Vimanavatthu Based on the edition by N. A. Jayawickrama: VimÃnavatthu and Petavatthu, London : Pali Text Society 1977. Input by the Dhammakaya Foundation, Thailand, 1989-1996 [GRETIL-Version vom 20.2.2015] NOTICE This file is (C) Copyright the Pali Text Society and the Dhammakaya Foundation, 2015. This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License. These files are provided by courtesy of the Pali Text Society for scholarly purposes only. In principle they represent a digital edition (without revision or correction) of the printed editions of the complete set of Pali canonical texts published by the PTS. While they have been subject to a process of checking, it should not be assumed that there is no divergence from the printed editions and it is strongly recommended that they are checked against the printed editions before quoting. STRUCTURE OF REFERENCES (added): Vv_n,nn[=nn].nn = Vimanavatthu_Vagga(I-VII),Suttanta[=continuous Suttanta-numbering].Verse || nnn || = continuous verse-numbering ANNOTATED VERSION IN PTS LAYOUT #<...># = BOLD %<...>% = ITALICS *<...>* = SUPERSCRIPT \<...>\ = REDLINE ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ VimÃnavatthu #<[page 001]># %< 1>% Namo tassa bhagavato arahato sammÃsambuddhassa. 1 ITTHIVIMùNA 1.ITTHIVIMùNA I-PýèHAVAGGA #<1 PaÂhamapÅÂhavimÃnavatthu># ## PÅÂhaæ\<*<1>*>/ te\<*<1>*>/ sovaïïamayaæ uÊÃraæ manojavaæ gacchati yena kÃmaæ alaÇkate malyadhare\<*<2>*>/ suvatthe obhÃsasi vijju-r-iv' abbhakÆÂaæ.\<*<3>*>/ #<|| 1 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 2 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 3 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena\<*<4>*>/ pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 4 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà abbhÃgatÃn' Ãsanakaæ\<*<5>*>/ adÃsiæ abhivÃdayiæ a¤jalikaæ akÃsiæ yathÃnubhÃva¤ ca adÃsi dÃnaæ. #<|| 5 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 6 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 7 ||># PaÂhamapÅÂhavimÃnaæ\<*<6>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R,T pÅÂhan te. Variants due to different styles of orthography will not be noted generally. The replacement of v with b in B, also followed by N, e.g. sahabyatÃ, byÃkÃsi, etc. will not be noted generally. 2 T mÃlya-; (S) malla- 3 R -kÆtaæ 4 (K) MoggalÃnena (throughout) 5 C1, VvA(C) -gatÃnaæ Ãsanakaæ 6 B,N add paÂhamaæ; E,T PÅÂhavimÃnaæ paÂhamaæ >/ #<[page 002]># %<2 ItthivimÃna>% #<2 DutiyapÅÂhavimÃnavatthu># ## PÅÂhaæ te veÊuriyamayaæ uÊÃraæ manojavaæ gacchati yena kÃmaæ alaÇkate malyadhare\<*<1>*>/ suvatthe obhÃsasi vijju-r-iv' abbhakÆÂaæ. #<|| 8 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 9 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 10 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 11 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà abbhÃgatÃn' Ãsanakaæ\<*<2>*>/ adÃsiæ abhivÃdayiæ a¤jalikaæ akÃsiæ yathÃnubhÃva¤ ca adÃsi dÃnaæ. #<|| 12 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 13 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 14 ||># DutiyapÅÂhavimÃnaæ\<*<3>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 T mÃlya-; (S) malla- 2 C1,VvA(C) -gatÃnaæ Ãsanakam 3 B,N add dutiyaæ; R,T PÅÂhavimÃnaæ dutiyaæ >/ #<[page 003]># %<3 PÅÂhavagga>% #<3 TatiyapÅÂhavimÃnavatthu># ## PÅÂhaæ te sovaïïamayaæ uÊÃraæ manojavaæ gacchati yena kÃmaæ alaÇkate malyadhare\<*<1>*>/ suvatthe obhÃsasi vijju-r-iv' abbhakÆÂaæ. #<|| 15 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 16 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 17 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 18 ||># ## \<*<2>*>/Appassa kammassa phalaæ mamedaæ\<*<3>*>/ yen' amhi\<*<4>*>/ evaæ jalitÃnubhÃvÃ. #<|| 19 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà manussaloke, addasaæ virajaæ bhikkhuæ vippasannam anÃvilaæ tassa adÃs' ahaæ\<*<5>*>/ pÅÂhaæ pasannà sehi\<*<6>*>/ pÃïihi.\<*<6>*>/ #<|| 20 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 21 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 22 ||># TatiyapÅÂhavimÃnaæ\<*<7>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 T mÃlya-; (S) malla- 2 (M) omits these two lines. Almost all editions viz. R,C,B,N,VvA add the first two lines of the next verse to these two lines to make up a trisÂubh stanza. 3 (K) mam' etaæ 4 (K) ten' amhi 5 T adÃsi 'haæ 6 R,T sakehi pÃïihi; B,N sehi pÃïibhi 7 B,N add tatiyaæ; R,T PÅÂhavimÃnaæ tatiyaæ >/ #<[page 004]># %<4 ItthivimÃna>% #<4 CatutthapÅÂhavimÃnavatthu># ## PÅÂhaæ te veÊuriyamayaæ uÊÃraæ manojavaæ gacchati yena kÃmaæ alaÇkate malyadhare\<*<1>*>/ suvatthe obhÃsasi vijju-r-iv' abbhakÆÂaæ. #<|| 23 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 24 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 25 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 26 ||># ## \<*<2>*>/Appassa kammassa phalaæ mamedaæ yen' amhi evaæ jalitÃnubhÃvÃ. #<|| 27 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà manussaloke, addasaæ virajaæ bhikkhuæ vippasannam anÃvilaæ tassa adÃs' ahaæ\<*<3>*>/ pÅÂhaæ pasannà sehi\<*<4>*>/ pÃïihi.\<*<4>*>/ #<|| 28 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 29 ||># ## AkkhÃmi te\<*<5>*>/ bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam\<*<6>*>/ akÃsi pu¤¤aæ\<*<6>*>/ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 30 ||># CatutthapÅÂhavimÃnaæ\<*<7>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 T mÃlya-; (S) malla- 2 Vide No. 3 n. 2 regarding the arrangement of this verse. 3 T adÃsi 'haæ 4 R,T sakehi pÃïihi; B,N sehi pÃïibhi 5 R,T taæ 6 R,T yam ahaæ akÃsiæ 7 B,N add catutthaæ; R,T PÅÂhavimÃnaæ catutthaæ >/ #<[page 005]># %<5 PÅÂhavagga>% #<5 Ku¤jaravimÃnavatthu># ## Ku¤jaro te varÃroho nÃnÃratanakappano ruciro\<*<1>*>/ thÃmavà javasampanno\<*<1>*>/ ÃkÃsamhi samÅhati. #<|| 31 ||># ## PadumÅ padmapattakkhÅ\<*<2>*>/ padm' uppalajutindharo\<*<2>*>/ padmacuïïÃbhikiïïaÇgo\<*<2>*>/ soïïapokkharamÃlavÃ.\<*<3>*>/ #<|| 32 ||># ## PadumÃnusaÂaæ\<*<4>*>/ maggaæ padmapattavibhÆsitaæ\<*<2>*>/ Âhitaæ vaggum anugghÃti\<*<5>*>/ mitaæ gacchati vÃraïo. #<|| 33 ||># ## Tassa pakkamamÃnassa soïïakaæsÃ\<*<6>*>/ ratissarÃ\<*<6>*>/ tesaæ suyyati nigghoso turiye\<*<7>*>/ pa¤caÇgike yatha. #<|| 34 ||># ## Tassa nÃgassa khandhasmiæ\<*<8>*>/ sucivatthà alaÇkatà mahantaæ accharÃsaÇghaæ vaïïena atirocasi.\<*<9>*>/ #<|| 35 ||># ## DÃnassa te idaæ phalaæ atho sÅlassa và pana atho a¤jalikammassa taæ me akkhÃhi pucchità ti. #<|| 36 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 37 ||># ## DisvÃna guïasampannaæ jhÃyiæ jhÃnarataæ sataæ adÃsiæ pupphÃbhikiïïaæ Ãsanaæ dussasanthataæ. #<|| 38 ||># ## Upa¬¬haæ\<*<10>*>/ \<*<2>*>/padmamÃlÃhaæ\<*<10>*>/ Ãsanassa samantato abbhokirissaæ pattehi pasannà sehi\<*<11>*>/ pÃïihi.\<*<11>*>/ #<|| 39 ||># ## Tassa kammassa\<*<12>*>/ kusalassa\<*<12>*>/ idaæ me Ådisaæ\<*<13>*>/ phalaæ sakkÃro garukÃro ca devÃnaæ apacità ahaæ. #<|| 40 ||># ## Yo ve sammÃvimuttÃnaæ santÃnaæ brahmacÃrinaæ pasanno Ãsanaæ dajjà evaæ nande yathà ahaæ. #<|| 41 ||># ## Tasmà hi attakÃmena\<*<14>*>/ mahattam\<*<15>*>/ abhikaÇkhatà Ãsanaæ dÃtabbaæ hoti sarÅrantimadhÃrinan ti. #<|| 42 ||># Ku¤jaravimÃnaæ\<*<16>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 C1,2 in fn. mention a rdg. in (B): ruciyo thÃmasampanno. The probable correct rdg. is ruciro javasampanno (vv-vv---) although thÃmavà had been includes in the pÃda at least as early as the 5th c. A.C. as seen in VvA. 2 C1,2,T,VvA(C) padum(a)- (throughout) 3 R,T sovaïïa-; (G) -mÃladhà 4 R,T -satam 5 B,N -ghÃtÅ 6 R,T sovaïïakaæ sÃratissarà 7 B tÆriye (throughout Æ) 8 R,T,B,N khandhamhi 9 (S) -rocati 10 R,T upa¬¬hapadumÃlÃhaæ; C1,2,VvA(C) upa¬¬hapadumamÃlÃhaæ; (M),(G) upaddhaæ paddhamÃlÃhaæ 11 R,T sakehi pÃïihi; B,N sehi pÃïibhi 12 R,T,B,N kamma-kusalassa 13 R,T tÃdisaæ 14 VvA(C) attha- 15 R mahattham 16 R,T,B,N add pa¤camaæ >/ #<[page 006]># %<6 ItthivimÃna>% #<6 PaÂhamanÃvÃvimÃnavatthu># ## Suvaïïacchadanaæ nÃvaæ nÃri Ãruyha tiÂÂhasi ogÃhasi\<*<1>*>/ pokkharaïiæ padmaæ\<*<2>*>/ chindasi pÃïinÃ.\<*<3>*>/ #<|| 43 ||># ## \<*<4>*>/Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 44 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 45 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 46 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà manussaloke disvÃna bhikkhÆ tasite kilante uÂÂhÃya pÃtuæ udakaæ adÃsiæ. #<|| 47 ||># ## Yo ve kilantÃna\<*<5>*>/ pipÃsitÃnaæ uÂÂhÃya pÃtuæ udakaæ dadÃti sÅtodakÃ\<*<6>*>/ tassa bhavanti najjo pahÆtamalyÃ\<*<7>*>/ bahupuï¬arÅkÃ. #<|| 48 ||># ## Tam Ãpagà anupariyanti sabbadà sÅtodakÃ\<*<6>*>/ vÃlukasanthatà nadÅ ambà ca sÃlà tilakà ca jambuyo uddÃlakà pÃÂaliyo ca phullÃ. #<|| 49 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 1 T ogÃlhasi 2 C1,2,T,VvA(C) padumaæ 3 R païÅnà 4 R,T contain an addtional stanza here (= No. 8,2) not supported by other edd. and VvA. (M) retains this stanza. 5 VvA(R) kilantÃnaæ 6 C1,2,VvA(C) sÅtodikà 7 (M) bahutta-malyà (throughout) 7 &1 8 R,T tass' eva 9 R,T contain an addtional stanza here (= No. 8,10) not supported by other edd. and VvA. 10 B,N add chaÂÂhaæ; R,T NÃvÃvimÃnaæ chaÂÂhaæ &2 1 T ogÃÊhasi 2 C1,2,T,VvA(C) padumaæ 3 R,T contain an addtional stanza here (= No. 8,2) not supported by other edd. and VvA. (M) retains this stanza. 4 C1,2,VvA(C) sÅtodikà >/ #<[page 007]># %<7 PÅÂhavagga>% ## Taæ bhÆmibhÃgehi upetarÆpaæ vimÃnaseÂÂhaæ bhusa sobhamÃnaæ tassÅdha\<*<8>*>/ kammassa ayaæ vipÃko etÃdisaæ pu¤¤akatà labhanti. #<|| 50 ||># ## \<*<9>*>/Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 51 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 52 ||># PaÂhamanÃvÃvimÃnaæ\<*<10>*>/ \<&1>/ #<7 DutiyanÃvÃvimÃnavatthu># ## Suvaïïacchadanaæ nÃvaæ nÃri Ãruyha tiÂÂhasi ogÃhasi\<*<1>*>/ pokkharaïiæ padmaæ\<*<2>*>/ chindasi pÃïinÃ. #<|| 53 ||># ## {\<*<3>*>/kena t' etÃdiso} vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 54 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jahitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 55 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 56 ||># \<&2>/ #<[page 008]># %<8 ItthivimÃna>% ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà manussaloke disvÃna bhikkhuæ tasitaæ kilantaæ uÂÂhÃya pÃtuæ udakaæ adÃsiæ. #<|| 57 ||># ## Yo ve kilantassa pipÃsitassa uÂÂhÃya pÃtuæ udakaæ dadÃti sÅtodakÃ\<*<4>*>/ tassa bhavanti najjo pahÆtamalyÃ\<*<5>*>/ {bahupuï¬arÅkÃ}. #<|| 58 ||># ## Tam Ãpagà anupariyanti sabbadà sÅtodakÃ\<*<4>*>/ vÃlukasanthatà nadÅ ambà ca sÃlà tilakà ca jambuyo uddÃlakà pÃÂaliyo ca phullÃ. #<|| 59 ||># ## Taæ bhÆmibhÃgehi upetarÆpaæ vimÃnaseÂÂhaæ bhusa sobhamÃnaæ tassÅdha\<*<6>*>/ kammassa ayaæ vipÃko etÃdisaæ pu¤¤akatà labhanti. #<|| 60 ||># ## \<*<7>*>/Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 61 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 62 ||># DutiyanÃvÃvimÃnaæ\<*<8>*>/ \<&1>/ #<8 TatiyanÃvÃvimÃnavatthu># ## Suvaïïacchadanaæ nÃvaæ nÃri Ãruyha tiÂÂhasi ogÃhasi\<*<1>*>/ pokkharaïiæ padmaæ\<*<2>*>/ chindasi pÃïinÃ. #<|| 63 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 5 (M) bahutta-malyà (throughout) 6 R,T tass' eva 7 R,T contain an addtional stanza here (= No. 8,10) not supported by other edd. and VvA. 8 B,N add sattamaæ; R,T NÃvÃvimÃnaæ sattamaæ >/ #<[page 009]># %<9 PÅÂhavagga>% ## KÆÂÃgÃrà nivesà te vibhattà bhÃgaso mità daddallamÃnà Ãbhanti samantà caturo disÃ. #<|| 64 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 65 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 66 ||># ## Sà devatà attamanà sambuddhen' eva pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 67 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà manussaloke disvÃna bhikkhÆ tasite kilante uÂÂhÃya pÃtuæ udakaæ adÃsiæ. #<|| 68 ||># ## Yo ve kilantÃna\<*<3>*>/ pipÃsitÃnaæ uÂÂhÃya pÃtuæ udakaæ dadÃti sÅtodakÃ\<*<4>*>/ tassa bhavanti najjo pahÆtamalyÃ\<*<5>*>/ bahupuï¬arÅkÃ. #<|| 69 ||># ## Tam Ãpagà anupariyanti sabbadà sÅtodakÃ\<*<4>*>/ vÃlukasanthatà nadÅ ambà ca sÃlà tilakà ca jambuyo uddÃlakà pÃÂaliyo ca phullÃ. #<|| 70 ||># ## Taæ bhÆmibhÃgehi upetarÆpaæ vimÃnaseÂÂhaæ bhusa sobhamÃnaæ tassÅdha\<*<6>*>/ kammassa ayaæ vipÃko etÃdisaæ pu¤¤akatà labhanti. #<|| 71 ||># ## KÆÂÃgÃrà nivesà me vibhattà bhÃgaso mità daddallamÃnà Ãbhanti samantà caturo disÃ. #<|| 72 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 73 ||># ## \<*<7>*>/Ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsati Etassa kammassa phalaæ\<*<8>*>/ mamedaæ\<*<8>*>/ atthÃya\<*<9>*>/ buddho udakaæ apÃyÅ ti.\<*<10>*>/ #<|| 74 ||># TatiyanÃvÃvimanaæ\<*<11>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 T ogÃÊhasi 2 C1, 2, T, VvA(C) padumaæ 3 VvA(R) kilantÃnaæ 4 C1, 2, VvA(C) sÅtodikà 5 (M) bahutta-malyà 6 R, T tass' eva 7 B, N add here the hemistich: AkkhÃmi te buddha mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ. (M) has the above hemistich and pÃdas a, b of v. 12. 8 R, T ayaæ vipÃko 9 R, T uÂÂhÃya 10 R, T apÃsÅ ti 11 B, N add aÂÂhamaæ; R, T NÃvÃvimÃnaæ aÂÂhamaæ >/ #<[page 010]># %<10 ItthivimÃna>% #<9 DÅpavimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 75 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 76 ||># ## Kena tvaæ vimalobhÃsà atirocasi devate kena te sabbagattehi sabbà obhÃsate\<*<1>*>/ disÃ. #<|| 77 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 78 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 79 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà manussaloke tamandhakÃramhi timÅsikÃyaæ padÅpakÃlamhi adaæ\<*<2>*>/ padÅpaæ.\<*<2>*>/ #<|| 80 ||># ## Yo andhakÃramhi timÅsikÃyaæ padÅpakÃlamhi dadÃti\<*<3>*>/ dÅpaæ uppajjati jotirasaæ vimÃnaæ pahÆtamalyaæ bahupuï¬arÅkaæ. #<|| 81 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 82 ||># ## TenÃhaæ vimalobhÃsà atirocÃmi devatà tena me sabbagattehi sabbà obhÃsate\<*<1>*>/ disÃ. #<|| 83 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 011]># %<11 PÅÂhavagga>% ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 84 ||># DÅpavimÃnaæ\<*<4>*>/ \<&1>/ #<10 TiladakkhiïavimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃramÃ, #<|| 85 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 86 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 87 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 88 ||># ## \<*<1>*>/Ahaæ manussesu manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà manussaloke addasaæ virajaæ buddhaæ vippasannam anÃvilaæ. #<|| 89 ||># ## ùsajja dÃnaæ adÃsiæ akÃmà tiladakkhiïaæ dakkhiïeyyassa buddhassa pasannà sehi\<*<2>*>/ pÃïihi.\<*<2>*>/ #<|| 90 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 91 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 92 ||># TiladakkhiïavimÃnaæ\<*<3>*>/ \<&2>/ \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R,T obhÃsare 2 B,N,VvA(R) adÃsi dÅpaæ 3 R, dadati 4 B,N add navamaæ; R,T PadÅpavimÃnaæ navamaæ &2 1 The arrangement of stanzas 5,6 differs in C1,2,B,N,VvA (C). 2 R, T,(S) sakehi pÃïihi; B, N sehi pÃïibhi 3 R, T, B, N add dasamaæ; C1, 2 -dakkhiïa- >/ #<[page 012]># %<12 ItthivimÃna>% #<11 PaÂhamapatibbatÃvimÃnavatthu># ## Ko¤cà mayÆrà diviyà ca haæsà vaggussarà kokilà sampatanti pupphÃbhikiïïaæ rammam idaæ vimÃnaæ anekacittaæ naranÃrisevitaæ. #<|| 93 ||># ## Tatth' acchasi devi mahÃnubhÃve iddhÅ\<*<1>*>/ vikubbanti anekarÆpà imà ca te accharÃyo samantato naccanti gÃyanti pamodayanti. #<|| 94 ||># ## DeviddhipattÃsi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 95 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 96 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà patibbatà nä¤amanÃ\<*<2>*>/ ahosiæ mÃtà va puttaæ anurakkhamÃnà kuddhà p' ahaæ\<*<3>*>/ {nappharusaæ} avocaæ. #<|| 97 ||># ## Sacce Âhità mosavajjaæ pahÃya dÃne ratà saÇgahitattabhÃvà anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacittà sakkacca dÃnaæ vipulaæ adÃsiæ. #<|| 98 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 99 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 100 ||># PaÂhamapatibbatÃvimÃnaæ\<*<4>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 (M) iddhiæ 2 R, T ana¤¤amanÃ; B, N, VvA(R) 'na¤¤amanà 3 R, T, B, N, VvA(R) pi 'haæ 4 B, N add ekÃdasamaæ; R, T Patib- ekÃdasamaæ; C1, 2 Patib- >/ #<[page 013]># %<13 PÅÂhavagga>% #<12 DutiyapatibbatÃvimÃnavatthu># ## VeÊuriyatthambhaæ ruciraæ pabhassaraæ vimÃnam Ãruyha anekacittaæ tatth' acchasi devi mahÃnubhÃve uccÃvacà iddhi vikubbamÃnÃ. #<|| 101 ||># ## \<*<1>*>/Imà ca te accharÃyo samantato naccanti gÃyanti ca pamodayanti\<*<2>*>/ #<|| 102 ||># ## DeviddhipattÃsi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 103 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 104 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà upÃsikà cakkhumato ahosiæ pÃïÃtipÃtà viratà ahosiæ loke adinnaæ parivajjayissaæ. #<|| 105 ||># ## Amajjapà no\<*<3>*>/ ca\<*<3>*>/ musà abhÃïiæ\<*<4>*>/ sakena sÃminÃ\<*<5>*>/ ahosiæ tuÂÂhà anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacittà sakkacca dÃnaæ vipulaæ adÃsiæ. #<|| 106 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 107 ||># ## \<*<6>*>/AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam\<*<7>*>/ akÃsi pu¤¤aæ\<*<7>*>/ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 108 ||># DutiyapatibbatÃvimÃnaæ\<*<8>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 There is a confusion in the division into verses in the various editions. B,N,VvA(C) add these two lines to v. 1 and R to v. 2. VvA(R) is not acceptable. Here I follow C2. 2 B,N add ca 3 R,T nÃpi 4 C1,2,VvA(C),(K) abhÃsiæ 5 C1,2,VvA(C) sÃminà va 6 VvA(R) and (B) omit this hemistich 7 R,T yam ahaæ akÃsiæ 8 R,T,B,N add dvÃdasamaæ >/ #<[page 014]># %<14 ItthivimÃna>% #<13 PaÂhamasuïisÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 109 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 110 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 111 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 112 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà suïisà ahosiæ sasurassa gehe\<*<1>*>/ \<*<2>*>/addasaæ virajaæ bhikkhuæ vippasannam anÃvilaæ. #<|| 113 ||># ## Tassa adÃs' ahaæ\<*<3>*>/ pÆvaæ pasannà sehi\<*<4>*>/ pÃïihi\<*<4>*>/ bhÃga¬¬habhÃgaæ datvÃna modÃmi Nandane vane. #<|| 114 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 115 ||># ## \<*<5>*>/AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 116 ||># PaÂhamasuïisÃvimÃnaæ\<*<6>*>/ \<&1>/ #<14 DutiyasuïisÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 117 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R,T,(K),VvA(R) ghare 2 C1,2,B,N, VvA(C) differ in the arrangement of verses from here. 3 R,T adÃsi 'haæ 4 R,T sakehi pÃïihi; B,N sehi pÃïibhi 5 R,T,VvA(R) omit this hemistich. 6 B,N add terasamaæ; C1,2 SuïisÃ-; R,T SuïisÃterasamaæ >/ #<[page 015]># %<15 PÅÂhavagga>% ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 118 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 119 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idam phalaæ: #<|| 120 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà suïisà ahosiæ sasurassa gehe\<*<1>*>/ \<*<2>*>/addasaæ virajaæ bhikkhuæ vippasannam anÃvilaæ. #<|| 121 ||># ## Tassa adÃs' ahaæ\<*<3>*>/ bhÃgaæ pasannà sehi\<*<4>*>/ pÃïihi\<*<4>*>/ kummÃsapiï¬aæ datvÃna modÃmi Nandane vane. #<|| 122 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 123 ||># ## \<*<5>*>/AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 124 ||># DutiyasuïisÃvimÃnaæ\<*<6>*>/ \<&1>/ #<15 UttarÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 125 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 126 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 127 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R, T, (K), VvA(R) ghare 2 C1, 2, B, N, VvA(C) differ in the arrangement of verses from here. 3 R, T adÃsi 'haæ 4 R, T sakehi païihi; B, N sehi pÃïibhi 5 R, T, VvA(R) omit this hemistich. 6 B, N add cuddasamaæ; R, T SuïisÃ- cuddasamaæ >/ #<[page 016]># %<16 ItthivimÃna>% ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 128 ||># ## Issà ca maccheram atho\<*<1>*>/ paÊÃso nÃhosi mayhaæ gharam Ãvasantiyà akkodhanà bhattu vasÃnuvattinÅ\<*<2>*>/ uposathe nicc' aham appamattÃ.\<*<3>*>/ #<|| 129 ||># ## CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yÃ\<*<4>*>/ ca\<*<4>*>/ pakkhassa aÂÂhamÅ pÃÂihÃriyapakkha¤ ca aÂÂhaÇgasusamÃgataæ #<|| 130 ||># ## Uposathaæ upavasissaæ\<*<5>*>/ sadà sÅlesu saævutà sa¤¤amà saævibhÃgà ca vimÃnaæ ÃvasÃm' ahaæ.\<*<6>*>/ #<|| 131 ||># ## PÃïÃtipÃtà viratà musÃvÃdà ca sa¤¤atà theyyà ca aticÃrà ca majjapÃnà ca Ãrakà #<|| 132 ||># ## Pa¤casikkhÃpade ratà ariyasaccÃna kovidà upÃsikà cakkhumato Gotamassa yasassino. #<|| 133 ||># ## SÃhaæ sakena sÅlena yasasà ca yasassinÅ anubhomi sakaæ pu¤¤aæ sukhità c' amhi anÃmayÃ. #<|| 134 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 135 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jatilÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 136 ||># Mama ca bhante vacanena bhagavato pÃde sirasà vandeyyÃsi: Uttarà nÃma bhante upÃsikà bhagavato pÃde sirasà vandÃtÅ ti. Anacchariyaæ kho pan' etaæ bhante yaæ maæ bhagavà a¤¤atarasmiæ sÃma¤¤aphale vyÃkareyya. Taæ bhagavà sakadÃgÃmiphale vyÃkÃsÅ ti. UttarÃvimÃnaæ\<*<7>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R macchariyam atho; T machariya-mÃno; (S) macchariya-mado; B maccheramÃno; (K) macchariyamano ca 2 (M) vasÃnuvattanÅ 3 R,T niccappamattà (preceded by a lacuna); T (fn),VvA (R) niccam appamattà 4 C1,VvA(C) yÃva 5 R,T upavasiæ, but see No. 52 v. 24 in R, upavasissaæ 6 (M) ÃvasÃm' imaæ 7 R,T,B,N add païïarasamaæ >/ #<[page 017]># %<17 PÅÂhavagga>% #<16 SirimÃvimÃnavatthu># ## Yuttà ca te parama-alaÇkatà hayà adhomukhà aghasigamà balÅ javà abhinimmità pa¤carathÃsatà ca te anventi taæ sÃrathicodità hayÃ. #<|| 137 ||># ## Sà tiÂÂhasi rathavare alaÇkatà obhÃsayaæ jalam iva jotipÃvako pucchÃmi taæ varatanu\<*<1>*>/ anomadassane\<*<1>*>/ kasmà nu\<*<2>*>/ kÃyà anadhivaraæ upÃgamÅ ti.\<*<3>*>/ #<|| 138 ||># ## KÃmaggappattÃnaæ yam Ãhu\<*<4>*>/ anuttaraæ\<*<5>*>/ nimmÃya nimmÃya ramanti devatà tasmà kÃyà accharà kÃmavaïïinÅ\<*<6>*>/ idhÃgatà anadhivaraæ\<*<7>*>/ namassituæ.\<*<8>*>/ #<|| 139 ||># ## Kiæ tvaæ pure sucaritam ÃcarÅdha\<*<9>*>/ ken' acchasi\<*<10>*>/ tvaæ amitayasà sukhedhità iddhÅ ca te anadhivarà vihaÇgamà vaïïo ca te dasadisà virocati. #<|| 140 ||># ## Devehi tvaæ parivutÃ\<*<11>*>/ sakkatÃ\<*<11>*>/ c' asi kuto cutà sugatigatÃsi devate kassa và tvaæ vacanakarÃnusÃsaniæ\<*<12>*>/ Ãcikkha me tvaæ yadi buddhasÃvikà ti.\<*<13>*>/ #<|| 141 ||># ## Nagantare nagaravare sumÃpite paricÃrikà rÃjavarassa\<*<14>*>/ sirÅmato nacce\<*<15>*>/ gÅte\<*<15>*>/ paramasusikkhità ahuæ\<*<16>*>/ Sirimà ti maæ RÃjagahe avediæsu. #<|| 142 ||># ## Buddho ca me isinisabho\<*<17>*>/ vinÃyako adesayÅ\<*<18>*>/ samudayadukkhaniccataæ asaÇkhataæ dukkhanirodhasassataæ\<*<19>*>/ magga¤ c' imam akuÂilam a¤jasaæ sivaæ. #<|| 143 ||># ## SutvÃn' ahaæ amatapadam asaÇkhataæ tathÃgatass' anadhivarassa\<*<20>*>/ sÃsanaæ {sÅlesv' ahaæ} paramasusaævutà ahuæ dhamme Âhità naravarabuddhadesite.