Dipavamsa SÅhala bhÃsÃmayÃnuvÃda samupeto Input by the Sri Lanka Tripitaka Project [CPD Classification 4.1.1] [SL Vol DÅp1- ] [\z DÅp /] [\w I /] [SL Page 001] [\x 1/] [DIPAVANSO.] ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ Pu¤¤avathusmiægÃme saddhammÃkara pariveïa majdhÃvuthassa sugata sÃsana kavidhaja vinayÃcariyassa Siri sÅlÃnadÃbhidhÃnassa PadhÃna saÇghanÃyakathera pÃdassa padhÃna sissubhÆtena IdÃni tameva pariveïa majdhÃvasatÃyasmatà Pohaddaramulla itikkhyÃta gÃmajena siri visuddhÃcariya ¥ÃïÃnadÃbhidhÃna therapÃdetà BhisaÇkhato. ------PÃnadurÃbhidhÃna purÃsanne Ego¬a uyanetikkhyÃta gÃmajena kolambanagare ÖisÂirakk¯Â nÃmikÃyÃdhikaraïa sÃlÃya Lekhakadhuradharena €m. N¯man pÅris nÃmikena mantissarena LokasÃsanÃbhivuddhimicchatà PÃsÃïadÆra nagare sÂÃrnÃma yantÃlaye muddÃpito. ------------------------------------- SeÂÂhapantisusissÃnamiti bhÃsajdhÃpanÃya sÃdhÆti RÃjakÅyajdhÃpana maï¬alena paÂiggahÅto. --------------------------- Sambuddha parinibbÃïato 2470. [DEEPAWANSA] [With] [A PARAPHRASIS IN SINHALESE] [BY] [Sri Visuddhachariya] [REV. P. NANANANDA THERO] [The managing Director of Saddharmakara Pirivena and chief pupil of the late Sugata Sasana Kavidhaja Vinayachariya] [P. SRI SEELANANDA THERO,] [Chief high priest and founder and principal of] [Saddharmakara Pirivena,] [PINWATTE PANADURA.] ----------------- [Published by] [MR. M.N. PEIRIS] [Of] [EGODA UYANA PANADURA] -------------------- [Approved and recommended by the Department of Education for the use of advanced students of History.] ----------------------------------- [Printed at] [THE STAR PRESS, PANADURA.] [B, c, 2470] ---- [A, D, 1927] Vi¤¤atti DÅpassa dÅpasmiæ và vaæso paveïÅ pavatti (sadassÅyate ethÃti) dÅpavaæso tyevaæ saæ lakkhiyamÃna vÃkyathavasena pa¤¤ÃyamÃïoyaæ gathavaro porÃïikese sÅhalika naridesu kassa naridassa rajjasamaye kena paï¬itena viracitoti nakkhÃyateveminÃgathena sabbaso. Apicetha sadassÅyamÃna sambuddhÃgamana sÃsanappavatyÃdÅnica sirilaÇkissarÃnaæ rÃjÃrÃjamahÃmaccÃdÅnaæ rajjasamayappavatyÃdÅni ca samupaparikkhivà saælakkhiyamÃne kho sammÃsambuddhaparinibbÃnato catupa¤¤ÃsÃdhike navasata me vasse siri laÇkÃrajjasirimanuppattassa mahÃnÃmara¤¤o rajjasamaye sirijambudÅpà gatenÃyasmatÃnu buddha buddhaghosÃbhidhÃnena tepiÂakaÂÂhakathÃcariyena mahÃpaï¬itavarena samantapÃsÃdikÃya nÃma vinayaÂÂhakathÃya katipayaÂÂhÃnesu nidassanavasena dÅpavaæsassÃpi nÃmaæ sadassevà tathÃgatÃnaæ gÃthÃnampi sadassitattà tato pubbe porÃïikena yena kenaci paï¬itÃcariyena yassakassaci sÅhalikassa laÇkissarassa rajjasamaye dÅpavaæso viracito'ti kÃraïÃpariyÃyeneva gamyate Tadeva mÃha'ÂÂhakathÃcariyo nubuddha buddhaghosÃbhidhÃno mahà paï¬itatherapÃdo samantapÃsÃdikÃya vinayaÂÂhakathÃya bÃhira nidÃnavaïïanÃya- Tena ca samayena devÃnampiyatissa mahÃrÃjÃca asoka dhammarÃjà ca adiÂÂha sahÃyakà honti devÃnampiyatissa mahÃrÃjassa ca pu¤¤ÃnubhÃvena chÃtaka pabbatapÃde ekamhi veïugumbe tisso veïuyaÂÂhiyo rathayaÂÂhippamÃïà uppajjiæsu ekÃlatÃyaÂÂhi nÃma ekà pupphayaÂÂhinÃma ekà sakuïayaÂÂhi nÃma tÃsulatÃyaÂÂhi sayaæ rajatavaïïà hoti. TamalaÇkarivà uppannÃlatà ka¤canavaïïà khÃyati. PupphayaÂÂhiyaæ pana nÅlapÅta lohito dÃtakÃlavaïïÃni. PupphÃni suvibhattavaïÂa pattaki¤jakkhÃni huvà khÃyanti, sakuïayaÂÂhiyaæ haæsakukkuÂaæ jÅvaæ jÅvakÃdayo sakuïÃ-pe-khÃyanti. Vuttampicetaæ dÅpavaæse- ChÃta pabbata pÃdamhi veïuyaÂÂhitayo ahÆ Setà rajja yaÂÂhÅca latÃka¤cana sannibhÃ. NÅlÃdi yÃdisaæ pubbaæ pupphayaÂÂhimhi tÃdisaæ Sakuïà sakuïa yaÂÂhimhi sarÆpeneva saïÂhità tica Tathevä¤esupi gacesu porÃïikÃnamÃcariyÃnaæ nÃnà nidassanasadassanavasenÃpi nidassità gÃthÃyo bahuso cetha dissante- Sirighana sugata tathÃgata sÃrÅrika pÃribhogikÃdi dhÃtÆhi samalaÇkate sirilaÇkÃdÅpe rÃjappavattyÃdi sadÅpakÃni mahÃvaæsa rÃjaratanÃkarÃdÅni pasathataretihÃsÅya gathavarÃni yÃvajjatanà saævijjanti - tathÃpi porÃïa kataretihÃsÅya gatho nÃma dÅpavaæsotyetihÃsÅya kathÃppasutehi paï¬ita varehi ¤Ãtapubbovahoti - mahataæ vaæso paveïitiladdhanÃme mahÃvaæse dÅpavaæsassÃpinÃmaæ sadassitameva, mahÃvaæsopana sambuddhacaritappakÃya pubbaÇgamo dÅpuppatyÃdyanekavidhappavatti visayÃnuyÃyinÅ pavattiyo kathaci vithÃratoca kathaci saækkhittatoca pakÃsento ta¤¤ÃtukÃmÃnaæ manorathaæ pÆrento vattati. AyamihasadassiyamÃno dÅpavaæsopana sirighana sakya munino tilokanÃthassa sirilaÇkÃdÅpÃgamanÃdÅhi sambuddha sÃsanappavatti sadÅpakehi bahÆhikÃraïehi samalaÇkatoti vi¤¤Ãyate. SambuddhÃgamanappavatyÃdi sadassanÃ. hÃnaæ pallaÇka mÃsabhaæ patto purisuttamo viddhastamÃraseno samÃno sammÃsambodhiæ samadhigato sabba¤¤Šta¤Ãnappattiyà navamemÃse(phussamÃsa) païïarasiyaæ dÅpametamÃgato- mayhaÇganacetiyaÂÂhÃne samitisamÃgata yakkharakkhasÃdÅnaæ dhammaæ desento te damevà giridÅpe paniÂÂhÃpevà tathÃgata paribhogena samÃrakkhaæ kurumÃno dÅpametaæ nirupaddavatta mupanesi. Tato pa¤camevasse amÃvasiyaæ cÆlodara mahodaranÃmikÃnaæ dvinnaænÃgarÃjunaæ maïipallaÇka mÃrabbhasa¤jÃta mahÃnasevattamÃne sammÃsambuddho sirilaÇkÃdÅpa mÃgamma (maïi) nÃgadÅpe ÃkÃsakucchiyaæ sanni sinno samÃno nÃnÃvidha pÃÂihÃriyaæ sadassanÃya ceva, saddhammadesanÃyaca te, sÃmaggiyaæ suppatiÂÂhÃpesi. Athatehi dinne' maïipallaÇkavare sannisinno chabbaïïa buddharaæsiyo nicchÃrento sappÃÂihÃriyo dhammamuttamaæ catusacca pariyosÃnaæ visesato sÃmaggirasÃnisaæ saæcaparidÅpayaæ desevà tenÃgekho saraïesuca sÅlesuca patiÂÂhÃpevà jetavana mahÃvihÃrameva magamÃsi. Vuttaæ hetaæ vedehatherenÃpi. Athamuni gaganambho ruyha bhÆmippadesaæ Taruïa ravivatasmiæ Ãsane ÃsibhÃsaæ Athabhujaga gaïÃte dibba khajjà dikehi Parivisiya munidaæ sÃdhudhammaæ suïiæsu. Athajala thala jÃnaæ tatha yuddhÃgatÃnaæ Agaïita bhujagÃnaæ sÅtikoÂÅ bhujaÇgà Vimala saraïa sÅle suppatiÂÂhà sutuÂÂhà Akarumuni mulÃraæ sathupÆjà vidhÃnanti. Apicasammà sambodhito aÂÂhamevasse vesÃkha puïïamÃya majdhesanampati maïyakkhikassa nÃgara¤¤o dÅpametamÃgatokila sammÃsambuddho-kalyÃïi mahÃcetiyaÂÂhÃnemaïimaï¬apasmiæ nÃnÃratanÃlaÇkate sannisinno samÃno ratanaghareva devehi sunimmite bahunnaæ nÃgÃnaæ saddhammamadesesÅ, tato tesu nÃgesu saraïasÅlesu patiÂÂhitesu sumanadyadhi vÃsinà sumanÃbhidhÃnena devena sumanà ra¤jita gÃrava bhattiyà samÃrÃdhito sathà sumanaddikÆÂa mupaganavà tasmiæpabbata mathake vÃmapÃdala¤chanaæ kavà tasmiæ ¤¤evamhÃpabbata passe divÃguhÃyaæ divÃviha renÃbhi vihÃsi athÃnurÃdhapuraæ sampatto sammÃsambuddho tatha tatha cetiyÃdippatiÂÂhÃnaÂÂhÃnesu dhÃnasamÃpattiyÃca nisÅdivà paribhogikaÂÂhÃnakaraïena tÃno pasohevà jambudÅpameva magamÃsi. Honticetha. Tato kÃruïiko nÃtho bodhito aÂÂhamesame VesÃkha puïïamÃsimhi sannipÃtiya sÃvake EthajjahikkhavolaÇkaæ nÃgÃnaæ nuggahÃya bho Maïiakkhi ko nimantesi pasanno buddhasÃsane Desesevaæ jinodhamma manilà sanakÃdinaæ PÅtipÃmojja jananaæ nibbÃna matamÃvahaæ NÃgÃdhirÃje sumanÃbhidhÃne Vasaæsumedho sumanÃbhidhÃno Devo tadÃgamma supÃrisajjo KalyÃïiyaæ tatha phaïÅhi saddhi,nti. PorÃïika vasumatippaveïi-pubbà saægÅtittaya sadassanà athaca panimasmiæ mahÃbhaddakappe jambudÅpikÃnaæ mahà rÃjunaæ pavatyà panimasmiæ mahÃbhaddakappe jambudÅpikÃnaæ mahà rÃjunaæ pavatyà dyatisaÇkhepato vagantabbocetha hoti kathanti? SuphullitÃneka nÃgapunnÃgÃdÅ tarusaï¬a maï¬ite ÃrÃmarÃmaïeyyake nÃnà paduma sa¤channa pokkharaïÅsata saÇkule jambudÅpe kappassÃdimhi mahajana sammatattà mahÃsammato'ti laddhanÃmo dha¤¤a pu¤¤opasobhi to mahÃrÃjà rajjamakÃresi. TatoppabhÆti mahÃsammata rÃjavaæsÃgatehi rojavararojÃdÅhi asaÇkhyÃyukehi dha¤¤a pu¤¤opasobhitehi mahÃtejavanta naridehi sakarÃjavaæso sanÃthikato ca hosi tathÃpi kapilassesino nivÃsabhÆtattà kapilavathÆti laddhavohÃre anekassiri sÃra virÃjite kapilavathusmiæ nagare jayasenappabhÆtinopi rÃjÃno dhammena samena rajjamakÃresuæ. Tato'tiparisuddha mahÃsammata rÃjavaæsÃbhijÃtassa suddhodanassa mahÃra¤¤o tanujavaro siddhathappadÃnato siddhathoti patÅtÃvathanÃmo pacchimabhaviko mahÃsatto'bhijÃto samÃno yatharahaæ sabbathÃbhivuddhippatto ututtayÃnucchavikesu rammÃdÅsu tÅsu pÃsÃdavaresu sakko'va devarÃjà nekassiri vibhavamanubhavanto yathÃkkakamaæ mahÃbhinikkhamanÃdiæ kavà anuttaraæ sammÃsambodhi manuppatto dhammiko dhamma rÃjà saækhyÃpathÃtikkanta veneyya janabadhavÃna mamata mahÃnibbÃnappadÃnena saÇgahamakÃsi. Sabbathevaæ pariniÂÂhÃpita sakala buddhakicce pana bhagavati sammà sambuddhe parinibbute paÂhamavasseva-ajÃtasattunà mahÃrÃjenÃrÃdhitehi mahÃkassapathera pamukhehi sampatta jalabhi¤¤ehi pabhinna paÂisambhidehi pa¤casata mahÃkhÅïÃsavehi paÂhama mahÃsaægÅti saægitÃ, pÃsaæsiyehi theravÃdehi samullasitÃcÃhosi, Evaæ kÃle gacchente vajjiputtakehi pÃpabhikkhuhi siægiloïakappÃdÅsu dasasu adhammavathu su samuÂÂhÃpitesu sirijambudÅpe kÃlÃsokassa mahÃra¤¤o samupathamhaæpaÂicca yasathera pamukhehi samadhigata chaÊabhi¤¤ehi sampatta catupaÂisambhidehi satta sata mahà khÅïà savatherehi sambuddha paribba ïato vassa satà tikkante dutiya saægÅti saæÇgÅtÃcà hosi tesamadhammikÃnaæ pÃpa bhikkhunaæ niggaha pubbaÇgamaæ Tatheva sambuddha parinibbÃïà aÂÂhÃrasÃdhike dvisata mitevasse dhammÃsokamahÃrÃjà jambudÅpe rajjÃbhisekasampatto sambuddha sà netÅvappasanno moggalÅ putta tissathera santike attano piyatanu javaraæ mahida kumÃraæ pabbÃjesi, socakcÃyasmÃmahido sampatta jalabhi¤¤e catupaÂi sambhÅdo katakicco samÃno maha khÅïÃsavocÃhosi Tasmiækhopana samaye theravÃdato nikka¬¬hitÃnaæ pÃpabhikkhunaæ balamatÅva va¬i¬hita¤cÃhosi tadÃkhopana moggalÅputtatissatherenà nÃgate sambuddhasÃsanappatiÂÂhÃnaÂÂhÃnÃnaædibbena cakkhunà sudiÂÂhattà so tadathappasutocÃhosi, tatoparaæteneva dhammÃsoka mahà naride no pathambhità samÃnà teca kho moggaliputta tissa thereppamukhà sahassa mattà mahÃrahanto dhammà sokassa rajja vassato satta rasa mevasse tatiya saægÅti makaæsu. Athaso moggali putta tissa thero panatesu tesu dÅpesu sÃsanassa patiÂÂhÃpanathaæ bhikkhu niyo je sÅ, tato tathà pakkantesu, theresvà yasmà mahà mahidathero laÇkÃdÅpamapÃpuïi, iÂÂhiyuttiya sambala bhaddasÃla saækhÃtehi saddhivihÃrikehi ceva bhaï¬uka nÃmikeno pÃsakena casaddhiæ tena khopana samayena laÇkÃya manurÃdhapure devÃnampiya tissa mahÃrÃjà rajjamakÃresi tepana dÅpappa sÃdaka mahida therappamukhà bhikkhavo tamenaæ rÃjÃnaæ sathu sÃsane tÅvappasannaæ ratanattaya parÃyaïa¤cÃkÃresuæ, tathà nekasahasseca mahÃjane saddhamma desanÃdinà suppa sÃdevà saraïasÅlamagga phalesuca suppa tiÂÂhÃpayiæsu, ÂhÃnaækho panetaæ khalitaæ vedÃni katipayeti bhÃsÅya gathesu, dissate samantapÃsÃdikÃya vinayaÂÂha kathÃya mahÃvaæsa dÅpavaæsesvà gatanayeca saælakkhiyamÃne-sammà sambuddha parinibbÃnato dvipa¤¤ÃsÃdhike dvisata mitevasse tatiyà saÇgÅti saÇgÅtÃti pa¤¤Ãyateva-tatovuttaæ-tatha asoka dhamma rÃjassa sattarasa mevasse idhamuÂasÅva rÃjà kÃlamakÃsi-devÃnampiya tisso rajja mapÃpuïi-parinibbuteca pana sambuddhe ajÃta sattu catuvÅsativassÃni rajjaækÃresi-udaya bhaddo soÊasa, anuruddhoca muï¬o ca aÂha-nÃgadÃsakocatuvÅsati su sunÃgo aÂÂhÃrasa tasseva puttà asoko aÂÂhavÅsati, asokassa puttà dasabhÃtuka rÃjÃno dvevÅsativassÃni rajjaækÃresuæ, tesaæpacchato nadà dvevÅsati meva, cada gutto-catuvÅsati-bidusÃro aÂÂhavÅsaæ-tassÃvasÃne-asoko rajjaæ pÃpuïi- (Abhisekato pubbe cattÃri rajjavassÃni cethamilitabbÃni) (dhammà sokassa) abhisekato aÂÂhÃrasa mevasse imasmiædÅpe mahida thero patiÂÂhito Sammà sambuddhassa parinibbÃnato dvinnaæ vassasatÃna muparijattiæsatimevasse(mahidathero) imasmiæ dÅpe patiÂÂhitoti (ÂhÃnaæ panetaæ paï¬itehi samÆpa parikkhanÅya meva hoti) GanthasabhÃva sadassanÃ. DÅpavaæso panÃyaæ jarmanÅ tikkhyÃta raÂÂha samubbhavena harmŠn¯l¬anbag nÃmikena paï¬itena, sadesÅya videsÅyÃnaæ mahà paï¬itavarà namupadesa manugamma kirastÆtikkhyÃta vassato sahassÃdhikÃÂÂha sata navasattatimã vasse, ÃÇgalÅkÃkkharehi muddà pevà pakÃsitocÃhosi, TathÃpyanekesu ÂhÃnesu nÃnappakÃrà punaruttÃdikà dosà bahu so dissante' tathÃpi tassa ganthassa mahÃpaï¬itavarehi paÂigga hÅtattà cevetarahi sabbesaæsÅhalikÃnaæ paï¬itavarÃnaæ hathappatta kÃle tassa samÆpa parikkhanÅ yattÃca paÂhama muddÃpane panimasmiæ tedose sabbasomayaæ nanirÃkarimhÃ, athacapana mhehi dutiyavÃre tedose bahusocÃpanÅya sabbapiÂÂhesu gÃthÃheÂÂhato sÅhalÅyÃnu vÃdaæca yojevà muddÃpanathamÃraddhovattateva, Tato cethà gatÃbhi nava suddhimpatÅ masmiæ paÂhama vÃrepi sÅhalÅyÃnu vÃdo likhite ti daÂÂhabbo, paÂhamavÃre muddà pitassimassa ganthassa suddhipaïïampi tadantogadhaæ karissÃma, Imasmiæ khopana paÂhama vÃre muddà pitasmiæ dÅpavaæse gÃtha heÂÂhato aÇkitaÂÂhÃnesu, ãã, ¯ti, iminÃlakkhaïena ¯l¬anbag nÃmikena muddÃpita dÅpavaæse Ãganayaæca-pa,du,ta cetÅmehi lakkhaïe nimassa paÂisaÇkharaïasso pakÃrabhÆtesu paÂhama dutiyatatiya catutha pothakesvà gatanaya¤ca, sÅ, pà iccanena, sÅhala pÃli ganthosvÃgatanaya¤ca nidassetÅti, visesate ¤Ãtabbaæ SaddhammÃkara parivenedÃni padhÃnacariya dhuradharo vihÃvÅ bi. Aggasirithero ceva tathevo'pÃcariya bhÆto'kã. ¥Ãïavimalatheroca imassa sÅhalÅyÃnu vÃdassa nipphÃdanathaæ panamhÃkaæ bahupakÃrabhÆtà hesuæ, tatotesampilokasÃsanÃbhivuddhi hetussimassagathassa paÂisaÇkharaïathaæ pothakÃnuppadÃne nambhÃka manuggahÅta naæ hitesinampi kata¤¤utà guïasamanussaraæ visesato pasaæsÃmi Kolambanagare ¬irasÂirakk¯Â nÃmikÃyÃdhikaraïa sÃlÃya lekhaka dhuradharena, ego¬auyane tikkhyÃta gÃma jena sirimatà Šm. N¯man pÅris nÃmikena loka sÃsanÃbhivuddhimicchante muddÃpitoyaæ dÅpa vaæso, ùcariyà dippa saæsà 1 Suramanuja gaïehi santataæ pÆjanÅyaæ Jagatitaya muÊÃraæ kittiyà vipphurantaæ Guïamaïi nikarÃnaæ sidhu tulyaæ atulyaæ Ratanataya manaÇghaæ santidaætaæ namehaæ 2 Yatigaïa mahito yo santavuttÅ sukittÅ Sujana mudita saddhà sÅlavà sodayÃlÆ PaÂhama midha vihÃre khettarÃme patÅte Abhavi jayatu pÃlathera pÃdo nametaæ 3 TassÃ'tinimma la yasassa yatissa sisso Thero bhavÅ guïa dhano viditÃgamoyo PÃcera bhÃvamu pagaæ sumanÃdi tissa Theraæ sarÃmi satataæ abhivuddhi yÃhaæ 4 Janagaïa mahitatto dhammavutyà pareto Suhita nirata vitto cittavÃkyo rutejo Abhavi vidita dhammakkhadha nÃmagga thero Tamaha miha sarÃmi rÃmaneyyaæ guïehi 5 Neruttikà cariya rÃja garÆvihÃvÅ SaÇghehidatta garunÃma varoti pujjo SathÃgamÃdi nipuïo viduro si seÂÂho Theraæ subhÆti viditaæ tamahaæ sarÃmi 6 Sadesa desantara vissute sad DhammÃkarÃkhye pariveni masmiæ PadhÃnabhÆto yati saÇghanÃtho Piteva maæ pà vacane vinesÅ 7 Vibudha jananisevÅ saddasathappa vÅïo Guïamani nikarehi sajjito vajjabhÅrÆ Thiramati sirisÅlà nadanà mosithero Satata tamabhi vade cerapÃdaæ subhatyà 8 Vidita pavara vijjà madiraæ sudaraæ maæ Dhavala vimala kityà laækarÅyo sudhÅmà Suhita vimala kittÅ nÃmavÃsanta vutti Sugata samayavedÅ saggagaæ taæ sarÃmÅ 9 Sathanta resu nipuïo suhadoya Šm Šn- PÅris itivhayayuto saparatha kÃmo MuddÃpayiva panimaæ varadÅpa vaæ saæ KhyÃtaæ ÃkÃsi matimà satataæ vibhÃtaæ 10 SaddhammÃkara vikkhyÃta pariveïÃdhi povasaæ SirÅvisuddhà cariyo ¤ÃïÃnadoti vissuto 11 Therohaæ akariæ sammà lokasÃsana vuddhiyà ParisaÇkharaïaæ etaæ dÅpavaæsassa sudaranti [P. Nanananda] Namo tassa bhagavato arahato sammÃsambuddhassa. [DIPAWANSO.] DÅpavaæso. (PaÂhamo paricchedo) 1 DÅpÃgamanaæ buddhassa dhÃtÆnaæ 1 bodhiyÃ'gamaæ, SaÇgahÃceravÃda¤ca 2 dÅpamhi sÃsanÃ'gamaæ, NaridÃgamanà vÃsaæ 3 kittiyissaæ suïÃtha me. 2 PÅtipÃmojjajananaæ pasÃdeyyaæ manoramaæ, AnekÃkÃrasampannaæ cittikavà suïÃtha me. 3 Udaggacittà sumanà pahaÂÂhà tuÂÂhamÃnasÃ, Niddosaæ bhadravacanaæ sakkaccaæ sampaÂicchatha. 4 SuïÃtha sabbe païidhÃya mÃnasaæ Vaæsaæ pavakkhÃmi paramparÃgataæ, Atippasathaæ 4 bahunÃbhivaïïitaæ Etaæ hi nÃnÃkusumaæ'va gathitaæ. 5 AnÆpamaæ vaæsavaraggavÃdinaæ 5 Sabbaæ ana¤¤aæ 6 tatha suppakÃsitaæ, AriyÃgataæ uttamasabbhi vaïïitaæ Suïantu 7 dÅpathuti sÃdhu sakkataæ. 6 ùsabhaæ ÂhÃnapallaÇkaæ acalaæ daÊha 'makampitaæ,8 CaturaÇge patiÂÂhÃya nisÅdi purisuttamo. 1. ãc.¯:dhÃtuva pa:dhÃtu¤ca: 2. ãc.¯.SaægahÃcariyavÃdaæ ca. 3. ãc.¯. Vaæsaæ. 4. ãc.¯. ThÆtippasathaæ. 5. ãc.¯: vÃsinaæ. 6. ãc.¯:pa:ta: apubbaæ. 7. ãc.¯: du: sunÃtha. 8. ãc.¯: daÊhaæ akampitaæ. [SL Page 002] [\x 2/] 7 Nisajja pallaÇkavare narÃsabho DumidamÆle dipadÃna'muttamo, Na chambhati vÅtabhayo'va kesarÅ DisvÃna mÃraæ saha sena mÃgataæ.1 8 MÃravÃdaæ bhidivÃna citra sevà sasenakaæ, Jayo attamano dhÅro santacitto samÃhito. 9 Vipassanà kammaÂÂhÃnaæ manasikÃra¤ca yoniso, SammasÅ bahuvÅdhaæ dhammaæ anekÃkÃranissitaæ. 10 PubbenivÃsa¤Ãïa¤ca dibbacakkhu¤ca cakkhumÃ, Sammasanto mahäÃïÅ tayo yÃme atikkami 11 Tato pacchimayÃmamhi paccayÃkÃraæ vivaÂÂayi, Anulomaæ paÂiloma¤ca manasÃ'kà sirÅghano. 12 ¥avà dhammaæ pari¤¤Ãya pahÃnaæ maggabhÃvanaæ, Anussari 2 mahäÃïÅ vimutto'paÂisaÇkhaye.3 13 Sabba¤¤ata¤Ãïavaraæ abhisambuddho mahÃmuni, Buddho buddho'ti taæ nÃmaæ sama¤¤Ã paÂhamaæ ahu. 14 Bujdhivà sabbadhammÃnaæ udÃnaæ kavà pabhaÇkaro, Ta'deva pallaÇkavare sattÃhaæ vÅtinÃmayÅ. 15 SamÅtasabbasantÃso katakicco anÃsavo, Udaggo sumano haÂÂho vicintesi bahuæ hitaæ. 16 Khaïe khaïe laye buddho sabbalokamavekkhati, Pa¤cacakkhu vivarivà olokesi bahujjane. 17 AnÃvaraïa¤Ãïaæ taæ pesesi dipaduttamo, Addasa vÅrajo sathà laÇkÃdÅpaæ varuttamaæ. 18 Sudesaæ utusampannaæ subhikkhaæ ratanÃkaraæ, Pubbabuddha ma'nuciïïaæ ariyagaïanisevitaæ.4 19 LaÇkÃdÅpavaraæ disvà sukhettaæ ariyÃlayaæ, ¥avà kÃlamakÃla¤ca vÅcintesi anuggaho. 1. ãc.¯: vÃhanaæ. 2. Du:ãc.¯: anusÃsi. 3. ãc. Upadhisaækhayo. 4. Pa: ariyaganasevitaæ. [SL Page 003] [\x 3/] 20 LaÇkÃdÅpe imaæ kÃlaæ yakkhabhÆtà ca rakkhasÃ, Sabbe buddhapatikuÂÂhà sakkà uddharituæ balaæ. 21 NÅharivà yakkhagaïe pisÃce avaruddhake, Khemaæ kavÃna taæ dÅpaæ vasÃpessÃmi mÃnuse. 22 TiÂÂhantesu 1 ime pÃpe yÃvatÃyuæ asesato, SÃsanantaraæ bhavissati laÇkÃdÅpavare tahiæ. 23 UddharivÃna'haæ satte pasÃdevà bahujjane, ùcikkhivÃna taæ maggaæ accutaæ 2 ariyÃpathaæ. 24 AnupÃdà parinibbÃmÅ 3 suriyo athaæ gato yathÃ, Parinibbute catumÃse hessati paÂhamasaÇgaho.* 25 Tato paraæ vassasate vassÃna'ÂÂhÃrasÃni ca, Tatiyo saÇgaho hoti pavattathÃya sÃsanaæ. 26 Imasmiæ jambudÅpamhi bhavissati mahÅpati, MahÃpu¤¤o tejavanto dhammÃsoko'ti 4 vissuto. 27 Tassa ra¤¤o asokassa putto hessati paï¬ito Mahido sutasampanno laÇkÃdÅpaæ pasÃdaye.5 28 Buddho ¤avà imaæ hetuæ bahuæ athupasaæhitaæ KÃlÃkÃlaæ imaæ dÅpaæ Ãrakkhaæ sugato kari. 29 PallaÇkaæ animisaæ ca caÇkamaæ ratanÃgharaæ, AjapÃlamucalido khÅrapÃlena sattamaæ. 30 SattasattÃhakaraïÅyaæ kavÃna vividhaæ jino, BÃrÃïasiæ gato vÅro dhammacakkaæ pavattituæ, 31 Dhammacakkaæ pavattento pakÃsento dhamma'muttamaæ AÂÂhÃrasannaæ koÂÅnaæ dhammÃbhisamayo ahu. 1. ãc.¯:ca. 2. ãc.¯: a¤jasaæ. 3. Ta:pa:du:ãc.¯. ParinibbÃyÅ. 4. ãc.¯: asokadhammoti. 5. ãc.¯: pasÃdayaæ. * DutiyasaÇgiti. "AtÅte dasame vasse kÃlÃsokassa rÃjino, SambuddhaparinibbÃïà evaæ vassa sataæ ahu.-Pe- Te sabbevÃlukÃrÃme kÃlÃsokena rakkhitÃ, RevatatherapÃmokkhà akaruæ dhammasaÇgahaæ" mahÃvaæse. [SL Page 004] [\x 4/] 32 Koï¬a¤¤o bhaddiyo vappo mahÃnÃmo ca assajÅ, Ete pa¤camahÃtherà vimuttà 1 'nattalakkhaïe 33 Yasa sahÃyà cattÃri puna pa¤¤Ãsa dÃrake, BÃrÃïasi isipatane vasanto uddhari jino. 34 BÃrÃïasiæ vasivÃna vuthavasso tathÃgato, KappÃsike vanasaï¬e uddhari bhaddavaggiye. 35 Anupubbaæ caramÃno uruvela'mavassari, Addasa virajo sathà uruvelakassapaæ jaÂiæ. 36 AgyÃgÃre 2 ahinÃgaæ damesi purisuttamo, Disvà acchariyaæ sabbe nimantiæsu tathÃgataæ. 37 Hemantaæ cÃtumÃsamhi idha viharatu 3 gotama, Mayaæ taæ niccabhattena sadà upaÂÂhahÃmase. 38 UruvelÃyaæ hemante vasamÃno tathÃgato, JaÂile sapÃrisajje vinesi purisÃsabho. 39 MahÃya¤¤aæ pakappiæsu aÇgà ca magadhà ubho, Disvà ya¤¤e mahÃlÃbhaæ vicintesi ayoniso. 40 Mahiddhiko mahÃsamaïo ÃnubhÃvaæ ca taæ mahÃ, Sace mahÃjanakÃye vikubbeyya katheyya vÃ. 41 ParihÃyissati me lÃbho gotamassa bhavissati, Aho nÆna mahÃsamaïo nÃgaccheyya samÃgamaæ 42 Caritaæ adhimuttiæ 4 ca Ãsayaæ ca anÆsayaæ, Cittassa soÊasÃkÃre vijÃnÃti tathÃgato. 43 JaÂilassa cintitaæ ¤avà paracittavidÆ muni, Piï¬apÃtaæ kurudÅpaæ ganvÃna mahÃtiddhiyà 5 44 Anotattadahe buddho paribhu¤jivÃna bhojanaæ, Tatha dhÃnasamÃpattiæ samÃpajji bahuæ hitaæ. 45 Buddhacakkhuhi lokaggo sabbalokaæ vilokayÅ, Addasa virajo sathà laÇkÃdÅpavaruttamaæ. 46 MahÃvanaæ mahÃbhÅmaæ ahÆ laÇkÃtalaæ tadÃ, NÃnÃyakkhà mahÃghorà luddà lohitabhakkhasÃ. 1. Pa: vimuttà anatta 2. Ta: agyÃgÃre 3. ãc.¯:du: vihara. 4. ãc.¯: muttaæ, 5. ãc.¯. MahÃiddhiyÃ: [SL Page 005] [\x 5/] 47 Caï¬Ã ruddà ca rabhasà 1 nÃnÃrÆpavihesikÃ, NÃnÃdhimuttikà sabbe sannipÃte samÃgate. 2 48 Tatha ganvÃna tammajdhe vihiæsevÃna rakkhase, NÅharite pisÃcete 3 manussà honti issarÃ. 49 Imama'thaæ mahÃvÅro cintayivà bahuæ hitaæ, Nabhaæ ababhuggamÅvÃna jambudÅpà idhÃgato 50 YakkhasamÃgame majdhe upari siramathake, NisÅdanaæ gahevÃna dissamÃno nabhe Âhito 51 hitaæ passanti sambuddhaæ yakkhasenà samÃgatÃ, Buddho'ti taæ nama¤¤anti yakkho a¤¤ataro iti 52 GaÇgÃtÅre mahiyÃsu pokkhalesu PatiÂÂhite thÆpaÂÂhÃne subhaÇgaïe, Tasmiæ padesamhi 4 Âhito naruttamo Samappito dhÃnasamÃdhi'muttamaæ. 