Majjhima-Nikaya, Suttantas 107-152 Based on Vol. III, ed. by R. Chalmers, London : Pali Text Society 1899 (Reprinted 1951, 1977) Input by the Dhammakaya Foundation, Thailand, 1989-1996 [GRETIL-Version vom 6.11.2014] NOTICE This file is (C) Copyright the Pali Text Society and the Dhammakaya Foundation, 2015. This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License. These files are provided by courtesy of the Pali Text Society for scholarly purposes only. In principle they represent a digital edition (without revision or correction) of the printed editions of the complete set of Pali canonical texts published by the PTS. While they have been subject to a process of checking, it should not be assumed that there is no divergence from the printed editions and it is strongly recommended that they are checked against the printed editions before quoting. PLAIN TEXT VERSION (In order to fascilitate word search, all annotations have been removed, and the line breaks of the printed edition have been converted into floating text.) #<...># = BOLD %<...>% = ITALICS \<...>\ = REDLINE ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ Majjhima-Nikàya Vol. III #<[page 001]># %< 1>% 107. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Pubbàràme Migàramàtu pàsàde. Atha kho Gaõaka-Moggallàno bràhmaõo yena Bhagavà ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhagavatà saddhiü sammodi sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho Gaõaka-Moggallàno bràhmaõo Bhagavantaü etad avoca: Seyyathàpi, bho Gotama, imassa Migàramàtu pàsàdassa dissati anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapañipadà, yadidaü yàva pacchimà sopànakaëebarà; imesam pi hi, bho Gotama, bràhmaõànaü dissati anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapañipadà, yadidaü ajjhene; imesam pi hi, bho Gotama, issàsànaü dissati anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapañipadà, yadidaü issatthe; amhàkam pi hi, bho Gotama, gaõànaü gaõànàjãvànaü dissati anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapañipadà, yadidaü saükhàne. Mayaü hi, bho Gotama, antevàsã labhitvà pañhamaü evaü gaõàpema: Ekaü ekakaü, dve dukà, tãõi tikà, cattàri catukkà, pa¤ca pa¤cakà, cha chakkà, satta sattakà, aññha aññhakà, nava navakà, dasa dasakà ti; satam pi mayaü, bho Gotama, gaõàpema. Sakkà nu kho, bho Gotama, imasmiü pi dhammavinaye evam eva anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapañipadà pa¤¤àpetun ti? #<[page 002]># %<2 III. UPARIPAööâSAý.>% Sakkà, bràhmaõa, imasmiü dhammavinaye anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapañipadà pa¤¤àpetuü. Seyyathàpi, bràhmaõa, dakkho assadamako bhadraü assàjànãyaü labhitvà pañhamen' eva mukhàdhàne kàraõaü karoti, atha uttariü kàraõaü karoti;-- evam eva kho, bràhmaõa, Tathàgato purisadammaü labhitvà pañhamaü evaü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, sãlavà hohi, pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharàhi àcàragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhassu sikkhàpadesåti. Yato kho, bràhmaõa, bhikkhu sãlavà hoti, pàtimokkhasaüvarasaüvuto hoti àcàragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu, tam enaü Tathàgato uttariü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, indriyesu guttadvàro hohi cakkhunà råpaü disvà mà nimittaggàhã mà 'nubya¤janaggàhã. Yato 'dhikaraõam enaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajja, rakkha cakkhundriyaü, cakkhundriyasaüvaraü àpajja; sotena saddaü sutvà --pe-- ghànena gandhaü ghàyitvà --pe-- jivhàya rasaü sàyitvà --pe-- kàyena phoññhabbaü phusitvà --pe-- manasà dhammaü vi¤¤àya mà nimittaggàhã mà 'nubya¤janaggàhã. Yato 'dhikaraõam enaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajja, rakkha manindriyaü, manindriyasaüvaraü àpajjàti. Yato kho, bràhmaõa, bhikkhu indriyesu guttadvàro hoti, tam enaü Tathàgato uttariü vineti:-- Ehi tvaü, bhikkhu, bhojane matta¤¤å hohi, pañisaïkhà yoniso àhàraü àhàreyyàsi n' eva davàya na madàya na maõóanàya na vibhåsanàya yàvad eva imassa kàyassa ñhitiyà yàpanàya vihiüsåparatiya brahmacariyànuggahàya: Iti puràõa¤ ca vedanaü pañihaïkhàmi, nava¤ ca vedanaü na uppàdessàmi, yàtrà ca me bhavissati anavajjatà ca phàsuvihàro càti. Yato kho bràhmaõa, #<[page 003]># %< 1.7. GAöAKAMOGGALLâNASUTTAý (107). 3>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ bhikkhu bhojane matta¤¤å hoti, tam enaü Tathàgato uttariü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, jàgariyaü anuyutto viharàhi, divasaü caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodhehi, rattiyà pañhamaü yàmaü caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodhehi, rattiyà majjhimaü yàmaü dakkhiõena passena sãhaseyyaü kappeyyàsi pàde pàdaü accadhàya sato sampajàno uññhànasa¤¤aü manasikaritvà, rattiyà pacchimaü yàmaü paccuññhàya caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodhehãti. Yato kho, bràhmaõa, bhikkhu jàgariyaü anuyutto hoti, tam enaü Tathàgato uttariü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, satisampaja¤¤ena samannàgato hohi, abhikkante pañikkante sampajànakàrã àlokite vilokite sampajànakàrã, sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã, saüghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã, asite pãte khàyite sàyite sampajànakàrã, uccàrapassàvakamme sampajànakàrã, gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã ti. Yato kho, bràhmaõa, satisampaja¤¤ena samannàgato hoti, tam enaü Tathàgato uttariü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, vivittaü senàsanaü bhaja ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jan ti. So vivittaü senàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. So pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati, abhijjhàya cittaü parisodheti; byàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã, byàpàdapadosà cittaü parisodheti; thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho viharati àlokasa¤¤ã sato sampajàno, thãnamiddhà cittaü parisodheti; uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti; vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati akathaükathã kusalesu dhammesu vicikicchàya cittaü parisodheti. #<[page 004]># %<4 III. UPARIPAööâSAM.>% So ime pa¤ca nãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe vivicc' eva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamajjhànaü upasampajja viharati; vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodhibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü upasampajja viharati; pãtiyà ca viràgà upekhako ca viharati sato ca sampajàno sukha¤ ca kàyena pañisaüvedeti yan taü ariyà àcikkhanti: Upekhako satimà sukhavihàrã ti tatiyajjhànaü upasampajja viharati; sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbe va somanassadomanassànaü atthagamà adukkhamasukhaü upekhàsatipàrisuddhiü catutthajjhànaü upasampajja viharati. Ye kho te, bràhmaõa, bhikkhå sekhà appattamànasà anuttaraü yogakkhemaü patthayamànà viharanti, tesu me ayaü evaråpã anusàsanã hoti. Ye pana te bhikkhå arahanto khãõàsavà vusitavanto katakaraõãyà ohitabhàrà anuppattasadatthà parikkhãõabhavasaüyojanà sammada¤¤à vimuttà, tesaü ime dhammà diññhadhammasukhavihàràya c' eva saüvattanti satisampaja¤¤àya càti. Evaü vutte Gaõaka-Moggallàno bràhmaõo Bhagavantaü etad avoca: Kin nu kho bhoto Gotamassa sàvakà bhotà Gotamena evaü ovadiyamànà evaü anusàsiyamànà sabbe va accantaniññhaü nibbànaü àràdhenti udàhu ekacce n' àràdhentãti? Appekacce kho, bràhmaõa, mama sàvakà evaü ovadiyamànà evaü anusàsiyamànà accantaniññhaü nibbànaü àràdhenti; ekacce n' àràdhentãti. Ko nu kho, bho Gotama, hetu ko paccayo yan tiññhat' eva nibbànaü tiññhati nibbànagàmimaggo tiññhati bhavaü Gotamo samàdapetà, atha ca pana bhoto Gotamassa sàvakà bhotà Gotamena evaü ovadiyamànà evaü anusàsiyamànà appekacce accantaniññhaü nibbànaü àràdhenti, ekacce n' àràdhentãti? Tena hi, bràhmaõa, ta¤ ¤ev' ettha pañipucchissàmi. Yathà te khameyya tathà naü byàkareyyàsi. Taü kim ma¤¤asi, #<[page 005]># %< 7. GAöAKAMOGGALLâNASUTTAý (107). 5>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ bràhmaõa? Kusalo tvaü Ràjagaha-gàmissa maggassàti? Evaü, bho; kusalo ahaü Ràjagaha-gàmissa maggassàti. Taü kim ma¤¤asi, bràhmaõa? Idha puriso àgaccheyya Ràjagahaü gantukàmo; so taü upasaükamitvà evaü vadeyya: Icchàm' ahaü, bhante, Ràjagahaü gantuü; tassa me Ràjagahassa maggaü upadisàti. Tam enaü tvaü evaü vadeyyàsi: Evam, bho purisa; ayam maggo Ràjagahaü gacchati, tena muhuttaü gaccha; tena muhuttaü gantvà dakkhissasi amukaü nàma gàmaü, tena muhuttaü gaccha; tena muhuttaü gantvà dakkhissasi amukaü nàma nigamaü, tena muhuttaü gaccha; tena muhuttaü gantvà dakkhissasi Ràjagahassa àràmaràmaõeyyakaü vanaràmaõeyyakaü bhåmiràmaõeyyakaü pokkharaõiràmaõeyyakan ti. So tayà evaü ovadiyamàno evaü anusàsiyamàno ummaggaü gahetvà pacchàmukho gaccheyya. Atha dutiyo puriso àgaccheyya Ràjagahaü gantukàmo, so taü upasaükamitvà evaü vadeyya: Icchàm 'ahaü, bhante, Ràjagahaü gantuü, tassa me Ràjagahassa maggaü upadisàti. Tam enaü tvaü evaü vadeyyàsi: Evam, bho purisa; ayam maggo Ràjagahaü gacchati, tena muhuttaü gaccha; tena muhuttaü gantvà dakkhissasi amukaü nàma gàmaü, tena muhuttaü gaccha; tena muhuttaü gantvà dakkhissasi amukaü nàma nigamaü, tena muhuttaü gaccha; tena muhuttaü gantvà dakkhissasi Ràjagahassa àràmaràmaõeyyakaü vanaràmaõeyyakaü bhåmiràmaõeyyakaü pokkharaõiràmaõeyyakan ti. So tayà evaü ovadiyamàno evaü anusàsiyamàno sotthinà Ràjagahaü gaccheyya. -- Ko nu kho, bràhmaõa, hetu ko paccayo yan tiññhat' eva Ràjagahaü tiññhati Ràjagahagàmimaggo tiññhasi tvaü samàdapetà, atha ca pana tayà evaü ovadiyamàno evaü anusàsiyamàno eko puriso ummaggaü gahetvà pacchàmukho gaccheyya, eko sotthinà Ràjagahaü gaccheyyàti? #<[page 006]># %<6 III. UPARIPAööâSAý.>% Ettha kvàhaü, bho Gotama, karomi? -- Maggakkhàyã 'haü, bho Gotamàti. Evam eva kho, bràhmaõa, tiññhat' eva nibbànaü tiññhati nibbànagàmimaggo tiññhàm' ahaü samàdapetà. Atha ca pana mama sàvakà mayà evaü ovadiyamànà evaü anusàsiyamànà appekacce accantaniññhaü nibbànaü àràdhenti ekacce n' àràdhenti. Ettha kvàhaü, bràhmaõa, karomi? -Maggakkhàyã, bràhmaõa, Tathàgato ti. Evaü vutte Gaõaka-Moggallàno bràhmaõo Bhagavantaü etad avoca: Ye 'me, bho Gotama, puggalà asaddhà jãvikatthà agàrasmà anagàriyaü pabbajità sañhà màyàvino keñubhino uddhatà unnalà capalà mukharà vikiõõavàcà indriyesu aguttadvàrà bhojane amatta¤¤uno jàgariyaü ananuyuttà sàma¤¤e anapekhavanto sikkhàyà na tibbagàravà bàhulikà sàthalikà okkamane pubbaïgamà paviveke nikkhittadhurà kusãtà hãnaviriyà muññhassatino asampajànà asamàhità vibbhantacittà duppa¤¤à elamågà, na tehi bhavaü Gotamo saddhiü saüvasati. Ye pana kulaputtà saddhà agàrasmà anagàriyaü pabbajità asañhà amàyàvino akeñubhino anuddhatà anunnalà acapalà amukharà avikiõõavàcà indriyesu guttadvàrà bhojane matta¤¤uno jàgariyaü anuyuttà sàma¤¤e apekhavanto sikkhàya tibbagàravà na bàhulikà na sàthalikà okkamane nikkhittadhurà paviveke pubbaïgamà àraddhaviriyà pahitattà upaññhitasatino sampajànà samàhità ekaggacittà pa¤¤avanto anelamågà, tehi bhavaü Gotamo saddhiü saüvasati. Seyyathàpi, bho Gotama, ye keci målagandhà kàëànusàrikaü tesaü aggam akkhàyati, ye keci sàragandhà lohitacandanaü tesaü aggam akkhàyati, ye keci pupphagandhà vassikaü tesaü aggam akkhàyati, #<[page 007]># %< 1. 8. GOPAKAMOGGALLâNASUTTAý (108). 7>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ -- evaü eva kho bhoto Gotamassa ovàdo paramajjadhammesu. Abhikkantaü, bho Gotama, abhikkantaü, bho Gotama. Seyyathàpi, bho Gotama, nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañichannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya: Cakkhumanto råpàni dakkhintãti;-- evam evà bhotà Gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü Gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ ca bhikkhusaügha¤ ca; upàsakaü maü bhavaü Gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatan ti. GAöAKAMOGGALLâNASUTTAý SATTAMAý. 108. Evam me sutaü. Ekaü samayaü ânando Ràjagahe viharati Veëuvane Kalandakanivàpe aciraparinibbute Bhagavati. Tena kho pana samayena ràjà Màgadho Ajàtasattu Vedehiputto Ràjagahaü pañisaükhàràpeti ra¤¤o Pajjotassa àsaükamàno. Atha kho àyasmà ânando pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya Ràjagahaü piõóàya pàvisi. Atha kho àyasmato ânandassa etad ahosi: Atippago kho tàva Ràjagahaü piõóàya carituü; yannånàhaü yena Gopaka-Moggallànassa bràhmaõassa kammanto yena Gopaka-Moggallàno bràhmaõo ten' upasaükameyyan ti. Atha kho àyasmà ânando yena Gopaka-Moggallànassa bràhmaõassa kammanto yena Gopaka-Moggallàno bràhmaõo ten' upasaükami. Addasà kho Gopaka-Moggallàno bràhmaõo àyasmantaü ânandaü dårato va àgacchantaü, disvà àyasmantaü ânandaü etad avoca: Etu kho bhavaü ânando, svàgataü bhoto ânandassa, cirassaü kho bhavaü ânando imaü pariyàyam akàsi yadidaü idh' àgamanàya. Nisãdatu bhavaü ânando, idam àsanaü pa¤¤attan ti. Nisãdi kho àyasmà ânando pa¤¤atte àsane. GopakaMoggallàno pi kho bràhmaõo a¤¤ataraü nãcaü àsanaü gahetvà ekamantaü nisãdi. #<[page 008]># %<8 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ekamantaü nisinno kho Gopaka-Moggallàno bràhmaõo àyasmantaü ânandaü etad avoca:-- Atthi kho, ânanda, ekabhikkhu pi tehi dhammehi sabbena sabbaü sabbathà sabbaü samannàgato, yehi dhammehi samannàgato so bhavaü Gotamo ahosi arahaü sammàsambuddho ti? Na 'tthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi tehi dhammehi sabbena sabbaü sabbathà sabbaü samannàgato, yehi dhammehi samannàgato so Bhagavà ahosi arahaü sammàsambuddho. So hi, bràhmaõa, Bhagavà anuppannassa maggassa uppàdetà asa¤jàtassa maggassa sa¤jànetà, anakkhàtassa maggassa akkhàtà, magga¤¤å maggavidå maggakovido. Maggànugà ca pana etarahi sàvakà viharanti pacchà samannàgatà ti. Aya¤ ca hi idaü àyasmato ânandassa Gopaka-Moggallànena bràhmaõena saddhiü antaràkathà vippakatà hoti. Atha Vassakàro bràhmaõo Magadhamahàmatto Ràjagahe kammante anusa¤¤àyamàno yena Gopaka-Moggallànassa bràhmaõassa kammanto yena àyasmà ânando ten' upasaükami, upasaükamitvà àyasmantà ânandena saddhiü sammodi sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantam nisinno kho Vassakàro bràhmaõo Magadhamahàmatto àyasmantam ânandam etad avoca: Kàya nu 'ttha, ânandam etarahi kathàya sannisinnà ti? Kà ca pana vo antaràkathà vippakatà ti? Idha maü, bràhmaõa, Gopaka-Moggallàno bràhmaõo idam àha: Atthi nu kho, bho ânanda,ekabhikkhu pi tehi dhammehi sabbena sabbam sabbathà sabbam samannàgato, yehi dhammehi samannàgato so bhavam Gotamo ahosi arahaü sammàsambuddho ti? Evaü vutte ahaü, bràhmaõa, Gopaka-Moggallànaü bràhmaõaü etad avoca: Na 'tthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi tehi dhammehi sabbena sabbam sabbathà sabbam samannàgato, yehi dhammehi samannàgato so Bhagavà ahosi arahaü sammàsambuddho. So hi, bràhmaõa, Bhagavà anuppannassa maggassa uppàdetà asa¤jàtassa maggassa sa¤jànetà, #<[page 009]># %< 1. 8. GOPAKAMOGGALLâNASUTTAý (108). 9>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ anakkhàtassa maggassa akkhàtà, magga¤¤å maggavidå maggakovido. Maggànugà ca pana etarahi sàvakà viharanti pacchà samannàgatà ti. -Ayaü kho no, bràhmaõa, Gopaka-Moggallànena bràhmaõena saddhiü antaràkathà vippakatà. Atha tvaü anuppatto ti. Atthi nu kho, bho ânanda, ekabhikkhu pi tena bhotà Gotamena ñhapito: Ayaü vo mam' accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü tumhe etarahi pañidhàveyyàthàti? Na 'tthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ñhapito: Ayaü vo mam' accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü mayaü etarahi pañidhàveyyàmàti. Atthi pana kho, ânanda, ekabhikkhu pi saüghena sammato sambahulehi therehi bhikkhåhi ñhapito: Ayaü no Bhagavato accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü tumhe etarahi pañidhàveyyàthàti? Na 'tthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi saüghena sammato sambahulehi therehi bhikkhåhi ñhapito: Ayaü no Bhagavato accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü mayaü etarahi pañidhàveyyàmàti. Evaü appañisaraõe ca pana, bho ânanda, ko hetu sàmaggiyà ti? Na kho mayaü, bràhmaõa, appañisaraõà; sappañisaraõà mayaü, bràhmaõa, dhammapañisaraõà ti. Atthi nu kho, bho ânanda, ekabhikkhu pi tena bhotà Gotamena ñhapito: Ayaü vo mam' accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü tumhe etarahi pañidhàveyyàthàti? -- Iti puññho samàno: Na 'tthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ñhapito: Ayaü vo mam' accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü mayaü etarahi pañidhàveyyàmàti vadesi. Atthi pana vo, bho ânanda, ekabhikkhu pi saüghena sammato sambahulehi therehi bhikkhåhi ñhapito: Ayaü no Bhagavato accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü tumhe etarahi patidhàveyyàthàti? -- Iti puññho samàno: Na 'tthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi saüghena sammato samabahulehi therehi bhikkhåhi ñhapito: #<[page 010]># %<10 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ayaü no Bhagavato accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü mayaü etarahi pañidhàveyyàmàti vadesi. Evaü appañisaraõe ca pana, bho ânanda, ko hetu sàmaggiyà ti? -- Iti puññho samàno: Na kho mayaü, bràhmaõa, appañisaraõà: sappañisaraõà mayaü, bràhmaõa, dhammapañisaraõà; ti vadesi. Imassa pana, bho ânanda, bhàsitassa kathaü attho daññhabbo ti? Atthi kho, bràhmaõa, tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena bhikkhånaü sikkhàpadaü pa¤¤attaü pàtimokkhaü uddiññhaü. Te mayaü tadahuposathe yàvatikà ekaü gàmakkhettaü upanissàya viharàma, te sabbe ekajjhaü sannipatàma, sannipatitvà yassa taü vattati, taü ajjhesàma. Tasmiü ce bha¤¤amàne hoti bhikkhussa àpatti hoti vãtikkamo, taü mayaü yathàdhammaü yathàsatthaü kàremàti. Na kira no bhavanto kàrenti; dhammo no {kàretãti}. Atthi nu kho, bho ânanda, ekabhikkhu pi yaü tumhe etarahi sakkarotha garukarotha mànetha påjetha, sakkatvà garukatvà upanissàya viharathàti? Atthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi yaü mayaü etarahi sakkaroma garukaroma mànema påjema, sakkatvà garukatvà upanissàya viharàmàti. Atthi nu kho, bho ânanda, ekabhikkhu pi tena bhotà Gotamena ñhapito: Ayaü vo mam' accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü tumhe etarahi pañidhàveyyàthàti? -- Iti puññho samàno: Na 'tthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena ñhapito: Ayaü vo mam' accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü mayaü etarahi pañidhàveyyàmàti vadesi. Atthi pana vo, bho ânanda, ekabhikkhu pi saüghena sammato sambahulehi therehi bhikkhåhi ñhapito: Ayaü no Bhagavato accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü tumhe etarahi pañidhàveyyàthàti? #<[page 011]># %< 1. 8. GOPAKAMOGGALLâNASUTTAý (108). 11>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ -- Iti puññho samàno: Na 'tthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi saüghena sammato sambahulehi therehi bhikkhåhi ñhapito: Ayaü no Bhagavato accayena pañisaraõaü bhavissatãti, yaü mayaü etarahi pañidhàveyyàmàti vadesi. Atthi nu kho, bho ânanda, ekabhikkhu pi yaü tumhe etarahi sakkarotha garukarotha mànetha påjetha, sakkatvà garukatvà upanissàya viharathàti? -- Iti puññho samàno: Atthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi yaü mayaü etarahi sakkaroma garukaroma mànema påjema, sakkatvà garukatvà upanissàya viharàmàti vadesi. Imassa pana, bho ânanda, bhàsitassa kathaü attho daññhabbo ti? Atthi kho, bràhmaõa, tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena dasa pasàdaniyà dhammà akkhàtà. Yasmiü no ime dhammà saüvijjanti, taü mayaü etarahi sakkaroma garukaroma mànema påjema, sakkatvà garukatvà upanissàya viharàma. Katame dasa? Idha, bràhmaõa, bhikkhu sãlavà hoti pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu. Bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo; ye te dhammà àdikalyàõà majjhimakalyàõà pariyosànakalyàõà sàtthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü abhivadanti, tathàråpà 'ssa dhammà bahussutà honti dhatà vacasà paricità manasànupekkhità diññhiyà suppañividdhà. Santuññho hoti cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrehi. Catunnaü jhànànaü àbhicetasikànaü diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã hoti akicchalàbhã akasiralàbhã, anekavihitaü iddhividhaü paccanubhoti. Eko pi hutvà bahudhà hoti, bahudhà pi hutvà eko hoti, àvibhàvaü tirobhàvaü tirokuóóaü tiropàkàraü tiropabbataü asajjamàno gacchati seyyathàpi àkàse, pañhaviyà pi ummujjanimmujjaü karoti seyyathàpi udake, udake pi abhijjamàno gacchati seyyathàpi pañhaviyaü, àkàse pi pallaïkena caïkamati seyyathàpi pakkhã sakuõo, #<[page 012]># %<12 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ ime pi candimasuriye evaü mahiddhike evaü mahànubhàve pàõinà parimasati parimajjati, yàva brahmalokà pi kàyena vasaü vatteti; dibbàya sotadhàtuyà visuddhàya atikkantamànusikàya ubho sadde suõàti dibbe ca mànuse ca ye dåre santike ca; parasattànaü parapuggalànaü cetasà ceto paricca pajànàti, -- saràgaü và cittaü: Saràgam cittan ti pajànàti, vãtaràgaü và cittaü: Vãtaràgaü cittan ti pajànàtã, sadosaü và cittam: Sadosaü cittan ti pajànàti, vãtadosaü và cittaü: Vãtadosaü cittan ti pajànàti, samohaü và cittaü: Samohaü cittan ti pajànàti, vãtamohaü và cittaü: Vãtamohaü cittan ti pajànàti, saükhittaü và cittaü: Saükhittaü cittan ti pajànàti, vikkhittaü và cittaü: Vikkhittaü cittan ti pajànàti, mahaggataü và cittaü: Mahaggataü cittan ti pajànàti, amahaggataü và cittaü: Amahaggataü cittan ti pajànàti, sa-uttaraü và cittaü: Sa-uttaraü cittan ti pajànàti, anuttaraü và cittaü: Anuttaraü cittan ti pajànàti, samàhitaü và cittaü: Samàhitaü cittan ti pajànàti, asamàhitaü và cittaü: Asamàhitaü cittan ti pajànàti, vimuttaü và cittaü: Vimuttaü cittan ti pajànàti, avimuttaü và cittaü: Avimuttaü cittan ti pajànàti. Anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü: Ekam pi jàtiü dve pi jàtiyo . . . anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne, hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte pajànàti. âsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññhe va dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati. Ime kho, bràhmaõa, tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena dasa pasàdaniyà dhammà akkhàtà. Yasmiü no ime dhammà saüvijjanti, taü mayaü etarahi sakkaroma garukaroma mànema påjema, sakkatvà garukatvà upanissàya viharàmàti. #<[page 013]># %< 1. 8. GOPAKAMOGGALLâNASUTTAý (108). 13>% Evaü vutte Vassakàro bràhmaõo Magadhamahàmatto Upanandaü senàpatiü àmantesi: Taü kim ma¤¤asi? Evaü, senàpati, yad' ime bhonto sakkàtabbaü sakkaronti, garukàtabbaü garukaronti, mànetabbaü mànenti, påjetabbaü påjenti, taggh' ime bhonto sakkàtabbaü sakkaronti garukàtabbaü garukaronti mànetabbaü mànenti påjetabbaü påjenti. Ima¤ ca hi te bhonto na sakkareyyuü na garukareyyuü, na màneyyuü na påjeyyuü, atha ki¤carahi te bhonto sakkareyyuü garukareyyuü màneyyuü påjeyyuü sakkatvà garukatvà upanissàya vihareyyun ti. Atha kho Vassakàro bràhmaõo Magadhamahàmatto àyasmantaü ânandaü etad avoca: Kahaü pana bhavaü ânando etarahi viharatãti? Veëuvane kho ahaü, bràhmaõa, etarahi viharàmãti. Kacci, bho ânanda, Veëuvanaü ramaõãya¤ c' eva appasadda¤ ca appanigghosa¤ ca vijanavàtaü manussaràhaseyyakaü pañisallànasàruppan ti? Taggha, bràhmaõa, Veëuvanaü ramaõãya¤ c' eva appasadda¤ ca appanigghosa¤ ca vijanavàtaü manussaràhaseyyakaü pañisallànasàruppaü, yathà taü tumhàdisehi rakkhehi gopakehãhi. Taggha, bho ânanda, Veëuvanaü ramaõãya¤ c' eva appasadda¤ ca appanigghosa¤ ca vijanavàtaü manussaràhaseyyakaü pañisallànasàruppaü yathà taü bhavantehi jhàyãbhi jhànasãlãbhi. Jhàyino c' eva bhavanto jhànasãlino ca. Ekamidàhaü, bho ânanda, samayaü so bhavaü Gotamo Vesàliyaü viharati Mahàvane Kåñàgàrasàlàyaü. Atha kho ahaü, bho ânanda, yena Mahàvanaü Kåñàgàrasàlà yena so bhavaü Gotamo ten' upasaükamiü. Tatra ca so bhavaü Gotamo anekapariyàyena jhànakathaü kathesi. Jhàyã c' eva so bhavaü Gotamo ahosi jhànasãlã ca; sabba¤ ca pana so bhavaü Gotamo jhànaü vaõõesãti. Na kho, bràhmaõa, so Bhagavà sabbaü jhànaü vaõõesi, nàpi so Bhagavà sabbaü jhànaü na vaõõesi. Kathaüråpa¤ ca, #<[page 014]># %<14 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ bràhmaõa, so Bhagavà jhànaü na vaõõesi? Idha, bràhmaõa, ekacco kàmaràgapariyuññhitena cetasà viharati kàmaràgaparetena, uppannassa ca kàmaràgassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti; so kàmaràgaü yeva antaraü karitvà jhàyati pajjhàyati nijjhayati apajjhàyati. Byàpàdapariyuññhitena cetasà viharati byàpàdaparetena, uppannassa ca byàpàdassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. So byàpàdaü yeva antaraü karitvà jhàyati pajjhàyati nijjhàyati apajjhàyati. Thãnamiddhapariyuññhitena cetasà viharati thãnamiddhaparetena, uppannassa ca thãnamiddhassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. So thãnamiddhaü yeva antaraü karitvà jhàyati pajjhàyati nijjhàyati apajjhàyati. Uddhaccakukkuccapariyuññhitena cetasà viharati uddhaccakukkuccaparetena, uppannassa ca uddhakukkuccassa nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. So uddhaccakukkuccaü yeva antaraü karitvà jhàyati pajjhàyati nijjhàyati apajjhàyati. Vicikicchàpariyuññhitena cetasà viharati vicikicchàparetena, uppannàya ca vicikicchàya nissaraõaü yathàbhåtaü nappajànàti. So vicikicchaü yeva antaraü karitvà jhàyati pajjhàyati nijjhàyati apajjhàyati. Evaråpaü kho, bràhmaõa, so Bhagavà jhànaü na vaõõesi. Kathaüråpa¤ ca, bràhmaõa, so Bhagavà jhànaü vaõõesi? Idha, bràhmaõa, bhikkhu vivicc' eva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamajjhànaü upasampajja viharati. Vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdhanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü, tatiyajjhànaü, catutthajjhànaü upasampajja viharati. Evaråpaü kho, bràhmaõa, so Bhagavà jhànaü vaõõesãti. Gàrayhaü kira, bho ânanda, bhavaü Gotamo jhànaü garahi, pàsaüsaü pasaüsi. Handa ca dàni mayaü, bho ânanda, gacchàma. Bahukiccà mayaü bahukaraõãyà ti. Yassa dàni tvaü, bràhmaõa, kàlaü ma¤¤asãti. #<[page 015]># %< 1.9. MAHâPUööAMASUTTAý (109). 15>% Atha kho Vassakàro bràhmaõo Magadhamahàmatto àyasmato ânandassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhày' àsanà pakkàmi. Atha kho Gopaka-Moggallàno bràhmaõo acirapakkante Vassakàre bràhmaõe Magadhamahàmatte àyasmantaü ânandaü etad avoca: Yan no mayaü bhavantaü ânandaü apucchimha, tan no bhavaü ânando na byàkàsãti. Api nu te, bràhmaõa, avocumha: Na 'tthi kho, bràhmaõa, ekabhikkhu pi tehi dhammehi sabbena sabbaü sabbathà sabbaü samannàgato yehi dhammehi samannàgato so Bhagavà ahosi arahaü sammàsambuddho? So hi, bràhmaõa, Bhagavà anuppannassa maggassa uppàdetà asa¤jàtassa maggassa sa¤jànetà anakkhàtassa maggassa akkhàtà magga¤¤å maggavidå maggakovido. Maggànugà ca pana etarahi sàvakà viharanti pacchà samannàgatà ti. GOPAKAMOGGALLâNASUTTAý AòòHAMAý. 109. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Pubbàràme Migàramàtu pàsàde. Tena kho pana samayena Bhagavà tadahu 'posathe pannarase puõõàya puõõamàya rattiyà bhikkhusaüghaparivuto abbhokàse nisinno hoti. Atha kho a¤¤ataro bhikkhu uññhày' àsanà ekaüsaü cãvaraü katvà yena Bhagavà ten' a¤jalim paõàmetvà Bhagavantaü etad avoca: Puccheyyàhaü, bhante, Bhagavantaü ki¤cid eva desaü, sace me Bhagavà okàsaü karoti pa¤hassa veyyàkaraõàyàti. Tena hi tvaü, bhikkhu, sake àsane nisãditvà puccha yad àkaïkhasãti. Atha kho so bhikkhu sake àsane nisãditvà Bhagavantaü etad avoca: Ime nu kho, bhante, pa¤c' upàdànakkhandhà, seyyathãdam #<[page 016]># %<16 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ -- råpåpàdànakkhandho vedanåpàdànakkhandho sa¤¤åpàdànakkhandho saükhàråpàdànakkhandho vi¤¤àõåpàdànakkhandho ti? Ime kho, bhikkhu, {pa¤c'} upàdànakkhandhà, seyyathãdaü -- råpåpàdànakkhandho vedanåpàdànakkhandho sa¤¤åpàdànakkhandho saükhàråpàdànakkhandho vi¤¤àõåpàdànakkhandho ti. Sàdhu bhante ti kho so bhikkhu Bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà Bhagavantaü uttariü pa¤haü apucchi: Ime pana, bhante, pa¤c' upàdànakkhandhà kiümålakà ti? Ime kho, bhikkhu, pa¤c' upàdànakkhandhà chandamålakà ti. Taü yeva nu kho, bhante, upàdànaü te pa¤c' upàdànakkhandhà? Udàhu a¤¤atara pa¤c' upàdànakkhandhehi upàdànan ti? Na kho, bhikkhu, taü yeva upàdànaü te pa¤c' upàdànakkhandhà, na pi a¤¤atra pa¤c' upàdànakkhandhehi upàdànaü. Yo kho, bhikkhu, pa¤c' upàdànakkhandhesu chandaràgo, taü tattha upàdànan ti. Siyà pana, bhante, pa¤c' upàdànakkhandhesu chandaràgavemattatà ti? Siyà bhikkhåti Bhagavà avoca: Idha, bhikkhu, ekaccassa evaü hoti: evaüråpo siyaü anàgatamaddhànaü, evaüvedano siyaü anàgatamaddhànaü, evaüsa¤¤o siyaü anàgatamaddhànaü, evaüsaükhàro siyaü anàgatamaddhànaü, evaüvi¤¤àõo siyàm anàgatamaddhànan ti. Evaü kho, bhikkhu, pa¤c' upàdànakkhandhesu chandaràgavemattatà ti. Kittàvatà pana, bhante, khandhànaü khandhàdhivacanaü hotãti? Yaü ki¤ci, bhikkhu, råpaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và, ayaü råpakkhandho. #<[page 017]># %< 1.9. MAHâPUööAMASUTTAý (109). 17>% Yà kàci vedanà atãtànàgatapaccuppannà ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikà và sukhumà và hãnà và paõãtà và yà dåre santike và, ayaü vedanàkkhandho. Yà kàci sa¤¤à atãtànàgatapaccuppannà . . . santike và, ayaü sa¤¤àkkhandho. Ye keci saükhàrà . . . santike và, ayaü saükhàrakkhandho. Yaü ki¤ci vi¤¤àõaü . . . santike và, ayaü vi¤¤àõakkhando. Ettàvatà kho, bhikkhu, khandhànaü khandhàdhivacanaü hotãti. Ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo råpakkhandhassa pa¤¤àpanàya? Ko hetu ko paccayo vedanàkkhandhassa pa¤¤àpanàya? Ko hetu ko paccayo sa¤¤àkkhandhassa pa¤¤àpanàya? Ko hetu ko paccayo saükhàrakkhandhassa pa¤¤àpanàya? Ko hetu ko paccayo vi¤¤àõakkhandhassa pa¤¤àpanàyàti? Cattàro kho, bhikkhu, {mahàbhåtà} hetu, cattàro mahàbhåtà paccayo råpakkhandhassa pa¤¤àpanàya. Phasso hetu phasso paccayo vedanàkkhandhassa pa¤¤àpanàya. Phasso hetu phasso paccayo sa¤¤àkkhandhassa pa¤¤àpanàya. Phasso hetu phasso paccayo saükhàrakkhandhassa pa¤¤àpanàya. Nàmaråpaü kho, bhikkhu, hetu nàmaråpaü paccayo vi¤¤àõakkhandhassa pa¤¤àpanàyàti. Kathaü pana, bhante, sakkàyadiññhi hotãti? Idha, bhikkhu, assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto, -- råpaü attato samanupassati, råpavantaü và attànaü, attani và råpaü, råpasmiü và attànaü; vedanaü attato samanupassati, vedanàvantaü và attànaü, attani và vedanaü, vedanàya và attànaü; sa¤¤aü attato samanupassati, sa¤¤àvantaü và attànaü, attani và sa¤¤aü, sa¤¤àya và attànaü: saükhàre attato samanupassati, saükhàravantaü và attànaü, attani và saükhàre, saükhàresu và attànaü; vi¤¤àõaü attato samanupassati, vi¤¤àõavantaü và attànaü, attani và vi¤¤àõaü, #<[page 018]># %<18 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ vi¤¤àõasmiü và attànaü. Evaü kho, bhikkhu, sakkàyadiññhi hotãti. Kathaü pana, bhante, sakkàyadiññhi na hotãti? Idha, bhikkhu, sutavà ariyasàvako ariyànaü dassàvã ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinãto sappurisànaü dassàvã sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinãto, -- na råpaü attato samanupassati, na råpavantaü và attànaü, nàttani và råpaü, na råpasmiü và attànaü; na vedanaü attato samanupassati, na vedanàvantaü . . . na vedanàya và attànaü; na sa¤¤aü . . . na sa¤¤àya và attànaü; na saükhàre . . . na saükhàresu và attànaü; na vi¤¤àõaü . . . na vi¤¤àõasmiü và attànaü. Evaü kho, bhikkhu, sakkàyadiññhi na hotãti. Ko nu kho, bhante, råpe assàdo ko àdãnavo kiü nissaraõaü? Ko vedanàya assàdo ko àdãnavo kiü nissaraõaü? Ko sa¤¤àya assàdo ko àdãnavo kiü nissaraõaü? Ko saükhàresu assàdo ko àdãnavo kiü nissaraõaü? Ko vi¤¤àõe assàdo ko àdãnavo kiü nissaraõan ti? Yaü kho, bhikkhu, råpaü pañicca uppajjati sukhaü somanassaü, ayaü råpe assàdo. Yaü råpaü aniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü, ayaü råpe àdãnavo. Yo råpe chandaràgavinayo chandaràgapahànaü, idaü råpe nissaraõaü. Yaü kho, bhikkhu, vedanaü pañicca -- pe -sa¤¤aü pañicca -- pe -- saükhàre pañicca -- pe -- vi¤¤àõaü pañicca uppajjati sukhaü somanassaü, ayaü vi¤¤àõe assàdo. Yaü vi¤¤àõaü aniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü, ayaü vi¤¤àõe àdãnavo. Yo vi¤¤àõe chandaràgavinayo chandaràgapahànaü, idaü vi¤¤àõe nissaraõan ti. Kathaü pana, bhante, jànato kathaü passato imasmi¤ ca savi¤¤àõake kàye bahiddhà ca sabbanimittesu ahaükàramamaükàramànànusayà na hontãti? Yaü ki¤ci, bhikkhu, råpaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và bahiddhà và oëàrikaü và sukhumaü và hãnaü và paõãtaü và yaü dåre santike và sabbaü råpaü: #<[page 019]># %< 1.9. MAHâPUööAMASUTTAý (109) 19>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ N' etaü mama, n' eso 'ham asmi, na me so attà ti, -- evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passati. Yà kàci vedanà --pe-yà kàci sa¤¤à --pe-- ye keci saükhàrà --pe-- yaü ki¤ci vi¤¤àõaü atãtànàgatapaccuppannaü . . . sabbaü vi¤¤àõaü; N' etaü . . . attà ti, -- evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passati. Evaü kho, bhikkhu, jànato evaü passato imasmi¤ ca savi¤¤àõake kàye bahiddhà ca sabbanimittesu ahaükàramamaükàramànànusayà na hontãti. Atha kho a¤¤atarassa bhikkhuno evaü cetaso parivitakko udapàdi: Iti kira, bho, råpaü anattà, vedanà anattà, sa¤¤à anattà, saükhàrà anattà, vi¤¤àõaü anattà, anattakatàni kammàni kam attànaü phusissantãti? Atha kho Bhagavà tassa bhikkhuno cetasà ceto parivitakkaü a¤¤àya bhikkhå àmantesi:-- òhànaü kho pan' etaü, bhikkhave, vijjati yaü idh' ekacco moghapuriso avidvà avijjàgato taõhàdhipateyyena cetasà Satthu sàsanaü atidhàvitabbaü ma¤¤eyya: Iti kira, bho, råpaü anattà, vedanà anattà sa¤¤à anattà saükhàrà anattà vi¤¤àõaü anattà anattakatàni kammàni kam attànaü phusissantãti? Pañicca vinãtà kho me tumhe, bhikkhave, tatra tatra tesu tesu dhammesu. Taü kim ma¤¤atha, bhikkhave? Råpaü niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. Yaü panàniccaü, dukkhaü và taü sukhaü và ti? Dukkhaü, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallan nu taü samanupassitaü: Etaü mama, eso 'ham asmi, eso me attà ti? No h' etaü, bhante. Taü kiü ma¤¤atha, bhikkhave? Vedanà --pe-- sa¤¤à -pe -- saükhàrà --pe-- vi¤¤àõaü niccaü và ti? Aniccaü, bhante. #<[page 020]># %<20 III. UPARIPAööâSAý.>% Yaü panàniccaü, dukkhaü và taü sukhaü và ti? Dukkhaü, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallan nu taü samanupassituü: Etaü mama, eso 'ham asmi, eso me attà ti? No h' etaü, bhante. Tasmàtiha, bhikkhave, yaü ki¤ci råpaü atãtànàgatapaccuppannaü ajjhattaü và . . . sabbaü råpaü: N' etaü . . . attà ti, -- evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Yà kàci vedanà, yà kàci sa¤¤à, ye keci saükhàra, yaü ki¤ci vi¤¤àõaü atãtànàgatapaccuppannaü . . . sabbaü vi¤¤àõaü: N' etaü . . . attà ti, -- evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Evaü passaü, bhikkhave, sutavà ariyasàvako råpasmiü nibbindati, vedanàya nibbindati, sa¤¤àya nibbindati, saükhàresu nibbindati, vi¤¤àõasmiü nibbindati; nibbindaü virajjati, viràgà vimuccati; vimuttasmiü vimuttam iti ¤àõaü hoti: Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü nàparaü itthattàyàti pajànàtãti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. Imasmiü kho pana veyyàkaraõasmiü bha¤¤amàne saññhimattànaü bhikkhånaü anupàdàya àsavehi cittàni vimucciüsåti. MAHâPUööAMASUTTAý2 NAVAMAý. 110. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Pubbàràme Migàramàtu pàsàde. Tena kho pana samayena Bhagavà tadahu 'posathe pannarase puõõàya puõõamàya rattiyà bhikkhusaüghaparivuto abbhokàse nisinno hoti. #<[page 021]># %< 1.10. CæìAPUööAMASASUTTAý (110) 21>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Atha kho Bhagavà tuõhãbhåtaü tuõhãbhutaü bhikkhusaüghaü anuviloketvà bhikkhå àmantesi:-- Jàneyya nu kho, bhikkhave, asappuriso asappurisaü: Asappuriso ayaü bhavan ti? No h' etaü, bhante. Sàdhu, bhikkhave; aññhànam etaü, bhikkhave, anavakàso yaü asappuriso asappurisaü jàneyya: Asappuriso ayaü bhavan ti. Jàneyya pana, bhikkhave, asappuriso sappurisaü: Sappuriso ayaü bhavan ti? No h' etaü, bhante. Sàdhu, bhikkhave; etam pi kho, bhikkhave, aññhànaü anavakàso yaü asappuriso sappurisaü jàneyya: Sappuriso ayaü bhavan ti. Asappuriso, bhikkhave, asaddhammasamannàgato hoti, asappurisabhattã hoti, asappurisacintã hoti, asappurisamantã hoti, asappurisavàco hoti, asappurisakammanto hoti, asappurisadiññhã hoti, asappurisadànaü deti. Katha¤ ca, bhikkhave, asappuriso asaddhammasamannàgato hoti? Idha, bhikkhave, asappuriso asaddho hoti, ahiriko hoti, anottappã hoti, appassuto hoti, kusãto hoti, muññhassatã hoti, duppa¤¤o hoti;-- evaü kho, bhikkhave, asappuriso asaddhammasamannàgato hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, asappuriso asappurisabhattã hoti? Idha, bhikkhave, asappurisassa ye te samaõabràhmaõà asaddhà ahirikà anottappino appassutà kusãtà muññhassatino duppa¤¤à, tyàssa mittà honti te sahàyà:-- evaü kho, bhikkhave, asappuriso asappurisabhattã hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, asappuriso asappurisacintã hoti? Idha, bhikkhave, asappuriso attabyàbàdhàya pi ceteti, parabyàbàdhàya pi ceteti, ubhayabyàbàdhàya pi ceteti;-- evaü kho, bhikkhave, asappuriso asappurisacintã hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, asappuriso asappurisamantã hoti? Idha, bhikkhave, asappuriso attabyàbàdhàya pi manteti, parabyàbàdhàya pi manteti, ubhayabyàbàdhàya pi manteti;-- #<[page 022]># %<22 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ evaü kho, bhikkhave, asappuriso asappurisamantã hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, asappuriso asappurisavàco hoti? Idha, bhikkhave, asappuriso musàvàdo hoti, pisuõàvàco hoti, pharusàvàco hoti, samphappalàpã hoti;-- evaü kho, bhikkhave, asappuriso asappurisavàco hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, asappuriso asappurisakammanto hoti? Idha, bhikkhave, asappuriso pàõàtipàtã hoti, adinnàdàyã hoti, kàmesu micchàcàrã hoti;-- evaü kho, bhikkhave, asappuriso asappurisakammanto hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, asappuriso asappurisadiññhã hoti? Idha, bhikkhave, asappuriso evaüdiññhã hoti: Na 'tthi dinnaü, na 'tthi yiññhaü, na 'tthi hutaü, na 'tthi sukañadukkañànaü kammànaü phalaü vipàko, na 'tthi ayaü loko, na 'tthi paro loko, na 'tthi màtà, na 'tthi pità, na 'tthi sattà opapàtikà, na 'tthi loke samaõabràhmaõà sammaggatà sammàpañipannà, ye ima¤ ca lokaü para¤ ca lokaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedentãti;-- evaü kho, bhikkhave, asappuriso asappurisadiññhã hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, asappuriso asappurisadànaü deti? Idha, bhikkhave, asappuriso asakkaccadànaü deti, asahatthà dànaü deti, acittikatvà dànaü deti, apaviddhaü dànaü deti, anàgamanadiññhiko dànaü deti;-- evaü kho, bhikkhave, asappuriso asappurisadànaü deti. Sa kho so, bhikkhave, asappuriso evaü asaddhammasamannàgato, evaü asappurisabhattã, evaü asappurisacintã, evaü asappurisamantã, evaü asappurisavàco, evaü asappurisakammanto, evaü asappurisadiññhã, evaü asappurisadànaü datvà kàyassa bhedà param maraõà yà asappurisànaü gati, tattha uppajjati. Kà ca, bhikkhave, asappurisànaü gati? -- Nirayo và tiracchànayoni và. Jàneyya nu kho, bhikkhave, sappuriso sappurisaü: Sappuriso ayaü bhavan ti? #<[page 023]># %< 1. 10. CæìAPUööAMASUTTAý (110). 23>% Evaü bhante. Sàdhu bhikkhave; ñhànam etaü, bhikkhave, vijjati yaü sappuriso sappurisaü jàneyya: Sappuriso ayaü bhavan ti. Jàneyya pana, bhikkhave, sappuriso asappurisaü: Asappuriso ayaü bhavan ti? Evaü bhante. Sàdhu, bhikkhave, etam pi kho, bhikkhave, ñhànaü vijjati yaü sappuriso asappurisaü jàneyya: Asappuriso ayaü bhavan ti. Sappuriso, bhikkhave, saddhammasamannàgato hoti, sappurisabhattã hoti, sappurisacintã hoti, sappurisamantã hoti, sappurisavàco hoti, sappurisakammanto hoti, sappurisadiññhã hoti, sappurisadànaü deti. Katha¤ ca, bhikkhave, sappuriso saddhammasamannàgato hoti? Idha, bhikkhave, sappuriso saddho hoti, hirimà hoti, ottappã hoti, bahussuto hoti, àraddhaviriyo hoti, upaññhitasatã hoti, pa¤¤avà hoti;-- evaü kho, bhikkhave, sappuriso saddhammasamannàgato hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sappuriso sappurisabhattã hoti? Idha, bhikkhave, sappurisassa ye te samaõabràhmaõà saddhà hirimanto ottappino bahussutà àraddhaviriyà upaññhitasatino pa¤¤avanto, tyàssa mittà honti te sahàyà honti;-- evaü kho, bhikkhave, sappuriso sappurisabhattã hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sappuriso sappurisacintã hoti? Idhà, bhikkhave, sappuriso n' ev' attabyàbàdhàya ceteti, na parabyàbàdhàya ceteti, na ubhayabyàbàdhàya ceteti; evaü kho, bhikkhave, sappuriso sappurisacintã hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sappuriso sappurisamantã hoti? Idha, bhikkhave, sappuriso n' ev' attabyàbàdhàya manteti, na parabyàbàdhàya manteti, na ubhayabyàbàdhàya manteti;-- evaü kho, bhikkhave, sappuriso sappurisamantã hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sappuriso sappurisavàco hoti? Idha, bhikkhave, sappuriso musàvàdà pañivirato hoti, pisuõàvàcàya pañivirato hoti, pharusàvàcàya pañivirato hoti, samphappalàpà pañivirato hoti;-- evaü kho, bhikkhave, sappuriso sappurisavàco hoti, Katha¤ ca, bhikkhave, sappuriso sappurisakammanto hoti? Idha, bhikkhave, sappuriso pàõàtipàtà pañivirato hoti, adinnàdànà pañivirato hoti, #<[page 024]># %<24 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti;-- evaü kho, bhikkhave, sappuriso sappurisakammanto hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sappuriso sappurisadiññhã hoti? Idha, bhikkhave, sappuriso evaüdiññhã hoti: Atthi dinnaü, atthi yiññhaü, atthi hutaü, atthi sukañadukkañànaü kammànaü phalaü vipàko, atthi ayaü loko, atthi paro loko, atthi màtà, atthi pità, atthi sattà opapàtikà, atthi loke samaõabràhmaõà sammaggatà sammàpañipannà ye ima¤ ca lokaü para¤ ca lokaü sayaü abhi¤¤à sacchikàtvà pavedentãti;-- evaü kho, bhikkhave, sappuriso sappurisadiññhã hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sappuriso sappurisadànaü deti? Idha, bhikkhave, sappuriso sakkaccadànaü deti sahatthà, cittikatvà dànaü deti, parisuddhaü dànaü deti, àgamanadiññhiko dànaü deti;-- evaü kho, bhikkhave, sappuriso sappurisadànaü deti. Sa kho so, bhikkhave, sappuriso evaü saddhammasamannàgato evaü sappurisabhattã evaü sappurisacintã evaü sappurisamantã evaü sappurisavàco evaü sappurisakammanto evaü sappurisadiññhã evaü sappurisadànaü datvà kàyassa bhedà param maraõà yà sappurisànaü gati, tattha uppajjati. Kà ca, bhikkhave, sappurisànaü gati? -Devamahattatà và manussamahattatà và ti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. CæìAPUööAMASUTTAý4 DASAMAý DEVADAHAVAGGO PAòHAMO. #<[page 025]># %< 2. 1. ANUPADASUTTAý (111). 25>% 111. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Paõóito, bhikkhave, Sàriputto; mahàpa¤¤o, bhikkhave,* Sàriputto; puthupa¤¤o, bhikkhave, Sàriputto; hàsupa¤¤o, bhikkhave, Sàriputto; javanapa¤¤o, bhikkhave, Sàriputto; tikkhapa¤¤o, bhikkhave, Sàriputto; nibbedhikapa¤¤o, bhikkhave, Sàriputto. Sàriputto bhikkhave, aóóhamàsaü anupadadhammavipassanaü vipassi. Tatr' idaü, bhikkhave, Sàriputtassa anupadahammavipassanàya hoti. Idha, bhikkhave, Sàriputto vivicc' eva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamajjhànaü upasampajja viharati. Ye ca pañhamajjhàne dhammà vitakko ca vicàro ca pãti ca sukha¤ ca cittekaggatà ca phasso vedanà sa¤¤à cetanà cittaü chando adhimokkho viriyaü sati upekhà manasikàro, tyàssa dhammà anupadavavatthità honti, tyàssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti. So evaü pajànàti: Evaü kira me dhammà ahutvà sambhonti, hutvà pativedentãti. So tesu dhammesu anupàyo anapàyo anissito apañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharati; So: Atthi uttariü nissaraõan ti pajànàti. Tabbahulikàrà atthi t' ev' assa hoti. Puna ca paraü, bhikkhave, Sàriputto vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü upasampajja viharati. #<[page 026]># %<26 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ye ca dutiyajjhàne dhammà ajjhattasampasàdo ca pãti ca sukha¤ ca {cittekaggatà} ca phasso vedanà sa¤¤à cetanà cittaü chando adhimokkho viriyaü sati upekhà manasikàro, tyàssa dhammà anupadavavatthità honti, tyàssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upàññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti. So evam pajànàti: Evaü kira 'me dhammà ahutvà sambhonti, hutvà pativedentãti. So tesu dhammesu anupàyo anapàyo anissito appañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharati. So: Atthi uttaraü nissaraõan ti pajànàti. Tabbahulikàrà atthi t' ev' assa hoti. Puna ca paraü, bhikkhave, Sàriputto pãtiyà ca viràgà upekhako ca viharati sato ca sampajàno sukha¤ ca kàyena pañisaüvedeti, yan taü ariyà àcikkhanti: Upekhako satimà sukhavihàrã ti, tatiyajjhànaü upasampajja viharati. Ye ca tatiyajjhàne dhammà upekhà ca sukha¤ ca sati ca sampaja¤¤a¤ ca {cittekaggatà} ca phasso vedanà sa¤¤à cetanà cittaü chando adhimokkho viriyaü upekhà manasikàro, tyàssa dhammà anupadavavatthità honti, tyàssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti. So evam pajànàti: Evaü kira 'me dhammà ahutvà sambhonti hutvà pativedentãti. So tesu dhammesu anupàyo anapàyo anissito appañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharati. So: Atthi uttariü nissaraõan ti pajànàti. Tabbahulikàrà atthi t' ev' assa hoti. Puna ca paraü, bhikkhave, Sàriputto sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbe va somanassadomanassànaü atthagamà adukkhamasukhaü upekhàsatipàrisuddhaü catutthajjhànaü upasampajja viharati. Ye ca catutthajjhàne dhammà upekhà adukkhamasukhà vedanà passi vedanà cetaso anàbhogo sati pàrisuddhi {cittekaggatà} ca phasso vedanà sa¤¤à cetanà cittaü chando adhimokkho viriyaü sati upekhà manasikàro, tyàssa dhammà anupadavavatthità honti, tyàssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti. #<[page 027]># %< 2.1. ANUPADASUTTAý (111) 27>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ So evaü pajànàti: Evaü kira 'me dhammà ahutvà sambhonti hutvà pativedentãti. So tesu dhammesu anupàyo anapàyo anissito appañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharati. So: Atthi uttariü nissaraõan ti pajànàti. Tabbahulikàrà atthi t' ev' assa hoti. 1 Puna ca paraü, bhikkhave, Sàriputto sabbaso råpasa¤¤ànaü samatikkamà pañighasa¤¤ànaü atthagamà nànattasa¤¤ànaü amanasikàrà: Ananto àkàso ti àkàsàna¤càyatanaü upasampajja viharati. Ye ca àkàsàna¤càyatane dhammà àkàsàna¤càyatanasa¤¤à ca {cittekaggatà} ca phasso ca vedanà sa¤¤à cetanà cittaü chando adhimokkho viriyaü sati upekhà manasikàro, tyàssa dhammà anupadavavatthità honti, tyàssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti. So evaü pajànàti: Evaü kira 'me dhammà ahutvà sambhonti, hutvà pativedentãti. So tesu dhammesu anupàyo anapàyo anissito appañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharati. So: Atthi uttariü nissaraõan ti pajànàti. Tabbahulikàrà atthi t' ev' assa hoti. Puna ca paraü, bhikkhave, Sàriputto sabbaso àkàsàna¤càyatanaü samatikkamà: Anantaü vi¤¤àõan ti vi¤¤àõa¤càyatanaü upasampajja viharati. Ye ca vi¤¤àõa¤càyatane dhammà vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤à ca {cittekaggatà} phasso vedanà sa¤¤à cetanà cittaü chando adhimokkho viriyaü sati upekhà manasikàro, tyàssa dhammà anupadavavatthità honti, tyàssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti. So evaü pajànàti: Evaü kira 'me dhammà ahutvà sambhonti hutvà pativedentãti. So tesu dhammesu anupàyo anapàyo anissito appañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharati. So: Atthi uttariü nissaraõan ti pajànàti. Tabbahulikàrà atthi t' ev' assa hoti. #<[page 028]># %<28 III. UPARIPAööâSAý.>% Puna ca paraü, bhikkhave, Sàriputto sabbaso vi¤¤àõa¤càyatanaü samatikkamà: Na 'tthi ki¤cãti àki¤ca¤¤àyatanaü upasampajja viharati. Ye ca àki¤ca¤¤àyatane dhammà àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤à ca {cittekaggatà} ca phasso vedanà sa¤¤à cetanà cittaü chando adhimokkho viriyaü sati upekhàmanasikàro, tyàssa dhammà anupadavavatthità honti, tyàssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti. So evaü pajànàti: Evaü kira 'me dhammà ahutvà sambhonti hutvà pativedentãti. So tesu dhammesu anupàyo anapàyo anissito appañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharati. So: Atthi uttariü nissaraõan ti pajànàti. Tabbahulikàrà atthi t' ev' assa hoti. Puna ca paraü, bhikkhave, Sàriputto sabbaso àki¤ca¤¤àyatanaü samatikkamà nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü upasampajja viharati. So tàya samàpattiyà sato vuññhahati. So tàya samàpattiyà sato vuññhahitvà ye dhammà atãtà niruddhà vipariõatà te dhamme samanupassati: Evaü kira 'me dhammà ahutvà sambhonti hutvà pativedentãti. So tesu dhammesu anupàyo anapàyo anissito appañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharati. So: Atthi uttariü nissaraõan ti pajànàti. Tabbahulikàrà atthi t' ev' assa hoti. Puna ca paraü, bhikkhave, Sàriputto sabbaso nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü samatikkamà sa¤¤àvedayitanirodhaü upasampajja viharati. Pa¤¤àya c' assa disvà àsavà parikkhãõà honti. So tàya samàpattiyà sato vuññhahati. So tàya samàpattiyà sato vuññhahitvà ye te dhammà atãtà niruddhà vipariõatà te dhamme samanupassati: Evaü kira 'me dhammà ahutvà sambhonti hutvà pativedentãti. So tesu dhammesu anupàyo anapàyo anissito appañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharati. So: Na 'tthi uttariü nissaraõan ti pajànàti. Tabbahulikàrà na 'tthi t' ev' assa hoti. Yaü kho taü, bhikkhave, sammà vadamàno vadeyya: Vasippatto pàramippatto ariyasmiü sãlasmiü, vasippatto pàramippatto ariyasmiü samàdhismiü, #<[page 029]># %< 2.2. CHABBISODHANASUTTAý (112). 29>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ vasippatto pàramippatto ariyàya sa¤¤àya, vasippatto pàramippatto ariyàya vimuttiyà ti, -- Sàriputtam eva taü sammà vadamàno vadeyya: Vasippatto pàramippatto ariyasmiü sãlasmiü, vasippatto pàramippatto ariyasmiü samàdhismiü, vasippatto pàramippatto ariyà pa¤¤àya, vasippatto {pàramippatto} ariyàya vimuttiyà ti. Yaü kho taü, bhikkhave, sammà vadamàno vadeyya: Bhagavato putto oraso mukhato jàto dhammajo dhammanimmito dhammadàyàdo no àmisadàyàdo ti, -- Sàriputtam eva taü sammà vadamàno vadeyya: Bhagavato putto oraso mukhato jàto dhammajo dhammanimmito dhammadàyàdo no àmisadàyàdo ti. Sàriputto, bhikkhave, Tathàgatena anuttaraü dhammacakkaü pavattitaü sammad eva anuppavattetãti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. ANUPADASUTTAý PAòHAMAý. 112. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Idha, bhikkhave, bhikkhu a¤¤aü byàkaroti: Khãõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nàparaü itthattàyàti pajànàmãti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno bhàsitaü n' eva abhinanditabbaü nappañikkositabbaü; anabhinanditvà appañikkositvà pa¤ho pucchitabbo: Cattàro 'me, àvuso, vohàrà tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sammad akkhàtà. Katame cattàro. Diññhe diññhavàdità, sute sutavàdità, mute mutavàdità, vi¤¤àte vi¤¤àtavàdità. #<[page 030]># %<30 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ime kho, àvuso, cattàro vohàrà tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sammad akkhàtà. Kathaü jànato pan' àyasmato kathaü passato imesu catusu vohàresu anupàdàya àsavehi cittaü vimuttan ti? Khãõàsavassa, bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraõãyassa ohitabhàrassa anuppattasadatthassa parikkhãõabhavasaüyojanassa sammada¤¤àvimuttassa ayam anudhammo hoti veyyàkaraõàya: Diññhe kho ahaü, àvuso anupàyo anapàyo anissito appañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharàmi; sute kho ahaü avuso --pe-- mute kho ahaü àvuso --pe-- vi¤¤àte kho ahaü, àvuso, anupàyo anapàyo anissito appañibaddho vippamutto visaüyutto vimariyàdikatena cetasà viharàmi. -- Evaü kho me, àvuso, jànato evaü passato imesu catusu vohàresu anupàdàya àsavehi cittaü vimuttan ti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno Sàdhåti bhàsitaü abhinanditabbaü anumoditabbaü; Sàdhåti bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uttariü pa¤ho pucchitabbo: Pa¤ca kho ime, àvuso, upàdànakkhandhà tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sammad akkhàta. Katame pa¤ca? Seyyathãdaü: råpåpàdànakkhandho vedanåpàdànakkhandho sa¤¤åpàdànakkhandho saükhàråpàdànakkhandho vi¤¤àõåpàdànakkhando; ime kho, àvuso, pa¤c' upàdànakkhandà tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sammad akkhàtà. Kathaü jànato pan' àyasmato kathaü passato imesu pa¤casu 'pàdànakkhandhesu anupàdàya àsavehi cittaü vimuttan ti? Khãõàsavassa, bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraõãyassa ohitabhàrassa anuppattasadatthassa parikkhãõabhavasaüyojanassa sammada¤¤àvimuttassas ayam anudhammo hoti veyyàkaraõàya:-- Råpaü kho ahaü, àvuso, abalaü viràgaü anassàsikaü viditvà ye råpe upàyupàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, #<[page 031]># %< 2.2. CHABBISODHANASUTTAý (112). 31>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà vimuttam me cittan ti pajànàmi; vedanaü kho ahaü àvuso --pe-- sa¤¤aü kho ahaü, àvuso -pe -- saükhàre kho ahaü, avuso --pe-- vi¤¤àõaü kho ahaü, àvuso, abalaü viràgaü anassàsikaü viditvà ye vi¤¤àõe upàyupàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà vimuttam me cittan ti pajànàmi. -- Evaü kho me, àvuso, jànato evaü passato imesu pa¤casu 'pàdànakkhandhesu anupàdàya àsavehi cittaü vimuttan ti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno Sàdhåti bhàsitaü abhinanditabbaü anumoditabbaü: Sàdhåti bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uttariü pa¤ho pucchitabbo: Cha -- y -imà, àvuso, dhàtuyo tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sammad akkhàtà. Katamà cha? Pañhavãdhàtu àpodhàtu tejodhàtu vàyodhàtu àkàsadhàtu vi¤¤àõadhàtu: imà kho, àvuso, cha dhàtuyo tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sammad akkhàtà. Kathaü jànato pan' àyasmato kathaü passato imàsu chasu dhàtusu anupàdàya àsavehi cittaü vimuttan ti? Khãõàsavassa, bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraõãyassa ohitabhàrassa anuppattasadatthassa parikkhãõabhavasaüyojanassa sammada¤¤àvimuttassa ayam anudhammo hoti veyyàkaraõàya: Pañhavãdhàtuü kho ahaü, àvuso, anattato upagacchiü, na ca pañhavãdhàtunissitaü attànaü; ye ca pañhavãdhàtunissità upàyupàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà vimuttaü me cittan ti pajànàmi. âpodhàtuü kho ahaü, àvuso --pe-- tejodhàtuü kho ahaü, àvuso --pe-- vàyodhàtuü kho ahaü, àvuso --pe-- àkàsadhàtuü kho ahaü, àvuso --pe-vi¤¤àõadhàtuü kho ahaü, àvuso, anattato upagacchiü, na ca vi¤¤àõadhàtunissitaü attànaü; ye ca vi¤¤àõadhàtunissità upàyupàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà vimuttaü me cittan ti pajànàmi. -- Evaü kho me, àvuso, jànato evaü passato imàsu chasu dhàtusu anupàdàya àsavehi cittaü vimuttan ti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno Sàdhåti bhàsitaü abhinanditabbaü anumoditabbaü; #<[page 032]># %<32 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Sàdhåti bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uttariü pa¤ho pucchitabbo: Cha kho pan' imàni, àvuso, ajjhattikàni bàhiràni àyatanàni tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sammad akkhàtàni. Katamàni cha? -- Cakkhu c' eva råpà ca, sotaü ca saddà ca, ghànaü ca gandhà ca, jivhà ca rasà ca, kàyo ca phoññhabbà ca, mano ca dhammà ca;-- imàni kho, àvuso, cha ajjhattikàni bàhiràni àyatanàni tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena sammad akkhàtàni. Kathaü jànato pan' àyasmato kathaü passato imesu chasu ajjhattikabàhiresu àyatanesu anupàdàya àsavehi cittaü vimuttan ti? Khãõàsavassa, bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraõãyassa ohitabhàrassa anuppattasadatthassa parikkhãõabhavasaüyojanassa sammada¤¤àvimuttassa ayam anudhammo hoti veyyàkaraõàya: Cakkhusmiü, àvuso, råpe cakkhuvi¤¤àõe cakkhuvi¤¤àõavi¤¤àtabbesu dhammesu yo chando yo ràgo yà nandã yà taõhà, ye upàyupàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà vimuttam me cittan ti pajànàmi. Sotasmiü, àvuso, sadde sotavi¤¤àõe; ghànasmiü, àvuso, gandhe ghànavi¤¤àõe; jivhàya, àvuso, rase jivhàvi¤¤àõe; kàyasmiü, àvuso, phoññhabbe kàyavi¤¤àõe; manasmiü, àvuso, dhamme manovi¤¤àõe manovi¤¤àõavi¤¤àtabbesu dhammesu yo chando yo ràgo yà nandã yà taõhà, ye upàyupàdànà cetaso adhiññhànàbhinivesànusayà, tesaü khayà viràgà nirodhà càgà pañinissaggà vimuttam me cittan ti pajànàmi. -- Evaü kho me, àvuso, jànato evaü passato imesu chasu ajjhattikabàhiresu àyatanesu anupàdàya àsavehi cittaü vimuttan ti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno Sàdhåti bhàsitaü abhinanditabbaü anumoditabbaü; Sàdhåti bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uttariü pa¤ho pucchitabbo: Kathaü jànato pan' àyasmato kathaü passato imasmiü ca savi¤¤àõake kàye bahiddhà ca sabbanimittesu ahiükàramamiükàramànànusayà susamåhatà ti? #<[page 033]># %< 2.2. CHABBISODHANASUTTAý (112.) 33>% Khãõàsavassa, bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraõãyassa ohitabhàrassa anuppattasadatthassa parikkhãõabhavasaüyojanassa sammada¤¤àvimuttassa ayam anudhammo hoti veyyàkaraõàya:-- Pubbe kho ahaü, àvuso, agàriyabhåto samàno aviddasu ahosiü; tassa me Tathàgato và Tathàgatasàvako và dhammaü desesi; tàhaü dhammaü sutvà Tathàgate saddhaü pañilabhiü; so tena saddhàpañilàbhena samannàgato iti pañisa¤cikkhim:-- Sambàdho gharàvàso rajàpatho, abbhokàso pabbajjà; nayidaü sukaraü agàraü ajjhàvasatà ekantaparipuõõaü ekantaparisuddhaü saükhalikhitaü brahmacariyaü carituü; yannånàhaü kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajeyyan ti. So kho ahaü, àvuso, aparena samayena appaü và bhogakkhandhaü pahàya mahantaü và bhogakkhandhaü pahàya, appaü và ¤àtiparivaññaü pahàya mahantaü và ¤àtiparivaññaü pahàya, kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajiü. So evaü pabbajito samàno bhikkhånaü sikkhàsàjãvasamàpanno pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato ahosiü, nihitadaõóo ninitasattho lajjã dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã vihàsim. {Adinnàdànaü} pahàya adinnàdànà pañivirato ahosiü dinnàdàyã dinnapàñikaïkhã athenena sucibhåtena attanà vihàsiü. Abrahmacariyaü pahàya brahmacàrã ahosiü àràcàrã, virato methunà gàmadhammà. Musàvàdaü pahàya musàvàdà pañivirato ahosiü saccavàdã saccasandho theto paccayiko avisaüvàdako lokassa. Pisuõaü vàcaü pahàya pisuõàya vàcàya pañivirato ahosiü, ito sutvà na amutra akkhàtà imesaü bhedàya, amutra và sutvà na imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya; iti bhinnànaü và sandhàtà, sahitànaü và anuppadàtà, samaggàràmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vàcaü bhàsità ahosiü. Pharusaü vàcaü pahàya pharusàya vàcàya pañivirato ahosiü, yà sà vàcà nelà kaõõasukhà pemanãyà hadayaïgamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà tathàråpiü vàcaü bhàsità ahosiü. #<[page 034]># %<34 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Samphappalàpaü pahàya samphappalàpà pañivirato ahosiü, kàlavàdã bhåtavàdã atthavàdã dhammavàdã vinayavàdã, nidhànavatiü vàcaü bhàsità ahosiü kàlena sàpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü. So bãjagàmabhåtagàmasamàrambhà pañivirato ahosiü. Ekabhattiko ahosiü rattåparato, pañivirato vikàlabhojanà. Naccagãtavàditavisåkadassanà pañivirato ahosim. Màlàgandhavilepanadhàraõamaõóanavibhåsanaññhànà pañivirato ahosiü. Uccàsayanamahàsayanà pañivirato ahosiü. Jàtaråparajatapañiggahaõà pañivirato ahosiü. âmakadha¤¤apañiggahaõà pañivirato ahosiü. âmakamaüsapañiggahaõà pañivirato ahosiü. Itthikumàrikapañiggahaõà pañivirato ahosiü. Dàsidàsapañiggahaõà pañivirato ahosiü. Ajeëakapañiggahaõà pañivirato ahosiü. Kukkuñasåkarapañiggahaõà pañivirato ahosiü. Hatthigavàssavaëavàpañiggahaõà pañivirato ahosiü. Khettavatthupañiggahaõà pañivirato ahosiü. Dåteyyapahiõagamanànuyogà pañivirato ahosiü. Kayavikkayà pañivirato ahosiü. Tulàkåñakaüsakåñamànakåñà pañivirato ahosiü. Ukkoñanava¤cananikatisàciyogà pañivirato ahosiü. Chedanavadhabandhanaviparàmosa -- àlopasahasàkàrà pañivirato ahosiü. So santuññho ahosiü kàyaparihàrikena cãvarena kucchiparihàrikena piõóapàtena, yena yen' eva pakkamiü samàdày' eva pakkamiü. Seyyathàpi nàma pakkhã sakuõo yena yen' eva óeti sapattabhàro va óeti, evam eva kho ahaü, àvuso, santuññho ahosiü kàyaparihàrikena cãvarena kucchiparihàrikena piõóapàtena, yena yen' eva pakkamiü, samàdày' eva pakkamiü. So iminà ariyena sãlakkhandhena samannàgato ajjhattaü anavajjasukhaü pañisaüvedesiü. So cakkhunà råpaü disvà na nimittaggàhã ahosiü nànubya¤janaggàhã. Yato 'dhikaraõam enaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjiü, #<[page 035]># %< 2.2 CHABBISODHANASUTTAý (112). 35>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ rakkhiü cakkhundriyaü, cakkhundriye saüvaraü àpajjiü. Sotena saddaü sutvà -- pe -- ghànena gandhaü ghàyitvà --pe-- jivhàya rasaü sàyitvà --pe-- kàyena phoññhabbaü phusitvà --pe-- manasà dhammaü vi¤¤àya na nimittaggàhã ahosiü nànubya¤janaggàhã. Yato 'dhikaraõam enaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyuü, tassa saüvaràya pañipajjiü, rakkhiü manindriyam, manindriye saüvaraü àpajjiü. So iminà ariyena indriyasaüvarena samannàgato ajjhattaü abyàsekasukhaü pañisaüvedesiü. So abhikkante pañikkante sampajànakàrã ahosiü, àlokite vilokite sampajànakàrã ahosiü, sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã ahosiü, saüghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã ahosiü, asite pãte khàyite sàyite sampajànakàrã ahosiü, uccàrapassàvakamme sampajànakàrã ahosiü, gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã ahosiü. So iminà ca ariyena sãlakkhandhena samannàgato iminà ca ariyena indriyasaüvarena samannàgato iminà ca ariyena satisampaja¤¤ena samannàgato vivittaü senàsanaü bhajiü ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. So pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto nisãdiü pallaïkaü àbhujitvà, ujuü kàyaü paõidhàya, parimukhaü satiü upaññhapetvà. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà vihàsiü, abhijjhàya cittaü parisodhesiü, byàpàdapadosaü pahàya abyàpannacitto vihàsiü sabbapàõabhåtahitànukampã, byàpàdapadosà cittaü parisodhesiü; thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho vihàsiü àlokasa¤¤ã sato sampajàno, thãnamiddhà cittaü parisodhesiü; uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato vihàsiü ajjhattaü våpasantacitto, uddhaccakukkuccà cittaü parisodhesiü; vicikiccham pahàya tiõõavicikiccho vihàsiü akathaükathã, kusalesu dhammesu vicikicchàya cittaü parisodhesiü. #<[page 036]># %<36 III. UPARIPAööâSAý.>% Ime pa¤ca nãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe vivicc' eva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamajjhànaü upasampajja vihàsiü. Vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü, avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü upasampajja vihàsiü. Pãtiyà ca viràgà ca upekhako ca vihàsiü, sato ca sampajàno sukka¤ ca kàyena pañisaüvedesiü, yan taü ariyà àcikkhanti: Upekhako satimà sukhavihàrã ti tatiyajjhànaü upasampajja vihàsiü. Sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbe va somanassadomanassànaü atthagamà adukkhamasukhaü upekhàsatipàrisuddhiü catutthajjhànaü upasampajja vihàsiü. Evaü samàhite citte parisuddhe pariyodàte anaïgaõe vigatåpakkilese mudubhåte kammaniye ñhite àõa¤jappatte àsavànaü khaya¤àõàya cittaü abhininnàmesiü. So: Idaü dukkhan ti yathàbhåtaü abbha¤¤àsiü; Ayaü dukkhasamudayo ti yathàbhåtaü abbha¤¤àsiü; Ayaü dukkhanirodho ti yathàbhåtaü abbha¤¤àsiü; Ayaü dukkhanirodhagàminã pañipadà ti yathàbhåtaü abbha¤¤àsiü; Ime àsavà ti yathàbhåtaü abbha¤¤àsiü; Ayaü àsavasamudayo ti yathàbhåtaü abbha¤¤àsiü; Ayaü àsavanirodho ti yathàbhåtaü abbha¤¤àsiü; Ayaü àsavanirodhagàminã pañipadà ti yathàbhåtaü abbha¤¤àsiü. Tassa me evaü jànato evaü passato kàmàsavà pi cittaü vimuccittha, bhavàsavà pi cittaü vimuccittha, avijjàsavà pi cittaü vimuccittha, vimuttasmiü vimuttam iti ¤àõaü ahosi: khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti abbha¤¤àsiü. Evaü kho me, àvuso, jànato evaü passato imasmiü ca savi¤¤àõake kàye bahiddhà ca sabbanimittesu ahiükàramamiükàramànànusayà susamåhatà ti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno Sàdhåti bhàsitaü abhinanditabbaü anumoditabbaü; Sàdhåti bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà evam assa vacanãyo: Làbhà no, àvuso, suladdhaü no, #<[page 037]># %< 2.3. SAPPURISASUTTAý (113). 37>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ àvuso, ye mayaü àyasmantaü tàdisaü brahmacàriü passàmàti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. CHABBISODHANASUTTAý2 DUTIYAý. 113. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Sappurisadhamma¤ ca vo, bhikkhave, desissami asappurisadhamma¤ ca. Taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmãti. Evam bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Katamo ca, bhikkhave, sappurisadhammo? Idha, bhikkhave, asappuriso uccà kulà pabbajito hoti. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi uccà kulà pabbajito; ime pan' a¤¤e bhikkhå na uccà kulà pabbajità ti. So tàya uccàkulãnatàya attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Na kho uccàkulãnatàya lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti; no ce pi uccà kulà pabbajito hoti, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, #<[page 038]># %<38 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tàya uccàkulãnatàya n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayaü, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso mahàkulà pabbajito hoti -- pe -- heññhimanayena vitthàretabbaü --; mahàbhogakulà pabbajito hoti; uëàrabhogakulà pabbajito hoti. So iti pañisa¤cikkhanti: Ahaü kho 'mhi uëàrabhogakulà pabbajito; ime pan' a¤¤e bhikkhå na uëàrabhogakulà pabbajità ti. So tàya uëàrabhogatàya attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayaü, pi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave iti, pañisa¤cikkhati: Na kho uëàrabhogatàya lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti; no ce pi uëàrabhogakulà pabbajito hoti, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, so tattha pujjo so tattha pàsaüsoti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tàya uëàrabhogatàya n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso ¤àto hoti yasassã. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho ' mhi ¤àto yasassã, ime pan' a¤¤e bhikkhå appa¤¤àtà appesakkhà ti. So tena ¤àtattena attàn" ukkaüseti param vamheti. Ayam pi, bhikkhave, assappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave,iti pañisa¤cikkhati: Na kho ¤àtattena lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti; no ce pi ¤àto hoti yasassã, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tena ¤àtattena n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayaü pi, bhikkhave, sappurisadhammo. #<[page 039]># %< 2. 3. SAPPURISASUTTAý (113). 39>% Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso làbhã hoti cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrànaü. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi làbhã cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrànaü, ime pan' a¤¤e bhikkhå na làbhino cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrànan ti. So tena làbhena attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Na kho làbhena lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti, no ce pi làbhã hoti cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrànaü, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tena làbhena n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso bahussuto hoti. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi bahussuto, ime pan' a¤¤e bhikkhå na bahussutà ti. So tena bàhusaccena attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Na kho bàhusaccena lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti, no ce pi bahussuto hoti, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tena bàhusaccena n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso vinayadharo hoti. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi vinayadharo, ime pan' a¤¤e bhikkhå na vinayadharà ti. So tena vinayadharattena attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Na kho vinayadharattena lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, #<[page 040]># %<40 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà va parikkhayaü gacchanti, no ce pi vinayadharo hoti, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tena vinayadharattena n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso dhammakathiko hoti. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi dhammakathiko, ime pan' a¤¤e bhikkhå na dhammakathikà ti. So tena dhammakathikattena attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Na kho dhammakathikattena lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti; no ce pi dhammakathiko hoti, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tena dhammakathikattena n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso àra¤¤ako hoti. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi àra¤¤ako, ime pan' a¤¤e bhikkhå na àra¤¤akà ti. So tena àra¤¤akattena attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Na kho àra¤¤akattena lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti; no ce pi àra¤¤ako hoti, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tena àra¤¤akattena n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso paüsukåliko hoti. #<[page 041]># %< 2.3. SAPPURISASUTTAý (113). 41>% So iti pañisa¤cikkhati: Aham kho 'mhi paüsukåliko, ime pan' a¤¤e bhikkhå na paüsukålikà ti. So tena paüsukålikattena attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Na kho paüsukålikattena lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti; no ce pi paüsukåliko hoti, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tena paüsukålikattena n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso piõóapàtiko hoti. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi piõóapàtiko, ime pan' a¤¤e bhikkhå na piõóapàtikà ti. So tena piõóapàtikattena attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Na kho piõóapàtikattena lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti; no ce pi piõóapàtiko hoti, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tena piõóapàtikattena n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso rukkhamåliko hoti. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi rukkhamåliko, ime pan' a¤¤e bhikkhå na rukkhamålikà ti. So tena rukkhamålikattena attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Na kho rukkhamålikattena lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti; no ce pi rukkhamåliko hoti, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàri, so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tena rukkhamålikattena n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. #<[page 042]># %<42 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso sosàniko hoti -pe -- abbhokàsiko hoti --pe-- nesajjiko hoti --pe-- yathàsanthatiko hoti --pe-- ekàsaniko hoti. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi ekàsaniko, ime pan' a¤¤e bhikkhå na ekàsanikà ti. So tena ekàsanikattena attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Na kho ekàsanikattena lobhadhammà và parikkhayaü gacchanti, dosadhammà và parikkhayaü gacchanti, mohadhammà và parikkhayaü gacchanti; no ce pi ekàsaniko hoti, so ca hoti dhammànudhammapañipanno sàmãcipañipanno anudhammacàrã, so tattha pujjo so tattha pàsaüso ti. So pañipadaü yeva antaraü karitvà tena ekàsanikattena n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso vivicc' eva kàmehi vivicc' akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamajjhànaü upasampajja viharati. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi pañhamajjhànasamàpattiyà làbhã, ime pan' a¤¤e bhikkhå na pañhamajjhànasamàpattiyà làbhino ti. So tàya pañhamajjhànasamàpattiyà attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti {patisa¤cikkhati}: Pañhamajjhànasamàpattiyà pi kho atammayatà vuttà Bhagavatà; yena yena hi ma¤¤anti tato taü hoti a¤¤athà ti. So atammayataü yeva antaraü karitvà tàya pañhamajjhànasamàpattiyà n' eva attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. #<[page 043]># %< 2.3. SAPPURISASUTTAý (113). 43>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü -- tatiyajjhànaü -- catutthajjhànaü upasampajja viharati. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi catutthajjhànasamàpattiyà làbhã, ime pan' a¤¤e bhikkhå catutthajjhànasamàpattiyà na làbhino ti. So tàya catutthajjhànasamàpattiyà attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Catutthajjhànasamàpattiyà pi kho atammayatà vuttà Bhagavatà: yena yena hi ma¤¤anti tato taü hoti a¤¤athà ti. So atammayataü yeva antaraü karitvà tàya catutthajjhànasamàpattiyà n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso råpasa¤¤ànaü samatikkamà pañighasa¤¤ànaü atthagamà nànattasa¤¤ànaü amanasikàrà: Ananto àkàso ti àkàsàna¤càyatanaü upasampajja viharati. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi àkàsàna¤càyatanasamàpattiyà làbhã, ime pan' a¤¤e bhikkhå àkàsàna¤càyatanasamàpattiyà na làbhino ti. So tàya àkàsàna¤càyatanasamàpattiyà attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: âkàsàna¤càyatanasamàpattiyà pi kho atammayatà vuttà Bhagavatà; yena yena hi ma¤¤anti tato taü hoti a¤¤athà ti. So atammayataü yeva antaraü karitvà tàya àkàsàna¤càyatanasamàpattiyà n' ev' attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso àkàsàna¤càyatanaü samatikkamà: Anantaü vi¤¤àõan ti vi¤¤àõa¤càyatanaü upasampajja viharati. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi vi¤¤àõa¤càyatanasamàpattiyà làbhã, ime pan' a¤¤e bhikkhå vi¤¤àõa¤càyatanasamàpattiyà na làbhino ti. #<[page 044]># %<44 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ So tàya vi¤¤àõa¤càyatanasamàpattiyà attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Vi¤¤àõa¤càyatanasamàpattiyà pi kho atammayatà vuttà Bhagavatà; yena yena hi ma¤¤anti tato taü hoti annathà ti. So atammayataü yeva antaraü karitvà tàya vi¤¤àõa¤càyatanasamàpattiyà n' eva attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso sabbaso vi¤¤àõa¤càyatanaü samatikkamà: Na 'tthi ki¤cãti àki¤ca¤¤àyatanaü upasampajja viharati. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi àki¤ca¤¤àyatanasamàpattiyà labhã, ime pan' a¤¤e bhikkhå àki¤ca¤¤àyatanasamàpattiyà na làbhino ti. So tàya àki¤ca¤¤àyatanasamàpattiyà attàn' ukkaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: âki¤ca¤¤àyatanasamàpattiyà pi kho atammayatà vuttà Bhagavatà; yena yena hi ma¤¤anti tato taü hoti a¤¤athà ti. So atammayataü yeva antaraü karitvà tàya àki¤ca¤¤àyatanasamàpattiyà n' eva attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraü, bhikkhave, asappuriso àki¤ca¤¤àyatanaü samatikkamà nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü upasampajja viharati. So iti pañisa¤cikkhati: Ahaü kho 'mhi nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasamàpattiyà làbhã, ime pan' a¤¤e bhikkhå nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasamàpattiyà na làbhino ti. so tàya nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasamàpattiyà attàn' ukaüseti paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti pañisa¤cikkhati: Nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasamàpattiyà pi kho atammayatà vuttà Bhagavatà; yena yena hi ma¤¤anti tato taü hoti a¤¤athà ti. So atammayataü yeva antaraü karitvà tàya nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasamàpattiyà n' eva attàn' ukkaüseti na paraü vambheti. Ayam pi, bhikkhave, sappurisadhammo. #<[page 045]># %< 2.4. SEVITABBA-ASEVITABBASUTTAý (114) 45>% Puna ca paraü, bhikkhave; sappuriso sabbaso nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü samatikkamà sa¤¤àvedayitanirodhaü upasampajja viharati, pa¤¤àya c' assa disvà àsavà parikkhayàpenti. Ayam pi, bhikkhave, bhikkhu na ki¤ci ma¤¤ati, na kuhi¤ci ma¤¤ati, na kenaci ma¤¤atãti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. SAPPURISASUTTAý TATIYAý. 114. 2 Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthi yaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Sevitabbàsevitabbaü vo, bhikkhave, dhammapariyàyaü desissàmi. Taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmãti. Evam bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosum. Bhagavà etad avoca: Kàyasamàcàraü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbaü pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü kàyasamàcàraü; vacãsamàcàraü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü vacãsamàcàraü; manosamàcàraü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü manosamàcàraü; cittuppàdaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü cittuppàdaü. #<[page 046]># %<46 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Sa¤¤àpañilàbhaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü sa¤¤àpañilàbhaü. Diññhipañilàbhaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü diññhipañilàbhaü. Attabhàvapañilàbhaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü attabhàvapañilàbhan ti. Evaü vutte àyasmà Sàriputto Bhagavantaü etad avoca: Imassa kho ahaü, bhante, Bhagavatà saükhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmi:-- "Kàyasamàcàraü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü kàyasamàcàran ti" -- iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpam, bhante, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo kàyasamàcàro na sevitabbo. Yathàråpa¤ ca kho, bhante, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo kàyasamàcàro sevitabbo. Kathaüråpaü, bhante, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti? Idha, bhante, ekacco pàõàtipàtã hoti, luddo lohitapàõã hatapahate niviññho adayàpanno pàõabhåtesu. Adinnàdàyi kho pana hoti; yan taü parassa paravittåpakaraõaü gàmagataü và ara¤¤agataü và, taü adinnaü theyyasaükhàtaü àdàtà hoti. Kàmesu micchàcàrã kho pana hoti, yà tà màturakkhità piturakkhità bhàturakkhità bhaginirakkhità ¤àtirakkhità sassàmikà saparidaõóà antamaso màlàguëaparikkhittà pi, tathàråpàsu càrittaü àpajjità hoti. Evaråpaü, bhante, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti. #<[page 047]># %< 2.4. SEVITABBA-ASEVITABBASUTTAý (114.) 47>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Kathaüråpaü, bhante, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti? Idha, bhante, ekacco pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti, nihitadaõóo nihitasattho lajjã dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati. Adinnàdànaü pahàya adinnàdànà pañivirato hoti; yan taü parassa paravittåpakaraõaü gàmagataü và ara¤¤agataü và taü adinnaü theyyasaükhàtaü na àdàtà hoti. Kàmesu micchàcàraü pahàya kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti, yà tà màturakkhità piturakkhità bhàturakkhità bhaginirakkhità ¤àtirakkhità sassàmikà saparidaõóà antamaso màlàguëaparikkhittà pi, tathàråpàsu càrittaü na àpajjità hoti. Evaråpaü, bhante, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti. "Kàyasamàcàraü, {p' ahaü}, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü kàyasamàcàran ti" iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. "Vacãsamàcàraü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü vacãsamàcàran ti" iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo vacãsamàcàro na sevitabbo. Yathàråpa¤ ca kho, bhante, vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo vacãsamàcàro sevitabbo. Kathaüråpaü, bhante, vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti? Idha, bhante ekacco musàvàdã hoti sabhàgato và parisàgato và ¤àtimajjhagato và pågamajjhagato và ràjakulamajjhagato và abhinãto sakkhã puññho: #<[page 048]># %<48 III.UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Evam bho purisa yaü jànàsi taü vadehãti. So ajànaü và àha Jànàmãti, jànaü và àha Na jànàmãti; apassaü và àha Passàmãti, passaü và àha Na passàmãti, iti attahetu và parahetu và àmisaki¤cikkhahetu và sampajànamusà bhàsità hoti. Pisuõàvàco kho pana hoti, ito sutvà amutra akkhàtà imesaü bhedàya, amutra và sutvà imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya, iti samaggànaü và bhettà bhinnànaü và anuppàdàtà vaggàràmo vaggarato vagganandã vaggakaraõiü vàcaü bhàsità hoti. Pharusavàco kho pana hoti; yà sà vàcà aõóakà kakkasà parakañukà paràbhisajjanã kodhasàmantà asamàdhisaüvattanikà, tathàråpiü vàcaü bhàsità hoti. Samphappalàpã kho pana hoti akàlavàdã abhåtavàdã anatthavàdã adhammavàdã avinayavàdã, aniddhànavatiü vàcaü bhàsità akàlena anapadesaü apariyantavatiü anatthasaühitaü. -- evaråpaü, bhante, vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaddhanti kusalà dhammà parihàyanti. Kathaüråpaü, bhante, vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti? Idha, bhante, ekacco musàvàdam pahàya musàvàdà pañivirato hoti sabhàgato và parisàgato và ¤àtimajjhagato và pågamajjhagato và ràjakulamajjhagato và abhinãto sakkhã puññho: Evam bho purisa, ya¤ jànàsi taü vadehãti; so ajànaü và àha Na jànàmãti, jànaü và àha Na jànàmãti, apassaü và àha Na passàmãti, passaü và àha Passàmãti; #<[page 049]># %< 2.4. SEVITABBA-ASEVITABBASUTTAý (114.) 49>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ iti attahetu và parahetu và àmisaki¤cikkhahetu và na sampajànamusà bhàsità hoti. Pisuõaü vàcaü pahàya pisuõàya vàcàya pañivirato hoti; ito sutvà na amutra akkhàtà imesaü bhedàya, amutra và sutvà na imesaü akkhàtà amåsaü bhedàya; iti bhinnànaü và sandhàtà sahitànaü và anuppadàtà samaggàràmo samaggarato samagganandã samaggakaraõiü vàcam bhàsità hoti. Pharusaü vàcaü pahàya pharusàya vàcàya pañivirato hoti; yà sà vàcà nelà kaõõasukhà pemanãyà hadayaügamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà tathàråpiü vàcam bhàsità hoti. Samphappalàpaü pahàya samphappalàpà pañivirato hoti; kàlavàdã bhåtavàdã atthavàdã dhammavàdã vinayavàdã nidhànavatiü vàcaü bhàsità kàlena sàpadesaü pariyantavatiü atthasaühitaü. Evaråpaü. bhante, vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti. "Vacãsamàcàraü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ c' ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü vacãsamàcàran ti," iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. "Manosamàcàraü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü manosamàcàran ti" iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, manosamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo manosamàcàro na sevitabbo. Yathàråpa¤ ca kho, bhante, manosamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo manosamàcàro sevitabbo. Kathaüråpaü, bhante, manosamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti? Idha, bhante, ekacco abhijjhàlå hoti; yan taü parassa paravittåpakaraõaü taü abhijjhità hoti: Aho vato yaü parassa taü mama assàti. Vyàpannacitto kho pana hoti paduññhamanasaükappo: #<[page 050]># %<50 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ime sattà ha¤¤antu và vajjhantu và ucchijjantu và vinassantu và mà ahesuü và ti, I iti và evaråpaü, bhante, manosamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti. Kathaüråpaü, bhante, manosamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti? Idha, bhante, ekacca anabhijjhàlå hoti, yan taü parassa paravittåpakaraõaü, taü nàbhijjhità hoti: Aho vata yaü parassa taü mama assàti. Avyàpannacitto kho pana hoti appaduññhamanasaükappo: Ime sattà averà avyàpajjhà anãghà sukhã attànaü pariharantåti. Evaråpaü, bhante, manosamacàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti. "Manosamàcàraü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü manosamàcàran ti," iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. "Cittuppàdaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü cittuppàdan ti" -- iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, cittuppàdaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo cittuppàdo na sevitabbo. Yathàråpa¤ ca kho, bhante, cittuppàdaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo cittuppàdo sevitabbo. Kathaüråpaü, bhante, cittuppàdaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti? Idha, bhante, ekacco abhijjhàlå hoti abhijjhàsahagatena cetasà viharati, vyàpàdavà hoti vyàpàdasahagatena cetasà viharati, vihesàvà hoti vihesàsahagatena cetasà viharati. Evaråpaü, bhante, cittuppàdaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti. Kathaüråpaü, bhante, cittuppàdaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti? #<[page 051]># %< 2.4. SEVITABBA-ASEVITABBASUTTAý.(114.) 51>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Idha bhante ekacco anabhijjhàlå hoti anabhijjhàsahagatena cetasà viharati, avyàpàdavà hoti avyàpàdasahagatena cetasà viharati, avihesàvà hoti avihesàsahagatena cetasà viharati. Evaråpaü, bhante, cittuppàdaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti. "Cittuppàdaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü cittuppàdan ti" -- iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. "Sa¤¤àpañilàbhaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ ca a¤¤ama¤¤aü sa¤¤àpañilàbhan ti" -- iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, sa¤¤àpañilàbhaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo sa¤¤àpañilàbho na sevitabbo. Yathàrupa¤ ca kho, bhante, sa¤¤àpañilàbhaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo sa¤¤àpañilàbho sevitabbo. Kathaüråpaü, bhante, sa¤¤à pañilàbhaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti? Idha, bhante, ekacco abhijjhalå hoti abhijjhàsahagatàya sa¤¤àya viharati, vyapàdavà hoti vyàpàdasahagatàya sa¤¤àya viharati, vihesàvà hoti vihesàsahagatàya sa¤¤àya viharati. Evaråpaü, bhante, sa¤¤àpañilàbhaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti. Kathaüråpaü, bhante, sa¤¤àpañilàbhaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti? Idha, bhante, ekacco anabhijjhàlå hoti anabhijjhàsahagatàya sa¤¤àya viharati, avyàpàdavà hoti avyàpàdasahagatàya sa¤¤àya viharati, avihesàvà hoti avihesàsahagatàya sa¤¤àya viharati. Evaråpaü, bhante, sa¤¤àpañilàbhaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti. "Sa¤¤àpañilàbhaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi, ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü sa¤¤àpañilàbhan ti" -- iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. #<[page 052]># %<52 III.UPARIPAööâSAý.>% "Diññhipañilàbhaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü diññhipañilàbhan ti" iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, diññhipañilàbhaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo diññhipañilàbho na sevitabbo. Yathàråpa¤ ca kho, bhante, diññhipañilàbhaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo diññhipañilàbho sevitabbo. Kathaüråpaü, bhante, diññhipañilàbhaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti? Idha, bhante, ekacco evaüdiññhiko hoti: Na 'tthi dinnaü na 'tthi yiññhaü, na 'tthi hutam na 'tthi sukañadukkañànaü kammànaü phalaü vipàko, na 'tthi ayaü loko na 'tthi paro loko, na 'tthi màtà na 'tthi pità, na 'tthi sattà opapàtikà, na 'tthi loke samaõabràhmaõà sammaggatà sammàpañipannà ye ima¤ ca lokaü para¤ ca lokaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedentãti. Evaråpaü, bhante, diññhipañilàbhaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti. Kathaüråpaü, bhante, diññhipañilàbhaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti? Idha, bhante, ekacco evaüdiññhiko hoti: Atthi dinnaü atthi yiññhaü, atthi hutaü atthi sukañadukkañànaü kammànaü phalaü vipako, atthi ayaü loko atthi paro loko, atthi màtà atthi pità, atthi sattà opapàtikà, atthi loke samaõabràhmaõà sammaggatà sammàpañipannà ye ima¤ ca lokaü para¤ ca lokaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedentãti. Evaråpaü, bhante, diññhipañilàbhaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti. Diññhipañilàbhaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü diññhipañilàbhan ti iti yan taü vuttaü bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. Attabhàvapañilàbhaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena sevitabbam pi asevitabbam pi ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü attabhàvapatilàbhan ti iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, attabhàvapañilàbhaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, #<[page 053]># %< 2.4. SEVITABBA-ASEVITABBASUTTAý (114.) 53>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ evaråpo attabhàvapañilàbho na sevitabbo. Yathàrupa¤ ca kho, bhante,attabhàvapañilàbhaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo attabhàvapañilàbho sevitabbo Kathaüråpaü, bhante, attabhàvapañilàbhaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti? Savyàpàjjhaü, bhante, attabhàvapañilàbhaü abhinibbattayato apariniññhitabhàvàya akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti. Kathaüråpaü, bhante, attabhàvapañilàbhaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti? Avyàpajjhaü, bhante, attabhàvapañilàbhaü abhinibbattayato parintiññhitabhàvàya akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti. "Attabhàvapañilàbhaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü attabhàvapañilàbhan ti" iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. Imassa kho ahaü, bhante, Bhagavatà saükhittena bhàsitassa vittàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmãti. Sàdhu sàdhu, Sàriputta; sàdhu kho tvaü, Sariputta, imassa mayà saükhittena bhàsitassa vittàrena atthaü avibhattassa evaü vittàrena atthaü àjànàsi. "Kàyasamàcàraü p' ahaü, bhikkhave,duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü kàyasamàcàran ti" iti kho pan' etam vuttaü mayà. Ki¤ c' etam pañicca vuttaü? Yathàråpaü, Sàriputta, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo kàyasamàcàro na sevitabbo. Yathàråpa¤ ca kho, Sàriputta, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo kàyasamàcàro sevitabbo. #<[page 054]># %<54 III. UPARIPAööâSAý.>% Kathaüråpaü, Sàriputta, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti? Idha, Sàriputta, ekacco pàõàtipàtã hoti luddo lohitapàõã hatapahate niviññho adayàpanno pàõabhåtesu. Adinnàdàyã kho pana hoti; yan taü parassa paravittåpakaraõaü gàmagataü và ara¤¤agataü và, taü adinnaü theyyasaükhàtaü àdàtà hoti. Kàmesu micchàcàrã kho pana hoti; yà tà màturakkhità piturakkhità bhàturakkhita bhaginirakkhità ¤àtirakkhità sassàmikà saparidaõóà antamaso màlàguëaparikkhittà pi, tathàråpàsu càrittaü àpajjità hoti. Evaråpaü, Sariputta, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti. Kathaüråpaü, Sàriputta, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti? Idha, Sàriputta, ekacco pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti nihitadaõóo nihitasattho lajjã dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati. Adinnàdànaü pahàya adinnàdànà pañivirato hoti; yan taü parassa paravittåpakaraõaü gàmagataü và ara¤¤agataü và, taü adinnaü theyyasaükhàtam na àdàtà hoti. Kàmesu micchàcàraü pahàya kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti; yà tà màturakkhità pituràkkhità bhàturakkhità bhaginirakkhità ¤àtirakkhità sassàmikà saparidaõóà antamaso màlàguëaparikkhittà pi, tathàråpasu càrittaü na àpajjità hoti. Evaråpaü, Sàriputta, kàyasamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti. "Kàyasamàcàraü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü kàyasamàcàran ti" iti yan taü vuttaü mayà idam etaü pañicca vuttaü. "Vacãsamàcàraü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü vacãsamàcàran ti" iti kho pan' etaü vuttaü mayà. #<[page 055]># %< 2.4. SEVITABBA-ASEVITABBASUTTAý (114.) 55>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, Sàriputta, vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo vacãsamàcàro na sevitabbo. Yathàråpa¤ ca kho, Sàriputta, vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo kàyasamàcàro sevitabbo. Kathaüråpaü, Sàriputta, vacãsamàcàraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti? Idha, Sàriputta, ekacco musàvàdã hoti sabhàgato và . . . (&c. as above page 47, last line, to page 53 line 15) . . . "Attabhàvapañilàbhaü p' ahaü, bhikkhave, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi ta¤ c' a¤¤ama¤¤aü attabhàvapañilàbhan ti" iti yan taü vuttaü mayà idaü etaü pañicca vuttaü. Imassa kho, Sàriputta, mayà saükhittena bhàsitassa evaü vitthàrena attho daññhabbo. Cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; sotavi¤¤eyyaü saddaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; ghànavi¤¤eyyaü gandhaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; jivhàvi¤¤eyyaü rasaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; kàyavi¤¤eyyaü phoññhabbaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; manovi¤¤eyyaü dhammaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti. Evaü vutte àyasmà Sàriputto Bhagavantaü etad avoca: Imassa kho ahaü, bhante, Bhagavatà saükhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü àjànami:-- "Cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü p' ahaü, Sàriputta, duvi- #<[page 056]># %<56 III. UPARIPAööâSAý.>% dhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpaü cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü na sevitabbaü. Yathàråpa¤ ca kho, bhante, cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpaü cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü sevitabbaü. "Cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. "Sotavi¤¤eyyaü saddaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti kho pan' etaü vuttam Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, sotavi¤¤eyyaü saddaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo sotavi¤¤eyyo saddo na sevitabbo. Yathàråpa¤ ca kho, bhante, sotavi¤¤eyaü saddhiü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo sotavi¤¤eyyo saddo sevitabbo." Sotavi¤¤eyyaü saddaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. "Ghànavi¤¤eyyaü gandhaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, ghànavi¤¤eyyaü gandhaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo ghànavi¤¤eyyo gandho na sevitabbo. #<[page 057]># %< 2.4. SEVITABBA-ASEVITABBASUTTAý (114.) 57>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Yathàråpa¤ ca kho, bhante, ghànavi¤¤eyyaü gandhaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti. evaråpo ghànavi¤¤eyyo gandho sevitabbo. "Ghànavi¤¤eyyaü gandhaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. Jivhàvi¤¤eyyaü rasaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, jivhàvi¤eyyaü rasaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo jivhàvi¤¤eyyo raso na sevitabbo. Yathàråpa¤ ca kho, bhante, jivhàvi¤¤eyyaü rasaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo jivhàvi¤¤eyyo raso sevitabbo. "Jivhàvi¤¤eyyaü rasaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. "Kàyavi¤¤eyyaü phoññhabbaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, kàyavi¤¤eyyaü phoññhabbaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo kàyavi¤¤eyyo phoññhabbo na sevitabbo. Yathàråpa¤ ca kho, bhante, kàyavi¤¤eyyaü phoññhabbaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo kàyavi¤¤eyyo phoññhabbo sevitabbo. "Kàyavi¤¤eyyaü phoññhabbaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. Mavovi¤¤eyyaü dhammaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, manovi¤¤eyyaü dhammaü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpo manovi¤¤eyyo dhammo na sevitabbo. #<[page 058]># %<58 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Yathàråpa¤ ca kho, bhante, manovi¤¤eyyaü dhammaü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpo manovi¤¤eyyo dhammo sevitabbo. "Manovi¤¤eyyaü dhammaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. Imassa kho ahaü, bhante, Bhagavatà saükhittena bhàsitassa vittàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmãti. Sàdhu sàdhu, Sàriputta; sàdhu kho tvaü, Sàriputta, imassa mayà saükhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü àjànàsi. "Cakkhuvi¤¤eyyaü råpaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti kho pan etaü vuttaü mayà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü . . . (&c. as above) . . . "Manovi¤¤eyyaü dhammaü {p' ahaü}, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti yan taü vuttaü mayà idam etaü pañicca vuttaü. Imassa kho, Sàriputta, mayà saükhittena bhàsitassa evaü vitthàrena attho daññhabbo. Cãvaraü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; piõóapàtaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; senàsanaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; gàmaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; nigamaü p' ahaü. Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; nagaraü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; janapadaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pi; puggalaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti. #<[page 059]># %< 2.4. SEVITABBA- ASEVITABBASUTTAý (114.) 59>% Evaü vutte àyasmà Sàriputto Bhagavantaü etad avoca: Imassa kho ahaü, bhante, Bhagavatà saükhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü ajànàmi:-- "Cãvaraü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti kho pan' etaü vuttaü Bhagavatà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, bhante, cãvaraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti kusalà dhammà parihàyanti, evaråpaü cãvaraü na sevitabbaü. Yathàråpa¤ ca kho, bhante, cãvaraü sevato akusalà dhammà parihàyanti kusalà dhammà abhivaóóhanti, evaråpaü cãvaraü sevitabbaü. "Cãvaraü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti yan taü vuttaü Bhagavatà idam etaü pañicca vuttaü. "Piõóapàtaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi . . . etaü pañicca vuttaü. "Senàsanaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi . . . etaü pañicca vuttaü. "Gàmaü p' ahaü, Sàriputta, . . . etaü pañicca vuttaü. "Nigamaü p' ahaü, Sàriputta, . . . etaü pañicca vuttaü. "Nagaraü p' ahaü, Sàriputta, . . . etaü pañicca vuttaü. "Janapadaü p' ahaü, Sàriputta, . . . etaü pañicca vuttaü. "Puggalaü p' ahaü, Sàriputta, . . . etaü pañicca vuttaü." Imassa kho ahaü, bhante, Bhagavatà, saükhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmãti. Sàdhu sàdhu, Sàriputta; sàdhu kho tvaü, Sàriputta, imassa mayà saükhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü àjànàsi. "Cãvaraü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti kho pan' etam vuttaü mayà. #<[page 060]># %<60 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpaü, Sàriputta, cãvaraü sevato akusalà dhammà abhivaóóhanti . . . idam etaü pañicca vuttaü. "Piõóapàtaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbaü asevitabbam pãti" iti kho pan' etaü vuttaü mayà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? . . . idam etaü pañicca vuttaü. Senàsanaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbaü asevitabbam pãti --pe-- evaråpaü senàsanaü na sevitabbaü --pe-- evaråpaü senàsanaü sevitabbaü -pe -- evaråpo gàmo na sevitabbo --pe-- evaråpo gàmo sevitabbo --pe-- evaråpaü nagaraü na sevitabbaü --pe-evaråpaü nagaraü sevitabbaü --pe-- evaråpo janapado na sevitabbo --pe-- evaråpo janapado sevitabbo --pe--. "Puggalaü p' ahaü, Sàriputta, duvidhena vadàmi sevitabbam pi asevitabbam pãti" iti kho pan' etaü vuttaü mayà. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yathàråpam, Sàriputta, . . . idam etaü pañicca vuttaü. Imassa kho, Sàriputta, mayà saükhittena bhàsitassa evaü vitthàrena attho daññhabbo. Sabbe pi ce, Sàriputta, khattiyà imassa mayà saükhittena bhàsitassa evaü vittàrena atthaü àjàneyyuü, sabbesànaü p' assa khattiyànaü dãgharattaü hitàya sukhàya. Sabbe pi ce, Sàriputta, bràhmaõà -- pe -- vessà --pe-- sabbe pi ce, Sàriputta, suddà imassa maya saükhittena bhàsitassa evaü vitthàrena atthaü àjàneyyuü, sabbesànaü p' assà suddànaü dãgharattaü hitàya sukhàya. Sadevako ce pi, Sàriputta, loko samàrako sabbrahmako sassamaõabràhmaõã pajà sadevamanussà imassa mayà saükhittena bhàsitassa evaü vitthàrena atthaü àjàneyyuü, sadevakassa lokassa samàrakassa sabbrahmakassa sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya dãgharattaü hitàya sukhàyàti. #<[page 061]># %< 2.5. BAHUDHâTUKASUTTAý (115.) 61>% Idaü avoca Bhabavà. Attamano àyasmà Sàriputto Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. SEVITABBA-ASEVITABBASUTTAý1 CATUTTHAý. 115. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhabavà etad avoca:-- Yàni kànici, bhikkhave, bhayàni uppajjanti, sabbàni tàni bàlato uppajjanti no paõóitato. Ye keci upaddavà uppajjanti, sabbe te bàlato uppajjanti no paõóitato. Ye keci upasaggà uppajjanti, sabbe te bàlato uppajjanti no paõóitato. Seyyathàpi, bhikkhave, naëàgàrà và tiõàgàrà và aggimukko kåñàgàràni pi dahati ullittàvalittàni nivàtàni phussitaggaëàni pihitavàtapànàni, -- evam eva kho, bhikkhave, yàni kànici bhayàni uppajjanti, sabbàni tàni bàlato uppajjanti no paõóitato; ye keci upaddavà uppajjanti, sabbe te bàlato uppajjanti no paõóitato; ye keci upasaggà uppajjanti, sabbe te bàlato uppajjanti no paõóitato. Iti kho, bhikkhave, sappañibhayo bàlo, appañibhayo paõóito; sa-upaddavo bàlo, anupaddavo paõóito; sa-upasaggo bàlo, anupasaggo paõóito. Na 'tthi, bhikkhave, paõóitato bhayaü, na 'tthi paõóitato upaddavo, na 'tthi paõóitato upasaggo. Tasmàtiha, bhikkhave,paõóità bhavissàma vãmaüsakà ti; evaü hi vo, bhikkhave,sikkhitabban ti. #<[page 062]># %<62 III. UPARIPAööâSAý.>% Evaü vutte àyasmà ânando Bhagavantaü etad avoca: -- Kittàvatà nu kho, bhante, paõóito bhikkhu vãmaüsako ti alaü vacanàyàti? Yato kho, ânanda, bhikkhu, dhàtukusalo ca hoti àyatanakusalo ca hoti pañiccasamuppàdakusalo ca hoti ñhànàññhànakusalo ca hoti, ettàvatà kho, ânanda, paõóito bhikkhu vãmaüsako ti alaü vacanàyàti. Kittàvatà pana, bhante, bhikkhu dhàtukusalo ti alaü vacanàyàti? Aññhàrasa kho imà, ânanda, dhàtuyo:-- Cakkhudhàtu, råpadhàtu, cakkhuvi¤¤àõadhàtu; sotadhàtu, saddadhàtu, sotavi¤¤àõadhàtu; ghànadhàtu, gandhadhàtu, ghànavi¤¤àõadhàtu; jivhàdhàtu, rasadhàtu, jivhàvi¤¤àõadhàtu; kàyadhàtu, phoññhabbadhàtu, kàyavi¤¤àõadhàtu; manodhàtu, dhammadhàtu, manovi¤¤àõadhàtåti. Imà kho, ânanda, aññhàrasa dhàtuyo yato jànàti passati, ettàvatà pi kho, ânanda, dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti. Siyà pana, bhante, a¤¤o pi pariyàyo yathà dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti? Siyà, ânanda. Cha-y-imà, ânanda, dhàtuyo: Pañhavãdhàtu, àpodhàtu, vàyodhàtu, tejodhàtu, àkàsadhàtu, vi¤¤àõadhàtu. Imà kho, ânanda, cha dhàtuyo yato jànàti passati, ettàvatà pi kho, ânanda, dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti. Siyà pana, bhante, a¤¤o pi pariyàyo yathà dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti? Siyà, ânanda. Cha-y-imà, ânanda, dhàtuyo: Sukhadhàtu, dukkhadhàtu, somanassadhàtu, domanassadhàtu, upekhàdhàtu, avijjàdhàtu. Imà kho, ânanda, cha dhàtuyo yato jànàti passati, ettàvatà pi kho, ânanda, dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti. Siyà pana, bhante, a¤¤o pi pariyàyo yathà dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti? Siyà, ânanda. Cha-y-imà, ânanda, dhàtuyo: Kàmadhàtu, nekkhammadhàtu, vyàpàdadhàtu, avyàpàdadhàtu, #<[page 063]># %< 2.5. BAHUDHâTUKASUTTAý (115.) 63>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ vihesàdhàtu, avihesàdhàtu. Imà kho, ânanda, dhàtuyo yato jànàti passati, ettàvatà pi kho, ânanda, dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti. Siyà pana, bhante, a¤¤o pi pariyàyo yathà dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti? Siyà, ânanda. Tisso imà, ânanda, dhàtuyo: Kàmadhàtu, råpadhàtu, aråpadhàtu. Imà kho, ânanda, tisso dhàtuyo yato jànàti passati, ettàvatà pi kho, ânanda, dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti. Siyà pana, bhante, a¤¤o pariyàyo yathà dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti? Siyà, ânanda. Dve imà, ânanda, dhàtuyo: Saükhatà ca dhàtu asaükhatà ca dhàtu. Imà kho, ânanda, dve dhàtuyo yato jànàti passati, ettàvatà pi kho, ânanda, dhàtukusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti. Kittàvatà pana, bhante, àyatanakusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti? Cha kho pan' imàni, ânanda, ajjhattikabàhiràni àyatanàni: Cakkhu¤ c' eva råpa¤ ca, sota¤ ca saddo ca, ghàna¤ ca gandho ca, jivhà ca rasà ca, kàyo ca phoññhabbo ca, mano ca dhammà ca. Imàni kho, ânanda, cha ajjhattikabàhiràni àyatanàni yato jànàti passati, ettàvatà kho, ânanda, àyatanakusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti. Kittàvatà pana, bhante, pañiccasamuppàdakusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti? Idh', ânanda, bhikkhu evaü jànàti. Imasmiü sati, idaü hoti; imass' uppàdà idaü uppajjati: imasmiü asati, idaü na hoti; imassa nirodhà idaü nirujjhati;-- yadidaü avijjàpaccayà saükhàrà, saükhàrapaccayà vi¤¤àõaü, vi¤¤àõapaccayà nàmaråpaü, nàmaråpapaccayà saëàyatanaü, saëàyatanapaccayà phasso, phassapaccayà vedanà, vedanàpaccayà taõhà, taõhàpaccayà upàdànaü, upàdànapaccayà bhavo, #<[page 064]># %<64 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ bhavapaccayà jàti, jàtipaccayà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà {sambhavanti}. Evam etassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti -- avijjàya tveva asesaviràganirodhà saükhàranirodho, saükhàranirodhà vi¤¤àõanirodho, vi¤¤àõanirodhà nàmaråpanirodho, nàmaråpanirodhà saëàyatananirodho, saëàyatananirodhà phassanirodho, phassanirodhà vedanànirodho, vedanànirodhà taõhànirodho, taõhànirodhà upàdànanirodho, upàdànanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jàtinirodho, jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evam etassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ettàvatà kho, ânanda, pañiccasamuppàdakusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti. Kittàvatà pana, bhante, ñhànàññhànakusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti? Idh', ânanda, bhikkhu: Aññhànam etaü anavakàso yaü diññhisampanno puggalo ki¤ci saükhàraü niccato upagaccheyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti: òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puthujjano ki¤ci saükhàraü niccato upagaccheyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti: Aññhànaü etaü anavakàso yaü diññhisampanno puggalo ki¤ci saükhàraü sukhato upagaccheyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puthujjano ki¤ci saükhàraü sukhato upagaccheyya, ñhànaü etam vijjatãti pajànàti; Aññhànaü etaü anavakàso yaü diññhisampanno puggalo ki¤ci dhammaü attato upagaccheyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puthujjano ki¤ci dhammaü attato upagaccheyya ñhànaü etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü diññhisampanno puggalo màtaraü jãvità voropeyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puthujjano màtaraü jãvità voropeyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü diññhisampanno puggalo pitaraü jãvità voropeyya #<[page 065]># %< 2. 5. BAHUDHâTUKASUTTAý (115.) 65>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ -- pe -arahantaü jãvità voropeyya --pe--; Aññhànam etaü anavakàso yaü diññhisampanno puggalo duññhacitto Tathàgatassa lohitaü uppàdeyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puthujjano duññhacitto Tathàgatassa lohitaü uppàdeyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü diññhisampanno puggalo saüghaü bhindeyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; Thàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puthujjano saüghaü bhindeyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü diññhisampanno puggalo a¤¤aü Satthàraü uddiseyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; Thàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puthujjano a¤¤aü Satthàraü uddiseyya, thànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü ekissà lokadhàtuyà dve arahanto Sammàsambuddhà apubbaü acarimaü uppajjeyyuü, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤, ca kho etaü vijjati yaü ekissà lokadhàtuyà eko arahaü Sammàsambuddho uppajjeyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü ekissà lokadhàtuyà dve ràjàno cakkavattino apubbaü acarimaü uppajjeyyuü, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü ekissà lokadhàtuyà eko ràjà cakkavatã uppajjeyya, ñhànam etaü vijjantãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yam itthi arahaü assa Sammàsambuddho, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puriso arahaü assa Sammàsambuddho, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànàm etaü anavakàso yaü itthi ràjà assa cakkavattã, n' etaü ñhànaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puriso ràjà assa cakkavattã, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü itthi Sakkattaü kareyya, #<[page 066]># %<66 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ n' taü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puriso Sakkattaü kareyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü itthi Màrattaü kareyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puriso Màrattaü kareyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü itthi Brahmattaü kareyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti, pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü puriso Brahmattaü kareyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü kàyaduccaritassa iññho kanto manàpo vipàko nibbatteyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü kàyaduccaritassa aniññho akanto amanàpo vipàko nibbatteyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü vacãduccaritassa -- pe -- yaü manoduccaritassa iññho kanto manàpo vipàko nibatteyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhànठca kho etaü vijjati yaü manoduccaritassa aniññho akanto amanàpo vipàko nibbatteyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànàm etaü anavakàso yaü kàyasucaritassa aniññho akanto amanàpo vipàko nibbatteyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhànठca kho etaü vijjati yaü kàyasucaritassa iññho kanto manàpo vipàko nibbatteyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü vacãsucaritassa -- pe -- yaü manosucaritassa aniññho akanto amanàpo vipàko nibbatteyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhànठca kho etaü vijjati yaü manosucaritassa iññho kanto manàpo vipàko nibbatteyya, ñhànam etam vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü kàyaduccaritasamaïgã tannidànà tappaccayà kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggam lokaü uppajjeyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü kàyaduccaritasamaïgã tannidànà tappaccayà kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatim vinipàtaü nirayaü uppajjeyya, #<[page 067]># %< 2.5. BAHUDHâTUKASUTTAý (115.) 67>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü vacãduccaritasamaïgã --pe-- yaü manoduccaritasamaïgã tannidànà tappaccayà kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjeyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yam manoduccaritasamaïgã tannidànà tappaccayà kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjeyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü kàyasucaritasamaïgã tannidànà tappaccayà kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjeyya, n' etaü ñhànaü vijjatãti pajànàti; Thàna¤ ca kho etaü vijjati yaü kàyasucaritasamaïgã tannidànà tappaccayà kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjeyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti; Aññhànam etaü anavakàso yaü vacãsucaritasamaïgã --pe-- yaü manosucaritasamaïgã tannidànà tappaccayà kàyassa bhedà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjeyya, n' etaü {ñhànaü} vijjatãti pajànàti; òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü manosucaritasamaïgã tannidàna tappaccayà kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjeyya, ñhànam etaü vijjatãti pajànàti. -- Ettàvatà kho, ânanda, ñhànàññhànakusalo bhikkhåti alaü vacanàyàti. Evaü vutte àyasmà ânando Bhagavantaü etad avoca: Acchariyaü, bhante; abbhuttaü, bhante. Konàmo ayaü, bhante, dhammapariyàyo ti? Tasmàtiha tvaü, ânanda, imaü dhammapariyàyaü Bahudhàtuko ti pi naü dhàrehi, Catuparivañño ti pi naü dhàrehi, Dhammàdàso ti pi naü dhàrehi, Amatadundubhãti pi naü dhàrehi, Anuttaro Saügàmavijayo ti pi naü dhàrehãti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà ânando Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. BAHUDHâTUKASUTTAý PA¥CAMAý. #<[page 068]># %<68 III. UPARIPAööâSAý.>% 116. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Ràjagahe viharati Isigilismiü pabbate. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Passatha no tumhe, bhikkhave, etaü Vebhàraü pabbatan ti? Evaü, bhante. Etassa pi kho, bhikkhave, Vebhàrassa pabbatassa a¤¤à va sama¤¤à ahosi a¤¤à pa¤¤atti. Passatha no tumhe, bhikkhave, etaü Paõóavaü pabbatan ti? Evaü, bhante. Etassa pi kho, bhikkhave, Paõóavassa pabbatassa a¤¤à va sama¤¤à ahosi a¤¤a pa¤¤atti. Passatha no tumhe, bhikkhave, etaü Vepullaü pabbatan ti? Evaü, bhante, Etassa pi kho, bhikkhave, Vepullassa pabbatassa a¤¤à va sama¤¤à ahosi a¤¤à pa¤¤atti. Passatha no tumhe, bhikkhave, etaü Gijjhakåñaü pabbatan ti? Evaü, bhante. Etassa pi kho, bhikkhave, Gijjhakåñassa pabbatassa a¤¤à va sama¤¤à ahosi a¤¤à pa¤¤atti. Passatha no tumhe, bhikkhave, imaü Isigiliü pabbatan ti? Evaü, bhante. Imassa kho, bhikkhave, Isigilissa pabbatassa esà va sama¤¤à ahosi esà pa¤¤atti. Bhåtapubbaü, bhikkhave, pa¤ca Paccekabuddhasatàni imasmiü Isigilismiü pabbate ciranivàsino ahesuü. Te imaü pabbataü pavisantà dissanti paviññhà na dissanti. Tam enaü manussà disvà eva, àhaüsu: Ayaü pabbato ime isã gilatãti Isigili Isigili tveva sama¤¤à udapàdi. âcikkhissàmi, bhikkhave, Paccekabuddhànaü nàmàni; kittayissàmi, bhikkhave, Paccekabuddhànaü nàmàni; desissàmi, bhikkhave, #<[page 069]># %< 2.6. ISIGILISUTTAý (116.) 69>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Paccekabuddhànaü nàmàni. Taü suõàtha, sàdhukaü manasikarotha; bhàsissàmãti. Evaü bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Ariññho nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü pabbate ciranivàsã ahosi; Upariññho nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Tagarasikhã nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Yasassã nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Sudassano nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Piyadassã nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Gandhàro nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Piõóolo nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Upàsabho nàmà, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Nãtho nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Tatho nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Sutavà nàma, bhikkhave, paccekabuddho inasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi; Bhàvitatto nàma, bhikkhave, paccekabuddho imasmiü Isigilismiü ciranivàsã ahosi. Ye sattasàrà anighà niràsà paccekam ev' ajjhagamuü subodhiü, Tesaü visallànaü naruttamànaü nàmàni me kittayato suõàtha. Ariññho Upariññho Taggarasikhã Yasassã Sudassano Piyadassã ca buddho Gandhàro Piõóolo Upàsabho ca Nãtho Tatho Sutavà Bhàvitatto #<[page 070]># %<70 III. UPARIPAööâSAý.>% Sumbho Subho Methulo Aññhamo ca Athassumegho Anigho Sudàñho Paccekabuddhà bhavanettikhãõà Hiïgå ca Hiïgo ca mahànubhàvà Dve Jàlino munino Aññhako ca atha Kosalo buddho atho Subàhu Upanemi so Nemi so Santacitto sacco tatho virajo paõóito ca Kàëåpakàëà Vijito Jito ca Aïgo ca Païgo ca Gutijjito ca. Passã jahã upadhiü dukkhamålaü Aparàjito Màrabalaü ajesi. Satthà Pavattà Sarabhaïgo Lomahaüso Uccaïgamàyo Asito ânàsavo Manomayo mànacchido ca Bandhumà Tadàdhimutto vimalo ca Ketumà Ketuübaràgo ca Màtaïgo Ariyo ath' Accuto Accutagàma-Byàmako Sumaïgalo Dabbilo Supatiññhito Asayho Khemàbhirato ca Sorato Durannayo Saügho atho pi Ujjayo aparo munã Sayho anomanikkamo ânanda-Nando Upanando dvàdasa Bhàradvàjà antimadehadhàrã Bodhi-Mahànàmo atho pi uttaro kesã sikhã sundaro Bhàradvàjo Tissåpatissà bhavabandhanacchidà Upasãdarã taõhacchido ca Sãdarã Buddho ahu Maïgalo vãtaràgo Usabh' acchidà jàliniü dukkhamålaü Santaü padaü ajjhagam' Upaõãto Uposatho Sundaro Saccanàmo Jeto Jayanto Padumo Uppalo ca Padumuttaro Rakkhito Pabbato ca #<[page 071]># %< 2.7. MAHâCATTâRäSAKASUTTAM (117.) 71>% Mànatthaddho Sobhito Vãtaràgo Kaõho ca Buddho suvimuttacitto. Ete ca a¤¤e ca mahànubhàvà paccekabuddhà bhavanettikhãõà. Te sabbasaïgàtigate mahesã parinibbute vandatha appameyye ti. ISIGILISUTTAý CHATTHAý. 117. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Ariyaü vo, bhikkhave, sammàsamàdhiü desissàmi saupanisaü saparikkhàraü. Taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha, bhàsissamãti. Evaü bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Katamo ca, bhikkhave, ariyo sammàsamàdhi sa-upaniso saparikkhàro? Seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaükappo sammàvàcà sammàkammanto sammà-àjãvo sammàvàyàmo sammàsati. Yà kho, bhikkhave, imehi sattaïgehi cittassa ekaggatà parikkhatà, ayaü vuccati, bhikkhave, ariyo sammàsamàdhi sa-upaniso iti pi, saparikkhàro iti pi. Tatra, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti? Micchàdiññhiü: Micchàditthãti pajànàti, sammàdiññhiü: Sammàdiññhãti pajànàti. Sà 'ssa hoti sammàdiññhi. Katamà ca, bhikkhave, micchàdiññhi? Na 'tthi dinnaü, na 'tthi yiññhaü, na 'tthi hutaü, na ' tthi sukañadukkañànaü kammànaü phalaü vipàko, na 'tthi ayaü loko, na 'tthi paro loko, na 'tthi màtà, na 'tthi pità, na 'tthi sattà opapàtikà, na 'tthi loke samaõabràhmaõà sammaggatà sammàpañipannà ye ima¤ ca lokaü para¤ ca lokaü sayaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedentãti; #<[page 072]># %<72 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ ayaü, bhikkhave, micchàdiññhi. Katamà ca, bhikkhave, sammàdiññhi? Sammàdiññhiü p' ahaü, bhikkhave, dvayaü vadàmi. Atthi, bhikkhave sammàdiññhi sàsavà pu¤¤àbhàgiyà upadhivepakkà; atthi, bhikkhave, sammàdiññhi ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà. Katamà ca, bhikkhave, sammàdiññhi sàsavà pu¤¤àbhàgiya upadhivepakkà? Atthi dinnaü, atthi yiññhaü, atthi hutaü, atthi sukañadukkañànaü kammànaü phalaü vipàko, atthi ayaü loko, atthi paro loko, atthi màtà, atthi pità, atthi sattà opapàtikà, atthi loke samaõabràhmaõà sammaggatà sammàpañipannà ye ima¤ ca lokaü para¤ ca lokaü sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedentãti; ayaü, bhikkhave, sammàdiññhi sàsavà pu¤¤àbhàgiyà upadhivepakkà. Katamà ca, bhikkhave, sammàdiññhi ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà? Yà kho, bhikkhave, ariyacittassa anàsavacittassa ariyamaggassa samaïgino ariyamaggaü bhàvayato pa¤¤à pa¤¤indriyaü pa¤¤àbalaü dhammavicayasambojjhaïgo sammàdiññhi maggaïgà, -- ayaü, bhikkhave, sammàdiññhi ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà. Yo micchàdiññhiyà pahànàya vàyamati sammàdiññhiyà upasampadàya, sàssa hoti sammàvàyàmo. So sato micchàdiññhiü pajahati, sato sammàdiññhiü upasampajja viharati; sàssa hoti sammàsati. Itissime tayo dhammà sammàdiññhiü anuparidhàvanti anuparivattanti, seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàvàyàmo sammàsati. Tatra, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti? Micchàsaükappaü: Micchàsaükappo ti pajànàti, sammàsaükappaü: Sammàsaükappo ti pajànàti -- sà 'ssa hoti sammàdiññhi. #<[page 073]># %< 2.7. MAHâCATTâRäSAKASUTTAý (117.) 73>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Katamo ca, bhikkhave, micchàsaükappo? Kàmasaükappo, vyàpàdasaükappo, vihiüsàsaükappo, ayaü, bhikkhave, micchàsaükappo. Katamo ca, bhikkhave, sammàsaükappo? Sammàsaükappaü p' ahaü, bhikkhave, dvayaü vadàmi. Atthi, bhikkhave, sammàsaükappo sàsavo pu¤¤àbhàgiyo upadhivepakko; atthi, bhikkhave, sammàsaükappo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo. Katamo ca, bhikkhave,sammàsaükappo sàsavo pu¤¤àbhàgiyo upadhivepakko? Nekkhammasaükappo, avyàpàdasaükappo avihiüsàsaükappo, -- ayaü, bhikkhave sammàsaükappo sàsavo pu¤¤àbhàgiyo upadhivepakko. Katamo ca, bhikkhave, sammàsaükappo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo? Yo kho, bhikkhave, ariyacittassa anàsavacittassa ariyamaggassa samaïgino ariyamaggaü bhàvayato takko vitakko saükappo appanàvyappanà cetaso abhiniropanà vàcàsaükhàro, ayaü, bhikkhave, sammàsaükappo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo. So micchàsaükappassa pahànàya vàyamati sammàsaükapassa upasampadàya; so 'ssa hoti sammàvàyàmo. So sato micchàsaükappaü pajahati, sato sammàsaükappaü upassampajja viharati. sà 'ssa hoti sammàsati. Itissime tayo dhammà sammàsaükappaü anuparidhàvanti anuparivattanti, seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàvàyàmo sammàsati. Tatra, bhikkhave,sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti? Micchàvàcaü: Micchàvàcà ti pajànàti; sammàvàcaü: Sammàvàcà ti pajànàti; sà 'ssa hoti sammàdiññhi. Katamà ca, bhikkhave, micchàvàcà? Musàvàdo, pisuõà vàcà, pharusà vàcà, samphappalàpo;-- ayaü, bhikkhave, micchàvàcà. Katamà ca, bhikkhave, sammàvàcà? Sammàvàcaü p' ahaü, bhikkhave, dvayaü vadàmi. Atthi, bhikkhave, sammàvàcà sàsavà pu¤¤àbhàgiyà upadhivepakkhà; atthi, bhikkhave, #<[page 074]># %<74 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ sammàvàcà ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà. Katamà ca, bhikkhave, sammàvàcà sàsavà pu¤¤àbhàgiyà upadhivepakkà? Musàvàdà veramaõã, pisuõàya vàcàya veramaõã, pharusàya vàcàya veramaõã, samphappalàpà veramaõã, -- ayaü, bhikkhave, sammàvàcà sàsavà pu¤¤àbhàgiyà upadhivepakkà. Katamà ca, bhikkhave, sammàvàcà ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà? Yà kho, bhikkhave, ariyacittassa anàsavacittassa ariyamaggasamaïgino ariyamaggaü bhàvayato catåhi pi vacãduccaritehi àrati virati pañivirati veramaõã, -- ayaü, bhikkhave, sammàvàcà ariyà anàsavà lokuttarà maggaïgà. So micchàvàcàya pahànàya vàyamati, sammàvàcàya upasampadàya; so 'ssa hoti sammàvàyàmo. So sato micchàvàcaü pajahati, sato sammàvàcaü upasampajja viharati; sà 'ssa hoti sammàsati. Itissime tayo dhammà sammàvàcaü anuparidhàvanti anuparivattanti, seyyathãdaü: sammàdiññhi, sammàvàyàmo, sammàsati. Tatra, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti? Micchàkammantaü: Micchàkammanto ti pajànàti; sammàkammantaü: Sammàkammanto ti pajànàti; sà 'ssa hoti sammàdiññhi. Katamo ca, bhikkhave, micchàkammanto? Pàõàtipàto, adinnàdànaü, kàmesu micchàcàro, -- ayaü, bhikkhave, micchàkammanto. Katamo ca, bhikkhave, sammàkammanto? Sammàkammantaü p' ahaü, bhikkhave, dvayaü vadàmi. Atthi, bhikkhave, sammàkammanto sàsavo pu¤¤àbhàgiyo upadhivepakko; atthi, bhikkhave, sammàkammanto ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo. Katamo ca, bhikkhave, sammàkammanto sàsavo pu¤¤àbhàgiyo upadhivepakko? Atthi, bhikkhave, pàõàtipàtà veramaõã, adinnàdànà veramaõã, kàmesu micchàcàrà veramaõã; ayaü, bhikkhave, sammàkammanto sàsavo pu¤¤àbhàgiyo upadhivepakko. Katamo ca, bhikkhave, sammàkammanto ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo? Yà kho, bhikkhave, ariyacittassa anàsavacittassa ariyamaggasamaïgino ariyamaggaü bhàvayato tãhi pi kàyaduccaritehi àrati virati pañivirati veramaõã; ayaü bhikkhave, sammàkammanto ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo. #<[page 075]># %< 2.7. MAHâCATTâRäSAKASUTTAý (117.) 75>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ So micchàkammantassa pahànàya vàyamati sammàkammantassa upasampadàya; so 'ssa hoti sammàvàyàmo. So sato micchàkammantaü pajahati, sato sammàkammantaü upasampajja viharati; sà 'ssa hoti sammàsati. Itissime tayo dhammà sammàkammantaü anuparidhàvanti anuparivattanti, seyyathãdaü: sammàdiññhi, sammàvàyàmo, sammàsati. Tatra, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti? Micchà-àjãvaü: Micchà-àjãvo ti pajànàti; sammà-àjãvaü: Sammà-àjãvo ti pajànàti; sà 'ssa hoti sammàdiññhi. Katamo ca, bhikkhave, micchà-àjãvo? Kuhanà lapanà nemittakatà nippesikatà làbhena làbhaü nijigiüsanatà, -- ayaü, bhikkhave, micchà-àjãvo. Katamo ca, bhikkhave, sammà-àjãvo? Sammà-àjãvaü p' ahaü, bhikkhave, dvayaü vadàmi. Atthi, bhikkhave, sammà-àjãvo sàsavo pu¤¤àbhàgiyo upadhivepakko; atthi, bhikkhave, sammà-àjãvo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo. Katamo ca, bhikkhave, sammà-àjãvo sàsavo pu¤¤àbhàgiyo upadhivepakko? Idha, bhikkhave, ariyasàvako micchà-àjãvaü pahàya sammà-àjãvena jãvikaü kappeti; ayaü, bhikkhave, sammà-àjãvo sàsavo pu¤¤àbhàgiyo upadhivepakko. Katamo ca, bhikkhave, sammà-àjãvo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo? Yà kho, bhikkhave, ariyacittassa anàsavacittassa ariyamaggasamaïgino ariyamaggaü bhàvayato micchà-àjãvà àrati virati pañivirati veramaõã; ayaü, bhikkhave, sammà-àjãvo ariyo anàsavo lokuttaro maggaïgo. So micchà-àjãvassa pahànàya vàyamati sammà-àjãvassa upasampadàya; so 'ssa hoti sammàvàyàmo. So sato micchà-àjãvaü pajahati, sato sammà-àjãvaü upasampajja viharati; sà 'ssa hoti sammàsati. Itissime tayo dhammà sammà-àjãvaü anuparidhàvanti anuparivattanti, seyyathãdaü: sammàdiññhi, sammàvàyàmo, sammàsati. Tatra, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti? #<[page 076]># %<76 III. UPARIPAööâSAý.>% Sammàdiññhissa, bhikkhave, sammàsaükappo pahoti; sammàsaükappassa sammàvàcà pahoti; sammàvàcassa sammàkammanto pahoti; sammàkammantassa sammà-àjãvo pahoti; sammà-àjãvassa sammàvàyàmo pahoti; sammàvàyàmassa sammàsati pahoti; sammàsatissa sammàsamàdhi pahoti; sammàsamàdhissa sammà¤àõaü pahoti; sammà¤àõassa sammàvimutti pahoti. Iti kho, bhikkhave, aññhaïgasamannàgato sekho pañipado dasaïgasamannàgato arahà hoti. Tatra, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti. Katha¤ ca, bhikkhave, sammàdiññhi pubbaïgamà hoti? Sammàdiññhissa bhikkhave, micchàdiññhi nijjiõõà hoti; ye ca micchàdiññhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te c' assa nijjiõõà honti; sammàdiññhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Sammàsaükappassa, bhikkhave, micchàsaükappo nijjiõõo hoti; ye ca micchàsaükappapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te c' assa nijjiõõà honti; sammàsaükappapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Sammàvàcassa, bhikkhave, micchàvàcà nijjiõõà hoti; ye ca micchàvàcàpaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te c' assa nijjiõõà honti, sammàvàcàpaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Sammàkammantassa, bhikkhave, micchàkammanto nijjiõõo hoti; ye ca micchàkammantapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te c' assa nijjiõõà honti, sammàkammantapaccayà aneke kusalà dhammà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Sammà-àjãvassa, bhikkhave, micchà-àjãvo nijjiõõo hoti; ye ca micchà-àjãvapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, #<[page 077]># %< 2.7. MAHâCATTâRäSAKASUTTAý (117.) 77>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ te c' assa nijjiõõà honti, sammà-àjãvapaccayà aneke kusalà dhammà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Sammàvàyàmassa, bhikkhave, micchàvàyàmo nijjiõõo hoti; ye ca micchàvàyàmapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te c' assa nijjiõõà honti, sammàvàyàmapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Sammàsatissa, bhikkhave, micchàsati nijjiõõà hoti; ye ca micchàsatipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te c' assa nijjiõõà honti, sammàsatipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Sammàsamàdhissa, bhikkhave, micchàsamàdhi nijjiõõà hoti; ye ca micchàsamàdhipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te c' assa nijjiõõà honti, sammàsamàdhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Sammà¤àõassa, bhikkhave, micchà¤àõaü nijjiõõaü hoti; ye ca micchà¤àõapaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te c' assa nijjiõõà honti, sammà¤àõapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Sammàvimuttassa bhikkhave, micchàvimutti nijjiõõà hoti; ye ca micchàvimuttipaccayà aneke pàpakà akusalà dhammà sambhavanti, te c' assa nijjiõõà honti, sammàvimuttipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Iti, kho, bhikkhave, vãsati kusalapakkhà vãsati akusalapakkhà. Mahàcattàrãsako dhammapariyàyo pavattito appativattiyo samaõena và bràhmaõena và devena và Màrena và Brahmunà và kenaci và lokasmiü. Yo hi koci, bhikkhave, samaõo và bràhmaõo và, imaü mahàcattàrãsakaü dhammapariyàyaü garahitabbaü pañikkositabbaü ma¤¤eyya, tassa diññhe va dhamme dasa sahadhammikà vàdànuvàdà gàrayhaü ñhànaü àgacchanti. Sammàdiññhi¤ ce bhavaü garahati, ye ca micchàdiññhã samaõabràhmaõà te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà. Sammàsaükappa¤ ce bhavaü garahati, #<[page 078]># %<78 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ ye ca micchàsaükappà samaõabràhmaõà te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà. Sammàvàca¤ ce bhavaü garahati, ye cà . . . pàsaüsà. Sammàkammanta¤ ce . . . pàsaüsà. Sammà-àjãva¤ ce . . . pàsaüsà. Sammàvàyàma¤ ce . . . pàsaüsà. Sammàsati¤ ce . . . pàsaüsà. Sammàsamàdhi¤ ce . . . pàsaüsà. Sammà¤àõa¤ ce . . . pàsaüsà. Sammàvimutti¤ ce bhavaü garahati, ye ca micchàvimuttã samaõabràhmaõà te bhoto pujjà te bhoto pàsaüsà. Yo hi koci, bhikkhave, samaõo và bràhmaõo và imaü mahàcattàrãsakaü dhammapariyàyaü garahitabbaü pañikkositabbaü ma¤¤eyya, tassa diññhe va dhamme ime dasa sahadhammikà vàdànuvàdà gàrayhaü ñhànaü àgacchanti. Ye pi te, bhikkhave, ahesuü Okkalà Vassa-Bha¤¤à ahetuvàdà akiriyavàdà natthikavàdà, te pi mahàcattàrãsakaü dhammapariyàyaü na garahitabbaü na pañikkositabbaü ma¤¤eyyuü. Taü kissa hetu? Nindàbyàrosa-upàrambhabhayà ti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. MAHâCATTâRäSAKASUTTAý SATTAMAý. 118. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Savatthiyaü viharati Pubbàràme Migàramàtu pàsàde sambahulehi abhi¤¤àtehi abhi¤¤àtehi therehi sàvakehi saddhiü, -- àyasmatà ca Sàriputtena, àyasmatà ca Mahà-Moggallànena, àyasmatà ca Mahà-Kassapena, àyasmatà ca Mahà-Kaccàyanena, àyasmatà ca Mahà-Koññhitena, àyasmatà ca MahàKappinena, àyasmatà ca Mahà-Cundena, àyasmatà ca Anuruddhena, #<[page 079]># %< 2.8. âNâPâNASATISUTTAý (118.) 