\<*<21>*>/ #<|| 144 ||># ## ¥atvÃn' ahaæ\<*<22>*>/ virajapadaæ\<*<23>*>/ asaÇkhataæ tathÃgaten' anadhivarena desitaæ tatth' ev' ahaæ samathasamÃdhim Ãphusiæ sà yeva me paramaniyÃmatà ahu. #<|| 145 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 018]># %<18 ItthivimÃna>% ## LaddhÃn' ahaæ amatavaraæ visesanaæ ekaæsikà abhisamaye visesiya\<*<24>*>/ asaæsayà bahujanapÆjità ahaæ khi¬¬Ãratiæ\<*<25>*>/ paccanubhom' anappakaæ. #<|| 146 ||># ## Evaæ ahaæ amatadas' amhi\<*<26>*>/ devatà tathÃgatass' anadhivarassa sÃvikà dhammaddasà paÂhamaphale patiÂÂhità sotÃpannà na ca pana\<*<27>*>/ m' atthi\<*<28>*>/ duggati. #<|| 147 ||># ## Sà vandituæ anadhivaraæ upÃgamiæ pÃsÃdike\<*<29>*>/ kusalarate ca bhikkhavo namassituæ samaïasamÃgamaæ sivaæ sagÃravà sirimato dhammarÃjino. #<|| 148 ||># ## Disvà muniæ muditaman' amhi\<*<30>*>/ pÅïità tathÃgataæ naravaradammasÃrathiæ\<*<31>*>/ taïhacchidaæ\<*<32>*>/ kusalarataæ vinÃyakaæ vandÃm' ahaæ paramahitÃnukampakan ti. #<|| 149 ||># SirimÃvimÃnaæ\<*<33>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 (M) varacÃru anumadassane 2 R, T omit nu 3 R, T, B, N omit ti 4 R yayÃhu 5 R, T, (K), VvA(R) anuttarÃ; (M) 'nuttarà 6 R, T kÃmavaïïanÅ 7 C2 Inadhi- 8 C1, 2, VvA add ti 9 R, T acarÅ idha; (M), VvA(R) acÃr' idha 10 R, T kenÃsi 11 R, T -vutasak-; (M) -vutà sakkatvà 12 R, T -sÃsanÅ 13 R, T omit ti 14 VvA(C) nagaravarassa 15 R naccei gÅte; T naccehi gÅtehi 16 T ahaæ 17 R, T isisanibho 18 R, T -yi 19 R, T -dhaæ sassataæ 20 R, T, VvA(C) anadhi- 21 C1, 2, VvA(C) -bhÃsite 22 R, T -taæ 23 R, T, VvA(C) virajaæ padaæ 24 R, T, (S) visesayi 25 R, T khi¬¬aæ ratiæ 26 (M) amatarasamhi 27 R, T puna 28 VvA(R) -m-atthi 29 R, T pasÃdite 30 R -manaæ hi 31 R, T -dhamma- 32 R ta¤ha- 33 R, T, B, N add soÊasamaæ >/ #<[page 019]># %<19 PÅÂhavagga>% #<17 KesakÃrÅvimÃnavatthu># ## Idaæ vimÃnaæ ruciraæ pabhassaraæ veÊuriyatthambhaæ satataæ sunimmitaæ sovaïïarukkhehi\<*<1>*>/ samantam otthataæ\<*<2>*>/ ÂhÃnaæ mamaæ\<*<3>*>/ kammavipÃkasambhavaæ. #<|| 150 ||># ## Tatr' Æpapannà purimaccharà imà sataæ sahassÃni sakena kammunà tuvaæ si ajjhÆpagatÃ\<*<4>*>/ yasassinÅ obhÃsayaæ tiÂÂhasi pubbadevatÃ. #<|| 151 ||># ## SasÅ adhiggayha yathà virocati nakkhattarÃjÃ-r-iva tÃrakÃgaïaæ\<*<5>*>/ tath' eva tvaæ accharÃsaÇgaïaæ\<*<6>*>/ imaæ daddallamÃmÃ\<*<7>*>/ yasasÃ\<*<7>*>/ virocasi. #<|| 152 ||># ## Kuto nu Ãgamma anomadassane upapannà tvaæ bhavanaæ mamaæ idaæ Brahmaæ\<*<8>*>/ va devà Tidasà sa-h-IndakÃ\<*<9>*>/ sabbe\<*<10>*>/ na\<*<10>*>/ tappÃmase dassanena tan ti.\<*<11>*>/ #<|| 153 ||># ## Yam etaæ Sakka anupucchase mamaæ: \<*<12>*>/kuto cutà tvaæ idha Ãgatà ti, BÃrÃïasÅ nÃma pur' atthi KÃsinaæ tattha pure\<*<13>*>/ ahosiæ\<*<13>*>/ KesakÃrikÃ. #<|| 154 ||># ## Buddhe ca dhamme ca pasannamÃnasà saÇghe ca ekantagatÃ\<*<14>*>/ asaæsayà akhaï¬asikkhÃpadà Ãgatapphalà sambodhidhamme niyatà anÃmayà ti. #<|| 155 ||># ## Tan tyÃbhinandÃmase svÃgata¤ ca\<*<15>*>/ te dhammena ca tvaæ yasasà virocasi buddhe ca dhamme ca pasannamÃnase saÇghe ca ekantagate\<*<14>*>/ asaæsaye akhaï¬asikkhÃpade Ãgatapphale sambodhidhamme niyate anÃmaye ti. #<|| 156 ||># KesakÃrÅvimÃnaæ\<*<16>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R, T, B, N, VvA(R) suvaïïa- 2 (G) otataæ 3 R, T mama 4 B, N ajjhupa-; (G) -rajjhÆpagatà 5 (M), VvA(R) tÃrakÃnaæ 6 R acchara-; VvA(C) -saÇgamaæ 7 VvA(R) -mÃnÃya saha 8 R Bhramaæ 9 C1, 2, VvA(C) sa-Indakà 10 R, T sabbena 11 VvA(C) tvan ti 12 R, T omit tvaæ; (M) has whole pÃda as kuto cutÃya idha Ãgacchiti tava 13 B, N, VvA(C) ahosiæ pure; VvA(R) ahosi pure 14 R, T ekanti- 15 C1, 2, VvA(C) sÃgata¤ ca 16 B, N add sattarasamaæ; R, T -kÃriyavimÃnaæ sattarasamaæ; (M) KesakÃri- >/ #<[page 020]># %<20 ItthivimÃna>% Tass' uddÃnaæ: Pa¤ca pÅÂhÃ, tayo nÃvÃ, dÅpatiladakkhiïÃ,\<*<1>*>/ duve\<*<2>*>/ pati, dve suïisÃ, Uttarà Sirimà KesakÃrikÃ; vaggo tena pavuccatÅ ti. ItthivimÃne paÂhamo vaggo PýèHAVAGGO PAèHAMO \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R, T padÅpa- 2 R, T, B, N dve >/ #<[page 021]># %< 21>% II CITTALATAVùGGA #<18 DÃsivimÃnavatthu># ## Api Sakko va devindo ramme CittalatÃvane samantà anupariyÃsi nÃrÅgaïapurakkhatÃ\<*<1>*>/ obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ. #<|| 157 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 158 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 159 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 160 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà dÃsÅ ahosiæ parapessiyÃ\<*<2>*>/ kule. \<*<3>*>/upÃsikà cakkhumato Gotamassa yasassino. #<|| 161 ||># ## Tassà me nikkamo Ãsi sÃsane tassa tÃdino: kÃmaæ bhijjatu 'yaæ kÃyo n' eva atth' ettha santhanaæ. #<|| 162 ||># ## SikkhÃpadÃnaæ pa¤cannaæ maggo sovatthiko sivo akaïÂako agahaïo\<*<5>*>/ uju sabbhi pavedito. #<|| 163 ||># ## Nikkamassa phalaæ passa yath' idaæ pÃpuï' itthikà Ãmantanikà ra¤¤o 'mhi\<*<6>*>/ Sakkassa vasavattino. #<|| 164 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 022]># %<22 ItthivimÃna>% ## SaÂÂhituriyasahassÃni\<*<7>*>/ paÂibodhaæ karonti me ùlambo Gaggaro\<*<8>*>/ BhÅmo SÃdhuvÃdÅ ca\<*<9>*>/ Saæsayo,\<*<9>*>/ #<|| 165 ||># ## Pokkharo ca Suphasso ca VÅïÃmokkhÃ\<*<10>*>/ ca nÃriyo Nandà c' eva Sunandà ca SoïadinnÃ\<*<11>*>/ SucimhitÃ\<*<12>*>/ #<|| 166 ||># ## AlambusÃ\<*<13>*>/ MissakesÅ ca\<*<14>*>/ Puï¬arÅkÃti {dÃruïÅ}\<*<15>*>/ EïiphassÃ\<*<16>*>/ SuphassÃ\<*<17>*>/ ca Subhaddà MuduvÃdinÅ.\<*<18>*>/ #<|| 167 ||># ## Età c' a¤¤Ã\<*<19>*>/ ca seyyÃse accharÃnaæ pabodhikÃ\<*<20>*>/ tà maæ kÃlen' upÃgantvÃ\<*<21>*>/ abhibhÃsanti devatÃ: #<|| 168 ||># ## Handa naccÃma gÃyÃma handa taæ ramayÃmase na-y-idaæ akatapu¤¤Ãnaæ katapu¤¤Ãnam ev' idaæ. #<|| 169 ||># ## Asokaæ Nandanaæ rammaæ TidasÃnaæ mahÃvanaæ sukhaæ akatapu¤¤Ãnaæ idha natthi parattha ca sukha¤ ca katapu¤¤Ãnaæ idha c' eva parattha ca. #<|| 170 ||># ## Tesaæ sahavyakÃmanaæ\<*<22>*>/kattabbaæ\<*<23>*>/ kusalaæ bahuæ katapu¤¤Ã hi modanti sagge bhogasamaÇgino ti. #<|| 171 ||># DÃsivimÃnaæ\<*<24>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R nariganapurakkhitÃ; T -purakkhità 2 (B), (K), (M) parapesiyà 3 Here onwards the arrangement of verses differs in edd. 4 B, N, (M) saïÂhanaæ 5 T, (M) agahano 6 (M) ra¤¤' amhi 7 B SaÂÂhi tÆriya- 8 R, T Gaggamo, but see No. 50, 24; VvA(R), (K), (M) Bhaggaro; (S) Saggamo 9 R, T pasaæsiyo; (M) ca saæsiyo, but see No. 50, 24 10 B, N VinÃ-; (M) vilÃmokkhà 11 VvA(R) Sokatiïïà 12 R, T SucimbhikÃ; but Suvimhità at No. 50, 25 13 T ùlambusà 14 R, T omit 15 R, T, B, N ti dÃruïÅ 16 R, T Enipassà 17 R, T Supassà 18 R, T MudukÃvadÅ; (M), VvA(R) Mudukà CarÅ but at No. 50, 26 MuduvÃdinÅ 19 R, T a¤¤Ã 20 (S) pamodikà 21 VvA(C) pÃlentu 'pÃgantvà 22 B, N sahabya- 23 R kÃtabbaæ 24 R, T, B, N add paÂhamaæ >/ #<[page 023]># %<23 CittalatÃvagga>% #<19 LakhumÃvimÃnavatthu># ## \<*<1>*>/Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 172 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 173 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 174 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 175 ||># ## KevaÂÂadvÃrà nikkhamma ahu mayhaæ nivesanaæ tattha sa¤caramÃnÃnaæ\<*<2>*>/ sÃvakÃnam mahesinaæ, #<|| 176 ||># ## Odanaæ kummÃsaæ\<*<3>*>/ ¬Ãkaæ\<*<4>*>/ loïasovÅraka¤ c' ahaæ adÃsiæ ujubhÆtesu vippannena cetasÃ. #<|| 177 ||># ## CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yÃ\<*<5>*>/ ca\<*<5>*>/ pakkhassa aÂÂhamÅ pÃÂihÃriyapakkha¤ ca aÂÂhaÇgasusamÃgataæ #<|| 178 ||># ## Uposathaæ upavasissaæ\<*<6>*>/ sadà sÅlesu saævutà \<*<7>*>/sa¤¤amà saævibhÃgà ca vimÃnaæ ÃvasÃm' ahaæ. #<|| 179 ||># ## PÃïÃtipÃtà viratà musÃvÃdà ca sa¤¤atà theyyà ca aticÃrà ca majjapÃnà ca Ãrakà #<|| 180 ||># ## Pa¤casikkhÃpade ratà ariyasaccÃna kovidà upÃsikà cakkhumato Gotamassa yasassino. #<|| 181 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 182 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 183 ||># Mama ca bhante vacanena bhagavato pÃde sirasà vandeyyÃsi; Lakhumà nÃma bhante upÃsikà bhagavato pÃde sirasà vandatÅ ti. Anacchariyaæ kho pan' etaæ bhante \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 024]># %<24 ItthivimÃna>% yaæ maæ bhagavà a¤¤atarasmiæ sÃma¤¤aphale vyÃkareyya. Taæ bhagavà sakadÃgÃmiphale vyÃkÃsÅ ti. LakhumÃvimÃnaæ\<*<8>*>/ \<&1>/ #<20 ùcÃmadÃyikÃvimÃnavatthu># ## Piï¬Ãya\<*<1>*>/ te carantassa tuïhÅbhÆtassa tiÂÂhato daliddÃ\<*<2>*>/ kapaïà nÃrÅ parÃgÃram avassitÃ,\<*<3>*>/ #<|| 184 ||># ## Yà te adÃsi ÃcÃmaæ pasannà sehi\<*<4>*>/ pÃïihi\<*<4>*>/ sà hitvà mÃnusaæ\<*<5>*>/ dehaæ kaæ nu sÃ\<*<6>*>/ disataæ\<*<6>*>/ gatÃ. #<|| 185 ||># ## Piï¬Ãya me carantassa tuïhÅbhÆtassa tiÂÂhato daliddÃ\<*<2>*>/ kapaïà nÃrÅ parÃgÃram avassitÃ,\<*<3>*>/ #<|| 186 ||># ## Yà me adÃsi ÃcÃmaæ pasannà sehi\<*<4>*>/ pÃïihi\<*<4>*>/ sà hitvà mÃnusaæ\<*<5>*>/ dehaæ vippamuttà ito cutÃ. #<|| 187 ||># ## NimmÃnaratino\<*<7>*>/ nÃma santi devà mahiddhikà tattha sà sukhità nÃrÅ modat' ÃcÃmadÃyikÃ.\<*<8>*>/ #<|| 188 ||># ## Aho dÃnaæ varÃkiyÃ\<*<9>*>/ Kassape suppatiÂÂhitaæ parÃbhatena\<*<10>*>/ dÃnena ijjhittha vata dakkhiïÃ. #<|| 189 ||># ## Yà mahesittaæ kÃreyya cakkavattissa rÃjino nÃrÅ sabbaÇgakalyÃïÅ bhattu cÃnomadassikÃ,\<*<11>*>/ etassÃcÃmadÃnassa kalaæ nÃgghati\<*<12>*>/ soÊasiæ. #<|| 190 ||># ## Sataæ nikkhà sataæ assà sataæ assatarÅrathÃ\<*<13>*>/ sataæ ka¤¤ÃsahassÃni Ãmuttamaïikuï¬alà etassÃcÃmadÃnassa kalaæ nÃgghanti soÊasiæ. #<|| 191 ||># ## Sataæ Hemavatà nÃgà ÅsÃdantÃ\<*<14>*>/ urÆÊhavà suvaïïakacchà mÃtaÇgà hemakappanavÃsasÃ\<*<15>*>/ etassÃcÃmadÃnassa kalaæ nÃgghanti soÊasiæ. #<|| 192 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 There is an error in the numbering of verses in R. 2 R, T saæsaramÃnÃnaæ 3 (M) kumÃsaæ 4 C1, 2, VvA(C) sÃkaæ 5 C1, 2, VvA(C) yÃva 6 R, T upavasiæ; (G) upavÃsissaæ 7 (M), VvA(R) omit this hemistich. 8 R, T, B, N add dutiyaæ >/ #<[page 025]># %<25 CittalatÃvagga>% ## Catunnam\<*<16>*>/pi ca dÅpÃnaæ\<*<16>*>/ issaraæ yo 'dha kÃraye etassÃcÃmadÃnassa kalaæ nÃgghati\<*<12>*>/ soÊasin ti. #<|| 193 ||># ùcÃmadÃyikÃvimÃnaæ\<*<17>*>/ \<&1>/ #<21 Caï¬ÃlivimÃnavatthu># ## Caï¬ÃlÅ vanda pÃdÃni Gotamassa yasassino tam eva\<*<1>*>/ anukampÃya aÂÂhÃsi isisattamo.\<*<2>*>/ #<|| 194 ||># ## AbhippasÃdehi manaæ arahantamhi tÃdini\<*<3>*>/ khippaæ\<*<4>*>/ pa¤jalikÃ\<*<4>*>/ vanda parittaæ tava jÅvitan ti. #<|| 195 ||># ## Codità bhÃvitattena sarÅrantimadhÃrinÃ: caï¬ÃlÅ vanda pÃdÃni Gotamassa yasassino. #<|| 196 ||># ## Tam enaæ avadhÅ\<*<5>*>/ gÃvÅ caï¬Ãliæ pa¤jaliæ Âhitaæ namassamÃnaæ sambuddhaæ andhakÃre pabhaÇkaraæ. #<|| 197 ||># ## KhÅïÃsavaæ vigatarajaæ anejaæ \<*<6>*>/ekaæ ara¤¤amhi raho nisinnaæ deviddhipattà upasaÇkamitvà vandÃmi\<*<7>*>/ taæ vÅra mahÃnubhÃvà ti.\<*<8>*>/ #<|| 198 ||># ## Suvaïïavaïïà jalità mahÃyasà vimÃna-m-oruyha anekacittà parivÃrità accharÃsaÇgaïena\<*<9>*>/ kà tvaæ subhe devate vandase mamam ti. #<|| 199 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R pindÃya 2 R, T, C1, 2, VvA(C) daÊiddà 3 B, N, VvA(R) -apassità 4 R, T sakehi pÃïihi; B, N sehi pÃïibhi 5 R manusaæ 6 R, T, VvA sÃdisataæ 7 C2 NimmÃïa- 8 R, T, VvA(R) moditÃ- 9 R varà kiyÃ; T varà kirà 10 R parÃbhÃtena 11 VvA(R) cÃnuma- 12 R, T nÃgghanti 13 R, T, VvA assatarÅ rathà 14 R, T Åsà dantà 15 R, T, (K), VvA(R) -nivÃsasà 16 R, T catunnaæ mahÃdÅpÃnaæ; B, VvA(R) catunnam api dÅpÃnaæ; N catunnaæ pi dÅpÃnaæ 17 R, T, B, N add tatiyaæ >/ #<[page 026]># %<26 ItthivimÃna>% ## Ahaæ bhadante caï¬ÃlÅ tayà vÅrena\<*<10>*>/ pesità vandiæ arahato pÃde Gotamassa yasassino. #<|| 200 ||># ## SÃhaæ vanditva\<*<11>*>/ pÃdÃni cutà caï¬ÃlayoniyÃ\<*<12>*>/ vimÃnaæ sabbaso bhaddaæ upapanna 'mhi Nandane.\<*<13>*>/ #<|| 201 ||># ## \<*<14>*>/AccharÃnaæ satasahassaæ\<*<15>*>/ purakkhatvÃna\<*<16>*>/ tiÂÂhati\<*<16>*>/ tÃs' Ãhaæ pavarà seÂÂhà vaïïena yasasÃyunÃ. #<|| 202 ||># ## PahÆtakatakalyÃïà sampajÃnà patissatÃ\<*<17>*>/ muniæ kÃruïikaæ loke bhante\<*<18>*>/ vanditum ÃgatÃ. #<|| 203 ||># ## Idaæ vatvÃna caï¬ÃlÅ kata¤¤Æ katavedinÅ vanditvà arahato pÃde tatth' ev' antaradhÃyathà ti.\<*<19>*>/ #<|| 204 ||># Caï¬ÃlivimÃnaæ\<*<20>*>/ \<&1>/ #<22 BhadditthivimÃnavatthu># ## NÅlà pÅtà ca kÃÊà ca ma¤jeÂÂhÃ\<*<1>*>/ atha lohità uccÃvacÃnaæ vaïïÃnaæ ki¤jakkhaparivÃritÃ. #<|| 205 ||># ## MandÃravÃnaæ pupphÃnaæ mÃlaæ dhÃresi muddhani na-y-ime\<*<2>*>/ a¤¤esu kÃyesu rukkhà santi sumedhase. #<|| 206 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 C1, 2 tav' eva 2 C1, 2, VvA(C) isisuttamo 3 T, (K), VvA(R) tÃdine 4 T khippam a¤jalikà 5 R, T VvA(R) avadhi 6 T omits this pÃda 7 R, T vandÃma 8 R, T omit ti; B, N, VvA(C) -bhÃvan ti 9 C1, 2, VvA(C) accharÃnaæ gaïena 10 (B), (K), VvA(R) therena 11 B, N, VvA(R) vanditvÃ; T vandità 12 T caï¬Ãli- 13 C1, 2 Nandanaæ 14 R There is an error in the numbering of verses 9-11. 15 R, T sahassÃni; VvA(R) satasahassà 16 R, VvA(R) purakkhatvà maæ tiÂÂhanti; T purakkhitvà maæ tiÂÂhanti 17 B, N paÂissatà 18 B, N, VvA taæ bhante 19 R, T, VvA(R) -dhÃyatÅ ti 20 R, T, B, N add catutthaæ >/ #<[page 027]># %<27 CittalatÃvagga>% ## Kena kÃyaæ upapannà TÃvatiæsaæ yasassinÅ devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti.\<*<3>*>/ #<|| 207 ||># ## Bhadditthikà ti\<*<4>*>/ maæ a¤¤iæsu\<*<5>*>/ KimbilÃyaæ upÃsikà saddhà sÅlena sampannà saævibhÃgaratà sadÃ. #<|| 208 ||># ## AcchÃdana¤ ca bhatta¤ ca senÃsanaæ padÅpiyaæ adÃsiæ ujubhÆtesu vippasannena cetasÃ. #<|| 209 ||># ## \<*<6>*>/CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yÃ\<*<7>*>/ ca pakkhassa aÂÂhamÅ\<*<7>*>/ pÃÂihÃriyapakkha¤ ca aÂÂhaÇgasusamÃgataæ uposathaæ upavasissaæ\<*<8>*>/ sadà sÅlesu saævutÃ. #<|| 210 ||># ## PÃïÃtipÃtà viratà musÃvÃdà ca sa¤¤atà theyyà ca aticÃrà ca majjapÃnà ca Ãrakà #<|| 211 ||># ## Pa¤casikkhÃpade ratà ariyasaccÃna kovidà upÃsikà cakkhumato appamÃdavihÃrinÅ,\<*<9>*>/ katÃvakÃnà katakusalà tato\<*<10>*>/ cutÃ\<*<10>*>/ sayampabhà anuvicarÃmi Nandanaæ. #<|| 212 ||># ## BhikkhÆ c' aham\<*<11>*>/ paramahitÃnukampake abhojayiæ tapassiyugaæ mahÃmuniæ katÃvakÃsà katakusalà tato\<*<10>*>/ cutÃ\<*<10>*>/ sayampabhà anuvicarÃmi Nandanaæ. #<|| 213 ||># ## AÂÂhaÇgikaæ aparimitaæ sukhÃvahaæ uposathaæ satatam\<*<12>*>/upÃvasiæ ahaæ katÃvakÃsà katakusalà tato\<*<10>*>/ cutÃ\<*<10>*>/ sayampabhà anuvicarÃmi Nandanaæ. #<|| 214 ||># BhadditthivimÃnaæ\<*<13>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R, T, B, N ma¤jiÂÂhÃ; VvA(R) ma¤jaÂÂhà 2 R na 'me, T nÃme 3 R omits ti 4 C1, 2, VvA(C) bhadditthÅ ti; VvA(R) -itthiyà ti 5 B, N, VvA(R) a¤¤aæsu 6 R The numbering varies from here. 7 R yava . . . aÂÂhamiæ; C1, 2, VvA(C) yÃva . . . Cf. No. 15, 6 8 R, T upavasiæ 9 C1, 2, VvA(C) -vihÃriïÅ 10 VvA(R) omits 11 B, N cÃhaæ 12 R, T sattatam 13 B, N add pa¤camaæ; R, T -itthikÃvimÃnaæ pa¤camaæ >/ #<[page 028]># %<28 ItthivimÃna>% #<23 SoïadinnÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 215 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 216 ||># ## \<*<1>*>/PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 217 ||># ## \<*<2>*>/Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 218 ||># ## Soïadinnà ti\<*<3>*>/ maæ a¤¤iæsu\<*<4>*>/ NÃlandÃyaæ upÃsikà saddhà sÅlena sampannà saævibhÃgaratà sadÃ. #<|| 219 ||># ## AcchÃdana¤ ca bhatta¤ ca senÃsanaæ padÅpiyaæ adÃsiæ ujubhÆtesu vippasannena cetasÃ. #<|| 220 ||># ## \<*<5>*>/CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yÃ\<*<6>*>/ ca pakkhassa aÂÂhamÅ\<*<6>*>/ pÃÂihÃriyapakkha¤ ca aÂÂhaÇgasusamÃgataæ uposatham upavasissaæ\<*<7>*>/ sadà sÅlesu\<*<8>*>/ saævutÃ.\<*<8>*>/ #<|| 221 ||># ## PÃïÃtipÃtà viratà musÃvÃdà ca sa¤¤atà theyyà ca aticÃrà ca majjapÃnà ca Ãrakà #<|| 222 ||># ## Pa¤casikkhÃpade ratà ariyasaccÃna kovidà upÃsikà cakkhumato Gotamassa yasassino. #<|| 223 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 224 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 225 ||># SoïadinnÃ\<*<3>*>/-vimÃnaæ\<*<9>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 C1, 2 have No. 9 v. 3 here as an addtional verse. 2 C1, 2 omit this verse. 3 R Sona- 4 B, N, VvA(R) a¤¤aæsu 5 R The numbering varies from here. 6 R yà ca . . . aÂÂhamiæ; C1, 2, VvA(C) yÃva . . . Cf. No.15, 6 7 R, T upavasiæ 8 R, T sÅle susaævutà 9 R, T, B× add chaÂÂhaæ >/ #<[page 029]># %<29 CittalatÃvagga>% #<24 UposathÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 226 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 227 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 228 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalam: #<|| 229 ||># ## Uposathà ti maæ a¤¤iæsu\<*<1>*>/ SÃketÃyaæ upÃsikà saddhà sÅlena sampannà saævibhÃgaratà sadÃ. #<|| 230 ||># ## AcchÃdana¤ ca bhatta¤ ca senÃsanaæ padÅpiyaæ adÃsiæ ujubhÆtesu vippasannena cetasÃ. #<|| 231 ||># ## CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yÃ\<*<2>*>/ ca\<*<2>*>/ pakkhassa aÂÂhamÅ pÃÂihÃriyapakkha¤ ca aÂÂhaÇgasusamÃgataæ uposathaæ upavasissaæ\<*<3>*>/ sadà sÅlesu\<*<4>*>/ saævutÃ.\<*<4>*>/ #<|| 232 ||># ## PÃïÃtipÃtà viratà musÃvÃdà ca sa¤¤atà theyyà ca aticÃrà ca majjapÃnà ca Ãrakà #<|| 233 ||># ## Pa¤casikkhÃpade ratà ariyasaccÃna kovidà upÃsikà cakkhumato Gotamassa yasassino. #<|| 234 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 235 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 236 ||># ## Abhikkhaïaæ\<*<5>*>/ Nandanaæ sutvà chando me upapajjatha\<*<6>*>/ tattha cittaæ païidhÃya upapanna 'mhi\<*<7>*>/ Nandanaæ. #<|| 237 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 030]># %<30 ItthivimÃna>% ## NÃkÃsiæ satthu vacanaæ buddhass' Ãdiccabandhuno hÅne cittaæ païidhÃya sÃmhi\<*<8>*>/ pacchÃnutÃpinÅ. #<|| 238 ||># ## KÅva ciraæ vimÃnasmiæ\<*<9>*>/ idha vassas' Uposathe\<*<10>*>/ devate pucchitÃcikkha yadi jÃnÃsi Ãyuno. #<|| 239 ||># ## SaÂÂhivassasahassÃni tisso\<*<11>*>/ ca vassakoÂiyo\<*<11>*>/ idha Âhatvà mahÃmuni ito cutà gamissÃmi manussÃnaæ sahavyatan\<*<12>*>/ti. #<|| 240 ||># ## Mà tvaæ Uposathe bhÃyi sambuddhenÃsi vyÃkatà sotÃpannà visesayi pahÅnà tava duggatÅ ti. #<|| 241 ||># UposathÃvimÃnaæ\<*<13>*>/ \<&1>/ #<25 NiddÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 242 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 243 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 244 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 245 ||># ## NiddÃ\<*<1>*>/ ti maæ a¤¤iæsu\<*<1>*>/ RÃjagahasmiæ upÃsikà saddhà sÅlena sampannà saævibhÃgaratà sadÃ. #<|| 246 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 B, N, VvA(R) a¤¤aæsu 2 R, C1, 2 yÃva 3 R, T upavasiæ 4 R, T sÅle susaævutà 5 R, T abhikkhanaæ 6 B udapajjatha 7 B upapannÃmhi 8 R, T samhi 9 B, N vimÃnamhi 10 B, N vacchas' Up- 11 T omits this pÃda 12 B, N -byatan ti 13 R, T, B, N add sattamaæ >/ #<[page 031]># %<31 CittalatÃvagga>% ## AcchÃdana¤ ca bhatta¤ ca senÃsanaæ padÅpiyaæ adÃsiæ ujubhÆtesu vippasannena cetasÃ. #<|| 247 ||># ## CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yÃ\<*<2>*>/ ca\<*<2>*>/ pakkhassa aÂÂhamÅ pÃÂihÃriyapakkha¤ ca aÂÂhaÇgasusamÃgataæ uposathaæ upavasissaæ\<*<3>*>/ sadà sÅlesu\<*<4>*>/ saævutÃ.\<*<4>*>/ #<|| 248 ||># ## PÃïÃtipÃtà viratà musÃvÃdà ca sa¤¤atà theyyà ca aticÃrà ca majjapÃnà ca Ãrakà #<|| 249 ||># ## Pa¤casikkhÃpade ratà ariyasaccÃna kovidà upÃsikà cakkhumato Gotamassa yasassino. #<|| 250 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 251 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 252 ||># NiddÃvimÃnaæ\<*<5>*>/ \<&1>/ #<26 SuniddÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 253 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 254 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 255 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 256 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R, T Suniddà ti . . .; C1, 2, VvA(C) Saddhà ti . . .; B, N, VvA(R) . . . mamaæ a¤¤aæsu 2 C1, 2 yÃva 3 R, T upavasiæ 4 R, T sÅle susaævutà 5 C1, 2, VvA(C) SaddhÃ-; R, T SuniddÃ-; R, T, B, N add aÂÂhamaæ >/ #<[page 032]># %<32 ItthivimÃna>% ## Suniddà ti\<*<1>*>/ maæ a¤¤iæsu\<*<1>*>/ RÃjagahasmiæ upÃsikà saddhà sÅlena sampannà saævibhÃgaratà sadÃ. #<|| 257 ||># ## AcchÃdana¤ ca bhatta¤ ca senÃsanaæ padÅpiyaæ adÃsiæ ujubhÆtesu vippasannena cetasÃ. #<|| 258 ||># ## CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yÃ\<*<2>*>/ ca\<*<2>*>/ pakkhassa aÂÂhamÅ pÃÂihÃriyapakkha¤ ca aÂÂhaÇgasusamÃgataæ uposatham upavasissaæ\<*<3>*>/ sadà sÅlesu\<*<4>*>/ saævutÃ.\<*<4>*>/ #<|| 259 ||># ## PÃïÃtipÃtà viratà musÃvÃdà ca sa¤¤atà theyyà ca aticÃrà ca majjapÃnà ca Ãrakà #<|| 260 ||># ## Pa¤casikkhÃpade ratà ariyasaccÃna kovidà upÃsikà cakkhumato Gotamassa yasassino. #<|| 261 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 262 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 263 ||># SuniddÃvimÃnaæ\<*<5>*>/ \<&1>/ #<27 PaÂhamabhikkhÃdÃyikÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 264 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 265 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 266 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R, T Sudinnà ti . . .; C1, 2, VvA(C) Sunandà ti . . .; B, N, VvA(R) . . . a¤¤aæsu 2 C1, 2 yÃva 3 R, T upavasiæ 4 R, T sÅle susaævutà 5 C1, 2, VvA(C) SunandÃ-; R, T SudinnÃ-; R, T, B, N add navamaæ >/ #<[page 033]># %<33 CittalatÃvagga>% ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 267 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà purimÃya pÃtiyà manussaloke addasaæ virajaæ buddhaæ vippasannam anÃvilaæ. \<*<1>*>/Tassa adÃs' ahaæ bhikkhaæ pasannà sehi\<*<2>*>/ pÃïihi.\<*<2>*>/ #<|| 268 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 269 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 270 ||># PaÂhamabhikkhÃdÃyikÃvimÃnaæ\<*<3>*>/ \<&1>/ #<28 DutiyabhikkhÃdÃyikÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 271 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 272 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahanubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 273 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 274 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà manussaloke, addasaæ virajaæ bhikkhuæ\<*<1>*>/ vippasannam anÃvilaæ. \<*<2>*>/Tassa adÃs' ahaæ bhikkhaæ pasannà sehi\<*<3>*>/ pÃïihi.\<*<3>*>/ #<|| 275 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 276 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 Here onwards the arrangement of verses varies in edd. 2 R, T sakehi pÃïihi; B, N sehi pÃïibhi 3 B, N add dasamaæ; C1, 2, VvA BhikkhÃ-; R, T BhikkhÃdasamaæ >/ #<[page 034]># %<34 ItthivimÃna>% ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 277 ||># DutiyabhikkhÃdÃyikÃvimÃnaæ\<*<4>*>/ \<&1>/ Tass' uddÃnaæ: DÃsÅ c' eva Lakhumà ca atha ÃcÃmadÃyikà caï¬ÃlÅ bhadditthÅ\<*<1>*>/ c' eva SoïadinnÃ\<*<2>*>/ Uposathà NiddÃ\<*<3>*>/ c' eva SuniddÃ\<*<3>*>/ ca dve ca bhikkhÃya dÃyikÃ; vaggo tena pavuccatÅ ti. ItthivimÃne dutiyo vaggo BhÃïavÃraæ paÂhamaæ CITTALATùVAGGO DUTIYO \<&2>/ \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 T buddhaæ 2 Here onwards the arrangement of verses varies in edd. 3 R, T sakehi pÃïihi; B, N sehi pÃïibhi 4 R, T, B, N add ekÃdasamaæ &2 1 R, T bhadditthikà 2 R, T Sona- 3 C1, 2 Nandà c' eva SunandÃ; R, T Niddà c' eva Sudinnà >/ #<[page 035]># %< 35>% III {PùRICCHATTAKAVAGGA} #<29 UÊÃravimÃnavatthu># ## UÊÃro te yaso vaïïo sabbà obhÃsate disà nÃriyo naccanti gÃyanti devaputtà alaÇkatÃ. #<|| 278 ||># ## Modenti\<*<1>*>/ parivÃrenti tava pÆjÃya devate sovaïïÃni vimÃnÃni tav' imÃni sudassane. #<|| 279 ||># ## Tuvaæ si\<*<2>*>/ issarà tesaæ sabbakÃmasamiddhinÅ\<*<3>*>/ abhijÃtà mahantÃsi devakÃye pamodasi, devate pucchitÃcikkha kissa\<*<4>*>/ kammass' idaæ phalaæ. #<|| 280 ||># ## \<*<5>*>/Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 281 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 282 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 283 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà \<*<6>*>/purimÃya jÃtiyà manussaloke dussÅlakule\<*<7>*>/ suïisà ahosiæ assaddhesu kadariyesu ahaæ.\<*<8>*>/ #<|| 284 ||># ## Saddhà sÅlena sampannÃ\<*<9>*>/ saævibhÃgaratà sadà piï¬Ãya caramÃnassa apÆvaæ te adÃs' ahaæ.\<*<10>*>/ #<|| 285 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 036]># %<36 ItthivimÃna>% ## \<*<11>*>/TadÃhaæ sassuyÃcikkhiæ: samaïo Ãgato idha tassa adÃs' ahaæ\<*<10>*>/ pÆvaæ pasannà sehi\<*<12>*>/ pÃïihi.\<*<13>*>/ #<|| 286 ||># ## Iti ssÃ\<*<14>*>/ sassu paribhÃsi: avinÅtÃ\<*<15>*>/ tuvaæ\<*<15>*>/ vadhÆ na maæ sampucchituæ icchi: samaïassa dadÃm' ahaæ. #<|| 287 ||># ## Tato me sassu kupità pahÃsi musalena maæ kÆÂaÇg' acchi\<*<16>*>/ avadhi maæ nÃsakkhim jÅvituæ ciraæ. #<|| 288 ||># ## SÃ\<*<17>*>/ ahaæ\<*<17>*>/ kÃyassa bhedÃ\<*<18>*>/ vippamuttà tato cutà devÃnaæ\<*<19>*>/ TÃvatiæsÃnaæ\<*<19>*>/ upapannà sahavyataæ.\<*<20>*>/ #<|| 289 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 290 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 291 ||># UÊÃravimÃnaæ\<*<21>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R, T modanti 2 R, T tuvam pi 3 R, T -samiddhinaæ 4 R, T yassa 5 All edd. except C1, 2 and VvA(C) omit verses 4-6. The numbering varies. 6 R, T, VvA(R) omit this pÃda 7 R, T dussÅle kule 8 R, T, VvA(R) omit 9 R, T, VvA(R) omit this pÃda 10 T adÃsi 'haæ 11 T omits this hemistich. 