Input by the Sri Lanka Tripitaka Project

[CPD Classification 2.5.9]
[PTS Vol Th 2 ] [\z Thã /] [\f I /]    
[PTS Page 123] [\q 123/]     
[BJT Vol Th 2 ] [\z Thã /] [\w I /]    
[BJT Page 002] [\x   2/]     
Khuddakanikàye
Therãgàthàpàëi

ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿
³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!   ³
³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³
³						   ³
³ Text converted to Classical Sanskrit Extended    ³
³ (CSX) encoding:				   ³
³ 						   ³
³ description             character  =	ASCII	   ³
³  						   ³
³ long a                  à             224	   ³
³ long A                  â             226	   ³
³ long i                  ã             227	   ³
³ long I                  ä             228	   ³
³ long u                  å             229	   ³
³ long U                  æ             230	   ³
³ vocalic r               ç             231	   ³
³ vocalic R               è             232	   ³
³ long vocalic r          é             233	   ³
³ vocalic l               ë             235	   ³
³ long vocalic l          í             237	   ³
³ velar n                 ï             239	   ³
³ velar N                 ð             240	   ³
³ palatal n               ¤             164	   ³
³ palatal N               ¥             165	   ³
³ retroflex t             ñ             241	   ³
³ retroflex T             ò             242	   ³
³ retroflex d             ó             243	   ³
³ retroflex D             ô             244	   ³
³ retroflex n             õ             245	   ³
³ retroflex N             ö             246	   ³
³ palatal s               ÷             247	   ³
³ palatal S               ø             248	   ³
³ retroflex s             ù             249	   ³
³ retroflex S             ú             250	   ³
³ anusvara                ü             252	   ³
³ anusvara (overdot)      §             167	   ³
³ capital anusvara        ý             253	   ³
³ visarga                 þ             254	   ³
³ (capital visarga                      255)	   ³
³ 						   ³
³ Other characters of the CSX encoding table are   ³
³ not included. Accents have been dropped in order ³
³ to facilitate word search.			   ³
ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ


Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa. 

Ekakanipàto. 

1. 1
1. Sukhaü supàhi therike katvà coëena pàrutà, 
Upasanto hi te ràgo sukkhaóàkaü va kumbhiyanti. 

Itthaü sudaü a¤¤ataràtherã apa¤¤àtà bhikkhunã gàthaü abhàsitthà'ti. 

A¤¤ataratherãgàthà. 

1. 2
2. Mutte muccassu yogehi cando ràhuggahà iva, 
Vippamuttena cittena anaõà bhu¤japiõóakanti. 

Itthaü sudaü bhagavà muttaü sikkhamànaü imàya gàthàya abhiõhaü ovadatã'ti. 

Muttàtherãgàthà. 

1. 3
3. Puõõo pårassu dhammehi cando paõõarasoriva, 1
Paripuõõàya pa¤¤àya pamokkhandhaü2 padàlayàti. 

Itthaü sudaü puõõà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Puõõàtherãgàthà. 

1 Paõõaraseriva-machasaü. 
2 Tamokhandhaü-machasaü. 

[BJT Page 4] [\x   4/]     
1. 4
4. Tasse sikkhassu sikkhàya mà taü yogà upaccaguü, 
Sabbayogavisaüyuttà cara loke anàsavà'ti. 

Itthaü sudaü tissà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Tisisàtherãgàthà. 

1. 5
5. Tisse yu¤jassu dhammehi khaõo taü mà upaccagà, 
Khaõàtãtà hi socanti nirayamhi samappità'ti. 

Itthaü sudaü tissà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 
Tissàtherãgàthà. 

1. 6
6. Dhãre [PTS Page 124] [\q 124/]      nirodhaü phussehi1 sa¤¤à våpasamaü sukhaü, 
âràdhayàhi nibbànaü yogakkhemaü anuttaraü. 2

Itthaü sudaü dhãrà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Dhãràtherãgàthà. 

1. 7
7. Vãrà vãrehi dhammehi bhikkhunã bhàvitindriyà, 
Dhàrehi antimaü dehaü chetvà4 màraü savàhininti. 3

Itthaü sudaü vãrà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Vãràtherãgàthà. 

1. 8
8. Saddhàya pabbajitvàna mitte mittaratà bhava, 
Bhàvehi kusale dhamme yogakkhemassa pattiyàti. 

Itthaü sudaü mittàtherã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Mittàtherãgàthà. 

1 Phusehi-machasaü. 
2 Yogakkhema manuttaraü-machasaü. 
3 Savàhananti-machasaü. 
4 Chetvà-sã. 

[BJT Page 6] [\x   6/]     
1. 9
9. Saddhàya pabbajitvàna bhadre bhadraratà bhava, 
Bhàvehi kusale dhamme yogakkhemaü anuttaranti. 

Itthaü sudaü bhadrà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Bhadràtherãgàthà. 

1. 10
10. Upasame tare oghaü maccudheyyaü suduttaraü, 
Dhàrehi antimaü dehaü jetvà1 màraü savàhininti. 2

Itthaü sudaü upasamà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Upasamàtherãgàthà. 

1. 11
11. Sumuttà sàdhu muttàmhi tãhi khujjehi muttiyà, 
Usukkhalena musalena patinà khujjakena ca, 
Muttàmhi jàtimaraõà bhavanetti samåhatàti. 

Itthaü sudaü muttà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Muttàtherãgàthà. 

1. 12
12. Chandajàtà avasàyã manasà ca phuñhà3 siyà, 
Kàmesu appañibaddhacittà uddhaü sotàti vuccatãti. 4

Itthaü sudaü dhammadinnà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Dhammadinnàtherãgàthà. 

1. 13
13. Karotha buddhasàsanaü yaü katvà nànutappati, 
Khippaü pàdàni dhovitvà ekamante nisãdathàti. 

Itthaü sudaü visàkhà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Visàkhàtherãgàthà. 

1 Chetvà-sã. 
2 Svàhananti-machasaü. 
3 Phuññhà-machasaü. 
4 Uddhaüsotà vimuccatãti-sã. 

[BJT Page 8] [\x   8/]     
1. 14
14. Dhàtuyo dukkhato disvà mà jàtiü punaràgami, 
Bhave chandaü viràjetvà upasantà carissasãti. 

Itthaü sudaü sumanà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Sumanàtherãgàthà. 

1. 15
15. Kàyena [PTS Page 125] [\q 125/]      saüvutà àsiü vàcàya uda cetasà, 
Samålaü taõhaü abbuyha1 sãtibhåtamhi nibbutàti. 

Itthaü sudaü uttarà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Uttaràtherãgàthà. 

1. 16
16. Sudhaü tvaü vuóóhake sebhi katvà coëena pàrutà, 
Upasanto hi te ràgo sãtibhåtàsi nibbutàti. 

Itthaü sudaü sumanà buóóhapabbajàtà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Sumanàbuóóhapabbajitàtherãgàthà. 

1. 17
17. Piõóapàtaü caritvàna daõóamolubbha dubbalà, 
Vedhamànehi gattehi tattheva nipatiü chamà, 
Disvà àdãnavaü kàye atha cittaü vimucci meti. 

Itthaü sudaü dhammà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Dhammàtherãgàthà. 

1. 18
18. Hitvà ghare pabbajità2 hitvà puttaü pasuü piyaü, 
Hitvà ràga¤ca dosa¤ca avijja¤ca viràjiya, 
Samålaü taõhaü abbuyha upasantamhi nibbutàti. 

Itthaü sudaü saïghà therã gàthaü abhàsitthà'ti. 

Aïghàtherãgàthà. 

Ekakanipàto niññhito. 

1 Taõahamabbuyha-machasaü. 
2 Pabbajitvà-machasaü. 

[BJT Page 10] [\x  10/]     
2. Dukanipàto. 

2. 1
19. âturaü asuciü påtiü passa nande samussayaü, 
Asubhàya cittaü bhavehi ekaggaü susamàhitaü. 

20. Animitta¤ca bhàvehi mànànusayamujjaha, 
Tato mànàbhisamayà upasantà carissasãti. 

Itthaü sudaü bhagavà abharåpanandaü sikkhamànaü imàha gàthàhi abhiõhaü ovadatãti. 

Abhiråpanandàtherãgàthà. 

2. 2
21. Ye ime sattabojjhaïgà maggà nibbànapattiyà, 
Bhàvità te mayà sabbe yathà buddhena desità. 

22. Diññho hi me so bhagavà antimoyaü samussayo, 
Vikkhãõo jàtisaüsàro natthi dàni punabbhavo'ti. 

Itthaü sudaü jentà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Jentàtherãgàthà. 

2. 3
23. Sumuttike [PTS Page 126] [\q 126/]      sumuttike1 sàdhu muttikàmhi musalassa, 
Ahiriko me chattakaü vàpi2 ukkhalikà me deóóhabhaü vàti. 

24. Ràga¤ca ahaü dosa¤ca cicciñi cicciñãti vihanàmi, 
Sà rukkhamålamupagamma ahosukhanti sukhato jhàyàmãti. 

Itthaü sudaü sumaïgalamàtà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 
Sumaïgalamàtàtherãgàthà. 

1 Sumuttikà, sumuttikà-machasaü. 
2 Ahitako me vàto vàti-pu. 

[BJT Page 12] [\x  12/]     
25. Yàva kàsijanapado suïko me tattako ahu, 
Taü katvà negamà agghaü aóóhenagghaü1 ñhapesi maü. 

26. Atha nibbindahaü råpe nibbindaü ca virajjahaü, 
Mà puna jàtisaüsàraü sandhàveyyaü punappunaü, 
Tisso vijjà acchikatà kataü buddhassa sàsanaü. 

Itthaü sudaü aóóhakàsãtherã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Aóóhakàsãtherãgàthà. 

2. 5
27. Ki¤càpi khomhi kisikà gilànà bàëhadubbalà, 
Daõaóamolubbha gacchàmi pabbataü abhiråhiya. 

28. Saïghàñiü nikkhipitvàna pattakaü ca nikujjiya, 
Sele khambhesimattànaü namokkhandhaü2 padàliyàti. 

Itthaü sudaü città therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Cittàtherãgàthà. 

2. 6
29. Ki¤càpi khomhi dukkhità dubbalà gatayobbanà, 
Daõaóamolubbha gacchàmi pabbataü abhiråhiya. 

30. Nikkhipitvàna jaïghàñiü pattakaü ca nikujjiya
Nisinnà camhi selamhi atha cittaü vimucci me, 
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsananti. 

Itthaü sudaü mettikà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Mettikàtherãgàthà. 

2. 7
31. Càtuddasiü pa¤cadasiü yà ca pakkhassa aññhamã
Pàñihàriyapakkha¤ca aññhaïgasusamàgataü, 
Uposathaü [PTS Page 127] [\q 127/]      upàga¤chiü devakàyàbhinandinã. 

32. Sàjja ekena bhattena muõóà saïghàñipàrutà
Devakàyaü na patthehaü vineyya hadaye daranti. 

Itthaü sudaü mettà3 therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Mettàtherãgàthà. 

1 Agghenagghaü-machasaü. 
2 Tamokhandhaü-machasaü. 
3 Mittà-machasaü. 

[BJT Page 14] [\x  14/]     
2. 8
33. Uddhaü pàdatalà amma adho ve kesamatthakà, 
Paccavekkhassu'maü kàyaü asuci påtigandhikaü. 

34. Evaü viharamànàya sabbo ràgo samåhato, 
Pariëàho samucchinno sãtibhåtàmhi nibbutàti. 

Itthaü sudaü abhayamàtà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Abhayamàtàtherãgàthà. 

2. 9
35. Abhaye bhiduro kàyo yattha sattà puthujjanà, 
Nikkhipippàmimaü dehaü sampajànà satãmatã. 

36. Bahåhi dikkhadhammehi appamàdaratàya me, 
Taõhakkhayo anuppatto kataü buddhassa sàsanaü. 

Itthaü sudaü abhayàtherã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Abhayàtherãgàthà. 

2. 10
37. Catukkhattuü pa¤cakkhattuü vihàrà upanikkhamiü, 
Aladdhà cetaso santiü citte avasavattinã. 

38. Tassà me aññhamã ratti yato taõhà samåhatà, 
Bahåhi dukkhadhammehi appamàdaratàya me, 
Taõhakkhayo anuppatto kataü buddhassa sàsananti. 

Itthaü sudaü sàmà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Sàmàtherãgàthà. 

Dukanipàto niññhito. 

[BJT Page 16] [\x  16/]     
3. Tikanipàto. 

3. 1
39. Paõõavãsativassàni yato pabbajitàya me
Nà÷ijànàmi cittassa samaü laddhaü kudàcanaü. 

40. Aladdhà cetaso santiü citte avasavattinã
Tato saüvegamàpàdiü saritvà jinasàsanaü. 

41. Bahåhi dukkhadhammehi appamàsaratàya me
Taõhakkhayo anuppatto kataü buddhassa sàsanaü
Ajja [PTS Page 128] [\q 128/]      me sattamã ratti yato taõhà visositàti. 
Itthaü sudaü sàmà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Sàmàtherãgàthà. 

3. 2
42. Catukkhattuü pa¤cakkhattuü vihàrà upanikkhamiü
Aladdhà cetaso santiü citte avasavattinã. 

