Input by the Sri Lanka Tripitaka Project [PTS Vol M - 3] [\z M /] [\f III /] [PTS Page 001] [\q 1/] [BJT Page 090] [\x 90/] ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for ³ ³ WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes ³ ³ BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 195 ³ ³ long A ù 249 ³ ³ long i Å 197 ³ ³ long I ý 253 ³ ³ long u Æ 198 ³ ³ long U ô 244 ³ ³ vocalic r ­ 173 ³ ³ vocalic R ã 227 ³ ³ long vocalic r Ì 204 ³ ³ vocalic l Ê 202 ³ ³ long vocalic l Ë 203 ³ ³ velar n Ç 199 ³ ³ velar N § 167 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t  194 ³ ³ retroflex T è 232 ³ ³ retroflex d ¬ 172 ³ ³ retroflex D Ö 214 ³ ³ retroflex n ï 239 ³ ³ retroflex N × 215 ³ ³ palatal s Ó 211 ³ ³ palatal S Á 193 ³ ³ retroflex s « 171 ³ ³ retroflex S å 229 ³ ³ anusvara æ 230 ³ ³ capital anusvara õ 245 ³ ³ visarga ÷ 247 ³ ³ capital visarga ê 234 ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ 3.1.7 GaïakamoggallÃna suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati pubbÃrÃme migÃramÃtupÃsÃde. Atha kho gaïakamoggallÃno brÃhmaïo yena bhagavà tenupasaÇkami, upasaÇkamitvà bhagavatà saddhiæ sammodi. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ1 vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho gaïakamoggallÃno brÃhmaïo bhagavantaæ etadavoca: SeyyathÃpi bho gotama, imassa migÃramÃtu pÃsÃdassa dissati anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapaÂipadÃ, yadidaæ yÃca pacchimà sopÃnakaÊebarÃ2 imesampi hi bho gotama brÃhmaïÃnaæ dissati anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapaÂipadÃ, yadidaæ ajjhene. Imesampi hi bho gotama, issÃsÃnaæ dissati anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapaÂipadà yadidaæ issatthe. AmbhÃkampi hi bho gotama, gaïakÃnaæ gaïanajÅvÃnaæ3 dissati anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapaÂipadÃ, yadidaæ saÇkhÃne. Mayaæ hi bho gotama, antevÃsÅ labhitvà paÂhamaæ evaæ gaïÃpema: ekaæ ekakaæ, dve dukÃ, tÅïÅ tikÃ, cattÃri catukkÃ, pa¤ca pa¤cakÃ, cha chakkÃ, satta sattakÃ, aÂÂha aÂÂhakÃ, nava navakÃ, dasa dasakÃti; satampi mayaæ bho gotama, gaïÃpema. Bhiyyopi gaïÃpema sakkÃnu kho bho gotama, imasamimpi dhammavinaye evameva anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapaÂipadà pa¤¤Ãpetu'nti. [PTS Page 002] [\q 2/] Sakkà brÃhmaïa, imasamimpi dhammavinaye anupubbasikkhà anupubbakiriyà anupubbapaÂipadà pa¤¤Ãpetuæ. SeyyathÃpi brÃhmaïa, dakkho assadamako bhadraæ assÃjÃnÅyaæ labhitvà paÂhameneva mukhÃdhÃne kÃraïaæ kÃreti. Atha uttariæ kÃraïaæ kÃreti. Evameva kho brÃhmaïa, tathÃgato purisadammaæ4 labhitvà paÂhamaæ evaæ vineti: 'ehi tvaæ bhikkhu,sÅlavà hoti pÃtimokkhasaævarasaævutà viharÃhi ÃcÃragocarasampanno, aïumattesu vajjesu bhayadassÃvi samÃdÃya sikkhassu sikkhÃpadesu'ti. Yato kho brÃhmaïa, bhikkhu sÅlavà hoti, pÃtimokkhasaævarasaævuto viharati ÃcÃragocarasampanno aïumattesu vajjesu bhayadassÃvi samÃdÃya sikkhati sikkhÃpadesu. Tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti: 'ehi tvaæ bhikkhu, indriyesu guttadvÃro hohi, cakkhunà rÆpaæ disvà mà nimittaggÃhÅ hohi mÃnubya¤janaggÃhÅ yatvÃdhikaraïametaæ cakkhundriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjÃhi. RakkhÃhi cakkhundriyaæ. Cakkhundriye saævaraæ ÃpajjÃhi. Sotena saddaæ sutvà mà nimittaggÃhÅ hohi mÃnubyäjanaggÃhÅ yatvÃdhikaraïamenaæ sotindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjÃhi. RakkhÃhi sotindriyaæ. Sotindriye saævaraæ ÃpajjÃhi. GhÃnena ghandhaæ ghÃyitvà mà nimittaggÃhÅ hohi mÃnubya¤janaggÃhÅ yatvÃdhikaraïamenaæ ghÃnindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjÃhi. RakkhÃhi ghÃnindriyaæ. GhÃnindriye saævaraæ ÃpajjÃhi. JÅvhÃya rasaæ sÃyitvà mà nimittaggÃhÅ hohi mÃnubya¤janaggÃhÅ yatvÃdhikaraïamenaæ jÅvhindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjÃhi. RakkhÃhi jÅvhindriyaæ. JÅvhindriye saævaraæ ÃpajjÃhi. KÃyena phoÂÂhabbaæ phusitvà mà nimittaggÃhÅ hohi mÃnubya¤janaggÃhÅ yatvÃdhikaraïamenaæ kÃyindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjÃhi. RakkhÃhi kÃyindriyaæ. KÃyindriye saævaraæ ÃpajjÃhi. Manasà dhammaæ vi¤¤Ãya mà nimittaggÃhÅ hohi mÃnubya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ manindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjÃhi. RakkhÃhi manindriyaæ. Manindriye saævaraæ ÃpajjihÅ'ti. ------------------------- 1.SÃraïÅyaæ-majasaæ. 3.GaïÃnaæ gaïÃnÃjÅvÃnaæ-[PTS.] 2.PacchimasopÃnakalebarÃ-sÅmu. 4.Purisadhammaæ-sÅmu. [BJT Page 092] [\x 92/] Yato kho brÃhmaïa, bhikkhu indriyesu guttadvÃro hoti. Tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti: 'ehi tvaæ bhikkhu, bhojane matta¤¤Æ hohi. PaÂisaÇkhà yoniso ÃhÃraæ ÃhÃreyyÃsi. Neva davÃya na madÃya na maï¬anÃya na vibhusanÃya yÃvadeva imassa kÃyassa Âhitiyà yÃpanÃya vihiæsÆparatiyà brahmacariyÃnuggahÃya, iti purÃïa¤ca vedanaæ paÂihaÇkhÃmi, nava¤ca vedanaæ na uppÃdessÃmi, yÃtrà ca me bhavissati anavajjatà ca phÃsu vihÃro cÃ'ti. Yato kho [PTS Page 003] [\q 3/] brÃhmaïa, bhikkhu bhojane matta¤¤Æ hoti. Tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti: 'ehi tvaæ bhikkhu, jÃgariyaæ anuyutto viharÃhi, divasaæ caÇkamena nisajjÃya ÃvaraïÅyehi dhammehi cittaæ parisodhehi. Rattiyà paÂhamaæ yÃmaæ caÇkamena nisajjÃya ÃvaraïÅye hi dhamme hi cittaæ parisodhehi, rattiyà majjhimaæ yÃmaæ dakkhiïena passena sÅhaseyyaæ kappeyyÃsi pÃde pÃdaæ accÃdhÃya sato sampajÃno uÂÂhÃnasa¤¤aæ manasikaritvÃ, rattiyà pacchimaæ yÃmaæ paccuÂÂhÃya caÇkamena nisajjÃya ÃvaraïÅyehi dhammehi cittaæ parisodhehÅ'ti. Yato kho brÃhmaïa, bhikkhu jÃgariyaæ anuyutto hoti tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti 'ehi tvaæ bhikkhu, satisampajja¤¤ena samannÃgato hohi 'abhikkante paÂikkante sampajÃnakÃrÅ, Ãlokite vilokite sampajÃnakÃrÅ, sammi¤jite pasÃrite samapajÃnakÃrÅ, saÇghÃÂipattacÅvaradhÃraïe sampajÃnakÃrÅ, asite pÅte khÃyite sÃyite sampajÃnakÃrÅ, uccÃrapassÃvakamme sampajÃnakÃrÅ, gate Âhite nisinne sutte jagÃrite bhÃsite tuïhÅgÃve sampajÃnakÃrÅ'ti. Yato kho brÃhmaïa, bhikkhu satisampaja¤¤ena samannÃgato hoti. Tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti: 'ehi tvaæ bhikkhu, vivittaæ senÃsanaæ bhaja1 ara¤¤aæ rukkhamÆlaæ pabbataæ kandaraæ giriguhaæ susÃnaæ vanapatthaæ abbhokÃsaæ palÃlapu¤ja'nti. So vivittaæ senÃsanaæ bhajati ara¤¤aæ rukkhamÆlaæ pabbataæ kandaraæ giriguhaæ susÃnaæ vanapatthaæ abbhokÃsaæ palÃlapu¤jaæ. So pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkanto nisÅdati pallaÇkaæ Ãbhujitvà ujuæ kÃyaæ païidhÃya parimukhaæ satiæ upaÂÂhapetvÃ, so abhijjhaæ loke pahÃya vigatÃbhijjhena cetasà viharati. AbhijjhÃya cittaæ parisodheti, byÃpÃdapadosaæ pahÃya abyÃpannacitto viharati sabbapÃïabhÆtahitÃnukampÅ. ByÃpÃdapadosà cittaæ parisodheti thÅnamiddhaæ pahÃya vigata thÅnamiddho viharati Ãlokasa¤¤Å sato sampajÃno, thÅnamiddhà cittaæ parisodheti uddhaccakukkuccaæ pahÃya anuddhato viharati ajjhattaæ vÆpasantacitto. Uddhaccakukkuccà cittaæ parisodheti. Vicikicchaæ pahÃya tiïïavicikiccho viharati. AkathaÇkathi kusalesu dhammesu. VicikicchÃya cittaæ parisodheti. [PTS Page 004] [\q 4/] -------------------------- 1.BhajÃhi-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 094] [\x 94/] So ime pa¤ca nÅvaraïe pahÃya cetaso upakkilese pa¤¤Ãya dubbalÅkaraïe civicceva kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pÅtisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ1 upasampajja viharati vitakkavicÃrÃnaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pÅtisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ2 upasampajja viharati. PÅtiyà ca virÃgà upekkhako ca viharati sato ca sampajÃno sukha¤ca kÃyena paÂisaævedeti. Yaæ taæ ariyà Ãcikkhanti, upekkhako satimà sukhavihÃrÅti. Taæ tatiyaæ jhÃnaæ3 upasampajja viharati. Sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbeva somanassadomanassÃnaæ atthaÇgamà adukkhamasukhaæ upekkhÃsatipÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ4 upasasampajja viharati. Ye kho te brÃhmaïa, bhikkhÆ sekhÃ5 appattamÃnasÃ6 anuttaraæ yogakkhemaæ patthayamÃnà viharanti. Tesu me ayaæ evarÆpÅ anusÃsanÅ hoti: 'ye pana te bhikkhu arahanto bÅïÃsavà vusitavanto katakaraïÅyà ohitabhÃrà anuppattasadatthà parikkhÅïabhavasa¤¤ojanà sammada¤¤Ã vimuttÃ. Tesaæ ime dhammà diÂÂhadhammasukhavihÃrÃya ceva saævattanti satisampaja¤¤Ãya cÃ'ti. Evaæ vutte gaïakamoggallÃno brÃhmaïo bhagavantaæ etadavoca: 'kinnu kho bhoto gotamassa sÃvakà bhotà gotamena evaæ ovadiyamÃnà evaæ anusÃsiyamÃnà sabbeva accantaniÂÂhaæ nibbÃnaæ ÃrÃdhenti, udÃhu ekacce nÃrÃdhentÅ'ti?. Appekacce kho brÃhmaïa, mama sÃvakà mayà evaæ ovadiyamÃnà evaæ anusÃsiyamÃnà accantaniÂÂhaæ nibbÃnaæ ÃrÃdhenti, ekacce nÃrÃdhentÅ'ti. Ko nu kho bhante, hetu, ko paccayo, yaæ tiÂÂhateva nibbÃnaæ, tiÂÂhati nibbÃnagÃmimaggo, tiÂÂhati bhavaæ gotamo samÃdapetÃ, atha ca pana bhoto gotamassa sÃvakà bhotà gotamena evaæ ovadiyamÃnà evaæ anusÃsiyamÃnà appekacce accantaniÂÂhaæ nibbÃnaæ ÃrÃdhenti, ekaceva nÃrÃdhentÅ'ti. Tena hi brÃhmaïa, ta¤¤evettha paÂipucchissÃmi. Yathà te khameyya, tathà naæ byÃkareyyÃsi. 