena akato natthi rattindivamatandinà 16 Attanà so nivatthàni vatthàni sukhumàni ca Paüsukålikabhikkhånaü cãvaratthàya dàpayi. 17 Aññhànaviniyogo'pi saïgaho và viråpako Sàvajjo paribhogo và tassa nàhosi sabbaso. 18 Ye ye sattà yadàhàrà, tesaü taü taü sa dàpayã. Ye ye yena sukhã honti te te tena sukhàpayã. 19 Evaü pu¤¤àni katvàna chabbassàni naràdhipo. Agamà devaràjassa santikaü santiyàvaho. --------- 20 Atha tassà'nujo ràjà kassapo'hosi khattãyo Samattho rajjabhàrassa vahituü 5 pubbavuttino. 21 Pità viya niyaü puttaü so saïgaõhi mahàjanaü Dànena peyyavajjena atthassa cariyàya ca. 22 hànantara¤ca dàpesi tassa tassa yathàrahaü. Sayaü bhu¤jittha bhogepi sabbadukkhavivajjito. 23 Gihãna¤ce va bhikkhånaü bràhmaõàna¤ca khattiyo Vattàpayã sakàcàre; màghàta¤ceva kàrayã. 24 Macchatitthe 6 duve ceva àvàsaü heëigàmakaü Vaõijjagàmamàràmaü kassapàdigiriü tathà 25 Tathà ambavanavha¤ca padhànagharamuttamaü Bhogagama¤ca........... Ettha kassapassa rajjapañibaddhàya kathàya ånatà dissati ----------- 5. Gahituü (sabbesu.) 6.[D.] Vacchatitthe. [SL Page 274] [\x 274/] ( 26 Tesaü sabbakaõiññho'pi mahindo nàma khattiyo Sampattarajjo nàhosi ràjà rajjadhurandharo. 27 Tassa'pi kira nãlavho sahàyo cirasanthuto Mato pubbe'va; tasmà so saranto taü na icchi taü. 28 Aho rajjampi dãpamhi na ma¤¤ittha sukhàvahaü Abhàvena sahàyassa; sahàyà'tãva dullabhà. 29 Teneva vuttaü mutinà dhammà ye keci lokiyà Tathà lokuttarà ceva dhammànibbàõagàmino 30 Kalyàõamittaü àgamma sabbe te honti pàõinaü; Tasmà kalyàõamittesu kattabbo'ti sadàdaro. 31 âdipàdo'ca so tasmà hutvà rajjaü vicàrayã, Pàletuü yeva dãpamhi jãvanto viya pàõino. 32 Kassapassa sabhàtussa puttaü so aggabodhikaü hapetvà oparajjamhi datvà bhogamanappakaü 33 Desaü datvàna pàcãnaü vasituü tattha pesiya, Desaü dakkhiõamàdàsi ràjaputtassa attano. 34 Mahàpàëimhi dàna¤ca dàpesi dasavàhakaü; Sabbe bhoge same'kàsi yàcakànaü saha'ttanà. 35 Adatvà yàcakànaü so na ki¤ci paribhu¤jati. Bhuttaü và'satiyà 7 deti dviguõaü attabhuttato. 36 Sakanàmaü sa kàresi bhikkhunãnamupassayaü. Pàdà nagaragalla¤ca àràmamariyàdakaü. 37 Mahindatañamàràmaü sampannacatupaccayaü A¤¤ampi bahudhà'kàsi pu¤¤aü pu¤¤aguõe rato. 38 Tãõi vassàni kàretvà rajjamevaü mahàmati Gavesanto sahàyaü'va devalokamupàgami. 39 Vasanto dakkhiõe dese aggabodhikumàrako Kenàpi karaõãyena nagaraü àgato ahå. 40 Tasmiü tattha vasantamhi àdipàdo mahindako Mato àsi; tato tassa rajjaü hatthagataü ahå. 41 So taü hatthagataü katvà saõñhapetvàna sàsanaü Pàcãnadesapatine 8 aggabodhissa pesayi. ----------- 7. Bhuttàvà'satiyà (bhuttàvã + asatiyà?) 8.[D.S.]Pàcãna desàdhipatino. [SL Page 275] [\x 275/] ( 42 Sa agaõtvà ahå ràjà silàmegho'ti sa¤¤ito. Oparajje kumàra¤ca abhisi¤cittha bhupati 43 So ràjànaü niyojetvà "cintàhàraü vimu¤ciya Bhoge bhu¤jatha tumhe"ti sayaü rajjaü vicàrayi. 44 Yathàyogaü janassesa'kàsi niggahasaügahe; Dese ubbinayaü sabbaü maggaü pàpesi cakkhumà. 45 Evaü tesu vasantesu otàraü pàpakammino Na labhantà vicintesuü "hinditabbà ime" iti. 46 Ràjànamupasaükamma avocuü pisunaü 9 raho "Tuvaü ràjàsi nàmena; ràjà a¤¤o sabhàvato; 47 Uparàjà ayaü rajjaü gaõhissati mahàjanaü Saïgayha 10 na cireneva hoti ràjà na saüsayo" 48 Taü sutvàna mahãpàlo paribhijji kumàrake. Kumàro pi viditvà taü coro hutvàna ràjino 49 Palàyitvà sakaü desaü saïgaõhitvà tahiü jane Mahantaü balamàdàya kàtuü saïgàmamàrahi. 50 Kadalyàdinivàtamhi saïgàmo hiüsano ahå. Gato tattha paràjitvà kumàro malayaü va so 51 Tato ràjà kata¤¤u so upakàraü sabhàtuno Cintetvà rajjadànàdiü paridevittha pàkañaü. 5 52 Kumàro pi ca taü sutvà ahosi muducittako; Evaü te a¤¤ama¤¤assa siniddhattaü pakàsayuü. 53 Ràjà gantvà sayaü yeva malayaü ekako'va so Kumàraü taü samàdàya àgamittha sakaü puraü. 54 Hoti nissaüsayaü (evaü piyacitto) atãca so Vivàhaü tena kàresi dhãtaraü saïghanàmikaü. 55 Tàya saddhiü vasanto so vissattho tena ràjinà Pahàraü tàya pàdàsi duññho dosamhi kismici. 56 Pitaraü sà upàgamma karuõaü rodi tampati: "Akàraõe maü màreti dinno vo sàmiko" iti. 57 So'pi taü sutamatteva "dukkataü vata me" iti Pabbàjesi lahuü gantvà bhikkhunãnamupassayaü. ----------- 9. [A.E.] Pisunà. 10. [E.] Saügaõhi. [SL Page 276] [\x 276/] ( 58 Aggabodhisanàmo'tha tassà màtulaputtako Suvireneva kàlena tassaü sàrattamànaso 59 Kàlo'yanti viditvàna tamàdàya palàyituü A¤¤àto taü gahetvàna gato eko'va rohaõaü. 60 Aggabodhinarindo so aggabodhinamàdiya Aggabodhiü nihantuü 10 taü rohaõaü samupàvisi. 61 Aggabodhi nisedhetvà 11 aggabodhiü sabhàtaraü Apare pabbate, hantumaggabodhiü sayaü gato. 62 Kasiõaü rohaõaü hatthagataü katvà mahàbalo Yujjhitvà tena taü gaõhi bhariyaü saïghamattano. 63 Tato paññhàya sukhità samaggà te tayo janà Vissatthà a¤¤ama¤¤esu vihariüsu yathàruciü. 64 Vàpàraniü akàràmaü tathà màõaggabodhikaü Sahattuddesabhoga¤ca vihàre abhayuttare 65 Hatthikucchivihàre ca vihàre punapiññhike Mahàdipariveõa ca pàsàde vàhadãpake 66 Thåpàràmamhi gehassa dvàre ca parijiõõake Kàsi pàkatikaü tattha thamhe ca parivattayã. 67 Evaü katvàna pu¤¤àni a¤¤àni ca yathàbalaü Cattàëãsatime vasse yathàkammamupàgami. --------- 68 Athoparàjà ràjà'si aggabodhi sirãdharo Tanayo so mahindassa àdipàdassa dhãmato. 69 Sàsanampi ca loka¤ca saïgaõhittha yathàrahaü Oparajje'bhisi¤cittha mahindaü puttamattano. 70 Mahàbodhissa kàresi gharaü jiõõaü navaü thiraü. âràme dve ca kàresi kaëandaü mallavàtakaü. 71 Dhammakamehi sakkaccaü sodhesi jinasàsanaü. Vinicchinanto dhammena chindi kuñaññakàrake. 72 Bhesajja¤ca gilànànaü maügalaü càvamaügalaü Laïkàdãpamhi sakale sayameva vicàrayã. 73 Salàkabhattaü dàpesi nikàyattayavàsinaü, Bhojanaü paüsukålãnaü attayoggaü mahàrahaü. ----------- 10.[E.] Pi hantuü. 11. [E.] Nisãditvà. [SL Page 277] [\x 277/] ( 74 Evamàdãni katvàna pu¤¤ànã sa sayaüvasã Cuto'si chahi vassehi puëatthinagare vasaü. 75 Tato pubbeva tassàsi putto so yuvaràjako Mato kira; tato rajjaü a ttaü taü tadà ahå. 76 Putto mahindo nàmà'si silàmeghassa ràjino Rajjayoggo mahàpu¤¤o lokasaïgaõhanakkhamo. 77 Tassa jàtadine yeva ràjà nakkhattapàñhake Pucchitvà rajjayoggo'ti sutvà tehi viyàkataü 78 Datvà tesaü dhanaü sàdhu pavattiü tanniguhayi Atha naü so vayappattaü katvà senàpatiü sakaü 79 Rajjaü tasseva katvàna sabbaü hatthe, sayaü vasã. So dhammena vicàresi ràjakiccaü mahàmatã; 80 Matepi tasmiü tasmà so aggabodhàbhidhànino 12 Senàpaccaü na gaõhittha naya¤¤u tassa hatthato. 81 Tadà kenaci gantvà so karaõãyena ràjino Samuddatãre vasati mahàtitthamhi paññane. 82 Sutvà so culapituno maraõaü vegasà'gamà "Corà rajjaü gahetvàna nàseyyuü nagaraü" iti. 83 Tato uttaradesamhi maõóalãkà saraññhiyà Acchinditvàna taü desaü chinnaràjakaraü karuü. 84 So taü sutvà mahàseno gantvà uttaradesakaü Sabbe nimmathayitvàna maõóalãke saraññhiye 85 Gantvà ra¤¤o mataññhànaü disvà deviü parodiya Assàsetvà 13 yathàkàlaü idaü vacanamabravi: 86 "Mà cintesi mahàdevi, mato me sàmiko iti; Rakkhissàmi ahaü dãpaü tumhe rajjaü karissatha" 87 Tuõhãbhutà'dhivàsetvà viya sà pàpabuddhikà Raho yojayi taü hantuü vatthukàmà yathàruciü. 88 Senàpatã taü ¤atvà 14 tassà'rakkhaü vidhàya so Tampakkhiyehi 15 yujjhitvà palàpesi mahàjanaü. ----------- 12.[E.] Aggabodhinaràdhipà. 13.[E.] Assasitvà. 14.[A.] Ta¤¤attà. 15.[E.] Tampakkhiye te. [SL Page 278] [\x 278/] ( 89 Tato deviü sa bandhetvà pakkhipitvàna yànake âdàya taü puraü gantvà rajjaü gaõhi sasàdhanaü. --------- 90 Atthi dappuëanàmo'pi silàmeghassa ràjino Bhàgineyyo mahàseno àdipàdo mahàdhano. 91 So senaü sannipàtetvà vasanto kàëavàpiyaü Kàtuü saïgàmamàga¤chi saïgagàmappadesakaü 16 92 Senàpati pavattiü taü sutvà sampannavàhano Devi¤ca taü samàdàya agamà tattha sajjukaü 93 Tesaü tatthà'si saïgàmo ubhinnaü lomahaüsano âdipàdo tadà senaü ohãyantaü samekkhiya 94 Palàyitvà àruhittha acchaselaü 17 savàhano Palàpetvàna taü tattha senàpati sukhaü vasã. 95 Su¤¤aüti nagaraü sutvà maõóalãkà pi uttare Dese, sabbe samàgamma aggahesuü puraü tadà. 96 So hi te pañibàhesi såro dhãraparakkamo. Athàgamma puraü rajjaü vicàresi yathànayaü. 97 Bhikkhusaïghassa lokassa macchànaü migapakkhinaü ¥àtãnaü balakàyassa kattabbaü sabbamàcari. 98 Pacchà anubalappatto dappulo malayaü gato Bhàgineyye duve ceva pakkositvàna rohaõà. 99 Raññhe janapade sabbe àdàya bahuvàhano 18 Rattiyaü puramàgamma samuddo viya ottharã. 100 Balakàyo puraü rundhi ugghosento samannato. Hesitena turaïgànaü ko¤canàdena dantinaü 101 Tàëàvacarasaddànaü kàhaëànaü ravena ca Gajjitena bhañàna¤ca àkàsaü na tadà phalã. 102 Tadà senàpatã disvà mahàsenaü pamodiya ârovesi pavattiü taü balakàyassa attano: 103 "Ràjaputtà tayo ete mahantaü balamàdiya Nagaraü no'parundhiüsu; kinnu kàtabbamethe vo." 104 Evaü vuttà tamàhaüsu sårà tassa raõatthino: Devàsevàdine 19 yeva sevakànaü na jãvitaü; ----------- 16. [A.] Saïgàmappadesa kaü 17. [E.] Potthake natthi 18.[D.] Balavàhano. 19. [A.] Devasevàdine [SL Page 279] [\x 279/] ( 105 Evaübhute sace kàle ohãnà jãvitatthino Posesi sàmi kiü kàlamettakaü no yathàsukhaü?" 106 Vutte evaü saussàho balaü sajjiya rattiyaü Uggate aruõe hatthimàruyha katakammakaü 107 Dvàrene'kena nikkhamma patanto asanã viya Saddhiü yodhasahassehi saïgàmaü'kàsi dussahaü. 108 Balaü taü àdipàdassa nipphoñetvà 20 tato tato Sannipàtiya ekajjhaü niyattiü sampàvedayi. 109 Hatàvasese àdàya àdipàdopi dappuëo Pubbaõheva paràjitvà palàyitvà'ga rohaõaü. --------- 110 Ràjaputte duve ceva rohaõamhà tadàgate Jivagàhaü sa gàhetvà te àdàya puraü gato. 111 Evaü pattajayo suro dãpe jàte niràkule Pàcãna desaü sàdhetuü pesayittha savàhane. 112 Tepi gantvàna desaü taü uttaraü desameva ca Sàdhayitvà'cireneva saïgahesuü mahàbalaü. 113 Ràjàpi taü mahàdeviü bhariyaü'kàsi attano Pariccattu¤ca màretuü na sakkàyanti cintiya. 114 Tesaü saüvàsamatvàya gabbho àsi patiññhito puttaü vijàyi sà dha¤¤apu¤¤alakkhaõasa¤¤utaü. 115 Ra¤¤o sà'tipiyà àsi tato paññhàya; so'pi kho Puttassa tassa pàdàsi oparajjaü sabhogiyaü. 116 hità pàcãnadesamhi àdipàdà nisamma taü Vinàso'yanti amhàkaü ubho hutvàna ekato 117 Dvãsu passesu sena¤ca samàdàya mahàdhanaü Sandhiü bhàtaramàhuya katvà rohaõadesato 118 Gaïgàtãramhi vàsaü te kappayiüsu mahabbalà. Ràjà sabbaü nisamme'taü maõóalãke tahiü tahiü 119 âràdhetvà gahetvàna duññhe màriya kecana Rakkhaü davona nagare kattabbaü sàdhu yojiya 120 Mahàsenaïgamàdàya mahesi¤ca tamàdiya Khandhàvàraü nivesesi mahummàramhi gàmake ----------- 20. [D.S.] Nippoñhetvà. [SL Page 280] [\x 280/] ( 121 Tassàgama nama¤¤àya àdipàdàpi te tayo Koviëàravhaye gàme mahàyuddhaü pavattayuü. 122 Atha ràjà mahàseno samugghàtesi taü balaü. Dappuëo so palàyittha; àdipàdà duve hatà. 123 Tatthàpi laddhavijayo puramàgamma bhumipo Ràjakiccaü vivàresi mahàdànaü pavattayã. 124 Mahàbodhidumindassa mahàcetittayassa ca Dhàtunampi ca sakkaccaü 21 mahàpåjamakàrayã 125 Rohaõaü samupàgamma dappuëo so tamàgato 22 Balaü sampañipàdesi yujjhituü puna ràjinà. --------- 126 Ràjà so puttanattànaü desaü kàtuü niràkulaü Thåpàràmamhi sabbe'pi sannipàtiya bhikkhavo 127 A¤¤e pi ca mahतe yuttàyuttivisàrade Ràjadhammesu sabbesu nipuõo nayakovido 128 ârocetvà pavattiü taü tehi sammà pasàsito Caturaïgamahàseno sabbåpakaraõànugo 129 Dãpe sabbattha yojetvà kattabbaü nagare'pi ca Nikkhanto na cireneva agamà màrapabbataü; 130 Sammadditvàna taü desaü khippaü pabbatamàruhi. Taü disvà rohaõe sabbe bhãtà taüvasamàgamuü. 131 Tato sandhiü karitvàna dappuëena sadappako Hatthi asse ca maõayo gahetvà tassa hatthato 132 Gàëhagaügaü ca katvàna sãmaü rohaõabhoginaü Oragaïgaü samàdàya ràjabhogamakàrayã. 133 Dãpamevaü mahàtejo katvà vigatakaõñakaü Ekàtapatto àgamma puraü vasi yathàsukhaü. 134 Pariveõaü sa kàresi ràjà dàmavihàrakaü Tathà sannãratittha¤ca puëatthinagare vibhu. 135 Mahàlekha¤ca kàresi pariveõamabhayàcale Tathà ratanapàsàdaü tattheva sumanoharaü ----------- 21.[A.] Dhàtumpi ca sa sakkacca. 22.[A.] Samàgato. 23. [A.] Gàëhabhogaü Ca. [S.] Gàëhaïgaü ca (sundarataraü). [SL Page 281] [\x 281/] ( 136 Anekabhumaü kàretvà vejayantamivàparaü Tathà satasahassehi tãhi ceva mahàdhano 137 Jambonadasuvaõõassa sahassehi ca saññhihi Bimbaü satthussa kàretvà'nagghacålàmaõiyutaü 138 Påjaü sabbopahàrena kàretvàna mahàrahaü Pàsàdamahane sabbaü rajjaü ossaji attano. 139 Bodhisatta¤ca kàretvà ràjataü 24 sumanoharaü Saõñhapittha silàmeghe càruü bhikkhunupassaye. 140 Thåpàràmamhi thåpàssà'kàsi sovaõnaka¤cukaü Paññaü katvà vicittatthaü ràjataü antarantarà 141 Tasmi¤¤eva ca pàsàdaü parijiõõaü sa kàrayã Abhidhammaü kathàpesi kàràpetvà mahàmahaü 142 Mahàtherena satimà hemasàlinivàsinà. Tattha pokkharaõi¤ca'ssa paribhogàya kàrayã. 143 Jiõõe devakule katvà bahuke tattha tattha so Devànaü pañimàyo ca kàrayittha mahàrahà. 144 Bràhmaõàna¤ca datvàna paccagghaü ràjabhojanaü Pàyesi khãraü sovaõõataññakehi sasakkharaü. 145 Usabhe païgulàna¤ca jãvika¤ca 25 sa dàpayã Damiëànantu pàdàsi asse goõe agaõhataü. 146 Anàthà ye salajjà ca 26 te ca saïgaõhi so raho. Asaügahãto dãpamhi natthi tena yathàrahaü. 147 Dàtabboti kathaü gunnamàhàro so vicintiya Sasse khãragate'dàsi tesaü khettasahassake. 27 148 Kàëavàpimhi so vàrisampàtaü kàrayã thiraü. Pu¤¤amevaüvidhaü tassa appameyyaü bahuü kira. 28 149 Tassa putto tadà àsã yuvaràjà divaügato; Jàto senàpatikàle aparo atthi dàrako 150 Taü ràjà ràjaputtehi bhãto ràjàraho iti Màretuü taü na sakkonti 29 vaóóhàpesi yathà tathà. ----------- 24.8. Ràjà taü 25. Jãvikatthaü(?) 26.[A.]Salajjàva. 27.[E.]Sahassato 28.[A.]Bahå. 29.[E.] Màreyyuüti. [SL Page 282] [\x 282/] ( 151 Arãhi nagare ruddhe pitaraü so kirekadà Upasaïkamma yàcittha saïgàmàvacaraü gajaü. 152 So dàpesi mahànàgaü ghoraü màrakaråpamaü, Katahatthaü balaü ceva sabbàyudhavisàradaü. 153 Kàloyamiti mantvà so bandhitvà jårikaü tadà Ku¤jaraü varamàruyha nikkhamma nagarà bahi 154 Viddhaüsetvà bala sabbaü dujjayaü jayamaggahi. Ràjà dasvà pasanno taü senàpaccaü ca tassa'dà. 155 Eso'va kira gantvana sabalo desamuttaraü Palàpesi sasenaü taü àdipàda¤ca dappulaü. 156 Baddhavero tato'hosi dappuëo tamhi sàdhukaü 30 Mahàummàrayuddhamhi disvà tamatikodhavà. 157 Sãghaü pesesi taü hantuü hatthimàruëhamattanà; Ovijjhiya palàpesi tamesa sakadantinà. 158 Disvà tamatisantuññho a¤¤esa¤ca abhàvato Rajjayoge, adà tassa uparàjattamattano. 159 Evaü vãsativassàni dãpametaü subhu¤jãya Vipàkaü pu¤¤akammassa bhu¤jituüva divaügato 160 Evaü anekehi nayehi laddhà Janassa dukkhehi viråpakehi Bhogà vinassanti khaõena sabbe Aho tahiü yeva ramanti bàlà. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Charàjako nàma Cacattàëisatimo paricchedo. --------- Sattacattàëãsatimo paricchedo. 1 Accaye pituno ràjà uparàjà ahosi so Samattho sattumittànaü kàtuü niggahasaügahe. 2 Senà nàmàsi sappa¤¤à mahesã tassa ràjino. Khuddaputtà 1 piyà'tãva ra¤¤o kalyàõadassanà. ----------- 30. [A.] Sàdhiyaü 1.[E.] Khuddà puttà. [SL Page 283] [\x 283/] ( 3 Adàsi yuvaràjattaü jeññhaputtassa attano, âdipàde'pare'kàsi ràjinã pi ca dhãtaro 4 Datvà ñhànantaraü ràjà tesaü tesaü yathàrahaü Janaü saügahavatthåhi saügahesi catuhipi. 5 Atha kenàpi so gantvà hetunà maõihãrakaü Vasanto kira, assosi paccanto kupito iti. 6 Tato senàpati¤ceva jeññhaputta¤ca attano Gantvà sàdhetha taü desamiti pesesi sajjukaü. 7 Tesu tatthopayàtesu pisunà bhedacintakà Vatvà yaü ki¤ci bhindiüsu te ubho'pi naràdhipe 2 8 Tato dve verino hutvà desaü gaõhitu màrabhuü; Ràjà sutvà khaõeneva dåratissamupàgami. 9 Te ubho'tattha ghàtetvà tesaü sabbaü samàdiya Hantvà taüpakkhiye sabbe påëatthinagaraü gamã. 10 Tadà rohaõadesamhi bhogàdhipatino suto Dàñhàsãvàdipàdassa mahindo nàma khattiyo 11 Pituno so'parajjhitvà ra¤¤o santikamàgamà. Disvà ràjàpi santuññho taü saïgaõhi yathàrahaü. 12 Tena mettiü thiraü kàtuü dhãtaraü devanàmikaü Tassa datvàna pàhesi balaü rohaõamevaso. 13 So gantvà ràjasenàya maddàpetvàna rohaõaü Jambudãpaü palàpetvà pitaraü rohaõaü labhi. 14 Mahàvihàre kàresi salàkaggaü thãraü subhaü. Bolakkhiyamunindassa 3 parihàràya dàpayã 15 Mahànàmavhayaü 4 gàmaü, pujayitvà yathàbalaü Vaóóhamànadumindassa jiõõaü geha¤ca kàriya 16 Rakkhaõatthàya tassà'dà koññhagàmaü 5 bahådayaü 6 Nãlàràmassa pàdàsi kàëussaü nàma gàmakaü. 17 Loharåpassa pàdàsi àràmassa¤ca gàmakaü. Jiõõa¤ca pañisaïkhàsi, pañimàyo ca kàrayi, ----------- 2.[E.] Naràdhipà. 3.[A.E.] Kholakkhãya- 4.[E.] Mahàmagavbhayaü. 5.[E.] Koññhàgàmaü 6.[E.] Bahudrayaü [SL Page 284] [\x 284/] ( 18 Pàsàde cetiye ceva vihàre va anappake. Puëatthinagare'kàsi vejjasàlaü mahàdayo: 19 Tathà paõóàviya¤ceva 7 bhogagàmasamàyutaü Pãñhasappãnamandhànaü sàlàyo ca tahiü tahiü, 20 Potthakesu likhàpevo aññe sammàvinicchite Ràjagehe ñhapàpesi ukkoñanabhayena so. 21 Nàgavaóóhananàmassa bhogagàme bahå adà. Lekhepubbe na vàretvà 8 pàletvà pubbasàsanaü 22 Pitarà ca mahàdànaü pu¤¤ama¤¤ampi và kataü Sabbaü tamavinàsevo niccaü so rakkhi sàdaro. 23 Mahesã ca mahàra¤¤o pu¤¤àni bahu kàrayã Kaõñakaü 9 cetiyaü kàsi devã cetiyapabbate. 24 Kàretvà jayasena¤ca pabbataü gàmikassa dà 10 Bhikkhusaïghassa; sàgàmaü mahummàraü ca tassa'dà 25 Silàmeghavhayaü kavo bhikkhunãnamupassayaü Silàmeghavhayedàsi bhikkhunãna¤ca paccaye 11. 26 Gàmà ye'suü purà kãtà vihàre, tattha sà dhanaü Datvà te me cayitvàna vihàrasse'va dàpayã 27 Chàdayitvà 12 mahàrukkhe sabbe cetiyapabbate Nànàràge dhaje ceva pañàkàyo ca påjayã. 28 Pubbàràmakabhàgamhi 13 pàsàdaü pañisaükhari. Ussànaviññhiü dubbhogaü subhogaü tassa kàrayã. 29 Vihàraü giribhaõóa¤ca naññhaü pàkatikaü karã. Bhogagàme ca dàpesi bhikkhånaü tantivàsinaü. 30 Ambuyyànamhi àvàsaü katvà dappuëapatabbataü Bhikkhånaü tisatassà'dà sampannacatupaccayaü. 31 Kàretvà nãlagalla¤ca àràmaü so manoramaü Dakavàraü bahuppàdaü tassa dàpesi kàriya. 32 Arikàrivihàre ca pañisaïkhàsi jiõõakaü; Salàkagga¤ca pàsàdaü apubba¤¤eva kàrayã. ----------- 7. Paóàviyaü ceva. 8. [D.S.E.] Nakàretvà 9.[S.] Katthakaü [E.] Katthakaü 10. [E.] Dàmiëassa'dà 11. [E.S.D.] Bhikkhunãnamupassaye. 12. Chedayitvà (Sabbesu), 13. [E.S.] Pucchàràmaka-. [SL Page 285] [\x 285/] ( 33 Vàhadãpe sa kàresi 14 senaggabodhipabbataü. Dhammaü tãsu nikàyesu vàcayittha bahussate. 34 Gaõhàpesi ca bhikkhånaü ayopattesu gaõñhike. Pu¤¤anti vuttaü sabbaü so na ki¤ci paricajjayã. 35 Kulãnànamanàthànaü itthinaü'dà piëandhanaü; Bhojanaü bhojanatthinaü bahusodàsi rattiyaü. 36 Gunnaü sassàni pàdàsi; kàkàdãna¤ca bhattakaü; Taõóula¤cakumàrànaü madhuphàõitasaüyutaü. 37 Evaü pu¤¤àni katvàna narindo so sapàriso Bhutvà pa¤casu vassesu mediniü sampariccaji. 38 Tato tassa suto àsi sãhaëànaü rathesabho Sabbaråpaguõopeto mahindo nàma khattiyo, 39 So dhammikasilàmegho iccà si dharaõãtale Dhammadãpo dhammadhajo suddhadhammaparàyaõo; 40 Pubbakehi narindehi kataü dhammapathànugaü Sabbaü'kàsi ahàpetvà; adhammantu vivajjayã. 41 Ràjà ratanapàsàde kàtuü so navakammakaü Sabbakàlesu dàpesi geññhumbadakavàrakaü 15 42 Jiõõa¤ca pañisaïkhàsi pu¤¤akammamakàsi ca. Rajjaü katvàna catusu vassesu nidhanaü gato. --------- 43 Aggabodhi tato ràjà chattaü ussàpayã pure Kàrento sabbasattànaü hitaü sukhamasesato. 44 Dhàtupåjaü sa kàresi satthusabbaguõàrahaü Pitàmahakatassà'pi sambuddhassa mahàmahaü. 45 Udayaggàdibodhi¤ca pariveõaü sa kàrayã Nàmaü gahetvà pituno attano ca naràdhipo. 46 Sabhogaü pariveõa¤ca katvà taübhutanàmakaü 16 Sakàcariyakassà'dà bhikkhånaü tisatassa ca. 47 Ràjasàlàya 12 dàpesi cåëavàpiyagàmakaü. Gàmadvaya¤ca dàpesi kàëulamallavàtake. Makaü (?) 17.[A.] Ràjà sàlàya. [SL Page 286] [\x 286/] ( 48 Pavesaü vinivàresi uposathadinesu so Macchamaüsayuràdãnaü antonagaramattano. 49 Bhikkhå và cetiye và so vanditvà nikkhamaü tato Vàlukà mà vinassantu iti pàde sudhovayã. 50 Yaü yaü sovaggiyaü kammaü kammaü nissaraõàvahaü Vatthuttaye pasanno so kammaü taü sabbamàcari. 51 Màtupaññhànanirato rattindivamahosi so; Gantvà tassà upaññhànaü pàto'va kira bhupati 52 Sãsaü telena makkhetvà ubbaññetvàna jallikaü Nakhe visutdhe katvàna nahàpetvàna sàdaraü 53 Acchàdevo navaü vatthaü sukhasamphassamattanà Vatthaü chaóóhitamàdàya pelletvà sayameva taü 54 Tassa toyena si¤citvà sãsaü samakuñaü sakaü Gandhamàlàhi taü sammàcetiyaü viya påjiya 18 55 Namassitvàna tikkhattuü katvà taü so 19 padakkhiõaü Dàpetvà parisàya'ssà vatthàdãni 20 yathàruciü 56 Sahattheneva bhojetvà bhojanaü taü mahàrahaü Bhuttàvasesaü bhu¤jitvà samàkiriya 21 matthake 57 Bhojetvà parisaü tassà ràjabhojana muttamaü Sajjetvà vàsageha¤ca sugandhaparivàsitaü 58 Sahatthà pa¤¤apetvàna sayanaü tattha sàdhukaü Pàde dhoviya makkhetvà gandhatelena saõhakaü 59 Sambàhento nisãditvà katvà niddamupetakaü Katvà padakkhiõaü ma¤caü tikkhattuü sàdu vandiya 60 ârakkhake niyojetvà dàse kammakare'pi ca Tassà piññhimakatvàna apakkammeva piññhito 61 hatvà adassane ñhàne tikkhattuü puna vandiya Santuññho tena kammena saranto taü punappunaü 62 Gehaü yàti; sa jivantaü 22 evameva upaññhahi. Ekadà dàsavàdena vaditvà dàsamattano ----------- 18. [E.S.] Påjayi. 19.[E.] Katvà tassà. 20.[A.] Vatthàdãhi. 21.[E.] Saya Màkiriya. 22.[E.] Sajãvaü taü. [SL Page 287] [\x 287/] ( 63 Tenattano kathàpesi khamàpetuü sayaü vaco. Attànaü bhikkhusaüghassa dàpayitvàna màtarà 64 Dhanamattagghanaü datvà bhujisso àsi buddhimà Evaü pu¤¤aparo hutvà katvà dãpassa saügahaü 65 Ekàdasahi vassehi devalokamupàgami. --------- Tassà'nujo dappuëo'tha ràjà'hosi tadaccaye; 66 Sabbaü pubbakaràjunaü cariyaü sosamàcari. Tadà mahindanàmassaputtà rohaõasàmino 67 Pitarà nãhañà'ga¤chuü ràjànaü màtulaü sakaü. So te disvà pavattiü taü sutvà datvà mahàbalaü 68 Pàhesi pitarà yuddhaü kàtuü bandhåhite rato Mahindopi tathàbhàvaü viditvà rohaõàdhipo 69 Yuddhaü pañipade yeva tesaü'kàsi mahàbalo Te ubho'pi palàyiüsudatvà senàya nàyakaü. 70 Punàgantvà mahãpànaü sevamànà idhà'vasuü. Pitàpi tena santuññho a¤¤ena sakabandhånà 71 Yujjhanto maraõaü ga¤chi; ¤àti so'pi mato kira. Tadà'dà bhàgineyyassa ràjà kittaggabodhino 72 Sabbaråpaguõopetaü dhãtaraü devanàmikaü. So dappuëaü ñhapetvàna sevatthaü tassa ràjino 73 Sayaü neïgamàdàya rohaõaü samasupàgami. Rohaõàdhipatã hutvà sabbàkàrasamappito 74 Puttadhãtàhi vaóóhanto vàsaü tattheva kappayã. Ràjà'kàsi dumindassa gharaü jiõõaü navaü thiraü. 75 Sovaõõakhavitaü kammaü maïgalena ca tassa so Attano ràjabhàvassa satthu pàramitàya ca 76 Sammànucchavikaü katvà mahàpåjaü pavattayã. Jiõõaü kàresi pàsàdaü hatthikucchivihàrake 77 Vàhadãpassa àràmaü 23 làvàràva¤ca 24 pabbataü. Vihàre jetanàme ca katvà sovaõõayaü muniü 78 Vaóóhetvà bodhigehamhi påjaü'kàsi acintiyaü. Anusaüvaccharaü dãpe vatthadànaü pavattayi. ----------- 23.[A.] Kàresi. 24.[A.] Làvàràmaü ca [SL Page 288] [\x 288/] ( 79 Mahàpàëi¤ca vaóóhesi bhattaggamavalokayã 26. Tulàhàra¤ca dàpesi jiõõaü ca pañãsaïkhari. 80 Càrittaü pubbaràjånaü pàlesimanavajjiyaü. --------- Tassà'si vajiro nàma senàpati mahàmati 81 Kacchavàlaü sa kàresi àràmaü paüsukålinaü Thåparàmamhi thåpassa gharaü chàdesi sàdhukaü 82 Iññhikàhi suvaõõàhi; hematvàre va kàrayã 27 Evaü soëasavassàni katvà rajjaü naràdhipo 83 Aagamà sabbasattànaü gantabbaü desameva so. --------- Tasmiü ràjini sampatte devalokaü tadà ahå 84 Aggabodhi sanàmo'tha àõàbheriü caràpayã Pità tassa sabhàtussaputtaü mahindanàmakaü 85 Rajjatthaü sakaputtànaü àdipàdaü na kàrayã. âdaraü so sabandhånaü kaõiññhànampi kàtave 86 Asahanto palàyittha paratãraü samàkulo. 28 Tesamàgamanaü sutvà pesayitvà mahàbalaü 87 Kàretvà yuddhametehi sãsaü 29 tesaü sa gaõhayã. Nikàyesu vicàretvà kattabbaü sabbameva so 88 Dãpe'pi sakale' kàsi pàpàvàranivàraõaü. Bhikkhu cålavihàresu 30 yàguü gaõhanti sabbadà 31 89 Mahàvihàre; taü sutvà ràjà nibbinnamànaso Kaõñhapiññhimahàgàmaü tathà yàbàlagàmakaü 90 Telagàmaü bahåda¤ca dakavàraü padàpiya Yàguü gahetuü yojesi vihàresu'pi bhikkhavo; 91 Tato paññhàya taü yàguü sabbe gaõhiüsu sàdarà. Dãpe bheriü caràpetvà sannipàtiya yàcake 92 Suvaõõaü so padàpesi yathicchaü divastayaü. Evamàdiü sa katvàna pu¤¤aü vassehi tãhi ca ----------- 26. [A.] Mavalokiya. 27.[E.] Chàdayi. 28. Samàtulo (?) 29.[A.] Hisaü, 30. [S.] Målavihàresu. 31.[E.] Osadhaü, [SL Page 289] [\x 289/] ( 93 Vatthuttayapasàdassa phalaü passitumattano Ràjà dibbena yànena 32 gacchanto viya so mari. 94 Evaü aniccà vata sabbadehino 33 Sabbaccuno' pevamupenti maccuü Pahàya tasmà bhavaràgajàtaü Budho subuddhã vibhave bhaveyya. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Pa¤caràjako nàma Sattacattàëãsatimo paricchedo. --------- Aññhacattàëãsatimo paricchedo. 1 Tato tassà'nujo seno chattaü ussàpayã pure Piyaü'va puttaü passanto satte sabbe mahàdhano. 2 Cariyaü pubbaràjånaü samàcari yathàbhataü; Apubbaü'pi cavattesi cariyaü dhammasaühitaü. 3 Bhikkhånaü bhikkhunãna¤ca ¤àtãnaü dãpavàsinaü Macchànaü migapakkhãnaü kattabbaü sa samàcari. 4 Mahindaü paratãraü so gataü yojiya màrayi. Evaü so suvisodhesi rajja paccatthike'khile. 5 Mahàdànaü pavattesi yàcakànaü dhanesinaü, Bhikkhånaü bràhmaõàna¤ca manu¤¤aü ràjabhojanaü. 6 Ahesuü anujà tassa mahindo kassapo tathà Udayo ti tayo; tesu mahindo yuvaràjako 7 Hutvà tassànuvattanto sakkaccaü tamupaññhahi. Saïghà nàmà'si ràjassa bhariyà tassa ràjinã. 8 Kãëanatthaü samuddassa gate ràjini paññanaü Udayo àdipàdo so ohãno nagare tadà 9 Nàlanàmaü gahetvàna dhãtaraü màtulàniyà Rakkhitaü ràjarakkhàya puëatthinagaraü agà. 10 Ràjà tasmiü akujjhitvà sandhiü katvà akuppiyaü Mahàdãpàdaü pesetvà tosetvà naü idhànayã. ----------- 32.[A.] ¥àõena, 33.[E.] Sabbadehã [SL Page 290] [\x 290/] ( 11 Evaü samaggà te àsuü; tato paññhàya khattiyà Rakkhantà. Sàsanaü lokaü vasiüsu susamàhità. 12 Tato kenaci kàlena paõóuràjà mahàbalo Jambudãpà idhàgamma dãpaü gaõhitumàrahi. 13 Ràjà suvo mahàsenaü pesayittha tadantikaü. Amaccànaü vivàdena laddhotàro naràdhipo 14 Paõóuràjà vinàsento sabbaü taü desamuttaraü Khandhàvàraü nivesesi mahàtalitagàmake.1 15 Vasantà damiëà ettha bahavo ye tahiü tahiü Sabbe tampakkhiyà'hesuü; tato so balavà ahu. 16 Tattha gantvà mahàsenà ra¤¤o yujjhitumàrahi. Hatthikkhandhagato paõóuràjàpi samupàvisi. 17 Aahå dàmiëasenà sà passantã sàmino mukhaü Sampannabalavussàhà tadatthe cattajãvità. 18 Dãpasenà tu sàmãnamabhàvena nirussukà Yujjhantã paribhinditvà palàyittha tato tato. 19 Ottharittha mahàsenà paõóuràjassa taïkhaõe Màrasenàva gacchantã vicuõõentã mahàjanaü. 20 Ràjà senàya bhintattaü sutvà sabbaü samàdiya Hatthasàraü puraü hitvà malayàbhimukho gato. 21 Tato hatthiü samàruyha yuvaràjà mahindako Yujjhanto sakasenàya palàtattaü 2 samekkhiya 22 "Ekena me na sakkà ve sabbe ete hi màrituü; Etesaü na ca nãvànaü hatthesu maraõaü sukhaü. 23 Tasmà varaü 3 me maraõaü mayà eve" ti cintiya Hatthikkhandhagato yeva jindi so sãsamattano. 24 Taü disvà bahavo sãse tattha chindiüsu sevakà Taü disvà dàmiëãsenà haññhatuññhà pamodi sà. 25 Etaü 4 sabbaü samekkhitvà àdipàdo sa kassapo Turaïgavaramàruyha susannaddho dhatàyudho 26 Vihàramupasaïkamma abhayaü ekakova so Tàdisampi mahàsenaü ogàhetvà 5 vidàrayi. ----------- 1.[E.] Mahàtàlitagàmake. 2.[E.] Palàyanaü. 3.[A.] Paraü. 4. [E.] Evaü. 5.[A.] Ogahetvà. [SL Page 291] [\x 291/] ( 27 Supaõõo viya gaõhanto bhujaïge salilàlaye 5 So taü sabbaü nivattesi attàna¤ca; sugopayã. 28 Asso ekova dissittha turaïgàvalisannibho. Aattano so janaü ka¤ci apassanto'nugàminaü 29 Kiü me ekena verãnaü påritena manorathaü? Kàlantarehaü jivanto påressaü me manorathaü; 30 Tasmà gantuüva yuttanti nipphoñetvà 6 mahàbalaü Nibbhayo'va mahàyodho koõóivàtamupàgami. 31 Paõóuràjamahàsenà aaggahesi tato puraü. Sãsaü taü yuvaràjassa paõóuràjassa dassayuü. 32 So taü disvàva jhàpetvà ràjånaü paõóudesinaü 7 Sabbamàëàhane kiccaü tassa kàtuü niyojayã. 33 Sabbaü sàraü haràpesi bhaõóàgàramhi ràjino Agaõhittha gahetabbaü vihàre nagare'pi ca 34 Pàsàde ratane sabbe, sovaõõaü satthubimbakaü, Silàmayamunindassa cakkhubhutamaõidvayaü; 35 Tathà sovaõõapaññe ca thåpàràmamhi cetiye; Suvaõõapañimàyo ca vihàresu tahiü tahiü 36 Sabbaü gahetvà nissàraü laïkàdãpamakàsi so. Chaóóhayittha 8 puraü rammaü yakkhabhakkhitaråpakaü. 37 Ràjà'pi rakkhaü datvàna mahàmagge tahiü tahiü Gaïgàdvayamukhe vàsaü kappesi parisaïkito. 38 Paõóuràjà tato sandhiü kàtuü sãhaëasàminà Amacce tattha pesesi; disvà te sãhaëàdhipo 39 Suõitvà sàsanaü tesaü sabbaü taü sampañicchiya Dåtànaü kàrayitvàna yathàkàmena saügahaü 40 Hatthidvayaü sa datvàna sabbamàbharaõampi ca Tassa pesesi dåte so attano'pi hitàvahe 9 41 Paõóuràjàsi taü sabbaü disvà santuññhamànaso Niyyàtetvàna dåtànaü tadaheva mahàpuraü ----------- 5.[E.] Salilàlayaü. 6.[S.D.] Nippoñhetvà. 7.[E.] Desitaü. 8.[E.] Chaóóayitvà. 9. Hitavaho (sabbattha). [SL Page 292] [\x 292/] ( 42 Nikkhamitvà purà gantvà 10 na cireneva paññanaü Tattha àruyha nàvaü so sakaü desamupàgami. 43 Tato àgamma nagaraü silàmegho mahãpati Yathàñhàne ñhapetvàna dãpaü vasi samàhito. 44 Bhàtaraü dutiyaü katvà udayaü nàma khattiyaü Mahàdipàdaü tassàdà bhogatthaü dakkhiõaü disaü. 45 So pi kho na cirenava katvà pu¤¤aü yathàrahaü Rogenekena samphuññho paviññho maccuno mukhaü. 46 Kassapo àdipàdo'pi puëatthinagare vasaü Yojetvà 11 paõóuràjena ahosi kira màrito. --------- 47 Tadà kassapanàmassa puttà àsuü mahàrahà âdipàdassa cattàro dhana¤¤akkhaõasa¤g¤utà. 48 Yo 12 tesaü sabbapañhamo seno nàma kumàrako Såro vãro mahussàho ràjabhàrakkhamo samo, 49 Ràjà mahàdipàdattaü tassa datvà yathàvidhiü Bhogatthaü dakkhiõaü desaü savàhanamupàdisi. 50 Rohaõadhipatissà'suü puttà kittaggabodhino Cattàro, dhãtaro tisso dassaneyyà manoramà. 51 Tadà jeññhasutaü tassa mahindaü nàma khattiyaü Pitucchà màrayitvàna desaü gaõhi sasàdhanaü. 52 Bhàtaro te tayo tasmiü saüruññhà bhàtughàtane 13 âdàya bhaginã tisso ra¤¤o santikamàgamuü. 53 Ràjà'pi disvà te'tãva mamàyanto dayàluko 14 Sabbe devakumàreva sukhaü vaóóhesi pemavà. 54 Tato kassapanàmaü so tesaü jeññhaü narissaro Desaü taü gaõha yàhãti datvà balamapesayã. 55 So'pi gantvàna taü hantvà rohaõaü kasiõampi taü Katvà hatthagataü tattha vasittha nirupaddavo. 56 Atha so bhàtaro dve'pi sena¤ca udayaü tathà Pakkositvàna bhàjetvà desaü tehi sahàvasi. ----------- 10.[S.] Tamhà. 11.[A.] Yodhento. 12.[E.] So. 13.[E.]Bhàtughàtake. 14.[E.S.]Dayàmukho. [SL Page 293] [\x 293/] ( 57 Ràjà tà sàdhu vaóóhetvà vayappattàsu tãsu so Ràjaka¤¤asu dha¤¤àsu devaccharasuråpisu 58 hapetvà ràjinãñhàne uparàjassa dàpayã Saïghanàmaü, mahàbhogaü datvà rajjasarikkhakaü. 59 Kaõiññho uparàjassa 15 mahindo nàma bhàtuko atthi sabbaguõopeto sabbasatthavisàrado. 60 Tassà'dàsi duve ràjà ràjaka¤¤à manoharà Tissavahaü kittanàmaü dva datvà bhogaü yathàruciü. 61 Evaü karonto ¤àtãnaü saügahaü so yathàrahaü âràdhento ca dànàdisaïgahehi mahàjanaü 62 Ràjà dasahi ràjånaü dhammehi samupàgato Samàcaranto pu¤¤àni paribhu¤jittha mediniü. 63 Paüsukålikabhikkhånaü katvà'riññhamhi pabbate Mahàbhogaü adàràmaü nimmitaü viya iddhiyà; 64 Parihàra¤ca 16 tassà'dà ràjàrahamasesato âràmike va bahavo dàse kammakarepi ca. 65 Pàsàdaü sova kàresi vihàre jetanàmake Anekabhumiü bhumindo buddhabhumigatàsayo. 66 Vaóóhetvà tattha kàretvà sabbasovaõõayaü jinaü Saõñhapetvà mahàbhogaü vasàpesi ca bhikkhavo. 67 Mahàdipariveõamhi dàresi sumanoharaü Pàsàdamaggisandaóóhaü tasmi¤¤eva vihàrake. 68 Katvà vãraïkuràràmaü vihàre abhayuttare Mahàsaïghikabhikkhånaü theriyàna¤ca dàpayã. 69 Pubbàràma¤ca kàresi sampannacatupaccayaü Saddhiü so saïaghanàmàya deviyà pi ca attano. 70 Mahàvihàre tàye'va saddhiü kàresi bhumipo Aàvàsaü saïghasenavhaü mahàbhogaü mahàmati. 71 Kàretvà sabbasovaõõaü kesadhàtukaraõóakaü Mahàpåjaü pavattesi rajjaü vissajji uttamo. 17 ----------- 15.[A.] Uparàjàpi. 16.[E.] Parihàraüsa 17.[E.] Vissajjiyattano (?). [SL Page 294] [\x 294/] ( 72 Cetiyassa girissà'dà kàõavàpiü bahådayaü 18 Bhikkhånaü dãpavàsãnaü dàpesi ca ticãvaraü 73 Puëatthinagare'kàsi vàpiyo 19 thusavàpiyà; Senaggabodhimàvàsaü gàmàràmikasa¤¤utaü; 74 Tasmi¤¤eva ca kàresi mahàpàëiü subhojanaü; Mahàpàëi¤ca sabbesaü mahànettamhi pabbate. 75 Vejjasàlampi kàresi sagarassa ca pacchime. Anàthànaü pavattesi yàgudànaü sakhajjakaü. 76 Paüsukålikabhikkhånaü pacceka¤ca mahànasaü Katvà dàpesi sakkaccaü niccaü bhojanamuttamo 77 Hutvà mahàdipàdo'yaü kappårapariveõake Uttaràëhe ca kàresi paricchede sanàmake. 78 Tulàbhàra¤ca pàdàsi tikkhattuü so mahàdhano; Pu¤¤ama¤¤ampi so'kàsi ràjà nànappakàrakaü. 79 Saïghanàmàpi taüdevã uttaramhi vihàrake Katvà mahindasenavhàvàsaü 20 vàsesi bhikkhavo. 80 âraddho dappulavhassa kàle ràjassa dhãmato Mahàdevena so àsi rammo dappulapabbato; 81 Dàrukassapanàmena tathà kassaparàjikaü, 21 Ubho pi te vippakate ràjà sova samàpayã. 82 Bhaddo senàpatã tassa bhaddasenàpati'vhayaü Pariveõampi kàresi dàsabhogasamàyutaü. 83 Uttaro ca amacco'kà vihàre abhayuttare Vàsa muttarasenavhaü rammamuttarapaccayaü. 84 Vajiro nàma tatthevàvàsaü 22 vajirasenakaü Kàsi; rakkhasanàmo cà'vàsaü rakkhasanàmakaü. 85 Tato vãsativassesu puëatthinagare vasaü Paõóuràjakataü kàraü saranto sàradassano 86 Dadanto viya senassa sårassàvasara¤ca so Pahàya dãpaü dãpo'va mahàvàtabhato gato. ----------- 18.[E.] Bahuduyaü. 19.[E.] Vàpiyà 20. [E.S.] Se navhaü vàsaü 21. Ràjakaü. 22. [E.] Tattheva vàsaü. [SL Page 295] [\x 295/] ( 87 Bhogà aniccà saha jivitena Paheva te bandhujanà sahàyà; Naràdhipaü passatha ekameva Samàgataü maccumukhaü sughoraü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Ekaràjako nàma Aññhacattàëãsatimo paricchedo. --------- Ekånapa¤¤àsatimo paricchedo. 1 Evaü tasmiü mate tassa kattabbaü sàdhu kàriya Mahàdipàdo senavehà àdàya balavàhanaü 2 âgamma nagaraü ràjà ahosi dharaõãtale. âdikappamhi ràjånaü dassento cariyaü viya 3 Saddho mahàdhano såro muttavàgã 1 niràlayo Yàcayogo mahàbhogo sampannabalavàhano 4 Kittiyà'malabhutàya, tathà tejoguõena ca Sannipàtaüca so candasuriyànaü nidassayã. 5 Asaïkiõõaguõàkiõõo suviciõõaguõàguõo Nitthiõõapàpo nibbiõnasaüsàro sàradassano. 6 Bhariyà tassa yà àsi saïghà taü so'bhisevayã Mahesibhàve vadavona parihàraü yathàbhataü, 7 Mahindaü nàma sappa¤¤aü kaõiññhaü bhàtaraü sakaü Datvà dakkhiõabhàgaü so oparajje'bhisevayã. 8 Antopure'parajjhitvà so ra¤¤à avadhàrite Saputtadàro vuññhàya a¤¤àto malayaü agà. 9 Uppajjittha tadà putto ra¤¤o saïghàya deviyà Dassento'va panàdassa kumàraråpamattano 2 10 Ràjà taü jàtamattaü'va disvà santuññhamànaso Siddhatthaü lumbinãjàtaü ràjà suddhodano viya 11 Dha¤¤apu¤¤aguõupeto ñhapetvà dãpamekakaü Jambudãpe'pi kasiõe rajjayoggo'ti me suto ----------- 1.[E.] Muttacàgo. 2.[A.] Kumàraüråpa- [SL Page 296] [\x 296/] ( 12 Nàmadànadine yeva parihàrena sabbaso Oparajjebhisi¤citvà dakkhiõaü desamassa'dà. 13 Yuvaràjà'pi malaye vasanto'va mahãpatiü âràdhetvà upàyena anu¤¤àto sabhàtarà 14 Nikàyattayavàsãhi saddhiü bhikkhåhi àgato Disvà ràjànametthava sandhiü'kàsi akuppiyaü. 15 Yà tassa yuvaràjassa bhariyà tissanàmikà Ràjinã sà vijàyittha dhãtaraü saïghanàmikaü. 16 Kittinàmà'parà yà ca bhariyà sàpi kho pana Vijàyi putte cattàro tathà eka¤ca dhãtaraü. 17 Tadà ràjà'pi cintetvà evaü sati kaõiññhako Nissaïko mayi hotãti sammà mantãhi mantiya 18 Dhãtaraü yuvaràjassa suråpiü saïghanàmikaü Kassapassa'ttaputtassa vivàhaü kàrayi budho. 19 Dakkhiõaü desamasseva kaõiññhassa sa dàpayã. Ràjaputtassa pàdàsi paccekaü bhogamattano 20 Rajjamhi 3 sabbaü tasseva paribhogàya dàpayi. Kevalantu vicàresi dãpaü dãpahitàvaho 21 Tesaü saüvàsamanvàya ubhinnaü pu¤¤akamminaü Dha¤¤apu¤¤aguõupetà vijàtà puttadhitaro. 22 Katvà sabbopahàrena dàñhàdhàtumahàmahaü âruyha varapàsàdaü ratanavhaü mahãpati 23 Tadà sovaõõayassàpi sambuddhassa purà dhãtaü Su¤¤aü pãñhaü sayaü 4 disvà "kasmà eva"nti saüvadi. 5 24 Tato amaccà àhaüsu "na jànàsi mahãpati, Mahàpitunarindassa kàle tava narissara, 25 Paõóuràjà idhàgamma dãpametaü vinàsiya Sabbaü sàragataü dãpe samàdàya gato" iti. 26 Taü sutvà lajjito ràjà sayaü viya paràjito Tadaheva niyojesi amacce balasaïgahe 27 Tadà'va kira àga¤chi paõóuràjakumàrako Paribhuto saràjena rajjatthaü katanicchayo. ----------- 3.[A.] Rajjampi. 4. Sa taü (sabbesu) 5.[E.] Tiyàvadi. [SL Page 297] [\x 297/] ( 28 Ràjà disvà'tisantuññho kattabbaü tassa kàriya Mahàtitthamupàgamma paññanaü, vasamatra so 29 Mahantaü balakàya¤ca tassopakaraõàni ca Anånaü pañiyàdevo devasenaüva sajjitaü 30 Paõóuràjakumàrena saddhiü senàpatiü sakaü "Gantvà taü paõóuràjànaü gantvà nãtamito purà. 31 Ratanaü sabbamàdàya, datvà rajjaü imassa ca Na cireneva ehã"ti uyyojesi mahàyaso, 32 So'pi evaü karomãti pañissuvo mahãpatiü Vanditvà balamàdàya nàvamàruyha taü khaõe 33 Paratãraü tato gantvà saüvåëhabalavàhano Vinàsayanto paccantaü vàresi madhuraü pura. 34 Dvàràni pidahitvàna pacchindittha gatàgataü Tato aggiü khipàpesi gopuraññàlakoññhake. 35 Evaü sãhaëasenàya paviññhàya sakaü puraü Sabbaü vilumpamànàya senaïgaü ghàtayantiyaü 36 Paõóuràjà nisamme'taü samàdàya sakaü balaü Vegasà taü samàgamma yuddhaü kàtuü samàrabhi. 37 Asampuõõabalattà so viddho sallena bhupati Hatthikkhandhagato yeva vihàya puramattano 38 Palàyitvà gataññhàne 6 jivitaü nijamossaji. Bhariyà ca'ssa tenàsi sampattà jivitakkhayaü. 39 Tato sãhaëasenà sà paviññhà nibbhayà puraü Tattha sabbaü vilumpittha devà'surapuraü yathà. 40 Senàpati tato ràjagehe bhaõóaü samekkhiya Dãpànãtamimamhà ca tatraññha¤ca mahàrahaü 41 Sàraü sabbaü samàdàya dese ca nagare ñhitaü Katvà issariyaü tattha vase vattiya attano 42 Paõóuràjakumàraü tu tattha rajje'bhisi¤ciya Kàretvà parihàra¤ca desaü tassa samappiya 43 Yathàruciü gahevona hatthi - asse nare'pi ca Tattha tattha yathàkàmaü vasanto akutobhayo ----------- 6. [A.E.] Gato'ññhàne. [SL Page 298] [\x 298/] ( 44 Samuddatañamàgamma ñhatvà tattha yathàsukhaü Kãëanto viya nàvaü so samàruyha visàrado 45 Mahàtitthamupàgamma vanditvà dharaõãpatiü Taü sàsanaü nivedetvà sàraü dasseyi àhañaü. 46 Ràjà sàdhu'ti vatvàna kàretvà tassa saïgahaü Saddhiü senàya àgantvà pahaññhàya sakaü puraü 47 Jayapànaü pivitvàna kavo vijayamaïgalaü Mahàcàgaü pavattetvà yàcakànaü yathàruciü 48 Sabbaü pàkatikaü'kàsi sàraü dãpe niràlayo. Sovaõõapañimàyo ca yathàñhàne ñhapàpayi. 7 49 Su¤¤aü ratanapàsàde pãñhaü påresi satthuno. Kàsi rakkhàvidhànena nibbhayaü dharaõãtalaü. 50 Tatato paññhàya dãpaü so arãnaü duppadhaüsiyaü Katvà vaóóhesi bhogehi uttaràdikuruü viya. 51 Khinnà pubbassa ràjassa kàle dipamhi pàõino Nibbutà taü samàgamma 8 ghammà viya valàhakà --------- 52 Tassa vãsatime vasse vihàre abhayuttare Nikkhamitvà gatàhesuü 9 paüsukålikabhikkhavo. 53 Yuvaràjà mahindo so dumaràjassa satthuno Kàràpayi gharaü rammaü dassaneyyaü manoramaü. 54 Bodhigehaü karontà taü disvà vaóóhakino tadà Vaüsena sàkhaü àhacca bhijjantaü 10 carabodhiyà 55 Kinnu kàtabbametthà'ti yuvaràjaü nivedayuü. So taü samupasaükamma mahàpåjàya pujiya 56 "Sace satthà hitatthàya sambhito sabbapàõinaü Laõóuü 11 pu¤¤assa'nagghassa gharassa karaõeni'dha 57 Sàkhà gacchatu uddhaüva, kàtuü sakkà yathà gharaü" Evamàràdhayitvàna vanditvà sagharaü gato. 58 Tadà sàkhà dumindassa rattiyaü uddhamanuggami. Tato kammakarà sabbaü àrocesuü sasàmino. ----------- 7.[A.] hapàpiya. 8.[E.] Santimàgamma 9.[E.S.] Gaõàhesuü. 10.[E.]Bhindantaü 11. Làbhã. (Sabbesu.) [SL Page 299] [\x 299/] ( 59 Yuvaràjà'tisantuññho bhàtura¤¤¤o nivediya Mahàpåjàya påjesi vissajjiya bahuü dhanaü. 60 Tathà mahindasenavhaü pariveõa¤ca kàriya Saïghassà'dà sabhogaü so pu¤¤àna'¤¤àni càviõi. 61 Adà saparisaü bhattaü 12 vatthaü chattamupàhanaü, Tathà gamiyabhatta¤ca nahàna¤ca sabhattakaü. 62 Evaü khuddànukhuddàni katvà pu¤¤àni so vibhu Ra¤¤o tettiüsavassamhi yathàkammamupàgami. 63 Atha ràjà mate tasmiü kaõiññhamudayaü sakaü Tassa ñhàne ñhapetvàna sabbaü tasseva tassa'dà. 64 Tulàbhàrassa dànena dãnànàthe sa tappayi. Dhammakammena sodhesi nikàyattayamekato. 65 Soõõathàlisahassaü so muttàhi paripåriya hapetvà maõimekekaü tassopari mahàrahaü 66 Bràhmaõànaü sahassassa suddh[X]g¤a[X] ratnabhàjane Bhojetvà khãrapàyàsaü dàpetvà hemasuttakaü 67 Tathà navehi vatthehi acchàdevo yathàruciü Santappesi mahantena parihàrena pu¤¤avà. 68 Bhikkhånaü dãpavàsãnaü adàsi ca ticãvaraü. Adà sabbàsamitthãnaü cattha¤ca sumanoharaü. 69 Kàretvà lohapàsàdaü vejayantasarikkhakaü Vaóóhesi pañimaü tattha suvaõõaghanakoññimaü. 70 Sutvà uposathàgàrabhàvaü sabbamahesinaü Tucg¤o'yaü neva hotuti vàsaü saïghassa taü akà. 71 Bhogagàme ca tassà'dà rakkhake ca niyojayã. Bhikkhå dvattiüsamattà hi 13 vasantuti niyàmayi. --------- 72 Gaïgàya mariyàdaü so kàresi maõimekhalaü; Toyaniddhamana¤cà'kà maõihãrakavàpiyà. 73 Kaññhantanagare ceva kàõavàpi¤ca bandhayã. Vejjasàla¤ca kàresi cetiyamhi girimhi so. 74 Buddhagàmavihàra¤ca vihàraü mahiyaïgaõaü Kuñatissavihàra¤ca bhogagàmena vaóóhayã. ----------- 12.[E.A.] Saparisambhatattaü. 13.[E.] Dvattiüsamatattàni. [SL Page 300] [\x 300/] ( 75 Maõóalassa girissà'dà vihàrassa sa gàmake 14 Uttaràëhe va kàresi pàsàdaü pariveõake 76 Mahàsenassa buddhassa gàmaü datvàna rakkhake Dàsi; sobbhavihàre ca kàresi pañimàgharaü. 77 Bodhisatte ca vaóóhesi pàsàde maõimekhale. Silàmayamunindassa jiõõagehampi kàrayã. 78 Ràjataü 15 bodhisatta¤ca sagharaü tattha sandahi. âlavàlaü dumindassa bandhitvà'kà mahàmahaü. 79 Likhitvà hemapaññamhi sabbaü ratanasuttakaü Mahàpåjamakà tassa; abhidhammaü kathàpayã. 80 ânandapañimaü netvà puraü katvà padakkhiõaü Parittaü bhikkhusaüghena bhaõàpetvà yathàvidhiü 81 Parittodakasekena janaü katvà niràturaü Ràjà rogabhayaü pevaü nãharittha sadesato 82 Abhisekaü gahetvàna hemavàlukacetiye Anusaüvaccharaü kàtuü taü càrittaü likhàpayi. 83 Adà màsassa catusu uposathadinesu so Catunna¤ca sahassànaü vatthadànaü sabhattakaü. 84 Vesàkhakãëaü kãëittha saddhiü duggatakehi so Annapàna¤ca vattha¤ca tesaü datvà yathàruciü 85 Bhikkhusaïghassa dãpamhi niccadànaü pavattayã; Santappesi ca dànena kapaõaddhikavaõibbake. 86 Tassa ra¤¤o mahesã va saïghanàmà akàrayã. Pabbataü saïghasenavhaü sabhogamahayuttare. 87 Nãlacåëàmaõi¤càkà silàmayamahesino. Påjaü sabbopahàrehi'kàsi satthussa sabbadà. 88 Tassa senàpatã cà'kà senasenàpativhayaü Pariveõaü mahàbhogaü såro tuññhakanàmako. 89 Evaü sapariso katvà so pu¤¤àni mahàyaso Pa¤catiüsatime vasse devalokamupàgami. --------- 90 Tato tassà'nujo àsi udayo nàma khattiyo Ràjà sabbappayogehi hitesã dãpavàsinaü ----------- 14.[E.A.] Sagàmake. 15. [E.A.] Ràjà taü. [SL Page 301] [\x 301/] ( 91 Hutvàna so sayaü ràjà kaõiññhaü sakabhàtaraü 16 Mahàdipàdaññhànamhi ñhapi kassapanàmakaü. 92 Ràjà cintiya ¤àtãnaü kàtabbo saïgaho iti Evaü kassapanàmassa bhàtuputtassa dhãtaraü 93 Yuvaràjassa tassà'kà bhariyaü senanàmikaü. Dhàresi ca sayaü ràjà aparaü tissasavhayaü. 94 Mahindassuparàjassa ràjadhãtàya kittiyà Putto kittaggabodhãti àdipàdo vibuddhiko 95 Coro hutvà mahàra¤¤o nikkhamitvàna rattiyaü Eko a¤¤àtavesena samupàgamma rohaõaü 96 Janaü hatthagataü katvà desaü sabbaü vinàsiya Ghàtàpayittha tatraññhaü so taü màtulamattano. 97 Taü sutvà dharaõãpàlo tasmiü'tãva pakuppiya ânetuü tamupàyaü so gavesanto tathà tathà 98 Bhàtuputtaü tamàhåya yuvaràjaü sa 17 kassapaü âmantesi "mahàpu¤¤a, sahàyo hohi me" iti. 99 "Kimme kattabba' miccàha; paccàha dharaõãpati "Putto tava mahindo so vuddhippatto mahàbalo 100 Làbhã rohaõadesassa màtito pitito'pi ca; Såro sabbasaho vãro kusalo katupàsano 101 Saïgàmayoggo matimà nipuõo nayakovido; Taü pesetvà nayissàma pàpaü màtulaghàtakaü" 102 Taü sutvà vacanaü ra¤¤o kassapo bhàsi sàdaro: "Deva, devena vutto'haü gaccheyyaü; kinnu me suto 103 Vaüso me pàlito hoti, pasàdo ca tavàdhipa; 18 Tasmà kàlamahàpetvà yaü icchaji tathà kuru." 104 Sutvà atãva santuññho narindo tassa taü vaco Mahantaü balakàyaü so sabbaso pañiyàdiya 19 105 Mahatà parihàrena namahindaü ràjapotakaü Rakkhituü taü niyojetvà vajiragga¤canàyakaü 106 Tucchaü viya puraü katvà sabba¤ca balavàhanaü Sabbopakaraõaü ceva anånaü tassa dàpiya ----------- 16.[A.] Sakabhàtujaü. 17.[A.] Yuvaràjassa. 18.[S.] Naràdhipa. 19.[A.] Pañipàdiya. [SL Page 302] [\x 302/] ( 107 Sayaü tamanugacchanto padasà'va narissaro Uyyojesi "mahàpu¤¤a, gaccha rakkhàti mediniü." 108 Mahindo so mahindo'va devasenàpurakkhato Gacchanto suvirocittha devàsuramahàhavaü. 109 So gantvà na cirenava guttasàlamupàgami. Tato jànapadà sabbe maõóalãkà ca raññhiyà 110 Tena namàtulaghàtena pàpakena upaddutà Gantvà taü parivàresuü "laddho no sàmiko" iti. 111 Patanto so'pi kho coro ñhito'va girimaõóale Sabbaü hatthagataü katvà ràjabhaõóaü mahagghiyaü 112 Hatthi asse ca àdàya gantvà malayamàruhi. Mahindasenà ghàtentã tassa senaü tahiü tahiü 113 Padànupadamisse'va gacchantã hatthi-assake Disvà malayapàdamhi gahetvà ettha so" iti 114 Tattha pàvisi namaddantã sabbaü malayakànanaü, Nadiyo pallale ceva karontã maggasàdise. 115 Bàlakova 20 janaü disvà sabbaü ratanamanattano Kodhàbhibhuto jaóóesi nadãsobbhatañàdisu. 116 Ekakova nilãyittha vane pabbatakandare. Gavesanto jano disvà tamaggahi naràdhamaü. 117 Tamàdàyà'tituññho so jano àgamma sajjukaü Mahindamupadassesi nisinnaü guttasàlake. 118 So taü disvà hasitvàna "bhutto kiü rohaõo" iti Nàyakassa niyàtetvà vajiraggassa ràjino 119 Sayaü senaü samàdàya mahàgàmamupàgato, Rohaõàdhipatã hutvà karonteü lokasaïgahaü 120 Janaü pàkatikaü katvà bàlakena vibàdhitaü Sàsana¤ca yathàñhàne ñhapetvà tena nàsitaü 121 Pupphàràme phalàràme kàrayitvà tahiü tahiü Vàpiyo'pi ca gaõhitvà bandhàpetvà mahànadiü 122 Sabbattha sulabhaü katvà saïghassa catupaccayaü Duññhe ca pañibàhetvà maõóalãke ca raññhiye ----------- 20.[E.] Bàlako ca. [SL Page 303] [\x 303/] ( 123 Core ca parisodhetvà katvà vigatakaõñakaü Tosayanto'khilaü lokaü càgabhogasamappito 124 Upàsanãyo vi¤¤åhi, sevanãyo dhanatthihi, Kapprukkhupamo sabbayàcakànaü hitàvaho, 125 Hitvà dubbinayaü dese pubbakehi pavattitaü Samàcaranto dhamma¤ca vàsaü tattheva kappayã. --------- 126 âdipàdaü gahetvàna vajiraggo'pi nàyako Anuràdhamupàgamma ràjànamabhidassayã. 127 Ràjà pi disvà taü kuddho khippaü pakkhippa càrake Rakkhàvaraõamassà'dà viheñhesi ca sabbaso. 128 Adàsi ca tulàbhàraü tikkhattuü so mahàyaso. Thåpàramamhi thåpa¤ca hemapaññena chàdayã. 129 Katvà tattheva pàsàdaü bhikkhusaüghaü nivàsiya Vihàre nagare ceva pañisaïkhàsi jiõõakaü. 130 Kadambanadiyà'kàsi nijjharaü thirabandhanaü Mariyàdaü pavaóóhesi vàpiyaü so mayettiyaü; 131 Tattha niddhamanaü cà'kà. Anuvassampi bhumipo Cãvaratthaü suvatthàni susaõhàni ca dàpayã. 132 Dubbhikkhe dànasàlàyo kàretvà sabbapàõinaü Mahàdànaü pavattesi mahàpàëiü ca vaóóhayã. 133 Dadhibhatta¤ca dàpesi nikàyattayavàsinaü; Niccaü duggatabhatta¤ca yàguü ceva sakhajjakaü. 134 Evamàdãni pu¤¤àni katvà sovaggiyàni so Ekàdasahi vassehi gato devasahavyataü. 135 Tassekàdasavassesu vissaññhaü soõõameva tu Ahå satasahassànaü tayodasahi sammitaü. 136 Sudujjayaü paõóunaràdhiràja Meko paro rohaõamuggaduggaü Katvà'pi ete savase narindà Sayaüvasaü maccumupàgamiüsu. Iti sujanappàsàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Ràjadvayadãpano nàma ekånapa¤¤àsatimo paricchedo. ----------- [SL Page 304] [\x 304/] ( Pa¤¤àsatimo paricchedo. 1 Tato rajje patiññhàya kassapo dakkhiõaü disaü Adà kassapanàmassa yuvaràjassa dhãmato 2 Aggàhisekaü dàpesi yuvaràjassa dhãtuyà Ràjaka¤¤àya tissàya bhariyàye'va attano. 3 Yàcakàna¤ca sippãnaü àgatànaü tato tato Dànaü daõóissaraü nàma sadà dàpesi bhupati. 4 âdipàdo mahindo so vasanto rohaõe tadà Gahetuü ràjino raññhamàdàya balamàgato. 5 Taü sutvà kupito ràjà balaü pesesi attano Yujjhitvà taü paràjesi mahindo so mahàbhaño. 6 Tato ràjà nivattetuü pitaraü tassa pesayã Kassapaü yuvaràjaü taü, so gantvà puttasantikaü 7 Nànàdhammakathopetaü vatvà yuttimanekadhà Saïgàmato nivattetvà puttaü so punaràgami. 8 âdàpàdo tu so pacchà ghàtetvà maõóalàdhipe Kuddhe 1 jànapade disvà agamàsi purantikaü; 9 Bhikkhusaïghe tamànetvà dassesi vasudhàdhipaü Datvà so dhãtaraü tassà pesesi puna rohaõaü. 10 Nãharitvàna dussile nikàyattayavàsisu Gàhàpesi nave bhikkhå àvàse tattha tattha so. 11 Dvàyabhisekajàtena 2 àdipàdena sånunà Mahàvihàre bodhimhi paüsuü vaóóhesi påjayaü. 12 âkàsi ca nikàyesu tãsu bimbe 3 silàmaye, Sovaõõaye raüsijàle chattaü 4 cåëàmaõã 5 tathà. 13 Abhayagirivihàramhi pàsàdaü sakanàmakaü Katvà tattha nivàsetvà bhikkhå gàmamadàpayã. 14 Mahiyaïgaõavihàrasmiü gàmaü so cetiyassa'dà. Savatthaü pañimàbhattaü 6 sabbabhikkhåna'dàpayã 15 Thale jale ca sattànaü adàsi abhayaü tadà. Càrittaü pubbaràjånaü paripàlesi sabbadà. ----------- 1. [E.D.S.] Kupite 2. [A.] Dvayàbhisekà. 3.[E.] Akà tãsu nikàyesu Tãõi bimbe. 4.[E.] Raüsiphalakacchattaü. 5. [A.] Cåëàmaõiü. 6.[E.] Pañisambhattaü. [SL Page 305] [\x 305/] ( 16 Tassa senàpatã seno iëaïgo ràjavaüsajo Theriyànaü akà'vàsaü thåpàràmassa pacchato. 17 Dhammarucikabhikkhånaü dhammàràmamakàrayi; Tathà sàgalikàna¤ca kassapasenanàmakaü. 18 Hadayuõhàbhidhànaü so katvà cetiyapabbate Pariveõaü adà dhammarucikànaü ca bhikkhånaü. 19 âràmikànaü bhikkhånaü àràmesu tahiü tahiü Ekamekaü kuñiü katvà dàpesu ca camåpati. 20 Rattamàlagirismiü so kavo rammaü caraü subhaü Kuñiü adà sàsanassa sàmikànaü tapassinaü. 21 Mahàvihàre kàretvà pariveõaü varaü adà Paüsukålikabhikkhånaü samuddagirinàmakaü. 22 Vàsaü ara¤¤e kàretvà attano vaüsanàmakaü Mahàvihàre bhikkhånaü vane nivasataü adà. 23 Vihàresu ca jiõõesu navakammamakàrayã; Dàpesi aggalaü sabbabhikkhånaü jiõõacãvare. 24 Tissàràmaü karitvàna bhikkhunãnamupassayaü Maricavaññimahàbodhiparihàre nivesayã. 25 Anuràdhapure ceva puëatthinagare'pi ca Upasaggaroganàsàya vejjasàlàpi kàrayã. 26 Attanà katavàsànaü bhogagàme ca dàpayi, Tathàràmikagàme ca pañimàbharaõa¤ca so. 27 Bhesajjagehaü kàresi nagare tattha tattha so; Paüsukålikabhikkhånaü 7 bhattaü vattha¤ca dàpayã. 28 Bandhãkate amovesi 8 tiracchànagate bahå. Kapaõàna¤ca dàpesi mahàdànaü camåpati. 29 Vicittaü vya¤janaü bhattaü yàguü vividhakhajjakaü, Katvà såkararåpa¤ca guëaü bhikkhånadàpayã. 30 Evàmàdini pu¤¤àni katvà senàya nàyako Seno kittindupàdehi sabbà obhàsayã disà. 31 Tasseva ¤àtako katvà nàyako rakkhasavhayo Savàrakamhi gàmamhi vihàraü sumanoharaü ----------- 7. [S.] Màtånaü. 8.[S.] Bandhanena naca mocesi. [E.] Bandhanà ca. [SL Page 306] [\x 306/] ( 32 Mahàvihàravàsãnaü sàrànaü pañipattiyà Bhikkhånaü so adà sàdhu ñhapetvà vattamuttamaü. 33 Seno nàma mahàlekho mahàlekhakapabbataü Mahàvihàre kàresi bhikkhånaü vàsamuttamaü. 34 Coëaràjàbhidhàno ca amacco tassa ràjino Pariveõaü akà rammaü naññhaü taü suppatiññhitaü. 35 Ràjà tãsu nikàyesu råpakammamanoramaü Maõóapàni vicittàni vejayantopamàni ca 36 Kàretvà dhàtupåjàyo kavo janamanoharà Yathàkakammaü gato ñhatvà vassàni dasa satta ca. --------- 37 Dvayàbhisekasa¤jàto 9 yuvaràjà'tha kassapo âsi laddhàbhiseko so laïkàrajje kamàgate. 10 38 Saddho àgatamaggova 11, sàhi¤¤o viya pa¤¤avà, Vattà so'maramantã'va, càgavà dhanado viya, 39 Bahussuto dhammakathã, sabbasippavisàrado, Yanuttàyutta vicàràya nipuõo nayakovido, 40 Acalo indakhãlo'va ñhito sugatasàsane, Parappavàdivàtehi sabbehi'pi akampiyo, 41 Màyàsàñheyyamànàdipàpana¤ca agocaro, Guõànaü akàro sabbaratanànaüva sàgaro, 42 Bhumicando narindo so vaüse jàtassa attano Dappuëassàdipàdassa yuvaràjapadaü adà. 43 Rajjaü dasahi dhammehi catussaïgahavatthuhi Karonto paripàlesi lokaü nettaü'va attano. 44 Sodhetvà sàsanaü sabbaü dhammakammena satthuno Gahetvà navake bhikkhå akàsà'vàsapåraõaü. 45 Duññhagàmaõiràjena kataü maricavaññikaü Naññhaü vihàraü kàretvà nànààvàsabhusitaü 46 Theravaüsajabhikkhånaü adà katvà mahàmahaü. Tesaü pa¤casatàna¤ca bhogagàme ca dàpayi. 47 Tattha so tusite ramme devasaïghapurakkhataü Metteyyaü lokanàthaü taü desentaü dhammamuttamaü ----------- 9.[A.] Dvayàbhisekà sa¤jàto. 10.[E.] Kamàgato. 11.[A.E.] Ca. [SL Page 307] [\x 307/] ( 48 Dassento viya lokassa, vihàre sabbasajjite Nisinno maõóape ramme nànàratanabhusite 49 Nàgarehi ca sabbehi bhikkhåhi parivàrito Buddhalãlàya laïkindo abhidhammamabhàsayã. 50 Soõõapaññe likhàpetvà'bhidhammapiñakaü tadà Dhammasaïgaõikaü potthaü nànàratanabhusitaü 51 Katvà nagaramajjhamhi kàretvà gehamuttamaü Taü tattha ñhapayitvàna parihàramadàpayi. 52 Sakkasenàpatiññhànaü datvà puttassa attano Parihàre niyojesi tattha taü dhammapotthake. 53 Anusaüvaccharaü ràjà puraü devapuraü viya Vibhusitàya senàya sajjetvà parivàrito 54 Devaràjà'va sobhanto sabbàharaõabhusito Hatthikkhandhe nisãditvà caranto puravãthiyaü 55 Mahatà parihàrena netvà taü dhammasaïgahaü Attanà kàritaü rammamaü vihàraü sabbasajjitaü 56 Tattha dhàtughare ramme nànàratanabhåsite Maõóape dhàtupãñhasmiü patiññhàpiya påjayi. 57 Ganthàkarapariveõaü mahàmeghavane akà. Nagare vejjasàlà 12 ca tesaü gàme ca dàpayi 58 Bhaõóikàpariveõa¤ca silàmegha¤ca pabbataü Katvà'bhayagirismiü so tesaü gàmamadàpayi. 59 Jotivanavihàrasmiü ràjà laïkàya nàyako Bhattaggassa aadà gàmaü tathà'bhayagirimhi ca. 60 Dakkhiõagirinàmassa vihàrassa ca dàpayi Gàmaü kata¤¤ubhàvena ràjà paramadhammiko. 61 Sakkasenàpatã rammaü pariveõaü sumàpiya Adàsi saha gàmehi theriyànaü sanàmikaü. 62 Bhariyà vajirà tassa tesaü yeva adàpayi. Pariveõaü karitvàna sagàmaü sakanàmakaü. ----------- 12. [A.E.] Vejjasàlaü. [SL Page 308] [\x 308/] ( 63 Upassayaü karitvàna sà eva padala¤chane Bhikkhunãnaü adà theravaüse sabbattha påjite. 64 Sakkasenàpatãmàtà devà'ra¤¤akabhikkhunaü Theravaüsappadãpànaü akà'vàsaü sanàkamaü. 65 Sà eva pañibambassa satthu 13 maricavaññiyaü Cåëàmaõiü pàdajàlaü akà chatta¤ca cãvaraü. 66 Ràjà ràjàlaye yeva ràjavàsaü sanàmakaü Akàsi pàëikaü nàma pàsàdaü sumanoharaü. 67 Påjesi ràjinã nàma ràjino bhariyà'parà Paññaka¤cukapåjàya hemamàlikacetiyaü. 68 Tassà putto'si 14 siddhattho nàma issariye ñhito Suto malayaràjàti råpena namakaraddhajo. 69 Ràjà tasmiü mate katvà sàlaü bhikkhånamuttamaü Dànavaññaü paññhapetvà tassa pattimadà tadà. 70 Evaü dhammena kàrente rajjaü laïkàdhipe tadà Coëaràjena yujjhitvà paõóuràjà paràjito 71 Paõõàkàràni nekàni balaü sandhàya pesayi. Ràjà laükissaro saddhiü mantetvà sacivehi so 72 Sannayha balakàyaü so sakkasenàpatiü sakaü 15 Balassa nàyakaü katvà mahàtitthamupàgami 73 Vijayaü pubbaràjånaü vatvà velàtañe ñhito Ussàhaü janayitvàna nàvaü àropayã balaü. 74 Balakàyaü samàdàya sakkasenàpatã tadà Sukhena sàgaraü tiõõo paõóudesamupàgami. 75 Disvà bala¤ca ta¤ceva paõóuràjà sumànaso Ekacchattaü karissàmi jambudãpanti abravi. 76 Baladvayaü gahetvàna ràjà so coëavaüsajaü Jetuü asakkuõitvàna yuddhamujjhiya nikkhami. 77 Yujjhissàmãti gantvàna sakkasenàpatã puna Nisinno upasaggena mato pàpena paõóuno. 78 Laükissaro balassàpi tena rogena nàsanaü Sutvà dayàlubhàvena senaü àõàpayã tato. ----------- 13.[E.S.] Satthuno. 14.[E.] Puttopi. 15. Sayaü (sabbesu.) [SL Page 309] [\x 309/] ( 79 Sakkasenàpatiññhànaü tassa puttassa'dà tadà. Vaóóhesi tena taü puttaü katvà senàya nàyakaü 80 Nikàyattayavàsãhi parittaü nagare tadà Kàretvà rogadubbuññhibhayaü nàsesi jantunaü. 81 Sàsanassa ca lokassa santiü katvà anekadhà Ràjà so dasame vasse sukhena tidivaü gato 82 Laïkàrajje'pi ñhatvà kathitatipiñako sabbavijjàpadãpo Vattà vàdã kavãso satidhitivisado desako bhàvako ca Pa¤¤àsaddhàdayàvà parahitanirato lokavedã vada¤¤u Ràjindo kassapo'yaü viya vimalaguõo hotu loko'pi sabbo. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Dviràjako nàma pa¤¤àsatimo paricchedo. --------- Ekapa¤¤àsatimo paricchedo. 1 Yuvaràjà tadà hutvà ràjà dappuëanàmako hapesi oparajjamhi àdipadaü sanàmakaü. 2 Maricavaññivihàrassa gàmaü datvà tato pure Càrittaü pubbaràjånaü rakkhitvàna mahiü imaü 3 Abhutvà dãghakàlaü hi pubbakammena attano Ràjà so sattame màse paviññho mamaccuno mukhaü. 4 Uparàjà ahå ràjà dappuëo tadanantaraü; Udayassàdipàdassa yabuvaràjapadaü adà. 5 Tadà coëabhayà paõóuràjà janapadaü sakaü Cajitvà nàvamàruyha mahàtitthamupàgami. 6 âõàpetvàna taü ràjà disvà santuññhamànaso Mahàbhogaü adà tassa nivàsesi 1 purà bahi. 7 "Coëaràjena yujjhitvà gahetvà paññanadvayaü 2 Paõóuràjassa dammã"ti sannaddhe laïkaràjini 8 Kenà'pi 3 karaõãyena khattiyà dãpavàsino Akaüsu viggahaü ghoraü pàpakammena paõóuno. ----------- 1.[A.] Nivàsehi. 2.[E.S.] Sayanadvayaü. 3.[E.] Kenaci. [SL Page 310] [\x 310/] ( 9 Paõóuràje'ttha vàsena kammaü natthiti cintiya hapetvà makuñàdãni gato keraëasantikaü. 10 Viggahe niññhite ràjà mahàmeghavane tadà Mahàbodhigharassà'dà gàmaü nagarasantike. 11 âvàsaü rakkhako nàma tassa senàpatã aakà Thåpàràmasamãpamhi iëaïgo ràjanàmakaü. 12 Kataü taü pubbaràjehi ràjà so paripàliya Patto dvàdasamaü vassaü yathàkammamupàgami. --------- 13 Udayo yuvaràjàsi laükàvasãnamissaro; Senanàmàdipàdaü so oparajje'bhisevayã, 14 Ra¤¤o bhãtà tadà'maccà pavisiüsu tapovanaü; Ràjoparàjà gantvàna tesaü sãsàni chedayuü. 15 Tena kammena nibbinnà yatayo tananivàsino Hitvà janapadaü ra¤¤o tadà gacchiüsu rohaõaü. 16 Tadà jànapadà ceva nàgarà ca balàni ca Kupità caõóavàtena sàgaro viya kampito 17 Ratanapàsàdamàruyha vihàre abhayuttare Santàsetvàna ràjànaü dassetvàna vibhisikaü 4 18 Upatthambhakamaccànaü viggahassa tapovane Tadà sãsàni chinditvà kavàñena nipàtayuü. 19 Taü sutvà yuvaràjà ca àdipàdo ca taüsakhà Ullaïghitvàna pàkàraü sighaü gacchiüsu rohaõaü. 20 Balakàyo'nubandhitvà yàvakaõhanadãtañà Alàbhena ca nàvànaü tiõõattà tesamàgami. 21 Ràjaputtà gatà tattha vane abhayabhedino Yatãnaü purato tesaü nipajjitvà urena te 22 Allavatthà'llakesà ca paridevitva'nekadhà Kanditvà rodanaü katvà khamàpesuü tapassino. 23 Khantimettànubhàvena tesaü sàsanasàminaü Pu¤¤odayo ahu tesaü ubhinnaü dãpasàminaü. 24 Yuvaràjabala¤ceva nikàyattayavàsino Gamiüsu te samànetuü 5 santibhute mahàbale, ----------- 4.[A.] Vibhãsitaü 5.[E.] Gamiüsu tosamànetuü. [SL Page 311] [\x 311/] ( 25 Ràjaputtà uubhovyattà paõóità paüsukålino Yàcitvà te samàdàya àgamiüsu sakaü puraü. 26 Bhikkhånaü purato maggaü ràjà gantvà khamàpayã. âdàya te vanaü tesaü nevoràjà gharaü gato. 27 Tato paññhàya càrittaü pàletvà pubbaràjunaü Ràjà so taniye vasse yathàkammamupàgami. --------- 28 Laïkàbhisekaü patvàna seno so matãmà tato Udayaü àdipàdaü taü yuvaràjaü akà sakhaü. 29 Kahàpaõasahassaü so duggatànaü uposathe Hotu'posathiko datvà yàvajãvaü naràdhipo. 30 Pañimàbhattavatthàni bhikkhånaü dharaõãpati Aadà daõóissaraü dànaü yàcakàna¤ca sippinaü. 31 hàne katthaci bhikkhånaü pàsàde sumanohare Kàretvà bhogagàme ca adàpesi mahàmati. 32 Kahàpaõasahassaü và datvà pa¤casatàni và Laïkàyaü jiõõakàvàse navakammamakàrayi. 33 Cattàëãsasahassàni aabhayuttaracetiye Silàpattharaõatthàya dàpesi sa mahãpatã. 34 Mahàvàpãsu laükàya jiõõaniddhamane akà, Navakamma¤ca mariyàdaü thãraü pàsàõapaüsunà. 35 Akà ràjaghare rammaü màlàgehaü mahàrahaü. hapitaü pubbaràjåhi dànaü sammà pavattayi. 36 Kataü malayaràjena amaccena'ggabodhinà Pariveõaü nàgasàlaü disvà gàmamadà tadà. 37 Katvà catuvihàresu råpakammàni sàdhukaü Maõóapàni ca rammàni dhàtupåjaü 6 akà sadà. 38 Evamàdãni pu¤¤àni anekàni anekadhà Katvà so navame vasse yathàkammamupàgami. --------- 39 Laïkàbhisekaü patvàna yuvaràjodayo tato Senanàmàdipàdaü so oparajje'bhisevayi. 40 Niddàlå majjapo àsi ràjà pàpena jantunaü. Coëo pamattataü tassa sutvà santuññhamànaso ----------- 6.[E.S.] Dhàtupåjà. [SL Page 312] [\x 312/] ( 41 Paõóudesàhisekaü so pattukàmettha pesayi Makuñàdãnamatthàya ñhapitànaüva paõóunà. 42 Tàni nàdàsi so ràjà tena coëo mahabbalo Balaü sannayha pesesi balakkàrena gaõhituü. 43 Tadà senapatã ettha paccante kupite gato âõàpevona taü ràjà yujjhanatthàya pesayi. 44 Gato senàpatã tattha yujjhitvàna raõe mato. Makuñàdãni àdàya ràjà so rohaõaü agà. 45 Gantvà coëabalaü tattha alabhitvà pavesanaü Nivattitvà sakaü raññhaü agamàsi ito bhayà. 46 Tato senàpatiññhàne viduraggaü tu nàyakaü hapesi ràjà laïkindo tejavantaü mahàmatiü. 47 Paccantaü coëaràjassa ghàtevo so camåpati âõàpesi ito nãtaü dassetvàna vihãsitaü 48 Tato dàpesi so sabbaparikkhàraü mahàrahaü Paüsukulikabhikkhånaü sabbesaü dãpavàsinaü. 49 Mahàvihàre laïkindo pañibimbassa satthuno Jalantaü maõiraüsãhi akà cåëàmaõiü tadà 50 Orodhà vidurà tassa pàdajàlena påjayã; Maõãhi pajjalantehi pañimaü taü silàmayaü. 51 Jhàpitaü coëaràjassa balena namaõinàmakaü Pàsàdaü kàtumàraddho cuto vassamhi aññhame. 52 Pa¤cete vasudhàdhipà vasumatiü ekàtapattaïkitaü Bhutvà niggahasaïgahehi sakalaü lokaü vase vattiya Yàtà maccuvasaü saputtavanità sàmaccamittànugà Iccevaü satataü sarantu sujanà hàtuü pamàdaü madaü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Pa¤caràjako nama Ekapa¤¤àsatimo paricchedo. --------- ----------- 6.[E.S.] Pajjalantena. [SL Page 313] [\x 313/] ( Nipa¤¤àsatimo paricchedo. 1 Tato laïkàbhisekaü so patvà seno kamàgataü Mahindassàdipàdassa yuvaràjapadaü adà. 2 Pa¤¤o mahàkavã vyatto majjhatto mittasattusu Yutto dayàya mettàya ràjà so sabbadà ahå. 3 Kàlaü devo'natikkamma sammà dhàràbhivassati Raññhe tasmiü vasantà'suü sukhità nibbhayà sadà. 4 Suttantaü lohapàsàde nisinno vaõõayã tadà Nikàyattayavàsãhi ràjà so parivàrito. 5 Dàñhàdhàtukaraõóaü so nànàratanabhusitaü Akà catuvihàresu dhàtupåjà ca' nekadhà. 6 Pariveõaü sitthagàmaü kàretvà vutthamattanà 1 Lokaü puttaü'va pàletvà tivassena divaïgato. --------- 7 Yuvaràjà mahindo so ràjàsi tadanantaraü Mahàpu¤¤o mahàtejo mahàseno mahàyaso 8 Ekacchattaü akà laïkaü ghàtetvà corupaddavaü. Akaüsu tamupaññhànaü niccaü maõóalanàyakà. 9 Vijjamànepi laïkàyaü khattiyànaü naràdhipo Kàliïgacakkavattissa vaüse jàtaü kumàrikaü 10 âõàpetvàna taü aggamahesiü attano akà. Tassà puttà duve jàtà, dhãtà ekà manoramà. 11 âdipàde akà putte dhãtaraü coparàjiniü. Iti sãhaëavaüsa¤ca vaññhapesi sa bhupati. --------- 12 Balakàyaü imaü desaü maddanatthàya vallabho Pesesi nàgadãpaü so; sutvà taü bhupatã idha 13 Balaü datvàna senavha - ràjasenàpatiü 2 tadà Vallabhassa balene'sa yujjhituü tattha pesayã. 14 Gantvà senàpatã tattha balene'tassa ràjino yujjhitvà taü vinàsetvà gaõhi so yuddhamaõóalaü. ----------- 1. [A.] Mattano. 2.[E.] Ràjà senàpatiü. [SL Page 314] [\x 314/] ( 15 Asakkontà imaü jetuü ràjànaü vallabhàdayo Ràjàno mittasambandhaü laïkindena akaüsu te. 16 Iccevaü ràjino tejo jambudãpamavatthari Pattharitvàna laïkàyaü ullaïghitvàna sàgaraü. 17 Saddhammaü kathayantànaü katvà sammànamuttamaü Dhammaü sutvàna so ràjà pasanno buddhasàsane. 18 Ràjà so sannipàtetvà paüsukålikabhikkhavo Yàcitvà attano gehaü àõàpevona sàdhukaü 19 Aàsanaü pa¤¤apetvàna nisãdàpiya bhojanaü Dàpesi vipulaü suddhaü sadà ekadine viya. 20 Anekavya¤janaü ràjà'ra¤¤akànaü tapassinaü Pesesi bhojanaü suddhaü mahagghaü vipulaü sadà. 21 Vejje ca pesayitvàna gilànànaü tapassinaü Santikaü so dayàvàso tikicchàpesi niccaso. 22 Guëàni ghatapàkàni lasuõànaü rasàni ca Tambålamukhavàsa¤ca pacchàbhatte adà sadà. 23 Pattesu pårayitvàna lasuõaü maricampi ca Pipphalãsiïgiveràni guëàni tiphalàni ca 24 Ghataü telaü madhuü càtha pàpurattharaõà ni ca Paüsukålikabhikkhånaü paccekaü sabbadà adà. 25 Cãvaràdãni sabbàni parikkhàràni bhupati Kàràpetvàna dàpesi bhikkhånaü paüsukålinaü. 26 Ràjà mahàvihàrasmiü ekekassa hi 3 bhikkhåno Paccekaü navavatthàni cãvaratthàya dàpayã. 27 Nikàyattayavàsãnaü bhikkhånaü làbhavàsinaü Tulàbhàramadà dvãsu 4 vàresu sa mahãpati. 28 Ràjà so nàgate bhogaü ràjàno saïghabhogato Na gaõhantuti pàsàõe likhipetvà nidhàpayã. 29 Kathàpetvàna buddhassa saraõàni guõe nava Anàthehi ca tesaü ca bhattavatthàni dàpayã. 30 Dànasàlaü karitvàna hatthisàlakabhimiyaü Yàcakànaü adà dànaü tesaü ca sayanàsanaü. ----------- 3.[E.] Ca. 4.[D.] Tãsu. [SL Page 315] [\x 315/] ( 31 Vejjasàlàsu sabbàsu bhesajjaü ma¤caka¤ca so, Corànaü bandhanàgàre niccaü hattàni dàpayã. 32 Vànarànaü varàhànaü migànaü sunakhàna ca Bhattaü påva¤ca dàpesi dayàvàso yathicchakaü. 33 Ràjà catuvihàresu katvà so vãhiràsayo Yathicchitena gaõhantu anàthà iti dàpayã. 34 Nànàpåjàhi påjetvà katvà maïgalamuttamaü Kathàpesi ca bhikkhuhi vyattehi vinayaü tadà. 35 Therena dhammamittena sitthagàmakavàsinà Påjayitvàna kàresi abhidhammassa vaõõanaü. 36 Dàñhànàgàbhidhànena therenà'ra¤¤avàsinà Laïkàlaïkàrabhutena abhidhammaü kathàpayã 37 Paññaka¤cukapåjàhi hemamàlikacetiyaü Naccagãtehi gandhehi pupphehi vividhehi ca 38 Dipamàlàbhi dhåpehi påjayitvàna'nekadhà Tassa vatthàni bhàjetvà bhikkhånaü dàpayã sayaü. 39 Sadà so attano rajje uyyànesu tahiü tahiü âõàpetvàna pupphàni påjesi ratanattayaü. 40 Pàsàdaü candanaü nàma kàtuü maricavaññiyaü Akàrambha¤ca bhikkhånaü bhogagàme ca dàpayã. 41 Kesadhàtuü nidhàpetvà karaõóaü ratanehi so Kàrayitvàna påjesi ñhapetvà tattha bhåpati. 42 Soõõarajatapaññehi chåpàràmamhi cetiyaü Chàdàpetvà yathàrajjaü påjaü kàresi bhåpati. 43 Tasmiü dhàtughare ràjà soõnadvàramakàrayã. Pa¤¤alantaü sineruüva raüsãhi suriyassa so 44 Jhàpitaü coëaràjassa balena padalaüchane Catunnaü cetiyànaü so ramanãyaü gharaü akà. 45 Jhàtaü nagaramajjhamhi dàñhàdhàtugharaü akà, Dhammasaïgaõigeha¤ca mahàpàëi¤ca bhupati. 46 Tambålamaõóapaü katvà tattha suïkaü mahãpati Bhikkhånaü theravaüse so bhesajjatthàya dàpayã. [SL Page 316] [\x 316/] ( 47 Upassayaü karitvàna mahàmallakanàmakaü Theravaüsamhi jàtànaü bhikkhunãnaü adàpayã. 48 Màtulodayaràjena àraddhaü sàdhunà tadà Niññhàpesi mahãpàlo pàsàdaü maõinàmakaü 49 Pariveõàni cattàri tasmiü jetavane tadà Kàràpayiüsu cattàro amaccà tassa ràjino. 50 Ra¤¤o kittãsamà devã kittinàmà manoramà Pariveõaü akà rammaü thåpàràmassa pacchato. 51 Sà tasmiü pariveõe ca akà kappàsagàmake Cãvaracetiye ceva tisso pokkharaõã sucã. 52 Dvàdasaratanàyàmaü dhajaü soõõamaya¤ca sà Påjesi pu¤¤asambhàrà hemamàlikacetiye. 53 Gihãnaü vejjasàla¤ca putto tassà pure akà, Guõavà sakkasenànã bhikkhåna¤ca purà bahi. 54 Ràjà catuvihàresu dibbapàsàdasannibhe Maõóape kàrayitvàna dhàtupåjà anekadhà 55 Vassamekamatikkamma kàràpetvà mahãpati Càrittaü pubbaràjånaü paripàlesi sàdhukaü. 56 Evamàdãni pu¤¤àni uëàràni anekadhà Katvà soëasame vasse ràjà so tidivaü gato. --------- 57 Jàto pañicca taü ràjaü seno dvàdasavassiko Kàliïgadeviyà putto pattarajjo tadà ahå. 58 Udayassa kaõiññhassa yuvaràjapadaü adà. Pitu senàpatã seno tassa senàpati ahu. 59 Paccantaü balamàdàya gate senàpatimhi so Màtarà saha vattantaü kaõiññhaü tassa bhàtaraü 60 Màràpetvà mahàmallaü akà senàpatiü tadà Amaccaü udayaü nàma sakaü vacanakàrakaü. 61 Taü sutvà kupito hutvà seno senàpatã tadà Balamàdàya àga¤chi gaõhissàmãti sattavo. [SL Page 317] [\x 317/] ( 62 Sutvàna taü mahãpàlo katavantaü 4 vàcamattano Rakkhàmi taü 5 amaccantã gato nikkhamma rohaõaü. 63 Tassa màtà nivattitvà yuvaràja¤ca ràjiniü âdàya 6 kupità tena àõàpesi camåpatiü. 64 Tàya so saïgahitova damiëe sannipàtiya Datvà janapadaü tesaü puëatthinagare vasã. 65 Yujjhituü tena so ràjà balaü pesesi rohaõà; Senàpati vinàsesi sabbaü taü ràjino balaü. 66 Damiëà te janapadaü pãëetvà rakkhasà viya Vilumpitvàna gaõhanti narànaü santakaü tadà 67 Khinnà manussà gantvàna rohaõaü ràja santikaü Nivedesuü pavattiü taü mantetvà savivehi so 68 Rakkhituü sàsanaü raññhaü tampahàya camåpatiü Sandhiü katvàna senenapuëatthinagaraü agà. 69 Mahesiü attajaü katvà pàletuü vaüsamattano Puttaü uppàdayitvàna kassapaü nàma uttamaü 70 Vasante tattha laükinde ahità 7 vallabhà janà Alabhantà suraü pàtumàcariyà tassa santike 8 71 Majjapàne guõaü vatvà pàyesuü taü mahãpatiü. Pivitvà majjapànaü so mattavyàëo aahå tadà. 72 âhàrànaü khayaü patvà cajitvà dullabhaü padaü Mato so dasame vasse taruõo yeva bhupati. 73 Ito viditvà khalu pàpamitta- Vidheyyabhàvaü 9 parihànihetuü Sukhatthino ye idha và huraü và Jahantu te ghoravisaü'va 10 bàlaü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Tiràjako nàma dvipa¤¤àsatimo paricchedo. --------- ----------- 4. [A.] Katavaü. 5.[A.] Rakkhà taüca. 6.[A.]âdàyà. 7.[E.]Hãnajà. 8.[A.] Sattavo. 9.[S.] Videsabhàvà. 10.[A.] Ghoravasaüca. [SL Page 318] [\x 318/] ( Tipa¤¤àsatimo paricchedo. 1 Mahindo taïkaõiññho so ràjaputto tadaccaye Ussàpiya sitacchattamanuràdhapure vare 2 Senasenàninà'nãta-desantarajanàkule Tattha vàsamakappesi kicchena dasavacchare. 3 Apetanãtimaggassa mudubhutassa sabbaso Uppàdabhàgaü nàdaüsu tassa jànapadà tadà. 4 Accantaü khãõacitto so vassamhi dasame vibhu Vuttãdànena nàsakkhi saïgahetuü sakaü balaü. 5 Aladdhavuttino sabbe keraëà sahità tato "Na vuttidànaü no yàva hoti mà tàva bhu¤jatu" 6 Iti ràjagharadvàre sàhasekarasà bhusaü Càpahatho nisãdiüsu sannaddhachårikàyudhà. 7 Hatthasàraü samàdàya te viva¤ciya bhupati Ummaggato viniggamma turito rohaõaü agà. 8 Sãdupabbatagàmamhi khandhàvàraü nibandhiya Bhàtujàyammahesitte ñhapetvà so tahiü vasã. 9 Na cirasseva tassàya matàya sa mahãpatã Mahesitte nivesesi sakabhàtussa dhãtaraü. 10 Deviyà tàya saüjàte sute kassapanàmake Ajjhàvutthaü vihàyà'tha khandhàvàraü mahãpati 11 Kàrayitvàna nagaraü kappagallakagàmake âdhipaccaü pavattento rohaõesu ciraü vasã. 12 Tato sesesu ñhànesu keraëà sãhaëà tadà Kaõõàñà ca yathàkàmamàdhipaccaü pavattayuü. 13 Athassavàõijo eko paratãrà idhàgato Gantvà pavattiü laïkàya coëara¤¤o nivedayi. 14 So taü suõitvà pesesi laïkàgahaõamànaso Balaü mahantaü balavà; taü khippaü laïkamotari. 15 Paññhàyotiõõañhànamhà viheñhentaü bahåjane Anukkamena taü coëabalaü rohaõamajjhagà. [SL Page 319] [\x 319/] ( 16 Chattiüse ràjino vasse mahesiü ratanàni ca Makuña¤ca kamàyàtaü sabbamàbharaõaü tathà 17 Amålika¤ca vajiravalayaü devadattiyaü Acchejjacchårikaü chinnapaññikàdhàtukaü ca te 18 Paviññhaü vanaduggamhi bhayà ta¤ca mahãpatiü Jãvagàhamagaõhiüsu sandhilesampadassiya. 19 Mahãpàlaü dhanaü ta¤ca sabbaü hatthagataü tato Pesayiüsu lahuü coëamahãpàlassa santikaü. 20 Nikàyattitaye dhàtugabbhe laïkàtale'khile Mahàrahe suvaõõàdipañibimbe ca'nappake 21 Bhinditvà sahasà sabbe vihàre ca tahiü tahiü Yathojohàrino yakkhà laïkàyaü sàramaggahuü. 22 Te coëà ràjaraññhaü taü puëatthipuranissità Rakkhapàsàõakaõñhavha 11 ñhànàvadhimabhu¤jisuü. 23 Taü kumàrakamàdàya kassapaü raññhavàsino Vaóóhenti coëabhayato gopayantà susàdarà. 24 Coëaràjà kumàrantaü sutvà dvàdasavassikaü gahaõatthàya pesesi mahàmacce mahàbale. 25 ænaü pa¤casahassena yodhalakkhaü samàdiya Sabbaü te rohaõaü desaü saïkhobhesumito tato. 26 Kittinàmo'tha sacivo makkhakudråsavàsiko Buddhanàmo tathàmacco màragallakavàsiko 27 Ubho'pi te mahàvãrà yuddhopàyavavicakkhaõà Coëasenaü vinàsetumaccantaü katanicchayà 28 Paluññhagirinàmamhi ñhàne dugge nivesiya Katvà chàmàsaü saïgàmaü haniüsu damiëe bahå. 29 Hatàvasiññhà coëà te raõe tasmiü bhayaddità Palàyitvà yathà pubbaü puëatthipuramàvasuü. 30 Kumàro jayino disvà ubho te sacive tadà Haññhatuññho "varaü tàtà gaõhathà"ti sa cabravã. 31 Buddho paveõigàmaü so varaü yàcittha, kittiko Saïghikaü gahitaü bhàgaü vissajjetuü varaü varã. ----------- 11.[S.] Kaññhavha. [SL Page 320] [\x 320/] ( 32 Ràjaputtavarà laddhavarà'maccavarà 12 tadà Niddarà sàdarà vãrà pàde vandiüsu tassate. 33 Ràjà dvàdasavassàni vasitvà coëamaõóale Aññhatàëisavassamhi mahindo so divaügato. 34 Pamàdadosànutena evaü Laddhà'pi bhogà na thirà bhavantã. Iccappamàdaü hitamàsasàno 12 Niccaü suvi¤¤u susamàcareyya Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Laïkàvilopo nàma tipa¤¤àsatimo paricchedo --------- Catupa¤¤àsatimo paricchedo. 1 Katvà vikkamabàhå'ti nàmaü bhupàlasånuno Tassàõàya pavattiüsu sàdaraü sãhaëàkhilà. 2 So ràjà damiëe hantuü dhanaü sa¤ciya'nekadhà Saïgahaü sevakàna¤ca kurumàno yathocitaü 3 Alaïkàrakirãñàni chattasãhàsanàni ca Kàrayitvà'bhisekatthaü saviveha'bhiyàcito 4 "Na yàva ràjaraññhassagahaõaü hoti, tàva me Chattussàpanakammena kiü tenà"ti nivàriya 5 Sataü narasahassànaü saïkaletvà 1 mahabbalo Saïgàmàrambhakàlamhi vàtarohàbhipãëito 6 Yujjhituü samayo neti dvàdase vacchare lahuü Upecca devanagaraü ga¤chi devasahavyataü. 7 Kittinàmo ca sacivo senàpaccamadhiññhito Rajjatthiko dinàna'ññha nijàõaü sampavattayã. 8 Ghàtetvà taü mahàlànakittinàmo mahabbalo Patvà'bhisekaü bhu¤janto desaü taü rohaõavhayaü 9 Saüvaccharamhi tatiye coëayuddhe 2 paràjito Sahatthena sakaü sãsaü chinditvà sahasà marã. ----------- 12. [E.] Laddhà varàmaccavarà. 13.[S.] Hitamesamàno. 1.[A.E.] Saükhaletvà. 2.[E.] Coëayujjhe [SL Page 321] [\x 321/] ( 10 Tadàpi te kirãñàdidhanasàraü samàdiya Pesesuü damiëà coëamahãpàlassa santikaü. 11 Bhayà saraññhaü hitvà'tha duëudese vasaü tadà Eko vikkamapaõóuti vissuto patthivattajo 12 Vi¤¤àtalaïkàvuttanto desamàgamma rohaõaü Kàëatitthe vasaü vassamekaü rajjamakàrayã. 13 Ràmanvayasamubbhuto tadàyujjhapuràgato Chagatãpàlanàmena vissuto bhubhujattajo 14 Raõe vakkamapaõóuü taü ghàtàpetvà mahabbalo Tato cattàri vassàni rajjaü kàresi rohaõe. 15 Tampi coëà raõe hantvà mahesiü dhitarà saha Vittasàra¤ca sakalaü coëaraññhamapesayuü. 16 Ràjà parakkamo nàma paõóuràjasuto tato Akà vassadvayaü, coëà ghàtesuü tampi yujjhãya. 17 Ime bhusaü lobhabalàbhibhutà Gatà asesà vivasà vinàsaü Iccevama¤¤àya sadà sapa¤¤o Taõhakkhaye yeva ratiü kareyya. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Charàjako nàma catupa¤¤àsatimo paricchedo --------- Pa¤capa¤¤àsatimo paricchedo. 1 Lokanàmo camånàtho makkhakudråsavàsiko Saccappañi¤¤o dhitimà voëadappavighàtano 2 Abhibhuya jane patvà rajjaü rohaõamaõóale Vasã kàjaragàmamhi càrittavidhikovido. 3 Ahå tadà kittinàmo ràjaputto mahabakbalo; Tassa vaüsàdisampattã'nupubbena pavuccate: 4 Suto kassapabhåpassa màõanàmena vissuto âdipàdo ahå dhiro sadàcàravibhusito. 5 Tassà'tha jeññhako bhàtà màõavammo mahàmati Gokaõõakasamãpaññha - nadãtire nisãdiya [SL Page 322] [\x 322/] ( 6 Katamantupavàro so yathàvidhi masesato Akkhamàlaü gahetvàna mantaü japitumàrahi; 7 Kumàro kira tassagge pàturàsi savàhano Sikhag¤óã mukhatuõóena balipaññaü vikhaõóiya 8 Sacchiddake nàëikerakapàle viccutodake Låkhe 1 jalamapassanto japantassa mukhaü gato; 9 Tato so bhàvitiü siddhimapekkhaü nayanaü sakaü Tassopanesi, nibbhijja sopi taü sahasà pivi. 10 Kumàro tassa santuññho kumàrassàbhipatthitaü Varaü padàya nabhasà ràjamàno gato; tato 11 Bhinnekanayanaü disvà sacivà taü parodisuü. Varalàbhaü pakàsevo samassàsesi so jane. 12 Tato te sacivà tassa santuññhàràdhayiüsu taü "Anuràdhapuraü patvàbhiseko kàriyo" iti. 13 "Attho ko mama rajjena vikalaïgassa sampatã? Tapokammaü karissàmi pabbajjamupagammahaü; 14 Kaõiññho màõanàmo ca laïkàrajjaü kamàgataü Pàletu" iti so rajjaü sampattaü sampañikkhipi. 15 Vi¤¤àtacittasa¤càrà sacivà tassa sabbathà Vattumetaü kaõiññhassa pesesuü purise tadà. 16 Sutvà taü sãghamàgamma passitvà sakabhàtaraü Patitvà pàdamålamhi bahuü kandaya rodiya 17 Jeññhena bhàtarà saddhimanuràdhapuraü gato Makuñaü tattha dhàresi jeññhacittànuvattako. 18 Tato'bhayagiriü gantvà pabbajjaü sakabhàtuno Yatayo tattha yàcittha bahumànapurassaraü. 19 Tato te yatayo tassapabbajjamusampadaü Akaüsu vikalaïgassa sikkhàpadaniràdarà. 20 Pariveõamuttaroëamuëàraü 2 tassa kàriya Katvavà taü pariveõassa sàmikaü dharaõãpati ----------- 1. [S.] Cåke. 2. [S.] Pariveõuttaramåla muëàraü. [E. -]Uttaromålaü - [SL Page 323] [\x 323/] ( 21 Bhikkhånaü chasataü tattha vidhàya tadadhãnakaü Parihàre adà tassa 3 pessavagge ca pa¤ca so. 22 Samappesi ca so nànàsippakammavicakkhaõe, Jane vàkà tadàyatte so dàñhàdhàturakkhiye. 23 Tassovàdakarà'hesuü bhikkhå'bhayagirimhi te. Ràjà ca lokaü pàlesi sammà tassànusatthiyà. 4 --------- 24 Janà tabbaüsajà keci taürajjanirapekkhakà 5 Nivasiüsu 6 yathàkàmaü mahàsàmipadaü sità. 25 Etassa màõavammassa ra¤¤o dhammanaya¤¤uno Aggabodhikumàràdi - puttanattukkamàgate 26 Vaüse visuddhe jàtassa bhupàlatvayamuddhani Samà soëasa laïkàyaü sammà rajjànusàsino 27 Mahãpassa mahindassa duve màtuladhãtaro Devalà lokità càti nàmato vissutà subhà. 28 Etàsu dvãsu dhãtàsu lokità màtulattajaü Pañicca ràjatanayaü subhaü kassapanàmakaü 29 Sà moggallàna-lokavhe putte dve lahi sobhane. Tesu jeññhasuto lokasàsanàcàrakovido 30 Mahàsàmãti pa¤g¤àto saïghupàsanalàlaso Nekasàraguõàvàso vàsaü kappesi rohaõe. 31 Dàñhopatissaràjassa nattà sugatasàsane Pabbajjåpagato saddho dhutavà sålasaüvuto 32 Pahitatto vivitto so pantasenàsane 7 vasã. Guõaü sabbattha vaõõesuü tasmiü devà pasãdiya. 33 Guõaü suõitvà laïkindo tadà sabbattha patthañaü Upasaïkamma taü natvà kàtumattànusàsanaü 34 âràdhayamanicchantaü yàcitvàna punappunaü ânãya vàsayitvà taü pàsàde sàdhukàrite 35 Yatissarassa vasato tattha ràjà guõappiyo Tassanusiññhimaggaññho lokaü dhammena pàlayi. ----------- 3.[E.] Satta 4.-Anusiññhiyà(?) 5. Pabbajjànirapekkhakà(sab[X]g¤e[X]basu.) 6.[E.] Nivasanti. 7.[A,] panthasenàsane. [SL Page 324] [\x 324/] ( 36 Uddissàràdhanaü sammà laïkindena kataü tadà Selantarà'bhinikkhamma yatinndo so dayànugo 37 Yato bhikkhu samuhetvà vàsaü kappesi yattha so Selantarasamuho'ti vikkhyàtiü so tato gato. 38 Tato paññhàya vàsetvà rattãyaü devapalliyaü Devatànumataü bhikkhuü målaññhàne ñhapenti hi. 39 Muluttamàvasantànaü yatãnamanusàsanà Laïkissarà pavattanti pàlentà lokasàsanaü. 40 Tassa dàñhopatissassa vaüsajaü ràjaputtakaü Bodhiü pañicca tabbaüsà buddhànàmà kumàrikà 41 Alattha lokitaü nàma dhãtaraü caralakkhaõaü. Kàlena sà padinnà'si moggallànassa dhimato. 42 Sà tampañicca kitti¤ca mittaü nàma kumàrikaü Mahindaü rakkhitaü càpi labhittha caturo pajà. 43 Ahå jeññhasuto dhãro vãro terasavassiko; Katahattho visesena dhanusappamhi so tato 44 "Kathaü laïkaü gahessàmi dåretvà'ràtikaõñakaü" Iti cintàparo gàme målasàlavhaye vasã. 45 Eko mahàbalo vãro buddharàjo'ti vissuto Vilomavattã hutvàna lokasenànino tadà 46 Palàto cuõõasàlavhaü, khippaü janapadaü tahiü Kittàdike jane neke vase vattãya sabbathà 47 Saddhiü bandhåhi saïgàmasårehi bahukehi so Malayàcalapàdesu vasã duppasaho tadà. 48 Tassa'ntika mupàgamma saüvaccharikanàyako Saïgho nàma kumàrassa saråpaü sàdhukaü bråvi: 49 "Mahàsàmissa tanayo jeññho kittisanàmako Dha¤¤alakkhaõasampanno sampannamatikkamo; 50 Jambudãpepi taü rajjaü kattumekàtapattakaü Samatthoti vicintemi; laïkàdãpamhi kà kathà!" 51 Tassa so vacanaü sutvà "sevitabbo kumàrako" Iti nicchiya pesesi kumàrassa'ntikaü jane. [SL Page 325] [\x 325/] ( 52 Suõitvà so vaco tesaü nivattanabhayà vibhu Ajànataü pitunnaü so vãro dhanusahàyako 53 Gehà nikkhamma passanto sunimittàni nekadhà Agà lahuü sarãvaggapiññhigàmaü mahàmati. 54 Tahiü so nivasaü vãro pesayitvà sasevake Vipakkhàdhiññhitaü jesi bodhivàlavhagàmakaü. 55 Tato'bhimànã senànã senaü so tattha pesayã; Sà parikkhippa taü gàmaü saïgàmàya samàrabhã. 56 Kumàro tehi yujjhanto subhaño 8 pañuvikkamo Disàsu vikirãsabbe tålaü caõóova màëuto. 57 Cuõõasàlaü janapadaü gantvà ñhànavidu tadà Tahiü vasaü vase' kàsi sabbaü malayamaõóalaü. 58 Tadàpi senaü senindo pesetvà asakiü sakaü Aabhibhutimasakkonto kàtuü dummanataü 9 gato. 59 Makkhakudråsavàsissa sacivavassà'tha kittino Suto mahabbalo devamallo'ti vidito tadà 60 Sahito bandhumittehi bahå rohaõavàsino Samàdàyà'bhigantvàna kumàraü passi sàdaro. 61 Bandhiya churikaü cheko so paõõarasavassiko âdipàdapadaü tattha sampàpuõi mahàyaso. 62 Tato hira¤¤amalayamupagamma mahabbalo Tahiü remuõaselamhi khandhàvàraü nibandhayã. 