12 R, T sakehi 13 B, N pÃïibhi 14 VvA takes it as iti assà (assà ti nipÃtamattaæ), but prob. it is iti + sà with the gemination of s. 15 B, N avinÅtÃsi tvaæ 16 R, T kuÂa- 17 R, T sÃhaæ 18 R, T add ca 19 R, T, VvA(R) TÃvatiæsÃnaæ devÃnaæ 20 B, N -byataæ 21 R, T, B, N add paÂhamaæ >/ #<[page 037]># %<37 PÃricchattakavagga>% #<30 UcchudÃyikÃvimÃnavatthu># ## ObhÃsayitvà paÂhaviæ\<*<1>*>/ sadevakaæ atirocasi candimasÆriyÃ\<*<2>*>/ viya siriyà ca vaïïena yasena tejasà Brahmà va deve\<*<3>*>/ Tidase sa-h-Indake.\<*<4>*>/ #<|| 292 ||># ## PucchÃmi taæ uppalamÃladhÃrinÅ\<*<5>*>/ ÃveÊinÅ\<*<6>*>/ ka¤canasannibhattace alaÇkate uttamavatthadhÃrinÅ\<*<5>*>/ kà tvaæ subhe devate vandase mamaæ. #<|| 293 ||># ## \<*<7>*>/Kiæ tvaæ pure kammam akÃsi attanà manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà dÃnaæ suciïïaæ atha sÅlasa¤¤amaæ kenÆpapannà sugatiæ yasassinÅ. Devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idam phalam. #<|| 294 ||># ## IdÃni bhante imam\<*<8>*>/ eva\<*<8>*>/ gÃmaæ\<*<9>*>/ piï¬Ãya\<*<10>*>/ amhÃka\<*<11>*>/ gharaæ upÃgami tato te\<*<12>*>/ ucchussa\<*<12>*>/ adÃsi\<*<13>*>/ khaï¬ikaæ pasannacittà atulÃya pÅtiyÃ. #<|| 295 ||># ## Sassu\<*<14>*>/ ca pacchà anuyu¤jate mamaæ: kahan nu ucchuæ vadhuke avÃkiri.\<*<15>*>/ Na' ccha¬¬itaæ\<*<16>*>/ no pana\<*<16>*>/ khÃditaæ mayà santassa bhikkhussa sayaæ adÃs' ahaæ.\<*<17>*>/ #<|| 296 ||># ## Tuyham nv idaæ\<*<18>*>/ issariyaæ atho mama\<*<19>*>/ iti ssÃ\<*<20>*>/ sassu paribhÃsate mamaæ; pÅÂhaæ gahetvà pahÃram\<*<21>*>/ adÃsi me tato cutà kÃlakatÃmhi\<*<22>*>/ devatÃ. #<|| 297 ||># ## Tad eva kammaæ kusalaæ kataæ mayà sukha¤ ca kammaæ anubhomi attanà devehi saddhiæ paricÃrayÃm' ahaæ\<*<23>*>/ modÃm' ahaæ kÃmaguïehi\<*<24>*>/ pa¤cahi. #<|| 298 ||># ## Tad eva kammaæ kusalaæ kataæ mayà sukha¤ ca kammaæ\<*<25>*>/ anubhomi attanà devindaguttà Tidasehi rakkhità samappità kÃmaguïehi pa¤cahi. #<|| 299 ||># ## EtÃdisaæ pu¤¤aphalaæ anappakaæ mahÃvipÃkà mama ucchudakkhiïà devehi saddhiæ paricÃrayÃm' ahaæ\<*<23>*>/ modÃm' ahaæ kÃmaguïehi pa¤cahi. #<|| 300 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 038]># %<38 ItthivimÃna>% ## EtÃdisaæ pu¤¤aphalaæ anappakaæ mahÃjutÅkÃ\<*<26>*>/ mama ucchudakkhiïà devindaguttà Tidasehi rakkhità sahassanetto-r-iva Nandane vane. #<|| 301 ||># ## Tuva¤ ca bhante anukampakaæ viduæ upecca vandiæ kusala¤ ca pucchisaæ\<*<27>*>/ tato te ucchussa adÃsi\<*<28>*>/ khaï¬ikaæ pasannacittà atulÃya pÅtiyà ti. #<|| 302 ||># UcchudÃyikÃvimÃnaæ\<*<29>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B pathaviæ 2 R, T, N, VvA(R) -suriyà 3 R, T devi 4 C1, 2, VvA(C) sa-Indake; cf. No. 17, n. 9 5 All but R, T -dhÃrinÅ (metri causa, voc. sg. -ini) 6 R, T ÃveÊini, cf. prec. note 7 (B), VvA(R) omit pÃdas a, b 8 R ema meva 9 R, T gÃme 10 R pindÃya 11 R, T, N, VvA(R) amhÃkaæ 12 R ucchu assa 13 R, T adÃsiæ 14 R, T, VvA(R) sassÆ 15 R, T avÃkari 16 R, T na cha¬¬itaæ na ca; B, N, VvA(R) na cha¬-; C1, 2, VvA(C) . . . na ca pana 17 VvA(R) dadÃm' ahaæ 18 R, T idaæ 19 R, T, VvA(R) mamaæ 20 Cf. No. 29, n. 14 21 VvA(R) paharaæ 22 R, T, VvA(R) -katamhi 23 R, T -cÃriyÃm' ahaæ 24 R -gunehi 25 R kammÃæ 26 R, T, B, N, VvA(R) -jutikà 27 R pucchiya; T -iyà 28 R, T, C1, 2, VvA(C) adÃsiæ 29 R, T UcchuvimÃnaæ dutiyaæ; B, N add dutiyaæ >/ #<[page 039]># %<39 PÃricchattakavagga>% #<31 PallaÇkavimÃnavatthu># ## PallaÇkaseÂÂhe maïisoïïacitte\<*<1>*>/ pupphÃbhikiïïe sayane uÊÃre tatth' acchasi\<*<2>*>/ devi mahÃnubhÃve uccÃvacà iddhi vikubbamÃnÃ. #<|| 303 ||># ## Imà ca te accharÃyo samantato naccanti gÃyanti pamodayanti deviddhipattÃsi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 304 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà a¬¬he kule suïisà ahosiæ akkodhanà bhattu vasÃnuvattinÅ appamattÃ\<*<3>*>/ uposathe[ahosiæ].\<*<3>*>/ #<|| 305 ||># ## ManussabhÆtà daharÃ\<*<4>*>/ apÃpikÃ\<*<4>*>/ pasannacittà patim ÃbhirÃdhayiæ divà ca ratto ca manÃpacÃrinÅ ahaæ pure sÅlavatÅ ahosiæ. #<|| 306 ||># ## PÃïÃtipÃtà viratà acorikÃ\<*<5>*>/ saæsuddhakÃyà sucibrahmacÃrinÅ amajjapÃ\<*<6>*>/ no\<*<6>*>/ ca musà abhÃïiæ\<*<7>*>/ sikkhÃpadesu\<*<8>*>/ paripÆrakÃrinÅ. #<|| 307 ||># ## CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yÃ\<*<9>*>/ ca\<*<9>*>/ pakkhassa aÂÂhamÅ pÃÂihÃriyapakka¤ ca\<*<10>*>/ pasannamÃnasà ahaæ \<*<11>*>/aÂÂhaÇgupetaæ anudhammacÃrinÅ uposathaæ pÅtimanà upÃvasiæ. #<|| 308 ||># ## Imaæ cÃriyaÂÂhaÇgavareh' upetaæ\<*<12>*>/ samÃdiyitvÃ\<*<13>*>/ kusalaæ sukhudrayaæ patimhi kalyÃïi\<*<14>*>/ vasÃnuvattinÅ ahosiæ pubbe sugatassa sÃvikÃ. #<|| 309 ||># ## EtÃdisaæ kusalaæ jÅvaloke kammaæ karitvÃna visesabhÃginÅ kÃyassa bhedà abhisamparÃyaæ deviddhipattà sugatimhi\<*<15>*>/ ÃgatÃ. #<|| 310 ||># ## VimÃnapÃsÃdavare manorame parivÃrità accharÃsaÇgaïena sayaæpabhà devagaïà ramenti\<*<16>*>/ maæ dÅghÃyukiæ devavimÃnam Ãgatan ti. #<|| 311 ||># PallaÇkavimÃnaæ\<*<17>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 T maïisovaïïa- 2 VvA(C) -cchasÅ 3 R, T, VvA(R) omit ahosiæ; C1, 2, VvA(C) begin pÃda with ahosiæ; B, N uposathe appamattà ahosiæ 4 R, T apÃvikÃ; C1, 2, VvA(C) daharÃs' apÃpikà 5 R, T acoriyà 6 R, T -pÃnà 7 R, T abhÃïÅ 8 R -padisu 9 R, C1, 2, VvA(C) yÃva 10 R pÃtihÃriya- 11 The arrangement of verses here follows C1, 2, VvA(C). 12 R, T, B, N, VvA(R) ca ariyaæ aÂÂhaÇga- 13 R, T samÃdayitvà 14 R kalyÃïi-; T kalyÃïa-; B, N kalyÃïÅ 15 VvA also accepts a reading sugatiæ hi 16 R, T ramanti 17 R, T, B, N add tatiyaæ >/ #<[page 040]># %<40 ItthivimÃna>% #<32 LatÃvimÃnavatthu># ## Latà ca Sajjà Pavarà ca devatà AccimatÅ\<*<1>*>/ rÃjavarassa sirÅmato Sutà ca ra¤¤o Vessavaïassa dhÅtà rÃjÅmatÅ\<*<2>*>/ dhammaguïehi sobhatha.\<*<3>*>/ #<|| 312 ||># ## Pa¤c' ettha nÃriyo agamaæsu nhÃyituæ sÅtodakaæ\<*<4>*>/ uppaliniæ sivaæ nadiæ tà tattha nhÃyitvÃ\<*<5>*>/ rametva\<*<6>*>/ devatà naccitva\<*<7>*>/ gÃyitva\<*<7>*>/ Sutà Lataæ bravi: #<|| 313 ||># ## PucchÃmi taæ uppalamÃladhÃrinÅ\<*<8>*>/ ÃveÊinÅ\<*<8>*>/ ka¤canasannibhattace\<*<9>*>/ timÅratambakkhi\<*<10>*>/ nabheva sobhane\<*<11>*>/ dÅghÃyukÅ kena kato yaso tava. #<|| 314 ||># ## KenÃsi bhadde patino piyatarà visiÂÂhakalyÃïitar' assu\<*<12>*>/ rÆpato padakkhiïà naccagÅtavÃdite Ãcikkha\<*<13>*>/ no tvaæ naranÃripucchità ti. #<|| 315 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà uÊÃrabhoge kule suïisà ahosiæ akkodhanà bhattu vasÃnuvattinÅ appamattà uposathe[ahosiæ].\<*<14>*>/ #<|| 316 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 041]># %<41 PÃricchattakavagga>% ## ManussabhÆtà daharÃ\<*<15>*>/ apÃpikÃ\<*<15>*>/ pasannacittà patim ÃbhirÃdhayiæ sadevaraæ sassasuraæ\<*<16>*>/ sadÃsakaæ abhirÃdhayiæ\<*<17>*>/ tamhi kato yaso mama. #<|| 317 ||># ## SÃhaæ tena kusalena kammunà catubbhi ÂhÃnehi\<*<18>*>/ visesam ajjhagà Ãyu¤ ca vaïïa¤ ca sukhaæ bala¤ ca khi¬¬Ãratiæ\<*<19>*>/ paccanubhom' anappakaæ. #<|| 318 ||># ## Sutaæ nu taæ bhÃsati yaæ ayaæ Latà yaæ no apucchimha\<*<20>*>/ akittayÅ\<*<21>*>/ no\<*<21>*>/ patino kir' amhÃkaæ\<*<22>*>/ visiÂÂhanÃrinaæ\<*<23>*>/ gatÅ ca tÃsaæ\<*<24>*>/ pavarà ca devatÃ. #<|| 319 ||># ## PatÅsu dhammaæ pacarÃma\<*<25>*>/ sabbà patibbatà yattha\<*<26>*>/ bhavanti itthiyo patÅsu dhammam pacaritva\<*<27>*>/ sabbà lacchÃmase bhÃsati yaæ\<*<28>*>/ ayaæ LatÃ. #<|| 320 ||># ## SÅho yathà pabbatasÃnugocaro mahiædharaæ pabbatam Ãvasitvà pasayha hantvÃ\<*<29>*>/ itare catuppade khudde mige khÃdati maæsabhojano, #<|| 321 ||># ## Tath' eva saddhÃ\<*<30>*>/ idha\<*<30>*>/ ariyasÃvikà bhattÃraæ nissÃya patiæ anubbatà kodhaæ vadhitvà abhibhuyya\<*<31>*>/ maccharaæ\<*<32>*>/ saggamhi sà modati dhammacÃrinÅ ti. #<|| 322 ||># LatÃvimÃnaæ\<*<33>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 As with B, N, VvA(R); C1, 2, VvA(C) AccimukhÅ; R, T AcchimutÅ- 2 VvA(R) rÃjimati; VvA alternatively takes it as Npr. 3 R, T, N sobhati 4 C1, 2 sÅtodikaæ 5 B, N, VvA(R) nhÃyitvà 6 R, T, VvA(R) ramitvÃ; B, N rametvà 7 R, T, B, N, VvA(R) -tvà -tvà 8 B, N -ni (the correct voc. sg.), others -nÅ (-ïÅ) metri causa, cf. No. 30 nn. 5, 6 9 R, T ka¤cana- 10 As with C1, 2, VvA(C); B, N, VvA(R) timira-; R, T pÅtarattÃmba- 11 R, T sobhaïe 12 R, T -assa (assÆ ti nipÃtamattam, i.e. -tarà + ssu - VvA) 13 R Ãcikka 14 Vide No. 31, n. 3 15 Vide No. 31, n. 4 16 R, T sassuraæ; VvA(R) sassusasuraæ 17 VvA(R) omits 18 R, T, VvA(R) ÂhÃnesu 19 R, T khi¬¬aæ ratiæ 20 T Ãpucchimha 21 R, T -yÅno 22 VvA(C) kir' asmÃkaæ 23 T visiÂÂhà nÃrinaæ; R visiÂÂhà nÃrinÃæ 24 R, T nesaæ 25 T paricarÃma 26 R, T yathà 27 T paricarÃma; VvA(R) pacaritvÃna 28 R yÃæ 29 R, T gantvà 30 VvA(R) saddhÅdha 31 R, T anubhuyya 32 R, T maccheraæ 33 R, T, B, N add catutthaæ >/ #<[page 042]># %<42 ItthivimÃna>% #<33 GuttilavimÃnavatthu># ## Sattatantiæ\<*<1>*>/ sumadhuraæ rÃmaïeyyaæ\<*<2>*>/ avÃcayiæ so maæ raÇgamhi avheti saraïaæ me hohi Kosiyà ti. #<|| 323 ||># ## Ahaæ te saraïaæ homi aham ÃcariyapÆjako na taæ jayissati\<*<3>*>/ sisso sissam Ãcariya jessasÅ ti. #<|| 324 ||># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 325 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 326 ||># ## PucchÃmi taæ devi\<*<4>*>/ mahÃnubhÃve\<*<5>*>/ manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 327 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 328 ||># ## VatthuttamadÃyikà nÃrÅ pavarà hoti naresu nÃrisu evaæ piyarÆpadÃyikà manÃpaæ dibbaæ sà labhate upecca ÂhÃnaæ. #<|| 329 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- Preliminary note: There is an error in the numbering of verses in R; the verses numbered 54, 55, 56, 61, the un-numbered hemistich after it, 188 to 192 should read 55, 63, 71, 79, 87, 288 to 292 respectively. Both B and N have numbered the verses correctly, 327-618 making a total of 292. VvA(R) leaves out the repeated verses and numbers the rest, 1-53. The Sinhalese editions and T do not number them. B, N give sub-headings to each one of the 36 episodes in the story: (1) 1-10 VatthuttamadÃyikÃvimÃnavatthu (327-336) (2) 11-18 PupphuttamadÃyikÃ-v.v. (337-344) (3) 19-26 GandhuttamadÃyikÃ-v.v. (345-352) (4) 27-34 PhaluttamadÃyikÃ-v.v. (353-360) (5) 35-42 RasuttamadÃyikÃ-v.v. (361-368) (6) 43-50 Gandhapa¤caÇgulikadÃyikÃ-v.v. (369-376) (7) 51-58 EkÆposatha-v.v. (377-384) (8) 59-66 UdakadÃyikÃ-v.v. (385-392) (9) 67-74 UpaÂÂhÃna-v.v. (393-400) (10) 75-82 AparakammakÃrinÅ24-v.v. (401-408) (11) 83-90 KhÅrodanadÃyikÃ-v.v. (409-416) (12) 91-98 PhÃïita-d.v.v. (417-424) (13) 99-106 Ucchukhaï¬ika32-d.v.v. (425-432) (14) 107-114 TimbarÆsaka-d.v.v. (433-440) (15) 115-122 KakkÃrika-d.v.v. (441-448) (16) 123-130 EÊÃluka-d.v.v. (449-456) (17) 131-138 Valliphala-d.v.v. (457-464) (18) 139-146 PhÃrusaka-d.v.v. (465-472) (19) 147-154 HatthappatÃpaka-d.v.v. (473-480) (20) 155-162 SÃkamuÂÂhi-d.v.v. (481-488) (21) 163-170 PupphakamuÂÂhi-d.v.v. (489-496) (22) 171-178 MÆlaka-d.v.v. (497-504) (23) 179-186 NimbamuÂÂhi-d.v.v. (505-512) (24) 187-194 Ambaka¤jika-d.v.v. (513-520) (25) 195-202 Doïinimmajjani36-d.v.v. (521-528) (26) 203-210 KÃyabandhana-d.v.v. (529-536) (27) 211-218 Aæsabandhaka37-d.v.v. (537-544) (28) 219-226 ùyogapaÂÂa-d.v.v. (545-552) (29) 227-234 VidhÆpana-d.v.v. (553-560) (30) 235-242 TÃlavaïÂa-d.v.v. (561-568) (31) 243-250 Morahattha-d.v.v. (569-576) (32) 251-258 Chatta-d.v.v. (577-584) (33) 259-266 UpÃhana-d.v.v. (585-592) (34) 267-274 PÆva-d.v.v. (593-600) (35) 275-282 Modaka-d.v.v. (601-608) (36) 283-292 Sakkhalika40-d.v.v. (including the concluding verses) (609-618) 1 R -taïtiæ 2 R -neyyaæ 3 R, T jahissati 4 R deva 5 R mahanubhÃve >/ #<[page 043]># %<43 PÃricchattakavagga>% ## Tassà me passa vimÃnaæ accharà kÃmavaïïinÅ 'ham asmi accharÃsahassassÃhaæ\<*<6>*>/ pavarà passa pu¤¤Ãnaæ\<*<7>*>/ vipÃkaæ. #<|| 330 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 331 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 332 ||># \<*<8>*>/Anantaraæ\<*<9>*>/ caturavimÃnaæ yathà VatthadÃyikÃvimÃnaæ\<*<10>*>/ tathà vitthÃretabbaæ. %<[Verses 11-18,19-26,27-34,35-42 are repetitions of verses 3-10 four times over with the exception of the following pÃdas:]>% ##a PupphuttamadÃyikà nÃrÅ #<|| 337 ||># ##a GandhuttamadÃyikà nÃrÅ #<|| 345 ||># ##a PhaluttamadÃyikà nÃrÅ #<|| 353 ||># ##a RasuttamadÃyikà nÃrÅ #<|| 361 ||># %<[Verses 43-46 are a repetition of verses 3-6.]>% ## Gandhapa¤caÇgulikaæ aham adÃsiæ Kassapassa bhagavato thÆpasmiæ\<*<11>*>/ \<*<12>*>/evaæ piyarÆpadÃyikà manÃpaæ dibbaæ sà labhate upecca ÂhÃnaæ. #<|| 369 ||># %<[Verses 48-50 are a repetition of verses 8-10.]>% \<*<13>*>/Anantaraæ\<*<9>*>/ caturavimÃnaæ\<*<14>*>/ yathà Gandhapa¤caÇgulika- dÃyikÃvimÃnaæ\<*<15>*>/ tathà vitthÃretabbaæ. %<[Verses 51-58,59-66,67-74,75-82,83-90 are repetitions of verses 3-10 five times over with the exception of the following verses:]>% ## BhikkhÆ\<*<16>*>/ c' ahaæ\<*<17>*>/ bhikkhuïiyo ca addasÃsiæ\<*<18>*>/ panthapaÂipanne tesÃhaæ dhammaæ sutvÃna ekÆposathaæ upavasissaæ. #<|| 377 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 6 R -sahassasÃhaæ; T -sahassÃhaæ 7 R pu¤¤assa 8 C1, 2 give the following sentence here: Yathà ca ettha evaæ upari sabbavimÃnesu vitthÃretabbaæ 9 R, T itaraæ 10 N Vatthu-; R, N -dÃyika- 11 B, N thÆpamhi 12 R, T omit this hemistich. 13 Not in C1, 2 14 R, T, B, N read catura but require correction to pa¤ca. 15 R, T -gulikaæ vimÃnaæ 16 R bhikkhu 17 R, T cÃhaæ; B, N ca ahaæ 18 R, T addasÃmi >/ #<[page 044]># %<44 ItthivimÃna>% ## Udake Âhità udakam adÃsiæ bhikkhuno cittena vippasannena \<*<19>*>/evaæ piyarÆpadÃyikà manÃpaæ dibbaæ sà labhate upecca ÂhÃnaæ. #<|| 385 ||># ## Sassu¤ cÃhaæ sasura¤ ca\<*<20>*>/ caï¬ike kodhane\<*<21>*>/ ca pharuse ca anussÆyikÃ\<*<22>*>/ upaÂÂhÃsiæ\<*<23>*>/ appamattà sakena sÅlena. #<|| 393 ||># ## ParakammakÃrÅ\<*<24>*>/ Ãsiæ atthenÃtandità dÃsÅ akkodhanà anatimÃnÅ\<*<25>*>/ saævibhÃginÅ sakassa bhÃgassa.\<*<26>*>/ #<|| 401 ||># ## KhÅrodanaæ aham adÃsiæ bhikkhuno piï¬Ãya carantassa \<*<27>*>/evaæ karitvà kammaæ sugatiæ uppajja modÃmi. #<|| 409 ||># \<*<28>*>/Anantaraæ\<*<29>*>/ pa¤cavÅsativimÃnaæ yathà KhÅrodanadÃyikÃ- vimÃnaæ\<*<30>*>/ tathà vitthÃretabbaæ. %<[The same formula as before in cycles of eight verses viz. 91-98,99-106,107-114 etc. is repeated twenty-five times with the fifth verse viz. 95,103,111 etc. in each cycle, mentioning in its first word the gift given. It runs:]>% . . . . ahaæ adÃsiæ bhikkhuno piï¬Ãya carantassa evaæ karitvà kammaæ sugatiæ uppajja modÃmi. %<[The following words should be used to fill the blank in the preceding verse and the verses so formed should be numbered as below:]>% ## PhÃïitaæ #<|| 417 ||># ## \<*<31>*>/Ucchukkaï¬akaæ\<*<32>*>/ #<|| 425 ||># ## \<*<31>*>/TimbarÆsakaæ #<|| 433 ||># ## KakkÃrikaæ\<*<33>*>/ #<|| 441 ||># ## EÊÃlukaæ #<|| 449 ||># ## Valliphalaæ\<*<34>*>/ #<|| 457 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 19 R, T, C1, 2 omit this hemistich. 20 R, T sassure ca 21 R kodhare 22 R, T, VvA(R) anussuyyikÃ; B, N anusÆyikà 23 C1, 2, VvA(C) sÆpaÂÂhÃsiæ 24 R -kÃri; T -kÃrinÅ; B, N, VvA(C) -karÅ 25 R -mÃni; B, N -maninÅ 26 R, T bhÃtassa 27 R, T omit this hemistich. 28 This statement (omitted here in C1, 2) comes after verse 90. 29 R, T tesu 30 R khÅradÃyikÃ- 31 T inverts these two. 32 R, T, B, N, VvA(R) -khaï¬ikaæ 33 T, VvA(R) kakkÃrukaæ 34 R, C1, 2, VvA(C) vallÅ-; T, VvA(R) vallipakkaæ >/ #<[page 045]># %<45 PÃricchattakavagga>% ## PhÃrusakaæ\<*<35>*>/ #<|| 465 ||># ## HatthappatÃpakaæ #<|| 473 ||># ## SÃkamuÂÂhiæ #<|| 481 ||># ## PupphakamuÂÂhiæ #<|| 489 ||># ## MÆlakaæ #<|| 497 ||># ## NimbamuÂÂhiæ #<|| 505 ||># ## Ambaka¤jikaæ #<|| 513 ||># ## Doïinimmajjaniæ\<*<36>*>/ #<|| 521 ||># ## KÃyabandhanaæ #<|| 529 ||># ## AæsavaÂÂakaæ\<*<37>*>/ #<|| 537 ||># ## ùyogapaÂÂaæ\<*<38>*>/ #<|| 545 ||># ## VidhÆpanaæ #<|| 553 ||># ## TÃlavaïÂaæ\<*<39>*>/ #<|| 561 ||># ## Morahatthaæ #<|| 569 ||># ## Chattaæ #<|| 577 ||># ## UpÃhanaæ #<|| 585 ||># ## PÆvaæ #<|| 593 ||># ## Modakaæ #<|| 601 ||># ## Sakkhaliæ\<*<40>*>/ #<|| 609 ||># ##- Tassà me passa vimÃnaæ --pe-- #<|| 610 ||># ## vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti.\<*<41>*>/ #<|| 612 ||># ## SvÃgataæ vata me ajja suppabhÃtaæ su-h-uÂÂhitaæ yaæ addasaæ\<*<42>*>/ devatÃyo accharà kÃmavaïïiyo.\<*<43>*>/ #<|| 613 ||># ## ImÃsÃhaæ\<*<44>*>/ dhammaæ sutvÃ\<*<45>*>/ kÃhÃmi kusalaæ bahuæ dÃnena samacariyÃya sa¤¤amena damena ca svÃhaæ\<*<46>*>/ tattha gamissÃmi yattha gantvà na socare ti. #<|| 614 ||># GuttilavimÃnaæ\<*<47>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 35 R, T, B phÃrÆsakaæ 36 R, T -nimmujjanaæ 37 T, (K), VvA(R) aæsabandhanaæ; B, N -bandhakaæ 38 R, VvA(R) ayoga-; T ayogapattaæ 39 R -vaïÂhaæ; T, VvA(R) -païïaæ 40 B, N sakkhalikaæ 41 After verse 290 VvA has: Evaæ mahÃsatto tÃhi devatÃhi katasucarite vyÃkate tuÂÂhamÃnaso sammodanaæ karonto (C) attano ca sucaritacaraïe yuttapayuttataæ vivaÂajjhÃsayata¤ ca pavedento Ãha: svÃgataæ --pe-- 42 B, N addasÃmi; VvA(R) addasÃsiæ 43 R, T, B, N -vaïïiniyo 44 R tÃsahaæ; T, (K) tÃsÃhaæ 45 R, T, (K), VvA(R) sutvÃna 46 R, T sÃhaæ 47 R, T, B, N add pa¤camaæ >/ #<[page 046]># %<46 ItthivimÃna>% [FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)] \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 047]># %<47 PÃricchattakavagga>% [FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)] \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 048]># %<48 ItthivimÃna>% #<34 DaddallavimÃnavatthu># ## DaddallamÃnÃ\<*<1>*>/ vaïïena yasasÃ\<*<2>*>/ ca yasassinÅ sabbe deve TÃvatiæse vaïïena atirocasi. #<|| 615 ||># ## Dassanaæ nÃbhijÃnÃmi idaæ paÂhamadassanaæ kasmà kÃyà nu Ãgamma nÃmena bhÃsase maman ti. #<|| 616 ||># ## Ahaæ bhadde SubhaddÃsiæ pubbe mÃnusake bhave sahabhariyà ca te Ãsiæ bhaginÅ ca kaniÂÂhikÃ.\<*<3>*>/ #<|| 617 ||># ## SÃhaæ\<*<4>*>/ kÃyassa bhedÃya\<*<4>*>/ vippamuttà tato cutà NimmÃnaratidevÃnaæ\<*<5>*>/ upapannà sahavyatan ti. #<|| 618 ||># ## PahÆtakatakalyÃïà te deve yanti pÃïino yesaæ tvaæ kittayissasi Subhadde jÃtim attano. #<|| 619 ||># ## Kathaæ\<*<6>*>/ tvaæ kena vaïïena kena và anusÃsità kÅdisen' eva dÃnena subbatena yasassinÅ #<|| 620 ||># ## Yasaæ etÃdisaæ pattà visesaæ\<*<7>*>/ vipulam ajjhatà devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti.\<*<8>*>/ #<|| 621 ||># ## AÂÂh' eva piï¬apÃtÃni yaæ dÃnaæ adadaæ pure dakkhiïeyyassa saÇghassa pasannà sehi\<*<9>*>/ pÃïihi,\<*<9>*>/ #<|| 622 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 623 ||># ## AkkhÃmi te devi mahÃnubhÃve\<*<10>*>/ manussabhÆtà yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 624 ||># ## Ahaæ tayà bahutare bhikkhÆ sa¤¤ate brahmacÃrino\<*<11>*>/ tappesiæ annapÃnena pasannà sehi\<*<9>*>/ pÃïihi\<*<9>*>/ \<*<12>*>/tayà bahutaraæ datvà hÅnakÃyÆpagà ahaæ.\<*<13>*>/ #<|| 625 ||># ## Kathaæ tvaæ appataraæ datvà visesaæ vipulam ajjhagà devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti.\<*<8>*>/ #<|| 626 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 049]># %<49 PÃricchattakavagga>% ## ManobhÃvaniyo bhikkhu sandiÂÂho me pure ahu tÃhaæ bhattena\<*<14>*>/ nimantesiæ Revataæ atta-n- aÂÂhamaæ. #<|| 627 ||># ## So me atthapurekkhÃro\<*<15>*>/ anukampÃya Revato: saÇghe dehÅ ti maæ voca\<*<16>*>/ tassÃhaæ vacanaæ kariæ. #<|| 628 ||># ## Sà dakkhiïà saÇghagatà appameyye\<*<17>*>/ patiÂÂhitÃ, puggalesu tayà dinnaæ na taæ tava mahapphalan ti. #<|| 629 ||># ## IdÃn' evÃhaæ jÃnÃmi saÇghe dinnaæ mahapphalaæ sÃhaæ gantvà manussattaæ vada¤¤Æ vÅtamaccharà saÇghe dÃnÃni\<*<18>*>/ dassÃmi\<*<18>*>/ appamattà punappunan ti. #<|| 630 ||># ## Kà esà devatà bhadde tayà mantayate\<*<19>*>/ saha sabbe deve TÃvatiæse vaïïena atirocatÅ ti.\<*<8>*>/ #<|| 631 ||># ## ManussabhÆtà devinda pubbe mÃnusake bhave sahabhariyà ca me Ãsi bhaginÅ ca kaniÂÂhikà saÇghe dÃnÃni datvÃna katapu¤¤Ã virocatÅ ti.\<*<8>*>/ #<|| 632 ||># ## Dhammena pubbe\<*<20>*>/ bhaginÅ\<*<20>*>/ tayà bhadde virocati\<*<21>*>/ yaæ saÇghamhi\<*<22>*>/ appameyye\<*<23>*>/ patiÂÂhÃpesi dakkhiïaæ. #<|| 633 ||># ## Pucchito hi mayà buddho GijjhakÆÂamhi\<*<24>*>/ pabbate vipÃkaæ saævibhÃgassa yattha dinnaæ mahapphalaæ. #<|| 634 ||># ## YajamÃnÃnaæ manussÃnaæ pu¤¤apekkhÃna pÃïinaæ karotaæ\<*<25>*>/ opadhikaæ pu¤¤aæ yattha dinnaæ mahapphalaæ, #<|| 635 ||># ## Taæ me buddho viyÃkÃsi jÃnaæ kammaphalaæ sakaæ vipÃkaæ saævibhÃgassa yattha dinnaæ mahapphalaæ. #<|| 636 ||># ## CattÃro ca paÂipannà cattÃro ca phale Âhità esa saÇgho ujubhÆto pa¤¤ÃsÅlasamÃhito.\<*<26>*>/ #<|| 637 ||># ## YajamÃnÃnaæ manussÃnaæ pu¤¤apekkhÃna pÃïinaæ karotaæ\<*<25>*>/ opadhikaæ pu¤¤aæ saÇghe dinnaæ mahapphalaæ. #<|| 638 ||># ## Eso hi saÇgho vipulo mahaggato es' appameyyo udadhÅva sÃgaro ete hi seÂÂhà naravÅrasÃvakÃ\<*<27>*>/ pabhaÇkarà dhammam\<*<28>*>/ udÅrayanti. #<|| 639 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 050]># %<50 ItthivimÃna>% ## Tesaæ sudinnaæ suhutaæ suyiÂÂhaæ ye saÇgham uddissa dadanti dÃnaæ sà dakkhiïà saÇghagatà patiÂÂhità mahapphalà lokavidÆna\<*<29>*>/ vaïïitÃ. #<|| 640 ||># ## EtÃdisaæ ya¤¤am\<*<30>*>/ anussarantà ye vedajÃtà vicaranti loke vineyya maccheramalaæ samÆlaæ anindità saggam upenti ÂhÃnan ti. #<|| 641 ||># DaddallavimÃnaæ\<*<31>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R -mÃno; (K), VvA(R) daddaÊha- 2 R yassasÃ; T yasassà 3 T kaniÂÂhakÃ; C1, 2, VvA(C) kaïi- 4 C1, 2, B, N, VvA(C) sà ahaæ kÃyassa bhedà 5 C1, 2, B, N, VvA -ratÅnaæ devÃnaæ 6 B, N, VvA(R) atha 7 R visesesaæ 8 R omits ti 9 R, T sakehi pÃïihi; B, N sehi pÃïibhi 10 The reference to I, 6, 7 with the peyyÃla in R is not accurate. 11 B, N -cÃrayo; VvA(R) -cÃraye; (K) -cÃriye 12 R, B, N take this line with the next verse. 13 (K) ahuæ 14 (K) bhadde 15 R atha pure- 16 R, T, C1, 2, VvA(C) avoca 17 R, T -meyyà 18 R dÃnaæ dassÃm' ahaæ; T dÃnÃni dassÃmi 'haæ 19 R, T mantaya te 20 VvA(R) te pubbabhaginÅ 21 R, T virocasi 22 R, T, C1, 2, VvA(C) saÇghasmiæ 23 T -meyya 24 R, T -kÆÂasmiæ 25 T karontaæ 26 R, T pu¤¤a- 27 R, T,(M) naraviriya- 28 R, T dhammakatham- 29 R, T, (K), VvA(R) -vidÆhi 30 R, T, (K), VvA(R) pu¤¤am- 31 R, T, B, N add chaÂÂhaæ; (K), VvA(R) daddaÊha- >/ #<[page 051]># %<51 PÃricchattakavagga>% #<35 SesavatÅvimÃnavatthu\<*<1>*>/># ## PhaÊikarajatahemajÃlacchannaæ vividhavicitratalam\<*<2>*>/ addasaæ surammaæ vyamhaæ sunimmitaæ toraïÆpapannaæ rucakupakiïïam\<*<3>*>/ idaæ subhaæ vimÃnaæ. #<|| 642 ||># ## BhÃti ca dasa disà nabhe va suriyo sarade tamonudo\<*<4>*>/ sahassaraæsÅ tathà tapati-m-idaæ tava vimÃnaæ jalam iva dhÆmasikho nise\<*<5>*>/ nabhagge.\<*<5>*>/ #<|| 643 ||># ## MusatÅva nayanaæ sateratÃ\<*<6>*>/ va ÃkÃse Âhapitam idaæ manu¤¤aæ vÅïÃmurajasammatÃÊaghuÂÂhaæ iddhaæ Indapuraæ yathà tavedaæ.\<*<7>*>/ #<|| 644 ||># ## Padumakumuduppalakuvalayaæ\<*<8>*>/ yodhikabandhukanojakÃ\<*<9>*>/ ca santi sÃlakusumitapupphità asokà vividhadumaggasugandhasevitam idaæ. #<|| 645 ||># ## SaÊalalabujabhujakasaæyuttÃ\<*<10>*>/ kusakasuphullitalatÃvalambinÅhi\<*<11>*>/ maïijÃlasadisÃ\<*<12>*>/ yasassinÅ rammà pokkharaïÅ upaÂÂhità te. #<|| 646 ||># ## Udakaruhà ca ye 'tthi pupphajÃtà thalajÃ\<*<13>*>/ ye ca\<*<14>*>/ santi rukkhajÃtà mÃnusakÃ\<*<15>*>/ amÃnusakÃ\<*<15>*>/ ca dibbà sabbe\<*<16>*>/ tuyhaæ nivesanamhi jÃtÃ. #<|| 647 ||># ## Kissa samadamass' ayaæ\<*<17>*>/ vipÃko kenÃsi\<*<18>*>/ kammaphalen' idhÆpapannà yathà ca\<*<19>*>/ te adhigatam idaæ vimÃnaæ tad anupadaæ avacÃsi 'lÃrapakhume\<*<20>*>/ ti. #<|| 648 ||># ## Yathà ca\<*<21>*>/ me adhigatam idaæ vimÃnaæ ko¤camayÆracakorasaÇghacaritaæ\<*<22>*>/ dibbapilavahaæsarÃjaciïïaæ\<*<23>*>/ dijakÃraï¬avakokilÃbhinaditaæ,\<*<24>*>/ #<|| 649 ||># ## NÃnÃsantÃnakapuppharukkhavividhà pÃÂalijambuasokarukkhavantaæ yathà ca me adhigatam idaæ vimÃnaæ tan te pavedissÃmi\<*<25>*>/ suïohi bhante. #<|| 650 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 052]># %<52 ItthivimÃna>% ## Magadhavarapuratthimena\<*<26>*>/ NÃlakagÃmo\<*<27>*>/ nÃma atthi bhante tattha ahosiæ pure suïisà SesavatÅ\<*<28>*>/ ti tattha jÃniæsu mamaæ. #<|| 651 ||># ## SÃhaæ apacitatthadhammakusalaæ\<*<29>*>/ devamanussapÆjitaæ mahantaæ Upatissaæ nibbutaæ appameyyaæ muditamanà kusumehi abbhokiriæ.