Input by the Sri Lanka Tripitaka Project [PTS Vol J - 3] [\z J /] [\f III /] [PTS Page 001] [\q 1/] [BJT Page 162] [\x 162/] Catukkanipàto ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Classical Sanskrit Extended ³ ³ (CSX) encoding: ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 224 ³ ³ long A â 226 ³ ³ long i ã 227 ³ ³ long I ä 228 ³ ³ long u å 229 ³ ³ long U æ 230 ³ ³ vocalic r ç 231 ³ ³ vocalic R è 232 ³ ³ long vocalic r é 233 ³ ³ vocalic l ë 235 ³ ³ long vocalic l í 237 ³ ³ velar n ï 239 ³ ³ velar N ð 240 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t ñ 241 ³ ³ retroflex T ò 242 ³ ³ retroflex d ó 243 ³ ³ retroflex D ô 244 ³ ³ retroflex n õ 245 ³ ³ retroflex N ö 246 ³ ³ palatal s ÷ 247 ³ ³ palatal S ø 248 ³ ³ retroflex s ù 249 ³ ³ retroflex S ú 250 ³ ³ anusvara ü 252 ³ ³ anusvara (overdot) § 167 ³ ³ capital anusvara ý 253 ³ ³ visarga þ 254 ³ ³ (capital visarga 255) ³ ³ ³ ³ Other characters of the CSX encoding table are ³ ³ not included. Accents have been dropped in order ³ ³ to facilitate word search. ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ 1. Vivaravaggo [PTS Page 003] [\q 3/] 508. Vivaratha 1- imàsaü dvàraü nagaraü pavisituü mayà, Aruõaràjassa sihena susiññhena surakkhitaü nandisenena. 2- [PTS Page 006] [\q 6/] 509. Jayo kaliïgànaü asayhasàhinaü Paràjayo anayo assakànaü, Icceva te bhàsitaü brahmacàri Na ujajubhåtà vitathaü bhaõanti [PTS Page 007] [\q 7/] 510. Devà musàvàdamupàtivattà Saccaü 3- dhanaü paramaü tesu sakka, Taü te musàhàsitaü devaràja Kiü vàpañicca maghavà mahinda. 511. Nanu te sutaü buràhmaõa bha¤¤amàne Dvo na issanti purisaparakkamassa, Damo samàdhi manaso adejjho 4- Avyaggatà nikkhamana¤ca kàle, Daëha¤ca viriyaü purisaparakkamo ca Teneva àsi vijayo assakànanti. 1. Cullakàliïgajàtakaü. [PTS Page 012] [\q 12/] 512. Adeyyesu dadaü dànaü deyyesu nappavecchati. 5- âpàsu 6- vyasanaü patto sahàyaü nàdhigacchati. 513. Nàdeyyesu dadaü dànaü deyyesu yo pavecchati, âpàsu vyasanaü patto sahàyamadhigacchati. 1. Civaratha imàsaü davàraü nagaraü pavisantu aruõaràjassa, sihenasusanethana - surakkhiü nandi senena, syà civaratha imàsaü vàraü nagarantaü pavisituü - machasaü. 2. Susiññhena - nandisenena - machasaü 3. Saccaü tatha; pemakaraünu sakka - machasaü saccaü tataü paramaü karannu sakka - syà 4. Ahejjo - machasaü 5. Na pavecchati - machasaü 6. âvàsu byasanaü - machasaü. [BJT Page 164. [\x 164/] ] 514. Sa¤¤ogasambhogavisesadassanaü. Anariyadhammesu sañhesu nasasti, Kata¤ca ariyesu ca a¤ajasesu ca Mahapphalaü hoti aõumpi 1- tàdisu. 515. Yo pubbe katakalyàõo akà loke sudukkaraü, Pacchà kayirà na và kayàrà accantaü pujanàraho'ti. 1. Mahàassàrohajàtakaü. [PTS Page 014] [\q 14/] 516. Anuttare 2- kàmaguõe samiddhe Bhutvàna pubbe vasi 3- ekaràjà, Sodàni dugge narakambhi khitto Nappajahe vaõõabalaü puràõaü. 517. Pubbeva khanti ca tapo ca mayhaü Sampatthità dababasenà 4- ahosi, Taüdàni laddhàna kathannu ràjà Jahe ahaü vaõõabalaü puràõaü. 518. Sabbaü kireva 5- pariniññhitàni Yasassinaü pa¤¤avantaü 6- visayha, Yaso ca laddhà purimaü 7- uëàraü Nappajahe vaõõabalaü puràõaü. 518. Panujja dukkhena sukhaü janinda Sukhena cà dukkhamasayhasàhi, Ubhayattha santo 8- abhinibbutattà Sukhe ca dukkhe ca bhavanti tulyà'ti 3. Ekaràjajàtakaü. [PTS Page 016] [\q 16/] 520. Imàni maü daddara tàpayanti Vàcàduruttàni nussaloke, Maõóukabhakkhà udakantasevi âsivisaü 9- maü avisà sapanti. 1. Aõumapi tàdisu - machasaü 2. Anuttaro - machasaü 3. Vasi - machasaü 4. Dubbhisena - machasaü, syà 5. Sabbàkirevaü - machasaü sabbàkireva - syà 6. Pa¤¤avataü - si 7. Purisa - machasaü tthà - si 9. âsivasaü - machasaü. [BJT Page 166] [\x 166/] [PTS Page 017] [\q 17/] 521. Sakà raññhà pabbàjito 1- a¤¤aü janapadaü gato, mahantaü koññhaü kayiràtha duruttànaü nidhetave. 522. Yattha posaü na jànanti jàtiyà vinayena và, Na tattha mànaü kayiràtha vasama¤¤àtake jane. 523. Videsavàsaü vasato jàtavedasamenapi, Khamitabbaü sapa¤¤ena api dàsassa tajjitanti. 4. Daddarajàtakaü. [PTS Page 019] [\q 19/] 524. Natthi loke raho nàma pàpakammaü pakubbato, Passanti vanabhåtàni taü bàlo ma¤¤ati 2- raho. 525. Ahaü raho na passàmi su¤¤aü vàpi na vijjati, Yattha a¤¤aü na passàmi asu¤¤aü hoti taü mayà. 526. Dujjacco ca 3- sujacco ca nando ca pukhavacachako, Vejjo addhuvasãlo ca te dhammaü jahumatthikà. 527. Bràhmaõe ca kathaü jahe sabbadhammànapàragu, Yo dhammamanupàleti dhitimà saccanikkamoti. 5. Sãlavimaüsajàtakaü. [PTS Page 021] [\q 21/] 528. Tiü aõóakà ime deva nikkhittà kaüsamallake, Upalohitakà vaggu taü 4- me akkhàhi pucchito. [PTS Page 022] [\q 22/] 529. Yàni pure tvaü devi baõóu nantakavàsini, Ucchaïgahatthà pacinàsi tassà te koliyaü phalaü. 530. Uóóayhate 5- na ramati bhogà vippajahanti taü, Tatthevimaü pañinetha yattha kolaü pacissati. 1. Pabbajito - simu. 2. Ma¤¤ate - simu. 3. Ajacce ca - simu. 4. Te me tameva - sãmu. 5. Uóayhate - machasaü sãmu. [BJT Page 168] [\x 168/] 531. Honti hete mahàràja iddhippattàya 1- nàriyà, Khama deva sujàtàya màssà 2- kujjhi 3- rathesabhàti. 6. Sujàtàjàtakaü. [PTS Page 024] [\q 24/] 532. Acetanaü bràhmaõa asasuõantaü Jàno ajànantamimaü palàsaü, Sukhaseyyaü pucchasi kissa hetu. 533. Dåre suto ceva brahà ca rukkho Dese ñhito bhåtanivàsaråpo, Tasmà namassàmi imaü palàsaü Ye cetthà bhåtà te ca dhanassa hetu. 534. So te karissàmi yathànubhàvaü. Kata¤¤utaü bràhmaõa pekkhamàno, Kathaü hi àgamma sataü sakàse Moghàni 4- te asasu pariphanditàni. 535. Yo tindurukkhassasa paro 5- pilakkhu Parivàrito subbaya¤¤o uëàro, Tasseva mulasmiü niñhi nikhàto âdàyàdo gaccha taü uddhàràhi'ti. 7. Palàsajàtakaü. [PTS Page 026] [\q 26/] 536. Akarambhasate kiccaü yaü khalaü ahuvambhase, Migaràja nàmo nyatthu api ki¤ci labhàmase. 537. Mama lohitabhakkhassa niccaü ëuddàni kubbato, Dantantaragato santo taü bahuü yampi 6- jãvasi. 538. Akata¤¤umakattàraü katassa appatikàrakaü, 7- Yasmiü kata¤¤utà natthi niratthi tassa sevanà. [PTS Page 027] [\q 27/] 539. Yassa 8- sammukhaviõõena 9- mittadhammo na labbhati, Anusuyya 10- manakkosaü saõikaü tambhà apakkame'ti. 8. Javasakuõajàtakaü. 1. Ióipattàya, ióippattàya - si machasaü 2. Màsu - machasaü 3. Kujjha - machasaü 4. Moghà - syà 5. Puro milakakhu - machasaü paro pilakkho- syà 6. Yambhi - si 7. Pañikàraka - machasaü appañikàrakaü - syà kàrassappañikàrakaü - si 8. Yattha - syà 9. Samukha - machasaü 10. Anussuya - machasaü. [PTS Page 028] [\q 28/] [BJT Page 170] [\x 170/] 540. Sabbamidaü 1- carimavataü ubho dhammaü na passare, Ubho sakatiyà cutà yovàyaü sajjhàpayati. 2- Yo ca dhammaü adhiyati. [PTS Page 029] [\q 29/] 541. Sàlina bhojanaü 3- bhu¤eja suciü maüsupasevanaü, Tasmà etaü na sevàmi dhammaü isihi sevitaü. 542. Paribbaja mahà loko 4- pavanta¤¤epi pàõino, Mà 5- taü adhammo àcarito asmà kumbhamivàbhidà. 543. Dhiratthu taü yasalàbhaü dhanalàha¤ca bràhmaõa, Yà vutti vinipàtena adhammacaraõena và'ti. 9. Chavakajàtakaü. 6- [PTS Page 032] [\q 32/] 544. Sasamuddapariyàyaü mahiü sàgarakuõóalaü Na icche sahanindàya evaü sayha vijànahi. 545. Dhiratthu taü yasalàbhaü dhanalàha¤ca bràhmaõa, Yà vutti vinipàtena adhammacaraõena và. 546. Api ce pattamàdàya anàgàro 7- paribbaje, Sàyeva 8- jivikà seyyo yà càdhammena phasanà. 547. Api ce pattamàdàya anàgàro paribbaje, A¤¤aü abhiüsayaü loke api rajjena taü varanti. 10. Sayhajàtakaü. Civaravaggo 9- pañhamo. Tassuddànaü: Vivara¤ca adeyyasamiddhavaraü Atha daddarapàpamahàtiraho, Atha kolipalàsamara¤ca kara Carimaü sasamuddavarena dasa. 1. Sampadamidaü carimaü kataü sabbaü ida¤ca marikataü - syà 2. Manatachijhàyati - yova mantaü adhiyati - sãmu machasaü mattejjhàpeti - yova mantaü adhiyati- syà 3. Odanaü - machasaü syà 4. Buhme - machasaü 5. Màtvaü adhammo àcarito màtvaü adhammàcarite mà tvaü adhammà acari-si syà 6. Chavajatatakaü - syà 7. Anagàro - machasaü 8. Sà eva - simu 9. Kaliïgavaggo - machasaü. [BJT Page 172] [\x 172/] 2. Pucimandavaggo [PTS Page 034] [\q 34/] 548. Uññhehi cora kiü sesi ko attho supinena te, Mà taü gahesuü 1- ràjàno gàme kibbiyakàrakaü. 549. Yannu coraü gahessanti gàme nibbisakàrakaü, Kiü tattha pucimandassa vane jàtassa tiññhato. 550. Na tvaü assattha jànàsi mama corassa cantaraü, Coraü gahetvà ràjàno gàme kibbisakàrakaü Appenti nimbasulasmiü tasmiü me saïkate mano. [PTS Page 035] [\q 35/] 551. Saïkeyya saïkitabbàni rakkheyyànàgataü bhayaü, Anàgatabhayà dhãro ubho loke avekkhatã'ti. 1. Pucimandajàtakaü. [PTS Page 038] [\q 38/] 552. Api kassapamandiyà yuvà sapati hanhi và, Sabbannaü khamate dhãro paõóito taü titikkhati. 553. Sacepi santo vivadanti khippaü sandhãyare puna, Bàlà pattàva bhijjanti na te samathamajjhagu. 554. Ete bhuyyo samàyanti sandhi tesaü na jirati, Yo càdhipannaü jànàti yo ca jànàti desanaü. 555. Eso hi uttaritaro hàravàho dhurandharo, Yo paresàdhipannànaü sayaü sandhàtumarahatã'ti. 2. Kassapamandiyajàtakaü. [PTS Page 042] [\q 42/] 556. Yo te hatthe ca pàde ca kaõõanàsa¤ca chedayi, Tassa kujjha mahàvãra mà raññhaü vinassà idaü. 557. Yo me hatthe ca pàde ca kaõõanàsa¤ca chedayi, Ciraü jivatu so ràjà na hi kujjhanti màdisà. [PTS Page 043] [\q 43/] 558. Ahu atitamaddhànaü 2- samaõo khattidipano, Taü khantiyàyeva ñhitaü kàsiràjà achedayi. 1. Maü gaõehayayu gahesuü - syà 2. Atikamaddhàne - sãmu. Machasaü syà. [BJT Page 174] [\x 174/] 559. Tassa kammasasa pharusassa vipàko kañuko ahu, Yaü kàsiràjà vedesi nirayambhi samappito'ti. 3. Khantivàdijàtakaü. [PTS Page 047] [\q 47/] 560. Dujjãvitaü ajivimbha ye sante na dadambase, Vijjamànesu bhogesu dipaü nàkambha attano. 561. Saññhi 1- vassasahassàni paripuõõani sabbaso, Niraye paccamànànaü kadà anto bhavissati. 562. Natthi anto kuto anto na anto patidissati, Tadà hi pakataü pàpaü mamaü 2- tuyha¤ca màrisà. 3- 563. Sohaü 4- nanu ito gantvà yoniü laddhàna mànàsiü, Vada¤¤u silasampanno kàhàmi kusalaü bahu'nti. 4. Lohakumbhijàtakaü. [PTS Page 049] [\q 49/] 564. Pharusà vata te vàcà maüsaü yàcanako asi, Kilomasadisi vàcà kilomaü samma dadàmi te. [PTS Page 050] [\q 50/] 565. Aïgametaü manussànaü hàtà loke pavuccati, Aïgassa sadisi vàcà aïgaü samma dadàmi te. 566. Tàtàti putto vadamàno kampeti bhadayaü pitu, Hadayassa sadisi vàcà hadayaü samma dadàmi te. 567. Yassa gàme sakhà natthi yathàra¤¤aü tatheva taü, Sabbassa sadidi vàcà sabbaü samma dadàmi te'ti. 5. Màüsajàtakaü. [PTS Page 053] [\q 53/] 568. Satta me rohità macchà udakà thalamubbhatà, Idaü bràhmaõa me atthi etaü bhutvà vane vasa. [PTS Page 054] [\q 54/] 569. Dussa me khettapàlassa rattihattaü 5- apàhataü, Maüsasulà ca dve godhà eka¤ca dadhivàrakaü; Idaü bràhmaõa me atthi etaü bhutvà vane vasa. 1. Saññhiü - sãmu. Siyà 2. Mama - simu machasaü, syà 3. Màrisa - simu syà 4. Sohi - simu. 5. Ratana - sãmu machasaü [BJT Page 176] [\x 176/] 570. Ambapakkodakaü sãtaü sãtacchàyaümanoramaü. Idaü brahmaõa me atthi etaü bhutvà vane vasa. [PTS Page 055] [\q 55/] 571. Na sasassa tilà atthi na muggà na pi taõóulà, Iminà agginà pakkaü mamaü bhutvà vane vasàti. 6. Sasajàtakaü. [PTS Page 057] [\q 57/] 572. Matamatameva rodatha Na hi taü rodatha yo marissati, Sabbeva sarãradhàrino Anupubbena jahanti jãvitaü. 573. Devamanussà catuppadà Pakkhigaõà uragà 1- ca bhogino. Sambhi sarire anissarà Ramamànàva jahanti jãvitaü. 574. Eva¤calitaü asaõñhitaü Sukhasukkhaü manujesu apekkhiya, Kanditaruditaü niratthakaü Kiü vo sokagaõàhikirare. 575. Dhuntà 2- soõóà akatà Khàlà 3- surà ayogino, Dhãraü ma¤¤anti bàloti Ye dhammassa akovidàti. 7. Matarodanajàtakaü. [PTS Page 062] [\q 62/] 576. Yantaü vasantasamaye kaõaveresu hànusu, Sàmaü bàhàya piëesi sà taü àrogyabravi. [PTS Page 063] [\q 63/] 577. Ambho na kira saddheyyaü yaü vàto sabbataü vahe, Pabbata¤ce vahe vàto sabbampi yañhaviü vahe; Yattha sàmà kàlakatà sà maü àrogyamabravi. 578. Na ceva sà kàlakatà na ca sà a¤¤amicchati, Etabhattà kira sàmà tameva abhikaïkhati. 1. Athava - sãmu 2. Dhuttàva - machasaü 3. Suràvirà - machasaü. [BJT Page 178] [\x 178/] 579. Asanthukaü maü cirasanthutena Nimini sàmà adhuvaü dhuvena, Mayàpi sàmà nimineyya a¤¤aü Ito ahaü durataraü gamissanti. 8. Kaõaverajàtakaü. [PTS Page 065] [\q 65/] 580. Susukhaü vata jivàmi labhàmi ceva bhu¤jituü Paripanthe ca tiññhàmi kànu 1- bhante gati mama. 581. Mano ce te na panamati pakkhã pàpassa kammuno, Avyàvañassa bhadrassa na pàpamupalippati. 582. ¥àtako no nisinnoti bahu àgacchate jano, Pañicca kammaü phusati tasmiü me saïkate mano. [PTS Page 066] [\q 66/] 583. Pañicca kammaü na phusati mano ce nappadussati, Appossukkassa bhadrassa na pàpamupalippatã'ti. 9. Tittirajàkataü. [PTS Page 069] [\q 69/] 584. Succajaü vata naccaji vàcàya adadaü giriü, Kimbhi tassaü caüntassa vàcà adada pabbataü. 585. Yaü hi kayirà taü hi vade yaü na kayirà na taü vade, Akarontaü bhàsamànaü parijànanti paõóità. 586. Ràjaputta namo tyatthu sacce dhamme ñhitovasi, Yasasa te vyasanaü patto saccasmiü ramate mano. [PTS Page 070] [\q 70/] 587. Yà daëidadã daëiddassa aóóhà aóóhassa kittimà, Sa bhissa paramà bhariyà sahira¤¤assa itthiyoti. 10. Succajajàtakaü. Pucimandavaggo dutiyo Tassuddànaü: Atha corasakassapakhantivaro Dujjivitatà ca varàpharusà, Atha sasamata¤ca vasantasukhaü Succajaü vata navacajità ca dasa. 1. Kàsu machasaü kàsu - si. [BJT Page 180] [\x 180/] 3. Kuñidusakavaggo [PTS Page 073] [\q 73/] 588. Manussasseva te sãsaü hatthapàdà ca vànara, Atha kena nu vaõõe agàraü te na vijjati. 589. Manussasseva me sãsaü hatthapàdà ca siïgila Yàhu seññhà manussesu sà me pa¤¤àna vijjati. 590. Anavaññhitacittassa lahucittassa dubbhino 1-, Niccaü addhuvasilassa suvibhàvo 2- na vijjati. [PTS Page 074] [\q 74/] 591. So karassu anubhàvaü vitivattassu siliyaü. Sitavàtaparittàõaü karassu kuñikaü kapiti. 1. Kuñidusakajàtakaü. [PTS Page 077] [\q 77/] 592. Daddabhàyati 3- bhaddante yasmiü dese vasàmahaü, Ahampetaü na jànàmi kimetaü daddabhàyati. 593. Kheluvaü patitaü 4- sutvà daddabhanti 5- saso javi, Sasassa vacanaü sutvà santattà migavàhini. 594. Appatvà padavi¤¤àõaü paraghosànusàrino, Pamàdaparamà bàlà te honti parapattiyà. [PTS Page 078] [\q 78/] 595. Ye ca sãlena sampannà pa¤¤àyupasame ratà, "ârakà viratà dhãrà na honti parapattiyàti. 2. Daddabhajàkakaü. 7- [PTS Page 080] [\q 80/] 596. Dvayaü yàvanako ràja brahmadatta nigacchati, Alàbhaü dhanalàbhaü và evaü dhammà hi yàcanà. 597. Yàcanaü rodanaü àhu pa¤càlànaü rathesabha, Yo yàcanaü paccakkhàti tamàhu pañirodanaü. 598. Mà maddasaüsu 80 rodantaü pa¤càlà susamàgatà, Tuvaü và pañirodantaü tasmà icchàmahaü raho. 1. Dubhino - simu. 2. Sukhabhàvo - simu 3. Dadadubhàyati - machasaü. 4. Khelalaü nipatita - simu 5. Dahakakanti - simu 6. âratà - simu 7. Dudadubha jàtakaü - machasaü 8. Mà addasasu - machasaü - syà. [BJT Page 182] [\x 182/] [PTS Page 081] [\q 81/] 599. Dadàmi te bràhmaõa rohiõinaü Gavaü sahassaü saha puïgavena, Ariyo hi ariyassa kathaü na dajje 1- Sutvàna gàthà tava dhamyuttà'ti. 3. Buhmadattajàtakaü. [PTS Page 082] [\q 82/] 600. Kalyàõaråpo vatayaü catuppado Subhaddako ceva supesalo ca, Yo bràhmaõaü jàtimantupapannaü Apacàyati meõóavaro yasassi. [PTS Page 083] [\q 83/] 601 Mà bràhmaõa ittaradassanena Vissàsamàpajji catuppadassa, Daëhappamàraü abhikaïkhamàno Apasakkati2 dassati suppahàraü. 602. æraññhi bhaggaü patito khàribhàro 3- Sabbaü bhaõóaü bràhmaõassidhahinnaü, Khàhàpaggayha nandati. Abhidhàvathà ha¤¤ate buhmacàri 603. Evaü so nihato seti yo apåjaü namassati, 4 Yathàhamajja pahaño hato meõóena dummatã'ti. 4. Cammasàñakajàtakaü. [PTS Page 085] [\q 85/] 604. Samaõaü taü ma¤¤amàno upagacchiü asa¤¤ataü, So maü daõóena pàhàsi yathà assamaõo tathà. 