Input by the Sri Lanka Tripitaka Project [PTS Vol A - 5] [\z A /] [\f V /] [PTS Page 001] [\q 1/] [BJT Vol A - 6] [\z A /] [\w VI /] [BJT Page 002] [\x 2/] Aīguttaranikāye Dasakanipāto Namo tassa bhagavato sammāsambuddhassa ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄŋ ŗ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ŗ ŗ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ŗ ŗ ŗ ŗ Text converted to Classical Sanskrit Extended ŗ ŗ (CSX) encoding: ŗ ŗ ŗ ŗ description character = ASCII ŗ ŗ ŗ ŗ long a ā 224 ŗ ŗ long A â 226 ŗ ŗ long i ã 227 ŗ ŗ long I ä 228 ŗ ŗ long u å 229 ŗ ŗ long U æ 230 ŗ ŗ vocalic r į 231 ŗ ŗ vocalic R č 232 ŗ ŗ long vocalic r é 233 ŗ ŗ vocalic l ë 235 ŗ ŗ long vocalic l í 237 ŗ ŗ velar n ī 239 ŗ ŗ velar N đ 240 ŗ ŗ palatal n ¤ 164 ŗ ŗ palatal N Ĩ 165 ŗ ŗ retroflex t ņ 241 ŗ ŗ retroflex T ō 242 ŗ ŗ retroflex d ķ 243 ŗ ŗ retroflex D ô 244 ŗ ŗ retroflex n õ 245 ŗ ŗ retroflex N ö 246 ŗ ŗ palatal s ÷ 247 ŗ ŗ palatal S ø 248 ŗ ŗ retroflex s ų 249 ŗ ŗ retroflex S ú 250 ŗ ŗ anusvara ü 252 ŗ ŗ anusvara (overdot) § 167 ŗ ŗ capital anusvara ũ 253 ŗ ŗ visarga ū 254 ŗ ŗ (capital visarga 255) ŗ ŗ ŗ ŗ Other characters of the CSX encoding table are ŗ ŗ not included. Accents have been dropped in order ŗ ŗ to facilitate word search. ŗ ĀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄŲ 1. ânisaüsavaggo Kimatthiyasuttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaükami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaü etadavoca: Kimatthiyāni bhante kusalāni sãlāni, kimānisaüsānãti? Avippaņisāratthāni kho ānanda kusalāni sãlāni, avippaņisārānisaüsānãti. Avippaņisāro pana bhante kimatthiyo, kimānisaüsoti? Avippaņisāro kho ānanda pāmojjattho, pāmojjānisaüsoti. Pāmojjaü pana bhante kimatthiyaü, kimānisaüsanti? Pāmojjaü kho ānanda pãtatthaü, pãtānisaüsanti. Pãti pana bhante kimatthiyā, kimānisaüsāti? Pãti kho ānanda passaddhatthā, passaddhānisaüsāti. 1. Pāmujjattho pāmujjānisaüsotisãmu. Syā. [Pts.] [BJT Page 004] [\x 4/] Passaddhi pana bhante kimatthiyā, kimānisaüsāti? Passaddhi kho ānanda sukhatthā, sukhānisaüsāti. Sukhaü pana bhante kimatthiyaü, kimānisaüsanti? Sukhaü kho ānanda samādhatthaü, [PTS Page 002] [\q 2/] samādhānisaüsanti. Samādhi pana bhante kimatthiyo, kimānisaüsoti? Samādhi kho ānanda yathābhåta¤āõadassanattho, yathābhåta¤āõadassanānisaüsoti. Yathābhåta¤āõadassanaü pana bhante kimatthiyaü, kimānisaüsanti? Yathābhåta¤āõadassanaü kho ānanda nibbidāvirāgatthaü, nibbidāvirāgānisaüsanti. . Nibbidāvirāgo pana bhante kimatthiyo, kimānisaüsoti? Nibbidāvirāgo kho ānanda vimutti¤āõadassanattho, vimutti¤āõadassanānisaüsoti. Iti kho ānanda kusalāni sãlāni avippaņisāratthāni avippaņisārānisaüsāni. Avippaņisāro pāmojjattho, pāmojjānisaüso. Pāmojjaü pãtatthaü pãtānisaüsaü. Pãti passaddhatthā, passaddhānisaüsā. Passaddhi sukhatthā sukhānisaüsā. Sukhaü samādhatthaü samādhānisaüsaü. Samādhi yathābhåta¤āõadassanattho yathābhåta¤āõadassanānisaüso. Yathābhåta¤āõadassanaü nibbidāvirāgānisaüsaü. Nibbidāvirāgo vimutti¤āõadassanattho vimutti¤āõadassanānisaüso. Iti kho ānanda kusalāni sãlāni anupubbena aggāya parentãti. 1. Arahattāya pårentã tisyā. [Pts.] [BJT Page 006] [\x 6/] 10. 1. 1. 2 Cetanākaraõãya suttaü (Sāvatthinidānaü) Sãlavato bhikkhave sãlasampannassa na cetanāya karaõãyaü ''avippaņisāro me uppajjatu''ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü sãlavato sãlasampannassa avippaņisāro uppajjati. Avippaņisārissa bhikkhave na cetanāya karaõãyaü''pāmojjaü uppajjattu''ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü avippaņisārissa pāmojjaü uppajjati. Pamuditassa bhikkhave na cetanāya karaõãyaü ''pãti me uppajjatu''ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü pamuditassa [PTS Page 003] [\q 3/] pãti uppajjati. Pãtimanassa bhikkhave na cetanāya karaõãyaü 'kāyo me passambhatu'ti dhammatā esā bhikkhave yaü pãtimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyassa bhikkhave na cetanāya ya karaõãyaü 'sukhaü vediyāmã'ti. Dhama*matā esā bhikkhave yaü passaddhakāyo sukhaü vediyati. Yati. Sukhino bhikkhave na cetanāya karaõãyaü 'cittaü me samādhiyatu'ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü sukhino cittaü samādhiyati. Samāhitassa bhikkhave na cetanāya karaõãyaü 'yathābhåtaü taü jānāmi passāmã'ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü samāhito yathābhåtaü jānāti passati. Yathābhåtaü bhikkhave jānato passato na cetanāya karaõãyaü, virajjāmã'ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü yathābhåtaü jānaü passaü nibbindati virajjati. Nibbindassa bhikkhave virajjantassa na cetanāya karaõãyaü' vimutti¤āõadassanaü sacchikaromi mã'ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü nibbiõõo2 viratto vimutti¤āõadassanaü sacchikaroti. Iti kho bhikkhave nibbidāvirāgo vimutti¤āõadassanattho vimutti¤āõadassanānisaüso. Yathābhåta¤āõadassanaü nibbidā virāgatthaü nibbidā virāgānisaüsaü. Samādhi yathābhåta¤āõadassanattho yathābhåta¤āõadassanānisaüso. Sukhaü samādhatthaü samādhānisaüsaü. Passaddhi sukhatthā sukhānisaüsā. Pãti passaddhatthā passaddhānisaüsā. Pāmojjaü pãtatthaü pãtānisaüsaü. Avippaņisāro pāmojjattho pāmojjānisaüso. Kusalāni sãlāni avippaņisāratthāni avippaņisārānisaüsāni. Iti kho bhikkhave dhammāvadhamme [PTS Page 004] [\q 4/] abhisandenti, dhammāvadhamme paripårenti apārāpāraü gamanāyāti. 1. Avippaņisārassamachasaü 2. Nibabindosãmå [BJT Page 008] [\x 8/] 10. 1. 1. 3 Paņhama upanisasuttaü (Sāvatthiyaü) Dussãlassa bhikkhave sãlavipantassa hatåpaniso hoti avippaņisāro. Avippaņisāre asati avippaņisāravipantassa hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipantassa hatupanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipantassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhivipantassa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipantassa hatåpaniso hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipantassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadassanavipantasassa hatupaniso hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge asati . Nibbidāvirāgavipantassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü Seyyathāpi bhikkhave rukkho sākhāpalāsavipanno. Tassa papaņikāpi na pāripåriü gacchati tacopi pheggupi sāropi na pāripåriü gacchati. Evameva kho bhikkhave dussãlassa sãlavipantassa hatåpaniso hoti avippaņisāro, avippaņisāre asati hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipantassa hatupanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipantassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhivipantasa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipantassa hatåpaniso hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhi. Sammāsamādhi vipantassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadassanavipantasassa hatåpaniso hoti Nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge asati nibbidāvirāgavipantassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Sãlavato bhikkhave sãlasamipannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro. Avippaņisāre sati avippaņisārasamipannassa upanisasmapannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati pāmojjasampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannā hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passasaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. [PTS Page 5] [\q 5/] sammāsamādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge sati nibbidāvirāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Seyyathāpi bhikkhave rukkho sākhāpalāsasampanno tassa papaņikāpi pāripåriü gacchati tacopi pheggupi sāropi pāripåriü gacchati. Evameva kho bhikkhave sãlavato sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro, avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati pāmojjasampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannā hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passasaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge sati nibbidāvirāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassananti. [BJT Page 010] [\x 10/] 10. 1. 1. 4 Dutiya upanisasuttaü (Sāvatthiyaü) Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhu āmantesi: dussãlassa āvuso sãlavipannassa hatåpaniso hoti avippaņisāro. Avippaņisāre asati avippaņisāravipannassa hatåpanisaü hoti pãtiyā asati pãtivipantassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhivipannassa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipantassa hatåpaniso hoti ti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipantassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadassanavipantasassa hatåpaniso hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge asati Nibbidāvirāgavipantassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Seyyathāpi āvuso rukkho sākhā palāsavipanto, tassa papaņikāpi na pāripåriü gacchati, tacopi pheggupi sāropi na pāripåriü gacchati. Evameva kho āvuso dussãlassa sãlavipannassa hatåpaniso hoti avippaņisāro. Avippaņisāre asati avippaņisāravipannassa hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipannassa hatupanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipantassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhivipantassa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipantassa hatåpaniso heti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhi vipantassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta ¤āõadassanavipantasassa hatåpaniso hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge asati nibbidāvirāgavipantassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Sãlavato āvuso sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro. Avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati pāmojjasampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannā hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passasaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge sati nibbidāvirāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Seyyathāpi āvuso rukkho sākhā palāsasampanno, tassa papaņikāpi pāripåriü gacchati, tacopi pheggupi sāropi pāripåriü gacchati. Evameva kho āvuso sãlavato sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro. Avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati pāmojjasampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannā hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passasaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge sati nibbidāvirāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassananti. [PTS Page 006] [\q 6/] 10. 1. 1. 5 Tatiya upanisasuttaü (Sāvatthi) Tatra kho āyasmā ānando bhikkhu āmantesi: dussãlassa āvuso sãlavipannassa hatåpaniso hoti avippaņisāro. Avippaņisāre asati avippaņisāravipannassa hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipannassa hatupanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipannassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhivipannassa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipannassa hatupaniso hoti sammāsamādhi. [BJT Page 012] [\x 12/] Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipantassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadasasanavipannassa hatåpaniso hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge asati nibbidāvirāga vipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Seyyathāpi āvuso rukkho sākhāpalāsavipanto tassa papaņikāpi na pāripåriü gacchati, tacopi pheggupi sāropi na pāripåriü gacchati. Evameva kho āvuso dussãlassa sãlavipantassa hatåpaniso hoti. Avippaņisāro, avippaņisāre asati avippaņisāra vipannassa hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipannassa hatupanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipannassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhivipannassa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipannassa hatåpaniso hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipantassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadasasanavipannassa hatåpaniso hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge asati nibbidāvirāga vipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Sãlavato āvuso sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro. Avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmujje sati pāmojjasampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannaü hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammā samādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassasane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibibidāvirāgo. Nibbidāvirāge sati nibbidāvirāga sampannassa upanisasmapannaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Seyyathāpi āvuso rukkho [PTS Page 007] [\q 7/] sākhāpalāsasampanno tassa papaņikāpi pāripåriü gacchati, tacopi pheggupi sāropi pāripåriü gacchati. Evameva kho āvuso sãlavato sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro. Avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati pāmojjasampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannaü hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammā samādhi. Sammāsamādhimhi sati sammāsamādhi sampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassasane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge sati nibbidāvirāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassananti. [BJT Page 014] [\x 14/] 10. 1. 1. 6 Samādhi suttaü (Sāvatthiyaü) Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamanataü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaü etadavoca: Siyānu kho bhante bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idha lokasa¤¤ã assa. Na paraloke paralokasa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assā ti? Siyā ānanda bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa. Na paraloke paralokasa¤¤ã assa. Sa¤¤ã ca pana assāti. Yathā kathampana bhante siyā bhikkhuno tathāråpo samādhi paņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposada¤¤ã assa, na tejasmiü tejosada¤¤ã [PTS Page 008] [\q 8/] assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idhaloke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa. Sa¤¤ã ca pana assāti. [BJT Page 016] [\x 16/] Idhānanda bhikkhu evaü sa¤¤ã hoti: etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaīkhārasamatho sabbupadhipaņinissaggo taõhakkhayo virāgo nirodho nibbānanti. Evaü kho ānanda siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idhaloke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. 10. 1. 1. 7 Sāriputta suttaü (Sāvatthiyaü) Atha kho āyasmā ānando yenāyasmā sāriputto tenupasaükami. Upasaīkamitvā āyasmatā sāriputtena saddhiü sammodi. Sammodaniyaü kathaü sārāõiyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā ānando āyasmantaü sāriputtaü etadavoca: . Siyānu kho āvuso sāriputta bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho, yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatananasa¤¤ã [PTS Page 009] [\q 9/] assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa. Sa¤¤ã ca pana assāti? [BJT Page 018] [\x 18/] Siyā āvuso ānanda bhikkhuno tathāråpo samādhi paņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã Assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatananasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa. Sa¤¤ã ca pana assāti? Yathā kathaü panāvuso sāriputta siyā bhikkhuno tathāråpo samādhi paņilābho, yathā siyā āvuso ānanda bhikkhuno tathāråpo samādhi paņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã Assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatananasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa. Sa¤¤ã ca pana assāti? Ekamidāhaü āvuso ānanda samayaü idheva sāvatthiyaü viharāmi andhavanasmiü tatthāhaü tathāråpaü samādhiü samāpajjiü yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã ahosiü, na āpasmiü āposa¤¤ã ahosiü, na tejasmiü tejosa¤¤ã ahosiü, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã ahosiü. Na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã ahosiü, na vi¤¤āna¤cāyatane vi¤¤āna¤cāyatanasa¤¤ã ahosiü, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã ahosiü, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsasa¤¤āyatanasa¤¤ã ahosiü, na idhaloke idhalokasa¤¤ã ahosiü, na paraloke paralokasa¤¤ã ahosinti. Kiü sa¤¤ã panāyasmā sāriputto tasmiü samaye ahosãti? Bhavanirodho nibbānaü, bhavanirodho nibbānanti kho me āvuso a¤¤āva sa¤¤ā uppajjati, a¤¤āva sa¤¤ā nirujjhati, seyyathāpi āvuso sakalikaggissa jhāyamānassa a¤¤āva acci uppajjati, a¤¤āva acci nirujjhati, evameva kho me āvuso bhavanirodho nibbānaü bhavanirodho nibbānanti a¤¤āva sa¤¤ā [PTS Page 010] [\q 10/] uppajjati, a¤¤āva sa¤¤ā nirujjhati. Bhavanirodho nibbānanti sa¤¤ã ca panāhaü āvuso tasmiü samaye ahosinti [BJT Page 020] [\x 20/] 10. 1. 1. 8 Saddhā suttaü (Sāvatthiyaü) Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti no ca sãlavā. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca no ca bahussuto . Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto cā''ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto , evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca no ca dhammakathiko. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca no ca parisāvacaro. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca no ca visārado parisāya dhammaü deseti. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyya'nti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti no ca vinayadharo. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyyaü, vinayadharo cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca no ca āra¤¤ako pantasenāsano. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü. ''Kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyyaü, vinayadharo ca āra¤¤akoca pantasenāsano 'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano no ca catunnaü jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü nikāmalābhã hoti akicchalābhã akasiralābhã. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyyaü vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano catunna¤ca jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü nikāmalābhã assaü akicchalābhã akasiralābhã cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano catunna¤ca jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü nikāmalābhã hoti akicchalābhã akasiralābhã, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano catunna¤ca jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü nikāmalābhã hoti akicchalābhã akasiralābhã no ca āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü. ''Kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca dhammaü deseyyaü vinayadharo ca āra¤¤ako capantasenāsano catunna¤ca jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü nikāmalābhã assaü akicchalābhã akasiralābhã āsavāna¤ca khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja vihareyya'nti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano catunna¤ca jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü nikāmalābhã hoti akicchalābhã akasiralābhã ca āsavāna¤ca khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü Abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti, [BJT Page: 022 [\x 22/] ] Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhamimakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti, vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano, catunna¤ca jhānānaü ābhicetasikānaü [PTS Page 011] [\q 11/] diņņhadhammasukhavihāranaü nikāmalābhã hoti akicchalābhã akasiralābhã, āsavāna¤ca khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaü so tenaīgena paripåro hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato bhikkhu samantapāsādiko ca hoti sabbākāra paripårovāti. 10. 1. 1. 9 Santavimokkha suttaü (Sāvatthiyaü) Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti no ca sãlavā. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā cā''ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca no ca bahussuto . Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto cā''ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca , evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca no ca dhammakathiko. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca no ca parisāvacaro. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca no ca visārado parisāya dhammaü deseti. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyya ' nti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti no ca vinayadharo. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyyaü vinayadharo cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca no ca āra¤¤ako pantasenāsano. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyyaü vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano 'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano no ca ye te santā vimokkhā atikkamma råpe āruppā te kāyena phassitvā viharati. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü ''kinnāhaü saddho assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyyaü vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano ye te santā vimokkhā atikkamma råpe āruppā te ca kāyena phassitvā vihareyya 'nti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano ye te santā vimokkhā atikkamma råpe āruppā te ca kāyena phassitvā viharati, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano ye te santā vimokkhā atikkamma råpe āruppā te ca kāyena phassitvā viharati [PTS Page 012] [\q 12/] ca no ca āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati . Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü. ''Kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyyaü, vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano ye te santā vimokkhā atikkamma råpe āruppā te ca kāyena phassitvā vihareyyaü āsavāna¤ca khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja vihareyya 'nti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano ye te santā vimokkhā atikkamma råpe āruppā te ca kāyena phassitvā viharati āsavāna¤ca khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati , evaü so tenaīgena paripåro hoti. [BJT Page 024] [\x 24/] Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti, vinayadharo ca āra¤¤ako ca pantasenāsano ye te santā vimokkhā atikkamma råpe āruppā te ca kāyena phassitvā viharati āsavānaü ca khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaü so tenaīgena paripåro hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato bhikkhu samantapāsādiko ca hoti, sabbākāra paripåro cāti. Santavimokkhasuttaü navamaü 10. 1. 1. 10 Vijjā suttaü (Sāvatthiyaü) Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti no ca sãlavā evaü so tenaīgena aparipåro hoti, tena taü aīgaü paripåretabbaü ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā cā'' ti. [PTS Page 013] [\q 13/] yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca no ca bahussuto . Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto cā''ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca no ca dhammakathiko. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca no ca parisāvacaro. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca no ca visārado parisāya dhammaü deseti. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyya 'nti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti no ca vinayadharo. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü. ''Kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyyaü vinayadharo cā'ti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca no ca anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto so tato cuto amutra upapādiü. Tatrāpāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhupapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü nānussarati. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti tena taü aīgaü paripåretabbaü. " Kintāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyyaü vinayadharo ca anekavihita¤ca pubbenivāsaü anussareyyaü seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto amutra upapādiü. Tatrāpāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno ti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussareyya nti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca anekavihita¤ca pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo evaügātto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto amutra upapādi. Tatrāpāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhupapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya ca dhammaü deseti vinayadharo ca anekavihita¤ca pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto amutra upapādiü. Tatrāpāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhupapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. No ca dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. Ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacãduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā, ariyānaü upavādakā micchādiņņhikā micchādiņņhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacãsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā, ariyānaü anupavādakā sammādiņņhikā sammādiņņhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapannā 'ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte na passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte na pajānāti. Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. Tena taü aīgaü paripåretabbaü, ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya ca dhammaü deseyyaü vinayadharo ca anekavihita¤ca pubbenivāsaü anussareyyaü, seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto amutra upapādiü. Tatrāpāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhupapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussareyyaü, dibbena ca cakkhunā atikkantamānusakena satte passeyyaü cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajāneyyaü.. Ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacãduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā, ariyānaü upavādakā micchādiņņhikā micchādiņņhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacãsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā, ariyānaü anupavādakā sammādiņņhikā sammādiņņhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapannā 'ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passeyyaü cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajāneyya 'nti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca anekavihita¤ca pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto amutra upapādiü tatrāpāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhupapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Dibbena ca cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti, ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacãduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā, ariyānaü upavādakā micchādiņņhikā micchādiņņhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacãsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā, ariyānaü anupavādakā sammādiņņhikā sammādiņņhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapannā 'ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. Evaü so tenaīgena paripåro hoti. Saddho ca bhikkhave bhikkhu hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti vinayadharo ca anekavihita¤ca pubbenivāsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jāti dvepi jātiyo tissopi jātiyocatassopi jātiyo pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo sātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņa kappe. Amutrāsiü evannāmo evaīgotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto amutra upapādiü tatrāpāsiü evannāmo evaīgotto evaüvaõõo evamāhāro evaüsukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno 'ti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Dibbenaca cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. Ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacãduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaü upavādakā micchādiņņhikā micchādiņņhikammasamādānā te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacãsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaü anupavādakā sammādiņņhikā sammādiņņhikammasamādānā. Te kāyassabhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapannāti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. No ca āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņhevadhamme sayaü abhi¤¤ā sacichikatvā upasampajja viharati, Evaü so tenaīgena aparipåro hoti. [BJT Page 026] [\x 26/] Teta taü aīgaü paripåretabbaü ''kinnāhaü saddho ca assaü sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseyyaü, vinayadharo ca anekavihita¤ca pubbenivāsaü anussareyyaü, seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo tiüsampijātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhupapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussareyyaü , dibbena ca cakkhunā [PTS Page 014] [\q 14/] visuddhe atikkantamānusakena satte passeyyaü cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte te pajāneyyaü, ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacãduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā. Ariyānaü upavādakā micchādiņņhikā micchādiņņhikammasamādānā te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vināpātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacãsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaü anupavādakā sammādiņņhikā sammādiņņhikammasamādānā. Te kāyassabhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapannāti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passeyyaü cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajāneyyaü. âsavāna¤ca khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņhevadhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja vihareyyanti. Yato ca kho bhikkhave bhikkhu saddho ca hoti sãlavā ca bahussuto ca dhammakathiko ca parisāvacaro ca visārado ca parisāya dhammaü deseti, vinayadharo ca anekakavihita¤ca pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto amutra upapādiü. Tatrāpāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhakapaņisaüvedã evamāyupariyanto . So tato cuto idhupapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, dibbena ca cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākamimåpage satte pajānāti. Ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacãduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaü upavādakā micchādiņņhikā micchādiņņhikammasamādānā te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacãsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaü anupavādakā sammādiņņhikā sammādiņņhikammasamādānā. Te kāyassabhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapannāti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. âsavāna¤ca khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņhevadhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati, evaü so tenaīgena paripåro hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato bhikkhu hoti samantapāsādiko ca hoti sabbākāraparipårocāti. ânisaüsavaggo paņhamo. Tassuddānaü Kimatthiyaü cetanā sãlaü upanisā ānanda pa¤camaü, Samādhi sāriputto ca saddho santena vijjayāti, 1 [PTS Page 015] [\q 15/] 1. Kimatthiyaü cetanā ca tayo upanisā pica samādhisāriputto ca jhānaü santena vijjayātimachasaü [BJT Page 028] [\x 28/] 2. Nāthavaggo 10. 1. 2. 1 Senāsana suttaü (Sāvatthiyaü) Pa¤caīgasamannāgato bhikkhave bhikkhu pa¤caīgasamannāgataü senāsanaü sevamāno bhajamāno na cirasseva āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņhevadhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja vihareyya, Katha¤ca bhikkhave bhikkhu pa¤caīgasamannāgato hoti: 1. Idha bhikkhave bhikkhu saddho hoti, saddahati tathāgatassa bodhiü: ''iti pi so bhagavā arahaü sammā sambuddho vijjācaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasārathã satthā devamanussānaü buddho bhagavāti. 2. Appābādho hoti appātaīko samavepākiniyā gahaõiyā samannāgato nātisãtāya nāccuõhāya majjhimāya padhānakkhamāya. 3. Asaņho hoti amāyāvã, yathābhåtaü attānaü āvãkattā satthari vā vi¤¤asu vā sabrahmacārisu. 4. âraddhaviriyo viharati akusalānaü dhammānaü pahānāya kusalānaü dhammānaü upasampadāya thāmavā daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. 5. Pa¤¤avā hoti udayatthagāminiyā pa¤¤āya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammādukkhakkhayagāminiyā. Evaü kho bhikkhave bhikkhu pa¤caīgasamannāgato hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave senāsanaü pa¤caīgasamannāgataü hoti? Idha bhikkhave senāsanaü nātidåraü hoti nāccāsannaü gamanāgamanasampannaü 7. Divā appakiõõaü rattiü appasaddaü appanigghosaü. 8. Appaķaüsamakasavātātapasiriüsapasamphassaü. [BJT Page 030] [\x 30/] 9. Tasmiü kho pana senāsane viharantassa appakasiraneva uppajjanti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhāraü. 10. Tasmiü kho pana senāsane therā bhikkhu viharanti bahussutā āgatāgamā [PTS Page 016] [\q 16/] dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaīkamitvā paripucchati paripa¤hati: ''idambhante kathaü imassa ko attho''ti. Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva vivaranti, anuttānãkata¤ca uttānãkaronti. Anekavihitesu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave senāsanaü pa¤caīgasamannāgataü hoti. Pa¤caīgasamannāgato kho bhikkhave bhikkhu pa¤caīgasamannāgataü senāsanaü sevamāno bhajamāno na cirasseva āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttaü pa¤¤āvimuttiü diņņhevadhamme sayaü abhi¤¤āsacchikatvā upasampajja vihareyyāti. 10. 1. 2. 2 Pa¤caīga suttaü (Sāvatthiyaü) Pa¤caīgavippahãno bhikkhave bhikkhu pa¤caīga samannāgato imasmiü dhammavinaye kevalã vusitavā uttamapurisoti vuccati. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu pa¤caīgavippahãno hoti: Idha bhikkhave bhikkhuno kāmacchando pahãno hoti, vyāpādo pahãno hoti, thãnamiddhaü pahãnaü hoti, uddhacchakukkuccaü pahãnaü hoti, vicikicchā pahãnā hoti, evaü kho bhikkhave bhikkhu pa¤caīgavippahãno hoti. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu pa¤caīgasamannāgato hoti: Idha bhikkhave bhikkhu asekhena sãlakkhandhena samannāgato hoti, asekhena samādhikkhandhena samannāgato hoti, asekhena pa¤¤ākkhandhena samannāgato hoti, asekhena vimuttikkhandhena samannāgato hoti, asekhena vimutti¤āõadassanakkhandhena samannāgato hoti, evaü kho bhikkhave bhikkhu pa¤caīgasamannāgato hoti. [BJT Page 032] [\x 32/] Pa¤caīgavippahãno bhikkhave bhikkhu pa¤caīgasamannāgato imasmiü dhammavinaye kevalã vusitavā uttamapurisoti vuccatãti. 1. Kāmacchando ca vyāpādo thãnamiddha¤ca bhikkhuno, Uddhaccaü vicikicchā ca sabbasova na vijjati. [PTS Page 017] [\q 17/] 2. Asekhena ca sãlena asekhena samādhinā Vimuttiyā ca sampanno ¤āõena ca tathāvidho. 3. Sa ve pa¤caīgasampanno pa¤caīgānivivajjayaü1 Imasmiü dhammavinaye kevalãti pavuccatãti. 10. 1. 2. 3 Saüyojana suttaü (Sāvatthiyaü) Dasa imāni bhikkhave saüyojanāni, katamāni dasa: pa¤corambhāgiyāni saüyojanāni, pa¤cuddhambhāgiyāni saüyojanāni. Katamāni pa¤corambhāgiyāni saüyojanāni: sakkāyadiņņhiü, vicikicchā sãlabbataparāmāso, kāmacchando, byāpādoti. Imāni pa¤corambhāgiya saüyojanāni. Katamāni pa¤cuddhambhāgiyāni saüyojanāni: råparāgo, aråparāgo, māno, uddhaccaü, avijjā, imāni kho pa¤cuddhambhāgiyāni, saüyojanāni. Imāni kho bhikkhave dasasaüyojanānãti. 1. Pa¤caaīge vivajjayaü machasaü. [BJT Page 034] [\x 34/] 10. 1. 2. 4 Cetokhila suttaü (Sāvatthiyaü) Yassa kasasaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā pa¤ca cetokhilā appahãnā pa¤ca cetaso vinibandhā asamucchinnā, tassa yā rattã vā divaso vā āgacchati hāniyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu no vuddhi. Katamassa pa¤cacetokhilā appahãnā honti: Idha bhikkhave bhikkhu satthari kaīkhati vicikicchati nādhimucchati na sampasãdati, yo so bhikkhave bhikkhu sattharikaīkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasãdati tassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya [PTS Page 018] [\q 18/] sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya evamassāyaü paņhamo cetokhilo appahãno hoti. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhamme kaīkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasãdati tassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya evamassāyaü dutiyo cetokhãlo appahãno hoti. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu saīghe kaīkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasãdati tassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya evamassāyaü tatiyo cetokhilo appahãno hoti. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu sikkhāya kaīkhati vicikiccati nādhimuccati na sampasãdati tassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya evamassāyaü catuttho cetokhãlo appahãno hoti. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu sabrahmacārãsu kupito hoti anattamano āhatacitto khilajāto. Tassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Evamassāyaü pa¤camo cetokhilo appahãno hoti. Imassa pa¤ca cetokhilā appahãnā honti. Katamassa pa¤cacetaso vinibandhā asamucchinno honti: Idha bhikkhave bhikkhu kāmesu avãtarāgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipāso avigatapariëāho avigatataõho. Yo so bhikkhave bhikkhu kāmesu avãtarāgo hoti, avigatacando avigatapemo avigatapipāso avigatapariëāho avigatataõho, tassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaü paņhamo cetaso vinibandho asamucchinno hoti. [BJT Page 036] [\x 36/] Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu kāye avãtarāgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipāso avigatapariëāho avigatataõho. Yo so bhikkhave kāye avãtarāgo hoti, avigatacando avigatapemo avigatapipāso avigatapariëāho avigatataõho, tassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaü paņhamo cetaso vinibandho asamucchinno hoti. Råpe avãtarāgo hoti avigatachando avigatapemo avigatapipāso avigatapariëāho avigatataõho, yo so bhikkhave bhikkhu råpe avãtarāgo hoti, avigatacando avigatapemo avigatapipāso avigatapariëāho avigatataõho, tassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaü paņhamo cetaso vinibandho asamucchinno hoti. Udarāvadehakaü bhu¤jitvā seyyasukhaü phassasukhaü middhasukhaü anuyutto viharati. A¤¤ataraü devanikāyaü paõidhāya brahmacariyaü carati ''imināhaü sãlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi deva¤¤ataro vāti. Yo so bhikkhave bhikkhu a¤¤ataraü deva nikāyaü paõidhāya brahmacariyaü carati imināhaü sãlena vā vatena vā tapena vā brahmacari yena vā devo vā bhavissāmi deva¤¤ataro vāti. Tassa cittaü na namati [PTS Page 019] [\q 19/] ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü na namati anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaü pa¤camo cetaso vinibandho asamucchinno hoti. Imassa pa¤cacetaso vinibandhā asamucchinnā honti. Yassa kassavi bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā ime pa¤cacetokhilā appahãnā ime pa¤ca cetaso vinibandhā asamucchinnā, tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati hāniyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu no vuddhi. Seyyathāpi bhikkhave kālapakkhe candassa yā ratti vā divaso vā āgacchati. Hāyateva vaõõena, hāyati maõķalena, hāyati ābhāya, hāyati ārohaparināhena, emameva kho bhikkhave yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā ime pa¤ca cetokhilā appahãnā, ime pa¤ca cetaso vinibandhā asamucchinnā, tassa yā ratti vā divaso vā āgacichati hāniyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu no vuddhi. Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā pa¤ca cetokhãlā pahãnā pa¤ca cetaso vinibandhā samucchinnā1 tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu no parihāni. Katamassa pa¤ca cetokhilā pahãnā honti, Idha bhikkhave bhikkhu satthari na kaīkhati na vicikicchati, adhimuccati sampasãdati. Yo so bhikkhave bhikkhu satthari na kaīkhati na vicikicchati adhimuccati sampasãdati, tassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Evamassāyaü paņhamo cetokhilo pahãno hoti. 1. Susamucchinnāmachasaü [BJT Page 038] [\x 38/] Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhamime na kaīkhati na vicikicchati, adhimuccati sampasãdati. Yo so bhikkhave bhikkhu dhamme na kaīkhati na vicikicchati adhimuccati sampasãdati, tassa cittaü na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Evamassāyaü paņhamo cetekhilo pahãno hoti. Saīghe na kaīkhati sikkhāya na [PTS Page 020] [\q 20/] kaīkhati Na vicikicchati, adhimuccati sampasãdati, tassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Evamassāyaü paņhamo cetokhilo pahãno hoti. Sikkhāya na kaīkhati na vicikicchati, adhimuccati sampasãdati, yo so bhikkhave bhikkhu sikkhāya na kaīkhati na vicikicchati adhimuccati sampasãdati, tassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Evamassāyaü paņhamo cetokhilo pahãno hoti. Sabrahmacārãsu na kupito hoti attamano na āhatacinno na khilajāto, yo so bhikkhave bhikkhu sabrahmacārãsu na kupito hoti attamano na āhatacitto na khilajāto tassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Evamassāyaü pa¤camo cetokhilo pahãno hoti. Evamassa pa¤cacetokhilā pahãnā honti. Katamassa pa¤ca cetaso vinibandhā susamucchinnā honti: Idha bhikkhave bhikkhu kāmesu vãtarāgo hoti vigatacichando vigatapemo vigatapipāso vigatapariëāho vigatataõho. Yo so bhikkhave bhikkhu kāmesu vãtarāgo hoti vigatachando vigatapemo vigatapipāso vigatapariëāho vigatataõho, tassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Evamassāyaü paņhamo cetaso vinibandho susamucchinno hoti. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu kāye vãtarāgo hoti vigatacchando vigatapemo vigatapipāso vigatapariëāho vigatataõho. Yo so bhikkhave bhikkhu kāye vãtarāgo hoti vigatachando vigatapemo vigatapipāso vigatapariëāho vigatataõho, tassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Evamassāyaü paņhamo cetaso vinibandho susamucchinno hoti. Råpe vãtarāgo hoti vigatacchando vigatapemo vigatapipāso vigatapariëāho vigatataõho. Yo so bhikkhave bhikkhu råpe vãtarāgo hoti vigatachando vigatapemo vigatapipāso vigatapariëāho vigatapariëāho vigatataõho, tassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Evamassāyaü paņhamo cetaso vinibandho susamucchinno hoti. Na yāvadatthaü, udarāvadehakaü bhu¤jitvā seyyasukhaü passasukhaü middhasukhaü anuyutto viharati. Na a¤¤ataraü devanikāyaü paõidhāya brahmacariyaü carati: ''imināhaü sãlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi, deva¤¤ataro vā''ti. Yo so bhikkhave bhikkhu na a¤¤ataraü devanikāyaü paõidhāya brahmacariyaü carati 'imināhaü sãlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi deva¤¤ataro vā' ti. Tassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaü namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya evamassāyaü pa¤camo cetaso vinibandho susamucchinno hoti. Imassa pa¤ca cetaso vinibandhā susamucchinnā honti. [BJT Page 040] [\x 40/] Yassa kassaci bhikkhave bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā ime pa¤cacetokhilā pahãnā ime pa¤cacetaso vinibandhā [PTS Page 021] [\q 21/] susamucchinnā tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu no parihāni Seyyathāpi bhikkhave juõhapakkhe candassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, vaķķateva vaõõena vaķķhati maõķalena vaķķhati ābhāya vaķķhati ārohaparināhena. Evameva kho bhikkhave yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā ime pa¤cacetokhilā pahãnā ime pa¤cacetaso vinibandhā susamucchinno, tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu no parihānãti. 10. 1. 2. 5 Appamāda suttaü 1. Yāvatā bhikkhave sattā apadā vā dipadā vā catuppadā vā bahuppadā vā råpino vā aråpino vā sa¤¤ino vā asa¤¤ino vā nevasa¤¤ãnāsa¤¤ino vā, tathāgato tesaü aggamakkhāyati arahaü sammāsabbuddho. Evameva kho bhikkhave ye keci kusalā dhammā, sabbe te appamādamålakā appamādasamosaraõā, appamādo tesaü dhammānaü1 aggamakkhāyati. 2. Seyyathāpi bhikkhave yāni kānici jaīgamānaü2 pāõānaü padajātāni, sabbāni tāni hatthipade samodhānaü gacchanti, hatthipadaü tesaü aggamakkhāyati, yadidaü mahantattena, evameva kho bhikkhave ye keci kusalā dhammā sabbe te appamādamålakā appamādasamosaraõā appamādo tesaü dhammānaü aggamakkhāyati. 3. Seyyathāpi bhikkhave kåņāgārassa yā kāci gopānasiyo sabbā tā kåņaīgamā kåņaninnā kåņasamosaraõā, kåņo tāsaü aggamakkhāyati. Evameva kho bhikkhave ye keci kusalā dhammā, sabbe te appamādamålakā appamādasamosaraõā, appamādo tesaü dhammānaü aggamakkhāyati. [PTS Page 022] [\q 22/] 1. Tesaümachasaü. 2. Jaīgalānaümachasaü [BJT Page 042] [\x 42/] 42 4. Seyyathāpi bhikkhave ye keci målagandhā, kāëānusāriyaü tesaü aggamakkhāyati, evameva kho bhikkhave ye keci kusalā dhammā, sabbe te appamādamålakā appamādasamosaraõā, appamādo tesaü dhammānaü aggamakkhāyati. 5. Seyyathāpi bhikkhave ye keci sāragandhā lohitacandanaü tesaü aggamakkhāyati, evameva kho bhikkhave ye keci kusalā dhammā, sabbe te appamādamålakā appamādasamosaraõā, appamādo tesaü dhammānaü aggamakkhāyati. 6. Seyyathāpi bhikkhave ye keci pupphagandhā, vassikaü tesaü aggamakkhāyati, evameva kho bhikkhave ye keci kusalā dhammā, sabbe te appamādamålakā appamādasamosaraõā, appamādo tesaü dhammānaü aggamakkhāyati. 7. Seyyathāpi bhikkhave ye keci kuķķarājāno, 1sabbe te ra¤¤o cakkavattissa anuyantā bhavanti, rājā tesaü cakkavatti aggamakkhāyati, evameva kho bhikkhave ye keci kusalā dhammā, sabbe te appamādamålakā appamādasamosaraõā, appamādo tesaü dhammānaü aggamakkhāyati. 8. Seyyathāpi bhikkhave yā kāci tārakaråpānaü pabhā, sabbā tā candappabhāya kalaü nāgghanti soëasiü candappabhā tāsaü aggamakkhāyati, evameva kho bhikkhave ye keci kusalā dhammā, sabbe te appamādamålakā appamādasamosaraõā, appamādo tesaü dhammānaü aggamakkhāyati. 9. Seyyathāpi bhikkhave saradasamaye viddho vigatavalāhake deve ādicco nahaü abbhussukkamāno sabbaü ākāsagataü tamagataü abhivihacca bhāsate ca tapate ca virocati ca. Evameva kho bhikkhave ye keci kusalā dhammā, sabbe te appamādamålakā appamādasamosaraõā, appamādo tesaü dhammānaü aggamakkhāyati. 10. Seyyathāpi bhikkhave yā kāci mahānadiyo, seyyathãdaü: gaīgā, yamunā aciravatã, sarabhå, mahã, sabbā tā samuddaīgamā samuddaninnā samuddaponā samuddapabbhārā, mahāsamuddo tesaü aggamakkhāyati. Evameva kho bhikkhave ye keci kusalā dhammā, sabbe te appamādamålakā appamādasamosaraõā, appamādo tesaü dhammānaü aggamakkhāyatãti. [PTS Page 023] [\q 23/] 10. 1. 2. 6 âhuneyya suttaü Dasa ime bhikkhave puggalā āhuneyyā pāhuneyyā dakkhiõeyyā a¤jalikaraõãyā anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassa. Katame dasa: Tathāgato arahaü sammāsambuddho, paccekabuddho, ubhatobhāga vimutto, pa¤¤āvimutto, kāyasakkhã, diņņhippatto, saddhāvimutto, dhammānusārã, saddhānusārã, gotrabhå. Ime kho bhikkhave dasa puggalā āhuneyyā pāhuneyyā, dakkhiõeyyā, a¤jalikaraõãyā anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassāti. 1. Buddarājāno, machasaü. [BJT Page 044] [\x 44/] 10. 1. 2. 7 Paņhama nāthakaraõa suttaü Sanāthā bhikkhave viharatha, mā anāthā. Dukkhaü bhikkhave anātho viharati. Dasa ime bhikkhave nāthakaraõā dhammā. Katame dasa: 1. Idha bhikkhave bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati ācāragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Yampi bhikkhave bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati ācāragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu, . Ayampi dhammo nāthakaraõo. 2. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā, sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpassa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā parivitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā, yampi bhikkhave bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā, sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā parivitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā, ayampi dhammo nāthakaraõo. 3. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu kalyāõamitto hoti [PTS Page 024] [\q 24/] kalyāõasahāyo kalyāõasampavaīko, yampi bhikkhave bhikkhu kalyāõamitto hoti, kalyāõasahāyo kalyāõasampavaīko, ayampi dhammo nāthakaraõo. 4. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraõehi dhammehi samannāgato khamo padakkhiõaggāhã anusāsaniü. Yampi bhikkhave bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraõehi dhammehi samannāgato khamo padakkhiõaggāhã anusāsaniü, ayampi dhammo nāthakaraõo. [BJT Page 046] [\x 46/] 5. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu yāni tāni sabrahmacārãnaü uccāvacāni kiīkaraõãyāni, tattha dakkho hoti analaso tatråpāyāya vãmaüsāya samannāgato alaü kātuü alaü saüvidhātuü. Yampi bhikkhave bhikkhu yānitāni sabrahmacārãnaü uccāvacāni kiükaraõãyāni, tattha dakkho hoti analaso tatråpāyāya vãmaüsāya samannāgato alaü kātuü alaü saüvidhātuü. Ayampi dhammo nāthakaraõo. 6. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammakāmo hoti piyasamudāhāro abhidhamme abhivinaye uëārapāmojjo. Yampi bhikkhave bhikkhu dhammakāmo hoti piyasamudāhāro abhidhamme abhivinaye uëārapāmojjo ayampi dhammo nāthakaraõo. 7. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu āraddhaviriyo viharati akusalānaü dhammānaü pahānāya kusalānaü dhammānaü upasampadāya thāmavā daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu, yampi bhikkhave bhikkhu āraddhaviriyo viharati akusalānaü dhammānaü pahānāya kusalānaü dhammānaü upasampadāya thāmavā daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu, ayampi dhammo nāthakaraõo. [PTS Page 025] [\q 25/] 8. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu santuņņho hoti itarãtaracãvara piõķapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena, yampi bhikkhave bhikkhu santuņņho hoti itarãtaracãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena, ayampi dhammo nāthakaraõo. 9. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu satimā hoti paramena satinepakkena samannāgato cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā, yampi bhikkhave bhikkhu satimā hoti paramena satinepakkena samannāgato cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā, ayampi dhammo nāthakaraõo. [BJT Page 048] [\x 48/] 10. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu pa¤¤avā hoti udayatthagāminiyā pa¤¤āya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā. Yampi bhikkhave bhikkhu pa¤¤avā hoti udayatthagāminiyā pa¤¤āya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā. Ayampi dhammo nāthakaraõo. Sanāthā bhikkhave viharatha, mā anāthā. Dukkhaü bhikkhave anātho viharati, ime kho bhikkhave dasa nāthakaraõā dhammāti. 10. 1. 2. 8 Dutiyanāthakaraõa suttaü (Sāvatthinidānaü) Sanāthā bhikkhave viharatha, mā anāthā, dukkhaü bhikkhave anātho viharati. Dasa ime bhikkhave nāthakaraõā dhammā. Katame dasa: 1. Idha bhikkhave bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati ācāragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu. 'Sãlavā vatāyaü bhikkhu hoti pātimokkha saüvarasaüvuto viharati ācāragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadeså'ti. Therāpi naü bhikkhu [PTS Page 026] [\q 26/] vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimāpi bhikkhu naü bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Navāpi naü bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therānukampitassa majjhimānukampitassa navānukampitassa vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Ayampi dhammo nāthakaraõo. 2. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā, sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā, 'bahussuto vatāyaü bhikkhu sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā, sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti. Tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā'ti. Therāpi naü bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Navāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therānukampitassa majjhamānukampitassa navānukampitassa vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Ayampi dhammo nāthakaraõo. [BJT Page 050] [\x 50/] 3. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu kalyāõamitto hoti kalyāõasahāyo kalyāõasampavaīko. 'Kalyāõamitto vatāyaü bhikkhu kalyāõasahāyo kalyāõasampavaīko, ti therāpi naü vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Majjhamāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Navāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therānukampitassa majjhimānukampitassa navānukampitassa vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni, ayampi dhammo nāthakaraõo. 4. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraõehi dhammehi samannāgato khamo padakkhiõaggāhã anusāsaniü, suvaco vatāyaü bhikkhu sovacassakaraõehi dhammehi samannāgato khamo padakkhiõaggāhã anusāsaninti therāpi naü vattabbaü [PTS Page 027] [\q 27/] anusāsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Navāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therānukampitassa majjhimānukampitassa navānukampitassa vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Ayampi dhammo nāthakaraõo. 5. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu yāni tāni sabrahmacārãnaü uccāvacāni kiīkaraõãyāni, tattha dakkho hoti analaso, tatråpāyāya vãmaüsāya samannāgato alaü kātuü alaü saüvidhātuü, yāni tāni sabrahmacārãnaü uccāvacāni kiükaraõãyāni, tattha dakkho vatāyaü bhikkhu analaso tatråpāyāya vãmaüsāya samannāgato alaükātuü alaüsaüvidhātunti. Therāpi naü vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Navāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therānukampitassa majjhimānukampitassa navānukampitassa vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Ayampi dhammo nāthakaraõo. [BJT Page 052] [\x 52/] 6. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammakāmo hoti piyasamudāhāro, abhidhamme abhivinaye uëārapāmojjo. 'Dhammakāmo vatāyaü bhikkhu piyasamudāhāro abhidhamme abhivinaye uëārapāmojjo, ti therāpi naü bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Navāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therānukampitassa majjhimānukampitassa navānukampitassa vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Ayampi dhammo nāthakaraõo. 7. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu āraddhaviriyo viharati akusalānaü dhammānaü pahānāya, kusalānaü dhammānaü upasampadāya thāmavā daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu 'āraddhaviriyo vatāyaü bhikkhu viharati akusalānaü dhammānaü pahānāya [PTS Page 028] [\q 28/] kusalānaü dhammānaü upasampadāya thāmavā daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu' ti therāpi naü bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Navāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therānukampitassa majjhimānukampitassa navānukampitassa vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Ayampi dhammo nāthakaraõo. 8. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu santuņņho hoti Itarãtaracãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena 'santuņņho vatāyaü bhikkhu itarãtaracãvara piõķapātasenāsana gilānapaccaya bhesajjaparikkhārenā'ti therāpi naü bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti, majjhimāpi bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Navāpi naü bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therānukampitassa majjhimānukampitassa navānukampitassa vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Ayampi dhammo nāthakaraõo. [BJT Page 054] [\x 54/] 9. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu satimā hoti paramena satinepakkena samannāgato cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. 'Satimā vatāyaü bhikkhu paramena satinepakkena samannāgato cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā'ti therāpi naü bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Majjhimā pi naü bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Navā pi naü bhikkhu vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti. Tassa therānukampitassa majjhimānukampitassa navānukampitassa vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Ayampi dhammo nāthakaraõo. 10. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu pa¤¤avā hoti udayatthagāminiyā pa¤¤āya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammādukkhakkhayagāminiyā pa¤¤avā vatāyaü bhikkhu udayatthagāminiyā, pa¤¤āya samannāgato ariyāya nibbedhikāya Sammādukkhakakkhayagāminiyā'ti therāpi naü bhikkhå vattabbaü anusāsitabbaü ma¤¤anti, majjhimā pi bhikkhu vattabbaü [PTS Page 029] [\q 29/] anusāsitabaü ma¤¤anati. Tassa Therānukampitassamajjhimānukampitassanavānukampitassa vuddhiyeva Pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Ayampi dhammo nāthakaraõo. Sanāthā bhikkhave viharatha, mā anāthā, dukkhaü bhikkhave anātho viharati. Ime kho bhikkhave dasanāthakaraõā dhammāti. 10. 1. 2. 9 Paņhamāriyavāsa suttaü (Sāvatthinidānaü) Dasa ime bhikkhave ariyavāsā yadariyā āvasiüsu vā āvasanti vā āvasissanti vā. Katame dasa: Idha bhikkhave bhikkhu pa¤caīgavippahãno hoti chaëaīgasamannāgato ekārakkho caturāpasseno panuõõapaccekasacco samavayasaņņhesano anāvilasaīkappo pasasaddhakāyasaīkhāro suvimuttacitto suvimuttapa¤¤o. Ime kho bhikkhave dasa ariyavāsā yadariyā āvasiüsu vā āvasanti vā āvasissanti vā ti. [BJT Page 056] [\x 56/] 10. 1. 2. 10 Dutiya ariyavāsa suttaü Ekaü samayaü bhagavā kuråsu viharati kammāssadammaü [PTS Page 30] [\q 30/] nāma kurånaü nigamo, tatra kho bhagavā bhikkhu āmantesi idha bhikkhave bhikkhu pa¤caīgavippahãno hoti chaëaīgasamannāgato ekārakkho caturāpasseno panuõõapaccekasacco samavayasaņņhesano anāvilasaīkappo passaddhakāyasaīkhāro suvimuttacitto suvimuttapa¤¤o. Bhagavā etadavoca, ime kho bhikkhave dasa ariyavāsā yadariyā āvasiüsu vā āvasanti vā āvasissanti vā, katame dasa: Idha bhikkhave bhikkhu pa¤caīgavippahãno hoti chaëaīga samannāgato ekārakkho, caturāpasseno, panuõõapaccekasacco samavayasaņņhesano anāvilasaīkappo passaddhakāyasaīkāro suvimuttacitto suvimuttapa¤¤o. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu pa¤caīgavippahãno hoti: idha bhikkhave bhikkhuno kāmacchando pahãno hoti, byāpādo pahãno hoti, thãnamiddhaü pahãnaü hoti, uddhaccakukkuccaü pahãnaü hoti, vicikicchā pahãnā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu pa¤caīgavippahãno hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu chaëaīgasamannāgato hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajāno. Sotena saddaü sutvā neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajāno. Ghānena gandhaü ghāyitvā neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajāno. Jivhāya rasaü sāyitvā neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajāno kāyena poņņabbaü phusitvā neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajāno. Manasā dhammaü vi¤¤āya neva sumano hoti, na dummano. Upekkhako viharati sato sampajāno. Evaü kho bhikkhave bhikkhu chaëaīgasamannāgato hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ekārakkho hoti: idha bhikkhave bhikkhu satārakkhena cetasā samannāgato hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ekārakkho hoti. 1. Ye ariyā.. Majasaü [BJT Page 058] [\x 58/] 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu caturāpasseno hoti: idha bhikkhave bhikkhu saīkhāyekaü paņisevati. Saīkhāyekaü adhivāseti, saīkhāyekaü parivajjeti. Saīkhāyekaü vinodeti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu caturāpasseno hoti. [PTS Page 031] [\q 31/] 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu panuõõapaccekasacco hoti: idha bhikkhave bhikkhuno yāni tāni puthusamaõabrāhmaõānaü puthupaccekasaccāni seyyathãdaü:sassato lokoti vā asassato lokoti vā antavā lokoti vā anantavā lokoti vā taü jãvaü taü sarãranti vā a¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãranti vā hoti tathāgato parammaraõāti vā na hoti tathāgato parammaraõāki vā hoti ca na hoti ca tathāgato parammaraõāti vā neva hoti na na hoti tathāgato parammaraõāti vā, sabbāni tāni nuõõāni honti panuõõāni, cattāni vantāni muttāni pahãnāni paņinissaņņhāni, evaü kho bhikkhave bhikkhu panuõõa paccekasacco hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu samavayasaņņhesano hoti: idha bhikkhave bhikkhuno kāmesanā pahãnā hoti, bhavesanā pahãnā hoti, brahmacariyesanā paņippassaddhā. Evaü kho bhikkhave bhikkhu samavayasaņņhesano hoti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anāvilasaīkappo hoti: idha bhikkhave bhikkhuno kāmasaīkappo pahãno hoti, byāpādasaīkappo pahãno hoti, vihiüsāsaīkappo pahãno hoti, evaü kho bhikkhave bhikkhu anāvilasaīkappo hoti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu passaddhakāyasaīkhāro hoti: idha bhikkhave bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaü atthaīgamā adukkhamasukhaü upekkhāsatipārisuddhiü catutthajhānaü upasampajja viharati. Evaü kho bhikkhave bhikkhu passaddhakāyasaīkhāro hoti. [BJT Page 060] [\x 60/] 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu suvimuttacitto hoti: idha bhikkhave bhikkhuno rāgā cittaü vimuttaü hoti, dosā cittaü vimuttaü hoti, mohā cittaü vimuttaü hoti, evaü kho bhikkhave bhikkhu suvimuttacitto hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu suvimuttapa¤¤o hoti: [PTS Page 032] [\q 32/] idha bhikkhave bhikkhu rāgo me pahãno, ucchinnamålo tālāvatthukato anabhāvakato. âyatiü anuppādadhammoti pajānāti. Doso me pahãno, ucchinnamålo tālāvatthukato anabhāvakato. âyatiü anuppādadhammoti pajānāti. Moho me pahãno ucchinnamålo tālāvatthukato anabhāvakato āyatiü anuppādadhammoti pajāniti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu suvimuttapa¤¤o hoti. Yehi keci bhikkhave atãtamaddhānaü ariyā ariyavāse āvasiüsu, sabbe te imeva dasa ariyavāse āvasiüsu. Ye hi keci bhikkhave anāgatamaddhānaü ariyā ariyavāse āvasissanti, sabbe te imeva dasaariyavāse āvasissanti. Ye hi keci bhikkhave etarahi ariyā ariyavāse āvasanti sabbe te imeva dasaariyavāse āvasanti. Ime kho bhikkhave dasaariyavāsā ye ariyā āvasiüsu vā āvasanti vā āvasissanti vāti. Nāthavaggo dutiyo. Tassuddānaü: Senāsana¤ca aīgāni saüyojana Khãlena ca appamādo āhuneyyā dvenāthā dveariyavāsā cā, ti. 1. Senāsana¤ca pa¤caīgaü saüyojanā khãlena ca Appamādo āhuneyyo deva nāthā deva ariyavāsāti. Machasaü. [BJT Page 062] [\x 62/] 3. Mahāvaggo 10. 1. 3. 1 Sãhanāda suttaü (Sāvatthinidānaü) Sãho bhikkhave migarājā sāyanhasamayaü āsayā nikkhamati. âsayā nikkhamitvā vijambhati: vijambhitvā samantā catudadisaü1 [PTS Page 033] [\q 33/] anuviloketi. Samantā catuddisaü anuviloketvā tikkhattuü sãhanādaü nadati. Tikkhattuü sãhanādaü naditvā gocarāya pakkamati. Taü kissa hetu: ''māhaü khuddakepāõe visamagate saīghātaü āpādesinti''. Sãhoti kho bhikkhave tathāgatassetaü adhivacanaü arahato sammā sambuddhassa: yaü kho bhikkhave tathāgato parisāya dhammaü deseti, idamassa hoti sãhanādasmiü. Dasa imāni bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalāni yehi balehi samannāgato tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahamacakkaü pavatteti. Katamāni dasa: 1. Idha bhikkhave tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajanāti. Yampi bhikkhave tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti, idampi bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalaü hoti. Yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 2. Puna ca paraü bhikkhave tathāgato atãtānāgatapaccuppannānaü kammasamādānānaü ņhānaso hetuso vipākaü yathābhåtaü pajānāti. Yampi bhikkhave tathāgato atãtānāgatapaccuppannānaü kammasamādānānaü ņhānaso hetuso vipākaü yathābhåtaü pajānāti, idampi bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalaü hoti yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 3. Puna ca paraü bhikkhave tathāgato sabbatthagāminãpaņipadaü yathābhåtaü pajānāti. Yampi bhikkhave tathāgato sabbatthagāminãpaņipadaü yathābhåtaü pajānāti, idampi bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 1. Catuddisā syā kaü: [BJT Page 064] [\x 64/] 4. Puna ca paraü bhikkhave tathāgato [PTS Page 034] [\q 34/] anekadhātu1nānādhātu1lokaü yathābhåtaü pajānāti. Yampi bhikkhave tathāgato anekadhātu nānādhātu lokaü yathābhåtaü pajānāti, idampi bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalaü hoti. Yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 5. Puna ca paraü bhikkhave tathāgato sattānaü nānādhimuttikataü yathābhåtaü pajānāti, yampi bhikkhave tathāgato sattānaü nānādhimuttikataü yathābhåtaü pajānāti, idampi bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 6. Puna ca paraü bhikkhave tathāgato parasattātaü parapuggalānaü indriyaparopariyattaü yathābhåtaü pajānāti. Yampi bhikkhave tathāgato parasattānaü parapuggalānaü indriyaparopariyattaü yathābhåtaü pajānāti, idampi bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 7. Puna ca paraü bhikkhave tathāgato jhānavimokkhasamādhisampattãnaü saükilesaü vodānaü vuņņhānaü yathābhåtaü pajānāti, yampi bhikkhave tathāgato jhānavimokkhasamādhisamāpattãnaü saükilesaü vodānaü vuņņhānaü yathābhåtaü pajānāti, idampi bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati brahmacakkaü pavatteti. 8. Puna ca paraü bhikkhave tathāgato anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jātiü, dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, vatassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo [PTS Page 035] [\q 35/] anekepi saüvaņņakappe, anekepi vivaņņakappe, anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo, evaügotto, evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto amutra upapādiü, dasapi jātiyo anekepi saüvaņņakappe, anekepi vivaņņakappe, anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo, evaügotto, evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato vuto amutra upapādiü, vãsampi jātiyo, tiüsampi jātiyo, cattārãsampi jātiyo, pa¤¤āsampi jātiyo, jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi, anekepi saüvaņņakappe, anekepi vivaņņakappe, anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo, evaügotto, evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato vuto amutra upapādiü. 1. Anekadhātuü nānādhātuü machasaü [BJT Page 066] [\x 66/] Tatrāpāsiü evaü nāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaüsukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto so tato cuto idhåpapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Yampi bhikkhave tathāgato anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo, dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo, tiüsampi jātiyo, cattārãsampi jātiyo, pa¤¤āsampi jātiyo, jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi, anekepi saüvaņņakappe, anekepi vivaņņakappe, anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, idampi bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahma cakkaü pavattenti. 9. Puna ca paraü bhikkhave tathāgato dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti: ''ime vata bhonto sattā kāya duccaritena samannāgatā, vacã duccaritena samannāgatā, mano duccaritena samannāgatā āriyānaü upavādakā, micchādiņņhikā micchādiņņhikamma samādānā, te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacã sucaritena samannāgatā mano sucaritena samannāgatā. Ariyānaü anupavādakā sammādiņņhikā sammādiņņhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapannāti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena. Satte passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. [PTS Page 036] [\q 36/] yampi bhikkhave tathāgato dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. Yampi bhikkhave tathāgato dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. Idampi bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalaü hoti. Yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. [BJT Page 068] [\x 68/] 10. Puna ca paraü bhikkhave tathāgato āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati yampi bhikkhave tathāgato āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņhevadhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati, idampi bhikkhave tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. Imāni kho bhikkhave dasa tathāgatassa tathāgatabalāni, yehi balehi samannāgato tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati. Brahmacakkaü pavattenti. Sãhanāda suttaü paņhamaü. 10. 1. 3. 2 Adhivuttipada suttaü (Sāvatthinidānaü) Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho āyasmantaü ānandaü bhagavā etadavoca: Ye te ānanda, dhammā tesaü tesaü adhivuttipadānaü1 abhi¤¤ā sacchikiriyāya saüvattanti. Visārado ahaü ānanda tatra paņijānāmi tesaü tesaü tathā tathā dhammaü desetuü, yathā yathā paņipanno santaü vā atthãti ¤assati, asantaü vā natthãti ¤assati, hãnaü vā hãnanti ¤assati, paõãtaü vā paõãtanti ¤assati. Sa uttaraü vā sa uttaranti ¤assati, anuttaraü vā anuttaranti ¤assati, yathā yathā vā pana taü ¤āteyyaü vā [PTS Page 037] [\q 37/] daņņheyyaü vā sacchikātayyaü vā tathā tathā ¤assati vā dakkhati vā sacchikarissatãti vā ņhānametaü vijjati. Etadanuttariyaü2 ānanda ¤āõānaü yadidaü tattha tattha yathābhåta¤āõaü, etasmā cāhaü ānanda ¤āõā a¤¤aü ¤āõaü uttarãtaraü vā paõãtataraü vā natthãti vadāmi. 1. Adhimuttipadānaü adhimuttipadhānaü katthaci. 2. Etadānutatariyaü machasaü [BJT Page 070] [\x 70/] Dasa imāni ānanda, tathāgatassa tathāgatabalāni yehi, balehi samannāgato tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti, katamāni dasa: 1. Idhānanda, tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti, yampanānanda tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti idaü panānanda tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 2. Puna ca paraü ānanda, tathāgato atãtānāgatapaccuppannānaü kammasamādānānaü ņhānaso hetuso vipākaü yathābhåtaü pajānāti. Yampanānanda tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti idaü panānanda tathāgatassa tathāgata balaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. Idampanānanda tathāgatassa tathāgata balaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 3. Puna ca paraü ānanda, tathāgato sabbatthagāminiü paņipadaü yathābhåtaü pajānāti idaü panānanda tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. Yampanānanda tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti. Idampanānanda tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 4. Puna ca paraü ānanda, tathāgato anekadhātunānādhātulokaü yathābhåtaü pajānāti. Yampanānanda tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti idampanānanda tathāgatassa tathāgata balaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahvacakkaü pavatteti. [PTS Page 038] [\q 38/] 5. Puna ca paraü ānanda, tathāgato sattānaü nānādhimuttikataü yathābhåtaü pajānāti. Yampanānanda tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti idampanānanda tathāgatassa tathāgata balaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 6. Puna ca paraü ānanda, tathāgato parasattānaü parapuggalānaü indriya paropariyattaü yathābhåtaü pajānāti. Yampanānanda tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti idampanānanda tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 7. Puna ca paraü ānanda tathāgato jhānavimokkhasamādhisampattãnaü saükilesaü vodānaü vuņņhānaü yathābhåtaü pajānāti. Yampanānanda tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti idampanānanda tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 8. Puna ca paraü ānanda, tathāgato anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampijātiü dvepijātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo, dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo, tiüsampi jātiyo, cattārãsampi jātiyo, pa¤¤āsampi jātiyo, jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi, anekepi saüvaņņakappe, anekepi vivaņņakappe, anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo, evaügotto, evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto amutra upapādiü, iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Yampanānanda tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti idaü panānanda tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. [BJT Page 072] [\x 72/] 9. Puna ca paraü ānanda tathāgato dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte pasasati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. ''Ime vata bhonto sattā kāya duccaritena samannāgatā vacã duccaritena samannāgatā mano duccaritena samannāgatā āriyānaü upavādakā, micchādiņņhikā micchādiņņhikamma samādānā, te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacã sucaritena samannāgatā mano sucaritena samannāgatā. âriyānaü anupavādakā sammādiņņhikā sammādiņņhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü lokaü upapannāti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena. Satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. Yampanānanda tathāgato ņhāna¤ca ņhānato aņņhāna¤ca aņņhānato yathābhåtaü pajānāti idampanānanda tathāgatassa tathāgatabalaü hoti, yaü balaü āgamma tathāgato āsahaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavatteti. 10. Puna ca paraü ānanda tathāgato āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Yampanānanda tathāgato āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņhevadhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Idampanānanda tathāgatassa tathāgatabalaü hoti. Yambalaü āgamma tathāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavattenti. Imāni kho ānanda dasa tathāgatassa tathāgatabalāni, yehi balehi samannāgato āsabhaü ņhānaü paņijānāti, parisāsu sãhanādaü nadati, brahmacakkaü pavattetãti. [PTS Page 039] [\q 39/] 10. 1. 3. 3 Kāya suttaü (Sāvatthinidānaü) Atthi bhikkhave dhammā kāyena pahātabbā no vācāya. Atthi bhikkhave dhammā vācāya pahātabbā no kāyena. Atthi bhikkhave dhammā neva kāyena pahātabbā no vācāya, pa¤¤āya disvā disvā pahātabbā. Katame va bhikkhave dhammā kāyena pahātabbā no vācāya: Idha bhikkhave bhikkhu akusalaü āpanno hoti ka¤cideva desaü1 kāyena. Tamenaü anuvicca vi¤¤å sabrahmacārã evamāhaüsu: ''āyasmā kho akusalaü āpanno ka¤cideva desaü kāyena, sādhu vatāyasmā kāyaduccaritaü pahāya kāyasucaritaü bhāvetu'' ti. So anuvicca vi¤¤åhi sabrahmacārãhi vuccamāno kāya duccaritaü pahāya kāya sucaritaü bhāveti. Ime vuccanti bhikkhave dhammā kāyena pahātabbā no vācāya. 1. Kiüci desaü machasaü [BJT Page 074] [\x 74/] Katame ca bhikkhave dhammā vācāya pahātabbā no kāyena: Idha bhikkhave bhikkhu akusalaü āpanno hoti ka¤cideva desaü vācāya. Tamenaü anuvivacca vi¤¤å sabrahmacārã evamāhaüsu: āyasmā kho akusalaü āpanno ka¤cideva desaü vācāya, sādhuvatāyasmā vacã duccaritaü pahāya vacã sucaritaü bhāvetu''ti. So anuvicca vi¤¤åhi sabrahmacārãhi vuccamāno vacãduccaritaü pahāya vacãsucaritaü bhāveti. Ime vuccanti bhikkhave dhammā vācāya pahātabbā, no kāyena. Katame ca bhikkhave dhammā neva kāyena pahātabbā no vācāya, pa¤¤āya disvā disvā pahātabbā: Lobho bhikkhave neva kāyena pahātabbo, no vācāya, pa¤¤āya disvā disvā pahātabbo. Doso bhikkhave neva kāyena pahātabbo, no vācāya. Pa¤¤āya disvā disvā pahātabbo. Moho bhikkhave neva kāyena pahātabbo, no vācāya. Pa¤¤āya disvā disvā pahātabbo. Kodho bhikkhave neva kāyena pahātabbo, no vācāya. Pa¤¤āya disvā disvā pahātabbo. Upanāho bhikkhave neva kāyena pahātabbo, no vācāya. Pa¤¤āya disvā disvā pahātabbo. Makkho bhikkhave neva kāyena pahātabbo, no vācāya. Pa¤¤āya disvā disvā pahātabbo. Paëāso [PTS Page 040] [\q 40/] bhikkhave neva kāyena pahātabbo, no vācāya, pa¤¤āya disvā disvā pahātabbo. Macchariyaü bhikkhave neva kāyena pahātabbo no vācāya, pa¤¤āya disvā disvā pahātabbaü. Pāpikā bhikkhave issā neva kāyena pahātabbā no vācāya, pa¤¤āya disvā disvā pahātabbā. Katamā ca bhikkhave pāpikā issā: Idha bhikkhave ijjhati gahapatissa vā gahapatiputtassa vā dhanena vā dha¤¤ena vā rajatena vā jātaråpena vā. Tatra¤¤atatarassa dāsassa vā opavāsassa vā evaü hoti. ''Aho vatimassa gahapatissa vā gahapatiputtassa vā na ijjheyya dhanena vā dha¤¤ena vā rajatena vā jātaråpena vā''ti. Samaõo vā pana brāhmaõevā lābhã hoti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānaü tatra¤¤atarassa samaõassa vā brāhmaõassa vā evaü hoti: ''aho vata ayamāyasmā na lābhã assa cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārānanti''. Ayaü vuccati bhikkhave pāpikā issā, pāpikā bhikkhave issā neva kāyena pahātabbā no vācāya, pa¤¤āya disvā disvā pahātabbā. [BJT Page 076] [\x 76/] Pāpikā bhikkhave icchā neva kāyena pahātabbā no vācāya, pa¤¤āya disvā disvā pahātabbā. Katamā ca bhikkhave pāpikā icchā: Idha bhikkhave ekacco assaddho samāno 'saddho'ti maü jāneyyunti icchati, dussãlo samāno 'sãlavā'ti maü jāneyyunti icchati, appassuto samāno 'bahussuto' ti maü jāneyyunti icchati, saīgaõikārāmo samāno pavivittoti maü jāneyyunti icchati, kusãto samāno āraddhaviriyoti maü jāneyyunti icchati, muņņhassatisamāno upaņņhitasatãti maü jāneyyunti icchati asamāhito samāno samāhito ti maü jāneyyunti icchati, duppa¤¤o samāno pa¤¤avāti maü jāneyyunti icchati, akhãõāsavo samāno khãõāsavoti maü jāneyyunti icchati, [PTS Page 041] [\q 41/] ayaü vuccati bhikkhave pāpikā icchā, pāpikā bhikkhave icchā neva kāyena pahātabbā no vācāya, pa¤¤āya disvā disvā pahātabbā. Taü ce bhikkhave bhikkhu, lobho abhibhuyya irãyati. Doso abhibhuyya irãyati. Moho abhibhuyya irãyati. Kodho abhibhuyya irãyati. Upanāho abhibhuyya irãyati. Makkho abhibhuyya irãyati. Paëāso abhibhuyya irãyati. Macchariyaü pāpikā issā abhibhuyya irãyati. Pāpikā icchā abhibhuyya irãyati, so evamassa veditabbo: na ayamāyasmā tathā pajānāti, yathā pajānato lobho na hoti, tathā himaü āyasmantaü lobho abhibhuyya irãyati, na ayamāyasmā tathā pajānāti, yathā pajānato doso na hoti moho na hoti kodho na hoti upanāho na hoti makkho na hoti paëāso na hoti macchariyaü na hoti pāpikā issā na hoti pāpikā icchā na hoti tathā himaü āyasmantaü pāpikā icchā abhibhuyya irãyati. Ta¤ce bhikkhave bhikkhuü loho nābhibhuyya irãyati. Doso nābhibhuyya irãyati. Moho nābhibhuyya irãyati. Kodho nābhibhuyya irãyati. Upanāho nābhibhuyya irãyati. Makkho nābhibhuyya irãyati. Paëāso nābhibhuyya irãyati. Pāpikā issā nābhibhuyya irãyati. Pāpikā icchā nābhibhuyya irãyati. So evamassa veditabbo: na ayamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti, tathā himaü āyasmantaü lobho nābhibhuyya irãyati, tathā yamāyasmā pajānāti yathā pajānato doso na hoti. Moho na hoti. Kodho na hoti. Upanāho na hoti. Makkho na hoti. Paëāso na hoti. Macchariyaü na hoti. Pāpikā issā na hoti. Pāpikā icchā na hoti. Tathā hi maü āyasmantaü pāpikā icchā nābhibhuyya irãyatãti. [BJT Page 078] [\x 78/] 10. 1. 3. 4 Mahācunda suttaü Ekaü samayaü āyasmā mahācundo cetãsu viharati sahajātiyaü. Tatra kho āyasmā mahācundo bhikkhu āmantesi āvuso bhikkhavoti. 