'Taæ kiæ [PTS Page 005] [\q 5/] ma¤¤asi brÃhmaïa, kusalo tvaæ rÃjagahagÃmissa maggassÃ'ti? Evaæ bho, kusalo ahaæ rÃjagahagÃmissa maggassÃ'ti. Evaæ bho, kusalo ahaæ rÃjagahagÃmissa maggassÃ'ti. Taæ kiæ ma¤¤asi brÃhmaïa, idha puriso Ãgaccheyya rÃjagahaæ gantukÃmo, so taæ upasaÇkamitvà evaæ vadeyya: 'icchÃmahaæ bhante, rÃjagahaæ gantuæ, tassa me rÃjagahassa maggaæ upadisÃti. Tamenaæ tvaæ evaæ vadeyyÃsi: 'ehambho purisa, ayaæ maggo rÃjagahaæ gacchati, tena muhuttaæ gaccha, tena muhuttaæ ganatvà dakkhissasi amukaæ nÃma gÃmaæ, tena muhuttaæ gaccha, tena muhuttaæ ganatvà dakkhissasi amukaæ nÃma nigamaæ, tena muhuttaæ gaccha, tena muhuttaæ gantvà dakkhissasi rÃjagahassa ÃrÃmarÃmaïeyyakaæ vanarÃmaïeyyakaæ bhÆmirÃmaïeyyakaæ pokkharaïÅrÃmaïeyyaka'nti. So tayà evaæ ovadiyamÃno evaæ anusÃsiyamÃno ummaggaæ gahetvà pacchÃmukho gaccheyya. ------------------------- 1.PaÂhamajjhÃnaæ-sÅmu,[PTS. 2.]DutiyajjhÃnaæ-sÅmu,[PTS.] 3.TatiyajjhÃnaæ-sÅmu,[PTS. 4.]CatutthajjhÃnaæ-sÅmu,[PTS.] 5.SekkhÃ-sÅmu,majasaæ. 6.ApattamÃnasÃ-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 096] [\x 96/] Atha dutiyo puriso ÃgaccheyyarÃjagahaæ gantukÃmo. So taæ upasaÇkamitvà evaæ vadeyya: 'icchÃmahaæ bhante, rÃjagahaæ gantuæ. Tassa me rÃjagahassa maggaæ upadisÃ'ti. Tamenaæ tvaæ evaæ vadeyyÃsi: ehambho purisa, ayaæ maggo rÃjagahaæ gacchati, tena muhuttaæ gaccha, tena muhuttaæ gantavà dakkhissasi amukaæ nÃma gÃmaæ, tena muhuttaæ gaccha, tena muhuttaæ gantvà dakkhissasi amukaæ nÃma nigamaæ, tena muhuttaæ gaccha, tena muhuttaæ gantvà dakkhissasi rÃjagahassa ÃrÃmarÃmaïeyyakaæ vanarÃmaïeyyakaæ bhÆmirÃmaïeyyakaæ pokkharaïÅrÃmaïeyyaka'nti. So tayà evaæ ovadiyamÃno evaæ anusÃsiyamÃno sotthinà rÃjagahaæ gaccheyya. [PTS Page 006] [\q 6/] Ko nu kho brÃhmaïa, hetu, ko paccayo, yaæ tiÂÂhateva rÃjagahaæ tiÂÂhati rÃjagahagÃmÅ maggo, tiÂÂhati tvaæ samÃdapetÃ. Atha ca pana tayà evaæ ovadiyamÃno evaæ anusÃsiyamÃno eko puriso ummaggaæ gahetvà pacchÃmukho gaccheyya. Eko sotthinà rÃjagahaæ gaccheyyÃ'ti? Ettha kyÃhaæ bho gotama karomi, maggakkhÃyÅhaæ bho gotamÃ'ti. Evameva kho brÃhmaïa, tiÂÂhateva nibbÃnaæ, tiÂÂhati nibbÃnagÃmimaggo, tiÂÂhÃmahaæ samÃdapetÃ, atha ca pana mama sÃvakà mayà evaæ ovadiyamÃnà evaæ anusÃsiyamÃnà appekacce accantaniÂÂhaæ nibbÃnaæ ÃrÃdhenti, ekacce nÃrÃdhenti. Ettha kyÃhaæ brÃhmaïa, karomi? MaggakkhÃyÅhaæ, brÃhmaïa, tathÃgato'ti. Evaæ vutte gaïakamoggallÃno brÃhmaïo bhagavantaæ etadavoca: 'yeme bho gotama, puggalà assaddhà jÅvikatthÃ1 agÃrasmà anagÃriyaæ pabbajità saÂhà mÃyÃvino keÂubhino2 uddhatà unnaÊà capalà mukharà vikiïïavÃcà indriyesu aguttadvÃrà bhojane amatta¤¤uno jÃgariyaæ ananuyuttà sÃma¤¤e anapekkhavanto3 sikkhÃya na tibbagÃravà bÃhulikÃ4 sÃthalikà okkamane pubbaÇgamà paviveke nikkhittadhurà kusÅtà hÅnaviriyà muÂÂhassatino asampajÃnà asamÃhità vibbhantacittà duppa¤¤Ã eÊamugÃ, na tehi bhavaæ gotamo saddhiæ saævasati. Ye paname kulaputtà saddhà agÃrasmà anagÃriyaæ pabbajità asaÂhà amÃyÃvino akeÂubhino anuddhatà anunnaÊà acapalà amukharà avikiïïavÃcà indriyesu guttadvÃrà bhojane matta¤¤uno jÃgariyaæ anuyuttà sÃma¤¤e apekkhavanto sikkhÃya tibbagÃravà na bÃhulikà na sÃthalikà okkamane nikkhittadhurà paviveke pubbaÇgamà Ãraddhaviriyà pahitattà upaÂÂhitasatino sampajÃnà samÃhità ekaggacittà pa¤¤avanto5 aneÊamÆgÃ, tehi bhavaæ gotamo saddhiæ saævasati. -------------------------- 1.JÅvikatthà na saddhÃ-majasaæ. 2.Ketabino-majasaæ 3.Anapekhavanto-[PTS. 4.]BÃhullikÃ-syÃ. 5.Pa¤¤Ãvanto-sÅmu. [BJT Page 098] [\x 98/] SeyyathÃpi bho gotama, ye keci mÆlagandhÃ, kÃlÃnusÃrikaæ1 tesaæ aggamakkhÃyati. Ye keci sÃragandhÃ, lohitacandanaæ tesaæ aggamakkhÃyati. Ye keci pupphagandhÃ, [PTS Page 007] [\q 7/] vassikaæ tesaæ aggamakkhÃyati. Evameva kho bhoto gotamassa ovÃdo paramajjadhammesu. 'Abhikkantaæ bho gotama, abhikkantaæ bho gotama, seyyathÃpi bho gotama, nikkujjitaæ và ukkujjeyya, paÂicchannaæ và vivareyya, mÆÊahassa và maggaæ Ãcikkheyya, andhakÃre và telapajjotaæ dhÃreyya cakkhumanto rÆpÃni dakkhintÅ'ti evamevaæ bhotà gotamena anekapariyÃyena dhammo pakÃsito. EsÃhaæ bhavantaæ gotamaæ saraïaæ gacchÃmi dhamma¤ca bhikkhusaÇgha¤ca. UpÃsakaæ maæ bhavaæ gotamo dhÃretu ajjatagge pÃïupetaæ saraïaæ gatanti. Gaïaka moggallÃna suttaæ sattamaæ. ------------------------- 1.KÃlÃnusÃri-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 100] [\x 100/] 3.1.8 GopakamoggallÃna suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ Ãyasmà Ãnando rÃjagahe viharati veÊuvane kalandakanivÃpe aciraparinibbute bhagavati. Tena kho pana samayena rÃjà mÃgadho ajÃtasattu vedehiputto rÃjagahaæ paÂisaÇkhÃrÃpeti ra¤¤o pajjotassa ÃsaÇkamÃno. Atha kho Ãyasmà Ãnando pubbanhasamayaæ nivÃsetvà pattacÅvaraæ ÃdÃya rÃjagahaæ piï¬Ãya pÃvisi. Atha kho Ãyasmato Ãnandassa etadahosi: 'atippago kho tÃva rÃjagahaæ1 piï¬Ãya carituæ, yannunÃhaæ yena gopakamoggallÃnassa brÃhmaïassa tammanto, yena gopakamoggallÃno brÃhmaïo, tenupasaÇkameyya'nti. Atha kho Ãyasmà Ãnando yena gopakamoggallÃnassa brÃhmaïassa kammanto, yena gopakamoggallÃno brÃhmaïo, tenupasaÇkami. Addasà kho gopakamoggallÃno brÃhmaïo Ãyasmantaæ Ãnandaæ dÆratova Ãgacchantaæ. DisvÃna Ãyasmantaæ Ãnandaæ etadavoca: 'Etu kho bhavaæ Ãnando, svÃgataæ bhoto Ãnandassa, cirassaæ kho bhavaæ Ãnando imaæ pariyÃyamkÃsi yadidaæ idhÃgamanÃya. NisÅdatu bhavaæ Ãnando, idamÃsanaæ pa¤¤atta'nti. NisÅdi kho Ãyasmà Ãnando pa¤¤atte Ãsane. GopakamoggallÃnopi [PTS Page 008] [\q 8/] kho brÃhmaïo a¤¤ataraæ nÅcaæ Ãsanaæ gahetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho gopakamoggallÃno brÃhmaïo Ãyasmantaæ Ãnandaæ etadavoca: Atthi nu kho bho Ãnanda2, ekabhikkhÆpi tehi dhammehi sabbena sabbaæ sabbathà sabbaæ samannÃgato, yehi dhammehi samannÃgato so bhavaæ gotamo ahosi arahaæ sammÃsambuddho'ti. Natthi kho brÃhmaïa, ekabhikkhÆpi tehi dhammehi sabbena sabbaæ sabbathà sabbaæ samannÃgato, yehi dhammehi samannÃgato so bhagavà ahosi arahaæ sammÃsambuddho. So hi brÃhmaïa, bhagavà anuppannassa maggassa uppÃdetÃ, asa¤jÃtassa maggassa sa¤janetà anakkhÃtassa maggassa akkhÃtÃ, magga¤¤u maggavidÆ maggakovido. MaggÃnugà ca pana etarahi sÃvakà viharanti pacchà samannÃgatÃ'ti. -------------------------- 1.RÃjagahe-sÅmu,majasaæ,syÃ. 2.Atthi kho Ãnanda-[PTS.] [BJT Page 102] [\x 102/] Aya¤ca hidaæ Ãyasmato Ãnandassa gopakamoggallÃnena brÃhmaïena saddhiæ antarÃkathà vippakatà hoti1. Atha kho vassakÃro brÃhmaïo magadhamahÃmatto rÃjagahe kammante anusa¤¤ÃyamÃno yena gopakamoggallÃnassa brÃhmaïassa kammanto yena Ãyasmà Ãnando tenupasaÇkami, upasaÇkamitvà Ãyasmatà Ãnandena saddhiæ sammodi, sammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ2 vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho vassakÃro brÃhmaïo magadhamahÃmatto Ãyasmantaæ Ãnandaæ etadavoca: kÃyanuttha bho Ãnanda3, etarahi kathÃya sannisinnÃ, kà ca pana vo antarà kathà vippakatÃ'ti? Idha maæ brÃhmaïa, gopakamoggallÃno brÃhmaïo evamÃha: 'atthi nu kho bho Ãnanda, ekabhikkhÆpi tehi dhammehi sabbena sabbaæ sabbathà sabbaæ samannÃgato, yehi dhammehi samannÃgato so bhavaæ gotamo ahosi arahaæ sammÃsambuddho'ti. Evaæ vutte ahaæ brÃhmaïa, gopakamoggallÃnaæ brÃhmaïaæ etadavocaæ: 'natthi kho brÃhmaïa, ekabhikkhÆpi tehi dhammehi sabbena sabbaæ sabbathà sabbaæ samannÃgato, yehi dhammehi samannÃgato so bhagavà ahosi arahaæ sammÃsambuddho so hi brÃhmaïa, bhagavà anuppannassa maggassa uppÃdetÃ, [PTS Page 009] [\q 9/] asa¤jÃtassa maggassa sa¤janetÃ, anakkhÃtassa maggassa akkhÃtÃ, magga¤¤u maggavidÆ maggakovido, maggÃnugà ca pana etarahi sÃvakà viharanti pacchà samannÃgatÃ'ti. Ayaæ kho no brÃhmaïa, gopakamoggallÃnena brÃhmaïena saddhiæ antarà kathà vippakatÃ. Atha tvaæ anuppatto'ti. Atthi nu kho bho Ãnanda, ekabhikkhÆpi tena bhotà gotamena Âhapito: ayaæ vo mamaccayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti yaæ tumhe etarahi paÂidhÃveyyÃthÃti4? Natthi kho brÃhmaïa, ekabhikkhÆpi tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena Âhapito: 'ayaæ vo mamaccayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti yaæ mayaæ etarahi paÂidhÃveyyÃmÃ'ti. Atthi pana kho bho Ãnanda, ekabhikkhÆpi saÇghena sammato sambahulehi therehi bhikkhÆhi Âhapito: 'ayaæ no bhagavato accayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti, yaæ tumhe etarahi paÂidhÃveyyÃthÃ'ti4? Natthi kho brÃhmaïa, ekabhikkhÆpi saÇghena sammato sambahulehi therehi bhikkhuhi Âhapito, ayaæ no bhagavato accayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti, yaæ mayaæ etarahi paÂidhÃveyyÃmÃ'ti4. Evaæ appaÂisaraïe ca pana bho Ãnanda, ko hetu sÃmaggiyÃ'ti? Na kho mayaæ brÃhmaïa, appaÂisaraïÃ, sappaÂisaraïà mayaæ brÃhmaïa dhammapaÂisaraïÃ'ti. -------------------------- 1.Vippakathà ahosi-sÅmu,majasaæ,syÃ. 2.SÃraïÅyaæ-sÅmu,majasaæ. 4.PaÂipÃdeyyÃthÃti-majasaæ 3.KÃyanuttha Ãnanda-[PTS.] [BJT Page 104] [\x 104/] 'Atthi nu kho bho Ãnanda, ekabhikkhÆpi tena bhotà gotamena Âhapito: 'ayaæ vo mamaccayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti yaæ tumhe etarahi paÂidhÃveyyÃthÃ'ti. Iti puÂÂho samÃno: 'natthi kho brÃhmaïa, ekabhikkhÆpi tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena Âhapito: 'ayaæ vo mamaccayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti yaæ mayaæ etarahi paÂidhÃveyyÃmÃ'ti vadesi. 