605. Kiü te jañàhi dummedha kiü te ajinasàñiyà, Abbhantaraü te gahanaü bàhiraü parimajjasi. 606. Ehi godha nivattassu bhu¤ja sàlinamodanaü, Telaü loõa¤ca me atthi pahutaü 5-mayha pipphali. [PTS Page 86] [\q 86/] 607. Esa bhiyyo pavekkhàmi vammikaü pataporisaü, Telaü loõa¤ca kittesi ahitaü mayha pipphaliti. 5. Godhajàtakaü. [PTS Page 087] [\q 87/] 606. Kàyena yo nàvahare vàcàya na musà bhaõe, Yaso laddhà namajjeyya 6- sa ve kakkàrumarahati. 1. Dajjà - machasaü 2. Avasakkati - simu, syà 3. æruññha bhaggaü pavaññito khàrihàro- sabbaübhaõóaü bràhmaõassa hinnaü Bàhàyapaggayyakandati- abhidhàvata ha¤¤ate brahmacàri - machasaü åraññhibhaggà patito khàribha ro- sabbaübhaõaóaü buhmaõassevabhinnaü ubhopi khàhà paggayehavakandati- abhidhàvatha ha¤¤ati brahamacàriü syà. 4. Pasaüsati - simu. 5. Mayhaü pipaphali - machasaü 6. Majjeyyu - machasaü, syà [PTS Page 088] [\q 88/] [BJT Page 184] [\x 184/] 609. Dhammena vittameseyya na nikatyà dhanaü hare, Bhoge laddhà na majjeyya sa ve kakkàrumarahati. 610. Yassa cittaü ahàliddaü saddhà ca aciràgini, Eko sàduü na bhu¤jeyya sa ce kakkàrumarahati. [PTS Page 089] [\q 89/] 611. Sammukhà và pàrokkhà 1- và yo sante na paribhàsati, Yathàvàdi tathàkàri sace kakkàrumarahatiti. 6. Kakkàrujàkataü. [PTS Page 091] [\q 91/] 612. Vàti càyaü tato gandho yatthà me vasati piyà, Dare ito hi kàkàti yattha me nirato mano. 613. Kathaü samudda matari kathaü atari 2- kekhukaü, Kathaü satta samuddani kathaü simbalimàruhi. [PTS Page 092] [\q 92/] 614. Tayà samuddamatariü tayà atari kekhukaü, Tayà satta samuddàni tayà sambalimàruhiü, 615. Dhiratthu maü mahàkàyaü dhiratthu maü acetanaü, Yattha jàyàyahaü jàraü àvahàmi vahàmi càti. 7. Kàkàtãjàtakaü. [PTS Page 095] [\q 95/] 616. Bahantaü vijjati hoti tehi kimme bhavissati, 3- Tasmà etaü na socàmi piyaü sammillabhàsiniü. 4- 617. Taü ta¤ce anusoceyya 5- yaü yaü tassa na vijjati, Antànamanusoceyya sadà maccuvasaü gataü. 6- 618. Naheva ñhitaü nàsinaü na sayànaü na paddhaguü, Yàva pàti nimmisati tatràpi sarati vayo. 619. Tatthantani 7- vatappaddhe vinàbhàve asaüsaye, Bhåtaü sesaü dayitabbaü vitaü ananusociyanti. 8- 8. Ananusociyajàtakaü. 1. Tirokkhà và - simu 2. Patari - simu 3. Tehi me kiü bhavissati - simu 4. Sampilla bhàsinaü - machasaü 5. Taütaü anusoceyyaü - machasaü 6. Sadà vaccuvasaü pattaü - machasaü 7. Tatthàttani - simu vàtappàttho syàtatthattati vata bandho - machasaü 8. Mataü taü - machasaü - ananusoviyaü. [BJT Page 186] [\x 186/] [PTS Page 098] [\q 98/] 620. Yaü antapànassa pure labhàma Taüdàni sàkhàmigameva gacchati, Gacchàmadàni vanameva ràdha Asakkatà vasma dhana¤ajayàya. 1- 621. Làbho alàbho ayaso yaso ca Nindà pasaüsà ca sukha¤ca dukkhaü, Ete aniccà manujesu dhammà Mà sovi kiü sovasi poññhapàda. [PTS Page 099] [\q 99/] 622. Addhà tuvaü paõóitakosi ràdha Jànàsi atthàni anàgatàni, Kathannu sàkhàmigaü dakkhisàma Niddhàpitaü ràjakulatova jammaü. 623. Càleti kaõõaü bhañikuü karoti Muhuja muhuü bhàyayate kumàre, Sayameva taü kàhati kàëabàhu Yenàrakà ñhassati antapànàti. 9. Kàëabàhujàtakaü. [PTS Page 100] [\q 100/] 624. Sãlaü kireva kalyàõaü sãlaü loke anuttaraü, Passa ghoraviso nàgo silavàti na ha¤¤ati. 625. Yàvadevassahu ki¤ci tàvadeva akhàdisuü, Saïgamma kuëalà loke na hiüsanti aki¤canaü. [PTS Page 101] [\q 101/] 626. Sukhaü niràsà supati àsà phalavati sukhà, âsaü niràsaü katvàna sukhaü supati piïgalà. 627. Na samàdhiparo atthi asmiü loke parambhi ca, Na paraü nàpi attànaü vihiüsati samàhito'ti. 10. Sãlavãmaüsajàtakaü. Kuñidusakavaggo tatiyo. Tassuddànaü: Samanussa saddadabha yàcanako Atha meõóavaruttama godhavaro, Atha kàya sakekhuka bhotivaro Atha ràdha susilavarena dasa. 1. Dhana¤jayàyaü - machasaü. [BJT Page 188] [\x 188/] 4. Kokàlika vaggo [PTS Page 103] [\q 103/] 628. Yo ce kàle asampatte ativelaü pabhàsati, Evaü so nihato seti kokilàyiva atujo. 629. Na hi santhaü sunisitaü visaü halàhalaü iva, Evaü nikaññhe 1- pàteti vàcà dubbhàsità yathà. 630. Tasmà kàle akàle ca vàcaü rakkheyya paõóito, Nàtivelaü pabhàseyya api attasamamhi và 631. Yo ca kàle mitaü bhàse matipubbo vicakkhaõo. Sabbe amitte àdeti supaõõo uragaü imà'ti. 1. Kokàlikajàtakaü. [PTS Page 105] [\q 105/] 632. Api hantvà bhato bråti jetvà jitoti bhàsati, Pubbamakkhàyino ràja ekadatthuü 2- na saddahe. 633. Tasmà paõóitajàtiyo suõeyya itarassa pi, Ubhintaü vacanaü sutvà yathà dhammo tathà kàre. 634. Alaso gihã kàmabhogi na sàdhu Asa¤¤ato pabbajito na sàdhu, ràjà na sàdhu anisammakàri Yo paõóito kodhano taü na sàdhu. [PTS Page 106] [\q 106/] 635. Nisamma khattiyo kayirà nàtisamma disampati, Nisamma kàrino 3- ràjà yaso kitti ca vaóóhatã'ti. 2. Rathalaññhijàtakaü. [PTS Page 108] [\q 108/] 636. Tadeva me tvaü vidiko vanamajjhe rathesabha, Yassa te khaggabaddhassa 4- sannaddhassa tiriñino Assatthadumasàkhàya pakkà 5- godhà palàyatha. 637. Name namantassa bhaje hajantaü Kiccànu kubbassa kareyya kiccaü, Nànatthakàmassa kàreyya atthaü Asambhajantampi na sambhajeyya. 1. Nikaóóhe - simu nikkaóhe - syà 2. Ekadatthu - sãmu a¤¤atthu - machasaü 3. Ra¤¤o - sãmu 4. Khandhassa - simu 5. Pakkagodhà - simu, machasaü. [BJT Page 190] [\x 190/] 638. Caje cajantaü vanathaü na kayirà Apetacittena na sambajeyya, Dvijo dumaü khiõaphalanti 1- ¤àtvà A¤¤aü samekkheyya mahà hi loko. [PTS Page 109] [\q 109/] 619. So te karissàmi yathànubhàvaü. Kata¤¤utaü khattiye pekkhamàno, Sabba¤ca te issariyaü dadàmi Yassicchisi tassa tuvaü dadàmiti. 3. Pakkagodhajàtakaü. [PTS Page 111] [\q 111/] 640. Gava¤ce taramànànaü jimbhaü gacchati puïgavo, Sabbà tà jimbhaü gacchanti nette jimbhaü gate sati. 641. Evameva manussesu yo hoti seññhasammato, Sabbaü raññhaü dukhaü seti ràjà ce hoti adhammiko. 642. Gava¤ce taramànànaü ujuü gacchati puïgavo, Sabbàtà ujuü gacchanti nette upujate sati. 643. Evameva manussesu yo hoti seññhasammato, So cepi dhammaü carati pageva itarà pajà Sabbaü raññhaü sukhaü seti ràjà ce hoti dhamamiko'ti. 4. Ràjovàdajàkataü. [PTS Page 113] [\q 113/] 644. Brahà pavaóóhakàyo 2- so dighadàñho ca jamukhuka, Na tvaü tamhi kule jàto yattha gaõhanti ku¤jaraü. [PTS Page 114] [\q 114/] 645. Asãho sãhamànena yo attànaü vikubbati, Kotthuva 3- gajamàsajja seti bhumyà anutthunaü. 646. Yasassino uttamapuggalassa Sa¤jàtakhandhassa mahabbalassa, Asamekkhiya thàmabalupapattiü Sa seti nàgena hatova 4- jambuko. 647. Yo cidha kammaü kurute pamàya Thàmabalaü attani saüviditvà, Jappena mantena suhàsitena Parikkhavà so vipulaü jinàtã'ti. 5. Jambukajàkataü. 1. Khiõaphalaü ca - simu 2. Pavaddhakàyà - machasaü 3. Kutthuva - simu 4. Hatoyaü - machasaü, syà [PTS Page 117] [\q 117/] [BJT Page 192] [\x 192/] 648. Tiõaü tiõanti lapasi ko nu te tiõamàhari, Kinturu te tiõakiccatthi tiõameva pabhàsasi. 649. Idhàgamà brahmàcàri brahà chatto bahussuto, So me sabbaü samàdàya tiõaü nikkhippa gacchati. [PTS Page 118] [\q 118/] 650. Evetaü hoti kattabba. Appena bahumicchatà, Sabbaü sakassa àdànaü anàdànaü tiõassa ca Càñisu pakkhipitvàna 1- tattha kà paridevanà. 651. Silavanto na kubbanti bàlo sãlàni kubbati, Aniccasãlaü dussilyaü 2- kiü paõóiccaü karissatã'ti. 6. Brahàchattajàtakaü. [PTS Page 120] [\q 120/] 652. Na te pãñhamadàyimhà na pànaü napi bhojanaü, Brahmacàri khamassu me etaü passàma accayaü. 653. Nevàbhisajjàmi na càpi kuppe Na càpi me appiyamàsi ki¤ci, Athopi me àsi manovitatto Etàdiso nåna kulassa dhammo. 654. Esasmàkaü kule dhammo pitupitàmaho sadà, âsanaü udakaü pajjaü sabbetaü nipadàmase. 655. Esasmàkaü kule dhammo pitupitàmaho sadà, Sakkaccaü upatiññhàma uttamaü viya ¤àtakanti. 7. Pãñhajàtakaü. [PTS Page 123] [\q 123/] 656. Viditaü thusaü undurànaü viditaü pana taõóulaü Thusaü thulaü vivajjetvà taõóulaü pana khàdare. [PTS Page 124] [\q 124/] 657. Yà mannanà ara¤¤asmiü yà ca gàme nikaõõikà, Ya¤cetaü iticitica etampi viditaü maya. 658. Dhammena kira jàtassa pità puttassa makkaño, Daharasseva santassa dantehi phalama¤chidà. [PTS Page 125] [\q 125/] 659. Yametaü parisappasi 3- ajakàõova sàsape, Yopàyaü heññhato sesi 4- etampi viditaü mayà'ti. 8. Thusajàtakaü. 1. Tiõassa càñisu gato - syà 2. Dussãlaü - sãmu 3. Parisapepasi - machasaü 4. Seti - sãmu. [PTS Page 128] [\q 128/] [BJT Page 194] [\x 194/] 660. Adassanena morassa sikhino ma¤jubhàõino, Kàkaü tattha apåjesuü maüsena ca phalena ca. 661. Yadà ca sarasampanno moro baverumàgamà, Atha làbho ca sakkàro vàyasassa ahàyatha. 662. Yà nupajjati buddho dhammaràjà pahaïkaro, Tà a¤¤e apåjesuü puthu samaõabràhmaõe. 663. Yadà ca sarasampanno buddho dhammamadesayi, Atha làbho ca sakkàro titthiyànaü ahàyathà'ti. 9. Bàverujàtakaü. [PTS Page130] [\q 130/] 664. Adàsi dànini pure visayha Dadato ca te byadhammo Ito para¤ce na dadeyya dànaü Tiññheyyuü te sa¤¤amantassa bhogo. [PTS Page 131] [\q 131/] 665. Anariyamariyena sahassanetta Suduggatenàpi akiccamàhu, Mà vo dhanaü taü janinda ahuvà 1- Yambhogahetu vijahema saddhaü. 666. Yena eko ratho yàti yàti tena paro ratho, Poràõaü nihitaü vattaü vattata¤¤eca vàsava. 667. Yadi hesasti dassàma asante kiü dadàmase, Evaü bhåtàpi dassàma mà dànaü pamadàmhase'ti. 10. Visayhajàtakaü. Kokàlivaggo catuttho. Tassuddànaü: Ativelaü pahàsati jinavaro Vanamajjherathesabhajimbhagamo, Atha jambutiõàsanapiñhavaraü Atha taõóula mora visayha dasa. 1. Ahudevaràja - sãmu. [PTS Page 133] [\q 133/] [BJT Page 196] [\x 196/] 5. Cuëakuõàlavaggo [PTS Page 133] [\q 133/] 668. Narànamàràmakaràsu nàrisu Anekacittàsu aniggahàsu ca, Sabbantanàpitikaràpi ce siyà Na vissase titthasamà hi nàriyo. 669. Yaü ce disvà kaõóalari kintarànaü 1- Sabbitthiyo naramanti agàre, Taü tàdisaü maccaü cajitvà hariyà A¤¤aü disvà purisaü piñhasappiü 2- 670. Khakassa ca pàvàrikassa ra¤¤o Accanatakàmànugatassa hariyà, Avàcari baddhavasànugassa Kaü và itthi nàticare tada¤¤aü. 671. Piïgiyàni sabbalokissarassa Ra¤¤o piyà brahmadattassa bhariyà Avàcari baddhavasànugassa Taü vàpi sà nàjjhagà kàmakàminã'ti. 1. Kintarijàtakaü 3- [PTS Page 133] [\q 133/] 672. Asakkhiü vata attànaü uddhàtuü udakà thalaü, Na dànàhaü puna tuhayaü vasaü gacchàmi vàrija. 673. Alametehi ambehi jambuhi panasehi ca, Yàni pàraü samuddassa varaü mayhaü udumbaro. 674. Yo ca appatitaü atthaü na khippamanukhujjhati, Amittavasamanevati pacchà ca anutappati. [PTS Page 134] [\q 134/] 675. Yo ca appatitaü atthaü na khippameva nibodhati, Muccate sattusambàdhà na ca pacchàtappatã'ti. 2. Vànarajàtakaü. 1. Yaüva disvà kittari kinnarànaü - machasaü ya¤ca disvà kintara kinnarinaü - syà 2. Piñhasabbi - machasaü. 3. Kuõóalika jàtakaü. - Syà [BJT Page 198] [\x 198/] 676. Avasimbhà tavàgàre niccaü sakkatapujità, Tvameva dàni ca'kari 1- handa ràja vajàmahaü. 677. Yo ve kate pañikate kibbise pañikibbise, Evaü taü sammati veraü masa kuntini màgamà. [PTS Page 136] [\q 136/] 678. Na katassa ca kattà ca metti sandhiyate puna, Bhadayaü nànujànàti gaccha¤¤eva rathesabha. 679. Katassa ceva kattà ca metti sandhiyate puna, Dhirànaü no ca bàlànaü vasa kuntini màgamà'ti. 3. Kuntinãjàtakaü. [PTS Page 138] [\q 138/] 680. Yo nãliyaü maõóayati saõóàsena viha¤¤ati, Tassa sà vasamanvetu yà te ambe avàhari. 681. Visaü và pa¤ca visaü 2- và ånatiüsaüva jàtiyà, Tàdisà patimàladdhà yà te ambe avàhari. [PTS Page 139] [\q 139/] 682. Dãghaü gacchatu addhànaü ekikà 3- abhisàriyà, Saïkete pati màddasa yà te ambe avàhari. 683. Alaïkatà suvasanà màlini candanussadà, Ekikà sayane setu yà te ambe avàhariti. 4. Ambacorajàtakaü. 1. Makari - machasaü 2. Paõõu visaü - si 3. Abhisàrikà - si [PTS Page 140] [\q 140/] [BJT Page 200] [\x 200/] 684. Vanaü yadaggi dahati pàvako naõhavantani, Kathaü karosi pacalaka evaü dandhaparakkamo. 685. Bahuni rukkhajiddàni pathavyà 1- vivaràni ca, Tàni ce nàbhisambhoma hoti no kàlapariyàyo. [PTS Page 141] [\q 141/] 686. Yo dandhakàle tarati taraõiye ca dandhati, Sukkhapaõõaüva akkamma atthaü bha¤jati attano. 687. Yo dandhakàle dandheti taraõiye ca tàrayi, Sasiva rattiü vibhajaü tassattho paripuratã'ti. 5. Gajakumbhajàtakaü. [PTS Page 144] [\q 144/] 688. Manussindaü jahitvàna sabbakàmasamiddhinaü, Kathaü nu bhagavà kesi kappassa ramati assame. 689. Sàdhuni ramaõiyàni santi vakkhà manoramà, Subhàsitàni kappassa nàrada ramayanti maü. 690. Sàlinaü odanaü bhu¤eja sucimaüsupasecanaü, Kathaü sàmàkanivàraü aloõaü chàdayanti taü. [PTS Page 145] [\q 145/] 691. Asàduü yadi và sàduü 3- appaü vàyadi và bahuü, Vissattho yattha bhu¤ejayya vissàsaparamà rasàti. 6. Kesamajàtakaü. 4- [PTS Page 146] [\q 146/] 692. Sabbàyasaü kuñamatippamàõaü Paggayha so tiññhati antalikkhe, Rakkhàya me tvaü vihito nusajja Udàhu me vàyamase vadhàya. 693. Duto ahaü ràjidha rakkhasànaü. Vadhàya tuyhaü pahitohamasmi, Indo ca taü rakkhati devaràjà Tenuttamaïgaü na te phàlayàmi. 5- 1. Pathabyà - machasaü 2. Ràjakumbhajàtakaü - machasaü 3. Sàduü vàyadi và sàduü - machasaü 4. Kesijàtakaü - machasaü 5. Nabhiphalayàmi - sãmu [BJT Page 202] [\x 202/] 694. Sace ca maü rakkhati devaràjà Devànamindo maghavà sujampati, Kàmaü pisàvà kandantu sabbe Na santase rakkhasiyà pajàya. [PTS Page 147] [\q 147/] 695. Kàmaü nandantu kumbhaõóà sabbepaüsupisàcakà, Nàlaü pisàcà yuddhàya mahatã sà vibhiüsikàti. 7. Ayakuñajàtakaü. [PTS Page 148] [\q 148/] 696. Ara¤¤à 1- gàmamàgamma kiü sãlaü kiü vataü ahaü, Purisaü tàna seveyyaü taü me akkhàhi pucchito. 697. Yo taü vissàsaye tàta vissàsa¤ca khameyya te, Sussusi ca titakkhi ca taü bhajehi ito gato. 698. Yassa kàyena vàcàya manasà natthi dukkañaü, Orasiva patiññhàya taü bhajehi ito 2- gato. 699. Haëiddaràgaü kapicittaü purisaü ràgaviràginaü, Tàdisaü tàta mà sevi nimmanussampi ce siyà'ti. 8. âra¤¤ajàtakaü. [PTS Page 151] [\q 151/] 700. Neva itthisu sàma¤¤aü napi bhakkhesu sàrathi, Athassa sandhibhedassa passa yàva sucintitaü. 701. Asi tikkhova maüsamhi pesu¤¤aü parivattati, Yatthusabha¤ca sãha¤ca bhakkhayanti migàdhamà. 702. Imaü so sayanaü seti yayimaü passasi sàrathi, Yo vàcaü sandhibhedassa pisunassa nibodhati. 1. Ara¤¤a - machasaü 2. Taü bhajeyyàsitogato - machasaü [BJT Page 204] [\x 204/] 703. Te janà sukhamedhanti narà saggagatàriva, Yo vàcaü sandhibhedassa nàva bodhenti 1- sàrathi'ti. 9. Sandhibhedajàtakaü. [PTS Page 152] [\q 152/] 704. Hanti hatthehi pàdehi mukha¤ca parisumbhati, Sa ve ràja piyo hoti kaü tenamabhipassasi. 705. Akkosati yathàkàmaü àgama¤cassa na icchati, Sa ce ràja piyo hoti kaü tenamabhipassasi. 706. Abbhakkhàti abhutena alikenamabhisàraye, Sa ce ràja piyo hoti kaü tenamabhipassasi. 707. Haraü anta¤ca pàna¤ca vatthasenàsanàni ca, A¤¤adatthu harà santà te ve ràja piyà honti, Kaü tena mabhipassasiti. 10. Devatàpa¤ho Cuëakuõàlavaggo pa¤camo. Tassuddànaü: Narànaü asakkhivasimbhavaro Niliyamaggivara¤ca puna, Puna rasàyasakuñavaro Tathàra¤¤asàrathi hanti dasa. Catukkanipàto niññhito. Tatra vagguddànaü: Vivaraü pucimanda¤ca Kuñidusaü bahuhàõakaü, Cuëakuõàlavaggo so Pa¤camo suppakàsitoti. 1. Bodhanti - sãmu. [PTS Page 153] [\q 153/] [BJT Page 206. [\x 206/] ] Pa¤cakanipàto 1. Maõikuõóalavaggo 708. Jino 1- rathassa 2- maõikuõóale ca Putte ca dàre ca tatheva jino, Sabbesu bhogesu asesitesu Kasmà na santappasi sokakàle. [PTS Page 154] [\q 154/] 709. Pubabe va maccaü vijahanti bhogà Macco và te 3- pubbataraü jahàti, Asassatà bhogino kàmakàmi Tasmà na socàmabaü sokakàle. 