'âvuso'ti kho te [PTS Page 042] [\q 42/] bhikkhu āyasmato mahācundassa paccassosuü. âyasmā mahācundo etadavoca. Ĩāõavādaü āvuso bhikkhu vadamāno jānāmimaü dhammaü passāmimaü dhamma''nti. Ta¤ce āvuso bhikkhuü lobho abhibhuyya tiņņhati. Doso abhibhuyya tiņņhati. Moho abhibhuyya tiņņhati. Kodho abhibhuyya tiņņhati. Upanāho abhibhuyya tiņņhati. Makkho abhibhuyya tiņņhati. Paëāso abhibhuyya tiņņhati. Macchariyaü abhibhuyya tiņņhati. Pāpikā issā abhibhuyya tiņņhati. Pāpikā icchā abhibhuyya tiņņhati. So evamassa veditabbo: na ayamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti. Tathā himaü āyasmantaü lobho abhibhuyya tiņņhati. Na ayamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato doso na hoti. Moho na hoti. Kodho na hoti. Upanāho na hoti. Makkho na hoti. Paëāso na hoti. Macchariyaü na hoti. Pāpikā issā na hoti. Pāpikā icchā na hoti. Tathā himaü āyasmantaü pāpikā icchā abhibhuyya tiņņhati. Bhāvanāvādaü āvuso bhikkhu vadamāno bhāvitakāyomhi bhāvitasãlo bhāvitacitto bhāvitapa¤¤oti. Ta¤ce āvuso bhikkhuü lobho abhibhuyya tiņņhati. Doso abhibhuyya tiņņhati. Moho abhibhuyya tiņņhati. Kodho abhibhuyya tiņņhati. Upanāho abhibhuyya tiņņhati. Makkho abhibhuyya tiņņhati. Paëāso abhibhuyya tiņņhati. Macchariyaü abhibhuyya tiņņhati. Pāpikā abhibhuyya tiņņhati. Pāpikā issā abhibhuyya tiņņhati. Pāpikā icchā abhibhuyya tiņņhati. So evamassa veditabbo: na ayamāyasmā tathā pajānāti, yathā pajānato lobho na hoti. Tathā hi maü āyasmantaü lobho abhibhuyya tiņņhati. Na ayamāyasmā tathā pajānāti, yathā pajānato doso na hoti. Moho na hoti. Kodho na hoti. Upanāho na hoti. Makkho na hoti. Paëāso na hoti. Macchariyaü na hoti. Pāpikā issā na hoti. Pāpikā icchā na hoti. Tathā himaü āyasmantaü pāpikā icchā abhibhuyya tiņņhati. [BJT Page 080] [\x 80/] Ĩāõavāda¤ca āvuso bhikkhu vadamāno bhāvanāvāda¤ca jānāmimaü dhammaü passāmimaü dhammaü. Bhāvitakāyomhi bhāvitasãlo bhāvitacitto bhāvitapa¤¤oti. Ta¤ce āvuso bhikkhuü lobho abhibhuyya tiņņhati. Doso abhibhuyya tiņņhati. Moho abhibhuyya tiņņhati. Kodho abhibhuyya tiņņhati. Upanāho abhibhuyya tiņņhati. Makkho abhibhuyya tiņņhati. Paëāso abhibhuyya tiņņhati. Macchariyaü abhibhuyya tiņņhati. Pāpikā issā abhibhuyya tiņņhati. Pāpikā icchā [PTS Page 043] [\q 43/] abhibhuyya tiņņhati. So evamassa veditabbo: ''na ayamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti. Tathā himaü āyasmantaü lobho abhibhuyya tiņņhati. Na ayamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato doso na hoti moho na hoti. Kodho na hoti. Upanāho na hoti. Makkho na hoti. Paëāso na hoti. Macchariyaü na hoti. Pāpikā issā na hoti. Pāpikā icchā na hoti. Tathā himaü āyasmantaü pāpikā icchā abhibhuyya tiņņhati. Seyyathāpi āvuso puriso daëiddova samāno aķķhavādaü vadeyya, adhanova samāno dhanavādaü vadeyya, abhogavāva samāno bhogavādaü vadeyya. So kismi¤cideva dhana karaõãye samuppanno na sakkuõeyya upanihattuü1 dhanaü vā dha¤¤aü vā rajataü vā jātaråpaü vā. Tamenaü evaü jāneyya: daëiddova ayamāyasmā samāno aķķhavādaü vadeti, adhanova ayamāyasmā samāno dhanavādaü vadeti, abhogavāva ayamāyasmā samāno bhogavādaü vadeti. Taü kissa hetu: tathā hi ayamāyasmā kismi¤cideva dhana karaõãye samuppannena na sakkoti upanihattuü dhanaü vā dha¤¤aü vā rajataü vā jātaråpaü vāti. Evameva kho āvuso ¤āõavāda¤ca bhikkhu vadamāno bhāvanāvāda¤ca jānāmimaü dhammaü passāmimaü dhammaü, bhāvitakāyomhi bhāvitasãlo bhāvita citto bhāvitapa¤¤oti. Ta¤ce āvuso bhikkhuü lobho abhibhuyya tiņņhati, doso abhibhuyya tiņņhati. Moho abhibhuyya tiņņhati. Kodho abhibhuyya tiņņhati. Upanāho abhibhuyya tiņņhati. Makkho abhibhuyya tiņņhati. Paëāso abhibhuyya tiņņhati. Macchariyaü abhibhuyya tiņņhati. Pāpikā issā abhibhuyya tiņņhati. Pāpikā icchā abhibhuyya tiņņhati. So evamassa veditabbo: ''na ayamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti. Tathā himaü āyasmantaü lobho abhibhuyya tiņņhati. Na ayamāyasmā tathā pajānāti yathā pajānato doso na hoti moho na hoti kodho na hoti upanāho na hoti makkho na hoti paëāso na hoti macchariyaü na hoti [PTS Page 044] [\q 44/] pāpikā issā na hoti pāpikā icchā na hoti. Tathā himaü āyasmantaü pāpikā icchā abhibhuyya tiņņhati. 1. Upanihanatuü sãmu. Upanihātuü machasaü [BJT Page 082] [\x 82/] Ĩāõavādaü āvuso bhikkhu vadamāno jānāmimaü dhammaü passāmimaü dhammanti. Ta¤ce āvuso bhikkhuü lobho nābhibhuyya tiņņhati doso nābhibhuyya tiņņhati. Moho nābhibhuyya tiņņhati. Kodho nābhibhuyya tiņņhati. Upanāho nābhibhuyya tiņņhati. Makkho nābhibhuyya tiņņhati. Paëāso nābhibhuyya tiņņhati. Macchariyaü nābhibhuyya tiņņhati. Pāpikā issā nābhibhuyya tiņņhati. Pāpikā icchā nābhibhuyya tiņņhati. So evamassa veditabbo: tathā ayamāyasmā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti: tathā himaü āyasmantaü lobho nābhibhuyya tiņņhati. Tathā āyamāyasmā pajānāti yathā pajānato doso na hoti. Meho na hoti. Kodho na hoti. Upanāho na hoti. Makkho na hoti. Paëāso na hoti. Macchariyaü na hoti. Pāpikā issā na hoti. Pāpikā icchā na hoti. Tathā himaü āyasmantaü pāpikā icchā nābhibhuyya tiņņhati. Bhāvanāvādaü āvuso bhikkhu vadamāno bhāvitakāyomhi bhāvitasãlo bhāvitacitto bhāvitapa¤¤oti, ta¤ce āvuso bhikkhuü lobho nābhibhuyya tiņņhati. Doso nābhibhuyya tiņņhati. Moho nābhibhuyya tiņņhati. Kodho nābhibhuyya tiņņhati. Upanāho nābhibhuyya tiņņhati. Makkho nābhibhuyya tiņņhati. Paëāso nābhibhuyya tiņņhati. Macchariyaü nābhibhuyya tiņņhati. Pāpikā issā nābhibhuyya tiņņhati. Pāpikā icchā nābhibhuyya tiņņhati. So evamassa veditabbo: tathā ayamāyasmā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti. Tathāhi maü āyasmantaü lobho nābhibhuyya tiņņhati. Tathā ayamāyasmā pajānāti yathā pajānato doso na hoti moho na hoti kodho na hoti upanāho na hoti makkho na hoti paëāso na hoti macchariyaü na hoti pāpikā issā na hoti pāpikā icchā na hoti. Tathā himaü āyasmantaü pāpikā icchā nābhibhuyya tiņņhati. Ĩāõavāda¤ca āvuso bhikkhu vadamāno bhāvanāvāda¤ca jānāmimaü dhammaü passāmimaü dhammaü, bhāvitakāyomhi bhāvitasãlo bhāvitacitto bhāvitapa¤¤oti. Ta¤ce āvuso bhikkhuü lobho nābhibhuyya tiņņhati. Doso nābhibhuyya tiņņhati. Moho nābhibhuyya tiņņhati. Kodho nābhibhuyya tiņņhati. Upanāho nābhibhuyya tiņņhati. Makkho nābhibhuyya tiņņhati. Paëāso nābhibhuyya tiņņhati. Macchariyaü nābhibhuyya tiņņhati. Pāpikā issā nābhibhuyya tiņņhati. Pāpikā icchā nābhibhuyya tiņņhati. So evamassa veditabbo: tathā ayamāyasmā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti. [PTS Page 045] [\q 45/] tathā himaü āyasmantaü lobho nābhibhuyya tiņņhati. Tathā ayamāyasmā pajānāti yathā pajānato doso na hoti. Moho na hoti. Kodho na hoti. Upanāho na hoti. Makkho na hoti. Paëāso na hoti. Macchariyaü na hoti. Pāpikā issā na hoti. Pāpikā icchā na hoti. Tathā himaü āyasmantaü pāpikā icchā nābhibhuyya tiņņhati. [BJT Page 084] [\x 84/] Seyyathāpi āvuso puriso aķķho va samāno aķķhavādaü vadeyya, dhanavāva samāno dhanavādaü vadeyya, bhogavāva samāno bhogavādaü vadeyya, so kismi¤cideva dhanakaraõãye samuppanne sakkuõeyya upanihattåü dhanaü vā dha¤¤aü vā rajataü vā jātaråpaü vā. Tamenaü evaü jāneyyuü: ''aķķhova ayamāyasmā samāno aķķhavādaü vadeti, dhanavāva ayamāyasmā samāno dhanavādaü vadeti, bhogavāva ayamāyasmā samāno bhogavādaü vadeti. Taü kissa hetu: tathāhi ayamāyasmā kismi¤ci deva dhanakaraõãye samuppanne sakkoti upanihattuü dhanaü vā dha¤¤aü vā rajataü vā jātaråpaü vā''ti. Evameva kho āvuso ¤āõavāda¤ca bhikkhu vadamāno bhāvanāvāda¤ca jānāmimaü dhammaü passāmimaü dhammaü, bhāvitakāyomhi bhāvitasãlo bhāvitacitto bhāvitapa¤¤oti. Ta¤ce āvuso bhikkhuü lobho nābhibhuyya tiņņhati. Doso nābhibhuyya tiņņhati. Moho nābhibhuyya tiņņhati. Kodho nābhibhuyya tiņņhati. Upanāho nābhibhuyya tiņņhati. Makkho nābhibhuyya tiņņhati. Paëāso nābhibhuyya tiņņhati. Macchariyaü nābhibhuyya tiņņhati. Pāpikā issā nābhibhuyya tiņņhati. Pāpikā icchā nābhibhuyya tiņņhati. So evamassa veditabbo: tathā ayamāyasmā pajānāti yathā pajānato lobho na hoti, tathāhi maü āyasmantaü lobho nābhibhuyya tiņņhati. Tathā yamāyasmā pajānāti yathā pajānato doso na hoti. Moho na hoti. Kodho na hoti. Upanāho na hoti. Makkho na hoti. Paëāso na hoti. Macchariyaü na hoti. Pāpikā issā na hoti. Pāpikā icchā na hoti. Tathā himaü āyasmantaü pāpikā icchā nābhibhuyya tiņņhatãti. [PTS Page 046] [\q 46/] 10. 1. 3. 5 Kasiõa suttaü Dasa imāni bhikkhave kasiõāyatanāni, katamāni dasa: paņhavikasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. âpokasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. Tejokasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. Vāyokasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. Nãlakasiõameko sa¤ajānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. Pãtakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. Lohitakasiõa meko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. Odātakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. âkāsakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. Vi¤¤āõakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. Imāni kho bhikkhave dasa kasiõāyatanānãti. [BJT Page 086] [\x 86/] 10. 1. 3. 6 Kālã suttaü Ekaü samayaü āyasmā mahākaccāno avantãsu viharati kuraraghare pavatte pabbate. Atha kho kālã upāsikā kuraragharikā yenāyasmā mahākaccāno tenupasaīkami. Upasaīkamitvā āyasmantaü mahākaccānaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho kālã upāsikā kuraragharikā āyasmantaü mahākaccānaü etadavoca: Vuttamidaü bhante bhagavatā kumāri pa¤hesu: 1. ''Atthassa pattiü hadayassa santiü Jetvāna senaü piyasātaråpaü Ekohaü jhāyaü sukhamanubodhiü Tasmā jane1 na karomi sakkhiü2 Sakkhã3 na sampajjati kenacã me''ti. [PTS Page 047] [\q 47/] Imassa nu kho bhante bhagavatā saīkhittena bhāsitassa kathaü vitthārena attho daņņhabboti? Paņhavikasiõasamāpattiparamā kho bhagini eke samaõabrāhmaõā atthābhinibbattesuü4. Yāvatā kho bhagini paņhavi kasiõasamāpatti paramatā, tadabhi¤¤āsi bhagavā. Tadabhi¤¤āya bhagavā ādimaddasa, 5 ādãnavamaddasa, nissaraõamaddasa, maggāmagga¤āõadassanamaddasa, tassa ādi dassanahetu6 ādãnavadassanahetu nissaraõadassanahetu maggāmagga¤ānadassanahetu atthassa patti, hadayassa santi viditā hoti. âpokasiõasamāpattiparamā kho bhagini eke samaõabrāhmaõā atthābhinibbattesuü. Yāvatā kho bhagini āpo kasiõasamāpatti paramatā, tadabhi¤¤āsi bhagavā. Tadabhi¤¤āya bhagavā ādimaddasa, ādãnavamaddasa, nissaraõamaddasa, maggāmagga¤āõadassanamaddasa, tassa ādi dassanahetu ādãnavadassanahetu nissaraõadassanahetu maggāmagga¤ānadassanahetu atthassa patti, hadayassa santi viditā hoti. Tejokasiõasamāpatti paramā kho bhagini eke samaõabrāhmaõā atthābhinibbattesuü. Yāvatā kho bhagini tejo kasiõasamāpatti paramatā, tadabhi¤¤āsi bhagavā. Tadabhi¤¤āya bhagavā ādimaddasa, ādãnavamaddasa, nissaraõamaddasa, maggāmagga¤āõadassanamaddasa, tassa ādi dassanahetu6 ādãnavadassanahetu nissaraõadassanahetu maggāmagga¤ānadassanahetu atthassa patti, hadayassa santi viditā hoti. Vāyokasiõasamāpatti paramā kho bhagini eke samaõabrāhmaõā atthābhinibbattesuü. Yāvatā kho bhagini vāyo kasiõasamāpatti paramatā, tadabhi¤¤āsi bhagavā. Tadabhi¤¤āya bhagavā ādimaddasa, ādãnavamaddasa, nissaraõamaddasa, maggāmagga¤āõadassanamaddasa, tassa ādi dassanahetu ādãnavadassanahetu nissaraõadassanahetu maggāmagga¤ānadassanahetu atthassa patti, hadayassa santi viditā hoti. Nãlakasiõasamāpatti paramā kho bhagini eke samaõabrāhmaõā atthābhinibbattesuü. Yāvatā kho bhagini nãla kasiõasamāpatti paramatā, tadabhi¤¤āsi bhagavā. Tadabhi¤¤āya bhagavā ādimaddasa, ādãnavamaddasa, nissaraõamaddasa, maggāmagga¤āõadassanamaddasa, tassa ādi dassanahetu ādãnavadassanahetu nissaraõadassanahetu maggāmagga¤ānadassanahetu atthassa patti, hadayassa santi viditā hoti. Pãtakasiõasamāpatti paramā kho bhagini eke samaõabrāhmaõā atthābhinibbattesuü. Yāvatā kho bhagini pãta kasiõasamāpatti paramatā, tadabhi¤¤āsi bhagavā. Tadabhi¤¤āya bhagavā ādimaddasa, ādãnavamaddasa, nissaraõamaddasa, maggāmagga¤āõadassanamaddasa, tassa ādi dassanahetu ādãnavadassanahetu nissaraõadassanahetu maggāmagga¤ānadassanahetu atthassa patti, hadayassa santi viditā hoti. [BJT Page 088] [\x 88/] Lohitakasiõasamāpatti paramā kho bhagini eke samaõabrāhmaõā atthābhinibbattesuü. Yāvatā kho bhagini lohita kasiõasamāpatti paramatā, tadabhi¤¤āsi bhagavā. Tadabhi¤¤āya bhagavā ādimaddasa, ādãnavamaddasa, nissaraõamaddasa, maggāmagga¤āõadassaõamaddasa, tassa ādi dassanahetu ādãnavamaddasa, ādãnavadassanahetu nissaraõadassanahetu maggāmagga¤ānadassanahetu atthassa Patti, hadayassa santi viditā hoti. Odātakasiõasamāpatti paramā kho bhagini eke samaõabrāhmaõā atthābhinibbattesuü. Yāvatā kho bhagini odāta kasiõasamāpatti paramatā, tadabhi¤¤āsi bhagavā. Tadabhi¤¤āya bhagavā ādimaddasa, ādãnavamaddasa, nissaraõamaddasa, maggāmagga¤āõadassanamaddasa, tassa ādi dassanahetu ādãnavadassanahetu nissaraõadassanahetu maggāmagga¤ānadassanahetu atthassa patti, hadayassa santi viditā hoti. âkāsakasiõasamāpatti paramā kho bhagini eke samaõabrāhmaõā atthābhinibbattesuü. Yāvatā kho bhagini ākāsakasiõasamāpatti paramatā, tadabhi¤¤āsi bhagavā. Tadabhi¤¤āya bhagavā ādimaddasa, ādãnavamaddasa, nissaraõamaddasa, maggāmagga¤āõadassanamaddasa, tassa ādi dassanahetu ādãnavadassanahetu nissaraõadassanahetu maggāmagga¤ānadassanahetu atthassa patti, hadayassa santi viditā hoti. Vi¤¤āõakasiõasamāpatti paramā kho bhagini eke samaõabrāhmaõā atthābhinibbattesuü. Yāvatā kho bhagini vi¤¤āõakasiõasamāpatti paramatā, tadabhi¤¤āsi bhagavā. Tadabhi¤¤āya bhagavā ādimaddasa, ādãnavamaddasa, nissaraõamaddasa, maggāmagga¤āõadassanamaddasa, tassa ādi dassanahetu ādãnavadassanahetu nissaraõadassanahetu maggāmagga¤ānadassanahetu atthassa patti, hadayassa santi viditā hoti. Iti kho bhagini yantaü vuttaü bhagavatā kumāri pa¤hesu: 2. Atthassa pattiü hadayassa santiü Jetvāna senaü piya sātaråpaü Ekohaü jhāyaü sukhamanubodhiü [PTS Page 048] [\q 48/] Tasmā jane na karomi sakkhiü Sakkhã na sampajjati kenacã meti. Imassa kho bhagini, bhagavatā saīkhittena bhāsitassa evaü vitthārena attho daņņhabboti. 1 . Tasmā janenamachasaü. 4. Atthoti abhi nãbabatetasuü machasaü 2. Sakhiü machasaü. 5. Asasādamaddasaümachasaü. 3. Sakhã machasaü. 6. Asasāda dassanahetumachasaü 10. 1. 3. 7 Paņhama mahāpa¤ha suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharaki jetavane anāthapiõķikassa ārāme. Atha kho sambhahulā bhikkhu pubbanha samayaü nivāsetvā pattacãvaramādāya sāvatthiyaü piõķāya pavisiüsu. Atha kho tesaü bhikkhånaü etadahosi: ''Atippago kho tāva sāvatthiyaü piõķāya carituü, yannåna mayaü yena a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü ārāmo tenupasaīkameyyāmā''ti. Atha kho te bhikkhu yena a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü ārāmo tenupasaīkamiüsu. Upasaīkamitvā tehi a¤¤atitthiyehi paribbājakehi saddhiü sammodiüsu. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinne kho te bhikkhu te a¤¤atitthiyā paribbājakā etadavocuü. [BJT Page 090] [\x 90/] ''Samaõo āvuso gotamo sāvakānaü evaü dhammaü deseti: etha tumhe bhikkhave sabbaü dhammaü abhijānātha: sabbaü dhammaü abhi¤¤āya abhi¤¤āya viharathā''ti. Mayampi kho āvuso sāvakānaü evaü dhammaü desema: ''etha tumhe āvuso sabbaü dhammaü abhijānātha: sabbaü dhammaü abhi¤¤āya abhi¤¤āya viharathā''ti. Idha no āvuso ko viseso, ko adhippāyo, kiü nānākaraõaü samaõassa vā gotamassa amhākaü vā yadidaü [PTS Page 049] [\q 49/] dhammadesanāya vā dhammadesanaü, anusāsaniyā vā anusāsaninti''? Atha kho te bhikkhu tesaü a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü neva abhinandiüsu na paņikkosiüsu, anabhinanditvā appaņikkositvā uņņhāyāsanā pakkamiüsu bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaü ājānissāmāti. Atha kho te bhikkhu sāvatthiyaü piõķāya caritvā pacchā bhattaü piõķapātapaņikkantā yena bhagavā tenupasaīkamiüsu. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnā kho te bhikkhu bhagavantaü etadavocuü Idha mayaü bhante, pubbanhasamayaü nivāsetvā patta cãvaramādāya sāvatthiyaü piõķāya pavisimha. Tesaü no bhante, amhākaü etadahosi: ''atippago kho tāva sāvatthiyaü piõķāya carituü, yannåna mayaü yena a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü ārāmo tenupasaīkameyyāmā''ti. Atha kho mayaü bhante yena a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü ārāmo, tenupasaīkamimha. Upasaīkamitvā tehi a¤¤atitthiyehi paribbājakehi saddhiü sammodimha. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdimha. Ekamantaü nisinno kho bhante a¤¤atitthiyā paribbājakā amhe etadavocuü: ''samaõo āvuso gotamo sāvakānaü evaü dhammaü deseti: 'etha tumhe bhikkhave sabbaü dhammaü abhijānātha, sabbaü dhammaü abhi¤¤āya abhi¤¤āya viharathā'ti. Mayampi kho āvuso sāvakānaü evaü dhammaü desema: ''etha tumhe āvuso sabbaü dhammaü abhijānātha, sabbaü dhammaü abhi¤¤āya abhi¤¤āya viharathā'ti. Idha no āvuso ko viseso, ko adhippāyo kiünānā karaõaü, samaõassa vā gotamassa amhākaü vā yadidaü dhammadesanāya vā dhammadesanaü anusāsaniyā vā anusāsaninti''. [BJT Page 092] [\x 92/] Atha [PTS Page 050] [\q 50/] kho mayaü bhante tesaü a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü bhāsitaü neva abhinandimha, na paņikkosimha. Anabhinanditvā apaņikkositvā uņņhāyāsanā pakkamimha. ''Bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaü ājānissāmā''ti. Evaü vādino bhikkhave a¤¤atitthiyā paribbājakā evamassu vacanãyā: ''eko āvuso pa¤ho, eko uddeso, ekaü veyyākaraõaü, dve pa¤hā, dve uddesā, dve veyyākaraõāni, tayo pa¤hā, tayo uddesā tãõi veyyākaraõāni, cattāro pa¤hā, cattāro uddesā, cattāri veyyākaraõāni, pa¤ca pa¤hā, pa¤cuddesā, pa¤ca veyyākaraõāni, cha pa¤hā, cha uddesā, cha veyyākaraõāni, satta pa¤hā, satta uddesā, satta veyyākaraõāni, aņņha pa¤hā, aņņha uddesā, aņņha veyyākaraõāni, nava pa¤hā, nava uddesā, nava veyyākaraõāni, dasa pa¤hā, dasuddesā, dasa veyyākaraõānãti. Evaü puņņho bhikkhave a¤¤atitthiyā paribbājakā na ceva sampāyissanti, uttari¤ca vighātaü āpajjissanti. Taü kissa hetu: yathā taü bhikkhave avisayasmiü. Nāhantaü bhikkhave passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaõa brāhmaõiyā pajāya sadeva manussāya, yo imesaü pa¤hānaü veyyākaraõena cittaü ārādheyya, a¤¤atra tathāgatena vā tathāgatasāvakena vā, ito vā pana sutvā. 1. Eko pa¤ho, eko uddeso, ekaü veyyākaraõanti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü paņicca vuttaü: ekadhamme bhikkhave bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca1 diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti, katamasmiü eka dhamme: sabbe sattā āhāraņņhitikā. [PTS Page 051] [\q 51/] imasmiü kho bhikkhave ekadhamme bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Eko pa¤ho, eko uddeso, ekaü veyyākaraõanti iti vuttaü, idametaü paņicca vuttaü. 1. Sammadatthaü abhisamecca machasaü [BJT Page 094] [\x 94/] 2. Dve pa¤hā, dve uddesā, dve veyyākaraõānãti iti kho panetaü vuttaü ki¤cetaü paņicca vuttaü: dvãsu bhikkhave dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammāvimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca1 diņņheva dhamme dukkassantakaro hoti, katamesu dvãsu: nāme ca råpe ca. Imesu kho bhikkhave dvãsu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammāvimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Dve pa¤hā, dve uddesā. Dve veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü idametaü paņiccavuttaü. 3. Tayo pa¤hā, tayo uddesā, tayo veyyākaraõānãti iti kho panetaü vuttaü ki¤cetaü paņicca vuttaü: tãsu bhikkhave dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammāvimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca1 diņņheva dhamme dukkassantakaro hoti, katamesu tãsu: tãsu vedanāsu. Imesu kho bhikkhave tãsu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammāvimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Tayo pa¤hā, tayo uddesā. Tãõi veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü idametaü paņiccavuttaü. 4. Cattāro pa¤hā, cattāro uddesā, cattāri veyyākaraõānãti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü paņicca vuttaü: [PTS Page 052] [\q 52/] catåsu bhikkhave dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammāvirajjamāno sammāvimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca1 diņņheva dhamme dukkassantakaro hoti, katamesu catåsu: catåsu āhāresu. Imesu kho bhikkhave catåsu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammāvimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Cattāro pa¤hā, cattāro uddesā. Cattāri veyyākaraõānãti, iti yaü taü vuttaü idametaü paņiccavuttaü. [BJT Page 096] [\x 96/] 5. Pa¤ca pa¤hā, pa¤cuddessā, pa¤ca veyyākaraõānãti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü paņicca vuttaü: Pa¤casu bhikkhave dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca1 diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkassantakaro hoti, katamesu pa¤casu: pa¤casu upādānakkhandhesu. Imesu kho bhikkhave pa¤casu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Pa¤ca pa¤hā, pa¤cuddesā pa¤caveyyākaraõānãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņiccavuttaü. Dukkhassantakaro hoti pa¤ca pa¤hā, pa¤cuddesā, pa¤caveyyākaraõānãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. 6. Cha pa¤hā, cha uddesā cha veyyākaraõānãti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü paņicca vuttaü: chasu bhikkhave dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkassantakaro hoti, katamesu chasu. Chasu ajjhattikesu āyatanesu. Imesu kho bhikkhave chasu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimaccamāno sammā puriyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dakkhassantakaro hoti. Ja pa¤hā, ja uddesā, ja veyyākaraõānãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. [PTS Page 053] [\q 53/] 7. Satta pa¤hā satta uddesā satta veyyākaraõānãti. Iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü paņicca vuttaü. Sattasu bhikkhave dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu sattasu: sattasu vi¤¤āõaņņhitisu. Imesu kho bhikkhave sattasu dhammesu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Sattapa¤hā, satta uddesā, satta veyyākaraõānãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. [BJT Page 098] [\x 98/] 8. Aņņha pa¤hā aņņhuddesā, aņņha veyyākaraõānãti. Iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü paņicca vuttaü. Aņņhasu bhikkhave dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu aņņhasu: aņņhasu lokadhammesu. Imesu kho bhikkhave aņņhasu dhammesu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Aņņha pa¤hā aņņhuddesā aņņha veyyākaraõānãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. 9. Nava pa¤hā nava uddesā, nava veyyākaraõānãti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü paņicca vuttaü: navasu bhikkhave dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca1 diņņheva Dhamme dukkassantakaro hoti, katamesu navasu: navasu sattāvāsesu. [PTS Page 054] [\q 54/] imesu kho bhikkhave navasu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammāvimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Nava pa¤hā, nava uddesā. Nava veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü, idametaü paņicca vuttaü. 10. Dasa pa¤hā, dasuddesā, dasa veyyākaraõānãti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü paņicca vuttaü: dasasu bhikkhave dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkassantakaro hoti, katamesu dasasu: dasasu akusalesu dhammesu, 1 imesu kho bhikkhave dasasu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Dasa pa¤hā, dasuddesā, dasa veyyākaraõānãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttanti. 1. Akusalesu kammapathesu, machasaü. [BJT Page 100] [\x 100/] 10. 1. 3. 8 Dutiya mahā pa¤ha suttaü Ekaü samayaü bhagavā kajaīgalāyaü viharati veëuvane. Atha kho sambahulā kajaīgalā1 upāsakā yena kajaīgalā2 bhikkhunã tenupasaīkamiüsu. Upasaīkamitvā kajaīgalaü bhikkhuniü abhivādetvā ekamantaü nisãdiüsu ekamantaü nisinnā kho kajaīgalā upāsakā kajaīgalaü bhikkhuniü etadavocuü. Vuttamidaü ayye bhagavatā mahāpa¤hesu: ekopa¤ho, eko uddeso, ekaü veyyākaraõaü. Dve uddesā dve veyyākaraõāni, tayo pa¤hā tayo uddesā tãõi veyyākaraõāni, [PTS Page 055] [\q 55/] cattāro pa¤hā. Cattāro uddesā cattāri veyyākaraõāni. Pa¤ca pa¤hā pa¤cuddesā pa¤ca veyyākaraõāni. Cha pa¤hā cha uddesā, cha veyyākaraõāni. Satta pa¤hā satta uddesā, satta veyyākaraõāni. Aņņha pa¤hā aņņha uddesā aņņha veyyākaraõāni. Nava pa¤hā nava uddesā nava veyyākaraõāni, dasa pa¤hā dasa uddesā dasa veyyākaraõānãti. Imassa nu kho ayye bhagavatā saīkhittena bhāsitassa kathaü vitthārena attho daņņhabboti? Na kho panetaü āvuso bhagavato sammukhā sutaü, sammukhā paņiggahãtaü. Napi manobhāvanãyānaü bhikkhånaü sammukhā sutaü, sammukhā paņiggahãtaü, api ca yathā mettha khāyati, taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmãti. Evaü ayyeti kho kajaīgalā upāsakā kajaīgalāya bhikkhuniyā paccassosuü. Kajaīgalā bhikkhunã etadavoca: Eko pa¤ho, eko uddeso, ekaü veyyākaraõanti iti kho panetaü vuttaü bhagavatā, ki¤cetaü paņicca vuttaü. Ekadhamme āvuso bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamasmiü ekadhamme: sabbe sattā āhāraņņhitikā, imasmiü kho āvuso ekadhamme bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno, sammā vimuccamāno sammāpariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Eko pa¤ho, eko uddeso, ekaü veyyākaraõanti iti yaü taü vuttaü bhagavatā idametaü paņiccavuttaü. 1. Kajaīgalakā machasaü 2. Kajaīgalikā machasaü [BJT Page 102] [\x 102/] [PTS Page 055] [\q 55/] Dve pa¤hā, dve uddesā, dve veyyākaraõānãti iti kho panetaü vuttaü bhagavatā, ki¤cetaü paņicca vuttaü. Dvãsu āvuso dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu dvãsu: nāme ca råpe ca. Imesu kho bhikkhave dvãsu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Dve pa¤hā, dve uddesā. Dve veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. Katamesu tãsu: tãsu vedanāsu. Imesu kho āvuso tãsu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno, sammā virajjamāno, sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti, tayo pa¤hā tayo uddesā, tãõi veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü bhagavatā idametaü paņicca vuttaü. Cattāro pa¤hā, cattāro uddesā cattāri veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü bhagavatā, ki¤cetaü paņicca vuttaü: catusu āvuso dhammesu bhikkhu sammā subhāvitacitto sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu catusu: catåsu satipaņņhānesu. Imesu kho āvuso catusu dhammesu bhikkhu sammā subhāvitacitto sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Cattāro pa¤hā, cattāro uddesā, cattāri veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü bhagavatā idametaü paņicca vuttaü. Pa¤ca pa¤hā, pa¤cuddesā, pa¤ca veyyākaraõānãti iti kho panetaü vuttaü bhagavatā, ki¤cetaü paņicca vuttaü: pa¤casu āvuso dhammesu bhikkhu sammā subhāvitacitto sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu pa¤casu: pa¤casu indriyesu. Imesu kho bhikkhave pa¤casu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti pa¤ca pa¤hā, pa¤cuddesā, pa¤ca veyyākaraõānãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. Katamesu chasu: [PTS Page 057] [\q 57/] chasu nissāraõãyāsu dhātusu. Imesu kho bhikkhave chasu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Cha pa¤hā, cha uddesā, cha veyyākaraõānãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. Katamesu sattasu: sattasu bojjhaīgesu. Imesu kho bhikkhave sattasu dhammesu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Satta pa¤hā, satta uddesā, satta veyyākaraõānãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. Katamesu aņņhasu: ariye aņņhaīgike magge1 imesu kho āvuso aņņhasu dhammesu bhikkhu sammā subhāvitacitto sammā pariyantadassāvã, sammatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Aņņha pa¤hā, aņņha uddesā, aņņha veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü bhagavatā idametaü paņicca vuttaü. 1. Aņņhasu ariyaaņņhaīgikamaggesumachasaü [BJT Page 104] [\x 104/] Nava pa¤hā, navuddesā nava veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü bhagavatā, ki¤cetaü paņicca vuttaü: navasu āvuso dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammadatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu navasu: navasu sattāvāsesu. Imesu kho āvuso navasu dhammesu bhikkhu sammā nibbindamāno sammā virajjamāno sammā vimuccamāno sammā pariyantadassāvã sammadatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Nava pa¤hā, navuddesā nava veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü bhagavatā, idametaü paņicca vuttaü. Dasa pa¤hā dasa uddesā, dasa veyyākaraõānãti iti kho panetaü vuttaü bhagavatā, ki¤cetaü paņicca vuttaü: dasasu āvuso dhammesu bhikkhu sammā subhāvitacitto sammā pariyantadassāvã sammadatthābhisamecca diņņheva dhamme dukkhassantakaro hoti. Katamesu dasasu: dasasu kusalesu kammapathesu: [PTS Page 058] [\q 58/] imesu kho āvuso dasasu dhammesu sammā subhāvitacitto sammā pariyantadassāvã sammadatthāhisamecca diņņhevadhamme dukkhassantakaro hoti. Dasa pa¤hā, dasuddesā, dasa veyyākaraõānãti iti yaü taü vuttaü bhagavatā, idametaü paņicca vuttaü. Iti kho āvuso yaü taü vuttaü bhagavatā mahāpa¤hesu1 eko pa¤ho, eko uddeso, ekaü veyyākaraõaü iti yaü taü vuttaü bhagavatā idametaü paņicca vuttaü. Dasaveyyākaraõānãti imassa kho ahaü āvuso bhagavatā saīkhittena bhāsitassa evaü vitthārena atthaü ājānāmi. âkaīkhamānā ca pana tumhe āvuso bhagavantaü yeva upasaīkamitvā etamatthaü puccheyyātha2, yathā no bhavā vyākaroti3, tathā naü dhāreyyāthāti. Evaü ayyeti kho kajaīgalā upāsakā kajaīgalāya bhikkhuniyā bhāsitaü abhinanditvā anumoditvā uņņhāyāsanā kajaīgalaü bhikkhuniü abhivādetvā padakkhiõaü katvā yena bhagavā tenupasaīkamiüsu. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnā kho kajaīgalā upāsakā yāvatako ahosi kajaīgalāya bhikkhuniyā saddhiü kathāsallāpo, taü sabbaü bhagavato ārocesuü. 1. Saīkhittena bhāsãtaüsu mahāpa¤hāsu machasaü. 2. Paņipuccheyyātha machasaü. 3. Yathā no taü machasaü. [BJT Page 106] [\x 106/] Sādhu, sādhu gahapatayo, paõķitā gahapatayo kajaīgalā bhikkhunã mahāpa¤¤ā gahapatayo kajaīgalā bhikkhunã. Sacepi1 tumhe gahapatayo maü upasaīkamitvā etamatthaü puccheyyātha, ahampi cetaü [PTS Page 059] [\q 59/] evameva byākareyyaü yathā taü kajaīgalāya bhikkhuniyā byākataü. Eso ceva tassattho, eva¤ca taü dhāreyyathāti. 10. 1. 3. 9 Paņhamakosala suttaü (Sāvatthi) 1. Yāvatā bhikkhave kāsikosalā, yāvatā ra¤¤o pasenadissa kosalassa vijite2, rājā tattha pasenadã kosalo rājā aggamakkhāyati. Ra¤¤opi kho bhikkhave pasenadissa kosalassa attheva a¤¤athattaü, atthi vipariõāmo. Evaü passaü bhikkhave sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiü nibbindanto agge virajjati, pageva hãnasmiü. 2. Yāvatā bhikkhave candimasuriyā pariharanti, disā bhanti virocanā, tāva sahassadhā loko. Tasmiü sahassadhā loke sahassaü candānaü, sahassaü suriyānaü2, sahassaü sinerupabbatarājānaü, sahassaü jambudãpānaü, sahassaü aparagoyānānaü sahassaü uttarakurånaü, sahassaü pubbavidehānaü, cattāri mahāsamuddasahassāni, cattāri mahārājasahassāni, sahassaü cātummahārājikānaü, sahassaü tāvatiüsānaü, sahassaü yāmānaü, sahassaü tusitānaü, sahassaü nimmāõaratãnaü, sahassaü paranimmitavasavattãnaü, sahassaü brahmalokānaü, yāvatā bhikkhave sahassãlokadhātu, mahābrahmā tattha aggamakkhāyati. [PTS Page 060] [\q 60/] mahābrahmunopi kho bhikkhave attheva a¤¤athattaü, atthi vipariõāmo evaü passaü bhikkhave sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiü nibbindanto agge virajjati, pageva hãnasmiü. 1. Ma¤ce machasaü. 2. Vijitaü machasaü 3. Såriyānaü machasaü [BJT Page 108] [\x 108/] 3. Hoti kho so bhikkhave samayo, yaü ayaü loko saüvaņņati, saüvaņņamāne bhikkhave loke yebhuyyena sattā ābhassara saüvattanikā1 bhavanti, te tattha honti manomayā, pãtibhakkhā sayaü pabhā antalikkhe carā subhaņņhāyino ciraü dãghamaddhānaü tiņņhanti. Saüvaņņamāne bhikkhave loke ābhassarā devā aggamakkhāyanti. âbhassarānampi kho bhikkhave devānaü attheva a¤¤athattaü. Atthi vipariõāmo, evaü passaü bhikkhave sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati, tasmiü nibbindanto agge virajjati, pageva hãnasmiü. 4. Dasaimāni bhikkhave kasiõāyatanāni. Katamāni dasa: paņhavikasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü. âpokasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho, tiriyaü advayaü appamāõaü. Tejokasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho, tiriyaü advayaü appamāõaü. Vāyokasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho, tiriyaü advayaü appamāõaü. Nãlakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho, tiriyaü advayaü appamāõaü. Pãtakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho, tiriyaü advayaü appamāõaü. Lohitakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho, tiriyaü advayaü appamāõaü. Odātakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho, tiriyaü advayaü appamāõaü. âkāsakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho, tiriyaü advayaü appamāõaü. Vi¤¤āõakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho, tiriyaü advayaü appamāõaü imāni kho bhikkhave dasa kasiõāni. Etadaggaü bhikkhave imesaü dasannaü kasiõāyatanānaü yadidaü vi¤¤āõakasiõameko sa¤jānāti uddhaü adho tiriyaü advayaü appamāõaü, evaüsa¤¤inopi kho bhikkhave santi sattā. Evaü sa¤¤ãnampi bhikkhave sattānaü attheva a¤¤athattaü, atthi vipariõāmo. Evaü [PTS Page 061] [\q 61/] passaü bhikkhave sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiü nibbindanto agge virajjati, pageva hãnasmiü. 5. Aņņhimāni bhikkhave abhibhāyatanāni, katamāni. Aņņha: ajjhattaü råpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati parittāni suvaõõa dubbaõõāni. ''Tāni abhibhuyya jānāmi passāmã''ti evaüsa¤¤ã hoti idaü paņhamaü abhibhāyatanaü. Ajjhattaü råpasa¤¤ã ekobahiddhā råpāni passati appamāõāni suvaõõa dubbaõõāni, tāni abhibhuyya jānāmi, passāmã'ti evaü sa¤¤ã hoti. Idaü dutiyaü abhibhāyatanaü. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati parittāni suvaõõadubbaõõāni, ''tāni abhibhuyya jānāmi, passāmã'' ti evaü sa¤¤ã hoti. Idaü tatiyaü abhibhāyatanaü. 1. Vantanikā sãmu. [BJT Page 110] [\x 110/] Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati appamāõāni suvaõõadubbaõõāni, 'tāni abhibhuyya jānāmi passāmã'ti evaü sa¤¤ã hoti idaü catutthaü abhibhāyatanaü. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati nãlāni nãlavaõõāni nãla nidassanāni nãla nibhāsāni seyyathāpi nāma ummā pupphaü1 nãlaü nãlavaõõaü nãladassanaü nãlanibhāsaü, seyyathāpi vā pana taü vatthaü bārāõaseyyakaü ubhatobhāga vimaņņhaü nãlaü nãlavaõõaü nãladassanaü nãla nibhāsaü. Evameva ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati nãlāni nãlavaõõāni nãlanidassanāni. 'Tāni abhibhuyya jānāmi, passāmã'ti evaü sa¤¤ã hoti, imaü pa¤camaü abhibhāyatanaü. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati pãtāni pãtavaõõāni pãtanidassanāni, pãtanibhāsāni seyyathāpi nāma kaõikārapupphaü pãtaü pãtavaõõaü pãtanidassanaü pãtanibhāsaü, Seyyathāpi vā pana taü vatthaü [PTS Page 062] [\q 62/] bārāõaseyyakaü ubhatobhāgavimaņņhaü pãtaü pãtavaõõaü pãtanidassanaü pãtanibhāsaü. Evamevaü ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati pãtāni pãtavaõõāni pãtanidassanāni pãtanibhāsāni. 'Tāni abhibhuyya jānāmi, passāmã'ti evaü sa¤¤ã hoti idaü chaņņhaü abhibhāyatanaü. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati lohitakāni lohitakavaõõāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni seyyathāpi nāma bandhujãvakapupphaü lohitakaü lohitakavaõõaü lohitakanidassanaü lohitakanibhāsaü, seyyathāpi vā pana taü vatthaü bārāõaseyyakaü ubhatobhāgavimaņņhaü lohitakaü lohitavaõõaü lohitakanidassanaü lohitaka nibhāsaü. Evamevaü ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati lohitakāni lohitakavaõõāni lohitaka nidassanāni lohitaka nibhāsāni tāni abhibhuyya jānāmi, passāmã'ti evaü sa¤¤ã hoti idaü sattamaü abhibhāyatanaü. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati odātāni odātavaõõāni odātanidassanāni odāta nibhāsāni. 1. Umā puppaü, machasaü [BJT Page 112] [\x 112/] Seyyathāpi nāma osadhãtārakā odātā odātavaõõā odātanidasasanā odātanibhāsā. Seyyathāpi vā pana taü vatthaü bārāõaseyyakaü ubhatobhāgavimaņņhaü odātaü odātavaõõaü odātanidassanaü odātanibhāsaü evamevaü ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati odātāni odātavaõõāni odātanidassanāni odātanibhāsāni. 'Tāni abhibhuyya jānāmi, passāmã'ti evaüsa¤¤ã hoti idaü aņņhamaü abhibhāyatanaü. Imāni kho bhikkhave aņņha abhibhāyatanāni. Etadaggaü bhikkhave imesaü aņņhannaü abhibhāyatanānaü yadidaü ajjhattaü aråpasa¤¤ã eko bahiddhā råpāni passati odātāni odātavaõõāni odātanidassanāni odātanibhāsāni. Tāni abhibhuyya jānāmi passāmãti evaü sa¤¤ã hoti. Evaü sa¤¤inopi kho bhikkhave santi sattā. Evaü sa¤¤ãnampi kho bhikkhave sattānaü attheva [PTS Page 063] [\q 63/] a¤¤athattaü, atthi vipariõāmo, evaü passaü bhikkhave sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiü nibbindanto agge virajjati, pageva hãnasmiü. 6. Catasso imā bhikkhave paņipadā. Katamā catasso: dukkhā paņipadā dandhābhi¤¤ā, dukkhā paņipadā khippābhi¤¤ā, sukhāpaņipadā dandhābhi¤¤ā, sukhāpaņipadā khippābhi¤¤ā. Imā kho bhikkhave catasso paņipadā. Etadaggaü bhikkhave imāsaü catunnaü paņipadānaü yadidaü sukhā paņipadā khippābhi¤¤ā. Evaü paņipannāpi kho bhikkhave santi sattā. Evaü paņipannānampi kho bhikkhave sattānaü attheva a¤¤athattaü, atthi vipariõāmo. Evaü passaü bhikkhave sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiü nibbindanto agge virajjati, pageva hãnasmiü. 7. Catasso imā bhikkhave sa¤¤ā, katamā catasso: parittameko sa¤jānāti, mahaggatameko sa¤jānāti, appamāõameko sa¤jānāti natthi ki¤cãti āki¤ca¤¤āyatanameko sa¤jānāti, imā kho bhikkhave catasso sa¤¤ā. Etadaggaü bhikkhave imāsaü catunnaü sa¤¤ānaü yadidaü ''natthi ki¤cã''ti āki¤ca¤¤āyatanameko sa¤jānāti. Evaü sa¤¤inopi kho bhikkhave santi sattā. Evaü sa¤¤ãnampi kho bhikkhave sattānaü attheva a¤¤athattaü, atthi vipariõāmo evaü passaü bhikkhave sutavā, ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiü nibbindanto agge virajjati, pageva hãnasmiü. [BJT Page 114] [\x 114/] 8. Etadaggaü bhikkhave bāhirakānaü diņņhigatānaü yadidaü no cassaü, no ca me siyā, na bhavissāmi, na me bhavissantãti. Evaüdiņņhino bhikkhave etaü pāņikaīkhaü: yā cāyaü bhave appaņikulyatā, sā cassa [PTS Page 064] [\q 64/] na bhavissati, yācāyaü bhavanirodhe pāņikulyatā, sā cassa na bhavissatãti. Evaü diņņhinopi kho bhikkhave santi sattā. Evaü diņņhinampi kho bhikkhave sattānaü attheva a¤¤athattaü, atthi vipariõāmo. Evaü passaü bhikkhave sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiü nibbindanto agge virajjati, pageva hãnasmiü. 9. Santi bhikkhave eke samaõabrāhmaõā paramatthavisuddhiü pa¤¤āpenti. Etadaggaü bhikkhave paramatthavisuddhiü pa¤¤āpentānaü yadidaü sabbaso āki¤ca¤¤āyatanaü samatikkamma nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü upasampajja viharati. Te tadabhi¤¤āya tassa sacchikiriyāya dhammaü desenti. Evaü vādinopi kho bhikkhave santi sattā. Evaü vādãnampi kho bhikkhave sattānaü attheva a¤¤athattaü, atthi vipariõāmo. Evaü passaü bhikkhave sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati, tasmiü nibbindanto agge virajjati. Pageva hãnasmiü. 10. Santi bhikkhave eke samaõabrāhmaõā paramadiņņhadhammanibbānavādā. Te paramadiņņhadhammaü nibbānaü pa¤¤āpenti. Etadaggaü bhikkhave paramadiņņhadhamma nibbānaü pa¤¤āpentānaü yadidaü channaü phassāyatanānaü samudaya¤ca atthagama¤ca assāda¤ca ādãnava¤ca nissaraõa¤ca yathābhåtaü viditvā anupādā vimokkho. Evaü vādiü kho maü bhikkhave evamakkhāyiü. Eke samaõabrāhmaõā asatā tucchā musā abhåtena abbhācikkhanti: na samaõo gotamo kāmānaü pari¤¤aü pa¤¤āpeti. Na råpānaü pari¤¤aü pa¤¤āpeti, na vedanānaü pari¤¤aü pa¤¤āpetãti. [PTS Page 065] [\q 65/] kāmānaü kho ahaü bhikkhave pari¤¤aü pa¤¤āpemi, råpāna¤ca pari¤¤aü pa¤¤āpemi, vedanāna¤ca pari¤¤aü pa¤¤āpemi diņņheva dhamme nicchāto nibbuto sãtibhåto anupādā parinibbānaü pa¤¤āpemãti. [BJT Page 116] [\x 116/] 10. 1. 3. 10 Dutiya kosala suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme. Tena kho pana samayena rājā pasenadã kosalo uyyodhikāya1 nivatto hoti vijitasaīgāmo laddhādhippāyo atha kho rājā pasenadi kosalo yena ārāmo tena pāyāsi. Yāvatikā yānassabhåmi, yānena gantvā yānā paccārohitvā pattikova ārāmaü pāvisi. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhu abbhokāse caīkamanti. Atha kho rājā pasenadã kosalo yeta te bhikkhu tenupasaīkami. Upasaīkamitvā te bhikkhu etadavoca: Kahannu kho bhante bhagavā etarahi viharati arahaü sammā sambuddho? Dassanakāmā hi mayaü bhante taü bhagavantaü arahantaü sammāsambuddhanti. Eso mahārāja vihāro saüvutadvāro, tena appasaddo upasaīkamitvā ataramāno ālindaü pavisitvā ukkāsitvā aggalaü ākoņehi, vivarissati te bhagavā dvāranti. Atha kho rājā pasenadã kosalo yena so vihāro saüvutadvāro, tena appasaddo upasaīkamitvā ataramāno ālindaü pavisitvā ukkāsitvā aggalaü ākoņesi. Vivari bhagavā dvāraü. Atha kho rājā pasenadi kosalo vihāraü pavisitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavato pādāni mukhena ca paricumbati, pāõãhi ca parisambāhati, nāmaü ca sāveti: 'rājāhaü bhante pasenadã kosalo, rājāhaü bhante pasenadã kosalo'ti. Kampana tvaü mahārāja atthavasaü sampassamāno imasmiü sarãre evaråpaü paramanipaccākāraü karosi mettupahāraü upadaüsesãti? [PTS Page 066] [\q 66/] Kata¤¤utaü kho ahaü bhante kataveditaü sampassamāno bhagavati evaråpaü paramanipaccākāraü karomi, mettupahārāü upadaüsemi. 1. Bhagavā hi bhante bahujanahitāya paņipanno bahujanasukhāya, bahunojanassa ariye ¤āye patiņņhāpitā yadidaü kalyāõadhammatāya kusaladhammatāya, yampi bhante bhagavā bahujanahitāya paņipanno bahujanasukhāya bahuno janassa ariye ¤āye patiņņhāpitā yadidaü kalyāõadhammatāya kusaladhammatāya, idampi kho ahaü bhante atthavasaü sampassamāno bhagavatã evaråpaü paramanipaccākāraü karomi, mettupahāraü upadaüsemi. 1. Uyyodhikā machasaü [BJT Page 118] [\x 118/] 2. Puna ca paraü bhante bhagavā sãlavā vuddhasãlo ariyasãlo kusalasãlo kusalasãlena samannāgato. Yampi bhante bhagavā sãlavā vuddhasãlo ariyasãlo kusalasãlo kusalasãlena samannāgato, imampi kho ahaü bhante atthavasaü sampassamāno bhagavati evaråpaü paramanipaccākāraü karomi, mettupahāraü upadaüsemi. 3. Puna ca paraü bhante bhagavā dãgharattaü āra¤¤ako ara¤¤e vanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevati. Yampi bhante bhagavā dãgharattaü āra¤¤ako ara¤¤e [PTS Page 067] [\q 67/] vanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevati, imampi kho ahaü bhante atthavasaü sampassamāno bhagavati evaråpaü paramanipaccākāraü karomi, mettupahāraü upadaüsemi. 4. Puna ca paraü bhante bhagavā santuņņho itarãtaracãvara piõķapātasayanāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena, yampi bhante bhagavā santuņņho itarãtara cãvarapiõķapātasayanāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena, imampi kho ahaü bhante atthavasaü sampassamāno bhagavati evaråpaü paramanipaccākāraü karomi mettupahāraü upadaüsemi. 5. Puna ca paraü bhante bhagavā āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassa. Yampi bhante bhagavā āhuneyyo pāhuneyyā dakkhiõeyyā a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassa, imampi kho ahaü bhanto atthavasaü sampassamāno bhagavati evaråpaü paramanipaccākāraü karomi, mettupahāraü upadaüsemi. [BJT Page 120] [\x 120/] 6. Puna ca paraü bhante bhagavā yāyaü kathā abhisallekhikā cetovivaraõasappāyā, seyyathãdaü: appicchakathā, santuņņhikathā, pavivekakathā, asaüsaggakathā, viriyārambhakathā, sãlakathā, samādhikathā, pa¤¤ākathā, vimuttikathā, vimutti¤āõadassanakathā evaråpiyā kathāya nikāmalābhã akicchalābhã akasiralābhã. Yampi bhante bhagavā yāyaü kathā abhisallekhikā ceto vivaraõasappāyā seyyathãdaü: appicchakathā, santuņņhikathā, pavivekakathā, asaüsaggakathā, viriyārambhakathā, sãlakathā, samādhikathā, pa¤¤ākathā, vimuttikathā, vimutti¤āõadassanakathā. Evaråpiyā kathāya nikāmalābhã, akicchalābhã akasiralābhã. Imampi kho ahaü bhante atthavasaü sampassamāno bhagavatã evaråpaü parama nipaccākāraü karomi, mettupahāraü upadaüsemi. 7. Puna ca paraü bhante bhagavā catunnaü jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü [PTS Page 068] [\q 68/] nikāmalābhã akicchalābhã akasiralābhã. Yampi bhante bhagavā catunnaü jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü nikāmalābhã akicchalābhã akasiralābhã, imampi kho ahaü bhante atthavasaü sampassamāno bhagavatã evaråpaü parama nipaccākāraü karomi, mettupahāraü upadaüsemi. 8. Puna ca paraü bhante bhagavā anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampijātiü, dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, visampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi, anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto idhåpapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Yampi bhante bhagavā anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo, catassopi jātiyo, pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, visampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi, jātisatasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe, amutrāsiü evannāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto so tato cuto idhåpapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Imampi kho ahaü bhante atthavasaü sampassamāno bhagavati evaråpaü paramanipaccākāraü karomi. Mettupahāraü upadaüsemi. [BJT Page 122] [\x 122/] 9. Puna ca paraü bhante bhagavā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathā kammåpage satte pajānāti. ''Ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacãduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaü upavādakā [PTS Page 069] [\q 69/] micchādiņņhakā micchādiņņhakammasamādānā, te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāya sucaritena samannāgatā vacã sucaritena samannāgatā mano sucaritena samannāgatā ariyānaü anupavādakā sammādiņņhakā sammādiņņhakammasamādānā, te kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapannāti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satteta passati cavamāno upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. Yampi bhante bhagavā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena yathākammåpage satte pajānāti. Imampi kho ahaü bhante atthavasaü sampassamāno bhagavati eva råpaü paramanipaccākāraü karomi. Mettupahāraü upadaüsemi. 10. Puna ca paraü bhante bhagavā āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Yampi bhante bhagavā āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Imampi kho ahaü bhante atthavasaü sampassamāno bhagavati evaråpaü paramanipaccākāraü karomi, mettupahāraü upadaüsemi. Handadāni mayaü bhante gacchāma bahukiccā mayaü bahukaraõãyāti. Yassadāni tvaü mahārāja kālaü ma¤¤asãti. Atha kho rājā pasenadi kosalo uņņhāyāsanā bhagavantaü abhivādetvā padakkhiõaü katvā pakkāmã ti. Mahāvaggo tatiyo. Tatruddānaü: Sãhādhivuttikāyena cundena kasiõena ca Kālã dve mahāpa¤¤ā kosalehi pare duve. [BJT Page 124] [\x 124/] [PTS Page 070] [\q 70/] 4. Upālivaggo 10. 1. 4. 1 Upāli suttaü (Sāvatthi) Atha kho āyasmā upāli yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā upāli bhagavantaü etadavoca: Kati nukho bhante atthavase paņicca tathāgatena sāvakānaü sikkhāpadaü pa¤¤attaü ? Pātimokkhaü uddiņņhanti? Dasa kho upāli atthavase paņicca tathāgatena sāvakānaü sikkhāpadaü pa¤¤attaü pātimokkhaü uddiņņhaü katame dasa: saīghasuņņhutāya, saīghaphāsutāya, dummaīkunaü puggalānaü niggahāya, pesalānaü bhikkhånaü phāsu vihārāya, diņņhadhammikānaü āsavānaü saüvarāya, samparāyikānaü āsavānaü paņighātāya, appasannānaü pasādāya, pasannānaü bhiyyobhāvāya, saddhammaņņhitiyā, vinayānuggahāya, Ime kho upāli dasa atthavase paņicca tathāgatena sāvakānaü sikkhāpadaü pa¤¤attaü, pātimokkhaü uddiņņhanti. 10. 1. 4. 2 Pātimokkhaņņhapana suttaü (Sāvatthi) Kati nu kho bhante pātimokkhaņņhapanānãti? Dasa kho upāli pātimokkhaņņhapanā katame dasa: pārājiko tassaü parisāyaü nisinno hoti, pārājikakathā vippakatā hoti, anupasampanno tassaü parisāyaü [PTS Page 071] [\q 71/] nisinno hoti, anupasampannakathā vippakatā hoti, sikkhaü paccakkhātako tassaü parisāyaü nisinno hoti, sikkhaü paccakkhātakathā vippakatā hoti, paõķako tassaü parisāyaü nisinno hoti, paõķakakathā vippakatā hoti, bhikkhunãdåsako tassaü parisāyaü nisinno hoti, bhikkhunãdåsakakathā vippakathā hoti. Ime kho upāli dasa pātimokkhaņņhapanāti. [BJT Page 126] [\x 126/] 10. 1. 4. 3 Ubbāhikā suttaü (Sāvatthi) Kati hi nu kho bhante dhammehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammantitabbo hoti? Dasahi kho upāli dhammehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannãtabbo katamehi dasahi: idhåpāli bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati, ācāragocarasampananno anumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu, bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā sabya¤janā, kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā, ubhayāni kho panassa pātimokkhāni vitthārena svāgatāni honti suvibhattāni suppavattãni suvinicchitāni suttaso anuvya¤janaso, vinaye kho pana ņhito hoti asaühãro, paņibalo hoti ubho attapaccatthike sa¤¤āpetuü pa¤¤āpetuü nijjhāpetuü pekkhetuü pasādetuü, adhikaraõasamuppādavåpasamakusalo [PTS Page 072] [\q 72/] hoti, adhikaraõaü jānāti adhikaraõasamudayaü jānāti adhikaraõanirodhaü jānāti, adhikaraõanirodhagāminãpaņipadaü jānāti. Imehi kho upāli dasahi dhammehi samannāgato bhikkhu ubbāhikāya sammannãtabboti. 10. 1. 4. 4 Upasampadā suttaü (Sāvatthi) Katãhi nu kho bhante dhammehi samannāgatena bhikkhunā upasampādetabbanti? Dasahi kho upāli dhammehi samannāgatena bhikkhunā upasampādetabbaü. Katamehi dasahi: idhåpāli bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati ācāragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu, bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā. [BJT Page 128] [\x 128/] pātimokkhaü kho panassa vitthārena svāgataü hoti suvibhattaü suppavattaü suvinicchitaü suttaso anubya¤janaso, paņibalo hoti gilānaü upaņņhātuü vā upaņņhāpetuü vā, paņibalo hoti anabhiratiü våpakāsetuü vā våpakāsāpetuü vā, paņibalo hoti uppannaü kukkuccaü dhammato vinodetuü, paņibalo hoti uppannaü diņņhigataü dhammato vivecetuü, paņibalo hoti adhisãle samādapetuü, paņibalo hoti adhicitte samādapetuü, paņibalo hoti adhipa¤¤āya samādapetuü. Imehi kho upāli dasahi dhammehi samannāgatena bhikkhunā upasampādetabbanti. [PTS Page 073] [\q 73/] 10. 1. 4. 5 Nissaya suttaü (Sāvatthi) Katihi nu kho bhante dhammehi samannāgatena bhikkhunā nissayo dātabboti? Dasahi kho upāli dhammehi samannāgatena bhikkhunā nissayo dātabbo. Katamehi dasahi: idhåpāli bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati ācāragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo, ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā, pātimokkhaü kho panassa vitthārena svāgataü hoti suvibhattaü suppavattaü suvinicchitaü suttaso anubya¤janaso, paņibalo hoti gilānaü upaņņhātuü vā upaņņhāpetuü vā, paņibalo hoti anabhiratiü våpakāsetuü vā våpakāsāpetuü vā, paņibalo hoti uppannaü kukkuccaü dhammato vinodetuü, paņibalo hoti uppannaü diņņhigataü dhammato vivecetuü, paņibalo hoti adhisãle samādapetuü, paņibalo hoti adhicitte samādapetuü, paņibalo hoti adhipa¤¤āya samādapetuü. Imehi kho upāli dasahi dhammehi samannāgatena bhikkhunā nissayo dātabboti. [BJT Page 130] [\x 130/] 10. 1. 4. 6 Sāmaõera suttaü (Sāvatthi) Katãhi nu kho bhante dhammehi samannāgatena bhikkhunā sāmaõero upaņņhāpetabboti? Dasahi kho upāli dhammehi samannāgatena bhikkhunā sāmaõero upaņņhāpetabbo. Katamehi dasahi: idhåpāli bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati ācāragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu, bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo, ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā, pātimokkhaü kho panassa vitthārena svāgataü hoti suvibhattaü suppavattaü suvinicchitaü suttaso anubya¤janaso, paņibalo hoti gilānaü upaņņhātuü vā, upaņņhāpetuü vā, paņibalo hoti anabhiratiü våpakāsetuü vā våpakāsāpetuü vā, paņibalo hoti uppannaü kukkuccaü dhammato vinodetuü, paņibalo hoti uppannaü diņņhagataü dhammato vivecetuü, paņibalo hoti adhisãle samādapetuü. Paņibalo hoti adhicitte samādapetuü. Paņibalo hoti adhipa¤¤āya samādapetuü. Imehi kho upāli dasahi dhammehi samannāgatena bhikkhunā sāmaõero upaņņhāpetabboti. 10. 1. 4. 7 Saīghabheda suttaü (Sāvatthi) Saīghabhedo saīghabhedoti bhante vuccati. Kittāvatā nukho bhante saīgho bhinno hotãti? Idhåpāli bhikkhu adhammaü ''dhammo' ti dipenti, dhammaü 'adhammo' ti dãpenti, avinayaü 'vinayo'ti [PTS Page 074] [\q 74/] dãpenti, vinayaü avinayo' ti dãpenti, abhāsitaü alapitaü tathāgatena'bhāsitaü lapitaü tathāgatenā'ti dãpenti, bhāsitaü lapitaü tathāgatena 'abhāsitaü alapitaü tathāgatenā'ti dãpenti, anāciõõaü tathāgatena 'āciõõaü tathāgatenā'ti dãpenti, āciõõaü tathāgatena anāciõõaü tathāgatenā'ti dãpenti, appa¤¤attaü tathāgatena 'pa¤¤attaü tathāgatenā'ti dãpenti, pa¤¤attaü tathāgatena, appa¤¤attaü tathāgatenāti dãpenti. Te imehi dasahi vatthåhi avakassanti, vavakassanti, āveni kammāni karonti, āveni pātimokkhaü uddisanti. Ettāvatā kho upāli saīgho bhinno hotã ti. [BJT Page 132] [\x 132/] 10. 1. 4. 8 Saīghasāmaggi suttaü (Sāvatthi) Saīghasāmaggi saīghasāmaggãti bhante vuccati. Kittāvatā nu kho bhante saīgho samaggo hotã ti: Idhåpāli bhikkhu adhammaü adhammoti dãpenti, dhammaü dhammo ti dãpenti, avinayaü avinayoti dãpenti. Vinayaü vinayoti dãpenti, abhāsitaü alapitaü tathāgatena abhāsitaü alapitaü tathāgatenāti dãpenti, bhāsitaü lapitaü tathāgatena bhāsitaü lapitaü tathāgatenāti dãpenti, anāciõõaü tathāgatena anāciõõaü tathāgatenāti dãpenti, āciõõaü tathāgatena āciõõaü tathāgatenāti dãpenti, apa¤¤attaü tathāgatena apa¤¤attaü tathāgatenā ti dãpenti, pa¤¤attaü tathāgatena pa¤¤attaü tathāgatenāti dãpenti. Te imehi dasahi vatthåhi na avakassanti, na vavakassanti, na āvenikammāni karonti, na āvenipātimokkhaü uddisanti. Ettāvatā kho upāli saīgho samaggo hotã ti. [BJT Page 134] [\x 134/] [PTS Page 075] [\q 75/] 10. 1. 4. 9 Paņhamaānanda suttaü (Sāvatthi) Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaü etadavoca: Saīgha bhedo saīghabhedoti bhante vuccati, kittāvatā nu kho bhante saīgho bhinno hotã ti. Idhānanda bhikkhu adhammaü dhammoti dãpenti, dhammaü adhammoti dãpenti, avinayaü vinayoti dãpenti, vinayaü avinayoti dãpenti, abhāsitaü alapitaü tathāgatena bhāsitaü lapitaü tathāgatenāti dãpenti, bhāsitaü lapitaü tathāgatena abhāsitaü alapitaü tathāgatenāti dãpenti, anāciõõaü tathāgatena āciõõaü tathāgatenā ti dãpenti āciõõaü, tathāgatena anāciõõaü tathāgatenā'ti dãpenti. Appa¤¤attaü tathāgatena pa¤¤attaü tathāgatenāti dãpenti. Pa¤¤attaü tathāgatena appa¤¤attaü tathāgatenāti dãpenti. Te imehi dasahi vatthåhi avakassanti, vavakassanti, āvenikammāni karonti, āveni pātimokkhaü uddisanti. Ettāvatā kho ānanda saīgho bhinno hoti ti. Samaggaü pana bhante saīghaü bhinditvā1 kiü so pasavatã ti? Kappaņņhiyaü2 ānanda kibbisaü pasavatãti. Kiü pana bhante kappaņņhiyaü kibbisanti? Kappaü ānanda nirayamhi paccatãti. [PTS Page 076] [\q 76/] 1. âpāyiko nerayiko kappaņņho saīghabhedako Vaggarato adhammaņņho yogakkhemā3padhaüsati Saīghaü samaggaü bhetvāna kappaü nirayamhi paccatãti. 1. Bhetvāsãmu 2. Kappaņņhikaümachasaü 3. Yogakkhematosãmu [BJT Page 136] [\x 136/] 10. 1. 4. 10 Dutiyaānanda suttaü (Sāvatthi) Saīghasāmaggi saīghasāmaggãti bhante vuccati. Kittāvatā nu kho bhante saīgho samaggo hotã ti? Idhānanda bhikkhu adhammaü adhammoti dãpenti. Dhammaü dhammoti dãpenti. Avinayaü avinayoti dãpenti, vinayaü vinayoti dãpenti. Abhāsitaü alapitaü tathāgatena abhāsitaü alapitaü tathāgatenāti dãpenti. Bhāsitaü lapitaü tathāgatena bhāsitaü lapitaü tathāgatenāti dãpenti. Anāciõõaü tathāgatena anāciõõaü tathāgatenāti dãpenti. âciõõaü tathāgatena āciõõaü tathāgatenāti dãpenti. Apa¤¤attaü tathāgatena apa¤¤attaü tathāgatenāti dãpenti. Pa¤¤attaü tathāgatena pa¤¤attaü tathāgatenāti dãpenti. Te imehi dasahi vatthåhi na avakassanti, na vavakassanti na āvenikakammāni karonti. Na āvenipātimokkhaü uddisanti. Ettāvatā kho ānanda saīgho samaggo hotãti. Bhinnaü pana bhante saīghaü samaggaü katvā kiü so pasavatã ti? Brahmaü ānanda pu¤¤aü pasavatãti. Kiü pana bhante brahmaü pu¤¤anti? Kappaü ānanda saggamhi modatãti. [PTS Page 077] [\q 77/] 1. Sukhā saīghassa sāmaggi samaggāna¤ca anuggaho Samaggarato dhammaņņho yogakkhemā na dhaüsati Saīghaü samaggaü katvāna kappaü saggamhi modatãti. Upālivaggo catuttho. Tatruddānaü: Upāliņņhapana ubbāho upasampada nissayena ca Sāmaõero ca dve bhedā ānandehi pare duveti. [BJT Page 138] [\x 138/] 5. Akkosavaggo 10. 1. 5. 1 Vivāda suttaü (Sāvatthi) Atha kho āyasmā upāli yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā upāli bhagavantaü etadavoca: ''Ko nu kho bhante hetu, ko paccayo yena saīghe bhaõķanakalahaviggahavivādā uppajjanti bhikkhu ca na phāsu viharantã''ti? Idhåpāli bhikkhu adhammaü dhammoti dãpenti, dhammaü adhammoti dãpenti, avinayaü vinayoti dãpenti, vinayaü avinayoti dãpenti, abhāsitaü alapitaü tathāgatena bhāsitaü lapitaü tathāgatenāti dãpenti, bhāsitaü lapitaü tathāgatena abhāsitaü alapitaü tathāgatenāti dãpenti, anāciõõaü tathāgatena āciõõaü tathāgatenāti dãpenti, āciõõaü tathāgatena anāciõõaü tathāgatenāti dãpenti, apa¤¤attaü tathāgatena pa¤¤attaü tathāgatenāti [PTS Page 078] [\q 78/] dãpenti, pa¤¤attaü tathāgatena apa¤¤attaü tathāgatenāti dãpenti. Ayaü kho upāli hetu ayaü paccayo yena saīghe bhaõķana kalaha viggaha vivādā uppajjanti, bhikkhu ca na phāsu viharantã ti. [BJT Page 140] [\x 140/] 10. 1. 5. 2 Paņhama vivādamåla suttaü (Sāvatthãnidānaü) Kati nu kho bhante vivādamålānãti? Dasa kho upāli vivādamålāni. Katamāni dasa: idhåpāli bhikkhu adhammaü dhammoti dãpenti. Dhammaü adhammoti dãpenti. Avinayaü vinayoti dãpenti. Vinayaü avinayoti dãpenti. Abhāsitaü alapitaü tathāgatena bhāsitaü lapitaü tathāgatenāti dãpenti, bhāsitaü lapitaü tathāgatena abhāsitaü alapitaü tathāgatenāti dãpenti. Anāciõõaü tathāgatena āciõõaü tathāgatenāti dãpenti, āciõõaü tathāgatena anāciõõaü tathāgatenāti dãpenti. Apa¤¤attaü tathāgatena pa¤¤attaü tathāgatenāti dãpenti. Pa¤¤attaü tathāgatena apa¤¤attaü tathāgatenāti dãpenti. Imāni kho upāli dasa vivādamålānãti. 10. 1. 5. 3 Dutiya vivādamåla suttaü (Sāvatthãnidānaü) Kati nu kho bhante vivādamålānãti? Dasa kho upāli vivāda målānã. Katamāni dasa? Idhåpāli bhikkhu anāpattiü āpattãti dãpenti. âpattiü anāpattãti dãpenti. Lahukaü āpattiü garukaü āpattãti dãpenti. Garukaü āpattiü lahukaü āpattãti dãpenti. Duņņhullaü apattiü aduņņhullā appattãti dãpenti. Aduņņhullaü āpattiü duņņhullāpattãti dãpenti. Sāvasesaü āpattiü anavasesā āpattãti dãpenti. Anavasesaü āpattiü sāvasesāpattãti dãpenti. Sappaņikammaü [PTS Page 079] [\q 79/] āpattiü appaņikammā āpattãti dãpenti. Appaņikammaü āpattiü sappaņikammā āpattãti dãpenti. Imāni kho upāli dasa vivādamålānãti: [BJT Page 142] [\x 142/] 10. 1. 5. 4 Kusinārā suttaü Ekaü samayaü bhagavā kusinārāyaü viharati baliharaõe vanasaõķe. Tatra kho bhagavā bhikkhu āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Codakena bhikkhave bhikkhunā paraü codetukāmena pa¤ca dhamme ajjhattaü paccavekkhitvā pa¤ca dhamme ajjhattaü upaņņhapetvā paro codetabbo katame pa¤ca dhammā ajjhattaü paccavekkhitabbā: Codakena bhikkhave bhikkhunā paraü codetukāmena evaü paccavekkhitabbaü: parisuddhakāyasamācāro nu khomahi, parisuddhenamhi kāyasamācārena samannāgato acchiddena appaņimaüsena. Saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no ti. No ce bhikkhu parisuddhakāyasamācāro hoti parisuddhena kāyasamācārena samannāgato acchiddena appaņimaüsena, tassa bhavanti cattāro ''iīgha tāva āyasmā kāyikaü sikkhasså''ti itissa bhavanti vattāro. Puna ca paraü bhikkhave codakena bhikkhunā paraü codetukāmena evaü paccavekkhitabbaü: ''parisuddhavacãsamācāro nu khomahi'' parisuddhenamhi vacãsamācārena samannāgato acchiddena appaņimaüsena saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu noti no ce bhikkhave bhikkhu parisuddha vacãsamācāro hoti, parisuddhena vacãsamācārena samannāgato acchiddena appaņimaüsena, tassa bhavanti cattāro, ''iīgha tāva āyasmā vācasikaü sikkhasså''ti. Itissa bhavanti vattāro. [PTS Page 080] [\q 80/] Puna ca paraü bhikkhave codakena bhikkhunā paraü codetukāmena evaü paccavekkhitabbaü: ''mettaü nu kho me cittaü paccupaņņhitaü sabrahmacārãsu anāghātaü, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no''ti. No ce bhikkhave bhikkhuno mettaü cittaü paccupaņņhitaü hoti sabrahmacārãsu anāghātaü, tassa bhavanti cattāro, ''iīgha tāva āyasmā sabrahmacārãsu mettaü cittaü paccupaņņhapehã''ti. Itissa bhavanti vattāro. [BJT Page 144] [\x 144/] Puna ca paraü bhikkhave codakena bhikkhunā paraü codetukāmena evaü paccavekkhitabbaü: ''bahussuto nu khomhi sutadharo sutasannãcayo ye te dhammā ādikalyāõā, majjhe kalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti. Tathāråpā me dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhuno''ti. No ce bhikkhave bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammā ādikalyāõā majjhe kalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā. Tassa bhavanti cattāro: ''iīgha tāva āyasmā āgamaü pariyāpuõasså''ti. Itissa bhavanti vattāro, Puna ca paraü bhikkhave codakena bhikkhunā paraü codetukāmena evaü paccavekkhitabbaü. ''Ubhayāni nu kho me pātimokkhāni vitthārena svāgatāni honti, suvibhattāni suppavattãni suvinicchitāni suttaso anubya¤janaso. Saüvijjati nu kho me eso dhammo. Udāhu no''ti. No ce bhikkhave bhikkhuno ubhayāni pātimokkhāni [PTS Page 081] [\q 81/] vitthārena svāgatāni honti suvibhattāni suppavattãni suvinicchitāni suttaso anubya¤janaso. Idaü panāyasmā ''kattha vuttaü bhagavatā''ti iti puņņho na sampāyati, tassa bhavanti cattāro: ''iīgha tāva āyasmā vinayaü sikkhasså''ti itissa bhavanti vattāro. Ime pa¤ca dhammā ajjhattaü paccavekkhitabbā. Katame pa¤cadhammā ajjhattaü upaņņhapetabbā: kālena vakkhāmi no akālena, bhåtena vakkhāmi no abhåtena, saõhena vakkhāmi no pharusena, atthasaühitena vakkhāmi no anatthasaühitena. Mettacitto vakkhāmi no dosantaroti. Ime pa¤ca dhammā ajjhattaü upaņņhapetabbā. Codakena bhikkhave bhikkhunā ime pa¤ca dhamme ajjhattaü paccavekkhitvā, ime pa¤ca dhamme ajjhattaü upaņņhapetvā paro codetabboti. [BJT Page 146] [\x 146/] 10. 1. 5. 5 Rājantepurappavesana suttaü (Sāvatthi) Dasa ime bhikkhave ādãnavā rājantepurappavesane. Katame dasa: 1. Idha bhikkhave rājā mahesiyā saddhiü nisinno hoti, tatra bhikkhu pavisati, mahesã vā bhikkhuü disvā sitaü pātu karoti, bhikkhu vā mahesiü disvā sitaü pātu karoti. Tattha ra¤¤o evaü hoti: ''addhā imesaü kataü vā karissanti vā''ti. Ayaü bhikkhave paņhamo ādãnavo rājantepurappavesane. 2. Puna ca paraü bhikkhave rājā bahukicco bahukaraõãyo a¤¤ataraü itthiü gantvā na sarati, sā tena gabbhaü gaõhāti, tattha ra¤¤o evaü hoti: '' na kho idha [PTS Page 082] [\q 82/] a¤¤o koci pavisati. A¤¤atra pabbajitena, siyā nu kho pabbajitassa kammanti. Ayaü bhikkhave dutiyo ādãnavo rājante purappavesane. 3. Puna ca paraü bhikkhave ra¤¤o antepure a¤¤ataraü ratanaü nassati tattha ra¤¤o evaü hoti: ''na kho idha a¤¤o koci pavisati a¤¤atra pabbajitena, siyā nu kho pabbajitassa kammanti''. Ayaü bhikkhave tatiyo ādãnavo rājantepurappavesane. 4. Puna ca paraü bhikkhave ra¤¤o antepure abbhantarā guyhavantā bahiddhā sambhedaü gacchanti. Tattha ra¤¤o evaü hoti: ''na kho idha a¤¤o koci pavisati a¤¤atra pabbajitena, siyā nu kho pabbajitassa kammanti. Ayaü bhikkhave catuttho ādãnavo rājantepurappavesane. 5. Puna ca paraü bhikkhave ra¤¤o antepure pitā vā puttaü pattheti, putto, vā, pitaraü, pattheti, tesaü evaü hoti: ''na kho idha a¤¤o koci pavisati a¤¤atra pabbajitena, siyā nu kho pabbajitassa kammanti, ayaü bhikkhave pa¤camo ādãnavo rājantepurappavesane. 6. Puna ca paraü bhikkhave rājā nãcaņņhānãyaü ucce ņhāne ņhapeti. Yesaü taü amanāpaü tesaü evaü hoti: ''rājā kho pabbajitena saüsaņņho, siyānu kho pabbajitassa kammanti. '' Ayaü bhikkhave chaņņho ādãnavo rājantepurappavesane. [BJT Page:148] [\x 148/] 7. Puna ca paraü bhikkhave rājā uccaņņhānãyaü nãce ņhāne ņhapeti yesaü taü amanāpaü tesaü evaü hoti: ''rājā kho pabbajitena saüsaņņho, siyā nu kho pabbajitassa kammanti''. Ayaü kho bhikkhave sattamo ādãnavo rājantepurappavesane. 8. Puna ca paraü bhikkhave rājā akāle senaü uyyojeti, yesaü taü amanāpaü, tesaü evaü hoti: ''rājā kho pabbajitena saüsaņņho, siyā nu kho pabbajitassa kammanti. '' Ayaü bhikkhave aņņhamo ādãnavo rājantepurappavesane. 9. Puna ca paraü bhikkhave rājā kāle senaü uyyojetvā antarāmaggato nivattāpeti, yesaü taü amanāpaü tesaü [PTS Page 083] [\q 83/] evaü hoti. ''Rājā kho pabbajitena saüsaņņho, siyā nu kho pabbajitassa kammanti. '' Ayaü bhikkhave navamo ādãnavo. Rājantepurappavesane. 10. Puna ca paraü bhikkhave ra¤¤o antepuraü hatthisammaddaü assasammaddaü rathasammaddaü1 rajanãyāni råpa sadda gandharasaphoņņhabbāni yāni na pabbajita sāruppāni. Ayaü bhikkhave dasamo ādãnavo rājantepurappavesane. Ime kho bhikkhave dasa ādinavā rājantepurappavesaneti. 10. 1. 5. 6 Sakya suttaü Ekaü samayaü bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiü nigrodhārāme atha kho sambahulā sakkyā2 upāsakā tadahuposathe yena bhagavā tenupasaīkamiüsu, upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinne kho sakye upāsake bhagavā etadavoca: ''api nu kho tumhe sakyā aņņhaīgasamannāgataü uposathaü upavasathā''ti? ''Appekadā mayaü bhante aņņhaīgasamannāgataü uposathaü upavasāma, appekadā na upavasāmā''ti. Tesaü vo sakyā alābhā tesaü dulladdhaü ye tumhe evaü sokasabhaye jãvite maraõasabhaye jãvite appekadā aņņhaīgasamannāgataü uposathaü upavasatha, appekadā na upavasatha, taü kiü ma¤¤atha sakyā, idha puriso yena kenaci kammaņņhānena anāpajja3 akusalaü divasaü aķķhakahāpaõe nibbiseyya, [PTS Page 084] [\q 84/] dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante, 1. Hatthisammadaü, assasammadaü, rathasammadaü, sãmu 2. Sakkyā, machasaü 3. Anāpapajajaü, sãmu. [BJT Page 150] [\x 150/] Taü kiü ma¤¤atha sakyā, idha puriso yena kenaci kammaņņhānena anāpajja akusalaü divasaü kahāpaõaü nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante, Taü kiü ma¤¤atha sakkā, idha puriso yena kenaci kammaņņhānena anāpajja akusalaü divasaü dve kahāpaõe nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante, tayo kahāpaõe nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyati? Evaü bhante, cattāro kahāpaõe nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante. Pa¤ca kahāpaõe nibbiseyya, Dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante, cha kahāpaõe nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyati? Evaü bhante, satta kahāpaõe nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante, aņņha kahāpaõe nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante, nava kahāpaõe nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante, dasa kahāpaõe nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante, vãsati kahāpaõe nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante, tiüsa kahāpaõe nibbiseyya, dakkho puriso uņņhānasampannoti alaü vacanāyāti? Evaü bhante. Cattārãsaü kahāpaõe nibbiseyya, pa¤¤āsaü kahāpaõe nibbiseyya, ''dakkho puriso uņņhānasampanno''ti alaü vacanāyāti? Evaü bhante, Taü kimma¤¤atha sakkyā, apinu so puriso divase divase kahāpaõasataü kahāpaõasahassaü nibbisamāno laddhaü laddhaü nikkhipanto vassasatāyuko vassasatajãvã mahantaü bhogakkhandhaü adhigaccheyyāti? Evaü bhante, Taü kiü ma¤¤atha sakyā, api nu so puriso bhogahetu bhoganidānaü bhogādhikaraõaü ekaü vā rattiü ekaü vā divasaü upaķķhaü vā rattiü upaķķhaü vā divasaü ekantasukhapaņisaüvedã vihareyyāti? No hetaü bhante, Taü kissa hetu? Kāmā hi bhante aniccā tucchā musā mosa dhammāti. Idha kho pana vo sakkyā mama sāvako dasa vassāni appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni [PTS Page 085] [\q 85/] satampi vassasahassāni satampi vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, tiņņhantu sakyā dasa vassāni. [BJT Page 152] [\x 152/] . Idha mama sāvako nava vassāni appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni satamapi vassasahassāni satampi vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, idha mama sāvako aņņha vassāni appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni satampi vassasahassāni satampi vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, Satta vassāni appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno Satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni satampi vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, Cha vassāni appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni satampi vassasatasahassāni ekanta sukha paņisaüvedã vihareyya: so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, pa¤ca vassāni appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni satampi vassasatasahassāni ekanta sukha paņisaüvedã vihareyya: so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, cattāri vassāni appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya: so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, tãõi vassāni appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya: so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, dve vassāni appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni satampi vassasatasahassāni ekanta sukha paņisaüvedã vihareyya: so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, ekaü vassaü appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekanta sukha paņisaüvedã vihareyya: so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni satampi vassasahassāni ekanta sukha paņisaüvedã vihareyya: so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya: so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno: Tiņņhatu sakyā ekaü vassaü. Idha pana sāvako dasa māse appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni satampi vassasatāni satampi vassasahassāni satampi vassasata sahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekantasukhapaņisaüvidã vihereyya so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Tiņņhantu sakyā dasa māsā idha mama sāvako nava māse appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekantapaņisaüvedã vihareyya, so ca bavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassa sahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi. Vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanto, Aņņha māse appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā Paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampivassasatāni Ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassa sahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã Vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi. Vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Satta māse appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathāmayānusiņņhaü tathā Paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekantapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno satampi vassa sahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi. Vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca bavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Cha māse appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathāmayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekantapaņisaüvedã Vihareyya, so ca bavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi. Vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca bavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Pa¤ca māse appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathāmayānusiņņhaü tathā Paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi. Vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Cattāro māse appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathāmayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno satampivassa sahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi. Vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Tayo māse appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathāmayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampivassa sahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi. Vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca bavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Dve māse appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathāmayānusiņņhaü tathā Paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampivassa sahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi. Vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca bavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Ekaü māsaü appamatto ātāpi pahitatto viharanto yathāmayānusiņņhaü tathā Paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampivassa sahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi. Vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca bavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Addhamāsaü appamatto ātāpi pahitattoviharanto yathāmayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca bavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno satampivassa sahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi. Vassasatasahassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Tiņņhatu sakyā addhamāso idha mama sāvako dasa rattindive appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Tiņņhatu sakkyā dasa rattindivā. Idha mama sāvako nava rattindive appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Aņņha rattindive appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā vā apaõõakaü Anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Satta rattindive appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Satampi Vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. [PTS Page 086] [\q 86/] Cha rattindive appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Pa¤ca rattindive appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekantasukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Cattāro rattindive appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Tayo rattindive appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Dvo rattindive appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Ekaü rattindivaü appamatto ātāpã pahitatto viharanto yathā mayānusiņņhaü tathā paņipajjamāno satampi vassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, so ca khvassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno, satampi vassasatasahassāni ekanta sukhapaņisaüvedã vihareyya, [BJT Page 154] [\x 154/] So ca khavassa sakadāgāmã vā anāgāmã vā apaõõakaü vā sotāpanno. Tesaü vo sakyā alābhā, tesaü dulladdhaü, ye tumhe evaü sokasabhaye jãvite maraõasabhaye jãvite appekadā aņņhaīgasamannāgataü uposathaü upavasatha, appekadā na upavasathāti. Ete mayaü bhante ajjatagge aņņhaīgasamannāgataü uposathaü upavasissāmāti. 10. 1. 5. 7 Mahāli suttaü Ekaü samayaü bhagavā vesāliyaü viharati mahāvane kåņāgārasālāyaü atha kho mahāli licchavã yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho mahāli licchavi bhagavantaü etadavoca: ''Ko nu kho bhante hetu, ko paccayo, pāpassa kammassa kiriyāya, pāpassa kammassa pavattiyāti?'' Lobho kho mahāli hetu, lobho paccayo pāpassa kammassa kiriyāya, pāpassa kammassa pavattiyā. Doso kho mahāli hetu, doso paccayo, pāpassa kammassa kiriyāya, pāpassa kammassa pavattiyā, moho kho mahāli hetu, moho paccayo pāpassa kammassa kiriyāya, pāpassa kammassa pavattiyā, ayoniso manasikāro. Kho mahāli hetu, ayoniso manasikāro [PTS Page 087] [\q 87/] paccayo pāpassa kammassa kiriyāya, pāpassa kammassa pavattiyā, micchā paõihitaü kho mahāli cittaü hetu, micchā paõihitaü cittaü paccayo pāpassa kammassa kiriyāya pāpassa kammassa pavattiyā, ayaü kho mahāli hetu, ayaü paccayo pāpassa kammassa kiriyāya, pāpassa kammassa pavattiyā ti. [BJT Page 156] [\x 156/] Ko pana bhante hetu, ko paccayo kalyāõassa kammassa kiriyāya, kalyāõassa kammassa pavattiyāti? Alobho kho mahāli hetu, alobho paccayo kalyāõassa kammassa kiriyāya, kalyāõassa kammassa pavattiyā, adoso kho mahāli hetu, adoso paccayo kalyāõassa kammassa kiriyāya, kalyāõassa kammassa pavattiyā. Amoho kho mahāli hetu, amoho paccayo kalyāõassa kammassa kiriyāya, kalyāõassa kammassa pavattiyā. Yoniso manasikāro kho mahāli hetu, yoniso manasikāro paccayo kalyāõassa kammassa kiriyāya, kalyāõassa kammassa pavattiyā. Sammāpaõihitaü kho mahāli cittaü hetu, sammāpaõihitaü cittaü paccayo, kalyāõassa kammassa kiriyāya, kalyāõassa kammassa pavattiyā. Ayaü kho mahāli hetu ayaü paccayo, kalyāõassa kammassa kiriyāya, kalyāõassa kammassa pavattiyā. Ime ca kho mahāli dasa dhammā loke na saüvijjeyyuü, nayidaü pa¤¤āyetha adhammacariyā visamacariyāti vā, dhammacariyā samacariyāti vā, yasmā ca kho mahāli ime dasa dhammā loke saüvijjanti, tasmā pa¤¤āyati adhammacariyā visamacariyāti vā dhammacariyā samacariyāti vāti. 10. 1. 5. 8 Dasadhamma suttaü (Sāvatthinidānaü) Dasa ime bhikkhave dhammā pabbajitena abhiõhaü paccavekkhãtabbā. Katame dasa: 1. ''Vevaõõiyamhi ajjhupagato''ti pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbaü, 2. ''Parapaņibaddhā me jãvikā''ti pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbaü. [PTS Page 088] [\q 88/] 3. ''A¤¤o me ākappo karaõãyo''ti pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbaü. [BJT Page 158] [\x 158/] 4. ''Kaccinu kho me attā sãlato na upavadatã''ti pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbaü. 5. ''Kaccinu kho maü anuvicca vi¤¤å sabrahmacārã sãlato na upavadantã''ti pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbaü. 6. '' Sabbehi me piyehi manāpehi nānā bhāvo vinābhāvoti'' pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbaü. 7. ''Kammassakomhi kammadāyādo kammayoni kammabandhu kammapaņisaraõo yaü kammaü karissāmi kalyāõaü vā pāpakaü vā tassa dāyādo bhavissāmãti'' pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbaü. 8. ''Kathaü bhåtassa me rattindivā vãtipatantã''ti pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbaü. 9. ''Kaccinu khohaü su¤¤āgāre abhiramāmã''ti pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbaü. 10. ''Atthinu kho me uttarimanussadhammā alamariya¤āõadassana viseso adhigato sohaü pacchime kāle sabrahmacārãhi puņņho na maīkubhavissāmã''ti pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbaü. Ime kho bhikkhave dasa dhammā pabbajitena abhiõhaü paccavekkhitabbā ti. 10. 1. 5. 9 Sarãraņņhadhamma suttaü (Sāvatthi) Dasa ime bhikkhave dhammā sarãraņņhā, katame dasa: sãtaü, uõhaü, jighacchā, pipāsā, uccāro, passāvo, kāyasaüvaro, vacãsaüvaro, ājãvasaüvaro, ponobhaviko1 bhavasaīkhāro. Ime kho bhikkhave dasa dhammā sarãraņņhā ti. 1. Ponobbhaviko, machasaü [BJT Page 160] [\x 160/] 10. 1. 5. 10 Bhaõķana suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme, tena kho pana samayena [PTS Page 089] [\q 89/] sambahulā bhikkhu pacchābhattaü piõķapātapaņikkantā upaņņhānasālāyaü sannisinnā sannipatitā bhaõķanajātā kalahajātā vivādāpannā a¤¤ama¤¤aü mukhasattãhi vitudantā viharanti. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaü paņisallānā vuņņhito yenupaņņhānasālā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā pa¤¤atte āsane nisãdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhu āmantesi. ''Kāyanuttha bhikkhave etarahi kathāya sannisinnā, kā ca pana vo antarā kathā vippakatā''ti? ''Idha mayaü bhante pacchābhattaü piõķapātapaņikkantā upaņņhāna sālāyaü sannisinnā sannipatitā bhaõķanajātā kalahajātā vivādāpannā a¤¤ama¤¤aü mukhasattãhi vitudantā viharāmā''ti. ''Na kho pana idaü bhikkhave tumhākaü patiråpaü kulaputtānaü saddhā agārasmā anagāriyaü pabbajitānaü yaü tumhe bhaõķanajātā kalahajātā vivādāpannā, a¤¤ama¤¤aü mukhasantãhi vitudantā vihareyyātha'' Dasa ime bhikkhave dhammā sārāõiyā1 piyakaraõā garukaraõā saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattanti. Katame dasa: 1. Idha bhikkhave bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati, ācāragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Yampi bhikkhave bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati, ācāragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Ayampi dhammo sārāõãyo piyakaraõo garukaraõo saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattati. 1. Sārāõãyā (machasaü) [BJT Page 162] [\x 162/] 2. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo, ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā sabya¤janā kevala paripuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā [PTS Page 090] [\q 90/] paricitā, manasānupekkhitā, diņņhiyā suppaņividdhā. Ayampi dhammo sārāõãyo piyakaraõo garukaraõo saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattati. 3. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu kalyāõamitto hoti kalyāõasahāyo kalyāõasampavaīko. Yampi bhikkhave bhikkhu kalyāõamitto hoti kalyāõasahāyo kalyāõasampavaīko. Ayampi dhammo sārāõãyo piyakaraõo garukaraõo saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattati. 4. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraõehi dhammehi samannāgato, khamo padakkhiõāhã anusāsaniü yampi bhikkhave bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraõehi dhammehi samannāgato, khamo padakkhiõaggāhã anusāsaniü, ayampi dhammo sārāõãyo piyakaraõo garukaraõo saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattati. 5. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu yāni tāni sabrahmacārãnaü uccāvacāni kiīkaraõãyāni tattha dakkho hoti analaso tatråpāyāya vãmaüsāya samannāgato alaü kātuü alaü saüvidhātuü. Yampi bhikkhave bhikkhu yāni tāni sabrahmacārãnaü uccāvacāni kiīkaraõãyāni, tattha dakkho hoti analaso tatråpāyāya vãmaüsāya samannāgato alaü kātuü alaü saüvidhātuü. Yampi bhikkhave bhikkhu yāni tāni sabrahmacārãnaü uccāvacāni kiü karaõãyāni tattha dakkho hoti analaso tatråpāyāya vãmaüsāya samannāgato alaü kātuü alaü saüvidhātuü ayampi dhammo sārāõiyo piyakaraõo garukaraõo saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattati. 6. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammakāmo hoti piyasamudāhāro abhidhamme abhivinaye uëārapāmojjo, yampi bhikkhave bhikkhu dhammakāmo hoti piyasamudāhāro abhidhamme abhivinaye uëārapāmojjo. Ayampi dhammo sārāõãyo, piyakaraõo garukaraõo saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattati. [BJT Page 164] [\x 164/] 7. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu āraddhaviriyo viharati akusalānaü dhammānaü pahānāya kusalānaü dhammānaü upasampadāya thāmavā daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yampi bhikkhave bhikkhu āraddhaviriyo viharati akusalānaü dhammānaü [PTS Page 091] [\q 91/] pahānāya kusalānaü dhammānaü upasampadāya thāmavā daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Ayampi dhammo sārāõãyo piyakaraõo garukaraõo saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattati: 8. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu santuņņho hoti itarãtaracãvarapiõķapāta senāsana gilānapaccaya bhesajjaparikkhārena. Yampi bhikkhave bhikkhu santuņņho hoti itarãtara cãvarapiõķapātasenāsana gilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Ayampi dhammo sārāõãyo piyakaraõo garukaraõo saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattati. 9. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu satimā hoti paramena satinepakkena samannāgato cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. Yampi bhikkhave bhikkhu satimā hoti paramena satinepakkena samannāgato cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. Ayampi dhammo sārāõãyo piyakaraõo garukaraõo saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattati: 10. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu pa¤¤avā hoti udayatthagāminiyā pa¤¤āya samannāgato' ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā. Yampi bhikkhave bhikkhu pa¤¤avā hoti udayatthagāminiyā pa¤¤āya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammā dukkhakkhayagāminiyā. Ayampi dhammo sārāõãyo piyakaraõo garukaraõo saīgahāya avivādāya sāmaggiyā ekãbhāvāya saüvattati. Ime kho bhikkhave dasadhammā sārāõãyā piyakaraõā garukaraõā saīgahāya avivādāya ekãbhāvāya saüvattantã'ti. Akkosavaggo pa¤camo. Tatruddānaü: [PTS Page 092] [\q 92/] Vivādā dve ca målāni kusinārā pavesane, Sakkā mahāli dhammā ca sarãraņņhā ca bhaõķanāti. Paņhamo paõõāsako samatto. [BJT Page 166] [\x 166/] 2. Dutiyo paõõāsako 1. Sacittavaggo 10. 2. 1. 1. Sacitta suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhu āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca. No ce1 kho bhikkhave bhikkhu paracittapariyāya kusalo hoti, atha 'sacittapariyāya kusalo bhavissā2mã'ti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu sacittapariyāya kusalo hoti: seyyathāpi bhikkhave itthã vā puriso vā daharo yuvā maõķanakajātiko ādāse vā parisuddhe pariyodāte acche vā udapatte sakaü mukhanimittaü paccavekkhamāno sace tattha passati rajaü vā aīgaõaü vā, tasseva rajassa vā aīgaõassa vā, pahānāya vāyamati. No ce tattha passati rajaü vā aīgaõaü vā tenevattamano hoti paripuõõasaīkappo ''lābhā vata me paripuõõaü vata me''ti. Evameva kho bhikkhave bhikkhuno paccavekkhaõā bahåkārā hoti kusalesu dhammesu. Abhijjhālå [PTS Page 093] [\q 93/] nu kho bahulaü viharāmi, anabhijjhālå nu kho bahulaü viharāmi, vyāpannacitto nu kho bahulaü viharāmi, avyāpannacitto nu kho bahulaü viharāmi, thãnamiddhapariyuņņhito nu kho bahulaü viharāmi, vigatathãnamiddho nu kho bahulaü viharāmi, uddhato nu kho bahulaü viharāmi, anuddhato nu kho bahulaü viharāmi, vicikiccho nu kho bahulaü viharāmi, tiõõavicikiccho nu kho bahulaü viharāmi, kodhano nu kho bahulaü viharāmi. Akkodhano nu kho bahulaü viharāmi, saīkiliņņhacitto nu kho bahulaü viharāmi, asaīkiliņņhacitto nu kho bahulaü viharāmi, sāraddhakāyo nu kho bahulaü viharāmi, asāraddhakāyo nu kho bahulaü viharāmi, kusãto nu kho bahulaü viharāmi, āraddhaviriyo nu kho bahulaü viharāmi, asamāhito nu kho bahulaü viharāmi, samāhito nu kho bahulaü viharāmã ti. 1. No ca, sãmu 2. Bhavisasāmāti syā [BJT Page 168] [\x 168/] Sace bhikkhave bhikkhu paccavekkhamāno evaü jānāti: ''abhijjhālå bahulaü viharāmi, byāpannacitto bahulaü viharāmi, thãnamiddhapariyuņņhito bahulaü viharāmi, uddhato bahulaü viharāmi. Vicikiccho bahulaü viharāmi, kodhano bahulaü viharāmi. Saükiliņņhacitto bahulaü viharāmi, sāraddhakāyo bahulaü viharāmi, kusãto bahulaü viharāmi, asamāhito bahulaü viharāmã''ti. Tena bhikkhave bhikkhunā tesaü yeva pāpakānaü akusalānaü dhammānaü pahānāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhã ca appaņivānã ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. Seyyathāpi bhikkhave ādittacelo vā ādittasãso vā tasseva celassa vā sãsassa vā nibbāpanāya adhimattaü chanda¤ca vāyāma¤ca ussāha¤ca ussoëhi¤ca appaņivāni¤ca sati¤ca sampaja¤¤a¤ca kareyya, evameva, kho tena bhikkhunā tesaü yeva pāpakānaü akusalānaü dhammānaü pahānāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhi ca appaņivānã ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. [PTS Page 094] [\q 94/] Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamāno evaü jānāti: ''anabhijjhālå bahulaü viharāmi, avyāpannacitto bahulaü viharāmi, vigatathãnamiddho bahulaü viharāmi, anuddhato bahulaü viharāmi, tiõõavicikiccho bahulaü viharāmi, akkodhano bahulaü viharāmi, asaīkiliņņhacitto bahulaü viharāmi, asāraddhakāyo bahulaü viharāmi, āraddhaviriyo bahulaü viharāmi. Samāhito bahulaü viharāmã ti. Tena bhikkhave bhikkhunā tesuyeva kusalesu dhammesu patiņņhāya uttariü āsavānaü khayāya yogo karaõãyo ti. 10. 2. 1. 2 Sāriputta suttaü (Sāvatthi) Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhu āmantesi ''āvuso bhikkhavo''ti. ''âvuso''ti kho te bhikkhu āyasmato sāriputtassa paccassosuü. âyasmā sāriputto etadavoca: No ce āvuso bhikkhu paracittapariyāya kusalo hoti, atha sacittapariyāya kusalo bhavissāmã''ti. Evaü hi vo āvuso sikkhitabbaü. [BJT Page 170] [\x 170/] Katha¤ca āvuso bhikkhu sacittapariyāya kusalo hoti, seyyathāpi āvuso itthã vā puriso vā daharo yuvā maõķanaka jātiko ādāse vā parisuddhe pariyodāte acche vā udapante sakaü mukhanimintaü paccavekkhamāno, sace tattha passati rajaü vā aīgaõaü vā, tasseva rajassa vā aīgaõassa vā pahānāya vāyamati. No ce tattha passati rajaü vā aīgaõaü vā, tenevattamano hoti, paripuõõo saīkappo, ''lābhā vata me parisuddhaü vata me''ti. Evameva kho āvuso bhikkhuno paccavekkhanā bahåkārā hoti kusalesu dhammesu: ''abhijjhālå nu kho [PTS Page 095] [\q 95/] bahulaü viharāmi, anabhijjhālå nu kho bahulaü viharāmi, byāpannacitto nu kho bahulaü viharāmi, abyāpannacitto nu kho bahulaü viharāmi, thãnamiddhapariyuņņhito nu kho bahulaü viharāmi, vigatathãnamiddho nu kho bahulaü viharāmi, uddhato nu kho bahulaü viharāmi, anuddhato nu kho bahulaü viharāmi, vicikiccho nu kho bahulaü viharāmi, tiõõavicikiccho nu kho bahulaü viharāmi, kodhano nu kho bahulaü viharāmi, akkodhano nu kho bahulaü viharāmi, saīkiliņņhacitto nu kho bahulaü viharāmi, asaükiliņņhacitto nu kho bahulaü viharāmi, sāraddhakāyo nu kho bahulaü viharāmi, asāraddhakāyo nu kho bahulaü viharāmi, kusãto nu kho bahulaü viharāmi, āraddhaviriyo nu kho bahulaü viharāmi, samāhito nu kho bahulaü viharāmi, asamāhito nu kho bahulaü viharāmã''ti. Sace āvuso bhikkhu paccavekkhamāno evaü jānāti: abhijjhālå bahulaü viharāmi, , Byāpannacitto bahulaü viharāmi, thãnamiddhapariyuņņhito bahulaü viharāmi, uddhato bahulaü viharāmi, vicikiccho bahulaü viharāmi, kodhano bahulaü viharāmi, saīkiliņņhacitto bahulaü viharāmi, sāraddhakāyo bahulaü viharāmi, kusãto bahulaü viharāmi, asamāhito bahulaü viharāmã''ti. Tenāvuso bhikkhunā tesaüyeva pāpakānaü akusalānaü dhammānaü pahānāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhica appaņivānã ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. Seyyathāpi āvuso ādittacelo vā ādittasãso vā tasseva celassa vā sãsassa vā nibbāpanāya adhimattaü chanda¤ca vāyāma¤ca ussāha¤ca ussoëhi¤ca appaņivāni¤ca sati¤ca sampaja¤¤a¤ca kareyya, eva meva kho āvuso tena bhikkhunā tesaüyeva pāpakānaü akusalānaü dhammānaü pahānāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhi ca appaņivānã ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. Sace āvuso bhikkhu paccavekkhamāno evaü jānāti: ''anabhijjhālå bahulaü viharāmi, avyāpannacitto bahulaü viharāmi, vigatathãnamiddho bahulaü viharāmi, anuddhato bahulaü viharāmi, tiõõavicikiccho bahulaü viharāmi, akkodhano bahulaü viharāmi, asaīkiliņņhacitto bahulaü viharāmi, asāraddhakāyo bahulaü viharāmi, āraddhaviriyo bahulaü viharāmi. Samāhito bahulaü viharāmã''ti. Tenāvuso bhikkhunā tesuyeva kusalesu dhammesu patiņņhāya uttariü āsavānaü khayāya yogo karaõãyo''ti. [PTS Page 096] [\q 96/] [BJT Page 172] [\x 172/] 10. 2. 1. 3 hiti suttaü (Sāvatthi) hitimpāhaü1 bhikkhave na vaõõayāmi kusalesu dhammesu pageva parihāniü, vuddhiü ca kho ahaü bhikkhave vaõõayāmi kusalesu dhammesu no ņhitiü no hāniü. Katha¤ca bhikkhave hāni hoti kusalesu dhammesu, no ņhiti no vuddhi. Idha bhikkhave bhikkhu yattako hoti saddhāya sãlena sutena cāgena pa¤¤āya paņibhānena. Tassa te dhammā neva tiņņhanti, no vaķķhanti. Hānimetaü bhikkhave vadāmi, kusalesu dhammesu. No ņhiti, no vuddhi. Katha¤ca bhikkhave ņhiti hoti kusalesu dhammesu, no hāni no vuddhi. Idha bhikkhave bhikkhu yattako hoti saddhāya sãlena sutena cāgena pa¤¤āya paņibhānena. Tassa te dhammā neva hāyanti, no vaķķhanti. hitimetaü bhikkhave vadāmi, kusalesu dhammesu. No hāniü no vuddhiü. Evaü kho bhikkhave ņhiti hoti kusalesu dhammesu no vuddhi no hāni. Katha¤ca bhikkhave vuddhi hoti kusalesu dhammesu, no ņhiti, no hāni, idha bhikkhave bhikkhu yattako hoti saddhāya sãlena sutena cāgena pa¤¤āya paņibhānena. Tassa te dhammā neva tiņņhanti no hāyanti, vuddhimetaü bhikkhave vadāmi, kusalesu dhammesu. No ņhitiü no hāniü, evaü kho bhikkhave vuddhi hoti kusalesu dhammesu no ņhiti, no hāni. No ce bhikkhave bhikkhu paracittapariyāyakusalo hoti, atha sacittapariyāyakusalo bhavissāmã''ti, evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü 1. hitimpahaü, sãmu. [BJT Page 174] [\x 174/] Katha¤ca bhikkhave bhikkhu sacittapariyāyakusalo hoti, [PTS Page 097] [\q 97/] seyyathāpi bhikkhave itthã vā puriso vā daharo vā yuvā maõķanajātiko ādāse vā parisuddhe pariyodāte acche vā udapatte sakaü mukhanimittaü paccavekkhamāno sace tattha passati rajaü vā aīgaõaü vā, tasseva rajassa vā aīgaõassa vā pahānāya vāyamati, no ce tattha passati rajaü vā aīgaõaü vā tenevattamano hoti paripuõõasaīkappo ''lābhā vata me parisuddhaü vata me''ti. Evameva kho bhikkhave bhikkhuno paccavekkhanā bahukārā hoti kusalesu dhammesu ''abhijjhālå nu kho bahulaü viharāmi anabhijjhālå nu kho bahulaü viharāmi' byāpannacitto nu kho bahulaü viharāmi, abyāpannacitto nu kho bahulaü viharāmi, thãnamiddhapariyuņņhito nu kho bahulaü viharāmi, vigata thãnamiddho nu kho bahulaü viharāmi, uddhato nu kho bahulaü viharāmi, anuddhato nu kho bahulaü viharāmi, vicikiccho nu kho bahulaü viharāmi, tiõõavicikiccho nu kho bahulaü viharāmi, kodhano nu kho bahulaü viharāmi, akkodhano nu kho bahulaü viharāmi, saükiliņņhacitto nu kho bahulaü viharāmi, asaükiliņņhacitto nu kho bahulaü viharāmi, sāraddhakāyo nu kho bahulaü viharāmi, asāraddhakāyo nu kho bahulaü viharāmi, kusãto nu kho bahulaü viharāmi, āraddhaviriyo nu kho bahulaü viharāmi, samāhito nu kho bahulaü viharāmi, asamāhito nu kho bahulaü viharāmã''ti. Sace bhikkhave bhikkhu paccavekkhamāno evaü jānāti: abhijjhālå bahulaü viharāmi, byāpannacitto bahulaü viharāmi, thãnamiddhapariyuņņhito bahulaü viharāmi, uddhato bahulaü viharāmi, vicikiccho bahulaü viharāmi, kodhano bahulaü viharāmi, saükiliņņhacitto bahulaü viharāmi, sāraddhakāyo bahulaü viharāmi, kusãto bahulaü viharāmi, asamāhito bahulaü viharāmã''ti. Tena bhikkhave bhikkhunā tesaüyeva pāpakānaü akusalānaü dhammānaü [PTS Page 098] [\q 98/] pahānāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhi ca appaņivānã ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. [BJT Page 176] [\x 176/] Seyyathāpi bhikkhave ādittacelo vā ādittasãso vā tasseva celassa vā sãsassa vā nibbāpanāya adhimattaü chanda¤ca vāyāma¤ca ussāha¤ca, ussoëhi¤ca appaņivāni¤ca sati¤ca sampaja¤¤a¤ca kareyya. Evameva kho bhikkhave tena bhikkhunā tesaüyeva pāpakānaü akusalānaü dhammānaü pahānāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhi ca appaņivāni ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamāno evaü jānāti: 'anabhijjhālå bahulaü viharāmi, abyāpannacitto bahulaü viharāmi, vigatathãnamiddho bahulaü viharāmi, tiõõavicikiccho bahulaü viharāmi, akkodhano bahulaü viharāmi, asaükiliņņhacitto bahulaü viharāmi, asāraddhakāyo bahulaü viharāmi, āraddhaviriyo bahulaü viharāmi, samāhito bahulaü viharāmã''ti. Tena bhikkhave bhikkhunā tesuyeva kusalesu dhammesu patiņņhāya uttariü āsavānaü khayāya yogo karaõãyo ti. 10. 2. 1. 4 Samatha suttaü (Sāvatthi) No ce bhikkhave bhikkhu paracittapariyāyakusalo hoti, atha ''sacittapariyāyakusalo bhavissāmã''ti evaü hi vo bhikkhave sikkhitabbaü. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu sacittapariyāya kusalo hoti, seyyathāpi bhikkhave itthã vā puriso vā daharo yuvā maõķanakajātiko ādāse vā parisuddhe pariyodāte acche vā udapatte sakaü mukhanimittaü paccavekkhamāno sace tattha passati rajaü vā aīgaõaü vā, tasseva rajassa vā aīgaõassa vā pahāõāya vāyamati, no ce tattha passati rajaü vā aīgaõaü vā, tenevattamano [PTS Page 099] [\q 99/] hoti paripuõõasaīkappo ''lābhā vata me parisuddhaü vata me''ti. Evameva kho bhikkhave bhikkhuno paccavekkhaõā bahukārā hoti kusalesu dhammesu. ''Lābhã nu khomhi ajjhattaü cetosamathassa, na nu khomhi lābhã ajjhattaü cetosamathassa, lābhã nu khomhi adhipa¤¤ādhammavipassanāya. Na nu khomhi lābhã adhipa¤¤ādhammavipassanāyā''ti. [BJT Page 178] [\x 178/] Sace bhikkhave bhikkhu paccavekkhamāno evaü jānāti: ''lābhãmhi ajjhattaü cetosamathassa, na lābhã adhipa¤¤ādhammavipassanāyā''ti. Tena bhikkhave bhikkhunā ajjhattaü cetosamathe patiņņhāya adhipa¤¤ā dhammavipassanāya yogo karaõãyo so aparena samayena lābhiceva hoti ajjhattaü cetosamathassa lābhã ca adhipa¤¤ādhammavipassanāya. Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamāno evaü jānāti: ''lābhãmhi adhipa¤¤ādhammavipassanāya na lābhã ajjhattaü cetosamatassā''ti. Tena bhikkhave bhikkhunā adhipa¤¤ādhammavipassanāya patiņņhāya ajjhattaü cetosamathe yogo karaõãyo. So aparena samayena lābhã ceva hoti adhipa¤¤ādhammavipassanāya lābhã ca ajjhattaü cetosamathassa. Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamāno evaü jānāti: ''na lābhã ajjhattaü cetosamathassa na lābhã adhipa¤¤ādhammavipassanāyā''ti. Tena bhikkhave bhikkhunā tesaüyeva kusalānaü dhammānaü paņilābhāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhi ca appaņivāni ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. Seyyathāpi bhikkhave ādittacelo vā ādittasãso vā tasse va celassa vā sãsassa vā nibbāpanāya adhimattaü chanda¤ca vāyāma¤ca ussāha¤ca ussoëhi¤ca appaņivāni¤ca sati¤ca sampaja¤¤a¤ca kareyya, evameva kho bhikkhave tena bhikkhunā tesaüyeva kusalānaü dhammānaü, paņilābhāya adhimatto chando ca [PTS Page 100] [\q 100/] vāyāmo ca ussāho ca ussoëhi ca appaņivāni ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü so aparena samayena lābhãceva hoti ajjhattaü cetosamathassa lābhã ca adhipa¤¤ādhammavipassanāya. Sace pana bhikkhave bhikkhu paccavekkhamāno evaü jānāti: ''lābhimhi ajjhattaü cetosamathassa, lābhã adhipa¤¤ādhammavipassanāyā''ti tena bhikkhave bhikkhunā tesuyeva kusalesu dhammesu patiņņhāya uttariü āsavānaü khayāya yogo karaõãyo. [BJT Page 180] [\x 180/] Cãvarampahaü bhikkhave, duvidhena vadāmi. Sevitabbampi asevitabbampi. Piõķapātampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi. Sevitabbampi asevitabbampi. Senāsanampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi. Sevitabbampi asevitabbampi. Gāmanigamampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampi. Janapadapadesampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampi. Puggalampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampi. ''Cãvarampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi sevitabbampi asevitabbampi''ti iti kho panetaü vuttaü ki¤cetaü paņicca vuttaü. Tattha yaü ja¤¤ā cãvaraü ''idaü kho me cãvaraü sevato akusalā dhammā abhivaķķhanti. Kusalā dhammā parihāyantã''ti. Evaråpaü cãvaraü na sevitabbaü, tattha yaü ja¤¤ā cãvaraü idaü kho me cãvaraü sevato akusalā, dhammā parihāyanti. Kusalā dhammā abhivaķķhanti''ti. Eva råpaü cãvaraü sevitabbaü, cãvarampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampi iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. ''Piõķapātampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampi''ti iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü paņicca vuttaü: tattha yaü ja¤¤ā piõķapātaü imaü kho me piõķapātaü seveto akusalā dhammā abhivaķķhanti kusalā [PTS Page 101] [\q 101/] dhammā parihāyanti, evaråpo piõķapāto na sevitabbo. Tattha yaü ja¤¤ā piõķapātaü imaü kho me piõķapātaü sevato akusalā dhammā parihāyanti kusalā dhammā abhivaķķhantã ti. Evaråpo piõķapāto sevitabbo. Piõķapātampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampã'ti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. Senāsanampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampãti. Iti kho panetaü vuttaü, ki¤cetaü paņicca vuttaü: tattha yaü ja¤¤ā senāsanaü idaü kho me senāsanaü sevato akusalā dhammā abhivaķķhanti, kusalā dhammā parihāyantã''ti. Evaråpaü senāsanaü na sevitabbaü. Tattha yaü ja¤¤ā senāsanaü idaü kho me senāsanaü sevato akusalā dhammā parihāyanti kusalā dhammā abhivaķķhantã ti. Evaråpaü senāsanaü sevitabbaü. Senāsanampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampã ti. Iti yaü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. [BJT Page 182] [\x 182/] ''Gāmanigamampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbaü asevitabbampãti'' iti kho panetaü vuttaü ki¤cetaü paņicca vuttaü: ''tattha yaü ja¤¤ā gāmanigamaü idaü kho me gāmanigamaü sevato akusalā dhammā abhivaķķhanti kusalā dhammā parihāyanti, evaråpo gāmanigamo na sevitabbo, tattha yaü ja¤¤ā gāmanigamaü imaü kho me gāmanigamaü sevato akusalā dhammā parihāyanti, kusalā dhammā abhivaķķhantãti. Evaråpo gāmanigamo sevitabbo. Gāmanigamampāhaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampãti, iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. ''Janapadapadesampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampãti'' iti kho panetaü vuttaü ki¤cetaü paņicca vuttaü: tattha yaü ja¤¤ā janapada padesaü imaü kho me janapadapadesaü sevato akusalā dhammā abhivaķķhanti, [PTS Page 102] [\q 102/] kusalā dhammā parihāyantãti. Evaråpo janapada padeso na sevitabbo. Tattha yaü ja¤¤ā janapadapadesaü imaü kho me janapadapadesaü sevato akusalā dhammā parihāyanti kusalā dhammā abhivaķķhantãti. Evaråpo janapadapadeso sevitabbo. Janapadapadesampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampãti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttaü. ''Puggalampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampãti'' iti kho panetaü vuttaü ki¤cetaü paņicca vuttaü: tattha yaü ja¤¤ā puggalaü imaü kho me puggalaü sevato akusalā dhammā abhivaķķhanti kusalā dhammā parihāyantãti. Evaråpo puggalo na sevitabbo. Tattha yaü ja¤¤ā puggalaü imaü kho me puggalaü sevato akusalā dhammā parihāyanti kusalā dhammā abhivaķķhantãti. Evaråpo puggalo sevitabbo. Puggalampahaü bhikkhave duvidhena vadāmi, sevitabbampi asevitabbampãti iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttanti. [BJT Page 184] [\x 184/] 10. 2. 1. 5 Parihāna suttaü (Sāvatthi) Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhu āmantesi āvuso bhikkhavoti, āvusoti kho te bhikkhu āyasmato sāriputtassa paccassosuü. âyasmā sāriputto etadavoca: Parihānadhammo puggalo parihānadhammo puggaloti āvuso vuccati kittāvatā nu kho āvuso parihānadhammo puggalo vutto bhagavatā, kittāvatā ca pana aparihānadhammo puggalo vutto bhagavatāti? Dåratopi kho mayaü āvuso āgaccheyyāma āyasmato sāriputtassa santike etassa bhāsitassa atthama¤¤ātuü, sādhuvatāyasmantaü yeva sāriputtaü paņibhātu, etassa bhāsitassa [PTS Page 103] [\q 103/] attho. âyasmato sāriputtassa sutvā bhikkhu dhāressantãti. Tenahāvuso suõātha, sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evamāvusoti kho te bhikkhu āyasmato sāriputtassa paccassosuü. âyasmā sāriputto etadavoca: Kittāvatā nu kho āvuso parihānadhammo puggalo vutto bhagavatā: idhāvuso bhikkhu assuta¤ceva dhammaü na suõāti, sutā cassa dhammā sammohaü gacchanti. Ye cassa dhammā pubbe cetaso samphuņņhapubbā, te ca na samudācaranti. Avi¤¤āta¤ca na vijānāti. Ettāvatā kho āvuso parihānadhammo puggalo vutto bhagavatā. Kittāvatā ca panāvuso aparihānadhammo puggalo vutto bhagavatā: idhāvuso Bhikkhu assuta¤ceva dhammaü suõāti, sutā cassa dhammā na sammohaü gacchanti. Ye cassa dhammā pubbe cetaso sameņņhapubbā, te ca samudācaranti, avi¤¤āta¤ca vijānāti ettāvatā kho āvuso aparihānadhammo puggalo vutto bhagavatā. [BJT Page 186] [\x 186/] No ce āvuso bhikkhu paracittapariyāya kusalo hoti, atha sacittapariyāya kusalo bhavissāmã ti evaü hi vo āvuso sikkhitabbaü. Katha¤cāvuso bhikkhu sacittapariyāya kusalo hoti: seyyathāpi āvuso itthã vā puriso vā daharo yuvā maõķanaka jātiko ādāse vā parisuddhe pariyodāte, acche vā udapatte sakaü mukhanimittaü paccacavekkhamāno sace tattha passati rajaü vā aīgaõaü vā, tassa rajassa vā aīgaõassa vā pahānāya vāyamati. No ce tattha passati rajaü vā aīgaõaü vā, tenevattamano hoti [PTS Page 104] [\q 104/] paripuõõasaükappo, lābhā vata me, parisuddhaü vata meti. Evameva kho āvuso bhikkhuno paccavekkhanā bahukārā hoti kusalesu dhammesu. Anabhijjhālå nu kho bahulaü viharāmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no abyāpannacitto nu kho bahulaü viharāmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no. Vigatathãnamiddho bahulaü viharāmi. Saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no. Anuddhato nu kho bahulaü viharāmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no. Tiõõavicikiccho nu kho bahulaü viharāmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no. Akkodhano nu kho bahulaü viharāmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no. Asaükiliņņhacitto nu kho bahulaü viharāmi, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no. Lābhã nu khomhi ajjhattaü dhammapāmujjassa, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no. Lābhã nu khomhi ajjhattaü ceto samathassa, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu no. Lābhã nu khomhi adhipa¤¤ā dhammavipassanāya, saüvijjati nu kho me eso dhammo, udāhu noti. Sace āvuso bhikkhu paccavekkhamāno sabbepi me kusale dhamme attani na samanupassati, tenahāvuso bhikkhunā sabbesa¤¤eva imesaü kusalānaü dhammānaü paņilābhāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhã ca appaņivānã ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. Seyyathāpi āvuso ādittacelo vā ādittasiso vā tasseva celassa vā sãsassa vā nibbāpanāya adhimattaü chanda¤ca vāyāma¤ca ussāha¤ca ussoëhi¤ca appaņivāni¤ca sati¤ca sampaja¤¤a¤ca kareyya, evameva kho āvuso tena bhikkhunā sabbesa¤¤eva imesaü kusalānaü dhammānaü paņilābhāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhã ca appaņivānã ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. [BJT Page 188] [\x 188/] Sace panāvuso bhikkhu paccavekkhamāno ekacce kusale dhamme attani samanupassati, ekacce kusale dhamme [PTS Page 105] [\q 105/] attani na samanupassati, tenāvuso bhikkhunā ye kusale dhamme attani samanupassati, tesu kusalesu dhammesu patiņņhāya, ye kusale dhamme attani na samanupassati, tesaü kusalānaü dhammānaü paņilābhāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhã ca appaņivānã ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. Seyyathāpi āvuso ādittacelo vā ādittasãso vā tasse va celassa vā sãsassa vā nibbāpanāya adhimattaü chanda¤ca vāyāma¤ca ussāha¤ca ussoëhi¤ca appaņivāni¤ca sati¤ca sampaja¤¤a¤ca kareyya, evameva kho āvuso tena bhikkhunā ye kusale dhamme attani samanupassati, tesu kusalesu dhammesu patiņņhāya ye kusale dhamme attani na samanupassati, tesaü kusalānaü dhammānaü paņilābhāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoëhã ca appaņivāni ca sati ca sampaja¤¤a¤ca karaõãyaü. Sace panāvuso bhikkhu paccavekkhamāno sabbe pi me kusale dhamme attani samanupassati, tenāvuso bhikkhunā sabbesuyeva imesu kusalesu dhammesu patiņņhāya uttariü āsavānaü khayāya yogo karaõãyoti. 10. 2. 1. 6 Paņhamasa¤¤ā suttaü (Sāvatthi) Dasa imā bhikkhave sa¤¤ā bhāvitā bahulãkatā mahapphalā honti mahānisaüsā amatogadhā amatapariyosānā katamā dasa: Asubhasa¤¤ā, maraõasa¤¤ā, āhārepaņikkålasa¤¤ā, sabbaloke anabhiratasa¤¤ā, aniccasa¤¤ā, anicce dukkhasa¤¤ā, dukkhe anattasa¤¤ā, pahānasa¤¤ā, virāgasa¤¤ā, nirodhasa¤¤ā. Imā kho bhikkhave dasasa¤¤ā bhāvitā bahulãkatā mahapphalā honti mahānisaüsā amatogadhā amatapariyosānāti. [PTS Page 106] [\q 106/] [BJT Page 190] [\x 190/] 10. 2. 1. 7 Dutiya sa¤¤ā suttaü (Sāvatthi) Dasa imā bhikkhave sa¤¤ā bhāvitā bahulãkatā mahapphalā honti mahānisaüsā amatogadhā amatapariyosānā katamā dasa: Aniccasa¤¤ā anattasa¤¤ā maraõasa¤¤ā āhāre paņikkålasa¤¤ā sabbaloke anabhiratasa¤¤ā aņņhikasa¤¤ā, pulavakasa¤¤ā vinãlakasa¤¤ā vicchiddakasa¤¤ā uddhumātakasa¤¤ā. Imā kho bhikkhave dasa sa¤¤ā bhāvitā bahulãkatā mahapphalā honti mahānisaüsā amatogadhā amatapariyosānāti. 10. 2. 1. 8 Målaka suttaü (Sāvatthi) Sace bhikkhave a¤¤atitthiyā paribbājakā evaü puccheyyuü: ''kimmålakā āvuso sabbe dhammā, kiü sambhavā sabbe dhammā, kiüsamudayā sabbe dhammā kiüsamosaraõā sabbe dhammā, kiüpamukhā sabbe dhammā, kimādhipateyyā sabbe dhammā, kiüuttarā sabbe dhammā, kiüsārā sabbe dhammā, kiüogadhā sabbeba dhammā, kiüpariyosānā sabbe dhammāti?'' Evaü phuņņhā tumhe bhikkhave tesaü a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü kinti byākareyyāthāti? Bhagavammålakā no bhante dhammā, bhagavanenattikā, bhagavaüpaņisaraõā sādhu vata bhante bhagavantaü yeva paņihātu etassa bhāsitassa attho. Bhagavato sutvā bhikkhu dhāressantãti. Tena hi bhikkhave suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmã ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü bhagavā etadavoca: [BJT Page 192] [\x 192/] Sace bhikkhave a¤¤atitthiyā paribbājakā evaü puccheyyuü: kimmålakā āvuso sabbe dhammā, kiüsambhavā sabbe dhammā. Kiüsamudayā sabbe dhammā, kiüsamosaraõā [PTS Page 107] [\q 107/] sabbe dhammā, kiüpamukhā sabbe dhammā, kiüādhipateyyā sabbe dhammā, kiüuttarā sabbe dhammā, kiüsārā sabbe dhammā, kiüogadhā sabbe dhammā, kiüpariyosānā sabbe dhammāti. Evaü puņņhā tumhe bhikkhave tesaü a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü evaü vyākareyyātha: Chandamålakā āvuso sabbe dhammā, manasikārasambhavā sabbe dhammā, phassasamudayā sabbe dhammā vedanā samosaraõa sabbe dhammā, samādhipamukhā sabbe dhammā, satādhipateyyā sabbe dhammā, pa¤¤uttarā sabbe dhammā, vimuttisārā sabbe dhammā, amatogadhā sabbe dhammā, nibbāna pariyosānā sabbe dhammāti. Evaü puņņhā tumhe bhikkhave tesaü a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü evaü vyākareyyāthāti. 10. 2. 1. 9 Pabbajjā suttaü (Sāvatthi) Tasmātiha bhikkhave evaü sikkhitabbaü: yathā pabbajjāparicita¤ca no cittaü bhavissati. Na vuppannā pāpakā akusalā dhammā cittaü pariyādāya ņhassanti. Aniccasa¤¤āparicita¤ca no cittaü bhavissati anattasa¤¤ā paricita¤ca no cittaü bhavissati. Asubhasa¤¤āparicita¤ca no cittaü bhavissati ādãnavasa¤¤āparicita¤ca no cittaü bhavissati. Lokassa sama¤ca visama¤ca ¤atvā taü sa¤¤āparicita¤ca no cittaü bhavissati. Lokassa sambhava¤ca vibhava¤ca ¤atvā taü sa¤¤āparicita¤ca no cittaü bhavissati. Lokassa samudaya¤ca atthaīgama¤ca ¤atvā taü sa¤¤āparicita¤ca no cittaü bhavissati. Pahānasa¤¤āparicita¤ca no cittaü bhavissati. Virāgasa¤¤āparicita¤ca no cittaü bhavissati. Nirodhasa¤¤āparicita¤ca no cittaü bhavissatãti. [PTS Page 108] [\q 108/] evaü hi vo sikkhitabbaü. [BJT Page 194] [\x 194/] Yato kho bhikkhave bhikkhuno yathā pabbajjāparicita¤ca cittaü hoti. Na vuppannā pāpakā akusalā dhammā cittaü pariyādāya tiņņhanti. Aniccasa¤¤ā paricita¤ca cittaü hoti. Anattasa¤¤ā paricita¤ca cittaü hoti. Asubhasa¤¤ā paricita¤ca cittaü hoti. âdãnavasa¤¤āparicita¤ca cittaü hoti. Lokassa sama¤ca visama¤ca ¤atvā taü sa¤¤āparicita¤ca cittaü hoti. Lokassa sambhava¤ca vibhava¤ca ¤atvā taü sa¤¤āparicita¤ca cittaü hoti. Lokassa samudaya¤ca atthaīgama¤ca ¤atvā taü sa¤¤ā paricita¤ca cittaü hoti. Pahānasa¤¤ā paricita¤ca cittaü hoti. Virāgasa¤¤ā paricita¤ca cittaü hoti. Nirodhasa¤¤ā paricita¤ca cittaü hoti. Tassa dvinnaü phalānaü a¤¤ataraü phalaü pāņikaīkhaü diņņheva dhamme a¤¤ā, sati vā upādisese anāgāmitāti. 10. 2. 1. 10 Girimānanda suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā girimānando ābādhiko hoti dukkhito bāëhagilāno. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaīkami, upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaü etadavoca: âyasmā bhante girimānando ābādhiko hoti dukkhino bāëhagilāno. Sādhu bhante bhagavā yenāyasmā girimānando tenupasaīkamatu anukampaü upādāyāti. Sace kho tvaü ānanda girimānandassa bhikkhuno upasaīkamitvā dasasa¤¤ā bhāseyyāsi, ņhānaü kho panetaü vijjati yaü girimānandassa bhikkhuno dasasa¤¤ā sutvā so ābādho ņhānaso paņippassambheyya. Katamā dasa: [PTS Page 109] [\q 109/] Aniccasa¤¤ā, anattasa¤¤ā, asubhasa¤¤ā, ādãnavasa¤¤ā, pahānasa¤¤ā, virāgasa¤¤ā, nirodhasa¤¤ā, sabbaloke anabhiratasa¤¤ā, sabbasaīkhāresu aniccasa¤¤ā, ānāpānasati. [BJT Page 196] [\x 196/] 1. Katamācānanda aniccasa¤¤ā: Idhānanda bhikkhu ara¤¤agato vā rukkhamålagato vā su¤¤āgāragato vā iti paņisaücikkhati: ''råpaü aniccaü vedanā aniccā sa¤¤ā aniccā saīkhārā aniccā vi¤¤āõaü aniccanti''. Iti imesu pa¤casupādānakkhandhesu aniccānupassã viharati. Ayaü vuccatānanda aniccasa¤¤ā. 2. Katamācānanda anattasa¤¤ā: Idhānanda bhikkhu ara¤¤agato vā rukkhamålagato vā su¤¤āgāragato vā iti paņisaücikkhati: ''cakkhuü1 anattā, råpā2 anattā sotaü anattā, saddā anattā, ghānaü anattā, gandhā anattā, jivhā anattā, rasā anattā, kāyo anattā, phoņņhabbā anattā, mano anattā, dhammā anattā''ti. Iti imesu chasu ajjhattika bāhiresu āyatanesu anattānupassã viharati. Ayaü vuccatānanda anattasa¤¤ā. 3. Katamācānanda asubhasa¤¤ā: Idhānanda bhikkhu imameva kāyaü uddhaü pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaü påraü nānappakārassa asucino paccavekkhati: ''atthi imasmiü kāye kesā lomā nakhā dantā taco maüsaü nahāru aņņhi aņņhimi¤jā vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü papphāsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasā khelo siīghānikā lasikā muttanti'' iti imasmiü kāye asubhānupassã viharati, ayaü vuccatānanda asubhasa¤¤ā. 3. Katamācānanda ādãnavasa¤¤ā: Idhānanda bhikkhu ara¤¤agato vā rukkhamålagato vā su¤¤āgāragato vā itipaņisa¤cikkhati: ''bahu dukkho kho [PTS Page 110] [\q 110/] ayaü kāyo bahu ādãnavo, iti imasmiü kāye vividhā ābādhā uppajjanti, seyyathãdaü: cakkhurogo sotarogo ghānarogo jivhārogo kāyarogo sãsarogo kaõõarogo mukharogo [BJT Page 198] [\x 198/] Dantarogo kāso sāso pināso ķaho jaro kucchirogo mucchā pakkhandikā sålā visåcikā kuņņhaü gaõķo kilāso soso apamāro daddå kaõķu kacchu rakhasā1 vitacchikā lohitapittaü madhumeho aüsā piëakā bhagandalā pittasamuņņhānā ābādhā semhasamuņņhānā ābādhā, vātasamuņņhānā ābādhā sannipātikā ābādhā utupariõāmajā ābādhā visamaparihārajā ābādhā opakkamikā ābādhā kammavipākajā ābādhā sãtaü uõhaü jighacchā pipāsā uccāro passāvo''ti. Iti imasmiü kāye ādãnavānupassã viharati. Ayaü vuccatānanda ādãnavasa¤¤ā. 5. Katamācānanda pahānasa¤¤ā: Idhānanda bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü nādhivāseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhāvaü gameti. Uppannaü vyāpādavitakkaü nādhivāseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsā vitakkaü nādhivāseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme nādhivāseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhāvaü gameti. Ayaü vuccatānanda pahānasa¤¤ā. 6. Katamācānanda virāgasa¤¤ā: Idhānanda bhikkhu ara¤¤agato vā rukkhamålagato vā su¤¤āgāragato vā iti paņisa¤cikkhati: ''etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaīkhārasamatho sabbåpadhipaņinissaggo, taõhakkhayo virāgo nibbānanti. Ayaü vuccatānanda virāgasa¤¤ā. 7. Katamācānanda nirodhasa¤¤ā: Idhānanda bhikkhu ara¤¤agato vā rukkhamålagato vā su¤¤āgāragato vā iti paņisa¤cikkhati: ''etaü santaü [PTS Page 111] [\q 111/] etaü paõãtaü yadidaü sabbasaīkhārasamatho sabbåpadhipaņinissaggo, taõhakkhayo virāgo nirodho nibbānanti''. Ayaü vuccatānanda nirodhasa¤¤ā. 1. Nakhasā machasaü [BJT Page 200] [\x 200/] 8. Katamācānanda sabbaloke anabhiratasa¤¤ā: Idhānanda bhikkhu ye loke upāyåpādānā cetaso adhiņņhānābhinivesānusayā, te pajahanto viramati na upādiyanto. Ayaü vuccatānanda sabbaloke anabhiratasa¤¤ā. 9. Katamācānanda sabbasaīkhāresu aniccasa¤¤ā: Idhānanda bhikkhu sabbasaīkhārehi aņņãyati harāyati jigucchati. Ayaü vuccatānanda sabbasaīkhāresu aniccasa¤¤ā. 10. Katamācānanda ānāpānasati: Idhānanda bhikkhu ara¤¤agato vā rukkhamålagato vā su¤¤āgāragato vā nisãdati pallaīkaü ābhujitvā ujuü kāyaü paõidhāya parimukhaü satiü upaņņhapetvā. So sato va assasati, sato passasati. Dãghaü vā assasanto dãghaü assasāmãti pajānāti. Dãghaü vā passasanto dãghaü passasāmãti pajānāti. Rassaü vā assasanto rassaü assasāmãti pajānāti. Rassaü vā passasanto rassaü passāmãti pajānāti. Sabbakāya paņisaüvedã assasissāmãti sikkhati. Sabbakāya paņisaüvedã passasissāmãti sikkhati. Passambhayaü kāyasaīkhāraü assasissāmãti sikkhati. Passambhayaü kāyasaīkāraü passasissāmãti sikkhati. Pãtipaņisaüvedã assasissāmãti sikkhati. Pãtipaņisaüvedã passasissāmãti sikkhati. Sukhapaņisaüvedã assasissāmãti sikkhati. Sukhapaņisaüvedã passasissāmãti sikkhati. Cittasaīkhārapaņisaüvedã assasissāmãti sikkhati. Cittasaīkhārapaņisaüvedã passasissāmãti sikkhati. Passambhayaü cittasaīkhāraü assasissāmãti sikkhati. Passambhayaü cittasaīkhāraü passasissāmãti sikkhati. [BJT Page 202] [\x 202/] Cittapaņisaüvedã assasissāmãti sikkhati. Cittapaņisaüvedã passasissāmãti [PTS Page 112] [\q 112/] sikkhati. Abhippamodayaü cittaü assasissāmãti sikkhati. Abhippamodayaü cittaü passasissāmãti sikkhati. Samādahaü cittaü assasissāmãti sikkhati. Samādahaü cittaü passasissāmãti sikkhati. Vimocayaü cittaü assasissāmãti sikkhati. Vimocayaü cittaü passasissāmãti sikkhati. Aniccānupassã assasissāmãti sikkhati. Aniccānupassã passasissāmãti sikkhati. Virāgānupassã assasissāmãti sikkhati. Virāgānupassã passasissāmãti sikkhati. Nirodhānupassã assasissāmãti sikkhati. Nirodhānupassã passasissāmãti sikkhati. Paņinissaggānupassã assasissāmãti sikkhati. Paņinissaggānupassã passasissāmãti sikkhati. Ayaü vuccatānanda ānāpānasati. Sace kho tvaü ānanda girimānandassa bhikkhuno upasaīkamitvā imā dasa sa¤¤ā bhāseyyāsi, ņhānaü kho panetaü vijjati yaü girimānandassa bhikkhuno imā dasa sa¤¤ā sutvā so ābādho ņhānaso paņippassambheyyāti. Atha kho āyasmā ānando bhagavato santike imā dasa sa¤¤ā uggahetvā yenāyasmā girimānando tenupasaīkami. Upasaīkamitvā āyasmato girimānandassa imā dasa sa¤¤ā abhāsi. Atha kho āyasmato girimānandassa imā dasa sa¤¤ā sutvā so ābādho ņhānaso paņippassambhã, vuņņhāhi cāyasmā girimānando tamhā ābādhā tathā pahãno ca panāyasmato girimānandassa so ābādho ahosãti. Sacittavaggo paņhamo. Tassuddānaü: Sacitta sārãputtā ca ņhiti¤ca samathena ca Parihānā ca dve sa¤¤ā målā pabbajitā girãti. [BJT Page 204] [\x 204/] [PTS Page 113] [\q 113/] 2. Yamakavaggo 10. 2. 2. 1 Avijjā suttaü (Sāvatthi) Purimā bhikkhave koņi na pa¤¤āyati avijjāya 'ito pubbe avijjā nāhosi, atha pacchā sambhavã'ti. Evametaü bhikkhave vuccati, atha ca pana pa¤¤āyati 'idappaccayā avijjā'ti. Avijjampahaü1 bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü, ko cāhāro avijjāya: pa¤ca nãvaraõā tissa vacanãyaü. Pa¤capahaü2 bhikkhave nãvaraõe sāhāre vadāmi no anāhāre. Ko cāhāro pa¤cannaü nivaraõānaü: tãõi duccaritānãtissa vacanãyaü. Tãõipahaü3 bhikkhave duccaritāni sāhārāni vadāmi no anāhārāni ko cāhāro tiõõannaü duccaritānaü: indriyāsaüvaro4 tissa vacanãyaü. Indriyāsaüvarampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü, ko cāhāro indriyāsaüvarassa: asatāsampaja¤jantissa vacanãyaü. Asatāsampaja¤champahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü, ko cāhāro asatāsampaja¤¤assa: ayoniso manasikārotissa vacanãyaü. Ayoniso manasikārampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü, ko cāhāro ayoniso manasikārassa: assaddhiyantissa vacanãyaü. Assaddhiyampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü, ko cāhāro assaddhiyassa: asaddhammasavaõantissa vacanãyaü. Asaddhammasavaõampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü, ko cāhāro asaddhammasavaõassa: asappurisasaüsevotissa vacanãyaü. Iti kho bhikkhave asappurisasaüsevo paripuro asaddhammasavaõaü paripåreti. Asaddhammasavaõaü paripåraü assaddhiyaü paripåreti. Assaddhiyaü paripåraü ayonisomanasikāraü paripåreti. Ayoniso manasikāro paripåro asatāsampaja¤¤aü paripåreti. Asatāsampaja¤¤aü paripåraü [PTS Page 114] [\q 114/] indriyāsaüvaraü paripåreti. Indriyāsaüvaro paripåro tãõi duccaritāni paripåreti. Tãõi duccaritāni paripårāni pa¤ca nãvaraõe paripårenti. Pa¤ca nãvaraõā paripårā avijjaü paripårenti. Evametissā avijjāya āhāro hoti. Eva¤ca pāripåri. 1. Avijjāhaü machasaü: avijjāpahaü sãmu 2. Pa¤capāhaü machasaü 3. Tãõipāhaü machasaü 4. Indriyaasaüvaro machasaü [BJT Page 206] [\x 206/] Seyyathāpi bhikkhave upari pabbate phullaphusitake deve vassante deve galagalāyante1 taü udakaü yathāninnaü pavattamānaü pabbatakandarapadarasākhā paripåreti, pabbatakandarapadarasākha paripårā kussåbbhe2 paripårenti, kussubbhā2 paripårā mahāsobhe paripårenti, mahāsobbhā paripårā kunnadiyo paripårenti, kunnadiyo paripårā mahānadiyo paripårenti, mahānadiyo paripårā mahāsamuddaü sāgaraü paripårenti. Evametassa mahāsamuddassa sāgarassa āhāro hoti, eva¤ca pāripårã. Evameva kho bhikkhave asappurisasaüsevo paripåro asaddhammasavanaü paripåreti asaddhammasavanaü paripåraü assaddhiyaü paripåreti, assaddhiyaü paripåraü ayonisomanasikāraü paripåreti, ayoniso manasikāro paripåro asatā'sampaja¤¤aü paripåreti, asatā'sampaja¤¤aü paripåraü indriyā'saüvaraü paripåreti, indriyā'saüvaro paripåro tãõi duccaritāni paripåreti. Tãõi duccaritāni paripårāni pa¤canãvaraõe paripårenti, pa¤canãvaraõā paripårā avijjaü paripårenti. Evametissā avijjāya āhāro hoti. Eva¤ca pāripåri. Vijjāvimuttimpahaü3 bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü. Ko cāhāro vijjāvimuttiyā: ''sattabojjhaīgā''tissa vacanãyaü. Sattapahaü4 bhikkhave bojjhaīge sāhāre vadāmi no anāhāre. Ko cāhāro sattannaü bojjhaīgānaü: ''cattāro satipaņņhānā''tissa vacanãyaü. Cattāropahaü bhikkhave satipaņņhāne sāhāre vadāmi no anāhāre. Kocāhāro catunnaü satipaņņhānānaü: ''tãõi sucaritānã'tissa [PTS Page 115] [\q 115/] vacanãyaü. Tãõipahaü bhikkhave sucaritāni sāhārāni vadāmi no anāhārāni. Ko cāhāro tiõõannaü sucaritānaü: ''indriyasaüvaro''tissa vacanãyaü. Indriyasaüvarampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü ko cāhāro indriyasaüvarassa: ''satisampaja¤¤antissa'' vacanãyaü. Satisampaja¤¤ampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü. 1. Machasaü natthi 3. Vijjāvimuttimpāhaü machasaü. 2. Kussobebha machasaü. 4. Sattapāhaü machasaü. [BJT Page 208] [\x 208/] Ko cāhāro satisampaja¤¤assa: ''yonisomanasikāro'' tissa vacanãyaü, yonisomanasikārampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü. Ko cāhāro yonisomanasikārassa: ''saddhā'' tissa vacanãyaü. Saddhampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü. Ko cāhāro saddhāya: ''saddhammasavanantissa'' vacanãyaü. Saddhammasavanampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi, no anāhāraü. Ko cāhāro saddhammasavanassa: ''sappurisasaüsevo''tissa vacanãyaü. Iti kho bhikkhave sappurisasaüsevo paripåro saddhammasavanaü paripåreti, saddhammasavanaü paripåraü saddhaü paripåreti, saddhā paripårā yonisomanasikāraü paripåreti, yonisomanasikāro paripåro satisampaja¤¤aü paripåreti, satisampaja¤¤aü paripåraü indriyasaüvaraü paripåreti, indriyasaüvaro paripåro tãõi sucaritāni paripåreti, tãõi sucaritāni paripårāni cattāro satipaņņhāne paripårenti, cattāro satipaņņhānā paripårā sattabojjhaīge paripårenti, sattabojjhaīgā paripårā vijjāvimuttiü paripårenti. Evametissā vijjāvimuttiyā āhāro hoti. Eva¤ca pāripåri. Seyyathāpi bhikkhave upari pabbate phullaphusitake deve vassante deve galagalāyante taü udakaü yathā ninnaü pavattamānaü pabbatakandarapadarasākhā paripåreti, pabbatakandarapadarasākha paripårā kussubbhe2 paripårenti, kussubbhā2 paripårā mahāsobhe paripårenti, mahāsobbhā paripårā kunnadiyo paripårenti, kunnadiyo paripårā mahānadiyo paripårenti, mahānadiyo paripårā [PTS Page 116] [\q 116/] mahāsamuddaü sāgaraü paripårenti. Evametassa mahāsamuddassa sāgarassa āhāro hoti, eva¤ca pāripårã. Evameva kho bhikkhave sappurisasaüsevo paripåro saddhammasavanaü paripåreti, saddhammasavanaü paripåraü saddhaü paripåreti, saddhā paripårā yonisomanasikāraü paripåreti, yonisomanasikāro paripåro satisampaja¤¤aü paripåreti, satisampaja¤¤aü paripåraü indriyasaüvaraü paripåreti, indriyasaüvaro paripåro tãõi sucaritāni paripåreti, tãõi sucaritāni paripårāni cattāro satipaņņhāne paripårenti, cattāro satipaņņhānā paripårā sattabojjhaīge paripårenti, sattabojjhaīgā paripårā vijjāvimuttiü paripårenti. Evametissā vijjāvimuttiyā āhāro hoti. Eva¤ca pāripårãti. [BJT Page 210] [\x 210/] 10. 2. 2. 2 Taõhā suttaü (Sāvatthi) ''Purimā bhikkhave koņi na pa¤¤āyati bhavataõhāya, ito pubbe bhavataõhā nāhosi, atha pacchā sambhavã1''ti. Eva¤cetaü bhikkhave vuccati, atha ca pana pa¤¤āyati ''idapaccayā bhavataõhā''ti. Bhavataõhampahaü2 bhikkhave sāhāraü vadāmi, no anāhāraü, ko cāhāro bhavataõhāya: 'avijjā'tissa vacanãyaü. Avijjampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi, no anāhāraü. Ko cāhāro avijjāya: ''pa¤ca nãvaraõā'' tissa vacanãyaü. Pa¤capahaü bhikkhave nãvaraõe sāhāre vadāmi, no anāhāre. Ko cāhāro pa¤cannaü nãvaraõānaü: ''tãõi duccaritānã''tissa6 vacanãyaü. Tãõipahaü bhikkhave duccaritāni sāhārāni vadāmi, no anāhārāni. Ko cāhāro tiõõannaü duccaritānaü: ''indriyāsaüvaro''tissa vacanãyaü indriyāsaüvarampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi. No anāhāraü. Ko cāhāro indriyāsaüvarassa: asatāsampaja¤¤anti''tissa vacanãyaü. Asatāsampaja¤¤ampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi, no [PTS Page 117] [\q 117/] anāhāraü ko cāhāro asatā sampaja¤¤assa: ''ayonisomanasikāro''tissa vacanãyaü. Ayonisomanasikārampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi. No anāhāraü ko cāhāro ayonisomanasikārassa: ''assaddhiya''ntissa vacanãyaü. Assaddhiyampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi, no anāhāraü ko cāhāro assaddhiyassa: ''asaddhammasavana''ntissa vacanãyaü. Asaddhammasavanampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi, no anāhāraü. Ko cāhāro asaddhammasavanassa: asappurisasaüsevotissa vacanãyaü. Iti kho bhikkhave asappurisasaüsevo paripåro asaddhammasavanaü paripåreti. Asaddhammasavanaü paripåraü assaddhiyaü paripåreti, assaddhiyaü paripåraü ayonisomanasikāraü paripåreti, ayonisomanasikāro paripåro asatāsampaja¤¤aü paripåreti, asatāsampaja¤¤aü paripåraü indriyāsaüvaraü paripåreti, indriyāsaüvaro paripåro tãõi duccaritāni paripåreti, tãõi duccaritāni paripårāni pa¤canãvaraõe paripårenti. Pa¤canãvaraõā paripårā avijjaü paripårenti. Avijjā paripårā bhavataõhaü paripåreti. Evametissā bhavataõhāya āhāro hoti, eva¤ca pāripåri. 1. Sambhavãti machasaü 2. Bhavataõhāmpāhaü machasaü [BJT Page 212] [\x 212/] Seyyathāpi bhikkhave upari pabbate phullaphusitake deve vassante deve galagalāyante taü udakaü yathāninnaü pavattamānaü pabbatakandarapadarasākhā paripåreti, pabbatakandarapadarasākhā paripårā kussubbhe paripårenti, kussubbhā paripårā mahāsobhe paripårenti, mahāsobbhā paripårā kunnadiyo paripårenti, kunnadiyo paripårā mahānadiyo paripårenti, mahānadiyo paripårā mahāsamuddaü sāgaraü paripårenti. Evametassa mahāsamuddassa sāgarassa āhāro hoti, eva¤ca pāripåri. Evameva kho bhikkhave asappurisasaüsevo paripåro asaddhammasavanaü paripåreti, asaddhammasavanaü1 paripåraü [PTS Page 118] [\q 118/] assaddhiyaü paripåreti, assaddhiyaü paripåraü ayonisomanasikāraü paripåreti. Ayonisomanasikāro paripåro asatāsampaja¤¤aü paripåreti, asatāsampaja¤¤aü paripåraü indriyāsaüvaraü paripåreti, indriyāsaüvaro paripåro tãõi duccaritāni paripåreti, tãõi duccaritāni paripårāni pa¤canãvaraõe paripårenti. Pa¤ca nãvaraõā paripårā avijjaü paripårenti. Avijjā paripårā bhavataõhaü paripåreti. Evametissā bhavataõhāya āhāro hoti evaü ca pāripåri. Vijjāvimuttimpahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi, no anāhāraü, ko cāhāro vijjāvimuttiyā: sattabojjhaīgātissa vacanãyaü. Sattapahaü bhikkhave bojjhaīge sāhāre vadāmi, no anāhāre ko cāhāro sattannaü bojjhaīgānaü: cattāro satipaņņhānātissa vacanãyaü. Cattāropahaü bhikkhave satipaņņhāne sāhāre vadāmi, no anāhāre. Ko cāhāro catunnaü satipaņņhānānaü: tãõi sucaritānã'tissa vacanãyaü. Tãõipahaü bhikkhave sucaritāni sāhārāni vadāmi, no anāhārāni, ko cāhāro tiõõannaü sucaritānaü: indriyasaüvarotissa vacanãyaü. Indriyasaüvarampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi no anāhāraü. Ko cāhāro indriyasaüvarassa: satisampaja¤¤antissa vacanãyaü. Satisampaja¤¤ampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi. No anāhāraü. Ko cāhāro satisampaja¤¤assa: yonisomanasikārotissa vacanãyaü. Yonisomanasikārampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi, no anāhāraü. Ko cāhāro yoniso manasikārassa: saddhātissa vacanãyaü: saddhampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi, no anāhāraü. Ko cāhāro saddhāya: saddhammasavanantissa vacanãyaü. Saddhammasavanampahaü bhikkhave sāhāraü vadāmi, no anāhāraü. Ko cāhāro saddhammasavanassa: sappurisasaüsevotissa vacanãyaü. 1. Asaddhammasavanā machasaü [BJT Page 214] [\x 214/] Iti kho bhikkhave sappurisasaüsevo paripåro saddhammasavanaü paripåreti saddhammasavanaü paripåraü, saddhaü paripåreti, saddhā paripårā yonisomanasikāraü paripåreti, yonisomanasikāro paripåro satisampaja¤¤aü paripåreti, satisampaja¤¤aü paripåraü indriyasaüvaraü paripåreti, indriyasaüvaro paripåro, tãõi sucaritāni paripåreti tãõi sucaritāni paripårāni, cattāro satipaņņhāne paripårenti, cattāro satipaņņhānā paripårā satta bojjhaīge [PTS Page 119] [\q 119/] paripårenti, satta bojjhaīgā paripårā vijjāvimuttiü paripårenti. Evametissā vijjāvimuttiyā āhāro hoti. Eva¤ca pāripåri. Seyyathāpi bhikkhave upari pabbate phullaphusitake deve vassante deve galagalāyante taü udakaü yathāninnaü pavattamānaü pabbatakandarapadarasākhā paripåreti, pabbatakandarapadarasākha paripårā kussubbhe paripårenti, kussubbhā paripårā mahāsobhe paripårenti, mahāsobbhā paripårā kunnadiyo paripårenti, kunnadiyo paripårā mahānadiyo paripårenti, mahānadiyo paripårā mahāsamuddaü sāgaraü paripårenti. Evametassa mahāsamuddassa sāgarassa āhāro hoti, eva¤ca pāripåri. Evameva kho bhikkhave sappurisasaüsevo paripåro saddhammasavanaü paripåreti saddhammasavanaü paripåraü saddhaü paripåreti, saddhā paripårā yonisomanasikāraü paripåreti. Yonisomanasikāro paripåro satisampaja¤¤aü paripåreti, satisampaja¤¤aü paripåraü indriyasaüvarā paripåreti, indriyasaüvaro paripåro, tãõi sucaritāni paripåreti tãõi sucaritāni paripårāni, cattāro satipaņņhāne paripårenti, cattāro satipaņņhānā paripårā satta bojjhaīge paripårenti, satta bojjhaīgā paripårā vijjāvimuttiü paripårenti. Evametissā vijjāvimuttiyā āhāro hoti. Eva¤ca pāripårãti. [BJT Page 216] [\x 216/] 10. 2. 2. 3 Niņņhaīgata suttaü (Sāvatthi) Ye keci bhikkhave mayi niņņhaü gatā, sabbe te diņņhisampannā, tesaü diņņhisampannānaü pa¤cannaü idha niņņhā, pa¤cannaü idha vihāya niņņhā, katamesaü pa¤cannaü idha niņņhā: [PTS Page 120] [\q 120/] sattakkhattuparamassa kolaīkolassa ekabãjissa sakadāgāmissa, yo ca diņņheva dhamme arahā, imesaü pa¤cannaü idha niņņhā, Katamesaü pa¤cannaü idha vihāya niņņhā: antarāparinibbāyissa, upahaccaparinibbāyissa, asaīkhāraparinibbāyissa, sasaīkhāraparinibbāyissa, uddhaü sotassa akaniņņhagāmino. Imesaü pa¤cannaü idha vihāya niņņhā. Ye keci bhikkhave mayi niņņhaü gatā, sabbe te diņņhisampannā. Tesaü diņņhisampannānaü imesaü pa¤cannaü idha vihāya niņņhāti. 10. 2. 2. 4 Aveccappasanna suttaü (Sāvatthi) Ye keci bhikkhave mayi aveccappasannā, sabbe te sotāpannā tesaü sotāpannānaü pa¤cannaü idha niņņhā, pa¤cannaü idha vihāya niņņhā. Katamesaü pa¤cannaü idha niņņhā: sattakkhattuparamassa kolaīkolassa ekabãjissa sakadāgāmissa, yo ca diņņheva dhamme arahā imesaü pa¤cannaü idha niņņhā. Katamesaü pa¤cannaü idha vihāya niņņhā: antarāparinibbāyissa upahaccaparinibbāyissa asaīkhāraparinibbāyissa sasaīkhāraparinibbāyissa uddhaüsotassa akaniņņhagāmino. Imesaü pa¤cannaü idha vihāya niņņhā. Ye keci bhikkhave mayi aveccappasannā, sabbe te sotāpannā. Tesaü sotapannānaü imesaü pa¤cannaü idha niņņhā, imesaü pa¤cannaü idha vihāya niņņhāti. [BJT Page 218] [\x 218/] 10. 2. 2. 5 Paņhamasukha suttaü Ekaü samayaü āyasmā sāriputto magadhesu, viharati nālakagāmake. Atha kho sāmaõķakāni paribbājako [PTS Page 121] [\q 121/] yenāyasmā sāriputto tenupasaīkami. Upasaīkamitvā āyasmatā sāriputtena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü1 vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho sāmaõķakāni paribbājako āyasmantaü sāriputtaü etadavoca. Kinnu kho āvuso sāriputta sukhaü kiü dukkhanti. Abhinibbatti kho āvuso dukkhā, anabhinibbatti sukhā. Abhinibbattiyā āvuso sati idaü dukkhaü pāņikaīkhaü. Sãtaü uõhaü jighacchā pipāsā uccāro passāvo aggisamphasso daõķasamphasso satthasamphasso ¤ātipi mittāpi saīgamma samāgamma rosenti. Abhinibbattiyā āvuso sati idaü dukkhaü pāņikaīkhaü. Anabhinibbattiyā āvuso sati idaü sukhaü pāņikaīkhaü. Na sãtaü na uõhaü na jighacchā na pipāsā na uccāro na passāvo na aggisamphasso na satthasamphasso ¤ātipi mittāpi saīgamma samāgamma na rosenti. Anabhinibbattiyā āvuso sati idaü sukhaü pāņikaīkhanti. 10. 2. 2. 6 Dutiyasukha suttaü Ekaü samayaü āyasmā sāriputto magadhesu, viharati nālakagāmake. Atha kho sāmaõķakāni paribbājako yenāyasmā sāriputto tenupasaīkami. Upasaīkamitvā āyasmatā sāriputtena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü1 vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho sāmaõķakāni paribbājako [PTS Page 122] [\q 122/] āyasmantaü sāriputtaü etadavoca. Kinnu kho āvuso sāriputta imasmiü dhamma vinaye sukhaü kiü dukkhanti. 1. Sāraõãyaü machasaü [BJT Page 220] [\x 220/] Anabhirati kho āvuso imasmiü dhammavinaye dukkhā. Abhirati sukhā. Anabhiratiyā āvuso sati idaü dukkhaü pāņikaīkhaü: gacchannopi sukhaü sātaü nādhigacchati. hitopi sukhaü sātaü nādhigacchati. Nisinnopi sukhaü sātaü nādhigacchati. Sayānopi sukhaü sātaü nādhigacchati. Gāmagatopi sukhaü sātaü nādhigacchati. Ara¤¤agatopi sukhaü sātaü nādhigacchati rukkhamålagatopi sukhaü sātaü nādhigacchati. Su¤¤āgāragatopi sukhaü sātaü nādhigacchati. Abbhokāsagatopi sukhaü sātaü nādhigacchati. Bhikkhumajjhagatopi sukhaü sātaü nādhigacchati. Anabhiratiyā āvuso sati idaü dukkhaü pāņikaīkhaü. Abhiratiyā āvuso sati idaü sukhaü pāņikaīkhaü: gacchannopi sukhaü sātaü adhigacchati. hitopi sukhaü sātaü adhigacchati. Nisinnopi sukhaü sātaü adhigacchati. Sayānopi sukhaü sātaü adhigacchati. Gāmagatopi sukhaü sātaü adhigacchati. Ara¤¤agatopi sukhaü sātaü adhigacchati. Rukkhamålagatopi sukhaü sātaü adhigacchati. Su¤¤āgāragatopi sukhaü sātaü adhigacchati. Abbhokāsagatopi sukhaü sātaü adhigacchati. Bhikkhumajjhagatopi sukhaü sātaü adhigacchati. Abhiratiyā āvuso sati idaü sukhaü pāņikaīkhanti. 10. 2. 2. 7 Paņhamanaëakapāna suttaü Ekaü samayaü bhagavā kosalesu cārikaü caramāno mahatā bhikkhusaīghena saddhiü yena naëakapānaü nāma kosalānaü nigamo, tadavasari. Tatra sudaü bhagavā naëakapāne viharati palāsavane, tena kho pana samayena bhagavā tadahuposathe bhikkhusaīghaparivuto nisinno hoti. Atha kho bhagavā bahudevarattiü bhikkhånaü dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaüsetvā tuõhãbhåtaü tuõhãbhåtaü bhikkhusaīghaü anuviloketvā āyasmantaü sāriputtaü āmantesi. Vigatathãnamiddho1 kho sāriputta bhikkhusaīgho, paņibhātu taü [PTS Page 123] [\q 123/] sāriputta bhikkhånaü dhammã kathā, piņņhi me āgilāyati, tamhaü āyamissāmãti. 'Evambhante'ti kho āyasmā sāriputto bhagavato paccassosi. 1. Vigatathãnamiddho machasaü. [BJT Page 222] [\x 222/] Atha kho bhagavā catugguõaü saīghāņiü pa¤¤āpetvā dakkhiõena passena sãhaseyyaü kappesi. Pāde pādaü accādhāya sato sampajāno uņņhānasa¤¤aü manasikaritvā, tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhu āmantesi ''āvuso bhikkhavo''ti. 'âvuso'ti kho te bhikkhu āyasmato sāriputtassa paccassosuü. âyasmā sāriputto etadavoca: Yassa kassaci āvuso saddhā natthi kusalesu dhammesu hiri1 natthi ottappaü natthi, viriyaü2 natthi, pa¤¤ā natthi kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāniyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu no vuddhi. Seyyathāpi āvuso kāëapakkhe candassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāyateva vaõõena, hāyati maõķalena, hāyati ābhāya, hāyati ārohapariõāhena. Eva meva kho āvuso yassa kassaci saddhā natthi kusalesu dhammesu, hiri natthi, ottappaü natthi, viriyaü natthi, pa¤¤ā natthi, kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāniyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no vuddhi. ''Assaddho purisapuggalo''ti āvuso parihānametaü. ''Ahiriko purisapuggalo''ti āvuso parihānametaü. ''Anottappãpurisa puggalo''ti āvuso parihānametaü. ''Kusãto purisapuggalo''ti āvuso parihānametaü. ''Duppa¤¤o purisapuggalo'' ti āvuso parihānametaü. ''Kodhano purisapuggalo''ti āvuso parihānametaü. ''Upanāhã purisapuggalo''ti āvuso parihānametaü. ''Pāpicchopurisapuggalo''ti āvuso parihānametaü. ''Pāpamittato purisapuggalo''ti āvuso parihānametaü. ''Micchādiņņhiko purisapuggalo''ti āvuso parihānametaü. Yassa kassaci āvuso saddhā atthi kusalesu dhammesu, hiri atthi, ottappaü atthi, [PTS Page 124] [\q 124/] pa¤¤ā atthi kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Seyyathāpi āvuso juõhapakkhe candassa yā ratti vā divaso vā āgacchati vaķķhateva vaõõena, vaķķhati maõķalena, vaķķhati ābhāya, vaķķhati ārohapariõāhena. Evameva kho āvuso yassa kassaci saddhā atthi kusalesu dhammesu, hiri atthi, ottappaü atthi, viriyaü atthi. Pa¤¤ā atthi kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. 1. Hiri machasaü. 2. Viriya machasaü. [BJT Page 224] [\x 224/] ''Saddho purisapuggalo'' ti āvuso aparihānametaü. ''Hirimā purisapuggalo''ti āvuso aparihānametaü. Ottappã purisapuggalo''ti āvuso aparihānametaü. ''âraddhaviriyo purisapuggalo''ti āvuso aparihānametaü. Pa¤¤avā purisapuggalo''ti āvuso aparihānametaü. Akkodhano purisapuggalo''ti āvuso aparihānametaü. ''Anupanāhã purisapuggalo''ti āvuso aparihānametaü. ''Appiccho purisapuggalo''ti āvuso aparihānametaü. ''Kalyāõamitto purisapuggalo''ti āvuso aparihānametaü. ''Sammādiņņhiko purisapuggalo''ti āvuso aparihānametanti. Atha kho bhagavā paccuņņhāya āyasmantaü sāriputtaü āmantesi sādhu sādhu sāriputta, yassa kassaci sāriputta, saddhā natthi kusalesu dhammesu, hiri natthi, ottappaü natthi, viriyaü natthi, pa¤¤ā natthi kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāniyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no vuddhi. Seyyathāpi sāriputta kāëapakkhe candassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāyateva [PTS Page 125] [\q 125/] vaõõena, hāyati maõķalena, hāyati ābhāya, hāyati ārohapariõāhena. Evameva kho sāriputta yassa kassaci saddhā natthi kusalesu dhammesu, hiri natthi, ottappaü natthi, viriyaü natthi, pa¤¤ā natthi kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, kusalesu dhammesu, hāniyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no vuddhi. ''Assaddho purisapuggalo''ti sāriputta parihānametaü, ahiriko purisapuggalo''ti sāriputta parihānametaü, ''anottappã purisapuggalo''ti sāriputta parihānametaü, ''kusãto purisapuggalo''ti sāriputta parihānametaü, ''duppa¤¤o purisapuggalo''ti sāriputta parihānametaü, ''kodhano purisapuggalo''ti sāriputta parihānametaü, ''upanāhã purisapuggalo''ti sāriputta parihānametaü. ''Pāpiccho purisapuggalo''ti sāriputta parihānametaü, ''pāpamitto purisapuggalo''ti sāriputta parihānametaü, ''micchādiņņhiko purisapuggalo''ti sāriputta parihānametaü. Yassa kassaci sāriputta saddhā atthi kusalesu dhammesu, hiri atthi ottappaü atthi viriyaü atthi pa¤¤ā atthi kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Seyyathāpi sāriputta juõhapakkhe candassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, vaķķhateva vaõõena. Vaķķhati maõķalena, vaķķhati ābhāya, vaķķhati ārohapariõāhena. [BJT Page 226] [\x 226/] Eva meva kho sāriputta yassa kassaci saddhā atthi kusalesu dhammesu. Hiri atthi ottappaü atthi viriyaü atthi pa¤¤ā atthi kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. ''Saddho purisapuggalo''ti sāriputta aparihānametaü, ''hirimā purisapuggalo''ti sāriputta aparihānametaü, ''ottappã purisapuggalo''ti sāriputta aparihānametaü, ''āraddhaviriyo purisapuggalo''ti sāriputta aparihānametaü. ''Pa¤¤avā purisapuggalo''ti sāriputta aparihānametaü, ''akkodhano purisapuggalo''ti sāriputta aparihānametaü, ''anupanāhã purisapuggalo''ti sāriputta aparihānametaü, ''apapiccho purisapuggalo''ti sāriputta aparihānametaü. ''Kalyāõamitto purisapuggalo''ti sāriputta aparihānametaü, ''sammādiņņhiko purisapuggalo''ti sāriputta aparihānametanti. 10. 2. 2. 8 Dutiya naëakapāna suttaü Ekaü samayaü bhagavā naëakapāne viharati palāsavane. Tena kho pana samayena tadahuposathe bhikkhusaīghaparivuto nisinno hoti. Atha kho bhagavā bahudevarattiü bhikkhånaü dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaüsetvā tuõhãbhåtaü tuõhãbhåtaü bhikkhusaīghaü anuviloketvā āyasmantaü sāriputtaü āmantesi. Vigatathãnamiddho kho sārãputta bhikkhusaīgho, paņibhātu taü sāriputta [PTS Page 126] [\q 126/] bhikkhånaü dhammãkathā, piņņhi me āgilāyati, tamahaü āyamissāmãti. ''Evaü bhante''ti kho āyasmā sārãputto bhagavato paccassosi. Atha kho bhagavā catugguõaü saīghāņiü pa¤¤āpetvā dakkhiõena passena sãhaseyyaü kappesi pāde pādaü accādhāya sato sampajāno uņņhānasa¤¤aü manasikaritvā, tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhu āmantesi ''āvuso bhikkhave''ti. 'âvuso'ti kho te bhikkhu āyasmato sāriputtassa paccassosuü. âyasmā sāriputto etadavoca. [BJT Page 228] [\x 228/] Yassa kassaci āvuso saddhā natthi kusalesu dhammesu, hiri natthi kusalesu dhammesu, ottappaü natthi kusalesu dhammesu, viriyaü natthi kusalesu dhammesu, pa¤¤ā natthi kusalesu dhammesu, sotāvadhānaü natthi kusalesu dhammesu, dhamma dhāraõā natthi kusalesu dhammesu atthåpaparikkhā natthi kusalesu dhammesu, dhammānudhammapaņipatti natthi kusalesu dhammesu, appamādo natthi kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāniyeva kusalesu dhammesu, no vuddhi. Seyyathāpi āvuso kāëapakkhe candassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāyateva vaõõena, hāyati maõķalena, hāyati ābhāya, hāyati ārohapariõāhena. Evameva kho āvuso yassa kassaci saddhā natthi kusalesu dhammesu. Hiri natthi kusalesu dhammesu. Ottappaü natthi kusalesu dhammesu. Viriyaü natthi kusalesu dhammesu. Pa¤¤ā natthi kusalesu dhammesu. Sotāvadhānaü natthi kusalesu dhammesu. Dhammadhāraõā natthi kusalesu dhammesu. Atthåpaparikkhā natthi kusalesu dhammesu. Dhammānudhammapaņipatti natthi kusalesu dhammesu. Appamādo natthi kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāniyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu. No vuddhi. Yassa kassaci āvuso saddhā atthi kusalesu dhammesu. Hiri atthi kusalesu dhammesu. Ottappaü atthi kusalesu dhammesu. Viriyaü atthi kusalesu dhammesu. Pa¤¤ā atthi kusalesu dhammesu. Sotāvadhānaü atthi kusalesu dhammesu. Dhammadhāraõā atthi kusalesu dhammesu. Atthåpaparikkhā atthi kusalesu dhammesu. Dhammānudhammapaņipatti atthi kusalesu dhammesu. Appamādo atthi kusalesu dhammesu. Tassā yā ratti vā divaso vā āgacchati, vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Seyyathāpi āvuso [PTS Page 127] [\q 127/] juõhapakkhe candassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, vaķķhateva vaõõena, vaķķhati maõķalena vaķķhasi ābhāya, vaķķhati ārohapariõāhena, evameva kho āvuso yassa kassaci saddhā atthi kusalesu dhammesu. Hiri atthi kusalesu dhammesu. Ottappaü atthi kusalesu dhammesu. Viriyaü atthi kusalesu dhammesu. Pa¤¤ā atthi kusalesu dhammesu. Sotāvadhānaü atthi kusalesu dhammesu. Dhammadhāraõā atthi kusalesu dhammesu. Atthåpaparikkhā atthi kusalesu dhammesu. Dhammānudhammapaņipatti atthi kusalesu dhammesu. Appamādo atthi kusalesu dhammesu. Tassā yā ratti vā divaso vā āgacchati, vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu. No parihānãti: Atha kho bhagavā paccuņņhāya āyasmantaü sāriputtaü āmantesi. Sādhu sādhu sāriputta yassa kassaci sāriputta, saddhā natthi kusalesu dhammesu, hiri natthi kusalesu dhammesu, ottappaü natthi kusalesu dhammesu, pa¤¤ā natthi kusalesu dhammesu, viriyaü natthi kusalesu dhammesu, sotāvadhānaü natthi kusalesu dhammesu, dhamma dhāraõā natthi kusalesu dhammesu atthåpaparikkhā natthi kusalesu dhammesu, dhammānudhammapaņipatti natthi kusalesu dhammesu, appamādo natthi kusalesu dhammesu. Tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāniyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no vuddhi. Seyyathāpi sāriputta kāëapakkhe candassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāyateva vaõõena, hāyati maõķalena, hāyati ābhāya, hāyati ārohapariõāhena, evameva kho sāriputta yassa kassaci saddhā natthi kusalesu dhammesu, hiri natthi kusalesu dhammesu. Ottappaü natthi kusalesu dhammesu. Viriyaü natthi kusalesu dhammesu. Pa¤¤ā natthi kusalesu dhammesu. Sotāvadhānaü natthi kusalesu dhammesu. Dhammadhāraõā natthi kusalesu dhammesu. Atthåpaparikkhā natthi kusalesu dhammesu. Dhammānudhammapaņipatti natthi kusalesu dhammesu. Appamādo natthi kusalesu dhammesu, tassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, hāniyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu. No vuddhi. [BJT Page 230] [\x 230/] Yassa kassaci sāriputta saddhā atthi kusalesu dhammesu. Hiri atthi kusalesu dhammesu. Ottappaü atthi kusalesu dhammesu. Viriyaü atthi kusalesu dhammesu. Pa¤¤ā atthi kusalesu dhammesu. Sotāvadhānaü atthi kusalesu dhammesu. Dhammadhāraõā atthi kusalesu dhammesu. Atthåpaparikkhā atthi kusalesu dhammesu. Dhammānudhammapaņipatti atthi kusalesu dhammesu. Appamādo atthi kusalesu dhammesu. Tassā yā ratti vā divaso vā āgacchati, vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu, no parihāni. Seyyathāpi sāriputta juõhapakkhe candassa yā ratti vā divaso vā āgacchati, vaķķhateva vaõõena, [PTS Page 128] [\q 128/] vaķķhati maõķalena vaķķhati ābhāya, vaķķhati ārohapariõāhena, evameva kho sāriputta yassa kassaci saddhā atthi kusalesu dhammesu. Hiri atthi kusalesu dhammesu. Ottappaü atthi kusalesu dhammesu. Viriyaü atthi kusalesu dhammesu. Pa¤¤ā atthi kusalesu dhammesu. Sotāvadhānaü atthi kusalesu dhammesu. Dhammadhāraõā atthi kusalesu dhammesu. Atthåpaparikkhā atthi kusalesu dhammesu. Dhammānudhammapaņipatti atthi kusalesu dhammesu. Appamādo atthi kusalesu dhammesu. Tassā yā ratti vā divaso vā āgacchati, vuddhiyeva pāņikaīkhā kusalesu dhammesu. No parihānãti: 10. 2. 2. 9 Paņhama kathāvatthu suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhu pacchābhattaü piõķapātapaņikkantā upaņņhānasālāyaü sannisinnā sannipatitā anekavihitaü tiracchānakathaü anuyuttā viharanti. Seyyathãdaü rājakathaü corakathaü mahāmattakathaü senākathaü bhayakathaü yuddhakathaü annakathaü pānakathaü vatthakathaü sayanakathaü mālākathaü gandhakathaü ¤ātikathaü yānakathaü gāmakathaü nigamakathaü nagarakathaü janapadakathaü itthikathaü sårakathaü visikhākathaü kumbhaņņhānakathaü pubbapetakathaü nānattakathaü lokakkhāyikaü samuddakkhāyikaü itibhavābhavakathaü iti vāti. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaü paņisallānā vuņņhito yena upaņņhānasālā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā pa¤¤atte āsane nisãdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhu āmantesi: ''kāyanuttha bhikkhave etarahi kathāya sannisinnā sannipatitā, kāsi pana vo antarākathā vippakatāti? [BJT Page 232] [\x 232/] Idha mayaü bhante pacchābhattaü piõķapātapaņikkantā, upaņņhānasālāyaü sannisinnā sannipatitā anekavihitaü tiracchānakathaü anuyuttā viharāma. Seyyathãdaü: Rājakathaü corakathaü mahāmattakathaü senākathaü bhayakathaü yuddhakathaü annakathaü pānakathaü vatthakathaü sayanakathaü mālākathaü gandhakathaü ¤ātikathaü yānakathaü gāmakathaü nigamakathaü nagarakathaü janapadakathaü itthikathaü sårakathaü visikhākathaü kumbhaņņhānakathaü pubbapetakathaü nānattakathaü lokakkhāyikaü samuddakkhāyikaü itibhavābhavakathaü iti vāti. Na kho panetaü bhikkhave tumhākaü patiråpaü [PTS Page 129] [\q 129/] kulaputtānaü saddhāya agārasmā anagāriyaü pabbajitānaü, yaü tumhe anekavihitaü tiracchānakathaü anuyuttā vihareyyātha. Seyyathãdaü: Rājakathaü corakathaü mahāmattakathaü senākathaü bhayakathaü yuddhakathaü annakathaü pānakathaü vatthakathaü sayanakathaü mālākathaü gandhakathaü ¤ātikathaü yānakathaü gāmakathaü nigamakathaü nagarakathaü janapadakathaü itthikathaü sårakathaü visikhākathaü kumbhaņņhānakathaü pubbapetakathaü nānattakathaü lokakkhāyikaü samuddakkhāyikaü itibhavābhavakathaü iti vāti. Dasa imāni bhikkhave kathāvatthåni. Katamāni dasa: appicchakathā santuņņhikathā pavivekakathā asaüsaggakathā viriyārambhakathā sãlakathā samādhikathā pa¤¤ākathā vimuttikathā vimutti¤āõadassanakathāti. Imāni kho bhikkhave dasakathāvatthåni. Imesaü ce tumhe bhikkhave dasannaü kathāvatthånaü upādāyupādāya kathaü katheyyātha, imesampi candimasuriyānaü evaü mahiddhikānaü evaü mahānubhāvānaü tejasā tejaü pariyādiyeyyātha, ko pana vādo a¤¤atitthiyānaü paribbājakānanti. 10. 2. 2. 10 Dutiyakathāvatthu suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhu pacchābhattaü piõķapātapaņikkantā upaņņhānasālāyaü sannisinnā sannipatitā anekavihitaü tiracchānakathaü anuyuttā viharanti. Seyyathãdaü: rājakathaü corakathaü mahāmattakathaü senākathaü bhayakathaü yuddhakathaü annakathaü pānakathaü vatthakathaü sayanakathaü mālākathaü gandhakathaü ¤ātikathaü yānakathaü gāmakathaü nigamakathaü nagarakathaü janapadakathaü itthikathaü sårakathaü visikhākathaü kumbhaņņhānakathaü pubbapetakathaü nānattakathaü lokakkhāyikaü samuddakkhāyikaü itibhavābhavakathaü iti vāti. 1. Dasa imāni bhikkhave pāsaüsāni ņhānāni. Katamāni dasa: [PTS Page 130 [\q 130/] '']idha bhikkhave bhikkhu attanā ca appiccho hoti, appicchakatha¤ca bhikkhånaü kattā hoti. ''Appiccho bhikkhu appicchakatha¤ca bhikkhånaü kattā''ti pāsaüsametaü ņhānaü. 2. Attanā ca santuņņho hoti. Santuņņhãkatha¤ca bhikkhånaü kattā ''santuņņho hoti, bhikkhu santuņņhãkatha¤ca bhikkhånaü kattā''ti. Pāsaüsametaü ņhānaü. [BJT Page 234] [\x 234/] 3. Attanā ca pavivitto hoti, pavivekakatha¤ca bhikkhånaü kattā hoti. ''Pavivitto bhikkhu pavivekakatha¤ca bhikkhånaü kattā''ti pāsaüsametaü ņhānaü. 4. Attanā ca asaüsaņņho hoti, asaüsaņņhakatha¤ca bhikkhånaü kattā hoti, asaüsaņņho bhikkhu asaüsaņņhakatha¤ca bhikkhånaü kattā''ti pāsaüsametaü ņhānaü. 5. Attanā ca āraddhaviriyo hoti, viriyārambhakatha¤ca bhikkhånaü kattā hoti. ''âraddhaviriyo bhikkhu viriyārambhakatha¤ca bhikkhånaü kattā''ti pāsaüsametaü ņhānaü. 6. Attanā ca sãlasampanno hoti, sãlasampadākatha¤ca bhikkhånaü kattā hoti. ''Sãlasampanno bhikkhu sãlasampadākatha¤ca bhikkhånaü kattā''ti pāsaüsametaü ņhānaü. 7. Attanā ca samādhisampanno hoti, samādhisampadākatha¤ca bhikkhånaü kattā hoti. ''Samādhisampanno bhikkhu samādhisampadākatha¤ca bhikkhånaü kattā''ti pāsaüsametaü ņhānaü 8. Attanā ca pa¤¤āsampanno hoti, pa¤¤āsampadākatha¤ca bhikkhånaü kattā hoti. "Pa¤¤āsampanno bhikkhu pa¤¤āsampadākatha¤ca bhikkhånaü kattā''ti pāsaüsametaü ņhānaü. 9. Attanā ca vimuttisampanno hoti, vimuttisampadākatha¤ca bhikkhånaü kattā hoti. ''Vimuttisampanno bhikkhu vimuttisampadākatha¤ca bhikkhånaü kattā''ti pāsaüsametaü ņhānaü. 10. Attanā ca vimutti¤āõadassanasampanno hoti, vimutti¤āõadassanasampadākatha¤ca bhikkhånaü kattā hoti. 'Vimutti¤āõadassana'sampanno bhikkhu vimutti¤āõadassanasampadākatha¤ca bhikkhånaü kattā''ti pāsaüsametaü ņhanāü. Imāni kho bhikkhave dasa pāsaüsāni ņhānānãti. Yamakavaggo dutiyo. Tatruddānaü: [PTS Page 131] [\q 131/] Avijjā taõhā niņņhā ca aveccadeva sukhāni ca Naëakapāne dve vuttā kathāvatthu apare dveti. [BJT Page 236] [\x 236/] 3. âkaīkhavaggo 10. 2. 3. 1 âkaīkheyya suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme, tatra kho bhagavā bhikkhu āmantesi bhikkhavoti: bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca. Sampannasãlā bhikkhave viharatha sampannapātimokkhā, pātimokkhasaüvarasaüvutā viharatha ācāra gocarasampannā, aõumattesu vajjesu bhayadassāvino samādāya sikkhatha sikkhāpadesu. 1. âkaīkheyya ce bhikkhave bhikkhu ''sabrahmacārãnaü piyo cassaü manāpo ca garu ca bhāvanãyo cā''ti. Sãlesvevassa paripårakārã ajjhattaü. Cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno vipassanāya samannāgato bråhenā su¤¤āgārānaü. 2. âkaīkheyya ce bhikkhave bhikkhu''lābhã assaü cãvarapiõķapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārāna''nti. Sãlesvevassa paripårakārã ajjhattaü cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno vipassanāya samannāgato bråhetā su¤¤āgārānaü. 3. âkaīkheyya ce bhikkhave bhikkhu ''yesāhaü paribhujjhāmi cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhāraü, tesaü te kārā mahapphalā assu mahānisaüsā''ti sãlesvevassa paripårakārã ajjhattaü cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno vipassanāya samannāgato bråhetā su¤¤āgārānaü. 4. âkaīkheyya ce [PTS Page 132] [\q 132/] bhikkhave bhikkhu ''ye me petā ¤ātisālohitā kālakatā pasannacittā anussaranti, tesaü taü mahapphalaü assa mahānisaüsa''nti sãlesvevassa paripårakārã ajjhattaü cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno vipassanāya samannāgato bråhetā su¤¤āgārānaü. 5. âkaīkheyya ce bhikkhave bhikkhu ''santuņņho assaü itarãtaracãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārenā''ti. Sãlesvevassa paripårakārã ajjhattaü cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno vipassanāya samannāgato bråhetā su¤¤āgārānaü. [BJT Page 238] [\x 238/] 6. âkaīkheyya ce bhikkhave bhikkhu ''khamo assaü sãtassa uõhassa jighacchāya pipāsāya ķaüsamakasavātānapasiriüsapasamphassānaü duruttānaü durāgatānaü vacanapathānaü uppannānaü. Sārãrikānaü vedanānaü dukkhānaü tippānaü kharānaü kaņukānaü asātānaü amanāpānaü pāõaharānaü adhivāsakajātiko assanti sãlesvevassa paripårakārã ajjhattaü cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno vipassanāya samannāgato bråhetā su¤¤āgārānaü. 7. âkaīkheyya ce bhikkhave bhikkhu ''arati rati saho assaü, na ca maü arati rati saheyya, uppannaü arati ratiü abhibhuyya abhibhuyya vihareyya''nti, sãlesvevassa paripårakārã ajjhattaü cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno vipassanāya samannāgato bråhetā su¤¤āgārānaü. 8. âkaīkheyya ce bhikkhave bhikkhu ''bhayabherava saho assaü, naca maü bhayabheravo saheyya, uppannaü bhayabheravaü abhibhuyya abhibhuyya vihareyya''nti, sãlesvevassa paripårakārã ajjhattaü cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno vipassanāya samannāgato bråhetā su¤¤āgārānaü. 9. âkaīkheyya ce bhikkhave bhikkhu ''catunnaü jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü nikāmalābhã assaü akicchalābhã akasiralābhã''ti, sãlesvevassa paripårakārã ajjhattaü cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno vipassanāya samannāgato bråhetā su¤¤āgārānaü. 10. âkaīkheyya ce bhikkhave bhikkhu ''āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva [PTS Page 133] [\q 133/] dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja vihareyya''nti, sãlesvevassa paripårakārã ajjhattaü cetosamathamanuyutto anirākatajjhāno vipassanāya samannāgato bråhetā su¤¤āgārānaü. Sampannasãlā bhikkhave viharatha sampannapātimokkhā, pātimokkhasaüvarasaüvutā viharatha ācāragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassāvãno samādāya sikkhatha sikkhāpadesu''ti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttanti. [BJT Page 240] [\x 240/] 10. 2. 3. 2 Kaõņaka suttaü Ekaü samayaü bhagavā vesāliyaü viharati mahāvane kåņāgārasālāyaü sambahulehi abhi¤¤ātehi abhi¤¤ātehi therehi sāvakehi saddhiü āyasmatā ca cālena1 āyasmatā ca upacālena2 āyasmatā ca kakkaņena3 āyasmatā ca kaņimbena4 āyasmatā ca kaņena5 āyasmatā ca kaņissaīgena6 a¤¤ehi ca abhi¤¤ātehi abhi¤¤ātehi therehi sāvakehi saddhiü. Tena kho pana samayena sambahulā abhi¤¤ātā abhi¤¤ātā licchavã bhaddehi bhaddehi yānehi carapurāya7 uccāsaddā mahāsaddā mahāvanaü ajjhogāhantã bhagavantaü dassanāya. Atha kho tesaü āyasmantānaü etadahosi: ''ime kho sambahulā abhi¤¤ātā abhi¤¤ātā licchavã bhaddehi bhaddehi yānehi carapurāya uccāsaddā mahāsaddā mahāvanaü ajjhogāhanti bhagavantaü dassanāya. Saddakaõņakā kho pana jhānā vuttā bhagavatā, yannåna mayaü yena gosiīgasālavanadāyo [PTS Page 134] [\q 134/] tenupasaīkameyyāma, tattha mayaü appasaddā appakiõõā phāsuü8 vihareyyāmā''ti. Atha kho te āyasmanto yena gosiīgasālavanadāyo tenupasaīkamiüsu. Tattha te āyasmanto appasaddā appakiõõā phāsuü viharanti. Atha kho bhagavā bhikkhu āmantesi: ''kahannukho bhikkhave cālo? Kahaü upacālo? Kahaü kakkaņo? Kahaü kaņimbo? Kahaü kaņo? Kahaü kaņisaīgo? Kahannå kho te bhikkhave therā sāvakā gatāti? Idha bhante tesaü āyasmantānaü etadahosi: ''ime kho sambahulā abhi¤¤ātā abhi¤¤ātā. Licchavã bhaddehi bhaddehi yānehi carapurāya uccāsaddā mahāsaddā mahāvanaü ajjhogāhantã bhagavantaü dassanāya, saddakaõņakā kho pana jhānā vuttā bhagavatā, yannåna mayaü yena gosiīgasālavanadāyo tenupasaīkameyyāma, tattha mayaü appasaddā appakiõõā phāsuü vihareyyāmā''ti. Atha kho te bhante āyasmanto yena gosiīgasālavanadāyo tenupasaīkamiüsu. Tattha te āyasmanto appasaddā appakiõõā phāsuü viharantãti. 1. âyasamatā cālena ca machasaü 5. Nikaņena machasaü 2. Upapalena syā. 6. Kaņissahena machasaü 3. Kukkuņena machasaü. 7 Parapårāya machasaü pamapurarāya . Syā syā. 4. Kaņimbhena machasaü. 8. Phāsu syā. [BJT Page 242] [\x 242/] Sādhu sādhu bhikkhave yathā te mahāsāvakā sammā byākaramānā byākareyyuü. Saddakaõņakā hi bhikkhave jhānā vuttā mayā. Dasayime bhikkhave kaõņakā, katame dasa: pavivekārāmassa saīghanikārāmatā kaõņako, asubhanimittānuyogamanuyuttassa subhanimittānuyogo kaõņako, indriyesu guttadvārassa visåkadassanaü kaõņako, brahmacārissa1 mātugāmopavicāro2 kaõņako, paņhamassa [PTS Page 135] [\q 135/] jhānassa saddo kaõņako, dutiyassa jhānassa vitakkavicārā kaõņako3 tatiyassa jhānassa pãti kaõņako, catutthassa jhānassa assāsapassāsā4 kaõņako, sa¤¤āvedayitanirodhasamāpattiyā sa¤¤ā ca vedanā ca kaõņako, rāgo kaõņako, deso kaõņako, moho kaõņako, akaõņakā bhikkhave viharatha, nikkaõņakā bhikkhave viharatha. Akaõņakā bhikkhave arahanto, nikkaõņakā bhikkhave arahanto, akaõņa nikkaõņakā bhikkhave arahantoti. 10. 2. 2. 3 Iņņhadhamma suttaü (Sāvatthi) Dasayime bhikkhave dhammā iņņhā kantā manāpā dullabhā lokasmiü, katame dasa: Bhogā iņņhā kantā manāpā dullabhā lokasmiü, vaõõo iņņho kanto manāpo dullabho lokasmiü, ārogyaü iņņhaü kantaü manāpaü dullabhaü lokasmiü, brahmacariyaü iņņhaü kantaü manāpaü dullabhaü lokasmiü, mittā iņņhā kantā manāpā dullabhā lokasmiü, bāhusaccaü iņņhaü kantaü dullabhaü lokasmiü, pa¤¤ā iņņhā kantā manāpā dullabhā lokasmiü, dhammā iņņhā kantā manāpā dullabhā lokasmiü, saggā iņņhā kantā manāpā dullabhā lokasmiü. [PTS Page 136] [\q 136/] Ime kho bhikkhave dasadhammā iņņhā kantā manāpā dullabhā lokasmiü. 1. Brahmacariyassa machasaü. 2. Mātugāmåpacāro machasaü. 3. Kaõņakā machasaü. 4. Asasāsapasasāso machasaü. [BJT Page 244] [\x 244/] Imesaü kho bhikkhave dasannaü dhammānaü iņņhānaü kantānaü manāpānaü dullabhānaü lokasmiü, dasadhammā paripanthā: ālassaü1 anuņņhānaü bhogānaü paripantho, amaõķanā abhåsaõā2 vaõõassa paripantho, asappāya kiriyā ārogyassa paripantho, pāpamittatā sãlānaü paripantho, indriyāsaüvaro brahmacariyassa paripantho, visaüvādanā mittānaü paripantho, asajjhāya kiriyā bāhusaccassa paripantho, asussusā aparipucchā pa¤¤āya paripantho, ananuyogo apaccavekkhanā dhammānaü paripantho. Micchāpaņipatti saggānaü paripantho. Imesaü kho bhikkhave dasannaü dhammānaü iņņhānaü kantānaü manāpānaü dullabhānaü lokasmiü ime dasa dhammā paripanthā. Imesaü kho bhikkhave dasannaü dhammānaü iņņhānaü kantānaü manāpānaü dullabhānaü lokasmiü dasadhammā āhārā anālassaü uņņhānaü bhogānaü āhāro. Maõķanāvibhåsanā vaõõassa āhāro. Sappāyakiriyā ārogyassa āhāro. Kalyāõamittatā sãlānaü āhāro. Indriyasaüvaro brahmacariyassa āhāro. Avisaüvādanā mittānaü āhāro. Sajjhāyakiriyā bāhusaccassa āhāro. Sussusā paripucchā pa¤¤āya āhāro. Anuyogo paccavekkhanā dhammānaü āhāro. Sammāpaņipatti saggānaü āhāro. Imesaü kho bhikkhave dasannaü dhammānaü iņņhānaü kantānaü manāpānaü dullabhānaü lokasmiü ime dasadhammā āhārāti. [PTS Page 137] [\q 137/] 10. 2. 3. 4 Vaķķha suttaü (Sāvatthi) Dasahi bhikkhave vaķķhahi vaķķhamāno ariyasāvako ariyāya vaķķhiyā vaķķhati, sārādāyã ca hoti varadāyã kāyassa. Katamehi dasahi: Khettavatthåhi vaķķhati. Dhanadha¤¤ena vaķķhati. Puttadārehi vaķķhati. Dāsakammakāra porisehi vaķķhati. Catuppadehi vaķķhati. Saddhāya vaķķhati. Sãlena vaķķhati. Sutena vaķķhati. Cāgena vaķķhati. Pa¤¤āya vaķķhati. Imāhi kho bhikkhave dasahi vaķķhahi vaķķhamāno ariyasāvako ariyāya vaķķhayā vaķķhati sārādāyã ca hoti varādāyã kāyassāti. 1. âlasyaü machasaü. 2. Avibhåsaõā machasaü. [BJT Page 246] [\x 246/] 1. Dhanena dha¤¤ena ca yodha vaķķhati Puttehi dārehi catuppadehi ca Sa bhogavā hoti yasassi påjito Ĩātãhi mittehi athopi rājuhi. 2. Saddhāya sãlena ca yodha vaķķhati Pa¤¤āya cāgena sutena cåbhayaü So tādiso sappuriso vicakkhaõo Diņņheva dhamme ubhayena vaķķhatãti 10. 2. 3. 