'Atthi pana bho Ãnanda, ekabhikkhÆpi saÇghena sammato sambahulehi therehi [PTS Page 010] [\q 10/] bhikkhÆhi Âhapito: ayaæ no bhagavato accayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti yaæ tumhe etarahi paÂidhÃveyyÃthÃ'ti. Iti puÂÂho samÃno: 'natthi kho brÃhmaïa, ekabhikkhÆpi saÇghena sammato sambahulehi therehi bhikkhuhi Âhapito: 'ayaæ no bhagavato accayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti yaæ mayaæ etarahi paÂidhÃveyyÃmÃ'ti vadesi. 'Evaæ appaÂisaraïe ca pana bho Ãnanda, ko hetu sÃmaggiyÃ'ti. Iti puÂÂho samÃno: "na kho mayaæ brÃhmaïa, appaÂisaraïà sappaÂisaraïà mayaæ brÃhmaïa, dhammapaÂisaraïÃ'ti vadesi. Imassa pana bho Ãnanda, bhÃsitassa kathaæ attho daÂÂhabbo'ti? Atthi kho brÃhmaïa, tena bhagavà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena bhikkhÆnaæ sikkhÃpadaæ pa¤¤attaæ, pÃtimokkhaæ uddiÂÂhaæ. Te mayaæ tadahuposathe yÃvatikà ekaæ gÃmakkhettaæ upanissÃya viharÃma. Te sabbe ekajjhaæ sannipatÃma, sannipatitvà yassa taæ pavattati. Taæ ajjhasÃma. Tasmiæ ce bha¤¤amÃne hoti bhikkhussa Ãpatti, hoti vÅtikkamo, taæ mayaæ yathÃdhammaæ yathÃnusiÂÂhaæ kÃremÃ'ti. Na kira no bhavanto kÃrenti. Dhammo no kÃretÅti. Atthi nu kho bho Ãnanda, ekabhikkhÆpi yaæ tumhe etarahi sakkarotha, garukarotha1, mÃnetha, pÆjetha, sakkatvà garukatvà upanissÃya viharathÃ'ti? 'Natthi kho brÃhmaïa, ekabhikkhÆpi yaæ mayaæ etarahi sakkaroma, garukaroma, mÃnema, pÆjema, sakkatvà garukatvà upanissÃya viharÃmÃ'ti. 'Atthi nu kho bho Ãnanda, ekabhikkhÆpi tena bhotà gotamena Âhapito: 'ayaæ vo mamaccayena paÂisaraïaæ bhavissatÅti yaæ tumhe etarahi paÂidhÃveyyÃthÃ'ti. Iti puÂÂho samÃno: 'natthi kho brÃhmaïa, ekabhikkhÆpi tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena Âhapito: 'ayaæ vo mamaccayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti yaæ mayaæ etarahi paÂidhÃveyyÃmÃ'ti vadesi. 'Atthi pana bho Ãnanda, eka bhikkhÆpi saÇghena sammato sambahulehi therehi bhikkhÆhi Âhapito: -------------------------- 1.GaruækarothÃ-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 106] [\x 106/] 'Ayaæ no bhagavato accayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti yaæ tumhe etarahi paÂidhÃveyyÃthÃti. [PTS Page 011] [\q 11/] iti puÂÂho samÃno: 'natthi kho brÃhmaïa, ekabhikkhÆpi saÇghena sammato sambahulehi therehi bhikkhuhi Âhapito: ayaæ no bhagavato accayena paÂisaraïaæ bhavissatÅ'ti, yaæ mayaæ etarahi paÂidhÃveyyÃmÃ'ti vadesi. Atthi nu kho bho Ãnanda, ekabhikkhÆpi yaæ tumhe etarahi sakkarotha. Garukarotha, mÃnetha, pÆjetha, sakkatvà garukatvà upanissÃya viharathÃ'ti iti puÂÂho samÃno: 'natthi kho brÃhmaïa, ekabhikkhÆpi yaæ mayaæ etarahi sakkaroma garukaroma mÃnema pÆjema. Sakkatvà garukatvà upanissÃya viharÃmÃ'ti vadesi. Imassa pana bho Ãnanda, bhÃsitassa kathaæ attho daÂÂhabboti. Atthi kho brÃhmaïa, tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena dasa pasÃdanÅyà dhammà akkhÃtÃ, yasmiæ no ime dhammà saævijjanti. Taæ mayaæ etarahi sakkaroma garukaroma mÃnema pÆjema. Sakkatvà garukatvà upanissÃya viharÃma. Katame dasa: Idha brÃhmaïa, bhikkhu sÅlavà hoti pÃtimokkhasaævarasaævuto viharati ÃcÃragocarasampanno aïumattesu vajjesu bhayadassÃvÅ samÃdÃya sikkhati sikkhÃpadesu. Bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo, ye te dhammà ÃdikalyÃïà majjhekalyÃïà pariyosÃnakalyÃïà sÃtthà sabya¤janÃ1 kevalaparipuïïaæ parisuddhaæ brahmacariyaæ abhivadanti, tathÃrÆpÃssa dhammà bahusutà honti, dhatÃ2 vacasà parività manasÃnupekkhità diÂÂhiyà suppaÂividdhÃ. SantuÂÂho hoti itarÅtarehi cÅvarapiï¬apÃtasenÃsanagilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃrehi. Catuïïaæ jhÃnÃnaæ ÃbhicetasikÃnaæ diÂÂhadhammasukhavihÃrÃnaæ nikÃmalÃbhÅ hoti akicchalÃbhÅ akasiralÃbhÅ. Akenavihitaæ iddhividhaæ paccanubhoti: ekopi hutvà bahudhà hoti, bahudhÃpi hutvà eko hoti, ÃvibhÃvaæ tirobhÃvaæ tiroku¬¬aæ tiropÃkÃraæ tiropabbataæ asajjamÃno gacchati seyyathÃpi ÃkÃse. PaÂhaviyÃpi ummujjanimmujjaæ3 karoti seyyathÃpi udake. Udakepi abhijjamÃne4 gacchati seyyathÃpi paÂhaviyaæ. ùkÃsepi [PTS Page 012] [\q 12/] pallaÇkena caÇkamati5 seyyathÃpi pakkhÅ sakuïo. Imepi candimasuriye evaæ mahiddhike evaæmahÃnubhÃve pÃïinà parimasati, parimajjati. YÃva brahmalokÃpi kÃyena vasaæ vatteti. ------------------------- 1.SÃtthaæ sabya¤janaæ-sÅmu,majasaæ,[PTS.] 2.DhÃtÃ-sÅmu,majasaæ. 4.AbhejjamÃno-sÅ 3.Nimmujjaæ-[PTS. 5.]Kamati-majasaæ. [BJT Page 108] [\x 108/] DibbÃya sotadhÃtuyà visuddhÃya atikkantamÃnusakÃya1 ubho sadde suïÃti dibbe ca manuse ca ye dÆre santike ca. ParasattÃnaæ parapuggalÃnaæ cetasà ceto paricca pajÃnÃti: sarÃgaæ và cittaæ sarÃgaæ cittanti pajÃnÃti. VÅtarÃgaæ và cittaæ vÅtarÃgaæ cittanti pajÃnÃti. Sadosaæ và cittaæ sadosaæ cittanti pajÃnÃti. VÅtadosaæ và cittaæ vÅtadosaæ cittanti pajÃnÃti. Samohaæ và cittaæ samohaæ cittanti pajÃnÃti. VÅtamohaæ và cittaæ vÅtamohaæ cittanti pajÃnÃti. SaÇkhittaæ và cittaæ saÇkhittaæ cittanti pajÃnÃti. Vikkhittaæ và cittaæ vikkhittaæ cittanti pajÃnÃti. Mahaggataæ và cittaæ mahaggataæ cittanti pajÃnÃti. Amahaggataæ và cittaæ amahaggataæ cittanti pajÃnÃti sauttaraæ và cittaæ sauttaraæ cittanti pajÃnÃti. Anuttaraæ và cittaæ anuttaraæ cittanti pajÃnÃti. SamÃhitaæ và cittaæ samÃhitaæ cittanti pajÃnÃti. AsamÃhitaæ và cittaæ asamÃhitaæ cittanti pajÃnÃti. Vimuttaæ và cittaæ vimuttaæ cittanti pajÃnÃti. Avimuttaæ và cittaæ avimuttaæ cittanti pajÃnÃti. Anekavihitaæ pubbenivÃsaæ anussarati seyyathÅdaæ: ekampi jÃtiæ dvepi jÃtiyo tissopi jÃtiyo catassopi jÃtiyo pa¤capi jÃtiyo dasapi jÃtiyo vÅsampi jÃtiyo tiæsampi jÃtiyo cattÃrÅsampi jÃtiyo pa¤¤Ãsampi jÃtiyo jÃtisatampi jÃtisahassampi jÃtisatasahassampi anekepi saævaÂÂakappe anekepi vivaÂÂakappe anekepi saævaÂÂavivaÂÂakappe, amutrÃsiæ evannÃmo evaÇgotto evaævaïïo evamÃhÃro evaæ sukhadukkhapaÂisaævedÅ evamÃyupariyanto. So tato cuto amutra udapÃdiæ2, tatrÃpÃsiæ evaænÃmo evaægotto evaæ vaïïo evamÃhÃro evaæsukhadukkhapaÂisaævedÅ evamÃyupariyanto. So tato cuto idhÆpapanno'ti, iti sÃkÃraæ sauddesaæ anekavihitaæ pubbenivÃsaæ anussarati. Dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamÃnusakena satte passati cavamÃne uppajjamÃne hÅne païÅte suvaïïe dubbaïïe sugate duggate yathÃkammÆpage satte pajÃnÃti. ùsavÃnaæ khayà anÃsavaæ cetovimuttiæ pa¤¤Ãvimuttiæ diÂÂheva dhamme sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà upasampajja viharati. Ime kho brÃhmaïa, tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena dasa pasÃdanÅyà dhammà akkhÃtÃ. Yasmiæ no ime dhammà saævijjanti, taæ mayaæ etarahi sakkaroma garukaroma3 mÃnema pÆjema, sakkatvà garukatvà upanissÃya viharÃmÃti. [PTS Page 013] [\q 13/] ------------------------- 1.Atikkanta mÃnusikÃya-[PTS.] 2.UpapÃdiæ-sÅmu. 3.Garuækaroma-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 110] [\x 110/] Evaæ vutte vassakÃro brÃhmaïo magadhamahÃmatto upanandaæ senÃpatiæ Ãmantesi. Taæ kiæ ma¤¤asi bhavaæ senÃpati1, yadime evaæ bhonto2 sakkÃtabbaæ sakkaronti, garukÃtabbaæ garukaronti. MÃnetabbaæ mÃnenti, pÆjetabbaæ pÆjenti. Tagghime bhonto sakkÃtabbaæ sakkaronti, garukÃtabbaæ garukaronti, mÃnetabbaæ mÃnenti, pÆjetabbaæ pÆjenti. Ima¤ca hi te bhonto na sakkareyyuæ, na garukareyyuæ, na mÃneyyuæ, na pÆjeyyuæ, atha ki¤carahi te bhonto sakkareyyuæ, garukareyyuæ, mÃneyyuæ, pÆjeyyuæ, sakkatvà garukatvà upanissÃya vihareyyunti. Atha kho vassakÃro brÃhmaïo magadhamahÃmatto Ãyasmantaæ Ãnandaæ etadavoca: 'kahaæ pana bhavaæ Ãnando etarahi viharatÅ'ti. Veluvane kho ahaæ brÃhmaïa etarahi viharÃmÅti. Kacci pana bho Ãnanda, veluvanaæ ramaïÅya¤ceva appasadda¤ca appanigghosa¤ca vijanavÃtaæ manussarÃhaseyyakaæ3 paÂisallÃnasÃruppanti. Taggha brÃhmaïa, veluvanaæ ramaïÅya¤ceva appasadda¤ca appanigghosa¤ca vijanavÃtaæ manussarÃhaseyyakaæ paÂisallÃnasÃruppaæ yathà taæ tumhÃdisehi rakkhakehi gopakehÅti. Taggha bho Ãnanda, veluvanaæ ramaïÅya¤ceva appasadda¤ca appanigghosa¤ca vijanavÃtaæ manussarÃhaseyyakaæ paÂisallÃnasÃruppaæ yathà taæ bhavantehi jhÃnasÅlÅhi. JhÃyino ceva bhavanto jhÃnasilinoca. EkamidÃhaæ bho Ãnanda, samayaæ so bhavaæ gotamo vesÃliyaæ viharati mahÃvane kÆÂÃgÃrasÃlÃyaæ. Atha kho ahaæ4 bho Ãnanda, yena mahÃvanaæ kÆÂÃgÃrasÃlÃ, yena so bhavaæ gotamo, tenupasaÇkamiæ. Tatra ca pana so bhavaæ gotamo anekapariyÃyena jhÃnakathaæ kathesi. JhÃyÅ ceva so bhavaæ gotamo ahosi jhÃnasÅlÅ ca sabba¤ca pana so bhavaæ gotamo jhÃnaæ vaïïesÅti. Na kho5 brÃhmaïa, so bhagavà sabbaæ jhÃnaæ vaïïesi. NÃpi so bhagavà sabbaæ jhÃnaæ na vaïïesÅti. ------------------------- 1.Evaæ senÃpati-syÃ,[PTS.] 2.Yadime bhoto-majasaæ,[PTS.] 3.ManussarÃhasseyyakaæ-majasaæ. 4.Atha khavÃhaæ-majasaæ. 5.Na ca kho-majasaæ. 