63 Tatthà pi senaü pesetvà saïgàmento camåpati Aladdhavijayo chandaü puna yuddhe jahã tato. 74 Lokanàmo 10 camånàtho lokaü hitvà sakaü tadà Ahå vassamhi chaññhe so paralokaparàyaõo. --------- 65 Tadà kassapanàmeko kesadhàtukanàyako Jane'bhibhuya vattesi nijàõaü rohaõe tadà. 66 Sutvà taü coëasàmanto puëatthinagarà tadà Nikkhamma yuddhasannaddho gantvà kàjaragàmakaü. ----------- 8.[E.] Sahaño, 9. [E.] Dummantanaü. [A.] Taü dummanaü, 10.[E.D.] Lokanàtho [SL Page 326] [\x 326/] ( 67 Kesadhàtu tato yuddhe bhinditvà dàmiëaü balaü Rakkhapàsàõasãmàyaü ñhapetvàrakkhiye jane, 68 Pañiladdhayuddàmo mahàsenàpurakkhato Punaràgamma pàvekkhi vãro kàjaragàmakaü. 69 Tadàdipàdo sutvàna sabbaü sutthiradhàtuko Kesadhàtuü nighàtetuü balaü sannayhi 11 vegasà. 70 Pavattiü taü suõitvà so sàbhimàno bhusaü tato Samattaü 12 balamàdàya sippatthalakamàgamà, 71 Pa¤cayojanaraññhàdivàsike subahåjane Samadàya samàsanne ràjaputte sudujjaye 72 Virattata¤ca so ¤atvà bahunnaü raññhavàsinaü Dukkaraü ettha yuddhanti gato so khadiraïgaõiü. 73 Mahàsenàya bhupàlasuto soëasavassiko Khippaü pàvekkhi so vãtadaro kàjaragàmakaü. 74 Chammàsamanubhotvàna rohaõaü ruññhamànaso Kesadhàtukanàthopi, saïgàmatthàya tatthagà: 75 Ràjaputtassa senà'tha vattentã samaraü kharaü Kesadhàtukanàthassa sãsaü gaõhi mahabbalà 13 76 âgamma sattarasavassavayaü 14 kumàro Sabbattha patthañamahàyasakittãtejo Sàmàdineka vidhiyogavisesadakkho Khãõàrikaõñakamakà'khilarohaõaü taü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Rohaõàràtivijayo nàma Pa¤capa¤¤àsatimo paricchedo. --------- Chapतàsatimo paricchedo. 1 Yuvaràjapade tassa ñhitassà'tha naya¤¤uno Ahå vijayabàhåti nàmaü sabbattha pàkañaü 2 Mahà¤àõo nijàõàya tattha bheriü caràpiya hapento sacive'neke patiråpe padantare ----------- 11.[A.E.] Santahi. 12.[E.] Samatthaü. [A.] Samantaü. 13.[E.] Mahabbalo. 14.[A.] Vassamayaü. [SL Page 327] [\x 327/] ( 3 Coëànaü maddanatthàya ràjaraññhàdhivàsinaü Caturo caturopàye yojayaü tattha so vasã. 4 Coëaràjà suõitvà taü puëatthinagare ñhitaü Senàpatimapesesi davona balavàhanaü. 5 Senideü kàjaraggàmasamãpaü samupàgataü Duppasayhaü viditvàna giriduggamagà tato. 6 Senindo kàjaraggàmaü vilumpitvàna vegasà Tattha vatthumasakkonto sadesaü punaràgami. 7 Tato mahàdipàdo'pi àgamma malayà lahuü Mahatà balakàyena sippatthalakamàvasi. 8 *Ràjà ràma¤¤avisaye ràjino (santikaü) jane Pesesi bahuke sàraü dhanajàta¤ca'nappakaü 9 *Vicittavatthakappuravandanàdãhi vatthuhi Paripuõõà ca nàvàyo nekà titthe samosañà. 10 Dhanajàtehi nekehi karonto bhañasaïgahaü Tato tambalagàmamhi 1 nivasittha mahabbalo. 11 A¤¤ama¤¤aviruddhattà 2 ràjaraññhàdhivàsino Upagamma janà sabbe karaü no denti sabbaso. 12 Vipakkhà coëaràjassa bhindantà'õaü 3 maduddhatà âyuttake vihiüsentà yathàkàmaü caranti ca. 13 Taü sutvà coëabhupàlo sampakopavasãkato Senaü mahantiü datvàna pesesi sacivaü nijaü. 14 Mahàtitthe'vatiõõo so tattha tattha bahå jane Ghàtento savase katvà ràjaraññhàdhivàsino 15 Anukkamena gantvàna kharàõo rohaõaü tadà Ajjhotthari saseno sa 4 bhinnapelova sàgaro 16 Ra¤¤o paccatthikà hutvà ravidevavalavhayà Ubho dàmiëasenindavasaü yànà 5 mahabbalà. ---------- 1.[A.] Tammalagàmamhi 2.[E.] Viruddhattaü. 3. [S.] Bhinditvàõaü. 4. [E.] Ajjhottharittha senàya. 5.[A.] Dàmiëasenindaü. * Imà dve gàthà idha aññhànappayuttà viya dissantã. [SL Page 328] [\x 328/] ( 17 Mahàpakkhabalopete te passiya camåpati Rohaõaü sakalaü khippaü ma¤¤ittha sakahatthagaü. 18 Ekàdasamhi so vasse ràjà coëàbhibhutiyà Paluññhapabbate duggaü pavidhàya tahiü vasã. 19 Coëasenà tadà selaü samantà tamparikkhipi; Tattho'bhayesaü senànamahå bhiüsanakaü raõaü. 20 Ra¤¤o bhañà vinàsetvà sabbaü taü dàmiëaü balaü Palàyantaü mahàcoëasàmanta¤cànubandhiya 21 Gahetvàna siraü tassa gàmasmiü tambaviñhike Saddhiü vàhanayànehi sàrabhutadhanehi ca 22 Gahitaü sakalaü bhàõóaü netvà ra¤¤o padassiya "Puëatthinagaraü gantuü kàlo" iti samabravuü. 23 Mahãpàlopi taü sutvà savivànaü vaco tadà Mahatà balakàyena puëatthinagaraü gato. 24 Pavattimetaü sakalaü sutvà coëanarissaro Tibbakopavasaüyàto bhupàlagahaõatthiko 25 Sàmaü khippaü samàgamma vãro sàgarapaññanaü Bhiyyopi mahatiü senaü laïkàdãpamapesayã. 26 Taü vijàniya bhumindo senindaü pesayã sakaü Balaü mahantaü datvàna coëasenàya yujjhituü. 27 Gacchamàno camunàtho so'nuràdhapurantike Saddhiü dàmiëasenàya vattesi tumulaü raõaü. 28 Patiüsu tasmamiü saïgàme bhupàlassa narà bahå Bhiyyopi damiëàyatattà jàtà taüraññhavàsino. 29 Vihàya dharaõãpàlo puëatthinagaraü tadà Villikàbàõakaü 6 raññhaü sampàpuõiya vegasà 30 Nihaccàmaccayugalaü taüraññhàdhiññhitaü tadà Tahiü vàsamakappesi sa bhañe sannipàtayaü. 31 Attànamanubandhantaü sutvà coëavamåpatiü Gantvà vàtagiriü nàma samaya¤¤u siluccayaü ----------- 6. [D.S.] Villikànàmakaü [E.] Villikàbànàmakaü. [SL Page 329] [\x 329/] ( 32 Upaccakàya selassa tattha duggaü nivesiya Raõaü karonto temàsaü damiëe pañibàgayi. 33 Kesadhàtukanàthassa màritassa purà raõe Bhàtà kaõiññho sampattamahàpakkhabalo tadà 34 Màraõaü sakabhàtussa saranto ruññhamànaso Sakalaü parivattesi guttahàlakamaõóalaü. 35 Atho laïikissaro tattha khippaü gantvà mahabbalo hàne *maccutthale nàmakhandhàvàraü nibandhiya 36 Khadiraïgaõiduggamhà 7 tapàpetvàna taü raõe hànà kubulagallà ca yujjhanto taü palàpayã. 37 Vihàya puttadàràdisabbaü nekadhanaü balaü 8 Palàyamano so raññhaü coëàyattamagà lahuü. 38 Tadà narissaro tattha tassa sabbaü samàdiya Gantvà tambalagàmamhi navaü duggaü nivesiya. 39 Anukkamena gantvàna mahànàgahulavhaye Pure vasã susajjento balaü coëehi yujjhituü. 40 Tato ràjà samavhàya sacãve dve mahabbale Pesesi dakkhiõaü passaü vasaü netuü tahiü jane. 41 Sampesesi mahàmaccayugalaü kakkhalaü vibhu Coëadappavinàsàya tato velàmahàpathe. 9 42 Pesità dakkhiõaü passaü amaccà'me mahabbalà Muhunnaruggàmaduggaü badaëatthalameva ca 43 Vàpãnagaradugga¤ca buddhagàmakameva ca Tilagullaü mahàgallaü maõóagallakameva ca 44 Anuràdhapuraü và'ti gahetvàna kamena te Vattentà savase raññhaü mahàtatthamupàgatà. 45 Pesità savivà dve tu tato velàmahàpathe Vilumpantà chagàmàdikhandhàvàre tahiü tahiü 46 Puëatthinagaràsannaü kamenà'gamma pesayuü Dute ràjantikaü "khippamàgantuü vaññatãtiha." ----------- 7. [E.S.] Khadiraïgaõiya. 8.[S.] Pi ca, 9.[A.E.] Velamahàpathe. * Màragoóa(?) Sãhaëabhàsàya. [SL Page 330] [\x 330/] ( 47 Disàsu dvãsu yàtehi sacivehi pavattitaü Vikkamàtisayaü sutvà kàla¤¤u so mahãpati 48 Sãghaü sannayha senaïgaü samaggaü vidhikovido Ummålanàya coëànaü purà tamhà'bhinikkhami. 49 Gacchaü gaïgàya mahiyaïgaõathupantike vibhu Senànivesaü kàretvà ka¤ci kàlaü tahiü vasã. 50 Kamenàgammañhàna¤¤u puëatthinagarantike Bandhàpesi mahàvãro khandhàvàraü thiraü varaü. 51 Tattha tattha ñhità sårà coëà ye kakkhalà'khilà Påëatthinagare yuddhaü kàtuü sannipatiüsu te. 52 Nikkhamma nagarà gantvà coëà bahi mahàraõaü Katvà paràjità bhãtà pavissa nagaraü sakaü 53 Guttàsesupuradvàrà gopuraññàlanissità Mahàbavaü bahussàhà pavattesuü bhayàvahaü. 54 Diyaóóhamàsaü yujjhanta nagaraü tamuparundhiya 10 Sàdhetuü neva sà'sakkhi bhupàlassa mahàvamå. 55 Mahàra¤¤o mahàvãrà mahàsårà mahabbalà Mahàbhañà mahàmànà ravidevacalàdayo 56 Ullaïghitvàna pàkàraü pavissa sahasà puraü Khaõena nadamiëe sabbe målaghaccamaghàtayuü. 57 Evaü laddhajayo ràjà tadà vijayabàhu so Caràpesi nijàõàya bheriü bhurimatã pure. 58 Taü sutvà sakasenàya vinàsaü coëabhåpati Sãhaëà balavanto'ti bhãyyo senaü na pàhiõi. 59 Vãro asesanihatuddhatacoëaseññho Vi¤¤u susàdhuñhapitàkhilaràjaraññho Iññhannuràdhapuraseññhamatãva haññho Vassamhi pa¤cadasame gami ràjaseññho. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Anuràdhapuràbhãgamano nàma chappa¤¤àsatimo paricchedo --------- ----------- 10.[A.] Tamparundhiya [SL Page 331] [\x 331/] ( Sattapa¤¤àsatimo paricchedo. 1 Laïkàrakkhàya sacive khalino yodhasammate Pañipàñiü 1 samuddissa 2 samantà sanniyojayi. 2 Abhasekamaïgalatthàya pàsàdàdimanekakaü Kiccaü sampàdanãyaüti sacivaü sanniyojiya 3 Vandanãye'bhivandanto padesenekake tahiü *Netvà màsattayaü ga¤chã puëatthinagaraü puna. 4 Vissuto àdimalayanàmena balanàyako Ujupaccatthiko hutvà mahãpàlassa sabbaso 5 Saïgàmatthàyu'pàga¤chi balaü sabbaü samàdiya Andåti vissutaü mandapa¤¤o gàmaü purantike. 6 Laïikissaro tahiü gantvà uddharitvà tamuddhataü Puëatthinagaraü ga¤chã vase vattiya taü balaü. 7 Yuvaràjapadaü yeva sito santo likhàpayi So sattarasavassàni sappa¤¤o narasattamo. 8 Tato'nuràdhanagaramabhigamma yathàvidhiü Anubhotvà vidhàna¤¤u abhisekamahussavaü 9 Aññhito pàpadhammesu suññhito seññhakammanã So aññhàrasamaü vassaü likhàpayi susaõñhito. 10 Tato àgamma nivasi puëatthinagare vare So"sirãsaïghabodhã"ti nàmadheyyena vissuto. 11 Anujaü so vãrabàhumoparajje nivesiya Datvàna dakkhiõaü desaü taü saïgaõhi yathàvidhiü. 12 Kaõiññhassà'tha bhàtussa jayabàhussa bhubhujo âdipàdapadaü datvà raññhaü cà'dàsi rohaõaü. 13 hànantaràni sabbesamamaccànaü yathàrahaü Datvà rajje yathà¤àyaü karaü yojesi gaõhituü. 14 Cirassaü parihãnaü so dayàvàso mahãpati Pavaccesi yathàdhammaü ñhitadhammo vinicchayaü. ----------- 1. [A.] Pañipattiü. 2. [S.] Samuddassa * Khepetvàni attho [SL Page 332] [\x 332/] ( 15 Evaü samuddhañànekaripukaõñakasa¤caye Niccaü rajjaü pasàsente laïkaü sammà narissare 16 Chattagàhakanàtho ca dhammagehakanàyako Tatheva señàñhinàtho ca iccete bhàtaro tayo 17 Ra¤¤o virodhitaü 3 yàtà palàtà jambudãpakaü Laïkaü visatime vasse ekenåne samotaruü. 18 Te sabbe rohaõaü raññhaü tathà mamalayamaõóalaü Sabbaü dakkhiõapassaü ca sahasà parivattayuü. 19 Nipuõo rohaõaü gantvà tathà malayamaõóalaü Nighàtento bahu tattha tattha paccatthike jane 20 Sammà våpasametvà taü ñhapetvà sacice tahiü Dakkhiõo dakkhiõaü desaü sayaü gantvà mahabbalo 21 Pesetvà samaõãbhàtuvaüsajaü sacivaü tadà Gàhevo samare ghore vãro te sakaverino 22 Samàropiya sålamhi laïkaü vigatakaõñakaü Kàretvàna niràtaïkaü pulatthipuramàgami --------- 33 Vasantã coëavãsaye jagatipàlaràjinã Coëahatthà pamu¤citvà saddhiü dhãtukumàriyà 24 Lãlàvatyabhidhànàya nàvamŠruyha vegasà Laïkàdipamhi otiõõà passi laükissaraü tadà. 25 Sutvà vaüsakkamaü tassà so ¤atvà suddhavaüsataü Lãlàvatiü mahesitte abhisi¤ci narissaro, 26 Sà taü pañicca ràjànaü mahesã dhãtaraü labhi; Nàmaü yasodharàti'ssà akàsi dharaõãpati. 27 Merukandararaññhena saddhiü ràjà sadhãtaraü Vãravammassa pàdàsi; sà labhã dhãtaro duve 28 Samànanàmikà jeññhà sà màtàmahiyà ahå. Sugalà nàmikà àsi tàsu dvãsu kaõiññhikà 29 Kaliïgadharaõãpàlavaüsajaü càrudassanaü Tilokasundariü nàma sukumàraü kumàrikaü ----------- 3.[E.] Virodhità. [SL Page 333] [\x 333/] ( 30 Kàliïgaraññhato ràjà àõàpetvà ciraññhitiü Nijavaüsassa icchanto mahesitte'bhisevayã. 31 Subhaddà ca sumittà ca lokanàthavhayà pi ca Ratnàvalã råpavatã iti'mà pa¤ca dhãtaro 32 Puttaü vikkamabàhu¤ca sà lahã dha¤¤alakkhaõaü. Sampattà sà 4 pajàvavuddhiü harantã 5 ràjino manaü. 33 Itthàgàresu sesesu vinà samakulaïganà Gabbho jàtu mahãpàlaü tampañicca na saõñhahi. 34 Athekadivasaü ràjà amaccagaõamajjhago Vilokiya ñhità sabbà dhãtaro pañipàñiyà 35 Dhitunamavasesànaü ñhapetvà ratanàvaliü Dha¤¤alakkhaõasampanna - puttassuppattisucakaü 36 Lakkhaõaü lakkhaõa¤¤u so apassaü pemavegavà Ratanàvalimàhåya tassà muddhani cumbiya 37 "Tejoguõehi càgehi dhiyà sårattanena ca Bhute ca bhàvino ceva sabbe bhupe'tisàyino 38 Niccaü naïkaü niràsaïkamekacchattakameva 6 ca Pavidhàtuü samatthassa sammà sàsanatàyino 39 Sobhanànekavattassa imissà kucchi hessati Puttassu'ppattiñhàna"nti mudutoso samabravç. 40 Yàcantassàpi kho coëamahãpàlassa nekaso Kulàbhimànã ràjà so adatvàna kaõãyasiü 41 âõàpetvà paõóuràjaü visuddhatvayasambhavaü Anujaü ràjiniü tassa mittavhayamadàsi so. 42 Sà màõàbharaõaü kittisirimeghàbhidhànakaü Sirivallabhanàma¤ca janesi tanaye tayo. 43 Subhaddaü vãrabàhussa, sumittaü jayabàhuno Mahatà parihàrena pàdàsi dharaõãpati. 44 Adàsi màõàbharaõe dhãtaraü ratanàvaliü. Lokanàthavhayaü kittissirimeghassa'dàsi so. ----------- 4.[E.] Sampattattà 5.[E.] Haraü tà. 6.[E.D.S.] Niràtaïka- [SL Page 334] [\x 334/] ( 45 Råpavatyabhidhànàya dhãtuyo'paratàya hi Sa sirãvallabhassàdà sugalavhaü kumàrikaü. 46 Madhukaõõava- bhãmaràja - balakkàrasanàmake Mahesãkhandhave ràjaputte sãhapuràgate 47 Passitvàna mahãpàlo tadà sa¤jàtapitiko Tesaü pàdàsi paccekaü vuttiü so anuråpakaü 48 Te sabbe laddhasakkàrasammànà dharaõãpatiü âràdhayantà satataü nivasiüsu 7 yathàruciü. 49 Etesaü ràjaputtànaü sundarivhaü 8 kaõiññhikaü Adà vikkamabàhussa nijavaüsaññhitatthiko. 50 Bhãyyo vikkamabàhussa tato lãlàvatiü satiü Saha bhogena pàdàsi tadà bandhuhite rato. 51 Vidhàya evaü sajane janindo Nissesato bhogasamappãto so Dayàparo ¤àtijanànamatthaü Samàcarã nãtipathànuråpaü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Saügahakaraõo nàma Sattapa¤¤àsatimo paricchedo. --------- Aññhapa¤¤àsatimo paricchedo. 1 Vicinitvà kulãne so jane sabbe samàdiya Sakàrakkhàya yojesi nayathàvàraü mahãpati. 2 Uccaü puëatthinagare pàkàraü kàrayã thiraü Nekagopurasaüyuttaü sudhàkammasura¤jitaü, 3 Samantàyatacitthiõõa-gambhãraparikhàyutaü Uccapatthaõóilopetaü duppapakhaüsamaràtihi. 4 Upasampadakammassa gaõapårakabhikkhånaü Appabhonakabhàvena sàsanaññhitimànaso ----------- 7.[E.] Nivattiüsu. 8.[A.E.] Sunàrivhaü [SL Page 335] [\x 335/] ( 5 Anuruddhanarindassa sahàyassàtha santikaü Ràma¤¤avisayaü dute pesetvà sahapàbhate 6 Tato àõàpayitvàna piñakattayapàrage Sosãlàdiguõàvàse bhikkhavo therasammate 7 Te uëàràhi 1 påjàhi påjayitvà narissaro Pabbajjà upasampattã kàrayitvà anekaso 8 Piñakattaya¤ca bahuso kathàpetvà savõõanaü laïkàyo'sakkamànaü so jotayã jinasàsanaü. 9 Puëatthinagarassanto padesasmiü tahiü tahiü Vihàre kàrayitvàna bahuke sumanohare 10 Bhikkhavo tattha vàsetvà nikàyattayavàsino Paccayehi uëàrehi santappesi catuhipi. 11 Phaëikatthamhakavàru 2 - pàkàraparikhàyutaü Pa¤cabhumakapàsàda pavareno'pasobhitaü 12 Samantàvàsapantãhi subhàhi suviràjitaü Niràkiõõamasambàdha - parabhàsurakopuraü 3 13 Vihàraü kàrayitvàna vatthuttayaparàyaõo Nikàyattayavàsissa bhikkhusaïghassa'dàsi so. 14 Saïghassa pàkavaññatthaü raññhaü datvà'ëisàrakaü Sakalaü tantivàsãhi nettikehi saheva so 4 15 Nekasatàni bhikkhånaü vàsayitvàna tattha so Satataü sampavattesi uëàraü catupaccayaü. 16 Dàñhàdhàtugharaü càru kàrayitvà mahàrahaü Dàñhàdhàtussa niccaü so mahàmahamakàrayi. 17 Gaõasaïgaõikà'peto paccahaü dhammasaügaõiü Parivattesi so pàto sutdare dhammamandire. 18 Naccàdigandhamalàdinekapåjampavattiya Sirena saddhàsambandho sambuddhamabhivandati. 19 Jambudãpàgata càgasåro so bhuvirisårayo 5 Tappesi dhanadànena dànãye nekaso vibhu. ----------- 1.[A.E.] Tehuëàràhi. 2. [A.] Phaëakatthambhato càru. [E.] Phaëakatthamambhakacàru. 3. Naràkiõõa (sabbesu.) 4.[A.E.] Ca. 5. Bhurisårayo (sababesu.) "Bhusurà"ti bràhmaõà. [SL Page 336] [\x 336/] ( 20 Saddhammakathikànaü so påjà katvàna nekaso Desàpesi ca saddhammaü sadà dhammaguõe rato. 21 Tikkhattuü so tulàbhàradànaü danesu dàpayã. Uposathaü copavasi suvisuddhamuposathe. 22 Adà daõóissaraü dànamanusaüvaccharaü vãbhu. Piñakattayaü likhàpetvà bhikkhusaïghassa dàpayi. 23 Mahagghamaõimuttàdiratanàni sa pesiya Jambudãpe mahàbodhiü nekakkhattumapåjayã. 24 Kaõõàñabhumipàlena coëara¤¤à ca pesità Dåtà mahantamadàya paõõàkàramidhàgatà 25 Addasaüsu mahãpàlaü tato so tuññhamànaso Tesaü ubhinnaü dåtànaü kattabba sàdhukàriya 26 Tesu àdo'va kaõõàñadåtehi saha pesayi Dåte sakãye kaõõàñanikañaü sàrapàbhate. 27 Attano visayaü patte coëo sãhaladåtake Sahasà kaõõanàsàsu pàpayiüsu viråpataü 6 28 Sampattavippakàrà te idhàgantvàna ràjino Kathayiüsu tadà sabbaü coëena katamattani. 29 Udadãpitàbhimàno so sakalàmaccamajkjhago Avhàya dàmiëe dåte iti colassa sandisi: 30 "Senaü vinà'ca ekasmiü dãpe namajjhe mahaõõave Bàhàbalaparikkhà và hotu no dvandayuddhato. 31 Balaü sannayha sakalaü rajje tuyhaü mamà'thavà Tavàbhimatadesamhi saïgàmo và karãyataü. 32 Mayà vuttakkameneva vattabbo vo janàdhipo" Iti vatvàna te dåte itthàlaïkàramaõóite 33 Vissajjiya lahuü coëamahãpàlassa santikaü Tato senaïgamàdàya anuràdhapuraü gami. 34 Mattikàvàñatitthe ca mahàtitthe ca pesayã Coëaraññhaü'va gantvàna yujjhituü dve camåpati. ----------- 6.[A.] Potthake natthã [SL Page 337] [\x 337/] ( 35 Sajjentesucamåpesunàvàpàtheyyakàni ca Yuddhatthàya balaü coëaraññhapesanakàraõà 36 Tadà tiüsatime vasse veëakkàrasanàmakà Balakàyà tahiü gantumanicchantà virodhino 37 Màretvàna ubho senànàthe mattagajà viya Samantato vilumpiüsu puëatthipuramuddhatà. 38 Puttehi tãha sahitaü ràjino va kaõãyasiü Gaõhitvà sahasà ràjapàsàdaü càpi jhàpayuü. 39 Ràjà nikkhamma khippaü so gantvà dakkhiõapassakaü Sele vàtagirivhasmiü sàraü bhaõóaü ñhapàpiya 40 Vãrabàhuparàjena sãhavikkamasàlinà Mahatà ca baloghena samantà parivàrito 41 Puëatthipuramàgamma vattento dàruõaü raõaü. Palàpesi khaõeneva balakàye samàgate. 42 Màritànaü camåpanamaññhisaïghàñadhiññhitaü Parikkhipitvà citakaü veribhute balàdhipe 43 Bandhayitvàna khàõumhi pacchàbàhaü subandhanaü Parito vipphurantãhi aggijàlàhi jhàpayã. 7 44 Ghàtetvà tattha mànãnaü gàmàni dharaõãpati Akàsi laïkàvasudhaü sabbathà vitakaõñakaü. 45 Yujjhituü saha coëena ràjà attakatàvadhiü Anatikkamma so pa¤cacattàëãsamhi vacchare 46 Sannaddhaü balamàdàya gantvà sàgarapaññanaü 8 Tassà'bhigamanaü passaü ka¤cikàlaü tahiü vasaü 47 Anàgatattà coëassa tassa dåte visajjiya Punàgantvà vasã ràjà puëatthinagare ciraü. 48 Mahàheëiya-reheru 9 - mahàdattikanàmikà Kañunnarupaõóavàpã 10 kallagallikanàmikà 11 49 Eraõóagallavàpã ca dãghavatthukavàpikà Maõóavàñakavàpã ca kittaggabodhipabbatà ----------- 7. [E.S.] Jhàpiya. 8.[A.] Pattanaü. 9.[A.] Sareheru. 10.[D.] Kañinnara 11. [E.] Kalahagallika. [SL Page 338] [\x 338/] ( 50 Valàhassa-mahàdàragalla-kumbhãlasobbhakà Pattapàsàõavàpã ca vàpã ca kàõanàmikà 51 Età ca'¤¤à ca so chinnamariyàda vàpiyo bahå Bandhàpesi sadà dãnasatte baddhahitàsayo. 52 Bhumindo kandarà-gaïgà nadãsu ca tahiü tahiü Subhikkhaü kàrayã raññhaü bandhetvà'varaõàni so 52 Bandhàpevona so chinnaü kilavatthukamàtikaü Vàrãhi paripåresi maõihãrakavàpikaü. 54 Vihàrà'bhayacàrittabhediniü mahisiü sakaü Parihàre sabbasocchijja 12 gàhayitvà galamhi taü 55 Puramhà bahi kàretvà mahàsaïghaü khamàpiya, Pakàsesi ca lokassa saïghagàracamattano. 56 Mahàgàme nikàyànaü nitaye coëanàsite Dhàtugabbhe ca bandhesi thåpàràmadvaye'pi ca. 57 Màtuyà'ëàhaõaññhàne tatheva pitunopi ca Akà pa¤camahàvàse tathà budalaviññhiyaü. 58 Paõóavàpi ca pàñhãno rakkhacetiyapabbato Tatheva maõóalagiri madhutthalavihàrako 59 Uruvelavhayo devanagare ca vihàrako Mahiyaïgaõavihàro ca sitalaggàmaleõakaü. 60 Jambukolavihàro ca tatheva girikaõóako Kurundiyavihàro ca jambukolakaleõakaü 61 Bhallàtakavihàro ca tatheva paragàmako Kàsagallavhayo candagirivhayavihàrako 62 Velagàmivihàro ca mahàsenavhagàmake 13 Vihàro cà'nuràdhamhi pure bodhigharaü tathà 63 Icceva'màdayo neke vihàre ca bahå vibhu Pañisaïkhari jiõõe so gàme cà'dà visuü visuü. 64 Samantakåñaselaññhaü munindapadala¤chanaü Paõàmatthàya gacchantà manussà duggama¤jase 65 Sabbe ma kilamattu'ti dànavaññàya dàpayã Sàlikkhettàdisampannaü giëãmalayanàmakaü. ----------- 12. [A.] Sa occhijja. 13. [A.] Gàmako. [SL Page 339] [\x 339/] ( 66 Kadalãgàmamagge va håvaraññha¤jase tathà Gàme datvàna paccekaü sàlàyo vàpi kàrayi. 14 67 "Anàgate taü bhupàlà mà gaõhantu"ti lekhiya Akkharàni silàtthamhe patiññhàpesi bhumipo. 68 Gàmaü antaraviññhi¤ca tathà saïghàñagàmakaü* Sirimaõóagallàràma¤ca 15 àdà so làbhavàsinaü. 69 Vanajivakabhikkhånamadà 16 so catupaccaye. Bandhånampi ca so tesaü bhogagàme padàpayã. 70 Pàvàraggikapallàni vividhe osadhepi ca Sãte utumhi bahuso bhikkhusaïghassa dàpayã. 71 Adà sabbaparikkhàre parikkhàre tathàññha so 17 Nekavàresu sakkaccaü bhikkhusaüghassa buddhimà. 72 Saïghassa pàkavaññatthaü bhikkhånaü làbhavàsinaü Veyyàvacaccakaràna¤ca påjetuü cetiyàdikaü 73 Padinna pubbaràjåhi ye gàmà rohaõe bahå Tepi sabbe anåne so yathàpubbaü ñhapesi ca. 74 Adàsi pãñhasappãnamusahe balino balã Bhattaü cà'dàsi so kàkasonàdãnaü dayàparo. 75 Adàsi nekakàveyyakàrakànaü mahàkavi Saddhiü paveõigàmehi vittajàtamanappakaü. 76 Ràjàmaccàdiputtànaü siloke racite suõaü Yathànuråpaü pàdàsi dhanaü tesaü kavissaro. 77 Andhànaü païgulàna¤ca gàme cà'dà visuü visuü. Nànàdevakulàna¤ca dinnapubbaü na hàpayã. 78 Patthivo so kulitthãnamasanàthànaü yathàrahaü Vidhavànamadà gàme bhatta-acchàdanàni ca. 79 Ràjà sãhaëakàveyyakaraõe so mahàmati Aggo sãhaëakàveyyakàrakànamahosi ca. 18 80 Subhe baddhàdaro baddhaguõavhayavihàrake Bandhesi uparàjà so cetiyaü coëanàsitaü. ----------- 14.[A.] Kàriya. 15.[E.] Sirimaõóagallagàmaü ca. 16.[A.] Vannajãvaka [E.] Vantajãvaka. 17.[E.] Aññhaso. 18.[S.] So. * Aïguëugama(?) [SL Page 340] [\x 340/] ( 81 Muttavàhã tato tassa vihàrapavarassa so Datvà gàmavare niccaüpåjàyo sampavattayã. 82 Sova tassa vihàrassa upavàravanantike Bandhàpesi mahàvàpiü thirãbhutamahodakaü. 83 Kappåramålàyatane ra¤¤o dhãtà yasodharà Akàresi thiraü rammaü mahantaü pañimàgharaü. 84 Selantarasamåhasmiü ràjino ràjinã sakà 19 Kàresi càrupàsàdaü vasàdàvahamuggataü 20 85 Tadà neke ca sacivà tassorodhajanàpi ca Samàciniüsu pu¤¤ànã anekàni anekaso. 86 Evaü samanusàsante laïkaü laïkànarissare Uparàjà vasaü nãto vinãto ghoramaccunà. 87 Tassa kattabbakiccàni sakalàni samàpiya Jayabàhussoparajjaü 21 bhikkhånaü matiyà adà. 88 Athàdipàdapadaviü datvà vikkamabàhuno Gajabàhå'ti vidite tassa jàte sute tato 89 Mahàmaccehi mantetvà ràjà puttahitatthiko Rohaõaü kasiõaü datvà tahiü vàsàya pesayi. 90 Tato so tattha gantvàna mahànàgahulaü puraü Ràjadhàniü karitvàna tathe vàsamakappayã. 91 Evaü pa¤¤àsavassàni'ha vijayabhujo vattayitvàna sammà âõàcakkaü janindo vyapagatakhalanaü esa pa¤càdhikàni Vaóóhetvà sàsanaü taü khaladamilahayopadduta¤càpi lokaü Saggaü lokaü sapu¤¤appabhavamuruphalaü passituü cà'ruroha. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüsa Lokasàyanasaügahakaraõo nàma Aññhapa¤¤àsatimo paricchedo --------- ----------- 19.[E.] Ràjinà ràjinãkatà. 20.[E.] Pasàdavhayamuggataü. 21.[E.@]Ssàparàjattaü. [SL Page 341] [\x 341/] ( Ekånasaññhimo paricchedo. 1 Tadà ra¤¤o'nujà mattà tassà puttà tayo'pi ca Mahàmaccà ca yatayo tathàyatanavàsino 2 Sabbe te àdipàdassa rohaõe vàsato sato Anàrovàpayitvàna bhupàlamatasàsanaü 3 Sambhuyamantayitvàna samànacchandataü gatà Adaüsu yuvaràjassa laïkàrajjàbhisevanaü. 4 Oparajje nivesesuü màõàbharaõanàmakaü. Kumàraü pubbavàrittamaggaü laïghitva te'khilà. 5 Tayo'tha bhàtaro sabbe te màõàbharaõàdayo Jayabàhumahãpàlasahità sahasà tadà 6 Muttàmaõippabhukaü ratanaü sàrasammataü Sabbaü gatthagataü katvà vàhana¤ca gajàdikaü 7 Sakalaü balamàdàya puëatthinagarà tadà Khippaü taü vikkamabhujaü gaõhissàmà'ti nikkhamuü. 8 Sutvà pavattiü sakalaü imaü vikkamabàhu so Tàtassa'ntimasakkàraü vidhàtuü handa 1 no labhiü 9 "Idàni khippaü gantvàna puëatthinagaraü tahiü Tàtassàëàhanaññhànadassaneneva so ahaü 10 Sokabhàraü vinodessaü mama vetogataü" iti Katadaëhavavatthàno viniggamma tato purà 11 Puëatthipuramàgacchaü àdipàdo'tisàhaso Sattaññhasatasaïkhena balena parivàrito 12 Antaràëapathe yeva guttahàlakamaõóale Gàme panasabukkavhe disvà senaïgamàgataü 13 Mahantaü yuddhasannaddhaü ekavãro bhayàtigo Yujjhatvà te palàpesi khaõeneva disodisaü. --------- 14 Tayo te bhàtaro tattha sampattàvajayà tato Abhimànuddhatà khippaü sannayha balavàhanaü ----------- 1.[A.E.] Bhanta. [SL Page 342] [\x 342/] ( 15 âdipàdakajambu"ti vissutamhi padesake Saïgàmesuü; paràjesi bhiyyo yujjhitva so tayo. 16 Tatiyaü kañagàmasmiü, kàëavàpyaü catutthakaü Pa¤camaü uddhanadvàre. Chaññhaü so païkavelake 17 Tehi yuddhaü karitvàna gahãtavijayo sadà 2 Puëatthipuramàga¤chi sabhàmaccaparijjano. 18 Sacintitakkameneva passitvàëàhanaü pitu Viduritamahàsoko laddhassàso pure vasaü 19 Dukkhe sahàyabhutànamattano so yathàrahaü Amaccànamadà sabbabhoge ñhànantarehi so. 20 Bhañàna¤càpi sabbesaü sahàyàtànamattano Anuråpamadà vuttiü saraü dukkhasahàyataü. 21 Màõàbharaõabhupo'pi saddhiü sesehi bhàtuhi Karitvà dakkhiõaü passaü rohaõa¤ca sahatthagaü 22 Tato kittissirãmeghe sa dvàdasasahassakaü Raññhaü datvàna vasituü tahiü yeva samàdisi. 23 âõatto bhàtarà kittissirãmegho janàdhipo Gantvà vasi pure tattha mahànàgahulavhaye. --------- 24 Sirivallabhanàmassa kumàrassàpi càdisi Desamaññhasahassavhaü datvàna vasituü tahiü. 25 Tatheva so'pi gantvàna uuddhanadvàranàmakaü Gàmaü katvàràjadhàniü vasanto anusàsi taü. 26 Saya¤ca saha senàya gantvà dakkhiõapassakaü Vãrabàhåti pa¤¤àto puïkhagàmaü samàvasã 27 Màtà ca tiõõaü bhàtunaü jayabahu ca bhumipo Nivasiüsu tadà kittisirimeghassa santike --------- 28 Tato saüvacchare'tãte te màõabharaõàdayo Tena'ttanã kataü yuddhe sabbaü vikkamabàhunà 29 Duràrohaü 3 mahantaü taü paràjayaparàbhavaü Anussarantà bahuso abhimànasamunnatà ----------- 2.[S.] Ca. So. 3.[E.] Durussahaü. [S.] Durugamma. [SL Page 343] [\x 343/] ( 30 "Muddhàbhisãttaràjånamekàkã ràjaraññhakaü Vinàyamabhisekena kathaü nàmànubhossati?" 31 Iti issàparatta¤ca yàtà saïgayha sevake Bhãyo sambhuya saïgàmakaraõatthàya nikkhamuü. 32 Sutvà tavatthaü dutehi so vikkama bhujo'pi ca Agà tesaüva visayaü mahàsenàpurakkhato. 33 Dese dakkhiõake bodhisenapabbatagàmake Yujjhitvà te paràjesi tayo vikkamabàhu so. 34 "Ripavo'dàni me sabbe ummulessàmahaü" iti Palàyante'nubandhittha padànupadikaü'va te. 35 Te va duggaü palàyiüsu pa¤cayojanaraññhake Khippaü pàvekkhi kalyàõiü so'pi te gahaõatthiko. 36 Vãro ariyadesiyo 4 vãradevoti pàkaño Paëandãpissaro eko bhusaü sahasiko tadà 37 Saddhiü surehi yodhehi mahàtitthamhi otari "Kàtuü hathegataü sakkà laïkàdãpa nti cintiya. 38 So vikkamabhujo sutvà pavattiü bhubhujo tadà "Yàvatà nàtra laïkàyaü laddhogàho bhavissati 39 Tàva ummålanãyo"ti kalyàõimhà viniggato Mahàtitthamhi mannàranàmakaü gàmakaü gato 40 Katvàna vãradevo'pi saïgàmaü tena ràjina Anãkaïgàdayo ràjaputte dve bhàtaro'pi ca 41 Senàdhinàyakaü ceva kittinàmappakàsitaü Ghàtevo sahasà vãrasammate ca bahå jane 42 Gàhevo jãvagàhaü so rakkhaka¤ca 5 camupatiü Sabalaü taü paràjetvà anubandhi padàpadaü. 43 Palàyamàno so bhãto àgantvàna nijaü puraü Hatthasàraü samàdàya koññhasàraü gato lahuü. 44 Pacchato pacchato vãradevo tamanubandhiya âgantvàna pure vàsaü katipàhaü vidhàya so ----------- 4.[E.] Ariyadesã so 5.[S.] Rakkhanàmaü. [SL Page 344] [\x 344/] ( 45 Gaõhituü vikkamabhujaü tattheva turitaü agà Pesayitvà sakaü sopi mahantaü sakalaü balaü 46 Yujjhàpetvàna ghàtetvà gàme antaraviññhike Kamahàkaddamaduggamhi vãradevaü mahabbalo 47 Abhisekaü vinà yeva puëatthinagare vasaü Akàsi ràjaraññhassa pasàsanavidhiü vibhu --------48 Apanãya raõe chandaü bhàtaropi tayo tato âvasiüsu yathàpubbaü gantvà raññhaü sakaü sakaü 49 Caturopi mahãpàlà yatamànà ciraü tahiü Ekacchattaïkitaü kàtuü neva sakkhiüsu sabbaso. 50 Anisammakàrãbhàvena kulãne parihàpayuü hapesuü ca mahantatte hãne sàhimate jane. 51 Vaóóhitaü nekadhà sammà ra¤¤à vijayabàhunà Sàsana¤ca tathà lokaü hàpayiüsu kubuddhino 52 Kulãnànaü manussànamabhàvepi ca tàdise Dose vittaü tadàyattaü pasayhà'vahariüsu ca. 53 Pãëesuü sakalaü lokamuddharantà'dhikaü balaü Ucchåva ucchåyante te 6 khãõakosà 7 dhanesino. 54 Uddharitvàna buddhàdisantake bhogagamake So vikkamabhujo ràjà sevakesu samappayã. 55 Puëatthinagare nekavihàre dhàtumaõóite So'va desantarãyànaü hañànaü vasituü adà. 56 Saddhehi pattadhàtussa dàñhàdhàtuvarassa ca Påjanatthàya dinnàni maõimuttàdikàni ca 57 Vandanàgarukappåraü suvaõõàdimayà bahå Pañimàyo ca acchijja yathakàmaü vayaü nayã. 58 Sàsanassa ca lokassa kriyamànamupaddavaü Passantà bahuso tasmiü tadà nibbinnamànasà 59 Aññhamålavihàresu yatayo garusammatà Paüsukålikabhikkhå ca koññhàsadvayanissità 60 "Evaü titthiyatulyànaü sàsanopaddavaü bahuü Karontànaü sakàsambhà payànaü pavaraü" iti ----------- 6.[A.] Yantona. 7. [A.E.] Khãõatosà [SL Page 345] [\x 345/] ( 61 Dàñhàdhàtuvaraü pattadhàtumàdàya rohaõaü Gantvà vàsamakappesuü phàsuññhàne tahiü tahiü. 62 Tatheva phàsuññhànesu vippakiõõà tahiü tahiü Te kulãnà nilãnà'va hutvà vàsamakappayuü 63 Pakkhadvayamahãpàlagayhà sãmàsu ñhàpità Sàmantà a.¥¤ama¤¤ehi karontà bahuso raraõaü 64 Susamiddhesu nekesu gàmesu nigamesu ca Aggiü dentà taëàke ca chindantà jalapårite 65 Nàsentà sabbathà sabbamàtikàvaraõàni ca Chindantà nàëikeràdi - sopakàre ca bhuruhe 66 Yathà poraõakaggàmaññhànaüti'pi na ¤àyate Vinàsesuü tatha raññhaü a¤¤ama¤¤avirodhino 67 Te ca bhumipatã gàmavilopaü panthamosanaü Karentà nijacàrehi àcaruü lokupaddavaü. 68 Kulãnànaü manussànaü dàsakammakaràpi ca Sasamino'tivattantà nissaïkà vãtabhitikà 69 Hutvà'yudhãyà ràjånaü abbhantarapavattino Balavantatarà jàtà laddhañhànantarà tadà, 70 Janà samantakåñàdinekadugganivàsino Adentà bhumipàlànaü pubbapaññhapitaü karaü 71 Ràjàõamagaõentà te gatà dàmarikattanaü, Sakaü sakaü'ca visayamàvasiüsu samuddhatà. 72 Anatthe nicità 8 nàma parivattanti sabbathà Iti vattabbataü yeva 9 yàtaü laïkàtalaü tadà. 73 Evaü gàmakabhojakà viya bhusaü tejovihãnà sadà Accantaü vyasanàtisattahadayà ràjàbhimànujjhità Niccaü attaparatthasiddhividhuràsaïgà vihãnàsayà Sabbe te vihariüsu bhumipatayo càrittamaggàtigà. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Caturàjacariyaniddeso nàma ekånasaññhimo Paricchedo --------- ----------- 8.[E.] Nimitaü 9. Vattabbataü neva. 1. [E.] Paràjaya. [SL Page 346] [\x 346/] ( Saññhitamo paricchedo. 1 Rohaõe nivasitvà'va jayabàhumahãpati Mittavhà ràjinã ceva tadà kàlamakaüsu te, 2 Sirivallabhajàyà'tha janesi sugalà duve Màõàbharaõakaü puttaü puttiü lãlàvatimpi ca 3 Màõàbharaõabhupàladevã'pi ratanàvalã Mittaü pabhàvati¤càpi alabhã dhãtaro duve. 4 Passantassa ubho tàyo dhãtaro vãrabàhuno Tadà mahàdipàdassa evaü àsi vitakkitaü; 5 "Lokàbhisammate sabbabhupàlatvayamuddhani Visuddhe somamavaüsamhi abhijàtà mayaü pana. 6 Pihanãyataràkàrà sabbasattisamuttatà Nànàvijjàsu nipuõà hatthiassàdisukkhamà; 7 Tathàpekàkinàve'te tayo vikkamabàhunà Paràjayaü 1 paribhavaü pàpità bahuso raõe 8 Sånuno susamatthassa visodhetumimaü malaü Na dissate pàtubhàvo; aaho no appapu¤¤atà; 9 Janavàdakiliññhena ràjattenapi kiü mama Idàni visayàsaïgaü hitvà kalyàõakammasu 10 Appamattassa satataü netabbà vàsarà'iti, Niyyàtetvà amaccànaü sabbaü rajjavicàraõaü 11 Tahiü sattaññhamàsaü hi vasaü rattiyamekada Devaràjaghare seyyaü kappesi sãlasaüyato 2 12 Tato paccåsakalamhi devaputtaü mahiddhikaü Vãcittavatthàbharaõaü gandhamàlavibhusitaü 13 Uëàratararåpena dehobhàsena attane Obhàsentaü asesà'sà suriyaüva nabhuggataü 14 Vadantaü supine evaü addakkhi dharaõãpati "Pasãdassu mahàbhaga, pãto bhava mahãpati, ----------- 1.[E.] Paràjaya. 2. [E.] Saüvuto [SL Page 347] [\x 347/] ( Dha¤¤alaükhaõasampanno icchitatthassa sàdhako Minãto lokakuharavyàpitejoparakkamo 16 âõabalayasokittibhàsuro sagguõàkaro Lokasàsanasaüvuddhikaro puttavaro tava 17 Labbhissate mahàràja na cirasseva sampati Puttadàràdhivutthaü taü puraü khippaü payàhã"ti. 18 Pabujjhitvàna sa¤jàtapãtivego'tha rattiyà Vibhàtàya tato puïkhagàmaü ga¤chi naruttamo. 19 Yathà diññhappakàrantaü kathesi supinaü subhaü Mahesipamukhànaü so amaccànaü mahãpati. 20 Saddhiü mahesiyà tattha patthento puttamuttamaü Vinanto dànasãlàdiü suhaü nànappakàrakaü 21 Athedivasaü kàle paccåse supine pana Sabbalakkhaõasampannaü sabbasetammanoharaü 22 Dantãpotavaraü dantaü kaõõe gaõhiya pemato Pavisantamivattànaü seyyàgambhaü mahesiyà 23 Sampassiya pabujjhitvà uññhàya sayanà varà Sa¤jàtapãtipàmojjavegapãõitamànaso 24 Tàyaü velàyamevàsu seyyàgambhaü mahesiyà Pavissa supinaü tassà yathàdiññhaü pakàsayi. 25 "Ahampi tàdisaü hatthipotakaü sayanaü mama Padakkhiõaü karitvàna ñhitaü soõóe samàdiya 26 âkaóóhitvàna sayanaü samàropiya pemato âliïgiü supinamhã"ti devã vàpi tamabravã. 27 Ubho te a¤¤ama¤¤assa diññhamevaü pakàsiya Uññhàpesuü pahaññhàva vãtaniddàruõaü tadà. 28 Tato pàto upaññhàtumupayàtaü purohitaü Nemittike ca pucchiüsu suõitvà te pamodità 29 "Na cirasse'va puttassa dha¤¤alakkhaõasàlino Uppattiyà avassaü'va bhavitabba"nti kittayuü. --------- [SL Page 348] [\x 348/] ( 30 Naü suõitvà amaccà ca tathà nagaravàsino Avindaüsu janindo va sabbe pãtimahussavaü. 31 Tato paññhàya sotthànaü patthayaü patthivo bhusaü Bhikkhusaïghena bahåso bhaõàpesi parittakaü. 32 Maõimuttàdikaü cittaü mahagghamanuvàsaraü Pariccaji dànamukhe yàcakànamanekaso. 33 Purohitàdivippehi vedavedaïgavi¤¤åhi Vattàpesi ca homàdividhànaü sotthisammataü. 34 Suvinaññhe vihàre ca dhàtugabbhe ca vàpiyo Jiõõà ca pañisaïkhattuü yojayã ràjakammike. 35 Dinaü nayante kalyàõakammene'vaü narissare Na ciraü 3 saõñhahi gabbhavaro kucchimhi deviyà. 36 Tato'vagamma taü haññhapahaññho so narissaro Mahantaü deviyà gabbhaparihàramadàpayã. 37 Paripakkagabbhà devã kamena janayã sutaü Samaye bhaddanakkhattamuhuttenà'bhilakkhite. 38 Suppasnà asesa va disàyo taü khaõe ahå; Samãraõa va vàyiüsu sugandhimudusãtalà. 39 Dantãnaü ko¤canàdena hayànaü hesitena ca Ràjaïgaõaü tadà jàtaü mahàkolàhalàkulaü. 40 Accheràtisaye evaü pàtubhute anekadhà Disvà taü vimbhayappatto màõàbharaõabhupati 41 Sutvà nijassa puttassa tada sa¤càtasàsanaü Amatena'bhisittova pãtipuõõamanoratho 42 Mocàpetvà tadà kàràghare baddhe bahå jane Dànaü uëàraü samaõabràhmaõànaü padapayi. 43 Amaccapamukhà càpi janà puranivàsino Kadalãtoraõàdãhi ràjadhànimanekadhà 44 Alaïkaritvà sakalaü sumaõóitapasàdhità Chaõaü mahantaü vattesuü katipàhaü manoramaü. ----------- 3.[E.] Na cirassaü [SL Page 349] [\x 349/] ( 45 Vede vuttavidhànena jàtakammàdikaü vidhiü Sabbaü samàpayitvàna kumàrassà'vanãpati 46 Purohitàdayo vippe tato lakkhaõapàñhake âõàpetvàna sakkàrasammànavidhipubbakaü 47 Niyojesi kumàrassa lakkhaõànaü pañiggahe. Sàdhukaü sakalaü tassa hatthapadàdilakkhaõaü 48 Upadhàriya mahàmacca-gaõamajjhagatassa 4 te Ràjino deviyà càpi pakàsesuü pamodità: 49 "Laïkàdãpaü ñhapetvàna jambudãpatalampi va Ekacchattaïikitaü katvànubhottuü nipuõo" iti. 50 Te santappiya bhogehi bhiyyo pucchittha sàdaraü "Sandissamànaü yaü ki¤ci ariññhaü atthi natthi" ti. 51 "Dighàyuko kumàro'yaü ki¤ca pa¤¤àyate vata Janakàriññhayogo"ti te mahãpatino'bravuü. 52 Tassàrijanasammaddipatàpabhujayogato Se parakkamabàhu'ti anvatthaü nàmamaggahã 53 Kaõõavedhamaha¤ceva annupàsanamaïgalaü 5 Kàràpiya vidhàna¤¤u yathàvidhimasesato 54 Ra¤¤o vikkamabàhussa saputtuppattisàsanaü Vattuü sadåte pesesi puëatthinagaü tadà. 55 Tehi so bhàginyessa mahàbhàgattanampi ca Janakàriññhayoga¤ca sutvà vikkamabàhu so 56 "Dha¤¤aü vijayaràjàdiràjamàlàya nàyakaü Maõiüva bhàsuraü mayhaü bhàgineyyaü janesi so; 57 Hàni nayà kàci satataü yathà tassa na hessati, Tathà mamantike yeva kumàro ettha vaóóhataü; --------- 58 Aladdhaü labhituü làbhaü laddhaü ca parirakkhituü Sabbathà na samattho'yaü putto gajabhujo mama. 59 Sårabhàvàdiyutto'pi mahindavhaparo 6 suto Nihãno namàtugottena; na rajjassaraho mama. ----------- 4.[A.] Sàmaccagaõa. 5.[E.] Annapàsana. 6.[A.] Mahindavbho. [SL Page 350] [\x 350/] ( 60 Phitassa vittajàtena nekaso sa¤citename Rajjajassa bhàgineyyo'va kàmaü bhàgã bhavissati.7 61 Iti pesesi dåte so ànetuü taü kumàrakaü Kumàràbharaõaü datvà sesaü sàra¤cupàyanaü. 62 Sabbaü dåtamukhà sutvà vãrabàhu mahãpati "Tasse'taü vacanaü yuttaü vuttamme hitabuddhiyà; 63 Tathàpi ca nijàriññhappatikàratthamãdisaü Orasaü puttaratanaü pesetuü nà'nuråpakaü. 64 Ka¤ca tattha kumàramhi nãte vikkamabàhuno Pakkho laddhamahàvàtabalo viya hutàsano 65 Accuntatena namahatà tejasà sa¤jalissati; Hànireva vatamhakaü mahatã hessate 8 bhusaü. 66 Iti hatthe gatànaü so dutànaü tanayaü sakaü Apesetvà visajjesi pasàdiya dhanena te 67 Saputtadàrehi samaggavàsaü Naràdhinàtho nivasaü tahiü so Tibbena phuññho mahatà gadena Rajjena saddhiü vijanahittha dehaü. Itã sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahavaüse Kumàrodayo nàma yàññhitamo paricchedo --------- Ekasaññhitamo paricchedo. 1 Sutvà dve bhàtaro a¤¤e jeññhassoparatiü tadà Khippaü saraññhà àgamma kàresuü antimaü vidhiü. 2 Atha kittissimegho raññhaü jeññhassa bhàtuno Attàdhãnaü karitvàna àmantiya kaõiññhakaü 3 Datvà raññhadvayaü a¤¤aü vatthuü tattheva àdisi. So'pi jeññhassa bhàtussa vacanaü sampañicchiya 4 Samadàya kumàra¤ca devi¤ca ratanàvaliü Dhãtaro dve ca gantvàna mahànàgahulaü 1 puraü ----------- 7. [A.E.] Bhavissatu. 8.[A.@]Hassatã. 1.[A.] Mahanàgakulaü. [SL Page 351] [\x 351/] ( 5 Samaggà nivasaü tattha kumàrassa sikhàmahaü Kàretvà parihàrena vaóóhesi mahatà sadà. 6 Tato so deviyà jeññhadhãtaraü mittanàmikaü Dàtukàmo saputtassa sahàmaccehi mantayã. 7 "Kàliïganvayasambhutà pàyena khalu bhumipà Sàmibhàvaü gatà asmiü laïkadãpamhi bhuyaso 8 Kàliïgagottasamabhuta - gajabàhussa dàtave Guëharåpena devã'yaü yadi peseyya dhãtaraü 9 Hiyyo 2 vivàhasambaddho balavà 3 so bhavissati. Mayhaü eso niràlambo putto hehiti sabbathà; 10 Tasmà me sånuno esà dàtuü yuttà kumàrikà; Evaü sati vatamhàkaü vaóóhi ye'va siyà"iti. --------- 11 Devãpi sutvà taü sabbamàdiccanvayamaõóanà Sabbathà namanicchantã idamàha mahipatiü: 12 "Ghatetvà sakale yakkhe kumàro vijayavhayo Laïkàdipamimaü'kàsi manåssàvàsakaü 4 sadà; 13 Tatoppabhuti amhàkaü ghañesuü vijayanvayaü Kàliïgavaüsajeheva sambandhaü katva pubbakaü 5; 14 A¤¤abhupàlasambandho sutapubbopi natthi no Somavaüsasamubbhute ñhapetvà dharaõissare. 15 Tuyhaü jàto'ti amhàkaü sambandho so kathaü siyà Ariyanvayasambhåtakumàrena sahà'munà? 16 Evaü so deviyà tàya nekaso vàrayantiyà Pasayha sakaputtassa taü kumàrimadàpayi. 17 So anekaguõodàrabhariyànugato tato Ra¤jayanto jane sabbe janakassa'ntike vasi. 18 Ekavãsativassàni rajjaü vikkamabàhu so Anubhotvà yathàkammaü kàyabhedà gato paraü. 19 Tato gajabhujo phãtaü sampannabalavàhanaü Rajjaü hatthàgataü katvà puëatthinagare vasã. ----------- 2. [E.] Bhåyo. 3.[E.S.] Balavanto. 4.[A.E.] Vàsataü. 5. [A.] Katapubbakaü. [SL Page 352] [\x 352/] ( 20 Tato kittisirãmegha - sirivallabhabhumipà Vuttantametaü vi¤¤àya evaü samanucintayuü: 21 "Tassa vikkamabàhussa vuddhabhàvena nekadhà Målarajjàdhipaccaü taü amhaü nindàkaraü na hi; 22 Tadattajassa bàlassa målarajjaü pasàsato Upekkhaõaü panamhàkaü nevànucchavikaü vata. 23 Ne'so yàva vasarajjamhi baddhamålo bhavissati Pasayha tàva taü rajjaü vaññati gaõhituü" iti. 24 Veëakkàrabalaü sabbaü hinndiüsu dhanadànato hapetvà sevake keci tassabbhantarike tadà. 25 Gajabàhumahãpàle virattà raññhavàsino Ubhinnaü ràjunaü dute pesayuü nekaso tato 26 "Rajjaü sàdhetvà dassàma ekãbhåtà mayampana; Upatthambhakabhàvo'va kàtabbe kevalaü"iti. --------- 27 Tato dve bhàtukà senaü sakaü sannayha vegasà Ubhato mukhato tassa raññhamajjhamupàgamuü. 28 Pahiõiüsu ca te dåte; tato gajabhujavhayo Bhumipàlo nijàmacce sannipàtiya mantayã: 29 Veëakkàrabalaü sabbamujupaccatthikaü ahå; Ràjàno dve ca no raññhaü saïgàmatthamupàgatà. 30 Pañhamaü tesu pakkhassa ekassa balino bhusaü Mukhabhaïge kate khippaü tato a¤¤e susàdhiyà" 31 Iti nicchiya senaïgaü sabbamàdàya attano Sirivallabharàjabhimukhaü yuddhà'yupàgami. 32 Sirivallabharàjàpi saïgàmamatihiüsanaü Pàto paññhàya sàyaõhakàlaü yàva pavattayaü 33 Asakkuõanto'bhibhavaü vidhàtuü tassa ka¤cipi Tato'va so nivattitvà sakaü raññhaü gato lahuü. 34 Gajabàhussa gokaõõasativena paràjito Agà raññhaü sakaü kittisirimegho'pi bhupati. 35 Gajabàhunaritdopi saïgàme tamhi ki¤cipi Parihànimasampatto punà'gamma purantikaü [SL Page 353] [\x 353/] ( 36 Balanàthe 6 viniggayha sàparàdhe bahu balã Raññhaü vupasametvàna pàvekkhi nagaraü sakaü. 37 Raññhe sake sake yeva tatoppabhuti bhumipà A¤¤o¤¤amittasambandhaü vidhàya vihariüsu te. --------- 38 Tato parakkamabhujo dharaõãpàlanandano Medhàvã nekasippesu sikkhamàno susàdhukaü 39 Vicàrakkhamapa¤¤attà kiccàkiccesu nekaso Accuëàràsayattà ca mahàbhàgattanena ca 40 Attano màtubhaginãsahavàsasukhamhi ca Alaggamànaso nekabàlakãëàrasesu ca 41 "Sårabhàvadisaüyuttà ràjaputtà tu màdisà Paccante ãdise dese kathannàma visissare. 42 Jàtadesaü'va me dàni yuvaràjåpabhogiyaü Gamissàmi"ti nigga¤chã tamhà parijanatthito. --------- 43 Kamena santikaü saïkhanàyakatthalisa¤¤ino Gàmassàgà tahiü; kittisirimegho nisamma taü 44 Abhàvà rajjadàyada - samànassa'trajassa me Ekàkã'hanti yo cittasantàpo santataü gato, 45 Jeññhaü'va bhàtarammayhaü taüdehapañibimbakaü Dañhumme satataü pu¤¤aü mahantamuditaü 7 ti ca 46 Pàmujjavegavasago nagaraü taü mamanoharaü Aalaïkàràpayitvàna toraõàdãhi nekadhà 47 Gantvà pañipathaü yeva baloghaparivàrito Narindo tithinakkhattavisese subhasammate 48 Ana¤¤asàdhàraõataü sampattehi guõehi ca Lakkhaõehi ca sabbehi kalyàõehi susaüyutaü 49 Disvà kumàraü santuññho àliïgitvàna pemato Ure katvàna nacumbitvà matthakamhi punappunaü 50 Janassa namahato tassa passato locanehi so Santosaassudhàràyo vassàpente nirantaraü ----------- 6. [E.S.D.] Balanàyake. 7.[A.] Pu¤¤amahattamuditaü, [SL Page 354] [\x 354/] ( 51 Manu¤¤amekamaruyha vàhanaü saha sånunà Bherinàdena pårento disà dasa samantato 52 pavisitvà puraü tattha alaïkàre manorame Dassayante saputtassa pàvisã ràjamandiraü. 53 Laddhà tato ka¤cuki - såpakàra 8 Vaggàdineke parivàrake so Nànàguõàràdhitamànasassa Vasã sakàse pituno sukhena. Iti sujanappasadasaüvegatthàya kate mahàvaüse Saïkhatthalipuràbhigamano nàma Ekasaññhimo paricchedo. --------- Dvisaññhime paricchedo. 1 Attanabhimatassà'su jatadesassa pattiyà Sampuõõamanasaïkappo dussaïkappavivajjito 2 Vajiraråpamorupa¤¤àbalena gurusantike Lahuü bahuü ca gaõhanto sippajàtamanekakaü 3 Jinàgamesu nekesu koñillàdisu 1 nãtisu Saddasatthe ca kàveyye sanighaõóukakeñubhe 4 Naccagãtesu satthesu hatthisippàdikesu ca Dhanukhaggàdinekesu satthesu ca visesato 5 Pàrappatto vinãtatto pitura¤¤o samàcari Adhippàyànukålaü'va sadà bhattipurassaro. 6 Tadà sadàdaràcàra - guõaràdhitamànaso Piyena viya mittena tena saddhimmahãpati 7 Uyyanajalakãëàdisukhaü nànappakàrakaü Anubhotvà sadesasmiü sa¤caranto tahiü tahiü 8 Ekadà saïkhasenàdhipatinà daëhabhattinà Saraññhasãmàrakkhàya yojitena balãyasà 9 Ajjhàvutthassa badalatthalinàmassa santikaü Gàmassà'ga¤chi; sutvàna tamatthaü dhajinãpati ----------- 8. [E.D.S.] Sådakàra. 1.[E.] Koñalladisu. [A.] Kecallàdisu. [SL Page 355] [\x 355/] ( 10 Gàmaü taü sàdhukaü sajju sajjàpetvà saputtakaü Paccuggantvà mahãpàlaü paõamitvà ñhito tadà. 11 Pitàputtà ubho tassa sambhàsiya piyaü vaco Nekadhà'ràdhità tena taü gàmaü samupàgamuü. 12 Tahiü kativi bhupàlo vàsare vãtinàmiya Senapatiü samàhåya idaü vacanamabravã; 13 "Putto me'dàni vayasi ñhito'panayanàrahe 2 Tasso'panayanaü kàtuü mahepakaraõaü lahuü 14 Sajjetabba"ntã; taü sutvà so'pi senàdhinayako Sabbåpakaraõaü khippaü maïgalatthaü susajjayã. 15 Sugandhadãpapupphàdivatthåhidivasattayaü Pubbakàraü karitvàna mahantaü ratanattaye 16 Vedikàcaradakkhehi dvijehi 3 puthuvãpati Sampabhàvànuråpaü'va maïgalaü taü samàpiya 17 Parakkamakumàrena tena saddhiü samàrahi Vasantakãëaü mahatiü sàmacco kãëituü tadà, --------- 18 Ràjà kittisirimegho rohaõe vasato tadà. Sirivallabhanàmassa sabhàtu maraõampi ca 19 Màõàbharaõanàmassa rajjalàbha¤ca, deviyà Mattaya pañilàbha¤ca sirivallabhasånuno 20 Rohaõàgatadåtehi suõitvà sakabhàtuno Kàlakriya sa¤jàtasokavegaü sudussahaü 21 Mattàya tanayuppattipavattãsavaõena taü Vineyya virato tamha vasantasamayussavà 22 Nivattetvàna tattheva senàniü saïkhanàmakaü 4 Puttena saha so saïghatthalinàmaü puraü gami. 23 Parakkamakumàrena tena saddhiü tahiü sukhaü Vasato tassa bhupassa vassamekamatikkami. 24 Màõàbharaõabhupassa devã càpi pabhàvatã Lahittha dutiyà kittissirimeghavhayaü sutaü. ----------- 2. [A.E.] Nayanàrabho. 3.[S.] Vippehi. 4.[S.] Saüghanàmakaü. [SL Page 356] [\x 356/] ( 25 Suõitvà ta¤ca so "amhaü vaüso jàto mahà" iti Ahå kittisirãmegho tadà attamane bhusaü. --------- 26 Laïkàdãpopabhogekahetunà mahata satà Asàdhàraõabhutena codito pu¤¤akammunà 27 Kumàro so'tha pitarà piyamitte viya'ttani Karãyamànaü sasnehaü mahantaü co'palàlanaü 28 Sacivanamanekesaü bhayabhattipurassaraü Kuyamànamupaññhànaü na ma¤¤anto tiõàyapi 29 Laïkàdãpamimaü sabbamekacchattopasobhitaü Khippaü kàretukàmo so sayaü iti vicintayi: 30 "Kesa-akkhaka-gãvaññhi-dàñha-pattànameva ca Padacetya-mahàbodhi-sàkhàna¤càpi satthuno 31 Caturàsãtãsahassànaü dhammakkhandhànameva ca Sammàsambuddhakappànaü àdhàrattà ca niccaso 32 âkarattà ca nekesammaõimuttàdivatthunaü Sammatopi visiññhoti dãpe nàtimahà ayaü; 33 Tayo me pitaro bhåpà màtulopi ca sabbathà Ekacchattena vattetumasamatthà vibhajji'maü 34 Bhu¤jantà ettakeneva katakiccà mayaü iti Ma¤¤antà vigatacchandà'bhisekamhi kulovite 35 Raññhe sake sake yeva isseraü sampavattayuü Kasikammàdikaü gàmabhojakà viya nissità. 36 Tesu kittisirimeghaü petteyyaü me ñhapetva te Agamaüsu yathàkammaü sesà bhupatayo tayo. 37 Maccànaü paramaü àyu vate'dàni parittakaü Bàlà yuvàno vuddha ca ime sattà'nupubbaso 38 Pàpuõissanti maraõamitã'yaü niyamopi ca Na heva asmiü lokasmiü saüvijjati kadàci'pi. 39 Tasmà 5 sarãrake asmiü bhaïgure sàravajjite Hãëite sàdarassãhi apekkhaü hitva sabbathà 40 Pihaniyye yasodehe ciraññhàyimhi sabbadà Amhàdisehi kattabbo ràjaputtehi àdaro. ----------- 5. [A.] Tasmiü. [SL Page 357] [\x 357/] ( 41 Ummaggajàtakàdãhu carita¤càpi bhumisu 5 Vihitaü bodhisattena vãrabhàvàdinissità 42 Ràmàyaõabhàratadilokiyàsu kathàsupi Ramassa vikkama¤ceva tassa ràvaõaghàtino, 43 Duyyodhanàdiràjàno hantvà yuddhe pavattitaü Vikkamàtisaya¤ceva pa¤cantaü paõóusununaü, 44 Itihàsakathàya¤ca devàsuraraõe purà Dussantadimahãpehi kata¤ca caritabbhutaü, 45 Ummålitavato tassa nandavaüsanarissare Cànakkadvijaseññhassa sutvà buddhibalampi ca 46 Sabbanetàni lokamhi yàvajjadivasà bhuvi Tesaü asannidhanepi suppasiddhiü gatàni hi. 47 Suladdhaü jãvitaü tesaü asàdhàraõamãdisaü Caritàtisayaü kattuü samatthà honti ye bhuvi. 48 Jàyitvà khattavaüsamhi khattavãravarocitaü Yadihaü na karissàmi mogha me jàti hessati. 49 Tesamabbhadhikà 6 kàlasampadà yeva kevalaü, Mayà te adhikà kinnu pa¤¤àdãhãti cintiya, 50 Pituràjà ca me'dàni pacchime vayasiññhito, yadidaü pettikaü rajjaü mama hatthagatambhave 51 Ràjalakkhivasopena-vetaso me pamàdato Yathicchita¤ce na bhave; mahatã jàni me bhusaü. 52 Ettheva nivasanto'haü caràpiya sake care Paramaõóalavuttantaü jàneyyaü yadi tattato 53 Randhaü paccatthikànantu pakàsetuü yathàtathaü Adhippàyànuråpaü me samatthà và na và carà; 54 Ye keci'dha janà santi sabbe te mama sammukhà Balãyattaü'va sattånaü kathayanti anekaso. 55 "Paccekaraññhasàmãhi pitubhupehi tãhipi Ekãbhuya karitvàna sattakkhattuü mahàhavaü 56 Sàdhetuü dukkaraü raññhaü bhavatekàkinà kathaü Sisuna gaõhituü sakkà khuddarajjopabhoginà? ----------- 5.[A.] Bhårisu. 6.[E.] Mabbhudità.% [SL Page 358] [\x 358/] ( 57 Sukaraü målabhutassa tassa rajjassa sàdhanaü Iti duccantitaü tuyhaü duretabbamadaü" iti. 58 Kaõõe tattasalàkàyo pavesentà'va nekaso Mahantattaü kathente'vaü bahudhà paramaõóale. 59 Ajànataü yathàbhutaü vadantànaü kubuddhinaü Sabbametaü vaco jàtu saddhàtabbaü siyà na hi. 60 Lesenekena gantvàna khippaü'va paramaõóalaü Saråpaü tattha ¤assàmi ahameveti cintayã. 61 Yadi me pitubhupàlo vi¤¤àye'taü vitakkitaü Abhijàtassa puttassa vaüsajotikarassa me 62 Gatassa sattuvisayamanattho'pi siyà iti Anukampàdhiyà mayhaü gamanaü vàrayissati, 63 Manorathassa saüsiddhi sabbathà me na hessati; Tasmà niguëharåpena gamanaü bhaddakaü iti. 64 Laddhàna rattiyamathekadinaü khaõa¤¤u So tàdisaü baõamakhãõataroråpàyo Jànàti ne sakapità gamanaü yathà taü Gehà'bhinikkhami tathà caturo kumàro. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Paramaõóalàbhigamano nàma dvisaññhimo paricchedo. --------- Tisaññhimo paricchedo. 1 Nijàyudhadutãyassa nikkhamantassa tassa hi Taü khaõaü purato ko'pi saïkhasaddo samuggato. 2 Tato nekanimitta¤¤u kumàro taü suõitva so Nipphajjissati saïkappo khippaü yeveti modavà 3 Tattha tattha niyuttànaü rakkhakànamajànataü Nikkhamitvà purà vãtahayo sãhaparakkamo 4 vegena maggaü gantvàna pa¤cagàvutamattakaü Badalatthalagàmassa padese nàtidårake 5 Gàmamekamupàga¤chi piliüvatthåti sa¤¤itaü Janànaü sananipàtàya nijànaü so katàvadhi [SL Page 359] [\x 359/] ( 6 Nijàgamanato pubbaü pañimagge nisãdituü Pañiladdhaniyogànaü kecidevàgate tadà 7 Tahiü ñhite so passitvà "ettakà kinnu àgatà" Iti pucchi kumàrotha tepi taü idamabravuü: 8 "Lokappavattiü sakalaü jànantenàpi sàminà Kimevamuccate; maccubhayaü kesaü na vijjati? 9 Bàlatànugato 1 sàmi ñhito vayasi ãdise Ajjàpi hi mukhe tuyhaü khãragandho pavàyati. 10 Na he'vatthi visuü vittajàtaü saïgahitaü tava, Tada¤¤à vopakaraõasàmaggã neva vijjate. 11 Ciramparicitattehi daëhaü sàråëhabhattihi Vinà'mhehi siyuü ke và'nugantàro janà tuvaü? 12 Ki¤càgatànamamhàkaü pità tuyhaü narissaro Karessati idaü nàma sabbathà neva ¤àyate. 13 Amhàkamantaràmagge saïkho nàma camåpati Mahabbalo mahàvãro rajjasãmaü tamàvasaü 14 Paccatthike ñhapetvतe; ete katipayà mayaü A¤¤ama¤¤amhi niyatamàsaïikihadayà bhusaü. 15 Aruõuggamavelà ca samàsannataràdhunà" Iti bhãtiü pakàsesuü paccekaü hadayassitaü. --------- 16 Nisamma tesaü vacanaü vidhàya madhuraü sitaü Vãtasaïko kumàro so mukhàne'saü vilokiya 17 "Caritvàpi mayà saddhimete'ho kalamettakaü Na jàniüsu mamaü sabbe yesaü hi bhayamãdisaü" 18 Iti vatvà bhayaü tesaü vinodetumupaññhitaü Sãhanàdaü tadà'kàsi mahantaü sãhavikkamo: 19 "Tiññhantu mànusà sabbe, mayi hatthagatàyudhe Sakko devanamindo'pi kupito kiü karissati? 20 Bàloti 2 maü cintayataü jàtà vo kumatã'disã; Parikkhãyati tejàõa 3, na vayo'ti naü kiü sutaü? ----------- 1.[E.] Gate. 2.[E.] Bàlovati. 3.[A.E.] Tejàõaü [SL Page 360] [\x 360/] ( 21 Ajjeva kàtumekena kammunà cintitena me Sadesaparadesaññhà bhayagattã yathà mayi 22 Karissanti, yathàvedaü bhayaü tumhe jahissatha. Tatha rattiyametàya vibhàtàya khaõena me 23 Unnate dassissàmi buddhi sàhasavikkame. Anudhàvati maü tàtasene'ti yadi vo bhayaü, 24 Purato hotha tumheti vatvà te gahitàyudho Sàhasekaraso vãro tamhà nikkhamma gàmato 25 Udayàcalasãsaññhaü jetumàdiccamaõóalaü Aparaü ravibimbaüva pacchimàsàmukhoditaü 26 Tejasàpasarantena janànaü pavikàsayaü Nettambujavanaü pàto badalatthalimàgami. 27 Jayasaïkhassarenà'tha 4 senànàtho pabujjhiya Sa¤jatasambhamo ¤atvà ràjaputtamupàgataü 28 Saddhiü balena mahatà paccuggamma katàdaro Paõàmamuvitaü kattumànato vasudhàtale 29 Amhàkamesa jãvanto kiü nàmatthaü karissati Màretabbo'dhune've'ti passante samukhaü bhañe 5 30 "Nevà'diññhàparadhassa maraõaü purisovitaü; Vadho virodhe sakka"ti iïgitena nivàriya 31 Senàpatissa so hatthaü gahetvà sãhasantibho Bhasanto madhuraü vàcaü tassevà'ga¤chi mandiraü. 32 Atha'ssa gamanaü ra¤¤à bhavitabbamajànatà; Saråpaü yàva jànàmi tàvasse'te sahàgatà 33 Yathà na sahità honti ñhapetabbà visuü visuü Kumàro'va mamàgàre vasatu'ti vicintiya 34 Tathà senàpatã katvà va¤cetuü tammahàmatiü Dassetvàtithisakkàraü ra¤¤o dåte sa pesayã. 35 Kumàro'tha viditvàna tena taü va¤canaü kataü Kattabbametthà' katvàhamudàsãno bhave yadi 36 Icchitatthassa nipphatti na me jàtu bhavissati Aayaü tàvà'dhunà'vassaü màretabbo'ti cintãya, ----------- 4.[A.] Saükhassanenàtha. 5.[A.] Passantepi mukhaü bhave [SL Page 361] [\x 361/] ( 37 Sahàgataü payojetva ghàtàpayi camåpatiü. Bhato senàdhinàtho'ti mahantaü khuhitaü ahu. 38 Senànàthabhaño eko sutvà senapatiü hataü "Màraõaü sàmino mayhaü kiü nimitta" miti bruvaü 39 Nettiüsapàõã sahasà kumàraü ñhãtamekakaü Abhidhàvi sasàmissa pariccattattajãvito 40 Kumàrassa mukhaü disvà vedhamàno bhayena so Pure ñhàtumasakkonto pàdamåle tato sayi. 41 "Gaõhathe'ta"nti vacanà kumàrassa puretaraü Tasseveko sahacaro bhañametaü vighàtayi 42 "Niyogaü me vinà tena kataü kammaü na yujjati" Iti daõóanametassa kàràpesi yathocitaü. 43 Atha taükàlasambhuta - saïkhobhamatihiüsanaü Bhamukkhipanamattena ràjaputto samaü nayi. 45 Vãro yasovaradhano dhitimà kumàro Vãropakàracaturo carakittãsàro Senindasa¤citamanappadhanaü bhañànaü Sabbaü visajjayi yatharuciyà gahetuü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Senàpativadho nàma Tisaññhimo paricchedo. Catusaññhimo paricchedo. 1 Ajjeva yadi gaccheyyaü cintitatthassa kàtave "Bhayà kumàro yàto"ti jano'yaü cintayissati. 2 Nihacca dhajinãnàthaü nisinnamanisamma me Karissati ca yaü tàto taü passàmi idhaññhito," 3 Iti jàtàya cintàya pavaro dãghadassinaü Tattheva vãtinàmesi vãro katipaye dine. 4 Senapatibhañà raññhavàsino ca bahujjanà Senàpativadhà bhãtiü mahatiü samupàgatà [SL Page 362] [\x 362/] ( 5 Tato sakasakaññhàne asakkontà nisãdituü Addasaüsu kumàraü taü samàgamma samantato. 6 Vilomavattãnà tena pituno ràjasånunà Senàpati màrito'ti ma¤¤antà raññhavàsino 7 "Amhàdisesu dakkhesu 1 daëhaü saüråëhabhattisu 2 Santesu balavantesu sàmino kimasàdhiyaü? 8 hite sàmimhi'daü rajjaü tumhàkaü pitusantakaü Bàlo kumàroti kathaü petteyyo te'nubhossati? 9 Mayaü sambhåya gantvàna saïkhanàthatthaliü puraü Sakosantepuraü ràjamànessàma pasayha taü" 10 Iti daëhapañi¤¤àya rajjagàhekatapparà Padavàrasu¤¤akaõóaü nàmaññhànamagaüsu te. 11 Kumàro tattha pesetvà sake katipaye jane âõàpetvana te tesu samàhåya bhañàdhipe 12 "Mayà pituvirodhena senàpativadho kato Iti ma¤¤atha mà tumhe; sàramhena alaü 3 hi vo. 13 Pitura¤¤o virodhena ne'kantenàhamàgato; Kattukàmo rajjabhàgamattàdhãnamimaü na ca; 14 Amhàdisànaü puttànamathito 4 nàma kevalaü Akatvà'ppamapi 5 jiõõànaü pitunnaü sayamappiyaü 15 Karãyamànama¤¤ehi yehi kehicu'paddavaü Vinivàriyupaññhàtuü nanu sakkacca sabbadà? 16 Tumhehi cintitaü evaü ki"nti tesaü vitakkitaü Vinodetvà mahàpa¤¤o cintento kiccamuttaraü 17 "Idheva nivasissàmi dine katipaye yadi Amhe ubho pitàputte bhindissanti hi dujjanà; 18 Vilambametthàkatvàna pubbacintitasiddhiyà Idàni tàvito gantuü vaññatã"ti vinicchiya 19 Siridevinagàsannaü payàtuü buddhagàmakaü Badalatthaligàmamhà ràjaputto'tha nikkhami. ----------- 1.[E.D.] Dàsesu 2.[A.] Sàråëha. 3. [A.] Saürambho mayyalaü [S.] Saürambhe mànalaü 4.[E.] Puttànaü atthitaü 5.[A.] Katvà. [SL Page 363] [\x 363/] ( 20 Puretaraü siriyàligàmopagamanà tadà Visuü visuü palàyiüsu sametà raññhavàsino. 21 Parivàrehattanãyehi 6 kumàronugato tadà Susannaddhàyudho vãro pañijji mahàpathaü. 22 "Kumàraü hatasenindaü palàyantamupekkhiya Pakkhapàto kato deve bhattadàyimhi ko nu no" 23 Iti dhuttà katipayà gaõhituü katupakkamà Gacchantamantaràmagge piññhito'nupatiüsu taü. 24 Akatvà saïkamappampi tesu ràjasuto tadà Sahatthagatakhaggena yujjhitvà te palàpiya 25 Samàdàya sahàyàte adiññhaparihànike 7 Bhayàtigo mahàbuddhi buddhagàmamupàgami. --------- 26 Dinesu tattha vasato tassa yàtesu kesuci "Gaõhissàmi kumàra"nti sametà raññhavàsino 27 Mahàvegaü pavassentà 8 saravassaü nirantaraü Parikkhipiüsu taü gàmaü saïgàmàrambhasàdarà. 28 "Pàõe pariccajissàma mayaü tena'tthambhave" Iti tena sahàyànà bhañà bhayasamàkulà 29 hapetvà ràjaputtassa chattakhaggadhare jane Ito tato palàyiüsu ràjaputtassa passato. 30 Sabhañe te palàyante disvà mandaü vihassa so Laddhàvakàso dassetumaccuëàraü savikkamaü 9 31 "âyudheneva bhàyetvà palàpessàmi sattavo" Iti khaggaü disàhãti kumàro sahasà bhaõi. 32 Dhãragambhãrabhutena tena'ssa vacasà saha Jayasaïkhaddhaniü sutvà disàvalayapatthañaü 33 Kesa¤ci sattuvãrànaü vicchijja patite sire Disvà pubbapalàtàpi bhañà tassa nivattiya 34 Balaü nekasahassaü taü yujjhitvàna palàpiya Parivàriya thomesuü kumàrasseva vikkamaü --------- ----------- 6.[A.] Parivàrattanãyehi 7.[A.] Parihàniko. 8.[E.D.] Pavassantà. 9.[A.] Pavikkamaü. [A.] Parakkamaü. [SL Page 364] [\x 364/] ( 35 Vasaü tattha kumàro'tha gajabàhussa rajino Gokaõõaü nagaragiriü kàëavapimadhiññhitaü 36 âõàpiya manovuttiü tassa ¤àtumano sayaü Lekhahatthaü manussaü so sakãyaü tattha pesayã. 37 Passitvà so'pi taü paõõaü sirasà sampañicchiya Vàcayitvà tato sabbaü pavatti¤ca vijàniya 38 Pabhàvàtisayena'ssa mahatà ràjasånuno Asakkuõeyyaü ma¤¤anto sàsanullaïghanaü tadà 39 Anapekkho 10 sa bhupàlabhàva¤àõe ca sabbathà Buddhagàmamupàgamma kumàraü passi sàdaro. 40 "Mamà'gatappakàraü taü pitubhupassa santikà, Màràpana¤ca sasà senindassa balãyaso, 41 Piññhito piññhito sattusenàyànupatantiya Maya kataü vikkama¤ca suõitvà vimbhayàvahaü 42 Anuppàdiya cittampi sara¤¤e bhavajànane Vinà paricayaü pubbe dåtasampesana¤ca me 43 Disvà'va pesitaü paõõamàgamma mama dassanaü Karontena tayà suññhu kata"nti mudito vibhu 44 Nànàmahaggharatanàbharaõaü sakadhàritaü Pàdàsi sakalaü tassa saddhiü gajavarena so. 45 Tato tassa bhañàna¤ca pàmekkhànaü maharahaü Nànàpasàdhanaü datvà mahagghaü kuõóalàdikaü 46 Vàsagehannadànàdividhinà kanasaïgahaü Sacivaü vissamatthaü taü pahiõã sabhañaü tato. --------- 47 Rattivàsamupàgamma tattha so supine tato Màritaü 11 viya senindaü kumàrassa niyogato 48 Luddehi santhapàõãhi màraõatthaü samantato Attànaü co'pararuddhaü'va disvà maccubhayaddito 49 Vissaü viravanto'tha seyyate patito bhuvi Sakãyakhaggachattàdigàhake cà'napekkhiya ----------10.[E.] Anapekkhà 11.[A.] Màrituü. [SL Page 365] [\x 365/] ( 50 Bala¤ca sakalaü hitvà sahayàtaü tamattanà Asakkonto vavatthànaü disànamapi kàtave 51 Pavisitvà mahàra¤¤aü maggamåëho bhamaü tahiü Paccåsasmiü kàëavàpigàmamaggaü vijàniya 52 Turito'va tato gantvà sakaü gàmamupàvisi. Suõitvà tassa senàpi nijasàmiü palàyitaü 53 Tàõama¤¤aü na passantã 12 mahàbhayavikampità âyudhàni'pi tattheva ñhapetvàna sake sake 54 Sasàmiko'va sammuëhà caritvà'ñaviyaü tathà Pabhàtasamaye khippaü kàëavàpimupàgamuü 13 55 Palàyitappavattiü taü suõitvàssa vihassa so Dine katipaye tattha kumàro vãtinàmayã. 56 Nànàbhassarasa¤¤ussa sà kathà'va tadà ahå Tassukkaõñhitavelàyamukkaõñhànanudakàraõaü. --------- 57 Sutvà kiktisirãmegho pavattiü sakalaü imaü Mahàmacce samàhåya saddhiü mantesi tehi so 58 "Kumàro gàëharakkhamhà sacivàdhiññhità purà Ito nekabhañàkiõõà guëharåpena niggato. 59 Tato kehici dhuttehi samàyàtehi'to tato 14 Ekãbhuya palàyitvà janehà'kiccakàrihi 60 Pabalaü sacicànaü me rajjajamhi dhajinãpatiü Hantvà taüsa¤citaü vittasàraü sabbaü samàdiya 61 Tato'pi so palàyanto bahå jànapade bhañe Attànamanubandhante tattha tattha nighàtiya 62 Gokaõõaü nagaragiriü gajabàhussa ràjino âõàpiya vase'kàsi buddhagàme vasaü kira.15 63 Upekkhàsamayo nà'yamasmiü chiddamhi sattavo Sampannabhàgadheyyena mativikkamasàlinà 64 Sabhà'munà kumàrena kåñasandhiü vidhàya ce Yuddhàrambhàya veteyyuü, mahatã jàni no siyà. ----------- 12. [E.S.] Passantà. 13.[A.] Mupàgami. 14. Samayanehi te tato (Sabbesu.) 15.[A.E.] Kila. [SL Page 366] [\x 366/] ( 65 Yàva duccintitaü a¤¤aü na cintessati tàva'yaü Tahiü gàme nisinno'va gahetabbo'ti nicachiya 66 Adhikàriyugaü senamahindavhasavissutaü Mahàlànaü tathà devapàdamulakadàrakaü 67 Ete ca'¤¤o ca sacive samàhuya nijantikaü "Mayhaü rajjamhi ye keci santi àyudhajãvino 68 Ete sabbe samàdàya khippaü gantvà pasayha taü ânessatha kumàra"nti vatvà te tattha pesayi. 69 Te sakaü sakamàdàya mahàsenaü mahabbalà Vibhattà dasadha'hesuü siriyàlasamãpagà 70 Suõitvà taü kumàro'pi ñhatvà duggamhi tàdise "Dasadhà vibhattamàyantaü balaükatvekatomukhaü 71 Ummulessàmahaü khippa"miti mantvà tato lahuü Saraggàmamaga vãro mahatilapadesake 16 72 Amaccà ca "kumàre ve palàyitvà tato'pi so Paviseyya mahàduggaü desaü pabbatasaïkañaü 73 Gahaõaü dukkaraü tassa upàyehi'pi kehici Iti tatrevu'pàga¤chuü hutvà te ekato mukhà 74 Taü suõitvà kumàro'pi tuññho iññhatthasiddhiyà Aggato'vasaraü datvà senàya pavisantiyà 75 Maggesubhosu passesu payojiya sake jane Guëharåpe susannaddhe bahavo vãrasammate 76 Majjhaü paviññhaü sakalaü ¤atvà ripubalaü balã Ghàtàpesi bahå vãre yuddhopàyavicakkhaõe. 77 Hatàvasesà janatà sabbathà chaóóitàyudhà Ito tato palàyittha puna yuddhe niràlayà. 78 Jayã tadà ràjaputto tamhà nikkhamma ñhànato Pitucittànurakkhatthaü bodhigàmavaraü agà. 79 Tattha so nivasaü vãro netvà katici vàsare Pituràjappayogena yuddhàya punaràgataü 80 Tattheva senaü bhinditvà palàpiya tato'pi so Laïkàpabbatadesamhi gacchi gàmaü raõamburaü.17 ----------- 16. [A.] Mahàtilaka desake. 17.[E.] Ratamburaü. [SL Page 367] [\x 367/] ( 81 Sa bhañànaü vinodetumaddhànadarathaü tato Nivasanto tahiü netvà dhãro katipaye dine 82 "Bhaïgaü nãtàpi'me sabbe nekavàraü raõe mayà Pituràjabhayà yuddhe niràsà na palàyare. 83 Hatthaü nopetã no dugge ñhitattà'yaü kumàrako Iti duccintitaü tesaü yasmàdummantinaü ahå; 84 Idàni ñhànamevesaü ajjhàvutthamupeccahaü Duccintitaü vinodessaü tesaü" iti vicintiya 85 Senàyàdhiññhitaü gacchaü khãravàpikagàmakaü Pavissa'mbavanaü nàma padesaü tamadhiññhito 86 Etehi tesaü vi¤¤àtasa¤càro tattato sayaü Sàyaü nikkhamma taü gàmaü rattiyaü samupàgami. 87 Tikkhaggapadamàsajja vatiü kaõñakahiüsanaü Asamatthà pavesamhi aññhaüsu bahi tambhañà. 88 Sayamaggesaro hetvà vatiü pàvisi nibbhayo. Gàmamajjhe ñhito vãro sakaü nàma¤ca sàvayã. 89 Abbhåtaü vikkamaü diññhapubbà te ràjasånuno Sutvà gambhãranàdaü taü bhayaññà 18 ripavo tadà 90 Sammuññhasatino sabbe sakavatthàyudhesupi Sãhaü disvà'va hariõà pacaliüsu samantato. 91 Tappaviññhena maggena pavissa'ssa bhañàpi ca Haniüsu diññhadiññhe va gàme aggiü khipiüsu ca. 92 Taü khaõaü yeva gantvàna nàvàgirisagàmakaü Vissamanto ràjasuto tattha uññhàpayã'ruõaü. --------- 93 Amaccà pituràjassa tamhi tamhi raõe tadà Sabbathà viphalussàhà 19 mantayiüsu samecca te. 94 "Nekasahassasaïkhaü taü balamàdàya vegasà Gaõhissàma kumàranti nijaü senaü vinàsiya; 95 Palàyantehi sabbehi raõe sabbattha kevalaü Kataü tassa kumàrassa bhusaü tejopakàsanaü; ----------- 18.[E.] Bhayaññhà. 19.[E.] Vipulussàhà, [A.] Vipulussàhaü. [SL Page 368] [\x 368/] ( 96 Asakaü pesitaü ra¤¤à sasana¤ca bhayàvahaü Ettho'pekkhatamamhàkaü bandhånaü natthi jãvitaü. 97 Yena kenacu'pàyena ra¤¤o àõàya siddhiyà Ussahamakaritvàna na yuttaü kàlayàpanaü. 98 Sakapàõe cajitvàpã samino bhattadàsino Tosayitvà sabandhånaü pàlanaü yeva kàriyaü." 99 Iti sahàsikà sabbe susannaddhamahabbalà. 20 Caràdesitamaggà te màrasenàva nikkhamuü. 100 Disàmukhehi catuhi pavisitvàna gàmakaü Samantà uparindhiüsu kumàrassa gharaü tato 101 Ussanna-sãtadesattà rattakambalapàruto Kãëamàno nisinno so kãëaü bàlavayovitaü 102 Nigghosena tadà ¤atvà samàsannatare ripu Adisvà parivàresu sakesvekampi taü khaõe 103 Cåëikaü daëhamàbajjha pàrutaü yeva kambalaü Atigàëhaü nivàsetvà khaggapàõã vihiüsano 104 Pavissa raõamajjhaü so kesarã viya vàraõo Akà khaõena te sabbe disantàbhimukhe dise. --------- 105 Kolàhalena mahatà bhayà'ra¤¤aü paviññhakaü Saddàyanto samàhåya sahàyàtaü sakaü janaü 106 "Hitvàna pitu bhupàlamidhàgamanakàraõaü Kinnå'ti jayate saïkà yà vipakkhassa ràjino 107 Taü sabbathà nivattetuü senindahananàdikaü Sabbametamalandàni; gantabbaü paramaõóalaü," 108 Iti gacchaü tato ñhàne porogàhalikhaõóake 21 Mivu¤càsiü karà 22 rattasambandhaü jalasekato 109 Apanãya nivatthaü taü pàvàraü lohitukkhitaü Parivattitavattho so'nubhotvà vissamiü sukhaü 110 Pitura¤¤o raññhasãmaü samullaïghiyupàgami Gajabàhussa rajjamhi ñhànaü janapadavhayaü. ----------- 20.[A.] Susannaddhà. 21.[D.] Poràgàhali- 22.[E.] Vimuccàsikarà [A.] Vimuccàsi. [SL Page 369] [\x 369/] ( 111 Nekakãëavinodehi tappadesovitehi so Dinàni 23 vitinàmesi vasanto tattha kànici 112 Tato gajabhujo ràjà kumàràgamanakkamaü Attapàlamukhà sutvà bhusaü sa¤jàtasambhamo 113 Nijamantãhi mantetvà katakattabbanicchayo Vasanàbharaõàdiü so pesento tassa pàbhataü 114 "Mayhaü màtulabhåpàlasantikàgamana¤ca te, Antaràlapathe sabbaü vikkamàtisaya¤ca te, 115 Agantvà'¤¤attha me raññhe pavesa¤ca nisamma me 24 Mano sambàdhataü yàto jumhamànàya pãtiyà, 116 Mamaü ñhapetvà ke và'¤¤e santi te'vassabandhavo. Abhisekussavo nàma jàtu me tava dassanaü. 117 Mayhaü màtulabhupàlo vuddhàvatthàya mattano ädisiü puttaratanaü hatthasàramakatva so 118 Kenàpi dunnayeneva hatthamme pàpayã yato Ekantamudayo esa mahato pu¤¤akammuno. 119 Amhesu dvãsu niyatamekãbhåtesu sampati Upakkamanti ripavo ke và saïgàmakàraõaü? 120 Laddhavàyusahàyassa hutàsasseva sabbathà Patàpo mayhamadhunà mahanto'va bhavissati. 121 A¤¤o¤¤adassane jàte rajjamhi pitusantake 25 Na bhàriyaü kumàrassa patiññhàpanamàsu me. 122 Antarà kàlaharaõamakatvà mama dassanaü Vidheya'miti 25 vatvàna sake dåte visajjayã. 123 Tehi sutvà pavattiü taü vicàrakkhamabuddhiko 26 "dubbijànatarà màyà khattiyànaü hi sabbaso; 124 Vãmaüsitvà'va gaccheyya"miccekaü nimmalavhayaü Upàya¤¤uü bhañaü tehi dåtehi saha pesiya 125 A¤¤àya ra¤¤o ràja¤¤o tada¤¤esa¤ca mantinaü Yathàsaråpaü pàyàsi puëatthinagarantãkaü, --------- ----------- 23.[A.] Dinàbhi. 24.[S.@]Nà. 25.[S.] Vayeyamiti. 26.[S.]Buddhino [SL Page 370] [\x 370/] ( 126 Atho gajabhujo ràjà nijasenàpurakkhato Paccuggantvà katànekopavàro pãtivegavà 127 âropetvà kumàraü taü attanàdhiññhitaü gajaü Dassento purasampattiü pàvisã ràjamandiraü. 128 Kumàro gajabàhussa ra¤¤o dassanasambhavaü Pamodaü sampakàsento netvà katipaye dine 129 Janesu ràjino tassa bahimaõóalavàsisu Sànuràge tathà sàparàge sammà vijànituü 130 Nànopàya¤¤uno neka - desabhàsàvicakkhaõe Uccinitvàna so keci sàmibhattipurassare, 131 Etesupi jane keci visavijjàsu kovide Ahiguõñhikàkàradhare kàresi vidhikovido. 132 Sàmuddikàdikànekalakkhaõa¤¤u jane karã. Vãõàvàdaka - caõóàla - brahmaõàkàradhàrino, 133 Damiëàdisu nekesu naccagãtesu kovide Kàresi, cammaråpàdi - kãëàdassakasannibhe. 134 Kàvaïgulãyavalayappabhutiü bhaõóamàdiya Carituü keci yojesi nijàkappakavajjite. 135 Chattakattaradaõóadi - parikkhàraü samàdiya Gahãtatàpasàkàrà hutvà saddhàluno viya 136 Gàme cetiyànaü karontà viya vandanaü Vicaranti yathà keci, tathà cà'dissa pesayi. 137 Tikicchàkovide keci gàmesu nigamesu ca. Karitvà vejjakammàni carituü sanniyojayã. 138 Akkharàyudhavijjàsu bàlasikkhàpana¤¤uno, Tathà rasakriyàbhi¤¤¤e, bhutavijjàvidå tathà, 139 Neke suvaõõakaràdinipuõe sippino'pi ca Taü taü kammamadhiññhàya carituü so samàdisi. 140 ¥àtukàmo sayaü nattamantomaõóalanissitaü Sambhàsanàpadesena samagamma nijantikaü 141 Niccaü chiddagavesãsu tassa ra¤¤o janesu so Bhusaü bàlattasambhåtadandhataü viya dassayaü [SL Page 371] [\x 371/] ( 142 Padhànàmaccasàmanta - bhañàdisva'bhimànino Saïkuddhe ca tathà bhãte luddhe vàpi viveciya 143 Tesu tesåvitopàyavidhànacaturà carà Itihàsapuràõadinekàgamakathavidå 144 Gahãtasamaõakappà taü taü gehamupassità Daëhasa¤jatavissamhà pattapaccayupàsanà 145 Ovàdadàyakaññhàne ñhatvà bhinditva te jane Yathà pàpenti savasaü 27 vidhàna¤ca tathà karã. 146 "Bhupe nissaïkataü nãte yathàkàmaü caritva me Tatta mantogataü 28 sabbaü ¤àtuü sakkà sukheni"tã 147 Lekhampesiya so màtu rohaõe nivasantiyà Nijànujaü bhaddavatiü kumàri¤ca'bhiråpiniü 148 Tadãyadhanalesena dhanajàta¤ca'nappakaü âõàpiya dhanaü taü tu katvàna sakahatthagaü 149 Gajabàhunarindamhi taü kumàriü samappiya Pàpesi nijavissattha - cittataü taü mahãpatiü 150 Tato ràjakulaveõakarinà 29 madavàhinà Niccaü kãëàpadesena visikhàcariyaü caraü 151 Hutvà'nubaddho tenà'su dåràpasaraõacchalà Netabbà ye vase tesaü gehaü gehaü pavissa so 152 Dento'nucchavikaü tesaü mahagghabharaõàdikaü Dhanaü niguëharåpena sabbe te savasaü nayã. 153 â nihãnajanà sabbe bhañà nagaravàsino Visuü visuü mameveso'nuggaho'ti vicintayuü. 154 Tato tassa dhanàna¤ca dha¤¤aràsãnameva ca Senàyaca tatha nekayuddhopakaraõàdinaü 155 Kàtuü pamàõaü nipuõo payojiya salekhake Taü taü lekhakavaggantogatà likhatha vo iti 156 Puràrakkhàniyuttànaü 30 senàgàmaõinaü tathà Saïkappaü cetaso ¤àtuü tattha keci ñhapesi 31 so. ----------- 27.[A.] Saüvàsaü. 28.[E.] Tatva-, [A.] Tattha. 29.[A.E.] Ràjakulaü Venakarinà 30.[A.E.] Puràrakkha. 31.[A.] Keci na pesi. [SL Page 372] [\x 372/] ( 157 Bàlakãëàpadesena tattha tattha caraü sayaü Maõóalobhayavuttantaü niõõesi vyasanàtigo. 158 Evaü puràvitasamunnatapu¤¤akamma- Sampannasattavihitaü nikhilà payogà Appatva ka¤cipi 29 vabandhakahetumenti Saddhiüti ¤atva nipuõo kusalaü kareyya. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Paramaõóalappavattiniõõayo nàma Catusaññhimo paricchedo --------- Pa¤casaññhimo paricchedo. 1 Athekadivasaü ràjanandano ràjavãthiyaü âruyha vàhanaü yàti'nugato sànujãvihi. 1 2 Uddàmo mahiso bhãmo diññhadiññhe nighàtayaü Caõóo 2 vattitarattakkho tassà'bhimukhamàpati 3 Tamàpatantaü disvàna khippaü vàhanavàhakà Janà ca sahagantàro palàyiüsu bhayàkulà. 4 Tadà ràjasuto "mayhametesaü viya dhàvanaü Patiråpaü nahevà"ti nissaïko vãtasambhamo 5 Tassàbhimukhamevà'su vãro sayamupecca taü Gambhãrodàrabhåtena vacasà sahasà bhaõi. 6 Sutvàva sãhanàdaü so bhayà pañinivattiya Ghàtayaü pàtayaü dhàvã jane sammukhasammukhe. 7 Tamabbhåtaü ye paccakkhamaddakkhuü ye suõiüsu ca Sabbe te thåtisaüyuttaü vimbhità giramuggiruü: 8 "Passa tejassitaü, passa vikkamaü, passa dhãrataü, Passàlãnatametassa, passa pu¤¤odayaü" iti. --------- 9 Gajabàhunarinde'pi vikkamàdiguõassitaü Vaõõanaü tassa sutvana kriyamanaü janehi taü 10 "A¤¤àsàdhàraõodaggappabhàvo bhãmavikkamo Puriso vata 3 mahàya"nti tasmiü saïkaü janesi so. ----------- 32.[A.] Ka¤cija. 1.[E.] Sonujãvihi. 2.[A.E.] Gaõóe. 3.[A.] Purisova. [SL Page 373] [\x 373/] ( 11 Tadà mahãpàlasuto gajabàhussa ràjino Taü dussaïkappamuppannaü vi¤¤àya iti cintayã: 12 "Etthevà'haü vasaü rajjaü karissaü yadi hatthagaü, Hamukukkhepamattena sijjhate tamasaüsayaü. 13 Evaü sati patàso ca vikkamàtisayo'pi va Bàhàbalampi lokamhi vikhyàtiü neva yàti me. 14 Uddàmabahukaõóutippasamo'pi bhusaü mama Raõakãëàvinodena vinà neva bhavissati. 15 Tasmà gantvà jàtibhumiü yuddhenevà'bhimaddiya Imaü ràjaü jãvagàhaü gahetvà sànujãvinaü 16 ânãya pitaraü kittissirimeghamimaü puraü Tammatthake diyamànà'bhisekasalilena'haü 17 Paràbhavamalaü tiõõaü pitunnaü ve visodhaye Evaü me jambudãpe'pi tejo ajjhottharissati." --------- 18 Atho pavesamagga¤ca senàya purasàdhane Apayànakàraõe 4 sante maggaü niggamanàya ca 19 Varànamanuråpaü so nijànaü maggameva ca Nànàmaggavibhàga¤¤u vyàdhehi suvinicchiya 20 Caraü puràsannavane saya¤ca migavacchalà Maggànumagge vi¤¤àsi nànàsaïketakammano. 21 "Kàlassàtikkame kàlo pibe tassa rasaü" iti Saraü vuddhavaco raññhaü sakaü gantumano tadà 22 Yebhuyyena sahàyàte pañhamaü pàhiõi jane hàne janapade nàma sannipàtakatavadhi. 23 "Vasitvà ettakaü kàlamanarociya niggamo Porisassà'nuråpaü me na hevà"ti hi cintiya 24 Tato sàyaõhakàlasmiü pasàdhanasumaõóito Gajabàhumahãpàlasamãpe samupaññhito 25 Nekakãëàvinodasmiü sa¤jhàkàle samàgate Sitapubbamabhàsã'daü parihàsamukheniva: ----------- 4.[A.] Payanakaraõe. [SL Page 374] [\x 374/] ( 26 "Yuvaràjaraññhaü gantvà vidhàya pitudassanaü Ettho'pagantumajjeva gantabbaü me lahuü"iti. 27 Suõanto so'pi taü vàcamahàvakkhamabuddhiyà 5 Sagehagamanaü sandhàye'taü vuttanti cintayaü 28 "Vicintitatthasaüsiddhi khippaü tava bhavissatu" Iccavoca subhaü vàcaü paribhàsapurassaraü. 29 Taümahãpasamãññho vippaseññhopi taïkhaõe Tathevà'voca vacanaü hitaü maïgalasaühitaü; 30 Làbhàya'tthassa, khemàya, vijayàya ca sammataü, Verãpakkhavinàsàya bhiyyo sampassituü ci'ti.6 31 Kumàro'pi ca taü sutvà "gacchato 7 mama sobhanaü Nakkhattamidameve"ti santuññho sagharaü gami. --------- 32 Tato subhanimittàni suõaü passa¤ca nekaso Uëàrapu¤¤apa¤¤o so ràja¤¤o nikkhami gharà. 33 Kariü ràmakalaü nàmà'nudhàvantova keëiyà Racchàya racchaü vicaraü purà nikkhami rattiyaü. 34 Candappabhàya gacchanto tarumåle nisinnakaü Vissamantaü manussaü so "ko'si tvamho"ti pucchiya 35 Tamaddhikaü vijànanto vegenu'ccaü bhaõã giraü: "Jànàsi maü tvaü kinnå"ti? So'pi tuõhã ñhito bhayà 36 "Parakkamabhujo àdipàdo" iti vadanti maü Tvaü mà bhàyãti khippaü taü assàsiya'nunãya ca 37 "Ettha taü passate mayhaü hamho làbho mahà ahå; Khandhàvàramidàneva gantvàna sahasà tuvaü 38 Parakkamabhujo diññho kumàro sakaraññhakaü Ganacchanto"ti vadehã'ti vatvà khippaü sa pàhiõã. 39 Pacchato me'nubandhantã senà kintva'tthi, ne iti Khajjurakavaóóhamànavàpipasse udikkhiya 40 Balampacchànubandhantamapassanto kumàrako Tato nikkhimi gantuü so kàõapaddàudavhayaü. ----------- 5.[E.] Vàcaü sabhàvakkhama - 6.[A.E.] Citiü. 7.[A.] Gacchanto. [SL Page 375] [\x 375/] ( 41 Kharorunakharà(?)Ghorà kañhoràràvabheravà 8 Acchadhenu mahàra¤¤e sapotà mukhamuppati. 42 Phalakaggena pãëento dvedhà 9 taü khaõóiyà'sinà Piññhipàdena sahasà duraü vikkhippa potake 43 Bhayàra¤¤aü paviññhe te samàhåyà'nuyàyino Bhayàtivatto parato silàkhaõóamatikkamaü 44 Ghoranàdaü vimu¤cantamaccantamatibheravaü Såkara¤ca tathà yåthà'bhiyantamabhighàtayã 45 Tato'pi parato gacchaü demeëiyanagavhaye 10 Game paccusakàlasmiü gàmike vepanàmike 46 Kenàpi karaõãyena gacchante khaggapàõino Disvà puretaraü ete ettha'yàtàti 11 cintiya 47 Khaggena rabhasà piññhiü phalakassà'bhighàtiya "Dåbhino'bhihanàmã"ti bhaõanto tiññhuraü giraü 48 Pakkhandi tesaü majjhaü so migànaü viya kesarã; Mahàñaviü palàyiüsu sambhãtà patitàyudhà. --------- 49 Tato ràjasuto tattha samantà pavilokiya Papàte patitaü ekaü manussaü tesu passiya 50 Uddharitvà papàtamhà "ke nu tumhe"ti pucchiya Tammukhà bhutato ¤àtasaråpo so dayànugo 51 "Nijàyudhàni gaõhàtha bhayaü hitvà kutoci pi" Iti vatvà gatiü tesu pakàsiya nijaü ujuü 52 Maïgalabegàmakassa samãpe sahavaóóhite Bhañe passiya sammodi yathàsaïketamàgate 53 Etehà'nugato gantvà ñhànaü janapadavhayaü Parivàrena saïga¤chi tattha pubbaññhitena so. 54 Dvãhatãhaü vasã tattha saddhiü tehi janehi so Migavàdinekakãëàvinodapasuto vibhu. --------- 55 Ràjà kittisirãmegho ¤atvà tatthàgataü 12 sutaü Attapàlamanussehi 13 lekhato pesità tadà ----------- 8.[E.] Kañhorà ràvabherava. 9.[A.] Vedhaü. 10.[E.@]Dameëiya gamavhaye. 11.[E.] Ettha enti yànàti. 12.[E.] Tattha gataü. 13.[A.] Manussesi. [SL Page 376] [\x 376/] ( 57 "Vãraü ripusamipaññho yaü ki¤cipi upaddavaü Appatvà sattuhatthamhà kicchà 14 mutto"ti modavà 56 "Mayhaü sokanudaü puttamantaràyà pageva me Ettha'vilambamànãya dassayissatha ho" iti, 58 Pa¤capessiyavaggassa jane nàyakasammate 15 Sahatthalekhaü datvana pesayã sahupàyate. 59 Kumàro pà'gate 16 disvà tuññho'nãta¤ca pàbhataü Saraggàmamagà tamhà pitusandassanatthiko. 60 Tadà kiktissirãmegho sutvà tattha ñhitaü sutaü "Akatvà kàlaharaõamànetabbo hi so " iti 61 Pahiõã so kuñhàràdisabhànàyakameva ca Pa¤capariveõamålàdhivàsãbhayayatissaraü. 17 62 Sutvà so tehi vuttaü taü vuttantaü pituràjino, "Nikkhamissaü sunakkhatte, gantabbaü vo mayà saha " 63 Iti vatvà tahiü kàlaü khepayã keci vàsare Ramme nijjharapàtàdiñhàne kãëàya nekaso. 64 Sabhàpatippabhukemacce daññhumito tato Samàgate bhañe disvà kumàrassà'nuyàyino 65 Ekãbhuya kumàrena bhupe sehi kataü purà Aparàdhaü sarantà te bhayàvegavasãkatà 66 "Bahå nekehi ñhànehi bhañà sannipatanti'dha, Dubbijànamamaccàna metesa¤ca manogataü, 67 Samàgatàci'me sabbe parikkhippa samantato Amhe majjhe karitvàna taü taü ñhànamadhiññhità" 68 Icca¤¤ama¤¤aü bhàsantà pakkhantà vimatiü tadà Etamatthaü nivedesuü mahãpàlasutassapi. 69 "Sabbadàpi yathàbhutamasallakkhiya sabbathà Abhayepi'me'dhamà sabbe bhayadassàvino bhusaü 70 Daññhuü sabhàpatiü ettha sametaü gàmikaü balaü Passantà vacanaü dãnaü vadanti mama sammukhà," ----------- 14.[E.] Diññhà 15.[E.] Nàsaükasammate. 16. [A.] Pi gate [E.] Chane. 17. [A.] Vàsiü ca yatissaraü [SL Page 377] [\x 377/] ( 71 Iti so kupito tesamãdisaü vacanaü gaõi. Tathàpi te'nupubbena palàyiüsu tahiü tahiü 72 Kumaro'pi ca taü ¤atvà "nekattha mama vikkamaü Nijànatthaparittàõaü eva¤ca bahuso mayà 73 Passantehipi khuddehi nàpeti sahajaü bhayaü; Kiü karissati me tesamidhaññhiti gatã'pi và? 74 Kiü cintessati ko nàma jàno jàtu mayiññhite" Iti tattha vasaü kàlamatikkàmesi ka¤ci so --------- 75 Tatthaññhitaü sutaü sutvà ràjinã ratanàvalã Tehi ra¤¤à pesitehi sahà'nàgamanampi ca 76 "Anàgamma sute evaü karonte kàlayàpanaü Manodukkhaü siyà ra¤¤o yadi, nevà'nuråpakaü; 77 Ahameva nijaü puttaü mahãpàlantikaü lahuü ânãya dassayissa"nti khippamàgamma rohaõà 78 Saïkhanàthatthaliü gantvà sampassiya mahãpatiü Vãtisàriya sammodakariü giramanekadhà 79 Mahãpàlakasampuññhà 18 nijàgamanakàraõaü Pakàsiya tato gantvà saraggàmaü pavissa sà 80 Puttaü yatissaraü theraü sabhànàyakameva ca Sampassiya sahe'tehi vidheyyaü sàdhu'mantiya. 81 Bahã papa¤cakaraõaü na nayuttaü sabbathà iti Samàdàya kumàraü taü upecca badalatthaliü 82 Tahiü nivasatà devasenàdhipatinà saha Saïkhanàthatthaliü gantvà pitura¤¤o padassayi --------- 83 Tato kittissirãmegho puttaü passiya pemavà Sacivanampadhàõànamabhàsi purato tadà: 84 "Ke maü paricarantãdha jiõõaü, kicca¤ca antimaü Karissanti ca me cetosallamajja samuddhañaü; ----------- 18. [A.] Mahãpàlasamipaññhà. [D.] Mahãpalena sampuññhà. [SL Page 378] [\x 378/] ( 85 Mayhaü yeva hi labho'ti tumhe'dàni na ma¤¤atha; Tumha¤càpi hi sabbesamesa pu¤¤odayo nanu? 86 Ito paññhàya sabbe'pi kumàrassà'nuvattino Bhaveyyàthà"ti taü tesaü niyyàtesi sakaü sutaü. 87 Tassà'õàyamamaccesu vattamànesu sàdaraü Ràjà kittissirãmeghanàmo kàlamakàsi so. --------- 88 ¥àtasatthàgamo dhãro nopagamma kumàrako Pituparatisambhuta-sokavegavasaü 19 tadà 89 Assàsiya mahàmaccappabhutã-rajjavàsino Samàpiyaggikicca¤ca pituno sànuråpakaü 90 Tahiü tahiü janapade raññhàsãmàyameva ca Nijavaóóhite niyojetvà sacive daëhabhattino 91 Tato sobhananakkhatte khattadhammavicakkhaõo Mahàdipàdapadavã-paññabandhamahussave 92 Laïkàlaïkàrabhuto se sabbàlaïkàrabhusito Alaïkàrehi nekehi nekadhàlaïkataü puraü 93 Pabalo balasaïikiõõaü dakkhiõaggo padakkhiõaü Akarã karimàruyha surando'va suràlayaü. 94 Samaõabràhmaõàdãnaü mahacca 20 dhanavuññhiyà Santiü dàëiddasantàpasantatiü pàpayã tadà. 95 Gajabàhumahãpassa màõàbharaõarajino Etamatthaü kathetuü so sadute pàhiõã tato. 96 Pacaraguõagahãtànekasàmantacitto Suvidhunitasapatto tikkhatejohipatto Sakalabhuvanagabbhavyàpi - sakkittivitto Samadhivasi puraü taü sundarànekavutto. Iti sujanappasadasaüvegatthàya kate mahàvaüse Mahàdipàdamahussavo nàma pa¤casaññhimo paricchedo. --------- ----------- 19.[A.] Vase. 20.[E.S.D.] Mahanta. [SL Page 379] [\x 379/] ( Chasaññhimo paricchedo. 1 Accuëàràsayo sammà vi¤¤àtaparamaõóalo Tattha mantanamà'pajja 1 rajje neyuttakena so 2 "Ràjatte me phalaü nàma nihacca ripavo'khile Lokasàsanasaüvuddhisiddhusambhutiyaü" iti 3 "Atikhuddampi'daü rajjaü mama buddhivisesato Sampannataü pàpitaü hi 2 bhusaü nekasamiddhiyà 4 A¤¤arajjamahantattamatiseti yathà tathà Khippaü sampàdayissàmi" iti cintiya so vibhu 5 Sahavaóóhitànaü 3 sabbesamamaccànaü yathàrahaü hànantaràni datvàna saïgaõhitvà vibhutihi 6 Samantakåñaselamhà yàcasàgarapaññanà 4 Rajjasãmàya nekattha sasenaü sannivesiya 7 "Kattabbo sabbapañhamaü bahudhà dha¤¤asaügaho" Icceva¤ca vicintetvà sacve idamabravi: --------- 8 "Yebhuyyena mamàyatte rajje jaladavàrinà Nipphajjamànakàneka-sassaññhànàti mu¤ciya 9 Acchintodakanajjo ca mahàvàpã tatheva ca Sannissàya pavattàni khettàni viralàni hi. 10 Girãhi càpi bhirãhi ghanehi gahaõehi ca Mahantehi ca païkehi rajjamaccantasaükañaü; 11 Appakaüpã'dise dese salilaü vuññhisambhavaü Vinà lokopakàrena jàtu mà ga¤chi sàgaraü. 