5 Migasālā suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme. Atha kho āyasmā ānando pubbanhasamayaü nivāsetvā pattacãvaramādāya yena migasālāya upāsikāya nivesanaü tenupasaīkami. Upasaīkamitvā pa¤¤atte āsane nisãdi. Atha kho migasālā upāsikā yenāyasmā ānando tenupasaīkami. Upasaīkamitvā āyasmantaü ānandaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnā kho migasālā upāsikā āyasmantaü ānandaü etadavoca: Kathaü kathaü nāmāyaü bhante ānanda bhagavatā [PTS Page 138] [\q 138/] dhammo desino a¤¤eyyo, yatra hi nāma brahmacārã ca abrahmacārã ca ubho samasamagatikā bhavissanti abhisamparāyaü? Pitā me bhante purāõo brahmacārã ahosi ārācārã virato methunā gāmadhammā. So kālakato bhagavatā vyākato sakadāgāmã satto tusitaü kāyaü uppanno'ti. Pettā pi yo me bhante isidatto abrahmacārã ahosi sadārasantuņņho. Sopi kālakato bhagavatā byākato sakadāgāmã satto tusitaü kāyaü upapanno'ti. Kathaü kathaü nāmāyaü bhante ānanda bhagavatā dhammo desino a¤¤eyyo, yatra hi nāma brahvacārã ca abrahmacārã ca ubhosamasamagatikā bhavissanti abhisamparāyanti. Evaü kho panetaü bhagini bhagavatā byākatanti. [BJT Page 248] [\x 248/] Atha kho āyasmā ānando migasālāya upāsikāya nivesane piõķapātaü gahetvā uņņhāyāsanā pakkāmi. Atha kho āyasmā ānando pacchābhattaü piõķapātapaņikkanto yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaü etadavoca: Idhāhaü bhante pubbanhasamayaü nivāsetvā pattacãvaramādāya yena migasālāya upāsikāya nivesanaü tenupasaīkami. Upasaīkamitvā pa¤¤atte āsane nisãdiü. Atha kho bhante migasālā upāsikā yenāhaü tenupasaīkami. Upasaīkamitvā maü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnā kho bhante migasālā upāsikā maü etadavoca: Kathaü kathaü nāmāyaü bhante ānanda bhagavatā dhammo [PTS Page 139] [\q 139/] desino a¤¤eyyo, yatra hi nāma brahmacārã ca abrahmacārã ca ubho samasamagatikā bhavissanti abhisamparāyaü? Pitā me bhante purāõo brahmacārã ahosi ārācārã virato methunā gāmadhammā. So kālakato bhagavatā byākato sakadāgāmã satto tusitaü kāyaü upapannoti. Pettāpi yo me bhante isidatto abrahmacārã ahosi sadārasantuņņho. So'pi kālakato bhagavatā byākato sakadāgāmã satto tusitaü kāyaü upapannoti. Kathaü kathaü nāmāyaü bhante ānanda bhagavatā dhammo desino a¤¤eyyo, yatra hi nāma brahmacārã ca abrahmacārã ca ubho samasamagatikā bhavissanti abhisamparāyanti, evaü vutte ahaü bhante migasālaü upāsikaü etadavocaü: evaü kho panetaü bhagini bhagavatā byākatanti. Kā cānanda migasālā upāsikā bālā abyattā ambakā ambakapa¤¤ā1? Ke ca purisapuggalaparopariya¤āõo? Dasayime ānanda puggalo santo saüvijjamānā lokasmi. Katame dasa: 1. Idhānanda ekacco puggalo dussãlo hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü nappajānāti, yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati, tassa savaõena pi akataü hoti, bāhusaccena pi akataü hoti diņņhiyā pi appaņividdhaü hoti, sāmayikampi2 vimuttiü na labhati, so kāyassabhedā parammaraõā hānāya pareti no visesāya, hānagāmã yeca hoti no visesagāmã. 1. Amamakā amamakapa¤¤ā machasaü. Andhakā andhakapa¤¤ā syā. 2. Sāmāyikamapi sãmu. Machasaü [BJT Page 250] [\x 250/] 2. Idha panānanda ekacco puggalo dussãlo hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü pajānāti, [PTS Page 140] [\q 140/] yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati, tassa savaõena,pi kataü hoti, bāhusaccena, pi kataü hoti diņņhiyā, pi paņividdhaü hoti, sāmayikampi2 vimuttiü labhati, so kāyassabhedā parammaraõā visesāya pareti, no hānāya, visesagāmã yeva hoti, no hānagāmã. Tatrānanda pamāõikā pamiõanti 'imassāpi teva dhammā, aparassāpi teva dhammā. Kasmā tesaü eko hãno, eko paõãto'ti. Taü hi tesaü ānanda hoti dãgharattaü ahitāya dukkhāya. Tatrānanda yvāyaü puggalo dussãlo hoti. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåkaü pajānāti. Yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati. Tassa savaõena'pi kataü hoti, bāhusaccenapi kataü hoti, diņņhiyā'pi paņividdhaü hoti. Sāmayikampi vimuttiü labhati, ayaü ānanda puggalo amunā purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hi ānanda puggalaü dhammasoto nibbaha1ti. Tadantaraü2 ko jāneyya a¤¤atra tathāgatena. Tasmātihānanda mā puggalesu pamāõikā ahuvattha, mā puggalesu pamāõaü gaõhittha, kha¤¤atihānanda puggalo puggalesu pamāõaü gaõhanto, ahaü cānanda3 puggalesu pamāõaü gaõheyyaü, yo vāpanassa mādiso. [PTS Page 141] [\q 141/] 3. Idha panānanda ekacco puggalo sãlavā hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü nappajānāti, yatthassa taü sãlaü aparisesaü nirujjhati, tassa savaõena pi akataü hoti, bāhusaccena pi akataü hoti, diņņhiyā pi appaņividdhaü hoti, sāmayikampi vimuttiü na labhati, so kāyassabhedā parammaraõā hānāya pareti, no visesaü hānagāmã yeva hoti, no visesagāmã. 4. Idha panānanda ekacco puggalo sãlavā hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü pajānāti, yatthassa taü sãlaü aparisesaü nirujjhati, tassa savaõena pi kataü hoti, bāhusaccena pi kataü hoti, diņņhiyā pi paņividdhaü hoti, 1. Nibbāhati bahusu. 2. Tadanantaraü syā. 3. Aha¤cānanda sãmu. Syā. [BJT Page 252] [\x 252/] Sāmayikampi vimuttiü labhati, so kāyassabhedā parammaraõā visesāya pareti, no hānāya. Visesagāmãyeva hoti, no hānagāmã. Tatrānanda pamāõikā pamiõanti 'imassāpi teva dhammā, aparassāpi teva dhammā. Kasmā tesaü eko hãno, eko paõito'ti. Taü hi tesaü ānanda hoti dãgharattaü ahitāya dukkhāya. Tatrānanda yvāyaü puggalo dussãlo hoti. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåkaü pajānāti. Yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati. Tassa savaõena'pi kataü hoti, bāhusaccenapi kataü hoti, diņņhiyā'pi paņividdhaü hoti. Sāmayikampi vimuttiü labhati, ayaü ānanda puggalo amunā purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hi ānanda puggalaü dhammasoto nibbaha1ti. Tadantaraü2 ko jāneyya a¤¤atra tathāgatena. Tasmātihānanda mā puggalesu pamāõikā ahuvattha, mā puggalesu pamāõaü gaõhittha, kha¤¤atihānanda puggalo puggalesu pamāõaü gaõhanto, ahaü cānanda puggalesu pamāõaü gaõheyyaü, yo vā panassa mādiso. 5. Idha panānanda ekacco puggalo tibbarāgo hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü nappajānāti, yatthassa so rāgo apariseso nirujjhati, tassa savaõenapi akataü hoti, bāhusaccena pi akataü hoti, diņņhiyāpi apaņividdhaü hoti, Sāmayikampi vimuttiü na labhati, so kāyassabhedā parammaraõā hānāya pareti, no visesaü. Hānagāmã yeva hoti, no visesagāmã. 6. Idha panānanda ekacco puggalo tibbarāgo hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü pajānāti, yatthassa so rāgo apariseso nirujjhati. Tassa savaõenapi kataü hoti, bāhusaccenapi kataü hoti, diņņhiyāpi paņividdhaü hoti, sāmayikampi vimuttiü labhati. So [PTS Page 142] [\q 142/] kāyassa bhedā parammaraõā visesāya pareti no hānāya, visesagāmãyeva hoti no hānagāmã. Tatrānanda pamāõikā pamiõanti 'imassāpi teva dhammā, aparassāpi teva dhammā. Kasmā tesaü eko hãno, eko paõito'ti. Taü hi tesaü ānanda hoti dãgharattaü ahitāya dukkhāya. Tatrānanda yvāyaü puggalo dussãlo hoti. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåkaü pajānāti. Yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati. Tassa savaõena'pi kataü hoti, bāhusaccenapi kataü hoti, diņņhiyā'pi paņividdhaü hoti. Sāmayikampi vimuttiü labhati, ayaü ānanda puggalo amunā purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hi ānanda puggalaü dhammasoto nibbaha1ti. Tadantaraü2 ko jāneyya a¤¤atra tathāgatena. Tasmātihānanda mā puggalesu pamāõikā ahuvattha, mā puggalesu pamāõaü gaõhittha, bya¤¤atihānanda puggalo puggalesu pamāõaü gaõhanto, ahaü cānanda puggalesu pamāõaü gaõheyyaü, yo vā panassa mādiso. 7. Idha panānanda ekacco puggalo kodhano hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü nappajānāti. Yatthassa so kodho apariseso nirujjhati, tassa savaõenapi akataü hoti, bāhusaccenapi akataü hoti, diņņhiyāpi appaņividdhaü hoti, sāmayikampi vimuttiü na labhati. So kāyassa bhedā parammaraõā hānāya pareti no visesāya, hānagāmãyeva hoti no visesagāmã. 1. Sāmayikamapi, machasaü. [BJT Page 254] [\x 254/] 8. Idha panānanda ekacco puggalo kodhano hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü pajānāti. Yatthassa so kodho apariseso nirujjhati, tassa savaõenapi kataü hoti, bāhusaccenapi kataü hoti, diņņhiyāpi paņividdhaü hoti, sāmayikampi vimuttiü labhati. So kāyassa bhedā parammaraõā visesāya pareti no hānāya, visesagāmãyeva hoti no hānagāmã. Tatrānanda pamāõikā pamiõanti 'imassāpi teva dhammā, aparassāpi teva dhammā. Kasmā tesaü eko hãno, eko paõito'ti. Taü hi tesaü ānanda hoti dãgharattaü ahitāya dukkhāya. Tatrānanda yvāyaü puggalo dussãlo hoti. Ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåkaü pajānāti. Yatthassa taü dussãlyaü aparisesaü nirujjhati. Tassa savaõena'pi kataü hoti, bāhusaccenapi kataü hoti, diņņhiyā'pi paņividdhaü hoti. Sāmayikampi vimuttiü labhati, ayaü ānanda puggalo amunā purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hi ānanda puggalaü dhammasoto nibbaha1ti. Tadantaraü2 ko jāneyya a¤¤atra tathāgatena. Tasmātihānanda mā puggalesu pamāõikā ahuvattha, mā puggalesu pamāõaü gaõhittha, bya¤¤atihānanda puggalo puggalesu pamāõaü gaõhanto, ahaü cānanda puggalesu pamāõaü gaõheyyaü, yo vā panassa mādiso. 9. Idha panānanda ekacco puggalo uddhato hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü nappajānāti. Yatthassa taü uddhaccaü aparisesaü nirujjhati, tassa savaõenapi akataü hoti, bāhusaccenapi akataü hoti, diņņhiyāpi appaņividdhaü hoti, sāmayikampi vimuttiü na labhati. So kāyassa bhedā parammaraõā hānāya pareti no visesāya, hānagāmãyeva hoti no visesagāmã. 10. Idha panānanda ekacco puggalo uddhato hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü pajānāti. Yatthassa taü uddhaccaü aparisesaü nirujjhati, Tassa savaõenapi kataü hoti, bāhusaccenapi kataü hoti, diņņhiyāpi [PTS Page 143] [\q 143/] paņividdhaü Hoti, sāmayikampi vimuttiü labhati. So kāyassa bhedā parammaraõā visesāya pareti no hānāya. Visesagāmãyeva hoti no hānagāmã. Tatrānanda pamāõikā pamiõanti ''imassapi teva dhammā, aparassapi teva dhammā. Kasmā nesaü eko hãno eko paõãto''ti. Taü hi tesaü ānanda hoti dãgharattaü ahitāya dukkhāya. Tatrānanda yvāyaü puggalo uddhato hoti, ta¤ca cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü yathābhåtaü pajānāti. Yatthassa taü uddhaccaü aparisesaü nirujjhati. Tassa savaõenapi kataü hoti, bāhusaccenapi kataü hoti, diņņhiyāpi paņividdhaü hoti, sāmayikampi vimuttiü labhati. [BJT Page 256] [\x 256/] Ayaü ānanda puggalo amunā purimena puggalena abhikkantataro ca paõãtataro ca. Taü kissa hetu: imaü hetaü ānanda puggalaü dhammasoto nibbahati. Tadantaraü1 ko jāneyya a¤¤atra tathāgatena. Tasmā tihānanda mā puggalesu pamāõikā ahuvattha, mā puggalesu pamāõaü gaõhittha. Kha¤¤atihānanda puggalesu pamāõaü gaõhanto. Ahaü vā ānanda puggalesu pamāõaü gaõheyyaü, yo vā panassa mādiso. Kā cānanda migasālā upāsikā bālā abyattā ambakā ambakapa¤¤ā, ke ca purisapuggalaparopariye ¤āõe. Ime kho ānanda dasapuggalā santo saüvijjamānā lokasmi. Yathāråpena ānanda sãlena purāõo samannāgato ahosi, tathāråpena sãlena isidatto samannāgato abhavissa, nayidha purāõo isidattassa gatimpi a¤¤assa. [PTS Page 144] [\q 144/] yathāråpāya ca ānanda pa¤¤āya isidatto samannāgato ahosi, yathāråpāya pa¤¤āya purāõo samannāgate abhavissa, nayidha isidatto purāõassa gatimpi a¤¤assa. Iti kho ānanda ime puggalā ubho ekaīgahãnāti. 10. 2. 3. 6 Tayodhamma suttaü (Sāvatthi) Tayo me bhikkhave dhammā loke na saüvijjeyyuü, na tathāgato loke uppajjeyya arahaü sammāsambuddho, na tathāgatappavedito dhammavinayo loke dippeyya. Katame tayo: Jāti ca jarā ca maraõa¤ca. Ime kho bhikkhave tayo dhammā loke na saüvijjeyyuü, na tathāgato loke uppajjeyya arahaü sammāsambuddho, na tathāgatappavedito dhammavinayo leke dippeyya. Yasmā ca kho bhikkhave ime tayo dhammā loke saüvijjanti, tasmā tathāgato loke uppajjati arahaü sammāsambuddho. Tasmā tathāgatappavedito dhammavinayo loke dippati. 1. Tayome bhikkhave dhammā appahāya abhabbo jātiü pahātuü jaraü pahātuü maraõaü pahātuü. Katame tayo: rāgaü appahāya dosaü appahāya mohaü appahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahāya abhabbo jātiü pahātuü jaraü pahātuü maraõaü pahātuü. 1. Tadanantaraü naü sãmu. 2. Kahaü machasaü, [BJT Page 258] [\x 258/] 2. Tayome bhikkhave dhamme appahāya abhabbo rāgaü pahātuü dosaü pahātuü mohaü pahātuü. Katame tayo: sakkāyadiņņhiü appahāya vicikicchaü appahāya sãlabbataparāmāsaü appahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahāya abhabbo rāgaü pahātuü dosaü pahātuü mohaü pahātuü. [PTS Page 145] [\q 145/] 3. Tayome bhikkhave dhamme appahāya abhabbo sakkāyadiņņhiü pahātuü, vicikicchaü pahātuü sãlabbataparāmāsaü pahātuü. Katame tayo: ayonisomanasikāraü appahāya kummaggasevanaü appahāya cetaso lãnattaü appahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahāya abhabbo sakkāya diņņhiü pahātuü vicikicchaü pahātuü sãlabbataparāmāsaü pahātuü. 4. Tayome bhikkhave dhamme appahāya abhabbo ayonisomanasikāraü pahātuü kummaggasevanaü pahātuü cetaso lãnattaü pahātuü. Katame tayo:' muņņhasaccaü appahāya asampaja¤¤aü appahāya cetaso vikkhepaü appahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahāya abhabbo ayonisomanasikāraü pahātuü kummaggasevanaü pahātuü cetaso lãnattaü pahātuü. 5. Tayome bhikkhave dhamme appahāya abhabbo muņņhasaccaü pahātuü asampaja¤¤aü pahātuü cetaso vikkhepaü pahātuü. Katame tayo: ariyānamadassanakamyataü appahāya ariyadhammassa asotukamyataü appahāya upārambhacittaü appahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahāya abhabbo muņņhasaccaü pahātuü asampaja¤¤aü pahātuü cetaso vikkhepaü pahātuü. 6. Tayome bhikkhave dhamme appahāya abhabbo ariyānamadassanakamyataü pahātuü ariyadhammassa asotukamyataü pahātuü upārambhacittataü pahātuü. Katame tayo: uddhaccaü appahāya asaüvaraü appahāya dussãlyaü appahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahāya abhabbo ariyānamadassanakamyataü pahātuü ariyadhammassa asotukamyataü pahātuü upārambhacittataü pahātuü. [PTS Page 146] [\q 146/] 7. Tayome bhikkhave dhamme appahāya abhabbo uddhaccaü pahātuü asaüvaraü pahātuü dussãlyaü pahātuü. Katame tayo: assaddhiyaü appahāya avada¤¤utaü appahāya kosajjaü appahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahāya abhabbo uddhaccaü pahātuü. Asaüvaraü pahātuü dussãlyaü pahātuü. [BJT Page 260] [\x 260/] 8. Tayo me bhikkhave dhamme appahāya abhabbo assaddhiyaü pahātuü avada¤¤utaü pahātuü kosajjaü pahātuü. Katame tayo: anādariyaü appahāya dovacassataü appahāya pāpamittataü appahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahāya abhabbo assaddhiyaü pahātuü avada¤¤utaü pahātuü kosajjaü pahātuü. 9. Tayo me bhikkhave dhamme appahāya abhabbo anādariyaü pahātuü dovacassataü pahātuü pāpamittataü pahātuü. Katame tayo: ahirikaü appahāya anottappaü appahāya pamādaü appahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme appahāya abhabbo anādariyaü pahātuü dovacassataü pahātuü pāpamittataü pahātuü. 10. Ahirikoyaü bhikkhave anottappã1 pamatto hoti, so pamatto samāno abhabbo anādariyaü pahātuü dovacassataü pahātuü pāpamittaü pahātuü, so pāpamitto samāno abhabbo assaddhiyaü pahātuü avada¤¤utaü pahātuü kosajjaü pahātuü, so kusãto samāno abhabbo uddhaccaü pahātuü asaüvaraü pahātuü dussãlyaü pahātuü, so dussãlo samāno abhabbo ariyānamadassanakamyataü pahātuü ariyadhammassa asotukamyataü pahātuü, upārambhacittataü pahātuü, so upārambhacitto samāno abhabbo muņņhasaccaü pahātuü asampaja¤¤aü pahātuü cetaso vikkhepaü pahātuü so [PTS Page 147] [\q 147/] vikkhitta citto samāno abhabbo ayonisomanasikāraü pahātuü kummaggasevanaü pahātuü cetaso lãnattaü pahātuü, so lãnacitto samāno abhabbo sakkāyadiņņhiü pahātuü vicikicchaü pahātuü sãlabbataparāmāsaü pahātuü, so vicikiccho samāno abhabbo rāgaü pahātuü dosaü pahātuü mohaü pahātuü, so rāgaü appahāya dosaü appahāya mohaü appahāya abhabbo jātiü pahātuü jaraü pahātuü maraõaü pahātuü. 1. Tayo me bhikkhave dhamme pahāya bhabbo jātiü pahātuü jaraü pahātuü maraõaü pahātuü. Katame tayo: rāgaü pahāya dosaü pahāya mohaü pahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahāya bhabbo jātiü pahātuü jaraü pahātuü maraõaü pahātuü. 2. Tayo me bhikkhave dhamme pahāya bhabbo rāgaü pahātuü dosaü pahātuü mohaü pahātuü. Katame tayo: sakkāyadiņņhiü pahāya vicikicchaü pahāya sãlabbataparāmāsaü pahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahāya bhabbo rāgaü pahātuü dosaü pahātuü mohaü pahātuü. 1. Anottāpã machasaü. [BJT Page 262] [\x 262/] 3. Tayome bhikkhave dhamme pahāya bhabbo sakkāyadiņņhiü pahātuü vicikicchaü pahātuü sãlabbataparāmāsaü pahātuü. Katame tayo: ayonisomanasikāraü pahāya kummaggasevanaü pahāya cetaso lãnattaü pahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahāya bhabbo sakkāya diņņhiü pahātuü vicikicchaü pahātuü sãlabbataparāmāsaü pahātuü. 4. Tayome bhikkhave dhamme pahāya bhabbo ayonisomanasikāraü pahātuü kummaggasevanaü pahātuü cetaso lãnattaü pahātuü. Katame tayo: muņņhasaccaü pahāya asampaja¤¤aü pahāya cetaso vikkhepaü pahāya. Ime kho bhikkhave Tayo dhamme pahāya bhabbo ayoniso manasikāraü pahātuü kummaggasevanaü pahātuü cetaso lãnattaü pahātuü. [PTS Page 148] [\q 148/] 5. Tayome bhikkhave dhamme pahāya bhabbo muņņhasaccaü pahātuü asampaja¤¤aü pahātuü cetaso vikkhepaü pahātuü. Katame tayo: ariyānamadassanakamyataü pahāya ariyadhammassa asotukamyataü pahāya upārambhacittataü pahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahāya bhabbo muņņhasaccaü pahātuü asampaja¤¤aü pahātuü cetaso vikkhepaü pahātuü. 6. Tayome bhikkhave dhamme pahāya bhabbo ariyānamadassanakamyataü pahātuü ariyadhammassa asotukamyataü pahātuü upārambhacittataü pahātuü. Katame tayo: uddhaccaü pahāya asaüvaraü pahāya dussãlyaü pahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahāya bhabbo ariyānamadassanakamyataü pahātuü ariyadhammassa asotukamyataü Pahātuü upārambhacittataü pahātuü. 7. Tayome bhikkhave dhamme pahāya bhabbo uddhaccaü pahātuü asaüvaraü pahātuü dussãlyaü pahātuü. Katame tayo: assaddhiyaü pahāya avada¤¤utaü pahāya kosajjaü pahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahāya bhabbo uddhaccaü pahātuü. Asaüvaraü pahātuü dussãlyaü pahātuü. 8. Tayome bhikkhave dhamme pahāya bhabbo assaddhiyaü pahātuü avada¤¤utaü pahātuü kosajjaü pahātuü. Katame tayo: anādariyaü pahāya dovacassataü pahāya pāpamittataü pahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahāya bhabbo assaddhiyaü pahātuü avada¤¤utaü pahātuü kosajjaü pahātuü. [BJT Page 264] [\x 264/] 9. Tayo me bhikkhave dhamme pahāya bhabbo anādariyaü pahātuü dovacassataü pahātuü pāpamittataü pahātuü. Katame tayo: ahirikaü pahāya anottappaü pahāya pamādaü pahāya. Ime kho bhikkhave tayo dhamme pahāya bhabbo anādariyaü pahātuü dovacassataü pahātuü pāpamittataü pahātuü. 10. Hirimāyaü bhikkhave ottappã appamatto hoti, so appamatto samāno bhabbo anādariyaü pahātuü dovacassataü pahātuü pāpamittataü pahātuü. So kalyāõamitto [PTS Page 149] [\q 149/] samāno bhabbo assaddhiyaü pahātuü avada¤¤utaü pahātuü kosajjaü pahātuü. So āraddhaviriyo samāno bhabbo uddhaccaü pahātuü asaüvaraü pahātuü dussãlyaü pahātuü. So sãlavā samāno bhabbo ariyānamadassanakamyataü pahātuü ariyadhammassa asotukamyataü pahātuü upārambhacittataü pahātuü. So anupārambhacitto samāno bhabbo muņņhasaccaü pahātuü asampaja¤¤aü pahātuü cetaso vikkhepaü pahātuü. So avikkhittacitto samāno bhabbo ayonisomanasikāraü pahātuü kummaggasevanaü pahātuü cetaso lãnattaü pahātuü. So alãnacitto samāno bhabbo sakkāyadiņņhiü pahātuü vicikicchaü pahātuü, sãlabbataparāmāsaü pahātuü. So avicikiccho samāno bhabbo rāgaü pahātuü dosaü pahātuü mohaü pahātuü. So rāgaü pahāya dosaü pahāya mohaü pahāya bhabbo jātiü pahātuü jaraü pahātuü maraõaü pahātunti. 10. 2. 3. 7 Kāka suttaü (Sāvatthi) Dasahi bhikkhave asaddhammehi samannāgato kāko. Katamehi dasahi: dhaüsã ca pagabbho ca tintino ca mahagghaso ca luddo ca akāruõiko ca dubbalo ca oravitā ca muņņhassatã ca necayiko1ca. Imehi kho bhikkhave dasahi asaddhammehi samannāgato kāko. Evameva kho bhikkhave dasahi asaddhammehi samannāgato pāpabhikkhu. Katamehi dasahi: dhaüsã ca pagabbho ca tintino ca mahagghaso ca luddo ca akāruõiko ca dubbalo ca oravitā ca muņņhassatã ca necayiko ca. Imehi kho bhikkhave dasahi asaddhammehi samannāgato pāpabhikkhåti. 1. Nerasãko sãmu. [BJT Page 266] [\x 266/] [PTS Page 150] [\q 150/] 10. 2. 3. 8 Nigaõņha suttaü (Sāvatthi) Dasahi bhikkhave asaddhammehi samannāgatā nigaõņhā. Katamehi dasahi: assaddhā bhikkhave nigaõņhā, dussãlā bhikkhave nigaõņhā, ahirikā bhikkhave nigaõņhā, anottappino bhikkhave nigaõņhā, asappurisambhattino bhikkhave nigaõņhā, attukkaüsakaparavambhakā bhikkhave nigaõņhā, sandiņņhiparāmāsā ādhānagāhã duppaņinissaggino bhikkhave nigaõņhā, kuhakā bhikkhave nigaõņhā, pāpicchā bhikkhave nigaõņhā, micchādiņņhikā bhikkhave nigaõņhā. Imehi kho bhikkhave dasahi asaddhammehi samannāgatā nigaõņhāti. 10. 2. 3. 9 âghātavatthu suttaü (Sāvatthi) Dasa imāni bhikkhave āghātavatthåni. Katamāni dasa: anatthamme acarãti āghātaü bandhati, anattamme caratãti āghātaü bandhati, anatthamme carissatãti āghātaü bandhati. Piyassa me manāpassa anatthaü acarãti āghātaü bandhati, anatthaü caratãti āghātaü bandhati, anatthaü carissatãti āghātaü bandhati. Appiyassa me amanāpassa atthaü acari āghātaü bandhati, atthaü carati āghātaü bandhati, atthaü carissatãti āghātaü bandhati, aņņhāne ca kuppati. Imāni kho bhikkhave dasa āghātavatthånãti. 10. 2. 3. 10 âghātapaņivinaya suttaü (Sāvatthi) Dasa ime bhikkhave āghātapaņivinayā. Katame dasa: anatthamme acari, taü kutettha labbhāti āghātaü [PTS Page 151] [\q 151/] paņivineti. Anatthamme carati, taü kutettha labbhāti āghātaü paņivineti. Anatthamme carissati,taü kutettha labbhāti āghātaü paņivineti. Piyassa me manāpassa anatthaü acari, taü kutettha labbhāti āghātaü paņivineti. Anattaü carati, taü kutettha labbhāti āghātaü paņivineti. Anatthaü carissati, taü kutettha labbhāti āghātaü paņivineti. Appiyassa me amanāpassa atthaü acari taü kutettha labbhāti āghātaü paņivineti. Piyassa me manāpassa atthaü carati taü kutettha labbhāti āghātaü paņivineti. Appiyassa me amanāpassa atthaü carissati taü kutettha labbhāti āghātaü paņivineti. Aņņhāne ca na kuppati. Ime kho bhikkhave dasa āghāta paņivinayāti. âkaīkhavaggo tatiyo. Tatruddānaü âkaīkho kaõņako iņņhāvaķķhã ca migasālāyā1 Abhabbo ceva kākoca nigaõņhā dve ca vatthånãti2 1 . Migasālāya machasaü 2. âsākati machasaü [BJT Page 268] [\x 268/] 10. 2. 4. 1 Bāhuna suttaü Ekaü samayaü bhagavā campāyaü viharati gaggarāya pokkharaõiyā tãre. Atha kho āyasmā bāhuno1 yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā bāhuno bhagavantaü etadavoca: Katihi nu kho bhante dhammehi tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharitãti ? [PTS Page 152] [\q 152/] Dasahi kho pana bāhuna dhammehi tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Katamehi dasahi: råpena kho bāhuna tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Vedanāya kho bāhuna tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Sa¤¤āya kho bāhuna tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Saīkhārehi kho bāhuna tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Vi¤¤āõena kho bāhuna tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Jātiyā kho bāhuna tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Jarāya kho bāhuna tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Maraõena kho bāhuna tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Dukkhehi kho bāhuna tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Kilesehi kho bāhuna tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharati. Seyyathāpi bāhuna uppalaü vā padumaü vā puõķarãkaü vā udake jātaü udake saüvaķķhaü udakā accuggamma tiņņhati anupalittaü udakena. Emameva kho bāhuna imehi dasahi dhammehi tathāgato nissaņņho visaüyutto vippamutto vimariyādãkatena cetasā viharitãti. 10. 2. 4. 2 ânanda suttaü (Sāvatthi) Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho āyasmantaü ānandaü bhagavā etadavoca: 1. Cāhano machasaü [BJT Page 270] [\x 270/] 1. So vatānanda bhikkhu assaddho samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. 2. So vatānanda bhikkhu dussãlo samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. 3. So vatānanda bhikkhu appassuto samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. 4. So vatānanda bhikkhu dubbaco samāno imasmiü dhammavinaye [PTS Page 153] [\q 153/] vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. 5. So vatānanda bhikkhu pāpamitto samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. 6. So vatānanda bhikkhu kusãto samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. 7. So vatānanda bhikkhu muņņhassati samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. 8. So vatānanda bhikkhu asantuņņho samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. 9. So vatānanda bhikkhu pāpiccho samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü virålhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. 10. So vatānanda bhikkhu micchādiņņhiko samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü virålhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. [BJT Page 272] [\x 272/] So vatānanda bhikkhu imehi dasahi dhammehi samannāgato imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. 1. So vatānanda bhikkhu saddho samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjati. 2. So vatānanda bhikkhu sãlavā samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjati. 3. So vatānanda bhikkhu bahussuto sutadharo samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjati. 4. So vatānanda bhikkhu suvaco samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjati. 5. So vatānanda bhikkhu kalyāõamitto samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjati. 6. So vatānanda bhikkhu āraddhaviriyo samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjati. 7. So vatānanda bhikkhu upaņņhitasati samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü [PTS Page 154] [\q 154/] āpajjissatãti ņhānametaü vijjati. 8. So vatānanda bhikkhu santuņņho samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjati. 9. So vatānanda bhikkhu appiccho samāno imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjati. [BJT Page 274 [\x 274/] 10.] So vatānanda bhikkhu sammādiņņhiko samāno imasmiü dhamma vinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjati. So vatānanda bhikkhu imehi dasahi dhammehi samannāgato imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjatãti. 10. 2. 4. 3 Puõõiya suttaü (Sāvatthi) Atha kho āyasmā puõõiyo yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā puõõiyo bhagavantaü etadavoca: ''ko nu kho bhante, hetu, ko paccayo, yena appekadā tathāgataü dhammadesanā paņibhāti, appekadā nappaņibhātã?''Ti. Saddho ca puõõiya bhikkhu hoti, no ca upasaīkamitā, neva tāva tathāgataü dhammadesanā paņibhāti. Yato ca kho puõõiya bhikkhu saddho ca hoti upasaīkamitā ca, evaü tathāgataü dhammadesanā paņibhāti. Saddho ca puõõiya bhikkhu hoti upasaīkamitā ca, no ca payirupāsitā payirupāsitā ca, no ca paripucchitā, paripucchitā ca, noca ohitasoto dhammaü suõāti, ohitasoto ca dhammaü suõāti, no ca sutvā dhammaü dhāreti, sutvā ca dhammaü dhāreti, no ca dhatānaü dhammānaü atthaü upaparikkhati. Dhatāna¤ca dhammānaü atthaü upaparikkhati, no ca [PTS Page 155] [\q 155/] atthama¤¤āya dhamma ma¤¤āya dhammānudhammapaņipanno hoti. Atthama¤¤āya dhammama¤¤āya dhammānudhammapaņipanno ca hoti. No ca kalyāõavāco hoti kalyāõavākkaraõo poriyā vācāya samannāgato vissaņņhāya aneëagalāya atthassa vi¤¤āpaniyā. Kalyāõavāco ca hoti kalyāõavākkaraõo poriyā vācāya samannāgato vissaņņhāya aneëagalāya atthassa vi¤¤āpaniyā, no ca sandassako hoti samādapako samuttejako sampahaüsako sabrahmacārãnaü. Na ca tāva tathāgataü dhammadesanā paņibhāti. [BJT Page 276] [\x 276/] Yato ca kho puõõiya bhikkhu saddho ca hoti upasaīkamitā ca payirupāsitā ca paripucchitā ca, ohitasoto ca dhammaü suõāti, sutvā ca dhammaü dhāreti. Dhatāna¤ca dhammānaü atthaü upaparikkhati. Atthama¤¤āya dhammama¤¤āya dhammānudhammapaņipanno ca hoti, kalyāõavāco ca hoti kalyāõavākkaraõo poriyā vācāya samannāgato vissaņņhāya aneëagalāya atthassa vi¤¤āpaniyā. Sandassako ca hoti samādapako samuttejako sampahaüsako sabrahmacārãnaü. Evaü tathāgataü dhammadesanā paņibhāti. Imehi kho puõõiya, dasahi dhammehi samannāgato ekantapaņibhānaü tathāgataü dhammadesanā hotãti. 10. 2. 4. 4. Byākaraõa suttaü (Sāvatthi) Tatra kho āyasmā mahāmoggallāno bhikkhu āmantesi 'āvuso bhikkhavo1'ti. âvuso'ti kho te bhikkhu āyasmato mahāmoggallānassa paccassosuü. âyasmā mahāmoggallāno etadavoca: Idhāvuso bhikkhu a¤¤aü byākaroti ''khãõā jāti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nāparaü itthattāyāti pajānāmã''ti. Tamenaü tathāgato vā [PTS Page 156] [\q 156/] tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo samanuyu¤jati, samanugāhati, samanubhāsati. So tathāgatena vā tathāgatasāvakena vā jhāyinā samāpattikusalena paracittakusalena paracittapariyāyakusalena samanuyu¤jiyamāno samanugāhiyamāno samanubhāsiyamāno irãõaü āpajjati, vipinaü2 āpajjati. Anayaü āpajjati. Byasanaü āpajjati. Anayabyasanaü āpajjati. Tamenaü tathāgato vā, tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca manasikaroti: 1. âvuso bhikkhave machasaü 2. Vicinaü machasaü, vijinaü sãmu [BJT Page 278] [\x 278/] ''Kinnukho ayamāyasmā a¤¤aü byākaroti khãõā jāti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nāparaü itthattāyāti pajānāmã''ti. 1. Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpatti kusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca pajānāti: kodhano kho pana ayamāyasmā, kodhapariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, kodhapariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 2. Upanāhã kho pana ayamāyasmā, upanāhapariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, upanāhapariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 3. Makkhã kho pana ayamāyasmā, makkhapariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, makkhapariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 4. Palāsã kho pana ayamāyasmā, palāsapariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, palāsapariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 5. Issukã kho pana ayamāyasmā, issāpariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, issāpariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 6. Maccharã kho pana ayamāyasmā, maccherapariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, maccherapariyuņņhānaü [PTS Page 157] [\q 157/] kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 7. Saņho kho pana ayamāyasmā, sāņheyyapariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, sāņheyyapariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 8. Māyāvã kho pana ayamāyasmā, māyāpariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, māyāpariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. [BJT Page 280] [\x 280/] 9. Pāpiccho kho pana ayamāyasmā icchāpariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, icchāpariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 10. Muņņhassati1 kho pana ayamāyasmā uttarikaraõãye oramattakena visesādhigamena antarāvosānaü āpanno, antarāvosānagamanaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. So vatāvuso bhikkhu ime dasadhamme appahāya imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. So vatāvuso bhikkhu ime dasadhamme pahāya imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjatãti. 10. 2. 4. 5 Katthã suttaü Ekaü samayaü bhagavā mahācundo cetãsu viharati sahajātiyaü. Tatra kho āyasmā mahācundo bhikkhu āmantesi 'āvuso bhikkhavo'ti āvusoti kho te bhikkhu āyasmato mahācundassa paccassosuü. âyasmā mahācundo etadavoca: Idhāvuso bhikkhu katthã hoti vikatthi adhigamesu ''ahaü paņhamaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü dutiyaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü tatiyaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü catutthaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü [PTS Page 158] [\q 158/] ākāsāna¤cāyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü vi¤¤āõa¤cāyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü āki¤ca¤¤āyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü sa¤¤āvedayitanirodhaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipã''ti. 1. Sati machasaü [BJT Page 282] [\x 282/] Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo samanuyu¤jati samanugāhati samanubhāsati. So tathāgatena vā tathāgatasāvakena vā jhāyinā samāpattikusalena paracittakusalena paracittapariyāyakusalena samanuyu¤jiyamāno samanugāhiyamāno samanubhāsiyamāno irãõaü āpajjati vipinaü āpajjati anayaü āpajjati byasanaü āpajjati anayabyasanaü āpajjati. Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca manasikaroti, kinnu kho ayamāyasmā katthi hoti vikatthi adhigamesu ''ahaü paņhamaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü dutiyaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü tatiyaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü catutthaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü ākāsāna¤cāyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü vi¤¤āõa¤cāyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü āki¤ca¤¤āyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü sa¤¤āvedayitanirodhaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipã''ti. Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca pajānāti. 1. Dãgharattaü kho pana ayamāyasmā, khaõķakārã chiddakārã sabalakārã kammāsakārã na sannatakārã na sannatavuttã sãlesu dussãlo kho panāyamāyasmā, dussãlyaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 2. Assaddho kho pana ayamāyasmā, assaddhiyaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 3. Appassuto kho pana ayamāyasmā, anācāro, appasaccaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. [PTS Page 159] [\q 159/] 4. Dubbaco kho pana ayamāyasmā, dovacassatā kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 5. Pāpamitto kho pana ayamāyasmā, pāpamitto kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 6. Kusãto kho pana ayamāyasmā, kosajjaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. [BJT Page 284] [\x 284/] 7. Muņņhassati kho pana ayamāyasmā, muņņhasaccaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 8. Kuhako kho pana ayamāyasmā, koha¤¤aü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 9. Dubbharo kho pana ayamāyasmā, dubbharatā kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 10. Duppa¤¤o kho pana ayamāyasmā, duppa¤¤atā kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. Seyyathāpi āvuso sahāyako sahāyakaü evaü vadeyya: yadā te samma dhanena dhanakaraõãyaü assa, yācissasi1 maü dhanaü, dassāmi te dhananti. So kismicideva dhanakaraõãye samuppanne sahāyako sahāyakaü evaü vadeyya: ''Attho me samma dhanena, dehi me dhananti''. So evaü vadeyya: ''tena hi samma idha khanāhã''ti. So tatra khananto nādhigaccheyya, so evaü vadeyya: ''alikaü maü samma avaca, tucchakaü maü samma avaca ''idha khanāhã''ti. So evaü vadeyya ''nāhaü taü samma alikaü avacaü, tucchakaü avacaü, tena hi samma idha khanāhã''ti. So tatrapi khananto nādhigaccheyya, so evaü vadeyya ''alikaü maü samma avaca, tucchakaü maü samma avaca 'idha khanāhã'ti. So evaü vadeyya ''nāhaü taü samma alikaü avacaü, na tucchakaü avacaü, tena hi samma idha khanāhã, ti. So tatrapi khananto nādhigaccheyya, so evaü vadeyya ''alikaü maü samma avaca, tucchakaü maü samma avaca 'idha khanāhã'ti. So evaü vadeyya ''nāhaü taü samma alikaü avacaü, tucchakaü avacaü, tena hi samma idha khanāhã''ti. So tatrapi khananto nādhigaccheyya, so evaü vadeyya ''alikaü maü samma avaca, tucchakaü maü samma avaca 'idha khanāhã''ti. So evaü vadeyya ''nāhaü taü samma alikaü avacaü, tucchakaü [PTS Page 160] [\q 160/] avacaü, api ca ahameva ummādaü pāpuõiü cetaso vipariyāya''nti. 1. Sāceyyāsi machasaü [BJT Page 286] [\x 286/] Evameva kho āvuso bhikkhu katthã vikatthã adhigamesu ''ahaü paņhamaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü dutiyaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü tatiyaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü catutthaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü ākāsāna¤cāyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü vi¤¤āõa¤cāyatanaü samāpajjāmipi vuņņhāhāmipi. Ahaü āki¤ca¤¤āyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi ahaü sa¤¤āvedayitanirodhaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipã''ti. Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyi samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo samanuyu¤jati samanugāhati samanubhāsati. So tathāgatena vā tathāgatasāvakena vā jhāyinā samāpattikusalena paracittakusalena paracittapariyāyakusalena samanuyu¤jiyamāno samanugāhiyamāno samanubhāsiyamāno irãõaü āpajjati byasanaü āpajjati anayabyasanaü āpajjati. Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca manasikaroti, kinnu kho āyamāyasmā katthã hoti vikatthã adhigamesu ''ahaü paņhamaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü dutiyaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü tatiyaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü catutthaü jhānaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü ākāsāna¤cāyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü vi¤¤āõa¤cāyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü āki¤ca¤¤āyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipi. Ahaü sa¤¤āvedayitanirodhaü samāpajjāmipi vuņņhahāmipã''ti. 1. Tamenaü tathāgato vā tathāgata sāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca pajānāti: [PTS Page 161] [\q 161/] dãgharattaü kho ayamāyasmā khaõķakārã chiddakārã sabalakārã kammāsakārã na sannatakārã na santatavutti sãlesu. Dussãlo kho ayamāyasmā, dussãlyaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 2. Assaddho kho pana ayamāyasmā, assaddhiyaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 1. Samanuggāhati machasaü [BJT Page 288] [\x 288/] 3. Appassuto kho pana ayamāyasmā anācāro, appasaccaü kho pata tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 4. Dubbaco kho pana ayamāyasmā, dovacassatā kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 5. Pāpamitto kho pana ayamāyasmā, pāpamitto kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 6. Kusãto kho pana ayamāyasmā, kosajjaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 7. Muņņhassati kho pana ayamāyasmā, muņņhasaccaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 8. Kuhako kho pana ayamāyasmā, koha¤¤aü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 9. Dubbharo kho pana ayamāyasmā, dubbharatā kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. 10. Duppa¤¤o kho pana ayamāyasmā, duppa¤¤atā kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. So vatāvuso bhikkhu ime dasadhamme appahāya imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. So vatāvuso bhikkhu ime dasa dhamme pahāya imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjatãti ņhānametaü vijjatãti. 10. 2. 4. 6 Adhimāna suttaü Ekaü samayaü āyasmā mahākassapo rājagahe viharati vephavane kalandakanivāpe. Tatra kho āyasmā [PTS Page 162] [\q 162/] mahākassapo bhikkhå āmantesi 'āvuso bhikkhavo'2ti. âvuso'ti kho te bhikkhu āyasmato mahākassapassa paccassosuü. âyasmā mahākassapo etadavoca: 1. Kuhanā sãmu 2. Bhikkhavetã machasaü. [BJT Page 290] [\x 290/] Idhāvuso bhikkhu a¤¤aü byākaroti ''khãõā jāti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nāparaü itthattāyāti pajānāmã''ti. Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo samanuyu¤jati samanugāhati samanubhāsati. So tathāgatena vā tathāgatasāvakena vā jhāyinā samāpattikusalena paracittakusalena paracittapariyāyakusalena samanuyu¤jiyamāno samanugāhiyamāno samanubhāsiyamāno irãõaü āpajjati, vipinaü āpajjati, anayaü āpajjati, byasanaü āpajjati, anayabyasanaü āpajjati. Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca manasikaroti ''kiü nu kho ayamāyasmā a¤¤aü byākaroti 'khãõā jāti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nāparaü itthattāyāti pajānāmã''ti. Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca pajānāti. Adhimāniko kho ayamāyasmā adhimānasacco appatte pattasa¤¤ã akate katasa¤¤ã anadhigate adhigatasa¤¤ã adhimānena a¤¤aü byākaroti 'khãõā jāti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nāparaü itthattāyāti pajānāmã''ti. Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca manasikaroti ''kinnu kho ayamāyasmā nissāya adhimāniko adhimānasacco appatte pattasa¤¤ã akate katasa¤¤ã anadhigate adhigatasa¤¤ã adhimānena a¤¤aü byākaroti 'khãõā [PTS Page 163] [\q 163/] jāti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nāparaü itthattāyāti pajānāmã'ti. '' [BJT Page 292] [\x 292/] Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca pajānāti. Bahussuto kho pana ayamāyasmā sutadharo sutasannicayo, ye te dhammā ādikalyāõā, majjhekalyāõā, pariyosānakalyāõā sātthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti. Tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā. Tasmā ayamāyasmā adhimāniko adhimāna sacco appatte pattasa¤¤ã akate katasa¤¤ã anadhigate adhigatasa¤¤ã adhimānena a¤¤aü byākaroti 'khãõā jāti vusitaü brahmacariyaü katakaraõãyaü nāparaü itthattāyāti pajānāmã'ti. Tamenaü tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyã samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaü cetasā ceto paricca pajānāti, abhijjhālå kho pana ayamāyasmā abhijjhāpariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, abhijjhāpariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. Byāpanno kho pana ayamāyasmā byāpādapariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, byāpādapariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. Thãnamiddho kho pana ayamāyasmā thãnamiddhapariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, thãnamiddhapariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. Uddhato kho pana ayamāyasmā uddhaccapariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, uddhaccapariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. Vicikiccho kho pana ayamāyasmā vicikicchāpariyuņņhitena cetasā bahulaü viharati, vicikicchāpariyuņņhānaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. [BJT Page 294] [\x 294/] Kammārāmo kho pana ayamāyasmā kammarato kammārāmataü anuyutto. [PTS Page 164] [\q 164/] kammārāmatā kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. Bhassārāmo kho pana ayamāyasmā bhassarato bhassārāmataü anuyutto, bhassārāmatā kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. Niddārāmo kho pana ayamāyasmā niddārato niddārāmataü anuyutto. Niddārāmatā kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. Saīgaõikārāmo kho pana ayamāyasmā. Saīgaõikarato saīgaõikārāmataü anuyutto, saīgaõikārāmatā kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. Muņņhassati kho pana ayamāyasmā uttariü karaõãye oramattakena visesādhigamena antarāvosānaü āpanno. Antarāvosānagamanaü kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaü. So vatāvuso bhikkhu ime dasadhamme appahāya imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti netaü ņhānaü vijjati. So vatāvuso bhikkhu ime dasadhamme pahāya imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjissatãti ņhānametaü vijjatãti: 10. 2. 4. 7 Adhikaraõika suttaü (Sāvatthi) Tatra kho bhagavā kalandakaü1 bhikkhuü ārabbha bhikkhå āmantesi 'bhikkhavo'ti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: 1. Idha bhikkhave bhikkhu adhikaraõiko hoti, adhikaraõasamathassa na vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu adhikaraõiko hoti, adhikaraõasamathassa na vaõõavādã, ayampi dhammo na piyattāya na garuttāya na bhāvanāya na sāma¤¤āya na ekãbhāvāya saüvattati. 1. Kālaķakataü machasaü, kālaka bhikkhuü syā. [BJT Page 296] [\x 296/] [PTS Page 165] [\q 165/] 2. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu na sikkhākāmo hoti, sikkhāsamādānassa na vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu na sikkhākāmo hoti, sikkhāsamādānassa na vaõõavādã, ayampi dhammo na piyattāya na garuttāya na bhāvanāya na sāma¤¤āya na ekãbhāvāya saüvattati. 3. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu pāpiccho hoti, icchā vinayassa na vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu pāpiccho hoti, icchāvinayassa na vaõõavādã, ayampi dhammo na piyattāya na garuttāya na bhāvanāya na sāma¤¤āya na ekãbhāvāya saüvattati. 4. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu kodhano hoti, kodhavinayassa na vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu kodhano hoti, kodhavinayassa na vaõõavādã, ayampi dhammo na piyattāya na garuttāya na bhāvanāya na sāma¤¤āya na ekãbhāvāya saüvattati. 5. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu makkhã hoti, makkha vinayassa na vaõõavādã, yampi bhikkhave bhikkhu makkhã hoti, makkhavinayassa na vaõõavādã, ayampi dhammo na piyattāya na garuttāya na bhāvanāya na sāma¤¤āya na ekãbhāvāya saüvattati. 6. Puna ca paraü bhikkhave saņho hoti, sāņheyya vinayassa na vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu saņho hoti, sāņheyyavinayassa na vaõõavādã ayampi dhammo na piyattāya na garuttāya na bhāvanāya na sāma¤¤āya na ekãbhāvāya saüvattati. 7. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu māyāvã hoti, māyāvinayassa na vaõõavādã, yampi bhikkhave bhikkhu māyāvã hoti, māyāvinayassa na vaõõavādã, ayampi dhammo na piyattāya na garuttāya na bhāvanāya na sāma¤¤āya na ekãbhāvāya saüvattati. [PTS Page 166] [\q 166/] 8. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammānaü na nisāmakajātiyo hoti dhamma nisantiyā na vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu dhammānaü na nisāmakajātiyo hoti, dhamma nisantiyā na vaõõavādã, ayampi dhammo na piyattāya na garuttāya na bhāvanāya na sāma¤¤āya na ekãbhāvāya saüvattati. 298. 9. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu na paņisallāno hoti, paņisallānassa na vaõõavādã yampi bhikkhave bhikkhu na paņisallāno hoti, paņisallānassa na vaõõavādã, ayampi dhammo na piyattāya na garuttāya na bhāvanāya na sāma¤¤āya na ekãbhāvāya saüvattati. 10. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu sabrahmacārãnaü na paņisanthārako hoti, paņisanthārakassa na vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu na paņisanthārako hoti, paņisanthārakassa na vaõõavādã, ayampi dhammo na piyattāya, na garuttāya na bhāvanāya na sāma¤¤āya na ekãbhāvāya saüvattati. Evaråpassa bhikkhave bhikkhuno ki¤cāpi evaü icchā uppajjeyya: 'aho vata maü sabrahmacārã sakkareyyuü garukareyyuü māneyyuü påjeyyunti'. Atha kho naü sabrahmacārã na ceva sakkaronti, na garukaronti, na mānenti, na påjenti, taü kissahetu: Tathā hissa bhikkhave vi¤¤å sabrahmacārã te pāpake akusale dhamme appahãne samanupassanti. Seyyathāpi bhikkhave assakhaluīkassa ki¤cāpi evaü icchā uppajjeyya: aho vata maü manussā ājānãyaņņhāne ņhapeyyuü, ājānãyahe jana¤ca bhojeyyuü, ājānãyaparimajjana¤ca parimajjeyyunti''. Atha kho naü manussā na ceva ājānãyaņņhāne ņhapenti, na ca ājānãyabhojanaü bhojenti, na ca ājānãyaparimajjanaü parimajjanti. [PTS Page 167] [\q 167/] taü kissa hetu: tathā hissa bhikkhave vi¤¤å manussā tāni sāņheyyāni, kåņeyyāni jimbheyyāni vaīkeyyāni appahãnāni samanupassanti. Evameva kho bhikkhave evaråpassa bhikkhuno ki¤cāpi evaü icchā uppajjeyya: ''aho vata maü sabrahmacārã sakkareyyuü garukareyyuü māneyyuü påjeyyunti''. Atha kho naü sabrahmacārã na ceva sakkaronti, na garukaronti, na mānenti, na påjenti. Taü kissa hetu: tathā hissa bhikkhave vi¤¤å sabrahmacārã te pāpake akusale dhamme appahãne samanupassanti. 1. Idha pana bhikkhave bhikkhu na adhikaraõiko hoti, adhikaraõasamathassa vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu na adhikaraõiko hoti, adhikaraõasamathassa vaõõavādã, ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya sāma¤¤āya ekãbhāvāya saüvattati. [BJT Page 300] [\x 300/] 2. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu sikkhākāmo hoti, sikkhāsamādānassa vaõõavādã, yampi bhikkhave bhikkhu sikkhākāmo sikkhāsamādānassa vaõõavādã, ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya sāma¤¤āya ekãbhāvāya saüvattati. 3. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu appiccho hoti, icchāvinayassa vaõõavādã, yampi bhikkhave bhikkhu appiccho hoti, icchāvinayassa vaõõavādã, ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya sāma¤¤āya ekãbhāvāya saüvattati. 4. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu akkodhano hoti, kodhavinayassa vaõõavādã yampi bhikkhave bhikkhu akkodhano hoti, kodhavinayassa vaõõavādã. Ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya sāma¤¤āya ekãbhāvāya saüvattati. 5. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu amakkhã hoti, makkhavinayassa vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu amakkhã hoti, makkhavinayassa vaõõavādã, ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya sāma¤¤āya ekãbhāvāya saüvattati. [PTS Page 168] [\q 168/] 6. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu asaņho hoti, sāņheyya vinayassa vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu asaņho hoti, sāņheyyavinayassa vaõõavādã, ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya sāma¤¤āya ekãbhāvāya saüvattati. 7. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu amāyāvã hoti, māyāvinayassa vaõõavādã. Yampi bhikkhave amāyāvã hoti, māyāvinayassa vaõõavādã ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya sāma¤¤āya ekãbhāvāya saüvattati. 8. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu dhammānaü nisāmakajātiyo hoti, dhammanisantiyā vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu dhammānaü nisāmakajātiyo hoti, dhammanisantiyā vaõõavādã, ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya sāma¤¤āya ekãbhāvāya saüvattati. 9. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu paņisallãno hoti, paņisallānassa vaõõavādã, yampi bhikkhave bhikkhu paņisallãno hoti, paņisallānassa vaõõavādã, ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya sāma¤¤āya ekãbhāvāya saüvattati. [BJT Page 302] [\x 302/] 10. Puna ca paraü bhikkhave bhikkhu sabrahmacārãnaü paņisanthārako hoti, paņisanthārakassa vaõõavādã. Yampi bhikkhave bhikkhu paņisanthārako hoti, paņisanthārakassa vaõõavādã, ayampi dhammo piyattāya garuttāya bhāvanāya, sāma¤¤āya ekãbhāvāya saüvattati. Evaråpassa bhikkhave bhikkhuno ki¤cāpi na evaü icchā uppajjeyya, ''aho vata maü sabrahmacārã sakkareyyuü garukareyyuü, māneyyuü påjeyyunti''. Atha kho naü sabrahmacārã sakkaronti, garukaronti, mānenti, påjenti, taü kissa hetu: tathā hissa bhikkhave vi¤¤å sabrahmacārã te pāpake akusale dhamme pahãne samanupassanti. Seyyathāpi bhikkhave bhaddassa assājānãyassa ki¤cāpi na evaü icchā uppajjeyya: ''aho vata maü manussā ājānãyaņņhāne ņhapeyyuü ājānãyabhojanana¤ca bhojeyyuü, ājānãyaparimajjana¤ca parimajjeyyunti'', atha kho naü manussā ājānãyaņņhāne ņhapenti, ājānãyabhojana¤ca [PTS Page 169] [\q 169/] bhojentã, ājānãyaparimajjana¤ca parimajjanti. Taü kissa hetu: tathā hissa bhikkhave vi¤¤å manussā tāni sāņheyyāni kåņeyyāni jimheyyāni vaīkeyyāni pahãnāni samanupassanti. Evameva kho bhikkhave evaråpassa bhikkhuno ki¤cāpi na evaü icchā uppajjeyya: ''aho vata maü sabrahmacārã sakkareyyuü, garukareyyuü, māneyyuü, påjeyyunti'', atha kho naü sabrahmacārã sakkaronti, garukaronti, mānenti, påjenti taü kissa hetu: tathā hissa bhikkhave vi¤¤å sabrahmacārã te pāpake akusale dhamme pahãne samanupassantãti. 10. 2. 4. 8 Akkosakasuttaü (Sāvatthi) Yo so bhikkhave bhikkhu akkosakaparibhāsako ariyåpavādã sabrahmacārãnaü, aņņhānametaü anavakāso1 yaü so dasannaü byasanānaü a¤¤ataraü byasanaü na nigaccheyya. Katamesaü dasannaü: 1. hānametaü avakāso yaü so dasannaü byasanānaü a¤¤ataraü byasanaü nigaccheyya machasaü [BJT Page 304] [\x 304/] Anadhigataü nādhigacchati, adhigatā parihāyanti, saddhammassa na vodānayanti. 1 Saddhammesu vā adhimāniko hoti, anabhirato vā brahmacariyaü carati, a¤¤ataraü vā saīkiliņņhaü āpattiü āpajjati, gāëhaü vā rogātaīkaü phusati, ummādaü vā pāpuõāti cittakkhepaü, sammåëho kālaü karoti, kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjati. Yo so bhikkhave bhikkhu akkosaparibhāsako ariyåpavādã sabrahmacārãnaü. hānametaü avakāso, yaü so imesaü dasannaü byasanānaü a¤¤ataraü byasanaü nigaccheyyāti. [PTS Page 170] [\q 170/] 10. 2. 4. 9 Kokālika suttaü (Sāvatthi) Atha kho kokāliko bhikkhu yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho kokāliko bhikkhu bhagavantaü etadavoca: ''pāpicchā bhante sāriputta moggallānā, pāpikānaü icchānaü vasaü gatā''ti. Mā hevaü kokālika, mā hevaü kokālika, pasādehi kokālika sāriputtamoggallānesu cittaü, pesalā sāriputtamoggallānāti. Dutiyampi kho kokāliko bhikkhu bhagavantaü etadavoca: ''ki¤cāpi me bhante bhagavā saddhāyiko paccayiko, atha kho pāpicchāva sāriputtamoggallānā pāpikānaü icchānaü vasaü gatā''ti. Mā hevaü kokālika mā hevaü kokālika, pasādehi kokālika sāriputtamoggallānesu cittaü, pesalā sāriputtamoggallānāti. 1. Na vodāyanti machasaü, na vodānanti sãmu. [BJT Page 306] [\x 306/] Tatiyampi kho1 kokāliko bhikkhu bhagavantaü etadavoca: ''ki¤cāpi me bhante bhagavā saddhāyiko paccayiko, atha kho pāpicchāva sāriputtamoggallānā pāpikānaü icchānaü vasaü gatā''ti. Mā hevaü kokālika, mā hevaü kokālika, pasādehi kokālika sāriputtamoggallānesu cittaü, pesalā sāriputtamoggallānāti. Atha kho kokāliko bhikkhu uņņhāyāsanā bhagavantaü abhivādetvā padakkhiõaü katvā pakkāmi. Acirapakkantasseva kokālikassa bhikkhuno sāsapamattāhi piëakāhi sabbo kāyo phuņo ahosi. Sāsapamattiyo hutvā muggamattiyo ahesuü. Muggamattiyo hutvā kalāyamattiyo ahesuü. Kalāyamattiyo hutvā kolaņņhimattiyo ahesuü. Kolaņņhimattiyo hutvā kolamattiyo ahesuü, kolamattiyo hutvā āmalakamattiyo ahesuü. âmalakamattiyo hutvā beluvasalāņukamattiyo ahesuü. Beluvasalāņukamattiyo hutvā billamattiyo ahesuü. Billamattiyo hutvā pabhijjiüsu. [PTS Page 171] [\q 171/] pubba¤ca lohita¤ca pagghariüsu. Svāssudaü kadalipattesu seti macchova visagilito. Atha kho tudu pacceka brahmā2 yena kokāliko bhikkhu tenupasaīkami, upasaīkamitvā vehāse ņhatvā kokālikaü bhikkhuü etadavoca: ''pasādehi kokālika sāriputtamoggallānesu cittaü, pesalā sāriputta moggallānā''ti. Kosi tvaü āvusoti? Ahaü tudu paccekabrahmāti. Nanu tvaü āvuso bhagavatā anāgāmã vyākato, atha kiü carahi idhāgato? Passa yāva¤ca te idaü aparaddhanti. Atha kho tudu paccekabrahmā kokālikaü bhikkhuü gāthāhi ajjhabhāsi: 1. Purisassa hi jātassa kuņhārã jāyate mukhe, Yāya chindati attānaü bālo dubbhāsitaü bhaõaü. 2. Yo nindiyaü pasaüsati taü vā nindati yo pasaüsiyo, Vicināti mukhena so kaliü kalinā tena sukhaü na vindati. 1. Tatiyampi kho bhikkhave machasaü. 2. Turupacecaka brahmā machasaü. Tudipacecakabrahmā syā. [BJT Page 308] [\x 308/] 3. Appamatto1 ayaü kali yo akkhesu dhanaparājayo, Sabbassāpi sahāpi attanā ayameva mahantataro2 kali Yo sugatesu manaü padosaye 4. Sataü sahassānaü nirabbudānaü, chattiüsati pa¤ca ca abbudāni Yamariyagarahã nirayaü upetã, vācaü mana¤ca paõidhāya pāpakanti''. [PTS Page 172] [\q 172/] Atha kho kokāliko bhikkhu teneva ābādhena kālamakāsi, kālakato ca kokāliko bhikkhu padumanirayaü upapajji sāriputtamoggallānesu cittaü āghātetvā. Atha kho brahmā sahampati abhikkantāya rattiyā abhikkantavaõõo kevalakappaü jetavanaü obhāsetvā yena bhagavā tenupasaīkami, upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü aņņhāsi, ekamantaü ņhito kho brahmā sahampati bhagavantaü etadavoca: ''kokāliko bhante bhikkhu kālakato, kālakato ca bhante kokāliko bhikkhu padumanirayaü uppanno sāriputtamoggallānesu cittaü āghātetvā''ti. Idamavoca brahmā sahampati, idaü vatvā bhagavantaü abhivādetvā padakkhiõaü katvā tatthevantaradhāyi. Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhu āmantesi. Imaü bhikkhave rattiü brahmā sahampati abhikkantāya rattiyā abhikkantavaõõo kevalakappaü jetavanaü obhāsetvā yenāhaü tenupasaīkami. Upasaīkamitvā maü abhivādetvā ekamantaü aņņhāsi. Ekamantaü ņhito kho bhikkhave brahmā sahampati maü etadavoca: ''kokāliko bhante bhikkhu kālakato, kālakato ca bhante kokāliko bhikkhu padumanirayaü upapanno, sāriputtamuggallānesu cittaü āghātetvā''ti. Idamavoca bhikkhave brahmā sahampati idaü vatvā maü abhivādetvā padakkhiõaü katvā tatthevantaradhāyãti. Dãghaü evaü vutte a¤¤ataro bhikkhu bhagavantaü etadavoca: ''kãvanukho bhante padume niraye āyuppamāõanti''. Dãghaü kho bhikkhu padume niraye āyuppamāõaü, na taü sukaraü saīkhātuü ''ettakāni [PTS Page 173] [\q 173/] vassānã''ti vā ''ettakāni vassasatānã''ti vā ''ettakāni vassasahassānã''ti vā ''ettakāni vassa satasahassānã''ti vāti. 1. Appamattako machasaü. 2. Mahattataro machasaü. 3. Padusaye machasaü. [BJT Page 310] [\x 310/] Sakkā pana bhante upamaü kātunti. ''Sakkā bhikkhå''ti bhagavā avoca. Seyyathāpi bhikkhu vãsatikhāriko kosalako tilavāho, tato puriso vassasatassa vassasatassa accayena ekamekaü tilaü uddhareyya, khippataraü kho so bhikkhu vãsatikhāriko kosalako tilavāho iminā upakkamena parikkhayaü pariyādānaü gaccheyya, natveva eko abbudo nirayo. Seyyathāpi bhikkhu vãsati abbudā nirayā evameko nirabbudo nirayo. Seyyathāpi bhikkhu vãsati nirabbudā nirayā evameko ababo nirayo, seyyathāpi bhikkhu vãsati ababā nirayā evameko ahaho nirayo. Seyyathāpi bhikkhu vãsati ahahā nirayā evameko aņaņo nirayo. Seyyathāpi bhikkhu vãsati aņaņā nirayā evameko kumudo nirayo. Seyyathāpi bhikkhu vãsati kumudā nirayā evameko sogandhiko nirayo. Seyyathāpi bhikkhu vãsati sogandhikā nirayā evameko uppalako nirayo. Seyyathāpi bhikkhu vãsati uppalakā nirayā eva mevako puõķarãko nirayo. Seyyathāpi bhikkhu vãsati puõķarikā nirayā evameko padumo nirayo. Padumaü kho pana bhikkhu nirayaü kokāliko bhikkhu upapanno sāriputtamoggallānesu cittaü āghātetvāti. Idamavoca bhagavā idaü vatvā sugato athāparaü etadavoca satthā. [PTS Page 174] [\q 174/] 1. Purisassa hi jātassa kuņhārã jāyate mukhe, Yāya chindati attānaü bālo dubbhāsitaü bhaõaü. 2. Yo nindiyaü pasaüsati taü vā nindati yo pasaüsiyo, Vicināti mukhena so kaliü kalinā tena sukhaü na vindati. [BJT Page 312] [\x 312/] 3. Appamatto ayaü kali yo akkhesu dhanaparājayo, Sabbassāpi sahāpi attanā ayameva mahantataro kali Yo sugatesu manaü padosaye. 4. Sataü sahassānaü nirabbudānaü, chattiüsati pa¤ca ca abbudāni Yamariyagarahã nirayaü upeti, vācaü mana¤ca paõidhāya pāpakanti. 10. 2. 4. 10 Khãõāsavabala suttaü (Sāvatthi) Atha kho āyasmā sāriputto yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho āyasmantaü sāriputtaü bhagavā etadavoca: ''kati nu kho sāriputta khãõāsavassa bhikkhuno balāni, yehi balehi samannāgato khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti 'khãõā me āsavā'ti'' Dasa bhante khãõāsavassa bhikkhuno balāni, yehi balehi samannāgato khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti ''khãõā me āsavā''ti. Katamāni dasa: 1. Idha bhante khãõāsavassa bhikkhuno aniccato sabbe saīkhārā yathābhåtaü sammappa¤¤āya sudiņņhā honti. [PTS Page 175] [\q 175/] Yampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno aniccato sabbe saīkhārā yathābhåtaü sammappa¤¤āya sudiņņhā honti. Idampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno balaü hoti, yaü balaü āgamma khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti ''khãõā me āsavā''ti. 2. Puna ca paraü bhante khãõāsavassa bhikkhuno aīgārakāsåpamā kāmā yathābhåtaü sammappa¤¤āya sudiņņhā honti. Yampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno aīgārakāsåpamā kāmā yathābhåtaü sammappa¤¤āya sudiņņhā honti, idampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno balaü hoti, yaü balaü āgamma khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti ''khãõā me āsavā''ti. [BJT Page 314] [\x 314/] 3. Puna ca paraü bhante khãõāsavassa bhikkhuno vivekaninnaü cittaü hoti vivekapoõaü vivekapabbhāraü vavakaņņhaü1 nekkhammābhirataü vyantãbhåtaü sabbaso āsavaņņhānãyehi dhammehi. Yampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno vivekaninnaü cittaü hoti vivekapoõaü vivekapabbhāraü vavakaņņhaü nekkhammābhirataü vyantãbhåtaü sabbaso āsavaņņhānãyehi dhammehi, idampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno balaü hoti yaü balaü āgamma khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti, ''khãõā me āsavā''ti. 4. Puna ca paraü bhante khãõāsavassa bhikkhuno cattāro satipaņņhānā bhāvitā honti subhāvitā. Yampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno cattāro satipaņņhānā bhāvitā honti subhāvitā, idampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno balaü hoti yaü balaü āgamma khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti, ''khãõā me āsavā'ti. 5. Puna ca paraü bhante khãõāsavassa bhikkhuno cattāro sammappadhānā bhāvitā honti subhāvitā. Yampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno cattāro sammappadhānā bhāvitā honti subhāvitā, idampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno balaü hoti yaü balaü āgamma khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti, ''khãõā me āsavā'ti. 6. Puna ca paraü bhante khãõāsavassa bhikkhuno cattāro iddhipādā bhāvitā honti subhāvitā. Yampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno cattāro iddhipādā bhāvitā honti subhāvitā, idampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno balaü hoti yaü balaü āgamma khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti, ''khãõā me āsavā'ti. 7. Puna ca paraü bhante khãõāsavassa bhikkhuno pa¤cindriyāni bhāvitāni honti Subhāvitāni. Yampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno pa¤cindriyāni bhāvitāni honti Subhāvitāni, idampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno balaü hoti yaü balaü āgamma khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti, ''khãõā me āsavā'ti. 8. Puna ca paraü bhante khãõāsavassa bhikkhuno pa¤cabalāni bhāvitāni honti Subhāvitāni. [PTS Page 176] [\q 176/] yampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno pa¤cabalāni bhāvitāni honti Subhāvitāni, idampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno balaü hoti yaü balaü āgamma khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti, ''khãõā me āsavā'ti. 9. Puna ca paraü bhante khãõāsavassa bhikkhuno sattabojjhaīgā bhāvitā honti Subhāvitā. Yampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno sattabojjhaīgā bhāvitā honti Subhāvitā, idampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno balaü hoti yaü balaü āgamma khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti, ''khãõā me āsavā'ti. 10. Puna ca paraü bhante khãõāsavassa bhikkhuno ariyo aņņhaīgiko maggo bhāvito hoti subhāvito. Yampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno ariyo aņņhaīgiko maggo bhāvito hoti subhāvito, idampi bhante khãõāsavassa bhikkhuno balaü hoti yaü balaü āgamma khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti, ''khãõā me āsavā'ti. Imāni kho bhante dasa khãõāsavassa bhikkhuno balāni, yehi balehi samannāgato khãõāsavo bhikkhu āsavānaü khayaü paņijānāti ''khãõā me āsavā''ti. Theravaggo catuttho. Tatruddānaü: Bāhuno ānando ca puõõiyo ca byakaraõaü, Katthi a¤¤ādhikaraõaü kokāliko ca balāni cā1 ti. 1. Vicekaņņhaü, machasaü. 1. Vāhanānando puõaõiyo byākaraü katthimāniko, Napiyakekā sakokāli khãõāsavabalenacāti machasaü. [BJT Page 316] [\x 316/] 10. 2. 5. 1 Kāmabhogã suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme. Atha kho anāthapiõķiko gahapati yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho anāthapiõķikaü gahapatiü bhagavā etadavoca: [PTS Page 177] [\q 177/] Dasa ime gahapati kāmabhogã santo saüvijjamāno lokasmiü. Katame dasa. 1. Idha gahapati ekacco kāmabhogã adhammena bhoge pariyesati sāhasena. Adhammena bhoge pariyesitvā sāhasena na attānaü sukheti pãneti na saüvibhajati na pu¤¤āni karoti. 2. Idha pana gahapati ekacco kāmabhogã adhammena bhoge pariyesati sāhasena. Adhammena bhoge pariyesitvā sāhasena attānaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤āni karoti. 3. Idha pana gahapati ekacco kāmabhogã adhammena bhoge pariyesati sāhasena. Adhammena bhoge pariyesitvā sāhasena, attānaü sukheti pãneti, saüvibhajati, pu¤¤āni karoti. 4. Idha pana ekacco kāmabhogã dhammādhammena bhoge pariyesati sāhasena pi asāhasena pi. Dhammādhammena bhogepariyesitvā sāhasena pi asāhasena pi na attānaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤āni karoti. 5. Idha pana ekacco kāmabhogã dhammādhammena bhoge pariyesati sāhasena pi asāhasena pi. Dhammādhammena bhoge pariyesitvā sāhasena pi asāhasena pi attānaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤āni karoti. 6. Idha pana ekacco kāmabhogã dhammādhammena bhoge pariyesati sāhasena pi asāhasena pi. Dhammādhammena bhoge pariyesitvā sāhasena pi asāhasena pi attānaü sukheti pãneti, saüvibhajati, pu¤¤āni karoti. [BJT Page 318] [\x 318/] 7. Idha pana ekacco kāmabhogã dhammena bhege pariyesati asāhasena. Dhammena bhege pariyesitvā asāhasena na attānaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤āni karoti. 8. Idha pana gahapati ekacco kāmabhogã dhammena bhoge pariyesati, asāhasena. Dhammena bhoge pariyesitvā [PTS Page 178] [\q 178/] asāhasena attānaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤āni karoti. 9. Idha pana gahapati ekacco kāmabhogã dhammena bhoge pariyesati asāhasena. Dhammena bhoge pariyesitvā asāhasena attānaü sukheti pãneti, saüvibhajati, pu¤¤āni karoti. Te ca bhoge gathito mucchito ajjhāpanno ānādãnava dassāvã anissaraõapa¤¤o paribhu¤jati. 10. Idha pana gahapati ekacco kāmabhogã dhammena bhoge pariyesati asāhasena. Dhammena bhoge pariyesitvā asāhasena attānaü sukheti pãneti, saüvibhajati, pu¤¤āni karoti. Te ca bhoge agathito amucchito anajjhāpanno ādãnavadassāvã nissaraõapa¤¤o paribhu¤jati. 1. Tatra gahapati yvāyaü kāmabhogã adhammena bhoge pariyesati sāhasena, adhammena bhoge pariyesitvā sāhasena, na attānaü sukheti, pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤āni karoti, ayaü gahapati kāmabhogã tãhi ņhānehi gārayho: 'adhammena bhoge pariye sati sāhasenā'ti iminā paņhamena ņhānena gārayho. 'Na attānaü sukheti pãneti'ti iminā dutiyena ņhānena gārayho na saüvibhajati, na pu¤¤āni karotã'ti iminā tatiyena ņhānena gārayho ayaü gahapati kāmabhogã imehi tãhi ņhānehi gārayho. [BJT Page 320] [\x 320/] 2. Tatra gahapati yvāyaü kāmabhogã adhammena bhoge pariyesati sāhasena, adhammena bhoge pariyesitvā sāhasena attānaü sukheti, pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤āni karoti, ayaü gahapati kāmabhogã dvãhi ņhānehi gārayho, ekena ņhānena pāsaüso. 'Adhammena bhoge pariyesati sāhasenā'ti iminā paņhamena ņhānena gārayho. , Attānaü sukheti pãnetã'ti iminā eketa ņhānena pāsaüso. 'Na saüvibhajati, na pu¤¤āni karotãti iminā dutiyena ņhānena gārayho. Ayaü gahapati kāmabhogã imehi dvãhi ņhānehi gārayho. Iminā ekena ņhānena pāsaüso. [PTS Page 179] [\q 179/] 3. Tatra gahapati yvāyaü kāmabhogã adhammena bhoge pariyesati sāhasena, adhammena bhoge pariyesitvā sāhasena attānaü sukheti, pãneti, saüvibhajati, pu¤¤āni karoti, ayaü gahapati kāmabhogã ekena ņhānena gārayho, dvãhi ņhānehi pāsaüso. 'Adhammena bhoge pariyesati sāhasenā'ti iminā ekena ņhānena gārayho. , Attānaü sukheti pãnetã'ti iminā paņhameta ņhānena pāsaüso. Saüvibhajati, pu¤¤āni karotã, ti iminā dutiyena ņhānena pāsaüso. Ayaü gahapati kāmabhogã iminā ekena ņhānena gārayho. Imehi dvãhi ņhānehi pāsaüso. 4. Tatra gahapati yvāyaü kāmabhogã dhammādhammena bhoge pariyesati sāhasena pi asāhasena pi, dhammādhammena bhoge pariyesitvā sāhasena pi asāhasena pi na attānaü sukheti pãneti na saüvibhajati, na pu¤¤āni karoti, ayaü gahapati kāmabhogã ekena ņhānena pāsaüso, tãhi ņhānehi gārayho. 'Dhammena bhoge pariyesati asāhasenā'ti iminā ekena ņhānena pāsaüso. 'Adhammena bhoge pariyesati sāhasenā'ti iminā paņhamena ņhānena gārayho, 'na attānaü sukheti pãnetã'ti iminā dutiyena ņhāne gārayho. 'Na saüvibhajati, na pu¤¤āni karotã'ti iminā tatiyena ņhānena gārayho. Ayaü gahapati kāmabhogã iminā ekena ņhānena pāsaüso. Imehi tãhi ņhānehi gārayho. [BJT Page 322] [\x 322/] 5. Tatra gahapati yvāyaü kāmabhogã dhammādhammena bhoge pariyesati sāhasena pi asāhasena pi, dhammādhammena bhoge pariyesitvā sāhasena pi asāhasena pi, attānaü sukheti pãneti na saüvibhajati na pu¤¤āni karoti. Ayaü gahapati kāmabhogã dvãhi ņhānehi pāsaüso: dvãhi ņhānehi gārayho: 'dhammena bhoge pariyesati asāhasenā'ti iminā paņhamena ņhānena pāsaüso. Adhammena bhoge pariyesati sāhasenā'ti iminā paņhamena ņhanena gārayho, 'attānaü sukheti pãnetã'ti iminā dutiyena ņhānena pāsaüso. Na saüvibhajati, na pu¤¤āni karotã'ti iminā dutiyena ņhānena gārayho. [PTS Page 180] [\q 180/] ayaü gahapati kāmabhogã imehi dvãhi ņhānehi pāsaüso, imehi dvãhi ņhānehi gārayho. 6. Tatra gahapati yvāyaü kāmabhogã dhammādhammena bhoge pariyesati sāhasena pi asāhasena pi dhammādhammena bhoge pariyesitvā sāhasena pi asāhasena pi, attānaü sukheti pãneti, saüvibhajati pu¤¤āni karoti. Ayaü gahapati kāmabhogã tãhi ņhānehi pāsaüso: ekena ņhānena gārayho: 'dhammena bhoge pariyesati asāhasenā'ti iminā paņhamena ņhānena pāsaüso. Adhammena bhoge pariyesati sāhasenā'ti iminā ekena ņhānena gārayho, 'attānaü sukheti pãnetã'ti iminā dutiyena ņhānena pāsaüso. Saüvibhajati, pu¤¤āni karotã'ti iminā tatiyena ņhānena pāsaüso. Ayaü gahapati kāmabhogã imehi tãhi ņhānehi pāsaüso, iminā ekena ņhānena gārayho. 7. Tatra gahapati yvāyaü kāmabhogã dhammena bhoge pariyesati asāhasena, dhammena bhoge pariyesitvā asāhasena na attānaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤āni karoti ayaü gahapati kāmabhogã ekena ņhānena pāsaüso: dvãhi ņhānehi gārayho: dhammena bhoge pariyesati asāhasenā'ti iminā ekena ņhānena pāsaüso. 'Na attānaü sukheti pãnetã'ti, iminā paņhamena ņhānena gārayho. 'Na saüvibhajati, na pu¤¤āni karotã'ti iminā dutiyena ņhānena gārayho. Ayaü gahapati kāmabhogã iminā ekena ņhānena pāsaüso. Imehi dvãhi ņhānehi gārayho. [BJT Page 324] [\x 324/] 8. Tatra gahapati, yvāyaü kāmabhogã dhammena bhoge pariyesati asāhasena, dhammena bhoge pariyesitvā asāhasena attānaü sukheti pãneti, na saüvibhajati, na pu¤¤āni karoti ayaü gahapati kāmabhogã dvãhi ņhānehi pāsaüso: ekena ņhānena gārayho: dhammena bhoge pariyesati asāhasenā'ti iminā paņhamena ņhānena pāsaüso. Attānaü sukheti pãnetã'ti, iminā dutiyena ņhānena pāsaüso. Na saüvibhajati na pu¤¤āni karotã'ti iminā enena ņhānena gārayho. [PTS Page 181] [\q 181/] Ayaü gahapati kāmabhogã imehi dvãhi ņhānehi pāsaüso. Iminā ekena ņhānena gārayho. 9. Tatra gahapati, yvāyaü kāmabhogã dhammena bhoge pariyesati asāhasena, dhammena bhoge pariyesitvā asāhasena attānaü sukheti, pãneti saüvibhajati, pu¤¤āni karoti, teca bhoge gathito mucchito ajjhāpanno anādãnavadassāvã anissaraõapa¤¤o paribhu¤jati. Ayaü gahapati, kāmabhogã tãhi ņhānehi pāsaüso ekena ņhānena gārayho: 'dhammena bhoge pariyesati asāhasenā'ti iminā paņhamena ņhānena pāsaüso, 'attānaü sukheti pãnetã'ti iminā dutiyena ņhānena pāsaüso. Saüvibhajati pu¤¤āni karotã'ti iminā tatiyena ņhānena pāsaüso. 'Te ca bhoge gathito mucchito ajjhāpanno anādãnavadassāvã anissaraõapa¤¤o paribhu¤jatã'ti, iminā ekena ņhānena gārayho. Ayaü gahapati kāmabhogã imehi tãhi ņhānehi pāsaüso. Iminā ekena ņhānena gārayho. 10. Tatra gahapati yvāyaü kāmabhogã dhammena bhoge pariyesati, asāhasena, dhammena bhoge pariyesitvā asāhasena attānaü sukheti pãneti saüvibhajati pu¤¤āni karoti, te ca bhoge agathito amucchito anajjhāpanno, ādãnavadassāvã nissaraõa pa¤¤o paribhu¤jati. Ayaü gahapati, kāmabhogã catåhi ņhānehi pāsaüso: dhammena bhoge pariyesati asāhasenāti iminā paņhamena ņhānena pāsaüso. Attānaü sukheti pãnetã'ti iminā dutiyena ņhānena pāsaüso. Saüvibhajati, pu¤¤āni karotã'ti iminā tatiyena ņhānena pāsaüso te ca bhoge agathito amucchito anajjhāpanno ādãnavadassāvã nissaraõapa¤¤o paribhu¤jatã'ti, iminā catutthena ņhānena pāsaüso. [BJT Page 326] [\x 326/] Ayaü gapahati kāmabhogã imehi catåhi ņhanehi pāsaüso. Ime kho gahapati dasa kāmabhogã santo saüvijjamānā lokasmiü. Imesaü kho gahapati dasannaü kāmabhogãnaü yvāyaü kāmabhogã dhammena bhoge pariyesati asāhasena. [PTS Page 182] [\q 182/] dhammena bhoge pariyesitvā asāhasena, attānaü sukheti pãneti. Saüvibhajati pu¤¤āni karoti, te ca bhoge agathito amucchito anajjhāpanno ādãnavadassāvã nissaraõa pa¤¤o paribhu¤jati, ayaü imesaü dasannaü kāmabhogãnaü aggo ca seņņho ca pāmokkho ca uttamo ca pavaro ca. Seyyathāpi gahapati gavā khãraü, khãramhā dadhi, dadhimhā navanãtaü, navanãtamhā sappi, sappimhā sappimaõķo tattha aggamakkhāyati, eva meva kho gagapati imesaü dasannaü kāmabhogãnaü yvāyaü kāmabhogã dhammena bhoge pariyesati asāhasena, dhammena bhoge pariyesitvā asāhasena attānaü sukheti pãneti saüvibhajati, pu¤¤āni karoti, te ca bhoge agathito amucchito anajjhāpanno ādãnavadassāvã nissaraõa pa¤¤o paribhu¤jati. Ayaü imesaü dasannaü kāmabhogãnaü aggo ca seņņho ca pāmokkho ca uttamo ca pavarocāti. 10. 2. 5. 2 Bhaya suttaü (Sāvatthi) Atha kho anāthapiõķiko gahapati yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho anāthapiõķikaü gahapatiü bhagavā etadavoca: Yato kho gahapati ariyasāvakassa pa¤cabhayāni verāni våpasantāni honti, catåhi sotāpattiyaīgehi samannāgato hoti, ariyo cassa ¤āyo pa¤¤āya sudiņņho hoti suppaņividdho, ākaīkhamāno attanāva attānaü vyākareyya: [BJT Page 328] [\x 328/] Khãõanirayomhi khãõatiracchānayoni khãõapettivisayo khãõāpāyaduggativinipāto sotāpanno hamasmã, avinipāta dhammo niyato sambodhi parāyanoti. Katamāni pa¤ca bhayāni verāni våpasantāni honti: [PTS Page 183] [\q 183/] Yaü gahapati, pāõātipātã pāõātipātappaccayā diņņhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparāyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü paņisaüvedeti. Pāõātipātā paņivirato neva diņņhadhammikaü bhayaü veraü pasavati na samparāyikaü bhayaü veraü pasavati na cetasikaü dukkhaü domanassaü paņisaüvedeti, pāõātipātā paņiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasannaü hoti. Yaü gahapati adinnādāyã adinnādānapaccayā diņņhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparāyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü paņisaüvedeti. Adinnādānā paņivirato neva diņņhadhammikaü bhayaü veraü pasavati na samparāyikaü bhayaü veraü pasavati na cetasikaü dukkhaü domanassaü paņisaüvedeti, adinnādānā paņiviratassa evaü taü bhayaü veraü vupasannaü hoti. Yaü gahapati kāmesu micchācārã kāmesu micchācārapaccayā diņņhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, Samparāyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü paņisaüvedeti. Kāmesumicchācārā paņivirato neva diņņhadhammikaü bhayaü veraü pasavati na samparāyikaü bhayaü veraü pasavati na cetasikaü dukkhaü domanassaü paņisaüvedeti, kāmese micchācārā paņiviratassa evaü taü bhayaü veraü vupasannaü hoti. Yaü gahapati musāvādã musāvādapaccayā diņņhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparāyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü paņisaüvedeti. Musāvādā paņivirato neva diņņhadhammikaü bhayaü veraü pasavati na samparāyikaü bhayaü veraü pasavati na cetasikaü dukkhaü domanassaü paņisaüvedeti, musāvādā Paņiviratassa evaü taü bhayaü veraü vupasannaü hoti. Yaü gahapati surāmeraya majjapamādaņņhāyã surāmeraya majjapamādaņņhānapaccayā diņņhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparāyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü paņisaüvedeti. Surāmeraya majjapamādaņņhānā paņivirato neva diņņhadhammikaü bhayaü veraü pasavati na samparāyikaü bhayaü veraü pasavati na cetasikaü dukkhaü domanassaü paņisaüvedeti, surāmeraya majjapamādaņņhānā paņiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasannaü hoti. Taü bhayaü veraü våpasannaü hoti. Imāni pa¤cabhayāni verāni våpasantāni honti. Katamehi catåhi sotāpattiyaīgehi samannāgato hoti: Idha gahapati ariyasāvako buddhe aveccappasādena samannāgato hoti: ''itipi so bhagavā arahaü sammā sambuddho vijjācaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasārathã satthā devamanussānaü buddho bhagavā''ti. Dhamme aveccappasādena samannāgato hoti: ''svākkhāto bhagavatā dhammo sandiņņhiko akāliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhã''ti. [BJT Page 330] [\x 330/] Saīghe aveccappasādena samannāgato hoti: ''supaņipanno bhagavato sāvakasaīgho, ujupaņipanno bhagavato sāvakasaīgho, ¤āyapaņipanno bhagavato sāvaka saīgho, sāmãcipaņipanno bhagavato sāvakasaīgho, yadidaü cattāri purisayugāni aņņhapurisapuggalā, esa bhagavato sāvakasaīgho āhuõeyyo pāhuõeyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassā''ti. Ariyakantehi sãlehi samannāgato [PTS Page 184] [\q 184/] hoti, akhaõķehi acchiddehi asabalehi akammāsehi bhujissehi vi¤¤åppasatthehi aparāmaņņhehi samādhisaüvattanikehi imehi catåhi sotāpattiyaīgehi samannāgato hoti. Katamo cassa ariyo ¤āyo pa¤¤āya sudiņņho hoti suppaņividdho: Idha gahapati ariyasāvako itipaņisaücikkhati: ''iti imasmiü sati idaü hoti, imassuppādā idaü uppajjati, imasmiü asati idaü na hoti, imassa nirodhā idaü nirujjhati, yadidaü avijjāpaccayā saīkhārā, saīkhārapaccayā vi¤¤āõaü, vi¤¤āõa paccayā nāma råpaü, nāmaråpa paccayā saëāyatanaü, saëāyatana paccayā phasso, phassa paccayā vedanā, vedanā paccayā taõhā, taõhā paccayā upādānaü, upādāna paccayā bhavo bhava paccayā jāti, jāti paccayā jarāmaraõaü sokaparidevadukkha domanassupāyāsā sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. Avijjāyatveva asesavirāga nirodhā saīkhāra nirodho, saīkhāra nirodhā vi¤¤āõa nirodho, vi¤¤āõa nirodhā nāmaråpa nirodho, nāmaråpa nirodhā saëāyatana nirodho, saëāyatana nirodhā phassa nirodho, phassa nirodhā vedanā nirodho, vedanā nirodhā taõhā nirodho, taõhā nirodhā upādāna nirodho, upādāna nirodhā bhava nirodho, bhava nirodhā jāti nirodho, jāti nirodhā jarā maraõaü sokaparidevadukkha domanassupāyāsā nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Aya¤cassa ariyo ¤āyo pa¤¤āya sudiņņho hoti suppaņi viddho. [BJT Page 332] [\x 332/] Yato kho gahapati ariyasāvakassa imāni pa¤cabhayāni verāni våpasantāni honti. Imehi catåhi sotāpattiyaīgehi samannāgato hoti. Ayamassa ariyo ¤āyo pa¤¤āya sudiņņho hoti suppaņividdho, so ākaīkhamāno attanāva attānaü vyākareyya: ''khãõanirayomhi khãõatiracchānayoniyo khãõapettivisayo khãõāpāyaduggativinipāto. Sotāpanno hamasmi avinipāta dhammo niyato sambodhiparāyanoti. [PTS Page 185] [\q 185/] 10. 2. 5. 3 Kiüdiņņhika suttaü Ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme atha kho anāthapiõķiko gahapati divā divassa sāvatthiyā nikkhami. Bhagavantaü dassanāya. Atha kho anāthapiõķikassa gahapatissa etadahosi: ''akālo kho tāva bhagavantaü dassanāya, patisallãno bhagavā, mano bhāvanãyā nampi bhikkhånaü akālo dassanāya, patisallãnā manobhāvanãyā bhikkhu. Yannånāhaü yena¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü ārāmo tenupasaīkameyyanti''. Atha kho anāthapiõķiko gahapati yena a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü ārāmo tenupasaīkami. Tena kho pana samayena a¤¤atitthiyā paribbājakā saīgamma samāgamma unnādino uccāsaddā mahāsaddā anekavihitaü tiracchāna kathaü kathentā nisinnā honti. Addasaüsu kho te a¤¤atitthiyā parãbbājakā anāthapiõķikaü gahapatiü dåratova āgacchantaü, disvā a¤¤ama¤¤aü saõņhapesuü: ''appasaddā bhonto hontu, mā bhonto saddamakattha, ayaü anāthapiõķiko gahapati āgacchati samaõassa gotamassa sāvako, yāvatā kho pana samaõassa gotamassa sāvakā gihã odātavasanā sāvatthiyaü paņivasanti, ayaü tesaü a¤¤ataro anāthapiõķiko gahapati. Appasaddakāmā kho pana te āyasmanto appasadda vinãtā appasaddassa vaõõavādino. Appeva nāma appasaddaü parisaüviditvā upasaükamitabbaü ma¤¤eyyā''ti. Atha kho te a¤¤atitthiyā paribbājakā tuõhã ahesuü. [BJT Page 334] [\x 334/] Atha kho anāthapiõķiko gahapati yena te a¤¤atitthiyā paribbājakā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā tehi: a¤¤atitthiyehi paribbājakehi saddhiü sammodi, sammodanãyaü kathaü [PTS Page 186] [\q 186/] sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho anāthapiõķikaü gahapatiü te a¤¤atitthiyā paribbājakā etadavocuü: ''vadehi gahapati kindiņņhiko samaõo gotamo''ti. ''Na kho ahaü bhante bhagavato sabbaü diņņhiü jānāmã''ti. Iti kira tvaü gahapati, na samaõassa gotamassa sabbaü diņņhiü jānāsi, vadehi gahapati kiü diņņhikā bhikkhå''ti. ''Bhikkhå nampi kho ahaü bhante na sabbaü diņņhiü jānāmã''ti. Iti kira tvaü gahapati, na samaõassa gotamassa sabbaü diņņhiü jānāsi, na pi bhikkhånaü sabbaü diņņhiü jānāsi, vadehi gahapati, kiü diņņhikosi tvanti'' etaü kho bhante amhehi na dukkaraü vyākātuü ''yaü diņņhikā mayanti''. Iīgha tāva āyasmanto yathāsakāni diņņhigatāni byākarontu, pacchāpetaü amhehi na dukkaraü bhavissati byākātuü sandiņņhikā mayanti. Evaü vutte a¤¤ataro paribbājako anāthapiõķikaü gahapatiü etadavoca: ''sassato loko, idameva saccaü, moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti, a¤¤ataropi paribbājako anāthapiõķikaü gahapatiü etadavoca: ''asassato loko, idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. A¤¤ataropi kho paribbājako anāthapiõķikaü gahapatiü etadavoca: 'antavā loko' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'Anantavā loko' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'Taü jãvaü taü sarãraü' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'A¤¤aü jãvaü, a¤¤aü sarãraü' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'Hotã tathāgato parammaraõā' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'Na hoti tathāgato parammaraõā' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'Hoti ca na hoti ca tathāgato parammaraõā' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti, neva hoti, na na hoti tathāgato parammaraõā', idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. [BJT Page 336] [\x 336/] Evaü vutte anāthapiõķiko gahapati te paribbājake etadavoca: yvāyaü bhante, āyasmā evamāha: 'sassato loko, ida meva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü [PTS Page 187] [\q 187/] gahapatã'ti, imassāyasmato diņņhi attano vā ayoniso manasikārahetu uppannā, paratoghosappaccayā vā. Sā kho panesā diņņhi bhåtā saīkhatā cetayitā paņiccasamuppannā, yaü kho pana ki¤ci bhåtaü saīkhataü cetayitaü paņiccasamuppannaü tadaniccaü, yadaniccaü taü dukkhaü, yaü dukkhaü tadeva so1 āyasmā allãno tadeva so1 āyasmā ajjhåpagato. Yopāyaü bhante, āyasmā evamāha: asassato loko, ida meva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã'ti, imassapi2 āyasmato3 diņņhi attano vā ayoniso manasikārahetu uppannā paratoghosappaccayā4 vā. Sā kho panesā diņņhi bhåtā saīkhatā cetayitā paņiccasamuppannā, yaü kho pana ki¤cã bhåtaü saīkhataü cetayitaü paņiccasamuppannaü tadaniccaü, yadaniccaü taü dukkhaü, yaü dukkhaü tadeva so1 āyasmā allãno tadeva so āyasmā ajjhupagato. Yo pāyaü bhante āyasmā evamāha: 'anantavā loko' idameva saccaü Moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'Taü jãvaü taü sarãraü' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'A¤¤aü jãvaü, a¤¤aü sarãraü' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'Hotã tathāgato parammaraõā' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'Na hoti tathāgato parammaraõā' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. 