6.Napi-majasaæ. [BJT Page 112] [\x 112/] KathaærÆpa¤ca [PTS Page 014] [\q 14/] brÃhmaïa, so bhagavà jhÃnaæ na vaïïesi. Idha brÃhmaïa, ekacco kÃmarÃgapariyuÂÂhitena cetasà viharati kÃmarÃgaparetena. Uppannassa ca kÃmarÃgassa nissaraïaæ yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti. So kÃmarÃgaæyeva antaraæ karitvà jhÃyati pajjhÃyati nijjhÃyati apajjhÃyati. ByÃpÃdapariyuÂÂhitena cetasà viharati byapÃdaparetena. Uppannassa ca byÃpÃdassa nissaraïaæ yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti. So byÃpÃdaæyeva antaraæ karitvà jhÃyati pajjhÃyati nijjhÃyati apajjhÃyati. ThÅnamiddhapariyuÂÂhitena cetasà viharati thÅnamiddhaparetena. Uppannassa ca thÅnamiddhassa nissaraïaæ yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti. So thÅnamiddhaæyeva antaraæ karitvà jhÃyati pajjhÃyati nijjhÃyati apajjhÃyati. UddhaccakukkuccapariyuÂÂhitena cetasà viharati uddhaccakukkuccaparetena. Uppannassa ca uddhaccakukkuccassa nissaraïaæ yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti.So uddhaccakukkuccaæyeva antaraæ karitvà jhÃyati pajjhÃyati nijjhÃyati apajjhÃyati. VicikicchÃpariyuÂÂhitena cetasà viharati vicikicchÃparetena. UppannÃya ca vicikicchÃya nissaraïaæ yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti so vicikicchaæyeva antaraæ karitvà jhÃyati pajjhÃyati nijjhÃyati apajjhÃyati. EvarÆpaæ kho brÃhmaïa, so bhagavà jhÃnaæ na vaïïesi. Kathaæ rÆpa¤ca brÃhmaïa, so bhagavà jhÃnaæ vaïïesi. Idha brÃhmaïa, bhikkhu vivicceva kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pÅtisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. VitakkavicÃrÃnaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pÅtisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Pitiyà ca virÃgà upekkhako ca viharati sato ca sampajÃno sukha¤ca kÃyena paÂisaævedeti, yaæ taæ ariyà Ãcikkhanti upekkhako satimà sukhavihÃrÅ'ti taæ tatiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbeva somanassadomanassÃnaæ atthaÇgamà adukkhaæ asukhaæ upekkhÃsatipÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. EvarÆpaæ kho brÃhmaïa so bhagavà jhÃnaæ vaïïesÅti. GÃrayhaæ kira bho Ãnanda, so bhavaæ gotamo jhÃnaæ garahi. PÃsaæsaæ pasaæsi. Handa ca'dÃni mayaæ bho Ãnanda gacchÃma bahukiccà mayaæ bahukaraïiyÃti. YassadÃni tvaæ brÃhmaïa kÃlaæ ma¤¤asÅti. [PTS Page 015] [\q 15/] Atha kho vassakÃro brÃhmaïo magadhamahÃmatto Ãyasmato Ãnandassa bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uÂÂhÃyÃsanà pakkÃmi. Atha kho gopakamoggallano brÃhmaïo acÅrapakkante vassakÃre brÃhmaïe magadhamahÃmatte Ãyasmantaæ Ãnandaæ etadavoca: 'yaæ no mayaæ bhavantaæ Ãnandaæ apucchimha1 taæ no bhavaæ Ãnando na byÃkÃsÅti. -------------------------- 1.Apucchimho - machasaæ. [BJT Page 114] [\x 114/] Api nu te1 brÃhmaïa, avocumha: natthi kho brÃhmaïa ekabhikkhÆpi tehi dhammehi sabbena sabbaæ sabbathà sabbaæ samannÃgato, yehi dhammehi samannÃgato so bhagavà ahosi arahaæ samÃsambuddho. So hi brÃhmaïa, bhagavà anuppannassa maggassa uppÃdetÃ, asa¤jÃtassa maggassa sa¤janetÃ, anakkhÃtassa maggassa akkhÃtÃ, magga¤¤u maggavidu maggakovido maggÃnugà ca pana etarahi sÃvakà viharanti pacchà samannÃgatÃti. GopakamoggallÃnasuttaæ aÂÂhamaæ. -------------------------- 1.Na nu te - sÅmu, machasaæ [BJT Page 116] [\x 116/] 3.1.9 MahÃpuïïama suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati pubbÃrÃme migÃramÃtupÃsÃde, tena kho pana samayena bhagavà tadahuposathe païïarase puïïÃya puïïamÃya rattiyà bhikkhusaÇghaparivuto abbhokÃse nisinno hoti. Atha kho a¤¤ataro bhikkhu uÂÂhÃyÃsanà ekaæsaæ cÅvaraæ katvà yena bhagavà tena¤jaliæ païÃmetvà bhagavantaæ etadavoca: 'puccheyyÃhaæ bhante, bhagavantaæ ki¤cideva desaæ sace me bhagavà okÃsaæ karoti pa¤hassa veyyÃkaraïÃyÃ'ti. Tena hi tvaæ bhikkhu sake Ãsane nisÅditvà puccha yadÃkaÇkhasiti. Atha kho so bhikkhu sake Ãsane nisÅditvà bhagavantaæ etadavoca: 'Ime nu kho bhante, pa¤cupÃdÃnakkhandhÃ, [PTS Page 016] [\q 16/] seyyathÅdaæ: rÆpÆpÃdÃnakkhandho vedanÆpÃdÃnakkhandho sa¤¤ÆpÃdÃnakkhandho saÇkhÃrÆpÃdÃnakkhandho vi¤¤ÃïÆpÃdÃnakkhandho'ti. Ime kho bhikkhu, pa¤cupÃdÃnakkhandhÃ, seyyathÅdaæ: 'rÆpÆpÃdÃnakkhandho vedanÆpÃdÃnakkhandho sa¤¤ÆpÃdÃnakkhandho saÇkhÃrÆpÃdÃnakkhandho vi¤¤ÃïÆpÃdÃnakkhandho'ti. SÃdhu bhanteti kho so bhikkhu bhagavato bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà bhagavantaæ uttariæ pa¤haæ pucchi. 'Ime pana bhante pa¤cupÃdÃnakkhandhà kimmÆlakÃ'ti? 'Ime kho bhikkhu, pa¤cupÃdÃnakkhandhà chandamÆlakÃ'ti. Taæyeva nu kho bhante, upÃdÃnaæ te pa¤cupÃdÃnakkhandhà udÃhu a¤¤atra pa¤cupÃdÃnakkhandhehi upÃdÃnaæ'ti? Na kho bhikkhu, taæ yeva upÃdÃnaæ te pa¤cupÃdÃnakkhandhà nÃpi1 a¤¤atra pa¤cupÃdÃnakkhandhehi upÃdÃnaæ. Yo kho bhikkhu, pa¤cupÃdÃnakkhandhesu chandarÃgo, taæ tattha upÃdÃnanti. Siyà pana bhante, pa¤casu upÃdÃnakkhandhesu chandarÃgavemattatÃti? -------------------------- 1.Napi-[PTS.] [BJT Page 118] [\x 118/] Siyà bhikkhÆti bhagavà avoca. Idha bhikkhu, ekaccassa evaæ hoti. EvaærÆpo siyaæ anÃgatamaddhÃnaæ, evaævedano siyaæ anÃgatamaddhÃnaæ, evaæsa¤¤o siyaæ anÃgatamaddhÃnaæ, evaæsaÇkhÃro siyaæ anÃgatamaddhÃnaæ, evaævi¤¤Ãïo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti. Evaæ kho bhikkhu, siyà pa¤casu upÃdÃnakkhandhesu chandarÃgavemattatÃti. KittÃvatà pana bhante, khandhÃnaæ khandhÃdhivacanaæ hotÅti? Yaæ ki¤ci bhikkhu rÆpaæ atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ và païÅtaæ và yaæ dÆre santine vÃ, ayaæ rÆpakkhandho. [PTS Page 017] [\q 17/] yà kÃci vedanà atÅtÃnÃgatapaccuppannà ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikà và sukhumà và hÅnà và païÅtà và yà dÆre santike vÃ, ayaæ vedanÃkkhandho. Yà kÃci sa¤¤Ã atÅtÃnÃgatapaccuppannà ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikà và sukhumà và hÅnà và païÅtà và yà dÆre santike vÃ, ayaæ sa¤¤Ãkkhandho. Ye keci saÇkhÃrà atÅtÃnÃgatapaccuppannà ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikà và sukhumà và hÅnà và païÅtà và ye dÆre santike vÃ, ayaæ saÇkhÃrakkhandho. Yaæ ki¤ci vi¤¤Ãïaæ atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ và païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ, ayaæ vi¤¤Ãïakkhandho. EttÃvatà kho bhikkhu, khandhÃnaæ khandhÃdhivacanaæ hotÅ'ti. Ko nu kho bhante, hetu ko paccayo rÆpakkhandhassa pa¤¤Ã panÃya, ko hetu ko paccayo vedanÃkkhandhassa pa¤¤ÃpanÃya, ko hetu ko paccayo sa¤¤Ãkkhandhassa pa¤¤ÃpanÃya, ko hetu ko paccayo saÇkhÃrakkhandhassa pa¤¤ÃpanÃya, ko hetu ko paccayo vi¤¤Ãïakkhandhassa pa¤¤ÃpanÃyÃti? CattÃro kho bhikkhu, mahÃbhÆtà hetu cattÃro mahÃbhÆtà paccayo rÆpakkhandhassa pa¤¤ÃpanÃya, phasso hetu phasso paccayo vedanakkhandhassa pa¤¤ÃpanÃya, phasso hetu phasso paccayo sa¤¤Ãkkhandhassa pa¤¤ÃpanÃya, phasso hetu phasso paccayo saÇkhÃrakkhandhassa pa¤¤ÃpanÃya, nÃmarÆpaæ kho bhikkhu, hetu nÃma rÆpaæ paccayo vi¤¤Ãïakkhandhassa pa¤¤ÃpanÃyÃti. Kathaæ pana bhante, sakkÃyadiÂÂhi hotÅti? Idha bhikkhu , assutvà puthujjano ariyÃnaæ adassÃvÅ ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinÅto, sappurisÃnaæ adassÃvÅ sappurisadhammassa akovido sappurisadhamma avinÅto, rÆpaæ attato samanupassati, rÆpavantaæ và attÃnaæ, attani và rÆpaæ, rÆpasmiæ và attÃnaæ. Vedanaæ attato samanupassati, vedanÃvantaæ và attÃnaæ, attani và vedanaæ, vedanÃya và attÃnaæ. Sa¤¤aæ attato samanupassati, sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ, attani và sa¤¤aæ, sa¤¤Ãya và attÃnaæ. SaÇkhÃre attato samanupassati, saÇkhÃravantaæ và attÃnaæ, attani và saÇkhÃre, saÇkhÃresu và attÃnaæ. Vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati, vi¤¤Ãïavantaæ và attÃnaæ. Vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati, vi¤¤Ãïavattaæ và attÃnaæ [PTS Page 018] [\q 18/] attani và vi¤¤Ãïaæ, vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Evaæ kho bhikkhu, sakkÃyadiÂÂhi hotÅti. [BJT Page 120] [\x 120/] Kathaæ pana bhante, sakkÃyadiÂÂhi na hotÅti? Idha bhikkhu, sutavà ariyasÃvako ariyÃnaæ dassÃvÅ ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinÅto, sappurisÃnaæ dassÃvÅ sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinÅto, na rÆpaæ attato samanupassati, na rÆpavantaæ và attÃnaæ, nÃttani và rÆpaæ, na rÆpasmiæ và attÃnaæ. Na vedanaæ attato samanupassati, na vedanÃvantaæ và attÃnaæ, nÃttani và vedanaæ, na vedanÃya và attÃnaæ. Na sa¤¤aæ attato samanupassati, na sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ, nÃttani và sa¤¤aæ, na sa¤¤Ãya và attÃnaæ. Na saÇkhÃre attato samanupassati, na saÇkhÃravantaæ và attÃnaæ, nÃttani và saÇkhÃre, na saÇkhÃresu và attÃnaæ. Na vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati, na vi¤¤Ãïavantaæ và attÃnaæ, nÃttani và vi¤¤Ãïaæ na vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Evaæ kho bhikkhu, sakkÃyadiÂÂhi na hotÅti. Ko nu kho bhante rÆpe assÃdo ko ÃdÅnavo kiæ nissaraïaæ. Ko vedanÃya assÃdo ko ÃdÅnavo kiæ nissaraïaæ. Ko sa¤¤Ãya assÃdo ko ÃdÅnavo kiæ nissaraïaæ. Ko saÇkhÃresu assÃdo ko ÃdÅnavo kiæ nissaraïaæ. Ko vi¤¤Ãïe assÃdo ko ÃdÅnavo kiæ nissaraïanti. Yaæ kho bhikkhu, rÆpaæ paÂicca uppajjati sukhaæ somanassaæ ayaæ rÆpe assÃdo, yaæ rÆpaæ aniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ ayaæ rÆpe ÃdÅnavo, yo rÆpe chandarÃgavinayo chandarÃgappahÃnaæ idaæ rÆpe nissaraïaæ. Yaæ kho bhikkhu, vedanaæ paÂicca uppajjati sukhaæ somanassaæ ayaæ vedanaæ assÃdo, yaæ vedanaæ aniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ ayaæ vedanà ÃdÅnavo, yo vedano chandarÃgavinayo chandarÃgappahÃnaæ idaæ vedano nissaraïaæ. Yaæ kho bhikkhu, sa¤¤aæ paÂicca uppajjati sukhaæ somanassaæ ayaæ sa¤¤aæ assÃdo, yaæ yaæ sa¤¤aæ aniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ ayaæ sa¤¤aæ ÃdÅnavo, yo sa¤¤o chandarÃgavinayo chandarÃgappahÃnaæ idaæ sa¤¤o nissaraïaæ. Yaæ kho bhikkhu, saÇkhÃre paÂicca uppajjati