79>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ àyasmatà ca Revatena, àyasmatà ca ânandena, -- a¤¤ehi ca abhi¤¤àtehi abhi¤¤àtehi therehi sàvakehi saddhiü. Tena kho pana samayena therà bhikkhå nave bhikkhå ovadanti anusàsanti. Appekacce therà bhikkhå dasa pi bhikkhå ovadanti anusàsanti, appekacce therà bhikkhå vãsatim pi bhikkhå ovadanti anusàsanti, appekacce therà bhikkhå tiüsam pi bhikkhå ovadanti anusàsanti, appekacce therà bhikkhå cattàrãsam pi bhikkhå ovadanti anusàsanti. Te ca navà bhikkhå therehi bhikkhåhi ovadiyamànà annusàsiyamànà uëàraü pubbenàparaü visesaü jànanti. Tena kho pana samayena Bhagavà tadahu 'posathe pannarase pavàraõàya puõõàya puõõamàya rattiyà bhikkhusaüghaparivuto abbhokàse nisinno hoti. Atha kho Bhagavà tuõhãbhåtaü tuõhãbhåtaü bhikkhusaüghaü anuviloketvà bhikkhå àmantesi: âraddho 'smi, bhikkhave, imàya pañipadàya, àraddhacitto 'smi, bhikkhave, imàya pañipadàya. Tasmàtiha, bhikkhave, bhiyyosomattàya viriyaü àrabhatha appattassa pattiyà, anadhigatassa adhigamàya, asacchikatassa sacchikiriyàya, idh' evàhaü Sàvatthiyaü Komudiü càtumàsiniü àgamissàmãti. Assosuü kho jànapadà bhikkhå: Bhagavà kira tatth' eva Sàvatthiyaü Komudiü càtumàsiniü àgamissatãti. Te ca jànapadà bhikkhå Sàvatthiü osaranti Bhagavantaü dassanàya. Te ca therà bhikkhå bhiyyosomattàya nave bhikkhå ovadanti anusàsanti. Appekacce therà bhikkhå dasa pi bhikkhå ovadanti anusàsanti, appekacce therà bhikkhå vãsatim pi bhikkhå ovadanti anusàsanti; appekacce therà bhikkhå tiüsam pi bhikkhå ovadanti anusàsanti, appekacce therà bhikkhå cattàrisam pi bhikkhå ovadanti anusàsanti. Te ca navà bhikkhå therehi bhikkhåhi ovadiyamànà anusàsiyamànà uëàraü pubbenàparaü visesaü jànanti. #<[page 080]># %<80 III. UPARIPAööâSAM.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Tena kho pana samayena Bhagavà tadahu 'posathe pannarase Komudiyà càtumàsiniyà puõõàya puõõamàya rattiyà bhikkhusaüghaparivuto abbhokàse nisinno hoti. Atha kho Bhagavà tuõhãbhåtaü tuõhãbhåtaü bhikkhusaüghaü anuviloketvà bhikkhå àmantesi: Apalàpà 'yaü, bhikkhave, parisà, nippalàpà 'yaü, bhikkhave, parisà, suddhà, sàre patiññhità. Tathàråpo ayaü, bhikkhave, bhikkhusaügho, tathàråpà 'yam, bhikkhave, parisà yathàråpà parisà àhuneyyo pàhuneyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo: Anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassàti. Tathàråpo ayaü, bhikkhave, bhikkhusaügho tathàråpà 'yaü, bhikkhave, parisà yathàråpàya parisàya appaü dinnaü bahuü hoti bahuü dinnaü bahutaraü. Tathàråpo ayaü, bhikkhave bhikkhusaügho tathàråpà 'yaü, bhikkhave, parisà yathàråpà parisà dullabhà dassanàya lokassa. Tathàråpo ayaü, bhikkhave, bhikkhusaügho tathàråpà 'yaü, bhikkhave, parisà, yathàråpaü parisaü alaü yojanagaõanàni dassanàya gantuü puñosenàpi. Tathàråpo ayaü, bhikkhave, bhikkhusaügho, tathàråpà 'yaü, bhikkhave, parisà. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe arahanto khãõàsavà vusitavanto katakaraõãyà ohitabhàrà anuppattasadatthà parikkhãõabhavasaüyojanà sammada¤¤à vimuttà; -- evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe pa¤cannaü orambhàgiyànaü saüyojanànaü parikkhayà opapàtikà tattha parinibbàyino anàvattidhammà tasmà lokà;-- evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe tiõõaü saüyojanànaü parikkhayà ràgadosamohànaü tanuttà sakadàgàmino sakid eva imaü lokaü àgantvà dukkhass' antaü karissanti;-- #<[page 081]># %< 2. âNâPâNASATISUTTAý (118). 81>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe tiõõaü saüyojanànaü parikkhayà sotàpannà avinipàtadhammà niyatà sambodhiparàyanà;-- evaråpà pi, bhikkhave,santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe catunnaü satipaññhànànaü bhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-- evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe catunnaü sammappadhànànaü bhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-- evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe catunnaü iddhipàdànaü bhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-- evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe pa¤cannaü indriyànaü bhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave,bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe pa¤cannaü balànaü bhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-- evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe sattanaü bojjhaïgànaü bhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-- evaråpà pi, bhikkhave,{santi bhikkhå imasmiü bhikkhåsaügheùanti bhikkhave,} bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe ariyassa aññhaïgikassa maggassà bhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-- evaråpà pi bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, imasmiü bhikkhusaüghe mettàbhàvanànuyogam anuyuttà viharanti; -- evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. #<[page 082]># %<82 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe karuõàbhavanànuyogam anuyuttà viharanti;-- evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe muditàbhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe upekhàbhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe asubhabhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-- evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe aniccasa¤¤àbhàvanànuyogam anuyuttà viharanti;-- evaråpà pi, bhikkhave, santi bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe. Santi, bhikkhave, bhikkhå imasmiü bhikkhusaüghe ànàpànasatibhàvanànuyogam anuyuttà viharanti. ânàpànasati, bhikkhave, bhàvità bahulãkatà mahapphalà hoti mahànisaüsà; ànàpànasati, bhikkhave, bhàvità bahulãkatà cattàro satipaññhàne paripåreti; cattàro satipaññhànà bhàvità bahulãkatà satta bojjhaïge paripårenti; satta bojjhaïgà bhàvità bahulãkatà vijjàvimuttiü paripårenti. Kathaü bhàvità ca, bhikkhave, ànàpànasati? Kathaü bahulãkatà? Kathaü mahapphalà hoti mahànisaüsà? Idha, bhikkhave, bhikkhu ara¤¤agato và rukkhamålagato và su¤¤àgàragato và nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upatthapetvà. So sato va assasati, sato passasati; dãghaü và assasanto: Dãghaü passasàmãti pajànàti; dãghaü và passasanto: Dãghaü passasàmãti pajànàti; rassaü và assasanto: Rassaü assasàmãti pajànàti; rassaü và passasanto: Rassaü passasàmãti-pajànàti; Sabbakàyapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati; Sabbakàyapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati; Passambhayaü kàyasaükhàraü assasissàmãti sikkhati; Passambhayaü kàyasaükhàraü passasissamãti sikkhati; Pãtipañisaüvedã assasissàmãtã sikkhati; Pãtipañisaüvedã passasissàmãti sikkhati; Sukhapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati; #<[page 083]># %< 2.8. âNâPâNASATISUTTAý (118.) 83>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Sukhapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati; Cittasaükhàrapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati; Cittasaükhàrapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati; Passambhayaü cittasaükhàraü assasissàmãti sikkhati; Passambhayaü cittasaükhàraü passasissàmãti sikkhati; Cittapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati; Cittapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati; Abhippamodayaü cittaü assasissàmãti sikkhati; Abhippamodayaü cittaü passasissàmãtã sikkhati; Samàdahaü cittaü assasissàmãti sikkhati; Samàdahaü cittaü passasissàmãti sikkhati; Vimocayaü cittaü assasissàmãti sikkhati; Vimocayaü cittaü passasissàmãti sikkhati; Aniccànupassã assasissàmãti sikkhati; Aniccànupassã passasissàmãti sikkhati; Viràgànupassã assasissàmãti sikkhati; Viràgànupassã passasissàmãti sikkhati; Nirodhànupassã assasissàmãti sikkhati; Nirodhànupassã passasissàmãti sikkhati; Pañinissaggànupassã assasissàmãti sikkhati; Pañinissaggànupassã passasissàmãti sikkhati;-- evaü bhàvità kho, bhikkhave, ànàpànasati, evaü bahulãkatà mahapphalà hoti mahànisaüsà. Kathaü bhàvità ca, bhikkhave, ànàpànasati? Kathaü bahulãkatà cattàro satipaññhàne paripåreti? Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhu dãghaü và assasanto: Dãghaü assasàmãti pajànàti; dãghaü và passasanto: Dãghaü passasàmãti pajànàti; rassaü và assasanto: Rassaü assasàmãti pajànàti; rassaü và passasanto: Rassaü passasàmãti pajànàti; Sabbakàyapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati; Sabbakàyapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati; Passambhayaü kàyasaükhàraü assasissàmãti sikkhati; Passambhayaü kàyasaükhàraü passasissàmãti sikkhati;-- kàye kàyànupassã, bhikkhave, tasmiü samaye bhikkhu viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Kàyesu kàya¤¤ataràhaü, bhikkhave, etaü vadàmi yadidaü assàsapassàsaü. Tasmàtiha, bhikkhave, kàye kàyànupassã tasmiü samaye bhikkhu viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhu: #<[page 084]># %<84 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Pãtipañisaüvedã assasissàmãti sikkhati, Pãtipañisaüvedã passasissàmãti sikkhati, Sukhapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati, Sukhapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati, Cittasaükhàrapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati, Cittasaükhàrapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati, Passambhayaü cittasaükhàraü assasissàmãti sikkhati, Passambhayaü cittasaükhàraü passasissàmãti sikkhati;-- vedanàsu vedanànupassã, bhikkhave, tasmiü samaye bhikkhu viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Vedanàsu vedanतataràhaü, bhikkhave, etaü vadàmi yadidaü assàsapassàsànaü sàdhukaü manasikàraü. Tasmàtiha, bhikkhave, vedanàsu vedànupassã tasmiü samaye bhikkhu viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhu: Cittapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati, Cittapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati, Abhippamodayaü cittaü assasissàmãti sikkhati, Abhippamodayaü cittaü passasissàmãti sikkhati, Samàdahaü cittaü assasissàmãti sikkhati, Samàdahaü cittaü passasissàmãti sikkhati, Vimocayaü cittaü assasissàmãti sikkhati, Vimocayaü cittam passasissàmãti sikkhati; -- citte cittànupassã, bhikkhave,tasmiü samaye bhikkhu viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Nàhaü, bhikkhave, muññhassatissa asampajànassa ànàpànasatibhàvanaü vadàmi. Tasmàtiha, bhikkhave, citte cittànupassã tasmiü samaye bhikkhu viharati àtàpã sampàjàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhu: Aniccànupassã assasissàmãti sikkhati, Aniccànupassã passasissàmãti sikkhati, Viràgànupassã . . ., Nirodhànupassã . . ., Pañinissagànupassã assasissàmãti sikkhati, Pañinissaggànupassã passasissàmãti sikkhati, -- dhammesu dhammànupassã, bhikkhave, tasmiü samaye bhikkhu viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü. So yaü taü abhijjhàdomanassànaü pahànaü taü pa¤¤àya disvà sàdhukaü ajjhupekkhità hoti. #<[page 085]># %< 2.8. âNâPâNASATISUTTAý (118.) 85>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Tasmàtiha, bhikkhave, dhammesu dhammànupassã tasmiü samaye bhikkhu viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Evaü bhàvità kho, bhikkhave, ànàpànasati, evaü bahulãkatà cattàro satipaññhàne paripåreti. Kathaü bhàvità ca, bhikkhave, cattàro satipaññhànà kathaü bahulãkatà satta bojjhaïge paripårenti? Yasmiü samaye, bhikkhave,bhikkhu kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü, -upaññhit' assa tasmiü samaye sati hoti asammuññhà. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno upaññhità sati hoti asammuññhà, satisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti; satisambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti; satisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. So tathàsato viharanto taü dhammaü pa¤¤àya pavicinati pavicarati parivãmaüsaü àpajjati. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhu tathàsato viharanto taü dhammaü pa¤¤àya pavicinati pavicarati parivãmaüsaü àpajjati, dhammavicayasambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, dhammavicayasambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, dhammavicayasambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati, tassa taü dhammaü pa¤¤àya pavicinato pavicarato parivãmaüsaü àpajjato àraddhaü hoti viriyaü asallãnaü. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno taü dhammaü pa¤¤àya pavicinato pavicarato parivãmaüsaü àpajjato àraddhaü hoti viriyaü asallãnaü, viriyasambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, viriyasambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, viriyasambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. âraddhaviriyassa upajjati pãti niràmisà. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno àraddhaviriyassa uppajjati pãti niràmisà, #<[page 086]># %<86 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ pãtisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, pãtisambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, pãtisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. Pãtimanassa kàyo pi passambhati, cittam pi passambhati. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno pãtimanassa kàyo pi passambhati cittam pi passambhati, passaddhisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, passaddhisambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, passaddhisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. Passaddhakàyassa sukhino cittaü samàdhiyati. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno passaddhakàyassa sukhino cittaü samàdhiyati, samàdhisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, samàdhisambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, samàdhisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. So tathàsamàhitaü cittaü sàdhukaü ajjhupekkhità hoti. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno tathàsamàhitaü cittaü sàdhukaü ajjhupekkhità hoti, upekhàsambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, upekhàsambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, upekhàsambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhu vedanàsu --pe-- citte --pe-- dhammesu dhammànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü, upaññhit' assa tasmiü samaye sati hoti asammuññhà. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno upaññhità sati hoti asammuññhà, satisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, satisambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, satisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. So tathàsato viharanto taü dhammaü pa¤¤àya pavicinati pavicarati parivãmaüsaü àpajjati. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhu tathàsato viharanto taü dhammaü pa¤¤àya pavicinati pavicarati parivãmaüsaü àpajjati, dhammavicayasambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, dhammavicayasambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, #<[page 087]># %< 2.8. âNâPâNASATISUTTAý (118.) 87>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ dhammavicayasambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. Tassa taü dhammaü pa¤¤àya pavicinato pavicarato parivãmaüsaü àpajjato àraddhaü hoti viriyaü asallãnaü. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno taü dhammaü pa¤¤àya pavicinato pavicarato parivãmaüsaü àpajjato àraddhaü hoti viriyaü asallãnaü, viriyasambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, viriyasambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, viriyasambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. âraddhaviriyassa uppajjati pãti niràmisà. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno àraddhaviriyassa uppajjati pãti niràmisà, pãtisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, pãtisambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, pãtisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. Pãtimanassa kàyo pi passambhati, cittam pi passambhati. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno pãtimanassa kàyo pi passambhati cittam pi passambhati, passaddhisambojjhaïgo tasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhuno àraddho hoti, passaddhisambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, passaddhisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. Passaddhakàyassa sukhino cittaü samàdhiyati. Yasmim samaye, bhikkhave, bhikkhuno passaddhakàyassa sukhino cittaü samàdhiyati, samàdhisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, samàdhisambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, samàdhisambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. So tathàsamàhitaü cittaü sàdhukaü ajjhupekkhità hoti. Yasmiü samaye, bhikkhave, bhikkhu tathàsamàhitaü cittaü sàdhukaü ajjhupekkhità hoti, upekhàsambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno àraddho hoti, upekhàsambojjhaïgaü tasmiü samaye bhikkhu bhàveti, upekhàsambojjhaïgo tasmiü samaye bhikkhuno bhàvanàpàripåriü gacchati. Evaü bhàvità kho, bhikkhave, cattàro satipaññhànà, evaü bahulãkatà satta sambojjhaïge paripårenti. #<[page 088]># %<88 III.UPARIPAööâSAý.>% Kathaü bhàvità ca, bhikkhave, satta bojjhaïgà? Kathaü bahulãkatà vijjàvimuttiü paripårenti? Idha, bhikkhave, bhikkhu satisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü; dhammavicayasambojjhaïgaü bhàveti -- pe -- viriyasambojjhaïgaü bhàveti --pe-- pãtisambojjhaïgaü bhàveti --pe-- passaddhisambojjhaïgaü bhàveti --pe-- samàdhisambojjhaïgaü bhàveti --pe-- upekhàsambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Evaü bhàvità kho, bhikkhave, satta bojjhaïgà, evaü bahulãkatà vijjàvimuttiü paripårentãti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. âNâPâNASATISUTTAý AòòHAMAý. 119. Evam me sataü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Atha kho sambahulànaü bhikkhånaü pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantànaü upaññhànasàlàyaü sannisinnànaü sannipatitànaü ayaü antaràkathà udapàdi: Acchariyaü àvuso, abbhutaü àvuso yàva¤ c' idaü tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena kàyagatà sati bhàvità bahulãkatà mahapphalà vuttà mahànisaüsà ti. Aya¤ ca h' idaü tesaü bhikkhånaü antaràkathà vippakatà hoti. Atha kho Bhabavà sàyaõhasamayaü patisallàõà vuññhito yen' upaññhànasàlà ten' upasaükami upasaükamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Nisajja kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Kàya nu 'ttha, bhikkhave, etarahi kathàya sannisinnà? Kà ca pana vo antaràkathà vippakatà ti? #<[page 089]># %< 2.9. KâYAGATâSATISUTTAý (119.) 89>% Idha, bhante, amhàkaü pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantànaü upaññhànasàlàyaü sannisinnànaü sannipatitànaü ayam antaràkathà udapàdi: Acchariyaü àvuso, abbhutaü àvuso yàva¤ c' idaü tena Bhagavatà jànatà passatà arahatà sammàsambuddhena kàyagatà sati bhàvità bahulikatà mahapphalà vuttà mahànisaüsà ti. Ayaü no, bhante, antaràkathà vippakatà, atha Bhagavà anuppatto ti. Kathaü bhàvità ca, bhikkhave, kàyagatà sati, kathaü bahulãkatà mahapphalà hoti mahànisaüsà? Idha, bhikkhave, bhikkhu ara¤¤agato và rukkhamålagato và su¤¤àgàragato và nisãdati pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà. So sato va assasati sato passasati. Dãghaü và assasanto: Dãghaü assasàmãti pajànàti, dãghaü và passasanto: Dãghaü passasàmãti pajànàti; rassaü và assasanto: Rassaü assasàmãti pajànàti, rassaü và passasanto: Rassaü passasàmãti pajànàti. Sabbakàyapañisaüvedã assasissàmãti sikkhati; Sabbakàyapañisaüvedã passasissàmãti sikkhati; Passambhayaü kàyasaükhàraü assasissàmãti sikkhati; Passambhayaü kàyasaükhàraü passasissàmãti sikkhati. Tassa evaü appamattassa àtàpino pahitattassa viharato ye te gehasità sarasaükappà te pahãyanti, tesam pahànà ajjhattam eva cittaü santiññhati sannisãdati ekodihoti samàdhiyati. Evam pi, bhikkhave, bhikkhu kàyagataü satiü bhàveti. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu gacchanto và Gacchàmãti pajànàti; ñhito và Thito 'mhãti pajànàti; nisinno và Nisinno 'mhãti pajànàti; sayàno và Sayàno 'mhãti pajànàti; yathà yathà và pan' assa kàyo paõihito hoti, tathà tathà naü pajànàti. Tassa evaü appamattasa àtàpino pahitattassa viharato ye te gehasità sarasaükappà te pahãyanti, tesam pahànà ajjhattam evà cittaü santiññhati sannisãdati ekodihoti samàdhiyati. Evam pi, bhikkhave, bhikkhu kàyagataü satiü bhàveti. #<[page 090]># %<90 III. UPARIPAööâSAý.>% Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu abhikkante pañikkante sampajànakàrã hoti, àlokite vilokite sampajànakàrã hoti, sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã hoti, saüghàñipattacãvaradhàraõe sampajànakàrã hoti, asite pãte khàyite sàyite sampajànakàrã hoti, uccàrapassàvakamme sampajànakàrã hoti, gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã hoti. Tassa evaü appamattassa àtàpino pahitattassa viharato ye te gehasità sarasaükappà te pahãyanti, tesam pahànà ajjhattam eva cittaü santiññhati sannisãdati ekodihoti samàdhiyati. Evam pi, bhikkhave, bhikkhu kàyagataü satiü bhàveti. Puna ca paraü, bhikkhave; bhikkhu imam eva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaü påran nànappakàrassa asucino paccavekkhati: Atthi imasmiü kàye kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàrå aññhã aññhimi¤jà vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghàõikà lasikà muttan ti. Seyyathàpi, bhikkhave, ubhato mukhà måtoëã pårà nànàvihitassa dha¤¤assa seyyathãdaü, -- sàlãnaü vãhãnaü muggànaü màsànaü tilànaü taõóulànaü; tam enaü cakkhumà puriso mu¤citvà paccavekkheyya: Ime sàlã ime vãhã ime muggà ime màsà ime tilà ime taõóulà ti;-- evam eva kho, bhikkhave, imam eva kàyaü uddhaü pàdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaü påran nànappakàrassa asucino paccavekkhati: Atthi imasmiü kàye kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàrå aññhã aññhimi¤jà vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghàõikà lasikà muttan ti. Tassa evam appamattassa àtàpino pahitattassa viharato ye te gehasità sarasaükappà te pahãyanti, tesam pahànà ajjhattam eva cittaü santiññhati sannisãdati ekodihoti samàdhiyati. Evam pi, bhikkhave, bhikkhu kàyagataü satiü bhàveti. #<[page 091]># %< 2.9. KâYAGATâSATISUTTAý (119.) 91>% Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu imam eva kàyaü yathàñhitaü yathàpaõihitaü dhàtuso paccavekkhati: Atthi imasmiü kàye pañhavãdhàtu àpodhàtu tejodhàtu vàyodhàtu. Seyyathàpi, bhikkhave, dakkho goghàtako và goghàtakantevàsã và gàviü vadhitvà càtummahàpathe bilaso pañibhajitvà nisinno assa, -- evam eva kho, bhikkhave, bhikkhu imam eva kàyaü yathàñhitaü yathàpaõihitaü dhàtuso paccavekkhati: Atthi imasmiü kàye pañhavãdhàtu àpodhàtu tejodhàtu vàyodhàtåti. Tassa evam appamattassa àtàpino pahitattassa viharato ye te gehasità sarasaükappà te pahãyanti, tesaü pahànà ajjhattam eva cittaü santiññhati sannisãdati ekodihoti samàdhiyati. Evam pi, bhikkhave, bhikkhu kàyagataü satiü bhaveti. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàyaü chaóóitaü ekàhamataü và dvãhamataü và tãhamataü và uddhumàtakaü vinãlakaü vipubbakajàtaü; so imam eva kàyaü upasaüharati: Ayam pi kho kàyo evaüdhammo evaübhàvã evamanatãto ti. Tessa eva, appamattassa àtàpino pahitattassa viharato ye te gehasità sarasaükappà te pahãyanti, tesam pahànà ajjhattam eva cittaü santiññhati sannisãdati ekodihoti samàdhiyati. Evam pi, bhikkhave, bhikkhu kàyagataü sataü bhàveti. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàyaü chaóóitaü kàkehi và khajjamànaü kulalehi và khajjamànaü gijjhehi và khajjamànaü suvaõehi và khajjamànaü sigàlehi và khajjamànaü vividhehi và pàõakajàtehi khajjamànaü; so imam eva kàyaü upasaüharati: Ayam pi kho kàyo evaüdhammo evaübhàvã evaüanatãto ti. Tassa evaü appamattassa àtàpino pahitattassa viharato ye te gehasità sarasaükappà te pahãyanti, tesam pahànà ajjhattam eva cittaü santiññhati sannisãdati ekodihoti samàdhiyati. Evam pi, bhikkhave, bhikkhu kàyagataü satiü bhàveti. #<[page 092]># %<92 III. UPARIPAööâSAý.>% Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàyaü chaóóitaü aññhikasaükhalikaü samaüsalohitaü nahàrusambandhaü aññhikasaükhalikaü nimmaüsalohitamakkhitaü nahàrusambandhaü aññhikasaükhalikaü apagatamaüsalohitam nahàrusambandhaü aññhikàni apagatasambandhàni disàvidisàsu vikkhittàni a¤¤ena hatthaññhikaü a¤¤ena pàdaññhikaü a¤¤ena jaïghaññhikaü a¤¤ena åraññhikaü a¤¤ena kañiññhikaü a¤¤ena piññhikaõñakaü a¤¤ena sãsakañàhaü. So imam eva kàyaü upasaüharati: Ayam pi kho kàyo evaüdhammo evaübhàvã evaüanatãto ti. Tassa evam appamattassa àtàpino pahitattassa viharato ye te gehasità sarasaükappà te pahãyanti, tesam pahànà ajjhattam eva cittaü santiññhati sannisãdati ekodihoti samàdhiyati. Evam pi, bhikkhave, bhikkhu kàyagataü satiü bhàveti. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu seyyathàpi passeyya sarãraü sãvathikàyaü chaóóitaü aññhikàni setàni saïkhavaõõåpanibhàni aññhikàni pu¤jakajàtàni aññhikàni terovassikàni påtãni cuõõakajàtàni. So imam eva kàyaü upasaüharati: Ayam pi kho kàyo evaüdhammo evaübhàvã evamanatãto ti. Tassa evam appamattassa . . . kàyagataü satiü bhàveti. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu vivicc' eva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamajjhànaü upasampajja viharati. So imam eva kàyaü vivekajena pãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati, nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa vivekajena pãtisukhena apphutaü hoti. Seyyathàpi, bhikkhave, dakkho nahàpako vànahàpakantevàsã và kaüsathàle nahàniyacuõõàni àkiritvà udakena paripphosakaü paripphosakaü sanneyya, sà 'ssa nahàniyapiõóã snehànugatà snehapparetà santarabàhirà phutà snehena, na ca paggharinã; -- evam eva kho, bhikkhave, bhikkhu imam eva kàyaü vivekajena pãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati, #<[page 093]># %< 2.9. KâYAGATâSATISUTTAý (119.) 93>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa vivekajena pãtisukhena apphutaü hoti. Tassa evam appamattassa . . . satiü bhàveti. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü upasampajja viharati. So imam eva kàyaü samàdhijena pãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati, nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa samadhijena pãtisukhena apphutaü hoti. Seyyathàpi, bhikkhave, udakarahado ubbhidodako, tassa n' ev' assa puratthimàya disàya udakass' àyamukhaü, na pacchimàya disàya udakass' àyumukhaü, na uttaràya disàya udakass' àyumukhaü, na dakkhiõàya disàya udakass' àyumukhaü, devo ca kàlena kàlaü sammàdhàraü anuppaveccheyya; atha kho tamhà va udakarahadà sãtà vàridhàrà ubbhijjitvà tam eva udakarahadaü sãtena vàrinà abhisandeyya parisandeyya paripåreyya paripphareyya, nàssa ki¤ci sabbàvato udakarahadassa sãtena vàrinà apphutaü assa;-- evam eva kho, bhikkhave, bhikkhu imam eva kàyaü samàdhijena pãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati, nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa samàdhijena pãtisukhena apphutaü hoti. Tassa evam appamattassa . . . satiü bhàveti. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu pãtiyà ca viràgà upekhako ca viharati sato ca sampajàno, sukha¤ ca kàyena pañisaüvedeti, yan taü ariyà àcikkhanti: Upekhako satimà sukhavihàrã ti tatiyajjhànaü upasampajja viharati. So imam eva kàyaü nippãtisukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati, nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa nippãtikena sukhena apphutaü hoti. Seyyathàpi, bhikkhave, uppaliniyaü và paduminiyaü và puõóarãkiniyaü và appekaccàni uppalàni và padumàni và puõóarãkàni và udake jàtàni udake samvaddhàni udakà 'nuggatàni antonimuggaposãni, #<[page 094]># %<94 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tàni yàva c' aggà yàva ca målà sãtena vàrinà abhisannàni parisannàni paripåràni paripphutàni, {nàssa ki¤ci} sabbàvataü uppalànaü và padumànaü và puõóarãkànaü và vàrinà apphutaü assa;-- evaü eva kho, bhikkhave, bhikkhu imam eva kàyaü nippãtikena sukhena abhisandeti parisandeti paripåreti parippharati, nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa nippãtikena sukhena apphutaü hoti. Tassa evam appamattassa . . . satiü bhàveti. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu sukhassa ca pahànà, dukkhassa ca pahànà pubbe va somanassadomanassànaü atthagamà adukkhaü asukhaü upekhàsatipàrisuddhiü catutthajjhànaü upasampajja viharati. So imam eva kàyaü parisuddhena cetasà pariyodàtena pharitvà nisinno hoti, nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa parisuddhena cetasà pariyodàtena apphutaü hoti. Seyyathàpi, bhikkhave, puriso odàtena vatthena sasãsam pàrupitvà nisinno assa, nàssa ki¤ci sabbàvato odàtena vatthena apphutaü assa;-- evam eva kho, bhikkhave, bhikkhu imam eva kàyaü parisuddhena cetasà pariyodàtena pharitvà nisinno hoti, nàssa ki¤ci sabbàvato kàyassa parisuddhena cetasà pariyodàtena apphutaü hoti. Tassa evam appamattassa . . . satiü bhàveti. Yassa kassaci, bhikkhave, kàyagatà sati bhàvità bahulãkatà antogadhà tassa kusalà dhammà ye keci vijjàbhàgiyà. Seyyathàpi, bhikkhave, yassa kassaci mahàsamuddo cetasà phuto antogadhà tassa kunnadiyo yà kàci samuddaïgamà, -evam eva kho, bhikkhave, yassa kassaci kàyagatà sati bhàvità bahulãkatà antogadhà tassa kusalà dhammà ye keci vijjàbhàgiyà. Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhuno kàyagatà sati abhàvità abahulãkatà, labhati tassa Màro otàraü, labhati tassa Màro àrammaõaü. Seyyathàpi, bhikkhave, puriso garukaü silàguëaü allamattikàpu¤je pakkhipeyya, taü kim ma¤¤atha, bhikkhave? Api nu taü garukaü silàguëaü allamattikàpu¤je labhetha otàran ti? Evam, bhante. #<[page 095]># %< 2.9. KâYAGATâSATISUTTAý (119.) 95>% Evam eva kho, bhikkhave, yassa kassaci kàyagatà sati abhàvità abahulãkatà, labhati tassa Màro otàraü, labhati tassa Màro àrammaõam. Seyyathàpi, bhikkhave, sukkhaü kaññhaü koëàpaü, atha puriso àgaccheyya uttaràraõiü àdàya: Aggiü abhinibbattessàmi tejo pàtukarissàmãti; taü kim ma¤¤atha, bhikkhave? Api nu so puriso amuü sukkhaü kaññhaü koëàpaü uttaràraõiü àdàya abhimatthento aggiü abhinibbatteyya tejo pàtukareyyàti? Evam, bhante. Evam eva kho, bhikkhave, yassa kassaci kàyagatà sati abhàvità abahulãkatà, labhati tassa Màro otàraü, labhati tassa Màro àrammaõaü. Seyyathàpi, bhikkhave, udakamaõiko ritto tuccho àdhàre ñhito, atha puriso àgaccheyya udakabhàraü àdàya; taü kim ma¤¤atha, bhikkhave? Api nu so puriso labhetha udakassa nikkhepanan ti? Evam, bhante. Evam eva kho, bhikkhave, yassa kassaci kàyagatà sati abhàvità abahulãkatà, labhati tassa Màro otàraü, labhati tassa Màro àrammaõaü. Yassa kassaci, bhikkhave, kàyagatà sati bhàvità bahulãkatà, na tassa labhati Màro otàraü, na tassa labhati Màro àrammaõaü. Seyyathàpi, bhikkhave, puriso lahukaü suttaguëaü sabbasàramaye aggaëaphalake pakkhipeyya; taü kim ma¤¤atha, bhikkhave? Api nu taü lahukaü suttaguëaü sabbasàramaye aggaëaphalake labhetha otàran ti? No h' etaü, bhante. Evam eva kho, bhikkhave, yassa kassaci kàyagatà sati bhàvità bahulãkata, na tassa labhati Màro otàraü, na tassa labhati Màro àrammaõaü. Seyyathàpi, bhikkhave, allaü kaññhaü sasnehaü, atha puriso àgaccheyya uttaràraõiü àdàya: Aggiü abhinibbattessàmi tejo pàtukarissàmãti; taü kim ma¤¤atha, #<[page 096]># %<96 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ bhikkhave? Api nu so puriso amuü allaü kaññhaü sasnehaü uttaràraõiü àdàya abhimatthento aggiü abhinibbatteyya tejo; pàtukareyyàti? No h' etaü, bhante. Evam eva kho, bhikkhave, yassa kassaci kàyagatà sati bhàvità bahulãkatà, na tassa labhati Màro otàraü, na tassa labhati Màro àrammaõaü. Seyyathàpi, bhikkhave, udakamaõiko påro udakassa samatittiko kàkapeyyo àdhàre ñhapito, atha puriso àgaccheyya udakabhàraü àdàya;-- {taü} kim mतatha, bhikkhave? Api nu so puriso labhetha udakassa nikkhepanan ti? No h' etaü, bhante. Evam eva kho, bhikkhave, yassa kassaci kàyagatà sati bhàvità bahulãkatà, na tassa labhati Màro otàraü, na tassa labhati Màro àrammaõaü. Yassa kassaci, bhikkhave, kàyagatà sati bhàvità bahulãkatà, so yassa yassa abhi¤¤à-sacchikaraõãyassa dhammassa cittaü abhininnàmeti abhi¤¤àsacchikiriyàya, tatra tatr' eva sakkhibhavyataü pànuõàti sati sati-àyatane. Seyyathàpi, bhikkhave, udakamaõiko påro udakassa samatittiko kàkapeyyo àdhàre ñhapito, tam enaü balavà puriso yato yato àvajjeyya, -- àgaccheyya udakan ti? Evam, bhante. Evam eva kho, bhikkhave, yassa kassaci kàyagatà sati bhàvità bahulãkatà so yassa yassa abhi¤¤àsacchikaraõãyassa dhammassa cittaü abhininnàmeti abhi¤¤àsacchikiriyàya, tatra tatr' eva sakkhibhavyataü pàpuõàti sati sati àyatane, Seyyathàpi same bhåmibhàge caturassà pokkharaõã aëãbaddhà pårà udakassa samatittikà kàkapeyyà, tam enaü balavà puriso yato yato àëiü mu¤ceyya, -- àgaccheyya udakan ti? #<[page 097]># %< 2.9. KâYAGATâSATISUTTAý (119.) 97>% Evam bhante. Evam eva kho, bhikkhave, yassa kassaci kàyagatà sati bhàvità bahulãkatà, so yassa yassa abhi¤¤àsacchikaraõãyassa dhammassa cittaü abhininnàmeti abhi¤¤àsacchikiriyàya, tatra tatr' eva sakkhibhavyataü pàpuõàti sati sati àyatane. Seyyathàpi, bhikkhave, subhåmiyaü càtummahàpathe àja¤¤aratho yutto assa ñhito odhastapatodo, tam enaü dakkho yogàcariyo assa -- dammasàrathi abhiruhitvà vàmena hatthena rasmiyo gahetvà dakkhiõena hatthena patodaü gahetvà yenicchakaü sàreyya; -- evam eva kho, bhikkhave, yassa kassaci kàyagatà sati bhàvità bahulãkatà, so yassa yassa abhi¤¤àsacchikaraõãyassa dhammassa cittaü abhininnàmeti abhi¤¤àsacchikiriyàya, tatra tatr' eva sakkhibhavyataü pàpuõàti sati sati-àyatane. Kàyagatàya, bhikkhave, satiyà àsevitàya bhàvitàya bahulãkatàya yànikatàya vatthukatàya anuññhitàya paricitàya susamàraddhàya ime das' ànisaüsà pàñikaïkhà. Katame dasa? Aratiratisaho hoti, na ca taü arati sahati, uppannaü aratiü abhibhuyya abhibhuyya viharati. Bhayabheravasaho hoti, na ca taü bhayabheravaü sahati, uppannaü bhayabheravaü abhibhuyya abhibhuyya viharati. Khamo hoti sãtassa uõhassa jighacchàya pipàsàya óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassànaü duruttànaü duràgatànaü vacanapathànaü uppannànaü sàrãrikànaü vedanànaü dukkhànan tippànaü kharànaü kañukànaü asàtànaü amanàpànaü pàõaharànaü adhivàsakajàtiko hoti. Catunnaü jhànànaü abhicetasikànaü diññhadhammasukhavihàrànaü nikàmalàbhã hoti akicchalàbhã akasiralàbhã. #<[page 098]># %<98 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Anekavihitaü iddhividhaü paccanubhoti, -- eko pi hutvà bahudhà hoti, bahudhà pi hutvà eko hoti, àvibhàvaü tirobhàvaü tirokuóóaü tiropàkàraü tiropabbataü asajjamàno gacchati seyyathàpi àkàse, pañhaviyà pi ummujjanimmujjaü karoti seyyathàpi udake, udake pi abhijjamàno gacchati seyyathàpi pañhaviyaü, àkàse pi pallaïkena kamati4 seyyathàpi pakkhã sakuõo, ime pi candimasuriye evaümadhiddhike evaümahànubhàve pàõinà parimasati parimajjati, yàva brahmalokà pi kàyena vasaü vatteti. Dibbàya sotadhàtuyà visuddhàya atikkantamànusikàya ubho sadde suõàti dibbe ca mànuse ca ye dåre ca santike ca. Parasattànaü parapuggalànaü cetasà ceto paricca pajànàti;-saràgaü và cittaü Saràgaü cittan ti pajànàti, vãtaràgaü va cittaü Vãtaràgaü cittan ti pajànàti, sadosaü và cittaü Sadosaü cittan ti pajànàti, vãtadosaü và cittaü Vãtadosaü cittan it pajànàti, samohaü và cittaü Samohaü cittan ti pajànàti, vãtamohaü và cittaü Vãtamohaü cittan ti pajànàti, saükhittaü và cittaü Saükhittaü cittan ti pajànàti, vikkhittaü và cittaü Vikkhittaü cittan ti pajànàti, mahaggataü và cittaü Mahaggataü cittan ti pajànàti, amahaggataü và cittaü Amahaggataü cittan ti pajànàti. sa-uttaraü và cittaü Sa-uttaraü cittan ti pajànàti, anuttaraü và cittaü Anuttaraü cittan ti pajànàti, samàhitaü và cittam Samàhitaü cittan ti pajànàti, asamàhitaü và cittaü Asamàhitaü cittan ti pajànàti, vimuttaü và cittaü Vimuttaü cittan ti pajànàti, avimuttaü và cittaü Avimuttaü cittan ti pajànàti Anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati seyyathãdaü ekam pi jàtim dve pi jàtiyo #<[page 099]># %< 2.10. SAýKHâRUPPATTISUTTAý (120.) 99>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ --pe-- iti sàkàraü sa-uddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati. Dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate, yathàkammåpage satte pajànàti. âsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññhe va dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati. Kàyagatàya, bhikkhave, satiyà àsevitàya bhàvitàya bahulãkatàya yànikatàya vatthukatàya anuññhitàya paricitàya susamàraddhàya ime das' ànisaüsà pàñikaïkhà ti. Idam avoca Bhagavà. Attamana te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. KâYAGATâSATISUTTAý NAVAMAý. 120. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Saükhàruppattiü vo, bhikkhave, desissàmi. Taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmãti. Evam bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Idha, bhikkhave, bhikkhu saddhàya samannàgato hoti, sãlena samannàgato hoti, sutena samannàgato hoti, càgena samannàgato hoti, pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa evam hoti: Aho vatàhaü kàyassa bhedà parammaraõà khattiyamahàsàlànaü sahavyataü uppajjeyyan ti. So taü cittaü dahati, taü cittaü adhiññhàti, taü cittaü bhàveti; #<[page 100]># %<100 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tassa te saükhàrà ca vihàro c' evaü bhàvità bahulãkatà tatr' uppattiyà saüvattanti. Ayaü, bhikkhave, maggo ayaü pañipadà tatr' uppattiyà saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya samannàgato hoti, sãlena samannàgato hoti, sutena samannàgato hoti, càgena samannagato hoti, pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü kàyassa bhedà parammaraõà bràhmaõamahàsàlànaü và --pe-- gahapatimahàsàlànaü và sahavyataü uppajjeyyan ti. So taü cittaü dahati taü cittaü adhiññhàti taü cittaü bhàveti; tassa te saükhàrà ca vihàro ca evaü bhàvità evaü bahulãkatà tatr' uppattiyà saüvattanti. Ayaü, bhikkhave, maggo ayaü pañipadà tatr uppattiyà saüvattati. 2 Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya samannàgato hoti, sãlena samannàgato hoti, sutena samannàgato hoti, càgena samannàgato hoti, pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa sutaü hoti: Càtummahàràjikà devà dãghàyukà vaõõavanto sukhabahulà ti. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü kàyassa bhedà parammaraõà Càtummahàràjikànaü devànaü sahavyataü uppajjeyyan ti. So taü cittaü dahati taü cittaü adhiññhàti taü cittaü bhàveti; tassa te saükhàrà ca vihàro ca . . . tatr' uppattiyà saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya samannàgato hoti, sãlena samannàgato hoti, sutena samannàgato hoti, càgena samannàgato hoti, pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa sutaü hoti: Tàvatiüsà devà --pe-- Yàmà devà -- pe -Tusità devà --pe-- Nimmànaratã devà --pe-- Paranimmitavasavattino devà dãghàyukà vaõõavanto sukhabahulà ti. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü kàyassa bhedà parammaraõà Paranimmitavasavattãnaü devànaü sahavyataü uppajjeyyan ti. So taü cittaü dahati . . . tatr' uppattiyà saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya samannàgato hoti, #<[page 101]># %< 2.10. SAýKHâRUPPATTISUTTAý (120.) 101>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ sãlena samannàgato hoti, sutena samannàgato hoti, càgena samannagato hoti, pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa sutaü hoti: Sahasso Brahmà dãghàyuko vaõõavà sukhabahulo ti. Sahasso, bhikkhave, Brahmà sahassãlokadhàtuü pharitvà adhimuccitvà viharati; ye pi tattha sattà uppannà, te pi pharitvà adhimuccitvà viharati. Seyyathàpi, bhikkhave, cakkhumà puriso ekaü àmaõóaü hatthe karitvà paccavekkheyya, evam eva kho, bhikkhave, Sahasso Brahmà sahassãlokadhàtuü pharitvà adhimuccitvà viharati; ye pi tattha sattà uppannà, te pi pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü kàyassa bhedà parammaraõà Sahassassa Brahmuno sahavyataü uppajjeyyan ti. So taü cittaü dahati . . . tatr' uppattiyà saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya . . . pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa sutaü hoti: Dvisahasso Brahmà --pe-- Tisahasso Brahmà --pe-- Catusahasso Brahmà --pe-- Pa¤casahasso Brahmà dãghàyuko vaõõavà sukhabahulo ti. Pa¤casahasso pi, bhikkhave, Brahmà pa¤casahassãlokadhàtuü pharitvà adhimuccitvà viharati; ye pi tattha sattà uppannà, te pi pharitvà adhimuccitvà viharati. Seyyathàpi, bhikkhave, cakkhumà puriso pa¤ca àmaõóam hatthe karitvà paccavekkheyya, evam eva kho, bhikkhave, Pa¤casahasso Brahmà pa¤casahassãlokadhàtuü pharitvà adhimuccitvà viharati; ye pi tattha sattà uppannà, te pi pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa evam hoti: Aho vatàhaü kàyassa bhedà parammaraõà Pa¤casahassassa Brahmuno sahavyataü uppajjeyyan ti. So taü cittaü dahati . . . tatr' uppattiyà saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya samannàgato hoti --pe-- sãlena --pe-- sutena --pe-- càgena -- pe -pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa sutaü hoti: Dasasahasso Brahmà dãghàyuko vaõõavà sukhabahulo ti. Dasasahasso, bhikkhave, Brahmà dasasahassãlokadhàtuü pharitvà adhimuccitvà viharati; #<[page 102]># %<102 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ ye pi tattha sattà uppannà, te pi pharitvà adhimuccitvà viharati. Seyyathàpi, bhikkhave, maõi veëuriyo subho jàtimà aññhaüso suparikammakato paõóukambale nikkhitto bhàsati ca virocati ca, evam eva kho, bhikkhave, Dasasahasso Brahmà dasasahassãlokadhàtuü pharitvà adhimuccitvà viharati; ye pi tattha sattà uppannà, te pi pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü kàyassa bhedà parammaraõà Dasasahassassa Brahmuno sahavyataü uppajjeyyan ti. So taü cittaü dahati . . . tatr' uppattiyà saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya . . . pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa sutaü hoti: Satasahasso Brahmà dãghàyuko vaõõavà sukhabahulo ti. Satasahasso, bhikkhave, Brahmà satasahassãlokadhàtuü pharitvà adhimuccitvà viharati; ye pi tattha sattà uppannà, te pi pharitvà adhimuccitvà viharati. Seyyathàpi, bhikkhave, nekkhaü jambonadaü dakkhakammàraputta-ukkàmukhe sukusalasampahaññhaü paõóukambale nikkhittaü bhàsati ca tapati ca virocati ca, evam eva kho, bhikkhave, Satasahassassa Brahmuno satasahassãlokadhàtuü pharitvà . . . viharati. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü kàyassa bhedà parammaraõà Satasahassassa Brahmuno sahavyataü uppajjeyyan ti. So tam cittaü dahati . . . saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya . . . pa¤¤àya sammannàgato hoti. Tassa sutaü hoti: Abhà devà --pe-- Parittàbhà devà; Appamàõàbhà devà; âbhassarà devà dãghàyukà vaõõavanto sukhabahulà ti. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü . . . saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya . . . pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa sutaü hoti: Subhà devà; Parittasubhà devà; Appamàõasubhà devà; Subhakiõõà deva dãghàyukà vaõõavanto sukhabahulà ti. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü . . . saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya . . . Tassa sutaü hoti: #<[page 103]># %< 2.10. SAýKHâRUPPATTISUTTAý (120.) 103>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Vehapphalà devà; Avihà devà; Atappà devà; Sudassã devà; Akaniññhà deva dãghàyukà vaõõavanto sukhabahulà ti. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü kàyassa bhedà parammaraõà Akaniññhànaü devànaü sahavyataü uppajjeyyan ti. So taü cittaü dahati . . . saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya . . . pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa sutaü hoti: âkàsàna¤càyatanåpagà devà dãghàyukà ciraññhitikà sukhabahulà ti. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü . . . saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya.. pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa sutaü hoti: Vi¤¤àõa¤càyatanåpagà devà; âki¤càyatanåpagà devà; Nevasa¤¤ànàsतàyatanåpagà devà dãghàyukà ciraññhitikà sukhabahulà ti. Tassa evaü hoti: Aho vatàhaü . . . saüvattati. Puna ca paraü, bhikkhave, bhikkhu saddhàya . . . pa¤¤àya samannàgato hoti. Tassa evaü hoti. Aho vatàhaü àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññhe va dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihareyyan ti. So àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññhe va dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati. Ayam, bhikkhave, bhikkhu na katthaci uppajjati na kuhi¤ci uppajjatãti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. SAýKHâRUPPATTISUTTAý6 DASAMAý. ANUPADAVAGGO DUTIYO. #<[page 104]># %<104 III. UPARIPAööâSAý.>% 121. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Pubbàràme Migàramàtu pàsàde. Atha kho àyasmà ânando sàyaõhasamayaü patisallàõà vuññhito yena Bhagavà ten' upasaükami upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ânando Bhagavantaü etad avoca: Ekamidaü, bhante, samayaü Bhagavà Sakkesu viharati. Nagarakaü nàma Sakyànaü nigamo. Tattha me, bhante, Bhagavato sammukhà sutaü sammukhà pañiggahãtaü: Su¤¤atàvihàrenàhaü, ânanda, etarahi bahulaü viharàmãti. Kacci me taü, bhante, sussutaü suggahãtaü sumanasikataü såpadhàritan ti? Taggha te etaü, ânanda, sussutaü suggahãtaü sumanasikataü såpadhàritaü. Pubbe càhaü, ânanda, etarahi ca su¤¤atàvihàrena bahulaü viharàmi. Seyyathàpi ayaü Migàramàtu pàsàdo su¤¤o hatthigavàssavaëavena, su¤¤o jàtaråparajatena, su¤¤o itthipurisasannipàtena; atthi c' ev' idaü asu¤¤ataü yadidaü bhikkhusaüghaü pañicca ekattaü;-- evam eva kho, ânanda, bhikkhu amanasikaritvà gàmasa¤¤aü amanasikaritvà manussasa¤¤aü ara¤¤asa¤¤aü pañicca manasikaroti ekattaü. Tassa ara¤¤asa¤¤àya cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. So evaü pajànàti: Ye assu darathà gàmasa¤¤aü pañicca, te 'dha na santi; ye assu darathà manussasa¤¤aü pañicca, te 'dha na santi; atthi c' evàyaü darathamattà yadidaü ara¤¤asa¤¤aü pañicca ekattan ti. So: Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü gàmasa¤¤àyàti pajànàti; Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü manussasa¤¤àyàti pajànàti. Atthi c' ev' idaü asu¤¤ataü yadidaü ara¤¤asa¤¤aü pañicca ekattan ti. Iti yaü hi kho tattha na hoti, tena taü su¤¤aü samanupassati; yaü pana tattha avasiññhaü hoti, #<[page 105]># %< 3.1. CæìASU¥¥ATASUTTAý (121.) 105>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Taü santaü idam atthãti pajànàti. Evam pi 'ssa esà, ânanda, yathàbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atàvakkanti bhavati. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhu amanasikaritvà manussasa¤¤aü amanasikaritvà ara¤¤asa¤¤aü pañhavãsa¤¤aü pañicca manasikaroti ekattaü. Tassa pañhavisa¤¤àya cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. Seyyathàpi, ânanda, usabhacammaü saükusatena suvihataü vigatavasikaü; -- evam eva kho, ânanda, bhikkhu yam imissà pañhaviyà ukkålavikålaü nadãviduggaü khàõukaõñakàdhàraü pabbatavisamaü, taü sabbaü amanasikaritvà pañhavãsa¤¤aü pañicca manasikaroti ekattaü. Tassa pañhavãsa¤¤àya cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. So evaü pajànàti: Ye assu darathà manussasa¤¤aü pañicca te 'dha na santi; ye assu darathà ara¤¤asa¤¤aü pañicca te 'dha na santi; atthi c' evàyaü darathamattà, yadidaü pañhavãsa¤¤aü pañicca ekattan ti. So: Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü manussasa¤¤àyàti pajànàti; Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü ara¤¤asa¤¤àyàti pajànàti. Atthi c' ev' idaü asu¤¤ataü, yadidaü pañhavãsa¤¤aü pañicca ekattan ti. Iti yaü hi kho tattha na hoti, tena taü su¤¤aü samanupassati; yam pana tattha avasiññhaü hoti, Taü santaü idam atthãti pajànàti. Evam pi 'ssa esà, ânanda, yathàbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atàvakkan ti bhavati. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhu amanasikaritvà ara¤¤asa¤¤aü amanasikaritvà pañhavãsa¤¤aü àkàsàna¤càyatanasa¤¤aü pañicca manasikaroti ekattaü. Tass àkàsàna¤càyatanasa¤¤àya cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. So evaü pajànàti; Ye assu darathà ara¤¤asa¤¤aü pañicca te 'dha na santi; ye assu darathà pañhavãsa¤¤aü pañicca te 'dha na santi; #<[page 106]># %<106 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ atthi c' evàyaü darathamattà yadidaü àkàsàna¤càyatanaü pañicca ekattan ti. So: Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü ara¤¤asa¤¤àyàti pajànàti; Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü pañhavãsa¤¤àyàti pajànàti. Atthi c' ev' idaü asu¤¤ataü, yadidaü àkàsànà¤càyatanasa¤¤aü pañicca ekattan ti. Iti yaü hi kho tattha na hoti, tena taü su¤¤aü samanupassati; yam pana tattha avasiññhaü hoti, Taü santaü idam atthãti pajànàti. Evam pi 'ssa esà, ânanda, yathàbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atàvakkan ti bhavati. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhu amanasikaritvà pañhavãsa¤¤aü amanasikaritvà àkàsàna¤càyatanasa¤¤aü vi¤¤àõa¤càyatanaü pañicca manasikaroti ekattaü. Tassa vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤àya cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. So evam pajànàti: Ye assu darathà pañhavãsa¤¤aü pañicca te 'dha na santi; ye assu darathà àkàsàna¤càyatanasa¤¤aü pañicca te 'dha na santi; atthi c' evàyaü darathamattà yadidaü vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤aü pañicca ekattan ti. So: Su¤¤am idam sa¤¤àgataü pañhavãsa¤¤àyàti pajànàti; Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü àkàsàna¤càyatanasa¤¤àyàti pajànàti. Atthi c' ev' idaü asu¤¤ataü, yadidaü vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤aü pañicca ekattan ti. Iti yaü hi kho tattha na hoti, tena taü su¤¤aü samanupassati; yam pana tattha avasiññhaü hoti, Taü santaü idam atthãti pajànàti. Evam pi 'ssa esà, ânanda, yathàbhaccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atàvakkan ti bhavati. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhu amanasikaritvà àkàsàna¤càyatanasa¤¤aü amanasikaritvà vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤aü àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤aü pañicca manasikaroti ekattaü. Tassa àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤àya cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. So evaü pajànàti: Ye assu darathà àkàsàna¤càyatanasa¤¤aü pañicca te 'dha na santi; ye assu darathà vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤aü pañicca te 'dha na santi; atthi c' evàyaü darathamattà, yadidaü àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤aü pañicca ekattan ti. So: Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü àkàsàna¤càyatanasa¤¤àyàti pajànàti: Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤àyàti pajànàti. #<[page 107]># %< 3.1. CæìASU¥¥ATASUTTAý (121.) 107>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Atthi c' ev' idaü asu¤¤ataü yadidaü àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤aü pañicca ekattan ti. Iti yaü hi kho tattha na hoti, tena taü su¤¤aü samanupassati; yam pi tattha avasiññhaü hoti, Taü santaü idam atthãti pajànàti. Evam pi 'ssa esà, ânanda, yathàbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atàvakkan ti bhavati. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhu amanasikaritvà vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤aü amanasikaritvà àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤aü nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤aü pañicca manasikaroti ekattaü. Tassa nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤àya cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. So evam pajànàti: Ye assu darathà vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤aü pañicca, te 'dha na santi; ye assu darathà àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤aü pañicca te 'dha na santi; atthi c' evàyaü darathamattà, yadidaü nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤aü pañicca ekattan ti. So: Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü vi¤¤àõa¤càyatanasa¤¤àyàti pajànàti; Su¤¤am idam sa¤¤àgataü àki¤ca¤¤àsa¤¤àyàti pajànàti. Atthi c' ev' idaü asu¤¤ataü, yadidaü nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤aü pañicca ekattan ti. Iti yaü hi kho tattha na hoti, tena taü su¤¤aü samanupassati; yam pi tattha avasitthaü hoti, Taü santaü idam atthãti pajànàti. Evam pi 'ssa esà, ânanda, yathàbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atàvakkan ti bhavati. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhu amanasikaritvà àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤aü amanasikaritvà nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤aü animittaü cetosamàdhiü pañicca manasikaroti ekattaü. Tassa animitte cetosamàdhimhi cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. So evaü pajànàti: Ye assu darathà àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤aü pañicca, te 'dha na santi; ye assu darathà nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤aü pañicca, te 'dha na santi; atthi c' evàyaü darathamattà yadidaü imam eva kàyaü pañicca saëàyatanikaü jãvitapaccayà ti. #<[page 108]># %<108 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ So: Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤àyàti pajànàti; Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤àyàti pajànàti. Atthi c' ev' idaü asu¤¤ataü, yadidaü imam eva kàyaü pañicca saëàyatanikaü jãvitapaccayà ti. Iti yaü hi kho tattha na hoti, tena taü su¤¤aü samanupassati; yam pana tattha avasiññhaü hoti, Taü santaü idam atthãti pajànàti. Evam pi 'ssa esà, ânanda, yathàbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atàvakkan ti bhavati. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhu amanasikaritvà àki¤ca¤¤àyatanasa¤¤aü amanasikaritvà nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanasa¤¤aü animittaü cetosamàdhiü pañicca manasikaroti ekattaü. Tassa animitte cetosamàdhimhi cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. So evaü pajànàti: Ayam pi kho animitto cetosamàdhi abhisaükhato abhisa¤cetayito. Yaü kho pana ki¤ci abhisaükhataü abhisa¤cetayitaü, tad aniccaü nirodhadhamman ti pajànàti. Tassa evaü jànato evam passato kàmàsavà pi cittaü vimuccati, bhavàsavà pi cittaü vimuccati, avijjàsavà pi cittaü vimuccati; vimuttasmiü vimuttam iti ¤àõaü hoti: Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti pajànàti. So evaü pajànàti: Ye assu darathà kàmàsavaü pañicca, te 'dha na santi; ye assu darathà bhavàsavaü pañicca, te 'dha na santi; ye assu darathà avijjàsavaü pañicca, te 'dha na santi; atthi cevàyaü darathamattà, yadidaü imam eva kàyaü pañicca saëàyatanikaü jãvitapaccayà ti. So: Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü kàmàsavenàti pajànàti; Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü bhavàsavenàti pajànàti; Su¤¤am idaü sa¤¤àgataü avijjàsavenàti pajànàti. Atthi c' ev' idaü asu¤¤ataü, yadidaü imam eva kàyaü pañicca saëàyatanikaü jãvitapaccayà ti. Iti yaü hi kho tattha na hoti, tena taü su¤¤aü samanupassati; yam pana tattha avasiññhaü hoti, Taü santaü idam atthãti pajànàti. Evam assa esà, ânanda, yathàbhuccà avipallatthà parisuddhà paramànuttarà su¤¤atàvakkan ti bhavati. #<[page 109]># %< 3.2. MAHâSU¥¥ATASUTTAý (122.) 109>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ye hi keci, ânanda, atãtamaddhànaü samaõà và bràhmaõà và parisuddhaü paramànuttaraü su¤¤ataü upasampajja vihariüsu, sabbe te imaü yeva parisuddhaü paramànuttaraü su¤¤ataü upasampajja vihariüsu. Ye hi keci, ânanda, anàgatamaddhànaü samaõà và bràhmaõà và parisuddhaü paramànuttaraü su¤¤ataü upasampajja viharissanti, sabbe te imaü yeva parisuddhaü paramànuttaraü su¤¤ataü upasampajja viharissanti. Ye hi keci, ânanda, etarahi samaõà và bràhmaõà và parisuddhaü paramànuttaraü su¤¤ataü upasampajja viharanti, sabbe te imaü yeva parisuddhaü paramànuttaraü su¤¤ataü upasampajja viharanti. Tasmàtiha, ânanda, Parisuddhaü paramànuttaraü su¤¤ataü upasampajja viharissàmãti, -evaü hi vo, ânanda, sikkhitabban ti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà ânando Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. CæìASU¥¥ATASUTTAý PAòHAMAý. 122. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sakkesu viharati Kapilavatthusmiü Nigrodhàràme. Atha kho Bhagavà pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya Kapilavatthuü piõóàya pàvisi. Kapilavatthusmiü piõóàya caritvà pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto yena Kàëakhemakassa Sakkassa vihàro ten' upasaükami divàvihàràya. Tena kho pana samayena Kàëakhemakassa Sakkassa vihàre sambahulàni senàsanàni pa¤¤attàni honti. Addasà kho Bhagavà Kàëakhemakassa Sakkassa vihàre sambahulàni senàsanàni pa¤¤attàni; #<[page 110]># %<110 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ disvàna Bhagavato etad ahosi: Sambahulàni kho Kàëakhemakassa Sakkassa vihàre senàsanàni pa¤¤attàni. I Sambahulà nu kho idha bhikkhå viharantãti? Tena kho pana samayena àyasmà ânando sambahulehi bhikkhåhi saddhiü Ghañàya-Sakkassa vihàre cãvarakammaü karoti. Atha kho Bhagavà sàyaõhasamayaü patisallànà vuññhito yena Ghañàya-Sakkassa vihàro ten' upasaükami upasaükamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Nisajja kho Bhagavà àyasmantaü ânandaü àmantesi: Sambahulàni kho, ânanda, Kàëakhemakassa Sakkassa vihàre senàsanàni pa¤¤attàni. Sambahulà nu kho ettha bhikkhå viharantãti? Sambahulàni, bhante, Kàëakhemakassa Sakkassa vihàre senàsanàni pa¤¤attàni; sambahulà ettha bhikkhå viharanti. Cãvarakàrasamayo no, bhante, vattatãti. Na kho, ânanda, bhikkhu sobhati saügaõikàràmo saügaõikàrato saügaõikàràmataü anuyutto gaõàràmo gaõarato gaõasammudito. So vat', ânanda, bhikkhu saügaõikàràmo saügaõikàrato saügaõikàràmataü anuyutto gaõàràmo gaõarato gaõasammudito, yan taü nekkhammasukhaü pavivekasukhaü upasamasukhaü sambodhasukhaü, tassa sukhassa nikàmalàbhã bhavissati akicchalàbhã akasiralàbhã ti, -- n' etaü ñhànaü vijjati. Yo ca kho so, ânanda bhikkhu eko gaõasmà våpakaññho viharati, tass' etaü bhikkhuno pàñikaükhaü, yan taü nekkhammasukhaü pavivekasukhaü upasamasukhaü sambodhasukhaü, tassa sukhassa nikàmalàbhã bhavissati akicchalàbhã akasiralàbhã ti, -- ñhànam etaü vijjati. So vat', ânanda, bhikkhu saügaõikàràmo saügaõikàrato saügaõikàràmataü anuyutto gaõàràmo gaõarato gaõasammudito sàmàyikaü và kantaü cetovimuttiü upasampajja viharissati asàmàyikaü và akuppan ti, -- n' etaü ñhànaü vijjati: Yo ca kho so, ânanda, bhikkhu eko gaõasmà våpakaññho viharati, tass' etaü bhikkhuno pàñikaïkhaü sàmàyikaü và kantaü cetovimuttiü upasampajja viharissati asàmàyikaü và akuppan ti, #<[page 111]># %< 3.2. MAHâSUööATASUTTAý (122.) 111>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ -- ñhànam etaü vijjati. Nàhaü, ânanda, ekaü råpam pi samanupassàmi, yattha rattassa yatthàbhiratassa råpassa vipariõàma¤¤athàbhàvà na uppajjeyyuü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà. Ayaü kho pan', ânanda, vihàro Tathàgatena abhisambuddho, yadidaü sabbanimittànaü amanasikàrà ajjhattaü su¤¤ataü upasampajja viharituü. Tatra ce, ânanda, Tathàgataü iminà vihàrena viharantaü bhavanti upasaükamitàro bhikkhå bhikkhuniyo upàsakà upàsikàyo ràjàno ràjamahàmattà titthiyà titthiyasàvakà, -- tatr', ânanda, Tathàgato vivekaninnen' eva cittena vivekapoõena vivekapabbhàrena våpakaññhena nekkhammabhiratena byantibhåtena sabbaso àsavaññhàniyehi dhammehi a¤¤adatthu uyyojaniyapañisaüyuttaü yeva kathaü kattà hoti. Tasmàtih', ânanda, bhikkhu ce pi àkaïkheyya: Ajjhattaü su¤¤ataü upasampajja vihareyyan ti, ten', ânanda, bhikkhunà ajjhattam eva cittaü saõñhapetabbaü sannisàdetabbaü ekodikàtabbaü samàdahàtabbaü. Kathठca, ânanda, bhikkhu ajjhattam eva cittaü saõñhapeti sannisàdeti ekodikaroti samàdahati? Idh' ânanda, bhikkhu vivicc' eva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukham pañhamajjhànaü upasampajja viharati; vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü -- tatiyajjhànaü -- catutthajjhànaü upasampajja viharati. Evaü kho, ânanda, bhikkhu ajjhattam eva cittaü saõñhapeti sannisàdeti ekodikaroti samàdahati. #<[page 112]># %<112 III. UPARIPAööâSAý.>% So ajjhattaü su¤¤ataü manasikaroti; tassa ajjhattaü su¤¤ataü manasikaroto ajjhattaü su¤¤atàya cittaü na pakkhandati nappasãdati na santiññhati na vimuccati. Evaü santam etaü, ânanda, bhikkhu evam pajànàti: Ajjhattaü su¤¤ataü kho me manasikaroto ajjhattaü su¤¤atàya cittaü na pakkhandati nappasãdati na santiññhati na vimuccatãti. Itiha tattha sampajàno hoti. So bahiddhà su¤¤ataü manasikaroti; so ajjhattabahiddhà su¤¤ataü manasikaroti; so àõa¤jaü manasikaroti; tassa àõa¤jaü manasikaroto àõa¤je cittaü na pakkhandati nappasãdati na santiññhati na vimuccatãti. Evaü santam etaü, ânanda, bhikkhu evam pajànàti: âõa¤jaü kho me manasikaroto àõa¤je cittaü na pakkhandati nappasãdati na santiññhati na vimuccatãti. Itiha tattha sampajàno hoti. Ten', ânanda, bhikkhunà tasmiü yeva purimasmiü samàdhinimitte ajjhattam eva cittaü saõñhapetabbaü sannisàdetabbaü ekodikàtabbaü samàdahàtabbaü. So ajjhattaü su¤¤ataü manasikaroti; tassa ajjhattaü su¤¤ataü manasikaroto ajjhattaü su¤¤atàya cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. Evaü santam etaü, ânanda, bhikkhu evam pajànàti: Ajjhattaü su¤¤ataü kho me manasikaroto ajjhattaü su¤¤atàya cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccatãti. Itiha tattha sampajàno hoti. So bahiddhà su¤¤ataü manasikaroti; so ajjhattabahiddhà su¤¤ataü manasikaroti; so àõa¤jaü manasikaroti; tassa àõa¤jaü manasikaroto àõa¤je cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccati. Evaü santam etaü, ânanda, bhikkhu evaü pajànàti: âõa¤jaü kho me manasikaroto àõa¤je cittaü pakkhandati pasãdati santiññhati vimuccatãti. Itiha tattha sampajàno hoti. Tassa ce, ânanda, bhikkhuno iminà vihàrena viharato caïkamàya cittaü namati, so caïkamati: Evaü maü caïkamantaü nàbhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssavissantãti, #<[page 113]># %< 3.2. MAHâSU¥¥ATASUTTAý (122.) 113>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ -- itiha tattha sampajàno hoti. Tassa ce, ânanda, bhikkhuno iminà vihàrena viharato ñhànàya cittaü namati so tiññhati: Evaü maü tiññhantaü nàbhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssavissantãti; -- itiha tattha sampajàno hoti. Tassa ce, ânanda, bhikkhuno, iminà vihàrena viharato nisajjàya cittaü namati, so nisãdati: Evaü maü nisinnaü nàbhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssavissantãti;-- itiha tattha sampajàno hoti. Tassa ce, ânanda, bhikkhuno iminà vihàrena viharato sayanàya cittaü namati, so sayati: Evaü maü sayantaü nàbhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssavissantãti;-- itiha tattha sampajàno hoti. Tassa ce, ânanda, bhikkhuno iminà vihàrena viharato bhàsàya cittaü namati, so: Yàyaü kathà hãnà gammà pothujjanikà anariyà anatthasaühità na nibbidàya na viràgàya na nirodhàya na upasamàya na abhi¤¤àya na sambodhàya na nibbànàya saüvattati, -- seyyathãdaü: ràjakathà corakathà mahàmattakathà senàkathà bhayakathà yuddhakathà annakathà pànakathà vatthakathà sayanakathà màlàkathà gandhakathà ¤àtikathà yànakathà gàmakathà nigamakathà nagarakathà janapadakathà itthikathà sårakathà visikhàkathà kumbhaññhànakathà pubbapetakathà nànattakathà lokakkhàyikà samuddakkhàyikà itibhavàbhavakathà iti và iti evaråpiü kathaü na kathessàmãti. Itiha tattha sampajàno hoti. Yà ca kho ayaü, ânanda, kathà abhisallekhikà cetovivaraõasappàyà ekantanibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati, -- seyyathãdaü: appicchakathà santuññhikathà pavivekakathà asaüsaggakathà viriyàrambhakathà sãlakathà samàdhikathà pa¤¤àkathà vimuttikathà vimutti¤àõadassanakathà iti evaråpiü kathaü kathessàmãti. Itiha tattha sampajàno hoti. Tassa ce, ânanda, bhikkhuno iminà vihàrena viharato vitakkàya cittaü namati, #<[page 114]># %<114 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ so: Ye 'me vitakkà hãnà gammà pothujjanikà anariyà anatthasaühità na nibbidàya na viràgàya na nirodhàya na upasamàya na abhi¤¤àya na sambodhàya na nibbànàya saüvattanti, -- seyyathãdaü: kàmavitakko byàpàdavitakko vihiüsàvitakko iti evaråpe vitakke na vitakkessàmãti;-- itiha tattha sampajàno hoti. Ye ca kho ime, ânanda, vitakkà ariyà niyyànikà niyyanti takkarassa sammàdukkhakkhayàya, seyyathãdam:-- nekkhammavitakko abyàpàdavitakko avihiüsàvitakko iti evaråpe vitakke vitakkessàmãti;-- itiha tattha sampajàno hoti. Pa¤ca kho ime, ânanda, kàmaguõà. Katame pa¤ca? Cakkhuvi¤¤eyyà råpà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà; sotavi¤¤eyyà saddà; ghànavi¤¤eyyà gandhà; jivhàvi¤¤eyyà rasà; kàyavi¤¤eyyà phoññhabbà iññha kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà. Ime kho, ânanda, pa¤ca kàmaguõà. Yattha bhikkhunà abhikkhaõaü sakaü cittaü paccavekkhitabbaü: Atthi nu kho me imesu pa¤casu kàmaguõesu a¤¤atarasmiü và a¤¤atarasmiü và àyatane uppajjati cetaso samudàcàro ti? Sace, ânanda, bhikkhu paccavekkhamàno evaü pajànàti: Atthi kho me imesu pa¤casu kàmaguõesu a¤¤atarasmiü và a¤¤atarasmiü và àyatane uppajjati cetaso samudàcàro ti, -evaü santam etaü, ânanda, bhikkhu evaü pajànàti: Yo kho me pa¤casu kàmaguõesu chandaràgo, so appahãno ti. Itiha tattha sampajàno hoti. Sace pan', ânanda, bhikkhu paccavekkhamàno evaü pajànàti: Na 'tthi kho me imesu pa¤casu kàmaguõesu a¤¤atarasmiü và a¤¤atarasmiü và àyatane uppajjati cetaso samudàcàro ti, -- evaü santam etaü, ânanda, bhikkhu evaü pajànàti: Yo kho me pa¤casu kàmaguõesu chandaràgo, so me pahãno ti. Itiha sampajàno hoti. Pa¤ca kho 'me, ânanda, upàdànakkhandhà. Yattha bhikkhunà udayabyayànupassinà vihàtabbaü. Iti råpaü iti råpassa samudayo iti råpassa atthagamo; iti vedanà iti vedanàya samudayo iti vedanàya atthagamo; #<[page 115]># %< 3.2. MAHâSUööATASUTTAý (122.) 