53 DhÃnaæ lahuæ khÅppanisantikÃro muni samÃpajjati cittakkhaïe, Sahasà samuÂÂhÃti dhÃnakkhaïiyà SamÃpayi sucitte pÃramÅgato. 54 hito nabhe iddhivikubbamÃno Yakkho mahiddhica mahÃnubhÃvo, Khaïiyaæ ghanà meghasahassadhÃrà Pavassati sÅtalavÃta duddÅni. 55 Ahaæ karomi te uïhaæ mama detha nisÅdituæ, Athi tejabalaæ mayhaæ parissaya vinodanaæ. 56 Sace vinodituæ sakkà nisÅdÃhi yathicchitaæ, Sabbehi samanu¤¤Ãtaæ tava tejabalaæ kara. 57 Uïhaæ yÃcatha maæ sabbe bhiyyo tejaæ mahÃtapaæ Khippaæ karoma accuïhaæ tumhehi abhipathitaæ. 58 hite majdhantike kÃle gimhÃna suriyo yathÃ, Evaæ yakkhÃna'mà tÃpo kÃye ÂhapitadÃruïaæ. 1. ãc.¯: pisÃcÃ: 2 du, ãc.¯: samÃgatÃ: 3. ãc.¯: padesasmi 4. Pa:dÆ: ta: ãc.¯: yakkhÃnaæ. [Dipa02] [SL Page 006] [\x 6/] 59 Yathà kappaparivaÂÂe catu 1 sÆriyaÃtapo, Evaæ nisÅdane sathu tejo hoti tatuttari. 60 Yathà sÆriyaæ udentaæ nasakkà 2 carituæ nabhe, 3 Evaæ nisÅdanaæ cammaæ nathi Ãvaraïaæ nabhe. 61 NisÅdanaæ kappajÃlaæ'va teraæ suriyaæ'va pathari,4 MahÃtapaæ vikirati aggijÃlaæva 'nappakaæ. 62 AÇgÃrarÃsÅjalitÃtapaæ tahiæ, NisÅdanaæ abbhasamaæ 5 padissati, DÅpesu uïhaæ nidasseti dussahaæ Dhuvaæ nipakkaæ ayapabbatÆpamaæ 63 Purathimaæ pacchima dakkhiïu'ttaraæ, Uddhaæ adho dasadisà imÃyo Sace ayaæ yakkho mahÃnubhÃvo, Tejo samÃpajjati pajjalÃyati, 64 Kathaæ gamissÃma sukhÅ arogà Kadà pamu¤cÃma imaæ subheravaæ, Sabbeva yakkhà vilayà bhavissare, Bhusaæva muÂÂhirajaæ vÃtakhittaæ. 65 Buddho isÅnaæ 6 nisabho sukhÃvaho DisvÃna yakkhe dukkhite bhayaÂÂite, 7. Anukampako kÃruïiko mahesi VicintayÅ athasukhaæ amÃnuse. 66 Atha'¤¤adÅpaæ patirÆpakaæ imaæ Ninnaæ thalaæ sabbaÂhÃne 8 kasÃdisaæ, Nadipabbataæ talÃkasunimmalaæ, DÅpaæ giriæ laÇkatalaæ 9 samÆpamaæ 67 Sunibbhayaæ sobhitasÃgarantakaæ PahÆtabhakkhaæ bahudha¤¤a 'mÃkulaæ, Utusamathaæ bharisaddalaæ mahiæ Varaæ giridÅpa mi'massa uttariæ 1. Pa: cattÃri. 2. Pa:du: ãc.¯: Ãcarituæ 3. Pa.Naro. 4. Pathavi: 5. ãc.¯: abbhasanaæ, 6. ãc.¯: buddhoca boisinisabho, 7. ãc.¯: hayaÂÂhite. 8. ãc.¯: sabbathÃneka, 9. ãc.¯: laækÃtala. [SL Page 007] [\x 7/] 68 Rammaæ manu¤¤aæ haritaæ susÅtalaæ ùrÃmavanarÃmaïeyyakaæ varaæ, SantÅ'dha phulla phaladhÃrinodumà Su¤¤aæ vicittaæ naca koci issaro. 69 Mahaïïave sÃgaravÃrimajdhe SugambhÅre Æmi sadà pabhijjare, Suduggame pabbatajÃla mussite Sudukkaraæ atha 'maniÂÂha 'mantaraæ. 70 ParamÃnarosà parapiÂÂhimaæsikà AkÃruïikà paraheÂÂhane ratÃ, Caï¬Ã ca ruddà rabhasà ca niddayà VidappanÅkà sapathe ime idha 1 71 Atha rakkhasà yakkhagaïà ca duÂÂhà DÅpaæ imaæ laÇkÃciranivà sÅnaæ, DadÃmi sabbaæ giridÅpaporÃïaæ Nivasantu 2 sabbe supajà anÅghÃ. 72 Imaæ ca laÇkÃtalaæ mÃnusÃnaæ PorÃïakappaÂÂhitavuthavÃsaæ, Vasantu laÇkÃtale mÃnusà bahu Pubbe'va ojavaramaï¬a sÃdise 73 Etehi a¤¤ehi guïehyupeto ManussavÃso api nekabhaddako, DÅpesu dÅpissati sÃsanÃ'gate 3 Supuïïacado'va nabhe uposathe. 74 DÅpaæ ubho mÃnusà rakkhasà ca Ubho ubhinnaæ tulayaæ sukhaæ muni, Bhiyyo sukhaæ lokavidÆ ubhinnaæ Parivattayi goïayugaæ'ca phÃsukaæ. 75 SaÇka¬¬hayi gotamo dÅpa'middhiyà Badhaæ'va goïaæ daÊharajjuvaka¬¬hitaæ, DÅpena dÅpaæ upanÃmayÅ muni Yugaæ'ca nÃvaæ daÊhadhammaveditaæ. 1. ãc.¯:ta. Idha ime, 2. Pa:ta: ãc. ¯: vasantu, 3. Pa. Du: ta: dÅpassadÅpà sadisà anÃgate. [SL Page 008] [\x 8/] 76 DÅpena dÅpaæ yugalaæ tathÃgato KavÃ'nuÊÃraæ viparÅta 1 rakkhase, Vasantu sabbe giridÅparakkhasà SapakkamÃsà vasanaæ vavathitaæ. 77 GaÇgaæ gimhamhÅ yathà pipÃsità DhÃvanti yakkhà giridÅpa 'mathikÃ, PaviÂÂhà sabbe anivattane puna Pamu¤ca dÅpaæ yathà bhÆmiyaæ muni. 78 Yakkhà sutuÂÂhà supahaÂÂharakkhasà Laddhà sudÅpaæ manasÃ'bhi pathitaæ, NahÃyiæsu 2 sabbe atippamodità Otariæsu sabbe chane nakkhattamahaæ 79 ¥avÃna buddho sukhite amÃnuse havÃna mettaæ parittaæ bhaïi jino, KavÃna dÅpaæ tividhaæ padakkhiïaæ Sadà rakkhaæ yakkhagaïa vinodanaæ 80 SantappayivÃna bhave amÃnuse Rakkhaæ ca kavà daÊha mettÃbhÃvanaæ, Upaddavaæ dÅpe su vinodayivà Agoruvelaæ punapi tathÃgato'ti. PaÂhamo paricchedo BhÃïavÃraæ paÂhamaæ yakkhadamanaæ niÂÂhitaæ. 1. ãc.¯. ViparÅca, 2. ãc.¯. AbhÃyiæsu: [SL Page 009] [\x 9/] DÅvavaæse-dutiyo paricchedo. 1. Arahaæ pana sambuddho kosalÃnaæ puruttamaæ, UpanissÃya vihÃsÅ sudattÃrÃme sirÅghano. 2 Tasmiæ jetavane buddho dhammarÃjà pabhaÇkaro, Sabbaloka'mavekkhanto tambapaïïivara'ddasa. 3 Atikkante pa¤cavassamhi tambapaïïitalaæ agÃ, Avaruddhake vinodevà su¤¤aæ dÅpaæ akà sayaæ. 4 Uragà ajja dÅpamhi pabbateyyà samuÂÂhitÃ, Ubho viyÆÊhasaÇgÃmaæ yuddhaæ karonti dÃruïaæ. 5 Sabbe mahiddhikà nÃgà sabbe ghoravisà ahu, Sabbe'va kibbisà caï¬Ã madamÃnà avassitÃ. 6 KhippakÃpi mahÃtejà paduÂÂhà kakkhalà kharÃ, UjdhÃnasa¤¤Å sukopà uragà viralathikÃ. 7 Mahodaro mahÃtejo cÆÊodaro ca tejavÃ,1 Ubhopi balasampannà ubhopi vaïïÃtisayÃ. 8 Na passati koci samaæ samuttari Mahodaro mÃnamattena tejasÃ, DÅpaæ vinÃsesi saselakÃnanaæ GhÃtemi sabbe paÂipakkhapannage. 9 CÆÊodaro gajjati mÃnanissito ùgacchantu nÃga sahassakoÂiyo, HanÃmi sabbe raïamajdha 'mÃgate Thalaæ karomi satayojanaæ 2 dÅpaæ. 10 PadÆsayanti visavegadussabhà Sampajjalanti uragà mahiddhikÃ, Parosadhammà 3 bhujagidamucchità Samussahanti 4 raïasattu maddituæ. 1. ãc.¯: tejaso, 2. "EkÆnasatayojane tambapaïïidÅpe"ti mahÃvaæsaÂÅkÃya 380. PiÂÂhe disti. 3. ãc.¯. Rosadhammà 4. ãc.¯. Ussahanti. [SL Page 10] [\x 10/] 11 DisvÃna buddho uragidakuppanaæ DÅpaæ vinassanti nivattahetukaæ, LokathacÃrÅ 1 sugato bahuæ hitaæ Vicintayi aggasukhaæ sadevake. 12 Sace na gaccheyyaæ na pannagà sukhÅ DÅpaæ vinÃsaæ naca sÃdhu'nÃgate, NÃge anukampamÃno sukhathiko GacchÃ'mahaæ dÅpavuddhiæ samikkhituæ. 2 13 LaÇkÃdÅpe guïaæ disvà pubbe yakkhavinoditaæ, Mama sÃdhukataæ dÅpaæ mà vinÃsentu pannagÃ. 14 Idaæ vavÃna sambuddho uÂÂhahivÃna ÃsanÃ, GadhakuÂito nikkhamma vÃre aÂÂhÃsi cakkhumà 15 YÃvatà jetavane ca ÃrÃme vanadevatÃ, Sabbe'va upaÂÂhahiæsu sayaæ 3 ganvÃna cakkhumÃ. 16 Alaæ sabbepi tiÂÂhantu samiddhi ye'ko'va gacchatu, ùgaccha saha rukkho ca dhÃrayivÃna piÂÂhito 17 Buddhassa vacanaæ suvà samiddhÅsumano ahu, SamÆlaæ rukkha 'mÃdÃya saha gacchi tathÃgataæ 18 Naruttamaæ taæ sambuddhaæ devarÃjà mahiddhiko, ChÃyaæ kavÃna dhÃresi buddhaseÂÂhassa piÂÂhito. 19 Yatha nÃgÃnaæ saÇgÃmaæ tatha ganvà naruttamo, Ubho nÃgavaramajdhe Âhito sathÃ'nukampako. 20 Nabhà ganvÃna sambuddho ubho nÃgÃnamantare, AdhakÃratamaæ ghoraæ akÃsi lokanÃyako. 21 Adhaæ tamaæ tadà hoti lokanÃthassa 4 iddhiyÃ, AdhakÃrena onaddho vihitÃya rukkho ahu 22 A¤¤a'ma¤¤aæ na passanti tasità nÃgà bhayaÂÂitÃ, Jayampi tena passanti kuto saÇgÃma kÃrituæ. 23 Sabbe saÇgÃmaæ bhidivà pamu¤civÃna Ãvudhaæ, NamassamÃnaæ sambuddhaæ sabbe Âhità kata¤jalÅ 1. Ta: ãc.¯. Lokassa, 2. ãc.¯. DÅpasukhaæsamicchituæ. 3. Du:ãc.¯:mayaæ pa: mayaægacchÃma. 4. Pa: ãc.¯. Kesaramaya. [SL Page 011] [\x 11/] 24 SalomahaÂÂhe ¤avÃna disvà nÃge bhayaÂÂite, Mettacittena pharivà uïharaæsiæ pamu¤cayÅ. 25 ùloko'va mahà ÃsÅ abbhuto lomahaæsano, Sabbe passanti sambuddhaæ nabhe cadaæ'ca nimmalaæ. 26 Chahi vaïïehi upeto jalanto nabhamantare, Dasadisà virocanto Âhito nÃge abhÃsatha. 27 Kimathiyaæ mahÃrÃja nÃgÃnaæ vivÃdo ahu, Tumhe'va anukampÃya javà gacchiæ tato ahaæ 28 Ayaæ cÆÊodaro nÃgo ayaæ nÃgo mahodaro, MÃtulo bhÃgineyyo ca vivadanto dhanathiko. 29 Anuddayaæ 1 caï¬anÃgÃnaæ sambuddho ajja bhÃsatha, Appo huvà mahà hoti kodho bÃlassa Ãgamo. 30 Ki muddisasa 2 bahunÃgaæ mahÃdukkhaæ nigacchatha, Imaæ parittaæ pallaÇkaæ mà tumhe nÃsayissatha. 31 A¤¤ama¤¤ama vinÃsetha akataæ jÅvitakkhayaæ, Saævejesi tadà nÃge nirayadukkhena cakkhumÃ. 32 Manussayoniæ dibbaæ ca nibbÃnaæ ca pakittayÅ, PakÃsayantaæ saddhammaæ sambuddho dÅpaduttamo.3. 33 Sabbe nÃgà nipativà khamÃpesuæ tathÃgataæ, Sabbe nÃgà samÃganvà samaggà huvÃna pannagÃ. 34 Upesuæ saraïaæ sabbe asÅtipÃïakoÂiyo, Sabbe nÃgà vinassÃma imaæ pallaÇkahetukaæ. 35 ùdÃya pallaÇkavaraæ ubho nÃgà samaggikÃ,4 PaÂigaïhatha pallaÇkhaæ anukampÃya cakkhuma 36 AdhivÃsesi sambuddho tuïhÅbhÃvena cakkhumÃ, AdhivÃsanaæ vidivÃna tuÂÂhà mahoragà ubho. 37 NisÅdatu 'maæ sugato pallaÇke 5 vephariyamaye, Pabhassare jÃtivante nÃgÃnaæ abhipathite. 38 PatiÂÂhapiæsu pallaÇkaæ nÃgà dÅpÃna mantare, NisÅdi tatha pallaÇke dhammarÃjà pabhaÇkaro. 1. ãc.¯.Anudayaæ. 2. Pa:ãc.¯: kimdisvÃ. 3. ãc.¯: sambuddhaæ. 4. ãc.¯. SamathikÃ. 5. ãc.¯. PallaÇkaæ. [SL Page 012] [\x 12/] 39 PasÃdevÃna sambuddho 1 asÅti nÃgakoÂiyo, Tatha nÃgà paricisuæ aïïapÃïa¤ca bhojanaæ. 40 OnÅtapattapÃïiæ taæ asÅti nÃgakoÂiyo, ParivÃrevà nisÅdiæsu buddhaseÂÂhassa santike 41 KalyÃïike gaÇgÃmukhe nÃgo ahu saputtako, MahÃnÃgaparivÃro nÃmenÃ'si 2 maïiakkhiko. 42 Saddho saraïasampanno sammÃdiÂÂhi ca sÅlavÃ, NÃgasamÃgamaæ ganvà bhiyyo abhipasÃdiya 3. 43 Disvà buddhabalaæ nÃgo anukampaæ eïimayaæ, AbhivÃdevà nisÅdi ÃyÃcesi tathÃgataæ 44 Imaæ dÅpÃnukampÃya paÂhamaæ yakkhavinoditaæ, Idaæ nÃgÃnaæ 'nuggahaæ dutiyaæ dÅpÃnukampanaæ. 45 Punapi bhagavà amhaæ anukampa 5 mahÃmuni, Ahaæ cu'paÂÂhahissÃmi veyyÃvaccaæ karoma'haæ. 46 NÃgassa bhÃsitaæ suvà buddho sattÃnukampako, LaÇkÃdÅpahitathÃya adhivÃsevà 6 nisÅdiya. 47 Paribhu¤jivà pallaÇkaæ vuÂÂhahivà pabhaÇkaro, DivÃvihÃraæ akÃsi tatha dÅpantare muni 48 DÅpantare dÅpadÃna'ggo 7 divasaæ vÅtinÃmayi, SamÃpatti samÃpajji brahmavihÃrena cakkhumÃ. 49 SÃyaïhakÃlasamaye nÃge ÃmantayÅ jino, Idhe'va hotu pallaÇko khÅrapÃlo idhacchatu 8. NÃgà sabbe imaæ rukkhaæ pallaÇkaæ ca namassatha. 50 Idaæ vavÃna sambuddho anusÃsevÃna pannage, Paribhogacetiyaæ davà puna jetavanaæ gato. NÃgadamanaæ niÂÂhitaæ. 51 Aparampi aÂÂhame vasse nÃgarÃjà maïikkhiko, Nimattayi mahÃvÅraæ pa¤cabhikkhusate saha. 1. ãc.¯: sambuddhaæ. 2 ãc.¯. NÃmenÃpi. 3. ãc.¯. PasÅdati. 4. ãc.¯.Imaæ. 5. ãc.¯: anukampaæ. 6. ãc.¯. AdhivÃsesi sugato. 7. ãc.¯. DÅpÃnaggo. 8. IdhÃgacchatu. [SL Page 013] [\x 13/] 52 ParivÃrevÃna sambuddhaæ vasibhÆtà mahiddhikÃ, Uppativà jetavane kamamÃno nabhe muni. 53 LaÇkÃdÅpaæ anuppatto gaÇgaæ kalyÃïisammukhaæ, sabbe ratanamaï¬apaæ uragà kavà mahÃtale. NÃnÃraÇgehi vathehi dibbadussehi chÃdayuæ 54 NÃnÃratanalaÇkÃrà nÃnÃpuppha 1 vicittakÃ, NÃnÃraÇgadhajà nekà maï¬apaæ nÃnÃlaÇkataæ. 55 Sabbasathataæ satharivà pa¤¤ÃpevÃna Ãsanaæ, BuddhapamukhasaÇgha¤ca 2 pavesevà nisÅdayuæ. 56 NisÅdivÃna sambuddho pa¤cahibhikkhusate saha, SamÃpatti samÃpajji mettaæ sabbadisaæ phari. 57 Sattakkhattuæ samÃpajji buddhodhÃnaæsasÃvako, Tasmiæ ÂhÃne mahÃthÆpo patiÂÂhatÅti addasa. 58 MahÃdÃnaæ pavattesi nÃgarÃjà maïikkhiko, PaÂiggahevà sambuddho nÃgadÃnaæ sasÃvako. 59 BhuvÃna anumodivà nabhÆ'ggacchi sasÃvako, Orohivà nabhaæ 3 buddho ÂhÃne dÅghavÃpi cetiye 60 SamÃpajji samÃpattiæ dhÃnaæ lokÃnukampako, VuÂÂhahivà samÃpajji tamhi ÂhÃne pabhaÇkaro. 61 VebhÃsayaæ kamamÃno dhammarÃjà sasÃvako, MahÃmeghavane tatha bodhiÂÂhÃnaæ upÃgami 62 Purimà tÅïi mahÃbodhi patiÂÂhiæsu mahÅtale, Taæ ÂhÃnaæ upaganvÃna tatha dhÃnaæ sama 4 ppayi. 63 Tisso bodhi imaæ ÂhÃne tayo buddhÃna sÃsane, Mamaæ ca bodhi idhe'ca patiÂÂhissati 'nÃgate. 5. 64 SasÃvako samÃpattivuÂÂhahivà naruttamo, Yatha meghavanÃrammaæ agamÃsi narÃsabho. 65 TathÃ'pi so samÃpattiæ samÃpajji sasÃvako, VuÂÂhahivà samÃpattiæ byÃkarÅ so 6 pabhaÇkaro 1. ãc.¯: phulla. 2. ãc.¯: saÇghassa. NisÅdiæsu 3. ãc. ¯. Nabhe. 4. ãc. ¯: samÃpayÅ. 5. Pa:mama¤cabodhi patiÂÂhÃnaæ idhevahoti anÃgate. 6. ãc.¯. ByÃkarosi. [SL Page 014] [\x 14/] 66 Imaæ padesaæ paÂhamaæ kakusadho lokanÃyako, Imaæ pallaÇkaÂhÃnamhi nisÅdivà paÂiggahi. 67 Imaæ padesaæ dutiyaæ konÃgamano narÃsabho, Imaæ pallaÇkaÂhÃnamhi nisÅdivà paÂiggahÅ. 68 Imaæ padesaæ tatiyaæ kassapo lokanÃyako, Imaæ pallaÇkaÂhÃnamhi nisÅdivà paÂiggahi. 69 Ahaæ gotamasambuddho sakyaputto narÃsabho, Imaæ pallaÇkaÂhÃnamhi nisÅdivà samappito. Ti. KalyÃïagamanaæ-dutiyo paricchedo. BhÃïavÃraæ dutiyaæ. 1 AtÅtakappe rÃjÃno ÂhapevÃna bhavÃbhave, Imamhi kappe rÃjÃno pakÃsissÃmi sabbaso. 2 JÃti¤ca nÃmagotta¤ca Ãyu¤ca anupÃlanaæ, Sabbantaæ kittayissÃmi taæ suïÃtha yathÃkathaæ. 3 PaÂhamÃbhisitto rÃjà bhÆmipÃlo jutidharo, MahÃsammata nÃmena 1 rajjaæ kÃresi khattiyo. 4 Tassa putto rojo nÃma vararojo nÃma khattiyo, KalyÃïa varakalyÃïà uposatho mahissaro. 5 MadhÃtà sattamo tesaæ catudÅpamhi issaro, Caro upacaro rÃjà cetiyo ca mahissaro. 6 Mucalo mahÃmucalo mucalido sagaro pica, SÃgaradevo bharato ca aÇgÅso 2 nÃma khattiyo. 7 RucÅ mahÃrucÅ ce'va 3 patÃpo mahÃpatopo pica, PanÃdo mahÃpanÃdo ca sudassano nÃma khattiyo. 8 MahÃsudassano nÃma duve nerÆ ca accimÃ, AÂÂhavÅsati rÃjÃno Ãyu tesaæ asaækhiyÃ. 9 KusÃvatÅ rÃjagahe mithilÃyaæ puruttame, Rajjaæ kÃriæsu rÃjÃno tesaæ Ãyu asaÇkhiyÃ. 1. ãc.¯. MahÃsammato nÃma nÃmena. 2. BhagÅratho. MahÃvaæse. 3. ãc. ¯: nÃma. [SL Page 015] [\x 15/] 10 Dasadasakaæ sataæca 1 sataæ dasa sahassiyo, Dasa sahassaæ nahutaæ dasa nahutaæ satasahassiyo, Dasasatasahassaæ koÂi dasa koÂi pakoÂiyo, 11 Tathà koÂippakoÂÅ ca nahutaæ ninnahutaæ pica, AkkhohiïÅ bidÆca abbudo ca nirabbudo. 12 Abhabhaæ ababaæ ce'va aÂaÂaæ sogadhi kuppalaæ, 2 Kumudaæ puï¬arÅka¤ca padumaæ kathÃnadvayaæ. 13 Ettakà gaïità saÇkhya gaïanÃgaïità 3 tahiæ, Tato uparimabhÆmi asaækheyyÃ'ti vuccati. 14 Ekasataæ ca rÃjÃno accimassÃ'si atrajÃ, MahÃrajjaæ akÃresuæ nagare kapilavhaye. 15 Tesaæ pacchimako rÃjà aridamo nÃma khattiyo, Puttà paputtakà tassa chapa¤¤Ãsaæ ca khattiyÃ. MahÃrajjaæ akÃresuæ ayujdhanagare pure. 16 Tesaæ pacchimako rÃjà duppasabho mahissaro, Puttà paputtakà tassa saÂÂhi te bhÆmipÃlakÃ, MahÃrajjaæ akÃresuæ bÃrÃïasi puruttame. 17 Tesaæ pacchimako rÃjà abhÅtatto 3 nÃmakhattiyo, CaturÃsÅti sahassÃni tassa puttapaputtakÃ, MahÃrajjaæ akÃresuæ kapilavhanagare 5 pure. 18 Tesaæ pacchimako rÃjà brahmadatto mahissaro, Puttà paputtakà tassa chattiæsà pica khattiyÃ, MahÃrajjaæ akÃresuæ hathipuravaruttame. 19 Tesaæ pacchimako rÃjà kambalavasano ahÆ, Puttà paputtakà tassa khattiæsà pica khattiyÃ, Nagare ekacakkhumhi rajjaæ kÃresuæ te tadà 6. 20 Tesaæ pacchimako rÃjà puridado 7 devapÆjito, PuttÃpaputtakà tassa aÂÂhavÅsati khattiyÃ, MahÃrajjaæ akÃresuæ vajirÃyaæ puruttame. 1. ãc.¯. Dasa dasa sataæceva, 2. ãc.¯: uppalako 3. ãc.¯. GaïikÃ. 4. MahÃvaæsaÂÅkÃyaæ ajitajino. 5. ãc.¯. Kapilanagare. 6. ãc.¯. Idha. 7. Ma:ÂÅ: munidadevo. [SL Page 016] [\x 16/] 21 Tesaæ pacchimako rÃjà sÃdhino nÃmakhattiyo, Puttà paputtakà tassa dvÃvÅsarÃjakhattiyÃ, MahÃrajjaæ akÃresuæ madhurÃyaæ puruttame. 22 Tesaæ pacchimako rÃjà dhammagutto mahabbalo, Puttà paputtakà tassa aÂÂhÃrasa ca khattiyÃ, Nagare ariÂÂhapure rajjaæ kÃresuæ te tadÃ. 23 Tesaæ pacchimako rÃjà narido siÂÂhi 1 nÃmako, Puttà paputtakà tassa sattarasa ca khattiyÃ, Nagare idapattamhi rajjaæ kÃresuæ te tadÃ. 24 Tesaæ pacchimako rÃjà brahmadevo mahÅpati, Puttà paputtakà tassa païïarasa ca khattiyÃ, Nagare ekacakkhumhi rajjaæ kÃresuæ te idha 25 Tesaæ pacchimako rÃjà baladatto mahipati, Puttà paputtakà tassa cuddasarÃjakhattiyÃ. MahÃrajjaæ akÃresuæ kosambi 2 nagare pure. 26 Tesaæ pacchimako rÃjà bhaddadevo 3'ti vissuto, Puttà paputtakà tassa nava rÃjà ca khattiyÃ, Nagare kaïïagocchamhi rajjaæ kÃresuæ te idha. 27 Tesaæ pacchimako rÃjà naradevo'ti vissuto. Puttà paputtakà tassa satta ca rÃjakhattiyÃ, MahÃrajjaæ akÃresuæ rojana nagare pure. 28 Tesaæ pacchimako rÃjà mahido nÃma khattiyo, Puttà paputtakà tassa dvÃdasa rÃjakhattiyÃ, MahÃrajjaæ akÃresuæ campÃya nagare pure. 29 Tesaæ pacchimako rÃjà nÃgadevo mahÅpati, Puttà paputtakà tassa pa¤cavÅsà 4 ca khattiyÃ, MahÃrajjaæ kÃrayiæsu mithilà nagare pure, 30 Tesaæ pacchimako rÃjà buddhadatto 5 mahabbalo, Puttà paputtakà tassa pa¤cavÅsati 6 khattiyÃ, MahÃrajjaæ kÃrayiæsu rÃjagahapuruttame. 1. Ma:ÂÅ: sippi. 2 ãc.¯. Kosambimhi. 3. MahÃvaæsaÂÅkÃyaæ "hathidevo" 4. ãc.¯. VÅsa. 5. Ma:ÂÅ: "samuddadatte" 6. ãc.¯. VÅsaca. [SL Page 017] [\x 17/] 31 Tesaæ pacchimako rÃjà dÅpaÇkaro 1 nÃma khattiyo, Puttà paputtakà tassa dvÃdasa rÃjakhattiyÃ, MahÃrajjaæ kÃrayiæsu takkasÅlà puruttame. 32 Tesaæ pacachimako rÃjà tÃlissaronÃmakhattiyo, Puttà paputtakà tassa dvÃdasa rÃjakhattiyÃ, MahÃrajjaæ kÃrayiæsu kusinÃrà puruttame. 33 Tesaæ pacchimako rÃjà sudinno nÃma khattiyo, Puttà paputtakà tassa nava rÃja ca khattiyÃ, MahÃrajjaæ kÃrayiæsu nagare tÃmalithiye. 34 Tesaæ pacchimako rÃjà sÃgaradevo mahissaro, Tassa putto makhÃdevo mahÃdÃnapati ahÆ. 35 CaturÃsÅti sahassÃni tassa puttapaputtakÃ, MahÃrajjaæ kÃrayiæsu mithilÃyaæ puruttame. 36 Tesaæ pacchimako rÃjà nemiyo devapÆjito, Balacakkavatti rÃjà sÃgaranta mahÅpati 37 Nemiyaputto kalÃrajanako tassa putto samaÇkaro, Asoco nÃma so rÃjà muddhÃvasittakhattiyo. 38 CaturÃsÅti sahassÃni tassa puttapaputtakÃ, MahÃrajjaæ kÃrayiæsu bÃrÃïasi puruttame. 39 Tesaæ pacchimako rÃjà vijayo 2 nÃma mahissaro Tassa putto vijitaseno abhijÃtajutidharo. 40 Dhammaseno nÃgaseno samatho ca disampati, Reïu kuso mahÃkuso navaratho 3 dasaratho pica. 41 RÃmo bilÃratho nÃma cittadassi 4 athadassi, SujÃto okkÃko ce'va okkÃmukho ca nipuïe. 42 Cadimà cadamuko ca 5 sivirÃjà ca sa¤jayo, Vessantaro janapatÅ jÃli ca 6 sÅhavÃsano. 43 Sihassaro ca yo dhÅro paveïipÃlo khattiyo, Dve asÅti sahassÃni tassa puttapaputtakÃ. 1. Ma:ÂÅ: "divaÇkaro" 2. Ma:ÂÅ: "vihÃsavo" 3. Ma:ÂÅ: "harato" ti dissati. 4. Ma:ÂÅ: "cittaraæsi-ambaraæsi" 5. MahÃvaæse "sirisa¤jayo" 6. "CÃmÅca" mahÃvaæse. [SL Page 018] [\x 18/] 44 Rajjaæ kÃresuæ rÃjÃno nagare kapilavhaye, Tesaæ pacchimako rÃjà jayaseno 1 mahÅpati. 45 Tassa putto sÅhahanu abhijÃtajutidharo, SÅhahanussa ye puttà yassa te pa¤cabhÃtaro. 46 Suddhodano ca dhoto ca sakkodano ca khattiyo, Sukkodano ca so rÃjà rÃjà ca amitodano, Ete pa¤ca pi rÃjÃno sabbe odana nÃmakÃ. 47 SuddhodanassÃ'yaæ putto siddhatho lokanÃyako, Janevà rÃhulabhaddaæ bodhÃya abhinikkhami. 48 Sabbe te satasahassÃni cattÃri nahutÃni ca, Apare tÅïi satarÃjÃno mahesakkhà siyÃya ca, Ettakà paÂhavÅpÃlà bodhisattakule jÃtà 49 "Aniccà vata saÇkhÃrà uppÃdavayadhammino, Uppajjivà nirujdhanti tesaæ vÆpasamo sukho"ti MahÃrÃjavaæso niÂÂhito. 50 Suddhodano nÃma rÃjà nagare kapilavhaye, 2 SÅhahanussÃ'yaæ putto rajjaæ kÃresi khattiyo. 51 Pa¤cannaæ pabbatamajdhe rÃjagahe puruttame, Bodhiso? NÃma so rÃjà rajjaæ kÃresi khattiyo. 52 SahÃyà a¤¤ama¤¤Ã te suddhodano ca bhÃtiyo, Imamhi paÂhame kappe paveïipà janÃdhipÃ. 53 JÃtiyà aÂÂhavassamhi uppannà pa¤ca ÃsayÃ, Pità maæ anusÃseyya atho rajjena khattiyo. 54 Yo mayhaæ vijite buddho uppajjeyya narÃsabho Dassanaæ paÂhamaæ mayhaæ upasaÇkamma 3 tathÃgato, 55 Deseyya amataæ dhammaæ paÂivijdheyya 'muttamaæ, Uppannà bimbisÃrassa pa¤ca Ãsayakà ime. 1. Ma:ÂÅ: uttaravihÃra vÃsÅnaæ pana mahÃvaæse "sÅhassara ra¤¤o puttapaputtakà dvÃsÅtisahassÃni rÃjÃno ahesuæ tesaæ kaïiÂÂhako bhagu sakkonÃma rÃjà tassa puttapaputtakà dvÃsÅtisahassÃni rÃjÃno ahesuæ tesaæ kaïiÂÂhako jayaseno"ti vuttaæ. 2. ãc.¯. Savhaye. 3. UpasaÇkame. [SL Page 019] [\x 19/] 56. JÃtiyà païïarase vasse 'bhisitto pituaccaye, So tassa vijite ramme uppanno lokanÃyako, Dassanaæ paÂhamaæ tassa upasaækami tathÃgato. 57 Desesi 1 amataæ dhammaæ abbha¤¤Ãsi mahÅpati, JÃtivassaæ mahÃvÅraæ pa¤catiæsa anÆnakaæ. 58 BimbisÃra samatiæsà jÃtavasso mahÅpati, Viseso pa¤cahi vassehi bimbisÃrassa gotamo. 59 Pa¤¤Ãsaæ ca dvevassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo, Sattatiæsampi 2 vassÃni saha buddhehi kÃrayi, 60 AjÃtasattu khattiæsa rajjaæ kÃresi khattiyo. AÂÂhavassÃbhisittassa sambuddho parinibbuto, 61 Parinibbute ca sambuddhe lokajeÂÂhe narÃsabhe, CatuvÅsati vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo. Tatiyo paricchedo. BhÃïavÃraæ tatiyaæ. DÅpavaæse-catutho paricchedo. 1 Parinibbutamhi sambuddhe kusinÃrÃyaæ naruttamo Sattasata sahassÃni jinaputtà samÃgatÃ. 2 Etasmiæ sannipÃtamhi thero kassapasavhayo, Sathukappo mahÃnÃgo paÂhavyà nathi Ådiso. 3 ArahantÃnaæ pa¤casataæ uccinivÃna kassapo, Varaæ varaæ gahevÃna akÃsi dhammasaÇgahaæ. 4 PÃïÅnaæ anukampÃya sÃsanaæ dÅghakÃlikaæ, AkÃsi dhammasaÇgahaæ tiïïaæ mÃsÃnaæ accaye. 5 Sampatte catuthe mÃse dutiye vassÆpanÃyike, SattapaïïiguhÃdvÃre mÃgadhÃnaæ giribbaje, SattamÃsehi niÂÂhÃsi paÂhamo saÇgaho ayaæ. 1. Pa: ãc.¯: desitaæ 2 pa: tiæsÃni "SaÇkhyÃpathamatikkantà bhikkhu tatha samÃgatÃ, Khattiyà brÃhmaïà vessà suddà devà tathevaca" mahÃvaæse. [SL Page 020] [\x 20/] 6 Etasmiæ saÇgahe bhikkhu agganikkhittakà bahÆ, Sabbepi pÃramippattà lokanÃthassa sÃsane. 7 DhutavÃdÃnaæ aggo so kassapo jinasÃsane, BahussutÃnaæ Ãnado vinaye upÃlipaï¬ito. 8 Dibbacakkhumhi anuruddho vaÇgÅso paÂibhÃnavÃ, Puïïo ca dhammakathikÃnaæ citrakathi kumÃrakassapo. 9 Vibhajjanamhi kaccÃno koÂÂhito paÂisambhidÃ, A¤¤e'pa'thi mahÃthero agganikkhittakà bahu. 10 Tehi ca'¤¤ehi therehi katakiccehi sÃdhuhi Pa¤casatehi therehi dhammavinayasaÇgaho. 