710. Udeti àpurati 4- veti cando Atthaü tapetvàna 5- paleti suriyo, Vidità mayà sattuka lokadhammà Tasmà na socàmahaü sokakàle. 711. Alaso gihi kàmabhogi na sàdhu Asa¤¤ato pabbajito na sàdhu, Ràjà na sàdhu anisammakàri Yo paõóito kodhano taü na sàdhu. 712. Nisamma khantiyo kayirà nànisamma disampati, Nisamma kàrino ra¤¤o yaso kinti ca vaóóhatãti. 1. Maõikuõóalajàtakaü. [PTS Page 156] [\q 156/] 713. Kinnu santaramànova làyitvà haritaü tiõaü, Khàda khàdàti vilapi gatasattaü jaraggava. 714. Na hi attena pàtena mato goõo samuññhahe, Tva¤ca tucchaü vilapasi yathà taü dummati tathà. 715. Yatheva tiññhati sãsaü hatthapàdà ca vàëadhi, Sotà tatheva tiññhanti ma¤¤e goõo samuññhahe. 1. Janno - syà, machasaü 2. Raññhassa - syà 3. Macco dhane - machasaü, sãmu 4. Pureti khiyati - syà 5. Andhaü tapetvàna - machasaü [BJT Page 208] [\x 208/] 716. Nevayyakassa sãsaü và hatthapàdà na dissare, Rudaü mattikathupasmiü nanu tva¤¤eva dummati. [PTS Page 157] [\q 157/] 717. âdintaü vata maü santaü ghatasittaüva pàvakaü, Vàrinà viya osi¤caü sabbaü nibbàpaye daraü. 718. Abbuëhaü vata me sallaü sokaü badayanissitaü, Yo me sokaparetassa pitusokaü apànudi. 719. Sohaü abbuëhasallosmi vitasoko anàvilo, Na socàmi na rodàmi tava sutvàna màõava. 720. Evaü karonti sappa¤¤à ye honti anukampakà, Vinivattayanti 1- sokambhà sujato pitaraü yathàti. 2. Sujàtajàtakaü. [PTS Page 158] [\q 158/] 721. Nayidaü niccaü bhavitabbaü brahmadanta Khemaü subhikkhaü sukhatà ca kàye, Atthaccaye và ahu sampamuëho Bhintaplavo sàgarasseva majjhe. 722. Yàni karoti puriso tàni attani passati, Kalyàõakari kalyàõaü pàpakàri ca pàpakaü, Yàdisaü vapate khijaü tàdisaü harate phalaü. [PTS Page 160] [\q 160/] 723. Idaü tadàcariyavaco pàràsariyo 2- yadabravi, Màssu tvaü akarà pàpaü yaütaü pacchà kataü tape. 724. Ayameva so piïgiya dhonasàkho 3- Yambhi 4- ghàtayiü khattiyànaü sahassaü, Tameva dukkhaü paccàgataü mamaü. [PTS Page 161] [\q 161/] 725. Sàmàpi kho candana littagattà 5- Siïguva soha¤janakassa uggatà, Adisvàva kàlaü karissàmi ubbaraü Taü me tato 6- dukkhataraü bavissatiti. 3. Dhonasàkha jàtakaü. 1. Vinavattenti - machasaü 5. Candanalittagatti - simu, syà 2. Pàrànàcariyo - machasaü 6. Ito - simu 3. Venasàkho - machasaü 7. Dhona sàkha - sãmu, machasaü 4. Yahaü - machasaü [PTS Page 164] [\q 164/] [BJT Page 210] [\x 210/] 726. Uragova tavaü jiõõaü hitvà gacchati saü tanuü, Evaü sarãre nibbhoge pete kàlakate sati, 727. ôayhamàno na jànàti ¤àtinaü paridevitaü, Tasmà etaü na sovàmi gato so tassa yà gati. [PTS Page 165] [\q 165/] 728. Anabbhito tato àga 1- ananu¤¤àto 2- ito gato, Yathà gato tathà gato tattha kà paridevanà. 729. ôayhamàno na jànàti ¤àtinaü paridevitaü, Tasmà etaü na sovàmi gato so tassa yà gati. 730. Sace rode kisà assaü tassà me kiü phalaü siyà, ¥àtimittasuhajjànaü bhiyyo no rati siyà. [PTS Page 166] [\q 166/] 731. ôayhamàno na jànàti ¤àtinaü paridevitaü, Tasmà etaü na sovàmi gato so tassa yà gati. 732. Yathàpi dàrako candaü gacchannamanurodati, Evaü sampadamevetaü yo petamanusocati. 733. ôayhamàno na jànàti ¤àtinaü paridevitaü, Tasmà etaü na sovàmi gato so tassa yà gati. [PTS Page 167] [\q 167/] 734. Yathàpi udakakumbho hinno appañisandhiyo, Evaü sampadamevetaü yo petamanusocati. 735. ôayhamàno na jànàti ¤àtinaü paridevitaü, Tasmà etaü na sovàmi gato so tassa yà gati. 4. Uragajàtakaü. [PTS Page 169] [\q 169/] 736. A¤¤e socanti rodanti a¤¤e assumukhà janà, 3- Pasannamukhavaõõosi kasmà ghata na socasi. 1. âgà - machasaü, syà 2. Nanu¤¤àto - machasaü, syà 3. A¤¤o assu mukho jano. [BJT Page 212. [\x 212/] ] 737. Nàbbhatitaharo soko nànàgatasukhàvabho, Tasmà dhaüka 1- na sovàmi natthi soko dutiyatà. 738. Sovaü paõóu kiso hoti bhatta¤cassi na ruccati, Amintà sumanà honti sallaviddhassa na ruccati. 739. Gàme và yadi và ra¤¤e ninte và yadi và thale, hitaü maü nàgamissati 2- evaü diññhapado ahaü 740. Yassantà nàlamekova sabbakàmarasàraho, Sabbàpi yañhavi tassa na sukhaü àvahissatiti. 5. Ghatajàtakaü 3- [PTS Page 172] [\q 172/] 741. Eko ara¤¤e girikandaràyaü Paggayha paggayha sãlaü pavecchasi, 4- Punappunaü santaramànaråpo Kàraõóiya ko nu tava yidhattho. 742. Ahaü himaü sàgarasevitantaü Samaü karissàmi yathàpi pàõiü, Vikiriya sànuni ca pabbatàni ca Tasmà sãlaü dariyà pakkhipàmi. 743. Nayimaü mahiü arahati pàõikappaü. Samaü manusso karaõàyameko, Ma¤¤àmima¤¤eva dariü jigiüsaü Kàraõóiya hàyasi jivalokaü. [PTS Page 173] [\q 173/] 744. Sace ayaü bhåta dharaü na sakko Samaü manusso karaõàyameko, Evameva tvaü buhme ime manusse Nànàdiññhike nànayissasi te. 745. Saïkhittaråpena bhavaü mamatthaü Akkhàsi kàraõóiya evametaü Yathà na sakkà pañhavi samàyaü Kàtuü manussena tathà manussàti. 6. Kàraõóiyajàtakaü. 1. Vaüka - simu. 2. Na taü maü àgamissati - simu 3. Dhaïkajàtakaü - syà 4. Pavejhasi - sãmu, machasaü. [PTS Page 175] [\q 175/] [BJT Page 214] [\x 214/] 746. Vandàmi taü ku¤ajara saññhihàyanaü âra¤¤akaü yuthapatiü yasassiü, Pakkhehi taü pa¤ajalikaü karomi Mà me vadhi puttake dubbalàya. [PTS Page 175] [\q 175/] 747. Vandàmi taü ku¤ajara ekacàriü âra¤¤akaü pabbatasànugocaraü, Pakkhehi taü pa¤jalikaü karomi Mà me vadhi puttake dubbalàyaü. 748. Vadhissàmi te lañukike puttakàni Kiü me tuvaü kàhasi dubbalàsi, Sataü sahassànipi tàdisinaü Vàmena pàdena papothayeyya. [PTS Page 176] [\q 176/] 749. Naheva sabbattha balena kiccaü Balaü hi bàlassa vadhàya hoti, Karissàmi te nàgaràjà anatthaü Yo me vadhi puttake dubbalàya. [PTS Page 177] [\q 177/] 750. Kàka¤ca passa lañukikaü maõóukaü nilamakkhikaü, Ete nàgaü aghàtesuü passa verassa verinaü. Tasmà veraü na kayiràtha appiyena ca kenaci'ti. 7. Lañukikajàtakaü. [PTS Page 179] [\q 179/] 751. Ahameva dusiyà bhunahatà ra¤¤o mahàpatàpassa, Etaü mu¤catu dhammapàlaü hatthe me deva chedehi. [PTS Page 180] [\q 180/] 752. Ahameva dusiyà bhunahatà ra¤¤o mahàpatàpassa, Etaü mu¤catu dhammapàlaü pàde me deva chedehi. 753. Ahameva dusiyà bhunahatà ra¤¤o mahàpatàpassa, Etaü mu¤catu dhammapàlaü sãsaü me deva chedehi. [PTS Page 181] [\q 181/] 754. Nahanunimassa ra¤¤o mittàmaccà ca vijjare suhadà, Ye na vadanti ràjànaü mà ghàtayi orasaü puttaü. 755. Nahanunimassa ra¤¤o mittàmaccà ca vijjare suhadà, Ye na vadanti ràjànaü mà ghàtayi atrajaü puttaü. 756. Candanarasànulittà bàhà chijjanti dhammapàlassa, Dàyàdassa pathavyà pàõà me deva rujjhattãti. 8. Culladhammapàlajàtakaü [PTS Page 184] [\q 184/] [BJT Page 216] [\x 216/] 757. Vikkama re mahàmiga vikkama re haripada, 1- Chinda vàrattikaü pàsaü nàhaü ekà vane rame. [PTS Page 185] [\q 185/] 758. Vikkamàmi na pàremi bhumiü sumbhàmi vegasà, Daëho vàrattiko pàso pàdaü me parikantati. 759. Attharassu palàsàni asiü nibbàha luddaka, Pañhamaü maü hanitvàna 2- hana pacchà mahàmigaü. [PTS Page 186] [\q 186/] 760. Na me sutaü và diññhaü và bhàsantiü mànusiü migiü, Tva¤ca bhadde sukhã hohi eso càpi mahàmigo. 761. Evaü luddaka nandassu saha sabbehi ¤àtihi, Yathàhamajja nandami muttaü disvà mahàmiganti. 9. Suvaõõamigajàtakaü. [PTS Page 189] [\q 189/] 762. Vàti gandho timirànaü kusamuddo ca ghosavà, Dure ito hi susandhi tambakàmà 3- tudanti maü 763. Kathaü samuddamatari kathaü addakkhi serumaü 4- Kathaü tassà ca tuyha¤ca ahu saggasamàgamo. 5- [PTS Page 190] [\q 190/] 764. Bharukacchà payàtànaü vàõijàna dhanesinaü 6, Makarehambhidà 7- nàvà phalakenàhamaplaviü. 765. Sà maü saõhena mudunà niccaü candanagandhini, Aïkena 8- uddharã bhaddà màtà puttaüva orasaü. 766. Sàmaü antena pàõena vatthena sayanena ca, Attanàpi ca maddakkhi 9- evaü tambi vijànahiti. 10. Susandhijàtakaü. 10-. Maõikuõóalavaggo pañhamo. Tassuddànaü: Athajivavaroharitaü tiõako Athabhinnapalavo uragocaghato, Dariyà puna ku¤ajara bhunahatà Migaputtamasaggavarena dasa. 1. Vikkamare haripada vikkamare mahàmiga - machasaü 7. Maïkarehibhidà - syà. 2. Vadhitvàna - machasaü. 8. Aïgena - syà 3. Tappakàha - machasaü 9. Mandakkhi - machasaü, syà 4. Sedumaü - machasaü 10. Suyonandi jàtakaü - machasaü 5. Agga - syà 6. Dhanesinaü machasaü [BJT Page 218] [\x 218/] 2. Vaõõàrohavaggo [PTS Page 192] [\q 192/] 767. Vaõõarohena jàtiyà balanikkamaõena ca, 1- Sukhàhu na mayà seyyo sudàñha 2- iti bhàsati. 768. Vaõõarohena jàtiyà balanikkamaõena ca, Sudàñho na mayà seyyo subàhu iti bhàsati. 769. Eva¤ce maü viharantaü subàhu samma dubbhasi, Nadànàhaü tayà saddhiü saüvàsamabhirocaye. 770. Yo paresaü vacanàni saddahetha 3- yathàtathaü, Khippaü bhijjetha mittasmiü vera¤ca pasave bahuü. 771. Na so mitto yo sadà appamatto Bhedàsaïki randhamecànupassi, Yasmi¤ca seti urasiva putto Sa ce mitto yo abhejjo parehiti. 1. Vaõõàrohajàkataü. [PTS Page 194] [\q 194/] 772. Sãlaü seyyo sutaü seyyo iti me saüsayo ahu, Silameva sutà seyyo iti me natthi saüsayo. 773. Moghà jàti ca vaõõe ca silameva kiruttamaü, Silena anupetassa sutenattho na vijjati. 774. Khattiyo ca adhammaññho vesso càdhammanissito, Te pariccajjajubho loke upapajjanti duggatiü. 775. Khattiya bràhmaõà vessà saddà caõóàlapukkusà, Idha dhammaü caritvàna bhavanti tidive samà. [PTS Page 195] [\q 195/] 776. Na do saüparàyàya na jàti nopi bandhàvà, Saka¤ca sãlaü saüsuddhaü samparàyasukhàvabhanti. 2. Sãlavimaüsa jàtakaü. 1. Balà - simu 2. Sudàñho - machasaü, simu 3. Saddaheyya - machasaü [PTS Page 196] [\q 196/] [BJT Page 220] [\x 220/] 777. Hiraü tarattaü vijigucchamànaü Tavàhamasmiü iti bhàsamànaü, Seyyàni kammàni anàdiyantaü. Noso mamanti iti taü vija¤¤à. 778. Yaü hi kayirà taü hi vade yaü na kayirà na taü vade, Akarontaü bhàsamànaü parijànanti paõóità. 779. Na so mitto yo sadà appamatto Bhedàsaïki randhamevànupassi, Yasmi¤ca seti urasiva putto Sa ve mitto yo abhejjo parehi. 780. Pàmojjakaraõaü ñhànaü pasaüsàvahanaü sukhaü. Phalànisaüso bhàveti vahanto porisaü dhuraü. 781. Pavivekarasaü vitvà rasaü upasamassa ca, Niddaro hoti nippàpo dhammapitirasaü piva'nti. 3. Hirijàtakaü. [PTS Page 197] [\q 197/] 782. Ko nu santambhi pajjote aggapariyesanaü caraü, Addakkhi rattiü khajjotaü jàtavedaü ama¤¤atha. 783. Svàssa gomayacuõõàni abhimatthaü tiõàni ca, Viparitàya sa¤¤àya nàsakkhi pajjaletace. 784. Evampi anupàyena atthaü na labhate mago, Visàõato gavaü dohaü yattha khiraü na vindati. 785. Vividhehi upàyehi atthaü papponti màõavà, Niggahena amittànaü mittànaü paggahena ca. 786. Seõimokkho palàhena vallabhànaü nayena ca, Jagatiü jalatipàlà àvasanti vasundharanti. 4. Khajjopaõakapa¤ho. [PTS Page 198] [\q 198/] [BJT Page 222] [\x 222/] 787. Dhattombhi 1- samma sumukha jute akkhaparàjito, Harehi 2- ambapakkàni viriyante bhakkhayàmase. 788. Alikaü vata maü samma abhutena pasaüsasi, Ko te suto và diññhà và sumukho nàma makkaño. [PTS Page 199] [\q 199/] 789. Ajjàpi me tvaü manasi yaü maü tvaü ahituõóika, Dha¤¤àpaõaü pavisitvà matto chàtaü hanàsi ma. 790. Tàhaü saraü dukkhaseyyaü api rajjampi kàraye, Nevàhaü yàcito dajjaü tathà hi bhayatajjito. 791. Ya¤ca ja¤¤à kulejàtaü gabbhe tittaü amacchariü, Tena sakhi¤ca mitta¤ca dhiro sandhàtumarahati'ti. 5. Ahituõóikajàtakaü. [PTS Page 201] [\q 201/] 792. Madhuvaõõaü madhurasaü madhugandhaü visaü ahu, Gumbiyà ghàsamesàno ara¤¤e odahi misaü. 793. Madhu iti ma¤¤amànà ye taü visamasàyisuü, 3- Tesaü taü kañukaü àsi maraõaü tenupàgamuü. 794. Ye ca kho pañisaïkhàya visaü taü parivajjayuü, Te àturesu sukhità óayhamànesu nibbutà. 795. Evameva manussesu visaü kàmà samohità, âmisaü bandhanaü cetaü maccuvaso guhàsayo. 796. Evameva ime kàme àturà paricàrake, Ye sadà parivajjenti saïgaü loke upaccagutti. 6. Gumbiyajàkataü. 1. Muttombhi - simu 2. Sevehi - simu, hàrehi - machasaü 3. Visamakhàsisuü - machasaü, syà. [PTS Page 203] [\q 203/] [BJT Page 224] [\x 224/] 797. Yvàyaü sàëiyachàpoti kaõhasappaü agàhayi, Tena sappenayaü daññho hato pàpànusàsako. 798. Ahanantamahantàraü 1- yo naro hantumicchiti, Evaü so nihato seti yathàyaü puriso hato. 799. Ahanantamahantàraü 2- yo naro hantumicchiti, Evaü so nihato seti yathàyaü puriso hato. 800. Yathà paüsumuññhiü puriso pañivàtaü pañikkhipe, Tameva so rajo hanti tathàyaü puriso hato. 801. Yo appaduññhassa narassa dussati Suddhassa posassa anaïgaõassa, Tameva bàlaü pacceti pàpaü Sukhumo rajo pañivàtaüva khittoti. 7. Sàëiyajàtakaü. [PTS Page 204] [\q 204/] 802. Amittahatthatthagatà tacasàrasamappità, Pasannamukhavaõõattha kasmà tumbhe na socatha. 803. Na socanàya paridevanàya Attho ca labbhà 3- api appakopi, Socantamenaü dukhitaü viditvà Paccatthikà attamanà bhavanti. [PTS Page 205] [\q 205/] 804. Yato ca kho paõóito àpadàsu Na vedhati atthavinicchaya¤¤u, Paccatthikàssa dukhità bhavanti Disvà mukhaü avikàraü puràõaü. 805. Jappena mantena subhàsitena Anuppadànena paveõiyà và Yathà yathà yattha labhetha atthaü Tathà tathà tattha parakkameyya. 806. Yato ca jàneyya alabbhaneyyo + Mayàva 4- a¤¤ena và esa attho, Asocamàno adhivàsayeyya Kammaü daëhaü kinti kàromidàniti. 8. Tacasàrajàtakaü. 1. Ahantàra mahantàraü - simu, machasaü 2. Ahantàramaghàtentaü - machasaü 3. Atthova labbho - syà atthocalabbhà - machasaü 4. Mahà và - machasaü, syà (+ Sace pajàneyya alabbhaneyyo - aüguttaranikàya). [PTS Page 206] [\q 206/] [BJT Page 226] [\x 226/] 807. Kyàhaü devànamakaraü kiü pàpaü pakataü mayà, yamme sirasmiü obhacca 1- cakkaü bhamati matthake. [PTS Page 207] [\q 207/] 808. Atikkamma ramaõakaü sadàmatta¤ca dubhakaü, 2- Bràhmatara¤ca 3- pàsàdaü kenaññhena idhàgato. 809. Ito bahutarà bhogà atura ma¤¤e bhavissare, Iti etàya sa¤¤àya passa maü vyasanaü gataü. 810. Catubbhi aññhajjhagamà aññhakàhi ca soëasa, 4- Soëasàhi ca khattiüsa atricchaü cakkamàsado. Icchàhatassa posassa cakkaü bhamati matthake. 811. Upari visàlà 5- dupapurà icchà visadagàmini, 6- Yo taü anugijjhanti te honti cakkadhàrino'ti. 9. Mittavindakajàtakaü. [PTS Page 209] [\q 209/] 812. Haüso palàsamavaca nigrodho samma jàyati, 7- Aïkasmiü 8- te nisinnova so te mammàni checchati. 813. Vaóóhatume 9- nigrodho patiññhassa bhavàmahaü, Yathà pità ca màtà ca 10- evameso bhavissati. 814. Yaü tvaü aïkasmi vaóóhesi 11- khirarukkhaü bhayànakaü, âmanta kho taü gacchàma vuóóhimassa na ruccati. [PTS Page 210] [\q 210/] 815. Idàni kho maü bhàyati mahàneru nadassanaü, Haüsassa anabhi¤¤àya mahà me bhayamàgataü. 816. Na tassa vuññhi kusalappasatthà Yo vaóóhamàno ghasate patiññhaü, Tassuparodhaü parisaïkamano Patàrayi mulavadhàya dhãroti. 10. Palàsajàtakaü Vaõõàrobhavaggo dutiyo. 1. Uhacca sãmu åhacca - machasaü 2. Atikkammarammaõaü - saddàmatta¤cadubhakaü - machasaü 3. Brahmattara¤ca - simu, machasaü 4. Aññhahicàpisoëasa duppuraü - machasaü 5. Uparivisàlaü - machasaü 6. Icchà visañagàmini - machasaü, simu 7. Sasampajàyati - machasaü 8. Aïgasmiü - machasaü 9. Vaóóhitameva - machasaü 10. Pitàvà màtà và - simu 11. Vadedhasi - simu, machasaü [BJT Page 228] [\x 228/] 3. Aóóhavaggo [PTS Page 211] [\q 211/] 817. Evambhutassa te ràja àgatassa vase mamaü, Atthi nu koci pariyàyo yo taü dukkhà pamocaye. 818. Evambhutassa me tàta àgatassa vase tava, Natthi no koci pariyàyo yo maü dukkhà pamocaye. [PTS Page 212] [\q 212/] 819. Nतaü sucaritaü ràja nतaü ràja subhàsitaü, Tàyate maraõa kàle evamevitaraü dhanaü. 820. Akkocchi maü avadhi maü ajini maü ahàsi me, Ye taü upanayhanti veraü tesaü na sammati. 821. Akkocchi maü avadhi maü ajini maü ahàsi me, Ye taü upanayhanti veraü tesupasammati. 822. Nahi verena veràni sammanatidha kudàcanaü, Averena ca sammanti esa dhammo sanantanoti. 1. Dãghitikosalajàtakaü. [PTS Page 214] [\q 214/] 823. Agàrà paccupetassa anàgàrassa 1- te sato, Samaõassa na taü sàdhu yaü petamanusocasi. 