12 hapetvà àkaraññhànaü maõisoõõàdivañhatthunaü Sesaññhànesu kattabbaü khettànaü sampavattanaü 13 Acaritvàna lokatthamanubhotvà sahatthagaü Vihàro màdisànaü hi sabbathà neva yujjate. 14 Tumhepi sabbe sampatte karaõãyepi dukkare Alãnaviriyà tattha dukkarattaü na ma¤¤iya ----------- 1.[E.] Katthamattamanàpajja. [D.S.] Katthamatamanàpajji. 2.[E.] Pàpitamhi. 3.[A.] Sahavaóóhãnaü. 4.[A.] Pattanà [SL Page 380] [\x 380/] ( 14 Madãyaü aviràdhentà saüvidhanamasesato Yathopadiññhaü kammantaü sampadeyyàtha vo" iti. 16 Najjà jajjaranàmàya nàmasesaü vinaññhakaü Paññhàya cirakalamhà koññhabaddhanti pàkañaü, 17 Pubbakàlikaràjånamatidukkarataü gataü Bandhituü so niyojesi mahasetuü mahàyaso. 18 Atho te sacivà sabbe sabbathà dukkarattanaü Atthirattaü katassàpi nekadha sampakàsayuü. --------- 19 Ràjà parakkamabhujo vaco taü pañibàhiya "Loke ussàhavantànaü janànaü kimasàdhiyaü? 20 Sàgarepi mahàsetuü kapiyåthehi bandhayi Ràmo, iti kathà esà loke ajjàpi vattati. 21 Laïkaü katvekachattaïkaü vaóóhetuü lokasàsanaü Hetubhuto madãyo ve pabhàvàtisayo siyà, 22 ârambhamattakeneva dissate pariniññhiti" Iccussàhaü mahussàbho tesaü samabhivaóóhayi. 23 Paññhàya setumukhato yàva rattakaravhayà Raññhamhà dharaõãpàlo pañhamaü setubandhato 24 Nekaporisambhãraü suvitthiõõamatitthiraü Mahàmati pavattesi mahatiü màtikaü vibhu. 25 Raññhe silàkoññakànaü abhàvà 5 lohakàrake Kammàre soõõakàre ca bahuke sannipàtiya 27 Yogaü te kàrayitvàna silàkoññanakammani Tehi setuü duvi¤¤eyyasilàsandhisamanvitaü 26 Atitthiraü ekaghanaü piññhipàsàõasannihaü Suniññhitasudhàkammaü bandhàpesi mahàyaso. 28 Patiññhàpesi bodhi¤ca pañimàgharameva ca Dhàtugabbhaü tathà tassa saddho muddhani setuno. 29 Jalappavàho sakalo màtikàya hi tàya so Yathà samuddaü visati tathàkàsi vicakkhaõo. ----------- 5.[A.] Nivahaü. [SL Page 381] [\x 381/] ( 30 Tassà abhosu passesu chindàpiya mahàñavi 6 Pavattàpiya khettànaü nekavàhasahassakaü 31 âbaddha-vãhisampuõõa-koññhasaükiõõabhavato 7 Atthànuråpaü vohàraü koññhabaddhanti pàpayã. --------- 32 Tato saïkhavaóóhamànà tathà kumbhãlavàõakà Iccetàsaü navantãnaü sambhedaññhànake vibhu 33 Heññhàvuttappakàrena ñhànaü såkaranijajharaü Bandhayitvàna tatthàpi màtikaü 8 sampavattiya 34 Tato jalaü pàpayitvà mahagallakavàpiyaü Bandhàpayitvà tatthàpi chinnabhinnamasesato 35 Jalaniggamamaggànaü saüsodhana-purassaraü 9 Varipàta¤ca kàretvà adhikaü pubbamàõato 36 Tato 10 paññhàya ñhanamhà yava såkaranijjharà Sampavattãya khettàni dha¤¤aü tatthàpi sa¤cini. 37 Majjhe jajjaranajjàya doràdattikañhànake Kàretvà jalasampàtaü mahàmàtikameva ca 38 Tato paññhàya kàretvà yàva såkaranijjharà Khettàni pi tathà tattha dha¤¤aràsi¤ca sambhari. --------- 39 Atãva khuddikaü pubbe paõóavàpi¤ca kàriya Saüvaóóhituccatàyàmavitthàratthirapàëikaü 40 Abbhunnatamahavàripàtaü sajalaniggamaü "Parakkamasamuddo"ti vohàra¤cà'hiropayã. 41 Tammajjhagatadãpamhi silàmuddhani cetiyaü Samubbahantaü kelàsakuñalakkhimakàrayã. 42 Tibhumakamakàresi taümajjhe'tãvasundaraü Jagadànandasandehamandiraü 11 ràjamandiraü. 43 Mahàgallaü seññhivàpiü vàpiü chattunnataü tathà Tabbàvàpiü 12 tathà ambavàsàvàpika meva ca ----------- 6.[A.] Mahañaviü. 7.[A.] Akhaõóa. [E.] Akhaõóavãhi 8.[A.]Màtitaü. 9.[A.]Sandodaka. 10. [E.D.] Ito. 11.[E.] Sandehamandiraü. 12.[A.]Tambavàpiü. [SL Page 382] [\x 382/] ( 44 Giribàvàpiü pàñàlaü 13 maõóikaü moravàpikaü Sàdiyaggàmavàpi¤ca tilagullakameva ca 45 Màlavalliü tathà kàëiü kittakaõóakameva ca Kaõikàragallavàpi¤ca buddhàgamakanijjharaü 46 Såkaraggàmavàpi¤ca mahàkiràëavàpikaü Giriyàvàpiü rakkhànaü 14 ambàla¤ca kañunnaruü 47 Jallibàvaü 15 uttaràlaü tathà tintiõigàmakaü Dhavalaviññhakagàma¤ca kiràvàpiü taëannaruü 48 Karaviññhavilattaü 16 ca tatodumbaragàmakaü Månaru¤ca kasàlla¤ca tathà kalalahallikaü 17 49 Målavàrikavàpi¤ca tathà girisigàmåkaü Poëonnarutala¤cevatatheva visiràtthalaü 50 Età ca'¤¤à ca sobbhe 18ca naññhà nijjharavàpiyo Bandhàpesi dayàbaddhamano rajje sake bahå. 51 Pa¤cayojanaraññhamhi mahàkaddamapallale. Chindàpiya tato vàriü savantãsu nipàtiya 52 Khettàni ca pavattesi dha¤¤aràsi¤ca saïgahi. Tathà'ra¤¤esu ca'¤¤esu ñhànesu subahåsu so 53 Sabbatthà'ra¤¤añhànàni vavatthà gàmanàyake Gahetvà khettakaraõe yojetvà raññhavàsino 54 Rajje uppajjamànehi poràõehi karehi so Karo'dhiko yathà navakkhettehe'vo'pacãyate 55 Tathà kàriya dubbhikkhabhayaü taü raññhavàsino Kadàcipi na jànanti, tathà cà'kàsi buddhimà. 56 Pattopakàrarahitaü rajje me yattha katthaci Khuddakampaïgaõaññhànaü ñhàtu mà iti nãtimà 57 Phalåpagehi nekehi tathà pupphupagehi so Latàrukkhavisesehi ghanasannicite bahå 58 Anekànubhavàdhàre 19 nànànuyyànasundare Manobhiràme cà'ràme tattha tattha nivesayi. ----------- 13. [E.S.] Pàñalaü 14.[E.] Rakkhamànaü 15. [S.]Jallãvàbaü. 16. [S.] Karaviññhivilantaü. 17.[S.] Kalalabhallikaü. 18.[E.] Soëasa. 19.[A.] Nubhavodàre. [SL Page 383] [\x 383/] ( 59 Evaü samiddhiü gàmitaü sakãyaü Khuddampi rajjaü nijadhãvisesà A¤¤aü mahantampi yathà'tiseti Ràjà 20 tathà'kàsi vidhànadakkho. Iti sujanappasadasaüvegatthàya kate mahàvaüse Sarajjasamiddhikaraõo nàma chasaññhimo paricchedo. --------- Sattasaññhimo paricchedo. 1 Evaü sammà ñhapetvàna sakarajjamanàkulaü Kattabbamevaü 1 cintesi parakkamabhujo tadà: 2 "Sunãtipañipakkhà hi cirassaü lokasàsanaü Nàsayiüsu yathàkàmaü pubbabhupà kubuddhino. 3 Satthusàsanamuddhammaü katvànu'bbana yatã Pañipattiü viràdhentà vihariüsu yathàruciü. 4 Idàni khippaü laïkàyamekacchattaü vidhàya'haü Appeva sàsanaü lokamujuü katvàna saõñhape," 5 Iti cintiya samantamaõóalãkànamà'disaü Sampàdetuü bala¤ceva yuddhopakaraõàni ca 6 Pubbaü malayaràjavhamàmantetvàna khattiyo Rattakuravake raññhe damiëàõãkanàyakaü 7 Nekayodhasahassàni kavacànà'yudhàni ca Tesaü sampadayitvàna vasituü tattha pesayi. 8 Tabbàraññhe ca giribàraññhe ca moravàpiyaü Mahãpàlavharaññhe ca raññhe ca pilaviññhike 9 Buddhagàmakaraññhe ca raññhe ambavanavhaye Bodhigamavare raññhe raññhe kaõñakapeñake 10 âmantayitvà paccantapàlamacce visuü visuü Nekayodhasahassàni duggàni kavavàni ca 11 Asitomara - kuntàdivividhànà'yudhàni ca Sampàdayitvà vasituü tattha tattheva pesayi 12 Tato laïkàmahàlàno sikhànàyakanàmako Tathà jayamahàlàno seññhinàyakasavhayo ----------- 20.[E.D.] Rajjaü. 1.[E.] Meva. [SL Page 384] [\x 384/] ( 13 Mahindavho'ti pa¤cete lambakaõõa-kamàgatà Tadà moriyaraññhamhi navasanti mahàyasà. 14 Tehi yodhasahassàni kàràpiya visuü visuü Kàràpetuü niyojesi yuddhopakaraõampi ca. 15 Katvànabbhantare ràjà maõóalãkepi bàrasa Ekamekassà'dà vãrasahassàni duve duve. --------- 16 Akàsi caturàsãti sàmante vijitàvino; Niyyàtesi ca paccekaü balaü tesaü sahassaso. 17 Anekàni sahassàni mahàkàye mahàbale Akà muggarike yodhe yuddhopakaraõàni ca 18 Desantaranivasãnaü yodhànaü keraëàdinaü Bahåni katahatthànaü sahassàni ca kàrayi. 19 Sahassamekaü kàretvà candàlokadhanuddhare Kovide rattiyuddhamhi vammavammàdayo adà. 20 Vyàdhànekasahassàni kàretvà kammakovide Anuråpamadà tesaü satti-kàëambaràdikaü. 21 Nekesaü kammakàrànamekekaü so sahassakaü Kammaü kàtuü niyojesi tadà ràjà sakaü sakaü. 22 Hatthassatharusippesu desabhàsantaresupi Naccagãtesu kusalà ràjakammesu kovidà 23 Vaóóhantu'ti anekesaü kulãnànaü tadà vibhu Puttabhàtukanattàro posàpesi samandire. 24 Chårikaggàha-kappåravaóóhakà khuddasevakà Tathà sãhaëagandhabbà santikàvacaràpi ca 25 Iccevamàdinaü vaggabhedànaü so visuü visuü Anekàni sahassàni ràjàgàreva posayã. 26 Yuvànamàyudhaü datvà ka¤cukãkappakàdinaü Sevituü anujànàsi jeññhabhute sake sake. --------- 27 Janehi pitubhupàlabhaõóàgàràdhikàrihi Dhanappamàõaü vi¤¤àya "dhanene'ttàvatà mayà 28 Kàtuü na sakkà laükàyamekacchatta"ntã nicchiya Apãëayitvà janatamevaü so sa¤cini dhanaü. [SL Page 385] [\x 385/] ( 29 Atthaü bala¤ca paccekaü dvidha katvà mahãpati Amaccesu ñhapàpesi målabhutesu dvãsupi. 30 Sabbaü vijitaraññhampi vibhajitvà samaü tathà hapesi gaõakàmaccadvaye ràjà kamàgate. 31 Samuddatãraraññhamhà raññhamhà ratanàkarà Mahàmalayadesamhà raññhà taditaràpi ca 32 Visuü katvàna so sabbaü sàraññhànaü mahãpati Antaraïgadhuraü nàma katvà'maccamhi ñhàpayi. 33 Pesayitvàna nàvàhi ratanàni bahåni so Vohàraü kàrayitvàna vaóóhesi dhanasa¤cayaü. 34 Ubhesu målàmaccesu yuddhopakaraõàni ca Anekàni sahassàni kàràpesi balàni ca. 35 Antaraïgadhure ceva vijitànaü dhuradvaye Amaccantitaye'kàsi subahåni balàni so. 36 Bhañànaü sårabhàvatthaü kàretvà visikhàraõaü Visuü såratare katvà akà sakkàramuttamaü. 37 Yujjhituü na samatthe tu vissajjesi dayàparo Kasikammàdikaü katvà sukhaü jãvantu te iti. 38 Itthaü vidhi¤¤å kavacàyudhàni Balàni såràni ca sàdhayitvà Apãëayitvà janataü sukhena Akàsi nànàdhanasa¤caya¤ca. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Baladhanasaügaho nàma sattasaññhimo paricchedo. --------- Aññhasaññhimo paricchedo. 1 Tato so mahatiü senaü dhanadha¤¤àdisampadaü Passitvànattano sabbaü yuddhopakaraõampi ca 2 " hapetvà sãhaëaü dãpaü jambudãpampi gaõhituü No dukkara"nti cintetvà rajjaü sàdhetumàrahi. 3 Nekapabbataduggattà caõóasattabhayena ca Dukkhàvagàhiye 1 a¤¤anarasa¤càravajjite ----------- 1.[E.]Dukkhàvaho hi yo. [SL Page 386] [\x 386/] ( 4 Ekapadikamaggena gantabbe'tibhayaïkare Manussabhakkhakumbhalagambhãrajalasaïkañe 5 Mahàmalayadesamhi yaññhikaõóakadumbare Gajabàhunarindassa rakkhadaõóàdhinàyakaü 6 Pakkosayitvà sàmena katvà saïgahamuttamaü Gahetvà malayaü desaü dàtave taü niyojayi. --------- 7 Pavattiü taü suõitvàna tadà tandesavàsino âgate daõóanàthe 2 taü màressàmàti mantayuü. 8 Sutvà taü daõóanàthopi sãghamàgamma yujjhiya Verino te palàpetvà gaõhi dumbararaññhakaü. 9 Tato so yaññhikaõóamhi pavattetvà raõaü tahiü Sàmantassa siraü gaõhi palàpetvàna verino. 10 Tàlakkhettakagàmamhi katvà varadvayaü raõaü Nàgapabbatagàme ca tathà yuddhadvayaü kari. 11 Suvaõõadoõinàme ca gàme ràmucchuvallike* Demaññhapàdatthaliyaü katvàne'kekamàhavaü 12 Nihacca verino sabbe taütaüñhànanivàsino Yaññhikaõóakanàma¤ca raññhaü gaõhi mahàbalo. 13 hapetvà saha senàya kaõiññhaü bhàtaraü tahiü Kattabbaü so vicàretumagamà ràjasantikaü 14 Tadà tamhà tu pamukhà bhañà nikkhamma verihi Yujjhitvàna'ggahuü raññhaü nãlagallakasa¤¤itaü. 15 Daõóanàtho punàgamma ñhàne ca sayakhettake Rattambadumanàme 3 ca tatheva dhanuvillike 16 Ekamekaü raõaü katvà màrayitvà ca verino Nãlagallakaraññhaü taü gahitaü sutthiraü kari. 17 Tato so balavantena otturàmallakena ca. Dhanumaõóalanàthena katvà vàradvayaü raõaü 18 Nisseõikkhettakaü raññhaü gahevo vãtakaõñakaü Karitvà savasaü nesi matturàmallakàdayo. ----------- 2.[E.] âgataü daõóitàthaü. 3.[E.] Rattabhedumanàme * rambukvŠlla. [SL Page 387] [\x 387/] ( 19 âmantetvà tadà ràjà rakkhadaõóàdhinàyakaü Kesadhàtupadaü datvà sampattiü mahatimpi ca 20 Gahetuü pesayã ràjaraññhaü 4 majjhimavaggakaü. 5 Gantvà nãlagiriü so'pi sannayahitvà balaü tato 21 Vàpivàñakanàmamhi 6 padeseva mahàbalo Tathà majjhimavaggamhi yujjhitvàna 7 jayaü labhi. 22 Pavattiü taü suõitvàna gajabàhunaràdhipo Pesesi mahatiü senaü yujjhanatthàya tena so. 23 Kesadhàtu viditvà taü sayoggabalavàhano Bhinditvà verisenaü taü gaõhi majjhimavaggakaü. --------- 24 Lokajitvàõanàmo va rakkhalaïkàdhinàyako Sannayhitvàna senaïgaü ganvà te sãhavikkamà 25 Hukittilaïkànàthena yujjhitvà taü nighàtiya Rerupallikanàma¤ca raññhaü'kaüsu sahatthagaü. 26 Ràjà kosakavaggamhi samantamallanàmakaü Sàmena savasaü nevo 8 datvàna mahatiü siriü 27 Yuddhopakaraõaü ceva sena¤ca mahatiü tadà Pahiõitvà niyojesi gahetuü kosavaggakaü. 28 Samaõamallakanàmo ca otturàmallakàdayo Yujjhantà 9 parasenàya nàsayiüsu raõe bahå. 29 Sãsacchinnakabodhivhe ñhàne katvà mahàraõaü Kosavaggakaraññhaü taü àdiyiüsu mahàbalà. --------- 30 Evaü malayadesantaü tananivàsãhi sàkulaü Katvà niràkulaü suññhu nivasanto sake pure 31 Uyyànajalakãëàhi naccagãtàdikehi ca Dinàni vãtinàmento ràjadhammànuvattako 32 Pañiràjanisedhatthaü vàyàmatthaü mahãpati Coràna¤ca nisedhatthaü migavaü yàti so tadà 33 Athekadivasaü ràjà saddhimaggamahesiyà Gacchanto migavatthàya sahàmaccaparijjano ----------- 4. [E.] Ràjà raññhaü. 5.[S.] Majjhimavaggikaü. 6.[D.] Vàrivàñaka. 7. [E.] Yujjhitvà so. 8.[E.S.]Katvà. 9.[E.S.] Yujjhitvà. [SL Page 388] [\x 388/] ( 34 Paviññhamigasaïketamekaü disvà mahàvanaü Mahesiü ekamantamhi nisãdàpiya so vibhu 35 Sattihatthakaluddehi vàkaràhi 10 ca taü vanaü Sabbaü parikkhipàpetvà ghosàpesi tahiü tahiü 36 Tatthekagokaõõamigo hatthipotappamaõako Sutvà taü bheravaü ghosaü niggamma vanagumbato 37 Itocito vilokento dhàvanto bhayatajjito Patanto giriduggamhà laïghanto girikandaraü 11 38 Bhãndanto tarusàkhàyo kaóóhanto jàlavalliyo Cuõõento vanagumbe ca phàlento jàlamoóóitaü 39 Tasento ca palàpento jane sammukhasammukhe Mahesãhimukhaü dhàvi samãrajavavegavà 40 Disvà tamabhidhàvantaü palàyiüsu bhayaddità Mahesi¤ca mahãpàlaü hitvà sabbe disodisaü. 41 âgataü so migaü bhãmaü ràjà bhãmaparakkamo Dhàvitvà purato tassa khipitvà hani sattiyà. 42 Tena laddhappahàrena hantumàvajjite sire Litva siïgayugalaü ra¤¤o pàdantike pati. 43 Laddhà pahàraü karuõaü 12 migassa ravato ravaü Suõitvàna nivattãtvà samàgantvà tato tato 44 Amaccà ceva luddà 13 ca ka¤cukãkappakàdayo Dusvà siïgayugaü sãhavikkamaü bhupatimpi ca 45 Sa¤jàtasambhamà hutvà tuññhahaññha visesato Vanaü taü thutighosena ekakolàhalaü karuü. 46 Vikkamàtisayaü ra¤¤o mahàbhàgattanampi ca Sårattaü vãrabhàva¤ca vaõõetvà bahuso tadà. 47 Te siïgayugamàdàya ràjànaü parivàriya Gantvàna nagaraü devanagaraü viya sajjitaü 48 Mahàmacce nivedetvà pavattiü vimhayàvahaü Taü siïgayugalaü tesaü sabbesaü sampadassayuü. ----------- 10.[S.D.] Vàkarehi 11.[E.] Girikandaràü 12.[A.]Laddhàpahàrakaraõà. 13.[A.] Luddhà. [SL Page 389] [\x 389/] ( 49 Tamabbhutaü suõitvàna mahàmaccà samàgatà Accheraü pañivedesuü evaü vimhitamànasà: 50 "Aho mahanubhàvo'yaü jàto ve jambudãpake Ràjà nissaüsayeneva cakkavattã bhavissati," 51 Iccevamàdinà dhãraü duratikkantavikkamaü Vacasà thutiyuttena saüvaõõetvavà punappunaü 52 Tato siïgayuge tamhi akkharàni likhàpiya, Bhaõóagàre pavesesuü tadajjàpi pavattati. --------- 53 Tadà desantarà ràjakumàre pàpadiññhino Gajabàhumahãpalo àõàpiya sakaõñakaü 54 Ràjaraññhamakàsãtã suõitvàna narissaro "Madise buddhipu¤¤iddhi - vikkamàtisaye sati 55 Evaü nàma akàsã"ti suññhu nibbinnamànaso Gahetuü ràjaraññhampi yojayã daõóanàyake. 56 Yuddhopayogãkoñillasattyuddhaõõavàdikaü 14 Sammà vilokayitvàna kappetvà ca subuddhito 15 57 Desakàlànuråpena saïgàmavidhikovido Yuddhopàyaü likhitvàna sàmantànaü padàpiya 58 "Rekhàmattampi laïghetvà imamhà upadesato Ki¤ci kammaü karemà'ti mà takkethà"ti yejayã. 59 Sabbe te sirasà ra¤¤o vacanaü sampañicchiya Sampahàraü pavattetumàrahiüsu mahàbalà. 60 Gajabàhunarindassa ahå sampannavahano Saïgàmakovido kombo 16 chattagàhakanàyako; 61 Mallavàëànagàmamhi 17 duggaü katvàna sutthiraü Arãnampañisedhatthaü viharã tattha so ciraü. 62 Vàlikàkhettaduggamhi ñhito malayaràyaro Yujjhitvà taü palàpesi duggaü gaõhi ca tassa taü. 63 Tato nikkhamma so vãro mahàbalapurakkhato Muttàkaraü taü gantvàna nàvàhi jalapiññhiyà ----------- 14.[A.] Kocallasattha-. 15.[A.] Sukhudhito. 16.[A.] Kembà. 17.[D.] Mallapalàna - [SL Page 390] [\x 390/] ( 64 Tatraññha - daõóanàthena jalamajjhamhi vattayã Raõammahantaü balavà; balaü bhijjittha sattuno. 65 Dutiyampi raõaü tattha vattetvà daruõaü tadà Anekàni sahassàni pesesi yamasantikaü 66 Nambavhayakesadhàtunàyakàdibalàni 18 ca Màlavalliyanàmamhi paccàmitte vinàsayuü. 67 Nãlagallakanàmo ca sàmanto moravàpiyaü Kañiyàgàmamàgamma 19 bahå màresi verino. --------68 Ahå gajabhujasseva kàëavàpimhi gamake Gokaõõanagaragiridaõóanathoti vissuto 69 Sårodàraguõepeto sayoggabalavahano Sampahàrakkhamo mantã pakkhapàtã sasàmino. 70 Parakkamanarindassa rakkhadãvànanayako 20 Goõagàmukañhanamhi tamparàjesi yujjhiya 71 Patto khedamparàjitvà gokaõõasacivo puna Gantvàna senaü sannayha pilaviññhikaduggake 72 Tathà sallakanamamhi 21 duggepi tañavàpike Jambukole va vajiravàpiyaü nandivàpiyaü 73 Pallikàvàpinàme va tathà kalalabhallike Sabbatthàvajayampatto katvà paccekamàhavaü. 74 Mayhaü pattajayà sena purà ra¤¤àpi yujjhiya Dviguõà'dàni jàtàpi sà parakkamabàhuno 75 Dvittãhi rajjasãmàyaü sàmantehi visuü visuü Yujjhitvà'vajayampattà, naññhà ca balanàyakà, 76 Idàni kàtuü saïgàmaü na sakkotãti cintiya Pavattiü sakalaü vatvà pesesi gajabàhuno. 77 Taü suõitvàna so sabbaü gajajabàhumahãpati Sammantayanto'maccehi idaü vacanamabravã: 78 "No suõimha ito pubbe amhàkantu paràjayaü; Idàna'vajayaü pattà mahatã jàni no ahå. ----------- 18.[E.] Sambavhaya- 19.[E.] Mupàgamma. 20.[A.]Sàmako. [D.] Rakkhadãpà Nanàyako. 21.[E.] Kasàllakanàmamhi. [SL Page 391] [\x 391/] ( 79 Amaccesu madãyesu mahàbalaparakkamo Asakiü so pi yujjhitvà paràjayamupàgami. 80 Punàpi tassa hànã ve, no siyà mama sobhanaü," Iti mantiya'maccehi dhanàni ca bahåni so 81 Balàna'õãkanàthe ca vividhànà'yudhàni ca Sajjetvà' bhejjasannàhe 22 pahiõã tassa santikaü. 82 Ra¤¤à pesitasena¤ca pubbasena¤ca attano Raññhavàsikasena¤ca sannayha sahasà tadà 83 Màyàgehàdhinathena gantvà nãlagaëaü puna Mahàyuddhaü pavattesi gekaõõasacivo tadà. 84 Sampahàre tahiü tassa nipatiüsu narà bahå; âyudhàni ca chaóóesuü pavisiüsu ca kànanaü. 85 Muccitvàna gatà natthi iti vattabbataü gatà. Yànacchattàni chaóeóatvà sayampi pàvisã vanaü. 86 Tato paññhàya yuddhesu jahitvàna manaü tahiü Duggaü thiraü karitvàna nivasã kàëavàpiyaü. 87 Såraambavane raññhe ñhapità sacivà tato Gantvà janapadaü nàma sattusenamamàrayuü. --------- 88 Bodhigàmavare raññhe yojità balanàyakà Gantvà laïkàgiriü nàma vinàsesuü ripå tahiü 89 Mahindanagaragirippamukhe'õikanàyake Mallavàëànaraññhaüva puna pesesi yajjhituü. 90 Gantvàna balino tattha verino pañibàhiya Pavisitvàna naraññhaü taü gahetvà sutthiraü karuü. 91 Tato nikkhamma te sabbe gantvàna jalapiññhiyà Nàvàsatehi kenehi sampahàraü pavattiya 92 Tatraññhaü daõóanàthaü va raññhaü taü uttarampi 23 va âdiyitvàna pesesuü muttàyo sakasàmino. --------- 93 Tato so dharaõãpàlo duggaü pilavasåvhaye Kàretvà te vasàpesi tattha yodhadhinàyake. ----------- 22.[A.-]Santàhe 23.[A.-] Nàthaü taü muttaraññhaü balampi [SL Page 392] [\x 392/] ( 94 Taü pavattiü suõitvàna gajabàhu naràdhipo Sammantayitvàmaccehi balaü pesetumàrabhi. 95 Taü ¤atvàna vidhàna¤¤u parakkamabhujo tadà Pesesi laïkànàthavhaü raññhaü janapadavhayaü. 96 Pavattiü taü suõitvàna gajabàhunarissaro Saïkaóóhitvàna senaïgaü vibhajitvà dvidhà balaü 97 Ubhato pàhiõi senaü sannaddhakavacàyudhaü hànaü janapadaü ceva duggaü pilavasu'vhayaü 98 Rakkhalaïkàdhinàtho'pi purakkhatvà mahàbalaü Parasenàvinàsàya gantvà ambavanaü tato 99 Yujjhitvà sattusenàya gàme bubbulanàmake Vicuõõetvà bahå verã verisenaü palàpayã. --------- 100 Raññhavàsijanà magge duggame akaruü tadà Chinnapàtitarukkhehi sakaõñakalatàhi ca 101 Maggamhi guëharåpena ñhatvà yuddhaü pavattayuü. Tadà laïkavhayo sattunàsano kataticchayo 102 Disàsu te'nubandhanto chindantà'varaõampi 24 ca hàne ñhàne mahàyuddhaü karaü janapadaü gato. 103 Gahetvà taü janapadaü so parakkamabàhuno Upadesànusàrena duggaü katvà tahiü vasã. 104 Tadà gajabhujo ràjà devalaïkàdhinàyakaü Dàñhàbhàravhaya¤càpi tannisedhàya pesayi. --------- 105 Tato laïkàdhinàtho ca tehi saddhiü mahàhavaü Vattetvà te palàpetvà yagàllaü 25 nàma gaõhi so. 106 Gajabàhunarindo'pi àëisàrakaraññhake Catasso parisà nàma pàhiõã yujjhituü puna. 107 Nikkhamma laükànàtho'pi saddhiü tehi pi yujjhiya Gaõhitvà jãvagàhaü so keci gaõhi tulàtthalaü. 26 108 Tadà gajabhujo ràjà sàmadànehi taü vasaü Kattukàmo mahagghàni ratanàbharaõàni ca ----------- 24.[E.] Chindanto vàraõampi ca. 25.[S.] Gàlalaü 26.[A.E.D.] Taëatthalaü. [SL Page 393] [\x 393/] ( 109 Khomakoseyyakàdãni vatthàni vividhàni ca Paõõàkàre bahu datvà pàhiõã tassa santikaü. 110 Gahetvà pàhataü dåte vikàraü nãya nàyako Pàbhataü ta¤ca dåte ca pesesi sakasàmino. 111 Ràjà ca disvà santuññho sakalaü taü dhanampi ca Paõõàkàre mahagghe ca puna tasseva pesayã. 112 Tulàtthaliyaduggamhà nikkhamitvàna nàyako âëigàmikaduggamhi gaïgàpasse vasã tadà --------- 113 Tato gajabhujo sãkàdaõóanàthàdayo puna Pesesi yujjhituü tena yodhabhute mahàbale. 114 Sabbe te nikkhamitvàna sampannabalavàhanà Nirundhitvàna taü duggaü vassesuü saravassakaü. 115 Rakkhalaükàdhinàthassa keci sannaddhaàyudhà Dvàre ñhatvàna akaruü raõaü yodhà bhayaïkaraü. 116 Dhanuggahàdayo yodhà dvàraññàlakanissità Usutomarasattãhi vinàsesuü ripå bahå. 117 Evamevaü pavattesuü mahàyuddhaü nirantaraü Dinàni tãõi sabbe te mahussàhà mahàbalà. 118 Gajabàhuràjino yodhà sattughàtanatapparà ârabhiüsu ca duggassa mahàdvàràni bhindituü. 119 Tadà laïkàdhinàtho ca tassa yodhà ca niggatà Yujjhantà ripavo yàva gaïgàpàramamàrayuü. 120 Tato gaïgàjalaü katvà ripånaü lohitàvilaü Bahå ca balapàmokkhe jãvagàhamagaõhisuü. 121 Saïgàme laddhavijayo rakkhalaïkàdhinàyako Anubhonto sake dugge mahantaü vijayussavavaü 122 Sattusàmantasãsàni chattayànàyudhàni 27 ca Jãvagàhaü gahãte ca pesesi nijasàmino. --------- 123 Devasenàpatiü nàma àmantetvà tato vibhu Rakkhalaïkàdhinàthena sabbaü katamudãriya ----------- 27. [S.] Cattayànàyudhàni. [SL Page 394] [\x 394/] ( 124 "Balassa hàniü sutvàna gajabàhu mahàbalaü Gaõhituü daõóanàthaü taü peseyya niyataü" iti 125 Pesesi giribàraññhaü senànàthaü mahàyasaü Gajabàhunarindassa dvidhà kàtuü mahàbalaü. 126 Gantvà so sakalaü senaü sajjayitvà mahamati Kàëavàpinadãtãre duggaü katvà vasaü tahiü 127 Ra¤¤o niyogà kàresi nadiyà kàëavàpiyà Hatthassarathapattãhi gantabbaü sumanoharaü 128 Ayopattàbhisambaddhaü 28 setuü dàråhi àyataü. Dvisatavãsatãhatthavitthataü sutthiraü tadà. 129 hapetvà keci sàmante tahiü se dhajinãpati Nikkhamitvàna vattento tattha tattha mahàraõaü 130 Sampattavijayo gantvà ñhàne aïgamunàmake Yujjhituü verisenàya duggaü katvà tahiü vasã. --------- 131 Taü sutvà parasenàpi katvà duggamabhejjakaü Senànàthaü nivàretuü senàgàme vasã tadà. 132 Senànàtho tadà gantvà sattusenàya yujjhiya Senàgamamhi taü duggamaggahesi mahàyaso. 133 Dvikkhattuü puna yujjhitvà pàpuõitvà paràjayaü Vasiüsu manyàgàmamhi duggaü katvàna cerino. 134 Senànàtho tato gantvà manyàduggamagaõhi so; Tathà mitepidugga¤ca 29 duggaü såkaragàmakaü. 135 Tesu sabbesu duggesu navakammàni kàriya Asu¤¤aü sabbaduggesu katvà'macce ñhapàpayi. 30 136 Terigàme ca duggaü so kàretvavàna camåpati Sàmante tattha vàsesisabale yodhasammate. 137 Gajabàhu sasàmantaü ràmanãlagiriü tadà Bahå ca balapàmokkhe tannighàtàya 31 pepayã. 138 Tepi sabbe susannaddhà gantvà sabalavàhanà Bandhàvàraü nivesesuü terigàmassa santike, ----------- 28.[E.] Ayopattàõisambandhaü. 29.[E.] Mãtepi duggaü ca 30.[A.] hapàpiya. 31. [A.] Tanti ghàtàya. [SL Page 395] [\x 395/] ( 139 ârahitvà ubho senà pàto paññhàya vegasà Yàva sàyaõhasamayà saïgàmaü sampavattayuü. 140 Tato nãlagirivho ca taüyodhà sårasammatà Osakkamànaü sabalaü disvà sannaddhaàyudhà 141 Pàtayantà mahàyodhe janentà verinaü bhayaü Hatthiyutmhi sãhà'va senàmajjhamhi pàvisuü. 142 Senànàthassa yodhà'pi saïgàmàdanivattino Samantato'vattharantà ràmanãlagirivhayaü 143 Bahavo balanàthe ca màretvà raõabhumiyaü Kaóakkuóamahàyodhama¤¤e yodhe ca aggahuü. 144 Sampattavijayo senànàtho tasmiü raõe tadà Jãvagàhaü gahãte te pesesi sakasàmino. --------- 145 Nivasanto 32 parakkammanikañamhi 33 tahiü sukhaü Tadà parakkamabhujo attano santike ñhitaü 146 Mahindanagaragirimàmantetvà vicakkhaõo Vikkamàtisayaü tesamamaccànaü kathesi taü. 147 Sutvà jàtàbhimàno so "gantvànà'hampi gaõhiya 34 Anuràdhapuraü khippaü demãti 35 pàñijàniya 148 Mahantaü balamàdàya gantvà sattuvimaddano Badarãbhàtikamàõavhañhàne kari mahàraõaü. 149 Siyamahantakuddàlanàmagàme 36 mahàyaso Tissavàpisamãpe ca anuràdhapurantike 150 Pavattento mahàyuddhaü paràjetvà ca verino Anuràdhapuraü gaõhi baloghaparivàrito --------- 151 Gajabàhunarindo'tha pavattiü taü suõitva so Målàmaccayute neke pesesi balanàyake. 152 Sabbe te yuddhasannaddhà nagarassa samantato Katvànàvaraõaü magge sa¤càraü pañisedhayuü. 153 Taü pavattiü suõitvàna devasenàpatã tadà Puroparuddhaü mocetuü daõóanàthaü lahuü vajaü ----------- 32. [A.] Nivàsatthaü 33. [D.] Parakkammakaõñakamhi. 34. [E.] Gaõhisaü 35. [E.D.] Sàdhetuü 36.[A.] Siyàma bhantu- [SL Page 396] [\x 396/] ( 154 Siyàmahantakuddàlagàme katvà raõampuna Yuddhànamantaràmagge tayaü kàresi bhiüsanaü. 155 Nikkhamitva saduggamhà sutvà taü malayaràyaro Dvikkhantumantaràmagge yuddhaü katvàna àgato 156 Senàpatiniyogena gantvà ekamukhena so Sattusenàya yujjhittha anuràdhapurantike. 157 Senàpatipi katvàna tattha tattha mahàraõaü Anuràdhapuràsanne gantvà saïgàmamàrabhã. 158 Daõóanàtho suõitvà taü 37 mahindo so mahàbalo Sahasà nikkhamitvàna anuràdhapurà varà 159 Paccatthike vanàsento magge àvaraõe bahå Chedàpento ca sahasà senànàthaü saü 38 pàpuõi. 160 Hutvà senindasenà ca tassa senà ca ekato Parasenàya yujjhitvà palàpesuü ripå puna. 161 Punàgantvàna kàretvà bandhàvàraü tahiü thãraü Siyàmahantakuddàle navasã se camåpati. 162 Tadà parakkamabhujo màyàgehàdhinàyakaü âmantetvà niyojesi yujjhituü àëisàrake. 163 Sasantoso 39 samatthehi vãrehi sahito tato Gantvà duggaü nivesetvà vasaü kalalahallike 164 Nandàmålakagàmamhi dugge katvà raõattayaü Duggaü taü hatthagaü'kàsi gacchanto àëisàrakaü. 165 Tato kadaduragàmamhi duggaü gaõahiya so puna Kiràñinake duggaü yuddhaü katvàna aggahi. 166 Gajabàhunarindassa senà và'gamma yujjhituü Vilànavhayañhànamhi duggaü katvà tahiü vasi. 167 Tadà parikkamabhujo duratikkantavikkamo Nàlandàyaü nivesetvà khandhàvàraü tahiü vasaü 168 Sutvà taü sandhibhedassa kusalànaü satàni so Corànaü dvattimattàni pesayitvà raho tadà 169 Tikkhaggamigasiïgàni gahetvà majjharattiyaü Gantvà duggaü khaõitvàna gaõhituü taü niyejayã. ----------- 37.[E.] Suõitvàna 38.[A.] Ca. 39.[A.]Sasantosà [SL Page 397] [\x 397/] ( 170 Màyàgehàdhinàtho ca upadesànusàrato Bhindàpetvàna taü duggaü gaõhàpesi tahiü ripuü. 171 Mattikàvàpinàme ca duggaü gaõhiya so puna Uddhàdhokuragàmesu duve duggàni aggahi. 172 Nàsinnavhayagàmamhi duggaü hetvàna gaõhiya âëisàrakaraññhaü so evaü kari sahatthagaü. 173 Tasmiü hi samaye ràjà puëatthinagaraü lahuü Gahetuü te niyojesi sàmante vidhikovide. 174 Rakkhalaïkàdhinàtho ca sukhajãvitasutthikã 40 Taëàkatthaliduggamhà nikkhamitvàna vegasà 175 Sattusenàya vattentà raõaü magge tahiü tahiü Rajakamatasambadhaññhàne yuddhaü pavattiya 176 Miëànakkhettapassamhi yujjhitvàna tato gatà Khettamajjhepi yujjhitvà màretvà verino bahå. 177 Tato sattunubandhanto patvà daraagavhayaü 41 Tatthàpi yuddhaü katvàna tahiü laddhajayà tato 178 Gantvà maügalabe 42 gàme duggaü bhindiya sàhasà Tatthà'mitte vinàsetvà tasmiü dugge vasiüsu te. --------- 179 Màõàbharaõabhumindo rohaõàdhipatã tadà Gajabàhunarindassa sàmantehi anekaso 180 Saïgàmetvàna sampattaparàjayaparàbhavo Chaóóetvàna manaü yuddhe bhinnussàho vasaü tadà 181 âgantvà bhikkhusaüïghena nikàyattayavàsinà Vasã karitasandhàno saddhiü so gajabàhunà. 182 Parakkamamahãpàlasàmanta te mahàbalà Gajabàhunarindena tena yuddhaü pavattãya 183 Yuddhe yuddhe ripå hantvà gahãtavijayà iti Màõàbharaõabhupàlo sutvà evaü vicintayã: 184 "Idàni khippaü so ràjà sakalaü ràjaraññhakaü Gaõhissati mahàbhogo parakkamabhujo dhuvaü. ----------- 39.[A.] Sasantosà. 40.[E.S.] Putthikã. 41. [S.] Dàraagavhayaü 42. [D.S.]Maügalave. [SL Page 398] [\x 398/] ( 185 Gahite ràjaraññhamhi mahãpàlena tena tu Niyataü rohaõe raññhe na sakkà vasituü"iti. 186 Tato vajitvà sandhànaü gajabàhussa ràjino Sandhiü katvàna nivasaü so parakkamabahunà 187 Balaü sannayha balavaü raññhadvayanivàsinaü Sobaranàmagàmamhi khandhàvàraü nivesayã. 188 Tasmiü hi samaye ràjà parakkamabhujavhayo Vikkamàtisayaü kattukàmo evaü vicintayã: 189 "Tattha tattha vasantànaü sàmantànamajànataü Sahavaóóhitayodhehi puëatthinagaraü ahaü 190 Gantvà yujjhiya bhinditvà dvàraññàlakagopure Pavisatvàna gaõheyyaü gajabàhumaho"iti. 191 Tato ambavanaññhaü so màyàgehàdhinàyakaü âmantayitvà matimà vatvà cintitamattanà 192 Kiccantaràpadesena gantvà ambavanaü tato Puëatthinagaraü gantumevaü tassa raho bhaõã: 193 "Kàretukàmo buddhassa accuëàramahaü ahaü Påjanatthàya buddhassa påjopakaraõàni ca 194 Saïkhaü pa¤camahàsaddaturiyàni ca càmare Setacchattapañàkàyo pesentu mama santikaü. 195 "Sàmino'pi idha'gamma påjampassantu me imaü" Evaü vatvàna sandesaü pesehi mama santikaü." --------- 196 So'pi ambavanaü gantvà tato vuttànusàrato Påjaü sampàdayitvàna sandesaü pañipesayã. 197 Ràjà disvàna taü tuññho'maccamajjhagato tadà Vàcàpayitvà sandesaü khippaü tassa mahàyaso 198 Påjopakaraõaü sabbaü pesayitvàna nekadhà Attano gantukàmattamamaccànaü pakàsayã. 199 Vi¤¤àtaràjàdhippàyo jeññhako sakabhàtuno Dåtaü nagaragirino taü vatvà pesayi tato. 200 So'pi sutvà pavattiü taü niggantvà moravàpiyà Turito balamàdàya gato bhupatisantikaü. [SL Page 399] [\x 399/] ( 201 "Kimatthamàgatesã"ti vutto "sàmivicintitaü ¥atvàna àgatomhã"ti vatvà evaü kathesi ca 202 "Amhàdisànaü dàsànaü atthibhàve payojanaü Pañipakkhamahãpàlasàdhanaü yeva kevalaü. 203 Tasmà'hameva gantvàna sampannabalavàhanaü Gajabàhuü gahetvàna niyyàtessàmi sàmino" 204 Evaü vatvàna sàmanto gantumàpucchi ràjino Disvà tamabhimànã so màyàgehàdhinàyako 205 Kittilaïkàdhinàtho ca sàmantà balino bahå âpucchiüsu ahaü pubbaü ahampubbanti bhàsiya 206 Tato so dharaõãpàlo yuddhopàyavicakkhaõo Yuddhopàyaü pakàsetvà yedhe pesesi yujjhituü. Bandhàvàraü nivesesuü nàlandàyà'vidårake. --------- 208 Mahàmegho 43 samuññhàya tadà vassitumàrabhi Vàridhàràya pañhaviü bhindantova samantato. 209 Senàtemanasaükàya meghaü disvà tadà vibhu Akàsi saccakiriyaü evaü saccaguõe rato 210 "Sàdhanaü yadi rajjassa lokasàsanavuddhiyà Na vassatu"tadhiññhento "devo" tattha, tathà ahå. 211 Tato ambilabhattàni kadalãputhukàdayo Khajjakàni ca nekàni pàhiõã bahuso tadà 212 Yathà ekakkhaõe yeva pibanti bahavo jalaü Tathà chiddàni katvàna ekarandhaü karitva ca 213 Jalassa påràpetvàna pihitacchiddasaüyute Anekàni sahassàni veëukkhandhe ca pesayã. 214 Mahindavho amaccho'tha nikkhamitvà mahàbalo Duggaü so ca lahullavhe gaõhi màriya sattavo. 215 Nikkhamma laükàõàtho'pi sutvà taü sahasà tadà Duggaü hattannanàmamhi gaõhi; verã ca màrayã. ----------- 43.[E.] Mahàghoso. [SL Page 400] [\x 400/] ( 216 Màyàgehàdhinàtho ca taü sutvà'tha mahàbalo Sahasà ahinikkhamma khaõóigàmamupàgami. 44 217 Gajabàhunarindassa senà sà caturaïginã Mukhehi tãhi saüvuëhà khaõóigàmakasaükañe. 218 Tadà laükàdhinàthassa suto laükàpuravhayo Mahàyodho samàgantvà khaõóigàmakasaükañaü 219 Timukhehà'gataü sabbaü balaü ekamukhaü karaü Anubandhi mahàyodho gajayuthaüca kesarã. 220 Tato laükàdhinàthavhappamukhà balanàyakà Gajabàhunarindassa ghàtayitvà mahàbalaü 221 Koõóaïgulikakedàraü 45 nàmaññhànamupàgamuü. Gajabàhubalaü bhinnaü puëatthipuramàgami. --------- 222 Pavisantiü mahàsenaü gajabàhunarissaro Disvà jàtàbhimàno so cintesi bhusamãdisaü: 223 Yadà me pitubhupàlo gato devasahavyataü Yadà pettikarajjamhi na jàtà suppatiññhiti 224 Tadà kittissirãmegha-sirivallabhanàmakà Disàno ubhato gantvà yujjhissàmà'ti àgatà 225 Mayhaü daññhumasakkontà palàyiüsu jayaddharaü. Tato paññhàya te yàvajãvaü yuddhe manaü jahuü. 226 Idàni ràjaraññhamhi sampatto suppatiññhitiü Vijjate paripuõõà me senà ca caturaïginã; 227 Yujjhituü mayi nikkhante sannayha balavàhanaü Ràjà ko nàma'laü sotuü saddaü me raõabheriyà?" 228 Evaü gajabhujo ràjà abhimànasamunnato Abbhantarikamaccànaü senaü sajjitumàdisi. 229 Suvammite gaje ceva asse ca raõakovide Dasaddhàyudhasannaddhamahàyodhe 46 mahàbale 230 Tathà keraëa-kaõõàña-damiëàdibhañepi ca Susajjiya khaõeneva ra¤¤o'maccà nivedayuü. ----------- 44.[A.] Khaddhigàma. 45.[E.] Keõóaügulika. 46. Dasadhàyudhasannaddhamahàyodha. [SL Page 401] [\x 401/] ( 231 Mahatà balakàyena puëatthinagarà varà Nikkhamitvàna so sãkaviyalavhamupàgami. 232 Rakkhalaükàdhinàthavhappamukhà balanàyakà Gajabahunarindena tena yuddhaü pavattayuü. 233 Gaje turaïge bhinditvà àrohe ca nipàtayuü. Palàpesuü mahàvãrà sasenaü taü naràdhipaü. 234 Ràjà so khippamàgamma pavisitvà sakaü puraü Dvàràni pidahàpetvà manuràyaü nilãyi ca. 47 235 Ràjànamanubandhantà tepi yodhà samàgatà Samantato nirundhitvà puëatthinagaraü tadà 236 ârabhiüsu tato bhettuü pàkàraññàlagopure. Vighàñesuü carà dvàramupanikkhittakà pure. 237 Pavisitvà sukheneva gajabàhumahipatiü Jãvagàhaü gahetvàna pàsàdasmiü pavesayuü. 238 Coëagaïgakumàra¤ca tathà vikkantabàhukaü Ràjaputte ca bandhitvà kàràgàre pavesayuü. 239 Tato'maccà pavattiü taü pesayiüsu naràdhipe; Suõitvà taü mahãpàlo vicàrakkhamabuddhimà 240 "Yàva bhaddakanakkhatte hotã a¤¤¤edassanaü, Vihàya saükamamhesu vasitabba"nti tàvade. 241 Mahagghàni ca vatthàni sugandhàbharaõàni ca Attano paribhogàni pàhiõã gajabàhuno. 242 Sàmantà maõóalãkà ca tato mantiya ekato Sandesaü pañipesesuü evaü bhupatisantikaü: 243 "Mahãpàlamhi jãvante raññhàvàsimahàjanà Vasaü nevopagacchanti tasmà vajjho ayaü" iti. 244 Taü sutvà dharaõãpàlo dayàkampitamànaso Avajjho so mahãpàlo iti mantvàna tàvade 245 Senàgàme ñhitaü devasenànàthaü mahàmatiü âõàpetvà tato tassa idaü vacanamabravã: 246 "Maõóalãkà ca sàmantà saïgàmavijayuddhatà Mahãpàlaü gahetvàna màreyyuü ve na sobhanaü. ----------- 47. [E.S.D.] So. [SL Page 402] [\x 402/] ( 247 Vilumpitvà puraü tattha pãëayitvà mahàjanaü Uddàmaråpà vatteyyuü sace tampi na sobhanaü. 248 Ki¤ca sàsanalokassa vuddhatthaü rajjasàdhanaü; Kevalaü dharaõãpàlamàraõatthaü na hoti taü. 249 Tasmà tumhehi gantvàna uddàme ca nisedhiya Rakkhitabbo mahãpàlo kattabbaü ca thiraü puraü." 250 Evaü vatvàna ràjindo senindaü pesayã kira. Nikkhamitvà saseno so puëatthinagaraü gato. 251 Purà senindagamanà uddàmà te naràdhamà Narindàõaü viëaïghetvà puëatthinagare tadà 252 Gehadvàràni bhinditvà vilumpiüsu dhanàni ca; Acchindiüsu manussànaü sàñakàbharaõàni ca 253 Upaddutaü taü yodhehi puëatthinagaruttamaü Yugantavàtakkhabhitasàgarova tadà ahå. 254 Tena kammena nibbinnà janà nagaravàsino Amaccà pàrisajjà ca negamà ca balàni ca 255 Sabbe sambhuya gantvàna màõabharaõasantikaü Pavattiü taü nivedetvà idaü vacanamabravuü: 256 "âyantu saddhimamhehi rajjaü gaõhiya dema vo; Upatthamhakabhàvo'va kàtabbo kevalaü" iti. 257 Gokaõõavho ca sàmanto niyutto kàëavàpiyà Dåtaü pesesi àgantuü sãghaü tasse'va santikaü. --------- 258 Pavattiü sakalaü sutvà màõàbharaõabhumipo Sammantayitvà'maccehi dummedhehi kubuddhi so 259 "Ra¤¤o mevanalesena gantvà màriya verine; Sakalaü ràjaraññhaü taü gaõhissàmi"ti cintiya 260 Balaü sannayha sãghaü se raññhadvayanivàsinaü Amaccabalakàyehi rajaraññhanivàsihi 261 Saddhiü gantvà puraü tattha vattetvà samaraü kharaü Tàvatiü mahatiü senaü màrayitvà asesato [SL Page 403] [\x 403/] ( 262 âruhitvàna pàsàdaü gajabàhunaràdhipaü Passitvàna mahãpàlo paõàmavidhipubbakaü 263 Tato tassa narindassa tassa raññhanivàsinaü Saükàpagamanatthaü hi hitvà katici vàsare 264 Gajabàhumahãpàla sàmante sakale tadà Gantvà gahetvà ràjànaü kàràgàre pavesiya 265 Gaje turaïge nikhile bhaõóàgàre dhanàni ca Sabbaü hatthagataü katvà thãraü rajjaüti ma¤¤iya 266 Dàñhàdhàtuvara¤ceva pattadhàtu¤ca màtaraü âõàpetvàna sakalamitthàgàra¤ca rohaõà 267 Dummedho so mahãpàlo sayaü nikkaruõo tadà Màtarà iti mantesi sàmantehi ca so raho: 268 "Balàni ràjaraññhamhi jãvante sati ràjini Etasmiü neva gacchanti vasaü, vajjho tato ayaü; 269 Pàkañaü yadi màrema saïkhobho balavà bhave; Tato'yaü dharaõãpàlo màretabbo raho" iti. 270 Dukkhabhojanaseyyàhi dukkhaü kàresi ràjino; Visappayogavidhinà màretu¤ca upakkami. 271 Màõàbharaõàbhupena kriyamànamupaddavaü Vindituü na samattho so gajabàhumahãpati 272 Evaü vatvàna pesesi parakkamabhuje rabho: "Tàõama¤¤aü na passàmi bhavantena vinà mama; 273 Tasmà dukkhaggisantàpasantattaü maü nirantaraü Karuõàjalasekena nibbàpehi tuvaü"iti. --------- 274 Ra¤¤o taü vacanaü sabbaü sammà dåtamukhà tato Sutvà ràjà dayàvàso khedampatvàna'nappakaü 275 "Anubhåtaü mamuddissa tibbaü dukkaü hi tena taü Mameva yuttaü dukkhamhà mocetumpã"ci cintiya ----------- 48. [E.] âruëhitvàna. [SL Page 404] [\x 404/] ( 276 Naññhesu balakàyesu yuddhopakaraõesu ca Mahàpurisajàtittà so anolãnavuttiko 277 Saddhiü vaóóhitaposesu katvà vãrajane visuü Datvà ñhànantaraü tesamadàsi mahatiü siriü. 278 Màyàgehàdhinàthassa adhikàripadaü adà; Tathà laükàdhikàrittaü kittisaïkhakanàyake; 279 Daõóanàyakabhàtunamubhãnnaü so mahãpati Jeññhassà'dà kesadhàtunàyakattaü, kaõiññhake 280 Nagaragallapadaü datvà duvinnaü mahatiü siriü Bala¤cà'nappakaü datvà saïgahesi vicakkhaõo. 281 Evaü mahantaü balavaü balaü sannayha so lahuü Disàsu tamanekàsu pesento so mahãpati 282 Merukandararaññhamhi vacàvàñakanàmakaü Pesesi sabalaü rakkhakesadhàtukanàyakaü; 283 Tathà maïgalabe gàmerakkhalaükàdhikàrinaü; Kyànagàmavhayaññhàne kittilaükàdhikàrinaü 49 284 Mahàbalena saddhiü so daõóanàyakabhàtaro Dve ca makkalagàmamhi 50 pesesi dharaõãpati. 285 Puëatthinagare ruddhaü devasenàpatiü tadà Pesayitvà sake càre 51 àõàpiya sa bhumipo 286 Datvàna mahatiü senaü devasenàsarikkhakaü Gaïgàtañàkaü pesesi vidhànavidhikovido. 287 Te sabbe sabalà gantvà taü taü raññhamadhiññhità Magge nagaràgamimhi vilumpentà tahiü tahiü 288 Verisãsàni chindantà 52 karontà ca vihiüsanaü 53 Nivàrentà ca dha¤¤àni sampãëesuü pure janaü. 289 Anto bahi ca ñhatvàna puëatthinagarassa te Màrayitvà vilopesuü 54 upanikkhittakà bhañà. 290 Dàrupaõõànamatthàya gacchantàpi purà bahi Nàhesuü sabbathà sabbaü vilumpanabhayà narà. ---------- [SL Page 400] [\x 400/] ( 216 Màyàgehàdhinàtho ca taü sutvà'tha mahàbalo Sahasà ahinikkhamma khaõóigàmamupàgami. 44 217 Gajabàhunarindassa senà sà caturaïginã Mukhehi tãhi saüvuëhà khaõóigàmakasaükañe. 218 Tadà laükàdhinàthassa suto laükàpuravhayo Mahàyodho samàgantvà khaõóigàmakasaükañaü 219 Timukhehà'gataü sabbaü balaü ekamukhaü karaü Anubandhi mahàyodho gajayuthaüca kesarã. 220 Tato laükàdhinàthavhappamukhà balanàyakà Gajabàhunarindassa ghàtayitvà mahàbalaü 221 Koõóaïgulikakedàraü 45 nàmaññhànamupàgamuü. Gajabàhubalaü bhinnaü puëatthipuramàgami. --------- 222 Pavisantiü mahàsenaü gajabàhunarissaro Disvà jàtàbhimàno so cintesi bhusamãdisaü: 223 Yadà me pitubhupàlo gato devasahavyataü Yadà pettikarajjamhi na jàtà suppatiññhiti 224 Tadà kittissirãmegha-sirivallabhanàmakà Disàno ubhato gantvà yujjhissàmà'ti àgatà 225 Mayhaü daññhumasakkontà palàyiüsu jayaddharaü. Tato paññhàya te yàvajãvaü yuddhe manaü jahuü. 226 Idàni ràjaraññhamhi sampatto suppatiññhitiü Vijjate paripuõõà me senà ca caturaïginã; 227 Yujjhituü mayi nikkhante sannayha balavàhanaü Ràjà ko nàma'laü sotuü saddaü me raõabheriyà?" 228 Evaü gajabhujo ràjà abhimànasamunnato Abbhantarikamaccànaü senaü sajjitumàdisi. 229 Suvammite gaje ceva asse ca raõakovide Dasaddhàyudhasannaddhamahàyodhe 46 mahàbale 230 Tathà keraëa-kaõõàña-damiëàdibhañepi ca Susajjiya khaõeneva ra¤¤o'maccà nivedayuü. ----------- 44.[A.] Khaddhigàma. 45.[E.] Keõóaügulika. 46. Dasadhàyudhasannaddhamahàyodha. [SL Page 401] [\x 401/] ( 231 Mahatà balakàyena puëatthinagarà varà Nikkhamitvàna so sãkaviyalavhamupàgami. 232 Rakkhalaükàdhinàthavhappamukhà balanàyakà Gajabahunarindena tena yuddhaü pavattayuü. 233 Gaje turaïge bhinditvà àrohe ca nipàtayuü. Palàpesuü mahàvãrà sasenaü taü naràdhipaü. 234 Ràjà so khippamàgamma pavisitvà sakaü puraü Dvàràni pidahàpetvà manuràyaü nilãyi ca. 47 235 Ràjànamanubandhantà tepi yodhà samàgatà Samantato nirundhitvà puëatthinagaraü tadà 236 ârabhiüsu tato bhettuü pàkàraññàlagopure. Vighàñesuü carà dvàramupanikkhittakà pure. 237 Pavisitvà sukheneva gajabàhumahipatiü Jãvagàhaü gahetvàna pàsàdasmiü pavesayuü. 238 Coëagaïgakumàra¤ca tathà vikkantabàhukaü Ràjaputte ca bandhitvà kàràgàre pavesayuü. 239 Tato'maccà pavattiü taü pesayiüsu naràdhipe; Suõitvà taü mahãpàlo vicàrakkhamabuddhimà 240 "Yàva bhaddakanakkhatte hotã a¤¤¤edassanaü, Vihàya saükamamhesu vasitabba"nti tàvade. 241 Mahagghàni ca vatthàni sugandhàbharaõàni ca Attano paribhogàni pàhiõã gajabàhuno. 242 Sàmantà maõóalãkà ca tato mantiya ekato Sandesaü pañipesesuü evaü bhupatisantikaü: 243 "Mahãpàlamhi jãvante raññhàvàsimahàjanà Vasaü nevopagacchanti tasmà vajjho ayaü" iti. 244 Taü sutvà dharaõãpàlo dayàkampitamànaso Avajjho so mahãpàlo iti mantvàna tàvade 245 Senàgàme ñhitaü devasenànàthaü mahàmatiü âõàpetvà tato tassa idaü vacanamabravã: 246 "Maõóalãkà ca sàmantà saïgàmavijayuddhatà Mahãpàlaü gahetvàna màreyyuü ve na sobhanaü. ----------- 47. [E.S.D.] So. [SL Page 402] [\x 402/] ( 247 Vilumpitvà puraü tattha pãëayitvà mahàjanaü Uddàmaråpà vatteyyuü sace tampi na sobhanaü. 248 Ki¤ca sàsanalokassa vuddhatthaü rajjasàdhanaü; Kevalaü dharaõãpàlamàraõatthaü na hoti taü. 249 Tasmà tumhehi gantvàna uddàme ca nisedhiya Rakkhitabbo mahãpàlo kattabbaü ca thiraü puraü." 250 Evaü vatvàna ràjindo senindaü pesayã kira. Nikkhamitvà saseno so puëatthinagaraü gato. 251 Purà senindagamanà uddàmà te naràdhamà Narindàõaü viëaïghetvà puëatthinagare tadà 252 Gehadvàràni bhinditvà vilumpiüsu dhanàni ca; Acchindiüsu manussànaü sàñakàbharaõàni ca 253 Upaddutaü taü yodhehi puëatthinagaruttamaü Yugantavàtakkhabhitasàgarova tadà ahå. 254 Tena kammena nibbinnà janà nagaravàsino Amaccà pàrisajjà ca negamà ca balàni ca 255 Sabbe sambhuya gantvàna màõabharaõasantikaü Pavattiü taü nivedetvà idaü vacanamabravuü: 256 "âyantu saddhimamhehi rajjaü gaõhiya dema vo; Upatthamhakabhàvo'va kàtabbo kevalaü" iti. 257 Gokaõõavho ca sàmanto niyutto kàëavàpiyà Dåtaü pesesi àgantuü sãghaü tasse'va santikaü. --------- 258 Pavattiü sakalaü sutvà màõàbharaõabhumipo Sammantayitvà'maccehi dummedhehi kubuddhi so 259 "Ra¤¤o mevanalesena gantvà màriya verine; Sakalaü ràjaraññhaü taü gaõhissàmi"ti cintiya 260 Balaü sannayha sãghaü se raññhadvayanivàsinaü Amaccabalakàyehi rajaraññhanivàsihi 261 Saddhiü gantvà puraü tattha vattetvà samaraü kharaü Tàvatiü mahatiü senaü màrayitvà asesato [SL Page 403] [\x 403/] ( 262 âruhitvàna pàsàdaü gajabàhunaràdhipaü Passitvàna mahãpàlo paõàmavidhipubbakaü 263 Tato tassa narindassa tassa raññhanivàsinaü Saükàpagamanatthaü hi hitvà katici vàsare 264 Gajabàhumahãpàla sàmante sakale tadà Gantvà gahetvà ràjànaü kàràgàre pavesiya 265 Gaje turaïge nikhile bhaõóàgàre dhanàni ca Sabbaü hatthagataü katvà thãraü rajjaüti ma¤¤iya 266 Dàñhàdhàtuvara¤ceva pattadhàtu¤ca màtaraü âõàpetvàna sakalamitthàgàra¤ca rohaõà 267 Dummedho so mahãpàlo sayaü nikkaruõo tadà Màtarà iti mantesi sàmantehi ca so raho: 268 "Balàni ràjaraññhamhi jãvante sati ràjini Etasmiü neva gacchanti vasaü, vajjho tato ayaü; 269 Pàkañaü yadi màrema saïkhobho balavà bhave; Tato'yaü dharaõãpàlo màretabbo raho" iti. 270 Dukkhabhojanaseyyàhi dukkhaü kàresi ràjino; Visappayogavidhinà màretu¤ca upakkami. 271 Màõàbharaõàbhupena kriyamànamupaddavaü Vindituü na samattho so gajabàhumahãpati 272 Evaü vatvàna pesesi parakkamabhuje rabho: "Tàõama¤¤aü na passàmi bhavantena vinà mama; 273 Tasmà dukkhaggisantàpasantattaü maü nirantaraü Karuõàjalasekena nibbàpehi tuvaü"iti. --------- 274 Ra¤¤o taü vacanaü sabbaü sammà dåtamukhà tato Sutvà ràjà dayàvàso khedampatvàna'nappakaü 275 "Anubhåtaü mamuddissa tibbaü dukkaü hi tena taü Mameva yuttaü dukkhamhà mocetumpã"ci cintiya ----------- 48. [E.] âruëhitvàna. [SL Page 404] [\x 404/] ( 276 Naññhesu balakàyesu yuddhopakaraõesu ca Mahàpurisajàtittà so anolãnavuttiko 277 Saddhiü vaóóhitaposesu katvà vãrajane visuü Datvà ñhànantaraü tesamadàsi mahatiü siriü. 278 Màyàgehàdhinàthassa adhikàripadaü adà; Tathà laükàdhikàrittaü kittisaïkhakanàyake; 279 Daõóanàyakabhàtunamubhãnnaü so mahãpati Jeññhassà'dà kesadhàtunàyakattaü, kaõiññhake 280 Nagaragallapadaü datvà duvinnaü mahatiü siriü Bala¤cà'nappakaü datvà saïgahesi vicakkhaõo. 281 Evaü mahantaü balavaü balaü sannayha so lahuü Disàsu tamanekàsu pesento so mahãpati 282 Merukandararaññhamhi vacàvàñakanàmakaü Pesesisabalaü rakkhakesadhàtukanàyakaü; 283 Tathà maïgalabe gàme rakkhalaükàdhikàrinaü; Kyànagàmavhayaññhàne kittilaükàdhikàrinaü 49 284 Mahàbalena saddhiü so daõóanàyakabhàtaro Dve ca makkalagàmamhi 50 pesesi dharaõãpati. 285 Puëatthinagare ruddhaü demasenàpatiü tadà Pesayitvà sake càre 51 àõàpiya sa bhumipo 286 Datvàna mahatiü senaü devasenàsarikkhakaü Gaïgàtañàkaü pesesi vidhànavidhikovido. 287 Te sabbe sabalà gantvà taü taü raññhamadhiññhità Magge nagaràgàmimhi vilumpentà tahiü tahiü 288 Verisãsàni chindantà 52 karontà ca vihiüsanaü 53 Nivàrentà ca dha¤¤àni sampãëesuü pure janaü. 289 Anto bahi ca ñhatvàna puëatthinagarassa te Màrayitvà vilopesuü 54 upanikkhittakà bhañà. 290 Dàrupaõõànamatthàya gacchantàpi purà bahi Nàhesuü sabbathà sabbaü vilumpanabhayà narà. ----------- 49. [E.] Kàrikaü. 50.[S.] Makkañagàmamhi. 51. Core (sabbesu.) 52. [A.] Chedentà. [E.] Chedantà. 53. [E.] Vibhãsikaü. 54.[E.S.]Palapesuü. [SL Page 405] [\x 405/] ( 291 Rohaõàgamanaü maggaü rundhatvàpi tahiü tahiü Sa¤càraü pañisedhesuü narànaü tananivàsinaü. 292 Ruddha te nagare sabbe màõàbharaõaràjino Janàhesuü tadà khittà 55 pakkhino viya pa¤jare. --------293 Tato gaõhiüsu jãvantaü daõóanàyakabhataro Yuddhaü katvàna te kontadisàvijayanàyakaü. 294 Bodhilaïkàdhinàthavhappadhànena balena'pi Puëatthinagarà yàva saïgàmetvànu'bandhayuü. 295 Vacàvàñakagàmaññho kesadhàtukanàyako Yuddhaü katvàna so daõóanàthenu'ttamasa¤¤inà 296 Gahãtavijayo gantvà gàmakaü nàlanàmakaü Buddhanàyakanàmena katvà yuddhaü jayaü labhi. 297 hito maïgalabegàme'dhikàrã rakkhanàmako Tato ripåhi yujjhitvà gaõhi bhattannasavhayaü. 298 Khaõóigamepi sahasà so'va nàthàdhikàrinà Yujjhitvàna palàpesi sasenaü taü mahàyaso. 299 Màõabhusanabhumindo sutvà taü tena yujjhituü Ga¤chi yodhe gahetvàna màsãviyalasavhayaü 300 Kyànagàme ñhito kittiadhikàripi taïkhaõe hito gaïgàtañàkamhi devasenàpatãpi ca 301 Dve ca 56 makkulagàmaññhà daõóanàyakabhàtaro Iccete yuddhasannaddhà nikkhamitvà mahàbalà 302 Màrayantà palàpentà ripu sammukhasammukhe Nànàmukhehi gantvàna puëatthinagaraü lahuü 303 Rakkhaõatthaü ñhite yodhe nagarassa samantato Palàpetvàna mocetvà gajabàhuü mahãpatiü 304 Itthàgàra¤ca putte ca màtara¤ca dhanaü tathà Akàsuü hatthagaü sabbaü màõàbharaõaràjino. 305 Gajabàhunarindo'tha mocito tehi taü khaõe Palàyitvàna pàvekkhi sahasà koññhasàrakaü. 306 Màõàbharaõabhupopi rakkhalaïkàdhikàrinà Raõaü karonto sutvàna pavattiü sakalaü tadà ----------- 55.[E.S.]Khinna 56.[E.S.D.] Tãõi. [SL Page 406] [\x 406/] ( 307 Piyavippayogasa¤jàtasokasallasamappito Jivite nirapekkho'va sannaddhakavacàyudho 308 Mahàbalo samàgantvà rattiyaü nagaraü puna Mahàyuddhaü pavattento sattughàtanatapparo 309 Bodhilaïkàdhinàthamhi yujjhitvàna raõe mate Tahiü ñhàtumasakkonto puëatthinagare tato 310 Dañhàdhàtuvaraü pattadhàtuü màtaramattano Itthàgàra¤ca gaõhitvà rattiyaü rohaõaü gato. 311 Tadà parakkamabhujo mocanatthàya ràjino Buddhagàmà'bhinikkhamma àgantvàna purantikaü 312 Kàràpetvàna pàsàdaü dvibhumaü sumanoharaü Vasã giritañàkamhi gàme sabalavàhano 313 Tadà hi dharaõãpàlayodhà yuddhaparissamaü Vinodetuü gatà keci gàmaü tannarunàmakaü. 314 Gajabàhumahãpalasamantà mittaduhino Ràjànaü piññhito katvà tehi yujjhiüsu sàhasà. 315 Ràjà parakkantabhujo sutvà taü kuddhamànaso Gaõhituü gajabàhuü taü sàmante pesayã sake. 316 Kittilaïkàdhikàrã ca devasenàpatã tato Mahàbalaü gahetvàna gantvà tannarugàmakaü 317 Gajabàhumahãpassa sàmantehi mahàhavaü Vàrattayaü karitvàna vinàsesuü ripå bahå. 318 Nàthanagaragirã ceva mandijãvitaputthakã 57 Gàme vàlukapattamhi sattusenaü palàpayuü. 319 Tathà tannarugàmamhi sàmantà ca mahàbalà Màrayantà tadà sattusenamàmukhamàgataü 58 320 Gantvà kohombagàmamhi puna yuddhaü pavattiya Màrayitvà bahå tattha bhinditvà duggamaggahuü. 321 Ambagàmakanàmamhi sannayhitvà ñhite bahå. Verino te palàpetvà duggaü'kaüsu sahatthagaü. 322 Tato gantvàna te tantititthe laddhajayà puna Pantvà antaraviññhimahi verino ca palàpayuü. ----------- 57.[D.S.] Puttakã. 58.[S.] Màgatamàmukhaü. [SL Page 407] [\x 407/] ( 323 Tadà kecana sàmantà te parakkamabàhuno puëatthinagare'hesuü mahàbalapurakkhatà. 324 Yujjhituü tehi àgamma sacivà gajabàhuno Devàdhikàrippamukhà pàpuõiüsu paràjayaü. 325 Tatheva kàëapillavhe paràjesuü ripå bahå. Madhukavanagaõñhimhi vasuü màriya verino 326 Sabbe te sahasà gantvà tena tena mukhena tu Ajjhottharitvà ga¤chiüsu ràjino gahaõatthikà. --------- 327 Avattharitvànà'yantiü senaü sutvà samantato Gahetabbamapassanto gahaõa¤¤aü mahãpati 328 Tadà vatvàna so ràjà puëatthipuravàsino Bhikkhusaïghassa pesesi nikàyattayavàsino: 329 "Tàõama¤¤aü na passàmi bhaddantehi vinà mama; Anukampamupàdàya dukkhà moventu maü" iti. 330 Sutvà taü vacanaü bhikkhå dayàkampitamànasà Gantvà giritañàkaü te passitvàna mahãpatiü 331 Katvàna pañisantharaü ra¤¤à àgatakàraõaü Puññhà tasse'vamàhaüsu sàmaggikaraõiü 59 giraü: 332 "Dassesi kalahe dosamànisaüsa¤ca sandhiyà Bahuso nekasuttesu bhagavàso 60 dayàparo. 333 Atho tassa narindassa putto và bhàtaro'pi và Na santi; ki¤ca vuddhattà sayammaccumukhe ñhito; 334 Lokasàsanasaüvuddhihetukaü rajjasàdhanaü Iti tuyhaü pañisa¤¤à ca na cirena samijjhati. 335 Vihàya viggahaü tasmà gantabbaü sakaraññhakaü Bhikkhusaïghassa vacanaü påjentena tayà" iti. 336 Evaü sudukkhena gahãtarajjaü Saïghassa ràjà vacanaü nisamma Datvàna ra¤¤o sakaraññhameva Gato aho tassa dayàparattaü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Rajjadàno nàma aññhisaññhimo paricchedo. ----------- 59.[E.] Karaõaü. 60. [E.] Bhagavàca. [SL Page 408] [\x 408/] ( Ekånasattatimo paricchedo. 1 Gaïgàtañàkamàgantvà gajabàhu mahãpati Ràjadhàniü karitvàna nivasã so tahiü sukhaü. 2 Sandhiü katvàna vasituü tadà so gajabàhunà Paõõàkàraü tu pesesi maõàbharaõabhumipo. 3 Tena sandhimanicchanto gajabàhunaràdhipo Maõóalãgirinàmaü tamàgantvàna vihàrakaü 4 Parakkamanarindassadinnaü me ràjaraññhakaü Iti vatvàna so piññhipàsàõamhi likhàpiya 5 Punàgantvàna so gaïgatañàke nivasaü mari hatvà dvavãsavassàni rogenekena pãëito. --------- 6 Tato amaccà sambhuya dummedhà gajabàhuno Sarãraü gàhayitvàna gantvà te koññhasàrakaü 7 Sãghamàgamanatthàya màõàbharaõaràjino Dute sampesayitvàna tadà tattha upàvisuü. 8 Parakkamanarindo'pi ràjino matasàsanaü Sutvà sannayha senaïgaü puëatthipuramàgami. 9 Tadà rohaõaraññhamhi màõàbharaõabhupati Ràjaraññhàpayàtànaü balena mahatà saha 10 Vaco khalànamàdàya katvopatthambhake ime Ekantaü ràjaraññhaü taü gaõhissàmãti cintiya 11 Mahatà balakàyena nikkhamitvàna rohaõà Koññhasàramupaga¤chi nipphalàsàvasãkato. 12 Nisàmetvà pavattiü taü parakkamabhujo vibhu Acintàvisayodàravikkantiduratikkamo 13 Gajabàhunarindampi mahàsampattidàyakaü Samante'pi cajitvàna asampi 1 baddhamàhave 14 Nivatthassàpi vatthassa patvà'nissarataü bhaya Palàyitvà paviññhànaü ràjaraññhàdhivàsinaü ----------- 1.[E.] Samantepi ca àsaü ca cajitvà. [SL Page 409] [\x 409/] ( 15 Saddahitvà dujjanànaü palàpaü paramatthato 2 Samaràya kiraga¤chi màõàbharaõabhupati. 16 Gajabàhunarindena pattamhàpi paràbhavà Pàpessanti mamàmaccà diguõaü taü paràbhavaü; 17 Mahàvàlukagaïgàya oraü pàpuõitumpi taü Na dassàmãti cintetvà saïgàmàrambhakovido 18 âgokaõõaü sarogàmatitthà pàññhàya buddhimà Pañititthaü nivesesi sàmaccaü caturaïginiü. --------- 19 Tadà sannipatitvàna mahàmacca mahàmatã Abhisekàya bhupàlamàyàviüsu kata¤jalã: 20 "Pubbakà hi mahàrajà, ràjàno vijitàvino Bhayànuràgavuddhatthaü janàna¤càpi sabbathà 21 Dãpanatthaü ca sabbattha patàpàtisayaü nijaü Abhisekaü pavattesuü ñhitàpi raõabhumiyaü; 22 Sabbathà samupetena nayena vinayena ca Sàminàpi sadàcàrarakkhaõaü yeva kàriyaü. 23 Vayo ca te navo deva patàpo càpi dussaho Duratikkamanãyà ca bhujavikkamasampadà. 24 Laïkàdãpaü ñhapetvàna sabbasmiü jambudãpake Vibhutaü 3 te pavattetuü samattho kusalodayo. 25 âdikappamhi paññhàya yàvajjadivasà ca te Kulaü pakkhittakhãraüva dhotasaïkhe sunimmalaü. 26 Tasmà sabbassa lokassa avassaü sampadàvaho Abhãseko vidhàtabbo vàsarasmiü subhe" iti. 27 Ràjà parakkamabhujo bhubhaïgavijitàhito Yàcanaü taü pañiggayha pavaro pavivekinaü 28 Nakkhattena pasatthena dine maïgalasammate Dhàretvà sirasà moliü sabbàbharaõabhusito 29 "Gaïgàya orimaü tãraü màõàbharaõabhupati Anuppatto"ti sutvàna na ma¤¤anto tiõàya taü ----------- 2.[A.] Paramaüvayo [S.] Paramaccayo. 3. [A.E.] Vibhuttaü. [SL Page 410] [\x 410/] ( 30 Attanà yeva àråëhe ramme ratanamaõóape Avidåre ñhapetvàna sannàha¤càyudhaü nijaü 31 Mahatà parihàrena nikkhamitvà samandirà Puraü padakkhiõaü katvà asambhãtova kesarã 32 Taüsiriyà samàyàtaü accheravivasaü janaü Karonto pàvisã lakkhãniketaü ràjamandaraü. (Ettha paricchedanto viya¤¤àyate kenàpi Hetuna ka¤cãmantikà ånatà ca.) --------- Sattatimo paricchedo. 1 Tada'dàya mahàlekho 1 mahindo mahatiü vamuü âgantvàna sarogàmatitthathena maha¤jasà 2 2 Rakkhakena mahàyuddhaü vattayã kesadhàtunà. So'pi rakkhacamånàtho kesadhàtu mahabbalo 3 Hatthiyåthaü paviññho'va kesari tassa'nappake Màretvà samare vãre tulaü caõeóàva 3 màluto 4 Palàpeyi mahàlekhaü khalã 4 sabalavàhanaü. Athàpi talanãgàmatitthà paccuttaritva taü 5 Yuddhàya punaràgantukàmaü so yeva rakkhako Kesadhàtuü palàpesi vattetvà tumuëaü raõaü. 6 Tatheva påõanàmamhà 5 uttaratvàna titthato âgantukàmaü yuddhàya màõàbharaõabhupatiü 7 Buddhavhayo kesadhàtu tattha rakkhàya yojito, Bahåhi tassà'maccehi vattetvà bheravaü raõaü 8 Màretvà ca bahå yodhe palàpetvà ca taü khaõaü Taü titthaü punaràgantuü niràsaü tamakàsi so. --------- 9 hapito rakkhituü titthaü samãrukkhavhayaü tathà Eko sàmantapàmokkho àgantvà titthato tato ----------- 1. Tadà jayamahàlekho. 2. [A.E.] Mahojasà. 3. [A.] Tula¤caõóova. 4.[A.] Baliü 5.[D.] Punagàmamhà [S.] Puna nàvamhà. [SL Page 411] [\x 411/] ( 10 Yujkjhassàmiti sampattaü so màyàgehanàyako 6 Tathevà'bha¤ji senàya saddhiü gajabhujavhayaü. 11 Mahàrukkhavhayaü titthaü tarissàmiti àgataü Sasenaü mattatàloti khyàtaü màragiriü tahiü 12 Saraññhavàsiko ràmanàmo nãlagiriññhato Vattetvà samaraü ghoramaccudàraparakkamo 13 Saraññhavàsiko ràmanàmo nãlagiriññhito Nirussàhaü palàpeyi senaïgaü sesamàhave. 14 Titthaü atho nàlikeravatthunàmamadhiññhito Sàmanteko tato verãràjasenàya yujjhituü 15 Pattàya yuddhaü katvàna màretvàna bahå bhañe Ito tato palàpesi senaü sesamasesato. 16 Rakkhanatthaü ñhito titthe nàmena'ntarabhaõóake Sàmantapamukho koci tato yujjhitumàgataü 17 Sasàmantaü mahàràtãràjasenaü mahabbalo Ekamaüsakhalaü vãro karitvà samaraïgaõaü 18 Sasàmantaü palàpesi senaü'sesaü disodisaü, Samantà baddhasaürambhamabbhakåñaüva màluto 19 Kàõatàlavanakhyàta - titthàrakkhàniyojito Sàmantapamukho eko tato yujjhitumàgataü 20 Akàsi punaràrambhavimukhaü verivàhiniü. Mahàyuddhaü pavattetvà samaggabalavàhano 21 Yakkhasåkaratitthamhi niyutto kittinàmako Adhikàrã tato veribalaü yujjhitumàgataü 22 Sudàruõe raõe katvà kathàsese bahå bhañe Avasese palàpetvà àvasã 7 titthameva taü. 23 Parakkamamahàràjasàsanà duratikkamà Mahàmaccaü niyojetvà tatthekaü sayamàgato. 24 So'pi vàrattayaü tattha verisenaü samàgataü Abha¤ji punarussàhasu¤¤aü katvà mahàhave. ----------- 6.[A.] Nàyakaü. 7. âvasaü (bahåsu) [SL Page 412] [\x 412/] ( 25 Vihàravejjasàlavhe titthe jitagiri ñhito Santanàmo mahàsenaü 8 tato uttarituü gataü 26 Vattetvà'nàhavaü ghoramudàrabalavàhano Pàpesi vilayaü veriràjasenaü asesato. 27 Assamaõóalatitthaññho kittinàmàdipotthakã Mahàseno mahãnàmo laïkàgiri mahàbalo 28 A¤¤à ca mahatã senà sattusenaïgamàgataü Màretvà sayamàga¤chuü ràjino santikampuna 9. 29 Sakkharàlayagaïgàya vãrà 10 setuü vilaïghiya Sàkakuõóavhayàràmaü 11 pavisitvàna taïkhaõe 30 Yujjhitvà'nappake yodhe pàpetvà jãvitakkhayaü Tamhà mukhà punàgantumàsaü chindiüsu verinaü. --------- 31 Nàthavho'tha sarogàma - titthaññho saïkhanàyako Veriràjabalamhetvà tato yujjhitumàgataü 32 Uttaritvà sayaü gaïgaü gàme pànãyamaõóape Mahàveribalaü gantvà yathàññhànaü punàgami. 33 Samãtitthe niyuttàpi tatheva mahatã camå Tamhà mukhà samàyàtaü raõàyàribalaü bahuü 34 Màretvà punaràgantukàmatàvimukhaü kari. Cullanàgavhaye titthe ràjasenà bahå ñhità 35 Tamhà mukhà samàyàtaü sannaddhakavavàyudhaü Satturàjabalaü sabbaü tathà màresa'nappakaü. 36 Burudatthaliya¤ca dve bhàtaro daõóanàyakà Tamhà mukhà samàyàtaü bhindiüsu ripuvàhiniü. 37 Nigguõóivàlukàtittharakkhako rakkhanàmako Adhikàrã mahàvãro tato uttarituü gataü 38 Ummulesi mahàràtibalaü sabbabhayàtigo, Màsadvayaü mahàyuddhaü niccàraddhaü pavattayaü. ----- - - 8.[A.] Mahàsenã. 9.[E.] Yathàññhànaü sayaü puna. 10.[D.S.]Cãro. 11. [A.E.] Sakkuõóavhayamàràmaü [SL Page 413] [\x 413/] ( 39 Tathà yàcitagàmamhi kaóakkuóa itissuto Laïkàpuro mahàvãro pavattitamahàbhavo 40 Ghàtetvà målaghàtena tumulaü verinaü balaü Mahussàho nirussàhaü bhindi veribalaü balã. 41 Bhillapattakakhaõóaññho rakkhako saïkhanàyako Pahindittha tato verisenaü yuddhatthamàgataü. 42 Titthagàme mahàmacco eko rakkhàya yojito Ràjasenaü mahàseno tato yujjhitumàgataü 43 Samàraddhamahàyuddhakaccho sudàruõaü raõaü Katvàna taü palàpesi nirussàhaü punà'bhave. 44 Nandigàme niyutteko pavattãtamhàbhavo Samàgataü tato senamabha¤ji tumulaü balã. 45 Bhedillakhaõóagàmamhi ñhito 12 devacamåpati Mahatà balakàyena saddhiü yujjhitumàgate 46 Kumàretha mahindavhe sannaddhabalavàhane Samaraü saha cattàro vàre katvàna tena so 47 Ripuyodhaññhisaïghàña - puõõaü katvà raõaïgaõaü Katvà kumàraü hãnaïgamahãnabalavàhano 48 Palàyantaü sasenaïgaü pacchato anubandhiya Gantvàna pàvisã titthaü khillagàmavhayaü muhuü. 49 Atha màsadvayaü tattha saïgàmo bheravo ahå; Ripusenampalàpesi tatthaññho'tha camåpati. 50 Màlàgàmavhaye titthe sàmantapamukho ñhito Dasavàraü samàraddhamahàbhavasamussavo 13 51 Tato uttarituü yàtaü baliniü verivàhiniü Tamakkhandhamivàbha¤ji uggacchanto divàkaro. --------- 52 Goëabàhavhaye titthe rakkhanatthàya yojito Eko sàmantapàmokkho mahàbalaparakkamo 53 Tato yujjhitumàyàtamaràtibalamàhave Sasàmantaü palàpesi migayåthaü'va kesarã, ----------- 12.[E.D.] hàne. 13.[E.] Dasaõóavàramàraõóa- [SL Page 414] [\x 414/] ( 54 Titthe dãpàlavikkhyàte 14 sàmanteko niyojito Balaü tato samàyàtamabha¤ji balavà raõe. 55 Evamevaü pavattante saïgàme ràjagàmaõã 15 Mahàràjà parakkantabàhu bhãmaparakkamo 56 "Ito bhaggassa saïgàme màõàbharaõaràjino Rohaõe'pi na dassàmi patiññha"miti cintiya 57 Mahàniyyàmaraññhe ca raññhe ca pa¤cayojane hite devilalokavhe kesadhàtu ubhopi ca 58 ârakkhakammanàtha¤ca 16 tathà ka¤cukinàyakaü Gantumàõàpayã dhãro rohaõaü raõadohaëã. 59 Te ca tassa niyogena sakkassa viya ràjino Caturova mahàràjà caturà nikkhamuü tato. 60 Atha patvàna te raññhaü navayojanasa¤¤itaü Tatthaññhàya mahàràtiràjavàhiniyà saha 61 Katvàna vãsatãvàre mahàhavamahussavaü Màretvà mahatiü senaü gahetvà navayojanaü 62 Nikkhamma ca tato kàëagiribhaõóamupecca te Tatthaññhàya ca senàya katvà vãsamma÷àhave 63 Ta¤ca hatthagataü katvà nikkhamma parato gatà Dãghàlikamahàkhettamaggahesuü tatheva te. 64 Nisàmetvà pavattiü taü màõàbharaõabhupati Dvidhà katvà sakaü senaü bhàgaü pesesi tattha so. --------- 65 Athekadà mahàmacco anuràdhapurarakkhako Nàràyaõavhayo daõóanàyako samacintayã: 66 "Katvà hatthagataü raññhamidaü duggaü nivesiya Vasissàma'vaso hutvà ràjåna"miti dummati. 67 Taü vuttantaü nisàmetvà parakkamanaràdhipo "Råëhamålamakatvàna nimmulessàmi caü"iti 68 Pesesi turito vãro chattagàhakanàyakaü. Mige khudde gaje vàpi sãhovà'samavikkamo ----------- 14.[D.] Dãpàlu- [S.] Divàla-. 15.[E.] Evaü pavatte saügàme ràjàva duññhagàmaõã. 16.[A. -] Nàta¤ca. [SL Page 415] [\x 415/] ( 69 Sopi gantvà mahàmacco katvà tena mahàbhavaü Senàya saha taü hantvà akà raññhamakaõñakaü. 70 Tadà pasiddhatitthesu rakkhasàdhiññhitesviva Mahàràjamahàmattarakkhitesu samantato 71 Tehi uttarituü cevà'samattho 17 màõabhusano Rajaraññhàdhivàsãhi gatehi vasamattano 72 Kathitena'ppasiddhena titthene'kena uttari. Atha ràjà parakkantibàhu sutvàna taü vidhiü 73 Gaïgàtitthe sasenaü taü uummåletuü vicintiya hàne mayurapàsàõanàme duggaü nivesiya 74 Kàtuü yuddhamanappehi bhañehi parivàritaü Accuëàraparakkantaü 18 pahutabalavàhanaü 75 Rakkhàdhikàriü pesesi; so pana'ttani verinà Devasenàdhinàthena pavattitamahàhave 76 Pasannena parakkantaràjinà katavedinà Dinnaü mahàpasàdaü taü asahanto mahissayà 77 Nibbinto so mahàràje raõe nàhosi sàdaro; Tena issàjaro 19 mando viriyaü 20 na karoti so. 78 Gajabàhunarindassa sàmanteko khalo tadà Laddhàbhayo parakkantibàhubhåpatisantãkà 79 Saha tena gato ¤atvà tassa bhàvaü sabhàvato Màõàbharaõara¤¤àpi pageva katamantaõo 80 âgantuü sàsanaü khippaü duggàramhà puretaraü Pesesi àsannamàsu 21 màõàbharaõaràjino. 81 Nisàmetvà pavattiü taü mahãpo màõabhusano Niyojesi sakaü senaü tattha tattha mahàbhave. 82 Vallititthe mahindavho kumàro'tha samàgato Devasenàdhinàthassa sàmantihi akà raõaü. 83 Te ca tattha bahå yodhe màretvà samare khare Pahindiüsu kumaraü taü balino dubbalaü khaõaü 22 ----------- 17.[E.] Nevasamattho. 18.[A.] Parakkantiü. 19.[A.] Tandamissàjaro. [E.] Kandamissàjaro 20.[D.S.] Mandaviriyaü taü. 21.[E.S.D.]Sàsanaü àsu. 22. [D.] Carà. [SL Page 416] [\x 416/] ( 84 Sayaü ràjà pavattesi saha rakkhàdhikàrinà Asisaïghaññasaüjàta-vipphuliügaü mahàraõaü. 85 Bahå tattha mahàyodhà nassiüså'bhayapakkhikà. Atha rakkhàdhikàrissa pabhaggà parisà ahå. 86 Tato katvà sahatthena samaraü sayavekako Saya¤càmari tattheva màretvà subhañe bahu. 87 Atha ràjà parakkantibàhu bhãmaparakkamo Pavattãü taü nisàmetvà sabhàsamukhapaïkajo 88 " hite tu mayi kintehi jãvantehi matehi và ? Na hi sãho sahàyatthi hoti vàraõadàraõe. 89 Ciramussannamajjàhaü raõadohaëabhàgino Bhujadvayassa saïgàme påressàmi manorathaü. 90 Duràcàraparà'neka-ràjasaïgamadåsitaü Nahàpetvà mahiü sattugattarattajalena'haü 91 Parinessàmi saïgàmapuõãkatamimaü 23 khaõà, Vãrànaü màdisànaü hi ekasàlà vijambhane. 92 Surayasse'va me veratamokkhandhavinàsino Alàteneva ko attho balena'¤¤ena sabbadà?" 93 Iti cintiya so veriràjasenàmahaõõave Pa¤camàdiccasaïkàso saïgàmaïgaõamàgato. 94 Gantvà cà'nekagandhabbãgãtaü gãtaü nisàmayaü Aggesaro rasa¤¤ånaü vindanto'va rasaü ñhito. --------- 95 Tadà bhinnaü mahàsenamanubandhiya pacchato âgatàya sabhupàlasattusenàya sammukhaü 96 Parakkamamahàràjamahàmaccà'bhidhàviya Vattetvà samaraü ghoraü gàme badaravalliyaü 97 Bhinnàya jayasenàya sayaü katvà mahàhavaü Laddhàyudhàbhighàtà ca màretvà ca bhañe bahå 98 Kilantà 24 te nivattãüsu saraññhàbhimukhà tadà Ahosi diguõussàhà tadà verimahàvamå. ----------- 23.[E.] Paõikatammaü 24.[A.] Kirantà. [SL Page 417] [\x 417/] ( 99 Tadà laddhappahàre te vejjesu pañãpàdiya Palàyantiü mahàsenaü hasaü pekkhiya lãlayà 100 Amaccànaü vadantànaü vàhakànaü nivattituü Bhubhaïgakuñilaü diññhiü dassento te nivattãya 101 Pesetvà vàhake sattusenayà'bhimukhaü sayaü Kàretuü caturaü viralakkhisaïgamamaïgalaü 25 102 Chekaü khaggalatàdåtiü pesetuü samaraïgaõaü "Dehi me sãhaëàsiü" ti sahatthàyudhabhàgino 103 Ajjhabhàsi mahàvãro kattukàmo raõussavaü. Tenà'vijànatà jambudãpapàñavanàmake 104 ânãte sãhaëàsãti 26 "nà'yaü sãhaëapàñavo; Jambudãpamhi nissesaveriràjakulantakaü 105 Etaü ñhapetvà ànehi sãghaü sãhaëapàñavaü" Iti vatvà samànãte bhime sãhaëapàñave 106 Sàvalepo punà'ràti-gajabandhamataïgajo Ràjà "sãhaëadãpamhi àyudhaü mama bàhunà 107 Gàhetuü na samatthotthi" 27 cintetvà sàvadhàraõaü Samãpaññhassa rakkhavhakesadhàtussa attano 108 Mukhaü so nàthanagaranàmassa ca vilokayã. Te ubho'pi tadà ¤atvà mahàràjassa iïgitaü 109 Pakkhandiüsu mahàsenàmajjhaü sãhaparakkamà. Ubho te verisenàya khàyiüsa'tulavikkamà. 28 110 Sahassasaïkhà hutvàna samaraïgaõamajjhagà Divàpabhuti vattesuü yàva rattiü mahàbhavaü 111 Khaggàghàtadvidhàbhutaveriviggahahiüsanaü. Atha baddha¤jalã hutvà mahàmaccà nivedayuü: 112 "Bhaggà sabbà mahàsenà ñhità katipayà mayaü Etàvanto'pi hutvàna vãralakkhiü naràdhipa 113 Mahàraõaü pavattentà na karimha¤¤atomukhiü; Raõadassanabhãtova lãno atthàcale ravi; ----------- 25.[E.S.] Cerilakkhã. 26.[E.D.]Sãhaëàsimhi. 27.[E.] Asamatthoti. [A.] Na samatthoti. 28.[E.] Saükhàyiüsatula [SL Page 418] [\x 418/] ( 114 Puëatthinagaraü gantvà pabhàte sattumaddanaü Karissàma vikàlo'yaü saïgàmasse"ti ràjino. 115 Sutvàna taü vidhiü ràjà rattiü tattheva khepiya Pabhàte yuddhamàraõóukàmattà na pañiggahi. 116 Tadà vãtabhayo ràjà muhuttaü niddamokkami; Etthantare amaccà taü puëatthinagaraü nayuü. 117 Sampattamhi atho pa¤cavihàraü majjharattiyaü Ràjà pabuddho pucchattha "ñhànaü kinnàmida"nti so. 118 Sutvà pa¤cavahàroti tesaü hatthà naràdhipo "Idhà'nentehi tumhehi maü niddåpagataü; kataü 119 Ayuttami"ti kujjhitvà ekampi parivàrato Asesetvà gahetvàna gantukàmo ñhito tahiü. 120 Gàmaü pa¤camahàsaddasaïkhanàdasamàkulaü Katvà sàmaü panàyàtaü 29 parivàraü parikkhiya 121 Parivàraü purokatvà sayaü hutvàna pacchato Paccåsàsantavelàyaü puëatthinagaraü agà. --------- 122 Tato sakulajeññhamhi uditamhi divàkare Parakkamabhujo ekavikkamakkantabhutalo 123 Billavhayamhi titthamhi devasenàdhinàyako Kittãnàmàdhikàrã ca mahàsenàpurakkhatà 124 Tamhà mukhà samàyàtanàthanàmodhikari ca Mahindavhakumàro ca sukhasenàdhinàyako 125 Nàthalaükàgiriccevamàdãhi saha senayà Yuddhampattehi vattetvà saravassaü nirantaraü 126 Sukhasenàdhinàtha¤ca nàthalaïkàgiriü tathà Bahåhi saha yodhehi pàpetvà jãvitakkhayaü 127 Atha nàthàdhikàri¤ca kumàra¤ca mahindakaü Sasenaïge palàyante anubandhiya pacchato 128 Raññhamajjhaü paviññhesu sakalàràtivàhinã Saraññhavàsikà maggaü duggaü katvà samantato ----------- 29.[E.] Anàyàtaü [SL Page 419] [\x 419/] ( 129 Tirokatvà gahesãti suõitvà arimaddano Mocetuü gantumàraddho sàhasekaraso sadà. 130 Tadà tattha mahàmaccà paggahetvàna a¤jaliü Nivattetuü mahãpàlaü sa¤jàtussàhamàhave 131 "Pabhàvàtisayà tuyhama¤¤attha duratikkamà Neva'tthi balamamhàkama¤¤aü ki¤ci naràdhipa, 132 Raññhavàsã ca sabbe'pi pañiyogivasaïgatà Nandamålamito gantvà gantabbaü yujjhituü tato." 133 Chalehi'ccevamàdãhi nivattetvà naràdhipaü Nikkhamitvà tato maggaü pañipannà saràjikà. --------- 134 Nandamålasamãpaññhà parisà raññhavàsinã âyantaü bhupatiü mandaparivàraü vilokiya 135 Saravassaü pavassetuü samàrabhi samantato. Karavàëagirivhe'tha ñhàne ñhatvà mahãpati 136 Tato katipayàmacce pesetvà vãrasammate Kàretvà ta¤ca senaïgaü saïgàmàsàparammukhaü 137 Parivàraü purokatvà gacchanto pacchato sayaü Jambukolamupàga¤chã mahàvãro mahãpati 138 Tato nikkhamma mocetuü devasenàdhinàyakaü Gacchanto pàvisã ñhànaü navagàmapuravhayaü. 139 Tadà devacamånàtho kittinàmo'dhikàri ca Upadesaü virodhetvà mahàràjena bhàsitaü 140 Kilantà saha senàya sayaü taü yuddhamujjhiya 30 Surullavhayagàmamhi sapattavasamàgatà, 141 Viditvà nijarakkhàya àgacchantaü mahãpatiü Nivattetumanà hutvà pesesumiti sàsanaü: 142 "Mayametthamahàraññhamajjhe verivasaïgatà sàmino va balaü natthi vikkamàtisayaü vinà; 143 Ahesuü veripakkhà ca vimukhà raññhavàsino; Accuëàrappabhàvesu ñhitesu pana sàmisu ----------- 30.[E.] Yujjhimujjhiya. [SL Page 420] [\x 420/] ( 144 Ekàtapattaü katvàna mahiü sàgarakuõóalaü Lokasàsanasaüvuddhividhàne natthi saüsayo. 145 Yesaü 31 vijjati amhesu bhàgadheyyaü tathàvidhaü Tumhàkaü caraõamhojadassanassàdakàraõaü, 146 Te muccissàma vaõõànamassamàna¤ca pàlakà, Nivattissatha tumhe tu etthàgamananicchayà." 147 Taü sutvàna mahàràjà gamanà tattha attano ¥atvà puretaraü yeva dãghadassã vinassanaü 148 Kata¤jalãhi sabbehi amaccehi ca yàcito Nivattitvà mahàpa¤¤o vakkamavhapuraü gato. --------- 149 Tadà samaggasenaïgo màõàbharaõabhupati Puëatthipuramàgamma nikkhamitvà tato puna 150 Patto giritañàkavhaü ñhànamiccevamàdikaü Mahàmattà viditvàna vuttantaü paramatthato 151 Yàthàvato nivedetvà ràjino taü yathàsutaü Naññhabhàva¤ca senàya tattha tattha mahàhave 152 "Parakkamapura¤cà'tha gàmaü kalyàõinàmakaü Gantva senaïgasamaggiü karitvà puna yujjhituü 153 Vaññatã"ti nivedesuü. Taü sutvà ràjakesarã Bhubhaïgadhåmavi¤¤eyya - kopaggipàtubhàvato 154 "Ye bhãtà tehi na'mhàkamattho; te tu yathàruciü Gacchantu; bhujavikkantamahàsenà hi màdisà 155 Devitdamàdiü katvàna ñhite mayi vilaïghituü Samatthaü rajjasãmaü me na passàmi jagattaye 156 Na mayà'dhiññhitaü rajjaü pattuü paccatthipatthivo Samattho hatthiràjo'va guhaü sãhàdhirakkhitaü. 157 Madãyadiññhipàtena vãro ko nàma no bhave? Icchante mayi yujjhanti kumàrà khãrapàyino. 158 Màsehi dvãhi tãhe'va màõàbharaõabhupatiü Ràjaraññhaü ñhapetvàna saraññhopi nisãdituü ----------- 31. [A.] Yesu. [SL Page 421] [\x 421/] ( 159 Na dassàmidise ñhàne; sabbasu¤¤amhi dissati Màdisànaü hi vãrànaü bàhuvikkamasampadà". 160 Iccevaü te nirussàhe mahussàhe vidhàya so Vàcaü vãrarasopetaü sàhaïkàramudãrayaü 161 Tato rakkhàdhikàri¤ca sàmanta¤càdipotthakiü hàtuü maïgalabe gàme pesesi nayakovido. 162 hànantaràrahàna¤ca datvà ñhànantaraü atho Rakkhavhayo mahàlekho mandijãvitapotthakã(?) 163 Saïkhadhàtu ca kittã dve bhàtaro daõóanàyakà Iccetesaü vidhàna¤¤u niyyàtetvà mahàyaso 164 Ekàbaddhe mahàraññhe gaõhitu kàëavàpiyà Pesesi mahatiü senaü pillaviññhiü mahabbalo. 165 Tathà màragira¤càpi nigrodhaü uddhavàpiyaü hapesi sahasenàya accuëàraparakkamo. 166 Anekehi mukhehevaü pavattetutaü mahàhavaü Tattha tattha niyojesi sasàmantaü mahàvamuü. 167 Tadà yujajjhitumàyàtaü ñhàne janapadavhaye Mahindavhaü 32 mahàlekhaü màõàbharaõasàsanà 168 hità janapade senà raõakãëàvisàradà Katvà yuddhaü palàpesi bhinnussàhaü punàbhave. 169 Niccaü pavattitànekamahàkalyàõaràsino Nànàkãëàvinoda¤ca devindasseva vindato 170 Parakkamanarindassa nàëandàyaü nivàsino Vatvà pesesi sàsenà taü pavattiü yathàvato. --------- 171 Tato rakkhamahàlekhappamukhà pillavãññhiyaü hapità càpi sàmantà 23 nisinne kàëavàpiyaü 172 Buddhanàthamahàlàna-devasenàdhinàyake Dinesvaññhasu saügàmaü pavattetvà subhiüsanaü 173 Màretvà ca bahå yodhe palàpetvà ca taïkhaõaü Katvà hatthagataü khippaü kàëavàpimakaõñakaü ----------- 32. [A.] Vandivhayaü. 33.[E.] hapità vàpisàmantà. [SL Page 422] [\x 422/] ( 174 Parakkamanarindassa niyogànuvidhàyino Katvà duggaü nisãdiüsu tattheva saha senayà. 175 Nigrodhamàragiriko ñhapito uddhavàpiyaü Katvà vàrattayaü yuddhaü bhinditvà ripuvàhiniü 176 Karitvà duggamàràmaü tannarukkhyàtagàmake Nisãdi saha senàya mahàràjassa sàsanà. --------- 177 Màõàbharaõabhupàlo datvà ñhànantaraü tadà Mahindassa kumàrassa raññha¤càpi anappakaü 178 "Tvaü moravàpiraññhàbhimukho gantvà mahabbalo Gahetuü dakkhiõampassaü anuràdhapure vare 179 Nisãda, buddhagàmàbhimukho gantumahampi ca Yàmi pallavavàëa"nti vatvà datvà mahàvamuü 180 Anuràdhapuraü rammaü pesetvàna tamàdito Tattheva ràjaraññhamhi nisãdittha sayampuna. 181 Kumàrassa mahindassa anuràdhapurampati Gatabhàvaü nisàmetvà balena mahatà saha 182 Mahàra¤¤o mahàmattà niyuttà kàëavàpiyaü Råëhamålamakatvàna nimmåletuü tamàdito 183 Tattha rakkhamahàlekhaü kittibhaõóàrapotthakiü Niyojetvàna rakkhàyaü sayaü sabalavàhanà 184 Kàõamålavhayaü ñhànaü gantvà duggaü nivesiya Nisãdiüsu sayaü 34 kàëavàpito nikkhamitva'to. 185 Parakkamamahàràjà nisàmetvàna taü vidhiü Abhejjopàyakusalo parikkhiyaparikkhako 186 "Adesakusalà tumhe vinà mayhànusàsanà Majjhimajjhogahetvàna raõaü raññhassa kàtave 187 Mà gamissatha" iccevaü dãghadassã mahàmati Pesesi sàsanaü tesaü 35 pàkasàsanasàsano. 188 Te tattha turità ra¤¤o sàsanaü taü viràdhiya Anuràdhapuraü khippaü gaõhissàmàti dummatã ----------- 34.[A.] Samaü 35.[E.] Nekaü [SL Page 423] [\x 423/] ( 189 Sayamatthaü na vindantà viràdhentà ca ràjino 36 Sàsanaü mandabhàgã te 37 kañuvandu itissutaü 190 hànamaññhànakusalà anupàyà upàgamuü, Phalaü vinditukàmà'va ràjasàsanalaïghane. 191 Tesaü tattha paviññhànaü vikiõõà parisà ahu Tattha tattha mahàraññhamajjhe dukkatakàrinaü. 192 Kumàro'tha mahindavho viditvà taü vidhiü tato Mantetvà parivàretvà te samàrahi yujjhituü. 193 Senàsàmaggivekallà sakaü taü balaü tahiü Abhindittha mahindavho kumàro samaraïgaõe. --------- 194 Te tattha bhaggà saügàme kàëavàpiü punàgamuü Viràdhitaü sarantàva sàmantà ràjasàsanaü 195 Paccàgamma kumàropi anuràdhapuraü puna Saraññhavàsikaü sãghaü senaïgaü sannipàtiya 196 Gahetukàmo pesesi kàëavàpiü mahàbaëo Nisàmetvà pavattiü taü mahãpati mahàmati 197 Pesesi turito tattha bhutabhaõóàrapotthakiü Vãraïgaråpasenaïgaü samappetvà anappakaü. 198 Te tattha sabbe sambhuya raõaü accantadàruõaü Màsattayaü mahàvãrà vattayiüsu dine dine. 199 Ràjàdesamadusentà vattentà samaraü kharaü Bhindiüsu te mahindassa caturà caturaïginiü 200 Ekàbaddhaü mahàraññhaü gahetvà kàëavàpiyaü Nisãdiüsu tahiü yeva mànentà ràjasàsanaü 201 Sannaddho kåñayuddhena ràjasàsanalaïghihi Purà vuttena uddàmo kumàro sayamàgami. 202 Moràpãvhaye ñhàne sàmantekoniyojito âdesaü nàpasàdento ràjino dãghadassino 203 Maggassobhayapassamhi yojetvà parisaü sakaü Paviññhàyà'risenàya anto niravasesato ----------- 26.[A.] Ràjino sàsanassa taü. 37. [A.] Mandabhàgajanà tesu [SL Page 424] [\x 424/] ( 204 Samantà parivàretvà vattento bheravaü raõaü Bahå sàmantapàmokkhe pàpetvà jivitakkhayaü 205 Palàpetvà kumàra¤ca màritànaü raõaïgaõe Ra¤¤o sakàsaü sãsàni bahå pesesi verinaü. 206 Tato ràjà parakkantabàhu bhãmaparakkamo Senaïgaü sannipàtetvà tattha tattha niyojitaü 207 Ràjaraññhà palàpetuü màõabhusanabhupatiü Rakkhavhayaü mahàlekhaü a¤janaü kammanàyakaü 208 Kyànagàme niyojetvà kittinàmàdipotthakiü Pesayitvà maïgalàbegàmaü 38 rakkhàdhikàritaü 209 Vanapabbataduggamhi rattisa¤caraõamhi ca Chekaü kiràtavoràdiparisaü pesayitva so 210 Ghàtayanto divàrattiü tattha tattha mahàjane Pakkhãva pa¤jare baddhà puëatthipuravàsino 39 211 Divàpi gharato dvàraü bhayà nikkhamituü sakà Na sakkontà ciraü vàridàrusambharaõatthino 40 212 Sàdhetuü dàrukiccàni katvà nissesamuttiõaü Nàsenti sabbathà sabbaü yathà gehaü sakaü sakaü, 213 Yathà ca pårasãmante tattha tatthà'paõesu ca Nànappakàrà vohàrà upacchijjanti sabbaso, 214 Purappavesamaggesu jàte ra¤¤o nibandhane Kolàhale yathà sabbaü nagaraü sampavedhati, 215 Yàva ràjaïgaõà tattha katvà puramupaddutà Akàsi mahatiü pãëaü màõàbharaõaràjino. --------- 216 Tato upadduto gàëhaü màõabhusanabhupati Cintesi iti so cintàparetahadayo bhusaü: 217 "Raññhaü yadi gamissàmi rohaõaü sattuno 41 ñhità Hanta gantuü na dassanti; rajaraññhàdhivàsino 218 Palàyantànamamhàkaü viditvà dubbalattanaü Dasseyyuü 42 pakkhapàtattaü parakkamahãbhuno. ----------- 38.[A.] Maügalàbaü gàmaü. 39. [E.] Vàsikà 40.[E.] öàtthikà. 41. [A.E.]Tattha no. 42.[A.E.] Dassetuü. [SL Page 425] [\x 425/] ( 219 Idhava vasituü yuttaü iti, ve ta¤ca dukkaraü ädisaü anubhontànaü kibbisaü no divànisaü 220 Taü no yuttaü, sapattehi vattetvà'va kharaü raõaü Pañiladdhaü sukhaü dukkhamanuhottuü tato" iti. 221 Sannayhitvà sakaü senaü mahatiü caturaïginiü Yuddhàyàbaddhakaccho so gato pallavavàëakaü. 222 Tato ràjà parakkantabàhu sãhaparakkamo Nisammakàrã taü sabbaü nisàmetvà vidhiü tato 223 Laïkàpuraü ubho ceva daõóanàyakabhàtaro Lokagalla¤ca sikkhetvà yuddhopàyamanappakaü 224 Mukhehi tãhi pesesi vimukhaü verivàhiniü Kàtukàmo samàyàtaü mukhà tamhà mahàmati. 225 Te tattha gantvà samaramaccuëàraü dine dine Vattentà vãtinàmesuü màsamekaü mahabbalà. --------226 Atha taddiguõaü khinno màõàbharaõabhupati "Khandhàvàraü vajitvàna àgatamha raõatthikà; 227 Tattha no tatthi assàso 43 dukkhameva punappunaü Baddhamålaü viråëhiü no yàtã kàmaü divànisaü, 228 Sukhaü dukkhaü ca sampattaü nànubhotvà tahiü vane Idhàgatànaü yuttaü'va dukkhaü dussahamãdisaü; 229 Puna tattheva vàyàmo ta¤ce'dàni sudukkaraü. Tattha tattha mahàmagge ñhite verimahàbale 230 hàne accantasambàdhe na yuttaü vasituü idha. Itocito tiviññhàya sattusenàya majjhato 231 Vicàretvà parivite manusse ettha bhuyasà Tehi uddiññhamaggena appasiddhena kenaci 232 Gamissàmã"ti cintetvà pucchitvà raññhavàsike Tehi uddiññhamaggena gàmaü konduruvaü gato 233 Tato rakkhàdhikàrarã ca mahàràjànusàsanaü Mànento nivasaü gàme mihiraõabibbilahvaye 44 ----------- 43.[A.E.]Ussàso. 44.[S.] Bibilavhaye. [SL Page 426] [\x 426/] ( 234 Kaõayagganihe khãle gajehi'pi akampiye Katvà a¤¤o¤¤asambandhe nikhaõitvàna bhumiyaü 235 Tato bahi mahàkhãle pamàõena tato'dhike Acchiddaü nikhaõitvàna yaññhiveñhena veñhite 236 Majjhe tesaü atho vãsatiüsaüratanavitthataü Hindàpetvàna parikhaü samantà sataporisaü 237 Pattharitvàna tikhiõe tattha såle kaca kaõñake Tato bahipadesamhi 45 sålapàde nikhàniya 238 Katvàna kaõñakavatiü taüsaüsattamachiddakaü Tesa¤ca majjhe parikhaü bhindàpetvà pure viya 239 Tatthàpi pattharitvàna sålapàde ca kaõñake Vatyà bahi ca bhinditvà parikhaü odakantikaü 240 Tattha tikhiõasålehi 46 attharitvà ca kaõñake Parikhàto bahidvattãbàõapàtappamàõake 241 hàne ekappahàrena chindàpetvà mahàvanaü Tato bahi mahàvàñe coramaggesu bhãndiya 242 Kaõñake tikhiõe tattha pattharitvà nirantaraü Vàlukàjiõõapaõõehi chàdetvà te samantato 243 Gantabbamaggasadise kàràpetvà udikkhataü 47 Tamhi maggamhi 48 sampattaü verisenamasesato 244 Nàsetuü kàrayitvàna coramagge samantato Dhanuggahe ñhapàpetvà tahiü tikhiõavedhino 245 Kàretvà duggamajjhamhi pàsàdaü catubhumakaü Tattha tattha niyojetvà tassåparidhanuggahe 246 Tato sapattadhajiniü kattumàsannavattiniü Duve tãõi sahassàni issàse khaõavedhino 247 Pesetvà saravassena vassantena itocito âgatàyà'risenàya dubbàraya kharàya ca 248 Bhinnàkàraü alãkena payogena padassiya Nivatte anubandhitvà sampattàyattasantikaü 49 ----------- 45. [E.] Ca bahidesamhi. 46. [E.] Tikhiõasålehi. 47. [A.] Padikkhataü. 48. [B.] Maggampi. 49. [A.E.] Sampattà yattha santikaü [SL Page 427] [\x 427/] ( 249 Sannayha sahasà vãrà nipuõa raõakeëiyaü Sahassasaïkhà subhañà paccekaü hatthino viya 250 Abhidhàviya vattesuü purà 49 veribalassa te Samaraü yamaràjassa dissamànà'va vàhinã. 251 Saravassaü samantà ca tadà vassitumàrabhi Pàsàdaññhà ca bhummaññhe vijjhituü te upakkamuü. 252 Pavatti yantamuttànaü pharantànamito tato Pàsàõànaü pamàõena adhikànaü vijambhanaü. 253 Dittànaü veëudaõóànaü caõóànaü 50 khaõóakhaõóaso Pavãtànaü pavattittha dàho càpi sudussaho. 254 Ayosaïikåhi dittehi dàmabaddhehi bhurihi âkaóóhantà ca sattàhaü vattesuü kiriyaü kharaü. 255 Iti tassa mahàra¤¤o mahàmaccà mahàmatã Yathànusàsanaü ra¤¤o saügàmaü sampavattayuü. 256 Samabhãtà'tha 51 sapattànaü sajju bhijjittha vàhinã âhacceva samuddassa velaü kallolamàlinã. 257 Sabhumipàlaü sàyittha sà senà samaraïgaõe Tadà vandamasà saddhiü tàrakà cà'ruõuggame. --------- 258 Atho rajatakedàre chammàsaü pativàsaraü Akaruü samare ghore dubbalaü verinaü balaü. 259 Màõabhusanabhupàlo kàràpetuü samàrahi Duggaü sasannivesaü so pattharitvàna kaõñake. 