11 Therehi katasaÇgaho theravÃdo'ti vuccati, UpÃliæ vinayaæ pucchivà dhamma 'mÃnadasavhayaæ. 12 Akaæsu dhammasaÇgahaæ vinaya¤cÃpi bhikkhavo, MahÃkassapathero ca anuruddho mahÃgaïi. 13 UpÃlithero satimà Ãnado ca bahussuto, A¤¤e bahu abhi¤¤atà sÃvakà sathuvaïïità 14 PattapaÂisambhidà dhÅrà chaÊabhi¤¤Ã mahiddhikÃ, SamÃdhidhÃna 'manuciïïà saddhamme pÃramÅgatÃ. 15 Sabbe pa¤casatà therà navaÇgaæ jinasÃsanaæ, UggahevÃna dhÃresuæ buddhaseÂÂhassa santike. 16 Bhagavato sammukhà sutà paÂiggahÅtà ca sammukhÃ, Dhamma¤ca vinaya¤cÃpi kevalaæ buddhadesitaæ. 17 Dhammadharà vinayadharà sabbepi ÃgatÃgamÃ, AsaæhÅrà asaÇkuppà sathukappà sadà garu. 18 Aggasantike gahevà aggadhammà kathÃgatÃ, Agganikkhittakà therà aggaæ akaæsu saÇgahaæ, Sabbopi so theravÃdo aggavÃdo'ti vuccati. 19 Sattapaïïiguhe ramme therà pa¤casatà gaïi, Nisinnà pavibhajjiæsu navaÇgaæ sathusÃsanaæ. 20 Sutta geyyaæ veyyÃkaraïaæ gÃthÆ'dÃnÅ'tivuttakaæ, JÃtaka'bbhutavedallaæ navaÇgaæ sathusÃsanaæ. [SL Page 021] [\x 21/] 21 Pavibhattà imaæ therà saddhammaæ avinÃsasaæ, VaggapaïïÃsakaæ nÃma saæyuttaæ ca nipÃtakaæ, ùgama piÂakaæ nÃma akaæsu suttasammataæ 22 PariyÃyadesita¤cÃpi atho nippariyÃya desitaæ, NÅtatha¤¤eva neyyathaæ dÅpiæsu suttakovidÃ. 23 YÃva tiÂÂhanti saddhammà saÇgahaæ na vinassati, TÃvatà sÃsana'ddhÃnaæ ciraæ tiÂÂhati sathuno. 24 Katadhammaæ ca vinayaæ saÇgahaæ sÃsanÃrahaæ, SaÇkampi 1 acalaæ bhÆmi daÊhaæ appaÂivattiyaæ. 25 Yo koci samaïo cÃpi brÃhmaïo ca bahussuto, ParappavÃdakusalo cÃÊavedhi samÃgato. 26 Nasakkà paÂi vattetuæ sineruca suppatiÂÂhito, Devo mÃro và brahmà ca yekeci paÂhaviÂÂhità 2 27 Na passanti aïumattaæ ki¤ci dubbhÃsitaæ padaæ, Evaæ sabbaÇgasampannaæ dhammavinayasaÇgahaæ 28 Suvibhattaæ supaÂicchannaæ sathu sabba¤¤ŠtÃya ca, MahÃkassapapÃmokkhà therà pa¤casatà ca te. 29 Kataæ dhamma¤ca vinaya saÇgahaæ avinÃsanaæ, SammÃsambuddhasadisaæ dhammakÃyasabhÃvanaæ. 30 Ganvà 3 janassa sadehà akaæsu dhammasaÇgahaæ, Ana¤¤avÃdo sÃratho saddhamma 'manurakkhaïo. 31 hitisÃsanaaddhÃnaæ theravÃdo sahetuko, YÃvatà ariyà athi sÃsane buddhasÃvakÃ, Sabbepi samanu¤¤anti paÂhamaæ dhammasaÇgahaæ. 32 MÆla nidÃnaæ paÂhamaæ ÃdipubbaÇgamaæ dhuraæ, Tasmà hi so theravÃdo aggavÃdo'ti vuccati. 33 Visuddho apagatadoso theravÃdÃna 'muttatamo, Pavattitha cirakÃlaæ vassÃnaæ dasadhà dasÃ'ti. MahÃkassapasaÇgahaæ niÂÂhitaæ. PaÂhamadhammasaÇgiti nÃma catutho paricchedo. 1. ãc.¯: asaÇkampi. 2. Pa:du: paÂhavinissitÃ. 3. ãc.¯: ¤avÃ. [SL Page 022] [\x 22/] 34 Nibbute lokanÃthasmiæ vassÃni soÊasaæ tadÃ, AjÃtasattu catuvÅsaæ vijayassa soÊasaæ ahu. 35 SamasaÂÂhi tadà hoti vassaæ upÃlipaï¬itaæ, DÃsako upasampanno upÃlitherasantike. 36 YÃvatà buddhaseÂÂhassa dhammappatti pakÃsitÃ, Sabbaæ upÃli vÃcesÅ navaÇgaæ jinabhÃsitaæ 37 Paripuïïaæ kevalaæ sabbaæ navaÇgaæ suttamÃgataæ, UggahevÃna vÃcesi upÃli buddhasantike. 38 SaÇghamajdhe viyÃkÃsi buddho upÃlipaï¬itaæ, Aggo vinayapÃmokkho upÃli mayhasÃsane. 39 Evaæ upanÅto santo saÇghamajdhe mahÃgaïi, Sahassaæ dÃsakapÃmokkhaæ vÃcesi piÂake tayo. 40 KhÅïÃsavÃnaæ vimalÃnaæ santÃnaæ athavÃdinaæ, TherÃnaæ pa¤casatÃnaæ upÃli vÃcesi dÃsakaæ. 41 Parinibbutamhi sambuddhe upÃlithero mahÃgaïÅ, Vinayaæ tÃva vÃcesÅ tiæsavassaæ anÆnakaæ 42 CaturÃsÅtisahassÃni navaÇgaæ sathusÃsanaæ, VÃcesi upÃli sabbaæ dÃsakaæ nÃma paï¬itaæ. 43 DÃsako piÂakaæ sabbaæ upÃlitherasantike, UggahevÃna vÃcesi upajdhÃyo ca sÃsane. 44 SaddhivihÃrikaæ theraæ dÃsakaæ nÃma paï¬itaæ, Vinayaæ sabbaæ ÂhapevÃna nibbuto so mahÃgaïÅ. 45 Udayo soÊasavassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo, Chabbasse udayabhaddamhi upÃlithero sanibbuto. 46 Soïako mÃnasampanno vÃïijo kÃsimÃgato,* giribbaje vephavane pabbaji sathusÃnane. 47 DÃsako gaïapÃmokkho magadhÃnaæ giribbaje, VihÃsi sattatiæsamhi pabbÃjesi ca soïakaæ. 48 Pa¤catÃÊÅsavasso so dÃsako nÃma paï¬ito, NÃgadÃsa dasavassaæ paï¬urÃjassa vÅsati. * "KÃsisu soïako nÃma sathavÃhasuto ahu, Giribbajaæ vaïijjÃya gato mÃtÃpitÆhi so" mahÃvaæse. [Dipa03] [SL Page 023] [\x 23/] 49 Upasampanno soïako thero dÃsakasantike, VÃcesi dÃsako thero navaÇgaæ soïakassapi. 50 UggahevÃna vÃcesi upajdhÃyassa santike, DÃsako soïakaæ theraæ saddhivihÃri anupubbakaæ. 51 Kavà vinayapÃmokkhaæ catusaÂÂhimhi nibbuto, CattÃriseva vasso so thero soïakavhayo. 52 KÃlÃsokassa dasavasse a¬¬hamÃsa¤ca sesake, Sattarasannaæ vassÃnaæ thero Ãsi pagÆïako. 53 Atikkante'kÃdasavassaæ chamÃsaæ cÃ'vasesake, Tasmiæ ca samaye thero soïako gaïapuÇgavo. *Siggavaæ cadavajjiæ ca akÃsi upasampadaæ, 54 Dasa dasakavassamhi sambuddhe parinibbute MahÃbhedo ajÃyitha theravÃdÃna'muttamo, VesÃliyaæ vajjiputtà dÅpenti dasavathuke. + 55 SiÇgiloïavaÇgulakappaæ gÃmantarÃvÃsanumatiæ, Tathà ÃciïïÃmathitaæ jalohiæ cÃpi rÆpiyaæ. 56 NisÅdanaæ adasakaæ dÅpiæsu buddhasÃsane, Uddhammaæ ubbinaya¤ca apagataæ sathusÃsane. 57 Athaæ dhamma¤ca bhidivà vilomÃni dÅpayiæsu te, Tesaæ niggahanathÃya bahubuddhassa sÃvakÃ. MahÃvaæse pana:- * "Ahosi siggavo nÃma pure pÃÂalinÃmake, Pa¤¤avà 'maccatanayo aÂÂhÃrasasamotu so. PÃsÃdesu vasaæ tÅsu chala¬¬hautusÃdhusu, Amaccaputtaæ ÃdÃya caï¬avajjiæ sahÃyakaæ. PurisÃnaæ dasaddhehi satehi parivÃrito, GanvÃna kukkuÂÃrÃmaæ soïakathera'maddasuæ." + Tena kho pana samayena vassasatamhi parinibbute bhagavati vesÃlikà vajjiputtakà vesÃliyaæ dasavathÆni dÅpenti 1 kappati siÇgiloïakappo 2 kappati vaÇgulakappo 3 kappati gÃmantarakappo 4 kappati ÃvÃsakappo 5 kappati anumatikappo 6 kappati Ãciïïakappo 7 kappati amathitakappo 8 kappati jalohiæ pÃtuæ 9 kappati adasakaæ nisÅdanaæ 10 kappati jÃtarÆparajatan"ti. €. Ka. [SL Page 024] [\x 24/] 58 DvÃdasasatasahassà jinaputtà samÃgatÃ, Etasmiæ sannipÃtasmiæ pÃmokkhà aÂÂhabhikkhavo. 59 Sathukappà mahÃnÃgà durÃsadà mahÃgaïÅ, SabbakÃmÅ ca sÃÊho ca revato khujjasobhito 60 VÃsabhagÃmÅ sumano ca sÃïavÃsÅ ca sambhuto, Yaso kÃkaï¬aputto jinena thomito isi. 61 PÃpÃnaæ niggahathÃya vesÃliyaæ samÃgatÃ. VÃsabhagÃmÅ ca sumano anuruddhassÃ'nuvattakÃ. 62 Avasesà therÃ'nadassa diÂÂhapubbà tathÃgataæ, Ete sattasatà bhikkhu vesÃliyaæ samÃgatÃ. 63 Vinayaæ paÂigaïhanti Âhapitaæ buddhasÃsane, Sabbepi visuddhacakkhu samÃpattamhi kovidà 64 PannabhÃrà visa¤¤utà sannipÃte samÃgatÃ, SusunÃgassa putto so kÃlÃsoko mahÅpati. 65 PÃÂaliputte nagaramhi rajjaæ kÃresi khattiyo, Ta¤ca pakkhaæ labhivÃna aÂÂhatherà mahiddhikÃ. 66 DasavathÆni bhidivà pÃpe niddhamayiæsu te, Niddhamevà pÃpabhikkhu maddivà vÃdapÃpakaæ. 67 SakavÃdasodhanathÃya aÂÂhatherà mahiddhikÃ, ArahantÃnaæ sattasataæ uccinivÃna bhikkhavo, Varaæ varaæ gahevÃna akaæsu dhammasaÇgahaæ. 68 KÆÂÃgÃrasÃlÃye'ca vesÃliyaæ puruttame, AÂÂhamÃsehi niÂÂhÃsi dutiyo saÇgaho aya'nti 1 DutiyasaÇgahaæ niÂÂhitaæ. 69 Nikka¬¬hità pÃpabhikkhu therehi vajjiputtakÃ, A¤¤aæ pakkhaæ labhivÃna adhammavÃdÅ bahujjanÃ. 70 Dasasahassà samÃganvà akaæsu dhammasaÇgahaæ, TasmÃ'yaæ dhammasaÇgÅti mahÃsaÇgÅti vuccati. 1 "Sabbe sattasatà bhikkhu anusÃsevÃna sÃsanaæ, DasavathÆni bhidivà therà te parinimbutÃ." Pa: dissati. [SL Page 025] [\x 25/] 71 MahÃsaÇgÅtikà bhikkhu vilomaæ akaæsu sÃsanaæ, Bhidivà mÆlasaÇgahaæ a¤¤aæ akaæsu saÇgahaæ. 72 A¤¤atha saÇgahitaæ suttaæ a¤¤atha akariæsu te, Athaæ dhamma¤ca bhidiæsu vinaye nikÃyesu pa¤casu. 73 PariyÃya desitaæ cÃpi atho nippariyÃya desitaæ, NÅtathaæ ce'va neyyathaæ ajÃnivÃna bhikkhavo. 74 A¤¤aæ sadhÃya bhaïitaæ a¤¤athaæ Âhapayiæsu te, Bya¤janacchÃyÃya te bhikkhÆ bahuæ athaæ vinÃsayuæ. 75 Cha¬¬evÃna ekadesaæ suttaæ vinaya gambhÅraæ, PatirÆpaæ suttavinayaæ ta¤ca a¤¤aæ kariæsu te. 76 ParivÃraæ athuddhÃraæ abhidhammaæ chappakaraïaæ, PaÂisambhida¤ca niddesaæ ekadesa¤ca jÃtakaæ, Ettakaæ vissajjevÃna a¤¤Ãni akariæsu te. 77 NÃmaæ liÇgaæ parikkhÃraæ ÃkappakaraïÅyÃni ca, PakatibhÃvaæ jahevà ta¤ca a¤¤aæ akaæsu te 78 PubbaÇgamà bhinnavÃdà mahÃsaÇgÅti kÃrakÃ, Tesa¤ca anukÃraïe bhinnavÃdà bahÆ ahÆ. 79 Tato aparakÃlamhi tasmiæ bhedo ajÃsatha, Gokulikà ekabyohÃri dvidhà bhajjitha bhikkhavo. 80 GokÆlikÃnaæ dve bhedà aparakÃlamhi jÃyatha, Bahussutikà ca pa¤¤atti dvidhà bhijjitha bhikkhavo. 81 Cetiyà ca punavÃdÅ mahÃsaÇgÅti bhedakÃ, Pa¤ca vÃdà ime sabbe mahÃsaÇgÅti mÆlakÃ. 82 Athaæ dhamma¤ca bhidiæsu ekadesa¤ca saÇgahaæ, Gatha¤ca ekadesa¤hi cha¬¬evà a¤¤aæ akaæsu te 83 NÃma liÇgaæ parikkhÃraæ ÃkappakaraïiyÃni ca, PakatibhÃvaæ jahevà ta¤ca a¤¤aæ akaæsu te. 84 VisuddhatheravÃdamhi puna bhedo ajÃyatha, MahiæsÃsakà vajjiputtakà dvidhà bhijjitha bhikkhavo. 85 VajjiputtakavÃdamhi catudhà bhedo ajÃyatha, Dhammuttarikà bhaddayÃnikà channÃgÃrikà ca sammiti. [SL Page 026] [\x 26/] 86 MahiæsÃsakÃnaæ dve bhedà aparakÃlamhi jÃyatha, SabbathivÃdà dhammaguttà dvidhà bhijjitha bhikkhavo. 87 SabbathivÃdÃnaæ kassapikà saÇkantikassapikena ca, SuttavÃdà tato a¤¤Ã anupubbena bhijjatha. 88 Ime ekÃdasavÃdà pabhinnà theravÃdato, Athaæ dhamma¤ca bhidiæsu ekadesa¤ca saÇgahaæ, Gatha¤ca ekadesa¤hi cha¬¬evÃna akaæsu te. 89 NÃmaæ liÇgaæ parikkhÃraæ ÃkappakaraïÅyÃni ca, PakatibhÃvaæ jahivà ta¤ca a¤¤aæ akaæsu te. 90 Sattarasa bhinnavÃdà ekavÃdo abhinnako, Sabbeva'ÂÂhÃrasa honti 'bhinnavÃdena te saha, Nigrodhova mahÃrukkho theravÃdÃna muttamo 91 AnÆnama'nadhikaæ ce'va kevalaæ jinasÃsanaæ, KaïÂakà ciya rukkhamhi nibbattà vÃdasesakÃ. 92 PaÂhame vassasate nathi dutiye vassasatantare, Bhinnà sattarasavÃdà uppannà jinasÃsane 93 Hemavatikà rÃjagirikà siddhathà pubbÃparaselikÃ, Aparo rÃjagiriko chaÂÂhà uppannà aparÃparÃ* ùcariyakulabhedaæ niÂÂhitaæ. * "VÃjiriyà cha etehi jambudÅpamhi bhinnakÃ, DhammarucÅ sÃgaliyà laÇkÃdÅpamhi bhinnakÃ" mahÃvaæse [SL Page 027] [\x 27/] 1 AnÃgate vassasate vassÃna'ÂÂhÃrasÃni ca, Uppajjissati so bhikkhu samaïo paÂirÆpako. * 2 Brahmalokà cavivÃna uppajjissati mÃnuse, Jacco brÃhmaïagottena sabbamantÃna pÃragÆ. 3 Tisso'tinÃma nÃmena putto moggalisavhayo, Siggavo caï¬avajjo ca pabbÃjessanti dÃrakaæ. 4 Pabbajito tadà tisso pariyattiæ ca pÃpuïe,1 Bhidivà tithiyavÃdaæ patiÂÂhapessati sÃsanaæ. 5 PÃÂaliputte tadà rÃjà asoko nÃma nÃyako, AsusÃsati so rajjaæ dhammiko raÂÂhava¬¬hano. 6 Brahmalokà cavivÃna uppanno mÃnuse bhave, JÃtiyà soÊasavasso sabbamantÃna pÃragÆ. 7 PucchÃmi samaïaæ pa¤haæ ime pa¤he viyÃkara, Iruvedaæ yajuvedaæ sÃmavedaæ nighaï¬upi, ItihÃsapa¤camaæ vedaæ uggaïhi so visÃrado * "Dutiye saÇgahe therà pekkhantà nÃgataæ hi te, SÃsanopaddavaæ tassa ra¤¤o kÃlamhi addasuæ. Pekkhantà sakale loke tadupaddavaghÃtakaæ, TissabrÃhmaïa madakkhuæ aciraÂÂhÃyi jÅvitaæ. Te taæ samupasaÇkamma ÃyÃciæsu mahÃmatiæ, ManussesÆpapajjivà tadupaddavaghÃtakaæ. Adà paÂi¤¤aæ tesaæ so sÃsanujjotanathiko, Siggavaæ caï¬avajji¤ca avocuæ dahare yatÅ. AÂÂhÃrasÃdhikà vassasatà upari hessati, Upaddavo sÃsanassa nasamhossÃma taæ mayaæ Imaæ tumhÃdhikaraïaæ nopagacchitha bhikkhavo, Daï¬akammÃrahà tasmà daï¬akamma midaæ hi vo. SÃsanujjotanathÃya tissabrahmà mahÃmatÅ, MoggalibrÃhmaïaghare paÂisadhiæ gahessati. KÃle tumhesu eko taæ pabbÃjetu kumÃrakaæ, Eko sambuddhavacanaæ uggaïhÃpetusÃdhukaæ" mahÃvaæse 1. ãc.¯: du: ta: pÃpuïi. [SL Page 028] [\x 28/] 8 Therena ca katokÃso pa¤haæ pucchi anantaraæ,1. Paripakka¤Ãïaæ manvÃna 2 siggavo etadabravÅ. 9 Ahampi mÃïava pa¤haæ pucchÃmi buddhadesitaæ, Yadipi kusalo pa¤haæ byÃkarohi yathÃtathaæ + 10 BhÃsitena saha pa¤he na me diÂÂhaæ na me sutaæ, PariyÃpuïÃmi taæ mantaæ pabbajjà mama ruccati 11 SambÃdhÃya gharÃvÃsà nikkamivÃna mÃïavo, AnagÃriyaæ santibhÃvaæ pabbaji jinasÃsane. 12 SikkhÃkÃmaæ garucittaæ caï¬avajjo bahussuto, AnusÃsitha sÃmaïeraæ navaÇgaæ sathusÃsanaæ. 13 Siggavo nÅharivÃna pabbajjÃpesi dÃrakaæ. Susikkhitaæ mantadharaæ caï¬avajjo bahussuto, NavaÇgaæ anusÃsevà therà te parinibbutÃ'ti. 14 Cadaguttassa dvevasse catusaÂÂhica siggavo tadÃ, AÂÂhapa¤¤Ãsa vassÃni pakuï¬akassa rÃjino Upasampanno moggaliputto siggavatherasantike, 15 Tisso moggaliputto ca caï¬avajjassa santike. Vinayaæ uggahevÃna vimutto padhisaÇkhaye, 16 Siggavo caï¬avajjoca moggaliputtaæ mahÃjutiæ VÃcesuæ piÂakaæ sabbaæ ubhato saÇgahapuïïakaæ, 17 Siggavo ¤Ãïasampanno moggaliputtaæ mahÃjutiæ, Kavà vinayapÃmokkhaæ nibbuto so chasattati 18 Cadagutto rajjaæ kÃresi vassÃni catuvÅsati, Tasmiæ cuddasavassamhi siggavo parinibbuto 1. ãc.¯:pa:du: anantaro 2 ãc.¯:¤Ãïaæ mÃïavaæ pa:ta: mavÃya. + "Yassa cittaæ uppajjati na nirujdhati, tassa cittaæ nirujdhissati nuppajjissati, yassa cÃpana cittaæ nirujdhassati nuppajjissati, tassa cittaæ uppajjati na nirujdhatÅ'ti mÃïavo uddhaæ và adho và sarituæ asakkonto kiæ nÃma bho pabbajita idanti, ÃbhÃ"ti. VinayaÂÂhakathÃya bÃhira nidÃne dissati. [SL Page 029] [\x 29/] 19 ùra¤¤ako dhutavÃdo appiccho kÃnane rato, Sabbaso sorato danto saddhamme pÃramÅ gato 20 PantasenÃsane ramme ogÃhevà mahÃvanaæ, Eko adutiyo sÆro sÅho'va girigabbhare. 21 DhammÃsokassa chavasse chasaÂÂhi moggaliputto ahu, AÂÂhacattÃrisa vassÃni muÂasÅvassa rÃjino. 22 Mahido upasampanno moggaliputtassa santike, Uggahesi vinayaæ ca upÃli buddha santike. 23 DÃsako vinayaæ sabbaæ upÃlitherasantike, UggahevÃna vÃcesÅ upajdhÃyo ca sÃsane. 24 VÃcesi dÃsako thero vinayaæ soïakassapi, PariyÃpuïivà vÃcesi upajdhÃyassa santike. 25 Soïako buddhisampanno dhammavinayakovido, VÃcesi vinayaæ sabbaæ siggavassa anuppadaæ. 26 Siggavo caï¬avajjo ca soïakasaddhivihÃrikÃ, VÃcesi vinayaæ thero ubho saddhivihÃrike. 27 Tisso moggaliputto ca caï¬avajjassa santike, Vinayaæ uggahevÃna vimutto upadhisaÇkhaye. 28 Moggaliputto upajdhÃyo mahidaæ saddhivihÃrikaæ, VÃcesi vinayaæ sabbaæ theravÃdaæ anÆnakaæ. 29 Parinibbute sambuddhe upÃlithero mahÃjuti, Vinayaæ tÃva vÃcesi tiæsavassaæ anÆnakaæ. 30 SaddhivihÃrikaæ theraæ dÃsakaæ nÃma paï¬itÃ, VinayaÂÂhÃne ÂhapevÃna nibbuto so mahÃmati. 31 DÃsako soïakaæ theraæ saddhivihÃriæ anuppadaæ, Kavà vinayapÃmokkhaæ catusaÂÂhimhi nibbuto. 32 Soïako chaÊabhi¤¤Ãïo siggavaæ ariyatrajaæ, VinayaÂÂhÃne ÂhapevÃna chasaÂÂhimhi ca nibbuto. 33 Siggavo ¤Ãïasampanno moggaliputtaæ ca dÃrakaæ, Kavà vinayapÃmokkhaæ nibbuto so chasattati. 34 Tisso moggaliputto ca mahidaæ saddhivihÃrikaæ, Kavà vinayapÃmokkhaæ chÃsÅti vassamhi nibbuto. [SL Page 030] [\x 30/] 35 Catusattati upÃli ca catusaÂÂhi ca dÃsako, ChasaÂÂhi soïako thero siggavo tu chasattati, AsÅti moggaliputto sabbesaæ upasampadÃ. 36 SabbakÃlamhi pÃmokkho vinaye upÃlipaï¬ito, Pa¤¤Ãsaæ dasako thero catucattÃrÅsaæ ca soïako. 37 Pa¤capa¤¤Ãsavassaæ siggavassa aÂÂhasaÂÂhimoggaliputtavhayo, Udayo soÊasavassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo. 38 Chavasse udayabhaddamhi upÃlithero nibbuto, SusunÃgo dasavassaæ rajjaæ kÃresi issaro. 39 AÂÂhavasse susunÃgamhi dÃsako parinibbuto, SusunÃgassaccayena honti te dasa bhÃtaro. 40 Sabbe bÃvÅsatÅ vassaæ rajjaæ kÃresuæ caæsato, Imesaæ chaÂÂhe vassÃnaæ soïako parinibbuto 41 Cadagutto rajjaæ kÃresi vassÃni catuvÅsati, Tasmiæ cuddasavassamhi siggavo parinibbuto. 42 BidusÃrassa yo putto dhammÃsoko mahÃyaso, VassÃni sattatiæsampi rajjaæ kÃresi khattiyo. 43 Asokassa chavÅsativasse moggaliputtasavhayo, SÃsanaæ jotayivÃna nibbuto ÃyusaÇkhaye 44 Catusattati vassamhi thero upÃlipaï¬ito, SaddhivihÃrikaæ theraæ dÃsakaæ nÃma paï¬itaæ. 45 VinayaÂÂhÃne ÂhapevÃna nibbuto so mahÃgaïÅ, DÃsako soïakaæ theraæ saddhivihÃriæ anuppadaæ. 46 Kavà vinayapÃmokkhaæ catusaÂÂhimhi nibbuto, Soïako chaÊabhi¤¤Ãïo siggavaæ ariyatrajaæ. 47 VinayaÂÂhÃne ÂhapevÃna chasaÂÂhimhi parinibbuto, Siggavo ¤Ãïasampanno moggaliputtaæ ca dÃrakaæ, Kavà vinayapÃmokkhaæ nibbuto so chasattati. 48 Tisso moggaliputto so mahidaæ saddhivihÃrikaæ, Kavà vinayapÃmokkhaæ asÅtivassamhi nibbuto. Pa¤camo paricchedo. BhÃïavaraæ pa¤camaæ niÂÂhitaæ. [SL Page 031] [\x 31/] dÅpavaæse-chaÂÂho paricchedo. 1 Dve satÃni ca vassÃni aÂÂhÃrasÃdhikÃni ca, 1 Sambuddhe parinibbute abhisitto piyadassano 2 ùgatà rÃjaiddhiyo abhisitte piyadassane, Pharati pu¤¤atejaæ ca uddhaæ adho ca yojanaæ. 3 JambudÅpe mahÃrajje balacakke pavattati, Vaso anotatto daho 2 himavà pabbatamuddhati. 4 Sabbosadhena saæyuttà soÊasa mpi kumbhiyo, Tadà devasikaæ niccaæ devà abhiharanti te 5 NÃgalatà dantakaÂÂhaæ sugadhaæ pabbateyyakaæ, Mudusiniddhaæ madhuraæ rasavantaæ manoramaæ, Tadà devasikaæ niccaæ devatÃ'bhiharanti te 6 ùmalakaæ osadhaæ ca sugadhaæ pabbateyyakaæ, Mudusiniddhaæ rasavantaæ mahÃbhÆtesu paÂÂhitÃ, Tadà devasikaæ niccaæ devatÃ'bhiharanti te 7 DibbapÃnaæ ambapakka¤ca rasavantaæ sugadhakaæ, Tadà devasikaæ niccaæ devatÃ'bhiharanti te 8 Chaddantadahà 3 pa¤cavaïïaæ pÃpuraïanivÃsanaæ, Tadà devasikaæ niccaæ devatÃ'bhiharanti te 9 SisanÃhÃïagadhacuïïaæ 4 tathà cÃ'nuvilepanaæ, Mudukaæ pÃrupathÃya sumanadussaæ asuttakaæ. 10 MahÃrahaæ a¤jana¤ca sabbaæ taæ nÃgalokato, Tadà devasikaæ niccaæ nÃgarÃjà haranti te. 11 UcchuyaÂÂhi pugamattaæ pÅtakaæ hathapu¤chanaæ,+ Tadà devasikaæ niccaæ devatÃ'bhiharanti te. 12 NavavÃhasahassÃni suvà haranti sÃliyo,5 Te sÃli nithusakaïe udurehi visodhitÃ, Makkhità madhukaæ karuæ acchà kÆÂamhi koÂayuæ. 1. ãc.¯:pa:du: aÂÂhÃrasavassÃni ca 2. Pa:du:ta: anotattodakaæ yeva. 3. Pa:dahato. 4. ãc.¯: sÅsaæhÃna. 5. ãc.¯:pa: sÃliyo udurehi visodhitÃ. + "Marantà nagare tasmiæ migasÆkarapakkhino, ùganvà mahÃnasaæ sayameva maranti ca' mahÃvaæse. [SL Page 032] [\x 32/] 13 Sakuïà suvaggajÃtà karavÅkà madhurassarÃ, Asokapu¤¤atejena sadà sÃventi mÃnuse. 14 KappÃyuko mahÃnÃgo catubuddha paricÃrako, SuvaïïasaÇkhalikÃbaddho pu¤¤atejena Ãgato. 15 PÆjesi rattamÃlehi piyadassi mahÃyaso, VipÃko piï¬apÃtassa paÂiladdho sudassano. 16 CadaguttassÃ'yaæ nattà bidusÃrassa atrajo, RÃjaputto tadà Ãsi ujjenikaramolino. 17 Anupubbena gacchanto vedissa nagaraæ gato, TatrÃpi ca seÂÂhidhÅtà devÅ nÃmÃ'ti vissutÃ, Tassa saævÃsamavÃya ajÃyi puttamuttamaæ. 18 Mahido saÇghamittà ca pabbajjaæ samarocayuæ, Ubhopi pabbajivÃna bhidiæsu bhavabadhanaæ. 19 Asoko rajjaæ kÃresi pÃÂaliputte puruttame Abhisitto tÅïi vassÃni pasanno buddhasÃsane 20 Yadà ca parinibbÃyi sambuddho upavattane, Yadà ca mahido jÃto moriyakulasambhavo, Ethantare yaæ gaïitaæ vassaæ bhavati kittakaæ. 21 Dve vassasatÃni honti catuvassaæ panu'ttari, Samantaramhi so jÃto mahido asokatrajo. 22 Mahidadasavassamhi pità bhÃte aghÃtayi, JambudÅpaæ'nusÃsento catuvassaæ atikkami. 23 Hanvà ekasate bhÃte vaæsaæ kavÃna ekato, Mahidacuddasame vasse asokaæ abhisi¤cayuæ. 24 Asokadhammo 'bhisitto paÂiladdhà ca iddhayo, MahÃtejo pu¤¤avanto dÅpekacakkavatti so 25 ParipuïïavÅsavassamhi piyadassà 'bhisi¤cayuæ, PÃsaï¬aæ parigaïhanto tÅïi vassaæ atikkami. 26 DvÃsaÂÂhi diÂÂhigatikà pÃsaï¬Ã channavutikÃ, SassataucchedamÆlà sabbe dvÅhi patiÂÂhità 27 NigaïÂhà 'celakà ceti itarà paribbÃjakÃ, Itarà brÃhmaïÃ'ti ca a¤¤e ca puthuladdhikÃ. 1.ãc.¯: cakkapavattako. 2.ãc.¯: dvasaÂÂhi. 3.ãc.¯: ceva, 4. EkÆïasate. MahÃvaæse. [SL Page 033] [\x 33/] 28 NÅyanti sassatucchede sammuÊhe hÅnadiÂÂhike, Ito bahiddhà pÃsaï¬e tithiye nÃnÃdiÂÂhike. 29 SÃrÃsÃraæ gavesanto puthuladdhi nimantayi, Tithigaïe 1 nimantivà pavesevà nivesanaæ, MahÃdÃnaæ padavÃna pa¤haæ pucchi anuttaraæ. 30 Pa¤haæ puÂÂhà nasakkonti vissajjetu sakÃbalaæ, Ambaæ puÂÂho labujaæ và byÃkariæsu apa¤¤akÃ. 31 Anumattampi sabbesaæ alaæ 2 te puna desanaæ, Bhidivà sabbapÃsaï¬e harivà puthuladdhike. 32 Iti rÃjà vicintesi a¤¤epi ke labhÃmase, Ye loke arahanto ca arahattamagga¤ca passanti, 33 Saævijjanti ime loke na yimaæ lokaæ asu¤¤ataæ. KadÃhaæ sappurisÃnaæ dassanaæ upasaÇkame. 34 Tassa subhÃsitaæ suvà rajjaæ demi sajÅvitaæ, Iti rÃjà vicintento dakkhiïeyye napassati 35 Niccaæ gavesati rÃjà sÅlavante supesale, CaÇkamantamhi pÃsÃde pekkhamÃno bahujjane, Rathiyà piï¬Ãya carantaæ nigrodhaæ samaïa maddasa. 36 PÃsÃdikaæ abhikkantaæ paÂikkantaæ vilokitaæ, Okkhittacakkhusampannaæ 3 arahantaæ santamÃnasaæ. 37 Uttamadamathappattaæ dantaæ guttaæ surakkhitaæ, Kulagaïe asaæsaÂÂhaæ nabhe cadava nimmalaæ. 38 KesarÅva asantÃsaæ aggikkhadhaæva tejitaæ, Garuæ durÃsadaæ dhÅraæ santacittaæ samÃhitaæ, 39 KhÅïÃsavaæ sabbaklesasodhitaæ purisuttamaæ, CÃravihÃrasampannaæ sampassi 4 samaïuttamaæ. 40 SabbaguïÃgataæ nigrodhaæ pubbasahÃyaæ vicintayi, Pubbe suciïïakusalaæ ariyamaggaphale Âhitaæ Rathiyà piï¬Ãya carantaæ 5 passivà so vicintayÅ. 1. Pa:ta: tithiya 2. ãc.¯: ahaæ. 3. ãc.¯: du: ta: ukkhitta. 4. ãc.¯. Sampassaæ. 5. ãc.¯: "muniæ moneyya vussati jigiæsamÃno sadhÅro cintayÅ"ti dissati. [SL Page 034] [\x 34/] 41 Buddho loke arahà jinasÃvako Lokuttaramaggaphale patiÂÂhito, Mokkha¤ca nibbÃnagato asaæsayaæ A¤¤ataro esa thero guruttamo. 42 So pa¤capitipasÃdaæ paÂi labhi UÊÃraæ pÃmojja manappasÃdito, Nidhiæva laddhà adhano pamodito Iddho mano icchitaæva sakkopamo 43 ùmantayÅ a¤¤atareka maccaæ Hada bhikkhantaæ taramÃnarÆpaæ, Nayehi pÃsÃdikaæ santavuttiæ NÃgova yantaæ rathiyà kumÃraæ. 44 RÃjà pasÃdavipulaæ paÂi labhi UdaggahaÂÂho manasÃ'bhicintayi, Nissaæsayaæ kho uttamadhammapatto AdiÂÂhapubbo ayaæ purisuttamo. 