115>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ iti sa¤¤à . . .; iti saükhàrà . . .; iti vi¤¤àõaü iti vi¤¤àõassa samudayo iti vi¤¤àõassa atthagamo ti. Tassa imesu pa¤casu upàdànakkhandhesu udayabyayànupassino viharato yo pa¤cas' upàdànakkhandhesu asmimàno so pahãyati. Evaü santam etaü, ânanda, bhikkhu evaü pajànàti: Yo kho me pa¤cas' upàdànakkhandhesu asmimàno, so me pahãno ti. Itiha tattha sampajàno hoti. Ime kho te, ânanda, dhammà ekantakusalàyatikà ariyà lokuttarà anavakkantà pàpimatà Taü kiü ma¤¤asi, ânanda? Kaü atthavasaü sampassamàno arahati sàvako satthàraü anubandhituü api {payujjamàno} ti? Bhagavaü-målakà no, bhante, dhammà Bhagavaünettikà Bhagavaü-pañisaraõà; sàdhu vata, bhante, Bhagavantaü yeva pañibhàtu etassa bhàsitassa attho; Bhagavato sutvà bhikkhå dhàressantãti. Na kho, ânanda, arahati sàvako satthàraü anubandhituü yadidaü suttaü geyyaü veyyàkaraõassa hetu. Taü kissa hetu? Dãgharattassa hi vo, ânanda, dhammà sutà dhatà vacasà paricità manasà 'nupekkhità diññhiyà suppañividdhà. Yà ca kho ayaü, ânanda, kathà abhisallekhikà cetovivaraõasappàyà ekantanibbidàya viràgàya nirodhàya upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati, -- seyyathãdaü: appicchakathà santuññhikathà pavivekakathà asaüsaggakathà viriyàrambhakathà sãlakathà samàdhikathà pa¤¤àkathà vimuttikathà vimutti¤àõadassanakathà, -- evaråpiyà kho, ânanda, kathàya hetu arahati sàvako satthàraü anubandhituü api payujjamàno. Evaü sante kho, ânanda, àcariyåpaddavo hoti; evaü sante antevàsåppadavo hoti; evaü sante brahmacariyåpaddavo hoti. Katha¤ c', ânanda, àcariyåpaddavo hoti? Idh' ânanda, ekacco satthà vivittaü senàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. #<[page 116]># %<116 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Tassa tathàvåpakaññhassa viharato anvàvaññanti bràhmaõagahapatikà negamà c' eva jànapadà ca; so anvàvaññesu bràhmaõagahapatikesu negamesu c' eva jànapadesu ca mucchati kàmayati gedhiü àpajjati àvaññati bàhullàya. Ayaü vuccat', ânanda, upadduto àcariyo; àcariyåpaddavena avadhiüsu naü pàpakà akusalà dhammà saükilesikà poõobhavikà sadarà dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõiyà. Evaü kho, ânanda, àcariyåpaddavo hoti. Katha¤ c', ânanda, antevàsåpaddavo hoti? Tass' eva kho pan', ânanda, satthu sàvako tassa satthu vivekam anubråhayamàno vivittaü senàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaram giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. Tassa tathàvåpakaññhassa viharato anvàvaññanti bràhmaõagahapatikà negamà c' eva jànapadà ca; so anvàvaññesu bràhmaõagahapatikesu negamesu c' eva jànapadesu ca mucchati kàmayati gedhiü àpajjati àvaññati bàhullàya. Ayaü vuccat', ânanda, upadduto antevàsã; antevàsupaddavena avadhiüsu naü pàpakà akusalà dhammà saükilesikà poõobhavikà sadarà dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõiyà. Evaü kho, ânanda, antevàsåpaddavo hoti. Katha¤ c', ânanda, brahmacariyåpaddavo hoti? Idh', ânanda, Tathàgato loke uppajjati arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü buddho bhagavà. So vivittaü senàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. Tassa tathàvåpakaññhassa viharato anvàvaññanti bràhmaõagahapatikà negamà c' eva jànapadà ca; so anvàvaññesu bràhmaõagahapatikesu negamesu c' eva jànapadesu ca na mucchati kàmayati na gedhiü àpajjati na àvaññati bàhullàya. #<[page 117]># %< 3.2. MAHâSU¥¥ATASUTTAý (122.) 117>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Tass' eva kho pan', ânanda, Satthu sàvako tassa Satthu vivekam anuyutto bråhayamàno vivittaü senàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. Tassa tathàvåpakaññhassa viharato anvàvaññanti bràhmaõagahapatikà negamà c' eva jànapadà ca; so anvàvaññesu bràhmaõagahapatikesu negamesu c' eva jànapadesu ca mucchati kàmayati gedhiü àpajjati àvaññati bàhullàya. Ayaü vuccat', ânanda, uppadduto brahmacàrã; brahmacàråpaddavena avadhiüsu naü pàpakà akusalà dhammà saükilesikà poõobhavikà sadarà dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõiyà. Evaü kho, ânanda, brahmacàråpaddavo hoti. Tatr', ânanda, yo c' evàyaü àcariyåpaddavo yo ca antevàsåpaddavo ayan tehi brahmacàråpaddavo dukkhavipàkataro c' eva kañukavipàkataro ca api ca vinipàtàya saüvattati. Tasmàtiha maü, ânanda, mittavatàya samudàcaratha, mà sapattavatàya; taü vo bhavissati dãgharattaü hitàya sukhàya. Katha¤ c', ânanda, satthàraü sàvakà sapattavatàya samudàcaranti no mittavatàya? Idh', ânanda, satthà sàvakànaü dhammaü deseti anukampako hitesã anukampaü upàdàya: Idaü vo hitàya idaü vo sukhàyàti. Tassa sàvakà na sussåsanti na sotaü odahanti a¤¤aü cittaü upaññhapenti, vokkamma ca satthu sàsanà vattanti. Evaü kho, ânanda, satthàraü sàvakà sapattavatàya samudàcaranti no mittavatàya. Katha¤ c', ânanda, satthàraü sàvakà mittavatàya samudàcaranti no sapattavatàya? Idh', ânanda, satthà sàvakànaü dhammaü deseti anukampako hitesã anukampaü upàdàya: Idaü vo hitàya idaü vo sukhàyàti. Tassa sàvakà sussåsanti sotaü odahanti na a¤¤aü cittaü upaññhapenti na vokkamma ca satthu sàsanà vattanti. Evaü kho, ânanda, satthàraü sàvakà mittavatàya samudàcaranti no sapattavatàya. Tasmàtiha maü, #<[page 118]># %<118 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ ânanda, mittavatàya samudàcaratha mà sapattavatàya. Taü vo bhavissati dãgharattaü hitàya sukhàya. Na vo ahaü, ânanda, tathà parakkamissàmi yathà kumbhakàro àmake àmakamatte; niggayha niggayhàhaü, ânanda, vakkhàmi, pavayha pavayha. Yo sàro so ñhassatãti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà ânando Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. MAHâSU¥¥ATASUTTAý DUTIYAý. 123. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Atha kho sambahulànaü bhikkhånaü pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantànaü upaññhànasàlàyaü sannisinnànaü sannipatitànaü ayam antaràkathà udapàdi:-- Acchariyaü, àvuso, abbhutaü, àvuso, Tathàgatassa mahiddhikatà mahànubhàvatà, yatra hi nàma Tathàgato atãte Buddhe parinibbute chinnapapa¤ce chinnavañume pariyàdinnavaññe sabbadukkhavãtivatte jànissati: Evaü-jaccà te Bhagavanto ahesuü iti pi, evaünàmà te Bhagavanto ahesuü iti pi, evaü-gottà te Bhagavanto ahesuü iti pi, evaü-sãlà . . . evaü-dhammà . . . evaü-pa¤¤à . . . evaü-vihàrã . . . evaü-vimuttà te Bhagavanto ahesuü iti pãti. Evaü vutte, àyasmà ânando te bhikkhå etad avoca:-- Acchariyà c' eva, àvuso, Tathàgatà acchariyadhammasamannàgatà ca; abbhutà c' eva, àvuso, Tathàgatà abbhutadhammasamannàgatà càti. #<[page 119]># %< 3.3. ACCHARIYABBHUTADHAMMASUTTAý (123.) 119>% Aya¤ ca h' idan tesaü bhikkhånaü antaràkathà vippakatà hoti. Atha Bhagavà sàyaõhasamayaü pañisallànà vuññhito yen' upaññhànasàlà ten' upasaükami upasaükamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Nisajja kho Bhagavà bhikkhå àmantesi:-- Kàya nu 'ttha, bhikkhave, etarahi kathàya sannisinnà? Kà ca pana vo antaràkathà vippakatà ti? Idha, bhante, amhàkaü pacchàbhattaü piõóapàtapañikkantànaü upaññhànasàlàyaü sannisinnànaü sannipatitànaü ayam antaràkathà udapàdi: Acchariyaü, àvuso, . . . (etc. as above, down to) . . . evaü-vimuttà te Bhagavanto ahesuü iti pãti. Evaü vutte, bhante, àyasmà ânando amhe etad avoca: Acchariyà . . . abbhutadhammasamannàgatà càti. Ayaü kho no, bhante, antaràkathà vippakatà. Atha Bhagavà anuppatto ti. Atha kho Bhagavà àyasmantaü ânandaü àmantesi:-Tasmàtiha taü, ânanda, bhiyyosomattàya pañibhantu Tathàgatassa acchariyà abbhutadhammà ti. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü, sammukhà pañiggahãtaü: Sato sampajàno uppajjamàno, ânanda, Bodhisatto Tusitaü kàyaü uppajjãti; yam pi, bhante, sato sampajàno Bodhisatto Tusitaü kàyaü uppajji, idam ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü; Sato sampajàno, ânanda, Bodhisatto Tusite kàye aññhàsãti; yam pi, bhante, sato sampajano Bodhisatto Tusite kàye aññhàsi, idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yàvatàyukaü, ânanda, Bodhisatto Tusite kàye aññhàsãti; yam pi, bhante, yàvatàyukaü Bodhisatto Tusite kàye aññhàsi, idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Sato sampajàno, ânanda, Bodhisatto Tusità kàyà cavitvà màtu kucchiü okkamãti; yam pi, bhante, #<[page 120]># %<120 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ sato sampajàno Bodhisatto Tusità kàyà cavitvà màtu kucchiü okkami, idam p' ahaü Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sataü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto Tusità kàyà cavitvà màtu kucchiü okkami, atha sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya appamàõo uëaro obhàso pàtubhavati atikkamm' eva devànaü devànubhàvaü. Yà pi tà lokantarikà aghà asaüvutà andhakàrà andhakàratimisà, yattha p' ime candimasuriyà evaü-mahiddhikà evaü-mahànubhàvà àbhàya nànubhonti, tattha pi appamàõo uëàro obhàso pàtubhavati atikamm' eva devànaü devànubhàvaü; ye pi tattha sattà upapannà, te pi ten' obhàsena a¤¤amannaü sa¤jànanti: A¤¤e pi kira bho santi sattà idh' upapannà. Aya¤ ca dasasahassãlokadhàtu saükampati sampakampati sampavedhati, appamàõo ca uëàro obhàso loke pàtubhavati atikkamm' eva devànaü devànubhàvan ti. Yam pi, bhante, . . . idaü p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammakhà pañiggahãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto màtu kucchiü okkanto hoti, cattàro nan devaputtà catuddisàrakkhàya upagacchanti: Mà naü kho Bodhisattaü và Bodhisattamàtaraü va manusso và amanusso và koci và viheñhesãti. Yam pi, bhante, . . . idam; p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammakhà pañiggahãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto màtu kucchiü okkanto hoti, pakatiyà sãlavatã Bodhisattamàtà hoti, viratà pàõàtipàtà viratà adinnàdànà viratà kàmesu micchàcàrà viratà musàvàdà viratà suràmerayamajjapamàdaññhànà ti. Yam pi, bhante, . . . idam; ' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. #<[page 121]># %< 3.3. ACCHARIYABBHUTADHAMMASUTTAý. (123.) 121>% Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto màtu kucchiü okkanto hoti, na Bodhisattamàtu purisesu mànasaü uppajjati kàmaguõåpasaühitaü, anatikkamanãyà ca Bodhisattamàtà hoti kenaci purisena rattacittenàti. Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante,acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto màtu kucchiü okkanto hoti, làbhinà Bodhisattamàtà hoti pa¤cannaü kàmaguõànaü, sa pa¤cahi kàmaguõehi samappità samaïgibhåtà parivàretãti. Yam pi, bhante . . . idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañigghãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto màtu kucchiü okkanto hoti, na Bodhisattamàtu kocid eva àbàdho uppajjati, sukhinã Bodhisattamàtà hoti akilantakàyà, Bodhisatta¤ ca Bodhisattamàtà tirokucchigataü passati sabbaïgapaccaïgaü abhinindriyaü. Seyyathàpi, ânanda, maõi veëuriyo subho jàtimà aññhaüso suparikammakato; tatr' assa suttaü àvutaü nãlaü và pãtaü và lohitaü và odàtaü và paõóusuttaü và; taü enaü cakkhumà puriso hatthe karitvà paccavekkheyya: Ayaü kho maõi veëuriyo subho jàtimà aññhaüso suparikammakato, tatr' idaü suttaü àvutaü nãlaü và pãta. và lahitaü và odàtaü và paõóusuttaü và ti;-- evam eva kho, ânanda, yadà Bodhisatto màtu kucchiü okkanto hoti, na Bodhisattamàtu kocid eva àbàdho uppajjati, sukhinã sattamàtà tirokucchigataü passati sabbaïgapaccaïgaü abhinindriyaü. Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. #<[page 122]># %<122 III. UPARIPAööâSAý.>% Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Sattàhajàte, ânanda, Bodhisatte Bodhisattamàtà kàlaü karoti, Tusitaü kàyaü uppajjatãti. Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yathà kho pan', ânanda a¤¤à itthikà nava và dasa và màse gabbhaü kucchinà pariharitvà vijàyanti, na h' evaü Bodhisattaü Bodhisattamàtà vijàyati; das' eva màsàni Bodhisattaü Bodhisattamàtà kucchinà pariharitvà vijàyatãti. Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante, acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yathà kho pan', ânanda, a¤¤à itthikà nisinnà và nipannà và vijàyanti, na h' evaü Bodhisattaü Bodhisattamàtà vijàyati; ñhità va Bodhisattaü Bodhisattamàtà vijàyatãti. Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante, acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto màtu kucchismà nikkhamati, devà pañhamaü pañiggaõhanti pacchà manussà ti. Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto màtu kucchismà nikkhamati, appatto va Bodhisatto pañhaviü hoti; cattàro nan devaputtà pañiggahetvà màtu purato ñhapenti: Attamanà devã hohi, mahesakkho te putto upapanno ti. Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto màtu kucchismà nikkhamati, visado va nikkhamati amakkhito uddena amakkhito semhena amakkhito ruhirena amakkhito kenaci asucinà suddho visado. #<[page 123]># %< 3.3. ACCHARIYABBHUTADHAMMASUTTAý. (123.) 123>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Seyyathàpi, ânanda, maõiratanaü kàsike vatthe nikkhittaü, n' eva maõiratanaü kàsikaü vatthaü makkheti nàpi kàsikaü vatthaü maõiratanaü makkheti;-- taü kissa hetu? ubhinnaü suddhattà; -- evam eva kho, ânanda, yadà Bodhisatto màtu kucchismà nikkhamati, visado va nikkhamati amakkhito uddena amakkhito semhena amakkhito ruhirena amakkhito kenaci asucinà suddho visado ti. Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto màtu kucchismà nikkhamati, dve udakassa dhàrà antalikkhà pàtubhavanti, ekà sãtassa ekà uõhassa, yena Bodhisattassa udakakiccaü karonti {màtucàti.} Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Sampatijàto, ânanda, Bodhisatto samehi pàdehi pañiññhahitvà uttaràbhimukho sattapadavãtihàre gacchati, setamhi chatte anubhiramàne sabbà ca disà viloketi, àsabhi¤ ca vàcaü bhàsati; Aggo 'ham asmi lokassa, seññho 'ham asmi lokassa, jeññho 'ham asmi lokassa, ayam antimà jàti, na 'tthi dàni punabbhavo ti. Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremi. Sammukhà me taü, bhante, Bhagavato sutaü sammukhà pañiggahãtaü:-- Yadà, ânanda, Bodhisatto màtu kucchismà nikkhamati, atha sadevake loke samàrake sabrahmake sassamaõabràhmaõiyà pajàya sadevamanussàya appamàõo uëaro obhàso pàtubhavati atikamm' eva devànaü devànubhàvaü; yà pi tà lokantarikà aghà asaüvutà andhakàra andhakàratimisà, yatthà p' ime candimasuriyà evaü mahiddhikà evaü mahànubhàvà àbhàya nànubhonti, tattha pi appamàõo uëàro obhàso pàtubhavati atikamm' eva devànaü devànubhàvaü; #<[page 124]># %<124 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ ye pi tattha sattà upapannà te pi ten' obhàsena a¤¤ama¤¤aü sa¤jànanti: A¤¤e pi kira bho santi sattà idhåpapannà ti. Ayam pi ca dasasahassãlokadhàtu saükampati sampakampati sampavedhati appamàõo ca uëàro obhàso loke pàtubhavati atikamm' eva devànaü devànubhàvan ti. Yam pi, bhante, . . . idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremãti. Tasmàtiha tvaü, ânanda, idam pi Tathàgatassa acchariyaü abbhutadhammaü dhàrehi. Idh', ânanda, Tathàgatassa vidità vedanà uppajjanti, vidità upaññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti; vidità sa¤¤à; vidità vitakkà uppajjanti, vidità upaññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti. Idam pi kho tvaü, ânanda, Tathàgatassa acchariyaü abbhutadhammaü dhàrehãti. Yam pi, bhante, Bhagavato vidità vedanà uppajjanti, vidità upaññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti; vidità sa¤¤à; vidità vitakkà uppajjanti, vidità upaññhahanti, vidità abbhatthaü gacchanti, -- idam p' ahaü, bhante, Bhagavato acchariyaü abbhutadhammaü dhàremãti. Idam avoca àyasmà ânando. Samanu¤¤o Satthà ahosi. Attamanà te bhikkhå àyasmato ânandassa bhàsitaü abhinandun ti. ACCHARIYABBHUTADHAMMASUTTAý3 TATIYAý. 124. Evam me sutaü. Ekaü samayaü àyasmà Bakkulo Ràjagahe viharati Veëuvane Kalandakanivàpe. Atha kho Acela-Kassapo àyasmato Bakkulassa puràõagihãsahàyo yen' àyasmà Bakkulo ten' upasaükami, #<[page 125]># %< 3.4. BAKKULASUTTAý (124.) 125>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ upasaükamitvà àyasmatà Bakkulena saddhiü sammodi sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho Acela-Kassapo àyasmantaü Bakkulaü etad avoca: Kãvacãraü pabbajito si, àvuso Bakkulàti? Asãti me, àvuso, vassàni pabbàjitassàti. Imehi pana te, àvuso Bakkula, asãtiyà vasehi katikkhattuü methuno dhammo pañisevito ti? Na kho maü, àvuso Kassapa, evaü pucchitabbaü: Imehi pana te, àvuso Bakkula, asãtiyà vassehi katikkhattuü methuno dhammo pañisevito ti? Eva¤ ca kho maü, àvuso Kassapa, pucchitabbaü: Imehi pana te, àvuso Bakkula, asãtiyà vassehi katikkhattuü kàmasa¤¤à uppannapubbà ti? Imehi pana te, àvuso Bakkula, asãtiyà vassehi katikkhattuü kàmasa¤¤à uppannapubbà ti? Asãti me, àvuso Kassapa, vassàni pabbajitassa nàbhijànàmi kàmasa¤¤aü uppannapubbaü. (Yam p' àyasmà Bakkulo asãtiyà vassehi nàbhijànàti kàmasa¤¤aü uppannapubbaü, idam pi mayaü àyasmato Bakkulassa acchariyaü abbhutaü dhammaü dhàrema.) Asãti me, àvuso, vassàni pabbajitassa nàbhijànàmi byàpàdasa¤¤aü vihiüsàsa¤¤aü uppannapubbaü. (Yam p' àyasmà Bakkulo asãtiyà vassehi nàbhijànàti byàpàdasa¤¤aü vihiüsàsa¤¤aü uppannapubbaü, idam pi mayaü àyasmato Bakkulassa acchariyaü abbhutaü dhammaü dhàrema.) Asãti me, àvuso, vassàni pubbajitassa nàbhijànàmi kàmavitakkaü uppannapubbaü. Yam p' àyasmà . . . dhàrema. Asãti me, àvuso, vassàni pubbajitassa nàbhijànàmi byàpàdavitakkaü, vihiüsàvitakkaü uppannapubbaü, Yam p' àyasmà . . . dhàrema. #<[page 126]># %<126 III. UPARIPAööâSAý.>% Asãti me, àvuso, vassàni pabbajitassa nàbhijànàmi gahapaticãvaraü sàdità. Yam p' àyasmà . . . dhàrema. Asãti . . . nàbhijànàmi satthena cãvaraü chindità. Yam p' . . . dhàrema. Asãti . . . nàbhijànàmi såciyà cãvaraü sibbità. Yam p' . . . dhàrema. Asãti . . . nàbhijànàmi rajanàya cãvaraü rajità. Yam p' . . . dhàrema. Asãti . . . kañhine cãvaraü sibbità. Yam p' . . . dhàrema. Asãti . . . nàbhijànàmi sabrahmacàrãcãvarakamme byàpàrità . . . nimantanaü sàdità . . . evaråpaü cittaü uppannapubbaü: Aho vata maü koci nimanteyyàti. Yam p' . . . dhàrema. Asãti . . . antaraghare nisãdità . . . antaraghare bhu¤jità . . . màtugàmassa anubya¤janaso nimittaü gahetà . . . màtugàmassa dhammaü desità, antamaso catuppadam pi gàthaü . . . bhikkhunåpassayaü upasaükamità . . . bhikkhuniyà dhammaü desità --pe-- nàbhijànàmi sikkhimànàya dhammaü desità, nàbhijànami sàmaõeràya dhammaü desità. Yam p' àyasmà Bakkulo asãtiyà vassehi nàbhijànàti sàmaõeràya dhammaü desità, idam pi mayaü àyasmato Bakkulassa acchariyaü abbhutaü dhammaü dhàrema. Asãti me, àvuso, vassàni pabbajitassa nàbhijànàmi pabbàjetà -- pe -- upasampàdetà -- nàbhijànàmi nissayaü detà; nàbhijànàmi sàmaõeraü upaññhàpetà . . . jantàghare nahàyità . . . cuõõena nahàyità . . . sabrahmacàrãgattaparikamme byàpajjità #<[page 127]># %< 3.4. BAKKULASUTTAý (124.) 127>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ . . . àbàdhaü uppannapubbaü, antamaso gaddåhanamattam pi . . . bhesajjaü pariharità antamaso harãtakãkhaõóam pi . . . apassenakaü apassetà . . . seyyaü kappetà . . . gàmantasenàsane vassaü upagantà. Yam p' àyasmà Bakkulo asãtiyà vassehi nàbhijànàti gàmantasenàsane vassaü upagantà, idam pi . . . dhàrema. Sattàham eva kho ahaü, àvuso, sàõo raññhapiõóaü bhu¤jiü, atha aññhamiyaü a¤¤à udapàdi. Yam p' àyasmà Bakkulo sattàham eva sàõo raññhapiõóaü bhu¤ji atha aññhamiyaü a¤¤à udapàdi, idam pi mayaü àyasmato Bakkulassa acchariyaü abbhutaü dhammaü dhàrema. Labheyyàhaü, àvuso Bakkula, imasmiü dhammavinaye pabbajjaü, labheyyaü upasampadan ti. Alattha kho AcelaKassapo imasmiü dhammavinaye pabbajjaü alattha upasampadaü. Aciråpasampanno kho pan' àyasmà kassapo eko våpakaññho appamatto àtàpã pahitatto viharanto na cirass' eva yass' atthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti, tad anuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññhe va dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja vihàsi; Khãõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nàparaü itthattàyàti abbha¤¤àsi. A¤¤ataro kho pan' àyasmà Kassapo arahataü ahosi. Atha kho àyasmà Bakkulo aparena samayena apàpuraõaü àdàya vihàrena vihàraü upasaükamitvà evam àha: Abhikkamath' àyasmanto, abhikkamath' àyasmanto; ajja me parinibbànaü bhavissatãti. Yam p' àyasmà Bakkulo apàpuraõaü àdàya vihàrena vihàraü upasaükamitvà evam àha: Abhikkamath' àyasmanto, abhikkamath' àyasmanto; ajja me parinibbànaü bhavissatãti, -- idam pi mayaü àyasmato Bakkulassa acchariyaü abbhutaü dhammaü dhàrema. #<[page 128]># %<128 III. UPARIPAööâSAý.>% Atha kho àyasmà Bakkulo majjhe bhikkhusaüghassa nisinnako parinibbàyi. Yam p' àyasmà Bakkulo majjhe bhikkhusaüghassa nisinnako parinibbàyi, idam pi mayaü àyasmato Bakkulassa acchariyaü abbhutaü dhammaü dhàremàti. BAKKULASUTTAý1 CATUTTHAý. 125. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Ràjagahe viharati Veëuvane Kalandakanivàpe. Tena kho pana samayena Aciravato samaõuddeso Ara¤¤akuñikàyaü viharati. Atha kho Jayaseno ràjakumàro jaïghàvihàraü anucaïkamamàno anuvicaramàno, yena Aciravato samaõuddeso ten' upasaükami, upasaükamitvà Aciravatena samaõuddesena saddhiü sammodi, sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho Jayaseno ràjakumàro Aciravataü samaõuddesaü etad avoca:-- Sutam me tam, bho Aggivessana: Idha bhikkhu appamatto àtàpã pahitatto viharanto phuseyya cittassa ekaggatan ti. Evam etaü, ràjakumàra; evam etaü, ràjakumàra. Idha bhikkhu appamatto àtàpã pahitatto viharanto phuseyya cittassa ekaggatan ti. Sàdhu me bhavaü Aggivessano yàthàsutaü yathàpariyattaü dhammaü desetãti. Na kho te ahaü. ràjakumàra, sakkomi yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü desetuü. Aha¤ carahi te, ràjakumàra, yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü deseyyaü; tva¤ ca me bhàsitassa atthaü na àjàneyyàsi. So mam' assa kilamatho, sà mam' assa vihesà ti. #<[page 129]># %< 3.5. DANTABHæMISUTTAý (125.) 129>% Desetu maü bhavaü Aggivessano yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü. Appeva nàm' {ahaü} bhoto Aggivessanassa bhàsitassa atthaü àjàneyyan ti. Deseyyaü kho te ahaü, ràjakumàra, yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü. Sace me tvaü bhàsitassa atthaü àjàneyyàsi, icc' etaü kusalaü; no ce me tvaü bhàsitassa atthaü àjàneyyàsi, yathàsake tiññheyyàsi; na maü tattha uttariü pañipuccheyyàsãti. Desetu me bhavaü Aggivessano yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü. Sace ahaü bhoto Aggivessanassa bhàsitassa atthaü àjànissàmi, icc' etaü kusalaü; no ce ahaü bhoto Aggivessanassa bhàsitassa atthaü àjànissàmi, yathàsake tiññhissàmi; nàhaü tattha bhavantaü Aggivessanaü uttariü pañipucchissàmãti. Atha kho Aciravato samaõuddeso Jayasenassa ràjakumàrassa yathàsutaü yathàpariyattaü dhammaü desesi. Evaü vutte Jayaseno ràjakumàro Aciravataü samaõuddesaü etad avoca: Aññhànam etaü, bho Aggivessana, anavakàso yaü bhikkhu appamatto àtàpã pahitatto viharanto phuseyya cittassa ekaggatan ti. Atha kho Jayaseno ràjakumàro Aciravatassa samaõuddesassa aññhàna¤ ca anavakàsa¤ ca pavedetvà uññhày' àsanà pakkàmi. Atha kho Aciravato samaõuddeso, acirapakkante Jayasene ràjakumàre, yena Bhagavà ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho Aciravato samaõuddeso yàvatako ahosi Jayasenena ràjakumàrena saddhiü kathàsallàpo taü sabbaü Bhagavato àrocesi. Evaü vutte Bhagavà Aciravataü samaõuddesaü etad avoca:-- Taü kut' ettha, Aggivessana, labbhà? Yan taü nekkhammena ¤àtabbaü, nekkhammena daññhabbaü, nekkhammena pattabbaü, nekkhammena sacchikàtabbaü, taü vata Jayaseno ràjakumàro kàmamajjhe vasanto kàme paribhu¤janto kàmavitakkehi khajjamàno kàmapariëàhena parióayhamàno kàmapariyesanàya ussukko ¤assati và dakkhati và sacchi và karissatãti n' etaü ñhànaü vijjati. #<[page 130]># %<130 III. UPARIPAööâSAý>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Seyyathàpi 'ssu, Aggivessana, dve hatthidammà và assadammà và godammà và sudantà suvinãtà: dve hatthidammà và assadammà và godammà và adantà avinãtà. Taü kim ma¤¤asi, Aggivessana? Ye te dve hatthidammà và assadammà và godammà và sudantà suvinãtà, api nu te dantà dantakàraõaü gaccheyyaü, dantà va dantabhåmiü sampàpuõeyyun ti? Evam, bhante. Ye pan' ete dve hatthidammà và assadammà và godammà và adantà avinãtà, api nu te adantà va dantakàraõaü gaccheyyaü, adantà va dantabhåmiü sampàpuõeyyuü, seyyathàpi te dve hatthidammà và assadammà và godammà và sudantà suvinãtà ti? No h' etaü, bhante. Evam eva kho, Aggivessana, yan taü nekkhammena ¤àtabbaü nekkhammena daññhabbaü nekkhammena pattabbaü nekkhammena sacchikàtabbaü, taü vata Jayaseno ràjakumàro kàmanajjhe vasanto kàme paribhu¤janto kàmavitakkehi khajjamàno kàmapariëàhena parióayhamàno kàmapariyesanàya ussukko ¤assati và dakkhati và sacchi và karissatãti, n' etaü ñhànaü vijjati. Seyyathàpi, Aggivessana, gàmassa và nigamassa và avidåre mahà pabbato; tam enaü dve sahàyakà tamhà gàmà và nighà mà và nikkhamitvà hatthavilaïghakena yena so pabbato ten' upasaükameyyuü, upasaükamitvà eko sahàyako heññhàpabbatapàde tiññheyya eko sahàyako uparipabbataü àroheyya; tam enaü heññhàpabbatapàde ñhito sahàyako uparipabbate ñhitaü sahàyakaü evaü vadeyya: Yaü, samma, kiü tvaü passasi uparipabbate ñhito? So evaü vadeyya: Passàmi kho ahaü, samma, uparipabbate ñhito àràmaràmaõeyyakaü vanaràmaõeyyakaü bhåmiràmaõeyyakaü pokkharaõiràmaõeyyakan ti. So evaü vadeyya: Aññhànaü kho etaü, samma, #<[page 131]># %< 3.5. DANTABHæMISUTTAý (125.) 131>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ anavakàso yaü tvaü uparipabbate ñhito passeyyàsi àràmaràmaõeyyakaü vanaràmaõeyyakaü bhåmiràmaõeyyakaü pokkharaõiràmaõeyyakan ti. Tam enaü uparipabbate ñhito sahàyako heññhàpabbatapàdaü orohitvà taü sahàyakaü bàhàya gahetvà uparipabbataü àropetvà muhuttaü assàsetvà evaü vadeyya: Yaü, samma, kiü tvaü passasi uparipabbate ñhito ti? So evaü vadeyya: Passàmi kho ahaü, samma, uparipabbate ñhito àràmaràmaõeyyakaü vanaràmaõeyyakaü bhåmiràmaõeyyakaü pokkharaõiràmaõeyyakan ti. So evaü vadeyya: Idàn' eva kho te, samma, bhàsitaü mayaü evaü àjànàma: Aññhànaü kho etaü, samma, anavakàso yaü tvaü uparipabbate ñhito passeyyàsi àràmaràmaõeyyakaü . . . pokkharaõiràmaõeyyakan ti. Idàn' eva ca pana te bhàsitaü mayaü evaü àjànàma: Passàmi kho ahaü, samma, uparipabbate ñhito àràmaràmaõeyyakaü . . . pokkharaõiràmaõeyyakan ti. So evaü vadeyya: Tathà hi panàhaü, samma, iminà mahatà pabbatena àvaño daññheyyaü nàddasan ti. Evam eva kho ato mahantatarena kho. Aggivessana, avijàkhandhena Jayaseno ràjakumàro àvaño nivuño ovuño pariyonaddho. So vata yan taü nekkhammena ¤àtabbaü nekkhammena daññhabbaü nekkhammena pattabbaü nekkhammena sacchikàtabbaü, taü vata Jayaseno ràjakumàro kàmanajjhe vasanto kàme paribhu¤janto kàmavitakkehi khajjamàno kàmapariëàhena parióayhamàno kàmapariyesanàya ussukko ¤assati và dakkhati và sacchi và karissatãti n' etaü ñhànaü vijjati. Sace kho taü, Aggivessana, Jayasenassa ràjakumàrassa ime dve upamà pañibhàseyyuü, anacchariyaü te Jayaseno ràjakumàro pasãdeyya pasanno ca te passannàkàraü kareyyàti. Kuto pana maü, bhante, Jayasenassa ràjakumàrassa imà dve upamà pañibhàsissanti anacchariyà pubbe assutapubbà seyyathàpi Bhagavantan ti? #<[page 132]># %<132 III. UPARIPAööâSAý.>% Seyyathàpi, Aggivessana, ràjà khattiyo muddhàvasitto nàgavanikaü àmanteti: Tvaü, samma nàgavanika, ra¤¤o nàgaü abhiruhitvà nàgavanaü pavisitvà àra¤¤akaü nàgaü atipassitvà ra¤¤o nàgassa gãvàya upanibandhàhãti. Evaü devàti kho, Aggivessana, nàgavaniko ra¤¤o khattiyassa muddhàvasittassa pañissutvà ra¤¤o nàgaü abhiruhitvà nàgavanaü pavisitvà àra¤¤akaü nàgaü atipassitvà ra¤¤o nàgassa gãvàya upanibandhati; tam enaü ra¤¤o nàgo abbhokàsaü nãharati; ettàvatà ca kho, Aggivessana, àra¤¤ako nàgo abbhokàsaü gato hoti; etagedhà hi, Aggivessana, àra¤¤ako nàgo yadidaü nàgavanaü; tam enaü nàgavaniko ra¤¤o khattiyassa muddhàvasittassa àroceti; Abbhokàsagato kho, deva, àra¤¤ako nàgo ti; tam enaü ràjà khattiyo muddhàvasitto hatthidamakaü àmanteti: Ehi tvaü, samma hatthidamaka, àra¤¤akaü nàgaü damayàhi àra¤¤akàna¤ c' eva sãlànaü abhinimmadanàya àra¤¤akàna¤ c' eva sarasaükappànaü abhinimmadanàya àra¤¤akàna¤ c' eva darathakilamathapariëàhànaü. abhinimmadanàya gàmante abhiramàpanàya manussakantesu sãlesu samàdapanàyàti. Evaü devàti kho, Aggivessana, hatthidamako ra¤¤o khattiyassa muddhàvasittassa pañissutvà mahantaü thambaü pañhaviyaü nikhaõitvà àrतakassa nàgassa gãvàya upanibandhati àra¤¤akàna¤ c' eva sãlànaü abhinimmadanàya àra¤¤akàna¤ c' eva sarasaükappànaü abhinimmadanàya àra¤¤akàna¤ c' eva darathakilamathapariëàhànaü abhinimmadanàya gàmante abhiramàpanàya manussakantesu sãlesu samàdapanàya; tam enaü hatthidamako yà sà vàcà nelà kaõõasukhà pemanãyà hadayaïgamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà tathàråpàhi vàcàhi samudàcarati. Yato kho, Aggivessana, àra¤¤ako nàgo hatthidamakassa yà sà vàcà nela kaõõasukhà pemanãyà hadayaïgamà porã bahujanakantà bahujanamanàpà tathàråpàhi vàcàhi samudàcariyamàno sussusati sotaü odahati a¤¤à cittaü upaññhapeti, #<[page 133]># %< 3.5. DANTABHæMISUTTAý (125.) 133>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tam enaü hatthidamako uttariü tiõaghàsodakaü anuppavecchati. Yato kho, Aggivessana, àra¤¤ako nàgo hatthidamakassa tiõaghàsodakaü pañigaõhàti, tattha hatthidamakassa evaü hoti: Jãvissati kho dàni ra¤¤o nàgo ti; tam enaü hatthidamako uttariü kàraõaü karoti: âdissa bho, nikkhipa bho ti. Yato kho, Aggivessana, ra¤¤o nàgo hatthidamakassa àdànanikkhepe vacanakaro hoti ovàdapañikaroti, tam enaü hatthidamako uttariü kàraõaü karoti: Abhikkama bho, pañikkama bho ti. Yato kho, Aggivessana, ra¤¤o nàgo hatthidamakassa abhikkamapañikkame vacanakaro hoti ovàdapañikaroti, tam enaü hatthidamako uttariü kàraõaü karoti: Uññhaha bho, nisãda bho ti. Yato kho, Aggivessana, ra¤¤o nàgo hatthidamakassa uññhànanisajjàya vacanakaro hoti ovàdapañikaroti, tam enaü hatthidamako uttariü ànejjaü nàma kàraõaü karoti. Mahantassa phalakaü soõóàya upanibandhati, tomarahattho ca puriso upari gãvàya nisinno hoti, samantato ca tomarahatthà purisà parivàretvà ñhità honti, hatthidamako ca dãghatomarayaññhiü gahetvà purato ñhito hoti. So ànejjakàraõaü kàriyamàno n' eva purime pàde copeti na pacchime pàde copeti na purimaü kàyaü copeti na pacchimaü kàyaü copeti na sãsaü copeti na kaõõaü copeti na dante copeti na naïguññhaü copeti na soõóaü copeti. So hoti ra¤¤o nàgo khamo sattippahàrànaü asippahàrànaü usuppahàrànaü parasattuppahàrànaü bheripaõava -- saïkhatinava -- ninnàdasaddànaü sabbavaïkadosanihitaninnãtakasàvo ràjàraho ràjabhoggo ra¤¤o aïgan t' eva saükhaü gacchati. #<[page 134]># %<134 III. UPARIPAööâSAý.>% Evam eva kho, Aggivessana, idha Tathàgato loke uppajjati arahaü sammàsambuddho . . . (&c., as Vol. I. p. 179, lines 2-20) . . . agàrasmà anagàriyaü pabbajati. Ettàvatà kho, Aggivessana, ariyasàvako abbhokàsagato hoti. Etagedhà hi, Aggivessana, devamanussà yadidaü pa¤ca kàmaguõà. Tam enaü Tathàgato uttariü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, sãlavà hoti, pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharàhi àcàragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhàhi sikkhàpadesåti. Yato kho, Aggivessana, ariyasàvako sãlavà hoti, pàtimokkhasaüvarasaüvuto viharati àcàragocarasampanno, aõumattesu vajjesu bhayadassàvã samàdàya sikkhati sikkhàpadesu, tam enaü Tathàgato uttariü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, indriyesu guttadvàro hohi. Cakkhunà råpa, disvàna mà nimittaggàhã mà 'nubya¤janaggàhã, yatvàdhikaraõam enaü cakkhundriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyaü, tassa saüvaràya pañipajja rakkha cakkhundriyaü cakkhundriye saüvaraü àpajja. Sotena saddaü sutvà ghànena gandhaü ghàyitvà jivhàya rasaü sàyitvà kàyena phoññhabbaü phusitvà manasà dhammaü vi¤¤àya mà nimittaggàhã mà 'nubya¤janaggàhã yatvàdhikaraõam enaü manindriyaü asaüvutaü viharantaü abhijjhàdomanassà pàpakà akusalà dhammà anvàssaveyyaü tassa saüvaràya pañipajja rakkha manindriyaü manindriye saüvaraü àpajjàti. Yato kho. Aggivessana, ariyasàvako indriyesu guttadvàro hoti, tam enaü Tathàgato uttariü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, bhojane matta¤¤å hohi pañisaïkhà yoniso àhàraü àhàreyyàsi n' eva davàya na madàya na maõóanàya na vibhåsanàya, yàvad eva imassa kàyassa ñhitiyà yàpanàya,. vihiüsåparatiyà brahmacariyànuggahàya: Iti puràõa¤ ca vedanaü pañihaïkhàmi nava¤ ca vedanaü na-v-uppàdessàmi, yatrà ca me bhavissati anavajjatà ca phàsuvihàro cati. Yato kho, #<[page 135]># %< 3.5. DANTABHæMISUTTAý (125.) 135>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Aggivessana, ariyasàvako bhojane matta¤¤å hoti, tam enaü Tathàgato uttariü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, jàgariyaü anuyutto viharàhi, divasaü caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodhehi, rattiyà pañhamaü yàmaü caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodhehi, rattiyà majjhimaü yàmaü dakkhiõena passena sãhaseyyaü kappeyyàsi pàde pàdaü accàdhàya sato sampajàno uññhànasa¤¤aü manasikaritvà, rattiyà pacchimaü yàmaü paccuññhàya caïkamena nisajjàya àvaraõãyehi dhammehi cittaü parisodhehãti. Yato kho, Aggivessana, ariyasàvako jàgariyaü anuyutto hoti, tam enaü Tathàgato uttariü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, satisampaja¤¤ena samannàgato hohi, abhikkante pañikkante sampajànakàrã àlokite vilokite sampajànakàrã sammi¤jite pasàrite sampajànakàrã saüghàñipattacãvaradhàrane sampajànakàrã asite pãte khàyite sampajànakàrã uccàrapassàvakamme sampajànakàrã gate ñhite nisinne sutte jàgarite bhàsite tuõhãbhàve sampajànakàrã hohãti. Yato kho, Aggivessana, ariyasàvako satisampaja¤¤ena samannàgato hoti, tam enaü Tathàgato uttariü vineti: Ehi tvaü, bhikkhu vivittaü senàsanaü bhaja ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jan ti. So vivittaü senàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamulaü pabbataü kandaraü giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü; so pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü abhujitvà ujaü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà; so abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena cetasà viharati abhijjhàya cittam parisodheti byàpàdapadosam pahàya abyàpannacitto viharati sabbapàõabhåtahitànukampã byàpàdapadosà cittaü parisodheti, thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho viharati àlokasa¤¤ã sato sampajàno thãnamiddhà cittaü parisodheti uddhaccakukkuccaü pahàya anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto uddhaccakukkuccà cittaü parisodheti, vicikiccham pahàya tiõõavicikiccho viharati akathaükathã kusalesu dhammesu vicikicchàya cittaü parisodheti. #<[page 136]># %<136 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ So ime pa¤ca nãvaraõe pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü; vedanàsu --pe--; citte dhammesu dhammànupassã viharati àtàpi sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Seyyathàpi, Aggivessana, hatthidamako mahantaü thambhaü pañhaviyaü nikhaõitvà àrतakassa nàgassa gãvàya upanibandhati àra¤¤akàna¤ c' eva sãlànaü abhinimmadanàya àra¤¤akàna¤ c' eva saükappànaü abhinimmadanàya àra¤¤akàna¤ c' eva darathakilamathapariëàhàmaü abhinimmadanàya gàmante abhiramàpanàya manussakantesu sãlesu samàdapanàya, -- evam eva kho, Aggivessana, ariyasàvakassa ime cattàro satipaññhàna cetaso upanibandhanà honti gehasittàna¤ c' eva sãlànaü abhinimmadanàya gehasitàna¤ c' eva saükappànaü abhinimmadanàya gehasitàna¤ c' eva darathakilamathapariëàhànaü abhinimmadanàya ¤àyassa adhigamàya nibbànassa sacchikiriyàya. Tam enaü Tathàgato uttarim vineti: Ehi tvaü, bhikkhu, kàye kàyànupassã viharàhi mà cà kàyåpasaühitaü vitakkam vitakkesi, vedanàsu vedaõànupassã viharàhi mà ca vedanåpasaühitaü vitakkaü vitakkesi, citte cittànupassã viharàhi mà ca cittåpasaühitaü vitakkaü vitakkesi, dhammesu dhammànupassã viharàhi mà ca dhammåpasaühitaü vitakkam vitakkesãti. So vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü, tatiyajjhànaü upasampajja viharati. So evaü samàhite citte . . . (&c. as Vol. I. p. 347,1.24 to p. 348, l. 34.) . . . nàparaü itthattàyàti pajànàti. So bhikkhu khamo sãtassa uõhassa jighacchàya pipàsàya óaüsamakasavàtàtapasiriüsapasamphassànaü duruttànaü duràgatànaü vacanapathànaü upapannànaü sàrãrikànaü vedanànaü dukkhànaü tippànaü kharànam kañukànaü asàtànaü amanàpànaü pàõaharànaü adhivàsakajàtiko2 hoti sabbaràgadosamohanihitaninnãtakasàvo àhuneyyo pàhuneyyo dakkhiõeyyo a¤jalikaraõãyo anuttaraü pu¤¤akkhettaü lokassàti. #<[page 137]># %< 3.5. DANTABHæMISUTTAý (125.) 137>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Mahallako ce pi, Aggivessana, ra¤¤o nàgo adanto avinãto kàlaü karoti, Adantamaraõaü mahallako ra¤¤o nàgo5 kàlakato tveva saïkhaü gacchati; majjhimo ce pi, Aggivessana, ra¤¤o nàgo; daharo ce pi, Aggivessana, ra¤¤o nàgo adanto avinãto kàlaü karoti, Adantamaraõaü daharo ra¤¤o nàgo kàlakato tveva saïkhaü gacchati. -- Evam eva kho, Aggivessana, thero ce pi bhikkhu akhãõàsavo kàlaü karoti, Adantamaraõaü thero bhikkhu kàlakato tveva saïkhaü gacchati; majjhimo ce pi, Aggivessana, bhikkhu; navo ce pi, Aggivessana, bhikkhu akhãõàsavo kàlaü karoti, Adantamaraõaü navo bhikkhu kàlakato tveva saïkhaü gacchati. Mahallako ce pi, Aggivessana, ra¤¤o nàgo sudanto suvinãto kàlaü karoti, Dantamaraõaü mahallako ra¤¤o nàgo kàlakato tveva saïkhaü gacchati; majjhimo ce pi, Aggivessana, ra¤¤o nàgo; daharo ce pi, Aggivesanna, ra¤¤o nàgo sudanto suvinãto kàlaü karoti, Dantamaraõaü daharo ra¤¤o nàgo kàlakato tveva saïkhaü gacchati. -- Evam eva kho, Aggivessana, thero ce pi bhikkhu khãõàsavo kàlaü karoti, Dantamaraõaü thero bhikkhu kàlakato tveva saïkhaü gacchati; majjhimo ce pi, Aggivessana, bhikkhu; navo ce pi, Aggivessana, bhikkhu khãõàsavo kàlaü karoti, Dantamaraõaü navo bhikkhu kàlakato tveva saïkhaü gacchatãti. Idam avoca Bhagavà. Attamano Aciravato samaõuddeso Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. DANTABHæMISUTTAý PA¥CAMAý. #<[page 138]># %<138 III. UPARIPAööâSAý.>% 126. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Ràjagahe viharati Veëuvane Kalandakanivàpe. Atha kho àyasmà Bhåmijo pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya yena Jayasenassa ràjakumàrassa nivesanaü ten' upasaükami, upasaükamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Atha kho Jayaseno ràjakumàro yen' àyasmà Bhåmijo ten' upasaükami, upasaükamitvà àyasmatà Bhåmijena saddhiü sammodi sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho Jayaseno ràjakumàro àyasmantaü Bhåmijaü etad avoca:-- Santi, bho Bhåmija, eke samaõabràhmaõà evaüvàdino evaüdiññhino: âsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü carati, abhabbo phalassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü carati, abhabbo phalassa adhigamàya; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü carati, abhabbo phalassa adhigamàya; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü carati, abhabbo phalassa adhigamàyàti. Idha bhoto Bhåmijassa satthà kiüvàdã kimakkhàyã ti? Na kho me taü, ràjakumàra, Bhagavato sammukhà sutaü sammukhà pañiggahãtaü. òhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü Bhagavà evaü vyàkareyya:-- âsa¤ ce pi karitvà ayoniso brahmacariyaü carati, abhabbo phalassa adhigamàya; anasa¤ ce pi karitvà ayoniso brahmacariyaü carati, abhabbo phalassa adhigamàya; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà ayoniso brahmacariyaü carati, abhabbo phalassa adhigamàya; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà ayoniso brahmacariyaü carati, abhabbo phalassa adhigamàya. âsa¤ ce pi karitvà yoniso brahmacariyaü carati, bhabbo phalassa adhigamàya; #<[page 139]># %< 3.6. BHæMIJASUTTAý (126.) 139>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ anàsa¤ ce pi karitvà yoniso brahmacariyaü carati, bhabbo phalassa adhigamàya; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà yoniso brahmacariyaü carati, bhabbo phalassa adhigamàya; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà yoniso brahmacariyaü carati, bhabbo phalassa adhigamàyàti. Na kho me taü, ràjakumàra, Bhagavato sammukhà sutaü sammukhà pañigghãtaü, ñhàna¤ ca kho etaü vijjati yaü Bhagavà evaü vyàkareyyàti. Sace kho bhoto Bhåmijassa satthà evaüvàdã evamakkhàyã, addhà bhoto Bhåmijassa satthà sabbesaü yeva puthusamaõabràhmaõànaü muddhànaü ma¤¤e àhacca tiññhatãti. Atha kho Jayaseno ràjakumàro àyasmantaü Bhåmijaü saken' eva thàlipàkena parivisi. Atha kho àyasmà Bhåmijo pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto yena Bhagavà ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà Bhåmijo Bhagavantaü etad avoca:-Idhàhaü, bhante, pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya yena Jayasenassa ràjakumàrassa nivesanaü ten' upasaükamiü upasaükamitvà pa¤¤atte àsane nisãdiü. Atha kho, bhante, Jayaseno ràjakumàro yenàhaü ten' upasaükami upasaükamitvà mama saddhiü sammodi sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho, bhante, Jayaseno ràjakumàro maü etad avoca: Santi, bho Bhåmija, eke . . . satthà kiüvàdã kimakkhàyã ti? Evaü vutte ahaü, bhante, Jayasenaü ràjakumàraü etad avoca: Na kho me taü, ràjakumàra, Bhagavato sammukhà . . . ma¤¤e àhacca tiññhatãti. Kacci, bhante, evaü puññho evaü vyàkaramàno vuttavàdã c' eva Bhagavato homi, na ca Bhagavantam abhåtena abbhàcikkhàmi dhammassa cànudhammaü vyàkaromi na ca koci sahadhammiko vàdànuvàdo gàrayhaü ñhànaü àgacchatãti? #<[page 140]># %<140 III. UPARIPAööâSAý.>% Taggha tvaü, Bhåmija, evaü puññho evaü vyàkaramàno vuttavàdã c' eva Bhagavato hosi na ca maü abhåtena abbhàcikkhasi dhammassa cànudhammaü vyàkarosi na ca koci sahadhammiko vàdànuvàdo gàrayhaü ñhànaü àgacchati. Ye hi keci, Bhåmija, samaõà và bràhmaõà và micchàditthino micchàsaükappà micchàvàcà micchàkammantà micchà-àjãvà micchàvàyàmà micchàsatã micchàsamàdhino, te àsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, abhabbà phalassa adhigamàya; anàsava¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, abhabbà phalassa adhigamàya; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi . . . adhigamàya; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi . . . adhigamàya. Taü kissa hetu? Ayoni h' esà, Bhåmija, phalassa adhigamàya. Seyyathàpi, Bhåmija, puriso telatthiko telagavesã telapariyesana¤ caramàno vàlikaü doõiyà àkiritvà udakena paripphosakaü paripphosakaü pãëeyya; àsa¤ ce pi karitvà vàlikaü doõiyà àkiritvà udakena paripphosakaü paripphosakaü pãëeyya, abhabbo telassa adhigamàya; anàsa¤ ce karitvà vàlikaü doõiyà àkiritvà udakena paripphosakaü paripphosakaü pãëeyya, abhabbo telassa adhigamàya; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà vàlikaü doõiyà udakena paripphosakaü paripphosakaü pãëeyya, abhabbo telassa adhigamàya; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà vàlikaü doõiyà àkiritvà udakena paripphosakaü paripphosakaü pãëeyya, abhabbo telassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Ayoni h' esà Bhåmija, telassa, adhigamàya. -- Evam eva kho, Bhåmija, ye hi keci samaõà và bràhmaõà va micchàdiññhã micchàsaükappà . . . micchàsamàdhino, te àsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti. abhabbà phalassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi . . . adhigamàya; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi . . . adhigamàya; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi . . . adhigamàya. #<[page 141]># %< 3.6. BHæMIJASUTTAý (I26.) 141>% Taü kissa hetu? Ayoni h' esà, Bhåmija, phalassa adhigamàya. Seyyathàpi, Bhåmija, puriso khãratthiko khãragavesã khãrapariyesana¤ caramàno gàviü taruõavacchaü visàõato àvi¤jeyya; àsa¤ ce pi karitvà gàviü taruõavacchaü visàõato àvi¤jeyya, abhabbo khãrassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà --pe-- n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà gàviü taruõavacchaü visàõato àvi¤jeyya, abhabbo khãrassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Ayoni h' esà, Bhåmija, khãrassa adhigamàya. -- Evam eva kho, Bhåmija, ye hi keci samaõà và bràhmaõà và micchàdiññhã --pe-- micchàsamàdhino, te àsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, abhabbà phalassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, abhabbà phalassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Ayoni h' esà, Bhåmija, phalassa adhigamàya. Seyyathàpi, Bhåmija, puriso nonitatthiko nonãtagavesã nonãtapariyesana¤ caramàno udakaü kalase àsi¤citvà matthena àvi¤jeyya, àsa¤ ce pi karitvà udakaü kalase àsi¤citvà matthena àvi¤jeyya, abhabbo nonãtassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà udakaü kalase àsi¤citvà matthena àvi¤jeyya, abhabbo nonãtassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Ayoni h' esà, Bhåmija, nonãtassa adhigamàya. -Evam eva kho, Bhåmija, ye hi keci samaõà và bràhmaõà và micchàdiññhã --pe-- micchàsamàdhino, te àsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, abhabbà phalassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, abhabbà phalassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Ayoni h' esà, Bhåmija, phalassa adhigamàya. Seyyathàpi, Bhåmija, puriso aggitthiko aggigavesã aggipariyesana¤ caramàno allaü kaññhaü sasnehaü uttaràraõiü àdàya abhimattheyya, #<[page 142]># %<142 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ àsa¤ ce pi karitvà allaü kaññhaü sasnehaü uttaràraõiü àdàya abhimattheyya, abhabbo aggissa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà allaü kaññhaü sasnehaü uttaràraõiü àdàya abhimattheyya, abhabbo aggissa adhigamàya. Taü kissa hetu? Ayoni hi esà, Bhåmija, aggissa adhigamàya. -- Evam eva kho, Bhåmija, ye hi keci samaõà và bràhmaõà và micchàdiññhã --pe-micchàsamàdhino, te àsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, abhabbà phalassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsa¤ ca nànàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, abhabbà phalassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Ayoni h' esà, Bhåmija, phalassa adhigamàya. Ye hi keci, Bhåmija, samaõà và bràhmaõà và sammàdiññhã sammàsaükappà sammàvàcà sammàkammantà sammà-àjãvà sammàvàyàmà sammàsatã sammàsamàdhino, te àsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Yoni h' esà, Bhåmija, phalassa adhigamàya. Seyyathàpi, Bhåmija, puriso telatthiko telagavesã telapariyesana¤ caramàno tilapiññhiü doõiyà àkiritvà udakena paripphosakaü paripphosakaü pãëeyya, àsa¤ ce pi karitvà tilapiññhiü àkiritvà udakena paripphosakaü paripphosakaü pãëeyyà, bhabbo telassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi . . . telassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Yoni h' esà, Bhåmija, telassa adhigamàya. -- Evam eva kho, Bhåmija, ye hi keci samaõà và bràhmaõà và sammàdiññhã --pe-- sammàsamàdhino, te àsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya; #<[page 143]># %< 3.6. BHæMIJASUTTAý (126.) 143>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ anàsa¤ ce pi karitvà; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Yoni h' esà, Bhåmija, phalassa adhigamàya. Seyyathàpi, Bhåmija, puriso khãratthiko khãragavesã khãrapariyesana¤ caramàno gàviü taruõavacchaü thanato àvi¤jeyya, àsa¤ ce karitvà gàviü taruõavacchaü thanato àvi¤jeyya, bhabbo khãrassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà . . . khãrassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Yoni h' esa, Bhåmija, khãrassa adhigamàya. -- Evam eva kho, Bhåmija, ye hi keci samaõà và bràhmaõà và sammàdiññhã -pe -- sammàsamàdhino, te àsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Yoni h' esa, Bhåmija, phalassa adhigamàya. Seyyathàpi, Bhåmija, puriso nonãtatthiko nonãtagavesã nonãtapariyesana¤ caramàno dadhiü kalase àsi¤citvà matthena àvi¤jeyya, àsa¤ ce pi karitvà dadhiü kalase àsi¤citvà matthena àvi¤jeyya, bhabbo nonãtassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà dadhiü kalase àsi¤citvà matthena àvi¤jeyya, bhabbo nonãtassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Yoni h' esà, Bhåmija, nonãtassa adhigamàya. -- Evam eva kho, Bhåmija, ye hi keci samaõà và bràhmaõà và sammàdiññhã -pe -- sammàsamàdhino, te àsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Yoni h' esà, Bhåmija, phalassa adhigamàya. Seyyathàpi, Bhåmija, puriso aggitthiko aggigavesã aggipariyesana¤ caramàno sukkhaü kaññhaü koëàpaü uttaràraõiü àdàya abhimattheyya, bhabbo aggissa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà sukkhaü kaññhaü koëàpaü uttaràraõiü àdàya abhimattheyya, #<[page 144]># %<144 III.UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ bhabbo aggissa adhigamàya; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà sukkhaü kaññhaü koëàpaü uttaràraõiü àdàya abhimattheyya, bhabbo aggissa adhigamàya; n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà sukkhaü kaññhaü koëàpaü uttaràraõiü àdàya abhimatthàyya, bhabbo aggissa adhigamàya. Taü kissa hetu? Yoni h' esà, Bhåmija, aggissa adhigamàya. -- Evam eva kho, Bhåmija, ye hi keci samaõà và bràhmaõà và sammàdiññhã . . . sammàsamàdhino, te àsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya; anàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya; àsa¤ ca anàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya, n' ev' àsaü nànàsa¤ ce pi karitvà brahmacariyaü caranti, bhabbà phalassa adhigamàya. Taü kissa hetu? Yoni h' esà, Bhåmija, phalassa adhigamàya. Sace kho, Bhåmija, Jayasenassa ràjakumàrassa imà catasso upamà pañibhàseyyuü. anacchariyaü te Jayaseno ràjakumàro pasãdeyya, pasanno ca te pasannàkàraü kareyyàti. Kuto pana maü, bhante, Jayasenassa ràjakumàrassa imà catasso upamà pañibhàsissanti anacchariyà pubbe assutapubbà, seyyathàpi Bhagavantan ti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà Bhåmijo Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. BHæMIJASUTTAý CHAòòHAý. 127. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Atha kho Pa¤cakaïgo thapati a¤¤ataraü purisaü àmantesi: Ehi tvaü, ambho purisa, yen' àyasmà Anuruddho ten' upasaükama, upasaükamitvà mama vacanena àyasmato Anuruddhassa pàde sirasà vandàhi eva¤ ca vadehi:-- #<[page 145]># %< 3.7. ANURUDDHASUTTAý (127.) 145>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Pa¤cakaïgo, bhante, thapati àyasmato Anuruddhassa pàde sirasà vandati eva¤ ca vadeti: Adhivàsetu kira, bhante, àyasmà Anuruddho Pa¤cakaïgassa thapatissa svàtanàya attacatuttho bhattaü; yena ca kira, bhante, àyasmà Anuruddho pagevataraü àgaccheyya, Pa¤cakaïgo thapati bahukicco bahukaraõãyo ràjakaraõãyenàti. Evaü bhante ti kho so puriso Pa¤cakaïgassa thapatissa pañissutvà yen' àyasmà Anuruddho ten' upasaükami, upasaükamitvà àyasmantaü Anuruddhaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so puriso àyasmantaü Anuruddhaü etad avoca: Pa¤cakaïgo thapati àyasmato Anuruddhassa pàde sirasà vandati eva¤ ca vadeti: Adhivàsetu kira, bhante, àyasmà Anuruddho Pa¤cakaïgassa thapatissa svàtanàya attacatuttho bhattaü; yena ca kira, bhante, àyasmà Anuruddho pagevataraü àgaccheyya, Pa¤cakaïgo thapati bahukicco bahukaraõãyo ràjakaraõãyenàti. Adhivàsesi kho àyasmà Anuruddho tuõhãbhàvena. Atha kho àyasmà Anuruddho tassà rattiyà accayena pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya yena Pa¤cakaïgassa thapatissa nivesanaü ten' upasaükami, upasaükamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Atha kho Pa¤cakaïgo thapati àyasmantaü Anuruddhaü paõãtena khàdanãyena bhojanãyena sahatthà santappesi sampavàresi. Atha kho Pa¤cakaïgo thapati àyasmantaü Anuruddhaü bhuttàviü onãtapattapàõiü a¤¤ataraü nãcaü àsanaü gahetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho Pa¤cakaïgo thapati àyasmantaü Anuruddhaü etad avoca:-Idha, bhante, therà bhikkhå upasaükamitvà evam àhaüsu: Appamàõaü, gahapati, cetovimuttiü bhàvehãti; ekacce therà evam àhaüsu: Mahaggataü, gahapati, cetovimuttiü bhàvehãti. Yà càyam, bhante, appamàõà cetovimutti yà ca mahaggatà cetovimutti, -- ime dhammà nànaññhà c' eva nànàbya¤janà ca? #<[page 146]># %<146 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ udàhu ekaññhà, bya¤janam eva nànan ti? Tena hi, gahapati, taü yev' ettha pañibhàtu, apaõõakan te ito bhavissatãti. Mayhaü kho, bhante, evaü hoti: Yà càyaü appamàõà cetovimutti yà ca mahaggatà cetovimutti, ime dhammà ekaññhà bya¤janam eva nànan ti. Yà càyaü, gahapati, appamàõà cetovimutti yà ca mahaggatà cetovimutti, ime dhammà nànaññhà c' eva nànàbya¤janà ca. Tad aminà p' etaü, gahapati, pariyàyena veditabbaü, yathà ime dhammà nànaññhà c' eva nànàbya¤janà ca. Katamà ca, gahapati, appamàõà cetovimutti? Idha, gahapati, bhikkhu mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthiü iti uddhamadhotiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjhena pharitvà viharati; karuõàsahagatena cetasà; muditàsahagatena cetasà; upekhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà . . . viharati. -- Ayaü vuccati, gahapati, appamàõà cetovimutti. Katamà, gahapati, mahaggatà cetovimutti? Idha, gahapati, bhikkhu yàvatà ekaü rukkhamålaü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati. -- Ayaü vuccati, gahapati, mahaggatà cetovimutti. Idha, gahapati, bhikkhu yàvatà dve và tãõi và rukkhamålàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati. -- Ayam pi vuccati, gahapati, mahaggatà cetovimutti. Idha, gahapati, yàvatà ekaü gàmakkhettaü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati. -Ayam pi vuccati, gahapati, mahaggatà cetovimutti. Idha, gahapati, #<[page 147]># %< 3.7. ANURUDDHASUTTAý (127.) 147>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ bhikkhu yàvatà dve và tãõi và gàmakkhettàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati. -- Ayam pi vuccati, gahapati, mahaggatà cetovimutti. Idha, gahapati, bhikkhu yàvatà ekaü mahàrajjaü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati. -- Ayaü vuccati, gahapati, mahaggatà cetovimutti. Idha, gahapati, bhikkhu yàvatà dve và tãõi và mahàrajjàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati. -- Ayam pi vuccati, gahapati, mahaggatà cetovimutti. Idha, gahapati, bhikkhu yàvatà samuddapariyantaü pañhaviü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati. -- Ayam pi vuccati, gahapati, mahaggatà cetovimutti. Iminà kho etaü, gahapati, pariyàyena veditabbaü yathà ime dhammà nànaññhà c' eva nànàbya¤janà ca. Catasso kho imà, gahapati, bhavåppattiyo. Katamà catasso? Idha, gahapati, ekacco parittàbhà ti pharitvà adhimuccitvà viharati; so kàyassa bhedà param maraõà Parittabhànaü devànaü sahavyataü uppajjati. Idha, gahapati, ekacco appamàõà ti pharitvà adhimuccitvà viharati; so kàyassa bhedà param maraõà Appamàõàbhànaü devànaü sahavyataü uppajjati. Idha, gahapati, ekacco saükiliññhàbhà ti pharitvà adhimuccitvà viharati; so kàyassa bhedà param maraõà Saükiliññhàbhànaü devànaü sahavyataü uppajjati. Idha, gahapati, ekacco parisuddhàbhà ti pharitvà adhimuccitvà viharati; so kàyassa bhedà param maraõà Parisuddhàbhànaü devànaü sahavyataü uppajjati. Imà kho, gahapati, catasso bhavåppattiyo. Hoti kho so, gahapati, samayo yà tà devatà ekajjhaü sannipatanti, tàsaü ekajjhaü sannipatitànaü vaõõanànattaü hi kho pa¤¤àyati no ca àbhànànattaü. Seyyathàpi, gahapati, puriso sambahulàni telappadãpàni ekaü gharaü paveseyya, tesaü gharaü pavesesitànaü accinànattaü hi kho pa¤¤àyetha, no ca àbhànànattaü;-- evam eva kho, gahapati, hoti so samayo yà tà devatà ekajjhaü sannipatanti, #<[page 148]># %<148 III. UPARIPAööASAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tàsam ekajjhaü sannipatitànaü vaõõanànattaü hi kho pa¤¤àyati, no ca àbhànànattaü. Hoti kho so, gahapati, samayo yà tà devatà tato vipakkamanti, tàsaü tato vipakkamantãnaü vaõõanànattaü c' eva pa¤¤àyati àbhànànatta¤ ca. Seyyathàpi, gahapati, puriso tàni sambahulàni telappadãpàni tamhà gharà nãhareyya, tesaü tato nãharantànaü accinànatta¤ c' eva pa¤¤àyetha àbhànànatta¤ ca;-- evam eva kho, gahapati, hoti so samayo yà tà devatà tato vipakkamanti tàsaü tato vipakkamantãnaü vaõõanànatta¤ c' eva pa¤¤àyati àbhànànatta¤ ca. Na kho, gahapati, tàsaü devatànaü evaü hoti: Idaü amhàkaü niccan ti và dhuvan ti và sassatan ti và; api ca yattha yatth' eva tà devatà abhinivisanti, tattha tatth' eva tà devatà abhiramanti. Seyyathàpi, gahapati, makkhikànaü kàjena và piñakena và harãyamànànaü na evaü hoti: Idaü amhàkaü niccan ti và dhuvan ti và sassatan ti và; api ca yattha yatth' eva tà makkhikà abhinivisanti tattha tatth' eva tà makkhikà abhiramanti;-- evam eva kho, gahapati, tàsaü devatànaü na evaü hoti: Idaü amhàkaü niccan ti và dhuvan ti và sassatan ti và; api ca yattha yatth' eva tà devatà abhinivisanti tattha tatth' eva tà devatà abhiramantãti. Evaü vutte àyasmà Abhiyo Kaccàno àyasmantànaü Anuruddhaü etad avoca: Sàdhu, bhante Anuruddha; atthi ca me ettha uttariü pañipucchitabbaü. Yà tà, bhante, devatà àbhà, sabbà tà parittàbhà? udàhu sant' ettha ekaccà devatà appamàõàbhà ti? Tadaïgena kho, àvuso Kaccàna, sant' ettha ekaccà devatà parittàbhà, santi pan' etth' ekaccà devatà appamàõàbhà ti. Ko nu kho, bhante Anuruddha, hetu ko paccayo yena tàsaü devatànaü ekaü devanikàyaü upapannànaü sant' etth' ekaccà devatà parittàbhà santi pan' etth' ekaccà devatà appamàõàbhà ti? #<[page 149]># %< 3.7. ANURUDDHASUTTAý (127.) 149>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Tena, àvuso Kaccàna, taü yev' ettha pañipucchissàmi. Yathà te khameyya, tathà naü vyàkareyyàsi. Taü kim ma¤¤asã, àvuso Kaccàna? Yvàyaü bhikkhu yàvatà ekam rukkhamålaü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, yo càyaü bhikkhu yàvatà dve và tãõi và rukkhamålàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, -- imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü katamà cittabhàvanà mahaggatatarà ti? Yvàyaü, bhante, bhikkhu yàvatà dve và tãõi và rukkhamålàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, ayaü imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü mahaggatatarà ti. Taü kim ma¤¤asi, àvuso Kaccàna? Yvàyaü bhikkhu yàvatà dve và tãõi và rukkhamålàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, yo càyaü bhikkhu yàvatà ekaü gàmakkhettaü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, -- imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü katamà cittabhàvanà mahaggatatarà ti? Yvàyaü, bhante, {bhikkhu} yàvatà ekaü gàmakkhettaü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, ayaü imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü mahaggatatarà ti. Taü kim ma¤¤asi, àvuso Kaccàna? Yvàyam bhikkhu yàvatà ekaü gàmakkhettaü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, yo càyaü bhikkhu yàvatà dve và tãõi và gàmakkhettàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, -- imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü katamà cittabhàvanà mahaggatatarà ti? Yvàyaü, bhante, {bhikkhu} yàvatà dve và tãõi và gàmakkhettàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, ayaü imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü mahaggatatarà ti. Taü kim ma¤¤asi, àvuso Kaccàna? Yvàyaü bhikkhu yàvatà dve và tãõi và gàmakkhettàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, #<[page 150]># %<150 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ yo càyaü bhikkhu yàvatà ekaü mahàrajjaü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, -- imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü katamà cittabhàvanà mahaggatatarà ti? Yvàyaü, bhante, bhikkhu yàvatà ekaü mahàrajjaü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, ayaü imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü mahaggatatarà ti. Taü kim ma¤¤asi, àvuso Kaccàna? Yvàyaü bhikkhu yàvatà ekaü mahàrajjaü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, yo càyaü bhikkhu yàvatà dve và tãõi và mahàrajjàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü katamà cittabhàvanà mahaggatatarà ti? Yvàyaü bhikkhu, bhante, yàvatà dve và tãõi và mahàrajjàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, ayaü imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü mahaggatatarà ti. Taü kim ma¤¤asi, àvuso Kaccàna? Yvàyaü bhikkhu yàvatà dve và tãõi và mahàrajjàni mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, yo càyaü bhikkhu yàvatà samuddapariyantaü pañhaviü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, -- imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü katamà cittabhàvanà mahaggatatarà ti? Yvàyaü, bhante, bhikkhu yàvatà samuddapariyantaü pañhaviü mahaggatan ti pharitvà adhimuccitvà viharati, ayaü imàsaü ubhinnaü cittabhàvanànaü mahaggatatarà ti. Ayaü kho, àvuso Kaccàna, hetu ayaü paccayo yena tàsaü devatànaü ekaü devanikàyaü upapannànaü sant' etth' ekaccà devatà parittàbhà santi pan' etth' ekaccà devatà appamàõàbhà ti. Sàdhu, bhante Anuruddha; atthi ca me ettha uttariü pañipucchitabbaü. Yàvatà, bhante, devatà àbhà, sabbà tà saükiliññhàbhà? udàhu sant' etth' ekaccà devatà parisuddhàbhà ti? #<[page 151]># %< 3.7. ANURUDDHASUTTAý (127.) 151>% Tadaïgena kho, àvuso Kaccàna, sant' etth' ekaccà devatà saükiliññhàbhà, santi pan' etth' ekaccà devatà parisuddhàbhà ti. Ko nu kho, bhante Anuruddha, hetu ko paccayo yena tàsaü devatànaü ekaü devanikàyaü upapannànaü sant' etth' ekaccà devatà saükiliññhàbhà, santi pan' etth' ekaccà devatà parisuddhàbhà ti? Tena, àvuso Kaccàna, upaman te karissàmi. Upamàya p' idh' ekacco vi¤¤å puriso bhàsitassa atthaü àjànàti. Seyyathàpi, àvuso Kaccàna, telappadãpassa jhàyato telam pi aparisuddham vaññi pi aparisuddhà; so telassa pi aparisuddhattà vaññiyà pi aparisuddhattà andhandhaü viya jhàyati, -- evam eva kho, àvuso Kaccàna, idh' ekacco bhikkhu saükiliññhàbham pharitvà adhimuccitvà viharati; tassa kàyaduññhullam pi na suppañippasaddhaü hoti, thãnamiddham pi na susamåhataü hoti, uddhaccakukkuccam pi na suppañivinãtaü hoti; so kàyaduññhullassa pi na suppañippassaddhattà thãnamiddhassa pi na susamåhatattà uddhaccakukkuccassa pi na suppañivinãtattà andhandhaü viya jhàyati. So kàyassa bhedà param maraõà Saükiliññhàbhànaü devànaü sahavyataü uppajjati. Seyyathàpi, àvuso Kaccàna, telappadãpassa jhàyato telam pi parisuddhaü vaññi pi parisuddhà, so telassa pi parisuddhattà vaññiyà pi parisuddhattà na andhandhaü viya jhàyati, -- evam eva kho, àvuso Kaccàna, idh' ekacco bhikkhu parisuddhàbhàni pharitvà adhimuccitvà viharati, tassa kàyaduññhullam pi suppañippassaddhaü hoti, thãnamiddham pi susamåhataü hoti, uddhaccakukkuccam pi suppañivinãtaü hoti; so kàyaduññhullassa pi suppañippassaddhattà thãnamiddhassa pi susamåhatattà uddhaccakukkuccassa pi suppañivinãtattà na andhandhaü viya jhàyati. So kàyassa bhedà param maraõà parisuddhàbhànaü devànaü sahavyataü uppajjati. #<[page 152]># %<152 III. UPARIPAööASAý.>% Ayaü kho, àvuso Kaccàna, hetu ayaü paccayo yena tàsaü devatànaü ekaü devanikàyaü upapannànaü sant' etth' ekaccà devatà saükiliññhàbhà, santi pan' etth' ekaccà devatà parisuddhàbhà ti. Evaü vutte àyasmà Abhiyo Kaccàno àyasmantaü Anuruddhaü etad avoca:-- Sàdhu, bhante Anuruddha; na, bhante, àyasmà Anuruddho evam àha: Evam me sutan ti và, evaü arahati bhavitun ti và; atha ca pana, bhante, àyasmà Anuruddho: Evam pi tà devatà iti pi devatà tveva bhàsati. Tassa mayhaü, bhante, evaü hoti: Addhà àyasmatà Anuruddhena tàhi devatàhi saddhiü sannivutthapubban c' eva sallapitapubba¤ ca sàkacchà ca samàpajjitapubbà ti. Addhà kho te ayaü, àvuso Kaccàna, àsajja upanãyavàcà bhàsità; api ca te ahaü vyàkarissàmi. Dãgharattaü vo me, àvuso Kaccàna, tàhi devatàhi saddhiü sannivutthapubba¤ c' eva sallapitapubba¤ ca sàkacchà ca samàpajjitapubbà ti. Evaü vutte àyasmà Abhiyo Kaccàno Pa¤cakaïgaü thapatiü etad avoca: Làbhà te, gahapati, suladdhan te, gahapati, yaü tva¤ c' eva taü kaïkhàdhammaü pahàsi yam p' imaü dhammapariyàyaü alatthamhà savanàyàti. ANURUDDHASUTTAý SATTAMAý. 128. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Kosambiyaü viharati Ghositàràme. Tena kho pana samayena Kosambiyaü Bhikkhå bhaõóanajàtà kalahajàtà vivàdàpanà a¤¤ama¤¤aü mukhasattãhi vitudantà viharanti. Atha kho a¤¤ataro bhikkhu yena Bhagavà ten' upasaükami upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. #<[page 153]># %< 3.8. UPAKKILESASUTTAý (128.) 153>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ekamantaü ñhito kho so bhikkhu Bhagavantaü etad avoca: Idha, bhante, Kosambiyaü bhikkhå bhaõóanajàtà kalahajàtà vivàdàpànnà a¤¤ama¤¤aü mukhasattãhi vitudantà viharanti. Sàdhu, bhante, Bhagavà yena te bhikkhå ten' upasaükamatu anukampaü upàdàyàti. Adhivàsesi Bhagavà tuõhãbhàvena. Atha kho Bhagavà yena te bhikkhå ten' upasaükami upasaükamitvà te bhikkhå etad avoca: Alaü, bhikkhave; mà bhaõóanaü mà kalahaü mà viggahaü mà vivàdan ti. Evaü vutte a¤¤ataro bhikkhu Bhagavantaü etad avoca: âgametu, bhante, Bhagavà dhammassàmi; appossukko, bhante, Bhagavà diññhadhammasukhavihàraü anuyutto viharatu; mayam etena bhaõóanena kalahena viggahena vivàdena pa¤¤àyissàmàti. Dutiyam pi kho Bhagavà te bhikkhå etad avoca: Alaü, bhikkhave; mà bhaõóanaü mà kalahaü mà viggahaü mà vivàdan ti. Dutiyam pi kho so bhikkhu Bhagavantaü etad avoca: âgametu, bhante, Bhagavà dhammassàmi; appossukko, bhante, Bhagavà diññhadhammasukhavihàraü anuyutto viharatu; mayam etena bhaõóanena kalahena viggahena vivàdena pa¤¤àyissàmàti. Tatiyam pi kho Bhagavà te bhikkhå etad avoca: Alaü, bhikkhave; mà bhaõóanaü mà kalahaü mà viggahaü mà vivàdan ti. Tatiyam pi kho so bhikkhu Bhagavantaü etad avoca: âgametu, bhante, Bhagavà dhammassàmi; appossukko, bhante, Bhagavà diññhadhammasukhavihàraü anuyutto viharatu; mayam etena bhaõóanena kalahena viggahena vivàdena pa¤¤àyissàmàti. Atha kho Bhagavà pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya Kosambiü piõóàya pàvisi, Kosambiyaü piõóàya caritvà pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto senàsanaü saüsàmetvà pattacãvaraü àdàya ñhitako va imà gàthà abhàsi:-- #<[page 154]># %<154 III. UPARIPAööâSAý.