824. Saüvàsena bhave sakka manussassa migassa và, Bhadaye jàyate pemaü taü na sakkà asocituü. 825. Mataü marissaü rodanti ye rudanti lapanti ca, Tasmà tvaü isi mà rodi roditaü moghamàhu santo. 826. Roditena bhave brahme mato peto samuññhahe, Sabbe saïgamma rodàma a¤¤ama¤¤assa ¤àtake. [PTS Page 215] [\q 215/] 827. âdittaü vata maü santaü ghatasittaüva pàvakaü, Càrinà viya masi¤caü sabbaü nibbàpaye daraü. 828. Abbahi vata me sallaü yamàsi hadayanissitaü, Yo me sokaparetassa puttasokaü apànudi. 1. Anagàrassa machasaü [BJT Page 230] [\x 230/] 829. Sohaü abbuëabhasallosmi vitasoko anàvilo, Na socàmi na rodàmi tava sutvàna vàsavàti. 2. Vigapotajàtakaü. [PTS Page 217] [\q 217/] 830. Tuhiü gàtà kattha gatà iti làlappati jano, Ahameva eko jànàmi udapàne musikà hatà 831. Yathetaü 1- iti citi ca gadrabhova nivattasi, Udapàne musikaü hanatvà yavaü bhakkhitumicchasi. [PTS Page 218] [\q 218/] 832. Daharo càsi dummedha pañhamuppattiko 2- susu, Dighametaü samàsajja 3- na te dassami jãvitaü. 833. Nàntalikkhahavanenàhaü 4- nàïgaputtasirena và, 5- Puttena sipatthayito silokehi pamovito. 834. Sabbaü sutamadhiyetha hinamukkaññhamajjhimaü, Sabbassa atthaü jàneyya na ca sabbaü payojaye Hoti tàdisako kàlo tattha atthàvahaü suta'nti. 3. Musikajàtakaü. [PTS Page 221] [\q 221/] 835. Sabbaü bhaõóaü samàdàya pàraü tiõõosi bràhmaõa, Paccàgaccha lahuü khippaü mampi tàrehidanito. 836. Asanthukaü maü cirasanthutena 6- Niminti hoti adhuvaü dhuvena, Mayàpi hoti nimineyya a¤¤aü Ito ahaü durataraü gamissaü. [PTS Page 223] [\q 223/] 837. Kàyaü phaëagalàgumbhe 7- kàroti ahuhàsiyaü, Nayidha naccaü và gitaü và tàlaü và susamàhitaü Anambhi kàle sussoõi kinnu jagghasi sobhane. 838. Sigàla bàla dummedha appapa¤¤osi jambuka, Jino maccha¤ca pesi¤ca kapaõo viya jhàyasi. 839. Sudassaü vajjaü a¤¤esaü attano pana duddasaü, Jinà pati¤ca jàra¤ca mampi tva¤¤eva jhàyasi. 1. Ya¤evataü - sãmu, machasaü 2. Pañhamuppattito - syà, machasaü. Simu 3. Dãghaü cetaü samàpajja - machasaü 4. Nattalikkhabhavanena - machasaü 5. Nàïgaputtasitena và - machasaü 6. Asanadhataü maü cirasandhatenanimisi hoti - machasaü 7. Kàyaü phaëagaõagubbe - syà, phaëagaõi gumbe - machasaü [PTS Page 224] [\q 224/] [BJT Page 232] [\x 232/] 840. Evametaü migaràja yathà bhàsasi jambuka, Sà nunàhaü ito gantvà bhattu bhessaü vasànugà. 841. Yo hare mattikaü thàlaü kaüsathàlampi so hare, Kataüyeva tayà pàpaü punapevaü karissasiti. 4. Tulladhanuggabhajàtakaü. [PTS Page 225] [\q 225/] 842. Idàni khombhi sukhito arogo. Nikkaõñako nippatito kapoto, Kàhàmidàni hadayassa tuññhiü Tathàhi maü maüsasàkaü baleti. [PTS Page 226] [\q 226/] 843. Kàyaü balàkà sikhini cori laïghipitàmahà, Oraü balàke àgaccha caõóo me vàyaso sakhà. 844. Alaü hi te jagghitàye mmaü disvàna edisaü, Vilunaü sudaputtena piññhimaddena makkhitaü. 845. Sunàbhàto sucilittosi antapànena tappito, Kaõñho ca te veëuriyo agamà nu kajaïgalaü. 846. Mà te mitto amitto và agamàsi kajaïgalaü. Pi¤chàni tattha làyitvà kàõñhe bandhanti vaññanaü. [PTS Page 227] [\q 227/] 847. Punapàpajjasi samma sãlaü hi tava tàdisaü Na hi vànusakà bhogà subhu¤ajà honti pakkhinà'ti. 5. Kapotajàtakaü. Aóóhavaggo tatiyo. Tassuddànaü: Atha vaõaõà sasila hiri labhate Sumukhàmisasàliya mittavaro, Atha cakka palàsa saràja sato Yavabàlakapokataü paõõa rasàti. Pa¤cakanipato niññhito. Tatra vagguddànaü: Jina¤ca vaõõaü asamaü vaggupari Sudesità jàtakanti pa¤ca visati, Mahesino burahmacarittamuttama mavoca gàthà atthavati subya¤catà'ti. [PTS Page 229] [\q 229/] [BJT Page 234] [\x 234/] 848. Màssu kujjhi 1- bhumipati màssu kujjhi rathesabha, Kuddhaü appañikujjhanto ràjà raññhassa pujito. 849. Gàme và yadi vàra¤¤e ninne vàyadi và thale, Sabbatthamanusàsàmi màssu kujjhi rathesabha. [PTS Page 230] [\q 230/] 850. Avàriyapità nàma ahu gaügàya nàviko, Pubbe janaü tàrayitvà 2- pacchà yàcati vetanaü Tenassa bhaõóanaü hoti na ca bhogehi vaóóhati. 851. Atiõõaüyeva yàcassu apàraü tàta nàvika, A¤¤o hi tiõõassa mano a¤¤o hoti taresino. 3 [PTS Page 231] [\q 231/] 852. Gàme và yadi vàra¤¤e ninne vàyadi và thale, Sabbatthamanusàsàmi màssu kujjhi nàvika. 853. Yà yevànusàsaniyà ràjà gàmavaraü adà, Tàyevànusàsaniyà nàviko pahari mukhaü. [PTS Page 232] [\q 232/] 854. Bhattaü bhinnaü hatà bhariyà gabbho ca patito chamà, Migova jàtaråpena na tenatthaü avaóóhitunti. 4- 1. Avàriyajàtakaü. [PTS Page 233] [\q 233/] 855. Mà tàna kujjhi na hi sàdhu kodho Mahumpi te adiññhaü assuta¤ca, Màtà pità disatà setaketu âcariyamàhu disataü pasatthà. [PTS Page 234] [\q 234/] 856. Agàrino annadapàõavatthadà Avhàyikà tampi disaü vadanti Esà disà paramà setaketu Yaü patvà dukkhi sukhino bhavanti. [PTS Page 236] [\q 236/] 857. Kharàjinà jañilà païkadantà Dumukkharåpà ye me japanti mante, Kacci nu te mànusike payoge Idaü vidu parimuttà apàyà. 1. Kujjha - machasaü 2. Tàretvàna - machasaü 3. Tàresino - syà 4. Abandhiüsu - machasaü [BJT Page 236] [\x 236/] 858. Pàpàni kammàni karitva ràja Bahussuto neva careyya dhammaü, Sabhassavedàpi na taü pañicca Dukkhà pamu¤ce caraõaü apatvà [PTS Page 237] [\q 237/] 859. Sahasasavedopi taü pañicca Dukkhà pamu¤ce varaõaü apatvà, Ma¤¤àmi vedà aphalà bhavanti Sasa ¤¤amaü 1- caraõa¤¤eva saccaü. 860. Naheva vedà aphalà bhavanti Sasaüyamaü caraõa¤ceva 2- saccaü, Kittiü hi pappoti adhicca vede Santaü putoti 3- caraõena dantoti. 2. Setaketujàtakaü. [PTS Page 241] [\q 241/] 861. Païko ca kàmà palipo ca 4- kàmà Bhaya¤ca metaü timulaü pavuttaü, Rajo ca dhumo ca mayà pakàsità 5- Bhitvà tuvaü pabbaja brahmadatta. [PTS Page 242] [\q 242/] 862. Gathito ca ratto adhimucchito ca Kàmesvàhaü 6- buhmaõa bhiüsaråpaü, Taü nussahe jivikattho pahàtuü Kàhàmi pu¤¤àni anappakàni. [PTS Page 243] [\q 243/] 863. Yo atthakàmassa hitànukampino Ovajjamàno na karoti sàsanaü, Idameva seyyo iti ma¤¤amàno Punappunaü gabbhamupeti mando. 864. So ghoraråpaü nirayaü upeti Subhàsubhaü muttakarisapuraü, Santà sakàye na jahanti giddhà Ye honati kàmesu avitaràgà. [PTS Page 244] [\q 244/] 865. Miëhena lintà ruhirena makkhità Sembhena lintà upanikkhamanti, Yaü yaü hi kàyena phusanti tàvade Sabbaü asàtaü dukkhameva 8- kevalaü. 1. Sasaüyamaü - syà 5. Pakàsiko - machasaü 2. Caraõameva - machasaü 6. Kàmesvahaü - machasaü 3. Santiü puõeti - simu, machasaü 7. Subhà subha - machasaü 4. Palipàca - simu 8. Dukhameva. [BJT Page 238] [\x 238/] 866. Disvà vadàmi nahi a¤¤ako savaü Pubbenivàsaü bahukaü saràmi, Citràhi gàthàhi subhàsitàhi Darimukho nijjhàpayi sumedhanti. 3. Dirãmukhajàtakaü. [PTS Page 247] [\q 247/] 867. Kàkoëà 1- kàkasaïghà ca maya¤ca pata taü varà, Sabbeva sadisà bhoma imaü àgamma pabbataü. 868. Idha sibhà ca vyagghà ca sigàlà ca migàdhamà, Sabbeva sadisà honti ayaü ko nàma pabbato. 869. Imaü nerunti jànanti manussà pabbatuttamaü, Idha vaõõena sampannà vasanti sabbapàõino. 870. Amànanà yattha siyà santànaü và vimànanà, Hinasammànanà và'pina tattha vasatiü vase. 871. Yatthàlaso ca 2- dakkho ca suro bhirå ca pujiyà, Na tattha santo nivasanti 3- avisesakare nàge. 4- [PTS Page 248] [\q 248/] 872. Nàyaü neru vibhajati binamukkaññhamajjhime 5- Avisesakàrà neru handa neraü jahàmaseti. 4. Nerujàtakaü. [PTS Page 251] [\q 251/] 873. âsàvati nàma latà jàtà cittalatàvane, Tassà vassasahassena ekaü nibbattate phalaü. Taü devà pañirupàsanti tàva duraphalaü satiü. 6- 874. âsiüseva tuvaü ràja àsaphalavati sukhà, âsiüsetheva so pakkhã àsiüsetheva 7- so dijo. 875. Tassa càsà samijjhittha tàva duragatà sati '8- âsiüseva tuvaü ràja àsà phalavati sukhà. 1. Kàkoëa - machasaü 2. Yattha ca alàso ca - sãmu. 3. Vasanti - machasaü, syà 4. Visesa akare jane - machasaü 5. Hinaukkaññha - machasaü, syà 6. Duriphalesati - machasaü, syà 7. Asisatheva syà adusiüsatheva - machasaü 8. Tassecàsà machasaü tasasvàsà samijjhati - tàvaduragatesati - syà. [PTS Page 253] [\q 253/] [BJT Page 240] [\x 240/] 876. Sampesi 1- kho maü vàcàya na ca sampesi kammunà, Màlà sereyyakasseva vaõõavannà agandhikà. 877. Aphalaü madhuraü vàcaü yo mittesu pakubbati, Addaü avissaü bhogaü sandhi tenassa jirati. 878. Yaü hi kayirà taü hi vade yaü na kayirà na taü vade, Akarontaü bhàsamànaü parijànanti paõóità. 879. Bala¤ca vata me khiõaü patheyya¤ca na vijjati, Saïke pàõuparodhàya handandàni vajàmahaü. [PTS Page254] [\q 254/] 880. Etadeva hi me nàma yaü nàmasmiü rathesabha, âgamehi mahàràja pitaraü àmantayàma'nti. 5. âsakkajàtakaü. [PTS Page 255] [\q 255/] 881. Na me rucci migàlopa yassa te tàdisà gati, Atuccaü tàta patasi abhumiü tàta sevasi. 882. Catukkaõõaüva kedàraü yadà te pañhavi 2- siyà, Tàto tàta nivattassu màssu etto paraja gami. 883. Santi a¤¤epi sakuõà pantayànà vihaïgamà, Akkhittà vàtavegena naññhà te sassatisamà. [PTS Page 256] [\q 256/] 884. Akatvà aparaõõassa 3- pitu vuddhassa sàsanaü, 4- Kàëe vàte 5- atikkamma verambànaü vasaü gato. 6- 885. Tassa puttà ca dàrà ca ye ca¤¤e anujivino, Sabbe vyasanamàpàduü anovàdakare dije. 886. Evampi idha vuddhànaü 7- yo vàkyaü nàvakhujjhati, Atisimaü caro ditto gijjhovàtitasàsano. Sabbe saïkhya napapponti akatvà buddhasàsananti. 6. Migàlopajàtakaü. 1. Saüsesi - machasaü 5. Kàlavàte - machasaü 2. Pathavi - machasaü 6. Agà - simu. Machasaü syà 3. Apakandassa -machasaü 7. Vaóànaü - simu 4. Pituvadadhasa bhàsanaü - machasaü [PTS Page 259] [\q 259/] [BJT Page 242] [\x 242/] 887. Kà nu koëena vaõõe na na càsi piyadassanà, Kà và tvaü kassa và ñhità kathaü janemu taü mayaü. 888. Mahàràjassabhaü ñhità viråpakkhassa caõóiyà, Ahaü kàëi alakkhikà kàëakaõiti maü vidu Okàsaü yàcito dehi vasemu tava santike 889. Kiü sile kiü samàcàre purise nivisase 1- tuvaü, Puññhà me kàëi akkhàhi yathà jànemu taü mayaü. 890. Makkhi paëàsi sàrambhi issuki macchari sañho, So mayhaü puriso kantoladdhaü yassa 2- vinassati. [PTS Page 260] [\q 260/] 891. Kodhano upanàhi ca pisuno ca vibhedako. Kaõñakavàco +pharuso so me kantataro tato. 892. Ajjusuveti puriso sadatthaü nàvakhuüjhati, Ovajjamàno kuppati seyyaso atima¤¤ati. 893. Davappaluddho 3- puriso sabbamitetahi dhaüsati, So mayhaü puriso kanto tasmiü homi anàmayà. [PTS Page 261] [\q 261/] 894. Apehi ento tvaü kàëi netaü ambhesu vijjati, A¤¤aü janapadaü gaccha nigame ràjadhàniyo. 895. Ahampi kho taü jànàmi netaü tumbhesu vijjati, Santi loke alalakkhikà saïgharanti bahuü dhanaü Ahaü devo ca me hàtà ubho naü vidhamàmase. 896. Kànu dibbena vaõõena pathabyà suppatiññhità, Kà và tvaü kassa và ñhità kathaü jànemu taü mayaü. 1. Nicise - machasaü, syà 2. Yasaü - machasaü 3. Devappapuriso luóo - machasaü + Naõñhakavaco nàrada [PTS Page 262] [\q 262/] [BJT Page 244] [\x 244/] 897. Mahàràjassahaü ñhità dhataraññhassa sirimato, ahaü siri ca lakkhi ca bhuripa¤¤àti maü vidu. Okàsaü yàcito dehi vasemu tava santike. 898. Kiü sile kiü samàcàre purise nivisase tuvaü, Puññhà me lakkhi akkhàhi yathà jànemu taü mayaü. 899. Yo càpi site athavàpi uõhe Vàtàtape óaüsasiriüsape ca, Khudaü pipàsaü abhibhuyya sabbaü Rattindivaü yo satataü niyutto. Kàlagata¤ca na hàpeti atthaü So me manàpo nivaseva 1- nambhi. 900. Akkodhano 2- mittavà càgavà ca Silupapatto asañhojubhuto, Saïgàhako sakhilo saõhavàco Mahattapattopi nivàtavutti. 901. Tasmàhaü pose vipulà bhavàmi Ummi 3- samuddassa yathàpi vaõõaü, Yo càpi mitte athavà amitte Seññhe sarikkhe athavàpi hãne. [PTS Page 262] [\q 262/] 902. Atthaü carantaü athavà anatthaü âvi raho saïgahañameva vatte, Vàcaü na vajjà pharusaü kadàci Matassa jivasasa vatassa homi. 903. Etesa yo a¤¤ataraü labhitvà Kantà siri majjati appapa¤¤o, + Taü dinnaråpaü visamaü carantaü Karisajàtaü va 4- vivajjayàmi. 904. Attànà kurute lakkhiü alakkhiü kurutattànà, Na hi lakkhiü alakkhiü và a¤¤o a¤¤assa kàrako'ti. 7. Sirikàlakaõaõijàtakaü. 1. Nivase. 2. Akodhane, syà akkodhano - simu, machasaü 3. Umami - syà 4. Karisaññhànaü va - machasaü + Kattàsiri, nattasi, kantaü siranti tayopi pañhà aññhakathà. [PTS Page 265] [\q 265/] [BJT Page 246] [\x 246/] 905. Sucittapattacchadana tambacuëa vihaïgama, Oroha dumasàkhàya 1- mudhà bhariyà bhavàmi te. 906. Catuppadi tvaü kalyàõi dvipadàhaü 2- manorame, Migi pakkhã asaüyuttà a¤¤aü pariyesa sàmikaü. [PTS Page 266] [\q 266/] 907. Komàrikà te hessàmi ma¤jukà piyabhàõini, Vinda maü ariyena vedena sàvayà maü yadicchasi. 908. Sakuõàdini 3- lohitape cori kukkuñapothini, Na tvaü ariyena vedena mamaü bhattàra micchasi. 909. Evampi caturà nàri disvàna 4- pavaraü naraü, Nenti sanhàhi vàcàhi biëàri viya kukkuñaü. 910. Yo ve 5- uppatitaü atthaü nakhippamanukhujjhati, amittavasamànevati pacchà ca manutappati. [PTS Page 267] [\q 267/] 911. Yo ca uppatitaü atthaü khippameva nibodhati, muccate santusambàdhà kukkuñova biëariyà'ti. 8. Kukkuñajàkataü. [PTS Page 268] [\q 268/] 912. Dhammaü caratha ¤àtayo dhammaü caratha bhaddaü vo, Dhammacàri sukhaü seti asmiü loke parambhi ca. 913. Bhaddako vatayaü pakkhã dijo paramadhammiko, Ekapàdena tiññhanto dhammamevànàsàsati. [PTS Page 269] [\q 269/] 914. Nàssa sãlaü vijànàtha ana¤¤àya pasaüsatha, Bhutvà aõóa¤ca chape ca dhammo dhammoti bhàsati. 915. A¤¤aü bhaõati vàcàya a¤¤aü kàyena kubbati, Vàcàya no ca kàyena taü dhammaü adhiññhito. 1. Dumaü - machasaü 2. Vipàdàhaü - machasaü 3. Kuõapàdini, - aññhakathà 4. Disvàna sadhanaü - machasaü 5. Yoca - syà. [BJT Page 248] [\x 248/] 916. Vàcàya sakhilo manoviduggo Channo kupasayova kaõhasappo, Dhammadhajo gàmanigamàsu sàdhu sammato Dujjàno purisena khàlisena. 917. Imaü tuõóehi pakkhehi pàdà cimaü viheñhatha, Chavaü himaü vinàsetha nàyaü saüvàsanàraho'ti. 9. Dhammadhajajàtakaü. [PTS Page 272] [\q 272/] 918. Sace bràhmaõa gacchasi sàketaü a¤janàvanaü, Vajjàsi nandiyaü nàma puttaü asmàkaorasaü. Màtà pità ca te vuddhà te taü icchanti passituü. 919. Bhuttà mayà nivàpàni ràjino pàõabhojanaü, Taü ràjapiõóaü avabhottuü nàhaü buhmaõamussahe. 920. Odabhissàmahaü passaü khurappàõissa ràjino, Tadàhaü sukhito mutto api passeyya màtaraü. [PTS Page 274] [\q 274/] 921. Migaràjà pure àsiü kosalassa niketave, Nandiyo nàma nàmena abhiråpo catuppado. 922. Taü maü vadhitumàga¤ji dàyasmiü a¤ajanàmane, Dhanuü adejjhaü natvàna usuü sandhàya kosalo. 923. Tassàhaü odahiü passaü khurappàõissa ràjino, Tadàhaü sukhito mutto màtaraü daññhumàgato'ti. 10. Nandiyamiga 1- jàtakaü. Avàriyavaggo pañhamo. Tassuddànaü: Darimukha sanerutà ca puna, âsànandasiri ca sucittavaro Athadhammikanandi migena dasa. 1. Migaràja - syà. [PTS Page 278] [\q 278/] [BJT Page 250. [\x 250/] ] 924. Saccaü kireva màhaüsu bhastaü 1- bàloti paõóità, Passa bàlo rahokammaü àvikubbaü na khujjhati, 925. Tvaü nukho samma bàlosi kharaputta vijànahi, Rajjuyà hi parikkhitto vaïkoññho ohito mukho. 926. Aparampi 2- samma te bàlyaü 3- yo mutato na palàyasi, So ca bàlataro samma yaü tvaü vahasi senakaü. [PTS Page 279] [\q 279/] 927. Yannu sammà ahaü bàlo ajaràja vijànahi, Atha kena senako bàla taü me akkhàhi pucchito 928. Uttamatthaü labhitvàna bhariyàya yo padassati, 4- Tena jahissatantànaü 5- sà cevassa 6- na hesasti. [PTS Page 280] [\q 280/] 929. Na ve piyaü meti janinda tàdiso Attaü niraü katvà piyàni sevati, Antàva seyyo paramàva seyyà Labbhà piyà ocitatthena pacchàti. 1. Kharaputtajàtakaü. [PTS Page 282] [\q 282/] 930. Akakkasaü apharusaü kharadhonaü supàsiyaü, Sukhumaü tãõiõagga¤ca ko suciü ketumicchati. 