sukhaæ somanassaæ ayaæ saÇkhÃre assÃdo, yaæ saÇkhÃraæ aniccaæ dukkhaæ viparinÃmadhammaæ ayaæ saÇkhÃro ÃdÅnavo, yo saÇkhÃre chandarÃgavinayo chandarÃgappahÃnaæ idaæ saÇkhÃre nissaraïanti. Yaæ kho bhikkhu, vi¤¤Ãïaæ paÂicca uppajjati sukhaæ somanassaæ ayaæ vi¤¤Ãïe assÃdo, yaæ vi¤¤Ãïaæ aniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ ayaæ vi¤¤Ãïe ÃdÅnavo, yo vi¤¤Ãïe chandarÃgavinayo chandarÃgappahÃnaæ idaæ vi¤¤Ãïe nissaraïanti. Kathaæ pana bhante, jÃnato kathaæ passato imasmi¤ca savi¤¤Ãïake kÃye bahiddhà ca sabbanimittesu ahiÇkÃramamiÇkÃramÃnÃnusayà na hontÅti? Yaæ ki¤ci bhikkhu, rÆpaæ atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ [PTS Page 019] [\q 19/] và païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ, 'sabbaæ rÆpaæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passati. Yà kÃci vedanà atÅtÃnÃgatapaccuppannà ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ và païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ, 'sabbaæ vedanaæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passati. Yà kÃci sa¤¤Ã atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ và païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ, 'sabbaæ sa¤¤aæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passati. Ye keci saÇkhÃrà atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahaddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ và païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ, 'sabbaæ saÇkhÃraæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passati. Yaæ ki¤ci vi¤¤Ãïaæ atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ và païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ, 'sabbaæ vi¤¤Ãïaæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passati. Evaæ kho bhikkhu jÃnato evaæ passato imasmi¤ca savi¤¤Ãïake kÃye bahiddhà ca sabbanimittesu ahiÇkÃramamiÇkÃramÃnÃnusayÃ1na hontÅ'ti. ------------------------- 1.AhaÇkÃramamaÇkÃramÃnÃnusayÃ-sÅmu,majasaæ,syÃ,[PTS.] [BJT Page 122] [\x 122/] Atha kho, a¤¤atarassa bhikkhuno evaæ cetaso parivitakko udapÃdi: 'iti kira bho, rÆpaæ anattÃ, vedanà anattÃ, sa¤¤Ã anattÃ, saÇkhÃrà anattÃ, vi¤¤Ãïaæ anattÃ1 anattakatÃni kammÃni kamattÃnaæ phusissantÅti. Atha kho bhagavà tassa bhikkhuno cetasà coto parivitakkama¤¤Ãya bhikkhÆ Ãmantesi: ÂhÃnaæ kho panetaæ bhikkhave, vijjati yaæ idhekacco moghapuriso avidvà avijjÃgato taïhÃdhipateyyena cetasà satthusÃsanaæ atidhÃvitabbaæ ma¤¤eyya: 'iti kira bho rÆpaæ anattÃ, vedanà anattÃ, sa¤¤Ã anattÃ, saÇkhÃrà anattÃ, vi¤¤Ãïaæ anattà anattakatÃni kammÃni kamattÃnaæ phusissantÅ'ti. PaÂicca vinÅtÃ2 kho me tumhe bhikkhave, tatra tatra dhammesu3 taæ kimma¤¤atha bhikkhave, rÆpaæ niccaæ và aniccaæ vÃti? Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti? Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ 'Etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti? No hetaæ bhante. Taæ kiæma¤¤atha bhikkhave, vedanà niccaæ và aniccaæ vÃti? Aniccaæ bhante. [PTS Page 020] [\q 20/] Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti? Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ 'Etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti? No hetaæ bhante. Taæ kiæma¤¤atha bhikkhave, sa¤¤Ã niccaæ và aniccaæ vÃti? Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti? Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ 'Etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti? No hetaæ bhante. Taæ kiæma¤¤atha bhikkhave, saÇkhÃrà niccaæ và aniccaæ vÃti? Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti? Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ 'Etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti? No hetaæ bhante. Taæ kiæma¤¤atha bhikkhave, vi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ vÃti? Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti? Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ 'Etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti? No hetaæ bhante. TasmÃtiha bhikkhave, yaæ ki¤ci rÆpaæ atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ và païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ, 'sabbaæ rÆpaæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya daÂÂhabbaæ. Yà kÃci vedanà atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ vi païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ, 'sabbaæ vedanà netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya daÂÂhabbaæ. Yà kÃci sa¤¤Ã atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ và païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ, 'sabbaæ sa¤¤Ã netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya daÂÂhabbaæ. Ye keci saÇkhÃrà atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ và païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ,'sabbaæ saÇkhÃraæ netaæ mama, nosohamasmi, na meso attÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya daÂÂhabbaæ. Yaæ ki¤ci vi¤¤Ãïaæ atÅtÃnÃgatapaccuppannaæ ajjhattaæ và bahiddhà và oÊÃrikaæ và sukhumaæ và hÅnaæ và païÅtaæ và yaæ dÆre santike vÃ, sabbaæ vi¤¤Ãïaæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya daÂÂhabbaæ. -------------------------- 1.Vi¤¤Ãïaæ anattaæ-sÅmu. 2.PaÂivinÅtÃ-sÅmu,majasaæ. PaÂipucchÃvinÅtÃ-syÃ. 3.Tatra tatra tesu tesu dhammesu sÅmu,[PTS.] [BJT Page 124] [\x 124/] Evaæ passaæ bhikkhave, sutavà ariyasÃvako rÆpasmiæ nibbindati, vedanÃyapi nibbindati, sa¤¤Ãyapi nibbindati, saÇkhÃresupi nibbindati, vi¤¤Ãïasmimpi nibbindati, nibbindaæ virajjati, virÃgà vimuccati, vimuttasmiæ vimuttamiti ¤Ãïaæ hoti: khÅïà jÃti, vusitaæ brahmacariyaæ, kataæ karaïÅyaæ, nÃparaæ itthattÃyÃ'ti pajÃnÃtÅti. Idamoca bhagavà attamanà te bhikkhu bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. Imasmiæ kho pana1 veyyÃkaraïasmiæ bha¤¤amÃne saÂÂhimattÃnaæ bhikkhÆnaæ anupÃdÃya Ãsavehi cittÃni vimucciæsÆti. MahÃpuïïama suttaæ navamaæ. ------------------------ 1.Imasmiæ ca pana-majasaæ,syÃ. [BJT Page 126] [\x 126/] 3.1.10 CÆÊapuïïama suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati pubbÃrÃme migÃramÃtu pÃsÃde. Tena kho pana samayena bhagavà tadahuposathe païïarase puïïÃya [PTS Page 021] [\q 21/] puïïamÃya rattiyà bhikkhusaÇghassaparivuto abbhokÃse nisinno hoti. Atha kho bhagavà tuïhÅbhÆtaæ tuïhÅ bhÆtaæ bhikkhusaÇghaæ anuviloketvà bhikkhÆ Ãmantesi: JÃneyya nu kho bhikkhave, asappuriso asappurisaæ, 'asappuriso ayaæ bhava'nti. No hetaæ bhante. SÃdhu bhikkhave, aÂÂhÃnametaæ bhikkhave, anavakÃso yaæ asappuriso asappurisaæ jÃneyya, 'asappuriso ayaæ bhava'nti. JÃneyya pana bhikkhave, asappuriso sappurisaæ, 'sappuriso ayaæ bhava'nti. No hetaæ bhante. SÃdhu bhikkhave, etampi kho bhikkhave, aÂÂhÃnaæ anavakaso, yaæ asappuriso sappurisaæ jÃneyya 'sappuriso ayaæ bhava'nti. Asappuriso bhikkhave, asaddhammasamannÃgato hoti, asappurisabhattÅ hoti, asappurisacintÅ hoti, asappurisamantÅ hoti, asappurisavÃco hoti, asappurisakammanto hoti, asappurisadiÂÂhÅ hoti, asappurisadÃnaæ deti. Katha¤ca bhikkhave. Asappuriso asaddhammasamannÃgato1 hoti: idha bhikkhave, asappuriso asaddho hoti, ahiriko hoti, anottappÅ hoti, appassuto hoti, kusÅto hoti, muÂÂhassati hoti, duppa¤¤o hoti. 'Evaæ kho bhikkhave asappuriso asaddhammasamannÃgato1 hoti. Katha¤ca bhikkhave, asappuriso asappurisabhattÅ hoti: idha bhikkhave, asappurisassa ye te samaïabrÃhmaïà assaddhà ahirikà anottappino appassutà kusÅtà muÂÂhassatino duppa¤¤Ã, tyÃssa mittà honti te sahÃyÃ. Evaæ kho bhikkhave, asappuriso asappurisabhattÅ hoti. ------------------------- 1.AssaddhammasamannÃgato-majasaæ. [BJT Page 128] [\x 128/] Katha¤ca bhikkhave, asappuriso asappurisacintÅ hoti: idha bhikkhave, asappuriso attavyÃbÃdhÃyapi ceteti, paravyÃbÃdhÃyapi ceteti, ubhayavyÃbÃdhÃyapi ceteti, evaæ kho bhikkhave asappuriso asappurisacintÅ hoti. Katha¤ca bhikkhave, asappuriso asappurisamantÅ hoti: idha bhikkhave, asappuriso attavyÃbÃdhÃyapi manteti, paravyÃbÃdhÃyapi manteti, ubhayavyÃbÃdhÃyapi [PTS Page 022] [\q 22/] manteti, evaæ kho bhikkhave, asappuriso asappurisamantÅ hoti. Katha¤ca bhikkhave, asappuriso asappurisavÃco hoti: idha bhikkhave, asappuriso MusÃvÃdÅ1 hoti. PisunavÃco2 hoti. ParusavÃco hoti. SamphappalÃpÅ hoti. Evaæ kho bhikkhave, asappuriso asappurisavÃco hoti. Katha¤ca bhikkhave, asappuriso asappurisakammanto hoti: idha bhikkhave, asappuriso pÃïÃtipÃtÅ hoti, adinnÃdÃyÅ hoti, kÃmesumicchÃcÃrÅ hoti. Evaæ kho bhikkhave asappuriso asappurisakammanto hoti. Katha¤ca bhikkhave, asappuriso asappurisadiÂÂhÅ hoti: idha bhikkhave, asappuriso evaædiÂÂhÅ3 hoti: 'natthi dinnaæ, natthi yiÂÂhaæ, natthi hutaæ, natthi sukaÂadukkaÂÃnaæ kammÃnaæ phalaæ vipÃko, natthi ayaæ loko, natthi paro loko, natthi mÃtÃ, natthi pitÃ, natthi sattà opapÃtikÃ, natthi loke samaïabrÃhmaïà sammaggatà sammà paÂipannà ye ima¤ca lokaæ para¤ca lokaæ sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà pavedentÅ'ti. Evaæ kho bhikkhave asappuriso asappurisadiÂÂhÅ hoti. Katha¤ca bhikkhave, asappuriso, asappurisadÃnaæ deti: idha bhikkhave, asappuriso asakkaccaæ dÃnaæ4 deti, asahatthà dÃnaæ deti, acittÅkatvÃ5 dÃnaæ deti, apaviddhaæ6 dÃnaæ deti,anÃgamanadiÂÂhiko dÃnaæ deti. Evaæ kho bhikkhave asappuriso