43. Sà bhikkhunãü upaga¤chiü1 yà me saddhàyikà ahu
Sà me dhammamadesesi khandhàyatanadhatuyo. 

44. Tassà dhammaü suõitvàna yathà maü anusàsi sà
Sattàhaü ekapallaïke nisãdiü sukhasamappità
Aññhamiyà pàde pasàresiü tamokkhandhaü2 padàliyàti. 

Itthaü sudaü uttamà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Uttamàtherãgàthà. 

3. 3
45. Ye ime sattabejjhaïgà maggà nibbànapattiyà
Bhàvità te mahà sabbe yathà buddhena desità. 

46. Su¤¤atassànimittassa làbhinãhaü yadicchakaü
Orasà dhãtà buddassa nibbànàbhiratà sadà. 

47. Sabbe kàmà samucchinnà ye dibbà ye ca mànusà
Vikkhãõo jàti saüsàro natthidàni punabbhavoti. 

Itthaü sudaü aparà uttamà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Uttamàtherãgàthà. 

1 Upagacchiü-machasaü. 
2 Tamokhandhaü-machasaü. 

[BJT Page 18] [\x  18/]     
3. 4
48. Divàvihàrà nikkhamma gijjhakåñamhi pabbate
Nàganamogàhamuttiõõaü nadãtãramhi addasaü. 

49. Puriso aïkusamàdàya dehi pàdanti yàcati
Nàgo pasàrayã pàdaü puriso nàgamàruhi. 

50. Disvà adantaü damitaü manussànaü vasaü gataü, 
Tato cattaü samàdhesiü khalu tàya vanaü gatàti. 

Itthaü sudaü antikà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Dantikàtherãgàthà. 

3. 5
51. Amma jãvatãti1 vanamhi kandasi attànaü adhigaccha ubbirã
Cåëàsãti sahassàni sabbà jãva sanàmikà
Etamhàëàne daóóhà tàsaü kamanusocasi. 

52. Abbahã [PTS Page 129] [\q 129/]      vata me sallaü duddasaü hadayanissitaü2
Yaü me sokaparetàya dhãtusokaü vyapànudã. 

53. Sàjja abbåëhasallàhaü nicchàtà parinibbutà
Buddhaü dhamma¤ca saïgha¤ca upemi saraõaü muninti. 

Itthaü sudaü ubbarã therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Ubbirãtherãgàthà. 

3. 6
54. Kime3 katà ràjagahe mussà madhupãtàva4 acchare
Ye sukkaü na upàsanti desentiü buddhasàsanaü. 

55. Ta¤ca appañivànãyaü asecanakamojavaü
Pivanti ma¤¤e sappa¤¤à valàhakamivaddhagu. 

56. Sukkà sukkehi dhammehi vãtaràgà samàhità
Dhàreti antimaü dehaü chetvà màraü savàhaninti. 5

Itthaü sudaü sukkà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Sukkàtherãgàthà. 

1 Jãvàni-katthaci. 
2 Hadayassitaü-machasaü. 
3 Kiü me-machasaü
4 Madhuü pãtàva-machasaü. 
5 Savàhananti-machasaü. 

[BJT Page 20] [\x  20/]     
3. 7
57. Natthi nissaraõaü loke kiü vivekena kàhasi
Bhu¤jàhi kàmaratiyo màhu pacchànutàpinã. 

58. Sattisålåpamà kàmà khandhasaü adhikuññanà
Yaü tvaü kàmaratiü bråsi aratã dàni sà mama. 

59. Sabbattha vihatà nandã tamokkhandho padàlito
Evaü jànàhi pàpima nihato tvamasi antakàti. 

Itthaü sudaü selà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Selàtherãgàthà. 

3. 8
60. Yaü taü isãhi pattabbaü ñhànaü dubisambhavaü
Na taü dvaïgulapa¤¤àya4 sakkà pappotumitthiyà. 

61. Itthibhàvo no kiü kayirà cittamhi susamàhite
¥àõamhi vattamànamhi sammà dhammaü vipassato. 

62. Sabbattha [PTS Page 130] [\q 130/]      vihatà nandi tamokkhandho padàlito
Evaü jànàhi pàpima nihato tvamasi antakàti. 

Itthaü sudaü somà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Somàtherãgàthà. 

Tikanipàto niññhito. 

1 Dvaïgulipa¤¤àya-pa. 

[BJT Page 22] [\x  22/]     
4. Catukkanipàto. 

4. 1
63. Putto buddhassa dàyàdo kassapo susamàhito, 
Pubbenivàsaü yo vedã saggàpàya¤ca passati. 

64. Atho jàtikkhayaü patto abhi¤¤àvosito muni, 
Etàhi tãhi vijjàhi tevijjo hoti bràhmaõo. 

65. Tathema bhaddàkàpilàni tevijjà maccuhàyinã, 
Dhàreti antimaü dehaü chetvà1 màraü savàhiniü. 2

66. Disvà àdãnavaü loke ubho pabbajità mayaü, 
Tyamhà khãõàsavà dantà sãtibhåtàmha nibbutàti. 

Itthaü sudaü bhaddàkàpilànã therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Bhaddànàpilànãtherãgàthà. 

Catukkanipàto niññhito. 

1 Chetvà-sã. 
2 Savàhanaü-machasaü. 

[BJT Page 24] [\x  24/]     
5. Pa¤cakanipàto. 

5. 1
67. Paõõavãsativassàni yato pabbajità ahaü
Naccharàsaïghatamattampi1 cittassåpasamajjhagaü. 

68. Aladdhà cetaso santiü kàmaràgenamassutà, 
Bàhàpaggayha kandantã vihàraü pàvisiü ahaü. 

69. Taü bhikkhunãmupàga¤jiü2 yà me saddhàyikà ahu, 
Sà me dhammamadesesi khandhàyatanadhàtuyo. 

70. Tassà dhammaü suõitvàna ekamante upàvisiü, 
Pubbenivàsaü jànàmi sibbacakkhuü visodhitaü. 
71. Cetopariya¤àõa¤ca [PTS Page 131] [\q 131/]      sotadhatu visodhità, 
Ididhipi me sacchikatà patto me àvakkhayo, 
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsananti. 

Itthaü sudaü a¤¤atarà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

A¤¤ataràtherãgàthà. 

5. 2
72. Mattà vaõõena råpena sobhaggena yasena ca, 
Yobbanena cåpatthaddhà a¤¤àsamatima¤¤ihaü. 

73. Vibhåsitvà3 imaü kàyaü sucittaü bàlalàpanaü, 
Aññhàsiü vesidvàramhi luddo pàsamivoóóiya. 

74. Pilandhanaü vidaüsentã guyhaü pakàsikaü bahuü, 
Akàsiü vividhaü màyaü ujjhagghantã bahuü janaü. 

75. Sàjja piõóaü caritvàna muõóà saïghàñipàrutà, 
Nisinnà rukkhamålamhi avitakkassa làbhinã. 

76. Sabbe yogà samucchinnà ye sibbà ye ca mànusà, 
Khepetvà àsave sabbe sãtibhåtàmhi nibbutàti. 

Itthaü sudaü vimalàtherã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Vimalàtherãgàthà. 

1 Nàccharàsaïghatamattampi-machasaü. 
2 Sà bhikkhunã upàga¤chã-sãmu. 1, 2. Sà bhikkhunãü upàgacchãü-[PTS.] 
3 Vibhåsetvà-machasaü. 

[BJT Page 26] [\x  26/]     
5. 3
77. Ayoniso manasikàrà kàmaràgena aññità, 1
Ahosaü uddhatà pubbe citte avasavattinã. 

78. Pariyuññità kilesehi2 subhasa¤¤ànuvattinã, 3
Samaü cittassa nàlabhiü4 ràgacittavasànugà. 

79. Kisà paõaóu vivaõõà ca sattavassàni càri'haü, 
Nàhaü divà và rattiü và sukhaü vindiü sudukkhità. 

80. Tato ajjuü gahetvàna pàvisaü vanamantaraü, 
Varaü me idha ubbandhaü ya¤ca hãnaü punàcare. 

81. Daëhaü pàsaü karitvàna rukkhasàkhàya bandhiya, 
Pakkhipiü [PTS Page 132] [\q 132/]      pàsaü gãvàya5 atha cittaü vimucci meti. 

Itthaü sudaü sãhà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Sãhàtherãgàthà. 

5. 4
82. âturaü asuciü påtiü passa nande samussayaü
Asubhàya cittaü bhàvehi ekaggaü susamàhitaü. 

83. Yachà idaü tathà etaü yathà etaü tathà idaü
Duggandhaü påtikaü vàti bàlànaü abhinanditaü. 

84. Evametaü avekkhantã rattindivamatandità
Tato sakàya pa¤¤àya abhinibbhijja6 dakkhisaü. 7

85. Tassà me appamattàya vicinantiyà yoniso
Yathàbhåtaü ayaü kàyo diññho santarabàhiro. 

86. Atha nibbindahaü8 kàye ajjhatta¤ca virajjahaü
Appamattà visaü yuttà upasantàmhi nibbutàti. 

Itthaü sudaü sundarãnandàtherã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Sundarãnandàtherãgàthà. 

1 Addità-[PTS.] 
2 Klesehi-machasaü. 
3 Sukhasa¤¤ànuvattinã-[PTS.] 
4 Na lahiü-sãmu. 
5 Gãvàyaü-[PTS.] 
6 Dahinibbijjha-machasaü. Abhinibbijja-sãmu. 
7 Dikkhisiü-sãmu. 
8 Nibbindihaü-sãmu. 

[BJT Page 28] [\x  28/]     
5. 5
87. Aggiü canda¤ca1 devatà ca namassihaü
Nadãtitthàni gantvàna udakaü oruhàmihaü. 

88. Bahuvatasamàdànà aóóhaü sãsassa olikhiü, 
Chamàya seyyaü kappemi rattiü bhattaü na bhu¤jihaü2

89. Vibhåsàmaõóanaratà nahàpanucchàsanehi ca
Upàkàsiü imaü kàyaü kàmaràgena aññità. 

90. Tato saddhaü labhitvàna pabbajiü anagàriyaü, 
Disvà kàyaü yathàbhåtaü3 kàmaràgo samåhato. 

91. Sabbe bhavà samucchinnà icchà ca patthanàpi ca, 
Sabbayogavisaüyuttà santiü pàpuõi4 cetasoti. 

Itthaü sudaü nanduttarà therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Nanduttaràtherãgàthà. 

5. 6
92. Saddhàya pabbajitvàna agàrasmànagàriyaü
Vicarihaü tena tena làbhasakkàra ussukà. 
93. Ri¤citvà [PTS Page 133] [\q 133/]      paramaü atthaü hãnaü atthamasevihaü
Kilesànaü vasaü gantvà sàma¤¤atthaü na bujjhahaü. 

94. Tassà me ahu saüvego nisinnàya vihàrake
Ummaggapañipannamhi taõhàya vasamàgatà. 

95. Appakaü jãvitaü mayhaü jarà vyàdhi ca maddati, 
Jaràya bhijjate kàyo na me kàlo pamajjituü. 

96. Yathàbhåtaü avekkhantã khandhànaü udayabbayaü, 
Vimuttacittà uññhàsiü kataü buddhassa sàsananti. 

Itthaü sudaü mittà kàëi therã gàthàyo abhàsitthà'ti. 

Mittàkàëitherãgàthà. 

1 Såriya¤ca-machasaü. 
2 Bhu¤jahaü-machasaü. 
3 Tathàbhåtaü-[PTS.] 
4 Pàpuõiü-[PTS.] 
[BJT Page 30] [\x  30/]     

97. Agàrasmiü vasantãhaü dhammaü sutvàna bhikkhuno, 
Addasaü virajaü dhammaü nibbànaü padamaccutaü. 

98. Sàhaü puttaü dhãtara¤ca1 dhanadha¤¤a¤ca chaóóiya
Kese chedàpayitvàna pabbajiü anagàriyaü. 

99. Sikkhamànà ahaü santã bhàventã maggama¤jasaü, 
Pahàsiü ràgadosa¤ca tadekaññhe ca àsave. 

100. Bhikkhunã upasampajja pubbe jàtimanussariü
Visodhitaü dibbacakkhuü vimalaü sàdhubhàvitaü. 

101. Saïkhàre parato disvà hetujàte palokite
Pahàsiü àsave sabbe sãtibhåtàmhi nibbutàti. 

Itthaü sudaü sakulàtherã gàthàyo abhàsitthàti. 

Sakulàtherãgàthà. 

5. 8
102. Dasa putte vijàyitvà asmiü råpasamussaye
Tatohaü dubbalà jiõõà bhikkhunãü upasaïkamiü. 

103. Sà me dhammamadesesi khandhayatanadhàtuyo
Tassà dhammaü suõitvàna kese chetvàna pabbajiü. 

104. Tassà me sikkhamànàya dibbacakkhu visodhitaü, 
Pubbenimàsaü jànàmi yattha me vustaü pure. 

105. Animitta¤ca [PTS Page 134] [\q 134/]      bhàvemi ekaggà susamàhità, 
Anantarà vimokkhàsiü anupàdàya nibbutà. 
106. Pa¤cakkhandhà pari¤¤àtà tiññhanti chinnamålakà, 
Dhã tavatthu jare chamme2 natthi dàni punabbhavoti. 