931. Sumajja¤ca supàsa¤ca anupubbaü suvattitaü, 7- Ghanaghàtimaü pañitthaddhaü 8- ko suciü ketumicchati. [PTS Page 283] [\q 283/] 932. Itodini patàyanti suciyo khaëisàni ca, Koyaü kammàragàmasmiü suciü vikketumicchati. 933. Ito satthàni gacchanti kammantà vividhà puthu, Koyaü kammàragàmasmiü suciü vikketumarahati. 1. Kalakaü - syà, garaü - machasaü 2. Ayampi - machasaü 3. Bàlo - machasaü 4. Bhariyà na bhavisasti - machasaü 5. Cachissatattànaü - machasaü 6. Sàcetassa jahissati - machasaü 7. Suvaññitaü - machasaü 8. Pañitadaóaü - machasaü [PTS Page 284 [\q 284/] BJT Page 252] [\x 252/] 934. Suciü kammàragàmasmiü vikketabbà pajànatà âcariyàva jànanti 1- kammaü sukatadukkataü. 935. Ima¤ca te pità bhadde suciü ja¤¤a mayà kataü, Tayà ca maü nimanteyya ya¤cattha¤¤aü ghare dhananti. 2. Sucijàtakaü. [PTS Page 288] [\q 288/] 936. Navachandakedàni diyati 2- Puõõàyaü doõi suvàmini ñhità, Bahuke jane pàsapàõike No ca kho me pañibhàti bhu¤jituü. [PTS Page 289] [\q 289/] 937. Tasasi bhamasi geõamicchasi Attàõosi 3- tuhiü gamissasi, Appossukko bhu¤ja tuõóila Maüsatthàya hi posiyàmase. 938. Ogaha rahadaü akaddamaü Sabbaü sedamalaü pavàhaya, Gaõhihi navaü vilepanaü Yassa gandho 4- na kadàvi chijjati. [PTS Page 290] [\q 290/] 939. Katamo rahado akaddamo kiüsu sedamalanti vuccati, katama¤ca navaü vilepanaü Tassa gandho na kadàvi chijjati. 940. Dhammo rahado akaddamo pàpaü sedamalanti vuccati, sãla¤ca navaü vilepanaü Tassa gandho na kadàvi chijjati. 941. Nandanti sarãraghàtino Na ca nandanti sariradhàrino, Puõõàya ca puõõamàsiyà Ramamànàva jahanti jãvitanti. 3. Tuõóilajàtakaü. 1. âcariyàvasajànanti - machasaü 2. Navachantake doni - syàünacavacchaddake - machasaü 3. Atàõesi - machasaü + sucinti vihataticipallàso katoti - aññhakathà, 4. Kassagandho - machasaü [PTS Page 295] [\q 295/] [BJT Page 254] [\x 254/] 924. Siïgi migo àyata cakkhunetto Aññhittaco vàrisayo alomo, Tenàbhibhuto kapaõaü 1- rudàmi Hare sakhà kisasa nu maü jahàsi. [PTS Page 296] [\q 296/] 943. So passasanto mahatà phaõena. Bhujaïgamo kakkañamajjhapatto, 2 pucchàmi taü àyatacakkhunetta Bhujaïgamaü kakkañako gahesi. 944. Na vàyasaü no pana sapparàjaü 3 ghàsatthiko kakkañako adeyya, Pucchàmi taü àyatacakkhunetta Atha kissa hetumbha 4- ubho gahità. 945. Ayaü puriso mama atthàkàmo Yo 5- maü gahetvàna dakàya neti, Tasmiü mate dukkhamanappakaü me Aha¤ca eso ca ubho na homa. 946. Mama¤ca disvàna pavaóóhakàyaü Sabbo jano hiüsitumeva micche Sàdu¤ca thulla¤ca mudu¤ca maüsaü Kàkàpi maü disvà vibheñhayeyyuü. [PTS page 297] 947. Sace tassa hetumbha 4- ubho gahità Uññhàtu poso visamàcamàmi, Mama¤ca kàka¤ca pamu¤ca khippaü Pure visaü gàëahamupeti maccaü. [PTS Page 298] [\q 298/] 948. Sappaü pamokkhàmi na tàva kàkaü Pañibaddhako hohiti tàva kàko, Purisa¤ca disvàna sukhiü arogaü Kàkaü pamokkhàmi yatheva sappaü. 949. Kàko tadà devadatto ahosi Màro pana kaõhasappo ahosi, ânandabhaddo kakkañako ahosi Ahaü tadà bràhmaõo homi satthàti. 4. Suvaõõakakkañaka jàtakaü. 1. Kapaõo - machasaü 2. Kakkañakajjha patto - machasaü kakkañakamajjhapatto - syà 3. Kaõhasappaü - machasaü 4. Hetu - machasaü 5. So - machasaü + Sakaüsakhàrantipi pàñho attatenà sabhàyanti attho - aññhakathà [PTS Page 301] [\q 301/] [BJT Page 256] [\x 256/] 950. Pakuõo mayhako nàma girisànàdarivaro Pakkaü pipaphalimàruyha mayhaü mayhanti 1- kandati. [PTS Page 302] [\q 302/] 951. Tassevaü 2- vilapanantassa dijasaïghà samàgatà Bhutvàna sipaphaliü yanti vilapitveva so dijo. 952. Evameva idhekacco saïgharitvà bahuü dhanaü, Nevattano na ¤àtinaü yathodhiü pañipajjati. 953. Na so acchàdanaü bhattaü na màlaü na vilepanaü, Anubhoti sakiü ki¤ci na saïgaõhàti ¤àtake. 954. Tassevaü vilapantasasa mayhaü mayhanti 1- rakkhato, Ràjàno athavà corà dàyàdàyeva apapiyà Dhanamàdàya gacchanti vilapitveva so naro. 955. Dhãro ca bhoge adhigamma saïgaõhàti ca ¤àtake, Tena so nittiü pappoti pecca sagega ca modatiti. 5. Mayhakajàtakaü. [PTS Page 305] [\q 305/] 956. Dubbaõõaråpaü tuvamariyavaõõi Purakkhatvà 3- pa¤jaliko namassasi, Seyyo nu te so udavà 4- sarikkho Nàmaü parassantato càpi bråhi. 957. Na nàmagontaü gaõhanti ràja Sammaggatànujjugatànadevà, Aha¤ca te nàmadheyyaü vadàmi Sakkohasmi tidasànamindo. 958. Yo disvà bhikkhuü caraõupapantaü Purakkhatvà 3- pa¤jaliko namassati, Pucchàmi taü devaràjetamatthaü Ito cuto kiü labhate sukhaü so. [PTS Page 306 [\q 306/] 959.] Yo disvà bhikkhuü caraõupapantaü Purakkhatvà pa¤jaliko namassati, Diññheva dhamme labhate pasaüsaü sagga¤ca so yàti sarirabhedà. 1. Mayha mayhànti - aññhakathà 2. Tasseva - machasaü 3. Purakkhitvà- machasaü, syà 4. Udàhu - machasaü, syà [BJT Page 258] [\x 258/] 960. Lakkhi vata me udapàdi ajja Yaü vàsavaü bhåtapataddasàma, Bhikkhu¤ca disvàna tavajja sakka Kàhàmi pu¤¤àni anappakàni. 961. Addhà have sevitabbà sapa¤¤à Bahussutà ye bahuñhànacittino, Bhikkhu¤ca disvàna mama¤ca ràja Kirohi pu¤¤àni anappakàni. [PTS Page 307] [\q 307/] 962. Akkodhano niccapasannacitto Sabbàtithiyàcayogo havitvà, Nihaccamànaü abhivàdayissaü Sutvàna devinda subhàsitànã'ti. 6. Dhajaviheñhajàtakaü. [PTS Page 308] [\q 308/] 963. Yametaü vàrijaü pupphaü adinnaü upasiïghasi, Ekaïgametaü theyyànaü gandhatthenosi 1- màrisa. 964. Na haràmi na bha¤jàmi àrà saïghàmi vàrijaü, Atha kena nu vaõõena gandhatthenoti vuccati. [PTS Page 309] [\q 309/] 965. Yoyaü bhisàni khaõati puõóarikàni bha¤ajati, evaü àkiõõakammanto kasmà eso na vuccati. 966. âkiõõaluddo puriso dhàtiveëaüva makkhito, Tasmiü me vacanaü natthi ta¤ca arahàmi vattave. 967. Anaïgaõassa posassa niccaü sucigavesino, Vàëaggamantaü pàpassa abbhàmattaüva khàyati. 968. Addhà maü yakkha jànàsi atho maü anukampasi, Punapi yakkhi vajjàsi yadà pasassi edisaü. 969. Neva taü upajivàma napi te bhatakambhase, Tvameva bhikkhu jàneyya yena gaccheyya suggati'nti. 7. Bhisapupphajàtakaü 1. Gandhathenosi - machasaü, syà [PTS Page 311] [\q 311/] [BJT Page 260] [\x 260/] 970. Susukhaü vata jivanti ye janà vighàsàdino, Diññheva dhamme pàsaüsà samparàye ca suggati. 971. Sukassa bhàsamànassa na nisàmetha paõóità, Idaü suõàtha sodariyà ambhe vàyaü pasaüsati. 972. Nàhaü tumbhe pasaüsàmi kuõapàdà suõàtha me, Ucchiññhabhojino tumbhe na tumbhe vighàsàdino. 973. Sattavaso pabbajità mejjhàra¤¤e sikhaõóano, Vighàseneva yàpento maya¤ce bhoto gàrayhà, Kenu bhoto pasaüsiyà. 974. Tumbhe sihànaü vyagghànaü vàëàna¤càvasiññhakaü, Ucchiññheneva yàpentà ma¤¤ivhà vighàsàdino. [PTS Page 312] [\q 312/] 975. Ye brahmaõassa samaõassa a¤¤assa ca vaõibbino, Datvàna sesaü bhu¤janti te janà vighàsàdino'ti. 8. Vighàsajàtakaü. [PTS Page 313] [\q 313/] 976. Paõitaü bhu¤jase bhattaü sappitela¤ca màtula, Atha kena nu vaõõena kiso tvamasi vàyasa. 977. Amittamajjhe vasato tesu àmisamesato, Niccaü ubbiggahadayasasa kuto kàkassa daëhiyaü. 978. Niccaü ubbedhino kàkà dhaïkhà pàpena kammunà, Laddho piõóo na piõeti kiso tenasmi vaññaka. 979. Låkhàni tiõbãjàni appasenhàni bhu¤jasi, Atha kena nu vaõõena thulo tvamasi vaññaka. 980. Appicchà appacintàya aviduragamanena ca, Laddhà laddhena yàpento thulo tenasmi vàyasa. 981. Appicchassa hi posassa appacintisukhassa ca, Susaïgahitamànassa vutti susamudàniyà'ti. 9. Vaññakajàtakaü. [PTS Page 314 [\q 314/] 262] 982. Cirassaü vata passàma sahàyaü maõidhàrinaü, Sukatàya massukuttiyà sohate vata me sakhà. [PTS Page 315] [\q 315/] 983. Paråëhakacchanakhalomo ahaü kammesu vyàvaño, Cirassaü nahàpitaü laddhà lomantaü apahàrayiü. 984. Yaü nu lomaü ahàresi dullabhaü laddhakappakaü, Atha ki¤carahi te samma kaõñhe kiõakiõàyati. 985. Manussasukhumàpànaü maõi 1- kaõeñhasu lambati, Tesàhamanusikkhàmi mà tvaü ma¤¤i davà kataü. 986. Sacepi maü pihayasi massukuttiü sukàritaü, Kàrayismàmi te samma maõi¤càpi dadàmi te. 987. Tva¤¤eva maõinà chatto sukatàya ca massuyà, âmanta kho taü gacchàmi piyaü me tava dasasnanti. 10. Kàkajàtakaü Senakavaggo dutiyo Tassuddànaü: Atha passa sasuvi ca tuõóilako Migamayhaka pa¤cama sakkavaro, Atha pa¤jalivàrija mejjha puna Atha vaññaka kapotavarena dasa. Chakkanipàtaü niññhitaü. Tata vagguddànaü bhavati: Atha vaggaü pakittisasaü chanipàtavaruttame, Avàriyo senako dveva vuttà subya¤janàti. 1. Maõi - machasaü [PTS Page 318] [\q 318/] [BJT Page 264] [\x 264/] 988. Diyaóóhakukku udayena kaõõikà Vidatthiyo aññha parikkhipanti naü, Sasiüsapà sàramaya 1- apheggukà Kuhiü ñhità uparito na dhaüsati. 989. Yà tiüsati sàramayà anujajukà Parikiriya 2- gopàõasiyo samaññhità, Tà saïgahità 3- balasà ca piëità Samaññhità uparito na dhaüsati. 990. Evaü mittehi daëhehi paõóito Abhejjaråpehi sucihi mantihi, Susaïgahito siriyà na dhaüsati Gopàõasi bhàravahàva kaõõikà. [PTS Page 319] [\q 319/] 991. Kharattavaü mellaü + yathàpi satthàvà Anàmasantopi karoti tittakaü, Samàharaü sàduü kàroti patthivà Asàdu 4- kayirà tanuvañña muddharaü. 5- 992. Evampi gàmanigamesu paõóito Asàhasaü ràjadhanàni saüharaü, dhammànuvatti pañipajjamàno Saphàni kayirà aviheñhayaü paraü. [PTS Page 320] [\q 320/] 993. Odàtamulaü sucivàrisambhavaü Jàtaü yathà pokkharaõisu ambujaü, Padumaü yathà agginikàsaphàlimaü Na kaddamo na rajo na vàri limpati. 994. Evampi vohàrasuciü asàhasaü Visuddhakammantamapetapàpakaü, Na limpati kammakilesatàdiso Jàtaü yathà pokkharaõisu ambuja'nti 1. Kukkujàtakaü. 1. Sàsiüpà sàramayà - machasaü 2. Pakiriyà - machasaü 3. Kàhi susaügahità - machasaü 4. Asàduü - machasaü asàdhu - syà 5. Tanukhandhamudadharaü tanuvadadhamuddharaü - machasaü, syà + Khellanti và pàñhe ayame cattho - aññhakathà [PTS Page 323] [\q 323/] [BJT Page 266] [\x 266/] 995. Yathà càpo ninnamati jiyà càpi nikujati, Ha¤¤ate nåna manojo migaràjà sakhà mama. 996. Handadàni vanaü tàõaü 1- pakkàmi yathàsukhaü, Netàdisà sakhà honati lababhà me jivato sakhà. 997. Na pàpajanasaüsevi avavantaü sukhamedhati, Manojaü passa semànaü giriyassànusàsani. 998. Na pàpasampavaïkena màtà puttena nandati, manojaü 2passa semànaü acchantaü samahi lohite. 999. Evamàpajjati 3- poso pàpiya¤ca nigacchati, Yo ve hitànaü vacanaü na kàroti atthadassinaü. 1000. Eva¤ca so hoti tato ca pàpiyo Yo uttamo adhamanujapasevi Pasasuttamaü adhamajanupasevitaü 4- Migàdhipaü saravaravedhanibbutaü, [PTS Page 324] [\q 324/] 1001. Nihiyati puriso nihinasevi na ca hàyetha kadàci tulyasevi, Seññhamupanamaü 5- udeti khippaü Tasmà antano uttariü bhajethàti. 2. Manojajàtakaü. [PTS Page 327] [\q 327/] 1002. Ràjà te bhattaü pàhesi sucimaüsupasecanaü, Makhàdevasmiü 6- adhivatthe 7- ehi nikkhama bhu¤jassu. [PTS Page 328] [\q 328/] 1003. Ehi màõava orena 8- bhikkhamàdàya supitaü, 9- Tva¤ca màõava bhikkhà 10- ca ubho bhakkhà bhavissatha. 1004. Appakena tuvaü yakkha thullamatthaü jahissasi, Bhikkhaü te nàharissanti janà maraõasa¤¤ino. 1. Handadàni vanantàni - ràmu 2. Manoja - machasaü 3. Evamàpajjate - machasaü 4. Adhammanupasevitaü - machasaü 5. Seññhamupagama¤ca - machasaü 6. Màghadevasmiü - machasaü maghadevasmiü - syà 7. Adhivatte - machasaü 8. Oreya - syà 9. Supinaü - machasaü 10. Bhikkhaüca - machasaü [BJT Page 268] [\x 268/] 1005. Laddhàya yakkha 1- tava niccabhikkhaü Suciü paõitaü rasasà upetaü, Bhikkha¤ca te àhariyo naro idha Sudullabho hohiti 2- khàdite mayi. [PTS Page 329] [\q 329/] 1006. Mamesaü 3- sutano attho yathà bhàsasi màõava, Mayà tvaü samanu¤¤àto satthiü passasi màtaraü. 1007. Baggaü chatta¤ca pàti¤ca 4- gacchevàdàya 5- màõava, sotthiü passatu te màtà tva¤ca passàhi màtaraü. 1008. Evaü yakkhi sukhã hohi saha sabbehi ¤àtihi, Dhana¤ca me adhigataü ra¤¤o ca vacanaü natanti. 3. Sutanujàtakaü. [PTS Page 330] [\q 330/] 1009. Te kathannu karissanti vuddhà giridarisayà, Ahaü baddhosami 6- pàsena niliyassa vasaü gato. [PTS Page 331] [\q 331/] 1010. Kiü gijjha paridevasi 7- kànu te paridevanà, Na me suto và diññho8- và bhàsanto mànusiü dijo. 1011. Bharàmi màtàpitaro muddhe 9- giridarisaye, Te kathannu karissanti ahaü vasaü gato tava. 1012. Yannu gijjho yojanasataü kuõapàni avekkhati, Kasmà jàla¤ca pàsa¤ca àsajjàpi na khujjhasi. 1013. Yadà paràbhavo hoti poso jãvitasaïkhaye, Atha jàla¤ca pàsa¤ca àsajjàpi na khujjhati. 1014. Bharassu màtàpitaro vuddhe giridarisaye, Mayà tvaü samanu¤¤àto sotthiü passàhi ¤àtake. 1015. Evaü luddakaü nandassu sahasabbehi ¤àtihi, Bharissaü màtàpitaro vuddhe giridarisayeti. 4. Gijjhajàtakaü. 1. Laddhàcayakkhà - si 6. Bandhosmi - machasaü 2. Hohiti - machasaü, syà 7. Paridevesi - machasaü, syà 3. Mameva - machasaü, syà 8. Diññhaü và sutaü - machasaü 4. Pàñi¤ca - syà 5. Gacchamàdàya - machasaü 9. Vaddhe. [PTS Page 333] [\q 333/] [BJT Page 270] [\x 270/] 1016. Anutiracàri bhaddante sahàyamanudhàva maü, Mahà me gahito 1- maccho so maü harati vegasà. [PTS Page 334] [\q 334/] 1017. Gambhiracàri bhaddante daëhaü gaõhàhi thàmasà, Ahaü taü uddharissàmi supaõõo uragammiva. 1018. Vivàdo no samuppatto dabbhapuppha suõohi me, Samehi medhagaü 2- samma vivàdo vupasammataü. 3- 1019. Dhammaññhohaü pure àsiü bahu aññaü 4- me tiritaü, Samemi medhagaü sammà 5- vivàdo upasammatu. 1020. Anutiracàri naïguññhaü sisaü gambhiracàrino, Athàyaü 6- majjhimo khaõóo dhammaññhassa bhavissati. [PTS Page 335] [\q 335/] 1021. Cirampi bhakkho abhavissa sace na vivademase, Asisakaü anaïguññhaü sigàlo harati rohati. 1022. Yathàpi ràjà nandeyya rajjaü laddhàna khattiyo, Evàhamajja nandàmi disvà puõõukhaü patiü. 1023. Nathannu thalajo santo udake macchaü paràmasi, Puññho me samma akkhàhi kathaü adhigataü tayà. 1024. Vivàdena kisà honti vivàdena dhanakkhayà, Jinà uddà vivàdena bhu¤ja màyàvi rohitaü. [PTS Page 336] [\q 336/] 1025. Evamevaü manussasu vivàdo yattha jàyati, Dhammaññhaü pañidhàvanti so hi nesaü vinàyako Dhanàpi tattha jiyanti ràjakoso pavaóóhati'ti. 5. Dabbhapupphajàtakaü. 1. Rohito - machasaü 2. Medhakaü - ràmu 3. Upasammatu - jàa. 4. Atthaü - ràmu 5. Samma - machasaü, syà 6. Accàyaü - machasaü [PTS Page 338] [\q 338/] [BJT Page 272] [\x 272/] 1026. Dasaõõakaü tãõiõadhàraü asiü sampantapàyinaü, Parisàyaü puriso galati kiü dukkarataü tato Yada¤¤aü dukkaraü ñhànaü taü me akkhàhi pucchato. [PTS Page 339] [\q 339/] 1027. Gileyya puriso lohà asiü sampannapàyinaü, Yo ca vajjà dadàmiti taü dukkarataraü tato Sabba¤¤aü sukaraü ñhànaü evaü jànàhi màgadha. 1- 1028. Vyàkàsi àyuro pa¤haü atthadhammassa kovido, Pakkusaü dàni pucchàmi kiü dukkarataraü tato; Yada¤¤aü dukkaraü ñhànaü taü me akkhàhi pucchito. 1029. Na vàcamupajivanti aphalaü giramudiritaü, Yo ca datvà avàkayirà taü dukkarataraü to; Sbaba¤¤aü sukaraü ñhànaü evaü jànàhi màgadha. [PTS Page 340] [\q 340/] 1030. Vyàkàsi pukkuso pa¤haü atthaü dhammassa kovido, Senakandàni pucchàmi kiü dukkarataraü tato; Yada¤¤aü dukkaraü ñhànaü taü me akkhàhi pucchito. 1031. Dadeyya puriso dànaü appaü và yadi và bahuü, Yo ca datvà nànutape taü dukkarataraü tato; Sbaba¤¤aü sukaraü ñhànaü evaü jànàhi màgadha. [PTS Page 341] [\q 341/] 1032. Vyàkàsi àyuro pa¤haü atho pukkusaporiso, Sabbe pa¤he abhibhoti 2- yathà bhàsati senako'ti. 6. Dasaõõakajàtakaü. + [PTS Page 344] [\q 344/] 1033. Vibbhantavitto tupitindriyosi Nettehi te vàrigaõà savanti, Kiü te naññhaü kiü pana vatthayàno Idhàgamà brahmaõa iïgha bruhi 3- 1. Maddava - machasaü 2. Atibhoti - machasaü 3. Brahme tadiïghabråhi - ràmu + Paõõakajàtakaü - machasaü [PTS Page 345] [\q 345/] [BJT Page 274] [\x 274/] 1034. Miyetha bhariyà vajato mamajja Agacchato maraõaü àha yakkho, Etena dukkhena pavedhitosmi Akkhàhi me senaka etamatthaü. [PTS Page 346] [\q 346/] 1035. Bahuni ñhànàni vicintayitvà Yamettha vakkhàmi tadeva saccaü, Ma¤¤àmi te bràhmaõa sattuhasataü Ajànato kaõhasappo paviññho. [PTS Page 347] [\q 347/] 1036. âdàya daõóaü parisumbha ÷astaü Passeëamugaü uragaü dvijimhaü, Chindajja kaïkhaü vicikicchitàni Bhujaïgamaü passa pamu¤ca ÷astaü. [PTS Page 348] [\q 348/] 1037. Saüviggaråpo parisàya majjhe So bràhmaõo sattubhastaü Atha nikkhami urago uggatejo âsiviso sappo phaõaü karitvà Suladdha làbhà janakassa ra¤¤o Yo passati senakaü sàdhupa¤¤aü. [PTS Page 349] [\q 349/] 1038. Vivantacchaddo 1- nusi sabbadassi ¥àõaü nu te brahmaõa bhiüsaråpaü Imàni me satta satàni atthi Gaõhàhi sabbàni dadàmi tuyahaü, Tayà hi me jãvitamajja laddhaü Athopi bhariyàyamakàsi sotthiü. 