asappurisadÃnaæ deti. Sa kho so bhikkhave,7 asappuriso evaæ asaddhammasamannÃgato, evaæ asappurisabhattÅ, evaæ asappurisacintÅ, evaæ asappurisamantÅ, evaæ asappurisavÃco, evaæ asappurisakammanto, evaæ asappurisadiÂÂhÅ, evaæ asappurisadÃnaæ datvà kÃyassa bhedà parammaraïà yà asappurisÃnaæ gati, tattha uppajjati. Kà ca bhikkhave, asappurisÃnaæ gati, nirayo và tiracchÃnayoni vÃ. JÃneyya nu kho bhikkhave, sappuriso sappurisaæ 'sappuriso ayaæ bhava'nti. [PTS Page 023] [\q 23/] Evaæ bhante. -------------------------- 1.MusÃvÃdo-sÅmu, 2.PisuïavÃco-sÅmu,majasaæ,syÃ. 3.EvaædiÂÂhiko-syÃ. 4.AsakkaccadÃnaæ5[PTS.] 5.AcittikatvÃ-sÅmu,majasaæ,[PTS.] Acittiæ katvÃ-syÃ. 6.ApaviÂÂhaæ-sÅmu,majasaæ,syÃ. 7.So bhikkhave-sÅmu,majasaæ [BJT Page 130] [\x 130/] SÃdhu bhikkhave, ÂhÃnametaæ bhikkhave, vijjati yaæ sappuriso sappurisaæ jÃneyya 'sappuriso ayaæ bhava'nti. JÃneyya pana bhikkhave, sappuriso asappurisaæ 'asappuriso ayaæ bhava'nti. Evaæ bhante. SÃdhu bhikkhave, etampi kho bhikkhave, ÂhÃnaæ vijjati yaæ sappuriso asappurisaæ jÃneyya 'asappuriso ayaæ bhava'nti. Sappuriso bhikkhave, saddhammasamannÃgato hoti, sappurisabhattÅ hoti, sappurisacintÅ hoti, sappurisamantÅ hoti, sappurisavÃco hoti, sappurisakammanto hoti, sappurisadiÂÂhÅ hoti, sappurisadÃnaæ deti. Katha¤ca bhikkhave, sappuriso saddhammasamannÃgato hoti: idha bhikkhave, sappuriso saddho hoti, hirimà hoti, ottappÅ hoti, bahussuto hoti, Ãraddhaviriyo hoti, upaÂÂhitasatÅ hoti, pa¤¤avà hoti. Evaæ kho bhikkhave, sappuriso saddhammasamannÃgato hoti. Katha¤ca bhikkhave, sappuriso sappurisabhattÅ hoti: idha bhikkhave, sappurisassa ye te samaïabrÃhmaïà saddhà hirimanto ottappino bahussutà Ãraddhaviriyà upaÂÂhitasatino pa¤¤avanto, tyÃssa mittà honti te sahÃyÃ.1 Evaæ kho bhikkhave, sappuriso sappurisabhattÅ hoti. Katha¤ca bhikkhave, sappuriso sappurisacintÅ hoti: idha bhikkhave, sappuriso nevattavyÃbÃdhÃya ceteti, na paravyÃbÃdhÃya ceteti, na ubhayavyÃbÃdhÃya ceteti, evaæ kho bhikkhave, sappuriso sappurisacintÅ hoti. Katha¤ca bhikkhave, sappuriso sappurisamantÅ hoti: idha bhikkhave, sappuriso nevattavyÃbÃdhÃya manteti, na paravyÃbÃdhÃya manteti, na ubhayavyÃbÃdhÃya manteti. Evaæ kho bhikkhave, sappuriso sappurisamantÅ hoti. Katha¤ca bhikkhave, sappuriso sappurisavÃco hoti: idha bhikkhave, sappuriso musÃvÃdà paÂivirato hoti, pisunÃya vÃcÃya2 paÂivirato hoti, pharusÃya vÃcÃya3 paÂivirato hoti. SamphappalÃpà paÂivirato hoti. Evaæ kho bhikkhave, sappuriso sappurisavÃco hoti. Katha¤ca bhikkhave, sappuriso sappurisakammanto hoti, idha bhikkhave, sappuriso pÃïÃtipÃtÃpaÂivirato hoti, adinnÃdÃnà [PTS Page 024] [\q 24/] paÂivirato hoti, kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato hoti. Evaæ kho bhikkhave, sappuriso sappurisakammanto hoti. --------------------------- 1.Te sahÃyà honti-[PTS.] 2.PisuïÃvÃcÃya-[PTS.] 3.PharusÃvÃcÃya-[PTS.] [BJT Page 132] [\x 132/] Katha¤ca bhikkhave, sappuriso sappurisadiÂÂhÅ hoti: idha bhikkhave, sappuriso evaædiÂÂhi hoti: atthi dinnaæ, atthi yiÂÂhaæ, atthi hutaæ, atthi sukaÂadukkaÂÃnaæ kammÃnaæ phalaæ vipÃko, atthi ayaæ loko, atthi paro loko, atthi mÃtÃ, atthi pitÃ, atthi sattà opapÃtikÃ, atthi loke samaïabrÃhmaïà sammaggatà sammÃpaÂipannà ye ima¤ca lokaæ paraæ ca lokaæ sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà pavedentÅ'ti. Evaæ kho bhikkhave, sappuriso sappurisadiÂÂhi hoti. Katha¤ca bhikkhave, sappuriso sappurisadÃnaæ deti: idha bhikkhave, sappuriso sakkaccaæ dÃnaæ1 deti, sahatthà dÃnaæ deti, cittÅkatvÃ2 dÃnaæ deti, parisuddhaæ3 dÃnaæ deti, ÃgamanadiÂÂhiko dÃnaæ deti. Evaæ kho bhikkhave, sappuriso sappurisadÃnaæ deti. Sa kho so bhikkhave4, sappuriso evaæ saddhammasamannÃgato, evaæ sappurisabhattÅ, evaæ sappurisamantÅ, evaæ sappurisavÃco, evaæ sappurisakammanto, evaæ sappurisadiÂÂhi, evaæ sappurisadÃnaæ datvà kÃyassa bhedà parammaraïà yà sappurisÃnaæ gati, tattha uppajjati. Kà ca bhikkhave, sappurisÃnaæ gati, devamahattatà và manussamahattatà vÃti. Idamavoca bhagavà , attamanà te bhikkhu bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. [PTS Page 025] [\q 25/] CÆÊapuïïama suttaæ dasamaæ Devadaha vaggo paÂhamo. Tassa vaggassa uddÃnaæ Devadahaæ pa¤cattaya kinti sÃma sunakkhattaka sappÃyÃ. Gaïako gopaka puïïakà dve iti paÂhamo asamo varavaggo. -------------------------- 1.SakkaccadÃnaæ-[PTS.] 2.CittikatvÃ-majasaæ,[PTS.] CittiækatvÃ-syÃ. 3.AnapaviÂÂhaæ-majasaæ. 4.So bhikkhave-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 134] [\x 134/] 2 Anupadavaggo 3.2.1 Anupada suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Paï¬ito bhikkhave, sÃriputto, mahÃpa¤¤o bhikkhave, sÃriputto puthupa¤¤o bhikkhave sÃriputto, hÃsupa¤¤o1 bhikkhave sÃriputto, javanapa¤¤o bhikkhave sÃriputto, tikkhapa¤¤o bhikkhave sÃriputto, nibbedhikapa¤¤o bhikkhave sÃriputto. SÃriputto bhikkhave, addhamÃsaæ anupadadhammavipassanaæ vipassati. Tatridaæ bhikkhave, sÃriputtassa anupadadhammavipassanÃya hoti. Idha bhikkhave, sÃriputto vivicceva kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pÅtisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ upasammajja viharati. Ye ca paÂhame jhÃne3 dhammà vitakko ca vicÃro ca pÅti ca sukha¤ca cittekaggatà ca phasso vedanà sa¤¤Ã cetanà cittaæ chando adhimokkho viriyaæ4 sati upekkhÃ5 manasikÃro. TyÃssa dhammà anupadavavatthità honti, tyÃssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaÂÂhahanti, vidità abbhatthaæ gacchanti. So evaæ pajÃnÃti: evaæ kira me dhammà ahutvà sambhonti, hutvà paÂiventÅ'ti. So tesu dhammesu anupayo6 anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharati. So atthi uttariæ7 nissaraïa'nti pajÃnÃti. TabbahulÅkÃrà atthitvevassa8 hoti. ------------------------- 1.HÃsapa¤¤o-majasaæ,syÃ. 2.PaÂhamajjhÃnaæ-sÅmu,[PTS.] 3.PaÂhamajjhÃne5sÅmu,[PTS. 4.]VÅriyaæ-majasaæ 5.UpekhÃ-[PTS. 6.]AnupÃyo-simu. 7.Uttari-majasaæ. 8.Atthitevassa-[PTS.] [BJT Page 136] [\x 136/] Puna ca paraæ bhikkhave, sÃriputto vitakkavicÃrÃnaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ [PTS Page 026] [\q 26/] avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pitisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ1 upasampajja viharati. Ye ca dutiye jhÃne2 dhammà ajjhattaæ sampasÃdo ca pÅti ca sukha¤ca cittekaggatà ca phasso vedanà sa¤¤Ã cetanà cittaæ chando adhimokkho viriyaæ sati upekkhà manasikÃro, tyÃssa dhammà anupadavavatthità honti. TyÃssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaÂÂhahanti, vidità abbhatthaæ gacchanti. So evaæ pajÃnÃti: 'evaæ kira me dhammà ahutvà sambhonti. Hutvà paÂiventÅ'ti. So tesu dhammesu anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharati. So atthi uttariæ nissaraïa'nti pajÃnÃti. TabbahulÅkÃrà atthitvevassa hoti. Puna ca paraæ bhikkhave, sÃriputto pÅtiyà ca virÃgà upekkhako ca3 viharati. Sato ca sampajÃno sukha¤ca kÃyena paÂisaævedeti, yaæ taæ ariyà Ãcikkhanti 'upekkhako satimà sukhavihÃrÅ'ti taæ tatiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Ye ca tatiye jhÃne dhammà sukha¤ca sati ca sampaja¤¤a¤ca cittekaggatà ca phasso vedanà sa¤¤Ã cetanà cittaæ chando adhimokkho viriyaæ sati upekkhà manasikÃro, TyÃssa dhammà anupadavavatthità honti. TyÃssa dhammà Vidità uppajjanti, vidità upaÂÂhahanti, vidità abbhatthaæ gacchanti. So evaæ pajÃnÃti: 'evaæ kira me dhammà ahutvà sambhonti. Hutvà paÂiventÅ'ti. So tesu dhammesu anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharati. So atthi uttariæ nissaraïa'nti pajÃnÃti. TabbahulÅkÃrà atthitvevassa hoti. Puna ca paraæ bhikkhave, sÃriputto sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbeva somanassadomanassÃnaæ atthaÇgamà adukkhaæ asukhaæ upekkhÃsatipÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ upasampajja viharati, ye ca catutthe jhÃne dhammà upekkhà adukkhamasukhà vedanà passaddhattÃ4 cetaso anÃbhogo satipÃrisuddhi cittekaggatà ca phasso vedanà sa¤¤Ã cetanà cittaæ chando adhimokkho viriyaæ sati upekkhà manasikÃro. TyÃssa dhammà anupadavavatthità honti. TyÃssa dhammà Vidità uppajjanti, vidità upaÂÂhahanti, [PTS Page 027] [\q 27/] vidità abbhatthaæ gacchanti. So evaæ pajÃnÃti: 'evaæ kira me dhammà ahutvà sambhonti. Hutvà paÂiventÅ'ti. So tesu dhammesu anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharati. So atthi uttariæ nissaraïa'nti pajÃnÃti. TabbahulÅkÃrà atthitvevassa hoti. -------------------------- 1.DutiyajjhÃnaæ-sÅmu.