'Hoti ca na hoti ca tathāgato parammaraõā' idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti, neva hoti, na na hoti tathāgato parammaraõā', idameva saccaü moghama¤¤anti'' evaü diņņhiko ahaü gahapatã''ti. Imassapi āyasmato diņņhi attano vā ayoniso manasikārahetu uppannā, paratoghosappaccayā vā. Sā kho panesā diņņhi bhåtā saīkhatā cetayitā paņiccasamuppannā. Yaü kho pana ki¤ci bhåtaü saükhataü cetayitaü paņiccasamuppannaü, tadaniccaü, yadaniccaü taü dukkhaü, yaü dukkhaü tadeveso āyasmā allãno, tadeveso āyasmā ajjhupagatoti. [PTS Page 188] [\q 188/] Evaü vutte te paribbājakā anāthapiõķikaü gahapatiü etadavocuü: byākatāni kho gahapati amhehi sabbeheva yathāsakāni diņņhigatāni, vadehi gahapati, kiü diņņhikosi tvanti'. 1. Tadeveso machasaü. 2. Imassāpi machasaü 3. Ayamāyasmato machasaü. 4. Paraghosappaccayā vā sãmu. [BJT Page 338] [\x 338/] Yaü kho bhante ki¤ci bhåtaü saīkhataü cetayitaü paņiccasamuppannaü, tadaniccaü. Yadaniccaü taü dukkhaü. Yaü dukkhaü taü netaü mama, neso hamasmi, na me so attāti evaüdiņņhiko ahaü bhanteti. Yaü kho gahapati ki¤ci bhåtaü saīkhataü cetayitaü paņiccasamuppannaü tadaniccaü, yadaniccaü taü dukkhaü, yaü dukkhaü tadeva tvaü gahapati allãno, tadeva tvaü gahapati ajjhupagatoti. Yaü kho bhante ki¤ci bhåtaü saükhataü cetayitaü paņiccasamuppannaü tadaniccaü, yadaniccaü, taü dukkhaü, yaü dukkhaü taü netaü mama, neso'hamasmi' na meso attāti evametaü yathābhåtaü sammappa¤¤āya sudiņņhaü tassa ca uttariü nissaraõaü yathābhåtaü pajānāmãti. Evaü te paribbājakā tuõhãbhåtā maīkubhåtā pattakkhandhā adhomukhā pajjhāyantā appaņibhānā nisãdiüsu. Atha kho anāthapiõķiko gahapati te paribbājake tuõhãbhåte maīkubhåte pattakkhandhe adhomukhe pajjhāyante appaņibhāne viditvā uņņhāyāsanā yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho anāthapiõķiko gahapati yāvatako ahosi tehi a¤¤atitthiyehi paribbājakehi saddhiü kathāsallāpo, taü sabbaü bhagavato ārocesi. Sādhu sādhu gahapati, evaü kho te gahapati moghapurisā kālena kālaü sahadhammena suniggahãtaü niggahetabbāti. Atha kho bhagavā anāthapiõķikaü gahapatiü dhammiyā kathāya saüdassesi, samādapesi samuttejesi sampahaüsesi. Atha kho anāthapiõķiko gahapati bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaüsito [PTS Page 189] [\q 189/] uņņhāyāsanā bhagavantaü abhivādetvā padakkhiõaü katvā pakkāmi. Atha kho bhagavā acirapakkante anāthapiõķike gahapatimhi bhikkhå āmantesi. Yopi so bhikkhave bhikkhu vassasatåpasampanno imasmiü dhammavinaye, sopi evamevaü a¤¤atitthiye paribbājake sahadhammena suniggahitaü nigganheyya yathā taü anāthapiõķikena gahapatinā niggahãtāti. [BJT Page 340] [\x 340/] 10. 2. 5. 4 Vajjiyamāhita suttaü Ekaü samayaü bhagavā campāyaü viharati gaggārāya pokkharaõiyā tãre, atha kho vajjiyamāhito gahapati divā divassa campāyā nikkhami bhagavantaü dassanāya. Atha kho vajjiyamāhitassa1 gahapatissa etadahosi: akālo kho tāva bhagavantaü dassanāya, patisallãno bhagavā, manobhāvanãyānampi bhikkhånaü akālo dassanāya, patisallānā manobhāvanãyā bhikkhu. Yannå nāhaü a¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü ārāmo tenupasaīkameyyanti. Atha kho vajjiyamāhito gahapati yena¤¤atitthiyānaü paribbājakānaü ārāmo tenupasaīkami. Tena kho pana samayena a¤¤atitthiyā paribbājakā saīgamma samāgamma unnādino uccāsaddā mahāsaddā anekavihitaü tiracchānakathaü kathentā nisinnā honti. Addasaüsu2 kho te a¤¤atitthiyā paribbājakā vajjiyamāhitaü gahapatiü duratova āgacchantaü. Disvā a¤¤ama¤¤aü saõņhapesuü appasaddā bhonto hontu, mā bhonto saddamakattha, ayaü vajjiyamāhito gahapati āgacchati, samaõassa gotamassa sāvako, yāvatā kho [PTS Page 190] [\q 190/] pana samaõassa gotamassa sāvakā gihã odātavasanā campāyaü paņivasanti, ayaü tesaü a¤¤ataro. Vajjiyamāhito gahapati appasaddakāmā kho pana te ayasmanto appasaddavinãtā appasaddassa vaõõavādino appevanāma appasaddaü parisaü viditvā upasaīkamitabbaü ma¤¤eyyāti. Atha kho te a¤¤atitthiyā paribbājakā tuõhã ahesuü. Atha kho vajjiyamāhito gahapati yena te paribbājakā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā tehi a¤¤atitthiyehi paribbājakehi saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho vajjiyamāhitaü gahapatiü te paribbājakā etadavocuü: ''Saccaü kira gahapati samaõo gotamo sabbaü tapaü garahati, sabbaü tapassiü låkhājãviü ekaüsena upakkosati upavadatã'ti? 1. Vajajiyāmahitassa sãmu. 2. Adadasāsuü sãmu. [BJT Page 342] [\x 342/] Na kho bhante bhagavā sabbaü tapaü garahati, na pi sabbaü tapassiü låkhājiviü ekaüsena upakkosati upavadati. Gārayhaü kho pana bhante bhagavā garahati, pāsaüsiyaü pasaüsati, gārayhaü kho pana bhante bhagavā garahanto, pāsaüsãyaü1 pasaüsanto vibhajjavādo bhagavā. Na so bhagavā ettha ekaüsavādoti. Evaü vutte a¤¤ataro paribbājako vajjiyamāhitaü gahapatiü etadavoca: ''âgamehi tvaü gahapati yassa tvaü samaõassa gotamassa vaõõaü bhāsasi so samaõo gotamo venayiko appa¤¤attikotã. Etthapāhaü bhante āyasmante vakkhāmi sahadhammena idaü kusalanti bhante bhagavatā pa¤¤attaü, idaü akusalanti bhante bhagavatā pa¤¤attaü. Iti kusalākusalaü bhagavā pa¤¤āpayamāno sappa¤¤attiko bhagavā, na so bhagavā venayiko appa¤¤attikoti. Evaü vutte te paribbājakā [PTS Page 191] [\q 191/] tuõhãbhåtā maīkubhåtā pattakkhandhā adhomukhā pajjhāyante appaņibhānā nisãdiüsu. Atha kho vajjiyamāhito gahapati te paribbājake tuõhãbhåte maīkubhåte pattakkhandhe adhomukhe pajjhāyante appaņibhāne viditvā uņņhāyāsanā yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho vajjiyamāhito gahapati yāvatako ahosi tehi a¤¤atitthiyehi paribbājakehi saddhiü kathāsallāpo taü sabbaü bhagavato ārocesi. Sādhu sādhu gahapati. Evaü kho te gahapati moghapurisā kālena kālaü sahadhammena suniggahitaü niggahetabbā. Nāhaü gahapati sabbaü tapaü tapitabbanti vadāmi, . Na panāhaü gahapati sabbaü tapaü na tapitabbanti vadāmi. Nāhaü gahapati sabbaü samādānaü samādātabbanti2 vadāmi. Na panāhaü gahapati sabbaü samādānaü na samādātabbanti vadāmi. Nāhaü gahapati sabbaü padhānaü padahitabbanti vadāmi. Na panāhaü gahapati sabbaü padhānaü na padahitabbanti vadāmi. Nāhaü gahapati sabbo paņinissaggo paņinissajitabboti vadāmi. Na panāhaü gahapati sabbo paņinissaggo na paņinissajitabboti vadāmi. Nāhaü gahapati sabbā vimutti vimuccitabbāti vadāmi, na panāhaü gahapati sabbā vimutti na vimuccitabbāti vadāmi. 1. Pasaüsitabbaü machasaü pasaü siyaü sãmu. 2. Samāditababanati machasaü [BJT Page 344] [\x 344/] Yaü hi gahapati tapaü tapato akusalā dhammā abhivaķķhanti, . Kusalā dhammā parihāyanti, evaråpaü tapaü na tapitabbanti vadāmi. Ya¤cakhvāssa gahapati tapaü tapato akusalā dhammā parihāyanti kusalā [PTS Page 192] [\q 192/] dhammā abhivaķķhanti, evaråpaü tapaü tapitabbanti vadāmi. Yaü hi gahapati samādānaü samādiyato akusalā dhammā abhivaķķhanti, kusalā dhammā parihāyanti, evaråpaü samādānaü na samāditabbanti vadāmi, ya¤cakhvāssa gahapati samādānaü samādiyato akusalā dhammā parihāyanti, kusalā dhammā abhivaķķhanti, evaråpaü samādānaü samāditabbanti vadāmi. Yaü hi gahapati padhānaü padahato akusalā dhammā abhivaķķhanti, kusalā dhammā parihāyanti, evaråpaü padhānaü na padahitabbanti vadāmi. Ya¤cakhvāssa gahapati padhānaü padahato akusalā dhammā parihāyanti, kusalā dhammā abhivaķķhanti, evaråpaü padhānaü padahitabbanti vadāmi. Yaü gahapati paņinissaggaü paņinissajjayato akusalā dhammā abhivaķķhanti, kusalā dhammā parihāyanti, evaråpo paņinissaggo paņinissajitabboti vadāmi. Ya¤cakhvāssa gahapati paņinisaggaü paņinisajjayato akusalā dhammā parihāyanti, kusalā dhammā abhivaķķhanti, evaråpo paņinissaggo na paņinissajitabboti vadāmi. Yaü hi gahapati vimuttiü vimuccayato akusalā dhammā abhivaķķhanti, kusalā dhammā parihāyanti, evaråpā vimutti na vimuccitabbati vadāmi. Ya¤cakhvāssa gahapati vimuttiü vimuccayato akusalā dhammā parihāyanti, kusalā dhammā abhivaķķhanti, evaråpā vimutti vimuccitabbāti vadāmãti. Atha kho vajjiyamāhito gahapati bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaüsito uņņhāyāsanā bhagavantaü abhivādetvā padakkhiõaü katvā pakkāmi. [BJT Page: 346 [\x 346/] ] Atha kho bhagavā acirapakkante vajjiyamāhite gahapatimhi bhikkhu āmantesi yo pi so bhikkhave bhikkhu dãgharattaü apparajakkho imasmiü dhammavinaye, so pi evameva a¤¤atitthiye paribbājake sahadhammena suniggatahiü niggaõheyya yathā taü vajjiyamāhitena gahapatinā niggahãtāti. [PTS Page 193] [\q 193/] 10. 2. 5. 5 Uttiya suttaü Atha kho uttiyo paribbājako yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavatā saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho uttiyo paribbājako bhagavantaü etadavoca: Kinnukho bho gotama sassato loko, idameva saccaü moghama¤¤anti? Avyākataü kho evaü uttiya mayā 'sassato loko, idameva saccaü, moghama¤¤anti'? Kãü pana bho gotama 'asassato loko, ida meva saccaü moghama¤¤anti'? Etampi kho uttiya avyākataü mayā 'asassato loko, idameva saccaü moghama¤¤anti'? Kinnå kho bho gotama antavā loko, idameva saccaü moghama¤¤anti? Taü jãvaü taü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti? A¤¤aü jãvaü, a¤¤aü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti? Hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti? Hoti ca na hoti ca tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti? Neva hoti na nahoti tathāgato parammaraõā, idameva saccaü moghama¤¤anti? Etampi kho uttiya avyākataü mayā 'neva hoti na nahoti tathāgato parammaraõā, idameva saccaü moghama¤¤anti. [BJT Page 348] [\x 348/] Kinnu kho bho gotama sassato loko idameva saccaü moghama¤¤anti iti puņņho samāno 'avyākataü kho etaü uttiya mayā sassato loko idameva saccaü moghama¤¤anti' vadesi. Kimpana bho gokama asassato loko idameva saccaü moghama¤¤ani iti puņņho samāno etampi kho uttiya avyākataü mayā 'asassato loko idameva saccaü moghama¤¤anti'' vadesi. Kinnå kho bho gotama antavā loko idameva saccaü moghama¤¤anti iti puņņho samāno 'etampi kho uttiya abyākataü mayā antavā loko idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Anantavā loko idameva saccaü moghama¤¤anti iti puņņho samāno 'etampi kho uttiya abyākataü mayā anantavā loko idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Taü jãvaü taü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti iti puņņho [PTS Page 194] [\q 194/] samāno 'etampi kho uttiya abyākataü mayā taü jãvaü taü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. A¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti iti puņņho samāno 'etampi kho uttiya abyākataü mayā a¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãraü idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti iti puņņho samāno 'etampi kho uttiya abyākataü mayā hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Na hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti iti puņņho samāno 'etampi kho uttiya abyātaü mayā na hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti' vadesi. Hoti ca na hoti ca tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti iti puņņho samāno 'etampi kho uttiya abyākataü mayā hoti ca na hoti ca tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti' vadesi. Neva hoti na na hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti iti puņņho samāno 'etampi kho uttiya abyākataü mayā neva hoti na na hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Atha ki¤carahi bhotā gotamena vyākatanti? Abhi¤¤āya kho ahaü uttiya sāvakānaü dhammaü desemi sattānaü visuddhiyā sokapariddavānaü samatikkamāya dukkhadomanassānaü atthaīgamāya ¤āyassa adhigamāya nibbānassa saccikiriyāyāti. Yaü panetaü bhavaü gotamo abhi¤¤āya abhi¤¤āya sāvakānaü dhammaü deseti sattānaü visuddhiyā sokapariddavānaü samatikkamāya dukkhadomanassānaü atthaīgamāya ¤āyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya sabbo vā tena loko nãyissati1 upaķķho vā tibhāgo vā ti? Evaü vutte bhagavā tuõhã ahosi. Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi: 'māhevaü kho uttiyo paribbājako pāpakaü diņņhigataü paņilabhi. 'Sabbasāmukkaüsikaü vata me samaõo gotamo pa¤haü puņņho saüsādeti, no vissajjeti, na nåna visahatã'ti. Tadassa uttiyassa paribbājakassa dãgharattaü ahitāya dukkhāyā'ti. 1. Nãyati machasaü nãyyāyati syā [BJT Page 350] [\x 350/] Atha kho āyasmā ānando uttiyaü paribbājakaü etadavoca: tena hāvuso uttiya upamate karissāmi. Upamāya pi idhekacce vi¤¤å purisā bhāsitassa atthaü ājānanti. Seyyathāpi āvuso uttiya ra¤¤o paccantimaü nagaraü daëahuddāpaü1 daëhapākāratoraõaü ekadvāraü. Tatrassa dovāriko paõķito byatto medhāvã a¤¤ātānaü nivāretā, [PTS Page 195] [\q 195/] ¤ātānaü pavesetā. So tassa nagarassa samantā anupariyāyapathaü anukkamamāno na passeyya pākārasandhiü vā pākāravivaraü vā antamaso biëāra nikkamanamattampi, no ca khavassa evaü ¤āõaü hoti: ettakā pāõā imaü nagaraü pavisanti vā nikkhamanti vāti. Atha khvassa evamettha hoti: ye kho keci oëārikā pāõā imaü nagaraü pavisanti vā nikkhamanti vā sabbe te iminā dvārena pavisanti ca nikkhamanti cāti. Evameva kho āvuso uttiya na taü tathāgatassa evaü ussukkataü hoti 'sabbo vā tena loko nãyissati, upaķķho vā tibhāgo vā'ti. Atha kho evamettha tathāgatassa hoti: ye kho keci lokamhā nãyiüsu vā nãyanti vā nãyissanti vā, sabbe te pa¤canãvaraõe pahāya cetaso upakkilese pa¤¤āya dubbalãkaraõe catåsu satipaņņhānesu supaņņhitacittā satta bojjhaīge yathābhåtaü bhāvetvā evamete lokamhā nãyiüsu vā nãyanti vā nãyissanti vā'ti. Yadeva kho tvaü āvuso uttiya bhagavantaü pa¤haü apucchi2 tadevetaü pa¤¤aü bhagavantaü a¤¤ena pariyāyena apucchi. Tasmā te taü bhagavā na vyākāsãti. [PTS Page 196] [\q 196/] 10. 2. 5. 6 Kokanada suttaü Ekaü samayaü āyasmā ānando rājagahe viharati tapodārāme. Atha kho āyasmā ānando rattiyā paccåsasamayaü paccuņņhāya yena tapodā tenupasaīkami gattāni parisi¤cãtuü, tapode3 gattāni parisi¤citvā paccuttaritvā ekacãvaro aņņhāsi gattāni pubbāpayamāno. Kokanadopi kho paribbājako rattiyā paccåsasamayaü paccupaņņhāya yena tapodā tenupasaīkami gattāni parisi¤cãtuü. Addasā kho kokanado paribbājako āyasmantaü ānandaü dårato va āgacchantaü. Disvāna āyasmantaü ānandaü etadavoca: 1. Daëahuddhāpaü machasaü 3. Tapodāya syā. [Pts.] 2. âpucachã: sã. Mu. [BJT Page 352] [\x 352/] Ko' ttha1 āvusoti? Ahamāvuso, bhikkhåti. Katamesaü āvuso bhikkhånanti? Samaõānaü āvuso sakyaputtiyānanti. Puccheyyāma mayaü āyasmantaü ki¤cideva desaü sace āyasmā okāsaü karoti pa¤hassa veyyākaraõāyāti. Pucchāvuso, sutvā vedissāmāti. Kinnu kho bho 'sassato loko idameva saccaü moghama¤¤anti' evaü diņņhi bhavanti? Na kho ahaü āvuso evaü diņņhi 'sassato loko idameva saccaü moghama¤¤a'nti. Kimpana bho asassato loko idameva saccaü, moghama¤¤a'nti evandiņņhi bhavanti? Na kho ahaü āvuso, evandiņņhi 'asassato loko idameva saccaü, moghama¤¤a'nti. Kinnu kho bho, antavā loko idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti? Anantavā loko idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti? Taü jãvaü taü sarãraü idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti? A¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãraü idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti? Hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti? Na hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti? Hoti ca na ca [PTS Page 197] [\q 197/] hoti ca tathāgato parammaraõā idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti? Neva hoti na na hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti? Na kho ahaü āvuso, evaüdiņņhi 'neva hoti na na hoti tathāgato parammaraõā, idameva saccaü, moghama¤¤a'nti. Tenahi bhavaü na jānāti na passatãti? Na kho ahaü āvuso na jānāmi, na passāmi, jānāmahaü āvuso passāmã ti. 1. Kevattha āvusoti machasaü. Kotettha āvusoti sãmu. Kavattha [pts.] [BJT Page 354] [\x 354/] Kinnu kho bho sassato loko, idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti iti puņņho samāno 'na kho ahaü āvuso evandiņņhi sassato loko ida meva saccaü moghama¤¤anti' vadesi. Kinnu kho bho asassato loko, idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti iti puņņho samāno 'na kho ahaü āvuso evandiņņhi asassato loko ida meva saccaü moghama¤¤anti' vadesi. Kinnu kho bho antavā loko ida meva saccaü, moghama¤¤anti evaü diņņhi bhavanti iti puņņho samāno na kho ahaü āvuso evandiņņhi antavā loko, idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Anantavā loko ida meva saccaü, moghama¤¤anti evaü diņņhi bhavanti iti puņņho samāno na kho ahaü āvuso evandiņņhi anantavā loko, idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Taü jãvaü taü sarãraü idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti iti puņņho samāno na kho ahaü āvuso evandiņņhi taü jãvaü taü ÷arãraü, idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. A¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãraü idameva saccaü, moghama¤¤anti evaü diņņhi bhavanti iti puņņho samāno na kho ahaü āvuso evandiņņhi a¤¤aü jãvaü a¤¤aü sarãraü, idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti iti puņņho samāno na kho ahaü āvuso evandiņņhi hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Na hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti iti puņņho samāno na kho ahaü āvuso evandiņņhi na hoti tathāgato parammaraõā, idameva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Hoti ca na hoti ca tathāgato parammaraõā idameva saccaü, moghama¤¤anti evandiņņhi bhavanti iti puņņho samāno na kho ahaü āvuso evandiņņhi hoti ca na hoti ca tathāgato parammaraõā, ida meva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Neva hoti, na na hoti tathāgato parammaraõā ida meva saccaü, moghama¤¤anti evaü diņņhi bhavanti iti puņņho samāno na kho ahaü āvuso evandiņņhi neva hoti na na hoti tathāgato parammaraõā, ida meva saccaü moghama¤¤anti vadesi. Tena hi bhavaü na jānāti na passatã ti iti puņņho samāno na kho ahaü āvuso na jānāmi na passāmi, jānāmahaü āvuso passāmã ti vadesi. Yathā kathampanāvuso imassa bhāsitassa attho daņņhabboti? Sassato loko, idameva saccaü moghama¤¤anti kho āvuso diņņhigatametaü. Asassato loko idameva saccaü, moghama¤¤anti kho āvuso diņņhigatametaü. Antavā loko idameva saccaü, moghama¤¤anti kho āvuso diņņhigatametaü. Anantavā loko idameva saccaü, moghama¤¤anti kho āvuso diņņhigatametaü. Taü jãvaü taü ÷arãraü idameva saccaü moghama¤¤anti kho āvuso diņņhigatametaü. A¤¤aü jãvaü a¤¤aü ÷arãraü idameva saccaü moghama¤¤anti kho āvuso diņņhigatametaü. Hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti kho āvuso diņņhigatametaü. Na hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti kho āvuso diņņigatametaü. Hoti ca na hoti ca tathāgato parammaraõā idameva saccaü moghama¤¤anti kho āvuso diņņhigatametaü. Neva hoti na na hoti tathāgato parammaraõā idameva saccaü [PTS Page 198] [\q 198/] moghama¤¤anti kho āvuso diņņhigatametaü. 1. Diņaņhiņaņhāna adhiņaņhāna pariyuņaņhāna samuņhavāna samugghāto sãmu, [pts.] [BJT Page 356] [\x 356/] Yāvatā āvuso diņņhigatā yāvatā diņņhiņņhānaü diņņhādhiņņhānaü diņņhi pariyuņņhānaü diņņhisamuņņhānaü diņņhisamugghāto. Tamahaü jānāmi, tamahaü passāmi tamahaü jānanto tamahaü passanto kyāhaü vakkhāmã 'najānāmi, na passāmã'ti. 'Jānāhaü āvuso passāmã'ti. Ko nāmo āyasmā? Katha¤ca panāyasmantaü sabrahmacārã jānantã ti? ânandoti kho me āvuso nāmaü, ānandoti ca pana maü sabrahmacārã jānantã ti. Mahācariyena vata kira bhotā saddhiü mantayamānā na jānimha 'āyasmā ānando'ti. Sace hi mayaü sa¤jāneyyāma 'āyasmā ānando'ti ettakampi no nappaņibhāseyya. Khamatu ca me āyasmā ānandoti. 10. 2. 5. 7 âhuneyya suttaü Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuneyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassa. Katamehi dasahi: Idha bhikkhave bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvara saüvuto viharati ācāragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthaü [PTS Page 199] [\q 199/] sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diņņhiyā suppaņividdhā. Kalyāõamitto ca hoti kalyāõasahāyo kalyāõasampavaīko. Sammādiņņhiko hoti sammādassanena samannāgato. [BJT Page 358] [\x 358/] Anekavihitaü iddhividhaü paccanubhoti ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhā pi hutvā eko hoti, āvãbhāvaü tirobhāvaü tirokuķķhaü tiropākāraü tiropabbataü asajjamāno gacchati seyyathāpi ākāse. Paņhaviyāpi ummujjanimujjaü karoti seyyathāpi udake. Udakepi abhijjamāne gacchati seyyathāpi paņhaviyaü. âkāsepi pallaīkena kamati seyyathāpi pakkhi sakuõo. Ime pi candima suriye evaü mahiddhike evaü mahānubhāve pāõinā parimasati parimajjati. Yāva brahmalokāpi kāyena vasaü vatteti. Dibbāya sotadhātuya visuddhāya atikkantamānusakāya ubho sadde suõāti dibbe ca mānuse ca ye dåre ca santike ca, Parasattānaü parapuggalānaü cetasā ceto paricca pajānāti sarāgaü vā cittaü sarāgaü cittanti pajānāti. Vãtarāgaü vā cittaü vãtarāgaü cittanti pajānāti. Sadosaü vā cittaü sadosaü cittanti pajānāti. Vãtadosaü vā cittaü vãtadosaü cittanti pajānāti. Samohaü vā cittaü samohaü cittanti pajānāti. Vãtamohaü vā cittaü vãtamohaü cittanti pajānāti. Saīkhittaü vā cittaü saīkhittaü cittanti pajānāti. Vikkhittaü vā cittaü vikkhittaü cittanti pajānāti. Amahaggataü vā cittaü amahaggataü cittanti pajānāti. Mahaggataü vā cittaü mahaggataü cittanti pajānāti. Savuttaraü vā cittaü savuttaraü cittanti pajānāti. Anuttaraü vā cittaü anuttaraü cittanti pajānāti. Asamāhitaü vā cittaü asamāhitaü cittanti pajānāti. Samāhitaü vā cittaü samāhitaü cittanti pajānāti. Avimuttaü vā cittaü avimuttaü cittanti pajānāti. Vimuttaü vā cittaü vimuttaü cittanti pajānāti. Anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo catassopi jātiyo [PTS Page 200] [\q 200/] pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, visampi jātiyo tiüsampi jātiyo, cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo, jātisatampi jātisahassampi jāti satasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņa vivaņņakappe amutrāsiü, evaü nāmo, evaü gotto, evaü vaõõo, evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato vuto amutra upapādiü. Tatupāsiü evannāmo evaügotto, evaüvaõõo evamāhāro evaü sukha dukkha paņisaüvedã, evamāyu pariyanto. So tato cuto idhåpapannoti iti sākāraü savuddesaü anekavihitaü pubbe nivāsaü anussarati. [BJT Page 360] [\x 360/] Dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. 'Ime vata bhonto sattā kāya duccaritena samannāgatā vacã duccaritena samannāgatā mano duccaritena samannāgatā ariyānaü upavādakā micchādiņņhikā micchādiņņhi kamma samādānā, te kāyassabhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Imevā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā, vacã sucaritena samannāgatā mano sucaritena samannāgatā ariyānaü anupavādakā sammādiņņhikā sammādiņņhikamma samādānā, te kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü lokaü upapannāti, iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. âsavānaü khayā anāsavaü ceto vimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. [PTS Page 201] [\q 201/] Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato bhikkhu āhuneyyo hoti pāhuõeyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassāti. 10. 2. 5. 8 Thera suttaü Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato thero bhikkhu yassaü yassaü disāyaü viharati. Phāsuyeva viharati. Katamehi dasahi: Thero hoti ratta¤¤å cirapabbajito. Sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati ācāragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo, ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā, sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdho. Ubhayāni kho panassa pātimokkhāni vitthārena svāgatāni honti suvibhattāni suppa vattãni suvinicchitāni suttaso anubya¤janaso adhikaraõa samuppāda våpasame kusalo hoti. Dhammakāmo hoti piyasamudācāro, abhidhamme abhivinaye uëārapāmujjo, santuņņho hoti. [BJT Page 362] [\x 362/] Itarãtaracãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Pāsādiko hoti abhikkante paņikkante. Susaüvuto antaragharepi nisajjāya, catunnaü jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü nikāmalābhã hoti akicchalābhã akasiralābhã āsavāna¤ca khayā anāsavaü ceto vimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato thero bhikkhu yassaü yassaü disāyaü viharati phāsuyeva viharatãti. 10. 2. 5. 9 Upāli suttaü Atha kho āyasmā upāli yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü [PTS Page 202] [\q 202/] nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā upāli bhagavantaü etadavoca: icchāmahaü bhante ara¤¤e vanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevitunti. Durabhisambhavāni kho upāli ara¤¤e vanapatthāni pantāni senāsanāni, dukkaraü pavivekaü durabhiramaü ekatte haranti ma¤¤e mano vanāni samādhiü alabhamānassa bhikkhuno. Ye kho upāli evaü vadeyya: 'ahaü samādhiü alabhamāno *ara¤¤e vanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevissā mi'ti. Tassetaü pāņikaīkhaü saüsãdissati vā1 uppilavissativā. * Ara¤¤avanapatanāni machasaü 1. Upalavisasativā machasaü [BJT Page 364] [\x 364/] Seyyathāpi upāli mahā udakarahado, atha āgaccheyya hatthināgo sattaratano vā aņņharatano vā. Tassa evamassa: 'yannånāhaü imaü udakarahadaü ogāhetvā kaõõasandhopikampi khiķķaü kãëeyyaü, piņņhisandhopikampã khiķķaü kãëeyyaü. Kaõõasandhopikampi khiķķaü kãëitvā piņņhisandhopikampi khiķķaü kãëitvā nahātvā ca pivitvā ca paccuttaritvā yena kāmaü pakkhameyya'nti. So udakarahadaü ogāhetvā kaõõasandhopikampi khiķķaü kãëeyya. Piņņhisandhopikampi khiķķaü kãëeyya. Kaõõasandhopikampi khiķķaü kãëitvā piņņhisandhopikampi khiķķaü kãëitvā nahātvā ca pivitvā ca paccuttaritvā yena kāmaü pakkameyya. Taü kissahetu: mahāhupāli attabhāvo gambhãre gādhaü vindati, Atha āgaccheyya saso vā biëāro vā. Tassa eva massa: ko cāhaü, ko ca hatthināgo? Yannånāhaü imaü udakarahadaü ogāhetvā kaõõasandhopikampi khiķķaü kãëeyyaü piņņhisandhopikampi khiķķaü [PTS Page 203] [\q 203/] kãëeyyaü kaõõasandhopikampi khiķķaü kãëitvā piņņhisandhopikampi khiķķaü kãëitvā nahātvā ca pivitvā ca paccuttaritvā yena kāmaü pakkameyyanti. Sotaü udakarahadaü1 sahasā appaņisaīkhāya pakkhandeyya. Tassetaü pāņikaīkhaü saüsãdissati vā uppilavissati vā taü kissahetu: paritto hupāli attabhāvo gambhãre gādhaü na vindati. Evameva kho upāli yo evaü vadeyya: ahaü samādhiü alabhamāno ara¤¤e vanapatthāni pattāni senāsanāni paņisevissāmã ti. Tassetaü pāņikaīkhaü, saüsãdissati vā uppilavissati vā. Seyyathāpi upāli daharo kumāro mando uttānaseyyako sakena muttakarãsena kãëati, taü kiü ma¤¤asi upāli, nanvāyaü kevalā paripårā bālakiķķāti? Evaü bhante. Sa kho so upāli kumāro aparena samayena vuddhimanvāya indriyānaü paripākamanvāya yāni tāni kumārakānaü kãëāpanakāni bhavanti. Seyyathãdaü: vaīkakaü, 2 ghaņikaü, mokkhacikaü, ciīgulakaü pattāëhakaü, ratakaü dhanukaü, tehi kãëati. Taü kiü ma¤¤asi upāli. Nanvāyaü khiķķā purimāya khiķķāya abhikkantatarā ca paõãtatarā cāti? Evaü bhante. 1. Upasaüyitvā sahasā appacisaükhāya sãmu. 2. Vaīka sãmu [pts.] [BJT Page 366] [\x 366/] Sakho so upāli kumāro aparena samayena vuddhimanvāya indriyānaü paripākamanvāya pa¤cahi kāmaguõehi samappito samaīgibhåto parivāreti cakkhuvi¤¤eyyehi råpehi iņņhehi kantehi manāpehi piyaråpehi kāmåpasaühitehi rajanãyehi, sotavi¤¤eyyehi saddehi, ghāõavi¤¤eyyehi gandhehi, jivhāvi¤¤eyyehi rasehi, kāya vi¤¤eyyehi [PTS Page 204] [\q 204/] phoņņhabbehi iņņhehi kantehi manāpehi piya råpehi kāmåpasaühitehi rajanãyehi, taü kiü ma¤¤asi upāli, nanvāyaü khiķķā purimāhi khiķķāhi abhikkantatarā ca paõãtatarā cāti? Evaü bhante Idhaü kho pana vo upāli tathāgato loke uppajjati arahaü sammāsambuddho vijjācaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasārathã satthā devamanussānaü buddho bhagavā: so imaü lokaü sadevakaü samārakaü sabrahmakaü sassamaõabrāhmaõiü pajaü sadevamanussaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedeti. So dhammaü deseti ādikalyāõaü majjhekalyāõaü pariyosānakalyāõaü sātthaü sabya¤janaü kevala paripuõõaü pari÷uddhaü brahmacariyaü pakāseti. Taü dhammaü suõāti gahapati sutto vā a¤¤atarasmiü vā kule paccājāto so taü dhammaü sutvā tathāgate saddhaü paņilabhati, so tena saddhāpaņilābhena samannāgato itipaņisaücikkhati: sambādho gharāvāso rajāpatho, abbhokāso pabbajjā. Nayidaü sukaraü agāraü ajjhāvasatā ekantaparipuõõaü ekanta parisuddhaü saīkhalikhitaü brahmacariyaü carituü. Yannånāhaü kesamassuü ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaü pabbajeyyanti. So aparena samayena appaü vā bhogakkhandhaü pahāya mahantaü vā bhogakkhandhaü pahāya appaü vā ¤ātiparivaņņaü pahāya mahantaü vā ¤ātiparivaņņaü pahāya kesamassuü ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaü pabbajati. So evaü pabbajito samāno bhikkhånaü sikkhāsājãvasamāpanno pāõātipātaü pahāya pāõātipātā paņivirato hoti, nihita daõķo nihitasattho lajji dayāpanno sabbapāõabhåtānukampã viharati. Adinnādānaü pahāya adinnādānā paņivirato hoti dinnādāyã dinnapāņikaīkhã athenena suci bhåtena attanā viharati. Abrahmacariyaü pahāya brahmacārã hoti [PTS Page 205] [\q 205/] ārācārã virato methunā gāmadhammā, musāvādaü pahāya musāvādā paņivirato hoti saccavādã saccasandho theto paccayiko avisaüvādako lokassa, pisunaüvācaü pahāya pisuõāyavācāya paņivirato hoti. [BJT Page 368] [\x 368/] Na ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā na imesaü akkhātā amåsaü bhedāya, iti bhinnānaü vā sandhātā sahitānaü vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. Pharusaü vācaü pahāya pharusāya vācāya paņivirato hoti. Yā sā vācā neëā kaõõasukhā pemaõãyā hadayaīgamā porã bahujanakantā bahujanamanāpā, tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. Samphappalāpaü pahāya samphappalāpā paņivirato hoti kālavādã bhåtavādã atthavādã dhammavādã vinayavādã nidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti kālena sāpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü. So bãjagāmabhåtagāmasamārambhā paņivirato hoti. Ekabhattiko hoti. Rattuparato virato vikālabhojanā. Naccagãtavāditavisåkadassanā paņivirato hoti, mālāgandhavilepanadhāraõamaõķana vibhåsanaņņhānā paņivirato hoti uccāsayanamahāsayanā paņivirato hoti. Jātaråparajatapaņiggahaõā paņivirato hoti. âmakadha¤¤a paņiggahaõā paņivirato hoti. âmakamaüsapaņiggahaõā paņivirato hoti. Itthãkumārikapaņiggahaõā paņivirato hoti. Dāsidāsapaņiggahaõā paņivirato hoti. Ajeëakapaņiggahaõā paņivirato hoti. Kukkuņa såkarapaņiggahaõā paņivirato hoti. Hatthigavāssavaëavā paņiggahaõā paņivirato hoti. Khettavatthupaņiggahaõā paņivirato hoti. Dåteyya pahiõagamanānuyogā paņivirato hoti. Kayavikkayā paņivirato hoti, tulākåņakaüsakåņamānakåņā paņivirato [PTS Page 206] [\q 206/] hoti. Ukkoņana va¤cananikatisāciyogā paņivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparāmosaālopasāhakārā paņivirato hoti. So santuņņho hoti kāyapārihārikena cãvarena kucchipārihārikena piõķapātena yena yeneva pakkamati samādāyeva pakkamati. Seyyathāpi pakkhãsakuõo yena yeneva ķeti, sapattabhārova ķeti. Evameva bhikkhu santuņņho hoti kāyapārihārikena cãvarena kucchipārihārikena piõķapātena yena yeneva pakkamati, samādāyeva pakkamati so iminā ariyena sãlakkhandhena samannāgato ajjhattaü anavajjasukhaü paņisaüvedeti: [BJT Page 370] [\x 370/] So cakkhunā råpaü disvā na nimittaggāhã hotã nānubya¤janaggāhã. Yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati, rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā na nimittaggāhã hoti, nānubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati, rakkhati sotindriyaü, sotindriye saüvaraü āpajjati. Ghāõena gandhaü ghāyitvā na nimittaggāhã hoti nānubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü ghānendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati, rakkhati ghānendriyaü, ghānendriye saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā na nimittaggāhã hoti nānubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati. Rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phåsitvā na nimittagāhã hoti nānubya¤janaggāhã. Yatvādhikaraõametaü kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati, rakkhati kāyendriyaü, kāyendriye saüvaraü āpajjati. Manasā dhammaü vi¤¤āya na nimittaggāhã hoti, nānubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati, rakkhati manindriyaü, manindriye saüvaraü āpajjati. So iminā ariyena indriyasaüvarena samannāgato ajjhattaü abyāsekasukhaü paņisaüvedeti. So abhikkante paņikkante sampajānakārã hoti, ālokite vilokite sampajānakārã hoti, sammi¤jite pasārite sampajānakārã hoti, saīghāņipattacãvaradhāraõe sampajānakārã hoti, asite pãte khāyite sāyite sampajānakārã hoti. Uccāra passāvakamme sampajānakārã hoti. Gate ņhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuõhãbhāve sampajānakārã hoti. . So iminā ca ariyena sãlakkhandhena samannāgato iminā ca [PTS Page 207] [\q 207/] ariyena indriyasaüvarena samannāgato iminā ca ariyena satisampaja¤¤ena samannāgato vicittaü senāsanaü bhajati: ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susānaü vanapatthaü abbhokāsaü palālapu¤jaü so ara¤¤agato vā rukkhamålagato vā su¤¤āgāragato vā nisãdati pallaīkaü ābhujitvā ujuü kāyaü paõidhāya parimukhaü satiü upaņņhapetvā. 372 So abhijjhaü loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati. Abhijjhāya cittaü parisodheti. Vyāpādapadosaü pahāya abyāpannacitto viharati sabbapāõabhåtahitānukampã, vyāpādapadosā cittaü parisodheti. Thãnamiddhaü pahāya vãgata thãnamiddho viharati ālokasa¤¤ã sato sampajāno, thãnamiddhā cittaü parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahāya anuddhato viharati ajjhattaü våpasannacitto uddhaccakukkuccā cittaü parisodheti. Vicikicchaü pahāya tiõõavicikiccho viharati akathaükathã kusalesu dhammesu, vicikicchāya cittaü parisodheti. So iminā pa¤canãvaraõe pahāya cetaso upakkilese pa¤¤āya dubbalã karaõe vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicāraü vivekajaü pãtisukhaü paņhamaü jhānaü upasampajja viharati. Taü kiü ma¤¤asi upāli, nanvāyaü vihāro purimehi vihārehi abhikkantataro ca paõãtataro cāti? Evaü bhante. Imampi kho upāli mama sāvakā attani dhammaü sampassamānā ara¤¤e vanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevanti. No ca kho tāva anuppattasadatthā viharanti. Puna ca paraü upāli bhikkhu vitakkavicārānaü våpasamā ajjhattaü sampasādanaü cetaso ekodibhāvaü avitakkaü avicāraü samādhijaü pãtisukhaü dutiyaü jhānaü upasampajja viharati. Taü kiü ma¤¤asi upāli, nanvāyaü vihāro purimehi vihārehi abhikkantataro ca paõãtataro cā ti? Evaü bhante. Imampi kho upāli mama sāvakā attani dhammaü sampassamānā [PTS Page 208] [\q 208/] ara¤¤e vanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevanti. No ca kho tāva anuppattasadatthā viharanti. Puna ca paraü upāli bhikkhu pãtiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato ca sampajāno, sukha¤ca kāyena paņisaüvedeti, yaü taü ariyā ācikkhanti upekkhako satimā sukhavihārãti, tatiyaü jhānaü upasampajja viharati taü kiü ma¤¤asi upāli nanvāyaü vihāro purimehi vihārehi abhikkantataro ca paõãtatarocā ti? Evaü bhante. [BJT Page 374] [\x 374/] Imampi kho upāli mama sāvakā attani dhammaü sampassamānā ara¤¤e vanapatthāni panthāni senāsanāni paņisevanti. No ca kho tāva anuppattasadatthā viharanti. Puna ca paraü upāli bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaü atthaīgamā adukkhaü asukhaü upekkhāsati pārisuddhiü catutthaü jhānaü upasampajja viharati, taü kiü ma¤¤asi upāli nanvāyaü viharo purimehi vihārehi abhikkantataro ca paõãtataro cā ti? Evaü bhante. Imampi kho upāli mama sāvakā attani dhammaü sampassamānā ara¤¤e vanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevanti. No ca kho tāva anuppattasadatthā viharanti. Puna ca paraü upāli bhikkhu sabbaso råpa sa¤¤ānaü samatikkamā paņighasa¤¤ānaü atthaīgamā nānattasa¤¤ānaü amanasikārā 'ananto ākāso'ti ākāsāna¤cāyatanaü upasampajja viharati. Taü kiü ma¤¤asi upāli, nanvāyaü vihāro purimehi vihārehi abhikkantaro ca paõãtataro cāti? Evaü bhante. Imampi kho upāli, mama sāvakā attani dhammaü sampassamānā ara¤¤e vanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevanti. No ca kho tāva anuppattasadatthā viharanti. Puna ca paraü upāli bhikkhu sabbaso ākāsāna¤cāyatanaü samatikkamma 'anantaü vi¤¤āõa'nti vi¤¤āõa¤cāyatanaü upasampajja viharati: taü kiü ma¤¤asi upāli, nanvāyaü vihāro purimehi vihārehi abhikkantataro ca paõãtataro cāti? Sabbaso vi¤¤āõa¤cāyatanaü samatikkamma natthi ki¤cã ti āki¤ca¤¤āyatanaü upasampajja viharati. Taü kiü ma¤¤asi upāli, nanvāyaü vihāro purimehi vihārehi abhikkantataro ca paõãtataro cāti? Sabbaso āki¤ca¤¤āyatanaü samatikkamma 'santametaü, paõãtameta'nti [PTS Page 209] [\q 209/] nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü upasampajja viharati, taü kiü ma¤¤asi upāli, nanvāyaü vihāro purimehi vihārehi abhikkantataro ca paõãtataro cāti? Evaü bhante. Imampi kho upāli mama sāvakā attani dhammaü sampassamānā ara¤¤e vanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevanti. No ca kho tāva anuppattasadatthā viharanti. [BJT Page 376] [\x 376/] Puna ca paraü upāli bhikkhu sabbaso nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü samatikkamma sa¤¤āvedayitanirodhaü upasampajja viharati. Pa¤¤āya cassa disvā āsavā parikkhãõā honti. Taü kiü ma¤¤asi upāli, nanvāyaü vihāro purimehi vihārehi abhikkantataro ca paõãtataro cā ti? Evaü bhante. Imampi kho upāli mama sāvakā attani dhammaü sampassamānā ara¤¤e vanapatthāni pantāni senāsanāni paņisevanti. No ca kho tāva anuppattasadatthā viharanti. Iīgha tvaü upāli, saīghe viharāhi, saīghe te viharato phāsu bhavissatã ti. 10. 2. 5. 10 Bhabbābhabba suttaü Dasa ime bhikkhave dhamme appahāya abhabbo arahattaü sacchikātuü katame dasa: Rāgaü dosaü mohaü kodhaü upanāhaü makkhaü palāsaü issaü macchariyaü mānaü. Ime kho bhikkhave dasa dhamme appahāya abhabbo arahattaü sacchikātuü. Dasayime bhikkhave dhamme pahāya bhabbo arahattaü sacchikātuü katame dasa: Rāgaü dosaü mohaü kodhaü upanāhaü makkhaü palāsaü issaü macchariyaü mānaü. Ime kho bhikkhave dasa dhamme pahāya bhabbo arahattaü sacchikātunti. [PTS Page 210] [\q 210/] Upālivaggo pa¤camo. Tatruddānaü: Kāmabhogã veraü diņņhivajja uttiyā ubho Kokanado āhuniyo: thero upāli abhabboti. Dutiyo paõõāsako niņņhito. [BJT Page 378] [\x 378/] Tatiyo paõõāsako 10. 3. 1. 1 Samaõasa¤¤ā suttaü Tisso imā bhikkhave samaõasa¤¤ā bhāvitā bahulãkatā sattadhamme paripårenti. Katamā tisso: Vevaõõãyamhi ajjhupagato, paņapaņibaddhā me jãvikā, a¤¤o me ākappo karaõãyoti. Imā kho bhikkhave tisso samaõasa¤¤ā bhāvitā bahulãkatā sattadhamme paripårenti. Katame satta: Niccaü santatakārã1 hoti santatavutti2 sãlesu, anabhijjhālå hoti. Avyāpajjho hoti. Anatimānã hoti sikkhākāmo [PTS Page 211] [\q 211/] hoti, idamatthantissa hoti jãvitaparikkhāresu āraddhaviriyo ca viharati. Imā kho bhikkhave tisso samaõa¤¤ā bhāvitā bahulãkatā ime satta dhamme paripårentã ti. 10. 3. 1. 2 Bojjhaīga suttaü Sattime bhikkhave bojjhaīgā bhāvitā bahulãkatā tisso vijjā paripårenti. Katame satta: Satisambojjhaīgo, dhammavicayasambojjhaīgo, viriyasambojjhaīgo, pãtisambojjhaīgo, passaddhisambojjhaīgo samādhisambojjhaīgo, upekkhāsambojjhaīgo, ime kho bhikkhave sattabojjhaīgā bhāvitā bahulãkatā tisso vijjā paripårenti. Katamā tisso: Idha bhikkhave bhikkhu anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo, tissopi jātiyo catassopi jātiyo pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo, vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo, cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo, jātisatampi jātisahassampi jāti satasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņa vivaņņakappe amutrāsiü, evaünāmo evaügotto evaü vaõõo, evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto. So tato cuto amutra upapādiü. Tatrāpāsiü evannāmo evaü gotto. Evaüvaõõo evamāhāro evaü sukha dukkha paņisaüvedã, evamāyu pariyanto. So tato cuto idhupapannoti iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. 1. Sanatakārã hoti. Machasaü. Aņņhakathā. Satatakārãhoti syā. [Pts.] 2. Satatavutti syā. [Pts.] 3. âraddha viriyoca machasaü. [BJT Page 380] [\x 380/] Dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathākammåpage satte pajānāti. âsavānaü khayā anāsavaü ceto vimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Ime kho bhikkhave satta bojjhaīgā bhāvitā bahulãkatā imā tisso vijjā paripårentã ti. 10. 3. 1. 3 Micchatta suttaü Micchattaü bhikkhave āgamma virādhanā hoti, no ārādhanā. Katha¤ca bhikkhave micchattaü āgamma virādhanā hoti no ārādhanā: Micchādiņņhikassa bhikkhave micchāsaükappo pahoti, micchāsaīkappassa micchāvācā pahoti, micchāvācassa [PTS Page 212] [\q 212/] micchākammanto pahoti, micchākammantassa micchā ājãvo pahoti, micchāājãvassa micchāvāyāmo pahoti, micchāvāyāmassa micchāsati pahoti, micchāsatissa micchāsamādhi pahoti, micchāsamādhissa micchā¤āõaü pahoti, micchā¤āõissa1 micchāvimutti pahoti. Evaü kho bhikkhave micchattaü āgamma virādhanā hoti no ārādhanā. Sammattaü bhikkhave āgamma ārādhanā hoti, no virādhanā katha¤ca bhikkhave sammattaü āgamma ārādhanā hoti, no virādhanā: Sammādiņņhikassa bhikkhave sammāsaīkappo pahoti, sammāsaīkappassa sammāvācā pahoti, sammāvācassa sammākammanto pahoti, sammākammantassa sammā ājãvo pahoti, sammā ājãvassa sammāvāyāmo pahoti, sammā vāyāmassa sammāsati pahoti, sammāsatissa sammā samādhi pahoti, sammāsamādhissa sammā¤āõaü pahoti, sammā¤āõissa2 sammāvimutti pahoti. Evaü kho bhikkhave sammattaü āgamma ārādhanā hoti no virādhanā ti. 1. Micchā¤āõassa. [Pts.] 2. Sammā¤āõassa. [Pts.] [BJT Page 382] [\x 382/] 10. 3. 1. 4 Bãja suttaü Micchādiņņhikassa bhikkhave purisa puggalassa micchā saükappassa micchā vācassa micchā kammantassa micchā ājãvassa micchā vāyāmassa micchā satissa micchā samādhissa micchā ¤āõissa micchā vimuttissa ya¤ceva1 kāyakammaü yathādiņņhi samattaü samādinnaü2, ya¤ca vacãkammaü yathādiņņhi samattaü samādinnaü ya¤ca manokammaü yathādiņņhi samattaü samādinnaü, yā ca cetanā yā ca patthanā, yo ca paõidhi, ye ca saīkhārā, sabbe te dhammā, aniņņhāya akantāya amanāpāya ahitāya dukkhāya saüvattanti. Taü kissa hetu: diņņhi hi3 bhikkhave pāpikā. Seyyathāpi bhikkhave nimbabãjaü vā kosātakã bãjaü tittakālābu bãjaü vā allāya paņhaviyā nikkhittaü [PTS Page 213] [\q 213/] ya¤ceva1 paņhavirasaü upādiyati. Ya¤ca āporasaü upādiyati. Sabbaü taü tittakattāya kaņukattāya asātattāya saüvattanti. Taü kissa hetu: bãjaü hi bhikkhave pāpakaü. Evameva kho bhikkhave micchādiņņhikassa purisa puggalassamicchā saükappassa micchā vācassa micchā kammantassamicchā ājãvassamicchā vāyāmassa micchā satissa micchā samādhissa micchā ¤āõissa micchā vimuttissa ya¤ceva kāyakammaü yathādiņņhi samattaü samādinnaü, ya¤ca vacãkammaü yathādiņņhi samattaü samādinnaü ya¤ca manokammaü yathādiņņhi samattaü samādinnaü, yā ca cetanā yā ca patthanā, yo ca paõidhi, ye ca saīkhārā, sabbe te dhammā, aniņņhāya akantāya amanāpāya ahitāya dukkhāya saüvattanti. Taü kissa hetu: diņņhi hi bhikkhave pāpikā. Sammādiņņhikassa bhikkhave purisapuggalassa sammā saükappassa sammā vācassa sammā kammantassa sammā ājãvassa sammā vāyāmassa sammā satissa sammā samādhissa sammā ¤āõissa sammā vimuttissa ya¤ceva kāyakammaü yathādiņņhi samattaü samādinnaü, ya¤ca vacãkammaü yathādiņņhi samattaü samādinnaü ya¤ca manokammaü yathādiņņhi samattaü samādinnaü, yā ca cetanā, yā ca patthanā yo ca paõidhi, ye ca saīkhārā sabbe te dhammā iņņhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saüvattanti. Taü kissa hetu: diņņhi hi4 bhikkhave bhaddikā. 1. Ya¤ca, machasaü. 3. Diņņhi hissa machasaü 2. Samādinnaü. [Pts. 4.] Diņņhihihissa machasaü, [BJT Page 384] [\x 384/] Seyyathāpi bhikkhave, ucchubãjaü vā sāëi bãjaü vā muddikā bãjaü vā allāya paņhaviyā nikkhittaü ya¤ceva paņhavirasaü upādiyati, ya¤ca āporasaü upādiyati, sabbaü taü sātattāya madhurattāya asecanakattāya saüvattati. Taü kissa hetu: bãjaü hi bhikkhave bhaddakaü. Evameva kho bhikkhave sammādiņņhikassa purisapuggalassa sammā saükappassa sammāvācassa sammākammantassa [PTS Page 214] [\q 214/] sammā ājãvassa sammā vāyāmassa sammā satissa sammā samādhissa sammā ¤āõassa sammā vimuttissa ya¤ceva kāyakammaü yathādiņņhã samattaü samādinnaü, ya¤ca vacãkammaü yathādiņņhã samattaü samādinnaü ya¤ca manokammaü yathādiņņhã samattaü samādinnaü, yā ca cetanā, yā ca patthanā yo ca paõidhi, ye ca saīkhārā sabbe te dhammā iņņhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saüvattanti. Taü kissa hetu: diņņhi hi bhikkhave bhaddikāti. 10. 3. 1. 5 Vijjā suttaü Avijjā bhikkhave pubbaīgamā akusalānaü dhammānaü samāpattiyā. Anvadeva ahirikaü anottappaü. Avijjāgatassa bhikkhave aviddasuno micchādiņņhi pahoti. Micchādiņņhikassa micchāsaīkappo pahoti. Micchā saīkappassa micchāvācā pahoti. Micchāvācassa micchākammanto pahoti. Micchā kammantatassa micchā ājãvo pahoti. Micchā ājãvassa micchāvāyāmo pahoti. Micchā vāyāmassa micchāsati pahoti. Micchā satissa micchāsamādhi pahoti. Micchā samādhissa micchā¤āõaü pahoti. Micchā¤āõissa micchāvimutti pahoti. [BJT Page 386] [\x 386/] Vijjā ca kho bhikkhave pubbaīgamā kusalānaü dhammānaü samāpattiyā. Anvadeva hirotappaü. Vijjāgatassa bhikkhave viddasuno sammādiņņhi pahoti. Sammā diņņhikassa sammā saīkappo pahoti, sammā saīkappassa sammāvācā pahoti. Sammā vācassa sammā kammanto pahoti. Sammā kammantassa sammā ājãvo pahoti. Sammā ājãvassa sammāvāyāmo pahoti. Sammāvāyāmassa sammāsati pahoti. Sammāsatissa sammā samādhi pahoti. Sammāsamādhissa sammā ¤āõaü pahoti. Sammā¤āõassa sammā vimutti pahotã'ti [PTS Page 215] [\q 215/] 10. 3. 1. 6 Nijjara suttaü (Sāvatthi) Dasa imāni bhikkhave nijjaravatthåni. Katamāni dasa: 1. Sammādiņņhikassa bhikkhave micchādiņņhi nijjiõõā hoti. Ye ca micchādiņņhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa nijjiõõā honti. Sammādiņņhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. 2. Sammāsaükappassa bhikkhave micchāsaīkappo nijjiõõo hoti. Ye ca micchāsaīkappapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa nijjiõõā honti, sammā saīkappapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. 3. Sammāvācassa bhikkhave micchāvācā nijjiõõo hoti. Ye ca micchāvācāpaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa nijjiõõā honti. Sammāvācāpaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. 4. Sammākammantassa bhikkhave micchākammanto nijjiõõo hoti, ye ca micchākammanta paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. Te cassa nijjiõõā honti. Sammākammantapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. 5. Sammā ājãvassa bhikkhave micchāājãvo nijjiõõo hoti. Ye ca micchāājãvapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa nijjiõõā honti. Sammāājãva paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. [BJT Page 388] [\x 388/] 6. Sammāvāyāmassa bhikkhave micchāvāyāmo nijjiõõo hoti. Ye ca micchāvāyāmapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. Te cassa nijjiõā honti. Sammāvāyāma paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. 7. Sammā satissa bhikkhave micchā sati nijjiõõā hoti. Ye ca micchāsatipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. Te cassa nijjiõõā honti. Sammāsati paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. 8. Sammā samādhissa bhikkhave micchā samādhi nijjiõõo hoti. Ye ca micchā samādhi paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. Te cassa nijjiõõā honti. Sammāsamādhipaccayā ca aneke [PTS Page 216] [\q 216/] kusalā dhammā bhavanā pāripåriü gacchanti. 9. Sammā ¤āõassa bhikkhave micchā ¤āõaü nijjiõõaü hoti. Ye ca micchā¤āõa paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. Te cassa nijjiõõā honti. Sammā¤āõapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhavanā pāripåriü gacchanti. 10. Sammāvimuttissa bhikkhave micchāvimutti nijjiõõā hoti. Yeca micchivimuttipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. Te cassa nijjiõõā honti. Sammāvimutti paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Imāni kho bhikkhave dasanijjarāvatthunã ti. 10. 3. 1. 7 Dhovana suttaü (Sāvatthi) Atthi bhikkhave dakkhiõesu janapadesu dhovanaü nāma tattha hoti annampi pānampi khajjampi bhojjampi leyyampi peyyampi naccampi gitampi vāditampi. Atthetaü bhikkhave dhovanaü, netaü natthiti vadāmi. Ta¤ca kho etaü bhikkhave dhovanaü hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anattha saühitaü, na nibbidāya na virāgāya na nirodhāya na upasamayā na abhi¤¤āya na sambodhāya na nibbānāya saüvatta ti. [BJT Page 390] [\x 390/] Aha¤ca kho bhikkhave ariyaü dhovanaü desissāmã. Yaü dhovanaü ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhi¤¤āya sambodhāya nibbānāya saüvattati. Yaü dhovanaü āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraõadhammā sattā maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccanti. Taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmã ti. Evaü bhante ti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü bhagavā etadavoca: Katama¤ca taü bhikkhave ariyaü dhovanaü yaü dhovanaü ekanta nibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya [PTS Page 217] [\q 217/] abhi¤¤āya sambodhāya nibbānāya saüvattati, yaü dhovanaü āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraõadhammā sattā maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccanti. Sammādiņņhikassa bhikkhave micchādiņņhi niddhotā hoti, ye ca micchā diņņhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhotā honti. Sammādiņņhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhavanā pāripåriü gacchanti Sammāsaīkappassa bhikkhave micchāsaīkappo niddhoto hoti, ye ca micchāsaīkappapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhotā honti. Sammāsaīkappapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāvācassa bhikkhave micchāvācā niddhotā hoti, ye ca sammāvācā paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhotā honti. Sammāvācāpaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammākammantassa bhikkhave micchākammanto niddhoto hoti, ye ca micchākammanta paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhotā honti. Sammākammantapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā ājãvassa bhikkhave micchāājãvo niddhoto hoti, ye ca micchāājãvapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhotā honti. Sammāājãvapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā vāyāmassa bhikkhave micchāvāyāmo niddhoto hoti, ye ca micchāvāyāma paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhotā honti. Sammāvāyāma paccayāca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāsatissa bhikkhave micchāsati niddhotā hoti, ye ca micchāsatipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhotā honti. Sammāsatipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāsamādhissa bhikkhave micchāsamādhi niddhoto hoti, ye ca micchāsamādhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhotā honti. Sammāsamādhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā¤āõassa bhikkhave micchā¤āõaü niddhotaü hoti, ye ca micchā¤āõapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhotā honti. Sammā¤āõapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā vimuttissa bhikkhave micchāvimutti niddhotā hoti. Ye ca micchāvimutti paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhotā honti. Sammāvimuttipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. [BJT Page 392] [\x 392/] Idaü kho taü bhikkhave ariyaü dhovanaü, yaü dhovanaü ekanta nibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhi¤¤āya sambodhāya nibbānāya saüvattati, yaü dhovanaü āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraõadhammā sattā maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassu pāyāsehi parimuccantã ti. [PTS Page 218] [\q 218/] 10. 3. 1. 8 Tikicchaka suttaü Tikicchakā bhikkhave virecanaü denti pittasamuņņhānānampi ābādhānaü paņighātāya, semhasamuņņhānānampi ābādhānaü paņighātāya, vātasamuņņhānānampi ābādhānaü paņighātāya, atthetaü bhikkhave virecanaü netaü natthi ti vadāmi. Ta¤ca kho etaü bhikkhave virecanaü sampajjatipi, virajjatipi. Aha¤ca kho bhikkhave ariyaü virecanaü desissāmi, yaü virecanaü sampajjatiyeva no vipajjati, yaü virecanaü āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti maraõadhammā sattā maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā soka parideva dukkhadomanassupāyāsehi parimuccanti. Taü sunātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmãti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katama¤ca taü bhikkhave ariyaü virecanaü, yaü virecanaü āgamma jāti dhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraõadhammā sattā maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassu pāyāsehi parimuccanti: Sammādiņņhikassa bhikkhave micchādiņņhi viritto hoti, ye ca micchādiņņhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa virittā honti. Sammādiņņhi paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. [BJT Page 394] [\x 394/] Sammāsaīkappassa bhikkhave micchāsaükappo viritto hoti, ye ca micchāsaīkappapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa virittā honti. Sammāsaīkappa paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāvācassa bhikkhave micchāvācā virittā hoti, ye ca micchāvācāpaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa virittā honti. Sammāvācāpaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammākammantassa bhikkhave micchākammanto viritto hoti, ye ca micchākammantapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa virittā honti. Sammākammanta paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāājãvassa bhikkhave micchāājãvo viritto hoti, ye ca micchāājãvapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa virittā honti. Sammāājãva paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāvāyāmassa bhikkhave micchāvāyāmo virito hoti, ye ca micchāvāyāmapaccayā anete pāpatā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa virittā honti. Sammāvāyāma paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāsatissa bhikkhave micchāsati virittā hoti, ye ca micchāsatipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa virittā honti. Sammāsati paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvakā pāripåriü gacchanti. [PTS Page 219] [\q 219/] sammāsamādhissa bhikkhave micchāsamādhi viritto hoti, ye ca micchāsamādhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa virittā honti. Sammāsamādhi paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā¤āõissa bhikkhave micchā¤āõaü virittaü hoti, ye ca micchā¤āõa paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa virittā honti. Sammā¤āõa paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāvimuttissa bhikkhave micchāvimutti virittā hoti, ye ca micchāvimutti paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. Te cassa virittā honti. Sammāvimutti paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Idaü kho taü bhikkhave ariyaü virecanaü, yaü virecanaü sampajjati. Yeca no vipajjati. Yaü virecanaü āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti. Jarādhammā sattā jarāya parimuccanti. Maraõadhammā sattā maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccantã ti. 10. 3. 1. 9 Vamana suttaü Tikicchakā bhikkhave vamanaü denti, pittasamuņņhānānaü ābādhānaü paņighātāya, semhasamuņņhānānampi ābādhānaü paņighātāya, vātasamuņņhānānampi ābādhānaü paņighātāya, atthetaü bhikkhave vamanaü, netaü natthi ti vadāmi. Ta¤ca kho etaü bhikkhave vamanaü sampajjatipi, vipajjatipi. Aha¤ca kho bhikkhave ariyaü vamanaü desissāmi, yaü vamanaü sampajjatiyeva no vipajjati, yaü vamanaü āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti maraõadhammā sattā maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccanti. Taü sunātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmãti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: [BJT Page 396] [\x 396/] Katama¤ca taü bhikkhave ariyaü vamanaü: yaü vamanaü sampajjatiyeva no vipajjati, yaü vamanaü āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti. Jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraõadhammā sattā maraõena parimuccanti, [PTS Page 220] [\q 220/] sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccanti. Sammādiņņhikassa bhikkhave micchādiņņhi vantā hoti ye ca micchādiņņhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa vantā honti. Sammādiņņhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāsaīkappassa bhikkhave micchāsaīkappo vanto hoti ye ca micchāsaīkappapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa vantā honti. Sammāsaīkappapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā vācassa, bhikkhave micchāvācā vantā hoti ye ca micchāvācā paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. Te tassa vantā honti. Sammāvācāpaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammākammantassa bhikkhave micchākammanto vanto hoti ye ca micchākammantapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa vantā honti. Sammākammantapaccayā aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā ājãvassa bhikkhave micchāājãvo vanto hoti ye ca micchāājãvapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa vantā honti. Sammāājãvapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāvāyāmassa bhikkhave micchāvāyāmo vanto hoti ye ca micchāvāyāmapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa vantā honti. Sammāvāyāmapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāsatissa Bhikkhave micchāsati vantā hoti ye ca micchāsatipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa vantā honti. Sammāsatipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāsamādhissa bhikkhave micchāsamādhi vanto hoti ye ca micchāsamādhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa vantā honti. Sammāsamādhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā¤āõissa bhikkhave micchā¤āõaü vantaü hoti ye ca micchā¤āõapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa vantā honti. Sammā¤āõapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāvimuttissa bhikkhave micchāvimutti vantā hoti. Ye ca micchāvimuttipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa vantā honti. Sammāvimuttipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Idaü kho taü bhikkhave ariyaü vamanaü, yaü vamanaü sampajjatiyeva no vipajjati, yaü vamanaü āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti. Jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraõadhammā sattā maraõena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccantã ti. 10. 3. 1. 10 Niddhamaniya suttaü Dasa ime bhikkhave niddhamaniyā dhammā. Katame dasa: Sammādiņņhikassa bhikkhave micchādiņņhi niddhantā hoti. Ye ca micchā diņņhi paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhantā honti, sammādiņņhi paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü [PTS Page 221] [\q 221/] gacchanti. [BJT Page 398] [\x 398/] Sammāsaīkappassa bhikkhave micchāsaīkappo niddhanto hoti, ye ca micchāsaīkappapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhantā honti. Sammāsaīkappapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāvācassa bhikkhave micchāvācā niddhantā hoti, ye ca sammāvācā paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhantā honti. Sammāvācāpaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammākammantassa bhikkhave micchākammanto niddhanto hoti, ye ca micchākammantapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhantā honti. Sammākammantapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā ājãvassa bhikkhave micchāājãvo niddhanto hoti, ye ca micchāājãvapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhantā honti. Sammāājãvapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā vāyāmassa bhikkhave micchāvāyāmo niddhanto hoti, ye ca micchāvāyāma paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā samabhavanti, te cassa niddhantā honti, sammā vāyāma paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāsatissa bhikkhave micchāsati niddhantā hoti, ye ca micchāsatipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhantā honti. Sammāsatipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammāsamādhissa bhikkhave micchā samādhi niddhanto hoti, ye ca micchāsamādhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhantā honti. Sammāsamādhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā¤āõissa bhikkhave micchā¤āõaü niddhantā hoti, ye ca micchā¤āõapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te tassa niddhantā honti. Sammā¤āõapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Sammā vimuttissa bhikkhave micchāvimutti niddhantā hoti. Ye ca micchāvimutti paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, te cassa niddhantā honti. Sammāvimuttipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Ime kho bhikkhave dasa niddhamaniyā dhammā ti. 10. 3. 1. 11 Aseka suttaü Atha kho a¤¤ataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bhikkhu bhagavantaü etadavoca. Asekho asekho tã bhante vuccati, kittāvatā nu kho bhante bhikkhu asekho hotã ti? Idha bhikkhu asekhāya sammādiņņhiyā samannāgato hoti, asekhena sammāsaīkappena samannāgato hoti, asekhāya sammāvācāya samannāgato hoti, asekhena sammā kammantena samannāgato hotã, asekhena sammāājãvena samannāgato hoti, asekhena sammāvāyāmena samannāgato hoti, asekhāya sammāsatiyā samannāgato hoti, asekhena sammāsamādhinā samannāgato hoti, asekhena sammā¤āõena samannāgato hoti, asekhāya sammā vimuttiyā samannāgato hoti. Evaü kho bhikkhu, bhikkhu asekho hotã ti. [PTS Page 222] [\q 222/] [BJT Page 400] [\x 400/] 10. 3. 1. 12 Asekhiyadhamma suttaü Dasa ime bhikkhave asekhiyā dhammā. Katame dasa: Asekhā sammādiņņhi, asekho sammāsaīkappo, asekhā sammāvācā, asekho sammākammanto, asekho sammāājãvo, asekho sammā vāyāmo, asekho sammāsati, asekho sammāsamādhi, asekhā sammā ¤āõaü, asekhā sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasa asekhiyā dhammāti. Samaõasa¤¤āvaggo paņhamo. Tassuddānaü: Sa¤¤ā bojjhaīgā micchattaü Bãjaü vijjāya nijjarā Dhovana¤ca tikicchā ca Niddhamanaü dve asekhāti. [BJT Page 402] [\x 402/] Tatiyo paõõāsako 2. Paccorohaõãvaggo 10. 3. 2. 1 Paņhama adhamma suttaü Adhammo ca bhikkhave veditabbo anattho ca, dhammo ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā anattha¤ca dhamma¤ca viditvā attha¤ca yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbaü. Katamo ca bhikkhave adhammo ca anattho ca: micchādiņņhi micchā saīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. [PTS Page 223] [\q 223/] ayaü vuccati bhikkhave adhammo ca anattho ca. Katamo ca bhikkhave dhammo ca attho ca: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave dhammo ca attho ca. Adhammo ca bhikkhave veditabbo anattho ca, dhammo ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā anattha¤ca dhamma¤ca viditvā attha¤ca yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbanti iti yaü taü vuttaü, idametaü paņicca vuttanti. 10. 3. 2. 2 Dutiya adhamma suttaü Adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca. Adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbaü: Katamo ca bhikkhave adhammo, katamo ca dhammo, katamo ca anattho katamo ca attho. 1. Micchādiņņhi bhikkhave adhammo, sammādiņņhi dhammo. Ye ca micchādiņņhi paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti ayaü anattho. Sammādiņņhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanāpāripåriü gacchanti ayaü attho. [BJT Page 404] [\x 404/] 2. Micchāsaīkappo bhikkhave adhammo, sammāsaīkappo dhammo. Ye ca micchāsaīkappapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāsaīkappapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. 3. Micchāvācā bhikkhave adhammo, sammāvācā dhammo, ye ca micchāvācā paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāvācāpaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. 4. Micchākammanto bhikkhave adhammo, sammākammanto dhammo. Ye ca micchākammantapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, [PTS Page 224] [\q 224/] ayaü anattho. Sammākammantapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. 5. Micchāājãvo bhikkhave adhammo, sammāājãvo dhammo. Ye ca micchāājãvapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāājãvapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. 6. Micchāvāyāmo bhikkhave adhammo, sammāvāyāmo dhammo. Ye ca micchāvāyāmapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti. Ayaü anattho. Sammāvāyāmapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. 7. Micchāsati bhikkhave adhammo, sammāsati dhammo. Ye ca micchāsati paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho, sammāsatipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. 8. Micchāsamādhi bhikkhave adhammo, sammāsamādhi dhammo. Ye ca micchā samādhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāsamādhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Ayaü attho. 9. Micchā¤āõaü bhikkhave adhammo, sammā¤āõaü dhammo. Ye ca micchā ¤āõapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammā¤āõapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Ayaü attho. [BJT Page 406. [\x 406/] ] 10. Micchāvimutti bhikkhave adhammo, sammāvimutti dhammo. Ye ca micchā vimuttipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāvimuttipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti. Ayaü attho. Adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbanti. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttanti. 10. 3. 2. 3 Tatiya adhamma suttaü Adhammo ca bhikkhave veditabbo, dhammo ca. Anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho [PTS Page 225] [\q 225/] tathā paņipajjitabbanti. Idamavoca bhagavā idaü vatvā sugato uņņhāyāsanā vihāraü pāvisi. Atha kho tesaü bhikkhånaü acirapakkantassa bhagavato etadahosi: ''idaü kho no āvuso bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabba''nti. Ko nu kho imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajeyyāti. Atha kho tesaü bhikkhånaü etadahosi: 'ayaü kho āyasmā ānando satthu ceva saüvaõõito, sambhāvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacārãnaü, pahoti cāyasmā ānando imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajituü. [BJT Page 408] [\x 408/] Yannåna mayaü yenāyasmā ānando tenupasaīkameyyāma. Upasaīkamitvā āyasmantaü ānandaü etamatthaü puccheyyāma, yathā no āyasmā ānando vyākarissati, tathā naü dhāressāmā''ti. Atha kho te bhikkhu yenāyasmā ānando tenupasaīkamiüsu. Upasaīkamitavā āyasmatā ānandena saddhiü sammodiüsu, sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinno kho te bhikkhu āyasmantaü ānandaü etadavocuü: Idaü kho no āvuso ānanda bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho, 'adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho, tathā paņipajjitabbanti'. Tesaü no āvuso amhākaü acirapakkantassa bhagavato etadahosi: 'idaü kho no āvuso bhagavā [PTS Page 226] [\q 226/] saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho, adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca. Adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbanti. Ko nu kho imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajeyyāti. Tesaü no āvuso amhākaü etadahosi: ''ayaü kho āyasmā ānando satthå ceva saüvaõõito sambhāvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacārãnaü, pahoti cāyasmā ānando imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajituü. Yannåna mayaü yenāyasmā ānando tenupasaīkameyyāma, upasaīkamitvā āyasmantaü ānandaü etamatthaü puccheyyāma, yathā no āyasmā ānando vyākarissati tathā naü dhāreyyāmā''ti. Vibhajitu āyasmā ānandoti. [BJT Page 410] [\x 410/] Seyyathāpi āvuso puriso sāratthiko sāragavesã sārapariyesanaü caramāno mahato råkkhassa tiņņhato sāravato atikkammeva målaü atikkammakhandhaü sākhā palāse sāraü pariyesitabbaü ma¤¤eyya, evaü sampadamidaü āyasmantānaü satthari sammukhãbhåte taü bhagavantaü atiyitvā1 amhe etamatthaü paņipucchitabbaü ma¤¤atha. Sohāvuso bhagavā jānaü jānāti, passaü passati, cakkhubhåto ¤āõabhåto dhammabhåto brahmabhåto vattā pavattā atthassa ninnetā amatassa dātā dhammassāmã tathāgato. So ceva panetassa kālo ahosi, yaü tumhe bhagavantaü yeva upasaīkamitvā [PTS Page 227] [\q 227/] etamatthaü puccheyyātha, yathā vo bhagavā vyākareyya tathā naü dhāreyyathā ti. Addhāvuso ānanda bhagavā jānaü jānāti, passaü passati. Cakkhubhåto ¤āõabhåto dhammabhåto brahmabhåto vattā pavattā atthassa ninnetā amatassa dātā dhammasāmi tathāgato. So ceva panetassa kālo ahosi yaü mayaü bhagavantaü yeva upasaīkamitvā etamatthaü puccheyyāma, yathā no bhagavā vyākareyya tathā naü dhāreyyāma. Api ca āyasmā ānando satthu ceva saüvaõõito, sambhāvito ca vi¤¤ånaü sabirahmacārãnaü, pahoti cāyasmā ānando imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajituü. Vibhajatāyasmā ānando agaru karitvāti. Tena hāvuso suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmã ti. Eva māvusoti kho te bhikkhu āyasmato ānandassa paccassosuü. âyasmā ānando etadavoca: Yaü kho no āvuso bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho 'adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabba''nti. 1. Atisãtvā machasaü. [BJT Page 412] [\x 412/] Katamo cāvuso adhammo, katamo ca dhammo, katamo ca anattho, katamo ca attho: ''Micchādiņņhi āvuso adhammo sammādiņņhi dhammo. Ye ca micchādiņņhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammādiņņhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchāsaīkappo āvuso adhammo, sammāsaīkappo dhammo, ye ca micchāsaīkappapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāsaīkappapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, aya attho. Micchāvācā āvuso adhammo, sammāvācā [PTS Page 228] [\q 228/] dhammo, ye ca micchāvācāpaccayā ca aneke akusalā dhammā sambhavanti. Ayaü anattho. Micchākammanto āvuso adhammo, ye ca micchākammantapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammākammantapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchāājãvo āvuso adhammo, sammā ājãvo dhammo, ye ca micchāājãvapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāājãvapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micachāvāyāmo āvuso adhammo, sammāvāyāmo dhammo, ye ca micchāvāyāmapaccayā aneke pāpākā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāvāyāmapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchāsati āvuso adhammo, sammāsati dhammo, ye ca micchāsatipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāsatipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchāsamādhi āvuso adhammo, sammā samādhi dhammo, ye ca micchāsamādhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāsamādhipaccayā aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchā¤āõaü āvuso adhammo, sammā ¤āõaü dhammo, ye ca micchā¤āõaüpaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammā¤āõaüpaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchāvimutti āvuso adhammo, sammāvimuttidhammo, ye ca micchāvimuttipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāvimuttipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Yaü kho no āvuso bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho 'adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabba''nti. Imassa kho ahaü āvuso bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa evaü vitthārena atthaü ājānāmi. âkaīkamānā ca pana tumhe āvuso bhagavantaüyeva upasaīkamitvā etamatthaü puccheyyātha. Yathā vo bhagavā vyākaroti. Tathā naü dhāreyyathāti. 'Evamāvuso'ti kho te bhikkhu āyasmato ānandassa bhāsitaü abhinanditvā anumoditvā uņņhāyāsanā yena bhagavā tenupasaīkamiüsu. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnā kho te bhikkhu bhagavantaü etadavocuü: [BJT Page 414] [\x 414/] ''Yaü kho no bhante bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabba'nti. Tesaü no bhante amhākaü acirapakkantassa bhagavato etadahosi: ''idaü kho no āvuso bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā [PTS Page 229] [\q 229/] vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho 'adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabba'nti. Ko nu kho imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajeyyā''ti. Tesaü no bhante amhākaü etadahosi: ''ayaü kho āyasmā ānando satthu ceva saüvaõõito, sambhāvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacārãnaü, pahoti cāyasmā ānando imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajituü. Yannånamayaü yenāyasmā ānando tenupasaīkameyyāma, upasaīkamitvā āyasmā ānandaü etamatthaü puccheyyāma, yathā no āyasmā ānando vyākarissati, tathā naü dhāressāmāti. Atha kho mayaü bhante yenāyasmā ānando tenupasaükamimha, upasaükamitvā āyasmantaü ānandaü etamatthaü apucchimha. Tesaü no bhante āyasmatā ānandena imehi ākārehi imehi padehi imehi vya¤janehi attho suvibhatto''ti. Sādhu sādhu bhikkhave paõķito bhikkhave ānando, mahāpa¤¤o bhikkhave ānando. Mama¤cepi tumhe bhikkhave upasaükamitvā etamatthaü puccheyyātha, ahampi cetaü atthaü evameva vyākareyyaü, yathā taü ānandena vyākataü. Eso cetassa attho, eva¤ca naü dhāreyyāthāti. [BJT Page 416] [\x 416/] 10. 3. 2. 4 Ajita suttaü Atha kho ajito paribbājako yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavatā saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü [PTS Page 230] [\q 230/] nisãdi. Ekamantaü nisinno kho ajito paribbājako bhagavantaü etadavoca: Amhākaü bho gotama paõķito nāma sabrahmacārã. Tena pa¤camattāni cittaņņhānasatāni cintitāni, yehi a¤¤atitthiyā upāraddhā1 pajānanti upāraddhambhāti. 2 Atha kho bhagavā bhikkhu āmantesi: dhāretha no tumhe bhikkhave paõķitavatthånãti? Etassa bhagavā kālo, etassa sugata kālo, yaü bhagavā bhāseyya, bhagavato sutvā bhikkhå dhāressantãti. Tena hi bhikkhave suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Idha bhikkhave ekacco adhammikena vādena adhammikaü vādaü abhiniggaõhāti, abhinippãëeti. Tena ca adhammikaü parisaü ra¤jeti. Tena sā adhammikā parisā uccāsaddā mahāsaddā hoti. Paõķito vata bho, paõķito vata bhoti. 1. Upāraddhāvajānanti machasaü 2. Uparaddhasmāti machasaü [BJT Page 418] [\x 418/] Idha pana bhikkhave ekacco adhammikena vādena dhammikaü ca vādaü adhammika¤ca vādaü abhiniggaõhāti, abhinippãëeti. Tena ca adhammikaü parisaü ra¤jeti. Tena sā adhammikā parisā uccāsaddā mahāsaddā hoti paõķito vata bho, paõķito vata bho'ti. Idha pana bhikkhave ekacco dhammikena vādena dhammikaü ca vādaü adhammika¤ca vādaü abhiniggaõhāti, abhinippãëeti. Tena ca [PTS Page 231] [\q 231/] adhammikaü parisaü ra¤jeti. Tena sā adhammikā parisā uccāsaddā mahāsaddā hoti 'paõķito vata bho, paõķito vata bho''ti. * Idha pana bhikkhave ekacco dhammikena vādena dhammikaü vādaü abhiniggaõhāti, abhinippãëeti. Tena ca dhammikaü parisaü ra¤jeti. Tena ca sā dhammikā parisā uccāsaddā mahāsaddā hoti paõķito vata bho, paõķito vata bho'ti. Adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca. Adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anatthaü ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho paņipajjitabbaü. Katamo ca bhikkhave adhammo, katamo ca dhammo: katamo ca anattho, katamo ca attho: Micchādiņņhi bhikkhave adhammo, sammādiņņhi dhammo, ye ca micchādiņņhi paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammādiņņhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti ayaü attho. Micchāsaīkappo bhikkhave adhammo, sammāsaīkappo dhammo, ye ca micchāsaīkappapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāsaīkappapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, aya attho. Micchāvācā bhikkhave adhammo, sammāvācā dhammo, ye ca micchāvācāpaccayā ca aneke akusalā dhammā sambhavanti. Ayaü anattho. Micchākammanto bhikkhave adhammo, ye ca micchākammantapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammākammantapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. *Marammapotthakesu etāni deva baõķāni na dissante [BJT Page 420] [\x 420/] Micchāājãvo bhikkhave adhammo, sammā ājãvo dhammo, ye ca micchāājãvapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāājãvapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micachāvāyāmo bhikkhave adhammo, sammāvāyāmo dhammo, ye ca micchāvāyāmapaccayā aneke pāpākā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāvāyāmapaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchāsati bhikkhave adhammo, sammāsati dhammo, ye ca micchāsatipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāsatipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchāsamādhi bhikkhave adhammo, sammā samādhi dhammo, ye ca micchāsamādhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāsamādhipaccayā aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchā¤āõaü bhikkhave adhammo, sammā ¤āõaü dhammo, ye ca micchā¤āõaüpaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammā¤āõaüpaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchāvimutti bhikkhave adhammo, sammāvimutti dhammo, ye ca micchāvimuttipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Sammāvimuttipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, [PTS Page 232] [\q 232/] anattha¤ca viditvā attha¤ca yathā dhammo, yathā attho tathā paņipajjitabbanti iti yaü taü vuttaü idametaü paņicca vuttanti. 10. 3. 2. 5 Saīgārava suttaü Atha kho saīgāravo brāhmaõo yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavatā saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho saīgāravo brāhmaõo bhagavantaü etadavoca: ''Kiü nu kho bho gotama orimaü tãraü, kiü pārimaü tãra''nti? Micchādiņņhi kho brāhmaõa orimaü tãraü, sammādiņņhi pārimaü tãraü. Micchāsaīkappo orimaü tãraü, sammāsaīkappo pārimaü tãraü. Micchāvācā orimaü tãraü, sammāvācā pārimaü tãraü. Micchākammanto orimaü tãraü sammākammanto pārimaü tãraü. Micchā ājãvo orimaü tãraü, sammā ājãvo pārimaü tãraü. Micchāvāyāmo orimaü tãraü, sammā vāyāmo pārimaü tãraü. Micchāsati orimaü tãraü, sammāsati pārimaü tãraü. Micchāsamādhi orimaü tãraü, sammāsamādhi pārimaü tãraü. Micchā¤āõaü orimaü tãraü, sammā¤āõaü pārimaü tãraü. Micchāvimutti orimaü tãraü, sammāvimutti pārimaü tãraü. Idaü kho brāhmaõa orimaü tãraü, idaü pārimaü tãranti. [BJT Page 422] [\x 422/] 1. Appakā te manussesu ye janā pāragāmino, Athāyaü itarā pajā tãramevānudhāvati. 