>% Puthusaddo samajano na bàlo koci ma¤¤atha, Saüghasmiü bhijjamànasmiü nतaü bhiyyo ama¤¤aruü Parimuññhà paõóità bhàsà vàcà gocarabhàõino Yàv' icchanti mukhàyàmaü yena nãtà na taü vidå. Akkocchi maü avadhi maü ajini maü ahàsi me, -- Ye taü upanayhanti veraü tesaü na sammati. Akkocchi maü avadhi maü ajini maü ahàsi me, -- Ye taü na upanayhanti veraü tesåpasammati. Na hi verana veràni sammantãdha kudàcanaü, Averena ca sammanti; -- esa dhammo sanantano. Pare ca na vijànanti Mayam ettha yamàmase; Ye ca tattha vijànanti tato sammanti medhagà. Aññhicchidà pàõaharà gavàssadhanahàrino Ratthaü vilumpamànànaü tesam pi hoti saügati; Kasmà tumhàka no siyà? Sace labhetha nipakaü sahàyaü saddhi¤caraü sàdhuvihàridhãraü, Abhibhuyya sabbàni parissayàni careyya ten' attamano satãmà. No ce labhetha nipakaü sahàyaü saddhi¤caraü sàdhuvihàridhãraü, Ràjà va raññhaü vijitam pahàya eko care màtaïg' ara¤¤e va nàgo. Ekassa caritaü seyyo, na 'tthi bàle sahàyatà; Eko care na ca pàpàni kayirà appossukko màtaïg' ara¤¤e va nàgo ti. Atha kho Bhagavà ñhitako va imà gàthà bhàsitvà yena Bàlakaloõakàragàmo ten' upasaükami. Tena kho pana samayena àyasmà Bhagu Bàlakaloõakàragàme viharati, #<[page 155]># %< 3.8. UPAKKILESASUTTAý (128.) 155>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Addasà kho àyasmà Bhagu Bhagavantaü dårato va àgacchantaü, disvàna àsanaü pa¤¤àpesi udaka¤ ca pàdànaü. Nisãdi Bhagavà pa¤¤atte àsane, nisajja pàde pakkhàlesi. âyasmà pi kho Bhagu Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü Bhaguü Bhagavà etad avoca: Kacci, bhikkhu, khamanãyaü, kacci yàpanãyaü, kacci piõóakena na kilamasãti? -Khamanãyaü Bhagavà, yàpanãyaü Bhagavà, na càhaü bhante, piõóakena kilamàmãti. -- Atha kho Bhagavà àyasamantaü Bhaguü dhammiyà kathàya sandassetvà samàdapetvà samuttejetvà sampahaüsetvà uññhày' àsanà yena Pàcãnavaüsadàyo ten' upasaükami. Tena kho pana samayena àyasmà ca Anuruddho àyasmà ca Nandiyo àyasmà ca Kiübilo Pàcãnavaüsadàye viharanti. Addasà kho dàyapàlo Bhagavantaü dårato va àgacchantaü, disvàna Bhagavantaü etad avoca: Mà, samaõa, etaü dàyaü pàvisi; sant' ettha tayo kulaputtà attakàmaråpà viharanti; mà tesaü aphàsum akàsãti. Assosi kho àyasmà Anuruddho dàyapàlassa Bhagavatà saddhiü mantayamànassa, sutvàna dàyapàlaü etad avoca: Mà, àvuso dàyapàla, Bhagavantaü vàresi; satthà no Bhagavà anuppatto ti. Atha kho àyasmà Anuruddho yen' àyasmà ca Nandiyo àyasmà ca Kimbilo ten' upasaükami, upasaükamitvà àyasmanta¤ ca Nandiyaü àyasmanta¤ ca Kimbilaü etad avoca: Abhikkamath' àyasmanto, abhikkhamath' àyasmanto; satthà no Bhagavà anuppatto ti. Atha kho àyasmà ca Anuruddho àyasmà ca Nandiyo àyasmà ca Kimbilo Bhagavantaü paccuggantvà eko Bhagavato pattacãvaraü pañiggahesi, eko àsanaü pa¤¤àpesi, eko pàdodakaü upaññhapesi. Nisãdi Bhagavà pa¤¤atte àsana; nisajja pàde pakkhàlesi. Te pi kho àyasmanto Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü Anuruddhaü Bhagavà etad avoca: Kacci vo, Anuruddhà, khamanãyaü, kacci yàpanãyaü, kacci piõóakena na kilamathàti? #<[page 156]># %<156 III. UPARIPAööâSAý.>% Khamanãyaü Bhagavà, yàpanãyaü Bhagavà, na ca mayaü, bhante, piõóakena kilamàmàti. Kacci pana vo, Anuruddhà, samaggà sammodamànà avivadamànà khãrodakãbhåtà a¤¤ama¤¤aü piyacakkhåhi sampassantà viharathàti? Taggha mayaü, bhante, samaggà sammodamànà avivadamànà khãrodakãbhåtà a¤¤ama¤¤aü piyacakkhåhi sampassantà viharàmàti. Yathàkathaü pana tumhe, Anuruddhà, samaggà sammodamànà avivadamànà khãrodakãbhåtà a¤¤ama¤¤aü piyacakkhåhi sampassantà viharathàti? Idha mayhaü, bhante, evaü hoti: Làbhà vata me suladdhaü vata me yo 'haü evaråpehi sabrahmacàrãhi saddhiü viharàmãti. Tassa mayhaü, bhante, imesu àyasmantesu mettaü kàyakammaü paccupaññhitaü àvã c' eva raho ca, mettaü vacãkammaü, mettaü manokammaü paccupaññhitaü àvã c' eva raho ca. Tassa mayhaü, bhante, evaü hoti: Yannånàhaü sakaü cittaü nikkhipitvà imesaü yeva àyasmantànaü cittassa vasena vatteyyan ti. So kho ahaü, bhante, sakaü cittaü nikkhipitvà imesaü yeva àyasmantànaü cittassa vasena vattàmi. Nànà hi kho no, bhante, kàyà, eka¤ ca pana ma¤¤e cittan ti. âyasmà pi kho Nandiyo, àyasmà pi Kimbilo Bhagavantaü etad avocuü: Mayham pi kho, bhante, evam hoti: Làbhà vata me suladdhaü vata me yo 'haü . . . &c. as above . . . eka¤ ca pana ma¤¤e cittan ti. Evaü kho mayaü, bhante, samaggà sammodamànà avivadamànà khãrodakãbhåtà a¤¤ama¤¤aü piyacakkhåhi sampassantà viharàmàti. Sàdhu sàdhu, Anuruddhà. Kacci pana vo, Anuruddhà, appamattà àtàpino pahitattà viharathàti? #<[page 157]># %< 3.8. UPAKKILESASUTTAý (128.) 157>% Taggha mayaü, bhante, appamattà àtàpino pahitattà viharàmàti. Yathàkatham pana tumhe, Anuruddhà, appamattà àtàpino pahitattà viharathàti? Idha, bhante, amhàkaü yo pañhamaü gàmato piõóàya pañikkamati, so àsanàni pa¤¤àpeti, pànãyaü paribhojanãyaü upaññhapeti, avakkàrapàtiü [upaññhapeti. Yo pacchà gàmato piõóàya pañikkamati, sace hoti bhuttàvaseso, sace àkaïkhati, bhu¤jati; no ce àkaïkhati, appaharite và chaóóeti, appàõake và udake opilàpeti; so àsanàni pañisàmeti, pàõãyaü paribhojanãyaü pañisàmeti, avakkàrapàtiü] dhovitvà pañisàmeti bhattaggaü sammajjati. Yo passati pànãyaghataü và paribhojanãyaghataü và rittaü tucchaü, so upaññhapeti; sac' assa hoti avisayhaü hatthavikàrena dutiyaü àmantetvà hatthavilaïghakena upaññhapema. Na tveva mayaü, bhante, tappaccayà vàcaü bhindàma. Pa¤càhikaü kho pana mayaü, bhante, sabbarattiyaü dhammiyà kathàya sannisãdàma. -- Evaü kho mayaü, bhante, appamattà àtàpino pahitattà viharàmàti. Sàdhu sàdhu, Anuruddhà. Atthi pana vo, Anuruddhà, evaü appamattànaü àtàpãnaü pahitattànaü viharantànaü uttarimanussadhammà alamariya¤àõadassanaviseso adhigato phàsuvihàro ti? Idha mayaü, bhante, appamattà àtàpino pahitattà viharantà obhàsa¤ c' eva sa¤jànàma dassana¤ ca råpànaü. So kho pana no obhàso na cirass' eva antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü; ta¤ ca nimittaü na pañivijjhàmàti. Taü kho pana vo, Anuruddhà, nimittaü pañivijjhitabbaü. Aham pi sudaü, Anuruddhà, pubbe va sambodhà anabhisambuddho Bodhisatto va samàno obhàsa¤ c' eva sa¤jànàmi dassana¤ ca råpànaü. So kho pana me obhàso na cirass' eva antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü. #<[page 158]># %<158 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Ko nu kho hetu ko paccayo yena me obhàso antaradhàyati dassana¤ ca råpànan ti? Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Vicikicchà kho me udapàdi, vicikicchàdhikaraõa¤ ca pana me samàdhi cavi, samàdhimhi cute obhàso antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü; so 'haü tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissatãti. So kho ahaü, Anuruddhà, appamatto àtàpã pahitatto viharanto obhàsa¤ c' eva sa¤jànàmi dassana¤ ca råpànaü. So kho pana me obhàso na cirass' eva antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü. Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Ko nu kho hetu ko paccayo yena me obhàso antaradhàyati dassana¤ ca råpànan ti? Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Amanasikàro kho me udapàdi, amanasikàràdhikaraõa¤ ca pana me samàdhi cavi, samàdhimhi cute obhàso antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü. So 'haü tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikàro ti. So kho ahaü, Anuruddhà, --pe-- tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Thãnamiddhaü kho me udapàdi, thãnamiddhàdhikaraõa¤ ca pana me samàdhi cavi, samàdhimhi cute obhàso antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü. So 'ham tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikàro na thãnamiddhan ti. So kho ahaü, Anuruddhà, --pe-- tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Chambhitattaü kho me udapàdi, chambhitattàdhikaraõa¤ ca pana me samàdhi cavi, samàdhimhi cute obhàso antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü. (Seyyathàpi, Anuruddhà, puriso addhànamaggapañipanno, tassa ubhatopasse vadhakà uppateyyuü, tassa ubhatonidànaü chambhitattaü uppajjeyya, -- evam eva kho me, Anuruddhà, chambhitattaü udapàdi, chambhitattàdhikaraõa¤ ca pana me samàdhi cavi, samàdhimhi cute obhàso antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü.) So 'haü tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikàro na thãnamiddhaü na chambhitattan ti. #<[page 159]># %< 3.8. UPAKKILESASUTTAý (128.) 159>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ So kho ahaü, Anuruddhà, --pe-- tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Ubbillaü kho me udapàdi, ubbillàdhikaraõa¤ ca pana me samàdhi cavi, samàdhimhi cute obhàso antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü. (Seyyathàpi, Anuruddhà, puriso ekaü nidhimukhaü gavesanto sakideva pa¤ca nidhimukhàni adhigaccheyya, tassa tatonidànaü ubbillaü uppajjeyya, -evam eva kho, Anuruddhà, ubbillaü kho me udapàdi, ubbillàdhikaraõa¤ ca pana me samàdhi cavi, samàdhimhi cute obhàso antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü.) So 'haü tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikàro na thãnamiddhaü na chambhitattaü na ubbillan ti. So kho ahaü, Anuruddhà --pe-- tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Duññhullaü kho me udapàdi, duññhullàdhikaraõa¤ ca pana me samàdhi cavi, samàdhimhi cute obhàso antaradhàyati dassana¤ ca rupànaü. So 'haü tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikàro na thãnamiddhaü na chambhitattaü na ubbillaü na duññhullan ti. So kho ahaü, Anuruddhà -- pe -- tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Accàraddhaviriyaü kho me udapàdi, accàraddhaviriyàdhikaraõa¤ ca pana me samàdhi cavi, samàdhimhi cute obhàso antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü. (Seyyathàpi, Anuruddhà, puriso ubhohi hatthehi vaññakaü gàëhaü gaõheyya, so tatth' eva matameyya, -- evam eva kho, Anuruddhà, accàraddhaviriyaü udapàdi accàraddhaviriyàdhikaraõa¤ ca . . . dassana¤ ca råpànaü.) So 'ham tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikàro na thãnamiddhaü na chambhitattaü na ubbillaü na duññhullaü na accàraddhaviriyan ti. So kho ahaü, Anuruddhà --pe-- tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Atilãnaviriyaü kho me udapàdi atilãnaviriyàdhikaraõa¤ ca #<[page 160]># %<160 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ . . . dassana¤ ca råpànaü. (Seyyathàpi, Anuruddhà, puriso vaññakaü sithilaü gaõheyya, so tassa hatthato uppateyya, -- evam eva kho me, Anuruddhà, atilãnaviriyaü udapàdi . . . dassana¤ ca råpànaü.) So 'haü tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikàro . . . na accàraddhaviriyaü na atilãnaviriyan ti. So kho ahaü, Anuruddhà --pe-- tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Abhijappà kho me udapàdi abhijappàdhikaraõa¤ ca pana . . . dassana¤ ca råpànaü. So 'haü tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati . . . na atilãvaviriyaü na abhijappà ti. So kho ahaü, Anuruddhà --pe-- tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Nànattasa¤¤à kho me udapàdi . . . dassana¤ ca råpànaü. So 'haü tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati . . . na abhijappà na nànattasa¤¤à ti. So kho ahaü, Anuruddhà, appamatto àtàpã pahitatto viharanto obhàsa¤ c' eva sa¤jànàmi dassana¤ ca råpànaü. So kho pana me obhàso na cirass' eva antaradhàyati dassana¤ ca råpànaü. Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Ko nu kho hetu ko paccayo yena me obhàso antaradhàyati dassana¤ ca rupànan ti? Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Atinijjhàyitattaü kho me råpànaü udapàdi . . . dassana¤ ca råpànaü. So 'haü tathà karissàmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati . . . na nànattasa¤¤à na atinijjhàyitattaü råpànan ti. So kho ahaü, Anuruddhà, Vicikicchà cittassa upakkileso ti iti viditvà vicikicchaü cittassa upakkilesaü pajahiü; Amanasikàro cittassa upakkileso ti iti viditvà amanasikàraü cittassa upakkilesaü pajahiü; Thãnamiddhaü cittassa upakkileso ti . . . pajahiü; Chambhitattaü . . . pajahiü; Ubbillaü . . . pajahiü; Duññhullaü . . . pajahiü; Accàraddhaviriyaü . . . pajahiü; Atilãnaviriyaü . . . pajahiü; Abhijappà . . . pajahiü; Nànattasa¤¤à . . . pajahiü; Atinijjhàyitattaü råpànaü cittassa upakkileso ti iti viditvà atinijjhàyitattaü råpànaü cittassa upakkilesaü pajahiü. #<[page 161]># %< 3.8. UPAKKILESASUTTAý (128.) 161>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ So kho ahaü, Anuruddhà, appamatto àtàpã pahitatto viharanto obhàsaü hi kho sa¤jànàmi na ca råpàni passàmi; råpàni hi kho passàmi na ca obhàsaü sa¤jànàmi kevalam pi rattiü kevalam pi divasaü kevalam pi rattindivaü. Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Ko nu kho hetu ko paccayo yo 'haü obhàsaü hi kho sa¤jànàmi na ca råpàni passàmi, råpàni hi kho passàmi na ca obhàsaü sa¤jànàmi kevalam pi rattiü kevalam pi divasaü kevalam pi rattindivan ti? Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Yasmiü kho ahaü samaye råpanimittaü amanasikaritvà obhàsanimittaü manasikaromi, obhàsaü hi kho tamhi samaye sa¤jànàmi na ca råpàni passàmi. Yasmiü panàhaü samaye obhàsanimittaü amanasikaritvà råpanimittaü manasikaromi, råpàni hi kho tamhi samaye passàmi na ca obhàsaü sa¤jànàmi kevalam pi rattiü kevalam pi divasaü kevalam pi rattindivan ti. So kho ahaü, Anuruddhà, appamatto àtàpã pahitatto viharanto paritta¤ c' eva obhàsaü sa¤jànàmi parittàni ca råpàni passàmi, appamàõa¤ ca obhàsaü sa¤jànàmi appamàõàni ca råpàni passàmi kevalam pi rattiü kevalam pi divasaü kevalam pi rattindivaü. Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Ko nu kho hetu ko paccayo yo 'haü paritta¤ c' eva obhàsaü sa¤jànàmi parittàni ca råpàni passàmi appamàõa¤ c' eva obhàsaü sa¤jànàmi appamàõàni ca råpàni passàmi kevalam pi rattiü kevalam pi divasaü kevalam pi rattindivan ti? Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Yasmiü kho samaye paritto samàdhi hoti, parittam me tamhi samaye cakkhu hoti; so 'haü parittena cakkhunà paritta¤ c' eva obhàsaü sa¤jànàmi parittàni ca råpàni passàmi. Yasmiü pana samaye apparitto me samàdhi hoti, appamàõaü me tamhi samaye cakkhu hoti; so 'ham appamàõena cakkhunà appamàõa¤ c' eva obhàsaü sa¤jànàmi appamàõàni ca råpàni passàmi kevalam pi rattiü kevalam pi divasaü kevalam pi rattindivan ti. Yato kho me, #<[page 162]># %<162 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Anuruddhà, Vicikicchà cittassa upakkileso ti iti viditvà vicikicchà cittassa upakkileso pahãno ahosi; Amanasikàro cittassa upakkileso ti iti viditvà amanasikàro cittassa upakkileso pahãno ahosi; Thãnamiddhaü . . . pahãno ahosi; Chambhitattaü . . . pahãno ahosi; Ubbillaü . . . pahãno ahosi; Duññhullaü . . . pahãno ahosi; Accàraddhaviriyaü . . . pahãno ahosi; Atilãnaviriyaü . . . pahãno ahosi; Abhijappà . . . pahãno ahosi; Nànattasa¤¤à . . . pahãno ahosi; Atinijjhàyitattaü råpànaü cittassa upakkileso ti iti viditvà atinijjhàyitattaü råpànaü cittassa upakkileso pahãno ahosi. Tassa mayhaü, Anuruddhà, etad ahosi: Ye kho me cittassa upakkilesà, te me pahãnà. Handa dànàhaü tividhena samàdhiü bhàvemãti. So kho ahaü, Anuruddhà, savitakkam pi savicàraü samàdhiü bhàvesiü, avitakkam pi vicàramattaü samàdhiü bhàvesiü, avitakkam pi avicàraü samàdhim bhàvesiü, sappãtikam pi samàdhiü bhàvesiü, nippãtikam pi samàdhiü bhàvesiü, sàtasahagatam pi samàdhiü bhàvesiü, upekhàsahagatam pi samàdhiü bhàvesiü. Yato kho me, Anuruddhà, savitakko savicàro samàdhi bhàvito ahosi, avitakko vicàramatto samàdhi bhàvito ahosi, avitakko avicàro samàdhi bhàvito ahosi, sappãtiko pi samàdhi bhàvito ahosi, nippãtiko pi samàdhi bhàvito ahosi, upekhàsahagato samàdhi bhàvito ahosi, ¤àõa¤ ca pana me dassanaü udapàdi: Akuppà me vimutti, ayam antimà jàti, na 'tthi dàni punabbhavo ti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà Anuruddho Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. UPAKKILESASUTTAý4 AòòHAMAý. #<[page 163]># %< 3.9. BâLAPAöôITASUTTAý (129.) 163>% 129. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Tãõ' imàni, bhikkhave, bàlassa bàlalakkhaõàni bàlanimittàni bàlapadànàni. Katamàni tãõi? Idha, bhikkhave, bàlo duccintitacintã ca hoti dubbhàsitabhàsã dukkatakammakàrã. No ce taü, bhikkhave, bàlo duccintitacintã ca abhavissa dubbhàsitabhàsã dukkatakammakàrã, kena naü paõóità jàneyyum: Bàlo ayaü bhavaü asappuriso ti? Yasmà ca kho, bhikkhave, bàlo duccintitacintã ca hoti dubbhàsitabhàsã dukkatakammakàrã, tasmà naü paõóità jànanti: Bàlo ayaü bhavaü asappuriso ti. Sa kho so, bhikkhave, bàlo tividhaü diññh' eva dhamme dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti. Sace, bhikkhave, bàlo sabhàyaü và nisinno hoti rathiyàya và nisinno hoti siïghàñake và nisinno hoti, tatra ce jano tajjaü tassàruppaü kathaü manteti, sace, bhikkhave, balo pàõàtipàtã hoti adinnàdàyã hoti kàmesu micchàcàrã hoti musàvàdã hoti suràmerayamajjapamàdaññhàyã hoti, tatra, bhikkhave, bàlassa evaü hoti: Yaü kho jano tajjaü tassàruppaü kathaü manteti, saüvijjante te ca dhammà mayi aha¤ ca tesu dhammesu sandissàmãti. -- Idaü, bhikkhave, bàlo pañhamaü diññh' eva dhamme dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti. Puna ca paraü, bhikkhave, bàlo passati ràjàno coraü àgucàriü gahetvà vividhà kammakàraõà kàrente kasàhi pi tàëente, #<[page 164]># %<164 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ vettehi pi tàëente, addhadaõóakehi pi tàëente, hattham pi chindante, pàdam pi chindante, hatthapàdam pi chindante, kaõõam pi chindante, nàsam pi chindante, kaõõanàsam pi chindante, bilaïgathàlikam pi karonte, saïkhamuõóikam pi karonte, Ràhumukham pi karonte, jotimàlikam pi karonte, hatthapajjotikam pi karonte, erakavattikam pi karonte, cãrakavàsikam pi karonte, eõeyyakam pi karonte, baëisamaüsikam pi karonte, kahàpaõakam pi karonte, khàràpatacchikam pi karonte, palighaparivattikam pi karonte, palàlapiñhakam pi karonte, tattena pi telena osi¤cante, sunakhehi khàdàpente, jãvantam pi såle uttàsente, asinà pi sãsaü chindante. Tatra, bhikkhave, bàlassa evaü hoti: Yathàråpànaü kho pàpakànaü kammànaü hetu ràjàno coraü àgucàriü gahetvà vividhà kammakàraõà kàrenti kasàhi pi tàëenti, vettehi pi tàëenti addhadaõóakehi pi tàëenti, hattham pi chindanti, pàdam pi chindanti, hatthapàdam pi . . . asinà pi sãsaü chindanti, -- vijjante te ca dhammà mayi, aha¤ ca tesu dhammesu sandissàmi. Ma¤ ce pi ràjàno jàneyyuü, mam pi ràjàno gahetvà vividhà kammakàraõà kàreyyuü, kasàhi pi tàëeyyuü, vettehi pi tàëeyyuü, . . . asinà pi chindeyyun ti. -- Idam pi, bhikkhave, bàlo dutiyaü diññh' eva dhamme dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti. Puna ca paraü, bhikkhave, balàm pãñhasamàruëhaü và ma¤casamàruëhaü và chamàya và semànaü yàni 'ssa pubbe pàpakàni kammàni kàyena duccaritàni vàcàya duccaritàni manasà duccaritàni, tàni 'ssa tamhi samaye olambanti ajjholambanti abhippalambanti. Seyyathàpi, bhikkhave, mahantànaü pabbatakåñànaü chàyà sàyaõhasamayaü pañhaviyà olambanti ajjholambanti abhippalambanti, -- evam eva kho, bhikkhave, bàlaü pãñhasamàruëhaü và ma¤casamàruëhaü và chamàya và semànaü yàni 'ssa pubbe pàpakàni kammàni katàni kàyena duccaritàni vàcàya duccaritàni manasà duccaritàni tàni 'ssa tamhi samaye olambanti ajjholambanti abhippalambanti. #<[page 165]># %< 3.9. BâLAPAöôITASUTTAý (129.) 165>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Tatra, bhikkhave, bàlassa evaü hoti: Akataü vata me kalyàõaü akataü kusalaü akataü bhãruttàõaü, kataü pàpaü kataü luddaü kataü kibbisaü; yàvatà hoti akatakalyàõànaü akatakusalànaü akatabhãruttàõànaü katapàpànaü kataluddànaü katakibbisànaü gati, taü gatiü pecca gacchàmãti. So socati kilamati paridevati, urattàëiü kandati sammohaü àpajjati. -- Idaü kho, bhikkhave, bàlo tatiyaü diññh' eva dhamme dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti. Sa kho so bhikkhu bàlo kàyena duccaritaü caritvà vàcàya duccaritaü caritvà manasà duccaritaü caritvà kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati. Yaü kho taü, bhikkhave, sammà vadamàno vadeyya: {Ekantaü} aniññhaü ekantaü akantaü ekantaü amanàpan ti nirayam eva etaü sammà vadamàno vadeyya: {Ekantaü} aniññhaü ekantaü akantaü ekantaü amanàpan ti. Yàva¤cidaü, bhikkhave, upamà pi na sukarà yàva dukkhà nirayà ti. Evaü vutte a¤¤ataro bhikkhu Bhagavantaü etad avoca: Sakkà pana me, bhante, upamà kàtun ti? Sakkà bhikkhåti Bhagavà avoca: Seyyathàpi, bhikkhu, coraü àgucàriü gahetvà ra¤¤o dasseyyuü: Ayan te, deva, coro àgucàrã, imassa yaü icchasi taü daõóaü paõehãti; tam enaü ràjà evaü vadeyya: Gacchatha bho imaü purisaü pubbaõhasamayaü sattisatena hanathàti; tam enaü pubbaõhasamayaü sattisatena haneyyuü. Atha ràjà majjhantikaü samayaü evaü vadeyya: Ambho kathaü so puriso ti? -- Tath' eva deva jãvatãti. -- Tam enaü ràjà evaü vadeyya: Gacchatha bho taü purisaü majjhantikaü samayaü sattisatena hanathàti; tam enaü majjhantikaü samayaü sattisatena haneyyuü. Atha ràjà sàyaõhasamayaü evaü vadeyya: Ambho kathaü so puriso ti? -- Tath' eva deva jãvatãti. -- Tam enaü ràjà evaü vadeyya: Gacchatha bho taü purisaü sàyaõhasamayaü sattisatena hanathàti; tam enaü sàyaõhasamayaü sattisatena haneyyuü. #<[page 166]># %<166 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Taü kim ma¤¤atha, bhikkhave? Api nu so puriso tãhi sattisatehi ha¤¤amàno tatonidànaü dukkhaü domanassaü pañisaüvediyethàti? Ekissà pi, bhante, sattiyà ha¤¤amàno so puriso tatonidànaü dukkhaü domanassaü pañisaüvediyetha; ko pana vàdo tãhi sattisatehãti? Atha kho Bhagavà parittaü pàõimattaü {pàsàõaü} gahetvà bhikkhå àmantesi: Taü kim ma¤¤atha, bhikkhave? Katamo nu kho mahantataro, -- yo càyaü mayà paritto pàõimatto pàsàõo gahito Himavà và pabbataràjà ti? Appamatto kho ayaü, bhante, Bhagavatà paritto pàõimatto pàsàõo gahito, Himavantaü pabbataràjànaü upanidhàya saïkham pi na upeti kalabhàgam pi na upeti upanidhim pi na upetãti. Evam eva kho, bhikkhave, yaü so puriso tãhi sattisatehi ha¤¤amàno tatonidànaü dukkhaü domanassaü pañisaüvedeti, taü nerayikassa upanidhàya saïkham pi na upeti kalabhàgam pi na upeti upanidhim pi na upeti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà pa¤cavidhabandhanan nàma kàraõaü karonti: tattaü ayokhãlaü hatthe gamenti tattaü ayokhãlaü dutiye hatthe gamenti tattaü ayokhãlaü pàde gamenti tattaü ayokhãlaü dutiye pàde gamenti, tattaü ayokhãlaü majjhe urasmiü gamenti. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti; na ca tàva kàlaü karoti yà va na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü nirayapàlà saüvesetvà kåñhàrãhi tacchanti. So tattha dukkhà tippa kañukà vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà uddhaü pàdaü adho siraü ñhapetvà vàsãhi tacchanti. So tattha --pe-- yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà rathe yojetvà àdittàya pañhaviyà sampajjalitàya sa¤jotibhåtàya sàrenti pi paccàsàrenti pi. #<[page 167]># %< 3.9. BâLAPAöôITASUTTAý (129.) 167>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ So tattha --pe-- yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà mahantaü aïgàrapabbataü àdittaü sampajjalitaü sa¤jotibhåtaü àropenti pi oropenti pi. So tattha dukkhà tippà kañuka vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà uddhaü pàdaü adho siraü gahetvà tattàya lohakumbhiyà pakkhipanti àdittàya sampajjalitàya sa¤jotibhåtàya. So tattha pheõuddehakaü paccati. So tattha pheõuddehakaü paccamàno sakim pi uddhaü gacchati, sakim pi adho gacchati, sakim pi tiriyaü. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà Mahàniraye pakkhipanti. So kho pana, bhikkhave, Mahànirayo catukkaõõo catudvàro vibhatto bhàgaso mito ayopàkàrapariyanto ayasà pañikujjito; tassa ayomayà bhåmi jalità tejasà yutà samantà yojanasataü pharitvà tiññhati sabbadà. I Anekapariyàyena pi kho ahaü, bhikkhave, nirayakathaü katheyyaü, yàva¤cidaü, bhikkhave, na sukaraü akkhànena pàpuõituü yàva dukkhà nirayà. Santi, bhikkhave, tiracchànagatà pàõà tiõabhakkhà. Te allàni pi tiõàni sukkàni dantullahakaü khàdanti. Katame ca, bhikkhave, tiracchànagatà pàõà tiõabhakkhà? -- Assà goõà gadrabhà ajà migà, ye và pan' a¤¤e pi keci tiracchànagatà pàõà tiõabhakkhà. Sa kho so, bhikkhave, bàlo idha pubbe rasàdo idha pàpàni kàmmàni karitvà kàyassa bhedà param maraõà tesaü sattànaü sahavyataü uppajjati ye te sattà tiõabhakkhà. Santi, bhikkhave, tiracchànagatà pàõà gåthabhakkhà; te dårato va gåthagandhaü ghàyitvà dhàvanti: Ettha bhu¤jissàma, ettha bhu¤jissàmàti. Seyyathàpi nàma bràhmaõà àhutigandhena dhàvanti: Ettha bhu¤jissàma, ettha bhu¤jissàmàti, -- evam eva kho, bhikkhave, santi tiracchànagatà pàõà gåñhabhakkhà; te dårato va gåthagandhaü ghàyitvà dhàvanti: #<[page 168]># %<168 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ettha bhu¤jissàma, ettha bhu¤jissàmàti. Katame ca, bhikkhave, tiracchànagatà pàõà gåthabhakkhà? -- Kukkuñà såkarà soõà sigàlà, ye và pan' a¤¤e pi keci tiracchànagatà pàõà gåthabhakkhà. Sa kho so, bhikkhave, bàlo idha pubbe rasàdo idha pàpàni kammàni karitvà kàyassa bhedà param maraõà tesaü sattànaü sahavyataü uppajjati ye te sattà gåthabhakkhà. Santi, bhikkhave, tiracchànagatà pàõà andhakàre jàyanti andhakàre jãyanti andhakàre mãyanti. Katame ca, bhikkhave, tiracchànagatà pàõà andhakàre jàyanti andhakàre jãyanti andhakàre mãyanti? -- Kãñà puëavà gaõóuppàdà ye và pan' a¤¤e pi keci tiracchànagatà pàõà andhakàre jàyanti andhakàre jãyanti andhakàre mãyanti. Sa kho so, bhikkhave, bàlo idha pubbe rasàdo idha pàpàni kammàni karitvà kàyassa bhedà param maraõà tesaü sattànaü sahavyataü uppajjati ye te sattà andhakàre jàyanti andhakàre jãyanti andhakàre mãyanti. Santi, bhikkhave, tiracchànagatà pàõà udakasmiü jàyanti udakasmiü jãyanti udakasmiü mãyanti. Katame ca, bhikkhave, tiracchànagatà pàõà udakasmiü jàyanti udakasmiü jãyanti udakasmiü mãyanti? -- Macchà kacchapà suüsumàrà ye và pan' a¤¤e pi keci tiracchànagatà pàõà udakasmiü jàyanti udakasmiü jãyanti udakasmiü mãyanti. Sa kho so, bhikkhave, bàlo idha pubbe rasàdo idha pàpàni kammàni karitvà kàyassa bhedà param maraõà tesaü sattànaü sahavyataü uppajati ye te sattà udakasmiü jàyanti udakasmiü jãyanti udakasmiü mãyanti. Santi, bhikkhave, tiracchànagatà pàõà asucismiü jàyanti asucismiü jãyanti asucismiü mãyanti. Katame ca, bhikkhave, tiracchànagatà pàõà asucismiü jàyanti asucismiü jãyanti asucismiü mãyanti? -- Ye te, bhikkhave, sattà påtimacche và jàyanti påtimacche và jãyanti påtimacche và mãyanti; påtikuõape và; påtikummàse và; candanikàya và; oëigalle và jàyanti -- pe --. Sa kho so, bhikkhave, bàlo idha pubbe rasàdo idha pàpàni kammàni karitvà kàyassa bhedà param maraõà tesaü sattànaü sahavyataü uppajjati ye te sattà asucismiü jàyanti asucismiü jãyanti asucismiü mãyanti. #<[page 169]># %< 3.9. BâLAPAöôITASUTTAý (129.) 169>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Anekapariyàyena pi kho ahaü, bhikkhave, tiracchànayonikathaü katheyyaü, yàva¤ c' idaü, bhikkhave, na sukaraü akkhànena pàpuõituü yàva dukkhà tiracchànayoni. Seyyathàpi puriso, bhikkhave, ekacchigaëaü yugaü samudde pakkhipeyya, tam enaü puratthimo vàto pacchimena saühareyya pacchimo vàto puratthimena saühareyya uttaro vàto dakkhiõena saühareyya dakkhiõo vàto uttarena saühareyya; tatr' assa kàõo kacchapo; so vassasatassa accayena sakiü ummujjeyya. -- Taü kim ma¤¤atha, bhikkhave? Api nu so kàõo kacchapo amukasmiü ekacchiggaëe yuge gãvaü paveseyyàti? Yadi nåna, bhante, kadàci karahaci dãghassa addhuno accayenàti. Khippataraü kho so, bhikkhave, kàõo kacchapo amukasmiü ekacchiggaëe yuge gãvaü paveseyya, ato dullabhataràhaü, bhikkhave, manussattaü vadàmi sakiü vinipàtagatena bàlena. Taü kissa hetu? Na h' ettha, bhikkhave, atthi dhammacariyà samacariyà kusalakiriyà pu¤¤akiriyà, a¤¤ama¤¤akhàdikà ettha, bhikkhave, vattati dubbalamàrikà. Sa kho so, bhikkhave, bàlo sace kadàci karahaci dãghassa addhuno accayena manussattaü àgacchati, yàni tàni nãcakulàni -- caõóàlakulaü và nesàdakulaü và veõakulaü và rathakàrakulaü và pukkusakulaü và -tathàråpe kule paccàjàyati daëidde appannapàõabhojane kasiravuttike, yattha kasirena ghàsacchàdo labbhati. So ca hoti dubbaõõo duddasiko okoñimako bavhàbàdho kàõo và kunã và kha¤jo và pakkhahato và na làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadãpeyyassa; #<[page 170]># %<170 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ so kàyena duccaritaü carati vàcàya duccaritaü carati manasà duccaritaü carati; so kàyena duccaritaü caritvà vàcàya duccaritaü caritvà manasà duccaritaü caritvà kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati. Seyyathàpi, bhikkhave, akkhadhutto pañhamen' eva kaliggahena puttam pi jãyetha dàram pi jãyetha sabbasàpateyyam pi jãyetha, uttarim pi anubandhaü nigaccheyya Appamattako so, bhikkhave, kaliggaho yaü so akkhadhutto pañhamen' eva kaliggahena puttam pi jãyetha dàram pi jãyetha sabbasàpateyyam pi jãyetha uttarim pi anubandhaü nigaccheyya. Atha kho ayam eva mahantataro kaliggaho yaü so bàlo kàyena duccaritaü caritvà vàcàya duccaritaü caritvà manasà duccaritaü caritvà kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatim vinipàtaü nirayaü uppajjati. Ayam pi, bhikkhave, kevalaparipårà bàlabhåmi. Tiõ' imàni, bhikkhave, paõóitassa paõóitalakkhaõàni paõóitanimittàni paõóitapadànàni. Katamàni tãõi? Idha, bhikkhave, paõóito sucintitacintã ca hoti subhàsitabhàsã sukatakammakàrã. No ce taü, paõóito sucintitacintã ca abhavissa subhàsitabhàsã sukatakammakàrã, kena naü paõóità jàneyyaü: Paõóito ayaü bhavaü sappuriso ti? Yasmà ca kho. bhikkhave, paõóito sucintitacintã ca hoti subhàsitabhàsã sukatakammakàrã, tasmà naü paõóità jànanti: Paõóito ayaü bhavaü sappuriso it. Sa kho so, bhikkhave, ayaü paõóito tividhaü diññhe va dhamme sukhaü somanassaü pañisaüvedeti, Sace, bhikkhave, paõóito sabhàya và nisinno hoti rathiyàya và nisinno hoti siïghàñake và nisinno hoti, tatra ce jano tajjaü tassàruppaü kathaü manteti, sace, bhikkhave, paõóito pàõàtipàtà pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato hoti kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti musàvàdà pañivirato hoti suràmerayamajjapamàdaññhànà pañivirato hoti, -- #<[page 171]># %< 3.9. BâLAPAöôITASUTTAý (129.) 171>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tatra, bhikkhave, paõóitassa evaü hoti: Yaü kho jano tajjaü tassàruppaü kathaü manteti, saüvijjante te dhammà mayi aha¤ ca tesu dhammesu sandissàmãti. -- Idaü, bhikkhave, paõóito pañhamaü diññhe va dhammo sukhaü somanassaü pañisaüvedeti. Puna ca paraü, bhikkhave, paõóito passati ràjàno coraü àgucàriü gahetvà vividhà kammakàraõà kàrente kasàhi pi tàëente vettehi pi tàëente . . . (&c., as page 164) . . . asinà pi sãsaü chindante. Tatra, bhikkhave, paõóitassa evaü hoti: Yathàråpànaü kho pàpakànaü kammànaü hetu ràjàno coraü àgucàriü gahetvà vividhà kammakàraõà kàrenti, -kasàhi pi tàëenti vettehi pi tàëenti . . . asinà pi sãsaü chindanti, -- na te dhammà mayi saüvijjante, aha¤ ca na tesu dhammesu sandissàmãti. -- Idaü, bhikkhave, paõóito dutiyaü diññhe va dhamme sukhaü somanassaü pañisaüvedeti. Puna ca paraü, bhikkhave, paõóitaü pãñhasamàruëhaü và ma¤casamàruëhaü và chamàya và semànaü yàni 'ssa pubbe kalyàõàni kammàni katàni kàyena sucaritàni vàcàya sucaritàni manasà sucaritàni tàni 'ssa tamhi samaye olambanti ajjholambanti abhippalambanti. Seyyathàpi, bhikkhave, mahantànaü pabbatakåñànaü chàyà sàyaõhasamayaü pañhaviyà olambanti ajjholambanti abhippalambanti, -- evam eva kho, bhikkhave, paõóitaü pãñhasamàruëhaü và ma¤casamàruëhaü và chamàya và semànaü yàni 'ssa pubbe kalyàõàni . . . ajjholambanti abhippalambanti. Tatra, bhikkhave, paõóitassa evaü hoti: Akataü vata me pàpaü akataü luddaü akataü kibbisaü, kataü kalyàõaü kataü kusalaü kataü bhãruttàõaü; yàvatà hoti akatapàpànaü akataluddànaü akatakibbisànaü katakalyàõànaü katakusalànaü katabhãruttàõànaü gati, taü gatiü pecca gacchàmãti. So na socati na kilamati na paridevati na urattàëiü kandati na sammohaü àpajjati. -- Idaü, bhikkhave, paõóito tatiyaü diññhe va dhamme sukhaü somanassaü pañisaüvedeti. Sa kho so, bhikkhave, paõóito kàyena sucaritaü caritvà vàcàya sucaritaü caritvà manasà sucaritaü caritvà kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati. #<[page 172]># %<172 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Yaü kho taü, bhikkhave, sammà vadamàno vadeyya: Ekantaü iññhaü ekantaü kantaü ekantaü manàpan ti, saggam eva taü sammà vadamàno vadeyya: Ekantaü iññhaü ekantaü kantaü ekantaü manàpan ti. Yàva¤cidaü, bhikkhave, upamà pi na sukarà yàva sukhà saggà ti. Evaü vutte a¤¤ataro bhikkhu Bhagavantaü etad avoca: Sakkà pana, bhante, upamà kàtun ti? Sakkà bhikkhåti Bhagavà avoca: Seyyathàpi, bhikkhu, ràjà cakkavattã sattahi ratanehi samannàgato catuhi ca iddhãhi, tatonidànaü sukhaü somanassaü pañisaüvedeti. Katamehi sattahi? Idha, bhikkhu, ra¤¤o khattiyassa muddhàvasittassa tadahu 'posathe pannarase sãsaü nahàtassa uposathikassa uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtubhavati sahassàraü sanemikaü sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü; disvàna ra¤¤o khattiyassa muddhàvasittassa evaü hoti:-Sutaü kho pana me taü: Yassa ra¤¤o khattiyassa muddhàvasittassa tadahu 'posathe pannarase sãsaü nahàtassa uposathikassa uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtubhavati sahassàraü sanemikaü sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü, so hoti ràjà cakkavattãti. Assan nu kho ahaü ràjà cakkavattãti? Atha kho, bhikkhave, ràjà khattiyo muddhàvasitto uññhày' àsanà vàmena hatthena bhiïkàraü gahetvà dakkhiõena hatthena cakkaratanaü abbhukkirati: Pavattatu bhavaü cakkaratanaü, abhivijinàtu bhavaü cakkaratanan ti. Atha kho taü, bhikkhave, cakkaratanaü puratthimaü disaü pavattati, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana, bhikkhave, padese cakkaratanaü patiññhàti, tatra ràjà cakkavattã vàsaü upeti saddhiü caturaïginiyà senàya. Ye kho pana, bhikkhave, #<[page 173]># %< 3.9. BâLAPAöôITASUTTAý (129.) 173>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ puratthimàya disàya pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaükamitvà evam àhaüsu: Ehi kho mahàràja; svàgataü mahàràja; sakan te mahàràjà; anusàsa mahàràjàti. Ràjà cakkavattã evam àha: Pàõo na hantabbo adinnaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà, musà na bhàsitabbà, majjaü na pàtabbaü, yathàbhutta¤ ca bhu¤jathàti. Ye kho pana, bhikkhave, puratthimàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà bhavanti. Atha kho taü, bhikkhave, cakkaratanaü puratthimaü samuddaü ajjhogahetvà paccuttaritvà dakkhiõaü disaü pavattati --pe-- dakkhiõaü samuddaü ajjhogahetvà paccuttaritvà pacchimaü disaü pavattati --pe-- pacchimaü samuddaü paccuttaritvà uttariü disaü pavattati, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana, bhikkhave, padese cakkaratanaü patiññhàti. tatra ràjà cakkavattã vàsaü upeti saddhiü caturaïginiyà senàya. Ye kho pana, bhikkhave, uttaràya disàya pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaükamitvà evam {àhaüsu}: Ehi kho mahàràja; svàgatam mahàràjà; sakan te mahàràja; anusàsa mahàràjàti. Ràjà cakkavattã evam àha: Pàõo na hantabbo . . . bhu¤jathàti. Ye kho pana, bhikkhave, uttaràya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyutta bhavanti. Atha kho taü, bhikkhave, cakkaratanaü samuddapariyantaü pañhaviü abhivijinitvà tam eva ràjadhàniü paccàgantvà ra¤¤o cakkavattissa antepuradvàre akkhàhataü ma¤¤e tiññhati, ra¤¤o cakkavattissa antepuradvàraü upasobhayamànaü Ra¤¤o, bhikkhave, cakkavattissa evaråpaü cakkaratanaü pàtubhavati. Puna ca paraü, bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa hatthiratanaü pàtubhavati, sabbaseto sattappatiññho iddhimà vehàsaïgamo Uposatho nàma nàgaràjà. Disvàna ra¤¤o cakkavattissa cittam pasãdati: Bhaddakaü vata bho hatthiyànaü, sace damathaü upeyyàti. Atha kho taü, bhikkhave, hatthiratanaü seyyathàpi nàma bhaddo hatthàjànãyo dãgharattaü suparidanto, #<[page 174]># %<174 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ evam eva damathaü upeti. Bhåtapubbaü, bhikkhave, ràjà cakkavattã tam eva hatthiratanaü vãmaüsamàno pubbaõhasamayaü abhiråhitvà samuddapariyantaü pañhaviü anusaüyàyitvà tam eva ràjadhàniü paccàgantvà pàtaràsam akàsi. Ra¤¤o, bhikkhave, cakkavattissa evaråpaü hatthiratanaü pàtubhavati. Puna ca paraü, bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa assaratanaü pàtubhavati, sabbaseso kàkasãso mu¤jakeso iddhimà vehàsaïgamo Valàho nàma assaràjà. Disvàna ra¤¤o cakkavattissa cittam pasãdati: Bhaddakaü vata bho assayànaü sace damathaü upeyyàti. Atha kho taü, bhikkhave, assaratanaü seyyathàpi nàma bhaddo assàjànãyo dãgharattaü suparidanto, evaü eva dhamathaü upeti. Bhåtapubbaü, bhikkhave, ràjà cakkavattã tam eva assaratanaü vãmaüsamàno pubbaõhasamayaü abhiråhitvà samuddapariyantaü pañhaviü anusaüyàyitvà tam eva ràjadhàniü paccàgantvà pàtaràsam akàsi. Ra¤¤o, bhikkhave, cakkavattissa evaråpaü assaratanaü pàtubhavati. Puna ca paraü, bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa maõiratanaü pàtubhavati. So hoti maõi veëuriyo subho jàtimà aññhaüso suparikammakato. Tassa kho pana, bhikkhave, maõiratanassa àbhà samantà yojanaü phuñà hoti. Bhåtapubbaü, bhikkhave, ràjà cakkavattã tam eva maõiratanaü vãmaüsamàno caturaïginaü senaü sannayhitvà maõiü dhajaggaü àropetvà rattandhakàratimisàyam pàyàsi. Ye kho pana, bhikkhave, samantà gàmà ahesuü, te ten' obhàsena kammante payojesuü Divà ti ma¤¤amànà. Ra¤¤o, bhikkhave, cakkavattissa evaråpaü maõiratanaü pàtubhavati. Puna ca paraü, bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa itthiratanaü pàtubhavati, abhiråpà dassanãyà pàsàdikà paramàya vaõõapokkharatàya samannàgatà nàtidãghà nàtirassà nàtikisà nàtithålà nàtikàëã nàccodàta atikkantà mànusaü vaõõaü appattà dibbaü vaõõaü. #<[page 175]># %< 3.9. BâLAPAöôITASUTTAýý (120.) 175>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Tassa kho pana, bhikkhave, itthiratanassa evaråpo kàyasamphasso hoti, seyyathàpi nàma tålapicuno và kappàsapicuno và. Tassa kho pana, bhikkhave, itthiratanassa sãte uõhàni gattàni honti, uõhe sãtàni gattàni honti. Tassa kho pana, bhikkhave, itthiratanassa kàyato candanagandho vàyati, mukhato uppalagandho vàyati. Taü kho pana, bhikkhave, itthiratanaü ra¤¤o cakkavattissa pubbuññhàyinã hoti pacchànipàtinã kiükàrapañissàvinã manàpacàrinã piyavàdinã. Taü kho pana, bhikkhave, itthiratanaü ràjànaü cakkavattiü manasà pi no aticarati kuto kàyena. Ra¤¤o. bhikkhave, cakkavattissa evaråpaü itthiratanaü pàtubhavati. Puna ca paraü, bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa gahapatiratamaü pàtubhavati. Tassa kammavipàkajaü dibbaü cakkhu pàtubhavati yena nidhiü passati sassàmikam pi assàmikam pi. So ràjànaü cakkavattiü upasaükamitvà evam àha: Appossukko tvaü, deva, hohi; ahan te dhanena dhanakaraõãyaü karissàmãti. Bhåtapubbaü, bhikkhave, ràjà cakkavattã tam eva gahapatiratanaü vãmaüsamàno nàvaü abhiråhitvà majjhe Gaïgàya nadiyà sotaü ogahetvà gahapatiratanaü etad avoca: Attho me, gahapati, hira¤¤asuvaõõenàti. -- Tena hi, mahàràja, ekaü tãraü nàvà upetåti. -- Idh' eva me, gahapati, attho hira¤¤asuvaõõenàti. -- Atha kho naü, bhikkhave, gahapatiratanaü ubhohi hatthehi udakaü omasitvà påraü hira¤¤asuvaõõassa kumbhiü uddharitvà ràjànaü cakkavattiü evam àha: Alam ettàvatà mahàràja; katam ettàvatà mahàràja; påjitam ettàvatà mahàràjàti. Ràjà cakkhavattã evam àha: Alam ettàvatà gahapati; katam ettàvatà gahàpati; påjitam ettàvatà gahapatãti. Ra¤¤o, bhikkhave, cakkavattissa evaråpaü gahapatiratanaü pàtubhavati. Puna ca paraü, bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa pariõàyakaratanaü pàtubhavati, #<[page 176]># %<176 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ paõóito vyatto medhàvã pañibalo ràjànaü cakkavattiü upaññhapetabbaü upaññhapetuü apayàpetabbaü apayàpetuü ñhapetabbaü ñhapetuü. So ràjànaü cakkavattiü upasaükamitvà evam àha: Appossukko tvaü, deva, hohi; aham anusàsissàmãti. Ra¤¤o, bhikkhave, cakkavattissa evaråpaü pariõàyakaratanaü pàtubhavati. Ràjà, bhikkhave, cakkavattã imehi sattahi ratanehi samannàgato hoti. Katamàhi catuhi iddhãhi? Idha, bhikkhave, ràjà cakkavattã abhiråpo hoti dassanãyo pàsàdiko paramàya vaõõapokkharatàya samannàgato ativiya a¤¤ehi manussehi. Ràjà, bhikkhave, cakkavattã imàya pañhamàya iddhiyà samannàgato hoti. Puna ca paraü, bhikkhave, ràjà cakkavattã dãghàyuko hoti ciraññhitiko ativiya a¤¤ehi manussehi. Ràjà, bhikkhave, cakkavattã imàya dutiyàya iddhiyà samannàgato hoti. Puna ca paraü, bhikkhave, ràjà cakkavattã appàbàdho hoti appàtaïko samavepàkiniyà gahaõiyà samannàgato nàtisãtàya nàccuõhàya ativiya a¤¤ehi manussehi. Ràjà, bhikkhave, cakkavattã imàya tatiyàya iddhiyà samannàgato hoti. Puna ca paraü, bhikkhave, ràjà cakkavattã bràhmaõagahapatikànaü piyo hoti manàpo. Seyyathàpi, bhikkhave, pità puttànam piyo hoti manàpo, evam eva kho, bhikkhave, ràjà cakkavattã bràhmaõagahapatikànam piyo hoti manàpo. Ra¤¤o pi, bhikkhave, cakkavattissa bràhmaõagahapatikà piyà honti manàpà. Seyyathàpi, bhikkhave, pitu puttà piyà honti manàpà, evam eva kho, bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa bràhmaõagahapatikà piyà honti manàpà. Bhåtapubbaü, bhikkhave, ràjà cakkavattã caturaïginiyà senàya uyyànabhåmiü niyyàsi. Atha kho, bhikkhave, bràhmaõagahapatikà ràjànaü cakkavattiü upasaükamitvà evam àhaüsu: Ataramàno, deva, yàhi yathà tam mayaü cirataram passeyyàmàti. Ràjà pi, bhikkhave, cakkavattã sàrathiü àmantesi: #<[page 177]># %< 3.9. BâLAPAöôITASUTTAý (129.) 177>% Ataramàno, sàrathi, pesehi yathà 'haü bràhmaõagahapatike cirataraü passeyyan ti. Ràjà, bhikkhave, cakkavattã imàya catutthàya iddhiyà samannàgato hoti. Ràjà, bhikkhave, cakkavattã imàhi catuhi iddhãhi samannàgato hoti. Taü kim ma¤¤atha, bhikkhave? Api nu kho ràjà cakkavattã imehi sattahi ratanehi samannàgato imàhi catuhi ca iddhãhi tatonidànaü sukhaü somanassaü pañisaüvediyethàti? Ekamekena pi tena, bhante, ratanena samannàgato ràjà cakkavattã tatonidànaü sukhaü somanassaü pañisaüvediyetha; ko pana vàdo sattahi ratanehi catuhi ca iddhãhãti. Atha kho Bhagavà parittaü pàõimattaü pàsàõaü gahetvà bhikkhå àmantesi:-- Taü kim ma¤¤atha, bhikkhave? Katamo nu kho mahantataro? Yo càyaü mayà paritto pàõimatto pàsàõo gahito Himavà và pabbataràjà ti? Appamattako ayaü, bhante, Bhagavatà paritto pàõimatto pàsàõo gahito, Himavantaü pabbataràjànaü upanidhàya saïkham pi na upeti kalabhàgam pi na upeti upanidhim pi na upetãti. Evam eva kho, bhikkhave, yaü ràjà cakkavattã sattahi ratanehi catuhi ca iddhãhi tatonidànaü sukhaü somanassaü pañisaüvedeti, taü dibbassa sukhassa upanidhàya saïkham pi na upeti kalabhàgam pi na upeti upanidhim pi na upeti. Sa kho so, bhikkhave, paõóito sace kadàci karahaci dãghassa addhuno accayena manussattaü àgacchati, yàni tàni uccàkulàni -- khattiyamahàsàlakulaü và bràhmaõamahàsàlakulaü và gahapatimahàsàlakulaü và -- tathàråpe kule paccàjàyati aóóhe mahaddhane mahàbhoge pahutajàtaråparajate pahutavittåpakaraõe pahutadhanadha¤¤e; so ca hoti abhiråpo dassanãyo pàsàdiko paramàya vaõõapokkharatàya samannàgato, làbhã annassa pànassa vatthassa yànassa màlàgandhavilepanassa seyyàvasathapadãpeyyassa. So kàyena sucaritaü carati vàcàya sucaritaü carati manasà sucaritaü carati; so kàyena sucaritaü caritvà vàcàya sucaritaü caritvà manasà sucaritaü caritvà kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati. #<[page 178]># %<178 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Seyyathàpi, bhikkhave, akkhadhutto pañhamen' eva kañaggahena mahantaü bhogakkhandhaü adhigaccheyya. Appamattako so, bhikkhave, kañaggaho yaü so akkhadhutto pañhamen' eva kañaggahena mahantaü bhogakkhandhaü adhigaccheyya. Atha kho ayam eva tato mahantataro kañaggaho yaü so paõóito kàyena sucaritaü caritvà vàcàya sucaritaü caritvà manasà sucaritaü caritvà kàyassa bhedà param maraõa sugatiü saggaü lokaü uppajjati. Ayaü, bhikkhave, kevalaparipårà paõóitabhåmãti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. BâLAPAöôITASUTTAý NAVAMAý. 130. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Seyyathàpi, bhikkhave, dve agàrà sadvàrà, tattha cakkhumà puriso majjhe ñhito passeyya manusse gehaü pavisante pi nikkhamante pi anusa¤carante pi anuvicarante pi, -- evam eva kho ahaü, bhikkhave, dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passàmi cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate yathàkammåpage satte passàmi:-- Ime vata bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacã --pe-- manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü upapannà. Ime và pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacã --pe-- manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà sammàdiññhikammasamàdànà, #<[page 179]># %< 3.10. DEVADæTASUTTAý (130.) 179>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ te kàyassa bhedà param maraõà manussesu upapannà. Ime vata bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacã --pe-- manoduccaritena ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà param maraõà pettivisayaü upapannà. Ime và pana bhonto sattà kàyaduccaritena samannàgatà vacã --pe-- manoduccaritena samannàgatà ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa bhedà param maraõà tiracchànayoniü upapannà. Ime và pana bhonto sattà kàyaduccaritena . . . te kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà ti. 1 Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà nànàbàhàsu gahetvà Yamassa ra¤¤o dassenti [: Ayaü, deva, puriso ametteyyo asàma¤¤o abrahma¤¤o na kule jeññhàpaccayã; imassa devo daõóaü paõetåti.] Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà pañhamaü devadåtaü samanuyu¤jati samanugàhati samanubhàsati: Ambho purisa, na tvaü addasa manussesu pañhamaü devadåtaü pàtubhåtan ti? -- So evam àha: Nàddasaü, bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, na tvaü addasa manussesu daharaü kumàraü mandaü uttànaseyyakaü sake muttakarãse palipannaü semànan ti? -- So evam àha: Addasaü, bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, tassa te vi¤¤ussa sato mahallakassa na etad ahosi: Aham pi kho 'mhi jàtidhammo jàtiü anatãto, handàhaü kalyàõaü karomi kàyena vàcàya manasà ti? -- So evam àha: Nàsakkhissaü, bhante; pamàdassaü, bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, pamàdavatàya na kalyàõam akàsi kàyena vàcàya manasà. Taggha tvaü, ambho purisa, tathà karissanti yathà taü pamattaü. Taü kho pana te etaü pàpaü kammaü n' eva màtarà kataü na pitarà kataü na bhàtarà kataü na bhaginiyà kataü na mittàmaccehi kataü na ¤àtisàlohitehi kataü na samaõabràhmaõehi kataü na devatàhi kataü; #<[page 180]># %<180 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tayà v' etaü pàpaü kammaü kataü; tva¤ ¤eva etassa vipàkaü pañisaüvedissasãti. Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà pañhamaü devadåtaü samanuyu¤jitvà samanugàhitvà samanubhàsitvà dutiyaü devadåtaü samanuyu¤jati samanugàhati samanubhàsati: Ambho purisa, na tvaü addasa manussesu dutiyaü devadåtaü pàtubhåtan ti? -- So evam àha: Nàddasaü, bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, na tvaü addasa manussesu itthiü và purisaü và asãtikam và navutikaü và vassasatikaü và jàtiyà jiõõaü gopànasivaïkaü bhoggaü daõóaparàyanaü pavedhamànaü gacchantaü àturaü gatayobbanaü khaõóadantaü palitakesaü vilånaü khalitaüsiraü valãnaü tilakàhatagattan ti? -- So evam àha: Addasam bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, tassa te vi¤¤ussa sato mahallakassa na etad ahosi: Aham pi kho 'mhi jaràdhammo jaraü anatãto, handàhaü kalyàõaü karomi kàyena vàcàya manasà ti? -- So evam àha: Nàsakkhissaü, bhante; pamàdassam, bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, pamàdavatàya na kalyàõam akàsi kàyena vàcàya manasà; taggha tvaü, ambho purisa, tathà karissanti yathà taü pàmattaü. Taü kho pana te etaü pàpaü kammaü n' eva màtarà kataü na pitarà kataü na bhàtarà kataü na bhaginiyà kataü na mittàmaccehi kataü na ¤àtisàlohitehi kataü na samaõabràhmaõehi kataü na devatàhi kataü; tayà v' etaü pàpaü kammaü kataü; tva¤ ¤eva etassa vipàkaü pañisaüvedissasãti. Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà dutiyaü devadåtaü samanuyu¤jitvà samanugàhitvà samanubhàsitvà tatiyaü devadåtaü samanuyu¤jati samanugàhati samanubhàsati: Ambho purisa, #<[page 181]># %< 3.10. DEVADæTASUTTAý (130.) 181>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ na tvaü addasa manussesu tatiyaü devadåtaü pàtubhåtan ti? -- So evam àha: Nàddasaü bhante ti. -Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, na tvaü addasa manussesu itthiü và purisaü và àbàdhikaü dukkhitaü bàëhagilànaü sake muttakarãse palipannaü semànaü a¤¤ehi vuññhàpiyamànaü a¤¤ehi saüvesiyamànan ti? -- So evam àha: Addasaü, bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, tassa te vi¤¤ussa sato mahallakassa na etad ahosi: Aham pi kho 'mhi byàdhidhammo byàdhiü anatãto; handàhaü kalyàõaü karomi kàyena vàcàya manasà ti? -- So evam àha: Nàsakkhissaü bhante; pamàdassaü bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, pamàdavatàya na kalyàõam akàsi kàyena vàcàya manasà; taggha tvaü, ambho purisa, tathà karissanti yathà taü pamattaü. Taü kho pana te etaü pàpaü kammaü n' eva màtarà kataü na pitarà kataü na bhàtarà kataü na bhaginiyà kataü na mittàmaccehi kataü na ¤àtisàlohitehi kataü na samaõabràhmaõehi kataü na devatàhi kataü; tayà v' etaü pàpaü kammaü kataü; tva¤ ¤eva tassa vipàkaü pañisaüvedissasãti. Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà tatiyaü devadåtaü samanuyu¤jitvà samanugàhitvà samanubhàsitvà catutthaü devadåtaü samanuyu¤jati samanugàhati samanubhàsati: Ambho purisa, na tvaü addasa manussesu catutthaü devadåtaü pàtubhåtan ti? -- So evam àha: Nàddasaü bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, na tvaü addasa manussesu ràjàno coraü àgucàriü gahetvà vividhà kammakàraõà kàrente, -- kasàhi pi tàëente vettehi pi tàëente addhadaõóakehi pi . . . (&c., as p.164) . . . asinà pi sãsaü chindante ti? -- So evam àha: Addasaü, bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, tassa te vi¤¤ussa sato mahallakassa na etad ahosi: Ye kira bho pàpakàni kammàni karonti, te diññh' eva dhamme evaråpà vividhà kammakàraõà karãyanti, kimaïga pana parattha; #<[page 182]># %<182 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ handàhaü kalyàõaü karomi kàyena vàcàya manasà ti? -- So evam àha: Nàsakkhissaü bhante; pamàdassaü bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, pamàdavatàya na kalyàõam akàsi kàyena vàcàya manasà; taggha tvaü, ambho purisa, tathà karissanti yathà taü pamattaü. Taü kho pana te etaü pàpaü kammaü n' eva màtarà kataü na pitarà kataü . . . na devatàhi kataü; tayà v' etaü pàpaü kammaü kataü; tva¤ ¤eva tassa vipàkaü pañisaüvedissasãti. Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà catutthaü devadåtaü samanuyu¤jitvà samanugàhitvà samanubhàsitvà, pa¤camaü devadåtaü samanuyu¤jati samanugàhati samanubhàsati: Ambho purisa, na tvaü addasa manussesu pa¤camaü devadåtaü pàtubhåtan ti? So evaü àha: Nàddasaü bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, na tvaü addasa manussesu itthiü và purisaü và ekàhamataü và dvãhamataü và tãhamataü và uddhumàtakaü vinãlakaü vipubbakajàtan ti? -- So evam àha: Addasaü, bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, tassa te vi¤¤ussa sato mahallakassa na etad ahosi: Aham pi kho 'mhi maraõadhammo maraõaü anatãto; handàhaü kalyàõaü karomi kàyena vàcàya manasà ti? -- So evam àha: Nàsakkhissaü bhante, pamàdassaü bhante ti. -Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà evam àha: Ambho purisa, pamàdavatàya na kalyàõam akàsi kàyena vàcàya manasà; taggha tvaü, ambho purisa, tathà karissanti yathà taü pamattaü. Taü kho pana te etaü pàpaü kammaü n' eva màtarà kataü na pitarà kataü . . . na devatàhi kataü; tayà v' etaü pàpaü kammaü kataü; tva¤ ¤eva tassa vipàkaü pañisaüvedissasãti. Tam enaü, bhikkhave, Yamo ràjà pa¤camaü devadåtaü samanuyu¤jitvà sumanugàhitvà samanubhàsitvà tuõhã hoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà pa¤cavidhàbandhanan nàma kàraõaü karonti, #<[page 183]># %< 3.10. DEVADæTASUTTAý (130.) 183>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tattaü ayokhãlaü hatthe gamenti, tattaü ayokhãlaü dutiye hatthe gamenti, tattaü ayokhãlaü pàde gamenti tattaü ayokhãlaü dutiye pàde gamenti, tattaü ayokhãlaü majjhe urasmiü gamenti. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà saüvesitvà kuñhàrãhi tacchanti; so tattha dukkhà --pe--. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà uddhapàdaü adhosiraü ñhapetvà vàsãhi tacchenti; so tattha dukkhà --pe--. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà rathe yojetvà àdittàya pañhaviyà sampajjilitàya sa¤jotibhåtàya sàrenti pi paccàsàrenti pi; so tattha dukkhà --pe--. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà mahantaü aïgàrapabbataü àdittaü sampajjalitaü sa¤jotibhåtaü àropenti pi oropenti pi; so tattha dukkhà --pe--. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà uddhapàdaü gahetvà tattàya lohakumbhiyà pakkhipanti àdittàya sampajjalitàya sa¤jotibhåtàya. So tattha pheõuddehakaü paccati, so tattha pheõuddehakaü paccamàno sakim pi uddhaü gacchati sakim pi adho gacchati sakim pi tiriyaü gacchati. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà Mahàniraye pakkhipanti. So kho pana, bhikkhave, Mahànirayo -- Catukkaõõo catudvàro vibhatto bhàgaso mito Ayopàkàrapariyanto ayasà pañikujjito. Tassa ayomayà bhåmi jalità tejasà yutà Samantà yojanasataü pharitvà tiññhati sabbadà. Tassa kho pana, bhikkhave, Mahànirayassa puratthimàya bhittiyà acci uññhahitvà pacchimàya bhittiyà pañiha¤¤ati; pacchimàya bhittiya acci uññhahitvà puratthimàya bhittiyà pañiha¤¤ati; #<[page 184]># %<184 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ I uttaràya bhittiyà acci uññhahitvà dakkhiõàya bhittiyà pañiha¤¤ati; dakkhiõàya bhittiyà acci uññhahitvà uttaràya bhittiyà pañiha¤¤ati; heññhà acci uññhahitvà upari pañiha¤¤ati; uparito acci uññhahitvà heññhà pañiha¤¤ati. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Hoti kho so, bhikkhave, samayo yaü kadàci karahaci dãghassa addhuno accayena tassa Mahànirayassa puratthimadvàraü apàpurãyati. So tattha sãghena javena dhàvati; tassa sãghena javena dhàvato chavim pi óayhati, cammam pi óayhati, maüsam pi óayhati, nahàrum pi óayhati, aññhãni pi sampadhåmàyanti, ubbhataü tàdisam eva hoti. Yato ca kho so, bhikkhave, bahusampatto hoti, atha taü dvàram pithãyati. So tattha dukkhà tippà kàñukà vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Hoti kho so, bhikkhave, samayo yaü kadàci karahaci dãghassa addhuno accayena tassa Mahànirayassa pacchimadvàraü apàpurãyati --pe-- uttaradvàraü apàpurãyati --pe-dakkhiõadvàraü apàpurãyati. So tattha sãghena javena dhàvati; tassa sãghena javena dhàvato chavim pi óayhati . . . dvàraü pithãyati. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Hoti kho so, bhikkhave, samayo yaü kadàci karahaci dãghassa addhuno accayena tassa Mahànirayassa puratthimadvàraü apàpurãyati. So tattha sãghena javena dhàvati . . . ubbhataü tàdisam eva hoti. So tena dvàrena nikkhamati. Tassa kho pana, bhikkhave, Mahànirayassa samanantarà sahitam eva mahanto Gåthanirayo. #<[page 185]># %< 3.10. DEVADæTASUTTAý (130.) 185>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ So tattha papatati. Tasmiü kho pana, bhikkhave, Gåthaniraye såcimukhà pàõà chaviü chindanti, chaviü chetvà cammaü chindanti, cammaü chetvà maüsaü chindanti, maüsaü chetvà nahàruü chindanti, nahàruü chetvà aññhiü chindanti, aññhiü chetvà atthimi¤jaü khàdanti. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tassa kho pana, bhikkhave, Gåthanirayassa samanantarà sahitam eva mahanto Kukkuëanirayo. So tattha papatati. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tassa kho pana, bhikkhave, Kukkuëanirayassa samanantarà sahitam eva mahantaü Simbalivanaü uddhaü yojanam uggataü soëasaïgulakaõñakaü àdittaü sampajjalitaü sa¤jotibhåtaü. Taü tattha àropenti pi oropenti pi. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tassa kho pana, bhikkhave, Simbalivanassa samanantarà sahitam eva mahantaü Asipattavanaü. So tattha pavisati. Tassa vàteritàni pattàni hattham pi chindanti pàdam pi chindanti hatthapàdam pi chindanti kaõõam pi chindanti nàsam pi chindanti kaõõanàsam pi chindanti. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tassa kho pana, bhikkhave, Asipattavanassa samanantarà sahitam eva mahatã Khàrodakà nadã. So tattha papatati. So tattha anusotam pi vuyhati pañisotam pi vuyhati anusotapañisotam pi vuyhati. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà baëisena uddharitvà thale pañiññhàpetvà evam àhaüsu: #<[page 186]># %<186 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ambho purisa, kiü icchasãti? -- So evam àha: Jighacchito 'smi, bhante ti. -Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà tattena ayosaïkunà mukhaü vivaritvà àdittena sampajjalitena sa¤jotibhåtena tattaü lohaguëaü mukhe pakkhipanti àdittaü sampajjalitaü sa¤jotibhåtaü. Tassa oññham pi óayhati mukham pi óayhati kaõñham pi óayhati uram pi óayhati, antam pi antaguõam pi àdàya adhobhàgà nikkhamati. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà evam àhaüsu: Ambho purisa, kiü icchasãti? -- So evam àha: Pipàsito 'smi, bhante ti. -- Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà tattena ayosaïkunà mukhaü vivaritvà àdittena sampajjalitena sa¤jotibhåtena tattaü tambalohaü mukhe àsi¤canti àdittaü sampajjalitaü sa¤jotibhåtaü. Taü tassa oññham pi óayhati mukham pi óayhati kaõñham pi óayhati uram pi óayhati, antaü pi antaguõam pi àdàya adhobhàgà nikkhamati. So tattha dukkhà tippà kañukà vedanà vedeti, na ca tàva kàlaü karoti yàva na taü pàpaü kammaü byantihoti. Tam enaü, bhikkhave, nirayapàlà puna Mahàniraye pakkhipanti. Bhåtapubbaü, bhikkhave, Yamassa ra¤¤o etad ahosi: Ye kira bho loke pàpakàni kammàni karonti, te evaråpà vividhà kammakàraõà karãyanti:-- Aho vatàhaü manussattaü labheyyaü, Tathàgato ca loke uppajjeyya arahaü sammàsambuddho, ta¤ càhaü Bhagavantaü payirupàseyyaü, so ca me Bhagavà dhammaü deseyya, tassa càhaü Bhagavato dhammaü àjàneyyan ti. Taü kho pana ahaü, bhikkhave, nतassa samaõassa và bràhmaõassa và sutvà vadàmi; api ca yad eva me sàma¤ ¤àtaü, sàmaü diññhaü, sàmaü viditaü, -- tam evàhaü vadàmãti. #<[page 187]># %< 4.1. BHADDEKARATTASUTTAý (131.) 187>% Idam avoca Bhagavà. Idaü vatvà Sugato athàparaü etad avoca Satthà: Codità devadåtehi ye pamajjanti màõavà, Te dãgharattaü socanti hãnakàyåpagà narà. Ye ca kho devadåtehi santo sappurisà idha Codità nappamajjanti, ariyadhamme kudàcanaü Upàdàne bhayaü disvà jàtimaraõasambhave Anupàdà vimuccanti jàtimaraõasaükhaye Te khemapattà sukhino diññhadhammàbhinibbutà Sabbaverabhayàtãtà sabbadukkhaü upaccagun ti. DEVADæTASUTTAý DASAMAý SU¥¥ATAVAGGO TATIYO. 131. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Bhaddekarattassa vo, bhikkhave, uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca desissàmi. Taü suõàtha manasikarotha, bhàsissàmãti. Evaü bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Atãtaü nànvàgameyya, nappañikaïkhe anàgataü. Yad atãtam pahãnan taü, appatta¤ ca anàgataü. Paccuppanna¤ ca yo dhammaü tattha tattha vipassati, Asaühãraü asaükuppaü taü vidvà manubråhaye. Ajj' eva kiccam àtappaü; ko ja¤¤à maraõaü suve? Na hi no saügaran tena mahasenena maccunà. Evaüvihàrim àtàpiü ahorattam atanditaü Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. #<[page 188]># %<188 III. UPARIPAööâSAý.>% Katha¤ ca, bhikkhave, atãtaü anvàgameti? -- Evaråpo ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti; evaüvedano ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti; evaüsa¤¤o ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti; evaüsaükhàro ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti, evaüvi¤¤àõo ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti. -- Evaü kho, bhikkhave, atãtaü anvàgameti. Katha¤ ca, bhikkhave, atãtaü nànvàgameti? Evaråpo ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü na samanvàneti; evaüvedano ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü na samanvàneti; evaüsa¤¤o . . . {evaüvi¤¤àõo} ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü na samanvàneti. -- Evaü kho, bhikkhave, atãtaü nànvàgameti. Katha¤ ca, bhikkhave, anàgataü pañikaïkhati? Evaråpo siyaü anàgatam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti; evaüvedano siyaü anàgatam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti; evaüsa¤¤o . . . evaüvi¤¤àõo siyaü anàgatam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti. -- Evaü kho, bhikkhave, anàgataü pañikaïkhati. Katha¤ ca, bhikkhave, anàgataü nappañikaïkhati? Evaråpo siyaü anàgatam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti; evaüvedano siyaü --pe--; evaüsa¤¤o siyaü --pe--; evaüsaükhàro siyaü --pe--; evaüvi¤¤àõo siyaü anàgatam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti. -- Evaü kho, bhikkhave, anàgataü pañikaïkhati. Katha¤ ca, bhikkhave, paccuppannesu dhammesu saühãrati? Idha, bhikkhave, assutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto råpaü attato samanupassati, råpavantaü và attànaü, attani và råpaü, råpasmiü và attànaü; vedanaü attato samanupassati, vedanàvantaü và attànaü, attani và vedanaü, vedanàya và attànaü; sa¤¤aü attato samanupassati, sa¤¤àvantaü và attànaü, attani và sa¤¤aü, sa¤¤àya và attànaü; saükhàre attato samanupassati, #<[page 189]># %< 4.2. âNANDABHADDEKARATTASUTTAý (132.) 189>% saükhàravantaü và attànaü, attani và saükhàre, saükhàresu và attànaü; vi¤¤àõaü attato samanupassati, vi¤¤àõavantaü và attànaü, attani và vi¤¤àõaü, vi¤¤àõasmiü và attànaü. -- Evaü kho, bhikkhave, paccuppannesu dhammesu saühãrati. Katha¤ ca, bhikkhave, paccuppannesu dhammesu na saühãrati? Idha, bhikkhave, sutavà ariyasàvako ariyànaü dassàvã ariyadhammassa kovido ariyadhamme vinãto sappurisànaü dassàvã sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme vinãto na råpaü attato samanupassati, na råpavantaü và attànaü, na attani và råpaü, na råpasmiü và attànaü; na vedanaü --pe--; na sa¤¤aü --pe--; na saükhàre --pe--; na vi¤¤àõaü attato samanupassati, na vi¤¤àõavantaü và attànaü, na attani và vi¤¤àõaü, na vi¤¤àõasmiü và attànaü. -- Evaü kho, bhikkhave, paccuppannesu dhammesu na saühãrati. Atãtaü nànvàgameyya, nappañikaïkhe anàgataü . . . (&c., as above) . . . Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti Bhaddekarattassa vo, bhikkhave, uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca desissàmãti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttan ti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. BHADDEKARATTASUTTAý PAòHAMAý. 132. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena àyasmà ânando upaññhànasàlàyaü bhikkhå dhammiyà kathàya sandasseti samàdapeti samuttejesi sampahaüseti; #<[page 190]># %<190 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ bhaddekaratassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca bhàsati. Atha kho Bhagavà sàyaõhasamayaü pañisallànà vuññhito yena upaññhànasàlà ten' upasaükami, upasaükamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. Nisajja kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Ko nu kho, bhikkhave, upaññhànasàlàyaü bhikkhå dhammiyà kathàya sandassesi samàdapesi samuttejesi sampahaüsesi; bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca abhàsãti? âyasmà, bhante, ânando upaññhànasàlàyaü bhikkhå dhammiyà kathàya sandassesi samàdapesi samuttejesi sampahaüsesi; bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca abhàsãti. Atha kho Bhagavà àyasmantaü ânandaü àmantesi: Yathàkathaü pana tvaü, ânanda, bhikkhå dhammiyà kathàya sandassesi samàdapesi samuttejesi sampahaüsesi; bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca abhàsãti? Evaü kho ahaü, bhante, bhikkhå dhammiyà kathàya sandassesiü samàdapesiü samuttejesiü sampahaüsesiü; bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca abhàsiü:-- Atãtaü nànvàgameyya, nappañikaïkhe anàgataü. Yad atãtam pahãnan taü, appatta¤ ca anàgataü. Paccuppanna¤ ca yo dhammaü tattha tattha vipassati. Asaühãraü asaükuppaü taü vidvà-m-anubråhaye. Ajj' eva kiccam àtappaü; ko ja¤¤à maraõaü suve? Na hi no saügaran tena mahàsenena maccunà. Evaüvihàrim àtàpiü ahorattam atanditaü Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Katha¤ c', àvuso, atãtaü anvàgameti? Evaråpo ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti; evaüvedano ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti, . . . (&c., as in foregoing Sutta) . . . Evaü kho, àvuso, paccuppannesu dhammesu na saühãrati. #<[page 191]># %< 4.2. âNANDABHADDEKARATTASUTTAý (132.) 191>% Atãtaü nànvàgameyya, nappañikaïkhe anàgataü. . . . (&c., as above) . . . Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Evaü kho ahaü, bhante, bhikkhå dhammiyà kathàya sandassesiü samàdapesiü samuttejesiü sampahaüsesiü; bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca abhàsin ti. Sàdhu sàdhu, ânanda; sàdhu kho tvaü, ânanda, bhikkhå dhammiyà kathàya sandassesi samàdapesi samuttejesi sampahaüsesi; bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca abhàsi. Atãtaü nànvàgameyya . . . --pe-- Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Katha¤ c', ânanda, atãtaü anvàgameti? --pe--. Evaü kho, ânanda, atãtaü anvàgameti. Katha¤ c', ânanda, atãtaü nànvàgameti? --pe--. Evaü kho, ânanda, atãtam nànvàgameti. Katha¤ c', ânanda, anàgataü pañikaïkhati? --pe--. Evaü kho, ânanda, anàgataü pañikaïkhati. Katha¤ c', ânanda, anàgataü nappañikaïkhati? --pe--. Evaü kho, ânanda, anàgataü na pañikaïkhati. Katha¤ c', ânanda, paccuppannesu dhammesu saühãrati? --pe--. Evaü kho, ânanda, paccuppannesu dhammesu saühãrati. Katha¤ c', ânanda, paccuppannesu dhammesu na saühãrati? --pe--. Evaü kho, ânanda, paccuppannesu dhammesu na saühirati. Atãtaü nànvàgameyya . . . --pe-- Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà ânando Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. âNANDABHADDEKARATTASUTTAý1 DUTIYAý. #<[page 192]># %<192 III. UPARIPAööâSAý.