260 Dhãro udàrapa¤¤o'tha ràjà ràjivalocano Nisàmetvà parakkantabàhu sakkacca taü vidhiü 261 Upàyopeta-cintàya 52 cintesi kusalo iti: Nivesetuü yadãdàni duggaü so àrabhissatã 262 Ma¤¤e nihãnasenaïgo uyyutto gantumeva và; Ayaü kàlo tamekantaü gaõhituü màõabhåsanaü ----------- 49.[A.E.] Puro. 50.[A.] Khaõóànaü 51.[A.] Samahãpaü 52. [P.E.] Upàyopesa cantàya. [SL Page 428] [\x 428/] ( 263 Mayàpi tattha gantabbaü gacchatà ca yathà na so Jànissati tathà gantuü yuttaü, no ve palàyatã." 264 Iti nicchiya nikkhamma purà vikkamasavhayà Migavaü gantukàmo'va vyàjamekaü padassiya 265 Kyànagàmamupàgamma gandhabbehi purakkhato Anekehi pavãõehi vãõàveõusu gãtisu 266 Rasa¤¤u pa¤¤avà gàmaü vàsavo'va tamàvasaü Pesesi sàsanaü rakkhàdhikàriü pati bhåpati: 267 "Sannayha sãghaü senaïgaü màõabharaõaràjino Buddhanàyakanàmena pavattetu raõussavaü." 268 Nisamma sammà taü sabbaü bhàsitaü pesitaü tato Vuttakàrã mahàra¤¤o adhikàrã mahàmati 269 Sajjetvà sajju senaïgaü pesesi raõakovidaü Uppàtavàtasaïkàsaü sattutulavidhånane. 270 Gantvà rajatakedàraü sà senà caturaïginã Suriyatthaïgamà yàva vattetvà dàruõaü raõaü 271 Màretvà buddhanàthàdisàmante sesavàhiniü Palàpetvàna tattheva vàsaü kappesirattiyaü. 272 Taü pavattiü suõitvàna parakkamabhujo vibhu Gantvàna caturo gàmaü mihiraõabibbilavhayaü 273 Accuëàraparakkantamàõàpetvà 53 kaóakkuóaü Laükàpåramatho dve ca bhàtaro daõóanàyake 274 "Màõàbharaõaràjà hi niyamena'jjarattiyaü Mahàbhayaparàdhãnahadayo so palàyati, 275 Gantvàna purato tumhe tassa maggaü palàyanaü Nirundhathà"ti vatvà te uyyojesi 54 vicakkhaõo. 276 Deve gaëagaëàyante pavassante nirantaraü Andhantamasi vattante yantà te kàëarattiyaü 277 Taü sampàpuõituü magge ahesumasamatthakà Màõàbharaõabhupàlaü palàyantaü bhayadditaü. --------- ----------- 53. [A.] Parakkanti. 54. [S.] Uyyojetvà [SL Page 429] [\x 429/] ( 278 Màõàbharaõabhupàlo tadà evaü vicintayã. Ajja paccatthisenàya ajjhavutthamhi duggake 279 Mahàsàgarasaükhobhasaükàso bheravo ravo Suyyati, veriràjà so ma¤¤e duggamupàgato. 280 Ettheva apalàyitvà nisinno yadi rattiyaü Tassà'vassaü gamissàmi paccåse vivaso vasaü. 281 Parivàresu sabbesu ajànàpiya ka¤cipi Apagantu mito ñhànà yujjatã"ti, bhayaddito 282 Eva¤ca pana cintetvà cajitvà atraje nije Vassante ghanavassamhi vattante bahale tame 283 Tahiü tahiü mahàgatto 55 nipatanto muhummuhuü Balanto vanagumbesu uttasanto punappunaü 284 Mahàvàlukaïgaü so bhayàkulitamànaso Gantvà "pasiddhatitthena palàyissàmi ve ahaü 285 Anubandhiya maü jãvagàhaü gaõhanti verino" Iti cintiya titthena appasiddhena kenaci 286 Gaïgaü kicchena'tikkamma laddhassàso khaõe tahiü Raññhavàsibale vàpi accantaparisaïkito 56 287 Gacchaü a¤¤àtavesena gàmà gàmaü mahabbhayo Palàyitvà sakaü raññhaü pàvisã gativajjito. 288 Parakkamamahàra¤¤o ñhità yodhà tahiü tahiü Gatabhàvaü viditvàna màõàbharaõaràjino 289 Velukkhepasasahassàni pavattentà 57 pamodità Uukkàsatasahassàni jàletvàna samantato 290 Bahå yodhasahasse ca pàpentà jivitakkhayaü Appeñhentà nadantà ca vaggantà ca samantato 291 Sabbe ekappahàrena màõàbharaõaràjinà Ajjhàvutthaü mahàduggaü pavisitvà samantato 292 Tattho'hãnaü kumàra¤ca sirivallabhanàmakaü A¤¤e cà'pi mahàmacce jãvagàhaü gahetva te ----------- 55. [A.E.] Mahàgatte. 56. [A.] Acchanta- 57.[A.] Pavattenti. [SL Page 430] [\x 430/] ( 293 Tattha tattha vikiõõa¤ca verira¤¤o bahuü dhanaü Hatthi asse ca sannàhe àyudha¤ca anappakaü 294 Gahetvà rakkhane tesaü 58 yojetabbaü ca yojiya Sabbe'va anubandhantà mànàbharaõabhupatiü 295 Mahàvàlukagaïgante pàpuõitvàna taü khaõaü Tatràpi aparicchinnaü màretvà verivàhiniü 296 Karitvà vàhiniü sabbaü maüsalohitavàhiniü âsamuddàpi gantvàna màõabharaõa bhupatiü 297 Gaõhitvàna nivattàma nतathe'ti thiràsaya Nikkhantà te; parakkantabhujo pãõamahàbhujo 298 "Gaïgàya pàrimaü tãraü na gantabba"nti sàsanaü Pesetvà te nivattesi duratikkamasàsano. 299 Tato ràjà parakkantabhujo nijjitabhubhujo Pañimukkasabbàbharaõo 59 senaïgaparivàrito 300 Sirivallabhanàmena kumàrena purakkhato Jato asurasaügàme surindo'va suràlayaü 301 Mahatà jayaghosena àpårento disodisaü Pàvekkhi nagaraü rammaü puëatthipuranàmakaü. --------- 302 Màõàbharaõabhupo'tha parakkamamahãbhuje Bhayà sa¤càtarogena pàpito àyusaïkhayaü 303 Itthàgàrassa majjhimhi bàhàpaggayha kandato Kicchàpanno nipanno so sayane màraõantike 304 âõàpetvà tato kittisirimeghakumàrakaü A¤¤ecàpi mahàmacce idaü vacanamabruvã: 305 Dañhàdhàtubhadantassa pattadhàtuvarassa ca Saddhehi kulaputtehi påjita¤ca bahuü dhanaü 306 A¤¤e ca vividhà gàmà bhikkhusaüghassa santakà Rajjalobhàbhibhåtena gahità nàsità ca me: 307 Idàni'mhi anuññhànaseyyàya sayito ahaü; Matassàpi ito kàmaü apàyà mutti me kuto? ----------58. [A.] Rakkhametesaü 59.[A.] Pamukka- [SL Page 431] [\x 431/] ( 308 Maü viya tvaü anassitvà parakkamamahãbhuno Samãpamupasaïkamma tassa vuttavidhàyako 309 Tena vuttaniyàmena anukålo vasàhi"ti. Evaü ca pana vatvàna rudanto karuõaü bhusaü 310 Parakkamamahara¤¤o subhañànamagocaraü Padesaü gantukàmo'ca duggaü yamapuraü gato. --------- 311 Parakkamabhujo ràjà ra¤jitànantasajjano Matabhàvaü nisàmetvà màõàbharaõaràjino 312 âõàpesi tato kittisirimeghakumàrakaü Tadà sannipatitvàna mahàmaccà mahãpatiü 60 313 Kata¤jalã te yàciüsu vidhàtuü molimaügalaü. Pasatthena muhuttena nakkhattena ca bhupati 314 Nissapatto pavattesi pasanthaü molimaügalaü. Nànàvidhànaü bherãnaü mahàsaddo tadà ahå 315 Yugantavàtavyàdhåta - sàgaràràvabheravo. Ahå sovaõõavammehi vammitehi gajehi ca 61 316 Ràjavãthi savijjåhi meghakåñehi vo'sañà. Turaïgaraïgasa¤jàtataraïgaü viya taü tadà 317 Sakalaü saïkulaü àsi nagaraü sàgaro viya. Vicittachattamàlàhi ka¤canaddhajapantihi 318 âkàsakuharaü àsi chàditaü'va samantato. Velukkhepà pavattiüsu, pavattiüsu ca accharà 319 Nicchàresuü tadà vàcaü jãvajãveti nàgarà. Kadalãtoraõàkiõõaü ghañamàlàsamàkulaü 320 Dharaõãmaõóalaü àsi sakaütvekamaïgalaü. Vattittha thutigãta¤ca nekavandisatoditaü 321 Ahå agarudhåpehi àkiõõaü gaganaïgaõaü Nivatthacittavatthà ca nànàbharaõabhusità 322 Nànààyudhahatthà ca katahatthà mahàbhañà Paripuõõaïgapaccaïgà sivãraïgasuråpino ----------- 60.[A.] Mahàmatiü. 61.[D.S.] Dhajehi [SL Page 432] [\x 432/] ( 323 Pahinnà viya màtaïgà vijambhiüsu ito tato, Issàsãnaü sahassehi càpapàõãhi bhårihi 324 Surasenaïgasaïkantaü viyà'si dharaõãtalaü. Nagaraü tàrakàkiõõaü khàyittha gaganaü viya. 325 Mahànubhavo mahatiü accherabbhutasantatiü Iti vattàpayaü ràjà ràjãvàyatalocano 326 Suvaõõacchàdanacchanta - ku¤jaradvayayojitaü 61 Soõõamaõóapamàruyha nànàmaõóanamaõóito 327 Sirasà dhàrayaü moliü maõiraüsisamujjalaü Udentaü bhànumantaü'va dhàrento udayàcalà 62 328 Vasantakantiü maddanto nijakantibalena so ânandassujale nettammajjàpento puritthinaü 329 Puraü padakkhiõaü katvà subhalakkhaõasobhito Sahassakkho'va pàvekkhi sundaraü ràjamandiraü. 330 Evaü disà ca vidisà ca vidhàya sabbà Påjàmayà viya sa majjhimalokapàlo Ràjà parakkamabhujo varacakkavattã Vasse akàsi dutiye dutiyàbhisekaü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Abhisekamaïgalaniddeso nàma sattatimo paricchedo. Ekasattatimo paricchedo. 1 Tato katàbhiseko so parakkantamahãpati Sappa¤¤e iti cintesi pavaro atthadassinaü; 2 Lokasàsanasaüvuddhividhànavimukhehi tu Chandà dosà bhayà mohà yantehi agatiü bhusaü 3 Akhaõóakaragàhàdimahàdukkhavidhàyihi 1 Pubbaràjåhi loko'yaü pãëito bahuso purà 4 Yathà sukhã bhaveyyà'tha sàsana¤ca mahesino Dulladdhisatamissattà ciraü àvilataü gataü ----------- 61. [A.E.] Suvaõõacchidanacchanna- 62. [A.E. -]Yàcale 1. [A.E.] Abaddhakara- [SL Page 433] [\x 433/] ( 5 Nikàyattayabhedena bhinnaü nekehi bhikkhuhi Kucchipuraõakiccehi alajjihi samosañaü 6 Pa¤cavassasahassesu anatãtesu yeva ca Hànabhàgiyanaü yàtaü yathàssa'ddhaniyaüti ca; 7 Yaü và mahàkulãnànaü vinaññhànaü tahiü tahiü hapetvàva yathañhàne yathàvidhi va pàlanaü, 8 Yaü và danamahàvassaü vassàpento nirantaraü Càtuddãpikamegho'va poseyyaü yàvake'ti va, 9 Sàdhentena mayà rajjaü kicchena mahatà satà Etaü sabbaü phalattena sambhàvatamanekadhà 10 Vidhàtuü dàni kàlo'yaü taü yathàhicchitaü iti hànantaràrahànaü hi ñhànantaramadàsa so. 11 Tato bheriü caràpetvà sannipàtiya yàcake Tulàbharamahàdàna manuvassaü padàpayã. --------- 12 Tatosàsanasaüvuddhividhànàya mahãpati. Ràsãkatvà 2 mahàsaïghaü nikàyattayavàsinaü 13 Tathà àpattanàpattivibhàgavidhikovide Bahå àvariye càpi pavare sannipàtiya 14 Saya¤ca vinaya¤¤unaü ñhànàñhànappavedinaü Aggesaro vicàrento suddhàsuddhe tapassino 15 Apakkhapàtavuttittà pañighànunayavajjito Appamattasabhàvattà rattãndivamatandito 16 Hisakko sallakatto'va tikicchànarahà'rahe Dose samupadhàrento pa¤¤avà nayakovido 17 Tekicche so tikicchanto, atekicche vivajjayaü, Anayàpetasaükappo vinayuttena kammunà 18 Vaññagàmaõiabhayassa kàlà paññhàya sabbathà Yàvajjadivasà pubbamahãpehi bahåhi pi 19 Mahatàpi payàsena vippakatasamaggataü A¤¤o¤¤avimukhàcàraü nànàviggahakovidaü ----------- 2.[A.] Ràsiü katvà. [SL Page 434] [\x 434/] ( 20 Nikàyattãtayaü pubbe atakkantàsu jàtisu Saüsuddhiü sàsanasseva patthetvà gahitabbato 21 Rajjasàdhanadukkhàpi diguõaü kilanamathaü 3 bhusaü Anubhonto mahàpa¤¤¤o samaggaü katva bhupati 22 Pa¤cavassasahassàni yathàsuddhaü pavattati Tathàkhãredakãbhåtaü akàsi jinasàsanaü. 23 Tato nalagaramajjhamhi catussàlaü catummukhaü Visàlanànàsàlaü so kàràpevo naruttamo 24 Paññhapesi mahàdànaü sabbopakaraõatvitaü Anekasatasaïkhànaü sãlapàlànamanvahaü. 25 Anusaüvaccharaü tesaü yathàbuóóhaü naràdhipo Acchàdanaü pàpuraõaü dàpesi sumano sadà. 26 Atho catusu passesu kàràpetvà purassa so Catasso dànasàlàyo vabhattà bhàgaso mità 27 Bhàjanàni anekàni tattha lohamayàni ca Bimbohanopadhànàni kañattharaõama¤cake 28 Gàviyo sàdukhãràyo 4 ñhapàpetvà sahassaso 5 Atho tàsaü samãpamhi visuddhasalilàlaye, 29 Nànàpupphaphalåpeta - tarupantivibhusite Uyyàne càpi kàretvà ramme nandananandane, 30 Tàsaü yeva'ntike phãte dhanadha¤¤asamanvite Sakkharàguëamadhvàdisabbopakaraõàyute 31 Koññhàgàre anappe ca kàràpetvà amaccharã Tatthànekasahassànaü sãlàdiguõayoginaü 32 Vàtuddikabhikkhånaü bràhmaõànaü vaõibbinaü A¤¤esaü yàcakàna¤ca addhikànaü ca bhurãnaü 33 Mahàdànaü pavattesi sapa¤¤o tattha paccahaü Akampito anolãno pãtisampuõõamànaso. --------- 34 Athàparaü mahàsàlamanekasataroginaü Vàsayoggaü dayopeto kàràpetvà naràdhipo ----------- 3.[A.] Klamathaü. 4.[E.] Khãràva. [S.] hapetvà saha'dàsi so. [SL Page 435] [\x 435/] ( 35 Sabbopabhogasàmaggiü heññhàvuttakkamena so hapàpetvàna tatthàpi paccekaü sabbarohinaü 36 Dàsameka¤ca dàsi¤ca dàpetvàna pamàõato Bhesajjakhajjabhojjàdiü sampàdetuü divànisaü 37 Nànàbhesajjasambhàradhanadha¤¤àdisa¤cite Kàràpetvàna tatthàpi keññhàgàre anappake 38 Nànàvatthàvibhàgesu nipuõànaü subuddhinaü Vejjànaü katahatthànaü sabbasatthappavedinaü 39 Vuttiü dàpiya sabbattha visesa¤¤u yathàrahaü Kàràpento divàrattiü tehi sàdhu tikicchanaü 40 Sayaü màsassa catusu uposathadinesupi Apetasabbàbharaõo susamàdinnuposatho 41 Suddho suõóuntaràsaïgo amaccaparivàrito Upasaïkamma sàlaü taü dayasãtalamànaso 42 Pasàdasommanettena oloketvàna rogino âyubbede sayaü vàpi nipuõattà naràdhipo 43 âõàpetvà mahàpa¤¤o vejje tattha niyojite Patãkàrakkame tesaü vicàretvàna sabbathà 44 Viràdhetvà kataü tehi yadi atthi tikicchanaü Yathà¤àyaü virodhe te 6 bodhetvà vadataü varo 45 Sayaü upadisitvàna satthayuttiü yathàvato Sahatthena tikicchitvà cheko katipaye jane 46 Vicàretvà sukhaü dukkhaü sabbesa¤¤eva roginaü Acchàdana¤ca dàpetvà muttànaü rogato tathà 47 Vejjànaü hatthato pattiü gahetvà kusale rato Pattiü tesa¤ca datvàna payàti bhavanaü nijaü. 48 Eteneva upàyena anuvassaü dayànugo ârogo parimocesi sabbarogehi rogino. --------- 49 A¤¤ca abbhutaüatthi adiññhàsutapubbakaü Tassa sammàpavattorukaruõàguõasàlino ----------- 6.[E.] Virodhento. [SL Page 436] [\x 436/] ( 50 Sa¤jàtena kapolamhi abbudenà'bhipãëato Mahàdukkhàbhitunneko kàko taüsàlamàgato. 51 Tassa daëhadayàpàsanibaddho'va tato bahi Pakkhacchinno'va no yàti rudanto karuõaü bhusaü. 52 Tadà vejjà viditvàna tassa bhàvaü sabhàvato Gahetvà taü vikicchiüsu mahàràjassa sàsanà. 53 Roge samaü gate ràjà àropetvàna taü gajaü Vissajjàpesi nagaraü kàràpetvà padakkhiõaü. 54 Accuëàrà hi karuõà tiracchànesu pã'disã Evaü kattha kadà kehi diññhà và yadi và sutà? --------- 55 Tato parakkamabhujo ràjà ra¤jita-sajjano. Nàmàvasesataü yàtaü puëatthinagaraü varaü 56 Appahontaü sumahatiü ràjalakkhiü vijamhituü Visàlaü ramaõãyaü ca vãro kàretumàrabhã. 57 Tato parikkhipitvàna khandhàvàraü samantato Mahantaü pubbaràjånaü purapàkàracakkato 58 Uccaü pàkàravalayaü sudhàkammasamujjalaü Kàresi dharaõãpàlo sàdarambudapaõóaraü. 59 Tato'nukkamato khuddapàkàrattãtayaü tato Parikkhipitvà kàresi vãthiü nànappakàrakaü. 60 Tathà nijaü ràjagehaü sabbamantopurampi ca Parikkhipitvà kàresi anupàkàramaõóalaü. 61 Sattabhumaü tato gabbhasahassapatimaõóitaü Anekasatathambhehi vicitrehi vibhusitaü 62 Kelàsasikharàkàra-kåñàgàrasatàvitaü Nànàvidhalatàkammamàlàkammasamujjalaü 63 Soõõamayamahàdvàrakhuddadvarakavàñakaü Vibhattabhittisopànaü 7 sabbotusukhadàyakaü 64 Hemadantamayàdãhi mahagghattharaõehi ca Nànàma¤casahassehi niccaü samupasobhitaü, ----------- 7.[E.] Suvibhatta. [SL Page 437] [\x 437/] ( 65 âkàsagaïgàya sobhaü 8 hasantena jutãmatà Candapàdàvadàtena catukkoõàvalambinà 66 Thålamuttàkalàpena niccamaccantasobhinà Sovaõnayamahàdãpàdhàramàlàvasobhinà 67 Pupphadhåpànamàmodaü niccamuggiratà satà Sirãsayanagabbhena sanàthikatamuttaü, 68 Pa¤caïgaturiyàràvasadisaü mu¤catà ravaü Soõõakiïkijàlena tattha tatthupalambinà 69 Ghosentamiva pu¤¤ànamànubhavamanappakaü, Asàdhàraõanimmàõasadisaü vissakammuno 70 Aggaü kàresi pàsàdaü pàsàdikamanuttaraü, Aggo sabbamahãpànaü vejayantàbhidhànakaü. 71 Bràhmaõehi tato santiü kàretuü hemamandiraü, Parivattanatthaü 9 mantànaü manu¤¤aü dhàraõãgharaü 72 Tatraññhàcariyenà'tha bhàsitàni mahesino Jàtakàni nisàmetuü rammaü maõóalamandiraü, 73 Parittedakasutta¤ca kàsàyavasaneha'tha Dattaü yatãhi 10 dhàretuü pa¤casattatimandiraü, 74 Vicitrasàõipàkàra-parikkhittaü samantato Càmãkaravitànehi mahagghehi mibhåsitaü 75 Nànàvaõõehi pupphehi sugandheha tahiü tahiü Påjitehi viràjantamekamàlàgulaü viya 76 Gandhatelappadãpehi naccamubbhàsitodaraü Kàlànusàrãdhåpehi samantà adhivàsitaü 77 Suvaõõàdimayàneka-jinabimbavicittitaü 11 Pañàropitasabba¤¤ubimbamàlàviràjitaü 78 hapetuü jinabimbamhi sahattheneva locanaü Tathàgata¤ca påjetuü sotuü dhammamanuttaraü 79 Paviññhe tamhi ràjinde dibbasaügãtasàdisaü Gàyitvà madhuraü gãtaü naccantãhi layanvitaü 80 Saheva nàñakitthãhi kekamuggiratà satà Niccamàraddhanaccena accheravivasaü janaü ----------- 8.[A.] Gaügàsobhaggaü 9.[A.] Pavattanatthaü. 10.[A.E.]Vatãhi 11.[A.] Vicitritaü. [SL Page 438] [\x 438/] ( 81 Karontena mayårena pavarena viràjitaü Dhammàgàra¤ca kàresi sadà dhammànuvatti so. --------- 82 Tato hammasamãpamhi nekagandhabbagãtikaü Layopenaü nisàmetuü rammaü daññhuü ca taõóavaü 83 Suvaõõamayathamhehi jotamànaü samantato Attano caritopena-citrakammamanoramaü 84 Kuõóalaïgada-hàràdinànàbharaõabhàsinà 12 Khoma-koseyya-cãnàdi-citracchàdanasobhinà 13 85 Sovaõõayamahàkhandhasàkhàpantiviràjinà Citrakammakatànekadijasaïghopasobhinà 86 Iññhatthadàyinà kapparukkhena upasobhitaü Sarassatãmaõóapa¤ca kàràpesi naràdhipo. 87 Tato sudhammavhasabhaü avatiõõaü'va bhåtalaü Sabbalokesu càrittamekattha viya piõóitaü 88 Tibhumakaü vicitrehi citrehi patimaõóitaü Manu¤¤avedikàpantiparikkhittaü manoramaü 89 Kapparukkhassa iññhatthadàyino gàyakàdinaü Heññhàkatamahagghena àsanena vibhåsitaü 90 Laïkaïganàya laddhàya nijabàhubalà raõe 14 pajjalantaü kirãñaüva nànàratanabhàsuraü 91 Jañàmaõóalasaïkàsaü naralokakapàlino Ràjavesãbhujaïgavhaü rammaü kàresi maõóapaü. 92 Tathà kàresi pañhaviü bhinditvà viya uggataü Ekatthambha¤ca pàsàdaü rammaü makaraniññhitiü, 15 93 Tato sovaõõayatthambhamatthakaññhena càrunà Vahatà ràjasãhassa tassa hemaguhàsiriü 94 Suvaõõabhåminà dãparukkhena ca 16 viràjinà Jàtaråpanivàsena manu¤¤ena viràjitaü. --------- 95 Tathà ràjagharàsanne padese so disampati Kàràpesi gharuyyànaü dharaõãpalagàmaõã, ----------- 12.[S.] Bhåsità 13.[S.] Yoginà. 14.[E.S.D.] Balàruõe, 15. [A.] Niññhitaü. 16.[A.E.] Rukkheneva. [SL Page 439] [\x 439/] ( 96 Nandanuyyànasàdissaü dassesi siriyàti ca Janànaü nayanànandaü dadaü 17 nandayatãti ca 97 Nàmena nandanaü kundalatàliïgipàdapaü, Nànàpuppharasassàdamattabbhamarakujitaü; 98 Campakàsokatilakà nàgaputtàgaketakà Sàlapàñalinãpà ca ambajambukadambakà 99 Vakulà nàlikerà ca kuñajà bimbijàlakà Màlati mallikà vàpi tamàlanavamàlikà 100 Iccevamàdayo nànàphalapupphopagà dumà Janànaü yattha yàtànaü hadayaü madayanti ca, 101 Mayurànaü viràvena kokilànaü kalena ca Ninnàdena sadà lokaü vilobhentaü manoramaü, 102 Kamaluppalasàrànaü sàrasàràvahàrinaü Sutãrànaü saràna¤ca samåhena samanvitaü. 103 Dantidantamayànanta - råpapantiviràjihi Thamhehi thamhiteneva mahatà bhàsatà satà 104 Yantanàëivimuttàhi vàridhàràhi sabbadà Vassamànamahàmeghakåñàkàrena càrunà 105 Uyyànalakkhiyà molimaõóanàkàradhàrità Lovanaggàhinà dhàràmaõóapena ca maõóitaü. --------- 106 Amandacandanatthamha - sobhitena vijambhinà Bhumaõóamaõóanàkàraü vahantena jutãmatà 107 Bhàsamànaü vimànenàsamànena viràjinà Aññhaüsamaõóapenà'tha vañaüsakasamena ca 108 Sirãmatà manu¤¤ena bhogibhogàvalãsiriü Vahantena 18 mahantena maõóitaü maõóapena ca, 109 Yattha silàpokkharaõã dharaõipàlasekharaü Sadà ra¤jeti ràjànaü ra¤jitànantasajjanaü 110 Yaü maïgalapokkharaõãramanãyataraü sadà Nandàpokkharaõãyuttaü nandanaü viya khàyati. ----------- 17.[E.] Nayanànandanàdaü. [A.] Nayanànandadadaü. 18.[A.] Vahattena [SL Page 440] [\x 440/] ( 111 Sugandhivàripårena puõõà pokkharaõã 19 parà Yattha bhupàlavandaü taü nandayantã viràjate, 112 Guhà vasantasa¤¤àya yuttà 20 pokkharaõaha ca Amandasirisobhaggarammà 21 dissati sabbadà. 113 Dvidhà payàtavàrittà padese dãpasannihe Dãpuyyàna¤ca kàresi aparaü paramaddano; 114 Yattha sabbasudhàkammanimmitaü vimbhayàvahaü Dissate dhavalàgàraü kelàsasikharopamaü; 115 Nànàvijjàvisesànaü katattà dassanàya ca Vijjàmaõóapanàmena vimànena vibhusitaü, 116 Soõõakiïkiõiyuttàya yuttaü dolàya càruyà Dolàmaõóapamàbhàti pavivãtaü subhaü yahiü, 117 Yattha hassarasàbhi¤¤a-kãëàmaccapurakkhato Ràjà'bhiramate tena kãëàmaõóapasa¤¤inà 118 Vimànena viràjantaü, tathà dantamayena ca Sàõimaõóapanàmena, moramaõóapasa¤¤inà 119 Pavarenà'parenàpi àdàsamayabhittinà âdàsamaõóapenàpi sadà tamupasobhitaü. 120 Anantabhogasaükàsa - sannivesasilàyutà Yatthà'nantapokkharaõã ra¤jeti janataü sadà, 121 Vicittacittasaüyuttà città pokkharaõã yahiü Paràbhibhuü parakkantabàhuü ra¤jeti ràjisiü, 122 Nànàcittavicitta¤ca catubhumamanuttaraü Vimànaü yattha siïgàrasaddapubbaü vãràjate, 123 Tàlahintàlasaüyuttaü nàgapunnàgaràjikaü Kadalãkaõõikàrehi kaõikàrehi saüyutaü. --------- 124 Tato sabbamahãpàlakulabhudharameruno 22 Tassantovattibhu tesu ratanattayamàmako 125 Atthànatthapariggàhã pa¤¤avà suddhamànaso Anekapu¤¤akammànaü vidhànopàyakovido ----------- 19. [E.] Puõõapokkharaõã. 20.[A.E.] Yuttaü 21.[A.E.-]Rammaü 22.[E.] Bhådharamandãre. [SL Page 441] [\x 441/] ( 126 Chandà dosà bhayà mohà agacchaü agatiü bhusaü Atitto kusaloghehi jalehi viya sàgaro 127 Hiriottappasampanno niccàraddhaparakkamo Mahindanàmako eko sãlapàlo vicakkhaõo 128 Caturàsãtidhammakkhandhasahassàmatasekato Vaóóhanatthaü pavittassa dàñhàdhàtuvarassa so 129 Upatthambhakabhutassa sabbakammesu sabbadà Anuggahena tasseva narindassa sirãmato 130 Sovaõõacchadanadvàra-vàtapànåpasobhitaü Antobahikatàneka cittakammasamujjalaü 131 Vijjujàlavinaddhaüva sovaõõayamahãdharaü Nànàvaõõavicittehi vitànehi viràjitaü 132 Nànàpabhàvipphuranta-tirokaraõisobhitaü Mahagghattharaõopeta-ma¤capantãsamàyutaü, 133 Siriyà viya àvàsaü, sabbasmiü ràmaõeyyakaü Piõóitaü viya ekattha jotantaü dehadhàrinaü 134 Hàra-haüsa-himam÷oda-paõóaràyà'tivàruyà Manu¤¤acandasàlàya visàlàya viràjità 135 Samussitaddhajaü rammaü suvaõõamayathåpikaü Citraü kàresi pàsàdaü pasàdajananaü subhaü. --------- 136 Tato kittisirãmeghamahàràjamahaõõavà Sa¤jàtà vandalekhàva lokalocanahàriõã 137 Tassa khattiyavaüsekaketussa bhariyà piyà Ràmaü sãtà'ca ra¤jentã taü mahãpatisekharaü 138 Anekasatasaïkhànaü majjhe antopuritthinaü Accantavallabhatarà ratanattayavallabhà 139 hapetvà nijabhattàramapi devindasàdisaü Yàdisaü 23 yàdisaü ka¤ci na ma¤¤antã tiõàyapi 140 Manàpacàrinã tassa narindassa piyaüvadà Saddhàsãlàdikàneka - guõabhusanabhusità ----------- 23.[D.S.] Sàdisaü. [SL Page 442] [\x 442/] ( 141 Naccagãtassa kusilà kusaggamatisàlinã 24 Karuõàguõayogena sadà sãtalamànasà 142 Devã råpavatã råpavatãnaü pavarà satã Pa¤¤àvatã pu¤¤avatã sucikammà yasassinã 143 "Appamàyu manussànaü hãëeyyanaü suporiso Careyyà'dittasãsova natthi maccussa'nàgamo" 144 Iccàdaniccatàyuttaü sarantã jinasàsanaü Sutàvadhàritàneka - munipuügacavahàsità 145 Appàyutta¤ca sattànaü bhamantànaü bhavaõõave Jànantã pu¤¤atulyàya patiññhàya ca natthitaü 146 Nànappakàraü kusalaü sampàdentã atandità Saüsàrasàgarà khippaü kàretvà attatàraõaü 147 Nibbàõatãraü pàpetuü nàvaü sovaõõayaü viya Kàresi puramajjhamhi mahàthåpaü suvaõõayaü --------- 148 Atha tasmiü pure ramme anekasatasaïkhakaü Dvittibhumàdikànekasahassàlayabhusitaü 149 Sabbantaràpaõopetasabbopakaraõanvitaü Hatthassarathasa¤càràvicchannaü pañivàsaraü 150 Niccàraddhamahàkãëajanàkiõõaü tahiü tahiü Kàràpesi mahàpa¤¤o vãthiü nànappakàrakaü --------- 151 Tato so sabbasampattivàhinà sirivàhinà Tibhumakena pàsàdattayena samalaïkataü 152 Veëuvane'sipatana - kusinàravhayena ca Vihàrattitayenàpi sanàthikatamantike 153 Ràjavesãbhujaïga¤ca tathà ràjakulantakaü Kàresi vijita¤ceti so sàkhànagarattayaü --------- 154 Atha taü ràjapàsàdamantarà 25 ca purattayaü Gàvute gàvute ramme saddhammapañimàghare 155 Càtuddisikabhikkhånaü vissamàgàrabhusite Kàràpesi mahãpàlo vihàre pavare tathà ----------- 24. [E.] Matisàminã. 25. [A.] Athantaü. [SL Page 443] [\x 443/] ( 156 Evaü sabbaïgasampanne sabbakàmasamappite Vasantasirisaüsobhivassokasàrasannige 26 157 Catugàvutadãgha¤ca sattagàvutavitthataü Vaóóhite attanà yeva attanàmaïkite subhe 158 Càrupàkàravalaye rammahammiyjaujale 27 Khuddavãthimahàvãthiyutte 28 nettarasàyane 159 Pure puëatthinàmamhi so purindadasantibho Sada aladdhaladdhànaü làbhapàlanakovido 160 Ràjadvàraü visiññha¤ca sãhadvàraü manoramaü Hatthidvàraü visàla¤ca indadvàraü punàparaü 161 Dvàra¤ca hanumantavhaü kuveradvàramunnataü Caõóãdvàraü vicitta¤ca rakkhasadvàrameva ca 162 Bhujaügadvàramuttuïgaü pànãyadvàramujjalaü Uyyàdvàramaparaü màyàdvàra¤ca sobhitaü 163 Dvara¤càpi mahàtitthaü gandhabbadvàramuttamaü Ete catuddasadvàre kàràpesi naràdhipo. 164 Evaü purà tamatikhuddamanekayuddha- Naññhaü puëatthinagaraü nagaràjasàro Ràjà parakkamabhujo vajiraggapa¤¤o Sajjesi sàdhu nagaraü viya tàvatiüsaü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Puëatthãpurapañisaükharaõatiddeso nàma Ekasattatimo paricchedo. --------- Dvisattatimo paricchedo. 1 Tato so sabbathà sabbaü coëasenàya nàsitaü Anuràdhapuraü målaràjadhàniü tamattano 1 2 Dharamànassa satthussa sahassàrasaneminà Cakkena'ïkitapadehi 2 pavittãkatabhumito ----------- 26. [E.D.] Vasattasirisaüyoga sobhituyyànasannibhe. 27. Rammahamma samujjale (sabbesu.) 28. [A.E.] Yutta. 1. [D.] Ràjadhànitta mattano 2.[E.S.D.] Cakkaükitehi [SL Page 444] [\x 444/] ( 3 Dakkhiõàya mahàbodhisàkhàya ca mahesino Dhàtunampi ca doõena patiññhitapadesato 4 Accantamahanãyanti ma¤¤amàno naràdhipo Pañisaïkharaõaü tassa kàràpetuü samàrabhi. 5 Tato ekaü mahàmaccamàõàpetvà naràdhipo Taü yathà'bhicchitaü tassa samàdisi vicakkhaõo. 6 Tato so taü samàdesaü sabbathà avilaïghiya Pañiggahetva sirasà paggahetvà ca a¤jaliü 7 Gantvà'nuràdhanagaraü saya¤ca vidhikovido Ràjàdesaü asesaü so sampàdetuü samàrabhi. --------- 8 Tato so pubbaràjunaü sãmàyaü ràjadhàniyà Pàkàra-anupàkàra-vãthi-pàsàda gopure 9 Pokkhara¤¤o manu¤¤à ca uyyàne ca sudassane Sapa¤¤o na cirasseva kàrapesi pure viya. 10 Tato mahàvetiyàdinikàyattayacetiye Anappake vihàre ca lohapàsàdakàdike 11 Attanà vasita¤càpi sadvàraññàlagopuraü Saràjaïgaõamànandicandasàlàmanoramaü 12 Pàsàdaü ruciraü ceti evamàdisamiddhiyà Samupetaü sa kàresi puraü sabbaü pure viya. 13 Iccevaü pubbaràjuhi kàritàni bahåni so Kammantàni nijàmaccene'kenà'suü samàpayã. 14 Anekajàtisaüciõõakusalodayabhàginaü 3 Sabbeva hi sapa¤¤ànaü saüsijjhanti manorathà. 15 Tato parakkamavha¤ca puraü sadvàragopuraü Pàkàraparikhàvãthipàsàdàpaõamaõóitaü 16 Anekasatabhikkhånaü sãlàdiguõayoginaü Vàsàya katapàsàdasobhitàràmabhusitaü 17 Devànàlakamandaüva iddhaü phitaü subhikkhakaü Sadàkiõõamanussaü ca kàràpesi mahàmati. ----------- 3. [E.D.S.] Anekajàtisaükiõõa. [SL Page 445] [\x 445/] ( 18 Tato sãhaëadãpamhi taütaüjanapade ñhità Mahàmaccà apiëetvà tatta tattha mahàjanaü 19 Kara¤cà'parihàpetvà taütaüjanapadåpagaü Yathà yathà te gaõhanti samàdisi tathà so. 20 Tatonumàsaü catusu uposathadinesu tathà Vàpiàdisu sabbàsu laïkàdãpe asesato 21 Thalavàrivaràna¤ca migamacchàdipàõinaü Dàpesi matisampanno abhayaü akutobhayo. --------- 22 Tato rohaõaraññhamhi sàmantà bahavo tadà màõàbharaõabhåpàle mate niggatikà sayaü 23 Saråpamavijànantà 4 parakkantassa ràjino Bhayatajjitacittattà adassetvàna taü vibhuü 24 Anussarantà ca nija aparàdhaü khaõe khaõe Kàlamhi vãtivattamhi bhaye diguõataü gate 25 Tassa ràjindasãhassa uëàraü vikkamakkamaü Avilaïghiyama¤¤ehi jànantàpi ca sabbathà 26 Raññhe saüjàtasaüvaddhe ekàmahapi jãvanaü Visiññhamiti ma¤¤antà ama¤¤antà paraü gatiü 27 "Nadãpabbataduggàdiyuttaü janapadaü imaü Oloketumpi dassàma kadà nu ripuvàhiniü ?" 28 Iccevamàdikaü vatvà sakale raññhavàsike Vase katvopasaïkamma sugalaü ràjamàtaraü 29 "Màõabharaõaràjassa matabhàvanibandhano Yo soko devi so kàmaü mà te pãëetu mànasaü. 30 Jãvantesu vatamhesu amhaü janapadaü imaü Anekadaduggasaüyuttaü ko nàma pavisissati" 31 Iccàdivacanà tampi sa¤¤apetvàna ràjiniü Sabbe samaggà hutvàna duggaññhàne asesake 32 âraññhasãmaü bahuke gajehi pi akampiye Dugge katvàna parikhaü bhindàpetvà samantato ----------- 4. [A.] Mavijànitvà. [SL Page 446] [\x 446/] ( 33 Kaõñake tikhiõe tattha pattharitvà'yase viya Chinnapàtitarukkhehi magge katvà ca duggame 34 Tato dàmarikaü hutvà sabbe te raññhavàsino Ekekasmiü mahàdugge yodhànekasahassadhà 35 Yuddhàya baddhakacchà te pahåtakaccàyudhà Hutvà mahàsàhasikà nisãdiüsu mahàbalà. --------- 36 Ràjinã sugalà càpi vicàrakkhamabuddhiyà Abhàvato saya¤càpi duññhattà ca sabhàvato 37 âdàya vacanaü tesaü tibbavyasanabhàginaü Attàdhãnaü dhanaü càpi maõimuttàdikaü bahuü 38 Tathà dañhàpattadhàtusantakaü ca bahuü dhanaü Aggimhi pakkhintãva sabbaü tesaü visajjiya 39 Datvà ñhànantaraü càpi ñhànàñhànesva'kovidà Tehi dàmarikatta¤ca sayaü kàretumàrabhi. 40 Parakkamanarindopi duratikkamavikkamo Pavattiü taü suõitvàna salãlaü madhuraü hasaü 41 Rakkhavhayaü camånàthaü ànetvà samarakkhamaü Yathàsutaü pavattiü taü tassà'revetva tattato 42 "Gantvà tvaü khippamubbhutaü pañisenàdavànalaü Bàõavuññhinipàtena nibbàpetvàna sabbathà 43 Rakkhituü taü janapadaü ñhapetabbe ñhapàpiya Sãghamehã"ti vatvàna pesayã taü mahàbalaü. --------- 44 Tadà sannipatitvàna koññhasàràdhivàsino Veëakkàrabalenàpi saddhiü sãhalakeraëà 45 "Parakkamanarindena gaõhanatthàya rohaõaü Sàmaccà subahå yodhà pesità kira vãssutà; 46 Etthantare ràjaraññhaü gaõhissàmà"ti mantãya Sabbe ekamukhà hutvà àrabhiüsu mahàhavaü. 47 Ràjà parakkamabhujo natàkhilamahãbhujo Vãre katipayàmacce sayoggabalavàhane [SL Page 447] [\x 447/] ( 48 Tattha pesiya ghàtetvà ghàtetuü yuttake jane Gàme anappake tattha dàpetvà gaõavàsinaü 49 Kàràpetvà ràjabhogge anekepi ca gàmake Tatthàpi paccatthibhayaü samesi akunobhayo. --------- 50 Tato rakkhacamånàtho tammahàràjasàsanaü Pañiggahetvà sirasà paõipàtapurassaraü 51 Puëatthinagarà vãro nikkhamitvà mahàyaso Barabbalavhayaü ñhànaü gantvà tattha nisãdi so. 52 Saraññhavàsikà sabbà rohaõamhi mahàvamå Yathàvato nisàmetvà tasso'pàgamanakkamaü 53 "Jãvantà mayamamhàkaü rajjasãmaü vilaïghiya Etthà'gantuü na dassàma" iccevaü katanicchayà 54 Mahàsàhasikà hutvà anepekkhà sajãvite hànantamevupàga¤chuü samaràrambhasàdarà 55 Tato rakkhacamånatho tàya vàhiniyà saha Vattento samaraü ghoraü màrento ca bhañe bahå 56 Chindatvà vañume tehi chindanto pàtite dume Gantvà ca kaõñakavanaü nàma ñhànaü mahàbalo 57 Tattha duggaü karitvàna nisinnàyà:risenayà Yuddhaü vidhàya taü duggaü bhinditvà pavisitva so 58 Yodhe nekasahasse ca pàpetvà jajãvitakkhayaü Nikkhamitvà tato ñhànaü gato ambaëamavhayaü. 5 59 Tatraññhàya ca senàya saddhiü yuddhaü vidhàya so Bhinditvà tattha duggaü ca sabbaü taü samaraïgaõaü 60 Maüsalohitasampuõõaü katvà nikkhamma so tato Savaü 6 nàma mahàduggaü bhinditvà'nappake bhañe 61 Màretvà purato tassa divàcandantabàñave Tammaggobhayapassesu 7 mahàpabbatasaükañe 62 Majjhe majjhe ca nekehi chinditvà pàtitehi ca Mahàrukkhehi duggàhamagge sa¤càravajjite ----------- 5.[E.] Ambala lavhayaü. 6.[D.] Syavaü. 7.[E.] Gammamaggobhayapassesu. [SL Page 448] [\x 448/] ( 63 Ekadvigàvutàyàme vane mattagajehi pi Akampiyamahàdvàre sattadugge suduggame 64 Pàñipàñiyà'va kàretvà paccekaü 'vutthamattanà Duggaü pavisituü kàmaü na dassàmà"ti sabbathà 65 Katadaëhapañi¤¤àya saha paccatthisenayà Màse katipaye ghoraü yuddhaü katvà divànisaü 66 Màrento sahamaccehi yodhe nekasahassake Tattheva so nisãdittha camunàtho mahabbalo. --------- 67 Parakkamamahàràjà puëatthipuramàvasaü Sutvà dåtamukhà vãro tassetaü samarakkamaü 68 "Chalehi 8 ettakaü kàlaü tehi dàmarikehi tu Sabbathà samasaïgàmakaraõaü neva yuttakaü.9 69 Sadvàraü sakalaü duggaü mayà vuttopadesato Bhinditvà sakalaü senaü màretvàna anappakaü 70 Yathàvato taü vuttantaü vatvà khippaü mamantikaü Pesehi"ccevamàdissa vasantaü nijamandire 71 Dàpento ca bahå yodhe tassevi samarantike Bhåtàdhikàriü pesesi saïgàmopàyakovidaü. 72 Tato so nikkhamitvàna puëatthinagarà varà Rakkhasenàdhinàthena samàgantvà mahabbalo 73 Sàsanaü aviràdhetvà narindassa sirãmato Kàràpetvà mahisacammamaye bàõavàraõe 74 Sannayha mahatiü senaü vidhàya tumulaü raõaü Màrento ca bahå yodhe anekasatasaükhake 75 Bhindàpetvà sattadugge kàrite pañipàñiyà Nikkhamitvà tato yàtà gàmaü kiüsukavatthukaü. 76 Tatthàpi samaraü ghoraü vattetvà'tha 10 sudàruõaü Nikkhamitvà tato gantvà vañarukkhatthaliü 11 tadà ----------- 8. [E.] Chavehi. 9.[E.-] Karaõaü yuttaü na me na te. 10.[E.S.] Vattentà'tha. 11. [A.E.] Vañarakkhatthaliü [SL Page 449] [\x 449/] ( 77 Tattha nànàdisopetaü màretvà ripuvàhiniü Dàñhàvaóóhananàme'tha gàme katvà mahàraõaü 78 Tato sahodaràkhyàte gàme katvà mahàbhavaü Tato rakkhacamånàtho pàhetvà balavàhanaü 79 Sàdhetuü lokagallamhi ñhitaü paccatthivàhiniü hapesi ca 12 bahå yodhasahasse nijasantike 80 "Gaõhissàma camånàthàdhikàretthantare" iti âgataü mahatiü senaü màretvà so palàpayã. 13 81 Lokagallaü gatà càpi mahatã caturaïginã Tatthaññhaü verisenaïgaü kathàsesaü vidhàyakà 82 Tadãyaü dhanajàta¤ca acchinditvàna sabbathà Vutthaü senàdhinàthena ñhànameva samàgatà. 83 Dve senà ekato hutvà gantvà majjhimagàmakaü Tatthàpi lokagallaññhasenànàthàdhikàrino 14 84 Dàñhàdhàtubhadanta¤ca pattadhàtuvarampi ca Ta dassàma gahetunti katvàna daëhanicchayaü 85 Gàme'tha kaõñakadvàravàte paccatthisenayà Pavattiya mahàyuddhaü màretvà ripuvàhiniü 86 Gantvàna uddhanadvàraü tattha dugge vidhàya ca Nisinnà'yàrisenàya vattetvà dàruõaü raõaü 87 Dugge bhindiya sadvàre pavisitvà bahå ripå Ghàtàpetvà 15 nisãdiüsu sannayha balavàhanaü. 88 Gahetvàna tato dàñhàpattadhàtubhadantake Ràjinã sugalà càpi uruvelamupàgami. --------- 89 Athàpi dãghavàpãyaü sàdhetuü ripuvàhiniü Parakkamanarindena pesità saha senayà 90 Kittinàmàdhikàrã ca kittijãvitapotthakã A¤¤e'pi ca mahàmattà sannaddhabalavàhanà ----------- 12. [E.S.] hapetvàna 13.[E.] Palàyati. [A. -] Nàthàdhikàrihi. 15. [E.S.] Gàme tattha. [SL Page 450] [\x 450/] ( 91 Eràhuludisàbhàgà gantvà givulabavhaye Gàme nisinnaverãhi karitvà bhiüsanaü raõaü 92 Tattha dugge ca bhanditvà màretva'nappake ripu Tato'pi nikkhamitvàna gantvà'tho uddhagàmakaü 93 Tattha dugge karitvàna tayo màse nirantaraü Mahàhavaü pavattetvà palàpetvà mahàvamuü 94 Tato hihobunàmamhi ñhàne katvàna duggake Bhindàpetvàna parikhaü 16 pattharitvàna kaõñake 95 Santipàtiya senaïgaü nisinnàyàrisenayà Sadà saïgàmasajjàya katvà bhãmaü mahàhavaü 96 Duggaü bhindiya sabbaü taü sadvàraü pàvisiüsu ta. Saravuññhinipàtena yuddhaü katvà duràsadaü. 97 Tato'pi nikkhamitvàna kirindavhayagàmake hàne gàvutamattamhi kavo duggaü pure viya 98 Nisinnaü ripusenaïgaü bhinditvàna pure viya Dãghavàpivhaye ñhàne nisãdiüsu mahabbalà. 99 Parakkamanarindo'pi pavaro dãghadassinaü Tatthaññhànaü amaccànaü iti pesesi sàsanaü; 100 "Bhijjitvà kira saïgàme palàyantà aràtayo Gahetvà pavare pattadàñhàdhàtubhadantake 101 Bhãtà parasamuddaü te gacchantãti sutammayà; Evaü sati ayaü laïkàdãpo hessati su¤¤ako. 102 Ape'ttha sãhale dãpe maõimuttàdibhedake Nànàratanajàtamhi vijjantepi mahàrahe 103 Asàdhàraõabhåtaü hi ratanaü nàma sabbathà Duve dàñhàpattadhàtubhadantà dhammasàmino. 104 Vissajjetvà mayà càpi sàrabhutaü bahuü dhanaü Sasannàhàyudhe yodhe ràsãkatvà nirantaraü 105 Sàdhentena niràtaükaü laükàdãpamimaü varaü Kato mahà ca vàyàmo kàmaü hessati nipphalo. ----------- 17.[A.] Pàvisã tato [SL Page 451] [\x 451/] ( 106 Nànàratanarasmihi pajjalantena molinà Mahagghena'pi ve mayhaü uttamaïgamalaükataü 107 Dvinnaü dàñhàpattadhàtubhadantànaü mahesino Pavãttito nàma bhave varasamphassayogato. 108 Tasmà ekamukhà hutvà sabbe sabalavàhanà Mayà vuttopadesa¤cà'virodhetvà asesato 109 Ripusenaü vijitvàna dàñhàdhàtuvarampi ca Pattadhàtubhadanta¤ca pesetha turitaü" iti. 110 Kittinàmàdhikàrã va dãghavàpiyamaõóale Vasanto sàsanaü tassa sirasà sampañicchiya 111 Sasenaïge bahå càpi amacce sannipàtiya Camånàthàdhikàràdhiññhitaññhànamupàgato. 112 Sapattavaggikà càtha raññhavaüsãmahàvamu Sahàmaccehi sabbehi pahåtakavacàyudhà 113 Saïgàmasajjà hutvàna sårà vãraïgaråpinã Uddhanadvàrakaü gàmamevaga¤chi raõatthikà. 114 "Amhàkaü raññhamajjhaü hi paviññhesu aràtisu Ekampi mu¤cituü kàmamadatvàna sapattakaü 115 Magge duggaü karitvàna sapattànaü palàyataü Magge ca duggame katvà dvittigàvutamattake 116 Sapattehi nivutthassa padesassa samantato Nànàvidhànaü dha¤¤ànaü pavesa¤ca nivàriya 117 Dubbalattaü gatàyà'risenàya sakalàyapi Pavattiya mahàyuddhaü bàõavuññhiduràsadaü 118 Màressàmà"ti cintetvà heññhàvuttappakàrato Mahàdugge karitvàna nisãdi raõadohaëà. --------- 119 Tato bhutàdhikàrã ca rakkhasenàdhinàyako Kittinàmàdhikàrã ca sårà saïakgàmabhumiyaü 120 Sajjetvà mahatiü senaü parasenappamaddanà Yathopadesaü sabbeva nikkhamitvàna ekato ----------- 16. [E.S.D.] Parikhà 18.[E.] Sasenaïgo 19.[A.] Sasakkaü vaggikà. [SL Page 452] [\x 452/] ( 121 Sudàruõe raõe katvà màretvà ca bahå bhañe Avasese palàpetvà tato ca punaniggatà 20 122 Maharãvaravhayaü duggaü bhinditvàna mahabbalà Nikkhamitvà tato sabbe voyalaggamunàmake 123 hàne sannipatitvàna nisinnà raõakovidà Tassaggato ca sumanagallanàme padesake 124 Nisinnaü ripusenaïgaü heññhàvuttappakàrato Màretvà samamare ghore tatato 21 badaguõavhaye 125 hàne nisinnaü sakalaü bhinditvà ripuvàhiniü Uruvelamaõóalavhe'tha ñhàne duggaü karitva'tho 22 126 Nisinnaü sakalaü senaü bhinditvàna mahàbhave Gahetvà pavare pattadàñhàtubhadantake 127 Tattheva te nisãdiüsu mahàsenàpurakkhatà. Sàmante'ko tadà tassa màõàbharaõaràjino 128 Senando 23 såkarabhàtudevanàmo kubuddhiko Kàràyaü saïkhalàbaddho parakkantena rajinà 129 Rohaõaü bhinnanigaëo palàyitvàna pàvisi. âõapetvà tato ma¤juadhikàriü naràdhipo "Såkarabhàtusenindonijaü raññhaü palàyito 130 Ekattha daëhamålo so na bhave yàva tàva te Gantabba"miti vatvàna pesayã taü narissaro. 131 Puëatthinagarà gantvà so sàpatgamunàmakaü hànaü tattha mahàyuddhaü vidhàya ripusenayà 132 Màretvàna bahå yodhe tattha duggaü vidhàya ca Nisãdi tattheva sayaü mahàsenàpurakkhato 133 Savaggavàsino sabbe tadà dàmarikà bahå Raññhavàsijanaü sabbaü àbàlà parivattiya 134 "Vajantàpi mayaü pàõaü dve dañhàpattadhàtuke Sabbathà na cajissàma" iccevaü katanicchayà ----------- 20.[E.S.] Potthakesu imedve pàdà nadissanti. 21.[E.D.] Kate. 22.[D.S.] Karitva so. 23. [E.S.D.] Senàdhinàtho. [SL Page 454] [\x 454/] ( 135 Paduññhamanasaükappà abhimànavasãkatà Bhattasåpavhayaü gàmaü sabbe sannipatiüsu te. 136 Tadà rakkhavamånàtho kittãnàmàdhikàri ca Tato bhåtàdhikàrã ca sàmantà cà'pare bahå 137 Vattentà bheravaü yuddhaü saha paccatthisenayà Dvihi ekapathe gantumadentà samarakkhamà 138 Dañhàdhàtuü pattadhàtuü gahetvà ràjagàravà Mahàpåjaü pavattentà nikkhamiüsva'kutobhayà. 139 Tadà demañavalanàme ñhàne sabbàrivàhinã Hutvà sannàhasannaddhà sahasà gahitàyudhà 140 Vàpiü nàmàvasantãdha 24 samàgamma samantato Mahàyuddhaü pavattesi hiüsanaü lomahaüsanaü 141 Vamånàthàdikàvà pi amaccà dàruõe raõe Matehi ca manussehi chaóóhitehà'yudhehi ca 142 adentà padanikkhepàvakàsaü samantato 25 Gahetvà pavare dàñhàpattadhàtubhadantake 143 Sappanàrukokilavhaü gàmaü sampàpuõiüsu te. Abhibhuto'tisàrena tadà rakkhavamåpati 144 Yathàkammaü gato sabbe saükhàrà hi vinàsito. Te ma¤jukittinàmà ca tadà dve adhikàrino 145 hànantaràrahaü tassa sammànamaviràdhiya Petakiccàni kàretvà mate'pi matisa¤¤ute 146 Tasmiü ca dhajinãnàthe dåraññhe va naràdhipe Tasseva dharaõindassa bhãmavikkamasàlino 147 Pabhàvàtisayà sabbaü senaü katvàna ekato Adentà'vasaraü ka¤ci saïkhobhassa ca kassaci 148 Dvinnaü dhàtuvaràna¤ca pavattentà mahàmahaü Taü sàsanaü narindassa pesayitvà sirãmato Tattheva vãtinàmesuü vãrà katipaye dine. 149 Ta pavattiü suõitvàna parakkamamahãbhujo "Yasmiü padese dhajinãnàthaü taü jhàpayiüsu te ----------- 24.[E.] Potthake natthi. 25.[E.] Padanikkhepaü pakàsavisamantato. [SL Page 464] [\x 464/] ( 150 Kàretvà mahatiü tattha danasàlaü catummukhaü Càtuddisikadãnànaü anappaü dànavaññakaü 151 Paññhapethà"ti pesesi påjanatthàya sàsanaü Pavaro katavedãnaü pañhamo pavivekinaü. 152 Padhànà dve ca santuññhà tamàdesaü yathàvidhiü Niññhapetvàna tattheva nisãdiüsu naya¤¤uto. 153 Tadà dàmarikà senànàthassa matabhàvato Sukarabhàtudhajinãnàyakassa ca làbhato 154 Etthantare jayussàhaü karissàmàti cintiya Sabbeva te samàga¤chuü guttasàlakamaõóalaü. 155 Taü pavattiü suõitvàna parakkantassa ràjino Sàmaccà mahatã senà aràtibalamaddinã 156 Anekesu padesesu pavattentà mahàbhavaü Guttasàlamaõóalàbhimukhà'hosi samantato. 157 Tadà dàmarika sabbe taü cajitvàna gàmakaü Palàyiüsu bhayà gàmaü te mahàgàmamaõóalaü 158 Taü pavattiü suõitvàna parakkamamahãbhujo "Gàmà gàmaü harantehi dve dàñhàpattadhadhàtuke 159 Saïgàmakaraõaü kàmaü sabbathà me na rocate; Pesetha dhàtuyugalaü khippaü me santikaü"iti 160 Vatvàna pesayã dåtaü duràsadaparakkamo. --------- Tamàkaõõiya sandesaü senànàthàdhikàrino 161 Puëatthinagaraü dàñhàpattadhàtubhadantake Pesetukàmà sàmantamekaü rakkhàya yojiya 162 Hantàlavananàmamhà nikkhamitvàna gàmato Sampattàyà'risenàya khãragàme pure viya 163 Vidhàya bhiüsanaü yuddhaü palàpetvà ito tato Pavissa khãragàmaü te tatthàpi tumulaü raõaü 164 Katvà pahåte màrentà nikkhamitvà tato'pi ca Taõagalukasukhagirigàme 26 kaóadoravàdambagallake ----------- 26. [D. -] Mukhagirigàme [SL Page 455] [\x 455/] ( 165 Katvà taõóulapatthe ca tatheva tumulaü raõaü Mahàpåjàya ànetvà dve dañhàpattadhàtuke 166 Pesesuü ma¤junàmassa adhikàrissa santikaü. Sàkhàpattavhaye gàme lokagalle ca'nappake 167 Màretvàna bhañe sabbe dhanumaõóalike'pi ca Vase katvà ñhito tattha so dàñhàpattadhàtuke 168 Paccuggamma mahàpåjaü pavattento divànisaü A¤janakammanàthaü so dhàturakkhàya yojiya 169 Pesetvà dhàtuyugalaü mahàràjassa santikaü Tato nikkhamma gantvàna gàmaü bokusalavhayaü 170 Sahàmaccehi sabbehi mantayaü mantanakkhamo Padesakusalà ete verino nijasantikà 27 171 Nikkhantesu pana'mhesu palàyitvà ito tato hànaü sàdhitamamhehi pavisitvà vasãkataü 172 Janaü pãëenti; amhàkaü sàmã ca jagadissaro Sopadesaü viràdhetvà rajjampi ca susàdhitaü 173 Tiõàyapi na ma¤¤eyya 28 vi¤¤àtasamarakkamo; Tasmà tasseva påjentà upadesaü sirãmato 174 Vasãkatassa ñhànassa pavisanti yathà na te Tathà tattha sasàmantaü bahuü senaü visuü visuü 175 hapetvà verino sabbe karitvà chinnamålake Sàmino caraõambhojaü vahituü sirasà mayaü 176 Gamissàmàti nicchesi nicchayakkhamabuddhimà. Tato tassa vaco sabbe amaccà sampañicchiya 177 âdàya mahatiü senaü nikkhamma samarakkhamà Padesaü nekavañumaü vàlivàsaragàmakaü 29 178 Patvà tattha bahå verã pàpetvà jãvitakkhayaü Nikkhamitvà tato ñhàne balapàsàõanàmake 179 Duggaü katvà tato tattha kittiü laïkàpurampi ca A¤¤aü ca mahatiü senaü ñhapetvà caturaïginiü ----------- 27. [E.] Santikaü 28.[E.] Tiõàya kiüsu ma¤¤eyya 29.[D.] Vàlavàsara- [SL Page 456] [\x 456/] ( 180 Sabbemaccà padhànà ca mahàbalapurakkhatà Dãghavàpimaõóalavhe ñhàne dàmarike bahå 181 Sàdhetuü te yathàdesaü nikkhamuüsu mahàbalà. --------- Tato ràjà parakkantabhujo vijitabhubhujo 182 Ramme puëatthinagare vasaü vãtàrisaügare Saddhàbunddhiguõopeto nànàpu¤¤odayena ca 183 Rasikaggesasaro kãëàvinodena ca sàdunà 29 Dinàni vãtinàmento dhàtunànayanakkamaü 184 Sutvà paramasantosapasàdàpuõõamànaso "Aho mayhaü mahàlàbho, suladdhaü mama jãvitaü, 185 Rajjasàdhanavàyàmaphalaü me pattamuttamaü Yo'haü idaü dhàtuyugaü passituü ca nisevituü 186 Labheyyaü muniràjassa" iccàdigiramuggiraü Sunahàto suvattho ca suvilitto sumaõóito 187 Alaükatamahãpàlasutàmaccapurakkhato Tàràgaõaparibbåëho sarade viya candimà 188 Paccuggamma mahàpu¤¤o ñhànaü yojanamattakaü Dassane pañhame yeva vicitràbharaõehi ca 189 Maõimuttàdibhedehi mahaggharatanehi ca Nànàdhåpehi dãpehi pupphehi surabhãhi ca 30 190 Sugandhehi ca nekehi påjetvà sàdhupåjito Dharamàne'va sambuddhe vãro sandassitàdaro 191 ânandacàridhàràyo pavattento nirantaraü Mànasehi pasàdehi bahi 31 aïguritehiva 32 192 Gattamuddhaggalomehi sobhento sakalaü sakaü Mahàpãtipavàhesu majjapento nijaü manaü 193 Pãyåsarasadhàràhi sittagattayuto viya Dhàrayaü sirasà dhãro dàñhàdhàtuvaraü varo 194 Dhàrento muddhanà addhacandaü candaro viya Sabbesaü sahayàtànaü dhàtudvandaü padassayaü ----------- 29.[D.S.] Sàdhunà 30. Surabhehi (sabbesu.) 21. [E.] Sàmaü 32. [E. -@]Tahi ca. [SL Page 457] [\x 457/] ( 195 Vibhàvayaü pabhàva¤ca tassa sammà sutàgamo Tehi càpi mahàpa¤¤o kàràpetvà mahàmahaü 196 hapàpetvàna tattheva dhàtudvandaü narissaro Kàretvà mahatiü guttiü suguttasakalindriyo 197 Kattuü nànappakàra¤ca upahàraü niyojiya Pasàdayuttacitto'va sàmacco saparijjano 198 Brahmà brahmavimànaü'va paccàgami samandiraü. --------- Tato nagaramajjhamhi dàñhàdhàtugharaü subhaü 199 Sabhaü viya sudhammavhaü sohetvà suvibhattakaü Ràjadvàramhi paññhàya maggaü yojanamattakaü 200 Kàràpetvà samatalaü sammà hatthatalaü viya Kàràpetvàna sabbattha sabbasattahite rato 201 Toraõe jagadànandakaraõe citradhàraõe Bandhàpetvà adho tesaü nànàkusumadàmake 202 Vicitravaõõasantàne vitànànaü patànake Pacceka toraõatthamhe nànàvatthatirohite 203 Karitvà matthakaü tesaü chattavàmarapantihi Nànàpupphakalàpehi vicitrehi dhajehi va 204 Påjàrahehi vatthåhi sajjetvà aparehi pi Maggassubhayapassa¤ca sobhetvà phaladhàrihi 205 Sannãrakadalãpåganàlikeradumàdihi Càrupupphakalàpehi puõõehi kalasehi ca 206 Nànàdhajapatàkàhi dãpadhåpàdikehi ca Sajjetvà tidasindassa vãthiü viya sudassanaü 207 Maggaü alaükaritvàna maggàmaggavicakkhaõo Dàñhàdhàtugharadvàramàëaka¤cà'lakaü viya 208 Sajjetvà caturo sajju sajjanàràdhanakkhamo Tato ekamanagghaü so khaõàpiya mahàmaõiü 209 Sugandhacuõõasampuõõaü kàretvà vasudhàdhipo Dañhàdhàtuvaraü tattha vaóóhetvà raññhavaóóhano 210 Karaõóake ñhapetvàna tammaõiü ratanàmaye Sovaõõaye ñhapetvàna taü mahagghe karaõóake [SL Page 458] [\x 458/] ( 211 Taü cà'tha pattadhàtu¤ca mahagghe ka¤canàmaye Nànàratanarasmihi jotamàne manohare 212 Suravàpappahe vakkavatukkasmiü patiññhite Bàlàdiccappabhapu¤jasannihe sumanohare 213 Maõóapasmiü supa¤¤atte mahagghattharaõatthate âsanasmiü sugandhasmiü vaóóhetvà pupphasanthare 214 Chattavàmarakhaggàdihatthe'tho lambakaõõake A¤¤e mahàkulãne ca maõóapassa samantato 215 hapàpetvàna rakkhàya laddhasaürakkhanakkhamo Maõóapaü parivàretvà taü anekasatesu so 216 Maõóapesu mahagghesu sabbàbharaõabhusità Vãõàveõumudiïgàdiyuttahatthajanehi va 217 Dibbagandhabbisaïkàsagandhabbãnivahehi ca Purakkhatàyo paccakaü ñhapetvà nàñakitthiyo 218 Tàsaü naccehi gãtehi vàditehi ca påjayaü Nànàpupphehi dhåpehi gandhehi vividhehi ca 219 Vàsayanto puraü sabbaü hàsayanto bahå jane Nekadãpasahassànamàlokehi samantato 220 Ekobhàsà disà sabbà vidhàya vãdisà tathà Chatracàmarapantãhi vicitraddhajapantãhi 221 Sabbàhi ca patàkàhi chàdento sakalaü nahaü Gajànaü ku¤canàdena assànaü hesanena ca 33 222 Rathànaü cakkaghosena viràvena ca bherinaü Sabbamaïgalasaïkhànaü ninàdena ca hàrinà 223 Kàhalàna¤ca saddena jayaghosena vanditaü Sàdhukàraninàdena apphoñanaravena ca 224 Tathà ukkuññhisaddena kàrento mukharà disà Saya¤ca dharaõãpàlo sabbàbharaõabhusito 225 âruyha pavaraü nàgaü sovaõõacchàdanaü subhà Anekavàhanàråëha - amaccaparivàrito 226 Nikkhamitvà'nubhàvena mahacca pavarà purà Dàñhàdhàtubhadantassa pattadhàtuvarassa ca ----------- 33. [D.S.] Bhesarena ca [SL Page 459] [\x 459/] ( 227 Gantvàna santikaü sàdhu katvà sirasi a¤jaliü Pupphehi ca sugandhehi sahatthena'bhipåjayaü 228 âdàya dhàtuyugalaü a¤jasaü pañipajji so. Tadà gambhãranàdena vaóóhento pañahassaraü 229 Indacàpakalàpena sobhento gaganaïgaõaü Nicchàrento savijjotà vijjuyo ca ito tato 230 Sikhaõóimaõóalàkhaõóataõóavassopadesako Turaïgakhurasaïghaññasamuddhåtàhi dhålihi 231 Saddhiü tirodhàpotvana pabhàkarakaràvaëã Karonto gaganaü sabbaü timirappakaràvañaü 232 Ajjhottharanto àga¤chi akàlajalado mahà. Taü disvà sakalàmaccà mahàmahavibandhakaü 34 233 Mahàkhedaparàdhãnamànasà taü mahàmatiü Upasaïkamma kattabbaü vicàresuü mahãpatiü. 234 Tadà so'pi mahàràjà pabhàvàtisayaü nijaü 35 Acinteyyànubhàva¤ca vijànanto mahesino 235 "Mà cintayittha tumhe tu evaråpo mahàmaho Naràmaramanogàhã vattate kira abbhuto; 236 Aha¤ca kira nikkhanto duràsadaparakkamo Mahàpu¤¤o mahàpa¤¤o mahàtejo mahàyaso 237 Ko devo ettha ko màro brahma và vattitàya me 36 Accuëàràya påjàya antaràyakaro bhave? 238 Vaóóhetvà dhàtuyugalaü saïkaü sa¤ci acintiya Te nikkhamatha tumheti vatvà nikkhami buddhimà --------- 239 Tato so'pi mahàmegho ussavaññhànato bahi Sabbattha vàpãgaügàyo 37 vuññhidhàràhi pårayaü 240 Mahàmahassàbhimukho hutvàna purato sayaü Dharàparàgamattaü'va vassitthupasamaü nayaü. ----------- 34.[D.S.E.-] Nibandhako. 35.[A.] Tijaü. 36.[A.] Bàdhàyà Vantitàya me. 37.[A.] Càpi gàëbhogho. [SL Page 460] [\x 460/] ( 241 Disvà tamabbhutà sabbe nàgarà ca samàgatà Anekasatasaïkhàtà susãlà munisunavo 242 "Aho mahànubhàvo hi narindoyamarindamo Mahatà vata pu¤¤ena laïkàyaü pàturàsi no; 243 Idaü pu¤¤ama'yaü pa¤¤à, ayaü bhatti tathàgate, Ayaü yaso, ayaü tejo, pabhàvàtisayo ayaü", 244 Iccàdikaü uggirantà giraü vimbhayanibharaü Mahatà thutighosena påresuü sakalà disà --------- 245 Tato so dharaõãpàlo adiññhàsutapubbakaü Vattàpento evaråpaü accherakaparamparaü 246 Nijànubhàvànuråpaü pavattento mahussavaü Dañhàdhatugharaü dhàtuyugaü vaóóhetva pa¤¤¤avà 247 Puëatthinagare vãro sabbasmiü sattarattiyo Sabbalokekadãpo so dãpapåjamakàrayã. 248 Evaü pamodamadavimhayasambhameka- Hetuü janassa pavilokayatokhilassa Devo parakkamabhujo natabhumipàlo Kàresi sàdhu varadhàtumahaü mahantaü Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Dañhàdhàtumahaniddeso nama catusattatimo paricchedo. --------- Tesattatimo paricchede. 1 Tadà sabbe amaccà ca padhànà ca mahabbalà Nikkhantà gaõhituü dãghavàpimaõóalaraññhakaü 2 "Syavanaviyalanàmamhi 1 ñhàne katvà mahabhavaü Tattha sadvàdasadvaraü duggaü bhindiya sabbathà 3 Tato gomayagàme ca ñhàne chaggàmanàmake Dugge ca balapàsàõe vidhàya tumulaü raõaü 4 Bhinditvà ripusenaïgaü balapàsàõanàmake Duggasmiü te nisãdiüsu sabbe sabalavàhanà. ----------- 1.[E.] Savanaviyala- [SL Page 461] [\x 461/] ( 5 Tatomaccà padhànà ca nikkhamitvà tato'pi ca Vidhàya tumulaü yuddhaü màlàvatthukamaõóale 6 Vaññagàmakapàsàõe 2 muluttavhe ca gàmake Senaguttavhagàme ca bolagàmakanàmake 7 hàne vànaragàme ca gallambaññhikagàmake Tattha tattha mahàyuddhaü karontà bheravakkamaü 8 Tigàvutappamàõamhi ñhàne sàvaraõaü bahuü Mahàduggaü karitvàna nisinnàyà'risenayà 9 Mahàyuddhaü pavattetvà màrevo'nappake bhañe Tattheva te nisãdiüsu janentà verinambhayaü. --------- 10 Tadà dàmarikà sabbe "sabbaü raññhaü vasikataü Gaõhissàmà"ti nikkhantà dãghavàpikamaõóalaü 11 Hintàlavanagàmamhi ñhitàmaccà ca naü vidhiü Yathàvato suõitvàna pesesuü bahuke bhañe. 12 Te sabbe dvãhi rattãhi vãsaügàvutamattakaü Maggaü gantvà mahàyuddhaü katvà màretva verino 13 Punà'bhave nirussàhe karitvà bhayatajjite Paccàgamiüsu te ñhànaü tameva vijitàvino 14 Tadà sabbe amaccà te tassa gàmassa santike âdipàdakapunnàgakhaõóanàmamhi ñhànake 15 Katvà duggaü guttasàlamaõóalaññhehi verihi Mahàyuddhaü karitvàna tathà corambagàmake 16 Atho målànagàme ca tathà kuddàlamaõóale Iccetesu'pi gàmesu vidhàya tumulaü raõaü 17 Nikkhamitvàna hintàlagàmamavhayañhànato Karitvà samaraü kittiràjavàlukagàmake 18 hàne ca uëadànàme gàme vàlukasa ye Karitvà yodhanaü bhãmaü tato huyalagàmake Yuddhaü katvà nisãdiüsu màrentà verino bahå. 19 Tato kàtuü ràjadhàniü nivutthaü pubbaràjuhi Puraü mahànàgakulaü vahàràjena pesità ----------- 2.[E.] Vadhagàmaka- [SL Page 462] [\x 462/] ( 20 Damiëàdhikàrã rakkhavho rakkaka¤cukinàyako Sannayha mahatiü senaü nikkhamuüsu raõatthikà. 21 Rakkhaka¤cukinàtho'tha pa¤cayojanavàsikaü Devaràjavhayaü kesadhàtu¤ca mahatiü camuü 22 Pesetvàna vinàsetvà tatthaññhe verino bahå Tato kàtuü ràjadhàniü gimhatitthe ca gàmake 23 Kataduggesu nekesu nisinne pañiyogino Yebhåyyona kathàsese vidhàya vidhikovido 24 Senaïgaü vissamàpetukàmo yuddhakilantakaü Tattheva vãtinàmesi vãro katici vàsare. 25 Tadà sannipatitvàna sabbe te pañiyogino Mahàdukkhàhitunnà te cintesuü bhusamãdisaü: 26 "Parakkamanarindassa yugantànalasannibho Tejo duppasaho sabbe jambudãpe'pi ràjuhi. 27 Gajabàhunarindo'pi màõàbharaõabhupati Iccete'pi duve ràjasãhà saïgàmakovidà 28 Sannayha mahatiü senaü vissajjetvà bahuü dhanaü Yuddhaü nekappakàrehi karontàpi divànisaü 29 Jayabheriravaü tassa sutvà bhijjitva dårato Khajjåpanakasaükàsà hutvàna suriyuggame 30 Saüvasituü saraññhe'pi asakkontà bhayaddità A¤¤aü gatimapassantà yamaràjaü'va nissità. 31 Duggaññhànà ca amhàkaü rakkhà a¤¤à na vijjati; Sabbathà'va idaü raññhaü giriduggàdisaüyutaü. 32 Tasmà duggesu sabbesu katvànà'varaõaü bahuü Karitvà duggame sabbe pasiddhe ca mahàpathe, 33 Coramagge bahå katvà duppavesattanaü gate Raññhe sannipatitvàna karissàma raõaü"iti. 34 Tato dàmarikà sabbe hutvà ekamukhà sayaü Gàlunajjà mukhadvàraü pàpuõiüsu raõatthikà. 35 Taü pavattiü suõitvàna tato ka¤cukinàyako Gantvà tattha mahàyuddhaü vattetvà te palàpayi. [SL Page 463] [\x 463/] ( 36 Bhinnà yuddhamhi sà senà mahàvàlukagàmake Nisinnehi sapattehi samàga¤chi samantato. 37 Rakkhaka¤cukinàtho'tha vissamàpiya vàhiniü Mahàvàlukagàmaññhapañiyogihi yujjhituü 38 Nikkhamitvàna te sabbe nimmathitvàna verino Katvà raõaïgaõaü nàgalokaü'va garuëàhataü 39 Tato'pi te palàpetvà dãpiko'va mige bahå Sayaü tattha nisãdittha vijitàvã mahabbalo. 40 Tato ka¤cukinàtho so vasaü vàlukagàmake Iccevaü mantayã atthànatthacintàvicakkhaõo: 41 Ete ripå pataïgà'va a¤¤àtadahanakkamà Tattheva parióayhantà vinassanti bahå bhusaü; 42 Naññhesvetesu raññha¤ca bhaveyya vanasannibhaü; Ete ca na vijànanti amhaü ra¤¤o dayàlutaü. 43 Ito paññhàya ye amhaü vasamàyanti verino Dàpetvà abhayaü tesaü rakkhanaü kàriyaü iti. 44 Tato kesa¤ci sandesaü pesayã raññhavàsinaü Ye ye jãvitukàmà te entu me santikaü iti. 45 Taü sutvàna sakaü pàõaü icchantà ca sakaü dhanaü Vàõijà vàlukàgàme paññanaññhà ca bhurino 46 Raññhavàsã ca apare rakkhaka¤cukinàyakaü Samantato samàgamma passiüsu bhayatajjità. 47 Tato 1 so devanagare tathà kammàragàmake Mahàpanàlagàme 2 ca gàme mànàkapiññhiyaü 48 Nãlavàlanadãtitthe 3 kadalipattasavhaye Gàme càti anekesu ñhànesu ñhãtaverihi 49 Pesetvàna sake yodhe kàràpetvà bahuü raõaü Tattha tattha jayaü laddhà sampatte te'nugaõhi so. --------- 50 Tadà dàmarikà sabbe pabalaü verinaü balaü Mahàkhettaññhànanadiü uttaritvàna yujjhituü ----------- 1. [E.S.D.] Ito. 2.[D.] Mahàpatàlagàme 3. [E.S.] Nãlavàlanti titthe ca. [SL Page 464] [\x 464/] ( 51 Na dassamàti katvàna nicchayaü nikkhamitva te Pàpuõiüsu nadãtãraü mahàsàhasikà sayaü. 52 Taü pavattiü suõitvàna so'pi ka¤cukinàyako Tena so tattha gantvàna yujjhituü saha verihi 53 Pesesi sakasenaïgaü; tato ubhayapakkhikà Nadãmajjhamhi vattesuü subhañà samaraü kharaü. 54 Tadà ubhinnaü senànaü uggatehi samuddato Dànavehiva devanaü saïgàmo àsi bhiüsano. 55 Tadà te ca mahàvãrà ripusenàya tàya 4 ca Saha yuddhaü pavattentà iccevaü samacintayuü: 56 Etehi samasaïgàmo nàmà'pajayasàdiso, hapetvà sàmino amhaü so'pi ka¤cukinàyako 57 Imaü pavattiü suõi ve mahà hoti paràbhavo. Ete kalãrakhaõóeva chinditvàna sapattake 58 Nadãjalesu pàtetvà macchakacchapagocare Karissàma khudaü tesaü vinodemà'thavà mayaü; 59 Ràmaràvaõasaügàme vilaïghitamahaõõavà Vànarà'va mahàyuddhaü vidhàyaccantadàruõaü 60 Katvàna vàhiniü khippaü maüsalobhitavàhiniü Dãghàëiü gaõhanatthàya nikkhamuüsu mahabbalà. 61 Te yodhà tattha gantvàna paviññhà kadalãvanaü Màtaïgà viya paccatthiyuthamummulitaü karuü. 62 Tattha bhinnà sapattà ca suvaõõamalayavhaye hàne santipattvàna àrabhiüsu punà'bhavaü. 63 Tato ka¤cukinàtho so tatthàpi bahuke bhañe Pesesi te ca vassentà saravassaü nirantaraü 64 Vanagàmi¤ca sa¤càraü pucchitvà varahatthato Tehi niddiññhamaggena pavisitvàna tattha te 65 Màretvàna bahå yodhe taütaüduggamupassite 5 Suvaõõamalayaü càpi akariüsu akaõñakaü. 66 Tato ka¤cukinàtho so sayaü màlàvaratthali Yanto suvaõõamalayaü gatayodhànasantikaü ----------- 4.[A.] Nàya. 5.[E.] Mapassite. [SL Page 465] [\x 465/] ( 67 Ahaü ito'va gacchàmi gàmaü màlàvaratthaliü Pañipajjatha tumhe'pi maggaü taügàminaü iti 68 Pesesi sàsanaü te'pi taü sutvàna tathà'karuü. So'pi àdàya te sabbe gato màlàvaratthaliü. --------- 69 Rakkhavhayo ca damiëàdhikàrã samarakkhamo Doõivaggamupàga¤chi mahàbalapurakkhato 70 Tampavattiü suõitvàna bahu dàmarikà tadà Rakkhalaïkàpurassàpi mahànàgakule pure 71 Vasantassa pavattiü taü pakàsetvà yathàvato Sãghaü tamapi àgantuü pesetvànà'su sàsanaü 72 Doõivaggamhi paññhàya navayojanagàmiyo Maggo suduggamo tasmà tato raññhappavesanaü 73 Nivàressàma tesveva 6 duggeså'ti vicintiya Te sabbe samaràrambhaü mahàsàhasikaü karuü 7 74 Rakkhavhayo ca damiëàdhikàrã vidhikovido Vidhànà pañhamaü yeva raõassa pañiyogihi 75 Mukhabhaïgaü vidhàtuü so icchanto bahuke bhañe Lokavhakesadhàtu¤ca nàthàkhyaü saïkhanàyakaü 76 Iccàdike ca sàmante pesesi samaratthiko. Te ca katvà mahàyuddhaü pàpuõiüsu mahàjayaü. 77 Tadà bhinnà sapattà te mahàbhayasamàkulà Garuëaññhakala¤javhe 8 ñhàne nasannipatiüsu te. 78 Tadà tampi mahàsenaü so pi rakkhakanàmako Damiëàdhikàrã pesesi gaõhituü tampi ñhànakaü. 79 Te ca gantvà mahàyodhà chindantà'varaõambahuü Chindantà ca mahàdugge anekadvàrayojite 80 Ajjhàvutthaü sapattehi ñhànaü sampàpuõitva te Jãvagàhaü gahetabbe gaõhitvà apare bahå 81 Verã maccumukhaü khippaü pàpetvà avasesake Palàpetvà aappatiññhe taü ñhanampi akaõñakaü 9 ----------- 6. [A.E.D.] Tasseva. 7.[A.] Mahàsàhasikà karuü. [D.S.]Mahàsàhasikà karaü 8. Añakalank[X]g¤a[X]ralaya (?) 9.[D.S.] Akhaõñake. [SL Page 466] [\x 466/] ( 82 Vidhàya santikaü tassa gatà paccàgamiüsu te. Yathànuråpaü so tesaü pasàdaü dàpayã tadà. --------- 83 Damiëàdhikarã ca tadà nidàghàdiccatejasà. ôayhantaü'va vanaü megho tejasà tassa ràjino 84 Bhasmasesattanaü yante verã sàmappayogato Rakkhituü punaràgamma doõivaggaü'ca buddhimà 85 Sàdhite sàdhite raññhe ñhapetabbe ñhapàpiya Vase honte vase katvà raññhaü tampi visodhayã. 86 Pågadaõóakaàvàñe duggaü katvà nisinnakà Paccàmittà punàyodhamàrabhiüsu mahabbalà. 87 Damiëàdhikàrã ca tato tatthàpi bahuke bhañe Pesesi saha sàmante raõakãëàvicakkhaõe. 88 Te ca gantvà mahàyodhà saravassena vassinà Viràvena ca bherãnaü khaggàna¤ca vivattanà 89 Savijjutaü'va dassentà 10 akàlaghanavibbhamaü Nijavãrarasassàdà 11 vinodentà raõassamaü 90 Vãralakkhiü ca påjesuü 12 attano jayabheriyà. Tato te tambagàmavhe ñhàne paccatthino bahå 91 Duggaü katvà nisinnàti suõitvà vãrasammatà Dassetukàmàva nijaü vikkamekarasattanaü 92 Rattiyaü tattha gantvàna saddena raõabheriyà âmantentà'va paccatthi yuddhàya pavisiüsu te. 93 Tadà dàmarikà sabbe sutvà dundubhinissanaü Sãse asanipàtaü'va ma¤¤amànà:dhadhimucchità 94 Keci keci palàyiüsu, keci pattàyusaïkhayaü. Bhasmàvasesaü tanduggaü jhàpetvà atha te tadà 95 Pågadaõóàvàñameva paccàga¤chuü mahabbalà. --------- Damiëàdhikàrãrakkhavho punàmantiya saü camuü 96 Paccàmitte saraññhamhi tattha tattha nilãnake Sàdhetuü sahasàmantaü pesesi caturaïginiü. ----------- 10. [A.D.] Dassento. 11.[D.] Nijaü 12.[S.] Vãralakkhi mapåjesuü. [SL Page 467] [\x 467/] ( 97 Sà senà bodhiàvàñe hintàlavanagàmake 13 Atarandàmahàbodhikhaõóe ca subahå ripå Maretvà rattãyuddha¤ca katvà paccàgamã tathà.14 98 Damiëàdhikàrã ca tadà mahàbalapurakkhato hànaü gantvà såkaràëibheripàsàõanàmakaü 99 Narindassàviràdhento upadesamasesato Tattha tattha nilãne ca ahutvà verino bahå 100 Patiññhapetvàna sake raññhamhi ca pure yathà hapetabbe ñhapàpetvà raññhasmiü sàdhite hi ca 101 Nikkhamitvà tato bhãmamahàsenàpårakkhato Sãmàtàlatthaliü nàma gàmakaü samupàgami 102 Tattha tattha nilãnà ca tadà dàmarikà bahå Raññhavàsikasena¤ca àõàpetvà mahàbalà 103 Rakkhalaïkàpuraü càpi ñhàpitaü sayameva hi Camånàthattane nekasatayodhapurakkhataü 104 Bherikàhaëanàdena àpårentà disodisaü âõàpetvà nadãbhaõóagàmakaü samupàgamuü. 105 Sutvà vidhiü taü damiëàdhikàrã ca sake bhañe âõàpetvà imaü tesaü giramabravã pa¤¤avà: 106 Ettha dassetha tumhàkaü pakkhapàta¤ca sàmino; Vãrattana¤ca tumhàkaü ettha passàmahampi ca. 107 Ayaü videso ca, ime mahàsàhasikà ripå; Iti cittamakatvàna aamhaü sàmissa tejasà 108 Asaüsayaü ma¤¤amànà jayalàbhaü raõaïgaõe Padesaü yujjhituü yàtha pañhamaü gaõhituü iti. 109 Tato te ca mahussàhà nikkhamitvà'tisàhasà Aggahesuü mahàsenàgàme ñhànaü tu yujjhituü. 110 Tadà yodho'bhayattheva pakkhanditvà raõaïgaõà Saüjàtavipphuliïgehi àyudha¤¤o¤¤aghaññanà Karontà gaganaü sabbaü divà tàraïikitaü viya, 111 Saravuññhinipàtena pårentà sakalà disà ârabhiüsu mahàyuddhaü gajjantà vãragajjitaü ----------- 13.[E.] Bhinnàlavanagàmake 14.[S.] Paccàgamittha tà. [SL Page 468] [\x 468/] ( 112 Damiëàdhikàrã tu tadà rakkhalaïkàpurassa tu Saheva vãrabhàvena sãsaü gaõhi mahabbalo. 113 Tadà dàmarikà sabbe bhindiüsu aparàyaõà Samullaïghitavelova ogho 15 sàgaravàrinaü. 114 Raõaïgaõaü tadà àsi kàkagijjhàdisaïkulaü Damiëàdhikàrã ca tadà pañiladdhajayo raõe 115 Mahussavaü pavattento senaïgaparivàrito Puraü mahànàgakulaü aggahesi mahàyaso. --------- 116 Rakkhaka¤¤cukinàtho'pi tadà màlàvaratthalà Nikkhamitvà gato khippaü mahànàgakulaü puraü 117 Damiëàdhikàriü addakkhi so'pi tena saheva hi Mantesi evammatimà kàlàkàlavidå tadà: 118 Yathopadesaü sàmissa mahànàgakulaü puraü Amhehi gahitaü; santi cà'matà verino bahå; 119 Gantvàna khaõóavaggaü te pavisiüsu apaccayà. Jayaü laddhà ñhitàna¤ca yodhànaü sahasà tahiü 120 Gamanaü me na rucceyya; padadeso'va sàminaü Saraõaü nàma amhàkaü; tasmà ettha nisãdiya 121 Paccàmitte ahutvàna tattha tattha nilãnake âõàpetvàna raññhamhã ñhapàpetvà sake sake Tattheva kàlaü khepesuü mahànàgakule pure. 122 Khaõóavaggaü gatà càpi bahå paccatthino tadà Vaggike parivattetvà kattukàmà punàhavaü 123 Khaõóavaggavhaye ñhàne sabbe sannipatiüsu te. Damiëàdhikàrã ca tadà "yuddhàya samayo" ayaü 124 Iti cintiya nikkhamma mahànàgakulà purà ârabhã samaraü ghoraü bakagalluddhavàpiyaü, 125 Palàpetvàna te sabbe paccàgami mahàmati. Tadà keci ripå pattà saïghabhedakagàmake; 126 Såkarabhàtudevàkhyo 16 camånàtho nije bhañe Gahetvàna mahagàmamàga¤chi samaratthiko. ----------- 15.[A.] Veleva oghà. 16.[E.S.] Devàkhya. [SL Page 469] [\x 469/] ( 127 Damiëàdhikàrã ca tadà àõàpetvà nije bhañe Saïghabhedakagàmaü* so pesesi pañhamaü sayaü. 128 Tadà te ca mahàvãrà gantvàna samaraïgaõaü Tejohutàsane tassa narindassa sirãmato 129 Jhapetvàna bahå verã mahànàgakulaü puraü Punàgamiüsu vattentà tattha sàdhu mahussavaü. 130 Damiëàdhikàrã ca tadà gaõhituü taü camåpatiü Devalaïkàpura¤càpi a¤¤e càpi bahå bhañe 131 Pesesi samaratthàya te ca gantvà raõaïgaõaü Nirantaraü pesitehi bàõehi sakalaü nabhaü 132 Chàdentàpi ca gajjantà pakkhantà samaraïgaõaü Màretvàna camånàthaü bhindiüsu pañiyogino. 133 Tadà tepi mahàyodhà nàdena jayabheriyà Damiëàdhikàriü hàsentà mahàgàmamupàgamuü. --------- 134 Rakkhalaïkàpurassàpi tadeko jeññhabhàtuko Karitvànàdhikàrittaü sayamevattano tahiü 135 Matàvasiññhe ca bahå gahetvàna sapattake Corayuddhàyupàga¤chi mahànàgakulaü puraü. 136 Damiëàdhikàrã ca tadà bhañe tatthà pi pesayã. Te ca bhindiüsu taü tattha màretvàna bahå ripå. 137 Bhinnà yodhà kuravakagallavhaü ñhànamàgatà. Damiëàdhikàrã rakkhavho mahànàgakulà purà 138 Nikkhamitvàna te sabbe bhinditvàna punàgami. --------- Tadà vikkamanàmo ca lokagallo tathàpare 139 Sapattà ca bahå mànamulapotthakinà saha Yuddhatthàya mahàgàme samàga¤chuü samantato 140 So ca màõavhayo målapotthakã samare tahiü Saddhiü sapakkhapàtehi 17 sahasà jayamaggahi. 141 Damiëàdhikàrã ca tada sahàmaccehi mantayaü Ekekasmiü mahàyuddhe vinàsaü 18 pi ca verinaü Bhayà 19 palàyanaü càpi passamànà tahiü tahiü ----------- 17.[S.E.] Sapattapàõehi. 18.[A.] Vinàso 19. [E.] Bhayaü *Hamb[X]g¤a[X]gamuva (?) [SL Page 470] [\x 470/] ( 142 Punàhave nirussàhà iti ma¤¤àma verino; Tathàpi tesaü nammålabhàvo neva padissati. 143 Raññhamajjhaü cajitvàna nilãnesu tahiü tahiü Raññhamajjhamupetesu hanissàmàti buddhimà Pågadaõóàvàñameva paccàga¤chi mahàyaso. 144 Te va dàmarikà tassa avijàniya mantanaü Samosariüsu te raññhamajjhaü duggà tato tato. 145 Damiëàdhikàrã sutvàna taü pavattiü yathàvato Tato'va nikkhamitvàna vãrehi ca purakkhato 146 Bodhiàvàñake gàme nisinne 20 verino bahå hàne tato såkaràëi-bheripàsàõanàmake 147 Madhutthalavhaye dugge càti sabbattha verino Pavattiya mahàyuddhaü pàpetvà 21 jãvitakkhayaü 148 Raññhamajjhamupàgamma tatthàpi ca tahiü tahiü Pesetvàna sakaü senaü ummåletvàna te'khile 149 Atho huyalagàmaññhapadhànàna¤ca santikà âgataü sàsanaü sutvà kumbugàmamupàgami. --------- 150 Tato huyaladuggaññho ma¤junàmo'dhikàri ca Kittibhutavhayo 22 càpi duve te adhikàrino 151 Anappavãrasàmantabhañehi parivàrità hànaü tamevupàga¤juü pavattentà mahussavaü. 152 Ma¤junàmodhikàrã va tato rakkhakasavhayaü Damiëàdhikàriü mànetvà idaü vacanamabravã: 153 "Bhinditvà raññhato tumhaü nànàduggesu lãnakà Paccatthino bahå yàva padaü tattha na labbhare 154 Màretvà tàva te sabbe maya¤caññhasahassake Dugge site sapatte ca sugalaü càpi ràjiniü 155 Gaõhissàma; atho verã bahavo dugganissità Dussàdhyà 23 yadi tumhehi pesessàma bhañe" iti. 156 Damiëàdhikàrã vacanaü sampañcaichiya taü tato Khippaü vananadãpassaü pavessa saha senayà ----------- 20.[A.] Nisinnà. 21.[E.S.D.] Pàpento. 22. [A.E.]Bhutavbhayà. 23. [A.]Dussàdhà. [SL Page 471] [\x 471/] ( 157 Giriduggàdhirohàya sãghaü màlàvaratthaliü Payàtànaü sapattànamàsu pàyàsi santikaü. 158 Te'pi nikkhantabhava¤ca sutvà tassa bhayaddità Mahàvanaü pavisiüsu mahàpabbatanissitaü. 24 159 Damiëàdhikàrãpi ca taü parivàriya 25 pabbataü Tehi saddhiü mahàyuddhaü pavattiya asesato 160 Vinàsento gahetvàna taü dvàdasasahassakaü Akaõñakaü, jãvagàhaü gahitàna¤ca verinaü 161 Vicàretvàna kattabbaü gàmesu nigamesu ca âropetvàna sålesu anekasataverino 162 Mahànàgakulassàtha gàmassapi samantato Sålesu bahuke verã àropetvà mahabbalo 163 Katvà keci tulàråëhe jhàpetvà hasmasesakaü Mahànàgakule yeva nisãditvàna gàmake 164 Takkhattena pasatthena narindassa sirãmato âõàbheriü caràpesi gàmesu nigamesu ca. 165 Taü pavattiü narindassa vatvà pesetva santikaü Labhitvàna pasàdaü ca mahàràjassa santikà 166 Tasmiü yeva mahàpa¤¤o sa dvàdasasahassake Kattabbàni vicàrento nisãdittha mahàyaso. --------- 167 Sabbe padhànàmaccà ca nisinnà kubbugàmake Nikkhantakàlà paññhàya yuddhàya'mhesu rohaõaü 168 Tatva tatva mahàyuddhe bhañà amhehi pesità Verãnaü aññhisa¤chantamakaüsu vasudhàtalaü; 169 Vàretuü ca bhañe ete jambudãpàdhivàsino 26 Sabbe vàpi mahàyodhà na sakkonti kudàcanaü. 170 Tasmà bhayà nilãnehi sapattehi tahiü tahiü Kàtuü kehici saïgàmaü kiü cintema ito paraü? 171 Tesaü dàmarikattassa målabhutà tahiü tahiü Dugge vane paveseti 27 sugalà yeva ràjinã. ----------- 24.[E.S.] Nissinà 25.[E.S.] Ca retvàna. 26. [D.] Dãpàdivàsino. 27.[E.] Va te pavisantã. [SL Page 472] [\x 472/] ( 172 Jãvagàhaü gahetabbà tasmà sà yeva ràjinã. Iti nicchiya nikkhamma kubbugàmà mahàmatã 173 Gantvà harãtakãvàtaü anekasmiü pure tahiü hapetabbe ñhapetvàna subhañe vãrasammate 28 174 Kaõhavàñaü tato gantvà sannaddhakavacàyudhà Vanagàmhaye ñhàne ripusenaü saràjiniü 175 Disvà tattha mahàyuddhaü karitvàna subhiüsanaü Jayabheriviràvena bhindantà viya bhåtalaü 176 Gahetvà ràjiniü sabbaü dhanajàta¤ca'nappakaü hapetvà dhanarakkhàya ñhapetabbe va ka¤cukã 177 Yuddhakãëaü samàraddhaü samàpentà tahiü tadà Mahiü hatthehi pàdehi matthakehi ca verinaü 178 Sa¤chàdentà jãvagàhaü gahetabbe ca gaõhiya Sabbathà rohaõaü raññhaü akariüsu akaõñakaü. --------- 179 Tadà kenaci lesena muccitvà verihatthato Gahetvàna bhañe keci palàyante bhayaddite 180 Phàlakàëà 29 tayo vàpi àyukkhayamupàgatà.30 Taõóigàmo 31 pabbatavhà 22 dve ca laïkàpuro 33 tathà 181 Dve bhàtaro daõóanàthà kaóakkuóa itissutà Laïkàpuro'ti a¤¤e'pi sàmantà sabhañà bahå 182 Uõóanadvàragàmamhi samàgantvà mahàraõe Pabhijjitvàna nigrodhamàragallamupàgamuü. 183 Tadà te ca mahàmaccà sasàmantà sapattake Pacchato anubandhantà phàlakàëassa sãsakaü 184 Pesetvàna padhànànaü amaccàna¤ca santikaü Laïkàpuraü pabbatavhaü jãvagàhena gaõhiya Kariüsu sabbethà sabbe 34 kathàsese sapattake. --------- ----------- 28.[A.] Subhe suvãrasammate 29.[E.] Phàlakàëe 30.[E.] Mupàgate. 31.[E.] Taõóigàmaü. 32.[E.] Pabbatavhe. 33.[E.] Laükàpure. 34.[E.] Sabbaü [SL Page 473] [\x 473/] ( 185 Adhikàrã tadà evaü mantayã va¤jusavhayo 35 âraddhakàlà paññhàya vijetuü rohaõaü imaü 186 Tejasà sàmino amhaü saïgàme yeva verinaü Kataü vinàsaü hitvàna accantabhayadàyako 36 187 Evaü sàdãnavo ràjàparàdho'ti mahàjane Jànàpetuü kato natthi niggaho pañiyoginaü; 188 Tasmà hi niggahetabbe niggahetvàna sabbathà Sabbattha paggahetabbe paggaõhitvàna sàmino 189 Karissàma yathàdesaü saügahaü niggahaü iti;37 Sabbe sammantanaü tassa sampañicchiüsu sàdarà. 190 âõàpetvà sapatte'tha bahå niggaõhanakkhame Nikhaõitvà bahå såle gàmesu nigamesu ca 191 âropetvàna te tattha anekasataverino Tulàråëhe kate keci jhàpetvàna bahå ripå 192 Parakkamanarindassa dussahaü duratikkamaü Tejoguõaü pakàsesuü sabbathà vimhayàvahaü. --------- 193 Tato'nuggahayoggà ca arahantà'nugaõhituü Vanaü dàvagginà daóóhaü meghà pàvussakà yathà Taü raññhaü pasamaü tesuü 38 paggaõhantà yathàvidhiü. 194 Taü pavattiü suõitvàna parakkamanaràdhipo Mahàpasàdasahitaü pesesi iti sàsanaü: 195 Jãvagàhena gahite amacce sakale'pi ca Sugalaü ràjiniü càpi pesetvà pañhamaü idha 196 Sabbaü tattha dhuraü bhutàdhikàrimhi samappiya Pure katvà tannivàsiü bhikkhusaüghamanappakaü 197 Ito pesitamàdàya vàhiniü caturaïginiü Tasmiü tasmiü janapade ñhapetabbe ñhapàpiya 198 Sãghamàgamma nakkhattamuhutte subhasammate Sabbeheva amaccehi passitabbo ahaü iti. ----------- 35. [D.] Mandisavhayo [S.] Mandavhayo. 36.[E.] Bhayadàyakaü 37. [E.S.D.] Sannayhanti mahàmatiü 38. [S.] Taü raññhampi vasaü nesuü. [SL Page 474] [\x 474/] ( 199 Tato sabbe amaccà ca tassà'desaü yathàvato Nissesamaviràdhentà nikkhamitvavàna rohaõà 200 Puëatthipuramàgamma mahàsenàpurakkhatà Vàdentehi nadantehi appoñhentehi bhuyasà 201 Velukkhepasahassàni pavattentehi sabbathà Jayasaddaü karontehi puëatthipuravàsahi 202 Anuyàto'pasaïkamma pavaraü ràjamandiraü Mahantena vilàsena nisinnassa sirãmato 203 Tassa ràjàdhiràjassa pàdapaïkajareõuhi Nijàni uttamaïgàni pavittàni akaüsu te. 204 Iti nayavinayakkamànuyàyã Davadahanuggataràtibhãmatejo Apagata - ripukaõñakaü janindo Pañumati kàrayi rohaõaü savãro. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Rohaõabha¤jano nàma tesattatimo paricchedo. --------- Catusattatimo paricchedo. 1 Tato tasmiü mahãpàle rattindivamatandite Lokasàsanasaüvuddhiü karonte matisaüyute 2 Vassamhi aññhame tassa narindassa sirãmato Sabbe rohaõaraññhàdhipàsã hutvàna ekato 3 Sudàruõena kenàpi pàpakammena codità Puna dàmarikà jàtà tibbavyasanabhàgino. 4 Ràjà parakakamabhujo nisàmetvàna taü vidhiü Sàmaccaü mahatiü senaü puna pesetva tattha so 5 Heññhà vuttesu sabbesu gàmesu nigamesu ca Pure viya bahuü yuddhaü niccàraddhaü pavattayaü 6 Nijatejaggino katvà indhanaü ripuvàhiniü Samantà 1 rohaõaü raññhaü akà khippamakaõñakaü. ----------- 1.[A.] Sàmantà. [E.] Samantaü. [SL Page 475] [\x 475/] ( 7 Tassa ràjàdhiràjassa vasse soëasame tato Ekàbaddhamhi raññhamhi mahàtitthena sabbaso 8 Pattàyusaïkhayà keci jàtà taüraññhavàsino Parivattiya vattesuü samaraü varasammataü. 9 Tatthàpi matisampanno pesetvà caturaïginiü Dhàrà paràgaràsiüva 2 nàsesi pañiyogino. --------- 10 Nivàsattà manussànaü sammàdiññhisamaïginaü Laükàràma¤¤adesànaü bhedo nevatthi sabbadà. 11 Laükàdãpàdhipatayo 3 ràma¤¤avisayissarà Ubho'pete sabhàgena sadà paramasogatà. 12 Tasmà dvãsu'pi desesu bhupàlà pubbakà'khilà Daëhasaüråëhavissamhà cittena sahità hità 13 A¤¤ama¤¤assa pesentà mahagghànekapahataü Cirakàlamavicchedaü sandhànaü sampavattayuü 14 Parakkamabhujenà pi ra¤¤à ràma¤¤abhumipo Sandhiü cirànugaü pubbabhåpàlà viya pàlayi. 4 15 Athekasamayaü kaõõejapànaü so hi dummati Ito gatànaü kesa¤ci dåtànaü vacanaü suõaü 16 Laükissarassa dåtànaü gatànaü nijasantikaü Vuttiü poroõakaü dãyamànakaü parihàpayã. 17 Bahi nekattha nekehi gajà vikkiyamànakà Vikketabbà na hevàti sammati¤càpi kàrayã. 18 Vàraõà ye tu rajatatikkalànaü 5 satassa và Sahassassà'ca và pubbe tattha vikkãyamànakà 19 Dvayassa và sahassànaü vikketabbà tayassa và Iti so mariyàda¤ca ñhapàpesi duràsayo. 20 Paõõàkàrassa nãtassa ekekaü hatthipàbhataü Pañinàvaü diyyamànaü poràõaü parihàpayã. 21 Passampi nijamuddissà'nãtaü lekhaü suvaõõayaü "Ete kambojamuddissa pesità dåtamànusà" ----------- 2.[A.] Dharàparàgato te ca. [E.] Dharàparàgato soca. 3. [S.E.] Patino. 4.[A.E.] Pàlayaü. 5.[S.] Nikkhalànaü. [SL Page 476] [\x 476/] ( 22 Iti yaü ki¤ci vatvàna dhanaü sabbaü vilumpiya Laïkesadåte malayadese 6 duggamhi pakkhipi. 23 Tapassãnàmadåtassa laükàdhipatinà kataü Nijassa saügahaü sabbaü suõanto'pi ca sabbaso 24 Laïkissarassa dåtànaü dhana¤ca karino tathà Nàvàyo càti 7 taü sabbamacchinditvàna'nãtimà 25 Pàdesu tesaü kàretvà bhåsaü musalapãëanaü Vàrisevanakammàya 8 vàrakàsu ca yojayã. 26 Ekadà kassapavhasmiü jambudãpakanàyake Sovaõõalekhasahite pahite sàrapàhate 27 Vàretvà taümanussànaü tãràvataraõaü tato Sàpamànaü haràpeyi lekhaü ta¤ca sakaü puraü. --------- 28 Tato sãhaëadåte so samàhåye'kadà bruvi: "Ito paññhàya no raññhaü nàvà sãhaëadesato 29 Na pesanãyà; yadi te pesessanti tato puna, Ettho'payàte dåte te ghàtentànampi sabbaso 30 Tumhaü nevatthi doso'ti paõõaü no detha sampati; Yadi no detha gehaü vo gantuü neva labhissatha." 31 Iti te laïghayitvàna saraññhànàgamàya hi Lekhàpiya 9 tato tesaü paõõaü gaõhittha hatthato. 32 Vàcissara¤càcariyaü 10 dhammakitti¤ca paõóitaü Sacchiddàya hi nàvàya vissajjàpesi sàgare. 33 Athekadà gaje ketuü laükàdhipatipesite Paõõàkàre ca bhaõóe ca gahetvà dåtahatthato 34 Gaje cuddasa vo dema råpiyaü và'ti vatva so Musà ca kevalaü bhàsi na dento tesu ki¤cipi. 35 Tato laükàdhipatinà kambojavisayaü pati Sampesitaü ràjaka¤¤aü pasayhàvaharã ca so. 11 --------- 36 Ràjà parakkamabhujo nekadhà tena kàritaü Vippakàraü suõitvàna bhusaü saükuddhamànaso ----------- 6. [D.S.] Malayàdese. 7. [A.] Càpi 8. [A.] Vàripesana-, 9. [E.S.] Likhàpiya. 10. Vàgissaraü (sabbesu.) 11. [D.S.E.] Pasaybhàvacariüsu ca. [SL Page 477] [\x 477/] ( 37 Jambudãpamhi sakale ràjà ko nàma vijjate Kàtuü madãyadåtànaü samattho kiccamãdisaü ? 38 Iccàmacce samàhåya "arimaddanaràjino Gahaõaü màraõaü và'su vidheyyami"ti bhàsi so. 39 Tadà àdiccadamiëàdhikàrãti sama¤¤ito Tattheko gaõakàmaccavaro paggahita¤jalã 40 Abhàsãdaü vaco ra¤¤o gantukàmo sayaü hi so; "Yojetvà'laü* mahàmacce målabhåte'tra kammani; 41 Upadesamaggà tumhàkaü okkantiü neva kubbato Pañiladdhaniyogassa ekàkissàpi me sato 42 Sàmino duratikkantasàsanassa hi sàsanaü Amoghaü kàtave kappaü jàtu no bhàriyaü" iti. 43 Ràjà sutvà pasanto te pesetabbe bhañàdhipe Sabbe tasmiü samappetvà khippaü gantuü samàdisi. 44 Nàvà visesato 12 nekasatasaïkhà 13 mahàyaso Khippaü sampàdanãyà'ti niyogamakarã tato. 45 Tadà'hesuü samàraddhanàvàkammantasaïkulà Ekakammantasàlà'va tãradesà samantato. 46 Tato pa¤cahi màsehi sabbà tà susamàpiya Pallavavaïkatitthamhi turitaü sannipàtayi 47 Saüvaccharappahoõaü so pàtheyyaü taõóulàdikaü Vammàyudhàdikaü nekaü yuddhopakaraõaüpi ca 48 Tikkhagge vàraõatthàya khàõavàre 14 ayomaye Gokaõõake 15 nekasatasahassagaõite pi 16 ca, 49 Vãsapãtasallasa¤jàtavaõànaü santihetave Tikkhànagadajàtàni 17 gosiïganihitàni ca, 50 Jalàsayesu nekesu visamissitavàrinaü Visåpasamanatthàya tathevosadhajàtiyo, ----------- 12.[A.] Nàvàvisso. 13.[A. -]Saükhàtàya. 14.[E.] Vàraõànaü 15.[S.D.@]Gàkaõñake. 16.[A.] Hi. 17.[A.E.] Tikkhànaü jàyujàtàni. * Yojetuü + alaü [SL Page 478] [\x 478/] ( 51 Sakaõõadiddhe gambhãrànuppaviññhe 18 duruddhare Sare tato nãharitumayosaõóàsake'pi ca, 52 Tathà bhisakke nipuõe thiyo ca parivàrikà Anånaü pañipàdesi mahàràjiddhisaüyuto. 53 Nekasahassagaõanàgaõitaü pabalaü balaü Samàropiya nàvàsu saüvidhànekadevido 54 Ekàheneva pesesi nikhilà tà mahãpati. Nekopakaraõàkiõõà sampuõõà subhañehi so 55 Samaü majjhe samuddasmiü gacchanto so'tivegasà Nàvànaü sa¤cayo dãpo jaïgamo viya dissatha. --------- 56 Avaruddhà viruddhehi tàsu vàyåhi kàcana Nassiüsu sàgare; kàci videsaü pavisiüsu ca. 57 Ekaü nàvaü samàråëhà susamatthà bahå bhañà Kàkadãpe samotiõõà satthayuddhaü pavattiya 58 Tandãpavàsino jãvagàhaü gaõhiya nekake Tato laïkàdhiràjassa samànãyopadassayuü. 19 59 Pa¤canàvàsamàråëhà tadà yodhà mahabbalà Ràma¤¤avisaye titthamotaruü kusumavhayaü. 60 Te kittinagaragirippamukhà pabalà bhañà Paññhàyotiõõatitthamhà sannaddhakavacàyudhà 61 Ràma¤¤araññhavàsiü taü balaü nekasahassakaü Ghàtentà samare ghore mattebhàva 20 samantato 62 Nàëikeràdike neke sa¤chitdantà mahãruhe Aggiü khipantà gàmesu rajjabhàgaü vinàsayuü. --------- 63 Nàvà cà'diccadamiëàdhikàrãsamadhiññhità Samotari tahiü raññhe titthe papphàlamavhaye. 64 Tatheva khippaü damiëàdhikàrãpamukhà janà Karontà samaraü ghoraü bhiüsanaü veridhaüsanaü 65 Te jivagàhaü gaõhantà bahå jànapade jane Saükhobhesuü tadà raññhaü bhusaü ràma¤¤asavhayaü. ----------- 18. [E.D.] Sacchinnadaõóa gambhãrànuppaviññhà. 19.[E.S.] Samànãyapadassayuü. 20. Madebhà'va (sabbesu) [SL Page 479] [\x 479/] ( 66 Tato pavissa nagaraü ukkamaü bhãmavikkamà Ramaõàdhipaü nighàtesuü sãhaëà satthakakkhalà. 67 Tatthàbhibhuya ramaõe katvà rajjaü sahatthagaü Mahàvãrà samàruyha pavaraü sitaku¤jaraü 68 Padakkhiõaü karentà te nagaraü taü bhayàtigà Tato laükissaràõàya tattha bheriü caràpayuü. 69 Tadàràma¤¤avisaye janà bhayavikampità Tàõama¤¤aü na passantà sabbe sambhuya mantiya 70 "Anuvaccharamamhàkaü hanthato yàvadicchakaü Ito paññhàya netabbà karassatthàya ku¤jarà. 71 Acchijjevaü panamhàkaü dhanajàtaü tamãdisaü 21 Na kàreti yathà laïkàmahãpàlo sudussahaü 72 Vadantehi bhadantehi tathà tassà'nusàsaniü Dayitabbà mayaü sabbe sabbakàlaü dayàluhi" 73 Iti vatvà sake dåte sahasà lekhapàõino Pesesuü bhikkhusaüghassa laïkàdãpanivàsino. 74 Tato saüghassa vacanà nikàyattayavàsino Mudubhàvamupetassa laïkàbhumipatissa te 75 Pesentà vàraõe neke pañisaüvaccharaü karuü Saccasandhena sandhànaü laïkàdhipatinà puna. --------- 76 Parakkamavhayo paõóuràjàtha madhuràpure Kulasekharasa¤¤ena sattura¤¤à raõatthinà 77 âgantvà balakàyena saddhiü ruddhe sake pure Jambudãpatale ràjamadisvà saraõàrahaü 78 "Sattutejohutàseka - salabhassa'tthu me bhusaü Saraõàraha, te pàdayugaü vajirapa¤jaraü" 79 Iti vatvàna pàhesi dåte laükàdhipantikaü. Laükissaro giraü tesaü suõitvà idamabruvi: 80 Saraõaü no paviññhassà'padà ce nàpanãyate Taü parakkamabàhuttamamhàkaü ghañate kathaü ? 81 Maünissito duppasaho sattunà yena kenaci; Saso candassito kenàbhibhuto migasattunà ? ----------- 21.[D.S.] Jàtussa namãdisaü. [SL Page 480] [\x 480/] ( 82 "Laïkàpuradaõóanàtha, màretvà kulasekharaü Paõóuràjaü sake raññhe patiññhàpiya ehi"ti. 83 Laïkàpuràbhidhàno'tha daõóanàtho suvikkamo Yuddhopàyavidå sattumahàra¤¤adavànalo 84 Evanti ràjino àõaü màlaü'va sirasàdiya Sàmantehi pahåtehi yuddhadakkhehi anvito 85 Mahàsenàya saïgàmadubbàràya purakkhato Nagarà nikkhamitvàna mahàtitthamupàgami. --------- 86 Kulasekhararàjàpi nagaraü madhuravhayaü Saputtabhariyaü paõóuràjaü hantvà samaggahi. 87 Mahàra¤¤à pavattiü taü sutvà "taüvaüsajassa'pi Rajjaü gahetvà detu"ti punareva niyojito 88 Tãtthaü orimatãre so talabbillavhayaü 21 agà. Anekasatanàvàyo àropetvà mahàbalaü 89 Nikkhammaõnavapiññhekaü gantvà rattinditvà tate Pàraü disvà tahiü sattusenàya ñhitabhàvato 90 Nàvàyameva sannaddhaü kàretvà sakalaü balaü Agàdhe yeva nàvànaü sannivattanabhàvato 91 Tatthevotaraõe sabbasenàsannàhatemanà Senamàropayitvekadoõinàvà satàni so 92 Damiëànaü thalaññhànaü patantãsusuvuññhisu hapàpetvàna purato cammajaü saravàraõaü 93 Paõóuraññhe talabbillavhaye titthamhi otari. Damiëe taü palàpetvà titthaññhe titthamàdiya 94 Nisinno tattha cattàro raõe'kàsi mahabbalo. Vaóavalattirukkàdi-nàóàlàravhayo tathà 95 Kuóayamutturàyaro 22 villavàràyaravhayo A¤cukoññanàóàlvàro narasãhadevaavhayo 96 Iti pa¤casu sàmantesvàgatesu ca yujjhituü Tehi saddhimpi yujjhitvà màretvà damiëe bahå. ----------- 21.[D.] Talavcillavhayaü. [E.S.] Talaóillamhayaü. 22.[E.] Kuõóamuttu. [SL Page 481] [\x 481/] ( 97 Tesamasse gahetvàna pãëàpento mahàvamuü Gaõhi ràmissaraü pa¤ca raõe katvà'tha so tahiü 98 Nisinno navayuddhàni katvàna dasame raõe Silàmegho naratuïga-brahmamahàràyaravhayo 23 99 Ilaïikiyo 24 ràyaro ca tathà'¤cukoññaràyaro Paludiyaràyaravhayo 25 paõasiyaràyaravhayo 100 Iccete cha ca sàmante muttasàmantapa¤cake Mahantaü balakàyaü so gahetvàna samàgate 101 Yuddhaü katvà jayampatvà gahetvà bahuke haye Màrento damiëe ràmissarato catugàvutaü 102 Sàgaradvayamajjhaññhaü kundukàlamagà tato Vanaü paviññhà damiëà palàyitvà bhaya bahå; 103 Te gahetvà tato keci sålamàropayã tahiü Damiëehi purà bhinnaü laükàdãpamhi cetiyaü 104 Kàretuü sakalaü yuttaü 26 teheveti vicintiya Laïkàdhipatinà'õatte eke ratanavàluke 105 Laïkàdãpaü nayitvàna kammaü kàresi cetiye. Laïikissaro'pi taü thåpaü damiëehi vidàritaü 106 Bandhàpetvà'vasànasmiü kàtave thåpikàmahaü Agànuràdhanagaraü sàmacco saparijjano. 