45 VÅmaæsamÃno punadeva mabravÅ Supa¤¤attaæ Ãsana metha sathataæ, NisÅdasi pabbajita va mÃsane Mayà anu¤¤Ãtaæ tayà 1 bhipathitaæ. 46 ùdÃya ra¤¤o vacanaæ padakkhiïaæ Hathe gahevà abhiruyha Ãsanaæ, NisÅdi pallaÇkavare asantÃso Sakkova devarÃjà paï¬ukambale. 47 VicintayÅ rÃjà yamaggadÃrako Niccalo asantÃsi ca athinu taæ, Disvà rÃjà taæ taruïaæ kumÃrakaæ Ariyavatta parihÃrakaæ varaæ. 48 Susikkhitaæ dhammavinayakovidaæ Asantasaæ santaguïÃdhivÃsitaæ, SupÃrutÃkappadharaæ jinatrajaæ Pasannacitto punadeva mabravÅ. 1. ãc.¯: tassÃbhi. [SL Page 035] [\x 35/] 49 Desehi dhammaæ tava sikkhitaæ mama Vameva sathà anusÃsitaæ tayÃ, Karomi tuyhaæ vacanaæ mahÃmuni AnusÃsatu desanaæ maæ suïoma. 50 SuvÃna ra¤¤o vacanaæ sutejitaæ NavaÇgasathe paÂisambhidhaÂÂhite, ViloÊayÅ tepiÂakaæ mahÃrahaæ Ta maddasa appamÃdasudesanaæ.* 51 "AppamÃdo amatapadaæ pamÃdo maccuno padaæ, Appamattà na mÅyanti ye pamattà yathà matÃ" 52 NigrodhadhÅraæ anumodayantaæ RÃjà vijÃnÅya tamaggahetuæ, Ye keci sabba¤¤Šbuddhadesità Sabbesaæ dhammÃnaæ imassa mÆlakÃ. 53 Ajjeva tumhe saraïaæ upemi Buddha¤ca dhammaæ saraïaæ ca saÇghaæ, SaputtadÃro saha¤Ãtakajjano UpÃsakattaæ paÂi vedayÃmi taæ. 54 SaputtadÃro saraïe patiÂÂhito NigrodhakalyÃïamittassa 1 ÃgamÃ, PÆjemi caturo satasahassarÆpiyaæ AÂÂhaÂÂhakaæ niccabhatta¤ca theraæ. 55 Tevijjà iddhipattà ca cetopariyakovidÃ, KhÅïÃsavà arahanto bahÆ buddhassa sÃvakà 56 Theraæ avoca punade'va rÃjà 2 IcchÃmi saÇgharatanassa dassanaæ, SamÃgamaæ 3 sannipatanti yÃvatà AbhivÃdayÃmetha suïÃmi dhammaæ 57 SamÃgatà saÂÂhisahassa bhikkhÆ DÆtà ca ra¤¤o paÂivedayiæsu, SaÇgho mahÃsannipÃte sutuÂÂho GacchÃhi vaæ icchasi saÇghadassanaæ. * "Tassa'ppamÃdavaggaæ so sÃmaïero abhÃsatha, Taæ suvà bhÆmipÃlo so pasanno jinasÃsane" mahÃvaæse. 1. ãc.¯: kalyÃïimitassa. 2. Pa:ta: nimittaÃgami, 3. ãc.¯: samÃgamaæ. ãc.¯: nagaramhÅ [SL Page 036] [\x 36/] 58 DÆtassa vacanaæ suvà asokadhammo mahÅpati, ùmantayÅ ¤ÃtisaÇghamittÃmacce ca badhave. 59 DakkhiïadÃnaæ dassÃma mahÃsaÇghasamÃgame, Karoma veyyÃvatikaæ yathÃsattiæ yathÃbalaæ. 60 Maï¬apaæ Ãsanaæ udakaæ upaÂÂhÃnaæ dÃnabhojanaæ, PaÂiyÃdentu me khippaæ dÃnÃrahaæ anucchaviæ. 61 SÆpeyyabhattakÃrà ca suci yÃgu susaÇkhatÃ, PaÂiyÃdentu me khippaæ manu¤¤aæ bhojanaæ suciæ 62 MahÃdÃna¤ca dassÃmi bhikkhusaÇghe guïuttame, Nagare bheriyo vajjantu vÅthiyo samajjantu te. 63 Vikirantu vÃlukaæ setaæ puppha¤ca pa¤cavaïïakaæ, MÃlagghiyaæ toraïa¤ca kadalÅ puïïaghaÂaæ subhaæ. 64 Utukkamaparaæ thÆpaæ 1 Âhapayantu tahiæ tahiæ, Vathehi ca dhajaæ kavà badhayantu tahiæ tahiæ 65 MÃlÃdÃmasamÃyuttà sobhayantu imaæ puraæ, Khattiyà brÃhmaïà vessà suddà a¤¤akulÃsu ca 66 Vathaæ Ãbharaïaæ pupphaæ nÃnÃlaÇkÃrabhÆsitÃ, ùdÃya dÅpaæ jalamÃnaæ gacchantu saÇghadassanaæ. 67 Sabba¤ca tÃlÃvacaraæ 2 nÃnÃkulÃca sikkhitÃ, Vajjantu vaggusavanÅyà 3 susirà maddalÃni ca. 68 LaÇkÃrakÃmadà ce'va sothiyà naÂanÃÂakÃ, Sabbe saÇghaæ upayantu bhÃsayantu samÃgataæ. 69 Puppha¤ca anekavidhaæ puïïaghaÂa¤ca anekadhÃ, Vaïïakaæ ce'va karontu pÆjaæ anekarÃsiyo. 70 Nagarassa paÂihÃra mantare DÃnaæ sabbaæ paÂiyantu pathitaæ, PÆjaæ samÃdÃya raÂÂhavÃsikà Rattiædivaæ tiyÃma asesato. 1. Pa:du:ta: ussÃpitadhajaæ thÆpaæ. UssÃpetu tahiæ tahiæ. 2. ãc.¯: gadhabbÃ. 3. ãc.¯: sussarÃgacchantu aggavaraæ saÇghadassanaæ. [SL Page 037] [\x 37/] 71 Taæ rattiyà accayena bhattaæ sakasivesane, PaïÅtarasasampannaæ paÂiyÃdevÃna khattiyo. 72 SÃmacce saparivÃre ÃïÃpesi mahÃyaso, GadhamÃlà pupphakÆÂaæ pupphachattadhajaæ bahuæ. 73 Divà dÅpaæ jalamÃnaæ abhiharantu mahÃjanÃ, YÃvatà mayà Ãïattà tÃvatà abhiharantu te. 74 Imamhi nagare sabbe negamà ca catuddisÃ, Sabbeva rÃjaparisà sayoggabalavÃhanÃ. 75 Sabbe maæ anugacchantu bhikkhusaÇghassa dassanaæ, Mahatà rÃjÃnubhÃvena nÅyyÃsi rÃjaku¤jaro. 76 Sakkova nadanuyyÃnaæ evaæ sobhi mahÅpati, Ganvà rÃjà taramÃno 1 bhikkhusaÇghassa santike. 77 AbhivÃdevÃna sammodi vedajÃto kata¤jali, ùrocayÅ bhikkhusaÇghaæ mama'thà yÃnukampatu.2 78 YÃva bhikkhÆ anuppatte sabbe anto nivesane, SaÇghassa pitaraæ theraæ pattaæ ÃdÃya khattiyo. 79 PÆjamÃno bahu pupphehi pÃvisi nagaraæ varaæ, Nivesanaæ pavesevà nisÅdÃpevÃna Ãsane. 80 YÃguæ nÃnÃvidhaæ khajjaæ bhojanaæ ca mahÃrahaæ, AdÃsi payatapÃïi yÃvadathaæ yadicchakaæ. 81 BhuttÃvÅ bhikkhusaÇghassa onÅtapattapÃïino, Ekamekassa bhikkhuno adÃsi yugasÃÂakaæ. 82 PÃdasambha¤janaæ telaæ chattaæ cÃpi upÃhanaæ, Sabbaæ samaïaparikkhÃraæ adÃsi phÃïitaæ madhuæ. 83 ParivÃrevÃna nisÅdi dhammÃsoko mahÅpati, Nisajja rÃjà pavÃresi bhikkhusaÇghassa paccayaæ. 84 YÃvatà bhikkhu icchanti tÃva demi yadicchakaæ, SantappevÃna 3 sakkaccaæ sampavÃrevÃna paccaye. 85 Tato pucchiæ sugambhÅraæ dhammakkhadhaæ sudesitaæ, Athi bhante paricchedo desitÃ'diccabadhunÃ. 1. ãc:¯: ganvÃna rÃjà taramÃnarÆpo 2. ãc.¯: mamathaæ. 3. ãc.¯: parikkhÃrena. [SL Page 038] [\x 38/] 86 NÃmaæ liÇgaæ vibhatti¤ca koÂÂhÃsa¤cÃ'pi saÇkhataæ, Ettakaæ'va dhammakkhadhÃnaæ 1 gaïanaæ athi pavediya. 87 Athi rÃjà gaïivÃna desitÃ'diccabadhunÃ, Suvibhattaæ supa¤¤attaæ suniddiÂÂhaæ sudesitaæ. 88 Sahetuæ athasampannaæ khalitaæ nathi subhÃsitaæ, SatipaÂÂhÃnaæ sammappadhÃnaæ iddhipÃda¤ca idirayaæ. 89 Balaæ bojdhaÇgaæ maggaÇgaæ suvibhattaæ sudesitaæ, Evaæ sattappabheda¤ca bodhipakkhiya muttamaæ. 90 Lokuttaraæ dhammavaraæ navaÇgaæ sathusÃsanaæ, VithÃritaæ suvibhattaæ desesi dÅpaduttamo. 91 CaturÃsÅtisahassÃni dhammakkhadhaæ anÆnakaæ, PÃïinaæ anukampÃya desità 'diccabadhunà 92 Amatuttamaæ varadhammaæ saæsÃraparimocanaæ, Sabbadukkhakkhayaæ maggaæ desesi amatogadhaæ. 93 SuvÃna vacanaæ rÃjà bhikkhusaÇghassa bhÃsitaæ, PÃmojjahÃsabahulo vedajÃto narÃsabho. SarÃjikà 2 parisÃya imaæ vÃkyaæ udÃhari 94 CaturÃsÅti sahassÃni paripuïïaæ anÆnakaæ, Desitaæ buddhaseÂÂhassa dhammakkhadhaæ mahÃrahaæ. 95 CaturÃsÅti sahassÃni ÃrÃmaæ kÃrayÃmahaæ,3 Ekekadhammakkhadhassa ekekÃrÃmaæ pÆjayaæ. 96 ChannavutikoÂidhanaæ vissajjevÃna khattiyo, Tameva divasaæ rÃjà ÃïÃpesi 4 ca tÃvade. 97 Tasmiæ kÃle jambudÅpe nagaraæ caturÃsÅtiyo, EkekanagaraÂÂhÃne paccekÃ'rÃmaæ kÃrayÅ. 98 Anto tÅïi ca vassÃni vihÃraæ kavÃna khattiyo, PariniÂÂhite ÃrÃme pÆjaæ sattÃha kÃrayi. ChaÂÂhamo paricchedo. BhÃïavÃraæ chaÂÂhamaæ. 1. ãc.¯: dhammakkhadhÃnaæ. 2. Pa:ta: sarÃjikÃya 3. ãc.¯: kÃrayiæ ahaæ. 4.Pa:du: mahÃjane 5. ãc.¯: pariniÂÂhitamhi. 6. ãc.¯: samaye. [SL Page 039] [\x 39/] 1 MahÃsamÃgame hoti jambudÅpasamantato, BhikkhÆ asÅtikoÂiyo bhikkhunÅchannavutisahassiyo. 2 BhikkhÆ ca bhikkhuniyo ca chalabhi¤¤Ã bahutarÃ, BhikkhÆ iddhÃnubhÃvena samaæ kavà mahÅtalaæ. 3 Lokavivaraïaæ kavà dassesuæ pÆjiye mahe, AsokÃrÃme Âhito rÃjà jambudÅpaæ avekkhati. 4 BhikkhÆ iddhÃnubhÃvena asoko sabbatha passati, Addasa vihÃraæ sabbaæ sabbatha mahiyaæ kataæ. 5 Dhajaæ ussÃpitaæ pupphaæ toraïa¤ca mÃlagghiyaæ, KadalÅpuïïaghaÂa¤ceva nÃnÃpupphasamohitaæ. 6 Addasa dÅpamaï¬alaæ vibhÆsantaæ catuddisaæ, Pamodito haÂÂhamanopekkhantovattate mahe 7 SamÃgate bhikkhusaÇghe bhikkhunÅ ca samÃgate, MahÃdÃna¤ca pa¤¤attaæ diyamÃne vanibbake 8 CaturÃsÅti sahassÃni vihÃre disvÃna pÆjite, Asoko'pi attamano bhikkhusaÇghaæ pavedayi. 9 Aha¤ca bhante dÃyÃdo sathubuddhassa sÃsane, Bahu mayhaæ pariccÃgo sÃsane sÃravÃdino 10 ChannavutikoÂiyo ca vissajjevà mahÃdhanaæ, CaturÃsÅti sahassÃni ÃrÃmaæ kÃrità mayÃ. 11 PÆjÃya dhammakkhadhassa buddhaseÂÂhassa desite, CattÃri satasahassÃni devasikaæ pavattayi. 12 Eka¤ca cetiyaæ pÆjaæ ekaæ nigrodhasavhayaæ, Eka¤ca dhammakathikÃnaæ ekaæ gilÃnapaccayaæ. 13 DÅyati devasikaæ niccaæ mahÃgaÇgÃva odanaæ, A¤¤o koci pariccÃgo bhiyyo mayhaæ navijjati. 14 Saddhà mayhaæ daÊhatarà tasmà dÃyÃdo sÃsane, SuvÃna vacanaæ ra¤¤o dhammÃsokassa bhÃsitaæ. 15 Paï¬ito sutasampanno nipuïathavinicchayo, SaÇghassa tesu vihÃraæ anuggahathÃya sÃsanaæ. 16 AnÃgate ca addhÃne pavattiæ ¤avà vicakkhaïo, ByÃkÃsi moggalÅputto dhammÃsokena pucchitaæ. [SL Page 040] [\x 40/] 17 PaccayadÃyako nÃma sÃsane paribÃhiro, 1 Yassa puttaæ và dhÅtaraæ và urasmiæ jÃtamavayaæ 18 PabbÃjesi cajevÃna sove dÃyÃdo sÃsane, SuvÃna vacanaæ rÃjà dhammÃsoko mahÅpati. 19 MahidakumÃraæ puttaæ saÇghamitta¤ca dhitaraæ, Ubho ÃmantayÅ rÃjà dÃyÃdo homi sÃsane. 20 SuvÃna pituno vÃkyaæ ubho puttÃdhivÃsayuæ, SuÂÂhu deva sampaÂicchÃma karoma vacanaæ tava. 21 PabbÃjehi 2 ca no khippaæ dÃyÃdo hohi sÃsane, ParipuïïavÅsativasso mahido asokatrajo 22 SaÇghamittà ca jÃtiyà vassaæ aÂÂhÃrasaæ bhave, Chavassamhi asokassa ubho pabbajità pajÃ. 23 Tathe'va upasampanno mahido dÅpajotako, SaÇghamittà tadÃyeva sikkhÃyo'va samÃdiyi. 24 Ahu moggaliputto'va theravÃdo mahÃgaïÅ, Catupa¤¤Ãsavassamhi dhammÃsoko abhisitto 25 AsokassÃbhisittato chasaÂÂhi moggalisavhayo, Tato mahido pabbajito moggaliputtassa santike, PabbÃjesi mahÃdevo majdhanto upasampade. 26 Ime te nÃyakà tÅïi mahidassÃ'nukampakÃ, Moggaliputto upajdhÃyo mahidaæ dÅpajotakaæ. 27 VÃcesi piÂakaæ sabbaæ athaæ dhamma¤ca kevalaæ, Asokassa dasavassamhi mahido catuvassiko 28 Sabbaæ sutapariyattiæ gaïÆ pÃcariyo 3 ahÆ, Sudesitaæ suvibhattaæ ubho saÇgahasuttakaæ 29 Mahido theravÃdakaæ uggahevÃna dhÃrayi, VinÅto moggaliputto mahidaæ asokatrajaæ 30 Tisso vijjà chaÊabhi¤¤Ã caturo paÂisambhidÃ, Tisso moggaliputto ca mahidaæ saddhivihÃrikaæ. 1. ãc.¯. PaÂibÃhiro. 2. Pa:du: pabbÃjesi. 3. ãc.¯: gaïÅpÃcariyo. [SL Page 041] [\x 41/] ùgamapiÂakaæ sabbaæ sikkhÃpesi nirantaraæ. 31 TÅïi vassamhi nigrodho catuvassamhi bhÃtaro, Chavassamhi pabbajito mahido asokatrajo. 32 Kontiputtà ubho therà tisso cÃ'pi sumittako, AÂÂhavassamhi sokassa parinibbiæsu mahiddhikÃ.* 33 Ime kumÃrà pabbajità ubho therà ca nibbutÃ, UpÃsakattaæ desiæsu khattiyà brÃhmaïà bahÆ. 34 MahÃlÃbho ca sakkÃro uppajji buddhasÃsane, PahÅïalÃbhasakkÃrà tithiyà puthuladdhikÃ. 35 Paï¬araÇgà jaÂilà ca nigaïÂhÃ'celakÃdikÃ, AÂÂhaæsu sattavassÃni ahosi vagguposatho. 36 Ariyà pesalà lajji na pavisanti uposathaæ, Sampatte ca vassasate vassaæ chattiæsa satÃni ca. 37 SaÂÂhibhikkhÆsahassÃni asokÃrÃme vasiæsu te, ùjÅvakà a¤¤aladdhikà nÃnà dÆsenti sÃsanaæ. 38 Sabbe kÃsÃvavasanà dÆsenti jinasÃsanaæ, Bhikkhusahassaparivuto chaÊabhi¤¤o mahiddhiko. * "Pure pÃÂaliputtamhà vane vanacaro caraæ." "Kuntakinnariyà saddhiæ saævÃsaæ kappayÅ kira, Tena saævÃsamavÃya sà putte janayÅ duve. Tisso jeÂÂho kaïiÂÂhotu sumitto nÃma nÃmato, MahÃvaruïatherassa kÃle pabbajjasantike. Arahattaæ pÃpuïiæsu chaÊabhi¤¤Ã guïaæ ubho, PÃde kÅÂavisenÃ'si phuÂÂho jeÂÂho savedano, ùha puÂÂho kaïiÂÂhona bhesajjaæ pasataæ ghataæ, Ra¤¤o nivedanaæ thero gilÃnavattato'pi so. Sappiyatha¤ca caraïaæ pacchÃbhattaæ paÂikkhipi, Piï¬Ãya ce caraæ sappiæ labhase vaæ tamÃhara. IccÃha tissathero so sumittaæ theramuttamaæ, Piï¬Ãya caratà tena na laddhaæ pasataæ ghataæ. SappÅkumhasatenÃpi vyÃdhijÃto asÃdhiyo, Teneva vyÃdhinà thero patto Ãyukkhayantikaæ. [SL Page 042] [\x 42/] 39 Moggaliputto mahÃpa¤¤o paravÃdappamaddano,1 TheravÃdaæ daÊhaæ kavà saÇgahaæ tatiyaæ kato. 40 Maddivà nÃnÃvÃdÃni nÅharivà alajjino 2, SÃsanaæ jotayivÃna kathÃvathuæ pakÃsayi 41 Tassa moggaliputtassa mahido saddhivihÃriko, UpajdhÃyassa santike saddhammaæ pariyÃpuïÅ. 42 NikÃye pa¤ca vÃcesi sattace'va pakaraïe, Ubhato vibhaÇgaæ vinayaæ parivÃraæ ca khadhakaæ Uggahi vÅro nipuïo upajdhÃyassa santike'ti. 43 Nikkhante dutiye vassasate vassÃni chattiæsati, Puna bhedo ajÃyitha theravÃdÃna'muttamo 44 PÃÂaliputtanagaramhi rajjaæ kÃresi khattiyo, DhammÃsoko mahÃrÃjà pasanno buddhasÃsane. 45 MahÃdÃnaæ pavattesi saÇghe guïavaruttame, CattÃri satasahassÃni ekÃhene'va nissaji. 46 Cetiyassa yajà ekaæ dhammassa savanassa ca, GilÃnÃna¤ca paccayaæ ekaæ saÇghassa nissaji. 47 Tithiyà lÃbhaæ disvÃna sakkÃra¤ca mahÃrahaæ, SaÂÂhimattasahassÃni theyyasaævÃsakà ahÆ. 48 AsokÃrÃmavihÃramhi pÃtimokkho paricchiji, KÃrÃpento pÃtimokkhaæ amacco ariyeghÃtayi. 3 49 Tithiye niggahathÃya bahÆ buddhassa sÃvakÃ, SaÂÂhimattasahassÃni jinaputtà samÃgatà OvadivappamÃdena nibbÃtuæ mÃnasaæ akÃ, ùkÃsamhi nisÅdivà tejodhÃtuvasena so. YathÃruci adhiÂÂhÃya-pe-tenÃpi ca mahÃjano, Kuntiputtà duve therà te lokahitakÃrino. NibbÃyiæsu asokassa ra¤¤ovassa'mhi aÂÂhame, TatoppabhÆti saÇghassa lÃbhotÅva mahà ahÆ" mahÃvaæse. 1. ãc.¯:ta: "moggaliputto gaïapÃmokkho akÃsi dhammasaÇgahaæ" 2. Pa:ta:pa:ãc.¯:bahÆ. 3. Du ãc.¯: ariyÃnaæ aghÃtayi [SL Page 043] [\x 43/] 50 Etasmiæ sannipÃtamhi thero moggaliatrajo, Sathukappo mahÃnÃgo paÂhavyà nathi Ådiso. 51 AriyÃnaæ ghÃtitaæ kammaæ rÃjà theraæ apucchatha, PÃÂihÅraæ karivÃna ra¤¤o kaÇkhaævinodayi. 52 Therassa santike rÃjà uggahevÃna sÃsanaæ, TheyyasaævÃsabhikkhuno nÃseti liÇganÃsanaæ. 53 TithiyÃsakavÃdena pabbajivà anÃdarÃ, Buddhavacanaæ bhidiæsu visuddhaka¤canaæ iva. 54 Sabbe'pi te bhinnavÃdà vilomà theravÃdato, Tesa¤ca niggahathÃya sakavÃdavibodhanaæ 1 55 Desesi thero abhidhammaæ kathÃvathuppakaraïaæ, Niggaho Ådiso nathi paravÃdappamaddanaæ 56 Desevà thero abhidhammaæ kathÃvathuppakaraïaæ, SakavÃdasodhanathÃya sÃsanaæ dÅghakÃlikaæ. 57 ArahantÃnaæ sahassaæ uccinivÃna nÃyako, Varaæ varaæ gahevÃna akÃsi dhammasaÇgahaæ. 58 AsokÃrÃmavihÃramhi dhammarÃjena kÃrite, NavamÃsehi niÂÂhÃsi tatiyo saÇgaho ayanti. TatiyasaddhammasaÇgahaæ niÂÂhitaæ. Sattamo paricchedo. BhÃïavÃraæ sattamaæ. 1 Moggaliputto dÅghadassÅ sÃsanassa anÃgate, Paccantamhi patiÂÂhÃnaæ disvà dibbena cakkhunÃ. 2 MajdhantikÃdayo there pÃhesi attapa¤came, SÃsanassa patiÂÂhÃya paccante sattavuddhiyÃ. 3 PaccattakÃnaæ desÃnaæ anukampÃya pÃïinaæ, PabhÃtukà balappattà desetha dhammamuttamaæ. ãc.¯: virocanaæ. [SL Page 044] [\x 44/] 4 Ganvà gadhÃra visayaæ majdhantiko mahÃisi, Kupitaæ nÃgaæ pasÃdevà mocesi badhanà bahu 5 GanvÃna raÂÂhaæ mahisaæ mahÃdevo mahiddhiko, Codivà nirayadukkhena mocesi badhanà bahu. 6 AthÃparo'pi rakkhito vikubbaïesu kovido, VehÃsaæ abbhugganvÃna desesi anamataggiyaæ. 7 Yonakadhammarakkhitathero nÃma mahÃmati, Aggikkhadhopamasutta-kathÃya aparantakaæ, MahÃdhammarakkhitathero mahÃraÂÂhaæ pasÃdayi. 8 NÃradakassapajÃtakakathÃya ca mahiddhiko, MahÃrakkhitatheropi yonakalokaæ pasÃdayi. 9 KÃlakÃrÃmasuttanta-kathÃya 1 ca mahiddhiko, Kassapagotto 2 yo thero majdhimo 3 ca durÃsado 10 Sahadevo mÆlakadevo 4 yakkhagaïaæ pasÃdayuæ, Kathesuæ tatha suttantaæ dhammacakkappavattanaæ 11 SuvaïïabhÆmiæ ganvÃna soïuttaro 5 mahiddhiko, Niddhamevà pisÃcepi 6 mocesi badhanà bahu. 12 LaÇkÃdÅpavaraæ ganvà mahido attapa¤camo, SÃsanaæ thÃvaraæ kavà mocesi badhanà bahu.* NÃnÃdesa pasÃdo nÃma AÂÂhamo paricchedo. BhÃïavÃraæ aÂÂhamaæ. 1. Du:ta: kÃlakÃrÃmasuttantaæ kathÃpesimahiddhiko. 2. ãc.¯: gottoca. 3. ãc. ¯: durabhisaro. 4. ãc.¯: himavante 5. SonuttarÃ. ãc.¯. PisÃcagaïe. * "MahÃmahidatherantaæ theraæ iÂÂhiya muttiyaæ, Sambalaæ bhaddasÃla¤ca sake saddhivihÃrike. LaÇkÃdÅpe manu¤¤amhi manu¤¤aæ jinasÃsanaæ, PatiÂÂhÃpetha tumhe'ti pa¤ca there apesayÅ Tadà kasmÅragadhÃre pakkaæ sassaæ mahiddhiko, ùravÃlonÃgarÃjà vassaæ karakasa¤¤itaæ. [Dipa04] [SL Page 045] [\x 45/] VassÃpevà samuddasmiæ sabbaæ khipati dÃruïo, Tatra majdhantikathero khippaæ ganvà vihÃsayÃ. ùravÃladahe vÃri-piÂÂhe caÇkamaïÃdike, AkÃsi disvà taæ nÃgà ruÂÂhà ra¤¤o nivedayuæ. NÃgarÃjÃtha ruÂÂho so vividhà bhiæsikà kari, VÃtà mahantà vÃyanti megho gajjati vassatÅ. Phalantya saniyo vijju niccharanti tato tato, MahÅruhà pabbatÃnaæ kÆÂÃni papatanti ca. VirÆparÆpà nÃgà ca bhiæsà penti samantato, Sayaæ dhupÃyati jalatyakkosanto anekadhÃ. Sabbaæ taæ iddhiyà thero paÂibÃhiya bhiæsanaæ, Avoca nÃgarÃjantaæ dassento balamuttamaæ. Sadevako'pi ce loko Ãganvà tÃsaseyya maæ, Name paÂibalo assa janetuæ bhayabheravaæ Sacepi vaæ mahiæ sabbaæ sasamuddaæ sapabbataæ, Ukkhipivà mahÃnÃga! KhipeyyÃsi mamopari. Neva me sakkuïeyyÃsi janetuæ bhayabheravaæ, A¤¤adathu tavevassa vighÃto uragÃdhipa. Taæ suvà nimmadassassa thero dhammadesayi, Tato saraïasÅlesu nÃgarÃjà patiÂÂhahi, Tatheva caturÃsÅti sahassÃni bhujaÇgamÃ, Himavante ca gadhabbà yakkhà kumbhaï¬akà bahu. Pa¤cako nÃma sakkho tu saddhiæ hÃrÅtayakkhiyÃ, Pa¤casatehi puttehi phalaæ pÃpuïi Ãdikaæ. MÃdÃni kodhaæ janayÅ ito uddhaæ yathÃpure, SassaghÃta¤ca mÃkatha sukhakÃmà hi pÃïino. Karotha mettaæ sattesu vasantu manujà sukhaæ, Iti tenÃnusiÂÂhà te tatheva paÂipajjisuæ. Tato ratanapallaÇke theraæ so uragÃdhipo, NisÅdÃpiya aÂÂhÃsi vijamÃno tadantike. Tadà kasmÅragadhÃravÃsÅno manujà gatÃ, NÃgarÃjassa pÆjathaæ ganvà theraæ mahiddhikaæ, [SL Page 046] [\x 46/] TheramevÃbhivÃdevà ekamantaæ nisÅdisuæ, Tesaæ dhammamadesesÅ thero Ãsivisopamaæ. AsÅtiyà sahassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahÆ, Satasahassa purisà pabbajuæ therasantike TatoppabhÆti kasmÅragadhÃrà te idÃnipi, ùsuæ kÃsÃvapajjotà vathuttayaparÃyanÃ. Ganvà mahÃdevathero desaæ mahisamaï¬alaæ, Suttantaæ devadÆtaæ so kathesi janamajdhago CattÃÊÅsasahassÃni dhammacakkhuæ visodhayuæ, CattÃÊÅsasahassÃni pabbajiæsu tadantike. GanvÃtha rakkhitathero vanavÃsaæ nabhe Âhito, Sa¤¤Šttamanamataggaæ kathesi janamajdhago. SaÂÂhinnarasahassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahÆ, SattatiæsasahassÃni pabbajiæsu tadantike. VihÃrÃnaæ pa¤casataæ tasmiæ dese patiÂÂhahi, PatiÂÂhÃpesi tatheva thero so jinasÃsanaæ. Ganvà parantakaæ thero yonako dhammarakkhito, Aggikkhadhopamaæ suttaæ kathevà janamajdhago. SattatiæsasahassÃni pÃïe tatha samÃgate, DhammÃmatamapÃyesi dhammÃdhammesu kovido. PurisÃnaæ sahassa¤ca ithiyo ca tato'dhikÃ, KhattiyÃnaæ kulà yeva nikkhamivÃna pabbajuæ. MahÃraÂÂhamisÅ ganvà so mahÃdhammarakkhito, MahÃnÃradakassapavhaæ jÃtakaæ kathayÅ tahiæ. Maggaphalaæ pÃpuïiæsu caturÃsÅti sahassakÃ, Terasantu sahassÃni pabbajiæsu tadantike. GanvÃna yonavisayaæ so mahÃrakkhito isÅ, KÃlÃkÃrÃmasuttantaæ kathesi janamajdhago. [SL Page 047] [\x 47/] PÃïasatasahassÃni sahassÃni ca sattati, Maggaphalaæ pÃpuïiæsu dasasahassÃni pabbajuæ Ganvà catuhi therehi desesÅ majdhimo isÅ, Himavantapadesasmiæ dhammacakkappavattanaæ. Maggaphalaæ pÃpuïiæsu asÅtipÃïakoÂiyo, VÅsuæ te pa¤cavhayaæ pa¤catherà pasÃdayuæ Purisà satasahassÃni ekekasseva santike, Pabbajiæsu pasÃdena sammÃsambuddhasÃsane Saddhiæ uttaratherena soïathero mahiddhiko, SuvaïïabhÆmiæ agamà tasmintu samaye pana. JÃte jÃte rÃjagehe dÃrakerudarakkhasÅ, Samuddato nikkhamivà bhakkhivà pana gacchati Tasmiæ khaïe rÃjagehe jÃto hoti kumÃrako, There manussà passivà "rakkhasÃnaæ sahÃyakÃ" Iti cintiya mÃretuæ sÃyudhà upasaÇkamuæ, "Kimetanti" ca pucchivà therà te evamÃhu ne. "Samaïà mayaæ sÅlavantà na rakkhasi sahÃyakÃ", RakkhasÅ sà saparisà nikkhantà hoti sÃgarÃ. Taæ disvà na mahÃrÃvaæ viraviæsu mahÃjanÃ, Diguïe rakkhase thero mÃpayivà bhayÃnake Taæ rakkhasÅæ saparisaæ parikkhipi samantato, "Idaæ imehi laddhanti" manvà bhÅtà palÃyi sà Tassa desassa Ãrakkhaæ ÂhapevÃna samantato, Tasmiæ samÃgame thero brahmajÃlamadesayÅ. Saraïesu ca sÅlesu aÂÂhaæsu bahavo janÃ, SaÂÂhiyà tu sahassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahÆ A¬¬hu¬¬hÃni sahassÃni pabbajuæ kuladÃrakÃ, Pabbajiæsu diya¬¬hantu sahassaæ kuladhÅtaro TatoppabhÆti sa¤jÃte rÃjagehe kumÃrake, NÃmaæ kariæsu rÃjÃno soïuttarasamÃnake" mahÃvaæse [SL Page 048] [\x 48/] 1 LaÇkÃdÅpo ayaæ ahu sÅhena sÅhalà iti, DÅpuppattiæ imaæ vaæsaæ suïÃtha vacanaæ mama.* 2 VaÇgarÃjassÃyaæ dhÅtà ara¤¤e vanagocarÃ, SÅhasaævÃsamavÃya bhÃtaro janayÅ duve. 3 SÅhabÃhu ca sÅvalÅ kumÃrà cÃru dassanÃ, MÃtà ca susimà nÃma pità ca sÅhasavhayo 4 Atikkante soÊasavasse nikkhamivà ÓuhantarÃ, MÃpesi nagaraæ tatha sÅhapuraæ varuttamaæ 5 LÃÊaraÂÂhe tahiæ rÃjà sÅhaputto mahabbalo, AnusÃsi mahÃrajjaæ sÅhapuravaruttame. * "VaÇgesu vaÇganagare vaÇgarÃjà ahÆ pure, KÃliÇgara¤¤o dhÅtÃ'si mahesi tassa rÃjino So rÃjà deviyà tassà ekaæ alabhi dhÅtaraæ, NemÅttà vyÃkaruæ tassà saævÃsaæ migarÃjinÃ. AtÅva rÆpinÅ Ãsi atÅva kÃmagiddhinÅ, Devena deviyà cÃpi lajjÃyÃsi jigucchità EkÃkinÅ sà nikkhamma sericÃrasukhathinÅ, Sathena saha a¤¤Ãtà agà magadhagÃminà ùÃlaraÂÂhe aÂavÅyà sÅho satha mahiddhavi, A¤¤atha sesà dhÃviæsu sÅhÃgatadisantu sÃ. Gaïhivà gocaraæ sÅho gacchaæ disvà tamÃrakÃ, Ratto upÃga lÃÊento laÇgulaæ pattakaïïako. Sà taæ disvà sarivÃna nemittavacanaæ sutaæ, AbhÅtà tassa aÇgÃni ra¤jayanti parÃmasi. Tassà phassenÃtiratto piÂÂhiæ ÃropiyÃ'su taæ, SÅho sakaæ guhaæ nevà tÃya saævÃsa mÃcarÅ. Tena saævÃsa mavÃya kÃlena yamake duve, Putata¤ca dhÅtara¤cÃti rÃjadhÅtà janesi sÃ. Puttassa hathapÃdÃsuæ sÅhÃkÃrà tato akÃ, NÃmena sÅhabÃhuæ taæ dhitaraæ sÅhasÅvaliæ. Putto soÊasavasso so mÃtaraæ pucchi saæsayaæ, Tuvaæ pità ca no amma kasmà visadisà iti." MahÃvaæse. [SL Page 049] [\x 49/] 6 Khattiæsa bhÃtaro honti sÅhaputtassa atrajÃ, Vijayo ca sumitto ca subhajeÂÂhabhÃtarà ahuæ. 7 Vijayo so kumÃrotu pagabbho cÃsikakkhalo, Karoti vilopakammaæ atikicchaæ sudÃruïaæ 8 SamÃgatà jÃnapadà negamà ca samÃgatÃ, UpasaÇkamma rÃjÃnaæ vijayadosaæ pakÃsayuæ. 