>% 133. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Ràjagahe viharati Tapodàràme. Atha kho àyasmà Samiddhi rattiyà paccåsasamayaü paccuññhàya yena Tapodo ten' upasaükami gattàni parisi¤cituü. Tapode gattàni parisi¤citvà paccuttaritvà ekacãvaro aññhàsi gattàni pubbàpayamàno. Atha kho a¤¤atarà devatà abhikkantàya rattiyà abhikkantavaõõà kevalakappaü Tapodaü obhàsetvà yen' àyasmà Samiddhi ten' upasaükami upasaükamitvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhità kho sà devatà àyasmantaü Samiddhiü etad avoca: Dhàresi tvaü, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ càti? Na kho ahaü, àvuso, dhàremi bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca. Tvaü pan', àvuso, dhàresi bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ càti? Aham pi kho, bhikkhu, na dhàremi bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca. Dhàresi pana tvaü, bhikkhu, bhaddekarattiyo gàthà ti? Na kho ahaü, àvuso, dhàremi bhaddekarattiyo gàthà. Tvaü pan', àvuso, dhàresi bhaddekarattiyo gàthà ti? Aham pi kho, bhikkhu, na dhàremi bhaddekarattiyo gàthà. Uggaõhàhi tvaü, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca; pariyàpuõàhi tvaü, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca; dhàrehi tvaü, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca; atthasaühito, bhikkhu, bhaddekarattassa uddeso ca vibhaïgo ca àdibrahmacariyako ti. Idam avoca sà devatà; idaü vatvà tatth' ev' antaradhàyi. Atha kho àyasmà Samiddhi tassà rattiyà accayena yena Bhagavà ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà Samiddhi Bhagavantaü etad avoca: Idhàhaü, bhante, rattiyà paccåsasamayaü paccuññhàya yena Tapodo ten' upasaükamiü gattàni parisi¤cituü. #<[page 193]># %< 4.3. MAHâKACCâNABHADDEKARATTASUTTAý (133.) 193>% Tapode gattàni parisi¤citvà paccuttaritvà ekacãvaro aññhàsiü gattàni pubbàpayamàno. Atha kho, bhante, a¤¤atarà devatà abhikkantàya rattiyà . . . (&c., as above) . . . àdibrahmacariyako ti. Idam avoca, bhante, sà devatà; idaü vatvà tatth' ev' antaradhàyi. Sàdhu me, bhante, Bhagavà bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca desetåti. Tena hi, bhikkhu, suõàhi sàdhukaü manasikarohi, bhàsissàmãti. -- Evaü bhante ti kho àyasmà Samiddhi Bhagavato paccassosi. Bhagavà etad avoca: Atãtaü nànvàgameyya, nappañikaïkhe anàgataü. Yad atãtam pahãnan taü, appatta¤ ca anàgataü. Paccuppanna¤ ca yo dhammaü tattha tattha vipassati, Asaühãraü asaükuppam taü vidvà-m-anubråhaye. Ajj' eva kiccaü àtappaü; ko ja¤¤à maraõaü suve? Na hi no saügaran tena mahàsenena maccunà. Evaüvihàrim àtàpiü ahorattam atanditaü Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Idam avoca Bhagavà. Idaü vatvà Sugato uññhày' àsanà vihàram pàvisi. Atha kho tesaü bhikkhånaü acirapakkantassa Bhagavato etad ahosi:-- Idaü kho no, àvuso, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Atãtaü nànvàgameyya, nappañikaïkhe anàgatam. . . . (&c., as above) . . . Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Ko nu kho imassa Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajjeyyàti? #<[page 194]># %<194 III. UPARIPAööâSAý.>% Atha kho tesaü bhikkhånaü etad ahosi: Ayaü kho àyasmà Mahà-Kaccàno Satthu c' eva saüvaõõito sambhàvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacàrãnaü; pahoti c' àyasmà Mahà-Kaccàno imassa Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajituü. Yan nåna mayaü yen' àyasmà MahàKaccàno ten' upasaükameyyàma upasaükamitvà àyasmantaü Mahà-Kaccànaü etam atthaü pañipuccheyyàmàti? Atha kho te bhikkhå yen' àyasmà Mahà-Kaccàno ten' upasaükamiüsu, upasaükamitvà àyasmatà Mahà-Kaccànena saddhiü sammodiüsu sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå àyasmantaü Mahà-Kaccànaü etad avocuü:-Idaü kho no, àvuso Kaccàna, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Atãtaü nànvàgameyya --pe-- Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Tesan no, àvuso Kaccàna, amhàkaü acirapakkantassa Bhagavato etad ahosi: Idaü kho no, àvuso, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Atãtaü nànvàgameyya --pe-- Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Ko nu kho imassa Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajeyyàti? Tesan no, àvuso Kaccàna, amhàkaü etad ahosi: Ayaü kho àyasmà Mahà-Kaccàno Satthu c' eva saüvaõõito . . . pañipuccheyyàmàti? Vibhajat' àyasmà Mahà-Kaccàno ti. Seyyathàpi, àvuso, puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesana¤ caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikamm' eva målaü atikamma khandhaü sàkhapalàse sàram pariyesitabbaü ma¤¤eyya, #<[page 195]># %< 4.3. MAHâKACCâNABHADDEKARATTASUTTAý (133.) 195>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ -- evaü sampadam idaü. -- âyasmantànaü Satthari sammukhãbhåte taü Bhagavantaü atisitvà amhe etam atthaü pañipucchitabbaü ma¤¤etha So h', àvuso, Bhagavà jànaü jànàti passaü passati cakkhubhåto ¤àõabhåto dhammabhåto brahmabhåto vattà pavattà atthassa ninnetà amatassa dàtà dhammassàmã Tathàgato. So c' eva pan' etassa kàlo hoti yaü Bhagavantaü yeva etam atthaü pañipuccheyyàtha. Yathà vo Bhagavà byàkareyya, tathà naü dhàreyyathàti. Addhà, 'vuso Kaccàna, Bhagavà jànaü jànàti . . . kàlo hoti yaü Bhagavantaü etam atthaü pañipuccheyyàma. Yathà no Bhagavà byàkareyya, tathà naü dhàreyyàma. Api c' àyasmà Mahà-Kaccàno Satthu c' eva saüvannito saübhàvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacàrãnaü; pahoti c' àyasmà Mahà-Kaccàno imassa Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena attham avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajituü. Vibhajat' àyasmà MahàKaccàno agarukaritvà ti. Tena h', àvuso, suõàtha sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmãti. -- Evam àvuso ti kho te bhikkhå àyasmato Mahà-Kaccànassa paccassosuü. -- âyasmà Mahà-Kaccàno etad avoca:-- Yaü kho no, àvuso, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Atãtaü nànvàgameyya --pe-- Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. -- imassa kho ahaü, àvuso, Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmi. Katha¤ c', àvuso, atãtaü anvàgameti? -- Iti me cakkhuü ahosi atãtam addhànaü iti råpà ti tattha chandaràgapañibaddhaü hoti vi¤¤àõaü; #<[page 196]># %<196 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ chandaràgapañibaddhattà vi¤¤àõassa tad abhinandati; tad abhinandanto atãtaü anvàgameti. Iti me sotaü ahosi atãtam addhànaü iti saddo ti -pe --. Iti me ghànaü ahosi atãtam addhànaü iti gandhà ti --pe--. Iti me jivhà ahosi atãtam addhànaü iti rasà ti -pe --. Iti me kàyo ahosi atãtam addhànaü iti me phoññhabbà ti --pe--. Iti me mano ahosi atãtam addhànaü iti dhammà ti chandaràgapañibaddhaü hoti vi¤¤àõaü; chandaràgapañibaddhattà vi¤¤àõassa tad abhinandati; tad abhinandanto atãtaü anvàgameti. -- Evaü kho, àvuso, atãtaü anvàgameti. Katha¤ c', àvuso, atãtaü nànvàgameti? -- Iti me cakkhun ahosi atãtam addhànaü iti råpà ti na tattha chandaràgapañibaddhaü hoti vi¤¤àõaü; na chandaràgapañibaddhattà vi¤¤àõassa na tad abhinandati; na tad abhinandanto atãtaü nànvàgameti. Iti me sotaü ahosi atãtam addhànaü iti saddà ti --pe--. Iti me ghànaü ahosi atãtam addhànaü iti gandhà ti --pe--. Iti me jivhà ahosi atãtam addhànaü iti rasà ti --pe--. Iti me kàyo ahosi atãtam addhànaü iti phoññhabbà ti --pe--. Iti me mano ahosi atãtam addhànaü iti dhammà ti na tattha chandaràgapañibaddhaü hoti vi¤¤àõaü; na chandaràgapañibaddhattà vi¤¤àõassa na tad abhinandati; na tad abhinandanto atãtaü nànvàgameti. -Evaü kho, àvuso, atãtaü nànvàgameti. Katha¤ c', àvuso, anàgataü pañikaïkhati? -- Iti me cakkhuü siyà anàgatam addhànaü iti råpà ti appañiladdhassa patilàbhàya cittaü paõidahati; cetaso paõidhànapaccayà tad abhinandati; tad abhinandanto anàgataü pañikaïkhati. Iti me sotaü siyà anàgatam addhànaü iti saddà ti --pe--. Iti me ghànaü siyà anàgatam addhànaü iti gandhà ti -- pe. Iti me jivhà siyà anàgatam addhàbaü iti rasà ti --pe--. Iti me kàyo siyà anàgatam addhànaü iti phoññhabbà ti --pe--. Iti me mano siyà anàgatam addhànaü iti dhammà ti appañiladdhassa pañilàbhàya cittaü paõidahati; #<[page 197]># %< 4.3. MAHâKACCâNABHADDEKARATTASUTTAý (133.) 197>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ cetaso paõidhànapaccayà tad abhinandati; tad abhinandanto anàgataü pañikaïkhati. -- Evaü kho, àvuso, anàgataü pañikaïkhati. Katha¤ c', àvuso, anàgataü na pañikaïkhati? -- Iti me cakkhuü siyà anàgatam addhànaü iti råpà ti appañiladdhassa pañilàbhàya cittaü na paõidahati; cetaso appaõidhànapaccayà na tad abhinandati; na tad abhinandanto anàgataü na pañikaïkhati. Iti me sotaü . . . Iti me mano siyà anàgatam addhànaü iti dhammà ti appañiladdhassa pañilàbhàya cittaü na paõidahati; cetaso appaõidhànapaccayà na tad abhinandati; na tad abhinandanto anàgataü na pañikaïkhati. -- Evaü kho, àvuso, anàgataü na pañikaïkhati. Katha¤ c', àvuso, paccuppannesu dhammesu saühãrati? -- Ya¤ c', àvuso, cakkhuü ye ca råpà ubhayam etaü paccuppannaü; tasmiü yeva paccuppanne chandaràgapañibaddhaü hoti vi¤¤àõaü; chandaràgapañibaddhattà vi¤¤àõassa tad abhinandati; tad abhinandanto paccuppannesu dhammesu saühãrati. Ya¤ c', àvuso, sotaü ye ca saddà --pe--. Ya¤ c', àvuso, ghànaü ye ca gandhà --pe--. Yà c', àvuso, jivhà ye ca rasà --pe--. Yo c', àvuso, kàyo ye ca phoññhabbà -pe --. Yo c', àvuso, mano ye ca dhammà ubhayam etaü paccuppannaü . . . paccuppannesu dhammesu saühãrati. -- Evaü kho, àvuso, paccuppannesu dhammesu saühãrati. Katha¤ c', àvuso, paccuppannesu dhammesu na saühãrati? -- Ya¤ c', àvuso, cakkhuü ye ca råpà ubhayam etaü paccuppannaü; tasmiü yeva paccuppanne na chandaràgapañibaddhaü hoti vi¤¤àõaü; na chandaràgapañibaddhattà vi¤¤àõassa na tad abhinandati; na tad abhinandanto paccuppannesu dhammesu na saühãrati. Ya¤ c', àvuso, sotaü ye ca saddà --pe--. Ya¤ c', àvuso, ghànaü ye ca gandhà -pe --. Yà c', àvuso, jivhà ye ca rasà --pe--. Yo c', àvuso, kàyo ye ca phoññhabbà --pe--. Yo c', àvuso, mano ye ca dhammà ubhayam etaü paccuppannaü; tasmiü yeva paccuppanne na chandaràgapañibaddhaü hoti vi¤¤àõaü; #<[page 198]># %<198 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ na chandaràgapañibaddhattà vi¤¤àõassa na tad abhinandati; na tad abhinandanto paccuppannesu dhammesu na saühãrati. -- Evaü kho, àvuso, paccuppannesu dhammesu na saühãrati. Yaü kho no, àvuso, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Atãtaü nànvàgameyya --pe-- Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti imassa kho 'haü, àvuso, Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmi. âkaïkhamànà ca pana tumhe, àyasmanto, Bhagavantaü yeva upasaükamitvà etam atthaü pañipuccheyyàtha. Yathà vo Bhagavà byàkaroti tathà naü dhàreyyàthàti. Atha kho te bhikkhå àyasmato Mahà-Kaccànassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhày' àsanà yena Bhagavà ten' upasaükamiüsu upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå Bhagavantaü etad avocuü: Yaü kho no, bhante, Bhagavà saükhittena uddesam uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Atãtaü nànvàgameyya --pe-- Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti tesan no, bhante, amhàkaü acirapakkantassa Bhagavato. etad ahosi: Idaü kho no, àvuso, Bhagavà saükhittena uddesam uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà vihàram paviññho: Atãtaü nànvàgameyya, nappañikaïkhe anàgataü . . . (&c., as above) . . . Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti #<[page 199]># %< 4.4. LOMASAKAðGIYABHADDEKARATTASUTTAý (134.) 199>% Ko nu kho imassa Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajeyyàti? Tesan no, bhante, amhàkaü etad ahosi: Ayaü kho, àvuso, Mahà-Kaccàno Satthu c' eva saüvaõõito . . . etam atthaü pañipuccheyyàmàti. Atha kho mayaü, bhante, yen' àyasmà Mahà-Kaccàno ten' upasaükamimhà, upasaükamitvà àyasmantaü MahàKàccànaü etam atthaü pañipucchimhà. Tesan no, bhante, àyasmatà Mahà-Kaccànena imehi àkàrehi imehi padehi imehi bya¤janehi attho vibhatto ti. Paõóito bhikkhave Mahà-Kaccàno mahàpa¤¤o bhikkhave Mahà-Kaccàno. Ma¤ ce pi tumhe, bhikkhave, etam atthaü pañipuccheyyàtha, aham pi taü evam evaü byàkareyyaü yathà taü Mahà-Kaccànena byàkataü. Eso c' eva tassa attho eva¤ ca naü dhàrethàti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. MAHâKACCâNABHADDEKARATTASUTTAý2 TATIYAý. 134. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena àyasmà Lomasakaïgiyo Sakkesu viharati Kapilavatthusmiü Nigrodhàràme. Atha kho Candano devaputto abhikkantàya rattiyà abhikkantavaõõo kevalakappaü Nigrodhàràmaü obhàsetvà yen' àyasmà Lomasakaïgiyo ten' upasaükami, upasaükamitvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü thito kho Candano devaputto àyasmantaü Lomasakaïgiyaü etad avoca: Dhàresi tvam, bhikkhu, Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ càti? #<[page 200]># %<200 III. UPARIPAööâSAý.>% Na kho ahaü, àvuso, dhàremi Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca. Tvaü pan', àvuso, dhàresi Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ cati? Aham pi kho, bhikkhu, na dhàremi Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca. Dhàresi pana tvaü, bhikkhu, Bhaddekarattiyo gàthà ti? Na kho ahaü, àvuso, dhàremi bhaddekarattiyo gàthà. Tvam pan' àvuso, dhàresi Bhaddekarattiyo gathà ti? Dhàremi kho 'ham, bhikkhu, Bhaddekarattiyo gàthà ti. Yathàkatham pana tvaü, àvuso, dhàresi Bhaddekarattiyo gàthà ti? Ekamidaü, bhikkhu, samayaü Bhagavà devesu Tàvatiüsesu viharati Pàricchattakamåle Paõóukambalasilàyaü. Tatra Bhagavà devànaü Tàvatiüsànaü Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca abhàsi: Atãtaü nànvàgameyya, nappañikaïkhe anàgataü. Yad atãtam pahãnan taü, appatta¤ ca anàgataü. Paccuppanna¤ ca yo dhammaü tattha tattha vipassati, Asaühãram asaükuppaü taü vidvà-m-anubråhaye. Ajj' eva kiccam àtappaü; ko ja¤¤à maraõaü suve? Na hi no saügaran tena mahàsenena maccunà. Evaüvihàrim àtàpiü ahorattam atanditaü Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Evaü kho ahaü, bhikkhu, dhàremi Bhaddekarattiyo gàthà. Uggaõhàhi tvaü, bhikkhu, Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca; pariyàpuõàhi tvaü, bhikkhu, Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca; dhàrehi tvaü, bhikkhu, Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca; atthasaühito, bhikkhu, Bhaddekarattassa uddeso ca vibhaïgo ca àdibrahmacariyako ti. Idam avoca Candano devaputto, idaü vatvà tatth' ev' antaradhàyi. Atha kho àyasmà Lomasakaïgiyo tassà rattiyà accayena senàsanaü saüsàmetvà pattacãvaraü àdàya yena Sàvatthã tena càrikaü pakkàmi. #<[page 201]># %< 4.4. LOMASAKAðGIYABHADDEKARATTASUTTAý (134.) 201>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Anupubbena càrikaü caramàno yena Sàvatthã Jetavanaü Anàthapiõóikassa àràmo yena Bhagavà ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà Lomasakaïgiyo Bhagavantaü etad avoca: Ekamidaü, bhante, samayaü Sakkesu viharàmi Kapilavatthusmiü Nigrodhàràme. Atha kho, bhante, a¤¤ataro devaputto abhikkantàya rattiyà abhikkantavaõõo kevalakappaü Nigrodhàràmaü obhàsetvà yenàhaü ten' upasaükami, upasaükamitvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhito kho, bhante, so devaputto maü etad avoca: Dhàresi tvaü, bhikkhu, Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ càti? Evaü vutte ahaü, bhante, taü devaputtaü etad avocaü: Na kho ahaü, àvuso, dhàremi Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca. Tvaü pan' àvuso, dhàresi . . . vibhaïgo ca àdibrahmacariyako ti. Idam avoca so, bhante, devaputto, idaü vatvà tatth' ev' antaradhàyi. Sàdhu me, bhante, Bhagavà Bhaddekarattassa uddesa¤ ca vibhaïga¤ ca desetåti. Jànàsi pana tvaü, bhikkhu, taü devaputtan ti? Na kho ahaü, bhante, jànàmi taü devaputtan ti. Candano nàm' eso, bhikkhu, devaputto. Candano, bhikkhu, devaputto aññhikatvà manasikatvà sabbaü cetaso samannàharitvà ohitasoto dhammaü suõàti. Tena hi, bhikkhu, suõàhi sàdhukaü manasikarohi, bhàsissàmãti. -Evaü bhante ti kho àyasmà Lomasakaïgiyo Bhagavato paccassosi. Bhagavà etad avoca: Atãtaü nànvàgameyya, nappañikaïkhe anàgataü. . . . (&c., as above) . . . Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Katha¤ ca, bhikkhu, atãtaü anvàgameti? Evaüråpo ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti; evaüvedano ahosiü --pe--; evaüsa¤¤o ahosiü --pe--; evaüsaükhàro ahosiü --pe--; evaüvi¤¤àõo ahosiü atãtam addhànan ti tattha nandiü samanvàneti. -- Evaü kho, bhikkhu, atãtaü anvàgameti. #<[page 202]># %<202 III. UPARIPAööâSAý.>% Katha¤ ca, bhikkhu, atãtaü nànvàgameti? -- Evaüråpo ahosiü . . . atãtaü nànvàgameti. Katha¤ ca, bhikkhu, anàgataü patikaïkhati? . . . (&c., as in No.131, pp. 188-9) . . . -- Evaü kho, bhikkhu, paccuppannesu dhammesu na saühãrati. Atãtaü nànvàgameyya --pe-- Taü ve bhaddekaratto ti santo àcikkhate munãti. Idaü avoca Bhagavà. Attamano àyasmà Lomasakaïgiyo Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. LOMASAKAðGIYABHADDEKARATTASUTTAý1 CATUTTHAý. 135. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Atha kho Subho màõavo Todeyyaputto yena Bhagavà ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhagavatà saddhiü sammodi sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho Subho màõavo Todeyyaputto Bhagavantaü etad avoca: Ko nu kho, bho Gotama, hetu ko paccayo yena manussànaü yeva sataü manussabhåtànaü dissati hãnappaõãtatà? Dissanti hi, bho Gotama, manussà appàyukà, dissanti dãghàyukà; dissanti bavhàbàdhà, dissanti appàbàdhà; dissanti dubbaõõà, dissanti vaõõavanto; dissanti appesakkhà, dissanti mahesakkhà; dissanti appabhogà, dissanti mahàbhogà; dissanti nãcàkulãnà, dissanti uccàkulãnà; dissanti duppa¤¤à, dissanti pa¤¤àvanto. #<[page 203]># %< 4.5 CæìAKAMMAVIBHAðGASUTTAý (135.) 203>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ko nu kho, bho Gotama, hetu ko paccayo yena manussànaü yeva sataü manussabhåtànaü dissati hãnappaõãtatà ti? Kammassakà, màõava, sattà kammadàyàdà kammayonã kammabandhå kammapañisaraõà. Kammaü satte vibhajati yadidaü hãnappaõãtatàyàti. Na kho ahaü imassa bhoto Gotamassa saükhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü àjànami. Sàdhu me bhavaü Gotamo tathà dhammaü desetu yathà 'haü imassa bhoto Gotamassa saükhittena bhàsitassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü àjàneyyan ti. Tena hi, màõava, suõàhi sàdhukaü manasikarohi, bhàsissàmãti. -- Evaü bho ti kho Subho màõavo Todeyyaputto Bhagavato paccassosi. -- Bhagavà etad avoca:-- Idha, màõava, ekacco itthã và puriso và pàõàtipàtã hoti luddo lohitapàõã, hatapahate niviññho adayàpanno pàõabhåtesu. So tena kammena evaü samattena evaü samàdiõõena kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati. No ce kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati appàyuko hoti. Appàyukasaüvattanikà esà, màõava, pañipadà, yadidaü pàõàtipàtã hoti luddo lohitapàõã hatapahate niviññho adayàpanno pàõabhåtesu. Idha pana, màõava, ekacco itthã và puriso và pàõatipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti nihitadaõóo nihitasattho lajjã dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati. So tena kammena evaü samattena evaü samàdiõõena kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati. No ce kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati dãghàyuko hoti. Dãghàyukasaüvattanikà esà, màõava, pañipadà yadidaü pàõàtipàtaü pahàya pàõàtipàtà pañivirato hoti nihitadaõóo nihitasattho lajjã dayàpanno sabbapàõabhåtahitànukampã viharati. #<[page 204]># %<204 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Idha, màõava, ekacco itthã và puriso và sattànaü viheñhakajàtiko hoti pàõinà và leóóunà và daõóena và satthena và. So tena kammena evaü samattena evaü samàdiõõena kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati. No ce kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati, sace manussattaü àgacchati, yattha yattha paccàjàyati bavhàbàdho hoti. Bavhàbàdhasaüvattanikà esà, màõava, pañipadà yadidaü sattànaü viheñhakajàtiko hoti pàõinà và leóóunà và daõóena và satthena và. Idha pana, màõava, ekacco itthã và puriso và sattànaü aviheñhakajàtiko hoti pàõinà và leóóunà và daõóena và satthena và. So tena kammena evaü samattena . . . sugatiü . . . appàbàdho hoti. Appàbàdhasaüvattanikà esà . . . aviheñhakajàtiko . . . satthena và. Idha, màõava, ekacco itthã và puriso và kodhano hoti upàyàsabahulo appam pi vutto samàno abhisajjati kuppati byàpajjati patitthãyati, kopa¤ ca dosa¤ ca appaccaya¤ ca pàtukaroti. So tena kammena evaü samattena . . . apàyaü . . . dubbaõõo hoti. Dubbaõõasaüvattanikà esà, màõava, pañipadà yadidaü kodhano . . . appaccaya¤ ca pàtukaroti. Idha pana, màõava, ekacco itthã và puriso và akkodhano hoti anupàyàsabahulo bahum pi vutto samàno nàbhisajjati na kuppati na byàpajjati na patitthãyati na kopa¤ ca dosa¤ ca appaccaya¤ ca pàtukaroti. So tena kammena evaü samattena . . . sugatiü . . . pàsàdiko hoti. Pàsàdikasaüvattanikà esà, màõava, pañipadà yadidaü akkodhano . . . appaccaya¤ ca pàtukaroti. Idha, màõava, ekacco itthã và puriso và issàmanako hoti paralàbhasakkàragarukàramànanavandanapåjanàsu issati upadussati issaü bandhati. So tena kammena evaü samattena . . . apàyaü . . . appesakkho hoti. Appesakkhasaüvattanikà esà, màõava, pañipadà yadidaü issàmanako . . . issaü bandhati. #<[page 205]># %< 4.5. CæìAKAMMAVäBHAðGASUTTAý (135.) 205>% Idha pana, màõava, ekacco itthã và puriso và anissàmanako hoti paralàbhasakkàragarukàramànanavandanapåjanàsu na issati na upadussati na issaü bandhati. So tena kammena . . . sugatiü . . . mahesakkho hoti. Mahesakkhasaüvattanikà . . . na issaü bandhati. Idha, màõava, ekacco itthã và puriso và na dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü vatthaü yanaü màlàgandhavilepanaü seyyàvasathapadãpeyyaü. So tena kammena . . . apàyaü . . . appabhogo hoti. Appabhogasaüvattanikà . . . seyyàvasathapadãpeyyaü. Idha pana, màõava, ekacco itthã và puriso và dàtà hoti samaõassa và bràhmaõassa và annaü pànaü . . . seyyàvasathapadãpeyyaü. So tena kammena . . . sugatiü . . . mahàbhogo hoti. Mahàbhogasaüvattanikà . . . seyyàvasathapadãpeyyaü. Idha, màõava, ekacco itthã và puriso và thaddho hoti atimànã abhivàdetabbaü na abhivàdeti paccuññhàtabbaü na paccuññheti àsanàrahassa àsanaü na deti maggàrahassa na maggaü deti sakkàtabbaü na sakkaroti garukàtabbaü na garukaroti mànetabbaü na màneti påjetabbaü na påjeti. So tena kammena . . . apàyaü . . . nãcàkulãno hoti. Nãcàkulãnasaüvattanikà . . . påjetabbaü na påjeti. Idha pana, màõava, ekacco itthã và puriso và atthaddho hoti anatimànã abhivàdetabbaü abhivàdeti . . . påjetabbaü påjeti. So tena kammena . . . sugatiü . . . uccàkulãno hoti. Uccàkulãnasaüvattanikà . . . påjetabbaü påjeti. Idha, màõava, itthã và puriso và samaõaü và bràhmaõaü upasaükamitvà na paripucchità hoti: Kiü, bhante, kusalaü? Kiü akusalaü? Kim sàvajjaü? Kiü anavajjam? Kiü sevitabbaü? Kiü na sevitabbaü? Kiü me kayiramànaü dãgharattaü ahitàya dukkhàya hoti? Kiü và pana me kayiramànaü dãgharattaü hitàya sukhàya hotãti? So tena kammena . . . apàyaü . . . duppa¤¤o hoti. Duppa¤¤asaüvattanikà . . . hitàya sukhàya hotãti? #<[page 206]># %<206 III. UPARIPAööâSAý.>% Idha pana, màõava, ekacco itthã và puriso và samaõaü và bràhmaõaü và upasaükamitvà paripucchità hoti: Kiü, bhante, kusalaü? . . . hitàya sukhàya hotãti?So tena kammena . . . sugatim . . . mahàpa¤¤o hoti. Mahàpa¤¤asaüvattanikà . . . hitàya sukhàya hotãti? Iti kho, màõava, appàyukasaüvattanikà pañipadà appàyukattaü upaneti, dãghàyukasaüvattanikà pañipadà dãghàyukattaü upaneti; bavhàbàdhasaüvattanikà pañipadà bavhàbàdhattaü upaneti, appàbàdhasaüvattanikà pañipadà appàbàdhattaü upaneti; dubbaõõasaüvattanikà pañipadà dubbaõõattaü upaneti; pàsàdikasaüvattanikà pañipadà pàsàdikattaü upaneti, appesakkhasaüvattanikà pañipadà appesakkhattaü upaneti, mahesakkhasaüvattanikà pañipadà mahesakkhattaü upaneti; appabhogasaüvattanikà pañipadà appabhogattaü upaneti, mahàbhogasaüvattanikà pañipadà mahàbhogattaü upaneti; nãcàkulãnasaüvattanikà pañipadà nãcàkulãnattaü upaneti; uccàkulãnasaüvattanikà pañipadà uccàkulãnattaü upaneti; duppa¤¤asaüvattanikà pañipadà duppa¤¤attaü upaneti, mahàpa¤¤asaüvattanikà pañipadà mahàpa¤¤attaü upaneti. Kammassakà, màõava, sattà kammadàyàdà kammayonã kammabandhå kammapañisaraõà. Kammaü satte vibhajati yadidaü hãnappaõãtatàyàti. Evaü vutte Subho màõovo Todeyyaputto Bhagavantaü etad avoca: Abhikkantaü bho Gotama, abhikkantaü bho Gotama. Seyyathàpi, bho Gotama, nikkujjitaü và . . . dakkhintãti, evam eva bhotà Gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü Gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma¤ ca bhikkhusaügha¤ ca. Upàsakaü maü bhavaü Gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõagatan ti. CæìAKAMMAVIBHAðGASUTTAý1 PA¥CAMAý. #<[page 207]># %< 4.6. MAHâKAMMAVIBHAðGASUTTAM (136.) 207>% 136. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Ràjagahe viharati Veëuvane Kalandakanivàpe. Tena kho pana samayena àyasamà Samiddhi ara¤¤akuñikàya viharati. Atha kho Potaliputto paribbàjako jaïghàvihàraü anucaïkamamàno anuvicaramàno yen' àyasmà Samiddhi ten' upasaükami, upasaükamitvà àyasmatà Samiddhinà saddhiü sammodi sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho Potaliputto paribbàjako àyasmantaü Samiddhiü etad avoca: Sammukhà me taü, àvuso Samiddhi, samaõassa Gotamassa sutaü sammukhà pañiggahãtaü: Moghaü kàyakammaü, moghaü vacãkammaü, manokammam eva saccan ti; atthi ca sà samàpatti yaü samàpattiü samàpanno na ki¤ci vediyatãti. Mà evaü, àvuso Potaliputta, avaca; mà evaü, àvuso Potaliputta, avaca; mà Bhagavantaü abbhàcikkhi; na hi sàdhu Bhagavato abhakkhànaü; na hi Bhagavà evaü vadeyya: Moghaü kàyakammaü, moghaü vacãkammaü, manokammam eva saccan ti; atthi ca kho sà, àvuso, samàpatti yaü samàpattiü samàpanno na ki¤ci vediyatãti. Kãvaciraü pabbajito si, àvuso Samiddhãti? Na ciraü, àvuso; tãõi vassànãti. Ettha dàni mayaü there bhikkhå kiü vakkhàma, yatra hi nàm' evaü navo bhikkhu Satthàraü parirakkhitabbaü ma¤¤issati? Sa¤cetanikaü, àvuso Samiddhi, kammaü katvà kàyena vàcàya manasà, kiü so vediyatãti? Sa¤cetanikaü, àvuso Potaliputta, kammaü katvà kàyena vàcàya manasà, dukkhaü so vediyatãti. Atha kho Potaliputto paribbàjako àyasmato Samiddhissa bhàsitaü n' eva abhinandi na pañikkosi, anabhinanditvà appañikkositvà uññhày' àsanà pakkàmi. Atha kho àyasmà Samiddhi acirapakkante Potaliputte paribbàjake yen' àyasmà ânando ten' upasaükami, upasaükamitvà àyasmatà ânandena saddhiü sammodi sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. #<[page 208]># %<208 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ekamantaü nisinno kho àyasmà Samiddhi yàvatako ahosi Potaliputtena paribbàjakena saddhiü kathàsallàpo taü sabbaü àyasmato ânandassa àrocesi. Evaü vutte àyasmà ânando àyasmantaü Samiddhiü etad avoca: Atthi kho imaü, àvuso Samiddhi, kathàpàbhataü Bhagavantaü dassanàya. âyàm', àvuso Samiddhi, yena Bhagavà ten' upasaükameyyàma, upasaükamitvà etam atthaü Bhagavato àroceyyàma; yathà no Bhagavà byàkarissati, tathà naü dhàreyyàmàti. Evam àvuso ti kho àyasmà Samiddhi àyasmato ânandassa paccassosi. Atha kho àyasmà ca ânando àyasmà ca Samiddhi yena Bhagavà ten' upasaükamiüsu, upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinno kho àyasmà ânando yàvatako ahosi àyasmato Samiddhissa Potaliputtena paribbàjakena saddhiü kathàsallàpo taü sabbaü Bhagavato àrocesi. Evaü vutte Bhagavà àyasmantaü ânandaü etad avoca: Dassanam pi kho ahaü, ânanda, Potaliputtassa paribbàjakassa nàbhijànàmi, kuto pan' evaråpaü kathàsallapaü. Iminà va, ânanda, Samiddhinà moghapurisena Potaliputtassa paribbàjakassa vibhajja byàkaraõãyo pa¤ho ekaüsena byàkato ti. Evaü vutte àyasmà Udàyi Bhagavantaü etad avoca: Sace pana, bhante, àyasmatà Samiddhinà idaü sandhàya bhàsitaü, yaü ki¤ci vedayitaü taü dukkhasmin ti. Atha kho Bhagavà àyasmantaü ânandaü àmantesi: Passa kho tvaü, ânanda, imassa Udàyissa moghapurisassa ummaggaü. A¤¤àsiü kho ahaü, ânanda, idàn' evàyaü Udàyi moghapuriso ummujjamàno ayoniso ummujjissati; àdiso va, ânanda, Potaliputtena paribbàjakena tisso vedanà pucchità. Sacayaü, ânanda, Samiddhi moghapuriso Potaliputtassa paribbàjakassa evaü puññho evaü vyàkareyya; #<[page 209]># %< 4.6. MAHâKAMMAVIBHAðGASUTTAý (136.) 209>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Sa¤cetanikaü, àvuso Potaliputta, kammaü katvà kàyena vàcàya manasà sukhavedanãyaü, sukhaü so vediyati. Sa¤cetanikaü, àvuso Potaliputta, kammaü katvà kàyena vàcàya manasà dukkhavedanãyaü, dukkhaü so vediyati. Sa¤cetanikaü, àvuso Potaliputta, kammaü katvà kàyena vàcàya manasà adukkhamasukhavedanãyaü, adukkhamasukhaü so vediyatãti;-- evaü vyàkaramàno kho, ânanda, Samiddhi moghapuriso Potaliputtassa paribbàjakassa sammà vyàkareyya. Api c', ânanda, ke ca a¤¤atitthiyaparibbàjakà bàlà avyattà ke ca Tathàgatassa mahàkammavibhaïgaü jànissanti, sace tumhe, ânanda, suõeyyàtha Tathàgatassa mahàkammavibhaïgaü vibhajantassàti. Etassa, Bhagavà, kàlo, etassa, Sugata, kàlo yaü Bhagavà mahàkammavibhaïgaü vibhajeyya. Bhagavato sutaü bhikkhå dhàressantãti. Tena h, ânanda, suõàhi sàdhukaü manasikarohi, bhàsissàmãti. Evam bhante ti kho àyasmà ânando Bhagavato paccassosi. Bhagavà etad avoca: Cattàro 'me, ânanda, puggalà santo saüvijjamànà lokasmiü. Katame cattàro? Idh', ânanda, ekacco puggalo idha pàõàtipàtã hoti adinnàdàyã hoti kàmesu micchàcàrã hoti musàvàdã hoti pisuõàvàco hoti pharusàvàco hoti samphappalàpã hoti abhijjhàlå hoti vyàpannacitto hoti micchàdiññhã hoti. So kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati. Idha pan', ânanda, ekacco puggalo idha pàõàtipàtã hoti . . . (&c., as in foregoing paragraph) . . . micchàdiññhã hoti. So kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati. Idh', ânanda, ekacco puggalo pàõàtipàtà pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato hoti kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti musàvàdà pañivirato hoti pisuõàvàcà pañivirato hoti pharusàvàcà pañivirato hoti samphappalàpà pañivirato hoti anabhijjhàlå hoti avyàpannacitto hoti sammàdiññhã hoti So kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati. #<[page 210]># %<210 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Idha pan', ânanda, ekacco puggalo idha pàõàtipàtà pañivirato hoti . . . (&c., as in foregoing paragraph) . . . sammàdiññhã hoti. So kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati. Idh', ânanda, ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappam anvàya padhànam anvàya anuyogam anvàya appamàdam anvàya sammàmanasikàram anvàya tathàråpaü cetosamàdhiü phusati, yathà samàhite citte dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena amuü puggalaü passati idha pàõàtipàtiü adinnàdàyiü kàmesu micchàcàriü musàvàdiü pisuõàvàciü pharusàvàciü samphappalàpiü abhijjhàluü vyàpannacittaü micchàdiññhiü, kàyassa bhedà param maraõà passati apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannaü. So evam àha: Atthi kira bho pàpakàni kammàni, atthi duccaritassa vipàko; apàhaü puggalaü addasaü idha pàõàtipàtiü adinnàdàyiü . . . pisuõàvàciü --pe-- micchàdiññhiü, kàyassa bhedà param maraõà passàmi apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannan ti. So evam àha:-- Yo kira bho pàõàtipàtã adinnàdàyã --pe-- micchàdiññhã, sabbo so kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati. Ye evaü jànanti, te sammà jànanti. Ye a¤¤athà jànanti, micchà tesaü ¤àõan it. Iti so yad eva tassa sàmaü ¤àtaü sàmaü diññhaü sàmaü viditaü, tad eva tattha thàmasà paràmassa abhinivissa voharati: Idam eva saccaü mogham a¤¤an ti. Idha pan', ânanda, ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappam anvàya padhànam anvàya #<[page 211]># %< 4.6. MAHâKAMMAVIBHAðGASUTTAý (136.) 211>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ . . . amuü puggalaü passati idha pàõàtipàtiü adinnàdàyim --pe-- micchàdiññhiü, kàyassa bhedà param maraõà passati sugatiü saggaü lokaü upapannaü. So evam àha: Na 'tthi kira bho pàpakàni kammàni; na 'tthi duccaritassa vipàko; apàhaü puggalaü addasaü idha pàõàtipàtiü adinnàdàyiü --pe-- micchàdiññhiü, kàyassa bhedà passàmi sugatiü saggaü lokam upapannan ti. So evam àha: Yo kira bho pàõàtipàtã adinnàdàyã -pe -- micchàdiññhã, sabbo so kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati. Ye evaü jànanti, te sammà jànanti. Ye a¤¤athà jànanti, micchà tesaü ¤àõan ti. Iti so yad eva tassa sàmaü ¤àtaü sàmaü diññhaü sàmaü viditaü, tad eva tattha thàmasà paràmassa abhinivissa voharati: Idam eva saccaü mogham a¤¤an ti. Idh', ânanda, ekacco samaõo và bràhmaõo và àtappam anvàya padhànam anvàya . . . amuü puggalaü passati idha pàõàtipàtà pañivirataü adinnàdànà pañivirataü kàmesu micchàcàrà pañivirataü musàvàdà pañivirataü pisuõàvàcà pañivirataü pharusàvàcà pañivirataü samphappalàpà pañivirataü anabhijjhàluü avyàpannacittaü sammàdiññhiü, kàyassa bhedà param maraõà passati sugatiü saggaü lokaü upapannaü. So evam àha: Atthi kira bho kalyàõàni kammàni; atthi sucaritassa vipàko; apàhaü puggalaü addasaü idha pàõàtipàtà pañivirataü --pe-- sammàdiññhiü, kàyassa bhedà param maraõà passàmi sugatiü saggaü lokaü upapannan ti. So evam àha: Yo kira bho pàõàtipàtà pañivirato adinnàdànà pañivirato --pe-- sammàdiññhã, sabbo so kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati. Ye evaü jànanti, te sammà jànanti. Ye a¤¤athà jànanti, micchà tesaü ¤àõan ti. Iti so yad eva tassa sàmaü ¤àtaü sàmaü diññhaü sàmaü viditaü, tad eva tattha thàmasà paràmassa abhinivissa voharati: Idam eva saccaü mogham a¤¤anti. Idha pan', ânanda, ekacco samaõo và . . . amuü puggalaü passati idha pàõàtipàtà pañivirataü adinnàdànà pañivirataü #<[page 212]># %<212 III.UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ --pe-- sammàdiññhiü, kàyassa bhedà param maraõà passati apàyaü vinipàtaü nirayaü upapannaü. So evam àha: Na 'tthi kira bho kalyàõàni kammàni; na 'tthi sucaritassa vipàko; apàhaü puggalaü addasaü idha pàõàtipàtà pañivirataü adinnàdànà pañivirataü --pe-- sammàdiññhiü, kàyassa bhedà passàmi apàyaü duggatiü vinipàtaü upapannan ti. So evam àha: Yo kira bho pàõàtipàtà pañivirato adinnàdànà pañivirato --pe-- micchàdiññhã, sabbo so kàyassa bhedà param maraõà apàyaü . . . mogham a¤¤an ti. Tatr', ânanda, yvàyaü samaõo và bràhmaõo và evam àha: Atthi kira bho pàpakàni kammàni, atthi duccaritassa vipàko ti, idam assa anujànàmi. Yam pi so evam àha: Apàhaü puggalaü addasaü idha pàõàtipàtiü adinnàdàyiü --pe-- micchàdiññhiü, kàyassa bhedà param maraõà passàmi apàyaü duggatiü vinipàtaü upapannan ti, idam pi ssa anujànàmi. Ya¤ ca kho so evam àha: Yo kira bho pàõàtipàtã adinnadàyã --pe-- micchàdiññhã, sabbo so kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjatãti, idam assa nànujànàmi. Yam pi so evam àha: Ye evaü jànanti te sammà jànanti, ye a¤¤athà jànanti micchà tesaü ¤àõan ti, idam pi 'ssa nànujànàmi. Yam pi so yad eva tassa sàmaü ¤àtaü sàmaü diññhaü sàmaü viditaü, tad eva tattha thàmasà paràmassa abhinivissa voharati: Idam eva saccaü mogham a¤¤an ti, -- idam pi 'ssa nànujànàmi. Taü kissa hetu? A¤¤athà hi, ânanda, Tathàgatassa mahàkammavibhaïge ¤àõam hoti. Tatr' ânanda, yvàyaü samaõo và bràhmaõo và evam àha: Na 'tthi kira bho pàpakàni kammàni na 'tthi duccaritassa vipàko ti, -- idam assa nànujànàmi. Ya¤ ca kho so evam àha: Apàhaü puggalaü addassaü idha pàõàtipàtiü adinnàdàyiü --pe-- micchàdiññhiü, kàyassa bhedà param maraõà passàmi sugatiü saggaü lokaü upapannan ti, idam assa anujànàmi. Ya¤ ca kho so evam àha: Yo kira bho pàõàtipàtã adinnàdàyã --pe-- micchàdiññhã, sabbo so kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjatãti, -- #<[page 213]># %< 4.6. MAHâKAMMAVIBHAðGASUTTAý (136.) 213>% idam assa nànujànàmi. Yam pi so evam àha: Ye evaü jànanti te sammà jànanti, ye a¤¤athà jànanti micchà tesaü ¤àõan ti, -- idam pi 'ssa nànujànàmi. Yam pi so yad eva tassa sàmaü ¤àtaü sàmaü diññhaü sàmaü viditaü, tad eva tattha thàmasà paràmassa abhinivissa voharati: Idam eva saccaü mogham a¤¤an ti, -- idam pi 'ssa nànujànàmi. Taü kissa hetu? A¤¤athà hi, ânanda, Tathàgatassa mahàkammavibhaïge ¤àõaü hoti. Tatr', ânanda, yvàyaü samaõo và bràhmaõo và evam àha: Atthi kira bho kalyàõàni kammàni, atthi sucaritassa vipàko ti, idam assa anujànàmi. Ya¤ ca kho so evam àha: Apàhaü puggalaü addasaü idha pàõàtipàtà pañivirataü adinnàdànà pañivirataü --pe-- sammàdiññhiü, kàyassa bhedà param maraõà passàmi sugatiü saggaü lokaü upapannan ti, -- idam pi 'ssa anujànàmi. Ya¤ ca kho so evam àha: Yo kira bho pàõàtipàtà pañivirato adinnàdànà pañivirato pe -sammàdiññhã, sabbo so kàyassa bhedà param maraõà sugatim saggaü lokaü uppajjatãti, -- idam assa nànujànàmi. Yam pi so evam àha: Ye evaü jànanti te sammà jànanti, ye a¤¤athà jànanti micchà tesaü ¤àõan ti, -- idam pi 'ssa nànujànàmi. Yam pi so yad eva tassa sàmaü ¤àtaü sàmaü diññhaü sàmaü viditaü, tad eva tattha tàmasà paràmassa abhinivissa voharati: Idam eva saccaü mogham a¤¤an ti, -- idam pi 'ssa nànujànàmi. Taü kissa hetu? A¤¤athà hi, ânanda, Tathàgatassa mahàkammavibhaïge nàõaü hoti. Tatr', ânanda, yvàyaü samaõo và bràhmaõo và evam àha: Na 'tthi kira bho kalyàõàni kammàni na 'tthi sucaritassa vipàko ti, idaü assa nànujànàmi. Ya¤ ca kho so evam àha: Apàhaü puggalaü addasaü idha pàõàtipàtà pañivirataü adinnàdànà pañivirataü --pe-- sammàdiññhiü, kàyassa bhedà param maraõà passàmi apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannan ti, -- idam assa anujànàmi. Ya¤ ca kho so evam àha: Yo kira bho pàõàtipàtà pañivirato adinnàdànà pañivirato --pe-- sammàdiññhã, sabbo so kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjatãti, -- idam assa nànujànàmi. Yam pi so evam àha: Ye evaü jànanti te sammà jànanti, #<[page 214]># %<214 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ ye a¤¤athà jànanti micchà tesaü ¤àõan ti, -- idam pi 'ssa nànujànàmi. Yam pi so yad eva tassa sàmaü ¤àtaü . . . mogham a¤¤an ti, -idam pi 'ssa nànujànàmi. Taü kissa hetu? A¤¤athà hi, ânanda, Tathàgatassa mahàkammavibhaïge ¤aõaü hoti. Tatr', ânanda, yvàyaü puggalo idha pàõàtipàtã adinnàdàyã --pe-- micchadiññhã, kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati, pubbe và 'ssa taü kataü hoti pàpakammaü dukkhavedanãyaü, pacchà và 'ssa taü kataü hoti pàpakammaü dukkhavedanãyaü, maraõakàle và 'ssa hoti micchàdiññhã samattà samàdiõõà; tena so kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati. Ya¤ ca kho so idha pàõàtipàtã hoti adinnàdàyã hoti --pe-- micchàdiññhã hoti, tassa diññhe va dhamme vipàkaü pañisaüvedeti uppajjaü và apare và pariyàye. Tatr', ânanda, yvàyaü puggalo idha pàõàtipàtã adinnàdàyã --pe-- micchàdiññhã, kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati, pubbe và 'ssa taü kataü hoti kalyàõakammaü sukhavedanãyaü, pacchà và 'ssa taü kataü hoti kalyàõakammaü sukhavedanãyaü, maraõakàle và 'ssa hoti summàdiññhã samattà samàdiõõà; tena so kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati. Sace kho so idha pàõàtipàtã hotã adinnàdàyã hoti --pe-- micchàdiññhã hoti, tassa diññhe va dhamme vipàkaü pañisaüvedeti uppajjaü apare và pariyàye. Tatr', ânanda, yvàyaü puggalo idha pàõàtipàtà pañivirato adinnàdànà pañivirato --pe-- sammàdiññhã, kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü uppajjati, pubbe và 'ssa taü kataü hoti kalyàõakammaü sukhavedanãyaü, pacchà và 'ssa taü kataü hoti kalyàõakammaü sukhavedanãyaü, maraõakàle và 'ssa hoti sammàdiññhã samattà samàdiõõà; tena so kàyassa bhedà param maraõà sugatiü saggaü lokaü upajjati. Ya¤ ca kho so idha pàõàtipàtà pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato hoti #<[page 215]># %< 4.7. SAìâYATANAVIBHAðGASUTTAý (137.) 215>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ --pe-- sammàdiññhã hoti, tassa diññhe va dhamme vipàkaü pañisaüvedeti uppajjaü và apare và pariyàye. Tatr', ânanda, yvàyaü puggalo idha pàõàtipàtà pañivirato adinnàdànà pañivirato --pe-- sammàdiññhã, kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati, pubbe và 'ssa taü kataü hoti pàpakammaü dukkhavedanãyaü, pacchà và 'ssa taü kataü hoti pàpakammaü dukkhavedanãyaü, maraõakàle và 'ssa hoti micchàdiññhã samattà samàdiõõà; tena so kàyassa bhedà param maraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü uppajjati. Ya¤ ca kho so idha pàõàtipàtà pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato hoti --pe-- sammàdiññhã hoti, tassa diññhe va dhamme vipàkaü pañisaüvedeti uppajjaü và apare và pariyàye. Iti kho, ânanda, atthi kammaü abhabbaü abhabbàbhàsaü; atthi kammaü abhabbaü bhabbàbhàsaü; atthi kammaü bhabba¤ c' eva bhabbàbhàsa¤ ca; atthi kammaü bhabbaü abhabbàbhàsan ti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà ânando Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. MAHâKAMMAVIBHAðGASUTTAý CHAòòHAý. 137. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Saëàyatanavibhaïgaü vo, bhikkhave, desissàmi. Taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmãti. Evaü bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- #<[page 216]># %<216 III. UPARIPAööâSAý.>% Cha ajjhattikàni àyatanàni veditabbàni, cha bàhiràni àyatanàni veditabbàni; cha vi¤¤àõakàyà veditabbà, cha phassakàyà veditabbà; aññhàdasa manopavicàrà veditabbà; chattiüsa sattapadà veditabbà. Tatr' idaü nissàya idam pajahatha. Tayo satipaññhànà yad ariyo sevati, yad ariyo sevamàno Satthà gaõam anusàsituü arahati. So vuccati yoggàcariyànaü anuttaro purisadammasàrathãti. Ayam uddeso saëàyatanavibhaïgassa. Cha ajjhattikàni àyatanàni veditabbànãti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Cakkhàyatanaü sotàyatanaü ghànàyatanaü jivhàyatanaü kàyàyatanaü manàyatanaü. Cha ajjhattikàni àyatanàni veditabbànãti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Cha bàhiràni àyatàni veditabbànãti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Råpàyatanaü saddàyatanaü gandhàyatanaü rasàyatanaü phoññhabbàyatanaü dhammàyatanaü. Cha bàhiràni àyatanàni veditabbànãti iti yan taü vuttaü idam etam pañicca vuttaü. Cha vi¤¤àõakàyà veditabbà ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Cakkhuvi¤¤àõaü sotavi¤¤àõaü ghànavi¤¤àõaü jivhàvi¤¤àõaü kàyavi¤¤àõaü manovi¤¤àõaü. Cha vi¤¤àõakàyà veditabbà ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Cha phassakàyà veditabbà ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Cakkhusamphasso sotasamphasso ghànasamphasso jivhàsamphasso kàyasamphasso manosamphasso. Cha phassakàyà viditabbà ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Aññhàdasa manopavicàrà veditabbà ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Cakkhunà råpaü disvà somanassaññhànãyaü råpaü upavicarati domanassaññhànãyaü råpaü upavicarati upekhaññhànãyaü råpaü upavicarati; sotena saddaü sutvà --pe--; ghànena gandhaü ghàyitvà --pe--; jivhàya rasaü sàyitvà --pe--; kàyena phoññhabbaü phusitvà #<[page 217]># %< 4.7. SAìâYATANAVIBHAðGASUTTAý (137.) 217>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ --pe--; manasà dhammaü vi¤¤àya somanassaññhànãyaü dhammaü upavicarati domanassaññhànãyaü dhammaü upavicarati upekhaññhànãyaü dhammaü upavicarati. Iti cha somanassupavicàrà cha domanassupavicàrà cha upekhupavicàrà. Aññhàdasa manopavicàrà veditabbà ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Chattiüsa sattapadà veditabbà ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü paticca vuttaü? Cha gehasitàni somanassàni, cha nekkhammasitàni somanassàni; cha gehasitàni domanassàni, cha nekkhammasitàni domanassàni; cha gehasità upekhà, cha nekkhammasità upekhà. Tattha katamàni cha gehasitàni somanassàni? Cakkhuvi¤¤eyyànaü råpànaü iññhànaü kantànaü manàpànaü manoramànaü lokàmisapañisaüyuttànaü pañilàbhaü và pañilàbhato samanupassato pubbe và pañiladdhapubbaü atãtaü niruddhaü vipariõataü samanussarato uppajjati somanassaü; yaü evaråpaü somanassaü, idaü vuccati gehasitaü somanassaü. Sotavi¤¤eyyànaü saddànaü -- pe --; ghànavi¤¤eyyànaü gandhànaü --pe--; jivhàvi¤¤eyyànaü rasànaü --pe--; kàyavi¤¤eyyànaü phoññhabbànaü -pe --; manovi¤¤eyyànaü dhammànaü iññhànaü kantànaü manàpànaü manoramànaü lokàmisapañisaüyuttànaü pañilàbhaü và pañilàbhato samanupassato pubbe và pañiladdhapubbaü atãtaü niruddhaü vipariõataü samanussarato uppajjati somanassaü; yaü evaråpaü somanassaü, idaü vuccati gehasitaü somanassaü. Imàni cha gehasitàni somanassàni. Tattha katamàni cha nekkhammasitàni somanassàni? Råpànaü tveva aniccataü viditvà vipariõàmaviràganirodhaü: Pubbe c' eva råpà etarahi ca sabbe te råpà anicca dukkhà vipariõàmadhammà ti evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato uppajjati somanassaü; yaü evaråpaü somanassaü, idaü vuccati nekkhammasitaü somanassaü; saddànaü tveva --pe--; gandhànaü tveva --pe--; rasànaü tveva --pe--; phoññhabbànaü tveva --pe--: dhammànaü tvevà aniccataü viditvà vipariõàmaviràganirodhaü: #<[page 218]># %<218 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Pubbe c' eva dhammà etarahi ca sabbe te dhammà aniccà dukkhà vipariõàmadhammà ti evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato uppajjati somanassaü; yaü evaråpaü somanassaü, idaü vuccati nekkhammasitaü somanassaü. Imàni cha nekkhammasitàni somanassàni. Tattha katamàni cha gehasitàni domanassàni? Cakkhuvi¤¤eyyànaü råpànaü iññhànaü kantànaü manàpànaü manoramànaü lokàmisapañisaüyuttànaü appañilàbhaü và appañilàbhato samanupassato pubbe và appañiladdhapubbaü atãtaü niruddhaü vipariõataü samanussarato uppajjati domanassaü; yaü evaråpaü domanassaü, idaü vuccati gehasitaü domanassaü. Sotavi¤¤eyyànaü saddànaü -pe --; ghànavi¤¤eyyànaü gandhànaü --pe--; jivhàvi¤¤eyyànaü rasànaü --pe--; kàyavi¤¤eyyànaü phoññhabbànaü --pe--; manovi¤¤eyyànaü dhammànaü iññhànaü kantànaü manàpànaü manoramànaü lokàmisapañisaüyuttànaü appañilàbhaü và appañilàbhato samanupassato pubbe và appañiladdhapubbaü atãtaü niruddhaü vipariõataü samanussarato uppajjati domanassaü; yaü evaråpaü domanassaü, idaü vuccati gehasitaü domanassaü. Imàni cha gehasitàni domanassàni. Tattha katamàni cha nekkhammasitàni domanassàni? Råpànaü tveva aniccataü viditvà vipariõàmaviràganirodhaü: Pubbe c' eva råpà etarahi ca sabbe te råpà aniccà dukkhà vipariõàmadhammà ti evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya disvà anuttaresu vimokhesu pihaü upaññhàpeti: Kadà 'ssu nàm' ahaü tad àyatanaü upasampajja viharissàmi yad ariyà etarahi àyatanaü upasampajja viharantãti, iti anuttaresu vimokhesu pihaü uppaññhàpayato uppajjati pihapaccayà domanassaü; yaü evaråpaü domanassaü, idaü vuccati nekkhammasitaü domanassaü. Saddànaü tveva --pe--; gandhànaü tveva --pe--; rasànaü tveva --pe--; phoññhabbànaü tveva --pe--; dhammànaü tveva aniccataü viditvà vipariõàmaviràganirodhaü: Pubbe c' eva dhammà etarahi ca sabbe te dhammà aniccà dukkhà vipariõàmadhammà ti evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya disvà anuttaresu vimokhesu pihaü upaññhàhàpeti: #<[page 219]># %< 4.7. SAìâYATANAVIBHAðGASUTTAý (137.) 219>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Kadà 'ssu nàm' ahaü tad àyatanaü upasampajja viharissàmi yad ariyà etarahi àyatanaü upasampajja viharantãti iti anuttaresu vimokhesu pihaü upaññhàpayato uppajjati pihapaccayà {domanassaü}; yaü evaråpaü domanassaü. idaü vuccati nekkhammasitaü domanassaü. Imàni cha nekkhammasitàni domanassàni. Tattha katamà cha gehasità upekhà? Cakkhunà råpaü disvà upekhà bàlassa måëhassa puthujjanassa anodhijinassa avipàkajinassa anàdãnavadassàvino assutavato puthujjanassa; yà evaråpà upekhà, råpaü sà nàtivattati; tasmà sà upekhà gehasità ti vuccati. Sotena saddaü sutvà --pe--; ghànena gandhaü ghàyitvà --pe--; jivhàya rasaü sàyitvà --pe--; kàyena phoññhabbaü phusitvà --pe--; manasà dhammaü vi¤¤àya uppajjati upekhà bàlassa måëhassa puthujjanassa anodhijinassa avipàkajinassa anàdãnavadassàvino assutavato puthujjanassa; yà evaråpà upekhà, dhammaü sà nàtivattati; tasmà sà upekhà gehasità ti vuccati. Imà cha gehasità upekhà. Tattha katamà cha nekkhammasità upekha? Råpànaü tveva aniccataü viditvà vipariõàmaviràganirodhaü: Pubbe c' eva råpà etarahi ca sabbe te råpà aniccà dukkhà vipariõàmadhammà ti evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato uppajjati upekhà; yà evaråpà upekhà, råpaü sà ativattati; tasmà sà upekhà nekkhammasità ti vuccati. Saddànaü tvevà -- pe --; gandhànaü tveva --pe--; rasànaü tveva --pe--; phoññhabbànaü tveva --pe--; dhammànaü tveva aniccataü viditvà vipariõàmaviràganirodhaü: Pubbe c' eva dhammà etarahi ca sabbe te dhammà aniccà dukkhà vipariõàmadhammà ti evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato uppajjati upekhà; yà evaråpà upekhà, dhammaü sà ativattati; tasmà sà upekhà nekkhammasità vuccati. Imà cha nekkhammasità upekhà. Chattiüsa sattapadà veditabbàti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. #<[page 220]># %<220 III. UPARIPAööâSAý.>% Tatra idaü nissàya idam pajahathàti iti kho pan etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Tatra, bhikkhave, yàni cha nekkhammasitàni somanassàni, tàni nissàya tàni àgamma, yàni cha gehasitàni somanassàni, tàni pajahatha tàni samatikkamatha; evam etesaü pahànaü hoti; evam etesaü samatikkamo hoti. Tatra, bhikkhave, yàni cha nekkhammasitàni domanassàni, tàni nissàya tàni àgamma, yàni cha gehasitàni domanassàni, tàni pajahatha tàni samatikkamatha; evam etesaü pahànaü hoti; evam etesaü samatikkamo hoti. Tatra, bhikkhave, yà cha nekkhammasità upekhà, tà nissàya tà àgamma, yà cha gehasità upekhà, tà pajahatha, tà samatikkamatha; evam etesaü pahànaü hoti; evam etesaü samatikkamo hoti. Tatra, bhikkhave, yàni cha nekkhammasitàni somanassàni, tàni nissàya tàni àgamma, yàni cha nekkhammasitàni domanassàni, tàni pajahatha tàni samatikkamatha; evam etesaü pahànaü hoti; evam etesaü samatikkamo hoti. Tatra, bhikkhave, yà cha nekkhammasità upekhà, tà nissàya tà àgamma, yàni cha nekkhammasitàni somanassàni, tàni pajahatha tàni samatikkamatha: evam etesaü pahànaü hoti; evam etesaü samatikkamo hoti. Atthi, bhikkhave, upekhà nànattà nànattasità; atthi upekhà ekattà ekattasità. Katamà ca, bhikkhave, upekhà nànattà nàttasità? Atthi, bhikkhave, upekhà råpesu, atthi saddesu, atthi gandhesu, atthi rasesu, atthi phoññhabbesu. Ayaü, bhikkhave, upekhà nànattà nànattasità. Katamà ca, bhikkhave, upekhà ekattà ekattasità? Atthi, bhikkhave, upekhà àkàsàna¤càyatananissità; atthi vi¤¤àõa¤càyatananissità; atthi àki¤ca¤¤àyatananissità; atthi nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatananissità. Ayaü, bhikkhave, upekhà ekattà ekattasità. Tatra, bhikkhave, yàyaü upekhà ekattà ekattasità, taü nissàya taü àgamma, yàyaü upekhà nànattà nànattasità, taü pajahatha taü samatikkamatha; evam etissà pahànaü hoti; evam etissà samatikkamo hoti. Atammayataü, bhikkhave, nissàya atammayataü àgamma, yàyaü upekhà ekattà ekattasità, taü pajahatha taü samatikkamatha; evam etissà pahànaü hoti; evam etissà samatikkamo hoti. Tatr' idaü nissàya idaü pajahathàti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. #<[page 221]># %< 4.7. SAìâYATANAVIBHAðGASUTTAý (137.) 221>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Tayo satipaññhànà yad ariyo sevati yad' ariyo sevamàno satthà gaõam anusàsituü arahatãti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Idha, bhikkhave, satthà sàvakànaü dhammaü deseti anukampako hitesã anukampaü upàdàya: Idaü vo hitàya idaü vo sukhàyàti. Tassa sàvakà na sussåyanti, na sotaü odahanti, na a¤¤à cittaü upaññhàpenti, vokkamma ca satthu sàsanà vattanti. Tatra, bhikkhave, Tathàgato na c' eva attamano hoti na ca attamanataü pañisaüvedeti, anavassuto ca viharati sato sampajàno. Idaü, bhikkhave, pañhamaü satipaññhànaü yad ariyo sevati yad ariyo sevamàno satthà gaõam anusàsituü arahati. Puna ca paraü, bhikkhave, satthà sàvakànaü dhammaü deseti anukampako hitesã anukampaü upàdàya; Idaü vo hitàya idaü vo sukhàyàti. Tassa ekacce sàvakà na sussåyanti na sotaü odahanti na a¤¤à cittaü upaññhàpenti, vokkamma ca satthu sàsanà vattanti. Ekacce sàvakà sussåyanti sotaü odahanti a¤¤a cittaü upaññhàpenti na ca vokkamma satthu sàsanà vattanti. Tatra, bhikkhave, Tathàgato na c' eva attamano hoti na ca attamanataü pañisaüvedeti, na ca anattamano hoti na ca anattamanataü pañisaüvedeti; attamanata¤ ca anattamanata¤ ca tad ubhayaü abhinivajjetvà so upekhako viharati sato sampajàno. Idaü, bhikkhave, dutiyaü satipaññhànaü yad . . . arahati. Puna ca paraü, bhikkhave, satthà sàvakànaü dhammaü deseti . . . sukhàyàti. Tassa sàvakà sussåyanti sotaü odahanti a¤¤à cittaü upaññhàpenti na ca vokkamma satthu sàsanà vattanti. Tatra, bhikkhave, Tathàgato attamano c' eva hoti attamanata¤ ca pañisaüvedeti anavassuto ca viharati sato sampajàno. Idaü, bhikkhave, tatiyaü satipaññhànaü yad . . . arahati. #<[page 222]># %<222 III. UPARIPAööâSAý.>% Tayo satipaññhànà yad ariyo sevati yad ariyo sevamano satthà gaõam anusàsituü arahatãti iti taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. So vuccati yoggàcariyànaü anuttaro purisadammasàrathãti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Hatthidamakena, bhikkhave, hatthidammo sàrito ekaü yeva disaü dhàvati, -- puratthimaü và pacchimaü và uttaraü và dakkhãõaü và. Assadammakena, bhikkhave, assadammo sàrito ekaü yeva disaü . . . dakkhiõaü và. Godamakena, bhikkhave, godammo sàrito . . . dakkhiõaü và. Tathàgatena, bhikkhave, arahatà sammàsambuddhena purisadammo sàrito aññha disà vidhàvati. Råpã råpàni passati; ayaü pañhamà disà. Ajjhattaü aråpasa¤¤ã bahiddhà råpàni passati; ayaü dutiyà disà. Subhan t' eva adhimutto hoti; ayaü tatiyà disà. Sabbaso råpasa¤¤ànaü samatikkamà pañighasa¤¤ànaü atthaïgamà, nànattasa¤¤ànaü amanasikàrà: Ananto àkàso ti àkàsàna¤càyatanaü upasampajjà viharati; ayaü catutthà disa. Sabbaso àkàsàna¤càyatanaü samatikkamma: Anantaü vi¤¤àõan ti vi¤¤àõa¤càyatanaü upasampajja viharati; ayaü pa¤camã disà. Sabbaso vi¤¤àõa¤càyatanaü samatikkamma: Na 'tthi ki¤cãti àki¤ca¤¤àyatanaü upasampajja viharati; ayaü chaññhà disà. Sabbaso àki¤ca¤¤àyatanaü samatikkamma nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü upasampajja viharati; ayaü sattamã disà. Sabbaso nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü samatikkamma sa¤¤àvedayitanirodhaü upasampajja viharati; ayaü aññhamã disà. Tathàgatena, bhikkhave, arahatà sammàsambuddhena purisadammo sàrito imà aññha disà vidhàvati. So vuccati yoggàcariyànaü anuttaro purisadammasàrathãti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttan ti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. SAìâYATANAVIBHAðGASUTTAý SATTAMAý. #<[page 223]># %< 4.8. UDDESAVIBHAðGASUTTAý (138.) 223>% 138. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Uddesavibhaïgaü vo, bhikkhave, desissàmi. Taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmãti. Evaü bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Tathà tathà, bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya yathà yathà 'ssa upaparikkhato bahiddhà c' assa vi¤¤àõaü avikkhittaü avisañaü ajjhattaü asaõñhitaü anupàdàya na paritasseyya; bahiddhà, bhikkhave, vi¤¤àõe avikkhitte avisañe sati ajjhattaü asaõñhite, anupàdàya aparitassato àyatiü jàtijaràmaraõadukkhasamudayasambhavo na hotãti. Idam avoca Bhagavà, idaü vatvà Sugato uññhày' àsanà vihàraü pàvisi. Atha kho tesaü bhikkhånaü acirapakkantassa Bhagavato etad ahosi:-- Idaü kho no, àvuso, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Tathà tathà, bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya yathà yathà 'ssa upaparikkhato bahiddhà c' assa vi¤¤àõaü avikkhittaü avisañaü ajjhattaü asaõñhitaü anupàdàya na paritasseyya; bahiddhà, bhikkhave, vi¤¤àõe avikkhitte avisañe sati ajjhattaü asaõñhite, anupàdàya aparitassato àyatiü jàtijaràmaraõadukkhasamudayasambhavo na hotãti. Ko nu kho imassa Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajeyyàti? Atha kho tesaü bhikkhånaü etad ahosi: Ayaü kho àyasmà Mahà-Kaccàno Satthu c' eva saüvaõõito sambhàvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacàrãnaü, pahoti c' àyasmà Mahà-Kaccàno imassa Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajituü; yannåna mayaü yen' àyasmà MahàKaccàno ten' upasaükameyyàma upasaükamitvà àyasmantaü Mahà-Kaccànaü etam atthaü pañipuccheyyàmàti. #<[page 224]># %<224 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Atha kho te bhikkhå yen' àyasmà Mahà-Kaccàno ten' upasaükamiüsu upasaükamitvà àyasmatà Mahà-Kaccànena saddhiü sammodiüsu sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå àyasmantaü Mahà-Kaccànaü etad avocuü:-- Idaü kho no, àvuso Kaccàna, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Tathà tathà . . . na hotãti. Tesan no, àvuso Kaccàna, amhàkaü acirapakkantassa Bhagavato etad ahosi: Idaü kho no, àvuso, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà . . . vihàraü paviññho: Tathà tathà . . . na hotãti. Ko nu kho imassa Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajeyyàti? Tesan no, àvuso Kaccàna, amhàkaü etad ahosi: Ayaü kho àyasmà Mahà-Kaccàno . . . pañipuccheyyàmàti. Vibhajat' àyasmà Mahà-Kaccàno ti. Seyyathàpi, àvuso, puriso sàratthiko sàragavesã sàrapariyesana¤ caramàno mahato rukkhassa tiññhato sàravato atikkamm' eva målaü atikamma khandhaü sàkhàphalàse sàraü pariyesitabbaü ma¤¤eyya, -- evaü-sampadam idaü. âyasmantànaü Satthari sammukhãbhåte taü Bhagavantaü atisitvà amhe etam atthaü pañipucchitabbaü ma¤¤atha. So h', àvuso, Bhagavà jànaü jànàti passaü passati cakkhubhåto ¤àõabhåto dhammabhåto brahmabhåto vattà pavattà atthassa ninnetà amatassa dàtà dhammasàmã Tathàgato. So c' eva pan' etassa kàlo ahosi yaü Bhagavantaü yeva etam atthaü pañipuccheyyàtha; yathà vo Bhagavà byàkareyya, tathà naü dhàreyyàthàti. Addhà, 'vuso Kaccàna, Bhagavà jànaü jànàti passaü passati cakkhubhåto ¤àõabhåto dhammabhåto brahmabhåto vattà pavattà atthassa ninnetà amatassa dàtà dhammasàmã Tathàgato. So c' eva pan' etassa kàlo yaü Bhagavantaü yeva etam atthaü pañipuccheyyàma; yathà no Bhagavà byàkareyya, #<[page 225]># %< 4.8. UDDESAVIBHAðGASUTTAý (138.) 225>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tathà naü dhàreyyàma. âpi c' àyasmà MahàKaccàno Satthu c' eva saüvaõõito sambhàvito ca vi¤¤ånaü sabrahmacàrãnaü. pahoti c' àyasmà Mahà-Kaccàno imassa Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajituü. Vibhajat' àyasmà Mahà-Kaccàno agarukaritvà ti. Tena h', àvuso, suõàtha sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmãti Evam àvuso ti kho te bhikkhå àyasmato Mahà-Kaccànassa paccassosuü. âyasmà Mahà-Kaccàno etad avoca:-- Yaü kho no, àvuso, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Tathà tathà, bhikkhave, bhikkhu . . . na hotãti, -- imassa kho ahaü, àvuso, Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmi. Katha¤ c', àvuso, bahiddhà vi¤¤àõaü vikkhittaü visañan ti vuccati? Idh', àvuso, bhikkhuno cakkhunà råpaü disvà råpanimittànusàrã vi¤¤àõaü hoti råpanimittassàdagathitaü råpanimittassàdavinibaddhaü råpanimittassàdasaüyojanasaüyuttaü, bahiddhà vi¤¤àõaü vikkhittaü visañan ti vuccati. Sotena saddaü sutvà --pe-- ghànena gandhaü ghàyitvà --pe-- jivhàya rasaü sàyitvà -- pe kàyena phoññhabbaü phusitvà --pe-- manasà dhammaü vi¤¤àya dhamanimittànusàrã vi¤¤àõaü hoti dhammanimittassàdagathitaü dhammanimittassàdavinibaddhaü dhammanimittassàdasaüyojanasaüyuttaü, bahiddhà vi¤¤àõaü vikkhittaü visañan ti vuccati. -- Evaü kho, àvuso, bahiddhà vi¤¤àõaü vikkhittaü visañan ti vuccati. Katha¤ c', àvuso, bahiddhà vi¤¤àõaü avikkhittaü avisañan ti vuccati? Idh', àvuso, bhikkhuno cakkhunà råpaü disvà na råpanimittànusàrã vi¤¤àõaü hoti na råpanimittassàdagathitaü na råpanimittassàdasaüyojanosaüyuttaü, bahiddhà vi¤¤àõaü avikkhittaü avisañan ti vuccati. #<[page 226]># %<226 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Sotena saddaü sutvà --pe-- ghànena gandhaü ghàyitvà --pe-- jivhàya rasaü sàyitvà --pe-- kàyena phoññhabbaü phusitvà --pe-- manasà dhammaü vi¤¤àya na dhammanimittànusàrã vi¤¤àõaü hoti na dhammanimittassàdagathitaü na dhammanimittassàdavinibaddhaü na dhammanimittassàdasaüyojanasaüyuttaü, bahiddhà vi¤¤àõaü avikkhittaü avisañan ti vuccati. -- Evaü kho, àvuso, bahiddhà vi¤¤àõaü avikkhittaü avisañan ti vuccati. Katha¤ c', àvuso, ajjhattaü cittaü saõñhitan ti vuccati? Idh', àvuso, bhikkhu vivicc' eva kàmehi vivicc akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamajjhànaü upasampajja viharati. Tassa vivekajapãtisukhànusàrã vi¤¤àõaü hoti vivekajapãtisukhassàdagathitaü vivekajapãtisukhassàdavinibaddhaü vivekajapãtisukhassàdasaüyojanasaüyuttaü, ajjhattaü cittaü saõñhitan ti vuccati. Puna ca paraü, àvuso, bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü upasampajja viharati. Tassa samàdhijapãtisukhànusàrã vi¤¤àõaü hoti samàdhijapãtisukhassàdagathitaü samàdhijapãtisukhassàdavinibaddhaü samàdhijapãtisukhassàdasaüyojanasaüyuttaü, ajjhattaü cittaü saõñhitan ti vuccati. Puna ca paraü, àvuso, bhikkhu pãtiyà ca viràgà upekhako ca viharati, sato ca sampajàno sukha¤ ca kàyena pañisaüvedeti yan taü ariyà acikkhanti:-- Upekhako satimà sukhavihàrãti, tatiyajjhànaü upasampajja viharati. Tassa upekhànusàrã vi¤¤àõaü hoti upekhàsukhassàdagathitaü upekhàsukhassàdavinibaddhaü upekhàsukhassàdasaüyojanasaüyuttaü, ajjhattaü cittaü saõñhitan ti vuccati. Puna ca paraü, àvuso, bhikkhu sukhassa ca pahànà dukkhassa ca pahànà pubbe va somanassadomanassànaü atthagamà adukkhaüasukhaü upekhàsatipàrisuddhiü catutthajjhànaü upasampajja viharati. Tassa adukkhamasukhànusàrã vi¤¤àõaü hoti adukkhamasukhassàdagathitaü adukkhamasukhassàdavinibaddhaü adukkhamasukhassàdasaüyojanasaüyuttaü, ajjhattaü cittaü saõñhitan ti vuccati. -- Evaü kho, àvuso, ajjhattaü cittaü saõñhitan ti vuccati. #<[page 227]># %< 4.8. UDDESAVIBHAðGASUTTAý (138.) 227>% Katha¤ c', àvuso, ajjhattaü cittaü asaõñhitan ti vuccati? Idh', àvuso, bhikkhu vivicc' eva kàmehi --pe-pañhamajjhànaü upasampajja viharati. Tassa na vivekajapãtisukhànusàrã vi¤¤àõaü hoti na vivekajapãtisukhassàdagathitaü na vivekajapãtisukhassàdavinibaddhaü na {vivekajapãtisukhassàdasaüyojanasaüyuttaü}, ajjhattaü cittaü asaõñhitan ti vuccati. Puna ca paraü, àvuso, bhikkhu vitakkavicàrànaü våpasamà --pe-- dutiyajjhànaü upasampajja viharati. Tassa na samàdhijapãtisukhànusàrã vi¤¤àõaü hoti na samàdhijapãtisukhassàdagathitaü na samàdhijapãtisukhassàdavinibaddhaü na samàdhijapãtisukhassàdasaüyojanasaüyuttaü, ajjhattaü asaõñhitan ti vuccati. Puna ca paraü, àvuso, bhikkhu pãtiyà ca viràgà --pe-tatiyajjhànaü upasampajja viharati. Tassa na upekhàsukhànusàrã vi¤¤àõaü hoti na upekhàsukhassàdagathitaü na upekhàsukhassàdavinibaddhaü na upekhàsukhassàdasaüyojanasaüyuttaü, ajjhattaü cittaü asaõñhitan ti vuccati. Puna ca paraü, àvuso, bhikkhu, sukhassa ca pahànà --pe-- catutthajjhànaü upasampajja viharati. Tassa na adukkhamasukhànusàrã vi¤¤àõaü hoti na adukkhamasukhassàdagathitaü na adukkhamasukhassàdavinibaddhaü na adukkhamasukhassàdasaüyojanasaüyuttaü, ajjhattaü cittaü asaõñhitan ti vuccati. -- Evaü kho, àvuso, ajjhattaü cittaü asaõñhitan ti vuccati. Katha¤ c', àvuso, anupàdà paritassanà hoti? Idh', àvuso, asutavà puthujjano ariyànaü adassàvã ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinãto sappurisànaü adassàvã sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinãto råpaü attato samanupassati råpavantaü và attànaü attani và råpaü råpasmiü và attànaü. Tassa taü råpaü vipariõàmati a¤¤athà hoti, tassa råpavipariõàma¤¤athàbhàvà råpavipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti, tassa råpaü vipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti, tassa råpavipariõàmànuparivattajà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü pariyàdàya tiññhanti, cetaso pariyàdànà uttàsavà ca hoti vighàtavà ca upekhavà ca anupàdàya ca paritassati. Vedanaü #<[page 228]># %<228 III. UPARIPAööâSAý.>% --pe-- sa¤¤aü --pe-- saükhàre --pe-- vi¤¤àõaü attato samanupassati vi¤¤àõavantaü và attànaü attani và vi¤¤àõaü vi¤¤àõasmiü và attànaü. Tassa taü vi¤¤àõaü vipariõàmati a¤¤àthà hoti, tassa vi¤¤àõavipariõàma¤¤àthàbhàvà vi¤¤àõavipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti, tassa vi¤¤àõavipariõàmànuparivattajà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü pariyàdàya tiññhanti, cetaso pariyàdànà uttàsavà ca hoti vighàtavà ca upekhavà ca anupàdàya ca paritassati. -- Evaü kho, àvuso, anupàdà paritassanà hoti. Katha¤ c', àvuso, anupàdà aparitassanà hoti? Idh', àvuso, sutavà ariyasàvako ariyànaü dassàvã ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinãto sappurisànaü dassàvã sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinãto na råpaü attato samanupassati na råpavantaü và attànaü, na attani và råpaü na råpasmiü và attànaü. Tassa taü råpaü vipariõàmati a¤¤athà hoti, tassa råpavipariõàma¤¤athàbhàvà na råpavipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti, tassa na råpavipariõàmànuparivattajà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü na pariyàdàya tiññhanti, cetaso apariyàdànà na c' ev' uttàsavà hoti na ca vighàtavà na ca upekhavà anupàdàya ca na paritassati. Na vedanaü --pe-- na sa¤¤aü -pe -- na saükhàre --pe-- na vi¤¤àõaü attato samanupassati na vi¤¤àõavantaü và attànaü, na attani và vi¤¤àõaü na vi¤¤àõasmiü và attànaü. Tassa taü vi¤¤àõaü vipariõàmati a¤¤athà hoti, tassa vi¤¤àõavipariõàma¤¤athàbhàvà na vi¤¤àõavipariõàmànuparivatti vi¤¤àõaü hoti, tassa na vi¤¤àõavipariõàmànuparivattajà paritassanà dhammasamuppàdà cittaü pariyàdàya tiññhanti, cetaso pariyàdànà na c' ev' uttàsavà hoti na ca vighàtavà na ca upekhavà anupàdàya ca na paritassati. -- Evaü kho, àvuso, anupàdà aparitassanà hoti. Yaü kho no, àvuso, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Tathà, tathà, bhikkhave, bhikkhu . . . na hotãti, -- imassa kho ahaü, àvuso, Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa vitthàrena atthaü avibhattassa evaü vitthàrena atthaü àjànàmi. #<[page 229]># %< 4.8. UDDESAVIBHAðGASUTTAý (139.) 