\<*<30>*>/ #<|| 652 ||># ## Paramagatigata¤ ca pÆjayitvà antimadehadharaæ isiæ uÊÃraæ pahÃya mÃnusakaæ samussayaæ TidasagatÃ\<*<31>*>/ idha-m-ÃvasÃmi ÂhÃnan ti. #<|| 653 ||># SesavatÅ\<*<1>*>/-vimÃnaæ\<*<32>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B, N, VvA(R) PesavatÅ-; see VvA(R) p. 373 for Hardy's note on the name. 2 R, T -phalam- 3 R, T rÃjakÆpa- 4 R, T tamapanudo 5 R, T nisenabhagge 6 R, T, (K), VvA(R) saterità 7 R, T tava-m-idaæ; VvA(R) tava-y-idaæ 8 R, T -kumuda-uppala- 9 R, T yothikà bhaï¬ikà etc.; C1, VvA(C) yÆdhika-; VvA(R) yodhikagaï¬ika- 10 R, T SalaÊalabujakusaka-; C1, 2, VvA(C) -sa¤¤atà (for sa¤¤utÃ?) 11 R, T kusuka . . . -latà va lambinÅ 12 R, T -sadisa- 13 R, T phalajÃ; (M) talajà 14 R, T va 15 R, T mÃnussakà amanussakÃ; B, N mÃnusakÃmÃnussakÃ; VvA(R) mÃnusakÃmÃnusà 16 R, T sagge 17 B, N saæyamadamassa; R, T -damassa ayaæ 18 N kanÃsi 19 R omits 20 R, T aÊÃra-; B, N, (M), VvA(R) 'ÊÃrapamhe; (G) ÃlÃra- 21 R ce 22 (K), VvA(R) -mayÆracaÇkora- 23 R, T, B, N dibya-; R, T -haæ sarÃja- 24 C1, 2, VvA(C) dvija-; R, T, VvA(R) -nÃditaæ 25 C1, 2, VvA(C) pavadissÃmi; B, N pavediyÃmi 26 R, T -puratthime 27 R, T NÃlakagÃmako; B, N NÃÊaka- 28 B, N, (M), VvA(R) PesavatÅ 29 R, T apaciæ tattha kammakusalaæ 30 B, N, (M) abbhukiriæ; VvA(R) -kiri 31 R, T, C1, 2 tidasÃgatà 32 R, T, B, N add sattamaæ >/ #<[page 053]># %<53 PÃricchattakavagga>% #<36 MallikÃvimÃnavatthu># ## PÅtavatthe pÅtadhaje pÅtÃlaÇkÃrabhÆsite pÅtantarÃhi vaggÆhi apilandhÃ\<*<1>*>/ va sobhasi. #<|| 654 ||># ## KÃ\<*<2>*>/ kambukÃyuradhare\<*<2>*>/ ka¤canÃveÊabhÆsite hemajÃlakapacchanne\<*<3>*>/ nÃnÃratanamÃlinÅ. #<|| 655 ||># ## Sovaïïamayà lohitaÇkamayÃ\<*<4>*>/ muttÃmayà veÊuriyÃmayÃ\<*<5>*>/ ca masÃragallà sahalohitaÇkÃ\<*<6>*>/ pÃrevatakkhÅhi\<*<7>*>/ maïÅhi cittatÃ. #<|| 656 ||># ## Koci koci ettha mayÆrasussaro haæsassar' a¤¤o\<*<8>*>/ karavÅkasussaro tesaæ saro suyyati\<*<9>*>/ vaggurÆpo pa¤caÇgikaæ turiyam\<*<10>*>/ iva ppavÃditaæ. #<|| 657 ||># ## Ratho ca te subho vaggu\<*<11>*>/ nÃnÃratanacittito\<*<11>*>/ nÃnÃvaïïÃhi\<*<12>*>/ dhÃtÆhi\<*<13>*>/ suvibhatto va sobhati. #<|| 658 ||># ## Tasmiæ rathe ka¤canabimbavaïïe\<*<14>*>/ yÃ\<*<15>*>/ tvaæ\<*<15>*>/ Âhità bhÃsas' imaæ padesaæ devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti. #<|| 659 ||># ## SovaïïajÃlaæ\<*<16>*>/ maïisoïïacittaæ\<*<17>*>/ muttÃcitaæ\<*<18>*>/ hemajÃlena channaæ\<*<19>*>/ parinibbute Gotame appameyye pasannacittà aham Ãbhiropayiæ. #<|| 660 ||># ## TÃhaæ kammaæ karitvÃna kusalaæ buddhavaïïitaæ apetasokà sukhità sampamodÃm' anÃmayà ti. #<|| 661 ||># MallikÃvimÃnaæ\<*<20>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 C1, 2, B, N, (M), VvA apiÊandhà 2 R, T ka-; B, N Kà kambukÃyÆra-; (M) kÃkamba- 3 R, T, B, N, VvA(R) -sa¤channe 4 B, N, (M) lohitaÇga- 5 B, N, VvA(R) veÊuriya- 6 B, N, (M) -lohitaÇgÃ; R, T -lohitakà 7 C1, 2 pÃrÃvata-; VvA(C) pÃrÃvaÂa- 8 R, T, B, N haæsassa ra¤¤o 9 C1, 2, VvA(C) sÆyati 10 B tÆriyam- 11 T vaggÆ nÃnÃratanacittaÇgo 12 C1, 2, (M) -vaïïehi; T -vaïïÅhi 13 R dhÃtuhi 14 R, T käcana 15 T yatthaæ; (G) yatiÂ- 16 R sovanna- 17 B, N, VvA(R) -cittitaæ; (K) -vicittaæ; (M) -sovaïïacittitaæ 18 T muttÃcittaæ 19 RhD gives (M) as sacchannaæ prob. hemajÃlasa¤channaæ 20 R, T, B, N add aÂÂhamaæ >/ #<[page 054]># %<54 ItthivimÃna>% #<37 VisÃlakkhivimÃnavatthu># ## Kà nÃma tvaæ visÃlakkhi\<*<1>*>/ ramme CittalatÃvane samantà anupariyÃsi narÅgaïapurakkhatÃ.\<*<2>*>/ #<|| 662 ||># ## Yadà devà TÃvatiæsà pavisanti imaæ vanaæ sayoggà sarathà sabbe citrà honti idhÃgatÃ. #<|| 663 ||># ## Tuyha¤ ca idha pattÃya uyyÃne vicarantiyà kÃyena\<*<3>*>/ dissati\<*<4>*>/ cittaæ kena rÆpaæ tav' edisaæ, devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti. #<|| 664 ||># ## Yena kammena devinda rÆpaæ mayhaæ gatÅ ca me iddhÅ ca ÃnubhÃvo ca taæ suïohi Purindada. #<|| 665 ||># ## Ahaæ RÃjagahe ramme Sunandà nÃm' upÃsikà saddhà sÅlena sampannà saævibhÃgaratà sadÃ. #<|| 666 ||># ## AcchÃdana¤ ca bhatta¤ ca senÃsanaæ padÅpiyaæ adÃsiæ ujubhÆtesu vippasannena cetasÃ. #<|| 667 ||># ## CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yà ca pakkhassa aÂÂhamÅ pÃÂihÃriyapakkha¤ ca aÂÂhaÇgasusamÃgataæ uposathaæ upavasissaæ\<*<5>*>/ sadà sÅlesu saævutÃ.\<*<6>*>/ #<|| 668 ||># ## PÃïÃtipÃtà viratà musÃvÃdà ca sa¤¤atà theyyà ca aticÃrà ca majjapÃnà ca Ãrakà #<|| 669 ||># ## Pa¤casikkhÃpade ratà ariyasaccÃna kovidà upÃsikà cakkhumato Gotamassa yasassino. #<|| 670 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 055]># %<55 PÃricchattakavagga>% ## Tassà me ¤ÃtikulÃ\<*<7>*>/ dÃsÅ\<*<7>*>/ sadà mÃlÃbhihÃrati\<*<8>*>/ tÃhaæ bhagavato thÆpe sabbam evÃbhiropayiæ. #<|| 671 ||># ## Uposathe c' ahaæ\<*<9>*>/ gantvà mÃlÃgandhavilepanaæ thÆpasmiæ abhiropesiæ pasannà sehi\<*<10>*>/ pÃïihi.\<*<10>*>/ #<|| 672 ||># ## Tena kammena devinda rÆpaæ mayhaæ gatÅ ca me iddhÅ ca ÃnubhÃvo ca yaæ\<*<11>*>/ mÃlaæ abhiropayiæ.\<*<11>*>/ #<|| 673 ||># ## Ya¤ ca sÅlavatÅ Ãsiæ na taæ tÃva vipaccati Ãsà ca pana me devinda sakadÃgÃminÅ siyan ti. #<|| 674 ||># VisÃlakkhivimÃnaæ\<*<12>*>/ \<&1>/ #<38 PÃricchattakavimÃnavatthu># ## PÃricchattake\<*<1>*>/ koviÊÃre ramaïÅye manorame dibbamÃlaæ\<*<2>*>/ ganthamÃnà gÃyantÅ sampamodasi. #<|| 675 ||># ## Tassà te naccamÃnÃya aÇga-m-aÇgehi sabbaso dibbà saddà niccharanti savanÅyÃ\<*<3>*>/ manoramÃ. #<|| 676 ||># ## Tassà te naccamÃnÃya aÇga-m-aÇgehi sabbaso dibbà gandhà pavÃyanti sucigandhà manoramÃ. #<|| 677 ||># ## VivattamÃnà kÃyena yà veïÅsu pilandhanÃ\<*<4>*>/ tesaæ suyyati\<*<5>*>/ nigghaso turiye\<*<6>*>/ pa¤caÇgike yathÃ. #<|| 678 ||># ## VaÂamsakà vÃtadhutÃ\<*<7>*>/ vÃtena sampakampità tesaæ suyyati\<*<5>*>/ nigghoso turiye\<*<6>*>/ pa¤caÇgike yathÃ. #<|| 679 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R, T -akkhÅ 2 T, (K), (M), -purakkhità 3 C1, 2, B, N, VvA(C) kÃye na 4 B, N, VvA(C) dissatÅ 5 R, T upavasiæ 6 The numbering varies in edd. B, N add hemistich sa¤¤amà saævibhÃgà vimÃnaæ ÃvasÃm' ahaæ and together with the preceding two pÃdas have it as v. 8 (cf. No.15, 7). 7 R, T, (K), VvA(R) ¤Ãtikulaæ Ãsi 8 (M) mÃlÃbharati 9 R, T vahaæ 10 R, T sakehi pÃïihi; B, N sehi pÃïibhi 11 R, T, (G) ya¤ ca mÃlÃbhiropayiæ 12 R, T, B, N add navamaæ >/ #<[page 056]># %<56 ItthivimÃna>% ## Yà pi te sirasmiæ mÃlà sucigandhà manoramà vÃti gandho disà sabbà rukkho ma¤jÆsako\<*<8>*>/ yathÃ. #<|| 680 ||># ## GhÃyase taæ sucigandhaæ\<*<9>*>/ rÆpaæ passasi amÃnusaæ\<*<10>*>/ devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti. #<|| 681 ||># ## Pabhassaraæ accimantaæ\<*<11>*>/ vaïïagandhena saæyutaæ\<*<12>*>/ asokapupphamÃlÃhaæ buddhassa upanÃmayiæ. #<|| 682 ||># ## TÃhaæ kammaæ karitvÃna kusalaæ buddhavaïïitaæ apetasokà sukhità sampamodÃm' anÃmayà ti. #<|| 683 ||># PÃricchattakavimÃnaæ\<*<13>*>/ \<&1>/ Tass' uddÃnaæ: UÊÃraæ\<*<1>*>/ ucchu-pallaÇkaæ\<*<2>*>/ Latà ca Guttilena ca daddalla-SesavatÅ\<*<3>*>/ MallÅ\<*<4>*>/ Visalakkhi PÃricchattako;\<*<5>*>/ vaggo tena pavuccatÅ ti. ItthivimÃne tatiyo vaggo PùRICCHATTAKAVAGGO TATIYO \<&2>/ \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 T pÃrichattake 2 C2 dibbaæ mÃlaæ 3 C1, 2, VvA(C) savaïÅyà 4 C1, 2, B, N, (M), VvA piÊandhanà 5 C1, 2 sÆyati 6 B tÆriye 7 T -dhÆtà 8 R, C1, 2, VvA(C) ma¤jussako 9 C1, 2, VvA(C) suciæ gandhaæ 10 (M), VvA(R) 'mÃnusaæ 11 T acchimantaæ 12 C1, 2, VvA(C) sa¤¤utaæ 13 R, T, B, N add dasamaæ &2 1 B, N, (M) UÊÃro 2 B, N, (M) -pallaÇko 3 B, N -Pesa; (M) daddaÊha-pesa- 4 B, N, (M) Mallikà 5 B, T PÃricchattako >/ #<[page 057]># %< 57>% IV MA¥JEèèHAKAVAGGA #<39 Ma¤jeÂÂhakavimÃnavatthu\<*<1>*>/># ## Ma¤jeÂÂhake\<*<1>*>/ vimÃnasmiæ soïïavÃlukasanthate\<*<2>*>/ pa¤caÇgikena\<*<3>*>/ turiyena\<*<3>*>/ ramasi suppavÃdite. #<|| 684 ||># ## TamhÃ\<*<4>*>/ vimÃnà oruyha nimmità ratanÃmayà ogÃhasi sÃlavanaæ pupphitaæ sabbakÃlikaæ. #<|| 685 ||># ## Yassa yass' eva sÃlassa mÆle tiÂÂhasi devate so so mu¤cati pupphÃni onamitvà dumuttamo. #<|| 686 ||># ## VÃteritaæ sÃlavanaæ Ãdhutaæ dijasevitaæ vÃti gandho disà sabbà rukkho ma¤jÆsako\<*<5>*>/ yathÃ. #<|| 687 ||># ## GhÃyase taæ sucigandhaæ\<*<6>*>/ rÆpaæ passasi amÃnusaæ devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti. #<|| 688 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà dÃsÅ ayirakule\<*<7>*>/ ahuæ buddhaæ nisinnaæ disvÃna sÃlapupphehi okiriæ. #<|| 689 ||># ## VaÂaæsaka¤ ca sukataæ sÃlapupphamayaæ\<*<8>*>/ ahaæ buddhassa upanÃmesiæ pasannà sehi\<*<9>*>/ pÃïihi.\<*<10>*>/ #<|| 690 ||># ## TÃhaæ kammaæ karitvÃna kusalaæ buddhavaïïitaæ apetasokà sukhità sampamodÃm' anÃmayà ti. #<|| 691 ||># Ma¤jeÂÂhaka\<*<1>*>/-vimÃnaæ\<*<11>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B, N, T Ma¤jiÂÂha-; (M) Ma¤jaÂÂha- 2 R, T sovaïïa; (M) -santate 3 B -tÆriyena; N pa¤caÇgike tu- 4 C1, 2, VvA(C) tasmà 5 C1, 2, VvA(C) ma¤jussako 6 C1, 2, VvA(C) suciæ gandhaæ 7 R ayyara-; (M), VvA(R) ayyira- 8 R -puppham ayaæ 9 R, T sakehi 10 B, N pÃïibhi 11 R, T, B, N add paÂhamaæ >/ #<[page 058]># %<58 ItthivimÃna>% #<40 PabhassaravimÃnavatthu># ## Pabhassaravaravaïïanibhe surattavatthanivÃsane\<*<1>*>/ mahiddhike candanaruciragatte\<*<2>*>/ kà tvaæ subhe devate vandase mamaæ. #<|| 692 ||># ## PallaÇko ca te mahaggho nÃnÃratanacittito ruciro yattha tvaæ nisinnà virocasi devarÃjÃ-r-iva\<*<3>*>/ Nandane vane. #<|| 693 ||># ## Kiæ tvaæ pure sucaritam ÃcarÅ bhadde kissa kammassa vipÃkaæ anubhosi devalokasmiæ devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti. #<|| 694 ||># ## Piï¬Ãya te carantassa mÃlaæ phÃïita¤ ca adadaæ bhante tassa kammass' idaæ vipÃkaæ anubhomi devalokasmiæ. #<|| 695 ||># ## Hoti ca me\<*<4>*>/ anutÃpo\<*<4>*>/ aparaddhaæ\<*<5>*>/ dukkata¤ ca\<*<6>*>/ me bhante sÃhaæ dhammaæ nÃssosiæ sudesitaæ dhammarÃjena. #<|| 696 ||># ## Taæ taæ vadÃmi bhaddante yassa me anukampiyo koci dhammesu taæ samÃdapetha sudesitaæ dhammarÃjena. #<|| 697 ||># ## Yesaæ atthi saddhà buddhe dhamme ca saÇgharatane ca te\<*<7>*>/ maæ ativirocanti Ãyunà yasasà siriyÃ, #<|| 698 ||># ## \<*<8>*>/PatÃpena vaïïena uttaritarà a¤¤e mahiddhikatarà mayà devà ti. #<|| 699 ||># PabhassaravimÃnaæ\<*<9>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B, N, (M), VvA(R) -vasane 2 R candara-; (M) -rucigatte 3 VvA(C) -rÃjà va 4 (M) me-m-anutÃpo 5 T aparÃdhaæ 6 R, T, B, N, VvA(R) dukkhita¤ ca 7 C1, 2, VvA(C) taæ te 8 All edd. treat this as a seperate verse, but these two pÃdas should be tacked on to v. 7. 9 R, T, B, N add dutiyaæ >/ #<[page 059]># %<59 Ma¤jeÂÂhakavagga>% #<41 NÃgavimÃnavatthu># ## AlaÇkatà maïika¤canÃcitaæ\<*<1>*>/ suvaïïajÃlacittaæ\<*<2>*>/ mahantaæ abhiruyha gajavaraæ sukappitaæ idhÃgamà vehÃsayam\<*<3>*>/ antalikkhe.\<*<4>*>/ #<|| 700 ||># ## NÃgassa dantesu duvesu nimmità acchodikÃ\<*<5>*>/ paduminiyo suphullà padumesu ca\<*<6>*>/ turiyagaïÃ\<*<7>*>/ pabhijjare\<*<8>*>/ imà ca naccanti manoharÃyo. #<|| 701 ||># ## Dev 'iddhipattÃsi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 702 ||># ## BÃrÃïasiyaæ upasaÇkamitvà buddhass' ahaæ\<*<9>*>/ vatthayugaæ adÃsiæ pÃdÃni vanditva\<*<10>*>/ chamà nisÅdiæ vittÃ\<*<11>*>/ v' ahaæ\<*<11>*>/ a¤jalikaæ akÃsiæ. #<|| 703 ||># ## Buddho ca me ka¤canasannibhattaco adesayÅ samudayadukkhaniccataæ asaÇkhataæ dukkhanirodhasassataæ\<*<12>*>/ maggaæ adesesi\<*<13>*>/ yato vijÃnisaæ.\<*<14>*>/ #<|| 704 ||># ## AppÃyukÅ kÃlakatà tato cutà upapannà Tidasagaïaæ\<*<15>*>/ yasassinÅ Sakkass' ahaæ\<*<16>*>/ a¤¤atarà pajÃpatÅ Yasuttarà nÃma disÃsu vissutà ti. #<|| 705 ||># NÃgavimÃnaæ\<*<17>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R maïikanakaka¤canÃcitaæ; T kanakaka¤canÃcitaæ; (M) takes the entire pÃda as one cpd. 2 B, N sovaïïajÃla- 3 B, N, (M) vehÃyasam 4 C1, 2, VvA(C) antaÊikkhe 5 R, T, B, N acchodakà 6 T omits 7 B tÆriya- 8 R, T pavajjare; (pavajjare ti ca paÂhanti - VvA) 9 R, T buddhassÃhaæ 10 T, B, N, VvA(R) vanditvà 11 R vittÃva taæ; T cittÃva taæ; C1, 2 vittÃvahaæ; (M) vittÃhaæ; (vittà ti tuÂÂhà - VvA) 12 R, T -nirodhasaccaæ 13 R, T, B, N, VvA(R) adesayi 14 R, T vijÃnissaæ; C1, 2, (M), VvA vijÃniyaæ; but vijÃniyan ti (C = R, to be read as vijÃnisan ti) cattÃri ariyasaccÃni paÂivijjhiæ (aor.)-VvA. N vimÃniyaæ (prob. misprint) 15 (M) -gaïà 16 R, T, C1, 2, VvA(C) SakkassÃhaæ 17 R, T, B, N add tatiyaæ >/ #<[page 060]># %<60 ItthivimÃna>% #<42 AlomavimÃnavatthu\<*<1>*>/># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 706 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 707 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 708 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 709 ||># ## Aha¤ ca\<*<2>*>/ BÃrÃïasiyaæ buddhassÃdiccabandhuno adÃsiæ sukkhakummÃsaæ pasannà sehi\<*<3>*>/ pÃïihi.\<*<3>*>/ #<|| 710 ||># ## SukkhÃya aloïikÃya ca passa phalaæ kummÃsapiï¬iyà Alomaæ sukhitaæ disvà ko\<*<4>*>/ pu¤¤aæ na karissatÅ ti. #<|| 711 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 712 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 061]># %<61 Ma¤jeÂÂhakavagga>% ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 713 ||># Aloma\<*<1>*>/-vimÃnaæ\<*<5>*>/ \<&1>/ #<43 Ka¤jikadÃyikÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 714 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 715 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 716 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 717 ||># ## Ahaæ Andhakavindasmiæ\<*<1>*>/ buddhassÃdiccabandhuno adÃsiæ kolasampÃkaæ ka¤jikaæ\<*<2>*>/ teladhÆpitaæ. #<|| 718 ||># ## Pipphalyà lasuïena ca missaæ lÃma¤jakena\<*<3>*>/ ca adÃsiæ ujubhÆtasmiæ\<*<4>*>/ vippasannena cetasÃ. #<|| 719 ||># ## Yà mahesittaæ\<*<5>*>/ kÃreyya\<*<6>*>/ cakkavattissa rÃjino nÃri sabbaÇgakalyÃïÅ bhattu cÃnomadassikà etassa\<*<7>*>/ ka¤jikadÃnassa kalaæ nÃgghati\<*<8>*>/ soÊasiæ. #<|| 720 ||># ## Sataæ nikkhà sataæ assà sataæ assatarÅrathÃ\<*<9>*>/ sataæ ka¤¤ÃsahassÃni Ãmuttamaïikuïïalà etassa\<*<7>*>/ ka¤jikadÃnassa kalaæ nÃgghanti soÊasiæ. #<|| 721 ||># ## Sataæ Hemavatà nÃgà ÅsÃdantà urÆÊhavà suvaïïakacchà mÃtaÇgà hemakappanavÃsasÃ\<*<10>*>/ etassa\<*<7>*>/ ka¤jikadÃnassa kalaæ nÃgghanti soÊasiæ. #<|| 722 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 C1, 2, VvA(C) AlomÃ-; (G) ùloma- 2 (M) omits ca 3 R, T sakehi pÃïihi; B, N sehi pÃïibhi 4 R ke 5 R, T, B, N add catutthaæ >/ #<[page 062]># %<62 ItthivimÃna>% ## Catunnam\<*<11>*>/ api dÅpÃnaæ\<*<11>*>/ issaraæ yo 'dha kÃraye etassa\<*<7>*>/ ka¤jikadÃnassa kalaæ nÃgghati\<*<8>*>/ soÊasin ti. #<|| 723 ||># Ka¤jikadÃyikÃvimÃnaæ\<*<12>*>/ \<&1>/ #<44 VihÃravimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 724 ||># ## Tassà te naccamÃnÃya aÇga-m-aÇgehi sabbaso dibbà saddà niccharanti savanÅyÃ\<*<1>*>/ manoramÃ. #<|| 725 ||># ## Tassà te naccamÃnÃya aÇga-m-aÇgehi sabbaso dibbà gandhà pavÃyanti sucigandhà manoramÃ. #<|| 726 ||># ## VivattamÃnà kÃyena yà veïÅsu pilandhanÃ\<*<2>*>/ tesaæ suyyati\<*<3>*>/ nigghoso turiye\<*<4>*>/ pa¤caÇgike yathÃ. #<|| 727 ||># ## VaÂamsakà vÃtadhutÃ\<*<5>*>/ vÃtena sampakampità tesaæ suyyati\<*<3>*>/ nigghoso turiye\<*<4>*>/ pa¤caÇgike yathÃ. #<|| 728 ||># ## Yà pi te sirasmiæ\<*<6>*>/ mÃlà sucigandhÃ\<*<7>*>/ manoramà vÃti gandho disà sabbà rukkho ma¤jÆsako\<*<8>*>/ yathÃ. #<|| 729 ||># ## GhÃyase taæ sucigandhaæ rÆpaæ passasi amÃnusaæ\<*<9>*>/ devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti. #<|| 730 ||># ## SÃvatthiyaæ mayha\<*<10>*>/ sakhÅ bhadante saÇghassa kÃresi mahÃvihÃraæ tattha ppasannà aham Ãnumodiæ disvà agÃra¤ ca piya¤ ca me taæ. #<|| 731 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 B, N -vindamhi 2 (M) ka¤cikaæ 3 R, T lÃmajja-; (M) lÃma¤ca 4 (B), (K) -bhÆtesu 5 T mahesitaæ 6 (M) kareyya 7 B, N, VvA(R) ekassa 8 T nÃgghanti; (M) n' agghati; cf. vv. 8 ff. 9 R assatari- 10 T, (B) -nivÃsasÃ; R nivÃsÃsà 11 R, VvA catunnam pi ca dÅpÃnaæ; T catunnam pi padÅpÃnaæ 12 R, T, B, N add pa¤camaæ >/ #<[page 063]># %<63 Ma¤jeÂÂhakavagga>% ## TÃy' eva me suddhanumodanÃya\<*<11>*>/ laddhaæ vimÃnabbhutadassaneyyaæ\<*<12>*>/ samantato soÊasa yojanÃni vehÃsayaæ\<*<13>*>/ gacchati iddhiyà mama. #<|| 732 ||># ## KuÂÃgÃrà nivesà me vibhattà bhÃgaso mità daddallamÃnà Ãbhanti samantà satayojanaæ. #<|| 733 ||># ## Pokkhara¤¤o ca me ettha puthulomanisevità acchodikÃ\<*<14>*>/ vippasannà soïïavÃlukasanthatÃ. #<|| 734 ||># ## NÃnÃpadumasa¤channà puï¬arÅkasamotatà surabhÅ\<*<15>*>/ sampavÃyanti manu¤¤Ã\<*<16>*>/ mÃluteritÃ.\<*<17>*>/ #<|| 735 ||># ## Jambuyo panasà tÃlà nÃÊikeravanÃni\<*<18>*>/ ca antonivesane jÃtà nÃnÃrukkhà aropimÃ.\<*<19>*>/ #<|| 736 ||># ## NÃnÃturiyasaÇghuÂÂham\<*<20>*>/ accharÃgaïaghositaæ yo pi maæ supine passe so pi vitto siyà naro. #<|| 737 ||># ## EtÃdisaæ abbhutadassaneyyaæ\<*<21>*>/ vimÃnam sabbato\<*<22>*>/ pabhaæ mama kammehi nibbattaæ alaæ pu¤¤Ãni kÃtave ti.\<*<23>*>/ #<|| 738 ||># ## TÃy' eva te suddhanumodanÃya\<*<11>*>/ laddhaæ vimÃnabbhutadassaneyyaæ\<*<12>*>/ yà c' eva sà dÃnam adÃsi nÃrÅ tassà gatiæ brÆhi kuhiæ upapannÃ\<*<24>*>/ sà ti. #<|| 739 ||># ## Yà sà ahu mayha\<*<25>*>/ sakhÅ bhadante saÇghassa kÃresi mahÃvihÃraæ vi¤¤Ãtadhammà sà adÃsi dÃnaæ upapannÃ\<*<24>*>/ NimmÃnaratÅsu\<*<26>*>/ devesu.\<*<27>*>/ #<|| 740 ||># ## PajÃpatÅ tassa Sunimmitassa acintiyo\<*<28>*>/ kammavipÃka\<*<29>*>/ tassÃ\<*<30>*>/ yam etaæ pucchasi kuhiæ upapannÃ\<*<24>*>/ sÃ\<*<31>*>/ tan te viyÃkÃsim\<*<32>*>/ ana¤¤athà ahan ti.\<*<33>*>/ #<|| 741 ||># ## Tena h' a¤¤e\<*<34>*>/ pi samÃdapetha saÇghassa dÃnÃni dadÃtha vittÃ\<*<35>*>/ dhamma¤ ca suïÃtha pasannamÃnasà sudullabho laddho manussalÃbho. #<|| 742 ||># ## Yaæ maggaæ maggÃdhipatÅ\<*<36>*>/ adesayi\<*<36>*>/ brahmassaro\<*<37>*>/ ka¤canasannibhattaco saÇghassa dÃnÃni dadÃtha vittÃ\<*<35>*>/ mahapphalà yattha bhavanti dakkhiïÃ. #<|| 743 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 064]># %<64 ItthivimÃna>% ## Ye puggalà aÂÂha sataæ pasatthà cattÃri etÃni\<*<38>*>/ yugÃni honti te dakkhiïeyyà sugatassa sÃvakà etesu dinnÃni mahapphalÃni. #<|| 744 ||># ## CattÃro ca paÂipannà cattÃro ca phale Âhità esa saÇgho ujubhÆto pa¤¤ÃsÅlasamÃhito. #<|| 745 ||># ## YajamÃnÃnaæ manussÃnaæ pu¤¤apekkhÃna pÃïinaæ karotaæ\<*<39>*>/ opadhikaæ pu¤¤aæ saÇghe dinnaæ mahapphalaæ. #<|| 746 ||># ## Eso hi saÇgho vipulo mahaggato es' appameyyo udadhÅva sÃgaro ete hi seÂÂhà naravÅrasÃvakÃ\<*<40>*>/ pabhaÇkarà dhammam udÅrayanti. #<|| 747 ||># ## Tesaæ sudinnaæ suhutaæ suyiÂÂhaæ ye saÇgham uddissa dadanti dÃnaæ sà dakkhiïà saÇghagatà patiÂÂhità mahapphalà lokavidÆna\<*<41>*>/ vaïïitÃ. #<|| 748 ||># ## EtÃdisaæ ya¤¤am\<*<42>*>/ anussarantà ye vedajÃtà vicaranti loke vineyya maccheramalaæ samÆlaæ anindità saggam upenti ÂhÃnan ti. #<|| 749 ||># VihÃravimÃnaæ\<*<43>*>/ BhÃïavÃraæ dutiyaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 C1, 2, VvA(C) savaïÅyà 2 C1, 2, B, N, VvA piÊandhanà 3 C1, 2 sÆyati 4 B tÆriye 5 T -dhÆtà 6 R, T sirasi 7 C1, 2 suciæ gandhaæ 8 C1, 2, VvA(C) ma¤jussako 9 VvA(R) 'mÃnusaæ 10 C1, 2, VvA, B, N mayhaæ 11 C1, VvA(C) suddhÃnu- 12 T vimÃnabbhÆta-; (M) vimÃnaæ abbhutaæ da- 13 B, N, (M), VvA(R) vehÃyasaæ 14 R, T, B, N, VvA(R) acchodakà 15 VvA(R) surabhiæ 16 R, T manu¤¤a- 17 C1, 2, VvA(C) mÃÊuterità 18 R, T nÃÊikerà vanÃni 19 T aropità 20 R -saÇghutthaæ; B, N nÃnÃtÆriya- 21 C1, 2, VvA(C) abbhutaæ dassanÅyaæ; T abbhÆta- 22 R, T, B, N sabbaso 23 R, T omit ti 24 R, T, B, N uppannà 25 C1, 2, B, N, VvA mayhaæ 26 C1, 2 NimmÃïa- 27 R deve 28 R, T, B, N acintiyà 29 B, N -vipÃkÃ; C1, 2 -vipÃko; (-vipÃka tassà ti vibhattilopaæ katvà niddeso . . . kammavipÃko . . . appameyyo ti attho - VvA.) 30 B, N tassa 31 B, N add ti 32 VvA(R) viyÃkÃsi 33 R, T, B, N omit ti 34 R, C1, 2 hi a¤¤e 35 VvA(C) città 36 C1, 2, VvA(C) maggÃdhipantyadesayi, consistent with this reading. VvA(C) comments: yaæ . . . dÃnaæ maggÃdhipanti (= B) katvà but (R) has maggÃdhipatÅ ti katvà (with vÊ. -patittaæ) 37 T brahmasaro 38 R ye tÃni 39 T karontaæ 40 T naraviriya- 41 R, T, (K) -vidÆhi 42 R, T pu¤¤aæ 43 R, T, B, N add chaÂÂhaæ >/ #<[page 065]># %<65 Ma¤jeÂÂhakavagga>% #<45 CaturitthivimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 750 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 751 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà {pabhÃsatÅ ti}. #<|| 752 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 753 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 066]># %<66 ItthivimÃna>% ## IndÅvarÃnaæ hatthakam ahaæ adÃsiæ bhikkhuno piï¬Ãya carantassa EsikÃnaæ unnatasmiæ\<*<1>*>/ nagaravare\<*<2>*>/ Païïakate\<*<3>*>/ ramme. #<|| 754 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 755 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 756 ||># ## Abhikkantena vaïïena . . . pe . . . yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 757-760 ||># ## NÅluppalahatthakam ahaæ adÃsiæ bhikkhuno piï¬Ãya carantassa EsikÃnaæ unnatasmiæ\<*<1>*>/ nagaravare\<*<2>*>/ Païïakate\<*<3>*>/ ramme. #<|| 761 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo . . . pe . . . vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. (= vv. 6-7 above) #<|| 762-763 ||># ## Abhikkantena vaïïena . . . pe . . . yassa kammass' idaæ phalaæ: (= vv. 1-4 above) #<|| 764-767 ||># ## OdÃtamÆlakaæ\<*<4>*>/ harÅtapattaæ\<*<5>*>/ udakasmiæ\<*<6>*>/ sare jÃtam ahaæ adÃsiæ EsikÃnaæ unnatasmiæ\<*<1>*>/ nagaravare\<*<2>*>/ Païïakate\<*<3>*>/ ramme. #<|| 768 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo . . . pe . . . vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. (= vv. 6-7 above) #<|| 769-770 ||># ## Abhikkantena vaïïena . . . pe . . . yassa kammass' idam phalam: (= vv. 1-4 above) #<|| 771-774 ||># ## Ahaæ Sumanà sumanassa\<*<7>*>/ sumanamakuÊÃni dantavaïïÃni ahaæ adÃsiæ bhikkhuno piï¬Ãya carantassa EsikÃnaæ unnatasmiæ\<*<1>*>/ nagaravare\<*<2>*>/ Païïakate\<*<3>*>/ ramme. #<|| 775 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 067]># %<67 Ma¤jeÂÂhakavagga>% ## Tena m' etÃdiso vaïïo . . . pe . . . vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. (= vv. 6-7 above) #<|| 776-777 ||># CaturitthivimÃnaæ\<*<8>*>/ \<&1>/ #<46 AmbavimÃnavatthu># ## Dibban te ambavanaæ rammaæ pÃsÃd' ettha mahallako nÃnÃturiyasaÇghuÂÂho\<*<1>*>/ accharÃgaïaghosito. #<|| 778 ||># ## PadÅpo c' ettha jalati niccaæ sovaïïayo mahà dussaphalehi rukkhehi samantà parivÃrito. #<|| 779 ||># ## \<*<2>*>/Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 780 ||># ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 781 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 782 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà manussaloke vihÃraæ saÇghassa kÃresiæ ambehi parivÃritaæ. #<|| 783 ||># ## Pariyosite vihÃre kÃrente niÂÂhite mahe ambe\<*<3>*>/ acchÃdayitvÃna\<*<3>*>/ katvà dussamaye phale, #<|| 784 ||># ## PadÅpaæ tattha jÃletvÃ\<*<4>*>/ bhojayitvà gaïuttamaæ niyyÃdesiæ taæ saÇghassa pasannà sehi\<*<5>*>/ pÃïihi.\<*<6>*>/ #<|| 785 ||># ## Tena me ambavanaæ rammaæ pÃsÃd' ettha mahallako nÃnÃturiyasaÇghuÂÂho\<*<1>*>/ accharÃgaïaghosito. #<|| 786 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R, T, B, N, VvA(R) uïïatasmiæ 2 R, T nagare vare 3 R peïïakate 4 C1, VvA(C) odÃna-; VvA(R) -mÆlaæ 5 C1, 2, B, N, VvA harita- 6 R, T udakamhi 7 (M) samaïassa 8 R, T, B, N add sattamaæ >/ #<[page 068]># %<68 ItthivimÃna>% ## PadÅpo c' ettha jalati niccaæ sovaïïayo mahà dussaphalehi rukkhehi samantà parivÃrito. #<|| 787 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 788 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 789 ||># AmbavimÃnaæ\<*<7>*>/ \<&1>/ #<47 PÅtavimÃnavatthu># ## PÅtavatthe\<*<1>*>/ pÅtadhaje\<*<1>*>/ pÅtÃlaÇkÃrabhÆsite pÅtacandanalittaÇge pÅtuppalamÃlinÅ,\<*<2>*>/ #<|| 790 ||># ## PÅtapÃsÃdasayane\<*<1>*>/ pÅtÃsane pÅtabhÃjane\<*<3>*>/ pÅtachatte\<*<1>*>/ pÅtarathe\<*<1>*>/ pÅtasse pÅtavÅjane,\<*<4>*>/ #<|| 791 ||># ## Kiæ kammam akarÅ bhadde pubbe mÃnusake bhave devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti. #<|| 792 ||># ## KosÃtakÅ nÃma lat' atthi bhante tittikÃ\<*<5>*>/ anabhijjhità tassà cattÃri pupphÃni thÆpaæ abhihariæ ahaæ. #<|| 793 ||># ## Satthu sarÅraæ uddissa vippasannena cetasà nÃssa maggaæ avekkhissaæ na taggamanasÃ\<*<6>*>/ satÅ. #<|| 794 ||># ## Tato maæ avadhÅ\<*<7>*>/ gÃvÅ thÆpaæ appattamÃnasaæ ta¤ cÃhaæ abhisa¤ceyyaæ bhiyyo\<*<8>*>/ nÆna ito siyÃ. #<|| 795 ||># ## Tena kammena devinda Maghavà devaku¤jara pahÃya mÃnusaæ dehaæ tava sahavyatam\<*<9>*>/ Ãgatà ti. #<|| 796 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 B -tÆriya- 2 R, T have an extra hemistich here: Kena te ambavanaæ rammaæ pÃsÃd' ettha mahallako 3 B, N, (M) ambehi chÃdayitvÃna; (K), VvA(R) ambeh' acchÃdayitvÃna 4 (M) jalitvà 5 R, T sakehi 6 B, N pÃïibhi 7 R, T, B, N add aÂÂhamaæ >/ #<[page 069]># %<69 Ma¤jeÂÂhakavagga>% ## Idaæ sutvà TidasÃdhipati MaghavÃ\<*<10>*>/ devaku¤jaro TÃvatiæse pasÃdento MÃtaliæ etad abravi:\<*<11>*>/ #<|| 797 ||># ## Passa MÃtali accheraæ cittaæ kammaphalaæ idaæ appakam pi kataæ deyyaæ pu¤¤aæ hoti mahapphalaæ. #<|| 798 ||># ## Natthi citte pasannamhi appakÃ\<*<12>*>/ nÃma dakkhiïà tathÃgate và sambuddhe atha và tassa sÃvake. #<|| 799 ||># ## Ehi MÃtali amhe pi bhiyyo bhiyyo mahemase\<*<13>*>/ tathÃgatassa dhÃtuyo sukho pu¤¤Ãnam uccayo. #<|| 800 ||># ## TiÂÂhante nibbute cÃpi same citte samaæ phalaæ cetopaïidhihetu\<*<14>*>/ hi sattà gacchanti suggatiæ. #<|| 801 ||># ## Bahunnaæ\<*<15>*>/ vata atthÃya uppajjanti tathÃgatà yattha kÃraæ karitvÃna saggaæ gacchanti dÃyakà ti. #<|| 802 ||># PÅtavimÃnaæ\<*<16>*>/ \<&1>/ #<48 UcchuvimÃnavatthu># ## ObhÃsayitvà paÂhaviæ\<*<1>*>/ sadevakaæ atirocasi candimasÆriyÃ\<*<2>*>/ viya siriyà ca vaïïena yasena tejasà Brahmà va deve Tidase sa-h-Indake.