9 Tesaæ taæ vacanaæ 'suvà rÃjà kupitamÃnaso, ùïÃpesi amaccÃnaæ kumÃraæ nÅharatha imaæ. 10 ParicÃrikà ime sabbe puttadÃrà ca badhavÃ, DÃsidÃsakammakare nÅharantu janappadÃ. 11 Tato taæ nÅharivÃna visuæ kavÃna badhave, ùropevÃna te nÃvaæ vuyhitha aïïave tadÃ. 12 Pakkamantu yathà kÃmaæ hontÅ sabbe adassanaæ, RaÂÂhe janapade vÃsaæ mà puna Ãgamicchati. 13 KumÃro 2 ÃrÆÊhanÃvà gatà dÅpaæ adassanaæ,3 NÃmadheyyaæ tadà ÃsÅ naggadÅpanti vuccati. 14 MahilÃnaæ ÃrÆÊhanÃvà gatà dÅpaæ avassakaæ, NÃmadheyyaæ tadà Ãsi mahilÃraÂÂhanti vuccati. 15 PurisÃnaæ ÃrÆÊhanÃvà uplavantà ca sÃgaraæ, VippanaÂÂhà disÃmÆÊhà gatà suppÃrapaÂÂanaæ. 16 OrohivÃna suppÃraæ sattasata¤ca te tadÃ, Vipulaæ sakkÃrasammÃnaæ akaæsu te suppÃrakÃ. 17 Tesu sakkariyamÃnesu vijayo ca sahÃyakÃ, Sabbe luddÃni kammÃni kurumÃnà na bujdhakÃ. 18 PÃïaæ adinnaæ paradÃraæ musÃvÃda¤ca pesuïaæ, AnÃcÃra¤ca dussilyaæ Ãcaranti sudÃruïaæ. 19 Kakkhalaæ pharusaæ ghoraæ kammaæ kavà sudÃruïaæ, UjdhÃyevÃna mantiæsu khippaæ ghÃtema dhuttake. 20 OjadÅpo varadÅpo maï¬adÅpo'ti và ahu, LaÇkÃdÅpo ca païïatti tambapaïïi'ti ¤Ãyati. 21 ParinibbÃnasamaye sambuddho dÅpaduttamo, 4 SÅhabÃhussÃ'yaæ putto vijayo nÃma khattiyo. 1. ãc.¯: vacanaæ suvÃna. 2. ãc.¯: kumÃrÃnaæ. 3. ãc.¯:pa:ta: avassakaæ. 4. ãc.¯: sambuddhe dipaduttame. [SL Page 050] [\x 50/] 22 LaÇkÃdÅpaæ anuppatto jahevà jambudÅpakaæ. 1 ByÃkÃsÅ buddhaseÂÂho so rÃjà hessati khattiyo. 23 Tato ÃmantayÅ sathà sakkaæ devÃnamissaraæ, 2 LaÇkÃdÅpassa ussukkaæ mà pamajjatha kosiya. 24 Sambuddhassa vaco suvà devarÃjà sujampati, Uppalavaïïassa Ãcikkhi dÅpaæ ÃrakkhakÃraïaæ. 25 Sakkassa vacanaæ suvà devaputto mahiddhiko, LaÇkÃdÅpassa Ãrakkhaæ sapariso paccupaÂÂhÃti. 26 Tayo mÃse vasivÃna vijayo bhÃrukacchake, UjdhÃyevà janakÃyaæ tameva nÃva mÃruhÅ. 27 ùrohivà sakaæ nÃvaæ uplavantÃva 3 sÃgaraæ, UkkhittÃvÃtavegena nadÅmÆÊhà mahÃjanÃ. 28 LaÇkÃdÅpa mupÃgamma orohivà thale ÂhitÃ, PatiÂÂhità dharaïitale atijigacchità have. 29 PipÃsità kilantÃca padasà gamanaæ akÃ. 4 Ubho pÃïÅhi jannÆhi yogaæ kavà na bhÆmiyaæ. 30 Majdhe vuÂÂhÃya ÂhavÃna pÃïÅ passanti sobhaïÃ, Surattaæ paæsubhÆmibhÃge hathapÃïimhi makkhite. 31 NÃmadheyyaæ tadà Ãsi tambapaïïi'ti taæ ahu,* PaÂhamaæ nagaraæ tambapaïïi laÇkÃdÅpavaruttame. 32 Vijayo tahiæ vassanto issariyaæ anusÃsi so, Vijayo vijito cÃpi sa nÃmaæ anurakena ca. 1. ãc.¯: dÅpavhayaæ. 2. ãc.¯: devÃnam issaram. 3. ãc.¯: uppilavantÃ, 4. JÃyati. * "NÃvÃya bhÆmi motiïïavijayappamukhà tadÃ, KilantÃpÃïinà bhÆmiæ Ãlambiya nisÅdisuæ. TambabhÆmirajo phuÂÂho tambapaïïi yato ahÆ, So deso ceva dÅpo ca tena tannÃmako ahÆ. SÅhabahunarido so sÅhamÃ'dinnavà iti, SÅhalo tena sambadhà ete sabbepi sÅhalÃ." MahÃvaæse. [SL Page 051] [\x 51/] 33 AccutagÃmi upatisso paÂhamaæso idhÃgato, ùkiïïÃnaranÃrÅhi khattiyà ca 1 samÃgatÃ. 34 Tahiæ tahiæ disÃbhÃge nagaraæ mÃpesi khattiyo, Tambapaïïi dakkhiïato nadÅtÅre caruttame. 35 Vijayena mÃpitaæ nagaraæ samantà puÂabhedanaæ, Vijito vijitaæ mÃpesi so urucelaæ mÃpayÅ, NakkhattanÃmako macco mÃpesi anurÃdhapuraæ.* 36 AccutagÃmiyo nÃma ujjeniæ tatha mÃpayi, Upatisso upatissaæ (nagaraæ) sucibhattantarÃpaïaæ. 37 Iddhaæ phitaæ suvithÃraæ ramaïÅyaæ manoramaæ, LaÇkÃdÅpavhaye ramme tambapaïïimhi issaro 38 Vijayo nÃma nÃmena paÂhamaæ rajjama kÃrayÅ, ùgate sattavassamhi Ãkiïïo janapado ahu. 39 AÂÂhatiæsati vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo, Sambuddhe navame mÃse yakkhasenaæ vidhaæsitaæ. 40 Sambuddhe pa¤came vasse nÃgÃnaæ damayÅ jino, Sambuddhe aÂÂhame vasse samÃpatti samappayÅ. 41 ImÃni tÅïi ÂhÃnÃni idhÃ'gami tathÃgato, Sambuddhe pacchime vasse vijayo idhamÃgato 42 ManussÃvÃsaæ akÃrayÅ sambuddho dipaduttamo, AnupÃdisesÃya buddho nibbuto upadhisaÇkhaye. 43 Parinibbutamhi sambuddhe dhammarÃje pabhaÇkare, AÂÂhatiæsati vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo. 44 DÆtaæ pÃhesi sihapuraæ sumittavhassa santike, Lahuæ Ãgaccha tumhe'ko laÇkÃdÅpavaruttamaæ. 45 Na'thi koci mamaccaye imaæ rajjÃnusÃsako, NiyyÃdemi imaæ dÅpaæ mamaæ kataparakkamaæ. Navamo paricchedo. BhÃïavÃraæ navamaæ. 1. ãc.¯. PaÂhamanto. 2. ãc.¯:ta. Bahusabbe. * "AnurÃdhagÃmaæ tannÃmo kadambanadiyantike" mahÃvaæse. [SL Page 052] [\x 52/] 1 Paï¬usakkassÃ'yaæ dhÅtÃkaccÃnà nÃma khattiyÃ, VaæsÃnurakkhanathÃya 1 jambudÅpà idhÃgatà 2 Abhisittà khattiyÃbhisekena paï¬uvÃsamahesiyÃ, Tassà saævÃsamavÃya jÃyiæsu ekadasatrajÃ. 3 Abhayo tisso ca uttÅ ca tisso aselapa¤camo, VibhÃto rÃmo ca sivo ca matto mattakalena ca. 4 Tesaæ kaïiÂÂhadhÅtà tu città nÃmÃ'ti vissutÃ, Ra¤jayati jane diÂÂhe ummÃdacittÃ'ti vuccati. 5 SaÇkhÃbhisekavassena Ãgami upatissagÃmake, ParipuïïatiæsavassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo, Amitodanassa nattà te ahesuæ satta sÃkiyÃ. 6 RÃmo tisso anurÃdho ca mahÃlidÅghÃvurohiïÅ, GÃmanÅ sattamo tesaæ lokanÃthassa vaæsajÃ. 7 Paï¬uvÃsassa atrajo abhayo nÃma khattiyo, VÅsatice'va vassÃni rajjaæ kÃresi tÃvade. 8 DÅghÃvussa'trajo dhÅro gÃmanÅ paï¬ito ca yo, Paï¬uvÃsaæ upaÂÂhanno cittaka¤¤Ãya saævasi. 9 Tassa saævÃsamavÃya ajÃyi paï¬usavhayo, AttÃnaæ anurakkhanto avasi dvÃramaï¬ale. Dasamo paricchedo. BhÃïavÃraæ dasamaæ. 1. Pa:du:ãc.¯: kulavaæsÃnukkhanathÃya. [SL Page 053] [\x 53/] 1 Abhayassa vÅsativasse pakuï¬assa vÅsati ahu, Sattatiæsavasso jÃtiyà abhisitto pakuï¬ako. 2 Abhayassa vÅsativasse coro Ãsi pakuï¬ako. 3 Yattarasamhi vassamhi hanvÃna satta mÃtule, Abhisitto rÃjÃbhisekena nagare anurÃdhapure. 4 Atikkante dasavassamhi saÂÂhivassa manÃgate, hapesi gÃmasÅmÃyo abhayÃni gÃÊhaæ kÃrayÅ. 5 Ubhato paribhu¤jivà yakkhamÃnusakÃni ca, AnÆnÃni sattativassÃni pakuï¬o rajjamakÃrayÅ. 6 Pakuï¬assa ca atrajo atha'¤¤e muÂasÅvo nÃma khattiyo, Issaro tambapaïïimhi saÂÂhivassaæ akÃrayi. 7 MuÂasÅvassa atrajà atha'¤¤e dasabhÃtukÃ, Abhayo tisso nÃgo ca uttimuttÃbhayena ca. 8 Mitto sivo aselo ca tisso kirena tedasa, AnulÃdevÅ sÅvalÅ ca muÂasÅvassa dhÅtaro. 9 AjÃtasattu aÂÂhame vasse vijayo idha mÃgato, Udayassa cuddasavassamhi vijayo kÃlaæ kato tadÃ. 10 Udayassa soÊase vasse paï¬uvÃsa mabhisi¤cayÅ, Vijayassa paï¬uvÃsassa ubho rÃjÃnama'ntare, 11 Saævaccharaæ tadà Ãsi tambapaïïi arÃjikÃ, NÃgadÃsassekavÅse paï¬uvÃso tadÃgato * 12 NÃgadÃseÂhiteyeva abhayopyabhi si¤cayÅ, ......Sattarase'va vassÃni catuvÅsati. 13 Cadagutte cuddase vasse gato paï¬ukasavhayo, Cadaguttassa cuddasavasse muÂasÅva mabhisi¤cayÅ 14 Asokobhisittato sattarasavasse upÃgate, MuÂasÅvo'ccayaæ patto tasmi¤ce va ca hÃyane. * 11. 12. 14. 23. 24. 30. EkÃÇkà gÃthÃyo bahÆsupothakesu ÃkulavyÃkulÅbhÆtà dissanti. [SL Page 054] [\x 54/] 15 Hemante dutiye mÃse sÃÊhinakkhattamuttamo, DevÃnampiyo bhisi¤ci tambapaïïimhi issaro. 16 ChÃtapabbatapÃdamhi vephayaÂÂhi tayo ahu, Setà rajatayaÂÂhÅ ca latà ka¤canasannibhÃ. 17 NÅlaæ pÅtaæ lohitakaæ odÃtaæ ca pabhassareæ, KÃlakaæ hoti sassirÅkaæ pupphasaïÂhÃnatÃdisaæ, 18 TathÃpi pupphayaÂÂhi sà dÅjayaÂÂhi tatheva te, Dijà yatha yathÃvaïïe evaæ tatha vanappade. 19 HayagajarathÃpattà ÃmalakacalayamuddikÃ, Kakudhasadisà nÃma ete aÂÂha tadà muttÃ. 20 Uppanne devÃnampiye tassÃbhisekatejasÃ, Tayo maïÅ Ãhariæsu malayà ca janappadÃ. 21 Tayo yaÂÂhi chÃtapÃdà aÂÂhamuttà samuddakÃ, Maïayo 1 malayà jÃtà rÃjÃrahà mahÃjanÃ. DevÃnampiyapu¤¤ena anto sattÃha mÃharuæ. 22 DisvÃna rÃjà ratanaæ mahagghaæ ca mahÃrahaæ, Asamaæ atulaæ ratanaæ acchariyampi dullabhaæ. 23 Pasanna citto girabbhadÅrayÅ Ahaæ sujÃto kuliko narissaro, Suciïïakammassa mame disaæ phalaæ BahÆsahassÃdhikasampadÃgamu 24 MayÃsuladdhaæ katapu¤¤asampadaæ Bhavesamatho labhituæcakonukho, BhavappatiÂÂhaæ ratanattayaæ vinà NajÅvituæ me manasÃnubadhanaæ. 25 MÃtÃpità ca bhÃtà và ¤Ãtimittà sakhà ca me, Iti rÃjà vicintento asokaæ khattiyaæ sarÅ. 1. Pa:ãc.¯: maïiyo. 2. ãc.¯: adhovimaæ. [SL Page 055] [\x 55/] 26 DevÃnampiyatisso ca dhammÃsoko narÃdhibhÆ, AdiÂÂhasahÃyà ubho kalyÃïà daÊhabhattikÃ. 27 Athi me piyasahÃyo jambudÅpassa issaro, Asokadhammo mahÃpu¤¤o sakhà pÃïasamo mama. 28 So rabhatÅ ratanÃnaæ abhihÃraæ paÂicchituæ, Ahampi dÃtuæ arahÃmi aggaæ sÃsana sampadaæ 29 UÂÂhehi kattÃrataramÃno ÃdÃya ratanaæ imaæ, JambudÅpavhayaæ ganvà nagaraæ pupphanÃmakaæ, Aggaratanaæ payacchehi asokaæ mama sahÃyakaæ. 30 MahÃariÂÂho sÃlo ca brÃhmaïo parantapabbato, Putto tisso ca gaïako pÃhesi caturo ime. 31 PabhassaramaïÅ tayo aÂÂhamuttÃcarÃni ca, PatodayaÂÂhittaya¤ce'taæ saÇkharatana muttamaæ. 32 Bahuratanaæ parivÃrena pÃhesi devÃnampiyo, Amaccaæ senÃpatiæ ariÂÂhaæ sÃla¤ca para¤ca pabbataæ. 33 Puttaæ tissagaïaka¤ca hathe pÃhesi khattiyo, Chattaæ cÃmarasaÇkha¤ca veÂhanaæ kaïïabhÆsanaæ. 34 GaÇgodaka¤ca bhiÇkÃraæ saÇkha¤ca sivikena ca, NadiyÃvaÂÂaæ va¬¬hamÃnaæ rÃjÃbhiseke pesitÃ. 35 Adhopitaæ vathayugaæ agga¤ca hathapu¤chanaæ, Haricadanaæ mahagghaæ aruïavaïïamattikaæ. 36 HarÅtakaæ Ãmalakaæ imaæ sÃsanampi pesayi, Buddho dakkhiïeyyÃna'ggo dhammo aggo virÃginaæ. 37 SaÇgho ca pu¤¤akkhettaggo tÅïiaggà sadevake, Ima¤cÃ'haæ namassÃmi uttamathÃya khattiyo 38 Pa¤ca mÃse vasivÃna te dÆtà caturo janÃ, ùdÃya te païïÃkÃraæ dhammÃsoko napesitaæ. [SL Page 056] [\x 56/] 39 SokhamÃse dvÃdasiyaæ jambudÅpà idhÃgatÃ, Abhisekaæ saparivÃraæ dhammÃsokena pesitaæ 40 Dutiyaæ abhisi¤citha rÃjÃnaæ devÃnampiyaæ, Abhisatto dutiyÃbhiseko visÃkhamÃse uposathe. 41 Tayo mÃse atikkamma jeÂÂhamÃse uposathe, Mahido sattamo huvà jambudÅpà idhÃgato. RÃjÃbhisekakaï¬aæ niÂÂhitaæ EkÃdasamo paricchedo. BhÃïavÃraæ ekÃdasamaæ. [SL Page 057] [\x 57/] 1 VÃlavijanimuïahÅsaæ khaggaæ chattaæ ca pÃdukaæ, VeÂhanaæ sÃrapÃmaÇgaæ bhiÇkÃraæ nadivaÂÂakaæ. 2 Sivikaæ gaÇgodakaæ saÇkhaæ vathakoÂiæ adhovimaæ, SuvaïïapÃtiækaÂacchuæcamahagghaæ 1 hathapu¤chaniæ. 3 Anotattodakaæ kÃjaæ uttamaæ haricadanaæ, Aruïavaïïamattikaæ a¤janaæ nÃgamÃhaÂaæ. 4 HarÅtakaæ Ãmalakaæ mahagghaæ amatosadhaæ, SaÂÂhivÃhasataæ sÃliæ sugadhaæ sukamÃhaÂaæ. Pu¤¤akammÃbhinibbattaæ pÃhesi sokasavhayo, 5 Ahaæ buddhaæ ca dhammaæ ca saÇghaæ ca saraïÃgato. UpÃsakattaæ desemi sakyaputtassa sÃsane. 6 Imesu tÅsu vathÆsu uttame jinasÃsane, Vampi cittaæ pasÃdehi saraïaæ upehi sathuno. 7 Imaæ sambhÃvanaæ kavÃdhammà soko mahÃyaso, PÃhesi devÃnampiyassa: gatadÆtena te saha. 8 AsokÃrÃme pavare bahÆ therà mahiddhikÃ, LaÇkÃtalÃnukampÃya mahidaæ etadabravuæ: 9 Samayo laÇkÃdÅpamhi patiÂÂhÃpetu sÃsanaæ. Gacchatu vaæ mahÃpu¤¤a pasÃda dÅpala¤jakaæ. 10 Paï¬ito sutasampanno mahido dÅpajotako, SaÇghassa vacanaæ suvà sampaÂicchi sahaggaïo. 11 Ekaæsaæ cÅvaraæ kavà paggahevÃna a¤jaliæ, AbhivÃdayivà sirasÃ: gacchÃmi dÅpala¤jakaæ. 12 Mahido nÃma nÃmena saÇghathero tadà ahÆ, IÂÂhiyo uttiyo thero baddhasÃlo ca sambalo. 1. ãc.¯. Hathapu¤chanaæ. [SL Page 058] [\x 58/] 13 SÃmaïero ca sumano jaÊabhŤ¤o mahiddhiko, Ime pa¤ca mahÃtherà jaÊabhi¤¤Ã mahiddhikÃ. 14 AsokÃrÃmamhà nikkhantà caramÃnà sahaggaïÃ, Anupubbena caramÃnà vedisagiriyaæ gatÃ. VihÃre vedissagire vasivà yÃvadicchakaæ. 15 MÃtaraæ anusÃsevà saraïa sÅle uposathe, patiÂÂhapesi saddhamme sÃsane dÅpavÃsinaæ. 16 SÃyaïhe paÂisallÃna mahidathero mahÃgaïÅ Samayaæ và asamayaæ và vicintesi raho gato. 17 TherasaÇkappama¤¤Ãya sakkodevÃnamissaro, PÃturahÆ therasammukhe santike ajdhabhÃsatha: 18 KÃlo tehi mahÃvÅra laÇkÃdÅ pappasÃdanaæ, KhÅppaæ gacchavaradÅpaæ anukampÃya pÃïinaæ 19 LaÇkÃdÅpavaraæ gaccha dhammaæ desehi pÃïinaæ, PakÃsÃya catusaccaæ satte mocehi badhanÃ. 20 SÃsanaæ buddhajeÂÂhassa laÇkÃdÅpamhi jotaya, ByÃkataæca' sÅnÃgassa bhikkhusaÇgho ca sammato. 21 Ahaæ ca veyyÃvatikaæ laÇkÃdÅpassa cÃgame, Karomi sabbakiccÃni, samayo pakkamituæ tayÃ. 22 Sakkassa vacanaæ suvà mahido dÅpajotako, Bhagavatà sukhyÃkato bhikkhu saÇghena sammato. 23 Sakkoca maæ samÃyÃci patiÂÂhissÃmi sÃsanaæ, GacchÃma'haæ tambapaïïiæ, nipuïà tambapaïïikÃ. 24 Sabbadukkhakkhayaæ maggaæ na suïanti subhÃsitaæ, Tesaæ pakÃsayissÃmi, gamissaæ dÅpala¤jakaæ 25 KÃla¤¤Á samaya¤¤Áca mahido asokatrajo, Gamanaæ laÇkÃtalaæ ¤avà Ãmantayi sahaggaïe. [SL Page 059] [\x 59/] 26 Mahido gaïapÃmokkho samÃnupajdhÃyake catu, SÃmaïero ca sumaïo bhaï¬uko ca upÃsako. 27 Channaæ ca chaÊabhi¤¤Ãïaæ pakÃsesi mahiddhiko: ùyÃma bahulaæ ajja laÇkÃdÅpaæ varuttamaæ. 28 PasÃdena bahÆsatte, patiÂÂhÃpessÃma sÃsanaæ, SÃdhÆ'ti te paÂissuvà sabbe attamanà ahÆ: 29 GacchÃma bhante samayo nage missaka nÃmake, RÃjà ca so nikkhamati kavà na migavà purÃ. 30 Sakko tuÂÂho vÃsacido mahidatherassa santiko PaÂisallÃnagatassa idaæ vacana mabravi: * 31 Vedissagiriye ramme vasivà tiæsa rattiyo: KÃlaæ ca gamanaæ dÃni, gacchÃma dÅpamuttamaæ. 32 Palinà jambudÅpato haæsarÃjÃva ambare, Emamuppatità therà nipatiæsu naguttame. 33 Purato puraseÂÂhassa pabbate meghasannibhe, PatiÂÂhahiæsu missakakÆÂamhi haæsÃva nagamuddhani. 34 Mahido nÃma nÃmena saÇghathero tadà ahÆ, IÂÂhiyo uttiyo thero baddhasÃlo ca sambalo. 35 SÃmaïero ca sumano bhaï¬uko ca upÃsako, Sabbe mahiddhikà ete tambapaïïi pasÃdakÃ. 36 Tatha uppatito thero haæsarÃjà ca ambare, Purato puraseÂÂhassa pabbate meghasannibhe. 37 PatiÂÂhito missakakÆÂamhi haæsà ca nagamuddhani, Tasmiæ ca samaye rÃjà tambapaïïimhi issaro. 38 DevÃnampiyatisso so muÂasÅvassa atrajo, Asoko abhisitto ca vassaæ aÂÂhÃrasaæ ahÆ. * ImaæÂhÃnaæ bahusupothakesu vÃkyakhaï¬ehi ÃkulÅ vyÃkulÅ bhÆtà dissanti. [SL Page 060] [\x 60/] 39 Tissassa ca abhisitte sattamÃse anÆnake Mahido dvÃdasevasse jambudÅpà idhÃgato. 40 GimhÃne pacchimemÃse jeÂÂha mÃse uposathe, Mahido gaïapÃmokkho missakagirimÃgato. 41 Migavaæ nikkhamÅ rÃjÃ, missakagirimupÃgami, Devo gokaïïarÆpena rÃjÃnaæ abhidassayi. 42 DisvÃna rÃjà gokaïïaæ tararÆpo'va pakkami, PiÂÂhito anugacchanto pÃvisi pabbatantaraæ 43 Tathe'va antaradhÃyi yakkho therassa samkhÃ, Nisinnaæ theraæ addakkhi, bhÅto rÃjà ahÆ tadÃ, 44 Mameva passatu rÃjà eko ekaæ na bhÃyati, SamÃgate balakÃye atho passatu bhikkhunaæ 45 Tatha'ddasaæ khattiyabhÆmipÃlaæ, paduÂÂharÆpaæ migavaæcarantaæ, nÃmena taæ Ãlapi khattiyassa: Ãgaccha tissÃ'ti tadà avoca. 46 Ko'yaæ kÃsÃvavasano muï¬o saÇghÃÂi pÃruto, Eko adutiyo vÃcaæ bhÃsati maæ amÃnusiæ? 47 Samaïà mayà mahÃrÃja dhammarÃjassa sÃvakÃ, Tame va anukampÃya jambudÅpà idhÃgatÃ, 48 Avudhaæ nikkhipivÃna ekamantaæ upÃvisi, Nisajja rÃjà sammodi bahÆ athÆpasaæhitaæ, 49 Suvà therassa vacanaæ nikkhipivÃna Ãvudhaæ. Tato theraæ upaganvà sammodivà ca pÃvisi, 50 AmaccabalakÃyo ca anupubbaæ samÃgatÃ, ParivÃrevÃna aÂÂhaæsu cattÃrÅsa sahassiyo. 51 Disvà nisinnatherÃnaæ balakÃye samÃgate: A¤¤e athi bahÆ bhikkhÆ sammÃsambuddhasÃvakÃ? 52 Tevijjà iddhippattà ca cetopariyakovidÃ. KhÅïÃsavà arahanto bahÆ buddhassa sÃvakÃ, [SL Page 061] [\x 61/] 53 Ambopamena jÃnivà 1 paï¬ito'ti aridamo Desesi tatha suttantaæ 2 cÆÊahathipadopamaæ, 54 SuvÃna taæ dhammacaraæ saddhÃjÃtova buddhimÃ. CattÃrÅsasahassÃni saraïaæ te upÃgamu, 55 Tato attamano rÃjà tuÂÂhahaÂÂho pamodito. ùmantayi bhikkhu saÇghaæ: gacchÃma nagaraæ puraæ, 56 DevÃnavhayarÃjÃnaæ subbataæ sabalavÃhanaæ. Paï¬itaæ buddhisampannaæ khippame'va pasÃdayi, 57 SuvÃna ra¤¤o vacanaæ mahido etada'bravi: Gacchasi vaæ mahÃrÃja, vasissÃma mayaæ idha, 58 UyyojevÃna rÃjÃnaæ mahido dÅpajotako. ùmantayi bhikkhusaÇghaæ: pabbÃjessÃma bhaï¬ukaæ. 59 Therassa vacanaæ suvà sabbe turitamÃnasÃ. GÃmasÅmaæ vicinivà pabbÃjevÃna bhaï¬ukaæ, 60 Upasampada¤ca tathe va arahattaæ ca pÃpuïi. Girimuddhani Âhito thero sÃrathiæ ajdhabhÃsatha: 61 Alaæ yÃnaæ na kappati paÂikkhittaæ tathÃgataæ UyyojevÃna sÃrathiæ thero vasÅ mahiddhiko, 62 Gagane haæsarÃjÃ'va pakkamiæsu 3 vihÃyasÃ. OrohevÃna gaganà paÂhaviyaæsuppatiÂÂhitÃ, 63 NivÃsanaæ nivÃsente 4 pÃrupantevacÅvaraæ. DisvÃna sÃrathi tuÂÂho rÃjÃnaæ ca pavedayi, 64 Pesevà sÃrathiæ rÃjà amacce 5 ajdhabhÃsayi: Maï¬apaæ paÂiyÃdetha pure antonivesane 65 KumÃrà kumÃriyo ca ithÃgÃraæ ca deviyo Dassanaæ abhikaÇkhantà tharo passantu Ãgate, 66 SuvÃna ra¤¤o vacanaæ amaccà kulajÃtikÃ. Antonivesanamajdhe akaæsu dussamaï¬apaæ, 67 VitÃnaæ chÃditaæ vathaæ suddhaæ setaæ sunimmalaæ. 6 DhajasaÇkhaparivÃraæ setavathehi'laÇkataæ, 68 VikiïïavÃlukà setà setapuppha susathitÃ. AlaÇkatamaï¬apà setà himagabbhasamupamÃ, 1. Ec.¯. Paï¬itÃyaæ, 2. Ec.¯. Hathipadamanuttaraæ, 3. ãc.¯. VehÃyasÃ, 4. ãc.¯. PÃrupite, 5. AjdhabhÃsathasÅ: 6. DhajassaparivÃraæca. [SL Page 062] [\x 62/] 69 Sabbasetehi vathebhi' laÇkarivÃna maï¬apaæ. Abbhantaraæ samaæ kavà rÃjÃnaæ paÂivedayu: 70 PariniÂÂhitaæ mahÃrÃja maï¬apaæ sukataæ subhaæ. ùsanaæ deva jÃnÃhi pabbajitÃnulomikaæ, 71 Taækhaïe sÃrathÅ ra¤¤o anuppatto pavedituæ: YÃnaæ deva na kappati bhikkhusaÇghassa nisÅdituæ, 72 Ayaæ acchariyaæ deva sabbe therà mahiddhikÃ. PaÂhamaæ uyyojevà maæ pacchà huvà purÃ'gatÃ, 73 UccÃsayana mahÃsayanaæ bhikkhÆnaæ na ca kappati. Bhummatharaïaæ jÃnÃtha therà Ãgacchanti. Te SÃrathissa vÃcosuvà rÃjÃpi tuÂÂhamÃnaso 74 PaccugganvÃna therÃnaæ abhivÃdevà sammodayi, Pattaæ gahevà therÃnaæ saha therehi khattiyo. 75 PÆjento gadhamÃlehi rÃjadvÃre mupÃgami, Ra¤¤o antepuraæ there pavisevÃna maï¬apaæ. 76 1 Addasaæ bhÆmipa¤¤attaæ Ãsanaæ dussalaÇkataæ NisÅdiæsu pa¤¤atte Ãsane dussa 2 pasÃrite. 77 Nisinne udakaæ davà yÃguæ davÃna khajjakaæ, PaïÅtaæ bhojanaæ 3 rÃjà sahathà sampavÃrayi. 78 BhuttÃvi bhojanaæ theraæ onÅtapattapÃïinaæ, ùmantayi anulÃdeviæ saha antoghare jÃne: 79 OkÃsaæ jÃnÃtha devÅ kÃlo te payirupÃsituæ, TherÃnaæ abhivÃdevà pÆjevà yÃvadicchakaæ. 80 4 AnulÃnÃma sÃdevÅ ithÅ pa¤casatÃvatÃ, UpasaÇkamivà therÃnaæ abhivÃdevà upÃvisi. 81 Tesaæ dhamma' madesayi petavathuæ bhayÃnakaæ, VimÃna saccasaæyuttaæ pakÃsesi mahÃgaïÅ. 82 SuvÃna taæ dhammacaraæ 5 saddhÃjÃtÃbhibuddhimà 6 Anulà mahesiyà saddhiæ ithÅ pa¤casatà tadÃ, SotÃpattiphale'ÂÂhaæsu, paÂhamÃbhisamayo ahÆ. Dvadasamo paricchedo BhÃïavÃraæ dvÃdasamaæ. 1. Ec.¯. Addasa sathataæ bhÆmiæ Ãsanaæ dussÃcÃritaæ, 2. Ec.¯. DussacÃrite. 3. Ec.¯. Ra¤¤o, 4. Ec.¯. Anulà nÃma mahesi ka¤¤Ã pa¤casatÃvatà 5. Ec.¯. SaddhÃjÃtÃvibuddhimà 6. ãc.¯. Anulà mahesi saha ka¤¤Ã. [Dipa05] [SL Page 063] [\x 63/] 1 AdiÂÂhapubbà 1 te sabbe janakÃyà samÃgatÃ, RÃjanivesanadvÃre mahÃsaddÃnu'sÃvayuæ. 2 Suvà rÃjà mahÃsaddaæ 2 upasaækammataæjanaæ. KimathÃya puthÆ sabbe mahÃsenà samÃgatÃ? 3 Ayaæ deva mahÃsenà saÇghadassana mÃgatÃ, Dassanaæ alabhamÃnà mahÃsaddaæ akaæsute. 4 Antepuraæ susambÃdhaæ janakÃya patiÂÂhituæ, HathisÃlaæ asambÃdhaæ, theraæ passantu tejanÃ. 5 BhuttÃvi anumodevà uÂÂhahivÃna ÃsanÃ, RÃjagharà nikkhamivà hathisÃlaæ upÃgami. 6 HathisÃlamhi pallaÇkaæ pa¤¤Ãpesuæ mahÃrahaæ, NisÅdi pallaÇkavare mahido dÅpajotako, NisinnapallaÇkavare mahantogaïa puÇgavo * 7 Kathesi tatha suttantaæ devadÆtaæ ca 3 sattakaæ, SuvÃna 4 devadÆtaæ taæ pubbakammaæ sudÃruïaæ 8 BhÅtiæ 5 satte pÃpuniæsu nirayabhayatajjitÃ, ¥avà bhayaÂÂhite satte catusaccaæ pakÃsayi. 9 PariyosÃne sahassÃnaæ dutiyÃbhisamayo ahÆ, Hathi 6 sÃlÃya nikkhamma mahÃjane purakkhato. 10 7 Tosayanto bahusatte buddho rÃjagahe yathÃ, NagaramhÅ dakkhiïadvÃrà nikkhamivà mahÃjanà 11 MahÃnadanavanaæ nÃma uyyÃnaæ dakkhiïà pure, RÃjuyyÃnamhi pallaÇkaæ pa¤¤Ãpesuæ mahÃrahaæ 12 Tatha thero nisÅdivà 8 dhammà dhammesu kovido, 9 Kathesi tesaæ suttantaæ, bÃlapaï¬itamuttamaæ 13 Tatha pÃïasahassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahÆ, MahÃsamÃgamo Ãsi uyyÃne nadane tadÃ. 14 KulagharaïÅ kumÃrÅca kulasuïhi kulaputtiyo, SaÇghÃrità tadà huvà theraæ dassana mÃgatÃ. 15 Tehi saddhiæ sammodento sÃyaïhasamayo ahÆ, Idhe'va thera vasantu uyyÃne mahanadane. 1. Ec.¯. GaïÃsabbe 2 ec.¯. Upayuttamakaæ puraæ 3. Ec.¯. Varuttamaæ 4. SÅ. Devasuttantaæ 5 ec.¯. BhÅtasaævegaæ ÃpÃduæ * navijjati idaægÃthaddhaæ ec.¯. 6. Ec.¯. SÃlamhà sÅkosayantomahà satte buddhovarÃjagahaægate. 8 Ec.¯.SÅ. Kathesi dhammamuttaæ 9 ec.¯.SÅ. Kathesi tatha. [SL Page 064] [\x 64/] 16 AtÅsÃyaæ gamÅyantà itodÆre giribbaje, AccÃsannaæ ca gÃmantaæ vippakiïïa mahÃjanaæ. 17 Rattiæ saddo mahà hoti sakkasÃlÆpamà imaæ, PaÂisallÃnasÃruppaæ alaæ gacchÃma pabbataæ. 18 MahÃmeghavanaæ nÃma uyyÃnaæ vicittaæ mama GamanÃgamana sampannaæ nÃtidÆre na santike. 19 AthikÃnaæ manussÃnaæ abhikkamana sukhÃgamaæ, Appakiïïaæ 1 divÃsaddo rattiæsaddo najÃyati. 20 PaÂisallÃnasÃruppaæ pabbajitÃnulomikaæ, DassanachÃyÃsampannaæ pupphaphaladharaæ subhaæ. 21 Vatiyà suparikkhittaæ dvÃraÂÂÃla sugopitaæ, RÃjadvÃraæ suvÅbhattaæ uyyÃne me manorame. 22 Sucibhattà pokkharaïÅ sa¤channaæ padumuppalaæ, 2 SÅtÆdakaæ supatiÂÂhaæ 3 sÃdupuppha'bhigadhiyaæ. 23 Evaæ rammaæ 4 mamu'yyÃnaæ saha saÇghassa phÃsukaæ, 5 ùvasatu tahiæ thero, mama'thaæ anukampatu 24 SuvÃna ra¤¤o vacanaæ mahidathero sahaggaïo, AmaccasaÇghaparibbuÊho agamà meghavanaæ tadÃ. 25 ùyÃcito naridena mahidathero mahÃgaïÅ, MahÃmeghavanuyyÃnaæ pÃvisiyuttajÃtikaæ. 26 UyyÃne rÃjavathu'mhi avasi thero mahÃgaïÅ, Dutiye divase rÃjà therÃnaæ samupÃgami. 27 AbhivÃdevà sirasà rÃjà therÃnamabravi: Kacci sukhaæ asayitha, phÃsuvÃso 6 bhavissati, 28 Vicittaæ utusampannaæ manussarÃhaseyyakaæ, PaÂisallÃnasÃruppaæ sappÃyaæ senÃsanaæ. 