229>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ âkaïkhamànà ca pana tumhe àyasmanto Bhagavantaü yeva upasaükamitvà etam atthaü pañipuccheyyàtha. Yathà vo Bhagavà byàkaroti, tathà naü dhàreyyathàti. Atha kho te bhikkhu àyasmato Mahà-Kaccànassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhày' àsanà yena Bhagavà ten' upasaükamiüsu upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå Bhagavantaü etad avocuü: Yaü kho no, bhante, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà vitthàrena atthaü avibhajitvà uññhày' àsanà vihàraü paviññho: Tathà tathà, bhikkhave, bhikkhu . . . na hotãti; tesan no, bhante, amhàkaü acirapakkantassa Bhagavato etad ahosi: Idaü kho no, àvuso, Bhagavà saükhittena uddesaü uddisitvà . . . vihàraü paviññho: Tathà tathà, bhikkhave, bhikkhu . . . na hotãti. Ko nu kho imassa Bhagavatà saükhittena uddesassa uddiññhassa atthaü avibhattassa vitthàrena atthaü vibhajeyyàti? Tesan no, bhante, amhàkaü etad ahosi: Ayaü kho àyasmà Mahà-Kaccàno . . . pañipuccheyyàmàti. Atha kho mayaü, bhante, yen' àyasmà Mahà-Kaccàno ten' upasaükamimha upasaükamitvà àyasmantaü Mahà-Kaccànaü etam atthaü pañipucchimha. Tesan no, bhante, àyasmatà Mahà-Kaccànena imehi àkàrehi imehi padehi imehi bya¤janehi attho vibhatto ti. Paõóito, bhikkhave, Mahà-Kaccàno; mahàpa¤¤o, bhikkhave, Mahà-Kaccàno. Ma¤ ce pi tumhe, bhikkhave, etam atthaü pañipuccheyyàtha, aham pi taü evam evaü byàkareyyaü, yathà taü Mahà-Kaccànena byàkataü. Eso c' etassa attho eva¤ ca naü dhàrethàti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. UDDESAVIBHAðGASUTTAý AòòHAMAý. #<[page 230]># %<230 III. UPARIPAööâSAý.>% 139. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Araõavibhaïgaü vo, bhikkhave, desissàmi. Taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmãti. Evaü bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Na kàmasukham anuyu¤jeyya hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, na ca attakilamathànuyogaü anuyu¤jeyya dukkhaü anariyaü anatthasaühitaü; ete te ubho ante anupagamma majjhimà pañipadà Tathàgatena abhisambuddhà cakkhukaraõã ¤àõakaraõã upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati. Ussàdana¤ ca ja¤¤à apasàdana¤ ca ja¤¤à ussàdana¤ ca ¤atvà apasàdana¤ ca ¤atvà n' ev' ussàdeyya na apasàdeyya dhammam eva deseyya. Sukhavinicchayaü ja¤¤à sukhavinicchayaü ¤atvà ajjhattaü sukham anuyu¤jeyya. Raho vàdaü na bhàseyya. Sammukhà na khãõaü bhaõe. Ataramàno va bhàseyya, no taramàno. Janapadaniruttiü nàbhiniveseyya, sama¤¤aü nàtidhàveyyàti. -- Ayam uddeso araõavibhaïgassa. Na kàmasukham anuyu¤jeyya hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, na ca attakilamathànuyogaü anuya¤jeyya dukkhaü anariyaü anatthasaühitan ti iti pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Yo kàmapañisandhisukhiõo somanassànuyogo hãno gammo pothujjaniko anariyo anatthasaühito, sadukkho eso dhammo sa-upaghàto sa-upàyàso sapariëàho micchàpañipadà. Yo kàmapañisandhisukhino somanassànuyogaü ananuyogo hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, #<[page 231]># %< 4.9. ARAöAVIBHAðGASUTTAý (139.) 231>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà. Yo attakilamathànuyogo dukkho anariyo anatthasaühito, sadukkho eso dhammo sa-upaghàto sa-upàyàso sapariëàho micchàpañipadà. Yo attakilamathànuyogo ananuyogo dukkhaü anariyaü anatthadukkhaü, adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà. Na kàmasukham anuyu¤jeyya hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, na c' attakilamathànuyogaü anuyu¤jeyya dukkhaü anariyaü anatthasaühitan ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Ete te ubho ante anupagamma majjhimà pañipadà Tathàgatena abhisambuddhà cakkhukaraõã ¤àõakaraõã upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattatãti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Ayam eva ariyo aññhaïgiko maggo, seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaükappo sammàvàcà sammàkammanto sammà-àjãvo sammàvàyàmo sammàsati sammàsamàdhi. Ete te ubho ante anupagamma majjhimà pañipadà Tathàgatena abhisambuddhà . . . saüvattatãti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Ussàdana¤ ca ja¤¤à apasàdana¤ ca ja¤¤à ussàdana¤ ca ¤atvà apasàdana¤ ca ¤atvà n' ev' ussàdeyya na apasàdeyya dhammam eva deseyyàti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Katha¤ ca, bhikkhave, ussàdanà ca hoti apasàdanà ca hoti no ca dhammadesanà? "Ye kàmapañisandhisukhino somanassànuyogaü anuyuttà hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, sabbe te sadukkhà sa-upaghàtà sa-upàyàsà sapariëàhà micchàpañipannà ti" iti vadaü itth' eke apasàdeti. "Ye kàmapañisandhisukhino somanassànuyogaü anuyuttà hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, sabbe te adukkhà anupaghàtà anupàyàsà apariëàhà sammàpañipannà ti" iti vadaü itth' eke ussàdeti. "Ye attakilamathànuyogaü anuyuttà dukkhaü anariyaü anatthasaühitam, sabbe te sadukkhà sa-upaghàtà sa-upàyàsà sapariëàhà micchàpañipannà ti" iti vadaü itth' eke apasàdeti. #<[page 232]># %<232 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ "Ye attakilamathànuyogaü ananuyuttà dukkhaü anariyaü anatthasaühitaü, sabbe te adukkhà anupaghàtà anupàyàsà apariëàhà sammàpañipannà ti" iti vadaü itth' eke ussàdeti. "Yesaü kesa¤ci bhavasaüyojanaü appahãnaü, sabbe te sadukkhà sa-upaghàtà sa-upàpàyàsà sapariëàhà micchàpañipannà ti" iti vadaü itth' eke apasàdeti. "Yesaü kesa¤ci vibhavasaüyojanaü pahãnaü, sabbe te adukkhà anupaghàtà anupàyàsà apariëàhà sammàpañipannà ti" iti vadaü itth' eke ussàdeti. Evaü kho, bhikkhave, ussàdanà ca hoti apasàdanà ca no ca dhammadesanà. Katha¤ ca, bhikkhave, n' ev' ussàdanà hoti na apasàdanà dhammadesanà ca? "Ye kàmapañisandhisukhino somanassànuyogaü anuyuttà hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, sabbe te sadukkhà sa-upaghàtà sa-upàyàsà sapariëàhà micchàpañipannà ti" na evam àha. "Anuyogo ca kho sadukkho eso dhammo sa-upaghàto saupàyàso sapariëàho micchàpañipadà ti" iti vadaü dhammam eva deseti. "Ye kàmapañisandhisukhino somanassànuyogaü anuyuttà hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, sabbe te adukkhà anupaghàtà anupàyàsà apariëàhà sammàpañipannà ti" na evam àha. "Ananuyogo ca kho adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà ti" iti vadaü dhammam eva deseti. "Ye attakilamathànuyogaü anuyuttà dukkhaü anariyaü anatthàsaühitaü, sabbe te sadukkhà sa-upaghàtà sa-upàyàsà sapariëàhà micchàpatipannà ti" na evam àha. "Anuyogo ca kho sadukkho eso dhammo sa-upaghàto saupàyàso sapariëàho micchàpañipadà ti" iti vadaü dhammam eva deseti. "Ye attakilamathànuyogaü anuyuttà dukkhaü anariyaü anatthasaühitaü, sabbe te adukkhà anupaghàtà anupàyàsà apariëàhà sammàpañipannà ti" na evam àha. "Ananuyogo ca kho adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà ti" iti vadaü dhammam eva deseti. "Yesaü kesa¤ci bhavasaüyojanaü appahãmaü, sabbe te sadukkhà sa-upaghàtà sa-upàvàsà sapariëàhà micchàpañipannà ti" na evam àha. #<[page 233]># %< 4.9. ARAöAVIBHAðGASUTTAý (139) 233>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ "Bhavasaüyojane kho appahãne, bhavo appahãno hotãti" iti vadaü dhammam eva deseti. "Yesaü kesa¤ci bhavasaüyojanaü pahãnaü, sabbe te adukkhà anupaghàtà anupàyàsà apariëàhà sammàpañipannà ti" na evam àha. "Bhavasaüyojane ca kho pahãne bhavo pahãno hotãti" iti vadaü dhammam eva deseti. Evaü kho, bhikkhave, n' ev' ussàdanà hoti na apasàdanà dhammadesanà ca. Ussàdana¤ ca ja¤¤à apasàdana¤ ca ja¤¤à ussàdana¤ ca ¤atvà apasàdana¤ ca ¤atvà n' ev' ussàdeyya na apasàdeyya dhammam eva deseyyàti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Sukhavinicchayaü ja¤¤à sukhavinicchayaü ¤atvà ajjhattaü sukham anuyu¤jeyyàti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Pa¤c' ime, bhikkhave, kàmaguõà. Katame pa¤ca? -- Cakkhuvi¤¤eyyà råpà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà, sotavi¤¤eyyà saddà --pe-- ghànavi¤¤eyyà gandhà --pe--, jivhàvi¤¤eyyà rasà --pe--, kàyavi¤¤eyyà phoññhabbà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà. Ime kho, bhikkhave, pa¤ca kàmaguõà. Yaü kho, bhikkhave, ime pa¤ca kàmaguõe pañicca uppajjati sukhasomanassaü, idaü vuccati kàmasukhaü mãëhasukhaü puthujjanasukhaü anariyasukhaü. Na àsevitabbaü na bhàvetabbaü na bahulãkàtabbaü bhàyitabbaü etassa sukhassàti vadàmi. Idha, bhikkhave, bhikkhu vivicc' eva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamajjhànaü upasampajja viharati; vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pãtisukhaü dutiyajjhànaü --pe-- tatiyajjhànaü --pe-- catutthajjhànaü upasampajja viharati. Idaü vuccati nekkhammasukhaü pavivekasukhaü upasamasukhaü sambodhisukhaü. âsevitabbaü bhàvetabbaü bahulãkàtabbaü na bhàyitabbaü etassa sukhassàti vadàmi. #<[page 234]># %<234 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Sukhavinicchayaü jतà sukhavinicchayaü ¤atvà ajjhattaü sukham anuyu¤jeyyàti iti yan {taü} vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Rahovàdaü na bhàseyya; sammukhà na khãõaü bhaõe ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Tatra, bhikkhave, yaü ja¤¤à rahovàdaü abhåtaü atacchaü anatthasaühitaü, sasakkaü taü rahovàdaü na bhàseyya; yam pi ja¤¤à rahovàdaü bhåtaü tacchaü anatthasaühitaü, tassa pi sikkheyya avacanàya; yan ca kho ja¤¤à rahovàdaü bhåtaü tacchaü atthasaühitaü, tatra kàla¤¤å assa tassa rahovàdassa vacanàya. Tatra, bhikkhave, yaü ja¤¤à sammukhà khãõavàdaü abhåtaü atacchaü anatthasaühitaü, sasakkaü taü sammukhà khãõavàdaü na bhàseyya; yam pi ja¤¤à sammukhà khãõavàdaü bhåtaü tacchaü anatthasaühitaü, tassa pi sikkheyya avacanàya; ya¤ ca kho ja¤¤à sammukhà khãõavàdaü bhåtaü tacchaü atthasaühitaü, tatra kàla¤¤å assa tassa sammukhà khãõavàdassa vacanàya. Rahovàdaü na bhàseyya; sammukhà na khãõaü bhaõe ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Ataramàno va bhàseyya no taramàno ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Tatra, bhikkhave, taramànassa bhàsato kàyo pi kilamati cittam pi upaha¤¤ati saro pi upaha¤¤ati kaõñho pi àturãyati, avissaññham pi hoti avi¤¤eyyaü taramànassa bhàsitaü. Tatra, bhikkhave, ataramànassa bhàsato kàyo pi na kilamati cittam pi na upaha¤¤ati saro pi na upaha¤¤ati kaõñho pi na àturãyati, vissaññham pi hoti vi¤¤eyyaü ataramànassa bhàsitaü. Ataramàno va bhàseyya na taramàno ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Janapadaniruttiü nàbhiniveseyya, sama¤¤aü nàtidhàveyyàti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Katha¤ ca, bhikkhave, janapadaniruttiyà ca abhiniveso hoti sama¤¤àya ca atisàro? Idha, bhikkhave, tad ev' ekaccesu janapadesu Pàtãti sa¤jànanti, Pattan ti sa¤jànanti, #<[page 235]># %< 4.9. ARAöAVIBHAðGASUTTAý (139.) 235>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Vitthan ti sa¤jànanti, Saràvan ti sa¤jànanti, Dhàropan ti sa¤jànanti, Poõan ti sa¤jànanti, Pisãlan ti sa¤jànanti. Iti yathà yathà naü tesu tesu janapadesu sa¤jànanti, tathà tathà thàmasà paràmassa abhinivissa voharati: Idam eva saccaü mogham a¤¤an ti. Evaü kho, bhikkhave, janapadaniruttiyà ca abhiniveso hoti sama¤¤àya ca atisàro. Katha¤ ca, bhikkhave, janapadaniruttiyà ca anabhiniveso hoti sama¤¤àya ca anatisàro? Idha, bhikkhave, tad ev' ekaccesu janapadesu pàtã ti sa¤jànanti, pattan ti sa¤jànanti, vitthan ti sa¤jànanti, saràvan ti sa¤jànanti, dhàropan ti sa¤jànanti, poõan ti sa¤jànanti, pisãlan ti sa¤jànanti. Iti yathà yathà naü tesu tesu janapadesu sa¤jànanti: Idaü kira 'me àyasmanto sandhàya vohàrantãti, tathà tathà voharati aparàmasaü. Evaü kho, bhikkhave, janapadaniruttiyà ca anabhiniveso hoti sama¤¤aya ca anatisàro. Janapadaniruttiü nàbhiniveseyya, {sama¤¤aü} nàtidhàveyyàti iti yan taü vuttaü, idam etaü pañicca vuttaü. Tatra, bhikkhave, yo kàmapañisandhisukhino somanassànuyogo hãno gammo pothujjano anariyo anatthasaühito, sadukkho eso dhammo sa-upaghàto sa-upàyàso sapariëàho micchàpañipadà; tasmà eso dhammo saraõo. Tatra, bhikkhave, yo kàmapañisandhisukhino somanassànuyogaü ananuyogo hãnaü gammaü pothujjanikaü anariyaü anatthasaühitaü, adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà; tasmà eso dhammo araõo. Tatra, bhikkhave, yo attakilamathànuyogo dukkho anariyo anatthasaühito, sadukkho eso dhammo sa-upaghàto sa-upàyàso sapariëàho micchàpañipadà; tasmà eso dhammo saraõo. Tatra, bhikkhave, yo attakilamathànuyogaü ananuyogo dukkhaü anariyaü anatthasaühitaü, adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà; #<[page 236]># %<236 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tasmà eso dhammo araõo. Tatra, bhikkhave, yà 'yaü majjhimà pañipadà Tathàgatena abhisambuddhà cakkhukaraõã ¤àõakaraõã upasamàya abhi¤¤àya sambodhàya nibbànàya saüvattati, adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà; tasmà eso dhammo araõo. Tatra, bhikkhave, yà 'yaü ussàdanà ca apasàdanà ca no ca dhammadesanà, sadukkho eso dhammo sa-upaghàto sa-upàyàso sapariëàho micchàpañipadà; tasmà esa dhammo saraõo. Tatra, bhikkhave, yà 'yaü n' ev' ussàdanà na apasàdanà dhammadesanà và, adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà; tasmà eso dhammo araõo. Tatra, bhikkhave, yam idaü kàmasukhaü mãëhasukhaü puthujjanasukhaü anariyasukhaü, sadukkho eso dhammo sa-upaghàto sa-upàyàso sapariëàho micchàpañipadà; tasmà eso dhammo sarano. Tatra, bhikkhave, yam idaü nekkhammasukhaü pavivekasukhaü upasamasukhaü, adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà; tasmà eso dhamma araõo. Tatra, bhikkhave, yvàyaü rahovàdo abhåto ataccho anatthasaühito, sadukkho eso dhammo sa-upaghàto saupàyàso sapariëàho micchàpañipadà; tasmà eso dhammo saraõo. Tatra, bhikkhave, yo pàyaü rahovàdo bhåto taccho anatthasaühito, sadukkho eso dhammo sa-upaghàto sa-upàyàso sapariëàho micchàpañipadà; tasmà eso dhammo saraõo. Tatra, bhikkhave, yvàyaü rahovàdo bhåto taccho atthasaühito, adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà; tasmà eso dhammo araõo. Tatra, bhikkhave, yvàyaü sammukhà khãõavàdo abhåto ataccho anatthasaühito, sadukkho eso dhammo sa-upaghàto sa-upàyàso sapariëàho micchàpañipadà; tasmà eso dhammo saraõo. Tatra, bhikkhave, yo pàyaü sammukhà khãnavàdo bhåto taccho anatthasaühito, sadukkho . . üicchàpañipadà . . . saraõo. Tatra, bhikkhave, yo pàyaü sammukhà khãõavàdo bhåto taccho atthasaühito, #<[page 237]># %< 4.9. ARAöAVIBHAðGASUTTAý (139.) 237>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ adukkho . . . sammàpañipadà . . . araõo. Tatra, bhikkhave, yam idaü taramànassa bhàsitaü, sadukkho eso dhammo . . . micchàpañipadà . . . saraõo. Tatra, bhikkhave, yam idaü ataramànassa bhàsitaü, adukkho . . . sammàpañipadà . . . araõo. Tatra, bhikkhave, yvàyaü janapadaniruttiyà ca abhiniveso sama¤¤àya ca atisàro, sadukkho eso dhammo sa-upaghàto . . . micchàpañipadà . . . saraõo. Tatra, bhikkhave, yvàyaü janapadaniruttiyà ca anabhiniveso sama¤¤àya ca anatisàro, adukkho eso dhammo anupaghàto anupàyàso apariëàho sammàpañipadà; tasmà eso dhammo araõo. Tasmàt iha, bhikkhave, saraõa¤ ca dhammaü jànissàma araõa¤ ca dhammaü jànissàma, saraõa¤ ca dhammaü ¤atvà araõa¤ ca dhammaü ¤atvà araõapañipadaü pañipajjissàmàti, -- evaü kho, bhikkhave, sikkhitabbaü. Subhåti ca pana, bhikkhave, kulaputto araõapañipadaü pañipanno ti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. ARAöAVIBHAðGASUTTAý1 NAVAMAý. 140. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Magadhesu càrikaü caramàno yena Ràjagahaü tad avasari, yena Bhaggavo kumbhakàro ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhaggavaü kumbhakàraü etad avoca:-- Sace te, Bhaggava, agaru, viharàm' àvesane ekarattin ti. Na kho me, bhante, garu. Atthi c' ettha pabbajito pañhamaü vàsupagato; sace so anujànàti, vihara, bhante, yathàsukhan ti. #<[page 238]># %<238 III. UPARIPAööâSAý>% Tena kho pana samayena Pukkhusàti nàma kulaputto Bhagavantaü uddissa saddhàya agàrasmà anagàriyaü pabbajito. So tasmiü kumbhakàràvesane pañhamaü vàsupagato hoti. Atha kho Bhagavà yen' àyasmà Pukkusàti ten' upasaükami, upasaükamitvà àyasmantaü Pukkusàtiü etad avoca: Sace te, bhikkhu, agaru, vihàràm' àvesane ekarattin ti. ærundaü, àvuso, kumbhakàràvesanaü; viharat' àyasmà yathàsukhan ti. Atha kho Bhagavà kumbhakàràvesanaü pavisitvà ekamantaü tiõasantharakaü pa¤¤àpetvà nisãdi pallaïkaü àbhujitvà ujuü kàyaü paõidhàya parimukhaü satiü upaññhapetvà. Atha kho Bhagavà bahud eva rattiü nisajjàya vãtinàmeti. âyasmà pi kho Pukkusàti bahud eva rattiü nisajjàya vãtinàmesi. Atha kho Bhagavato etad ahosi: Pàsàdikaü nu kho ayaü kulaputto iriyati? yannånàhaü puccheyyan ti. Atha kho Bhagavà àyasmantaü Pukkusàtiü etad avoca:-- Kaü si tvaü, bhikkhu, uddissa pabbajito? Ko và te satthà? Kassa và tvaü dhammaü rocesãti? Atth', àvuso, samaõo Gotamo Sakyaputto Sakyakulà pabbajito; taü kho pana Bhagavantaü Gotamaü evaü kalyàõo kittisaddo abbhuggato: Iti pi so Bhagavà arahaü sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro purisadammasàrathi satthà devamanussànaü Buddho bhagavà ti. Tàhaü Bhagavantaü uddissa pabbajito; so ca me Bhagavà satthà; tassàhaü Bhagavato dhammaü rocemãti. Kahaü pana, bhikkhu, etarahi so Bhagavà viharati arahaü sammàsambuddho ti? Atth', àvuso, uttaresu janapadesu Sàvatthã nàma nagaraü; tattha so Bhagavà etarahi viharati arahaü sammàsambuddho ti. Diññhapubbo pana te, bhikkhu, so Bhagavà? Disvà ca pana jàneyyàsãti? #<[page 239]># %< 4.10. DHâTUVIBHAðGASUTTAý (140.) 239>% Na kho me, àvuso, diññhapubbo so Bhagavà; disvà càhaü na jàneyyan ti. Atha kho Bhagavato etad ahosi: Maü khvàyaü kulaputto uddissa pabbajito; yannån' assàhaü dhammaü deseyyan ti. Atha kho Bhagavà àyasmantaü Pukkusàtiü àmantesi: Dhamman te, bhikkhu, desissàmi; taü suõàhi sàdhukaü manasikarohi bhàsissàmãti. Evam àvuso ti kho àyasmà Pukkusàti Bhagavato paccassosi. Bhagavà etad avoca:-- Chadhàturo ayaü, bhikkhu, puriso chaphassàyatano aññhàdasamanopavicàro caturàdhiññhàno (yattha ñhitaü ma¤¤ussavà nappavattanti, ma¤¤assave kho pana nappavattamàne muni santo ti vuccati) pa¤¤aü nappamajjeyya, saccam anurakkheyya, càgam anubråheyya, santim eva so sikkheyyàti ayam uddeso chadhàtuvibhaïgassa. Chadhàturo ayaü, bhikkhu, puriso ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Pañhavãdhàtu àpodhàtu tejodhàtu vàyodhàtu àkàsadhàtu vi¤¤àõadhàtu. Chadhàturo ayaü, bhikkhu, puriso ti iti yan taü vuttaü idaü etaü pañicca vuttaü. Chaphassàyatano ayaü, bhikkhu, puriso ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Cakkhusamphassàyatanaü sotasamphassàyatanaü ghànasamphassàyatanaü jivhàsamphassàyatanaü kàyasamphassàyatanaü manosamphassàyatanaü. Chaphassàyatano ayaü, bhikkhu, puriso ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Aññhàdasamanopavicàro ayaü, bhikkhu, puriso ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Cakkhumà råpaü disvà somanassaññhànãyaü råpaü upavicarati, domanassaññhànãyaü råpaü upavicarati, upekkhaññhànãyaü råpaü upavicarati, sotena saddaü sutvà --pe-- ghànena gandhaü ghàyitvà #<[page 240]># %<240 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ --pe-- jivhàya rasaü sàyitvà --pe-kàyena phoññhabbaü phusitvà --pe-- manasà dhammaü vi¤¤àya somanassaññhànãyaü dhammaü upavicarati, domanassaññhànãyaü dhammaü upavicarati, upekkhaññhànãyaü dhammaü upavicarati; iti cha somanassupavicàrà, cha domanassupavicàrà, cha upekkhåpavicàrà. Aññhàdasamanopavicàro ayaü, bhikkhu, puriso ti iti yan taü vuttaü, idam etaü pañicca vuttaü. Caturàdhiññhàno ayaü, bhikkhu, puriso ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Pa¤¤àdhiññhàno saccàdhiññhàno càgàdhiññhàno upasamàdiññhàno. Caturàdhiññhàno ayaü, bhikkhu, puriso ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Pa¤¤aü nappamajjeyya, saccam anurakkheyya càgam anubråheyya, santim eva so sikkheyyàti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Katha¤ ca bhikkhu pa¤¤aü nappamajjati? Chayimà dhàtuyo:-- pañhavãdhàtu, àpodhàtu tejodhàtu, vàyodhàtu, àkàsadhàtu, vi¤¤àõadhàtu. Katamà ca, bhikkhu, pañhavãdhàtu? Pañhavãdhàtu siyà ajjhattikà siyà bàhirà. Katamà ca, bhikkhu, ajjhattikà pañhavãdhàtu? Yaü ajjhattaü paccattaü kakkhaëaü kharigataü upàdiõõaü, seyyathãdaü: kesà lomà nakhà dantà taco maüsaü nahàrå aññhã aññhimi¤jà vakkaü hadayaü yakanaü kilomakaü pihakaü papphàsaü antaü antaguõaü udariyaü karãsaü; yaü và pan' a¤¤am pi ki¤ci ajjhattaü paccattaü kakkhaëaü kharigataü upàdiõõaü;-- ayaü vuccati, bhikkhu, ajjhatikà pañhavãdhàtu. Yà c' eva kho pana ajjhattikà pañhavãdhàtu, yà ca bàhirà pañhavãdhàtu pañhavãdhàtur' ev' esà, taü: N' etaü mama, n' eso 'ham asmi, na me so attà ti, evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya disvà pañhavãdhàtuyà nibbindati, pañhavãdhàtuyà cittaü viràjeti. Katamà ca, bhikkhu, àpodhàtu? âpodhàtu siyà ajjhattikà siyà bàhirà. #<[page 241]># %< 4.10. DHâTUVIBHAðGASUTTAý (140.) 241>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Katamà ca, bhikkhu, ajjhattikà àpodhàtu? Yaü ajjhattaü paccattaü àpo àpogataü upàdiõõaü, seyyathãdaü: pittaü semhaü pubbo lohitaü sedo medo assu vasà kheëo siïghàõikà lasikà muttaü; yaü và pan' a¤¤am pi ki¤ci ajjhattaü paccattaü àpo àpogataü upàdiõõaü; -- ayaü vuccati, bhikkhu, ajjhattikà àpodhàtu. Yà c' eva kho pana ajjhattikà àpodhàtu, yà ca bàhirà àpodhàtu, àpodhàtur' ev' esà, taü: N' etaü mama, n' eso 'ham asmi, na me so attà ti, evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya daññhabbaü. Evam etaü yathàbhåtaü sammappa¤¤àya disvà àpodhàtuyà nibbindati, àpodhàtuyà cittaü viràjeti. Katamà ca, bhikkhu, tejodhàtu? Tejodhàtu siyà ajjhattikà siyà bàhirà. Katamà ca, bhikkhu, ajjhattikà tejodhàtu? Yaü ajjhattaü paccattaü tejo tejogataü upàdiõõaü, seyyathãdaü: yena ca santappati yena ca janãyati yena ca parióayhati yena ca asitapãtakhàyitasàyitaü sammàpariõàmaü gacchati; yaü và pan' a¤¤am pi ki¤ci ajjhattaü paccattaü tejo tejogataü upàdiõõaü;-- ayaü vuccati, bhikkhu, ajjhattikà tejodhàtu. Ya c' eva kho pana ajjhattikà tejodhàtu, yà ca bàhirà tejodhàtu, tejodhàtur' ev' esà,taü: N' etaü mama, n' eso 'ham asmi, na me so attà ti, evaü etaü . . . cittaü viràjeti. Katamà ca, bhikkhu, vàyodhàtu? Vàyodhàtu siyà ajjhattikà siyà bàhirà. Katamà ca, bhikkhu, ajjhattikà vàyodhàtu? Yaü ajjhattaü paccattaü vàyo vàyogataü upàdiõõaü, seyyathãdam: uddhaïgamà vàtà adhogamà vàtà kucchisayà vàtà koññhasayà vàtà aïgamaïgànusàrino vàtà assàso passàso; yaü và pan' a¤¤am pi ki¤ci ajjhattaü paccattaü vàyo vàyogataü upàdiõõaü;-- ayaü vuccati, bhikkhu, ajjhattikà vàyodhàtu. Yà c' eva kho pana ajjhattikà vàyodhàtu, yà ca bàhirà vàyodhàtu vàyodhàtur' ev' esà, taü . . . cittaü viràjeti. Katamà ca, bhikkhu, àkàsadhàtu? âkàsadhàtu siyà ajjhattikà siyà bàhirà. Katamà ca {bhikkhu}, ajjhattikà àkàsadhàtu? #<[page 242]># %<242 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Yaü ajjhattaü paccattaü àkàsaü àkàsagataü upàdiõõaü, seyyathãdaü: kaõõacchiddam nàsacchiddam mukhadvàraü, yena ca asitàpãtakhàyitasàyitaü ajjhoharati, yattha ca asitapãtakhàyitasàyitaü santiññhati, yena ca asitapãtakhàyitasàyitaü adhobhàgà nikkhamati; yaü và pan' a¤¤am pi ki¤ci ajjhattaü paccattaü àkàsaü àkàsagataü upàdiõõaü;-- ayaü vuccati bhikkhu, ajjhattikà àkàsadhàtu. Yà c' eva kho pana ajjhattikà àkàsadhàtu, yà ca bàhirà àkàsadhàtu, àkàsadhàtur' ev' esà, taü . . . cittaü viràjeti. Athàparaü vi¤¤àõaü yeva avasissati parisuddhaü pariyodàtaü, tena vi¤¤àõena ki¤ci jànàti. -- Sukhan ti pi vijànàti; Dukkhan ti pi vijànàti; Adukkhamasukhan ti pi vijànàti. Sukhavedanãyaü bhikkhu phassaü pañicca uppajjati sukhà vedanà. So sukhaü vedanaü vediyamàno Sukhaü vedanaü vediyàmãti pajànàti. Tass' eva sukhavedanãyassa phassassa nirodhà yaü tajjaü vedayitaü sukhavedanãyaü phassaü pañicca uppannà sukhà vedanà sà nirujjhati sà våpasammatãti pajànàti. Dukkhavedanãyaü. bhikkhu, phassaü pañicca uppajjati dukkhà vedanà. So dukkhaü vedanaü vediyamàno Dukkhaü vedanaü vediyàmãti pajànàti. Tass' eva dukkhavedaõãyassa phassassa nirodhà yaü tajjaü vedayitaü dukkhavedanãyaü phassaü pañicca uppannà dukkhà vedanà sà nirujjhati sà våpasammatãti pajànàti. Adukkhamasukhavedanãyaü bhikkhu phassaü pañicca uppajjati adukkhamasukhà vedanà. So adukkhamasukhaü vedanaü vediyamàno Adukkhamasukhaü vedanaü vediyàmãti pajànàti. Tass' eva adukkhamasukhavedaõãyassa phassassa nirodhà yaü tajjaü vedayitaü adukkhamasukhavedanãyaü phassaü pañicca uppannà adukkhamasukhà vedanà sà nirujjhati sà våpasammatãti pajànàti. Seyyathàpi, bhikkhu, dvinnaü kaññhànaü samphassasamodhànà usmà jàyati tejo abhinibbattati, tesaü yeva dvinnaü kaññhànaü nànàbhàvà vinikkhepà yà tajjà usmà sà nirujjhati sà våpasammati, -- evam eva kho, bhikkhu, sukhavedanãyaü phassaü pañicca uppajjati sukhà vedanà. #<[page 243]># %< 4.10. DHâTUVIBHAðGASUTTAý (140.) 243>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ So sukhaü vedanaü vediyamàno Sukhaü vedanaü vediyàmãti pajànàti; tass' eva sukhavedanãyassa phassassa nirodhà yaü tajjaü vedayitaü sukhavedanãyaü phassaü pañicca uppannà sukhà vedanà sà nirujjhati sà våpasammatãti pajànàti. Dukkhavedanãyaü, bhikkhu, phassaü pañicca uppajjati dukkhà vedanà. So dukkhaü vedanaü . . . vediyàmãti pajànàti; tass' eva dukkhacedanãyassa . . . sà våpasammatãti pajànàti. Adukhamasukhavedanãyaü, bhikkhu, phassaü pañicca . . . sà våpasammatãti pajànàti. Athàparaü upekhà yeva avasissati parisuddhà pariyodàta mudu ca kamma¤¤à ca pabhassarà ca. Seyyathàpi, bhikkhu, dakkho suvaõõakàro và suvaõõakàrantevàsã và ukkaü bandheyya ukkaü bandhitvà ukkàmukhaü àlimpeyya ukkàmukhaü àlimpetvà saõóàsena jàtaråpaü gahetvà ukkàmukhe pakkhipeyya, tam enaü kàlena kàlaü abhidhameyya kàlena kàlaü udakena paripphoseyya kàlena kàlaü ajjhupekkheyya, taü hoti jàtaråpaü dhantaü suddhantaü niddhantaü nãhañaü ninnãtakasàvaü mudu ca kamma¤¤a¤ ca pabhassara¤ ca, yassà yassà va paëindhanavikatiyà àkaïkhati yadi pavaññikàya yadi kuõóalàya yadi gãveyyakàya yadi suvaõõamàlàya, ta¤ c' assa atthaü anubhoti; evam eva kho, bhikkhu, athàparaü upekhà yeva avasissati parisuddhà pariyodàtà mudu ca kamma¤¤à ca pabhassarà ca. So evaü pajànàti: Ima¤ ce ahaü upekhaü evaü parisuddhaü evaü pariyodàtaü àkàsàna¤càyatanaü upasaühareyyaü, tadanudhamma¤ ca cittaü bhàveyyaü, evam me ayaü upekhà tannissità tadupàdànà ciraü dãghamaddhànaü tiññheyya; ima¤ ce ahaü upekhaü evaü parisuddhaü evaü pariyodàtaü vi¤¤àõa¤càyatanaü upasaühareyyaü tadanudhamma¤ ca cittaü bhàveyyaü, evam me ayaü upekhà tannissità tadupàdànà ciraü dãghamaddhànaü tiññheyya; ima¤ ce ahaü upekhaü evaü parisuddhaü evaü pariyodàtaü àki¤càyatanaü upasaühareyyaü tadanudhamma¤ ca cittaü bhàveyyaü, #<[page 244]># %<244 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ evam me ayaü upekhà tannissità tadupàdànà ciraü dãghamaddhànaü tiññheyya; ima¤ ce ahaü upekhaü evaü parisuddhaü evaü pariyodàtaü nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü upasaühareyyaü tadanudhamma¤ ca cittaü bhàveyyaü, evam me ayaü upekhà tannissità tadupàdànà ciraü dãghamaddhànaü tiññheyyàti. So evaü pajànàti: Ima¤ ce ahaü upekhaü evaü parisuddhaü evaü pariyodàtaü àkàsàna¤càyatanaü upasaühareyyaü tadanudhamma¤ ca cittaü bhàveyyaü, saükhatam etaü; ima¤ ce ahaü upekhaü evaü parisuddhaü evaü pariyodàtaü vi¤¤àõa¤càyatanaü upasaühareyyaü tadanudhamma¤ ca cittaü bhàveyyaü, saükhatam etaü; ima¤ ce ahaü upekhaü evaü parisuddhaü evaü pariyodàtaü àki¤ca¤¤àyatanaü upasaühareyyaü tadanudhamma¤ ca cittaü bhàveyyaü, saükhatam etaü; ima¤ ce ahaü upekhaü evaü parisuddhaü evaü pariyodàtaü nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanaü upasaühareyyaü tadanudhamma¤ ca cittaü bhàveyyaü, saükhatam etan ti. So n' eva abhisaükharoti nàbhisa¤cetayati bhavàya và vibhavàya và. So anabhisaükharonto anabhisa¤cetayanto bhavàya và vibhavàya và na ki¤ci loke upàdiyati anupàdiyaü na paritassati aparitassaü paccattaü yeva parinibbàyati: Khãõà jàti vusitaü brahmacariyaü kataü karaõãyaü nàparaü itthattàyàti pajànàti. So sukha¤ ce vedanaü vedeti, Sà aniccà ti pajànàti; Anajjhosità ti pajànàti; Anabhinandità ti pajànàti. Dukkha¤ ce vedanaü vedeti, Sà aniccà ti pajànàti; Anajjhosità ti pajànàti; Anabhinandità ti pajànàti. Adukkhamasukha¤ ce vedanaü vedeti, Sà . . . pajànàti. So sukha¤ ce vedanaü vedeti, visaüyutto naü vedeti; so dukkhaü ce vedanaü vedeti, visaüyutto naü vedeti; adukkhamasukha¤ ce vedanaü vedeti, visaüyutto naü vedeti. So kàyapariyantikaü vedanaü vediyamàno Kàyapariyantikaü vedanaü vediyàmãti pajànàti. Jãvitapa riyantikaü vedanaü vediyamàno: #<[page 245]># %< 4.10. DHâTUVIBHAðGASUTTAý (140.) 245>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Jãvitapariyantikaü vedanaü vediyàmãti pajànàti. Kàyassa bhedà uddhaü jãvitapariyàdànà idh' eva sabbavedayitàni abhinanditàni sãtibhavissantãti pajànàti. Seyyathàpi, bhikkhu, tela¤ ca pañicca vaññi¤ ca pañicca telappadãpo jhàyati, tass' eva telassa ca vattiyà ca pariyàdànà a¤¤assa ca anupàhàrà anàhàro nibbàyati, -- evam eva, bhikkhu, kàyapariyantikaü vedanaü vediyamàno: Kàyapariyantikaü vedanaü vediyàmãti pajànàti; jãvitapariyantikaü vedanaü vediyamàno: Jãvitapariyantikaü vedanaü vediyàmãti pajànàti; kàyassa bhedà uddhaü jãvitapariyàdànà idh' eva sabbavedayità abhinanditàni sãtibhavissantãti pajànàti. Tasmà evaü samannàgato bhikkhu iminà paramena pa¤¤àdhiññhànena samannàgato hoti. Esà hi, bhikkhu, paramà ariyà pa¤¤à yadidaü sabbadukkhakkhaye ¤àõaü. Tassa sà vimutti sacce ñhità akuppà hoti. Taü hi, bhikkhu, musà yaü mosadhammaü, taü saccaü yaü amosadhammaü nibbànaü; tasmà evaü samannàgato bhikkhu iminà paramena saccàdhiññhànena samannàgato hoti. Etaü hi, bhikkhu, paramaü ariyasaccaü, yadidaü amosadhammaü nibbànaü. Tass' eva kho pana pubbe aviddasuno upadhã honti samattà samàdiõõà. Tyassa pahãnà honti ucchinnamålà tàlàvatthukatà anabhàvakatà àyatiü anuppàdadhammà; tasmà evaü samannàgato bhikkhu iminà paramena càgàdhiññhànena samannàgato hoti. Eso hi, bhikkhu, paramo ariyo càgo, yadidaü sabbåpadhipañinissaggo. Tass' eva kho pana pubbe aviddasuno abhijjhà hoti chando sàràgo. Svàssa pahãno hoti ucchinnamålo tàlàvatthukato anabhàvakato àyatiü anuppàdadhammo. Tass' eva kho pana pubbe aviddasuno àghàto hoti byàpàdo sampadoso, svàssa pahãno hoti ucchinnamålo tàlàvatthukato anabhàvakato àyatiü anuppàdadhammo. Tass' eva kho pana pubbe aviddasuno avijjà hoti sammoho sampadoso, svàssa pahãno hoti ucchinnamålo tàlàvatthukato anabhàvakato àyatiü anuppàdadhammo. #<[page 246]># %<246 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Tasmà evaü samannàgato bhikkhu iminà paramena upasamàdhiññhànena samannàgato hoti. Eso hi, bhikkhu, paramo ariyo upasamo yadidaü ràgadosamohànaü upasamo. Pa¤¤aü nappamajjeyya saccam anurakkheyya càgam anubråheyya santim eva so sikkheyyàti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Yattha ñhitaü ma¤¤ussavà nappavattanti, ma¤¤ussave kho pana nappavattamàne muni santo ti vuccatãti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Asmãti bhikkhu ma¤¤itam etaü; Ayam aham asmãti ma¤¤itam etaü; Bhavissan ti ma¤¤itam etaü; Na bhavissan ti ma¤¤itam etaü; Råpã bhavissan ti ma¤¤itam etaü; Aråpã bhavissan ti ma¤¤itam etaü; Sa¤¤ã bhavissan ti ma¤¤itam etaü; Asa¤¤ã bhavissan ti ma¤¤itam etaü; Nevasa¤¤ãnàsa¤¤ã bhavissan ti ma¤¤itam etaü. Ma¤¤itaü, bhikkhu, rogo, ma¤¤itaü gaõóo, ma¤¤itaü sallaü; sabbama¤¤itànaü tveva, bhikkhu, samatikkamà muni santo ti vuccati. Muni kho pana, bhikkhu, santo na jàyati na jiyyati na kuppati nappiheti; tam pi 'ssa bhikkhu na 'tthi yena jàyetha, ajàyamàno kiü jiyyissati, ajiyyamàno kiü miyyissati, amiyyamàno kiü kuppissati, akuppamàno kissa pihessati? Yattha ñhitaü ma¤¤ussavà nappavattanti, ma¤¤ussave kho pana nappavattamàne muni santo ti vuccatãti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Imaü kho me tvaü, bhikkhu, saükhittena chadhàtuvibhaïgaü dharehãti. Atha kho àyasmà Pukkusàti: Satthà kira me anuppatto, Sugato kira me anuppatto, Sammàsambuddho kira me anuppatto ti uññhày' àsanà ekaüsaü cãvaraü katvà Bhagavato pàdesu sirasà nipatitvà Bhagavantaü etad avoca: Accayo maü, bhante, accagamà yathàbàlaü yathàmåëhaü yathà-akusalaü, #<[page 247]># %< 4.10. DHâTUVIBHAðGASUTTAý (140.) 247>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ yo 'haü Bhagavantaü àvuso-vàdena samudàcaritabbaü ama¤¤issaü; tassa me, bhante, Bhagavà accayaü accayato pañiggaõhàtu àyatiü saüvaràyàti. Taggha tvaü, bhikkhu, accayo accagamà yathàbàlaü yathàmåëhaü yathà-akusalaü, yaü maü tvaü àvuso-vàdena samudàcaritabbaü ama¤¤ittho; yato ca kho tvaü, bhikkhu, accayaü accayato disvà yathàdhammaü pañikarosi, tan te mayaü pañiggaõhàma. Vuddhi h' esà, bhikkhu, ariyassa vinaye yo accayaü accayato disvà yathàdhammaü pañikaroti àyatiü saüvaraü àpajjatãti. Labheyyàhaü, bhante, Bhagavato santike upasampadan ti? Paripuõõaü pana te, bhikkhu, pattacãvaran ti? Na kho me, bhante, paripuõõaü pattacãvaran ti. Na kho, bhikkhu, Tathàgatà aparipuõõapattacãvaraü upasampàdentãti. Atha kho àyasmà Pukkusàti Bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhày' àsanà Bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pattacãvarapariyesanaü pakkàmi. Atha kho àyasmà Pukkusàtim pattacãvarapariyesanaü carantaü bhantagàvã jãvità voropesi. Atha kho sambahulà bhikkhå yena Bhagavà ten' upasaükamiüsu upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå Bhagavantaü etad avocuü:-- Yo so, bhante, Pukkusàti nama kulaputto Bhagavatà saükhittena ovàdena ovadito so kàlakato. Tassa kà gati ko abhisamparàyo ti? Paõóito, bhikkhave, Pukkusàti kulaputto paccapàdi dhammassànudhammaü, na ca maü dhammàdhikaraõaü viheñhesi. Pukkusàti, bhikkhave, kulaputto pa¤cannaü orambhàgiyànaü saüyojanànaü parikkhayà opapàtiko tattha parinibbàyã anàvattidhammo tasmà lokà ti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. DHâTUVIBHAðGASUTTAý DASAMAý. #<[page 248]># %<248 III. UPARIPAööâSAý.>% 141. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà. Bàràõasiyaü viharati Isipatane migadàye. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Tathàgatena, bhikkhave, arahatà sammàsambuddhena Bàràõasiyaü Isipatane migadàye anuttaraü dhammacakkaü pavattitaü appativattiyaü samaõena và bràhmaõena và devena và Màrena va Brahmunà và kenaci và lokasmiü, yadidaü catunnaü ariyasaccànaü àcikkhanà desanà pa¤¤àpanà paññhapanà vivaraõà vibhajanà uttànãkammaü. Katamesaü catunnaü? -- Dukkhassa ariyasaccassa àcikkhanà desanà pa¤¤àpanà paññhapanà vivaraõà vibhajanà uttànãkammaü. Dukkhasamudayassa ariyasaccassa àcikkhanà . . . uttànãkammaü. Dukkhanirodhassa ariyasaccassa . . . uttànãkammaü. Dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya ariyasaccassa . . . uttànãkammaü. Tathàgatena, bhikkhave, arahatà sammàsambuddhena Bàràõasiyaü Isipatane migadàye anuttaraü dhammacakkaü pavattitaü appativattiyaü samaõena và . . . kenaci và lokasmiü, yadidaü mesaü catunnaü ariyasaccànaü . . . uttànãkammaü. Sevatha, bhikkhave, Sàriputta-Moggallàne, bhajatha, bhikkhave, Sàriputta-Moggallàne, paõóità bhikkhå anuggàhakà brahmacàrãnaü. -- Seyyathàpi, bhikkhave, janettã, evaü Sàriputto; seyyathàpi jàtassa àpàdeta, evaü Moggallàno. Sàriputto, bhikkhave, sotàpattiphale vineti, Moggallàno uttamatthe; Sàriputto, bhikkhave, pahoti cattàri ariyasaccàni vitthàrena àcikkhituü desetuü pa¤¤àpetuü paññhapetuü vivarituü vibhajituü uttànãkàtun ti. Idam avoca Bhagavà, idaü vutvà Sugato uññhày' àsanà vihàraü pàvisi. #<[page 249]># %< 4.11. SACCAVIBHAðGASUTTAý (141.) 249>% Tatra kho àyasmà Sàriputto acirapakkantassa Bhagavato bhikkhå àmantesi: âvuso bhikkhavo ti. âvuso ti kho te bhikkhå àyasmato Sàriputtassa paccassosuü. âyasmà Sàriputto etad avoca:-- Tathàgatena, àvuso, arahatà sammàsambuddhena Bàràõasiyaü Isipatane migadàye anuttaraü dhammacakkaü pavattitaü . . . dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya ariyasaccassa àcikkhanà desanà pa¤¤àpanà paññhapanà vivaranà vibhajanà uttànãkammaü. Katama¤ c' àvuso, dukkhaü ariyasaccaü? -- Jàti pi dukkhà, jarà pi dukkhà, maraõam pi dukkhaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà pi dukkhà. Yam p' icchaü na labhati, tam pi dukkhaü; saükhittena pa¤cupàdànakkhandhà dukkhà. Katamà c', àvuso, jàti? -- Yà tesaü tesaü sattànaü tamhi tamhi sattanikàye jàti sa¤jàti okkanti, nibbati abhinibbatti, khandhànaü pàtubhàvo àyatanànaü pañilàbho; -- ayaü vuccat', àvuso, jàti. Katamà c', àvuso, jarà? -- Yà tesaü tesaü sattànaü tamhi tamhi sattanikàye jarà jãraõatà khaõóiccaü pàliccaü valittacatà àyuno saühànã indriyànaü paripàko; ayaü vuccat', àvuso, jarà. Katama¤ c', àvuso, maraõaü? -- Yaü tesaü tesaü sattànaü tamhà tamhà sattanikàyà cuti cavanatà, bhedo antaradhànaü maccu maraõaü kàlakiriyà, khandhànaü bhedo kaëebarassa nikkhepo;-- idaü vuccat', àvuso, maraõaü. Katamo c', àvuso, soko? -- Yo kho, àvuso, a¤¤atara¤¤atarena byasanena samannàgatassa a¤¤atara¤¤atarena dukkhadhammena phuññhassa soko socanà socitattaü, antosoko antoparisoko;-- ayaü vuccat', àvuso, soko. Katamà c', àvuso, paridevo? -- Yo kho, àvuso, a¤¤atara¤¤atarena byasanena samannàgatassa a¤¤atara¤¤atarena dukkhadhammena phuññhassa àdevo paridevo, àdevanà paridevanà, #<[page 250]># %<250 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ àdevitattaü paridevitattaü;-- ayaü vuccat', àvuso, paridevo. Katama¤ c', àvuso, dukkhaü? -- Yaü kho, àvuso, kàyikaü dukkhaü kàyikaü asàtaü kàyasamphassajaü dukkhaü asàtaü vedayitaü;-- idaü vuccat', àvuso, dukkhaü. Katama¤ c', àvuso, domanassaü? -- Yaü kho, àvuso, cetasikaü asàtaü manosamphassajaü dukkhaü asàtaü vedayitaü, -- idaü vuccat', àvuso, domanassaü. Katamo c', àvuso, upàyàso? -- Yo kho, àvuso, a¤¤atara¤¤atarena byasanena samannàgatassa a¤¤atara¤¤atarena dukkhadhammena phuññhassa àyàso upàyàso, àyàsitattaü upàyàsitattaü, -- ayaü vuccat', àvuso, upàyàso. Katama¤ c', àvuso,yam p' icchaü na labhati tam pi dukkhaü? -- Jàtidhammànaü, àvuso, sattànaü evaü icchà uppajjati: Aho vata mayaü na jàtidhammà assàma, na ca vata no jàti àgaccheyyàti; na kho pan' etaü icchàya pattabbaü; idam pi yam p' icchaü na labhati, tam pi dukkhaü. Jaràdhammànaü, àvuso, sattànaü --pe-- byàdhidhammànaü, àvuso, sattànaü --pe-- maraõadhammànaü, àvuso, sattànaü --pe-- sokaparidevadukkhadomanassupàyàsadhammànaü, àvuso, sattànaü evaü icchà uppajjati: Aho vata mayaü na sokaparidevadukkhadomanassupàyàsàdhammà assàma, na ca vata no sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà àgaccheyyun ti; na kho pan' etaü icchàya pattabbaü; idam pi yam p' icchaü na labhati tam pi dukkhaü. Katame c', àvuso, saükhittena pa¤cupàdànakkhandhà dukkhà? -- Seyyathãdaü: råpåpàdànakkhandho vedanåpàdànakkhandho sa¤¤åpàdànakkhandho saükhàråpàdànakkhandho vi¤¤àõåpàdànakkhandho;-- ime vuccant', àvuso, saükhittena pa¤cupàdànakkhandhà dukkhà. Idaü vuccat', àvuso, dukkhaü ariyasaccaü. Katama¤ c', àvuso, dukkhasamudayaü ariyasaccaü? Yàyaü taõhà ponobhavikà nandiràgasahagatà tatratatràbhinandinã, seyyathãdaü: Kàmataõhà bhavataõhà vibhavataõha;-- #<[page 251]># %< 4.11. SACCAVIBHAðGASUTTAý (141.) 251>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ idaü vuccat', àvuso, dukkhasamudayaü ariyasaccaü. Katama¤ c', àvuso, dukkhanirodhaü ariyasaccaü? Yo tassà yeva taõhàya asesaviràganirodho càgo pañinissaggo mutti anàlayo;-- idaü vuccat', àvuso, dukkhanirodhaü ariyasaccaü. Katama¤ c', àvuso, dukkhanirodhagàminã pañipadà ariyasaccam? -- Ayam eva ariyo aññhaïgiko maggo, seyyathãdaü: sammàdiññhi sammàsaükappo sammàvàcà sammàkammanto sammà-àjãvo sammàvàyàmo sammàsati sammàsamàdhi. Katamà c', àvuso, sammàdiññhi? -- Yaü kho, àvuso, dukkhe ¤àõaü dukkhasamudaye ¤àõaü dukkhanirodhe ¤àõaü dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya nàõaü;-- ayaü vuccat', àvuso, sammàdiññhi. Katamo c', àvuso, sammàsaükappo? Nekkhammasaükappo abyàpàdasaükappo avihiüsàsaükappo;-ayaü vuccat', àvuso, sammàsaükappo. Katamà c', àvuso, sammàvàcà? Musàvàdà veramaõã, pisuõàya vàcàya veramaõã, pharusàya vàcàya veramaõã, samphappalàpà veramaõã;-- ayaü vuccat', àvuso, sammàvàcà. Katamo c', àvuso, sammàkammanto? -- Pàõàtipàtà veramaõã, adinnadànà veramaõã, kàmesu micchàcàrà veramaõã;-- ayaü vuccat', àvuso, sammàkammanto. Katamo c', àvuso, sammà-àjãvo? -- Idh', àvuso, ariyasàvako micchà-àjãvaü pahàya sammà-àjãvena jãvikaü kappeti;-- ayaü vuccat', àvuso, sammà-àjãvo. Katamo c', àvuso, sammàvàyàmo? Idh', àvuso, bhikkhu anuppannànaü pàpakànaü akusalànaü dhammànaü anuppàdàya chandaü janeti vàyamati viriyaü àrabhati cittaü paggaõhàti padahati; uppannànaü pàpakànaü akusalànaü dhammànaü pahànàya chandaü janeti . . . padahati; anuppannànaü kusalànaü dhammànaü uppàdàya chandaü janeti #<[page 252]># %<252 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ . . . padahati; uppannànaü kusalànaü dhammànaü ñhitiyà asammohàya bhiyyobhàvàya vepullàya bhàvanàya pàripåriyà chandaü janeti . . . padahati;-- ayaü vuccat', àvuso, sammàvàyàmo. Katamo c', àvuso, sammàsati? -- Idh', àvuso, bhikkhu kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà, vineyya loke abhijjhàdomanassaü; vedanàsu --pe--; citte --pe--; dhammesu dhammànupassã viharati àtàpã . . . abhijjhàdomanassaü;-- ayaü vuccat', àvuso, sammàsati. Katamo c', àvuso, sammàsamàdhi? -- Idh', àvuso, bhikkhu vivicc' eva kàmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü pañhamajjhànaü upasampajja viharati; vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü pitisukhaü dutiyajjhànaü --pe--; tatiyajjhànaü --pe--; catutthajjhànaü upasampajja viharati;-- ayaü vuccat', àvuso, sammàsamàdhi. Idaü vuccat', àvuso, dukkhanirodhagàminã pañipadà ariyasaccaü. Tathàgaten', àvuso, arahatà sammàsambuddhena Bàràõasiyaü Isipatane migadàye anuttaraü dhammacakkaü pavattitaü appativattiyaü samaõena và bràhmaõena và devena và Màrena và Brahmunà và kenaci và lokasmiü, yadidaü imesaü catunnaü ariyasaccànaü acikkhanà desanà pa¤¤àpanà paññhapanà vivaraõà vibhajanà uttànãkamman ti. Idam avoc' àyasmà Sàriputto. Attamanà te bhikkhå àyasmato Sàriputtassa bhàsitaü abhinandun ti SACCAVIBHAðGASUTTAý EKâDASAMAý. #<[page 253]># %< 4.12. DAKKHIöâVIBHAðGASUTTAý (142.) 253>% 142. 1 Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sakkesu viharati Kapilavatthusmiü Nigrodhàràme. Atha kho Mahàpajàpatã Gotamã navaü dussayugaü àdàya yena Bhagavà ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnà kho Mahàpajàpatã Gotamã Bhagavantaü etad avoca:-- Idaü me, bhante, navaü dussayugaü Bhagavantaü uddissa sàmaü kantaü sàmaü vàyitaü; tam me, bhante, Bhagavà pañiggaõhàtu anukampaü upàdàyàti. Evaü vutte Bhagavà Mahàpajàpatiü Gotamiü etad avoca:-- Saüghe, Gotami, dehi; saüghe te dinne aha¤ c' eva påjito bhavissàmi saügho càti. Dutiyam pi kho Mahàpajàpatã Gotamã Bhagavantaü etad avoca:-- Idam me . . . upàdàyàti. Dutiyam pi kho Bhagavà Mahàpajàpatiü Gotamiü etad avoca:-- Saüghe . . . saügho càti. Tatiyam pi kho Mahàpajàpatã . . . saügho càti. Evaü vutte àyasmà ânando Bhagavantaü etad avoca: -- Pañiggaõhàtu, bhante, Bhagavà Mahàpajàpatiyà Gotamiyà navaü dussayugaü; bahåpakàrà, bhante, Mahàpajàpatã Gotamã Bhagavato màtucchà àpàdikà posikà khãrassa dàyikà Bhagavantaü janettiyà kàlakatàya tha¤¤aü pàyesi. Bhagavà pi, bhante, bahåpakàro Mahàpajàpatiyà Gotamiyà; Bhagavantaü, bhante, àgamma Mahàpajapatã Gotamã Buddhaü saraõaü gatà, dhammaü saraõaü gatà, saüghaü saraõaü gatà. Bhagavantaü, bhante, àgamma Mahàpajàpatã Gotamã pàõàtipàtà pañiviratà adinnàdànà pañiviratà kàmesu micchàcàrà pañiviratà musàvàdà pañiviratà suràmerayamajjapamàdaññhànà pañiviratà. Bhagavantaü, bhante, àgamma Mahàpajàpatã Gotamã Buddhe aveccappasàdena samannàgatà, dhamme aveccappasàdena samannagatà, saüghe aveccappasàdena samannàgatà, ariyakantehi sãlehi samannàgatà. #<[page 254]># %<254 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Bhagavantaü, bhante, àgamma Mahàpajàpatã Gotamã dukkhe nikkaïkhà dukkhasamudaye nikkaïkhà dukkhanirodhe nikkaïkhà dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya nikkaïkhà. Bhagavà pi, bhante, bahåpakàro Mahàpajàpatiyà Gotamiyà ti. Evam etaü, ânanda; evam etaü, ânanda. Yaü h', ânanda, puggalo puggalaü àgamma Buddhaü saraõaü gato hoti, dhammaü saraõaü gato hoti, saüghaü saraõaü gato hoti, imass', ânanda, puggalassa iminà puggalena na suppatikàraü vadàmi yadidaü abhivàdanapaccupaññhàna¤jalikammaü sàmãcikammaü cãvarapiõóapàtasenàsanagilànapaccayabhesajjaparikkhàrànuppadànena. Yaü h', ânanda, puggalo puggalaü àgamma pàõàtipàtà pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato hoti kàmesu micchàcàrà pañivirato hoti musàvàdà pañivirato hoti suràmerayamajjapamàdaññhànà pañivirato hoti, imass', ânanda, puggalassa iminà puggalena na suppatikàraü vadàmi yadidaü . . . -- uppadànena. Yaü h', ânanda, puggalo puggalaü àgamma Buddhe aveccappasàdena samannàgato hoti, dhamme . . . sãlehi samannàgato hoti, imass', ânanda, puggalassa iminà puggalena na suppatikàraü vadàmi yadidaü . . . -- uppadànena. {Yaü} h', ânanda, puggalo puggalaü àgamma dukkhe nikkaïkho hoti dukkhasamudaye nikkaïkho hoti dukkhanirodhe nikkaïkho hoti dukkhanirodhagàminiyà pañipadàya nikkaïkho hoti, imass', ânanda, puggalassa iminà puggalena na suppatikàraü vadàmi yadidaü . . . -- uppadànena. Cuddasa kho pan' im', ânanda, pàñipuggalikà dakkhiõà. Tathàgate arahante Sammàsambuddhe dànaü deti;-- ayaü pañhamà pàñipuggalikà dakkhiõà. Paccekabuddhe dànaü deti;-- ayaü dutiyà pàñipuggalikà dakkhiõà. Tathàgatasàvake arahante dànaü deti;-- ayaü tatiyà pàñipuggalikà dakkhiõà. Arahattaphalasacchikiriyàya pañipanne dànaü deti;-- ayaü catutthã pàtipuggalikà dakkhiõà. Anàgàmissa dànaü deti;-- ayaü pa¤camã pàñipuggalikà dakkhiõà. #<[page 255]># %< 4.12. DAKKHIöâVIBHAðGASUTTAý (142.) 255>% Anagàmiphalasacchikiriyàya pañipanne dànaü deti;-ayaü chaññhà pañipuggalikà dakkhiõà. Sakadàgàmissa dànaü deti;-- ayaü sattamã pàñipuggalikà dakkhiõà. Sakadàgàmiphalasacchikiriyàya pañipanne dànaü deti;-ayaü aññhamã pàñipuggalikà dakkhiõà. Sotàpanne dànaü deti;-- ayaü navamã pàñipuggalikà dakkhiõà. Sotàpattiphalasacchikiriyàya pañipanne dànaü deti;-- ayaü dasamã pàñipuggalikà dakkhiõà. Bàhirake kàmesu vãtaràge dànaü deti;-- ayaü ekàdasamã pàtipuggalikà dakkhiõà. Puthujjanasãlavante dànaü deti;-- ayaü dvàdasamã pàtipuggalikà dakkhiõà. Puthujjanadussãle dànaü deti;-- ayaü terasamã pàñipuggalikà dakkhiõa. Tiracchànagate dànaü deti;-ayaü cuddasamã pàñipuggalikà dakkhiõà. Tatr', ânanda, tiracchànagate dànaü datvà sataguõà dakkhiõà pàñikaïkhitabbà; puthujjanadussãle dànaü datvà sahassaguõà dakkhiõà pàñikaïkhitabbà; puthujjanasãlavante dànaü datvà satasahassaguõà dakkhiõà pàñikaïkhitabbà; bàhirake kàmesu vãtaràge dànaü datvà koñisatasahassaguõà dakkhiõà pàñikaïkhitabbà; sotàpattiphalasacchikiriyàya pañipanne dànaü datvà asaïkheyyà appameyyà dakkhiõà pàñikaïkheyyà. Ko panà vàdo sotàpanne? Ko pana vàdo sakadàgàmiphalasacchikiriyàya pañipanne? Ko pana vàdo sakadàgàmissa? Ko pana vàdo anàgàmiphalasacchikiriyàya pañipanne? Ko pana vàdo anàgàmissa? Ko pana vàdo arahattaphalasacchikiriyàya pañipanne? Ko pana vàdo Tathàgatasàvake arahante? Ko pana vàdo Paccekabuddhe? Ko pana vàdo Tathàgate arahante Sammàsambuddhe? Satta kho pan' im', ânanda, saüghagatà dakkhiõà. Buddhapamukhe ubhatosaüghe dànaü deti;-- ayaü pañhamà saüghagatà dakkhiõà. Tathàgate parinnibbute udhatosaüghe dànaü deti;-- ayaü dutiyà saüghagatà dakkhiõà. Bhikkhusaüghe dànaü deti;-- ayaü tatiyà saüghagatà dakkhiõà. Bhikkhunãsaüghe dànaü deti;-- ayaü catutthã saüghagatà dakkhiõà. Ettakà me bhikkhå ca bhikkhuniyo ca saüghato uddissathàti dànaü deti;-- #<[page 256]># %<256 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ ayaü pa¤camã saüghagatà dakkhiõà. Ettakà me bhikkhå saüghato uddissathàti dànaü deti;-- chaññhà saüghagatà dakkhiõà. Ettakà me bhikkhuniyo saüghato uddissathàti dànaü deti; -- ayaü sattamã saüghagatà dakkhiõà. Bhavissanti kho pan', ânanda, anàgatamaddhànaü gotrabhuno kàsàvakaõñhà dussãlà pàpadhammà tesu dussãlesu saüghaü uddissa dànaü dassanti. Tadà p' ahaü. ânanda, saüghagataü dakkhiõaü asaïkheyyaü appameyyaü vadàmi, na tvevàhaü, ânanda, kenaci pariyàyena saüghagatàya dakkhiõàya pàñipuggalikaü dànaü mahapphalataraü vadàmi. Catasso kho imà, ânanda, dakkhiõàvisuddhiyo. Katamà catasso? Atth', ânanda, dakkhiõà dàyakato visujjhati no pañiggàhakato. Atth', ânanda, dakkhiõà pañiggàhakato visujjhati no dàyakato. Atth', ânanda, dakkhiõà n' eva dàyakato visujjhati no pañiggàhakato. Atth', ânanda, dakkhiõà dàyakato c' eva visujjhati pañiggàhakato ca. Katha¤ c', ânanda, dakkhiõa dàyakato visujjhati no pañiggàhakato? Idh', ânanda, dàyako hoti sãlavà kalyàõadhammo, pañiggàhakà honti dussãlà pàpadhammà;-- evaü kho, ânanda, dakkhiõà dàyakato visujjhati no pañiggàhakato. Katha¤ c', ânanda, dakkhiõà pañiggàhakato visujjhati no dàyakato? Idh', ânanda, dàyako hoti dussãlo pàpadhammo, pañiggàhakà honti sãlavanto kalyàõadhammà -- evaü kho, ânanda, dakkhiõà pañiggàhakato visujjhati no dàyakato. Katha¤ c', ânanda, dakkhiõà n' eva dàyakato visujjhati no pañiggàhakato? Idh', ânanda, dàyako ca hoti dussãlo pàpadhammo, pañiggàhakà ca honti dussãlà pàpadhammà; -- evaü kho, ânanda, dakkhiõà n' eva dàyakato visujjhati no pañiggàhakato. Katha¤ c', ânanda, dakkhiõà dàyakato c' eva visujjhati pañiggàhakato ca? Idh', ânanda, dàyako ca hoti sãlavà kalyàõadhammo, pañiggàhakà ca honti sãlavanto kalyàõadhammà;-- #<[page 257]># %< 4.12. DAKKHIöâVIBHAðGASUTTAý (142.) 257>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ evaü kho, ânanda, dakkhiõà dàyakato c' eva visujjhati pañiggàhakato ca. Imà kho, ânanda, catasso dakkhiõàvisuddhiyo ti. Idam avoca Bhagavà, idaü vatvà Sugato athàparam etad avoca satthà:-- Yo sãlavà dussãlesu dadàti Dànaü dhammena laddhà supasannacitto Abhisadd ahaü kammaphalaü uëàram, Sà dakkhiõà dàyakato visujjhati. Yo dussãlo sãlavantesu dadàti Dànaü adhammena laddhà apasannacitto Anabhisadd ahaü kammaphalaü uëàraü, Sà dakkhiõà pañiggàhakato visujjhati. Yo dussãlo dussãlesu dadàti Dànaü adhammena laddhà apasannacitto Anabhisadd ahaü kammaphalaü uëàraü, Sà dakkhiõà n' ev' ubhato visujjhati. Yo sãlavà sãlavantesu dadàti Dànaü dhammena laddhà supasannacitto Abhisadd ahaü kammaphalaü uëàraü, Taü ve dànaü vipullaphalan ti bråmi. Yo vãtaràgo vãtaràgesu dadàti Dànaü dhammena laddhà supasannacitto Abhisadd ahaü kammaphalaü uëàraü, Taü ve dànaü àmisadànaü vipulan ti bråmi. DAKKHIöâVIBHAðGASUTTAý DVâDASAMAý. VIBHAðGAVAGGO CATUTTHO. #<[page 258]># %<258 III. UPARIPAööâSAý.>% 143. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tena kho pana samayena Anàthapiõóiko gahapati àbàdhiko hoti dukkhito bàëhagilàno. Atha kho Anàthapiõóiko gahapati a¤¤ataram purisaü àmantesi:-- Ehi tvaü, ambho purisa, yena Bhagavà ten' upasaükama, upasaükamitvà mama vacanena Bhagavato pàde sirasà vandàhi eva¤ ca vadehi: Anàthapiõóiko, bhante, gahapati àbàdhiko dukkhito bàëhagilàno, so Bhagavato pàde sirasà vandatãti. Yena c' àyasmà Sàriputto ten' upasaükama upasaükamitvà mama vacanena àyasmato Sàriputtassa pàde sirasà vandàhi eva¤ ca vadehi: Anàthapiõóiko, bhante, . . . vandatãti. Eva¤ ca vadehi: Sàdhu kira, bhante, àyasmà Sàriputto yena Anàthapiõóikassa gahapatissa nivesanaü ten' upasaükamatu anukampaü upàdàyàti. Evaü bhante ti kho so puriso Anàthapiõóikassa gahapatissa pañissutvà yena Bhagavà ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so puriso Bhagavantaü etad avoca: Anàthapiõóiko, bhante, gahapati àbàdhiko dukkhito bàëhagilàno; so Bhagavato pàde sirasà vandatãti. Yena c' àyasmà Sàriputto ten' upasaükami upasaükamitvà àyasmantaü Sàriputtaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so puriso àyasmantaü Sàriputtaü etad avoca: Anàthapiõóiko, bhante, gahapati àbàdhiko dukkhito bàëhagilàno; so àyasmato Sàriputtassa pàde sirasà vandati eva¤ ca vadeti: Sàdhu kira, bhante, àyasmà Sàriputto yena Anàthapiõóikassa gahapatissa nivesanaü ten' upasaükamatu anukampaü upàdàyàti. Adhivàsesi kho àyasmà Sàriputto tuõhãbhàvena. Atha kho àyasmà Sàriputto nivàsetvà pattacãvaraü àdàya àyasmatà ânandena pacchàsamaõena yena Anàthapiõóikassa gahapatissa nivesanaü ten' upasaükami, upasaükamitvà pa¤¤atte àsane nisãdi. #<[page 259]># %< 5.1. ANâTHAPIöôIKOVâDASUTTAý (143.) 259>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Nisajja kho àyasmà Sàriputto Anàthapiõóikaü gahapatiü etad avoca: Kacci te, gahapati, khamanãyaü, kacci yàpanãyaü, kacci dukkhà vedanà pañikkamanti no abhikkamanti, pañikkamo 'sànaü pa¤¤àyati no abhikkamo ti? Na me, bhante Sàriputta, khamanãyaü, na yàpanãyaü; bàëhà me dukkhà vedanà abhikkamanti no pañikkamanti, abhikkamo 'sànaü pa¤¤àyati no pañikkamo. Seyyathàpi, bhante Sàriputta, balavà puriso tiõhena sikharena . . . (&c. as Vol. II. p. 193, line 1 to line 23) . . . no pañikkamo ti. Tasmàtiha te, gahapati, evaü sikkhitabbaü: Na cakkhuü upàdiyissàmi, na ca me cakkhunissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha te, gahapati, evaü sikkhitabbaü: Na sotaü upàdiyissàmi na ca me sotanissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na ghànaü . . . sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na jivhaü . . . sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na kàyaü . . . sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na manaü . . . sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na råpaü . . . sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na saddaü upàdiyissàmi --pe-- Na gandhaü upàdiyissàmi --pe-- Na rasaü upàdiyissàmi --pe-- Na phoññhabbaü upàdiyissàmi --pe-- Na dhammaü upàdiyissàmi, na ca me dhammanissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha te, gahapati, evaü sikkhitabbaü: Na cakkhuvi¤¤àõaü upàdiyissami, na ca me cakkhuvi¤¤àõanissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Na sotavi¤¤àõaü upàdiyissàmi --pe-- Na ghànavi¤¤àõaü upàdiyissàmi --pe-- Na jivhàvi¤¤àõaü upàdiyissàmi --pe-Na kàyavi¤¤àõaü upàdiyissàmi --pe-- Na manovi¤¤àõaü upàdiyissàmi, na ca me manovi¤¤àõanissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha te, gahapati, evaü sikkhitabbaü: Na cakkhusamphassaü upàdiyissàmi, na ca me cakkhusamphassanissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. #<[page 260]># %<260 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na sotasamphassaü vi¤¤àõaü upàdiyissàmi --pe-- Na ghànasamphassaü vi¤¤àõaü upàdiyissàmi --pe-- Na jivhàsamphassaü vi¤¤àõaü upàdiyissàmi --pe-- Na kàyasamphassaü vi¤¤àõaü upàdiyissàmi -- pe -- Na manosamphassaü vi¤¤àõaü upàdiyissàmi, na ca me manosamphassanissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na cakkhusamphassajaü vedanaü upàdiyissàmi, na ca me cakkhusamphassajaü vedanànissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na sotasamphassajaü vedanaü upàdiyissàmi --pe-- Na ghànasamphassajaü vedanaü upàdiyissàmi -pe -- Na jivhàsamphassajaü vedanaü upàdiyissàmi -- Na kàyasamphassajaü vedanaü --pe-- Na manosamphassajaü vedanaü upàdiyissàmi, na ca me manosamphassajaü vedanànissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . {Na} pañhavãdhàtuü upàdiyissàmi, na ca me pañhavãdhàtunissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na àpodhàtuü upàdiyissàmi . . . Na tejodhàtuü upàdiyissàmi -- pe -- Na vàyodhàtuü upàdiyissàmi --pe-- Na àkàsadhàtuü upàdiyissàmi --pe-- Na vi¤¤àõadhàtuü upàdiyissàmi, na ca me vi¤¤àõadhàtunissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na råpaü upàdiyissàmi, na ca me råpanissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Na vedanaü upàdiyissàmi --pe-- Na sa¤¤aü upàdiyissàmi --pe-- Na saükhàre upàdiyissàmi --pe-- Na vi¤¤àõaü upàdiyissàmi, na ca me vi¤¤àõanissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na àkàsàna¤càyatanaü upàdiyissàmi, na ca me àkàsàna¤càyatananissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na vi¤¤àõa¤càyatanaü upàdiyissàmi --pe-- Na àki¤ca¤¤àyatanaü upàdiyissàmi #<[page 261]># %< ANâTHAPIöôIKOVâDASUTTAý (143.) 261>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ --pe-- Na nevasa¤¤ànàsa¤¤àyatanànaü upàdiyissàmi, na ca me nevasa¤¤ànàsa¤¤ànissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha te, gahapati, evaü sikkhitabbaü: Na idhalokaü upàdiyissàmi, na ca me idhalokanissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha . . . Na paralokaü upàdiyissàmi, na ca me paralokanissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Tasmàtiha te, gahapati, evaü sikkhitabbaü: Yam p' idaü diññhaü sutaü mutaü vi¤¤àtaü pariyesitaü anuvicaritaü manasà, tam pi na upàdiyissàmi na ca me tannissitaü vi¤¤àõaü bhavissatãti. Evaü hi te, gahapati, sikkhitabbaü. Evaü vutte Anàthapiõóiko gahapati parodi assåni pavattesi. Atha kho àyasmà ânando Anàthapiõóikaü gahapatiü etad avoca:-- Olãyasi kho tvaü, gahapati, saüsãdasi kho tvaü gahapatãti? Nàhaü, bhante ânanda, olãyàmi, na saüsãdami. Api me dãgharattaü Satthà payirupàsito, manobhàvanãyo ca bhikkhå, na ca me evaråpã dhammã kathà sutapubbà ti. Na kho, gahapati, gihãnaü odàtavasanànaü evaråpi dhammã kathà pañibhàti. Pabbajitànaü kho, gahapati, evaråpã dhammã kathà pañibhàtãti. Tena hi, bhante Sàriputta, gihãnaü odàtavasanànaü evaråpã dhammã kathà pañibhàtu. Santi hi, bhante Sàriputta, kulaputtà apparajakkhajàtikà, assavanatà dhammassa parihàyanti, bhavissanti dhammassa a¤¤àtàro ti. Atha kho àyasmà ca Sàriputto àyasmà ca ânando Anàthapiõóikaü gahapatiü iminà ovàdena ovaditvà uññhày' àsanà pakkamiüsu. Atha kho Anàthapiõóiko gahapati acirapakkante àyasmante ca Sàriputte àyasmante ca ânande kàyassa bhedà param maraõà Tusitaü kàyaü uppajji. #<[page 262]># %<262 III. UPARIPAööASAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Atha kho Anàthapiõóiko devaputto abhikkantàya rattiyà abhikkantavaõõo kevalakappaü Jetavanaü obhàsetvà yena Bhagavà ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhito kho Anàthapiõóiko devaputto Bhagavantaü gàthàhi ajjhabhàsi:-- Idaü hitaü Jetavanaü isisaüghanisevitaü âvutthaü dhammaràjena pãtisa¤jananaü mama. Kammaü vijjà ca dhammo ca sãlaü jãvitam uttamaü, Etena maccà sujjhanti na gottena na dhanena và. Tasmà hi paõóito poso sampassaü attham attano Yoniso vicine dhammaü, evaü tattha visujjhati. Sàriputto va pa¤¤àya sãlena upasamena ca Yo hi pàragato bhikkhu etàva paramo siyà. Idam avoca Anàthapiõóiko devaputto. Samanu¤¤o Satthà ahosi. Atha kho Anàthapiõóiko devaputto: Samanu¤¤o me Satthà ti Bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà tatth' ev' antaradhàyi. Atha kho Bhagavà tassà rattiyà accayena bhikkhå àmantesi: Imaü, bhikkhave, rattiü a¤¤ataro devaputto abhikkantàya rattiyà abhikkantavaõõo kevalakappaü Jetavanaü obhàsetvà yenàhaü ten' upasaükami, upasaükamitvà maü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhito kho so devaputto maü gàthàhi ajjhàbhàsi:-- Idaü hitam Jetavanaü . . . . . . (&c., as above) . . . . . . etàva paramo siyà ti. #<[page 263]># %< 5.1. ANâTHAPIöôIKOVâDASUTTAý (143.) 263>% Idam avoca, bhikkhave, so devaputto. Samanu¤¤o me Satthà ti maü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà tatth' ev' antaradhàyãti. Evaü vutte àyasmà ânando Bhagavantaü etad avoca: So hi nåna so, bhante, Anàthapiõóiko devaputto bhavissati; Anàthapiõóiko, bhante, gahapati àyasmante Sàriputte aveccappasanno ahosãti. Sàdhu sàdhu, ânanda. Yàvatakaü kho, ânanda, takkàya pattabbaü, anuppattaü tayà. Anàthapiõóiko so, ânanda, devaputto n' a¤¤o ti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà ânando Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. ANâTHAPIöôIKOVâDASUTTAý PAòHAMAý. 144. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Ràjagahe viharati Veëuvane Kalandakanivàpe. Tena kho pana samayena àyasmà ca Sàriputto àyasmà ca Mahàcundo àyasmà ca Channo Gijjhakåñe pabbate viharanti. Tena kho pana samayena àyasmà Channo àbàdhiko hoti dukkhito bàëhagilàno. Atha kho àyasmà Sàriputto sàyaõhasamayaü patisallànà vuññhito yen' àyasmà Mahàcundo ten' upasaükami upasaükamitvà àyasmantaü Mahàcundaü etad avoca:-- âyàm', àvuso Cunda, yen' àyasmà Channo ten' upasaükameyyàma gilànapucchakà ti. Evam àvuso ti kho àyasmà Mahàcundo àyasmato Sàriputtassa paccassosi. Atha kho àyasmà ca Sàriputto àyasmà ca Mahacundo yen' àyasmà Channo ten' upasaükamiüsu upasaükamitvà àyasmatà Channena saddhiü sammodiüsu sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu. #<[page 264]># %<264 III. UPARIPAööASAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ekamantaü nisinno kho àyasmà Sàriputto àyasmantaü Channaü. etad avoca:-- Kacci te, àvuso Channa, khamanãyaü, kacci yàpanãyaü, kacci dukkhà vedanà pañikkammanti no abhikkamanti, pañikkam' osànaü pa¤¤àyati no abhikkamo ti? Na me, avuso Sàriputta, khamanãyaü na yàpanãyaü, bàëhà me dukkhà vedanà . . . (&c., as at p. 259 supra) . . . no pañikkamo. Satthaü, àvuso Sàriputta, àharissàmi, nàvakaïkhàmi jãvitan ti. Màyasmà Channo satthaü àharesi. Yàpet' àyasmà Channo, yàpentaü mayaü àyasmantaü Channaü icchàma. Sace àyasmato Channassa na 'tthi sappàyàni bhojanàni, ahaü àyasmato Channassa sappàyàni bhojanàni pariyesissàmi. Sace àyasmato Channassa na 'tthi sappàyàni bhesajjàni, ahaü àyasmato Channassa sappàyàni bhesajjàni pariyesissàmi. Sace àyasmato Channassa na 'tthi patiråpo upaññhàko, ahaü àyasmantaü Channaü upaññhahissàmi. Màyasmà Channo satthaü àharesi. Yàpet' àyasmà Channo. yàpentaü mayaü àyasmantaü Channaü icchàmàti. Na pi me, àvuso Sàriputta, na 'tthi sappàyàni bhojanàni, na pi na 'tthi sappàyàni bhesajjàni na pi me na 'tthi pañiråpo upaññhàko. âpi c', àvuso Sàriputta, pariciõõo me Satthà dãgharattaü manàpen' eva no amanàpena. Etaü hi, àvuso Sàriputta, sàvakassa {patiråpaü} yaü satthàraü paricareyya manàpan' eva no amanàpena. Anupavajjaü Channo bhikkhu satthaü àharissatãti, evam etaü. àvuso Sàriputta, dhàrehãti. Puccheyyàma mayaü àyasmantaü Channaü ka¤cid eva desaü, sace àyasmà Channo okàsaü karoti pa¤hassa veyyàkaraõàyàti. Pucch', àvuso Sàriputta; sutvà vedissàmàti. Cakkhuü, àvuso Channa, cakkhuvi¤¤àõaü cakkhuvi¤¤àõavi¤¤àtabbe dhamme: Etaü mana, Eso 'ham asmi, Eso me attà ti samanupassasi? #<[page 265]># %< 5.2. CHANNOVâDASUTTAý (144.) 265>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Sotaü, àvuso Channa, sotavi¤¤àõaü --pe--; Ghànaü, àvuso Channa, ghànavi¤¤àõaü; Jivhaü, àvuso Channa, jivhàvi¤¤àõaü; Kàyaü, àvuso Channa, kàyavi¤¤àõaü; Manaü, àvuso Channa, manovi¤¤àõaü manovi¤¤àõavi¤¤àtabbe dhamme: Etaü mama, Eso 'ham asmi, Eso attà ti samanupassasãti? Cakkhuü, àvuso Sàriputta, cakkhavi¤¤àõaü cakkhuvi¤¤àõavi¤¤àtabbe dhamme: N' etaü mama, N' eso 'ham asmi, Na me so attà ti samanupassàmi; sotaü, àvuso Sàriputta, sotavi¤¤àõaü; ghànaü, àvuso Sàriputta, ghànavi¤¤àõaü; jivhaü, àvuso Sàriputta, jivhàvi¤¤àõaü; kàyaü, àvuso Sàriputta, kàyavi¤¤àõaü; manaü, àvuso Sàriputta, manovi¤¤àõaü manovi¤¤àõavi¤¤àtabbe dhamme: N' etaü mama, N' eso 'ham asmi, Na me so attà ti samanupassàmãti. Cakkhusmiü, àvuso Channa, cakkhuvi¤¤àõe cakkhuvi¤¤àõavi¤¤àtabbesu dhammesu kiü disvà kiü abhi¤¤àya cakkhuü cakkhuvi¤¤àõaü cakkhuvi¤¤àõavi¤¤àtabbe dhamme: N' etaü mama, N' eso 'ham asmi, Na me so attà ti samanupassasi? Sotasmiü, àvuso Channa, sotavi¤¤àõe; ghànasmiü, àvuso Channa, ghànavi¤¤àõe; jivhàya . . .; kàyasmiü . . .; manasmiü, àvuso Channa, manovi¤¤àõe manovi¤¤àõavi¤¤àtabbesu dhammesu kiü disvà kiü abhi¤¤àya manaü manovi¤¤àõaü manovi¤¤àõavi¤¤àtabbe dhamme: N' etaü mana, N' eso 'ham asmi, Na me so attà ti samanupassasãti? Cakkhusmiü, àvuso Sàriputta, cakkhuvi¤¤àõe cakkhuvi¤¤àõavi¤¤àtabbesu dhammesu nirodhaü disvà nirodhaü abhi¤¤àya cakkhuü cakkhuvi¤¤àõaü cakkhuvi¤¤àõavi¤¤àtabbe dhamme: N' etaü mama, N' eso 'ham asmi, Na me so attà ti samanupassàmi. Sotasmiü, àvuso Sàriputta, sotavi¤¤àõe; ghànasmiü, àvuso Sàriputta, ghànavi¤¤àõe; jivhàya, àvuso Sàriputta, jivhàvi¤¤àõe; kàyasmiü, àvuso Sàriputta, kayàvi¤¤àõe; manasmiü, àvuso Sàriputta, manovi¤¤àõe manovi¤¤àõavi¤¤àtabbesu dhammesu nirodhaü disvà nirodhaü abhi¤¤àya manaü manovi¤¤àõaü manovi¤¤àõavi¤¤àtabbe dhamme: #<[page 266]># %<266 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ N' etaü mama, N' eso 'ham asmi, Na me so attà ti samanupassàmãti. Evaü vutte àyasmà Mahàcundo àyasmantaü Channaü etad avoca:-- Tasmàtih', àvuso Channa, idam pi tassa Bhagavato sàsanaü niccakappaü manasikàtabbaü; nissitassa calitaü, anissitassa calitaü na 'tthi; calite asati passaddhi passaddhiyà sati, nati na hoti; natiyà asati àgatigati na hoti; àgatigatiyà asati cutåpapàto na hoti; cutåpapàte asati n' ev' idha na huraü na ubhayam antarena es' ev' anto dukkhassàti. Atha kho àyasmà Sàriputto àyasmà ca Mahàcundo àyasmantaü Channaü iminà ovàdena ovaditvà uññhày' àsanà pakkamiüsu. Atha kho àyasmà Channo, acirapakkante àyasmante ca Sàriputte àyasmante ca Mahàcunde, satthaü àharesi. Atha kho àyasmà Sàriputto yena Bhagavà ten' upasaükami upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà Sàriputto Bhagavantaü etad avoca: âyasmatà, bhante, Channena satthaü àharitaü. Tassa kà gati ko abhisamparàyo ti? Nanu te, Sàriputta, Channena bhikkhunà sammukhà yeva anupavajjatà byàkatà ti? Atthi, bhante, Pubbajiraü nàma Vajjigàmo. Tatr' àyasmato Channassa mittakulàni suhajjakulàni upavajjakulànãti. Honti h' ete, Sàriputta, Channassa bhikkhuno mittakulàni suhajjakulàni upavajjakulàni; nàhaü, Sàriputta, ettàvatà sa-upavajjo ti vadàmi. Yo kho, Sàriputta, ima¤ ca kàyaü nikkhipati a¤¤aü ca kàyaü upàdiyati, tam ahaü Sa-upavajjo ti vadàmi. Taü Channassa bhikkhuno na 'tthi, anupavajjo Channo bhikkhu satthaü àharesãti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà Sàriputto Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. CHANNOVâDASUTTAý DUTIYAý. #<[page 267]># %< 5.3. PUööOVâDASUTTAý (145.) 