[PTS. 2.]DutiyajjhÃne-sÅmu,[PTS.] 3.Upekhakoca-[PTS.] 4.PassaddhatÃ-sÅmu. ParisuddhattÃ-syÃ. Passi vedanÃ-[PTS.] [BJT Page 138] [\x 138/] Puna ca paraæ bhikkhave, sÃriputto sabbaso rÆpasa¤¤Ãnaæ samatikkamà paÂighasa¤¤Ãnaæ atthaÇgamà nÃnattasa¤¤Ãnaæ amanasikÃrà 'ananto ÃkÃso'ti ÃkÃsÃna¤cÃyatanaæ upasampajja viharati. Ye ca ÃkÃsÃna¤cÃyatane dhammà ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤Ã ca cittekaggatà ca phasso vedanà sa¤¤Ã cetanà cittaæ chando adhimokkho viriyaæ sati upekkhà manasikÃro, tyÃssa dhammà anupadavavatthità honti. TyÃssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaÂÂhahanti, vidità abbhatthaæ gacchanti. So evaæ pajÃnÃti: 'evaæ kira me dhammà ahutvà sambhonti, hutvà paÂiventÅ'ti. So tesu dhammesu anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharati. So atthi uttariæ1 nissaraïa'nti pajÃnÃti. TabbahulÅkÃrà atthitvevassa2 hoti. Puna ca paraæ bhikkhave, sÃriputto sabbaso ÃkÃsÃna¤cÃyatanaæ samatikkamma 'anantaæ vi¤¤Ãïa'nti vi¤¤Ãïa¤cÃyatanaæ upasampajja viharati. Ye ca Vi¤¤Ãïa¤cÃyatane dhammà vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤Ã ca cittekaggatà ca phasso Vedanà sa¤¤Ã cetanà cittaæ chando adhimokkho viriyaæ sati upekkhà manasikÃro, tyÃssa dhammà anupadavavatthità honti. TyÃssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaÂÂhahanti, vidità abbhatthaæ gacchanti. So evaæ pajÃnÃti: 'evaæ kira me dhammà ahutvà sambhonti, hutvà paÂiventÅ'ti. So tesu dhammesu anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharati so atthi uttariæ1 nissaraïanti pajÃnÃti. TabbahulÅkÃrà atthitvevassa2 hoti. [PTS Page 028] [\q 28/] Puna ca paraæ bhikkhave, sÃriputto sabbaso vi¤¤Ãïa¤cÃyatanaæ samatikkamma 'natthi ki¤ci'ti Ãki¤ca¤¤Ãyatanaæ upasampajja viharati. Ye ca Ãki¤ca¤¤Ãyatane dhammà Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤Ã ca cittekaggatà ca phasso Vedanà sa¤¤Ã cetanà cittaæ chando adhimokkhaæ viriyaæ sati upekkhà manasikÃro, tyÃssa dhammà anupadavavatthità honti. TyÃssa dhammà vidità uppajjanti, vidità upaÂÂhahanti, vidità abbhatthaæ gacchanti. So evaæ pajÃnÃti: 'evaæ kira me dhammà ahutvà sambhonti, hutvà paÂiventÅ'ti. So tesu dhammesu anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharati so atthi uttariæ1 nissaraïanti pajÃnÃti. TabbahulÅkÃrà atthitvevassa hoti. Puna ca paraæ bhikkhave, sÃriputto sabbaso Ãki¤ca¤¤Ãyatanaæ samatikkamma nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanaæ upasampajja viharati, so tÃya samÃpattiyà sato vuÂÂhahati. So tÃya samÃpattiyà sato vuÂÂhahitvà ye te dhammÃ3 atÅtà niruddhà vipariïatÃ, te dhamme samanupassati: 'evaæ kira me dhammà ahutvà sambhonti, Hutvà paÂiventÅ'ti. So tesu dhammesu anupayo anapÃyo Anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharati so atthi uttariæ nissaraïanti pajÃnÃti. TabbahulÅkÃrà atthitvevassa hoti. -------------------------- 1.Uttari-majasaæ. 2.Atthitevassa-[PTS.] 3.Ye dhammÃ-majasaæ,syÃ,[PTS.] [BJT Page 140] [\x 140/] Puna ca paraæ bhikkhave, sÃriputto sabbaso nevasa¤¤Ã nÃsa¤¤Ãyatanaæ samatikkamma sa¤¤Ãvedayitanirodhaæ upasampajja viharati. Pa¤¤Ãya cassa disvà Ãsavà parikkhÅïà honti. So tÃya samÃpattiyà sato vuÂÂhahitvà ye te dhammÃ1 atÅtà niruddhà vipariïatÃ, te dhamme samanupassati: 'evaæ kira me dhammà ahutvà sambhonti, hutvà paÂiventÅ'ti. So tesu dhammesu anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharati so natthi uttariæ nissaraïanti pajÃnÃti. TabbahulÅkÃrà natthitvevassa2 hoti. Yaæ kho taæ bhikkhave, sammà vadamÃno vadeyya: vasippatto pÃramippatto ariyasmiæ sÅlasmiæ, vasippatto [PTS Page 029] [\q 29/] pÃramippatto ariyasmiæ samÃdhismiæ, vasippatto pÃramippatto ariyÃya pa¤¤Ãya3, vasippatto pÃramippatto ariyÃya vimuttiyÃti. SÃriputtameva taæ sammà vadamÃno vadeyya vasippatto pÃramippatto ariyasmiæ sÅlasmiæ, vasippatto pÃramippatto ariyasmiæ samÃdhismiæ, vasippatto pÃramippatto ariyÃya pa¤¤Ãya, vasippatto pÃramippatto ariyÃya vimuttiyÃ'ti. Yaæ kho taæ bhikkhave, sammà vadamÃno vadeyya: bhagavato putto oraso mukhato jÃto dhammajo dhammanimmito dhammadÃyÃdo no ÃmisadÃyÃdo'ti sÃriputtameva taæ sammà vadamÃno vadeyya bhagavato putto oraso mukhato jÃto dhammajo dhammanimmito dhammadÃyÃdo no ÃmisadÃyÃdo'ti SÃriputto bhikkhave, tathÃgatena anuttaraæ dhammacakkaæ pavattikaæ sammadeva anuppavattetÅti Idamavoca bhagavÃ, attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. Anupada suttaæ paÂhamaæ. -------------------------- 1.Ye dhammÃ-majasaæ,syÃ,[PTS.] 2.Natthitevassa-[PTS.] 3.Sa¤¤Ãya-[PTS.] [BJT Page 142] [\x 142/] 3.2.2 Chabbisodhana suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhu Ãmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Idha bhikkhave, bhikkhu a¤¤aæ byÃkaroti: khÅïà jÃti, vusitaæ brahmacariyaæ, kataæ karaïÅyaæ, nÃparaæ itthattÃyÃti pajÃnÃmi'ti. Tassa bhikkhave, bhikkhuno bhÃsitaæ neva abhinanditabbaæ nappaÂikkositabbaæ anabhinanditvà appaÂikkositvà pa¤ho pucchitabbo: cattÃro me Ãvuso vohÃrà tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena sammadakkhÃtÃ. Katame cattÃro: diÂÂhe diÂÂhavÃditÃ, sute sutavÃditÃ, mute mutavÃditÃ, vi¤¤Ãte [PTS Page 030] [\q 30/] vi¤¤ÃtavÃditÃ. Ime kho Ãvuso, cattÃro vohÃrà tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena sammadakkhato. Kathaæ jÃnato panÃyasmato kathaæ passato imesu catusu vohÃresu anupÃdÃya Ãsavehi cittaæ vimutta'nti: khÅïÃsavassa bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraïÅyassa ohitabhÃrassa anuppattasadatthassa parikkhÅïabhavasa¤¤ojanassa sammada¤¤Ã vimuttassa ayamanudhammo hoti veyyÃkaraïÃya: diÂÂhe kho ahaæ Ãvuso, anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà vihÃrÃmi, sute kho ahaæ Ãvuso anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharÃmi. Mute kho ahaæ Ãvuso anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutto visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharÃmi, vi¤¤Ãte kho ahaæ Ãvuso, anupayo anapÃyo anissito appaÂibaddho vippamutato visaæyutto vimariyÃdÅkatena cetasà viharÃmÅ. Evaæ kho me Ãvuso, jÃnato evaæ passato imesu catusu vohÃresu anupÃdÃya Ãsavehi cittaæ vimutta'nti. Tassa bhikkhave bhikkhuno sÃdhÆti bhÃsitaæ abhinanditabbaæ, anumoditabbaæ. SÃdhÆti bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uttariæ pa¤ho pucchitabbo: pa¤ca kho ime1 Ãvuso, upÃdÃnakkhandhà tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena sammadakkhatÃ. Katame pa¤ca: rÆpÆpÃdÃnakkhandho vedanÆpÃdÃnakkhandho sa¤¤ÆpÃdÃnakkhandho saÇkhÃrÆpÃdÃnakkhandho vi¤¤ÃïÆpÃdÃnakkhandho. Ime kho Ãvuso, pa¤cupÃdÃnakkhandhà tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena sammadakkhÃtÃ. Kathaæ jÃnato panÃyasmato ------------------------- 1.Pa¤cime-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 144] [\x 144/] Kathaæ passato imesu pa¤casÆpÃdÃnakkhandhesu anupÃdÃya Ãsavehi cittaæ vimuttanti: khÅïÃsavassa bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraïÅyassa ohitabhÃrassa anuppattasadatthassa parikkhÅïabhavasa¤¤ojanassa sammada¤¤Ã vimuttassa ayamanudhammo hoti veyyÃkaraïÃya: rÆpaæ kho ahaæ Ãvuso, abalaæ virÃgaæ anassÃsika'nti vidatvà ye rÆpe upÃyÆpÃdÃnÃ1 [PTS Page 031] [\q 31/] cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me citta'nti pajÃnÃmi. Vedanaæ kho Ãvuso abalaæ virÃgaæ anassÃsika'nti vidatvà ye vedanà upÃyÆpÃdÃnÃ1 cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me citta'nti pajÃnÃmi. Sa¤¤aæ kho ahaæ Ãvuso abalaæ virÃgaæ anassÃsika'nti vidatvà ye sa¤¤Ã upÃyÆpÃdÃnÃ1 cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me citta'nti pajÃnÃmi.SaÇkhÃre kho ahaæ Ãvuso abalaæ virÃgaæ anassÃsika'nti viditvà ye saÇkhÃrà upÃyÆpÃdÃnÃ1 cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me citta'nti pajÃnÃmi. Vi¤¤Ãïaæ kho ahaæ Ãvuso abalaæ virÃgaæ anassÃsika'nti viditvà ye vi¤¤Ãïe upÃyÆpÃdÃnÃ1 cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me citta'nti pajÃnÃmi. Evaæ kho me Ãvuso, jÃnato evaæ passato imesu pa¤casÆpÃdÃnakkhandhesu anupÃdÃya Ãsavehi cittaæ vimuttanti. Tassa bhikkhave, bhikkhuno sÃdhÆti bhÃsitaæ [PTS Page 032] [\q 32/] abhinanditabbaæ, anumoditabbaæ. SÃdhÆti bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uttariæ pa¤ho pucchitabbo: chayimÃ2 Ãvuso, dhÃtuyo tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena sammadakkhatÃ. Katamà cha: paÂhavÅdhÃtu ÃpodhÃtu tejodhÃtu vÃyodhÃtu ÃkÃsadhÃtu vi¤¤ÃïadhÃtu. Imà kho Ãvuso cha dhÃtuyo tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena sammadakkhatÃ. Kathaæ jÃnato panÃyasmato kathaæ passato imÃsu chasu dhÃtusu anupÃdÃya Ãsavehi cittaæ vimuttanti: khÅïÃsavassa bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraïÅyassa ohitabhÃrassa anupattasadatthassa parikkhÅïabhavasa¤¤ojanassa sammada¤¤Ã vimutassa ayamanudhammo hoti veyyÃkaraïÃya: paÂhavÅdhÃtuæ kho ahaæ Ãvuso na attato upagacchiæ, na ca paÂhavÅdhÃtunissitaæ attÃnaæ. Ye ca paÂhavÅdhÃtunissità upayÆpÃdÃnÃ1 cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayà tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. ùpodhÃtuæ kho ahaæ Ãvuso na attato upagacchiæ, na ca ÃpodhÃtunissitaæ attÃnaæ ye ca upayÆpÃdÃnÃ1 cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayà tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. TejodhÃtuæ kho ahaæ Ãvuso na attato upagacchiæ, na ca tejodhÃtunissitaæ attÃnaæ. Ye ca tejodhÃtunissità upayÆpÃdÃnÃ1 cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayà tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. VÃyodhÃtuæ kho ahaæ Ãvuso na attato upagacchiæ, na ca vÃyodhÃtunissitaæ attÃnaæ. Ye ca vÃyodhÃtunissità upayÆpÃdÃnÃ1 cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayà tesaæ khayà VirÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. ùkÃsadhÃtuæ kho ahaæ Ãvuso na attato upagacchiæ, na ca ÃkÃsadhÃtunissitaæ attÃnaæ. Ye ca ÃkÃsadhÃtunissità upayÆpÃdÃnÃ1 cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayà tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. Vi¤¤ÃïadhÃtuæ kho ahaæ Ãvuso na attato upagacchiæ, na ca vi¤¤ÃïadhÃtunissitaæ attÃnaæ. Ye ca vi¤¤ÃïadhÃtunissità upayÆpÃdÃnà cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayà tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. Evaæ kho me Ãvuso, jÃnato evaæ passato imÃsu chasu dhÃtusu anupÃdÃya Ãsavehi cittaæ vimuttanti. ------------------------- 1.UpÃyupÃdÃnÃ-sÅmu,[PTS.] UpÃyÆpÃdÃnÃ-majasaæ. UpÃdÃyÆpÃdÃni-syÃ. 2.Cha kho panimÃni-majasaæ. [BJT Page 146] [\x 146/] Tassa bhikkhave, bhikkhuno sÃdhÆti bhÃsitaæ abhinanditabbaæ anumoditabbaæ. SÃdhÆti bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uttariæ pa¤ho pucchitabbo: cha kho panimÃni Ãvuso ajjhattikabÃhirÃni1 ÃyatanÃni tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena sammadakkhÃtÃni. KatamÃni cha: cakkhuæ ceva2 rÆpà ca, sotaæ ca saddà ca, ghÃnaæ ca ghandhà ca, jivhà ca rasà ca, kÃyo ca phoÂÂhabbà ca, mano ca dhammà ca, imÃni kho Ãvuso cha ajjhattikabÃhirÃni ÃyatanÃni tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena sammadakkhÃtÃni. Kathaæ jÃnato panÃyasmato kathaæ passato imesu chasu ajjhattikabÃhiresu Ãyatanesu anupÃdÃya Ãsavehi cittaæ vimuttanti: khÅïÃsavassa bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraïÅyassa ohitabhÃrassa anupattasadatthassa parikkhÅïabhavasa¤¤ojanassa sammada¤¤Ãvimuttassa ayamanudhammo hoti veyyÃkaraïÃya: cakkhusmiæ Ãvuso, rÆpe cakkhuvi¤¤Ãïe cakkhuvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu yo chando, yo rÃgo, yà nandi, yà taïhÃ, ye ca upayÆpÃdÃnà cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. Sotasmiæ Ãvuso, sadde sotavi¤¤Ãïe sotavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu yo chando, yo rÃgo, yà nandi, yà taïhÃ, ye ca upayÆpÃdÃnà cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. GhÃnasmiæ Ãvuso, gandhe ghÃnavi¤¤Ãïe ghÃnavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu yo Chando, yo rÃgo, yà nandi, yà taïhÃ, ye ca upayÆpÃdÃnà cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. JivhÃya Ãvuso, rase jivhÃvi¤¤Ãïe jivhÃvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu yo chando, yo rÃgo, yà nandi, yà taïhÃ, ye ca upayÆpÃdÃnà cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. KÃyasmiæ Ãvuso, phoÂÂhabbe kÃyavi¤¤Ãïe kÃyavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu yo chando, yo rÃgo, yà nandi, yà taïhÃ, ye ca upayÆpÃdÃnà cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. Manasmiæ Ãvuso, dhamme manovi¤¤Ãïe manovi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu yo chando, yo rÃgo, yà nandi, yà taïhÃ, ye ca upayÆpÃdÃnà cetaso adhiÂÂhÃnÃbhinivesÃnusayÃ, tesaæ khayà virÃgà nirodhà cÃgà paÂinissaggà vimuttaæ me cittanti pajÃnÃmi. Evaæ kho me Ãvuso jÃnato evaæ passato imesu chasu ajjhattikabÃhiresu Ãyatanesu anupÃdÃya Ãsavehi cittaæ vimuttanti. Tassa bhikkhave, bhikkhuno 'sÃdhÆ'ti bhÃsitaæ abhinanditabbaæ anumoditabbaæ. SÃdhÆti bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uttariæ pa¤ho pucchitabbo: 'kathaæ jÃnato panÃyasmato kathaæ passato imasmiæ ca savi¤¤Ãïake kÃye bahiddhà ca sabbanimittesu ahiækÃramamiÇkÃramÃnÃnusayÃ3 susamÆhatÃti4. [PTS Page 033] [\q 33/] khÅïÃsavassa bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraïÅyassa ohitabhÃrassa anuppattasadatthassa parikkhÅïabhavasa¤¤ojanassa sammada¤¤Ãvimuttassa ayamanudhammo hoti veyyÃkaraïÃya: 'pubbe kho ahaæ Ãvuso agÃriyabhuto samÃno aviddasu ahosiæ. Tassa me tathÃgato và tathÃgatasÃvako và dhammaæ desesi. TÃhaæ dhammaæ sutvà tathÃgate saddhaæ paÂilabhiæ. So tena saddhÃpaÂilÃbhena samannÃgato iti paÂisa¤cikkhiæ sambÃdho ghÃrÃvÃso rajÃpatho, abbhokÃso pabbajjÃ, nayidaæ sukaraæ agÃraæ ajjhÃvasatà ekantaparipuïïaæ ekantaparisuddhaæ saÇkhalikhitaæ brahmacariyaæ carituæ. YannÆnÃhaæ kesamassuæ ohÃretvà kÃsÃyÃni vatthÃni acchÃdetvà agÃrasmà anagÃriyaæ pabbajeyya'nti. ------------------------- 1.AjjhattikÃni bÃhirÃni-syÃ,[PTS.] 2.Cakkhu ceva-majasaæ,syÃ,[PTS.] 3.AhaækÃramamaækÃramÃnÃnusayÃ-majasaæ,sÅmu,syÃ. 4.SamÆhatÃti-majasaæ. [BJT Page 148] [\x 148/] So kho ahaæ Ãvuso, aparena samayena appaæ và bhogakkhandhaæ pahÃya mahantaæ và bhogakkhandhaæ pahÃya appaæ và ¤ÃtiparivaÂÂaæ pahÃya mahantaæ và ¤ÃtiparivaÂÂaæ pahÃya kesamassuæ ohÃretvà kÃsÃyÃni vatthÃni acchÃdetvà agÃrasmà anagÃriyaæ pabbajiæ. So evaæ pabbajito samÃno bhikkhÆnaæ sikkhÃsÃjivasamÃpanno pÃïÃtipÃtaæ pahÃya pÃïÃtipÃtà paÂivirato ahosiæ, nihitadaï¬o nihitasattho lajjÅdayÃpanno sabbapÃïabhÆtahitÃnukampÅ vihÃsiæ. AdinnÃdÃnaæ pahÃya adinnÃdÃnà paÂivirato ahosiæ. DinnÃdÃyÅ dinnapÃÂikaÇkhÅ athenena suvibhutena attanà vihÃsiæ. Abrahmacariyaæ pahÃya brahmacÃrÅ ahosiæ ÃrÃcÃrÅ virato methunà gÃmadhammÃ. MusÃvÃdaæ pahÃya musÃvÃdi paÂivirato ahosiæ, saccavÃdÅ saccasandho theto paccayiko avisaævÃdako lokassa. Pisunaæ vÃcaæ pahÃya pisunÃya vÃcÃya paÂivirato ahosiæ, ito sutvà na amutra akkhÃtà imesaæ bhedÃya, amutra và sutvà na imesaæ akkhÃtà amÆsaæ bhedÃya, iti bhinnÃnaæ và sandhÃtà sahitÃnaæ và anuppadÃtà samaggÃrÃmo samaggarato samagganandÅ samaggakaraïiæ vÃcaæ bhÃsità ahosiæ. Pharusaæ vÃcaæ pahÃya pharusÃya vÃcÃya paÂivirato ahosiæ, yà sà vÃcà nelà kaïïasukhà [PTS Page 034] [\q 34/] pemaïÅyà hadayaÇgamà porÅ bahujanakantà bahujanamanÃpà tathÃrÆpiæ vÃcaæ bhÃsità ahosiæ. SamphappalÃpaæ pahÃya samphappalÃpà paÂivirato ahosiæ kÃlavÃdÅ bhÆtavÃdÅ atthavÃdÅ dhammavÃdÅ vinayavÃdÅ nidhÃnavatiæ vÃcaæ bhÃsità ahosiæ kÃlena sÃpadesaæ pariyantavatiæ atthasaæhitaæ. So bÅjagÃmabhÆtagÃmasamÃramhà paÂivirato ahosiæ. Ekabhattiko ahosiæ rattÆparato paÂivirato vikÃlabhojanÃ. NaccagÅtavÃdita visukadassanà paÂivirato ahosiæ. MÃlÃgandhavilepanadhÃraïamaï¬ana vibhusanaÂÂhÃnà paÂivirato ahosiæ. UccÃsayanamahÃsayanà paÂivirato ahosiæ. JÃtarÆparajatapaÂiggahaïà paÂivirato ahosiæ. ùmakadha¤¤a paÂiggahaïà paÂivirato ahosiæ. ùmakamaæsapaÂiggahaïà paÂivirato ahosiæ. ItthikumÃrikapaÂiggahaïÃ1 paÂivirato ahosiæ. DÃsidÃsapaÂiggahaïà paÂivirato ahosiæ. AjeÊakapaÂiggahaïà paÂivirato ahosiæ. KukkuÂasÆkarapaÂiggahaïà paÂivirato ahosiæ.HatthigavÃssa vaÊavapaÂiggahaïà paÂivirato ahosiæ. KhettavatthupaÂiggahaïà paÂivirato ahosiæ. DÆteyya pahinagamanÃnuyogà paÂivirato ahosiæ. Kayavikkayà paÂivirato ahosiæ. TulÃkÆÂakaæsakuÂamÃnakuÂà paÂivirato ahosiæ. UkkoÂanava¤cananikatisÃciyogo paÂivirato ahosiæ. ChedanavadhabandhanaviparÃmosaÃlopasahasÃkÃrà paÂivirato ahosiæ. So santuÂÂho ahosiæ kÃyaparihÃrikena cÅvarena kucchiparihÃrikena piï¬apÃtena. So yena yeneva pakkamiæ, samÃdÃyeva pakkamiæ. SeyyathÃpi nÃma pakkhÅ sakuïo yena yeneva ¬eti, sapattabhÃrova ¬eti. Evameva kho ahaæ Ãvuso, santuÂÂho ahosiæ, kÃyaparihÃrikena cÅvarena kucchiparihÃrikena piï¬apÃtena. So yena yeneva pakkamiæ, samÃdÃyeva pakkamiæ. So iminà ariyena silakkhandhena samannÃgato ajjhattaæ anavajjasukhaæ paÂisaævedesiæ. -------------------------- 1.ItthikumÃrikÃpaÂiggahaïÃ-katthavÅ. [BJT Page 150] [\x 150/] So cakkhunà rÆpaæ disvà na nimittaggÃhÅ ahosiæ nÃnuvya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ1 cakkhundriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjiæ, rakkhiæ cakkhÆndriyaæ, cakkhundriye saævaraæ Ãpajjiæ. Sotena saddaæ sutvà na nimittaggÃhÅ ahosiæ nÃnuvya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ sotindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhÃdomanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjiæ, rakkhiæ sotindriyaæ, sotindriye saævaraæ Ãpajjiæ. GhÃnena gandhaæ ghÃyitvà na nimittaggÃhÅ ahosiæ nÃnuvya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ ghÃnindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjiæ, rakkhiæ ghÃnindriyaæ, ghÃnindriye saævaraæ Ãpajjiæ. JivhÃya rasaæ sÃyitvà na nimittaggÃhÅ ahosiæ nÃnuvya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ jivhindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya [PTS Page 035] [\q 35/] paÂipajjiæ, rakkhiæ jivhindriyaæ, jivhindriye Saævaraæ Ãpajjiæ. KÃyena phoÂÂhabbaæ phusitvà na nimittaggÃhÅ ahosiæ NÃnuvya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ kÃyindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjiæ, Rakkhiæ kÃyindriyaæ, kÃyindriye saævaraæ Ãpajjiæ. Manasà dhammaæ vi¤¤Ãya na nimittaggÃhÅ ahosiæ nÃnuvya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ manindriyaæ asaævutaæ viharantaæ AbhijjhÃdomanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajjiæ, rakkhiæ manindriyaæ, manindriye saævaraæ Ãpajjiæ. So iminà ariyena indriyasaævarena samannÃgato ajjhattaæ abyÃsekasukhaæ paÂisaævedesiæ. So abhikkante paÂikkante sampajÃnakÃrÅ ahosiæ. ùlokite vilokite sampajÃnakÃrÅ ahosiæ. Sammi¤jite pasÃrite sampajÃnakÃrÅ ahosiæ. SaÇghÃÂipattacivaradhÃraïe sampajÃnakÃrÅ ahosiæ. Asite pÅte khÃyite sÃyite sampajÃnakÃrÅ ahosiæ. UccÃrapassÃvakamme sampajÃkÃrÅ ahosiæ. Gate Âhite nisinne sutte jÃgarite bhÃsite tuïhÅbhÃve sampajÃnakÃrÅ ahosiæ. So iminà ca ariyena sÅlakkhandhena samannÃgato iminà ca ariyena indriyasaævarena samannÃgato iminà ca ariyena satisampaja¤¤ena samannÃgato vivittaæ senÃsanaæ bhajiæ ara¤¤aæ rukkhamÆlaæ pabbataæ kandaraæ giriguhaæ susÃnaæ vanapatthaæ abbhokÃsaæ palÃlapu¤jaæ. So pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkanto nisