Input by the Sri Lanka Tripitaka Project [CPD Classification 2.5.5] [PTS Vol Sn - ] [\z Sn /] [\f I /] [PTS Page 001] [\q 1/] [BJT Vol Sn - ] [\z Sn /] [\w I /] [BJT Page 002] [\x 2/] Khuddakanikàye Suttanipàto ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Classical Sanskrit Extended ³ ³ (CSX) encoding: ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 224 ³ ³ long A â 226 ³ ³ long i ã 227 ³ ³ long I ä 228 ³ ³ long u å 229 ³ ³ long U æ 230 ³ ³ vocalic r ç 231 ³ ³ vocalic R è 232 ³ ³ long vocalic r é 233 ³ ³ vocalic l ë 235 ³ ³ long vocalic l í 237 ³ ³ velar n ï 239 ³ ³ velar N ð 240 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t ñ 241 ³ ³ retroflex T ò 242 ³ ³ retroflex d ó 243 ³ ³ retroflex D ô 244 ³ ³ retroflex n õ 245 ³ ³ retroflex N ö 246 ³ ³ palatal s ÷ 247 ³ ³ palatal S ø 248 ³ ³ retroflex s ù 249 ³ ³ retroflex S ú 250 ³ ³ anusvara ü 252 ³ ³ anusvara (overdot) § 167 ³ ³ capital anusvara ý 253 ³ ³ visarga þ 254 ³ ³ (capital visarga 255) ³ ³ ³ ³ Other characters of the CSX encoding table are ³ ³ not included. Accents have been dropped in order ³ ³ to facilitate word search. ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ Namotassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa. Uragavaggo 1. 1 Uragasuttaü 1. Yo1 uppatitaü vineti kodhaü visañaü sappavisaüca osadhehi, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü2 puràõaü. 2. Yo ràgamudacchidà asesaü bhisapupphaü'va saroruhaü vigayha, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 3. Yo taõhamudacchidà asesaü saritaü sãghasaraü visosayitvà, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 4. Yo mànamudabbadhã asesaü naëasetuü'va sudubbalaü mahogho, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 5. Yo nàjjhagamà bhavesu sàraü vicãnaü pupphamãva3 udumbaresu, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 1 Yo ce-syà. 2 Jiõõa mivatthacaü-machasaü. 3 Pupphamiñà-sãmu2, machasaü. [BJT Page 4] [\x 4/] 6. Yassantarato na santi kopà iti bhavàbhavataü ca vãtivatto, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 7. Yassa [PTS Page 002] [\q 2/] citakkà vidhåpità ajjhattaü suvikappità asesà, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 8. Yo nàccasàrã na paccasàrã sabbaü accagamà imaü papa¤caü, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 9. Yo nàccasàrã na paccasàrã sabbaü vitathamidanti ¤atva1 loke, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 10. Yo nàccasàrã na paccasàrã sabbaü vitathamidanti vãtalobho, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 11. Yo nàccasàrã na paccasàrã sabbaü vitathamãdanti vãtaràgo, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 12. Yo nàccasàrã na paccasàrã sabbaü vitathamida'nti vãtadoso, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 13. Yo nàccasàrã na paccasàrã sabbaü vitathamidanti vãtamoho, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 14. Yassànusayà na santi keci målà akusalà samåhatàse, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 1 ¥atvà-machasaü, syà, [PTS,] pa. [BJT Page 6] [\x 6/] 15. Yassa darathajà na santi keci oraü àgamanàya paccayàse, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 16. Yassa vanathajà na santã keci vinibandhàya1 bhavàya hetukappà, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. 17. Yo [PTS Page 003] [\q 3/] nãvaraõe pahàya pa¤ca anãgho tiõõakathaü katho visallo, So bhikkhu jahàti orapàraü urago jiõõamiva tacaü puràõaü. Uragasuttaü niññhitaü. 1. 2 Dhaniyasuttaü 18. Pakkodano duddhakhiro hamasmi (iti dhaniyo gopo) Anutãre mahiyà samànavàso, Channà kuñi àhito 'gini Atha ce patthayasi pavassa deva. 19. Akkodhano vigatakhãlo hamasmi (iti bhagavà) Anutãre mahiyekarattivàso, Vivañà kuñi nibbuto 'gini Atha ce patthayasi pavassa deva. 20. Andhakamakasà na vijjare (iti dhaniyo gopo) Kacche råëhatiõe caranti gàvo, Vuññhimpi saheyyumàgataü Atha ce patthayasi pavassa deva. 21. Baddhà hi2 bhisi susaïkhatà (iti bhagavà) Tiõõo pàragato vineyya oghaü, Attho bhisiyà na vijjati Atha ce patthayasi pavassa deva. 1 Vini baddhàya-sãmu. 2. 2 Khaddhà-sãmu. 2. [BJT Page 8] [\x 8/] 22. Gopã [PTS Page 004] [\q 4/] mama assavà alolà (iti dhaniyo gopo) Dãgharattaü saüvàsiyà manàpà, Tassa na suõàmi ki¤ci pàpaü Atha ce patthayasi pavassa deva. 23. Cittaü mama assavaü vimuttaü (iti bhagavà) Dãgharattaü varibhàvitaü sudantaü, Pàpaü pana me na vijjati Atha ce patthayasi pavassa deva. 24. Attavetanabhatohamasmã (iti dhaniyo gopo) Puttà ca me samàniyà arogà, Tesaü na suõàmi ki¤ci pàpaü Atha ce patthayasi pavassa deva. 25. Nàhaü bhatako'smi kassaci (iti bhagavà) Nibbiññhena caràmi sabbaloke, Attho bhatiyà1na vijjati Atha ce patthayasi pavassa deva. 26. Atthã masà atthi dhenupà (iti dhaniyo gopo) Godharaõiyo paveõiyopi atthi, Usabhopi gavampatãdha atthi Atha ce patthayasi pavassa deva. 27. Natthi vasà natthi dhenupà (iti bhagavà) Godharaõiyo paveõiyopi natthã, Usabhopi [PTS Page 005] [\q 5/] gavampatãdha natthi Atha ce patthayasi pavassa deva. 28. Khãëà nikhàtà asampavedhã (iti dhaniyo gopo) Dàmà mu¤jamàyà navà susaõañhànà, Na hi sakkhinti dhenupàpi chettuü Atha ce patthayasi pavassa deva. 1 Hañiyà-pu. [BJT Page 10] [\x 10/] 29. Usabhoriva chetva1 bandhanàni (iti bhagavà) Nàgo putilataü va dàëayitvà, 2 Nànahaü puna upessaü gabbhaseyyaü Atha ce patthayasi pavassa deva. 30. Ninna¤ca thala¤ca pårayanto Mahàmegho pàvassi tàvadeva, Sutvà devassa vassato Imamatthaü dhaniyo abhàsatha. 31. Làbho vata no anappako Ye mayaü bhagavantaü addasàma, Saraõaü taü upema cakkhuma Satthà no hohi tuvaü mahàmuni. 32. Gopã ca aha¤ca assavà Brahmacariyaü sugate caràmase, Jàtimaraõassa pàragà Dukkhassantakarà bhavàmase. 33. Nandati [PTS Page 006] [\q 6/] puttehi puttimà (iti màro pàpimà) Gomiko gohi tatheva nandati, Upadhãhi narassa nandanà Na hi so nandati yo niråpadhã. 34. Socati puttehi puttimà (iti bhagavà) Gomiko gohi tatheva socati, Upadhãhi narassa socanà Na hi so socati yo niråpadhãti. Dhaniyasuttaü niññhitaü. 1 Chetvà-syà, [PTS.] 2 Påtilataü padàëayitvà-sya, [BJT Page 12.] [\x 12/] 1. 3 Khaggavisàõa suttaü 35. Abbesu bhåtesu nidhaya daõaóaü Aviheñhayaü a¤¤atarampi tesaü, Na puttamiccheyya kuto sahàyaü Eko care khaggavisàõakappo. 36. Saüsaggajàtassa bhavanti snehà Snehanvayaü dåkkhamidaü pahoti, âdãnavaü snehajaü pekkhamàno Eko care khaggavisàõakappo. 37. Mitte suhajje anukampamàno Hàpeti atthaü pañibaddhacitto, Etaü bhayaü santhave pekkhamàno Eko care khaggavisàõakappo. 38. Vaüso vãsàlo va yathà visatto Puttesu dàresu ca yà apekhà, 1 Vaüsakaëãrova2 [PTS Page 007] [\q 7/] asajjamàno Eko care khaggavisàõakappo. 39. Migo ara¤¤amhi yathà abaddho3 Yenicchakaü gacchati gocaràya, Vi¤¤å naro serinaü pekkhamàno Eko care khaggavisàõakappo. 40. âmantanà hoti sahàyamajjhe Vàse ñhàne gamane càrikàya, Anabhijjhataü seritaü pekkhamàno Eko care khaggavisàõakappo. 41. Khãóóà ratã hoti sahàyamajjhe Puttesu ca vipulaü hoti pemaü, Piyavippayoga¤ca jigucchamàno Eko care khaggavisàõakappo. 1 Apekkhà-pa. 2 Vaüsakakalãrova-machasaü. Vaüsàkalãrova-[PTS.] 3 Abanedhà-syà, [PTS.] [BJT Page 14] [\x 14/] 42. Càtuddiso appañãgho ca hoti Santussamàno itarãtarena, Passariyànaü sahità achambha Eko care khaggavisàõakappo. 43. Dussaïgahà pabbajitàpi eke Atho gahaññhà gharamàvasantà, Appossukko paraputtesu hutvà Eko care khaggavisàõakappo. 44. Oropayitvà gihã vya¤janàni Saüsãnapatto yathà koviëàro, Chetvàna [PTS Page 008] [\q 8/] vãro gihãbandhanàni Eko care khaggavisàõakappo. 45. Sace labhetha nipakaü sahàyaü Saddhiü caraü sàdhuvihàri dhãraü, Abhibhuyya sabbàni parissayàni Eko care khaggavisàõakappo. 46. No ce labhetha nipakaü sahàyaü Saddhiü caraü sàdhuvihàri dhãraü, Ràjà'va raññhaü vijitaü pahàya Eko care khaggavisàõakappo. 47. Addhà pasaüsàma sahàyasampadaü Seññhà samàsevitabbà sahàyà, Ete aladdhà anavajjabhojã Eko care khaggavisàõakappo. 48. Disvà suvaõõassa pabhassaràni Kammàraputtena suniññhitàni, Saïghaññamànàni duve bhujasmiü Eko care khaggavisàõakappo. 49. Evaü dutiyena sahà mamassa Vàcàbhilàpo abhisajjanà và, Etaü bhayaü àyatiü pekkhamàno Eko care khaggavisàõakappo. [BJT Page 16] [\x 16/] 50. Kàmà hi citrà madhurà manoramà Viråparåpena mathenti cittaü, âdãnavaü kàmaguõesu disvà Eko care khaggavisàõakappo. 51. Ratã ca gaõóo ca upaddavo ca Rogo ca salla¤ca bhaya¤ca metaü, Etaü bhayaü kàmaguõesu disvà Eko care khaggavisàõakappo. 52. Sãta¤ca [PTS Page 009] [\q 9/] uõha¤ca khudaü pipàsaü Vàtàtape óaüsasiriüsape ca, Sabbàni petàni abhisambhavitvà Eko care khaggavisàõakappo. 53. Nàgo va yåthàni vivajjayitvà Sa¤jàtakhandho padumã uëàro, Yathàbhirantaü vihare ara¤¤e Eko care khaggavisàõakappo. 54. Aññhànataü saïgaõikàratassa Yaü phassaye sàmayikaü vimuttiü, âdiccabandhassa vaco nisamma Eko care khaggavisàõakappo. 55. Diññhãvisåkàni upàtivatto Patto niyàmaü pañiladdhamaggo, Uppanna¤àõo'mhi ana¤¤aneyyo Eko care khaggavisàõakappo. 56. Nillolupo nittuho nippipàso Nimmakkho niddhantakasàvamoho, Niràsayo sabbaloke bhavitvà Eko care khaggavisàõakappo. 57. Pàpasahàyaü parivajjayetha Anatthadassiü visame niviññhaü, Sayaü na sece pasutaü pamattaü Eko care khaggavisàõakappo. [BJT Page 18] [\x 18/] 58. Bahussutaü [PTS Page 010] [\q 10/] dhammadharaü bhajetha Mittaü uëàraü pañibhànavantaü, A¤¤àya atthàni vineyya kaïkhaü Eko care khaggavisàõakappo. 59. Khãóóaü ratiü kàmasukha¤ca loke Analaükaritvà anapekkhamàno, Vibhåsanaññhànà virato saccavàdã Eko care khaggavisàõakappo. 60. Putta¤ca dàraü pitara¤ca màtaraü Dhanàni dha¤¤àni ca bandhavàni, Hitvàna kàmàni yathodhikàni Eko care khaggavisàõakappo. 61. Saïgo eso parittamettha sobyaü Appassàdo dukkhametthabhiyyo, Gaëo1 eso iti ¤atvà mutãmà2 Eko care khaggavisàõakappo. 62. Sandàëayitvàna saüyojanàni Jàlambhetvà salilambucàrã, Aggãva daóóhaü anivattamano Eko care khaggavisàõakappo. 63. Okakhitta cakkhu na ca pàdalolo Guttindriyo rakkhitamànasàno, Anavassuto aparióayhamàno Eko care khaggavisàõakappo. 64. Ohàrayitvà gihãvya¤janàni Sa¤channapatto3 yathàpàrichatto, Kàsàyavattho [PTS Page 011] [\q 11/] abhinikkhamitvà Eko care khaggavisàõakappo. 1 Galo-sãmu. 2. Gaõóo-syà. 2 Matãmà-syà. 3 Sa¤achinnapatto-syà, [PTS.] [BJT Page 20] [\x 20/] 65. Rasesu gedhaü akaraü alolo Ana¤¤aposã sapadànacàrã, Gule gule appañibaddhacitto Eko care khaggavisàõakappo. 66. Pahàya pa¤càvaraõàni cetaso Upakkilese vyapanujja sabbe, Anissito chetvà snehadosaü Eko care khaggavisàõakappo. 67. Vipiññhikatvàna sukhaü dukha¤ca Pubbeva ca somanassadomanassaü, Laddhànupekkhaü samathaü visuddhaü Eko care khaggavisàõakappo. 68. âraddhaviriyo paramatthapattiyà Alãnacitto akusãtavutti, Daëhanikkamo thàma khalåpapanno Eko care khaggavisàõakappo. 69. Pañisallànaü jhànamari¤camàno Dhammesu niccaü anudhammacàrã, âdãnavaü sammasità bhavesu Eko care khaggavisàõakappo. 70. Taõhakkhayaü patthayaü appamatto ânalamågo sutavà satãmà, Saïkhàtadhammo niyato padhànavà Eko care khaggavisàõakappo. 71. Sãho ca saddesu asantasanto Vàto va jàlamhi asajjamàno, Padumaüca toyena alippamàno1 Eko care khaggavisàõakappo. 1 Alimpamàno-sãmu. 1. 2. [BJT Page 22] [\x 22/] 72. Sãho [PTS Page 012] [\q 12/] yathà dàñhabalã pasayha Ràjà migànaü dabhibhuyyacàrã, Sevetha pantàni1 senàsanàni Eko care khaggavisàõakappo. 73. Mettaü upekkhaü karuõaü vimuttiü âsevamàno mudita¤ca kàle, Sabbena lokena avirujjhamàno Eko care khaggavisàõakappo. 74. Ràga¤ca dosa¤ca pahàya mohaü Sandàëayitvàna saüyojanàni, Asantasaü jãvitasaïkhayamhi Eko care khaggavisàõakappo. 75. Bhajanti sevanti ca kàraõatthà Nikkàraõà dullabhà ajjavittà, Attaññhapa¤¤à asuci manussà Eko care khaggavisàõakappo. Khagaggavisàõasuttaü niññhitaü. 1. 4 Kasãbhàradvàjasuttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà magadhesu viharati dakkhiõàgirismiü [PTS Page 013] [\q 13/] ekanàëàyaü bràhmaõagàme, tena kho pana samayena kasãbhàradvàjassa bràhmaõassa pa¤camattàni naïgalasatàni payuttàni honti vappakàle. Atha kho bhagavà pubbanhasamayaü nivàsetvà pattacãvaramàdàya yena kasãbharadvàjassa bràhmaõassa kammanto tenupasaükami. Tena kho pana samayena kasãbhàradvàjassa bràhmaõassa parivesanàvattati, atha kho bhagavà yena parivesanà tenupasaïkami, upasaïkamitvà ekamantaü aññhàsi, addasà kho kasãbhàradvàjo bràhmaõo bhagavantaü piõóàya ñhitaü. Disvàna bhagavantaü etadavoca: 1 Panthàni-sãmu. 1, 2. [BJT Page 24] [\x 24/] Ahaü kho samaõa kasàmi ca vapàmi ca kasitvà ca capitvà ca bhu¤jàmi tvampi samaõa kasassu ca vapassu ca kasitvà ca vapitvà ca bhu¤jassåti. Ahampi kho bràhmaõa kasàmi ca vapàmi ca kasitvà ca vapitvà ca bhu¤jàmãti. Na kho pana mayaü passàma gotamassa yugaü và naïgalaü và phàlaü và pàcanaü và balivadde và, atha ca pana bhavaü gotamo evamàha: ahampi kho bràhmaõa kasàmi ca vapàmi ca kasitvà ca vapitvà ca bhu¤jàmãti, atha kho kasãbhàradvàjo bràhmaõo bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi: 76. Kassako pañijànàsi na ca passàma te kasiü, Kasiü no pucchito bråhi yathà jànemu te kasiü. 77. Saddhà bãjaü tapo vuññhi pa¤¤à me yuganaïgalaü, Hiri ãsà mano yottaü sati me phàlapàcanaü. 78. Kàyagutto [PTS Page 014] [\q 14/] vacãgutto àhàre udare yato, Saccaü karomi niddànaü soraccaü me pamocanaü. 79. Viriyaü me dhuradhorayhaü yogakkhemàdhivàhanaü, Gacchati anivattantaü yattha gantvà na socati. 80. Evamesà kasãkaññhà sà hoti amatapphalà Etaü kasiü kayãtvàna sabbadukkhà pamuccatãti. Atha kho kasãbhàradvàjo bràhmaõo mahatiyà kaüsapàtiyà pàyàsaü vaóóhetvà bhagavato upanàmesi, bhu¤jataa bhavaü gotamo pàyàsaü kassako bhavaü yaü hi bhavaü gotamo amataphalaü kasiü kasatãti. [BJT Page 26] [\x 26/] 81. Gàthàbhigãtaü me abhojayyeü Sampassataü bràhmaõa nesadhammo Gàthàbhigãtaü panudanti buddhà Dhamme satã bràhmaõa vuttiresà. 82. A¤¤ena ca kevalinaü mahesiü Khãõàsavaü kukkuccamåpasantaü, Annena pànena upaññhahassu Khettaü hi taü pu¤¤apekhassa hotãti. Atha [PTS Page 015] [\q 15/] kassa càhaü bho gotama imaü pàyàsaü dammãti, Na bavàhaü taü bràhmaõa passàmi sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõãyà pajàya sadevamanussàya yassa so pàyàso bhutto sammà pariõàmaü gaccheyya a¤¤atra tathàgatassa và tathàgatasàvakassa và, tena hi tvaü bràhmamaõa taü pàyàsaü appaharite và jaóóehi, appàõake và udake opilàpehãti, Atha kho kasãbhàradvàjo bràhmaõo taü pàyàsaü appàõake udake opilàpesã. Atha kho so piyàso udake pakkhãtto cicciñàyati ciñiciñàyati sandhupàyati sampadhåpàyati, seyyathàpi nàma phàlo divasasantatto udake pakkhãtto cicciñàyati ciñiciñàyati sandhupàyati sampadhåpàyati, evameva so pàyàso udake pakkhãtto cicciñàyati ciñiciñàyati sandhåpàyati sampadhåpàyati, Atha khe kasãbhàradvàjo bràhmaõo saüviggo lomahaññhajàto Yena bhagavà tenupasaïkami upasaïkamitvà bhagavato pàdesu sirasà nipatitvà bhagavantaü etadavoca: Abhikkantaü bho gotama abhãkkantaü bho gotama seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya pañicchannaü và vivareyya måëhassa và maggaü àcikkheyya andhakàre và telapajjàtaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintãti, evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi [PTS Page 016] [\q 16/] dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca, labheyyàhaü bhoto gotamassa santike pabbajjaü, labheyyaü upasampadanti. [BJT Page 28] [\x 28/] Alattha kho kasãbhàradvàjo bràhmaõo bhagavato santike pabbajjaü alattha upasampadaü, aciråpasampanno kho panàyasmà bhàradvàjo eko våpakaññhe appamatto àtàpã pahitatto viharanto na cirasse va yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti. Tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà apasampajja vibhàsi. Khãõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nàparaü itthattàyàti abbha¤¤àsi a¤¤ataroca kho panàyasmà bhàradvàjo arahataü ahosãti. Kasãbhàradvàjasuttaü niññhitaü. 1. 5 Cundasuttaü 83. Pucchàmi muniü pahåtapa¤¤aü (iti cundo kammàraputto) Buddhaü dhammassàmiü vãtataõhaü Dãpaduttamaü sàrathinaü pavaraü Kati loke samaõà tadiïgha bråhi. 84. Caturo samaõà na pa¤camatthã (cundàti bhagavà) Te [PTS Page 017] [\q 17/] te àvikaromi sakkhipuññho Maggajino maggadesako ca Magge jãvati yo ca1 maggadåsi. 85. Kaü maggajinaü vadanti buddhà (iti cundo kammàraputto) Maggakkhàyã kathaü atulyo hoti, Magge jãvati me bråhi puññho Atha me àvikarohi maggadåsiü. 1 No ca-sãmu. 2. [BJT Page 30] [\x 30/] 86. Yo tiõõakathaü katho visallo Nibbànàbhirato anànugiddho, Lokassa sadevakassa nto Tàdiü maggajikaü vadanti buddhà. 87. Paramaü paramanti yodha ¤atvà Akkhàti vibhajati idheva dhammaü, Taü kaïkhacchidaü muniü anejaü Dutiyaü bhikkhåkamàhu maggadesiü. 88. Yo dhammapade sudesite Magge jãvati sa¤¤ato satãmà, Anavajjapadàni sevamàno Tatiyaü bhikkhunamàhu maggajãviü. 89. Chadanaü katvàna subbatànaü Pakkhandi kuladåsako pagabbho, Màyàvã asa¤¤ato palàpo Patiråpena caraü sa maggadåsã. 90. Ete ca pañivijjha yo gahaññho Sutavà ariyasàvako sapa¤¤o Sabbe [PTS Page 018] [\q 18/] te tàdisàti ¤atvà Iti disvà na hàpeti tassa saddhà Kathaü hi duññhena asampaduññhaü Suddhaü asuddhena samaü kareyyàti. Cundasuttaü niññhitaü. 1. 6 Paràbhavasuttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà savatthiyaü viyarati jetavane anàthapiõóikassa àràme atha õe accatarà devatà abhikkantàya rattiyà abhikkantavaõõà kevalakappaü jetavanaü obhàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhità kho sà devatà bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi. 91. Paràbhavantaü purisaü mayaü pucchàma gotamaü, Bhagavantaü puññhumàgamma kiü paràbhavato mukhaü. 92. Suvijàno bhavaü hoti suvijàno paràbhavo, Dhammakàmo bhavaü hoti dhammadessã paràbhavo. 93 Iti hetaü vijànàma pañhamo so paràbhavo, Dutiyaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. 94. Asantassa pisà hontã sante na kuruta piyaü, Asataü dhammaü roceti taü paràbhavato mukhaü. 95. Iti hetaü vijànàma dutiyo so paràbhavo, Tatiyaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. 96. Niddàsãlã [PTS Page 019] [\q 19/] sabhàsãlã anuññhàtà ca yo naro, Alaso kodhapa¤¤àõo taü paràbhavato mukhaü. 97. Iti hetaü vijànàma tatiyo so paràbhavo, Catutthaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. 98. Yo màtaraü và pitaraü và jiõõakaü gatayobbanaü, Pahåsanta na bharati taü paràbhavato mukhaü. 99. Iti hetaü vijànàma catuttho so paràbhavo, Pa¤camaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. 110. Yo bràhmaõaü và samaõaü và a¤¤aü vàpi vaõibbakaü, Musàvàdena va¤ceti taü paràbhavato mukhaü, [BJT Page 34] [\x 34/] 101. Iti hetaü vijànàma pa¤camo so paràbhavo, Chaññhamaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. 102. Pahåtavitto puriso sahira¤¤o sabhojano, Eko bhu¤jati sàdåni taü paràbhavato mukhaü. 103. Iti hetaü vijànàma chañaññhamo so paràbhavo, Sattamaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. 104. Jàtitthadadho dhana tthaddho gottatthaddho ca yo naro, Sa¤¤àtiü atima¤¤eti taü paràbhavato mukhaü. 105. Iti hetaü vijànàma sattamo so paràbhavo, Aññhamaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. 106. Itthidhutto suràdhutto akkhadhatto ca yo naro, Laddhaü laddhaü vinàseti taü paràbhavato mukhaü. 107. Iti [PTS Page 020] [\q 20/] hetaü vijànàma aññhamo so paràbhavo, Navamaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. 108. Sohi dàrehasantuññho vesiyàsu padissati, Dissati paradàresu taü paràbhavato mukhaü. 109. Iti hetaü vijànàma navamo so paràbhavo, Dasamaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. 110. Atãtayobbano poso àneti timbarutthaniü, Tassà issà na supati taü paràbhavato mukhaü. 111. Iti hetaü vijànàma dasamo so paràbhavo, Ekàdasamaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. [BJT Page 36] [\x 36/] 112. Itthisoõóiü vikiraõiü purãsaü vàpi tàdisaü, Issarãyasmãü ñhàpeti taü paràbhavato mukhaü. 113. Iti hetaü vijànàma ekàdasamo so paràbhavo, Dvàdasamaü bhagavà bråhi kiü paràbhavato mukhaü. 114. Appabhogo mahàtaõho khattiye jàyato kule, Sodha rajjaü patthayati taü paràbhavato mukhaü. 115. Ete paràbhave loke paõóito pamavekikhiya, Ariyo dassanasampanno sa lokaü bhajate sivanti. Paràbhavasuttaü niññhità. 1. 7 Vasala suttaü Evaü [PTS Page 021] [\q 21/] me sutaü: ekaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme, atha kho bhagavà pubbanha samayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya sàvatthiyaü piõóàya pàvisi. Tena kho pana samayena aggika bhàradvàjassa bràhmaõassa nivesane aggi pajjalito hoti àhuti paggahità. Atha kho bhagavà sàvatthiyaü sapadànaü piõóàyacaramàno yena aggikabhàradvàjassa bràhmaõassa nivesanaü tenupasaïkami. Addasà kho aggikabhàradvàjo bràhmaõo bhagavantaü dårato'va àgacchantaü. Disvàna bhagavantaü etadavoca: tatreva muõóaka tatreva samaõaka tatreva vasalaka: tiññhàhãti. Evaü vutte bhagavà aggikabhàradvàjaü bràhmaõaü etadavoca: jànàsi panàtvaü bràhmaõa vasalaü và vasalakaraõe và dhammeti, Kakhvàhaü bho gotama jànàmi vasalaü và vasalakaraõe và dhamme. Sàdhu me bhavaü gotamo tathà dhammaü desetu yathàhaü jàneyyaü vasalaü và vasalakaraõe và dhammeti. [BJT Page 38] [\x 38/] Tena hi bràhmaõa suõàhi sàdhukaü manasi karohi bhàsissàmãti. Evaü hoti kho aggãkabhàradvàjo bràhmaõo bhagavato paccassosã, bhagavà etadavoca: 116. Kodhano upanàbhi ca pàpamakkhã ca yo naro, Vipannadiññhi màyàvã taü ja¤¤à vasalo iti. 117. Ekajaü va dvãjaü vàpi yodha pàõàni hiüsati, Yassa pàõe dayà natthi taü ja¤¤à vasalo iti. 118. Yo [PTS Page 022] [\q 22/] hanti parirundhati gàmàni nigamàni ca, Niggàyako sama¤¤àto taü ja¤¤à vasalo iti. 119. Gàme và yadi và ra¤¤e yaü paresaü mamàyitaü, Theyyà àdinnaü àdiyati taü ja¤¤à vasalo iti. 120. Yo have iõamàdàya cujjamàno palàyati, Nana hi te iõamatthiti taü ja¤¤à vasalo iti. 121. Yo ce ki¤cikkhakamyatà panthasmiü vajataü janaü, Hantivà ki¤cãkkhamàdeti taü ja¤¤à vasalo iti. 122. Yo attabhetu parahetu dhanabhetå ca yo naro, Sakikhãpuññho musà bråti taü ja¤¤à vasalo iti. 123. Yo ¤àtinaü sakhànaü và dàresu patidissati, Sabhasà sampiyena và taü ja¤¤à vasalo iti. 124. Yo màtaraü và pitaraü và jiõõakaü gatayobbanaü, Pahå santo na bharati taü ja¤¤à vasalo iti. [BJT Page 40] [\x 40/] 125. Yo màtaraü và pitaraü và bhàtaraü bhaginiü sasuü, Bhanti roseti vàcàya taü ja¤¤à vasalo iti. 126. Yo atthaü pucchito santo anatthamanusàsati, Pañicchannena manteti taü ja¤¤à vasalo iti. 127. Yo katvà pàpakaü kammaü mà maü ja¤¤àti icchati, Yo pañicchannakammanto taü ja¤¤à vasalo iti. 128. Yo ve parakulaü gantvà bhutvàna sucibhojanaü, âgataü na pañipåjeti taü ja¤¤à vasalo iti. 129. Yo bràhmaõaü và samaõaü và bhattakàle upaññhite, Musàvàdena va¤ceti taü ja¤¤à vasalo iti. 130. Yo [PTS Page 023] [\q 23/] bràhmaõaü và samaõaü và bhattakàle upaññhite, Roseti vàcà na ca deti taü ja¤¤à vasalo iti. 131. Asataü yodha pabråti mohena paëiguõñhito, Ki¤cikkhaü nijigiüsàno taü ja¤¤à vasalo iti. 132. Yo cattànaü samukkaüse para¤ca mavajànati, Nihãno sena mànena taü ja¤¤à vasalo iti. 133. Rosako kadariyo ca pàpiccho vaccharã sañho, Ahiriko anottàpã taü ja¤¤à vasalo iti. 134. Yo buddhaü paribhàsati atha và tassa sàvakaü, Paribbàjaü gahaññhaü và taü ja¤¤à vasalo iti. 135. Yo ce anarahà santo arahaü pañijànati, Coro sabrahmake loke esa kho vasalàdhamo, Ete kho vasalà vutthà mayà co ye pakàsità. [BJT Page 42] [\x 42/] 136. Na jaccà vasalo hoti na jaccà hoti bràhmaõo, Kammanà vasalo hoti kammanà hoti bràhmaõo. 137. Tadaminàpi jànàtha yathà medaü nidassanaü, Caõóàlaputto sopàko màtaïgo iti vissuto. 138. So [PTS Page 024] [\q 24/] yasaü paramaü patto mataïgo yaü sudullabhaü, âga¤chuü tassupaññhànaü khattiyà bràhmaõà bahå. 139. So devayànamàruyha virajaü so vahàpathaü, Kàmaràgaü viràjetvà brahmalokåpago ahå. 140. Na naü jàti nivàresi brahmalokåpapattiyà, Ajjhàyakakule jàtà bràhmaõà mattabandhuno. 141. Te va pàpesu kammesu abhiõhamupadissare, Aññheva dhamme gàrayhà samparàye ca duggatiü, Na te jàti nivàreti duggaccà garahàya và. 142. Na jaccà vasalo hoti na jaccà hoti bràhmaõo, Kammanà vasalo hoti kammanà hoti bràhmaõo. Evaü vutte aggãkabhàradvàjo bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: Abhikkantaü bho gotama abhãkkantaü bho gotama seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya pañicchannaü và vivareyya måëhassa và maggaü àcikkheyya andhakàre và telapajjàtaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintãti, evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü [PTS Page 025] [\q 25/] gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamà dharetu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti. Vasalasuttaü niññhitaü. [BJT Page 44] [\x 44/] 1. 8 Mettasuttaü 143. Karaõãyamatthakusalena yaü taü santaü padaü abhisamecca, Sakko ujå ca såjå ca suvacocassa mudu anatimànã. 144. Santussako ca subharo ca appakicco ca sallahukavuttã, Santindriyo ca nipako ca appagabbho kulesu ananugiddho. 145. Na ca khuddaü samàcare ki¤ci yena vi¤¤å pare upavadeyyuü Sukhino và khemino hontu sabbe sattà bhavantu sukhitattà 146. Ye keci pàõa bhåtatthi tasà và thàvarà và anavasesà Dãghà và ye mahantà và majjhamà rassakàõukathålà 147. Diññhà [PTS Page 026] [\q 26/] và yeva addiññhà ye ca dåre vasanti avidåre Bhåtà và sambhavesã và sabbe sattà bhavantu sukhitattà [BJT Page 46] [\x 46/] 148. Na paro paraü nikubbetha nàtima¤¤etha katthaci naü ka¤ci Byàrosanà pañighasa¤¤à nतama¤¤assa dukkhamiccheyya 149. Màtà yathà niyaü puttaü àyusà ekaputtamanurakkhe Evampi sabbabhåteså mànasaü bhàvaye aparimànaü 150. Mettaü ca sabbalokasmiü mànasaü bhàvaye aparimànaü Uddhaü adho ca tiriya¤ca asambàdhaü averaü asapattaü 151. Tiññhaü caraü nisinno và sayàno và yàvatassa vigatamiddho Etaü satiü adhiññheyya brahmametaü vihàraü idhamàhu 152. Diññhi¤ca anupagamma sãlavà dassanena sampanno Kàmesu vineyya gedhaü nahi jàtu gabbhaseyyaü punaretãti. Mettasuttaü niññhitaü. 1. 9 Hemavatasuttaü 153. Ajja [PTS Page 027] [\q 27/] paõõaraso uposatho (iti sàtàgiro yakkho) Divya ratti upaññhità Anomanàmaü sàttharaü Handapassàma gotamaü. 154. Kacci mano supaõihito (iti hemavato yakkho) Sabbabhåtesu tàdino, Kacci iññheaniññhe ca Saükappassa vasãkatà. [BJT Page 48] [\x 48/] 155. Mano cassa supaõihito (iti sàtàgiro yakkho) Sabbabhåtesu tàdino, Atho iññhe aniññhe ca Saïgappàssa vasãkatà. 156. Kacci adinnaü nàdiyati (iti hemavato yakkho) Kacci pàõesu sa¤¤ato, Kacci àrà pamàdamhà Kacci jhànaü na ri¤cati. 157. Na so adinna àdiyati (iti sàtàgiro yakkho) Atho pàõesu sa¤¤ato, Atho àrà pamàdamhà Buddho jhànaü na ri¤cati 158. Kacci musà na bhaõati (iti hemavato yakkho) Kacci [PTS Page 028] [\q 28/] na khiõavyappatho, 1 Kacci vebhåtiyaü nàha Kacci samphaü na bhàsati. 159. Musà ca so na bhaõati (iti sàtàgiro yakkho) Atho na khãõavyappatho1 Atho vebhåtiyaü nàha Mantà atthaü so bhàsati. 160. Kacci na rajjati kàmesu (iti hemavato yakkho) Kacci cittaü anàvilaü, Kacci mohaü atikkanto2 Kacci dhammesu cakkhumà. 161. Na so rajjati kàmesu (iti sàtàgiro yakkho) Atho cittaü anàvilaü, Sabbamohaü atikkanto Buddho dhammesu cakkhumà. 1 Na khãõà vyapapatho-sãmu. 2. Nàkhiõà vyapapatho-pu. 2 Abhàkkanto-sãmu. 2. [BJT Page 50] [\x 50/] 162. Kacci vijjàya sampanno (iti hemavato yakkho) Kacci saüsuddhacàraõo, 1 Kaccissa àsavà khãõà Kacci natthi punabbhavo. 163. Vijjàya [PTS Page 029] [\q 29/] ceva sampanno (iti sàtàgiro yakkho) Atho saüsuddhacàraõo, 1 Sabbassa àsavà khãõà Natthi tassa punabbhavo. 164. Sampannaü munino cittaü kammanà vyappathena ca, Vijjàcaraõasampannaü dhammato naü pasaüsasi. * 165. Sammannaü munino cittaü kammanà vyappathena ca, Vijjàcaraõasampannaü dhammato anumodasi. * 166. Sampannaü munino cittaü kammanà vyappathena ca, Vijjàcaraõasampannaü handa passàma gotamaü. * 167. Eõãjaïghaü kisaü vãraü2 appàhàraü alolupaü, Muniü vanasmi jhàyantaü ehi passàma gotamaü. 168. Sãhaüvekacaraü nàgaü kàmesu anapekkhinaü, Upasaükamma pucchàma maccupàsà pamocanaü. 169. Akkhàtàraü pavattàraü sabbadhammàna pàraguü, Buddhaü verabhayàtãtaü mayaü pucchàma gotamaü. 170. Kismãü loko samuppanno (iti hemavato yakkho) Kismãü kubbati santhavaü, Kissa loko upàdàya Kismãü loko vi¤¤ati. 1 Saüsuddhavàraõo-sãmu. 2. 2 Dhãraü-sãmu. 2. * Syàma potthake natthi. [BJT Page 52] [\x 52/] 171. Chasså [PTS Page 030] [\q 30/] loko samuppanno (hemavatàti bhagavà) Chassu kubbati santhavaü, Channameva upàdàya Chassu loko viha¤¤ati. 172. Katamaü taü upàdànaü yattha loko viha¤¤ati, Nãyyànaü pucchito bråhi kathaü dukkhà pamuccati. 173. Pa¤ca kàmaguõà loke mano chaññhà pamodità, Ettha chandaü viràjetvà evaü dukkhà pamuccati. 174. Etaü lokakassa niyyànaü akkhàtaü vo yathà tathaü, Etaü vo ahamakkhàmi evaü dukkhà pamuccati. 175. Ko sådha taratã oghaü ko sådha tarati aõõavaü, Appatiññhe anàlambe ko gambhãre na sãdati. 176. Sabbadà sãlasampanno pa¤¤avà susamàhito, Ajjhattacintã satimà oghaü tarati duttaraü. 1 177. Virato kàmasa¤¤àya sabbasaüyojanàtigo, Nandã bhava parikkhãõo so gamabhãre na sãdati. 178. Gambhãrapa¤¤aü nipuõatthadassiü Aki¤canaü kàmabhave asattaü, Taü passatha sabbadhi vippamuttaü Dibbe pathe kammànaü mahesiü. 1 Dukkaraü-sãmu. 2. [BJT Page 54] [\x 54/] 179. Anomanàmaü nipuõatthadassiü Pa¤¤àdadaü kàmàlaye asattaü Taü [PTS Page 031] [\q 31/] passatha sabbaviduü sumedhaü Ariye pathe kamamànaü mahesiü. 180. Sudiññhaü vata no ajja suppabhàtaü suvuññhãtaü, 1 Yaü addasàma sambuddhaü oghatiõõamanàsavaü. 181. Ime dasasatà yakkhà iddhimanto yasassino, Sabbe taü saraõaü yanti tvaü no satthà anuttaro. 182. Te mayaü vicarissàma gàmà gàmaü nagà nagaü, Namassamànà sambuddhaü dhammassa ca sudhammatanti. Hemavatasuttaü niññhitaü. 1. 10 âëavakasuttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà àëaviyaü viharati àëavakassa yakkhassa bhavane atha kho àëavako yakkho yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü ekadavoca: nikkhama samaõàti, Sàdhàvusoti bhagavà nikkhamã, Pavisa samaõàti, Sàdhàvusoti bhagavà pàvisi, Dutiyampi kho àlavako yakkho bhagavantaü etadavoca, nikkhama samaõàti, Sàdhàvusoti bhagavà nikkhami, Pavisa samaõàti, Sàdhàvusoti bhagavà pàvisi, 1 Suhuñañhitaü-sãmu. 2. [BJT Page 56] [\x 56/] Tatiyampi kho àëavako yakkho bhagavantaü etadaveca: nikkhama samaõàti, Sàdhàvusoti bhagavà nikkhami, Pavisa samaõàti, Sàdhàvusoti bhagavà pàvisi, Catutthampi khe àëavako yakkho bhagavantaü etadavoca: nikkhama samaõàti, Nakhvàhaü taü àvuso [PTS Page 032] [\q 32/] nikkhamissàmi yaü te karaõãyaü taü karohãti, Pa¤haü taü samaõa pucchissàmi, sace me na vyàkarissasi cittaü và te khipissàmi. Hadayaü và te phàlessàmi, pàdesu và gahetvà pàragaïgàya khipissàmãti, Nakhvàhaü taü àvuso passàmà sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya yo me cittaü và khipeyya hadayaü và phàleyya pàdesu và gahetvà pàragaïgàya khipeyya, api ca tvaü àvuso puccha, yadàkaïkhasãti. Atha kho àëavako yakkho bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi: 183. Kiü sådha cittaü purisassa seññhaü Kiü så suciõõaü1 sukhamàvahàti, Kiüså bhave sàdutaraü2 rasànaü Kathaü jãviü jãvitamàhu seññhaü. 184. Sadadhãdha cittaü puesassa seññhaü Dhammo suciõõo sukhamàvahàti Saccaü bhave sàdutaraü rasànaü Pa¤¤àjãviü jãvitamàhu3 seññhaü. 185. Kathaü su tarati oghaü kathaü su tarati aõõavaü, Kathaü su dukkhaü acceti kathaü su parisujjhati. 1 Suciõõo-sãmu. 2. 2 Sàdhutaraü-pu, syà. 3 Jãvanamàhu-pu. [BJT Page 58] [\x 58/] 186. Saddhàya [PTS Page 033] [\q 33/] taratã oghaü appamàdena aõõavaü, Viriyena dukkhamacceti1 pa¤¤àya parisujjhati. 187. Kathaü su labhate pa¤¤aü katha su vindate dhanaü, Kathaü su kittiü pappoti kathaü mittàni ganthati. Asmà lokà paraü lokaü kathaü pecca na socati. 188. Saddàhàno arahataü dhammaü nibbànapattiyà, Sussåsà labhate pa¤¤aü appamatto vicakkhaõo. 189. Patiråpakàrã dhuravà uññhàtà vindate dhanaü, Saccena kãttiü pappoti dadaü mintàni ganthati. 190. Yassete caturo dhammà saddhassa gharamesino, Saccaü dhammo dhitã càgo sa ve pecca na socati. 191. Iïgha a¤¤epi pucchassu puthu samaõabràhmaõe, Yadi saccà damà càgà khantyà bhãneyà vijjati. 192. Kathaü nu dàni puccheyyaü puthu samaõabràhmaõe, So haü ajja pajànàmi yattha dinnaü mahapphalaü. 193. Atthàya vata me buddho vàsàyà'ëavimàgamã, So haü ajja pajànàmi yattha dinnaü mahapphalaü. 194. So ahaü vivarissàmi gàmà gàmaü puràpuraü, Namassamàno sambuddhaü dhammassa ca sudhammatanti. 1 Dukkhaü acce ti-sãmu. 2. [BJT Page 60] [\x 60/] Evaü vutte àëavako yakkho bhagavantaü etadavoca. Abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và uttujjeyya pacicchannaü và vivareyya måëhassa và maggà àcikkheyya andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintãti, evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito, esàhaü bhagavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi, dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõepetaü saraõaü gatanti. âëavakasuttaü niññhitaü. 1. 11 Vijayasuttaü 195. Caraü [PTS Page 034] [\q 34/] và yadi và tiññhaü nisinno uda và sayaü, Sammi¤jeti pasàreti esà kàyassa i¤janà. 196. Aññhi nahàru saüyutto tacamaüsàvalepano, Chaviyà kàyo pañicchanno yathàbhåtaü na dissati. 197. Antapårodarapåro yakapeëassa vatthãno, Hadayassa papphàsassa vakkassa pihakassa ca. 198. Saïghàõikàya kheëassa sedassa medassa ca, Lohitassa lasikàya pittassa ca vasàya ca. 199. Athassa navahi sotehi asuci savati sabbadà, Akkhimbhà akkhigåthafakà kaõõamhà kaõõagåthako. 200. Siïghàõikà ca nàsàto mukhena camate'kadà, Pittaü semha¤ca vamati kàyamhà sedajallikà. 201. Athassa susiraü sãsaü matthajuïgassa påritaü, Subhato naü ma¤¤atã bàlo avijjàya purakkhato. [BJT Page 62] [\x 62/] 202. Yadàca so mato seti uddhumàto vinãgako, Apaviddho susànasmiü anapekkhà honti ¤àtayo. 203. Khàdanti naü suvàõà ca sigàlà ca vakà kimã, Kàkà gijjhà ca khàdanti ye ca¤¤e santi pàõino. 204. Sutvàna [PTS Page 035] [\q 35/] buddhavacanaü bhikkhu pa¤¤àõavà idha, So kho naü paejànàti yathàbhåtaü hi passati. 205. Yathà idaü tathà etaü yathà etaü tathà idaü, Ajjhatta¤ca bahiddhà ca kàye chandaü viràjaye. 206. Chandàràgavaratto so bhikkhu pa¤¤àõavà idha, Ajjhagà amataü santiü nibbàna1pada maccutaü. 207. Dipàdako yaü asuci duggandho parihãrati, 2 Nànà kuõapa paripåfarà vissavanno tato tato. 208. Etàdisena kàyena yo ma¤¤e uõõametave, Paraü và apajàyye kima¤¤atra adassanàti. Vijayasuttaü niññhitaü. 1. 12 Muni suttaü 209. Santhavàto bhayaü jàtaü niketà jàyate rajo, Aniketamasanthavaü etaü ve munidassanaü. 210. Yo jàtamucchijja na ropayeyya Jàyantamassa nànuppavecche, Tamàhu ekaü muninaü carantaü Addakkhi so santipadaü mahesã. 1 Nibbànaü-ma. 2 Parichàrati-ma. [BJT Page 64] [\x 64/] 211. Saïkhàya [PTS Page 036] [\q 36/] vatthuni pahàya bãjaü Sineha massa nànuppavecche, Sa ce muni jàtikhayantadassã Takkaü pahàya na upeti saükhaü. 212. A¤¤àya sabbàni nivesanàni Anikàmahaü a¤¤ataramipitesaü, Sa ve munã vãtagedho agidadho Nàyåhatã pàragato hi hoti. 213. Sabbàbhibhåü sabbaviduü sumedhaü Sabbesu dhammesu anåpalittaü, Sabba¤jahaü taõhakkhaye vimuttaü Taü vàpi dhãrà muniü3 vedayanti. 214. Pa¤¤àbalaü sãlavatåpapannaü Samàhataü jhànarataü satãmaü, Saïgàpamuttaü akhilaü anàsavaü Taü vàpi dhãrà muniü3 vedayanti. 215. Ekaü carantaü muniü appamattaü Nindàpasaüsànu avedhamànaü, Sãhaüva saddesu asantasantaü Vàtaüva jàlamhi asajjamànaü, Padumaü va toyena alippamànaü Netàrama¤¤esamana¤¤a neyyaü Taü vàpi dhãrà muniü3 vedayanti. 216. Yo [PTS Page 037] [\q 37/] gàhaõe thambhorivàbhijàyatã Yasmiü pare vàcàpariyantaü vadanti, Taü vãtaràgaü susamàhitindriyaü Taü vàpi dhãrà muniü3 vedayanti. 1 Muni-machasaü. 2 Mavejhàya-sã, syà. [BJT Page 66] [\x 66/] 217. Yo ve ñhatatto tasaraüva aujjuü Jigucchati kammehi pàpakehi, Vãmaüsamàno visamaü sama¤ca Taü vàpi dhãrà muniü3 vedayanti. 218. Yo sa¤¤atatto na karoti pàpaü Daharo ca majjhamo ca1 munã yatatto, Arosaneyyo so na roseti ka¤ci Taü vàpi dhãrà muniü3 vedayanti. 219. Yadaggato majjhato sesato và Piõóaü labhetha paradattåpajãvi, Nàlaü thutuü nopi nipaccavàdã Taü vàpi dhãrà muniü3 vedayanti. 220. Muniü carantaü virataü methanasamà Yo yobbanena upanibajjhate kvaci, Madappamàdà virataü vippamuttaü Taü vàpi dhãrà muniü3 vedayanti. 221. A¤¤àya lokaü paramatthadassiü Oghaü samuddaü atitariya tàdiü, Taü [PTS Page 038] [\q 38/] jinnaganthaü asitaü anàsavaü Taü vàpi dhãrà muniü3 vedayanti. 222. Asmà cubho dåravihàravuttino Gihã dàraposã amamo ca subbato, Parapàõarodhàya gihã asa¤¤ato Niccaü munã rakkhati pàõino yato. 223. Sikhã yathà nãlagãvo vihaïgamo Haüsassa nopeti javaü kudàcanaü, Evaü gihã nànukaroti bhikkhuno Munino vicittassa vanamhi jhàyatoti. Munisuttaü siññhitaü. Uragavaggo pañhamo. Tassuddànaü: Urago dhaniyo ceva visàõa¤ca tathà kasã, Cundo paràbhavo ceva vasalo mettabhàvanà. Sàtàgiro àëavako vijayo ca tathà muni, Dvàdasetàni suttàni uragavaggoti vuccati. 1 Majhejàva-sã, syà. [BJT Page 68] [\x 68/] 2. Cullavaggo 2. 1 Ratanasuttaü 224. Yànãdha [PTS Page 039] [\q 39/] bhåtàni samàgatàni Bhummàni và yàni va antalikkhe, Sabbeva bhåtà sumanà bhavantu Athopi sakkacca suõantu bhàsitaü. 225. Tasmà hi bhåtà nisàmetha sabbe Mettaü karotha mànusiyà pajàya, Divà ca ratto ca haranti ye baliü Tasmà hi ne rakkhatha appamattà. 226. Yaü ki¤ci vittaü idha và huraü và Saggesu và yaü ratanaü paõãtaü, Na no samaü atthi tathàgatena Idampi buddhe ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. 227. Khayaü viràgaü amataü paõãtaü Yadajjhagà sakyamunã samàhito, Na tena dhammena samatthi ki¤cã Idampi dhamme ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. 228. Yaü buddhaseññho parivaõõayã suciü Samàdhi mànantarika¤¤amàhu, Samàdhinà [PTS Page 040] [\q 40/] tena samo na vijjati Idampi dhamme ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. 229. Ye puggalà aññhasataü pasatthà Cattàri etàni yugàni honti, Te dakkhiõeyyà sugatassa sàvakà Etesu dinnàni mahapphalàni, Idampi saïghe ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. [BJT Page 70] [\x 70/] 230. Ye suppayuttà manasà daëhena Nikkàmino gotama sàsanamhi Te pattipattà amataü vigayha Laddhà mudhà nibbutiü bhu¤jamànà Idampi saïghe ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. 231. Yathindakhãlo pañhaviüsito siyà Catubbhi vàtehi asampakampiyo, Tathåpamaü sappurisaü vadàmi Yo ariyasaccàni avecca passati, Idampi saïghe ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. 232. Ye ariyasaccàni vibhàvayanti Gambhãrapa¤¤ena sudesitàni Ki¤càpi te honti bhusappamattà Na te bhavaü aññhamaü àdiyanti, Idampi saïghe ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. 233. Sahàvassa dassanasampadàya Tayassu dhammà jahità bhavanti, Sakkàyadiññhi [PTS Page 041] [\q 41/] vicikicchita¤ca Sãlabbataü vàpi yadatthi ki¤ci, Catåhapàyehi ca vippamutto Cha càbhiñhànàni abhabbo kàtuü Idampi saïghe ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. 234. Ki¤càpi so kammaü karoti pàpakaü Kàyena vàcà uda cetasà và Abhabbo so tassa pañicchàdàya Abhabbatà diññhapadassa vuttà, Idampi saïghe ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. [BJT Page 72] [\x 72/] 235. Vanappagumbe yathà phussitagge Gimhànamàse pañhamasmiü gimhe, Tathåpamaü dhammavaraü adesayi Nibbànagàmiü paramaü hitàya, Idampi buddhe ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. 236. Varo vara¤¤å varado varàharo Anuttaro dhammavaraü adesayã Idampi buddhe ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. 237. Khãõaü puràõaü navaü natthi sambhavaü Virattacittà àyatike bhavasmiü, Te õãõabilà aviråëhicchandà Nibbanti [PTS Page 042] [\q 42/] dhãrà yathàyampadãpo, Idampi saïghe ratanaü paõãtaü Etena saccena suvatthi hotu. 238. Yànãdha bhåtàni samàgatàni Bhummàni và yàni va antajikkhe, Tathàgataü devamanussapåjitaü Buddhaü namassàma suvatthi hotu. 239. Yànãdha bhåtàni samàgatàni Bhummàni và yàni va antajikkhe, Tathàgataü devamanussapåjitaü Dhammaü namassàma suvatthi hotu. 240. Yànãdha bhåtàni samàgatàni Bhummàni và yàni va antajikkhe, Tathàgataü devamanussapåjitaü Saïghaü namassàma suvatthi hotu. Ratatanasuttaü niññhitaü. 2. 2 âmagandhasuttaü 241. Sàmàkaciïguëakacãnakàni ca Pattapphalaü målapphalaü gavipphalaü, Dhammena laddhaü satamasanamànà1 Na kàmakàmà alikaü bhaõanti. 242. Yadasnamàno sukataü suniññhitaü Parehi dinnaü payataü paõãtaü, Sàlãnamannaü [PTS Page 043] [\q 43/] paribhu¤jamàno So bhu¤jatã kassapa àmaganthaü. 243. Na àmagandho mama kappatãti Icceva tvaü bhàsasi brahmabandhu, Sàlãnamannaü paribhu¤jamàno Sakuntamaüsehi susaükhatehi, Pucchàmi taü kassapa etamatthaü Kathaüpakàro tava àmagandho. 244. Pàõàtipàto vadhachedabandhanaü Theyyaü musàvàdo nikatã va¤canàni, Ajjhenakujjhaü paradàrasevanà Esàmagandho na hi maüsabhojanaü. 245. Ye idha kàmesu asa¤¤atà janà Rasesu giddhà asucãkamissità, 2 Natthikadiññhi visamà durannayà Edàmagandho na hi maüsabhojanaü. 246. Ye låkhasà dàruõà piññhimaüsikà, Mittadduno nikkaruõà timànino, Adànasãlà na ca denti kassaci Esàmagandho na hi maüsabhojanaü. 1 Satamasamànà-sã, [PTS.] Sakamassamànà-syà. 2 Asuciïgàvamassita-ma. [BJT Page 76] [\x 76/] 247. Kodho [PTS Page 044] [\q 44/] mado thambho paccuññhàpanà ca Màyà usåyà bhassasamussayo va, Mànàtimàno ca asabbhi santhavo Esàmagandho na hi masayojanaü. 248. Ye pàpasãlà iõaghàtasucakà Vohàrakåñà idha pàñiråpikà Naràdhamà ye'dha karonti kibbisaü Esàmagandho na hi maüsabhojanaü. 249. Yo idha pàõesu asa¤¤atà janà Paresamà'dàya vihesamuyyutà, Dussãlaluddà pharusà anàdarà Esàmagandho na hi maüsabhojanaü. 250. Etesu giddhà viruddhàtipàtino Niccuyyutà pecca tamaü vajanti ye, Patanti sattà nirayaü avaüsirà Esàmagandho na hi maüsabhojanaü. 251. Na macchamaüsaü nànasakattaü Na naggiyaü na muõóiyaü jañàjallaü Kharàjinàni nàggihuttassupasevanà và Ye càpi loke amarà bahå tapà Mantà'hutã ya¤¤amutåpavesanà Sodhenti maccaü avitiõõakaïkhaü. 252. Sotesu [PTS Page 045] [\q 45/] gutto viditindriyo care Dhamme ñhito ajjavamaddace rato, Aïgàtigo sabbadukkhappahãno Na lippatã1 diññhasutesu dhãro. 1 Limpati-syà. [BJT Page 78] [\x 78/] 253. Iccetamatthaü bhagavà punappunaü Akkhàsi naü1 vedayi mantapàragå, Citràhi gàthàhi munãpakàsayã Niràmagandho asito durannayo. 254. Sutvàna buddhassa subhàsitaü padaü Niràmagandhaü sabbadukkhappanådanaü, Nãcamano vandi tathàgatassa Tattheva pabbajjamarocayitthàti. âmagandhasuttaü niññhitaü. 2. 3 Hirisuttaü 255. Hiriü tarantaü vijigucchamànaü Sakhà hamasmi2 iti bhàsamànaü, Sayahàni kammàni anàdiyantaü Ne so mamanti iti taü vija¤¤à. 256. Ananvayaü piyaü vàcaü yo mittesu pakubbati, Akarontaü bhàsamànaü parijànanti paõóità. 257. Na [PTS Page 046] [\q 46/] so vitto yo sadà appamatto Bhedà saïkirandhameyànupassã, Yasmi¤ca seti urasãva putto Sa ve mitto so parehi abhejjo. 258. Pàmujjakaraõaü ñhànaü pasaüsàvahanaü sukhaü, Phalànisaüso bhàveti vahanto porisaü dhuraü. 259. Pavivekarasaü pãtvà rasaü upasamassa ca, Niddaro hoti nippàpo dhammapãti rasaü pibanti. Hirisuttaü niññhitaü. 1 Taü-må. 2 Savàhamasmi-machasaü. [BJT Page 80] [\x 80/] 2. 4 Maügalasuttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Atha kho a¤¤atarà devatà abhikkantàya rattiyà abhikkantavaõõà kevalakappaü jetavanaü obhàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi, ekamantaü ñhità kho sà devatà bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi. 260. Bahu devà manussà ca maïgalàni acintayuü, âkaïkhamànà sotthànaü bråhi maïgala muttamaü. 261. Asevanà ca bàlànaü paõóitàna¤ca sevanà, Påjà ca påjanãyànaü etaü maïgalamuttamaü. 262. Patiråpadesavàso ca pubbe ca katapu¤¤atà, Attasammàpaõidhi ca etaü maïgalamuttamaü. 263. Bàhusacca¤ca [PTS Page 047] [\q 47/] sippa¤ca vinayo ca susikkhito, Subhàsità ca yà vàcà etaü maïgalamuttamaü. 264. Màtàpitå upaññhànaü puttadàrassa saïgaho, Anàkulà ca kammantà etaü maïgalamuttamaü. 265. Dàna¤ca dhammacariyà ca ¤àtakàna¤ca saïgaho, Anavajjàni kammàni etaü maïgalamuttamaü. 266. ârati virati pàpà majjapànà ca sa¤¤amo, Appamàdo ca dhammesu etaü maïgalamuttamaü. 267. Gàravo ca nivàto ca santuññhi ca kata¤¤utà, Kàlena dhammasavaõaü etaü maïgalamuttamaü. [BJT Page 82] [\x 82/] 268. Khantã ca sovacassatà samaõàna¤ca dassanaü, Kàlena dhammasàkacchà etaü maïgalamuttamaü. 269. Tapo ca brahmacariya¤ca ariyasaccànadassanaü, Nibbànasacchikiriyà ca etaü maïgalamuttamaü. 270. Phuññhassa lokadhammehi cittaü yassa na kampati, Asokaü virajaü khemaü etaü maïgalamuttamaü. 271. Etàdisàni katvàna sabbattha maparàjità, Sabbattha sotthiü gacchanti taü tesaü maïgalamuttamanti. Maïgalasuttaü niññhitaü. 2. 5 Såciloma suttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà gayàyaü viharati ñaükitama¤ce såcilomassa yakkhassa bhavane. Tena kho pana samayena [PTS Page 048] [\q 48/] kharo ca yakkho såcilomo ca yakkho bhagavato avidåro atikkamanti. Atha kho kharo yakkho såcilomaü yakkhaü etadavocata eso samaõoti: neso samaõo samaõako eso. Yàva jànàmi yadi và so samaõo yadi và samaõakoti. Atha kho såcilomo yakkho yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavato kàyaü upanàmesi. Atha kho bhagavà kàyaü apanàmesi, Atha kho såcilomo yakkho bhagavantaü etadavoca, Bhàyasi maü samaõàti. Nakhvàhantaü àvuso bhàyàmi, api ca te samphasso pàpakoti. Pa¤haü taü samaõa pucchissàmi sace me na vyàkarissasi cittaü và te khipissàmi bhadayaü và te chàlessàmi pàdesu và gahetvà pàragaïgàya khipissàmãti. [BJT Page 84] [\x 84/] Na khvàhaü taü àvuso passàmi, sadevàka loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya yo me cittaü và khipeyya hadayaü và phàleyya pàdesu và gahetvà pàragaïgàya khipeyya, Api ca tvaü àvuso puccha yadàkaïkhasãti. Atha kho såciloma yakkho bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi: 272. Ràgo ca doso ca kutonidàno Aratã ratã lomahaüso kutojà, Kuto samuññhàya manovitakkà Kumàrakà dhaïkamivossajanti. 273. Ràgo ca doso ca itonidàno Aratã ratã lomahaüso itojà, Ito samuññhàya manovitakkà Kumàrakà dhaïkamivossajanti. 274. Snehajà [PTS Page 049] [\q 49/] attasambhåtà nigrodhassevi khandhajà, Puthu visattà kàmesu màluvà'va vitatà vane. 275. Ye naü pajànanti yato nidànaü Te naü vinodenti suõohi yakkha, Te duttaraü oghamimaü taranti Atiõõapubbaü apunabbhavàyàti. Såcilomasuttaü niññhitaü. 2. 6 Kapilasuttaü 276. Dhammacieyaü brahmacieyaü etadàhu vasuttamaü, Pabbajitopi ce hoti agàrasmà anagàriyaü. 277. So ce mukharajàtiko vihesàbhirato mago, Jãvitaü tassa pàpiyo rajaü vaóóheti attano. [BJT Page 86] [\x 86/] 278. Kalahàbhirato bhikkhu mohadhammena àvaño, Akkhatampi na jànàti dhammà buddhena desitaü. 279. Vihesaü bhàvitattànaü avijjàya purakkhato, Saükilesaü na jànàti maggaü nirayagàminaü. 280. Vinàpàtaü samàpanno gabbhà gabbhaü tamà tamaü, Save tàdisako bhikkhu pecca dukkhaü nigacchati. 281. Guthakåpo yathà assa samapuõõo gaõavassiko, Yo ca evaråpo assa dubbisodho hi sàïgaõo. 282. Yaü evaråpaü jànàtha bhikkhavo gehanissitaü, Pàpicchaü pàpasaïkappaü pàpaàcàragocaraü. 283. Sabbe [PTS Page 050] [\q 50/] samaggà hutvàna abhinibbijjayàtha naü, Kàraõóavaü1 niddhamatha kasambuü càpakassatha. 284. Tato palàpe vàhetha assamaõe samaõamànãne, Niddhamitvàna pàpicche pàpaàcàragocare. 285. Suddhà suddhehi saüvàsaü kappayavho patissatà, Tato samaggà nipakà dukkhassantaü karissathàti. Kapilasuttaü niññhitaü. 2. 7 Bràhmaõadhammika suttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Atha kho sambahulà kosalakà bràhmaõamàhàsàëà jiõõà vuddhà mahallakà addhagatà vayo anuppatità yena bhagavà tenupasaïkamiüsu, upasaïkamitvà bhagavatà saddhãü sammodiüsu, sammodasãyaü kathaü sàrànãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu, ekamantaü nisinnà kho te bràhmaõamahàsàëà bhagavantaü etadavocuü: 1 Kàraõóaüva-syà. 2 Dhamamacariya-mu. [BJT Page 88] [\x 88/] Sandissanti nu kho bho gotama etarahi bràhmaõà poràõànaü bràhmaõànaü bràhmaõadhammeti. Na kho bràhmaõà sandissanti etarahi bràhmaõà poràõànaü bràhmaõànaü bràhmaõadhammeti. Sàdhu no bhavaü gotamo poràõànaü bràhmaõànaü bràhmaõadhammaü bhàsatu save hoto gotamassa agaråti. Tena hi bràhmaõà suõàtha sàdhukaü manasi karotha bhàsissàmãti. Evaü bho'ti gho te bràhmaõamahàsàëà bhagavato paccassosuü bhagavà etadavoca: 286. Isayo pabbakà àsuü saüyatattà tapassino Pa¤cakàmaguõe hitvà attadatthamacàrisuü. 287. Na [PTS Page 051] [\q 51/] paså bràhmaõànàsuü na hira¤¤aü na dhànãyaü Sajjhàyadhanadha¤¤àsuü brahmaü nidhimapàlayuü. 288. Yaü tesaü pakataü àsi dvàrabhattaü upaññhitaü Saddhapakatamesànaü dàtave tadama¤¤isuü. 289. Nànarattehi vatthehi sayanebhàvasathehi ca Phità janapadà raññhà te namassiüsu bràhmaõe. 290. Avajjhà bràhmaõà àsuü ajeyyo dhammarakkhità Na te koci nivàresi kuladvàresu sabbaso. 291. Aññhacattàrisaü vassàni komàraü brahmacariyaü cariüsu te Vijjàcaraõapariyeññhiü acaruü bràhmaõà pure. 292. Na bràhmaõa a¤¤amagamuü napi bharãhaü kiõiüsu te Sampiyeneva saüvàsaü saügantivà samarocayuü. [BJT Page 90] [\x 90/] 293. A¤¤atra tambhà samayà utuveramaõimpati Antarà methunaü dhammaü nàssu gacchanti bràhmaõà. 294. Brahmacariya¤ca sãla¤ca ajjavaü maddavaü tapaü Soraccaü avihiüsa¤ca khanti¤càpi avaõõayuü. 295. Yo [PTS Page 052] [\q 52/] nesaü paramo àsi brahmà daëhaparakkamo Sa càpi methunaü dhammaü supinantepi nàgamà. 296. Tassa vattamanusikkhantà idheke va¤¤ujàtikà Brahmacariya¤ca sãla¤ca khanti¤càpi avaõõayuü. 297. Taõóulaü sayanaü vatthaü sappitela¤ca yàciya Dhammena samodhànetvà1tato ya¤¤amakappayuü Upaññhitasmiü ya¤¤asmiü nàssu gàvo haniüsu te. 298. Yathà màtà pità bhàtà a¤¤e vipi ca ¤àtakà Gàvo no paramà mittà yàsu jàyanti osadhà. 299. Annadà baladà cetà vaõõadà sukhadà tathà Etamatthamasaü ¤atvà sàssu gàvo haniüsu te. 300. Sukhumàlà mahàkàyà vaõõavanto yasassino Bràhmaõà sehi dhammehi kiccàkiccesu ussukà Yàva loke avattiüsu sukhamedhitthayampajà. 301. Tesaü àsi vipallàso disvàna aõuto aõuü Ràjino va viyàkàraü nàriyo samalaïkatà. 302. Ethe càja¤¤asaüyutte sukate cittasibbane Nivesane nivese ca vibhatte bhàgaso mite. 303. Gomaõóalaparibbåëhaü nàrãvaragaõàyutaü Uëàraü mànusaü bhogaü abhijjhàyiüsu bràhmaõà. 1 Samudànetvà-sã. Mu. 2, Pu. [BJT Page 92] [\x 92/] 304. Te tattha mante latthatvà okkàkaü tadupàgamuü pahåtadhanadha¤¤esi [PTS Page 053] [\q 53/] yajassu bahu te cittaü yajassu bahu te dhanaü. 305. Tato ca ràjà sa¤¤atto bràhmaõehi rathesabho Assamedhaü purisamedhaü sammàpàsaü vàjapeyyaü niraggalaü Ete yàge yajitvàna bràhmaõànaü adà dhanaü. 306. Gàvo sayana¤ca vattha¤ca nàriyo samalaïkatà Rathe càja¤¤asaüyutte sukate cittasibbane. 307. Nivesanàni rammàni suvibhattàni bhàgaso Nànàdha¤¤assa påretvà bràhmaõànaü adà dhanaü. 308. Te ca tattha dhanaü laddhà sannidhiü samarocayuü Tesaü icchàvatiõõànaü hiyyo taõhà pavaóóhatha Te tattha manne ganthetvà okkàkaü punupàgamuü. 309. Yathà àpo ca pañhavã hira¤¤aü dhanadhàniyaü Evaü gàvo manussànaü parikkhàro so hi pàõinaü Yajassu bahu te cittaü yajassu bahu te dhanaü. 310. Tato ca ràjà sa¤¤atto bràhmaõehi rathesabho Nekasatasahassiyo gàvo ya¤¤e1 aghàtayã. 311. Na pàdà na visàõena nàssu hiüsanti kenaci Gàvo eëasamànà soratà kumbhadåhanà Tà visàõe gahetvàna ràjà satthena ghàtayã. 312. Tato [PTS Page 054] [\q 54/] ca devà pitaro indo asurarakkhasà Adhammo iti pakkanduü yaü satthaü nipatã gave. 313. Tayo rogà pure àsuü icchà anasanaü jarà Pasåna¤ca samàrambhà2 aññhànavutimàgamuü. 314. Eso adhammo daõóànaü okkanno puràõo ahu Adåsikàyo ha¤¤anti dhammà dhaüsanti yàjakà. 1 A¤¤e-sãmu. 2. 2 Samàrabbhà-sãmu. [BJT Page 94] [\x 94/] 315. Evameso aõudhammo poràõo vi¤¤ågarahãto Yattha edisakaü passati yàjakaü garahatã jano. 316. Evaü dhamme viyàpanne vihinnà suddavessikà Puthu vihinnà khattiyà patiü bhariya 'vama¤¤atha. 317. Khattiyà brahmabandhu va ye ca¤¤e gottarakkhità Jàtivàdaü niraükatvà kàmànaü vasamanvagunti. Evaü vutte te bràhmaõamahàsàëà bhagavantaü etadavoca: abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama. Seyyathàpi bho gotama, nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjàtaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintãti, evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito, ete mayaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàma dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca, [PTS Page 055] [\q 55/] upàsake no bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupete saraõaü gate'ti. Bràhmaõadhammikasuttaü niññhitaü. 2. 8 Dhamma (nàvà) suttaü 318. Yasmà bhi dhammaü puriso vija¤¤à Indaü'ca naü devatà påjayeyya, So påjito tasmiü pasannacitto Bahussuto pàtukaroti dhammaü. 319. Tadaññhikatvàna nisamma dhãro Dammànudhammaü pañipajjamàno, Vi¤¤å vibhàvã nipuõo ca hoti Yo tàdisaü bhajate appamatto. 320. Khudda¤ca bàlaü upasevamàno Anàgatattha¤ca usåyaka¤ca, Idheva dhammaü acibhàvayitvà Avitiõõakaïkho maraõaü upeti. 1 Nàvàsuttaü-pu. Sãmu. 1 [BJT Page 96] [\x 96/] 321. Yathà naro àpagaü otaritvà Mahodakaü1 salilaü sãghasotaü, So vuyhamàno anusotagàmi Kiü so pare pakkati tàrayetuü. 322. Tathecha dhammaü avibhàvayitvà Bahussutànaü anisàmayattha, Sayaü ajànaü avãtiõõakaïkho Kiü so pare sakkati nijjhàpetuü. 323. Yathàpi [PTS Page 056] [\q 56/] nàvaü daëhamàruhitvà Piyena'rittena samaïgibhåto, So tàraye tattha bahåpi a¤¤e Tatråpàya¤¤å kusalo mutãmà. 324. Evampi yo vedagå bhàvitatto Bahussuto hoti avedhadhammo, So kho pare nijjhapaye pajànaü Sotàvadhànåpanãsåpanne. 325. Tasmà bhave sappurisaü bhajetha Medhàvina¤ceva bahussuta¤ca, A¤¤àya atthaü pañipajjamàno Vi¤¤àtadhammo so sukhaü labhethàti. Dhamma2suttaü niññhitaü. 2. 9 Kiüsãlasuttaü 326. Kiüsãlo kiüsamàcàro kàni kammàni bråbhayaü Naro sammà niviññhassa uttamattha¤ca pàpuõe. 327. Vuddhàpacàyã anusuyyako siyà Kàla¤¤å cassa garunaü dassanàya Dhammiü kathaü erayitaü khaõa¤¤å Suõeyya sakkacca subhàsitàni. 1 Mahodikaü-sãmu. 1 Saritaü-pu. 2 Nàvà-sãmu. [BJT Page 98] [\x 98/] 328. Kàlena gacche garunaü sakàsaü Thambhaü niraükatvà nivàtamutti Atthaü [PTS Page 057] [\q 57/] dhammaü saüyamaü brahmacarãyaü Anussare ceva samàcare va. 329. Dhammàràmo dhammarato Dhamme ñhito dhammavinicchaya¤¤å, No vàcare dhammasandosavàdaü Nãyetha tacchehi1 subhàsitehã. 330. Hassaü jappaü paridevaü padosaü Màyàkataü kuhakaü giddhimànaü, Sàrambhakakkasakasàva mucchaü2 Hitvà care vãtamado ñhitatto. 331. Vi¤¤àtasàràni subhàsitàni Suta¤ca va¤¤àtasamàdhisàraü, Na tassa pa¤¤à ca suta¤ca vaóóhati Yo sàhaso hoti naro pamatto. 332. Dhamme ca ye ariyapavedite ratà Anuttarà te vacasà manasà kammanà ca Te santisoraccasàdhisaõñhità Sutassa pa¤¤àya ca sàramajjhagåti. Kiüsãlasuttaü niññhitaü. 2. 10 Uññhàna suttaü 333. Uññhahatha nasãdatha ko attho supitena vo, âturànaü bhi kà niddà sallaviddhàna ruppataü. 334. Uññhahatha [PTS Page 058] [\q 58/] nisãdatha daëhaü sikkhatha santiyà, Mà vo pamatte vi¤¤àya Maccuràjà amosayitthavasànuhe. 1 Tacchehi nãyetha-sãmu. 1, Machasaü. 2 Kakkassa-sãmu. 1. Kakkaü-sãmu. 2. [BJT Page 100] [\x 100/] 335. Yàya devà manussa ca sità tiññhanti atthikà, Tarathetaü'visattikaü khaõo vo1 mà upaccagà; Khaõàtãtà hi socanti nirayambhi samappità. 336. Pamàdo rajo pamàdo2 pamàdànupatità ajo, Appamattena vijjàya abbahe sallamattanoti. Uññhànasuttaü niññhitaü. 2. 11 Ràhula suttaü 337. Kacci abhiõhasaüvàsà nàvajànàsi paõóitaü Ukkàdhàro manussànaü kacci apacito tayà. 3 338. Nàhaü abhiõhasaüvàsà avajànàmi paõóitaü, Ukkadhàro manussànaü niccaü apacito mayà. 339. Pa¤cakàmaguõe hitvà piråpe manorame, Saddhàya gharà nikkhamma dukkhassantakaro bhava. 340. Vitte bhajassu kalyàõe panta¤ca4 sayanàsanaü, Vicittaü appanigghosaü matta¤¤å hohi bhojane. 341. Cãvare [PTS Page 059] [\q 59/] piõóapàte ca paccaye sayanàsane, Etesu taõhaü mà kàsi mà lokaü punaràgami. 342. Saüvuto pàtimokkhasmiü indriyesu ca ¤casu, Sati kàyagatàtyatthu nibbidà bahulo bhava. 1 Ve-sãmu. 1. 2 Pamàdà-sãmu. 1. 3 Tava-syà. 4 Pattha¤ca-sãmu. 1. [BJT Page 102] [\x 102/] 343. Nimittaü parivajjehi subhaü ràgåpasaühitaü, Asubhàya cittaü bhàvehi ekaggaü susamàhitaü. 344. Animitta¤ca bhàvehi mànànusayamujjaha, Tato mànàbhisamayà upasanto carissasãti. Itthaü sudaü bhagavà àyasmantaü àhulaü imàhi gàthàhi abhiõhaü ovadatãti. Ràhulasuttaü niññhitaü. 2. 12 Nigrodhakappa suttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà àëaviyaü viharati aggàëave cetiye. Tena kho pana samayena àyasmato vaïgãsassa upajjhàyo nigrodhakappo nàma thero aggàëave cetiye aciraparinibbuto hoti. Atha kho àyasmato vaügãsassa rahogatassa pañisallãnassa evaü cetaso parivitakko udapàdi: parinibbuto nu kho me upajjhàyo udàhu no parinibbutoti. Atha kho ayasvà vaügãso sàyanhasamayaü1 pañisallàni vuññhito yona bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. [PTS Page 060] [\q 60/] ekamantaü nisinno kho àyasmà vaügãfasà bhagavantaü etadavoca: idha mayhaü bhante rahogatassa pañisallãnassa evaü cetaso parivitakko udapàdã: parinibbuto nu kho me upajjhàyo udàhu no parinibbutoti. Atha kho àyasmà vaïgãso uññhàyàsanà ekaüsaü cãvaraü katvà yena bhagavà tena¤jaliü paõàmetvà bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi: 345. Pucchàma satthàraü anomapa¤¤aü Diññheva dhamme yo vicikicchàna üchettà, Aggàëave kàlamakàsi bhikkhu ¥àto yasassi abhinabbutatto. 1 Sàyaõha samayaü-sãmu. 1, 2. [BJT Page 104] [\x 104/] 346. Nigrodhakappo iti tassa nàma, Tayà kataü bhagavà bràhmaõassa, So taü namassaü acari mutyapekkho âraddhaviriyo daëhadhammadassã. 347. Taü sàvakaü sakka1 mayampi sabbe A¤¤àtumicchàma samantacakkhu, Samavaññhità no savaõàya sotà Tvaü no satthà tvaü anuttarosi. 348. Chindeva no vicikicchaü bråhi metaü Parinibbutaü vedaya bhåripa¤¤a, Majjheva no bhàsa samantacakkhu Sakkova devànaü2 sahassanetto. 349. Yo keci ganthà idha mohamaggà, A¤¤àõapakkhà vicikicchaññhànà, Tathàgataü [PTS Page 061] [\q 61/] patvà na te bhavanti Cakkhuü hi etaü paramaü narànaü. 350. No ce hi jàtu puriso kilese Vàto yathà abbhaghanaü vihàne, Tamo vassa nivuto sabbaloko Na jotimantopi narà tapeyyuü. 351. Dhãrà ca pajjotakarà bhavanti Taü taü ahaü dãra tatheva ma¤¤e, Vipassinaü jhanamupàgamamha Parisàsu no àvikarohi kappaü. 352. Khippaü giraü eraya vagguvagguü Haüsova paggayha sanikaü nikåjaü, 3 Bindussarena suvikappitena Sabbeva te ujjugatà suõoma. 1 Sakya-machasaü. 2 Devàna-machasaü. 3 Saõiü niku¤ja-sãmu. 1. Saõiü niku ja-sãmu. 2. [BJT Page 106] [\x 106/] 353. Pahãnajàtimaraõaü asesaü Niggayha dhonaü vadessàmi dhammaü, Na kàmakàro hi puthujjanànaü Saïkheyyakàrova tathàgatànaü. 354. Sampannaveyyàkaraõaü tavedaü Samujjupa¤¤assa samuggahãtaü, Ayama¤jalã pacchimo suppaõàmito Mà mohayã jàna'manomapa¤¤a. 355. Parovaraü ariyadhammaü viditvà Mà mohayã jàna'manomavãra, Vàriü [PTS Page 062] [\q 62/] yathà ghammani ghammatatto Vàcàbhikaïkhàmi sutaü pavassa. 1 356. Yadatthikaü brahmacariyaü acàri2 Kappàyano kaccissa taü amoghaü, Nibbàyi so àdu upàdiseso Yathà vimutto ahu naü suõoma. 357. Acchecchi taõhaü idha nàmaråpe (iti bhagavà) Kaõhassa sotaü dãgharattànusayitaü, Atàri jàtimaraõaü asesaü Iccabravã bhagavà pa¤caseññho. 358. Esa sutvà pasidàmi vaco te isisattama, Amoghaü kira ve puññhaü namaü va¤cesi bràhmaõo. 359. Yathàvàdã tathàkàrã ahu buddhassa sàvako, Acchidà maccuno jàlaü tataü màyàvino daëhaü. 360. Addasa bhagavà àdiü upàdànassa kappiyo, Accagà vata kappàyano maccudheyyaü suduttarantã. Nigrodhakappasuttaü niññhitaü. 1 Sutassa vassa-pu. 2 Acari-sãmu 2 [BJT Page 108] [\x 108/] 2. 13 Sammàparibbàjanãya suttaü 361. Pucchàmi [PTS Page 063] [\q 63/] muniü pahåtapa¤¤aü Tiõõaü pàragataü parinibbutaü ñhitattaü, Nikkhamma gharà panujja kàme Kathaü bhikkhu sammà so loke paribbajeyya. 362. Yassa maïgalà samåhatà (iti bhagavà) Uppàtasupinà ca lakkhaõà ca, So maïgaladosavippahãno bhikkhu Sammà so loke paribbajeyya. 363. Ràgaü vinayetha mànusesu Dibbesu kàmesu vàpi bhikkhu, Atikkamma bhavaü samecca dhammaü Sammà so loke paribbajeyya. 364. Vipiññhi katvàna pesunàni Kodhaü kadariyaü jaheyya bhikkhu, Anurodhavirodhavippahãno Sammà so loke paribbajeyya. 365. Hitvàna piya¤ca appiya¤ca Anupàdàya anissito kuhi¤ci, Saüyojaniyehi vippamutto Sammà so loke paribbajeyya. 366. Na so upadhãsu sàrameti Adànesu vineyya chandaràgaü, So anissito ana¤¤aneyyo Sammà so loke paribbajeyya. 367. Vacasà [PTS Page 064] [\q 64/] manasà ca kammanà ca Aviruddho samma viditvà dhammaü, Nibbànapadàbhipatthayàno Sammà so loke paribbajeyya. 1 Mahàsamayasuttantipi-pu. [BJT Page 110] [\x 110/] 368. Yo vandati maü1 na uõõameyya Akkåññhopi na sandhiyetha bhikkhu, Laddhà parabhojanaü na majje, Sammà so loke paribbajeyya. 369. Lobha¤ca bhava¤ca vippahàya Virato chedanabandhanàto bhikkhå, So tiõõakathaükatho visallo Sammà so loke paribbajeyya. 370. Sàruppamattano viditvà Na ca bhikkhu biüseyya ka¤ci loke, Yathà tathiyaü viditvà dhammaü Sammà so loke paribbajeyya. 371. Yassànusayà na santi keci Målà akusalà samåhatà se, So niràsayo anàsayàno Sammà so loke paribbajeyya. 372. âsavakhãõo [PTS Page 065] [\q 65/] pahãnamàno Sabbaü ràgapathaü upàtivatto, Anto parinibbuto ñhitatto Sammà so loke paribbajeyya. 373. Saddho sutavà niyàmadassã Vaggagatesu na vaggasàri dhãro, Lobhaü dosaü vineyya pañighaü Sammà so loke paribbajeyya. 374. Saüsuddhajino vivattacchaddo Dhammesu vasã pàragå anejo, Saïkhàranirodha¤àõakusalo Sammà so loke paribbajeyya. 1 Maü (ti)-sãmu. 1, 2. [BJT Page 112] [\x 112/] 375. Atãtesu anàgatesu càpi Kappàtãto aticca suddhipa¤¤o, Sabbàyatanehi vippamutto Sammà so loke paribbajeyya. 376. A¤¤àya padaü samecca chammaü Vivañaü disvàna pahànamàsavànaü, Sabbåpadhinaü parikkhayàno Sammà so loke paribbajeyya. 377. Addhà hi bhagavà tatheva etaü Yo so evaü vihiri danto bhikkhå, Sabbasaüyojaniye1 [PTS Page 066] [\q 66/] ca vãticatto Sammà so loke paribbajeyyà'ti. Sammàparibbàjaniyasuttaü niññhitaü. 1. 14 Dhammika suttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóikassa àràme. Atha kho dhammiko upàsako pa¤cahi upàsakesatehi saddhiü yena bhagavà tesupasaïkami, upasaïgamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno dho dhammiko upàsako bhagamantaü gàthàya ajjhabhàsi. 378. Pucchàmi taü gotama bhuripa¤¤a Kathaükaro sàvako sàdhu hoti, Yo và agàrà anagàrameti Agàrino và panupàsakàse. 379. Tuvaü hi lokassa sadevakassa Gatiü pajànàsi paràyana¤ca, Na cattha tulyo nipuõatthadassã Tuvaü hi buddhaü pavaraü vadanti. 1 Sabbasaüyojanayoga-(machasaü). [BJT Page 114] [\x 114/] 380. Sabbaü tuvaü ¤àõamavecca dhammaü Pakàsesi satte anukampamàno, Vivattacchaddosi samantacakkhu Virocasã vimalo sabbaloke. 381. âga¤chi [PTS Page 067] [\q 67/] te santike nàgaràjà Eràvaõo nàma jinoti sutvà, So pi tayà mantayitvà ajjhagamà âdhåti sutvàna patãtaråpo. 382. Ràjàpi taü vessavaõo kuvero Upeti dhammaü paripucchamàno, Tassàpi tvaü pucchito bråsi dhãra So càpi sutvàna patãtaråpo. 383. Yo keci me titthiyà vàdasãlà âjãvakà và yadi và kigaõñhà, Pa¤¤àya taü nàtitaranti sabbe hito vajantaü viya sãghagàmiü. 384. Yo keci me bràhmaõà vàdasãlà Vuddhà càpi bràhmaõà santi keci, Sabbe tayi atthabaddhà bhavanti Ye càpi ca¤¤e vàdino ma¤¤amànà. 385. Ayaü hi dhammo nipuõo sukho ca Yoyaü tayà bhagavà suppavutto, Tameva sabbe1 sussåsamànà Taü no vada pucchito buddhaseññha. 386. Sabbepi me bhikkhavo sannisinnà Upàsakà càpi tatheva sotuü, Suõantu dhammaü vimalenànubuddhaü Subhàsitaü vàsavasseva devà. 387. Suõàtha me bhikkhavo sàcayàmi vo Dhammaü dhutaü ta¤ca dharàtha sabbe, Iriyàpathaü [PTS Page 068] [\q 68/] pabbajitànulomikaü Sevetha naü atthadassã mutãmà. 1 Sabbe mayaü-syà. [BJT Page 116] [\x 116/] 388. Na ve vikàle vicareyya bhikkhu Gàma¤ca1 piõóàya careyya kàle, Akàlacàriü hi sajanti saügà Tasmà vikàle na caranti buddhà. 389. Råpà ca saddà ca rasà ca gandhà Phassà ca ye sammadayanti satte, Etesu dhammesu vineyya ndandaü Kàlena so pavise pàtaràsaü. 390. Piõóa¤ca bhikkhu samayena laddhà Eko pañikkamma raho nisãde, Ajjhattacintã na mano bahiddhà Nicchàraye saïgahi tattabhàvo. 391. Sace pi so sallape sàvakena A¤¤ena và kenaci bhikkhunà và, Dhammaü paõãtaü tamudàhareyya Na pesunaü nopi paråpavàdaü. 392. Vàdaü hi eke pañiseniyanti Na te pasaüsàma parittapa¤¤e, Tato tato ne pasajanti saïgà Cittaü hi te tattha gamenti dåre. 393. Paõóaü vihàraü sayanàsana¤ca âpa¤ca ïghàñirajåpavàhanaü, Sutvàna dhammaü sugatena desitaü Saïkhàya seve varapa¤¤asàvako. 394. Tasvà hi paõóe sayanàsane ca âpe ca saüghàñirajåpavàhane, Etesu [PTS Page 069] [\q 69/] dhammesu anåpajitto Bhikkhå yathà pokkhare vàribindå. 1 Gàme ca-machasaü. [BJT Page 118] [\x 118/] 395. Gahaññhavattaü pana vo vadàmi Yathàkaro sàvako sàdhu hoti, Nahesa1 labbhà sapariggahena Phassetuü so kevalo bhikkhu dhammo. 396. Pàõaü na hàne na ca ghàtayeyya Na vànuja¤¤à hanataü paresaü, Sabbesu bhåtesu nidhàya daõóaü Ye thàvarà ye va tasà santi2 loke. 397. Tato adinnaü parivajjayeyya Ki¤ci kvacã sàvako bujjhavàso, Na hàraye harataü nànuja¤¤à Sabbaü adinnaü parivajjayeyya. 398. Abrahmacariyaü parivajjayeyya Aïgàrakàsuü jalitaü va vi¤¤å, Asambhuõanto pana brahmacariyaü Parassa dàraü nàtikkameyya. 399. Sahaggato và óarisaggato và Ekassa ceko na musà bhaõeyya, Na bhàõaye bhaõataü nànuja¤¤à Sabbaü abhåtaü parivajjayeyya. 400. Majja¤ca pànaü na samàcareyya Dhammaü imaü rocaye yo gahaññho, Na pàyaye pibataü nànuja¤¤à Ummàdanantaü iti naü viditvà. 401. Madà hi pàpàni karontã bàlà Karonti ca¤¤epi jane pamatte, Etaü [PTS Page 070] [\q 70/] apu¤¤àyatanaü vivajjaye Ummàdanaü mohanaü bàlakantaü. 1 Na heso-sãmu. 1, 2. 2 Tasanti-mu. [BJT Page 120] [\x 120/] 402. Pàõaü na hàne na cadinnamàdiye Musà na bhàse na ca majjapo siyà, Abrahmacariyà virameyya methunà Rattiü na bhu¤jeyya vikàlabhojanaü. 403. Màlaü na dhàre na ca gandhamàcare Ma¤ce chamàyaü va sayetha santhate, Etaü hi aññhaïgikamàhu posathaü Buddhena dukkhantagunà pakàsitaü. 404. Tato ca pakkhassupavassuposathaü Càtuddasãü pa¤cadasi¤ca aññhamiü, Pàñihàriyapakkha¤ca pasannamànaso Aññhaïgupetaü susamattaråpaü. 405. Tato ca pàto upavutthuposatho Annena pànena ca bhikkhå saïghaü, Pasanna citto anumodamàno Yathàrahaü saüvibhajetha vi¤¤å. 406. Dhammena màtà pitaro bhareyya Payojaye dhammikaü so vaõijjaü, Etaü gihã vattayaü appamatto1 Sayaü pabhe nàma upeti deveti. Dhammika suttaü niññhitaü. Cullavaggo dutiyo. Tassuddànaü: [PTS Page 071] [\q 71/] Ratanaü àmagandha¤ca hiriü maïgalamuttamaü, Såcilomo kapilaüca puna bràhmaõadhammikaü. Dhammasuttaü kiüsãlaü uññhànaü atha ràhulo, Kappo ca paribbàja¤ca dhammiko ca punàparaü, Cuddasetàni suttàni cullavaggoti vuccati. 1 Vattayamappamatto-machasaü. [BJT Page 122] [\x 122/] 3. Mahàvaggo 3. 1 Pabbajjà suttaü 407. Pabbajjaü [PTS Page 072] [\q 72/] kittayissàmi yathà pabbaji cakkhumà, Yatha vãmaüsamàno so pabbajjaü samarocayi. 408. Sambàdho'yaü gharàvàso rajassàyatanaü iti, Abbhokàso va pabbajjà iti disvàna pabbaji. 409. Pabbajitvàna kàyena pàpaü kammaü vivajjayi, Vacãduccaritaü hitvà àjãvaü parisodhayi. 410. Agamà ràjagahaü buddho magadhànaü giribbajaü, Piõóàya abhihàresi àkiõõavaralakkhaõo. 411. Tamaddasà bimbisàro pàsàdasmiü patiññhito, Disvà lakkhaõa sampannaü imamatthaü abhàsatha. 412. Imaü bhonto nisàmetha abhiråpo brahà suci, Caraõena ceva sampanno yugamannaü ca pekkhati. 413. Okkhittacakkhu satimà nàyaü nãcà kulàmiva, Ràjadåtà vidhàvantu kuhiü bhikkhu gamissati. 414. Te pesità ràjadåtà piññhito anubandhisuü, Kuhiü gamissatã bhikkhu kattha vàso bhavissati. 415. Samadànaü caramàno guttadvàro susaüvuto, Khippaü pattaü apåresi sampajàno patissato. [BJT Page 124] [\x 124/] 416. Piõóacàraü [PTS Page 073] [\q 73/] caritvàna1 nikkhamma nagarà muni, Paõóavaü abhihàresi ettha vàso bhavissati. 417. Disvàna vàsåpagataü tato2 dåtà upàvisuü, Ekova dåto2 àgantivà ràjino pañivedayi. 418. Esa bhikkhu màhàràja paõóavassa purakkhato, Nisinno vyagghrasabhova sãhova girigabbhare. 419. Sutvàna dåtavacanaü bhaddayànena khattiyo, Taramànaråpo niyyàsã yena paõóavapabbato. 420. Sayànabhåmiü yàyitvà yànà oråyha khattiyo, Pattiko upasaïkamma àsajja taü upàvisi. 421. Nisajja ràjà sammodi kathaü sàràõãyaü tato, Kathaü so vãtisàretvà imamatthaü abhàsatha. 422. Yuvà ca daharo càsi pañhamuppatito susu, Vaõõàrohena sampanno jàtimà viya khattiyo. 423. Sohayanto aõãkaggaü nàgasaüghapurakkhato, Dadàmi bhoge bhu¤jassu jàtiü vakkhàhi pucchito. 424. Ujuü jànapado ràjà himavantassa passato, Dhanaviriyena sampanno kosalesu4 niketino. 425. âdiccà [PTS Page 074] [\q 74/] nàma gottena sàkiyà nàma jàtiyà, Tamhà kulà pabbajitomhi ràja na kàme abhipatthayaü. 426. Kàmesvàdãnavaü disvà nekkhammaü daññhu khemato, Padhànàya gamissàmi ettha me rajjatã5 manoti. Pabbajjàsuttaü niññhitaü. 1 Sapiõaóacàraü caritvà-mu. 1. 2 Tayo-mu. 2. 3 Tesu ekova-mu. 2. 4 Kosalassa-syà. 5 Ra¤jito-mu, 1, ra¤jati-mu. 2. [BJT Page 126] [\x 126/] 3. 2 Padhàna suttaü 427. Taü maü padhànapahitattaü nadiü nera¤jaraü pati, Viparakkamma jhàyantaü yogakkhemassa pattiyà. 428. Namucã karuõaü vàcaü bhàsamàno upàgamã, Kiso tvamasi dubbaõõo santi ko maraõaü tava. 429. Sahassabhàgo maraõassa ekaüso tava jãvitaü, Jãva ho1 jãvitaü seyyo jãvaü pu¤¤àni kàhasi. 430. Carato [PTS Page 075] [\q 75/] va te brahmacariyaü aggihutta¤ca juhano, Pahåtaü cãyate pu¤¤aü kimpadhànena kàhasi. 431. Duggo maggo padhànàya dukkaro durabhisambhavo, Imà gàthà bhaõaü màro aññhà buddhassa santike. 432. Taü tathàvàdãnaü màraü bhagavà etadabravã, Pamattabandhu pàpima yenatthena idhàgato. 433. Aõumattenapi pu¤¤ena attho mayhaü na vijjati, Yesaü ca attho pu¤¤ànaü te màro vattumarahati. 434. Atthi saddhà tathà viriyaü pa¤¤à ca mama vijjati, Evaü maü pahitattamipi kiü jãva mama pucchasi. 435. Nadãnampi sotàni ayaü vàto visosaye, Ki¤ca me pahitattassa lohitaü nåpasussaye. 436. Lohite sussamànamhi pittaü semha¤ca sussati, Maüsesu khãyamànesu bhayyo cittaü pasãdati, Bhiyyo sati ca pa¤¤à ca samàdhi mama tiññhati. 1 Jãvambho-mu. 1 [BJT Page 128] [\x 128/] 437. Tassa mevaü viharato pattassuttamavedanaü, Kàme nàpekkhate cittaü passa sattassa suddhataü, 438. Kàmà [PTS Page 076] [\q 76/] te pañhamà senà dutiyà arati vuccati, Tatiyà khuppipàsà te catutthi taõhà pavuccati. 439. Pa¤camã thãnamiddhaü te chaññhà bhãru pavuccati, Attamã vicikicchà te makkho thambho te aññhamã. 1 440. Làbho siloko sakkàro micchà saddho ca yo yaso, Yo cattànaü samukkaüse pare ca avajànati. 441. Esà namuci te senà kaõhassàbhippahàriõã, Na taü asåro jinàti jetvà ca labhate sukhaü. 442. Esa mu¤jaü parihare dhãratthu mama jãvitaü, Saïgàme me mataü seyyo ya¤ce jãve paràjito. 443. Pagàëhà ettha2 na dissanti eke samaõabràhmaõà. Ta¤ca maggaü na jànanti yena gacchanti subbatà. 444. Samantà dhajiniü disvà yuttaü màraü savàhiniü, Yuddhàya paccuggacchàmi mà maü ñhànà acàvayi. 445. Yantetaü nappasahati senaü loko sadevako, Tante [PTS Page 077] [\q 77/] pa¤¤àya gacchàmi amaü pattaüva asmanà. 446. Vasiü karitvà saükappaü sati¤ca suppatiññhitaü, Raññhà raññhaü vicarissaü3 sàvake vinayaü puthu. 447. Te appamattà pahitattà mama sàsanakàrakà, Akàmassa te gamissanti yattha gantvàna socare. 1 Aññhamo-mu. 1. 2 Pagàëebhattha-mu. 2 3 Vicarissaü-mu. 2. [BJT Page 130] [\x 130/] 448. Sattavassàni bhagavantaü anubandhiü padà padaü, Otàraü nàdhigacchissaü sambuddhassa satãmato. 449. Medavaõõaüva pàsàõaü vàyaso anupariyagà, Apettha mudu vindema api assàdanà siyà. 450. Aladdhà tattha assàdaü vàyasetto apakkami, Kàkova selaü àsajja nibbijjàpema gotamaü. 451. Tassa [PTS Page 078] [\q 78/] sokaparetassa vãõà kacchà abhassatha, Tato so dummano yakkho tatthevantaradhàyathàti. Padhànasuttaü niññhitaü. 3. 3 Subhàsita suttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane -pe- bhagavà etadavoca: catåhi bhikkhave aïgehi samannàgatà vàcà subhàsità hoti na dubbhàsità, anavajjà ca ananuvajjà ca vi¤¤ånaü, katamehi catåhi: idha bhikkhave bhikkhu subhàsitaü yeva bhàsati no dubbhàsitaü dhammaü yeva bhàsati no adhammaü, piyaü yeva bhàsati no appiyaü, sacca yeva bhàsati no alikaü. Imehi kho bhikkhave catåhi aïgehi samannàgatà vàcà subhàsità hoti na dubbhàsità, anavajjà ca ananuvajjà ca va¤¤ånanti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 452. Subhàsitaü uttamamàhu santo Dhammaü bhaõe nàdhammaü taü dutiyaü, Piyaü bhaõe nàppiyaü taü tatiyaü Saccaü bhaõe nàlikaü taü catutthanti. Atha [PTS Page 079] [\q 79/] kho àyasmà vaügãso upaññhàyàsanà ekaüsaü cãvaraü katvà yena bhagavà tena¤jaliü paõàmetvà bhagavantaü etadavoca: pañibhàti maü bhagavà pañibhàti maü bhagavàti. Pañibhàtu taü vaügãsà'ti bhagavà avoca. Atha kho àyasmà vaügãso bhagavantaü sammukhà sàruppàhi gàthàhi abhitthavi. 453. Tameya bhàsaü bhàseyya yàyattàtaü na tàpaye, Pareca na vihiüsye sà ve vàcà subhàsita. 454. Piyavàcameva bhàseyya yà vàcà patinandità, Yaü anàdàya pàpàni paresaü bhàsate piyaü. 455. Saccaü ve amatà vàcà asa dhammo sanantano, Saveca atthe ca dhamme ca àhu santo patiññhità. 456. Yaü buddho bhàsatã vàcaü khemaü nibbànapattiyà, Dukkhassantakiriyàya sà ve vàcànamuttamàti. Subhàsitasuttaü niññhitaü. 3. 4 Sundarikabhàradvàja suttaü Evaü me sutaü: ekaü bhagavà kosalesu viharati sundarikàya nadiyà tãre. Tena kho pana samayena sundarikabhàradvàjo bràhmaõo sundarikàya nadiyà tãre aggiü suhati, aggihuttaü paricarati, atha kho sundarikabhàradvàjo bràhmaõo aggiü suhitvà aggihuttaü paricaritvà uññhàyàsanà amannà catuddisà anuvilokesi ko nu kho imaü havyasesaü bhu¤jeyyàti. Addasà kho sundarikabhàradvàjo bràhmaõo [PTS Page 080] [\q 80/] bhagavantaü avidåre a¤¤atarasmiü rukkhamåle sasãsaü pàrutaü nisinnaü disvàna vàmena hatthena havyasesaü gahetvà dakkhiõena hatthena kamaõóalaü gahetvà yena bhagavà tenupasaïkami. [BJT Page 134] [\x 134/] Atha kho bhagavà sundarika bhàradvàjassa bràhmaõassa padasaddena sãsaü vivari, atha kho sundarikabhàradvàjo bràhmaõo "muõóo ayaü bhavaü muõóako ayaü bhavanti" tato va puna nivattitukàmo ahosi, atha kho sundarikabhàradvàjassa bràhmaõassa etadahosi. Muõóàpi bhi idhekacce bràhmaõà bhavanti yannånàhaü upasaïkamitvà jàtiü puccheyyanti, atha kho sundarikabhàradvàjo bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïgami, upasaïkamitvà bhagavantaü etadavoca kijacco bhavanti, atha kho bhagavà sundarikabhàradvàjaü bràhmaõaü gàthàhi ajjhabhàsi. 457. Na bràhmaõo no'mhi na ràjaputto Na vessàyano uda koci no'mhi, Gottaü pari¤¤àya puthujjanànaü Aki¤cano manta caràmi loke. 458. Saïghàñivàsã agaho caràmi Nivuttakeso abhinibbuto, Alippamàno idha mànavehi Akallaü maü bràhmaõa pucchasi gottapa¤ahaü. 459. Pucchanti [PTS Page 081] [\q 81/] ve bho bràhmaõà bràhmaõehi Saha bràhmaõo no bhavanti bràhmaõo, Ve tvaü bråsi ma¤ca bråsi abràhmaõantaü Sàcittiü pucchàmi tipadaü catuvãsatakkharaü. 460. Kiü nissità isayo manujà khattiyà bràhmaõà Devatànaü ya¤¤amakappayiüsu puthu idha loke, Yadantagu vedagu ya¤¤a kàle, Yassàhutiü tassijjheti bråmi. 461. Addhà hi tassa hutamijjhe (iti bràhmaõo) Yaü tàdisaü vedaguü addasàmi, Tumhàdisànaü hi adassanena A¤¤o jano bhu¤jati puraëàsaü. [BJT Page 136] [\x 136/] 462. Tasmàtiha tvaü bràhmaõa atthena Atthiko upasaïgamma puccha, Antaü vidhåmaü anighaü niràsaü Appevidha abhivinde sumedhaü. 463. Ya¤¤e ratàhaü bho gotama Ya¤¤aü yaññhu kàmo Nàhaü pajànàmi anusàsatu maü bhavaü Yattha [PTS Page 082] [\q 82/] hutaü ijjhe bråhi metaü. 464. Tena hi tvaü bràhmaõa odahassu sotaü Dhammaü te desissàmi, 465. Mà jàtiü pucchi caraõa¤ca puccha Kaññhà have jàyati jàtavedo, Nãcà kulãnopi munã dhitimà âjàniyo hoti hirãnisedho. 466. Saccena dantà damasà upeto Vedattagå vusitabrahmacariyo, Kàlena tamhi havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho1 yajetha. 468. Ye vãtaràgà susamàhitindriyà Cando'va ràhuggahaõà pamuttà, Kàlena tesu havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 469. Asajjamànà vicaranti loke Sadà satà hitvà mamàyitàni, Kàlena tesu havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 1 Pa¤¤apekkho-machasaü. [BJT Page 138] [\x 138/] 470. Ye kàme hitvà abhibhuyyacàri Yo vedi jàtimaraõassa antaü, Parinibbuto [PTS Page 083] [\q 83/] udakarahadova sãto Tathàgato arahati påraëàsaü. 471. Samo samehi visamehi dåre Tathàgato hoti anantapa¤¤o, Anåpajitto idha và huraü và Tathàgato arahati påraëàsaü. 472. Yamhi na màhà vasatã na màno Yo vãtalobho amamo niràso, Anuõõa kodho abhinibbutatto Yo bràhmaõo sokamalaü abhàsi Tathàgato arahati påraëàsaü. 473. Nivesanaü yo manaso ahàsi Pariggahà yassa na santi kevi, Anupàdiyàno idha và huraü và Tathàgato arahati påraëàsaü. 474. Samàhito yo udatàri oghaü Dhammaü ca¤¤àdi paramàya diññhiyà, Khãõàsavo antimadehadhàrã Tathàgato arahati påraëàsaü. 475. Bhavàsavà yassa vacãkharà ca Vidhupità atthagatà na santi, Sa vedagu sabbadhi vippamutto Tathàgato arahati påraëàsaü. 476. Saïgàtigo yassa na santi saïgà So mànasattesu amànasatto Dukkhaü [PTS Page 084] [\q 84/] pari¤¤àya sakhettavatthuü Tathàgato arahati påraëàsaü. [BJT Page 140] [\x 140/] 477. âsaü anissàya vivekadassã Paravediyaü diññhimupàtivatto, ârammaõà yassa na santi keci Tathàgato arahati puraëàsaü. 478. Parovarà yassa samecca dhammà Vidhupità atthagatà na santi, Santo upàdànakhaye vimutto Tathàgato arahati puraëàsaü. 479. Saüyojanaü jàtikhayanatadassã Yopànudi ràgapathaü asesaü, Suddho niddoso vimalo akàco1- Tathàgato arahati puraëàsaü. 480. Yo attanàntànaü nànupassati Samàhito ujajugato ñhitatto, Sa ve anojo akhilo akaïkho Tathàgato arahati puraëàsaü. 481. Mohantarà yassa na santi keci Sabbesu dhammesu ca ¤àõadassã, sarãra¤ca antimaü dhàreti Patto ca sambodhimanuttaraü sivaü Ettàvatà yakkhassa suddhi Tathàgato arahati puraëàsaü. 482. Hutaü [PTS Page 085] [\q 85/] mayahaü hutamatthu saccaü Yaü tàdisaü vedagunaü alatthaü, Brahmà hi sakkhi patigaõhàtu me bhagavà Bhu¤ajatu me bhagavà puraëàsaü. 1. Akàmo - musyà. [BJT Page 142] [\x 142/] 483. Gàthàbhigitaü me abhojaneyyaü Sampassataü brahmaõa nesa dhammo, Gàthàbhigitaü panudanti buddhà Dhamme sati bràhmaõa vuttiresà. 384. A¤¤ena ca kevalinaü mahesiü Khiõàsavaü kukkuccavupasantaü, Annena pànena upaññhàhassu Khettaü hi taü pu¤¤apekhassa hoti. 385. Sàdhàhaü bhagavà tathà vija¤¤aü Yo dakkhiõaü bhu¤ejayya màdisassa, Yaü ya¤¤akàle pariyosamàno Pappuyya tava sàsanaü. 386. Sàrambà yassa vigatà cittaü yassa anàvilaü, Vippamutto ca kàmehi thinaü yassa panuditaü. 387. Simantànaü vitoraü jàtimaraõakovidaü, Muniü moneyyasampannaü tàdisaü ya¤¤amàgataü 388. Bhukuñiü vinayitvàna pa¤ajalikà namassatha, Pujetha annapànena evaü ijhanti dakkhiõà. 389. Buddho [PTS Page 086] [\q 86/] bhavaü arahati puraëàsaü Pu¤¤akkhettamanuttaraü, âyàgo sabbalokassa Bhoto dinnaü mahapphalànti. Atha kho sundarikabhàradvàjo bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, muëhassa và maggaü àcikkekhayya, andhakàre và tela pajjotaü dhareyya cakkhumanto råpàni dakkhinti, evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyevana dhammo pakàsito esàhaü bhavantaü gomaü saraõaü gacchàmidhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca labheyyàhaübhoto gotamassa santike pabbajjaü labheyyaü upasampadanti, alattha kho sundarikabhàradvàjo buhmaõo bhagavato santika pabbajjaü alattha upasampadaü, daciråpasampanno kho panàyasmà bhàradvàjo eko cupakaññho appamatto àtàpi pahitatto viharatto na cirasse ca yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti. Tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi. Khiõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõiü nàparaü itthàntàyàti abbha¤¤àsi a¤¤ataro ca kho panàyasmà bhàradvàjo arahattaü ahositi. Sundarikabhàradvàjasuttaü niññhitaü [BJT Page 144] [\x 144/] 3-5 Màëasuttaü Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati gijjhaguñe pabbate. Atha kho màgho màõavo yena bhagavà tenupasaïkami upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi, sammodaniyaü kathaü sàràõiyaü1- vitisàretvà ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisanno kho màgho màõavo bhagavantaü [PTS Page 087] [\q 87/] etadavoca: Ahaü hi bho gotama, dàyako dànapati vada¤¤u yàcayogo dhammena bhoge pariyosàmi, dhammena bhoge pariyesitvà dhammaladdhehi bhogehi dhammàdhigatehi ekasasàpi dadàmi davinnampi dadàmi tiõõampi dadàmi catunnampi dadàmi pa¤cannampi dadàmi chattampi dadàmi sattannampi dadàmi aññhannampi dadàmi vanannampi dadàmi dasannampi dadàmi visàyapi dadàmi tiüsàyapi dadàmi cattàrisàyapi dadàmi pa¤¤àsàyapi dadàmi satassapi dadàmibhiyyopi dadàmi. Kaccàhaü gotamaü ekaü dadanto evaü yajanto bahuü pu¤¤aü pasavàmiti, Tagagha tvaü màõava, evaü dadanto evaü yajanno pariyesitvà dhammaladdhehi bhogehi dhammàdhigatehi ekasasàpi dadàmi davinnampi dadàmi tiõõampi dadàmi catunnampi dadàmi pa¤cannampi dadàmi chattampi dadàmi sattannampi dadàmi aññhannampi dadàmi vanannampi dadàmi dasannampi dadàmi visàyapi dadàmi tiüsàyapi dadàmi cattàrisàyapi dadàmi pa¤¤àsàyapi dadàmi satassapi dadàmibhiyyopi dadàmi. Kaccàhaü gotamaü ekaü dadanto evaü yajanto bahuü pu¤¤aü pasavàmiti, Atha kho màgho màõavo bhagavantaü gàthàya ajjhabhàsi. 490. Pucchàmabhaü gotamaü vada¤¤uü (iti màgho màõavo) Kàsàyavàsiü agihaü2- carannaü Yo yàcayogo dànapati gahañño, Dadaü [PTS Page 088] [\q 88/] paresaü idha annapànaü Kattha hutaü yajamànassa sujjhe. 491. Yo yàcayogodànapati gahaññho (màghàti bhagavà) Pu¤¤atthiko yajati pu¤¤apekho Dadaü paresaü idha annapànaü âràdhaye dakkhiõeyye hi tàdi. 1. Sàraõiyaü - machasaü, mu2 2. Agahaü - mu2 [BJT Page 146] [\x 146/] 492. Yo yàcayogodànapati gahaññho (iti màgho màõavo) Pu¤¤atthiko yajati pu¤¤apekho Dadaü paresaü idha annapànaü Akkhàhi me bhagavà dakkhiõeyye. 493. Yo ce asintà vicaranti loke Aki¤canà kevalino yatattà, Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 494. Ye sabbaüsayojanabandhanacchidà Dannà vimutatà anãghà niràsà, Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 495. Ye sabbasaüyojanavippamuttà Dantà vimuttà anãghà niràsà Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 496. Ràga¤ca dosa¤ca pahàya mohaü Khiõàsavà vusitabrahmacariyà, Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 497. Yesu na màyà vasati na màno Ye [PTS Page 089] [\q 89/] vitalobhà amamà nirasà, Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 498. Ye ve na taõhàsu upàtipannà Vitareyya oghaü amamà caranti. Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 399. Yesaü taõhà natthi kuhi¤ci loke Bhavàbhavàya idha và huraü và, Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. [BJT Page 148] [\x 148/] 500. Ye kàme hitvà agihà1- caranti Susa¤¤atattà tasaraüva ujjuü Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 501. Ye vitaràgà susamàbhitindriyà Candeva ràhuggahaõà pamuttà, Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 502. Samitàvino citaràgà akopà Yesaü gati natthi idha vippahàya, Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 503. Jahitvà jàtimaraõaü asesaü Kathaükathaü sabbamupàtivattà, Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 504. Ye attadipà civaranti loke Aki¤canà sabbadhi vippamuttà, Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 505. Ye hettha jànanti yathà yathà idaü Ayamantimà natthi punabbhavoti, Kàlena tesaü havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 506. Yo [PTS Page 090] [\q 90/] vedagu jhànarato satimà Sambodhipatto saraõaü bahunnaü, Kàlena tamhi havyaü pavecche Yo bràhmaõo pu¤¤apekho yajetha. 1. Agahà - mu2 [BJT Page 150] [\x 150/] 507. Addhà amoghà mama pucchànà ahu (iti màghomàõàvo) Akkhàsi me bhagavà dakkhiõeyye, Tvaü hettha jànàsi yathà tathà idaü Tathà hi te vidito esa dhammo. 508. Yo yàcayogo dànapati gahaññho Pu¤¤atthiko yajati pu¤¤apekho, Dadaü paresaü idha annapànaü Akkhàhi me bhagavà ya¤¤asampadaü. 509. Yajassu yajamàno màghàti (bhagavà) Sabbattha ca vippasàdehi cittaü, ârammaõaü yajamànassa ya¤¤aü Ettha patiññàya jahàti dosaü. 510. So vitaràgo pavineyya dosaü Mettaü citataü bhàvayaü appamàõaü1, Rattindivaü satataü appamatto Sabbàdisà erate appama¤¤aü. 511. Kosujjhati muccati khajjhati ca Kenattanà gacchati brahmalokaü, Ajànato me muni bråhi puññho Bhagavà hi me sakkhi brahmajja diññho Tuvaü [PTS Page 091] [\q 91/] hi no brahmasamoti saccaü Kathaü upapajjati brahmalokaü jutimà. 512. Yo yajati tividhaü pu¤¤asampadaü (màghàti bhagavà) âràdhaye dakkhiõe yyeti tadà, Evaü yajitvà sammà yàvayogo Upapajjati brahmalokanti bråmi. Evaü vutte màgho màõavo bhagavantaü etadavoca: abhikkantaü bho goma seyyathàpibho gotama, kikkujjitaü và ukkujjeya, pañicchannaü và vivareyya, muëhassavà maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintiti, evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito, ete mayaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàma dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca, upàsake no bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupete saraõaü gatanti. Màghasuttaü niññhitaü. 1. Bhàvayamapapamànaü - machasaü [BJT Page 152] [\x 152/] Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà ràjagahe viharati veëuvane kalandakanivàpe. Tena kho pana samayena sabhiyassa paribbàjakassa puràõasàlohitàya devatàya pa¤hà udadiññhà honti, yo te sabhiya samano và bràhmaõo và ime pa¤eha puññho vyàkaroti, tassa santike brahmacariyaü careyyàsiti. Atha kho sabhiyo paribbajàko tassà devatàya santike te pa¤he uggahetvà ye te samaõabràhmaõà saïghino gaõino gaõàcariyà ¤àtà yasassino titthakarà sàdhusammatà [PTS Page 092] [\q 92/] bahujanassa, yeyyathidaü: puràõo kassapo1- makkhali gosàlo ajito kesakamabalopakudho kaccàyano sa¤ajayo bellaññhi putto nigaõñhonàtaputto. Te upasaïkamitvà te pa¤eha pucchati, te sabhiyena paribbajakena pa¤eha puññhà na sampàyanti. Asampàyantà kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pàtukaronti, api ca sabhiya¤¤eva paribbàjakaü pañipucchanti. Atha kho sabhiyassa paribbàjakassa etadahosi: ye kho te honto samaõabràhmaõà saïghino gaõino gaõàcariyà ¤àtà yasassino titthakarà sàdhusammatà bahujanassa, seyyathãdaü. Puràõo kassapo makkhali gosàlo ajito kesakamabalopakudho kaccàyano sa¤ajayo bellaññhi putto nigaõñhonàtaputto. Te mayà pa¤eha puññhà na sampàyanti asampàyanatà kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pàtukàronti, api ca mama¤¤evettha pañipucchanti, yannunàhaü hinàyàvattitvà kàme paribhu¤ejayyanti. Atha kho sabhiyassa paribbàjakassa etadahosi: ayampi samaõo gotamo saïghi ceva gaõi ca gaõàcariyo ca ¤àto yasassi titthakaro sàdhusammàto bahujanassa, yannunàhaü samaõaü gotamaü upasaïkamitvà ime pa¤eha puccheyyanti. 1. Puraõakassapo - mu a. [BJT Page 154] [\x 154/] Atha kho sabhiyo paribbajàkassà etadahosi: yepi kho te bhanto samaõabràhmaõà jiõaõà vuddhà mahallakà addhagatà vayo anuppattà therà ratta¤¤u cirapabbajità saïghino gaõino gaõàcariyà ¤àtà yasassino titthakarà sàdhusammatà bahujanassa, yeyyathidaü: puràõo kassapo makkhali gosàlo ajito kesakamabalopakudho kaccàyano sa¤ajayo bellaññhi putto nigaõñhonàtaputto. Tepi mayà pa¤eha puññho na sampàyanti. Asampàyantà kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pàtukaronti, api ca ma¤¤evettha pañipucchanti. Kaü pana me samaõo gotamo ime pa¤eha puññho vyàkarisa sati, samaõo hi gotamo daharo ceva va jàtiyà navo ca pabbajàyàti: atha kho sabhiyassa paribbàjakassa etadahosi: samaõo kho daharonti na paribhotabbo daharopi vesa samaõo gotamo mahiddhiko hoti mahànubhàvo, yannunàhaü samaõaü gotamaü upasaïkamitvà ime pa¤eha puccheyyanti. Atha kho sabhiyo paribbàjako yena ràjàhaü tena càrikaü pakkàmi. Anupubbena càrikaü caramàno yena ràjagahaü veëuvanaü kalandakanivàpo, yena bhagavà tenupaïkami, upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü samemàdi, sammodaniyaü kathaü sàràõiyaü1vitisàretvà ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinno kho sabhiyo paribabàjako bhagavantaü gàthàya ajjhàhi: 513. Kaïkhi vecikicchi àgamaü (iti sabhiyo) Pa¤eha pucchituü abhikaïkhamàno, Tesantakaro bhavàhi pa¤eha me puññho Anupubbaü anudhammaü vyàkarohi me. 514. Durato àgato si sabhiyà (ti bhagavà) Pa¤eha pucchituü abhikaïkhamàno, Tesantakaro bhavàhami puññho Anupubbaü anudhammaü vyàkarohi te. 515. Puccha maü sabhiya pa¤haü yaü ki¤ci manasicchasi, Tassatasseva pa¤ahassa ahaü antaü karomi te'tã Atha kho sabhiyassa paribbàjakassa etadahosi, acchariyaü vata bho abbhutaü vata bho yaüvatàhaü a¤¤esu samaõabràhmaõesu okàsakammamattampi nàlatthaü, taü me idaü samaõenagotamena okàsakammaü katanti attamano pamodito udaggo pitisomanassajàto bhagavantaü pa¤haü pucchi: 1. Sàraõiü - machasaü mu. 2 [BJT Page 156] [\x 156/] 516. Kiü pattinamàhu bhikkhunaü (iti sabhiyo) Sorataü kena katha¤ca dannamàhu, Buddhoti kathaü pacuccati Puññho me bhagavà vyàkarohi1- 517. Pajjena [PTS Page 095] [\q 95/] katena antanà (sabhiyàti bhagavà) parinibbànagato vitiõaõakaïkho, vibhava¤ca bhava¤ca vipappahàya Vusitavà khiõapunabbhavo sa bhikkhu. 518. Sabbattha upekkhako2- satimà Na so hiüsati ka¤ci sabbaloke, Tiõõo samaõo anàvilo Ussadàyassa na santi sorato so. 519. Yassindriyàni bhàvitàni Ajjhantaü bahiddhà ca sabbaloke, Nibbijjha3- imaü para¤ca lokaü Kàlaü kaïkhati bhàvito sa danto. 520. Kappàni viceyya kevalàni Saüsàraü ubhayaü cutupapàtaü, Vigatarajamanaïgaõaü visuddhaü Pattaü jàtikkhaya tamàhu buddhanti. Atha kho sabhiyo paribbàjako bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà attamano pamodito udaggo pitisomanassajàto bhagavantaü uttariü pa¤ahaü pucchi: 521. Kiü pattinamàhu bràhmaõaü (iti sabhiyo) Samaõaü kena katha¤ca nahàtakoti, Nàgàti [PTS Page 096] [\q 96/] kathaü pacuccati Puññho me bhagavà vyàkarohi. 1. Byàkarohi - machasaü 2. Upekhako - mu 2 3. Nibabijaja mu 1 [BJT Page 158] [\x 158/] 522. Bàhitvà sabbapàpàni (sabhiyàti bhagavà) Vimalo sàdhu samàhito ñhitatto, Saüsàramaticca kevali so Asito tàdi pacuccate bràhmà. 523. Samitàvi pahàya pu¤¤apàpaü Virajo ¤atvà imaü para¤ca lokaü, Jàtimaraõaü upàtivatto Samaõo tàdi pacuccate tathattà. 524. Ninhàya1- sabbapàpakàni Ajjhattaü bahiddhà ca sabbaloke, Dvemanussesu kappiyesu Kappaü neti tamàhu nahàtakoti. 525. âguü na karoti ki¤ci loke Sabbasaüyoge visajja bandhanàni; Sabbattha na sajjati vimutto Nàgo tadi pacuccate2- tathattàti. Atha kho sabhiyo paribbàjako bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà attamano pamodito udaggo pitisomanassajàto bhagavantaü uttariü pa¤ahaü pucchi: 526. Kaü khettajinaü vadanti buddhà (iti sabhiyo) Kusalaü kena katha¤ca paõóitoti, Muni [PTS Page 097] [\q 97/] nàma kathaü pavuccati Puññho me bhagavà vyàkarohi. 527. Khettàni viveyya kevalàni (sabhiyàti bhagavà) Dibbaü mànusaka¤ca brahmakhettaü, Sabbakhettamulabandhanà pamutto Khettajino tadi pavuccate tathattà. 528. Kosàni viveyya kevalàni Dibbaü mànusaka¤ca brahmakosaü, Sabbakosamulabandhanà pamutto Kusalo tàdi pavuccate tathattà. 1. Ninnahàya mu, 1 2. Pavuccati - mu 1, 2 [BJT Page 160] [\x 160/] 529. Tadubhayàni viveyya paõóaràni Ajjhattaü bahiddhà ca sudadhipa¤¤o, Kaõhaü sukkamupàtivatto Paõóito tàdi pavuccate tathattà. 530. Asata¤ca sata¤ca ¤atvà dhammaü Ajjhattaü bahiddhà ca sabbaloke, Devamananussehi pujaniyo Saïgaü jàlamaticca1- so muniti. Atha kho sabhiyo paribbàjako bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà attamano pamodito udaggo pitisomanassajàto bhagavantaü uttariü pa¤ahaü pucchi: 531. Kiü [PTS Page 098] [\q 98/] pattinamàhu vedaguü (iti sabhiyo) Anuviditaü kena katha¤ca viriyavàti, âjàniyo kitti nàma hoti Puññho me bhagavà vyàkarohi. 532. Vedàni viceyya kevalàni (sabhiyàti bhagavà) Samaõànaü yànidhatthi2- bràhmaõànaü, Sabba vedanàsu vitaràgo Sabbaü veda maticca vedagu so. 533. Anuvicca papa¤canàmaråpaü Ajjhattaü bahiddhà ca rogamulaü, Sabbarogamulabandhanà pamutto Anuvidito tàdi pavuccate tathattà 534. Virato idha sabbapàpakehi Nirayadukkhamaticca viriyavà so, So viriyavà padhànavà Dhiro tàdi pavuccate tathattà. 535. Yassasasu lutàni bandhanàni Ajjhattaü bahiddhà ca saïgamulaü, Sabbasaïgamulabandhanà pamutto âjàniyo tàdi pavuccate tathattà'ti. 1. Saïgachàlamaticca - mu 2 2. Yàni patthi - mu [BJT Page 162] [\x 162/] Atha kho sabhiyo paribbàjako bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà attamano pamodito udaggo pitisomanassajàto bhagavantaü uttariü pa¤ahaü pucchi: 536. Kiü pantinamàhu sottiyaü (iti sabhiyo) Ariyaü [PTS Page 099] [\q 99/] kena katha¤ca caraõavàti, Paribbàjako nitti nàma hoti Puññho me bhagavà vyàkarohi. 537. Sutvà sabbadhammaü abhi¤¤àya loke (sabhiyàti bhagavà) Sàvajjànavajjaü yadatthi ki¤ci, Abhibhuü akathaükathiü vimuttaü Anighaü sabbadhimàhu sottiyoti. 538. Chetvà àsavàni àlayàni Vidvà sota upeti gabbhaseyyaü Sa¤¤aü tividhaü panujja saïkaü Kappaü neti tamàhu ariyoti. 539. Yo idha caraõesu pantipanto Kusalo sabbadà àjàni dhammaü, Sabbattha na sajjati vimutto1- Pañighà yassana santi caraõavà so. 540. Dukkhavepakkaü yadatthi kammaü Uddhamadho tiriya¤càpi majjhe, Paribbàjayitvà pari¤¤acàrã Màyaü mànamathopi lobhakodhaü Pariyantamakàsi nàmaråpaü Taü paribbàjakamàhu pattipattanti. Atha kho sabhiyo paribbàjako bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà attamano pamodito udaggo pitisomanassajàto [PTS Page 100] [\q 100/] uññhàyàsanà ekaüsaü uttaràsaïgaü karitvà yena bhagavà tena ¤ajaliü pàõàmetvà bhagavantaü samamukhà sàruppàhi gàthàhi abhitthavi: 1. Vimuttacitetà - machasaü [BJT Page 164] [\x 164/] 541. Yàni ca tãõi yàni ca saññhi Samaõappavàda sitàni bhuripa¤¤a, Sa¤¤akkharasa¤¤anissitàni Osaraõàni vineyya oghantamagà. 542. Antagu'si pàragu dukkhassa Arahàsi sammàsambuddho khiõàsavaü taü ma¤¤e, Jutimà mutimà pahutapa¤¤o Dukkhassantakara atàresi maü. 543. Yaü me kaükhitama¤¤àsi Vicikicchà maü tàrayã namo te Muni monapathesu pattipatta Akhilaàdiccabandhu soratosi. 544. Yà [PTS Page 101] [\q 101/] me kaïkhà pure àsi taü me vyàkàsi cakkhumà, Adadhà munisi sambuddho natthi nivaraõà tava. 545. Upàyàsà ca te sabbe viddhastà vinalikatà, Sitibhuto damappatto dhitimà saccanikkamo. 546. Tassa te nàga nàgassa mahàvãrassa bhàsato, Sabbe devànumodanti ubho nàradapabbatà. 547. Namo te purisàja¤¤a nàmo te purisuttama, Sadevakasmiü lokasmiü natthi te pañipuggalo. 548. Tuvaü buddho tuvaü satthà tuvaü màràbhibhu muni, Tuvaü anusaye chetvà tiõeõà tàresi'maü pajaü. 549. Upadhi te samatikkantà àsavà te padàëità, Sihosi anupàdàno pabhinabhayabheravo. 550. Puõóarikaü yathà vaggu toye na upalippati, Evaü pu¤¤e ca pàpe ca ubhaye tvaü na lippasi, Pàde vãra pasàrehi sabhiyo vandati satthuno'ti. [BJT Page 166] [\x 166/] Atha kho sabhiyo paribbàjako bhagavato pàdesu sirasà nipatitvà bhagavantaü etadavoca: abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, muëhassa và maggaü àcikkekhayya, andhakàre và tela pajjotaü dhareyya cakkhumanto råpàni dakkhinti, evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyevana dhammo pakàsito esàhaü bhavantaü gomaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ca bhikkhu saïgha¤ca labheyyàhaü bhàneta, bhagavato santike pabbajjaü labheyyaü upasampadanti, [PTS Page 102] [\q 102/] Yo kho sabhiya, a¤¤atitthiyapubbo imasmiü dhammavinaye àkaïkhati pabbajaü àkaïkhati upasampadaü so cattàro màse parivasati, catunnaü màsànaü accayena àraddhacittà bhikkhu pabbàjenti upasampàdenti bhikkhu bhàvàya, apica mettha puggalavemattatà viditàti. Sace bhante, a¤¤atitthiyapubbà imasmiü dhammavinaye àkaïkhantà pabbajajaü àkaïkhantà upasampadaü catutàro màse parivasanti, catunnaü màsànaü accayena àraddhacittà bhikkhupabbàjenatti upasampàdenti bhikkhubhàvàya, ahaü cattàri vassàni parivasissàmi, catunnaü vassànaü accayena àradadhacittà bhikkhu pabbàjentu upasampàdentu bhikkhubhàvàyàti. Alattha kho sabhiyo paribbàjako bhagavato santake pabbajjaü alattha upasampadaü, daciråpasampanno kho panàyasmà bhàradvàjo eko cupakaññho appamatto àtàpi pahitatto viharatto na cirasse ca yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti. Tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi. Khiõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõiü nàparaü itthàntàyàti abbha¤¤àsi a¤¤ataro ca kho panàyasmà sabhiyo arahattaü ahositi. Sabhiyasuttaü niññhitaü. 3-7 Sela suttaü Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà aïguttaràpesu càrikaü caramàno mahatà bhikkhusaïghena saddhiü aóóhateëasehi bhikkhusatehi [PTS Page 103] [\q 103/] yena àpaõaü nàma aïguttaràpànaü nigamo tadavasari, assosi kho keõiyo jañilo samaõo khulu bho gotamo sakyaputto sakyakulà pabbajito aïguttaràpesu càrikaü caramàno mahatà bhikkhusaïghena saddhiü aóóhateëasehi bhikkhusatehi àpaõaü anuppatto, taü kho pana bhavantaü gotamaü evaü kalyàõo nitti saddo abbhuggato "itipi so bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü buddho bhagavà"ti so imaü lokaü sadevakaü samàrakaü sabrahamakaü sassamaõabràhmaõiü pajaü sadevamunassaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedeti, so dhammaü deseti àdikalyàõa majjhe kalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤ajanaü kevalaparipuõaõaü pariyuddhaü brahmacariyaü pakàseti, sàdhu kho pana tathàråpànaü arahataü dasasnaü hoti'ti. [BJT Page 168] [\x 168/] Atha kho keõiyo jañilo yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi, sammodiniyaü kathaü sàràõiyaü vitisàretvà ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinnaü kho keõiyaü jañilaü bhagavà dhammiyà kathàya sandassesi samàdapesi samuttepesi sampahasesi. Atha kho keõiyà jañilo bhagavatà dhammiyà kathàya sandassito samàdapito samuttejito sampahaüsito bhagavantaü etadavoca: adhivàsetu me bhavaü gotamo svàtanàya bhattaüsaddhiü bhikkhusaïghenàti, evaü vutto bhagavà keõiyaü jañilaü etadavoca: mahà keõiya, bhikkhusaïgho [PTS Page 104] [\q 104/] aóóhateëasàni bhikkhusatàni, tva¤ca kho bràhmaõesu abhippasannoti. Dutiyampi kho keõiyo jañilo bhagavantaü etadavoca ki¤càpi bho gotama, mahà bhikkhasaïgho aóóhateëasàni bhikkhusatàni, aha¤ca bràhmaõesu abhippasanno, adhivàsetu me bhavaü gotamo svàtanàya bhattaü saddhiü bhikkhusaïghenàti, tutiyampi kho keõiyo jañilaü etadavoca mahà keõiya, bhikkhasaïgho aóóhateëasàni bhikkhusatàni, tva¤ca kho bràhmaõesu abhippasannoti, tutiyampi kho keõiyo jañilo bhagavantaü etadavoca ki¤càpi bho gotama, mahà bhikkhasaïgho aóóhateëasàni bhikkhusatàni, aha¤ca bràhmaõesu abhippasanno, adhivàsetu me bhavaü gotamo svàtanàya bhattaü saddhiü bhikkhusaïghenàti, bhikkhusaïghenàti, Adhivàsesi bhagavà tuõahibhàvena. Atha kho keõiyo jañilo bhagavantaü adhivàsanaü viditvà uññhàyasà yena sako assame tenupasaïkami, upasaïkamitvà mittà macce ¤àtisàlohite àmantesi: suõantu me bhavanetà mittà macacà ¤àtisàlohità samaõo me gotamo nimantito svàtanàyabhattaü sadadhiü bhikkhusaïghena yena me kàyaveyyàvañikaü kareyyàthiti. Evaü hoti kho keõiyassa jañilassa mittàmaccà ¤àtisàlohità keõiyassa jañilassa pañissutvà appekacce uddhanànani khaõanti, appekacce kaññhàni phàlenti, appekacce bhàjanti dhovanti, appekacce udakamaõikaü patiññhàpenti, appekacce àsanàni pa¤¤àpenti. Keõiyo pana jañilo sàmaüyeva maõóalamàlaü pañiyàdeti. [BJT Page 170] [\x 170/] Tena kho pana samayena solo bràhmaõo àpaõe pañivasati tiõaõaü [PTS Page 105] [\q 105/] vedànaü pàragu sanighaõañukeñubhànaü sàkkharappabhedànaü itihàsapa¤camànaü padako veyyàkaraõo lokàyatamahàpurisalakkhaõesu anavayo tãõi màõavakasatàni matte vàceti, tena kho samayena keõiye jañile selo bràhmaõo abhippasanno hoti Atha kho solà bràhmaõo tihi màõavakasatehi parivuto jaïghàvihàraü anucaïkammàno anuvicaramàno yena keõiyassa jañilassa assamo tenupasaïkami. Addasà kho solo bràhmaõo keõiyasmiü jañile appekacce uddhanànani khaõante, appekacce kaññhàni phàlenti, appekacce bhàjanti dhovanti, appekacce udakamaõikaü patiññhàpenti, appekacce àsanàni pa¤¤àpenti. Keõiyaü pana jañilaü sàmaüyeva maõóalamàlaü pañiyàdentaü disvà keõiyaü jañilaü etadavoca: Kinnu bhoto keõiyassa àvàho và bhavissati, vihàho và bhavissati, mahàya¤¤o và pacucapaññhito, ràjà và màgadho seniyo bimbisàro nimantino svàtanàya saddhiü balakàyenàti. Na me sela, àvàho bhavissati, napi vihàbho bhavissati napi ràjà màgadho seniyeba bimbisàronimatti tosmàtanàyasaddhiü balakàyena, api ca kho me mahàya¤e ¤à paccupaññhito atithi. Samaõo gotamo sakyaputto sakyakulà pabbajito aïguttaràpesu càrikaü caramàno mahatà bhikkhusaïghena saddhiü aóóhateëasehi bhikkhusatehi àpaõaü anuppatto, taü kho pana bhavantaü [PTS Page 106] [\q 106/] gotamaü evaü kalyàõo nitti saddo abbhuggato "itipi so bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü buddho bhagavà"ti so me nimattito svàtanàya saddhiü bhikkhusaïghenàti. Buddhoti kho bho keõiya, vadesi? Buddhoti bho sela, madàmi, buddhoti bho keõiya, vadesi? Buddhoti bho sela vadàmiti. [BJT Page 172] [\x 172/] Atha kho selassa brahmaõassa etadahosi: ghosopi kho eso dullabho lokasmiü yadidaü buddho'ti. âgatàni kho pana asmàkaü mantesu dvattiüsa mahàpurisalakkhanàni yi samannàgatassa mahàpurisassa dveva gatiyo bhavanti ana¤¤à. Sace agàraü ajjhàvasati, ràjà hoti cakkavatti dhammiko dhammaràjà càturanto vijitàvi janapadatthàcariyappatto santaratanasamannàgato. Tassimàni sattaratanàni bhavanti, seyyathãdaü: cakkaratanaü hatthiratanaü assaratanaü maõiratanaü itthiratanaü gahapatiratanaü pariõàyakaratanameva sattamaü, parosahassaü kho panassa puttà bhavatti surà viraïgaråpàparasenappamaddanà, so imaü pañhaviü sàgarapariyantaü adaõóena asatthena dhammena abhivijiya ajjhàvasati. Sace kho panàgàrasmà anagàriyaü pabbajati arahaü hoti sammàsambuddho loka vivattacchaddo. Kahaü pana bho keõiya, etarahi so bhavaü gotamo viharati arahaü sammà sammuddho'ti. Evaü vutte keõiyo jañilo dakkhiõaü bàhaü paggahetvà selaü bràhmaõaü etadavoca: yenesà [PTS Page 107] [\q 107/] bho sela nilavanaràjiti, Atha kho selo bràhmaõo tihi màõavakasatehi saddhiü yena bhagavà tenupasaïkakami, atha kho selo bràhmaõo te màõavake àmantesi: appasaddà honto àgacchantu pàde padaü nikkhipantà, duràsadà hi te bhagavanto sãhàva ekavarà, yadà vàhaü bhonto, samaõena gotamena saddhiü manteyyaü mà me bhonto, antarantarà kathaü opàtetha, kathàpariyosànaü me bhavanto àgamentuti. Atha kho selo bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi, sammodaniyaü kathaü sàràõiyaü1vitisàretvà ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinno kho selo bràhmaõo bhagavato kàye dvattiüsamahàpurisalakkhanàni samannesi2, addasà kho solo bràhmaõo bhagavato kàye dvattiüsa mahàpuraghalakkhaõàni yebhuyyena ñhapetvà dve, dvisu mahàpurisalakkhaõesu kaïkhati vicikicchati nàdhimuccati na sampasidati, kosohite ca catthaguyhe pahutajivhatàya ca, 1. Sàraõiyaü - machasaü, mu -2 2. Samamanenasi - machasaü, mu2, [BJT Page 174] [\x 174/] Atha kho bhagavato etadahosi: passati kho me ayaü selo bràhmaõo dvittiüsamahàpurisalakkhaõàni yebhuyyena ñhapetvà dve, dvisu mahàpurisalakkhaõesu kaïkhati vicikicchati nàdhimuccati na sampasidati, kosohite ca catthaguyhe pahutajivhatàya càti. Atha kho bhagavà tathàråpaü iddhàbhisaïkhàraü abisaïkhàsi yathà addasa selo bràhmaõo bhagavato kosohitaü catthaguyhaü, [PTS Page 108] [\q 108/] atha kho bhagavà jivhaü ninnàmetvà ubhopi kaõaõasotàni anumasi pañimasi, ubhopi nàsikasotàni anumasi pañimasi, kevalampi laëàñamaõóalaü jivhàya chadesi. Atha kho selassa brahmaõassa etahosi samannàgato kho samaõo gotamo dvattiüsamahàpurisalakkhaõehi paripuõõehi no aparipuõõehi no ca kho naü jànàmi buddho và no và, sutaü kho pana metaü bràhmaõànaü vuddhànaü mahallakànaü àcariyapàcariyànaü hàsamànànaü, ye te bhavanti arahanto sammàsambuddho te sakevaõõe bha¤¤amàne attànaü pàtukarontiti, yannunàhaü samaõaü gotamaü sammukhà sàruppàhi gàthàhi abhitthaveyyanti, atha kho sele bràhmaõo bhagavantaü sammukhà sàruppàhi gàthàhi abhitthavi. 551. Paripuõõakàyo suruci sujàto càrudasasano, Suvaõõavaõõosi1- bhagavà susukkadàñhosi viriyavà. 552. Narassa hi sujàtassa ye bhavanti viya¤ajanà Sabbe te tava kàyasmiü mahàpurisalakkhaõà. 553. Pasannanetto sumukho brahà uju patàpavà, Majjhe samaõasaïghassa àdicco'va virocasi. 554. Kalyàõadassano bhikkhu ka¤canasannibhattaco, Kiü te samaõabhàvena evaü uttamavaõõino. 1. Suvaõaõavaõeõati - sãmu 2 [BJT Page 174] [\x 174/] 555. Ràjà arahasi bhavituü cakkavatti rathesabho, Càturanto vijitàvi jambusaõóassa issaro. 556. Khattiyà [PTS Page 109] [\q 109/] bhojaràjàno anuyuttà bhavatti te, Ràjàbhiràjà manujindo rajjaü kàrehi gotama. 557. Ràjàhamasmi1- sela (iti bhagavà ) dhammaràjà anuttaro, Dhammena cakkaü vattemi cakkaü appativattiyaü 558. Sambuddho pañijànàsi (i tiselo bràhmaõo) dhammaràjà Dhammena cakkaü vattemi ita bhàsasi gotama 559. Konu senàpita bhoto sàvako satthudanthayo, Ko te imaü anuvatteti dhammacakkaü pavattitaü 560. Mayà pavattitaü cakkaü (selàti bhagavà) dhammacakkaü anuttaraü, Sàriputto anuvatteti anujàto tathàgataü 561. Abhi¤¤eyyaü abhi¤¤àtaü bhàvetabba¤ca bhàvitaü, Pahàtabbaü pahinaü me tasmà buddhosmi bràhmaõa 562. Vinayassu mayi kaïkhaü adhimuccassu bràhmaõa, Dullabhaü dassanaü hoti sambuddhànaü abhiõhaso. 563. Yesaü [PTS Page 110] [\q 110/] vo dullabho loke pàtubhàvo abhiõahaso, So'haü bràhmaõa sambudedhà sallakatto anuttaro 564. Brahmabhuto atitulo màrasenappamaddano, Sabbàmitte vasikatvà modàmi akutohayo. 565. Imaü bhonto nisàmetha yathà bhàsati cakkhumà, Sallakatto mahàvãro siho va nadati vane 1. Ràjàhamasmiü - simu 2 [BJT Page 178] [\x 178/] 566. Brahmabhåtaü atitulaü màrayenappamaddanaü, Ko disvà nappasideyya api kaõhàbhijàtiko. 567. Yo maü icchati anthetu yo và nicchati gacchatu, Idhàhaü pabbajissàmi varapa¤¤assa santike 568. Eta¤ce ruccati bhoto sammàsambuddhasàsanaü, Mayampi pabbajissàma varapa¤¤assa santike. 569. Bràhmaõà tisatà ime yàvanti pa¤ajalikatà, Buhmacariyaü carissàma bhagavà tava santike. 570. Svàkkhàtaü brahmacariyaü (selàti bhagavà) sandiññhikamakalikaü, Yatthu amoghà pabbajjà appamattassa sikkhatoti. Alattha kho selo bràhmaõo sapariso bhagavato santike pabbajjaü alattha upasampadaü. Atha kho keõiyo jañilo tassà attiyà accayena sake assame paõitaü khàdaniyaü bhojaniyaü pañiyàdàpetvà bhagavato [PTS Page 111] [\q 111/] kàlaü àrocàpasi, kàlo bho gotama niññhitaü bhattanti. Atha kho bhagavà pubbanahasamayaü nivàsetvà pattacivaramàdàya yena keõiyassa jañilassa assamo tenupasaïkami. Upasaïkamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi, saddhiü bhikkhusaïghena. Atha kho keõiyo jañilo buddhapamukhaü bhikkhusaïghaü paõitena khàdaniyena bhojaniyena sahatthà santappesi sampavàresi. Atha kho keõiyo jañilo bhagavantaü bhuttàmiü onitapattapàõiü a¤¤ataraü nicaü àsanaü gahetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho kheõiyaü jañilaü bhagavà imàhi gàthàhi anumodi. 571. Aggihuttamukhà ya¤¤à sàvitti chandaso mukhaü, Ràjà mukhaü manussànaü nadinaü sàgaro mukhaü. 572. Nakkhattànaü mukhaü cando àdicco tapataü mukhaü, Pu¤¤aü àkaïkhamànànaü saïgho ce yajataü mukhatti. [BJT Page 180] [\x 180/] Atha kho bhagavà keõiyaü jañilaü imàhi gàthàhi anumoditvà uññhàyàsanà pakkàmi. Atha kho àyasmà selo pasariso eko vupakaññho appamatto àtàpi pahitatto viharatto na cirasseva yassatthàya [PTS Page 112] [\q 112/] kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti. Tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññhava dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi. Khiõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõiyaü nàparaü itthàntàyàti. Abbha¤¤àsi a¤¤ataro ca kho panàyasmà selo sapariyo arahataü ahosi. Atha kho àyasmà selo sapariyo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ekaüsaü cãvaraü katvà yena bhagavà tena ¤ajaliü papaõàmetvà bhagavantaü gàthàhi ajjhabhàsi. 573. Yaü taü saraõamàgamma ito aññhami cakkhuma, Sattarattena bhagavà dantambha tava sàsane. 574. Tuvaü buddho tuvaü satthà tuvaü màràbhàbhu muni, Tuvaü anusaye chetvà tiõõo tàresi'maü pajaü 575. Upadhi samatikkantà àsavà te padàlità, Sihosi anupàdàno pahiõahayabheravo. 576. Bhikkhavo tisatà ime tiññhanti pa¤ajalikatà, Pàde cira pasàrehi nàgà candantu satthunoti. Selasuttaü niññhitaü [BJT Page 182] [\x 182/] 587. Nahi runtena sokena santiü pappoti cetaso, Bhiyasasuppajjate dukkhaü sarãraü upabha¤¤ati. 588. Kiso [PTS Page 114] [\q 114/] vicaõõo bhavati bhiüsamattànamattatà, Na tena petà pàpenti niratthà paridevatà. 589. Sokamappajahaü janatu bhiyeyà dukkhaü nigacchati, Anutthunanto kàlakataü sokassa vasamanthagu. 590. A¤¤epi passa gamine yathàkammupage nare, Maccuno vasamàgamma phandante vidha pàõino. 591. Yena yena hi ma¤¤anti tato taü hoti a¤¤athà, Etàdiso vinàbhàvo passa lokassa pariyàyaü. 592. Api ce vassasataü jive bhiyo và pana mànavo, ¥àtisaïghà vinà hoti jànàti idha jãvitaü. 593. Tasmà arahato sutvà vineyya paridevitataü1, Pe taü kàlekataü disvà na so labbhà mayà iti. 594. Yathà saraõamàdintaü vàrinà parinibbuto, Evampi dhãro sappa¤¤o paõóito kusalo naro Khippamuppatitaü sokaü vàto tulaüva óaüsaye. 595. Paridevaü pajappa¤ca domanassa¤ca attano, Attano sukhamesàno abbahe sallamattano. 596. Abbuëhasallo asito santiü pappuyya cetaso, Sabbasokaü atikkanto asoko hoti nibbutoti. Sallasuttaü niññhitaü 1. Paridevinaü - mu 2 [BJT Page 186] [\x 186/] 3-8 Sallasuttaü 577. Animittamana¤¤àtaü maccànaü idha jãvitaü, Kasira¤ca paritta¤ca ta¤ca dukkhena sa¤¤àtaü. 578. Nahi [PTS Page 113] [\q 113/] so upakkamo atthi yena jàtà na miyare, Jarampi patvà maraõaü evaüdhammà hi pàõino. 579. Phalànamiva pakka naü pàto patanato bhayaü, Evaü jàtànamaccànaü niccaü maraõato bhayaü. 580. Yathàpi kumbhakàrassa katà mattikabhàjanà, Sabbe bhedanapariyantà1- evaü maccàna jãvitaü 581. Daharà ca mahantà ca ye bàlà ye ca paõóità, Sabbe maccuvasaü yanti sabbe maccuparàyanà. 582. Tesaü maccuparetànaü gacchataü paralokato, Na pità tàyate puttaü ¤àti và pana ¤àtake. 583. Pekkhataü yeva ¤àtinaü passa làlapataü puthu, Ekameko ca maccànaü govajjho viya niyati. 584. Evamabbhàhato loko maccunà ca jaràya ca, Tasmà dhãrà na socanti viditvà lokapariyàyaü. 585. Yassa maggaü na jànàsi àgatassa gatassa và, Ubho anne asampassaü niratthaü paridevasi. 586. Paridevayamàno ce ka¤ci atthaü udabbahe, Sammuëho hiüsamattànaü kayirà venaü vicakkhaõo 1. Bhedapariyantà - machasaü [BJT Page 188] [\x 188/] 597. Anu¤¤àtapañi¤¤àtà tevijjà mayamasma bho, Ahaü pokkharasàtissa tàrukkhassà'yaü màõavo. 598. Tevijjànaü yadakkhàtaü nanu kevalino'sma se, Padakà'smà veyyàkaraõà jappe àcariyasàdisà. 599. Tesaü no jàtivàdasmiü vivàdo atthi gotama, Jàtiyà bràhmaõo hoti bhàradvàjo iti bhàsati. Aha¤ca kammanà bråmi evaü jànàhi cakkhuma. 600. Te na sakkoma sa¤¤apetuü a¤¤ama¤¤aü mayaü ubho, Bhagavantaü puññhumàgamma sambuddhaü iti vissutaü. 601. Candaü yathà khayàtitaü pecca pa¤ajalikà janà, Vandamànà namassanti evaü lokasmi gotamaü. 602. Cakkhuü loke samuppannaü mayaü pucchàma gotamaü, Jàtiyà bràhmaõo hoti udàhu bhavati kammani; Ajànataü no pabråhi yathà jànemu bràhmaõaü. 603. Tesaü vohaü vyakkhissaü (vàseññhàti bhagavà) anupubbaü yathàtathaü Jàtivibhàgaü pàõànaü a¤¤ama¤¤à hi jàtiyo. 604. Tiõarukekhapi jànàtha na càpi pañijànare, Liïgaü jàtimayaü tesaü a¤¤ama¤¤à hi jàtiyo. 605. Tato kãñe pañaïge ca yàca kuntakipillike, Liïgaü jàtimayaü tesaü a¤¤ama¤¤à hi jàtiyo. 606. Catuppade pi jànàtha khuddake ca mahallake, Liïgaü jàtimayaü tesaü a¤¤ama¤¤à hi jàtiyo. [BJT Page 190] [\x 190/] 3-9 Vàseññhasuttaü Evaü [PTS Page 115] [\q 115/] me sutaü ekaü samayaü bhagavà icchànaïgale viharati icchànaïgalavanasaõóe, tena kho pana samayena sambahulà abhi¤¤àtà bràhmaõamahàsàlà icchànaïgale pañivasanti, seyyathãdaü vaïki bràhmaõo tàrukkho bràhmaõo, pokkharasàti bràhmaõo jànussoni bruhmaõo todeyya bràhmaõo a¤¤e ca abhi¤¤àtà abhi¤¤atà brahmaõamahàsàëà. Athakho vàseññhabhàradvàja naü màõavànaü jaïghàvihàraü anuvaïkammànànaü1 anuvivaramànànaü2 ayamantarà kathà udapàdi, kathaü bho bràhmaõo hetiti. Bhàradvàjo màõavo eva màha: yato kho bho ubhato sujàto hoti màtito ca pitito ca saüsuddhagahaõiko yàva sattamà pitàmahayugà akkhitto anupakkuññho jàtivàdena ettàvatà kho bràhmaõo hotiti. Vàseññho màõavo eva màha: yato kho bho silavà ca hoti vattasampanno ca ettàvatà kho bràhmaõo hotiti. Neva kho asakkhi bhàradvàjo màõavo vàseññhaü [PTS Page 116] [\q 116/] màõavaü sa¤¤apetuü, na pana asakkhi vàseññho màõavo bhàradvàjaü màõava¤ca sa¤¤apetuü. Atha kho vàseññho màõavo bhàradvàjaü màõavaü àmantesi: ayaü kho bhàradvàjasamaõo gotamo sakyaputto sakyakulà pabbajito ivachànaïgale viharati icchànaïgalavanasaõóe, taü kho pana bhavannaü gotamaü evaü kalyàõo kittisaddo abbhuggato: itipi so bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaranasampanne sugato lovidu anuttaro purisadhammasàrathi sàttà devamanussànaü buddho bhagavàti. âyàma bho bhàradvàja, yena samaõo gotamo tenupasaïkamissàma, upasaïkamitvà samaõaü gotamaü etamatthaü pucchissàma, yathà no samaõo gotamo vyàkarissati tathà naü dhàressàmàti. Evaü hoti kho bhàradvàjo màõavo vàseññhassa màõavassa paccassosi. Atha kho visaññhabhàradvàjà màõavà yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodiüsu sammodaniyaü kathaü sàràõiyaü vitisàretvà ekamantaü nisãdiüsu, ekamantaü nisinno kho vàseññho màõavo bhagavantaü gàthàya ajjhàbhàsi. 1. Anuvaïkayanatànaü - machasaü anucaïkamànànaü - mu2 2. Anuvãcarantànaü -machasaü [BJT Page 190] [\x 190/] 607. Pàdudare'pi [PTS Page 118] [\q 118/] jànàtha urage dighañiññhike, Liïgaü jàtimayaü tesaü a¤¤ama¤¤a hi jàtiyo. 608. Tato macche'pi jànàtha odake vàrigocare, Liïgaü jàtimayaü tesaü a¤¤ama¤¤àhi jàtiyo 609. Tato pakkhipi jànàtha sattayàne vibhaïgame, Liïgaü jàtimayaü tesaü a¤¤ama¤¤à hi jàtiyo. 610. Yathà etàsu jàtisu liïgaü jàtimayaü puthu, Evaü natthi manussesu liïgaü jàtimayaü puthu. 611. Na kesehi na sisena na kaõõehi na akkhihi Na mukhena na nàsàya na oññhehi hamuhi ca. 612. Na givàya na aüsehi na udarena na piññhiyà, Na yoniyà na urasà na sambàdhe na methune. 613. Na bhatthehi na pàdehi nàïgulihi nakhehi và, Na jaïghàni na åruhi na vaõeõana sarena va. Liïgaü jàtimayaü neva yathà sama¤¤àya pavuccati. 615. Yo [PTS Page 119] [\q 119/] hi koci manussesu gorakkhaü upajãvati, Evaü vàseññha jànàhi kassapo so na bràhmaõo. 616. Yo hi koci manussesu puthu sippena jãvati, Evaü vàseññha jànàhi sippiko so na bràhmaõo. 617. Yo hi koci manussesu puthu vohàraü upajãvati, Evaü vàseññha jànàhi vàõijo so na bràhmaõo. [BJT Page 192] [\x 192/] 618. Yo hi koci manussesu parapessena jãvati, Evaü vàseññha jànàhi pessiko so na bràhmaõo. 619. Yo hi koci manussesu adinnaü upajãvati, Evaü vàseññha jànàhi voro eso na bràhmaõo. 620. Yo hi koci manussesu issatthaü upajãvati, Evaü vàseññha jànàhi yodhàjivo1- na bràhmaõo. 621. Yo hi koci manussesu porohiccena jãvati, Evaü vàseññha jànàhi yàjako so na bràhmaõo. 622. Yo hi koci manussesu gàmaü raññha¤ca bhu¤jati, Evaü vàseññha jànàhi ràjà eso na bràhmaõo. 623. Navà'haü bràhmaõaü bråmi yonijaü mattisambhavaü, Bhovàdi nàma so hoti sace hoti saki¤cano. 624. Sabbasaüyojanaü jetvà yo ve na paritassati, Saïgàtigaü visaüyuttaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 625. Chetvà [PTS Page 120] [\q 120/] naddhiü varatta¤ca sandànaü sahanukkamaü, Ukkhittapalighaü buddhaü tamahaü bråmi bràhmaõaü 526. Akkosaü vadhabandha¤ca aduññho yo titikkhati, Khattibalaü balànikaü tamahaü bråmi bràhmaõaü 527. Akkodhanaü vatavannaü silavannaü anussadaü, Dannaü antimasàrãraü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 1. Socàjivo - simu 2 [BJT Page 194] [\x 194/] 628. Vàri pokkharapatteva àraggeriva sàsapo, Yo na lippati1- kàmesu tamahaü bråmi bràhmaõaü 629. Yo dukkhassa pajànàti idhe'va khayamattano, Pannabhàraü visaüyuttaü tamahaü bråmi bràhmaõaü 630. Gambhirapa¤¤aü medhàviü maggàmaggassa kovidaü, Uttamatthaü anuppattaü tamahaü bråmi bràhmaõaü 631. Asaüsaññhaü gahaññhehi anàgàrehi cubhayaü, Anokasàriü appicchaü tamahaü bråmi bràhmaõaü 632. Nidhàya daõóaü bhutesu tasse thàvaresu ca, Yo na hanti na ghàteti tamahaü bråmi bràhmaõaü 633. Aviruddhaü viruddhesu attadaõóesu nibbutaü, âdànesu anàdànaü tamahaü bråmi brahmaõaü. 634. Yassa ràgo ca doso ca màno makkho ca pàtito, Sàsapori àraggà tamahaü bråmi bràhmaõaü. 635. Akkakasaü [PTS Page 121] [\q 121/] vi¤¤apaniü giraü saccaü udiraye, Yàya nàbhisaje ka¤ci tamahaü bråmi bràhmaõaü 636. Yo'dha dighaü va rassaü và aõuü thulaü subhàsubhaü, Loke adinnaü nàdiyati bråmi bràhmaõaü. 1. Limpati - simu 2 [BJT Page 196] [\x 196/] 637. âsà yassa na vijjanti asmiü loke parambhi ca, Niràsa saü visaüyuttaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 638. Yassàlayà na vijjanti a¤¤àya akathaükathi, Amatogadhaü anuppattaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 639. Yodha pu¤¤aü ca pàpà¤ca ubhosaïgaü upacacagà, Asokaü virajaü suddhaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 640. Candaü ca vimalaü suddhaü vippasannamanàvilaü, Nandibhavaparikkhiõaü tamahaü bråmi bràhmaõaü 641. Yo imaü palipathaü duggaü saüsàraü mohamaccagà, Tiõõo pàragato jhàyã anejo akathaükathi, Anupàdàya nibbuto tamahaü bråmi bràhmaõaü. 642. Yodhaü kàme pahatvàna anàgàro paribbaje, Kàmabhavaparikkhiõaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 643. Yodha taõhaü pahatvàna anàgàro paribbaje, Tanhàbhavaparikkhiõaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 644. Hitvà mànusakaü yogaü dibbaü yogaü upaccagà, Sabbayogavisaüyuttaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 645. Hitvà rati¤ca arati¤ca sitibhåtaü niråpadhiü, Sabbalokàhibhuü viraü tamahaü bråmi bràhmaõaü. [BJT Page 198] [\x 198/] 646. Cuti [PTS Page 122] [\q 122/] yo vedi sattànaü upapatti¤ca sabbaso, Asattaü sugataü buddhaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 647. Yassa gatiü na jànanni devà gandhabbamànusà, Khiõàsavaü arahantaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 648. Yassa pure ca pacchà ca majjhe ca natthi ki¤canaü, Aki¤canaü anàdànaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 649. Usabhaü pavaraü viraü mahesiü vijitàvinaü, Anejaü nahàtakaü buddhaü tamahaü bråmi bràhmaõaü. 650. Pubbe nivàsaü yo vedi saggàpàya¤ca passati, Atho jàtikkhayaü patto tamahaü bråmi bràhmaõaü 651. Sama¤¤à hesà lokasmiü nàmagottaü pakappitaü1- Sammuccà samudàgataü tattha tattha pakappitaü2- 652. Digharattamanusayitaü diññhigatamajànataü, Ajànantà te3- pabruvanti jàtiyà hoti bràhmano 653. Na jaccà bràhmaõo hoti na jaccà hoti abràhmaõo Kammanà bràhmaõo hoti kammanà hoti abràhmaõo. 654. Kassako kammanà hoti sippiko hoti kammanà, Vàõijo kammanà hoti pessiko hoti kammanà. 655. Coropi kammanà hoti yodhàjivopi kammanà, Yàjako kammanà hoti ràjàpi hoti kammanà. 1. Tapasasinaü - simu 2. Pakapapitaü tamahaü bråmibràhmaõaü - simu [BJT Page 200] [\x 200/] 656. Evametaü [PTS Page 123] [\q 123/] yathàbhåtaü kammaü passanti paõóità, Pañicca samuppàdadasà1- kammavipàkakovidà. 657. Kammànà vattati loko kammanà vattati pajà, Kammanibandhanà sattà rathassàõiva yàyato. 658. Tapena brahmacariyena saüyamena damena ca, Etena ba;hmaõo hoti etaü bràhmaõamuttamaü. 659. Tihi vijjàhi sampanno santo khiõàpunabbhavo, Evaü vàseññhi jànàhi brahmà sakko vijànatanti. Evaü vutte vàseññhabhàradvàjà màõavo bhagavantaü etadavocuü: abhikkantaü bho goma seyyathàpibho gotama, kikkujjitaü và ukkujjeya, pañicchannaü và vivareyya, muëhassavà maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintiti, evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito, ete mayaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàma dhamma¤ca bhikkhusaïgha¤ca, upàsake no bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü2- saraõaü gatanti. Vàseññhasuttaü niññhitaü. 3-10 Kokàlika suttaü Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati jetavane anàthapiõóakassa àràme atha kho kokàliko bhikkhu yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà [PTS Page 124] [\q 124/] ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinno kho kokàliko3- bhikkhu bhagavantaü etadavoca: Pàpicchà bhante sàriputtamoggallànà pàpikànaü icchànaü vasaü gatàti. Evaü vutte bhagavà kokakàlikaü bhikkhuü etadavoca: 1. Pañiccasamuppàda dasasà - machasaü 2. Pàõupete - machasaü 3. Kokàliyo - mu [BJT Page 202] [\x 202/] Màhevaü kokàlika màhevaü kokàlika, pasàdehi kokàlika sàriputtamoggallànesu cittaü, pesalà sàriputtamoggallànàti Dutiyampi kho kokàliko bhikkhu bhagavantaü etadavoca: ki¤càpi me bhanne bhagavà saddhàyiko paccayiko, atha kho pàpicchàva sàriputta moggallànà pàpikànaü icchànaü vasaü gatàti, Dutiyampi kho bhagavà kokàlikaü bhikkhuü etadavoca: màhevaü kokàlika màhevaü kokàlika pàsadehi kokàlika sàriputta moggallànesu cittaü, pesalà sàriputta moggallànàti. Tatiyampi kho kokàliko bhikkhu bhagavantaü etadavoca: ki¤càpi me bhanne bhagavà saddhàyiko paccayiko, atha kho pàpicchàva sàriputta moggallànà pàpikànaü icchànaü vasaü gatàti, Tatiyampi kho bhagavà kokàlikaü bhikkhuü etadavoca: màhevaü kokàlika màhevaü kokàlika pàsadehi kokàlika sàriputta moggallànesu cittaü, pesalà sàriputta moggallànàti. Atha kho kokàliko bhikkhu uññhàyàsanà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkàmi. Acirapakkantassa ca kokàlikassa bhikkhuno sàsapamattihi piëakàhi sabbo kàyo phuñho1- ahosi. Sàsapamattiyo hutvà muggamattiyo ahesuü. Muggamattiyo hutvà kaëàyamattiyo ahesuü. Kaëàyamattiyo hutvà kolaññhi mattiyo ahesuü. Kolaññhimattiyo [PTS Page 125] [\q 125/] hutvà kola mattiyo ahesuü. Kola mattiyo hutvà àmalakamattiyo ahesuü. âmalakamattiyo hutvà belumasalàñukamattiyo ahesuü belumasalàñukamattiyo hutvà billa mattiyo ahesuü. Billamattiyo hutvà pabhijjiüsu, pubba¤ca lohita¤ca pagaghariüsu. 1. Phuññho - si. Mu. [BJT Page 204] [\x 204/] Atha kho kokàliko bhikkhu teneva àbàdhena kàlamakàsi, kàlakato ca kho kokàliko bhikkhu paduma nirayaü upapajji1sàriputta moggallànesu cittaü àghàtetvà. Atha kho brahmà sahampati abhikkannàya rattiyà abhikkanta vaõõo kevalakappaü jetavanaü obhàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhito kho brahmà sahampati bhagavantaü etadavoca: kokàliko bhante bhikkhu kàlakato. Kàlakato ca bhante kokàliko bhikkhu padumanirayaü upapanno sàriputta moggallànesu cittaü àghàtetvàti. Idamavoca brahma sahampati, idaü vatvà bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà tatthevantaradhàyi. Atha kho bhagavà tassa rattiyà accayena bhikkhu àmantesi: idaü idaü bhikkhave rattiü brahamà sahampati abhikkannàya rattiyà abhikkanta vaõõo kevalakappaü jetavanaü obhàsetvà yena bhagavà tenupasaïkami, upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhito kho brahmà sahampati bhagavantaü etadavoca: kokàliko bhante bhikkhu kàlakato. Kàlakato ca bhante kokàliko bhikkhu padumanirayaü upapanno sàriputta moggallànesu cittaü àghàtetvàti. Idamavoca brahma sahampati, idaü vatvà maü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà tatthevantaradhàyi. Evaü vutte a¤¤ataro bhikkhu bhagavantaü [PTS Page 126] [\q 126/] etadavoca: kivadighaü nu kho bhante padume niraye àyuppamàõanti, Dãghaü kho bhikkhu padume niraye àyuppamàõaü, taü na sukaraü saïkhàtuü ettakàni vassàni iti và ettakàni vassasatàni iti và ettakàni vassasahassàni iti và ettakànivassasatasahassàni itivàti. Sakkà pana bhante upamaü kàtunti. Sakkà bhikkhunã bhagavà avoca: seyyathàpi bhikkhu visati khàriko kosalako tivalavàhotato puriso vassasatassa vassasahassassa accayena ekamekaü tilaü uddhareyyakhippataraü kho so bhikkhu visati khàriko kosalako tilavàho iminà upakkamena parikkhayaü pariyàdànaü gaccheyya, nattheva eko abbudo nirayo. Seyyathàpi bhikkhu visati abbudà nirayà evameko nirabbudo nirayo, seyyathàpi bhikkhu visati nirababudà nirayà evameko ababo nirayo, seyyathàpi bhikkhu visati ababà nirayà evameko ahaho nirayo, 1. Upapajji - si. Mu. [BJT Page 206] [\x 206/] Seyyathàpi bhikkhu visati ahahà nirayà evameko añaño nirayo, seyyathàpi bhikkhu visatiañañà nirayà evameko kumudo nirayo, seyyathàpi bhikkhu visati kumudà nirayà evameko sogandhiko nirayo, seyyathàpi bhikkhu visati sogandhikà nirayà evamekouppalako nirayo, sayyethàpi bhikkhu visati uppalakà nirayà evameko puõóariko nirayo, seyyathàpi bhikkhu visati puõóarikà nirayà evameko padumo nirayo. Padumaü kho pana bhikkhu nirayaü kokàliko bhikkhu upapanno sàriputtamoggallànesu cittaü àghàtetvàti. Idamavoca bhagavà, idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 660. Purisassa [PTS Page 127] [\q 127/] hi jàtassa kuñhàri jàyate mukhe, Yàya chindati attànaü bàlo dubbhàsitaü bhaõaü. 661. Yo nindiyaü pasaüsati taü và nindati yo pasaüsiyo, Vicinàti mukhena so kaliü kalinà tena sukhaü na vindati. 662. Appamatto ayaü kali yo akkhesu dhana paràjayo, Sabbassàmipa sahàpi attanà ayameva mahantataro kali, Yo sugatesu manaü padosaye. 663. Sataü sahassànaü nirababudànaü Chattiüsati pa¤ca ca ababudàni, Yamariyagarahi nirayaü upeti Vàcaü mana¤ca paõidhàya pàpakaü. 664. Abhåtavàdi nirayaü upeti Yo càpi katvà na karomiti càha, Ubhopi te pecca samàbhavanti Nihinakammà manujà parattha. 665. Yo appaduññhassa narassa dussati Suddhassa posassa anaïgaõassa, Tameva bàlaü pacceti pàpaü Sukhumo ràjo pañivàtaüva khitto. [BJT Page 208] [\x 208/] 666. Yo lobhaguõe anuyutto So vacasà paribhàsati a¤¤e, Assaddho [PTS Page 128] [\q 128/] kadariyo avada¤¤u Macchari pesuniyasmiü anuyutto. 667. Mukhaduggavibhåta anariya Bhunahu pàpaka dukkatakàri, Purisanna kali avajàta Mà bahubhàõidha nerayikosi. 668. Rajamàkirasi abhitàya Sanne garahasi kibbisakàri, Bahuni ca duccaritàni caritvà Ga¤achisi1- kho papataü cirarattaü 669. Nabhi nassati kassaci kammaü Iti ha taü labhate va suvàmi, Dukkhaü mando paraloke Attani passati kibbisakàri. 670. Ayosaükusamàhataññhànaü Tiõahadhàraü ayasulamupeti, Atha [PTS Page 129] [\q 129/] tattaayoguëasannihaü Bhojanamatthi tathà patiråpaü. 671. Na hi vaggu vadanti vadantà Nàbhijavanti na tàõamupenti, Aïgàre santhate senti2- Agginisamaü jalitaü pavisanti. 672. Jàlena ca onahiyànà Tattha hananti ayomayakuñehi, Andhaüva timisamàyanti Taü vitataü hi yathà mahikàyo. 1. Gacchasi - machasaü 2. Sayanti - machasaü [BJT Page 210] [\x 210/] 673. Atha lohamayaü pana kumbhiü Agginisamaü jalitaü pavisanti, Paccanti hi tàsu cirarattaü Agginisamàsu samuppilavàso. 674. Atha pubbalohitamisse Tattha kiü paccati kibbisakàri, Yaü [PTS Page 130] [\q 130/] yaü disataü adhiseti Tattha kilissati samaphusamàno. 675. Puëavàvasathe salilasmiü Tattha kiü paccati kibbisakàri, Ganatuü na hi tiramapatthi Sabbasamàhi samannakapallà. 676. Asipattavanaü pana tiõhaü Taü pavisanti samacchidagattà, Jivhaü baëisena gahetvà ârajayà rajayà vihanatti. 677. Atha vetaraõiü pana duggaü Tiõhadhàra khuradhàra mupenti, Tattha mandà papatanti Pàpakarà pàpàni karitvà. 678. Khàdanti [PTS Page 131] [\q 131/] hi tattha rudanne Sàmà sabalà kàkolagaõà ca, Soõà silàlà pañigijjhà Kulalà vàyasà ca vitudanti. 679. Kicchà vatàyaü idha vutati Yaü jano passati kibbisakàri, Tasmà idha jãvitasese Kiccakàro siyà naro na pamajje. [BJT Page 212] [\x 212/] 680. Te gaõità viduhi tilavàhà ye padume niraye upanità, Nahutàni hi koñiyo pa¤ca bhavanti Dvàdasa koñi satàni puna¤¤à. 681. Yàva dukkhà nirayà idha vuttà Tatthàpi tàva ciraü vasitabbaü, Tasmà suci pesala sàdhu guõesu Vàcaü manaü satataü parirakkheti. Kokàlikasuttaü niññhitaü 3-11 Nàlaka suttaü 682. ânandajàte tidasagaõe patite Sakkacca indaü sucivasane ca deve, Dussaü gahetvà atiriva thomayante Asito isi addasa divàvihàre. 683. Disvàna [PTS Page 132] [\q 132/] deve muditamane udagge Cittiü karitvà idamavocàsi tattha, Kiü devasaïgho atiriva kalyaråpo Dussaü gahetvà bhamayatha kiü pañicca. 684. Yadàpi àsi asurehi saïgamo Jayo surànaü asurà paràjità, Tadàpi netàdiso lomahaüsano Kiü abbhutaü aññhu marå pamodità. 685. Selenti gàyanti ca vàdayanti ca Bhujàni poñhenti ca naccayanti ca, Pucchàmi vohaü merumuddhavàsine Dhunàtha me saüsayaü khippamàrisà. [BJT Page 214] [\x 214/] 686. So bodhisatto ratanavaro atulyo Manusseloke hitasukhatàya1- jàto, Sakyàna game janapade lumbineyye Tenambha tuññhà atiriva kalyaråpà. 687. So sabbasattuttamo aggapuggalo Naràsabho sabbapajànamuttamo, Vattessati [PTS Page 133] [\q 133/] cakkaü isivahaye vane Nadaü va siho balavà migàbhibhå. 688. Taü saddaü sutvà turitamavaüsari so Suddhodanassa tadà bhavanaü upàgami, Nisajja tatthu idamavocàsi sakye Kuhiü kumàro ahamapi daññhukàmo. 689. Tato kumàraü jalitamiva suvaõõaü Ukkàmukhe'va sukusalasampahaññhaü, Daddallamànaü siriyà anomavaõõaü Dassesu puttaü asitavahayassa sakyà. 690. Disvà kumàraü sikhimiva pajjalattaü Tàràsabhaü va nabhasigamaü visuddhaü, Suriyaü tapantaü saradarivabbhamuttaü ânandajato vipulamalattha pitiü. 691. Anekapàkha¤ca sahassamaõóalaü Chattaü marå dhàrayumantalikkhe, Suvaõõadaõóà vitipatanti càmarà Na dissare càmarachatatagàhakà. 692. Disvà [PTS Page 134] [\q 134/] kaõhasirivahayo isi Suvaõõanekkhaü viya paõóukambale, Seta¤ca chattaü dhariyantamuddhani Udaggacitto sumano pañiggahe. 1. Sukhattàya - machaùaü [BJT Page 216] [\x 216/] 693. Pañiggahetvà pana sakyapuïgavaü Jigiüsako1- lakkhaõamattapàragu, Pasannacitto giramabbhudirayi Anuttaràyaü dipadànamuttamo. 694. Athattano gamanamanussaranno Akalyaråpo galayati assukàni, Disvàna sakyà isimacecàcuü rudantaü No ce kumàre bhavisti antaràyo. 695. Disvàna sakeyya isimavoca akallye Nàhaü kumàre ahitamanussaràmi, Na càpi massa bhavissati antaràyo Na orakoyaü adhimànasà bhavàtha. 696. Sambodhiyaggaü phusissatàyaü kumàro So dhammacakkaü paramavisuddhadassi, Vattessatàyaü bahujanahitànukampi Vitthàrikassa bhavissati brahmacariyaü. 697. Mama¤ca [PTS Page 135] [\q 135/] àyu na ciramidhàvaseso Athanatarà me bhavissati kàlakiriyà, Sohaü na sasseü1- asamadhurassa dhammaü Tenamhi añño vyasanagato aghàvi. 698. So sàkiyànaü vipulaü janetvà pitiü Antepurambhà niragamà brahmacàri, So bhàgineyyaü sayamanukampamàno Samàdapesi asamadhurassadhamme. 699. Buddhoti ghosaü yadaparato suõàsi Sambodhipatto civarati dhammamaggaü, Gantvàna tattha samayaü paripucchiyàno Carassu tasmiü bhagavati brahamacariyaü. 1. Jigisako - machasaü 2. Susasaü - simu 1 [BJT Page 218] [\x 218/] 700. Tenànusiññho hitamanasena tàdinà Anàgate paramavisuddhadassinà, So nàëako upacitapu¤¤asa¤cayo Jinaü patikkhaü parivasi rakkhitindriyo. 701. Sutvàna ghosaü jinavaracakkavattane Gantvàna disvà isinisabhaü pasanno, Moneyyaseññhaü [PTS Page 136] [\q 136/] munipavaraü apucchi Samàgate asitavahayassa sàsaneti. Catthugàthà. 702. A¤¤àtametaü vacanaü asitassa yathàtathaü Taü taü gotama pucchàma sabbadhammànapàraguü. 703. Anagàriyupetassa bhikkhacariyaü jigiüsato1, Muni pabråhi me puññho moneyyaü uttamaü padaü. 704. Moneyyaü te apa¤¤issaü (iti bhagavà) Dukkaraü durabhisambhavaü, Handa te naü pavakkhàmi santhambhassu daëho bhava. 705. Samànabhàgaü2- kubbetha gàme akkuññhavanditaü, Manopadosaü rakkheyya santo anunnato care. 706. Uccàvacà [PTS Page 137] [\q 137/] ticcharanti dàye aggisikhupamà, Nàriyo muniü palohenti tà su taü mà palobhayuü. 707. Virato methunà dhammà hitvà kàme parocare. Aviruddho asàratto pàõesu tasathàvare 1. Jigisato - machasaü 2. Bhàvaü - simu 1 [BJT Page 220] [\x 220/] 708. Yathà ahaü tathà ete yathà ete tathà ahaü, Attànaü upamaü katvàna haneyya na ghàtaye. 709. Hitvà iccha¤ca lobha¤ca yattha satto puthujjano, Cakkhumà pañipajjeyya tareyya narakaü imaü. 710. ænudaro mitàhàro apapiccassa alolupo, Sace icchoya nicchàto aniccho hoti nibbuto. 711. Sapiõóacàraü caritvà vanannamabhihàraye, Upaññhito rukkhamulasmiü àsanupagato muni. 712. Sajhànapasuto dhãro vanante ramito siyà, Jhàyetha rukkhamulasmiü attànamabhitosayaü. 713. Tato ratyà vivasane gàmantamabhihàraye, Amhànaü nàbhitandeyya abhihàra¤ca gàmato. 714. Na muni gàmamàgamma kulesu sahasà care, Ghàsesanaü chinnakatho na vàcaü payutaü bhaõe. 715. Alatthaü yadidaü sàdhu nàlatthaü kusalaü iti, Ubhayeneva so tàdi rukkhaü va upanivattati. 716. Sa [PTS Page 138] [\q 138/] pattapàõi vicaranto amugo mugasammato, Appaü dànaü na hiëeyya dàtàraü nàvajàniya. [BJT Page 222] [\x 222/] 717. Uccàvacà hi pañipadà samaõena pakàsità, Na pàraü diguõaü yanti na idaü ekaguõaü mutaü. 718. Yassa ca visatà natthi chinnasotassa bhikkhuno, Kiccàkiccappahinassa parilàho na vijjati. 719. Moneyyaü te upa¤¤issaü (iti bhagavà) Khuradhàråpamo bhave, Jivahàya tàluü àbhacca udare sa¤¤ato siyà. 720. Alinacitto ca sipà na càpi bahu cintaye, Niràmagandho asito brahmacariyaparàyano. 721. Ekàsanassa sikkhethakha samaõupàsanassa ca, Ekanna monamakkhàtaü eko ve abhiramissati. 722. Atha bhàsihi dasadisà Sutvà dhãrànaü nigghosaü jhàyãnaü kàmavàginaü, Tato hiri¤ca saddha9¤¤a bhiyyo kubbeta màmako. 723. Taü [PTS Page 139] [\q 139/] nadihi vijànàtha sobebhasu padaresu ca, Saõantà yanti kussobbhà tuõahi yàti mahodayi. 724. Yadunakaü taü saõati yaü puraü sattameva taü, Aóóhakumbhupamo bàlo rahado purova paõóito 725. Yaü samaõo bahu bhàsati upetaü atthasaühitaü, Jànaü so dhammaü deseti jànaü so bahu bhàsati. 726. Yo ca jànaü samaü yutto jànaü na bahu bhàsati, Sa muni monamarahati sa muni monamajjhagàti. - Nàlakasuttaü niññhitaü. - [BJT Page 224] [\x 224/] 3-12 Dvayatànupassanà suttaü Evaü me sutaü ekaü samayaü bhagavà sàvatthiyaü viharati pubbàràme migàramàtu pàsàde, tena kho pana samayena bhagavà tadahuposathe pannarase puõõàya puõõamàya rattiyà bhikkhusaïghaparivuto abbhokàse nisinno hoti. [PTS Page 140] [\q 140/] atha kho bhagavà tuõhibhåtaü tuõhibhåtaü bhikkhusaïghaü anuciloketvà bhikkhu àmantesi. Ye te bhikkhave, kusalà dhammà ariyà niyyànikà sambodha gàmino, tesaü vo bhikkhave, kusalànaü dhammànaü ariyànaü niyyànikànaü sambodhagàminaü kà upanisà samaõàyàti. Iti ce bhikkhave, pucchitàro assu te evamassu vacaniyà: yàvadeva dvayatànaü dhammànaü yathàbhåtaü ¤àõàyàti, Ki¤ca dvayataü vadetha: Idaü dukkhaü ayaü dukkhasamudayo'ti ayamekànupassanà, ayaü dukkhanirodho, ayaü dukkhanirodhagàminipañipadà'ti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 727. Ye dukkhaü nappajànanti atho dukkhassa sambhavaü Yattha ca sabbaso dukkhaü asesaü uparujjhati, Ta¤ca maggaü na jànanti dukkhupasamagàminaü. [BJT Page 226] [\x 226/] 728. Cetovimuttihinà te atho pa¤¤àvimuttiyà, Ahabbà te antakiriyàya te ve jàtijaråpagà. 729. Ye ca dukkhaü pajànanti atho dukkhassa sambhavaü, Yattha ca sabbaso dukkhaü asesaü uparujjhati, Ta¤ca [PTS Page 141] [\q 141/] maggaü pajànanti dukkhupasamagàminaü. 730. Cetovimuttisampannà atho pa¤¤àvimuttiyà, Habbà maggaü attakiriyàya na te jàtijarupagàti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü mbhoti. Sabbaü upadhipaccayàti, ayamekànupassanà, upàdhinaü tveva asesaviràganirodhà natthi dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 731. Upadhinidhànà pabhavanti dukkhà Yekeci lokasmiü anakaråpà, Yo ve avadvà upadhiü karoti. Punappunaü dukkhamupeti mando, Tasmà pajànaü upadhiü na kayirà Dukkhassa jàtippabhavànupassi'ti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assu siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü mbhoti. Sabbaü avijjàpaccayàti, ayamekànupassanà, avijjàya tveva asesaviràganirodhà natthi dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: [BJT Page 228] [\x 228/] 732. Jàtimaraõasaüsàraü [PTS Page 142] [\q 142/] ye vajanti punappunaü, Itthabhàva¤¤athàbhàvaü avijjàyeva sà gati. 733. Avijjà hayaü mahàmoho yenidaü saüsitaü ciraü, Vijjàgatàva ye sattà nàgacchanti1- punabbhavanti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü mbhoti. Sabbaü saïkhàrapaccayàti, ayamekànupassanà, saïkhàra naü tveva asesa viràganirodhà natti dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 734. Yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti sabbaü saïkhàrapaccayà, Saïkharànaü nirodhena natthi dukkhassa gambhavoti. 735. Etamàdinavaü ¤atvà dukkhaü saïkhàrapaccayà, Sabbasaïkhàrasamathà sa¤¤àya uparodhanà, Evaü dukkhakkhayo hoti etaü ¤atvà yathàtathaü. 736. Sammaddasà vedaguno sammada¤¤àya paõóità, Abhibhuyya màrasaüyogaü nàgacchanti punabbhavanti. Siyà [PTS Page 143] [\q 143/] a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti. Sabbaü vi¤¤àõapaccayàti, ayamekànupassanà, vi¤¤àõassa tveva asesaviràganirodhà natthi dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 737. Yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti sabbaü vi¤¤àõapaccayà, Vi¤¤àõassa nirodhena natthi dukkhassa sambhavo. 1. Nate gacchanti sunabbhavaü machasaü [BJT Page 230] [\x 230/] 738. Etamàdinaü ¤atvà dukkhaü vi¤¤àõapaccayà, Vi¤¤àõupasamà bhikkhu nicchàto parinibbuto'ti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti. Sabbaü phassapaccayàti, ayamekànupassanà, phassassa tveva asesaviràganirodhà natthi dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 739. Tesaü phassaparetànaü bhavasotànusàrinaü, Kummaggapañipannànaü àrà saüyojanakkhayo. 740. Ye ca phassaü pari¤¤àya a¤¤àya upasame ratà1, Te ce phassàbhisamayà nicchàtà parinibbutà'ti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti. Sabbaü vedanàpaccayàti, ayamekànupassanà, vedanànaü tveva asesaviràganirodhà natthi dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 741. Sukhaü [PTS Page 144] [\q 144/] và yadi và dukkhaü adukkhamasukhaü saha Ajjhatta¤ca bahiddhà ca yaü ki¤ci atthi veditaü 742. Evaü dukkhanti ¤atvàna mosadhammaü palokitaü2- Phussa phussa vayaü passaü evaü tatthi vijànàti3- Vedanànaü khayà bhikkhu nicchàto parinibbuto'ti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti. Sabbaü taõhàpaccayàti, ayamekànupassanà, taõhàya tveva asesaviràganirodhà natthi dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 1. A¤¤àyupasame - machasaü 2. Palokinaü machasaü 3. Virajajati - si mu2. [BJT Page 232] [\x 232/] 743. Taõhà dutiyo puriso dighamaddhànaü saüsaraü, Itthàbhàva¤¤athàbhàvaü saüsàraü nàtivattati. 744. Etamàdinaü ¤atvà taõhàdukkhassa sambhavaü; Vitataõho anàdàno sato bhikkhu paribbaje'ti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti. Sabbaü upàdànapaccayàti, ayamekànupassanà, upàdhinaü tveva asesaviràganirodhà natthi dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 745. Upàdànaü paccayà bhavo bhuto dukkhaü nigacchati, Jàtassa maraõaü hoti phaso dukkhassa sambhavo. 746. Tasmà upàdànakkhayà sammada¤¤àya paõóità, Jàtikkhayaü abhi¤¤àya nàgacchanti punabbhavanti1, Siyà [PTS Page 145] [\q 145/] a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti. Sabbaü àrampaccayàti, ayamekànupassanà, arambhànaü tveva asesaviràganirodhà natthi dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 747. Yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti sabbaü àrambhapaccayà, ârambhànaü nirodhena natthi dukkhassa sambhavo. 748. Etamàdinavaü ¤atvà àrambhapaccayà, Sabbàrambhaü pañinissajja anàrambhavimuttano2- 749. Ucchinnabhavataõhassa santacittassa bhikkhuno, Vitiõõo jàtisaüsàro natthi punabbhavoti. 1. Na gacchanti punabbhavaü - machasaü 2. Anàrambhe vimuttino - bahåsu [BJT Page 234] [\x 234/] Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti. Sabbaü àhàrapadhipaccayàti, ayamekànupassanà, àhàrànaü tveva asesaviràganirodhà natthi dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 750. Yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti sabbaü àrambhapaccayà, âhàrànaü nirodhena natthi dukkhassa sambhavo. 751. Etamàdinavaü ¤atvà dukkhaü àhàrapaccayà, Sabbàrambhaü pari¤¤àya sabbàhàramanissito, 752. ârogyaü [PTS Page 146] [\q 146/] sammada¤¤àya àsavànaü parikkhayà, Saïkhàya sevi dhammaññho saïkhaü nopeti vedaguti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti. Sabbaü i¤ajitapaccayàti, ayamekànupassanà, i¤ajitànaü tveva asesaviràganirodhà natthi dukkhassa sambhevoti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 753. Yaü ki¤ci dukkhaü sambhoti sabbaü i¤jitapaccayà, I¤ajitànaü nirodhena natthi dukkhassa sambhavo. 754. Etamàdinavaü ¤atvà dukkhaü i¤ajitapaccayà, Tasmà hi ejaü vossajja saïkhàre uparundhiya, Anejo anupàdàno sato bhikkhu paribbajeti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà nissitassa calitaü hotiti aya mekànupassanà, anissato na calatiti ayaü ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 755. Anisasito na calati nisasito ca upàdiyaü, Itthabhàva¤¤athàbhàvaü saüsàraü nàtavatti. [BJT Page 236] [\x 236/] 756. Etamàdinava ¤atvà nissayesu mahabbhayaü, Anissito anupàdàno sato bhikkhu paribbajeti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà råpehi bhikkhave àruppà1- statataràti ayamekànupassanà, àråppehi2nirodho sattataroti ayaü dutiyànupassanà. Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 757. Ye [PTS Page 147] [\q 147/] ca råpupagà sattà ye va àruppavàsino3- Nirodhaü appajànannà àgantàro punabbhavaü 758. Ye ca råpe pari¤¤àya arupesu susaõñhità, Nirodhe ye vimuccanti to jana maccu hàyinoti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assuü siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü bhikkhave sadevakassa lokassa samàrakassa sabrahamakassa sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadeva manussàya idaü saccanti upanijjhàyitaü tada' mariyànaü etaü musàti yathà bhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü ayamekànupassanà, yaü bhikkhave sadevakassa lokassa samàrakassa sabrahamakassa sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadeva manussàya idaü saccanti upanijjhàyitaü tada' mariyànaü etaü musàti yathà bhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü ayamekànupassanà, yaü bhikkhave sadevamanussa etaü musàti upanijjhàyitaü tada mariyànaü etaü musàti yathà bhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü ayaü dutiyànupassanà evaü evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 759. Anattani attamàniü passa lokaü sadevakaü, Niviññhaü nàmaråpasmiü idaü saccanti ma¤¤ati. 760. Yena yena hi ma¤¤anti tato taü hoti a¤¤athà. Taü hi tassa musà hoti mosadhammaü hi ittaraü. 1. Aråpà - machasaü 2. Aråpehi - machasaü 3. Aråpañañhàyino - ma. Cha. Saü [BJT Page 238] [\x 238/] 761. Amosadhammaü [PTS Page 148] [\q 148/] nibbànaü tadariyà saccuto viduü Te ve saccàbhisamayà nicchàti parinibbutàti. Siyà a¤¤ena'pi pariyàyena sammà dvayatànupasasnàti iti ce bhikkhave, pucchitàro assu siyàtisasu vacaniyà, katha¤ca siyà yaü bhikkhave sadevakassa lokassa samàrakassa sabrahamakassa sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadeva manussàya idaü saccanti upanijjhàyitaü tada' mariyànaü etaü musàti yathà bhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü ayamekànupassanà, yaü bhikkhave sadevakassa lokassa samàrakassa sabrahamakassa sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadeva manussàya idaü dukkhanti upanijjhàyitaü tadamariyànaü etaü dukkhanati yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü ayamekànupassanà, yaü bhikkhave sadevamanussa lokassa samàrakassa sabrahamakassa sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadeva manussàya idaü dukkhanti upanijjhàyitaü tada' mariyànaü etaü musàti yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü ayamekànupassanà, Evaü sammà dvayatànupassino kho bhikkhave, bhikkhuno appamattassa àtàpito pahitattassa viharato dvinnaü phalànaü a¤¤ataraü phalaü pàñikaïkhaü diññheva dhamme a¤¤à, sati và upàdisese anàgàmitàti. Idamavoca bhagavà idaü vatvà sugato athàparaü etadavoca satthà: 762. Råpà saddà rasà gandhà phassà dhammà ca kevalà, Iññhà kantà manàpà ca yàvatatthiti vuccati. 763. Sadevakassa lokassa ete vo sukhasammatà, Yathe ce te nirujjhanti taü tesaü dukkhasammataü. 764. Sukhanti diññhamariyehi sakkàyassuparodhanaü, Paccanikamidaü hoti sabbalokena passataü 765. Yaü [PTS Page 149] [\q 149/] pare sukhato àhu tadariyà àhu dukkhato, Yaü pare dukkhato àhu tadariyà sukhato viduü. [BJT Page 240] [\x 240/] 766. Passa dhammaü duràjànaü sampamuëhettha aviddasu, Nivutànaü tamo hoti andhakàro apassataü 767. Sata¤ca vivañaü hoti àloko passatàmiva, Sattike na vijànanti magà dhammassa'kovidà, 768. Havaràgaparetehi bhavasotànusàribhi, Màradheyyànupattehi nàyaü dhammo susamabudho. 769. Ko nu a¤¤atra mariyehi padaü sambuddhumarahati, Yaü padaü sammada¤¤aya parinibbanti anàsavàti. Idavamoca bhagavà, attamanà te bhikkhu bhagavato bhàsitaü abhinandunti - imasmiü kho pana veyyàkaraõasmiü bha¤¤amàne saññhittànaü bhikkhunaü anupàdàya àsavehi cittàni vimucciüsuti. Dvayatànupassanà suttaü niññitaü Tassuddànaü: Saccaü [PTS Page 150] [\q 150/] upadhi avijjà ca saïkhàra vi¤¤àõa pa¤camaü, Phassavedaniyà taõhà upàdànaramhà àhàrà; I¤ajitaü calitaü råpaü saccaü dukkhena soëasàti. Mahàvaggo tatiyo. Tassavaggassuddànaü: Pabbajjà ca padhàna¤ca subhàsita¤ca puraëàsaü Màghasutta¤ca sabhiyo ca selo sallaü ca vuccati, Vàseññhocàpi kokàli nàlako dvayatànupassanà, Dvàdasetàni suttàni mahàvaggoti vuccatiti. [BJT Page 242] [\x 242/] 4. Aññhakavaggo 4-1 Kàmasuttaü 770. Kàmaü [PTS Page 151] [\q 151/] kàmayamànassa tassa cetaü samijjhati, Addhà pitimano hoti laddhà macco yadicchati. 771. Tassa ce kàmayànassa1- chandajàtassa janatuno, Te kàmà parihàyanti sallaviddhova ruppati. 772. Yo kàme parivajjeti sappasseva padà siro, So'maü2- visattikaü loke sato samativattati 773. Khettaü vatthuü hira¤¤aü và gavàssaü3- dàsaporisaü Thiyo bandhu puthukàme yo nàro anugijjhati. 774. Abalà naü baliyanti maddatte naü parissayà, Tato naü dukkhamanveti nàmaü bhintamivodakaü 775. Tasmà janatu sadà sato kàmàni parivajjaye, Te pahàya tare oghaü nàvaü sitvàva4- pàraguti. Kàmasuttaü niññhitaü 1. Kàmayamànassa - simu 2 2. Soimaü - simu 2 3. Gavasasaü - machasaü 4. Si¤citvà - simu 2 [BJT Page 244] [\x 244/] 4-2 Guhaññhakasuttaü 776. Satto guhàyaü bahunàbhichanno Tiññhaü naro mohanasmiü pagàëho, Dure [PTS Page 152] [\q 152/] vivekà hi tathàvidho so Kàmà hi loke na hi suppahàyà. 777. Icchànidànà bhavasàtabaddhà Te duppamu¤cà na hi a¤¤amokkhà, Pacchà pure vàpi apekkhamànà Ime va kàme purime va jappaü. 778. Kàmesu giddhà pasutà pamuëhà Avadàniyà te visame niviññhà, Dukkhupanità paridevayanti Kiü su bhavissàma ito cutàse. 779. Tasmà hi sikkhetha idheva janatu Yaü ki¤ci ja¤¤à visamanti loke, Na tassa hetu visamaü careyya Appaü hidaü jãvitaü àhu dhãrà. 780. Passàmi loke pariphandamànaü Pajaü imaü taõhàgataü bhavesu, Hinà narà maccumukhe lapanti Avittaõhà se bhavàbhavesu. 781. Mamàyite passatha phandamàne Maccheva appodake khiõasote, Etampi disvà amamo careyya Bhavesu àsatatimakubbamano. [BJT Page 246] [\x 246/] 782. Ubhosu antesu vineyya chandaü Phassaü pari¤¤àya anànugiddho, Yadantagarahi tadakubbamàno Na lippati1- diññhasutesu dhãro. 783. Sa¤¤aü [PTS Page 153] [\q 153/] pari¤¤àvitareyya oghaü Pariggahesu muni nopalitto, Abbuëhasallo caraü appamatto Nàsiüsati lokami maü para¤càti. Guhañañhakasuttaü niññhitaü 4-3 Duññhañheka suttaü 784. Vadanti ve duññhamanàpi eke Athopi ve saccamanà vadanti, Vàda¤ca jàtaü munino upeti Tasmà muni natthi khilo kuhi¤ci. 785. Sakaü hi diññhiü kathamaccayeyya Chandànunito ruciyà niviññho, Sayaüsamatatàni pakubbamàno Yathà hi jàneyya tathà vadeyya 786. Yo attano silavatàni janatu Anànupaññho ca paresa2- pàvà3, Anariyadhamamaü kusalà tamàhu Yo àtumànaü sayameva pàvà3- 787. Santo ca bhikkhu abhinibabutatto Iti'hanti silesu akatthamàno, Tamariyadhammaü kusalà vadanti Yassussadà natthi kuhi¤ci loke 1. Limpati - syà 2. Parassa - simu1 3. Pàva - machasaü [BJT Page 248] [\x 248/] 788. Pakapapità [PTS Page 154] [\q 154/] saïkhatà yassa dhammà Purakkhatà santi avivadàtà, Yadattani passati ànisaüsaü Taü nissito kuppapañiccasantiü 789. Diññhinivesà na hi svàtivattà Dhammesu niccheyya samuggahitaü, Tasmà naro tesu nivesanesu Nirassati àdisaticca1- dhammaü. 790. Dhonassa hi natthi kihi¤ci loke Pakappità diññhi bhavàbhavesu, Màya¤ca màna¤ca pahàya dhono Sakena gaccheyya anupayo so. 791. Upayo hi dhammesu upeti vàdaü anupayaü2- kena kathaü vadeyya, Attaü nirattaü na hi tassa atthi Adhosi so diññhimidheva sabbatti. Duññhañañhakasuttaü niññhitaü. 4-4 Sudadhañañhakasuttaü 792. Passàmi suddhaü paramaü arogaü Diññhena saüsuddhi narassa hoti, Etàbhijànaü3- paramanti ¤atvà Suddhànupassiti pacceti ¤àõaü 1. âdiyati - ca - simu1, 2, [PTS 2.] Anupàyaü - simu 1, 2 3. Evàbhijànaü - machasaü [BJT Page 250] [\x 250/] 793. Diññhena [PTS Page 155] [\q 155/] ce suddhi narassa hoti ¥àõena và so pajahàti dukkhaü, A¤¤ena so sujjhati sopadhiko Diññhi hi naü pàva tathàvadànaü. 794. Na bràhmaõo a¤¤ato suddhimàha Diññhe sute silavate mute và, Pu¤¤e ca pàpe ca anupalitto Atata¤ajaho nayidha pakubbamàno. 795. Purimaü pahàya aparaü sitàse Ejànugà te na taranti saïghagaü, Te uggahàyanti nirassajanti Kapiva sàkhaü pamukhaü gahàya1- 796. Sayaü samàdayaü vatàni jantu Uccàvacaü gacchati sa¤¤asatto, vidvà ca vedehi samecca dhammaü Na uccàvacaü gacchati bhuripa¤¤o. 797. Sa sabbadhammesu visenibhuto Yaü ki¤ci diññhaü va sutaü mutaü và, Tameva dassiü vivañaü carannaü Kenidha lokasmiü vikappayeyya. 1. Pu¤caü gahàyaü - simu 2, [BJT Page 252] [\x 252/] 798. Na kappayanti na purekkharonti Accantasuddhiti te vadanti, Adànaganthaü [PTS Page 156] [\q 156/] gathitaü visajja âsaü na kubbanti kuhi¤ci loke. 799. Simàtigo bràhmaõo tassa natthi ¥atvà ca disvà va samuggahitaü, Na ràgaràgi na viràgaratto Tassidha natthi paramuggahitanti. Suddhaññhakasuttaü niññhitaü. 4-5 Paramaññhaka suttaü 800. Paramanti diññhisu paribbasàno Yadutatariü kurute janatu loke, Hitàni a¤¤e tato sabbamàha Tasmà vivàdàni avitivatto, 801. Yadattani passati ànisaüsaü Diññhe sute silavate1- mute và, Tadeva so tattha samuggahàya Nihinato passati sabbama¤¤aü. 802. Taü vàpi ganthaü kusalà vadanti Yaü nissito passati hinama¤¤aü, Tasmà hi diññhaü va sutaü mutaü và Silabbataü bhikkhu na nissayeyya. 1. Silabbate - simu [BJT Page 254] [\x 254/] 803. Diññhimpi [PTS Page 157] [\q 157/] lokasmiü na kappayeyya ¥àõena và silavatena vàpi, Samoti attànamanupaneyya Hino na ma¤¤etha visasi vàpi. 804. Attaü pabhàya anupàdiyàno ¥àõepi so nissayaü no karoti, Sa ce viyattesu na vaggasàri Diññhimpi so na pacceti ki¤ci. 805. Yasasubhayante paõidhidha natthi Bhavàbhavàya idhavà huraü và, Nivesanà tassa na santi keci Dhammesu niccheyya samuggahitaü. 806. Tassidha diññhe va sute mute và Pakappità natthi aõupi sa¤¤à, Taü bràhmaõaü diññhimanàdiyànaü Kenidha lokasmiü vikappayeyya. 807. Na kapapyanti na purekkharenti Dhammàpi tesaü na pañicchitàse na [PTS Page 158] [\q 158/] bràhmaõo silavatena neyyo Pàraügato na pacceti tàditi. Paramaññhakasuttaü niññhitaü 4-6 Jarà suttaü 808. Appaü vata jãvitaü idaü Oraü vasassatàpi miyati, Yo cepi aticca jãvati Atha kho so jarasàpi miyati. [BJT Page 256] [\x 256/] 809. Sovanti janà mamàyite Na hi sattà niccà pariggahà, Vinàbhàvaü1- sattamevidaü Iti disvà nàgàramàvase. 810. Maraõenapi taü pahiyati Yaü puriso mamidanti2- ma¤¤ati, Etaü disvàna3- paõóito Na mamatatàya nametha màmako. 811. Supinena yathàpi saïgataü Pañibuddho puriso na passati, Evampi [PTS Page 159] [\q 159/] piyàyitaü janaü Petaü kàlakataü na passati. 812. Diññhàpi sutàpi te janà Yesaü nàmamidaü pavuccati, Nàma mevàvasissati Akkheyyaü petassa janatuno. 813. Sokaparideva maccharaü Na jahanti giddhà mamàyite, Tasmà munayo pariggahaü Hitvà acariüsu khemadassino. 814. Patilinavarassa bhikkhuno Bhajamànassa vivittamàsanaü, Sàmaggiyamàhu tassa taü Yo attànaü bhavane na dassaye. 815. Sabbattha muni anissito Na piyaü kubbati nopi appiyaü, Tasmiü paradeva maccharaü Paõõe vàri yathà na lippati. 1. Vinàbhàva - simu 2, 2. Mamayidanti - simu 2, 3. Evampi, viditvà- simu2, evaü disvàna - (niddesa) [BJT Page 258] [\x 258/] 816. Udabinadu yathàpi pokkhare Padume vàri yathà na lippati, Evaü muni no palippati Yadidaü diññhasutaü mutesu và 817. Dhono [PTS Page 160] [\q 160/] na hi tena ma¤¤ati Yadidaü diññhasutaü mutesu và, Nतena visuddhimicchati Na hi so rajjati no virajjatiti. Jaràsuttaü niññhitaü. 4-7 Tissametteyya suttaü 818. Methunamanuyuttassa (iccàya smà- tissometteyyo) Vighàtaü bråhi màrisa, Sutvàna tava sàsanaü Viveke sikkhissàma se. 819. Methunamanuyuttassa (metteyyàti bhagavà) Mussatevàpi sàsanaü, Micchà ca pañipajjati Etaü tasmiü anàriyaü 820. Eko pubbe caritvàna Methunaü yo nisevati, Yàniü hantaü va taü loke Hinamàhu puthujjanaü. 821. Yaso kitti¤ca yà pubbe Hàyate và pi tassa sà, Etampi disvà sikkhetha Methunaü vippahàtave. 822. Saükappehi pareto so Kapaõo viya jhàyati, Sutvà paresaü nigghosaü Maïku hoti tathàvidho. [BJT Page 260] [\x 260/] 823. Atha satthàni kurute Paravàdehi codito, Esakhavassa màhàgedho Mosacajjaü pagàhati. 824. Paõóitoti sama¤¤àto Ekacariyaü adhiññhito, Athàpi methune yutto Mando va parikissati. 825. Etamàdinavaü [PTS Page 161] [\q 161/] ¤atvà Muni pubbàpare idha, Ekacariyaü daëhaü kayirà Na nisevetha methunaü 826. Vivekaü yeva sikkhetha Etadariyànamuttamaü, Na tena seññho ma¤¤etha Sa ve nibbànasantake. 827. Rittassa munino carato Kàmesu anapekkhino Oghatiõõassa pihayanti Kàmesu gathità1- pajàti. Tissameteyyasuttaü niññhitaü 4-8. Pasura suttaü 828. Idheva suddhi iti vàdiyanti2- Nतesu dhammesu visuddhimàhu, Yaü nissità tattha subhaü vadànà Paccekasaccesu puthu niviññhà. 1. Gadhità - machasaü 2. Vàdisanti -simu2, [PTS] [BJT Page 262] [\x 262/] 829. Te vàdakàmà parisaü vigayha Bàlaü dahanti mithu a¤¤ama¤¤aü, Vadanti te a¤¤asità kathojjaü Pasaüsakàmà kusalà vadànà. 830. Yutto kathàyaü parisàya majjhe Pasaüsamicchaü vinighàti hoti, Apàhatasmiü pana maïku hoti Nindàya so kuppati randhamesi. 831. Yamassa [PTS Page 162] [\q 162/] vàdaü parihinamàhu Apàsadaü pa¤ahavimaüsakà se, Paridevati sovati hinavàdo Upaccagà manti anutthunàti. 832. Ete vivàdà samaõesu jàtà Etesu ugaghàti nighàti hoti, Evampi disvà virame kathojjaü Na ha¤¤adatthatthi pasaüsalàhà. 833. Pasaüsito và pana tattha hoti Akkhàya vàdaü parisàyaü majjhe, So taü hasati uttamaticca1- tena Pappuyya tamatthaü2- yathàmano ahu 834. Yà unnati sàssa vighàtabhumi Mànàtimànaü vadate paneso, Etampi disvà na vivàdayetha Na hi tena suddhiü kusalà vadanti. 835. Suro yathà ràjakhàdàya puññho Abhigajjameti pañisuramicchaü, Yeneva so tena jalehi sura Pubbeva natthi yadidaü yudhàya 1. Sohasati uõaõamati ca - simu2, 2. Taü atthaü - simu 2 [BJT Page 264] [\x 264/] 836. Ye diññhimuggayha vivàdayanti1- Idameva saccanti ca vàdayanti2, Te [PTS Page 163] [\q 163/] tvaü vadassu na hi tedha atthi Vàdambhi jàte pañisenikattà. 837. Visenikatvà pana ye caranti Diññhihi diññhiü acirujjhamànà, Tesu tvaü kiü labhetho pasura Yesidha natthi paramuggahitaü. 838. Atha tvaü pavitakkamàgamà Manasà diññhigatàni vintayatto, Dhonena yugaü samàgamà Na hi tvaü sakkhasi sampayàtaveti. Pasurasuttaü niññhitaü. 4-9 Màgandiyà suttaü 839. Disvàna taõhaü aratiü raga¤cà3- Nàhosi chando api methunasmiü, Kimevidaü muttakarisapuõaõaü Pàdàpi naü samaphusituü na icchi 840. Etàdisaü [PTS Page 164] [\q 164/] ve ratanaü na icchasi Nàriü narindehi bahuhi patthitaü, Diññhiggataü4- silavatànujãvitaü4- Bhavupapatti¤ca vadesi kidisaü. 841. Idaü vadàmiti na tassa hoti (màgandiyàti bhagavà) Dhammesu niccheyya samuggahitaü Passa¤ca diññhisu anuggahàya Ajjhattasantiü pavinaü adassaü. 1. Vivàdiyanti - simu 2 2. Vàdiyanti - simu 2 3. Aratiü ca ràgaü - syà 4. Diññhigataü - machasaü - simu 2 5. Silavataü nu jãvitaü - machasaü silabbatànujãvitaü - simu 2 [BJT Page 266] [\x 266/] 842. Vinacchayà yàni pakappitàni (iti màgandiyo) Te ve muni bråsi anuggahàya, Ajjhantasantiti yametamatthaü. Kathaü nu dhirehi paveditaü taü. 843. Na diññhiyà na sutiyà na ¤àõena (màgandiyàti bhagavà) Silabbatenàpi na suddhimàha, Adiññhiyà asasutiyà a¤aõà1- Asilatà abbatà nopi tena Ete ca nissajaja anuggahàya Santo anissàya bhavaü na jappe 844. No ce kira diññhiyà na sutiyà na ¤àõena (iti màgandiyo) Silabbatenàpi visudadhimàha Adiññhiyà [PTS Page 165] [\q 165/] assutiyà a¤àõà, Asilatà abbatà nopi tena Ma¤¤àmahaü momuhameva dhammaü Diññhiyà eke paccenti suddhiü 845. Diññhi¤ca nissàya anupucchamàno (màgandiyàti bhagavà) Samuggahitesu pamohamàga Ito ca nàddakkhi aõumpi sa¤¤aü Tasma tuvaü mohuhato dahàsi. 846. Samo vihesi uda cà nibhino Yo ma¤¤ati so vivadetha tena, Tisu vidhàsu avikampamàno Samo visesiti na tassa hoti. 847. Saccanti so bràhmaõo kiü vadeyya Musàti cà so vivadetha kena, Yasmiü samaü visamaü vàpi natthi Sa kena vàdaü pañisaüyujeyya 1. A¤¤àõà - simu 2 [BJT Page 268] [\x 268/] 848. Okampahàya aniketasàri Gàme akubabaü muni santhavàni, Kàmehi ritto apurekkharàno Kathaü na viggayha janena kayirà. 849. Yehi vicitto vicareyya loke Na tàni uggayha vadeyya nàgo, Phalamakhujaü1- [PTS Page 166] [\q 166/] kaõñakaü vàrijaü yathà Jalena païkena ca nupalittaü, Evaü muni santivàdo agiddho Kàme ca loke ca anupalitto. 850. Na vedagu diññhiyà na mutiyà Sa mànameti na hi tammayo so, Na kamamunà nopi sutena teyyo Anupanito sa2- nivesanesu. 851. Sa¤¤à cirattassa na santi gatthà Pa¤¤à vimuttassa na satti mohà, Sa¤¤aca diññi¤ca ye aggahesuü Te ghaññayantà3- vicaranti loketi. Màgandiyasuttaü niññhitaü. 4-10 Suribheda suttaü 852. Kathaüdassi kathaüsilo upasantoti vuccati, Taü me gotama pabråhi pucchito uttamaü naraü. 853. Vitataõho purà bhedà (iti bhagavà) pubbamantamanissito, Vemajjhenupasaïkheyyo tassa natthi purekkhataü. 1. Jalamabujaü - simu 2 2. So - simu 2 3. Ghañañamànà - syà [BJT Page 270] [\x 270/] 854. Akkodhano [PTS Page 167] [\q 167/] asantàsi avikatthi akukkuco, Mantabhàõi1- anuddhato sa ve vàcàyato muni. 855. Niràsatti anàgate atitaü nànusocati, Vivekadassi phassesu diññhisu ca na niyati2- 856. Patilino akuhako apihàlu amacchari, Appagabbho ajegucechà pesuneyye ca no yuto. 857. Sàtiyesu anassàvi atimàne ca no yuto, Saõho ca pañibhànavà na saddo na virajjati. 858. Làbhakamyà na sikkhati alàbhe na ca kuppati, Aviruddho ca taõhàya rasesu nànugijjhati. 859. Upekkhako sadà sato na loke ma¤¤ate samaü, Na visesi na niceyyo tassa no satti ussadà. 860. Yassa nissayatà natthi ¤atvà dhammaü anissito, Bhavàya vibhavàya và taõhà yassa na vijjati. 861. Taü bråmi upasantoti kàmesu anapekkhinaü, Ganthà tassa na vijjanti atàri so visattikaü. 862. Na tassa puttà pasavo khettaü vatthuü ca vijjati3- Antà [PTS Page 168] [\q 168/] vàpi nirattà và4- na tasmiü upalabbhati. 1. Mantàbhàõi - syà, [PTS 2.] Niyyati - simu 2 3. Vatathu na vijajati - simu2 4. Atataü vàpi nirattaü và - simu2 [BJT Page 272] [\x 272/] 863. Yena naü vajju puthujjanà atho samaõabràhmaõà, Taü tassa apurekkhatà tasmà vàdesu ne'jati. 864. Vitagedho amacchari na ussesu vadate muni, Na samesu na omesu kappaü neti akappiyo. 865. Yassa loke sakaü natthi asatà ca na socati, Dhammesu ca na gacchiti sa ve santoni vuccatiti. Puràbhedasuttaü niññhitaü. 4-11 Nalahavivàda suttaü 866. Kuto pahutà kalahà vivàdà Paridevasokà sahamacchirà ca, Mànàtimànà sahapesunà ca Kuto pahutà te tadiïgha bråhi. 867. Piyà pahutà kalahà vivàdà Paridevasokà samaccharà ca, Mànàtimànà sahapesunà ca Macchiriyayuttà kalahà vivàdà Vivàdajàtesu ca pesunàni. 868. Piyàsu [PTS Page 169] [\q 169/] lokasmaü kutonidànà ye càpi lobhà vicaranti loke, âsà ca niññhà ca kutonidànà Ye samparàyàya narassa honti. [BJT Page 274] [\x 274/] 869. Chandanidànàni piyàni loke Ye càpi lobhà vicaranti loke, âsà ca niññhà ca itonidànà Ye samparàyàya narassa honti. 870. Chando nu lokasmiü kutonidàno Vinicchàyi vàpi kutopahutà, Kodho mosavajja¤ca kathaükathaü ca Ye càpi dhammà samaõena vuttà. 871. Sàtaü asàtanti yamàhu loke Tamupanissàya pahoti chando, Råpesu disvà vibhavaü bhava¤ca Vinicchayaü kurute1- janatu loke. 872. Kodho mosavajja¤ca kathaükathaü ca Etepi dhamamà dvayameva sante, Kathaükathi ¤àõapathàya sakkhe ¥atvà pavuttà samaõena dhammà. 873. Sàtaü asàta¤ca kutonidànà Kismiü asantena bhavanti hete, Vibhavaü bhava¤càpi yametamatthaü Etaü me pabråhi yatonidànaü. 874. Phassànidànaü sàtaü asàtaü Phasse asante na bhavanti bhete, Vibhavaü [PTS Page 170] [\q 170/] bhava¤càpi yametamatthaü Etaü te pabråmi itonidànaü. 1. Kubbati - machasaü [BJT Page 276] [\x 276/] 875. Phasso nu lokasmiü kutonidàno Pariggahà càpi kutopahutà, Kismiü asatte na mamattamatthi Kismiü vibhute na phusanti phasasà. 876. Nàma¤ca råpa¤ca pañicca phassà Icchànidànàni pariggahàni, Icchàya'santyà1- na mamatta matthi2- Råpe vibhute na phusanti phassà. 877. Kathaü sametassa vibhoti råpaü Sukhaü dukhaü vàpi kathaü vibhoti, Etaü me bråhi yathà vibhoti Taü jànissàma3- iti me mano ahu. 878. Na sa¤¤asa¤¤i na visa¤¤asa¤¤i Nopi asa¤¤i na vibhåtasa¤¤i, Evaü sametassa vibhoti råpaü Sa¤¤ànidànà hi papa¤casaïkhà. 879. Yaü taü apucchimbha akittayi no A¤¤aü taü pucchàma tadiïgha bråhi, Ettàvataggaü [PTS Page 171] [\q 171/] nu vadanti bheke Yakkhassa suddhiü idha paõóità se Udàhu a¤¤ampi vadanti etto. 880. Ettàvavataggampi vadanti heke Yakkhassa suddhiü idha paõóità se, Tesaü paneke samayaü vadanti Anupàdisese kusalà vadànà 881. Ete ca ¤atvà upanissitàti ¥atvà muni nissaye so vimaüsi, ¥atvà vimutto na vimàdameti Bhavàbhavàya na sameti dhãroti. Kalahavivàdasuttaü niññhitaü. 1. Icchà na sanatyà - simu2 2. Mamatthamatthi - simu2 3. Taü jàniyàma -simu2 [BJT Page 278] [\x 278/] 4-12 Culaviyuha suttaü 882. Sakaü sakaü diññhiparibbasànà Viggayha nànà kusalà vadanti, Yo evaü jànàti sa vedi dhammaü Idaü pañikkosa'makevali so. 883. Evampi viggayha vivàdiyanati Bàlo paro akakusaloti1- vàhu Sacco nu vàdo katamo imesaü Sabbeva hime kusalàvadànà. 884. Parassa [PTS Page 172] [\q 172/] ce dhammamanànujànaü Bàlo mago2- hoti nihinapa¤¤o, Sabbeva bàlà sunibhinapa¤¤à Sabbevime diññhiparibbasànà. 885. Sandiññhiyà ceva na cevadàtà3- Sa suddhapa¤¤à kusalà mutimà na tesaü koci parihinapa¤¤o Diññhi hi tesampi tathà samattà. 886. Na càhametaü tathiyanti4- bråmi Yamàhu bàlà vithu a¤¤ama¤¤aü, Sakaü sakaü diññhimakaüsu saccaü Tasmà hi bàloti paraü dahanti. 887. Yamàhu saccaü tathiyanti eke Tamàhu a¤¤e tucchaü musàti, Evampi viggayha vivàdiyanti, Tasmà na ekaü samaõà vadanti. 888. Ekaü hi saccaü na dutiyamatthi Yasmiü pajà no vivade pajànaü, Nàna te saccàni sayaü thunanti Tasmà na ekaü samaõà vadanti 1. Akusaloti - simu2 2. Bàlomako - machasaü 3. Vivadàtà - mu2 4. Tathivatati - syà [BJT Page 280] [\x 280/] 889. Kasmà [PTS Page 173] [\q 173/] nu saccàni vadanti nànà Pavàdiyà se kusalà vadànà, Saccàni sutàni bahuni nànà Udàhu te takkamanussaranti. 890. Na heva saccàni bahuni nànà A¤¤atra sa¤¤àya niccàni loke, Takka¤ca diññhisu kapappayitvà Saccaü musàti dvayadhammamàhu. 891. Diññhe sute silavate mute và Ete ca nissàya vimànadassi, Vini ccheye ñhatvà pahassamàno Bàlo paro akakusaloti1-càha. 892. Yeneva bàloti paraü dahàti Tenàtumànaü kusaloti càha, Sayamattanà so kusalàvadàno2- A¤¤aü vimànetitatheva pàvà3- 893. Atisàradiññhiyà4- so samanto Mànena matto paripuõõamàni, Sayameva sàmaü manasàhisitto Diññhihi sà tassa tathà samattà 894. Parassa ce bhi vacasà nihino Tumo sahà hoti nihinapa¤¤o, Atha ce sayaü vedagu hoti dhãro Na koci bàlo samaõesu atthi 895. A¤¤aü [PTS Page 174] [\q 174/] ito yàbhivadanti dhammaü Aparaddhà sudadhimakevali te5- Evampi tithyà puthuso vadanti Sandiññhiràgena hi tebhirattà6- 1. Akusaloti - simu2 2. Kusalo vadàno - simu2 3. Pàva - machasaü 4. Atisaraü diññhiyà - simu2 5. Sudadhivakevalino - simu2 6. Tyàbhiratatà - syà [BJT Page 282] [\x 282/] 896. Idheva suddhiü itivàdiyanti Nतesu dhammesu visuddhamàhu, Evampi titthàyà puthuso niviññhà Sakàyane tattha daëhaü vadànà. 897. Sakàyane càpi daëhaü vadàno Kamettha bàloti paraü daheyya, Sayameva so medhagaü àvaheyya Paraü vadaü bàlamasuddhidhammaü. 898. Vinicchaye ñhatvà sayaü pamàya Uddhaü so1- lokasmiü vavàdameti, Hitvàna sabbàni vinicchayàni Na medhagaü kurute janatu loketi. Cuëaviyuhasuttaü niññhitaü. 4-13. Mahàviyuha suttaü 899. Ye tedi'me diññhi paribbasànà Idameva saccanti vivàdayanti2, Sabbeva te nindamanvànayanti Atho pasaüsampi labhanti tattha 900. Appaü [PTS Page 175] [\q 175/] hi etaü na alaü samàya Duve vivàdassa phalàni bråmi, Evampi disvà na vivàdayetha3- Khemàbhipassaü avivàdabhumiü. 901. Yà kàcimà sammutiyo puthujjà Sabbà'va età na upeti vidvà, Anupayo so upayaü kimeyya Diññhe sute khantimakubbamàno. 1. Udadhaüsa - machasaü 2. Vivàdiyanti - simu 3. Vivàdiyetha - simu [BJT Page 284] [\x 284/] 902. Siluttamà sa¤¤amenàhu sudadhiü Vataü samàdàya upaññhità se, Idhe'va sikkhema athassa sudadhiü Bhavupanità kusalà vadànà. 903. Sace cuto silavatato1- hoti Sa vedhati2- kammaü viràdhayitvà, Sa jappati3- patthayatidha sudadhiü Satthà ca hino pavasaü gharamhà. 904. Silabbataü vàpi mahàya sabbaü Kamma¤ca sàvajjanavajjametaü, Suddhiü [PTS Page 176] [\q 176/] asudadhinti apatthayàno Virato care santimanuggahàya. 905. Tamupanissàya jigucchitaü và Athavàpi diññhaü va sutaü mutaü và, Uddhaüsarà suddhimanutthunatti Avitataõhà se bhavàbhavesu. 906. Patthayamànassa hi jappitàni Pavedhitaü4- vàpi pakapapitesu, Cutåpapàto idha yassa natthi Sa kena vedheyya kuhiüva5- jappe 907. Yamàhu dhammaü paramanti eke Tameva hinanti panàhu a¤¤e, Sacco nu vàdo katamo imesàü Sabbeva hi me kusalà vadànà. 908. Sakaü hi dhammaü paripuõõamàhu A¤¤assa dhammaü pana hinamàhu, Evampi viggayha vivàdayanti Sakaü sakaü samamutimàhu saccaü 1. Silabbatato - simu 2. Pavedhati - machasaü 3. Pajapapati - machasaü 4. Paveditaü - machasaü saüveditaü - mu1, 2 5. Kubi¤ci - mu 1, 2 [BJT Page 286] [\x 286/] 909. Parassa ce vambhayitena hino Na koci dhammesu visesi assa, Puthu hi a¤¤assa vadanti dhammaü Nihinato samagi daëhaü vadànà 910. Sadhammapujà [PTS Page 177] [\q 177/] ca1- panà tatheva Yathà pasaüsanti2- sakàyanàni, Sabbeva vàdà3- tathiyà4- bhaveyyuü Sudhi hi tesaü paccattameva. 911. Na bràhmaõassa paraneyyamatthi Dhammesu niccheyya samuggahitaü, Tasmà vivàdàni upàtivatto Na bhi seññhato passati dhammama¤¤aü. 912. Jànàmi passàmi tatheva etaü Diññhiyà eke paccenti suddhiü Addakkhi ce kimbhi tumassa tena Atisitvà a¤¤ena vadanti sudadhiü. 913. Passaü naro dakkhiti5- nàmaråpaü Disvàna và ¤asasti tàni meva, Kàmaü bahuü passatu appakaü và Na hi tena suddhiü kusalà vadanti 914. Nivissavàdi na hi subbinàyo6- Pakappitaü daññhi purekkharàno, Yaü nissito tattha subhaü vadàno, Suddhiü vado tattha tathaddasà so. 915. Na bràhmaõo kappamupeti saïkhaü Na diññhisàri napi ¤àõabandhu ¥atvà [PTS Page 178] [\q 178/] ca sa sammatiyo7- puthujjà Upekkhati uggaõhanti ma¤¤e8- 1. Saddhammapujàpi - machasaü saddhamma pujàya - mu2 2. Nesaü - machasaü 3. Sabbe pavàdà - mu1, 2 4. Tathi và - mu1, 2 5. Dakkhati - machasaü 6. Suddhinàyo- mu1 subbanayo - mu2 7. Samamutiyo - machasaü 8. Uggahaõaü tama¤¤e - mu1, 2 [BJT Page 288] [\x 288/] 916. Visajja ganthàni munidha loke Vivàdajàtesu na vaggasàri, Satto asantesu upekkhako so Anuggaho uggaõhantima¤¤e1- 917. Pubbàsave hitvà nave akubbaü Na chandagu nopi nivisasvàdi, Sa vippamutetà diññhigatehi dhãro Na lippati2- loke anattagarahi. 918. Sa sabbadhammesu visenibhuto Yaü ki¤ci diññhiü va sutaü mutaü và, Sa pannabhàro muni vipapayutto Na kappiyo nuparato na patthiyoti. Mahàviyuhasuttaü niññhitaü 4-14 Tuvañaka suttaü 919. Pucchàmi [PTS Page 179] [\q 179/] taü àdiccabandhuü3- Vicekaü santipada¤ca mahesiü, Kathaü disvà nibbàni bhikkhu Anupàdiyàno lokasmiü ki¤ci. 920. Mulaü papa¤ca saïkhàya (iti bhagavà) Mattà asmiti sabbamuparundhe4, Yà kàci taõhà ajjhattaü Tàsaü vinayà sadà sato sakkhe. 921. Yaü ki¤ci dhammamabhija¤¤à, Ajjhattaü athavàpi bahiddhà, Na tena mànaü5- kubbetha Na hi sà nibbuti sataü vuttà 1. Uggaõhaü tama¤¤e - mu1, 2 uggaõhanatima¤¤e - machasaü 2. Limapati - machasaü 3. âdicacakhanadhu - machasaü 4. Sababamuparudedha - syà, [PTS 5.] Thàma - machasaü [BJT Page 290] [\x 290/] 922. Seyyo na tena ma¤¤eyya Niveyyo atha vàpi sarikkho, Phuññho anekaråpehi Nàtumànaü vikappayaü tiññhe 923. Ajjhattameva upasame Na a¤¤ato bhikkhu santimeseyya, Ajjhattaü upasannassa Natthi attà1- kuto nirattà2- và. 924. Majjhe [PTS Page 180] [\q 180/] yathà samuddassa hoti, æmi no jàyati ñhito hoti, Evaü ñhito anejassa Ussadaü bhikkhu na kareyya kuhi¤ci. 925. Akittayi vivañacakkhu Sakkhidhammaü parissayavinayaü. Pañipadaü vadehi bhaddante Pàtimokkhaü athavàpi samàdhiü. 926. Cakkhuhi neva lolassa Gàmakathàya àvareyya sotaü, Rase ca nànugijjheyya Na ca mamàyetha ki¤ci lokasmiü. 927. Phassena yadà phuññhassa Paridevaü bhikkhu na kareyya kuhi¤ca Bhavaü ca nibhijappeyya Bheravesu ca na sampavedheyya. 928. Annànamatho pànànaü Khàdaniyànaü athopi vatthànaü, Laddhà na santidhiü kayirà Na ca parittase tàni alabhamàno. 929. Jhàyã na pàdalola'ssa Virame kukkuccà3- nappamajjeyya, Atha àsanesu sayanesu Appasaddesu bhikkhu vihareyya 1. Attaü - mu1 2. Nirattaü - mu1, 2 3. Kukakuccaü - mu1, 2 [BJT Page 292] [\x 292/] 930. Niddaü [PTS Page 181] [\q 181/] na bahulikareyya Jàgariyaü bhajeyya àtàpi, Tandiü màyaü bhassaü khióóaü Methunaü vippahe sivibhusaü. 931. âthabbaõaü1- supinaü lakkhaõaü No vidahe athopi nakkhattaü, Viruta¤ca gabbhakaraõaü Tikicchaü màmako na seveyya 932. Nindàya nappavedheyya Na uttameyya pasaüsito bhikkhu, Lohaü saha macchariyena Kodhaü pesuniya¤ca panudeyya. 933. Kayavikkaye na tiññheyya Upavàdaü bhikkhu na kareyya kuhi¤ci, Gàme ca nàbhisajjeyya Làbhakamyà janaü na lapayeyya. 934. Na ca katthiko2- siyà bhikkhu Na ca vàcaü payutaü bhàseyya, Pàgabbhiyaü na sikkheyya Kathaü viggàhikaü na kathayeyya. 935. Mosavajje na niyyetha3- Sampajàno sañhàni na kayirà, Atha [PTS Page 182] [\q 182/] jivitena pa¤¤àya Silabbatena nतamatima¤¤e 936. Sutvà rusito4- bahuü vàcaü Samaõànaü puthuvacanànaü5, Pharusena ne na pañivajjà Na hi santo pañiseniü karonti. 1. Atha bbaõaü - mu 2. Katthità - mu 1, 2 3. Niyetha - mu1 4. Dusito - puni 5. Samaõànaü và puthujanànaü - machasaü [BJT Page 294] [\x 294/] 937. Eta¤ca dhammama¤¤àya Vicinaü bhikkhu sadà sato sikkhe, Santiti nibbutiü ¤atvà Sàsane gotamassa nappamajjeyya. 938. Abhibhu hi so anabhibhuto Sakkhidhammaü anitihamadassi1, Tasmà hi tassa bhagavato sàsane Appamatto sadà namassamanusikkheti. Tuvañakasuttaü niññhitaü. 4-15 Atatadaõóa suttaü 939. Attadaõóà bhayaü jàtaü janaü passatha medhagaü2- Saüvegaü kittayissàmi yathà saüvijitaü mayà. 940. Endamànaü [PTS Page 183] [\q 183/] pajaü disvà macche appodake yatha, A¤¤ama¤¤ehi vyàruddhe disvà maü bhayamàvisi. 941. Samantamasàro loko disà sabbà samerità, Icchà bhavanamattano nàddasàsiü anositaü. 942. Osànetveva vyàruddhe disvà me arati ahu, Athettha sallaü addakkhiü duddasaü hadayanissitaü. 943. Yena sallena otiõõo disà sabbà vidhàvati, Tameva sallaü ababuyha na dhàvati na sidati. 1. Sakkhidhammamani tihamadassi - machasaü 2. Medhakaü - mu1 [BJT Page 296] [\x 296/] 944. Tattha sikkhànugiyanti Yàni loke gathitàni na tesu pasuto siyà. Nibbijjha sabbasà nàme Sikkhe nibbànai mattano. 945. Sacco siyà appagabbho amàyo rittapesuno, Akkodhano lobhapàpaü vevicchaü vitare muni. 946. Niddaü tandiü sahe thinaü pamàdena na saüvase, Atimàne na tiññheyya nibbànamanaso naro. 947. Mosavajje [PTS Page 184] [\q 184/] na niyyetha råpe senahaü na kubbaye, Màna¤ca parijàneyya sahasà virato care. 948. Puràõaü nàbhinandeyya nave khantiü na kubbaye, Hiyamàne na soceyya àkàsaü na sito siyà. 949. Gedhaü bråmi mahoghoti àjavaü bråmi jappanaü, ârammaõaü pakappanaü kàmapaïko duraccayo. 950. Saccà avokkamma1- muni thale tiññhati bràhmaõo, Sabbaü so2- pañinissajja sa ve santoti vuccati. 951. Sa ve vidvà sa vedagu ¤atvà dhammaü anissito, Sammà so loke iriyàno na piheti'dha kassaci. 1. Avokakamaü - niddesa 2. Sabbaso - syà [BJT Page 298] [\x 298/] 952. Yodha kàme accatari saïgaü loke duraccayaü, Na so socati nàjjheti chinnasoto abandhano. 953. Yaü pubbe taü visosehi pacchà te màhu ki¤canaü, Majjhe ce no gahessasi upasanto carissasi. 954. Sabbaso nàmaråpasmiü yassa natthi mamàyitaü, Asatà ca socati sa ce loke na jiyyati1- 955. Yassa natthi idaü meti paresaü vàpi ki¤canaü, Mamattaü so asaüvindaü natthi meti na socati. 956. Aniññhuri [PTS Page 185] [\q 185/] ananugiddho anejo sabbadhi samo, Tamànisaüsaü pabråmi pucchito avikampinaü2- 957. Anejassa vijànato natthi kàci nisaïkhiti, Virato so viyàrambà khemaü passati sabbadhi. 958. Na samesu na omesu na ussesu vadate muni, Santo so vitamacchero nàdeti na nirassatiti. Attadaõóasuttaü niññhitaü. 1. Jiyati - machasaü 2. Avikamapitaü - mu1 [BJT Page 300] [\x 300/] 4-16 Sàriputta suttaü 959. Na me diñño ito pubbe Nasuto1- uda kassavi, (Iccàyasmà sàriputto) Evaü vagguvado satthà Tusità gaõimàgato. 960. Sadevakassa lokassa yathà dissati cakkhumà, Sabbaü tamaü vinodetvà ekova ratimajjhagà. 961. Taü [PTS Page 186] [\q 186/] buddhaü buddhaü asitaü tàdiü akuhaü paõimàgataü, Bahunnamidha1- baddhànaü atthi pa¤hena àgamaü. 962. Bhikkhuno vijigucchato bhajato rittamàsanaü, Rukkhamulaü susànaü và pabbatànaü guhàsu và. 963. Uccàvacesu sayanesu kivanto tattha bheravà, Yehi bhikkhu na vedheyya nigghose sayanàsane. 964. Kati parissayà loke gacchato agataü3- disaü, Ye bhikkhu abhisambha ve pantambhi sayanàsane. 965. Kyàssa vyappathayo4- assu kyàssassu idha gocarà, Kàni silabbatànassu pahitattassa bhikkhuno. 1. Nassuto - mu2 2. Bahunamidhaü - machasaü 3. Amataü - mu2 4. Byapapathayo - machasaü [BJT Page 302] [\x 302/] 966. Taü so sikkhaü samàdàya ekodi nipako sato, Kammàro rajatasseva niddhame malamattano. 967. Vijigucchamànassa yadidaü phàsu (Sàriputtàti bhagavà) Rittàsanaü sayanaü sevato ce, Sambodhikàmassa yathànudhammaü Taü te pavakkhàmi yathà pajànaü. 968. Pa¤cannaü dhãro bhayànaü na bhàye Bhikkhu sato sappariyannacàriü1, ôaüsàdhipàtànaü siriüsapànaü2- Manussaphassànaü catuppadànaü. 969. Paradhammikànampi [PTS Page 187] [\q 187/] na santaseyya Disvàpi tesaü bahuheravàti, Athàparàni abhisambhaveyya Parissayàni kusalànu esi. 970. âtaïkaphassena khudàya phuññho Sãtaü athuõihaü3- adhivàsayeyya, So tehi phuññho bahudhà anoko Viriyaü parakkamma daëhaü kareyya. 971. Theyyaü na kareyya4- na musà bhaõeyya Mettàya phasse tasathàvaràni, Yadà vilattaü manaso vija¤¤à Kaõhassa pakkhoti vinodayeyya. 972. Kodhàtimànassa vasaü na gacche Mulampi tesaü palikha¤¤a tiññhe, Athappiyaü và pana appiyaü và Addhà bhavanto abhisambhaveyya. 1. Sapariyantacàriü - machasaü, mu2 2. Sarisapànaü - machasaü 3. Atuõhaü - machasaü acacuõahaü - mu2 4. Ta kàre - machasaü [BJT Page 304] [\x 304/] 973. Pa¤¤aü purakkhatvà kalyàõapiti Vikkhambheyya tàni parissayàni, Aratiü sabhetha sayanambhi patte Caturo sahetha paridevadhamme. 974. Kiüsu asissàmi kuvaü và asissaü Dukkhaü vata settha kuvajja sessaü, Ete vitakke paridevaneyye Vinayetha sekho aniketasàri. 975. Atta¤ca [PTS Page 188] [\q 188/] laddhà vasana¤ca kàle Mattaü so ja¤¤à idha tosanatthaü, Sotesu gutto yatavàri gàme Rusitopi vàcaü pharusaü na vajjà. 976. Okkhittacakkhu na ca pàdalolo Jhànànuyutto bahujàgarassa, Upekhamàrabbha samàhitatto Takkà sayaü kukkucca¤cupachinde. 977. Cudito vavihi satimàhinande Sabrahmacàrisu khilaü pabhinde, Vàcaü pamu¤ce kusalaü nàticelaü Janavàdadhammàya na cetayeyya. 978. Athàparaü pa¤carajàni loke Yesaü satimà vinayàya sikkhe, Råpesu saddesu atho rasesu Gandhesu phassesu sahetha ràgaü. 979. Etesu dhammesu vineyya chandaü Bhikkhu satimà suvimuttacitto, Kàlena [PTS Page 189] [\q 189/] so sammà dhammaü parivimaüsamàno Ekodibhuto vihane tamaü soti. Sàriputtasuttaü niññhitaü. Aññhakavaggo catuttho. Tassuddànaü: - Kàmaguhaññha duññhàva suddhaññha paramà jarà, Metteyyo ca pasuro ca màgandi puràbhedanaü. Kalahaü dve va vyuhàni punarevatuvaññakaü Attadaõóaü therasuttaü therapa¤ehana soëasa, Tàni etàni suttàni sabbànaññhakavaggikàti. [BJT Page 306] [\x 306/] Pàràyanavaggo Vatthugàthà 980. Kosalànaü [PTS Page 190] [\q 190/] purà rammà àgamà dakkhiõàpathaü, âki¤ca¤¤aü patthayàno bràhmaõo mantapàragu. 981. So assakassa visaye aëakassa samàsane, Vasi godhàvarikule u¤chena ca phalena ca. 982. Tasse va upanissàya gàmo ca vipulo ahå, Tato jàtena àyena mahàya¤¤amakappayi. 983. Mahàya¤¤aü yajitvàna puna pàvisi assamaü, Tasmiü pati paviññhamhi a¤¤o àga¤chi bràhmaõo. 984. Ugghaññapàdo tasito païkadanto rajassiro, So ca naü upasaïkamma satàni pa¤ca yàcati. 985. Tamenaü bàvarã disvà àsanena nimantayã, Sukha¤ca kusalaü pucchi idaü vacanamabravi. 986. Yaü kho mamaü deyyadhammaü sabbaü vissajjitaü mayà, Anujànàhi me brahme natthi pa¤ca satàni me. 987. Sace [PTS Page 191] [\q 191/] me yàcamànassa bhavaü nànupadassati, Sattame divase tuyhaü muddhà phalatu sattadhà. 988. Abhisaïkharitvà kuhako bheravaü so akittayi, Tassa taü vacanaü sutvà bàvarã dukkhito ahå. 989. Ussussati anàhàro sokasallasamappito, Athopi evaü cittassa jhàne na ramatã mano. 990. Utrastaü dukkhitaü disvà devatà atthakàminã, Bàvariü upasaïkamma idaü vacanamabravã. [BJT Page 308] [\x 308/] 991. Na so muddhaü pajànàti kuhako so dhanatthiko, Muddhani muddhapàte và ¤àõaü tassa na vijjati. 992. Bhotã carahi jànàti taü me akkhàhi pucchità, Muddhaü muddhàdhipàta¤ca taü suõoma vaco tava. 993. Ahaü petaü na jànàmi ¤àõaü ettha na vijjati, Muddhaü muddhàdhipàte và jinànaü hettha1 dassanaü. 994. Atha kho carahi jànàti asmiü puthuvi2 maõóale, Muddhaü muddhàdhipàta¤ca taü me akkhàhi devate. 995. Purà [PTS Page 192] [\q 192/] kapilavatthumhà nikkhanto lokanàyako, Apacco okkàkaràjassa sakyaputto pabhaïkaro. 996. So hi bràhmaõa sambuddho sabbadhammànapàragu, Sabbàbhi¤¤àbalappatto sabbadhammesu cakkhumà. Sabbakammakkhayaüpatto vimutto upadhikkhayà. 997. Buddho so bhagavà loke dhammaü deseti cakkhumà, Taü tvaü gantvàna pucchassu so te taü vyàkarissati. 998. Sambuddhoti vaco sutvà udaggo bàvarã ahu, Sokassa tanuko àsi pãti¤ci vipulaü labhi. 999. So bàvarã attamano udaggo Taü devataü pucchati vedajàto, katamambhi gàme nigamamhi và pana katamamhi và janapade lokanàtho yattha gantvà namassemu sambuddhaü dipaduttamaü. 1000. Sàvatthiyaü kosalamandire jino Pahutapa¤¤o varabhårimedhaso, So sakyaputto vidhuro anàsavo Muddhàdhipàtassa vidu naràsabho. 1001. Tato àmantayã sisse bràhmaõe mattapàrage, Etha màõavà akkhissaü suõàtha vacanaü mama. 1. Mudadhaü mudàdhàdhipàte ca jinànaü heta - mu1 syà [PTS 2.] Pathavi - machasaü [BJT Page 310] [\x 310/] 1002. Yasseso [PTS Page 193] [\q 193/] dullabho loke pàtubhàvo abhiõhaso, Svàjja lokamhi uppanto samabuddho iti vissuto Khippaü gantvàna sàvatthiyaü passavho dipaduttamaü. 1003. Kathaü carahi jànemu disvà buddhoti bràhmaõaü, Ajànataü no pabråhi yathà jànemu taü mayaü. 1004. âgatàni hi mantesu mahàpurisalakkhaõà, Dvattiüsàni1- ca vyàbyàtà samantà anupubbaso. 1005. Yassete honti gattesu mahàpurisalakkhaõà, Duveva2- tassa gatiyo tatiyà hi na vijjati. 1006. Sace agàraü ajjhàvasati3- vijeyya pañhaviü imaü, Adaõóena asatthena dhammena manusàsàti. 1007. Sace ca so pabbajati agàrà anagàriyaü, Vivattacchadedà4- sambuddho arahà bhavati anuttaro. 1008. Jàtiü gotta¤ca lakkhaõaü mante sisse punàpare, Muddhaü muddhàdhipàta¤ca manasàyeva pucchatha. 1009. Anàvaraõadassàvi yadi buddho bhavissati, Manasà pucchite pa¤he vàcàya vissajessati. 1010. Bàvarissa vaco sutvà sissà soëasa bràhmaõà, Ajito tissametteyyo puõõako atha mettagu. 1011. Dhotako [PTS Page 194] [\q 194/] upasivo ca nando ca atha hemako, Todeyyakappà dubhayo jatukaõõi ca paõóito 1012. Bhaddàvudho udayo ca posàlo càpi bràhmaõo, Mogharàjà ca medhàvi piïgiyo ca mahàisi. 1013. Paccekagaõino sabbe sabbalokassa vissutà, Jhàyã jhànaratà dhãrà pubbavàsanavàsità. 1014. Bàvariü abhivàdetvà katvà ca naü padakkhiõaü, Jañàjinadharà sabbe pakkàmuü uttaràmukhà. 1. Dvatatiüsà ca - mu devayeva - machasaü 3. âvasati - machasaü 4. Vivatatacchado - machasaü [BJT Page 312] [\x 312/] 1015. Målakassa patiññhànaü purimaü màbhissatiü1- tadà, Ujjeni¤càpi gonaddhaü vedisaü vanasavhayaü. 1016. Kosambiyaü càpi sàketaü sàvatthi¤ca puruttamaü, Setavyaü2- kapilaü vatthuü kusinàra¤ca mandiraü. 1017. Pàva¤ca bhoganagaraü vesàliü màgadhaü puraü, Pàsàõakaü cetiya¤ca ramaõiyaü manoramaü. 1018. Tasito [PTS Page 195] [\q 195/] vudakaü sãtaü mahàlàbhaüva vàõijo, Chàyaü ghammàbhitattova turità pabbatamàruhuü. 1019. Bhagavà tamahi samaye bhikkhusaïghapurakkhato, Bhikkhunaü dhammaü deseti sihova nadati vane. 1020. Ajito addasa samabuddhaü sataraüsiva3- bhànumaü, Candaü yathà paõaõarase paripuriü upàgataü. 1021. Athassa gatte disvàna paripura¤ca vya¤ajanaü, Ekamantaü ñhito haññho manopa¤eha apucchatha. 1022. âdissa jammanaü bråhi gottaü bråhi salakkhaõaü, Mantesu pàramiü bråhi kati vàceti bràhmaõo. 1023. Visaüvassasataü àyu so ca gottena bàvari, Tiõassa4- lakkhaõà gatte tiõõaü vedàna pàragu. 1024. Lakkhaõe itihàseva sanighaõóusakeñubhe, Pa¤ca satàni vàceti sadhamme pàramiü gato. 1025. Lakkhaõànaü [PTS Page 196] [\q 196/] pavicayaü bàvarissa naruttama, Taõhacchida5- pakàsehi mà no kaükhàyitaü ahu. 1. Purimàhissatiü - machaùaü puraü màhisàsatiü - syà 2. Setabyaü - machasaü 3. Vitaraüsiüva - si 4. Tãõissa - machasaü 5. Kaükhavajida - machasaü [BJT Page 314] [\x 314/] 1026. Mukhaü jivahàya chàdeti uõõassa bhamukantare, Kosohitaü catthaguyhaü evaü jànàhi màõava. 1027. Pucchaü hi ki¤ci asuõanto sutvà pa¤he viyàkate, Vicinteti jano sabbo vedajàto kata¤ajali. 1028. Ko nu deve va brahmà và indo càpi sujampati, Manasà pucchite pa¤he tamenaü pañibhàsati. 1029. Muddhaü muddhàdhipàta¤ca bàvari paripucchati, Taü vyàkarohi bhagavà kaïkhaü vinaya no ise. 1030. Avijjà muddhàti jànàhi vijjà muddhàdhipàtini, Saddhà satisamàdhihi chandaviriyena saüyutà. 1031. Tato vedenana mahatà santhamahitvàna màõavo, Ekaüsaü ajinaü katvà pàdesu sirasà pati. 1032. Bàvari bràhmaõo bhoto sahasissehi màrisa, Udaggacitto sumano pàde vandati cakkhuma. 1033. Sukhito [PTS Page 197] [\q 197/] bàvari hotu sahasissehi bràhmaõo, Tva¤càpi sukhino hohi ciraü jivàhi màõava. 1034. Bàvarissa va tuyahaü và sabbesaü sababasaüsayaü, Katàvakàsà pucchavehà yaü ki¤ci manasicchatha. 1035. Sambuddhena katokàso nisãditvàna pa¤jali, Ajito pañhamaü pa¤haü tattha pucchi tathàgataü Vatthugàthà niññhità. [BJT Page 316] [\x 316/] 5-1 Ajita suttaü1- 1036. Kenassu nicuto lekà (iccà yasmà ajito) kenasasu nappakàsati, Kissàbhilepanaü bråsi kiüsu tassa sahabbhayaü. 1037. Avijjàya nivuto loko (ajitàti bhagavà) Vevicchà pamàdà nappakàsati, Jappabhilepanaü bråmi dukkhamassa mahabbhayaü. 1038. Savanti [PTS Page 198] [\q 198/] sabbadhi sotà (iccà yasmà ajito) Sotànaü kiü nivàraõaü Sotànaü saüvaraü bråhi kena sotà pithiyare2- 1039. Yàni sotàni lokasmiü (ajitàti bhagavà) Sati tesaü nivàraõaü, Sotànaü saüvaraü bråmi pa¤¤àyete pithiyare2, 1040. Pa¤¤à ceva sati ceva (iccàyasmà ajito) Nàmaråpa¤ca màrisa, Etaü me puññho pabråhi katthetaü uparujjhati 1041. Yametaü pa¤haü apucchi ajita taü vadàmi te, Yattha nàma¤ca råpa¤ca asesaü uparujjhati, Vi¤¤àõassa nirodhena etthetaü uparujjhati. 1042. Ye ca saïkhàtadhammà se ye ca sekhà puthu idha, Tesaü me nipako iriyaü puñeñhà pabråhi màrisa. 1043. Kàmesu nàbhigijjheyya manasà nàvilo siyà, Kusalo sabbadhammànaü sato bhikkhu paribbajeti. 1. Ajitasuttaü pañhamaü3- 1. Ajitamàõava pucchà - ma cha saü 2. Vidhiyyare - machasaü 3. Ajitamàõava pucchà ma cha saü [BJT Page 318] [\x 318/] 5-2 Tissametetayyasuttaü1- 1044. Kodhaü [PTS Page 199] [\q 199/] saütusito loke (iccàyasmà tissa metatayyo) Kassa no santi i¤ajità, Ko ubhantambhi ¤¤àya majjhe mantà na lippati, Kaü bråsi mahàpurisoti ko idha sibbanã maccagà? 1045. Kàmesu brahmacariyavà (metteyyàti bhagavà) Vitataõho sadà sato, Saïkhàya nibbuto bhikkhu Tassa no santi i¤ajità. 1046. So ubhantamabhi¤¤àya majjhe mantà na lippati, Taü bråmi mahàpurisoti sodha3- sibbani maccagàti. Tissametteyyasuttaü dutiyaü2- 5-3 Puõõakasuttaü4- 1047. Anejaü mula dassàviü (iccàyasmà puõõako) Atthi pa¤ehana àgamaü Kiü [PTS Page 200] [\q 200/] nissità isayo manujà khattiyà bràhmaõà devatànaü Ya¤¤amakappayiüsu puthu idha loke pucchàmi taü bhagavà bråhimetaü. 1048. Ye kecime isayo manujà (puõõakàti bhagavà) Khattiyà bràhmaõà devatànaü Ya¤¤amakappayiüsu puthu i loke, âsiümànà puõõaka itthabhàvaü Jaraü sità ya¤¤amakappayi su. 1. Tissametetya màõavapucchà - machasaü 2. Tissa metetayya màõava pucchà - machasaü 3. So idha - machasaü 4. Puõaõaka màõava pucchà - machasaü [BJT Page 320] [\x 320/] 1049. Ye keci me isayo manujà (iccàyasmà puõõako) Khattiyà bràhmaõà devatànaü Ya¤¤amakappayiüsu puthu idha loke Kaccissu te bhagavà ya¤¤apathe appamattà âtàru jàti¤ca jaraü ca màrisa Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü. 1050. âsiüsanti1- thomayanti Abhijappanti juhanti (puõõakàti bhagavà) Kàmàbhijappatti pañicca làbhaü, Te yàjayogà bhavaràgarattà Nàtariüsu jàtijaranti bråmi. 1051. Te [PTS Page 201] [\q 201/] ve nàtariüsu yàjayogà (iccàyasmà puõõàko) Ya¤¤ehi jàti¤ca jara¤ca màrisa, Atha ko carahi deva manussaloke Atàri jàti9¤¤a jara¤ca màrisa Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü. 1052. Saïkhàya lokasmiü parovaràni2- (puõõakàti bhagavà) Yassi¤ajitaü natthi kuhi¤ci loke, Santo vidumo anigho niràso Atàri so jàtijaranti bråmiti. Puõõakasuttaü tatiyaü. 3- 5-4 Mettagusuttaü4- 1053. Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü (iccàyasmà mettagu) Ma¤¤àmi taü vedaguü bhàvitattaü, Kuto nu dukkhà samudàgatà ime Ye keci lokasmiü anekaråpà. 1. âsisanati - machasaü 2. Paroparàni - machasaü 3. Puõaõatamàõava pucchà tatiyà 4. Metatagumàõava pucchà - machasaü [BJT Page 322] [\x 322/] 1054. Dukkhassa [PTS Page 202] [\q 202/] ve maü pabhavaü apucchasi (mettaguti bhagavà) Taü te pavakkhàmi yathà pajànaü, Upadhinidànà pabhavanti dukkhà Ye keci lokasmiü anekaråpà. 1055. Yo ve avidvà upadhiü karoti Punappunaü dukkhamupeti mando, Tasmà hi jànaü upadhiü na kayirà Dukkhassa jàtippabhavànupassi. 1056. Yannaü apucchimha akittayã no (iccàyasmàmettagu) A¤¤aü taü pucchàmi tadiïgha bråhi Kathannu dhãrà vitaranti oghaü Jàtijaraü sokapariddava¤ca, Taü me muni sàdhu viyàkarohi Tathà hi te vidito esa dhammo. 1057. Kittayissàmi te dhammaü (mettaguti bhagavà) diññhe dhamme anitihaü, yaü viditvà sato caraü tare loke visattikaü. 1058. Ta¤càhaü abhinandàmi mahesi dhammamuttamaü, Yaü viditvà sato caraü tare loke visattikaü 1059. Yaü ki¤ci sampajànàsi (mettaguti bhagavà) Uddhaü adho tiriya¤càpi majjhe, Etesu [PTS Page 208] [\q 208/] nandi¤ca nivesana¤ca Panujja vi¤¤àõaü bhatva na tiññhe. 1060. Evaüvihàri sato appamatto Bhikkhu caraü hitvà mamàyitàni, Jàtiü jaraü sokapariddava¤ca Idheva vidvà pajaheyya dukkhaü. [BJT Page 324] [\x 324/] 1061. Etàhinandàmi maco mahesino, (iccàyasmà mettagu) Sukittitaü gotama nupadhikaü, Addhà hi bhagavà pahàsi dukkhaü Tathà hi te vidito esa dhammo. 1062. Te càpi nåna pajaheyyu dukkhaü Ye tvaü muni aññhitaü ovadeyya, Taü taü namassàmi samecca nàga Appeva maü bhagavà aññhitaü ovadeyya. 1063. Yaü bràhmaõaü vedaguü àbhija¤¤à (mettaguti bhagavà) Aki¤canaü kàmabhave asattaü, Addhà hi so oghamimaü atàri Tiõõo ca pàraü akhilo akaïkho. 1064. Vidvà ca so vedagu naro idha Bhavàbhave saïgamimaü visajja, So [PTS Page 204] [\q 204/] vitataõho anigho niràso Atàri so jàti jaranti bråmiti. Mettagumàõavasuttaü catutthaü1- 5-5 Dhotukasuttaü2- 1065. Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü (iccàyasmà dhotako) Vàcàhikaïkhàmi mahesi tuyhaü, Tava sutvàna nigghesaü Sikekha nibbàna mattano 1066. Tena hàtappaü karohi (dhotakàti bhagavà) Idheva nipako sato, Ito sutvàna nigghosaü Sikkhe nibbànamantano 1. Metatagu màõavapucchà catutthi - machasaü 2. Dhotakamàõava pucchà - machasaü [BJT Page 326] [\x 326/] 1067. Passàmabhaü devamanussa loke (iccàyasmàdhotako) Aki¤canaü bràhmaõaü iriyamànaü, Taü taü namassàmi samantacakkhu Pamu¤ca maü sakka kathaükathàhi 1068. Nàhaü gamissàmi1- pamocanàya (dhotakàti bhagavà) Kathaükathiü dhotaka ka¤ci loke, Dhamma¤ca seññhaü àjànamàno2- Evaü tuvaü oghamimaü taresi. 1069. Anusàsa brahme karaõàyamàno (iccàyasmà dhotakà) Vivekadhammaü yamahaü vija¤¤aü, Yathàhaü [PTS Page 205] [\q 205/] àkàsova avyàpajjamàno Idheva santo asito careyyaü 1070. Kintiyissàmi te sattiü (dhotakàti bhagavà) Diññhe dhamema anitihaü, Yaü viditvà sato caraü tare loke visattikaü. 1071. Taü vàhaü abhinandàmi (iccàyasmà dhotako) Mahesi sattimuttamaü, Yaü viditvà sato caraü tare loke visattikaü. 1072. Yaü ki¤ci sampajànàsi (dhotakàti bhagavà) Uddhaü adho tiriya¤càpi majjhe: Etaü viditvà saïgoti loke Bhavàbhavàya màkàsi taõhanti. Dhotakasuttaü pa¤camaü3- 1. Samisasàmi - syà: samihàmi - i 2. Abhijànamà no - machasaü 3. Dhotaka màõava pucchà pa¤cami - machasaü [BJT Page 368] [\x 368/] 1073. Eko ahaü sakka mahantamoghaü (iccàyasmà upasivo) Anissito no cisahàmi tàrituü, ârammaõaü bråhi samantacakkhu. Yaü nissito oghamimaü tareyyaü. 1074. âki¤ca¤¤aü pekkhamàno satimà (upasivàti bhagavà) Natthãti nissàya tarassu oghaü, Kàme [PTS Page 206] [\q 206/] pahàya virato kathàhi Taõhakkhayaü nattamahàbhipassa2- 1075. Sabbesu kàmesu yo vitaràgo (iccàyasmà upasivo) âki¤ca¤¤aü nissito hitvà3- ya¤¤aü Sa¤¤à vimokkha parame vimutto Tiññhe nu so tattha anànuyàyi4- 1076. Sabbesu kàmesu yo vitaràgo (upasivàti bhagavà ) âki¤ca¤¤aü nissito hitvà3- ma¤¤aü Sa¤¤à vimokkha parame dhimutto Tiññheyya so tattha anànuyàyi 1077. Tiññhe ve so tattha anànuyàyi (iccàyasmà upasivo) Yugampi vassànaü samantacakkhu, Tattheva so siti siyà vimutto Evaü [PTS Page 207] [\q 207/] muni nàmakàyà vimutto Anthaü paleti na upeti saïkhaü. 1. Upasiva màõava pucchà machasaü 2. Ratatamahàbhipasasa - syà 3. Hatvà - machasaü 4. Anànuyàsi syà ka: [BJT Page 330] [\x 330/] 1079. Atthaügato so uda và so natthi (iccàyasmà upasivo) Udàhu ve sassatiyà arogo, Taü me muni sàdu viyàkarohi Tathà hi te vidito esa dhammo 1080. Atthaügatassa na pamàõamatthi (upasivàti bhagavà) Yena naü vajjuü taü tassa natthi, Sabbesu dhammesu samuhatesu Samuhatà vàdapathàpi sabbeti. Upasivasuttaü1- 5-7 Nandasuttaü2- 1081. Santi loke munayo (iccàyasmà nando) Janà vadanti tayidaü kathaüsu' ¥àõupapannaü no muniü vadanti Udàhu ce jivitenupapannaü. 1082. Na diññhiyà na sutiyà na ¤àõena3- (nandàni bhagavà) Munidha nanda kusalà vadanti, Visenikatvà [PTS Page 208] [\q 208/] anãghà niràsà Caranti ye te munayoti bråmi. 1083. Ye kecime samaõabràhmaõà se (iccàyasmà nando) Diññhena sutenàpi3- vadanti suddhiü, Silabbatenàpi vadanti suddhiü Anekaråpena vadanti suddhiü Kaccissu te bhagavà tattha yathà carantà Atàru jàti¤ca jara¤ca màrisa Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü 1. Upasiva màõava pucchà chaññhi - machasaü 2. Nandamàõavapucchà - machasaü 3. Diññhiyà na sutiyà na ¤àõena na silabbatena - si i. [BJT Page 332] [\x 332/] 1084. Ye kecime samaõabràhmaõà se (nandàti bhagavà) Diññhena sutenàpi1- vadanti suddhiü, Silabbatenàpi vadanti suddhiü Anekaråpena vadanti suddhiü Ki¤càpi te bhagavà tattha yathà carantà Nàtariüsu jàtijaranti bråmi. 1085. Ye kecime samaõabràhmaõà se (iccàyasmà nando) Diññhena sutenàpi1- vadanti suddhiü, Silabbatenàpi vadanti suddhiü Anekaråpena vadanti suddhiü 1086. Tece2- muni bråsi anoghatiõõo Atha [PTS Page 209] [\q 209/] ko carahi devamanussaloke, Atàri jàti¤ca jara¤ca màrisa Pucchàmi taü bhagavà bråhi metaü. 1087. Nàhaü sabbe samaõabràhmaõà se (nandàni bhagavà) Jàtijaràya nivutàti bråmi Ye sudha diññhaü va sutaü mutaü và Silabbataü vàpi pahàya sabbaü Anekaråpampi pahàya sabbaü, Taõhaü pari¤¤àya anàsavà se Te ve narà oghatiõõàti bråmi. 1088. Etàhi nandàmi vaco mahesino (iccàyasmà nando) Sukittitaü gotamaü nupadhikaü Ye sudha diññhaü va sutaü mutaü và Silabbataü vàpi pahàya sabbaü Anekaråpampi pahàya sabbaü, Taõhaü pari¤¤àya anàsavà se Amhapi te ve oghatiõõàti bråmiti. Nandasuttaü sattamaü. 3- 1. Diññhassutenàpi - machasaü 2. Sace - simu 3. Nandamàõava pucchà sattami. [BJT Page 334] [\x 334/] 5-8 Hemakasuttaü 1- 1089. Ye me pubbe viyàkaüsu (iccàyasmà hemako) Huraü [PTS Page 210] [\q 210/] gotama sàsanaü, Iccàsi iti bhavissati Sabbaü taü itihitihaü Sabbaü taü takkavaóóhanaü Nàhaü tattha abhiramiü. 1090. Tva¤ca me dhamma makkhàhi ta¤ahà nigghàtanaü muni, Yaü viditvà sato caraü tare loke visattikaü. 1091. Idha diññha suta vi¤¤àtesu piyaråpesu hemaka, Chandaràga vinodanaü nibbàõa pada maccutaü. 1092. Etada¤¤àya ye satà diññhamadhammàbhinibbutà, Upasananà ca te sadà tiõõà loke visattikanti. Hemakasuttaü aññhamaü2- 5-9 Todeyya suttaü3- 1093. Yasmiü kàmà na vasanti (iccàyasmà todeyyà) Taõhà yassa na vijjati, Kathaükathà ca yo tiõõo vimokho tassa kidiso. 1094. Yasmiü [PTS Page 211] [\q 211/] kàmà na vasanti (todeyyàti bhagavà) Taõhà yassa na vijjati, Kathaükathà ca yo tiõõo vimokho tassa nàparo. 1. Hemakamàõava pucchà - machasaü 2. Hemakamàõava pucchà aññhami - machasaü 3. Todeyyamàõava pucchà [BJT Page 336] [\x 336/] 1095. Niràsaso so udi àsasàno Pa¤¤àõavà so udapa¤¤akapapi, Muniü ahaü sakka yathà vija¤¤aü Taü me viyàcikkha samantacakkhu. 1096. Niràsaso so na so àsasàno Pa¤¤àõavà so na ca pa¤¤akapapi, Evampi todeyya muniü vijàna Aki¤canaü kàmabhave asattanti. Todeyyasuttaü navamaü1- 5-10 Kappa suttaü 1097. Majjhe sarasmiü tiññhataü (iccàyasmà kappo) Oghe jàte mahabbhaye, Jaràmaccuparetànaü dipaü pabråhi màrisa; Tva¤ca me dipamakkhàhi yathàyidaü nàparà siyà. 1098. Majjhe [PTS Page 212] [\q 212/] sarasmiü tiññhataü (kappàti bhagavà) Oghe jàte mahabbhaye, Jaràmaccuparetànaü dipaü pabråmi kappa te 1099. Aki¤canaü anàdànaü etaü dipaü anàparaü, Nibbànamiti taü bråmi jaràmaccuparikkhayaü. 1100. Etada¤¤àya ye satà diññhadhammàbhinibbutà, Na te màravasànugà na te màrassa paddhaguti. Kappasuttaü dasamaü2- 1. Todeyya màõavapucchà navami - machasaü 2. Kapapamàõana pucchà [BJT Page 338] [\x 338/] 1101. Sutvàna'haü ciraü akàmakàmiü (iccàyasmà jatukaõõi) Oghàtigaü puññhu makàmamàgamaü, Santipadaü bråhi sahajanetta Yathàtacchaü bhagavà bråhi metaü. 1102. Bhagavà hi kàme abhibhuyya iriyati âdiccova pañhaviü teji tejasà, Parittapa¤¤assa me bhuripa¤¤a, âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü Jàtijaràya idha vippahànaü. 1103. Kàmesu [PTS Page 213] [\q 213/] vinaya gedhaü (jatukaõõiti bhagavà) Nekkhammaü daññhu khemato, Uggahitaü nirattaü và mà te vijjittha ki¤canaü. 1104. Yaü pubbe taü visosehi pacchà te màhu ki¤canaü, Majjhe ce no gahessasi upasanto carissasi. 1105. Sabbaso nàma råpasmiü vitagedhassa bràhmaõa, âsavàssa na vijjanti yehi maccu vasaü vajeti. Jatukaõõisuttaü ekàdasamaü2- 5-12 Bhadràvudhasuttaü 1106. Okaü jahaü taõhacchidaü anejaü (iccàyasmà bhadràvudho) Nandiü jahaü oghatiõõaü vimuttaü, Kappaü jahaü abhiyàce sumedhaü Sutvàna nàgassa apanamissanti ito. 1. Kapapamàõavapucchà dasami - machasaü 2. Jatukaõaõimàõavapucchà - machasaü 3. Ja kaõaõimàõavapucchà ekàdasami - machasaü [BJT Page 340] [\x 340/] 1107. Nànà janà janapadehi saïgatà Tava vãra vàkyaü abhikaïkha mànà, Tesaü tuvaü sàdhu viyàkarohi Tathà hi te vidito esa dhammo. 1108. âdànataõhaü vinayetha sabbaü (bhadràvudhàti bhagavà) Uddhaü adho tiriya¤càpi majjhe, Yaü [PTS Page 214] [\q 214/] yaü hi lokasmiü upàdiyanti Teneva màro antheti janatuü. 1109. Tasmà pajànaü na upàdiyetha Bhikkhu sato ki¤canaü sabbaloke, âdànasatte iti pekkhamàno Pajaü imaü maccudheyye visattaünti. Bhadràvudhasuttaü davàdasamaü1- 5-13 Udayasuttaü 1110. Jhàyiü virajamàsinaü (iccà yasmà udayo) Katakiccaü anàsavaü Pàraguü sabbadhammànaü atthi pa¤ehana àgamaü, A¤¤à vimokkhaü pabråhi avijjàya pabhedanaü. 1111. Pahànaü kàmacchandanaü (udayàti bhagavà) Domanassànaü cubhayaü, Thinassa ca panudanaü kukkuccànaü nivàraõaü. 1112. Upekhà sati saüsuddhaü dhammatakkapurejavaü, A¤¤à vimokkhaü pabråmi avijjàya pabhedanaü. 1113. Kiüsu [PTS Page 215] [\q 215/] saüyojano loko (iccàyasmà udayo) Kiüsu tassa vicàraõà, Kissassa vippahànena nibbànamiti vuccati. 1. Bhadràvudhamàõavapucchà - machasaü 2. Bhadràvudhamàõavapucchà davàdasi 3. Udaya màõavapucchà - machasaü [BJT Page 342] [\x 342/] 1114. Nandi saüyojano loko (udayàti bhagavà) Vitakkassa vicàraõà, Taõhàya vippabhànena nibbànamiti vuccati. 1115. Kathaü satassa carato (iccàyasmà udayaü) Vi¤¤àõaü uparujjhati, Bhagavantaü puññhumàgamma taü suõoma vaco tava: 1116. Ajjhatta¤ca bahiddhà ca vedanaü nàbhinandito, Evaü satassa carato vi¤¤àõaü uparujjhatiti. Udayasuttaü terasamaü1- 5-14 Posàlasuttaü2- 1117. Yo atitaü àdiyati (iccàyasmà posàlo) Anejo chinnasaüsayo, Pàraguü sabbadhammànaü atthipa¤ehana àgamaü. 1118. Vibhåtaråpasa¤¤issa sabbakàyappabhàyino Ajjhatta¤ca bahiddhà ca natthi ki¤citi passato, ¥àõaü sakkànu pucchàmi kathaü neyyo tathà vidho. 1119. Vi¤¤àõaññhitiyo [PTS Page 216] [\q 216/] sabbà (poso làti bhagavà) Abhijànaü tathàgato Tiññhantamenaü jànàti vimuttaü tapparàyaõaü. 1120. âki¤ca¤¤à sambhavaü ¤atvà nandi saüyojanaü iti, Evametaü abhi¤¤àya tato tattha vipassati: Etaü ¤àõaü tathaü tassa bràhmaõassa vusimatoti. Posàlasuttaü cuddasamaü3- 1. Udayamàõana pucchà terasi - machasaü 2. Posàlamàõava pucchà 3. Posàlamàõava pucchà cuddasi. [BJT Page 346] [\x 346/] 1121. Ddhàhaü sakkaü apucchissaü (iccà yasmi mogharàjà)1- Na me vyàkàsi cakkhumà, Yàva tatiya¤ca devisi vyàkarotiti me sutaü. 1122. Ayaü loko paro loko brahmaloko sadevako, Diññhiü te nàbhijànàti gotamassa yasassino. 1123. Etaü [PTS Page 217] [\q 217/] abhikkantadassàviü atthi pa¤ehana àgamaü, Kathaü lokaü avekkhantaü maccuràjà na passati. 1124. Su¤¤ato lokaü avekkhassu mogharàja sadà sato, Attànudiññhiü åhacca evaü maccutaro sàyà; Evaü lokaü avekkha'ntaü maccuràjà na passatiti. Mogharàjasuttaü paõõarasamaü2- 5-16 Piïgiya suttaü 1125. Jiõõo hamasmi abalo vitavaõõo (iccà yasmà piïgiyo3-) Nettà na suddhà savanaü na phàsu, Màhaü nassaü momuho antaràva âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü Jàtijaràya idha vippahànaü. 1126. Disvàna råpesu viha¤¤amàne (piïgiyàti bhagavà) Råppanti råpesu janà pamattà, Tasmà tuvaü piïgiya appamatto Jahassu råpaü apunabbhavàya. 1. Mogharàja màõava pucchà 2. Mogharàja màõava pucchà - paõaõarasi - machasaü 3. Piügiyamàõana pucchà [BJT Page 346] [\x 346/] 1127. Disà catasso vidisà catasso Uddhaü adho dasadisà imàyo Na [PTS Page 218] [\q 218/] tuyhaü adiññhaü asutaü' mutaü và, Atho avi¤¤àõaü ki¤ci na matthi loke âcikkha dhammaü yamahaü vija¤¤aü Jàti jaràya idha vippahànaü. 1128. Taõhàdhipanne manuje pekkhamàno (piïgiyàti bhagavà) Santà pajà te jarasà parete, Tasmà tuvaü piïgiya appamatto Jahassu taõhaü apunabbhavàyàti. Piïgiyasuttaü soëasamaü2- Idamavoca bhagavà magadhesu viharanto pàsàõake cetiye paricàrikasoëasànaü bràhmaõànaü ajjhiññho puññho puññho pa¤he vyàkàsi, ekamekassa cepi pa¤hassa atthama¤¤àya dhammama¤¤àya dhammànudhammaü pañipajjeyya gaccheyyeva jarà maraõassapàraü pàraïgamaniyà ime dhammati. Tasmà imassa dhammapariyàyassa pàràyananteva2- adhi vacanaü: 1129. Ajito tissa metteyyo puõõako atha mettagu, Dhotako upasivo ca nando ca atha hemako 1130. Todeyyakappà [PTS Page 219] [\q 219/] dubhayo jatukaõõi ca paõióito, Bhadràvudho udayo ca posàlo càpi bràhmaõo, Mogharàjà ca mekhàvi piïgiyova mahàisi. 1131. Ete buddhaü upàgacchuü sampanna caraõaü isiü Pucchantà nipuõe pa¤eha buddhaseññhaü upàgamuü. 1. Piügiyamàõava pucchà so si 2. Pàràyananetvava - machasaü [BJT Page 348] [\x 348/] 1132. Tesaü buddho vyàkàsi pa¤eha puññho yathàtathaü, Pa¤ahànaü veyyàkaraõena tosesi bràhmaõe muni, 1133. Te tosità cakkhumatà buddhenàdiccabandhunà, Brahmacariyamacariüsu varapa¤¤assa pantike. 1134. Ekamekassa pa¤ahassa yathà buddhena desitaü, Tathà yo pañipajjeyya gacche pàraü apàrato. 1135. Apàrà paraü gaccheyya bhàvetto maggamuttamaü, Maggo so pàraü gamanàya tasmà paràyanaü iti. Paràyanànugitigàthà 1136. Paràyanamanugàyissaü (iccà yasmà piïgiyo) Yathàddakkhi tathà akkhàsi, Vimalo bhurimedhaso, Nikkàmo nibbano1- nàgo Kissa hetu musà bhaõo 1137. Pahina [PTS Page 220] [\q 220/] mala mohassa mànamakkhappahàyino, Handàhaü kittayissàmi giraü vaõõupasaühitaü 1138. Tamonudo buddho samattacakkhu Lokantagu sabbabhavàtivatto, Anàsavo sabbadukkhappahino Saccavahayo brahme upàsito me. 1139. Dvijo yathà kubbanakaü pahàya Bahupphalaü kànanaü àvaseyya, Evaüpahaü appadasse pahàya Mahodadhiü haüsarivajjhapatto2- 1140. Ye me pubbe vyàkaüsu Huraü gotamasàsanà, Iccàsi iti bhavissati, Sabbantaü itihitihaü Sabbattaü takkavaóóhanaü. 1. Nibbuto - mu 2. Haüsorivaajjhapatto - machasaü [BJT Page 350] [\x 350/] 1141. Eko tamanudàsino jutimà so pabhaükaro, Gotamo bhuripa¤¤àõo gotamo bhurimedhaso. 1142. Yo [PTS Page 221] [\q 221/] me dhammamadesesi sandiññhikamakàlikaü, Taõhakkhayamanitikaü yassa natthi upamà kacci. 1143. Kinnu tamhà vippavasasi muhuttamapi piïgiya, Gotamo bhuripa¤¤àõo gotamo bhurimedhaso. 1144. Yo te dhammamadesesi sandhiññhikamakàlikaü, Taõhakkhayanitikaü yassa natthi upamà kacaci. 1145. Nàhaü tamhà+ vippamasàmi muhuttampi bràhmaõa, Gotamo bhuripa¤¤àõo gotamo bhurimedhaso. 1146. Yo te dhammamadesesi sandhiññhikamakàlikaü, Taõhakkhayanitikaü yassa natthi upamà kacaci. 1147. Passàmi naü manasà cakkhunà ca Rattiü divaü bràhmaõa appamatto Namassamàno vivasemi1- rattiü Teneva ma¤¤àmi avippavàsaü. 1148. Saddhà ca piti ca mano sati ca Nàpenti me gotamasàsanambhà, Yaü yaü disaü vajati bhuripa¤¤o Sa tena teneva nato hamasmi. 1149. Jiõõassa [PTS Page 222] [\q 222/] me dubbalathàmakassa Teneva kàyo na paleti tattha, Saïkappasattàya2- vajàmi niccaü Mano hi me bràhmaõa tena sutto 1150. Aïke sayàno pariphandamàno dipà dipaü upapalaviü, Athaddasàsiü samabuddhaü oghati õõamanàsavaü. +Taõhà - mu 1. Namassamàno vici 2. Sanatàya - machasaü [BJT Page 352] [\x 352/] 1151. Yathà ahu vakkali muttasaddho Bhadràvudho àëavi gotamo ca, Evameva tvampi pamu¤casasu saddhaü Gamissasi tvaü piïgiya maccudheyyassa pàraü. 1152. Esa bhiyyo pasidàmi sutvàna munino vaco, Vivattacchaddo sambuddho akhilo pañibhànavà. 1153. Adhideve abhi¤¤àya sabbaü vedi parovaraü, Pa¤ahànannakàro satthà kaïkhinaü pañijànataü. 1154. Asaühiraü [PTS Page 223] [\q 223/] asaïkuppaü yassa natthi upamà kavaci, Addhà gamissàmi na mettha kaïkhà evaü padhàrehi adhimuttacittanti. Pàràyanavaggo niññhito Suttanipàto samatto.