1039. Na paõóità ventanamàdiyanti Citràhi gàthàhi subhàsitàhi, Itopi te brahme dadantu vittaü âdàya taü gaccha sakaü niketanti 7. Sattubhastajàtakaü. [PTS Page 352] [\q 352/] 1040. Ye me ahaü na jànàmi aññhasena vaõibbake, Te maü saïgamma yàcanti kasmà maü tvaü na yàcasi. [PTS Page 353] [\q 353/] 1041. Yàcako appiyo hoti yàcaü addamappiyo, Tasmàbhantaü na yàcàmi mà me viddesanà 2- ahu. 1. Vivaññachàdà - machasaü vivaññacchado - syà 2. Videssanaü - syà machasaü [BJT Page 276] [\x 276/] 1042. Yo ce yàvanajivàno kàle yàvaü na yàcati, Para¤ca pu¤¤à dhaüseti antanàpi na jãvati. 1043. Yo ce yàvanajivàno kàle yàvaü na yàcati, Para¤ca pu¤¤aü labbheti antanàpi na jãvati. 1044. Na ve dissanti sappa¤¤à disvà yàcakamàgate, Brahmacàri piyo mesi varataü bha¤¤amicchasi. [PTS Page 354] [\q 354/] 1045. Na ve yàcanti sappa¤¤à dhãro veditumarahati, 1 uddissa ariyà tiññhanti esà ariyànayàcanà [PTS Page 355] [\q 355/] 1046. Dadàmi te bràhmaõa rohiõinaü Gamaü sahassaü saha puïgavena, Ariyo hi ariyassa kathaü na dajjà Sutvàna gàthà tava dhammayuttàni. 8. Aññhisenajàtakaü. [PTS Page 357] [\q 357/] 1047. Yattha veri nivasati 2- na vase tattha paõóito, Ekarannaü dirantaü và dukkhaü vasati verisu. 1048. Diso ce 3- lahucittassa posassa anuvidhiyyato, Ekassa kapino hetu yuthasa anayo kato. 1049. Bàlo capaõóitamàni yuthassa parihàrako. Sacittassa vasaü gananvà sayethàyaü 4- yathà kapi. 1050. Na sàdhu balavà bàlo yuthassa parihàrako, Abhito bhavati ¤àtinaü sakuõànaüva cetako 5- 1051. Dhãro ca balavà sudhu yuthassa parihàrako, Bito bhavati ¤àtinaü tidasànaü ca vàsavo, 1. Vidatumarahati - syà 2. Nivisati - machasaü 3. Ve - machasaü 4. Passethàyaü - machasaü 5. Veñako - machasaü Piñavu 278 1052. Yo ca sila¤ca pa¤¤a¤ca suta¤cattini passati, Ubhinnamatthaü carati attano ca parassa ca. 1053. Tasmà tuleyyamattànaü silapa¤¤àsutàmiva, Gaõaü và parihare dhãro ekovàpi paribbajeti. 9. Kapijàtakaü. [PTS Page 359] [\q 359/] 1054. Dvàsantati gotama 1- pu¤¤akammà Vasavattino jàtijaraü atità, Ayamantimà vedagu brahmapatti 2- Asmàbhijappanti janà anekà. [PTS Page 360] [\q 360/] 1055. Appaü hi etaü na hi dighamàyu Yaü tvaü baka ma¤¤asi dighamàyu, Sataü sahassànaü nirabbudànaü, âyuü pajànàmi tavàhaü brahme. 1056. Anantadassa bhagavàhamasmiü Jàtijaraü sokamupàtivatto, Kimme puràõaü vatasilavattaü âcikkha me taü yamahaü vija¤¤aü. 1057. Yaü tvaü apàyesi bahu manusse Pipàsite ghammani samparete, Taü te puràõaü vatasilavatataü Suttappabuddhova anussaràmi. [PTS Page 361] [\q 361/] 1058. Yaü phaõikulasmiü janaü gahitaü Amovayi gayhakaniyamànaü, Taü te puràõaü vatasilavattaü Suttappabuddhova anussaràmi. 1059. Gaïgàya sotasmiü gahitanàvaü Luddena nàgena manussakappà, Taü te puràõaü vatasilavattaü Suttappabuddhova anussaràmi. 1. Bhogotama - machasaü 2. Bràhmuppatti - machasaü [BJT Page 280] [\x 280/] 1060. Kappo ca te baddhacaro ahosiü Sambuddhimantaü vatinaü ama¤¤aü, 1- Taü te puràõaü vatasilavannaü, Suttappabuddhova anussaràmi. [PTS Page 363] [\q 363/] 1061. Addhà pajànàsi mametemàyuü A¤¤ampi jànàsi tathàhi buddho, Tathàhi tàyaü jalitànubhàvo Obhàsayaü tiññhati brahmalokanti. 10. Bakabrahmajàkataü Kukkuvaggo pañhamo. Tassuddànaü: Varakaõõika càpavaro sutano Athagijjha sarohita macchavaro, Puna paõõakasenakayàvanako Athaveri sabrahma bakena dasa. 1. Sambuddhavantaü vatidaü ama¤¤à - machasaü syà. [PTS Page 367] [\q 367/] Du [BJT Page 282] [\x 282/] 1062. Hitvà gàmasahassàni paripuõõàni soëasa, Koññhàgàràni phitàni sannidhiüdàni kubbasi. 1063. Hatvà gandhàravisayaü pahutadhanadhàniyaü, Pasàyanitato 1- nikkhanto idhadàni pasàsasi. 1064. Dhammaü bhaõàmi vedeha adhammo me na ruccati, Dhammaü me bhaõamànasasa na pàpamupalippati 2- [PTS Page 368] [\q 368/] 1065. Ye kenaci vaõeõana pàro labhati ruppanaü, Mahatthiyampi ce vàcaü na taü bhàseyya paõóito. 1066. Kàmaü ruppatu va mà và bhusaü và vikiriyatu, Dhamma me bhaõamànassa na pàpamupalippati. 1067. No ce assa sakà badudhi vinayo và susikkhito, Vane andhamahisova 3- careyya bahuko jano. 1068. Yasmà ca panidhekacce àcàrambhi 4- susikkhità, Tasmà vinitavinayà caranti susamàhità'ti. . 1. Gandhàrajàkataü. [PTS Page 373] [\q 373/] 1069. Antànaü saïkamaü katvà yo sotthiü samatàrayi, Kiü tvaü tesaü kimo 5- tuyhaü honti ete 6- mahàkapi. 1070. Ràjàhaü issaro tesaü yuthassa parihàrako, Tesaü sokaparetànaü hitànaü te arindama. 1071. Ullaïghayitvà 7- antànaü vissaññha- 8 -dhaõuno sataü, Tato aparapàdesu daëhaü baddhaü latàguõaü. 1072. Chinnabbhamiva vàtetana nunto rukkhaü upàgamiü, Sohaü appabhavaü tassa sàkhaü hatthehi aggahiü. 1. Pasàsanato - pasàsanàto - vi, machasaü 2. Pàpamupalimpati - machasaü, syà 3. Vane andhamahiüsova - machasaü, syà 4. ârembhi - machasaü, syà 5. Kime - machasaü 7. Salaüghayitvà - sulaïghayitvà machasaü 8. Visaññha - machasaü. [BJT Page 284] [\x 284/] 1073. Taü maü viyàyataü santaü sàkhàya ca latàya ca, Samanukkamantà pàdehi sotthiü sàkhàmigà 1- gatà. 1074. Taü maü na tapate baddho vadho me na tapessati, sukhamàharitaü tesaü yesaü raüjamakàrayiü. 1075. Esà te upamà ràja atthasandassani katà, Ra¤¤à raññhassa yoggassa balassa nigamassa ca. Sabbesaü 2- sukhametthabbaü khattiyena pajànatà'ti. 2. Mahàkapijàtakaü. [PTS Page 380] [\q 380/] 1076. Ambàhamaddaü 3- vanamantarasmiü Nilobhàsaü elinaü saüviråëhaü, Samaddasaü phalahetu vihaggaü Taü disvà bhikkhàcariyaü caràmi. 1077. Selaü sumaññaü naravira 4- niññhitaü Nàri yugandhàrayi appasaddaü, Dutiya¤ca àgamma ahosi paddo Taü disvà bhikkhàcariyaü caràmi. 1078. Dijà 5- dijaü kuõapamàharantaü Ekaü samànaü bahukà samecca, âhàrahetu paripàtayiüsu Taü disvà bhikkhàcariyaü caràmi. 1079. Usabhahamaddaü yuthassa majjhe Calakakkuü vaõõabaluppannaü, Tamaddasaü kàmahetu vitunnaü Taü disvà bhikkhàcariyaü caràmi. [PTS Page 381] [\q 381/] 1080. Karaõóu 6- nàma kaliïgànaü landhàràna¤ca naggaji, Nimiràjà videhànaü pa¤càlàna¤ca dummukho. Ete raññhàni hitvàna pabbajiüsu aki¤canà. 1. Sàbamigà - machasaü syà 2. Mato - machasaü sabbesaü sukha meññhabbaü - machasaü syà 3. Ambàbhavanamantarasmiü - machasaü 4. Naravidduniññhitaü - machasaü 5. Dijàdijà - machasaü dijàdijànaü 6. Karaõóakokaliïgànaü - machasaü. [BJT Page 286] [\x 286/] 1081. Sabbeva me devasamà samàgatà Aggi yathà pajjalito tathevime, Ahampi ekova carissàmi bhaggavi Hitvàna kàmàni yathodhikàni. [PTS Page 382] [\q 382/] 1082. Ayameva kàlo nahi a¤¤o atthi Anusàsità me na bhaveyya pacchà, Ahampi ekova carissàmi bhaggava Sakuõiva muttà purisassa hatthà. [PTS Page 383] [\q 383/] 1083. âmaü pakka¤ca jànananti atho loõaü aloõikaü, Tamahaü disvà pabbajiü careva tvaü caràmahanti 3. Kumbhakàrajàtakaü. [PTS Page 386] [\q 386/] 1084. Aha¤ce daëhadhammàya 1- vahanti nàbhiràdhayiü, Nudanti urasi sallaü yuddhe vikkantacàrini. 1085. Naha nåna ràjà jànàti 2- mama vikkamaporisaü, Saïgàme sukataü tàni dutavippahitàni ca. 1086. Sànunàhaü marissàmi abandhu aparàyini, 3- Tadàhi kumbhakàrassa dinnà chakaõahàrikà. [PTS Page 388] [\q 388/] 1087. Yàvatàsiüsati 4- poso tàvadeva paviõati, Atthàpàye jahanti naü oññhavyàdhiüva khattiyo. 1088. Yo pubbe katakalyàõo katattho nàvakhujjhati, Atthà tassa palujjanti ye honti abhipatthità. 1. Aha¤¤aca daëhadhammassa - machasaü 2. Ràjànajàyanti - machasaü, syà 3. Aparàdhiti - machasaü 4. Yàvatà sisati - machasaü [BJT Page 288] [\x 288/] 1089. Yo pubbe katakalyàõo katattho manukhujjhati, Atthà tassa paluvaóóhanti ye honti abhipatthità. 1090. Taü vo vadàmi bhaddaü 1- vo yàvanetattha samàgatà, Sabbe kata¤¤uno hotha ciraü saggamhi ñhassathàti. 2- 4. Daëhadhammajàkataü [PTS Page 389] [\q 389/] 1091. Yo maü pure vaccudeti ara¤¤e daramàyati, 3- So na dissatimàtaïgosomadatto kuhiü gato. 1092. Ayaü và so mato seti allapiïkaüva chijjito, Bhumyà nipatito seti amarà vata+ ku¤ajaro. [PTS Page 390] [\q 390/] 1093. Anagàriyupetassa vippamuttassa cetaso, Samaõassa na taü sàdhu yaü petamanusocasi. 1094. Saüvàsena bhave sakka manussassa migassa và, Hadaye jàyati pemaü taü na sakakà asovituü. 1095. Mataü marisasaü rodanti ye rudanti lapanti ca, Tasmà tvaü isi màrodi roditaü moghagamàsu hanto. 1096. Kanditena have brahme mato peto samuññhabhe, Sabbe saïgamma rodàmi a¤¤ama¤¤assa ¤àtake. 1097. âdintaü vata maü mantaü ghatasittaüva pàvakaü, Vàrinà viya osi¤caü sabbaü nibbàpaye daraü. 1098. Abbahi vata me mallaü sokaü bhadayanissitaü, Yo me sokaparetassa puttasokaü apànudi. [PTS Page 391] [\q 391/] 1099. Sohaü abbåëhasallosmi vitasoko anàvilo, Na socàmi na rodàmi tava sutvàna vàsavà'ti. 5. Somadattajàtakaü. 1. Bhaddante - machasaü 2. Vasathàti - machasaü 3. Màyato - machasaü + Amaràvatàtimato vata amaritipi pàñho aññhakathà. [PTS Page 393] [\q 393/] [BJT Page 290] [\x 290/] 1100. Kàëàni kesàni pure abhesuü Jàtàni sisambhi yathàpadese, Tànajja setàni susima disvà Dhammaü cara brahmacariyassa kàlo. [PTS Page 394] [\q 394/] 1101. Mameva deva palitaü na tuyhaü Mameva sisaü mama uttamaïgaü, Atthaü karissanti musà abhàõiü 1- Ekàparàdhaü khama ràjaseññha. 1102. Daharo tuvaü dassaniyosi ràja Pañhamuggato hohi yathà kaëiro, Rajja¤ca kàrehi mamaü ca passa Mà kàlikaü anudhàvi rajinda. [PTS Page 395] [\q 395/] 1103. Passàmi vohaü dahari kumàriü Sàmaññhapassaü sutanuü sumajjhaü, Kàëàpavàëàva 2- pavellamànà Palobhayantiva naresu gacchati. 1104. Tamena passàmi parena nàriü Asitikaü nàvutikaüva jaccà, Daõóaü gahetvàna pavedhamànaü Gopàõasãbhoggasamaü carantiü. [PTS Page 396] [\q 396/] 1105. Sohaü tamevànuvicintayanto Eko sayàmi sayanassa majjhe, Ahampi evaü iti pekkhamàno Na gehe rame brahmacariyassa kàlo. 1106. Rajjuvàlambani cesà yà gehe vasato rati, Etampi chetvàna vajatti dhãrà Anapekkhito kàmasukhaü pahàyà'ti. 6. Susimajàtakaü. 1. Abhàsiü - machasaü 2. Kàëappavàëàca - machasaü kàlappallacàva - syà [PTS Page 398] [\q 398/] [BJT Page 292] [\x 292/] 1107. Ahaü dasasataü vyàmaü uragamàdàya màgato, Ta¤ca ma¤ca mahàkàyaü dhàrayaü nappavedhasi. 1108. Atha imaü khuddakaü pakkhiü appamaüsataraü mayà, Dhàrayaü vyàdhase hito kamatthaü koñisimbali. 1109. Maüsabhakkho tuvaü ràja balahakkho ayaü dijo, Ayaü nigrodha khijàni pilakkhadumbaràni ca Assatthàni ca bhakkhetvà khandhe me odahissati. 1110. Te rukkhà saüviråhanti mama passe nivàtajà, Te pariyonanadhissanti arukkhaü maü karisasare. [PTS Page 399] [\q 399/] 1111. Santi a¤¤epi rukkhàse mulino khandhino dumà, iminà sakuõajàtena bãjamàharitvà hatà. 1112. Ajjhàråëhàbhivaóóhanti 1- buhmantampi vanaspatiü, 2- Tasmà ràja pavedhàmi sampassaü nàgataü bhayaü. 1113. Aïkayye saïkitabbàni rakkheyyànàgetaü bhayaü. Anàgatabhayà dhãro ubho loke avekkhatiti. 7. Koñisimbalijàtakaü. [PTS Page 401] [\q 401/] 1114. Ràjà apucchi 3- vidhuraü dhammakàmo yudhiññhilo, Api bràhmaõa jànàsi ko eko bahu socati. 1115. Buhmaõo ajayuthena bahutedho 4- vane vasaü, Dhumaü akàsi vàseññhà 5- rattindivamatandito. 1116. Tassa taü dhumagandhena sarabhà makasaddità, 6- Vassàvàsaü upaga¤chuü dhumakàrissa santike. 1. Ajjhàråhàni vaóóhanti - syà 2. Vanappati - machasaü, syà 3. âpucchi - machasaü 4. Bahutejo bahuteno - syà 5. Vàsiññhi - machasaü 6. Makasaññità - machasaü [BJT Page 294] [\x 294/] 1117. Sarabhesu manaü katvà ajàyo nàvakhujjhatha, âgacchanti vajanti và tassa tà vinassuü ajà. [PTS Page 402 [\q 402/] 1118.] Sarabhà ca sarade kàle pahinamakase vane, Pàvisuü giriduggàni nadinaü pabhavàni ca. 1119. Sarabhe ca gate disvà ajà ca vibhavaü gatà, Kiso ca vivaõõo àsi paõóurogi ca bràhmaõo. 1120. Evaü yo saüniraükatvà àgantuü kurute piyaü, So eko bahu socati dhumakàriva bràhmaõoti. 8. Dhumakàrijàtakaü. [PTS Page 404] [\q 404/] 1121. Kodha jàgarataü sutto kodho suttesu jàgaro, Ko mametaü 1- vijànàti ko taü pañibhaõàti me. 1122. Ahaü jàgarataü sutto ahaü suttesu jàgaro, Ahametaü vijànàmi ahaü pañibhaõàmi te. 1123. Kathaü jàgarataü sutto kathaü suttesu jàgaro, Kathaü etaü vijànàsi kathaü pañibhaõàsi me. 1124. Ye dhammaü nappajànanti saüyamoti damoti ca, Tesu suppamànesu ahaü jaggàmi devate. 1125. Yesaü ràgo ca doso ca avijjà ca viràjità, Tesu jàgaramànesu ahaü suttosmi devate. 1126. Evaü jàgarataü sutto evaü suttesu jàgaro, Evametaü vijànàsi evaü pañibhaõàsi te. [PTS Page 405] [\q 405/] 1127. Sàdhu jàgarataü sutto sàdhu suttesu jàgaro, Sàdhu metaü vijànàsi sàdhu pañibhaõàsi meti. 9. Jàgarajàtakaü. 1. Kodhametaü - machasaü kometaünu - syà. [PTS Page 408] [\q 408/] [BJT Page 296] [\x 296/] 1128. Na kiratthi anomadassisu Pàricariyà buddhesu aüjikà, 1- Sukkhàya aloõikàya ca Passa phalaü kummàsapiõóiyà. 1129. Hatthigavàssà ca me 2- bahu Dhanadha¤¤aü pañhavi ca kevalà, Nàriyo cimà accharåpamà Passa phalaü kummàsapiõóiyà. [PTS Page 410] [\q 410/] 1130. Abhikkhaõaü ràjaku¤jara Gàthà bhàsasi kosalàdhipa, Pucchàmi taü raññhavaóóhana Bàëhaü pitimano pabhàsasi. [PTS Page 411] [\q 411/] 1131. Imasmiü yeva nagare kule a¤¤atare ahuü, Parakammakàro àsiü bhatako silasaüvuto. 1132. Kammàya nikkhamantàhaü caturo samaõe addasaü. âcàrasilasampanne sitibhute anàsave. 1133. Tesu cittaü pasasàdetvà nisidetvà paõõasanthate, Adàsiü buddhànaü kummàsaü pasanno sehi pàõihi. 1134. Tassa kammassa kusalassa idaü me edisaü 3- phalaü, Anuhomi idaü rajjaü phãtaü dharaõimuttamaü. [PTS Page 412] [\q 412/] 1135. Dada bhu¤ja ca mà ca pamàdo 4- Cakkaü vantaya kosalàdhipa, Mà ràja adhammiko ahu Dhammaü pàlaya kosalàdhipa. 1136. Sohaü tadeva punappunaü Vañumaü àcarissàmi sobhane, Ariyàcaritaü sukosale Arahanto me manàpà passituü. 1. Appakà - machasaü 2. Cime - machasaü 3. ädisaü - machasaü 4. Dadaü bhu¤ja màca pamàdo - machasaü [PTS Page 413] [\q 413/] [BJT Page 298] [\x 298/] 1137. Devi viyaccharåpamà Majjhe nàrigaõasa hobhasi, Kiü kammamakàsi bhaddakaü Tenàsi vaõõavati sukosale. 1138. Ambaññhakulassa khattiya Dàsyàhaü parapessiyà ahuü, Sa¤¤atà dhammajivini Silavati ca apàpadassanà. 1139. Uddhañabhattaü ahaü tadà caramànassa adàsiü bhikkhuno, Vittà sumanà sayaü ahaü Tassa kammassa phalaü mamedisa'nti. 10. Kummàsapiõóajàtakaü. [PTS Page 418] [\q 418/] 1140. âgagamissati me pàpaü àgamissati me bhayaü, Tadà hi calità sàkhà manussena migena và. [PTS Page 419] [\q 419/] 1141. Bhiruyà nåna me kàme avidåre vasantiyà, Karissati kisaü paõóuü sàva sàkhà parantapaü. 1142. Socayissati maü kantà gàme vasamanindità, Karissati kisaü paõóuü sàva sàkhà parantapaü. 1143. Tayà maü hasitàpaïgi 1- mihitàni 2- bhaõitàni ca, Kisaü paõóuü karissanti sàva sàkhà parantapaü. [PTS Page 420] [\q 420/] 1144. âgamà nåna so saddo asaüsi nåna so tava, Akkhàtaü nåna taü tena yotaü sàkhamakampiyã. 