107 Laïkàdãpe mahàbhikkhusaügha¤ca sannipàtayi. Upaññhahanto taü saïghaü paccayehi catuhi pi 108 Càtuddase anuppatte pure bheriü caràpiya "Alaükarontu nagaraü, gandhamàlàdimàdiya 109 Mahàjano mahàthåpaññhànaü yàtu suve" iti Sabbaü pubbavidhiü sàdhu kàretvà puõõamàsiyaü 110 Nànàmaõisamàkiõõamolimàlaïgadàdihi Maõóanehi mahagghehi devalãlàya'laïkato 111 Devaccharàvilàsehi sumaõóitatanåhi ca Anekasatamattehi orodhehi purakkhato ----------- 23.[E.D.S.] Brahmamahàràjavhayo 24.[E.] Ilaükiya. 25.[S.] Phaluõóiya [E.] Phaluõóiya. 26.[E.] Sakalaü pañikàtabbaü. [SL Page 482] [\x 482/] ( 112 Nànàbharaõavatthehi cittavesavilàsihi Mahàyasehi nekehi sàmantehipi anvito 113 Sabbaïgadãpapåjàya påjentãhi ca cetiyaü Jalantasoõõasannàha-hatthiassaghañàhi ca 114 Janakàyabhareneva saüsãdento vasundharaü Chattacàmaraketuhi chàdento'va disàmukhaü 115 Nànàturiyaghosehi bhindaüva 27 girigabbhare Sirisampattiyà lokalocanàni haraü haraü 116 Karaõóaketubhiükàratàlavaõñaghañàdinaü Raüsãhi soõõabhaõóànaü taü ñhànaü pi¤jaraü karaü 117 So vaóóhamànacchàyàyamàgantvà ràjamandirà Devaràjavilàsena aññhàsi cetiyaïgaõe. 118 Pavàlavedikàye'ca anekasatabhikkhavo Parikkhipantà cà'gamma cetiyaü parivàrayuü. 119 Sovaõõathåpikaü ràjà patiññhàpiya cetiye Sãsaññhàdiccakelàsasiriü lokassa dassayi. 120 Tasmiü dine abhàvo'va rattiyà 28 nagare ahå, Dãpapåjàya ra¤e¤¤à nu thåpaññhathåpikàya nu. 121 Evaü parakkamabhujo bhumipàlo mahàmahaü Kàretvà varathåpassa puëatthipurameva'gà. --------- 122 Parakkamapuravhaü so daõóanàtho'pi kàrayã. Khandhàvàraü kundukàle tassicchanto ciraññhitiü 123 Catussatadvisahassaratanàyatamunnataü Pàsàõamayapàkàrattayaü, dvàdasa gopure 124 Catussàlagharaü ceva kàretvà parikhàtayaü Yathà jalàni gacchanti sàgarà sàgaraü tathà; 125 Vasamàno tahiü dugge sàmante vasamànayã, Kaóakkuóiyaràjavhaü coëagaïgàdike'pi ca. 126 Sãhaëànaü bale evaü vaóóhamàne dine dine Kulasekhararàjàpi palàpetuü tato'va 27 te ----------- 27.[E.] Bhindanto. 28.[E.S.D.] Rattimpi. 27.[S.] Tatheva. [SL Page 483] [\x 483/] ( 127 Sundarapaõóuràjavhaü paõóuràjavhayampi ca A¤¤e bahå ca samante pesesi balino puna. 128 Laükàpuravhayo tehi saddhiü katvà tayo raõe Palàpetvàna te gàmaü carukkoññavhamaggahi. 129 Tato'pi nikkhamitvàna sàmanteheva tehi ca âëavandaperumàlavhayena damiëena ca 130 Mahàyuddhaü karitvàna jayaü patvà samaggahi Koëuvåruvhayaü gàmaü maruthåpavhayampi ca 131 So kaïkuõóiyaraññhe 28 ca raññhe kolårunàmake 29 Daõóanàtho vase'kàsi bhañe maravaravhaye. 132 Vãragaïgassa raññhasmiü kuõappunalluràdike 30 Bahå gàme ca nigame vilumpitvà mahabbalo 133 Sàmantaü balavanta¤ca màëavaràyavhayaü Damiëànaü sahassàni vavase katvà tahiü vasi. --------- 134 Tato'tha so nivattitvà parakkamapuraü agà Bhattavetanadànena santappetuü sakaü balaü. 135 Gacchanto 31 antaràmagge gàme vaóali nàmake Nisinnenà'ëavandena yuddhaü katvàna taü vadhi. --------- 136 Kulasekhararàjàtha balavà sãhavikkamo Yuddhakkhamamahàseno saïgàmopàyakovido 137 Mahàmacce'pi pesetvà pahåtabalavàhane Asamattho vijetuü taü sayaü yuddhàya nikkhami. 138 Màëavacakkavattã ca màëavaràyaravhayo Parittikkuóayàro 32 ca toõóamànàrayavhayo 33 139 Tuvaràdhipaveëàro 34 vãrapperayaràyaro Seïkuddhiyaràyaravho nigaëadharàyaravhayo 140 Karummaëattaràyaro tathà nakularàyaro Puükuõóanàóàlvàro karambaràyaravhayo ----------- 28. [E.] Ka¤cakuóiyaraññhe. 29.[E.] Kàllåru. 30. [A.] Naluràdike 31. [A.] âgacchanto. 32. [E.] Parittikkuõóiyàro 33. [A.] Toõóamàràyaravhayo. 34. [E.S.] Tuvaràdhipatidve'ëàro. [SL Page 484] [\x 484/] ( 141 Kaõóiyåruthalaõóåru nàóàlvàravhayàpi ca Kàïgayàro 35 vãragaïgo dve muvaràyaravhayo 142 Alatturunàóàlavàro tayo mannayaràyarà Kalavaõóiyanàóàlvàro keraëasãhamuttaro 143 Iccàdayo ca sàmante heññhà vutte ca gaõhiya Parakkamapaõóura¤¤o raññhe sesaü balampi ca 144 Màtulànaü koïguraññhadvaye ca sakalaü balaü Rajje tiriõavelismiü sabba¤ca balamattano 145 Niccavinodamàõavaràyaro paññiràyaro Taïkuttaràyaro 36 ceva tompiyaràyaravhayo 146 âëavàndapperumàëo 37 coëakonàrasavhayo Tathà taïgipperumàëo alakhiyaràyaravhayo 147 Màõàbharaõaràjavho avandiyaràyaravhayo Mundiyaràyaravavhayo 38 viññàre damiëopi ca 148 Itãme ceva sàmante mahantabalavàhane Gahetvàna samàgantvà parakkamapurantikaü 149 "Sãhaëànaü siracchedaü katvà ràmissare mama Asmiü vàre devapåjà hessatyà'yatane" iti 150 Sãhanàdaü naditvàna khandhàvàraü nivesayã Erukkoññavhaye 39 ceva gàme ióagalissare. --------- 151 Tato parakkamapuraü bandhàvàraü vilumpituü Thalato ca mahàsenaü pesesi kulasekharo âropetvà bahå nàvà samuddapiññhito pi ca 152 Iccànekamukhà gantvà yujjhamàne mahàbale àsi dvinnaü samuddànaü kålajjhottharaõaü iva 153 Laükàpuravho katvà'tha sannaddhaü so mahàvamuü Nikkhamma khandhàvàramhà tehi yujjhitumàrabhã. 154 Tato damiëasenà sà yujjhamànà mahàraõe Patvà khaggappahàra¤ca saravegamanappakaü 155 Kilantà vinivattitvà sakhandhavavàrameva'gà. Evamevaü samàgamma tepa¤¤asa raõe akà. ----------- 35. [E.] Kaügayaro. 36.[E.] Taükuññaràyaro. 37.[S.] âëavànà. 38.[E.S.] Munayadha. 39.[E.S.] Erukkàñavbhaye. [SL Page 485] [\x 485/] ( 156 Kulasekhararàjà'tha yuddhe paràjayaü Disvà saya¤ca nikkhamma pesesi yujjhituü balaü. 157 Laïkàpuravhayo sabbadvàràni vivaràpiya Mahàselaü'va saü senaü agge kàtuna niggato. 158 Yujjhitvà damiëe neke màretva'sse ca gaõhiya Jayaü patvà'nubandhanto kurumbaõóaïkaliü 40 agà. 159 Khandhàvàraü tahiü kàtumàraddhe kulasekharo Kàretvà ekato yuddhe bhinnaü ta¤ca mahàbalaü 160 Sàrabhåtaü attasamaü mahàsena¤ca gaõhiya Sayamàgamma yujjhittha pañisattubhayàvaho. 161 Khaggamacchasahassehi hayavãcisatehi ca Padàtijalabhàrena chattapheõàvalãhi ca 162 Saràpagànipàtehi bherinàdaravehi ca Tadà mahaõõavo'và'si raõabhumi hayàvahà. --------- 163 Evaü mahati yuddhasmiü vattamànamhi sãhaëà Mahàvikkamasampannà bhujakaõóuü vinodayuü. 164 Villavaràyaravha¤ca voëakonàrameva ca Yàdhavaràyaravhaüca 41 sàmantaü sumahàbalaü 165 Bhañe nekasate ràjamacce sabbe va 42 màrayuü. Kulasekharara¤¤à'bhiråëhaü vijjhuü hayampi ca. 166 Piññhiü dassesi dàtuü'va saseno kulasekharo Sãhaëànaü mahàkhaggappahàràvasaraü tato. 167 Yuddhe palàyatà tena vikkamo'ca 43 na kevalaü Catto, sãhàsanaü chattamalaïkàràdikampi ca. --------- 168 Gantvà laükàpuro duggaü erikkàvurunàmakaü 44 Ajjhàvutthaü sapattena kulasekhararàjinà 169 Jhàpetvà taü navaü duggaü kàretvàna sayaü tato Ka¤cikàlaü vasitvàna tattha laükàvidå tadà ----------- 40.[E.] Kurumbàõóanakaliü. 11. [D.] Yàmbaràsaravhaü ca [A. -]Ràyaravhe ca. 42. [E.] Ràjasàmante ceva. 43. [E.S.] Vikkamo ca. 44. [A.]Erikka - [SL Page 486] [\x 486/] ( 170 Tato nikkhamma vaóaliü pavisitvà tato'pi ca Gantvà ca sahasà gaõhi deviyà paññanaü tato. 171 Tato siriyavalaü gantvà koëuvukkoññanàmakaü Duggamajjhàvasantaü taü khuddakaïkuõóaràyaraü 172 Sannaddhaü niddhametvàna katvàna samaraü kharaü Tathàmacce va bahuke kulasekhararàjino Tattha yuddhe palàpetvà duggaü tampi ca gaõhiya 173 Jhàpetvàna mahàgàme vãsati satta dantike Nivasaü koëuvakkoññe 45 tadà bhãmaparakkamo 174 Damiëo kaliïgaràyaro coëakonàrubhopi te Yàthavaràyarasàmanto 46 tathà villavaràyaro 175 Damiëo kaliïgaràyaro 47 sundarapaõóuràyaro Narasãhadevaro ceva tathà paõóiyaràyaro 176 Iccetehi vasantehi vijàna¤càtha gàmake Yujjhanto te ca bhinditvà màretvà damiëe bahå 177 Gahetvàna bahå asse sampannabalavàhano Nivasanto tato ñhàne kuõóayaükoññanàmake 48 178 Kuõóayamutturàyaro tathà kaõóiliyaràyaro 49 Yàdhavaràyaro ceti sàmante damiëe tayo 179 Vase katvà vasaü tattha ñhàne ñhànavidå sayaü Vikkamacoëapperavhe 50 dugge paõóiyaràyaro 180 Paõóimaõóanàóàlvàro vãramaïgo ca ràyaro Kakgakoõóipperayaro iccete ca tayo tadà 181 Vase katvà mahàvãro kàmandakkoññavàsike Pàyàsi maruthukkoññaü kattukàmo mahàhavaü. --------- 182 Tahi¤ca colakonàro 51 tondriyo 52 ca tathà' paro Suttaõóàro ca sàmanto damiëo vãragaïgaro 183 Kuttaõóaro tathà ce'vamàdãhi tumulaü raõaü Katvàna tondriyaü tattha pàpetvà jãvitakkhayaü ----------- 45.[A.] Koñavukke dve 46.[A.] Yathàvaràyara. [E.] Yàdhavaràya. 47. [A.] Kaliüïgaràyaroceva. 48.[A.] Kuõóayaünekanàmake. 49. [A.] Kaõóiliràyaro. 50.[D.S.] Vikkamma. 51.[D.S.@]Kànàgo 52. [D.] Tondiso [SL Page 487] [\x 487/] ( 184 Gahetvà tassa asse ca màretvà damiëe bahå Uttariü aggahã duggaü kaïgakoññànitissutaü 53 185 Nikkhamitvà tato ñhàne nisinno paõivavhaye 54 Aëatturunàóàlvàrà duve pandriyaràyaro 186 Villavaràyaro ceva cullakaïakuõóaràyaro Icce'tehi mahàyuddhaü katvà bhetvàna te tahiü 187 Gahetvà paõivakkoññaü paccàvutto tato pana Yathànisinnamàgamma kaïgakoññàname 55 so 188 Tato aõivalakkoññaü gantvà yuddhàya tattha ca Khaõóamàlavaràyaro 56 duve ca vãragaïgarà 189 Damiëo coëakonàro iccetehi mahàbhavaü Katvà bhetvàna te sabbe màretvà damiëe bahå 190 Gahetvàna bahå ca'sse duggena saha tena ca Neññåru¤ca gahetvàna nisinno'va tahiü sayaü 191 Kuttaõóo vãragaïgo ca taügipperumàlamiccapi 57 Tannissite ca damiëe anekasatasaïkhiye 192 Tathà ilaïkiya¤ceva a¤cukoñña¤ca ràyaraü Vase kavona davona maõóane kuõóalàdike 193 Ilaïkiyaràyarassà'tha datvà nàmamabhicchitaü "Ràjavesãbhujaïgàdi - silàmegho" ti vissutaü --------- 194 Etthantare parakkantapaõóuràjassa atrajaü Vãrapaõóukumàro'ti vissutaü sabbapacchimaü 195 Pitura¤e¤¤à pabhaggassa saputtabhariyassa hi Vasaïgatassasattunaü jãvitakkhayapàpane 196 A¤¤atarenupàyena muttaü hatthà aràtinaü, Bhayà'nàgamma raññhasmiü nisinnaü malayavhaye, 197 Sutvàna dåtaü pesesi "ahamettha mahàbhàve Vijetvà asakiü bhupaü 58 sàmaccaü kulasekharaü 198 Rajjabhàgaü gahetvàna pamàõà dvattigàvute Madhuràyà'vidårasmiü desasmiü samupaññhito. ----------- 53.[E.] Kaïgakoõóàni - 54. [D.] Pàõivàbhaye. 55.[E.] Kaügakoõóàna meva 56. [E.] Kaõóadeva màlavaràyaro. 57.[A.] Tahip[X]g¤e[X]parumàla58.[E.] Bhusaü [SL Page 199] [\x 199/] ( 199 Amhaü sàmã ca tumhàkaü pitura¤¤o'nurakkhanaü Paccàsiüsaü hate tamhi aràtãhi naràdipe 200 Nisàmetvà pavattiü taü gato me saraõaü iti Hato ce veriràjena ghàtetvà tampi sampati 201 Parakkamapaõóura¤¤o rajjaü taüvaüsajo yadi Vijjate koci, tassàpi dethàta'mhe niyojayã; 202 Tasmà bhayamakatvànana sãghamàgamma pettikaü Anusàsatha rajja"nti vatvà saccaü vaco muduü. --------- 203 Kumàro'pi nisàmetvà taü vuttantaü yathàvidhi Kàlakkhepamakatvàna tassantikamupàgami. 204 Tadà vatvà kumàrassàki¤canassà'gatattanaü Laïkaü laïkàpuro paõõaü mahàràjassa pesayã. 205 Mahàràjà pavattiü taü viditvàna yathàvidhi Soõõaruppamayànekabhàjane bhojanàrahe 206 Soõõaruppamaye yeva dãpàdhàre bahå'pi ca Nivàsanàrahe vatthe attano'va mahàrahe 207 Kaõõakuõóalabhàre ca calaye ratanàmaye Pahiõiccàdike haññho pàbhataü pàritosikaü. 208 Tato kumàro taü sabbaü pàbhataü matimà'darà 58 Namassitvà disaü ra¤¤o sàdaro sampañiggahã. --------- 209 Muõóikkàre tadà khaõóadevamàlavaràyaraü 59 Yujjhitvàna palàpetvà tamhà ñhànà mahàbalo 210 Kãëamaïgalanàme ca melamaïgalanàmake Raññhadvayamhi damiëe vase katvà vasaü tahiü 211 Tato bhayaparàdhãnamànasaü mànavajjitaü Saraõàyàtaü vãro tadà màëavaràyaraü 212 Puna datvà muõóikkàraü yathàñhàne niyojãya Dvinnaü maïgalaraññhànaü nàyakaü taü vidhàya ca 213 Muõóànnànaü koññagataü 60 gokaõõanàõóanàyakaü Katvà aõivalakkoññe vàsaü laïkàpuro tadà ----------- 58. [E.] Matimàdanaü. 59.[E.] Kuõóadeva. 60.[A.] Koõóagataü. [SL Page 489] [\x 489/] ( 214 Tato nikkhamma neññåruü pavissa sahasà sayaü Mànavãramadhuràyaü sàmantehi nivàsihi 215 Aëatturunàóàlvàrà duve kàliïgaràyaro Kàlikàlaràyaro veti 61 iccetehi mahàraõaü 216 Katvà bahå ca damiëe tathà 62 kalikàlaràyaraü Gantvà hatthagataü katvà madhuraü taü mahàbalo 217 Atho bahu ca damiëe tathà muvarayampi ca Karumbuëattaràyara¤ca vase katvàna attano 218 Aëatturunàóàëassa 63 duggaü gantvà tato balã Kàëiïgaràyaro ceva cullakaükuõóaràyaro 219 Iccetehi mahàyuddhaü vattetvà duratikkamo Palàpetvàna te tamhà ñhàne bhãmaparakkamo 220 Gàme katipaye ceva jhàpetvà vissute tato Punadeva mahàvãro neññåruü samupàgami. 221 Tadà mukhà dakkhiõamhà cullakaïikuõóaràyaro Aëatturunàóàlvàrà duve mannayaràyaro 222 Parittikkuõóiyàro ca tathà seïikuõóiràyaro Pahåtà damiëà ca'¤¤e saïgàmavidhikovidà 223 Abbhantarimasàmantà kulasekhararàjino Kàliïgaràyaro ceva tennacaüpallaràyaro 64 224 âëavandapperumàëo iccete duratikkamà Sannayhitvà sakaü senaü nikkhamma samupàgamuü 225 hànaü pàtapataü nàma sàhasopetamànasà Vàre tamhi sapattànaü jayàya katanicchayà. --------- 226 Atha laïkàpuro sutvà vidhiü taü vidhikovido Pesesi tattha sàmante pahåtabalavàhane 227 Te tattha gantvà taü duggaü samantà parivàriya Visati¤aca mahàgàme jhàpetvà duggasantike 228 Atha vatvà pavattiü taü dåtaü laïkàpuraü pati Pesesuü paharissàma na và dugganti jànituü. ----------- 61. [E.] Ceva. 62. [A.] Potthake natthi 63. [E.] Nàóàlvàrassa. 64. [E.] Tennavanapparàyaro. [SL Page 490] [\x 490/] ( 229 Taü sutvà mahatiü senaü pesetvà punadeva so Paharissatha duggaüti vatvà pesesi sàsanaü. 230 Te tadà pesitaü tena nisàmetvàna sàsanaü ârabhiüsu pavattetuü raõaü sabbe sudàruõaü. 231 Yugantavàtasaïkhobhasaïkàso dussaho mahà Ahå ubhinnaü senànamavo tumulo tahiü 232 Sahassasaïkhe damiëe pàpetvà jivitakkhayaü Athabbhantarimaü ra¤¤o tennavappallaràyaraü 233 âëavandapperumàëe laddhavedhe palàyite Hantvà àråëhamassampi ta¤ca'¤¤e ca bahå bhaye 234 Gahetvà hàsayantà te vãralakkhimukhambujaü Bhindiüsu dàmiëiü senaü sãhaëà sãhavikkamà. 235 Katvà pàtapataü hatthagataü taü vàhiõiü ñhitaü Pacchà laïkàpuro attasantikaü yeva ànayã. 236 Koññaü aõivalakkiü so pacchà laïkàpuro gato, Màëavacakkavatti¤ca a¤cukoññe vasaü nayã. --------- 237 Evaü toõói¤ca pasa¤ca gahetvà uttaraü disaü Nissapattaü vidhàtuü so kurundaïikuóiyaü agà 238 Vaëuññhiràyaraü tattha vase katvàna attano Datvà tassa pasàdaü ca 65 sovaõõavalayàdikaü 239 Tato nikkhamma gantvàna tirivekambamaü tadà Silàmegharàyara¤ca tathà kaõasiyaràyaraü 240 A¤cukoññanàóàlvàraü netvàna vasamattano Datvà pasàdametesaü sabbesa¤ca pure viya 241 Puükoññanàóàlvàra¤ca nevona vasamattano Datvà pasàdametesaü sabbesa¤ca pure viya 242 Màëavacakkavattissa 66 pesetvà sàsanaü tato Saccasandho mahàvãro vattetuü attano vase 243 Atha tamhi adassetvà semponmàriü gate tato Laïkàpuro gahetuü taü semponmàrimagà sayaü ----------- 65. [A.] Padaü sa¤ca. 66.[E.S.] Puükoõóanàóalvàrassa. [SL Page 491] [\x 491/] ( 244 Taü duggaü coëasenàpi gaõhituü àgatà purà Dvivassaü tattha yujjhantã 67 nàsakkhi kira gaõhituü. 245 Taü tathà duggamaü duggaü sãhaëà sãhavikkamà Dinaddhabhàgamattampi kalaü anativattiya 246 Bhinditvà dveca pàkàre cattàro càpi gopure Antoduggaü paviññhà te paccekaü hatthino viya 247 Màretvà damiëe tattha anekasatasaükhiye Gahesuü iti te duggaü semponmàriü khaõena kahi 68. --------- 248 Tadà kallarasenà ca atho maravaràpi ca Tathà goëihaëà ceva atha kuntavarà tathà 249 Pallakkuttàrasenà 69 ca tathà åcenavàhinã Visaye a¤cukeññànaü dhajinã balinã tathà 250 Iccevaü saññhipaõõàsasahassagaõanaü gataü Accudàraparakkantaü dàmiëaü tumulaü balaü 251 Parikkhipitvà taü duggaü sãhaëàdhiññhitaü tato Sudàruõataraü khippaü raõaü kàtuü samàrabhã. 252 Vicaritvà tato dvàraü gopure dakkhiõe tadà Devalaïkàpuro ceva soralaïkagirã tathà 253 Sakãyasenàsahità duratikkamavikkamà Sahassasaïkhe damiëe pàpetvà jãvitakkhayaü 254 Tamhà mukhà samàyàtamuddàmaü dàmiëaü balaü Bhindiüsu hatthiyåthaü'va sãhà sãhaparakkamà 255 Gopurà dakkhiõamhà ca gokaõõo daõóanàyako Kesadhàtu ca lokavho nimikkhatvàna kaïkhaõe 256 Bhañe pahåte sattunaü màretvà samaraïgaõe Hatasesamasesa¤ca bhaggaü veribalaü karuü. 257 Uttarà gopurà kittikesadhàtu mahabbalo Jagadvijayanàmo ca sàmanteko duràsado ----------- 67. [E.D.] Divase cattàri yujitdhantà. 68.[E.]Khaõe tahiü 69. [D.S.] Pallakkuttàra. [SL Page 492] [\x 492/] ( 258 Nikkhamitvà balaü sãghaü vãrà bhindiüsu dàmiëaü Bahå damiëayodhànaü pàpetvà jivitakkhayaü 259 Iti sabbaü balaü sajju sãhaëà dàmiëaü khaõe Ghàtetvà ca palàpetvà gahetvà ca bahå haye 260 Punadeva samaga¤chuü duggaü te vijitàvino Semponmàriti vikhyàtaü vikhyàtànekavikkamà. --------- 261 Tadà kuntavarà ceva gallaraddhajinã tathà Senà goëihaëàna¤ca camå maravaràna ca 262 Vallakkuttàrasenà ca åvenaparisà tathà Thalayårunàóàlvaro 70 tathà kaïgayaro'pi ca 263 Esaü ubhinnaü senà 71 va thalayårunàóuvasino Kalahayinaóusenà ca thalayuntàóuvàsino 72 264 Kàkannàóukavàsãti iccetaü dàmiëaü balaü âcoëadesasãmamhà gàmà collàrunàmakaü 73 265 Oradesagataü sabbaü vasamànesi attano Yathànupubba metesaü pasàda¤ca adàsi so. 266 Paõõàkàraü tadà nãtaü vessehi yavanehi ca Gahetvà te ca sakkatvà pasàdehi bahåhi ca 267 Saraõàyàgatassà'pi màëavacakkavattino Semponmàrimpi so 74 datvà ñhapetvà taü sake pade 268 Tato nikkhamma àgantvà tiruvekambamaü 75 puna Tamhà va nikkhamitvàna kurundaïikuõóimàgami. --------- 269 Kalavaõóinaóalvaro ca tadà màëavaràyarà Aggehesi muõóikkàraü katvàna'yodhanaü balã 270 Apassanto tadà a¤¤aü tàõaü màëavaràyaro "Mayhaü tàõaü bhava tva"nti laïkàpuramupàgami. 271 âmantetvàna samante vare laïkàpuro tadà Kesadhàtu duve kittilokavhe lokasammate ----------- 70.[E.] Athalayåru 71.[E.S.] Etesaü bhinnasenà 72.[E.] Athalayunnàóu 73.[E.D.S.] Cellàrunàmakà. 74.[E.S.] Sempànmàriüpuno. 75. [S.] Tiruvekarumaü [SL Page 493] [\x 493/] ( 272 Daõóanàtha¤ca gokaõõaü niyejesi niyojako Katvà yuddhaü muõóikkàraü puna tasseva dàtave. 273 Te tattha gantvà vattetvà samaraü duratikkamaü Taü tato nãharitvàna màretvà damiëe bahå 274 Yathàñhàne ñhapetvàna puna màëavaràyaraü Laïkàpurantikaü yeva samàga¤chuü sayaü tato --------- 275 Puükoõóanàóàlvàravho sàmanto aparo'pi ca Siriyavalavhayaõñhànamàgamma nivasaü tahiü 276 Katvà saddhiü mahàyuddhaü màëavacakkavattinà Palàpetvàna taü gàmaü jayaükoññànitissutaü 277 Aggahesi sayaü sajju semponmàrinti; taü vidhiü Sutvà laïkàpuro vãro dhãrànaü pavaro tadà 278 Sayaü aõivalakkimhà duggà nikkhamma tàvade Semponmàriü gahetuü so tirivekambamaü agà. 279 Puükeõóanàóàlvàro nisàmetvàna taü vidhiü Semponmarivhayaü 76 hitvà agà sirivalaü tato. 280 Athalaïkàpuro vãro semponmàrimupàgato Puükoõóanàóàlvàramhi 77 vase hessanti àgate 78 281 Punadeva adassetvà dhànaü siriyavalaü gate 79 Laïkàpuro'pi gantvàna gàmaü siriyavalavhayaü 282 Sudàruõaü raõaü kàtuü samàrahi samantato. Puükoõóanàóàlvàro'tha iti pesesi sàsanaü 283 "Vase tumhaü bhavissàmi yadi laddhàbhayo ahaü; Mahàbhayaparàdhãno no ce gantuü na ussahe." 284 Laükàpuro taü sutvàna "hutvà vãtabhayo sayaü âgacchatu"ti vatvàna pesesi pañisàsanaü. 285 Tato so vãtasàrajjo saccasandhassa sàsanaü Laükàpurassa laddhàna 80 upàgami upantikaü. ----------- 76. [A.] Senponmàriü bhayà. 77.[A.] Vàro hi. 78. [A.] âgato 79. [A.] Gato. 80.[E.S.] Vãrassa. [SL Page 494] [\x 494/] ( 286 Tato laïkàpuro datvà pasàdaü tassa'nappakaü Màëavacakkavatti¤ca ànetvà attasantãkaü 287 Ubho mitte karitvàna yathàñhànamhi te duve hapetvàna mahàvãro neññåruü samåpàgami. 288 Ràjasãhamahàëe ca vàëugàme ca vissute Vinaññhe pañikatvàna bandhitvà vàpiyo duve 289 Tathà siriyavale ceva so perumpayalepi ca Bandhàpetvà duve vàpã kasikamma¤ca kàrayã. --------- 290 Kulasekharabhupàlo balaü tiriõaveliyaü Tenkoïguvaóakoïgumhi màtulànaü balampi ca 291 Gahetvà vasamànãte pahåte damiëe tathà Bhinditvà sàmadànàdinànànayavidå tadà 292 Yuddhàyàgantumàraddho ahå sampannavàhano. Laïkàpuro nisammà'tha sammataü matimà vidhiü 293 Samålaghàtaü ghàtesi damiëe kåñabuddhino Duññhaniggahakiccassa sàmino sàsane ñhito. 294 Tadà piññhibalatthàya mahàràjenapesito Lokàtikkantavikkanto jagadvijayanàmako 295 Anuyàto padàtãhi 81 bahukehi hayehi ca Aõivalakkimupàga¤chã vãro tiõõamahaõõavo. --------- 296 Laïkàpuro'pi nikkhamma neññårumhà mahàyaso Aõivalakkimupàgamma disvà taü àdhunàgataü 297 âliïgitvà kathaü katvà sàràõiyammanogamaü Punadeva samàgantvà neññåruü paramaddano 298 Tatato nikkhammupàgantvà mundrannaïadhànitissutaü hànaü ñhànavidå ñhatvà tattha vitthatavikkamo 299 Kãëakoõóavhaye ñhàne, ñhàne maïgalamavhaye, Damiëehi raõaü katvà màretvàna bahå bhañe 300 Gahetabbe gahetvàna jãvagàhena verino âdayitvà bahå asse ohãne raõabhumiyaü ----------- 81. [A.] Pàdàtãhi. [SL Page 495] [\x 495/] ( 301 Tato nikkhamma gantvàna orittiyårutoõóamaü 82 Puükoõóanàóàlvàro silàmegharanàmako 302 A¤cukoññanàóàlvàro iccetehi mahàraõaü Vattetvà bhãmamuddàmavikkamàtisayanvito 303 Pahåte damiëe hantvà tato sirivalaü gato Puükoõóanàóàlvàrassa 83 agatassa'ttano vasaü 304 Jhàpetvàna dvibhuma¤ca pàsàdaü duggameva ca Tirikkànapperakamhà nikkhanto ñhànato tato. 305 Tadà aõivalakkimhà jagadvãjayanàyako Neññårumupagantvàna nikkhamitvà tato'pi ca 306 Madhuraü mànavãravhaü pattaü nallårumeva 84 ca Soraõóakoññamiccate dugge bhetvàna duggame 307 Puna neññårumàgamma nivasaü vasamànayã Aëatturunàóàlvàraü cullakaïkuõóaràyaraü. 308 Pattanalårumàgantvà 84 sãghamàgantuü yujjate tava; Pesesi sàsanaü vãro tadà laïkàpurampati: 309 "Nadiü vayigavhayaü 85 sãghamàgantuü yujjate tama; Avasseneva disvàna vattabbaü vijjate"iti. 310 Taü pavattiü nisàmetvà nikkhamma turito tato Maggaü laïkàpuro sajju 86 pañijji mahàbalo. 311 Tirippàluri'ti khyàte ñhàne verivamå ñhità Sannàhaü sannahitvà ca sakãye bahuke haye 312 âgammarahi vattetuü ghoraü addhapathe raõaü. Yuddhaïgamehi vãrehi devalaïkàpuràdihi. 313 Tattha te taü mahàsenaü vãra bhindiüsu tàvade, Nikaraü timirànaü'va patthañà raviraüsiyo. 314 Tiruppàlåruü 87 gahetvàna iti laïkàpuro muhuü Tattheva vàsaü kappesi kappànalaparakkamo. 315 Jagadvijayanàmo'pi sàmanto mantakovido Pannaññakkoññavàsãnaü 88 damiëànaü mahàbalaü ----------- 82.[E. -] Tombamaü. 83.[A.] Piükoõóa- 84.[E.] Pàtta 85.[A.] Sãhavhayaü. 86.[E.] Ciro. 87.[A.] Tiruppàluü. 88.[E.] Pantaññànkeññavàsãnaü. [SL Page 496] [\x 496/] ( 316 Bhinditvà samaràrambhasamattho samaraïgaõe Duggaü hanthagataü katvà tahiü yeva nisãdi so. 317 Kulasekhararàjà'tha sàhasàtisayanvito Tuvaràdhipaveëàraü toõóamànàrameva ca 318 Vãrapperàyara¤ce va tathà nigadharàyaraü 89 Kalavaõóinàóàlvàraü tathà kàïgayaràyaraü 90 319 Gahetvà sannahitvàna bhañe va bahuke sake Yuddhàya baddhakaccho so ràjinaü samupàgato 320 Sakaü senaü mahàseno bhãmaü bhãmaparakkamo Laïkàpurena saddhiü so yuddhaü kàtuü niyojayã. --------- 321 Tadà laïkapuro vãro so jagadvijayaü pati Yathàvidhiü kathetvàna vidhiü taü vidhikovido 322 "Kulasekharabhåpàlaü palàpetuü mayà saha Mukhenekena vattetuü yuddhaü sannayha vàhiniü 323 âgantabbaü tayà sãghamiti vatvàna sàsanaü Pesetvà sajju sajjetvà baliniü vàhiniü sakaü 324 Tato nikkhamma vattesi damiëehi mahàhavaü Te bhinnà tattha ràjindaü pavisitvà khaõe tahiü 325 Khuddadvàramahàdvare pidahitvàna gopure Damiëà samahãpàlà anto aññhaüsu tàvade. 326 Tadà pubbaïgamà vãrà gokaõõo daõóanàyako Kesadhàtu ca lokavho devalaïkàpuro tathà 327 Iccete pacchimadvàramàrahiüsu samàgatà Pàtetuü ceva pàkàre bhindituü càpi gopure. 328 Devalaïkàpuro ceva gokaõõo daõóanayako Anto paviññhà pàkàraü bhinditvà gopurampi ca. 329 Tato lokavhayo mànã kesadhàtu mahàbalo A¤¤ehi gatamaggena nàhaü yàmãti cintiya 330 Ghàtento bahuke vãre pàtento ca bahå haye Bhinditvà dakkhiõadvàramanto pàvisi so muhuü. --------- ----------- 89. [S.E.] Niyagaràyaraü. 90.[E.] Kaügayaraü paraü [SL Page 497] [\x 497/] ( 331 Tadà bhayaparàdhãnamànaso kulasekharo Anissaro nivatthassa vatthassàpi sakassa so 332 Vivaritvàna pàcãnadvàrà nikkhamma gopurà 91 Bhàgadheyyena kenàpi mucci hatthà aràtinaü. 333 Te sabbe tattha ghàtetvà damiëànaü bahå bhañe Gahetvàna bahå asse dhanajàtaü bahumpi ca 334 Velukkhepàni vattentà vaggantà ca ito tato Appoñhentà hasantà ca vattesuü vijayussavaü. 335 Tato laïkàpuro ceva jagadvijayanàyako Sahetarehi vãrehi ràjinaü ajjhupàgamuü. 336 Iti katakusalànaü tikkhapa¤¤àyutànaü Nayavinayavidunaü bhãmatejodhànànaü Asithilaviriyànaü yanti bhàvà samiddhiü Patidinamiva cando sàrade 92 sukkapakkhe Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse ràjãnàpura Gahaõaniddesonàma catusattatimo paricchedo. --------- Pa¤casattatimo paricchedo. 1 Kulasekharabhupàlo palàto so tato bhayà Toõóamànàbhidhànassa giridugge ñhitiü karã. 2 Vãranukkarasenà ca kakkolavhà tathà'parà Madhurakkàrasenà ca ràjinaü samupàgatà. 3 Vatvà pavavattiü taü sabbaü kulasekhararàjino âràdhayiüsu madhuraü gantuü laïkàpuraü tadà. 4 Tato laïkàpuro ceva jagadvijayanàyako Siriyà mahatiyà yuttà gantvàna madhuraü puraü 5 Jàtagehaü nijaü yaü ve 1 nivàsaü vituràjino Vãrapaõóukumàrassa datvà tattha vasiüsu te. --------- 6 Sirivallabhanàmo ca ràjà nàràyaõavhayo Parakkamapaõóunamo vãrapperayaràyaro ----------- 91.[E.] Gopure. 92.[E.S.] Sàrado 1.[A.] Nijaü tumhaü. [SL Page 498] [\x 498/] ( 7 Maõõayaràyarasàmanto tathà seïkuõóiràyaro Vãrapperàyaro a¤¤o keraëasãhamuttaro 8 Iccete ca samànetvà datvànàbharaõàdikaü Coëagaïgaranàmassa àgatassa'ttano vasaü 9 Parittikkuóiraññhassa purà bhuttassa attanà Nàyakattaü anu¤¤àya ñhapesuü taü sake pade. 10 Kalavaõóiya nàóàlvàro'vase hessa"nti àgato Antà maidhuramàgamma "dassatuü me 2 bhayaü" iti 11 Adassetvàna pakkàmi sakãyaññhànameva so. --------Tadà laïkàpurotassa raññhaü gantvàna gaõhituü 12 Katvà yuddhaü palàpetvà taü vãro duratikkamo Alagavànagiriü 3 gaõhi mahàbalaparakkamo. 13 Kalavaõóiyanàóàlvàro såradevavhayo paro Paviññho saraõaü raññhaü tato yàcittha nàyakaü. 14 Laïkàpuropi datvàna taü raññhaü tassa yàcito kurumbaràyarassà'tha gantvà raññhaü mahàyaso 15 Kurumbaràyara¤càpi vase katvàna attano Tathà kàïgayara¤ceva ànetvà niyame vasaü 16 Vattàpetuü vase pacchà vãro nigaladharàyaraü Tato pàyàsi ñhànaü so tirimputturunàmakaü. --------- 17 Nigaladharàyaro càpi saü senaü 4 sannipàtiya Akalaükanàóàlvàraü tathà kaõóambaràyaraü 5 18 Malayagharàyara¤ceva ki¤càrattarayampi 6 ca Iccete coëasàmante balaü tesa¤ca'nappakaü 19 Tadãye càpi bahuke gahetvàna turaïgame âgammà'rabhi saïgàmaü vattetuü duratikkamaü. 20 Tato sapattasenaü taü sahayaü sapadàtikaü 7 Tirupputtirumàrabbha yàva ponamaràvatiü ----------- 2. [A.] Maü 3.[A.] Alagvànagiriü 4. [E.] Sasenaü. 5.[E.] Ka¤cambaràyaraü. 6.[E.] Rattayarampi. 7.[A.] Sasahàyapadàtikaü. [SL Page 499] [\x 499/] ( 21 Etthantare mahàmagge gàvutattitayàyataü Ekamaüsakhalaü katvà bhinnditvà taü mahàbalaü 22 Senà ca sãhaëàdhãnà patvà ponamaràvatiü Tebhumaka¤ca pàsàdaü jhàpetvà tattha kàritaü 23 Itare ca bahå gehe samiddhe vãhikoññhake Jhàpetvà raññhavàsãnaü vinodetuü bhayaü tato 24 Vãro bheri¤caràpetvà janataü raññhavàsikaü Attano vasamànetvà àga¤chi madhuraü puna. --------- 25 Tadà pesesi bhåpàlo sàsanaü daëhasàsano Vãrapaõóåkumàrassa vidhàtuü molimaïgalaü 26 Tato taü sàsanaü sutvà ràjino duratikkamaü. Abhisekavidhiü sajajju ka retuü so samàrahi. 27 Màëavacakkavatti¤ca tathà màëavaràyaraü Thalayårunàóàlalvàramiccete 8 lambakaõõake 28 Lambakaõõadhuraü kàtuü niyojetvàna te tato Rajje bheriü caràpetvà duratikkamasàsano 29 Sabbeva sannipàtetvà nijasenàpurakkhate Sàmante paõóurajjamhi nànàbharaõabhusite 30 Uttarasmiü disàbhàge pubbabhåpàlavandirà Devàlaye purà pattajayabherãhi sobhite 31 Abhisekaü kumàrassa kàretvà naü yathàvidhiü Puraü padkhiõaü tena 9 kàràpesi mahàyaso. --------32 Giriduggaü palàto'tha toõóamànassa bhåpati; Toõóamànaü vase katvà attano kulasekharo 33 Gahetvà tassa senaïgaü sakãyaü balameva ca Anujãviü samiddhavhaü gahetvà bhãmavikkamaü 34 Tamhà pabbataduggamhà nikkhamitvàna àgato Pavisitvà mahàduggaü tato maïgalamavhayaü 35 Sãhaëànaü payàtehi vasaü maõõayaràyaro Seïikuõóiràyaro ceti katvà tehi mahàraõaü ----------- 8.[E.] Athalayåru 9.[E.] Teva [SL Page 500] [\x 500/] ( 36 Paharitvàna taü duggaü nisãdittha tahiü'va so. --------- Atha laïkàpuro ¤atvà taü pavattiü yathàvato 37 Palapetvàna tamhà ca ñhànà verimahãpatiü Pabbatàra¤¤aduggehi yuttaü raññhaü visodhiya 38 âgantabbanti cintetvavà nikkhamma madhurà purà Duggaü katvà nisãdittha maïgalakoññasantike 10 39 Duggamhi vellinàbamhi balena mahatà saha hitehi toõóamànassa chàyàbhàtuhi tãhi pi 40 Kallakkanàma veëàro munayadharàyaro tathà Kàliïgarayaro veti katve'tehi maharaõaü 41 Taü duggaü paharitvàna màretvà damiëe bahå Pacchà sãvaliputturuü paharitvà mahàyaso 11 42 Nisãdi ca 12 tadà verã bhåpàlo kulasekharo Balaü tiriõavelimhi nisinnaü sannipàtiya Tenkoïguvaóakoïgumhi gahetvàna balaü tathà 44 âõàpetvà mahàseno senaü taü sakalaü tadà Sàntanerãti vikhyàte dugge ñhàtuü niyojayã. 45 Tadà laïkàpuro ceva jajagadvijayananàyako Tanduggaü gaõhituü sajju pañipajjiüsu a¤jasaü. --------- 46 Tadà maggoparodhatthaü verãnaü kulasekharo Chindàpesi mahàvàpimupàyakusalo sayaü. 47 Taü pavattiü viditvàna vãro laïkàpuro tadà Gacchaü tena mahàyuddhaü vidhàtuü saha verihi 48 Ayuttamantaràmage dassanaü chinnavàpiyà Iti taü taükhaõe yeva bandhapetvà mahàbalo 49 Gantvàna taü mahàduggaü mahàbalaparakkamo Vidhàya samaraü ghoraü paharitvà khaõe tahiü 50 Kallakkanàmaü 13 veëàrama¤¤e ca damiëe bahå Màretvàna gahetvà ca damiëe bahuke bhaye ----------- 10. [E.] Maügala 11.[S.E.] Mahàyasà. 12.[E.S.] Nisãdiüsu 13.[E.] Nàmaü [SL Page 501] [\x 501/] ( 51 Tato tirimalakkavhaü 14 tathà kattalanàmakaü Paviññhà toõóamànassa gàmànaü dvitayaü muhuü 52 Gàmaü tirimalakkavhaü jhapetvà nàmasesakaü Katvà "parakkamo paõóuràja ettha hato" iti. 53 Nikkhamitvà tato gantvà gàmaü coëakulantakaü Nisãdittha tahiü yeva vaka¤ci kàlaü mahàyaso. --------- 54 Kulasekhararàjàtha sakãye màtule dåve Tesaü dvinnaü bala¤càpi bahuke ca haye tathà 55 Akalaükanàóàlvàro tathà pallavaràyaro Maëayapparàyaro ceva tathà kaõóambaràyaro 56 Ki¤càrattayaro 15 veti mahàbalaparakkamo Iccete coëasàmante tesaü sena¤ca'nappakaü 57 Kalavaõóinàóàlvàraü tadãyaü balavema ca Puükoõóanàóàlvàra¤ca nijasenàpurakkhataü 58 Gahetvà'nàgato ñhànaü palaïkoññavhayaü sayaü So paõóunàõóukoññàne åriyerivhaye tathà 59 hàne 16 taü mahatiü snaiaü niyojesi mahàbalo Tasmiü vàre sapattànaü jàyaya katanicchayo. 60 Atha laükàpuro ceva jagadvijayanàyako Yuddhàya nikkhamitvàna gàmà coëakulantakà 61 Sanniviññhamahàduggadvitaye verivàhiniü Vidhàya samaràrambhavimukhaü samaraïgaõe 62 æriyerivhaye gàme kàretvà uddhavàpiyaü Mahàduggaü nisãdiüsu; rattibhàge tadà tahiü 63 Tanniviññhà tadà duggadvitaye verivàhinã Bhinnà tattha gatà yattha kulasekharabhupati. --------- 64 Tadà laükàpuro ceva jagadvijayanàyako Pallaïkoññavhayaü gantvà ñhànàñhànavicakkhaõà ----------- 14.[A.] Sirimalakkavbhaü. 15. [E.] Kiccàrattaràyaro 16.[A.] hàtuü. [SL Page 502] [\x 502/] ( 65 Katvàna samaraü ghoraü vãrà verimahãbhunà Màrettvàna bahå yodhe gahetvàna bahå bhaye 66 Kulasekharabhåpàlaü palàpetvàna kaïkhaõe Gahetvàna palaïkoññaü nikkhamitvà tato pi ca 67 Tuvaràdhipaveëàranàmassekassa santikaü Gantvà gahetvà teneva vadinne asse ca hatthino 68 Kulasekharabhåpàlo madhuraü àgato iti Nisamma taü tato ñhànà nibbàsetuü tato pi ca 69 Adharaññerimàgamma 17 tahiü nigalaràyaraü Vase katvàna dàpesuü 18 pasàdaü tassa'nappakaü. 70 Nikkhantesu tato tamhà ñhànà tesu mahãpati Coëadesaü bhayappatto pàvekkhi kulasekharo --------- 71 Tato laükàpuro'maccaü jagadvijayanàmakaü Pàttanallårunàmamhi ñhàne ñhàtuü niyejiya 72 Tirikkànupperamagà sayaü balapurakkhato Kulasekhararàjàpi nànàyacanakammunà 73 Pasàdetvà coëaràjaü niyogà tassa ràjino Pallavaràyaravhassa senamasse bahå'pi ca 74 Inandapadanàma¤ca toõóamànamathàparaü Ràjaràjakaëappavhaü pattàràyarameva 19 ca 75 Kaïgakoõóakaëappavhaü ràyara¤ca tathàparaü Nakàranibiëupàdiràyara¤ca tathàparaü 76 Niccavinodamànavaràyaraü vãrameva ca Narasãhapadmara¤ceva sekãrapadmaràyaraü 77 Ràjindabrahmamahàràja¤càpi 20 màdhavaràyaraü Nigaladharàyara¤¤eva coëakonàrameva ca 78 Chandabrahmamaharàjaü 21 coëanãrikkaràyaraü 22 Ucacaïikuññamhi iccete gahetvà balanàyake 79 Gahetvà niyaràya¤ca kappi¤cimpekulampi ca Màdhavaràyara¤ceva kaõóuveññimathàparaü ----------- 17.[D.S.] Adharaddheri. 18. [E.S.D.] Datvàna 19. Tathàràyarameva ca. 20. [A.] Ràjinàbrahmahàràjaü, 21. [E.D.] Janàbrahma. 22. [E.S.] Coëatirikka. [SL Page 503] [\x 503/] ( 80 Tatheva koïgamaïgalanàóàlvàramathàparaü Akalaükanàóàlvàraü tathà kaõóambaràyaraü 81 Kãëamaïgalanàóàlvàra¤ceva tathàparaü Visàlamuttaràyara¤ca asse sesa manappake 82 Pesesi toõóipàsaü so nisàmetvàna taü vidhiü Laükàpuro vidhàtuü te nàmasese vicintiya 83 Madhuràyaü niyojetvà jagadvajayanàyakaü Nikkhamitvà tirikkànapperà vãro sayaü tato 84 madhurantakapuraü 23 kãëenilayavhamupàgami. Tadà coëamahàsenà samàrabhi mahàraõaü 85 Catugàvutamattaü taü maggaü katvà chavàkulaü. Samuddapatite vàpi màretvàna bahå bhañe 86 Sapattarattasàrattaü karitvà sàgare jalaü Gahetvàna bahå asse damiëe ca bahå tathà 87 Ràjindabrahmamahàràjaü nandipadmarameva ca Narasãhapadmara¤ceva coëakonàrameva vaca 88 Jãvagàhaü gahetvàna punadeva mahàbalo Vaóamaõamekkuõóiü ceva maõamekkuõóimeva ca 89 Tathà ma¤cakkuói¤ceva jhàpetvà bhumisesakaü Sattagàvumatamatta¤ca jhàpetvà coëadesato 90 Te coëe iti sàdhetvà paccàvutto tato pi ca Nigaladharàyaràdhãnaü gàmaü velaïikuóivhayaü 91 Pavisitvà tamàgantuü pahiõittha ca 24 sàsanaü. --------- Kulasekhararàjassa vase hutvàna so tadà 92 Kulasekharabhåpàlaü silàmegharameva ca Akalaükanaóàlvàraü tathà kaõóambaràyaraü 93 Malayapparàyara¤ceva visàlamuttaràyaraü Kalavaõóinàóàlvàraü balaü tiriõaveliyaü 94 Puükoõóanàóàlvàraü ca gahetvàna mahàbalo Samàga¤chã mahàyuddhaü kattuü ponamaràvatiü. ----------- 23.[D.] Madhurattakapura 24.[E.S.D.] Pahiõitvàna [SL Page 504] [\x 504/] ( 95 Laükàpuro nisàmetvà vuttantaü taü mahàbalo Velaïikuóimhà nikkhamma vijetuü sattubhupatiü 96 Mukhehi pa¤cahà'gamma pavattitamahàhavaü Sattusenaü khaõe tamhi bhinditvà bhãmavikkamo 97 Sahassasaïkhe damiëe màretvà bahuke haye Gahetvàna palàpesi kulalasekharabhupatiü. --------- 98 Nigaladhàràyaro pacchà bhãto pesesi sàsanaü "Madãyaü dhanajàta¤ca asse ceva bahå mama 99 Gahetvà mama doso'yaü khamitabbo tayà pana; Na avassena vidhàtabbaü mama vinàsanaü" iti 25 100 Laïkàpuro'tha sutvà taü pesesi pañisàsanaü "Avassena vidhàtabbaü vadiyaü sàsanaü tvayà; 101 Dhanena'ssena và tuyhaü attho mama na vijjate; Abhãto sayamàgamma karotu iti dassanaü" 102 Taü sutvà so samàga¤chi daññhuü laïkàpuraü tadà Taü disvà tassa datvàna pasàdaü raññhameva ca 103 Tato nikkhamma niyamaü àgantvà so mahàyaso Akaõñakaü karitvàna raññhaü taü sabbameva ca 104 Parakkamamahãpàlanàmaïkitakahàpaõaü Vohàresu niyojetvà raññhe sabbattha tattha so 105 Vãrapaõóukumàrassa raññhaü taü pañipàdiya Gahite coëadesamhà paõóuraññhà ca'nappake 106 Asse manusse hatthi ca sãghaü pesesi sãhaëaü. Tadà parakkamabhujo ràjà ràjindakesarã 107 Paõóuraññhajayasseva såcakaü gàmamuttamaü Paõóuvijayakaü katvà samiddhaü sabbakàlikaü Bràhmaõànamadà dànaü sadà dànarato tadà. ----------- 25. Ime dve pàdà [A.] Potthake nadissanti. [SL Page 505] [\x 505/] ( 109 Iti jagati vicittànantavikkantisàro 26 Dhadharaõipatikulaggo so parakkantabàhu Nikhilaguõanivàso càrukandapparåpo 27 Vahati dharaõimeko so ciraü sàgarantaü Itisujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse paõóuraññha Vijayo nàma pa¤casattatimo paricchedo. --------- Chasattatimo paricchedo 1 Evaü laïkissaro laïkàtalaü katvà niràkulaü Parakkamabhujo pattàbhiseko nayakovido 2 Padhànaphalabhàvena patthitaü rajjasàdhane Satthusàsanasaüvuddhiü kattukàmo katàdaro 3 Saïghagàmesu saïghassa puttadàràdiposanaü Eva sãlaü;1 tato a¤¤aü nevatthi sãlamiccapi. 4 hapetvà ekakammàdiü susãle keci bhikkhavo Dassanampa¤¤ama¤¤assa nàkaïkhante ca pekkhiya 5 âdo sàsanasuddhiü ca nikàyattayabhikkhånaü Kàretukàmo sàmaggiü jinasàsanavuddhiyà 6 Moggaliputtatissaü'va dhammàsoko narissaro Mahàtheraü dhuraü kavo mahàkassapasavhayaü 7 Visàradaü tepiñakaü vinaya¤¤uü visesato Theravaüsekapajjotaü sàmaggiü 2 ciradikkhitaü, 8 Anuràdhapure g¤àõapàlatheraü sasissakaü Raññhe ca saphare 3 bhikkhå puëatthipuramànayã. 9 Samoggallànathera¤ca theraü nàgindapalliyaü Yuvaràjassa raññhasmiü a¤¤e sabbe ca bhikkhavo, 10 Nandattheravaraü selantaràyatanavàsinaü Rohaõe pamukhaü kavo nikàyattayavàsino. 11 Mahàvihàravàsãnaü bhikkhånaü dharaõãpati Atha ajjhesanaü a¤¤ama¤¤asàmaggiyà akà ----------- 26. Ayaü pàdo [E.] Potthake natthi. 27.[A.] Anayanayavicittàpeta Cittappacàro 1. [E.] Evaü sãlaü. 2.[S.] Sàmaggi. 3.[E.]Sapare [SL Page 506] [\x 506/] ( 12 Alajjussannatàyàpi cirakàlavibhinnato Bahavo nà'dhivàsesuü tadà bhikkhu samaggataü. 13 Gantuü videsamàraddhà keci; vibbhamituü pare; Icchumeke nisajjampi na vinicchayamaõóale. 14 Tato mahàdhikaraõaü paññhapesuü sudussamaü; Tado'paññhàsi sàmaggi sinerukkhipanaü viya. 15 Assàsetvà'tha te bhikkhu kicchena sampañicchayã. Amamo so thiràramho dhammiko dharaõãpati 16 Jàte jàte'dhadhikaraõe samathaü nayituü tato Mahàkassapajeññhehi vinicchàpesi bhikkhuhi. 17 Sayaü sannihito hutvà vinicchayapañicchane 4 Sahàcariyasãhehi piñakattayadhàrihi 18 Yathàdhammaü satekicche patiññhàpiya suddhiyaü Mahàvihàrike sabbe samagge'kàsi bhikkhavo. 19 Uppabbajjàpesi dussãle "làbhàpekkhàya sàsanaü Mà nàsentu"ti datvàna mahàñhànantaràni so. 20 Evaü mahàvihàraü'ca mahussàhena sodhiya Paññhàya'bhayaràjassa kàlato vaggataü gate 21 Abhayagirivàsã ca bhikkhå jetavanànuge Mahàsenanarindassa bhinne paññhàya kàlato 22 Abuddhavacanaü yeva vetullapiñakàdikaü Dãpente buddhavàvàti pañipattiparammukhe 23 Mahàvihàravàsãhi samaggayitumàrabhã Aseguõasàlãhi kàcasme 5 ratanehi' ca. 24 Sãlàdisàrasu¤¤à te mahàsaïghassa tejasà Ràjino ca tadà buddhasàsane nàjjhaguü ratiü. 25 Tathàpi dhammiko ràjà vicàrento saya¤¤uhi upasampannamekamapi pakatattamalattha no. 26 Kàresi sàmaõerattaü bahunnaü yatinaü tadà. Dussãle vibbhamà petvà mahàñhànantare adà. 27 Evaü suddhi¤ca sàmaggiü sampàdetvà'cirena ca Mahussàhena so saïghaü buddhakàle'va vattayi ----------- 4.[E.] Pañicchado. 5. [E.] Kàcambhe. [SL Page 507] [\x 507/] ( 28 Anuvassaü mahàsaïghaü netvà gaïgàtañaü tahiü Uyyanambhi vasàpetvà sahamacco upaññhahaü 29 Gaïgàmajjhamhi nàvàyo ñhapàpetvà suniccalaü Maõóapaü tattha karetvà suvibhattaü manoramaü 30 Mahagghe cãvare nekaparikkhàre ca dàpiya Upasampadakammaü so kàràpesi mahàmati. --------- 31 Evaü pacurabhutànamanekasatabhikkhånaü Mahàvihàre kàretukàmo vàsàrahe sukhaü 32 Mahàvihàraü kàresi ràjà jetavanavhayaü, So jetavanasampattiü paccakkhaü dassayaü viya. 33 Aññhàyatanavàsãnaü 6 therànaü thirasãlinaü Mahagghe aññhapàsàde kàràpesi tibhumake. 34 Thirasãlassa therassa sàriputtavhayassa'pi Gammiyatthalagabbhehi mahàpàsàdamujjalaü. 35 Sante sappañimatte 7 pi vicitte pañimàhi ca Tibhumipañimàgehe nava appañisammate, 8 36 Pariveõànamatthàya pa¤casattatiyà tahiü Tattake dãghapàsàde rammaråpe dvibhåmake, 37 Sata¤ca cullapàsàde aññhasattatimeva ca, Gopu ca catuttiüsa, duve ca potthakàlaye, 38 Kåñàgàre guhàyo ca sàlà gabbhaghare bahå, Màlàkammalatàkamme devabrahmàdiråpake 39 Dassetvà iññhakasudhàmayamakkhirasàyanaü Tivaïkapañimatthàya tivaïkagharameva ca, 40 Sãha-kinnara-haüsàdiråpapantãhi bhàsuraü Nànàjàlakavàñehi bahuhi vedikàhi ca 41 Ruciratthamhasopàõabhityàdisamalaïkataü Dàñhàdhàtugharaü vaññaü subhaü sabbasilàmayaü 42 Dhammasàlà tayo, ekaü cetiyaü dãghavaïkame Aññha, bhojanasàlaü ca ekamàyatavitthataü, ----------- 6. Tatthayatanavàsãnaü (sabb[X]g¤a[X]su) 7.[E.] Sappañiyatte. [A.] Sattatimatte. 8. [A.] Nagevàppisammate [SL Page 508] [\x 508/] ( 43 Pa¤casãti aggisàlà iññhakacchàditàpi ca, Kàresi vaccakuñiyo sata¤cevà'ññhasattati. 44 Sodhetvà bhikkhunaü antomalaü sàsanasuddhiyà Malaü bahipi sodhetuü mahàghammai nàhàyituü 45 Vaññanahànakoññha¤ca guhànahànakoññhakaü Padumanagànakoññha¤ca 9 bhaddanahànakoññhakaü 46 Iccàdithambhasopàùavedikàdihalaïikate Nahànakoññhake ca'ñàñha kàràpesi silàmaye. Bandhàpesi mahàràjà pàkàre bahuke tahiü. 47 Evaü jetavane sabbe visaü pa¤casataü gharà. Datvà nekaparikkhàraü tahiü saïghamavàsayã. --------- 48 âëàhaõapariveõaü tahiü kàresi khattãyo Nàtidåràdisabbaïgasampannaü sàdhusammataü. 49 Tattha therassa pàsàdaü surammaü hammiyatthalaü Nànàgabbhavaraü kåñàgàrasobhiü tibhumakaü, 50 Tàëãsa dãghapàsàde, vaccakuñã ca tattakà Aññhàpi cåëapàsàde, cha ceva dvàrakoññhake, 51 Aggisàlà catuttiüsa, pàkàre dve mahattare, Subhaddacetiyaü, råpavatãcetiya meva ca, 52 Màlàkammalatàkammadevabrahmàdiråpinã Kåñàgàraguhàgabbhasàlàgehehi sobhite 53 Anvatthaü yantha nàmampi taü laïikàtilakaü iti Ta¤ceva pañimàgehaü pa¤cabhumiü manoharaü 54 Tasmiü kàresi pañimaü ñhitaü nettarasàyanaü Sajãvabuddhàyàmaü'va laükàtilakasa¤¤itaü. --------- 55 Kåñàgàrehi nekehi gabbhasàlàgharehi ca Tathà pa¤jaragehehi yuttaü dvàdasabhumikaü 56 Uposathagharaü baddhasãmàpàsàdasa¤¤itaü Bandhàpetuü tahiü sãmaü sabbàlaïikàrabhusito ----------- 9.[E.] Koññhakaü [SL Page 509] [\x 509/] ( 57 Sahàmacco sahorodho mahàseno savàhano Devaràjavilàsena taü vihàramupecca so Mahàkassapajeññhena mahàsaïghena vedito, 58 Maïgalatthutigãtehi turiyaddhanitehi ca Sàdhukàraninàdena pårayanto catuddisaü, 59 Suvaõõàdimaye kumbhe samugge ca dhaje bahå Chatte ca dhàrayantehi janehi parivàrito 60 Mahàchaõamhi vattante maïgaladvipayojitaü Hemanaïgalamàdàya kasanto bhumipo agà. 61 Saïgho'pettha purà baddhasãmàsaïikànivattiyà Nekàññhàne ñhito àdo katvà sãmàsamåhatiü 62 Ra¤¤o sãtànusàrena nimitte parikittiya 10 Sabbasampattiyuttàya kammavàcàya sàdhukaü 63 Tisso ca baddhasãmàyo mahàsãma¤ca bandhi so. hità nimittapàsàõà pàcãnàdidisaññhake:- 64 Laïikàtilakagehasmà pa¤cahatthàya yaññhiyà Catutàëãsa, ekånapa¤¤àsa, aññhatiüsati, 65 Chattiüsa, pa¤catiüsàpi, sattapa¤a¤¤àsameva ca, Pa¤cacattàëãsa ceva, chasaññhi yaññhiyo kamà; 66 hito nimittapàsàõo disàbhàgamhi dakkhiõe Gopàlapabbatamhàpi aññhapa¤¤àsayaññhiko; 67 Uttarassaü disàyampi yà nimittasilà ñhità Sà vijjàdharaleõasmà pa¤a¤¤àsayaññhikà ahå. Pàsàõà te mahàsãmànimittattamupàgamuü. 68 Baddhasãmakapàsàde pa¤caterasayañàñhisu Dãghato puthulattàpi baddhasãmà ajàyatha. 69 Màëake baddhasãmavhe paõõarasasu yaññhisu Dãghato puthulenàpi sãmà baddhà chayaññhisu 70 Tathà therassa pàsàde khaõóasãmàpi 11 dãpità. 12 Aññhàrasasu hatthesu vãsahatthe visàlato. Taü vihàraü pa'dà saddhiü parikkhàrehi bhikkhunaü. --------- ----------- 10.[E.] Parikittayi. 11.[E.A.] Baddhasãmà. 12.[A.E.D.] Dighato [SL Page 510] [\x 510/] ( 71 Tatheva pacchimàràmaü kàràpesi narissaro, Tattha bàvãsamattesu pariveõesu tattakà 72 Dvibhumidãghapàsàdà, aggisàlàpi vãsati, Cullapàsàdakà ekacattàëãsa dvibhumikà 73 Tathà vaccakuñã pa¤catiüsa, dve dve ca vaïkamà Ekikà dhammasàlà ca dasa ca dvàrakoññhakà Vihàraü saparikkhàraü pàdàsi nampi bhikkhunaü. --------- 74 Tatheva uttaràràmaü kàràpesi naràdhipo Mahàthåpasamàsanne bhedàpetvà giriü tahiü 75 Sabbakammàni dassetvà vijjàdharagahampi ca Nisinnapañimàleõaü nipannapañimàguhaü Iccevaü tãõi leõàni kàresi dakkhakàruhi 76 Paõóurajjaü gahetvàna tato àkaóóhitehi'pi Kàritattà damiëehi damiëatthåpasa¤a¤¤itaü 77 Tisatàdhikasahassaratanaü 13 parinàhato Mahantaü sabbathåpànaü kelàsaü dutiyaü viya. 78 Vinà khãõàsaviddhi¤ca deviddhi¤ca mahãpati Ràjiddhiyà mahatiyà mahàthåpamakàrayi. --------- 79 Tathe'sipattaü sàkhànagare yatinandanaü Ràjavesibhuïgavhe so vihàramakàrayã. 80 Tattheko dhàtugabbho ca tibhumipañimàlayo 14 Tayo mahagghapañimà cittakammavijità 81 Pasàdàvahakammanto pàsàdo ca dvibhumiko Duve ca dãghapàsàdà cattàro dvàrakoññhakà 82 Aññhàpi cullapàsàdà dhammasàlà ca vaïkamo Tathà aññhaggisàlàyo cha maccakuñiyopi ca 83 Nahànakoññhako eeko rammo sabbasilàmayo Eko ca sãmàpàkàro uyyànaü saïghasantakaü. --------- 84 Tathà sãhapure sàkhànagera sãhavikkamo Kusinàràvihàrampi kàresi jagatãpati ----------- 13.[E.] Ratana 14.[E.] Màlayà [SL Page 511] [\x 511/] ( 85 Tahimpi dhàtugabbho ca tibhumipañimàlayà Tayo, cha dãghapàsàdà dhammasàlà ca vaïkamo 86 Soëasa cullapàsàdà tayo ca dvàrakoññhakà Ekàdasa vaccakuñã aggisàlà chaëeva ca --------- 87 Parakkamabhujo sàkhànagare vijitavhaye Ràjà veëuvanaü nàma vihàrampi kàrayã 88 Tasmiü manu¤¤apañimà cittakammasamujjalaja Tibhumipañimàgehà tayo thåpo ca vaïkamo 89 Dvãbhumiko ca pàsàdo cattaro dvàrakoññhakà Cattàro dãghapàsàdà cållapàsàdaka'ññha ca 90 Ekà bhojanasàlalà ca dhammasàlà tathekikà Sattàpi aggisàlàyo vaccakuñi ca dvàdasa 91 Gàvute gàvute càrupañimàmandirehi ca Dvàrakoññhakapàkàradhammasàlàhi saüyute So gàvutavihàre ca kàresi manujàdhipo 92 Vivekakàminaü sabbadhutaïgadharabhikkhånaü Sukhavàsàya kàsi vihàraü kapilavhayaü 93 Tahiü dvibhåmipàsàdo mahaggho dãghavaïkamo 15 Cattàro dãghapàsàdà caturo ca dvibhumikà 94 Nànàvicittakammanto kåñàgàràdisobhito Kàrito kapilesissa gi¤jakàvasatho pi 16 ca 95 Cattàro cullapàsàdà tayo vaccakuñã iti Vihàre saparikkhàre ete'pi bhikkhunaü adà --------- 96 Anuràdhapurasmi¤ca purà damiëanàsite Vihàre nekaràjåhi dukkarattà akàrite 97 Kàretumekasacivaü pesetvàna samàpiya Visaühatthasatubbedhaü thåpaü ratanavàlukaü, 98 Tàëãsahatthasatiko thåpo'bhayagirivhayo, Tathà jetavanatthåpo sàññhihatthasatuggato, 99 Maricavaññimahàthåpo asãtiratanuggato, Iti thåpattayaü etaü purà damiëanàsitaü 17 ----------- 15. [A.] Dãghavaïgamo 16.[A.] Gijjhakàvasatho 17.[A. -]Phàlitaü. [SL Page 512] [\x 512/] ( 100 Mahàrukkhehi sa¤channaü acchadãpinisevitaü Iññhikàpaüsupu¤jehi duggajaïgalabhumikaü 101 Vanaü chindàpayitvàna bandhàpetvàna sàdhukaü Sudhàkamma¤ca kàretvà sodhesi cetiyaïgaõaü 102 Ekekapassato hatthasataü hatthasaturukaü Uccato tattakaü lohapàsàdaü coëanàsitaü 103 Sahassaü chasataü ceva silàtthamhe nidhàpiya Anekasatagabbhehi kåñàgàravarehi ca 104 Sãhapa¤jarapantãhi bhåsitaü nekabhumikaü vimhayàvahakammantaü kàràpesi narissaro 105 Saññhimahantapàsàdaü sepaõõipupphanàmakaü Mahindasenasa¤¤ca naññhaü pàsàdameva ca 106 Kàresi sãmàpàkàre pariveõe va'nappake. Dànasàla¤ca kàretvà dànavaññaü pavattayã. 107 Puràõapariveõesu thåpàràmàdikesu'pi Kàràpesi khaõóaphulla-pañisaïkharaõampi ca. 108 So cetiyagirismimpi catusaññhimakàrayã Thåpe, puràõàvàsesu khaõóaphullala¤ca saïkharã. 109 Evaü visuddhamatayo vibhave mahante hatvàna pu¤¤akaraõekarasà'ti ¤atvà Ko nàma pu¤¤akiriyàsu pamàdameti Vi¤¤å jano jagati sabbasukhàvahàsu. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Vihàrakàràpanaü nàma chasattatimo paricchedo. --------- Sattasattatimo paricchedo 1 Sabbåpakaraõe ràjà nàgarànamadullabhe Kàretukàmo kàresi uyyànàni tahiü tahiü. 2 Phalapupphadharàneka - satabhuruhabhusitaü Nandanavhayamuyyànaü kàresi jananandano. 3 Nàlikerambapanasapågatàladdumàdayo Ekekajàtito lakkhalakkhamattepi ropiya [SL Page 513] [\x 513/] ( 4 Anvatthanàmadeyyattà lakkhuyyànanti sammataü Mahuyyànaü bahuyyàmo ràjà kàresi saïghikaü. 5 Ghammakàlamhi bhikkhånaü nahànatthàya tatthapi Guhàsilàpokkharaõi, dve kàresi manoramà. 6 Niccaü divàvihàrena sambhàvaniyamattanà Jalantaü siriyà tampi dãpuyyànaü disampati, 7 Mahàmeghavanuyyànaü, tathà cittalatàvanaü, Uyyànaü missakavhaü ca, ràjanàràyaõavhayaü, 8 Laïkàtilakanàma¤ca, tilokanandanavhayaü, Vànaràkaranàma¤ca, nayanussavasa¤¤akaü, 9 Manoharàbhidhàna¤ca, nimmitapuranàmakaü, Jaïghàvihàrasama¤¤ca, 1 puõõavaddhananàmakaü, 10 Saüsàraphalanàma¤ca, tathà phàrusakavhayaü, Sàlipotasama¤¤ca, somanàthavhayampi ca, 11 hànakoïkaõanàma¤ca, 2 uttarakurusa¤¤akaü, Bharukacchàbhidhàna¤ca, pulaccerarisama¤¤akaü, 12 Kãëàkaràbhidhàna¤¤ca, paõóavàvananàmakaü, Ràmissaravhayaü, sàmãsantosuyyànameva ca, 13 So ràjà ràjaraññhasmiü gàmesu nigamesu ca Anekesu nave thupe kàrese'kunakaü sataü. 14 Tesattatipamàõesu dhàtugabbhesu bhupati Saïkhàretvà khaõóaphullaü sudhàkammamakàrayã. 15 Pañisaïkhari chasahassaü sata¤ca pañimàghare. Jiõõe nave ca kàresi, tisataü pañimàghare. 16 Tesattatipamàõesu dhàtugabbhesu bhupati Saïkhàretvà khaõóaphullaü sudhàkammamakàrayã. 17 Catuddisikasaïghassa gamanàgamanàdisu Nivesanàni vàsatthaü dvisataü tiüsa kàrayã. 18 Dhammasàlà chapa¤¤àsa kàresi, nava vaïkame Sata¤ca catutàëãsàdhika¤ca dvàrakoññhake. ----------- 1. [E.A.] Jaüghàbhàra - 2. [S.] hànaü - [SL Page 514] [\x 514/] ( 19 Sataü dvànavuti¤ceva pupphàsanagharàni ca Sattasaññhi¤ca pàkàre, devàlaye ca terasa. 20 âgantukànamatthàya àràme dvàdasàpi ca Tiüsàgantukasàlàyo dve sata¤ceva kàrayi 21 Pañisaükhàrayã dhammasàlà ekånatiüsati, Ekattiüsa¤ca leõàni, àràme pa¤ca bhupati. 22 Tathàgantukasàlàyo ekapa¤a¤¤àsameva ca Jiõõe devàlaye ceva sattati¤ca navàdhikaü. --------- 23 Dubbhikkhadukkhanàsatthaü sattànaü narasattamo Vàpiyo màtikà'nekà kàràpesi tahiü tahiü. 24 Kàragaïgaü nisedhetvà mahatà girisetunà Tassà vãsàlaü salilappavàhaü puthuvãpati 25 âkàsagaïgànàmàya màtikàya mahantiyà ânetvà ràjapàsàdavararabhàsuradãpakaü 26 Parakkamasamuddoti vissutaü sassatodakaü Vàpiràjamakàresi samuddaü dutiyaü viya. 27 Pàsàõaracanà 3 duggasatahatthappaõàëikaü Parakkamataëàkavhaü mahàvàpi¤ca kàrayã. 28 So mahindatalàka¤ca ekàhavàpimeva ca Pararakkamasàgara¤ca ekasattatimeva ca 29 Khuddavàpã ca kàresi nekàññhàne naràdhipo Catussataü sahassa¤ca ekasattatimeva ca 30 Tathà 4 tisatamattàsu vàpãsu vasudhàdhipo Tattikà yeva kàresi silàmayapaõàliyo. 31 Puràõavàpiyo chinnà bandhàpesi anappikà Maõihãramahàvàpiü so mahàdàragalalakaü 32 Vàpiü suvaõõatissavhaü duratissavhayampi ca Kàëavàpisama¤¤ca bràhmaõaggàmanàmakaü 33 Nàlikeramahatthambhasa¤¤aü raherasavhayaü Tathà giritaëàkavhaü kumabhãlasobbhanàmakaü ----------- 3.[S.D.] Pàsàõaravito 4.[S.] Naññha [SL Page 515] [\x 515/] ( 34 Kànavàpiü padãvàpiü vàpiü ca kañigàmakaü 5 Pattapàsàõavàpi¤ca vàpiü mahaõõanàmakaü 6 35 Mahànàmamatthakavhaü vàpiü vaóóhananàmakaü Mahàdattavhayaü vàpiü kàõàgàmavhayampi ca 36 Vãraü ca valàhassa¤ca 7 suramànasama¤¤akaü Pàsàõagàmanàma¤ca kàëavallisamavhayaü 37 Kàhallãsavhayaü vàpiü aïgagàmavhayaü pi ca Gillapattakhaõóa¤ca madagu¤ca mahãpatã 38 Jiõõà 8 imà pàkatikà vàpiyo ceva kàrayã. Naññhà khuddakavàpã ca sattasaññhi catussataü. --------- 39 Sahassaü tisataü pa¤canavutiü nekavàpisu Chinnaññhànàni ñhàna¤¤u ràjà bandhesi sutthiraü. 40 Parakkamasamuddassa mukhà makaranàmakà Niggataü kàrayã ràjà gambhãravha¤ca màtikaü. 41 Tasmà eva mahàmeghavanàbhimukhaniggataü Tathà hemavatãnàmaü mahàmàtikameva ca. 42 Tasseva màlatãpupphasama¤¤àya paõàliyà Niggataü màtikaü nãlavàhinã iti vissutaü. 43 Tathà kãëàkaruyyànanàmikàya paõàëiyà Nikkhantaü salalavatãsama¤¤amàtikaü pi ca. 44 Vettavatyabhidhànena vissutàya paõàëiyà Yàtaü vettavatãnàmaü mahàmàtikameva ca. 45 Tuïgabhadda¤ca nikkhantaü dakkhiõàya paõàëiyà Tathà maïgalagaïga¤ca maïgalavhapaõàëiyà. Caõóidvàre paõàëãto campànàma¤ca màtikaü 46 Nikkhantaü toyavàpãto puõnavaddhanavàpigaü. Sarassatiü, pacchimato campànàma¤ca màtikaü. 47 Puõõavaddhanavàpãto pacchimàbhimukhaü gataü. Yamunaü ceva sarabhuü niggataü uttaràmukhaü. ----------- 5. [D.E.] Kañinàmakaü. 6.[S.] Mahaõanàmakaü 7.[A.] Vàlàbhassaü. [D.] Vàlabhassaü [S.] Vàlasahassaü 8.[E.] Chinnà [SL Page 516] [\x 516/] ( 48 Màtikaü candabhàgavhaü lakkhuyyànassa vajjhagaü Jetavanavihàrarantà 9 niggataü nammadampi ca 49 Tàyuttaràmukhà yàtaü tathà nera¤jaravhayaü Anotattavhavàpãto bhàgãrathi¤ca niggataü 50 Tato àvattagaïgavhaü niggataü dakkhiõàmukhaü Tambapaõõi¤ca ambàlavàpiyà uttaraü gataü. 51 Mahàvàlukagaïgàya pacchimàbhimukhaü gataü Tathà'viravati¤ceva ciraü dubbhikkhanàsiniü 52 Tato nikkhamma pàcãnàbhimukhaü gomatiü gataü Uttaràmukhanikkhantaü malàpaharaõimpi va 53 Aciravatiyà eva puratthàbhimukhaü gataü. Sataruddha¤ca nibbindaü dhavalaü sãdameva ca, 54 Maõi÷ãramahàvàpidakkhiõodakamaggato Nadakkiõàbhimukhaü yàtaü kakàlindãmàtikampi ca, 55 Tathà giritaëàkavhavàpiyà màtikampi ca Kàverãnàmaü kaddåravaóóhamànataëàkagaü, 56 Somavati¤ca kaddåravaóóhamànataëàkato Tathàrimaddavijayaggàmagaü màtikampi ca. 57 Kàragaïgàya nikkhamma so parakkamasàgaraü Paviññha¤ca mahãpàlo godhàvarimakàrayã. 58 Anuràdhapuraü yàtaü nikkhamma kàëavàpiyà Màtikaü jayagaïgavhaü naññhaü kàresi khattiyo. 59 Pa¤casatavatuttiüsa kàresi khuddamàtikà; Tisahassa¤ca tisataü naññhà pàkatikà akà 60 Yuvaràjassa raññhe'pi nekaññhànesu nàyako Nekappakàrakammante kàràpesi vicakkhaõo. 61 Sake såtigharaññhàne so såtighararacetiyaü Puïkhagàmamhi kàresi vãsaü hatthasatuggataü. 62 Bàvãsa dhàtugabbhe ca sattatiüsà ca bodhiyo Sata¤ca pañimàgehe, leõàni dasa pa¤ca ca 63 Càtuddisikasaïghassàvasathe ekavãsatiü Tathàgantukasàlàyo sattàsãtimakàrayã. ----------- 9.[A.] Vihàre'nto. [SL Page 517] [\x 517/] ( 64 Ekånatiüsamattàni pupphàsanagharàni ca, Sattàpi dhammasàlàyo, pàkàre pa¤ca eva ca, 65 Nànappakàrapañimà tevatattàëãsa kàrayi. Saïkhàresi catubbisaü jiõõe ca pañimàghare. 66 Mahàgallakavàpi¤ca kàlaggallakavàpikaü Ràjinãnijjharaü ceva telapakkavhanijjharaü 67 Jajjaranijjharaü ceva vilattàkhaõóameva ca Khaõdhàpesi mahãpàlo dese sassasamiddhiyà. 68 Tisataü aññhapa¤¤àsa chinnaññhànàni vàpisu, Tathà terasavàpãsu sulàmayapaõàëiyo, 69 Thire càvaraõe 10 sàññhisatakhuddakavàpinaü 11 So sattatiüsamattàyo 12 naññhà bhupo abandhayã. --------- 70 Ràjà rohaõaraññhe'pi gàmesu nigamesu ca Kàresi nànàkammante pu¤¤akammantaratthiko. 71 Màtu àëàhaõaññhàne bãragàmamhi khattiyo Vãsaü hatthasatàyàmaü ratanàvalicetiyaü, 72 Soëasa dhàtugabbhe ca, satta bodhimahãruhe, Mahàbodhighare càpi tattake 13 bodhikoññhake, 73 Tecattàëãsamatte ca dvibhumipañimàghare, Duve ca dhammasàlàyo, pañimà pa¤casattatiü, 74 Càtuddisikasaïghassàvathe sattatiüsatiü, Sattatàëãsa pàkàre, vãsati dvàrakoññhake, 75 Tathàgantukasàlàyo ekånasaññhimeva ca, âràme ceva cattàro, tayo metteyyaråpake, 76 Pa¤ca nàñakasàlàyo kàràpetvàna patthivo Pañisaïkhàrayã khõaóaphulla¤ceva tahiü tahiü 77 Sattatiüsati thåpe ca, bàvãsa bodhikoññhake, Mahante 14 pañimàgehe dvesataü catusattatiü, ----------- 10.[E.] Tathevàcaraõe 11. [E.] Vàpiyo. 12. [E.] Mattà ca 13. [E.D.] Sattati. 14.[E.] Mahanta [SL Page 518] [\x 518/] ( 78 Ekaü dhàtugharaü, satta nipannapañimàghare, Cattàëãsa¤ca leõàni, cattàro gi¤jakàlaye 79 Cattàro dãghapàsàde, pàsàde cha tibhumike, Dhammasàlà dhaekånatiüsatiü, vaïkame tayo, 80 Vàsàgàràti chabbãsasataü, potthakamandire, Aññhavãsasatàgantusàlàyo caturopi ca, 81 Devàlaye catubbãsa, gopure ca sataü tayo, Chabbãsasatapàkàre pañisaïkhàrayi'ssaro. 82 Uruvelamahàvàpi-paõóu-kolambavàpikà âdi saïghassa dvisataü chinnà soëasavàpiyo, 83 Chiõõe àvaraõe cà'ññhàrasa ceva mahãpati Dvãsataü pa¤ca so naññhà khuddavàpi abandhayã. 84 Silàmayapaõàëã ca kàresi dasavàpisu; Màtikà catutàëãsa bhindàpesi tahiü tahiü. 85 Evaü vihàryyànauataëàkàdimanorarame Kàretvà tehi nekehi sabbaü laïkamalaïkarari. 86 Iti vihitavicittànekapu¤¤appakàro Satatamatipasanno satthuno sàsanasmiü Varadhitimatiyutto so parakkantibàhu Narapatirapi rajjaü'kàsi tettiüsavassaü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate kamahàvaüse Uyyànàdikàràpanaü nàma sattasattatimo paricchedo. -------- Aññhasattatimo paricchedo. 1 Atha tassa mahàra¤¤o bhàgineyyo kavissaro Dhãro vijayabàhå'ti ràjà laïikissaro ahå. 2 Pattarajjàbhiseko'yaü mahàkàruõiko tadà Parakkamabhujindena màtulena'ttano pana 3 Bandhanàgàranikkhitte vadhabandhanapãëite Laïkàvàsijane tamhà dukkhà mocàpayã sudhã. 4 Tattha tattheva sabbesaü tesaü tesaü sakaü sakaü Gàmakkhettàdikaü datvà pãtiü vaóóhesi sabbaso. [SL Page 519] [\x 519/] ( 5 Alake'va kuverassa sakkasse'càmaravatã Ràjadhànã ahå tassa puëatthinagarãva sà. 6 Sayaü màgadhabhàsàya katvà sandesamuttamaü Pesetvàna narindassa arimaddanavàsino 7 âdo vijayabàhu'va attano papitàmaho 1 Tena saddhiü siniddhena ghañetvà mittasatthavaü 8 Laïkàrimaddane dese bhikkhånaü pãtivaóóhanaü Sambuddhasàsanaü sammà jotayittha mahàyaso. 9 Manunãtikkamaü ki¤ci avokkamma mahãpati Catussaïgahavatthåhi santappesi mahàjanaü. 10 Yutto soraccasoceyyappamukhehi guõehi so Suppasanno ahå suddhe buddhàdiratanattaye. 11 Suvinãto paõãtehi paccayehi catåhi'pi Bhikkhusaüghamupaññhàsi sadà santuññhamànaso. 12 Sandassento mahussàhaü bodhisatto'ca buddhimà Sabbathà sabbasattànaü sabbatthacariyaü akà. 13 Catasso agati hitvà nicchinanto mahãpati Sajjanàsajjanànaü so akà'nuggahaniggahaü. 14 Evaü so'pi mahãpàlo pàkaño lokasàsane Vidhàya vividhaü pu¤¤aü rajjaü saüvaccharaü akà. --------- 15 Tato mahindanàmeko kàliïgo 2 mittaduhiko Laddhà sahàyikaü gopadhãtararaü dãpanivhayaü 16 Ghàtetvà naü mahãpàlaü duppayogena dummati Senàpatãnaü yodhànaü kuddhànaü raññhavàsinaü 17 Amaccànampi sabbesaü alabhanto'va sammutiü Atidukkhena pa¤càhaü laïkàrajjamakàrayã. --------18 Ghàtetvà naü ahå ràjà kittinissaïkanàmako Ra¤¤o vijayabàhussa uparàjà kaliïgajo. 19 Patvà rajjàbhisekaü so puëatthinagare vare Dàñhàdhàtugharaü rammaü kàràpesi silàmayaü. ----------- 1. Attanopi pitàmaho (sabbesu) 2. [E.S.] Kuliïgo. [SL Page 520] [\x 520/] ( 20 Bandhàpetvà samuttuïgaü ratanàvalicetiyaü Alaïkarittha sovaõõathåpikàya tamuttamaü 21 Kàrayitvà sanàmena pàsàdasatamaõóitaü Vihàraü bhikkhusaïghassa niyyàdevo upaññhahi. 22 Sovaõõarajatubbhàsahittitthamhehi bhàsuraü Hiïgulamayabhubhàgaü sovaõõachadaniññhikaü 23 Vihàraü jambukolavhaü kàrayitvà tahiü sudhã Patiññhàpayi sovaõõe satthubimbe tisattatiü. 24 Senàya caturaïginyà saddhiü bhattipurarassaraü Gantvà samantakåñaü so abhivandiya bhupati 25 Pupphàràme paëàràme anekà ca sabhà subhà Tambapaõõiyadãpasmiü sàdhu sabbattha kàrayã. 26 Evaü bahuvidhaü pu¤¤aü sa¤cinanto dine dine Navasaüvaccharaü sammà rajjaü'kàsi sa bhupati. --------- 27 Tato tassa suto ràjà vãrabàhåti vissuto Rajjaü katve'karattiü va maccuno vasamajjhagà. 28 Tato kaõiññho tasseva kittinissaükaràjino Rajjaü màsattayaü bhu¤ji ràjà vikkamabàhuko. --------- 29 Taü ghàtetvà'tha nissaïkaràjino bhàgineyyako Navamàsaü akà rajjaü coóagaïgamahãpati. 30 Tato tassa narindassa uppàñetvàna locane Dårãkatvàna taü kittisenànàtho mahabbalo 31 Lãlàvatyà parakkantibhujinvdaggamahesiyà Rajjaü kàràpayã tãõi vassànã nirupaddavaü --------- 32 Tato sàhasamallo'ti ràjà vikkamakesarã Rajjaü'kàsi duve vasse okkàkakulasambhavo. 33 Athà'panetvà taü bhåpaü duratikkamavikkamo âyasmantacamånàtho sa ràjakulavaddhano 34 Kalyàõavatiyà kittinissaïkaggamahesiyà Rajjaü kàràpayã dhãro chabbassaü dhammanãtiyà. [SL Page 521] [\x 521/] ( 35 Sà kalyàõavatã devã satthusàsanamàmakà Paõõasàlakanàmasmiü gàmasmiü sakanàmito 36 Vihàraü kàrayitvàna tassa gàmapaõàyanà Gàmakkhettaparikkhàradàsuyyànàdikaü adà. 37 Tassà'numatiyà sabbalaïkàrajjànusàsako Khandhàvàratvaye 3 jàto àyasmantavamåpati 38 Devàdhikàriü pesetvà valliggàmaü manoharaü Vihàraü tattha kàretvà mahasaïghassa dàpayã. 39 Pasiddhaü sakanàmena sa ràjakulavaddhanaü Pariveõa¤ca kàretvà tassa rakkhàvidhàyako 40 âràmàdiparikkhitte dubbhikkha-duratikkame 4 Gàmakkhette pararikkhàre dàsidàse adàsi so. 41 Saïkiõõaü ca catubbaõõaü asaïkiõõaü vidhàya so Dhammàdhikaraõaü satthaü kàrayã kusalatthiko. --------- 42 Tato ràjakumàreko dhammàsokàbhidhànako Akà saüvaccharaü rajjaü jàtiyà so timàsiko. 43 Mahàdipàdo'õãkaïgo mahàsenàpurakkhato Coëaraññhà samàgamma puëatthinagarissaraü 44 Dhammàsokakumàraü taü sàyasmantavamåpatiü Ghàtayitvà akà rajjaü sa sattarasavàsaraü. --------- 45 Atha tasse'va vikkantavamånakka camåpati Hantvàna tamaõãkaïgamahãpàlaü sa dummati 46 Pubbe'pi katarajjàya tàya ràjaggadeviyà Lãlàvatya'bhidhànàya vassaü rajjamakàrayã. 47 Atha lokissaro nàma ràjà sulahataüsiko âdàya dàmiëaü senaü mahatiü paratãrato 48 âgamma sakalaü laïkaü katvà savasavattiniü Navamàsaü akà rajjaü puëatthinagare vasaü. 49 Tadà dhitimataü seññho mahàbalaparakkamo Parakkamacamånàtho kàëanàgaravaüsajo ----------- 3.[A.] Khandhàvaratvaye 4.[A.] Dubbhikkhe duratikkame. [SL Page 522] [\x 522/] ( 50 Lãlàvatiü mahesiü taü candàdiccakuloditaü Rajje'bhisi¤ci pacchà'pi ràjatejovilàsinãü. 51 Evaü tassà gate sattamàsamatte mahesiyà âdàya mahatiü paõóuvàhiniü paõóuraññhato 52 Otaritvàna tejassã paõóuràjà parakkamo Apanevona taü deviü senàniü ca parakkamaü 53 Katvà nikkaõñakaü laïkaü puëatthinagaruttame Rajjaü sàsi tivasasaü so manunãtimavokkamaü. --------- 54 Atha laükànivàsãnaü janànaü yehi kehi ci Pàpakammehi luddehi samussannatarehi tu 55 Laükàrakkhàniyuttàsu devatàsu tahiü tahiü Tadà upekkhamànàsu kattuü àrakkhaõàvidhiü 56 Micchàdiññhisamàdinna-duntãtiniratàsayo Dànàdikusalàra¤¤agumbadàhadavànalo 57 Saddhammakumudasseõisaïkocavidhibhànumà Khantipaïkajinãpanti-kantikantanacandimà 58 Màgho nàma mahàmohamoghikatavicàraõo Kàliïgakulasambhuto eko ràjà adhammiko 59 Catuvãsatiyà yodhasahassànamadhissaro Otaritvà kaliïgasmà laükàdãpamagaõhi so. 60 Màgharàjamahàgimho yodhadàvànale bahå Niyojesi nipãëetuü laükàrajjamahàvanaü. --------- 61 Tato tassa mahàyodhà lokabàdhàkarà barà "Mayaü keraëayodhà"ti unnadantà ito tato 62 Acchindiüsu manussànaü sàñakàbharaõàdikaü; Vicchindiüsu kulàcàraü curakàlànurakkhitaü; 63 Chindiüsu karapàdàdiü; bhindiüsu bahumandire; Bandhiüsu ca nijàyatte katvà gomahisàdike; 64 Bandhitvàna vadhitvàna jane aóóhe mahaddhane Haratvàna dhanaü sabbaü daëiddeva kariüsu te; [SL Page 523] [\x 523/] ( 65 Bha¤jesuü pañimàgàre, dhaüsesuü bahucetiye; Vihariüsu vavihàresu, pahariüsu upàsake; 66 Tàëayuü dàrake; pa¤ca pãëayuü sahadhammike; Hàrayiüsu jane bhàraü; kàrayuü bahukàriyaü. 67 Pasiddhàni pasatthàni potthakàni bahåni te Rajajjuto parimovetvà vikiriüsu tahiü tahiü. 68 Saddhànaü pubbaràjånaü kittidehanihe subhe Cetiye vipule tuïge ratanàvaliàdike 69 Pàtayantà padhaüsevo tesaü jivitasantibhe Aho antaradhàpesuü dhàtu sàrãrike bahå. 70 Evaü dàmiëayodhà te màrayodhànukàrino Loka¤ca sàsana¤càpi nàsayiüsu duràsayà. 71 Tato puriü puëatthivhaü nirundhitvàna sabbathà Parito parigaõhiüsu paõóuràjaü parakkamaü 3 72 Tato tassa narindassa uppàñetvà vilovane Vilumpiüsu dhanaü sabbaü muttàveëuriyàdikaü. 73 Tato kàliïgamàghaü taü màõàbharaõapubbakà Yodhà 4 mukhyà'bhisi¤ciüsu te laïkàrajjalakkhiyaü. 74 Itthaü hatthagataü katvà raññhaü màghamahãpati Patvà rajjàbhisekaü so puëatthinagare vasã. 75 Micchàdiññhiü sa bhupàlo gaõhàpetvà mahàjanaü Asaïkiõõàü catubbaõõaü saïkiõnamakarã bhusaü. 76 Gàmakkhettaü gharàràmaü dàsagomahisàdikaü Sabbampi sãhaëàdhãnaü keraëànamadàpayã. 77 Vihàre pariveõe ca bahånàyatanàni ca Vàsàññhànàya yodhànaü kesa¤ci parikappayã. 78 Buddhàdhinaü tathà dhammasaïghàdhãnaü dhanaü ca so Haritvà nirayaü gantuü pàpaü nipphàdayã bahuü. 79 Evameva balakkàraü katvà màghamahãpati Ekavãsativassàni laükàrajjamakàrayã. ----------- 3.[E.] Parigaõhiüsu paõóuràjà mahàbalaparakkamaü. 4.[A.E.] Yodha. [SL Page 524] [\x 524/] ( 80 Itthaü laükàya so so narapati mahatà vatthulobhena taü taü Hantvà hantvà narindaü sayampi amunà kammunà'nàyuko'va Hutvà patvàpi rajjaü ciramanubhavituü handa nàsakkhi; tasmà Pa¤¤o pàõàtipàtà viramatu; visamaü vatthulobhaü jahàtu. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Soëasaràjako nàma aññhàsitimo paricchedo. --------- Ekånàsãtimo paricchedo 1 Tasmiü ràjantare keci mahàpu¤¤ajanà bahå Tesu tesu mahàduggapabbatesu manoharaü 2 Kàretvà nagaraü gàmaü nivasantà tahiü tahiü Lokaü ca sàsanaü càpi pàlayiüsu niràkulaü. 3 Aràtãhi duràrohe subhapabbatamatthake Puraü àlakamandaü va katvà vessavaõo viya 4 Subhasenàpatã tattha vasaü keraëarakkhase Vàrento paripàlesi tandisaü taü va sàsanaü 5 Duràsade virodhãnaü govindàcalamatthake Puraü katvà nisidanto bhuvane sutavikkamo 6 Bhuvanekabhujo nàma àdipàdamahãpati Pàlesi rohaõaü raññhaü bhikkhusaüghaü ca sàsanaü 7 Tatheva puna raññhasmiü maõimekhalanàmake Gaïgàdoõicale* tuïge katvàna puramuttamaü 8 Nivasanto tahiü tasmà yojanadvayamatthake Nivasantimpi taü duññhaü màghabhupativàhiniü 9 Tiõàyapi na ma¤¤anto saïkhanàmo camåpati Nibbhãtiko'va rakkhittha taü raññhaü ta¤ca sàsanaü --------- 10 Tadà khalå sirisaïghabodhiràjatvayàgato Ràjà vijayabàhå'ti vissuto càruvkamo 11 Taü taü mahàvanaü duggaü pavisitvà'ribhãtiyà Nivasitvà ciraü vanniràjattaü samupàgato ----------- * Gannoruva. [SL Page 525] [\x 525/] ( 12 Sabbe'pi sãhaëàmacce katvà savasavattino Saddhiü sãhaëasenàya nikkhamitvà mahabbalo 13 Andhakàraü mahàtejakkhandho'va caturaïgikaü Paccanãkabalaü sabbaü dhaüsayã raõasajjitaü. 14 Nivasante yathàkàmaü gàme gàme ghare ghare Sabbe'pi dàmiëe yodhe palàpesi tato tato. 15 Vãtàrikaõñakaü katvà màyàraññhaü tamuttamaü Tattha tuïgatare jambudoõipabbatamatthake 16 Kàràpetvà puraü rammaü càrupàkàragopuraü Vasaü tattha sukhaü dhãro rajjaü'kàsi sa bhåpati. --------- 17 Ki¤ca¤¤aü, kalahe tasmiü puëatthipurato purà Gahetvà pattadhàtu¤ca dàñhàdhàtu¤ca satthuno 18 Nikkhamitvà mahàtherà sabbe vàcissaràdayo Màyàraññhaü samàgamma tattha kotthumalàcale 19 Padesamhi panekasmiü khemaññhànamhi sàdarà Katvà bhåmigataü dhàtudvayaü taü nidahiüsu te. 20 Tato tesu mahàtherà keci vàcissaràdayo Laïkàrakkhaü gavesantà sàsanaññhitikàraõaü 21 Ullaïghitvà samullolakallolampi mahaõõavaü Agamuü paõóucoëàdiraññhaü ye karuõàkarà 22 Te sabbe'pi mahàthere ràjà vijayabàhu so Pesetvàna mahàmacce avhàpesi tato puna. 23 âgate te mahàthere vanditvà paripucchi so "Patiññhàti kuhiü dàñhàpattadhàtudvayaü" iti? 24 Asukasmiü hi ñhàne'ti vutte tehi naràdhipo Ahå sampuõõasabbaïgo pa¤cavaõõàya pãtiyà. 25 Purakkhatvà mahàtheragaõaü taü sa namahãpati âgamã saha senàya ta¤ca kotthumalàvalaü. 26 Kàràpetvà mahàpåjaü pabbatasmà samantato Dakkhi ca'ttamano dàñhàpattadhàtudvayaü tahiü. 27 Labhanto viya cakkàdiratanaü và mahànidhiü Papponto viya nibbàõaü tadà pamuditàsayo [SL Page 526] [\x 526/] ( 28 Taü dhàtudvayamàdàya vandhàtunibhasampàdo Ussavena mahantena gàmà gàmaü purà puraü 29 ânetvà sujanàraddhadassanãyamahussavaü Jambuddoõipuraü rammaü ànesi dharaõissaro. --------30 Atha dhàtunametesaü mahàpåjàvidhiü sudhã Dine dine pavattento ràjà evamacittayã: 31 Anàgatamhi kàlasmiü jàte ràjantare pana Etesaü munidhàtunaü parasattubhi sabbathà 32 Na bhaveyya yathà pãëà tathà duggataraü thiraü Khemaññhànaü tu sakkaccaü kàrayissanti cintiya 33 Vinà devehi àkàse billaselaü samantato Yathà verimanussehi bhuvi gantuü na sakkate, 34 Pàkàragopuràdãhi tathà katvà surakkhitaü Tassa muddhani selassa dàñhàdhàtugharaü varaü 35 Devalokàgataü devavimànaüva manoramaü Kàretvà, taü samantà ca nànàpàsàdamaõóapaü, 36 Rattiññhànadivàññhànapañikkamanasundaraü Saüghàràmaü ca kàretvà vàpipokkharaõãyutaü 37 Tasmiü dhàtughare dàñhàpattadhàtudvayaü sudhã Ussavena mahantena patiññhàpesi sàdaraü. 38 Dhàturakkhàniyuttànaü therànaü thãrasãlinaü Saüghàràma¤ca taü datvà dànavañña¤ca paññhapi. 39 Divase divase sammà pavattayitu muttamaü Vavatthàpayi dhàtunaü påjàvidhimahussavaü --------- 40 Athopakàraü sambuddhasàsanassà'vanissaro Kattumàrahi saddhàya taü kathaü ve? Kathiyati: 41 Laïkàdãpamhi saddhammasaüyuttaü bahupotthakaü Nàsitaü parasattuhi iti saüviggamànaso 42 Dhàraõa¤a.öasampanne saddhàvante bahussute Kosajjarahite càrusãghalekhanakovide [SL Page 527] [\x 527/] ( 43 Upàsake tada¤¤e ca bahå potthakalekhake Ekato sannipàtetvà tehi sabbehi bhåpati 44 Sàdaraü caturàsãtidhammakkhandhasahassakaü Sàdhu lekhàpayã dhammakkhandhasaïkhyàya tàya so 45 Datvàna tattake sabbe tesaü soõõakahàpaõe Dhammapåjampi kàretvà pu¤¤abhàra¤ca sa¤cini. 46 Tisãhaëamhi ye therà majjhimà navakà ca ye Sàmaõerà ca ye santi sãlàcàradhurandharà 47 Te sabbe santipàtetvà satthusàsanapàlake Asamagge samagge ca kàràpesi; tato pana 48 "Hetåpasampadà hoti sàsanassàbhivuddhiyà, Yannånàhaü taü sammà kàràpeyya"nti cintiya 49 Sabbassàpi samaggassa mahàsaïghassa tassa so Datvà aññhaparikkhàraü santuññhahadayodhikaü 50 Sattàhaü dharaõãpàlo upasampadamaïgalaü Kàràpesi samàraddhapåjàsakkàrapubbakaü. 51 Patãtaü sakanàmena loke vijayasundaraü âràmaü saïghikaü katvà adà saïghassa bhupati. 52 Bhikkhå và sàmaõerà và ye saddhà piñakattayaü Uggaõhanti, sadà vàcuggataü kubbanti sabbathà, 53 Nissàya paccayaü sabbe dukkhaü nànubhavantu te, "âgantvà me gharadvàraü paccayaü icchiticchitaü 54 Pañigaõhantu kàru¤¤aü katve'ti dharaõipati Pavàretvàna sakkaccaü bhavanadvàramattano 55 âgatàgatabhikkhånaü bahunnaü tesamuttamaü Piõóapàtamanagghaü so adà dànavisàrado. 56 Tato theramahàtheraññhànantaragatànapi Sabbesaü yatinaü ràjà pàkavañña¤ca paññhapi. 57 Evameva mahãpàlo katvà sàsanasaïgahaü Teneva balå påjesi buddhàdiratanattayaü. --------- [SL Page 528] [\x 528/] ( 58 Atha vattalagàmasmiü bhikkhånaü sakanàmato Ràjà vijayabàhavhaü vihàraü sàdhu kàrayã. 59 Atho vihàre kalyàõinàmasmiü sa mahãpati Dhastaü damiëayodhehi mahàcetiyamuttamaü 60 Bandhàpetvàna sovaõõatthåpika¤ca'ssa kàriya Tassa pàcãna bhàgasmiü gopuraü càpi kàrayi. 61 Tattheva pañimàgàrapàkàravayàdinaü A¤¤esaü pana sabbesaü jiõõaü ca pañisaükhari. 62 Màyàraññhamhi ye santi pàsàdà pañimàgharà Vihàrà pariveõà ca tathà cetiyamaõóapà 63 Pàkàrà gopuràdã naca tesaü tesaü yathà purà Tatheva navakammantaü kattuü ràjà niyojayã. --------- 64 Abhivuddhiü atho lokasàsanassàdhikaü sayaü Kattuü abhilasanto'pi ràjà evamacintayã 65 Mahallakatte sampatte kàlasmiü gatayobbane Mayà rajjasirã laddhà bhuttà ceva; tato'dhunà 66 Jitàvasiññhà ye santi duññhà sampati verino Te sabbe'pi pamadditvà lokaü pàlayituü tathà 67 Naññhabhinnavihàrànaü kàretvà navakammakaü Lokavuddhiü ca kàretuü kàlo mando'ti cintiya 68 Parakkamabhujassàpi bhuvanekabhujassa ca A ttano'rasaputtànamubhinnaü pana lakkhaõaü 69 Saddhiü lakkhaõavedãhi vãmaüsitvà sayaü sudhã "Parakkamabhujasse'taü lakkhaõaü atthi yena so 70 Attano balatejena katvà sattuvimaddanaü laïkampi sakalaü ekacchattaü katvà niruttaraü 71 Sabba¤¤usàsanaü càpi vaóóhayitvà sunimmalaü Kitti¤ca pattharàpetvà disàsu vidisàsu ca 72 Nànàdesehi orodharàjaka¤¤àdipàbhataü Labhitvà suciraü dãpacakkavattã bhavissati" 73 Iti ¤atvà tamànanda-assupåritalocano Aïkamhi nivasàpetvà muhuü muddhani cumbiyaü 1 ----------- 1.[E.S.] Muddhani càpi cumbiya [SL Page 529] [\x 529/] ( 74 Taü kaõiññhakumàrampi samãpaññhaü punappåna Olokevo sinehena ubhinnaü tesamuttamaü 75 Ovàdaü vivavidhaü datvà sabbasippakalàdisu Sikkhàpetvà ubhe'pete kàràpesi vicakkhaõe. --------- 76 Atha tesu parakkantibhujaseññhaü sutaü sadà Mahàsàmiü purakkhatvà saïgharakkhitavissutaü 77 Samàgatassa saïghassa niyyàdevo tato puna Tassàpi munino dàñhàpattadhàtudvayaü tathà 78 Mahàsaïgha¤ca sabbampi laïkàvàsijanampi ca Nãyyàdetvàna taü sammà anusàsi mahãpati 79 Evaü laïkàmahàkhette ràjabãjaü nararàdhipo Nikkhipitvà catubbassaü rajjaü katvà divaü gami. 80 Eso yathà vijayabàhunaràdhinàtho Pàlesi lokamakhilaü jinasàsana¤ca âgàmino'pi ca tathà paripàlayantu Laïkissarà tadubhayaü abhayaü dadantà. Iti sujanapakpasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Ekaràjako nàma ekånàsitimo paricchedo --------- Asãtimo paricchedo 1 Accaye pituno ràjà parakkamabhujavhayo Tisãhaëagataü sabbaü ekãkatvà mahàjanaü 2 Alaïkatvà puraü rammaü suraràjasamo viya Pañhamaü abhisekaü so kàràpesi mahussavaü 3 "Kalikàlàdisàhiccasabba¤¤upaõóito"ti so Patãtaü nàmadheyyampi paõóitattà sayaü lahi. 4 Attanopi kaõiññhassa bhuvanekabhujassa so Datvàna yuvaràjattaü rajjabhàgaü ca dàpayã. 5 Mame'vàhaü karissàmi laïikitthiü na parassiti Maddane parasattånaü abhimànamabandhi so. [SL Page 530] [\x 530/] ( 6 Pañhamaü munino dàñhàdhàtupåjaü vidhàya so Pacchà damiëayuddhàya gamissàmãti cintiya 7 Mahena mahatà saddhiü tasmà billamahãdharà Dàñhàdàtuü samànesasi jambuddoõipuruttamaü. --------- 8 Sàdaraü tãsu velàsu cintite cintite khaõe Vandituü dantadhàtuü me chando atthãti cintiya 1 9 Attano bhavanasseva santike dharaõãpati Dantadhàtugharaü rammaü kàràpesi mahagghakaü. 10 âsanaü tassa vajjhamhi kàràpetvà mahàrahaü Mahagghakena taü ràjà chàdesa'ttharaõena so. 11 Mahatà maõinà ekaü àdhàraü dantadhàtuyà Kàrayitvà tato tassàdhàrakaü puna bhupati 12 Kàràpesi vicittehi magghehi maõãhi pi Manoharaü mahantaü so varaü maõikaraõóakaü 13 Tato pa¤casahassehi soõõanikkhehi bhàsuraü Kàràpesi tadàdhàraü dutiyantu karaõóakaü. 14 Tato rajatanikkhànaü pa¤cavãsatiyà puna Sahassehi sa kàresi tatiya¤ca karaõóakaü. 15 Tato dhàtugharàrabbha puraü katvà alaïkataü Dàñhàdhàtumahàpåjaü kàràpetvàna sàdaraü 16 Dàñhàdhàtuü samàdàya ràjà nijakarambuje Mahàsaïakghassa majjhamhi evaü saccakriyaü akà: 17 "Amhàkaü bhagavà buddho devadevo mahiddhiko Tayo vàre samàgantvà laïkàdãpamimaü muni 18 Tattha tattha nisasãditvà soëasaññhànamuttaü Paribhogikamevettha katvà yàto naruttamo 19 Tasmà kudiññhiràjånaü vase laïkà na tiññhati; Sammàdiññhikaràjånaü vase sammà pavattati. 20 Puràpimasmiü dãpamhi aselavho naràdhipo Muñasãvamahãpassasa atrajo nayakovido ----------- 1.[A.] Cintayaü [SL Page 531] [\x 531/] ( 21 Assanàvikaputte dve damiëe senaguttike Vijitvà kàrayã rajjaü pàlento jinasàsanaü. 22 Athà'bhayo mahàràjà duññhagàmaõivissuto Eëàraü coëiyaü jitvà pàlayã lokasàsanaü. 23 Atha jitvà raõe pa¤ca damiëe atikakkhale Vaññagàmaõi bhåpàlo pàlayã lokasàsanaü 24 Athà'nekamahàyodhe dhàtusenanaràdhipo Charàjadamiëe jitvà pàlesi lokasàsanaü. 25 Mahàvijayabàhå'pi atho coëiyadàmiëe Palàpetvàna yuddhamhi pàlayã lokasàsanaü. 26 Idànipi vihàràdiü sàsanaü càpi satthuno Nàsetvà'dhivasante taü patiññhàraññhamuddhate 27 Damiëe màgharàja¤ca jayabàhu¤cime duve Jitvà vaóóhayituü lokasàsanaü patthayàmahaü" --------- 28 Etampi vacanaü saccaü a¤¤aü ki¤ci vadàmahaü: "Kosalappamukhà bhåpà pa¤¤avanto mahàyasà 29 Satthuno dharamànassa sammukhe dhammadesanaü Vividhaü pàñihãra¤ca sutvà disvà katatthikà 30 Ajãvamàne sambuddhe samasuppannà mahiddhikà Dhammàsokàdayo bhåpà vividhaü pàñihàriyaü 31 Abhinimmitasambuddharåpàdiü avalokiya Akaruü saphalaü sammà jãvitaü tu sakaü sakaü 32 Buddhakiccàni katvàna mallànaü upavattane Parinibbàõama¤casmiü nipanno lokanàyako 33 Karonto pàñihãratthaü mahàdhiññhànapa¤cakaü Akàsi nåna bhagavà adhiññhànàni khuddake. 34 Tadà pabhåti yàvajja nàthassevànubhàvato 2 Sàrãrikà ca yà santi yà santi pàribhogikà 35 Tà sabbà dhàtuyo loke pàñihãraü karontidha. Tasmà taü ta¤ca'dhiññhànaü karonto muninàyako ----------- 2.[E.] Nàthakassànubhàvato. [SL Page 532] [\x 532/] ( 36 Pa¤cavassasahassàni pavattante sasàsane 3 Bhavissante mahãpàle saddhàsãladhurandhare 37 Passanto bhagavà ¤àõacakkhunà tesu mampi ca Na passiti na nacintemi; sace diññho'smi tàdinà, 38 Sace antogadho homi saddhàvantesu sabbathà Tesu pubbamahàvãrabhupàlesu ahampi ca, 39 Bhayànakamhi saïgàme parasattuvimaddanaü Katvà sacai karissàmi lokasàsanavaóóhanaü, 40 Dàñhàdhàtu ayaü'dàni pàñihãraü subhaü mama Appevanàma dasseyya" iti vavo vicintayã. 41 Tasmiü yeva khaõe dàñhàdhàtu tassa karambujà Candalekheva àkàsamababhuggantvà manoharaü 42 Munindaråpaü màpetvà chabbaõõaghanaraüsiyo Vissajjetvà puraü sabbaü obhàsetvàna abbhutaü 43 Pàñihãraü pakàsetvà santosetvà naràdhipaü âkàsà punaràgantvà tassa hatthe patiññhahi. 44 Disvà'numodato dhàtupàñihãraü tamabbhutaü Mahàjananikàyassa mahàsaïghassa càdhikaü 45 Sàdhukàraninàdehi thutighosehi sabbathà Tasmiü kàle puraü sabbaü ekakolàhalaü ahå. --------- 46 "Ajja me jãvitaü laddhaü; ajja me jãvitaü varaü; Ajja me jãvitaü sammà saphalaü jàtameva'ho; 47 Mama pu¤¤abalena'jja ãdisaü pañihàriyaü Disvà mahàjanenà pi sambhatà pu¤¤asampadà; 48 Ye pasiddhà guõoghehi ivasmiü munisàsane Tesu pubbanarindesu ahamantogadho'dhunà. 49 Iti vatvà mahàràjà mahàdhãro mahiddhiko Mahàparisamajjhasmiü sãhanàdaü samunnadi. 50 Kirãñakañakàdãhi sabbehi catusaññhiyà Sa bhusaõehi påjetvà dàñhàdhàtuü mahãpati ----------- 3. [A.] Sàsane. [SL Page 533] [\x 533/] ( 51 Patiññhàpiya sakkaccaü tasmiü maõikaraõóake Tato tampi samuppannavaõõa-soõõakaraõóake 52 Nikkhipitvà tato tampi subhe rajatanimmite Karaõóake mahagghamhi patiññhàpesi sàradaü. 53 Itthiü tãsu karaõóakesu kamato suññhuppatiññhàpitaü Dàñhàdhàtumatho sa dhàtubhavane tasmiü patiññhàpayã. Sattàhaü ratanehi sattahi mahàmàlàhi gandhehiso Nànàkhajjakabhojjakehi mahatiü påjaü ca kàràpayã. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse dàñhàdhàtu Pàñihàriyadsanaü nàma asãtimo paricchedo. Ekàsãtimo paricchedo. 1 Tadàppabhuti sabbe'pi laïkàvàsijanàdhikaü Ra¤¤o pu¤¤abalaü tassa disvà tamhi sagàravà 2 Sabhayà sappamodà ca sasnehà vicariüsu te. Ullaïghetuü na sakkhiüsu tassàõaü hi kadàcipi. 3 Ra¤¤o tassa patàpànuràgàvanatamànasà Pesesuü pàbhataü sabbe nànàdesanaràdhipà. 4 Sãsacchejjaü janaü kàràgàrabandhanamattato Niggahetvàna daëhaü so puna taü parimocayã. 5 Kàràgàràrahànantu janànaü dharaõãpati Yaü ki¤ci niggahaü katvà ovadã karuõàparo. 6 Raññhà pabbàjanãyànaü janànaü pana bhåpati Sahassamattaü daõóaü so niyàmesi manåpamo 7 Daõóàrahaü janaü sabbaü kujjhitvà avalokayaü Kànàniggahavàcàhi suvinãtaü akàsi so. 8 Attano pituràjassa vãraverivimaddino Ajeyyattaü gate sabbe vanaduggàdinissite 9 Tejobalena so ràjà tathà mettàbalena naca Laïkàyaü paripanthinaü balaü jetuü samàrahi. 10 Senàvàhanasampanne sãhaëe vanniràjake Sãhàsane nisinno'va vasamànesi sabbaso. [SL Page 534] [\x 534/] ( 11 Tisãhaëagate sabbe sãhaëe sãhavikkame Sabbe so sannipàtetvà santosesi naràdhipo. 12 Khandhàvàrà nibandhitvà tattha tattha nivàsinaü Mahàdamiëayodhànaü niggahaü kàtumussahi. 13 Saïgàmavacare mattaceriku¤jarakesarã Sabbe'pi sãhaëe naddhe 1 tattha tattha nivesayã. 2 14 Gantvà gantvà mahàyodhà sãhaëà garuëà viya Sabbe'pi damiëe yodhe bàdhesuü pannage viya. 15 Tasmiü kàle puëatthivevha pure vibhavavissute Koññhasàrakagàmasmiü tathà gaïgàtaëàkake 16 Gàme kàkàlayavhasmiü padãraññhe kurundiyaü Mànàmatte mahàtitthe tathà mannàrapaññane 17 Puëaccerivhaye titthe tathà vavàlikagàmake Vipule gonaraññhasmiü tathà gonusuraññhake 18 Madhupàdapatitthasmiü tathà såkaratitthake Iccevamàdike ñhàne khandhàvàraü nibandhiya 19 Katvà katvà balakkàraü cirakàlanivàsinaü Dvinnaü damiëaràjånaü màghindajayabàhunaü 20 Cattàëãsasahassà te yodhà damiëakeraëà Daëhaü sãhaëayodhehi kuntapàõãhi bàdhità 21 Nisãditumasakkontà bhayakkantà tato tato Puëatthipuramàgantvà evaü sammantanaü nayuü: 22 "Parakkamabhujo ràjà mahàtejo mahiddhiko Tassàõaü bhuvi laïghetuü ko và dhãro bhavissati? 23 Desantaranarindàpi tasseva vasagà'dhunà Cattante khalu, tasseva vase sabbepi sãhaëà 24 Amhàkaü damiëàpe'ke honti tasseva sevakà A¤¤esu kà kathà ki¤ca kiü karoma mahaü pana? 25 Adhunàsuriyasseva tassa tejassinodaye Sabbe mayampi jàta'mbha khajjotà viya nippabhà. ----------- 1. [E.S.] Sãhale kacce. 2. [A.E.] Nipesayi. [SL Page 535] [\x 535/] ( 26 Tasmà sãhaëadãpasmiü amhàkantu anàgate Vàsaü kattuü na sakkàva, yàma desantaraü"iti. --------- 27 Hatthi asse tathà muttà maõayo'pi mahagghike Tathà ràjakirãñàni sabbà orodhakàminã 28 Sabbànàbharaõàneva paññasàñakapeñake A¤¤e'pi sakale sàre àdàyàdàya bhitiyà 29 Niggantuü purato tamhà àrabhiüsu tadà pana. Ahå tesaü disàmoho ra¤¤o pu¤¤ànubhàvato. 30 Tathà hi te puradvàraü pàcãnaü iti cintiya Nikkhamma pacchimadvàrà, yattha sãhaëavàhinã 31 Khandhàvàraü nibandhittha, taü gamuü kàëavàpikaü. Tehi tehi savatthuhi saddhiü jivitamapyaho 32 Tesaü sãhaëayodhànaü datvà datvà sakaü sakaü Ra¤¤à cintitamatthampi sàdhayitvà daduü sayaü. 33 Gahetvà vatthusambhàraü tesaü sabbepi sãhalà Tadàppabhuti sampannà tathà jàtà yathà purà 34 Bhãtiyà satamattehi tehi ràjåhi chaóóitaü Labhantà sampadaü sabbe mithilàpuravàsino 35 Evaü katvànubhàvena parasattuvimaddanaü Sabbaü laïkaü samiddhaü so kàràpetuü samàrabhi. --------- 36 Athekàdasame vasse samaspatte tassa ràjino Tadà jàvakaràjeko canndabhànåti vissuto 37 "Makayampi sogatà eeva" iti màyaü vidhàya so Saddhiü jàvakasenàya kakkhalàya samotari. 38 Sabbe te jàvakà yodhà sabbatitthàvagàhino 3 Visadiddhehi bàõehi ghorasappanibhehi tu 4 39 Diññhe diñoñha jane duññhà bàdhamànà nirantaraü Kodhà sandhàvamànà te 5 sabbaü laïkaü vinàsayuü ----------- 3.[A.] Gàbhine 4.[A.E.] Ye. 5. [A.] Tu. [SL Page 536] [\x 536/] ( 40 Pàvakàsanividdhastaü ñhànaü nãràsanã viya Màghàdibàdhitaü laïkaü jàvakà puna bàdhayuü. 41 Bhàgineyyaü tadà vãraü vãrabàhuü mahãpatiü Ràjà jàvakayuddhàya saddhiü yodhehi pesayi. 42 Ghoravesadharo vãrabàhuràhu bhayaïkaro Nirundhi candabhànuü taü bhusaü raõanabhaïgaõe. 43 Sa sãhaëabhañe vãre tattha tattha niyojiya Saddhiü jàvakayodhehi yuddhaü kattuü samàrabhi. 44 Yuddhe jàvakayodhehi yantamutte lahuü lahuü Visadiddhamukhe khàõe bahudhàbhimukhàgate 45 Laïkhavedhã mahàyodhà sãhaëaü ye dhanuddharà Tikkhasallehi bhallehi khaõóaso khaõóayiüsu te 46 Ràmo'va samaraü gantvà vãrabàhumahãpati Rakkhase viya màresi bahå jàvakayodhake. 47 Mahàvegadharo vãrabàhuverambamàëuto Jàvakàrimahàra¤¤aü paribha¤ci punappunaü --------- 48 Evamevaü sa yujjhitvà palàpetvàna jàvake Paccatthirahitaü'kàsi sabbaü laïkàmahãtalaü. 49 Tato devapuraü gantvà devamuppalavaõõakaü Vanditvàna tahiü tassa devapåja¤ca kàrayã. 50 Saïghikaü parivenaü so tattha kàràpayã sayaü Janananandabhàvena tamàsi nandanavhayaü 51 Nivattitvà tato jambuddoõãpuramupàgato Parakkamabhujaü passi so'pi pãtimahà bhusaü 52 Vidhàya evaü vividhaü mahàraõaü Vidhåya sabbàrigaõaü bhayànakaü Visàlatejo vijayassiriü tadà Labhã parakkantibhujo'vanãpati. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse veriràja Vijayaniddeso nàma ekàsãtimo paricchedo --------- [SL Page 537] [\x 537/] ( Dvàsãtimo paricchedo 1 Atha so parasattåhi cirakàlappamosite Kulappaveõikàyatte gàmakkhettagharàdayo 2 Tesaü tesantu sàmãnaü yathàpubbaü mahãpati Vavatthàpetvà dà pasi manunãtivisàrado. 3 Gàmàràmàdike buddhadhammàyatte tathà puna Kappiye paccayaggàme gaõasantakagàmake 4 Tathà puggalikaggàme aññhàyatanagàmake Pàriveõikagàme ca niyametvà sadàpayã. 5 Tathà ràjakulàyatte pa¤a.Capessiyavaggake Dasapessiyavagge ca niyametvà ñhapesi so. 6 Laïkàvàsijane sabbe katvà aóóhe mahaddhane Sabbaü raññhaü subhikkhaü so kàràpesi mahãpati. --------- 7 Atha ràjantaràrabbha sacchandikavihàrinaü Micchàjãvasamàpannaü santatàsa¤¤atindriyaü 8 Sabbàlajjigaõaü sammà uccinitvà panodiya Parisuddhaü sa kàresi sammàsambuddhasàsanaü 9 Atha coëamahàraññhaü pesetvà pàbhate bahå Såsãlàvàrasampanne piñakattayadhàrino 10 Pasiddhe coëiye bhikkhå ànetvà tambapaõõiyaü Kàràpesi samaggaü so ràjà ubhayasàsanaü. --------- 11 Atha so tambarññhamhi viharantesu santataü Lajjibhikkhusva'nekesu dhammakittã ti missuto 12 Atthi eko mahàthero sãlatejena bhàsuro; Tassa kho pana therassa piõóapàtàya gacchato 13 Kadàci purato magge padumaü ubbhavi iti Sutvà vimhàpito hutvà samphuññhaü dantadhàtuyà 14 Gandhacandanapaïkàdiü 1 dhammapàbhatakaü tathà Ràjapàbhatamukkaññhaü pesetvà tambaraññhakaü ----------- 1.[E.] Candanapàkàdiü [SL Page 538] [\x 538/] ( 15 ânetvà taü mahàtheraü laïkàdãpaü mahãpati Arahantaü'va passanto modamàno punappunaü 16 Katvà tassa mahàpåjaü påjàsakkàrabhàjanaü Catupaccayadànena sakkaccaü tamupaññhahi. --------- 17 Attanà vaóóhitassevaü sàsanassa surakkhanaü Kattukàmo mahàràjà ràjadhànisamantato 18 Mahàtherànamaññhannaü aññhàyatanavàsinaü Gàmàra¤¤anivàsãnaü theràna¤ca satãmataü 19 Nivàsayogge vitthiõõe nànàpàsàdamaõóite Nànàmaõóapasaüyutte nànàpokkharaõãyute 20 Rattiññhàna-divàññhàna-caïkamàlayasobhite Pupphàràma-phalàràmapantãhi parivàrite 21 Saïghàràme bahå katvà datvà tesaü; tato puna Parikkhàrehi sabbehi mahàpåja¤ca kàrayã. --------- 22 Atha ràjà mahàsaïghaü gàmàra¤¤anivàsinaü Ekãkatvà tato niccaü sãlasuddhigavesino 23 Ye dhutaïgadhàrà låkhappañipattivisàradà Ajjavàdãguõupetà lajjidhamme patiññhità, 24 Samuccinitvà te sabbe puñabhattasuliccaye Ara¤¤avàsaü kàretvà tesaü datvà upaññhahi. 25 Pårentehi mahàlåkhappañipatti¤ca tehi so Attano samaye laïkaü sàrahantaü viyà'kari. --------- 26 Athagàmadharà 2 therà dãpe'smiü viralà iti Potthakàni'pi sabbàni ànetvà jambudãpato 27 âgamesu tathà sabbatakkavyàkaraõàdisu Sikkhàpetvà bahå bhikkhå kàràpesi vicakkhaõe 28 Iccevaü pañipattiü ca pariyatti¤ca vaóóhayaü Tàya påjàya saddhàya påjesi sugataü sudhi. 29 Attano'nujaràjampi bhuvanekabhujavhayaü Sikkhàpetvàna so tãsu piñakesu visàradaü ----------- 2.[E.] Atha ganthadharà. [SL Page 539] [\x 539/] ( 30 Kàràpetvàna, tene'va theradhammaü mahãpati Desàpetvà suõantànaü bahunnaü pana bhikkhunaü 31 Mahàsaïghassa majjhasmiü dàpetvà therasammutiü Datvà sabbaparikkhàraü therapåjaü ca kàrayi. --------- 32 Aññhaïgariyamaggena mahàsaüsàrasàgarà Pàraü gantuü gavesanto hetuü kusalasampadaü 33 Attano tatiye chaññhe tathekàdasame puna Tathà dvàdasame sattadasame vaccharamhi ca 34 Ekavãsatime sattadvãse tiüsatime tathà Evamaññhasu vàresu saññhitthamhamahàlayaü 35 Kàretvà taü samantà ca mahàmaõóapamuttamaü Niññhàpetvà vicittehi nànàvatthehi taü puna 36 Sàlaïkàra¤ca katvàna tattha bhikkhugaõe bahå Pàëiso nivasàpetvà sàdaro'va dine dine 37 Pavattento mahàpåjàsakkàraü sakanàmato Bahunnaü sàmaõerànaü dàpetvà upasampadaü 38 Tato theramahàtheràyatanàdikamuttamaü hànantarampi bhikkhånaü dàpetvà tadanantaraü 39 Bahåni garubhaõóàni mahagghàni tathà bahå Parikkhàre ca kalyàõe hatthiràjappamàõato 40 Ràsãkatvà mahàtheràyatanaññhànalàbhinaü Ràjàrahe parikkhàre dàpetvà pañhamaü tato 41 Theranissayamuttàdiyanãnaü dharaõãpati Adà aññhaparikkhàre sabbesaü pañipàñiyà. 42 Evamaññhopasampattimahàmaïgalamuttamaü Satta satta dine ràjà pavattesi naruttamo. 43 Pacchàpi so bahå vàre upasampadamaïgalaü Kàràpetvà samiddhaü so kàresi jinasàsanaü. 44 Evaü karonto vividhopakàraü Sudhàkaro vàrinidhiüca ràjà Susàsanaü vaóóhayi sammadeva Saddhammaràjassa tathàgatassa Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Sàsanopakàrakaraõaü nàma dvàsãtimo paricchedo. --------- [SL Page 540] [\x 540/] ( Tiyàsãtimo paricchedo. 1 Atha so sassirãkasmiü sirivaóóhananàmake Atule attano jàtanagare nagaruttame 2 Pàsàdamaõóapopetaü tuïgapàkàragopuraü Bodhicetiyaàràmapañimàgharamaõóitaü 3 Nànàvicittakammantaü 1 sobhaggaparisobhãtaü Mahàvihàraü kàresi visàlavibhavaü; tato 4 Jambuddoõipuràrabbha à sirãvaóóhanà puraü Dãghavitthàrato aóóhayojanåsahamattake 2 5 Samãkatatale bheritale viya manohare Nirantarasamàkiõõakomalodàtavàlike 6 Ussàpitàhi nekàhi vàritàdiccaraüsihi Tuïgaddhajapatàkàhi kadalãtarupantihi 7 Pupphàlaïkàradhàrãhi cittakammantacàruhi Puõõakumbhehi nekehi dvãsu passesvalaïkate 8 Ekasmiü vipulokàse antarà antarà pana Pa¤cahatthàyate ñhàne ekekaü ràjatoraõaü 9 Dasahatthàyate ñhàne ekekaü paññatoraõaü Satahatthàyate ñhàne vicittacittanimmitaü 3 10 Mahàpàsàdamekekaü tuïgasiïgaü tibhåmakaü Sambuddhapañimàyuttaü kàràpesi naràdhipo. 11 Tato vihàrapàkàramaõóalaü ca samantato Mahantehi manekehi cittakammantacàruhi 12 Toraõehi suràdhisacàpalãlàpabhàsihi Setacchattehi sampåõõacandabimbànukàrihi 13 Nabhaïgaõamhi naccantadibbanàñakacàruhi Dhajehi pa¤cavaõõehi nànàråpadharehi ca 14 Devalokàgatànekavimànàvalikantihi Maõimaõóaparàjãhi bhàsuràhi nirantaraü 15 Setacchattaü gahetvàna naccamànàhi pàëiso Yantanimmàõavàråhi brahmaråpàvalãhi ca ----------- 1.[E.] Nànàkammavicittaü taü. 2.[E.] Matthake. 3.[A.] Vicittaü. Cittaü Nimittaü. [SL Page 541] [\x 541/] ( 16 Vivarantehi sakkaccaü bandhitvà sirasa¤jaliü Yantaråpehi dibbehi nànàvaõõadharehi ca 17 Mahaõõavasamullola-kallolàvalikantihi Yantaråpassapantãhi dhàvantãhi tahiü tahiü 18 Mahãtalàvatiõõamhodharasaüsayakàrihi Yantaråpehi hatthihi hatthàlaïkàradhàrihi 19 Evamàdihi nekehi lokànandavidhàyihi Påjàvatthåhi sabbehi vihàraü samalaïkari. --------- 20 Tato punapi etasmà vihàrasmà samantato Gàvutaü gàvutaü ñhànaü pårayitvà nirantaraü 21 hàtuü niyojayã sabbe laïkàdãpanivàsino Sàdhukàraü pavattente sambuddhaguõavàdino;4 22 Buddhamaïgalakattabbapåjàpupphàdidhàrino Bhikkhå ca sàmaõere ca tathopàsikupàsake, 23 Påjàvatthudharà sabbà sabbàlaïkàrabhusità Vatthuttayaguõa¤a¤¤u ca a¤¤àpi naranàriyo; 24 Tato sayampi bhåpàlo sabbàbharaõabhusito Senàya caturaïginyà saddhiü saddhàya codito 25 Mahàrahe rathe sabbarathàlaïkàramaõóite âropetvàna taü dàñhàpattadhàtudvayaü tato 26 Soõõaddhaje tathà råpiddhaje soõõaghañe tathà Subhe råpighañe soõõacàmare råpicàmare 27 Tathà soõõakaraõóe ca tathà råpyakaraõóake Suvaõõavãjanã råpivãjanã ca manoharà 28 Soõõapokkharaõã ceva råpapokkharaõã tathà Suvaõõanimmite puõõakalase råpinimmite 29 Iccevamàdike påjàvatthå nànàvidhe tadà Purato nikkhamàpetvà pantãso tehi tehi so 30 Pacchato pacchato pa¤caturiyaïgaddhatãyi pi Kàràpento mahàpåjaü tàyà'laïkatavãthiyà 31 Kamena nagaraü netvà sirivaóóhananàmakaü Tasmiü vihàramajjhasmiü mahante maõimaõóape ----------- 4.[E.] Vàdine. [SL Page 542] [\x 542/] ( 32 Buddhàsanamhi pa¤¤atte patiññhàpiya sàdaraü Tehi tehi manussehi påjaü kàretumàrabhi. --------- 33 Tadà sabbe janà pu¤¤asoõóà maõóanamaõóità Pubbaõhe dantadhàtu¤ca pattadhàtu¤ca bhattãyà 34 Soõõapupphàdimissehi vaõõagandhàdisobhikahi Jàticampakanàgàdãpupphavaggehi påjayuü. 35 Ciràbhatamahàràjayasocayavilàsihi Sugandhasàlibhattànaü nànàràsãhi påjayuü. 36 Supakkehi sugandhehi suvaõõehi susàduhi Kadalãpatasambàdi-phalavaggehi påjayuü 37 Tato ràjà sayampevaü taü dhàtudvayamuttamaü Nànàvidhàya påjàya påjetvàna tato paraü 38 Vinãto annapànehi khajjabhojjehi sàdaraü Tatheva leyyapeyyehi bhikkhusaüghamupaññhahi. 39 Tato nekasatànaü so bhikkhånaü dharaõãpati Adà aññhaparikkhàraü tadà bhaññhamano'dhikaü. 40 Tato tiyàmarattiü so vihàrasmà samantato Gandhatelappadittànaü dãpànaü lakkhakoñihi 41 Kappitànekakappåradãpamàlàhi càrihi 5 Jotasi bhutalaü sabbaü nabhaü tàraïkitaü viya --------- 42 Tahiü tahiü nibandhitvà raïgamaõóalamuttamaü Nànàråpaü gahevona nànànaccavidhàyinaü 43 Nànàgàyanagàyãnaü nàñakànaü bahåhi'pi Naccehi ceva gãtehi madhurehi manoharaü 44 Pàràvàramahàràva-dårãkaraõasårihi 5 Lajjitànekapajjunnagajjitàóambarehi ca 45 Nijapu¤¤amahambhodhi-ninadabbhamakàrihi Pa¤caïgaturiyàna¤ca ninàdehi vivaóóhitaü 46 Tattha tattha supa¤¤atte saddhàvantehi sàdaraü Dhammàsane nisãditvà gahetvà cittavãjaniü ----------- 5. [A.] Dãpamàlàbhicàrihi. 5.[E.] Mahàràvaü. [SL Page 543] [\x 543/] ( 47 Saddhammaü kathayantànaü sotånaü hadayaïgamaü Saddhammakathikàna¤ca dhammaghosehi ghositaü, 48 "Aho buddho, aho dhammo, aho saïgho"ti santataü Vatthuttayaguõaü vatvà sàdhukàrapurassaraü 49 Tattha tattha carantãnaü katvà katvànumodanaü Parisànaü catassantaü sàdhunàdehi maõóitaü, 50 Tassaü tassaü disàyaü tu ñhatvà ñhçtvà nirantaraü Buddhasantiü karontehi nandividhipurassaraü 51 Balibhojakajeññhehi nànàbharaõadhàrihi Pasattha¤ca mahãpàlo buddhapåjaü pavattayã 52 Tidivamhi surindopi buddhapåjaü panedisiü Karotãti tamatràpi dassento viyabhåpatã. 53 Sãhaëàdhipati pubbaràjànopi mahiddhikà ädisaü eva sambuddhapåjaü kàràpayuü iti 54 Pakàsento'va tandàni tathà sãhaëavàsinaü, Sabba¤¤upàramãkappalatàya phalamãdisaü 55 Iti sabbamanussànaü vadanto viya cedisiü, Vatthuttayamahàpåjaü sattàhàni pavattayã. 56 Tato mahàvihàraü taü katvà saïghikameva so Mahàsaïghassa datvàna pu¤¤aü kitti¤ca pårayã. --------- 57 Tato ràjà parakkantibàhunàmaü sanàmato Pariveõa¤ca kàretvà tuïgapàsàdamaõóitaü 58 Nànàkappiyabhaõóe ca bhogagàmavare bahå Datvà tassa vihàrassa mahàpåjaü ca kàrayã. 59 Attano yuvaràjena ràjà tannàmatopi so Billaselavihàramhi bhuvanekabhujavhayaü 60 Pariveõa¤ca pàsàdamaõóapàdivibhusitaü Kàretvà nagare tasmiü sirivaóóhananàmake 61 Vuttakkamena sabbehi påjàvatthåhi sàdaraü Vatthuttayamahàpåjaü sattàhàni pavattayi. -------- [SL Page 544] [\x 544/] ( 62 Ràjà puna'pi teneva vare hatthigirãpure Vahàvihàraü kàretvà tato tannàmatova so 63 Mahàmahindabàhavhaü pariveõaü manoharaü Kàràpetvà mahàpåjaü kavo pu¤¤aü samàcini. --------- 64 Yaññhàlatissaràjena kalyàõinagaruttame Purà kàràpitaü jiõõaü pàsàdaü pa¤cabhukaü 65 Kàretvà bahuso jiõõapañisaïkharaõaü tato Sudhakammavidhànena puna pàkatikaü akà. 66 Tattheva muniràjassa sayãtappañimàgharaü Tivaïkapañimàgàraü tatheva pañisaükhari. 67 Tattheva puthulaü dãghacaturassaü mahãpati Pàsàõehi visàlehi taü mahàcetiyaïgaõaü 68 Sammà samatalaü kavo chàdetvàna tato puna Mahàmaõóapamasseva purato sàdhu kàrayã. 69 Tato tasmiü vihàrasmiü bahudvàre mahãpati Anomàhi anekàhi ànandajananàhi 6 ca 70 Pupphappadãpikàbhattapåjàhi puthubhattimà Bodhi-cetiyasambuddhapåjaü katvà labhi subhaü. 71 Tato tassa vihàrassa divase divase puna Dãpapåjàpavatyatthaü ràjà so sakanàmato 72 Tassà'sannappadesamhi sassirãkaü manoharaü Nàëikeramahuyyànaü kàràpetvàna dàpayã. 73 Atha ràjavaro hatthavanagallàbhidhànake Vihàramhi sirãsaïghabodhiràjà tu yattha so 74 Ritoadà tassa daëiddassa sãsadànaü tadà tahiü 83 hàne goñhàbhayavevhana bhupàlena vibhumakaü 75 Vaññadhàtugharaü yaü tu kàritaü taü mahãpati Punakàràpayã tuïgasoõõasiïakgaü tibhumakaü. 76 Tasmiü yeva vihàramhi attano pituràjino Dehanikkhepañhànamhi kàrayã varacetiyaü. ----------- 6. ânanditajanàhi (sabbesu.) [SL Page 545] [\x 545/] ( 77 Tattheva punaraññhaüsaü kàretvà pañimàgharaü Sambuddhapañimaü tattha saõñhapesi silàmayiü. --------- 78 Sambuddhe dharamànamhi sugate lokanàyake Tasseva kho mahàpaüsukålacãvaramuttamaü 79 Dàyajjaü ca labhitvà yo dhammarajjaü tadaccaye Gahetvà paripàlesi, tassa sambuddhasånuno 80 Mahàkassapatherassa dàñhàdhàtupanekikà Purà kàlakkameneva sampattà 7 tambapaõõiyaü 81 Pa¤cayojanaràññhasmiü bhãmatitthavihàrake Idànipi patiññhàni iti sutvà mahàsayo 8 82 There tasmiü samuppantahattãpemàtigàravo Ràjà so caturaïginyà senàya parivàrito 83 Gantvà mahàvihàraü taü tattha disvà tamuttamaü Anantehi sugandhehi pupphavaggehi càruhi 84 Tatheva dãpadhupehi bhattaràsãhi sàdaraü Dhàtupåjaü pavattesimodamàno dinattayaü. --------- 85 Atha pu¤¤àkare devanagare pavaredhunà Devassuppalavaõõassa devaràjassa mandiraü 86 Cirakàlakata¤ceva parijiõõa¤ca 9 vattate Iti sutvà mahãpàlo gantvà taü nagaruttamaü 87 Devaràjàlayaü tattha devaràjàlayaü viya Kàretvàbhinavaü sammà sabbabhogàlayaü akà. 88 Tato taü nagaraü devanagaraü viya sundaraü Sabbasampattisampuõõaü kàràpesi naruttamo. 89 Tato tasmiü pure tassa devassa pañivaccharaü Asàëhimaïgala¤càpi pavattetuü niyojayã. 90 Athàgantvà mahàràjà jambuddoõipuruttamaü Kataü 10 taü pituràjenasirivijayasundaraü 91 Samantato vihàraü taü tuïgapàkàragopuraü Kàretvàna tato tattha dhàtugehaü tibhumakaü ----------- 7.[E.] Sampannà. 8.[S.] Mahàyaso 9.[A.]Paripuõõaü ca. 10.[A.] Puraü. 11. [D.E.] Taü. [SL Page 546] [\x 546/] ( 92 Kàretvàbhinavaü tattha dantadhàtuü mahesino âropetvà samuttuïge pallaïgamhi mahàrahe 93 Vatthuttayamahàpåjaü sabbasampattisàdhakaü Pubbe vuttakkameneva sattàhàni pavtayi. 94 Satthuno dharamànassa råpaü viya manoharaü Ekaü sugataråpaü sodaññhukàmo dine dine 95 Nànàratanasaüyutte mahàratanavaïkame Vaïkamanta¤ca jãvantaü bhagavantaü viyàtulaü 96 Buddharåpaü mahàcittapañe pañutarehi ca Cattakàrehi nekehi lekhàpesi naràdhipo. 97 Bhikkhusaïghaü tato sabbaü laïkàdãpanivàsinaü Mahàjanampi so ràjà ekãkatvà mahàyaso 98 Pubbe vuttappakàrena nagare sirivaóóhane 12 Sattàhàni pavattesi mahantaü buddhamaïgalaü 99 Atho kañhinadànamhi ànisaüsaü acintiyaü Iti sutvà mahàràjà pasannahadayo tadà 100 Aparaghorasaüsàrapàràvàrekasetuno Bhulokasakkatodàrasakkacaüsekaketuno 101 Munino muniràjassa satthuno lokabhattuno Isino vasino lokabandhuno bhànubandhuno 102 Mahànubhàvasampanne uddissà'sãtisàvake Dassàmahaü panàsãti-mahàkañhinamuttamaü 103 Iccevaü cintayitvàna laïkàdãpanivàsinaü Naranàrijanaü sabbamekãkatvà vicakkhaõo 104 Riya sakkaccaü puraü devapuraü viyatehi sabbehi kappàsapañisaïkharaõàdike 111Sabbe cãvarakammante katvà niññhàpayaü lahuü 105 Sabbehi garubhaõóehi kappiyehi purakkhataü Ekàheneva sosãti kañhinacãvaramadàpayã. 106 Sampàdetvàna sabbesaü tambapaõõinivàsinaü Therànaü pana taü sabbaü datvà dànavisàrado ----------- 12.[A.] Sirivaóóhake. [SL Page 547] [\x 547/] ( 107 Asãtiyà mahantànaü sàvakànaü visuü visuü Tasmiü yeva vadine'sãti mahàpåja¤ca kàrayã 108 Evamevaü bahåvàre bahåni kañhinàni so Mahàsaïghassa datvàna mahàpu¤¤aü vivaóóhayã. 13 --------- 109 Atha ràjà bahåvàre suppasannantaràsayo Laïkàrajjena sambuddhaü påjayàmãti cintiya 110 Attano ràjabhavanaü devindabhavanaü viya Alaïkàriyasakkaccaü puraü devapuraü viya 111 Sajjetvànatato tasmiü ràjàgàre mahàrahe Sãhàsane ñhapetvàna dàñhàdhàtummahesino 112 Nànàcàmarachattehi nànàratanamàlihi Nànàbharaõavatthehi nànàratanaràsãhi 113 Nànàhatthituraïgehi nànàpattirathehi ca Nànàdundubhinàdehi nànàsaïkhaddhanãhi ca 114 Nànàdhajapatàkàhi nànàkadalipantihi Nànàkhãratañàkehi nànàkusumasàkhihi 115 Nànaggagandhamàlàhi tànaggasivikàdihi Tànaggarasabhattehi nànaggapåpajàtihi 116 Tànaggadãpadhupehi gandhehiccevamàdihi Ràjàrahehi sabbehi påjàvatthåhi sàdaraü 117 Ekãkatvà mahàsaïghaü laïkàdãpanivàsinaü Pavattesi mahàpåjaü satta satta dinàni so. --------- 118 Atha ràjavaro saddhiü caturaïgabalena so Gantvà samtakåñaü taü siluccayasikhàmaõiü 119 Tattha devàtidevassa dhammaràjassa satthuno Devàdivandanãyaü taü vanditvà padana¤chanaü 120 Taü girindaü samantà ca dasagàvutamattakaü Nànàratanasampuõõaü naranàrisamàkulaü ----------- 13.[S.] Paóóhayi. [SL Page 548] [\x 548/] ( 121 Datvà janapadaü tassa sirãpàdassa bhattiyà Tato taü puna påjesi ratanàbharaõehi ca. 122 Itthaü ràjà buddhimà buddhasaddho 14 Saüsàrambhoràsisantàrasetuü Nisseõiüvà'sesasaggàya gantuü Tuïgaü tuïgaü pu¤¤aràsiü akàsi. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse vividhakusala Karaõaü nàma teasãtimo paricchedo. --------- Caturàsãtimo paricchedo 1 Athedàni mamàsesalaïkàrajjànusàsino Tattha tattha caritvàna siddhaññhànàni sàdaraü 2 Vanditvàna yathàkàmaü pu¤¤aü kattuü dine dine Kattuü lokopakàra¤ca bhàro eva hi sabbathà; 3 Ajjhàsayànuråpaü me vinituü pu¤¤asampadaü Kattuü lokopakàra¤ca ko và'macco visàrado? 4 Esomacco'pi medevappatiràjavhayo'dhunà Buddhe dhamme ca saïghe ca suppasanno pavattati. 5 Adhiññhànaü karontena patthetvà sugatattanaü Anena ropite'kasmiü 1 sàëikeraphale tadà 6 Uññhità tãhi nettehi nàëikeraïkurà tayo. Ayamekaü daëiddaü tu diskavàna karuõàparo 7 Attano puttadàrehi saddhiü sakalasampadaü Tassa datvàna "buddhohaü bhavissàmãti patthayã. 8 Tasmà eso'va jànitvà påressati mamàsayaü Iccevaü cintayitvàna taü pakkositveva'mabruvã; 9 "Màpitehi viyàniññhamàrena vasavattinà Païkambugiriduggehi sumanàcalagàminã 10 Padavã tattha tatthà'yaü avaruddhàtiduggamà; Vanditvà munino pàdaü cinituü pu¤¤asampadaü ----------- 14. Baddhasaddho (?) 1. Ropite tasmiü (sabbesu) [SL Page 549] [\x 549/] ( 11 Gacchataü jantunaü aññhàrasadesanivàsinaü Dukkhaü janeti tasmà taü karohi supathaü 2 tuvaü 12 Atha hatthavanagallavhe vihàramhi purà pana Attano pu¤¤atejena àkàsaü ca mahãtalaü 13 Gajjàpetvàna yattheko mahàthero mahiddhiko Arahattamagà, tattha upatissena ràjinà 14 Pa¤cabhumakapàsàdo sovaõõacchadaniññhiko Tadà kàràpitodàni naññho kàlakkamena so 15 Thambhamattàvasiññho'va tiññhatãti mayà sutaü Tampi kàràpaya tvamho mama nàmena nåtanaü. 16 Bhãmatitthavihàre'pi yathà nissaïkaràjinà Kàràpitaü phaluyyànaü, tatheva mama nàmato 17 Ropayekaü mahuyyànaü nàëikeràdipåritaü. Iti vatvà 7 payojesi taü taü pu¤¤akriyàsu taü. --------- 18 So tatheti pañissutvà gaïgàsiripuraü tadà Gantvàna pañhamaü tattha càrusabbaïgalakkhaõaü 19 Råpaü sumanadevassa kàràpetvà manoramaü Alaïkaritvà sovaõõaratanàbharaõehi taü. 20 Tato samantakåñaü hi gantukàmo tadà pana Råpampi tassa devassa ussavena saheva naü 21 âdàya nikkhamitvà so gàmaü bodhitalavhayaü Gantvà tatoppabhutye'va setuü bandhitumàrahi 22 Mukhadvàramhi so pa¤catiüsahatthappamàõakaü, Khajjotanadiyaü tassaü tãüsahatthàyataü tathà, 23 Tathevulapanaggàme chattiüsaratanàyataü, Ambaggàme vacatuttiüsahatthàyàmaü manoharaü 24 Bandhàpesi mahàsetuü tadà daëhataraü subhaü. Gantuü sakkà yathà hatthivàjigomahisàdihi. 25 Tassa tassa mahàsetubandhassopari sundare Kàràpetvà mahàgehe tuïgatthamhàdisobhite ----------2. Sapataü [SL Page 550] [\x 550/] ( 26 Pavàretvà bahå bhikkhå ekãkatvà tahiü tahiü Tesaü datvà mahàdànaü mahàpåjaü pavattayã. --------- 27 Vissàmasàlà kàretvà, kàretvà setubandhanaü hapetvà pàdapàsàõe sesaññhànesu nekadhà 28 Chindàpetvà mahàra¤¤aü kàràpetvà mahàpathaü Samantakåñaü gantvàna vanditvà padala¤chanaü 29 Devaråpaü sirãpàdacetiyaïgaõabhumiyaü Saõñhapetvà sirãpàdamaõóapa¤ca sa kàrayã. 30 Taüsamantà ca pàkàraü bandhàpetvà tato paraü Maõóapaü taü mahantãhi saïkhalàbhi mahàmati 31 Ayotthamhesu bandhitvà daëhaü katvà tato puna Dãpàdãhi sirãpàdaü påjayanto dinattayaü 32 Attano matthakenàpi gandhatelappadãpikaü Gahetvà sakasàmissa mahàràjassa nàmato 33 Namassanto namassanto katvà katvà padakkhiõaü Taü samantà sirãpàdaü sabbarattiü pavatti so. 34 Etaü sabbaü pavattimpi àditoppabhutikkamaü Lekhapetvàna pàsàõatthamhe tuïgatare tato 35 Mahàràjàdhiràjassa parakkamabhujassa taü Kittitthamhova so tattha patiññhàpesi tuññhiyà. 36 Tato sabbaü pavattiü taü ra¤¤o dutamukhena so Vi¤¤àpetvàna pesesi paripuõõamanoratho. --------- 37 Tato gantvàna so hatthavanagallavihàrakaü Ra¤¤à vuttaniyàmena katvà bahudhanabbayaü 38 Kàràpetvàna pàsàdaü tuïgasiïgaü tibhumakaü Anomadassinàmassa mahàsàmissa dhãmato 39 Taü datvàna tato tassa mahàràjaniyogato Dànavaññampi kappetvà silàlekha¤ca kàrayã. 40 Tato gantvà mahàmacco bhãmatitthakapaññanaü Chàsãtihatthakaü tattha setuü kàëãnadimukhe, [SL Page 551] [\x 551/] ( 41 Kadalãsenagàmamhi satayaññhippamàõakaü, Sàlaggàmàpagàyantu setuü tàëãsayaññhikaü, 42 Sàlapàdapasobbhasmiü pa¤¤àsaü satahatthakaü, Iccevamàdike setu duggaññhàne tahiü tahiü 43 Bandhàpetvà tathàràmadhammasàlàdayo bahå Kàràpetvà mahàdànapåja¤càpi pavattayã. --------- 44 Atha ràjamahàmacco bhãmatitthavihàrato Yàva kàëanadãtitthaü ñhàne yojanavitthate 45 Kàràpesi parakkantibàhunàmena vissutaü Nàëikeramahuyyànaü succhàyaü phalabhàritaü. 46 Tasmiü tasmi¤ca raññhamhi kappàsavàyanàdike Kàretvà'khilakammante niññhàpetvekavàsare 47 Chabbãsatiü mahagghàni kañhinàni mahàsayo Bhikkhusaüghassa datvàna mahàpåja¤ca kàrayã. 48 Evameva dadanto so tattha tattha varaü puna Adàsi bhikkhusaüghassa chasaññhi kañhinàni ca. 49 Mahàlabujagacchavhaü mahàvanamatho'khilaü Chindàpevo samålaü so tatthekaü gàmamuttamaü 50 Kàràpetvà tadàsanne mahàpanasakànanaü Sampàdetvàna tatthekaü tibhumaü pañimàgharaü 51 Bodhicetiya-àràma-pàkàravalayàvutaü Kàretvà ràjanàmena mahàpåjaü ca kàrayã. 52 Evameva mahàpu¤¤aü katvà ràja¤¤anàmato 3 Taü sabbaü punaràgantvà tassa ra¤¤o nivedayã. --------- 53 Atha ràjàpi so tasmiü samuppannamahàdayo Mahàlabujagacchàbhidhànagàmàdike bahå 54 Tena kàràpite gàme tasseva kulasantake Katvà datvà tato tampi gahetvà dhàtumandiraü 55 Gantvàna saïghamajjhamhi "mamà'maccavaro ayaü Pasannahadayo vatthuttaye mayyapi sabbadà; ----------- 3.[A.E.] Nàmato [SL Page 552] [\x 552/] ( 56 Tasmà buddhassa ra¤¤o ca hitesanaparo ayaü Piyo hoti manàpo ca, tasmà'haü piyavatthunà 57 Påjemi dantadhàtunti vatvà'maccavaraü tadà Adà saputtadàraü taü munino dantadhàtuyà. 58 Itthaü tadàppabhuti majjhimalokapàlo Teneva devapatiràjavarena niccaü Påjàpayittha vividhehi mahagghapåjà- Vatthåhi lokamahitaü ratanattayaü so. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Vividhakusalakàràpanaü nàma caturàsãtimo paricchedo --------- Pa¤càsãtimo paricchedo. 1 Kadàci pana laükàyapàpaggahavasà pana 1 Sa¤jàtamhi mahàgimhe sabbasantàpahetuke 2 Milàyantesu sassesu dubbhikkhe duratikkame Bhãtibhãte 2 ca sabbasmiü laükàvàsimahàjane 3 Ràjà pana tadà vatthuttayacetiyabodhinaü Nàthametteyyadevàdidevàna¤ca mahiddhinaü 4 Nànàvidhàhi påjàhi påjaneyyànamuttamaü Kàràpetvàna sabbampi laïkamekaü mahussavaü 5 Ekãkatvà mahàbhikkhusaïghaü påjàpurassaraü Parittampi bhaõàpetvà dàñhàdhàtuü mahesino 6 Puraü padakkhiõaü sammà kàràpetvà tato puna "Devo vassatu" iccevamadhiññhànamakàsi so. 7 Tadà pana mahàmeghà vuññhahantà tato tato Vijjullatàhi daddallamànà eva punappunaü 8 Gajjantà ca muhuü sabbalokakaõõamanoharaü Nàsayantà mahàgimhaü hàsayantà mahàjanaü 9 Dåsayantà naca dubbhikkhaü bhusayantà disantaraü Sassamassàsayantà ca vassituü àrabhiüsu te. ----------- 1.[A.] Macaggàhavasà 2. Bhãtabhãte (sabbesu) [SL Page 553] [\x 553/] ( 10 "Buddhànubhàvato eva ete vassavalàhakà Evaü vassanti amhàkaü hadayànandadàyakà; 11 Tasmà buddhaguõà ete ettakà iti jànituü Devabrahmamanussesu ko và bhavati kovido? 12 Amhàkaü pana ràjàpi mahàtejo mahiddhiko; Anena sadiso ràjà na bhuto na bhavissati," 13 Iccevaü muniràjassa guõaü ra¤¤o guõampi ca Vatvà vatvà pasaüsiüsu 3 laükàvàsijanà tadà. 14 Iccevaü paripàlento dhammato lokasàsanaü Sàravantaü karonto'va attabhàvampi attano 15 Anubhonto ciraü rajjasiriü ràjà kadàvana Bhaginãsånunà saddhiü attano vãrabàhunà 16 Sute vijayabàhuü ca bhuvanekabhujaü tathà Tilokamlanàma¤ca 4 parakkamabhujaü tathà 17 Jayabàhukamiccete pa¤ca àhåya pesale Channametesamevaü so ovàdaü dàtumàrabhã: 18 "Tàtà suõàtha me vàcaü: idha loke sutà pana Avajàto'nujàto'tijàto iti tayo ime; 19 Tesu màtàpitånaü ye siriü vaüsakkamàbhataü Guõànurodhato bhottuü akkhamà pupphamàlikaü 20 Vànarà viya nàsetvà nissirãkà caranti te Atrajà avajàtà'ti àhu santo puràtanà 21 Tàdisiü pana sampattiü labhitvà pitaro yathà Tathevà'nubhavantà ye pàlayanti kulakkamaü 22 Te'nujàtàti jànàtha; a¤¤aü puna vadàmahaü Kulakkamàbhatàyeva saha sampattiyà puna 23 A¤¤ampi bahusampattiü uppàdetvà tato'dhikaü Vindanti ye sukhaü dhãrà te'tijàtà'ti pàkañà. 24 Mayàpi pitunà dinnaü màyàraññhakamekakaü Gahetvà'dàni a¤¤ampi jitvà ràññhadvayaü puna 25 Rajjattayampi nissesamekacchattaïkitaü kataü. Tenàpya'sàdhiyà sabbe damiëàpi paràjità; ----------- 3.[A.] Pasaüsesuü. 4. [E.D.] Tibhuvanamallanàmaü ca. [SL Page 554] [\x 554/] ( 26 Tattha tattha vasantà ca giriduggàdinissità Sabbe'pi vanniràjàno ànãtà mama santike. 27 Desantare'pi sabbattha kittiü katvàna patthañaü Evaü dhammanayeneva ciraü rajjaü kataü mayà. 28 ânetvà ràjaka¤¤àyo jambudãpà sapàbhatà Akàsiü ¤àtake tumhaü paradesepi khattiye. 29 Paõóavà coëiyà vãrà canndàdiccakuloditaü Ràjàno mama pàhesuü kirãñàbharaõàni ca. 30 Etehi pana sabbehi tumheheva na kevalaü Anàgatasmiü kàlepi sattanattuppaveõiyà 31 Vindanãyàni vattanti ratanàna¤ca ràsayo Sambhatà me kuverena saïkhàdã'va nidhã nava. 5 32 Dujjanà niggahãtà ca; sajjanà paripàlità; Sambuddhasàsana¤càpi susamaggãkatammayà, 33 Tasmà'siü pituràjassa atijàto suto ahaü. Atijàtà sutà hotha puttà tumhe'pi màdisà. 34 Pubbe okakkàkagottassa yathà sàgararàjino Puttà saññhisahassà te tattakà ràjadhàniyo 35 Màpetvà jambudãpaü hi sabbaü saññhisahassadhà Vibhajitvà samaggàva karuü rajjaü visuü visuü; 36 Dasabhàtikaràjàno jambudãpaü yathà purà Katvàna dasakoññhàsaü sammà rajjaü kariüsu te; 37 Tathà tumhe'pimaü laïkaü vibhajitvà yathàrahaü A¤¤ama¤¤aü piyàyantà 6 sammà rajjaü karotha bho 38 Puttà, randhaü na dassetha sabbathà parasattunaü." Iccevamorase putte bhàgineyya¤ca ovadi. --------- 39 Tato so santipàtetvà mahàsaïghaü mahàjanaü "Etesu chasu ràjåsu bhàgineyyorasesu me 40 Ko và rajjassa yoggo"ti ràjà pucchi; tadà pana Tassa taü vacanaü sutvà mahàsaïgho nivedayã: ----------- 5.[A.] Nidhinica. 6.[A.] Pi sàsantà [SL Page 555] [\x 555/] ( 41 "Mahàràja, ime ràjakumàrà bhavato ayaü Bhàgineyyo'pi sabbe te dhãrà vãrà bahussutà, 42 Saïgàmàvacarà sabbe parasattuvimaddakà, Rajjayoggà bhavanteva lokasàsanapàlakà; 43 Tathàpi bhavato jeññhasuto vijayabàhuko Bàlakàlà samàrabbha 5 pasanno ratanattaye; 44 Gilànabhikkhupaññhàne niccopaññhitamànaso, Saccasandho kata¤¤u ca saddhàbuddhãguõodito, 45 Niràdhàrajanàdhàro; jaràdubbalajantusu Tathà dukkhitasattesu atãva karuõàparo; 46 Jàte ràjantare tasmiü dàseyyaü gamite bahu Bandhu bhikkhugaõassàpi a¤¤e càpi bahujjane 47 Tesaü tesaü tu sàminaü suvaõõaratanàdikaü Datvà datvà vimocesi so tato dàsabhàvato. 48 Corà bahå mahàràja ràjagehepi corikaü Katvàna niggahe jàte patvà tasseva santikaü 49 Chambhitattaü bhaya¤càpi chaóóetvà nirupaddavà Aïgahànimpi appatvà jivitampi labhiüsu te. 50 Gàme gàme karaü ràjadeyyamàdàya corino Disvà ràjamanussepi 6 tesaü datvà sakaü dhanaü 51 Tasmà tasmà karà sabbaü mocetvà dukkhitaü janaü Paripàlayate niccaü lokapàlanakovido 52 Sãhaëà vanniràjàno 7 tayà jeyyàpi kecana Taü disvà pañhamaü pacchà tvampi passanti nibbhayà. 53 "Anàgate panamhàkaü rakkhantaü kulasantatiü Tumhe vijayabàhuü taü itoppabhuti santataü 54 Sambhattà upasevetha" iccàmaccakulaïganà Attano attano nàthe sikkhàpenti katàdarà. 55 Dvattãvassàyukànaü ye bàlànaü bàlajappitaü Madhuraü sotumicchanti tehi màtàpituhi ca 56 "Kaü và sevetha tumhe"ti pucchità kira bàlakaü "Amhe vijayabàhuü taü sevissàmà"tã bhàsare. ----------- 5.[A.] Samarambha. 6.[E.] Ràja, manussepi. 7.[A.]Va¤¤aràjàno. [SL Page 556] [\x 556/] ( 57 Màtàpituhi kopena tàëità kira bàlakà Attano attano dukkhaü tassàroventi àgatà. 58 Tadà vijayabàhå'pi pakkosetvà dayàya te "Ito paññhàya tumhe tu na tàëetha ime siså" 59 Iti vatvà tato bhaõóàgàrato eva attano Tesaü tesaü ca bàlànaü bhattavuttimpi dàpayi 60 Sapuõõacandaü gaganaü oloketvàna cakkhumà Puõõacando kute'tthàti pucchanto viya puggalo 61 Vijjamànà guõà tasmiü rajja ra¤janakàrino Iti ¤atvàpi bho ràja, saïghaü tvaü pucchase kathaü? 62 Suõohi bho mahàraja, laïkàdãpaü na kevalaü Jambudãpampi pàletuü tassa'tthi subhalakkhaõaü. --------- 63 Evamàdiguõe tassa saïghassa mukhato bahå Ahå sutvàtadànandabappatemitalocano 64 Pakkosetvà ca santosà samãpe sadisàsane Sutaü vijayabàhuü taü nisãdàpesi bhåpati. 65 Atha tassa mahàràjà attanà yaü na kàritaü Lokasàsanakiccaü taü sabbamevaü nivedayã: 66 "Viddhastaü parasattåhi ratanàvalicetiyaü Bandhàpetvàna sovaõõathåpenàlaïkarohi taü 67 Sãhalàdhipatãnaü yà ràjadhàni puràtanà Taü puëatthipuraü sabbapurãtilakamuttamaü 68 Kàràpehi yathàpubbaü tuïgapàkàragopuraü, Suvibhattacatudvàraü gambhãraparikhàvutaü. 69 Tattha dàñhàghare pubbe dibbàgàramanohare Patiññhàpaya taü dàñhàpattadhàtudvayampi ca. 70 Imàya khalu pubbesaü ràjunaü ràjadhàniyaü Ahampi kattumicchàmiabhisekamahussavaü. 71 Tisãhaëagataü sabbaü bhikkhåsaüghaü mahàjanaü Sahassatitthaü netvàna tattha påjàpurassaraü 72 Mahàvàlikaïgàyamupasampadamaïgalaü Kàràpetvà samiddhaü tvaü karohi jinasàsanaü." [SL Page 557] [\x 557/] ( 73 Iccevamàdikaü sabbaü lokasàsanakàriyaü Vatvàna tassa hatthamhi rajjabhàraü ñhapesi so. 74 Atha punaravasiññhe pa¤caràja¤¤asånu Munivaravaradàñhàpattadhàtu ca tà dve 8 Yatigaõamapi sabbàmaccavaggaü ca laïkà - Bhuvampi abhinãyyàtesi tasseva ràjà. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse rajjabhàrà Ropanaü nàma pa¤càsitimo paricchedo. --------- Chàsãtimo paricchedo 1 Ràjà vijayabàhå pi nibbhãtikamano tadà Taü tatheti pañissutvà rajjabhàramagaõhi so. 2 Atha so pituràjassa atijàtasutattanaü Jãvantasseva tassà'haü dassayissanti cintayã.. 3 Sàmyamacca - sakhàdãsu rajjaïgesvesu sattasu Mittaïgayoggo vissàsã sammantanavisàrado 4 âpadàsu sahàyo ca saccavàdã piyaïkaro Ko ve'dàni mamatthãti vãmaüsitvà punappunaü 5 "Vãrabàhàdipàdo kho paõóito guõamaõóito Pitucchàtanayo atthi sabbakiccesu kovido; 6 Vàlikàkeëikàlamhà yàva ajjatanà mayi So'yamekantavissàsaü kurute sujanesupi; 7 Mamaü so'pi apassanto ñhàtuü nakkhamate kvaci; Ahamakpi taü apassanto nakkhamàmi nisãdituü. 8 Yathà ahaü tathà so'pi vaóóhetuü lokasàsanaü Ussàhaü kurute ¤àõabalakàyabalàdhiko. 9 Tasmà mittaïgayoggo so"iti ¤atvàna taü tadà Pakkosetvàna sambhattamittaññhànamhi yojayã. --------- 10 Atho mamukkaññhatamaü pu¤¤akammaü manoharaü Kattabbaü balu me dàñhàpattadhàtu ca tà duve ----------- 8.[A. -]Dhàtuü ca tadve [E. -]Dhàtuü ca tà deva. [SL Page 558] [\x 558/] ( 11 Niyyàtità tato tàsaü pàsàdo'bhinavo'dhunà Kàtabbova mayà; ki¤ca 1 pituràjåhi kàritaü 12 Dàñhàdhàtugharaü càpi jiõõaü hoti puràtanaü; Tamevàbhinavaü tasmà kàrayissanti cintiya 13 Bahå sippigaõe sabbasippakammantakovide Kammakàre bahå ca'¤¤e ràsãkatvà tato tato 14 Pubbakammantato càpi diguõe dassanappiye Kàretvà navakammante dibbamandirasundaraü 15 Dàñhàdhàtugharaü sabbaü niññhàpetvàna tattha so Patiññhàpiya sambuddhadhàtuyo'pi duve tato 16 Pubbato cà'dhikaü dhàtumahàpåjaü dine dine ârakkhamattano(?) Sammà pavattetuü niyojayã. --------- 17 Tatoppabhuti soràjà pemaü sapituràjino Diguõaü tiguõaü katvà vaóóhàpesi nirantaraü 18 Attano pituràjassa soko sutavaviyogajo Mà hotu'ti vicintetvà parakkamabhujaü tathà 19 Jayabàhukamiccete ubho'pyavaraje nije Sadà pitusamãpamhi vasàpesi mahãpati. 20 Tato tilokamalla¤ca pakkosetvà nijànujaü Jambuddoõipuràrabbha yàvadakkhiõasàgaraü 2 21 Etasmiü antare vijjamànaü sãhaëavàhiniü Tassànuvattiniü katvà datvà so pituràjino 22 ârakkhàkaraõatthàya dakkhiõasmiü disantare Mahàvatthalagàmasmiü patiññhàpesi taü tadà. 23 Uttaràya disàyampi khuddavàlikagàmake Verino paratãramhà yebhuyyenotaranti te. 24 Taü disaü pana pàletuü saïgàmamukhabheravaü Mamàvavarajaràjànaü bhuvanekabhujaü vinà 25 Ko và atthiti cintetvà tamàhåya mahãpati Tassa datvà mahàsenamuttaràpathavattiniü ----------- 1.[A.] Ki¤ci. 2.[E.S.] Sàgarà. [SL Page 559] [\x 559/] ( 26 ârakkhaü pituràjassa kattuü tasmiü disàmukhe Patiññhàtuü niyojesi tasmiü sundarapabbatai. --------- 27 Atha ràjà sayaü vãrabàhunà saha sajjãto Tattha tattha caritvà so madditvà'khiladujjane 28 Katvà nikkaõñakaü laïkaü pituno'numatiü tato Laddhà puraü puëatthivhaü kàrayissanti nikkhamã. 29 Tasmiü kàle mahàràjà parakkamabhujo'pi so Sutappemamahoghena nãyyamàno'va sàdaraü 30 Karonto'nugamaü tassà'nicchantasseva sånuno Pacchatopacchato gantumàrabhittha dayàparo. 31 Tato so pituràjànaü vannditvàna punappunaü Balakkàrà nivattetvà gantumeva samàrabhi. --------- 32 Atha so"mama puttamhi pemaba kubbanti ye janà Te sabbe'pi tamevànugacchantu"ti niyojayã. 33 Tassa taü vacanaü sutvà pàmojjabahulà tadà Sabbe ràjamahàmaccà sabbe senàpatã tathà 34 Sabbe vãramahàyodhà sabbe hatthipakà tathà Sabbe turaïgasàdã ca sabbe'pi rathino tathà 35 "Aamhàkaü adhunà bodhisatto vijayabàhuko Ràjadhàniü puëatthivavhaü kàretuü kira gacchati; 36 Sace gacchati so, amhe gamissàma lahuü" iti Vatvà tena samaü gantuü sajjità nikkhamiüsu te. 37 Ekaccesu ca kosajjavasàmaccabhañàdisu Tadà gantumanicchantesvetesaü kira itthiyo 38 "Nàthà bhonto panamhehi sahàgacchantu và navà, Idàneva mayaü tena saddhiü guõagavesinà 39 Gacchissàmeva, teneva 3 kàritamhi puruttame Vacchissàmà"ti vatvàna purato nikkhamiüsu tà. ----------- 3. [E.] Gacchissàma eteneva. [SL Page 560] [\x 560/] ( 40 Tathà gantumanicchante pitaropi sake sake Chaóóetvà kira bàlàpi tamevànugamuü tadà. 41 Attano attano gàmaü gehaü và bhogasampadaü Chaóóetvà nikkhamantaü taü disvà disvà mahàjanaü 42 Mahàdayàya so ràjà ovadanto punappunaü Nivattàpesi sabbepi nivattetabbake jane. 43 Atho icchitamattaü so vavàhiniü caturaïginiü Gahetvàna mahàduggaü tuïgaü vàtagiriü agà. 44 Tasmiü pabbatamuddhasmiü ràjàgàraü mahàrahaü Kàràpetvà samuttuïgapàkàraparivavàritaü 45 Attano pituràjena dattaü sabbaü mahàdhanaü Tattheva nidahitvàna àpadatthaü ñhapesi so. 46 Tasmiü yeva mahàsele saïghàràma¤ca sundaraü Kàràpetvà mahànettappàsàdàyatanàdhibhuü 47 Mahàtheraü pavàretvà tassa datvà tamuttamaü Kàrayittha mahàpåjà, dànavaññampi paññhapi. --------- 48 Tato sumanakåñaü sogantvàna munino padaü Vanditvàna tato ràjà gaïgàsiripuraü agà. 49 Tattha so nigamaggàmipàsàdavhe puràtane Vihàre khaõóaphullànaü pañisaükharaõaü tadà 50 Kàretvà tattha vasãnaü dànavaññampi bhikkhunaü Vavatthapetvà sinduravànaü taü samupàgami. 51 Ràjà tattha vanaggàmapàsàdavhaü vihàrakaü Kàretvàna tato tattha pituràjasassa 4 nàmato 52 Kàretvà'bhayaràjavhaü pariveõa¤ca tassa so Nànàvidhaparikkhàragàmakkhettàdikaü adà. 53 Atha gantvà mahãpàlo varaü hatthigiripuraü Tatthàpi rucire cullapituràjena kàrite 54 Mahàvihàre tasseva niccamabbhaccanàrahaü Dehanikkhepañhàna¤ca olokento punappunaü ----------- 4. [E.D.] Pituràja¤¤a. [SL Page 561] [\x 561/] ( 55 Vãrabàhunarindena saddhiü senàya dukkhito 5 Aniccalakkhaõaü tattha uppàdesi punappunaü. 56 Tato tibhumakaü tattha pañimàgharamuttamaü Kàrayitvà mahàbuddhapañimaü tattha kàrayã. 57 Kàràpetvà tato cullapituråpaü manoharaü Patiññhàpesi tattheva sabbàbharaõabhåsitaü. 58 Pañimàbhavanasseva tassa càpi 6 manohare Kappiye paccayaggàme parivàrajane bahå 59 Datvà tasseva nàmena bhuvanekabhujàdimaü Pariveõanti nàmampi parikappesi bhupati. 60 Tato taü nagaraü gantvà naranàrisamàkulaü Pàkàraparikhàdãhi parikkhittaü ca kàrayã. 61 Nikkhamitvà tato ràjà vikkanto caturaïginiü Mahàsenaü gahetvàna agà subhagiriü puraü. 62 Tasmiü kàle mahàyuddhaü katvà pubbe palàpito Candabhànunaritdo so paõóucoëàdiraññhato 63 Mahàdàmiëayodhe ca ràsãkatvà pubbe palàpito Candahànunarindo so paõóucoëàdiraññhato 64 Atho padãkurundàdãraññhavàsã ca sãhaëe Vasãkatvàna ràjà so gantvàna 7 subhapabbataü 65 Khandhàvàraü nibandhitvà "gaõhissàmi tisãhalaü, Na harissassàmi te; tasmà munino dantadhàtuyà 66 Saheva pattadhàtu¤ca rajja¤ca mama dehi taü; No ce yuddhaü karohã"ti vatvà dåte ca pesayã. --------- 67 Tadà vijayabàhupi vãrabàhumahãpatiü Pakkosetvà'bhãmantetvà sajjàpetvà mahàbalaü 68 "Aho ajja panamhàkaü ubhinnaü bhujavikkamaü Passissàmà'ti vatvàna nikkhamitvà ubho'pi te 69 Candabhànumahàsenaü nirundhitvà samantato Mahàyuddhaü pavattesuü ràmayuddhaü'va dàruõaü. ----------- 5. [E.S.D.] Piëito. 6.[E.] Tassàmante. 7. [E.] Ràjà samagge Katvàna so gantvà. [SL Page 562] [\x 562/] ( 70 Tadà yuddhaparàbhåtà ceriyodhà niràyudhà Paribbhamiüsu thomiüsu paõamiüsu bhayaddità 71 Thambhiüsu parikampiüsu yàciüsu saraõaü raõe, Rodiüsu parideviüsu bhãtà veribhañà tadà. 72 Kànanàbhimukhà keci sàgaràbhimukhà pare Pabbatàbhimukha ca'¤e¤¤a dhàviüsu ripavo hayà 8 73 Evamevaü sa yujjhitvà màrayitvà bahå bhañe Candabhànunarindaü taü palàpesi niràyudhaü. 74 Athorodhavare tassa sabbe hatthituraïgame Khaggàdãni bahåneva àyudhàni mahàdhanaü 75 Jayasaïkhaü jayacchattaü jayabheriü jayaddhajaü Etàni pana sabbàni pesesi pitusantikaü. 76 Iccevaü tumulaü yuddhaü katvà jitvà'rimaõóalaü 9 Patvàna vijayaü laïkàmekacchattamakàsi so --------- 77 Tato tampi puraü tuïgapàkàraparikhàvutaü Kàràpetvà tato tattha ràjàgàraü mahàrahaü 78 Katvà niññhàpayitvàna tato tasmiü pure tadà Mahato bhikkhusaüghassa dànavaññampi paññhapi. 79 Atha'varajaràjànaü bhuvanekabhujampi so Assàsetvà yathàpubbaü ñhapesisubhapabbate. 80 Athàvanipati gantvà anuràdhapuraü tahiü Thåpàràmàdikaü sabbaü siddhaññhànaü samantato 81 Màranimmitaduggaü'ca chindàpetvà mahàvanaü Bandhàpesi ca pàkàraü setuü'vàsàsavantiyà; 82 Navakammantakantàni siddhaññhànàni'màni so Kàrapetvà mahàpåjaü pavattesi disampati. --------- 83 Atha so pituràjena ratanàvalicetiye âraddhaü navakammantaü kavo apariniññhitaü 84 Niññhapetumano saü puravàsimahàjanaü Tamhà gatagataññhànà ekãkatvà lahuü lahuü ----------- 8. [A.] Parito yà 9. [A.] Jitvàpi maõóalaü. [SL Page 563] [\x 563/] ( 85 Husippijana¤cettha yojetvàna visàradaü Senànàthapariveõattherindappamukhassa ca 86 Dànavaññampi saïghassa niññhàpetvàna tattha naü Kàretuü navakammantaü patiññhàpesi pati. 87 Atha vannimahãpàlà patiññhàraññhavàsino Paõõàkàraü huü datvà passiüsu dharaõãpatiü. 88 Aõdoëi - dhavalacchattacàmaràdãni so tadà Datvà tesaü mahàvanyaràja¤¤akakudhàni ca 89 Pãõayitvàna te sabbe taü puraü parirakkhituü Niyojetvà tato tamhà puëatthipuramgà. --------90 Atha tattha samàhåya vãrabàhumahãpatiü "Kàrayàma mayaü målaràjadhànimimaü subhaü; 91 Purayàma yasapapårakapapårehi disàmukhaü" Iti sammantanaü nena saddhiü katvà nàràdhipo 92 Puëatthivhe pure'dàni pàsàdà pañimàgharà Vihàrà pariveõà ca cetiyà dhàtumandirà 93 Pàkàrà gopurà ceva aóóhayogà ca hammiyà Maõóapà dhammasàlà ca tathà devàlayàdayo 94 Keci tiññhanti saüråëhatiõarukkhàdichàdità; Patanta'¤¤e niràdhàrà jiõõatthambhakadaõóakà 10 95 âmulaggasamubbhinnamahàbhittibhàronatà Athopi nipatissanti 11 a¤¤àdhàravicajjità. 96 Vuóóhà'va parijiõõattà dubbalattà ca kecana Aho ñhàtumasakkontà onavanti dine dine. 97 Kecicchinnatulàyaññhã honti naññhaviñaïkakà, Viddhastavalabhã keci honti bha¤jitahi¤jakà. 98 Jiõõagopànasãbhedagalitacchadaniññhàkà Ekacce pana tiññhanti bhittitthamhàvasiññhakà. 99 Ekacce patitadvàrà nihatadvàrabandhanà; A¤¤e sithilasopàõà honti viddhastavedikà ----------- 10. Thambhakadambakà (sabbesu) 11. Aho pi patisanta¤¤e (sabbesu) [SL Page 564] [\x 564/] ( 100 Kesa¤ci dissate målàdhàramattanibandhanaü; Kesaüci nappatiññhànañhàmattampi dissati. 101 Kiü bhàsitehi nekehi nissirãkamidaü puraü Sassirãkaü karissàma anujànàtu bhåpati. 102 Pacchàbhisekakalyàõaü karotu'dha puruttame Iti vatvàna dåtaü so pesesi pitusantikaü. --------- 103 Atha sutvà pavattiü taü ràjàpi muditàsayo Kàràpetumano målaràjadhàniü sayaü tadà 104 Pakkosetvà mahàmaccamaõóalaü taü tahiü tahiü niyojetvàna sabbe'pi laïkàraññhanivàsino 105 Ayokàre tathà cundakàre vilãvakàrake Kammàre ca kulàle ca kalàde (?) Cittakàrake 106 Hàrike bhatake dàse caõóàle kammakovide Iññhikàvaóóhakã cuõõavaóóhakã dàruvaóóhakã 107 Silàvaóóhakivagge ca ekikatvà tato puna Gaggarã - muññhi - saõóàsa - kåñà karaõãmukhe 108 Sabbe kammàrabhaõaóa ca tikhiõe kakace bahå Vàsã ca erasu rukkhabhedã - pàsàõadàraõe 109 Sattha-koñisa-kuddàla-kila¤ja-piñakàdayo Etàni pana sabbopakaraõàni ca sàdaraü 110 Mahàdhanampi datvàna muttàveëuriyàdikaü Pesesi saha senàya sutaràjassa santikaü. 111 Tadà vijayabàhå'pi ràjà muditamànaso Tasmiü raññhe vinaññhamhi cirakàlakhilãkate 112 Chinnabhinnamahàtãre gambhãramhovivajjite Vàpipokkharaõãseturahadàdijalàsaye 113 Bandhàpetvà yathàpubbaü gambhãrajalapårite Nànàpadumasa¤channe nànàmacchakulàkule 114 Sabbasassànamuppattiññhànabhåtàni sabbadà Sàrakkhettàni nekàni nipphàdetvà tato puna 115 Sabbàni pana sassàni sampàdetvà tahiü tahiü Kàràpesi samiddhaü taü raññhaü sabbaü manoharaü. --------- [SL Page 565] [\x 565/] ( 116 Atha bhåpatirambhodhigamabhãraparikhàvutaü. Cakkavàëaddisaïkàsacàrupàkàramaõóalaü 117 Nànàràmaparikkhittaü nànàpokkharaõãyutaü Nànàvihàrasaüyuttaü nànàcetiyasaïikulaü 118 Nànaóóhayoggasaüsaññhaü nànàpàsàdabhåsitaü Nànàhammiyakammantaü nànàmaõóapamaõóitaü 119 Nànàdevàlayopetaü nànàgopurabhàsuraü Nànàgàràvalãvàruü nànàvãthiviràjitaü 120 Suvibhattacatudvàraü subhasiïghàñavaccaraü Kàràpesi yathàpubbaü puëaëatthipuramuttamaü. 121 Itthaü so mithilaü yathà jayati sà bha¤jeti ka¤cãpuraü Sàvatthiü hasate jinàti madhuraü dåseti bàràõasiü Vesàlimpi vilumpate ca jutiyà kampeti campàpuriü kàràpesi tathà taminvdanagarãtulyaü puëatthipuraü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Purakàràpanaü nàma jàsãtimo paricchedo. --------- Sattàsãtimo paricchedo. 1 Atha ràjà "puëatthivhaü purametaü purà yathà Tathà kàràpitaü sabbanagaraïgasamanvitaü. 2 Idànãdaü puraü bhàti sirisobhaggalakkhiyà Jetuttaraü vijayate, 1 sàgalampi jigiüsate 3 Suüsumàragiriü hantvà 2 sàketampi gaõeti kiü? Aho 3 ràjagahaü jãvaggàhaü gaõhitumicchati; 4 Saükassamakpi padhaüsevo indapattampi nindati; Sakhyamussahate kattuü saddhiü kapilavatthunà; 5 Tasmà sakkapure sakko devànaü adhipo yathà Tathetasmiü pure ràjà ràjunaü adhipo'dhunà 6 Abhisekacchàõaü kàtuü àgacchatu mahiddhiko" Iti vatvàna dåtaü so pàhesi pitusantikaü . ----------- 1.[E.] Pi vijini. 2.[D.S.] Gantvà. 3.[S.] Atho. [SL Page 566] [\x 566/] ( 7 Atha dåtamukhà ràjà tamudantakkamaü tadà Sutvà haññhapahaññho'va hutvà senàpurakkhato 8 Ràjàrahena namahatà ussavena sahe'va so Jambuddoõipurà målaràjadhàniü tamabbhagà. --------- 9 Tadà vijayabàhå'pi ràjà gàvutamattakaü Paccuggantvà mahàràjaü ràjadhàniü tamànayi. 10 Atha tasmiü pure ra¤¤o abhisekamahussavaü Sattàhàni pavattetvà niññhàpesi yathàkamaü. 11 Atha so vãrabàhussa datvà raññhaü tamuttamaü Ta¤ca tassaü samiddhàyaü ñhapetvà ràjadhàniyaü 12 "ânemi munino dhàtu ràjadhànimimaü" iti Saheva pituràjena jambuddoõipuraü agà. --------- 13 Atha so sannipàtetvà laïkàvàsimahàjanaü Jambuddoõipurà'rabbhà à puëatthipuruttamà 14 Mahàmaggaü samaü katvà pa¤cayojanamattakaü Antarà antarà tasmiü aóóhayojanamattake 15 Maïgaladdhaja-ramhàlitoraõàdimanoharaü Vasatiü ekamekantu kàràpesi namahàrahaü 16 Atho mahàrathe dibbarathasobhaggasundare Saõñhapetvà duve dàñhàpattadhàtu mahesino 17 Mahàbrahmarathaü brahmasamåhehi viyà'tulaü Samantà taü namahàdhàtumaïgallarathamuttamaü 18 Sevamànehi nekehi bhikkhusaüghagaõehi so Nikkhamitvà mahàjambuddoõãpuravarà tato 19 Soõõamuttàtapattàni soõõamuttikavàmare Soõõamuttàpatàkàyo soõõamuttikamàlikà 20 Soõõaråpiyakumbhehi soõõarupiyavãjanã Soõõaråpiyabhiïkàre soõõaråpiyasaïkhake 21 Soõõaråpãpañiggàhe soõõaråpãkaraõóake Soõõaråpiyathàle va soõõaråpiyadappaõe [SL Page 567] [\x 567/] ( 22 Soõõaråpiyaramhà ca soõõaråpiyasaïkhake Soõõaråpituraïge ca soõõaråpiyavàraõe 23 Anekaråpisovaõõa-dãpadaõóàdayo pi me Gahetvà dhàtupåjatthaü purato pacchato'pi ca 24 Sàdhukàraü pavattetvà gacchantehi nirantaraü Taütaüdhuraniyuttehi 4 manussehi manoharaü 25 Hatthàlaïkàravitthàrapasatthagajapantihi Sabbassàbharaõasseõidassanãyassapantihi 26 Yodhakãëaü karontànaü yodhàlaïkàradhàrinaü Vividhàyudhapàõãnaü vãrayodhànapantihi 27 Maïgallavesadhàrãnaü nànàbharaõasobhinaü ràjaràja¤¤amantãnaü pantãhi parisevitaü 28 "Aho sàdhu aho sàdhu aho sàdhå"ti vàdinaü Pu¤¤asoõóamanussànaü sàdhunàdehi maõóitaü 29 Purato purato cà'haüpubbikàya niraggalaü Nikkhamantehi nekehi nimmalàvàravavàruhi 30 Upàsikàjanehevaü 5 upàsakajanehi va Påjàpupphàdidhàrãhi pantiso parivàritaü 31 A¤¤ama¤¤aü mahàvàdaü karontehi viyàdhikaü Bahåhi balavantehi balatthehi muhuü muhuü 32 Abhitàëiyamànànaü kãëantohi tahiü tahiü Mahabbalabalatthànaü ghosehi pararighositaü, 33 Savanãyataraü sabbadisantaravisàrinaü Pa¤caïgaturiyàràvaü pavattentehi sundaraü, 34 Vetàëikehi maügallapàñhakehi pasaüsitaü, Thomitaü thutavàdãhi màgadhehi punappunaü, 35 Naccagãtaü karontehi dassanassavaõappiyaü Nañavàraõavaggehi bhattiyà parisevitaü 36 Mahàpåjaü pavattento pavattainto niràkulaü Tenàlaïkatamaggena gantvàna purato kataü ----------- 4. [A.E.] Dhuràniyuttehi 5. [A.E.] Janeheva [SL Page 568] [\x 568/] ( 37 Taü taü nivasatiü patvà tattha tattha ca dhàtuyo Saõñhapetvà mahàpåjaü katvà katvà tato tato 38 Nikkhamitvà punuggantvà 6 gantvànukkamato'ca tà Munindadhàtuyo målaràjadhàniü tamànayã. --------- 39 Atha ràjà puraü sabbaü kavo ekamahussavaü Sumuhutte sunakkhatte sutithimhi suvàsare 40 Alaïkate tadà devaràjamandirasundare Tasmiü puràtane dhàtumandire mandiruttame 41 Mahàratanapallaïke nànàratanasobhite Dhàtuyo tà duve sammà patiññhàpesi sàdaraü. 42 Tatoppabhuti ràja¤¤o divase divase'dhikaü Catujàtisugandhehi gandhadhåpehi càruhi 43 Punnàganàgapågàdinànàkusumajàtihi Asaïkhyamaõikappåradãpehi varajotihi 44 Gandhatelappadittàhi daõóadãpàvalãhi ca Madhurakkhãrasampakkasukhumodanathàlihi, 7 45 Kelàsakuñasaïkàsa-gandhasàlantaràsihi Samaggakhajjabhojjehi leyyapeyyàdikehi ca 46 Màsattayaü mahàdhàtupåjaü nokamanoharaü Saheva saïkhapåjàya katvà niññhàpayã sudhã. --------- 47 Atho "sahassatitthamhi uupasampadamaïgalaü Nimmalaü kàrayissàma" iti vatvà mahãpati 48 Vãrabàhumahãpàlaü pesetvà pañhamaü tahiü Tenà'nekasahassehi saïghàràmehi càruhi 49 Saha kàrapite tuïge nànàlaïkàrabhàsure Paññatoraõasaüyutte saññhithambhamahàlaye 50 Tesu tesupasampattipåjàvatthusu sabbaso Sajjàpitesu sabbesu paccayesu nacatusvapi, 51 Tasmiü tasmiü ca raññhamhi patiññhàrohaõàdike Nivasantehi sabbehi vanniràjåhi sàdaraü ----------- 6. Punaggantvà (sabbesu) 7.[A.] Thàlahi. [SL Page 569] [\x 569/] ( 52 Anekamacchamaüsàdinànàvya¤janasàlisu Mahàtaõóulabhàresu dadhiduddhaghatàdisu 53 Madhuphàõitamacchaõóisakkharàguëakàdisu ânãtesu mahàsaïghadànopakaraõesu ca 54 Ràjà vijayabàhåpi tattha gantvà tadà "mayaü ârabhissàma kàretumupasampadamaïgalaü; 55 Amhesu pana ye santi suppasannataràsayà Te sabbe'pi mahàtherà majjhimà navakàpi ca 56 Sahassatitthaü àgantuü ussahantu yatissarà" Iti àràdhanaü kavo dåtaü pàhesi sabbadhi. --------- 57 Sutvà sutvà pavattiü taü patvà patvà mahàmudaü Tapodhanagaõà sabbe tambapaõõiyavàsino 58 Attano attano bhaõóàgàrikampi yatiü tadà Nisãditumadatvàna nikkhamiüsu tato tato. 59 Athànukkamato sabbe sajjità yatipuïgavà Sahassatitthaü àgantvà sãghaü sannipatiüsu te. 60 Tadà sahassatitthaü taü yatãhi parivàritaü Olokonto muhuü ràjà alabhã sulabhaü mudaü. 61 Athàdhikaü paõãtehi antapànehi bhåpati Taü mahàbhikkhåsaüghaü so sakkaccaü samupaññhahi. 62 Tasmiü sahassatitthasmiü divase divase tadà Mahàpåjaü pavattento tehi kàrakabhikkhuhi 63 Upasampadapekkhànaü dàpento upasampadaü Addhamàsaü pavattesi upasampadamaïgalaü. 64 Tato puna mahàsàmipadaü målapadaü tathà Mahàtherapadaü therapariveõàdikaü padaü 65 Taü taü labhanayoggànaü sàsanujjotakàrinaü Dàpetvàna tato tesaü ràjà ràjàrahaü subhaü 66 Sahassagghanakaü aññhaparikkhàraü ca datva so Tada¤¤esampi sabbesaü yatãnaü pañipàñiyà [SL Page 570] [\x 570/] ( 67 Mahagghe ca parikkhàre davo datvà'vasiññhake Parikkhàre bahå paõóucoëaraññhanivàsinaü 68 Bhikkhånampi ca pesetvà paripuõõamanoratho ¥àõapubbaïgamaü katvà yaü yaü pu¤¤aü mayà kataü 69 Taü sabbaü pituràjassa 8 nàmato va kataü iti Vi¤¤àpetvàna dåtaü so pesesi pitusantikaü. 70 Itthaü vàlikaninnagàya vipule titthe sahassavhaye Sãmàyaü parisodhitàyamudakukkhepàbhidhànàya so Kàretvà yatinaü bahunnamupasampattippadànaü tato Jotàpesi navaïgikaü bhagavato buddhassidaü sàsanaü 71 Bhubhàraü bhuvane sute nijasute tasmiü ñhapetvà ciraü Evaü evamanekapu¤¤avibhavaü teneva kàràpayaü Ràjånaü pavaro parakkamabhujo ràjàpi so attano Pa¤cattiüsatimamhi saggamagamà pattamhi saüvacchare. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse abhiseka Maïgalàdidãpano nàma sattàsãtimo paricchedo --------- Aññhàsãtimo paricchedo 1 Tadaccaye'pi sabbampi laïkàrajjaü pasàsato Ra¤¤o vijayabàhussa dutiye vacchare pana 2 Tassa senàpatã eko dummitto mittanàmako Ràjabbhantarikaü ekaü dàsaü laddhà sahàyakaü 3 Ekadà rattiyaü tena la¤cà va¤citacetasà Ghàtàpesi narindaü taü rajjalobhena pàpiko. 4 Taü pavattiü suõitvàna tassa ra.¥¤o'nujo tadà Bhuvanekabhujo ràjà jambuddoõipurà tato 5 Nikkhamitvà pañicchannaü yànaü àruyha bhãtiyà Subhàvalapuraü duggaü gantumeva samàrabhi. 6 Tadà tasseva duññhassa mittasenàpatissa ye Hatthato la¤camàdàya àdito eva yojità ----------- 8.[E.S.] Pituràja¤¤a [SL Page 571] [\x 571/] ( 7 Te duññhà kakkhalà monasãhakà navabhàtikà Khippamevànubandhantà tikkhasatthehi niddayà 1 8 Tassa bhupassa yànamhi pahariüsu tathà bhusaü Yathà chinnaü bhave sabbaü andoëipaññakàdikaü. 9 Tadà so yànato tasmà uppatitvà mahãtale Kàëagallakagàma¤ca gantvà vegena nibbhayo 10 Gajabandhaniyaü tattha gajasàlàyamuttamaü Gajamekaü gahetvàna tamàruyha tato puna 11 Uttararitvà oghapuraü 2 koëabhinnaü mahànadiü Agamàsi mahãpàlo tameva subhapabbataü. --------- 12 Mittasenàpati sopi jambuddoõipure tadà Pavisitvà mahàràjamandiraü tattha sundare 13 Sãhàsane nisãditvà ràjabhusanabhusitaü Attànaü sabbasenàya dassàpesi duràsayo. 14 Tato tassa siniddhà ye 3 amaccà te 4 tadà pana Sabbe sannipatitvàna a¤¤ama¤¤ànuvattino. 15 Sadesaparadesãyaü sabbaü ubhayavàhiõiü Sammà vetanadànena saügaõhissàma sabbathà 16 Iti cintiya sabbesaü àdo ñhakurakàdãnaü Ariyakkhattayodhànaü bhatiü dàtuü samàrabhuü. 17 "Sabbadàpi mayaü sabbe saïgahetabbataü gatà Pañhamaü sãhaëà eva yodhà tumhehi sabbathà 18 Bhatiyà saïgahetabbà, tosetabbà punappunaü" Iti vatvàna te sabbe na gaõhiüsubhatiü tadà. 19 Evaü hotu'ti sabbesaü sãhaëalànaü gatiü tadà Dàpetvàna tato tesaü bhatiü gaõhitumabravuü. 20 Tato punapi te sabbe "bhati pacchàpi dãyatu, Asmiü vàre na gaõhàma" iti vatvà pañikkhipuü 21 Sabbaso tehi sabbehi amaccehi punappunaü Nibandhe tu kate bhãyyo bhatiggahaõahetuke ----------- 1.[A.] Niddayaü. 2. [E.S.D.] Mahàpåraü. 3.[A.] Siniddhàye. 4.[A.] Ye. [SL Page 572] [\x 572/] ( 22 Sabbe sattasatà tepi sajjitàribakhattiyà "Sabbampi ràjino agge vadissàma mayaü" iti 23 Gantvà ràjàlayaü tattha sãhàsananivàsinaü Mittasenàpatiü disvà khaõamaññhaüsu sàdaraü. --------- 24 Tato ñhakurako yodho nibbhãtãkamano tadà Sa¤¤aü datvà sahàyànaü tikhiõaü' khaggamattano 25 Gahetvà taü khaõa¤¤eva tassa senàpatissa so Chinditvàna lahuü sãsaü pàtayittha mahitale. 26 Atha tasmiü pure jàte mahàkolàhale tadà Sabbepi sãhaëà yodhà ekãbhuya mahabbalà 27 "Kasmà etamakiccaü tu tumhehi vihitaü" iti ñhakurappamukhe sabbe pucchiüsu ariye bhañe. 28 Bhuvanekabhujindassa subhapabbatavàsino Niyogena kataü etaü iti te punarabravuü. 29 Tathà hotuti sabbe'pi yodhààriyasihaëà Samaggãbhuya ràjànaü bhuvanekabhujissaraü 30 Subhàvalapurà tamhà jambuddoõipuraü tadà Samànetvàna taü rajje abhisi¤ciüsu sàdaraü. --------- 31 Tatoppabhuti so ràjà sabbaü ubhayavàhiniü Vetanàdippadànena katvà attànuvattiniü 32 Kàëiïgaràyaraü coóagaïgadevaü ti àdike Otiõõe paratãrasmà sabbe damiëavairino 33 Kadalãvàñamàpàõaü 5 tipavhahimiyànakaü 6 Iccàdi sãhaëe vanniràje ca apanodiya 34 Vãtàrikaõñakaü laïkaü katvà katici vacchare Jambuddoõipure vàsaü kappetvà tadanantaraü 35 Subhàvalapuraü gantvà tattha sobhaggabhàsuraü Ràjadhàniü suvitthiõõaü kàràpetvà tahiü vasã. --------- ----------- 5.[E.] Kadalãpaña- 6.[E.] Tipavhaü himiyànakaü [SL Page 573] [\x 573/] ( 36 Tato dhammanayene va ra¤jento sakalaü janaü Ahosi dhammiko ràjà suppasanno ca sàsane. 37 Dhammapotthakalekhinaü medhàvãnaü bahuü dhanaü Datvà ledhakhàpayaü tehi 7 sabbampi piñakattayaü 38 Patiññhàpiya laïkàyaü vihàresu tahiü tahiü Pàëidhammàbhivuddhiü so kàràpesi naràdhipo 39 Bahuvàre katoëàrapåjàsakkàrabhàsuraü Kàràpetvopasampattimaïgalaü lokamaïgalaü 40 Tilokapåjanãyaggamahimaü munisàsanaü Vepullaü ca viråëhiü ca sampàpesi mahãpati 41 Dantadhàtumahàpåjaü pavattesi dine dine, Bhikkhusaïgha¤cupaññhesi paccayehi catuhi so 42 Evamevaü subhaü katvà vasaü subhagirãpure Sopekàdasavassàni rajjaü katvà divaü gato. 43 Chàtasmiü 8 jàyamanmiü paõóurajjànusàsihi Pa¤cabhàtikaràjåhi ha senàya pesito 44 Ariyaccakkavattãti vissuto'narariyopi 9 so Damiëàdhipatã koci mahàmacco mahabbalo 45 Otaritvàna taü raññhaü paharitvà ito tato Pavisittha mahàduggavaraü subhagiriü puraü 46 Dàñhàdhàtubhadanta¤ca sabbaü sàradhanaü tahiü Gahetvàna nivattitvà paõóuraññhaü punàgami. 47 Tattha paõóumahàràjavaüsaràjivabhànuno Kulasekharara¤¤o taü dàñhàdhàtumadàsi so --------- 48 Tadà kho bodhisattassa putto vijayabàhuno Nattà tassa parakkantibàhura¤¤o mahiddhino 49 Parakkamabhujo nàma ràjà laïkànivàsinaü Jantånaü pana santàpaü nivàretuü ghano viya 50 Kakudhaü 10 vararàjånaü sãtacchàyàmanoharaü Chattaü ussàpayã ràjà 11 sasibimbànukàrinaü. ----------- 7.[A.] Lekhàpayantohi 8.[A.] Jàtasmiü. 9.[A.E.] Nàriyopi 10. [A.E.] Kakudaü. 11. [A.E.] Ràkà. [SL Page 574] [\x 574/] ( 51 Atha so attano vaüsapåjanãyaggadevataü Dàñhàdhàtuü munindassa paõóuraññhaü gataü tato 52 Kenopàyena ànetuü sakkomãti vicintiya A¤¤opàyamapassanto vinà sàmaü mahãpati 53 Nikkhamitvàna dakkhehi yodhehi saha kehici. Gantvàna paõóuraññhaü taü disvà paõóunaràdhipaü 54 Santosetvà tamàlàpasallàpehi dine dine Hatthato tassa ràjassa dàñhàdhàtuü samàdiya 55 Laïkàdãpaü punàgantvà puëatthinagaruttame Patiññhàpesi taü dàñhàdhàtugehamhi pubbake 56 Atha tasmiü pure vàsaü karonto dharaõãpati Ràjanãtiü avokkamma rajjaü kattuü samàrahi 57 Dantadhàtumahaü ràjà karonto so dine dine Anappakaü pu¤¤aràsiü appamàdena sa¤cini. 12 58 Bahå aññhaparikkhàre tathà kañhinacãvare Bahunnaü pana bhikkhånaü dàpesi pañivaccharaü.* 59 Cãvaràdipaccayehi bhikkhusaüghaü upaññhiya Lokasàsanasaüvuddhiü katvà maccuvasaü gato --------- 60 Subhàcalapuràdhãsabhuvanekabhujatrajo Hatthiselapure ràjà 13 bhuvanekabhujo ahå ----------- 12.[E.] Sa¤cayã. 13.[S.] Ramme * Ayaü gàthà [E.] Potthake ka dissati. Kesuci potthakesu imàpi gàthà dissanti: 57 "Subhàvalapuràdhãsabhuvanekabhujatrajo Bhuvavekabhujo nàma kumàro'pi anàgate 58 Rajjalobhaü karotãti cintayanto punappunaü Kadàci pana soràjà attano'carajassapi 59 Tassaràjàkumàrassa uppàñetuü vilocane Saha ràjamanussehi niyojesi nahàpitaü. 60 Na hàpito tadà tasmiü.......... [SL Page 575] [\x 575/] ( 61 Pu¤¤akàmojanindoso dànàdikusale rato Niccaü bhikkhusahassassa pàkavañña¤ca paññhapi. 62 Pañisaüvaccharaü ràjà ràjaggavibhavocitaü. Attano moëikalyàõaü kàretvà tadanantaraü 63 Jaññhamålamhi màsasmiü seññhapåjàpurassaraü Pavattetvopasampattiü jotesi jinasàsanaü. 64 Evamàdimanekàni katvà pu¤¤àni nekadhà Bhuvanekabhujo so'pi dutiyo'niccataü gato. --------- 65 Tassàtijàto putto so parakkamabhujo'pi ca 14 Dhãro vikkamasampanno àsi tasmiü pure vare. 66 Vatthuttaye pasanno so sannipàtiya bhikkhavo Anekesu ca vàresu kàresi upasampadaü. 67 Atha ràjaïgaõe ràjà bhittitthamhamanoharaü Vicittacittakammantaü soõõasiügehi saüyutaü 68 Kanakadvàrabàhàhi sassirãkaü tibhumakaü Dàñhàdhàtugharaü sammà kàràpetvà tato tahiü 69 Vicittehi ca vatthehi paññavatthàdikehi ca Bandhàpetvà vitànaü so soõõamàlàhi tampuna 70 Tathà rajatamàlàhi muttamàlàhi càrubhi Alaïkariya sabbattho'lambamànàhi sobhitaü 71 Koseyyasàõipàkàraü bandhitvàna tato tahiü Pa¤¤àpetvàna pallaïkaü vicittattharaõujjalaü 72 Taüsamantà ca sovaõõaråpikumbhàvalãhi ca Råpisovaõõaratanadaõóadãpàvalãhi ca 73 Alaükatvà tato tasmiü dàñhadhàtukaraõóakaü Pattadhàtukaraõóa¤ca patiññhàpiya sàdaraü 74 Pupphagandhehi nekehi dhåpadãpehi bhàsuraü Khajjabhojjehi sabbehi leyyapeyyehi sajjitaü 75 Vijumhamànapa¤caïgaturiyàràvasundaraü Nàñikàcàrakàraddhanaccagãtamanoharaü 15 76 Lokànandakaraü satthudhàtupåjàmahussavaü Divase divase samma pavattayitumàrabhi. ----------- 14. [E.] Bhujoti ca. 15. [A.] Nanàvicàrakàraõóa. [SL Page 576] [\x 576/] ( 77 Gàmakkhettehi nekehi dàsidàsàdikehi ca Hatthigomahisàdãhi dhàtupåjamakàrayã. 78 Dharamànamhi sambuddhe 16 sabbalokagganàyake Tassa yaü dinavàrittaü atthi, taü dantadhàtuyà 79 Itoppabhuti hotuti cintetvà tappakàsanaü Dàñhàdhàtucarittavhaü sãhaëàya niruttiyà 80 Ganthaü samatiyà ràjà kavo 17 tadanusàrato Dhàtuyà dinacàrittaü pavattesi dine dine, 81 Atha so coëadesãyaü nànàbhàsàvisàraradaü Takkàgamadharaü ekaü mahàtheraü susa¤¤ataü 82 Ràjà ràjaguruññhàne ñhapetvà tassa santike Jàtakàni ca sabbàni sutvà sutvà nirantaraü 83 Uggaõhitvà tadatthampi dhàretvà tadanantaraü Tàni sabbàni pa¤¤àsàdhike pa¤casate subhe 83 Jàtake pàëibhàsàto sãhaëàya niruttiyà Kamato parivattetvà piñakattayadhàrinaü 84 Mahàtherànamajjhamhi sàvetvà parisodhiya Laïkàyaü pana sabbattha lekhàpetvà pavattayã. 85 Jàtakàni punetàni nijasissappaveõiyà Pàlayitvà pavattetuü àràdhetvàna dhãmato 86 Medhaïkaràbhidhànassa therasse'kassa dàpayã. Tasseva sakanàmena pariveõa¤ca kàriya 87 Puràõagàmaü sannãraselaü labujamaõóakaü Moravaïkanti'me gàme caturo ca sa dàpayã --------88 Titthagàmavihàrasmiü mahàvijayabàhunà Yattha kàràpito pa¤catàëãsaratanàyato 89 Parijiõõo ahå dãghapàsàdo, tattha so puna Parakkamabhujo ràjà tiüsahatthàyataü subhaü 90 Dvibhumaü dãghapàsàdaü tuïgasiïgasamàyutaü Kàràpetvàna taü nànàcittakammantabhàsuraü ----------- 16.[E.S.] Sambuddhe dharamànamhi. 17.[S.] Kàrayitvàna so ràjà tato. [E.] Kàrayitvà tato ràjà. [SL Page 577] [\x 577/] ( 91 Tadà vijayabàvhapariveõàdhivàsino Kàyasatthimahàtherabhadantassa 18 samappayã. 92 Upagimhanaditãraü pàlaggàmàbhidhànakaü Gàmameka¤ca dàpesi katvà tappàriveõikaü. 93 Yuttaü pa¤casahassehi nàëikeraråhi so âràmaü kàrayã tattha titthagàme manorame. 94 Atha devapure sãhasayitappañimàgharaü Càru-dvàradvayaü 19 dãghaü kàràpetvà dvibhumakaü 95 Tassàràmaü parikkhippa 20 gaõñhimànàbhidhànakaü (gŠñamàn[X]g¤a[X] Gàmameka¤ca dàpesi buddhàyattaü vidhàya so. --------- 96 Valliggàmavavihàrasmiü attano nàmadheyyato Dvibhumaü dãghapàsàdaü parakkamabhujavhayaü 97 Kàràpetvà mahàsaïghasantakaü dharaõãpati Tassà'dàsi mahàbhogaggàmaü sàligirivhayaü. (€lgiriya) 98 Subhe viddumagàmasmiü ràjaggàmapurantike Varaü sirighanànanda-pariveõasamàyutaü 99 Vihàraü kàrayitvàna sabodhipañimàgharaü Attano garucoëãyamahàtherassa dàpayã. 100 Atha so ramanãyasmiü raññhe màyàdhanuvhaye 21 Nåtanaü nagaraü katvà càrupàkàragopuraü 101 Tattha devavàlayaü ekaü tuïgasiïgaü dvibhåmakaü Pàkàragopuropetaü kàràpetvà manoramaü 102 Tattha uppalavaõõassa devaràjassa bhàsuraü Råpaü patiññhapetvàna mahàpåjaü pavattayã. 103 Evamàdiü mahantaü so lokasàsanasaügahaü Anekàni ca pu¤¤àni katvà maccuvasaü gato. 104 Pubbe so katapu¤¤athàmasahito laddhe asàre dhane Lobhaü hitva akàsi sabbakusalaü attatthamàdiü rato. Attattha¤ca aniccatampi sakalaü mantvà janà sàdhavo Katvà gaõhatha dànasãlapamukhe pu¤¤àni saddhàdhanà. --------- ----------- 18.[E.] Kàyasatti. 19.[E.] Catudvàradvayaü. 20.[A.E.] Parikkhittaü [D.] Parikkhitva. 21. [A.] Màyàdhanavbhaye. [SL Page 578] [\x 578/] ( 105 Tassa'ccaye àsi ràjà vannibhuvanekabàhu pi Tadaccaye jayabàhu 22 ràjà àsi mahabbalo. 106 Imesaü pana ràjånaüaccayena mahàmati Mahàvàlukagaïgàya samãpamhi manorame 107 Gaïgàsiripure àsi catuttho pañhavissaro Bhuvanekabhujo nàma saddho càruguõàkaro. 108 Tassa catutthake vasse muninibbàõato pana Ekasahassaükho aññhasataü hi caturàdhikaü Navutisaüvaccharàtãtaü vi¤¤eyyaü nayadassinà. 109 Dullabbhanãyamatidullabhabuddhakàlaü Laddhà purà naravarà satatappamattà Dànàdyasesakusalàni karuüti ¤atvà Tumhe'pi sabbakusalàni karotha sammà. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Vijayabàhu àdi aññharàjadãpano nàma aññhàsãtimo paricchedo. --------- Ekånanavutimo paricchedo. 1 Tadaccaye tahiü eva parakkamabhujo pi ca Dhãro vikkamabàhå'ti ràjàno dve bhaviüsu te. 2 Tato mahorugaïgàya 1 samãpamhi manorame Peràdoõãti nàmena pasiddhe nagare subhe 3 Vikkamabàhuràjassa kàle eva mahàmati Girivaüsàbhijàto so alagakkonàranàmako 4 Pabhuràjà àsi tejosaddhàdiguõabhusano. Lokasàsanasaüvuddhiü kattukàmo mahabbalo 5 Pàsàdabodhivaracaïkamamaõóapehi Pàkàrasàlapañimàlayacetiyehi Kalyàõinàmanagarã ruciràpaõehi Ràjeti càrutaragopuratoraõehi ----------- 22.[S.] Vijayabàhu. 1.[E.] Mahàdigaügàya. [SL Page 579] [\x 579/] ( 6 Iccàdivaõõitamahàmunisevitamhà Kalyàõinàmanagarà api dakkhiõasmiü Buddhyàdiyuttajanakappita-sàdhuñhàne Dàrårugàmanikañe mahatã taëàke 7 Mahàpàkàrapantãhi dvàrakoññhàdisobhitaü Jayavaddhanakoññanti pasiddhaü nagaraü akà. 8 Vasanto so pure tasmiü pu¤¤akàmo mahabbalo Sàsanavuddhiàdikaü akàsi kusalaü bahuü. 9 Pure tahiü pa¤camo so bhuvanekabhujo ahu Saddho buddhàdivatthuni påjento satatàdaro. 10 Saïghassa niccabhattàdidànaü dento anappakaü Sàsanavuddhikaü kàtuü sannipàtiya bhikkhavo 11 Vicàretvàna dussãle uppabbàjetva, lajjinaü Saïgahevo balaü datvà jetesi jinasàsanaü. 12 Rajatasattasahassehi kàretvàna karaõóakaü Dantadhàtuü pavaóóhetvà påjento satatàdaro 13 Rajjaü vãsativassàni katvàna niññhite tadà Tassa ràjassa sàleko 2 vãrabàhå'ti vissuto 14 Pàpuõitvàna rajjaü so sàsanavuddhiàdikaü Sabbaü tatheva katvàna maccuràjavasaü gato. --------- 15 Tato aparabhagasmiü sambuddhassa sirãmato Parinibbàõato cekasahassanavasatupari 3 Tipa¤¤àsatime vasse pa¤¤àvãraguõàlayo 16 Ràjà parakkamabhujo ravivaüsajo so Ramme puramhi jayavaddhananàmadheyye Patvàna rajjasirimaggavaraü uëàraü Saddhàya arabhi mahaü ratanattayarasmiü 17 Munindadàñhamuddissa tibhumakamanoharaü Càrudassanapàsàdaü kàretvà so mahãpati ----------2.[E.] Kàleko. (Sàlo+eko) 3. [E.S.] Satuttaraü. [SL Page 580] [\x 580/] ( 18 Navaratanasubaddhaü soõõavaïgoñakaü ca Vividhajutijalantaü tampi chàdetva ma¤¤aü Pavaramaõisubaddhaü kambuvaïgoñaka¤ca Akari tamapi antokatva hemaü karaõóaü 19 Paramarucirahemeneva limpetva ekaü Aturalavarakaraõóaü càpi katvà mahantaü Bhavavibhavasukhaü icchantaràjà ca tesu Catusu varakaraõóesveva vaóóhesi dàñhaü. 20 Sambuddhasàsanavare suvisàradehi Rajåhi sabbakatalaïkamahaü saritvà Làbhehi rajjanikhilehi ahampi evaü Påjemi taü analaso iti sàdaro so 21 Vintetvà dhàtupåjàdiü kàsi saddhàya sabbaso Saïghassa niccabhatta¤ca parikkhàrehi aññhahi. 22 Màse màse ca påjàyo anusaüvaccharaü hi so Kañhinacãvaradànaü ca tãsu raññhesu bhikkhunaü 23 Mahàdànaü ca saddhàya cãvara¤cànuhàyanaü Dàpetvà sa¤cayã pu¤¤aü pu¤¤akàmo mahàyaso. 24 Attano màtu atthàya tassà nàmena pa¤¤ava Pappañakànane tasmiü sunettapariveõakaü 25 Saüghàràma¤ca kàretvà gàmakkhette bahåni ca Påjetva tãhi raññhehi àgatànaü tapassinaü 26 Tãõi dinàni dàtuü so saïghikaü dànamuttamaü hapàpetvà tahiü eva pu¤¤aràsi¤ca sa¤cayã. --------- 27 Sàññhakathaü sañãka¤ca piñakattayamuttamaü Likhapetvàna buddhassa sàsanasaïgahaü akà. 28 Saddhammapotthakàneva divase divase tadà Lekhanatthaya gàmàdiü lekhakànaü adàsi so. 29 Mahiyaïgaõacetyàdicetiyesu 4 tahiü tahiü Khaõóaphullàdikamma¤ca sudhàkakamma¤ca kàrayã. 30 Gaóalàdoõiàràma-laïkàtilakaàdisu Sudhàkammadikaü sabbaü tatheva kàrayã tadà. ----------- 4. [A.] Mahiyaïgaõañhànàdi. [SL Page 581] [\x 581/] ( 31 Anekesu ca vàresu kàràpetvà mahussavaü Mahàpåja¤ca kàretvà karesi upasampadaü. 32 Rajjabhàraü labhitvàna tato so manujàdhipo Pa¤¤àsaü dvàdhike vasse karonte kusalaü bahuü 33 Chabbãsatisahassani satameka¤ca taëisaü Ticãvaràni ca'¤¤àni parikkhàre ca so sudhi 34 Parivàretvàna saddhàya tisahassacatussataü Dvattiüsakañhinadussani bhikkhusaïghassa'dàsi ca. 5 35 Vatthuttaye pasanno so jinasàsanamàmako Appamàõadhanaü datvà vividhaü kusalaü akà. 35 Saddhà pa¤¤àdayàlu guõavararatano laddhabhoge asàraü Jànante nekapu¤¤aü satatamanalaso'kàsi evanti ¤atvà Jànantà attakàmà bhavavibhavasukhaü patthayantàpi sammà Katvà gaõhàtha niccaü vividhasukhadadaü pu¤¤aràsimpi tumhe. Iti sujanappasadasaüvegatthàya kate mahàvaüse Parakkamabhujàdicaturàjadãpano nàma Ekunavutimo paricchedo. Navutimo paricchedo. 1 Tadaccaye tassa nattà jayabàhu bhumipo bhavi. Ghàtetvà taü mahãpàlo bhuvanekabhujo ahå. 2 Pattarajjàbhiseko so sattasaüvaccharaü vasã. Tassa'ccaye paõóitattà paõóito iti vissuto 3 Parakkamabhujo ràjà àsi tasmiü pure subhe. Tato'si vãranàmàdiparakkamabhujo'pi ca. 4 Tadaccaye vijayabàhu ràjàsi guõabhusano. Tadaccaye àsi ràjà bhuvanekabhujo iti 5 Ime va pana ràjàno yathàsaddhaü yathàbalaü Lokasàsanasaüvuddhiü katvà kammaü yathà gatà. 6 Sirisaïghabodhigotte 1 jàte'ko vãravikkamo Sambuddhaparinibbàõà pa¤casãtyadhike 2 pana Dvisahasse gate 3 vasse àsi ràjà mahabbalo. ----------- 5.[S.] So. 1.[E.] Gottamhi. 2.[E.S.] Pa¤càsãtitame. 3. [S.E.] Dvisahassàdhike pana. [SL Page 582] [\x 582/] ( 7 Mahàvàlukagaïgàya parikhàya alaïkate Seïkhaõóaselanàmàdisirivaóóhanapure tadà 8 Tasmiü vasanto so ràja catussaïgahavatthuhi Jane ra¤jetva saddhàya pu¤¤akammaü samàrahi. 9 Attano ràjagehasmà nàtidåre manorame Bhumibhàge munindassa dhàtuü vaóóhetva sobhanaü 3 Cetiya¤càpi kàretvà tadàsanne dvibhumikaü 10 Uposathamàlaka¤ca, iññhikàchadanàdike Chàsãti saïghaàvàse nagarassa samantato 11 Kàràpetvà tattha tattha vasàpetvàna bhikkhavo Upaññhahitvà 4 saddhammaü assosi jinadesitaü. 12 Uëàrapåjaü katvàna pa¤capa¤¤àsamattakaü Sabbarattivacaü dhamma¤càpi saddhàya so suõi. 13 Tiüsasahassapaõõesu nikhàpetvàna potthake Saññhisahassamattehi tepiñaka¤ca påjayã. 14 Sambuddhapañimànantu asãtidhikaü sataü, Dhàtuyo càpi vaóóhetuü tàëãsaadhikaü sataü Karaõóe pana karetvà pu¤¤aràsi¤ca sa¤cayã. 15 Sakà purà 5 nikkhamitvà sakapàdabalena so Ekaheneva gantvàna sattagàvutamattakaü 16 Nànàsugandhapupphehi dãpadhupàdikehi ca Mahàmahaü pavattento påjesi mahiyaïgaõaü. 17 Sumanakåñampi gantvàna ekàhenanaràdhipo Vaññapa¤cadasahatthe 6 uccaü ratanapa¤cake 18 Dãpe ghañasataü telaü si¤citvà påjayã tadà. So aggamaggaü patthento duggamaggaü visodhiya 19 Gatàgatànaü sàtatthaü asãtiyàdhikehi ca Sattasatehi asmehi sopàõe ca akàrayi. 20 Evamàdãnanekàni katvà pu¤¤àni nekadhà Upasampadaü kàretuü cintetvà dharaõãpati ----------- 3. [A.] So tahiü 4. [E.] Upaññhapetvà 5.[E.S.] Sakanagarà. 6. [E.] Padvadase hatthe. [SL Page 583] [\x 583/] ( 21 Gaïgàtãramhi gehàni kàràpetvà bahåni ca Vasante tãsu raññhesu tattha netvàna bhikkhavo 22 Mahàmahaü pavavattento tesu bhikkhåsu so sudhi Dhammakittimahàtherapamukhaü pa¤catiüsatiü 23 Bhikkhusaïghaü nimantetvà kàràpento mahussavaü Tisate pa¤capa¤¤àsa kulaputte ca sàdhavo 24 Uccinitvà gahetvàna dàpesi upasampadaü Pàñalãputtanagarasmiü mahàseno naràdhipo 25 Sahassaü bhikkhusaïghaü so bhojetvàna dine dine Atitto eva tenàpi uëàrajjhasayena so 26 Vatthusuddhaü karitvana dànaü dàtuü vicintiya Rajjasiriü jahitvà'va uttaramadhuràpuraü 27 Gantvàna so bhatiü katvà laddhadha¤¤ena saddhayà Dinnadànampi sutvàna suddhadàne rato sudhã 28 Sàlikkhettaü karitvàna sakakàyabalena ca Teneva laddhadha¤¤ena sammà dànaü pavattayã. 29 Vatthuttaye pasanno so dvisahassasatena ca 7 Dvàsãtiyàdhikenàpi 8 cãvarehi ca 9 påpayã. 30 Pa¤casatasahassàni sattàsãtisahassake Datvà dhanena 10 so ràjà pu¤¤akammàni kàrayã. 31 Dvàsaññhihatthi asse ca 11 pa¤¤àsaadhike pana Catussatagomahise 12 dàpesi manujàdhipo 32 Evamàdimanekehi nayehi kusalatthiko Pu¤¤akammàni kavona saggamaggaü visodhayã 33 Evaü saddho sudhiro parahitanirato laddhakàyàdyasàraü Jànitvà nekapu¤¤aü vividhasukhadadaü' kàsi sammàti ¤atvà Ghore saüsàradukkhe vipulabhayajanàsàrarasàraü saritvà Kàyàdiüsabbalobhaüjahathamanalasà pu¤¤asàraü bhajavho Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse jayabàhu âdisattaràjadãpano nàma navutimo paricchedo. --------- ----------- 7.[E.] Satampi 8.[E.] Dvàsãti atirekaü ca. 9.[E.] Cãvaràni 10. [E.S.] Dhane datvàna. 11. Hatthi assaüca (sabbesu). 12.[E.S.]Catussate- [SL Page 584] [\x 584/] ( Ekanavutimo paricchedo. 1 Evaü rajjaü karontasmiü tasmiü ra¤¤e mahàyase Samuddàsannaraññhesujayavaddhanamàdisu * 2 Tahiü tahiü vasantesu såravaüsajaràjusu 1 Màyàdhanavharàjeko àsi tejo janàdhipo. 3 Tassa'trajo khalo àsi ràjasãho'ti nàmako; Gantvàna pitarà saddhiü yuddhaü katvà tahiü tahiü + 4 Jayaggàhã mahàbàlo attano pitaraüpi ca Ghàtetvà sakahatthena 2 rajjamaggahi dummati. 5 Sãtàvakanagarasmiü ràjasãho'ti missuto Pasanno sàsane ki¤cikàlaü hi kusalaü karaü 6 Dànaü datve'kadà ràjà mahàrathare apucchi so: "Pitughàtakapàpà'haü kathaü nàsemi" bhãtiko. 7 Tadà therà tassa dhammaü desetvàna visàradà âràdhetuü asakkontà duññhacittaü kubuddhino 3 8 "Katapàpaü vinàsetuü na sakkà"ti giraü suõa Daõóappahañamattena kuddho ghoraviso viya 9 Sivabhattikepi pucchitvà "sakkà" ti kathitaü giraü Amataü viya sutvàna kàyaü limpetva chàrikaü 10 Sivabhattiü gahevona nàsento jinasàsanaü Bhikkhusaüghaü ca ghàtento jhàpento dhammapotthake. 11 Bhindàpetvàna àràme saggamaggampi chàdayã. Saüsàrakhàõubhuto'ca micchàdiññhiü agaõhi so. 12 Sumanakåñamhi uppannaü sabbalàbhaü hi gaõhituü Niyojesi tahiü pàpamicchàdiññhikatàpase. 13 Evaü adhammiko bàlo gahetabbaü ajàniya Agahetabbakaü gayha mahàdukkhaü ca pàpuõi 5 14 Tadà ràjabhayeneva uppabbajiüsu bhikkhavo. Saüsàrabhãrukà tesu gatà àsuü tahiü tahiü. ----------- 1. [E.S.] Suriyavaüsaja- 2.[E.S.] Sakahatthaü so. 3.[A.] Kubuddhike 4. [A.] Sãvaghattepi 5. [E.S.] Mahàdukkhaü agaõhi so. * [E.S.] Atha tassaccaye tasmiü samuddàsananaraññhake Jayavaddhanakoññakàdi - pasidhanagaresu hi + [E.S.] Gantvà tahiü tahiü yuddhaü katvàna aggã jayaü. [SL Page 585] [\x 585/] ( 15 Sabbalokahitaü buddhasàsanaü hi sunimmalaü Dhaüsetvà'kàsi rajjaü so pubbapu¤¤abaleni'dha. 16 âõàbalena yutto'va sabbalaükàtalaü hi so Katvàna attano hatthaü rajjaü akàsi pàpiko. 17 Evaü ràjabalenupetamabhipo dassetva àõàbalaü Katvà so sakalaü apu¤¤anivayaü màrassa hatthaü gato. Itthaü papakudiññhimohavasagànàdãnavaü 6 jàniya Bhãtà sabbapamàdabhàvarahità sàdhentu atthaü bahuü. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse mayàdhanavha Ràjàdidvirajadãpano nàma ekanavutimo paricchedo. --------- Dvinavutimo paricchedo 1 Tassa ràjassa kàleko gaïgàsiripuravhaye Suriyavaüsàbhijàteko 1 koëambatitthago ahå 2 hàtuü tamhi aladdhà so gocaraññhagato 2 ahå Tahiü ñhatvà ciraü kàlaü gajabàhå'ti nàmakaü 3 Mahàbalaü pasiddhaü taü padhànaü so'ca ghàtiya Laddhajayo labhitvàna sammànampi anekadhà 4 Laïkàdãpaü punàgantvà kàlaü ¤atvàna so sudhã Pa¤cuddharaññhavàsãnaü balaü laddhà mahàbalo 5 Accaye pitughatissa muninibbàõato pana Dvisahassekasate patte pa¤catiüsatihàyane 6 Sirivaóóhananagarasmiü 3 saddho pu¤¤amahabbalo Vimaladhammasåriyo'ti ràjà àsi mahàyaso. 7 Taü mahantaü puraü sabbaü parikkhippa 4 samantato Tesu tesu ca ñhànesu aññhàrasa hi koññhake 8 Yojetvàna katenuccapàkàrena ghanena ca Pañisattu nivàretuü yojetvà'rakkhake jane 9 Nirupaddavaü karitvàna laïkàrajjaü asesakaü Katvà aggamahesitte ràjaka¤¤aü ca tàdisaü ----------- 6.[E.] âdãnavaü (vasagànaü+àdãnavaü.) 1.[A. -]Jàteva. 2. [E.] Gocaraññhamhigo. 3.[E.S.] Sirivaóóhanapure tasmaü. 4. [E.] Parikkhipi. 5. [E.S.] Mahesiü so [SL Page 586] [\x 586/] ( 10 Pattarajjàbhiseko so lokasàsanasaïgahaü Kattumàrahi saddhàya pu¤¤akàmo mahàyaso. 11 Sambuddhadàñhà katthàti vicàretvà naràdhipo Labujagàmavihàreti sutvà'tãva pamodito 12 Saparaggàmaraññhasmiü labujagàmamhi vaóóhitaü Dantadhàtuü gàhàpetvà attano nagare subhe 13 Dine dine vandituü ca cattaü kàtuü ca so sudhã. Ràjagehasamãpamhi bhumibhàge vare subhe 14 Dvibhumakaü dhàtugehaü kàràpetvà manoharaü Tahiü dàñhaü ñhapetvàna påjesi satatàdaro. 15 Laïkàdãpamhi sakale upasampannabhikkhunaü Asantantà amacce'pi desaü rakkhaïgasavhaü 16 Pesetvàna nimantetvà nandicakkàdibhikkhavo Laïkàdãpaü samànetvà sirivaóóhanapure vare 17 Vasàpetvàna so ràjà àdarena upaññhiya Mahàvàlukagaïgàya titthe gaõñhambanàmake 18 Udakukkhepasãmàyaü gehaü katvà manoramaü Jinanibbàõato pacchà dvisahassasatupari 19 Cattàëãsatime vasse tattha nevona bhikkhavo Tamhi mahabhikkhusaüghe bahave kulaputtake 20 Kàràpetvopasampanne rakkhi sambuddhasàsanaü. Bahavo kulaputte ca pabbàjetvàna sàsane 21 Upaññhabhanto catuhi paccayehi bahåhi pi Evamàdãhanekehi nayehi kusalatthiko 22 Katvana vipulaü pu¤¤aü saggamaggaü visodhayã. Tadà tasseva ràjassa kaõiññhaü buddhasàsane 23 Pabbajitvà ñhitaü netvà uppabbàjetva taü hi so Rajjabhàre niyojetvà yathàkammaü kate sudhã. 24 Evaü ¤àõabalenupetamahipo katvona pu¤¤aü bahuü Sobhento jinasàsanaü suvimalaü dassesi àõàbalaü Marasseca vasaügato'ti caturo saddhàdhano tàdiso ¥atvàdãnavaniccatàdisakalaü hontva'ppamàde ratà. Iti sujanappasàdasaüvegatthaya kate namahàvaüse Vimaladhammaràjadãpano nàma dvinavutimo paricchedo. --------- [SL Page 587] [\x 587/] ( Tinacutimo paricchedo. 1 Pattarajjàbhiseko so senàratananamako Dànàdipu¤¤akammesu saüyutto satatadaro 2 Catussaïgahavatthåhi ra¤jetvàna jane tadà Dantadhàtumaha¤ceva mahàdànaü pavattayã. 3 Jeññhabhutassa ràjassa mahesiü eva taü tadà 1 Katvà aggamahesiü se vàsaü kàsi pure 2 tahiü, 4 Tadà koëambatitthasmiü ñhità vàõijakammikà Cirakàlaü tathà ñhatvà kamenussantakà siyuü. 5 Paraïginàma te sabbe micchàdiññhikapàpikà Kakkhalà dàruõà gantvà taü taü raññhaü maneramaü 6 Khettavatthåni nàsentà jhàpentà gehagàmake Kulavaüse ca nàsentà sãhaëe'vaü viheñhayuü. 7 Nagare cetiyàràme bhinditvàpañimàghare Bodhiddumabuddharåpaàdãni càpi nàsiya 8 Sàsanaü ceva lokaü ca dhaüsitvàna tahiü tahiü Balakoññhepi bandhitvà yujjhamànà ñhità tadà. --------9 Vanapabbatanadãdugge raññhe pa¤casatàdike Avhàya 3 khemaññhànamhi dantadhàtuü pavaóóhiya, 10 Dhàturakkhàniyutte pi tahiü evaü vasàpiya, Påjàvidhiü hi vattento dantadhàtuü surakkhiya, 11 So senàratano ràjà nikkhamitvà purà tato Hatthasàràdike ceva jeññharàjasute pi ca 12 Gabbhiniü samahesiü 4 ca dha.¥¤apu¤¤avatiü varaü Sammà yoggena àdàya agamà 5 mahiyaïgaõaü. 13 Pure tasmiü vasantamhi subhalakkhaõasaüyutaü Suññhusundarajotimhi tojoputtaü 6 vijàyi sà. 14 Tadà ratyaü verijeññho passi supinaü bhayàvhaü Khajjopanakamattaü'va vipphuliïgaü purà tato ----------- 1.[E.S.] Tampi ca 2. [E.S.] Vasanto nagare. 3.[E.] Avhaye. 4.[E.S.] Sagabbhiniü mahesiü 5.[E.]Gantvàna. 6. [E.S.] Tejaputtaü [SL Page 588] [\x 588/] ( 15 Puratthimadisàbhàgà nikkhamivo kamena taü Mahà hutvàna àgamma kolambatitthamajjhagà. 16 Tamaccantaü mahà hutvà sabbàni dahi 7 taïkhaõe. Tadaheva tassa tejena sirivaóóhanasamãpagà 17 Verijanà pakalàyiüsu bhayatajjitamànasa. Anukkamena vaóóhantaü dutiyattithimà viya 18 saputtamàdikaü 8 sabbaü surakkhitvàna sàdaro Sampattakàlama¤¤àya sabbamàdàya attano 19 Sirivaóóhanapuraü eva punàgantvà janàdhipo Jeññharàjassa puttesu 9 attano orase'pi ca 10 20 Vuddhippattesu tesaü so dayàyàsattamànaso Sabbatàdiparikkhitte sakasantakaraññhake 21 Vibhajitvà likhàpetvà tãsu paõõesu sàdhukaü hapetvà tàni paõõàni dàñhàdhàtusamãpake 22 Kumàre tattha netvàna gaõhàpesi yathàruviü Tadà kumàrasãhassa jeññhassa åvaraññhakaü 23 Vijayapàlanàmassa tathà màtularaññhakaü Ràjasãhakaõiññhassa pa¤càpi uddharaññhakà 11 24 Evaü sampatta-paõõàni oloketvà mahãpati Nijaputtassa sampattaü pa¤cuddharaññhalekhanaü 25 Disvà pamudito hutvà mahapu¤¤o'ti vyakarã. 12 Taü taü raññhaü kumàrànaü tatha datvà naràdhipo 26 Dànàdipu¤¤akamme ca lokasàsanasaïgahaü Yathàbalaü karonto so sattasaüvacchare ñhito. 27 Mahãpatã so nijaputtàkàdinaü Dayàya datvà vibhajitva raññhake Surakkhituü laïkamimaü ca sàsanaü Avàraõãyaü maraõaü apàpuõi. Iti sujanappasàdasaüvegatthaya kate mahàvaüse Senàratanaràjadãpano nàma tinavutimo paricchedo. ----- - - 7.[E.] Jhàyi. 8.[E.] Sakaputta. 9.[E.S.] Puttà ca. 10.[E.]Oraso iti. 11.[E.] Uddha pa¤capi raññhake. 12. [E.S.] Bhàsayã. [SL Page 589] [\x 589/] ( Catunavutimo paricchedo. 1 Tato tahiü tahiü ñhatvà yathàkàlaü naràdhipà Rajjasàtampi vindantà samaggà hutva te tayo 2 Paraïgãhi ca yujjhantà tattha tattha jayaggahà Pacchà hi te a¤¤ama¤¤aü tebhàtikanaràdhipà 3 Viruddhà'suü, tesu ràjasãhanàmo mahàyaso Jeññhake te'panetvàna nijàyatte karittha te. 1 4 Màrite visayogena màtulasmiü * ñhito tadà Yànamàruyha gantvàna raññhasãmàya'tikkame Laddhamekena purisena videsamagamàsi va. 5 Athaparo ràjasãho duratikkamasàsano Duràsado duppasaho sãhasamànavikkamo 6 Pitusantakaü ñhitaü raññhaü evamàdimhiaggahi. Sammàdiññhikadevehi lokasàsanavuddhiyà Nimmito'va balã 2 àsi raõadhãravãravikkamo. 7 Kumàrakãëaü kãëanto a¤¤assàråëhakena nahi Sayamakkapi assaü àruyha gato sa¤¤aü kate pana 8 Dhàvitvà vãthiyaü asso osãdi daddame tahiü Dhãro vikkamasampanno ullaïghitvà nahaü sayaü 9 Pacchato àgataü assamàruëhaü apanetva so Tamàruyha 3 nisãditvà gato àsi mahabbalo. 10 Suvaõõatthambhasaïkhàte gaïgàtitthe bhayànake Orimàvalà uppatitvà pàrimàvalaü pàpuõi. 11 Evamàdãhi nekehi nayehi baladassito Lokasàsanasaüvuddhiü kattukàmo mahàyaso 12 Yuddhopakaraõàdãni sajjetvàna anekadhà Yujjhituü te samàdàya raõasajjitasãhaëe 13 Subhahe 4 subhamuhuttasmiü sirivaóóhanapurà tato Nikkhamitvà hatthiassaràjasevakaàdihi 14 Mahàyodhàdikeheva mahàmaccàdikehi ca Dhanukhaggakunta-àdigahitàyudhapattihi 5 ----------1.[E.] So. 2.[E.] Balo. 3.[E.] Tassàråyha. 4.[A.] Subho. 5.[A.] Pantãhi. * Padesanàmamidaü. [SL Page 590] [\x 590/] ( 15 Bherimaddalakàdãhi turiyaïgapurakkhato Dànàdipu¤¤akammatthaü buddhaputte samàdiya 16 Gantvà tahiü tahiü ràja asanãràvabheravaü Raõabherighosaüghosetvà nibbhayo raõamàrahi. 17 Pa¤cuddharaññhageheva verãhi pañhamaü hi so Mahàraõaü karitvàna ghàtetvà pàpike bahu 18 Tato tato palàpetvà sapatte kakkhale'dhame Khandhàvàre ca bhinditvà jayaü gaõhi 6 naràdhipo. 19 Itocito vilokevo dhàvantà bhayatajjità Patantà giriduggamhà laïghitvà girikandare 7 20 Hatthiyuthaühi sampatta-migaràjeva 8 nibbhaye 9 Raõamajjhagate verã vàtà tulà ivàgamuü. 21 Tahiü tahiü sapattehi yujjhitvàna anekadhà Ghàtetvà ca palàpetvà paccatthikajane bahå 22 Taütaü raññhaü gahetvàna katvàna nirupaddavaü Bhindàpetvà koññhake'pi mahàbalamadassayã. --------- 23 Bhayatajjità verijanà nilãyitvà gatà bahå Sàgaràsannañhànesu khandhàvàre tahiü tahiü 24 äsaü kàlaü vasantà te micchàdiññhikapàpikà Taü taü raññhaü vilumpetuü àrabhiüsu punappunaü, 25 Tampi sutvà ràjasãho duratikkamasàsano Puratthimadisàbhàge dãghavàpiü punàgami. 26 Gantvà tahiü ñhito ràjà manunãtivisàrado Olandànaü pavattiü so sutvà sàdhå'ti cintiya 27 Pesetvàna duve'macce tesaü raññhaü manoramaü Gàhàpetvà jane tamhà te nàvàhi bahåhi ca 28 Iddhaü phitaü janàkiõõaü dãghavàpisamãpagaü Samuddatãraü pattesu tesaü katvàna saügahaü. ----------- 6.[E.] Gahi. 7. [E.S.] Kandarà. 8.[A.] Sampatte [E.] Migaràjàva. 9.[E.] Nibbhayo. [SL Page 591] [\x 591/] ( 29 Nijalaükàbalaü tesaüdassetumpi vicintiya Olokevo tiññhathà'ti àõàpetvàna sàdhukaü 30 Samãpaññhehi verãhi raõaü katvà anekadhà Sapatte tattha ghàtetvà khandhàvàraü gahetva so 31 Tesaü olandavàsãnaü taü ñhànamàdikaü bahakuü Katvàna saïgahaü sammà 10 tosesi manujàdhipo. 32 Tatoppabhuti laïkindo senàdvayapurakkhato Thalådakaraõaü kàtuü àrabhitvà samantato 33 Tahiü tahiü ñhite selaghanapàkàralaïkate Balakoññhe ca dhaüsetvà sapatte càpi ghàtiya 34 Laïkàdãpamhi sakale mahàbalasamàyute Balakoññhe bandhitvà ñhite verijane ciraü 35 Asesato'va dhaüsevo kavona nirupaddavaü Pañisattuü nivàretuü olandavàsike jane Samuddàsannañhànesu laïkàrakkhàya yojayã. 36 Anusaüvaccharaü tehi paõõàkàre'pi nekadhà Gàhàpetvàna àgantuü niyatvo naràdhipo 37 Katvànà'surasaügàmaüjito vajirapàõiva Nijaparisaü gahevona puraü pàvisiattano. 38 Nirupaddavo vasanto'va ràjasãho naràdhipo hànantaràrahe dhãro vicàretvàna sàdhukaü Senàpaccàdike nekaññhànantare ca so adà. 39 Gàmakkhettàdikaü sabbaü yathàpubbaü yathàvidhiü Buddhadevànamàyattaü tathà datvà naràdhipo 40 ânetvà ràjaka¤¤àyo madhuràpurato tato Pa¤¤àsa dvàdhike vasse rajjaü'kàsi mahàbalo 41 Iti vipulabalo soràjasãho mahãpo Ravikulamunira¤¤o sàsana¤ceva lokaü Sakanayanamivattaü ceva rakkhitva sammà Agami naravaro so maccuràjassamãpaü ----------- 10.[E.] Sabbaü. [SL Page 592] [\x 592/] ( 42 Evaü veribalaü vinàsakaraõe dakkho mahàthàmavà Ràjà bhupati antakaü vijinituü nàsakkhi thàmàdihi; ¥atvà taü pabhavaü sudhãhi pañhamaü màrassu'paññhànato 11 Kàtabbàni mahàdarena satataü dànàdipu¤¤àni hi. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Ràjasãharàjadãpano nàma catunavutimo paricchedo. --------- Pa¤canavutimo paricchedo. 1 Athassa putto ràjàsi saddhàdiguõabhusano Vimaladhammasåriyoti ratanattayamàko. 2 Madhuràpurato nãtamahesãdhãtaraü'va so Katvà aggamahesiü ca catussaïgahavatthuhi 3 Jane ra¤jetva dhammena samena satataüva so Rajjaü pàlesi laïkàyaü janindo guõabhusano 4 Pattarajjàbhiseko'va pasanno jinasàsane Dàñhàpåjadikaü sabbaü àrabhitvà anekadhà 5 Munindadàñhamuddissa tibhumikaü manoharaü Pàsadampi ca kàretvà nànàkammasubhàsuraü 1 6 Pa¤cavãsasahassehi råpiyehi manoharaü Kàràpetvà karaõóaü taü suvaõõena ca limpiya 7 Navaratanàni bandhitvà ratanacetiyasantihe Tasmiü màkaraõóasmiü jinadàñhaü pavaóóhayã 8 Upasampadampi karetuü cintetvà dharaõãpati Cãvaràdiparikkhàre pa¤capa¤casate subhe 9 Vsuü visuü va sajjetvà paõõàkàràdikehi ca Ràjasandesamàdãni sabbàni tàni datva so 10 Rakkhaïgadesaü pesetvà amacce'pi vicakkhaõe Bhikkhusaüghaü nimantetvà santànattheramàdikaü 11 Tettiüsabhikkhå ànetvà sirivaddhanapure subhe Vasàpetvàna sakkaccaü paccayehi catåhi ca ----------- 11. Màrassa paññhànato (sabbesu.) 1.[E.S.] Vibhàsuraü. [SL Page 593] [\x 593/] ( 12 Upaññhànaü karonto sogaïgàtitthe pure viya Udakukkhepasãmàyaü gehaü katvàna sàdhukaü 13 Bhikkhusaüghaü tahiü netvà tettiüsa kulaputtake Upasampadayitvàna sobhesi jinasàsanaü. 14 Vãsata adhika¤ceva sataü hi kulaputtake Samaõuddesabhàvamhi ñhapàpetvàna saddhayà 15 Upaññhahanto catuhi paccayehi bahåhi ca Sikkhàpetvàna saddhamme pu¤¤aràsiü ca sa¤cayã. --------- 16 Padavãtihàrapu¤¤ampi mahantanti 2 vicintiya Sumanakåñampi gantvàna maõimuttàdikehi ca 17 Soõõaratanabhaõóehi vividhavatthàdikehi ca Mahàmahaü pavattento sattàhamakpi tahiü vasã. 18 Samantakåñàvalamuddhanã hi 3 Patiññhitaü taü munipàdala¤chaü Mahantachattenapi råpiyena Akàsi chàdeve mahaü mahantaü. 19 Divase divase dhammaü suõanto anuposathaü Uposathaü ca rakkhanto akà so kusalaü bahuü. 20 Evamàdãhi nekehi nayehi kusalatthiko Rattindivappamatto va vividhaü kusalaü akà. 21 Itthiü katvàna so ràjà lokasàsanasaügahaü Dvàvãsatiü ca vassàni ñhito maccuvasaü gato. 22 Dànàdinekakusalesu dayo sudhãro Lokekanàthamuniràjavarassa tassa Sobhesi sàsanavaraü iti sàdaro'va Jotetha sàsanavaraü satatappamattà. 23 Athassa putto ràjàsi sirivãraparakkamo 4 Narindasãho; so ràjà pa¤¤àraguõàlayo 24 Laïkàrajjarakkhaõatthaü 5 madhuràpurato'pi ca ânetvà ràjaka¤¤àyo katvà aggamahesiyo ----------- 2.[E.] Pu¤¤amhi mahantattaü. 3. [E.S.] Muõóanimhi. 4.[E.] Parakkama 5.[S.] Laükàrajjaü. [SL Page 594] [\x 594/] ( 25 Dànàdipu¤¤akammaü cadantadhàtumahampi ca Dine dine karonto va pu¤¤aràsiü ca sa¤cayã. 26 Kalasmiü pituràjassa upasampannabhikkhunaü Upakàraü karonto so bahavo kulaputtake 27 Pabbàjetvàna saddhàya sàsanassaïgahaüakà. Sambuddhe dharamàne'va kàritaü mahiyaïgaõaü 28 Cetiyaü vandanatthàya gantvà ràjà mahabakbalo Nànàvicittadussehi påjetvà cetiyaü tadà 29 Rajatasuvaõõapupphehi jalatthajalakehi ca 6 Nànàsugandhapupphehi khajjabhojjàdikehi ca 30 Mahàpåjaü pavattetvà mahàpu¤¤aü ca sa¤cini. Mahàsenaü gahetvàna tameva mahiyaïgaõaü 31 Dvãsu vàresu gantvàna namahàpåjaü pavattayã. Dvãsu vàre saddhàya gantvà so manujàdhipo 32 Sumanakåñampi påjet pu¤¤aràsiü ca sa¤cayã. Mahàparisamàdàya 7 nikkhamitvà mahàpurà 33 Mahànuràdhapuraü gantvà mahàpåjaü pavattayã. Sugatacãvaramattaü ca 8 kàràpetvàna cãvaraü 34 Sugatassa dàñhaü påjesi påjàvatthåhi nekadhà. Målapurà'vidårasmiü gaïgàkåle manorame 35 Nàëikeramahuyyàne kuõóasàlàbhidhànakaü Sàkhàpuraü karitvàna vasanto manujàdhipo 36 Senàsanàni tattheva kàràpetvàna sàdhukaü Sàmaõere vasàpetvà dànàdikusalaü bahuü 37 Dine dine kàronto so likhàpetvà ca potthake, Mahàpure dantadhàtuü uddissa piturajinà 38 Kàritaü mandiraü jiõõaü disvà kampitamànaso Kàràpento janindo so dvibhumikavaraü subhaü 39 Nànàvicittakammehi bhàsuradvàrayejitaü Rajatapabbatasaükàsaü sudhàkammasamujjalaü ----------- 6.[E.S.] Jalathalajàtake bahuü. 7.[E.] Mahàparisaü gahetvàna. 8. [S.] Mattaü so. [SL Page 595] [\x 595/] ( 40 Chadanàlaïkataü katvà dvãsumàlakahittisu Vidurajàtaka¤ceva guttilummaggajàtake 41 Dadhivàhana-mahàkaõha-sutanu-chaddantajàtake Dhammaddhaja-dhammapàla-mahajanakajàtake 42 Padamàõava-dhammasoõóa-mahànàradakassape Mahàpaduma-telapatta-cullapadumajàtake 43 Sattubhatta-andhabhuta-vampeyya-sasajàtake Visayha-kusa-sutasoma-sivi-temiyajàtake 44 Culladhanudadharaü ceva saccaükirakajàtakaü Dummedhajàtaka¤càpi kàliïgabodhijàtakaü 45 Sãlavajàtaka¤ceva tathà maõóabbajàtakaü Vessantarajàtakanti ime dvattiüsajàtake 46 Vicittacittakammena karàpetvàna sàdhukaü Appamàõaü pu¤¤aràsiü sa¤cayã manujàdhipo. 47 Tasmiü nagaramajjhamhi mahàbodhi¤ca cetiyaü Nàthasuràlaya¤càpi anto katvà samantato 48 Silàmayaü ghanaü tuïgaü sudhàkammasamujjalaü Puritthigãvàlaïkàramuttàhàranibhaü subhaü 49 Pàkàrampi ca kàretvà kittikàyaü pavattayã. Attano kàlasampattasàmaõerantaresu yo 50 Sãlàcàraguõupeto appamàde sadàrato Vyàkaraõesu nekesu sambuddhavacanesu ca 51 Kavã cà'gamako vàdã gaõàcàriyo mahàyaso Attatthe va paratthe va saüpariccattajãvito 9 52 Laïkàsàsanavehàse cando'va pàkaño ahå, Saddhàpa¤¤àniketassa appamàde ratassatu 53 Saraõaükaràbhidhànassa sàmaõerassa bhåpati Dhammàmisasaïgahesi saïgaõhanto punappunaü 54 Lokekanàthasambuddhamunindadhàtuvaóóhane Diyaóóharatanuccaü so kàràpetvà karaõóakaü 55 Suvaõõena ca limpetvà maõisattasate'pi ca Bandhàpetvà jalantaü taü karaõóaü ca sadhàtukaü ----------- 9.[E.] Pariccatto ca jãvito. [SL Page 596] [\x 596/] ( 56 Saddhammapotthake neke 10 datvàna saïgahaü akà. Cãvaràdipaccaye cakappiyakàrake bahå 57 Tassa datvàna saügaõhi àmisehi janàdhipo. Ciraññhitatthaü dhammassa 11 nimantetvàna sàdhukaü 58 Ekàdasasahassehi ganthehi patimaõóitaü Sàratthasaügahaü nàma dhammappakaraõampi ca 59 Mahàbodhino vaüsassa laïkàbhàsatthavaõaùõanaü Jambuddoõipure pubbe parakkamabhujavhaye 60 Rajjaü ràjini kàrente pa¤capariveõavàsinaü Padhànabhutattherena vi¤¤unà kusalatthinà 61 Pañipattipårakà sabbe arogà hontu'minà iti Katabhesajjama¤jusàgaõthassa atthavaõõanaü 62 Tena saraõaïkaravhena sàmaõerena vi¤¤unà Suvisambodhikàmena kàràpesi naràdhipo. 63 Evamàdãni nekàni katvà pu¤¤àni so sudhã Rajjaü tettiüsavassàni katvà maccuvasaü gato. 64 Laïkàdãpe suramme atipavarasiriü so labhitvàna ràjà Taü sabbaü cattabhàvaü sajanasuhadapàõe cajitvà gatoti ¥atvà tumhe bhavantà pavaramunivacovàdadhammaü saritvà Pàmokkhaü mokkhalakkhiü tidivasukhadadaü pu¤¤akammaü karavho. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Vimaladhammàdidviràjadãpako nàma pa¤canavutimo paricchedo. --------- Channavutimo paricchedo. 1 Tato tasseva ràjassa mahesyà 1 yeva bhàtiko Kaõiññhabhuto ràjà'si guõabhusanabhusito. 2 Sirivijayàdinàmo so ràjasãhoti vissuto Pattarajjàbhiseko'va pasanno ratanattaye 3 Saddhammasavaõe yutto appamatto vicakkhaõo Sàdhusajjanajantunaü 2 sevane satatàdaro ----------10.[E.] Potthakàneke. 11.[E.] Saddhammaü. 1.[E.] Mahesiyeva. 2. [A.] Sàdhu sàcàrajantunaü. [SL Page 597] [\x 597/] ( 4 Nijavaüsarakkhaõatthaü madhuràpurato tato ânetvà ràjaka¤¤àyo katvà aggamahesiyo 5 Laïkajane'khile sammà catussaïgahavatthuhi Ra¤jetvàna pure tasmiü vàsaü kappesi sobhane. 6 Tassa ra¤¤o mahesã ca micchàdiññhiü ciràgataü Jahitvàmatadaü sammà sammàdiññhiü samàdiya 7 Lokekanàthabuddhassa sutvà saddhammamuttamaü Evaü buddhàdivatthåni påjesuü satatàdarà. 8 Tàyo saddhàya sakkaccaü dantadhàtuü dine dine Sumanamàlàdikeheva vividhapupphamahehi ca 9 Kappåràdiyuteheva sàdutambulakehi ca Sugandhateladãpehi àmodacandanàdihi 10 Nànàsugandhadhåpehi sakkharàhi madhåhi ca Bhesajjehi ca a¤¤ehi vatthaàbharaõàdihi 11 Khajjabhojjaleyyapeyyasàyanãyasupårita 3 Rajatasuvaõõapattehi sàõiattharaõehi ca 12 Parikkhàrehi nekehi mahagghacãvarehi ca. Påjetvà evamàdãhi pu¤¤aràsi¤ca sa¤cayuü. 13 Satataü pa¤casãlaü ca anuposathuposathaü Sãlaü samàdiyitvàna saddhammasavaõe yutà 14 Camarã viya rakkhantã buddhànussatiàdikaü Bhàvana¤càpi bhàventã saddhamme ca likhàpiya, 15 Dànànisaüsamicchantã niccabhatta¤ca-thà-paraü Gamikagilànabhattàdivibhàgaü sàdhu jàniya 16 Laddhabhoge alaggà'ca niccabhattàdikaü daduü. Pabbàjetvà dàrake ca katvàna saügahaü bahuü 17 Pariyattipañipattãsu 4 sikkhàpetvàna sàdhukaü Icchiticchitadànena kappasàkhànibhà 5 siyuü. 18 Laïkàtale 6 jane sammà hità kàruõikà'bhavuü. 7 Putte màtàva cintentã sadayàsuü 8 guõakarà, ----------- 3.[A.] Supårihi 4. [A.] Pañipattã. 5.[E.] Kapparukkhanibhà. 6.[A.] Laükàthale [S.] Laükàkhãle. 7. [E.S.] Bahuü. 8.[E.] Dayà àsuü. [SL Page 598] [\x 598/] ( 19 Pañimàyo karaõóe ca kàràpetvàna sàdhukaü Sabbapàpabhayà hutvà sabbapu¤¤aratà sadà 20 Evamàdãhi nekehi guõabhusanabhusità Laïkadãpamhi sakale atãva pàkañà'bhavuü. --------- 21 Ràjà so kàrayitvàna àvàse ca tahiü tahiü Vasàpetvà sàmaõere saddho tesaü mahàdaro 22 Cãvaràdipaccayehi katvàna saügahaü bahuü Saddhammaü pavaraü sutvà sàmaõeresu tesu hi 23 âràme'posathe tasmiü vàsiü saddhaü 9 guõakaraü saraõaïkaràbhidhànaü taü sàmaõeraü ca påjayã. 24 Nimantetvàna taü yeva 10 catubhàõavàravaõõanaü Laïkàbhàsàya kàretvà pariyattimpi rakkhi so. 25 Nåtane dhàtugehasmiü dhàtuvaóóhàpanena ca Mahàdoso 11 hessatãti bàhirànaü kubuddhinaü 26 Càcamàdàya a¤¤ehi kàretuü 12 saüvidhàya so A¤¤aü puraü tato gantvà vasante manujàdhipe 27 Samàgantvà tato maccà vattakàrakaàdihi Karaõóaü vivarituü sabbe katussàhà mahàbalà 28 Sabbarattiü vàyamitvà nàlabhiüsu anekadhà. Gantvà maccà pavattiü taü mahàra¤¤o nivedayuü. 29 Taü sutvà vegasà'gamma ràjà tampuramuttamaü Nànàsugandhapupphehi dãpadhåpàdikehi ca 30 âdareneva påjetvà vanditvà so mahãpati Gahetvà muddikaü sammà karaõóaü vivari taükhaõe. 31 Pañipàñiyà ñhite anto vicaritvà karaõóake Sambuddhadàñhaü passitvà "laddhattà saphalo" iti 32 Pãtivàcaü pakàsetvà sannipàtetva nàgare Mahàchaõampi kàretvà mahàpåjaü pavattayã. 33 Tamabbhutampi disvana pãtipàmojjabhàrito Påjetvà hatthiassena maõimuttàdikehi ca ----------- 9. [S.]Sabba 10.[E.S.] Tasseva. 11.[E.S.] Mahàdosaü. 12.[E.S.] Kàtumpi [SL Page 599] [\x 599/] ( 34 Hatthapaükajamàdàya munindadasanaü varaü Dassetvà so mahãpàlo sabbe tosesi sàdhukaü. 35 Pubbabhupatikàlamhi kàritaü dhàtumandiraü Hemavicittavatthehi sajjetvà vividhehi ca 36 Nànàsugandhatelehi ujjàletvà padãpake Puõõe ghañe ñhapàpetvà devamandirasantihe 37 Vicitte mandire tasmiü rajatàsanamatthake Munindàdàñhaü vaóóhetvà pavatento mahàmahaü 38 Dhàtupåjaü karonto so puraü sabbaü asesato Sodhàpetvàna sakkaccaü vikiritvàna vàlukaü 39 Dantadhàtumahe tasmiü mandirassa samantato Anto ca màlake tasmiü bahi àlindake'pi ca 40 Mahàràjaïgaõe ceva sabbàsu tàsu vãthisu Dvãsu passesu uttuïgaujuyaññhihi toraõe 41 Nirantaraü'ca sajjetvà bandhitvà kadalidume Kamukapupphanàëikerapupphàdãhi susajjayã. 42 Yaññhikoñisu àbaddhanànàvaõõaviràjita 13 Daddallavatthakhaõóehi puràkàsaü tadà pana 43 Balàkàvalisaükiõõamivàsi dassaneyyakaü. Tahiü tahiü puõõaghañe ñhapàpetvàna sàdhukaü 44 Samantà mandiràlindapurato maõóapesu ca Hemasajjumayàdãhi nànàkammehi bhàsuraü 45 Vitànampi ca bandhitvà nànàjutihi sàõihi Parikkhipitvà vividhakammantehi samujjale 46 Bhummattharaõake tattha attharitvàna sadhukaü Làjapa¤camaka¤càpi vikiritvà samantato 47 Sajjetvàna puraü sabbaü "devinde'pi suràlaye Evaü mahaü karotã"ti, "pubbalaïkindabhumipà 48 Itthaü mahaü akaüsu"ti dassento viya bhupati Ràjapiëandhaneheva bhusitaïgo pure tahiü 49 Laïkàvàsisàmaõere athopàsikupàsake Sabbe nagaravàsã ca bahiraññhavàsike jane ----------- 13.[A.] Viràjitaü. [SL Page 600] [\x 600/] ( 50 Sannipàtiya tesaü so dayàya karuõàparo Pa¤capatiññhitaïgo'va dharaõiü dharaõipatã 51 Munindàdañhaü vanditvà hatthapaïkajamatthake Saüvaóóhetvàna so ràjà atãva tuññhamànaso 52 Dhàtugehà nimikkhatvà råpiyacchattakehi ca Hemakaraõóakeneva càrucàmarapantihi 53 Rajatassoõõapupphàdinànapupphamahehi ca Nànàmaõimuttàdivatthàbharaõàdikehi ca 54 Påjàvatthåhi nekehi pa¤caïgaturiyàdihi Mahàbåjaü pavattento sundhuü viya nirantaraü 55 Vividhavicittalaïkàraü gantvàna bahimaõóapaü hito laïkàdhipo ràjà dassetvà dasanaü varaü 56 Samantato ñhitànappajanakayaü visesato Tosevo dantadhàtuü so yathàñhàne pavaóóhayã. 57 Itthiü sajãvabuddhassa dassane viya sabbathà Tosetvàna tadà sabbe sa¤cayã kusalaü bahu 58 Suvaõõamaõimuttàdi-vividhàbharaõehi ca Hatthassadàsidàsàdipåjàvatthåhi nekadhà 59 Påjetvàna janindo so sumanàcampakàdihi Pupphehi càpi påjetvà àmodavandanàdihi 60 Dãpapujàànisaüso mahantoti 14 vicintiya Sakanagare ca raññhesu cetiyesu tahiü tahiü 61 Dãpapåjaü karontuti ekàheva varàsayo 15 âõàpetve'karatto'va 16 janataü sannipàtiya 62 Sattasatasahassehi sàdhikacchasatehi ca Navutisahassadãpehi tadà påjaü akàsi ca 63 Evaü laïkàdhipo ràjà laïkàdãpamahiü tadà Ujjalantehi dãpehi tàrakàkiõõakheva'kà. 64 Tettiüsatisahassehi aññhasatàdhikehi ca Tikoñipupphapåjàhi pu¤¤aràsiü ca sa¤cayã. --------- 65 Kàràpane buddharåpe 17 pasanno so mahàguõo Ràjà màtularaññhasmiü àlokaleõaàdisu ----------- 14. [E.S.] Dãpapåjàànisaüsaü mahattaüti 15. [E.S.] Naràdhipo. 16.[E.] Rattatãca. 17.[E.] Buddharåpaü [SL Page 601] [\x 601/] ( 66 Tesu tesu ca raññhesu girileõe tahiü tahiü Jinakayappamaõe ca sayitaññhitanisinnake 18 67 Buddharåpe cetiye ca dadante 19 pàõinaü sukhaü Abhinave càpi kàretvà khaõóaphalladike bahå 68 Pañisaïkhàrakamme ca kàretvà pañimàghare Katvàna saügahaü tesaü pu¤¤aràsiü pavaóóhayã 69 Sirivaddhanapure tasmiü pure katvà ñhite bahå Ràjagehàdike jiõõe apanetvà naràdhipo 20 70 Kàràpetvàna gehàni silàkammàdibhàsure Càrudvàràni yojetvà ayodcàrasamàyutaü 71 Nànàråpalanàkammaü dvibhumikamanoharaü Dvàrakoññhakagehaü ca kàràpesi nàràdhipo 72 Tasmiü påre vasanto so dhammassavaõe mahàdaro 21 Ràjaïgaõassa majjhamhi kàràpetvàna maõóape 73 Vicittatoraõàdãhi sajjetvàna nirantaraü Bandhàpetvà vitànàni pa¤¤àpetvà ca àsane 74 Mahussavena netvàna saddhammakathike bahå Nisãdàpesi teheva gàhetvà cittavãjanã 75 Sandassanàdikàrehi kathitaü hadayaïgamaü Saddhammampi ca sutvàna pasanto so mahãpati 76 Suvaõõarajateheva dãpadhupàdikehi ca Nànàvicittavatthehi påjàvatthuhi nekadhà 77 Påjetvà saha'maccehi saha senàhi bhåmipo Anekesu ca vàresu sa¤cayã kusalaü bahuü --------- 78 Dhammadànaü mahantanti sutvà suddhammato tathà Ràjà raññhesu nekesu vasantànaü hitatthiko 79 Mahàjanasannipàtàrahe ñhàne tahiü tahiü Mahàsenasane ceva dhammasàlàdayopi ca 80 Kàretvàna janindo so dhammakathikàdike bahå Pesetvàna tattha tattha sannipàtetva mànuse Kathàpetvàna saddhammaü dhammadànaü ca dàpayã ----------- 18. [E.S.] Sayanaññhitinisãdane. 19. [S.] Dadanto 20.[A.] Manorame. 21. [A.] Savaõamàdaro. [SL Page 602] [\x 602/] ( 81 Ràjasãharàjakàle pure te avasiññhakà Micchadiññhi adhammà ca paraïgidujjanà tadà 82 Tahiü tahiü vasitvàna tesaü diññhiü parehi pi Gàhàpetuü vàyamantà måladànadikehi ca 83 Upàyayuttà vihariüsu sàsanassa agàravà. Pavattiü taü suõitvàna ràjà kujjhitva vegasà 84 âõàpetvà amaccànaü tesaü gehe ca potthake Nàsetvà ajahante taü diññhiü raññhà palàpayã. --------- 85 Sumanakåñamhi sambuddhapàdala¤chanamuttame Dãpapåjàdikaü sabbaü kàresi so mahãpati. 86 Anuràdhapure ceva mahiyaïgaõaàdisu Tesu tesu ca ñhànesu mahàpåjaü pavattayã. 87 Purato pacchime càpi dakamaggamhi duggame Gatàgatànaü sàtatthaü silàsetuü ca kàrayã. --------- 88 Bhikkhusaïghassa'làbhena laïkàyaü jinasàsane Parihãnabhàvaü jànitvà kampito dharaõãpati 89 Bhikkhusaïghaü nimantetuü cintetvà munisàsanaü Kattha kattha vattatãti vicàretvà anekadhà 90 Pegurakkhaïgasàmindavisayesu tahiü tahiü Vattatãti ca sutvàna olandànaü kathaü subhaü 91 Taütaü raññhe vicàretuü pavattiü munisàsane Mulabhàsàya sandese likhàpetvàna sàdhukaü 92 Datvàmaccàdayo ràjà pesetvàna visuü visuü Ayojjhavisaye tasmiü sàsanaü suvinimmalaü 93 Suñhu sundarabhàvena vattatãti kathaü suto Naràdhipo tato eva laükaü netuü 23 jinatraje 94 Paõõakàrehi nekehi pujopakàraõàdihi Sandesampi ca datvàva amacce pesayã tadà. 95 Munindadàñhaü vaóóhetuü diyaóóharatanaü subhaü Soõõamayaü karaõóaü ca kàretvà so mahãpati ----------- 22. [E -] saüghaü alàbeta. 23. [E.] Laükànetuü [SL Page 600] [\x 600/] ( 50 Sannipàtiya tesaü so dayàya karuõàparo Pa¤capatiññhitaïgo'va dharaõiü dharaõipatã 51 Munindàdañhaü vanditvà hatthapaïkajamatthake Saüvaóóhetvàna so ràjà atãva tuññhamànaso 52 Dhàtugehà nimikkhatvà råpiyacchattakehi ca Hemakaraõóakeneva càrucàmarapantihi 53 Rajatassoõõapupphàdinànapupphamahehi ca Nànàmaõimuttàdivatthàbharaõàdikehi ca 54 Påjàvatthåhi nekehi pa¤caïgaturiyàdihi Mahàbåjaü pavattento sundhuü viya nirantaraü 55 Vividhavicittalaïkàraü gantvàna bahimaõóapaü hito laïkàdhipo ràjà dassetvà dasanaü varaü 56 Samantato ñhitànappajanakayaü visesato Tosevo dantadhàtuü so yathàñhàne pavaóóhayã. 57 Itthiü sajãvabuddhassa dassane viya sabbathà Tosetvàna tadà sabbe sa¤cayã kusalaü bahu 58 Suvaõõamaõimuttàdi-vividhàbharaõehi ca Hatthassadàsidàsàdipåjàvatthåhi nekadhà 59 Påjetvàna janindo so sumanàcampakàdihi Pupphehi càpi påjetvà àmodavandanàdihi 60 Dãpapujàànisaüso mahantoti 14 vicintiya Sakanagare ca raññhesu cetiyesu tahiü tahiü 61 Dãpapåjaü karontuti ekàheva varàsayo 15 âõàpetve'karatto'va 16 janataü sannipàtiya 62 Sattasatasahassehi sàdhikacchasatehi ca Navutisahassadãpehi tadà påjaü akàsi ca 63 Evaü laïkàdhipo ràjà laïkàdãpamahiü tadà Ujjalantehi dãpehi tàrakàkiõõakheva'kà. 64 Tettiüsatisahassehi aññhasatàdhikehi ca Tikoñipupphapåjàhi pu¤¤aràsiü ca sa¤cayã. --------- 65 Kàràpane buddharåpe 17 pasanno so mahàguõo Ràjà màtularaññhasmiü àlokaleõaàdisu ----------- 14. [E.S.] Dãpapåjàànisaüsaü mahattaüti 15. [E.S.] Naràdhipo. 16.[E.] Rattatãca. 17.[E.] Buddharåpaü [SL Page 601] [\x 601/] ( 66 Tesu tesu ca raññhesu girileõe tahiü tahiü Jinakayappamaõe ca sayitaññhitanisinnake 18 67 Buddharåpe cetiye ca dadante 19 pàõinaü sukhaü Abhinave càpi kàretvà khaõóaphalladike bahå 68 Pañisaïkhàrakamme ca kàretvà pañimàghare Katvàna saügahaü tesaü pu¤¤aràsiü pavaóóhayã 69 Sirivaddhanapure tasmiü pure katvà ñhite bahå Ràjagehàdike jiõõe apanetvà naràdhipo 20 70 Kàràpetvàna gehàni silàkammàdibhàsure Càrudvàràni yojetvà ayodcàrasamàyutaü 71 Nànàråpalanàkammaü dvibhumikamanoharaü Dvàrakoññhakagehaü ca kàràpesi nàràdhipo 72 Tasmiü påre vasanto so dhammassavaõe mahàdaro 21 Ràjaïgaõassa majjhamhi kàràpetvàna maõóape 73 Vicittatoraõàdãhi sajjetvàna nirantaraü Bandhàpetvà vitànàni pa¤¤àpetvà ca àsane 74 Mahussavena netvàna saddhammakathike bahå Nisãdàpesi teheva gàhetvà cittavãjanã 75 Sandassanàdikàrehi kathitaü hadayaïgamaü Saddhammampi ca sutvàna pasanto so mahãpati 76 Suvaõõarajateheva dãpadhupàdikehi ca Nànàvicittavatthehi påjàvatthuhi nekadhà 77 Påjetvà saha'maccehi saha senàhi bhåmipo Anekesu ca vàresu sa¤cayã kusalaü bahuü --------- 78 Dhammadànaü mahantanti sutvà suddhammato tathà Ràjà raññhesu nekesu vasantànaü hitatthiko 79 Mahàjanasannipàtàrahe ñhàne tahiü tahiü Mahàsenasane ceva dhammasàlàdayopi ca 80 Kàretvàna janindo so dhammakathikàdike bahå Pesetvàna tattha tattha sannipàtetva mànuse Kathàpetvàna saddhammaü dhammadànaü ca dàpayã ----------- 18. [E.S.] Sayanaññhitinisãdane. 19. [S.] Dadanto 20.[A.] Manorame. 21. [A.] Savaõamàdaro. [SL Page 602] [\x 602/] ( 81 Ràjasãharàjakàle pure te avasiññhakà Micchadiññhi adhammà ca paraïgidujjanà tadà 82 Tahiü tahiü vasitvàna tesaü diññhiü parehi pi Gàhàpetuü vàyamantà måladànàdikehi ca 83 Upàyayuttà vihariüsu sàsanassa agàravà. Pavattiü taü suõitvàna ràjà kujjhitva vegasà 84 âõàpetvà amaccànaü tesaü gehe ca potthake Nàsetvà ajahante taü diññhiü raññhà palàpayã. --------- 85 Sumanakåñamhi sambuddhapàdala¤chanamuttame Dãpapåjàdikaü sabbaü kàresi so mahãpati. 86 Anuràdhapure ceva mahiyaïgaõaàdisu Tesu tesu ca ñhànesu mahàpåjaü pavattayã. 87 Purato pacchime vàpi dakamaggamhi duggame Gatàgatànaü sàtatthaü silàsetuü ca kàrayã. --------- 88 Bhikkhusaïghassa'làbhena laïkàyaü jinasàsane Parihãnabhàvaü jànitvà kampito dharaõãpati 89 Bhikkhusaïghaü nimantetuü cintetvà munisàsanaü Kattha kattha vattatãti vicàretvà anekadhà 90 Pegurakkhaïgasamindavisayesu tahiü tahiü Vattatãti ca sutvàna olandànaü kathaü subhaü 91 Taütaürañhe vicàretuü pavattiü munisàsane Mulabhàsàya sandese likhàpetvàna sàdhukaü 92 Datvàmaccàdayo ràjà pesetvàna visuü visuü Ayojjhavisaye tasmiü sàsanaü suvinimmalaü 93 Suññhu sundarabhàvena vattatãti kathaü suto Naràdhipo tato eva laükaü netuü 23 jinatraje 94 Paõõàkàrehi nekehi påjopakàraõàdihi Sandesampi ca datvàva amacce pesayã tadà. 95 Munindadàñhaü vaóóhetuü diyaóóharatanaü subhaü Soõõamayaü karaõóaü ca kàretvà so mahãpati ----------- 22. [E.-] Saüghaü alàbheta. 23.[E.] Laükànetuü [SL Page 603] [\x 603/] ( 96 Mahagghamaõimuttàdiü bandhàpetvà aniññhite Katapu¤¤akkhayo hutvà aññhasaüvacchare ñhito 97 Saddhàdineka guõabhusanabhusito so Buddhassa sàsanavarassa visuddhikàmo 24 Katvà anattasukhadaü kusalaü mahantaü Pacchà agà naravaro namucisamãpaü. 98 Itthaü laïkàdhipo so parahitanãrato atthadatthaü paratthaü Sàdhento'kàsi rajjaü pavaranaravaro pu¤¤akàmojanindo, Loke sàta¤ca lokuttaravipulasukhaü icchamàno'pi sammà Hitvà tumhe kusãtaü vividhasukhadadaü pu¤¤aràsiü karotha. Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüse Sirivijayaràjasãhadãpano nàma channavutimo Paricchedo. --------- Sattanavutimo paricchedo 1 Pavaraguõamahãpàtikkame tassa sàlo Jananayanamanu¤¤o råpasobhaggapatto Ruciranikhilalaïkàdãpadãpàyamàno Varasirisukumàro àsi ràjàdhiràjà. 2 Sambuddhaparinibbàõà visakahassasatadduve Navutisaüvacchare patte laükàdãpe manorame 3 Mahàràjaviyogena sokàturajane tadà Assàsesi sanindo so laïkàdãpahite rato 4 Obhàsetvà disà sabbà suriya atthaïgate yathà Andhakàraü'ca janataü sokàturamasesataü 5 Nissokampi ca katvàna tadà ràjà mahàyaso Obhàsento disà sabbà uggacchanto ravãca so 6 Laïkàrajjaü pàpuõitvà sabbe tosesi sàdhukaü. Pattarajjàbhiseko so buddhàdiratanattaye 7 Pasanto appamatto'ca pu¤¤akàmo janàdhipo Sodhetvàna puraü sabbaü vatthatoraõaàdihi ----------- 24.[E.S.] Sàsanavaraü suvisuddhikàmo [SL Page 604] [\x 604/] ( 8 Kàràpetvà alaükàraü pure tasmiü vare subhe Laïkàjane'khile sammà ràsãbhute mahàyaso 9 Pu¤¤odayo mahàràjà gacchanto ràjaiddhiyà Puraü padakkhiõaü katvà laükàrajjaü aràjakaü 1 10 Saràjakanti 2 tesaü tu ¤àpetvà sirivaddhane Vasanto'ëàrapu¤¤ena saüyuto so naràdhipo 11 Pàletuü munisàsanaü paõidhayo katvà'gato pu¤¤avà So kittissiriràjasãhapavaro patvàna laïkaü imaü Laïkàrajjasirãdharo sumatimà saddhadhàno saddhayà Sàràsàrasaritva àrahi mahaü buddhàdivatthuttaye. --------- 12 Jahanto pàpake 3 mitte gajanto paõóite jane Sàdhavo abhisevanto suõanto dhammamuttamaü 13 Saddho so pa¤¤avà hutvà kiccàkicce vijàniya Akicce parivajjento kicce ratto naràdhipo 14 Catussaïgahavatthåhi ra¤jento so jane'khile Pasaüsaniyyo hutvàna paõóitehi janehi so 15 Dhammadàne vipàkaü ca saddhammasavaõe phalaü Saddhammalekhane pu¤¤aü dhammapåjàyameva ca 16 Sutvà saddhammato eva kattabbanti vicintiya Anekesu ca ñhànesu kàretvà dhammamaõóape 17 Nànàvicittavatthehi vitàne càpi bandhiya Toraõàdãhi nekehi sajjetvàna anekadhà 18 Ujjàletvà padãpe ca pa¤¤àpetvà ca àsane Sakkàrabahumànehi netvà saddhammadesake 19 Sàdarova nimantetvà supa¤¤attàsanesu hi Nisãdàpiya teheva saddhammakathikehi ca 20 Desàpetvàna saddhamme dhammacakkàdike 4 bahå Suttantàni ca sutvàna sabbarattiü sagàravo 21 Kàyajivitagogànaü asàraü ca asàrato Sàra¤ca sàrato ¤atvà saddhammasavaõena so 22 Saddho pasanno hutvàna påjàvatthåhi nekadhà Sàmacco va saseno ca pavattento mahàmahaü ----------- 1.[E.S.] Aràjikaü 2.[S.] Saràjãkaüti 3.[A.] Pàpike. 4.[E.]Cakkadayo [SL Page 605] [\x 605/] ( 23 Antonagaravàsãnaü bahiddhà puravàsinaü Sabbesaü janakàyànaü atthàya ca sukhàya ca 24 Anekesu ca vàresu dhammadànaü ca dàpiya Dhammadànamayaü pu¤¤aü akà so manujàdhipo. --------25 Rakkhaïgàgatabhikkhåsu 5 atha laükàya bhikkhusu Pabbajitesu nekesu sàmaõeresu sàdaro 26 Cãvaràdipaccayehi tesaü katvàna saïgahaü Paritte 6 maïgalàdãni kathàpesi naràdhipo 27 Evaü nekesu vàresu saddhamme ca pavattiya Paccaye vàpi datvàna pu¤¤aràsiü pavaóóhayã. 28 Chasatanavasahassàni målàni càpi saddhayà Vissajjetvàna kàresi suvaõõapotthakaü varaü. 29 Tesu suvaõõapaõõesu dhammacakkàdike bahå Likhàpetvàna suttante saddhammakathikehi so 30 Sabbarattiü kathàpetvà nekavatthåhi påjiya Anekesu ca vàresu assosi dhammamuttamaü. 31 Lekhake sannipàtetvà ekaheva naràdhipo Dãghàgamaü likhàpetvà katvàna saïgahaü bahuü 32 Tato dhammaü sabbarattiü kathàpetvàna sàdhukaü Mahàpåjaü pavattetvà sayaü sutvà ca sàvayã. 33 Saüyuttàgamaàdãni a¤¤àni potthake bahå Likhàpetvàna saddhàya lekhakànaü dhanàni'dà. 34 A¤¤e pabbajità sàdhu gahaññhà dhammapotthake Likhàpetvàna attànaü dassite tuññhamànaso 35 Tesaü dhanàdidànena katvàna saügahaü bahuü Laïkàvàsiparesaü so pu¤¤aü gaõhi sadàdaro --------- 36 Pu¤¤akàmo janindo so anuràdhapuraü varaü Gantvà saparivàrena bodhiü ca cetiye vare 37 Hatthiassàdikeheva suvaõõarajatàdihi Påjetvà sa¤cayã ràjà kusalàni anekadhà. ----------- 5.[E.] Bhikkhusaüghe. 6. Paritta (sabbesu.) [SL Page 606] [\x 606/] ( 38 Mahiyaïgaõacetiya¤ca nakhàcetiyamuttamaü Gantvà ràjànubhàvena pavattento mahàmahà Vanditvà sa¤cayã pu¤a¤¤aü janindo so mahàyaso 39 Parakkamanarindena puëatthinagaruttame Kàràpite cetiye ca vihàre càrudassane 40 Påjituü vandituü ràjà mahàsaddho mahàyaso Mahàparisaü gahetvàna gantvà påjesi sàdhukaü 41 Saddhàdiguõasampanno ràjà rajatanàmakaü Vihàrampi ca vanditvà pu¤¤aràsiü samaggahã. --------- 42 Pubbalaïkikabhåpà'va 7 loke maïgalasammataü Nàthpaupalavaõõàdidevapåjàpurassaraü 43 senaïgadassanatthàya puraü sabbaü asesato Devapuraüva sajjetvà laïkàvàsijane'khile 44 Ràsiü katvà pure tasmiü tesu ekekaraññhato hànantarato càpi jane kavo visuü visuü 45 Ussitaddhajasaïkete vasàpetvà tahiü tahiü Hatthipiññhe ñhapetvàna devaññhànàyudhàni pi 46 Nànànàñakasaïkiõõabherimaddalakehi 8 ca Nànàhatthigaõeheva nànàassagaõehi ca 47 Nànàvatthàbhilaïkàrabrahmavesadharehi ca Nànàchattadhareheva nànàcàmaradhàrihi Nànànàrigaõeheva nànàmaccagaõehi ca 49 Nànàphalakadhàrãhi nànàkhaggadharehi ca Nànàkuntadhareheva nànààyudhadhàrihi 50 Nànàvatthadhareheva nànàdhajadharehi ca Nànàdesàgateheva nànàbhàsàvidåhi ca 51 Nànàsippavidåheva nànàkammakarehi ca Evamàdãhi nekehi hatthãnaü parivàriya 52 Purato pacchato gantuü yojetvà tadanantaraü Devindo viya ràjà so mahatà ràjaiddhiyà 53 Nikkhamitvà puraü sabbaü katvà sammà padakkhiõaü Niññhite punaràgantvà pavisanti yathàrahaü. ----------- 7. [E.] Bhåpàlà. 8.[S.] Bherimaõóalakehi. [SL Page 607] [\x 607/] ( 54 Amhàkaü ràjaràjà taü 9 saddhàpa¤¤àguõodayo 10 Anuvaccharaü pavattento 11 àsàëhichaõssavaauü 55 Buddhapåjaü purakkhatvà pavattetuü vicintiya Maïgalahatthino piññhe soõõakammasunimmitaü 56 Sivigehaü subandhitvà subbavaü diradaü 12 gajaü Vibhusanehi bhåsevo rajatacchattacàmare 57 Pupphagàhakaàråëhahatthihi ca anekadhà Påjàvatthugahehe'va pupphavitànadhàrihi 58 Nànàdhajapatàkàhi nànàvesadharehi ca Nànàràjaamaccehi nànàdesàgatehi pi 59 Taü hatthiü parivàretvà niññhite manujàdhipo Buddhasàrãrikadhàtuvaóóhitaü bhàsuraü varaü 60 Soõõakaraõóakaü sammà sivigehe pavaóóhiya Pupphavikirakeheva pupphavassampi vassayã. 61 Sàdhukàraraveheva saïkhatàladdhanãhi ca Vividhabherininàdehi kàrento mahatussavaü 62 Acchariyabbhutacittà ye sàdhusappurisà janà Katamatthaka¤jalãheva påjenti te nirantaraü. 63 Daõóadãpadhareheva maügalavesadhàrihi Vividhavisesapåjàhi påjento manujàdhipo 64 Suràsuranaràdãhi påjanãyaggataü gataü Jinadhàtuü purakkhatvà suranaràdiasesake 65 Pacchato pacchato gantuü yojetvàna sayampi ca Maïgalatthutighosàdi-mahatà ràjaiddhiyà 66 Mahàràjànubhàvena mahatà ussavena tu Suràlaye'pi devindo itthaü dhàtumahàmahaü Karotãti manussànaü dassento viya gacchati. --------- 67 Saddhàdinekena guõenupeto Buddhaü ca dhammaü ca gaõaü bhajanto Sàraü ca'sàraü ca saraü sato so Dànàdipu¤¤aü satataü karonto ----------- 9.[A.] Ràjaràjànaü. 10.[E.] Guõàdayo. 11. [E.] Pavattettà. 12. [A.E.] Subbhacandiradaü. [SL Page 608] [\x 608/] ( 68 Saddhàpa¤¤àdayàlå pavaraguõavaro dãpadãpàyamàno Sambuddhe suppasanto dasabalaminuno sàdhudhamme caranto. Dànàdãpu¤¤akamme satatamanalaso sàdaro so karonto. Sàràsàraü 13 saranto nikhilajanahito evamevaü akàsi. 69 Ussavena mahantena dantadhàtuü dine dine Mahàmahaü pavattento sàdaro ratanattaye 70 Nijakàlasamuppannaü nijasaïghaü sadàdaro Nijàyattehi catuhi paccayehi upaññhiya 71 Saddhamme suppasanno so sutvà dhammaü punappunaü Anappakàni pu¤¤àni sa¤cinanto sadàdaro 72 Sajãvabuddhakàle'va vattento jinasàsanaü Laïkàvàsimanussànaü vaóóhento kusalaü bahuü 73 Parakkamabhujàdãnaü kiccaü hi pubbaràjunaü Sutvà sàdhåti jànanto tesaü kiccànugo'pi ca 74 Ràjadhammampi sutvàna ràjadhamme mahàdaro Agatãsu bhayo hutvà catussaïgahavatthusu 75 Sammà attaü niyojento sakabhàtikamàdinaü Sabbesaü saïgahevona anuråpakkamena so Tosevo gaõhi tesantu manaü sammà vicàriya. 76 Evaü laïkàdhinàtho parahitanirato satthuno sàsana¤ca Loka¤cevaü sa sammà satatamanalaso pàlayanto janindo Pubbe laïkàdhipàtaü narapatinikarànaü pavattiü suõitvà Tesaü kiccaü saranto ahampi pavare rajadhamme caràmi, 77 Iccevaü nicchayaü katvà cintento manujàdhipo Mahavaüsamhi ràjånaü cålavaüse ca ràjunaü 78 Mahàsammatato yàva hatthiselapurà pure Gàthànaü bandhaneneva taü pavattiü puràtanaü 79 Katvà pavattitaü ganthaü mahàvaüsantã nàmakaü Laïkàdãpe ñhitaü ta¤ca sàmindavisayà pana 80 ânãtaü laïkaràjånaü tameva vaüsapotthakaü Pañipàñiü vicàretvà potthake dve visuü visuü 81 ænanti sutvà laïkindo parabhàge apàkañaü Parakkamabhujàdãnaü yàvetarahi ràjunaü Pavattimpi likhàpetvà ràjavaüsaü pavattayã. ----------- 13.[A.] Sàràsàrà. [SL Page 609] [\x 609/] ( 82 Evaü so ràjanãtiü ca dhammanãtimavokkamaü Dhammeneva sameneva 14 karonto rajjasàsanaü 83 Ràjadhammànuråpo'va dànàdikusalaü bahuü Dine dine karonto so saranto dhammamuttamaü 84 Catussaïgahavatthåsu dàne yutto naràdhipo Peyyavajje tathà yutto atthacariyàyameva ca 85 Samànatte ñhito ràjà nijabhàtikaràjunaü Samànabhàvaü lokassa dassento yànavàhanaü 86 Asesasampadaü datvà uparàje dve 15 visesato Tosetvà pårayã sammà catudhà vatthusaügahe. 87 Evaü laddhayasà te dve dantadhàtumahàmahaü Visuü visuü karontà'va likhàpetvàna potthake 88 Lekhakànaü dhanaü denti; bhikkhusaüghaü nimantiya Niccabhattàdikaü dànaü datvà datvà nirantaraü 89 Saddhammasavaõeneva kiccàkiccaü vijàniya Pàpakamme jigucchantà pu¤¤akamme mahàdarà 90 Dakkhe supesale sàdhu sàmaõere vicàriya Tesantu sàmaõerànaü parikkhàràni aññhadhà Ràjàrahàni dànena dàpetvà upasampadaü 91 Vinayadhamme ca suttante sikkhàpevona sàdhukaü Mahànisaüse 16 àvàse kàretvà tattha bhikkhavo 92 Vasàpetvàna sakkaccaü sadarà'va upaññhità Lokasàsanakiccàni vicàrentà anekadhà 93 Sajjanasaügahaü càpi dujjananiggahampi ca Ràjacittànukålà'va karonti te yathàrahaü. 94 Evamàdianekehi nayehi kusalatthikà Ra¤¤o cittànuvattantà lokasàsanamàmakà. 95 Ekacce pubbaràjàno 17 rajjalàbhàdihetunà Bhàtàdike na cintetvà a¤¤ama¤a¤¤aü viheñhayuü; 96 Vivàdeneva tesantu manussàpi tathà siyuü. Tàdisaü rajjalàbhampi labhitvàna ime tayo ----------- 14. [A.] Samena ca. 15. [A.] Uparàjadve. 16. [E.S.] Mahànisaüsa 17. [E.] Pubbaràjàpi. [SL Page 610] [\x 610/] ( 97 hapetvà taü vivàdaü te randhampi ca na dassiya Pure'kasmiü vasantàpi chàyàvà'suü piyà sadà. 98 Evaü rajjampi nissàya kopamattaü akàriya Sãlavajàtakeyeva bodhisattaguõaü karuü 99 Visàlàlicchavãyeva samaggà avirodhakà Rajjaü kariüsu tasmà'ca jayalàbhaü labhiüsu te. 100 Laïikitthisiriyummattà mandapa¤¤à naràdhipà Akattabbaü karitvàna anekavyasanaü gatà. 101 Laïikitthisirisampannà sapa¤a¤¤à manujàdhipà Kattabbàni karitvàna bhàgã àsuü mahàyasà. 102 Tàdisàyà'dhipatino tayo ete naràdhipà Samaggabhàvappattà; taü acchariyanti vadàmakahaü. 103 Mahàguõo mahàràjà datvà chattàdisampadaü Ràjaparisaü gahetvàna carantaü nijabhàtikaü 104 Disvàna muditaü patvà oloketvà punappunaü Bhàvayã evamevaü so brahmabhàvanamekakaü. 105 Dharaõipatigulaggà sàsanàdhàrabhutà Amitaguõadharà te sàdhu dhamme carantà Agatigatijabhantà sàdhumitte bhajantà Sugatigamanamaggaü eva sàdhetukàmà 106 Evaü sàdhuguõenupetamahipà saddhàdhanà saddhayà Sambuddhassa sirãmato dasanimaü dhammaü ca saïghaü varaü Påjetvàna asesasampadadadaü pu¤¤aü bahuü sa¤ciya Pàlesuü munisàsana¤ca vimalaü laïkaü imaü sàdhukaü. 107 Lokekanàthamunino guõasàrabhàraü Katvàna sàdhu hadaye satataü sarantaü Tasseva dhammagaõamuttamanussarattaü Laïkàdhãpaü guõavaraü satataü bhajantu. 108 Evaü ràjabalenupetamahipo ràjàdhiràjà mahà Pàlento munisàsana¤ca vimalaü laïkaü imaü sàdhukaü Tosetvàna asesadesamanuje datvà mahàsampadaü Hàsento sanaràmare sumatimà pu¤¤iddhiàõàbalo --------- [SL Page 611] [\x 611/] ( 109 Mahànubhàvasampanne mahàra¤¤e mahàyase Mahàpure vasantamhi pàlente lokasàsanaü 110 Ràjasãharàjakàle laïkàrakkhàya yojità Mahàbalà te olandà samuddavàõijà pana 111 Laïkàdhipatiràjånaü dåtakicce yutà siyuü. Nànàdesasamuppanna-nànàvatthàdike bahu 112 Mahagghe ràjaparibhogàrahe sammà vicàriya Mahatà bhàraveneva mahatà ussavena ca 113 ânetvà pàbhataü katvà denti te anuvaccharaü. Tadà laïkàmanussànaü pubbakammena và atha 114 Lokasàsanarakkhàya niyuttadevatàdinaü Pamàdena visesena kuõñhità atikakkhalà 115 Laïkàvàsimanusse te viheñhesuü anekadhà. Taü pavattiü suõitvàna mahàràjà mahàyaso 116 Na yuttamiti cintetvà amacce pesayã tadà. Tathà gantvà amaccàpi laïkàvàsijanehi te 117 Tehi olandavàsãhi karontà bheravaü raõaü Pañisattuü vinàsentà jhàpentà gehakoññhake 118 Anekehi upàyehi bhayaü tesaü adaüsu te. Bhayadditesu cerãsu dubbavo kakkhalo'dhamo 119 Khãõàyu pàpiko eko padhànante ñhito sayaü Mahàparisaü gahetvàna jàvakàdiü anappakaü 120 Taü taü raññhaü ca gàmaü ca vihàre devamandire Setuvissàmasàlàdiü vinàsesi anekadhà. 121 Laïkàdhipatinà'õattà amaccàpã tahiü tahiü Raõadakkhehi sårehi yujjhantàpi anekadhà 122 Sapatte tattha tattheva ghàtanenapi sabbathà Avàraõãyo hutvàna so puràbhimukho agà. 123 Raõasajjita-mahàmaccà magge rundhiya nekadhà Cerãnaü purato ñhatvà sanikàgamanavàrayuü. 124 Laïkàdhipati kàla¤¤u mahàràjà mahàmati Dàvànalasamaü veri-àgamanampi vàrituü [SL Page 612] [\x 612/] ( 125 Na sakkàti ca mantvàna bhadantadantadhàtu ca Mahesiü ceva bhaginiü sabbaü sàradhanampi ca 126 Duvinnaü uparàjånaü bhàraü katvà surakkhituü Pabbatavanaduggehi duggaü raññhamapesayã. --------- 127 Tato verigaõà sabbe yakkhasenà'va kakkhalà Puraü patvà vinàsesuü dhammapotthakamàdike 128 Senàpatyàdinekehimahàmaccàdikehi ca Vãrehi raõadakkhehi ñhànàññhànavidåhi ca 129 Parivàrito mahàràjà mahàsenà purakkhato Mahànagaràvidåresu sàkhànagarakesu hi 130 Tahiü tahiü vasanto so puraü rundhi samantato. Laïkàvàsimanussà ca buddhasàsanabhattikà 131 Ra¤¤o cittànuvattantà veripakkhagatesu hi 19 Diññhe diññhe tattha tattha ghàtesuü mànuse bahå. 132 Ràjadåtàdike'maccebhikkhusaïgha¤ca pàlayuü Ràjino pakkhapàtà ye dhãrà vãraguõà balà 133 Raõakeëikãëaü kãëitvà jinasàsanapàlanaü Icchantà raõasårehi yodhehi parivàrità 134 Magge tahiü tahiü eva vasantehi anekadhà Yujjhitvàna palàpetvà antonagaraverihi 135 Yujjhituü àrabhitvàna ghàtesuü te punappunaü. Manussabhåtà amhàkaü ràjacittànuvattino 136 Acchariyanti na ma¤¤àma 20 devatà pi tathà siyuü. Tasmà verisu jeññhassa mahàmohassa tàvade 137 Sampattaü nacireneva devànubhàvato'pi ca Pu¤¤ànubhàvato eva bhayasantàsabheravaü. 138 Patvà ummattabhàva¤ca jahitvà naü puraü subhaü Nissirãko'va gantvàna maraõànalapàpuõi. --------- 139 Mohassa vasagà hutvà àgatàrigaõà'khilà Anàthàsaraõà hutvà vyàsanaü pàpuõiüsu te. ----------- 19. [S.] Ceripakkhe ca gaõhisuü. 20. [E.] Ma¤¤emi. [SL Page 613] [\x 613/] ( 140 Keci rogàturà keci budàrogàhipãëità Keci raõe hatà àsuü; keci pabbataduggagà; Evaü hatà gatà àsuü veripakkhà naràdhamà. 141 Evaü suranaràdãhirakkhito mahipo ayaü Dhuvaü mahànubhàvo'ti mahàpu¤¤o'ti bhàsayuü. 142 ädisassànubhàvassa mahàpu¤¤assa ràjino Tassàõaü bhuvi laüghetuü ko samaththo bhavissati? 143 Dårãkataverigaõo mahàràjà mahàyaso Verãbalamapassanto puraü sabbaü pure viya 144 Sodhàpetvàna sakkaccaü dantadhàtugharàdikaü Alaïkàrampi kàretvà visesena naràdhipo 145 Sambuddhasàsanavare sucisàdaro'so Sambuddhasàsanavaraü satataü saranto Sambuddhasånuguõanussaraõena yutto Sambuddharàjadasanaü satataü mahanto 146 Itthaü vatthuttaye sammà vattanto manujàdhipo Dantadhàtuviyogena uppannaü dukkhamattano Asahanto mahaduggaü raññhaü sapariso agà. 21 147 Mahàsaddho mahàràjà disvà dhàtukaraõóakaü Acchariyabbhutacitto'ca abhivandiya sàdhukaü 148 Muddhaü bhumiü ñhapetvàna uttamaïgena påjiya Bhikkhusaüghaü ca vanditvà panudã dukkhamattano. --------- 149 Sobhanassàdaladdho sosadàñhaü taü karaõóakaü Vahanto uttamaïgena pavattento mahàmahaü 150 Sàdhukàraravenàpipa¤caïgaturiyehi ca Mahussavachaõaü katvà puraü pàvisi attano. 151 Tadàlaïkàmanussàpi sadàñhaü dharaõãpatiü Disvà pamudità hutvà sàdhukàraü pavattayuü. 152 Pubbadàñhàghare tasmiü dantadhàtuü pavaóóhiya. Pubbapåjàvidhiü sabbaü vaóóhetvàna pavattayã. 153 Puràràmesu 22 sabbesu saïgharàjàdayo bahå Buddhaputtàpi verãnaü bhayato adhikaü mahaü ----------- 21. Tadà(sabbesu.) 22. [E.S.] Nagaràràmesu. [SL Page 614] [\x 614/] ( 154 Saüsàrabhayapassantà pabbajjaü ajahitva te Potthakadhàtuparikkhàre gahetvàna gatà tato. 155 Bahiraññhe vasantàpi pàlayuü sàsanaü puna. Ràjaràjàpi te sabbe puraü netvàna sãghato 156 Sodhàpetvà puràràme tesu bhikkhå vasàpiya Pariyattipañipattãsu sikkhituü yojitesu hi 157 Samatthe dhammakathike vicàretvà nimantiya Ràjovàdàdisaddhamme suõanto so punappunaü 158 Veribhåtesu nekesu olandavàsikesu hi Desàcàraü sarantà ye te sabbe sannipàtiya 159 Mantetvàna imaü laïkaü asesaü katva gaõhituü Na sakkà'ti ca vatvàna niññhaü katvàna jàniya 160 Laïikàdhipatira¤¤e tu viruddhà ye janà idha Vinàsabhàvaü pattàsuü; tathàmhàkampi hessati. 161 Tasmà mayampi laïkinde bhattãpemàtigàravaü Purakkhatvà pure yeva vasituü arahatãdha te 162 Punappunampi mantetvà ràjapàbhatakehi ca Mahàmohena gàhetvà gatà råpimayaü subhaü 163 Cetiyaü'va virovantaü dhàtusu¤¤akaraõóakaü Suvaõõasivikaü càti gàhàpetvàna gàravà 164 Saka¤àtikataü dosaü khamàpetvà ito paraü Vasissàmàti cintetvà àgatà te mahãpatiü Mahetvà càhivanditvà sammodisuü anekadhà. --------- 165 Atha laïikissaro ràjà tesaü dosaü anappakaü Khamitvàna adà taisaü sammànampi anekadhà. 166 Evamamhàkaràjàpi mittasanthavakàraõe Thãraü katvàna teheva mittabhàvamapàpuõi. 167 Olandàpi janà sammà laïikàra¤e¤¤à pasãdiya Nànàdesasamuppanna-mahagghapàbhatehi ca 168 Ràjasandesamàdàya dadanti anuvaccharaü. Kudiññhitaü hatthagataü mahantaü taü karaõóakaü [SL Page 615] [\x 615/] ( 169 Suvaõõajàtaråpena limpetvà maõi bandhiya Sataraüsinihaü sobhaü kàretvà manujàdhipo Dantadhàtuü pavaóóhetvà surindova apåjayã. 170 Evaü duññhakudiññhicerinikàrà viddhastadappà'havuü Sammàdiññhikasãhalàdhipatino pu¤¤ànubhàvo aho. Accherabbhutakàraõaü ca panimaü mantvà janà sàdarà Sammàdiññhiguõaü gajantumatulaü sàdhuppasatthaü varaü.* --------- 171 Asante ekabhikkhumhi laïikàdãpe manorame Rajjabhàraü labhitvàna vasanto sirivaddhane 172 Bahavo samaõere ca kulaputte tatheva ca Pabbajjàupasampattiü pàpetvà tesu bhikkhusu 173 Ekacce dhammakathikà vinaye ca visàradà Vipassakà siyuü eke, tathà àra¤¤akà siyuü, 174 Evamàdiguõe yuttà anekasatabhikkhavo Kàràpetvà imaü laïikaü bhikkhusu¤a¤¤amasesakaü 175 Sobhetvà, pu¤a¤¤akammàni karonto so dine dine Saïghassa niccabhattaü ca gilànabhattameva ca 176 Nimantetvàna dento so bhikkhusaïghe hitatthiko Bhikkhånaü sàmaõerànaü kàyacittavasenidha 177 Duve rogà siyuü tesu cittaroge tikicchatuü Vinayadhamme ca suttante desesi dipaduttamo; 178 Cittarogesu ràgàdiroganàsanahetuke Tasmiü vinayasuttante sikkhàpetvàna bhikkhavo 179 Tesantu kàyarogehi pãëane sati sàdhukaü Pariyattipañipattãsu sikkhitumpi ca dukkaraü; 180 Tasmà jaràdiroge'pi sametuü dharaõãpati Nimantetvàna saïghassa vejjakamme susikkhite ----------- * [S.] Potthake ayampi gàthà dissati. Janatàbhitakatameva hi manujàdhipamahimaü Jinasàsana supatiññhita vividhàmitakusalaü Vasudhàdhipakulabhusanaguõabhusanamahimaü Jayata khila jayatàkhila jayatàkhila suciraü. [SL Page 616] [\x 616/] ( 181 Niyametvà duve vejja purise parivàrake Tesantu gàmakkhette ca vatthàbharaõàdisampadaü 182 Datvà bhesajjamålatthaü satàni anuvaccharaü Ràjagehà dadanto so àràmesu tahiü tahiü 183 Bhikkhånaü sàmaõerànaü sukhadukkhe vicàriya Tesaü kattabbupaññhàne kàràpesi naràdhipo. 184 Evaü ràjàdhiràjà so saïghalàbhampi dàpayã. Sabbesu tesu làbhesu àrogyalàbhamuttamaü 185 Seññhanti buddho desesi; tenevàpi apujiya 10 Sambuddhasàsanaü sammà jotetvàna pavattayã. 186 Pubbe laükàdhipà te naravarapavarà sàsanàdhàrabhutà Dårãkatvà kudiññhiü ripujananikare 11 rajjabhàraü vahiüsu; Taü sutvà càpi ràjà amitayasadadaü attapaccakkhadhammaü Passanto'kàsi pu¤¤aü satatamanalaso sàsanàdhàrako'va Iti sujanappasàdasaüvegatthàya kate mahàvaüso Abhisekamaügalàdidãpano nàma sattanavutimo paricchedo. --------- Aññhanavutimo paricchedo. 1 Mahanto dantadhàtuü so cakkaü'va satatàdaro Sumana-campaka-punnàga-kaõikàra-ketakãhi ca 2 Padumuppalaàdãhi vividhehi kusumehi ca Candanàgaruàdãhi sugandhehi anekadhà 3 Nànàsugandhadhåpekahi sakkharàmadhuàdihi Pågakappåratambålabhesajjehi subhehi ca 4 Madhurannayàgukhajjàdivividhàhàrakehi ca Suvaõaõarambhàjambåhi panasamabaphàrusehi ca 5 Timbaråsaka-nàraïga-paõãtamuddhakehi 2 ca Sannãranàëikerehi supakkadàóimehi ca 6 Khajjåramuddikàdãhi nànàvidhaphalehi ca Sàdhukandehi nekehi kalãrehi anekadhà ----------- 10.[A.E.] Apåjayã. 11.[F.] Nikarà. 2.[E.S.] Muõóakehi [SL Page 617] [\x 617/] ( 7 Evamàdãhi påjàhi pa¤caïgaturiyehi ca Pubbaràjåhi vattetvà àgatehi bahåhi ca 8 Abhinavehi ca påjetvà dantadhàtuü dine dine Pu¤¤aràsiü pavaóóhento pu¤¤akàmo mahàyaso 9 Suvaõõarajateheva maõimuttàhi 3 sàdhuhi Vividhavicittakammehi jalantehi bahåhi ca 10 Vattheheva vitànehi sàõãhi cãvarehi ca Parikkhàrehi nekehi vividhàbharaõehi ca 11 Hatthiassena nekena tathà govahisehi ca Dàsidàsena nekena gàmakkhettabahåhi ca 12 Påjetvàna janindo so sàdaro abhivandiya Sambuddhadàñhaü passitvà suppasanno janàdhipo 13 Pubbabhupatikàlamhi kàràpetvà aniññhitaü Soõõamayaü karaõaóa¤ca kàràpetuü vicintiya 14 Suvaõõavisahassehi sattanikkhàdhikehi va Kàrite munivaõõasmiü 4 karaõóamhi manohare 15 Mahagghamuttamaü càruü mahantaü vajiraü tahiü Bandhàpetvà muddhanimhi pu¤¤akàmo janàdhipo 5 16 Pàsàdikaü dassanãyaü aññhasaññhàdhikaü varaü Vajiramaõisataü càru, ekasattatikàdhike 17 Ekasataü puppharàgamaõiratane ca bandhiya Pa¤càsãtyadhika-pa¤casata-nãlamaõãhi 6 ca 18 Asãtiadhike eva 7 yugasatacatuhi ca 8 Catussahassake rattamaõiratane ca bandhiya 19 Aññhasattatyadhikà ca muttàsattasatàni ca Bandhàpetvà niññhatasmiü karaõóamhi mahàrahe 20 Tadanto ñhapanatthàya kàrento dve karaõóake Bandhàpetvà maõã tesu mahagghe pavare subhe 21 Vimaladhammasåriyassa bhupàlassa 9 yasassino Karàpitaü mahantaü taü karaõóaü so naràdhipo 22 Suvaõõena ca limpetvà tesu yeva mahãpati Mahàmahaü pavattento munidàñhaü pavaóóhayã. ----------- 3.[E.S.] Maõimuttehi. 4.[A.] Maõivaõõasmi. 5.[E.] Naràdhipo. 6.[A.E.] Dhike pa¤casate. 7.[A.E.@]Hava. 8.[S.] Sugatassassa ca. 9.[E.S.] Bhupatissa. [SL Page 618] [\x 618/] ( 23 Suppasanno munindassa dàñhàya so mahãpati Mahàgàmaü ca påjesiakarabhaõóåsamavhayaü. 24 Tasmiü dhàtumahe laïkàvàsãnaü dharaõãpati Dàñhàdhàtuü padassetuü kàru¤¤ena vicintiya 25 Sirivaddhanapuraü sabbaü sodhàpetvàna sàdhukaü Nànàvicittakammehi vatthatoraõakehi ca 26 Kadalitoraõapantãhi sannãrama¤jaràdãhi Nànàdhajapatàkàhi sajjetvàna nirantaraü 27 Laïkàkhile jane tasmiü sannipàtiya bhåpati Ràjàbharaõehi nekehi devaràjà'va bhusito 28 Nànàvidhamahàpåjaü purakkhatvà naràdhipo Dantadhàtugharaü gantvà påjetvàna anekadhà 29 Pa¤capatiññhitaïgo kho mahiyaüca mahãpati Vanditvàna munindassa dàñhàdhàtumhigàravo 30 Sadàñhaü soõõapadumaü hatthapaïkajamatthake Saüvaóóhetvà gahetvàna nikkhamitvà gharà tato 31 Chattehi rajateheva camarãcàmarehi ca Suvaõõarajatapupphehi làjapa¤camakehi ca 32 Maõimuttehi nekehi suvaõõarajatehi ca Nànàvicittavatthehi vividhàbharaõehi ca 33 Nanàsugandhapupphehi dãpadhåpabahåhi ca Saïkhatàlàdipa¤caïgaturiyasàdhuravehi ca 34 Anekehi sahassehi sàdhukàraravehi ca Karãyamànapåjàsu kallolamàliåmiva 35 Sacakkacakkavattãva gantvà ràjà mahàyaso Vividhavicittàlaïakàravanvàdãhi alaïkate 36 Dibbamaõóapasaïkàsamaõóape pavare subhe hito janàdhipo ràjà devasaïghapurakkhato 37 Devaràjà'va so ràjà munindadasanaü varaü Kappasatasahassehi atãva dullabhaü subhaü 38 Dassento janakàyànaü tosetvàna asesake Sa¤cinanto pu¤¤aràsiü karaõóesu pavaóóhayã. [SL Page 619] [\x 619/] ( 39 Itthaü sajãvabuddhassa dassane viya sabbathà Janakàyopi tussitvà pu¤¤aràsiü pavaóóhayã. 40 Evamevaü anekesu vàresu kusalatthiko Dàñhàdhàtuü padassetvà sa¤cayã kusalaü bahuü. 41 Sambuddhadàñhamuddissa pubbalaïkàdhipehi pi Dinnàni gàmakkhettàni ãsakampi na nàsiya 42 Mahàpåjaü pavattento suppasanno dine dine Bahavo hatthi-asse ca tathà gomahise'pi ca 43 Susamiddhaü samanussaü rajakatthalanàmakaü Gàmemekaü ca a¤¤ampi muttàpabbatanamakaü 44 Mahàgàmaü ca påjetvà pu¤¤asàramagaõhi so. Sàsanavuddhikàmo so laïkàdãpavare pure 45 Bhikkhåsu vijjamànesu pabbajjàladdhakesu hi Sàmaõeresu sabbesu ekacce pàpabhãrukà 46 Saddhammagarukà àsuü susãlà suddhajãvino; Ekacce pàpagarukà dussãlà pàpadhammino 47 Posentà 12 puttadàràdiü 13 gihãkicce ratà siyuü; Nakkhattavejjakammàdi-akiccesu yutà bhavuü. 48 Tàdisànaü alajjinaü pavattiü ca mahãpati Sutvà sammà vijànitvà lajjipakkhesu sàdhusu 49 Suddhàjãvaü'ra¤¤avàsiü jinasàsanavuddhiyà Katussàhaü sãlavantaü guõavantaü vahussutaü 50 Vyàkaraõesu 14 sambuddhavacanesu visàradaü Saraõaïkaràbhidhànaü taü sàmaõeraü yasassinaü 51 Taü sàdhåti vicintetvà tassàdhàrena bhåpati Yathàkammaü vicàrento tesaü katvàna niggahaü 52 "Ito paññhàya nakkhattavejjakammàdike'pi ca Akicce parivajjetvà sabbe pabbajità sadà 53 Sambudadhavacane ceva pañipattiü ca rakkhituü Sammovàdampi dàpetvà accosakkitasàsanaü 54 Abhivuddhikàmo soràjà balaü datvàna lajjinaü Anekehi upàyehi sàsanassaïgahaü akà. ----------- 12. [E.S.] Posane. 13. [E.] Puttadàràdi. 14. [E.] Veyyàkaraõesu. [SL Page 620] [\x 620/] ( 55 Laïkàdãpamhi sakale upasampannabhikkhunaü Abhàvena munindasasa sàsanaü suvinimmalaü 56 Bhavissati vinàsanti kampito dharaõãpati Laükàrajjaü kayiramàne màdisamhi janàdhipe 57 Jinasàsananàsantu nà yuttanti vicintiya Pubbabhupatikàlamhi bhikkhu netuü tahiü tahiü 58 Pesetvàna asampattaü sàsanavuddhikaü pana Ahameva taü karissàmi cintento manujàdhipo 59 Mahàpu¤¤¤o mahãpàlo sàsanassa mahesino Ciraññhitiü'va icchanto ànetuü jinasånavo 60 Munindaparinibbàõà dvisahassasatadduve Tenavutivacchare patte paõõàkàrehi nekadhà 61 Påjàvatthåhi nekehiràjasandesamuttamaü Datvà amacce pesesi ayojjhapuramuttamaü. --------- 62 Evaü laükàdhipo buddhasàsanaü suvisodhitaü Kattukàmo jinindassa sàsanavuddhimàrahi. 63 Samàdàya amaccà te ràjasandesamàdikaü Mahussavena mahatà gàravena gatà pana 64 Laükàrakkhàniyuttehi olandehi janehi te Nàvamàruyha yantvàna sàmindavisaye pana 65 Ayojjhapurasampatte tasmiü dese janàdhipo Ràjasandesamàdãni gahetvàna yathàvidhiü 66 Amaccànampi kattabbasaïgahaü sàdhu kàriya Pavaraü ràjasandesaü oloketvàna buddhimà 67 Buddhattameva patthento purento dasapàramã Sàsanaü abhipàlento dhammikavho naràdhipo 68 Jinasàsanassa laïkàyaü parihãnabhàvàdikaü Sabbaü pavattiü jànitvà viseseneva kampito 69 "Sambuddhasàsanaü tasmiü vuddhiü kàtuü ahaü pana Upatthamho bhavissàmi" cintento so mahãpati 70 Sàmindavisaye tasmiü saïgharàjàdikebahå Bahussute dhammadhare cirapabbajite'pi ca [SL Page 621] [\x 621/] ( 71 Vinaya¤¤u mahàthere sàsanakiccakàrake Samatthe sannipàtetvà vicàretvàna sàdhukaü 72 Appicchasantuññhaguõàdhivàsaü àcàrasãlàdiguõenupetaü Upàlitherappamukhàtirekaü nimantayitvà dasaggasaïghaü 73 Laïkàdãpe asante ca dhammavinayapotthake Suõõapañibimba¤ca suvaõõapotthakaü varaü 74 Laïkàdãpe mahàràje pasanno so mahãpati Pavaraü ràjasandesaü paõõàkàre ca'nekadhà 75 Ayojjharàjàmacce va ràjà vessantaro ica So hi laïkamapesesi jinadhàtugharaü varaü. --------- 76 Evaü yà soõaõabimbàdiü sampàdetvàna pesità Nàvà nekabhayàkiõõe gambhãre bahupaddave 77 Nirupaddavàva àgantvà laïkàdãpacare subhe Tikoõamàlatitthaü sà mahànàvà apàpuõi 78 Laïkàdhãpo mahàràjà pavattiü taü suõitva so Sirivaddhanapure sabbe sanatipàtetva nàgare 79 Mahàchaõampi kàrento pasanto manujàdhipo Mahàsamuddato yàva sirivaddhanapuraü varaü 80 Tàva maggaü visodhetvà àràme ca tahiü tahiü Kàràpetvà janindo so mahàsenàpatàdayo 81 Amacce pesayitvàna jinabimbadhammapotthake Bhikkhusaüghàdikaü sabbaü ànetvàna yathàkkamaü 82 Mahatà gàraveneva mahatà ussavena ca Atikkamitvà addhànaü sumanakåñàgatàya hi 83 Mahàvàlukagaïgàya samãpaü samupàgate Sirivaddhanapuràdhãsa-pu¤¤akàmo janàdhipo 84 Vatthuttayaü samàrabbha paccuggamanajaü phalaü Icchanto'ca mahàràjà pu¤¤akàmo mahàyaso 85 Hatthiassàdikehe ca balakàyapurakkhato Paccuggantvàna saddhàyamahàtheràdikaü varaü 86 Vanditvà so mahàsaïghaü sammà sammodi taü khaõe Kathaü sammodanãyaü ca vãtisàretva sàdhukaü [SL Page 622] [\x 622/] ( 87 Vatthuttayaü purekatvà àgantvàna sakaü puraü Pupphàràme subhe ñhàne kàritamhi manorame 88 Iññhikàdane tasmiü saïghàrame alaïkate Pavaraü bhikkhusaüghaü taü vasàpetvà tato pana 89 Upaññhahanto sakkaccaü paccayehi dine dine Sukhadukkhe vicàretuü amacce'pi niyojayã. --------- 90 Ayojjhapurato tena ràjena pesitaü varaü Ràjasandesamàdãni gàhàpetvàna àgate 91 Ràjadåtàdayo'macce yuttaññhàne vasàpiya Kattabbasaügahe tesaü kàretvà manujàdhipo 92 Sambuddhaparinibbàõa dvisahassasatadduve Channavutihàyane tasmiü màse àsàëhinàmake 93 Sampattapuõõamàyaü so mahàràjà mahabbalo Mahatà ràjànubhàvena saüyutova mahãpati 94 Pavisitvànaàràmaü tamhi majjhagate subhe Uposathaghare sammà pa¤a¤¤àpetvàna àsane 95 Sãlàcàraguõupetanipuõopàyapesalaü Mahàupàlitheraü ca sabbasattahite rataü 96 Dutiyàriyaminuttheraü sasaïghaü hi nimantiya Nisãdàpiya teheva laïkindo manujàdhipo 97 Sàmaõeresu laïkàya padhànànaü tadà pana Mahàmahaü pavattento dàpesi upasampadaü. --------- 98 Tatoppabhuti saddhammasaddasatthesu chekake Sàmaõeràdike netvà dàpento upasampadaü. 99 Tathevànukkameneva sambudhasàsanuttame Pabbajjàupasampattàrahe sammà vicàriya 100 Pabbajjaü upasampattã tesaü dàpetva sàdhukaü Laükàyaü bahubhutesu bhikkhusaüghesu tesu hi 101 Pariyattipañipattãnaü rakkhane satatàdare Samatthe ca garuññhànàrahe bhikkhå vicàriya [SL Page 623] [\x 623/] ( 102 Ayojjhàgatasaïaghasamiü sikkhituü te niyojiya, Jinasàsanakàresu tesu bhikkhusu lajjisu 103 Laükàyaü cirakàlamahà vinàsamukhamàgataü Munisàsanaüca jotetuü ye ciraü kataussabho 104 Pariyattiü pañipattiü ca yathàpa¤¤aü yathàbalaü Jotesi yo munindassa rattindivamatandito. 105 A¤¤e vàpi bahå sisse pariyattipañipattãsu Sikkhàpetvàna sakakaccaü sàsanaü jotiyã'dha yo, 106 Sakaatthe paratthe cayo yutto, munisàsanaü Ciraü vattetukàmo yo suddhàjive sadà rato 107 Laükàyaü jinasånånaü sabbesaü hitakàminaü Guõasãladhutàdãsu àdàso iva yo ahå, 108 Samaõuddesakàle yo saraõaïkaraavhayo Atha taü upasampannaü sãlàcàrajinatrajaü 109 hapetvà saügharàjatte tassà'nugatabhikkhusu Satthusàsanakiccesu ye dakkhà ye supesalà 110 Tàdise'pi vicàretvà ubhayàràmavàsike Tesaü ñhànantaraü datvà jinasàsanakàrakà 111 Sabbe samaggà hutvàna ratatindivamatandità Vinayaü yatha, yatha dhammaü karothà'ti tathe'va hi 112 Niyametvàna bhupàlo katvàna saügahaü bahuü Ciraññhitvaü laükàya sàsanevaü sujotayã. --------- 113 Sàmindavisayàyàtà ràjadåtàdayo'pi ca Ràjasandesamàdãni datvà ràjaü samaddasuü 114 Laükàdhipo mahàràjà sabbàni tàni àdiya Pavaraü ràjasandesaü oloketvàna sàdhukaü 115 Pasanno so mahãpàlo tesaü ca saügahaü akà Atatatthaü ca paratthaü ca sasanatthaü punappunaü 116 Katapu¤e¤¤à dhammakàmo sàsanajjotako sudhã âràmaü pavisitvàna saïghamajjhagato'pi ca 117 Sàsanaññhitikàraõàni vicàretvà anekadhà Sàsanaü eva jotetuü cintento dharaõãpati [SL Page 624] [\x 624/] ( 118 Pavaropàlimahàtheraü nimantetvàna sàdhukaü Dãghàgamato ceva saüyuttàgamato pi ca 119 Saddhammasaïgahàdãhi nànàgatthehi saddhayà Dasadhà ràjadhamme ca catussaïgahavatthu'pi 120 Evamàdãni sutvàna jàtasaddho mahàmatã Kiccàkicce pu¤¤apàpe vajjàvajje vijàniya 121 Akicce pàpake dhamme vajje càpi vinodiya Kiccadhammànavajjesu sammà attaü niyojayã. 122 Dànàdinekapu¤¤àni karontova dine dine Kàràpetvà alaükàraü puraü sabbaü pure viya 123 Ayojjhàgatamacce ca atha laükàjane khile Mahatheràdayo bhikkhu atha laükàya bhikkhavo 124 Sàmaõeràdayo sabbe sannipatiya sàdaro Sabbesaü tesamatthàya hitàya ca sukhàya ca 125 Ràjàbharaõadikeheva påjàvatthåhi nekadhà Mahaü pubbeva vattento dantadhatumadassayã. --------- 126 Mahiyaïgaõacetyàdi-cetiyaññhànavandanaü 15 Icchante ràjadåtàdi-amacce'pi tahiü tahiü 127 Laükàmaccehi pesetvà vandàpento yathàruciü Kattabbasaügahe tesaü sammà kàretva pesayã. 128 Pavaropàlitheràdibhikkhusaüghaü tatheva ca Påjàvatthuni datvàna amacce'pi niyojiya 129 Mahiyaïgaõàdilaükàya soëasaññhànamuttamaü Vandàpetvà cetiye ca sirivaddhanapuràdisu 130 Kàretvà baddhasãmàyo bhikkhuna¤ca hitatthiko Uposathagharàvàse kàràpesi tahiü tahiü 131 Bhikkhusaüghe suppasanno tãsu saüvaccharesu so Kàràpetvà ca àràme bhikkhusaüghaü vasàpiya 132 Antovassesu kattabbe upakàre ca kàriya Saddhammaüpi ca sutvàna uposathamupàvasã. 133 Pavàritesu saïghesu parikkhàrehi nekadhà Parivàracãvareheva adà kañhinacãvare. ----------- 15.[A.] Vandane [SL Page 625] [\x 625/] ( 134 Vassanabbhantare tiõaõaü tamhi saïghamhi uttame Sattasatappamàõe ca kàràpentopasampadaü 135 Tisahassappamàõanaü kulaputtànamuttamaü Samaõuddesapabbajjaü dàpesi janatàhito 136 Lokahito manujàdhiparàjà Sàsanavuddhikato iti evaü Brahmasuràsurasesapatãtà Taü mahãpaü siriàyu dadantu --------- 137 Laükàsàsanavuddhimahi bahåpakàrako sudhi Buddhattameva patthento dhammikavho naràdhipo 138 Sãlàcàraguõàvàsaü saddhàdiguõabhåsanaü Mahàvisuddhàcariyattheraü ceva guõàkaraü 139 Nipuõaü vara¤àõamuniü anuthera¤ca pesalaü Dvittherapamukhaü saïghaü dasavaggàtirekakaü 140 Ayojjhipurato tamhà såkaravhayabhàyane Pånalaükamapesesi laükàsàsanavuddhiyà 141 Tamhi saïghe anuppatte laükàràjà mahàyaso Mahantagàraveneva puraü netvà pure viya 142 Pupphàràme vasàpetvà sàdaro'va dine dine Niccahattàdikaü sabbaü yathà pubbe tathà adà. --------- 143 Pavaropàlithero ca tãsu saüvaccharesu so Rattãndivappamatto'ca satthusasanavuddhiyà 144 Kattabbakicce katvàna pu¤¤aràsimhi sa¤cite Uppannanàsikàroge teneva abhipãëito. 145 Gilànabhàvamàpannaü taü mahàtheramuttamaü Smmà bhesjjupaññhàne kàrento sãhaëàdhipo 146 Punappunampi àràmaü gantvà ràjà mahàyaso Rogàturaü mahàtheraü disvà kampitamànaso 147 Atekicchanti jànitvà påjàvatthuhi nekadhà Buddhapåjà pavattetvà pattidàna¤ca'dàsi so. 148 Atha kàlakatasasàpi sarãrampi ca sàdhukaü Mahussavena vaóóhetvà dussagehe mahàrahe [SL Page 626] [\x 626/] ( 149 Nekapåjàvidhànàni pavattento janàdhipo Netvà àëahaõe kiccaü karetvà pu¤¤asa¤cayã. --------- 150 Laükàya muniràjassa sàsanassevavuddhiyà Dvikkhattuü bhikkhusaüghassa pesanena ca sàdhu no 151 Asante ekabhikkhumhi laükàdãpe'khile pana Nekasatàni bhikkhånaü pàtukàràpanena ca 152 Asantapotthakànaü hi pesanena anekadhà Sàmindavisayàdhisadhammivhe naràdhipo 153 Munisàsanavuddhimhi upakàro'ti jàniya Bahåpakàrabhutassa tàdisassa ahampi ca 154 Kattabbasaïgahe sammà karissàmãti cintiya Munidàñhàla¤chanaü ca mahagghamaõinà katà 155 Jinabimbaü dakkhiõàvattasaïkhàdivividhe bahå Paõõàkàre ca pavaraü rajasandesamuttamaü 156 Datvà amacce niyametvà nijadesagamanicchitaü Bhikkhusaüghaü ca teheva sadesameva pesayã. --------- 157 Mahatà gàraveneva te sabbeva samàdiya Gantvàna te amacca taü sàmindavisayaü pana 158 Sampatte dhammiko ràjà atãva tuññhamànaso Jinadàñhàla¤chanàdiü passitvàna yathàruciü 159 Sambuddhadàñhaü laddho'va suppanno dine dine Mahàmahaü pavattento ràjasandesapàkañe 160 Sàsanavuddhimàdisu pattidànàdike bahå Vacanàni sutvà jànitvà laïkàra¤¤o pasãdiya 161 Laïkàya'vijjamànàni potthakàni bahåni ca Siripàdala¤chanaü càru jinadàñhàya påjane 162 Soõõamaõóapachatte va ràjaparibhogamàrahe Paõõàkàre ca vividhe dassanãye manorame 163 Attupasampàdàdãsu sabbapu¤¤esu patti ca Ubhinnaü pana ràjånaü mittasatthavakàraõe 164 Pakàsetvàna likhitaü ràjasandesamuttamaü Datvà sabbamapesesi laïkàdãpavaraü subhaü. --------- [SL Page 627] [\x 627/] ( 165 Tàni sabbàni àdàya laïkàrajà mahàyaso Sadadhammapotthake ceva munipàdakkhalaõàdike 166 Disvà atttamano hutvà pavattento mahàmahaü Mahussavampi kàretvà sabbesampi padassayã. 167 Oloketvàpi sandesaü tasmiü hi pàkañe bahå Pattidànàdike sammà mittasatthavapàkañe 168 Vacanàni ca jànitvà pattànumodanena ca Atãva somanassena saüyuto sãhaëàdhipo 169 "Sàsanavuddhimàdãhi pu¤¤akammehijaü phalaü Sandiññhikavaseneva diññhomhiti vicintiya 170 âyatimhi bhave sammà vindanãyamhi kà kathà?" Evaü vatthuttaye sammà pasanno so mahãpati 171 âràü pavisitvàna dutiyavàre samàgata-16 Mahàtherehi saddhammaü sutvà laïkàjanàdhipo 172 Pañhamàgatabhikkhusaüïgha upasampannabhikkhavo Visuddhàcariyamàdimhi bhikkhusaïghamhi sikkhituü 173 Niyojetvàna a¤¤epi bahavo kulaputtake Kàràpesopasampanne 17 tesu theresu sàdhukaü. --------- 174 Tesu laïkàya bhikkhåsu ekacce guõabhusanà Mahàvisuddhàcariyasaïkhàtattherasantike 175 Nibbàõamaggabhåtaü taü vipassanasamuggahuü Ekacce vara¤àõamunianutherassa santike 176 Saddhammavinayatthe ca saddasatthaü ca uggahuü Evaü laïkissaro ràjà pariyattipañipattisu 177 Laïkàbhikkhu niyojetvà rakkhi sambuddhasàsanaü. Laïkàya 18 bhikkhavo tepi appamattà vicakkhaõà 178 Silàcàradhutappiccha - ariyavaüsesu saüyutà Atandità analasà chinasàsanakàrakà 179 Rattindivappamattà'va ganthavipassakà siyuü. Senàsanàdidànena tesaü so'kàsi saügahaü. --------- ----------- 16.[A.] Samàgate 17. [E.S.] Kàràpentopasampattiü. [A.] Kàràpento. 18.[E.] Laïkà. [SL Page 628] [\x 628/] ( 180 Nijadesagamanicchantaü dutiyavàre samàgataü Bhikkhusaüghaü ca pesesi olandavàõijehi so 181 Sirivaddhanapurà pubbadisàbhàgampi sobhate hànamhi nàtidurasmiü suppatiññhitapabbate 182 Kammakàrehi chekehi silàkoññakaàdihi Navaratanappamànuccaü jinabimbaü ñhitaü varaü 183 Kàràpento sobhamànaü taü selapañimaü varaü Soõõapaññena chàdetvà sajãvamulisantibhaü 184 Taü buddharåpamanto ca katvà tuïgaü ghanaü subhaü Silàbhittiü ca kàretvà silàthambhe manohare 185 Nisãdàpiya kàretvà dvibhumikavaraü subhaü Mandiraü dassanãyaü taü vipulaü aïgaõampi ca 186 Pàkàramaõóapàdini kàretvà yeva sàdhukaü Nànàvicittavatthehi vitànasàni bandhiya 187 Samantato toraõàni bandhàpetvà nirantaraü Alaïkàrehi nekehi sajjetvàna anekadhà 188 Nànàdhajapatàkàyo ussàpetvà tahiü tahiü Nettapåjàdine tasmiü jàletvà dãpapàëiyo 189 Puõõaghañe ñhapàpetvà vividhamaïgalasammataü Sajjetvàna vidhiü sammà sabbaü kattabbakaü tahiü 190 Vicittacittakàrànaü vatthàbharaõàdikaü bahuü Datvà yathàruciü tesaü tosetvàna anekadhà 191 Saïkhatàlàdikànantu turiyànaü mahàravaü Mahàsàgaraghosaü va vattetvàna manoharaü 192 Subhage sumuhuttamhi sugahe 19 sàdhusammate Nette patiññhapetvàna pavattento mahàmahaü 193 Rajatapatte aneke ca bahu rajatabhàjane Mahagghe ca parikkhàre mahàrahaticãvare 194 Patàkadhavalacchatte phalakavamaravãjanã Evamàdãni sabbàni påjàvatthåni sobhane 195 Vipàkaü buddhapåjàya'nussaranto janàdhipo Dharamànamunindassa sammukhe viya cintiya [SL Page 529] [\x 529/] ( 196 Vippasannena cittena pu¤¤akàmo apåjayã. Madhurannayàgukhajjadivividhàhàrake bahuü 197 Sakkharàmadhutambulacuõõakappuraàdayo Bhesajjasàragandhàdisugandhe ca anekadhà 198 Sumanacampakapupphàdipupphe sàdhu manohare Evamàdãni sabbàni påjàvatthuni påjiya 199 Jinabimbakàrakàdãnaü hatthigomahisàdinaü Savi¤¤àõakavi¤¤àõa-anekavidhavatthunaü 200 Padàneneva tosesi munibimbàdikàrake. Dhanasàraü vijànitvà pariccattadhanàni tu 19 201 Aññhayugasahassàni diyaóóhasatauttare Pamàõàni ahesuntã tabbihàramahe tadà. 202 Mahanto so vihàro ca dassanãyo ca sobhano Mahavàlukagaïgàya samãpamhimanorame 203 Bhumibhàge katattà'ca gaïgàràmoti vissuto; Ràjahàvihàroti ràjena kàrito ahå. --------- 204 Itthaü kàràpitaü sàdhu sobhaggasirisaüyutaü Taü vihàrampi nàsesuü purasampattaverino. 205 Ràjà pàkatikaü kammaü kàràpetvàna sàdhukaü Pubbe nettamahe yeva kàràpetvà mahussavaü 206 Nettamahampi kàretvà cittakammakaràdinaü Vatthàbharaõàdivatthånaü dànena ca anappakaü 207 Påjàvatthåhi nekehi påjetvà manujàdhipo Saïghàràmampi kàretvà tadàsanne manoramaü 208 Pariyattipañipattãsu yuttaü taü satatàdaraü Bhikkhuïghaü vasàpetvà paccayehi anekadhà 209 Upakàraü karonto so sàdaro ratanattaye Pubbe vuttakkameneva buddhapåjaü pavattiya 210 Dhammasaïghaü ca so ekappahàreneva påjiya Attano ceva lokassa pu¤¤aràsiü pavaóóhayã. --------- ----------- 19. So. (Sabbesu) [SL Page 630] [\x 630/] ( 211 Evaü kàràpitaü càrudassanãyaü manoharaü Vihàrampi ca tattheva pavattitamanappakaü 212 Sabbaü påjàvidhiü vàpi saïghadànàdikaü bahuü Pu¤¤akammaü ciraü sammà vattetuü mahãpati 213 Vihàrassa samãpamhi aruppaliti nàmakaü Gàmameka¤ca a¤¤àni gàkkhettàni ve bahå 20 214 Uyyàne càpi niyametvà màyàdhanavharaññhake Samanussaü mahàgàmaü udakagàmanti nàmakaü 215 Datvà ràjà tahiü eva pabbatasmiü manorame Akkharàni ca koññatvà thiraü katvà pavattayã. 216 Evaü ràjàdhiràjà siridharaguõavà laddhabhoge asàraü Jànanto buddhapåjaü jinasutapavaraü saïghapåjaü ca sammà Kàràpetvàna saddho satatatamakhilaü vattayã pu¤¤asàraü Tasmà tumhe'pi sabbe satatamanalasà pu¤¤akammaükarotha. --------- 217 Kuõóasàlàbhidhànasmiü sàkhàpuravare subhe Uyyàne ramanãyamhi vihàraü càrudassanaü 218 Pàkàramaõóapopetaü kàrayitvàna sàdhukaü Munidhàtupañibimbe ca vaóóhetvàna tahiü pana 219 Panasambanàëikeràdiphalarukkhehi sobhitaü Navuyyànaü 21 bahå gàmakkhette àràmike jane 220 Påjetvà bhattapåjàdisabbapåjàvidhimpi ca Dine dine pavattesi pu¤¤akàmo janàdhipo 221 Sãtàvakanagarasmiü ràjasãho ti vissuto Pitughàtakakammaü ca jinasàsananàsanaü 222 Kato yo pàpiko ràjà kattabbamavijàniya Micchadiññhiü gahetvàna micchàdiññhãsu bhattiko 222 Sumanakåñamhi sambuddhapàdala¤chanamuttame Uppajjanakalàbhaü taü gaõhituü te niyojayã. 224 Tato pàññhàya taü sabbaü micchàdiñhi vinàsayuü Taü pavattiü suõitvàna mahàràja mahàyaso ----------- 20. [A.E.] Ce bahå. 21.[E.] Tamuyyànaü [SL Page 631] [\x 631/] ( 225 Ayuttamiti jànanto sambuddhe so sàgaravo Ito paññhàya mà evaü karothà'ti kudiññhinaü 226 âõàpetvàna sakkaccaü tahiü kattabbakaü bahuü Påjàvidhiü pavattetuü buddhapåtte niyojiya 227 Susamiddhaü samanussaü kuññàpiñisamavhayaü Mahàgama¤ca påjetvà pàdala¤chanamuttame 228 Devàpampi vàretuü sãsacchattopasobhitaü Savãtànaü maõóapaü katvà ayodàmehi bandhiya 299 Påjàvidhiü pavattetvà cinanto kusalaü bahuü Tahiü nibbattalàbhampi sàsane yeva yojayã. 230 Evaü dummedhara¤¤à pavaramuniguõe neva ¤atvà kataü yaü Amhàkaü sãhaëindo siridharapavaro neva yuttanti mantvà Vajjetvà taü akiccaü jinasutapavaraü nimmanaü bhikkhusaüghaü Yojetvà buddhapåjà pavaraamatadaü cattayã so janindo. --------- 231 Vaññagàmiõãbhåpàlaràjena karitaü pana Majjhavelavihàraü taü vinàsattamupàgataü. 232 Tabbihàraü cetiyaü ca kàràpetvàna sàdhukaü Ciràgataü 22 visuü hutvà gàmaü siïgatthalavhayaü 233 Datvà dine dine sammà tahiü påjà 23 pavattiya âyatiü gamanãyaü taü saggamaggaü visodhayã. 234 Dutiyaselavihàrassa ratanadoõisamavhayaü Pubbepi santakaü gàmaü visuü hutvàna àgataü 235 Silàakkharasa¤¤àya jànitvàna naràdhipo Datvà pavattayã påjaü pu¤¤akàmo mahàyaso. 236 Majjhapallivihàraü taü kàràpetuü janàdhipo Katvàna saügahaü sàdhu saügharakkhitabhikkhuno 237 Mahàsayanabimbàdiü kàràpetvàna niññhite Mahàmahampi vattetvà katvà nettamahaü tahiü 238 Påjàvidhimpi vattetuü màlàgàmasamavhayaü Gàmaü påjetva vattesi sammà påjaü dine dine. ----------- 22. [E.S.] Ciramàgataü. 23.[E.] Påjaü [SL Page 632] [\x 632/] ( 239 Metteyyassa munindassa aggasàvakataü varaü Patthetvà àgateneva duññhagàmiõiràjinà 240 Kàràpitaü mahantaü taü vihàraü rajatavhayaü Datvà siddhatthanàmassa sàmaõerassa bhupati 241 Upampàdayitvà taü laükindo tassa bhikkhuno Posathàràmavàsãnaü sabbesaü jinasånunaü 242 Datvà ñhànantaraü càpi kàsi saügahanekadhà. Ciraü jaràvàsabhåtaü taü vihàrampi kàrituü 243 Vividhe kammakàre ca cittakàràdike bahå Lepane buddharåpassa suvaõõaü ka¤canaü bahuü 244 Hatthakammàdikaü sabbaü adà laïkànaràdhipo. Tàni sabbàni laddho so siddhatthavho yatissaro 245 Jaràjiõaõadikaü sabbaü apanetvàna sàdhukaü Silàmayaü ghanaü tuïgabhittãü ca gehabhumi ca 246 Sobhamànaü'va kàretvà bahiddha maõóapampi ca Samàrayuddhaü sambuddharåpaü uddhasilàya'pi 247 Nànàpupphalatàyo'pi kàretvà ceva sàdhukaü Iññhikàbhi ca cuõõehi mattãkàbhi ca sàdhuhi 248 Mahàsayanabimbaü ca tathàsãnañhite bahå Jinabimbàni karetvà muhuttamuniàdike 249 Sahassamatte sambuddhe antobhittimhi sobhane Vicittacittakammena kàràpetvàna sàdhukaü 250 Mahàsayanabimbassa pàdamåle yathakkamaü Buddhupaññhàka-ananda-saddhammarakkhino'pi ca 251 Metteyyabodhisattassa nàthadevavarassa ca Gàmaõãràjino ceva råpe kàretva sobhane 252 Pa¤camahàbuddharåpe suvaõõena ca limpiya Anto kattabbakammàni kàretvàna anekadhà 253 Bahiddhà bhittiyaü ceva påjatthaü àgate nibhe Devabrahmaråpapantã pupphahatthe ca bhàsure 254 Mahantaü toraõaü cà pi dassanãyaü manoharaü Dvàrassa dvãså passesu sãharåpe duve'pi ca [SL Page 633] [\x 633/] ( 255 Bhåtaråpe ca kàretvà sesabhittantaresu ca Mahiyaïaganañhànàdi soëaseññhàna muttame 256 Saccabaddhapabbatasmiü visiññhapadala¤chanaü Dasadhà pàramã ceva tidhàcariyamathàparaü 257 Pa¤camahàpariccàga-àdidhamme pakàsite 24 Vicittacittakammena kàresi jàtake bahå. 258 Sãhapantã hatthipantã haüsapantã ca maõaóape Tathà pupphalatàyo ca nànàråpàni kàriya 259 Atha tasseva selassa uddhaüleõe manorame Mahantaü pañimàgehaü dassanãyaü varaü subhaü 260 Kàràpetvàna sakkaccaü silàkammàdikaü bahuü Tahiü nisinnasambuddhaü sajãvaü viya sobhanaü 261 Mahantaü dassanãyaü taü råpaü ca càrudassanaü Dvãsupassesu uttuïgaññhitabimbe ca sàdhuke 262 Metteyyabodhisattassa uppalavaõõakassa ca Råpe ca tattha kàretvà a¤¤e cà pi bahåni ca 263 Muniråpe satàneka - asekkharåpake tathà Catuvãsatibuddhe ca bodhã cattake'khile 264 Catuvãsativyàkaraõe soëasaññhànake'pi ca Bhåtaråpàdayo càru dhammasaïgãti pa¤cadhà 265 Dassanãyyàpare càru cittakamme anekadhà Kàràpetvàna tattheva munidhàtu pavaóóhiya 266 Cetiya¤càpi kàretvà soõõathåpena'laïkataü Tahiü bimbàlaye ceva uddhaü pabbhàramuttame 267 Sàriputtàdinaü pa¤casataparivàrasaüyutaü Nisinnaü muniråpaü ca dassanãyaü'ca kàrayi. 268 Tattha tattha'ïgaõe ceva pàkàramaõóape tathà Nànadvàrakoññhake ca sopàõe ca tahiü tahiü 269 A¤¤e ca càrukammante jaràvàsagate bahå Pañisaükharaõakammaü ca bahavo'bhinavepi ca ----------- 24. Pakàsake ti bhavitabbaü [SL Page 634] [\x 634/] ( 270 Kàràpetvàna sabbàni kammantàni manohare Tasmiü nettamahe ràjà vatthàbharaõàdike bahå 271 Datvàna pesite'macce nànàtoraõapantiyo Nirantaraü'va sajjetvà tahiü kattabbake bahå 272 Alaïkàre ca kàretvà vidhiü maïgalamuttamaü Kàràpetvàna sakkaccaü pavattetvà mahàmahaü 273 Càrujotimuhuttasmiü katvà nettamahaü tahiü Tatoppabhuti nissesaraññhavàsijanà bahå 274 Thaluggatasamuddova àgantvàna tato tato Ràsibhåtà janà sabbe disvà tasmiü kate bahu 275 Soõõakammàdinekàni atãva tuññhamànasà Pàñiheramhi yamake sambuddhadassane ica 276 Pasannudaggacittà'va sàdhukàrapurassaraü Mahàmahaü pavattentà saggamaggaü visodhayuü. 277 Mahe tasmiü vihàrasmiü bhikkhusaïghaü nimantiya Antovihàragehasmiü pa¤¤àpetvàna àsane 278 Saddhammakathike bhikkhu nisãdàpiya tehi ca Mahàmaïgalasuttàdi-savaõãyadhammamuttame 279 Kathàpetvàna sakkaccaü dhammapåjaü pavattayã Diññhassutà janà sabbe sambuddhadassanampi ca 280 Laddhà ekappahàrena saddhammasavaõaü tadà Dharamànamunino dhammadesane viya nekadhà 281 Uëàrapãtipàmojjappattà àsuü dine dine Evaü råpavilàsaü ca senàlãlamadassayã. 282 Bahiddhà aïgaõe càru silàthambhe nisãdiya Kàretvà maõóapaü tasmiü pa¤¤àpetvàna àsane 283 Samantato maõaóapassa sannipatite mahàjane Pa¤casãlàdisãlesu patiññhàpiya te'khile 284 Divase divase dhammaü sàvetvàna anappakaü Tiyàmarattidhammampi dhammakathike nimantiya 285 Anekesu ca vàresu kathàpesi sàdaro. Sambuddhaparinibbàõà dvisahassàdhike pana 286 Tisate hàyane ekavasse rajatanàmakaü Vihàraü kàrayitvàna taü mahantaü mahaü akà. --------- [SL Page 635] [\x 635/] ( 287 Vihàrato dakakhiõasamiü sobhamàne manorame Visàlasmiü silàpiññhe kataü taü cetiyaü varaü 288 Vinaññhaü paüsupu¤jaü'ca kàràpetuü vicintiya Cuõaõiññhikà silàdãni saüharitvà tato tato 289 Caturassàsanaü smmà bandhàpento manoramaü Nidahitvà nahiü dhàtuü sambuddhassa sirãmato 290 Cetiya¤càpi karento tadàsanne susobhane Bhumibhàgamhã saïghasasa timantetvàna sàdhukaü 291 Baddhasãmampi kàretvà uposathagharàdikaü Saïghàràmampi karento iñhikàchadanàdikaü 292 Samantà bhumibhàgesu nànàpupphadumehi ca Nanàpupphalatàheva nànàphaladumàdihi 293 Samalaïkataü mahuyyànaü bahupokakharaõãyutaü Kàràpento tahiü sàdhu jinaputte vasàpiya 294 Pariyattipañipattãsu yojesi te mahàdaro. Itthaü ràjabalaneva kàritaü sevitaü mahà- 295 Arahantehi taü ñhànaü pubbalaükàdhipehi ca Påjitaü, taü pavattimpi sutvà ràjà mahàyaso 296 Tathà vihàrasãmampi niyetvàna påjiya Tahiü påjàvidhiü sabbaü saïghadànàdikaü bahuü Vaóóhetvàna pavattento pu¤¤aràsiü ca sa¤cayã. 297 Pågapunnàganàgàditaruràjiviràjite Sabbànantasakuntehi madhuràlàpakujite 298 Sãtalàmalaodàtasilàtalasamanvite Nànàmigagaõàkiõõe dohalapabbatantike 299 Såkaràvàñanàmamhi 25 àràme sumanohare Ra¤¤ànu¤¤àtamaccena jinabimbàlayaü kataü; 300 Silathambhe patiññhàya suvaõõagàmamantinà Upesathàlayaü katvà påjitaü muniorase 302 Thamhàdidàrumbhàre samànetvàna so pana Bahåni mandiràneva kàràpesi tahiü tadà 303 Tasmiü vàsitabhikkhånaü paccayatthàya sabbadà Gàmakkhettàdike neke påjesi manujàdhipo. ----------- 25.[E.] Såkaravhaya. [SL Page 636] [\x 636/] ( 304 Etànipana sabbàni kàràpetvà naràdhipo Dhammarakkhitayatindassa 26 pàpesi sumano tadà, 305 Evaü nànàvidhaü pu¤¤aü sa¤cinitvà naràdhipo Pa¤catiüsatime vasse yathàkammaü gamã ito. 306 Bhoge ca dehe ca asàrakattaü Mantvàlayaü dårataraü haranti Tumhepi vatthuttayameva seviya Lokuttaràdiü kusalaü bhajavho. Iti sujanappasadasaüvegatthàya kate mahàvaüse kittissiri Ràjasihadãpano nàma aññhanavutimo paricchedo. --------- Ekånasatamo paricchedo 1 Siriràjàdhiràjasãho tassa bhàtà kaõiññhako Tadaccayena laïkàyamabhisekamapàpuõi. 2 Pattarajjàbhiseko'va pasanno ratanattaye Saddhammasavaõe yutto appamatto vicakkhaõo 3 Bhàtarà kàritaü ya¤ca lokasàsanaphàtikaü Ahàpetvàna kàresi pure viya janàdhipo. 4 Dantadhàtuvarassàpi annapànàdikampi ca Anãharitvà påjesi pure viya mahàyaso. 5 Pure jinorasànaü hi ñhapitaü dànavaññakaü Ra¤¤à dinnakkameneva tathà dàtuü niyojayã. 6 Bhàtura¤¤o tu samaye sàmindàgatabhikkhavo Upàlittherapamukhà sirivaddhanapuràgamuü; 7 Tato te àgatopàlittherappamukhabhikkhavo Purato dakkhiõàsàya kusumàràmasa¤¤ite 8 ¥attidutiyakammena sãmaü tatra abandhayuü. Kittisasirivharàjena pure kàràpitaü tadà 9 Uposathàlayaü so hi oloketvàna jiõõakaü Aggato taü pana vatthuü tuïgaü katvà samantato 10 Bhiyyo selappayogena antosãmàya bhittiyo Ukkhipitvàna kàresi pu¤¤¤akàmo naràdhipo. ----------- 26. [A.] Yamindassa. [SL Page 637] [\x 637/] ( 11 Silàthåõe patiññhàya katvà so'posathàlayaü Càtuddisassa saïghassa pañipàdesi bhåpati. 12 Pàëisakkatasatthadinekasatthesu kosalo Niccadànarato àsi råpena makaraddhajo. 13 Asadisajàtakaü so hi sãhaëàya niruttiyà Kabbaü katvà likhàpesi saddasatthavisàrado. 14 Dãpasatasahassena jàletvà ekarattiyaü Dàñhàdhàtuü sa mànesi saddhàya suddhamànaso. 15 Suõitvà sesadànesu kañhinassa mahàguõaü Anusaüvaccharaü saghe kañhinàni adàsi so. 16 Aügãrasassa pañimaü tassa ra¤¤o pamàõakaü Lohena taü akàresi jinapattiü ca patthayaü 17 Gaïgàràmàbhidhànamhi vihàre sàdhusammate Cetiyampi ca kàresi dassanãyaü manoharaü 18 Evamàdãni pu¤¤àni vinitvà so mahãpati Aññhàrasasu vassesu yathàkammaü gato ito --------- 19 Ràjàdhiràjasãhassa bhàgineyyo janàdhipo Sirivikkamaràjasãho dhitimà maõóalissaro 20 Jineritàni dhammàni nisàmetvà pamodiya Dàñhàdhàtubhadantassa maõimuttàdikaü tathà 21 Gàmakkhettàni nekàni påjesi dharaõãpati. Buddhappamukhasaïghassa ghàsampi ca paõitakaü 22 Bahukkhattu padatvàna patthayãnattasampadaü. Evamàdãni pu¤¤àni sa¤cinã so mahãpati 23 Asàdhusaïgamàgamma vipallàsaü punàgami. Mantissaramahàmacce tada¤¤e sacive bahå 24 Samànetvàna nàsesi rakkhaso viya so jane. Anekasatasaïkheyye jane netvà tahiü tahiü 25 Acchàpesi tadà såle maccå'va adayàparo. Parmparàgate tesaü janàtaü vibhave bahå [SL Page 638] [\x 638/] ( 26 Vilumpàpesi so ràjà theno'va gàmaghàtako. Evaü nekavidhàdhamme carante ca mahipatã 27 Pakuddhà sãhaëà càpi kolambapuravàsino Idhàgantvàna sabbe te ràjànaü duñhadhammikaü 28 Tassà'bhisekato aññhàrasavasse gate tadà Jãvagahaü gahetvàna paratãramatàrayuü. 29 Paratãraü patàretvà ràjànaü lokapãëakaü Iügirisinàmakà sabbaü rajjaü karagataü karuü. 30 Gotamassa mahesissa nibbàõappattivàsare Tevàraü laükamàgamma dãpàbhivuddhikàrino 31 Laükàdãpàvatiõõena vijayena yasassinà Sãhaëàdimaràjena sambhutaü tambapaõõiyaü 32 Pasatthanãtisaüyuttaü sãhaëaü rajjatantakaü Vassànaü sattapa¤¤àsàdhikaü tevãsatãsataü 33 Laükàdãpaü pasàsantaü vidhàya lokasaügahaü Sàsanaü paggatvona itthamatthamupàgami. 34 Sogatarajjatantassa imassa paripàlakà Bhubhujà kamato he'suü sataü sattari satta va, 35 Tesu patàpino ye'suü pabhàvã ye ca bhumipà, Saüghabodhyàdayo ye'suü buddhaïkurasirãdharà, 36 Akàsuü ye mahàganthe dhammavinayakovidà, Mahàkavivarà ye'suü, àyubbedavidå ca ye 37 Gurupåjàparà yepi, saügàmajuttamà ca ye Ye ye'suü nekaråpehi dãpassa hitakàrino 38 Jaliüsvà'diccaråpà ye laükàdãpanabhodità hatàritamasandohà sampadàlokadàyakà 39 Bhupàlà te palayamupagatà koñisaükhà ca pàlyà Ye cà'suü påjanãyà jinatanujavarà appavattiü gatà te. Atthaü yàtà sajãvà matisacivagaõà seniseññhà ca yodhà. Sakkhãbhutà viyoge dharati vasumatã nassarà sàpi nånaü. Iti sujappasàdasaüvegàya kate mahàvaüse Sihaëarajjatantatthagamo nàma ekånasatamo paricchedo. --------- [SL Page 639] [\x 639/] ( ænapåraõaü Dvànavutima paricchedena sambandhaü. 1 Sãhaëarajjatantatthagame bàrasavàsaraü Anãtitamatonaddho sãhaëosi alakkhiko 2 Tato tatiya jàjassa - ràjassaõodayo bhavi. Phiraügàgamato tatthe'sànupubbakathà bhave: 3 Phiraügà hi yureporudãpe bhàgamhi pacchime hite phiraüganàmena patikàlavhayena ca 4 ¥àte dese samuppannà manussà setajàtikà Vàõijjatapparà chekanàvikà dhanalolupà. 5 Pàcãnadesajàtàyo vàõijjabhaõóajàtiyo Paticãnesu desesu nãyanti cirakàlato. 6 Yuropãyajanà tesu bhaõóesu vihitàdarà Saüsamuññhànakaññhàna-gavesanarataü bhavuü 7 Phiraügiyajanà tattha asumaggesarà tadà Ràjà dutiya jonàkhyo - phãraügesà'si bhupati. 8 Ekånatiüsavassesu sahassaddikato paraü Yàtesu muninibbàõà àõàya tassa ràjino 9 Nàvikapati bartolamiyudiyasanàmako Gavesanàya pàcãnapadese patikàlato 10 Yàva supatthanatitthamàgamma cõóavàtato Upadduto tivattitvà sadesameva àgato. 11 Vasse'tha dvisahassaññha-tiüsatime 'bhisevanaü Pàpuõittha phiraügesu emànuvelabhåpati. 12 Nàvàdhipaü sa vaskoda-gàmàbhidhaü savàhiniü Pàcãnàsàya raññhànaü gavesanatthamapesayã. 13 Nikkhanto so sasenàya nàvàdhipo mahàmati Nàvàhi lisbanavhato phãraügaràjadhànito 14 Yuropaü samatikkamma gacchaü pubbadisàmukho Atlantikamaggena samuddayànatapparo [SL Page 640] [\x 640/] ( 15 Nekaråpena sampatte madditvà satadukkare Aprikàmahàdãpà paramindiyasàgare 16 Utti kolikuñañàdi-paññanesu yathàruciü Niyutto vàõije kamme nijadesopayogike 17 Saraññhaü pesayã bhaõóe tato paññhàya te pana Phiraügiyajanà tasmiü bhàrate bhuvi sabbathà 18 Niyuttà vàõije kamme na ciraneva bhàrane Padese hatthage katvà samuddatãrasaõñhite 19 Govàpadese isseraü vantentà nijaràjino Vijitatta¤ca pàpesuü padese attahatthage. 20 Bhàratãyapadesesu emmànuvela ràjino Donapransisku da alm[X]g¤a[X]dà patiràjàsi àdimo. 21 Pubbe tesu padesesu muslimajanasantakaü Vàõijjaü patikàlà te sakahatthagataü karuü. 22 Tathàpi muslimàkhya ca patikàlabhayà raho Apàkañena maggena vàõijjamakaruü sakaü 23 ¥atvà taü nàvikaü maggaü patiràjamahàsayo Laïkàto dakakhiõe màla-dãpàsannasamuddagaü 24 Tesaü nàvà vilopàya pesayittha savàhiniü. Dona lorensu dalemadànàmakaü nijaputtakaü. 25 Maggenàpariciõõena samuddayànatapparo Nàvikàdhipatã soyaü caõaóàvàtena codito 26 Laïkàdãpamupàgamma gàlupaññanamotari. Yuttà tade'ha vàõijje àsuü muslimajàtikà. 27 Paññanesu samattesu vàõijjaü te yathàruviü Pavattentã'ha ràjånamàõaü nevànuvattino. 28 Parakkamabhujo ràjà aññhamo jayavaóóhane Vãrasaddavisiññhavho adhiràjeti vuccati. 29 Jàpane vannidesesu gaügàsiripuravhaye Peràdeõipure ceva badullanagaruttame 30 Mahàgàmeti nekesu padesesu padesikà Ràjàno nàmamattena adhiràjànuvattino 31 Attano ruciyà yeva vattantà sa¤caye ratà A¤a¤¤ama¤a¤¤aviruddhà'suü parihànimukhe ñhità. [SL Page 641] [\x 641/] ( 32 Dvisahassaññhatàëãsavassà sambuddhavassato Atãtà'suü tadà aññhàrasàdhiràjavassato. 33 Gàlutitthe phiraügàna motaraõakkhaõepi te Bhaõóe àrepayànà'suü nàvàsu musalimà janà. 34 Asambhàvitasampattaü disvà phiraügavàhiniü Musalimà saïkità àsuü bhayavyàkulamànasà. 35 Phiraügà tuññhacittà'suü disvàna'ttàhipatthite A¤¤àtuññhànakàññhàne laïkàvàõijjabhaõóake. 36 Lamaïgehadibhaõóesu disvà'sattamane ca te Takkesuü musalimopàyaü sabhaõóaparirakkhaõe. 37 "Rakkhàye'hàdhiràjassa dãpamhi ràjadhàniyà Karoma no vaõijjanti" àhasvà'bhãtaråpakà. 38 Vacanaü musalimànaü taü attatàõàya kappitaü Saddahaü nàvikeso so ra¤¤à saïgarabandhanaü. 39 Icchaü payodasosàkhyaü dåtaü ràjassa santikaü Musalãmehi ca paisesi tadatthàya sagàravaü. 40 Pabhuno sãhaëassenaü kuttimaràjaråpino Dassesuü santikaü netvà ràjàti musalimà sañhà. 41 Ràjamuttimatà tena dåto karittha saügaraü Duggatthaü ca vaõijjatthaü okàsaü labhi tena so. 42 Catumuññhisate ceva lamaïgànaü tathàpare Ràjapàbhataråpena datvà te taü sutosayuü. 43 Pacchà phiraügà jàniüsu sàñhyaü musalimayojitaü Tasmà kira na patthesuü saïgarena pañissutaü. 44 ¥àtabhàvampi sàñhyassa muslimànaü na vedayuü. Tato katipaye vàre vasantà gàlupaññane. 45 Thamhaü patiññhapetvana phiraügàgamasàrakaü Gamiüsu govadesaüva anàgataphalesino 46 Vaõõeyuü bhàrate dese sajàtiya-janantike Sãhaëassa vaõijjepayogitàdipayojane 47 Na tàva thiramålàsuü phiraügà bhàrate tato Neva dvàdasavassàni ussahuü sãhaëàgame. [SL Page 642] [\x 642/] ( 48 Gatetha råëhamulattaü phiraügiyabaladdume Nàvãso lopasorasda-albarggeriyanàmako. 49 Emmànuvelabhupànu - jãvisattasataü camuü âdàyàgamma nàvàhi kolambatatthato'tari. 50 Tadà'vãraparakkanti - bàhuno jayavaóóhane Putto dhammaparakkanti - ràjo rajjaü pasaüsati. 51 Devapure'nujo tassa vijayabàhu nàmavà Rajjaü sàsati pubbutta - pabhuno ca tahiü tahiü, 52 Tadà sambuddha nibbàõà sahassaddikato paraü Saññhimo vaccharo hoti adhiràjassa aññhamo. 53 Dubbalyenàdhiràjassa dãpasmiü rajjatantakaü Sudubbalaü pavattittha akkhamaü dãparakkhaõe. 54 Nàhosi adhiràjo'pi vàpisaükharaõussuko Padesàdhipatã và'suü a¤¤ama¤¤avirodhino. 55 Vàpisaükharaõàbhàvà neva sassaü samijjhatã; Nappahonti ca dha¤¤àni dãpavàsãnabhojane. 56 ârabhuü dãpamànetuü tato dakkhiõabhàrate Nànàpadesajàtàni taõóulàni abhiõhaso. 57 Parapuññhakabhàvoyaü tadà dãpasamubbhavo Sudãno dãpamajjàpi pàpeti nissirãkataü. 58 Laïkàrajjadumindassa iccevaü hànabhàgino Vandakodayaråposi phiraügànaü samàgamo. 59 Patikàlajane dãpa motiõeõa'diññhapubbake Disvàna vimbhità àsuü koëambapuravàsino. 60 Tesaü sa¤caraõàdãhi saïkità te saràjino Parakkamabhujavhesu navamassa nivedayuü. 61 Ràjà tesaü vaco sutvà sànuje sacive sake Sannipàtàpayitvàna kiccaü tattha vicàrayi. 62 Taü sabhànumataü chattanàmakaü buddhisàlinaü Pesayã'maccama¤¤àtuü tattaü tattha phiraüginaü. 63 Chatto a¤¤àtavesena gantvà kolambapaññanaü Sabhàvaü patikàlànaü ¤atvà ra¤¤o nivedayi; [SL Page 643] [\x 643/] ( 64 "Pabalà ruddaråpà ca dissante te videsino; Na thålamapamàna¤ca kariüsu tàva ràjino. 65 Tasmà tesamidhàyàne ¤atvà hetuü sabhàvato Vàsova mettiyà tehi abhivuddhikaro" iti. 66 Sàdhåti anumoditvà ràjà tassa vinicchayaü Patikàle jane ràja bhavanamavhayã lahuü. 67 Avhànenàdhiràjassa phiraüganàvikàdhipo Pesayã dåtakammena jane katipaye tahiü. 68 Adhiràjasabhaü pattà dåtà te jayavaóóhane Upahàropahàrena tosayuü ràjapuïgavaü. 69 Sãhaëàgamanehetuü puññhà te'vaü pakàsayuü; "Sevakà no phiraïgesu emmànuvelaràjino. 70 âõàya adhiràjassa vattantà idha sãhaëe âgamimha karissàma vàõijjaü sãhaëehi"ti. 71 Mantvàna maddavaü tesaü àvàrena giràya ca Vàõijjatthàya okàsaü kàresi sãhaëissaro. 72 Laddhokàsà vaõijjaü te karontà sañhabuddhino Adhikamulàdànàdi vidhinà tosayuü jane. 73 Koññhakassa vidhànàya kolambanagare tato Okàsaü kàrayuü ràjaü va¤cetvàna upàyato. 74 Thirakoññhavidhànàya silàsudhàdinaü tadà Dullabhattà akàsuü te koññhakaü tàvakàlikaü. 75 Vàõijjena phiraügànaü musalimà saükitantarà Ussahiüsu nivàretuü tesaü taü koññhabandhanaü. 76 Virodhaü musalãmànaü taü na gaõesi ca bhupati. Nissaddàsuü adisvà te upàyaü tassa vàraõe. 77 Tato phiraüganàvãso bhàgiõeyyassa attano Juvànasãlaverassa datvà koññhamito gato. 78 Tato tivassato pacchà mahàphiraügavàhinã Thirakoññhavidhànatthaü samattamupayogikaü. 79 Nàvàhà'dàya kolamba puramàgamma sutthiraü Kàtumàrabhi taü koññhaü adhiràjamataü vinà. [SL Page 644] [\x 644/] ( 80 Virodhamadhiràjà taü koññhassa thirabandhane ¥àpayittha phiraügànaü na nama¤¤iüsu tiõàyapi. 81 Pesayittha nisedhetuü tato koññhassa bandhanaü Kolambanagaraü yodhavàhiniü sãhaëissaro 82 Ruddà phiraügayodhà te sãhaëaü yodhavàhiniü Palàpetvà samàpesuü keññhabandhaü yathàruciü. 83 Tato ubhayapakkhassa sàkacchàhi anekaso Avirodhavihàràya sampàdito'si saïgaro 84 Phiraügiyehi laüïkàyaü samuddatãranissite Padese rakkhaõaü sàdhu sàdhetabbaü sadocitaü. 85 Rakkhaõassa purekkhàra-visena vaccharampati Dàtabbamadhiràjena lamaïgàdiü phiraüginaü. 86 Evaråpàni aïgàni tasmiü saïgarapattake âsumantogadhàne'ta maïgãkàsuü dvipakkhikà. 87 Tato katipaye vasse pakkhapate'va ràjino Vasiüsu patikàlà ke kolambakeññhanissità 88 Phiraügohi mahãpàlo emmànuvelanàmako Dvisahassacatussaññhi-mite vasse divaügato. 89 Sohesi tatiyo jo à - nàmotha dharaõissaro Sãhàsanaü phiraügesu phiraügapãtivaóóhano. 90 Saïgaraü na gaõentà'tha phiraügà sindhuvelage Padese nijaàõàya vattetumussahiüsu te. 91 Sadesiyajanaü tatthà'dhiràjàõàya vattinaü Pãëesuü nekadhà tesa - macchindiüsu ca santakaü. 92 Tadà sãhaëarajjassa bahuràjakatà tathà Mudutà cà'dhiràjassa àsi dubbalyakàraõaü. 93 Yuddhasuppappavãõàpi sãhaëà yodhavàhinã Nåtanàyudhacekallà pacco sakkittha àhave. 94 Tasmà phiraügavandàkà nimmålakaraõussuko Samànopi na sakkittha adhiràjà sudubbalo. 95 ¥atvà taü sãhalà pacchà bhetãnaü nåtanakkamà Sampàdane pavãõàsuü àhave abhiyàyino. [SL Page 645] [\x 645/] ( 96 Kàru¤¤enàdhiràjassa tejaso'si suhãnatà; Pàpabhãrukatàyà'si sabbathà mudukattanaü. 97 Aputtakassa ràjassa tassà'tisantabhàvato Ràjakiccesu vikkanti na vattittha yathocitaü. 98 Ràjà pu¤¤àbhisattopi raññhassà'santabhàvato Yathàbhirucitaü pu¤a¤¤aü sampàdetuü na sakkhi so. 99 Tathàpyalãnacitto so kalyàõithåparàjino Sobhanaü pañisaïkhàraü kàresi dharaõissaro. 100 Ràjà dhammaparakkatti - bhujo dvevãsavacchare Laïkàrajjaü pasàsitvà dibbaü kàyamalaïkari. 101 Ra¤¤o parakkamabhujassa'timaddavevaü Laïkàdumàdaninibhà patikàlasenà Laggà tahiü ativiruëhisamàgatàsã Ràjesu maddavamatho na pasaüsanãyaü --------- Ekanavutimassa ånapåraõaü 1 Navamassa parakkantibàhuno accaye pana Mahãpàlo'nujo tassa devanagarasaõñhito 2 Chaññho vijayabàhåti nàmena jayavaóóhane Pure laïkadhiràjassa sãhàsanamalaükari. 3 Tadà a¤¤e padesepi phiraügà sindhutãrage Akkamantà yathàkàmaü kariüsu bahudha hañhaü. 4 âõaü vijayabàhussa na gaõentà'dhiràjino Gaõhiüsu vàõije bhaõóe pãëentà raññhavàsike. 5 Acchindiüsu manussànaü dhanaü pàõa¤ca niddayaü, Evaü dàruõakammà te appiyà'suü mahàjane. 6 Tesampasusabhàvànaü kulitthidåsanàdihi Raññhamasannimàpannamàsi lakkhãvihãnakaü. 7 Muslimesu hañho tesaü visesena pavattito Nãtivirodhakammàni ¤atvà tàna'dhibhubhujo. 8 Vàretuü duññhakammàni mahàjanadayàparo Senaü pesesi yodhànaü vãsaüsahassatodhikaü. [SL Page 646] [\x 646/] ( 9 Hatthivajipadàtãhi yuttà sà yodhavàhinã Anånà yuddhahetãti nikkhamma jayavaóóhanà. 10 Phiraügànamarundhittha kolambalakoññhakaü Phiraügàbhãtimàpannà antokoññhamupàgamuü. 11 Ruddhà sãhaëasenàya khajjabhojjàdivajjità Pa¤camàsàdhikaü kàlamantokoññhe vasiüsu te. 12 âdhàraü pekkhamànàpi phiraügà bhàratà tadà Na labhiüsu yathàkàlamutunaü visamattanà. 13 Pacchà saharasenàya làbhà te pabalà lahuü Abhikkamma palàpesuü sãhaëaü yodhavàhiniü. 14 Tadà nàvikasenàyà'bhàvà sãhaëavàhinã Asamatthà'si vàretuü senaü desantaràgataü. 15 Phiraügà thàmapattàpi tato paññhàya sàhase Yathàpubbaü na vattiüsu mahàjanapakopake. 16 Vissàsuppàdamicchantà upàyena mahàjane Te'bhavuü hitakàmàva niguhitvàna ruddataü. 17 Romànusamayaü dãpe khyàpetumussahiüsu ca Sàñheyyamiti taü sabbaü nàbhinandiüsu sãhaëà. 18 Ra¤¤o vijayabàhussa divaü yàtàya deviyà Kumàriü råpiniü a¤¤aü mahesittebhisi¤ci so. 19 Bhuvanekabhujo, ràyi-gàmakhaõaóàranàmako, Màyàdhanåti ra¤¤e'suü sutà purimadevijà. 20 Pacchimàràjadeviyà devaràjavhaye nije Kaõiññhe rajjamappetuü pacchà vijayabàhuto. 21 Kumantaõamakà ra¤¤à ¤atvà taü ràjasånavo Nilãyuü jãvarakkhàya nikkhamma jayavaóóhanà. 22 Màyàdhanukumàro'tha nagare sirivaóóhane Sabandhumupasaïkamma jayavãraü mahãbhujaü. 23 Pavattiü taü nivedetvà laddhàsenàyudho nije Bhàtaro dve ca àhåya mantetvà tehi sàdhukaü. 24 Yodhasenàyabhikkamma jayavaóóhanasantike Khandhavàraü nivesesi raõàya pitarà samaü. [SL Page 647] [\x 647/] ( 25 "Rajjasàmikumàrehi na yujjhàma mayaü"iti Nàgarà ca amaccà ca ràjànaü parivajjayuü. 26 Nagaraü parivàretvà rattiyaü bhàtaro tayo A¤¤àtakena posena nàsesuü pitubhubhujaü. 27 Anantaradine sabba sammato jeññhabhàtiko Bhuvanekabhujavhànaü sattamo bhavi bhubhujo. 28 Sambuddhaparinibbàõo sahassaddikato paraü Sattasattarime vasse assa rajjodayo bhavi. 29 Ràyigàmapure ràyã-gàmakhaõóàranàmako Sãtàvaïkapure mayà - dhanuvhe ca sanimmite. 30 Padesarajjaü kàresuü bhuvanebhujassa tu Dubbalattena rajjassa pàlanamàsi dubbalaü. 31 Sãtàvaïkapuràdhãso màyàdhanu - narissaro Såro vãraïgaråpo'si sabbakiccavicakkhaõo. 32 Bhuvanekabhujo pacchà attano rajjadàyino Kaniññhe agaõetvana phiraïgamittataü gato. 33 Puttà hi tassa nàhesuü samuddàdevinàmikà Dhãtà ce'kàbhiråpà'si devaccharanibhà subhà. 34 Tassà vedhayabaõóàra -nàmako sàmiko'si so. Colasãhaëa - bhupàla - vaüsadvaya - samubbhavo. 35 Tassaü tassa samuppannà duve àsuü tanåruhà; Bhuvanekabhujasse'te nettadvayamivà'bhavuü. 36 Jeññhe nattari tesaü so dhammapàlasamavhaye Accayena'ttano laïkàrajjasàmittanaü pihaü. 37 Sàhayyena phiraügànaü tadajjhàsayasàdhane Jàtyàgamapañikkulaü kammànàkàsi attano. 38 Màyàdhanumahãpàlo bhàtura¤¤o tadàsayaü Asabhanto nisedhetu mupàyaü kari nekadhà. 39 Bhuvanekabhujo ràjà patikàlopakàrato Attanà patthitaü atthaü sàdhetumeva ussahi. 40 Senàsannicayaü katvà màyàdhanu narissaro Yuddhàya bhàtarà rundhi nagaraü jayavaóóhanaü. [SL Page 648] [\x 648/] ( 41 Bhuvanekabhujo laddhà phiraügabalavàhiniü Màyàdhanuü paràjetvà vihàsi jayavaóóhane. 42 Jitopi saïkito yeva bhãtaråpo nirantaraü âdhàramabhipatthesi phiraügadharaõissarà. 43 Bhattiyutto samànopi so ràjà ratanattaye Laddhåpakàratàyeva attajjhàsayasàdhane. 44 Tato paraü phiraügànaü katolikàgamassi'dha Akatvà lesato bàdhaü okàsaü kari vaóóhane. 45 Sogato samayo tena nimmalo dubbalattanaü Patvà hànimukhe yeva nimugge àsi sabbathà. 46 Bhuvanekabhujodhammapàlàkkhye jeññhanattari Rajjamappetumicchanto dharamàneva attati, 47 Sodarànaü virodhena passaü dubbalyamattano Sàhayyena phiraügànaü tasmiü makuñadhàraõaü, 48 Kattukàmo natturåpappamàõaü hemaråpakaü Hemamayaü kirãña¤ca kàretvà maõibhusitaü, 49 Abhutapubbamacchera mabhisekaü sa nattuno Phiraügabhupahatthena kàretuü ràjalekhanaü, 50 Mahagghe pàhate ceva sampàdetvà yathocitaü Ràjadåte sirãràdharakkhe sacivapaõóite, 51 Sabbaü niyyàtayitvàna samaü parijanena taü Tatãya-joàràjassa ràjadhànimapesayã. 52 Sãhaëaràjadåtà te nikkhantà jayavaóóhanà Kolambatitthato nàva màruyhi'ndiyasàgaraü. 53 Samatikkamma patvàna atalantikasàgaraü Yurope patikàlànaü desambhi lisbane pure. 54 Uttiõõa upagantvàna phiraügaràjamandiraü Sandesaü nijaràjassa datvà joàssa ràjino. 55 Hemaråpakirãñàni pàbhatehi samappayuü Ràjà sãhaëadåte te abhinandi yathocitaü. 56 Tato laïkàya rajjassa pavattiü ràjadåtato Vitthàrato suõitva na ¤atvà tattaü sabhàvato. [SL Page 649] [\x 649/] ( 57 Laïkàrajjaü nijàyatta-karaõe pubbaråpakaü Pàtubhutaü viditvàna pãtiparavaso bhavi. --------- 58 Atho ràjaniyogenà'laïkate lisbane pure Molimaügalasàlàya vattamàne mahussave, 59 Ràjà sãhaëadåtànaü sammukhà hemaråpake Sahatthena pilandhetvà molimàsãpurassaraü, 60 Dona juvàna nàmampi datvà tasmiü sagàravaü Molimaügalakiccàni samàpesi yathovitaü. 61 Nijapakkhabalopàyaü kittuladdhippavàraõaü Pihentànaü phiraügànaü pãtido samayo ha'yaü. 62 Bhuvanekabhujo ràjà phiraügasaraõesako Sirasà patigaõhàti phiraügànamudãritaü. 63 Phiraügadharaõãso'tha dåte sãhaëaràjino Tosetvà ràjasandesamadà tesaü sapàgataü. 64 Tena donajuvànassa bhuvanekabhujassa ca Rakkhaõatthaü phiraügãso sandesena pañissuõi. 65 Chajane påjake ceva pransiskana nikàyike Pesesi tehi dutehi niyyàdetvàna ràjino. 66 Nivattà sihaëaü pattà dåtà te nijaràjino Datvà sàsanapaõõàdiü påjake te samappayuü. 67 Katavedã narindo so phiraügadharaõissaro Påjake abhinanditvà sakkarittha yathocitaü. 68 Dhammapàlakumàrassa donajuvànupàdhino Uggaõhàpesi saüladdhiü tesaü jeññhakapåjako. 69 Jayavaóóhana-kolamba-purasannissità tadà Pabalattà phiraügànamàsuü bhiyyo katolikà. 70 Sogato samayo tattha dubbalo'si anukkama Pabhàvo ca patàpo ca hàyi sãhaëaràjino. 71 Pakkhabalena vaóóhittha phiraügadàruõattanaü; Kariüsu sàhase rudde kamme purimatodhikaü. 72 Tiõàyapi na pa¤¤iüsu jane sãhaëavàsike. Tàëesuü ceva pãëesuü dhanalobhena laïkike. [SL Page 650] [\x 650/] ( 73 Paõiye dubbalàyatte gaõhiüsu mandamålato Dha¤a¤¤àni khettavatthåni acchinduü ruddakammakà. 74 Dabbatthikà phiraügà te dume dubbalasantake Chetvà gaõhiüsu pesesuü videsampi yathàruciü. 75 Nãti virodhakammàni ãdisàni mahãbhujo Na sakkoni nisedhetuü phiraügasaraõesako. 76 Bhuvanekabhujo tasmà phiraügapatiràjino Vàretuü duññhakamme te govaü pesayi sàsanaü. 77 Ussahiüsu palobhetvà nànopàyehi laïikike Gàhàpetuü nijaü bhattãü påjakà te katolikà 78 Patikàlabalakkanta-padesesu tato tadà Làbhakàmà bahå àsuü nàmamattakatolikà. 79 Nimminiüsu tato devamandire càrudassane Tesu tesu puràdãsu nijadevaccanocite. 80 Bhattihãnàpi te làbhakàmà nàmakatolikà Passiüsu kittupåjàdo bhattimantova sabbadà. 81 Puttanattàdayo tesaü yàtà diññhànuyàyinaü Asambhàvitamevàsuü bhattimantà katolikà. 82 Evamàdipumànaü hi sàñheyyena samubbhavà Ajjàpi dissate bhiyyo katolikaparamparà. 83 Mannàramapadese ca paññane yàpanavhaye Saladdhivyàpanussàho phiraügànà'si nipphalo. 84 Màretvà påjake ràjà pararàjàdisekharo. Katolikàgamaü tattha àyatimpi nivàrayi. 85 Tenàpya'lãnacittà te rajjaü seükhaõóaselakaü Gantvà tattha nijaü laddhi mussahiüsu viyàpituü. 86 Seükhaõóaselañhànãye jayavãro mahãpati Tasmiü tesaü viyàpàre virodhaü neva dassayã. 87 "Phiraügabhàratà desà ànetvà yodhavàhiniü Vaóóhema ràjasatti"nti ràjaü va¤cetumussahuü. 88 Sãtàvaïkapuràdhãso màyàdhanunarissaro Jayavãraü nivàresi phiraügabaladànato. [SL Page 651] [\x 651/] ( 89 Seükhaõóaselato màyàdhanussa upadesato Jayavãro palàpesi påjake patikàlake. 90 Chinnàpekkhà'tha te patvà påjakà jayavaóóhanaü Tasmiü saladdhivitthàra-vyàpàraniratà bhavuü. 91 Rajjaniyyàtanussàho dhammapàlassa tantuno Kittusamayavitthàra - vyàpàre cà'nuvattanaü 92 Màyàdhanunarindassa sàmagginiratattano Bhuvanekabhuje tasmiü virodhàyà'si ràjini. 93 Màyàdhanunarindo'tha yuddhasajjo'si bhàtarà. ânesi bhàratà desà raho muslimavàhiniü. 94 Bhuvanekabhujo ¤atvà virodhaü kaõiyassa taü âdhàrasenamànetuü sãghaü phira gabhàratà 95 Ràdharakkhapamokkhehi dutàmaccehi sàsanaü J[X]g¤a[X]rjkabaràlanàmassa pesayã patiràjino. 96 Phiraügadharaõãpàle vaccharampati sãhaëà Maricebha-lamaïgànaü dànàya ca pañissuõi 97 Màyàdhanumahãpàlo yujjhanto saha bhàtarà Katipaye padese ca katvà hatthagate tadà 98 Jayavaóóhanasàmantaü patvà senàpurakkhato âsi ussukkamàpanno ràjadhàninirumbhane. 99 Atho gocapadesamhà phiraügayodhavàhinã Yathàvuttapañi¤¤àya dåtehà'ga¤chi sãhaëaü. 100 Phiraügasãëe yodhe àdàya dharaõãpati Sãtàvaïkampi rundhitvà palàpesi kaõiññhakaü. 101 Yodhà puraü vinàsetvà àdà màyàdhanådhanaü Katipàhena àga¤chuü nagaraü jayavaóóhanaü. 102 Bhuvanekabhujo ràjà katolikajanassito Katokàsopi taü laddhi-ppacaràyi'dha sãhaëe 103 Buddhàdimàmako à'si pasanto ratanattaye; Vissàsaü kittudhammasmiü na janesi kadàcipi. 104 Påjakayuddhasenànyà-dayo pabhukatolika Nàsakkhiüsu nijaü laddhiü gàhetuü dharaõãpatiü. [SL Page 652] [\x 652/] ( 105 Senã antaniyomotiskheraño nàma ekadà Ràjantike pasaüsanto kittuladdhiyulàrataü. 106 Sadàkàlikasagga¤ca nirayaü sabbakàlikaü vitthàretvà pakàsesi pabodhetuü mahãbhujaü. 107 "Gantvà manussadehena paralokamito tuvaü Nivattosã"ti bhupàlo senàniü pucchi tàvade. 108 Sutvà vàkyamidaü senã sopahàsaü subhattimà Lajjito nàëipaññampi vissaritvàna nikkhami. 109 Tato dãpà viniggamma gamanepi mahãbhujaü âpucchitumanicchaü so kopà nikkhami sãhaëà. 110 Tathà donajuvànassa dhammapàlassa sikkhako Jeññhako påjako ra¤¤o vemukhyà kittuladdhiyà. 111 Disvà lãnamano ettha kittuladdhippavàraõe Samayo neti ma¤¤anto nijadesamapàpuõi. 112 Bhuvanekabhujo kittu - laddhiyà paramo ripu Iti phiraügabhåpassa vedesuü påjakàdayo. 113 Etasmiü samaye govipadese patiràjataü Patto dona aponsoda-noronànàmako tahiü 114 Gacchanto vàtavegena visamena sa bàdhito Laïkàdãpamupàgamma kolambatitthamotari. 115 Tenà'pekkhittha sàkacchaü bhuvanekabhujo tadà Patiràjo hi sàkacchaü nårãkata-saladdhinà, 116 Anicchantopi sàkacchàbhåmiü sajjitamàgami. Kolambanagare ñhànaü tadatthàyà'si sajjitaü. 117 Sakacchàya panetàya phiraügaràjasantike Nijadose niràkatvà påjakàdinivedito, 118 Patiràjassa maggena phiraügadharaõissaraü Tosayitvà'nupatthamhalàbhaü pihayi bhåpati. 119 Sàkacchavasare tasmiü patiràjo narissare Sadàcàramatikkamma ahaïkàraü padassayi. 120 Tena saïkupito ràjà tamhà ñhànà viniggato "Khippaü nikkhama me rajjà" iti dåtehi vedayi. [SL Page 653] [\x 653/] ( 121 Atikkamitumàõattiü nijamànaharampi taü Patiràjo asakkonto kopà govapuraü gato. 122 Punàpi bhàturàjassa yodhetvà jayavaóóhanaü Samakkamitumicchanto màyàdhanu kaõiññhako 123 Bhàrate govadesamhà patikàlàgamo'citaü Samayaü samatikkamma samàrabhittha saüyugaü 124 Senã phiraügiyo ràja jàmàtà vedhayoti'me Duve tadà vicàresuü yuddhakiccani ràjino. 125 Màyàdhanu sasenàya kalyàõinadito paraü Sãghaü samupagantvàna khandhàvàraü nivesayi. 126 Kalyàõipuramàgamma bhuvanekabhujo tadà Sàyaü gavakkhàsàmante mandiroparime tale. 127 hito phiraügayodhopaparikkhàpasuto bhavi Yodhassa yantanàëamhà viniggatena taü khaõe. 128 Golena pahañe sãse vaõito mucchito pati Tighañikantare tena vaõena so divaügato. 129 Patikàlakayodhassa etena ruddakammunà Kupità sãhaëà tesaü hàniü nekavidhaü karuü. 130 Hitve'vaü bhuvanekabàhu jagatãpàlo sagabbhe nije Nattussàya'ti aggaràjapadaviü pàpetave sãhaëe, Vissàsåpagato phiraügiyajane accheramolãmahaü Kàretvà anapekkhitaüva maraõaü sampàpuõã ninditaü. 131 Sampàpuõanti niyataü vipadaü sabandhu- Vaggaü vihàya ripuvaggasità panitthaü Sàmaggimicchati sabandhujanena dhãmà; Bhedaü nayàti satadosamapikkhamàno. 132 Bhuvanekabhuje kàlakatepi sacivàdayo Tadàsayànuvattantà patikàlopakàrato, 133 Bàrasavassike donajuvànadhammapàlake Vedhayassa sute tasmiü kumàre rajanattari. 134 Rajjabhàraü samappetvà rajjatantappacàlane Vedhayaü pamukhaü katvà yuvaràjamakaüsu taü. [SL Page 654] [\x 654/] ( 135 Itthamaccayamapanne jeññhabhàtunaràdhipe Laïkàsãhàsanaü attàdheyyaü iti vicintayaü, 136 Sãtàvaïkapuràdhiso màyadhanu narissaro Yuddhakàmo'bhigantvàna rundhittha jayavaóóhanaü. 137 Vedhayo samaraccheko rakkhanto jayavaóóhanaü H[X]g¤a[X]vàgamk[X]g¤a[X]ralaü yàva màyadhanuü palàpayã. 138 Nattussa rajjapatti¤ca bhuvanekabhujaccayaü Vedesuü ràjaverissa govambhi patiràjino. 139 Sutvà taü mudito donà - pon[X]g¤a[X]sàdanoranavhayo Patiràjo sasenàya tisahassàdhikàya so, 140 Sattatimattanàvàhi kolambapuramàgami Hañhena dhanahàrova tassà'gamanakàraõaü. 141 âõàdayakayodhena pa¤casatàdhikaü camuü Pesetvà yàva kelombà jayavaóóhanama¤jasaü, 142 Rakkhanto pavisitvàna ràjagehaü tahiü ñhite Sevake pañisedhetvà vilumpanto yathàruciü, 143 Dhanassàtãtaràjunaü ñhitaññhanamapucchi so Dhanalobhapaluddho te akathento vinàsayã. 144 Pavisitvà tato ràja gehaü gavesayaü dhane Suvaõõamaõimuttàdi mahagghe bhaõóake hari. 145 Khuddànukhuddake bhaõóe haranto ràjamandire Ra¤¤o hemamayaü khelamallakampi na sesayi. 146 Tato tittimanàpanno puritthihadayopamaü Vilumpittha vihàrampi ràjakulehivaóóhitaü. 147 Dàñhàdhàtubhadantassa naradevàdipåjite Nànàratanajàte ca bimbe ca hemanimmite. 148 Nissaïkitova gaõhittha sabbanãtiparammukho Dinadvayamatikkantaü taü vihàraü vilumpato. 149 Dhaüsayante vihàrasmiü itthaü ràjakulaccite Dubbalà sãhaëà assupuõõanettà sahiüsu taü. 150 Vilumpituü tato sãtà - vaükaü tattha aga¤ji so Senaü ca nijasenàyà'dàya dahararàjino. [SL Page 655] [\x 655/] ( 151 Patiràjavamu sãtàvaïkasenà ca sammukhà Kanampellapadesamhi dàruõamakaruü raõaü. 152 Katipayesu yuddhesu màyàdhanu paràjito Gàmaü ga¤ji palàyitvà daraõiyagalavhayaü. 153 Sãtàvaïkapuraü patvà patiràjà dhanatthiko Ràjagehaü khaõitvàna vicinittha tahiü tahiü 154 Tasmiü yathicchitaü sàradhanaü neva labhã tato; Kuddho devàlayaü gantvà paramissaranàmakaü 155 Harã harimayaü devabimbaü maõiviràjitaü âbharaõàni devassa gaõhi soõõamayàni ca. 156 Mandire selakammehi sobhite dàruõantaro Dhanasàraü samàdàya dhaüsayã etihàsike 157 Tato saparivàro so àgantvà jayavaóóhanaü Dhanàniü dhaninaü gaõhi abalàyo ca dåsayi. 158 Saü sattiü so thirãkattuü kiccàni jayavaóóhane Pañipàdesi tenàsi dhammapàlo sudubbalo 159 Ussahã dhammapalampi kàretuü kittuladdhikaü Sogatànaü virodhaü so sallakkhetvà na icchi taü. 160 Vedhayamuparàjànaü saükitvà kiccakovidaü Gahetvà bandhituü govaü netuü và so upakkami. 161 Vyàpare viphale tasmiü samàdàya viluttakaü Nikkhamitvà gato govamasampuõõamanoratho. 162 Patiràjakata¤¤àyaü phiraügãse nivedayuü; Viluttaü pañipàdesi phiraügadharaõissaro. 163 Vedhayo dummano duññhakammehi baladhaüsanaü Kàtukàmo phiraügànaü kiccàni pañipàdayã. 164 Govissarassa nivedesuü vàyàmaü vedhayassa taü So vedhayaü raho baddhuü àõaü pesayi sãhaëaü. 165 Phiraügà patiràjassa àõàya vedhayaü raho Gahetvà suññhu rakkhiüsu kolambabandhanàlaye. 166 Rakkhake la¤chadànena tosetvà yuvaràjinã Ummaggena harã kantaü lajjapotvà phiraügiye. [SL Page 656] [\x 656/] ( 167 Phiraügaveritaü patte vedhayo'tha savàhiniü Hantvà vàõijapàmokkhaü pãëesi kittuladdhike. 168 Movetvà sajane kittu-laddhimàpannake tato Devàlaye vinàsesi tesamàhitake tahiü. 169 Kittuladdhivinàsa¤ca phiraügabalamaddanaü Karonto vedayo vãro àgàlunagaraü gato. 170 Titthaññhitaü phiraügànaü nàvaü pàvakapåjitaü Katvà tahiü tahiü gantvà kittuladdhiü vinàsayã. 171 Kàlatitthaü tato gantvà pa¤cayojanaraññhake Puraü pilandagàmasmiü mapetvàna vasã tahiü. 172 Patikàle palàpetvà kittusamayanàsane Vàyàmaü vedhayassetaü ¤atvà govissaro sudhã. 173 Pesayã bhàratà senaü vedhayamabhimaddituü Taü senàdhurino ¤atvà baliü såra¤ca vedhayaü. 174 Sãtàvaïkapure ràjaü màyàdhanu mupàyato Tosetvà saügaraü tena kariüsu hitakàrakaü. 175 Tadà kirãñasàmittaü vidhàtuü jayavaóóhane Upàyo'yanticintesi màyàdhanu palobhito. 176 Tato sãhaëasenàya saddhaü phiraügavàhinã Vedhayaü maddituü ràjadhàniü ga¤chi pilandakaü. 177 Màyàdhanoraso ràja-sãho kesarivikkamo Tassaü sãhaëasenàya àsiyà'õattidàyako. 178 Taü senàgamanaü ¤atvà pàlayitvàna vedhayo Aga¤chuttaralaükàyaü nallåruràjadhàniyaü. 179 Tassaü damiëaràjena mànito pãtiyà vasaü Aññhàniketa kopena khaõikabhãtihetunà. 180 Abhikkanto'ggiritvàna khaggaü yuddhàya sajjito Damiëindappahàrena àsi maccuparàyano. 181 Uparàjassa chekassa - rajjatantappacàlane Accayeno'raso tassa ràjàsi sabbadubbalo. 182 âcerapubbako dhamma-pàlassa kattupåjako Phiraügà punaràgamma laükàyaü vasate tadà. [SL Page 657] [\x 657/] ( 183 So gàhàpesi saü laddhiü daharaü ràjapuïgavaü Dhuraññhehi samàgamma pàlohetvàna nekadhà. 184 âdimo cantimo càsi dubbalo daharo ayaü Sãhaëaràjamàlàyaü kittuladdhikaràjusu. 185 âsannanidhanàyesà laükàyaü kittuladdhiyà Navajãvitalàbhova siddhi àsi subhaddikà. 186 Dhanalobhijanà mànakàmà bhãrukajàtikà Gatànugatikà ceva bhiyyo'suü kittuladdhikà. 187 Janàsantiü janesã'daü gahaõaü kittuladdhiyà Vihàya bhumipàlena laddhiü laükànivàsinaü. 188 Màyàdhanu asallãno abhikkamma pakàsayã "Sàmi sãhaëarajjassa koci nà'sogato" iti. 189 Sayaüva sãhaëe rajje sàmi sàsanarakkhako Iti vatvà janaü dhamma-pàlukkaõñhaü pabodhayã. 190 Ràjadåbhãjanà àsuü asante jayavaóóhane Ràjàsi janakopena bhãto tàõagavesako. 191 Ràjà kàragharaññhova aññhàsi ràjamandire Tasmiü leóóuppahàràdiü nãcaü kammaü karuü janà. 192 "Bhikkhå etamakàresuü kalahaü sogatehi"ti Patikàladhuraññhehi daõóità tatra bhikkhavo. 193 Saükuddhà sogatà tena sabbàsàsu samuggatà Palàlakkhittadittaggi - nihosi kalaho kharo. 194 Laddhisaïgàmaråpena kalaho parivattito Jãvitàsaü jahitvàna abhikkantà'tra sogatà. 195 Phiraügà nijasampuõõa sattiü samabhiyojiya Sàmassa ceva bhåpassa rakkhaõàya parakkamuü. 196 Nisedhetuü mahãpàlaü gahitakittuladdhikaü Dàñhàdhàtubhadantena ussahã sogato jano. 197 Hiripiñiyanàmena dhuraññho jalavaóóhane Bhikkhåhi sammato dàñhà-dhàtuü ka¤canapeëake, 198 Pakkhipitvà puraü sãtà-vaïkaü netvà sagàravaü Adà bhattãmato mayà-dhanussa bhumibhattuno. [SL Page 658] [\x 658/] ( 199 Munidàñhàbhadantassa ràjà påjàya sàmiko Sãhaëe adhiràjoti hotã'ha janasammati. 200 Laddhadàñhàbhadanto so màyàdhanu mahãbhujo Sammutiü taü thirãgattuü vàyamã pãtipãõito. 201 Sabaraggàmadesamhi labujagàmanàmake Mahagghaü ramaõãyaü so vidhàya dhàtumandiraü; 202 Sagàravaü tahiü dhàtu-bhadantaü lokapujitaü Patiññhàpesi saürakkhà vidhàna¤ca yathocitaü. 203 Jayavaóóhanañhànãyaü munindadantadhàtuyà Viyogena sirãhãna-màsi hànimukhe ñhitaü 204 Vedhayamaraõe màyàdhanu-phiraügasaügaro Kriyàvirahito vatti dehova jãvavajjito. 205 Satame pana vassamhi-sahassaddikatoparaü Mato tatiya jo à ti-khyàto phiraügabhupati. 206 Nattà tassa tivassotha sebastiyananàmako Sãhaëaññhaphiraügepi tosayaü bhubhujo bhavi. 207 Ayyakàya matena'ssa dhuraññhakasabhà tato Vijitehi samaü yeva rajjamanuvicàrayã. 208 Ekavãsasatetãkahà-dhike sambuddhahàyane Phiraügà jàpanaü jetuü icchanantà raõamàrabhuü. 209 Tetra laddhajayàpà'do àsumante sudubbalà, Palàtà jàpane ràja-ppahàrena paràjità. 210 Tato katolikànagga-påjako ca'¤¤apåjako Ràjena chinnasãsàsuü saladdhikhyàpanussukà. 211 Rajjassa gahaõatthàna-ma¤¤ama¤¤avirodhinaü Màyàdhanu-phiraügànaü raõaü vatti nirantaraü. 212 H[X]g¤a[X]vàgamk[X]g¤a[X]ralàyatte mulleriyakhyagàmike Ekavãsasate buddhavassamhi caturuttare, 213 Samuppannaü raõaü tesaü abhavitthà'tidàruõaü Ràjasãhakumàrova tasmimàõattidàyako 214 Assamàruyha sampuõõa-senaïgo bhãtivajjito Vàcàya kriyato ceva samussàhesi so bhañe. [SL Page 659] [\x 659/] ( 215 Yuddhopakaraõato he'ttha phiraügà pabalà api Hãnasenatayà hiyyo bhañà pañikkame matà. 216 Tasmiü kira raõe rudde phiraügarattara¤jitaü Lohitavaõõamàpannaü mulleriyaraõaïgaõaü. 217 Samaresu pavattesu laükàyaü setajàtihi Vijayo sãhaëana'smiü vadantuccatamo iti. 218 Navãnàyudhanimmàne yuddhopakkamayojane Pavãõattaü sadesãnaü asmiü yuddhe'si pàkañaü. 219 Ràjasãho phiraügàna mantoraññhàgamaü tato Vàretuü kaóuvelàdo màpesi balakoññhake. 220 Bhinnabalà phiraügà'tha laddhà bhàratato balaü Balarakoññhe vinàsetuü sãhaëànamabhikkamuü. 221 Senã vikkamasãho te paràjetvà palàpayaü Kamato cà'nubandhittha yàva kolambakoññhakaü. 222 Tesu koññhaü paviññhesu ghosayaü vijayaddhaniü Phiraügayodhakhandhena senàpati nivatti so. 223 Jayino ràjasãhassa vàhinã jayavaóóhanaü Rundhitvà sampahàrena cirena vasagaü karã. 224 Tadà ruddhapuraññhà te bhakkhahãnà phiraügiyà Biëàlasunakhàdãnaü maüsaü khàdiüsu dukkhità. 225 Budàsampãëità yodhà icchantà jivarakkhanaü Dhammapàlassa hatthassa maüsampi neva vajjayuü. 226 Thullasãhaëayodhànaü matànaü raõabhumiyaü Dehe loõena yojetvà bhakkhiüsu sannidhàya te. 227 Ràjadhànibale bhinne dhammapàlo mahãbhujo ârakkhàya phiraügànaü kolambapuramàgami. 228 Kolambanagaraü yeva phiraügà jayavaóóhane Dhanasàraü samànesuü gehopakaraõàdihi. 229 Nagarà nikkhamantà te dhaüsetvà mandiràdayo Ayoggaü janavàsassa kariüsu jayavaóóhanaü. 230 Dhammapalamahãpalaü vasetvà varamandire Sakkàramakaruü tassa ràjabhàvànuråpato. [SL Page 660] [\x 660/] ( 231 Kolambanagara¤ceva sãtàvaïkapuruttamaü Paviññhà sirisampattã vinaññhe jayavaóóhane. 232 Vàõijjàdinimittehi nivutthajananissità Kolambanagarã pattà kamato abhivaóóhanaü. 233 Ottharate tadàpo'gho kalyàõinadiyàpuraü. Sodhesuü taü nisedhetuü màtikà puradakkhiõe. 234 Jàtassaraü kalambumhi nikhaõitvà visàlataü Pàpetvà vàpiråpena saükhariüsu yathocitaü. 235 Kammantikassa nàmena saroyametihàsiko Tato paññhàya "b[X]g¤a[X]r[X]g¤a[X]"ti sama¤¤attamupàgami. 236 Jayavaóóhanañhànãye padese ca tadantike Màyàdhanu sakisseraü pavattesi tato paraü. 237 Balã màyàdhanå rakkhaü ñhapesi verivàraõe Nàgalagàmake ceva mahàtitthapurantike. 238 Hañasàradhanaü dhasta - varamandirakaü puna Jayavaóóhanañhànãyaü na saükharitumussahi. 239 Yassaü chaññha sirãparakkamabhujo sàsã vasaü sãhaëaü, Ràjà ràhulanàma sãhalakavã sàsã vasanto yahiü, Khyàtà pàcikuveraràjanagarã nàmena yà sãhaëe Naññhà sà jayavaóóhanàkhyanagarã, sabbà sirã nassarà 240 Dhanàhàravihãnà'si tadà phiraügavàhinã Diyogudamalesàkhyo senã tesaü saseniko. 241 Gantvà nàgalagàmasmiü nivutthaü balakoññhake Sãtàvaïkanarindassa bhañasenaü palàpiya 242 Sogatànaü vihàraggaü kalyàõipurabhåsanaü Viddhaüsetvà vilumpittha poràõametihàsikaü" 243 Gantvà tahiü tahiü saüghà-ràme devàlaye tathà Janànaü khettavatthåni dhanàhare vilumpi so. 244 Abhikkamma tadà sãtà-vaïkasenikavàhinã Maddittha nekañhànesu phiraügabhañavàhiniü. 245 Asalalãnamanovà'si ràjasãho raõe tadà. Accayenà'si bhåpàlo pitu màyàdhanussa so. [SL Page 661] [\x 661/] ( 246 Sambuddhaparinibbànà ekavãsasatuttare Ekavãsatãme vasse assa rajjodayo bhavi. 247 Tadàva patikàlamhi sebastiyanaràjino Accaye màtulo tassa henrinàmo'si bhubhujo. 248 Dvãhi vassehi so ràjà saggakàyamalaïkari Ispतadesiko bhupo dutiyo pilipo tato. 249 Pañhamapilipanàmena phiraüge pà'si bhubhujo. Laïkàyampi phiraügesu àõà tassa avattharã. 250 Kolambajàpanàsanne hitvà khuddapadesake âõàya ràjasãhassa visayosi tisãhalaü. 251 Desapàlakkame cheke rajjassa phirataü pihaü Bhàtàdikepi ghàtesi kirãñàpekkhasaükite. 252 Tato ràjà ràjasãho phiraügabalamaddanaü Kàtukàmo'bhigantvàna rundhi kolambakoññhakaü. 253 Tadà seïkhaõóaselasmiü jayavãro'pabhåpati Ahito ràjasãhassa dhammapàlahitesako, 254 Upakàraü phiraügànaü karotãti sabhàvato ¥atvà madditukàmo taü yàto senàya so tahiü. 255 Ràjasãhena saïgàme jayavãro paràjito Mannàramaü puraü ga¤chi phiraügàrakkhapekkhako. 256 Nesi tatra dhanaü seññhaü lokanàthaü sadhãtaraü Jayasãhavhayaü bhàgineyyaü parijana¤ca so 257 ârakkhàya phiraügànaü vasaü tasmiü yathàsukhaü Sogatattaü jahitvàna patto katolikattanaü. 258 Vãrasundarabhaõóàraü poràõaràjavaüsikaü Ràjasãho karã rajjapàlakaü sirivaóóhane. 259 Rajjapalanayutto so vicàrabuddhihãnako Caraü ràjahitesãva raho ahitamàcari. 260 ¥atvà tassa viruddhani kammàni ràjakesarã Kuddho'pàyena taü hantuü kamaü sajji yathocitaü. 261 Paritosavasà ràjakicce vaññàramavhayaü Vàlagàma¤ca dàtunti pakkositvànu'pàyato. [SL Page 662] [\x 662/] ( 262 Kåñàvàñe'ntaràmagge khipitvà ghàtayittha taü Tassa konappubaõóàra-nàmo hoti tanåruho 263 Karomi pitughàtassa pañiveranti so tadà Kolambanagaraü ga¤chã phiraügàrakkhamesayaü. 264 Phiraügà donajonàbhidhànena taü saladdhikaü Kàrayitvà nayuü govaü àyatã-phalapekakkhino. 265 Jayavãro'paràjà so mannàramapuraññhito Yathàkammaü gato àsi asampuõõamanoratho. 266 Donakatarinàkhyàya kittuladdhiü pavesità Lokanàthàsutà tassà vasã mannàrame pure. 267 Donapilãpanàmena laddhaladdhippavesano Jayasãho'nujàputto vasã phiraügabhàrate. 268 Ràjasãhotha saügàmavirato vissame rato Senaü vaóóhayi sajjesi yuddhopakaraõàni ca. 269 Isseraü ràjasãhassà'sesaü dãpamavatthari. Taü saràjàti ma¤¤iüsu bhiyyo dãpanivàsino. 270 Tato rundhitukàmo so kolambabalakoññhakaü Biyagàme mahàsenaü sannipàtetva koññhake; 271 Upadhàresi paõaõàsa - sahasassuttara - senike Sabbàyudhehi sampuõõe asallãnamane raõe. 272 Ekavãsasate buddha - vasse battiüsatuttare Tàyulàràya senàya ràjà kolambamàgami. 273 Tadà bhåpasukhàvàsa-mandiraü kàlikaü yahiü Taõñhànaü màligàkanda-nàmena khyàtimàgataü. 274 Ràjà senaü purakkhatvà yodhesi balakoññhakaü Phiraügàpi abhikkamma yodhesuü bhãtivajjità. 275 Vatto katipaye màse vàrena varamàhavo Ràjà laddhajayopà'do ante jesuü phiraügiyà. 276 Carantà te tato sindhu - tãradese yathàruciü âràmanagaraggàme vilumpiüsu suniddayaü. 277 Patikàlà panekacce senikà ca dhure ñhità Kulitthinaü kumàràna - macchindiüsu pilandhane. [SL Page 663] [\x 663/] ( 278 Chinditvà pàtayantà te nàëikeraddumàdike Phalàni paribhu¤jiüsu àràmesu sadesinaü. 279 Vàrena vàramevaü te vinàsentà puràdike Viõhudevàlayaü patvà devindapurasaõñhitaü 280 Vilumpannà tahiü saüghàràma¤ca devamandiraü Hemarajatabimbàdiü nàvattayamitaü haruü. 281 Viparãtamatã ràjà ràjasãho tadà bhavi. Sogataü samayaü hitvà sivaladdhiü nikàmayi. 282 Kuddho sogatabhikkhåsu ghàtesi te samåhato; Jhàpesi sogate ganthe dhammanãtiparammukho. 283 Sirighanasirãpàdaü samantakåñasaõñhitaü Acchinditvà akàresi sivapåjakasantakaü. 284 Ukkaõñhitajano tena ràjasãho narissaro Akkhamo'si phiraügànaü sàhasakammavàraõe. 285 A¤¤àyena narindassa kupite sogate jane Asantattaü samuppanna - mahosi sirivaóóhane. 286 Tadavatvàphalaü laddhuü patikàladhurandharà Upàyaü cintayitvàna niccàni pañipàdasuü. 287 Dameõóosàbhidho senã bhañasenàpurakkhato Yathàvutte kumàre dve purakkhatvàna'bhikkami. 288 Dassanena kumàrànaü santuññhà sãhalà puraü Pavesesuü phiraüge te kumàrehi sahàgate. 289 Ràjasãhavãrodhànaü kumàresu pasannatà Paccayo'si phiraügàna màsayassa samiddhiyà. 290 So'tha phiraügasenànã tosayanto mahàjanaü Katvà'vanipatiü dona-pilipàkhya-kumàrakaü; 291 Senàpatiü karitvàna donajonakumàrakaü Purarakkhàya sena¤ca ñhapetvà sirivaóóhane; 292 Maddituü ràjasãhassa balaü yuddhàya sajjito Sãtàvaïkapuraü gantuü nikkhamã sirivaóóhanà. 293 Veraü bandhi phiraügesu donajonakumàrako Adatvàna'ttano rajja - mitarassa padànato. [SL Page 664] [\x 664/] ( 294 Nikkhantesu phiraügesu na cirena camupati Ràjànaü visadànena màretvà bhubhujo'bhavi. 295 Sirasà patigaõhã so bhikkhusaüghànusàsaniü Mahàjano pasanno'si tena tasmiü mahãbhuje. 296 So chattiüsatime vasse ekavãsasatuttare Donajonavbhayeneva hitvà katolikàgamaü; 297 Vimaladhammasåroti nàmena sirivaóóhane Abhisekaü labhitvàna ràjà'si buddhamàmako 298 Tamasambhàvitaü siddhiü dameõóosàcamåpati Sutvà ma¤¤aü sadubbalyaü sãtàvaükàbhimaddane; 299 Asakkonto punàgantuü purampi sirivaóóhanaü Nivattitvà tatà'ga¤chi kolambabalakoññhakaü. 300 ârakkhakabale tasmiü seükhaõóaselasaõñhite Sapakkhe kari bhupàlo sãhaëuppannasenike 301 Phiraügesu duràcàre keci kàràya pakkhipi. Jetvàkkhikaõõanàsàdiü kolambaü keci pesayã. 302 Paccatthiko bhavitvàna phiraügànaü mahãbhujo Vimocesi supãëetvà sajane kittuladdhito. 303 Vimaladhammasårassa ràjattaü sirivaóóhane Tejassi ràjasãho so na sahittha katha¤cipi. 304 Kuddho so yuddhasajjo'ruyodhasenàpurakkhato Mahàvelapadesamhi khandhavàraü nivesayã 305 Vimaladhammasåropi verassa pitughàtane Pañiveraü karissanti yuddhasajjo'bhinikkhami. 306 Dvinnaü tesaü raõaü vatti balanàkhyaraõaïgaõe Ràjasãho hayàråëho bhãmaü dassesa vikkamaü. 307 Coëadesasamuppannà'-riññhakãvendunàmako Kamenuccapadaü patvà senànittamupàgato. 308 So jayavãrabhaõóaro iti nàmantarassuto Asmiü raõe purogàmã àsi kiccavidhàyako. 309 Tathàpi ràjasãhassa vàhinã rogapãëità Kamato dubbalãbhåtà pañikkantà raõaïgaõà. [SL Page 665] [\x 665/] ( 310 Veõukaõñakasaüviddhapàdo "pitangaóa" vhayaü Ràjuyyànamupàmma patikriyaü labhi. 311 Ussannapàdapãëo'tha sãtàvaïkapuruttamaü Nãyamàno'ntaràmagge àsi maccuparàyano. 312 Sattatiüsatime vasse ekavãsasatuttare Miyanto ràjasãho'ya màhåya bahu bhikkhavo; 313 Accayaü desayitvàna khamàpetvàna bhikkhavo Punàpi sogato hutvà dehantaramupàgami. --------- Dvinavutimassa ånapåraõaü 1 Sattupaddavato naññha - satthàlokedha sãhaëe Satthadãpamajàlesi sudhã dhammaddhajo tadà. 2 Alagiyàdivaõõàkkhyo dhãmà tassa tanåruho Dittiü pàpesi saübhàsaü ganthasampàdanàdinà. 3 Dhammasoõóakakabba¤ca kusajàtakakabbakaü Tambacåëakasandesaü subhàsita¤ca so karã. 4 Ràjasãhaccaye ràjasåriyavhayakhattiyo Ràjàsi jayavãrassa upakkamena so mato 5 Nikapiññhakabhaõóàranàmo'tha pa¤cavassiko Kumàro ràjasãhassa bhàgineyyo'si bhubhujo. 6 Jayavãro'ggajaü tassa parinetuü samussahi. Vàyàme viphale tasmiü phiraügapakkhiko bhavi. 7 Yodhentà jayavãropadesena patikàlakà Sãtàvaïkamagaõhiüsu bhinditvà balakoññhake. 8 âõàya dhammapàlassa patikàlopadesato Pàlità jayavãrena sãtàvaïkapurã tato. 9 Palàyantaü gahetvà taü daharaü bhumipàlakaü Nesuü govaü phiraügà so vasaü tatra divaügato 10 Dubbalyaniccalãbhutà jayavãrasamussukà Phiraügà sakalaü dãpaü vasãkàtumacintayuü. 11 Tadà peduru lopasda sosàkhyo khyàtanàviko Kolambatitthamàga¤ji gacchaü govapadesakaü. [SL Page 666] [\x 666/] ( 12 Kapitanadhurã atra peduruhomamavhayo Abhinandiya taü vatvà pavattimakhilaü idha; 13 "Vimaladhammasuràkhyaü ripuràjaü pamaddiya Uddharaññhaü vasãkàtuü khippaü pesetu vàhiniü" 14 Iti govapadesamhi patiràjassa sàsanaü Datvà pesayi so govaü gantvà sabbaü nivediya 15 Upakàràya pesetvà kolambaü yodhavàhiniü Laïkàrajjaü vasãkàtuü samayo yantyudãrayã. 16 Patiràjà phiraügànaü dubbalyaü sãhaëe tadà Sallakkhetvà dhuraññhehi patikàramacintayã. 17 Gavantarapadaü dãpe phiraügiyapadesake Tasmiü pedurulopasdasosàkhyeva samappãtuü. 18 Ràjànamapanetvàna donakatarinavhayaü Gavantarena tenu'ddharaññharajjebhisi¤cituü, 19 Lokanàthàparàkhyaü taü kumàriü rajjasàminiü Tasseva bhàgineyyassa parinetu¤¤ca tãrayi. 20 Navatiüsatime vasse ekavãsasatuttare Saseno so idhàga¤chi phiraügàdigavannaro. 21 Na cirenava so yuddhasajjo sãhalabhubhujaü Gaõhituü nikkhamã gantuü puraü seükhaõóaselakaü. 22 Jayavãropi senànã sãtàvaïkapure ñhito Tassekato bhavã vãsasahassadhajinãyuto. 23 Tuññho gavantaro tena lokanàthàparavhayaü Donakatarinaü pubbacàriniü gamane kari 24 Rajjasàminiyà tassà dassanena muduttanaü Patto jano na dassesi virodhaü tassa ki¤capi. 25 Balanàkkhyaü raõakkhettaü samàgantvà gavantare Khandhàvàraü nivesetvà yuddhasajje ñhite sati, 26 Vimaladhammasåro so upàyavidhikovido Karã sajjuphalopàyaü jayavãravinàsane. 27 "Sasenamajjadevassa niyyàtemi gavantaraü, Yathàpañissutaü mayhaü heññhàraññhoparàjataü. [SL Page 667] [\x 667/] ( 28 Detu devoti sandesaü varahatthe samappiya Ràjino jayavãrena dinnaü paõõaüva pesayã. 29 Caro ràjantikaü paõõaü raho nettova sa¤carã Disvà phiraügayodhà taü gavannarassa dassayuü. 30 Paõõamolokayitvàna gavantaramahàsayo Jayavãrassa dassetvà yàcite tena sàsane. 31 Adatvà'vasaraü tassa niddosattanidassane Asituõóena hantvàna ghàtesi jayavãrakaü. 32 Jayavãre mate tassa bhañà sãhaëadesikà Ra¤¤o pakkhamagaõhiüsu hitvà phiraügavàhiniü. 33 ârabhiüsu tato yuddhaü saïgàme hiüsane tahiü Pakkhadvayagatà yodhà dassesuü bhãmavikkamaü. 34 Tasmiü mahati saügàme phiraügiyabhañà bahu Matà ca vaõità càsuü sesà bhubhujatthagà. 35 Vaõito'ññhasu ñhànesu senàpati gavantaro Raõaïgaõe patitvàna ra¤¤o hatthagato'bhavi. 36 Dayàyàmittayodhànaü tikicchàpesi bhubhujo. Gavantaro atekiccha-vaõehi nidhanaü gato. 37 Gavannarasarãrasmiü ràjà saccaritànugaü Bahumànaü padassetvà dehakiccaü sukàrayi. 38 Dubbinãte bhañe hattha-kaõõanàsàdi-chedatà Daõóatvà pesayã tesaü kolambabalakoññhakaü. 39 Patikàlabhañe sàdhu-sikkhite tu yathocitaü Sakkaritvà niyojesi kiccàkiccesu nekadhà. 40 Asayhosi phiraügànaü saïgame'tra paràjayo Chinnakaõõàdike disvà sajano'suü sudukkhità. 41 Lokanàthaü pure nãtaü àràdhetuü mahàjanaü Ràjayuttà gahetvàna ànesuü bhubhujantikaü. 42 Uddharaññhiya-rajjassa sàminã sà kumàrikà Ra¤¤o aggamahesitte abhisittà'si råpinã. 43 Mahàjanahiteyãnyà so'bhiseko'si atthado Rajjassa ceva ràjassa santiyà paccayo bhavi. [SL Page 668] [\x 668/] ( 44 Patikàlapadesamhi laïkàyàdigavannaro Senãso saha senàya naññhoti raõabhumiyaü; 45 Sutvà khinnamane govaññhito aggagavantaro Punàpi senaü sajjetvà pabalaü raõakovidaü; 46 Ekatàëãsame vasse ekavãsasatuttare Kolambanagaraü laïkà-vijayatthamapesayã. 47 Pañhamo pilipo ràjà phiraügadesapàlako Nijaü rajjadvayaü hitvà vassema'smiü divaügato. 48 Ispतadesiko yeva dutiyo pilipo tato Phiraügãso'si tassàõà vijitesva'tha pattharã. 49 Donajeranimodàsavedànamo tadà pana Gavantarapadaü patvà senàya laükamàgami. 50 Jàtiyà'ruddaråpo'yaü dutiyo hi gavannaro Sabandhunàsaverassa pañiveràya pesayã 51 Na cireneva so uddharaññharajjappadesake Katipaye pamadditvà pabalattaü pakàsayi. 52 Uddhato tena so uddharaññharajjampi maddituü Dhammapàlamahãpàlasena¤ceva sadesikaü; 53 Videsika¤ca taü senamàdàya samaratthiko Seükhaõóaselanagaraü gantukàmo abhikkami. 54 Verantaro sa pãëesi magge janamanekadhà Tesaü santakavatthåni balakkàrena gàhayã. 55 Vimaladhammasåropi ràjà samarakovido Balanàkhyaraõakkhettamasampatte gavantaro 56 Edirillàkhyasenànãpamukhaü yodhavàhiniü Pesayã tà ubho senà balanamhi samàgamuü. 57 Katipàhantare vatte raõe mahati bhiüsane Pañikkamo phiraügànamàsã samarabhumito. 58 Ukkhipitvà tadà tatra påjakà krosala¤chanaü Kittunàmasamugghosà ussàhesuü sapakkhike. 59 Yantanàëippahàrena vaõito gasaparavhayo Påjako samarakkhette tadà pati sudubbalo. 60 Sagàravaü samukkhippàpanetuü raõabhumito Hatthikkhandhe ñhapetvàna bandhiüsu taü suniccalaü. [SL Page 669] [\x 669/] ( 61 Bhito bhãmena ghosena hatthi dhàvitumàrahi; Gasparo rukkhasàkhàdighaññena cuõõito mato 62 Raõabhumipañikkantà hatasesà phiraügiyà Catukoralamajjhena kolambanagaraü gatà. 63 Uddharaññhãya-ràjassa ¤atvà balamahantataü Yuddhàsaü tena vajjesi phiraügiya-gavantaro. 64 Tathàpi ruddakammo so khipitvà dahare nabhaü Asituõóena gàhento ghàtàpesi suniddayaü. 65 Kumbhãlagocarattena khipitvà nadiyàdike Màtàpitàdayo tesaü ghàtesi àdayàparo. 66 Satatupaddavato thokaü laddhassàso mahãbhujo Vaóóhesi nagaraggàme mahàjanahitatthiko. 67 Disàsu sacive sammà desapàlanakovide Yojetvà sàmarakkhàya kiccàni pañipàdayi. 68 Tenàsi subhagaü raññhaü kalahàdivivajjitaü. Ràjà pãtimano àsi, sukhitosi mahàjano. 69 Dàñhàdhàtubhadantaü so purà labujagàmato Màyàdhanunarindena rakkhitaü varamandire; 70 Seükhaõóasela mànetvàdibhume navamandire Bahussavena vaóóhetvà påjàvidhimakàrayã. 71 Seükhaõóaselanagaraggahaõussukevaü Naññhà phiraügiyabhañà gaõanàtivattà, Hitvà vipattikaraõiü tasiõànuvuttiü Dhãrà sadatthaniratà sukhità bhavanti. 72 Sabhàvadhammasàpo'yaü muttimàti vacocito Sadà'dhipariyàdinno dhammapàlo mahãbhujo; 73 Dvitàlãsatime vasse ekavãsasatuttare Phiraügànaü vasaü hitvà àsi maccuvasaü gato. 74 Donajuvànupàdhissa vattamàno viyo'citaü Ghàsacchàdavihàràdo phiraüge anuyàyi so. 75 Aputto so dharantova laïkàrajjaü sasantakaü Adàsi càgapattena phiraügadharaõissare. 76 Tassa sarãranikkhepo phiraügehi sagàravaü Kato kolambañhànãye phiraügadevamandire. [SL Page 670] [\x 670/] ( 77 Donajuvànadehassa sammanatthamito tahiü A¤¤esaü dehanikkhepo phiragàõaya vàrito. 78 Ayaü hi sogate rajje sãhaëe bhubhujassi'dha Hitvà sajàtivàrittaü dehanikkhepasàdhane; 79 Katolikàgamàyàta - càrittavidhisàdhito âdimo dehanikkhepo ayamevantimo tahiü. 80 Vãmaladhammasåro so dhammapàlassa accaye Kittimà aggaràjà'si desapàlanapaõóito. 81 Dinnaü piliparàjassa aggarajjanti sãhaëe Phiraügà ussahuü tassa aggaràjattasàdhane. 82 Tadatthaü màlavànamhi phiraügapakkhike jane Samànetvà pavattesuü phiraügà janasaüsadaü, 83 Kariüsu saügaraü tattha pilipassa'ggaràjataü Urãkattuü sadesãna-màyattaü tena rakkhituü. 84 Dona jeranimodàsa-vedunàmo gavannaro Rakkhituü adhiràjattaü pilipassi'dha sãhaëe 85 Uccaññhànantaràdãhi tosetvà pabhusãhaëe Padesapàlanaü tehi karetumussahã tadà. 86 Sàhayyena paluddhànaü hitvà nãtiü ciràgataü Pàletumicchi so dãpaü phiraügaràjanãtiyà. 87 Pàhàtuü sãhaëaü nãtiü neva icchi mahàjano Gavannarassa vàyàmo tena so'si niratthako. 88 Dhammapàlappadattena paõõena dãpapàlane Ussàho hi phiraügànaü mandattasåcako bhavi. 89 Donajuvànabhupena rajjabhàraü nijaccaye Pilipassa padànãyà nà'si nãtãha sãhaëe. 90 Mate aputtake ràje laïkàrajjappasàsakaü Bhikkhumatànugà'maccà tãrenti janasaüsade. 91 Nãtamimamajànantà sàñheyyopahatà'tha và Niratthataü nama¤¤iüsu paõõassàtãtaràjino. 92 Vimaladhammasårassa seükhaõóaselake pure Kamena adhiràjatte thirattanamupàgate. [SL Page 671] [\x 671/] ( 93 Dhammapàlanarindassa càgapattena sãhaëe Apekkhà rajjalàbhassa phiraügànapakkami 94 Phiraügàõàya dãpasmiü padesassa pavattate Mantvà ràjàyatiü dosaü rajjàrakkhaü suyojayã. 95 Ayonipphàdanatthàya navãnàyudhasajjane Kammàgàre nekasate patiññhàpesi bhupati. 96 Sattunaü vàraõatthàya yodhe yuddhappavãõake Balakoññhesu nekesu nivesesi tahiü tahiü. 97 Sukhavàsànuråpehi pàsàdamandiràdihi Sobhesi nagaraü sammà mahàjanahitatthiko. 98 Sàdhipaccappacàràya patikàlagavantaro Raõe katipaye katvà pañikkami paràjito. 99 Koññhe katipaye ra¤¤o senà phiraügasantake âdà tatraññhake yodhe kàràgàragate kari 100 Vimaladhammasårassa satti¤càlãnakiccataü ¥atvà gavannaro soyaü yuddhàsaü sabbathà jahi. 101 Evaü dubbalyamàpanno asavedugavannaro Kodhagginà samàditto seükhaõóaselabhåmipaü; 102 Hattuü kumantaõaü katvà dhanalobhapalobhite Phiraügiye care pa¤ca uddharaññhamapesayã 103 Mànuveladiyesavho ciraü phiraüganissato Sãhaëo ràjasambhatto ¤atvà taü ràjino vadi. 104 Sadevikassa bhupassa sammukhaü balakoññhake Saïgarassaïgikàràya dåtàti dambhanissite 105 Te care balanaü patte àdà ràjaniyogato Aparàdhànuråpena daõóesuü ràjayuttakà 106 Mànuveladiyeso'yaü phiraügajàtiko iti Itihàsa¤¤uno keci vadanti vitathaü hi taü. 107 Mànito so narindena nijajãvitadàyako Mahàmudaliñhànena uëàrena dhanena ca. 108 Atthuttarayuropasamiü rajjamolandanàmakaü Ripukkhettaü phiraügànaü vaõijjàya samussukaü. [SL Page 672] [\x 672/] ( 109 Olandalaüsinàmehi sutà tandesikà ciraü Pàvãnuññhàna bhaõóàni kesuü phiraügadesato 110 Paccholandaphiraügànaü bhedena patikàlakà Olandadesavàsãhi vajjesuü kayavikkayaü. 111 Olandà tassa verassa pañiverakarà tato Pàcãnadisamàgamma ketuü bhaõóe samussahuü. 112 Olanda desavàsãnaü vàõijasaühatã tadà Haññhuü pàcãnabhaõóàni pesayã chekanàvike. 113 Aññhatiüsuttare eka - vãsasatamavacchare Te supatthanato pubbadesaü pañhamamàgamuü. 114 Yuddhàyudhasusannaddhà nàvàtesaü tato paraü Caruü pàcãnadesesu phiraügapañikaõñakà. 115 Jorisavena ispila barjanàkhyo camåpati Pa¤catàëãsa ma vasse ekavãsasatuttare, 116 Olandayuddhanàvàhi tãhi laïkamupàgato Dãpapàcãnabhàgasmiü otarã dãgamaõóale. 117 Apassittha ca dãpasmiü lamaügamarivàdinaü Nijavàõijasaühatyà patthitànaü sulabbhataü. 118 Phiraügehi virodhittaü ¤atvà bhupatino'tha so Seükhaõóaselakaü gantvà ràjaü passi sagàravaü. 119 Abhinandiya bhupo taü a¤¤àsi saükathàrato A¤¤ama¤¤a virodha¤ca phiraügolandajàtãnaü. 120 Vàõijjàya sadesãhi koññhakaü dãghamaõóale Màpetuü saügaraü' kàsi ra¤¤à ispãlabarjano. 121 Saü virodhaü phiraügehi pakàsetuü camåpati Tesaü nàvaü gahetvàna datvà bhupassa niggato. 122 Appasàdo mahãpassa patikàlasamuññhito Paccayo'si camåpassa ajjhàsayasamiddhiyà. 123 Vassaccaye'tha sibolóa - da vàóàkhyo camåpati Yuddhanàvàsamåhena dãghamaõóala màgami. 124 Suràpànaratopà'yaü sadàcàrapurassaro Ràjasandassanaü patvà nivatto ràjamànito. [SL Page 673] [\x 673/] ( 125 Nàvattayaü phiraügànaü gahetvà so camåpati Sutvà mecetukàmeti bhåpo tattha upàgami 126 Asampattevi bhåpàle nàvà'suü tena mocità Anàpucchà kate tasmiü bhupe'nattamane sati 127 Passituü nijanàvàso ràjaü yàci camåpati Pañikkhipi mahãpo taü saïkiyaü tassa yàvanaü. 128 Suràmatto sa senànã nàvàpattaparammukhaü Mahãpatimasàruppavàcàhi samudàcari. 129 Saükuddho tassa vàcàhi àmantetvà nije bhañe "Bandhatha soõameta"nti pa¤¤àsaü sahaseninà. 130 Bajjhante ràjayuttehi senãse tassa sevakà Viruddhà'suü matà tasmiü pa¤¤àsaü sahaseninà. 131 Suràdhutto kissa sobhe yutti tassocità bhavi Bhavaü yuddhaü và sàmaü và bhajatu"ti nivedanaü. 132 Pesayittha matolanda - senãso'papadaññhite Seükhaõóaselago ràjà jekabpiñara nàmake 133 Asamekkhitakamme'daü phalanti nijasàmino Ya¤¤anto sopi nàvãso akuddho viya niggato. 134 Majjumatto dhajinipati so vàóanàmo narinde Laïkàdhãse duvacanapathaü voharanto vinaññho! Tasmà majjaü matihirisirãhàrakaü vajjayanatvà âràdhetaü bhavabhayaharaü santimaggaü sudhãmà. Dvinavutimassa ånapåraõaü 1 Vimaladhammasåro hi ràjà janahite rato Sadà paccayadànena bhikkhu saüghamapãõayã. 2 Mahatà dhanadànena vihàrapañimàdikaü Kàresi nekañhànesu ratanattayabhattiyaü. 3 Sadesa sattubhåtànaü phiraügànà'bhimaddane Samussukko'si sabbattha sabbadà'lãnamànaso. 4 Pacchà'tekicchagela¤¤o rajje sattunu'paddavaü Ma¤¤aü bàlya¤ca puttànaü patikàramacintayã. [SL Page 674] [\x 674/] ( 5 Kumàrindaü mahàbhàgaü kaniññhaü sàsanaññhitaü Senàratanamànetvà akàsi rajjasàminaü 6 Tasmiü niyyàtayã puttiü mahesiü ca tayo sute Kiccamevaü samàpetvà divaügato'si bhupati. 7 Sattatàlãsame vasse ekavãsasatuttare Senàratana ràja¤¤o laddhà so abhisecanaü, 8 Aggaràja'si laïkàyaü lokanàthàsamavhayà Bhàturàjamahesãva tassàpà'si mahesikà. 9 Màyàdhanåvhayo åvadese ràjakumàrako Laïkàrajjaü nijàyattamiti yuddhàya uggato 10 Khuddena sampahàrena palàyitvà paràjito Nijàya deviyà saddhiü bhàrataü samupàgami. 11 Tato katipaye vasse somo vattittha dãpake Rajjàsà hi phiraügànaü neva santimupàgami. 12 Te pannàsàdhike ekavãsasatamavacchare Antovàsa pereràkhyo patikàladhuraññhako. 13 Nijàyattapadesesu phiraügatombulekhanaü Sãhaëà¤ca vi¤¤ånaü sàhayyena samàpayã. 14 Phiraügapatiràjà'tha bhàratà yodhavàhiniü Sattasatamataü yuddha - nàvàhi idha pesayã. 15 Uddharaññhamukho ga¤chi saddhiü tehi gavannaro Gàmakkhette vinàsento pãëento janasaühatiü, 16 Yuddhabhãtisamupanno tenà'si puna sãhaëe Bhåpo purà palàyitvà åvaraññhamupàgami. 17 Saputtadàro so tasmiü vihàsi mahiyaïgaõe Devi'ssa ràjasãhàkhyaü kumàraü janayã tadà. 18 Dàñhàdàtubhadantopi nijajãvita santibho Nidhàya gopanãyamhi ñhàne gopesi bhubhujo. 19 Phiraügà hi tadà ràja su¤¤aü seükhaõóaselakaü Nissaïkà pavisitvàna vilumpanto yathàruciü, 20 Ràjagehaü vinàsetvà katvà pura¤ca nijjanaü Màpetvà balane koññhaü rakkhe yodhe niyojayuü. [SL Page 675] [\x 675/] ( 21 Donajeranimodàsavedu gavannaro tato Govaü ga¤chàcireneva patvana patiràjataü. 22 Pa¤capannàsavassamhi ekavãsasatuttare Gavannaro'bhavã donapransiskudaminesaso. 23 Sopu'ddharaññhaddhàya mahàsenàya pàvisi Sãhaëà taü palàpetvà gaõhuü balanakoññhakaü. 24 Saïgàmàsaü jahitvàna patikàla tato paraü Dhanaja¤cayanussukkà upàyaü tattha yojayuü. 25 Lamaïgajanito làbho tesamàsi padhànako Kiccakàrãvibhàgotra mahàbaddavhayo bhavi. 26 Baliññhà nãtiyà àsuü taüvibhàgadharaññhakà. Labhanti desavàgàdiü lamaïganãtibhedakà. 27 Ropana¤ca lamaïgànaü nicayo vikkayo kayo Sabbametaü phiraügàna - màyattamàsi nãtiyà. 28 Tadà mahesiyà àdiràjajo jeññhaputtako Ràjasåro kumàrodakãëàya nadiyà mato. 29 "Eso rajjaü nije putte dàtuü bhupena yojito Upàyo" iti sokena devipi nidhanaü gatà. 30 Tadà'nãtikavàro'si sabbathà'tra gavannaro, Dose tassa nivedesuü patiràjassa bhàrate. 31 Avhàto so'nuyogàya patiràjena govakaü Gacchanto bhãtisattatto maggeva nidhanaü gato 32 Athàga manuvelmàsa kara¤a¤¤ashomanavhayo Patikàlapadesesu patvà gavannarattanaü 33 Sattapannàsavasse so ekavãsasatuttare Idho'tiõõe cireneva senaü nesi thirattanaü. 34 Yodha senàya so gantvà vilumpanto puràdikaü ævabadulla desàdo ghàtesi gàmike bahå. 35 Tadà tassa bhañà roga - pãëità bahavo matà Sesakehi nivatto so kolambapuramàgamã. 36 So duvassena nikkhanto tato gavannaràsanaü Donanu¤e¤¤àlavàrisapereràkhyo alaïkarã. [SL Page 676] [\x 676/] ( 37 Saseno uddharaññhaü so gantvà balanakoññhakaü Dubbalaü sutthiraü katvà rakkhe sàdhu nivesayã. 38 Abhãrå taruõo koci poso dàmariko tadà Sãtavaïke pure ràjà baõóàro nikapiññhiko 39 Vadanto "ahamevàti-phiraügapañikaõñako" Dàmarikàya senàya seññho hutvàna'bhikkami 40 Tassa pakkhaü gamuü bhiyyo phiraügukkaõñhasãhaëà Phiraüge sampahàrena paràjesi sa dàmaro. 41 Sàñheyyaü tassa ¤atvàna pacchàdàmaravàhinã Apakkamittha taü hitvà; tato so dubbalo bhavi. 42 Phiraügà tassa dubbalyaü viditvà pahariüsu taü Nàmampissa na såyittha palàtassa tato paraü, 43 Kuråviñaka baõóàro iti nàmena vissuto Romànubhattikantoni - barentu nàma sãhaëo, 44 Laddhi¤ceva phiraüge va hitvà'si ràjasevako Pacchà åvadisàyaü so àdhipaccamupàgami. 45 Dakkhiõapacchimàsàsu phiraügabalakoññhake Padesehi sahàdàya adà bhupe sa kittimà. 46 Phiraügà balane koññhe ghàtesuü ràjadåtakaü Koññhamàdà bhañà ra¤¤o rakkhe kàràya pakkhipuü. 47 Athà'jiviratà ra¤a¤¤à phiraügà saügaraü karuü Tena bhupo labhã titthe tikoõamalayàdike. 48 Phiraügànaü padàtu¤ca dve hatthi vaccharampati Tesaü kàraññhake yodhe mocetu¤ca pañissuõi. 49 Na ruccaü saügaraü etaü kuråviñakamanti so Màyàdhanuü samànetvà palàtaü bhàrate ñhitaü. 50 Bhupaü kari pure ramme majjhegàmasamavhaye, Màpite daranãyàdi-gallapabbatasantike. 51 Sàmaü laïkàya nevicchuü phiraügà govavàsino Tasmà pakkosayã govaü patiràja gavannaraü. 52 Vasse dvàsaññhime àga ekavãsasatuttare Konstantãnu dasà nàmo'pàyacheko gavannaro. [SL Page 677] [\x 677/] ( 53 Bhindituü so panicchanto seükhaõóaselasaügaraü Dåtagaõamapesesi bhupantikaü sagàravaü. 54 Tato yodhe gahetvà so màyàdhanuü samaddituü Majjhegàmapuraü gantuü saïgàmatthàya nikkhami. 55 Lollupiñiya gàmasmiü tesaü vattã mahàbhavo Mato kuruviñavho'tra màyàdhanu palàyito. 56 Senàratana ràjassa phiraügànaü palàpane Ajjhàsayo'si yo taü so na vissari kadàvipã. 57 Olandajàtiko màsal da bosakovaravhayo Guõavà puriso koci bhupantikamupàgato. 58 So bhupa¤ca dhuraññhe ca samàràdhiya buddhimà Pakkhapàtittanà'lattha bhupà senàpatãpadaü. 59 Dãyamànaü kulãnànaü sadesahitakàrinaü Mãgamuràëa iccàbhidhàna¤ca ràjito labhi. 60 Bhupo dãpà palàpetuü patikàlamupaddavaü Upakàrassa làbhàya olandaràjapuïgavà, 61 Saügaraü tena sandhàtuü vidhàya ràjadåtakaü Mãgamuràëa nàmaü taü olandamabhipesayã 62 Olandà dhurino dåte appasàdà tadàsayaü Nànujàniüsu tenà'si niratthàsasa gatã tahiü. 63 Dåto tena anukkaõñho sampatvà óenamàrakaü Catuttha - kittiyànassa mahãpassa nivedayi. 64 ¥atvà laïkàpavattiü so óenamàgamhã bhubhujo Vàõijjalolupopàïga - pàtena desapàlane 65 Niyoge samatikkamma dinne bhupena dåtake Dhanàsàpariyà dinno dåtena saügaraü karã. 66 Tato so bhubhujo senaü pa¤canàvàhi sãhaëaü Ovãguligaóàkhyena eómiràëena pesayã. 67 Sãhaëaràjadåto pi àgacchaü saha tehi so Khaõuññhitena rogena samudde nidhanaü gato. 68 Puttopi tassa taü yeva gatiü abhajã sàgare ô[X]g¤a[X]namàkiya nàvàyo koññiyàramamàgamuü. [SL Page 678] [\x 678/] ( 69 Senàratanaràjassa niyogehi virodhito Neva aïgãkarã so taü óenamàkiya saügaraü. 70 âgamo óenamàkàna - mevamà'si niratthako. Laïkàvelàya nevicchuü vàsaü tesaü phiraügiyà. 71 Tato gavannaro yuddha nàvàhi koññiyàramaü ôenamàkehi yuddhàya ga¤chi tesaü raõe tahiü. 72 Dve óenamàkanàvàyo nassiüsu sesakà hi te Laïkàyà'pàïgapàtoyaü niratthoti viniggato. 73 Màyàdhanu kumàropi lellupiñiyasaüyuge Paràjito palàto so teheva bhàrataü gato. 74 Konstantãnu dasà tasmiü raõe jetà gavannaro Tosayaü sajane govamagà saüladdhavissamo. 75 Sà óenamàkiyavamå tasinàya rajje Pàtetva'pàïgamiti sãhaëamàgamitvà Pattà vihesamasamekkhitakammatoti Mantvà samikkhakajanà tasinaü jahàtha. Tinavutimassa ånapåraõaü 1 âsi uttaralaïkàyaü ràjà jàpanapaññane Coliyanvaya sa¤jàto paràdiràjasekharo 2 Phiraügamittabhutassa accaye tassa taüsuto Edirimànasãhàkhyo daharosi mahãbhujo. 3 Kaniññho'tãtaràjassa saükilinàmako'tha taü Uppàñanena cakkhunamapanetvàna rajjato, 4 Jivitaü avinàsetvà vàsayaü bandhanàlaye Sayaü ràjabhavi segaràjasekharanàmato. 5 So phiraüge palàpetumuttararàjadhànito Tasmiü katolikaü laddhiü nàsetu¤ca samussabhi. 6 ¥atvà taü kupito tasmiü patikàlagavannaro Pesetva dhajiniü sega ràjasekharamakkami. 7 Sajãvagahitaü taü ca tenuppàñitacakkhukaü Edirimànasãhaü ca sàrakkhaü nesi gocakaü. [SL Page 679] [\x 679/] ( 8 Edirimànasãhassa sagabbhà dve kumàriyo Palàtà bhàrate ka¤capuraü patvà vasuü tadà. 9 Pilãpadoliveràkhyo raõe tasmiü camåpati Pàpito patiràjena gavannarapadaü tahiü, 10 Evaü dubbalaràjåhi cirassaü paripàlità Uttararàjadhànãpi phiraügahatthagà'si sà. 11 Catusaññhimavassamhi ekavãsasatuttare Catutthe pilipo'spतa desiko dharaõissaro, 12 Tatiyo pilipo ràjà iti laddhàbhisevanaü Patikàlamhi desamhi bhupo'si vijetesu ca 13 Laïkàyaü bhàrate ceva patikàlàbhisevanaü Padese vàsino tassa dàsattanamupàgamuü. 14 Patiràjasuto donajoja da albukàkako Gavannarapadaü patvà tato kolambamàgami. 15 Codito so dhuraññhehi desapàlanadubbalo Vassaccayena avhàto patiràjassa santikaü 16 Sattasaññhimavassamhi ekavãsasatuttare Kunstantãnu dasàkhyova punàsã'ha gavannaro. 17 Ma¤¤aü so pàlanaccheko laïkàyaü nijapàlane Antaràyo bhaveyyàti sesayuropajàtihi. 18 Tikoõamàlaye koññhaü bandhi sattunivàrakaü Bhumiggàhachalena'tra bhindi devàlayattayaü 19 Poraõake silàlekha pàsàõatthambhakàdike Bhinnadevàlayàyatte koññhassanto caye khipi. 20 Koññhe tasmiü niyojesi mahante yantanàlake Tato pubbe óenamàkanàvàhi gahite pana 21 Nàdimaü saügaraü tasmiü gaõesi koññhabandhane Tena sãhaëavàõijjaü rihànimupàgami. 22 Abhikkamà pure yeva senàratana ràjino Tamàràdhayi bhupàlamupàyena gavannaro. 23 "Sesayuropajàtãnamupaddava nivàraõe Koññhakassà'si nimmànaü virodho nà'tra bhubhuje. [SL Page 680] [\x 680/] ( 24 Ito bhavati yà hàni rajjassa janatàya và Vàremi sabbameta"nti pañassuõi gavannaro. 25 Rajjapàlanakàyattauccaññhànesu sãhaëe hapesà'ràdhanà tesaü phiraügabalavaóóhane 26 Jãõõake saïkharitvàna kolambagàlukoññhake Pesayã sabbakoññhànaü àlekha pãliparàjino. 27 Devamandãranimmàõa pañisaïkharaõàdikaü Vidhàya dàpayã vuttiü påjakànaü sabhattimà. 28 Nijasattithirattàya vivàhe missito nayo Yojito so nirattho'si pañikkhitto sadesihi 29 Sãhaëo patikàli¤ce parineti'ssa ¤àtakà Dårãkaronti sabbattha maügalàmaügalesu naü. 30 Muslimakajanà bhiyyo samuddàsannavàsino Phiraügapãëità tesu nevàsuü pakkhapàtikà 31 Catusahassamattà te phiraügehi palàpità Dayàya sãhaëindaina vàsità dãghamaõóale 32 Dãghamaõóalatitthaü hi ciraü sãhaëaràjino Yuttaü videsavàõijje vatti vàõijjapaññanaü; 33 Taü nijasattu jàtissa yadi hatthagataü siyà Bhiüsanopaddavo noti ma¤¤amàno gavannaro. 34 Patiràjavarassàpi matena koññhakaü tahiü Agahetvà matiü ra¤e¤¤à kàrayittha hañheniva. 35 Koññhanaü valayenevaü parikkhittaü tisãhaëaü Disvà saïkupito senàratano so mahãbhujo, 36 Bhndituü pesayã senaü dãghamaõóala koññhakaü Koññharakkhà palàpesuü nirussàhena taü camuü. 37 Kalaho'si samuppanno tadà jàpanapaññane; âdhàramabhipatthesuü ràjato tattha vàsikà. 38 Phiraügasattuko ràjà pesayã tatra vàhiniü Gavannaropi kolambe saseno ga¤chi jàpanaü. 39 Phiraügà sãhaëe jesuü vatte tasmiü mahàhave Uddhatà te tato ra¤¤o accantàbhitamàcaruü. [SL Page 681] [\x 681/] ( 40 Senàratana ràjà'tha rajjassà'yatipàlane Nirabbudattamicchanto nijaü rajjaü vibhàjiya, 41 æva-màtala pa¤cuññha raññharajjavasà tidhà Tàlapaõõe likhitvàna dàñhàdhàtuyu'pantike 42 Sannidhàya niyojesi tayo rajjassa sàmike âdàne kusapattànamekekassa kumàrake. 43 Kumàrasãha nàmo'tra åvarajjaü samàdiyi Vijayapàla nàmo'tha màtalerajjamàdiyi. 44 Vimaladhammasårassa sutànaü samanantaraü Senàratana putto so ràjasãho samàdiyi. 45 Pa¤cuddharaññha rajjena kusosi'ssa sanàthako Tesu tesu kumàràte àsuü rajjesu sàmino. 46 Jàpane pararàjàdi sekhararàjadhãtaraü Palàtaü bhàrate ta¤ca puraññhaü coliyanvayaü 47 Kumàrikaü samànetvà seükhaõóaselakaü puraü Ràjasãhakumàrassa parinesi mahãbhujo. 48 Kàlena kàlamàgamma saseno so gavannaro Padesa laddharaññhassa pãëesi adayàparo. 49 Ràjasãha kumàropi gantvà senà purakkhato Phiraüge abhimaddittha samuddantãkavàsike, 50 A¤¤ama¤¤avirodhevaü vattante patikàlakà Yuddhàya sajjamànà'suü gavannaramatànugà. 51 ¥àtajàpana saïgàmà patiràjavarà tadà Gaõhituü sãhaëaü bhåpaü àõaü labhi gavannaro. 52 Pabalàsayataü tena patto yuddhe gavannaro Catusattarime vasse ekavãsasatàdhike, 53 Vãsasahassamattehi sadesikabhañehi ca Sàóóhasahassasaïkhàta patikàlabhañehi ca, 54 Purakkhato susannaddho jayanàdena nikkhami Ràjà sekhaõóaselavhà badulla nagaraü gato. 55 Adassanena sattunamuddhato so gavannaro Viddhaüsetvàna seükhaõóaselaü badulla màgato, [SL Page 682] [\x 682/] ( 56 Aññhàsi yuddhasajjova ràjà sutasahàyako Bhãtà viya apakkantà ràjasãhabhañà pathe. 57 Upàyaü ràjaputtànamajànantà phiraügakà Badulla nagaraü yàva anubandhiüsu sãhaëe. 58 Palàtà sãhaëà bhãtà iti mantvà dinadvayaü Mutiyaïgaõa vihàrasmiü vissamittha gavannaro. 59 Tatiye divase sàyaü gavannaramahàsaye Tadanantarakiccànuvicàraniranantare. 60 Yodhànirantarà àsuü samantàkhilapabbatà; Pekkhiüsu bhãtatasità phiraügà vimbhayàkulà. 61 Tadahe sampahàràya kàlassa nappahonato Phiraüge parivàretvà aññhàsi ràjavàhinã. 62 Gavannarabalehà'suü cattàro pabhåsãhaëà Senisà mudaliññhànaü pattà jàtihitàsayà; 63 Uccaññhànavasà kittuladdhiü pattehi sãhaëe Pahàretu manaü tehi phiraügànamavi¤¤utà. 64 Mantaõena hi te rattiü tãresuü caturo janà Gaõhituü ràjino pakkhaü raõe hitvà phiraügake. 65 Tammantaõavasà tesaü pàmokkho mudalissaro Senãso dona kosmoda-vijayasekharàbhidho, 66 Patikàlakayodhassa punàhe aruõodaye Asicchinnasiraü sallenu'kkhipitvàna dassayã. 67 Sa¤¤àya taïkhaõe tàya sabbe sãhaëajàtikà Gavannaracamuü hitvà ra¤¤o senaü thirãkaruü. 68 Ubbiggà tasità tàya asambhàvitasiddhiyà Patikàlà palàyiüsu sampahàraparàjità. 69 Sãhaëà tenu'bandhantà vallavàyappadesake Ratanadoõivelamhi rundhiüsu divasaccaye. 70 Rattiü yàpesi naccena gãtena ràjavàhinã Yodussàhanupàyena gavannaramahàsayo, 71 Sårodaye raõetiõõo ràjasãhakumàrako Balaü bhindi phiraügànaü senàvidhànakovido. [SL Page 683] [\x 683/] ( 72 Senàvidhàyako såro dasàkhyà so gavannaro Patittha samare tasmiü khaõena raõabhumiyaü. 73 Sajãve jivagàhena phiraüge gaõhi bhubhujo Nijasenàdhuraññhe ca kumàra ca sutosayã. 74 Patikàle vivajjetvà saïkate nijavàhiniü Cattàro mudalinde te ñhapesuccatarepade. 75 Catukoraëalakàdhãsa-pade vijayasekharaü hapesi tesu pàmokkhaü sadesahitakàrakaü. 76 Tato nekesu ñhànesu phiraügabalakoññhakà Gahità bhupayodhehi bhàyiüsu patikàlakà. 77 Ràjasãhakumàro'tha yodhasenàpurakkhato Kolambanagaraü patvà paharittha phiraügake. 78 Pàvisuü bhãtimàpannà phiraügà koññhakantare Rundhitvà koññhamaññhàsi ràjasãhassa vàhinã. 79 Ratanadoõivelamhi nijaü hàniü phiraügakà Govarajjapàlakànaü nivedesuü yathàvidhiü. 80 Asayho'si phiraügànaü dasàmahàsayaccayo; Sãhaëànaü vasãkàre dukkarattaü vidiüsute. 81 Tathàpi patiràjo so asahanto paràbhavaü Bhàrate nijadesehi ciõitvà yodhavàhiniü, 82 Yuddhopakaraõa¤ceva sampàdetvà anånakaü Gavannarapadaü datvà jojadalmedanàmako, 83 Pa¤casattarime vasse ekavãsasatuttare Pesayã saü janaü rakkhaü ruddhaü kolambakoññhakaü. 84 Koññharuddhà phiraügà hi jighavacchàparipãëità Manussa maüsabhakkhena yàpesuü nijajãvitaü. 85 Nàvikã vàhinã nà'si sãhaëindassa santakà Ràjasãho'samattho'si tena koññhàbhimaddane. 86 Temàsaccayato pacchà hitvà so koññharodhanaü Phiraügato vilutta¤ca samàdàya viniggato. 87 Navo gavannaro sopi patto kolambakoññhakaü Sabalaü pariposento sajanaü paritosayã. [SL Page 684] [\x 684/] ( 88 Sãhaëapatikàlànaü sàmaggisaükathà tadà Vattità dve tayo vàre saphalà viya vattati. 89 Katipayesu vassesu gatesu kalahaü vinà Kenaci karaõãyena niggato so gavantaro, 90 Yàte tasmiü diyagoda - melo nàma mahàsayo Gavannarapadaü patto senãso tàvakàlikaü. 91 Aññhasattarime vasse ekavãsasatàdhike Dutiyo ràjasãhosi ràjà tàte divaügate. 92 ævadesoparàjà'si kumàrasihanàmako; Màtale uparàjà'si vijayapàlanàmako. 93 Parampi jojadalveda-nàmà'gantvà nijaü dhåraü Dhatvà katipaye vasse gato dhuraviniggato. 94 Tato'sã'ha diyogoda melo phiragavannaro Sãhaëarajjanàseva sasattiü sopi yojayã. 95 Patãto vàõijo koci phiüragavisayàgato Seükhaõóaselakaü patvà vãppasanno mahãbhujo. 96 Nekamahagghabhaõóehi sindhavaü càrudassanaü Pariccajayi mahãpàle bhattimàna purassaraü. 97 Vàõijo so nivattanto ràjaü passi sagàravaü; Bhupo caji sadantehaü mahagghe ca maõàdike. 98 Dassanãyaü tamàdàya dantinaü ràjadinnakaü Sadesagamanussukko kolambaü ga¤chi vàõijo. 99 Balakkàrena taü hatthiü luddho gaõhi gavannaro Nivedayãta màguü so gantvà bhupassa vàõijo. 100 Ràjasãha mahãpàlo gavannarassa kammuno Pakàsetvà sunãvattaü datvà'¤¤aü vàõijassi'haü 101 Kopantaramadassento nijacàgappadåsake Halàvatàkhyatitthena vàõijaü pesayittha taü. 102 Gavannaro hi "bhupàlo mantvà'ssalolupo"iti Atimålena vikketumassadvayamapesayã. 103 Bhupo nijapurànãtaü gahetvà taü hayadvayaü Gavannaraü pakopetuü hàrake pañipesayã. [SL Page 685] [\x 685/] ( 104 Paccagammàssahàrà te gavannarassa nivedayuü; Kuddho so pañipesetuü asse bhupamatajjayã. 105 "ânetvà dantinaü hatthiü viluttaü vàõijantikà Nije asse harasså"ti ràjàpañi nivedayã. 106 Tato malakkato senà-làgenu'nnatamànaso Gavantaro ràjasãhaü vinàsetumacintayã. 107 Tadà kumàrasãho so åvadesassa pàlako Abhàgyeneva ràjassa uparàjà divaügato. 108 Patte dvàsãtime vasse ekavisatuttare. Yuddhasajjo abhikkanto patikàlagavannaro. 109 Aññhavãsasahassehi sadesikahañehi ca Sattasata phiraügehi uddharaññhamupàgami. 110 Nijarakkhàya sannaddho'-pàyacheko mahãbhujo ævaheññhuddharaññhehi sa¤citaü yodhavàhiniü 111 âdà seükhaõóaselamhà nikkhamma vijayocitaü Avatthaü pekkhamànova aññhasi purato bahi. 112 Màtalerajjato senaü dasasahassatodhikaü Samàdàyoparàjàpi bhupabalaü thirãkari. 113 Phiraügà ruddaråpena pãëentà gàmavàsike Khandhàvàraü nivesesuü balanavhe raõaïgaõe, 114 Disvà ràjà carakkhãhi patikàlànamàgatiü Phiraügapåjakene'vaü nivedesi gavannaraü. 115 Sãhaëindo nijaü yuttiü sàdhayã kàlamettakaü Tasmà tassa virodhena na yuttà ãdisã gati. 116 Patikàlà'tivatteyyuü yuttidhammamanàdarà Daõóeti suddhadevo te tesaü cattasajãvito" 117 Paõõaü sapåjakànãtaü disvànà'ha gavannaro, "Bhãto bho kàlakhuddo so kaóóhema kaõõakena naü" 118 Iti vatvà puraü gantvà ràjasãhavivajjitaü Mandiràdimajàlesi vilopagàhato paraü. 119 Tato katipayàhehi purà nikkhamma rattiyaü Gannorunàmake ñhàne khandhàvàraü nivesayã. [SL Page 686] [\x 686/] ( 120 âsãnassa parikkhàya chiddassàrivimaddane Samayo ràjasãhassa ucito'yamupàgami. 121 Magge sabbe nirundhitvà mahàrukkha nipàtanà Rakkhe yodhe ñhapetvàna samantà parivàrayã. 122 Tasito bhãtimàpanno koññharuddhova ku¤jaro Attànaü vipadàsannaü disvà tappi gavannaro. 123 Sàmadhànamapekkhanto so pàto bhupasantikaü Dhuraññhakamapesesi meõóosànàmakaü susuü 124 Jãvagàhaü gahetvà taü bhupo "gavannarassa te Uddhaccasso'cito daõóo vidhãyatã"ti vedayi. 125 Laddhàõà sãhaëà yodhà àrabhiüsu tato raõaü Phiraügà tatra tàlatthuü assàsamappamattakaü 126 Hetivassaü pavattittha sabbàsàhi raõaïgaõe Ha¤¤åü nekasahassàni patikàlabhañà tahiü. 127 Deho gavannarassàpi khaõe tasmiü gatàsuko Pa¤¤àyi matadehànamantare samaraïgaõe. 128 Viràme sampahàrassa patikàlabhañà tahiü Tettiüsatàvasissiüsu sadesikavidesikà. 129 Yuddhopakaraõe heva ràjàyattà bhaviüsu te Pabbato viya pa¤¤àyi matadehasamussayo. 130 Vijayo ha'cculàro'si bhåpàlassa raõe tahiü; Phiraügopaddavo bhiyyo dubbalosi tato paraü. 131 Hãnà te àyamaggehi dhanena nicitena ca Sudukkarattamàpannà sakadesassa pàlane 132 A¤¤àyena dhuraññhànaü nãtiyà vesamena ca Saügaràna¤ca bhedena tesadãmãdasà'gamã. 133 Itthaü phiraügiyajano dhanalolupo'yaü Sampãëayaü nikhilalaükamimaü sayampi Hàniü bhajittha nijakammapathànuråpaü; Tasmà parassa tasinaü pajaheyya dhãmà. --------- [SL Page 687] [\x 687/] ( Catunavutimassa ånapåraõaü 1 Athà'ga dona antoni mastara¤¤asanàmakà. Gavannarapadaü patvà kolambanagaruttamaü 2 Accantaparihãnassa patikàlabalassa so Pañisaïgharaõussukko kiccàni pañipàdayã. 3 Ràjasãho kumàràdi sãhena nijabhàtarà Rakkhitamuparàjena åvarajjaü tadaccaye 4 Seükhaõóaselarajjena pàpayitthekarajjataü Màtaleyuvaràjo hi vijayapàlanàmako, 5 Bhàgaü tassa parajjena anusandhetumãrayã Ràjasãho na taü rucci tesaü tenà'si viggaho. 6 Màtale yuvaràjo'tha patvà åvapadesakaü Nijapakkhanate kàtuü janekà'si parissamaü. 7 Gantoruraõakàraññhe åvadesamhi rakkhite Phiraüge paritosetuü raho ra¤¤o vimocayã. 8 Ràjà saïkupito tena gahetuü yuvaràjakaü Yuddhasenadvayaü dvãhi disàbhàgehi pesayã 9 Bhãto kolambamàgamma uparàjà gavannaraü Upakàramayàcittha ràjasãhena yujjhituü 10 Upakàrappadànaü hi patiràjamataü vinà Na yuttamitã taü govamapesayi gavannaro 11 Patiràjo tamàyàtaü kittuladdhimagàhayã So yeva'ssopakàro'si na¤¤aü lattha phiraügato. 12 Vipadamattano patta-manusocaü sudummano Ciraü tasmiü vasitvàna yathàkammaü gatosi so. 13 Phiraügopaddavaü laïkàdãparajje samålakaü Uppàñetumupàyaü so ràjàsãho'tha cintayã. 14 Nijadubbalyato mantvà nàvikasattihãnataü Taüsattiparipuõõassa upakàraü gavesayaü, 15 Sampannayodhanàvànaü patikàlavirodhitaü Olandadesavàsãnaü sàhayyamabhipatthayaü 16 Tesaü pàcãnalokamhi dhuraññhena manorame Sàsanaü patiràjassa sampàdetvà tadatthakaü [SL Page 688] [\x 688/] ( 17 Garuññhànikadåtànaü hatthe datvà sapàbhataü Pesayã jàvadesamhi betàvinagaruttamaü. 18 Dåte te abhinanditvà patiràjà sasàsane Saügaratthàya bhupena dve dåte pañipesayã. 19 Te dåtà ràjadåtehi seükhaõóaselamàgatà Saügaraü ràjasãhena sajjesuü sàsayocitaü 20 Saügaraü taü phiraügànaü dårãkaraõapubbakaü Ràjasãho urãkatvà dåte te pañipesayã. 21 Betàvipatiràjopi hadayikatasaügaro Tasmiü saüvacchare yeva kiccasàdhanamàrahi. 22 Tiyàsãtimavassamhi ekavãsayatuttare Vesñarvolaóanàmassa senãsassa vidhànato 23 Olandayodhanàvànaü samåho yuddhasajjito Laïkàdãpasamãpaññhaü sàgaraü samupàgamã. 24 Phiraügànaü padesamhi sindhuvelantike tadà Janà dàmarikà'sesuü gannoruhànihetuto. 25 Bhàratàdipadesesu ripånaü balavaóóhanà Vatti hànipathe tesu phiraügabalamaõóalaü. 26 Sabbametamabhi¤¤àya nijakiccopakàrato Samussukkamanolandà sampahàraü samàrabhuü. 27 Thalato bhupasenà ca olandà ca samuddato Yodhento pañhamaü gaõhuü dãghamaõóalakoññhakaü. 28 Tikoõamalaye koññhaü tato gaõhiüsu vassato Mãgamu koññhakaü gaõhuü tato khyàtaü balissitaü. 29 Tadàhi paharissanti kolambaü ripavoti no Sajjà'suü bhiüsane yuddhe phiraügà koññhanissità. 30 Gàlutitthaü gatà te tu hitvà kolambakoññhakaü Ripåhi va¤cità noti phiraügà'suü sulajjità. 31 Thalato jalato ceva sãhaëolandavàhinã Sampahàrena gaõhittha gàlumàtarakoññhake. 32 Imesaü pana koññhanaü gàhe laddhà mahàdhanaü Sãhaëà ceva olandà vibhajiüsu yathocitaü. [SL Page 689] [\x 689/] ( 33 Hàyamànaü phiraügànaü laïkàyaü balamaõóalaü Disvà saüvegamàpanno patiràjà gavannaraü 34 Senãsatte ñhapetvà'ssà'nujaü gavannare pade Pataññhàpesi donàdi-pilipaü maskara¤¤asaü. 35 Thirãkatabalà te tu gantvà yodhapurakkhatà Nijàyattaü punàkàsuü mãgamubalakoññhakaü. 36 Phiraügadesarajjaü hi tayo pilipanàmakà Kamenispa¤¤aràjàno saññhivassamapàlayuü. 37 Etasmiü samaye desavàsino'ruparissàmà Phiraügadesa sambhuto kumàro janara¤jako, 38 Catuttha-jonanàmena ràjàsanamalaïkari. Tassà'õà pattharã laïkà-vijitepi phiraügike. 39 Katipayehi vassehi olandà nijadesato Laddhàdhàramagaõhiüsu puna mãgamukoññhakaü. 40 Tadà urãkato àsi aññhavassikasaügaro Phiraügolandarajjànaü sàmàdhànassa sàdhako. 41 Phiraügolandajàtãhi gahite koññhakàdike Bhu¤jituü tehi teheva eko'si niyamo tahiü. 42 Phiraügolandarajjehi tesaü laïkàniyuttakà âõattà kàlikaü santakalahàsuü idhàpi te. 43 Olandamittabhàvena ràjasãhopi bhubhujo Etthantare phiraügànaü virodhaü neva dassayi. 44 Tadà mãgamukoññhamhi olandàdhipatãjanà Gaõhuü katipaye dantã va¤càya bhupasantake. 45 ¥atvà taü kupito ràjà catukoraëasaõñhite Bhañe tesaü gahetvàna chetvà senànino siraü, 46 Mãgamukoññhake jeññha - dhuraññhamabhipesayã. Olandà tu nijaü dosa murãkatvànupàyato. 47 Bhupakopaü sametvàna àràdhesuü mahãbhujaü Nikkhanto'si tadà dãpà phiraügànaü gavannaro. 48 Tathà'gami manåvela maskara¤¤asahomano Phiraügànaü padesesu patvà gavannarattanaü. 49 Esosi dhanaloluppo ripuvissàsajàtiko Dhanatthaü vikkiyà'rãna mannampi yodhasa¤citaü. [SL Page 690] [\x 690/] ( 50 ädisehà'tiduññhehi kammehi duññhamànasà Dhuraññhà ceva yodhà taü àdà kàràghare khipuü. 51 Gavannarassa kiccaü hi dhuraññhapamukhà tayo Sàdhayantàkhilaü vattaü patiràjassa vedayuü. 52 Patiràjà hi pransisko-damelokastranàmake Gavannarapadaü datvà yodhasenàya pesayã. 53 Vuddho so pàlanaccheko samesi sabbamàgato, Gavannarampi mocesi kàraññhaü taü mahàsayo. 54 Upekkhànatasantàne asmiü gavannare sati Aññhavassamatikkamma niññhito so'si saügaro. 55 Catunavutime vasse ekavisasatàdhike Gavannarosi antoti-dasosàdikuñi¤¤ako. 56 Tada'ññhàrasaho'landa nàvàhi raõakovidà Tisahassuttarà senà gàlutitthamupàgami. 57 Sãhaëolandasenà'tha thalodakappahàrato Balakoññhaü phiraügànaü gaõhittha kàlatitthake. 58 Vijayinã'tha sà senà kolambagahaõussukà Mantetvà thalato ceva jalato ca gamã tahiü. 59 Mãgamuvapadesàpi tathevàga¤chi vàhinã; Ràjasãho hi tàëãsasahassayodhavàhiniü 60 Samàdàya na pãëento phiraüge avihiüsake âgamma kaóuvelamhi khandhavàraü nivesayi. 61 Rundhiyo'landanàvàyo ñhatvà kolambatitthakaü Gacchantàgacchantiyo nàvà gahetvà vattayuü vase. 62 "Vinà rudhirapàtena niyyàtentu"ti koññhakaü Sàsanaü sãhaëolandà phiraügànamapesayuü. 63 "Koññho phiraügadesãsa - catuttha jonasantako Tassa niyyàtane bhàro nàmhàkanti gavannaro. 64 Sãhaëolandapaõõassa pañipaõõamapesayã. Saïgàmasamayo'sanna - tarattanamagà tato. 65 Pure raõassa sàmantà katolikà ca påjakà Gavannarena àõattà antokoññhamapàvisuü. 66 Sãhaëolandasenà'tha thalato jalato tathà Ekakkhaõappahàrena àrabhittha mahàraõaü. [SL Page 691] [\x 691/] ( 67 Annapànàdikaü màsa - katipayehi koññhake Rakkhàgato jano saddhiü nijajãvena khepayã. 68 Janasa¤cayanà koññhe måëhattaü katamattanà Gavannaro sa ma¤¤anto ratyaü te bahi nãhari. 69 Vàresi bahi niyyànaü tesaü sãhaëavàhinã. Antokoññhappavesampi patikàlà nivàrayuü. 70 Katipayadinesve'vaü pattà'nekasahassakà Pàkàrasannike sukkhà nàhàrà nidhanaü gatà. 71 Matànaü påtigandhena nidàghena ca pãëità Phiraügà bahavo yodhà rogino'suü dine dine. 72 Alàbhamapakitti¤ca àyamànamapekkhiya Yàvosànamayujjhiüsu patikàlabhañà tadà. 73 Hatthassa - sà - biëàràdi - maüsaü manussamaüsakaü Khàdantà sattamàsàni rakkhiüsu te sakoññhakaü. 74 Ante khaõampi yodhetu - masamattho gavannaro Sesànaü jãvite rakkhaü niyyàtayittha koññhakaü. 75 Kolambakoññhapàtena lakkhite sarade pana Catuttha-jonabhupàlo phiraügeso divaügato. 76 Navanavutime vasse ekavãsasatuttare Chaññhàlaponaso tasmiü bhupàsanamasobhayã. 77 Tassàõuttaralaïkàyaü vijite hàyamànake Sa¤ajhàdiccapabhàkàrà patikàlesu pattharã. 78 Tadà dve yeca sissiüsu koññhà phiraügasantakà; Abhaviüsu tato'landà tesaü gahaõabuddhikà. 79 Duvassàtikkame tesu koññhaü mannàramavhayaü Gahetuü yuddhanàvàhi gamiüso'landakà tahiü. 80 Antonidàmaral pubba - manesasagavannaro Ha¤a¤¤i tasmiü raõe tena koññho so'landahatthago. 81 Jojàdamelasampàyo - nàma yuddhadhuraññhako Gavannarapadaü patto tato jàpanapaññane. 82 Jàpane paññane yeva phiraügànaü balaü tadà Vattittha taü sugopetumussahã so gavantaro. 83 Mannàramapurolandà gantvà jàpanapaññanaü Taü phiraügamabhàduggaü gahetuü raõamàrabhuü. 84 Vassekuttarabàvãsasatakànumitamhi te Gaõhiüsu taü phiraügàna mosànabalakoññhakaü. [SL Page 692] [\x 692/] ( 85 Navaholandanàvàhi pattà pabalavàhinã Jayãnà admiràlena rikvenloëena pesità; 86 Balamussàhato evaü mannàrame ca jàpane Sadugge hatthage'kàsi dese phiraügastake. 87 Patikàlabhañe tesu raõesu hatasesake Betàviü yeva pesesuü olandà duradassino. 88 Laükàya patikàletihàsassa kàrako sudhã Ruberunàmako pe'su kàraññhesu bhavã tadà. 89 Påjake patikàlànaü vutthe jàpanapaññane Jesuvisñavhaye ceva óominikana nàmake. 90 Nissitehi samaü tesaü jane pa¤¤àsatuttare Nàvàya bhàrataü tesuü pabbàjetvàna jàpanà. 91 Diyaóóhasatamattàni vassàni idha sãhaëe Samuddàsannadesesu pavattamasantaråpakaü. 92 Evaü samålamucchinnaü phiraügabalamaõóalaü Chaññhàlaponasassàõà tenevito viniggatà. 93 Olandà pana sabbesaü koññhànaü gahaõà paraü Sapathena kate ra¤¤à gaõesuü neva saügare. 94 Sabbesu api ñhànesu thiraü kariüsu saü balaü Nijaü àõaü pavattesuü koññhesu nikhilesupi. 95 Aniyyàtanena koññhànaü saügarassànuråpato Laïkàdãpà phiraügànaü parihàramahàhave, 96 Attakatopakàrassa asatãkaraõena ca Olandesu susaükittha ràjasãho mahãbhujo. 93 Bhupàlo'tha phiraügesu anàthesu dayàparo Tesaü sahassasaïkhata - kuñumbàni ca påjake. 98 Ratanavàlukàdimhi khettavatthuppadànato Upakàraü karitvàna nivesesi yathocitaü. 99 Itthaü taõhàya koññhe niciya nijajanànàsudànà phiraügà âdàtuü laïkamaññhàvanipatikarino'nukkamà ussahiüsu, Olandà sãhaëindassa'nubalamanugà nãharuü dãpato te; Bhãndante càpi mittà; na bhavatu janatà hesu giddhà paresaü. -------