29 Tatoattamano rÃjà haÂÂho 7 daggamÃnaso. A¤jaliæ paggahevÃna idaæ vacanamabravÅ, 1. Ec.¯. DivÃsaddena 2 sÅ, setodakaæ 3 sÅ, sÃdhuka suppagadhiyaæ 4 sÅ, vanuyyÃnaæ 5 sÅ, Ãsevatu 6 ec.¯. Tuyhaæidha 7. Ec.¯.SÅ. SaæviggamÃnaso. * ùrÃmo kappatebhante saæghassÃti apucchiso, Kappate itivavÃna kappà kappesu kovido, Thero vephavanÃrÃma paÂiggahaïa mabravi, Taæsuvà atihaÂÂho so tuÂÂha haÂÂho mahÃjano-pe- SÃdhÆti vavà gaïhivà rÃjÃbhiÇkÃramuttamaæ, MahÃmeghavanuyyÃnaæ dammisaæghassimaæ iti" mahÃvaæse. [SL Page 065] [\x 65/] 30 SuvaïïabhiÇkÃraæ gahevà onojesÅ mahÅpati, ImÃ'haæbhante uyyÃnaæ mahÃmeghavanaæ subhaæ. 31 CÃtuddisassa saÇghassa dadÃmi, paÂigaïhatha, Narida vacanaæ suvà mahido dÅpajotako. 32 PaÂiggahesi uyyÃnaæ saÇghÃrÃmassa kÃraïÃ, Dadantaæ paÂigaïhantassa mahÃmeghavanaæ tadÃ. 33 1 Akampi paÂhavÅ tatha nÃnÃgajjitakampanaæ, PatiÂÂhapesi saÇghassa narido tissasavhayo, 34 MahÃmeghavanuyyÃnaæ tissÃrÃmaæ akÃsubhaæ, PatiÂÂhapesi saÇghassa paÂhamaæ devÃnampiyo. 35 MahÃmeghavanaæ nÃma ÃrÃmaæ sÃsanÃrahaæ, TathÃpi paÂhavÅ kampi abbhutaæ lomahaæsanaæ. 36 LomahaÂÂhà janà sabbe there pucchi sarÃjikÃ, Imaæ paÂhamaæ vihÃraæ laÇkÃdÅpe varuttame, 37 SÃsanarÆhanathÃya paÂhamaæ paÂhavikampanaæ, Disvà acchariyaæ sabbe abbhutaæ lomahaæsanaæ. 38 Celukkhepaæ pavattiæsu, nathi Ådisakaæ pure, Tato attamano rÃjà vedajÃto kata¤jalÅ. 39 UpanÃmesi bahuæ pupphaæ mahidaæ dÅpajotakaæ, Pupphaæ thero gahevÃna ekokÃse pamu¤cayi, 40 TathÃpi paÂhavÅ kampi dutiyaæ paÂhavikampanaæ, Idaæ acchariyaæ disvà rÃjasenà saraÂÂhakÃ. 41 UkkuÂÂhisaddaæ pavattiæsu dutiyaæ paÂhavikampanaæ, Bhiyyo cittaæ pasÃdevà rÃjÃpi tuÂÂhamÃnaso: 42 Mama kaÇkhaæ, 2 vinodehi dutiyaæ paÂhavÅkampanaæ, SaÇghakammaæ karissanti akuppaæ sÃsanÃrahaæ. 1. Ec.¯. Kampitha 2 ec.¯. VitÃrahi [SL Page 066] [\x 66/] 43 Idho'kÃse mahÃrÃja mÃlakaæ taæ bhavissati. Bhiyyo attamanorÃjà pupphaæ theraæ 1 apÆjayi 44 Thero pupphaæ gahevÃna aparokÃse pamu¤cayi, TathÃpi paÂhavÅ kampi tatiyaæ paÂhavikampanaæ. 45 KimathÃya mahÃvÅra tatiyaæ paÂhavikampanaæ? Sabbe kaÇkhà vitÃrehi akkhÃhi kusalo tuvaæ. 46 JantÃgharapokkharaïÅ idho'kÃse bhavissati, Bhikkhu jantÃghare etha paripÆressanti sabbadà 47 UÊÃraæ pÅtipÃmojjaæ janevà devÃnampiyo, UpanÃmesi therassa jÃtipupphaæ suphullitaæ. 48 Thero ca pupphaæ ÃdÃya aparo'kÃse pamu¤cayÅ, TathÃvi paÂhavÅ kampi catuthaæ paÂhavikampanaæ. 49 Idaæ acchariyaæ disvà mahÃjanÃsamÃgatÃ, A¤jaliæ paggahevÃna namassanti mahiddhikaæ. 50 Tato attamano rÃjà tuÂÂho pucchi anantaraæ, KimathÃya mahÃvÅra catuthaæ paÂhavikampanaæ? 51 Sakyaputto mahÃvÅro assathaduma santike, Sabbadhammaæ paÂibujdhi buddho Ãsi anuttaro. 52 So dumo idhamo'kÃse patiÂÂhissati dÅputtame, Suvà attamano rÃjà tuÂÂho saæviggamÃnaso. 53 UpanÃmesi therassa jÃtipupphaæ varuttamaæ, Thero ca pupphaæ ÃdÃya bhÆmibhÃge pamu¤cayi 54 TathÃpi paÂhavÅ kampi pa¤camaæ paÂhavikampanaæ, Tampi acchariyaæ disvà rÃjÃsenÃsaraÂÂhakÃ. 55 UkkuÂÂhisaddaæ pavattiæsu velukkhepaæ pavattitha, KimathÃya mahÃpa¤¤a pa¤camaæ paÂhavikampanaæ? 56 Etamathaæ pavakkhÃhi ta¤ca chadavasÃnugaæ, AvaddhamÃsaæ pÃtimokkhaæ uddisissanti te tadÃ. 57 Uposathagharaæ nÃma idho'kÃse bhavissati. Aparampi ca okÃse theraæ pupphavaraæ adÃ. 1. Ec. ¯. AbhÅhari. [SL Page 067] [\x 67/] 58 Thero ca pupphaæ ÃdÃya 1 tamokÃse pamu¤cayi, TathÃpi paÂhavÅ kampi chaÂÂhaæ paÂhavikampanaæ. 59 Idampi acchariyaæ disvà mahÃjanà samÃgatÃ, A¤¤ama¤¤aæ pamodanti vihÃro hessatÅ idha. 60 Bhiyyo cittaæ pasÃdevà rÃjà therÃna'mabravÅ, kimathÃya mahÃpa¤¤a chaÂÂhaæ paÂhavikampanaæ? 61 YÃvatà saÇghikaæ lÃbhaæ bhikkhusaÇghà samÃgatÃ, Idho'kÃse mahÃrÃja labhissanti anÃgate. 62 Suvà therassa vacanaæ rÃjÃpi tuÂÂhamÃnaso, UpanÃmesi therassa rÃjà pupphaæ varuttamaæ. 63 Thero ca pupphaæ ÃdÃya aparokÃse pamu¤cayi, TathÃpi paÂhavÅ kampi sattamaæ paÂhavikampanaæ. 64 Disvà acchariyaæ sabbe rÃjasenà saraÂÂhikÃ, Celukkhapaæ pavattiæsu kampite dharaïÅtale. 65 KimathÃya mahÃpa¤¤a sattamaæ paÂhavikampanaæ? ByÃkarohi mahÃpa¤¤a gaïaæ kaÇkhà vitÃratha. 66 YÃvatà imasmiæ vihÃre Ãvasanti supesalÃ, Bhattaggaæ bhojanasÃlaæ idho'kÃse bhavissati. Terasamo paricchedo BhÃïavÃraæ terasamaæ. 1 Therassa vacanaæ suvà rÃjà bhiyyo pasÅdayÅ, Aladdhà campakaæ pupphaæ therassa abhihÃrayi 2 Thero campakapupphÃni pamu¤citha mahÅtale, TathÃpi paÂhavÅ kampi aÂÂhamaæ paÂhavikampanaæ. 3 Imaæ acchariyaæ disvà rÃjasenà saraÂÂhakÃ, 2 UkkuÂÂhisaddaæ pavattiæsu. Velukkhepaæ pavattitha. 1. Pa. TasmiækÃse. 2. SÅ. Vedukkhepepavattitha aggarÃmo bhavissati. [SL Page 68] [\x 68/] 4 KimathÃya mahÃvÅra aÂÂhamaæ paÂhavikampanaæ? ByÃkarohi mahÃpa¤¤a, suïoma tava bhÃsato. 5 TathÃgatassa dhÃtuyo aÂÂha doïà sarÅrinÃ, Ekaæ doïaæ mahÃrÃja Ãharivà mahiddhikà 6 Idho'kÃse nidhahivà thÆpaæ kÃrenti sobhanaæ, SaævegajananaÂÂhÃnaæ bahujanapasÃdanaæ 7 SamÃgatà janà sabbe rÃjasenà saraÂÂhakÃ, UkkuÂÂhisaddaæ pavattiæsu mahÃpaÂhavikampane 8 TissÃrÃme vasivÃna vÅtivattÃya rattiyÃ, NivÃsanaæ nivÃsevà pÃrupivÃna cÅvaraæ, 9 Tato pattaæ gahevÃna pÃvisi 1 nagaraæ varaæ, Piï¬ÃcÃraæ caramÃno rÃjadvÃraæ upÃgÃmi. 10 PÃvisi nivesanaæ ra¤¤o, nisÅdivÃna Ãsane, Bhojanaæ tatha bhu¤jivà pattaæ dhovivÃna pÃïinÃ. 11 BhuttÃvi anumodevà nikkhamivà nivesanÃ, Nagaramhà dakkhiïadvÃre uyyÃne nadane tadà 12 2 Kathesi thero suttantaæ aggikkhadhopamaævaraæ, Tatha pÃïasahassÃnaæ dhammÃtisamayo ahÆ 13 DesayivÃna saddhammaæ uddharivÃna pÃïayo.* UÂÂhÃya Ãsanà thero tissÃrÃme punÃvasi 14 Tathà rattiæ vasivÃna vÅtivattÃya rattiyÃ, NivÃsanaæ nivÃsevà pÃrupivÃna cÅvaraæ 15 Tato pattaæ gahevÃna pÃvisi 3 nagaracaraæ, Piï¬ÃcÃraæ caramÃno rÃjadvÃraæ upÃgami 16 PÃvisi nivesanaæ ra¤¤o, nisÅdivÃna Ãsane, Bhojanaæ tatha bhu¤jivà pattaæ dhovivÃna pÃïinà 17 BhuttÃvi anumodivà nikkhami nagarà puna, DivÃvihÃraæ 1 kavÃnanadanuyyÃnamuttame. 1. Ec.¯. Nagaraæ puraæ, 2. Ec.¯. Kathesi tatha suttantaæaggikkhadhaæ varuttamaæ, * Katipayapothakesu catassotramÃgÃthÃyo dvisupiÂhÃnesu dissanti amhehipi tatheva Âhapitaæ. 3. Ec.¯. Nagaraæ puraæ. [SL Page 069] [\x 69/] 18 Kathesi tatha suttantaæ ÃsivisÆpamaæ subhaæ, PariyosÃne sahassÃnaæ 1 dhammÃbhisamayo ahÆ 19 DesayivÃna saddhammaæ bodhayivÃna pÃïinaæ, ùsanà vuÂÂhahivÃna tissÃrÃmaæ upÃgami. 20 Bhiyyo rÃjà pasanno'si aÂÂhame paÂhavikampane, HaÂÂho udagga sumano rÃjà therÃnamabravÅ, 21 PatiÂÂhito vihÃro ca saÇghÃrÃmaæ mahÃrahaæ, Abhi¤¤Ã pÃdakaæ bhante mahÃpaÂhavikampane. 22 Na kho rÃja ettÃvatà saÇghÃrÃmo patiÂÂhito, SÅmÃsammannanaæ nÃma anu¤¤Ãtaæ tathÃgato. 23 SamÃnasaævÃsakaæsÅmaæ avippavÃsaæ ticÅvaraæ. AÂÂhahi sÅmÃnimittehi kittayivà samantato. 24 KammavÃcÃya sÃventi saÇghÃsabbe samÃgatÃ, Evaæ baddhÃni sÅmÃni ekà vÃso'ti vuccati: 25 VihÃraæ thÃvaraæ hoti ÃrÃmo suppatiÂÂhito, Idaæ vutteca therena rÃjÃpi etadabravi * 26 Mama puttà ca dÃrà ca sÃmaccà saparijjanÃ, Sabbe upÃsakà tuyhaæ pÃïena saraïaæ gatÃ. 27 YÃcÃmi taæ mahÃvÅra karohi vacanaæ mama, AntosÅmamhi okÃse Ãvasantu mahÃjanÃ: 28 MettÃkaruïà paretÃya sadÃrakkho bhavissati, PariccÃgaæ cajaneti rÃjà tuyhaæ yadicchakaæ. 29 SaÇgho katapariccÃgo sÅmaæ sammannayissati, MahÃpadumo ku¤jaroca ubho nÃgà sumaÇgalÃ. 30 SovaïïanaÇgaleyuttà paÂhame 2 kuntamÃlake, CaturaÇginÅ mahÃsenà saha therehi khattiyo 31 SuvaïïanaÇgalasÅtaæ dassayanto aridamo, SamalaÇkataæ puïïaghaÂaæ nÃnÃrÃga ddhajaæ subhaæ. 1. Ec.¯. Pa¤camÃbhisamayo 2. Ec.¯. KoÂÂhamÃlake ec.¯. Navijjati idaægÃthaddhaæ. [SL Page 070] [\x 70/] 32 NÃnÃpupphadhajÃkiïïaæ toraïaæ ca 1 mahagghiyaæ, BahucadijalamÃlÃ, suvaïïanaÇgalekasi. 33 MahÃjanapasÃdÃya saha therehi khattiyo, Nagaraæ padakkhiïaæ kavà nadÅtÅraæ upÃgami. 34 2 MahÃsÅmÃparicchedà sÅtà suvaïïanaÇgale, Yaæ yaæ paÂhaviyaæ yatha agamà 3 kuntamÃlakaæ 35 SÅmaæ sÅmena ghaÂite mahÃjana samÃgame, Akampi paÂhavÅ tatha paÂhamaæ paÂhavikampanaæ 36 Disvà acchariyaæ sabbe rÃjasenà saraÂÂhakÃ, A¤¤ama¤¤aæ pamodiæsu: sÅmÃrÃmo bhavissati. 37 YÃvatà sÅmÃparicchede nimittaæ badhiæsu mÃlake, PaÂivedesi therÃnaæ devÃnampiyaissaro. 38 Kavà kattabbakiccÃni sÅmayamÃlakassaca, VihÃraæ thÃvarathÃya bhikkhusaÇghassa phÃsukaæ 39 Mamaæ ca anukampÃya thero sÅmÃni badhatu, SuvÃnara¤¤e vacanaæ mahidodÅpajotako. 40 ùmantayÅ bhikkhusaÇghaæ: sÅmaæ badhÃma bhikkhavo, Nakkhatte uttarÃsÃÊhe sabbe saÇghà samÃgatÃ. 41 SamÃnasaævÃsakaæ nÃma sÅmaæ badhitha cakkhumÃ, VihÃraæ thÃvaraæ kavà tissÃrÃmaæ varuttamaæ. 42 TissÃrÃme vasivÃna vÅtivattÃya rattiyÃ, NivÃsanaæ nivÃsevà pÃrupivÃna cÅvaraæ. 43 Tato pattaæ gahevÃna pÃvisi 5 nagaraæ varaæ, Piï¬acÃraæ caramÃno rÃjadvÃraæ upÃgami, 44 Ganvà nivesanaæ ra¤¤o nisÅdivÃna Ãsane. Bhojanaæ tatha bhu¤jivà pattaæ dhovivÃna pÃïinÃ, 45 BhuttÃvi anumodivà nikkhami nagarÃpuna, DivÃvihÃraæ karivÃna uyyÃne nadane vane 1. Ec.¯. MahÃlaÇghiyÃ, 2 mahÃsÅmapariccÃgà 3 ec.¯. KoÂÂhakalakaæ 4. Ec.¯. SÅmassa, 5 ec.¯. NagarÃpurÃ- [SL Page 071] [\x 71/] 46 Kathesi tatha suttantaæ ÃsivisÆpamaæ tadÃ, Anamataggiya suttaæca cariyÃpiÂakamanuttaraæ. 47 Gomaya piï¬aovÃdaæ dhammacakkappavattanaæ, MahÃnadanamhÅ tatheva pakÃsesi punappunaæ. 48 Iminà ca suttantena sattÃhÃni pakÃsayi, AÂÂha ca saÇghasahassÃni pa¤ca 1 saÇghasatÃnica. 49 Mocesi badhanà thero mahido dÅpajotako, ônamÃsaæ vasivÃna 2 tissÃrÃme sahaggaïo. 50 ùsÃÊhiyà puïïamÃse upakaÂÂhe ca vassake 3 ùmantayi sabba there vassakÃlo bhavissati. MahÃvihÃrapaÂiggahaïaæ niÂÂhitaæ. 51 SenÃsanaæ saæsÃmevà mahido dÅpajotako, PattacÅvaramÃdÃya tissÃrÃmÃbhi nikkhami. 52 NivÃsanaæ nivÃsevà pÃrupivÃna cÅvaraæ, Tato pattaæ gahevÃna pÃvisi nagaraæ 4 puna. 53 Piï¬apÃtaæ caramÃno rÃjadvÃrà upÃgami, PÃvisi nivesanaæ ra¤¤o, nisÅdiæsu yathÃsane 54 Bhojanaæ tatha bhu¤jivà pattaæ dhoviva pÃïinÃ, MahÃsamayasuttantaæ ovÃdathÃya desayi. 55 OvÃdivÃna rÃjÃnaæ mahido dÅpajotako, ùsanÃvuÂÂhahivÃna anÃpucchÃapakkami 56 Nagaramhà pÃcÅnadvÃrà nikkhamivà mahÃgaïÅ, Nivattevà jane sabbe agamà yena pabbataæ 1 Ec.¯. JaÇghasatÃnica 2 sÅ tissÃrÃmesabhÃgato, 3 Ec.¯. ùmantayÅ nagaresabbe 4 ec.¯. Puraæ [SL Page 072] [\x 72/] 57 RÃjÃnaæ paÂivedesuæ amaccà ubbiggamÃnasÃ, Sabbe deva mahÃtherà gatà missakapabbataæ. 58 SuvÃna rÃjà ubbiggo sÅghaæ yojeva sadanaæ, Abhiruhivà rathaæ khippaæ saha devÅhi khattiyo. 59 GanvÃna pabbatapÃdaæ mahidathero mahÃgaïo, Nagaraæcatukkaæ nÃma rahadaæ selanimmitaæ. 60 Tatha nahÃvà pivivÃna Âhito pÃsÃïamuddhani, SÅghaæ vegena sedÃni nippahevÃna khattiyo. 61 DÆrato addasatheraæ pabbatamuddhanÅ Âhitaæ, Deviyo ca rathe Âhavà rathà oruyha khattiyo 62 UpasaÇkamivà therÃnaæ vadivà ida mabravÅ, Rammaæ raÂÂhà jahevÃna mamaæ co'hÃya pÃïayo. 63 KimathÃya mahÃvÅra imaæ Ãgami pabbataæ? Idha vassaæ vasissÃma tÅïi mÃsaæ anÆnakaæ, 64 Purimaæ pacchimakaæ nÃma anu¤¤Ãtaæ mahesinÃ, Karomi sabbakiccÃni bhikkhusaÇghassa phÃsukaæ. 65 Anukampaæ upÃdÃya mama'thaæ anusÃsatu, GÃmantaæ và ara¤¤aæ và bhikkhuvassupanÃyiko 66 SenÃsane saævutadvÃre vÃsaæ buddhena anÆmataæ, Anu¤¤Ãtaæ etaæ vacanaæ athaæ sabbaæ sahetukaæ. 67 AjjevÃ'haæ karissÃmi ÃvÃsaæ vasaphÃsukaæ, GahaÂÂhasiddhiæ sodhevà olokevà mahÃyaso. 68 TherÃnaæ paÂipÃdesi: vasantu anukampakÃ, SÃdhu bhante imaæ lenaæ ÃrÃmaæ paÂipajjatu 69 VihÃraæ thÃvarathÃya sÅmaæ badha mahÃmuni * Ra¤¤o bhaginiyà putto mahÃriÂÂho tivissuto. 70 Pa¤capa¤¤Ãsa khatteca kulejÃtà mahÃyasÃ, UpasaÇkamivà rÃjÃnaæ abhivÃdevà idamabravuæ: * "VassÆ panÃyikaæ thero khadhakaæ khadhakovido kathesira¤¤o taæsuvà bhÃgineyyocarÃjino" mahÃvaæse. [SL Page 073] [\x 73/] 1 GimhÃne paÂhame mÃse puïïamÃya uposathe ùgatà jambudÅpamhà vasimhà pabbatuttame. 2 Pa¤camÃse na vuÂÂhamhà tissÃrÃme ca pabbate. GacchÃma jambudÅpÃnaæ anujÃna rathesabha. 3 Tappema annapÃnehi vathasenÃsanehi ca, Saraïaæ gato jano sabbo, kuto voanabhÅratÅ? 4 2 Vadanaæ paccupaÂÂhÃna ma¤jaliÇga rudassanaæ Ciraæ diÂÂho mahÃrÃja sambuddhaæ dÅpaduttamaæ. 5 A¤¤Ãtaæ vata'haæ bhante, karomi thÆpamuttamaæ, VijÃnÃtha bhÆmikammaæ, thÆpaæ kÃhÃmi sathuno. 6 3 Ehivaæ sumana ganvà pÃÂaliputtapuruttamaæ, Asokaæ dhammarÃjÃnaæ evaæ cà rocayÃhitaæ. 7 SahÃyo te mahÃrÃja pasanno buddhasÃsane, DehidhÃtuvaraæ tassa, thÆpaæ kÃhati sathuno. 8 Bahussuto sutadharo subbavo vacanakkhamo, Iddhiyà pÃramippatto acalo suppatiÂÂhito. 9 PattacÅvaramÃdÃya khaïe pakkami pabbatà Asokaæ dhamma rÃjÃnaæ Ãrocesi yathÃkathaæ: 10 UpajdhÃyassa merÃja suïohi vacanaæ tuvaæ, SahÃyo te mahÃrÃja pasanno buddhasÃsane, DehidhÃtuvaraæ tassa, thÆpaæ kÃhati sathuno. 11 SuvÃna vacanaæ rÃjà tuÂÂho saæviggamÃnaso DhÃtu patta mapÆresi: khippaæ gacchÃhi subbata. 12 Tato dhÃtuæ gahevÃna subbaco vacanakkhamo VehÃsaæ abbhugganvà gamà kosiya santike. 13 Subbaco upasaÇkamma kosiyaæ etadabravÅ: UpajdhÃyassa merÃja suïehi vacanaæ tuvaæ, 14 DevÃnampiyo rÃjà pasanno buddhasÃsane, 1 Ec.¯. PuïïamÃse 2 Ec.¯. AbhivÃdana paccupaÂÂhÃnaæ 3 Ec.¯. Ehivaæ sumananÃga pÃÂaliputtapuraæganvÃ. [SL Page 074] [\x 74/] Dehi dhÃtuvaraæ tassa, kÃhatiphÆpamuttamaæ. 15 SuvÃna vacanaæ tassa kosiyo tuÂÂhamÃnaso Dakkhiïakkhakaæ pÃdÃsi, khippaæ gacchÃhi subbata. 16 SÃmaïero ca sumano ganvà kosiyasantike, Dakkhiïakkhaæ gahevÃna paÂÂhito pabbatuttame. 17 Sampannahirottappako garubhÃvo ca paï¬ito, Pesito therarÃjeno paÂÂhito pabbatuttame. 18 SabhÃtuko mahÃseno bhikkhusaÇghe puthuttame, Paccuggami tadà rÃjà buddhaseÂÂhassa dhÃtuyo. 19 CÃtumÃsaæ komudiyaæ divasaæ puïïarattiyÃ, ùgato ca mahÃvÅro gaja. Kumbhe patiÂÂhito. 20 AkÃsi so ku¤canÃdaæ kaæsathÃlaggiyÃhataæ Akampi tatha paÂhavÅ paccanta mÃgatemuni. 21 SaÇkhapanavaninnÃdo bherisaddo samÃhato. Khattiyo parivÃrevà pÆjesi purisuttamaæ. 22 PacchÃmukho hathinÃgo pakkami pattisammukhÃ, Purathimena dvÃrena nagaraæ pÃvisi tadÃ. 23 Sabbagadhaæ ca mÃlaæ ca pÆjenti naranÃriyo, Dakkhiïena ca dvÃrena nikkhamivà gajuttamo. 24 Kakusadhe ca sathari konÃgamane ca kassape, PatiÂÂhite bhÆmibhÃge porÃïa isinaæ pure. 25 1 UpÃgato hathirÃjà bhÆmisÅsaæ gajuttamo, DhÃtuyo sakyaputtassa patiÂÂhesi narÃsabho. 26 Saha patiÂÂhite dhÃtu devà tatha pamoditÃ, Akampi tatha paÂhavÅ abbhutaæ lomahaæsanaæ. 27 SabhÃtuke pasÃdevà mahÃmacce saraÂÂhake, ThÆpiÂÂhikaæ ca kÃresi 2 sÃmaïero mahiddhiko. 1 UpaganvÃ-sÅ-pà 2 SÅ.PÃ. Sumanavhayo. [SL Page 075] [\x 75/] 28 PaccekapÆja¤cÃkaæsu khattiyà thÆpamuttamaæ, Vararatana sa¤jannaæ dhÃtudÅpa mathuttamaæ. 29 Setacchattaæ ca paccekachattaæ ¤cÃnekakaæyathÃ, TathÃrÆpa malaÇkÃraæ vÃlacÅjani dassani. 30 ThÆpaÂÂhÃne catuddisà padÅpehi vibhÃtakÃ, Sataraæsi udente vo pasobhanti samantato. 31 Patharitehi dussehi nÃnÃraÇgehi cittiyo, 2 ùkÃso vigatabbho ca uparÆpari sobhati. 32 RatanÃmayÃhi nikkhitta¤cà hosivÃlikÃhi ca, Ka¤canavitÃnaæ chattaæ soïïamÃlÅvicittakaæ. 33 3 Imaæ passati sambuddho kakusadho vinÃyako, CattÃlÅsa sahassehi tÃdÅhi parivÃrito. 34 Karuïà vodito buddho satte passati cakkhumÃ, OjadÅpe bhayapure dukkhappatte ca mÃnuse. 35 BodhesÅte bahÆsatte bodhaneyye mahÃjane, BuddharaæsÃnubhÃvena Ãdicco padumaæ yathÃ. 36 CattÃlÅsa sahassehi bhikkhÆhi parivÃrito, AbbhuÂÂhitova suriyo ojadÅpe patiÂÂhito. 37 Kakusadho mahÃdevo devakÆÂo ca pabbato, OjadÅpe bhayapure abhayo nÃma khattiyo. 38 Nagaraæ kadambakokÃse nadÅto Ãsi mÃpitaæ, Suvibhattaæ dassaneyyaæ ramaïÅyaæ manoharaæ. 39 Puïïakanarako nÃma pajjaro Ãsi kakkhalo, Jano saæsayamÃpanno macchÃva kuminÃmukhe. 40 Buddhassa ÃnubhÃvena pakkanto pajjaro tadÃ, Desite amate dhamme sÃsane ca patiÂÂhite. 41 CaturÃsÅti sahassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahÆ, 1 Ec.¯. Dvethanaveka. 2 Ec.¯. ùkÃsovi gatabbhohi uparivaparisobhati. 3 SÅ.PÃ. Ayaæpassati. [SL Page 076] [\x 76/] PaÂiyÃrÃmo tadà Ãsi dhammakarakacetiyaæ. 42 Bhikkhusahassa parivuto mahÃdevo mahiddhiko, Pakkanto'ca jino tamhà sayameva'gga puggalo'ti. 43 Imaæ passati sambuddho konÃgamano mahÃmuni, TiæsabhikkhÆsahassehi samantà parivÃrito. 44 Dasasahasse sambuddho karuïaæ pharaticakkhumÃ, VaradÅpe mahÃvÅro dukkhite passati nare. 45 TamhidÅpe pabodhetuæ bodhaneyyo mahÃjane, BuddharaæsÃnubhÃvena Ãdicco padumaæ yathÃ. 46 Tiæsabhikkhusahassehi sambuddho parivÃrito, AbbhuÂÂhitova suriyo varadÅpe patiÂÂhito. 47 KonÃgamano nÃmajino samantakÆÂa pabbate, DÅpevÃsÅ va¬¬hamÃno samiddho nÃma khattiyo. 48 DubbuÂÂhiyo tadà vÃsuæ' 1 dumbhikkhe bhayapÅÊite, Dubbhikkhadukkhite satte macchà vappodake yathÃ. 49 ùgate lokanÃthe ca devo sammÃbhivassati, Khemo cÃsÅ janapado, assÃsesi bahujjane. 50 TissatalÃkasÃmante nagare dakkhiïÃmukhe, VihÃro uttarÃrÃmo kÃyabadhana cetiyaæ. 51 CaturÃsÅtisahassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahÆ, Desite amate dhamme suriyo udito yathÃ. 52 Bhikkhusahassaparivuto mahÃsumano patiÂÂhito, Pakkanto cÃsi mahÃvÅro sayameva'ggapuggaloti. 53 Imaæ passati sambuddho kassapo lokanÃyako, Visaæbhikkhusahassehi samantà parivÃrito. 54 Kassapo ca lokavidÆ voloketi sadevakaæ, Buddhacavisukkhuddhena bodhaneyye ca passati. 55 Kassapo ca lokavidÆ ÃhutÅnaæ paÂiggaho, 1. Ec.¯. DumbhÅkkhiÃsiyonakÃ. [SL Page 077] [\x 77/] 1 Pharaæ mahÃkaruïÃya vivÃdena pakuppite. 56 Maï¬adÅpe bahÆ satte bodhaneyyo ca passati, BuddharaæsÃnubhÃvena Ãdicco padumaæ yathÃ. 57 GacchissÃmi maï¬adÅpaæ 2 jotayissÃmi sÃsanaæ, PatiÂÂhapemi sammÃhaæ adhakÃraæva cadimÃ. 58 BhikkhÆgaïa parivuto ÃkÃse pakkamÅ jino, PatiÂÂhito maï¬adÅpe suriyobbhuÂÂhito yathà 59 Kassapo sabbanado ca subhakÆÂo ca pabbato, VisÃlaæ nÃma nagaraæ, jayanto nÃma khattiyo. 60 KhematalÃkasÃmante nagare pacchime mukhe, VihÃro pÃcÅnÃrÃmo, cetiyaæ dakasÃÂakaæ 61 AssÃsevÃna sambuddho kavà samagga bhÃtuke, Desesi amataæ dhammaæ patiÂÂhapesi sÃsanaæ 62 Desite amate dhamme patiÂÂhite ca sÃsane, CaturÃsÅtisahassÃnaæ dhammÃbhisamayo ahÆ. 63 Bhikkhugaïaparivuto sabbanado mahÃyaso, PatiÂÂhito maï¬adÅpe, pakkanto lokanÃyako'ti. 64 Ayaæhiloke buddho uppanno lokanÃyako SattÃnaæ anukampÃya desesidhammamuttamaæ. 65 Se'taæpassati sambuddho lokajeÂÂho narÃsabho, NÃgÃnamÃsi 3 saÇgÃmo mahÃsenà samÃgatÃ. 66 DhumÃyanti pajjalanti verÃyanti carantitÃ, Mahabbhayaæsamuppannaæ dÅpaæ nÃsenti pannagÃ. 67 Agamà etibhÆto'va, gacchÃmi dipamuttaæ, MÃtulaæ bhÃgineyyaæ ca nibbÃpessÃmi pannage. 68 Ahaæ gotamasambuddho, pabbate ceti nÃmake, AnurÃdhapure ramme tisso nÃmÃsi khattiyo. 69 KusinÃrÃyaæ bhagavà mallÃna mupavattane, 1 Ec.¯. Pharanto mahÃkarunÃya vivÃdaæ passati kuppitaæ 2 Ec.¯. TÃrayissÃmipÃninaæ. 3 Ec.¯. SaægÃmathÃya. [SL Page 078] [\x 78/] AnupÃdisesà buddho nibbuto upadhikkhaye. 70 VassedvÅsatà tÅte chattiæ savassake tathÃ, Mahido nÃma nÃmena jotayissati sÃsanaæ. 71 Nagarassa dakkhiïÃto bhÆmibhÃge manorame, ùrÃmo ca ramaïÅyo thÆpÃrÃmo'ti suyyare. 72 TambapaïïÅ ti nÃmena dÅpo cÃyambhavissati, SÃrÅrikà mama dhÃtu patiÂÂhissati sÃdhukaæ 73 Buddhe pasannà dhamme ca saÇghe ca ujudiÂÂhikÃ, Bhave cittaæ virÃjeti anulà nÃma khattiyÃ. 74 Deviyà vacanaæ suvà rÃjà theraæ ida'bravÅ: Buddhe pasannà dhamme ca saÇghe ca ujudiÂÂhikÃ. 75 Bhave cittaæ virÃjeti, pabbÃjetha anÆlakaæ, Akappiyà mahÃrÃja thÅna pabbajjÃbhikkhuno 76 ùgamissati me rÃjà bhagiïisaÇghamittakÃ, PabbÃjevÃna moce tuæ anulaæ sabbabadhanÃ. 77 SaÇghamittà mahÃpa¤¤Ã uttarà ca vicakkhaïÃ, Hemà ca mÃsagallà ca aggimittà mitÃvadÃ. 78 Tappà pabbatachinnà ca mallà ca dhammadÃsikÃ, Ettakà tà bhikkhuniyodhÆtarÃgà samÃhitÃ. 79 OdÃtamanasaÇkappà saddhammavinayeratÃ, KhÅïÃsavà vasippattà tevijjà iddhikovidÃ. 80 Uttamatte Âhità tatha Ãgamissanti tà idha. MahÃmaccaparivuto nisinno khattiyo tadÃ. 81 MantikÃmo nisÅdivà maccÃnaæ etadabravÅ. AriÂÂho nÃma khattiyo suvà devassa bhÃsitaæ, 82 Therassa vacanaæ suvà uggahevÃna sÃsanaæ, DÃyakaæ anusÃvevà pakkamÅ uttarÃmukho. 83 Nagarasse kadesamhi gharaæ kavÃna khattiyÃ, DasasÅlaæ samÃdinnà anulà pamukhÃcatÃ. [SL Page 079] [\x 79/] 84 Sabbà pa¤casatà ka¤¤Ã abhijÃtà jutidharÃ, Anulaæ parivÃrevà sÃyaæpÃto upaÂÂhisuæ. 85 NÃvà titha mupÃganvà ÃropevÃna 1 nÃvakaæ, SÃgaraæ samatikkanto thale pavà patiÂÂhito. 86 Vi¤dhÃÂaviæ atikkanto mahÃmacco mahabbalo, PÃÂaliputtÃnuppatto gato devassa santikaæ. 87 Putto deva mahÃrÃja ahÆyo piyadassano, Mahido nÃma so thero pesito tava santikaæ 88 DevÃnampiyo rÃjà sahÃyo piyadassano, Buddhe abhippasanno so pesito tava santikaæ. 89 BhÃtuko saÇghamittÃya avacÅdaæ mahà isi. RÃjaka¤¤Ã suppasannà anulà nÃma khattiyÃ. 90 Sabbà taæ apalokenti pabbajjÃya purakkhakÃ. BhÃtuno sÃsanaæ suvà saÇghamittà vicakkhaïÃ. 91 Turità upasaÇkamma rÃjÃnaæ idamabravi: AnujÃna mahÃrÃja, gacchÃmi dÅpala¤jakaæ. 92 BhÃtuno vacanaæ mayhaæ nasakkÃdevavÃrituæ BhÃgiïeyyo ca sumano putto ca jeÂÂhabhÃtuko 93 Gatà tava piyodÃni gamanaæ vÃremidhÅtuyÃ. BhÃriyaæ me mahÃrÃja bhÃtuno vacanaæ mama, 94 RÃjaka¤¤Ã mahÃrÃja anulà nÃma khattiyÃ, Sabbà maæ apalokenti pabbajjÃya purakkhakÃ. BhÃïavÃraæ païïarasamaæ. 1 Ec.¯. MahÃnavaæ. [SL Page 080] [\x 80/] 1 CaturaÇginiæ mahÃsenaæ sannayhivÃna khattiyo, TathÃgatassa sambodhiæ ÃdÃya pakkamÅ tadÃ. 2 TÅnirajjÃni tikkanto vi¤dhÃÂaviæ ca khattiyo, Atikkanto brahÃra¤¤aæ anuppatto 1 mahaïïavaæ 3 CaturaÇginÅ mahÃsenà bhikkhunÅ saÇghasÃvikÃ, MahÃsamuddaæ pakkantà ÃdÃya bodhimuttamaæ, 4 Upari dibbaæ turiyaæ heÂÂhato ca manussakaæ, CÃtuddisaæmÃnusikaæ, pakkantaæ jalasÃgare. 5 Muddhani avalokevà khattiyo piyadassano, AbhivÃdayivà bodhiæ imamathaæ abhÃsatha: 6 Bahussuto iddhimanto sÅlavà susamÃhito, dassane kampiyaæ mayhaæ 2 atappeyyaæ mahÃjanaæ. 7 Tatha kadivà rodivà olokevÃna dassanÃ, Khattiyo, thanivattivà agamà sakanivesanaæ. 8 * Udake nimmità nÃgà devÃkÃse ca nimmitÃ, Rukkhe ca nimmità devà nÃnÃnivesanampi ca. 9 ParivÃrayiæsu te sabbe gacchantaæ bodhimuttamaæ, AmanÃpà pisÃcà ca bhÆtakumbhaï¬arakkhasÃ. 10 Bodhiæ paccantamÃyantaæ parivÃriæsu' mÃnusÃ. TÃvatiæsà ca yÃmà ca tusitÃpi ca devatÃ. 11 NimmÃnaratino devà ye devÃvasavattino, Bodhiæ paccantamÃyantaæ tuÂÂhahaÂÂhà pamoditÃ. 12 Tettiæsà ca devaputtà sabbe idapurakkhakÃ, Bodhiæ paccantamÃyantaæ apphoÂhenti 3 bhujampi ca. 13 Kuvero dhataraÂÂho ca virÆpakkho virÆÊhako, CattÃro te mahÃrÃjà samantà caturodisÃ. 1 Ec.¯. JalasÃgaraæ. 2 Ec.¯. Akappiyaæ. 3 Ec.¯. Hasanti ca * vÅmaæsitabbÃ[dipa07] [SL Page 081] [\x 81/] 14 ParivÃrayiæsu sambodhiæ gacchantaæ dÅpalaÇkataæ, MahÃmukhapaÂÃhÃrà divillÃtata didimÃ. 15 Bodhiæ paccantamÃyantaæ sÃdhukÅÊanti devatÃ, PÃricchattaka pupphaæ ca dibbaæ madÃravaæpi ca,1 16 Dibba cadana cuïïaæ ca antalikkhe pavassati. Bodhiæ paccantamÃyantaæ pÆjayanti ca devatÃ. 17 Campakà saraÊà nimbà nÃgapunnÃga ketakÅ,2 Jalaïïave3 mahÃbodhiæ devà pÆjenti sathuno. 18 NÃgarÃjà nÃgaka¤¤Ã nÃgapotà bahujjanÃ.4 Bhavanato nikkhamivà pÆjenti bodhimuttamaæ. 19 NÃnà virÃga vasanà nÃnÃrÃga vibhÆsitÃ, SÃgaretaæ5 mahÃbodhiæ nÃgà pÆjenti sathuno. 20 Uppalaæ kumudaæ nÅlaæ pupphaæ ca satapattakaæ,5 KallahÃraæ kucalayà vimutta madhu gadhikaæ.6 21 TakkÃrikaæ koviÊÃraæ pÃÂaliæ bimbajÃlakaæ, Asokaæ sÃlapupphaæ ca missakaæ ca piyaÇgukaæ. 22 NÃgà pÆjenti te bodhiæ sobhati jalasÃgare, ùmodità nÃgaka¤¤Ã nÃgarÃjà pamoditÃ. 23 Bodhiæ paccantamÃyantaæ nÃgà kÅÊanti sathuno, Tatha maïimayà bhÆmi muttÃphalika sathatÃ. 24 ùrÃma pokkharaïÅyo nÃnà pupphehi vittitÃ,9 SattÃhakaæ vasivÃna sadevà mÃnusà tahiæ.10 25 Bhavanato nikkhamivÃ11 pÆjenti bodhimuttamaæ, MÃlÃdÃmakalÃpà ca nÃgaka¤¤Ã ca devatÃ. 26 ùvijdhanti ca celÃni sambodhiæ paricÃritÃ, Bodhiæ paccanta mÃyantaæ sÃdhukÅÊanti devatÃ. 27 PÃricchattakapupphaæ ca dibbamadÃravampi ca,12 Dibba cadana cuïïaæ ca antalikkhe pavassati. 1 Dibba madÃravÃni ca-i. 2 KetakÃ-i. 3 JalasÃgare-i. 4 BahÆjanÃ-i. 5 JalasÃgare-i. 6 UppalÃ-padumà kumuda nÅlÃni satapattakaæ-i. 7 Kuvalaya madhimuttamadhugadhikaæ-i. 8 SÃdhuno-i. 9 VicittÃ-i. 10 Sadevà saha mÃnusÃ-i. 11 Nikkhamantaæ-i. 12 DibbamadÃravÃni ca-i. [SL Page 082] [\x 82/] 28 NÃgà yakkhà ca bhÆtà ca sadevà atha mÃnusÃ,1 JalasÃgaramÃyantaæ sambodhiæ paricÃritÃ. 29 Tatha naccanti gÃyanti vÃdayanti hasanti ca, Bhujaæ poÂhenti diguïaæ te bodhiparivÃritÃ. 30 NÃgà yakkhà ca bhÆtà ca sadevà atha mÃnusÃ,1 Kittenti maÇgalaæ sothiæ nÅyante' bodhi muttame. 31 NÃgà dhajapaggahità nÅlobhÃsà manoramÃ, Kittenti bodhiyà vaïïaæ patiÂÂhÃ2 dÅpala¤jake. 32 AnurÃdhapurà rammà nikkhamivà bahÆjanÃ, Sambodhiæ upasaÇkantà saha devehi khattiyÃ.3 33 ParivÃrayiæsu sambodhiæ sahaputtehi khattiyÃ.3 GadhamÃlaæ ca pÆjesuæ gadha gadhÃnamuttamaæ. 34 VÅthiyo ca susammaÂÂhà agghiyo ca alaÇkatÃ, PatiÂÂhite bodhirÃje4 kampitha paÂhavÅ tadÃ'ti. 35 DÃpesi rÃjà aÂÂhaÂÂha khattiye ca5 pana'ÂÂhasu, SabbajeÂÂhaæ bodhiguttaæ rakkhituæ bodhimuttamaæ. 36 AdÃ6 sabbaparihÃraæ sabbÃlaÇkÃra bhÃsuraæ, SoÊasÃtha7 mahÃlekhà dharaïÅ bodhigÃravà 37 Tathà susi¤catharaïaæ mahÃlekhaÂÂhÃne Âhapi, Kulaæ sahassakaæ8 kavà ketuchÃdivapÃlakaæ.9 38 Suvaïïabheriyo aÂÂha abhisekÃdi maÇgale, Ekaæ janapadaæ davà cadaguttaæ Âhapesi ca. 39 Devagutta¤ca pÃsÃdaæ10 bhÆmi¤cekaæ yathÃrahaæ, Tesaæ kulÃnama¤¤esaæ11 gÃmabhoge pariccaji. 40 Ra¤¤o pa¤casatà ka¤¤Ã aggajÃtà yasassinÅ, PabbÃjiæsu ca tà sabbà vÅtarÃgà samÃhitÃ. 41 KumÃrikà pa¤casatà anulà paricÃritÃ, PabbÃjiæsu ca tà sabbà vÅtarÃgà ahÆ tadÃ12 1 SahamÃnusÃ-i. 2 Bodhi uttamaæ patiÂÂhitaæ-i. 3 Khattiyo-i. 4 Saha patiÂÂhite bodhi-i. 5 Khattiyesu-i. 6 AdÃsi-i. 7 SoÊasà laækÃ-i. 8 So kulasahassakaæ-i. 9 PÃlanaæ-i. 10 DevaguttapÃsÃdaæ-i. 11 KulÃnaæ tÃda¤¤esaæ vÃ-i. 12 SamÃhitÃ-i. [SL Page 083] [\x 83/] 42 AriÂÂho khattiyo nÃma nikkhanto ca bhayaddito,1 Pa¤casataparivÃro pabbaji jinasÃsane. 43 SabbevÃrahappattà sampuïïà jinasÃsane, Hemante paÂhame mÃse pupphite2 dharaïÅruhe, ùgato so mahÃbodhi patiÂÂho tambapaïïike'ti. BhÃïavÃraæ soÊasamaæ. SoÊasamo paricchedo Sattarasamo paricchedo 1 Khattiæsa yojanaæ dÅghaæ aÂÂhÃrasahi vithataæ, YojanÃnaæ satÃvaÂÂaæ+ sÃgarena parikkhitaæ. 2 LaÇkÃdÅpavaraæ nÃma sabbatha ratanÃkaraæ, Upetaæ nadÅtaÊÃkehi3 pabbatehi vanehi ca. 3 DÅpaæ puraæ ca rÃjà ca uddesika¤ca4 dhÃtuyo, ThÆpaæ dÅpaæ pabbata¤ca uyyÃnaæ bodhi bhikkhunÅ. 4 BhikkhÆ ca buddhaseÂÂho ca terasa honti te tahiæ, Ekadese catunnÃmaæ5 suïÃtha mama bhÃsato. 5 OjadÅpaæ varadÅpaæ maï¬adÅpanti vuccati, LaÇkÃdÅpa varaæ nÃma tambapaïïÅti ¤Ãyati. 6 Abhayaæ6 va¬¬hamÃnaæ ca visÃlamanurÃdhakaæ,7 Purassetaæ catunnÃmaæ8 catubuddhÃna sÃsane. 7 Abhayo ca samiddho ca jayanto ca narÃdhipo, DevÃnampiyatisso ca rÃjÃno honti cÃturo. 8 RogadubbuÂÂhikaæ ceva vivÃdo yakkha vÃsatÃ,9 Caturo upaddutÃ10 ete catubuddha vinoditÃ, Kakusadhassa buddhassa dhÃvÃsi dhammakarako11 1 Bhayaduto-i. 2 Sapupphite-i. +Yojana sata ÃvaÂÂaæ-i. 3 NadÅtaÊÃkopetaæsi-i. 4 Upaddutaæ ca-i. 5 Caturo nÃmaæ-i. 6 Abhayapuraæ-i. 7 AnurÃdhapuraæ-i. 8 Purassa caturo nÃmaæ-i. 9 VivÃda yakkhÃdhivÃsanaæ-i. 10 UpaddavÃ-i. 11 Kakusandhassa bhagavato dhÃtu dhamma kÃrako ahÆ-i. [SL Page 084] [\x 84/] 9 KonÃgamana buddhassa dhÃvÃsi kÃyabadhanaæ, Kassapassa munidassa dhÃvÃsi jalasÃÂikÃ1. 10 Gotamassa sirÅmato doïà sÃrÅrikà ahÆ,2 Abhaye3 paÂiyÃrÃmo va¬¬hamÃnassa uttaro.4 11 VisÃle pÃcÅnÃrÃmo thÆpÃrÃmo'nurÃdhake,5 Dakkhiïe caturothÆpà catubuddhÃna sÃsane. 12 Kadambakassa sÃmantà nagaraæ abhayampuraæ, Tissa taÊÃka sÃmantà nagaraæ va¬¬hamÃnakaæ. 13 Khema taÊÃka sÃmantà visÃlaæ nagaraæ ahÆ, AnurÃdhapure tatha catuddÅpa vicÃraïÃ, 14 DevakÆÂo sÅlakÆÂo6 subhakÆÂo'ti vuccati, SumanakÆÂo7 cedÃni catupaïïatti pabbate. 15 MahÃtitha vanuyyÃnaæ mahÃnÃmaæ ca sÃgaraæ, MahÃmeghavanaæ nÃma vattetumiriyÃpathaæ.8 16 Catunnaæ lokanÃthÃnaæ paÂhamÃhu senÃsanaæ. Kakusadhassa munino sirÅsa bodhimuttamaæ, 17 ùdÃya dakkhiïaæ sÃkhaæ rucinadà mahiddhikÃ, OjadÅpe mahÃtithe ÃrÃme tatha ropitÃ. 18 KonÃgamana buddhasso'dumbara bodhimuttamaæ, ùdÃya dakkhiïaæ sÃkhaæ kadanadà mahiddhikÃ. 19 VaradÅpe mahÃnÃme9 ÃrÃme tha ropitÃ, Kassapassa munidassa nigrodha bodhimuttamaæ. 20 ùdÃya dakkhiïaæ sÃkhaæ sudhammà ca10 mahiddhikÃ, SÃgare nÃma ÃrÃme11 ropitaæ dumacetiyaæ. 21 Gotamassa munidassa assatha bodhimuttamaæ, ùdÃya dakkhiïaæ sÃkhaæ saÇghamittà mahiddhikÃ, MahÃmeghavane ramme ropità dÅpala¤jake. 1 Kassapassa sambuddhassa dhÃtu udakasÃÂakaæ-i. 2 DoïadhÃtu sÃrÅrikÃ-i. 3 Abhayapure-i. 4 UttarÃ-i. 5 ThÆpÃrÃmo'nurÃdhassa-i. 6 SumanakÆÂo-i. 7 SÅlakÆÂo-i. 8 Vasantaæ ariyÃpathaæ-i. 9 MahÃnÃmamhi-i. 10 SudhammÃnÃma-i. 11 SÃgaramhi nÃma ÃrÃme-i. [SL Page 085] [\x 85/] 22 Rucinadà 1 kadanadà 2 sudhammà ca mahiddhikÃ, Bahussutà saÇghamittà chaÊabhi¤¤Ã vicakkhaïÃ. 23 Catasso tà bhikkhuniyo sabbà ca bodhimÃharuæ, SirÅso ca mahÃtithe 3 mahÃnÃme udumbaro. 24 MahÃsÃgaramhi nigrodho assatho4 meghavane tadÃ, Acale caturÃrÃme catubodhi patiÂÂhitÃ. 25 Tatha5 senÃsanaæ rammaæ catubuddhÃna sÃsane, MahÃdevo chaÊabhi¤¤o sumano paÂisambhido. 26 Mahiddhiko sabbanado mahido ca bahussuto, Ete therà mahÃpa¤¤Ã tambapaïïi pasÃdakÃ. 27 Kakusadho sa lokaggo6 pa¤cacakkhÆhi cakkhumÃ, Sabbalokaæ avekkhanto ojadÅpa vara'ddasa. 28 Puïïaka narako nÃma ahÆ pajjarako tadÃ, DÅpe tasmiæ 7 manussÃnaæ rogopajjarako ahÆ.* 29 Bahujjanà rogapuÂÂhà bhanta macchÃthale yathÃ, hità socanti te sabbe dummanà dukkhità narÃ. 30 BhayaÂÂità na labbhanti cittamhi sukha mattano, DisvÃna dukkhite satte rogÃbÃdhena pÅÊite.8 31 CattÃlÅsa sahassehi kakusadho vinÃyako, RogÃnaæ mocanathÃya jambudÅpà idhÃgato. 32 CattÃlÅsa sahassà te chaÊabhi¤¤Ã mahiddhikÃ, ParivÃrayiæsu sambuddhaæ nabhe cadaæ va tÃrakÃ. 33 Kakusadho lokanÃtho 9 devakÆÂamhi pabbate, ObhÃsevÃna deva¤ca patiÂÂhÃsi sasÃvako. 34 OjadÅpe devakÆÂaæ obhÃsevà patiÂÂhitaæ, Sabbe ma¤¤anti devoca na jÃnanti tathÃgataæ. 35 Udentaæ aruïuggamhi puïïamÃyaæ uposathe, UjjÃlesi ca taæ selaæ lokanÃtho10 sa'kÃnanaæ. 1 RucÃnadÃ-i. 2 KanakadattÃ-i. 3 SirÅsabodhi mahÃtithe-i. 4 SÃgaramhi ca nigrodhassatho-sÅ. 5 Acale-i. 6 Sabbalokaggo-i. 7 Tasmiæ samaye-i. 8 Rogabadhena dÆsite-i. 9 Lokapajjoto-i. 10 UjjÃlevÃna taæ selaæ jalamÃnaæ-i. * Rogena phuÂÂhà bahujanà bhanta macchÃva thalamhi Âhità socanti dummanÃ- LaÇkà puskoÊa potvala mã 28 vŠni gÃthÃva venuvaÂa iægÅrasi piÂapatehi tibennã ihata sandahan vÃkya yayi. [SL Page 086] [\x 86/] 36 DisvÃ1 selaæ jalamÃnaæ obhÃsentaæ catuddisaæ, TuÂÂhahaÂÂhà janà sabbe sarÃjà abhaye pure. 37 SasÃvakaæ mà passantu ojadÅpaÂÂhità ime, Iti buddho adhiÂÂhÃsi kakusadho vinÃyako. 38 Sammato3 devakÆÂoti manusse' hyabhipathito, Upaddave pajjarake manussà balavÃhanÃ. 39 Nikkhamivà janà sabbe sarÃjà abhayÃpurÃ,4 Tatha ganvà namassanti5 kakusadhaæ naruttamaæ. 40 NamassivÃna sambuddhaæ rÃjasenà saraÂÂhakÃ, Devo'ti taæ ma¤¤amÃnaæ Ãgatà te mahÃjanÃ. 41 UpasaÇkamma sambuddhaæ idaæ vacanama' bravuæ. AdhivÃsetu me bhagavà saddhiæ bhikkhugaïena tu. 42 AjjatanÃya kho bhattaæ gacchÃma nagaraæ mayaæ, AdhivÃsesi sambuddho tuïhÅ rÃjassa bhÃsitaæ. 43 SaraÂÂhakà rÃjasenà vidivà adhivÃsanaæ, PÆjÃsakkÃra pahÆte kÃtuæ pura' mupÃgamuæ. 44 Mahà ayaæ bhikkhusaÇgho janakÃyo anappako, Nagaraæ atisambÃdhaæ akatà bhÆpurà mayÃ. 45 Athi mayhaæ vanuyyÃnaæ mahÃtithaæ manoramaæ, AsambÃdhaæ adÆraÂÂhaæ pabbajitÃ'nulomikaæ. 46 PaÂisallÃna sÃruppaæ paÂirÆpaæ mahesino, TathÃhaæ buddhapamukhe saÇghe dessÃmi dakkhiïaæ. 47 Sabbo jano supasseyya buddhaæ saÇgha¤ca uttamaæ, CattÃlÅsa sahassehi bhikkhÆhi saæ purakkhato. 48 Kakusadho lokavidÆ mahÃtitha mapÃpuïÅ, PatiÂÂhite mahÃtithe uyyÃne dÅpaduttame. 49 Sa¤channakÃla pupphehi madena calità dumÃ, Suvaïïamaya bhiÇkÃraæ samÃdÃya mahÅpatÅ. 1 DisvÃna-i. 2 Passantu maæ janà sabbe ojadÅpagatà narÃ-i. 3 Isi sammato-i. 4 Nagarà purÃ-i. 5 Namokaæsu-sÅ. [SL Page 087] [\x 87/] 50 OnojevÃna taæ tatha jalaæ hathe akÃrayi, ImÃ'haæ bhante uyyÃnaæ dadÃmi buddha pamukhe 51 PhÃsuvihÃraæ saÇghassa rammaæ senÃsanaæ subhaæ, PaÂiggahesi uyyÃnaæ kakusadho vinÃyako. 52 Pakampi dharaïÅ tatha paÂhame senÃsane tadÃ, Disvà paÂhavÅ kampetaæ Âhito lokagga nÃyako. 53 Aho nÆna rucinadà bodhiæ hareyya cintayÅ.1 Kakusadhassa buddhassa cittama¤¤Ãya bhikkhunÅ. 54 Ganvà sirÅsa sambodhi mÆle Âhavà mahiddhikÃ, Buddho icchati bodhissa ojadÅpamhi ropanaæ. 55 ManussÃ2 cintayantà taæ bodhiæ haritumÃgatÃ, BuddhaseÂÂhenÃ'numataæ anukampÃya pÃïinaæ. 56 Mama iddhÃnubhÃvena sÃkhà dakkhiïa muccatu, Rucinadà Âhità vÃkyaæ vuccamÃnà kata¤jalÅ. 57 Mu¤civà dakkhiïà sÃkhà patiÂÂhÃsi kaÂÃhake. GahevÃna rucinadà bodhiæ hema kaÂÃhake.3 58 Pa¤casatà bhikkhunÅhi Ãgatà parivÃritÃ, TadÃpi paÂhavÅ kampi sa samuddaæ sa pabbataæ. 59 ùloko ca mahà Ãsi abbhuto lomahaæsano, Disvà attamanà sabbe rÃjasenà saraÂÂhakÃ. 60 A¤jalimpaggahevÃna namiæsu4 bodhi muttamaæ, ùmodità tadà sabbe devatà haÂÂhamÃnasÃ. 61 UkkuÂÂhikaæ5 pavattesuæ disvà bodhitaruttamaæ, CattÃro ca mahÃrÃjà lokapÃlà yasassino. 62 Rakkhaæ sirÅsa bodhissa6 akaæsu devatà tadÃ, TÃvatiæsà ca ye devà ye devà vasavattino. 63 YÃmo sakko suyÃmo ca santusito sunimmito, Sabbe te parivÃresuæ sirÅsa bodhi muttamaæ. 1 Bodhiæ harivà idhÃgatÃ-i. 2 ManusÃ-i. 3 Suvaïïa kaÂÃhake-i. 4 Namassanti-i. 5 UkkuÂÂhi saddaæ-i. 6 ùrakkhaæ sirÅbodhissa-i. [SL Page 088] [\x 88/] 64 A¤jaliæ paggahevÃna devasaÇghà pamoditÃ, Saheva rucinadÃya1 pÆjenti bodhi muttamaæ. 65 SirÅsa bodhimÃdÃya rucinadà mahiddhikÃ, BhikkhunÅhi paribbÆÊhà ojadÅpavaraæ gami. 66 Devà naccanti gÃyanti2 poÂhenti diguïaæ bhujaæ. OjadÅpavaraæ yantaæ sirÅsa bodhi muttamaæ. 67 DevasaÇgha paribbÆÊhà rucinadÃ3 mahiddhikÃ, SirÅsa bodhimÃdÃya kakusadha'mupÃgami. 68 Tamhi kÃle mahÃvÅro kakusadho vinÃyako, MahÃtithavanuyyÃne4 bodhiÂÂhÃne patiÂÂhito. 69 Rucinadà sayaæ bodhiæ obhÃsentaæ na ropayi, Disvà munÅ kakusadho patharÅ5 dakkhiïaæ bhujaæ. 70 Bodhiyà dakkhiïaæ sÃkhaæ rucinadà mahiddhikÃ, Buddhassa dakkhiïe hathe ÂhapayivÃ'bhivÃdayi. 71 ParÃmasivà lokaggo kakusadho narÃsabho, Ra¤¤o'bhayassa pÃdÃsi idha ÂhÃnamhi ropaya. 72 Yamhi ÂhÃnamhi Ãcikkhi kakusadho narÃsabho, Tamhi ÂhÃnamhi ropesi abhayo raÂÂhava¬¬hano. 73 hite6 sirÅsa bodhimhi bhÆmibhÃge manorame, Buddho dhamma' madesesi catusaccappakÃsato. 74 Satasahassa¤cosÃne cattÃÊÅsa sahassakaæ,7 ManussÃnaæ hi samayo devÃnaæ tiæsa koÂiyo 75 SirÅso kakusadhassa konÃgamanassu'dumbaro, KassapassÃpi nigrodho8 tayo bodhi idhÃharuæ. 76 SakyaputtassÃ' samassa bodhi assathamuttamaæ, ùharivÃna ropiæsu mahÃmegha vane tadÃ. 77 MuÂasÅvassa atrajà atha'¤¤e dasa bhÃtaro, Abhayo tisso nÃgo ca utti mattÃbhayo'pi ca, 78 Mitto sÅvo aselo ca tisso khÅro ca honti'me,9 SÅvalÅ anulÃceti10 muÂasÅvassa dhÅtaro. 1 RucÃnadÃya saheva-i. 2 BhÃsanti-i. 3 RucÃnadÃ-i. 4 MahÃtithampi uyhate-i. 5 Paggahi-i. 6 PatiÂÂhite-i. 7 Sahassiyo-i. 8 Nigrodho-i. 9 BhÃtaro-i. 10 AnudevÅ anulà ca-i. [Dipa06] [SL Page 089 7 [\x 89/] 9] TadÃvÃsuæ duvececa laÇkÃdÅpamhi uttame Yadà abhisitorÃjà muÂasÅvassa atrajo 80 Ethantare yaæ gaïitaæ vassaæbhavati kittakaæ DvesatÃnica vassÃni chattiæsÃca punÃparà 81 2 DevÃnampi yatissova bhisitto nibbute jine TassÃbhisekena samaæ ÃgatÃrÃja iddhiyo 82 3 Phariæsu pu¤¤atejÃni tambapaïïimhi nekadhà RatanÃkaraæ tadÃÃsi laÇkÃdÅpa mathuttamaæ 83 Tissassa pu¤¤atejena uggatà ratanÃnahuæ DisvÃna ratanaærÃjà 4 haÂÂho daggamÃnaso 84 PaïïÃkÃraæ karivÃna dhammÃsokassa pÃhiïi DisvÃnataæ païïÃkÃraæ asokotta manoahu 85 AbhisekÃyapÃhesi anekaæ ratanaæ puna DevÃnampiyatissassa tambapaïïimhi uttame 86 VÃlavÅjanimuïhi saæchattaæ khaggaæcapÃdukaæ VeÂhanaæ sÃrapÃmaÇgaæ bhiÇkÃraæ nadivaÂÂakaæ 87 Sivikaæ saÇkhavataæsaæ dhovimaæ vathakoÂikaæ Sovaïïa pÃtikaÂacchuæ mahagghaæ hathapu¤janaæ 88 Anotattoda kaækÃjaæ uttamaæharicadanaæ MattikÃrÆïa vaïïa¤ca a¤janaæ pannÃgÃhaÂaæ 89 HarÅtakaæ Ãmalakaæ mahagghaæ amatosadhaæ SaÂÂhivÃha sataæsÃliæ sugadhaæca suvÃhaÂaæ 90 Pu¤¤akammÃbhi nibbattaæ païïÃkÃraæ manoramaæ LaÇkÃbhiseke tissassa dhammÃsokena pesità 91 PunÃbhisitto sorÃjà tambapaïïimhi issaro * DutiyÃbhiseke tassatikkantà tiæsarattiyo 92 Mahidogaïa pÃmokkho jambudÅpà idhÃgato 1 Ec.¯. AnudevÅ anulÃca muÂasÅvassadhÅtaro, tadÃcabilayo agÃlaÇkÃdÅpavaruttamaæ. 2 Ec.¯. Sambuddheparinibbute abhisitto devÃnaæpiyo. 3 Ec.¯. Pharatipu¤¤atejÃni 4 ec.¯. SaæviggamÃnaso * VesÃkhe narapati puïïamÃyamevaæ=devÃnampiya vacanopa guÊhanÃmo' laækÃyaæ pavitatathita ussÃvÃyaæ attÃnaæ jana sukha dobhisecayÅ (mahÃvaæse) [SL Page 090] [\x 90/] KÃrÃpesi vihÃraæ so tissÃrÃma manuttaraæ 93 PatiÂÂhesi mahÃbodhiæ mahÃmeghavane tadà PatiÂÂhapesi sothÆpaæ mahantaæ rÃmaïeyyakaæ 94 DevÃnampiyatissokÃrÃmaæ cetiyapabbate ThÆpÃrÃmaæca kÃresi vihÃraæ missakavhayaæ 95 Vessagiriæ ca kÃresi colakatissa nÃmakaæ 1 Yojane yojaneÂhÃne ÃrÃmo tenakÃrito 96 2 PatiÂÂhapesi sotatha dhÃtuyo ca yathÃrahaæ CattÃrÅsampi vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo'ti 97 MuÂasÅvassa atrajà atha'¤¤e catubhÃtaro Uttiyo dasadavassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo 98 AÂÂhavassÃbhisittassa nibbuto dÅpajotako AkÃsarÅranikkhepeæ tissÃrÃma purathime 99 ParipuïïadvÃdavasso mahido ca idhÃgato SaÂÂhivasse paripuïïe nibbuto cetiyenage 100 AlaækarivÃmaggaæ mÃlagghito raïÃrihi PadÅpejÃlayivÃna nibbute dÅpajotake 101 RÃjà kho uttiyo nÃma kÆÂÃgÃraæ ca uttamaæ Dassaneyyaæ akÃresi, pÆjesi dÅpajotakaæ 102 Ubho devà manussà ca nÃgà gadhabbadÃnavà Sabbeva dukkhità huvà pÆjesuæ dÅpajotakaæ 103 SattÃhaæ pÆjaæ kavÃna cetiye pabbatuttame Ekacce evamÃhaæsu: gacchÃma nagaraævaraæ 104 3 Athe'tha vattatÅ saddo puthulo bheravo tadà Idhe'va dhÃpayissÃma laÇkà dÅpassajotakaæ 105 RÃjà suvÃna vacanaæ janakÃyassa bhÃsato MahÃcitakaæ kÃrevà tissÃrÃma purathime 1 Ec.¯. Tatoyojanike ÃrÃmo-sÅ-pÃ-tiyojaniko ÃrÃmo. 2 Ec.¯. PatiÂÂhapesi mahà dÃnaæ mahÃpelavaruttamaæ, 3 Ec.¯. Tumulo bheravo mahÃ. [SL Page 091] [\x 91/] 106 SakÆÂÃgÃramÃdÃya mahidaæ dÅpajotakaæ Purathimenanagaraæ pavisiæsu sarÃjakà 107 Majdhena nagaraæ ganvà nikkhamivÃna dakkhiïà MahÃvihÃre sattÃhaæ mahÃpÆja makaæsu te 108 PavÃna gadhacitakaæ ubho devà ca mÃnusà hapayivà rÃjuyyÃne: pÆjanathÃya subbataæ 109 KÆÂÃgÃraæ gahevà na mahidaæ dÅpajotakaæ ThÆpaæpadakkhiïaæ kavà vadÃpesu manuttamaæ 110 Tadà purathimadvÃrà nikkhamivà mahÃjanà Akaæsu dehanikkhepaæ bhÆmibhÃge 1 manorame 111 ùruÊhà citakaæ sabbe rodamÃnà kata¤jalÅ AbhivÃdevà sirasà citakaæ 2 jÃlayiæsute 112 DhÃtusesaæ gahevÃna mahidassa sudhÅmato AkÃthÆvaparaæ sabbe svÃrÃmesu ca khattiyo 113 Kataæ sarÅranikkhepaæ mahidassa tadÃyahiæ IsibhÆmÅ ti tassÃyaæ sama¤¤Ã paÂhamaæ ahÆ BhÃïavÃraæ sattarasamaæ. 1 SÅ-pÃ-ec.¯. BhÆmibhÃge samantato. 2 Ec.¯. DÅpayiæsute. [SL Page 092] [\x 92/] 1 IdÃni athi a¤¤epi therà ca majdhimÃnavà VibhajjavÃdà vinaye 1 sÃsanavaæsa pÃlakà 2 Bahussutà sÅlavantà obhÃsenti mahiæ imaæ DhutaÇgÃcÃparasampannà sobhenti dÅla¤jakaæ 3 Sakyaputtà bahÆce'tha saddhammavaæsa kovidà Bahunnaæ vata athÃya loke uppajji cakkhumà 4 AdhakÃraæ vidhamevà Ãlokaæ dassayÅ jino Yesaæ tathÃgate saddhà acalà suppatiÂÂhità 5 SabbÃduggatiyo hivà sugatiæ upapajjare Ye ca bhÃventi bojdhaÇge idirayÃni balÃnica 6 SatisammappadhÃne ca iddhipÃde ca kevale Ariya¤caÂÂhaÇgikaæ maggaæ dukkhÆpasamagÃminaæ 7 ChevÃna maccuno senaæ te loke vijitÃvino'ti * MÃyÃdevÅ kaïiÂÂhà ca sahajÃtà ekamÃtukà 8 2 PÃyesitha¤¤aæ siddhathaæ mÃtÃva anukampikà Kittità agganikkhittà chaÊabhi¤¤Ã mahiddhikà 9 MahÃpajÃpatÅ nÃmà gotamÅ iti vissutà Khemà uppalavaïïà ca ubho tà aggasÃvikà 10 PaÂÃcÃrà dhammadinnà sobhità isidÃsikà VisÃkhà soïÃsubalà saÇghadÃsÅ vicakkhaïà 11 Nadà ca dhammapÃlÃca vinaye ca visÃradà EtÃyo jambudÅpamhi pa¤¤atà maggakovidà 12 Therikà saÇghamittà ca uttarà ca vicakkhaïà HemÃmasÃragallà ca aggimittà ca dÃsikà 13 Pheggu pabbatà mattà ca mallà ca dhammadÃsiyà DaharetÃbhikkhuniyo jambudÅpà idhÃgatà 14 SaddhammaÂÂhiti kÃmÃyo anurÃdhavhaye pure Vinaye pa¤cavÃcesuæ sattappakaraïà nica 1 Ec.¯. SÃsanepa veïipÃlakÃ. 2 Ec.¯. Bhagavantaæ thanaæpÃyesi * gÃthÃyo panetà porÃïikesu sabbagathesu dissanti-tathÃpi mahÃvaæsà disvÃgatanayehi visadisatà viruddhatà cethapatiyate-vimaæsitabbÃ. [SL Page 093] [\x 93/] 15 1 Saddhammanadi somà ca giriddhipica dÃsikà Dhammà ca dhammapÃlà ca vinayamhi visÃradà DhutavÃdà ca mahilà sobhaïà dhammatÃpasà 16 Naramittà mahÃpa¤¤Ã vinaye ca visÃradà TheriyovÃda kusalà sÃtÃkÃlÅ ca uttarà 17 2 EtÃtadÆpa sampannà ahesuæ dÅpala¤jake * (Abhi¤¤Ãtà ca sumanà saddhammavaæsakovidà 18 Età tadà bhikkhuniyo dhÆtarÃgà samÃhità Sudhotamana saÇkappà saddhammavinaye ratà 19 VÅsati'yà sahassehi bhikkhunÅhi ca uttarà SujÃta kulaputtena abhayena yasassinà 20 Vinayaæ tÃva vÃcesuæ anurÃdhapuravhaye NikÃye pa¤cavÃcesuæ sattappakaraïÃnica 21 Abhi¤¤Ãtà ca mahilà saddhamma vaæsakovidà Samantà kÃkavaïïassa età rÃjassa dhÅtaro 22 Purohitassa ddhÅtà ca girikÃlÅ bahussutà DÃsÅ kÃlitu dhuttassa dhÅtaro subbapÃpikà 23 Età tadà bhikkhuniyo sabbapÃli durÃsadà OdÃtamanasaÇkappà saddhammavinaye ratà 24 VÅsatiyà sahassehi rohanà ca tadÃgatà PÆjità naradevena abhayena yasassinà 25 Vinayaæ tathavÃcesuæ anurÃdhapurevhaye MahÃdevÅ ca padumà hemÃsà ca yasassinÅ 26 Età tadà bhikkhuniyo chaÊabhi¤¤Ã mahiddhikà DevÃnampiyatissena pÆjitÃca yasassinà 1 SÅ-pÃ-saddhammacada bhÃsomÃ. 2 Ec.¯. EtÃtadÃbhikkhuniyo upasampannà dÅpala¤jake [SL Page 094] [\x 94/] 27 Vinayaæ tÃvÃcayiæsu puramhi anurÃdhake MahÃsoïà ca dattà ca sÅvalÅ ca vicakkhaïà 28 RÆpasobhÅïippamattà devÃmÃnusa pÆjità NÃgà ca nÃgamittà ca dhammabhÆtà ca dÃsikà 29 CakkhubhÆtà samuddà ca saddhammavaæsa kovidà 1 Sapattà channà upÃlÅ revatà sÃdhusammatà 30 2 AggÃvinayavÃdÅnaæ somadevassa atrajà MÃlà khemà ca tissà ca dhammakathikamuttamà 31 Vinayaæ tÃvÃcayiæsu paÂhamà pagate bhaye MahÃruhà sÅvalÅ ca saddhammavaæsa kovidà 32 PasÃdikà jambudÅpe sÃsanena bahÆjane VÅsatiyà sahassehi jambudÅpà idhÃgatà 33 YÃcità naradevena abhayena yasassinà Vinayaætà vÃcayiæsu puramhi anurÃdhake 34 NikÃye pa¤ca vÃcesuæ sattappakaraïÃnica 3 SamuddÃnÃvà devÅca sÅvalÅ rÃjadhÅtaro 35 VisÃradà nÃgapÃlÅ nÃgamittà ca paï¬ità Mahilà bhikkhunÅpÃlà vinaye ca visÃradà 36 NÃgà ca nÃgamittà ca saddhamma vaæsakovidà Età tadÆpasampannà ahesuæ dÅpala¤jake 37 SabbÃ'ca jÃtisampannà sÃsane vissutà tadà SoÊasannaæ sahassÃnaæ uttamà dhurasammatà 38 PÆjità kuÂikaïïena abhayena yasassinà VinasaætÃæ vÃcayiæsu puramhi anurÃdhake 39 CÆlanÃgà ca dattà ca soïà ca sÃdhusammatà Abhi¤¤Ãtà ca saïhà ca saddhamma vaæsakovidà 40 GamikadhÅtà mahÃpa¤¤Ã mahÃtissà visÃradà 1 SÅ-pÃ-sapattà chadÃ. 