2. Ye ca kho sammadakkhāte dhamme dhammānuvattino, Te janā pāramessanti maccudheyyaü suduttaraü. 3. Kaõhaü dhammaü vippahāya sukkaü bhāvetha paõķito, Okā anokaü āgamma viveke yattha dåramaü. 4. Tatrābhiratimiccheyya hitvā kāme aki¤cano, Pariyodapeyya attānaü cittaklesehi paõķito. [PTS Page 233] [\q 233/] 5. Yesaü sambodhi aīgesu sammācittaü subhāvitaü, âdānapaņinissagge anupādāya ye ratā, Khãõāsavā jutãmanto te loke parinibbutā ti. 10. 3. 2. 6 Orimatãra suttaü Orima¤ca kho bhikkhave tãraü desissāmi, pārima¤ca tãraü. Taü suõātha. Sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmãti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katama¤ca bhikkhave orimaü tãraü, katama¤ca pārimaü tãraü: Micchādiņņhi bhikkhave orimaü tãraü, sammādiņņhi pārimaü tãraü. Micchāsaīkappo orimaü tãraü, sammāsaīkappo pārimaü tãraü. Micchāvācā orimaü tãraü, sammāvācā pārimaü tãraü. Micchākammanto orimaü tãraü sammākammanto pārimaü tãraü. Micchā ājãvo orimaü tãraü, sammā ājãvo pārimaü tãraü. Micchāvāyāmo orimaü tãraü, sammā vāyāmo pārimaü tãraü. Micchāsati orimaü tãraü, sammāsati pārimaü tãraü. Micchāsamādhi orimaü tãraü, sammāsamādhi pārimaü tãraü. Micchā¤āõaü orimaü tãraü, sammā¤āõaü pārimaü tãraü. Micchāvimutti orimaü tãraü, sammāvimutti pārimaü tãraü. Idaü kho bhikkhave orimaü tãraü, idaü pārimaü tãranti. [BJT Page 424] [\x 424/] 1. Appakā te manussesu ye janā pāragāmino, Athāyaü itarā pajā tãramevānudhāvati. 2. Ye ca kho sammadakkhāte dhamme dhammānuvattino, Te janā pāramessanti maccudheyyaü suduttaraü. 3. Kaõhaü dhammaü vippahāya sukkaü bhāvetha paõķito, Okā anokaü āgamma viveke yattha dåramaü. 4. Tatrābhiratimiccheyya hitvā kāme aki¤cano, Pariyodapeyya attānaü cittaklesehi paõķito. 5. Yesaü sambodhi aīgesu sammācittaü subhāvitaü, âdānapaņinissagge anupādāya ye ratā, Khãõāsavā jutãmanto te loke parinibbutā ti. 10. 3. 2. 7 Paņhama paccorohaõã suttaü Tena kho pana samayena jāõussoõã1 brāhmaõo tadahuposathe sãsaü2nahāto navaü khomayugaü nivattho allakusamuņņhiü [PTS Page 234] [\q 234/] ādāya bhagavato avidåre ekamantaü ņhito hoti. Addasā kho bhagavā jāõussoõiü brāhmaõaü tadahuposathe sãsaü nahātaü navaü khoma yugaü nivatthaü allaü kusamuņņhiü ādāya avidåre ekamantaü ņhitaü. Disvā jāõussoõiü brāhmaõaü etadavoca: Kiü nu kho tvaü brāhmaõa, tadahuposathe sãsaü nahāto navaü khomayugaü nivattho allaü kusamuņņhiü ādāya ekamantaü ņhito? Kiü navajja brāhmaõakulassāti? Paccorohaõã bho gotama, ajja brāhmaõakulassāti. Yathākathaü pana brāhmaõa, brāhmaõānaü paccorohaõã hotã ti? 1. Jānussoõã machasaü 2. Sãsaü nahāto machasaü sãsanahāto syā. [BJT Page: 426 [\x 426/] ] Idha bho gotama, brāhmaõā tadahuposathe sãsaü nahātā navaü khomayugaü nivatthā allena gomayena paņhaviü opu¤chitvā haritehi kusehi pattharitvā antarā ca velaü antarā ca aggvvvyāgāraü seyyaü kappenti. Te taü rattiü tikkhattuü paccuņņhāya pa¤jalikā aggiü namassanti ''paccorohāma bhavantaü, paccorohāma bhavanta''nti. Pahåtena ca sappitelena navanãtena aggiü santappenti. Tassā ca rattiyā accayena paõãtena khādanãyena bhojanãyena brāhmaõe santappenti. Evaü kho bho gotama, brāhmaõānaü paccorohaõã hotãti. A¤¤athā kho brāhmaõa, brāhmaõānaü paccorohaõã a¤¤athā ca pana ariyassa vinaye paccorohaõã hotã ti. Yathākathaü pana bho gotama, ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti? Sādhu me bhavaü gotamo tathā dhammaü desetu, yathā ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti. Tena hi brāhmaõa, suõāhi, sādhukaü manasikarohi, bhāsissāmãti. Evaü bhoti kho jāõussoõi brāhmaõo bhagavato paccassosi, bhagavā etadavoca: [PTS Page 235] [\q 235/] Idha brāhmaõa, ariyasāvako itã paņisa¤cikkhati: ''micchādiņņhiyā kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme, abhisamparāya¤cā''ti, so iti paņisaīkhāya micchādiņņhiü pajahati, micchādiņņhiyā paccorohati. Micchāsaīkappassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya micchāsaīkappaü pajahati, micchāsaīkappā paccorohati. Micchāvācāya kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme, abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya micchāvācaü pajahati. Micchāvācāya paccorohati. Micchākammantassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme, abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya micchākammantaü pajahati. Micchākammantā paccorohati. [BJT Page 428] [\x 428/] Micchāājãvassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchāājãvaü pajahati. Micchāājãvā paccorohati. Micchāvāyāmassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchāvāyāmaü pajahati. Micchā vāyāmā paccorohati. Micchāsatiyā kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchāsatiü pajahati. Micchāsatiyā paccorohati. Micchāsamādhissa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchāsamādhiü pajahati. Micchāsamādhimhā paccorohati. Micchā¤āõassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchā¤āõaü pajahati. Micchā¤āõā paccorohati. Micchāvimuttiyā kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchāvimuttiü pajahati. Micchāvimuttiyā paccorohati. Evaü kho brāhmaõa, ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti. A¤¤athā bho gotama, brāhmaõānaü paccorohaõã, a¤¤athā ca pana ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti. Imissā ca kho bho gotama, ariyassa vinaye paccorohaõiyā brāhmaõānaü paccorohaõi kalaü nāgghati soëasiü. [PTS Page 236] [\q 236/] Abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama, seyyathāpi bho gotama nikkujjitaü vā ukkujjeyya, paņicchannaü vā vivareyya, målhassa vā maggaü ācikkheyya' andhakāre vā telapajjotaü dhāreyya, 'cakkhumanto råpāni dakkhinti'2ti, evameva bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchāmi dhamma¤ca bhikkhu saīgha¤ca. Upāsakaü maü bhavaü gotamo dhāretu ajjatagge pāõupetaü saraõaü gatanti. [BJT Page 430] [\x 430/] 10. 3. 2. 8 Dutiya paccorohaõã suttaü Ariyaü kho bhikkhave paccorohaõiü desissāmi. Taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmãti. Katamā ca bhikkhave ariyā paccorohaõã: Idha bhikkhave ariyasāvako itã paņisa¤cikkhati: ''micchādiņņhiyā kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme, abhisamparāya¤cā''ti, so iti paņisaīkhāya micchādiņņhiü pajahati, micchādiņņhiyā paccorohati. Micchāsaīkappassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya micchāsaīkappaü pajahati, micchāsaīkappā paccorohati. Micchāvācāya kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme, abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya micchāvācaü pajahati. Micchāvācāya paccorohati. Micchākammantassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme, abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya micchākammantaü pajahati. Micchākammantā paccorohati. Micchāājãvassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchāājãvaü pajahati. Micchāājãvā paccorohati. Micchāvāyāmassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchāvāyāmaü pajahati. Micchā vāyāmā paccorohati. Micchāsatiyā kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchāsatiü pajahati. Micchāsatiyā paccorohati. Micchāsamādhissa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchāsamādhiü pajahati. Micchāsamādhimhā paccorohati. Micchā¤āõassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchā¤āõaü pajahati. Micchā¤āõā paccorohati. Micchāvimuttiyā kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti so iti paņisaīkhāya micchāvimuttiü pajahati. Micchāvimuttiyā paccorohati. Ayaü vuccati bhikkhave ariyā paccorohaõãti. 10. 3. 2. 9 Pubbaīgama suttaü Suriyassa bhikkhave udayato etaü pubbaīgamaü etaü pubbanimittaü yadidaü aruõaggaü. Evameva kho bhikkhave kusalānaü dhammānaü etaü pubbaīgamaü, etaü pubbanimittaü, yadidaü sammādiņņhi. Sammādiņņhissa1 bhikkhave sammā saīkappo pahoti. Sammāsaīkappassa sammāvācā pahoti. Sammāvācassa sammākammanto pahoti. Sammākammantassa sammāājãvo pahoti. Sammāājãvassa sammāvāyāmo pahoti. Sammāvāyāmassa sammāsati pahoti. Sammāsatissa sammāsamādhi [PTS Page 237] [\q 237/] pahoti. Sammāsamādhissa sammā¤āõaü pahoti. Sammā¤āõissa sammāvimutti pahotãti. 1. Sammādiņņhikassa machasaü [BJT Page 432] [\x 432/] 10. 3. 2. 10 âsavakkhaya suttaü Dasa ime bhikkhave dhammā bhāvitā bahulãkatā āsavānaü khayāya saüvattanti. Katame dasa: Sammādiņņhi, sammāsaīkappo, sammāvācā, sammākammanto, sammāājãvo, sammā vāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi, sammā¤āõaü, sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasa dhammā bhāvitā bahulãkatā āsavānaü khayāya saüvattantãti. Paccorohaõãvaggo dutiyo. Tassuddānaü: Tayo adhammā ajito saīgāravo ca orimaü Dve ceva paccorohaõã pubbaīgamaü āsavo cāti. [BJT Page 434] [\x 434/] 3. Parisuddhavaggo 10. 3. 3. 1 Paņhama suttaü Dasa ime bhikkhave dhammā parisuddhā pariyodātā nā¤¤atra sugatavinayā katame dasa: Sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasadhammā parisuddhā pariyodātā nā¤¤atra sugatavinayāti. 10. 3. 3. 2 Dutiya suttaü Dasa ime bhikkhave dhammā anuppannā uppajjanti, nā¤¤atra sugatavinayā. Katame dasa: [PTS Page 238] [\q 238/] sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasadhammā anuppannā uppajjanti nā¤¤atra sugatavinayāti. 10. 3. 3. 3 Tatiya suttaü Dasa ime bhikkhave dhammā mahapphalā mahānisaüsā nā¤¤atra sugatavinayā. Katame dasa: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasa dhammā mahapphalā mahānisaüsā nā¤¤atra sugatavinayāti. 10. 3. 3. 4 Catuttha suttaü Dasa ime bhikkhave dhammā rāgavinayapariyosānā honti, dosavinaya pariyosānā honti, mohavinayapariyosānā honti, nā¤¤atra sugatavinayā. Katame dasa: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyamo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasadhammā rāgavinayapariyosānā honti, dosavinayapariyosānā honti, mohavinayapariyosānā honti, nā¤¤atra sugatavinayāti. [BJT Page 436] [\x 436/] 10. 3. 3. 5 Pa¤cama suttaü Dasa ime bhikkhave dhammā ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhi¤¤āya sambodhāya nibbānāya saüvattanti. Nā¤¤atra sugatavinayā. Katame dasa: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti, ime kho bhikkhave dasadhammā ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhi¤¤āya sambodhāya nibbānāya saüvattanti, nā¤¤atra sugatavinayāti. 10. 3. 3. 6 Chaņņhama suttaü Dasa ime bhikkhave dhammā bhāvitā bahulãkatā anuppannā uppajjanti, nā¤¤atra sugatavinayā, katame dasa: [PTS Page 239] [\q 239/] sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasadhammā bhāvitā bahulãkatā anuppannā uppajjanti, nā¤¤atra sugatavinayāti. 10. 3. 3. 7 Sapata suttaü Dasa ime bhikkhave dhammā bhāvitā bahulãkatā mahapphalā honti mahānisaüsā nā¤¤atra sugatavinayā. Katame dasa: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasadhammā bhāvitā bahulãkatā mahapphalā honti mahānisaüsā, nā¤¤atra sugatavinayāti. 10. 3. 3. 8 Aņņhama suttaü Dasa ime bhikkhave dhammā bhāvitā bahulãkatā rāgavinayapariyosānā honti, dosavinayapariyosānā honti, mohavinayapariyosānā honti, nā¤¤atra sugatavinayā katame dasa: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasadhammā bhāvitā bahulãkatā rāgavinayapariyosānā honti, dosavinayapariyosānā honti, mohavinayariyosānā honti, nā¤¤atra sugatavinayāti. [BJT Page 438] [\x 438/] 10. 3. 3. 9 Navama suttaü Dasa ime bhikkhave dhammā bhāvitā dhammā bahulãkatā ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhi¤¤āya sambodhāya nibbānāya saüvattanti, nā¤¤atra sugatavinayā. Katame dasa: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasadhammā bhāvitā bahulãkatā ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhi¤¤āya sambodhāya nibbānāya saüvattanti, nā¤¤atra sugatavinayāti. [PTS Page 240] [\q 240/] 10. 3. 3. 10 Dasama suttaü Dasa ime bhikkhave micchattā. Katame dasa: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ime kho bhikkhave dasa micchattāti. 10. 3. 3. 11 Ekādasama suttaü Dasa ime bhikkhave sammattā. Katame dasa: sammādiņņhi sammā saīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ime kho bhikkhave dasa sammattāti. Parisuddhavaggo tatiyo. [BJT Page: 440 [\x 440/] ] 4. Sādhuvaggo 10. 3. 4. 1 Sādhu suttaü Sādhu¤ca vo bhikkhave desissāmi, asādhu¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katama¤ca bhikkhave āsādhuü1: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto miccāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü vicchāvimutti. Idaü vuccati bhikkhave asādhuü1. Katama¤ca bhikkhave sādhuü:1 [PTS Page 241] [\q 241/] sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Idaü vuccati bhikkhave sādhunti. 10. 3. 4. 2 Ariyadhamma suttaü Ariyadhamma¤ca vo bhikkhave desissāmi2 anariyadhamma¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave anariyo dhammo. Micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave anariyo dhammo. Katamo ca bhikkhave ariyo dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave ariyo dhammoti. 10. 3. 4. 3 Kusala suttaü Kusala¤ca3 vo bhikkhave desissāmi2 akusala¤ca. 4 Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katama¤ca bhikkhave akusalaü: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Idaü vuccati bhikkhave akusalaü. Katama¤ca bhikkhave kusalaü: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Idaü vuccati bhikkhave kusalanti. 1. Asādhu machasaü 3. Akusala¤ca machasaü 2. Desessāmi machasaü 4. Kusala¤ca machasaü [BJT Page 442] [\x 442/] 10. 3. 4. 4 Attha suttaü Attha¤ca vo bhikkhave desissāmi anattha¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave anattho: [PTS Page 242] [\q 242/] micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave anattho. Katamo ca bhikkhave attho: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave atthoti. 10. 3. 4. 5 Dhamma suttaü Dhamma¤ca vo bhikkhave desissāmi, adhamma¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü: bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave adhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave adhammo. Katamo ca bhikkhave dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave dhammoti. 10. 3. 4. 6 Sāsava suttaü Sāsava¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, anāsava¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave sāsavo dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave sāsavo dhammo. Katamo ca bhikkhave anāsavo dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave anāsavo dhammoti. 10. 3. 4. 7 Sāvajja suttaü Sāvajja¤ca kho bhikkhave dhammaü desissāmi, anavajja¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave sāvajjo dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave sāvajjo dhammo. Katamo ca bhikkhave anavajjo dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave anavajjo dhammoti. [PTS Page 243] [\q 243/] [BJT Page 444] [\x 444/] 10. 3. 4. 8 Tapanãya suttaü Tapanãya¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, atapanãya¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave tapanãyo dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave katamo ca tapanãyo dhammo. Bhikkhave atapanãyo dhammo: sammā diņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave atapanãyo dhammoti. 10. 3. 4. 9 âcayagāmã suttaü âcayagāmi¤ca vo bhikkhave desissāmi, apacayagāmi¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave ācayagāmã dhammo: micchādiņņhi micachāsaīkappo micchāvācā micacchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave ācayagāmã dhammo. Katamo ca bhikkhave apacayagāmã dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave apacayagāmã dhammoti. 10. 3. 4. 10 Dukkhudraya suttaü Dukkhudraya¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, sukhudraya¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave dukkhudrayo dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave dukkhudrayo dhammo. Katamo ca bhikkhave sukhudrayo dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave sukhudrayo dhammoti. [PTS Page 244] [\q 244/] 10. 3. 4. 11 Dukkhavipāka suttaü Dukkhavipāka¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, sukhavipāka¤ca, taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave dukkhavipāko dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave dukkhavipāko dhammo. Katamo ca bhikkhave sukha vipāko dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave sukhavipāko dhammoti. Sādhuvaggo catuttho. [BJT Page 446] [\x 446/] 5. Ariyavaggo 10. 3. 5. 1 Ariyamagga suttaü Ariyamagga¤ca vo bhikkhave1 desissāmi, anariyamagga¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave anariyamaggo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave anariyo maggo. Katamo ca bhikkhave ariyo maggo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave ariyo maggoti. 10. 3. 5. 2 Sukkamagga suttaü Sukkamagga¤ca2 vo bhikkhave1 desissāmi kaõhamagga¤ca3. [PTS Page 245] [\q 245/] katamo ca bhikkhave kaõhamaggo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave kaõhamaggo. Katamo ca bhikkhave sukkamaggo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave sukkamaggoti. 10. 3. 5. 3 Saddhamma suttaü Saddhamma¤ca vo bhikkhave desissāmi, asaddhamma¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave asaddhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave asaddhammo. Katamo ca bhikkhave saddhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave saddhammoti. 1. Bhikkhave dhammaü machasaü 2. Sukkamagga¤ca machasaü 3. Kaõhamagga¤ca machasaü [BJT Page 448] [\x 448/] 10. 3. 5. 4 Sappurisadhamma suttaü Sappurisadhamma¤ca vo bhikkhave desissāmi, asappurisadhamma¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave asappurisadhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave asappurisadhammoti. Katamo ca bhikkhave sappurisadhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave sappurisadhammoti. 10. 3. 5. 5 Uppādetabba suttaü Uppādetabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, na uppādetabba¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave na uppādetabbo dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave na uppādetabbo dhammo. [PTS Page 246] [\q 246/] Katamo ca bhikkhave uppādetabbo dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave uppādetabbodhammoti. 10. 3. 5. 6 âsevitabba suttaü âsevitabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, na sevitabba¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave na sevitabbo dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave na sevitabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave āsevitabbo dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave āsevitabbo dhammoti. 10. 3. 5. 7 Bhāvetabba suttaü Bhāvetabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, na bhāvetabba¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave na bhāvetabbo dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave na bhāvetabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave bhāvetabbo dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave bhāvetabbo dhammoti. [BJT Page 450] [\x 450/] 10. 3. 5. 8 Bahulãkattabba suttaü Bahulãkattabba¤ca1 vo bhikkhave dhammaü desissāmi, na bahulãkattabba¤ca1. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave na bahulãkattabbo dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave na bahulãkattabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave bahulãkattabbo dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave bahulãkattabbo dhammoti. [PTS Page 247] [\q 247/] 10. 3. 5. 9 Anussaritabba suttaü Anussaritabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, nānussaritabba¤ca1. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave nānussaritabbo dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave nānussaritabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave anussaritabbo dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave anussaritabbo dhammoti. 10. 3. 5. 10 Sacchikātabba suttaü Sacchikātabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, na sacchikātabba¤ca. Taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave na sacchikātabbo dhammo: micchādiņņhi micchāsaīkappo micchāvācā micchākammanto micchāājãvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchā¤āõaü micchāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave na sacchikātabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave sacchikātabbo dhammo: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Ayaü vuccati bhikkhave sacchikātabbo dhammoti. Ariyavaggo pa¤camo. Tatiyo paõõāsako. 1. Kātabba¤ca machasaü [BJT Page 452] [\x 452/] Catuttha paõõāsako Puggalavaggo 10. 4. 1. 1 Sevitabba suttaü Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo na sevitabbo. Katamehi dasahi: [PTS Page 248] [\q 248/] micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo na sevitabbo. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo sevitabbo, katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo sevitabboti. 10. 4. 1. 2 12 Bhajitabbādi suttāni 2. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo na bhajitabbo. Katamehi dasahi: micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo na bhajitabboti. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo bhajitabbo, katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo bhajitabboti. 3. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo na payirupāsitabbo. Katamehi dasahi: micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo na payirupāsitabboti. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo payirupāsitabbo, katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo payirupāsitabboti. 4. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo na pujjo hoti. Katamehi dasahi: micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo na pujjo hotiti. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo pujjo hoti, katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo pujjo hotãti. 5. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo na pāsaüso hoti. Katamehi dasahi: micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo na pāsaüso hotãti. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo pāsaüso hoti, katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo pāsaüso hotãti. 6. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo agāravo hoti. Katamehi dasahi: micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo agāravo hoti. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo sagāravo hoti, katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo sagāravo hotãti. [BJT Page 454] [\x 454/] 7. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo appatisso1 hoti. Katamehi dasahi: micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo appatisso hoti. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo sappatisso2 hoti, katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo sappatisso hotãti. 8. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo nārādhako hoti. Katamehi dasahi: micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo nārādhako hoti. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo ārādhako hoti, katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo ārādhako hotãti. 9. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo na visujjhati. Katamehi dasahi: micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo na visujjhati. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo visujjhati. Katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo visujjhatãti. 10. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo mānaü nādhibhoti. Katamehi dasahi: Micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo mānaü nādhibhoti. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo mānaü adhibhoti. Katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo mānaü adhibhotãti. [PTS Page 249] [\q 249/] 11. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo pa¤¤āya na vaķķhati. Katamehi dasahi: micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo pa¤¤āya na vaķķhati. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo pa¤¤āya vaķķhati. Katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo pa¤¤āya vaķķhatãti. 12. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo bahuü apu¤¤aü pasavati. Katamehi dasahi: micchādiņņhiko hoti, micchāsaīkappo hoti, micchāvāco hoti, micchākammanto hoti, micchāājãvo hoti, micchāvāyāmo hoti, micacchāsati hoti, micchāsamādhi hoti, micchā¤āõã hoti, micchāvimutti hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi samannāgato puggalo bahuü apu¤¤aü pasavati. Dasahi bhikkhave samannāgato puggalo bahuü pu¤¤aü pasavati. Katamehi dasahi: sammādiņņhiko hoti, sammāsaīkappo hoti, sammāvāco hoti, sammākammanto hoti, sammāājãvo hoti, sammāvāyāmo hoti, sammāsati hoti, sammāsamādhi hoti, sammā¤āõã hoti, sammāvimutti hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo bahuü pu¤¤aü pasavatãti. Puggalavaggo paņhamo. 1. Appatikkho sãmu. 2. Sappatikkho sãmu. [BJT Page 456] [\x 456/] Jāõussoõi vaggo 10. 4. 2. 1 Brāhmaõa paccorohaõã suttaü Tena kho pana samayena jāõussoõi brāhmaõo tadahuposathe sãsaü nahāto1 navaü khomayugaü nivattho allaü kusamuņņhiü ādāya bhagavato avidåre ekamantaü ņhito hoti. Addasā kho bhagavā jāõussoõiü brāhmaõaü tadahuposathe sãsaü nahātaü2 navaü khomayugaü nivatthaü allaü kusamuņņhiü ādāya ekamantaü ņhitaü disvā jāõussoõiü brāhmaõaü etadavoca: Kiü nu kho tvaü brāhmaõa tadahuposathe sãsaü nahāto navaü khomayugaü nivattho allaü kusamuņņhiü ādāya ekamantaü ņhito, kintvajja3 brāhmaõa brāhmaõa kulassāti. 4 Paccorohaõã bho gotama ajja brāhmaõa kulassā'ti. [PTS Page 250] [\q 250/] Yathā kathaü pana brāhmaõa brāhmaõānaü paccorohaõã hotãti? Idha bho gotama brāhmaõā tadahuposathe sãsaü nahātā navaü khomayugaü nivatthā allena gomayena paņhaviü opu¤chitvā5 haritehi kusehi pattharitvā antarā ca velaü antarā ca aggvvvyāgāraü seyyaü kappenti, te taü rattiü tikkhattuü paccuņņhāya pa¤jalikā aggiü namassanti ''paccorohāma bhavantaü paccorohāma bhavanta''nti. Pahåtena ca sappitelena navanãtena aggiü santappenti. Tassā ca rattiyā tena paõãtena khādanãyena bhojanãyena brāhmaõe santappenti. Evaü kho bho gotama brāhmaõānaü paccorohaõã hotãti. A¤¤athā kho brāhmaõa brāhmaõānaü paccorohaõã, a¤¤athā ca pana ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti. Yathā kathaü pana bho gotama ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti, sādhu me bhavaü gotamo tathā dhammaü desetu yathā ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti. 1. Nahāto machasaü. 2. Nahātaü machasaü. 3. Kinavajjabrāhmaõakulassāti machasaü. 4. Kulassāti pucchi sãmu. 5. Opu¤jitvā machasaü. [BJT Page 458] [\x 458/] Tena hi brāhmaõa suõāhi, sādhukaü manasikarohi, bhāsissāmãti. Evambhoti kho jāõussoõã brāhmaõo bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca: Idha brāhmaõa ariyasāvako iti paņisaücikkhati: pāõātipātassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So itipaņisaīkhāya pāõātipātaü pajahati, pāõātipātā paccorohati, adinnādānassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya adinnādānaü pajahati, adinnādānā paccorohati. Kāmesu micchācārassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya kāmesu micchācāraü pajahati, kāmesu micchācārā paccorohati. Musāvādassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti, so iti [PTS Page 251] [\q 251/] paņisaīkhāya musāvādaü pajahati, musāvādā paccorohati, pisunāya vācāya kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya pisunaü vācaü pajahati. Pisunāya vācāya paccorohati. Pharusāya vācāya kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya pharusaü vācaü pajahati, pharusāya vācāya paccorohati, samphappalāpassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya samphappalāpaü pajahati, samphappalāpā paccorohati, abhijjhāya kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya abhijjhaü pajahati. Abhijjhāya paccorohati. Vyāpādassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti, so iti paņisaīkhāya vyāpādaü pajahati, vyāpādā paccorohati, micchādiņņhiyā kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti, so iti paņisaīkhāya micchādiņņhiü pajahati, micchādiņņhiyā paccorohati, evaü kho brāhmaõa ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti. A¤¤athā bho gotama brāhmaõānaü paccorohaõã, a¤¤athā ca pana ariyassa vinaye paccorohaõã hotãti. Imissā ca bho gotama ariyassa vinaye paccorohaõiyā brāhmaõānaü paccorohaõã kalaü nāgghati soëasiü. Abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama. Seyyathāpi bho gotama, nikkujjitaü vā ukkujjeyya paņicchannaü vā vivareyya, måëhassa vā maggaü ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaü dhāreyya cakkhumanto råpāni dakkhinti. Evamevaü bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Ete mayaü bhagavantaü gotamaü saraõaü gacchāma dhamma¤ca bhikkhu saīgha¤ca. Upāsakaü maü bhavaü gotamo dhāretu ajjatagge pāõupetaü saraõaü gatanti. [BJT Page 460] [\x 460/] 10. 4. 2. 2 Ariyapaccorohaõã suttaü Ariyaü vo bhikkhave paccorohaõiü desissāmi, taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: [PTS Page 252] [\q 252/] Idha bhikkhave ariyasāvako iti paņisa¤cikkhati, pāõātipātassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya pāõātipātaü pajahati. Pāõātipātā paccorohati, adinnādānassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya adinnādānaü pajahati, adinnādānā paccorohati. Kāmesu micchācārassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya kāmesu micchācāraü pajahati, kāmesu micchācārā paccorohati. Musāvādassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti, so iti paņisaīkhāya musāvādaü pajahati, musāvādā paccorohati, pisunāya vācāya kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya pisunaü vācaü pajahati. Pisunāya vācāya paccorohati. Pharusāya vācāya kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya pharusaü vācaü pajahati, pharusāya vācāya paccorohati, samphappalāpassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya samphappalāpaü pajahati, samphappalāpā paccorohati, abhijjhāya kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti. So iti paņisaīkhāya abhijjhaü pajahati. Abhijjhāya paccorohati. Vyāpādassa kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti, so iti paņisaīkhāya vyāpādaü pajahati, vyāpādā paccorohati, micchādiņņhiyā kho pāpako vipāko diņņhe ceva dhamme abhisamparāya¤cāti, so iti paņisaīkhāya micchādiņņhiü pajahati, micchādiņņhiyā paccorohati, ayaü vuccati bhikkhave ariyā paccoroõãti. 10. 4. 2. 3 Saīgārava suttaü Atha kho saīgāravo brāhmaõo yena bhagavā tenupasaīkami, upasaīkamitvā bhagavatā saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho saīgāravo brāhmaõo bhagavantaü etadavoca: kinnå kho bho gotama orimaü tãraü? Kiü pārimaü tãranti? Pāõātipāto kho brāhmaõa orimaü tãraü, pāõātipātā veramaõã pārimaü tãraü. Adinnādānaü kho brāhmaõa orimaü tãraü, adinnādānā veramaõã pārimaü tãraü. Kāmesu micchācāro kho brāhmaõa orimaü tãraü, kāmesu micchācārā veramaõã pārimaü tiraü. Musāvādo orimaü tiraü, musāvādā veramaõã pārimaü tãraü. Pisunāvācā orimaü tãraü pisunāya vācāya veramaõã pārimaü tãraü. Pharusā vācā orimaü tiraü, pharusāya vācāya veramaõã pārimaü tiraü. Samphappalāpo orimaü tiraü, samphappalāpā veramaõã pārimaü tiraü. Abhijjhā orimaü tãraü. Anabhijjhā pārimaü tãraü. Vyāpādo orimaü tãraü, avyāpādo pārimaü tãraü. Micchādiņņhi orimaü tãraü, sammādiņņhi pārimaü tãraü, idaü kho brāhmaõa orimaü tãraü, idaü pārimaü tãranti. [BJT Page 462] [\x 462/] [PTS Page 253] [\q 253/] 1. Appakā te manussesu ye janā pāragāmino, Athāyaü itarā pajā tãramevānu dhāvatã, 2. Ye ca kho sammadakkhāte dhamme dhammānuvattino, Te janā pāramessanti maccudheyyaü suduttaraü. 3. Kaõhaü dhammaü vippahāya sukkaü bhāvetha paõķito Okā anokaü āgamma viveke yattha dåramaü. 4. Tatrābhiratimiccheyya hitvā kāme aki¤cano Pariyodapeyya attānaü cittaklesehi paõķito. 5. Yesaü sambodhi aīgesu sammā cittaü subhāvitaü âdānapaņinissagge anupādāya ye ratā Khãõāsavā jutãmanto te loke parinibbutā ti. Saīgārava suttaü tatiyaü. 10. 4. 2. 4 Orimatãra suttaü Orima¤ca vo bhikkhave tiraü desissāmi, pārima¤ca tãraü, taü suõātha sādhukaü manasikarotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: katama¤ca bhikkhave orimaü tãraü? Katama¤ca pārimaü tãraü? Pāõātipāto kho bhikkhave orimaü tãraü, pāõātipātā veramaõã pārimaü tãraü. Adinnādānā orimaü tãraü, adinnādānā veramaõã pārimaü tãraü. Kāmesu micchācāro orimaü tãraü, kāmesu micchācārā veramaõã pārimaü tãraü. Musāvādo orimaü tãraü, musāvādā veramaõã pārimaü tãraü. Pisuõā vācā orimaü tãraü, pisuõāya vācāya veramaõã pārimaü tãraü. Pharusā vācā orimaü tãraü, pharusāya vācāya veramaõã pārimaü tãraü. Samphappalāpo orimaü tãraü, samphappalāpā veramaõã pārimaü tãraü. Abhijjhā orimaü tãraü, anabhijjhā pārimaü tãraü. Vyāpādo orimaü tãraü, avyāpādo pārimaü tãraü. Micchādiņņhi orimaü tãraü, sammā diņņhi pārimaü tãraü. Idaü kho bhikkhave orimaü tãraü, idaü pārimaü tãranti. 1. Appakā te manussesu ye janā pāragāmino athāyaü itarā pajā tãramevānudhāvati [BJT Page 464] [\x 464/] [PTS Page 254] [\q 254/] 2. Ye ca kho sammadakkhāte dhamme dhammānuvattino, Te janā pāramessanti maccudheyyaü suduttaraü. 3. Kaõhaü dhammaü vippahāya sukkaü bhāvetha paõķito Okā anokaü āgamma viveke yattha dåramaü. 4. Tatrābhiratimiccheyya hitvā kāme aki¤cano Pariyodapeyya attānaü cittaklesehi paõķito. 5. Yesaü sambodhi aīgesu sammā cittaü subhāvitaü âdānapaņinissagge anupādāya ye ratā Khãõāsavā jutãmanto te loke parinibbutā ti. 10. 4. 2. 5 Paņhama adhamma suttaü Adhammo ca bhikkhave veditabbo anattho ca, dhammo ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā anattha¤ca, dhamma¤ca viditvā attha¤ca yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbaü. Katamo ca bhikkhave adhammo ca anattho ca. Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisunāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave adhammo ca anattho ca. Katamo ca bhikkhave dhammo ca attho ca: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisunāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhi, ayaü vuccati bhikkhave dhammo ca attho ca. Adhammo ca bhikkhave veditabbo anattho ca, dhammo ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā anattha¤ca dhamma¤ca viditvā attha¤ca yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbanti iti yaü taü vuttaü, idametaü paņicca vuttanti. [BJT Page 466] [\x 466/] [PTS Page 255] [\q 255/] 10. 4. 2. 6 Dutiya adhamma suttaü Adhammo ca bhikkhave veditabbo, dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca. Adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbanti idamavoca bhagavā, idaü vatvā sugato uņņhāyāsanā vihāraü pāvisi. Atha kho tesaü bhikkhånaü acirapakkantassa bhagavato etadahosi: idaü kho no āvuso bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho, ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca. Adhammaü ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbanti. Ko nu kho imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajeyyāti? Atha kho tesaü bhikkhånaü etadahosi: Ayaü kho āyasmā mahā kaccāno satthu ceva saüvaõõito, sambhāvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacārãnaü, pahoti cāyasmā mahā kaccāno imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajituü. Yannåna mayaü yenāyasmā mahā kaccāno tenupasaīkameyyāma, upasaīkamitvā āyasmantaü mahā kaccānaü etamatthaü puccheyyāma. Yathā no āyasmā mahākaccāno vyākarissati, tathā naü dhāressāmāti. Atha kho te bhikkhu yenāyasmā mahākaccāno tenupasaīkamiüsu. Upasaīkamitvā āyasmatā mahā kaccānena saddhiü sammodiüsu, sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdiüsu, ekamantaü nisinnā kho te bhikkhu āyasmantaü mahā kaccānaü etadavocuü: [BJT Page 468] [\x 468/] ''Idaü kho no āvuso kaccāna bhagavā saükhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho, ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca [PTS Page 256] [\q 256/] viditvā dhamma¤ca anattha¤ca viditvā attha¤ca yathā dhammo yathā attho, tathā paņipajjitabbanti''. Tesaü no āvuso acirapakkantassa bhagavato etadahosi: ''idaü kho no āvuso bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho. ''Adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca anattha¤ca viditvā attha¤ca yathā dhammo, yathā attho, tathā paņipajjitabbanti. '' Ko nu kho imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajeyyā''ti tesaü no āvuso amhākaü etadahosi: Ayaü kho āyasmā mahā kaccāno satthu ceva saüvaõõito, sambhāvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacārãnaü, pahoti cāyasmā mahā kaccāno imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajituü. Yannånamayaü yenāyasmā mahā kaccāno tenupasaīkameyyāma, upasaīkamitvā āyasmantaü mahā kaccānaü etamatthaü puccheyyāma. Yathā no āyasmā mahākaccāno vyākarissati, tathā naü dhāressāmā''ti. Vibhajanāyasmā mahākaccāno ti. Seyyāthāpi āvuso puriso sāratthiko sāragavesi sārapariyesanaü caramāno mahato rukkhassa tiņņhato sāravato atikkammeva målaü, atikkamma khandhaü, sākhāpalāse sāraü pariyesitabbaü ma¤¤eyya, evaü sampadamidaü. âyasmantaü satthari sammukhãbhåte taü bhagavantaü atisitvā amhe etamatthaü paņipucchitabbaü ma¤¤atha. Sohāvuso bhagavā jānaü jānāti, passaü passati. Cakkhubhåto ¤āõabhåto dhammabhåto brahmabhåto vattā pavattā atthassa ninnetā amatassa dātā dhammassāmã tathāgato. So ceva panetassa kālo ahosi yaü tumhe [PTS Page 257] [\q 257/] bhagavantaü yeva upasaīkamitvā etamatthaü puccheyyātha. Yathā kho1 bhagavā vyākareyya, tathā naü dhāreyyāthā ti. 1. Yathā no, sãmu, [BJT Page 470] [\x /] Addhā āvuso kaccāna bhagavā jānaü jānāti, passaü passati, cakkhu bhåto ¤āõabhåto dhammabhåto brahmabhåto vattā pavattā atthassa ninnetā amatassa dātā dhammasāmã tathāgato. So ceva panetassa kālo ahosi: yaü mayaü bhagavantaü yeva upasaīkamitvā etamatthaü puccheyyāma, yathā no bhagavā vyākareyya, tathā naü dhāreyyāma, apicāyasmā mahā kaccāno satthu ceva saüvaõõato, sambhāvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacārãnaü, pahoticāyasmā mahā kaccāno imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajituü. Vibhajatāyasmā mahā kaccāno agaruü karitvā1ti. Tenahāvuso suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmãti. 'Evamāvuso'ti kho te bhikkhå āyasmato mahākaccānassa paccassosuü. âyasmā mahā kaccāno etadavoca: Yaü kho no āvuso bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho, ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anatthaü ca viditvā attha¤ca yathā dhammo, yathā attho, tathā paņipajjitabbanti. '' Katamo cāvuso adhammo, katamo ca dhammo, katamo ca anattho, katamo ca attho: Pāõātipāto āvuso adhammo, pāõātipātā veramaõã dhammo, ye ca pāõātipāta paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Pāõātipātā veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Adinnādānaü āvuso adhammo, adinnādānā veramaõã dhammo, yeca adinnādānapaccayā [PTS Page 258] [\q 258/] aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho, adinnādānā veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. 1. Agaru karitvāti sãmu. [BJT Page 472] [\x 472/] Kāmesu micchācāro āvuso adhammo, kāmesu micchācārā veramaõã dhammo, ye ca kāmesu micchācārapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Kāmesu micchācārā veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Musāvādo āvuso adhammo, musāvādā veramaõã dhammo. Yeca musāvāda paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho, musāvādā veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti ayaü attho. Pisunā vācā āvuso adhammo, pisunāya vācāya veramaõã dhammo, ye ca pisunā vācā paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Pisunāya vācāya veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Pharusā vācā āvuso adhammo, pharusāya vācāya veramaõã dhammo, ye ca pharusavācā paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Pharusāya vācāya veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Samphappalāpo āvuso adhammo, samphappalāpā veramaõã dhammo, ye ca samphappalāpa paccayā aneke pāpakā akusalā dhammo sambhavanti, ayaü anattho. Samphappalāpā veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü, gacchanti, ayaü attho. Abhijjhā āvuso adhammo, anabhijjhā dhammo, ye ca abhijjhāpaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho, anabhijjhā paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Vyāpādo āvuso adhammo, avyāpādo dhammo, ye ca vyāpādapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho, avyāpāda paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchādiņņhi āvuso adhammo sammādiņņhi dhammo, ye ca micchādiņņhi paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti ayaü anattho, sammā diņņhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. [BJT Page 474] [\x 474/] Yaü kho no āvuso bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena [PTS Page 259] [\q 259/] atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho 'adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho, tathā paņipajjitabbanti''. Imassa kho ahaü āvuso bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa evaü vitthārena atthaü ājānāmi, ākaīkhamānā ca pana tumhe āvuso bhagavantaü yeva upasaīkamitvā etamatthaü puccheyyātha, yathā no1 bhagavā vyākaroti tathā naü dhāreyyāthāti. Evamāvusoti kho te bhikkhu āyasmato mahākaccānassa bhāsitaü abhinanditvā anumoditvā uņņhāyāsanā yena bhagavā tenupasaīkamiüsu, upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdiüsu, ekamantaü nisinnā kho te bhikkhu bhagavantaü etadavocuü: Yaü kho no bhante bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho, ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbanti''. Tesaü no bhante amhākaü acirapakkantassa bhagavato etadahosi: ''idaü kho no āvuso bhagavā saīkhittena uddesaü uddisitvā vitthārena atthaü avibhajitvā uņņhāyāsanā vihāraü paviņņho ''adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca anattha¤ca viditvā atta¤ca yathā dhammo yathā attho tathā paņipajjitabbanti. '' Ko nu kho imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa uddiņņhassa vitthārena atthaü vibhajeyyā''ti. Tesaü no bhante amhākaü etadahosi: ''Ayaü kho āyasmā mahā kaccāno satthuceva sammantiko sambhāvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacārãnaü pahoti cāyasmā mahākaccāno imassa bhagavatā saīkhittena uddesassa [PTS Page 260] [\q 260/] uddiņņhassa vitthārena atthaü avibhattassa vitthārena atthaü vibhajituü. Yannåna mayaü yenāyasmā mahākaccāno tenupasaīkameyyāma, upasaīkamitvā āyasmantaü mahākaccānaü etamatthaü puccheyyāma yathā no āyasmā mahākaccāno vyākarissati tathā naü dhāressammā''ti. Atha kho mayaü bhante yenāyasmā mahākaccāno tenupasaīkamimhā. Upapasaīkamitvā āyasmantaü mahākaccānaü etamatthaü pucchimhā: tesaü no bhante āyasmatā mahākaccānena imehi ākārehi imehi padehi vya¤janehi attho suvibhattoti. 1. Co machasaü. [BJT Page 476] [\x 476/] Sādhu sādhu bhikkhave, paõķito bhikkhave mahākaccāno, mahāpa¤¤o bhikkhave mahākaccāno, maü cepi tumhe bhikkhave upasaīkamitvā etamatthaü puccheyyātha ahampi cetaü evamevaü vyākareyyaü yathā taü mahākaccānena vyākataü. Eso cevetassa attho, evaü ca naü dhāreyyāthāti. 10. 4. 2. 7 Tatiya adhamma suttaü Adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca, adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca, yathā dhammo, yathā attho tathā paņipajjitabbaü. Katamo ca bhikkhave adhammo, katamo ca dhammo, katamo ca anattho, katamo ca attho, pāõātipāto bhikkhave adhammo, pāõātipātā veramaõã dhammo, ye ca pāõātipātapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Pāõātipātā veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Adinnādānaü bhikkhave adhammo, adinnādānā veramaõã dhammo, yeca adinnādānapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho, adinnādānā veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Kāmesu micchācāro [PTS Page 261] [\q 261/] bhikkhave adhammo, kāmesu micchācārā veramaõã dhammo, ye ca kāmesu micchācārapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Kāmesu micchācārā veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Musāvādo bhikkhave adhammo, musāvādā veramaõã dhammo. Yeca musāvāda paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho, musāvādā veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti ayaü attho. Pisunā vācā bhikkhave adhammo, pisunāya vācāya veramaõã dhammo, ye ca pisunā vācā paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Pisunāya vācāya veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Pharusā vācā bhikkhave adhammo, pharusāya vācāya veramaõã dhammo, ye ca pharusavācā paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho. Pharusāya vācāya veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Samphappalāpo bhikkhave adhammo, samphappalāpā veramaõã dhammo, ye ca samphappalāpa paccayā aneke pāpakā akusalā dhammo sambhavanti, ayaü anattho. Samphappalāpā veramaõã paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü, gacchanti, ayaü attho. Abhijjhā bhikkhave adhammo, anabhijjhā dhammo, ye ca abhijjhāpaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho, anabhijjhā paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Vyāpādo bhikkhave adhammo, avyāpādo dhammo, ye ca vyāpādapaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti, ayaü anattho, avyāpāda paccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. Micchādiņņhi bhikkhave adhammo sammādiņņhi dhammo, ye ca micchādiņņhi paccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti ayaü anattho, sammā diņņhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanā pāripåriü gacchanti, ayaü attho. ''Adhammo ca bhikkhave veditabbo dhammo ca, anattho ca veditabbo attho ca. Adhamma¤ca viditvā dhamma¤ca, anattha¤ca viditvā attha¤ca yathā dhammo yathā attho, tathā paņipajjitabbanti''. Iti yaü taü vuttaü idametaü paņiccavuttanti. [BJT Page 478] [\x 478/] 10. 4. 2. 8 Kammanidānasuttaü Pāõātipātampahaü bhikkhave tividhaü vadāmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Adinnādānampahaü bhikkhave kividhaü vadāmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Kāmesu micchācārampahaü bhikkhave tividhaü vadāmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Musāvādampahaü bhikkhave tividhaü vadāmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Pisuõaüvācampahaü bhikkhave tividhaü vadāmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Pharusaüvācampahaü bhikkhave tividhaü vadāmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Samphappalāpampahaü bhikkhave tividhaü vadāmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Abhijjhampahaü [PTS Page 262] [\q 262/] bhikkhave tividhaü vadāmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Vyāpādampahaü bhikkhave tividhaü vadāmi lobhahetukampi dosahetukamapi mohahetukampi. Micchādiņņhimpahaü bhikkhave tividhaü vadāmi lobhahetukampi dosahetukampi mohahetukampi. Iti kho bhikkhave lobho kammanidānasambhavo, doso kammanidānasambhavo, moho kammanidānasambhavo. Lobhakkhayā kammanidānasaīkhayo, dosakkhayā kammanidānasaīkhayo, mohakkhayā kammanidānasaīkhayoti. 10. 4. 2. 9 Saparikkamana suttaü Saparikkamano ayaü bhikkhave dhammo, nāyaü dhammo aparikkamano. Katha¤ca bhikkhave saparikkamano ayaü dhammo, nāyaü dhammo aparikkamano: Pāõātipātissa bhikkhave pāõātipātā veramaõã parikkamanaü hoti. Adinnādānassa bhikkhave adinnādānā veramaõã parikkamanaü hoti. Kāmesu micchācārissa1 bhikkhave kāmesu micchācārā veramaõã parikkamanaü hoti. Musāvādissa2 bhikkhave musāvādā veramaõã parikkamanaü hoti. 1. Kāmesu miccachācārassa, sã. Mu. 2. Musāvādassa, sã. Mu. [BJT Page 480] [\x 480/] Pisunāvācassa bhikkhave pisunāvācā veramaõã parikkamanaü hoti. Pharusāvācassa bhikkhave pharusāya vācāya veramaõã parikkamanaü hoti. Samphappalāpissa1 bhikkhave samphappalāpā veramaõã parikkamanaü hoti. Abhijjhālussa bhikkhave anabhijjhā parikkamanaü hoti. Vyāpannassa2 bhikkhave avyāpādo parikkamanaü hoti. Micchādiņņhikassa3 bhikkhave sammā diņņhi parikkamanaü hoti. Evaü kho bhikkhave, saparikkamano ayaü dhammo nāyaü dhammo aparikkamanoti. [PTS Page 263] [\q 263/] 10. 4. 2. 10 Cunda suttaü Evaü me sutaü, ekaü samayaü bhagavā pāvāyaü4 viharati cundassa kammāra puttassa ambavane. Atha kho cundo kammāraputto yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho cundaü kammāraputtaü bhagavā etadavoca: kassa no tvaü cunda soceyyāni roceyyāsãti5? Brāhmaõā bhante pacchābhåmakā kamaõķalukā sevālamālikā aggiparicārakā6 udakorohakā soceyyāni pa¤¤āpenti. Tesāhaü soceyyāni rocemãti. Yathā kathaü pana cunda, brāhmaõā pacchābhåmakā kamaõķalukā sevālamālikā aggiparicārikā udakorohakā soceyyānã pa¤¤āpentãti? Idha bhante brāhmaõā pacchā bhåmakā kamaõķalukā sevālamālakā aggiparicārikā udakorohakā te sāvake7 evaü samādapenti: ''ehi tvaü ambho purisa, kālasseva8 uņņhahantova9 sayanamhā paņhaviü āmaseyyāsi, no ce paņhaviü āmaseyyāsi allāni gomayāni āmaseyyāsi, no ce allāni gomayāni āmaseyyāsi haritāni tiõāni āmaseyyāsi. 1. Samphappalāpassa sãmu 5. Rocesãti machasaü. 2. Vyāpanana cittassa machasaü 6. Aggiparicārikā machasaü. 3. Micchādiņņhissa machasaü. 7. Sāvakaü machasaü, sãmu. 4. Vāpāyaü machasaü. 8. Sakālasseva syā. 9. Uņņhahanto syā. [BJT Page 482] [\x 482/] No ce haritāni tiõāni āmaseyyāsi aggiü paricareyyāsi, no ce aggiü paricareyyāsi pa¤jaliko ādiccaü namasseyyāsi, no ce pa¤jaliko ādiccaü namasseyyāsi sāyatatiyakaü udakaü oroheyyāsãti. Evaü kho bhante brāhmaõā pacchābhåmakā kamaõķalukā sevālamālikā aggiparicārakā udakorohakā soceyyāni pa¤¤āpenti. Tesāhaü soceyyāni rocemãti. A¤¤athā kho cunda brāhmaõā pacchābhåmakā kamaõķalukā sevālamālikā aggiparicārakā udakorohakā soceyyāni pa¤¤āpenti. A¤¤athā ca [PTS Page 264] [\q 264/] pana ariyassa vinaye soceyyaü hotãti. Yathā kathaü pana bhante ariyassa vinaye soceyyaü hoti? Sādhu me bhante bhagavā tathā dhammaü desetu yathā ariyassa vinaye soceyyaü hotãti. Tena hi cunda suõāhi, sādhukaü manasikarohi, bhāsissāmãti. Evaü bhanteti kho cundo kammāraputto bhagavato paccassosã. Bhagavā etadavoca: Tividhaü kho cunda kāyena asoceyyaü hoti, catubbidhaü vācāya asoceyyaü hoti, tividhaü manasā asoceyyaü hoti. Katha¤ca cunda tividhaü kāyena asoceyyaü hoti: 1. Idha cunda ekacco pāõātipātã hoti luddo lohitapāõã hatapahaņe1 niviņņho adayāpanno sabbapāõa bhåtesu. 2. Adinnādāyã hoti yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vaü, taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti, 3. Kāmesu micchācārã hoti yā tā māturakkhitā piturakkhitā mātāpiturakkhitā bhāturakkhitā bhagiõirakkhitā ¤ātirakkhitā dhammarakkhitā sassāmikā saparidaõķā antamaso mālāgulaparikkhittāpi. Tathāråpāsu cārittaü āpajjitā hoti, Evaü kho cunda kāyena asoceyyaü hoti. 1. Hatapahate, machasaü. [BJT Page 484] [\x 484/] Katha¤ca cunda catubbidhaü vācāya asoceyyaü hoti: 4. Idha cunda ekacco musāvādã hoti sabhāgato1 vā parisagato2 vā ¤ātimajjha gato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho ''ehambho purisa yaü jānāsi taü vadehã'ti'. So ajānaü vā āha 'jānāmã'ti, jānaü vā āha 'na jānāmã' ti apassaü vā āha 'passāmã'ti. * Passaü vā āha 'na passāmã'ti. Iti [PTS Page 265] [\q 265/] attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā sampajānamusā bhāsitā hoti. 5. Pisunāvāco hoti ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya. Iti samaggānaü vā bhettā bhinnānaü vā anuppadātā vaggārāmo vaggarato vagganandã vaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. 6. Pharusavāco hoti yā sā vācā aõķakā kakkasā parakaņukā parābhisajjanã kodhasāmantā asamādhisaüvattanikā, tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 7. Samphappalāpã hoti akālavādã abhåtavādã anatthavādã adhammavādã avinayavādã anidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti akālena anapadesaü apariyantavatiü anatthasaühitaü. Evaü kho cunda catubbidhaü vācāya asoceyyaü hoti. Katha¤ca cunda tividhaü manasā asoceyyaü hoti: 8. Idha cunda ekacco abhijjhālå hoti yaü taü parassa paravittåpakaraõaü taü abhijjhitā hoti, ''aho vata yaü parassa taü mama assāti. 3 9. Vyāpannacitto hoti paduņņhamanasaīkappo ''ime sattā ha¤¤antu vā bajjhantu vā ucchijjantu vā vinassantu vā mā vā ahesuü iti vā''ti. 4 10. Micchādiņņhiko hoti viparãtadassano, ''natthi dinnaü natthi yiņņhaü natthi hutaü natthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko natthi ayaü loko natthi paroloko natthi mātā natthi pitā natthi sattā opapātikā natthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā sammāpaņipannā ye ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã''ti. Evaü kho cunda tividhaü manasā asoceyyaü hotãti. 1. Sabhaggato machasaü. 2. Parisaggato machasaü. 3. Aho vatāyaü parassa taü mama assāti. Sãmu. *So ajānaü vā ahaü jānāmãti, jānaü vā ahaü na jānāmãti, apassaü vā ahaü passāmãti, passā vā ahaü na passāmãti. [Pts.] 4. Mā vā ahesunti, machasaü. [BJT Page 486] [\x 486/] [PTS Page 266] [\q 266/] Ime kho cunda dasa akusalakammapathā. Imehi kho cunda dasahi akusalehi kammapathehi samannāgato kālasseva vuņņhahantova sayanambhā paņhavi¤cepi āmasati asuciyeva hoti. No cepi paņhaviü āmasati asuciyeva hoti, allāni cepi gomayāni āmasati asuciyeva hoti, no cepi allāni gomayāni āmasati asuciyeva hoti, haritāni cepi tiõāni āmasati asuciyeva hoti, no cepi haritāni tiõāni āmasati asuciyeva hoti, aggi¤cepi paricarati asuciyeva hoti, no cepi aggiü paricarati asuciyeva hoti, pa¤jaliko cepi ādiccaü namassati asuciyeva hoti, no cepi pa¤jaliko ādiccaü namassati asuciyeva hoti, sāyatatiyaka¤cepi udakaü orohati asuciyeva hoti, no cepi sāyatatiyakaü udakaü orohati asuciyeva hoti. Taü kissa hetu? Ime cunda dasa akusalakammapathā asuciyeva1 honti, asucikaraõā ca. Imesaü pana cunda dasannaü akusalānaü kammapathānaü samannāgamanahetu nirayo pa¤¤āyati, tiracchānayoni pa¤¤āyati, pettivisayo pa¤¤āyati, yā vā pana a¤¤āpi2 kāci duggatiyo. Tividhaü kho cunda kāyena soceyyaü hoti, catubbidhaü vācāya soceyyaü hoti, tividhaü manasā soceyyaü hoti. Kathaü cunda tividhaü kāyena soceyyaü hoti: 1. Idha cunda ekacco pāõātipātaü pahāya pāõātipātā paņivirato hoti, nihitadaõķo nihitasattho lajjã dayāpanno sabbapāõabhåtahitānukampã viharati. 2. Adinnādānaü pahāya adinnādānā paņivirato hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā, na taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācāraü pahāya kāmesu micchācārā paņivirato hoti. Yā tā māturakkhitā piturakkhitā mātāpiturakkhitā bhāturakkhitā bhaginirakkhitā ¤ātirakkhitā4 dhammarakkhitā sassāmikā saparidaõķā [PTS Page 267] [\q 267/] antamaso mālāgulaparikkhittāpi, tathāråpāsu na cārittaü āpajjitā hoti. Evaü kho cunda tividhaü kāyena soceyyaü hoti. 1. Asuci cecava syā. 2. Yā vā pana¤¤āpi machasaü. 3. Duggati hoti syā. 4. Gotatarakkhitā dhammarakkhitā machasaü. [BJT Page 488] [\x 488/] Katha¤ca cunda catubbidhaü vācāya soceyyaü hoti: 4. Idha cunda ekacco musāvādaü pahāya musāvādā paņivirato hoti, sabhāgato vā parisagato vā ¤ātimajjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho, ''ehambho purisa yaü jānāsi, taü vadehã''ti so ajānaü vā āha 'na jānāmã'ti, 'jānaü vā āha jānāmã'ti, apassaü vā āha 'na passāmã'ti, passaü vā āha 'passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā na sampajānamusā bhāsitā hoti. 5. Pisunā vācaü pahāya pisunāya vācāya paņivirato hoti. Na ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya. Na amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya. Iti bhinnānaü vā sandhātā sahitānaü vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagganandã samaggakaraõaü vācaü bhāsitā hoti. 6. Pharusaü vācaü pahāya pharusāya vācāya paņivirato hoti yā sā vācā nelā kaõõasukhā pemaõãyā hadayaīgamā porã bahujanakantā bahujanamanāpā, tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 7. Samphappalāpaü pahāya samphappalāpā paņivirato hoti, kālavādã bhåtavādã atthavādã dhammavādã vinayavādã nidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti kālena sāpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü. Evaü kho cunda catubbidhaü vācāya soceyyaü hoti. Katha¤ca cunda tividhaü manasā soceyyaü hoti: 8. Idha cunda ekacco anabhijjhālå hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü nābhijjhitā hoti aho vata yaü parassa taü mama assāti. 9. Avyāpannacitto hoti appaduņņhamanasaükappo, ''ime sattā averā avyāpajjā anãghā sukhã attānaü pariharantu''ti. 1. Taü anabhijjhitā hoti machasaü. 2. Ime sattā avaro hontu avyāpajjhā anãghā sukhã attānaü pariharantu machasaü. [BJT Page 490] [\x 490/] 10. Sammādiņņhiko [PTS Page 268] [\q 268/] hoti aviparãtadassano, ''atthi dinnaü, atthi yiņņhaü, atthi hutaü, atthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, atthi ayaü lokā atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi satto opapātikā, atthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā sammāpaņipannā, ye imaü ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã''ti. Evaü kho cunda tividhaü manasā soceyyaü hoti. Ime kho cunda dasa kusalakammapathā. Imehi kho dasahi kusalakammapathehi samannāgato kālasseva uņņhahantova sayanambhā paņhaviü cepi āmasati, suciyeva hoti. No cepi paņhaviü āmasati, suci yeva hoti. Allāni cepi gomayāni āmasati suciyeva hoti. No cepi allāni gomayāni āmasati, suciyeva hoti. Haritāni cepi tiõāni āmasati, suciyeva hoti no cepi haritāni tiõāni āmasati, suciyeva hoti aggi¤cepi paricarati, suciyeva hoti. No cepi aggiü paricarati, suciyeva hoti pa¤jaliko cepi ādiccaü namassati, suciyeva hoti. No cepi pa¤jaliko ādiccaü namassati, suciyeva hoti. Sāyatatiyaka¤cepi udakaü orohati, suciyeva hoti. No cepi sāyatatiyakaü udakaü orohati, suciyeva hoti. Taü kissa hetu. Ime cunda dasa kusalakammapathā suciyeva honti, sucikaraõā ca imesa¤ca pana cunda dasannaü kusalānaü kammapathānaü samannāgamanahetu devā pa¤¤āyanti, manussā pa¤¤āyanti, yā vā pana¤¤āpi kāci sugatiyoti. Evaü vutte cundo kammāraputto bhagavantaü etadavoca: Abhikkantaü bhante abhikkantaü bhante, seyyathāpi bhante, nikkujjitaü vā ukkujjeyya paņicchannaü vā vivareyya, måëhassa vā maggaü ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaü dhāreyya cakkhumanto råpāni dakkhinti. Evameva bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Ete mayaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchāmi dhamma¤ca bhikkhu saīgha¤ca. Upāsakaü maü bhante bhagavā dhāretu ajjatagge pāõupetaü saraõaü gatanti. [PTS Page 269] [\q 269/] 10. 4. 2. 11 Jāõussoõã suttaü Atha kho jāõussoõã brāhmaõo yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavatā saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinno kho jāõussoõã brāhmaõo bhagavantaü etadavoca: [BJT Page 492] [\x 492/] Mayamassu bho gotama brāhmaõā nāma dānāni dema saddhāni karoma: ''idaü dānaü petānaü ¤ātisālohitānaü upakappatu, idaü dānaü petā ¤ātisālohitā paribhu¤jantu'ti. Kacci taü bho gotama dānaü petānaü ¤ātisālohitānaü upakappati? Kacci te petā ¤ātisālohitā taü dānaü paribhu¤janti ti? hāne kho brāhmaõa upakappati, no aņņhāneti. Katama¤ca1 bho gotama ņhānaü? Katamaü aņņhānanti? Idha brāhmaõa ekacco pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, so kāyassabhedā paraü maraõā nirayaü upapajjati. Yo nerayikānaü sattānaü āhāro tena so tattha yāpeti, tena so tattha tiņņhati. Idampi kho brāhmaõa aņņhānaü yattha ņhitassa taü dānaü na upakappati. Idha pana brāhmaõa ekacco pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusāvāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti. So kāyassa bhedā parammaraõā tiracchānayoniü upapajjati. Yo tiracchānayonikānaü sattānaü āhāro tena so tattha yāpeti, tena so tattha tiņņhati. Idampi kho brāhmaõa aņņhānaü, yattha ņhitassa taü dānaü na upakappati. Idha pana brāhmaõa ekacco pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya [PTS Page 270] [\q 270/] vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammādiņņhiko hoti. So kāyassa bhedā parammaraõā manussānaü sahavyataü upapajjati. Yo manussānaü āhāro tena so tattha yāpeti, tena so tattha tiņņhati. Idampi kho brāhmaõa aņņhānaü, yattha ņhitassa taü dānaü na upakappati. 1. Kathama¤ca pana machasaü. [BJT Page 494] [\x 494/] Idha pana brāhmaõa ekacco pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammādiņņhiko hoti. So kāyassa bhedā parammaraõā devānaü sahavyataü upapajjati. Yo devānaü āhāro tena so tattha yāpeti, tena so tattha tiņņhati. Idampi kho brāhmaõa aņņhānaü, yattha ņhitassa taü dānaü na upakappati. Idha pana brāhmaõa ekacco pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, parusāvāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti. So kāyassa bhedā paraü maraõā petti visayaü upapajjati. Yo pettivesayikānaü sattānaü āhāro, tena so tattha yāpeti. Tena so tattha tiņņhati. Yaü vā panassa anuppavecchanti2 mittā vā amaccā vā ¤āti vā sālohitā vā, tena so tattha yāpeti. Tena so tattha tiņņhati. Idaü kho brāhmaõa ņhānaü, yattha ņhitassa taü dānaü upakappatã ti. Sace pana bho gotama so peto ¤ātisālohito taü ņhānaü anuppanno hoti, ko taü dānaü paribhu¤jatãti? A¤¤epissa brāhmaõa petā ¤āti sālohitā taü ņhānaü anupapattā honti. Te taü dānaü paribhu¤jantã ti. Sace pana bho gotama so ceva peto ¤ātisālohito taü ņhānaü anupapanno hoti, a¤¤epissa petā ¤ātisālohitā taü ņhānaü anupapannā hontã. Ko taü dānaü paribhu¤jatã ti? Aņņhānaü kho etaü brāhmaõa, anavakāso yaü taü ņhānaü vicittaü assa iminā dãghena addhunā yadidaü [PTS Page 271] [\q 271/] petehi ¤āti sālohitehi. Api ca brāhmaõa dāyakopi anipphalo hoti. Aņņhānepi bhavaü gotamo parikappaü vadatãti? Aņņhānepi kho ahaü brāhmaõa parikappaü vadāmi 1. Yattha ņhitassa taüdānaü upakappati machasaü. 2. Mittāmaccā vā ¤ātisālohitā vā machasaü [BJT Page 496] [\x 496/] Idha brāhmaõa ekacco pāõātipātã hoti. Adinnādāyã hoti, kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisunāvāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, so dātā hoti, samaõassa vā brāhmaõassa vā annaü pānaü vatthaü yānaü mālāgandhavilepanaü, seyyāvasathapadãpeyyaü. So kāyassa bhedā paraü maraõā hatthinaü sahavyataü upapajjati. So tattha lābhã hoti annassa pānassa mālā nānālaīkārassa. Yaü kho brahmaõa idha pāõātipātã, adinnādāyã, kāmesu micchācārã, musāvādã, pisunavāco, pharusavāco, samphappalāpã, abhijjhālå, vyāpannacitto, micchādiņņhiko, tena so kāyassabhedā parammaraõā hatthãnaü sahavyataü upapajjati. Yaü ca kho so dātā hoti samaõassa vā brāhmaõassa vā annaü pānaü vatthaü yānaü mālāgandhavilepanaü, seyyāvasathapadãpeyyaü, tena so tattha lābhã hoti annassa pānassa mālā nānālaükārassa. Idha brāhmaõa ekacco pāõātipātã hoti. Adinnādāyã hoti, kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisunāvāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, so dātā hoti, samaõassa vā brāhmaõassa vā annaü pānaü vatthaü yānaü mālāgandhavilepanaü, seyyāvasathapadãpeyyaü. So kāyassa bhedā paraü maraõā assānaü sahavyataü upapajjati. So tattha lābhã hoti annassa pānassa mālā nānālaīkārassa. Idha brāhmaõa ekacco pāõātipātã hoti. Adinnādāyã hoti, kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisunāvāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, so dātā hoti, samaõassa vā brāhmaõassa vā annaü pānaü vatthaü yānaü mālāgandhavilepanaü, seyyāvasathapadãpeyyaü. So kāyassa bhedā paraü maraõā gunnaü sahavyataü upapajjati. So tattha lābhã hoti annassa pānassa mālā nānālaīkārassa. Idha brāhmaõa ekacco pāõātipātã hoti. Adinnādāyã hoti, kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisunāvāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, so dātā hoti, samaõassa vā brāhmaõassa vā annaü pānaü vatthaü yānaü mālāgandhavilepanaü, seyyāvasathapadãpeyyaü. So kāyassa bhedā paraü maraõā kukkurānaü sahavyataü upapajjati. So tattha lābhã hoti annassa pānassa mālā nānālaīkārassa. Yaü kho brahmaõa idha pāõātipātã, adinnādāyã, kāmesu micchācārã, musāvādã, pisunavāco, pharusavāco, samphappalāpã, abhijjhālå, [PTS Page 272] [\q 272/] vyāpannacitto, micchādiņņhiko, so tena kāyassabhedā parammaraõā kukkurānaü sahavyataü upapajjati. Yaü ca kho so dātā hoti samaõassa vā brāhmaõassa vā annaü pānaü vatthaü yānaü mālāgandhavilepanaü, seyyāvasathapadãpeyyaü, tena so tattha lābhã hoti annassa pānassa mālā nānālaīkārassa. [BJT Page 498] [\x 498/] Idha pana brāhmaõa ekacco pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāvācā paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammādiņņhiko hoti. So dātā hoti samaõassa vā brāhmaõassa vā annaü pānaü vatthaü yānaü mālāgandhavilepanaü seyyāvasathapadãpeyyaü. So kāyassa bhedā paraü maraõā manussānaü sahavyataü upapajjati. So tattha lābhã hoti mānusakānaü pa¤cannaü kāmaguõānaü. Yaü kho brāhmaõa idha pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāvācā paņivirato hoti, pharusā yavācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammādiņņhiko, tena so kāyassa bhedā parammaraõā manussānaü sahavyataü upapajjati, ya¤ca kho so dātā hoti samaõassa vā brāhmaõassa vā annaü pānaü vatthaü yānaü mālāgandhavilepanaü seyyāvasathapadãpeyyaü. Tena so tattha lābhã hoti mānusakānaü pa¤cannaü kāmaguõānaü. Idha pana brāhmaõa ekacco pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāvācā paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammādiņņhiko hoti. So dātā hoti samaõassa vā brāhmaõassa vā annaü pānaü vatthaü yānaü mālāgandhavilepanaü seyyāvasathapadãpeyyaü. So kāyassa bhedā paraü maraõā devānaü sahavyataü upapajjati. So tattha [PTS Page 273] [\q 273/] lābhã hoti dibbānaü pa¤cannaü kāmaguõānaü. Yaü kho brāhmaõa idha pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesumicchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāvācā paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammādiņņhiko. Tena so kāyassa bhedā paraü maraõā devānaü sahavyataü upapajjati. Ya¤ca kho so dātā hoti samaõassa vā brāhmaõassa vā annaü pānaü vatthaü yānaü mālāgandhavilepanaü seyyāvasathapadãpeyyaü, tena so tattha lābhã hoti dibbānaü pa¤cannaü kāmaguõānaü. Api ca brāhmaõa, dāyako pi anipphalo ti. Acchariyaü bho gotama, abbhåtaü bho gotama, yāva¤cidaü bho gotama alameva dānāni dātuü, alaü saddhāni kātuü, yatrahi nāma dāyako pi anipphalo hoti. Eva metaü brāhmaõa, evametaü brāhmaõa, 1 dāyakopi hi brāhmaõa anipphalo2 hoti. Abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama. Seyyathāpi bho gotama, nikkujjitaü vā ukkujjeyya paņicchannaü vā vivareyya, måëhassa vā maggaü ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaü dhāreyya cakkhumanto råpāni dakkhinti. Evamevaü bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Ete mayaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchāma dhamma¤ca bhikkhusaīgha¤ca. Upāsakaü maü bhavaü gotamo dhāretu ajjatagge pāõupetaü saraõaü gatanti. Jāõussoõãvaggo dutiyo. 1. Eva metaü brāhmaõa machasaü. 2. Anipphaloti machasaü. [BJT Page 500] [\x 500/] 3. Sādhuvaggo 10. 4. 3. 1 Sādhu suttaü Sādhu¤ca vo bhikkhave desissāmi, asādhu¤ca, taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü [PTS Page 274] [\q 274/] bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katama¤ca bhikkhave asādhu1: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Idaü vuccati bhikkhave asādhu2. Katama¤ca bhikkhave sādhu3: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhi. Idaü vuccati bhikkhave sādhåti. 10. 4. 3. 2 Ariyadhamma suttaü Ariyadhamma¤ca vo bhikkhave desissāmi, anariyadhamma¤ca taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmãti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave anariyo dhammo: Pāõātipāto micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave anariyo dhammo. Katamo ca bhikkhave ariyo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave ariyo dhammoti. 1. Asādhuü sãmu. 2. Asādhuü sãmu. 3. Sādhuü sãmu. [BJT Page 502] [\x 502/] 10. 4. 3. 3 Kusala suttaü Kusala¤ca vo bhikkhave desissāmi, akusala¤ca. Taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katama¤ca bhikkhave akusalaü: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Idaü vuccati bhikkhave akusalaü. [PTS Page 275] [\q 275/] Katama¤ca bhikkhave kusalaü: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Idaü vuccati bhikkhave kusalanti. 10. 4. 3. 4 Attha suttaü Attha¤ca vo bhikkhave desissāmi, anattha¤ca. Taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave anattho: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave anattho. Katamo ca bhikkhave attho: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhãti. Ayaü vuccati bhikkhave attho ti. 10. 4. 3. 5 Dhamma suttaü Dhamma¤ca vo bhikkhave desissāmi, adhamma¤ca. Taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave adhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave adhammo. Katamo ca bhikkhave dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave dhammo ti. [BJT Page 504] [\x 504/] 10. 4. 3. 6 Sāsavadhamma suttaü Sāsava¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, anāsava¤ca. Taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave sāsavo dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave sāsavo dhammo. [PTS Page 276] [\q 276/] Katamo ca bhikkhave anāsavo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave anāsavo dhammo ti. 10. 4. 3. 7 Sāvajja suttaü Sāvajja¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, anavajja¤ca. Taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave sāvajjo dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave sāvajjo dhammo. Katamo ca bhikkhave anavajjo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave anavajjo dhammo ti. 10. 4. 3. 8 Tapanãya suttaü Tapanãya¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, atapanãya¤ca. Taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave tapanãyo dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave tapanãyo dhammo. Katamo ca bhikkhave atapanãyo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave atapanãyo dhammo ti. [BJT Page 506] [\x 506/] 10. 4. 3. 9 âcayagāmã suttaü âcayagāmi¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, apacayagāmi¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave ācayagāmã dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave ācayagāmã dhammo. [PTS Page 277] [\q 277/] Katamo ca bhikkhave apacayagāmã dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave apacayagāmã dhammo ti. 10. 4. 3. 10 Dukkhudraya suttaü Dukkhudraya¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, sukhudraya¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave dukkhudrayo dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave dukkhudrayo dhammo. Katamo ca bhikkhave sukhudrayo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave sukhudrayo dhammo ti. 10. 4. 3. 11 Dukkhavipāka suttaü Dukkhavipāka¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, sukhavipāka¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave dukkhavipāko dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave dukkhavipāko dhammo. Katamo ca bhikkhave sukhavipāko dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave sukhavipāko dhammo ti. Sādhuvaggo tatiyo. [BJT Page 508] [\x 508/] [PTS Page 278] [\q 278/] 4. Ariyamaggavaggo 10. 4. 4. 1 Ariyamagga suttaü Ariyamagga¤ca vo bhikkhave desissāmi, anariyamagga¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave anariyo maggo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave anariyo maggo. Katamo ca bhikkhave ariyo maggo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave ariyo maggo ti. 10. 4. 4. 2 Kaõhamagga suttaü Kaõhamagga¤ca vo bhikkhave desissāmi, sukkamagga¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave kaõho maggo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave kaõho maggo. Katamo ca bhikkhave sukko maggo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave sukko maggo ti. 10. 4. 4. 3 Saddhamma suttaü Saddhamma¤ca vo bhikkhave desissāmi, asaddhamma¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave asaddhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave asaddhammo. Katamo ca bhikkhave saddhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave saddhammo ti. [BJT Page 510] [\x 510/] [PTS Page 279] [\q 279/] 10. 4. 4. 4 Sappurisadhamma suttaü Sappurisadhamma¤ca vo bhikkhave desissāmi, asappurisadhamma¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave asappurisadhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave asappurisadhammo. Katamo ca bhikkhave sappurisadhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave sappurisadhammo ti. 10. 4. 4. 5 Uppādetabbadhamma suttaü Uppādetabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, na uppādetabba¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave na uppādetabbo dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave na uppādetabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave uppādetabbo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave uppādetabbo dhammoti. 10. 4. 4. 6 âsevitabbadhamma suttaü âsevitabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, nāsevitabba¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave nāsevitabbo dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave nāsevitabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave āsevitabbo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave āsevitabbo dhammoti. [BJT Page 512] [\x 512/] [PTS Page 280] [\q 280/] 10. 4. 4. 7 Bhāvetabbadhamma Bhāvetabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, nabhāvetabba¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave nabhāvetabbo dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave na bhāvetabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave bhāvetabbo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave bhāvetabbo dhammoti. 10. 4. 4. 8 Bahulãkātabbadhamma Bahulãkātabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, nabahulãkātabba¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave na bahulãkātabbo dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave na bahulãkātabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave bahulãkātabbo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave bahulãkātabbo dhammoti. 10. 4. 4. 9 Anussaritabbadhamma Anussaritabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, nānussaritabba¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave nānussaritabbo dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave nānussaritabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave anussaritabbo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave anussaritabbo dhammoti. [BJT Page 514] [\x 514/] [PTS Page 281] [\q 281/] 10. 4. 4. 10 Sacchikātabbadhamma suttaü Sacchikātabba¤ca vo bhikkhave dhammaü desissāmi, na sacchikātabba¤ca. Taü suõātha, sādhukaü masikarotha, bhāsissāmã'ti. Evaü bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca bhikkhave na sacchikātabbo dhammo: Pāõātipāto, adinnādānaü, kāmesu micchācāro, musāvādo, pisuõāvācā, pharusāvācā, samphappalāpo, abhijjhā, vyāpādo, micchādiņņhi. Ayaü vuccati bhikkhave na sacchikātabbo dhammo. Katamo ca bhikkhave sacchikātabbo dhammo: Pāõātipātā veramaõã, adinnādānā veramaõã, kāmesu micchācārā veramaõã, musāvādā veramaõã, pisuõāya vācāya veramaõã, pharusāya vācāya veramaõã, samphappalāpā veramaõã, anabhijjhā, avyāpādo, sammādiņņhã. Ayaü vuccati bhikkhave sacchikātabbo dhammoti. Ariyamagga vaggo catuttho. [BJT Page 516] [\x 516/] 5. Aparapuggala vaggo 10. 4. 5. 1 12 Sevitabbādi dvādasa suttāni Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo na sevitabbo, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchāchārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo na sevitabbo, Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo sevitabbo. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya [PTS Page 282] [\q 282/] paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo sevitabboti. 2. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo na bhajitabbo, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo na bhajitabbo, Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo bhajitabbo. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo bhajitabboti. 3. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo na payirupāsitabbo, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchāchārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo na payirupāsitabbo, Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo payirupāsitabbo, katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo payirupāsitabboti. 4. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo na pujjo hoti, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchāchārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo na pujjo hoti. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo pujjo hoti. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo pujjo hoti ti. 5. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo na pāsaüso hoti, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchāchārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo na pāsaüso hoti. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo pāsaüso hoti. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo pāsaüso hoti ti. 6. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo agāravo hoti, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchāchārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo agāravo hoti. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo sagāravo hoti. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hotãti. Sāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo sagāravo hoti ti. 7. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo appatisso hoti, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchāchārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo appatisso hoti. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo sappatisso2 hoti. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo sappatisso hotiti. 8. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo nārādhako hoti, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchāchārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo nārādhako hoti. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo ārādhako hoti. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo ārādhako hotãti. 9. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo na visujjhati, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchāchārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo na visujjhati. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo visujjhati. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo visujjhatãti. 10. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo mānaü nābhibhoti, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchāchārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo mānaü nābhibhoti. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo mānaü anabhibhoti, katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo mānaü anabhibhotãti. 11. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo pa¤¤āya na vaķķhati, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchāchārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo pa¤¤āya na vaķķhati. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo pa¤¤āya vaķķhati, katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo pa¤¤āya vaķķhatãti. 1. Pisuõavāco machasaü. 2. Appatikkohoti pe sappatikkho, sãmu. [BJT Page 518] [\x 518/] 12. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo bahuü apu¤¤aü pasavati, katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisunavāco hoti, pharusavāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti, micchādiņņhiko hoti, imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo bahuü apu¤¤aü pasavati Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato puggalo bahuü pu¤¤aü pasavati, katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, avyāpannacitto hoti, sammā diņņhiko hoti, Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato puggalo bahuü pu¤¤aü pasavatãti. Puggalavaggo pa¤camo. Catuttho paõõāsako. [BJT Page 520] [\x 520/] [PTS Page 283] [\q 283/] Paõõāsātireka suttāni 1. Karajakāyavaggo 10. 5. 1. 1 Paņhamaniraya suttaü (Sāvatthi) Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü niraye. Katamehi dasahi: 1. Idha bhikkhave ekacco pāõātipātã hoti luddo lohitapāõã hatapahate niviņņho adayāpanno sabbapāõabhåtesu. 2. Adinnādāyã hoti. Yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā, taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācārã hoti. Yā tā māturakkhitā piturakkhitā mātāpiturakkhitā bhāturakkhitā bhaginãrakkhitā ¤ātirakkhitā gottarakkhitā dhammarakkhitā sassāmikā saparidaõķā antamaso mālā gulaparikkhittāpi, tathā råpāsu cārittaü āpajjitā hoti. 4. Musāvādã hoti sabhāgato1 vā parisagato vā ¤āti majjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho 'ehambho purisa, yaü jānāhi, taü vadehã'ti. So ajānaü vā āha 'jānāmã'ti. Jānaü vā āha 'na jānāmã'ti apassaü vā āha, 'passāmã'ti passaü vā āha, na passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā sampajānamusā bhāsitā hoti. 5. Pisunāvāco hoti, ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya. Iti samaggānaü vā bhettā, bhinnānaü vā anuppadātā, vaggārāmo vaggarato vagganandã vaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. 6. Pharusāvāco hoti, yā sā vācā aõķakā kakkasā parakaņukā parābhisajjanã kodhasāmantā asamādhisaüvattanikā tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 1. Sabhāgato vā hoti parisaggato vā machasaü, [BJT Page 522] [\x 522/] 7. Samphappalāpã hoti akālavādã abhåtavādã anatthavādã adhammavādã avinayavādã anidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti akālena anapadesaü apariyantavatiü anatthasaühitaü. [PTS Page] [\q /] 8. Abhijjhālå hoti yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü abhijjhitā hoti, 'ahovata1 yaü parassa taü mama assā'ti. 9. Byāpannacitto hoti paduņņhamanasaīkappo, 'ime sattā ha¤¤antu vā bajjhantu vā ucchijjantu vā vinassantu vā mā vā ahesunti''. 10. Micchādiņņhiko hoti viparãtadassano, 'natthi dinnaü, natthi yiņņhaü, natthi hutaü, natthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, natthi ayaü loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā. Natthi sattā opapātikā, natthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā sammāpaņipannā ye ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã'ti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü niraye. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü sagge. Katamehi dasahi: 1. Idha bhikkhave ekacco pāõātipātaü pahāya pāõātipātā paņivirato hoti, nihitadaõķo nihitasattho, lajjã dayāpanno sabbapāõabhåtahitānukampã viharati. 2. Adinnādānaü pahāya adinnādānā paņivirato hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā, na taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācāraü pahāya kāmesu micchācārā paņivirato hoti. Yā tā māturakkhitā, piturakkhitā, mātāpiturakkhitā, bhātu rakkhitā, bhaginãrakkhitā, ¤ātirakkhitā, gottarakkhitā, dhammarakkhitā, sassāmikā saparidaõķā antamaso mālāgulaparikkhittāpi, tathāråpāsu na cārittaü āpajjitā hoti. 1. Vatāyaü sãmu, [BJT Page 524] [\x 524/] 4. Musāvādaü pahāya musāvādā paņivirato hoti. Sabhāgato vā parisagato vā ¤ātimajjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho, ''ehambho purisa, yaü jānāhi, taü vadehã''ti. So ajānaü vā āha: 'na jānāmã'ti. Jānaü vā āha, 'jānāmã'ti, apassaü vā āha 'na passāmã'ti. Passaü vā āha, 'passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā na [PTS Page 285] [\q 285/] sampajānamusā bhāsitā hoti. 5. Pisunaü vācaü pahāya pisunāya vācāya paņivirato hoti. Na ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya, iti bhinnānaü vā sandhātā sahitānaü vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagga nandã samaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. 6. Pharusaü vācaü pahāya pharusāya vācāya paņivirato hoti. Yā tā vācā nelā kaõõasukhā pemaõãyā hadayaīgamā porã bahujanakantā bahujanamanāpā tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 7. Samphappalāpaü pahāya samphappalāpā paņivirato hoti. Kālavādã bhåtavādã atthavādã dhammavādã vinayavādã nidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti, kālena sāpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü. 8. Anabhijjhālå hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü anabhijjhitā hoti, ''aho vata yaü parassa taü mama assā''ti. 9. Abyāpannacitto hoti appaduņņhamanasaīkappo, 'ime sattā averā hontu avyāpajjā anãghā sukhã attānaü pariharantu''ti. [BJT page 526 10.] Sammādiņņhiko diņņhiko hoti aviparãtadassano, 'atthi dinnaü atthi yiņņhaü, atthi hutaü, atthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, atthi ayaü loko, atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā, sammā paņipannā, yo ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã'ti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü saggeti. 10. 5. 1. 2 Dutiyaniraya suttaü Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü niraye. Katamehi dasahi: 1. Idha bhikkhave ekacco pāõātipātã hoti luddo lohitapāõã hatapahate niviņņho Adayāpanno sabbapāõabhåtesu. 2. Adinnādāyã hoti. Yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā, taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācārã hoti. Yā tā māturakkhitā piturakkhitā mātāpiturakkhitā bhāturakkhitā bhaginirakkhitā ¤ātirakkhitā gottarakkhitā dhammarakkhitā sassāmikā saparidaõķā antamaso mālā gulaparikkhittāpi, tathā råpāsu cārittaü āpajjitā hoti. 4. Musāvādã hoti sabhāgato1 vā parisagato vā ¤āti majjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho 'ehambho purisa, yaü jānāhi, taü vadehã'ti. So ajānaü vā āha 'jānāmã'ti. Jānaü vā āha 'na jānāmã'ti apassaü vā āha, 'passāmã'ti passaü vā āha, na passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā sampajānamusā bhāsitā hoti. 5. Pisunāvāco hoti, ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya. Iti samaggānaü vā bhettā, bhinnānaü vā anuppadātā, vaggārāmo vaggarato vagganandã vaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. 6. Pharusāvāco hoti, [PTS Page 286] [\q 286/] yā sā vācā aõķakā kakkasā parakaņukā parābhisajjanã kodhasāmantā asamādhisaüvattanikā tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 7. Samphappalāpã hoti akālavādã abhåtavādã anatthavādã adhammavādã avinayavādã anidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti akālena anapadesaü apariyantavatiü anatthasaühitaü. 8. Abhijjhālå hoti yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü abhijjhitā hoti, 'ahovata1 yaü parassa taü mama assā'ti. 9. Byāpannacitto hoti paduņņhamanasaīkappo, 'ime sattā ha¤¤antu vā bajjhantu vā ucchijjantu vā vinassantu vā mā vā ahesunti''. 10. Micchādiņņhiko hoti viparãtadassano, 'natthi dinnaü, natthi yiņņhaü, natthi hutaü, natthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, natthi ayaü loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā. Natthi sattā opapātikā, natthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā sammāpaņipannā ye ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã'ti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü nirayeti. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü sagge. Katamehi dasahi: [BJT Page 528] [\x 528/] 1. Idha bhikkhave ekacco pāõātipātaü pahāya pāõātipātā paņivirato hoti, nihitadaõķo nihitasattho, lajjã dayāpanno sabbapāõabhåtahitānukampã viharati. 2. Adinnādānaü pahāya adinnādānā paņivirato hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā, na taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācāraü pahāya kāmesu micchācārā paņivirato hoti. Yā tā māturakkhitā, piturakkhitā, mātāpiturakkhitā, bhātu rakkhitā, bhaginãrakkhitā, ¤ātirakkhitā, gottarakkhitā, dhammarakkhitā, sassāmikā saparidaõķā antamaso mālāgulaparikkhittāpi, tathāråpāsu na cārittaü āpajjitā hoti. 4. Musāvādaü pahāya musāvādā paņivirato hoti. Sabhāgato vā parisagato vā ¤ātimajjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho, ''ehambho purisa, yaü jānāhi, taü vadehã''ti. So ajānaü vā āha: 'na jānāmã'ti. Jānaü vā āha, 'jānāmã'ti, apassaü vā āha 'na passāmã'ti. Passaü vā āha, 'passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā na sampajānamusā bhāsitā hoti. 5. Pisunaü vācaü pahāya pisunāya vācāya paņivirato hoti. Na ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya, iti bhinnānaü vā sandhātā sahitānaü vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. 6. Pharusaü vācaü pahāya pharusāya vācāya paņivirato hoti. Yā sā vācā nelā kaõõasukhā pemaõãyā hadayaīgamā porã bahujanakantā bahujanamanāpā tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 7. Samphappalāpaü pahāya samphappalāpā paņivirato hoti. Kālavādã bhåtavādã atthavādã dhammavādã vinayavādã nidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti, kālena sāpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü. 8. Anabhijjhālå hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü anabhijjhitā hoti, ''aho vata yaü parassa taü mama assā''ti. 9. Abyāpannacitto hoti appaduņņhamanasaīkappo, 'ime sattā averā hontu avyāpajjā anãghā sukhã attānaü pariharantu''ti. 10. Sammā diņņhiko hoti aviparãtadassano, 'atthi dinnaü atthi yiņņhaü, atthi hutaü, atthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, atthi ayaü loko, atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā, sammā paņipannā, ye ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã'ti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü saggeti. 10. 5. 1. 3 Mātugāma suttaü Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato mātugāmo yathābhataü nikkhitto evaü niraye. Katamehi dasahi: [PTS Page 287] [\q 287/] Pāõātipātã hoti adinnādāyã hoti, kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisunā vāco hoti, pharusā vāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpanna citto hoti, micchā diņņhiko hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato mātugāmo yathābhataü nikkhitte evaü niraye. [BJT Page 530] [\x 530/] Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato mātugāmo yathābhataü nikkhitto evaü sagge. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti, adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti, anabhijjhālå hoti, abyāpannacitto hoti, sammādiņņhiko hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato mātugāmo yathābhataü nikkhitto evaü saggeti. 10. 5. 1. 4 Upāsikā suttaü Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgatā upāsikā yathābhataü nikkhittā evaü niraye. Katamehi dasahi: Pāõātipātinã hoti, adinnādāyinã hoti, kāmesu micchācāriõã hoti, musāvādinã hoti, pisunāvācā hoti, pharusāvācā hoti, samphappalāpinã hoti, abhijjhālånã hoti, byāpanna cittā hoti, micchādiņņhikā hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgatā upāsikā yathābhataü nikkhittā evaü niraye. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgatā upāsikā yathābhataü nikkhittā evaü sagge. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņiviratā hoti, adinnādānā paņiviratā hoti, kāmesu micchācārā paņiviratā hoti, musāvādā paņiviratā hoti, pisunāya vācāya paņiviratā hoti, pharusāya vācāya paņiviratā hoti, samphappalāpā paņiviratā hoti, anabhijjhālå hoti, abyāpannacittā hoti, sammādiņņhikā hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgatā upāsikā yathābhataü nikkhittā evaü saggeti. [BJT Page 532] [\x 532/] [PTS Page 288] [\q 288/] 10. 5. 1. 5 Visārada suttaü Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgatā upāsikā avisāradā agāraü ajjhāvasati. Katamehi dasahi: Pāõātipātinã hoti, adinnādāyinã hoti, kāmesu micchācārinã hoti, musāvādinã hoti, pisunāvācā hoti, pharusavācā hoti, samphappalāpinã hoti, abhijjhālånã hoti, byāpanna cittā hoti, micchādiņņhikā hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgatā upāsikā avisāradā agāraü ajjhāvasati. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgatā upāsikā visāradā agāraü ajjhāvasati. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņiviratā hoti, adinnādānā paņiviratā hoti, kāmesu micchācārā paņiviratā hoti, musāvādā paņiviratā hoti, pisunāya vācāya paņiviratā hoti, pharusāya vācāya paņiviratā hoti, samphappalāpā paņiviratā hoti, anabhijjhālunã hoti, abyāpannacittā hoti, sammādiņņhikā hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgatā upāsikā visāradā agāraü ajjhāvasatãti. 10. 5. 1. 6 Saüsappaniya pariyāya suttaü Saüsappaniyapariyāyaü vo bhikkhave desissāmi taü suõātha, sādhukaü manasikarotha, bhāsissāmãti. Evaü bhanteti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Katamo ca so bhikkhave saüsappanãyapariyāyo dhamma pariyāyo: Kammassakā bhikkhave sattā kammadāyādā kammayoni kammabandhu kammapaņisaraõā, yaü kammaü karonti kalyāõaü vā pāpakaü vā tassa dāyadā bhavanti. [BJT Page 534] [\x 534/] [PTS Page 289] [\q 289/] Idha bhikkhave ekacco pāõātipātã hoti luddo lohitapāõã hatapahate niviņņho adayāpanno sabbapāõabhåtesu, so saüsappati kāyena, saüsappati vācāya, saüsappati manasā, tassa jimhaü kāyakammaü hoti, jimhaü vacãkammaü, jimhaü manokammaü, jimhā gati, jimhupapatti. Jimhagatikassa kho panāhaü bhikkhave jimhupapattikassa dvinnaü gatãnaü a¤¤ataraü gatiü vadāmi, ye vā ekantadukkhā nirayā, yā vā saüsappajātikā tiracchānayoni. Katamā ca sā bhikkhave saüsappajātikā tiracchānayoni: abhivicchikā, satapadã, nakulā, biëārā, måsikā, ulåkā, ye vā pana¤¤e pi keci tiracchāna yonikā sattā manusse disvā saüsappanti. Iti kho bhikkhave bhåtā bhåtassa upapatti hoti, yaü karoti, tena upapajjati, upapannametaü phassā phusanti. Evaüpahaü bhikkhave kammadāyādā sattā ti vadāmi. Idha pana bhikkhave ekacco adinnādāyã hoti. Yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā, taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. Kāmesu micchācārã hoti. Yā tā māturakkhitā piturakkhitā mātāpiturakkhitā bhāturakkhitā bhaginãrakkhitā ¤ātirakkhitā gottarakkhitā dhammarakkhitā sassāmikā saparidaõķā antamaso mālā gulaparikkhittāpi, tathā råpāsu cārittaü āpajjitā hoti. Musāvādã hoti sabhāgato1 vā parisagato vā ¤āti majjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho 'ehambho purisa, yaü jānāhi, taü vadehã'ti. So ajānaü vā āha 'jānāmã'ti. Jānaü vā āha 'na jānāmã'ti apassaü vā āha, 'passāmã'ti passaü vā āha, na passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā sampajānamusā bhāsitā hoti. Pisunavāco hoti, ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya. Iti samaggānaü vā bhettā, bhinnānaü vā anuppadātā, vaggārāmo vaggarato vagganadã vaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. Pharusavāco hoti, yā sā vācā aõķakā kakkasā parakaņukā parābhisajjanã kodhasāmantā asamādhisaüvattanikā tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. Samphappalāpã hoti akālavādã abhåtavādã anatthavādã adhammavādã avinayavādã anidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti akālena anapadesaü apariyantavatiü anatthasaühitaü. Abhijjhālå hoti yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü abhijjhitā hoti, 'ahovata1 yaü parassa taü mama assā'ti. Byāpannacitto hoti paduņņhamanasaīkappo, 'ime sattā ha¤¤antu vā bajjhantu vā ucchijjantu vā vinassantu vā mā vā ahesunti''. Micchādiņņhiko hoti viparãtadassano, 'Natthi dinnaü, natthi yiņņhaü, natthi hutaü, natthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, natthi ayaü loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā sammāpaņipannā, ye ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã''ti. So saüsappati kāyena, saüsappati vācāya, saüsappati manasā, tassa jimhaü kāyakammaü hoti, jimhaü vacãkammaü, jimhaü manokammaü, jimhā gati, [PTS Page 290] [\q 290/] jimhupapatti. Jimhagatikassa kho panāhaü bhikkhave jimhupapattikassa dvinnaü gatãnaü a¤¤ataraü gatiü vadāmi, ye vā ekantadukkhā nirayā, yā vā saüsappajātikā tiracchānayoni. 1. Saü sappati pariyāyaü aņņhakathā [BJT Page 536] [\x 536/] Katamā ca sā bhikkhave saüsappajātikā tiracchānayoni: ahãvicchikā, satapadã, nakulā, biëārā, måsikā, ulåkā, ye vā pana¤¤e pi keci tiracchānayonikā sattā manusse disvā saüsappanti. Iti kho bhikkhave bhåtā bhåtassa upapatti hoti, yaü karoti, tena upapajjati, upapannametaü phassā phusanti. Evaüpahaü bhikkhave kammadāyādā sattā ti vadāmi. Kammassakā bhikkhave sattā kammadāyādā kammayoni kammabandhu kammapaņisaraõā, yaü kammaü karonti kalyāõaü vā pāpakaü vā tassa dāyādā bhavanti. Idha bhikkhave ekacco pāõātipātaü pahāya pāõātipātā paņivirato hoti nihita daõķo nihitasattho lajjã dayāpanno sabbapāõabhåtahitānukampã viharati. So na saüsappati kāyena, na saüsappati vācāya na saüsappati manasā. Tassa ujuü kāya kammaü hoti, ujuü vacãkammaü, ujuü mano kammaü, uju gati, ujåpapatti. Ujugatikassa kho panāhaü bhikkhave ujåpapattikassa dvinnaü gatãnaü a¤¤ataraü gatiü vadāmi, ye vā ekantasukhā saggā, yāni vā pana tāni uccakulāni khattiyamahāsāëakulāni vā brāhmaõamahāsāëakulāni vā gahapati mahāsāëakulāni vā aķķhāni mahaddhanāni mahābhogāni pahåtajātaråparajatāni pahåta cittåpakaraõāni pahåtadhanadha¤¤āni. Iti kho bhikkhave bhåtā bhåtassa upapatti hoti yaü karoti, tena upapajjati, upapannametaü phassā phussanti. Evaüpahaü bhikkhave kammadāyādā sattāti vadāmi. Idha pana bhikkhave ekacco adinnādānaü pahāya adinnādānā paņivirato hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā, na taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. Kāmesu micchācāraü pahāya kāmesu micchācārā paņivirato hoti. Yā tā māturakkhitā, piturakkhitā, mātāpiturakkhitā, bhātu rakkhitā, bhaginãrakkhitā, ¤ātirakkhitā, gottarakkhitā, dhammarakkhitā, sassāmikā saparidaõķā antamaso mālāgulaparikkhittāpi, tathāråpāsu na cārittaü āpajjitā hoti. [PTS Page 291] [\q 291/] Musāvādaü pahāya musāvādā paņivirato hoti. Sabhāgato vā parisagato vā ¤ātimajjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho, ''ehambho purisa, yaü jānāhi, taü vadehã''ti. So ajānaü vā āha: 'na jānāmã'ti. Jānaü vā āha, 'jānāmã'ti, apassaü vā āha 'na passāmã'ti. Passaü vā āha, 'passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā na sampajānamusā bhāsitā hoti. Pisunaü vācaü pahāya pisunāya vācāya paņivirato hoti. Na ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya, iti bhinnānaü vā sandhātā sahitānaü vā anuppadātā samaggarāmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. Pharusaü vācaü pahāya pharusāya vācāya paņivirato hoti. Yā sā vācā nelā kaõõasukhā pemaõãyā hadayaīgamā porã bahujanakantā bahujanamanāpā tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. Samphappalāpaü pahāya samphappalāpā paņivirato hoti. Kālavādã bhåtavādã atthavādã dhammavādã vinayavādã nidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti, kālena sāpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü. Anabhijjhālå hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü anabhijjhitā hoti, ''aho vata yaü parassa taü mama assā''ti. Abyāpannacitto hoti appaduņņhamanasaīkappo, 'ime sattā averā hontu avyāpajjā anãghā sukhã attānaü pariharantu''ti. Sammādiņņhiko hoti aviparãtadassano: 1. Ujuü machasaü. [BJT Page 538] [\x 538/] Atthi dinnaü, atthi yiņņhaü, atthi hutaü, atthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, atthi ayaü loko, atthi, paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā sammāpaņipannā, ye ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã ti. So na saüsappati kāyena, na saüsappati vācāya, na saüsappati manasā, tassa ujuü kāya kammaü hoti, ujuü vacãkammaü, ujuü mano kammaü, ujugati, ujupapatti. Ujugatikassa kho panāhaü bhikkhave ujupapattikassa dvinnaü gatãnaü a¤¤ataraü gatiü vadāmi. Ye vā ekantasukhā saggā, yāni vā pana tāni uccākulāni khattiyamahāsāëa kulāni vā, brāhmaõa mahāsāëakulāni vā gahapati mahāsāëa kulāni vā, aķķhāni mahaddhanāni mahā bhogāni pahuta jātaråparajatāni pahutacittåpakaraõāni, pahutadhanadha¤¤āni, iti kho bhikkhave bhåtā bhåtassa upapatti, hoti yaü karoti, tena upapajjati upapannamenaü phassā phusanti. Evaüpahaü bhikkhave kammadāyādā sattāti vadāmi. Kammassakā bhikkhave sattā kammadāyādā kammayoni kammabandhu kammapaņisaraõā yaü kammaü karonti kalyāõaü vā pāpakaü vā tassa dāyādā bhavanti. Ayaü kho so bhikkhave saüsappaniyapariyāyo dhamma pariyāyoti. [PTS Page 292] [\q 292/] 10. 5. 1. 7 Paņhamasa¤cetanika suttaü Nāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā vyantãbhāvaü vadāmi. Ta¤ca kho diņņhe va dhamme upapajje1 vā apare vā pariyāye. Na tve vāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā dukkhassantakiriyaü vadāmi. 1. Upapajjaü vā sã. Mu. Majasaü [BJT Page 540] [\x 540/] Tatra bhikkhave tividhā kāyakammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. Catubbidhā vacãkammanta sandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. Tividhā mano kammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkha vipākā hoti. Katha¤ca bhikkhave tividhākāyakammanta sandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti: 1. Idha bhikkhave ekacco pāõātipātã hoti luddo lohitapāõã hatapahate niviņņho adayāpanno sabbapāõabhåtesu. 2. Adinnādāyã hoti. Yaü taü parassa paravittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācārã hoti, yā tā māturakkhitā piturakkhitā bhāturakkhitā bhaginãrakkhitā ¤ātirakkhitā gottarakkhitā dhammarakkhitā sassāmikā saparidaõķā antamaso mālā gulaparikkhittāpi, tathā råpāsu cārittaü āpajjitā hoti. Evaü kho bhikkhave tividhā kāya kammanta sandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. Katha¤ca bhikkhave catubbidhā vacã kammanta sandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkha vipākā hoti. [PTS Page 293] [\q 293/] 4. Idha bhikkhave ekacco musāvādã hoti, sabhāgato vā1 parisagato vā1 ¤ātimajjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho, ''ehambho purisa yaü jānāsi taü vadehã''ti. So ajānaü vā āha 'jānāmã'ti. Jānaü vā āha 'na jānāmi' ti. Apassaü vā āha, 'passāmã'ti, passaü vā āha, 'na passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā sampajānamusā bhāsitā hoti. 1. Sabhagagato vā parisagagato vā machasaü [BJT Page 542] [\x 542/] 5. Pisunavāco hoti. Ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya. Iti samaggānaü vā bhettā, bhinnānaü vā anuppadātā vaggārāmo vaggarato vagganandi vaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. 6. Pharusavāco hoti, yā sā vācā aõķakā kakkasā parakaņukā parābhisajjanã kodhasāmantā asamādhisaüvattanikā, tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 7. Samphappalāpã hoti, akālavādã abhåtavādã anatthavādã adhammavādã avinayavādi anidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti akālena anapadesaü apariyantavatiü anatthasaühitaü. Evaü kho bhikkhave catubbidhā vacãkammanta sandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. Katha¤ca bhikkhave tividhāmano kammanta sandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. 8. Idha bhikkhave ekacco abhijjhālå hoti, yaü taü parassa paravittåpakaraõaü taü abhijjhitā hoti: aho vata yaü1 parassa taü mamassā''ti. 9. Vyāpannacitto hoti paduņņhamanasaükappo 'ime sattā ha¤¤antu vā bajjhantu vā ucchijjantu vā vinassantu vā mā vā ahesunti. 10. Micchādiņņhiko hoti viparãtadassano, natthi dinnaü natthi yiņņhaü, natthi hutaü, natthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, natthi ayaü loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, [PTS Page 294] [\q 294/] natthi loke samaõabrāhmaõā samaggatā sammāpaņipannā ye ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentãti. Evaü kho bhikkhave tividhā mano kammanta sandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. 1. Vatāyaü sãmu. [BJT Page 544] [\x 544/] Tividha kāyakammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā hetu vā bhikkhave, sattā kāyassabhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjanti. Catubbidhavacãkammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā hetu vā bhikkhave, sattā kāyassabhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjanti. Tividhamano kammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā hetu vā bhikkhave, sattā kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjanti. Seyyathāpi bhikkhave apaõõako maõi uddhaü khitto yena yeneva patiņņhāti, suppatiņņhitāyeva patiņņhāti, evameva kho bhikkhave tividha kāyakammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā hetu vā sattā kāyassabhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjanti. Catubbidhavacãkammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikāhetu vā sattā kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjanti. Tividha mano kammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikāhetu vā sattā kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü nirayaü upapajjanti. Nāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā vyantãbhāvaü vadāmi. Ta¤ca kho diņņhe va dhamme upapajje vā apare vā pariyāye. Na tvevāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā dukkhassantakiriyaü vadāmi. Tatra bhikkhave tividhā kāyakammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti, catubbidhā vacãkammanta sampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti, tividhā manokammantasampatti [PTS Page 295] [\q 295/] kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. [BJT Page 546] [\x 546/] Katha¤ca bhikkhave tividhā kāyakammantasampatti kulasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. 1. Idha bhikkhave ekacco pāõātipātaü pahāya pāõātipātā paņivirato hoti, nihitadaõķo nihitasattho, lajjã dayāpanno sabbapāõabhåtahitānukampã viharati. 2. Adinnādānaü pahāya adinnādānā paņivirato hoti, yaü taü parassa paravittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā, na taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācāraü pahāya kāmesu micchācārā paņivirato hoti. Yā tā māturakkhitā, piturakkhitā, mātāpiturakkhitā, bhāturakkhitā bhaginãrakkhitā, ¤ātirakkhitā, gottarakkhitā, dhammarakkhitā, sassāmikā saparidaõķā antamaso mālāgulaparikkhittāpi, tathāråpāsu na cārittaü āpajjitā hoti. Evaü kho bhikkhave tividhā kāyakammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. Katha¤ca bhikkhave catubbidhā vacãkammanta sampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukha vipākā hoti: 4. Idha bhikkhave ekacco musāvādaü pahāya musāvādā paņivirato hoti. Sabhāgato vā parisagato vā ¤ātimajjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho ''ehambho purisa, yaü jānāhi, taü vadehã''ti. So ajānaü vā āha: 'na jānāmã'ti. Jānaü vā āha, 'jānāmã'ti, apassaü vā āha 'na passāmã'ti. Passaü vā āha, 'passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā na sampajānamusā bhāsitā hoti. 5. Pisunaü vācaü pahāya pisunāya vācāya paņivirato hoti. Na ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya, iti bhinnānaü vā [PTS Page 296] [\q 296/] sandhātā sahitānaü vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. [BJT Page 548] [\x 548/] 6. Pharusaü vācaü pahāya pharusāya vācāya paņivirato hoti. Yā sā vācā neëā kaõõasukhā pemaõãyā hadayaīgamā porã bahujanakantā bahujanamanāpā tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 7. Samphappalāpaü pahāya samphappalāpā paņivirato hoti. Kālavādã bhåtavādã atthavādã dhammavādã vinayavādã nidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti, kālena sāpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü. Evaü kho bhikkhave catubbidhā vacãkammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. Katha¤ca bhikkhave tividhā manokammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti: 8. Idha bhikkhave ekacco anabhijjhālå hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü anabhijjhitā hoti, ''aho vata yaü parassa taü mama assā''ti. 9. Abyāpannacitto hoti appaduņņhamanasaīkappo, 'ime sattā averā hontu avyāpajjā anãghā sukhã attānaü pariharantu''ti. 10. Sammādiņņhiko hoti aviparãtadassano, 'atthi dinnaü atthi yiņņhaü, atthi hutaü, atthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, atthi ayaü loko, atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā, sammā paņipannā, yo ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã'ti. Evaü kho bhikkhave tividhā manokammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. Tividhakāyakammantasampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā bhikkhave sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Catubbidhavacãkammantasampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā bhikkhave sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Tividha mano kammanta sampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā bhikkhave sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. [BJT Page 550] [\x 550/] Seyyathāpi bhikkhave apaõõako maõi uddhaü khitto yena yeneva patiņņhāti suppatiņņhitaü yeva patiņņhāti. Evameva kho bhikkhave tividha kāyakammantasampatti [PTS Page 297] [\q 297/] kusalasa¤cetanikā hetu vā sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Catubbidhavacãkammantasampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā sattākāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Tividha manokammantasampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Nāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü vyantãbhāvaü vadāmi. Ta¤ca kho diņņhe vā dhamme, upapajje vā apare vā pariyāye. Na tvevāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā dukkhassa antakiriyaü vadāmãti. 10. 5. 1. 8 Dutiya sa¤cetanika suttaü Nāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü vyantãbhāvaü vadāmi. Ta¤ca kho diņņhe vā dhamme, upapajje vā apare vā pariyāye. Na tvevāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā dukkhassa antakiriyaü vadāmã. Tatra bhikkhave tividhā kāyakammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. Catubbidhā vācākammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. Tividhā manokammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkha vipākā hoti. Katha¤ca bhikkhave tividhā kāyakammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti: 1. Idha bhikkhave ekacco pāõātipātã hoti luddo lohitapāõã hatapahate niviņņho adayāpanno sabbapāõabhåtesu. 2. Adinnādāyã hoti. Yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācārã hoti, yā tā māturakkhitā piturakkhitā bhāturakkhitā bhaginãrakkhitā ¤ātirakkhitā gottarakkhitā dhammarakkhitā sassāmikā saparidaõķā antamaso mālā gulaparikkhittāpi, tathā råpāsu cārittaü āpajjitā hoti. Evaü kho bhikkhave tividhā kāya kammanta sandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. [BJT Page 552] [\x 552/] Katha¤ca bhikkhave catubbidhā vacãkammanta sandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkha vipākā hoti. Idha bhikkhave ekacco musāvādã hoti, sabhāgato vā1 parisagato vā1 ¤ātimajjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho, ''ehambho purisa yaü jānāsi taü vadehã''ti. So ajānaü vā āha 'jānāmã'ti. Jānaü vā āha 'na jānāmi' ti. Apassaü vā āha, 'passāmã'ti, passaü vā āha, 'na passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā sampajānamusā bhāsitā hoti. Pisunavāco hoti. Ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya. Iti samaggānaü vā bhettā, bhinnānaü vā anuppadātā vaggārāmo vaggarato vagganandi vaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. Pharusavāco hoti, yā sā vācā aõķakā kakkasā parakaņukā parābhisajjanã kodhasāmantā asamādhisaüvattanikā, tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. Samphappalāpã hoti, akālavādã abhåtavādã anatthavādã adhammavādã avinayavādi anidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti akālena anapadesaü apariyantavatiü anatthasaühitaü. [PTS Page 298] [\q 298/] Evaü kho bhikkhave catubbidhā vacãkammanta sandosa byāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. Katha¤ca bhikkhave tividhāmano kammanta sando sabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. Idha bhikkhave ekacco abhijjhālå hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü taü abhijjhatā hoti: aho vata yaü1 parassa taü mamassā''ti. Vyāpannacitto hoti paduņņhamanasaükappo 'ime sattā ha¤¤antu vā bajjhantu vā ucchijjantu vā vinassantu vā mā vā ahesunti. Micchādiņņhiko hoti viparãtadassano, natthidinnaü natthi yiņņhaü, natthi hutaü, natthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, natthi ayaü loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaõabrāhmaõā samaggatā sammāpaņipannā ye ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentãti. Evaü kho bhikkhave tividhā mano kammanta sandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā dukkhudrayā dukkhavipākā hoti. Tividha kāyakammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikāhetu vā bhikkhave sattā kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjanti. Catubbidhavacãkammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikāhetu vā bhikkhave sattā kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjanti. Tividhamanokammantasandosabyāpatti akusalasa¤cetanikā hetu vā bhikkhave sattā kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjanti. Nāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā byantãbhāvaü vadāmi. Ta¤ca kho diņņhe vā dhamme upapajje vā apare vā pariyāye. Na tvevāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā dukkhassantakiriyaü vadāmi. Tatra bhikkhave tividhā kāyakammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. Catubbidhā vacãkammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. Tividhā manokammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. Katha¤ca bhikkhave tividhā kāyakammantasampatti kulasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. 1. Idha bhikkhave ekacco pāõātipātaü pahāya pāõātipātā paņivirato hoti, nihitadaõķo nihitasattho, lajjã dayāpanno sabbapāõabhåtahitānukampã viharati. 2. Adinnādānaü pahāya adinnādānā paņivirato hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā, na taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācāraü pahāya kāmesu micchācārā paņivirato hoti. Yā tā māturakkhitā, piturakkhitā, mātāpiturakkhitā, bhātu rakkhitā, bhaginãrakkhitā, ¤ātirakkhitā, gottarakkhitā, dhammarakkhitā, sassāmikā saparidaõķā antamaso mālāgulaparikkhittāpi, tathāråpāsu na cārittaü āpajjitā hoti. Evaü kho bhikkhave tividhā kāyakammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. Katha¤ca bhikkhave catubbidhā vacãkammanta sampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukha vipākā hoti: 4. Idha bhikkhave ekacco musāvādaü pahāya musāvādā paņivirato hoti. Sabhāgato vā parisagato vā ¤ātimajjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho ''ehambho purisa, yaü jānāhi, taü vadehã''ti. So ajānaü vā āha: 'na jānāmã'ti. Jānaü vā āha, 'jānāmã'ti, apassaü vā āha 'na passāmã'ti. Passaü vā āha, 'passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā na sampajānamusā bhāsitā hoti. 5. Pisunaü vācaü pahāya pisunāya vācāya paņivirato hoti. Na ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya, iti bhinnānaü vā sandhātā sahitānaü vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. 6. Pharusaü vācaü pahāya pharusāya vācāya paņivirato hoti. Yā sā vācā nelā kaõõasukhā pemaõãyā hadayaīgamā porã bahujanakantā bahujanamanāpā tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 7. Samphappalāpaü pahāya samphappalāpā paņivirato hoti. Kālavādã bhåtavādã atthavādã dhammavādã vinayavādã nidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti, kālena sāpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü. Evaü kho bhikkhave catubbidhā vacãkammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. [BJT Page 554] [\x 554/] [PTS Page 299] [\q 299/] Katha¤ca bhikkhave tividhā manokammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti: 8. Idha bhikkhave ekacco anabhijjhālå hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü anabhijjhitā hoti, ''aho vata yaü parassa taü mama assā''ti. 9. Abyāpannacitto hoti appaduņņhamanasaīkappo, 'ime sattā averā hontu avyāpajjā anãghā sukhã attānaü pariharantu''ti. 10. Sammā diņņhiko hoti aviparãtadassano, 'atthi dinnaü atthi yiņņhaü, atthi hutaü, atthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, atthi ayaü loko, atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā, sammā paņipannā, yo ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã'ti. Evaü kho bhikkhave tividhā manokammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. Tividhakāyakammantasampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā bhikkhave sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Catubbidhavacãkammantasampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā bhikkhave sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Tividha mano kammanta sampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā bhikkhave sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Seyyathāpi bhikkhave apaõõako maõi uddhaü khitto yena yeneva patiņņhāti suppatiņņhitaü yeva patiņņhāti. Evameva kho bhikkhave tividha kāyakammantasampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Catubbidhavacãkammantasampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā sattākāyassa bhedā parammaraõāsugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Tividha manokammantasampatti kusalasa¤cetanikā hetu vā sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjanti. Nāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü vyantãbhāvaü vadāmi. Ta¤ca kho diņņhe vā dhamme, upapajje vā apare vā pariyāye. Na tvevāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā dukkhassa antakiriyaü vadāmãti. 10. 5. 1. 9 Karajakāya suttaü Nāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā1 vyantãbhāvaü vadāmi. Ta¤ce kho diņņhe vā dhamme upapajje2 vā apare vā pariyāye. Na tvevāhaü bhikkhave sa¤cetanikānaü kammānaü katānaü upacitānaü appaņisaüviditvā dukkhassantakiriyaü vadāmi. Sa kho so bhikkhave ariyasāvako evaü vigatābhijjho vigatavyāpādo asammåëho sampajāno patissato mettāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati. Tathā dutiyaü tathā tatiyaü tathā catutthaü3 iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya4 sabbāvantaü lokaü mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So evaü pajānāti: ''pubbe kho me idaü cittaü parittaü ahosi abhāvitaü. Etarahi pana me idaü cittaü appamāõaü subhāvitaü. Yaü kho pana ki¤ci pamāõakataü kammaü, na taü tatrāvasissati. Na taü tatrāvatiņņhatã'ti. [PTS Page 300] [\q 300/] Taü kiü ma¤¤atha bhikkhave daharatagge ce so ayaü5 kumāro mettaü ceto vimuttiü bhāveyya, api nu kho pāpakammaü kareyyāti? No hetaü bhante. 1. Appaņisaüveditvā machasaü 4. Sabbatthatāya sã. Mu 2. Upapajjaü vā sãmu. Machasaü 5. Ce ayaü syā. 3. Tathā catutthiü machasaü [BJT Page 556] [\x 556/] Akarontaü kho pana pāpakammaü api nu kho dukkhaü phuseyyāti? No hetaü bhante, akarontaü hi bhante pāpakammaü kuto dukkhaü phusissatã ti. Bhāvetabbā kho panāyaü bhikkhave mettācetovimutti itthiyā vā bhikkhave purisena vā. Itthiyā vā bhikkhave purisassa vā nāyaü kāyo ādāya gamanãyo. Cittantaro bhikkhave macco. So evaü pajānāti: ''yaü kho me 1idha ki¤cã pubbe iminā karajakāyena pāpakammaü kataü, sabbaü taü idha vedanãyaü, na taü anugaü bhavissatã''ti. Evaü bhāvitā kho bhikkhave mettācetovimutti anāgāmitāya saüvattati, idha pa¤¤assa bhikkhuno uttariü vimuttiü appaņivijjhato. Karuõāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati. Muditā sahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati. Upekkhāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati. Tathā dutiyaü tathā tatiyaü tathā catutthaü iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaü lokaü upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So evaü pajānāti, ''pubbe kho me idaü cittaü appamāõaü parittaü ahosi abhāvitaü, etarahi pana me idaü cittaü subhāvitaü. Yaü kho pana me ki¤ci pamāõakataü [PTS Page 301] [\q 301/] kammaü, na taü tatrāvasissati, na taü tatrāvatiņņhatã''ti. Taü kiü ma¤¤atha bhikkhave daharatagge ce so ayaü kumāro upekkhaü cetovimuttiü bhāveyya, api nu kho pāpakammaü kareyyāti? No hetaü bhante. Akarontaü kho pana pāpakammaü api nu kho dukkhaü phuseyyāti? No hetaü bhante. Akarontaü hi bhante pāpakammaü kuto dukkhaü phusissatã ti. 1. Idaü machasaü [BJT Page 558] [\x 558/] Bhāvetabbā kho panāyaü bhikkhave upekkhā cetovimutti itthiyā vā purisena vā. Itthiyā vā bhikkhave purisassa vā nāyaü kāyo ādāya gamanãyo. Cittantaro ayaü bhikkhave macco. So evaü pajānāti: ''yaü kho me idha ki¤ci pubbe iminā karajakāyena pāpakammaü kataü, sabbaü taü idha vedaniyaü. Na taü anugaü bhavissatã ti. Evaü bhāvitā kho bhikkhave upekkhā cetovimutti anāgāmitāya saüvatta ti. Idha pa¤¤assa bhikkhuno uttariü vimuttiü appaņivijjhato ti, 10. 5. 1. 10 Adhammacariyā suttaü Atha kho a¤¤ataro brāhmaõo yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavatā saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü1 vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so brāhmaõo bhagavantaü etadavoca: Ko nu kho bho gotama hetu, ko paccayo, yenamidhekacce sattā kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjantã ti? Adhammacariyā visamacariyā hetu kho brāhmaõa evamidhekacce sattā kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjantãti. Ko pana bho gotama hetu, ko paccayo, yenamidhekacce sattā kāyassa [PTS Page 302] [\q 302/] bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjantãti? Dhammacariyā samacariyā hetu kho brāhmaõa evamidhekacce sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjantãti. 1. Sāraõãyaü, machasaü [BJT Page 560] [\x 560/] Na kho ahaü imassa bhoto gotamassa saīkhittena bhāsitassa vitthārena atthaü ājānāmi. Sādhu me bhavaü gotamo tathā dhammaü desetu yathāhaü imassa bhoto gotamassa saīkhittena bhāsitassa vitthārena atthaü ājāneyyanti. Tena hi brāhmaõa, suõāhi, sādhukaü manasi karohi bhāsissāmãti. Evaü hoti kho so brāhmaõo bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca: Tividhā1 kho brāhmaõa, kāyena adhammacariyā visamacariyā hoti. Catubbidhā2 vācāya adhammacariyā visamacariyā hoti. Tividhā manasā adhammacariyā visamacariyā hoti. Katha¤ca brāhmaõa, tividhā1 kāyena adhammacariyā visamacariyā hoti: 1. Idha brāhmaõa ekacco pāõātipātã hoti luddo lohitapāõã hatapahate niviņņho adayāpanno sabbapāõabhåtesu. 2. Adinnādāyã hoti. Yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācārã hoti, yā tā māturakkhitā piturakkhitā mātāpiturakkhitā bhāturakkhitā bhaginãrakkhitā ¤ātirakkhitā gottarakkhitā dhammarakkhitā sassāmikā saparidaõķā antamaso mālā gulaparikkhittāpi, tathā råpāsu cārittaü āpajjitā hoti. Evaü kho3 brāhmaõa, tividhā kāyena adhammacariyā visamacariyā hoti. Katha¤ca brāhmaõa catubbidhā2 vācāya adhammacariyā visamacariyā hoti. 4. Idha brāhmaõa ekacco musāvādã hoti, sabhāgato vā1 parisagato vā1 ¤ātimajjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto sakkhipuņņho, ''ehambho purisa yaü jānāsi taü vadehã''ti. So ajānaü vā āha 'jānāmã'ti. Jānaü vā āha 'na jānāmi' ti. Apassaü vā āha, 'passāmã'ti, passaü vā āha, 'na passamã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā sampajānamusā bhāsitā hoti. 5. Pisunavāco hoti. Ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya. Iti samaggānaü vā bhettā, bhinnānaü vā anuppadātā vaggārāmo vaggarato vagganandã vaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. 6. Pharusavāco hoti, yā sā vācā aõķakā kakkasā parakaņukā parābhisajjanã kodhasāmantā asamādhisaüvattanikā, tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 7. Samphappalāpã hoti, akālavādã abhåtavādã anatthavādã adhammavādã avinayavādã anidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti akālena anapadesaü apariyantavatiü anatthasaühitaü. Evaü kho3 brāhmaõa, catubbidhā vācāya adhammacariyā visamacariyā hoti. Katha¤ca brāhmaõa tividhā1 manasā adhammacariyā visamacariyā hoti: 8. Idha brāhmaõa ekacco abhijjhālå hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü taü abhijjhitā hoti: aho vata yaü1 parassa taü mamassā'ti. 9. Vyāpannacitto hoti paduņņhamanasaükappo 'ime sattā ha¤¤antu vā bajjhantu vā ucchijjantu vā vinassantu vā mā vā ahesunti. 10. Micchādiņņhiko hoti viparãtadassano, 'natthi dinnaü natthi yiņņhaü, natthi hutaü, natthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, natthi ayaü loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā sammāpaņipannā ye ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentãti. Evaü kho3 brāhmaõa, tividhā manasā adhammacariyā visamacariyā hoti. Evaü adhammacariyā visamacariyā hetu kho brāhmaõa, evamidhekacce sattā kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjanti. Tividhā1 kho brāhmaõa, kāyena dhammacariyā samacariyā hoti. Catubbidhā2 vācāya dhammacariyā samacariyā hoti. Tividhā manasā dhammacariyā samacariyā hoti. 1. Tividhaü. Sãmu. 2. Catubbidhaü. Sãmu. 3. Evaü brāhmaõa, machasaü [BJT Page 562] [\x 562/] Katha¤ca brāhmaõa, tividhā kāyena dhammacariyā samacariyā hoti: 1. Idha brāhmaõa ekacco pāõātipātaü pahāya pāõātipātā paņivirato hoti, nihitadaõķo nihitasattho, lajjã dayāpanno sabbapāõabhåtahitānukampã viharati. 2. Adinnādānaü pahāya adinnādānā paņivirato hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü gāmagataü vā ara¤¤agataü vā, na taü adinnaü theyyasaīkhātaü ādātā hoti. 3. Kāmesu micchācāraü pahāya kāmesu micchācārā paņivirato hoti. Yā tā māturakkhitā, piturakkhitā, mātāpiturakkhitā, bhātu rakkhitā, bhaginirakkhitā, ¤ātirakkhitā, gottarakkhitā, dhammarakkhitā, sassāmikā saparidaõķā antamaso mālāgulaparikkhittāpi, tathāråpāsu na cārittaü āpajjitā hoti. [PTS Page 303] [\q 303/] Evaü kho brāhmaõa, tividhā kāyena dhammacariyā samacariyā hoti. Katha¤ca brāhmaõa catubbidhā vācāya dhammacariyā samacariyā hoti: 4. Idha brāhmaõa ekacco musāvādaü pahāya musāvādā paņivirato hoti. Sabhāgato vā parisagato vā ¤ātimajjhagato vā pågamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinãto Sakkhipuņņho ''ehambho purisa, yaü jānāhi, taü vadehã''ti. So ajānaü vā āha: 'na jānāmã'ti. Jānaü vā āha, 'jānāmã'ti, apassaü vā āha 'na passāmã'ti. Passaü vā āha, 'passāmã'ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisaki¤cikkhahetu vā na sampajānamusā bhāsitā hoti. 5. Pisunaü vācaü pahāya pisunāya vācāya paņivirato hoti. Na ito sutvā amutra akkhātā imesaü bhedāya, amutra vā sutvā imesaü akkhātā amåsaü bhedāya, iti bhinnānaü vā sandhātā sahitānaü vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vācaü bhāsitā hoti. 6. Pharusaü vācaü pahāya pharusāya vācāya paņivirato hoti. Yā sā vācā nelā kaõõasukhā pemaõãyā hadayaīgamā porã bahujanakantā bahujanamanāpā tathāråpiü vācaü bhāsitā hoti. 7. Samphappalāpaü pahāya samphappalāpā paņivirato hoti. Kālavādã bhåtavādã atthavādã dhammavādã vinayavādã nidhānavatiü vācaü bhāsitā hoti, kālena sāpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü. Evaü kho bhikkhave catubbidhā vacãkammantasampatti kusalasa¤cetanikā sukhudrayā sukhavipākā hoti. Katha¤ca brāhmaõa tividhā manasā dhammacariyā samacariyā hoti: 8. Idha brāhmaõa ekacco anabhijjhālå hoti, yaü taü parassa paracittåpakaraõaü, taü anabhijjhitā hoti, ''aho vata yaü parassa taü mama assā''ti. 9. Abyāpannacitto hoti appaduņņhamanasaīkappo, 'ime sattā averā hontu avyāpajjā anãghā sukhã attānaü pariharantu''ti. 10. Sammā diņņhiko hoti aviparãtadassano, 'atthi dinnaü atthi yiņņhaü, atthi hutaü, atthi sukaņadukkaņānaü kammānaü phalaü vipāko, atthi ayaü loko, atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaõabrāhmaõā sammaggatā, sammā paņipannā, yo ima¤ca lokaü para¤ca lokaü sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā pavedentã'ti. Evaü kho brāhmaõa, tividhā manasā dhammacariyā samacariyā hoti. Evaü dhammacariyā samacariyā hetu kho brāhmaõa evamidhekacce sattā kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjantã ti. Abhikkantaü bho gotama abhikkantaü bho gotama, seyyathāpi bho gotama, nikkujjitaü vā ukkujjeyya paņicchannaü vā vivareyya, måëhassa vā maggaü ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaü dhāreyya cakkhumanto råpāni dakkhinti. Evamevaü bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Ete mayaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchāma dhamma¤ca bhikkhu saīgha¤ca. Upāsakaü maü bhavaü gotamo dhāretu ajjatagge pāõupetaü saraõaü gatanti. Karajakāyavaggo paņhamo. [BJT Page. 564 [\x 564/] ] 10. Sāma¤¤avaggo 10. 5. 2. 1 Paņhama suttaü Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü niraye. Katamehi dasahi: Pāõātipātã hoti, adinnādāyã hoti, kāmesu micchācārã hoti, musāvādã hoti, pisuõāvāco hoti, pharusāvāco hoti, samphappalāpã hoti, abhijjhālå hoti, vyāpannacitto hoti. Micchādiņņhiko hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü niraye. [PTS Page 304] [\q 304/] Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü sagge. Katamehi dasahi: Pāõātipātā paņivirato hoti. Adinnādānā paņivirato hoti, kāmesu micchācārā paņivirato hoti, musāvādā paņivirato hoti, pisunāya vācāya paņivirato hoti, pharusāya vācāya paņivirato hoti, samphappalāpā paņivirato hoti. Anabhijjhālå hoti, abyāpannacitto hoti, sammādiņņhiko hoti. Imehi kho bhikkhave dasahi dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü saggeti. 10. 5. 2. 2 Dutiya suttaü Visatiyā bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü niraye. Katamehi visatiyā: Attanā ca pāõātipātã hoti, para¤ca pāõātipāte samādapeti. Attanā ca adinnādāyã hoti, para¤ca adinnādāne samādapeti. [BJT Page 566] [\x 566/] Attanā ca kāmesu micchācārã hoti, para¤ca kāmesu micchācāre samādapeti, attanā ca musāvādã hoti, para¤ca musāvāde samādapeti. Attanā ca pisunavāco hoti, para¤ca pisunāya vācāya samādapeti. Attanā ca pharusāvāco hoti, para¤ca pharusāya vācāya samādapeti. Attanā ca samphappalāpã hoti, para¤ca samphappalāpe samādapeti. Attanā ca abhijjhālå hoti, para¤ca abhijjhāya samādapeti. Attanā ca vyāpannacitto hoti, para¤ca vyāpāde samādapeti. Attanā ca micchādiņņhiko hoti, para¤ca micchādiņņhiyā samādapeti. Imehi kho bhikkhave vãsatiyā dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü niraye. Vãsatiyā bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü sagge, katamehi vãsatiyā, Attanā ca pāõātipātā paņivirato hoti, para¤ca pāõātipātā veramaõiyā samādapeti. Attanā ca adinnādānā paņivirato hoti, para¤ca adinnādānā veramaõiyā samādapeti. Attanā ca kāmesu micchācārā paņivirato hoti, para¤ca kāmesu micchācārā veramaõiyā samādapeti. Attanā ca musāvādā paņivirato hoti, para¤ca musāvādā veramaõiyā samādapeti. Attanā ca pisunāya vācāya paņivirato hoti, para¤ca pisunāya vācāya veramaõiyā samādapeti. Attanā [PTS Page 305] [\q 305/] ca pharusāya vācāya paņivirato hoti, para¤ca pharusāyā vācāya veramaõiyā samādapeti. Attanā ca samphappalāpā paņivirato hoti, para¤ca samphappalāpā veramaõiyā samādapeti. Attanā Ca anabhijjhālå hoti, para¤ca anabhijjhāya samādapeti. Attanā ca abyāpannacitto hoti, para¤ca abyāpāde samādapeti. Attanā ca sammādiņņhiko hoti, para¤ca sammādiņņhiyā samādapeti. Imehi kho bhikkhave vãsatiyā dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü saggeti. [BJT Page 568] [\x 568/] 10. 5. 2. 3 Tatiya suttaü Tiüsāya bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü niraye. Katamehi tiüsāya: Attanā ca pāõātipātã hoti, para¤ca pāõātipāte samādapeti, pāõātipāte ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca adinnādāyã hoti, para¤ca adinnādāne samādapeti, adinnādāne ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca kāmesu micchācārã hoti, para¤ca kāmesu micchācāre samādapeti, kāmesu micchācāre ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca musāvādã hoti, para¤ca musāvāde samādapeti, musāvāde ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca pisunavāco hoti, para¤ca pisunāya vācāya samādapeti. Pisunāya vācāya ca samanu¤¤o hoti, attanā ca pharusavāco hoti, para¤ca pharusāya vācāya samādapeti, pharusāya vācāya ca samanu¤¤o hoti, attanā ca samphappalāpã hoti, para¤ca samphappalāpe samādapeti, samphappalāpe ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca abhijjhālå hoti, para¤ca abhijjhāya samādapeti, abhijjhāya ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca vyāpanna citto hoti, para¤ca vyāpāde samādapeti, vyāpāde ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca micchādiņņhiko hoti, para¤ca micchādiņņhiyā samādapeti, micchādiņņhiyā ca samanu¤¤o hoti. Imehi kho bhikkhave tiüsāya dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü nirayeti. Tiüsāya bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü sagge. Katamehi tiüsāya: [PTS Page 306] [\q 306/] Attanā ca pāõātipātā paņivirato hoti, para¤ca pāõātipātā veramaõiyā samādapeti. Pāõātipātā veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca adinnādānā paņivirato hoti, para¤ca adinnādānā veramaõiyā samādapeti, adinnādānā veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca kāmesu micchācāri paņivirato hoti. Para¤ca kāmesu micchācārā veramaõiyā samādapeti, kāmesu micchācārā veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti. [BJT Page 570] [\x 570/] Attanā ca musāvādā paņivirato hoti, para¤ca musāvādā veramaõiyā samādapeti, musāvādā veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca pisunāya vācāya paņivirato hoti, para¤ca pisunāya vācāya veramaõiyā samādapeti, pisunāya vācāya veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca pharusāya vācāya paņivirato hoti, para¤ca parusāya vācāya veramaõiyā samādapeti, pharusāya vācāya veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca samphappalāpā paņivirato hoti, para¤ca samphappalāpā veramaõiyā samādapeti. Samphappalāpā veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca anabhijjhālå hoti para¤ca anabhijjhāya samādapeti, anabhijjhāya ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca abyāpanna citto hoti, para¤ca avyāpāde samādapeti, avyāpāde ca samanu¤¤o hoti. Attanā ca sammādiņņhiko hoti, para¤ca sammādiņņhiyā samādapeti, sammādiņņhiyā ca samanu¤¤o hoti, imehi kho bhikkhave tiüsāya dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü saggeti. 10. 5. 2. 4 Catuttha suttaü Cattārisāya bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü niraye. Katamehi cattārisāya: Attanā ca pāõātipātã hoti, para¤ca pāõātipāte samādapeti. Pāõātipāte ca samanu¤¤o hoti. Pāõātipātassa ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca adinnādāyã hoti, para¤ca adinnādāne samādapeti, adinnādāne ca samanu¤¤o hoti, adinnādānassa ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca kāmesu micchācārã hoti. Para¤ca kāmesu micchācāre samādapeti. [PTS Page 307] [\q 307/] kāmesu micchācāre ca samanu¤¤o hoti, kāmesu micchācārassa ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca musāvādã hoti, para¤ca musāvāde samādapeti, musāvāde ca samanu¤¤o hoti, musāvādassa ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca pisunavāco hoti, para¤ca pisunāya vācāya samādapeti, pisunāya vācāya samanu¤¤o hoti. Pisunāya ca vācāya vaõõaü bhāsati. [BJT Page 572] [\x 572/] Attanā ca pharusavāco hoti, para¤ca pharusāya vācāya samādapeti, pharusāya vācāya ca samanu¤¤o hoti. Pharusāya vācāya ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca samphappalāpã hoti, para¤ca samphappalāpe samādapeti, samphappalāpe ca samanu¤¤o hoti, samphappalāpassa ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca abhijjhālå hoti, para¤ca abhijjhāya samādapeti, abhijjhāya ca samanu¤¤o hoti, abhijjhāya ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca vyāpannacitto hoti, para¤ca vyāpāde samādapeti, vyāpāde samanu¤¤o hoti, vyāpādassa ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca micchādiņņhiko hoti, para¤ca micchādiņņhiyā samādapeti. Micchādiņņhiyā ca samanu¤¤o hoti. Micchādiņņhiyā ca vaõõaü bhāsati. Imehi kho bhikkhave cattārãsāya dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü niraye. Cattārãsāya bhikkhave dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü sagge, katamehi cattārãsāya: Attanā ca pāõātipātā paņivirato hoti, para¤ca pāõātipātā veramaõiyā samādapeti, pāõātipātā veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti, pāõātipātā veramaõiyā ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca adinnādānā paņivirato hoti, para¤ca adinnādānā veramaõiyā samādapeti, adinnādānā veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti, adinnādānā veramaõiyā ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca kāmesu micchācārā paņivirato hoti, para¤ca kāmesu micchācārā veramaõiyā samādapeti. Kāmesu micchācārā veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti. Kāmesu micchācārā veramaõiyā ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca musāvādā paņivirato hoti, para¤ca musāvādā veramaõiyā samādapeti, musāvādā veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti, musāvādā veramaõiyā ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca [PTS Page 308] [\q 308/] pisunāya vācāya paņivirato hoti, para¤ca pisunāya vācāya veramaõiyā samādapeti, pisunāya vācāya veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti, pisunāya vācāya veramaõiyā ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca pharusāya vācāya paņivirato hoti, para¤ca pharusāya vācāya veramaõiyā samādapeti, pharusāya vācāya veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti, pharusāya vācāya veramaõiyā ca vaõõaü bhāsati. [BJT Page 574] [\x 574/] Attanā ca samphappalāpā paņivirato hoti, para¤ca samphappalāpā veramaõiyā samādapeti. Samphappalāpā veramaõiyā ca samanu¤¤o hoti. Samphappalāpā ca veramaõiyā vaõõaü bhāsati. Attanā ca anabhijjhālå hoti, para¤ca anabhijjhāya samādapeti. Anabhijjhāya ca samanu¤¤o hoti, anabhijjhāya ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca avyāpannacitto hoti, para¤ca avyāpāde samādapeti, avyāpāde ca samanu¤¤o hoti, avyāpādassa ca vaõõaü bhāsati. Attanā ca sammādiņņhiko hoti, para¤ca sammādiņņhiyā samādapeti, sammādiņņhiyā ca samanu¤¤o hoti, sammādiņņhiyā ca vaõõaü bhāsati, imehi kho bhikkhave cattārãsāya dhammehi samannāgato yathābhataü nikkhitto evaü saggeti. 10. 5. 2. 5. Pa¤camādi suttāni Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato khataü upahataü attānaü pariharati pe akkhataü anupahataü attānaü pariharati pe 10. 5. 2. 6. Vãsatiyā bhikkhave pe 10. 5. 2. 7. Tiüsāya bhikkhave pe 10. 5. 2. 8. Cattārãsāya bhikkhave dhammehi samannāgato khataü upahataü attānā pariharati pe akkhataü anupahataü attānaü pariharati. [BJT Page 576] [\x 576/] 10. 5. 2. 9. Dasahi bhikkhave dhammehi samannāgato idhekacco kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü [PTS Page 309] [\q 309/] nirayaü upapajjati. Pe idhekacco kāyassa bhedā parammaraõā sugati saggaü lokaü upapajjati. 10. 5. 2. 10. Vãsatiyā bhikkhave pe 10. 5. 2. 11. Tiüsāya bhikkhave pe 10. 5. 2. 12. Cattārãsāya bhikkhave dhammehi samannāgato idhekacco kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjati pe idhekacco kāyassa bhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapajjati. 10. 5. 2. 13. Dasahi bhikkhave dhammehi samannagato bālo veditabbo pepaõķito veditabbo pe 10. 5. 2. 14. Vãsatiyā bhikkhave pe 10. 5. 2. 15. Tiüsāya bhikkhave pe 10. 5. 2. 16. Cattārãsāya bhikkhave dhammehi samannagato bālo veditabbo pe paõķito veditabbo pe imehi kho bhikkhave cattārãsāya dhammehi samannāgato paõķito veditabboti. Sāma¤¤avaggo dutiyo [BJT Page 578] [\x 578/] Rāgādipeyyālaü 10. 5. 3. 1. Rāgassa bhikkhave abhi¤¤āya dasadhammā bhāvetabbā. Katame dasa: asubhasa¤¤ā maraõasa¤¤ā āhāre paņikkålasa¤¤ā sabbaloke anabhiratasa¤¤ā aniccasa¤¤ā anicce dukkhasa¤¤ā dukkhe anattasa¤¤ā pahānasa¤¤ā virāgasa¤¤ā nirodhasa¤¤ā, rāgassa bhikkhave abhi¤¤āya ime dasadhammā bhāvetabbā [PTS Page 310] [\q 310/] . 10. 5. 3. 2. Rāgassa bhikkhave abhi¤¤āya dasadhammā bhāvetabbā. Katame dasa: aniccasa¤¤ā anattasa¤¤ā āhāre paņikkålasa¤¤ā sabbaloke anabhiratasa¤¤ā aņņhikasa¤¤ā pulavakasa¤¤ā1 vinãlakasa¤¤ā vipubbakasa¤¤ā vicchiddakasa¤¤ā uddhumātakasa¤¤ā. Rāgassa bhikkhave abhi¤¤āya ime dasadhammā bhāvetabbāti. 10. 5. 3. 3. Rāgassa bhikkhave abhi¤¤āya dasadhammā bhāvetabbā. Katame dasa: sammādiņņhi sammāsaīkappo sammāvācā sammākammanto sammāājãvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi sammā¤āõaü sammāvimutti. Rāgassa bhikkhave abhi¤¤āya ime dasadhammā bhāvetabbāti. 10. 5. 3. 46. Rāgassa bhikkhave pari¤¤āya pe 10. 5. 3. 79 Rāgassa bhikkhave parikkhayāya pe 10. 5. 3. 1012 Rāgassa bhikkhave pahānāya pe 1. Pulavakasa¤¤ā machasaü. [BJT Page 580 [\x 580/] 10. 5. 3. 1315] Rāgassa bhikkhave khayāya pe 10. 5. 3. 1618 Rāgassa bhikkhave vayāya pe 10. 5. 3. 1921 Rāgassa bhikkhave virāgāya pe 10. 5. 3. 2224 Rāgassa bhikkhave nirodhāya pe upasamāya pe* 10. 5. 3. 2527 Rāgassa bhikkhave cāgāya pe 10. 5. 3. 2830 Rāgassa bhikkhave paņinissaggāya pe ime dasadhammā bhāvetabbāti. 10. 5. 3. 3160 Dosassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 90 Mohassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 120 Kodhassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 150 Upanāhassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 180 Makkhassa bhikkhave pe *'Upasamāyā'ti padaya dakanipātādisu rāgapeyyāle adissamānattā aņņhāna patipatti ma¤¤e, [BJT Page 582] [\x 582/] 10. 5. 3. 210 Palāsassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 240 Issāya bhikkhave pe 10. 5. 3. 270 Macchariyassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 300 Māyāya bhikkhave pe 10. 5. 3. 330 Sāņheyyassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 360 Thambhassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 390 Sārambhassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 420. Mānassa bhikkhavepe 10. 5. 3. 450. Atimānassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 480 Madassa bhikkhave pe 10. 5. 3. 510 Pamādassa bhikkhave abhi¤¤āya pe pari¤¤āya pe parikkhayāya pe pahānāya pekhayāya pe vayāya pe virāgāya penirodhāya pe upasamāya pe cāgāya pepaņinissaggāya ime dasadhammā bhāvetabbāti. Rāgādipeyyālaü niņņhitaü. Dasanipāto niņņhito. [PTS Page 311] [\q 311/] Ekādasako nipāto Namo tassa bhagavato arahato sammā sambuddhassa 1. Nissayavaggo 11. 1. 1. Kimatthiya suttaü Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavā sāvatthiyaü viharati jetavane anāthapiõķikassa ārāme. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaü etadavoca: Kimatthiyāni bhante kusalāni sãlāni kimānisaüsānãti. Avippaņisāratthāni kho ānanda kusalāni sãlāni avippaņisārānisaüsānãti. Avippaņisāro pana bhante kimatthiyo kimānisaüsoti? Avippaņisāro kho ānanda pāmojjattho1 pāmojjānisaüso. Pāmojjaü1 pana bhante kimatthiyaü kimānisaüsanti: pāmojjaü kho ānanda pãtatthaü pãtānisaüsaü. Pãti pana bhante kimatthiyā kimānisaüsāti. Pãti kho ānanda passaddhatthā passaddhānisaüsā. Passaddhi pana bhante kimatthiyā kimānisaüsāti? Passaddhi kho ānanda sukhatthā sukhānisaüsā. Sukhaü pana bhante kimatthiyaü kimānisaüsanti? Sukhaü kho ānanda samādhatthaü samādhānisaüsaü. 1. Pāmujjattho pāmujjānisaüso sã. Mu [BJT Page 586] [\x 586/] Samādhi pana bhante kimattho kimānisaüsoti? Samādhi kho ānanda yathābhåta¤āõadassanattho yathābhåta¤āõadassanānisaüso. Yathābhåta¤āõadassanaü pana bhante kimatthiyaü kimānisaüsanti? Yathābhåta¤āõadassanaü kho ānanda nibbindanatthaü nibbidānisaüsaü. Nibbidā pana bhante kimattho kimānisaüsoti? Nibbidā kho ānanda virāgatthā [PTS Page 312] [\q 312/] virāgānisaüsā. Virāgo kho ānanda vimutti¤āõadassanattho vimutti¤āõadassanānisaüsoti. Iti kho ānanda kusalāni sãlāni avippaņisāratthāni, avippaņisārānisaüsāni. Avippaņisāro pāmojjattho pāmojjānisaüso. Pāmojjaü pãtatthaü pãtānisaüsaü. Pãti passaddhatthā passaddhānisaüsā. Passaddhi sukhatthā sukhānisaüsā. Sukhaü samādhatthaü samādhānisaüsaü. Samādhi yathābhåta¤āõadassanattho yathābhåta¤āõadassanānisaüso. Yathābhåta¤āõadassanā nibbindatthaü nibbidānisaüsaü, nibbidā virāgatthā virāgānisaüsā, virāgo vimutti¤āõadassanattho vimutti¤āõadassanānisaüso. Iti kho ānanda kusalāni sãlāni anupubbena aggāya parentãti. 11. 1. 2. Na cetanākaraõãya suttaü Sãlavato bhikkhave sãlasamapannassa na cetanāya karaõãyaü 'avippaņisāro me uppajjatå'ti. Dhammatā kho esā bhikkhave yaü sãlavato sãlasampannassa avippaņisāro uppajjati. Avippaņisārissa1 bhikkhave na cetanāya karaõãyaü 'pāmojjaü me uppajjatå'ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü avippaņisārissa1 pāmojjaü uppajjati. 1. Avippaņisārassa machasaü [BJT Page 588] [\x 588/] Pamuditassa bhikkhave na cetanāya karaõãyaü. Pãti me uppajjatå'ti dhammatā esā bhikkhave yaü pamuditassa pãti uppajjati. Pãtamanassa bhikkhave na cetanāya karaõãyaü 'kāyo me passambhatåti. Dhammatā esā bhikkhave pãtamanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyassa bhikkhave na cetanāya karaõãyaü 'sukhaü vediyāmã'ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü passaddhakāyassa sukhaü uppajjati. Sukhino bhikkhave na cetanāya karaõãyaü 'cittaü me samādhãyatå'ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü sukhino cittaü samādhiyati. Samāhitassa bhikkhave na cetanāya karaõãyaü 'yathābhåtaü1 pajānāmi, passāmã'ti. Dhammatā [PTS Page 313] [\q 313/] esā bhikkhave yaü samāhito yathābhåtaü pajānāti passati1. Yathābhåtaü bhikkhave jānato passato na cetanāya kāraõãyaü 'nibbindāmã'ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü yathābhåtaü jānaü passaü nibbindati. Nibbinnassa2 bhikkhave na cetanāya karaõãyaü 'virajjāmã'ti dhammatā esā bhikkhave yaü nibbinno3 virajjati. Virattassa bhikkhave na cetanāya karaõãyaü 'vimutti¤āõadassanaü sacchikaromã'ti. Dhammatā esā bhikkhave yaü viratto vimutti¤āõadassanaü sacchikaroti. Iti kho bhikkhave virāgo vimutti¤āõadassanattho vimutti¤āõadassanānisaüso. Nibbidā virāgatthā virāgānisaüsā. Yathābhåta¤āõadassanaü nibbidatthaü nibbidānisaüsaü. Samādhi yathābhåta¤āõadassanattho yathābhåta¤āõadassanānisaüso. Sukhaü samādhatthaü samādhānisaüsaü. Passaddhi sukhatthā sukhānisaüsā. Pãti passaddhatthā passaddhānisaüsā. 1. Jānāmi. Jānāti machasaü 2. Nibbindassa sãmu 3. Nibbindo sãmu [BJT Page 590] [\x 590/] Pāmojjaü pãtatthaü pãtānisaüsaü. Avippaņisāro pāmojjattho pāmojjānisaüso. Kusalāni sãlāni avippaņisāratthāni avippaņisārānisaüsāni. Iti kho bhikkhave dhammā ca dhamme1 abhisandenti. Dhammā ca dhamme paripårenti apārā pāraīgamanāyāti. 2 11. 1. 3 Paņhama upanisasuttaü Dussãlassa bhikkhave sãlavipantassa hatåpaniso hoti avippaņisāro, avippaņisāre asati avippaņisāravipantassa hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipantassa hatupanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipantassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhi vipantassa [PTS Page 314] [\q 314/] hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipannassa hatåpaniso hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipannassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadassanavipannassa hatåpanisā hoti nibbidā. Nibbidāya asati nibbidāvipannassa hatåpaniso hoti virāgo. Virāge asati virāgavipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Seyyathāpi bhikkhave rukkho sākhāpalāsavipanto tassa papaņikāpi na pāripåriü3 gacchati. Tacopi na pāripåriü gacchati, pheggupi na pāripåriü gacchati sāropi na pāripåriü gacchati. Evameva kho bhikkhave dussãlassa sãlavipannassa hatåpaniso hoti avippaņisāro. Avippaņisāre asati avippaņisāravipannassa hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipannassa hatåpanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipannassa hatåpanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhivipannassa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipannassa hatåpaniso hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipannassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadassanavipannassa hatåpaniso hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge asati nibbidāvirāgavipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. 1. Dhammā dhamme machasaü. 2. Aparāparaügamanāyati sãmu 3. Paripåriü machasaü. [BJT Page 592] [\x 592/] Sãlavato bhikkhave sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro. Avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati pāmojja sampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannā hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampannā hoti nibbidā. Nibbidāya sati nibbidāsampannassa upanisasampannā hoti virāgo. Virāge sati virāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Seyyathāpi bhikkhave rukkho sākhāpalāsasampanno tassa papaņikāpi pāripåriü gacchati, tacopi pāripåriü gacchati, pheggupi pāripåriü gacchati, sāropi pāripåriü gacchati. Evameva kho bhikkhave sãlavato sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro, avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati pāmojjasampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannā hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampannā hoti nibbidā. Nibbidāvirāge sati nibbidāvirāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassananti. [PTS Page 315] [\q 315/] 11. 1. 4 Dutiya upanisasuttaü Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhu āmantesi 'āvuso bhikkhavo'ti. 'âvuso'ti kho te bhikkhu āyasmato sāriputtassa paccassosuü. âyasmā sāriputto etadavoca: Dussãlassa āvuso sãlavipantassa hatåpaniso hoti avippaņisāro, avippaņisāre asati avippaņisāravipantassa hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipantassa hatupanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipantassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhi vipantassa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipannassa hatåpaniso hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipannassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadassanavipannassa hatåpanisā hoti nibbidā. Nibbidāya asati nibbidāvipannassa hatåpaniso hoti virāgo. Virāge asati virāgavipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. [BJT Page 594] [\x 594/] Seyyathāpi āvuso rukkho sākhāpalāsavipanno tassa papaņikāpi na pāripåriü gacchati, tacopi na pāripåriü gacchati, pheggupi na pāripåriü gacchati, sāropi na pāripåriü gacchati. Evameva kho āvuso dussãlassa sãlavipannassa hatåpaniso hoti avippaņisāro, avippaņisāre asati avippaņisāravipannassa hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipannassa hatupanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipannassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhivipannassa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipannassa hatåpaniso hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipannassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadassanavipannassa hatåpanisā hoti nibbidā. Nibbidāya asati nibbidāvipannassa hatåpaniso hoti virāgo. Virāge asati virāgavipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Sãlavato āvuso sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro. Avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati pāmojja sampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannā hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampannā hoti nibbidā. Nibbidāya sati [PTS Page 316] [\q 316/] nibbidāsampannassa upanisasampannā hoti virāgo. Virāge sati virāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Seyyathāpi āvuso rukkho sākhāpalāsasampanno tassa papaņikāpi pāripåriü gacchati, tacopi pāripåriü gacchati, pheggupi pāripåriü gacchati, sāropi pāripåriü gacchati. Evameva kho āvuso sãlavato sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro, avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati pāmojjasampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannā hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge sati nibbidāvirāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassananti. 11. 1. 5 Tatiya upanisasuttaü Tatra kho āyasmā ānando bhikkhu āmantesi 'āvuso bhikkhavo'ti. 'âvuso'ti kho te bhikkhu āyasmato ānandassa paccassosuü. âyasmā ānando etadavoca: Dussãlassa āvuso sãlavipantassa hatåpaniso hoti avippaņisāro, avippaņisāre asati avippaņisāravipantassa hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipantassa hatupanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipantassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhi vipantassa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipannassa hatupanisā hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipannassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadassanavipannassa hatåpanisā hoti nibbidā. Nibbidāya asati nibbidāvipannassa hatåpaniso hoti virāgo. Virāge asati virāgavipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. [BJT Page 596] [\x 596/] Seyyathāpi āvuso rukkho sākhāpalāsavipanno tassa papaņikāpi na pāripåriü gacchati, tacopi na pāripåriü gacchati, pheggupi na pāripåriü gacchati, sāropi na pāripåriü gacchati. Evameva kho āvuso dussãlassa sãlavipannassa hatåpaniso hoti avippaņisāro, Avippaņisāre asati avippaņisāravipannassa hatåpanisaü hoti pāmojjaü. Pāmojje asati pāmojjavipannassa hatupanisā hoti pãti. Pãtiyā asati pãtivipannassa hatupanisā hoti passaddhi. Passaddhiyā asati passaddhivipannassa hatåpanisaü hoti sukhaü. Sukhe asati sukhavipannassa hatåpaniso hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi asati sammāsamādhivipannassa hatåpanisaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane asati yathābhåta¤āõadassanavipannassa hatåpanisā hoti nibbidā. Nibbidāya asati nibbidāvipannassa hatåpaniso hoti virāgo. Virāge asati virāgavipannassa hatåpanisaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Sãlavato āvuso sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro. Avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati [PTS Page 317] [\q 317/] pāmojja sampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannā hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampannā hoti nibbidā. Nibbidāya sati nibbidāsampannassa upanisasampannā hoti virāgo. Virāge sati virāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassanaü. Seyyathāpi āvuso rukkho sākhāpalāsasampanno tassa papaņikāpi pāripåriü gacchati, tacopi pāripåriü gacchati, pheggupi pāripåriü gacchati, sāropi pāripåriü gacchati. Evameva kho āvuso sãlavato sãlasampannassa upanisasampanno hoti avippaņisāro, avippaņisāre sati avippaņisārasampannassa upanisasampannaü hoti pāmojjaü. Pāmojje sati pāmojjasampannassa upanisasampannā hoti pãti. Pãtiyā sati pãtisampannassa upanisasampannā hoti passaddhi. Passaddhiyā sati passaddhisampannassa upanisasampannaü hoti sukhaü. Sukhe sati sukhasampannassa upanisasampanno hoti sammāsamādhi. Sammāsamādhimhi sati sammāsamādhisampannassa upanisasampannaü hoti yathābhåta¤āõadassanaü. Yathābhåta¤āõadassane sati yathābhåta¤āõadassanasampannassa upanisasampanno hoti nibbidāvirāgo. Nibbidāvirāge sati nibbidāvirāgasampannassa upanisasampannaü hoti vimutti¤āõadassananti. 11. 1. 6 Vyasana suttaü Yo so bhikkhave bhikkhu akkosakaparibhāsako1 ariyåpavādã2 sabrahmacārãnaü aņņhānametaü anavakāso yaü so ekādasannaü vyasanānaü a¤¤ataraü vyasanaü na nigaccheyya. Katamesaü ekādasannaü: 1. Akkosako paribhāsako machasaü. 2. Ariyupavādo machasaü [BJT Page 598] [\x 598/] Anadhigataü nādhigacchati, adhigataü1 parihāyati, saddhammassa na vodāyati, saddhammesu vā adhimāniko hoti. Anabhirato vā brahmacariyaü carati, a¤¤ataraü vā [PTS Page 318] [\q 318/] saīkiliņņhaü āpattiü āpajjati. Sikkhaü vā paccakkhāya hãnāyāvattati, gāëhaü vā rogātaīkaü phusati, ummādaü vā pāpuõāti cittakkhepaü, sammåëho kālaü karoti, kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapajjati. Yo so bhikkhave bhikkhu akkosakaparibhāsako ariyåpavādã sabrahmacārãnaü, aņņhānametaü anavakāso yaü so imesaü ekādasannaü vyasanānaü a¤¤ataraü vyasanaü na nigaccheyyāti. 11. 1. 7 Paņhama sa¤¤ā suttaü Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaü etadavoca: Siyā nu kho bhante bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa. Na idha loke idha lokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa. Yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. 1. Adhigatā sãmu * Siühala potvvv nvvvŠti koņasakvvv mvvv såtrayehi mula eyi. [BJT Page 600] [\x 600/] Siyā ānanda bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idhaloke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke [PTS Page 319] [\q 319/] paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. Yathākathaü pana bhante siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho, yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idhaloke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. Idhānanda bhikkhu evaü sa¤¤ã hoti: ''etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaīkhārasamatho sabbåpadhipaņinissaggo taõhakkhayo virāgo nirodho nibbāna''nti. Evaü kho ānanda siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho, yathā Neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idhaloke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. [BJT Page 602] [\x 602/] Atha kho āyasmā ānando bhagavato bhāsitaü abhinanditvā anumoditvā uņņhāyāsanā bhagavantaü abhivādetvā padakkhiõaü katvā yenāyasmā sāriputto tenupasaīkami. Upasaīkamitvā āyasmatā sāriputtena saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā ānando āyasmantaü sāriputtaü etadavoca: Siyā nu kho āvuso sāriputta bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathāneva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idhaloke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. Siyā āvuso ānanda bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idhaloke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. Yathākathaü panāvuso sāriputta siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idhaloke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. Idhāvuso ānanda bhikkhu evaü sa¤¤ã hoti: 'etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaīkhārasamatho sabbåpadhipaņinissaggo taõhakkhayo virāgo nirodho nibbāna''nti, evaü kho āvuso ānanda, siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ā nāsa¤¤āyatanasa¤¤ãassa, na idhaloke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. Acchariyaü āvuso, abbhutaü āvuso, yatra hi nāma satthu ca sāvakassa ca atthena attho bya¤janena bya¤janaü saüsaüdissati samessati na viggahissati, yadidaü aggapadasmiü. [BJT Page 604] [\x 604/] Idānāhaü āvuso bhagavantaü upasaīkamitvā etamatthaü apucchiü. Bhagavāpi me eteheva padehi etehi bya¤janehi etamatthaü vyākāsi, seyyathāpi āyasmā sāriputto. Acchariyaü āvuso, abbhutaü āvuso, yatra hi nāma satthu ca sāvakassa ca atthena attho bya¤janena bya¤janaü saüsaüdissati, samessati, na viggahissati, yadidaü Aggapadasminti. 11. 1. 