\<*<3>*>/ #<|| 803 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R pÅtÃ- 2 R, T -uppalamadhÃrinÅ 3 R, T, VvA(R) -bhojane 4 B, N -bÅjane 5 C1, 2, VvA(C) kittitÃ; (M), VvA(R) kittikà 6 C1, 2, VvA(C) tadagga-; R, T tadaÇga- (tadaÇgamanasà satÅ ti ca pÃÂho - VvA) 7 R, T, VvA(R) avadhi 8 R bhÅyo 9 (M) sabalyaæ 10 R MÃghavà 11 C1, 2, VvA(C) abruvÅ ti; VvA(R) adds ti 12 C1, 2, VvA(C) appikà 13 T mahemhase 14 R, T -hetÆ 15 R, B, N, (M) bahÆnaæ 16 R, T, B, N add navamaæ >/ #<[page 070]># %<70 ItthivimÃna>% ## PucchÃmi taæ uppalamÃladhÃrinÅ\<*<4>*>/ ÃveÊinÅ\<*<5>*>/ ka¤canasannibhattace alaÇkate uttamavatthadhÃrinÅ\<*<4>*>/ kà tvaæ subhe devate vandase mamaæ.\<*<6>*>/ #<|| 804 ||># ## \<*<7>*>/Kiæ tvaæ pure kammam akÃsi attanà manussabhÆtà purimÃya jÃtiyà dÃnaæ suciïïaæ atha sÅlasa¤¤amaæ\<*<8>*>/ kenÆpapannÃ\<*<9>*>/ sugatiæ yasassinÅ devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti.\<*<10>*>/ #<|| 805 ||># ## IdÃni\<*<11>*>/ bhante imam eva\<*<12>*>/ gÃmaæ piï¬Ãya amhÃka gharaæ upÃgami tato te ucchussa adÃsi\<*<13>*>/ khaï¬ikaæ pasannacittà atulÃya pÅtiyÃ. #<|| 806 ||># ## Sassu ca pacchà anuyu¤jate mamaæ: kahan nu ucchuæ\<*<14>*>/ vadhuke\<*<15>*>/ avÃkiri.\<*<15>*>/ Na\<*<16>*>/ cha¬¬itaæ\<*<16>*>/ no\<*<17>*>/ pana\<*<17>*>/ khÃditaæ mayà santassa bhikkhussa sayaæ adÃs' ahaæ.\<*<18>*>/ #<|| 807 ||># ## Tuyhaæ\<*<19>*>/ nv idaæ\<*<19>*>/ issariyaæ atho mama,\<*<20>*>/ iti ssÃ\<*<21>*>/ sassu paribhÃsate mamaæ le¬¬uæ gahetvà pahÃraæ\<*<22>*>/ adÃsi me tato cutà kÃlakatÃmhi\<*<23>*>/ devatÃ. #<|| 808 ||># ## Tad eva kammaæ kusalaæ kataæ mayà sukha¤ ca kammaæ anubhomi attanà devehi saddhiæ paricÃrayÃm' ahaæ\<*<24>*>/ modÃm' ahaæ kÃmaguïehi pa¤cahi. #<|| 809 ||># ## Tad eva kammaæ kusalaæ kataæ mayà sukha¤ ca kammaæ anubhomi attanà devindaguttà Tidasehi rakkhità samappità kÃmaguïehi pa¤cahi. #<|| 810 ||># ## EtÃdisaæ pu¤¤aphalaæ anappakaæ mahÃvipÃkà mama ucchudakkhiïà devehi saddhiæ paricÃrayÃm' ahaæ\<*<24>*>/ modÃm' ahaæ kÃmaguïehi pa¤cahi. #<|| 811 ||># ## EtÃdisaæ pu¤¤aphalaæ anappakaæ mahÃjutÅkÃ\<*<25>*>/ mama ucchudakkhiïà devindaguttà Tidasehi rakkhità sahassanetto-r-iva Nandane vane. #<|| 812 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 071]># %<71 Ma¤jeÂÂhakavagga>% ## Tuva¤ ca bhante anukampakaæ viduæ upecca vandiæ kusala¤ ca pucchisaæ\<*<26>*>/ tato te ucchussa adÃsi\<*<27>*>/ khaï¬ikaæ pasannacittà atulÃya pÅtiyà ti. #<|| 813 ||># UcchuvimÃnaæ\<*<28>*>/ \<&1>/ #<49 VandanavimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate obhÃsentÅ disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ, #<|| 814 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 815 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 B, (M) pathaviæ 2 R, T, N, VvA(R) -suriyà 3 C1, 2, VvA(C) sa-Indake; cf. No. 17 n. 9 4 C1, 2, VvA(C) -dhÃriïÅ; R, T -dhÃrine; (M) -dhÃrini; cf. No. 30 n. 5 5 R, T, (M) ÃveÊine; C1, 2 -ÊiïÅ 6 R mama 7 R, T, VvA(R) omit pÃdas a, b 8 R, T -sa¤¤amo 9 B -upapannà 10 R, T omit ti 11 R, T, VvA(R) idan te; (M) idha te 12 R, T idham eva 13 R, T, C1, 2, VvA(C) adÃsiæ 14 R ucchu 15 R, T vadhu te avÃkari 16 C1, 2, VvA(C) na ccha¬- 17 R, T na pana; (M) no ca 18 T adÃsi' haæ 19 R, T, VvA(R) tuyha¤ c' idaæ 20 (M), VvA(R) mamaæ 21 R, T itissa; cf. No. 29 n. 14 22 R paharaæ 23 R, T, VvA(R) -katamhi 24 R, T -cÃriyÃm' ahaæ 25 R, T, B, N, VvA(R) -jutikà 26 R, T pucch' imaæ 27 C1, 2, B, N, VvA(C) adÃsiæ 28 R, T, B, N add dasamaæ >/ #<[page 072]># %<72 ItthivimÃna>% ## PucchÃmi taæ devi mahÃnubhÃve manussabhÆtà kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 816 ||># ## Sà devatà attamanà MoggallÃnena pucchità pa¤haæ puÂÂhà viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ: #<|| 817 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆtà disvÃna samaïe sÅlavante pÃdÃni vanditva\<*<1>*>/ manaæ pasÃdayiæ\<*<2>*>/ vittà c' ahaæ a¤jalikaæ akÃsiæ. #<|| 818 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 819 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆtà yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvà vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 820 ||># VandanavimÃnaæ\<*<3>*>/ \<&1>/ #<50 RajjumÃlÃvimÃnavatthu># ## Abhikkantena vaïïena yà tvaæ tiÂÂhasi devate hatthe\<*<1>*>/ pÃde ca viggayha naccasi suppavÃdite. #<|| 821 ||># ## Tassà te naccamÃnÃya\<*<2>*>/ aÇga-m-aÇgehi sabbaso dibbà saddà niccharanti savanÅyÃ\<*<3>*>/ manoramÃ. #<|| 822 ||># ## Tassà te naccamÃnÃya aÇga-m-aÇgehi sabbaso dibbà gandhà pavÃyanti sucigandhà manoramÃ. #<|| 823 ||># ## VivattamÃnà kÃyena yà veïÅsu pilandhanÃ\<*<4>*>/ tesaæ suyyati\<*<5>*>/ nigghoso turiye\<*<6>*>/ pa¤caÇgike yathÃ. #<|| 824 ||># ## VaÂamsakà vÃtadhutÃ\<*<7>*>/ vÃtena sampakampità tesaæ suyyati\<*<5>*>/ nigghoso turiye\<*<6>*>/ pa¤caÇgike yathÃ. #<|| 825 ||># ## Yà pi te sirasmiæ\<*<8>*>/ mÃlà sucigandhÃ\<*<9>*>/ manoramà vÃti gandho disà sabbà rukkho ma¤jÆsako\<*<10>*>/ yathÃ. #<|| 826 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R, T, B, N, VvA(R) vanditvà 2 (M) pasÃdayaæ 3 R, T, B, N add ekÃdasamaæ; (M) VandavimÃnaæ >/ #<[page 073]># %<73 Ma¤jeÂÂhakavagga>% ## GhÃyase taæ sucigandhaæ rÆpaæ passasi amÃnusaæ\<*<11>*>/ devate pucchitÃcikkha kissa kammass' idaæ phalan ti. #<|| 827 ||># ## DÃsÅ ahaæ pure Ãsiæ GayÃyaæ brÃhmaïass'\<*<12>*>/ ahaæ\<*<13>*>/ appapu¤¤Ã alakkhikà RajjumÃlà ti maæ vidÆ.\<*<14>*>/ #<|| 828 ||># ## AkkosÃnaæ vadhÃna¤ ca tajjanÃya ca ukkatÃ\<*<15>*>/ kuÂaæ gahetvà nikkhamma gacchiæ\<*<16>*>/ udakahÃriyÃ.\<*<17>*>/ #<|| 829 ||># ## Vipathe kuÂaæ nikkhipitvà vanasaï¬aæ\<*<18>*>/ upÃgamiæ: idh' evÃhaæ marissÃmi kvattho\<*<19>*>/ pi\<*<19>*>/ jÅvitena me. #<|| 830 ||># ## DaÊhaæ\<*<20>*>/ pÃsaæ karitvÃna ÃsumbhitvÃna\<*<21>*>/ pÃdape tato disà vilokesiæ: ko\<*<22>*>/ nu kho vanam assito.\<*<22>*>/ #<|| 831 ||># ## Tatth' addasÃsiæ\<*<23>*>/ sambuddhaæ sabbalokahitaæ muniæ\<*<24>*>/ nisinnaæ rukkhamÆlasmiæ jhÃyantaæ akutobhayaæ. #<|| 832 ||># ## Tassà me ahu\<*<25>*>/ saævego abbhuto\<*<26>*>/ lomahaæsano: ko\<*<22>*>/ nu kho vanam assito\<*<22>*>/ manusso udÃhu devatÃ. #<|| 833 ||># ## PÃsÃdikaæ pasÃdanÅyaæ\<*<27>*>/ vanà nibbanam\<*<28>*>/ Ãgataæ disvà mano me pasÅdi, nÃyaæ yÃdisak' Ådiso.\<*<29>*>/ #<|| 834 ||># ## Guttindriyo jhÃnarato abahiggatamÃnaso\<*<30>*>/ hito sabbassa lokassa buddho so 'yaæ\<*<31>*>/ bhavissati. #<|| 835 ||># ## Bhayabheravo durÃsado sÅho va guham assito\<*<32>*>/ dullabhÃyaæ dassanÃya pupphaæ odumbaraæ\<*<33>*>/ yathÃ. #<|| 836 ||># ## So maæ mudÆhi vÃcÃhi Ãlapitvà tathÃgato RajjumÃle ti maæ voca\<*<34>*>/ saraïaæ gaccha tathÃgataæ. #<|| 837 ||># ## TÃhaæ giraæ suïitvÃna nelaæ\<*<35>*>/ atthavatiæ suciæ\<*<36>*>/ saïhaæ mudu¤ ca vaggu¤ ca sabbasokÃpanÆdanaæ.\<*<36>*>/ #<|| 838 ||># ## Kallacitta¤ ca maæ ¤atvà pasannaæ suddhamÃnasaæ hito sabbassa lokassa anusÃsi tathÃgato. #<|| 839 ||># ## Idaæ dukkhan ti maæ voca\<*<34>*>/ ayaæ dukkhassa sambhavo ayaæ\<*<37>*>/ nirodho maggo ca\<*<37>*>/ a¤jaso amatogadho. #<|| 840 ||># ## Anukampakassa kusalassa ovÃdamhi ahaæ Âhità ajjhagà amataæ santiæ nibbÃnaæ padam accutaæ. #<|| 841 ||># ## SÃhaæ avaÂÂhità pemà dassane avikampinÅ mÆlajÃtÃya saddhÃya dhÅtà buddhassa orasÃ. #<|| 842 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 074]># %<74 ItthivimÃna>% ## SÃhaæ ramÃmi kÅÊÃmi modÃmi akutobhayà dibbaæ\<*<38>*>/ mÃlaæ\<*<38>*>/ dhÃrayÃmi pivÃmi madhu\<*<39>*>/ maddavaæ.\<*<39>*>/ #<|| 843 ||># ## SaÂÂhi\<*<40>*>/ turiyasahassÃni\<*<41>*>/ paÂibodhaæ karonti me: ùlambo\<*<42>*>/ Gaggaro\<*<43>*>/ BhÅmo\<*<44>*>/ SadhuvÃdÅ ca Saæsayo #<|| 844 ||># ## Pokkharo ca Suphasso ca VÅïÃmokkhÃ\<*<45>*>/ ca nÃriyo Nandà c' eva Sunandà ca SoïadinnÃ\<*<46>*>/ SucimhitÃ\<*<47>*>/ #<|| 845 ||># ## Alambusà MissakesÅ ca Puï¬arÅkÃtidÃruïÅ\<*<48>*>/ EïiphassÃ\<*<49>*>/ SuphassÃ\<*<50>*>/ ca SubhaddÃ\<*<51>*>/ MuduvÃdinÅ\<*<52>*>/ #<|| 846 ||># ## \<*<53>*>/Età c' a¤¤Ã ca seyyÃse accharÃnaæ pabodhikÃ\<*<54>*>/ tà maæ kÃlen' upÃgantvà abhibhÃsanti devatÃ: #<|| 847 ||># ## Handa naccÃma gÃyÃma handa taæ ramayÃmase na-y-idaæ akatapu¤¤Ãnaæ katapu¤¤Ãnam ev' idaæ. #<|| 848 ||># ## Asokaæ Nandanaæ rammaæ TidasÃnaæ mahÃvanaæ sukhaæ akatapu¤¤Ãnaæ idha natthi parattha ca sukha¤ ca katapu¤¤Ãnaæ idha c' eva parattha ca. #<|| 849 ||># ## Tesaæ sahavyakÃmÃnaæ kattabbaæ\<*<55>*>/ kusalaæ bahuæ katapu¤¤Ã hi modanti sagge bhogasamaÇgino. #<|| 850 ||># ## Bahunnaæ\<*<56>*>/ vata atthÃya uppajjanti tathÃgatà dakkhiïeyyà manussÃnaæ pu¤¤akkhettÃnam Ãkarà yattha kÃraæ karitvÃna sagge modanti dÃyakà ti. #<|| 851 ||># RajjumÃlÃvimÃnaæ\<*<57>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B, N, VvA(R) hattha- 2 R nandamÃnÃya 3 C1, 2, VvA(C) savaïÅyà 4 C1, 2, B, N, VvA piÊandhanà 5 C1, 2 sÆyati 6 B tÆriye 7 T -dhÆtà 8 R, T sirasi 9 C1, 2 suciæ gandhaæ 10 C1, 2, VvA(C) ma¤jussako 11 VvA(R) 'mÃnusaæ 12 B brahmaïassa 13 han ti nipÃtamattaæ - VvA 14 C1, 2, B, VvA(C) viduæ; N vidu 15 B, N, (M), VvA(R) uggatÃ; ukkatà (R, B uggatÃ) ti ukkatÃya (R, B uggatÃya) domanassuppattiyà - VvA(C) cf. Skr. avakrta 16 R, VvA(R) agacchiæ; T, (K), Ãgacchim; B, N aga¤chiæ; (M) aga¤chi 17 B, N, VvA(R) udahÃriyà 18 R -saï¬iæ 19 R, T kÅvattho pi; C1, 2, B, N, VvA(C) ko attho; (M),(K) kvattho 'si; kvattho ti ko attho, so yeva và pÃÂho- VvA 20 R, T daÊha- 21 R, T ÃlambitvÃna 22 R ko nu kho va namassito (misprint); T ko nu kho namassito (sic.!) 23 R, VvA(R) -ddasÃmi 24 R muïiæ 25 R Ãhu 26 T abbhÆto 27 R, VvA(R) pasÃdaniyaæ 28 C1, 2, (G), VvA(C) nibbÃïam 29 R, T yÃdisik' 30 R, T, (G) abahigata- 31 R, T, B, N, VvA(R) ayaæ 32 R guhanissato; T gÆhanissito 33 R, T udumbaraæ 34 R, T, C1, 2, VvA(C) maæ avoca 35 R neÊaæ 36 So all. 37 R, T ayaæ dukkhanirodho ca; B, N,(M) dukkhanirodho maggo ca 38 R, T, B, N dibbamÃlaæ 39 R, T madhum addhuvaæ 40 C1, 2, VvA(C) saÂÂhiæ 41 B tÆriya- 42 R, T, C1, 2, VvA(C) ùÊambo 43 (M), VvA(R) Bhaggaro 44 (M) Bhimmo 45 (M) VilÃmokkhà 46 VvA(R) Sokatiïïà 47 R Suvimhità 48 C1, 2, VvA(C) -ticÃruïÅ; VvA(R) -kà ti dÃruïÅ 49 R, (M) EnipassÃ; T EïipassÃ; B, N EnÅphassà 50 R, T, (K) Supassà 51 (M) Sambaddhà 52 R, T MudukÃvadÅ; (M) MuducÃcari 53 Here onwards the numbering of verses differs slightly in various edd. 54 R, T pabodhiyà 55 R, T kÃtabbaæ 56 B, N bahÆnaæ 57 R, T, B, N add dvÃdasamaæ >/ #<[page 075]># %<75 Ma¤jeÂÂhakavagga>% [FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)] \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 076]># %<76 ItthivimÃna>% Tass' uddÃnaæ: Ma¤jeÂÂhÃ\<*<1>*>/ Pabhassarà nÃgà AlomÃ\<*<2>*>/ ka¤jikadÃyikà vihÃra-caturitthambà pÅtà ucchu-vandana-RajjumÃlÃ;\<*<3>*>/ vaggo tena pavuccatÅ ti. ItthivimÃne catuttho vaggo MA¥JEèèHAKAVAGGO\<*<4>*>/ CATUTTHO \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R, T, B, N Ma¤jiÂÂhÃ; (M) Ma¤jaÂÂhà 2 (M) Aloma- 3 (M) RajjumÃli; R, T, B, N add ca 4 B, N Ma¤jiÂÂhaka- >/ #<[page 077]># %< 77>% 2 PURISAVIMùNA V-MAHùRATHAVAGGA #<51 Maï¬ÆkadevaputtavimÃnavatthu># ## Ko me vandati pÃdÃni iddhiyà yasasà jalaæ abhikkantena vaïïena sabbà obhÃsayaæ disà ti. #<|| 852 ||># ## Maï¬Æko\<*<1>*>/ 'haæ\<*<1>*>/ pure Ãsiæ udake vÃrigocaro tava dhammaæ suïantassa avadhÅ\<*<2>*>/ vacchapÃlako. #<|| 853 ||># ## Muhuttaæ cittappasÃdassa\<*<3>*>/ iddhiæ passa yasa¤ ca me ÃnubhÃva¤ ca me passa vaïïaæ passa juti¤ ca me: #<|| 854 ||># ## Ye ca te dÅgham addhÃnaæ dhammaæ assosuæ Gotama pattà te acalaÂÂhÃnaæ\<*<4>*>/ yattha gantvà na socare ti. #<|| 855 ||># Maï¬ÆkadevaputtavimÃnaæ\<*<5>*>/ \<&1>/ #<52 RevatÅvimÃnavatthu># ## CirappavÃsiæ purisam dÆrato sotthim Ãgataæ ¤Ãtimittà suhajjà ca abhinandanti Ãgataæ. #<|| 856 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R Maï¬Æko ahaæ; (M) Maï¬uko 'haæ 2 R, T, VvA(R) avadhi 3 R, T, B, N cittapasÃdassa 4 (M) acalaæ ÂhÃnaæ 5 R, T, B, N add paÂhamaæ >/ #<[page 078]># %<78 PurisavimÃna>% ## Tath' eva katapu¤¤am pi asmà lokà paraæ gataæ pu¤¤Ãni paÂigaïhanti\<*<2>*>/ piyaæ ¤ÃtÅ\<*<3>*>/ va Ãgataæ. #<|| 857 ||># ## UÂÂhehi Revate supÃpadhamme Ãparutaæ\<*<4>*>/ dvÃraæ\<*<4>*>/ adÃnasÅle nessÃma taæ yattha thunanti duggatà samappità nerayikà dukkhenà ti.\<*<5>*>/ #<|| 858 ||># ## Icc eva\<*<6>*>/ vatvÃna Yamassa dÆtà te dve yakkhà lohitakkhà brahantà paccekabÃhÃsu gahetvÃ\<*<7>*>/ Revatiæ\<*<8>*>/ pakkÃmayuæ\<*<9>*>/ devagaïassa santike. #<|| 859 ||># ## ùdiccavaïïaæ ruciraæ pabhassaraæ vyamhaæ subhaæ ka¤canajÃlachannaæ kass' etam Ãkiïïajanaæ vimÃnaæ suriyassa raæsÅ-r-iva\<*<10>*>/ jotamÃnaæ. #<|| 860 ||># ## NÃrÅgaïà candanasÃralittÃ\<*<11>*>/ ubhato vimÃnaæ upasobhayanti taæ dissati suriyasamÃnavaïïaæ ko modati saggappatto\<*<12>*>/ vimÃne ti. #<|| 861 ||># ## BÃrÃïasiyaæ Nandiyo nÃmÃsi upÃsako amaccharÅ dÃnapatÅ vada¤¤Æ; tass' etam Ãkiïïajanaæ vimÃnaæ suriyassa raæsÅ-r-iva\<*<10>*>/ jotamÃnaæ. #<|| 862 ||># ## NÃrÅgaïÃ\<*<13>*>/ candanasÃralittÃ\<*<11>*>/ ubhato vimÃnaæ upasobhayanti taæ dissati suriyasamÃnavaïïaæ so modati saggappatto\<*<12>*>/ vimÃne ti. #<|| 863 ||># ## NandiyassÃhaæ bhariyà agÃrinÅ sabbakulassa issarà bhattu vimÃne ramissÃmi dÃn' ahaæ\<*<14>*>/ na patthaye nirayaæ\<*<15>*>/ dassanÃyà ti.\<*<16>*>/ #<|| 864 ||># ## Eso\<*<17>*>/ te nirayo supÃpadhamme pu¤¤aæ tayà akataæ jÅvaloke na hi maccharÅ\<*<18>*>/ rosako pÃpadhammo saggÆpagÃnaæ labhati\<*<19>*>/ sahavyatan ti. #<|| 865 ||># ## Kin nu gÆtha¤ ca mutta¤ ca asucÅ\<*<20>*>/ paÂidissati duggandhaæ kim idaæ mÅÊhaæ\<*<21>*>/ kim etaæ upavÃyatÅ ti.\<*<22>*>/ #<|| 866 ||># ## Esa Saæsavako nÃma\<*<23>*>/ gambhÅro sataporiso yattha vassasahassÃni tuvaæ paccasi Revate ti. #<|| 867 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 079]># %<79 MahÃrathavagga>% ## Kin nu kÃyena vÃcÃya manasà dukkataæ\<*<24>*>/ kataæ kena Saæsavako laddho\<*<23>*>/ gambhÅro sataporiso ti.\<*<22>*>/ #<|| 868 ||># ## Samaïe brÃhmaïe cÃpi a¤¤e vÃ\<*<25>*>/ pi vanibbake\<*<25>*>/ musÃvÃdena va¤cesi\<*<26>*>/ taæ pÃpaæ pakataæ tayÃ. #<|| 869 ||># ## Tena Saæsavako laddho gambhÅro sataporiso tattha vassasahassÃni tuvaæ paccasi Revate. #<|| 870 ||># ## Hatthe pi chindanti atho pi pÃde kaïïe pi chindanti atho pi nÃsaæ atho pi kÃkoÊagaïà samecca saÇgamma khÃdanti viphandamÃnan ti. #<|| 871 ||># ## SÃdhu kho maæ paÂinetha kÃhÃmi kusalaæ bahuæ dÃnena samacariyÃya sa¤¤amena\<*<27>*>/ damena ca yaæ katvà sukhità honti na ca pacchÃnutappare ti. #<|| 872 ||># ## Pure tvaæ pamajjitvà idÃni paridevasi sayaæ katÃnaæ kammÃnaæ vipÃkaæ anubhossasÅ ti.\<*<22>*>/ #<|| 873 ||># ## Ko devalokato manussalokaæ gantvÃna puÂÂho me evaæ vadeyya: nikkhittadaï¬esu dadÃtha dÃnaæ acchÃdanaæ sayanam\<*<28>*>/ ath' annapÃnaæ na hi maccharÅ\<*<18>*>/ rosako pÃpadhammo saggÆpagÃnaæ labhati\<*<19>*>/ sahavyatan ti. #<|| 874 ||># ## \<*<29>*>/SÃhaæ nÆna ito gantvà yoniæ laddhÃna mÃnusiæ vada¤¤Æ sÅlasampannà kÃhÃmi kusalaæ bahuæ dÃnena samacariyÃya sa¤¤amena\<*<27>*>/ damena ca. #<|| 875 ||># ## ùrÃmÃni ca ropissaæ dugge saÇkamanÃni ca papa¤ ca udapÃna¤ ca vippasannena cetasÃ. #<|| 876 ||># ## CÃtuddasiæ pa¤cadasiæ yà ca pakkhassa aÂÂhamÅ pÃÂihÃriyapakkha¤ ca aÂÂhaÇgasusamÃgataæ #<|| 877 ||># ## Uposathaæ upavasissaæ sadà sÅlesu saævutà na ca dÃne pamajjissaæ sÃmaæ diÂÂhaæ idaæ mayà ti. #<|| 878 ||># ## Icc evaæ vippalapantiæ\<*<30>*>/ phandamÃnaæ tato tato khipiæsu niraye ghore uddhapÃdaæ\<*<31>*>/ avaæsiraæ. #<|| 879 ||># ## Ahaæ pure maccharinÅ ahosiæ paribhÃsikà sumaïabrÃhmaïÃnaæ vitathena sÃmikaæ va¤cayitvà paccÃm' ahaæ niraye ghorarÆpe ti. #<|| 880 ||># RevatÅvimÃnaæ\<*<32>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 T ¤ÃtÅ mittà 2 R, T paÂiggaïhanti; C1, 2, VvA(C) pati- 3 R, C1, 2, VvA(C) ¤Ãtiæ; cf. Dh.219 4 B, N, (M), VvA(R) apÃrutadvÃre 5 C1, 2 omit ti. B dukhenà ti, prob. the correct reading, not attested elsewhere. 6 R, T icc' evaæ 7 C1, 2, VvA gahetvÃna; gahetva is not attested 8 B Revataæ 9 R, T pakkÃmayiæsu 10 VvA(R) raæsi-r-iva 11 T, (M) -sÃrÃnulittà 12 B, N, (M) saggapatto 13 R nÃrigaïà 14 R, T, (B), VvA(R) dÃni' haæ 15 R niraya- 16 R, T omit ti 17 R, T, (B) es' eva 18 R, T macchariyo; (M) macchari 19 labhatÅ is not attested 20 R, T, VvA(R) asuci; C1, 2 asuciæ 21 R, T miÊhaæ 22 R, T omit ti 23 T, (G) add nirayo 24 T, B, N, VvA(R) dukkaÂaæ 25 T cÃpi vaïibbake 26 So all. 27 R, B, N, VvA(R) saæyamena 28 B, N, (M), VvA(R) seyyaæ 29 Numbered differently in R. 30 T -ti¤ ca 31 B, VvA(R) uddhaæpÃdaæ 32 R, T, B, N add dutiyaæ >/ #<[page 080]># %<80 PurisavimÃna>% #<53 ChattamÃïavakavimÃnavatthu># ## Yo vadataæ pavaro manujesu SakyamunÅ\<*<1>*>/ bhagavà katakicco pÃragato balaviriya\<*<2>*>/-samaÇgÅ taæ sugataæ saraïattham upehi. #<|| 881 ||># ## RÃgavirÃgam anejam\<*<3>*>/ asokaæ dhammam asaÇkhatam appaÂikÆlaæ madhuram imaæ paguïaæ suvibhattaæ dhammam imaæ saraïattham upehi. #<|| 882 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 1 VvA(R) Sakyamuni 2 (M) valavÅra (?); VvA(R) balavÅra- 3 T -ane¤ja- >/ #<[page 081]># %<81 MahÃrathavagga>% ## Yattha ca dinnamahapphalam Ãhu catusu\<*<4>*>/ sucÅsu purisayugesu aÂÂha ca puggaladhammadasÃ\<*<5>*>/ te saÇgham imaæ saraïattham upehi. #<|| 883 ||># ## Na tathà tapati nabhasmiæ\<*<6>*>/ suriyo\<*<7>*>/ cando ca\<*<8>*>/ na bhÃsati na phusso yathÃtulam\<*<9>*>/ idaæ mahappabhÃsaæ ko nu tvaæ Tidivà mahiæ upÃgÃ.\<*<10>*>/ #<|| 884 ||># ## Chindati ca\<*<11>*>/ raæsi\<*<12>*>/ pabhaÇkarassa\<*<13>*>/ sÃdhikavÅsativojanÃni\<*<14>*>/ Ãbhà rattim pi ca\<*<15>*>/ yathÃ\<*<16>*>/ divaæ karoti parisuddhaæ vimalaæ subhaæ vimÃnaæ. #<|| 885 ||># ## Bahupadumavicitrapuï¬arÅkaæ\<*<17>*>/ vokiïïaæ kusumehi nekacittaæ\<*<18>*>/ arajavirajahemajÃlacchannaæ\<*<19>*>/ ÃkÃse tapati yathà pi suriyo.\<*<7>*>/ #<|| 886 ||># ## RattambarapÅtavÃsasÃhi\<*<20>*>/ agarupiyaÇgucandanussadÃhi\<*<21>*>/ ka¤canatanusannibhattacÃhi paripÆraæ gaganaæ\<*<22>*>/ va tÃrakÃhi. #<|| 887 ||># ## NaranÃriyo\<*<23>*>/ bahuk' ettha nekavaïïà kusumavibhÆsitÃbharaï' ettha\<*<24>*>/ sumanÃ\<*<24>*>/ anilapamu¤citÃ\<*<25>*>/ pavanti\<*<26>*>/ surabhiæ.\<*<27>*>/ tapanÅyavitatÃ\<*<28>*>/ suvaïïacchÃdanÃ.\<*<29>*>/ #<|| 888 ||># ## Kissa saæyamassa\<*<30>*>/ ayaæ vipÃko kenÃsi kammaphalen' idhÆpapanno yathà ca te adhigatam idaæ vimÃnaæ tad anupadaæ\<*<31>*>/ avacÃsi\<*<31>*>/ iÇgha puÂÂho ti. #<|| 889 ||># ## Yam\<*<32>*>/ idha pathe samecca mÃïavena satthÃnusÃsi\<*<33>*>/ anukampamÃno tava\<*<34>*>/ ratanavarassa dhammaæ sutvà karissÃmÅ ti\<*<35>*>/ ca\<*<35>*>/ bravittha Chatto, #<|| 890 ||># ## Jinavarapavaraæ\<*<36>*>/ upemi\<*<37>*>/ saraïaæ dhamma¤ cÃpi tath' eva bhikkhusaÇghaæ, no ti paÂhamaæ avocÃhaæ\<*<38>*>/ bhante pacchà te vacanaæ tath' ev' akÃsiæ. #<|| 891 ||># ## Mà ca pÃïavadhaæ vividhaæ carassu\<*<39>*>/ asuciæ na hi pÃïesu asa¤¤ataæ avaïïayiæsu sappa¤¤Ã- no ti paÂhamaæ avocÃhaæ\<*<38>*>/ bhante pacchà te vacanaæ tath' ev' akÃsiæ. #<|| 892 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 4 T, B, N, VvA(R) catÆsu 5 T -dhammaddasà 6 B, N, (M) nabhe 7 B sÆriyo 8 R, T omit 9 C1, 2, B, N, (G), VvA atulam 10 R, T upÃgami 11 B, N, (M) omit 12 B, N, VvA raæsÅ 13 T pabhÃkarassa 14 C1, 2, VvA(C) sÃdhikaæ vÅsati- 15 R ce; B, N, (M), VvA(R) omit 16 N tathà 17 C1, 2, VvA(C) -vicitta-; T bahÆ- 18 R, T nekavicittaæ 19 R, B, N, VvA(R) -jÃlachannaæ 20 N -vasasÃhi; T rattakambala- 21 R, T agalÆpiyaÇguka-; (B), (M), VvA(R) aggalu-; B agarÆ- 22 T gagaïaæ; (G) gahaïaæ 23 (K), VvA(R), (M) naranÃrÅ 24 R, T, (M) -bhÆsità bharanettasumanÃ; T, (M) have ï in -bharaï- 25 VvA(R) -pamuccitÃ; anilapadhÆpità ti pi paÂhanti - VvA 26 (K), VvA(R) pavÃyanti 27 R, T surabhi 28 R, T -cittattà 29 R, T suvaïïachÃdanÃ; B, N, (M), VvA(R) -channà 30 R, T kammassa; C1, 2, VvA(C) samadamassa 31 R, T tadÃnurÆpaæ avahasi 32 B, N, (M), VvA(R) sayam- 33 R satthanu- 34 VvA(C) nava 35 R, T ca iti; (M) ca 36 R, T, (K), VvA(R) jinapavaraæ 37 B, N upehi. The pattern of the subsequent verses seems to support the reading upehi. 38 (M) avoc' ahaæ 39 R, T ÃcÃrassu >/ #<[page 082]># %<82 PurisavimÃna>% ## \<*<40>*>/Mà ca parajanassa rakkhitam\<*<41>*>/ pi\<*<41>*>/ ÃdÃtabbam ama¤¤ittha\<*<42>*>/ adinnaæ no ti paÂhamaæ avocÃhaæ\<*<38>*>/ bhante pacchà te vacanaæ tath' ev' akÃsiæ. #<|| 893 ||># ## Mà ca parajanassa rakkhitÃyo parabhariyÃ\<*<43>*>/ agamà anariyam\<*<43>*>/ etaæ no ti paÂhamaæ avocÃhaæ\<*<38>*>/ bhante pacchà te vacanaæ tath' ev' akÃsiæ. #<|| 894 ||># ## Mà ca vitathaæ a¤¤athà abhÃïi\<*<44>*>/ na hi musÃvÃdaæ avaïïayiæsu sapa¤¤Ã no ti paÂhamaæ avocÃhaæ\<*<38>*>/ bhante pacchà te vacanaæ tath' ev' akÃsiæ. #<|| 895 ||># ## Yena ca purisassa apeti sa¤¤Ã taæ majjaæ\<*<45>*>/ parivajjayassu sabbaæ no ti paÂhamaæ avocÃhaæ\<*<38>*>/ bhante pacchà te vacanaæ tath' ev' akÃsiæ. #<|| 896 ||># ## SvÃhaæ idha pa¤ca sikkhà karitvà paÂipajjitvà tathÃgatassa dhamme dvepatham agamÃsiæ coramajjhe te maæ tattha vadhiæsu bhogahetu. #<|| 897 ||># ## Ettakam idaæ anussarÃmi kusalaæ tato paraæ na me vijjati a¤¤aæ tena sucaritena kammunÃhaæ upapanno\<*<46>*>/ Tidivesu kÃmakÃmÅ. #<|| 898 ||># ## Passa khaïamuhuttasa¤¤amassa anudhammapaÂipattiyÃ\<*<47>*>/ vipÃkaæ jalam iva yasasà samekkhamÃnÃ\<*<48>*>/ bahukÃ\<*<49>*>/ maæ pihayanti hÅnakÃmÃ.\<*<49>*>/ #<|| 899 ||># ## Passa katipayÃya desanÃya sugati¤ c' amhi gato sukha¤ ca patto ye ca\<*<15>*>/ te satataæ\<*<50>*>/ suïanti dhammaæ ma¤¤e te amataæ phusanti khemaæ. #<|| 900 ||># ## Appakam pi\<*<51>*>/ kataæ mahÃvipÃkaæ vipulaæ hoti\<*<52>*>/ tathÃgatassa dhamme passa katapu¤¤atÃya Chatto obhÃseti paÂhaviæ\<*<53>*>/ yathà pi suriyo.\<*<7>*>/ #<|| 901 ||># ## Kim idaæ kusalaæ Ãcarema icc eke hi samecca mantayanti te\<*<54>*>/ mayaæ punar eva\<*<55>*>/ laddha\<*<56>*>/ mÃnusattaæ paÂipannà viharemu\<*<57>*>/ sÅlavanto. #<|| 902 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 40 T omits this verse. 41 R rakkhitamhi but others including VvA support reading rakkhitam pi. 42 B, N ama¤¤itho; R asa¤¤ittho (a misprint which points to vÊ. ama¤¤ittho); (M) not clear. 43 R, T -yÃyo . . . -riyam; (M) -agamÃnarÅyam 44 R, T abhaïi; (B), (M) abhÃïiæ 45 T vajjaæ 46 B, N uppanno 47 B, N anudhammappaÂi- 48 R, T pekkhamÃnà 49 R, T bahukÃmà pi hayanti hÅnadhammÃ; VvA(C) -hÅnakammà but accepts reading hÅnakÃmà in the exegesis (p. 193); (M) hinnakÃmà 50 R, T add ca 51 B, N, (M), VvA(R) appam pi 52 (K), (M), (B), VvA(R) phalaæ 53 B, N, R pathaviæ 54 (M) omits. VvA(R) also deletes; the deletion is justified by the phrase: ten' eva Ãha: mayan ti adi in the exegesis. 55 R, T, VvA(R) puna-d-eva 56 R, T laddhÃ; C1, 2, B, N, VvA laddha- 57 R, T vicÃremu >/ #<[page 083]># %<83 MahÃrathavagga>% ## BahukÃro m' anukampako\<*<58>*>/ ca\<*<59>*>/ satthà iti me sati agamà divÃdivassa svÃhaæ upagato 'mhi saccanÃmaæ anukampassu puna pi suïemu\<*<60>*>/ dhammaæ. #<|| 903 ||># ## Ye 'dha\<*<61>*>/ pajahanti kÃmarÃgaæ bhavarÃgÃnusaya¤ ca pahÃya mohaæ na ca te puna\<*<62>*>/ upenti\<*<62>*>/ gabbhaseyyaæ parinibbÃnagatÃ\<*<63>*>/ hi sÅtibhÆtà ti. #<|| 904 ||># ChattamÃïavakavimÃnaæ\<*<64>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 58 T, B, N delete m; ma-kÃro padasandhikaro -VvA, but more probably me anukampako = m' anu- 59 R, T add me 60 R, T suïomi; C1, 2, VvA(C) suïoma 61 B, N ye c' idha; (M) ye 'dhap- 62 R omits puna; B, N, VvA(R) puna-m-; (M) na te puna-m-apenti 63 C1, 2, VvA(C) -nibbÃïa- 64 R, T, B, N add tatiyaæ >/ #<[page 084]># %<84 PurisavimÃna>% #<54 KakkaÂarasadÃyakavimÃnavatthu\<*<1>*>/># ## Uccam idaæ maïithÆïaæ vimÃnaæ samantato dvÃvasayojanÃni kÆÂÃgÃrà sattasatà uÊÃrà veÊuriyatthambhÃ\<*<2>*>/ rucakatthatÃ\<*<3>*>/ subhÃ. #<|| 905 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 085]># %<85 MahÃrathavagga>% ## Tatth' acchasi\<*<4>*>/ pivasi khÃdasÅ\<*<5>*>/ ca dibbà ca vÅïà pavadanti vaggÆ\<*<6>*>/ dibbà rasà kÃmaguï' ettha pa¤ca nÃriyo ca naccanti suvaïïachannÃ.