Itthaü sudaü soõà therã gàthàyo abhàsitthàti. 

Soõatherãgàthà. 

1 Dhãta¤ca-si. 
2  hiticata thujanejamahi- [PTS.] 
[BJT Page 32] [\x  32/]     

5. 9. 

107. Lunakesi païkadharã vakasàñã pure cariü, 
Avajje vajjamatinã vajje càvajjadassinã. 

108. Divàvihàrà nikkhamma gijjhakåñamhi pabbate
Addasaü virajaü buddhaü bhikkusaïghapurakkhataü. 

109. Nihacca jàõuü vanditvà sammukhà pa¤jaliü akaü, 
Ehi bhaddeti maü avaca sà me àsåpasampadà. 

110. Ciõõà aïgà ca magadhà vajjã kàsã ca kosalà, 
Anaõà paõõàsavassàni raññhapiõóamabha¤jihaü. 

111. Pu¤¤aü vata pasavi bahuü sappa¤¤o vatàyaü upàsako, 
Yo bhaddàya cãvaraü adàsi vippamuttàya sabbaganthehãti. 
Itthaü sudaü bhaddà kuõóalakesà therã gàthàyo abhàsitthàti. 

Bhaddàkuõóalakesàtherãcagàthà. 
5. 10. 

112. Naïgalehi kasaü khettaü bãjàni pavapaü chamà, 
Puttadàràni posentà dhanaü vindanti mànavà. 

113. Kimahaü sãlasampannà satthusàsanakàrikà, 
Nibbànaü nàdhigacchàmi akusità anuddhati. 

114. Pade pakkhàlayitvàna udakesu karomahaü, 
Padodakacca disvàna thalato ninnamàgataü. 

115. Tato cittaü samàdhesiü assaü bhaddaü'vajàniyaü, 
Tato [PTS Page 135] [\q 135/]      dãpaü gahetvàna vihàraü pàvisiü ahaü. 

116. Seyyaü olokayitvàna ma¤cakamhi upàvisiü, 
Tato såciü gahetvàna vaññiü okassayàmahaü
Padipasseva nibbànaü vimokkho ahu cetasoti. 

Itthaü sudaü pamàcàrà theri gàthàyo abhàsitthàti. 
Pamàcàràtherãgàthà. 

[BJT Page 34] [\x  34/]     

5. 11. 
117. Måsalàni gahetvàna dha¤¤aü koññenti mànavà1
Puttadàràni posentà dhanaü vindanti mànavà1: 

118. Karotha buddhasàsànaü yaü tatvà nànutappati, 
Khippaü pàdàni dhovitvà ekamante nisãdatha, 
Cetosamathamanuyuttà karotha buddhasàsanaü. 

119. Tassà tà vacanaü sutvà pañàcàràya sàsanaü, 
Pàde pakkhàlayitvàna ekamantaü upàvisuü, 
Cetosamathamanuyuttà akaüsu buddhasàsanaü. 

120. Rattiyà purime yàme pubbajàtiü anussaruü, 
Rattiyà majjhime yàme dibbacakkhuü visodhayuü, 
Rattiyà pacchime yàme tamokkhandhaü padàlayuü. 

121. Uññhàya pàde vandiüsu katà te anusàsanã, 
Indaüca tidasà devà saïgàme aparàjitaü, 
Purakkhatvà vihariyàma tevijjamha anàsavàti. 

Itthaü sudaü tiüsamattà therã bhikkhunãyo gàthàyo abhàsitthàti. 

Tiüsamattàtherã bhikkhånãgàthà. 

5. 12. 
122. Duggatàhaü pure àsiü vidhavà ca aputtikà, 
Vinà mittehi ¤àtãhi bhattacoëassa nàdhigaü. 

123. Pattaü daõóa¤ca gaõhitvà bhikkhamànà kulàkulaü, 
Såtuõhena ca óayhantã sattavassàni càrihaü. 

124. Bhikkuniü puna disvàna annapànassa làbhiniü, 
Upasaïkammàvecaü pabbajjaü anagàriyaü. 

125. Sà [PTS Page 136] [\q 136/]      ca maü anukampàya pabbajesi pañicarà, 
Tato maü ovaditvàna paramatthe niyajesayã. 

126. Tassàhaü vacanaü sutvà akàsiü anusàsaniü, 
Amoghoyyàya ovàdo tevijjamhi anàsavàti. 

Itthaü sudaü candà therã gàthàyo abhàsitthàti. 

Candatherãgàthà. 

Pa¤cakanipàto niññhito. 

1. Màõavà- machasaü. 

[BJT Page 36] [\x  36/]     

6. Chakkanipàto. 

6. 1. 
127. Yassa maggaü na jànàti àgatassa gatassa và
Taü kuto àgataü sattaü mama puttoti rodasi. 

128. Magga¤ca khossa jànàsi àgatassa gatassa và
Na naü samanu socesi evaü dhammà hi pàõãno. 

129. Ayàcito tatàgacchi ananu¤¤àto1 ito gato
Kutoci nåna àgantvà vasitvà katipàhakaü
Ito'pi a¤¤ena gato tato a¤¤ena2 gacchati. 

130. Teto manussaråpena sa saranto gamissati, 
Yathàgato tathà gato kà tattha paridevanà. 

131. Abbahã vata me sallaü duddasaü hadayanissitaü3
Yà me sokaparetàya puttasokaü vyapànudi. 

132. Sàjja abbåëhasallàhaü nicchàtà parinibbutà
Buddhaü dhamma¤ca saïgha¤ca upemi saraõaü muniü. 

Itthaü sudaü pa¤casatamattà therã bhikkhunãyo gàthàyo abhàsitthàti. 

Pa¤casatamattànaü therãnaü gàthà. 

133. Puttasokenahaü aññà khittacittà visa¤¤inã, 
Naggà pakiõõakesi ca tena tena vicàrihaü. 

134. Casiü4 saïkàrakåñesu susàne rathiyàsu ca
Acariü tãõi vassàni khuppipàsà samappità. 

135. Athaddasàsiü5 [PTS Page 137] [\q 137/]      sugataü nagaraü mithilaü pati, 6
Adantànaü dametàraü samaübuddhamakutobhayaü. 

136. Sacittaü7 pañiladdhàna vanditvàna upàvisiü
So me dhammamadesesi anukampàya gotamo. 

137. Tassa dhammaü suõitvàna pabbajiü anagàriyaü
Yu¤jantã satthu vacane sacchàkàsiü padaü sivaü. 

138. Sabbe sokà samucchinnà pahãnà etadantãkà
Pari¤¤àtà hi me vatthu yato sokànasambhavo. 
Itthaü sudaü vàseññhi therã gàthàyo ahàsiti. 

Vàseññhitherigàthà. 

1. Nànu¤¤ato- machasaü 2. Bhatova¤¤ena-machasaü. 3. Bhadayassitaü - machasaü 4.
Vithi-machasaü. 5. Athaddassàmi [PTS 6.] Gataü -[PTS 7.] Saücittaü-[PTS]

[BJT Page 38] [\x  38/]     

6. 3. 
139. Daharà tvaü råpavatã ahampi daharo yuvà, 
Pa¤caïgikena turuyena ehi kheme ramàmase. 
140. Iminà påtikàyena àturena pabhaïgunà
Ammiyàmi1 haràyàmi kàmataõhà samåhatà. 

141. Sattisåóåpamàkàmà khandhàsaü2 adhikuññanà
Yaü nvaü kàmaratiü bråsi arati dàni sà mama. 3

142. Sabbañtha vihatà nandi tamokkhandho padàlito
Evaü jànàhi pàpima nihato tvamasi antaka. 

143. Nakkhattàni namassantà aggiü paricaraü vano
Yathàbhuccaü ajànantà bàlà suddhiü ama¤¤atha. 

144. Aha¤ca kho namassantã sambuddhaü purusuttamaü
Parimuttà sabbadukkhehi satthusàsanakàrikàti. 

Itthaü sudaü khemà theri gàthàyo abhàsãti. 

Khemàthehãgàthà. 
6. 4. 
145. Alaïkatà suvasanà màlinã candanukkhità
Sabbàbharaõasa¤channà dàsigaõapurakkhatà. 

146. Annaü pàna¤ca àdàya khajjabhojjamanappakaü
Gehato nikkhamitvàna uyyànamabhihàrayiü. 

147. Tattha [PTS Page 138] [\q 138/]      ramitvà kãëitvà àgacchanti sakaü gharaü
Vihàraü daññhuü4 pavisiü sàkete a¤janaü vanaü. 

148. Disvàna lokapajjotaü vanditvàna upàvisiü. 
Se me dhammamadesesi anukampàya cakkhumà. 

149. Sutvà ca kho mahesissa saccaü appañivijjhahaü
Tattheva virajaü dhammaü phussayiü amataü padaü. 

150. Tato vi¤¤àta saddhammà pabbajiü anagàriyaü
Tisso vijjà anuppattà amoghaü buddhasàsanaü. 

Itthaü sudaü sujàtà theri gàthàyo abhàsãti. 

Sujàtàtherigàthà. 

1. Addasàmi- [PTS 2.] Khandhànaü - [PTS 3.] Mamaü-[PTS 4.] Dakkhiü-cae. 

[BJT Page 40] [\x  40/]     

6. 5. 

151. Ucce kule ahaü jàtà bahuvitte mahaddhane
Vaõõaråpena sampannà dhãtà meghassa atrajà. 

152. Patthità ràjaputtehi seññhiputtehi bhijjhità1
Pitu me pesayã dåtaü detha mayhaü anopamaü. 
153. Yattakaü tulità esà tuyhaü dhãtà anåpamà. 
Tato aññhaguõaü dassaü hira¤¤aü ratanàni ca. 
154. Sàhaü disvàna sambuddhaü lokajeññhaü anuttaraü
Tassa pàdàni vanditvà ekamantaü upàvisiü. 

155. So me dhammamadesesi anukampàya gotamo
Nisinnà àsane tasmiü phussayiü2 tatiyaü phalaü. 

156. Tato kesàni chetvàna pabbajiü anagàriyaü
Ajja me sattami ratti yato taõhà visosità. 

Itthaü sudaü anopamà theri gàthàyo abhàsãti. 

Anopamàtherãgàthà. 

6. 6

157. Buddhavãra namotyatthu sabbasattànamuttama
Yo maü dukkhà pamocesi a¤¤a¤ca bahukaü janaü

158. Sabbadukkaü pari¤¤àtaü hetunaõhà visosità
Bhivito aññhaïgiko3 maggo nirodhe påsito mayà

159. Màtà [PTS Page 139] [\q 139/]      pitto pità bhàtà ayyakà ca pure ahuü
Yathàbhuccaü ajànantã saüsarãhaü anibbisaü. 

160. Diññho hi me so bhagavà antime'yaü samussayo
Vikkhiõo jàtisaüsàro natthi dàni punabbhavo. 

161. âraddhaviriye pahitatte niccaü daëhaparakkame
Samagge sàvake passe esà buddhàna vandani. 

162. Bahunnaü4 vata atthàya màyà janayi gotamaü
Vyàdhimaraõatunnànaü dukkhakkhandha vyapànudi'ti

Itthaü sudaü mahàpajàpatigotami therã gàthàyo abhàsãti. 

Mahàpajàpatãgotamãtherãgàthà. 

1. Gijjhità- [PTS 2.] Phusayaü-pa 3. Ariyaññhaïgiko-sãmu. 4. Bahutaü-machasaü. 

[BJT Page 42] [\x  42/]     

6. 7
163. Gutte yadatthaü pabbajjà bhitvà puttaü pasuü piyaü 
Tameva anubråhehi mà cittassa vasaü gamã. 

164. Cittena ca¤cità sattà màrassa visaye ratà
Anekajàtisaüsàraü sandhàvanti aviddasu. 

165. Kàmacchanda¤ca vyàpàdaü sakkàyadiññhimeva ca
Sãlabbataparàmàsaü vicikiccha¤ca pa¤camaü. 

166. Sa¤¤ojanàni etàni pajahitvàna bhikkhunã, 
Oramàgamanãyàni nayidaü punarehisi. 
167. Ràgaü mànaü avijja¤ca uddhacca¤ca vivajjiya, 
Sa¤¤ojanàni chetvàna dukkhassantaü karissasi. 

168. Khepetvà jàtisaüsàraü pari¤¤àya punabbhavaü
Diññheva dhamme nicchàtà upasantà carissasãti. 
Itthaü sudaü guttà therã gàthàyo abhasiti. 
Guttàtherãgàthà. 

6. 8

169. Catukkhattuü pa¤cakkhattuü vihàrà upanikkhamiü
Aladdhà cetaso santiü citte avasavattinã. 

170. Bhikkhunãü upasaïkamma sakkaccaü paripucchahaü, 
Sà me dhammamadesesi dhàtu àyatanàni ca. 

171. Cattàri [PTS Page 140] [\q 140/]      ariyasaccànã indriyàni balàni ca
Bojjhaïgaññhaïgikaü maggaü uttamatthassa pattiyà. 
172. Tassàhaü vacanaü sutva karontã anusàsanãü, 
Rattiyà purime yàme pubbajàtimanussariü. 

173. Rattiyà majjhime yàme dibbacakkhuü visodhayiü, 
Rattiyà pacchime yàme tamokkhandhaü padàlayiü. 

174. Pãtisukhena ca kàyaü eritvà vihariü tadà, 
Sattamiyà pàde pasàresiü tamokkhandhaü padàliyàti. 

Itthaü sudaü vijayà theri gàthàyo abhasãti. 

Vijayàtherigàthà. 

Chakkanipàto niññhito. 

[BJT Page 44] [\x  44/]     

7. Sattakanipàto

7. 1
175. Musalàni gahetvàna dha¤¤aü koññenti mànavà, 
Puttadàràni posentà dhanaü vindanti mànavà. 

176. Ghañetha buddhasàsane yaü katva nànutappati, 
Khippaü pàdàni dhovitva ekamantaü nisãdatha. 

177. Cittaü upaññhapetvàna ekaggaü susamàhitaü, 
Paccavekkhatha saïkhàre parato no ca attato. 

178. Tassàhaü vacànaü sutvà pañàcàrànusàsaniü, pàde pakkhàlayitvàna ekamante upàvisiü. 

179. Rattiyà purime yàme pubbajàtimanussariü. 
Rattiyà majjhime yàme dibbacakkhuü visodhayiü. 

180. Rattiyà pacchime yàme tamokkhandhaü padàlayiü, 
Tevijjà atha vuññhàsiü katà te anusàsanã

181. Sakkaüva devà tidasà saïgàme aparàjità, 
Purakkhatvà viharàmi tevijjamhi anàsavàti. 

Itthaü sudaü uttarà therã gàthàyo abhàsãti. 

Uttaràtherãgàthà. 

7. 2. 

182. Satiü [PTS Page 141] [\q 141/]      upaññhapetvàna bhikkhunã bhàvitindriyà, 
Pañivijjhipadaü santaü saïkhàråpasamaü sukhaü, 
183. Kannå uddissa muõasi samaõi vi. Dissasi, 
Na ca rocesi pàsaõóe nimidaü carasi momuhà. 

184. Ito bahiddhà pàsaõóà diññhiyo upanissità, 
Na te dhammaü vijananti na te dhammassa kovidà. 

185. Atthi sakyakule jàto buddho appañipuggalo, 
So me dhammavadesesi diññhinaü samatikkamaü. 

[BJT Page 46] [\x  46/]     

186. Dukkhaü dukkhasamuppàdaü dukkhassa ca atikkamaü, 
Ariya¤caññhaïgikaü maggaü dukkhåpasamagàminaü. 

187. Tassàhaü vacanaü sutvà vihariü sàsane ratà, 
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü

188. Sabbattha vihatà nandi tamokkhandhe padàlito. 
Evaü jànàhi pàpima nihato tvamasi antakàti. 

Itthaü sudaü càlà therã gàthàyo abhàsiti. 

Càlàtherãgàthà. 

7. 3. 

189. Satimatã cakkhumati bhikkhunã bhàvitindriyà, 
Pañivijjhi padaü santaü akàpurisasevitaü. 

190. Kinnu jàtiü na rocesi jàto kàmàni bhu¤jati, 
Bhu¤jàhi kàmaratiyo màhu pacchànutàpinã. 

191. Jàtassa maraõaü hoti hatthapàdànachedanaü. 
Vadhabandhapariklesaü jàto dukkhaü nigacchati. 

192. Attha sakyakule jàto sambuddho aparàjito, 
So me dhammamadesesi jàtiyà samatikkamaü. 

193. Dukkhaü dukkhasamuppàdaü dukkhassa ca atikkamaü, 
Ariya¤caññhaïgikaü maggaü dukkhåpasamagàminaü, 
194. Tassàhaü vacanaü sutvà viharaü sàsane ratà. 
Sisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü. 

195. Sabbattha [PTS Page 142] [\q 142/]      vihatà nandi tamokkhandho padàlito, 
Evaü jànàhi pàpima nihato tvamasi antakàti. 

Itthaü sudaü upacàlàtheri gàthàyo abhàsãti. 

Upacàlàtherigàthà

Sattakanipàto niññhito. 

[BJT Page 48] [\x  48/]     
8. Aññhakanipàto. 
8. 1. 

196. Bhikkhunã sålasampannà indriyesu susaüvutà, 
Adhigacche padaü santaü asevanakamojavaü. 

197. Tàvatiüsà ca yàmà ca tusità càpi devatà. 
Nimmàõaratino devà ye devà vasavattino, 
Tattha cittaü paõidhehi tattha te vusitaü pure. 

198. Tàvatiüsà ca yàmà ca tusità càpi devatà, 
Nimmàõaratino devà ye devà vasavattikano. 

199. Kàlaü kàlaü bhavàbhavaü sakkàyasmiü purakkhatà, avitivattà sakkàyaü
jàtimaraõasàrino. 

200. Sabbo àdipito loko sabbo loko padipito, 
Sabbo pajjalito loko sabbo loko pakampito. 

201. Akampiyaü atuliyaü aputhujjanasevitaü, 
Buddho ca dhammaü desesi tattha me nirato mano. 

202. Tassajahaü vacanaü sutvà vihiü sàsane ratà, 
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü. 

203. Sabbattha vihatà nandi tamokkhandho padàlito, 
Evaü jànàhi pàpima nihato tvamasi antakàti. 

Itthaü sudaü sãsåpacàlà theri gàthàyo abhàsãti. 

Sãsåpacàlàtherigàthà

Aññhakanipàto niññhito. 
[BJT Page 50] [\x  50/]     

9. Navakanipatà
9. 1. 
204. Mà su te vaióóha lokamhi vanatho ahu kudàcanaü, 
Mà puttaka punappunaü ahu dukkhassa bhàgimà, 

205. Sukhaü [PTS Page 143] [\q 143/]      hi vaóóha munayo anejà chinnasaüsayà, 
Sãtibhåtà damappattà viharanti anàsavà. 

206. Tehànuviõõaü isihi maggaü dassanapattiyà. 
Dukkhassantakiriyàya tvaü vaóóha anubråhaya. 

207. Visàradàva bhaõasi etamatthaü janetti me, 
Ma¤¤àmi nåna màmike vanatho te na vijjati. 

208. Ye keci vaóóha saükhàrà hãnà ukkaññhamajjhimà'
Aõåpi aõumattopi vanatho me na vijjati. 

209. Sabbe me àsavà khãõà appamattasasa jhàyato, 
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü. 

210. Uëàraü vata me màtà pato daü samavassarã. 
Paramatthasaühità gàthà yathàpi anukampikà. 

211. Tassàhaü vacanaü sutvà anujuññhiü janettiyà, 
Dhammasaüvegamàpàdiü yogakkhemassa pattiyà. 

212. Sohaü padhànapahitatto rattindicamatandito, 
Màtarà codito santo aphusiü santimuttamanti. 

Itthaü sudaü vaóóhamàtà therã gàthàyo abhàsiti. 

Vaóóhamàtàtherigàthà. 

Navakanipatà niññhito. 

[BJT Page 52] [\x  52/]     

11. Ekàdaisanipàto. 

11. 1. 

213. Kalyàõamittatà muninà lokaü àdissa vaõõità, 
Kalyàõamitte bhajamàno api bàlo paõóito assa. 

214. Bhajitabbà sappurisà pa¤¤à tathà vaóóhati1 bhajatonaü, 
Bhajamàno sappurise sabbehipi dukkhehi pamucceyya. 2

215. Dukkha¤ca vijàneyya dukkhassa ca samudayaü nirodhaü
Aññhaïgika¤ca maggaü cattàripi ariyasaccàni. 

216. Dukkho [PTS Page 144] [\q 144/]      itthibhàvo akkhàto purisadammasàrathinà, 
Sapattikampi dukkhaü appekaccà3 sakiü vijàtàyo. 

217. Galake api kantanti sukhumàliniyo visàni khàdanti, 
Janamàrakamajjhagatà ubhopi vyasanàni anubhonti. 

218. Upavija¤¤à gacchanti addasàhaü patiü mataü
Panthamhi vijàyitvàna appattàva sakaü gharaü. 
219. Dve puttà kàlakatà patã ca panthe mato kapaõikàya, 
Màtà pità ca bhàtà óayhanti ca ekacitakàyaü. 

220. Khãõakuline kapaõe anubhåtaü te dukkhaü aparimàõaü
Assu ca te pavattaü bahåni jàtisahassàni, 

221. Vasità susànamajjhe athopi khàditàni puttamaüsàni
Hatakulukà sabbagarahità matapatikà amataü adhigacchi. 

222. Bhàvito me maggo ariyo aññhaïgiko asakagàmi. 
Nibbànaü sacchikataü dhammàdàsaü apekkhihaü. 

223. Ahamamhi kantasallà ohitabhàrà kataü hi karaõiyaü, kisajagotami therã vimuttacittà
imaü abhaõiti. 

Itthaü sudaü kisajagotamã therã gàthàyo abhàsãti. 

Kisàgotamãtherãgàthà. 

Ekàdasanipàto niññhito

1. Pavaóóhati- [PTS 2.] Mucceyya-[PTS 3.] Appekacce - saumu1. 2

[BJT Page 54] [\x  54/]     

12. Dvàdasanipàto. 
12. 1

224. Ubho màtà ca dhãtà ca mayaü àsuü1 sapattiyo. 
Tassà me ahu saü vego abbhuto lomahaüsano. 

225. Dhiratthu kàmà asuci duggandhà bahu kaõñakà, 
Yattha màtà ca dhãtà ca sabhariyà mayaü ahuü. 

226. Kàmesvàdãnavaü [PTS Page 145] [\q 145/]      disvà nekkhammaü daññhu khemato, 
Sà pabbaji ràjagahe agàrasmànagàriyaü. 

227. Pubbenivàsaü jànàmi dibbacakkhuü2 visodhitaü, 
Cetoparicca¤àõa¤ca sotadhàtu visodhità. 228. Iddhãpi me sacchikatà patto me àsavakkheyo, 
Chaëabhi¤¤à sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü. 

229. Iddhiyà abhinimmitvà caturassarathaü ahaü, 
Buddhassa pàde vanditvà lokanàthassa tàdino. 

230. Supupphitagga upagamma pàdapaü
Ekà tuvaü tiññhasi sàlamåle, 
Na càpi te dutiyo atthi koci
Na tvaü bàle bhàyasi dhuttakànaü. 

231. Sataü sahassànapi dhuttakànaü
Samàgatà edisakà bhaveyyuü
Lomaü na i¤je napi sampavedhe
Kiü me tuvaü màra karissaseko. 
232. Esà antaradhàyàmi kucchiü và pavisàmi te
Bhamukantare và tiññhàmi tiññhantiü maü na dakkhasi. 

233. Cittamhi vasãbhåtàhaü iddhipàdà subhàvità, 
Cha me abhतà sacchikatà kataü buddhassa sàsanaü. 

234. Sattisålåpamà kàmà khandhàsaü adhikuññanà, 
Yaü tvaü kàmaratiü bråsi aratãdàni sà mama. 

235. Sabbattha vihatà nandi tamokkhandho padàlito, 
Evaü jànàhi pàpima nihato tvamasi antakàti. 

Itthaü sudaü uppalavaõõà therã gàthàyo abhàsãti. 

Uppalavaõõàtherãgàthà. 

Dvàdasanipàto niññhito. 

1 âhuü-sãmu. 1, 2
2 Dibbacakkhu-machasaü. 

[BJT Page 56] [\x  56/]     
16. Soëasanipàto. 

[PTS Page 146  [\q 146/]     16. 1]
236. Udakamàhariü1 sãte sadà udakamotariü, 
Ayyànaü daõóabhayabhãtà vàcàdosabhayaññità. 

237. Kassa bràhmaõa tvaü bhãto sadà udakamotari, 
Vedhamànehi gattehi sãtaü vedayase bhåsaü. 

238. Jànantã vata maü hoti puõõike paripucchasi, 
Karontaü kusalaü kammaü rundhantaü kata pàpakaü. 

239. Yo ca vuddho daharo và pàpakamma pakubbatã, 
Dakàbhisecanà sopi pàpakammà pamuccati. 

240. Konu te idamakkhàsi ajànantassa ajànako, 
Dakàbhisecanà nàma pàpakammà pamuccati. 

241. Saggaü nåna gamissanti sabbe maõóukakacchapà, 
Nakkà ca suüsumàrà ca ye ca¤¤e udake carà. 

242. Orabbhikà såkarikà macchakà migabandhakà, 
Corà ca vajjhaghàtà ca yeca¤¤epàpakammino, 
Dakàbhisecanà tepi pàpakammà pamuccare. 

243. Sace imà nadiyo te pàpaü pubbe kataü vahuü, 
Pu¤¤ànimàni vaheyyuü tena tvaü paribàhiro. 

244. Yassa bràhmaõa tvaü bhãto sadà udakamotari, 
Tameva brahme màkàsi mà te sãtaü chaviü hanã. 

245. Kummaggaü pañipannaü maü ariyamaggaü samànayi, 
Udakàbhisecanà bhoti imaü sàñaü dadàmi te. 

1 Udahàri ahaü sãte-machasaü. 

[BJT Page 58] [\x  58/]     
246. Tuyheva sàñako hotu nàhaü icchàmi sàñakaü, 
Sace bhàyasi dukkhassa sace te dukkhamappiyaü. 