8 Manasikāra suttaü Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā [PTS Page 320] [\q 320/] ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaü etadavoca: Siyā nu kho bhante bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho, yathā na cakkhuü manasi kareyya, na råpaü manasi kareyya, na sotaü manasi kareyya, na saddaü manasi kareyya, na ghānaü manasi kareyya, na gandhaü manasi kareyya, na jivhaü manasi kareyya, na kāyaü manasi kareyya, na phoņņhabbaü manasi kareyya, na paņhaviü manasi kareyya, na āpaü manasi kareyya, na tejaü manasi kareyya, na vāyaü manasi kareyya, na ākāsāna¤cāyatanaü manasi kareyya, na vi¤¤āõa¤cāyatanaü manasi kareyya, na āki¤ca¤¤āyatanaü manasi kareyya, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü manasi kareyya, na idha lokaü manasi kareyya, na paralokaü manasi kareyya, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tampi na manasi kareyya, manasi ca pana kareyyāti. [BJT Page 606] [\x 606/] Siyā ānanda bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho, yathā na cakkhuü manasi kareyya, na råpaü manasi kareyya, na sotaü manasi kareyya, na saddaü manasi kareyya, na ghānaü manasi kareyya, na gandhaü manasi kareyya, na jivhaü manasi kareyya, na kāyaü manasi kareyya, na phoņņhabbaü manasi kareyya, na paņhaviü manasi kareyya, na āpaü [PTS Page 322] [\q 322/] manasi kareyya, na tejaü manasi kareyya, na vāyaü manasi kareyya, na ākāsāna¤cāyatanaü manasi kareyya, na vi¤¤āõa¤cāyatanaü manasi kareyya, na āki¤ca¤¤āyatanaü manasi kareyya, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü manasi kareyya, na idha lokaü manasi kareyya, na paralokaü manasi kareyya, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tampi na manasi kareyya, manasi ca pana kareyyāti. Yathā kathaü pana bhante siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho, yathā na cakkhuü manasi kareyya, na råpaü manasi kareyya, na sotaü manasi kareyya, na saddaü manasi kareyya, na ghānaü manasi kareyya, na gandhaü manasi kareyya, na jivhaü manasi kareyya, na kāyaü manasi kareyya, na phoņņhabbaü manasi kareyya, na paņhaviü manasi kareyya, na āpaü manasi kareyya, na tejaü manasi kareyya, na vāyaü manasi kareyya, na ākāsāna¤cāyatanaü manasi kareyya, na vi¤¤āõa¤cāyatanaü manasi kareyya, na āki¤ca¤¤āyatanaü manasi kareyya, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü manasi kareyya, na idha lokaü manasi kareyya, na paralokaü manasi kareyya, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tampi na manasi kareyya, manasi ca pana kareyyāti. Idhānanda bhikkhu evaü manasi karoti: ''etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaīkhārasamatho sabbåpadhipaņinissaggo taõhakkhayo virāgo nirodho nibbāna''nti evaü kho ānanda siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho, yathā na cakkhuü manasi kareyya, na råpaü manasi kareyya, na sotaü manasi kareyya, na saddaü manasi kareyya, na ghānaü manasi kareyya, na gandhaü manasi kareyya, na jivhaü manasi kareyya, na kāyaü manasi kareyya, na phoņņhabbaü manasi kareyya, na paņhaviü manasi kareyya, na āpaü manasi kareyya, na tejaü manasi kareyya, na vāyaü manasi kareyya, na ākāsāna¤cāyatanaü manasi kareyya, na vi¤¤āõa¤cāyatanaü manasi kareyya, na āki¤ca¤¤āyatanaü manasi kareyya, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü manasi kareyya, na idha lokaü manasi kareyya, na paralokaü manasi kareyya, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tampi na manasi kareyya, manasi ca pana kareyyāti. [BJT Page 608] [\x 608/] 11. 1. 9 Sandha suttaü Ekaü samayaü bhagavā nādike viharati [PTS Page 323] [\q 323/] gi¤jakāvasathe atha kho āyasmā sandho1 yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho āyasmantaü sandhaü bhagavā etadavoca: âjānãyajjhāyitaü sandhajhāya2, mā khaluīkajjhāyitaü. Katha¤ca khaluīkajjhāyitaü hoti: Assakhaluīko hi sandha doõiyā3 baddho 'yavasaü yavasanti' jhāyati, taü kissa hetu: na hi sandha assakhaluīkassa doõiyā, baddhassa evaü hoti, kiü nu kho maü ajja assadammasārathã kāraõaü kāressati? Kimassāhaü patikaromã'ti? So doõiyā baddho 'yavasaü yavasanti, jhāyati. Evameva kho sandha idhekacco purisakhaluīko ara¤¤agatopi rukkhakamålagatopi su¤¤āgāragatopi kāmarāgapariyuņņhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena. Uppannassa ca kāmarāgassa nissaraõaü yathābhåtaü nappajānāti. So kāmarāgaü yeva antaraü karitvā jhāyati pajjhāyati nijjhāyati, apajjhāyati. Vyāpādapariyuņņhitena cetasā viharati thãnamiddhapariyuņņhitena cetasā viharati uddhaccakukkuccapariyuņņhitena cetasā viharati vicikicchāpariyuņņhitena cetasā viharati vicikicchā paretena. Uppannāya ca vicikicchāya nissaraõaü yathābhåtaü nappajānāti. So vicikicchaü yeva antaraü karitvā jhāyati pajjhāyati [PTS Page 224] [\q 224/] nijjhāyati apajjhāyati. So paņhavimpi nissāya jhāyati, āpampi nissāya jhāyati, tejampi nissāya jhāyati, vāyampi nissāya jhāyati, ākāsāna¤cāyatanampi nissāya jhāyati, vi¤¤āõa¤cāyatanampi nissāya jhāyati, āki¤ca¤¤āyatanampi nissāya jhāyati, nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanampi nissāya jhāyati, idha lokampi nissāya paralokampi nissāya jhāyati, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tampi nissāya jhāyati. Evaü kho sandha purisakhaluīkajjhāyitaü hoti. 1. Saddho machasaü. 2. Jhāyatha sãmu. 3. Bandho syā, [BJT Page 610] [\x 610/] Katha¤ca sandha ājānãyajjhāyitaü hoti: bhadro hi sandha assājānãyo doõiyā baddho na yavasaü yavasanti jhāyati. Taü kissa hetu: bhadrassa hi sandha assājānãyassa doõiyā baddhassa evaü hoti: kiü nu kho maü ajja assadammasārathi kāraõaü kāressati? Kimassāhaü patikaromã'ti? So doõiyā baddho na yavasaü yavasanti jhāyati. Bhadrohi sandha assājānãyo yathā iõaü yathā baddhaü1 yathā jāniü yathā kaliü, evaü patodassa ajjhoharaõaü samanupassati. Evameva kho sandha bhadro purisājānãyo ara¤¤agatopi rukkhamålagatopi su¤¤āgāragatopi na kāmarāgapariyuņņhitena cetasā viharati na kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraõaü yathābhåtaü pajānāti. Na vyāpādapariyuņņhitena cetasā viharati na vyāpādaparetena, uppannassa ca vyāpādassa nissaraõaü yathābhåtaü pajānāti. Na thãnamiddhapariyuņņhitena cetasā viharati na thãnamiddhaparetena, uppannassa ca thãnamiddhassa nissaraõaü yathābhåtaü pajānāti. Na uddhaccakukkuccapariyuņņhitena cetasā viharati na uddhaccakukkuccaparetena, uppannāya ca uddhaccakukkuccassa nissaraõaü yathābhåtaü pajānāti. Na vicikicchāpariyuņņhitena cetasā viharati na vicikicchā paretena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraõaü yathābhåtaü pajānāti. So. 6Neva paņhaviü nissāya jhāyati. Na āpaü nissāya jhāyati, na tejaü nissāya jhāyati, na vāyaü nissāya jhāyati, na ākāsāna¤cāyatanaü nissāya jhāyati, na vi¤¤āõa¤cāyatanaü nissāya jhāyati, na āki¤ca¤¤āyatanaü nissāya jhāyati, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü nissāya jhāyati, na [PTS Page 325] [\q 325/] idha lokaü nissāya jhāyati, na paralokaü nissāya jhāyati. Yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā. Tampi nissāya na jhāyati, jhāyati ca pana evaü jhāyi¤ca pana sandha bhadraü purisājānãyaü saindā devā sabrahmakā sapajāpatikā ārakāva namassanti: Namo te purisāja¤¤a na mo te purisuttama Yassa te nābhijānāma yampi nissāya jhāyasã ti. Evaü vutte āyasmā sandho bhagavantaü etadavoca: 1. Bandhaü machasaü. [BJT Page 612] [\x 612/] Kathaü jhāyã pana bhante bhadro1 purisa jānãyo jhāyati, so neva paņhaviü nissāya jhāyati. Na āpaü nissāya jhāyati, na tejaü nissāya jhāyati, na vāyaü nissāya Jhāyati, na ākāsāna¤cāyatanaü nissāya jhāyati, na vi¤¤āõa¤cāyatanaü nissāya jāyati, na āki¤ca¤¤āyatanaü nissāya jhāyati, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü nissāya jhāyati, na idha lokaü nissāya jhāyati, na paralokaü nissāya jhāyati. Yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā. Tampi nissāya jhāyati, jhāyati ca pana kathaü jhāyi¤ca pana bhante bhadraü purisājānãyaü saindā devā sabrahmakā sapajāpatikā ārakāva namassanti: Namo te purisāja¤¤a namo te purisuttama Yassa te nābhijānāma yampi nissāya jhāyasã ti. Idha sandha bhadrassa purisajānãyassa paņhaviyā1 paņhavisa¤¤ā vibhåtā hoti, āpasmiü āposa¤¤ā vibhåtā hoti, tejasmiü tejosa¤¤ā vibhåtā hoti, vāyasmiü vāyosa¤¤ā vibhåtā hoti, ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ā vibhåtā hoti, vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ā [PTS Page 326] [\q 326/] vibhåtā hoti, āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ā vibhåtā hoti, nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ā vibhåtā hoti, idha loke idhalokasa¤¤ā vibhåtā hoti, paraloke paralokasa¤¤ā vibhåtā hoti. Yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā tatrāpi sa¤¤ā vibhåtā hoti evaü jhāyã kho sandha bhadro purisājānãyo neva paņhaviü nissāya jhāyati, na āpaü nissāya jhāyati, na tejaü nissāya jhāyati, na vāyaü nissāya jhāyati, na ānāsāna¤cāyatanaü nissāya jhāyati, na vi¤¤āõa¤cāyatanaü nissāya jhāyati, na āki¤ca¤¤āyatanaü nissāya jhāyati, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanaü nissāya jhāyati, na idhalokaü nissāya jhāyati, na paralokaü nissāya jhāyati, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tampi nissāya na jhāyati, jhāyati ca pana evaü jhāyi¤ca pana sandha bhadraü purisājānãyaü saindā devā sabrahmakā sapajāpatikā ārakāva namassanti: Namo te purisāja¤¤a namo te purisuttama Yassa te nābhijānāma yampi nissāya jhāyasãti. 1. Paņhaviyaü machasaü. [BJT Page 614] [\x 614/] 11. 1. 10 Moranivāpa suttaü Ekaü samayaü bhagavā rājagahe viharati moranivāpe paribbājakārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhu āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Tãhi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu accantaniņņho hoti accantayogakkhemã accantabrahmacārã accantapariyosāno seņņho devamanussānaü katamehi tãhi: asekhena sãlakkhandhena asekhena samādhikkhandhena asekhena pa¤¤ākkhandhena. Imehi kho bhikkhave tãhi dhammehi samannāgato bhikkhu [PTS Page 327] [\q 327/] accantaniņņho hoti accantayogakkhemã accantabrahmacārã accantapariyosāno seņņho devamanussānaü. Aparehipi bhikkhave tãhi dhammehi samannāgato bhikkhu accantaniņņho hoti accantayogakkhemã accantabrahmacārã accantapariyosāno seņņho devamanussānaü. Katamehi tãhi: iddhipāņihāriyena, ādesanāpāņihāriyena anusāsanãpāņihāriyena. Imehi kho bhikkhave tãhi dhammehi samannāgato bhikkhu accantaniņņho hoti accantayogakkhemã accantabrahmacārã accantapariyosāno seņņho devamanussānaü. Aparehipi bhikkhave tãhi dhammehi samannāgato bhikkhu accantaniņņho hoti accantayogakkhemã accantabrahmacārã accantapariyosāno seņņho devamanussānaü, katamehi tãhi: sammādiņņhiyā, sammā¤āõena, sammā vimuttiyā imehi kho bhikkhave tãhi dhammehi samannāgato bhikkhu accantaniņņho hoti, accantayogakkhemã, accantabrahmacārã accantapariyosāno seņņho devamanussānaü. [BJT Page 616] [\x 616/] Dvãhi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu accantaniņņho hoti accantayogakkhemã accantabrahmacārã accantapariyosāno seņņho devamanussānaü. Katamehi dvãhi: vijjāya ca caraõena ca. Imehi kho bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu accantaniņņho hoti accantayogakkhemã accantabrahmacārã accantapariyosāno seņņho devamanussānaü. Brahmuna pesā bhikkhave sanaükumārena gāthā bhāsitā: Khattiyo seņņho janetasmiü ye gottapaņisārino Vijjācaraõasampanno so seņņho devamānuseti. Sā kho panesā bhikkhave brahmunā sanaükumārena gāthā sugãtā, no duggãtā subhāsitā no dubbhāsitā, [PTS Page 328] [\q 328/] atthasaühitā no anatthasaühitā anumatā mayā. Ahampi bhikkhave evaü vadāmi. Khattiyo seņņho janetasmiü ye gottapaņisārino Vijjācaraõasampanno so seņņho devamānuseti. Nissayavaggo paņhamo. Tatruddānaü: Kimatthiyā cetanā tayo upanisā vyasanena ca Dve sa¤¤ā manasikāro sandho moranivāpakanti. [BJT Page: 618 [\x 618/] ] 2. Anussativaggo 11. 2. 1 Mahānāma suttaü Ekaü samayaü bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiü nigrodhārāme. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti, 'niņņhitacãvaro bhagavā temāsaccayena cārikaü pakkamissatã'ti. Assosi kho mahānāmo sakko sambahulā kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti 'niņņhitacãvaro bhagavā temāsaccayena cārikaü pakkamissatã'ti. Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaü etadavoca: Sutaü me taü bhante 'sambahulā kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti niņņhitacãvaro bhagavā temāsaccayena cārikaü pakkamissatã'ti. Tesaü no bhante nānāvihārehi viharataü kenassa vihārena vihātabbanti? [PTS Page 329] [\q 329/] Sādhu sādhu mahānāma, etaü kho mahānāma tumhākaü patiråpaü kulaputtānaü yaü tumhe tathāgataü upasaīkamitvā puccheyyātha, 'tesaü no bhante nānā vihārehi viharataü kenassa vihārena vihātabba''nti. Saddho kho mahānāma ārādhako hoti no assaddho, āraddhaviriyo ārādhako hoti, no kusãto: upaņņhitasatã ārādhako hoti, no muņņhassatã: samāhito ārādhako hoti, no asamāhito pa¤¤avā ārādhako hoti no duppa¤¤o. Imesu kho tvaü mahānāma pa¤casu dhammesu patiņņhāya chadhamme uttariü bhāveyyāsi. Idha tvaü mahānāma tathāgataü anussareyyāsi, 'itipi so bhagavā arahaü sammāsambuddho vijjācaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaü buddho bhagavā'ti. 1. Kena syā [BJT Page 620] [\x 620/] Yasmiü mahānāma samaye ariyasāvako tathāgataü anussarati nevassa tasmiü samaye rāgapariyuņņhitaü cittaü hoti, na dosapariyuņņhitaü cittaü hoti, na mohapariyuņņhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti. Tathāgataü ārabbha ujugatacitto kho pana mahānāma ariyasāvako labhati atthavedaü labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü pamuditassa pãti jāyati, pãtamanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samādhiyati. Ayaü vuccati mahānāma ariyasāvako visamagatāya pajāya sampanno viharati, sabyāpajjhāya pajāya abyāpajjho viharati, dhammasotasamāpanno buddhānussatiü bhāveti. Puna ca paraü tvaü mahānāma dhammaü anussareyyāsi, 'svākkhāto bhagavatā dhammo sandiņņhiko akāliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhã'ti yasmiü mahānāma samaye ariyasāvako dhammaü anussarati nevassa tasmiü samaye rāgapariyuņņhitaü [PTS Page 330] [\q 330/] cittaü hoti, na dosapariyuņņhitaü cittaü hoti, na mohapariyuņņhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti. Dhammaü ārabbha ujugatacitto kho pana mahānāma ariyasāvako labhati atthavedaü labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü pamuditassa pãti jāyati, pãtamanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samādhiyati. Ayaü vuccati mahānāma ariyasāvako visamagatāya pajāya sampanno viharati, sabyāpajjhāya pajāya abyāpajjho viharati, dhammasotasamāpanno dhammānussatiü bhāveti. Puna ca paraü tvaü mahānāma saīghaü anussareyyāsi, 'supaņipanno bhagavato sāvakasaīgho, ujupaņipanno bhagavato sāvakasaīgho, ¤āyapaņipanno bhagavato sāvakasaīgho, sāmãcipaņipanno bhagavato sāvakasaīgho yadidaü cattāri purisayugāni aņņhapurisapuggalā. Esa bhagavato sāvakasaīgho āhuneyyo pāhuõeyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassā'ti. [BJT Page 622] [\x 622/] Yasmiü mahānāma samaye ariyasāvako saīghaü anussarati nevassa tasmiü samaye rāgapariyuņņhitaü cittaü hoti, na dosapariyuņņhitaü cittaü hoti, na mohapariyuņņhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti. Saīghaü ārabbha ujugatacitto kho pana mahānāma ariyasāvako labhati atthavedaü labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü, pamuditassa pãti jāyati, pãtamanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samādhiyati. Ayaü vuccati mahānāma ariyasāvako visamagatāya pajāya sampanno viharati, sabyāpajjhāya pajāya abyāpajjho viharati, dhammasotasamāpanno saīghānussatiü bhāveti. Puna ca paraü tvaü mahānāma attano sãlāni anussareyyāsi akhaõķāni acchiddāni asabalāni akammāsāni bhujissāni vi¤¤åppasatthāni aparāmaņņhāni samādhisaüvattanikāni. Yasmiü mahānāma samaye ariyasāvako sãlaü anussarati, nevassa tasmiü samaye rāgapariyuņņhitaü cittaü hoti, na dosapariyuņņhitaü cittaü hoti, na [PTS Page 331] [\q 331/] mohapariyuņņhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti sãlaü ārabbha. Ujugatacitto kho pana mahānāma ariyasāvako labhati atthavedaü labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü, pamuditassa pãti jāyati, pãtamanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaü vedivayati, sukhino cittaü samādhiyati. Ayaü vuccati mahānāma ariyasāvako visamagatāya pajāya sampatto viharati, sabyāpajjhāya pajāya abyāpajjho viharati, dhammasotasamāpanno sãlānussatiü bhāveti. Puna ca paraü tvaü mahānāma attano cāgaü anussareyyāsi, 'lābhā vata me, suladdhaü vata me, yohaü maccheramalapariyuņņhitāya pajāya vigatamalamaccherena cetasā agāraü ajjhāvasāmi muttacāgo payatapāõã vossaggarato yācayogo dānasaüvibhāgarato'ti. [BJT Page 624] [\x 624/] Yasmiü mahānāma samaye ariyasāvako cāgaü anussarati nevassa tasmiü samaye rāgapariyuņņhitaü cittaü hoti, na dosapariyuņņhitaü cittaü hoti, na mohapariyuņņhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti. Cāgaü ārabbha ujugatacitto kho pana mahānāma ariyasāvako labhati atthavedaü labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü. Pamuditassa pãti jāyati, pãtamanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samādhiyati. Ayaü vuccati mahānāma ariyasāvako visamagatāya pajāya sampatto viharati, sabyāpajjhāya pajāya abyāpajjho viharati, dhammasotasamāpanno cāgānussatiü bhāveti. Puna ca paraü tvaü mahānāma devatā anussareyyāsi, 'santi devā cātummahārājikā, santi devā tāvatiüsā, santi devā yāmā, santi devā tusitā, santi devā nimmāõaratino, santi devā paranimmitavasavattino, santi devā brahmakāyikā, santi devā tatuttariü yathā råpāya saddhāya samannāgatā tā devatā ito cutā tattha [PTS Page 332] [\q 332/] uppannā, mayhampi tathāråpā saddhā saüvijjati. Yathāråpena sãlena samannāgatā devatā ito cutā tattha uppannā, mayhampi tathāråpaü sãlaü saüvijjati. Yathāråpena sutena samannāgatā tā devatā ito cutā tattha upapannā, mayhampi tathāråpaü sutaü saüvijjati. Yathāråpena cāgena samannāgatā, tā devatā ito cutā tattha upapannā, mayhampi tathāråpo cāgo saüvijjati. Yathāråpāya pa¤¤āya samannāgatā tā devatā ito cutā tattha upapannā, mayhampi tathāråpā pa¤¤ā saüvijjatã''ti. Yasmiü mahānāma samaye ariyasāvako attano ca tāsa¤ca devatānaü saddha¤ca sãla¤ca suta¤ca cāga¤ca pa¤¤a¤ca anussarati, nevassa tasmiü samaye rāgapariyuņņhitaü cittaü hoti, na dosapariyuņņhitaü cittaü hoti, na mohapariyuņņhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti devatā ārabbha. Ujugatacitto kho pana mahānāma ariyasāvako labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü. Pamuditassa pãti jāyati, pãtamanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaü vediyati. Sukhino cittaü samādhiyati. Ayaü vuccati mahānāma ariyasāvako visamagatāya pajāya sampatto viharati. Sabyāpajjhāya pajāya abyāpajjho viharati dhammasotasamāpanno devatānussatiü bhāvetã'ti. [BJT Page 626] [\x 626/] 11. 2. 2 Dutiya mahānāma suttaü Ekaü samayaü bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiü nigrodhārāme, tena kho pana samayena mahānāmo sakko gilānā vuņņhito hoti aciravuņņhito gela¤¤ā. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhå bhagavato cãvarakammaü karonti 'niņņhitacãvaro bhagavā temāsaccayena cārikaü pakkamissatã'ti. Assosi kho mahānāma sakko 'sambahulā kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti, niņņhitacãvaro bhagavā temāsaccayena cārikaü pakkamissatã'ti. Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaīkami. [PTS Page 333] [\q 333/] upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaü etadavoca: Sutaü metaü bhante, 'sambahulā kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti 'niņņhitacãvaro bhagavā temāsaccayena cārikaü pakkamissatã'ti. Tesaü no bhante nānāvihārehi viharataü kenassa vihārena vihātabbanti? Sādhu sādhu mahānāma, etaü kho mahānāma tumhākaü patiråpaü kulaputtānaü yaü tumhe tathāgataü upasaīkamitvā puccheyyātha, 'tesaü no bhante nānāvihārehi viharataü kenassa vihārena vihātabba'nti. Saddho kho mahānāma ārādhako hoti no assaddho, āraddhaviriyo ārādhako hoti no kusãto, upaņņhitasati ārādhako hoti no muņņhassati. Samāhito ārādhako hoti no asamāhito, pa¤¤avā ārādhako hoti no duppa¤¤o. Imesu kho tvaü mahānāma pa¤casu dhammesu patiņņhāya cha dhamme uttariü bhāveyyāsi. [BJT Page 628] [\x 628/] Idha tvaü mahānāma tathāgataü anussareyyāsi 'itipi so bhagavā arahaü sammā sambuddho vijjācaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasārathã satthā devamanussānaü buddho bhagavā'ti. Yasmiü samaye mahānāma ariyasāvako tathāgataü anussarati, nevassa tasmiü samaye rāgapariyuņņhitaü cittaü hoti, na dosapariyuņņhitaü cittaü hoti, na mohapariyuņņhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti tathāgataü ārabbha. Ujugatacitto kho pana mahānāma ariyasāvako labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü. Pamuditassa pãti jāyati, pãtamanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samādhiyati. Imaü kho tvaü mahānāma buddhānussatiü gacchantopi bhāveyyāsi, ņhitopi bhāveyyāsi, nisinnopi bhāveyyāsi, sayānopi bhāveyyāsi, kammantaü adiņņhahantopi bhāveyyāsi, puttasambādhasayanaü ajjhāvasantopi bhāveyyāsi. [PTS Page 334] [\q 334/] Puna ca paraü tvaü mahānāma dhammaü anussareyyāsi, 'svākkhāto bhagavatā dhammo sandiņņhiko akāliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhã'ti yasmiü mahānāma samaye ariyasāvako dhammaü anussarati nevassa tasmiü samaye rāgapariyuņņhitaü cittaü hoti, na dosapariyuņņhitaü cittaü hoti, na mohapariyuņņhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti, dhammaü ārabbha. Ujugatacitto kho pana mahānāma ariyasāvako labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü. Pamuditassa pãti jāyati, pãtamanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samādhiyati. Ayaü vuccati mahānāma ariyasāvako visamagatāya pajāya sampatto viharati, sabyāpajjhāya pajāya abyāpajjho viharati, dhammasotasamāpanno dhammānussatiü bhāveti. Puna ca paraü tvaü mahānāma saīghaü anussareyyāsi, 'supaņipanno bhagavato sāvakasaīgho, ujupaņipanno bhagavato sāvakasaīgho, ¤āyapaņipanno bhagavato sāvakasaīgho, sāmãcipaņipanno bhagavato sāvakasaīgho yadidaü cattāri purisayugāni aņņhapurisapuggalā. Esa bhagavato sāvakasaīgho āhuneyyo pāhuõeyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassā'ti. Puna ca paraü tvaü mahānāma attano sãlāni anussareyyāsi akhaõķāni acchiddāni asabalāni akammāsāni bhujissāni vi¤¤åppasatthāni aparāmaņņhāni samādhisaüvattanikāni. Yasmiü mahānāma samaye ariyasāvako sãlaü anussarati, nevassa tasmiü samaye rāgapariyuņņhitaü cittaü hoti, na dosapariyuņņhitaü cittaü hoti, na mohapariyuņņhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti sãlaü ārabbha. Ujugatacitto kho pana mahānāma ariyasāvako labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü, pamuditassa pãti jāyati, pãtamanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaü vediyati, sukhino cittaü samādhiyati. Ayaü vuccati mahānāma ariyasāvako visamagatāya pajāya sampatto viharati, sabyāpajjhāya pajāya abyāpajjho viharati, dhammasotasamāpanno sãlānussatiü bhāveti. Puna ca paraü tvaü mahānāma attano cāgaü asussareyyāsi, 'lābhā vata me, suladdhaü vata me, yohaü maccheramalapariyuņņhitāya pajāya vigatamalamaccherena cetasā agāraü ajjhāvasāmi muttacāgo payatapāõã vossaggarato yācayogo dānasaüvibhāgarato'ti. Puna ca paraü tvaü mahānāma devatā anussareyyāsi, 'santi devā cātummahārājikā, santi devā tāvatiüsā, santi devā yāmā, santi devā tusitā, santi devā nimmāõaratino, santi devā paranimmitavasavattino, santi devā brahmakāyikā, santi devā tatuttariü. Yathāråpāya saddhāya samannāgatā tā devatā ito cutā tattha upapannā mayhampi tathāråpā saddhā saüvijjati. Yathāråpena sãlena samannāgatā tā devatā ito cutā tattha upapannā mayhampi tathāråpā sãlaü saüvijjati. Yathāråpena sutena samannāgatā tā devatā ito cutā tattha upapannā mayhampi tathāråpā sutaü saüvijjati. Yathāråpena cāgena samannāgatā tā devatā ito cutā tattha upapannā mayhampi tathāråpo cāgo saüvijjati. Pa¤¤āya samannāgatā tā devatā ito cutā tattha upapannā, mayhampi tathāråpā pa¤¤ā saüvijjatãti. Yasmiü mahānāma samaye ariyasāvako attano ca tāsa¤ca devatānaü saddha¤ca sãla¤ca suta¤ca cāga¤ca pa¤¤a¤ca anussarati, nevassa tasmiü samaye rāgapariyuņņhitaü cittaü hoti, na dosapariyuņņhitaü cittaü hoti, na mohapariyuņņhitaü cittaü hoti. Ujugatamevassa tasmiü samaye cittaü hoti devatā ārabbha. Ujugatacitto kho pana mahānāma ariyasāvako labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü. Pamuditassa pãti jāyati, pãtamanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaü vediyati. Sukhino cittaü samādhiyati, imaü kho tvaü mahānāma devatānussatiü gacchantopi bhāveyyāsi, ņhitopi bhāveyyāsi, nisinnopi bhāveyyāsi, sayānopi bhāveyyāsi, kammantaü adhiņņhahantopi bhāveyyāsi, puttasambādhasayanaü ajjhāvasantopi bhāveyyāsãti. [BJT Page 630] [\x 630/] 11. 2. 3 Nandiya suttaü Ekaü samayaü bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiü nigrodhārāme tena kho pana samayena bhagavā sāvatthiyaü vassāvāsaü upagantukāmo hoti. Assosi kho nandiyo sakko ''bhagavā kira sāvatthiyaü vassāvāsaü upagantukāmo''ti. Atha kho nandiyassa [PTS Page 335] [\q 335/] sakkassa etadahosi: yannånāhampi sāvatthiyaü vassāvāsaü upagaccheyyaü, tattha kammanta¤¤eva adhiņņhahissāmi, bhagavanta¤ca lacchāmi kālena kālaü dassanāyāti. Atha kho bhagavā sāvatthiyaü vassāvāsaü upaga¤chi. Nandiyopi kho sakko sāvatthiyaü vassāvāsaü upaga¤chi. Tattha kammanta¤ceva adhiņņhāsi. Bhagavanta¤ca labhi kālena kālaü dassanāya. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti ''niņņhitacãvaro bhagavā temāsaccayena cārikaü pakkamissatã''ti. Assosi kho nandiyo sakko ''sambahulā kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti niņņhitacãvaro bhagavā temāsaccayena cārikaü pakkamissatã''ti. Atha kho nandiyo sakko yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho nandiyo sakko bhagavantaü etadavoca: sutaü metaü bhante 'sambahula kira bhikkhu bhagavato cãvarakammaü karonti niņņhitacãvaro bhagavā temāsaccayena cārikaü pakkamissatã'ti. Tesaü no bhante nānāvihārehi viharataü kenassa vihārena vihātabbanti. ? Sādhu sādhu nandiya, etaü kho nandiya tumhādisānaü1 patiråpaü kulaputtānaü yaü tumhe tathāgataü upasaīkamitvā puccheyyātha 'tesaü no bhante nānāvihārehi viharataü kenassa vihārena vihātabba''nti. 1. Tumhākaü sãmu. [BJT Page 632] [\x 632/] Saddho kho nandiya ārādhako hoti. No assaddho sãlavā ārādhako hoti no dussãlo. âraddhaviriyo ārādhako hoti no kusãto. Upaņņhitasati ārādhako hoti no muņņhassati. Samāhito ārādhako hoti no asamāhito, pa¤¤avā ārādhako hoti no duppa¤¤o. Imesu kho te nandiya chasu dhammesu patiņņhāya pa¤casu dhammesu ajjhattaü sati upaņņhāpetabbā. Idha tvaü nandiya tathāgataü anussareyyāsi: ''itipi [PTS Page 336] [\q 336/] so bhagavā arahaü sammāsambuddho vijjācaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaü buddho bhagavā''ti. Iti kho te nandiya tathāgataü ārabbha ajjhattaü sati upaņņhāpetabbā. Puna ca paraü tvaü nandiya dhammaü anussareyyāsi, 'svākkhāto bhagavatā dhammo sandiņņhiko akāliko ehipassiko opanayiko paccattaü veditabbo vi¤¤åhã ti. Iti kho te nandiya dhammaü ārabbha ajjhattaü sati upaņņhāpetabbā. Puna ca paraü tvaü nandiya kalyāõamitte anussareyyāsi, 'lābhā vata me suladdhaü vata me, yassa me kalyāõamittā anukampakā atthakāmā ovādakā anusāsakā''ti. Iti kho te nandiya kalyāõamitte ārabbha ajjhattaü sati upaņņhāpetabbā. Puna ca paraü tvaü nandiya attano cāgaü anussareyyāsi, 'lābhā vata me, suladdhaü vata me yohaü maccheramalapariyuņņhitāya pajāya vigatamalamaccherena cetasā agāraü ajjhāvasāmi muttacāgo payatapāõã vossaggarato yācayogo dānasaüvibhāgarato'ti. Iti kho te nandiya cāgaü ārabbha ajjhattaü sati upaņņhāpetabbā. Puna ca paraü tvaü nandiya devatā anussareyyāsi 'yā devatā atikkammeva kabaliīkārāhārabhakkhānaü1 devānaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kāyaü upapannā, tā karaõãyaü attano na samanupassanti, katassa vā paticayaü. ' 1. Kabaliīkārabhakkhānaü sãmu. Syā [pts] [BJT Page 634] [\x 634/] Seyyathāpi nandiya bhikkhu asamayavimutto karaõãyaü attano na samanupassati, katassa vā paticayaü, evameva kho nandiya yā tā devatā atikkammeva kabaliīkārāhārabhakkhānaü devānaü sahavyataü a¤¤ataraü manomayaü kāyaü upapannā, tā karaõãyaü [PTS Page 337] [\q 337/] attano na samanupassanti katassa vā paticayaü. Iti kho te nandiya devatā ārabbha ajjhattaü sati upaņņhāpetabbā. Imehi kho nandiya ekādasahi dhammehi samannāgato ariyasāvako pajahateva pāpake akusale dhamme, na upādiyati. Seyyathāpi nandiya kumbho nikkujjo1 vamateva udakaü, no vantaü pacchā vamati. Seyyathā vā2 pana nandiya sukkhe tiõadāye aggimukko3 ķahaü yeva gacchati, no daķķhaü paccudāvattati. Eva meva kho nandiya imehi ekādasahi dhammehi samannāgato ariyasāvako pajahate va pāpake akusale dhamme, na upādiyatãti. 11. 2. 4 Subhåti suttaü Atha kho āyasmā subhåti saddhena bhikkhunā saddhiü yena bhagavā tenupasaīkami. Upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho āyasmantaü subhåti bhagavā etadavoca: Konāmo ayaü4 subhåti bhikkhåti? ''Saddho nāmāyaü bhante bhikkhu saddhassa2 upāsakassa putto saddhā agārasmā anagāriyaü pabbajito''ti. Kacci panāyaü subhåti saddho bhikkhu saddhassa5 upāsakassa putto saddhā agārasmā anagāriyaü pabbajito sandissati saddhāpadānesåti? 1. Nikujjo machasaü, 2. Seyyathāpi cā machasaü 3. Aggimutto sãmu 4. Ko nāmāyaü machasaü. Ko nāmo ayaü sãmu. Ko nāma ayaü syā. 5. Sudattassa machasaü [BJT Page 636] [\x 636/] Etassa bhagavā kālo, etassa sugata kālo, yaü bhagavā saddhassa saddhāpadānāni bhāseyya. Idānāhaü jānissāmi yadi vāyaü bhikkhu sandissati saddhāpadānesu yadi vā no'ti. Tena hi subhåti suõāhi, sādhukaü manasikarohi bhāsissāmãti. Evaü bhante ti kho āyasmā subhåti bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca: [PTS Page 338] [\q 338/] 1. Idha subhåti bhikkhu sãlavā hoti, pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati ācāragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Yampi subhåti bhikkhu sãlavā hoti, pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati ācāragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu, idampi subhåti saddhassa saddhāpadānaü hoti. 2. Puna ca paraü subhåti bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo. Ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathā råpāssa dhammā bahussutā honti dhatā, vacasā paricitā, manasānupekkhitā, diņņhiyā suppaņividdhā, yampi subhåti bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo. Ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathā råpāssa dhammā bahussutā honti dhatā, vacasā, paricitā, manasānupekkhitā, diņņhiyā suppaņividdhā, idampi saddhassa saddhāpadānaü hoti. 3. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu kalyāõamitto hoti kalyāõasahāyo kalyāõasampavaīko. Yampi subhåti bhikkhu kalyāõamitto hoti kalyāõasahāyo kalyāõasampavaīko, idampi subhåti saddhassa saddhāpadānaü hoti. 4. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu suvaco hoti sovacassa karaõehi dhammehi samannāgato, khamo padakkhiõaggāhã anusāsaniü, yampi subhåti bhikkhu suvaco hoti sovacassakaraõehi dhammehi samannāgato khamo padakkhiõaggāhã anusāsaniü. Idampi subhåti saddhassa saddhāpadānaü hoti. [BJT Page 638] [\x 638/] 5. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu yāni tāni sabrahmacārãnaü uccāvacāni, kiīkaraõãyāni tattha dakkho hoti analaso tatråpāyāya vãmaüsāya samannāgato alaü kātuü alaü saüvidhātuü. Yampi subhåti bhikkhu yāni tāni sabrahmacārãnaü uccāvacāni kiīkaraõãyāni, tatthadakkho hoti analaso tatråpāyāya samannāgato alaü kātuü alaü saüvidhātuü. Idampi subhåti saddhassa saddhāpadānaü hoti. [PTS Page 339] [\q 339/] 6. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu dhammakāmo hoti piyasamudāhāro abhidhamme abhivinaye uëārapāmojjo. Yampi subhåti bhikkhu dhammakāmo hoti piyasamudāhāro abhidhamme abhivinaye uëārapāmojjo. Idampi subhåti saddhassa saddhāpadānaü hoti. 7. Puna ca paraü subhåti bhikkhu āraddhaviriyo viharati akusalānaü dhammānaü pahānāya kusalānaü dhammānaü upasampadāya thāmavā daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yampi subhåti bhikkhu āraddhaviriyo viharati akusalānaü dhammānaü pahānāya kusalānaü dhammānaü upasampadāya thāmavā daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Idampi subhåti saddhassa saddhāpadānaü hoti. 8. Puna ca paraü subhåti bhikkhu catunnaü jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukha vihārānaü nikāmalābhã hoti akicchalābhã akasiralābhã yampi subhåti bhikkhu catunnaü jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhamma sukha vihārānaü nikāmalābhã hoti akicchalābhã akasiralābhã. Idampi subhåti saddhassa saddhāpadānaü hoti. 9. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Seyyathãdaü: ekampi jātiü dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi jāti sahassampi jāti satasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe amutrāsiü [BJT Page 640] [\x 640/] Evaü nāmo evaü gotto evaü vaõõo evamāhāro evaüsukhadukkhapaņisaüvedã evamāyu pariyanto, so tato cuto amutra udapādiü, tatrāpāsiü evaü nāmo evaü gotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto so tato cuto idhupapannoti. Iti sākāraü sa uddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. Yampi subhåti [PTS Page 340] [\q 340/] bhikkhu anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati, seyyathãdaü ekampi jātiü dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo vãsampi jātiyo tãsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi jāti sahassampi jāti satasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe amutāsiü. Evaünāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaüsukhadukhapaņisaüvedã evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādi, tatrāpāsiü evaünāmo evaü gotto evaüvaõõo evamāhāro evaü sukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto so tato cuto idhåpapannoti. Iti sākāraü sa uddesaü anekavihitaü pubbe nivāsaü anussarati. Idampi subhåti saddhassa saddhāpadānaü hoti. 10. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne uppajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate, yathākammåpage satte pajānāti, ''ime vata bhonto sattā kāya duccaritena samannāgatā vacã duccaritena samannāgatā mano duccaritena samannāgatā ariyānaü upavādakā micchādiņņhikā micchādiņņhikammasamādānā te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā na bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacã sucaritena samannāgatā mano sucaritena samannāgatā ariyānaü anupavādakā sammā diņņhikā sammādiņņhikammasamādānā, ke kāyassabhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapannā'ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathā kammåpage satte pajānāti. Yampi subhåti, bhikkhu dibbena cakkhunā visuddhena atikantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathā kammåpage satte pajānāti. Idampi subhåti saddhassa saddhāpadānaü hoti. 11. Puna ca paraü subhåti, bhikkhu āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Yampi subhåti, bhikkhu āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤āvimuttiü diņņhevadhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Idampi subhåti saddhassa saddhāpadānaü hotã ti. [BJT Page 642] [\x 642/] Evaü vutte āyasmā subhåti bhagavantaü etadavoca: yānimāni bhante bhagavatā saddhassa saddhāpadānāni bhāsitāni saüvijjanti tāni imassa bhikkhuno, aya¤ca bhikkhu etesu sandissati. Ayaü bhante bhikkhu sãlavā hoti pātimokkhasaüvarasaüvuto viharati. âcāragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassāvã samādāya sikkhati sikkhāpadesu. [PTS Page 341] [\q 341/] Ayaü bhante bhikkhu bahussuto hoti sutadharo sutasannãcayo. Ye te dhammā ādikalyāõā majjhekalyāõā pariyosānakalyāõā sātthā sabya¤janā kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathāråpāssa dhammā bahussutā honti dhatā vacasā paricitā manasānupekkhitā diņņhiyā suppaņividdhā. Ayaü bhante bhikkhu kalyāõamitto kalyāõasahāyo kalyāõasampavaīko. Ayaü bhante bhikkhu suvaco hoti, sovacassakaraõehi dhammehi samannāgato khamo padakkhiõaggāhã anusāsaniü. Ayaü bhante bhikkhu yāni tāni sabrahmacārãnaü uccāvacāni kiü karaõãyāni, tattha dakkho hoti analaso tatråpāyāya vãmaüsāya samannāgato alaü kātuü, alaü saüvidhātuü. Ayaü bhante bhikkhu dhammakāmo hoti, piyasamudāhāro abhidhamme abhivinaye uëārapāmojjo. Ayaü bhante bhikkhu āraddhaviriyo viharati thāmavā daëhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Ayaü bhante bhikkhu catunnaü jhānānaü ābhicetasikānaü diņņhadhammasukhavihārānaü nikāmalābhã hoti akicchalābhã akasiralābhã. Ayaü bhante bhikkhu anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati seyyathãdaü. Ekampi jātiü dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pa¤capi jātiyo dasapi jātiyo vãsampi jātiyo tiüsampi jātiyo cattārãsampi jātiyo pa¤¤āsampi jātiyo jātisatampi jāti sahassampi jāti satasahassampi anekepi saüvaņņakappe anekepi vivaņņakappe anekepi saüvaņņavivaņņakappe amutrāsiü. Evaünāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaüsukhadukkha paņisaüvedã evamāyu pariyanto, so tato cuto amutra udapādiü, tatrāpāsiü. Evaünāmo evaügotto evaüvaõõo evamāhāro evaüsukhadukkhapaņisaüvedã evamāyupariyanto so tato cuto idhupapannoti. Iti sākāraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivāsaü anussarati. [BJT Page 644] [\x 644/] Ayaü bhante bhikkhu dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate, yathākammåpage satte pajānāti, ''ime vata bhonto sattā kāya duccaritena samannāgatā vacã duccaritena samannāgatā mano duccaritena samannāgatā ariyānaü upavādakā micchādiņņhikā micchādiņņhikammasamādānā te kāyassa bhedā parammaraõā apāyaü duggatiü vinipātaü nirayaü upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāya sucaritena samannāgatā vacã sucaritena samannāgatā mano sucaritena samannāgatā ariyānaü anupavādakā sammādiņņhikā sammādiņņhikammasamādānā, te kāyassabhedā parammaraõā sugatiü saggaü lokaü upapannā''ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathā kammåpage satte pajānāti. Ayaü bhante bhikkhu āsavānaü khayā anāsavaü cetovimuttiü pa¤¤ā vimuttiü diņņheva dhamme sayaü abhi¤¤ā sacchikatvā upasampajja viharati. Yānimāni bhante bhagavatā saddhassa saddhāpadānāni bhāsitāni saüvijjanti, tāni imassa bhikkhuno. Aya¤ca bhikkhu etesu sandissatã ti. Sādhu sādhu subhåti, tena hi tvaü subhåti iminā saddhena bhikkhunā saddhiü vihareyyāsi. Yadā ca tvaü subhåti ākaīkheyyāsi tathāgataü dassanāya iminā ca saddhena bhikkhunā saddhiü upasaīkameyyāsi tathāgataü dassanāyā ti. [PTS Page 342] [\q 342/] 11. 2. 5 Mettānisaüsa suttaü Mettāya bhikkhave cetovimuttiyā āsevitāya bhāvitāya bahulãkatāya yānãkatāya vatthukatāya anuņņhitāya paricitāya susamāraddhāya ekādasānisaüsā pāņikaīkhā. Katame ekādasa: Sukhaü supati, sukhaü paņibujjhati, na pāpakaü supinaü passati. Manussānaü piyo hoti, amanussānaü piyo hoti, devatā rakkhanti, nāssa aggã vā visaü vā satthaü vā kamati, tuvaņaü cittaü samādhiyati, mukhavaõõo vippasãdati, asammåëho kālaü karoti, uttariü appaņivijjhanto brahmalokåpago hoti. Mettāya bhikkhave cetovimuttiyā āsevitāya bhāvitāya bahulãkatāya yānãkatāya vatthukatāya anuņņhitāya paricitāya susamāraddhāya ime ekādasānisaüsā pāņikaīkhāti. [BJT Page 646] [\x 646/] 11. 2. 6 Aņņhakanāgara suttaü Ekaü samayaü āyasmā ānando vesāliyaü viharati beluva gāmake. Tena kho pana samayena dasamo gahapati aņņhakanāgaro pāņalãputtaü anuppatto hoti kenaci deva karaõãyena. Atha kho dasamo gahapati aņņhakanāgaro yena kukkuņārāmo yena a¤¤ataro bhikkhu tenupasaīkami. Upasaīkamitvā taü bhikkhuü etadavoca: kahaü nu kho bhante āyasmā ānando etarahi viharati? Dassanakāmā hi mayaü bhante āyasmantaü ānandanti. Eso gahapati āyasmā ānando vesāliyaü viharati beluvagāmake ti. Atha kho dasamo gahapati aņņhakanāgaro pāņalãputte taü karaõãyaü tãretvā yena vesāli beluvagāmako yenāyasmā ānando tenupasaīkami. Upasaīkamitvā āyasmantaü ānandaü abhivādetvā ekamantaü nisãdi, ekamantaü nisinno kho dasamo gahapati aņņhakanāgaro [PTS Page 343] [\q 343/] āyasmantaü ānandaü etadavoca: ''Atthi nu kho bhante ānanda tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaü vā cittaü vimuccati. Aparikkhãõā vā āsavā parikkhãõaü gacchanti, ananuppattaü vā anuttaraü yogakkhemaü anupāpuõātã''ti. ''Atthi kho gahapati tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaü vā cittaü vimuccati. Aparikkhãõā vā āsavā parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü vā anuttaraü yogakkhemaü anupāpuõātã''ti. [BJT Page 648] [\x 648/] ''Katamo ca pana bhante ānanda tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaü vā cittaü muccati. Aparikkhãõā vā āsavā parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü vā anuttaraü yogakkhemaü anupāpuõātã''ti. Idha gahapati bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicāraü vivekajaü pãtisukhaü paņhamaü jhānaü upasampajja viharati. So iti paņisaücikkhati: ''idampi kho paņhamaü jhānaü abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü, yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodhadhammanti pajānāti. So tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpuõāti. No ce āsavānaü khayaü pāpuõāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti. Tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. ''Ayampi kho gahapati tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto, yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaü vā cittaü vimuccati. Aparikkhãõā vā āsavā parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü vā anuttaraü yogakkhemaü anupāpuõātã''ti. [PTS Page 344] [\q 344/] Puna ca paraü gahapati bhikkhu vitakkavicārānaü våpasamā ajjhattaü sampasādanaü cetaso ekodibhāvaü avitakkaü avicāraü samādhijaü pãti sukhaü dutiyaü jhānaü upasampajja viharati. So iti paņisaücikkhati: ''idampi kho dutiyaü jhānaü abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü, yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü, tadaniccaü nirodhadhammanti pajānāti: so tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpunāti. No ce āsavānaü khayaü pāpunāti. Teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. Puna ca paraü gahapati bhikkhu vitakkavicārānaü våpasamā ajjhattaü sampasādanaü cetaso ekodibhāvaü avitakkaü avicāraü samādhijaü pãti sukhaü tatiyaü jhānaü upasampajja viharati. So iti paņisaücikkhati: ''idampi kho tatiyaü jhānaü abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü, yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodhadhammanti pajānāti: so tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpunāti. No ce āsavānaü khayaü pāpunāti. Teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. Puna ca paraü gahapati bhikkhu vitakkavicārānaü våpasamā ajjhattaü sampasādanaü cetaso ekodibhāvaü avitakkaü avicāraü samādhijaü pãti sukhaü catutthaü jhānaü upasampajja viharati. So iti paņisaücikkhati: ''idampi kho catutthaü jhānaü abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü, yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodhadhammanti pajānāti: so tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpunāti. No ce āsavānaü khayaü pāpunāti. Teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. ''Ayampi kho gahapati tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaü vā cittaü vimuccati. Aparikkhãõā vā āsavā parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü vā anuttaraü yogakkhemaü anupāpuõātã''ti. [BJT Page 650] [\x 650/] Puna ca paraü gahapati bhikkhu mettāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati. Tathā dutiyaü disaü pharitvā viharati. Tathā tatiyaü disaü pharitvā viharati. Tathā catutthaü disaü pharitvā viharati. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaü lokaü mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena averena abyāpajjhena pharitvā viharati. So iti paņisa¤cikkhati: ''ayampi kho mettā ceto vimutti abhisaīkhatā abhisa¤cetayitā. Yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü, tadaniccaü nirodhadhammanti'' pajānāti. So tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpuõāti, no ce āsavānaü khayaü pāpuõāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. ''Ayampi kho gahapati tena bhagavatā jānatā [PTS Page 345] [\q 345/] passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaü vā cittaü vimuccati. Aparikkhãõā vā āsavā parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü vā anuttaraü yogakkhemaü anupāpuõātã''ti. Puna ca paraü gahapati bhikkhu karuõāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati. Tathā dutiyaü disaü pharitvā viharati. Tathā tatiyaü disaü pharitvā viharati. Tathā catutthaü disaü pharitvā viharati. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaü lokaü karuõāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena averena abyāpajjhena pharitvā viharati. So iti paņisa¤cikkhati: ''Ayampi kho karuõā ceto vimutti abhisaīkhatā abhisa¤cetayitā. Yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü, tadaniccaü nirodhadhammanti'' pajānāti. So tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpuõāti, no ce āsavānaü khayaü pāpuõāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. Puna ca paraü gahapati bhikkhu muditāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati. Tathā dutiyaü disaü pharitvā viharati. Tathā tatiyaü disaü pharitvā viharati. Tathā catutthaü disaü pharitvā viharati. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaü lokaü muditāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena averena abyāpajjhena pharitvā viharati. So iti paņisa¤cikkhati: ''Ayampi kho muditā ceto vimutti abhisaīkhatā abhisa¤cetayitā. Yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü, tadaniccaü nirodhadhammanti'' pajānāti. So tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpuõāti, no ce āsavānaü khayaü pāpuõāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. Puna ca paraü gahapati bhikkhu upekkhāsahagatena cetasā ekaü disaü pharitvā viharati. Tathā dutiyaü disaü pharitvā viharati. Tathā tatiyaü disaü pharitvā viharati. Tathā catutthaü disaü pharitvā viharati. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaü lokaü upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāõena averena abyāpajjhena pharitvā viharati. So iti paņisa¤cikkhati: ''ayampi kho upekkhā ceto vimutti abhisaīkhatā abhisa¤cetayitā. Yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü, tadaniccaü nirodhadhammanti'' pajānāti. So tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpuõāti, no ce āsavānaü khayaü pāpuõāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. ''Ayampi kho gahapati tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaü vā cittaü vimuccati. Aparikkhãõā vā āsavā parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü vā anuttaraü yogakkhemaü anupāpuõātã''ti. [BJT Page 652] [\x 652/] Puna ca paraü gahapati bhikkhu sabbaso råpasa¤¤ānaü samatikkamā paņighasa¤¤ānaü atthaīgamā nānattasa¤¤ānaü amanasikārā ananto ākāsoti ākāsāna¤cāyatanaü upasampajja viharati. So iti paņisa¤cikkhati: ayampi kho ākāsāna¤cāyatanasamāpatti abhisaīkhatā abhisa¤cetayitā. Yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodhadhammanti pajānāti. So tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpuõāti. No [PTS Page 346] [\q 346/] ce āsavānaü khayaü pāpuõāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. ''Ayampi kho gahapati tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto yattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaü vā cittaü vimuccati. Aparikkhãõā vā āsavā parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü vā anuttaraü yogakkhemaü anupāpuõātã''ti. Puna ca paraü gahapati bhikkhu sabbaso ākāsāna¤cāyatanaü samatikkamma anantaü vi¤¤āõanti vi¤¤āõa¤cāyatanaü upasampajja viharati. So iti paņisa¤cikkhati: ayampi kho vi¤¤āõa¤cāyatanasamāpatti abhisaīkhatā abhisa¤cetayitā. Yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodha dhammanti pajānāti. So tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpuõāti, no ce āsavānaü khayaü Pāpuõāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. Puna ca paraü gahapati bhikkhu sabbaso vi¤¤āõa¤cāyatanaü samatikkamma natthi ki¤cãti āki¤ca¤¤āyatanaü upasampajja viharati. So iti paņisa¤cikkhati: ayampi kho āki¤ca¤¤āyatanasamāpatti abhisaīkhatā abhisa¤cetayitā. Yaü kho pana ki¤ci abhisaīkhataü abhisa¤cetayitaü tadaniccaü nirodha dhammanti pajānāti. So tattha ņhito āsavānaü khayaü pāpuõāti, no ce āsavānaü khayaü pāpuõāti, teneva dhammarāgena tāya dhammanandiyā pa¤cannaü orambhāgiyānaü sa¤¤ojanānaü parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyã anāvattidhammo tasmā lokā. ''Ayampi kho gahapati tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena ekadhammo sammadakkhāto tattha bhikkhuno appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avimuttaü vā cittaü vimuccati. Aparikkhãõā vā āsavā parikkhayaü gacchanti, ananuppattaü vā anuttaraü yogakkhemaü anupāpuõātã''ti. [BJT Page 654] [\x 654/] Evaü vutte dasamo gahapati aņņhakanāgaro āyasmantaü ānandaü etadavoca: seyyathāpi bhante ānanda puriso ekaü nidhimukhaü gavesanto sakideva ekādasa nidhimukhāni adhigaccheyya. Evameva kho ahaü bhante ekaü amatadvāraü gavesanto sakideva ekādasannaü1 amatadvārānaü alatthaü savaõāya. Seyyathāpi bhante purisassa agāraü ekādasadvāraü, [PTS Page 347] [\q 347/] so tasmiü agāre āditte ekamekenapi dvārena sakkuõeyya attānaü sotthiü kātuü. Evameva kho ahaü bhante imesaü ekādasannaü amatadvārānaü ekamekenapi amatadvārena sakkuõissāmi attānaü sotthiü kātuü. Ime hi nāma bhante a¤¤atitthiyā ācariyassa ācariyadhanaü pariyesissanti. Kiü panāhaü āyasmato ānandassa påjaü na karissāmãti. Atha kho dasamo gahapati aņņhakanāgaro vesālika¤ca pāņalãputtaka¤ca bhikkhusaīghaü sannipātetvā paõãtena khādanãyena bhojanãyena sahatvā santappesi sampavāresi. Ekameka¤ca bhikkhuü pacceka dussayugena acchādesi āyasmanta¤ca ānandaü ticãvarena. âyasmatā ca ānandassa pa¤casataü vihāraü kārāpesãti. 11. 2. 7 Gopālaka suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü2. Katamehi ekādasahi. Idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤å hoti, na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā3 hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti. Na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohã ca hoti. Ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü, phātikattuü2. 1. Ekādasa amatadvārāni machasaü. 2. Phātiükātuü, machasaü. Phātikātuü syā. [Pts 3.] Sārethā. Machasaü. [BJT Page 656] [\x 656/] Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjituü. Katamehi ekādasahi: [PTS Page 348] [\q 348/] Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā1 hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therāratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 1. Sāretā majasaü [BJT Page 658] [\x 658/] 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõamenaü1 cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati2. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõamenaü1 sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena [PTS Page 349] [\q 349/] gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõamenaü1 ghānendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānendriyaü, ghānendriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõamenaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõamenaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyendriyaü, kāyendriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõamenaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaīkamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavihitesu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 1. Yatvādhikaraõametaü sãmu 2. Cakkhundriye saüvaraü nāpajjati machasaü. [BJT Page 660] [\x 660/] 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: [PTS Page 350] [\q 350/] idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca.Na mettaü mano kammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tena atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjituü. Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako bhabbo gogaõaü pariharituü, phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako råpa¤¤å hoti. Lakkhaõakusalo hoti, āsāņikaü sāņetā hoti, vaõaü paņicchādetā hoti, dhåmaü kattā hoti, titthaü jānāti, pãtaü jānāti, vãthiü jānāti, gocarakusalo hoti, sāvasesadohã hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā, te atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako bhabbo gogaõaü pariharituü, phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu bhabbo imasmiü dhamma vinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjituü katamehi ekādasahi: [BJT Page 662] [\x 662/] [PTS Page 351] [\q 351/] Idha bhikkhave bhikkhu råpa¤¤å hoti lakkhaõa kusalo hoti, āsāņikaü sāņetā hoti, vaõaü paņicchādetā hoti, dhåmaü kattā hoti, titthaü jānāti, pãtaü jānāti, gocarakusalo hoti, sāvasesadohã hoti, ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni, catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpantã yathābhåtaü pajānāti, evaü kho bhikkhave bhikkhå råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu 'kammalakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü pajānāti, evaü kho bhikkhave bhikkhu lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü nādhivāseti pajahati vinodeti byāntãkaroti, anabhāvaü gameti, uppannaü vyāpādavitakkaü nādhivāseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsā vitakkaü nādhivāseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhāvaü gameti. Uppannuppanne pāpake akusale dhamme nādhivāseti pajahati vinodeti byantãkaroti anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā na nimittaggāhã hoti, nānubya¤janaggāhã yatvādhikaraõamenaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati, rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā na nimittaggāhã hoti, nānubya¤janaggāhã yatvādhikaraõamenaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati, rakkhati sotindriyaü, sotindriye saüvaraü āpajjati. Ghānenana ghandhaü ghāyitvā na nimittaggāhã hoti, nānubya¤janaggāhã yatvādhikaraõamenaü ghānendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati, rakkhati ghānendriyaü, ghānendriye saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā na nimittaggāhã hoti, nānubya¤janaggāhã yatvādhikaraõamenaü jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati, rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā na nimittaggāhã hoti, nānubya¤janaggāhã yatvādhikaraõamenaü kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya paņipajjati, rakkhati kāyendriyaü, kāyendriye saüvaraü āpajjati. Manasā dhammaü vi¤¤āya na nimittaggāhã hoti, nānubya¤janaggāhã yatvādhikaraõamenaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa [PTS Page 352] [\q 352/] saüvarāya āpajjati. Evaü kho bhikkhave bhikkhu vaõaü paņicchādetā hoti. [BJT Page 664] [\x 664/] 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaīkamitvā paripucchati, paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti ? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva vivaranti, anuttānãkata¤ca uttānãkaronti. Anekavihitesu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, labhati dhammåpasaühitaü pāmojjaü evaü kho bhikkhave bhikkhu pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü pajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü pajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu gocarakusalo hoti 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu sāvasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhu saddhā gahapatikā abhiņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü jānāti paņiggahanāya. [PTS Page 353] [\q 353/] evaü kho bhikkhave bhikkhu sāvasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te atirekapåjāya påjetā hoti. [BJT Page 666] [\x 666/] Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā tesu mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Mettaü manokammaü paccacupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu bhabbo imasmiü dhammavinaye vuddhiü viråëhiü vepullaü āpajjitunti. 11. 2. 8 Paņhama samādhi suttaü (Sāvatthi) Atha kho sambahulā bhikkhu yena bhagavā tenupasaīkamiüsu upasaīkamitvā bhagavantaü abhivādetvā ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnā kho te bhikkhu bhagavantaü etadavocuü: Siyā nu kho bhante bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü taü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti? Siyā bhikkhave bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, [PTS Page 354] [\q 354/] na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü taü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. [BJT Page 668] [\x 668/] Yathā kathaü pana bhante siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü taü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti? Idha bhikkhave bhikkhu evaüsa¤¤ã hoti: ''etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaīkhāra samatho sabbåpadhipaņinissaggo taõhakkhayo virāgo nirodho nibbānanti''. Evaü kho bhikkhave siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. 11. 2. 9 Dutiya samādhi suttaü (Sāvatthi) Tatra kho bhagavā bhikkhu āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Siyā nu kho bhikkhave bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü [PTS Page 355] [\q 355/] paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti? [BJT Page 670] [\x 670/] Bhagavammålakā no bhante dhammā, bhagavannettikā, bhagavampaņisaraõā, sādhu vata bhante bhagavanta¤¤e va paņibhātu etassa bhāsitassa attho bhagavato sutvā bhikkhu dhāressantãti. Tena hi bhikkhave suõātha sādhukaü manasi karotha bhāsissāmãti. Evambhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuü bhagavā etadavoca: Siyā bhikkhave bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. Yathā kathaü pana bhante siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti? Idha bhikkhave bhikkhu evaüsa¤¤ã hoti: ''etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaīkhāra samatho sabbåpadhipaņinissaggo taõhakkhayo virāgo nirodho nibbānanti''. Evaü kho bhikkhave siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã [PTS Page 356] [\q 356/] assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. 11. 2. 10 Tatiya samādhi suttaü (Sāvatthi) Atha kho sambahulā bhikkhu yenāyasmā sāriputto tenupasaīkamiüsu, upasaīkamitvā āyasmatā sāriputtena saddhiü sammodiüsu. Sammodanãyaü kathaü sārāõãyaü vãtisāretvā ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnā kho te bhikkhu āyasmantaü sāriputtaü etadavocuü. [BJT Page 672] [\x 672/] Siyānu kho āvuso sāriputta bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti? Siyā āvuso bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. Yathā kathampana āvuso sāriputta siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti? [PTS Page 357] [\q 357/] Idhāvuso bhikkhu evaüsa¤¤ã hoti: ''etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaīkhāra samatho sabbåpadhipaņinissaggo taõhakkhayo virāgo nirodho nibbānanti''. Evaü kho āvuso siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. 11. 2. 11 Catuttha samādhi suttaü (Sāvatthi) Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhu āmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuü. Bhagavā etadavoca: Siyānu kho āvuso bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. [BJT Page 674] [\x 674/] Dåratopi kho mayaü āvuso āgaccheyyāma āyasmato sāriputtassa santike etassa bhāsitassa atthama¤¤ātuü. Sādhu vatāyasmantaü yeva sāriputtaü paņibhātu etassa bhāsitassa attho. âyasmato sāriputtassa sutvā bhikkhu dhāressantãti. Tenahāvuso suõātha sādhukaü [PTS Page 358] [\q 358/] manasikarotha bhāsissāmãti. Evamāvusoti kho te bhikkhu āyasmato sāriputtassa paccassosuü. âyasmā sāriputto etadavoca: Siyā āvuso bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. Yathā kathampana āvuso sāriputta siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti? Idhāvuso bhikkhu evaüsa¤¤ã hoti: ''etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü sabbasaīkhāra samatho sabbåpadhipaņinissaggo taõhakkhayo virāgo nirodho nibbānanti''. Evaü kho āvuso siyā bhikkhuno tathāråpo samādhipaņilābho yathā neva paņhaviyaü paņhavisa¤¤ã assa, na āpasmiü āposa¤¤ã assa, na tejasmiü tejosa¤¤ã assa, na vāyasmiü vāyosa¤¤ã assa, na ākāsāna¤cāyatane ākāsāna¤cāyatanasa¤¤ã assa, na vi¤¤āõa¤cāyatane vi¤¤āõa¤cāyatanasa¤¤ã assa, na āki¤ca¤¤āyatane āki¤ca¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatane nevasa¤¤ānāsa¤¤āyatanasa¤¤ã assa, na idha loke idhalokasa¤¤ã assa, na paraloke paralokasa¤¤ã assa, yampidaü diņņhaü sutaü mutaü vi¤¤ātaü pattaü pariyesitaü anuvicaritaü manasā, tatrāpi na sa¤¤ã assa, sa¤¤ã ca pana assāti. Anussativaggo dutiyo. Tatraddānaü: Dve mahānāmā ca nandiyena subhåtinā ca mettā, Dasamo dve ca gopālo cattāro ca samādhināti. [PTS Page 359] [\q 359/] [BJT Page 676] [\x 676/] 11. 3. 1 3. Sāma¤¤a vaggo Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavihitesu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü aniccānupassã viharituü. 11. 03. 02 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kammalakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü dukkhānupassã viharituü. 11. 03. 03 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü anattānupassã viharituü. 11. 03. 04 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü khayānupassã viharituü. 11. 03. 05 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü vayānupassã viharituü. 11. 03. 06 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü virāgānupassã viharituü. 11. 03. 07 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü nirodhānupassã viharituü. 11. 03. 08 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvuta viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo cakkhusmiü paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 9 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü aniccānupassã viharituü. 11. 3. 10 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü dukkhānupassã viharituü. 11. 3. 11 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü anattānupassã viharituü. 11. 3. 12 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü khayānupassã viharituü. 11. 3. 13 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü vayānupassã viharituü. 11. 3. 14 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkha ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü virāgānupassã viharituü. 11. 3. 15 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü nirodhānupassã viharituü. 11. 3. 16 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo sotasmiü paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 17 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü aniccānupassã viharituü. 11. 3. 18 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü dukkhānupassã viharituü. 11. 3. 19 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü anattānupassã viharituü. 11. 3. 20 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü khayānupassã viharituü. 11. 3. 21 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü vayānupassã viharituü. 11. 3. 22 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü virāgānupassã viharituü. 11. 3. 23 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkha therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü nirodhānupassã viharituü. 11. 3. 24 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo ghāõasmiü paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 25 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya aniccānupassã viharituü. 11. 3. 26 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjha domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya dukkhānupassã viharituü. 11. 3. 27 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya anattānupassã viharituü. 11. 3. 28 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya khayānupassã viharituü. 11. 3. 29 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya vayānupassã viharituü. 11. 3. 30 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya virāgānupassã viharituü. 11. 3. 31 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tasa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya nirodhānupassã viharituü. 11. 3. 32 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo jivhāya paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 33 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü aniccānupassã viharituü. 11. 3. 34 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü dukkhānupassã viharituü. 11. 3. 35 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü anattānupassã viharituü. 11. 3. 36 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü khayānupassã viharituü. 11. 3. 37 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü vayānupassã viharituü. 11. 3. 38 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü virāgānupassã viharituü. 11. 3. 39 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü nirodhānupassã viharituü. 11. 3. 40 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 41 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hota anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü aniccānupassã viharituü. 11. 3. 42 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü dukkhānupassã viharituü. 11. 3. 43 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü anattānupassã viharituü. 11. 3. 44 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü khayānupassã viharituü. 11. 3. 45 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü vayānupassã viharituü. 11. 3. 46 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü virāgānupassã viharituü. 11. 3. 47 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü nirodhānupassã viharituü. 11. 3. 48 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo manasmiü paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 49 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu aniccānupassã viharituü. 11. 03. 50 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu dukkhānupassã viharituü. 11. 03. 51 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu anattānupassã viharituü. 11. 03. 52 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakka adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu khayānupassã viharituü. 11. 03. 53 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu vayānupassã viharituü. 11. 03. 54 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu virāgānupassã viharituü. 11. 03. 55 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu nirodhānupassã viharituü. 11. 03. 56 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na kā na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvuta viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atirekapåjāya påjetā ho ti. Imehi kho bhikkhave bhikkhu ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo råpesu paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 57 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu aniccānupassã viharituü. 11. 3. 58 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu dukkhānupassã viharituü. 11. 3. 59 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu anattānupassã viharituü. 11. 3. 60 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu khayānupassã viharituü. 11. 3. 61 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu vayānupassã viharituü. 11. 3. 62 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkha ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu virāgānupassã viharituü. 11. 3. 63 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu nirodhānupassã viharituü. 11. 3. 64 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo saddesu paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 65 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na tittha jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu aniccānupassã viharituü. 11. 3. 66 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvara nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu dukkhānupassã viharituü. 11. 3. 67 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu anattānupassã viharituü. 11. 3. 68 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu khayānupassã viharituü. 11. 3. 69 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā Ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu vayānupassã viharituü. 11. 3. 70 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindri na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu virāgānupassã viharituü. 11. 3. 71 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkha therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤a mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu nirodhānupassã viharituü. 11. 3. 72 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 73 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesa kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu aniccānupassã viharituü. 11. 3. 74 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjha domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu dukkhānupassã viharituü. 11. 3. 75 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu anattānupassã viharituü. 11. 3. 76 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkha yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu khayānupassã viharituü. 11. 3. 77 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu vayānupassã viharituü. 11. 3. 78 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhata kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu virāgānupassã viharituü. 11. 3. 79 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tasa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu nirodhānupassã viharituü. 11. 3. 80 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo rasesu paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 81 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu aniccānupassã viharituü. 11. 3. 82 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu dukkhānupassã viharituü. 11. 3. 83 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu anattānupassã viharituü. 11. 3. 84 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesa kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu khayānupassã viharituü. 11. 3. 85 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu vayānupassã viharituü. 11. 3. 86 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu virāgānupassã viharituü. 11. 3. 87 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo kāyasmiü phoņņhabbesu viharituü. 11. 3. 88 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãta jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo phoņņhabbesu paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 89 Aniccānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu aniccānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hota anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresa desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu aniccānupassã viharituü. 11. 3. 90 Dukkhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu dukkhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu dukkhānupassã viharituü. 11. 3. 91 Anattānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu anattānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu anattānupassã viharituü. 11. 3. 92 Khayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu khayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu khayānupassã viharituü. 11. 3. 93 Vayānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu vayānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu vayānupassã viharituü. 11. 3. 94 Virāgānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu virāgānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu virāgānupassã viharituü. 11. 3. 95 Nirodhānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu nirodhānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye na saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadhara mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu nirodhānupassã viharituü. 11. 3. 96 Paņinissaggānupassanā suttaü Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü, katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako na råpa¤¤u hoti, na lakkhaõa kusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na vãthiü jānāti, na gocarakusalo hoti, anavasesadohi ca hoti, ye te usabhā gopitaro goparināyakā te na atirekapåjāya påjetā hoti, imehi kho bhikkhave ekādasahi aīgehi samannāgato gopālako abhabbo gogaõaü pariharituü phātikattuü. Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu paņinissaggānupassã viharituü. Katamehi ekādasahi: Idha bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti. Na lakkhaõakusalo hoti, na āsāņikaü sāņetā hoti, na vaõaü paņicchādetā hoti, na dhåmaü kattā hoti, na titthaü jānāti, na pãtaü jānāti, na gocarakusalo hoti. Anavasesadohã ca hoti. Ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā te na atireka påjāya påjetā hoti. 1. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na råpa¤¤å hoti: idha bhikkhave bhikkhu yaü ki¤ci råpaü sabbaü taü råpaü cattāri mahābhåtāni catunna¤ca mahābhåtānaü upādāya råpanti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhå na råpa¤¤å hoti. 2. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu, kamma lakkhaõo bālo, kammalakkhaõo paõķito'ti yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na lakkhaõakusalo hoti. 3. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu uppannaü kāmavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü byāpādavitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Uppannaü vihiüsāvitakkaü adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti, na anabhāvaü gameti. Uppannåppanne pāpake akusale dhamme adhivāseti nappajahati na vinodeti na byantãkaroti na anabhāvaü gameti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na āsāņikaü sāņetā hoti. 4. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti: idha bhikkhave bhikkhu cakkhunā råpaü disvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati cakkhundriyaü, cakkhundriye na saüvaraü āpajjati. Sotena saddaü sutvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü sotindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati sotindriyaü, sotindriye na saüvaraü āpajjati. Ghānena gandhaü ghāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü ghānindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati ghānindriyaü, ghānindriye saüvaraü āpajjati. Jivhāya rasaü sāyitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 jivhindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati jivhindriyaü, jivhindriye na saüvaraü āpajjati. Kāyena phoņņhabbaü phusitvā nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, 'yatvādhikaraõametaü1 kāyendriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpanā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati kāyindriyaü, kāyindriye na saüvaraü āpajjati. Manasādhammaü vi¤¤āya nimittaggāhã hoti anubya¤janaggāhã, yatvādhikaraõametaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuü, tassa saüvarāya na paņipajjati, na rakkhati, manindriyaü manindriye saüvaraü nāpajjati. Evaü bhikkhave bhikkhu na vaõaü paņicchādetā hoti. 5. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti: idha bhikkhave bhikkhu na yathāsutaü yathāpariyantaü dhammaü vitthārena paresaü desetā hoti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na dhåmaü kattā hoti. 6. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te kālena kālaü upasaükamitvā na paripucchati, na paripa¤hati, 'idaü bhante kathaü, imassa ko atthoti? Tassa te āyasmanto avivaņa¤ceva na vivaranti, anuttānãkata¤ca na uttānãkaronti. Anekavivihitetasu ca kaīkhāņhānãyesu dhammesu kaīkhaü na paņivinodenti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na titthaü jānāti. 7. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu tathāgatappavedite dhammavinaye desiyamāne na labhati atthavedaü, na labhati dhammavedaü, na labhati dhammåpasaühitaü pāmujjaü. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na pãtaü jānāti. 8. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti: idha bhikkhave bhikkhu ariyaü aņņhaīgikaü maggaü yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na vãthiü jānāti. 9. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti: idha bhikkhave bhikkhu cattāro satipaņņhāne yathābhåtaü nappajānāti. Evaü kho bhikkhave bhikkhu na gocarakusalo hoti. 10. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti: idha bhikkhave bhikkhuü saddhā gahapatikā abhihaņņhuü pavārenti cãvarapiõķapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārena. Tatra bhikkhu mattaü na jānāti paņiggahanāya, evaü kho bhikkhave bhikkhu anavasesadohã hoti. 11. Katha¤ca bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīgha pitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Idha bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhu therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, tesu na mettaü kāyakammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü vacãkammaü paccupaņņhāpeti āvã ceva raho ca. Na mettaü manokammaü pacacupaņņhāpeti āvãceva raho ca. Evaü kho bhikkhave bhikkhu ye te bhikkhå therā ratta¤¤å cirapabbajitā saīghapitaro saīghaparināyakā, te na atireka påjāya påjetā hoti. Imehi kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu abhabbo dhammesu paņinissaggānupassã viharituü. 11. 3. 97144 Cakkhuvi¤¤āõe pe sotavi¤¤āõe pe ghānavi¤¤āõe pejivhāvi¤¤āõe pe kāyavi¤¤āõe pe manovi¤¤āõe pe 11. 3. 145192 Cakkhusamphasse pe sotasamphasse pe ghāõasamphasse pe jivhāsamphasse pe kāyasamphasse pe manosamphasse pe 11. 3. 193240 Cakkhusamphassajāya vedanāya pe sotasamphassajāya vedanāya pe ghāõasamphassajāya vedanāya pe jivhāsamphassajāya vedanāya pe kāyasamphassajāya vedanāya pemanosamphassajāya vedanāya pe 11. 3. 241288 Råpasa¤¤āya pe saddasa¤¤āya pe gandhasa¤¤āya pe rasasa¤¤āya pe phoņņhabba [PTS Page 360] [\q 360/] sa¤¤āya pe dhammasa¤¤āya pe 11. 3. 289 336 Råpasa¤cetanāya pe saddasa¤cetanāya pe gandhasa¤cetanāya pe rasasa¤cetanāya pephoņņhabbasa¤cetanāya pe dhammasa¤cetanāya pe 11. 3. 337 384 Råpataõhāya pe saddataõhāya pe gandha taõhāya pe rasataõhāya pe phoņņhabba taõhāya pe dhammataõhāya pe 11. 3. 285432 Råpavitakke pe saddavitakke pe gandhavitakke pe rasavitakke pe phoņņhabbavitakke pe dhammavitakke pe 678 11. 3. 433480 Råpavicāre pe saddavicārepe gandhavicāre perasavicārepe phoņņhabbavicāre pe dhammavicāre pe aniccānupassã viharituü pe dukkhānupassã viharituü pe anattānupassã viharaãtuü pe khayānupassã viharituü pe vayānupassã viharituü pe virāgānupassã viharituü pe nirodhānupassã viharituü pe paņinissaggānupassã viharitunti. 11. 3. 481 960 Ekādasahi bhikkhave aīgehi samannāgato gopālako bhabbo gogaõaü pariharituü, phātikattuü. Katamehi ekādasahi: idha bhikkhave gopālako råpa¤¤å hoti pe Evameva kho bhikkhave ekādasahi dhammehi samannāgato bhikkhu bhabbo cakkhusmiü aniccānupassã viharituü pe paņinissaggānupassã viharitunti. Sāma¤¤avaggo tatiyo. [BJT Page 682. [\x 682/] ] Rāgādipeyyālo 11. 4. 1 Rāgassa bhikkhave abhi¤¤āya ekādasadhammā bhāvetabbā. Katame ekādasa: paņhamaü jhāõaü, dutiyaü jhāõaü, tatiyaü jhāõaü, catutthaü jhāõaü, mettācetovimutti, karuõācetovimutti, muditācetovimutti upekkhācetovimutti, ākāsāna¤cāyatanaü, vi¤¤āõa¤cāyatanaü āki¤ca¤¤āyatanaü, rāgassa bhikkhave abhi¤¤āya ime ekādasadhammā bhāvetabbāti. 11. 4. 210 Rāgassa bhikkhave pari¤¤āya pe parikkhayāya pe pahānāya pe khayāya pe vayāya pe virāgāya pe nirodhāya pe cāgāya pe paņinissaggāya ime ekādasadhammā bhāvetabbāti. [PTS Page 361] [\q 361/] 11. 4. 11170 Dosassa pe mohassa pe kodhassa pe upanāhassa pe makkhassa pepalāsassa pe issāya pe macchariyassa pe māyāya pe sāņheyyassa pe thambhassa pesārambhassa pe mānassa pe atimānassa pe madassa pepamāssa abhi¤¤āya pe pari¤¤āya pe parikkhayāya pepahānānāya pe khayāya pe vayāya pe virāgāya pe nirodhāya pecāgāya pe paņinissaggāya ime ekādasadhammā bhāvetabbāti. Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhu bhagavato bhāsitaü abhinandunti. Rāgādipeyyālo niņņhito. Nava suttasahassāni bhãyo pa¤casatāni ca, Sattapa¤¤āsasuttāni 1 aīguttarasamāyutāti. Ekādasanipāto niņņhito. Aīguttaranikāyo samatto. 1. Sattapa¤¤āsasuttā machasaü. *****************************************