\<*<7>*>/ #<|| 906 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 907 ||># ## PucchÃmi taæ deva mahÃnubhÃva manussabhÆto\<*<8>*>/ kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo\<*<9>*>/ vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 908 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho\<*<10>*>/ viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 909 ||># ## SatisamuppÃdakaro dvÃre kakkaÂako Âhito niÂÂhito jÃtarÆpassa sobhati dasapÃdako. #<|| 910 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 911 ||># ## \<*<11>*>/AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 912 ||># KakkaÂarasadÃyaka\<*<1>*>/-vimÃnaæ\<*<12>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B, N, (M), VvA(R) kakkaÂaka- 2 B, N, (M), VvA(R) veÊuriyathambhà 3 R rucika-; T, (M), (K), VvA(R) rucira- 4 R -cchasÅ 5 B, N khÃdasi 6 C1, 2, VvA(C), (K) vaggu; B, N vagguæ 7 (S) -cchannà 8 C2 -bhÆtÃ; R, -bhuto 9 R -bhavo 10 R puttho 11 R, T, C1, 2, VvA omit this hemistich. 12 R, T, B, N add catutthaæ >/ #<[page 086]># %<86 PurisavimÃna>% \<*<1>*>/Anantaraæ\<*<2>*>/ pa¤cavimÃnaæ yathà KakkaÂarasadÃyakavimÃnaæ\<*<3>*>/ tathà vitthÃretabbaæ. #<55 DvÃrapÃlakavimÃnavatthu\<*<4>*>/># %<[Verses 1-5 and 7-8 of No. 54 are repeated in Nos. 55-59 though they do not always bear the same numbers as in No. 54. The repeated verses are not reproduced here.]>% ## As in No. 54 #<|| 913-917 ||># ## Dibbaæ mamaæ\<*<5>*>/ vassasahassam Ãyu vÃcÃbhigÅtaæ manasà pavattitaæ ettÃvatà Âhassati pu¤¤akammo dibbehi kÃmehi\<*<6>*>/ samaÇgibhÆto. #<|| 918 ||># ## As in No. 54 #<|| 919-920 ||># DvÃrapÃlakavimÃnaæ\<*<7>*>/ #<56 KaraïÅyavimÃnavatthu\<*<8>*>/># ## As in No. 54 #<|| 921-925 ||># ## KaraïÅyÃni pu¤¤Ãni paï¬itena vijÃnatà sammaggatesu\<*<9>*>/ buddhesu yattha dinnaæ mahapphalaæ. #<|| 926 ||># ## AtthÃya vata me buddho ara¤¤Ã gÃmam Ãgato tattha cittaæ pasÃdetvà TÃvatiæsÆpago ahaæ.\<*<10>*>/ #<|| 927 ||># %% KaraïÅyavimÃnaæ\<*<11>*>/ #<57 DutiyakaraïÅyavimÃnavatthu># ## As in No. 54 #<|| 930-934 ||># ## KaraïÅyÃni pu¤¤Ãni paï¬itena vijÃnatà sammaggatesu\<*<9>*>/ bhikkhÆsu yattha dinnaæ mahapphalaæ. #<|| 935 ||># ## AtthÃya vata me bhikkhÆ ara¤¤Ã gÃmam Ãgatà tattha cittaæ pasÃdetvà TÃvatiæsÆpago ahaæ. #<|| 936 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 087]># %<87 MahÃrathavagga>% %% DutiyakaraïÅyavimÃnaæ\<*<12>*>/ #<58 SÆcivimÃnavatthu\<*<13>*>/># ## As in No. 54 #<|| 939-943 ||># ## Yaæ dadÃti na taæ hoti ya¤ c' eva dajjà ta¤ c' eva seyyo sÆci\<*<14>*>/ dinnà sÆcim eva seyyo. #<|| 944 ||># ## As in No. 54 #<|| 945-946 ||># SÆcivimÃnaæ\<*<15>*>/ #<59 DutiyasÆcivimÃnavatthu># ## As in No. 54 #<|| 947-951 ||># ## \<*<16>*>/Ahaæ manussesu manussabhÆto purimÃya\<*<17>*>/ jÃtiyà manussaloke addasaæ virajaæ bhikkhuæ vippasannam anÃvilaæ tassa adÃs' ahaæ sÆciæ pasanno sehi\<*<18>*>/ pÃïihi.\<*<19>*>/ #<|| 952 ||># ## As in No. 54 #<|| 953-954 ||># DutiyasÆcivimÃnaæ\<*<20>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 C1, 2, B, N, VvA repeat verses 1-5 and 7-8 with peyyÃla for verses 3-4 and 7-8 (of No. 54) in the five stories that follow. The verses omitted here in Nos. 55-59 have to be supplied to complete each vatthu. 2 R, T itaraæ; (M) omits this sentence and repeats the verses in full. 3 R, T kakkaÂavimÃnaæ 4 B, N dvÃrapÃlavimÃna- 5 R, T mama 6 R adds ca 7 R, T add pa¤camaæ; B, N dvÃrapÃlavimÃnaæ pa¤camaæ 8 B, N PaÂhamakaraïÅya- 9 R, T samaggatesu 10 R ahÃæ; C1, 2, VvA(C) ahuæ 11 R, T add chaÂÂhaæ; B, N PaÂhama- chaÂÂhaæ 12 R, T, B, N add sattamaæ 13 B, N PaÂhamasÆci- 14 R, T sÆci- 15 R, T, B, N add aÂÂhamaæ 16 B, N, C1, 2, VvA treat this hemistich as a seperate verse. 17 B, N purima- 18 R, T sakehi 19 B, N pÃïibhi 20 R, T, B, N add navamaæ >/ #<[page 088]># %<88 PurisavimÃna>% #<60 NÃgavimÃnavatthu\<*<1>*>/># ## Susukkakhandhaæ abhiruyha nÃgaæ ÃkÃcinaæ\<*<2>*>/ dantiæ\<*<3>*>/ baliæ mahÃjavaæ Ãruyha gajavaraæ\<*<4>*>/ sukappitaæ idhÃgamà vehÃsayam\<*<5>*>/ antalikkhe. #<|| 955 ||># ## NÃgassa dantesu duvesu nimmità acchodikÃ\<*<6>*>/ paduminiyo suphullà padumesu ca turiyagaïÃ\<*<7>*>/ pavajjare\<*<8>*>/ imà ca naccanti manoharÃyo. #<|| 956 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 957 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 958 ||># ## AÂÂh' eva muttapupphÃni\<*<9>*>/ Kassapassa mahesino\<*<10>*>/ thÆpasmiæ abhiropesiæ\<*<11>*>/ pasanno sehi\<*<12>*>/ pÃïihi.\<*<13>*>/ #<|| 959 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 960 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 961 ||># NÃgavimÃnaæ\<*<14>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B, N PaÂhamanÃga- 2 ÃjÃniyan ti pi pÃÊi - VvA 3 R, T danti-: reading metrically acceptable 4 R, T gajaæ pavaraæ 5 B, N vehÃyasaæ 6 Vide No. 41 n. 5 7 Vide ib. n. 7 8 So all, but cf. No. 41 n. 8 9 T muÂÂhipupphÃni 10 T, (K) bhagavato 11 T abhiropayiæ 12 R, T sakehi 13 B, N pÃïibhi 14 R, T add dasamaæ; B, N PaÂhamanÃga- dasamaæ >/ #<[page 089]># %<89 MahÃrathavagga>% #<61 DutiyanÃgavimÃnavatthu># ## Mahantaæ nÃgaæ abhiruyha sabbasetaæ gajuttamaæ vanÃ\<*<1>*>/ vanaæ\<*<1>*>/ anupariyÃsi nÃrÅgaïapurakkhato\<*<2>*>/ obhÃsento disà sabbà osadhÅ viya tÃrakÃ. #<|| 962 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 963 ||># ## PucchÃmi taæ deva mahÃnubhÃva manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 964 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 965 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆto upÃsako cakkhumato ahosiæ pÃïÃtipÃtà virato ahosiæ loke adinnaæ parivajjayissaæ. #<|| 966 ||># ## Amajjapo na ca musà abhÃïiæ\<*<3>*>/ sakena dÃrena ca tuÂÂho ahosiæ anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacitto sakkacca\<*<4>*>/ dÃnaæ vipulaæ adÃsiæ. #<|| 967 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 968 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 969 ||># DutiyanÃgavimÃnaæ\<*<5>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 (G), (S) vanÃnaæ 2 T, (M) -purakkhito 3 (G), (K), VvA(C) abhÃsiæ 4 R sakkaccaæ 5 R, T, B, N add ekÃdasamaæ >/ #<[page 090]># %<90 PurisavimÃna>% #<62 TatiyanÃgavimÃnavatthu># ## Ko nu dibbena yÃnena sabbasetena hatthinà turiyatÃÊitanigghoso\<*<1>*>/ antalikkhe\<*<2>*>/ mahÅyati.\<*<3>*>/ #<|| 970 ||># ## Devatà nu 'si gandhabbo Ãdu\<*<4>*>/ Sakko purindado ajÃnantà taæ pucchÃma kathaæ jÃnemu taæ mayan ti. #<|| 971 ||># ## N' amhi devo na gandhabbo nÃpi\<*<5>*>/ Sakko purindado Sudhammà nÃma ye devà tesaæ a¤¤ataro ahan ti. #<|| 972 ||># ## PucchÃma devaæ\<*<6>*>/ Sudhammaæ\<*<6>*>/ puthuæ katvÃna a¤jaliæ kiæ katvà mÃnuse kammaæ Sudhammaæ upapajjatÅ ti.\<*<7>*>/ #<|| 973 ||># ## UcchÃgÃraæ tÅïÃgÃraæ vatthÃgÃra¤ ca yo dade tiïïam a¤¤ataraæ datvà Sudhammaæ upapajjatÅ ti. #<|| 974 ||># TatiyanÃgavimÃnaæ\<*<8>*>/ \<&1>/ #<63 CÆÊarathavimÃnavatthu># ## DaÊhadhammÃ\<*<1>*>/ nisÃrassa dhanuæ olubbha tiÂÂhasi khattiyo nu 'si rÃja¤¤o Ãdu\<*<2>*>/ luddo\<*<3>*>/ vane caro\<*<3>*>/ ti. #<|| 975 ||># ## AssakÃdhipatissÃhaæ bhante putto vane caro nÃmaæ me bhikkhu te brÆmi SujÃto iti maæ vidÆ.\<*<4>*>/ #<|| 976 ||># ## Mige gavesamÃno 'haæ ogÃhanto brahÃvanaæ migaæ\<*<5>*>/ ta¤ c' eva\<*<5>*>/ nÃddakkhiæ ta¤ ca disvà Âhito\<*<6>*>/ ahan ti.\<*<6>*>/ #<|| 977 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 B tÆriya-; T turiyÃÊita- 2 C1, 2, VvA(C) antaÊikkhe 3 R, T mahiyyati 4 T ÃdÆ; B, N, (M) adu 5 VvA(C) na pi; (M), VvA(R) n' amhi; (K) nÃmhi 6 R, T deva Sudhamma; (K) deva -aæ 7 R, T, VvA(R) upapajjasÅ ti 8 R, T, B, N add dvÃdasamaæ >/ #<[page 091]># %<91 MahÃrathavagga>% ## SvÃgataæ te mahÃpu¤¤a atho te adurÃgataæ\<*<7>*>/ etto\<*<8>*>/ udakam ÃdÃya pÃde pakkhÃlayassu te. #<|| 978 ||># ## Idam pi pÃniyaæ\<*<9>*>/ sÅtaæ Ãbhataæ girigabbharà rÃjaputta tato pÅtvÃ\<*<10>*>/ santhatasmiæ upÃvisà ti. #<|| 979 ||># ## KalyÃïÅ\<*<11>*>/ vata te vÃcà savaïÅyÃ\<*<12>*>/ mahÃmuni nelÃ\<*<13>*>/ atthavatÅ\<*<14>*>/ vaggu\<*<15>*>/ mantÃ\<*<16>*>/ attha¤ ca bhÃsasi.\<*<17>*>/ #<|| 980 ||># ## KÃ\<*<18>*>/ te rati vane viharato\<*<18>*>/ isinisabha vadehi puÂÂho tava vacanapathaæ nisÃmayitvà atthadhammapadaæ samÃcaremase ti. #<|| 981 ||># ## Ahiæsà sabbapÃïÅnaæ kumÃr' amhÃka\<*<19>*>/ ruccati theyyà ca aticÃrà ca majjapÃnà ca Ãrati, #<|| 982 ||># ## ùrati\<*<20>*>/ samacariyà ca bÃhusaccaæ kata¤¤utà diÂÂh' eva dhamme pÃsaæsÃ\<*<21>*>/ dhammà ete pasaæsiyà ti. #<|| 983 ||># ## Santike maraïaæ tuyhaæ oraæ mÃsehi pa¤cahi rÃjaputta vijÃnÃhi attÃnaæ parimocayà ti. #<|| 984 ||># ## Katamaæ svÃhaæ janapadaæ gantvà kiæ kammaæ ki¤ ca\<*<22>*>/ porisaæ kÃya và pana vijjÃya bhaveyyaæ ajarÃmaro ti. #<|| 985 ||># ## Na vijjate so\<*<23>*>/ padeso\<*<23>*>/ kammaæ vijjà ca porisaæ yattha gantvà bhave macco rÃjaputtÃjarÃmaro.\<*<24>*>/ #<|| 986 ||># ## Mahaddhanà mahÃbhogà raÂÂhavanto pi khattiyà pahÆtadhanadha¤¤Ãse te\<*<25>*>/ pi na\<*<25>*>/ ajarÃmarÃ. #<|| 987 ||># ## Yadi te sutà AndhakaveïhuputtÃ\<*<26>*>/ sÆrà vÅrà vikkantappahÃrino te pi Ãyukkhayaæ\<*<27>*>/ pattà viddhastà sassatÅ\<*<28>*>/ samÃ.\<*<28>*>/ #<|| 988 ||># ## Khattiyà brÃhmaïà vessà suddà caï¬Ãlapukkusà ete c' a¤¤e ca jÃtiyà te\<*<29>*>/ pi na\<*<29>*>/ ajarÃmarÃ. #<|| 989 ||># ## Ye mantaæ parivattenti\<*<30>*>/ chaÊaÇgaæ brahmacintitaæ ete c' a¤¤e ca vijjÃya\<*<31>*>/ te\<*<29>*>/ pi no\<*<29>*>/ ajarÃmarÃ. #<|| 990 ||># ## Isayo cÃpi ye santà sa¤¤atattà tapassino sarÅraæ te pi kÃlena vijahanti tapassino. #<|| 991 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R, T daÊhadhamma- 2 T ÃdÆ; B, N, (B), VvA(R) adu 3 R, T luddho vanÃcaro; (K), VvA(R) luddo vanÃcaro 4 C1, 2, VvA(C) viduæ 5 R, T migaæ gantveva; (K), (B), (M), VvA(R) migavadha¤ ca 6 R, T ahaæ Âhito (probably M) 7 T, (M) adÆrÃgataæ (without metr. shortening); adhunÃgatan ti pi pÃÂho - VvA 8 T ito 9 C1, 2, B, N, VvA(C) pÃnÅyaæ 10 R, T, B, N, VvA(R) pitvà 11 R, VvA(R) kalyÃïi 12 R savanÅyà 13 R neÊà 14 C1, 2, VvA(C) c' atthavatÅ 15 R, T vaggÆ 16 C1, 2, B, N mantvà 17 C1, 2, VvA(C) bhÃsase 18 (M) kena tvaæ vane viharasi 19 R, T -mhÃkaæ 20 R, T arati; (M) Ãrate 21 T pasaæsà 22 R, T ki¤ci 23 R hi so deso 24 R rÃjaputt' ajarÃ- 25 R, T, VvA(C) na te pi; B, N te pi no 26 R -veïha-; T, (K), (M) -veï¬a-; B, N -veï¬u- 27 R Ãyakkhayaæ 28 VvA(R) sassatisamà 29 B, N te pi no 30 T, (M) parivattanti 31 R vijjà ca >/ #<[page 092]># %<92 PurisavimÃna>% ## BhÃvitattà pi arahanto katakiccà anÃsavà nikkhipanti imaæ dehaæ pu¤¤apÃpaparikkhayà ti.\<*<32>*>/ #<|| 992 ||># ## SubhÃsità atthavatÅ gÃthÃyo te mahÃmuni nijjhatto 'mhi subhaÂÂhena tva¤ ca me saraïaæ bhavà ti. #<|| 993 ||># ## Mà maæ tvaæ saraïaæ gaccha tam eva saraïaæ vaja\<*<33>*>/ Sakyaputtaæ mahÃvÅraæ yam ahaæ saraïaæ gato ti. #<|| 994 ||># ## Katarasmiæ so janapade satthà tumhÃka mÃrisa aham pi daÂÂhuæ gacchissaæ jinaæ appaÂipuggalan ti. #<|| 995 ||># ## Puratthimasmiæ janapade OkkÃkakulasambhavo satthÃsi\<*<34>*>/ purisÃja¤¤o so ca kho parinibbuto ti. #<|| 996 ||># ## Sace hi buddho tiÂÂheyya satthà tumhÃka mÃrisa yojanÃni sahassÃni gaccheyyaæ\<*<35>*>/ payirupÃsituæ. #<|| 997 ||># ## Yato ca\<*<36>*>/ kho\<*<36>*>/ {parinibbuto} satthà tumhÃka mÃrisa nibbutam pi\<*<37>*>/ mahÃvÅraæ gacchÃmi saraïaæ ahaæ. #<|| 998 ||># ## Upemi saraïaæ buddhaæ dhamma¤ cÃpi anuttaraæ saÇgha¤ ca naradevassa gacchÃmi saraïaæ ahaæ. #<|| 999 ||># ## PÃïÃtipÃtà viramÃmi khippaæ loke adinnaæ parivajjayÃmi amajjapo no ca musà bhaïÃmi sakena dÃrena ca homi tuÂÂho ti. #<|| 1000 ||># ## SahassaraæsÅva yathà mahappabho disaæ yathà bhÃti nabhe anukkamaæ tathappakÃro\<*<38>*>/ tav' ayaæ\<*<39>*>/ mahÃratho samantato yojanasatta-m-Ãyato.\<*<40>*>/ #<|| 1001 ||># ## SuvaïïapaÂÂehi samantam otthaÂo\<*<41>*>/ ur' assa muttÃhi maïÅhi cittito lekhà suvaïïassa ca rÆpiyassa ca\<*<42>*>/ sobhanti\<*<43>*>/ veÊuriyamayà sunimmitÃ. #<|| 1002 ||># ## SÅsa¤ c' idaæ veÊuriyassa nimmitaæ yuga¤ c' idaæ lohitakÃya cittitaæ yuttÃ\<*<44>*>/ suvaïïassa ca rÆpiyassa ca sobhanti assà ca\<*<45>*>/ p' ime\<*<45>*>/ manojavÃ. #<|| 1003 ||># ## So tiÂÂhasi hemarathe adhiÂÂhito devÃnam indo va sahassavÃhano pucchÃmi tÃhaæ yasavanta kovidaæ kathaæ tayà laddho ayaæ uÊÃro ti. #<|| 1004 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 32 R omits ti 33 (K), (M) bhaja 34 R, T -pi; (M) tatthÃsi 35 T, (B), (K), (M), VvA(R) gacche 36 (K) omits ca; (B), VvA(R) omit kho 37 R, T, (K), (B), VvA(R) parinibbutaæ 38 B, N, VvA(R) tathÃpakÃro 39 T, B, N, (G) tavÃyaæ 40 R, T, (G), VvA(R) yojanasataæ Ãyato 41 R oïato; T onaÂo; (M), VvA(R) otthato; (S) otato 42 VvA(C) omits 43 C2, B, N sobhenti 44 (G) suttÃ; VvA admits a reading yotto too. 45 R, T pi c' ime; C1, 2 pi ca 'me; B, N ca ime >/ #<[page 093]># %<93 MahÃrathavagga>% ## SujÃto nÃm' ahaæ bhante rÃjaputto pure ahuæ tva¤ ca\<*<46>*>/ maæ anukampÃya sa¤¤amasmiæ nivesayi. #<|| 1005 ||># ## KhÅïÃyuka¤ ca maæ ¤atvà sarÅraæ pÃdÃsi satthuno: imaæ SujÃta pÆjehi taæ te atthÃya hehiti.\<*<47>*>/ #<|| 1006 ||># ## TÃhaæ gandhehi mÃlehi pÆjayitvà samuyyuto\<*<48>*>/ pahÃya mÃnusaæ dehaæ upapanno 'mhi Nandanaæ.\<*<49>*>/ #<|| 1007 ||># ## Nandanopavane\<*<50>*>/ ramme nÃnÃdijagaïÃyute ramÃmi naccagÅtehi accharÃhi purakkhato\<*<51>*>/ ti. #<|| 1008 ||># CÆÊarathavimÃnaæ\<*<52>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 46 R, T ta¤ ca 47 T, (G) hohiti 48 T, (M) samuyyuko 49 R, T, VvA(R) Nandane 50 R, (K) Nandane pavane; T Nandane pavare; B, N, VvA(R) Nandane ca vane; see No. 78 n. 18 51 T purakkhito; cf. (M) 52 R CÆla; R, T, B, N add terasamaæ >/ #<[page 094]># %<94 PurisavimÃna>% #<64 MahÃrathavimÃnavatthu># ## Sahassayuttaæ\<*<1>*>/ hayavÃhanaæ subhaæ Ãruyh' imaæ\<*<2>*>/ sandanaæ\<*<3>*>/ nekacittaæ uyyÃnabhÆmiæ abhito anukkamaæ purindado bhÆtapatÅva VÃsavo. #<|| 1009 ||># ## Sovaïïamayà te rathakubbarà ubho thalehi\<*<4>*>/ aæsehi atÅva saÇgatÃ\<*<5>*>/ sujÃtagumbà naravÅraniÂÂhitÃ\<*<6>*>/ virocatÅ\<*<7>*>/ païïarase va cando. #<|| 1010 ||># ## SuvaïïajÃlÃvatato\<*<8>*>/ ratho ayaæ bahÆhi nÃnÃratanehi cittito sunandighoso ca subhassaro ca virocatÅ\<*<7>*>/ cÃmarahatthabÃhuhi. #<|| 1011 ||># ## Imà ca nÃbhyo\<*<9>*>/ manasÃbhinimmitÃ\<*<10>*>/ rathassa pÃdantaramajjhabhÆsità imà ca nÃbhyo\<*<9>*>/ satarÃjicittità sateratÃ\<*<11>*>/ vijju-\<*<12>*>/r-iva ppabhÃsare. #<|| 1012 ||># ## AnekacittÃvatato\<*<13>*>/ ratho ayaæ puthÆ ca nemÅ ca sahassaraæsiko\<*<14>*>/ tesaæ saro suyyati\<*<15>*>/ vaggurÆpo pa¤caÇgikaæ turiyam iva ppavÃditaæ.\<*<16>*>/ #<|| 1013 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 1 C1, 2 in fn. attribute a reading sahassayutta- to keci. 2 R aruyhimaæ 3 R, T sandana- 4 R, T, B, N, VvA(R) phalehi 5 C1, 2 saÇgato 6 NaravÅranimmità ti và pÃÂho - VvA 7 R, T, VvA(R) virocati 8 R, T -jÃlÃvitato; (G) -jÃlavicittito 9 (B), (M), VvA(R) nabhyo 10 T, (G) manasÃhi- 11 R, T saterità 12 R vijjÆr- 13 R, T -cittÃvitato; (M) cittavatato; -cittÃvitato ti pi paÂhanti - VvA 14 R, T -raæsiyo 15 C1, 2 sÆyati 16 B tÆriya-; (G) -va pavÃditaæ >/ #<[page 095]># %<95 MahÃrathavagga>% ## Sirasmiæ cittaæ\<*<17>*>/ maïicandakappitaæ\<*<17>*>/ sadà visuddhaæ ruciraæ pabhassaraæ suvaïïarÃjÅhi atÅva saÇgataæ veÊuriyarÃjiva\<*<18>*>/ atÅva sobhati. #<|| 1014 ||># ## Ime ca vÃÊÅ\<*<19>*>/ maïicandakappitÃ\<*<17>*>/ ÃrohakambÆ sujavà brahÆpamÃ\<*<20>*>/ brahà mahantà balino mahÃjavà mano tav' a¤¤Ãya tath' eva siæsare.\<*<21>*>/ #<|| 1015 ||># ## Ime ca sabbe sahità catukkamà mano tav' a¤¤Ãya tath' eva siæsare\<*<21>*>/ samaæ vahantÃ\<*<22>*>/ mudukà anuddhatà ÃmodamÃnà turagÃnam\<*<23>*>/ uttamÃ. #<|| 1016 ||># ## Dhunanti\<*<24>*>/ vagganti\<*<25>*>/ patanti\<*<26>*>/ c' ambare\<*<27>*>/ abbhuddhunantÃ\<*<28>*>/ sukate pilandhane\<*<29>*>/ tesaæ saro suyyati\<*<15>*>/ vaggurÆpo\<*<30>*>/ pa¤caÇgikaæ turiyam iva ppavÃditaæ.\<*<16>*>/ #<|| 1017 ||># ## Rathassa ghoso apilandhanÃna\<*<31>*>/ ca\<*<31>*>/ khurassa nÃdo\<*<32>*>/ abhihiæsanÃya\<*<33>*>/ ca ghoso suvaggÆ samitassa\<*<34>*>/ suyyati\<*<15>*>/ gandhabbaturiyÃni\<*<35>*>/ vicitrasaævane.\<*<35>*>/ #<|| 1018 ||># ## Rathe Âhità tà migamandalocanÃ\<*<36>*>/ ÃÊÃrapamhà hasità piyaævadà veÊuriyajÃlÃvatatÃ\<*<37>*>/ tanucchavà sad' eva gandhabbasuraggapÆjitÃ.\<*<38>*>/ #<|| 1019 ||># ## TÃ\<*<39>*>/ rattarattambarapÅtavÃsasÃ\<*<39>*>/ visÃlanettà abhirattalocanà kule\<*<40>*>/ sujÃtÃ\<*<40>*>/ sutanÆ sucimhitÃ\<*<41>*>/ rathe Âhità pa¤jalikà upaÂÂhitÃ. #<|| 1020 ||># ## TÃ\<*<42>*>/ kambukÃyuradharÃ\<*<42>*>/ suvÃsasÃ\<*<43>*>/ sumajjhimà Æruthan' ÆpapannÃ\<*<44>*>/ vaÂÂ' aÇgulÅyo\<*<45>*>/ sumukhÃ\<*<46>*>/ sudassanà rathe Âhità pa¤jalikà upaÂÂhitÃ. #<|| 1021 ||># ## A¤¤Ã\<*<47>*>/ suveïÅ susu missakesiyo\<*<47>*>/ samaæ vibhattÃhi pabhassarÃhi ca anubbatÃ\<*<48>*>/ tà tava mÃnase ratà rathe Âhità pa¤jalikà upaÂÂhitÃ. #<|| 1022 ||># ## ùveÊiniyo padumuppalacchadà alaÇkatà candanasÃravÃsitÃ\<*<49>*>/ anubbatÃ\<*<50>*>/ tà tava mÃnase ratà rathe Âhità pa¤jalikà upaÂÂhitÃ. #<|| 1023 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 17 R, T -maïisanda-; (M) cittamaïi- 18 R, T -rÃjÅhi; veluriyarÃjÅhÅ ti ca paÂhanti - VvA 19 R balÅ; vÃjÅ ti và pÃÂho - VvA 20 R, T, VvA(R) brahmÆpamà 21 (K), (M) sabbare 22 R, T vahanti 23 (K) turaÇgÃna 24 T, (G) dhÆnanti 25 R, T vattanti 26 R, T, (K), VvA(R) pavattanti 27 R, T ambare 28 R, T abbhuddhanantà 29 C1, 2, B, (M), N, VvA piÊandhane 30 R -rÆpe 31 R, T, (G) apilandhanÃni; C1, 2, VvA(C) apiÊandhanÃni ca; VvA(R) apilandhanÃna¤ ca; B, N apila- 32 R, T nÃdÅ; VvA(R) nÃdi 33 R, T abhisaæsanÃya; (S) siæsitÃya; (M) abhihisanÃya ca; abhihesanÃya cà ti keci paÂhanti - VvA 34 (S) santassa 35 R, T -savane; VvA(R), (M) pavane; gandhabbaturiyÃna ca citrasaævane ti ca pÃÂho . . . apare gandhabbaturiyÃni vicitrapavane ti paÂhanti - VvA (B, C); (R) differs. 36 R, T mitamanda- 37 R -jÃlà vinatÃ; T, VvA(R), (G) -jÃlÃvitatà 38 B, N, (M) -sÆragga- 39 R, T, (M) rattà rattambara- 40 R, T, VvA(R) kulesu jÃtà 41 R, T suvimhità 42 R, T kÃkambukà yuradharÃ; C1, 2, B, N -keyÆra-; VvA(R) -kÃyÆra- 43 R, T suvavÃsasà 44 R, T -thanopapannÃ; (M) -thanÆpa- 45 R, T, B, N vaÂÂaÇguliyo (without metr. lengthening) 46 R sukhumukha 47 R, T a¤¤Ãsu veïÅsu sumissakesiyo 48 VvA(R) anupubbatà 49 R, T -vositÃ; (S), (M), VvA(R) -ropità 50 R, T anupubbatà >/ #<[page 096]># %<96 PurisavimÃna>% ## Tà mÃliniyo padumuppalacchadà alaÇkatà candanasÃravÃsitÃ\<*<49>*>/ anubbatÃ\<*<50>*>/ tà tava mÃnase ratà rathe Âhità pa¤jalikà upaÂÂhitÃ. #<|| 1024 ||># ## KaïÂhesu te\<*<51>*>/ yÃni pilandhanÃni\<*<52>*>/ hatthesu pÃdesu tath' eva sÅse obhÃsayantÅ\<*<53>*>/ dasa sabbaso\<*<54>*>/ disà abbhuddayaæ sÃradiko va bhÃnumÃ. #<|| 1025 ||># ## VÃtassa vegena ca sampakampità bhujesu mÃlà apilandhanÃni\<*<55>*>/ ca mu¤canti ghosaæ ruciraæ suciæ subhaæ sabbehi vi¤¤Æhi sutabbarÆpaæ.\<*<56>*>/ #<|| 1026 ||># ## UyyÃnabhÆmyÃ\<*<57>*>/ ca duvaddhato\<*<58>*>/ Âhità rathà ca nÃgà turiyÃni\<*<59>*>/ ca ssaro\<*<60>*>/ tam eva devinda pamodayanti vÅïà yathà pokkharapattabÃhuhi.\<*<61>*>/ #<|| 1027 ||># ## ImÃsu vÅïÃsu bahÆsu vaggusu\<*<62>*>/ manu¤¤arÆpÃsu hadayeritaæ pati\<*<63>*>/ pavajjamÃnÃsu atÅva accharà bhamanti ka¤¤Ã padumesu sikkhitÃ. #<|| 1028 ||># ## YadÃ\<*<64>*>/ ca gÅtÃni ca vÃditÃni ca naccÃni cemÃni\<*<65>*>/ samenti ekato ath' ettha naccanti ath' ettha accharà obhÃsayantÅ\<*<53>*>/ dubhato\<*<66>*>/ varitthiyo.\<*<67>*>/ #<|| 1029 ||># ## So modasi turiyagaïappabodhano\<*<68>*>/ mahÅyamÃno vajirÃvudho-r-iva\<*<69>*>/ imÃsu vÅïÃsu bahÆsu vaggusu\<*<70>*>/ manu¤¤arÆpÃsu hadayeritaæ pati.\<*<63>*>/ #<|| 1030 ||># ## Kiæ tvaæ pure kammam akÃsi attanà manussabhÆto purimÃya jÃtiyà uposathaæ kaæ\<*<71>*>/ và tuvaæ upÃvasi\<*<72>*>/ kaæ\<*<71>*>/ dhammacariyaæ vatam Ãbhirocayi.\<*<73>*>/ #<|| 1031 ||># ## Na-y-idaæ\<*<74>*>/ appassa katassa\<*<74>*>/ kammuno pubbe suciïïassa uposathassa và iddhÃnubhÃvo vipulo ayaæ tava yaæ devasaÇghaæ abhirocase bhusaæ. #<|| 1032 ||># ## DÃnassa te idaæ phalaæ atho sÅlassa và pana atho a¤jalikammassa taæ me akkhÃhi pucchito ti. #<|| 1033 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 51 R tava 52 cf. n. 29; R, T add ca 53 R, T, VvA(R) -yanti 54 R, T, (S) sabbato 55 C1, 2, B, N, (M), VvA apiÊa- 56 R, T susattarÆpaæ; (M), VvA(R) sutagga- 57 R, T, VvA(R) -bhumyà 58 R duhatthato; T duvaÂÂhito; (M) dubandhato 59 B, N tÆriyÃni; turiyÃna not attested 60 R, T vÃsaro; B, N, (M), VvA(R) ca saro 61 B, N -bÃhubhi; (M) -bÃhusi 62 B, N vaggÆsu 63 R, T, (G) pi taæ; B, N, VvA(R), (M) pÅtiæ 64 R, T yathà 65 R, T, B, N, VvA(R), (G) c' imÃni 66 R, T, B, N ubhato 67 R, T va rattiyà 68 B tÆriya- 69 C1, 2 -Ãvudho va; (M) -viya 70 R, T, B, N, VvA vaggÆsu 71 R, T kiæ 72 R, T upÃvisi 73 R, T -rocesi; (M) -rocasiæ 74 B, N nayÅdam appassa katassa; VvA(R) sÃveh' idaæ appakatassa; (M) sà ve yidaæ appakatassa >/ #<[page 097]># %<97 MahÃrathavagga>% ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalan ti.\<*<75>*>/ #<|| 1034 ||># ## Jitindriyaæ buddham anomanikkamaæ naruttamaæ Kassapam aggapuggalaæ avÃpurantaæ\<*<76>*>/ amatassa dvÃraæ devÃtidevaæ satapu¤¤alakkhaïaæ, #<|| 1035 ||># ## Tam addasaæ ku¤jaram oghatiïïaæ suvaïïasiÇgÅnadabimbasÃdisaæ\<*<77>*>/ disvÃna taæ khippam ahuæ sucÅmano\<*<78>*>/ tam eva disvÃna subhÃsitaddhajaæ. #<|| 1036 ||># ## Tamh' annapÃnaæ\<*<79>*>/ athavà pi cÅvaraæ suciæ\<*<80>*>/ païitaæ rasasà upetaæ pupphÃbhikiïïamhi sake nivesane\<*<81>*>/ patiÂÂhapesiæ\<*<82>*>/ sa asaÇgamÃnaso.\<*<82>*>/ #<|| 1037 ||># ## Tam annapÃnena ca cÅvarena ca khajjena bhojjena ca sÃyanena ca santappayitvà dvipadÃnam\<*<83>*>/ uttamaæ. so saggaso devapure ramÃm' ahaæ. #<|| 1038 ||># ## Eten' upÃyena imaæ niraggaÊaæ ya¤¤aæ yajitvà tividhaæ visuddhaæ pahÃy' ahaæ mÃnusakaæ\<*<84>*>/ samussayaæ IndÆpamo\<*<85>*>/ devapure ramÃm' ahaæ. #<|| 1039 ||># ## ùyu¤ ca vaïïa¤ ca sukhaæ bala¤ ca païÅtarÆpaæ\<*<86>*>/ abhikaÇkhatà muni anna¤ ca pÃna¤ ca bahuæ susaÇkhataæ patiÂÂhapetabbam\<*<87>*>/ asaÇgamÃnase.\<*<88>*>/ #<|| 1040 ||># ## Na\<*<89>*>/-y-imasmim\<*<89>*>/ loke parasmiæ và pana buddhena seÂÂho va\<*<90>*>/ samo va\<*<91>*>/ vijjati ÃhuneyyÃnaæ paramÃhutiæ\<*<92>*>/ gato pu¤¤atthikÃnaæ\<*<93>*>/ vipulapphalesinan ti. #<|| 1041 ||># MahÃrathavimÃnaæ\<*<94>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 75 R omits ti 76 R, T, VvA(R) apÃpurantaæ 77 R, T, VvA(R) -siÇgi 78 R, T, VvA(R) sucimano 79 R, T, B, N tam annapÃnaæ; v. VvA 80 R sÆciæ 81 R, T nivÃsane 82 (G) patiÂÂhapesi asaÇga- 83 R, T dipadÃnam- 84 R, T mÃnussakaæ 85 R, T, VvA(R), (M) Indasamo 86 R païÅtaæ rÆpaæ 87 R patiÂÂhÃpetabbaæ 88 R, T -mÃnaso 89 R, T imasmiæ 90 R, T ca 91 R, T na; (M) ca 92 T -Ãhutaæ 93 R -atthikÃna 94 R, T, B, N add cuddasamaæ >/ #<[page 098]># %<98 PurisavimÃna>% [FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)] \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 099]># %<99 MahÃrathavagga>% [FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)] \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 100]># %<100 PurisavimÃna>% Tass' uddÃnaæ: Maï¬Æko RevatÅ\<*<1>*>/ Chatto kakkaÂo\<*<2>*>/ dvÃrapÃlako dve karaïÅyà dve sÆcÅ\<*<3>*>/ tayo nÃgà ca dve rathÃ; purisÃnaæ paÂhamo\<*<4>*>/ vaggo\<*<5>*>/ pavuccatÅ ti. PurisavimÃne paÂhamo vaggo BhÃïavÃraæ tatiyaæ MAHùRATHAVAGGO PA¥CAMO \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R, T Revati 2 T kakkaÂako 3 C 1, 2, B, N sÆci 4 R, T pa¤camo 5 R adds ti; T adds ti paÂhamo >/ #<[page 101]># %< 101>% VI. PùYùSIVAGGA #<65 AgÃriyavimÃnavatthu\<*<1>*>/># ## Yathà vanaæ Cittalataæ pabhÃsati uyyÃnaseÂÂhaæ TidasÃnam uttamaæ tathÆpamaæ tuyham idaæ vimÃnaæ obhÃsayaæ tiÂÂhati antalikkhe.\<*<2>*>/ #<|| 1042 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1043 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena\<*<3>*>/ pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1044 ||># ## Aha¤ ca bhariyà ca manussaloke opÃnabhÆtÃ\<*<4>*>/ gharam Ãvasimha\<*<5>*>/ anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacittà sakkacca dÃnaæ vipulaæ adamha. #<|| 1045 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1046 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅti. #<|| 1047 ||># AgÃriyavimÃnaæ\<*<6>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B, N paÂhama-agÃriya- 2 C1, 2, VvA(C) antaÊikkhe 3 R Moggallanena 4 R opanabhÆtà 5 R, T Ãvasimhà 6 R, T add paÂhamaæ; B, N paÂhama-agÃraya- paÂhamaæ >/ #<[page 102]># %<102 PurisavimÃna>% #<66 Dutiya-agÃriyavimÃnavatthu># ## Yathà vanaæ Cittalataæ pabhÃsati uyyÃnaseÂÂhaæ TidasÃnam uttamaæ tathÆpamaæ tuyham idaæ vimÃnaæ obhÃsayaæ tiÂÂhati antalikkhe.\<*<1>*>/ #<|| 1048 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1049 ||># ## So devaputto attamano\<*<2>*>/ MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1050 ||># ## Aha¤ ca bhariyà ca manussaloke opÃnabhÆtà gharam Ãvasimha\<*<3>*>/ anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacittà sakkacca dÃnaæ vipulaæ adamha. #<|| 1051 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1052 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1053 ||># Dutiya-agÃriyavimÃnaæ\<*<4>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 C1, 2, VvA(C) antaÊikkhe 2 R attamanà 3 T Ãvasimhà 4 R, T, B, N add dutiyaæ >/ #<[page 103]># %<103 PÃyÃsivagga>% #<67 PhaladÃyakavimÃnavatthu># ## Uccam idaæ maïithÆïaæ vimÃnaæ samantato soÊasa\<*<1>*>/ yojanÃni kÆÂÃgÃrà sattasatà uÊÃrà veÊuriyatthambhÃ\<*<2>*>/ rucakatthatÃ\<*<3>*>/ subhÃ. #<|| 1054 ||># ## Tatth' acchasi pivasi khÃdasÅ\<*<4>*>/ ca dibbÃ\<*<5>*>/ ca vÅïà pavadanti\<*<6>*>/ vaggÆ\<*<7>*>/ aÂÂhaÂÂhakà sikkhità sÃdhurÆpà dibbà ca ka¤¤Ã TidasacarÃ\<*<8>*>/ uÊÃrà naccanti gÃyanti pamodayanti. #<|| 1055 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1056 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1057 ||># ## PhaladÃyÅ phalaæ vipulaæ labhati dadam ujjugatesu\<*<9>*>/ pasannamÃnaso so\<*<10>*>/ hi modati\<*<10>*>/ saggagato\<*<11>*>/ Tidive\<*<12>*>/ anubhoti\<*<13>*>/ ca pu¤¤aphalaæ vipulaæ, tath' evÃham\<*<14>*>/ mahÃmuni adÃsiæ caturo phale. #<|| 1058 ||># ## Tasmà hi phalaæ alam eva dÃtuæ niccaæ manussena sukhatthikena dibbÃni và patthayatà sukhÃni manussasobhaggatam\<*<15>*>/ icchatà vÃ.\<*<16>*>/ #<|| 1059 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1060 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1061 ||># PhaladÃyakavimÃnaæ\<*<17>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 T dvÃdasa 2 B, N, VvA(R) veÊuriyathambhà 3 R rucika-; T, (B), (M), VvA(R) rucira- 4 T, B, N khÃdasi 5 R dibba 6 (S) pavajjanti 7 C1, 2, VvA(R) vaggu; B, N vagguæ 8 R, VvA(R) Tidasavarà 9 R, T, B, N, VvA(R) ujugatesu 10 (S) so 'haæ modÃmi; (B), (M) sampamodati; B, N so hi pamodati 11 R, T saggappatto 12 (K) tattha 13 (S) anubhomi 14 R tathevahaæ; B, N, (S) tavevÃhaæ; B tamevÃhaæ; these two pÃdas are treated as a seperate verse in B, N. 15 R, T -sobhÃgyataæ 16 R, T add ti 17 R, T, B, N add tatiyaæ >/ #<[page 104]># %<104 PurisavimÃna>% #<68 UpassayadÃyakavimÃnavatthu\<*<1>*>/># ## Cando yathà vigatavalÃhake\<*<2>*>/ nabhe obhÃsayaæ gacchati antalikkhe\<*<3>*>/ tathÆpamaæ tuyham idaæ vimÃnaæ obhÃsayaæ tiÂÂhati antalikkhe.\<*<3>*>/ #<|| 1062 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1063 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1064 ||># ## Aha¤ ca bhariyà ca manussaloke upassayaæ arahato adamha anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacittÃ\<*<4>*>/ sakkacca dÃnaæ vipulaæ adamha. #<|| 1065 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1066 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1067 ||># UpassayadÃyakavimÃnaæ\<*<5>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 B, N PaÂhama-upassaya- 2 T, (M) viggata- 3 C1, 2, VvA(C) antaÊikkhe 4 R pÃsannacittà 5 R, T add catutthaæ; B, N PaÂhama- -vimÃnaæ catutthaæ >/ #<[page 105]># %<105 PÃyÃsivagga>% #<69 Dutiya-upassayadÃyakavimÃnavatthu># ## Suriyo yathà vigatavalÃhake nabhe obhÃsayaæ gacchati antalikkhe tathÆpamaæ tuyham idaæ vimÃnaæ obhÃsayaæ tiÂÂhati antalikkhe. #<|| 1068 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1069 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1070 ||># ## Aha¤ ca bhariyà ca manussaloke upassayaæ arahato adamha anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacittà sakkacca dÃnaæ vipulaæ adamha. #<|| 1071 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1072 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1073 ||># Dutiya-upassayadÃyakavimÃnaæ\<*<1>*>/ \<&1>/ #<70 BhikkhÃdÃyakavimÃnavatthu># ## Uccam idaæ maïithÆïaæ vimÃnaæ samantato dvÃdasa yojanÃni kÆÂÃgÃrà sattasatà uÊÃrà veÊuriyatthambhÃ\<*<1>*>/ rucakatthatÃ\<*<2>*>/ subhÃ. #<|| 1074 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R, T, B, N add pa¤camaæ >/ #<[page 106]># %<106 PurisavimÃna>% ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1075 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1076 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆto disvÃna bhikkhuæ tasitaæ kilantaæ ekÃhaæ bhikkhaæ paÂipÃdayissaæ samaÇgibhattena tadà akÃsiæ.\<*<3>*>/ #<|| 1077 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1078 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1079 ||># BhikkhÃdÃyakavimÃnaæ\<*<4>*>/ \<&1>/ #<71 YavapÃlakavimÃnavatthu># ## Uccam idaæ maïithÆïaæ vimÃnaæ samantato dvÃdasa yojanÃni kÆÂÃgÃrà sattasatà uÊÃrà veÊuriyatthambhà rucakatthatà subhÃ. #<|| 1080 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1081 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1082 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆto ahosiæ yavapÃlako addasaæ virajaæ bhikkhuæ vippasannam anÃvilaæ. #<|| 1083 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R veÊuriyattambhÃ; B, N, VvA(R) veÊuriyathambhà 2 R rucika-; (B), VvA(R) rucira- 3 R adÃsiæ 4 R, T, B, N add chaÂÂhaæ >/ #<[page 107]># %<107 PÃyÃsivagga>% ## Tassa adÃs' ahaæ\<*<1>*>/ bhÃgaæ\<*<1>*>/ pasanno sehi\<*<2>*>/ pÃïihi\<*<2>*>/ kummÃsapiï¬aæ\<*<3>*>/ datvÃna modÃmi Nandane vane. #<|| 1084 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1085 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1086 ||># YavapÃlakavimÃnaæ\<*<4>*>/ \<&1>/ #<72 Kuï¬alÅvimÃnavatthu\<*<1>*>/># ## AlaÇkato malyadharo\<*<2>*>/ suvattho sukuï¬alÅ kappitakesamassu ÃmuttahatthÃbharaïo yasassÅ dibbe vimÃnamhi yathÃsi\<*<3>*>/ candimÃ. #<|| 1087 ||># ## Dibbà ca vÅïà pavadanti vaggÆ\<*<4>*>/ aÂÂhaÂÂhakà sikkhità sÃdhurÆpà dibbà ca ka¤¤Ã TidasacarÃ\<*<5>*>/ uÊÃrà naccanti gÃyanti pamodayanti. #<|| 1088 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1089 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1090 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆto disvÃna samaïe sÅlavante sampannavijjÃcaraïe yasassÅ bahussute\<*<6>*>/ taïhakkhayÆpapanne, anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacitto sakkacca dÃnaæ vipulaæ adÃsiæ. #<|| 1091 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R adÃsiæ kummÃsaæ 2 R, T sakehi pÃïihi; B, N sehi pÃïibhi 3 (M) kumÃsapiï¬aæ 4 R, T, B, N add sattamaæ >/ #<[page 108]># %<108 PurisavimÃna>% ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1092 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1093 ||># Kuï¬alÅvimÃnaæ\<*<7>*>/ \<&1>/ #<73 Dutiyakuï¬alÅvimÃnavatthu># ## AlaÇkato malyadharo\<*<1>*>/ suvattho\<*<2>*>/ sukuï¬alÅ kappitakesamassu ÃmuttahatthÃbharaïo yasassÅ dibbe vimÃnamhi yathÃsi\<*<3>*>/ candimÃ. #<|| 1094 ||># ## Dibbà ca vÅïà pavadanti vaggÆ\<*<4>*>/ aÂÂhaÂÂhakà sikkhità sÃdhurÆpà dibbà ca ka¤¤Ã TidasacarÃ\<*<5>*>/ uÊÃrà naccanti gÃyanti pamodayanti. #<|| 1095 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1096 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1097 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆto disvÃna samaïe sÃdhurÆpe\<*<6>*>/ sampannavijjÃcaraïe yasassÅ bahussute sÅlavante\<*<7>*>/ pasanne\<*<7>*>/ anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacitto sakkacca dÃnaæ vipulaæ adÃsiæ. #<|| 1098 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 B, N PaÂhamakuï¬alÅ- 2 T mÃlyadharo 3 R, T, B, N yathà pi 4 C1, 2, VvA vaggu; B, N vagguæ 5 R, VvA(R) Tidasavarà 6 R bahussutte 7 R, T add aÂÂhamaæ; B, N PaÂhama- aÂÂhamaæ >/ #<[page 109]># %<109 PÃyÃsivagga>% ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1099 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1100 ||># Dutiyakuï¬alÅvimÃnaæ\<*<8>*>/ \<&1>/ #<74 UttaravimÃnavatthu\<*<1>*>/># ## Yà devarÃjassa sabhà Sudhammà yatth' acchati\<*<2>*>/ devasaÇgho samaggo tathÆpamaæ tuyham idaæ vimÃnaæ obhÃsayaæ tiÂÂhati antalikkhe.\<*<3>*>/ #<|| 1101 ||># ## Dibbà ca vÅïà pavadanti vaggÆ aÂÂhaÂÂhakà sikkhità sÃdhurÆpà dibbà ca ka¤¤Ã Tidasacarà uÊÃrà naccanti gÃyanti pamodayanti. #<|| 1102 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1103 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆto ra¤¤o PÃyÃsissa ahosiæ\<*<4>*>/ mÃïavo laddhà dhanaæ saævibhÃgaæ akÃsiæ piyà ca me sÅlavanto ahesuæ anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacitto sakkacca dÃnaæ vipulaæ adÃsiæ. #<|| 1104 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1105 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 T mÃlyadharo; (S) mÃlabhÃrÅ; VvA(R) malyadharÅ 2 VvA(R) suvÃsaso; VvA(C) suvÃso 3 R, T, B, N yathà pi 4 C1, 2, VvA vaggu; B, N vagguæ 5 R, VvA(R) Tidasavarà 6 (K) sÅlavante 7 R taïhakkhayÆpapanne; (S), (K) sÅlavatÆpapanne 8 R, T, B, N add navamaæ >/ #<[page 110]># %<110 PurisavimÃna>% ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1106 ||># UttaravimÃnaæ\<*<5>*>/ \<&1>/ Tass' uddÃnaæ: Dve agÃrino phaladÃyÅ dve upassayadÃyÅ bhikkhÃya\<*<1>*>/ yavapÃlako c' eva dve kuï¬alino\<*<2>*>/ PÃyÃsÅ ti\<*<3>*>/. PurisavimÃne dutiyo vaggo PùYùSIVAGGO CHAèèHO \<&2>/ \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 All edd. other than B, N and VvA(B, C, R) give the name Uttara to this vatthu though the chapter is throughout called PÃyÃsivagga. B, N PÃyÃsivimÃnavatthu 2 T -acchasi; (M) yathacchasi 3 C1, 2, VvA(C) antaÊikkhe 4 R, T, VvA(R) ahosi 5 R, T add dasamaæ; B, N, (M) PÃyÃsivimÃnaæ dasamaæ &2 1 R bhikkhaya 2 R kuï¬alÅno 3 (M) adds purisÃnaæ dutiyo vaggo >/ #<[page 111]># %< 111>% VII SUNIKKHITTAVAGGA #<75 CittalatÃvimÃnavatthu># ## Yathà vanaæ Cittalataæ pabhÃsati uyyÃnaseÂÂhaæ TidasÃnam uttamaæ tathÆpamaæ tuyham idaæ vimÃnaæ obhÃsayaæ tiÂÂhati antalikkhe.\<*<1>*>/ #<|| 1107 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1108 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1109 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆto daliddo\<*<2>*>/ atÃïo kapaïo kammakaro ahosiæ jiïïe ca mÃtÃpitaro abhÃriæ\<*<3>*>/ piyà ca me sÅlavanto ahesuæ anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacitto sakkacca dÃnaæ vipulaæ adÃsiæ. #<|| 1110 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1111 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1112 ||># CittalatÃvimÃnaæ\<*<4>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 C1, 2, VvA(C) antaÊikkhe 2 C1, 2, VvA(C) daÊiddo 3 R, T, C1, 2, VvA abhariæ 4 R, T, B, N add paÂhamaæ >/ #<[page 112]># %<112 PurisavimÃna>% #<76 NandanavimÃnavatthu># ## Yathà vanaæ Nandanaæ\<*<1>*>/ Cittalataæ\<*<2>*>/ uyyÃnaseÂÂhaæ TidasÃnam uttamaæ tathÆpamaæ tuyham idaæ vimÃnaæ obhÃsayaæ tiÂÂhati antalikkhe. #<|| 1113 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1114 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1115 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆto daliddo atÃïo kapaïo kammakaro ahosiæ jiïïe ca mÃtÃpitaro abhÃriæ\<*<3>*>/ piyà ca me sÅlavanto ahesuæ anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacitto sakkacca dÃnaæ vipulaæ adÃsiæ. #<|| 1116 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1117 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1118 ||># NandanavimÃnaæ\<*<4>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 T omits 2 B, N, (K) pabhÃsati 3 cf. 75, n. 3 4 R, T, B, N add dutiyaæ >/ #<[page 113]># %<113 Sunikkhittavagga>% #<77 MaïithÆïavimÃnavatthu># ## Uccam idaæ maïithÆïaæ vimÃnaæ samantato dvÃdasa yojanÃni kÆÂÃgÃrà sattasatÃ\<*<1>*>/ uÊÃrà veÊuriyatthambhÃ\<*<2>*>/ rucakatthatÃ\<*<2>*>/ subhÃ. #<|| 1119 ||># ## Tatth' acchasi pivasi khÃdasÅ\<*<3>*>/ ca dibbà ca vÅïà pavadanti vaggÆ\<*<4>*>/ dibbà rasà kÃmaguï' ettha pa¤ca nÃriyo ca naccanti suvaïïachannÃ. #<|| 1120 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1121 ||># ## PucchÃmi taæ deva mahÃnubhÃva manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1122 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1123 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆto vivane pathe saÇkamanaæ\<*<5>*>/ akÃsiæ ÃrÃmarukkhÃni ca ropayissaæ piyà ca me sÅlavanto ahesuæ anna¤ ca pÃna¤ ca pasannacitto sakkacca dÃnaæ vipulaæ adÃsiæ. #<|| 1124 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1125 ||># ## AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam akÃsi pu¤¤aæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1126 ||># MaïithÆïavimÃnaæ\<*<6>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R sattarasà 2 cf. 70 nn. 1-2 3 T, B, N khÃdasi 4 C1, 2, VvA(R) vaggu; B, N vagguæ 5 R, T caÇkamaæ; C1, 2, VvA(C) caÇkamanaæ; (K), (S) samakaæ 6 R, T, B, N add tatiyaæ >/ #<[page 114]># %<114 PurisavimÃna>% #<78 SuvaïïavimÃnavatthu># ## Sovaïïamaye pabbatasmiæ sabbato pabhaæ hemajÃlakapacchannaæ\<*<1>*>/ kiÇkiïijÃlakappitaæ.\<*<2>*>/ #<|| 1127 ||># ## AÂÂhaæsà sukatÃ\<*<3>*>/ thambhà sabbe veÊuriyÃmayà eka-m-ekÃya aæsiyà ratanà satta nimmitÃ. #<|| 1128 ||># ## VeÊuriyasuvaïïassa phaÊikÃrÆpiyassa\<*<4>*>/ ca masÃragallamuttÃhi lohitaÇkamaïÅhi\<*<5>*>/ ca #<|| 1129 ||># ## Citrà manoramà bhÆmi na tatth' uddhaæsatÅ\<*<6>*>/ rajo gopÃïasÅgaïÃ\<*<7>*>/ pÅtà kÆÂaæ dhÃrenti nimmitÃ. #<|| 1130 ||># ## SopÃnÃni ca cattÃri nimmità caturo disà nÃnÃratanagabbhehi Ãdicco va virocati. #<|| 1131 ||># ## VediyÃ\<*<8>*>/ catasso tattha vibhattà bhÃgaso mità daddallamÃnÃ\<*<9>*>/ Ãbhanti samantà caturo disÃ. #<|| 1132 ||># ## Tasmiæ vimÃne pavare devaputto\<*<10>*>/ mahappabho\<*<10>*>/ atirocasi vaïïena udayanto va bhÃnumÃ. #<|| 1133 ||># ## DÃnassa te idaæ phalaæ atho sÅlassa và pana atho a¤jalikammassa taæ me akkhÃhi pucchito ti.\<*<11>*>/ #<|| 1134 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena\<*<12>*>/ pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1135 ||># ## Ahaæ Andhakavindasmiæ buddhass' Ãdiccabandhuno vihÃraæ satthu\<*<13>*>/ kÃresiæ pasanno sehi\<*<14>*>/ pÃïihi.\<*<15>*>/ #<|| 1136 ||># ## Tattha gandha¤ ca mÃla¤ ca paccaya¤ ca\<*<16>*>/ vilepanaæ vihÃraæ satthuno\<*<17>*>/ 'dÃsiæ\<*<17>*>/ vippasannena cetasÃ. #<|| 1137 ||># ## Tena mayhaæ idaæ laddhaæ vasaæ vattemi Nandane Nandane ca\<*<18>*>/ vane\<*<18>*>/ ramme nÃnÃdijagaïÃyute ramÃmi naccagÅtehi accharÃhi purakkhato\<*<19>*>/ ti. #<|| 1138 ||># SuvaïïavimÃnaæ\<*<20>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 All but C1, 2, VvA(C) -paÂicchannaæ 2 R, N, (B), VvA(R) kiÇkiïikajÃla-; T, (K), (M) kiÇkaïikajÃla- 3 VvA(C) sukkà 4 All phalikÃ- 5 B, N, (M) lohitaÇga- 6 R, T uddhaæsate; (M), VvA(R) -sati 7 T, (G) gopÃïase gaïà 8 R, T vedikà 9 R, VvA(R), (M), (G) daddaÊhamÃnà 10 T, G -puttà -pabhà 11 B, N omit ti 12 R Moggallanena 13 T, VvA(R), (M) satthuno 14 R, T sakehi 15 B, N pÃïibhi 16 C1, 2, VvA(C) paccagga¤ ca; but VvA(C) p. 245 paccaya¤ ca; B in fn. queries: paccaggha¤ ca? 17 R satthu pÃdÃsiæ; B, N satthu adÃsiæ; (M) satthuno adÃsiæ; VvA(R) satthuno dÃsi 18 R, T, (S) pavare; C1, 2, VvA(C) pavane but VvA(B, C, R) in the exegesis vane 19 T purakkhito 20 R, T, B, N add catutthaæ >/ #<[page 115]># %<115 Sunikkhittavagga>% #<79 AmbavimÃnavatthu># ## Uccam idaæ maïithÆïaæ\<*<1>*>/ vimÃnaæ samantato dvÃdasa yojanÃni kÆÂÃgÃrà sattasatà uÊÃrà veÊuriyatthambhÃ\<*<2>*>/ rucakatthatÃ\<*<3>*>/ subhÃ. #<|| 1139 ||># ## Tatth' acchasi pivasi khÃdasÅ\<*<4>*>/ ca dibbà ca vÅïà pavadanti vaggÆ\<*<5>*>/ dibbà rasà kÃmaguï' ettha pa¤ca nÃriyo ca naccanti suvaïïachannÃ. #<|| 1140 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1141 ||># ## PucchÃmi taæ deva mahÃnubhÃva manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1142 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1143 ||># ## GimhÃnaæ pacchime mase patapante\<*<6>*>/ divaÇkare\<*<7>*>/ paresaæ bhatako poso ambÃrÃmam asi¤cati.\<*<8>*>/ #<|| 1144 ||># ## Atha tenÃgamÃ\<*<9>*>/ bhikkhu SÃriputto ti vissuto kilantarÆpo kÃyena akilanto va\<*<10>*>/ cetasÃ. #<|| 1145 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 116]># %<116 PurisavimÃna>% ## Ta¤ ca disvÃna Ãyantaæ avocaæ ambasi¤cako: sÃdhu taæ bhante nhÃpeyyaæ yaæ mam' assa sukhÃvahaæ. #<|| 1146 ||># ## Tassa me anukampÃya nikkhipi pattacÅvaraæ nisÅdi rukkhamÆlasmiæ chÃyÃya ekacÅvaro. #<|| 1147 ||># ## Ta¤ ca acchena vÃrinà pasannamÃnaso\<*<11>*>/ naro\<*<12>*>/ nhÃpayÅ\<*<13>*>/ rukkhamÆlasmiæ chÃyÃya ekacÅvaraæ. #<|| 1148 ||># ## Ambo ca sitto samaïo ca\<*<14>*>/ nhÃpito\<*<15>*>/ mayà ca pu¤¤aæ pasutaæ anappakaæ iti so pÅtiyà kÃyaæ sabbaæ pharati attano. #<|| 1149 ||># ## Tad eva ettakaæ kammaæ akÃsiæ tÃya jÃtiyà pahÃya mÃnusaæ dehaæ upapanno 'mhi\<*<16>*>/ Nandanaæ. #<|| 1150 ||># ## Nandane ca\<*<17>*>/ vane\<*<17>*>/ ramme nÃnÃdijagaïÃyute ramÃmi naccagÅtehi accharÃhi purakkhato\<*<18>*>/ ti.\<*<19>*>/ #<|| 1151 ||># AmbavimÃnaæ\<*<20>*>/ \<&1>/ #<80 GopÃlavimÃnavatthu># ## DisvÃna devaæ paÂipucchi bhikkhu: ucce vimÃnamhi ciraÂÂhitÅke\<*<1>*>/ ÃmuttahatthÃbharaïo yasassÅ dibbe vimÃnamhi yathÃsi\<*<2>*>/ candimÃ. #<|| 1152 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R mani- 2-3 cf. 70, nn. 1-2 4-5 cf. 77, nn. 3-4 6 R, (B), VvA(R) patÃpente; T, (G) patÃpante 7 R divÃkare: ayam eva và pÃÂho -VvA 8 R, T asi¤c' ahaæ; asi¤cathà ti ca pÃÂho, asi¤c' ahan ti ca paÂhanti - VvA 9 R ten' agamà 10 R, T pi 11 R, (B) -manaso 12 R, T theraæ 13 R, T nhÃpayiæ 14 R, T omit 15 R, T, VvA(C) nahÃpito 16 (M), VvA(R) upapann' amhi 17 R, C1, 2, VvA(C) pavane; T pavare, v. 78, n. 18 18 v. 78, n. 19 19 R omits ti 20 R, T, B, N add pa¤camaæ >/ #<[page 117]># %<117 Sunikkhittavagga>% ## \<*<3>*>/AlaÇkato malyadharo\<*<4>*>/ suvattho sukuï¬alÅ kappitakesamassu ÃmuttahatthÃbharaïo yasassÅ dibbe vimÃnamhi yathÃsi\<*<2>*>/ candimÃ. #<|| 1153 ||># ## Dibbà ca vÅïà pavadanti vaggÆ\<*<5>*>/ aÂÂhaÂÂhakà sikkhità sÃdhurÆpà dibbà ca ka¤¤Ã TidasacarÃ\<*<6>*>/ uÊÃrà naccanti gÃyanti pamodayanti. #<|| 1154 ||># ## Deviddhipatto 'si mahÃhubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1155 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1156 ||># ## Ahaæ manussesu manussabhÆto saÇgamma rakkhissaæ paresaæ dhenuyo tato ca Ãgà samaïo mam' antike\<*<7>*>/ gÃvo ca mÃse agamaæsu khÃdituæ. #<|| 1157 ||># ## Dvay' ajja kiccaæ ubhaya¤ ca kÃriyaæ\<*<8>*>/ icc ev' ahaæ\<*<9>*>/ bhante tadà vicintayiæ\<*<10>*>/ tato ca sa¤¤aæ paÂiladdha yoniso dadÃmi\<*<11>*>/ bhante ti khipiæ anantakaæ.\<*<12>*>/ #<|| 1158 ||># ## So mÃsakhettaæ turito avÃsariæ purÃ\<*<13>*>/ ayaæ\<*<13>*>/ bha¤jati\<*<14>*>/ yass' idaæ dhanaæ tato ca kaïho urago mahÃviso adaæsi\<*<15>*>/ pÃde turitassa me sato. #<|| 1159 ||># ## SvÃhaæ aÂÂo 'mhi dukkhena pÅÊito bhikkhu ca taæ sÃmaæ\<*<16>*>/ mu¤citvÃ\<*<17>*>/ nantakaæ\<*<18>*>/ ahÃsi\<*<19>*>/ kummÃsaæ mamÃnukampayÃ\<*<20>*>/ tato cuto kÃlakato 'mhi devatÃ. #<|| 1160 ||># ## Tad eva kammaæ kusalaæ kataæ mayà sukha¤ ca kammaæ anubhomi attanà tayà hi bhante anukampito bhusaæ kata¤¤utÃya abhivÃdayÃmi taæ. #<|| 1161 ||># ## Sadevake\<*<21>*>/ loke samÃrake ca a¤¤o muni natthi tayÃnukampako tayà hi bhante anukampito bhusaæ kata¤¤utÃya abhivÃdayÃmi taæ. #<|| 1162 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 118]># %<118 PurisavimÃna>% ## Imasmiæ loke parasmiæ và pana a¤¤o muni natthi tayÃnukampako tayà hi bhante anukampito bhusaæ kata¤¤utÃya abhivÃdayÃmi taæ. #<|| 1163 ||># GopÃlavimÃnaæ\<*<22>*>/ \<&1>/ #<81 KanthakavimÃnavatthu\<*<1>*>/># ## PuïïamÃse\<*<2>*>/ yathà cando nakkhattaparivÃrito samantà anupariyÃti tÃrakÃdhipatÅ\<*<3>*>/ sasÅ. #<|| 1164 ||># ## TathÆpamaæ idaæ vyamhaæ dibbaæ devapuramhi ca atirocati vaïïena udayanto va raæsimÃ. #<|| 1165 ||># ## VeÊuriyasuvaïïassa phaÊikÃrÆpiyassa\<*<4>*>/ ca masÃragallamuttÃhi lohiteÇkamaïÅhi\<*<5>*>/ ca #<|| 1166 ||># ## Citrà manoramà bhÆmi veÊuriyassa santhatÃ\<*<6>*>/ kÆÂÃgÃrà subhà rammà pÃsÃdo te sumÃpito. #<|| 1167 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R, T, B, N, VvA(R) ciraÂÂhitike; ciraÂÂhitikan ti pi keci paÂhanti - VvA 2 cf. 72, n. 3, add VvA(R) 3 T omits this verse. 4 As with B, N and 72, 1; (B), (K), VvA(R) mÃladharÅ; C1, 2, VvA(C) mÃlabhÃrÅ 5 R, C1, 2, VvA vaggu; B, N vagguæ 6 R, VvA(R) Tidasavarà 7 T mama santike 8 T kÃrissaæ 9 (K) icc evaæ 10 T vicintayaæ; (S) vicintesiæ 11 R dadÃhi; T dadÃsi; (M) adÃsi 12 a-kÃro c' ettha nipÃtamattaæ - VvA i.e. nantakaæ, see v. 9. 13 R, T purÃyaæ 14 C1, 2 bhu¤jati 15 R, T, B, N, VvA(R) a¬aæsi; VvA(C) adhaæsi 16 T omits; (M) yÃmaæ 17 R bhu¤ji ca; C2 mu¤citva (metrically more suitable) 18 T, (M) anantakaæ 19 R ahosi 20 (K), VvA(R) -kampiyà 21 VvA(R) sadevaloke 22 R, T, B, N add chaÂÂhaæ >/ #<[page 119]># %<119 Sunikkhittavagga>% ## Rammà ca te pokkharaïÅ puthulomanisevitÃ\<*<7>*>/ acchodikÃ\<*<8>*>/ vippasannà soïïavÃlukasanthatÃ.\<*<9>*>/ #<|| 1168 ||># ## NÃnÃpadumasa¤channà puï¬arÅkasamotatÃ\<*<10>*>/ surabhiæ\<*<11>*>/ sampavÃyanti manu¤¤Ã mÃluteritÃ.\<*<12>*>/ #<|| 1169 ||># ## Tassà te ubhato passe vanagumbà sumÃpità upetà puppharukkhehi phalarukkhehi cÆbhayaæ. #<|| 1170 ||># ## SovaïïapÃde\<*<13>*>/ pallaÇke muduke goïasanthate\<*<14>*>/ nisinnaæ devarÃjaæ va upatiÂÂhanti accharÃ. #<|| 1171 ||># ## SabbÃbharaïasa¤channà nÃnÃmÃlÃvibhÆsità ramenti\<*<15>*>/ taæ mahiddhikaæ\<*<16>*>/ VasavattÅva modasi. #<|| 1172 ||># ## BherisaÇkhamudiÇgÃhi vÅïÃhi païavehi ca ramasi\<*<17>*>/ ratisampanno naccagÅte\<*<18>*>/ suvÃdite.\<*<18>*>/ #<|| 1173 ||># ## Dibbà te vividhà rÆpà dibbà saddà atho rasà gandhà ca te adhippetÃ\<*<19>*>/ phoÂÂhabbà ca manoramÃ. #<|| 1174 ||># ## Tasmiæ vimÃne pavare devaputta\<*<20>*>/ mahappabho\<*<20>*>/ atirocasi\<*<21>*>/ vaïïena udayanto va bhÃnumÃ.\<*<22>*>/ #<|| 1175 ||># ## DÃnassa te idaæ phalaæ atho sÅlassa và pana atho a¤jalikammassa taæ me akkhÃhi pucchito ti.\<*<23>*>/ #<|| 1176 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1177 ||># ## Ahaæ Kapilavatthusmiæ SÃkiyÃnaæ puruttame Suddhodanassa puttassa Kanthako\<*<24>*>/ sahajo ahaæ.\<*<25>*>/ #<|| 1178 ||># ## Yadà so a¬¬harattÃyaæ bodhÃya\<*<26>*>/-m-abhinikkhami so maæ\<*<27>*>/ mudÆhi pÃïÅhi\<*<28>*>/ jÃlatambanakhehi\<*<29>*>/ ca #<|| 1179 ||># ## Satthiæ ÃkoÂayitvÃna, vaha sammà ti c' abravÅ,\<*<30>*>/ ahaæ lokaæ tÃrayissaæ patto sambodhim uttamaæ. #<|| 1180 ||># ## Tam me giraæ suïantassa hÃso me vipulo ahu udaggacitto sumano abhisiæsiæ\<*<31>*>/ tadà ahaæ. #<|| 1181 ||># ## AbhirÆÊha¤ ca maæ ¤atvà Sakyaputtaæ\<*<32>*>/ mahÃyasaæ udaggacitto mudito vahissaæ\<*<33>*>/ purisuttamaæ. #<|| 1182 ||># ## Paresaæ vijitaæ gantvà uggatasmiæ divÃkare\<*<34>*>/ mamaæ Channa¤ ca ohÃya anapekkho so\<*<35>*>/ apakkami. #<|| 1183 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 120]># %<120 PurisavimÃna>% ## Tassa tambanakhe pÃde jivhÃya parilehisaæ gacchanta¤ ca mahÃvÅraæ rudamÃno udikkhisaæ.\<*<36>*>/ #<|| 1184 ||># ## Adassanen' ahaæ tassa Sakyaputtassa\<*<37>*>/ sirÅmato alatthaæ garukÃbÃdhaæ khippaæ me maraïaæ ahu. #<|| 1185 ||># ## Tass' eva ÃnubhÃvena vimÃnaæ ÃvasÃm' idaæ\<*<38>*>/ sabbakÃmaguïopetaæ\<*<39>*>/ dibbaæ devapuramhi ca. #<|| 1186 ||># ## Ya¤ ca me ahuvÃ\<*<40>*>/ hÃso\<*<40>*>/ saddaæ sutvÃna bodhiyà ten' eva kusalamÆlena phusissaæ Ãsavakkhayaæ. #<|| 1187 ||># ## Sace hi bhante gaccheyyÃsi satthu buddhassa santike mamÃpi naæ\<*<41>*>/ vacanena sirasà vajjÃsi vandanaæ. #<|| 1188 ||># ## Aham pi daÂÂhuæ gacchissaæ jinaæ appaÂipuggalaæ dullabhaæ dassanaæ hoti lokanÃthÃna tÃdinan ti. #<|| 1189 ||># ## So\<*<42>*>/ kata¤¤Æ katavedÅ satthÃraæ upasaÇkami sutvà giraæ cakkhumato dhammacakkhuæ visodhayi. #<|| 1190 ||># ## VisodhetvÃ\<*<43>*>/ diÂÂhigataæ vicikicchaæ\<*<44>*>/ vatÃni ca vanditvà satthuno pÃde tatth' ev' antaradhÃyathà ti.\<*<45>*>/ #<|| 1191 ||># Kanthaka\<*<1>*>/-vimÃnaæ\<*<46>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 T, VvA(R), (M) KaïÂhaka-; B Kaï¬aka- 2 R, T puïïamÃye 3 VvA(R) -pati; tÃrakÃdhipa dissatÅ ti keci paÂhanti- VvA (B, C), not in (R) 4-5 cf. 78, nn. 4-5 6 T saïÂhitÃ; (M) santatà 7 R, T puthulà macchasevità 8 R, T, B, N, VvA(R) acchodakà 9 R, T, N sovaïïavÃlikà santhatÃ; (M) -santatà 10 R -samogatÃ; (K) samotthatÃ; VvA(R), (M) samohatà 11 R, T surabhi but cf. 44, 12 12 cf. 44, n. 17 13 N suvaïïapÃde 14 C1, 2, VvA(C) colasanthate; B, N goïakatthate 15 C1, VvA, (M) ramanti 16 (B), (M) mahiddhikà 17 (B), VvA(R) manasi; VvA(C) ramati 18 R, T naccagÅtesu vÃdite 19 (B) adhinetà 20 T -puttà -pabhÃ; C2 -putto -pabho 21 R, T abhirocayi 22 C1, 2, B, N, (M) bhÃïumà 23 R, B, N omit ti 24 B Kaï¬ako; T, VvA(R), (M) KaïÂhako 25 R, T VvA(R) ahuæ; ettha ahan ti nipÃtamattaæ, ahÆ ti keci vadanti - VvA 26 T, (G) sambodhÃya; R deletes -m- 27 (M) 'haæ 28 cf. v. 21 tambanakhe pÃde, païhÅhi, not attested, but note satthiæ ÃkoÂayitvà (not parÃmasitvÃ) in v. 17; R pÃnihi 29 R, T, B, N, VvA(R) jÃli- 30 R, T m' abravÅ; B, N omit ca 31 B, N abhisÅsiæ; (M), VvA(R) abhisÅsi; a reading abhihiæsiæ is not known even to VvA (cf. 64, 10 and 64, n. 33). A neigh of joy rather than blessings (v. Ãsiæsiæ in VvA, omitted in VvA(R)) is to be expected here. 32 R, T SÃkyaputtaæ 33 R, T vÃhissaæ 34 T, (K), (B) divaÇkare 35 R, T omit 36 R, T udikkhissaæ 37 R Sakyaputta-; T SÃkyaputtassa 38 -ahaæ 39 R, T -guïÆpetaæ 40 R, T ahu vÃhÃso; N ahu và hÃso 41 R, T taæ 42 R, T so ca 43 R, T visodhayitvà 44 R vicikicchà 45 (K) -ntaradhÃyatÅ ti; (G) -dhÃyità ti 46 R, T, B, N add sattamaæ >/ #<[page 121]># %<121 Sunikkhittavagga>% #<82 AnekavaïïavimÃnavatthu># ## Anekavaïïaæ darasokanÃsanaæ vimÃnam Ãruyha anekacittaæ parivÃrito accharÃsaÇgaïena\<*<1>*>/ Sunimmito bhÆtapatÅva modasi. #<|| 1192 ||># ## Samassamo\<*<2>*>/ natthi kuto pan' uttaro\<*<3>*>/ yasena pu¤¤ena ca iddhiyà ca sabbe ca devà TidasagaïÃ\<*<4>*>/ samecca\<*<5>*>/ taæ taæ namassanti sasiæ va devÃ, imà ca te accharÃyo samantato naccanti gÃyanti pamodayanti. #<|| 1193 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 122]># %<122 PurisavimÃna>% ## Deviddhipatto 'si mahÃnubhÃvo manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1194 ||># ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1195 ||># ## Ahaæ\<*<6>*>/ bhadante\<*<6>*>/ ahuvÃsi\<*<7>*>/ pubbe SumedhanÃmassa jinassa sÃvako puthujjano anavabodho\<*<8>*>/ 'ham asmiæ\<*<9>*>/ so satta vassÃni paribbajiss' ahaæ.\<*<10>*>/ #<|| 1196 ||># ## SvÃhaæ\<*<11>*>/ Sumedhassa jinassa satthuno parinibbutass' oghatiïïassa\<*<12>*>/ tÃdino ratanuccayaæ hemajÃlena channaæ vanditvÃ\<*<13>*>/ thÆpasmiæ manaæ pasÃdayiæ. #<|| 1197 ||># ## Na m' Ãsi dÃnaæ na ca\<*<14>*>/ m' atthi dÃtuæ pare\<*<15>*>/ ca kho tattha samÃdapesiæ:\<*<15>*>/ pÆjetha naæ pÆjanÅyassa\<*<16>*>/ dhÃtuæ evaæ kira saggam ito gamissatha. #<|| 1198 ||># ## Tad eva kammaæ kusalaæ kataæ mayà sukha¤ ca dibbaæ\<*<17>*>/ anubhomi attanÃ\<*<17>*>/ modÃm' ahaæ Tidasagaïassa majjhe na tassa pu¤¤assa khayam pi\<*<18>*>/ ajjhagan ti.\<*<19>*>/ #<|| 1199 ||># AnekavaïïavimÃnaæ\<*<20>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R, T accharÃnaæ gaïena; (M) accharÃgaïena 2 R samà samo; (S) samo samo 3 (K), (M), VvA(R) uttari 4 R, T Tidasà gaïà 5 C1, 2 sammecca 6 R, T so 'ham pi bhante 7 C1, 2, VvA ahuvÃsiæ 8 R, T anobodho; B, N ananubodho 9 R, T, B, N 'ham asmi; (M) hasmi 10 R, T, (K) pabbajissÃhaæ; VvA(R) pabbajisÃhaæ; (M) pabbajiss' ahaæ 11 B, N, VvA(R), (M) so 'haæ 12 T -oghotiïïassa 13 R vanditva 14 R, T add pana 15 paresa¤ ca tattha samÃdapesin ti ca paÂhanti - VvA 16 R pÆjaniyassa; T, (K) pÆjaneyyassa 17 R kammaæ dibbaæ anubhomi; (S) kammaæ --pe-- 18 R, T khayamhi 19 R, T ajjhagà ti; (B) ajjhaguæ 20 R, T, B, N add aÂÂhamam >/ #<[page 123]># %<123 Sunikkhittavagga>% #<83 MaÂÂakuï¬alÅ\<*<1>*>/-vimÃnavatthu># ## AlaÇkato maÂÂakuï¬alÅ\<*<1>*>/ mÃlÃdhÃrÅ\<*<2>*>/ haricandanussado bÃhÃ\<*<3>*>/ paggayha kandasi vanamajjhe kiæ dukkhito tuvan ti. #<|| 1200 ||># ## Sovaïïamayo pabhassaro uppanno rathapa¤jaro mama tassa cakkayugaæ na vindÃmi tena dukkhena jahissaæ\<*<4>*>/ jÅvitan ti. #<|| 1201 ||># ## Sovaïïamayaæ maïimayaæ lohitaÇkamayaæ\<*<5>*>/ atha rÆpiyÃmayaæ\<*<6>*>/ Ãcikkha\<*<7>*>/ me\<*<8>*>/ bhadda mÃïava\<*<7>*>/ cakkayugaæ paÂilÃbhayÃmi\<*<9>*>/ te\<*<10>*>/ ti. #<|| 1202 ||># ## So mÃïavo tassa pÃvadi: candasuriyÃ\<*<11>*>/ ubhay' ettha dissare\<*<12>*>/ sovaïïamayo ratho mama tena cakkayugena sobhatÅ ti. #<|| 1203 ||># ## BÃlo kho tvam asi\<*<13>*>/ mÃïava yo\<*<14>*>/ tvaæ patthayase\<*<15>*>/ apatthiyaæ ma¤¤Ãmi tuvaæ\<*<16>*>/ marissasi na hi\<*<17>*>/ tuvaæ\<*<16>*>/ lacchasi candasÆriye\<*<18>*>/ ti. #<|| 1204 ||># ## CamanÃgamanam pi dissati vaïïadhÃtu ubhayattha\<*<19>*>/ vÅthiyÃ\<*<20>*>/ peto pana\<*<21>*>/ kÃlakato\<*<22>*>/ na\<*<22>*>/ dissati ko n' idha\<*<23>*>/ kandataæ bÃlyataro\<*<24>*>/ ti. #<|| 1205 ||># ## Saccaæ kho vadesi mÃïava aham eva kandataæ bÃlyataro\<*<24>*>/ candaæ viya dÃrako rudaæ petaæ kÃlakatÃbhipatthayan\<*<25>*>/ ti. #<|| 1206 ||># ## ùdittaæ vata maæ santaæ ghatasittaæ va pÃvakaæ vÃrinà viya osi¤caæ\<*<26>*>/ sabbaæ nibbÃpaye daraæ. #<|| 1207 ||># ## AbbahÅ\<*<27>*>/ vata me sallaæ sokaæ\<*<28>*>/ hadayanissitaæ yo me sokaparetassa puttasokaæ apÃnudi. #<|| 1208 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 124]># %<124 PurisavimÃna>% ## SvÃhaæ\<*<29>*>/ abbÆÊhasallo 'smi sÅtibhÆto 'smi\<*<30>*>/ nibbuto\<*<30>*>/ na socÃmi na rodÃmi tava sutvÃna mÃïavà ti. #<|| 1209 ||># ## Devatà nu 'si gandhabbo Ãdu\<*<31>*>/ Sakko purindado ko và tvaæ kassa và putto kathaæ jÃnemu taæ mayan ti. #<|| 1210 ||># ## Ya¤ ca\<*<32>*>/ kandasi ya¤ ca rodasi puttaæ ÃÊÃhane\<*<33>*>/ sayaæ ¬ahitvÃ\<*<34>*>/ svÃhaæ kusalaæ karitvÃ\<*<35>*>/ kammaæ TidasÃnaæ sahavyataæ patto\<*<36>*>/ ti. #<|| 1211 ||># ## Appaæ và bahuæ và nÃddasÃma\<*<37>*>/ dÃnaæ dadantassa sake agÃre uposathakammaæ và tÃdisaæ kena kammena gato 'si devalokan ti. #<|| 1212 ||># ## ùbÃdhiko 'haæ dukkhito gilÃno\<*<38>*>/ ÃturarÆpo\<*<39>*>/ 'mhi sake nivesane buddhaæ vigatarajaæ vitiïïakaÇkhaæ addakkhiæ sugataæ anomapa¤¤aæ. #<|| 1213 ||># ## SvÃhaæ muditamano pasannacitto a¤jaliæ akariæ tathÃgatassa tÃhaæ kusalaæ karitvÃna\<*<40>*>/ kammaæ TidasÃnaæ sahavyataæ patto\<*<36>*>/ ti.\<*<41>*>/ #<|| 1214 ||># ## Acchariyaæ vata abbhÆtaæ\<*<42>*>/ a¤jalikammassa\<*<43>*>/ ayam Ådiso vipÃko aham pi muditamano pasannacitto ajj' eva buddhaæ saraïaæ vajÃmÅ ti. #<|| 1215 ||># ## Ajj' eva buddhaæ saraïaæ vahÃhi dhamma¤ ca saÇgha¤ ca pasannacitto tath' eva sikkhÃya padÃni pa¤ca akhaï¬aphullÃni samÃdiyassu. #<|| 1216 ||># ## PÃïÃtipÃtà viramassu khippaæ loke adinnaæ parivajjayassu amajjapo mÃ\<*<44>*>/ ca musà bhaïÃhi sakena dÃrena ca hohi tuÂÂho. #<|| 1217 ||># ## AtthakÃmo 'si me yakkha hitakÃmo 'si devate karomi tuyhaæ vacanaæ tvaæ si Ãcariyo mama. #<|| 1218 ||># ## Upemi buddhaæ\<*<45>*>/ saraïaæ\<*<45>*>/ dhamma¤ cÃpi anuttaraæ saÇgha¤ ca naradevassa gacchÃmi saraïaæ ahaæ. #<|| 1219 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 125]># %<125 Sunikkhittavagga>% ## PÃïÃtipÃtà viramÃmi khippaæ loke adinnaæ parivajjayÃmi amajjapo no ca musà bhaïÃmi sakena dÃrena ca homi tuÂÂho ti. #<|| 1220 ||># MaÂÂakuï¬alÅ\<*<1>*>/-vimÃnaæ\<*<46>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 1 DhAi, 25 ff. and J iv, 59 ff. are compared here. The title occurs as MaÂÂha- in DhA. B, N, (M), VvA(R) MaÂÂha- 2 R, B, VvA(R) mÃladhÃrÅ; DhA, J mÃlÃbhÃrÅ 3 (B) bÃhu; (M) bÃhuæ 4 R, T, VvA(R) jahissÃmi; B, N, J jahÃmi 5 T lohitaÇga-; B, N lohitaka-; (B), DhA, J loha- 6 R, T, B, N, VvA(R) rÆpiyamayaæ 7 J pÃvada rathaæ kÃrayÃmi te; (M) Ãcikkhatha . . . 8 R, T add tvaæ 9 B, N, (M), VvA(R), J paÂipÃdayÃmi 10 J taæ (acc. with paÂipÃdayÃmi) 11 R, T, N candimasuriyÃ; B -sÆriyà 12 DhA, J bhÃtaro, (as pl. of bhÃti?) 13 J tvaæ si 14 R adds kho 15 R, T patthayasi 16 R, T tvaæ 17 (M), VvA(R) omit 18 R, T, N candimasÆriye; VvA(R)DhA -suriye 19 ubhay' etthà ti pi pÃÂho - VvA 20 Vv consistently so, also supported by VvA; DhA, J vÅthiyo (acc. pl.) 21 B, N, VvA(R) omit 22 J n' eva 23 T, VvA(R) nÅdha; J no kho 24 J balyataro 25 R kÃlakatabhi-; C1, 2, B, N, VvA -patthayiæ; J -patthaye 26 (M), J osi¤ci 27 R, T, (B), VvA(R) abbÆÊhaæ; cf. (G) 28 J yam Ãsi 29 J so 'haæ 30 T sÅtabhÆto-; J vÅtasoko anÃvilo 31 T ÃdÆ; B, N, (M), VvA(R) adu 32 (K) yaæ 33 R ÃÊahane; (G) ÃhaÊane 34 C1, 2, B, N, (M), VvA(C) dahitvà 35 T karitvÃna 36 B, N, (M) gato 37 R, T na addasÃmi; DhA nÃddasaæ; (M) naddasÃmi 38 DhA bÃÊhagilÃno 39 T ÃtÆra- 40 (S) karitvÃ; DhA after kammaæ, karitvà 41 R omits ti. v. 16 which follows is omitted by (G). 42 metr. lengthening in T only, others abbhutaæ; R, T, B, N add vata 43 T a¤jalÅ- 44 R, T, DhA no 45 (M) saraïaæ buddhaæ 46 R, T, B, N add navamaæ >/ #<[page 126]># %<126 PurisavimÃna>% #<84 SerissakavimÃnavatthu># ## Suïotha\<*<1>*>/ yakkhassa ca vÃïijÃna ca samÃgamo yattha tadà ahosi yathà kathaæ itarÅtarena\<*<2>*>/ cÃpi subhÃsitaæ ta¤ ca suïÃtha\<*<3>*>/ sabbe. #<|| 1221 ||># ## Yo so ahu rÃjà PÃyÃsi nÃma\<*<4>*>/ BhummÃnaæ sahavyagato yasassÅ so modamÃno va sake vimÃne amÃnuso mÃnuse ajjhabhÃsÅ ti. #<|| 1222 ||># ## VaÇke\<*<5>*>/ ara¤¤e amanussaÂÂhÃne\<*<6>*>/ kantÃre appodake appabhakkhe suduggame vaïïupathassa\<*<7>*>/ majjhe vaÇkaæbhayÃ\<*<8>*>/ naÂÂhamanà manussÃ. #<|| 1223 ||># ## Na-y-idha phalà mÆlamayà ca santi upÃdÃnaæ natthi kuto 'dha bhakkho\<*<9>*>/ a¤¤atra paæsÆhi ca vÃlukÃhi ca tattÃhi\<*<10>*>/ uïhÃhi ca dÃruïÃhi ca. #<|| 1224 ||># ## UjjaÇgalaæ tattaæ ivaæ\<*<11>*>/ kapÃlaæ anÃyasaæ\<*<12>*>/ paralokena tulyaæ luddÃnaæ ÃvÃsam idaæ purÃïaæ bhÆmippadeso abhisattarÆpo. #<|| 1225 ||># ## Atha tumhe kena\<*<13>*>/ vaïïena kim ÃsamÃnÃ\<*<14>*>/ imaæ padesaæ\<*<15>*>/ hi\<*<15>*>/ anuppaviÂÂhà sahasà samecca lobhà bhayà athavà sampamÆÊhà ti. #<|| 1226 ||># ## Magadhesu AÇgesu ca satthavÃhà Ãropayissaæ\<*<16>*>/ païiyaæ\<*<17>*>/ puthuttaæ\<*<17>*>/ te yÃmase Sindhu-SovÅrabhÆmiæ dhanatthikà uddayaæ\<*<18>*>/ patthayÃnÃ. #<|| 1227 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 1 R sunotha; C2 suïÃtha 2 R, T, B, N, VvA(R) itaritarena 3 VvA suïotha 4 C1, 2, VvA(C) nÃmo 5 T, (G) saÇke; (S) savaÇke 6 R, T amanussaÂhÃne 7 T vanapathassa; (M) vaïïa-; also later. 8 C, B, N vaÇkaæ bhayÃ; (K), VvA(R) dhaÇkaæ bhayÃ; v. VvA 9 R, T bhikkhÃ; (B), (M) bhikkho 10 B, N tatÃhi 11 T tattam idaæ; v. VvA 12 anassayan ti keci paÂhanti - VvA 13 R, T, (B), (K) kena nu 14 R kÃya ÃsiæsanÃya; kim ÃsasÃnà not attested 15 padesampÅ ti ca paÂhanti - VvA 16 R, T Ãropiyamha; B, N ÃropayitvÃ; Ãropayimhà is not attested 17 R païiyaæ pahÆtaæ; T, (G) papaniyaæ pahuttaæ; (M) païiyaæ pahuttaæ 18 T udayaæ >/ #<[page 127]># %<127 Sunikkhittavagga>% ## Divà pipÃsaæ 'nadhivÃsayantÃ\<*<19>*>/ yoggÃnukampa¤ ca samekkhamÃnà etena vegena ÃyÃma sabbe\<*<20>*>/ rattiæ maggaæ paÂipannà vikÃle. #<|| 1228 ||># ## Te duppayÃtà aparaddhamaggà andhÃkulà vippanaÂÂhà ara¤¤e suduggame vaïïupathassa\<*<7>*>/ majjhe disaæ na jÃnÃma pamÆÊhacittÃ. #<|| 1229 ||># ## Ida¤ ca disvÃna adiÂÂhapubbaæ vimÃnaseÂÂha¤ ca tava¤ ca\<*<21>*>/ yakkha tat uttariæ jÅvitam ÃsamÃnÃ\<*<22>*>/ disvà patÅtà sumanà udaggà ti. #<|| 1230 ||># ## PÃraæ samuddassa ida¤ ca\<*<23>*>/ vaïïuæ\<*<24>*>/ vettÃcaraæ\<*<25>*>/ saÇkupatha¤ ca\<*<26>*>/ maggaæ nadiyo pana pabbatÃna¤ ca duggà puthuddisÃ\<*<27>*>/ gacchatha bhogahetu. #<|| 1231 ||># ## PakkhandiyÃna\<*<28>*>/ vijitaæ paresaæ verajjake mÃnuse pekkhamÃnà yaæ vo sutaæ vÃ\<*<29>*>/ athavà pi diÂÂhaæ accherakaæ taæ vo suïoma tÃtà ti. #<|| 1232 ||># ## Ito pi accherataraæ kumÃra na no sutaæ và athavà pi diÂÂhaæ atÅtamÃnussakam eva sabbaæ disvÃ\<*<30>*>/ na\<*<30>*>/ tappÃma anomavaïïaæ. #<|| 1233 ||># ## VehÃsayaæ\<*<31>*>/ pokkhara¤¤o savanti pahÆtamalyÃ\<*<32>*>/ bahupuï¬arÅkà dumà c' ime\<*<33>*>/ niccaphalÆpapannà atÅva gandhà surabhiæ\<*<34>*>/ pavÃyanti. #<|| 1234 ||># ## VeÊuriyatthambhÃ\<*<35>*>/ satam ussitÃse silÃpavÃÊassa\<*<36>*>/ ca Ãyataæsà masÃragallà sahà lohitaÇkÃ\<*<37>*>/ thambhà ime\<*<38>*>/ jotirasÃmayÃse. #<|| 1235 ||># ## Sahassatthambhaæ\<*<39>*>/ atulÃnubhÃvaæ tesÆpari\<*<40>*>/ sÃdhu-m-idaæ vimÃnaæ ratanantaraæ\<*<41>*>/ ka¤canavedimissaæ tapanÅyapaÂÂehi ca sÃdhu channaæ. #<|| 1236 ||># ## Jambonaduttattam\<*<42>*>/ idaæ sumaÂÂho pÃsÃdasopÃnaphalÆpapanno daÊho ca vaggu\<*<43>*>/ ca\<*<44>*>/ susaÇgato ca\<*<44>*>/ atÅva nijjhÃnakhamo manu¤¤o. #<|| 1237 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 19 VvA anadhi- 20 (S), (K), VvA(R) sabbe te; R, T take te with the next word rattiæ. 21 R, T tuva¤ ca 22 R, T, (G) ÃsiæsanÃ; (S) saæsamÃnÃ; see n. 14 above. 23 R, T, B, N, VvA(R) ima¤ ca 24 T vanaæ; (G), (M), (K) vaïïaæ 25 T, (G) vettaæ paraæ 26 R, T sakupatha¤ ca 27 R, T puthu disà 28 R, T pakkhindiyÃnaæ 29 R, T omit 30 R, T, N, VvA disvÃna 31 B, N vehÃyasaæ 32 R, T -mÃlyÃ; (M) pahutta- 33 R, T, (K), (B) ca te 34 R, T surabhÅ 35 B, N veÊÆriyathambhà 36 R, T silappavÃÊassa 37 B, N, (M) lohitaÇgÃ; T lohitakà 38 C1, 2 c' ime 39 B, N, VvA(R), (M) sahassathambhaæ 40 R, T tesuppari 41 R ratanattara- 42 T -naduttam-; (G) JambÆ- 43 R, T, VvA(R) vaggÆ 44 C1, 2, VvA(C) sumukho susaÇgato >/ #<[page 128]># %<128 PurisavimÃna>% ## Ratanantarasmiæ\<*<41>*>/ bahuannapÃnaæ parivÃrito accharÃsaÇgaïena muraja\<*<45>*>/-ÃÊambaraturiyaghuÂÂo\<*<46>*>/ abhivandito 'si thutivandanÃya.\<*<47>*>/ #<|| 1238 ||># ## So modasi nÃrigaïappabodhano vimÃnapÃsÃdavare manorame acintiyo sabbaguïÆpapanno rÃjà yathà Vessavaïo NaÊinyÃ.\<*<48>*>/ #<|| 1239 ||># ## Devo nu Ãsi\<*<49>*>/ udavÃsi yakkho udÃhu devindo manussabhÆto pucchanti taæ vÃïijÃ\<*<50>*>/ satthavÃhà Ãcikkha ko nÃma tuvaæ si yakkho\<*<51>*>/ ti. #<|| 1240 ||># ## Serissako\<*<52>*>/ nÃma aham hi\<*<53>*>/ yakkho kantÃriyo vaïïupathamhi gutto imaæ padesaæ abhipÃlayÃmi vacanakaro\<*<54>*>/ Vessavaïassa\<*<55>*>/ ra¤¤o ti. #<|| 1241 ||># ## Adhiccaladdhaæ pariïÃmajan te sayaæ kataæ udÃhu devehi dinnaæ pucchanti taæ vÃïijÃ\<*<50>*>/ satthavÃhà kathaæ tayà laddham idaæ manu¤¤an ti. #<|| 1242 ||># ## NÃdhiccaladdhaæ na pariïÃmajaæ me\<*<56>*>/ na sayaæ kataæ na hi devehi dinnaæ sakehi kammehi apÃpakehi pu¤¤ehi me laddham idaæ manu¤¤an ti. #<|| 1243 ||># ## Kin te vataæ kiæ pana brahmacariyaæ kissa suciïïassa ayaæ vipÃko pucchanti taæ vÃïijÃ\<*<50>*>/ satthavÃhà kathaæ tayà laddhaæ idaæ vimÃnan ti. #<|| 1244 ||># ## Mamaæ\<*<57>*>/ PÃyÃsÅ ti ahÆ\<*<58>*>/ sama¤¤Ã rajjaæ yadà kÃrayiæ KosalÃnaæ natthikadiÂÂhi kadariyo pÃpadhammo ucchedavÃdÅ ca tadà ahosiæ. #<|| 1245 ||># ## Samaïo ca kho Ãsi KumÃrakassapo bahussuto cittakathÅ uÊÃro so me tadà dhammakathaæ akÃsi\<*<60>*>/ diÂÂhivisÆkÃni vinodayÅ\<*<61>*>/ me. #<|| 1246 ||># ## TÃhaæ tassa\<*<62>*>/ dhammakathaæ suïitvà upÃsakattaæ paÂivedayissaæ pÃïÃtipÃtà virato ahosiæ loke adinnaæ parivajjayissaæ \<-------------------------------------------------------------------------- 45 C1, 2, VvA(C), (M) murajja 46 R, T, VvA(R) -turiyasaÇghuÂÂo; B, N -tÆriya-; (M), (G) Ãlambara- 47 T thÆti- 48 C2 NaÊiïyÃ; (M), (K), VvA(R) NaÊi¤¤aæ 49 C2 ÃsÅ; ÃsÅ ti asi bhavasi - VvA 50 R, T, (B), vÃïija- 51 VvA(C) yakkhà 52 B, N, VvA(R) SerÅsako 53 C1, 2, VvA(C) aham pi 54 C1, 2 vÃcaÇkaro; (B), (M) vacanaÇkaro 55 T Vessavaïïassa 56 T te 57 R, T, C1, 2, VvA(C) mama 58 R, T, B, N ahu; (M) ahuæ 59 C1, 2, VvA(C) -diÂÂhÅ 60 B, N, VvA(R), (M) abhÃsi 61 R, T, VvA(R) vinodayi 62 (K) tÃhaæ; (M) omits >/ #<[page 129]># %<129 Sunikkhittavagga>% amajjapo no ca musà abhÃïiæ sakena dÃrena ca homi\<*<63>*>/ tuÂÂho. #<|| 1247 ||># ## Taæ me vataæ taæ pana brahmacariyaæ tassa suciïïassa ayaæ vipÃko teh' eva kammehi apÃpakehi pu¤¤ehi me laddham idaæ vimÃnan ti.\<*<64>*>/ #<|| 1248 ||># ## Saccaæ kirÃhaæsu narà sapa¤¤Ã ana¤¤athà vacanaæ paï¬itÃnaæ yahiæ yahiæ gacchati pu¤¤akammo tahiæ tahiæ modati kÃmakÃmÅ. #<|| 1249 ||># ## Yahiæ yahiæ sokapariddavo ca vadho ca bandho ca parikkileso tahiæ tahiæ gacchati pÃpakammo na muccati duggatiyà kadÃcÅ ti.\<*<64>*>/ #<|| 1250 ||># ## SammÆÊharÆpo va jano ahosi asmiæ muhutte kalalÅkato va\<*<65>*>/ janass' imassa tuyha¤ ca kumÃra appaccayo\<*<66>*>/ kena nu kho ahosÅ ti.\<*<64>*>/ #<|| 1251 ||># ## Ime pi\<*<67>*>/ sirÅsavanà ca\<*<67>*>/ tÃtà dibbÃ\<*<68>*>/ gandhà surabhiæ\<*<69>*>/ sampavanti\<*<70>*>/ te sampavÃyanti imaæ\<*<71>*>/ vimÃnaæ divà ca ratto ca tamaæ nihantÃ.\<*<72>*>/ #<|| 1252 ||># ## Imesa¤ ca kho vassataccayena sipÃÂikà phalati\<*<73>*>/ ekamekà mÃnussakaæ vassasataæ atÅtaæ yadagge kÃyamhi idhÆpapanno. #<|| 1253 ||># ## DisvÃn' ahaæ\<*<74>*>/ vassasatÃni pa¤ca asmiæ vimÃne\<*<75>*>/ ÂhatvÃna tÃtà Ãyukkhayà pu¤¤akkhayà cavissaæ ten' eva sokena pamucchito 'smÅ ti.\<*<76>*>/ #<|| 1254 ||># ## Kathaæ nu soceyya tathÃvidho so laddhà vimÃnaæ atulaæ cirÃya\<*<77>*>/ ye cÃpi kho ittaram upapannÃ\<*<78>*>/ te nÆna soceyyuæ\<*<79>*>/ parittapu¤¤Ã ti. #<|| 1255 ||># ## Anucchaviæ ovadiya¤ ca me taæ yaæ maæ tumhe peyyavÃcaæ vadetha tumhe ca\<*<80>*>/ kho tÃtÃ\<*<81>*>/ mayÃnuguttà yen' icchakaæ tena paletha sotthin ti. #<|| 1256 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 63 C1, 2, VvA(C) ahosiæ; VvA(R) 'hosi 64 R, T omit ti 65 R, T, VvA(R) ca 66 T apaccayo 67 R pi sirÅsapavanà ca; T sirÅsapavanÃ; C1, 2, VvA(C), (G) sirÅsÆpavanà ca; B, N ca sirÅsavanà 68 R, VvA(R) dibbà ca 69 R, B, N surabhÅ; (M) sarabhip- 70 R, T pavanti; (K) sampavÃyanti 71 R, T idaæ 72 R, B, N, (G) nihantvà 73 R, T, VvA(R) phalanti 74 R, T dibbÃnahaæ 75 R, T vimÃnamhi 76 B, N pamucchito 'smÅ ti; R, T omit ti; (K), (M) samucchito 'smÅ ti 77 T cirÃyaæ 78 R, T upapanno; Æpa- not attested 79 R, T, (M) soceyya- 80 R, T, (G) va; (G) omits kho 81 R, T, (M) tÃta >/ #<[page 130]># %<130 PurisavimÃna>% ## Gantvà mayaæ Sindhu-SovÅrabhÆmiæ dhanatthikà uddayaæ\<*<82>*>/ patthayÃnà yathÃpayogà paripuïïacÃgà kÃhÃma Serissa\<*<83>*>/ mahaæ uÊÃran ti. #<|| 1257 ||># ## Mà c' eva\<*<84>*>/ Serissa\<*<83>*>/ mahaæ akattha sabba¤ ca vo bhavissati yaæ vadetha pÃpÃni kammÃni vivajjayÃtha dhammÃnuyoga¤ ca adhiÂÂhahÃthà ti. #<|| 1258 ||># ## UpÃsako atthi imamhi saÇghe bahussuto sÅlavatÆpapanno saddho ca cÃgÅ ca supesalo ca vicakkhaïo santusito mutÅmÃ. #<|| 1259 ||># ## Sa¤jÃnamÃno na musà bhaïeyya parÆpaghÃtÃya na cetayeyya vebhÆtikaæ pesuïaæ\<*<85>*>/ no kareyya saïha¤ ca vÃcaæ sakhilaæ bhaïeyya. #<|| 1260 ||># ## SagÃravo sapatisso\<*<86>*>/ vinÅto apÃpako adhisÅle visuddho so mÃtaraæ pitara¤ cÃpi jantu dhammena poseti ariyavutti. #<|| 1261 ||># ## Ma¤¤e so mÃtÃpitunnaæ\<*<87>*>/ kÃraïà bhogÃni pariyesati na attahetu mÃtÃpitunna¤ ca\<*<88>*>/ yo accayena nekkhammapoïo carissati brahmacariyaæ. #<|| 1262 ||># ## UjÆ avaÇko asaÂho\<*<89>*>/ amÃyo na lesakappena ca vohareyya so tÃdiso sukatakammakÃrÅ\<*<90>*>/ dhamme Âhito kinti labhetha dukkhaæ. #<|| 1263 ||># ## Taæ kÃraïÃ\<*<91>*>/ pÃtukato 'mhi attanà tasmà dhammaæ\<*<92>*>/ passatha vÃïijÃse a¤¤atra ten' iha\<*<93>*>/ bhasmÅ\<*<94>*>/ bhavetha andhÃkulà vippanaÂÂhà ara¤¤e, taæ khippamÃnena lahuæ parena sukho ha ve sappurisena saÇgamo ti. #<|| 1264 ||># ## Kiæ nÃma so ki¤ca karoti kammaæ kiæ nÃmadheyyaæ kiæ pana tassa gottaæ mayam pi naæ daÂÂhukÃm' amha yakkha yassÃnukampÃya idhÃgato 'si lÃbhà hi tassa yassa tuvaæ\<*<95>*>/ pihesÅ ti.\<*<95>*>/ #<|| 1265 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- 82 R, T, VvA(R) uddaya- 83 B, N, VvA(R), (M) SerÅsa- 84 R, T heva 85 T, VvA pisuïaæ; (M) pesuïa- 86 B, N, VvA(R) sappaÂisso 87 B, N, (M), VvA(R) mÃtÃpitÆnaæ; R, T add hi (R misprint) 88 cf. n. 87 89 R asÃtho 90 C1, 2, (M), VvA sukkata- 91 R kÃruïà 92 R, T ca maæ 93 R, T te na hi 94 T bhasmi; (K) bhasma; (B), (M), VvA(R) bhasmaæ 95 R tuvaæ pi hesÅti >/ #<[page 131]># %<131 Sunikkhittavagga>% ## Yo kappako SambhavanÃmadheyyo upÃsako kocchaphalÆpajÅvÅ\<*<96>*>/ jÃnÃtha naæ tumhÃkaæ pesiyo\<*<97>*>/ so mÃ\<*<98>*>/ kho naæ hÅÊittha supesalo so ti. #<|| 1266 ||># ## JÃnÃmase yaæ tvaæ vadesi\<*<99>*>/ yakkha na kho naæ\<*<100>*>/ jÃnÃma\<*<101>*>/ sa\<*<101>*>/ ediso\<*<102>*>/ ti mayam pi naæ pÆjayissÃma yakkha sutvÃna tuyhaæ vacanaæ uÊÃran ti. #<|| 1267 ||># ## Ye kec' imasmiæ\<*<103>*>/ satthe\<*<104>*>/ manussà daharà mahantà athavà pi majjhimà sabbe va te Ãlambantu\<*<105>*>/ vimÃnaæ passantu pu¤¤Ãna\<*<106>*>/ phalaæ kadariyà ti. #<|| 1268 ||># ## Te tattha sabbe va: ahaæ pure ti taæ kappakaæ tattha purakkhipitvÃ\<*<107>*>/ sabbe va te Ãlaæbiæsu\<*<108>*>/ vimÃnaæ MasakkasÃraæ viya VÃsavassa. #<|| 1269 ||># ## Te tattha sabbe va: ahaæ pure ti upÃsakattaæ paÂivedayiæsu\<*<109>*>/ pÃïÃtipÃtà viratà ahesuæ loke adinnaæ parivajjayiæsu amajjapà no ca musà bhaïiæsu sakena dÃrena ca\<*<110>*>/ ahesuæ tuÂÂhÃ. #<|| 1270 ||># ## Te tattha sabbe va: ahaæ pure ti upÃsakattaæ paÂivedayitvÃ\<*<111>*>/- pakkÃmi sattho\<*<112>*>/ anumodamÃno yakkhiddhiyà anumato punappunaæ. #<|| 1271 ||># ## GantvÃna te Sindhu-SovÅrabhÆmiæ dhanatthikà uddayaæ\<*<113>*>/ patthayÃnà yathÃpayogà paripuïïalÃbhà paccÃgamuæ PÃÂaliputtam\<*<114>*>/ akkhataæ. #<|| 1272 ||># ## GantvÃna te saæ gharaæ sotthivanto puttehi dÃrehi samaÇgibhÆtà ÃnandÅ\<*<115>*>/ vittÃ\<*<115>*>/ sumanà patÅtà akaæsu Serissa\<*<83>*>/ mahaæ uÊÃraæ Serissakaæ\<*<116>*>/ te\<*<117>*>/ pariveïaæ mÃpayiæsu. #<|| 1273 ||># ## EtÃdisà sappurisÃna sevanà mahatthikÃ\<*<118>*>/ dhammaguïÃna sevanà ekassa atthÃya upÃsakassa sabbe va sattà sukhitÃ\<*<119>*>/ ahesun ti. #<|| 1274 ||># SerissakavimÃnaæ\<*<120>*>/ \<-------------------------------------------------------------------------- 96 R, T kocchabhaï¬ÆpajÅvÅ; cf. (G) 97 R, T pesasi yo 98 R, T, (B) add ca 99 B, N, (M) pavadesi 100 T taæ 101 T, (G) jÃnÃmase 102 C1, 2, VvA(C) Ådiso; (G) yediso 103 B, N keci imasmiæ 104 R, T sabbe 105 T, (M) alabhantu 106 T, B, N, (G) pu¤¤Ãnaæ 107 R, T, (M), (G) purakkhitvÃ; B, N purakkhatvà 108 T, (M) Ãlabhiæsu; (G) alamb- 109 T paÂidesayiæsu 110 R, T, VvA(R) omit 111 T paÂidesayitvà 112 R satthe; T satthà 113 R, VvA(R) uddaya-; (G) udayaæ 114 T pataliputtam- 115 R anandacittÃ; T ÃnandacittÃ; (K) Ãnandicittà 116 B, N, VvA(R), (M) SerÅsakaæ 117 R, T, (M) omit 118 R, T mahiddhiyà 119 (K), VvA(R) sukhino 120 B, N, (M) SerÅsaka-; R, T, B, N add dasamaæ >/ #<[page 132]># %<132 PurisavimÃna>% [FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)] \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 133]># %<133 Sunikkhittavagga>% [FOOTNOTES (moved to the bottom of the respective page)] \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 134]># %<134 PurisavimÃna>% #<85 SunikkhittavimÃnavatthu># ## Uccam\<*<1>*>/ idaæ maïithÆïaæ vimÃnaæ samantato dvÃdasayojanÃni kÆÂÃgÃrà sattasatà uÊÃrà veÊuriyatthambhÃ\<*<2>*>/ rucakatthatÃ\<*<3>*>/ subhÃ. #<|| 1275 ||># ## Tatth' acchasi pivasi khÃdasÅ\<*<4>*>/ ca dibbà ca vÅïà pavadanti vaggÆ\<*<5>*>/ dibbà rasà kÃmaguï' ettha pa¤ca nÃriyo ca naccanti suvaïïachannÃ. #<|| 1276 ||># ## Kena t' etÃdiso vaïïo kena te idha-m-ijjhati uppajjanti ca te bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1277 ||># ## PucchÃmi taæ deva mahÃnubhÃva manussabhÆto kim akÃsi pu¤¤aæ kenÃsi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca te sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1278 ||># \<-------------------------------------------------------------------------- >/ #<[page 135]># %<135 Sunikkhittavagga>% ## So devaputto attamano MoggallÃnena pucchito pa¤haæ puÂÂho viyÃkÃsi yassa kammass' idaæ phalaæ. #<|| 1279 ||># ## Dunikkhittaæ mÃlaæ sunikkhipitvà patiÂÂhapetvà sugatassa thÆpe mahiddhiko c' amhi mahÃnubhÃvo dibbehi kÃmehi samaÇgibhÆto. #<|| 1280 ||># ## Tena m' etÃdiso vaïïo tena me idha-m-ijjhati uppajjanti ca me bhogà ye keci manaso piyÃ. #<|| 1281 ||># ## \<*<6>*>/AkkhÃmi te bhikkhu mahÃnubhÃva manussabhÆto yam ahaæ akÃsiæ ten' amhi evaæ jalitÃnubhÃvo vaïïo ca me sabbadisà pabhÃsatÅ ti. #<|| 1282 ||># SunikkhittavimÃnaæ\<*<7>*>/ \<&1>/ Tass' uddÃnaæ: Dve daliddÃ\<*<1>*>/ dve\<*<2>*>/ vihÃrÃ\<*<2>*>/ bhatako\<*<3>*>/ gopÃla-KanthakÃ\<*<4>*>/ anekavaïïa-maÂÂakuï¬alÅ\<*<5>*>/ Serissako\<*<6>*>/ sunikkhittaæ; purisÃnaæ tatiyo\<*<7>*>/ vaggo\<*<8>*>/ ti. PurisavimÃne tatiyo vaggo BhÃïavÃraæ catutthaæ VimÃnavatthu\<*<9>*>/ niÂÂhitaæ\<*<9>*>/ SUNIKKHITTAVAGGO SATTAMO \<&2>/ \<-------------------------------------------------------------------------- &1 1 R uccham- 2 R, B, N, VvA(R) veÊuriyathambhà 3 R rucika-; T, VvA(R) rucira- 4 B, N khÃdasi 5 C1, 2, VvA(C) vaggu; B, N vagguæ 6 R, T, VvA(R) omit this hemistich. 7 R, T, B, N add ekÃdasamaæ &2 1 C1, 2 daÊiddÃ; (G) daliddi 2 B, N, (M) vanavihÃra; (G) vihÃrasÃka 3 T, (M) bhaÂako 4 T, (G) -KaïÂhako; B -Kaï¬ako 5 T, B, N -maÂÂha- 6 B, N, (M) SerÅsako 7 R, T sattamo 8 B, N add pavuccati. A full hemistich purisÃnaæ tatiyo vaggo sattamo ti pavuccati is not attested 9 R, T omit; B, N VimÃnavatthupÃÊi niÂÂhitÃ>/