247. Màkàsi [PTS Page 147] [\q 147/]      pàpakaü kammaü àvã và yadi và raho, 
Sace ca pàpakaü kammaü karissasi karosi và. 

248. Na te dukkhà pamuttyatthi upeccàpi palàyato, 
Sace bhàsasi dukkhassa sace te dukkhamappiyaü. 

249. Upehi saraõaü buddhaü dhammaü saïgha¤ca tàdinaü, 
Samàdiyàhi sãlàni taü te atthàya hehiti. 

250. Upemi saraõaü buddhaü dhammaü saïgha¤ca tàdinaü, 
Samàdiyàmi sãlàni tamme atthàya hehiti. 

251. Brahmabandhu pure àsiü ajjamhi sacca bràhmaõo, 
Tevijjo vedasampanno sotthiyo camhi nahàtakoti. 

Itthaü sudaü puõõà therã gàthàyo abhàsãti. 

Puõõàtherãgàthà. 

Soëasanipàto niññhito. 

[BJT Page 60] [\x  60/]     
20. Vãsati nipàto. 

20. 1
252. Kàëakà bhamaveõõasàdisà
Vellitaggà mama muddhàjà ahu, 
Te jaràya sàõavàkasàdisà1
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

253. Vàsitova surabhãkaraõóako
Pupphapåra2 mama uttamaïgajo, 
Taü jaràya sasalomagandhikaü
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

254. Kànanaü'va sahitaü suropitaü
Kocchasåcivicitaggasobhitaü, 
Taü jaràya viralaü tahiü tahiü
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

255. Kaõhakhandhanasuvaõõamaõóitaü
Sobhate3 suveõãhi laïkataü, 
Taü [PTS Page 148] [\q 148/]      jaràya khajitaü siraü kataü
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 
256. Cittakàrasukatàva lekhikà
Sobhare subhamukà pure mama, 
Tà jaràya valãbhi palambità
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

257. Bhassarà surucirà yathà maõi
Nettà'hesuü abhinãlamayatà, 
Te jaràya'bhihatà na sobhare
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

258. Saõhatuïgasadisã ca nàsikà
Sobhate4 su abhiyobbanaü pati
Sàjaràya uppakålità viya
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

259. Kaïkaõaü'va sukataü suniññhitaü
Sobhare su mama kaõõapàliyo
Tà jaràya valãbhi palambità
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

260. Pattalãmakulavaõõasàdisà
Sobhare sudantà pure mama
Te jaràya khaõóità ca pãtakà5
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

261. Kànanamhi vanasaõóacàrinã
Kokilàva madhuraü nikåjihaü
Taü jaràya khalitaü tahiü tahiü
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

1 Sàõavàkasadisà-sãmu. 
2 Pupphapåro-sãmu. 1, 2. Pupphapåraü-[PTS.] 
3 Sobhatetaü-sãmu. 
4 Sohare-sãmu. 1. 2. 
5 Càhità-machasaü. 

[BJT Page 62] [\x  62/]     
262. Saõhakamburiva suppamajjità
Sobhateva sugãvà pure mama
Sà jaràyaya bhaggà vinàmità
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

263. Vaññapalighasadisopamà [PTS Page 149] [\q 149/]      ubho
Susobhare subàhà pure mama
Tà jaràya yathà pàñalippalità
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

264. Saõhamuddikasuvaõõamaõóità
Sobhare suhatthà pure mama
Te jaràya yatha målamålikà
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

265. Pãnavañña sahituggatà ubho
Sobhare suthanakà pure mama
Thevikãva lambanti nodakà
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

266. Ka¤canassa phalanaüva sumaññaü
Sobhate sukàyo pure mama
So valãhi sukhumàhi otato
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

267. Nàgabhogasadisopamà ubho
Sobhare suåru pure mama
Te jaràya yatha vephanàëiyo
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

268. Saõhanåpurasuvaõõamaõóità
Sobhare sujaïghà pure mama
Tà jaràya tiladaõóakàriva
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

269. Tålapuõõasadisopamà ubho
Sobhare supàdà pure mama
Te jaràya phuñità valãmatà
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

270. Ediso ahu ayaü samussayo
Jajjaro bahu dukhànamàlayo
Sopalepapatito [PTS Page 150] [\q 150/]      jaràghàro
Saccavàdivacanaü ana¤¤athà. 

Itthaü sudaü ambapàlã therã gàthàyo abhàsãti. 

Ambapàlãtherãgàthà. 

[BJT Page 64] [\x  64/]     
20. 2
271. Samaõàti bhoti tvaü sayasi1 samaõàti pañibujjhasi2
Samaõànameva3 kittesi samaõãnåna bhavissasi. 

272. Vipulaü anna¤ca pàna¤ca samaõànaü payacchasi4
Rohiõã'dàni pucchàmi kena te samaõà piyà?

273. Akammakàmà alasà paradattopajãvino
âsaüsukà sàdukàmà kena te samaõà piyà?

274. Cirassaü vata maü tàtaü samaõànaü paripucchasi
Tesaü te kittayissàmi pa¤¤àsãlaparakkamaü. 

275. Kammakàmà analasà kammaseññhassa kàrakà
Ràgaü dosaü pajahanti tena me samaõà piyà. 

276. Tãõi pàpassa målàni dhunanti sucikàrino
Sabbapàpaü pahãnesaü tena me samaõà piyà. 

277. Kàyakamma suci nesaü vacãkammaü ca tàdisaü
Manokamma suci nesaü tena me samaõà piyà. 

278. Vimalà saïkhamuttà'va suddhà santarabàhirà
Puõõà sukkehi dhammehi tena me samaõà piyà. 

279. Bahussutà dhammadharà ariyà dhammajãvino
Atthaü dhamma¤ca desenti tena me samaõà piyà. 

280. Bahussutà dhammadharà ariyà dhammajãvino
Ekaggacittà satimanto tena me samaõà piyà. 

281. Dåraïgamà satimanto mantabhàõã anuddhatà
Dukkhassantaü pajànanti tena me samaõà piyà. 

282. Yasmà gàmà pakkamanti ne vilokenti ni¤canaü
Anapekkhàva gacchanti tena me samaõà piyà. 

1 Bhoti supi-machasaü. 
2 Pabujjhasi-machasaü. 
3 Samaõàneva-machasaü. 
4 Pavecchasi-machasaü. 

[BJT Page 66] [\x  66/]     
283. Na [PTS Page 151] [\q 151/]      tesaü koññhe openti na kumbhiü na khalopiyaü
Pariniññhitamesànà tena me samaõà piyà. 

284. Na te hira¤¤aü gaõhanti na suvaõõaü na råpiyaü
Paccuppannena yàpenti tena me samaõà piyà. 

285. Nànàkulà pabbajità nànàjanapadehi ca
A¤¤ama¤¤aü piyàyanti tena me samaõà piyà. 

286. Atthàya vata no bhoti kule jàtàsi rohiõã
Saddhà buddhe ca dhamme ca saïghe ca tibbagàravà. 

287. Tuvaü hetaü pajànàsi pu¤¤akkhettaü anuttaraü
Amhampi ca te samaõà patigaõhanti dakkhiõaü
Patiññhito hettha ya¤¤o vipulo no bhavissati. 

288. Sace bhàyasi dukkhassa sace te dukkha mappiyaü
Upehi saraõaü buddhaü dhammaü saïgha¤ca tàdinaü, 
Samàdiyàhi sãlàni taü te atthàya hehiti. 

289. Upehi saraõaü buddhaü dhammaü saïgha¤ca tàdinaü, 
Samàdiyàhi sãlàni taü me atthàya hehiti. 
290. Brahmabandhu pure àsiü so idànimhi bràhmaõo
Tevijjo sotthiyo camhi vedagå camhi nhàtakoti. 

Itthaü sudaü rohiõã therã gàthàyo abhàsãti. 

Rohiõãtherãgàthà. 
20. 3
291. Laññhihattho pure àsã so dàni migaluddako, 
âsàya palipà ghorà nàsakkhi pàrametave. 

292. Sumuttaü maü ma¤¤amànà càpà puttamatosayã, 
Càpàya bandhanaü chetvà pabbajissaü punopahaü. 1

293. Mà me kujjha mahàvãra mà me kujjha mahàmunã, 
Na hi kodhaparetassa suddhi atthi kuto tapo. 

294. Pakkamissaü [PTS Page 152] [\q 152/]      ca nàlàto kodha nàlàya vacchati, 
Bandhantã2 itthi råpena samaõe dhammajãvino. 

1 Punocahaü-sãmu. 
2 Bandhati-machasaü. Bandhanti-sãmu. 

[BJT Page 68] [\x  68/]     
295. Ehi kàëa nivattassu bhu¤jakàme yathà pure
Aha¤ca te vasã katà ye ca me santi ¤àtakà. 

296. Etto càpi catubbhàgaü yathà bhàsasi tvaü ca me
Tayi rattassa posassa uëàraü vata taü siyà. 

297. Kàëaïginiü va takkàriü pupphitaü girimuddhanã
Phullaü dàëimayaññhiüva anto dãpeva pàñaëiü. 

298. Haricandanalittaïgiü kàsikuttamadhàriõiü
Taü maü råpavatiü santiü kassa ohàya gacchasi. 

299. Sàkuntikova sakuõiüyathà bandhitumicchati, 
âharimena råpena na maü tvaü bàdhayissasi. 

300. Imaü ca me puttaphalaü kàëa uppàdi. ý tayà, 
Taü maü puttavatiü santiü kassa ohàya gacchasi. 

301. Jahanti putte sappa¤¤à tato ¤àtã tato dhanaü, 
Pabbajanti mahàvãrà nàgo chetvàva bandhanaü. 

302. Idàni te imaü puttaü daõóena churikàya và, 
Bhåmiyaü và nisumbheyyaü puttasokà na gacchasi. 

303. Sace putaü sigàlànaü kukkurànaü padàhisi, 
Na maü puttakate1 jammã, punaràvattayissasi. 

304. Handa kho dàni bhassante kuhiü kàëa gamissasi, 
Katamaü [PTS P] gàmaü nigamaü nagaraü ràjadhàniyo. 

305. Ahumha pubbe gaõino assamaõà samaõamànino, 
Gàmena gàmaü vicarimha nagare ràjadhàniyo. 

306. Eso hi bhagavà buddho nadiü nera¤jaraü pati, 
Sabbadukkhappahànàya dhammaü deseti pàõinaü
Tassàhaü santike gacchaü so me satthà bhavissati. 
307. Vandanaü dàni vajjàsi lokanàthaü anuttaraü
Padakkhiõaü ca katvàna àdiseyyàsi dakkhiõaü. 

308. Etaü kho labbhamamhehi yathà bhasasi tvaü ca me
Vandanaü dàni te vajjaü lokanàthaü anuttaraü, 
Padakkhiõaü ca katvàna àdisissàmi dakkhiõaü. 

1 Puttakatte-machasaü, sãmu. 

[BJT Page 70] [\x  70/]     
309. Tatova kàlo pakkàmi nadiü nera¤jaraü pati, 
So addasàsi sambuddhaü desentaü amataü padaü. 

310. Dukkhaü dukkhasamuppàdaü dukkhassa ca atikkamaü, 
Ariya¤caññhaïgikaü maggaü dukkhåpasamagàminaü. 

311. Tassa pàdàni vanditvà katvàna taü padakkhiõaü, 
Càpàya àdisitvàna pabbaji anagàriyaü
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsananti. 

Itthaü sudaü càpà therã gàthàyo abhàsãti. 

Càpàtherãgàthà. 

20. 4
312. Petàni bhoti puttàni khàdamànà tuvaü pure
Tuvaü divà ca ratto ca atãva paritappasi. 

313. Sàjja sabbàni khàditvà sataputtàni bràhmaõã, 
Vàseññhi kena vaõõena na bàëhaü paritappasi. 

314. Bahåni puttasatàni ¤àtisaïghasatàni ca
Khàditàni atãtaüse mama tuyhaü ca bràhmaõa. 

315. Sàhaü nissaraõaü ¤atvà jàniyà maraõassa ca
Na socàmi na rodàmi na càpi paritappayiü. 

316. Abbhutaü vata vàseññhi vàcaü bhàsasi edisiü, 
Kassa tvaü dhammama¤¤àya thiraü bhàsasi edisaü. 

317. Esa bràhmaõa sambuddho nagaraü mithilaü pati, 
Sabbadukkhappahànàya dhappaü desesi pàõinaü. 

318. Tassa bràhmaõa1 arahato'dhammaü sutvà niråpadhiü, 
Tattha vi¤¤àtasaddhammà puttasokaü vyapànudiü. 

319. So ahampi gamissàmi nagaraü mithilaü pati, 
Appeva maü so bhagavà sabbadukkhà pamocaye, 
Addasa bràhmaõo buddhaü vippamuttaü niråpadhiü. 