267>% 145. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Atha kho àyasmà Puõõo sàyaõhasamayaü patisallanà vuññhito yena Bhagavà ten' upasaükami upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho àyasmà Puõõo Bhagavantaü etad avoca: Sàdhu maü, bhante, Bhagavà saükhittena ovàdena ovadatu yam ahaü Bhagavato dhammaü sutvà eko våpakaññho appamatto àtàpã pahitatto vihareyyan ti. Tena hi, Puõõa, suõohi sàdhukaü manasikarohi bhàsissàmãti. Evam bhante ti kho àyasmà Puõõo Bhagavato paccassosi. Bhagavà etad avoca:-- Santi kho, Puõõa, cakkhuvi¤¤eyyà råpà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà. Ta¤ ce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa taü abhinandato abhivadato ajjhosàya tiññhato uppajjati nandã; nandãsamudayà dukkhasamudayo Puõõàti vadàmi. Santi kho, Puõõa, sotavi¤¤eyyà saddà; ghànavi¤¤eyyà gandhà; jivhàvi¤¤eyyà rasà; kàyavi¤¤eyyà phoññhabbà; manovi¤¤eyyà dhammà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà. Ta¤ ce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati, tassa taü abhinandato abhivadato ajjhosàya titthato uppajjati nandã; nandãsamudayà dukkhasamudayo Puõõàti vadàmi. Santi ca kho, Puõõa, cakkhuvi¤¤eyyà råpà iññhà kantà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà. Ta¤ ce bhikkhu nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati. tassa taü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato nandã nirujjhati: nandãnirodhà dukkhanirodho Puõõàti vadàmi. Santi kho, Puõõa, sotavi¤¤eyyà saddà: ghànavi¤¤eyyà gandhà; jivhàvi¤¤eyyà rasà; kàyavi¤¤eyyà phoññhabbà; manovi¤¤eyyà dhammà iññhà manàpà piyaråpà kàmåpasaühità rajanãyà. #<[page 268]># %<268 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Ta¤ ce bhikkhu nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati, tassa taü anabhinandato anabhivadato anajjhosàya tiññhato nandã nirujjhati; nandãnirodhà dukkhanirodho Puõõàti vadàmi. Iminà ca tvaü, Puõõa, mayà saükhittena ovàdena ovadito katarasmiü janapade viharissasãti? Iminà 'haü, bhante, Bhagavatà saükhittena ovàdena ovadito, atthi Sunàparanto nàma janapado, tatthàhaü viharissàmi. Caõóà kho, Puõõa, Sunàparantakà manussà; pharusà kho, Puõõa, Sunàparantakà manussà. Sace taü, Puõõa, Sunàparantakà manussà akkosissanti paribhàsissanti, tattha te, Puõõa, kinti bhavissatãti? Sace maü, bhante, Sunàparantakà manussà akkosissanti paribhàsissanti, tattha me evaü bhavissati: Bhaddakà vat' ime Sunàparantakà manussà, subhaddakà vat' ime Sunàparantakà manussà yam me na-y-ime pàõinà pahàraü dentãti. Evam ettha, Bhagavà, bhavissati; evam ettha, Sugata, bhavissatãti. Sace pana te, Puõõa, Sunàparantakà manussà pàõinà pahàraü dassanti, tattha pana te, Puõõa, kinti bhavissatãti? Sace me, bhante, Sunàparantakà manussà pàõinà pahàraü dassanti, tattha me evaü bhavissati: Bhaddakà vat' ime Sunàparantakà manussà, subhaddakà vat' ime Sunàparantakà manussà yam me na-y-ime leóóunà pahàraü dentãti. Evam. ettha, Bhagavà, bhavissati; evam ettha, Sugata, bhavissatãti. Sace pana te, Puõõa, Sunàparantakà manussà leóóunà pahàraü dassanti, tattha pana te, Puõõa, kinti bhavissatãti? Sace me, bhante, Sunàparantakà manussà leóóunà pahàraü dassanti, tattha me evaü bhavissati: Bhaddakà vat' ime Sunàparantakà manussà, subhaddakà vat' ime Sunàparantakà manussà yam me na-y-ime daõóena pahàraü dentãti. Evam ettha, Bhagavà, bhavissati; evam ettha, Sugata, bhavissatãti. #<[page 269]># %< 5.3. PUööOVâDASUTTAý (145.) 269>% Sace pana te . . . daõóena . . . kinti bhavissatãti? Sace me, bhante, Sunàparantakà manussà daõóena . . . yam me na-y-ime satthena . . . Sugata bhavissatãti. Sace pana te . . . satthena . . . kinti bhavissatãti? Sace me . . . satthena . . . yam me na-y-ime tiõhena satthena jãvità voropentãti . . . Sugata bhavissatãti. Sace pana te . . . jãvità voropessanti . . . kinti bhavissatãti? Sace maü . . . jãvità voropessanti, tattha me evaü bhavissati: Santi kho Bhagavato sàvakà kàyena ca jãvitena ca aññiyamànà jigucchamànà satthahàrakaü pariyesanti. Tam me idaü apariyitthaü yeva satthahàrakaü laddhan ti. Evam ettha, Bhagavà, bhavissati; evam ettha, Sugata, bhavissatãti. Sàdhu sàdhu, Puõõa. Sakkhissasi kho tvaü, Puõõa, iminà damupasamena samannàgato Sunàparantasmiü janapade viharituü. Yassa dàni tvaü, Puõõa, kàlam ma¤¤asãti. Atha kho àyasmà Puõõo Bhagavato bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhày' àsanà Bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà senàsanaü saüsàmetvà pattacãvaraü àdàya yena Sunàparanto janapado tena càrikaü pakkàmi. Anupubbena càrikaü caramàno yena Sunàparanto janapado tad avasari. Tatra sudaü àyasmà Puõõo Sunàparantasmiü janapade viharati. Atha kho àyasmà Puõõo ten' ev' antaravassena pa¤camattàni upàsakasatàni pañipàdesi, ten' ev' antaravassena pa¤camattàni upàsikàsatàni pañipàdesi, ten' ev' antaravassena tisso vijjà sacchi-akàsi. Atha kho àyasmà Puõõo aparena samayena parinibbàyi. Atha kho sambahulà bhikkhå yena Bhagavà ten' upasaükamiüsu upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho te bhikkhå Bhagavantaü etad avocuü: Yo so, bhante, Puõõo nàma kulaputto Bhagavatà saükhittena ovàdena ovadito, #<[page 270]># %<270 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ so kàlakato. Tassa kà gati, ko abhisamparàyo ti? Paõóito, bhikkhave, Puõõo kulaputto; paccapàdi dhammassànudhammaü; na ca maü dhammàdhikaraõaü viheñhesi. Parinibbuto, bhikkhave, Puõõo kulaputto ti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. PUööOVâDASUTTAý TATIYAý 146. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Atha kho Mahàpajàpatã Gotamã pa¤camattehi bhikkhunãsatehi saddhiü yena Bhagavà ten' upasaükami upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhàsi. Ekamantaü ñhità kho Mahàpajàpatã Gotamã Bhagavantaü etad avoca:-- Ovadatu, bhante, Bhagavà bhikkhuniyo; anusàsatu, bhante, Bhagavà bhikkhuniyo; karotu, bhante, Bhagavà bhikkhunãnaü dhammikathan ti. Tena kho pana samayena therà bhikkhå bhikkhuniyo ovadanti pariyàyena; àyasmà pana Nandako na icchati bhikkhuniyo ovadituü pariyàyena. Atha kho Bhagavà àyasmantaü ânandaü àmantesi: Kassa nu kho, ânanda, ajja pariyàyo bhikkhuniyo ovadituü pariyayenàti? -- Nandakassa, bhante, pariyàyo bhikkhuniyo ovadituü pariyàyena; ayaü, bhante, àyasmà Nandako na icchati bhikkhuniyo ovadituü pariyayenàti. -- Atha kho Bhagavà àyasmantaü Nandakaü àmantesi: Ovada, Nandaka, bhikkhuniyo: anusàsa, Nandaka, bhikkhuniyo; karohi tvaü, bràhmaõa, bhikkhunãnaü dhammikathan ti. Evam bhante ti kho so àyasmà Nandako Bhagavato pañissutvà pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü {àdàya} Sàvatthim piõóàya pàvisi. #<[page 271]># %< 5.4. NANDAKOVâDASUTTAý (146.) 271>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Sàvatthiyaü piõóàya caritvà pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto attadutiyo yena Ràjakàràmo ten' upasaükami. Addasàsuü kho tà bhikkhuniyo àyasmantaü Nandakaü dårato va àgacchantaü disvàna àsanaü pa¤¤àpesum udaka¤ ca pàdànaü upaññhapesuü. Nisãdi kho àyasmà Nandako pa¤¤atte àsane, nisajja pàde pakkhàlesi. Tà pi kho bhikkhuniyo àyasmantaü Nandakaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho tà bhikkhuniyo àyasmà Nandako etad avoca:-- Pañipucchakathà kho, bhaginiyo, bhavissati. Tattha àjànantãhi âjànàmàti 'ssa vacanãyaü; na àjànantãhi Na àjànàmàti 'ssa vacanãyaü. Yassà và pan' assa kaïkhà và vimati và, aham eva tattha pañipucchitabbo: -- Idaü bhante kathaü, -- imassa kvattho ti. Ettakena pi mayaü, bhante, ayyassa Nandakassa attamanà abhiraddhà yan no ayyo Nandako pavàretãti. Taü kiü ma¤¤atha, bhaginiyo? Cakkhuü niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. Yaü panàniccaü, dukkhaü và taü sukhaü và ti? Dukkhaü, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü, kallan nu taü samanupassituü: Etaü mama, eso 'ham asmi, so me attà ti? No h' etaü, bhante. Taü kiü ma¤¤atha, bhaginiyo? Sotaü niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. -- Ghànaü niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. -- Jivhà niccà và aniccà và ti? Aniccà, bhante. -- Kàyo nicco và anicco và ti? Anicco, bhante. -- Mano nicco và anicco và ti? Anicco, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü và ti? Dukkhaü, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallan nu taü samanupassituü: #<[page 272]># %<272 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Etaü mama, eso 'ham asmi, so me attà ti? No h' etaü, bhante. Taü kissa hetu? Pubbe va no h' etaü, bhante, yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü: Iti p' ime cha ajjhattikà àyatanà aniccà ti. Sàdhu sàdhu, bhaginiyo; evaü h' etaü, bhaginiyo, hoti ariyasàvakassa yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato. Taü kiü ma¤¤atha, bhaginiyo? {Råpà} niccà và aniccà và ti? Aniccà, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü và ti? Dukkhaü, bhante. Yam panàniccaü dukkhaü vipariõamadhammaü kallan nu taü samanupassituü: Etaü mama, eso 'ham asmi, so me attà ti? No h' etaü, bhante. Taü kiü ma¤¤atha, bhaginiyo? Saddà niccà và aniccà và ti? Aniccà, bhante. Gandhà niccà và aniccà và ti? Aniccà, bhante. Rasà niccà và aniccà và ti? Aniccà, bhante. Phoññhabbà niccà và aniccà và ti? Aniccà, bhante. Dhammà niccà và aniccà và ti? Aniccà, bhante. Yaü panàniccaü, dukkhaü và taü sukhaü và ti? Dukkhaü, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõamadhammaü kallan nu taü . . . attà ti? No h' etaü, bhante. Taü kissa hetu? Pubbe va no h' etaü, bhante, yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü: Iti p' ime cha bàhirà àyatanà aniccà ti. Sàdhu sàdhu, bhaginiyo; evaü h' etaü, bhaginiyo, hoti ariyasàvakassa yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato. Taü kim ma¤¤atha, bhaginiyo? Cakkhuvi¤¤àõaü niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü và ti? Dukkhaü bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallan nu taü . . . attà ti? No h' etaü, bhante. #<[page 273]># %< 5.4. NANDAKOVâDASUTTAý (146.) 273>% Taü kim ma¤¤àtha, bhaginiyo? {Sotavi¤¤àõaü} niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. Ghànavi¤¤àõaü niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. Kàyavi¤¤àõaü niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. Manovi¤¤àõaü niccaü va aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü và taü sukhaü và it? Dukkhaü, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü kallan nu taü . . . attà ti? No h' etaü, bhante. Taü kissa hetu? Pubbe va no etaü, bhante, yathàbhåtaü sammappa¤¤àya sudiññhaü: Iti p' ime cha vi¤¤àõakàyà aniccà ti. Sàdhu, sàdhu, bhaginiyo; evaü h' etaü, bhaginiyo, hoti ariyasàvakassa yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato. Seyyathàpi, bhaginiyo, telappadãpassa jhàyato telam pi aniccaü vipariõàmadhammaü vaññã pi aniccà vipariõàmadhammà accã pi aniccà vipariõàmadhammà àbhà pi aniccà vipariõàmadhammà; yo nu kho, bhaginiyo evaü vadeyya: Amussa telappadãpassa jhàyato telam pi aniccaü vipariõàmadhammaü vattã pi aniccà vipariõàmadhammà accã pi aniccà vipariõàmadhammà, yà ca khvàssa àbhà sà niccà dhuvà sassatà avipariõàmadhammà ti, -- sammà nu kho so, bhaginiyo, vadamàno vadeyyàti? No h' etaü, bhante. Taü kissa hetu? Amussa hi, bhante, telappadãpassa jhàyato telam pi aniccaü vipariõàmadhammaü vaññã pi aniccà vipariõàmadhammà accã pi aniccà vipariõàmadhammà, pagev' assa àbhà aniccà vipariõàmadhammà ti. Evam eva kho, bhaginiyo, yo nu kho evam vadeyya: Cha kho 'me ajjhattikà àyatanà aniccà, ya¤ ca kho cha ajjhattike àyatane pañicca {pañisaüvedemi} sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, taü niccaü dhuvaü sassataü avipariõàmadhamman ti, -- sammà nu kho so, bhaginiyo, vadamàno vadeyyàti? No h' etaü, bhante. Taü kissa hetu? Tajjam tajjaü, bhante, paccayaü pañicca tajjà tajjà vedanà uppajjanti. #<[page 274]># %<274 III. UPARIPAööâSAý.>% Tajjassa tajjassa paccayassa nirodhà tajjà tajjà vedanà nirujjhantãti. Sàdhu sàdhu, bhaginiyo; evaü h' etaü, bhaginiyo, hoti ariyasàvakassa yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato. Seyyathàpi, bhaginiyo, mahato rukkhassa tiññhato sàravato målam pi aniccaü vipariõàmadhammaü khandho pi anicco vipariõàmadhammo sàkhàpalàsam pi aniccaü vipariõàmadhammaü chàyà pi aniccà vipariõàmadhammà; yo nu kho evaü vadeyya: Amussa mahato rukkhassa tiññhato sàravato målam pi aniccaü vipariõàmadhammaü khandho pi anicco vipariõàmadhammo sàkhàpalàsam pi aniccaü vipariõàmadhammaü, yà ca khvàssa chàyà sà niccà dhuvà sassatà avipariõàmadhammà ti, -- sammà nu kho so, bhaginiyo, vadamàno vadeyyàti? No h' etaü, bhante. Taü kissa hetu? Amussa hi, bhante, mahato rukkhassa tiññhato sàravato målam pi aniccaü vipariõàmadhammaü khandho pi anicco vipariõàmadhammo sàkhàpalàsam pi aniccaü vipariõàmadhammaü, pagev' assa chàyà aniccà vipariõàmadhammà ti. Evam eva kho, bhaginiyo, yo nu kho evaü vadeyya: Cha kho 'me bàhirà àyatanà aniccà vipariõàmadhammà ya¤ ca kho cha bàhire àyatane pañicca pañisaüvedemi sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và taü niccaü dhuvaü sassataü avipariõàmadhamman ti, -- sammà nu kho so, bhaginiyo, vadamàno vadeyyàti? No h' etaü, bhante. Taü kissa hetu? Tajjaü tajjaü, bhante, paccayaü pañicca tajjà tajjà vedanà uppajjanti, tajjassa tajjassa paccayassa nirodhà tajjà tajjà vedanà nirujjhantãti. Sàdhu sàdhu, bhaginiyo; evam h' etaü, bhaginiyo, hoti ariyasàvakassa yathàbhåtaü sammappa¤¤àya passato. Seyyathàpi, bhaginiyo, dakkho goghàtako và goghàtakantevàsã và gàviü vadhitvà tiõhena govikantanena gàviü vikanteyya, anupahacca antaraü maüsakàyaü, anupahacca bàhiraü cammakàyaü, yam yad eva tattha antarà cilãmaü antarà nahàrå antarà bhandhanaü, taü tad eva tiõhena govikantanena sa¤chindeyya saükanteyya samparikanteyya, #<[page 275]># %< 5.4. NANDAKOVâDASUTTAý (146.) 275>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ sa¤chinditvà saükantitvà samparikantitvà vidhånitvà bàhiraü cammakàyaü ten' eva cammena taü gàviü pañicchàdetvà evaü vadeyya: Tathevàyaü gavã saüyuttà iminà cammenàti, -- sammà nu kho so, bhaginiyo, vadamàno vadeyyàti? No h' etam, bhante. Taü kissa hetu? Asu hi, bhante, dakkho goghàtako và goghàtakantevàsã và gàviü vadhitvà . . . taü gàviü pañicchàdetvà ki¤càpi so evaü vadeyya: Tathevàyaü gàvã saüyuttà iminà cammenàti, atha kho sà gàvã visaüyuttà tena cammenàti. Upamà kho me ayaü, bhaginiyo, katà atthassa vi¤¤àpanàya. Ayam ev' ettha attho: Antaro maüsakàyo ti kho, bhaginiyo, channetaü ajjhattikànaü àyatanànaü adhivacanaü; bàhiro cammakàyo ti kho, bhaginiyo, channetaü bàhirànaü àyatanànaü adhivacanaü; antarà cilãmaü antarà nahàrå antarà bandhanan ti kho, bhaginiyo, nandiràgass' etaü adhivacanaü; tiõhaü govikantanaü ti kho, bhaginiyo, ariyày' etaü pa¤¤àya adhivacanaü, yàyaü ariyà pa¤¤à antarà kilesaü antarà saüyojanaü antarà bandhanaü sa¤chindati saükantati samparikantati. Satta kho ime, bhaginiyo, bojjhaïgà yesaü bhàvitattà bahulãkatattà bhikkhu àsavànaü khayà anàsavaü cetovimuttiü pa¤¤àvimuttiü diññh' eva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharati. Katame satta? Idha, bhaginiyo, bhikkhu satisambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü, {dhammavicayasambojjhaïgaü} bhàveti, viriyasambojjhaïgaü bhàveti, pãtisambojjhaïgaü bhàveti, passaddhisambojjhaïgaü bhàveti, samàdhisambojjhaïgaü bhàveti, upekhàsambojjhaïgaü bhàveti vivekanissitaü viràganissitaü nirodhanissitaü vossaggapariõàmiü. Ime kho, bhaginiyo, satta bojjhaïgà yesaü bhàvitattà bahulãkatattà bhikkhu àsavànaü khayà . . . upasampajja viharatãti. #<[page 276]># %<276 III. UPARIPAööâSAý.>% Atha kho àyasmà Nandako tà bhikkhuniyo iminà ovàdena ovaditvà uyyojesi: Gacchatha, bhaginiyo; kàlo ti. Atha kho tà bhikkhuniyo àyasmato Nandakassa bhàsitaü abhinanditvà anumoditvà uññhày' àsanà àyasmantaü Nandakaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà yena Bhagavà ten' upasaükamiüsu upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü aññhaüsu. Ekamantaü ñhità kho tà bhikkhuniyo Bhagavà etad avoca: Gacchatha, bhikkhuniyo; kàlo ti. Atha kho tà bhikkhuniyo Bhagavantaü abhivàdetvà padakkhiõaü katvà pakkamiüsu. Atha kho Bhagavà acirapakkantàsu tàsu bhikkhunãsu bhikkhå àmantesi:-- Seyyathàpi, bhikkhave, tadahu 'posathe càtuddase na hoti bahuno janassa kaïkhà và vimati và: æno nu kho cando, puõõo nu kho cando ti; atha kho åno cando tveva hoti;-- evam eva kho, bhikkhave, tà bhikkhuniyo Nandakassa dhammadesanàya attamanà c'eva honti no ca kho paripuõõasaükappà ti. Atha kho Bhagavà àyasmantaü Nandakaü àmantesi: Tena hi tvaü, Nandaka, sve pi tà bhikkhuniyo ten' ev' ovàdena ovadeyyàsãti. Evaü bhante ti kho àyasmà Nandako Bhagavato paccassosi. Atha kho àyasmà Nandako tassà rattiyà accayena pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya Sàvatthiü piõóàya pàvisi. Sàvatthiyaü piõóàya caritvà pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto attadutiyo yena Ràjakàràmo ten' upasaükami. Addasàsuü kho tà bhikkhuniyo àyasmantaü Nandakaü dårato va àgacchantaü disvàna àsanaü pa¤¤àpesuü udaka¤ ca pàdànamu upaññhapesuü. Nisãdi kho àyasmà Nandako pa¤¤atte àsane, nisajja pàde pakkhàlesi. Tà pi kho bhikkhuniyo àyasmantaü Nandakaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinnà kho tà bhikkhuniyo àyasmà Nandako etad avoca:-- Pañipucchakathà kho, bhaginiyo, bhavissati. Tattha àjànantãhi âjànàmàti 'ssa vacanãyaü, na àjànantãhi Na àjànàmàti 'ssa vacanãyaü. Yassà và pan' assa kaïkhà và vimati và, aham eva tattha pañipucchitabbo: #<[page 277]># %< 5.5. CæìARâHULOVâDASUTTAý (147.) 277>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Idaü, bhante, kathaü, -- imassa kvattho ti? Ettakena pi mayaü, bhante, ayyassa Nandakassa attamanà abhiraddhà, yan no ayyo Nandako pavàretãti. Taü kiü ma¤¤atha, bhaginiyo? Cakkhuü niccaü và aniccaü và ti? -- Aniccaü, bhante. -- Yaü panàniccaü . . . (&c. as above, page 271, line 21, to page 276, line 2) . . . Gacchatha, bhikkhuniyo; kàlo ti. Atha kho Bhagavà acirapakkantàsu tàsu bhikkhunãsu bhikkhå àmantesi:-- Seyyathàpi, bhikkhave, tadahu 'posathe pannarase na hoti bahuno janassa kaïkhà và vimati và: æno nu kho cando, puõõo nu kho cando ti; atha kho puõõo cando tveva hoti;-- evam eva kho, bhikkhave, tà bhikkhuniyo Nandakassa dhammadesanàya attamanà c' eva paripuõõasaükappà ca. Tàsaü, bhikkhave, pa¤cannaü bhikkhunãsatànaü yà pacchimà bhikkhunã sà sotapannà avinipàtadhammà niyatà sambodhiparàyanà ti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. NANDAKOVâDASUTTAý CATUTTHAý. 147. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Atha kho Bhagavato rahogatassa patissallãnassa evaü cetaso parivitakko udapàdi: Paripakkà kho Ràhulassa vimutti paripàcaniyà dhammà; yannånàhaü Ràhulaü uttariü àsavànaü khaye vineyyan ti. Atha kho Bhagavà pubbaõhasamayaü nivàsetvà pattacãvaraü àdàya Sàvatthiü piõóàya pàvisi. Sàvatthiyaü piõóàya caritvà pacchàbhattaü piõóapàtapañikkanto àyasmantaü Ràhulaü àmantesi: Gaõhàhi, Ràhula, nisãdanaü, yen' Andhavanaü ten' upasaükamissàma divàvihàràyàti. #<[page 278]># %<278 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Evaü bhante ti kho àyasmà Ràhulo Bhagavato pañissutvà nisãdanaü àdàya Bhagavantaü piññhito piññhito anubandhi. Tena kho pana samayena anekàni devatàsahassàni Bhagavantaü anubandhàni honti: Ajja Bhagavà àyasmantaü Ràhulaü uttariü àsavànaü khaye vinessatãti. Atha kho Bhagavà Andhavanaü ajjhogahetvà a¤¤atarasmiü rukkhamåle pa¤¤atte àsane nisãdi. âyasmà pi kho Ràhulo Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü Ràhulaü Bhagavà etad avoca: Taü kiü ma¤¤asi, Ràhula? Cakkhuü niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. Yaü panàniccaü, dukkhaü và taü sukhaü và ti? Dukkhaü, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü, kallan nu taü samanupassituü: Etaü mama, eso 'ham asmi, eso me attà ti? No h' etaü, bhante. Taü kim ma¤¤asi, Ràhula? Råpà niccà và aniccà và ti? Aniccà, bhante. Yaü panàniccaü, dukkhaü và taü sukhaü và ti? Dukkhaü, bhante. Yaü panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü, kallan nu taü samanupassituü: Etaü mama, eso 'ham asmi, eso me attà ti? No h' etaü, bhante. Taü kim ma¤¤asi, Ràhula? Cakkhuvi¤¤àõaü niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante. Yam panàniccaü, dukkhaü và taü sukhaü và ti? Dukkhaü, bhante. Yam panàniccaü dukkhaü vipariõàmadhammaü . . . attà ti? #<[page 279]># %< 5.5. CæìARâHULOVâDASUTTAý (147.) 279>% No h' etaü bhante. Taü kim ma¤¤asi Ràhula? Cakkhusamphasso nicco và anicco và ti? -- Anicco, bhante . . . {No} h' etaü, bhante. Taü kim ma¤¤asi, Ràhula? Yaü idaü cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedanàgataü sa¤¤àgataü saükhàragataü vi¤¤àõagataü, tam pi niccaü và aniccaü và ti? -Aniccaü, bhante . . . No h' etaü, bhante. Taü kim ma¤¤asi, Ràhula? Sotaü niccaü và aniccaü va ti? -- Aniccaü, bhante --pe--. Ghànaü niccaü và aniccaü và ti? Aniccaü, bhante --pe--. Jivhà niccà và aniccà và ti? Aniccà, bhante --pe--. Kàyo nicco và anicco và ti? Anicco, bhante --pe--. Mano nicco và anicco và ti? -- Anicco, bhante. Yam panàniccaü . . . No h' etaü, bhante. Taü kim ma¤¤asi, Ràhula? Dhammà niccà và aniccà và ti? -- Aniccà, bhante . . . No h' etaü, bhante. Taü kim ma¤¤asi, Ràhula? Manovi¤¤àõaü niccaü và aniccaü và ti? -- Aniccaü, bhante . . . No h' etaü, bhante. Taü kim ma¤¤asi, Ràhula? Manosamphasso nicco và anicco và ti? -- Anicco, bhante . . . No h' etaü bhante. Taü kim ma¤¤asi, Ràhula? Yam p' idaü manosamphassapaccayà uppajjati vedanàgataü sa¤¤àgataü saükhàragataü vi¤¤àõagataü, tam pi niccaü và aniccaü và ti? -Aniccaü, bhante . . öo h' etaü, bhante. Evaü passaü, Ràhula, sutavà ariyasàvako cakkhusmiü nibbindati råpesu nibbindati cakkhuvi¤¤àõe nibbindati cakkhusamphasse nibbindati; yam p' idaü cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedanàgataü sa¤¤àgataü saükhàragataü vi¤¤àõagataü, tasmim pi nibbindati. Sotasmiü nibbindati, saddesu nibbindati, ghànasmiü nibbindati, gandhesu nibbindati, jivhàya nibbindati, rasesu nibbindati, kàyasmiü nibbindati, phoññhabbesu nibbindati, manasmiü nibbindati, dhammesu nibbindati, manovi¤¤àõe nibbindati, manosamphasse nibbindati. Yam p' idaü manosamphassapaccayà uppajjati vedanàgataü sa¤¤àgataü saükhàragataü vi¤¤àõagataü, #<[page 280]># %<280 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tasmiü pi nibbindati, nibbindaü virajjati, viràgà vimuccati, vimuttasmiü vimuttam iti ¤àõaü hoti: Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti pajànàtãti. Idam avoca Bhagavà. âyasmà {Ràhulo} Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. Imasmiü kho pana veyyàkaraõasmiü bha¤¤amàne, àyasmato Ràhulassa anupàdàya àsavehi cittaü vimucci. Tàsa¤ c' anekànaü devatàsahassànaü virajaü vãtamalaü dhammacakkhuü udapàdi: Yaü ki¤ci samudayadhammaü, sabban taü nirodhadhamman ti. CæìARâHULOVâDASUTTAý PA¥CAMAý. 148. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-Dhammaü vo, bhikkhave, desissàmi àdikalyàõaü majjhe kalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü {pakàsissàmi}, yadidaü cha chakkàni. Taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmãti. Evaü bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Cha ajjhattikàni àyatanàni veditabbàni, cha bàhiràni àyatanàni veditabbàni, cha vi¤¤àõakàyà veditabbà, cha phassakàyà veditabbà, cha vedanàkàyà veditabbà, cha taõhàkàyà veditabbà. Cha ajjhattikàni àyatanàni veditabbànãti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Cakkhàyatanaü sotàyatanaü ghànàyatanaü jivhàyatanaü kàyàyatanaü manàyatanaü. Cha ajjhattikàni àyatanàni veditabbànãti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü, Idaü pañhamaü chakkaü. #<[page 281]># %< 5.6. CHACHAKKASUTTAý (148.) 281>% Cha bàhiràni àyatanàni veditabbànãti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Råpàyatanaü saddàyatanaü gandhàyatanaü rasàyatanaü phoññhabbàyatanaü dhammàyatanaü. Cha bàhiràni àyatanàni veditabbànãti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Idaü dutiyaü chakkaü. Cha vi¤¤àõakàyà veditabbà ti iti kho pan' etaü vuttaü. Ki¤ c' etaü pañicca vuttaü? Cakkhu¤ ca pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤àõaü; sota¤ ca pañicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤àõaü; ghàna¤ ca pañicca gandhe ca uppajjati ghànavi¤¤àõaü; jivha¤ ca pañicca rase ca uppajjati jivhàvi¤¤àõaü; kàya¤ ca pañicca phoññhabbe ca uppajjati kàyavi¤¤àõaü; mana¤ ca pañicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤àõaü. Cha vi¤¤àõakàyà veditabbà ti iti yan taü vuttaü idaü etaü pañicca vuttaü. Idaü tatiyaü chakkaü. Cha phassakàya veditabbà ti iti kho . . . pañicca vuttaü? Cakkhu¤ ca pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤àõaü, taõõaü saügati phasso; sota¤ ca pañicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso; ghàna¤ ca pañicca gandhe ca uppajjati ghànavi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso; jivha¤ ca pañicca rase ca uppajjati jivhàvi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso; kàya¤ ca pañicca phoññhabbe ca uppajjati kàyavi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso; mana¤ ca pañicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso. Cha phassakàyà veditabbà ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. Idaü catutthaü chakkaü. Cha vedanàkàyà veditabbà ti iti . . . pañicca vuttaü? Cakkhu¤ ca pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤ànaü, tiõõaü saügati phasso, phassapaccayà vedanà; sota¤ ca pañicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤àõaü; ghàna¤ ca pañicca gandhe ca uppajjati ghànavi¤¤àõaü; jivha¤ ca pañicca rase ca uppajjati jivhàvi¤¤àõaü; kàya¤ ca pañicca phoññhabbe ca uppajjati kàyavi¤¤àõaü; mana¤ ca pañicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso, phassapaccayà vedanà. Cha vedanàkàya veditabbà ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü. #<[page 282]># %<282 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Idaü pa¤camaü chakkaü. Cha taõhàkàyà veditabbà ti iti . . . vuttaü? Cakkhu¤ ca pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso, phassapaccayà vedanà, vedanàpaccayà taõhà; sota¤ ca pañicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤àõaü; ghàna¤ ca pañicca gandhe ca uppajjati ghànavi¤¤àõaü; jivha¤ ca pañicca rase ca uppajjati jivhàvi¤¤àõaü; kàya¤ ca pañicca phoññhabbe ca uppajjati kàyavi¤¤àõaü; mana¤ ca pañicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso, phassapaccayà vedanà, vedanàpaccayà taõhà. Cha taõhàkàyà veditabbà ti iti yan taü vuttaü idam etaü pañicca vuttaü, Idaü chaññhaü chakkaü. Cakkhuü attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Cakkhussa uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati. Yassa kho pana uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati, Attà me uppajjati ca veti càti icc' assa evam àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati, Cakkhuü attà ti yo vadeyya; iti cakkhuü anattà. Råpà attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Råpànaü uppàdo pi vayo pi uppajjati. Yassa kho pana uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati, Attà me uppajjati ca veti càti icc' assa evam àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati, Råpà attà ti yo vadeyya; iti cakkhuü anattà, råpà anattà. Cakkhuvi¤¤ànaü attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Cakkhuvi¤¤àõassa uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati. Yassa kho pana uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati, Attà me uppajjati ca veti càti icc' assa evam àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati, Cakkhuvi¤¤àõaü attà ti yo vadeyya; iti cakkhuü anattà råpà anattà cakkhuvi¤¤àõaü anattà. Cakkhusamphasso attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Cakkhusamphassassa uppàdo pi vàyo pi pa¤¤àyati. Yassa kho pana uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati, Attà me uppajjati ca veti càti icc' assa evam àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati, Cakkhusamphasso attà ti yo vadeyya; iti cakkhuü anattà råpà anattà cakkhuvi¤¤àõaü anattà cakkhusamphasso anattà. Vedanà attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. #<[page 283]># %< 5.6. CHACHAKKASUTTAý (148.) 283>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Vedanàya uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati. Yassa kho pana uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati, Attà me uppajjati ca veti càti icc' assa evam àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati, Vedanà attà ti yo vadeyya; iti cakkhuü anattà råpà anattà cakkhuvi¤¤àõaü anattà cakkhusamphasso anattà vedanà anattà. Taõhà attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Taõhàya uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati. Yassa kho pana uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati, Attà me uppajjati ca veti càti icc' assa evam àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati; Taõhà attà ti yo vadeyya; iti cakkhuü anattà råpà anattà cakkhuvi¤¤àõaü anattà cakkhusamphasso anattà vedanà anattà taõhà anattà. Sotaü attà ti yo vadeyya. Ghànaü attà ti yo vadeyya. Jivhà attà ti yo vadeyya. Kàyo attà ti yo vadeyya. Mano attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Manassa uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati. Yassa kho pana uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati, Atta me uppajjati ca veti càti icc' assa evaü àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati, Mano attà ti yo vadeyya; iti mano anattà. Dhammà attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Dhammassa uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati. Yassa kho pana uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati. Attà me uppajjati ca veti càti icc' assa evam àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati, Dhammà attà ti yo vadeyya; iti mano anattà dhammà anattà. Manovi¤¤àõaü attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Manovi¤¤àõassa uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati. Yassa kho pana uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati, Attà me uppajjati ca veti càti icc' assa evam àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati, Manovi¤¤àõaü attà ti yo vadeyya; iti mano anattà dhammà anattà manovi¤¤aõaü anattà. Manosamphasso attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Manosamphassassa uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati. Yassa kho pana uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati, Attà me uppajjati ca veti càti icc' assa evam àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati, Manosamphasso attà ti yo vadeyya; iti mano anattà dhammà anattà manovi¤¤àõaü anattà manosamphasso anattà. Vedanà attà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Vedanàya uppàdo pi vayo pi pa¤¤àyati. Yassa kho pana #<[page 284]># %<284 III. UPARIPAööâSAý.>% . . . veti càti iccassa evam àgataü hoti; tasmà taü na uppajjati, Vedanà attà ti yo vadeyya; iti mano anattà dhammà anattà manovi¤¤àõaü anattà manosamphasso anattà vedanà anattà. Taõhà anattà ti yo vadeyya, taü na uppajjati. Taõhàya uppàdo pi . . .; tasmà taü na uppajjati, Taõhà attà ti yo vadeyya; iti mano anattà dhammà anattà manovi¤¤àõaü anattà manosamphasso anattà vedanà anattà taõhà anattà. Ayaü kho pana, bhikkhave, sakkàyasamudayagàminã pañipadà:-- Cakkhuü: Etaü mama eso 'ham asmi eso me attà ti samanupassati. Råpe: Etaü mama . . . attà ti samanupassati. Cakkhuvi¤¤àõaü: Etaü mama . . . attà ti samanupassati. Cakkhusamphassaü: Etaü mama . . . attà ti samanupassati. Vedanaü: Etaü mama . . . attà ti samanupassati. Taõhaü: Etaü mama . . . attà ti samanupassati. Sotaü: Etaü mama; ghànaü: Etaü mama; Jivhaü: Etaü mama; Kàyaü: Etaü mama; Manaü: Etaü mama . . . attà ti samanupassati; Dhamme: Etaü mama . . . attà ti samanupassati; Manovi¤¤àõaü: Etaü mama . . . attà ti samanupassati; Manosamphassaü: Etaü mama . . . samanupassati; Vedanam: Etaü mama . . . attà ti samanupassati; Taõhaü: Etaü mama . . . attà ti samanupassati. Ayaü kho pana, bhikkhave, sakkàyanirodhagàminã pañipadà:-- Cakkhuü: N' etaü mama n' eso 'ham asmi na me so attà ti samanupassati; råpe: N' etaü . . . attà ti samanupassati; cakkhuvi¤¤àõaü: N' etaü . . . samanupassati; cakkhusamphassaü: N' etaü . . . samanupassati; vedanaü: N' etaü . . . samanupassati; taõhaü: N' etaü mama . . . samanupassati. Sotaü: N' etaü mama; ghànaü: N' etaü mama; jivhaü; N 'etaü mama; kàyaü: N' etaü mama; manaü: N' etaü mama . . ùamanupassati; dhamme: N' etaü mama . . . samanupassati; manovi¤¤àõaü: N' etaü mama samanupassati; manosamphassaü: N' etaü . . . samanupassati; vedanaü: #<[page 285]># %< 5.6. CHACHAKKASUTTAý (148.) 285>% N' etaü . . . samanupassati; taõhaü: N' etaü . . . samanupassati. Cakkhu¤ ca, bhikkhave, pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso; phassapaccayà uppajjati vedayitaü sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và. So sukhànaü vedanàya phuññho samàno abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati; tassa ràgànusayo anuseti. Dukkhàya vedanàya phuññho samàno socati kilamati paridevati urattàëiü kandati sammohaü àpajjati; tassa pañighànusayo anuseti. Adukkhamasukhàya vedanàya phuññho samàno tassà vedanàya samudaya¤ ca atthaïgama¤ ca assàda¤ ca àdãnava¤ ca nissaraõa¤ ca yathàbhåtaü nappajànàti; tassa avijjànusayo anuseti. So vata, bhikkhave, sukhàya vedanàya ràgànusayaü appahàya dukkhàya vedanàya pañighànusayaü appañivinodetvà adukkhamasukhàya vedanàya avijjànusayaü asamåhanitvà avijjaü appahàya vijjaü anuppàdetvà diññhe va dhamme dukkhass' antakaro bhavissatãti n' etaü ñhànaü vijjati. Sota¤ ca, bhikkhave, pañicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤àõaü. Ghàna¤ ca, bhikkhave, pañicca gandhe ca . . . &c. to . . . mana¤ ca, bhikkhave, pañicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso; phassapaccayà uppajjati vedayitaü sukhaü và dukkhaü. và adukkhamasukhaü và. So sukhàya vedanàya phuññho samàno abhinandati abhivadati ajjhosàya tiññhati; tassa ràgànusayo anuseti. Dukkhàya vedanàya phuññho samàno socati kilamati paridevati urattàëiü kandati sammohaü àpajjati; tassa pañighànusayo anuseti. Adukkhamasukhàya vedanàya phuññho samàno tassà vedanàya samudaya¤ ca atthaïgama¤ ca assàda¤ ca àdãnava¤ ca nissaraõa¤ ca yathàbhåtaü nappajànàti; tassa avijjànusayo anuseti. So vata, bhikkhave, sukhàya vedanàya ràgànusayaü appahàya dukkhàya vedanàya pañighànusayaü appañivinodetvà adukkhamasukhàya vedanàya avijjànusayaü asamåhanitvà avijjaü appahàya vijjaü anuppàdetvà diññhe va dhamme dukkhass' antakaro bhavissatãti n' etaü ñhànaü vijjati. #<[page 286]># %<286 III. UPARIPAööâSAý.>% Cakkhu¤ ca kho, bhikkhave, pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤àõaü tiõõaü saügati phasso phassapaccayà uppajjati vedayitaü sukhaü và adukkhaü và adukkhamasukhaü và. So sukhàya vedanàya phuññho samàno nàbhinandati nàbhivadati {nàjjhosàya} tiññhati; tassa ràgànusayo nànuseti. Dukkhàya vedanàya phuññho samàno na socati na kilamati na paridevati na urattàëiü kandati na sammohaü àpajjati; tassa pañighànusayo nànuseti. Adukkhamasukhàya vedanàya phuññho samàno tassà vedanàya samudaya¤ ca atthaïgama¤ ca assàda¤ ca àdãnava¤ ca nissaraõa¤ ca yathàbhåtaü pajànàti; tassa avijjànusayo nànuseti. So vata, bhikkhave, sukhàya vedanàya ràgànusayaü pahàya dukkhàya vedanàya pañighànusayaü pañivinodetvà adukkhamasukhàya vedanàya avijjànusayaü samåhanitvà avijjaü pahàya vijjaü uppàdetvà diññhe va dhamme dukkhassa antakaro bhavissatãti, ñhànam etaü vijjati. Sota¤ ca, bhikkhave, pañicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤àõaü; ghàna¤ ca, bhikkhave, pañicca gandhe ca uppajjati gandhavi¤¤àõaü; jivha¤ ca, bhikkhave, pañicca rase ca uppajjati jivhàvi¤¤àõaü; kàya¤ ca, bhikkhave, pañicca phoññhabbe ca uppajjati kàyavi¤¤àõaü; mana¤ ca, bhikkhave, pañicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤àõaü, tiõõaü saügati phasso, phassapaccayà uppajjati vedayitaü sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và. So sukhàya vedanàya phuññho samàno nàbhinandati nàbhivadati nàjjhosàya tiññhati; tassa ràgànusayo nànuseti . . . antakaro bhavissatãti ñhànaü etaü vijjati. Evaü passaü, bhikkhave, sutavà ariyasàvako cakkhusmiü nibbindati råpesu nibbindati cakkhuvi¤¤àõe nibbindati cakkhusamphasse nibbindati vedanàya nibbindati taõhàya nibbindati. Sotasmiü nibbindati saddesu nibbindati; ghànasmiü nibbindati gandhesu nibbindati; jivhàya nibbindati rasesu nibbindati; kàyasmiü nibbindati phoññhabbesu nibbindati; manasmiü nibbindati dhammesu nibbindati manovi¤¤àõe nibbindati manosamphasse nibbindati vedanàya nibbindati taõhàya nibbindati. Nibbindaü virajjati, #<[page 287]># %< 5.7. MAHâSAìâYATANIKASUTTAý (149.) 287>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ viràgà vimuccati, vimuttasmiü vimuttam iti ¤àõaü hoti: Khãõà jàti, vusitaü brahmacariyaü, kataü karaõãyaü, nàparaü itthattàyàti pajànàtãti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. Imasmiü kho pana veyyàkaraõasmiü bha¤¤amàne saññhimattànaü bhikkhånaü anupàdàya àsavehi cittàni vimucciüsåti. CHACHAKKASUTTAý1 CHATTHAý. 149. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Sàvatthiyaü viharati Jetavane Anàthapiõóikassa àràme. Tatra kho Bhagavà bhikkhå àmantesi: Bhikkhavo ti. Bhadante ti te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca: Mahàsaëàyatanikaü vo, bhikkhave, desissàmi. Taü suõàtha sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmãti. Evaü bhante ti kho te bhikkhå Bhagavato paccassosuü. Bhagavà etad avoca:-- Cakkhuü, bhikkhave, ajànaü apassaü yathàbhåtaü, råpe ajànaü apassaü yathàbhåtaü, cakkhuvi¤¤àõaü ajànaü apassaü yathàbhåtaü, cakkhusamphassaü ajànaü apassaü yathàbhåtaü, yam p' idaü cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedayitaü sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, tam pi ajànaü apassaü yathàbhåtaü, cakkhusmiü sàrajjati råpesu sàrajjati cakkhuvi¤¤àõe sàrajjati cakkhusamphasse sàrajjati, yam p' idaü cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedayitaü sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và tasmim pi sàrajjati. Tassa sàrattassa saüyuttassa sammåëhassa assàdànupassino viharato àyatiü pa¤cupàdànakkhandhà upacayaü gacchanti; taõhà c' assa ponobhavikà nandãràgasahagatà tatra tatràbhinandinã, sà c' assa pavaóóhati. Tassa kàyikà pi darathà pavaóóhanti, cetasikà pi darathà pavaóóhanti, #<[page 288]># %<288 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ kàyikà pi santàpà pavaóóhanti, cetasikà pi santàpà pavaóóhanti, kàyikà pi pariëàhà pavaóóhanti, cetasikà pi pariëàhà pavaóóhanti. So kàyadukkham pi cetodukkham pi pañisaüvedeti. Sotaü, bhikkhave, ajànaü apassaü yathàbhåtaü; ghànaü, bhikkhave, ajànaü apassaü yathàbhåtaü: jivhaü, bhikkhave ajànaü apassaü yathàbhåtaü; kàyaü, bhikkhave, ajànaü appassaü yathàbhåtaü; manaü, bhikkhave, ajànaü apassaü yathàbhåtaü, dhamme, bhikkhave ajànaü apassaü yathàbhåtaü, manovi¤¤àõaü ajànaü apassaü yathàbhåtaü, manosamphassaü ajànaü apassaü yathàbhåtaü, yam p' idaü manosamphassapaccayà uppajjati vedayitaü sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và tam pi ajànaü apassaü yathàbhåtaü, manasmiü sàrajjati dhammesu sàrajjati manovi¤¤àõe sàrajjati manosamphasse sàrajjati, yam p' idaü manosamphassapaccayà . . . cetasikà pi pariëàha pavaóóhanti. So kàyadukkham pi cetodukkham pi pañisaüvedeti. Cakkhu¤ ca kho, bhikkhave, jànaü passaü yathàbhåtaü, råpe jànaü passaü yathàbhåtaü, cakkhuvi¤¤àõaü jànaü passaü yathàbhåtaü, cakkhusamphassaü jànaü passaü yathàbhåtaü, yam p' idaü cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedayitaü sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và, tam pi jànaü passaü yathàbhåtaü, cakkhusmiü na sàrajjati råpesu na sàrajjati cakkhuvi¤¤àõe na sàrajjati cakkhusamphasse na sàrajjati, yam p' idaü cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedayitaü sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và tasmim pi na sàrajjati. Tassa asàrattassa asaüyuttassa asammåëhassa àdãnavànupassino viharato àyatiü pa¤cupàdànakkhandhà apacayaü gacchanti; taõhà c' assa ponobhavikà nandãràgasahagatà tatratatràbhinandinã, sà c' assa pahãyati. Tassa kàyikà pi darathà pahãyanti, cetasikà pi darathà pahãyanti, kàyikà pi santàpà pahãyanti, cetasikà pi santàpà pahãyanti, kàyikà pi pariëàhà pahãyanti, #<[page 289]># %< 5.7. MAHâSAìâYATANIKASUTTAý (149.) 289>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ cetasikà pi pariëàhà pahãyanti. So kàyasukhaü pi cetosukhaü pi pañisaüvedeti. Yà yathàbhåtassa diññhi, sà 'ssa hoti sammàdiññhi; yo yathàbhåtassa saükappo, svàssa hoti sammàsaükappo; yo yathàbhåtassa vàyàmo, svàssa hoti sammàvàyàmo; yà yathàbhåtassa sati, sà 'ssa hoti sammàsati; yo yathàbhåtassa samàdhi, svàssa hoti sammàsamàdhi. Pubbe va kho pan' assa kàyakammaü vacãkammaü àjãvo suparisuddho hoti. Evam assàyaü ariyo aññhaïgiko maggo bhàvanàpàripåriü gacchati. Tassa evaü imaü ariyaü aññhaïghikaü maggaü bhàvayato cattàro pi satipaññhànà bhàvanàpàripåriü gacchati. cattàro pi sammappadhànà bhàvanàpàripåriü gacchanti, cattàro pi iddhipàdà bhàvanàpàripåriü gacchanti, pa¤ca pi indriyàni bhàvanàpàripåriü gacchanti, pa¤ca pi balàni bhàvanàpàripårim gacchanti, satta pi bojjhaïgà bhàvanàpàripåriü gacchanti. Tass' ime dve dhammà yuganandhà vattanti, samatho ca vipassanà ca. So ye dhammà abhi¤¤à pari¤¤eyyà, te dhamme abhi¤¤à parijànàti; ye dhammà abhi¤¤à pahàtabbà, te dhamme abhi¤¤à pajahati; ye dhammà abhi¤¤à bhàvetabbà, te dhamme abhi¤¤à bhàveti; ye dhammà abhi¤¤à sacchikàtabbà, te dhamme abhi¤¤à sacchikaroti. Katame ca, bhikkhave, dhammà abhi¤¤à pari¤¤eyya? Pa¤cupàdànakkhandhà ti 'ssa vacaõãyaü, -- seyyathãdaü: råpåpàdànakkhandho vedanåpàdànakkhandho sa¤¤åpàdànakkhandho saükhàrupàdànakkhandho vi¤¤àõåpàdànakkhandho; ime dhammà abhi¤¤à pari¤¤eyyà. Katame ca, bhikkhave, dhammà abhi¤¤à pahàtabbà? Avijjà cà bhavataõhà ca, ime dhammà abhi¤¤à pahàtabbà. Katame ca, bhikkhave, dhammà abhi¤¤à bhàvetabbà? Samatho ca vipassanà ca, ime dhammà abhi¤¤à bhàvetabbà. Katame ca, #<[page 290]># %<290 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ bhikkhave, dhammà abhi¤¤à sacchikàtabbà? Vijjà ca vimutti ca, ime dhammà abhi¤¤à sacchikàtabbà. Sotaü, bhikkhave, jànaü passaü yathàbhåtam; ghànaü, bhikkhave, jànaü passaü yathàbhåtam; jãvhaü, bhikkhave, jànaü passaü yathàbhåtam; kàyaü, bhikkhave, jànaü passaü yathàbhåtam; manaü, bhikkhave, jànaü passaü yathàbhåtam; dhamme, bhikkhave, jànaü passaü yathàbhåtam; manovi¤¤àõaü, bhikkhave, jànaü passaü yathàbhåtam; manosamphassaü, bhikkhave, jànaü passaü yathàbhåtam, yam p' idaü manosamphassapaccayà uppajjati vedayitaü sukhaü và dukkhaü và adukkhamasukhaü và tam pi jànaü passaü yathàbhutaü manasmiü na sàrajjati dhammesu na sàrajjati manovi¤¤àõe na sàrajjati manosamphasse na sàrajjati, yam p' idaü manosamphassapaccayà . . . cetasikà pi pariëàhà pahãyanti. So kàyasukhaü pi cetosukhaü pi {pañisaüvedeti}. Yà yathàbhåtassa diññhi, sà 'ssa hoti sammàdiññhi; yo yathàbhåtassa saükappo . . . suparisuddho hoti. Evam assàyaü ariyo aññhaïgiko maggo bhàvanàpàripåriü gacchati. Tassa evaü imaü ariyaü aññhaïgikaü maggaü. . . . Vijjà ca vimutti ca, ime dhammà abhi¤¤à sacchikàtabbà ti. Idam avoca Bhagavà. Attamanà te bhikkhå Bhagavato bhàsitaü abhinandun ti. MAHâSAìâYATANIKASUTTAý1 SATTAMAý. 150. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Kosalesu càrikaü caramàno mahatà bhikkhusaüghena saddhiü yena Nagaravindan nàma Kosalànaü bràhmaõagàmo tad avasari. Assosuü kho Nagaravindeyyakà {bràhmaõagahapatikà}:-Samaõo khalu bho Gotamo Sakyaputto Sakyakulà pabbajito Kosalesu càrikaü caramàno mahatà bhikkhusaüghena saddhiü Nagaravindaü anuppatto; #<[page 291]># %< 5.8. NAGARAVINDEYYASUTTAý (150.) 291>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ taü kho pana bhavantaü Gotamaü evaü kalyàõo kittisaddo abbhuggato: Iti pi so Bhagavà arahaü . . . tathàråpànaü arahataü dassanaü hotãti. Atha kho Nagaravindeyyakà bràhmaõagahapatikà yena Bhagavà ten' upasaükamiüsu. upasaükamitvà appekacce Bhagavatà saddhiü sammodiüsu sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdiüsu, appekacce yena Bhagavà ten' a¤jaliü paõametvà ekamantaü nisãdiüsu, appekacce Bhagavato santike nàmagottaü sàvetvà ekamantaü nisãdiüsu, appekacce tuõhãbhåtà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinne kho Nagaravindeyyake bràhmaõagahapatike Bhagavà etad avoca:-- Sace vo, gahapatayo, a¤¤atitthiyà paribbàjakà evaü puccheyyuü: Kathaüråpà, gahapatayo, samaõabràhmaõà na sakkàtabba na garukàtabbà na mànetabbà na påjetabbà ti? -- evaü puññhà tumhe, gahapatayo, tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü evaü byàkareyyàtha:-- Ye te samaõabràhmaõà cakkhuvi¤¤eyyesu råpesu avãtaràgà avãtadosà avãtamohà ajjhattaü avåpasantacittà samavisamaü caranti kàyena vàcàya manasà, evaråpà samaõabràhmaõà na sakkàtabbà na garukàtabbà na mànetabbà na påjetabbà. Taü kissa hetu? Mayam pi hi cakkhuvi¤¤eyyesu råpesu avãtaràgà avãtadosà avãtamohà ajjhattaü avåpasantacittà samavisamaü caràma kàyena vàcàya manasà; tesan no samacariyam pi h' etaü uttariü apassataü; tasmà te bhonto samaõabràhmaõà na sakàtabbà na garukàtabbà na mànetabbà na påjetabbà. Ye te samaõabràhmaõà sotavi¤¤eyyesu saddesu, ghànavi¤¤eyyesu gandhesu, jivhàvi¤¤eyyesu rasesu, kàyavi¤¤eyyesu phoññhabbesu, manovi¤¤eyyesu dhammesu avãtaràgà avãtadosà avãtamohà ajjhattaü avåpasantacittà samavisamaü caranti kàyena vàcàya manasà, evaråpà samaõabràhmaõà na sakkàtabbà na garukàtabbà na mànetabbà na påjetabbà. Taü kissa hetu? Mayam pi hi manovi¤¤eyyesu dhammesu avãtaràgà avãtadosà avãtamohà ajjhattaü avåpasantacittà samavisamaü caràma kàyena vàcàya manasà; #<[page 292]># %<292 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ tesan no samacariyaü pi h' etaü uttariü apassataü; tasmà te bhonto samaõabràhmaõà na sakkàtabbà na garukàtabbà na mànetabbà na påjetabbà ti. Evaü puññha tumhe, gahapatayo, tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü evaü byàkareyyàtha. Sace pana vo, gahapatayo, a¤¤atitthiyà paribbàjakà evaü puccheyyuü:-- Kathaüråpà, gahapatayo, samaõabràhmaõà sakkàtabbà garukàtabbà mànetabbà påjetabbà ti? -- evaü puññhà tumhe, gahapatayo, tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü evaü byàkareyyàtha:-- Ye te samaõabràhmaõà cakkhuvi¤¤eyyesu råpesu vãtaràgà vãtadosà vãtamohà ajjhattaü våpasantacittà samacariyaü caranti kàyena vàcàyà manasà, evaråpà samaõabràhmaõà sakkàtabbà garukàtabbà mànetabbà påjetabbà. Taü kissa hetu? Mayam pi hi cakkhuvi¤¤eyyesu råpesu avãtaràgà avãtadosà avãtamohà ajjhattaü avåpasantacittà samavisamaü caràma kàyena vàcàya manasà; tesan no samacariyam pi h' etaü uttariü passataü; tasmà te bhonto samaõabràhmaõà sakkàtabbà garukàtabbà mànetabbà påjetabbà. Ye te samaõabràhmaõà sotavi¤¤eyyesu saddesu, ghànavi¤¤eyyesu gandhesu, jivhàvi¤¤eyyesu rasesu, kàyavi¤¤eyyesu phoññhabbesu, manovi¤¤eyyesu dhammesu vãtaràgà vãtadosà vãtamohà ajjhattaü våpasantacittà samacariyaü caranti kàyena vàcàya manasà, evaråpà samaõabràhmaõà sakkàtabbà garukàtabbà mànetabbà påjetabbà. Taü kissa hetu? Mayam pi hi manovi¤¤eyyesu dhammesu avãtaràgà avãtadosà avãtamohà ajjhattaü avåpasantacittà samavisamaü caràma kàyena vàcàya manasà; tesan no samacariyam pi h' etaü uttariü passataü; tasmà te bhonto samaõabràhmaõà sakkàtabbà garukàtabbà manetabbà påjetabbà ti. Evaü puññhà tumhe, gahapatayo, tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü evaü byàkareyyàtha. Sace te, gahapatayo, a¤¤atitthiyà paribbàjakà evaü puccheyyuü: Ke pan' àyasmantànaü àkàrà, ke anvayà, yena tumhe àyasmanto evaü vadetha: Addhà te àyasmanto vãtaràgà và ràgavinayàya và pañipannà, #<[page 293]># %< 5.9. PIöôAPâTAPâRISUDDHISUTTAý (151.) 293>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ vãtadosà và dosavinayàya và pañipannà, vãtamohà và mohavinayàya và pañipannà? -- evaü puññhà tumhe, gahapatayo, tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü byàkareyyàtha: Tathà hi te àyasmanto ara¤¤avanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevanti; na 'tthi kho pana tattha tathàråpà cakkhuvi¤¤eyyà råpà ye disvà disvà abhirameyyuü; na 'tthi kho pana tattha tathàråpà sotavi¤¤eyyà saddà ye sutvà sutvà abhirameyyuü; na 'tthi kho pana tattha tathàråpà ghànavi¤¤eyyà gandhà ye ghàyitvà ghàyitvà abhirameyyuü; na 'tthi kho pana tattha tathàråpà jivhàvi¤¤eyyà rasà ye sàyitvà sàyitvà abhirameyyuü; na 'tthi tattha tathàråpà kàyavi¤¤eyyà phoññhabbà ye phusitvà phusitvà abhirameyyuü. Ime kho no, àvuso, àkàrà, ime anvayà, yena mayaü àyasmanto evaü vadema: Addhà te àyasmanto vãtaràgà và ràgavinayàya và pañipannà, vãtadosà và dosavinayàya và pañipannà, vãtamohà và mohavinayàya và pañipannà ti. -- Evaü puññhà tumhe, gahapatayo, tesaü a¤¤atitthiyànaü paribbàjakànaü evaü vyàkareyyàthàti. Evaü vutte Nagaravindeyyakà bràhmaõagahapatikà Bhagavantaü etad avocuü: Abhikkantaü, bho Gotama, abhikkantaü bho Gotama. Seyyathàpi, bho Gotama, nikkujjitaü và . . . upàsake no bhavaü Gotamo dhàretu ajjatagge pàõupete saraõaü gate ti. NAGARAVINDEYYASUTTAý AòòHAMAý. 151. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Ràjagahe viharati Veëuvane Kalandakanivàpe. Atha kho àyasmà Sàriputto sàyaõhasamayaü pañisallànà vuññhito yena Bhagavà ten' upasaükami upasaükamitvà Bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho àyasmantaü Sàriputtaü Bhagavà etad avoca: Vippasannàni kho te, #<[page 294]># %<294 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Sàriputta, indriyàni parisuddho chavivaõõo pariyodato. Katamena tvaü, Sàriputta, vihàrena etarahi bahulaü viharasãti? Su¤¤atàvihàrena kho ahaü, bhante, etarahi bahulaü viharàmãti. Sàdhu sàdhu, Sàriputta. Mahàpurisavihàrena kira tvaü, Sàriputta, etarahi bahulaü viharasi. Mahàpurisavihàro h' esa, Sàriputta, yadidaü su¤¤atà. Tasmàtiha, Sàriputta, bhikkhu sace àkaïkheyya: Su¤¤atàvihàrena etarahi bahulaü vihareyyan ti, tena, Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Yena càhaü maggena gàmaü piõóàya pàvisiü, yasmi¤ ca padese piõóàya acariü, yena ca maggena gàmato piõóàya patikkamiü, atthi nu kho me tattha cakkhuvi¤¤eyyesu råpesu chando và ràgo và doso và moho và pañighaü và pi cetaso ti? Sace, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Yena càhaü maggena gàmaü piõóàya pàvisiü, yasmi¤ ca padese piõóàya acariü, yena ca maggena gàmato piõóàya pañikkamiü, atthi me tattha cakkhuvi¤¤eyyesu råpesu chando và ràgo và doso và moho và pañighaü và pi cetaso ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà tesaü yeva pàpakànaü akusalànaü dhammànaü pahànàya vàyamitabbaü. Sace pana, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Yena càhaü maggena . . . pañikkamiü, na 'tthi me tattha cakkhuvi¤¤eyyesu råpesu chando và ràgo và doso và moho và pañighaü và pi cetaso ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà ten' eva pãtipàmujjena vihàtabbaü ahorattànusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Yena càhaü maggena . . . pañikkamiü, atthi nu kho me tattha sotavi¤¤eyyesu saddesu --pe-- ghànavi¤¤eyyesu gàndhesu, jivhàvi¤¤eyyesu rasesu, kàyavi¤¤eyyesu phoññhabbesu, manovi¤¤eyyesu dhammesu chando và ràgo và doso và moho và pañighaü và pi cetaso ti? #<[page 295]># %< 5.9. PIöôAPâTAPâRISUDDHISUTTAý (151.) 295>% Sace, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Yena càhaü maggena . . . pañikkamiü, atthi me tattha manovi¤¤eyyesu dhammesu chando và ràgo và doso và moho và pañighaü và pi cetaso ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà tesaü yeva pàpakànaü akusalànaü dhammànaü pahànàya vàyamitabbaü. Sace pana, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Yena càhaü maggena . . . pañikkamiü, na 'tthi me tattha manovi¤¤eyyesu dhammesu chando và ràgo và doso và moho và pañighaü và pi cetaso ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà ten' eva pãtipàmujjena vihàtabbaü ahorattànusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Pahãnà nu kho me pa¤ca kàmaguõà ti? Sace, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Appahãnà kho me pa¤ca kàmaguõà ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà pa¤cannaü kàmaguõànaü pahànàya vàyamitabbaü. Sace pana, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Pahãnà kho me pa¤ca kàmaguõà ti, -- tena, Sàriputta, {bhikkhunà} ten' eva pãtipàmujjena vihàtabbaü ahorattànusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Pahãnà nu kho me pa¤ca nãvaraõà ti? Sace, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Appahãnà kho me pa¤ca nãvaraõà ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà pa¤cannaü nãvaraõànaü pahànàya vàyamitabbaü. Sace pana, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Pahãnà kho me pa¤ca nãvaraõà ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà ten' eva pãtipàmujjena vihàtabbaü ahorattànusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, bhikkhu iti pañisa¤cikkhitabbaü: Pari¤¤àtà nu kho me pa¤c' upàdànakkhandhà ti? Sace, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Apari¤¤àtà kho me pa¤c' upàdànakkhandhà ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà pa¤cannaü upàdànakkhandhànaü pari¤¤àya vàyamitabbaü. Sace pana, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: #<[page 296]># %<296 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Pari¤¤àtà kho me pa¤c' upàdànakkhandhà ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà ten' eva pãtipàmujjena vihàtabbaü ahorattànusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, {bhikkhunà} iti pañisa¤cikkhitabbaü: Bhàvità nu kho me cattàro satipaññhànà ti? Sace, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Abhàvità kho me cattàro satipaññhànà ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà catunnaü satipaññhànànaü bhàvanàya vàyamitabbaü. Sace pana, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhàmàno evaü jànàti: Bhàvità kho me cattàro satipaññhànà ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà ten' eva pãtipàmujjena vihàtabbaü ahorattànusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta,bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Bhàvità nu kho me cattàro sammappadhànà ti? Sace . . . vàyamitabbaü. Sace pana . . . kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Bhàvità nu kho me cattàro iddhipàdà ti? Sace . . . kusalesu dhammesu. Puna ca paraü. Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Bhàvitàni nu kho me pa¤c' indriyànãti? Sace . . . kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Bhàvitàni nu kho me pa¤ca balànãti? Sace . . . kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Bhàvità nu kho me satta bojjhaïgà ti? Sace . . . kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Bhàvito nu kho me ariyo atthaïgiko maggo ti? Sace, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Abhàvito kho me ariyo aññhaïgiko maggo ti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà ariyassa aññhaïgikassa maggassa bhàvanàya vàyamitabbaü. Sace pana, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: {Bhàvito} kho me ariyo aññhaïgiko maggo, #<[page 297]># %< 5.9. PIöôAPâTAPâRISUDDHISUTTAý (151.) 297>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ -- tena, Sàriputta, {bhikkhunà} ten' eva pãtipàmujjena vihàtabbaü ahorattànusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü; Bhàvità nu kho me samatho ca vipassanà càti? Sace, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Abhàvità kho me samatho ca vipassanà càti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà samathavipassanànaü bhàvanàya vàyamitabbaü. Sace pana, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Bhàvità kho me samatho ca vipassanà càti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà ten' eva pãtipàmujjena vihàtabbaü ahorattànusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraü, Sàriputta, bhikkhunà iti pañisa¤cikkhitabbaü: Sacchikatà nu kho me vijjà ca vimutti càti? Sace, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Asacchikatà kho me vijjà ca vipassanà càti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà vijjàya ca vimuttiyà ca sacchikiriyàya vàyamitabbaü. Sace pana, Sàriputta, bhikkhu paccavekkhamàno evaü jànàti: Sacchikatà kho me vijjà ca vimutti càti, -- tena, Sàriputta, bhikkhunà ten' eva pãtipàmujjena vihàtabbaü ahorattànusikkhinà kusalesu dhammesu. Ye hi keci, Sàriputta, atãtamaddhànaü samaõà và bràhmaõà và piõóapàtaü parisodhesuü, sabbe te evaü eva paccavekkhitvà paccavekkhitvà piõóapàtam parisodhesuü. Ye pi hi keci, Sàriputta, anàgatamaddhànaü samaõà và bràhmaõà và piõóapàtaü parisodhessanti, sabbe te evam eva paccavekkhitvà paccavekkhitvà piõóapàtaü parisodhessanti. Ye pi hi keci, Sàriputta, etarahi samaõà và bràhmaõà và piõóapàtaü parisodhenti, sabbe te evam eva {paccavekkhitvà} paccavekkhitvà piõóapàtaü parisodhenti. Tena hi vo, Sàriputta, evaü sikkhitabbaü; Paccavekkhitvà paccavekkhitvà piõóapàtaü parisodhessàmàti. Evaü hi vo, Sàriputta, sikkhitabban ti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà Sàriputto Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. PIöôAPâTAPâRISUDDHISUTTAý NAVAMAý. #<[page 298]># %<298 III. UPARIPAööâSAM.>% 152. Evam me sutaü. Ekaü samayaü Bhagavà Kajaïgalàyaü viharati Mukheluvane. Atha kho Uttaro màõavo Pàràsariyantevàsã yena Bhagavà ten' upasaükami, upasaükamitvà Bhagavatà saddhiü sammodi sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantam nisinnaü kho Uttaraü màõavaü Pàràsariyantevàsiü Bhagavà etad avoca: Deseti, Uttara, Pàràsariyo bràhmaõo sàvakànaü indriyabhàvanan ti? Deseti, bho Gotama, Pàràsariyo bràhmaõo sàvakànaü indriyabhàvanan ti. Yathàkathaü pana, Uttara, deseti Pàràsariyo bràhmaõo sàvakànaü indriyabhàvanan ti? Idha, bho Gotama, cakkhunà råpaü na passati, sotena saddaü na suõàti; evaü kho, bho Gotama, deseti Pàràsariyo bràhmaõo sàvakànaü indriyabhàvanan ti. Evaü sante kho, Uttara, andho bhàvitindriyo bhavissati badhiro bhàvitindriyo bhavissati, yathà Pàràsariyassa bràhmaõassa vacanaü. Andho hi, Uttara, cakkhunà råpaü na passati badhiro sotena saddaü na suõàtãti. Evaü vutte Uttaro màõavo Pàràsariyantevàsã tuõhãbhåto maïkubhåto pattakkhando adhomukho pajjhàyanto appañibhàõo nisãdi. Atha kho Bhagavà Uttaraü Pàràsariyantevàsiü tuõhãbhåtaü maïkubhåtaü pattakkhandhaü adhomukhaü pajjhàyantaü appañibhàõaü viditvà àyasmantaü ânandaü àmantesi: A¤¤athà kho, ânanda, deseti Pàràsariyo bràhmaõo sàvakànaü indriyabhàvanaü; a¤¤athà ca pana ariyassa vinaye anuttarà indriyabhàvanà hotãti. Etassa Bhagavà kàlo, etassa Sugata kàlo, yaü Bhagavà ariyassa vinaye anuttaraü indriyabhàvanaü deseyya. #<[page 299]># %< 5.10. INDRIYABHâVANâSUTTAý (152.) 299>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ Bhagavato sutvà bhikkhå dhàressantãti. Tena h', ânanda, suõàhi sàdhukaü manasikarohi bhàsissàmãti. Evaü bhante ti kho àyasmà ânando Bhagavato paccassosi. Bhagavà etad avoca: Kathaü pan', ânanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhàvanà hoti? Idh' ânanda, bhikkhuno cakkhunà råpaü disvà uppajjati manàpaü uppajjati amanàpaü uppajjati manàpàmanàpaü. So evaü pajànàti: Uppannaü kho me idaü manàpaü uppannaü amanàpaü uppannaü manàpàmanàpaü, ta¤ ca kho saükhataü oëàrikaü pañicca samuppannaü etaü santaü etaü paõãtaü yadidaü upekhà ti. Tassa taü uppannaü manàpaü uppannaü amanàpaü uppannaü manàpàmanàpaü nirujjhati, upekhà saõñhàti. Seyyathàpi, ânanda, cakkhumà puriso ummãletvà và nimãleyya {nimãletvà} và ummãleyya, -- evam eva kho, ânanda, yassa kassaci evaü sãghaü evaü tuvañaü evaü appakasirena uppannaü manàpaü uppannaü amanàpaü uppannaü manàpàmanàpaü nirujjhati upekhà saõñhàti. Ayaü vuccat', ânanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhàvanà cakkhuvi¤¤eyyesu råpesu. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhuno sotena saddaü sutvà uppajjati manàpaü uppajjati amanàpaü uppajjati manàpàmanàpaü. So evaü pajànàti: . . . upekhà saõñhàti. Seyyathàpi, ânanda, balavà puriso appakasirena accharikaü pahareyya, -- evam eva kho, ânanda, yassa kassaci evaü sãghaü evaü tuvañaü evaü appakasirena uppannaü manàpaü uppannaü amanàpaü uppannaü manàpàmanàpaü nirujjhati upekhà saõñhàti. Ayaü vuccat', ânanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhàvanà sotavi¤¤eyyesu saddesu. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhuno ghànena gandhaü ghàyitvà uppajjati manàpaü . . . saõñhàti. Seyyathàpi, #<[page 300]># %<300 III. UPARIPAööâSAý.>% ânanda, ãsakapoõe paduminipatte udakaphusitàni pavattanti na saõñhanti, evam eva kho, ânanda, yassa kassaci . . . saõñhàti. Ayaü vuccat', ânanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhàvanà ghànavi¤¤eyyesu gandhesu. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhuno jivhàya rasaü sàyitvà uppajjati manàpaü . . . saõñhàti. Seyyathàpi, ânanda, balavà puriso jivhagge kheëapiõóaü saüyåhitvà appakasirena vameyya, -- evam eva kho, ânanda, yassa kassaci . . . saõñhàti. Ayaü vuccat', ânanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhàvanà jivhàvi¤¤eyyesu rasesu. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhuno kàyena phoññhabbaü phusitvà uppajjati manàpaü . . . saõñhàti. Seyyathàpi, ânanda, balavà puriso sammi¤jitaü và bàhaü pasàreyya pasàritaü và bàhaü sammi¤jeyya, evam eva kho, ânanda, yassa kassaci . . . saõñhàti. Ayaü vuccat', ânanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhàvanà kàyavi¤¤eyyesu phoññhabbesu. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhuno manasà dhammaü vi¤¤àya uppajjati manàpaü . . . saõñhàti. Seyyathàpi, ânanda, puriso divasaü santatte ayothàle dve và tãõi và udakaphusitàni nipàtteyya, dandho ânanda, udakaphusitànaü nipàto, atha kho taü khippam eva parikkhayaü pariyadànaü gaccheyya, -- evam eva kho, ânanda, yassa kassaci . . . saõñhàti. Ayaü vuccat', ânanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhàvanà manovi¤¤eyyesu dhammesu. Evaü kho, ânanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhàvanà hoti. Katha¤ c', ânanda, sekho hoti pàñipado? Idh', ânanda, bhikkhuno cakkhunà råpaü disvà uppajjati manàpaü uppajjati amanàpaü uppajjati manàpàmanàpaü. So tena uppannena manàpena uppannena amanàpena uppannena manàpàmanàpena aññiyati haràyati jigucchati. Sotena saddaü sutvà, #<[page 301]># %< 5.10. INDRIYABHâVANâSUTTAý (152.) 301>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ ghànena gandhaü ghàyitvà, jivhàya rasaü sàyitvà, kàyena phoññhabbaü phusitvà, manasà dhammaü vi¤¤àya uppajjati manàpaü uppajjati amanàpaü uppajjati manàpàmanàpaü. So tena uppannena manàpena uppannena amanàpena uppannena manàpàmanàpena aññiyati haràyati jigucchati. -- Evam eva kho, ânanda, sekho hoti pàñipado. Katha¤ c', ânanda, ariyo hoti bhàvitindriyo? Idh', ânanda, bhikkhuno cakkhunà råpaü disvà uppajjati manàpaü uppajjati amanàpaü uppajjati manàpàmanàpaü. So sace àkaïkhati: Pañikkåle appañikkålasa¤¤ã vihareyyan ti appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati: Appañikkåle pañikkålasa¤¤ã vihareyyan ti, pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati: Pañikkåle ca appañikkåle ca appañikkålasa¤¤ã vihareyyan ti, appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati: Appañikkåle ca pañikkåle ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyan ti, pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati: Pañikkåla¤ ca appañikkåla¤ ca tad ubhayaü abhinivajjetvà upekhako vihareyyaü sato sampajàno ti, upekhako tattha viharati sato sampajàno. Puna ca paraü, ânanda, bhikkhuno sotena saddaü sutvà, ghànena gandhaü ghàyitvà, jivhàya rasaü sàyitvà, kàyena phoññhabbaü phusitvà, manasà dhammaü vi¤¤àya uppajjati manàpaü uppajjati amanàpaü uppajjati manàpàmanàpaü. So sace àkaïkhati: Pañikkåle appañikkålasa¤¤ã vihareyyan ti, appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati: Appañikkåle pañikkålasa¤¤ã vihareyyan ti, pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati: Pañikkåle ca appañikkåle ca appañikkålasa¤¤ã vihareyyan ti, appañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati: Appañikkåle ca pañikkåle ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyan ti, pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati: Appañikkåle ca pañikkåle ca pañikkålasa¤¤ã vihareyyan ti, pañikkålasa¤¤ã tattha viharati. Sace àkaïkhati: Pañikkåla¤ ca appañikkåla¤ ca tad ubhayaü abhinivajjetvà upekhako vihareyyaü sato sampajàno ti, #<[page 302]># %<302 III. UPARIPAööâSAý.>% \<[... content straddling page break has been moved to the page above ...]>/ upekhako tattha viharati sato sampajàno. Evaü kho, ânanda, ariyo hoti bhàvitindriyo. Iti kho, ânanda, desità mayà ariyassa vinaye anuttarà indriyabhàvanà, desito sekho pàñipado, desito ariyo bhàvitindriyo. Yaü kho, ânanda, satthàrà karaõãyaü sàvakànaü hitesinà anukampakena anukampaü upàdàya, kataü vo taü mayà. Etàni, ânanda, rukkhamålani, etàni su¤¤àgàràni. Jhàyath', ânanda, mà pamàdattha, mà pacchà vippañisàrino ahuvattha. Ayaü vo amhàkaü anusàsanã ti. Idam avoca Bhagavà. Attamano àyasmà ânando Bhagavato bhàsitaü abhinandãti. INDRIYABHâVANâSUTTAý DASAMAý. SAìâYATANAVAGGO PA¥CAMO. UPARIPAööâSAý SAMMATAý.1