1. Asità païga - machasaü 2. Mitàni hitàni - machasaü. [BJT Page 300] [\x 300/] 1145. Idaü kho tvaü samàgamma mama bàlassa cintitaü, Tadàhi calità sàkhà manussena migena và. 1146. Tatheva tvaü avedesi ava¤ci pitaraü mama, Hanatvà sàkhàhi chàdento àgamissati me bhaya'nti. 11. Parantapajàtakaü. Gandhàravaggo dutiyo Tassuddànaü: Varagàma mahàkapi bhaggava ca Daëhadhamma saku¤ajara kesavaro, Urago vidhuro puna jàgaratà Atha kosalàdhipa parantapena ca. Sattakanipàtaü niññhitaü. Tatra vagguddànaü: Atha santa nipàtambhi vaggaü me bhaõato suõa, Kukku ca puna gandhàro dve va muttà mahesinà. [PTS Page 425] [\q 425/] [BJT Page 302] [\x 302/] 8. Aññhaka nipàto 1147. Odàtavatthà suci allakesà Kaccàni kiü kumbhimadhissayitvà, Piññhà tilà dhovasi taõóulàni Tilodano hohiti 1- kissa hetu. 1148. Na kho ayaü brahmaõa bhojanatthà Tilodano hohiti sàdhupa¤¤à, Dhammo mato tassa bahutamajja 2- Ahaü karissàmi susànamajjhe. [PTS Page 426] [\q 426/] 1149. Anuvicca kaccàni karohi kiccaü Dhammo mato konu tavetasaüsi, Sahassanetto atulànubhàvo Na miyati 3- dhammavaro kadàvi. 1150. Daëhappamàõaü 4- ettha brahme Dhammo mato natthi mamettha kaïkhà, Ye yevadàni pàpà bhavanti Te tevadàni sukhità bhavanti. 1151. Suõisà hi mayhaü vi¤ajhà ahosi Sà maü vadhitvàna vijàyi puttaü, Sàdàni sabbassa kulassa issarà Ahaü panambhi apaviddhà ekikà. 1152. Jivàmi vohaü nàhaü matosmi 5- Taveva atthàya idhàgatosmi, Yà taü vadhitvàna vijàyi puttaü Sahàva puttena karomi bhasmaü. [PTS Page 427] [\q 427/] 1153. Eta¤ca 6- te ruccati devaràja Mameva atthàya idhàgatosi, Aha¤ca putto suõisà ca nattà Sammodamànà gharamàvaseva. 1. Hehiti - machasaü 2. Bahunamajjà - bahutanamajja - syà bahuttamajja - machasaü 3. Miyyati - machasaü 4. Daëha pamàõaü - machasaü 5. Na matohamasmi - machasaü 6. Eva¤ca - machasaü, syà [BJT Page 304] [\x 304/] 1154. Eta¤ca te ruccati kàtiyàni Bhatàpi santà na jahàsi dhammaü, Tu¤ca putto suõisà ca nattà Sammodamànà gharamàvasetha. 1155. Sà kàtiyàni suõisàya saddhiü Sammodamànà gharamàvasitvà, Sutto ca nattà ca upaññhahiüsu Devànamindena adhiggahità'ti. 1. Kaccànijàtakaü. [PTS Page 430] [\q 430/] 1156. Idaü pure ninnamàhu bahumacchaü mahodikaü, 1- âvaso bakaràjassa pettikaü bhavanaü mama Tyajja hekena 2- yàpema okaü 3- na vijabhàmase. 1157. Ko dutiyaü asialassa 4- bandhurassakkhi 5- bhejjati, Ko me putte kulàvakaü ma¤ca sotthiü karissati. [PTS Page 431] [\q 431/] 1158. Sabbà parikkhatà pheggu yàva tassà gati ahu, Khiõabhakkho mahàràja sàre na ramati ghuõo. [PTS Page 432] [\q 432/] 1159. Sà nutàhaü ito gantvà ra¤¤o muttà nivesanà, Antànaü ramayissàmi dumasàkhàniketiti. 1160. So nunàhaü ito gantvà ra¤¤o mutto nivasanà, Aggo dakàni pivissàmi 6- yuthassa purato vajaü. 1161. Taü maü kàmehi sampannaü rattaü kàmesu mucchitaü ânayi harato 7- luddo bàhiko haddamatthu te [PTS Page 433 [\q 433/] 1162.] Andhakàratimisàyaü tuïge uparipabbate, Sà maü saõhena mudunà mà pàdaü khaõiyasmati. [PTS Page 434] [\q 434/] 1163. Asaüsayaü jàtikhayantadassi Na gabbhaseyyaü punaràvajissaü, Ayaü hi me antimà gabbhaseyyà Khiõo me saüsàro punabbhavàyà'ti. 2. Aññhasaddajàtakaü. 1. Mahodakaü - machasaü syà 2. Hiïgena - machasaü, syà 3. Okkanataü na jahàmase - machasaü 4. Asilissa - machasaü 5. Kandharassakkhi hindati - machasaü 6. Pisasàmi - machasaü 7. Vanato - machasaü [PTS Page 437] [\q 437/] [BJT Page 306] [\x 306/] 1164. Idaü suvaõõakàyuraü muttà veëuriyà bahu, sabbaü harassu bhaddatte ma¤ca dàsiti sàvaya. 1165. Oropayasu kalyàõi mà 1- bahuü paridevasi, Na càhaü abhijànàmi ahanatvà 2- dhanamàhataü. 1166. Yato saràmi attànaü yato pattosmi vi¤¤utaü, Na càhaü 3- abhijànàmi a¤¤aü piyataraü tayà. 1167. Ehi taü upaguhissaü 4- karissa¤ca padakkhiõaü, Na hi dàni putà atthi mama tuyha¤ca saïgamo. [PTS Page 438] [\q 438/] 1168. Na hi sabbesu ñhànesu puriso hoti paõóito, Itthipi paõóità hoti tattha tattha vivakkhaõà. 1169. Na hi sabbesu ñhànesu puriso hoti paõóito, Itthipi paõóità hoti lahumatthavicintikà. 1170. Lahu¤ca vata khippa¤ca nikaññhe samacetayi, Migaü puõõàya tenevaü sulasà sattukaü vadhi. 1171. Yodha uppatiü atthaü na khippamanukhujjhati, So ha¤¤ati mandamati corova girigabbhare. 1172. Yo ca uppatitaü atthaü khippameva nibodhati, Muccate 5- sattu sambàdhà sulasà sattukàmivàti. 3. Sulasàjàtakaü. [PTS Page 441] [\q 441/] 1173. Bhusa kiü kuddhoti avekkhiyàna Na tàvadaõóaü paõayeyya issaro, Aññhànaso appatiråpamattano 7- Parassa dukkhàni bhusaü udiraye. 1. Bàëhaü - machasaü 2. Ahanatvà - machasaü 3. Nevàhaü - machasaü 4. Upaguyhissaü - machasaü 5. Mu¤cate - machasaü 6. Bhusampi - machasaü 7. Appañi - machasaü, syà. [BJT Page 308] [\x 308/] 1174. Yatova jàneyya pasàdamattano Atthaü niyu¤jeyya parassa dukkataü, 1- Tadàyamatthoti sayaü avekkhiya Athassa daõóaü sadisaü nivesaye. 1175. Na càpi jhàpeti paraü na attatanaü 2- Amucchito yo nayate nayànayaü, Yo daõóadhàro bhavatidha issaro Samaõõagutto siriyà na dhaüsati. 1176. Yo khattiyà se 3- anisammakàrino Paõenti daõóaü sahasà pamucchità, 4- Avaõõasaüyuttà 5- jahanti jãvitaü Ito vimuttàpi ca yanti duggatiü [PTS Page 442] [\q 442/] 1177. Dhamme ca ye ariyapavedite 6- ratà Anuttarà te vacasà manasà kammanà ca, 7- Te santisoraccasamàdhisaõñhità Vajanti lokaü dubhayaü tathàvidhà. 1178. Ràjàhamasmi narapamadàna 8- missaro Sacepi kujjhàmi ñhapemi attanaü, 9- Nisedhayanto janataü tathàvidhaü Paõemi daõóaü anukampa yoniso. [PTS Page 443] [\q 443/] 1179. Siri calakkhi ca 10- tameva khattiya Janàdhipa mà vijahi kudàcanaü, Akkodhano niccapasannacitto Anigho 11- tuvaü vasassatàni pàlaya. 1180. Guõehi etehi upeta khattiya hitamariyavatti suvaco akodhano, Sukhã anuppiëa 12- pasàsa mediniü Ito vimuttopi ca yàhi suggatiü. 1. Dukkañaü - machasaü syà 2. Parampi attànaü - machasaü 3. Khatatiyà - machasaü 4. Mucchità - machasaü 5. Avaõanayutatàca - machasaü 6. Ariyapapavedite - machasaü, syà 7. Kammunà - machasaü, syà 8. Pamudàõaü - machasaü, syà 9. Attànaü - machasaü 10. Siri¤calakkhi¤ca - machasaü 11. Anigeghà - machasaü 12. Anuppiëaü sabha - syà machasaü [BJT Page 310] [\x 310/] 1181. Evaü sunitena subhàsitena Dhammena ¤àyena upàyaso nayaü, Nibbàpaye saükhuhitaü mahàjanaü. Mahàva megho salilena medininti. 4. Sumaïgalajatakaü. [PTS Page 447] [\q 447/] 1182. Aïgàrajàtà pañhavi kukkulànugatà mahã, Atha gàyasi vattàni na taü tapati àtapo. 1183. Uddhaü tapati àdicco adho tapati vàlukà, 1- Utha gàyasi vattàni na taü tapati àtapo. 1184. Na maü tapati àtàpo àtappà 2- tapayanti maü. Atthà hi vividhà ràja te tapanti àtapo. [PTS Page 450] [\q 450/] 1185. Addasaü kàma te mulaü saïkappà kàma jàyasi, Na taü saïkappayissàmi evaü kàma na hohisi 3- 1186. Appàpi kàmà na alaü bahuhipi na tappati, ahahà bàlalapanà 4- pañivijjhetha jaggato. 1187. Appassa kammassa phalaü mama yidaü Udayo ajjhagamà 5- mahattapattaü, Suladdhalàbhà vata màõavassa Yo pabbaji kàmaràgaü pahàya. [PTS Page 452] [\q 452/] 1188. Tapasà pajahanti pàpakammaü Tapasà nahàpitakumbhakàrabhàvaü, Tapasà abhibhuyya gaïgamàla Nàmenàlapasajja brahmadattaü. 1. Vàëukà - machasaü 2. âtapà - machasaü 3. Hehisi - machasaü syà 4. Ahàhàbàlalàpanà - machasaü ahobàlànalapanà - syà asàtàbàlalàpanà - machasaü 5. Ajjhàgamà - machasaü [PTS Page 453] [\q 453/] [BJT Page 312] [\x 312/] 1189. Sandiññhikameva 1- passatha Khanti soraccassa ayaü vipàko, Yo sabbajanassa vandito Taü vandàma saràjikà samaccà. 1190. Mà ki¤ci avacuttha 2- gaïgamàlaü Muniü 3- monapathesu sikkhamànaü, Eso hi atari aõõavaü Yaü taritvà vicaranti vitasokà'ti. 5. Gaïgamàlajàtakaü. [PTS Page 456] [\q 456/] 1191. Dhammo have hato hanti nàhato hanti ki¤canaü, Tasmà hi dhammaü na hane mà 4- taü dhammo hato hati. [PTS Page 457] [\q 457/] 1192. Alikaü bhàsamànassa apakkamanti devatà, Putika¤ca mukhaü vàti sakaññhànà ca dhaüsati. Yo jànaü pucchito pa¤haü a¤¤athà naü viyàkare. 1193. Sace hi saccaü bhaõasi hohi ràja yathà pure, Musà ce bhàsase ràja bhumiyaü tiññha cetiya. [PTS Page 458] [\q 458/] 1194. Akàle vassati tassa kàle tassa na vassati, Yo jànaü pucchito pa¤caü a¤¤athà naü viyàkare. 1195. Sace hi saccaü bhaõasi hohi ràja yathà pure, Musà ce bhàsase ràja bhumiyaü pavisa cetiya. 1196. Jivhà tassa dvidhà hoti uragasseva disampati, Yo jànaü pucchito pa¤haü a¤¤athà naü viyàkare. 1197. Sace hi saccaü bhaõasi hohi ràja yathà pure, Musà ce bhàsase ràja bhiyyo pavisa cetiya. [PTS Page 459] [\q 459/] 1198. Jivhà tassa na bhavati macchasseva disampati, Yo jànaü pucchito pa¤haü a¤¤athà naü viyàkare. 1. Amma passatha - machasaü 2. Vuttha - machasaü 3. Muninaü - machasaü, syà 4. Tvaü - machasaü [BJT Page 314. [\x 314/] ] 1199. Sace hi saccaü bhaõasi hohi ràja yathàpure, Musà ce bhàsase ràja bhiyyo pavisa cetiya. 1200. Thiyova 1- tassa jàyanti na pumà jàyare kule, Yo jànaü pucchito pa¤haü a¤¤athà naü viyàkare. 1201. Sace hi saccaü bhaõasi hohi ràja yathàpure, Musà ce bhàsase ràja bhiyyo pavisa cetiya. 1202. Puttà tassa na bhavanti pakkamanti disodisaü, Yo jànaü pucchito pa¤haü a¤¤athà naü viyàkare. 1203. Sacehi saccaü bhaõasi hohi ràja yathàpure, Musà ce bhàsase ràja bhiyyo pavisa cetiya. [PTS Page 461] [\q 461/] 1204. Saràjà isinà satto 2- antalikkhe 3- caro pure, Pàvekkhi pañhaviü cecco 4- hinatto attapariyàyaü. 1205. Tasmàhi chandàgamanaü nappasaüsanti paõóità, Aduññhacitto bhàseyya giraü saccupasaühita'nti. 6. Cetiyajàtakaü. [PTS Page 464] [\q 464/] 1206. Yo indriyànaü kàmena vasà nàrada gacchati, So pariccajujuho loke jivantova visusasti. 1207. Sukhassànantaraü dukkhaü dukkhassànantaraü sukhaü, Sosi 5- patto sukhà dukkhaü pàñikaïkha varaü sukhaü. [PTS Page 465] [\q 465/] 1208. Kicchakàle kicchisaho yo kicchaü nànuvattati. Sa kicchantaü sukhaü dhãro yogaü samadhigacchati. [PTS Page 466] [\q 466/] 1209. Naheva kàmàna kàmà nàtatthàna natthakàraõà, Na 6- kata¤ca niraïkatvà dhammà cavitumarahasi. 1. Thiyo tassa pajàyanti - vi machasaü 2. Patto - syà patto - machasaü 3. Antalikkhavaro - machasaü 4. Jacco - machasaü 5. Sopi patto sukha dukkhaü - syà sopi patto sukhaü dukkhaü, sopi patto sukhà dukkha - machasaü 6. Naka¤ca niraïkatvà - nàrada. [BJT Page 316] [\x 316/] 1210. Dukkhaü gahapati sàdhura1 saüvibhajja¤ca bhojanaü, Abhàso atthalàbhesu atthabyàpatti abyatho3. 1211. Ettàva tesaü4 paõóiccaü asito devalo bravi, Nayito5 ki¤ci pàpiyo indriyànaü vasaü vaje. [PTS Page 468] [\q 468/] 1212. Amittànaüva hatthatthaü siva pappoti màmiva, Kammaü vijja¤ca dakkheyyaü vivàhaü sãlamaddavaü. 1213. Ete ca yase hàpetvà nibbatto6 sehi kammehi, Sohaü sahassa jinova abandhu aparàyaõo. Ariyadhammà atikkanto7 yathà peto tathevahaü. 1214. Sukhakàme dukkhàpetvà àpannosmi padaü imaü, So sukhaü nàdhigacchàmi cito bhànumatàmivà8ti. 7. Indirayajàtakaü. [PTS Page 471] [\q 471/] 1215. âdittasmiü agàrasmiü yaü nãharati bhàjanaü, Taü tassa hoti atthàya no ca yaü tattha óayhati. 1216. Evamàdipito loko jaràya maraõena ca, Nãharetheva dànena dinnaü hoti sunãhataü [PTS Page 472] [\q 472/] 1217. Yo dhammaladdhassa dadàti dànaü Uññhànaviriyàdhigatassa jantuno9, Atikkamma so vetaraõiü yamassa Dibbàni ñhànàni upeti macco. 1218. Dàna¤ca yuddha¤ca samànamàhu Appàpi santà bahuke jinanti, Appampi ce saddahàno dadàti Teneva so hoti sukhã parattha. ------------- 1. Dakkhaü gahapati - sàdhu - machasaü. 2. Saüvibhaja¤ca - machasaü. 3. Avyatho - machasaü. 4. Chatatàva tetaü - machasaü. 5. Natthi tà - nassito - machasaü. 6. Nippatto - machasaü. 7. Apakkanto - machasaü. 8. hãto bhànumatà miva - machasaü. 9. Jantu - machasaü. [BJT Page: 318 [\x 318/] ] 1219. Viceyyadànaü sugatappasatthaü1 Ye dakkhiõeyyà idha jãvaloke Etesu dinnàni mahappalàni Bãjàni vuttàni yathà sukhette. 1220. Yo pàõabhåtàni aheñhayaü caraü Paråpavàdà na karoti pàpaü, Hãruü pasaüsanti na hi tattha såraü Bhayà hi santo na karonti2 pàpaü. 1221. Hãnena brahmacariyena khattiyaü upapajjati, Majjhimena ca devattaü uttamena visujjhati [PTS Page 473] [\q 473/] 1222. Addhàhi dànaü bahudhà pasatthaü3 Dànà ca kho dhammapadaü ca seyyo, Pubbevahi pubbatare ca santo Nibbànamevajjhagamuü sapa¤¤àti. 8. âdittajàtakaü. [PTS Page 477] [\q 477/] 1223. Gaïgà kumudinã santà saïkhavaõõà ca kokilà, Jambu tàlaphalaü dajjà atha nåna tadà siyà. 1224. Yadà kacchapalomànaü pàvàro tividho siyà, Hemantikaü pàpuraõaü atha nåna tadà siyà. 1225. Yadà makasadàñhànaü aññàlo sukato siyà, Saggassà rohaõatthà atha nåna tadà siyà. 1227. Yadà sisseõimàruyha candaü khàdeyyuü måsikà, Ràhu¤ca paripàteyyuü atha nåna tadà siyà. --------------- 1. Sugatappasaññhaü-machasaü. 2. Na karoti-machasaü. 3. Pasaññhaü-machasaü. [BJT Page: 320 [\x 320/] ] 1228. Yadà suràghañaü pãtvà makkhãkà gaõacàrinã, Aïgàre vàsaü kappeyyuü atha nåna tadà siyà. 1229. Yadà bãmboññhasampanno gadrabhà sumukho siyà, Kusalo naccagãtassa atha nåna tadà siyà. 1230. Yadà kàkà ulåkà1 ca mantayeyyuü rahogatà, A¤¤ama¤¤aü pihayeyyuü2 atha nåna tadà siyà. [PTS Page 478] [\q 478/] 1231. Yadà pulasa pattànaü3 chattaü thãrataraü siyà, Vassassa pañighàtàya atha nåna tadà siyà. 1232. Yadà kuthaïko4 sakuõo pabbataü gandhamàdanaü, Tuõóenàdàya gaccheyya atha nåna tadà siyà. 1233. Yadà sàmuddikaü nàvaü sayantaü savañàkataraü5. Ceño àdàya gaccheyya atha nåna tadà siyàti. 9. Aññhànajàtakaü. [PTS Page 480] [\q 480/] 1234. Khamanãyaü yàpanãyaü kacci màtula te sukhaü, Sukhaü te ammà avaca sukhakàmà hi te mayaü. 1235.Naïguññhaü me avakkamma6 heñhayitvàna7 phaëike, Sàjja màtulavàdena mu¤citabbà nu ma¤¤asi. 1236. Puratthà nisinnosi ahaü taü8 mukhamàgatà, Pacchito tuyha naïguññhaü kathaü khohaü avakkamiü9. [PTS Page 481] [\q 481/] 1237. Yàvatà caturo dãpà sasamuddà sapabbatà, Tàvatà mayha naïguññhaü kathaü kho tvaü vivajjayi. ---------------- 1. Uluïkà-machasaü. 2. Vihareyyu-machasaü. 3. Palàsamulàla-machasaü.Syà. 4. Kulako-machasaü.Kuràro syà. 5. Sapañàkàraü-machasaü. 6. Apakkamma-machasaü.Syà. 7. Poñhayitvàna-machasaü. 8. Te-machasaü. 9. Apakkami-machasaü avakkami-syà. [BJT Page: 322 [\x 322/] ] 1238. Pubbevametaü akkhaüsu1 màtàpità ca bhàtaro, Dãghaü duññhassa naïguññhaü samhi2 vehàsayàgatà.3 1239. Ta¤ca disvàna àyantiü antalikkhasmiü phaëike4, Migasaïgho palàyittha bhakkho me nàsito tayà. 1240. Icceva vilapantiyà eëikiyà ruhaüghaso, Galakaü anvàvamaddi natthi duññhe subhàsitaü. 1241. Neva duññhe nayo atthi na dhammo na subhàsitaü, Nikkamaü duññhe yujjetha5 so ca sabhi na rajjatãti. 10. Dãpijàtakaü. Kaccànivaggà paiñhamo. Tassuddànaü: Parisuddhàmanàvilàvatthadharà Bakaràjassa kàyuraü daõñhàvaro, Athaaïgàracetiyadevilina Atha àdittagaïkàdaseëakinàti. Aññhakanipàtaü niññhitaü. ------------------- 1. Makkhãsu-machasaü. 2. Sàmha-machasaü.Syà. 3. Vebhàsayaü-machasaü. 4. Eëakã-machasaü.Eëigã-syà. 5. Yujetha-machasaü.Syà. [PTS Page 483] [\q 483/] [BJT Page: 324 [\x 324/] ] 9. Navaka nipàta [PTS Page 484] [\q 484/] 1242. Parisaïkupatho nàma gijjhapantho sanantano, Tatràsi màtàpitaro gijjho posesi jiõõake. 1243. Tesaü ajagaraü medaü accahàsi pahåtaso1, Pità ca puttaü avaca jànaü uccaü2papàtinaü Supattaü pakkha3sampannaü tejassiü4 duragàminaü. 1244. Pariplavantaü5 pañhaviü yacà tàta vijànahi6, Sàgarena parikkhittaü cakkaüva parimaõóalaü. Tato tàta nivattassu màssu phatto paraü gamã. 1245. Uddhaü pattosa7 vegena balã pakkhã dijuttamo, Olokayanto vakkaïgo pabbatàni vanàni ca. 1246. Addasà8 pañhaviü gijjho yathà sàsi9 pitussutaü,10 Sàgarena parikkhittaü cakkaüva parimaõóalaü. 1247. Ta¤ca so samatikkamma parameva pavattatha, Ta¤ca vàtasikhà tikkhà accahàsi baliü dãjaü. 1248. Nàsakkhàtigato poso punareva11 nivattituü, Dijo vyasanamàpàdi verambànaü vasaü gato. [PTS Page 485] [\q 485/] 1249. Tassa puttà ca dàrà ca ye ca¤¤e anujãvino, Sabbe vyasanamàpàduü anovàdakare dije. 1250. Evampi idha vaddhànaü12 yo vàkyaü nàvabujjhati, Atãsãmacaro ditto gijjhovàtãtasàsano Sa ce13 vyasanaü pappoti14 akatvà vuddhasàsananti. 