320. Sossa dhammamadesesi muni dukkhassa pàragå, 
Dukkhaü dukkhasamuppàsaü dukkhassa ca atikkamaü, 
Ariya¤caññhaïginaü maggaü dukkhåpasamagàminaü. 
321. Tattha vi¤¤àtasaddhammo pabbajjaü samarocayiü, 
Sujàto tãhi rattihi tisso vijjà aphassayã. 

1 Brahme-machasaü. 

[BJT Page 72] [\x  72/]     
322. Ehi sàrathi gacchàhi rathaü nãyàdiyàhi'maü, 
ârogyaü bràhmaõiü vajjà pabbajitodàni bràhmaõo, 
Sujàto tãhi rattihi tisso vijjà aphassayã. 

323. Tato ca rathamàdàya sahassaü càpi sàrathi, 
ârogyaü bràhmaõiüvoca pabbajitodàni bràhmaõo, 
Sujàto tãhi rattihi tisso vijjà aphassayã. 

324. Etaü càhaü assarathaü sahassaü càpi sàrathi, 
Tevijjaü bràhmaõaü ¤atvà1 puõõapattaü dadàmi te. 

325. Tuyheva hotvassaratho2 sahassaü càpi bràhmaõã, 
Ahampi pabbajissàmi varapa¤¤assa santike. 

326. Hatthã [PTS] gavassaü maõikuõóala¤ca
Phãta¤cimaü gahavibhavaü pahàya, 
Pità pabbajito tuyhaü
Bhu¤ja bhogàni sundarã tuvaü dàyàdikà kule. 

327. Hatthã gavassaü maõikuõóala¤ca
Rammaü cimaü gahavibhavaü pahàya, 
Pità pabbajito mayhaü puttasokena aññito
Ahampi pabbajissàmi bhàtusokena aññità. 

328. So te ijjhatu saïkappo yaü tvaü patthesi sundarã, 
Uttiññhapiõóo u¤chà ca paüsukålaü ca cãvaraü, 
Etàni abhisambhonti paraloke anàsavà. 

329. Sikkhamànàya me ayye dibbacakkhuü3 visodhitaü, 
Pubbenivàsaü jànàmi yattha me vusitaü pure. 

330. Tuvaü nissàya kalyàõã therã saïghassa sobhane, 
Tisso vijjà anuppattà kataü buddhassa sàsanaü. 

331. Anujànàhi me ayye icche sàvatthi gantave, 
Sãhanàdaü nadissàmi buddhaseññhassa santike. 

332. Passa sundarã satthàraü hemavaõõaü harittacaü, 
Adantànaü dametàraü sambuddhamakutobhàyaü. 

333. Passa sundarimàyantiü vippamuttaü siråpadhiü, 
Vãtaràgaü visaüyuttaü katakiccaü anàsavaü. 

334. Bàràõasito nikkhamma tava santikamàgatà, 
Sàvikà te mahàvãra pàde vandati sundarã. 

1 Sutvà-machasaü. 
2 Tumheva hotussaratho-sãmu. 
3 Dibbacakkhu-machasaü. 

[BJT Page 74] [\x  74/]     
335. Tuvaü buddho tuvaü satthà tuyhaü dhãtàmhi bràhmaõa, 
Orasà mukhato jàtà katakiccà nàsavà. 

336. Tassà te svàgataü bhadde tato te aduràgataü, 
Evaü hi dantà àyanti satthupàdàni vandità, 
Vãtaràgà visaü yuttà katakiccà anàsavà'ti. 

Itthaü sudaü sundarã therã gàthàyo abhàsãti. 

Sundarãtherãgàthà. 

20. 5
337. Daharà ahaü suddhavasanà yaü pure dhammamassuõiü, 
Tassà me appamattàya saccàbhisamayo ahu. 

338. Tatohaü sabbakàmesu bhusaü aratimajjhagaü, 
Sakkàyasmiü bhayaü disvà nekkhamma¤¤eva1 pãhaye. 

339. Hitvànahaü ¤àtigaõaü dàsakammakaràni ca, 
Gàmakkhettàni phãtàni ramaõãye pamodite. 

340. Pahàyàhaü pabbajità sàpateyyamanappakaü, 
Evaü saddhàya nikkhamma saddhamme suppavedite
Na metaü2 assa patiråpaü àki¤ca¤¤aü hi patthaye. 

341. Yo jàtaråpaü rajataü chaóóetvà punaràgame
Rajataü jàtaråpaü và na bodhàya na santiyà
Netaü samaõa sàruppaü na etaü ariyaü dhanaü. 3

342. Lobhanaü madanaü cetaü mohanaü rajavaóóhanaü, 
Sàsaïkaü bahu àyàsaü natthi cettha dhuvaü ñhiti. 

343. Ettha rattà pamattà ca saükiliññhamanà narà, 
A¤¤ama¤¤ena vyàruddhà puthupubbanti medhagaü. 

344. Vadho bandho parikleso jàni sokapariddavo, 
Kàmesu adhipannànaü dissate vyasanaü bahuü. 

345. Taü maü ¤àtã amittàva kiü vo kàmesu yu¤jatha, 
Jànàtha maü pabbajitaü kàmesu bhayadassaniü. 

1 Nekkhammameva-machasaü. 
2 Netaü-machasaü. 
3 Ariyaddhanaü-machasaü. 

[BJT Page 76] [\x  76/]     
346. Na [PT] hira¤¤asuvaõõena parikkhãyanti àsavà
Amittà vadhakà kàmà sapattà sallabandhanà. 

347. Taü maü ¤àtã amittàva kiü vo kàmesu yu¤jatha, 
Jànàtha maü pabbajitaü muõóaü saïghàñipàrutaü. 

348. Uttiññhapiõóo u¤cho ca paüsukålaü ca cãvaraü, 
Etaü kho mama sàruppaü anàgàråpanissayo. 

349. Vantà mahesãhi kàmà ye dibbà ye ca mànusà
Khemaññhàne vimuttà te pattà te acalaü sukhaü. 

350. Sàhaü kàmehi saïgacchiü yesu tàõaü na vijjati, 
Amittà vadhakà kàmà aggikkhandhasamà1 dukhà. 

351. Paripantho esa bhayo savighàto sakaõñako, 
Gedho suvisamo lepo mahanto mohanàmukho. 

352. Upasaggo bhãmaråpo kàmà sappasiråpamà, 
Ye bàlà abhinandanti andhabhåtà puthujjanà. 

353. Kàmapaïkena sattàhi bahå loke aviddasu, 
Pariyantaü nàbhijànanti jàtiyà maraõassa ca. 

354. Duggatigamanaü maggaü manussà kàmahetukaü, 
Bahuü ve pañipajjanti attano rogamàvahaü. 

355. Evaü amittajananà tàpanà saükilesikà, 
Lokàmisà bandhanãyà2 kàmà maraõabandhanà. 

356. Ummàdanà ullapanà kàmà cittappamàthino3
Sattànaü saükilesàya khipaü4 màrena oóóitaü. 

357. Anantàdãnavà kàmà bahudukkhà mahàvisà, 
Appassàdà [PTS Page 158] [\q 158/]      raõakarà sukkapakkhavisosanà. 

358. Sàhaü etàdisaü katvà vyasanaü kàmahetukaü, 
Na taü paccàgamissàmi nibbànàbhiratà sadà. 

1 Aggikkhandhåpamà-machasaü. 
2 Bandhanãyà-
3 Cittappamaddino-machasaü. Pu. 
4 Khippaü-machasaü. 

[BJT Page 78] [\x  78/]     
359. Raõaü taritvà1 kàmànaü sãtibhàvàbhikaïkhinã, 
Appamattà vihassàmi tesaü saüyojanakkheye. 

360. Asokaü virajaü khemaü ariya¤caññhaïgikaü ujuü, 
Taü maggaü anugacchàmi yena tiõõà mahesino. 
361. Imaü passatha dhammaññhaü subhaü kammàradhãtaraü, 
Anejaü upasampajja rukkhamålamhi jhàyati. 

362. Ajjaññhamã pabbajità saddhà saddhammasobhanà, 
Viõituppalavaõõàya tevijjà maccuhàyinã. 

363. Sàyaü bhujissà anaõà bhikkhunã bhàvitindriyà, 
Sabbayogavisaüyuttà katakiccà anàsavà. 

364. Taü sakko devasaïghena upasaïkamma iddhiyà, 
Namassati bhåtapati subhaü kammàradhãtaranti. 

Itthaü sudaü subhà kammàradhãtà therã gàthàyo abhàsãti. 

Subhàkammàradhãtutherãgàthà. 

Vãsatinipàto niññhito. 

1 Karitvà-machasaü. 

[BJT Page 80] [\x  80/]     
Tiüsatinipàto. 

30. 1
365. Jãvakambavanaü rammaü gacchantiü bhikkhunãü subhaü, 
Dhuttako sannivàresi tamenaü abravã subhà. 

366. Kiü te aparàdhitaü mayà yaü maü ovariyàna tiññhasi, 
Na hi pabbajitàya àvuso puriso samphusanàya kappati. 

367. Garuke mama satthusàsane yà sikkhà sugatena desità, 
Parisuddhapadaü [PTS Page 159] [\q 159/]      anaïgaõaü kiü maü ovariyàna tiññhasi. 

368. âvilacitto anàvilaü sarajo vãtarajaü anaïgaõaü, 
Sabbattha vimuttamànasaü kiü maü ovariyàna tiññhasi. 

369. Daharà ca apàpikà casi kiü te pabbajjà karissati, 
Nikkhipa kàsàya cãvaraü ehi ramàmase pupphite1 vane. 

370. Madhura¤ca pavanti sabbaso kusumarajena samuññhità dumà, 
Pañhamavasanto sukho utu ehi ramàmase pupphite1 vane. 

371. Kusumitasikharàva pàdapà abhigacchantiva màluterità, 
Kà tuyhaü rati bhavissati yadi ekà vanamotarissasi. 

372. Vàëamigasaïghasevitaü ku¤jaramattakareõulolitaü, 
Asahàyikà gantumicchasi rahitaü bhiüsanakaü mahàvanaü. 

373. Tapanãyakatàva dhãtikà vicarasi cittaratheva2 accharà, 
Kàsikasukhumehi vagguhi sobhasi vasanehi nåpame. 

374. Ahaü tava vasànugo siyaü yadi viharemase kànanantare, 
Na hi catthi tayà piyataro pàõo kinnarimandalocane. 

375. Yadi me vacanaü karissasi sukhità ehi agàramàvasa, 
Pàsàdanivàtavàsinã parikammaü te karonti nàriyo, 

1 Supupphite-machasaü. 
2 Cittalateva-machasaü. 
[BJT Page 82] [\x  82/]     
376. Kàsikasukhumàsi dhàraya abhirohehi1 ca màlavaõõakaü, 
Ka¤canamaõimuttakaü [PTS Page 160] [\q 160/]      bahuü vividhaü àbharaõaü karomi te. 

377. Sudhotarajapacchadaü subhaü goõakatålita santhataü navaü, 
Abhiruha sayanaü mahàrahaü candanamaõóita sàragandhikaü. 

378. Uppala¤ca udakato uggataü2 yathà taü amanussa sevitaü, 
Evaü tuvaü brahmacàrinã sakesu aïgesu jaraü gamissasi. 

379. Kiü te idha sàrasammataü kuõapapåramhi susànavaóóhane
Bhedanadhamme kalebare yaü disvà vimano udikkhasi. 

380. Akkhãni ca turiyàriva kinnariyàriva pabbatantare
Tava me nayanànudikkhiya bhiyyo kàmaratã pavaóóhati. 

381. Uppalasikharoparàni te vimale hàñakasannibhe mukhe
Tava me nayanànudikkhiya bhiyyo kàmaguõo pavaóóhati. 

382. Api dåragatà saramhase àyatapamhe visuddhadassane
Na hi catthi tayà piyataro nayanà kinnarimandalocane. 

383. Apathena payàtumicchasi candaü kãëanakaü gavessasi
Meruü laïghetumicchasi yo tvaü buddhasutaü maggayase. 

384. Natthi [PTS Page 161] [\q 161/]      loke sadevake ràgo yattha'pi'dàni me siyà
Napi naü jànàmi kãriso atha maggena hato samålako. 

385. Iïgàlakuyàva ujjhato visapattoriva aggato kato
Napi naü passàmi kãriso atha maggena hato samålako, 

386. Yassà siyà apaccavekkhitaü satthà và anupàsito siyà, 
Tvaü tàdisikaü palohaya jànantiü so imaü viha¤¤asi. 

387. Mayhaü hi akkuññhavandite sukhasukkhe ca sati upaññhità, 
Saïkhatamasubhanti jàniya sabbattheva mano na lippati. 3

1 Abhiropehi-machasaü. 
2 Uppalaü cudakà samuggataü-machasaü. 
3 Limpati-[PTS.] 

[BJT Page 84] [\x  84/]     
388. Sàhaü sugatassa sàvikà maggaññhaïgikayànayàyinã, 
Uddhañasallà anàsavà su¤¤àgàragatà ramàmahaü. 

389. Diññhàhi mayà sucittità sombhà dàrukapillakàni và
Tantãhi ca khãlakehi ca vinibaddhà vividhaü panaccakà. 

390. Tamhuddhañe tantikhãlake vissaññhe vikale paripakkhite
Avinde khaõóaso kate kimhi tattha manaü nivesaye. 

391. Tathåpamà dehakàni maü tehi dhammehi vinà na vattanti, 
Dhammehi vinà na vattati kimhi tattha manaü nivesaye. 
392. Yathà haritàlena makkhitaü addasa cittikaü bhittiyà kataü, 
Tamhi [PTS Page 162] [\q 162/]      te viparãta dassanaü sa¤¤à mànusikà niratthikà. 

393. Màyaü viya aggato kataü supinanteva suvaõõapàdapaü, 
Upagacchasi andharittakaü janamajjheriva rupparåpakaü, 

394. Vaññaniriva koñarohità majjhe bubbulakà saassukà
Piëakoëikà ettha jàyati vividhà cakkhuvidhà ca piõóità. 

395. Uppàñiya càrudassanà na ca pajjittha asaïgamànasà, 
Handa te cakkhuü harassu taü tassa narassa adàsi tàvade. 

396. Tassa ca viramàsi tàvade ràgo tattha khamàpayã ca naü, 
Sotthi siyà brahmacàriõã na puno edisakaü bhavissasi, 

397. âsàdiya edisaü janaü aggiü pajjalitaü va liïgiya, 
Gaõhiya àsivisaü viya api nu sotthi siyà khamehi no. 

398. Muttà ca tato sà bhikkhuõã agamã buddhavarassa santikaü, 
Passiya varapu¤¤alakkhaõaü cakkhu àsi yathà puràõakanti. 

Itthaü sudaü subhà jãvakambavanikà therã gàthàyo abhàsãti. 

Jãvakambavanikasubhàtherãgàthà. 

Tiüsati nipàto niññhito. 

[BJT Page 86] [\x  86/]     
40. Cattàlãsatinipàto. 

40. 1
399. Nagaramhi kusumanàme pàñaliputtamhi puthuviyà1 raõóe
Sakyakulakulãnàyo dve bhikkhunãyo hi guõavatiyo. 

400. Isidàsã [PTS Page 163] [\q 163/]      tattha ekà
Dutiyà bodhittherã2 sãlasampannà ca, 
Jhànajjhàyanaratà yo
Bahussutàyo dhutakilesàyo. 

401. Tà piõóàya caritvà
Bhattatithaü kariya dhotapattàyo, 
Rahitamhi sukhanisinnà
Imà girà abbhudãresuü. 

402. Pàsàdikàsi ayye
Isidàsã vayopi te aparihãno, 
Kiü disvàna vyàkulikaü3
Athàsi nekkhammamanuyuttà. 

403. Evaü anuyu¤jiyamànà sà
Rahite dhammadesanà kusalà, 
Isidàsã vacanamabravã
Suõa bodhi yathamhi pabbajità. 
404. Ujjeniyà puravare
Mayhaü pità sãlasaüvuto seññhi, 
Tassamhi ekadhãtà
Piyà manàpà ca dayità ca. 

405. Acha me sàketato varakà4
âgavachumuttamakulãkà5
Seññhãpahåtaratano
Tassa maü suõhamadàsi tàto. 

406. Sassuyà sasurassa ca
Sàyaü pàtaü paõàmamupagamma, 
Sirasà karomi pàde
Vandàmi yathamhi anusiññhà. 

407. Yà mayhaü sàmikassa
Bhaginiyo bhàtuno pañijano, 
Tamekavarakampi disvà
Ubbiggà àsanaü dadàmi. 6

1 Pathaviyà-machasaü, [PTS.] Puthaviyà-a. 
2 Bodhinã-[PTS.] 
3 Vàlikaü-
4 Varako-[PTS.] 
5 Kulãno-[PTS.] 
6 Demi-[PTS.] 

[BJT Page 88] [\x  88/]     
408. Annena ca pànena ca
Kajjena ca yaü ca tattha sannihataü, 
Chàdemi upanayàmi
Demi ca yaü yassa patiråpaü. 

409. Kàlena upaññhahitvà
Gharaü sampagamàmi ummàre, 
Dhovanti hatthapàde
Pa¤jalikà sàmikaü upemi ca. 

410. Kocchaü pasàdama¤jani¤ca1
âdàsaka¤ca gaõhitvà
Parikamma [PTS Page 164] [\q 164/]      kàrikà viya
Sayameva patiü vibhåsemi. 

411. Sayameva odanaü sàdhayàmi
Sayameva bhàjanaü dhovantã, 
Màtàva ekaputtakaü
Tadà2 bhattàraü paricaràmi. 

412. Evaü maü bhatikaü3 anurattaü
Kàrikaü nihatamànaü
Uññhàyikaü analasaü
Sãlavatiü dussate bhattà. 

413. So màtara¤ca pitara¤ca
Bhaõati àpucchàhaü gamissàmi, 
Isidàsiyà na vacchaü
Ekàgàrehaü sahavatthuü. 

414. Mà evaü putta avaca
Isidàsã vaõóità parivyattà, 
Uññhàyikà analasà
Kiü tuyhaü na rocate putta. 

415. Na ca me hiüsati ki¤ci
Na càhaü isidàsiyà saha vacchaü
Dessàva me alaü me
Apucchàhaü gamissàmi. 

416. Tassa vacanaü suõãtvà
Sassu sasuro ca maü apucchiüsu, 
Kissa tayà aparaddhaü
Bhaõa vissatthà yathà bhåtaü. 

417. Napihaü aparajjhaü4 ki¤ci
Napi hiüsemi na bhaõàmi dubbacanaü, 
Kiü sakkà kàtuyye
Yaü maü viddessate5 bhattà. 

1 Pasàdama¤jana¤ca-sãmu. Pasàdaü a¤janà-[PTS.] 
2 Tathà-machasaü, [PTS.] 
3 Bhattikataü-machasaü, [PTS.] 
4 Aparajjhaü-sãmu, dhå. 
5 Videssate-[PTS.] 

[BJT Page 90] [\x  90/]     
418. Te maü pitu gharaü pati
Nayiüsu vimanà dukhena adhibhåtà, 1
Puttaü anurakkhamànà
Jitamhase råpiniü lakkhiü. 

419. Atha maü adàsi tàto
Aóóhassa saramhi dutiyakulikassa, 
Tato upaóóhasuïkena
Yena maü vindatha seññhi. 

420. Tassapi gharamhi màsaü
Avasã atha sopi maü pañicchasi, 
Dàsãva [PTS Page 165] [\q 165/]      upaññhahanti
Adålikaü sãlasampannaü. 

421. Bhikkhàya ca vicarantaü
Damakaü dantaü me pità bhaõati, 
Hohisi me jàmàtà
Nikkhipa ponti¤ca2 ghañika¤ca. 

422. Sopi vasitvà pakkhamatha3
Tàtaü bhaõati dehi me pontiü2
Ghañika¤ca mallaka¤ca
Punapi bhakkhaü carissàmi. 

423. Atha naü bhaõati tàto
Ammà sabbo ca me ¤àtagaõavaggo, 
Kiü te na kirati idha
Bhaõa khippaü taü te karihiti. 

424. Evaü bhaõito bhaõati
Yadi me attà sakkoti alaü mayhaü, 
Isidàsiyà na saha vacchaü
Ekagharehaü saha vatthuü. 

425. Vissajjito gato so
Ahampi ekàkinã vicintemi, 
Apucchitåna gacchaü
Marikàye4 và pabbajissaü và. 

426. Atha ayyà jinadattà
âgacchi gocaràya caramànà, 
Tàtakulaü vinayadharã
Bahussutà sãlasampannà. 

427. Taü disvànamhàkaü
Uññhàyàsanaü tassà pa¤¤àpayiü, 
Nisinnàya ca pàde
Vanditvà bhojanaü adàsiü. 

1 Avibhåtà-sãmu. 12, Pa, [PTS.] 
2 Poñhiü-machasaü. 
3 Pakkhaü atha-machasaü. Pakkamutha-sãmu, [PTS.] 
4 Marituye-machasaü. 

[BJT Page 92] [\x  92/]     
428. Annena ca pànena ca
Khajjena ca yaü ca tattha sannihitaü, 
Santappayitvàvocaü
Ayye icchàmi pabbajitunti. 

429. Atha maü bhaõati tàto
Idheva puttaka caràhi tvaü dhammaü
Annena ca pànena va
Santappaya samaõe dvijàtã ca. 

430. Athàhaü bhaõàmi tàtaü
Rodantã a¤jaliü paõàmetvà, 
Pàpaü hi mayà pakataü
Kammaü naü nijjarissàmi. 

431. Atha [PTS Page 166] [\q 166/]      maü bhaõati tàto
Pàpuõa bodhiü ca aggadhammaü ca, 
Nibbànaü ca labhassu
Yaü sacchikari dvipadaseññho. 

432. Màtàpitå abhivàsayitvà
Sabbaü ca ¤àtigaõavaggaü, 
Sattàhaü pabbajità
Tisso vijjà aphassayiü. 

433. Jànàmi attano satta
Jàtiyo yassàyaü phalaü vipàko, 
Taü tava àcikkhissaü
Taü ekamanà nisàmehi. 

434. Nagaramhi erakacche
Suvaõõakàro ahaü pahåkadhano, 
Yobbanamadena matto
So paradàramasevihaü. 

435. Sohaü tato cavitvà
Nirayamhi apaccisaü ciraü, 
Pakko tato ca uññhahitivà
Makkañiyà kucchamhi okkamiü. 

436. Sattàhajàtakaü maü
Mahàkapiyåthapo nillacchesi, 
Tassetaü kammaphalaü
Yathàpi gantvàna paradàraü. 

437. Sohaü tato cavitvà
Kàlaü karitvà sindhavàra¤¤e, 
Kàõàya ca kha¤jàya ca
Eëakiyà kucchamokkamiü. 

[BJT Page 94] [\x  94/]     
438. Dvàdasavassàni ahaü
Nillacchito dàrake parivahitvà, 
Kiminàvaññà akallo
Yathàpi gantvàna paradàraü. 

439. Sohaü tato cavitvà
Govàõijakassa gàviyà jàto, 
Vaccho làkhà tambo
Nillacchito dvàdase màse. 

440. Voóhana naïgalamahaü
Sakaña¤ca dhàrayàmi, 
Andho vañño akallo
Yathàpi gantvàna paradàraü. 

441. Sohaü tato cavitvà
Vithiyà dàsiyà ghare jàto, 
Neva mahilà na puriso
Yathàpi gantvàna paradàraü. 

442. Tiüsati [PTS Page 167] [\q 167/]      vassamhi mato
Sàkañikakulamhi dàrikà jàtà, 
Kapaõamhi appabhoge
Dhanikapurisapàtabahulamhi. 

443. Taü maü tato satthavàho
Ussannàya vipulàya vaóóhayà, 
Vikaóóhati vilapantiü
Acchinditvà kulagharassa. 

444. Atha soëasame vasse
Disvàna maü patta yobbanaü, 
Ka¤¤amorundhatassa putto
Giridàso nàma nàmena. 

445. Tassapi a¤¤à bhariyà
Sãlavatã guõavatã yasavatã ca, 
Anurattaü bhattàraü
Tassàhaü viddesanamakàsiü. 

446. Tassetaü kammaphalaü
Yaü maü apakiritåna gacchantã, 
Dàsãva upaññhahantiü
Tassapi anto kato mayàti. 

Itthaü sudaü isidàsã therã gàthàyo abhàsãti. 

Isidàsitherãgàthà. 

Cattàlãsatinipàto samatto. 

[BJT Page 96] [\x  96/]     
Mahànipàto. 

1
447. Mantàvatiyà nagare
Ra¤¤o ko¤cassa aggamahesiyà, 
Dhãtà àsi1 sumedhà
Pasàdità2 sàsanakarehi. 

448. Sãlavatã cittakathà
Bahussutà buddhasàsane vinãtà, 
Màtàpitaro upagamma
Bhaõati ubhayo nisàmetha. 

449. Nibbànàbhiratàhaü
Asassataü bhavagataü yadipi dibbaü, 
Kimaïga pana tucchà kàmà
Appassàdà bahuvighàtà. 

450. Kàmà kañukà àsã-
Visåpamà yesu mucchità bàlà, 
Te dãgharattaü niraye
Samappità ha¤¤ante dukkhità. 

451. Socanti pàpakammà
Vinipàte pàpabuddhito, 
Sadà kàyena vàcàya
Manasà ca asaüvutà. 

452. Bàlà te duppa¤¤à
Acetanà dukkhasamudayo ruddhà
Desente ajànantà
Na bujjhate ariyasaccàni. 

453. Saccàni [PTS Page 168] [\q 168/]      amma buddhavara-
Desitàni te bahutarà ajànantà, 
Ye abhanandanti bhavagataü
Pihenti4 devesu upapattiü. 

454. Devesupi upapatti
Asassatà bhavagate aniccamhi, 
Na ca santasanti bàlà
Punappunaü jàyitabbassa. 

455. Cattàro vinipàtà
Dve ca gatiyo katha¤ci labbhanti
Na ca vinipàtagatànaü
Pabbajjà atthi nirayesu. 

1 Siü-sãmu. 1, 2, A. 
2 Pàsàdikà-sãmu. 1, A. 
3 Pàpàvuddhino-sãmu. 1, 2, A. 
4 Pihanti-[PTS.] 

[BJT Page 98] [\x  98/]     
456. Anujànàtha maü ubhayo
Pabbajituü dasabalassa pàvacane
Appossukkà ghañissaü
Jàtimaraõappahànàya. 

457. Kiü bhavagatena1 abhinanditena
Kàyakalinà asàrena, 
Bhavataõhàya nirodhà
Anujànàtha pabbajissàmi. 

458. Buddhànaü uppàdo
Vivajjito akkhaõo khaõo laddho, 
Sãlàni brahmacariyaü
Yàvajãvaü na dåseyyaü. 

459. Evaü bhanati suredhà
Màtàpitaro na tàva àhàraü, 
âhariyàmi2 gahaññhà
Maraõavasaü gatàva hessàmi. 

460. Màtà dukkhità rodati
Pità ca assà sabbaso samabhigato, 3
Ghañenti sa¤¤àpetuü4
Pàsàdatale chamàpatitaü. 

461. Uññhehi puttaka kiü socitena
Dinnàsi vàraõavatimhi
Ràjà aõãkadatto5
Abhiråpo tassa tvaü dinnà. 

462. Aggamahesã bhavissasi
Aõãkadattassa ràjino bhariyà, 
Sãlàni brahmacariyaü
Pabbajjà dukkarà puttaka. 

463. Rajje àõà dhanamissariyaü
Bhogà sukhà daharikàsi, 6
Bhu¤jàhi kàmabhoge
Vàreyyaü hotu te putta. 

464. Atha ne bhaõati sumedhà
Mà ãdisikànaü bhavagataü asàraü, 
Pabbajjà và hehiti, 
Maraõaü và me naceva vàreyyaü. 

465. Kimiva [PTS Page 169] [\q 169/]      påtikàyamasuciü
Savanagandhaü bhayànakaü kuõapaü
Abhisaüviseyyaü bhastaü
Asakiü paggharaõaü7 asucipuõõaü. 

1 Bhavagate-sãmu. 1, 2. 
2 âhariyà-[PTS.] 
3 Samabhighàto-
4 Vàyamanti-pu. 
5 Aõikaratta-machasaü. 
6 Daharikàpi-[PTS.] 
7 Paggharitaü-machasaü. 

[BJT Page 100] [\x 100/]     
466. Kimiva tàhaü jànantã
Vikålakaü maüsasoõitupalittaü, 1
Kimikulàlayaü sakuõabhattaü
Kalebaraü kissa dãyatãti. 

467. Nibbuyhati susànaü
Aciraü kàyo apetavi¤¤àõo
Chuddho2 kaliïgaraü viya
Jigucchamànehi ¤àtãhi. 

468. Chuddhunaü taü susàne
Parabhattaü nahàyanti jigucchantà, 
Niyakà màtàpitaro
Kiü pana sàdhàraõà janatà. 
469. Ajjhosità asàre
Kalebare aññhinahàrusaïghàte, 
Khelassuccàrapassava
Paripuõõe påtikàyamhi. 

470. Yo na vinibbhujitvà
Abbhantaramassa bàhiraü kayirà, 
Gandhassa asahamànà
Sakàpi màtà jiguccheyya. 

471. Khandhadàtuàyatanaü
Saïkhataü jàtimålakaü dukkhaü, 
Yoniso anuvicinantã3
Vàreyyaü kissa iccheyyaü. 

472. Divase divase tisatti
Satàni nava navà pateyyuü kàyamhi, 
Vassasatampi ca ghàto
Seyyo dukkhassa cevaü4 khayo. 

473. Ajjhapagacche ghàtaü
Yo vi¤¤àyevaü5 satthuno vacanaü, 
Dãgho tesaü saüsàro
Punappunaü ha¤¤amànànaü. 

474. Devesu manussesu ca
Tracchànayoniyà asurakàye, 
Petesu [PTS Page 170] [\q 170/]      ca nirayesu ca
Aparimità dissare6 ghàtà. 

475. Ghàtà nirayesu bahå
Vinipàtagatassa pãëiyamànassa7
Devesupi attàõaü
Nibbànasukhà paraü natthi. 

1 Soõitapalittaü-[PTS.] 
2 Chuññho-[PTS.] 
3 Aruciü bhaõantã-[PTS.] 
4 Ceva-[PTS.] 
5 Vi¤¤u evaü-[PTS.] 
6 Dissante-sãmu. Dãyante-[PTS.] 
7 Kilissamànassa-[PTS.] 

[BJT Page 102] [\x 102/]     
476. Pattà te nibbànaü
Ye yuttà dasabalassa pàvacane, 
Appossukkà ghañenti
Jàtimaraõappahànàya. 

477. Ajjeva tàtabhinikkhamissaü
Bhogehi kiü asàrehi, 
Nibbinnà me kàmà
Vantasamà tàlàvatthukatà. 
478. Sàcevaü bhaõati pitaraü
Aõãkadatto ca yassa sàdinnà1
Upayàsa vàraõavate
Vàreyyaü upaññhite kàle. 

479. Atha asita nicitamuduke
Kede khaggena chindiya sumedhà, 
Pàsàdaü ca pidhetvà2
Pañhamajjhànaü samàpajji. 

480. Sà ca tahiü samàpannà
Aõãkadatto3 ca àgato nagaraü, 
Pàsàdeva sumedhà
Aniccasa¤¤à subhàveti. 
481. Sà ca manasikaroti
Aõãkadatto3 ca àruhi turitaü
Maõikanakabhåsitaïgo
Kata¤jalã yàcati sumedhaü. 

482. Ajje àõàdhanamissariyaü
Bhogà sukhà daharikàsi, 4
Bhu¤jàhi kàmabhoge
Kàmasukhà sudullabhà loke. 

483. Nissaññhaü te rajjaü
Bhoge bhu¤jassu dehi dànàni, 
Mà dummanà ahosi
Màtàpitaro te dukkhità. 

484. Taü taü bhaõati suredha
Kàmehi anatthikà vigatamohà, 
Mà kàre abhinandi
Kàmesvàdãkamaü passa. 

485. Càtuddãpo ràjà
Mandhàtà àsi kàmabhogãnamaggo
Atitto [PTS Page 171] [\q 171/]      kàlaü kato
Na cassa paripårità icchà. 

1 Yassa dinnà-[PTS.] 
2 Pidahitvà-machasaü. 
3 Aõãkaratto-[PTS.] 
4 Daharikàpi-[PTS.] 

[BJT Page 104] [\x 104/]     
486. Sattaratanàni vasseyya
Vuññhimà dasadisà samantena
Na cattha titti kàmànaü
Atittàva maranti narà. 

487. Asisånåpamà kàmà kàmà sappasiråpamà, 
Ukkåpamà anudahanti aññhikaïkala sannibhà. 

488. Aniccà addhuvà kàmà bahudukkhà mahàvidà, 
Ayogulova santatto saghamålà dumapphalà. 1

489. Rukkhaphalåpamà kàmà maüsapesåpamà dukhà, 
Supinopamà va¤caniyà kàmà yàcitakåpamà. 

490. Sattisålåpamà kàmà rogo gaõóo aghaü nighaü, 
Aïgàrakàsusadisà aghamålaü bhayaü vadho. 

491. Evaü bahudukhà kàmà akkhàtà antaràyikà, 
Gacchatha na me bhavagate vissàso atthi attano. 

492. Kiü mama paro karissati attano sãsamhi óayhamànamhi, 
Anubandhe jaràmaraõe tassa ghàtàya ghañitabbaü. 

493. Dvàraü avàpuritavàhaü màtàpitaro anãkadatta¤ca
Disvàna chamaü nisinne rodante idamavocaü. 

494. Dãgho bàlànaü saüsàro punappuna¤ca rodataü, 
Anamatagge pitu maraõe bhàtu vadhe attano ca vadhe. 

495. Assu tha¤¤aü rudhiraü
Saüsàraü anamataggato sarataü, 2
Sattànaü saüsarataü
Saràhi aññhãna¤ca sannicayaü. 

496. Sara caturodadhi upanãte
Assu tha¤¤a rudharamhi
Sara ekakappamaññhãnaü
Sa¤cayaü vipulena samaü. 

497. Anamatagge [PTS Page 172] [\q 172/]      saüsarato mahiü jambudãpamupanãtaü, 
Ke ëaññhimattagulikà màtàmàtusveva nappahonti. 

1 Dukhapphalà-bahåsu, dukkhapphala-[PTS.] 
2 Saratha-sãmu. 

[BJT Page 106] [\x 106/]     
498. Sara tiõakaññhasàkhàpalàsaü upanãtaü anamataggato, 1
Caturaïgulikà ghañikà pitupitusveva nappahonti. 

499. Sara2 kàõakacchapaü pubbasamudde aparato ca yugacchiddaü
Sara tassa ca pañimukkaü manussalàbhamhi opammaü. 

500. Sara råpaü pheõapiõóopamassa kàyakaliko asàrassa
Khandhe passa anicce saràhi niraye bahuvighàte. 3

501. Sara kañasãvaóóhante punappunaü tàsu tàsu jàtisu, 
Sara kumbhãgabhayàni ca saràhi cattàri saccàni. 

502. Amatamhi vijjamàne kiü tava pa¤cakañukena pãtena, 
Sabbà hi kàmaratiyo kañukatarà pa¤cakañukena. 

503. Amatamhi vijjamàne kiü tava kàmehi ye sapariëàhà4
Sabbà hi kàmaratiyo jalità kuthità kampità santapità. 

504. Asapattamhi samàne kiü tava kàmehi ye bahusapattà, 
Ràjaggicoraudakappiyehi sàdhàraõà kàmà bahåsapattà. 

505. Mokkhamhi vijjamàne kiü tava kàmehi yesu5 vadhabandho, 
Kàmesu hi asatà kàmà6 vadhabandhanadukkhàni7 anubhonti. 

506. âdãpità [PTS Page 173] [\q 173/]      tiõukkà gaõhantaü dahanti neva mu¤cantaü, 
Ukkopamà hi kàmà dahanti ye te na mu¤canti. 

507. Mà appakassa hetu kàmasukhassa vipulaü jahã sukhaü, 
Mà puthulomova balisaü gilitvà pacchà viha¤¤asi. 

508. Kàmaü kàmesu damassu tàva sunakhova saïkhalàbaddho
Kàhinti khu taü kàmà chàtà sunakhaü va caõóàlà. 

1 Tiõakaññhasàkhàpalàsaü upanãtaü anamataggato sara-machasaü. 
2 Saraü-machasaü. 
3 Bahuvighàto-sãmu. 
4 Piriëàhà-machasaü, [PTS.] 
5 Yesuhi-sãmu, pa. 
6 Asakàmà-machasaü. 
7 Vadhabandhadukhàni-machasaü. 

[BJT Page 108] [\x 108/]     
509. Aparimitaü ca dukkha bahåni ca cittadomanassàni, 
Anubhohisi kàmesu yutto pañinissaja addhuve kàme. 

510. Ajaramhi vijjamàne kiü tava kàmehi yesu
Jaràmaraõavyàdhagahità sabbà sabbattha jàtiyo. 

511. Idamajaramidamamaraü idamajaràmarapadamasokaü, 
Asapattamasambàdhaü akhalitamabhayaü nirupatàpaü. 

512. Adhagatamidaü bahåhi amatamajjàpi ca labhanãyamidaü, 
Yo yoniso payu¤jati na ca sakkà aghañamànena. 

513. Evaü bhaõati sumedha saïkharagate ratimalabhamànà, 
Anunennyaõãkadattaü kese ca chamaü khipi sumedhà. 

514. Uññhàya aõãkadatto pa¤jaliko yàci tassà pitaraü so, 
Vissajjetha sumedhaü pabbajituü vimokkhasaccadassà. 

515. Vissajjità màtàpitåhi pabbaji sokabhayabhãtà, 
Cha abhi¤¤à sacchikatà aggaphalaü sikkhamànàya. 

516. Acchariyaü [PTS Page 174] [\q 174/]      abbhutaü taü nibbànaü àsi ràjata¤¤àya, 
Pubbenimàsacaritaü yathà byàkari pacchime kàle. 

517. Bhagavati koõàgamane saïghàràmamhi navanivesamhi
Sakhiyo tisso janiyo vihàradànaü adàsimhàse. 1
518. Dasakkhattåü sanakkhattuü dasasatakkhattuü satàni ca satakkhattuü, 
Devesu upapajjimha ko pana vàdo manussesu. 

519. Devesu mahiddhikà ahumha mànusakamhi ko pana vàdo, 
Sattaratanassa mahesã itthãratanaü ahaü àsiü. 

520. So hetu so pabhavo taü målaü sàva sàsane khanti, 
Taü pañhamaü samodhànaü taü dhammaratàya nibbànaü. 

1 Adàsimha-machasaü. 

[BJT Page 110] [\x 110/]     
521. Evaü karonti ye saddahanti vacanaü anomapa¤¤assa
Nibbindanti bhavagate nibbinditvà virajjantãti. 

Itthaü sudaü sumedhà therã gàthàyo abhàsitthàti. 

Sumedhàtherãgàthà. 

Mahànipàto niññhito. 

Gàthàsatàni cattàri asãti puna cuddasa
Theriyekuttarasatà sabbà tà àsavakkhayàti. 

Therãgàthà samattà.