2 Ec.¯. SÅ-pÃ-età venayagginaæ aggÃ. 3 Ec.¯. SasamuddÃnÃvÃdevÅ. [SL Page 095] [\x 95/] 1 MahÃsumanà sumanà mahÃkÃlÅ ca paï¬ità 41 SambhÃvita kule jÃtà lakkhadhammà mahÃyasà DÅpanayà mahÃpa¤¤Ã rohane sÃdhusammatà 42 Abhi¤¤Ãtà samuddà ca saddhamma vaæsakovidà VibhajjavÃdÅ vinayaædharà tà saÇghasobhaïà 43 2 EtÃtadÆpasampannà ahesuæ dÅpala¤jake OdÃtamana saÇkappà saddhammavinaye ratà 44 Bahussutà sutadharà pÃpabÃhirakà ca tà JalivÃggikkhadhÃca nibbutà ca mahÃyasà 45 IdÃni athi a¤¤Ãyo theriyo majdhimà navà VibhajjavÃdÅ vinayaædharà sÃsana pÃlakà 46 Bahussutà sÅlavantÅ 3 obhÃsesuæ mahiæ ima'nti SÅvo ca dasavassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo 47 PatiÂÂhapesi ÃrÃmaæ manu¤¤aæ nagaraÇgaïaæ Dasavassaæ sÆratisso rajjaæ kÃresi khattiyo 48 Sopa¤ca satÃrÃmaæva pu¤¤aæ kÃresinappakaæ Suratissaæ gahevÃna damilà senaguttikà 49 * Duve dvÃdasa vassÃni rajjaæ dhammena kÃrayuæ Atrajo muÂasÅvassa aselo senaguttike 50 HanvÃna dasavassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo ElÃro nÃma nÃmenà selaæ hanvÃna khattiyaæ 51 CatuttÃlÅsavassÃni rajjaæ dhammena kÃrayi ChadÃgatiæ aganvÃna nadosabhayamohago 52 TulÃbhÆto va huvÃna dhammena anusÃsiso DivÃhemanta gimha¤ca vassÃnampi navassati 53 KÃkavaïïassa yo putto abhayo nÃma khattiyo Dasayodha parÅvÃro sahacÃraïa kaï¬ulo 1 Ec.¯. CÆlasumanà mahÃsumanÃ. 2 Ec.¯. VibhajjavÃdÅvinayadharÃ-ubhotà saÇghasobhÃtà età ca¤¤Ãva bhikkhuniyo upasampannà dÅpala¤jake. 3 Ec.¯. ObhÃsenti mahiæimanti. * MahÃvaæse duvevÅsati vassÃni-rajjaæ dhammenakÃrayuæ. [SL Page 096] [\x 96/] 54 Hanvà eÊÃrarÃjÃnaæ vaæsaæ kavÃna ekato CatuvÅsati vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo BhÃïavÃraæ aÂÂhÃrasamaæ. MahÃvÃro niÂÂhito. 1 PÃsÃdaæ mÃpayÅrÃjà ubbhedaæ navabhÆmikaæ Anagghikaæ catumukhaæ, cÃgato tiæsa koÂiyo 2 SudhÃbhÆmi thulaselaæ mattikaæ iÂÂhakÃya ca VisuddhabhÆmikÃve'ca ayojÃlaæ marumbakaæ 3 1 ýsasakkharapÃsÃïà aÂÂha aÂÂhalikÃsilà EtÃni bhÆmikammÃni kÃrapevÃna khattiyo 4 BhikkhusaÇghaæ samodhÃya 2 cetiyÃvaÂÂasammiïÅ Idagutto dhammaseno piyadassÅ mahÃkathi 5 Buddharakkhita thero ca dhammarakkhitakopi ca Saægharakkhita thero ca mittiïïo ca visÃrado 6 Uttinnotu mahÃdevo thero ca dhammarakkhito Uttaro cittagutto ca cadagutto ca paï¬ito 7 Suriyaguttathero ca paÂibhÃïavisÃrado Etekho cuddasatherà jambudÅpà idhÃgatà 8 Siddhatho maÇgalo sumano padumo cÃpisÅvalÅ Cadagutto suriyagutto idagutto ca sÃgaro 9 Mittaseno jayaseno acalena ca dvÃdasa SupatiÂÂhito brahmà ca sumanà nadisenako 10 Putto mÃtà pitÃce'va gihÅbhÆtà tayo janà KÃrÃpesi mahÃthÆpaæ mahÃvihÃra uttame 11 Anagghaæ vÅsatÅ davà pariccÃgo 1 Ec.¯. ýsasakkara pÃsÃïà aÂÂha aÂÂhalikÃsilà phalikarajatenadvŠdasa. 2 Ec.¯. CetiyÃvatta sammati. [SL Page 097] [\x 97/] 12 Gamikavattaæ suïivà bhikkhusaÇghassa bhÃsato ùdÃsigamika bhesajjaæ phÃsuvihÃrasÃdhakaæ 13 BhikkhunÅnaæ vacosuvà yathÃkÃle subhÃsitaæ AdÃsi bhikkhunÅna¤ca yadicchaærÃja issaro 14 SÅlÃkathÆpaæ kÃresi rÃmecetiya pabbate KÃresi ÃsanasÃlaæ jalakaæ nÃma uttamaæ 15 GirinÃmanigaïÂhassa phuÂÂhokÃse tahikato AbhagirÅti pa¤¤atti 1 vihÃro samajÃyatha 16 Pulahatho bÃhiyo ca panayopilaya dÃÂhikà Cuddasavassaæ tesattamÃsaæ rajjamakÃrayuæ 17 SaddhÃtissassa puttotu abhayonÃma khattiyo DÃÂhikaæ damilaæhanvà rajjaæ kÃresi sÃdhukaæ 18 2 Abhayagiriæ patiÂÂhapesi mahÃcetiya mantare DvÃdasavassaæ pa¤camÃsÃni rajjaækÃresi khattiyo 19 Sattayodhà abhayassa ÃrÃme pa¤cakÃrayuæ Uttiyoca sÃliyoca mulotissoca pabbato Devoca uttaroceva etekhosatta yodhino 20 VihÃraæ dakkhinaæ nÃmauttiyo nÃma kÃrayi SÃliyo sÃliyÃrÃmaæ mÆloca mÆlaÃsayaæ 21 Pabbato pabbatÃrÃmaæ tissokà tissarÃmakaæ Devoca uttaroceva devÃgÃraæ akaæsute 22 KÃkavaïïassa atrajo mahÃtisso mahÅpati Katikaækavà maccehi sÃlikkhettaæ manoramaæ AdÃsisummatherassa santacittassa dhÃyino 23 Yantaæ kathikaækavà na tivassa¤ca anÆnakaæ MahÃdÃnaæ pavattesi bhikkhu 3 nekasahassiye 24 Katapu¤¤o mahÃpa¤¤o abhayo duÂÂha gÃmaïÅ KÃyassa bhedÃtusitaæ kÃyaæ sosamupÃgami BhÃïavÃraæ ekÆna vÅsatimaæ 1 Ec.¯. VohÃre samÃjÃyatha 2 Ec.¯. Abhayagiriæ patiÂÂhapesi silÃthupaæ cetiyamantare 3 Ec.¯. Bhikkhu koÂisahassiyo [SL Page 098] [\x 98/] 25 KÃkavaïïassayo putto tisso nÃmÃ'ti vissuto KÃrÃpesi mahÃthÆpe 1 chattakammÃdisesakaæ 26 DakkhiïagirivihÃra¤ca kallakalleïa kÃritaæ A¤¤ebahu vihÃrÃca saddhÃtissena kÃrità 27 CaturÃsÅti sahassÃni 2 dhammakkhadhà nyanussaraæ Ekekadhammakkhadhassa pÆja¤cekeka kÃrayi 28 PÃsÃda¤ca sakÃresi manu¤¤aæ sattabhÆmakaæ LohiÂÂhakena chÃdesi saddhÃtisso mahÃyaso LohapÃsÃdakaæ nÃma sama¤¤Ã paÂhamaæ ahu 29 KÃrÃpesi ka¤cuka¤ca mahÃthÆpe panuttame KÃresi hathipÃkÃraæ parivÃriya 3 cetiyaæ 30 Caturassaæ ca kÃresi taÊÃkaæ tÃvakÃlikaæ AÂÂhÃrasÃni vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo 31 Kavà a¤¤aæ bahuæpu¤¤aæ davà dÃnaæ anappakaæ KÃyassabhedà sappa¤¤o tusitaæ so samupÃgamÅ 32 SaddhÃtissassa atrajo thullathanoti vissuto KÃrÃpesi manorammaæ vihÃraæ alakadaraæ * 33 4 DassÃhaæ ekamÃsaæ ca rajjaæ kÃresi khattiyo SaddhÃtissassa atrajo lajjitisso ti vissuto 34 Navavassaæ chamÃsaæcissariyaæ anusÃsito + KÃrÃpesi tila¤janaæ mahÃthÆpe panuttame 35 PatiÂÂhapesi ÃrÃmaæ girikumhila nÃmakaæ KÃrÃpesi dÅghathÆpaæ thÆpÃrÃma purathito 36 SilÃka¤cuka kÃresi thÆpÃrÃme manorame Mate lajjakatissamhi kaïiÂÂho tassa kÃrayÅ Rajjaæ chaÊe'va vassÃni khallÃÂanÃga nÃmako 37 4 Taæ mahÃraÂÂhako nÃma camunapati ca bhÆpatiæ Hanvà rajjamakÃresi dinekaæ akata¤¤Ško 1 Ec.¯. MahÃthÆpaæ tisso vihÃra muttamo 2 Ec.¯. Dhammakkhadhaæ mahÃragaæ sÅ-pÃ-tathà 3 Ec.¯. ParivÃraæ manoramaæ 4 SÅ-pÃ-taæ mahà rattakonÃma * MahÃvaæse kadaravhayaæ + mahÃvaæse-pupphayÃnÃnitÅniso [SL Page 099] [\x 99/] 38 Tassa ra¤¤o kaïiÂÂhotu vaÂÂagÃmaïi nÃmako DuÂÂhaæ senÃpatiæ hanvà rajjaækà pa¤camÃsakaæ 39 Pulahathotu damilo tÅïivassÃni kÃrayi Duve vassÃni bÃhÅyo akÃrajjaæ camÆpati 40 Taæ hanvà panayamÃro sattavassÃni kÃrayi Taæ hanvà pilayamÃro sattamÃsÃni kÃrayÅ 41 Taæ hanvà dÃÂhiyo nÃma duve vassÃni kÃrayi Eteca pa¤ca damÅlajÃtÃntarÅka bhÆpati SattamÃsÃni cuddasa vassÃni rajjakÃrayuæ 42 VaÂÂagÃmani sorÃjà ÃganvÃna mahÃyaso DÃÂhikaæ damilaæ hanvà sayaæ rajjama kÃrayi 43 VaÂÂagÃmaïi abhayo evaæ dvÃdasa vassakaæ Pa¤ca mÃsesu ÃdÅto rÃjà rajjama kÃrayi 44 PiÂakattayapÃliæ ca tassà aÂÂhakathampi ca MukhapÃÂhena Ãnesuæ pubbe bhikkhu mahÃmatÅ 45 HÃniæ dinvÃna santÃnaæ tadÃbhikkhÆ samÃgatà CiraÂÂhitithaæ dhammassa pothakesu likhÃpayuæ 46 Tassa'ccaye mahÃcÆli mahÃtisso akÃrayi Rajjaæ cuddasa vassÃni dhamme ca samena ca 47 SaddhÃsampanna sorÃjà kavà pu¤¤Ãni nekadhà Catuddasannaæ vassÃnaæ accayena divaæ agà 48 VaÂÂagÃmaïino putto coranÃgo'ti vissuto 1 Rajjaæ dvÃdasa vassÃni corohuvà akÃrayÅ 49 Mahà cÆÊissayo putto tisso nÃmÃti vissuto Rajjaæ kÃresi dÅpamhi tÅnivassÃni khattitayo 50 SÅvo nÃmayo rÃjà anulÃdeviyà vasi Ekavassaæ ca dvemÃsaæ issarÅyaæ nusÃsiso 51 VaÂuko nÃma yorÃjà damilo a¤¤adesiko Ekavassaæ ca dvemÃsaæ issariyaæ nusÃsiso 1 Ec.¯. Rajjaæ kÃresi dÅpamhi tÅnivassÃni khattiyo [SL Page 100] [\x 100/] 52 Tisso nÃmÃsi yorÃjà 1 dÃrubhatika vissuto Ekavasseka mÃsaæca 2 purerajjama kÃrayi 53 NilÅyo nÃma nÃmena damilo brÃhmaïotiso KÃresi rajjaæ chammÃsaæ tambapaïïimhi issaro 54 AnulÃnÃma sÃdevÅ hanvÃna nÅliyaætadà CatumÃsaæ ca dÅpasmiæ issariyà nusÃsisà 55 PalÃyivà pabbajivà kÃlepatta baloidha ùgato anulaæhanvà deviætaæ pÃpamÃnasiæ 56 KuÂikaïïatisso nÃma mahÃcÆlissa atrajo KÃresi'posathÃgÃraæ vihÃre cetiyenage Rajjaæ gahevà dÅpasmiæ dhammena anusÃsiso 57 Purato tassa kÃresi silÃthÆpaæ manoramaæ Ropesi bodhiæ tathe'va mahÃvathuæ akÃrayÅ 58 BhikkhunÅna¤ca athÃya jantÃgharama kÃrayi Padumassare va ïuyyÃne pÃkÃraæ ca akÃrayÅ 59 Nagarassa gopanathÃya parikha¤ca khanÃpayÅ PÃkÃraæ ca akÃresi sattahathema nÆnakaæ 60 Khemadugga¤ca kÃresi 3 mahÃvÃpiæ manoramaæ SetuppalÃdi vÃpi¤ca vaïïakaæ nÃmamÃtikaæ DvevÅsati ca vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo BhÃïavÃraæ vÅsatimaæ. 1 KuÂikaïïassa atrajo abhayo nÃma khattiyo MahÃthÆpavaraæ rammaæ 4 sayaæ vaditu mÃgami 2 KhÅïÃsavà vasippattà vimalà suddhamÃnasà SajdhÃyanti dhÃtugabbhe pÆjanathaæ muniætadà 3 RÃjà suvÃna sajdhÃyaæ dhÃtugabbhe manorame ThÆpaæ padakkhiïaæ kavà catudvÃresu nÃddasa 1 Ec.¯. KaÂÂhabhatÅti vissuto sÅ-pÃ-kaÂÂhahÃroti 2 Ec.¯. Rajjaæ kÃresi tÃvade 3 Ec.¯. TaÊÃkaævati kÃlikaæ 4 Ec.¯.Sayaæ dassana mÃgami [SL Page 101] [\x 101/] 4 Samantato namasivà 1 suvà sajdhÃya muttamaæ ItirÃjà vicintesi sajdhÃyaæ tatha gaïhati 5 CatudvÃre na gaïhÃti, bahiddhà pi na gaïhare Antova dhÃtugabbhasmiæ sajdhÃyantÅdha pesalà 6 Aha'mpi daÂÂhukÃmo'mhi dhÃtugabbhaæ panuttamaæ SajdhÃyampi suïissÃmi bhikkhusaÇghaæ ca dassanaæ 7 Ra¤¤o saÇkappama¤¤Ãya sakko devÃnamissaro DhÃtugabbhe pÃturahu therÃnaæ ajdhabhÃsayi 8 RÃjÃbhante daÂÂhukÃmo dhÃtugabbhassa antaraæ SaddhÃnurakkhanathÃya dhÃtugabbhaæ nayiæsute 9 DisvÃdhÃtugharaæ rÃjà vedajÃto kata¤jalÅ AkÃsi dhÃtusakkÃraæ pÆjaæ sattÃhakampi ca 10 Madhubhaï¬apÆjaæ kÃsisattakkhattuæ manoramaæ AkÃsi sabbapÆjaæ ca sattakkhattuæ anagghikaæ 11 A¤¤aæ pÆjaæ ca kÃresi sattakkhattuæ yathÃrahaæ Sattakkhattuæ ca kÃresi dÅpapÆjaæ punappunaæ 12 PupphapÆjaæ akÃresi sattakkhattuæ manoramaæ PÆritajalapÆjaæ ca sattÃhaæ tathakÃrayi 13 PavÃÊamaya jÃlaæca kÃrÃpesi anagghikaæ MahÃthÆpe paÂimukka cÅvaramiva pÃrutaæ 14 DaÊhaæ kavà dÅpadaï¬aæ thÆpapÃdà samantato SappinÃliæ ca pÆrevà dÅpaæ jÃlesi sattadhà 15 TelanÃliæ ca pÆrevà thÆpapÃdà samantato TeladÅpÃni jÃlesi cuddasakkhattu meva ca 16 Gadhodakena pÆrevà 3 kaÂaækavÃna mathake Patharevoppalahathe sattakkhattuma kÃrayi 17 ThÆpassa pacchimokÃse 4 taÊÃke tissanÃmake 1 Ec.¯. Narido sajdhÃya muttamaæ 2 Ec.¯. PÃturahu dhÃtugabbhasmiæ therehi ajdhabhÃsatha 3 Ec.¯. Kila¤jaæ kavÃna yathake 4 Ec.¯. TaÊÃke khemanÃmake [SL Page 102] [\x 102/] Yojevà yantakaætatho dakapÆjama kÃrayi 18 Samantà yojanaæ sabbaæ kusumÃnÃæ ca ropayi AkÃsi pupphagumbaæ ca mahÃthÆpe panuttame 19 MakuÊapupphitaæ pupphaæ samÃnevÃna khattiyo AkÃresi pupphagumbaæ cuddasakkhattu mevaca 20 NÃnÃpupphaæ samocivà 1 lidapÃkÃrakaætahiæ Pupphathambhaæ ca kÃrevà sattakkhattuæ punappunaæ NÃnÃrÆpÃni kÃresi pÆjanathÃya khattiyo 21 SudhÃkamma¤ca kÃresi mahÃthÆpavaretahiæ Abhisekaæ karivÃna akÃsi thÆpamaÇgalaæ 22 Sakyaputto mahÃvÅro assathaduma santike SabbadhammapaÂivedhaæ akÃresi anuttaro 23 hito meghavane ramme yorukkhodÅpa jotano Taæ bodhimpi abhisekaæ khattiyo kÃsibhÆpati 24 Vassaæ vutho pavÃresuæ bhikkhusaÇgha sukhÃvahà PavÃraïÃnuggahÃya 2 sodÃdÃna pavÃranaæ 25 AdÃsi cadanaæ dÃnaæ bhikkhusaÇghe panuttame Balabheriæ cÃdÃsi mahÃthÆpavaretahi 26 LaÇkÃtalamadÃce'va seÂÂhaka naÂa nÃÂikà Sabbaæ saÇkharivÃna mahÃthÆpe adÃsiso 27 VesÃkhe puïïamÃyaæ so sambuddho upapajjatha Taæ mÃsaæ pÆjanathÃya 3 aÂÂhavÅsati kÃrayi 28 MahÃmeghavane ramme thÆpÃrÃme mahÅpati KÃresi posathÃgÃraæ ubho vihÃramantare 29 Akà a¤¤aæ bahuæ pu¤¤aæ adÃdÃnama nappakaæ AÂÂhavÅsati vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo 30 KuÂkaïïassa yo putto nÃganÃmosi khattiyo 1 Ec.¯. SÃlidaæ sahapÃkÃraæ 2 Ec.¯. PavÃranadÃnaæ akÃsiyo 3 SÅ.PÃ. AthavÅsati kÃrayi [SL Page 103] [\x 103/] KÃresi ratanamayaæ iÂÂhakÃdiæ panuttame 31 1DhammÃsanaæ ca sabbatha ambathala varetahiæ 2 Giribhaï¬agahaïaæ nÃma mahÃpÆjaæ akÃrayi 32 YÃvatà laÇkÃdÅpamhi bhikkhu santi supesalà Sabbesaæ cÅvaraæ dÃsÅ bhikkhusaÇghe sagÃravo DvÃdasÃni ca vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo 33 MahÃdÃÂhika puttoyo maï¬agÃmaïi nÃmako Abhayo vissuto rÃjÃÃsidÅpamhi issaro 34 KhanÃpesi udapÃnaæ gÃmeï¬i taÊÃkampi ca Rajatalenaæ kÃresi, thÆpassa rajatÃmayaæ 35 ChattÃtichattaæ kÃresi thÆpÃrÃme panuttame MahÃvihÃre ca thÆpÃrÃme bhohammiyaævaraæ 36 Bhaï¬ÃgÃraæ akÃresi bhaï¬alenaæ ca sabbaso 3 ùïÃpesi aghÃta¤ca dÅpamhi tambapaïïiye NavavassaÂÂha mÃsÃni rajjaæ kÃresi khattiyo 37 TassakaïiÂÂho kÃïÅrÃjÃnu tissoti vissuto SaæpuïïatÅïi vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo 38 ùmaï¬agÃmaïÅ putto cÆlÃbhayoti vissuto PatiÂÂhÃpesi so rÃjà gaggÃrÃrÃma muttamaæ Rajjaæ kÃresi vasse'kaæ cÆlÃbhaya mahÅpati 39 SÅvalÅ nÃma sÃdevÅ revatÅ iti vissutà CatumÃsamakà rajjaæ dhÅtÃÃmaï¬a rÃjino 40 ùmaï¬abhÃgiïeyyotu sÅvaliæ apanÅyataæ IlanÃgo'ti nÃmena rajjaæ akÃrayÅ pure 41 IlanÃgo nÃma rÃjà suïivà kapi jÃtakaæ TissadÆrataÊÃke ca khanÃpesi aridamo 42 ChavassÃni ca sorajjaæ kÃresi dÅpala¤jake SÅvoti nÃma nÃmena cadamukho'ti vissuto AkÃsi manikÃrÃmaæ vihÃre issaravhaye 1 SÅ.PÃ. DhammadÃna¤ca sabbatha ambathala muttame 2 SÅ.PÃ. GiribhÃï¬ikkha baænÃma 3 Ec.¯. MÃghÃta¤ca akÃresi [SL Page 104] [\x 104/] 43 Tassa ra¤¤o mahesÅ ca damiladevÅti vissuto Ta¤¤eva gÃme vaÂÂaæca adÃrÃmassa sÃtadà SattamÃsaÂÂha vassÃni rajjaæ kÃresi khattiyo 44 Tisso ca nÃma sorÃjà yasalÃlo'ti vissuto MÃsaÂÂhasatta vassÃni dÅperajjama kÃrayi 45 DvÃrapÃlassa atrajo subharÃjÃ'ti vissuto KÃrÃpesi subhÃrÃmaæ villavihÃrakampi ca 46 1 Parivena makÃresi attanÃmena sotadà ChavassÃni ca dÅpamhi rÃjÃrajjama kÃrayÅ BhÃïavÃraæ ekavÅsatimaæ 1 Vasabho nÃma sorÃjà rÃmecittala pabbate DasathÆpÃni kÃresi pÆja¤cÃnekamuttamaæ 2 IssariyanÃmà rÃme vihÃraæ ca manoramaæ KÃresi posathagÃraæ dassaneyyaæ manoramaæ 3 Balabheriæ ca kÃresÅ 2 pÆjetuærÃma muttamaæ AdÃsi bhikkhusaÇghassa cÅvara¤ca anappakaæ 4 Sabbatha laÇkÃdÅpasmiæ ÃrÃmà santijiïïakà KÃresi sabbathÃvÃsaæ dhammapÆjaæ mahÃrahaæ 5 Cetiyagharaæ kÃresi thÆpÃrÃme panuttame Tatheva pÆjayÅrÃjà catuttÃÊÅsa nÆnakaæ 6 MahÃvihÃre ca thÆpÃrÃme cetiya pabbate PaccekÃni sahassÃni teladÅ pÃnijÃlayi 7 Mayantiæ rÃjuppalikaæ vÃpiæ kolambanÃmakaæ MahÃnikkhavaÂÂivÃpiæ mahÃgÃmavhayaædvayaæ 1 Ec.¯.ParivenÃni kÃresi attanÃmena samakaæ 2 Ec.¯.Mucelaæ vihÃramuttamaæ [SL Page 105] [\x 105/] 8 1 KehÃlaæ kÃlavÃpiæca, jambuÂÂi¤cÃtha maÇganaæ Abhiva¬¬hamÃnakaæ, ca iccekà dasavÃpiyo 9 DvÃdasamÃtikaæceva, subhikkhathama kÃrayi Pu¤¤aænà nÃvidhaækavÃ, pÃkÃraparikhaæ pure 10 DvÃraÂÂÃlama kÃresi, mahÃmathuæcakÃrayi Tahiæ tahiæ pokkharaïÅ, khanÃpesi puruttame 11 Ummaggena pavesayi, udakaæ rÃjaku¤jaro CatuttÃÊÅsa vassÃni, rajjaæ kÃresi issaro 12 Vasabhassaccaye putto vaÇkanÃsika tissako ùrÃmaæ maÇgalaæ nÃmakÃrÃpesi mahÅpati KÃrÃpesi mahÃthÆpaæ bhayÃrÃme manorame 14 MÃtathaæ gÃmanÅnÃmaæ talÃkaæ kÃrayÅtadà KÃrÃpesÅva ÃrÃmaærammakaæ nÃma issaro DÅpebÃvÅsa vassÃni rÃjà rajjama kÃrayÅ'ti 15 MahallÃnà gonÃmena tambapaïïimhi issaro SÃjilakadakÃrÃmaæ dakkhiïe goÂhapabbataæ 16 DakapÃsÃna ÃrÃmaæ vihÃraæ sÃlipabbataæ KÃrÃpesi tenaveliæ rohanenà gapabbataæ 17 Tatheva girisÃÊiæca antoraÂÂhe akÃrayi Chavassaæ rajjaæ kÃrevà gatoso ÃyusaæÇkhayaæti 18 Putto mahallÃnà hassabhÃtiya tissavissuto MahÃmeghavanuyyÃnaæ rakkhanathÃya bhÆpati 19 KÃrÃpesi parikkhepa pÃkÃraædvÃra badhanaæ KÃrÃpesica sorÃjà ÃrÃmaæ sakanÃmakaæ 20 2 MahÃgÃmanikaæcÃpiæ khaïÃpevà mahÅpati 1 KehÃlaæ kelivÃsaæca cambuÂÂhiæ vÃtamaÇgaïaæ (mahÃvaæse) 2 Ec.¯. GÃmaninÃmataÊÃkaæ khaïapevà vinÃyako sÅ-pÃ-ramanÅnÃma taÊÃkaæ [SL Page 106] [\x 106/] PÃdÃsi bhikkhusaÇghassa bhÃtiyatissa vissuto 21 KhaïapesitaÊÃkaæ taæ radhakaï¬aka nÃmakaæ KÃresÅposathÃgÃraæ thÆpÃrÃme manorame 22 MahÃdÃnaæ pavattesi bhikkhusaÇghe mahÅpati CatuvÅsati vassÃni rajjaædÅpe akÃrayÅti 23 TassakaïiÂÂho nÃmena tisseitisu vissuto KÃresÅ posathÃgÃraæ bhayÃrÃme manorame 24 MahÃvihÃre dvÃdasapÃsÃdeca akÃrayÅ ThÆpassagehaæ kÃresÅ dakkhiïÃrÃma avhaye 25 Tatoa¤¤aæ bahuæpu¤¤aæ ÃkÃsibuddha sÃsane 1 AÂÂhavÅsati vassÃni rÃjÃrajjama kÃrayÅ 26 Tissaccayetassa puttÃrajjayoggà dvibhÃtukà RajjaækÃresu dÅpamhi tÅïivassÃni bhÆmipà 27 VaÇkanÃsika tissotu anurÃdha puruttame TÅïivassÃni kÃrajjaæ pu¤¤akammÃnu rÆpavà 28 VaÇkanÃsika tissassa accayekÃrayÅ suto RajjaædvÃvÅsa vassÃni gajabÃhu kagÃmani 29 GajabÃhussaccayena pasuro tassarÃjino Rajjaæ mahallakonÃgo jabbassÃni akÃrayÅ 30 MahallanÃga puttotu rÃjÃbhÃti katissako CatuvÅsati vassÃni laÇkÃrajjama kÃrayi 31 TassabhÃtika tissassaccaye kaïiÂÂhatissako AÂÂhavÅsativassÃni dÅperajjama kÃrayi 32 KaïiÂÂhatissaccayena tassaputto akÃrayÅ Rajjaædveyeca vassÃni 2 khujjanÃhoti vissuto 33 KhujjanÃga kaïiÂÂhotaæ ghÃtevà sakabhÃtukaæ Ekavassaæ 3 ku¤janà gorajjaæ laÇkÃya kÃrayÅti 1 Ec.¯. AÂÂharasÃnivassÃni-sÅ.Pà tatheva 2 MahÃvaæse cÆlanÃgoti vissuto 3 MahÃvaæse-ku¬¬anÃgo [SL Page 107] [\x 107/] 34 SirinÃgo laddhajayo anurÃdhapurevare LaÇkÃrajja makÃresi vassÃne kÆnavÅsati 35 Sirinà gotinÃmena mahÃthÆpaæ panuttamaæ PÆjesÅratnamÃlÃya chattaæthÆpe akÃrayÅ KÃresi posathÃgÃraæ lohapÃsÃda mutta me'ti 36 Sirinà gassa atrajo abhayo nÃma bhÆpati DvÅhisata sahassehi neka vathÃnigÃhiya AdÃsÅ bhikkhu saÇghassa vathadÃnaæ mahagghikaæ 37 PÃsÃïavedÅæ cÃkÃsi mahÃbodhi samantato KÃresi nagare rajjaæaÂÂha vassÃni sotadà 38 1 TassakaïiÂÂho rÃjÃtutissako itivissuto MahÃthÆpe bhayÃrÃme kÃresi chatta muttamaæ 39 MahÃmegha vaneramme bhayÃrÃmema norame AkÃsirÃjÃthÆpaæca ubhovihÃra muttame 40 SuvÃgilÃna suttantaæ devatherassa bhÃsato AdÃgilÃna bhesajjaæ mahÃÃvÃsa pa¤cakaæ MahÃbodhi samÅpamhi dÅparukkhe akÃrayÅ 41 Tassara¤¤otu vijite dÅpentya kappiyaæ bahuæ Vitaï¬avÃde dÅpevà dusesuæ jinasÃsanaæ KapilÃmacca mÃdÃya akÃsi pÃpaniggahaæ 42 DisvÃrÃjà pÃpabhikkhu dusento jinasÃsanaæ KapilÃmacca mÃdÃya ÃkÃsi pÃpaniggahaæ Vitaï¬avÃdaæ maddivà jotayÅ jinasÃsanaæ 43 Sattipaïhika pÃsÃdaæ akÃmeghava netahiæ DvevÅsati tuvassÃni rajjaæ kÃresi issaro'ti 44 Tissassa accaye putto sirinÃgoti vissuto Rajjaæ kÃresi dÅpamhi dvevassÃni anÆnakaæ 1 MahÃvaæse-abhayassaccaye bhÃtutissassa tassa atrajo [SL Page 108] [\x 108/] 34 MahÃbodhissa sÃmantà pÃkÃraæcÃtha maï¬apaæ PÃsÃdikama kÃresi sirinÃgavhayo ayaæ 35 SaÇghatisso'ti nÃmena mahÃthÆpe panuttame Sovaïïamaya chattÃni kÃresi thÆpamathake 36 Maïimayaæ sikhÃthÆpaæ mahÃthÆpe akÃrayÅ Tassa kammassa nissade pÆjÃkÃresi tÃvade 37 Adhakavida kaæsuvà devatherassa bhÃsato CatudvÃre dhuvayÃguæ paÂÂhapesi aridamo 38 VijayakumÃrako nÃma sirinÃgassa atrajo Pituno accaye rajjaæ ekavassaæ akÃrayi 39 Rajjaæ cattÃrivassÃni saÇghatisso akÃrayi MahÃthÆpamhi chattaæ so hemakammaæ ca kÃrayi 40 SaÇghabodhÅti nÃmena rÃjà Ãsi susÅlavà AnurÃdhapure rajjaæ dvevassÃneva kÃrayÅ 41 Ramme meghavanuyyÃne dhuvayÃguæ aridamo PaÂÂhapesi salÃkaggaæ mahÃvihÃra muttame 42 Abhayo nÃma nÃmena meghavaïïo'ti vissuto SilÃmaï¬apakÃresi mahÃvihÃra muttame 43 PadhÃnabhÆmiæ kÃresi mahÃvihÃra pacchato SilÃvedima kÃresi mahÃbodhi samantato 44 SilÃparikkhaæ kÃresi toranaæca mahÃrahaæ KÃresi silÃpallaÇkaæ mahÃbodhi gharuttame 45 KÃresi posathÃgÃraæ dakkhiïarÃma mantare AdÃsi so mahÃdÃnaæ bhikkhusaÇghe panuttame 46 Kavà rÃjagharaæ rÃjà mahÃvathuæ manoramaæ BhikkhusaÇghassa davÃna pacchà rÃjà paÂiggahi 47 VesÃkhapÆjaæ kÃresi rÃjà meghavane tadà TerasÃnihi vassÃni issariyÃnu sÃsiso'ti [SL Page 109] [\x 109/] 48 Atrajo meghavaïïassa jeÂÂhatisso mahÅpati Rajjaæ kÃresi dÅpamhi tambapaïïimhi issaro 49 Maïiæ mahagghaæ pÆjesi mahÃthÆpe panuttame KavÃna lohapÃsÃdaæ pÆjevà maïimuttamaæ MaïipÃsÃda païïattiæ kÃrÃpesi narÃsabho 50 KÃrÃpevÃna ÃrÃmaæ pÃcÅnatissa pabbate PÃdÃsi bhikkhusaÇghassa narido tissa savhayo 51 ùlambagÃma vÃpiæso khaïÃpesi mahÅpati AÂÂha saævaccharaæ pÆjaæ kÃrÃpesi narÃsabho Rajjaæ kÃresi dÅpamhi dasavassÃni bhÆpati 52 JeÂÂhatissaccaye tassa mahÃseno kaniÂÂhako SattavÅsati vassÃni rÃjà rajjaæ akÃrayi 53 Tadà so rÃjà cintesi sÃsane neka bhikkhusu KedhammavÃdino bhikkhu keca adhammavÃdino 54 VÅcinevà imaæ athaæ gavesaæ lajjipuggale Addasa pÃpake bhikkhu jinasÃsanadÆsake 55 PÆtikunapa sÃdisse jegucche pÃpacÃrino Assamaïe asante ca addasa paÂirÆpake 56 Dummittaæ pÃpasoïaæ ca a¤¤ecà lajjipuggale Upento pÃpake bhikkhu athaæ dhammaæca pucchiso 57 1 Dummitto pÃpasoïoca a¤¤ecà lajjipuggalà Rahogatà mantayantÅ dÆsanathÃya subbate 58 Ubho samaggÃhuvÃnà nu¤¤Ãtaæ dhammikaæ tadà Akappiyanti dÅpesuæ mahÃvihÃravÃsinaæ 59 ChabbaggiyÃnaæ vathusmiæ dunnivathÃdi kÃraïaæ Anu¤¤Ãtanti dÅpesuæ alajji pÃpadhammino 1 MahÃvaæso-saÇghamitto [SL Page 110] [\x 110/] 60 DesitÃnica nokÃni dhammavathÆnigÃhiya Adhammo iti dÅpesuæ alajjilÃbha hetukà 61 AsÃdhusaÇga menevaæ yÃvajÅvaæ subhÃsubhaæ KavÃgato yathÃkammaæ somabhÃsena bhupati 62 TasmÃasÃdhu saæsaggaæ Ãrakà parivajjiya AhiævÃsÅ visaævÃsu kareyyatha hitaæbudho DÅpavaæsoniÂÂhito NibbÃna paccayohotuæ