1. Gijjhajàtakaü. ------------------- 1. Bahudhàso-machasaü.Bahåtaso-syà.Bahuttato-sãmu. 2. Uccà-sãmu. 3. Thàma-machasaü. 4. Tejasiü-machasaü.Syà. 5. Paripàlavitaü-machasaü. 6. Vijànàhi-machasaü. 7. Upadattosi-machasaü. 8. Addassa-machasaü. Addasa-syà. 9. Yathàvàsi-machasaü. 10. Pitusakà-machasaü. 11. Punadeva-machasaü. 12. Vuóóhànaü-machasaü.Syà. 13. Sabbe-machasaü.Syà. 14. Papponti-machasaü.Syà. [PTS Page 488] [\q 488/] [BJT Page: 326 [\x 326/] ] 1251. Puthusaddo samajano na bàlo koci ma¤¤atha, Saïghasmiü bhijjamànasmiü nतaü bhiyyo ama¤¤aru. 1252. Parimuññhà paõóitabhàsà vàcà gocarabhàõino, Yàvicchanti mukhàyàmaü yena nãtà na tà vidå. 1253. Akkocchi maü avadhi maü ajini maü abhàsi me, Ye taü upanayhanti1 veraü tesaü na sammati. 1254. Akkocchi maü avadhi maü ajini maü abhàsi me, Ye taü na upanayhanti1 veraü tesåpasammati. 1255. Nahi verena veràni sammantãdha kudàcanaü. Averena ca sammanti esadhammo sanantano. 1256. Pare ca na vijànanti mayamettha yamàmase, Ye ca tattha vijànanti tato tato sammanti medhagà. 1257. Aññhicchinnà pàõahàrà gavàssa dhanahàrino, Raññhaü vilumpamànànaü tesampi hoti saïgati Tasmà tumhàka no siyà. 1258. Sace labhetha nipakaü sahàyaü saddhi caraü sàdhu vihàri dhãraü, Abhibhuyya sabbàni parissayàni Careyya tenattamano satãmà. 1259. No ce labhetha nipakaü sahàyaü Saddhi caraü sàdhu vihàri dhãraü, Ràjàva raññhaü vijitaü pahàya Eko care màtaïgara¤¤eva nàgo. 1260. Ekassa carãtaü seyyo Natthi bàle sahàyatà, Eko care nava pàpàni kayirà Appossukko màtaïgara¤¤eva nàgoti. 2. Kosambajàtakaü. ------------- 1. Yeca taü nåpanayhanti-machasaü.Syà. [PTS Page 491] [\q 491/] [BJT Page: 328 [\x 328/] ] 1261. Dumo yadà hoti phalåpapanno Bhu¤janti taü vihagà1 sampatantà, Khãõanti ¤atvàna dumaü phalaccaye Disodisaü yanti tato vihaïgamà. [PTS Page 492] [\q 492/] 1262. Cara càrikaü lohitatuõóa màvari Kiü tvaü suva sukkhadumamhi jhàyasi, Tadiïgha maü bråhi2 vasantasanniha Kasmà suva sukkhadumaü na ri¤casi. 1263. Ye ce sakhãna sakhàro bhavanti Pàõaccaye3 sukadukkhesu haüsa, Khãõaü akhãõanti na taü jahanti, Santo sataü dhammamanussarantà. 1264. Sohaü sataü a¤¤atarosmi haüsa ¤àtã ca me hoti sakhà ca rukkho, Taü nussahe jãvikattho pahàtuü Khãõanti ¤atvàna nahesadhammo. [PTS Page 493] [\q 493/] 1265. Sàdhu sakkhikataü hoti metti4 saüsati santhavo, Sace taü dhammaü rocesi pàsaüsosi vijànataü. 1266. So te suva varaü dammã pattavàna vihaïgama, Varaü varassu vakkaïga yaü ki¤ci manasicchasi. 1267. Vara¤ca me haüsa bhavaü dadeyya Ayaü5 hi rukkho punaràyuü labhetha, So sàkhavà elimà saüviråëho Madhutthiko tiññhatu sobhamàno. 1268. Taü passa samma elimaü uëàraü Sahàva te hotu udumbarena, So sàkhavà elimà saüviråëho Madhutthiko tiññhatu sobhamàno. -------------- 1. Vihaïgamà-machasaü.Syà. 2. Tadiïghabråhi-machasaü.Syà. 3. Pàõaü vaje-machasaü. 4. Mitta-machasaü. 5. Aya¤ca rukkho-machasaü. [PTS Page 494] [\q 494/] [BJT Page: 330 [\x 330/] ] 1269. Evaü sakka sukhã hohi saha sabbehi ¤àtihi, Yathàhamajja sukhãto disvàna elitaü dumaü. 1270. Suvassa ca varaü datvà katvàna saphalaü dumaü, Pakkàmi sahabhariyàya devànaü nandanaü vana'nti. 3. Mahàsukajàkataü. [PTS Page 495] [\q 495/] 1271. Santi rukkhà haritapattà dumà nekaphalà bahu, Kasmà nu sakkhe koëàpe sukassa nirato mano. 1272. Phalassa upabhu¤jimhà nekavassagaõe bahu, Aphalampi viditvàna sàva metti yathàpure. 1273. Sukkha¤ca rukkhaü koëàpaü opattamaphalaü dumaü, Ohàya sakuõà yanti kiü dosaü passaye dija1 1274. Ye phalatthà samhajanti aphaloti jahanti naü, Attaññha2pa¤¤à dummedhà te honti pakkhapàtino. 1275. Sàdhu sakkhi kataü hoti metti saüsati santhavo, Sace taü dhammaü rocesi pàsasosi vijànataü. 1276. Sote suva varaü dammi pattayàna vihaïgama, Varaü varassu vakkaïga yaüki¤ci manasicchasi. 1277. Api nàma naü puna passe3 sapatta saphalaü dumaü, Daëiddova nidhi laddhà nandeyyàhaü punappunaü. 1278. Tato amatamàdàya abhisi¤ci mahãruhaü, Tassa sàkhà viråhiüsu4 sãtacchàyà manoramà. -------------- 1. Dijà-machasaü. 2. Attattha-machasaü. 3. Passemu-a. Passeyyuü-machasaü. 4. Viruëhassa-machasaü. [BJT Page: 332 [\x 332/] ] 1279. Evaü sakka sukhã hohi saha sabbehi ¤àtãhi, Yathàhamajja sukhito disvàna saphalaü dumaü. 1280. Suvassa ca caraü datvà katvàna saphalaü dumaü, Pakkàmi saha bhariyàya devànaü nandanaü vana'nti. 4. Cullasukajàtakaü. [PTS Page 498] [\q 498/] 1281. Sutaü metaü mahàbrahme kàme bhu¤jati bhàrito1, Kaccetaü vacanaü tucchaü kacci suddho iriyyasi. [PTS Page 499] [\q 499/] 1282. Evametaü mahàràja yathà te vacanaü sutaü, Kummagge2 pañipannosmi mohaneyyesu mucchito. 1283. âdu3 pa¤¤à kimatthiyà nipuõà sàdhu cintanã4, Yàya uppatitaü ràgaü kiü mano na vinodaye. 1284. Cattàro me mahàràja loke atibalà bhusà, Ràgo doso mado moho yattha pa¤¤à na gàdhatã. [PTS Page 500] [\q 500/] 1285. Arahaü5 sãlasampanno suddho carati hàrito, medhàvã paõóito ceva iti no sammato bhavaü 1286. Medhàvinampi hiüsanti isiü dhammaguõe rataü, Vitakkà pàpakà ràja subhà ràgåpasaühità. 1287. Uppannàyaü sarãrajo Ràgo vaõõavidusano tavaü, Taü pajaha6 bhaddamatthu7 te Bahunnàsi8 medhàvãsammato. 1288. Te andhakaraõe kàme bahudukkhe mahàvise, Tesaü målaü gavesissaü checchaü ràgaü sabandhanaü. [PTS Page 501] [\q 501/] 1289. Idaü vatvàna hàrito isi saccaparakkamo, Kàmaràgaü viràjetvà brahmalokåpago ahåti. 5. Hàritajàtakaü. --------------- 1. Harito-machasaü. 2. Kumaggaü-machasaü. 3. Sàdhu-machasaü. 4. Cittikiü-machasaü.Syà. 5. Garahà-machasà. 6. Pajahatha-machasaü. 7. Namatthu-syà. 8. Bahunàpi-syà.Bahunàsi-machasaü [BJT Page: 334 [\x 334/] ] [PTS Page 507] [\q 507/] 1290. Bahussutaü cittakathiü1 gaïgà vahati pàñalaü2, Vuyhamànaka3 bhaddante ekaü me dehi4 gàthakaü. [PTS Page 508] [\q 508/] 1291. Yena si¤canti dukkhitaü yena si¤canti àturaü, Tassa majjhe marissàmi jàtaü saraõato bhayaü. 1292. Yattha bãjàni råhanti sattà yattha patiññhità, Sà me sãsaü nipãëeti jàtaü saraõato bhayaü. [PTS Page 509] [\q 509/] 1293. Yena bhattàni paccanti sãtaü yena viha¤¤ati, So maü óahati5 gattàni jàtaü saraõato bhayaü. 1294. Yena bhuttena yàpenti puthu bràhmaõakhattiyà, So maü bhutto viyàpàdi6 jàtaü saraõato bhayaü. [PTS Page 510] [\q 510/] 1295. Gimhànaü pacchime màse vàtamicchanti paõóità, So me bha¤jati gattàni jàtaü saraõato bhayaü. 1296. Yaü nissità jahati ruhaü vihaïgamà soyaü7 aggiü pamu¤cati, Disà bhajatha vakkaïgà jàtaü saraõato bhayaü. [PTS Page 512] [\q 512/] 1297. Yamànayiü8 somanassaü màliniü vandanussadaü, Sà maü gharà nãharati9 jàtaü saraõato bhayaü. [PTS Page 513] [\q 513/] 1298. Yena jàtena nandissaü yassa ca bhavamicchisaü, So maü gharà nicchuhati jàtaü saraõato bhayaü. 1299. Suõantu me jànapadà10 negamà ca samàgatà, Yatodakaü11 tadàdittaü yato khemaü tato bhayaü. 1300. Ràjà vilumpato raññhaü bràhmaõo ca purohito, Attaguttà viharatha jàtaü saraõato bhayanti. 6. Padamàõavakajàtakaü. ------------------- 1. Cittakathaü-machasaü,syà 2. Pàñiliü-machasaü,syà. 3. Vuyhamànataü-machasaü. 4. Gàhi-machasaü. 5. ôayhati-machasaü. 6. Vyàpàdi-machasaü. 7. Svàyaü-machasaü. 8. Yamànayi-machasaü. 9. Nicchuhati-machasaü. 10.Janappadà-machasaü. 11.Yathodakaü-machasaü,yadodakaü vi. [BJT Page 336] [\x 336/] [PTS Page 515] [\q 515/] 1301. Assa inda samo ràja accantaü ajaràmaro, Sace taü ya¤¤aü yàjeyya 1- isiü lomasakassapaü. [PTS Page 516] [\q 516/] 1302. Sasamuddapariyàyaü mahiü sàgarakuõóalaü, Na icche saha nindàya evaü sayha vijànahi. 1303. Dhiratthu taü yasalàü dhanalàbhaü ca bràhmaõa, Yà vutti vinipàtena adhammacaraõena và. 1304. Api ce pattamàdàya anàgàro paribbaje, Sà eva jivikà seyyo yà càdhammena phasanà. 1305. A pi ce pattamàdàya anàgàro paribbaje, A¤¤aü abhiüsayaü loke api rajjena taü varaü [PTS Page 518] [\q 518/] 1306. Balaü 2- cando balaü suriyo balaü samaõabràhmaõo, Balaü velà samuddassa balàtibalamitthiyo. 1307. Yathà uggatapaü santaü isiü lomasakassapaü, Pitu atthà candavati vàjapeyyaü ayàjayi 3- [PTS Page 519] [\q 519/] 1308. Taü lobhà pakataü kammaü kañukaü kàmahetukaü, Tassa mulaü gavesissaü checchaü ràgaü sabandhanaü. 1309. Dhiratthu kàme sukhahupi loke Tapova seyyo kàmaguõehi ràja, Tapo karissàmi pahàya kàme Taveva raññhaü candavati ca hotuti. 7. Lomasakassapajàtakaü. [PTS Page 520] [\q 520/] 1310. Kàsàyavatthe sakuõe vadàmi Duve duve nandimane 4- carante, Kaü aõóajaü aõóajà 5- mànusesu Jàtiü pasajasanti tadiïgha bråtha. 1. Yajeyya - machasaü 2. Bàlà - machasaü 3. Ayàjasi - machasaü 4. Nandamane - machasaü, syà 5. Aõóaja - machasaü, syà [BJT Page 338] [\x 338/] [PTS Page 521] [\q 521/] 1311. Ambhe manussesu manussahiüsa Anubbake cakkavàke vadanti, Kalyàõabhàvambha dijesu sammatà Abhitaråpà vicaràma aõõave. 1312. Kiü aõõave kàni phalàni bhu¤eja Maüsaü kuto khàdatha cakkavàkà, Kiü bhojanaü bhu¤jatha vo anomà Bala¤ca vaõõo ca anapparåpo. [PTS Page 522] [\q 522/] 1313. Na aõõave panti phalàni dhaïka Maüsaü kuto khàdituü cakkavàke, Sevàlabhakkhambha avàka 1- bhojanà Na ghàsahetu pakaroma pàpaü. + 1314. Na me idaü ruccati cakkavàke Asmiü bhave bhojanasantikàso, Ahosi me pubbe tato me a¤¤athà Icceva me vimati ettha jàtà. 1315. Ahampi maüsàni phalàni bhu¤eja Antàni ca loõiyateliyàni, Rasaü manussesu labhàmi hottuü Surova saïgàma mukhambhi jetvà 2- Na ca me tàdiso vaõõo Cakkavàka yathà tava. [PTS Page 523] [\q 523/] 1316. Asuddhabhakkhosi khaõànupàti Kicchena te labbhati antapànaü, Na tussasi rukkhaphalehi dhaïka Maüsàni và yàni susànamajjhe. 1317. Yo sàhasena adhigamma bhoge Paribhu¤ajati dhaïka khaõànupàti, Tato upakkosati naü sabhàvo Upakkuññho vaõõabalaü jahàti. 1318. Appampi ce nibbutiü bhu¤jati yadi Asàhasena aparåpaghàti Bala¤ca vaõõo ca tadasasa hoti Na hi sabbo àhàramayena vaõõoti. 8. Cakkavàkajàtakaü. +. Naghàsa hetupi kàràma pàpaü - syà machasaü maramma sihalapotthakesu disasti. 1. Apàka - machasaü 2. Surova saïgàma mukhaü vijetvà - machasaü [BJT Page 340] [\x 340/] [PTS Page 524] [\q 524/] 1319. Sutikikkhaü ara¤¤ambhi pantambhi 1- sayanàsane, Ye ca gàme titakkhanti te uëàratarà tayà. [PTS Page 525] [\q 525/] 1320. Ara¤¤à gàmamàgamma kiü sãlaü kiü vataü ahaü, Purisaü tàta seveyyaü tamme akkhàhi pucchito. 1321. Yo te 2- visassate 3- tàta vissàsa¤ca khameyya te, Sussusi ca titikkhi ca taü bhajehi ito gato. 1322. Yassa kàyena vàcàya manasà nanthi dukkataü, Urasiva patiññhàya taü bhajehi ito gato 1323. Yo ca dhammena carati carantopi na ma¤¤ati, Visuddhakàriü sappa¤¤aü taü bhajehi ito gato. 1324. Haëiddiràgaü 40 kapicittaü purisaü ràgaviràginaü, Tàdisaü tàta mà sevi nimmanussampi ce siyà. 1325. Asi5- visaüva kupitaü6- miëhilittaü mahàpathaü, ârakà parivajjeti yàniva visamaü pathaü. [PTS Page 526] [\q 526/] 1326. Anatthà tàta vaóóhanti bàlaü accupasevato, Màssu bàlena saïga¤chi 7- amitteneva sabbadà. 1327. Taü tàhaü tàta yàcàmi karassu vacanaü mama, Màssu bàlena saïga¤chi dukkho bàlehi saïgamoti. 9. Haëiddiràgajàtakaü. 1. Takatambhi - machasaü, syà 2. Taü - syà 3. Vissàsaye - machasaü 4. Haëidda - syà 5. âsi - machasaü 6. Kuppitaü - machasaü 7. Saügacchi - machasaü, syà. [BJT Page 342] [\x 342/] [PTS Page 528] [\q 528/] 1328. Kuto nu àgacchata bho tayo janà Svàgataü ettha 1- nisidathàsane, Kaccittha bhonto kusalaü anàmayaü Cirassamabbhàgamanaü hi vo idha [PTS Page 529] [\q 529/] 1329. Ahameva eko idha majjhapatto Na càpi me dutiyo koci vijjati, Kimeva sandhàya te bhàsitaü ise Kuto nu àgacchatha bho tayo janà. 1330. Tuva¤ca eko hariyà ca te piyà Samuggapakkhittanikiõõamantare, Sàrakkhità kucchigatàva te sadà Vàyussa puttena sabhà tahiü ratà. [PTS Page 530] [\q 530/] 1331. Saüviggaråpo isinà viyàkato 2- So dànavo tattha samuggamuggili. Addakkhi bhariyaü suci màladhàriniü 3- Vàyussa 4- puttena sabhà tahiü rataü. 1332. Sudiññharåpuggatapànuvattinà. Hinà narà ye pamadàvasaügatà Yathà have pàõarivettha rakkhità Duññhà mayi a¤¤amabhippamodati. 1333. Divà ca ratto ca mayà upaññhità Tapassinà jotirivà vane vasaü, Sà dhammamokkamma adhammamàcari Akiriyaråpo 5- pamadàhi 6- santhavo. 1334. Sarãramajjhambhi ñhitàni ma¤¤ihaü 7- Mayhaü ayanti asatiü asa¤¤ataü, Sà dhammamokkamma adhammamàcari Atiriyaråpo pamadàhi santhàvo. 1335. Surakkhitaü meti kathannu vissase Anekacittàsu nahettha rakkhaõà, Età hi pàtàlapapàtasantibhà Etthappamatto vyasanaü nigacchati. 1. Svàgatà etha - machasaü, syà 2. Pabyàkato - syà, vyàkato - machasaü 3. Bhàrinà machasaü bhariniü - syà 4. Harissa - machasaü 5. Akriya råpo - machasaü syà 6. Pamudàhi - machasaü syà 7. Ma¤¤àhaü - machasaü [BJT Page 344] [\x 344/] 1336. Tasmà hi te sukhino vitasokà Ye màtugàmehi caranti nissañà, Etaü sivaü uttama màbhipatthayaü 1- Na màtugàmehi kareyya santhavanti. 10. Samuggajàtakaü. [PTS Page 534] [\q 534/] 1337. Na kho me ruccati àëi putimaüssa pekkhaõà, Etàdisà saïkhàrasmà àrakà parivajjaye. 1338. Ummantikà ayaü veõi vaõõeti patino sakhiü, Pajjhàti pañigacchantiü àgataü meëamàtaraü 2- 1339. Tvaü khosi samma ummatto dummedho avicakkhaõo Yo tvaü matàlayaü katvà akàlena vipekkhasi. 1340. Na akàle vipekkheyya kàle pekkheyya paõóito, Putimaüsova pajjhàti yo akàle vipekkhati. [PTS Page 535] [\q 535/] 1341. Piyaü kho àëi me hotu puõõapattaü dadàhi me, Pati saüjivito mayhaü eyyàsi piyapucchikà. 1342. Siyaü kho àëi te hotu puõõapattaü dadàhi te, Mahatà parivàrena phassaü 3- kayiràhi 4- bhojanaü 1343. Kidiso 5- tuyhaü parivàro yesaü kàhàmi bhojanaü, Kiünàmakà ca te sabbe taü me 6- akkhàhi pucchità. 1344. Màliyo caturakkho ca piïgalo atha jambuko, Ediso mayhaü parivàro tesaü kayiràhi 7- bhojanaü. [PTS Page 536] [\q 536/] 1345. Nikkhantàya agàrasmà bhaõóakampi vinassati, ârogyaü àëino vajjaü idheva vasa màgamàti. 11. Putimaüsajàtakaü. [PTS Page 539] [\q 539/] 1346. Yo te puttake akhàdi 8- dinnabhatto adusake Tasmiü dàñhaü nipàtehi mà te mu¤cittha 9- jivato 10- 1347. âkiõõaëuddo puriso dhàticelaüva makkhito, Padesaü taü na passàmi yattha dàñhaü 11- nipàtaye. 1. Mabhipatthaya - machasaü 2. Meëhaü - machasaü 3. Phasaü - simu 4. Kayiràsi - simu 5. Kiüdiso - machasaü 6. Teme - simu 7. Kayiràsi - simu 8. Akkhàdi - syà 9. Muccittha - simu 10. Jivaka - syà jiviko - machasaü 11. Dàñhà - syà. [BJT Page 346] [\x 346/] 1348. Akata¤¤assa posassa niccaü vivaradassino, Sabbaü ce pañhaviü dajjà neva naü abhiràdhaye. [PTS Page 540] [\q 540/] 1349. Kinnu subàhu taramànaråpo Pacchàgatosi saha màõavena, Kiü kiccamatthaü idhamatthi tuyhaü Akkhàhi me pucchito etamatthaü [PTS Page 541] [\q 541/] 1350. Yo te sakhà ddadaro sàdhuråpo Tassa vadhaü parisaïkàmi àjja, Purisassa kammàyatanàni sutvà Nàhaü sukhiü daddaraü ajja ma¤¤e 1351. Kànissa kammàyatanàni assu Purisassa vuttisamodànatàya Kaü và pañi¤¤aü purisassa sutvà Parisaïkasi daddaraü màõavena. 1352. Ciõõà kaliïgà carità vaõijjà 1- Ventàcaro saïkupathopi ciõõo, Nañehi ciõõaü saha vàkurehi 2- Daõóena yuddhampi samajjamajjhe. 1353. Baddhàkulikà mitamàëhakena Akkhà jità 3- saüyamo abbhatito, appahitaü pupphakaü aóóharattaü Hatthà daóóhà piõóapañiggahena. [PTS Page 542] [\q 542/] 1354. Tànissa kammàyanatàni assuü Purissasa vuttisamodhànatàya, Yathà ayaü dissati lomapiõóo Gàvo hatà kiü pana daddarassàti. 12. Tittirajàtakaü. Gijjhavaggo pañhamo. Tassuddànaü: Nidhisavhaya hàrita pàñaliko, Ajaràmara dhaüka titikkhakuto Atha dvàdasa pekkhana daddariti. Navakanipàtaü niññhitaü. 1. Vàõijjà - machasaü 2. Vàkarehi - a 3. Cità - simu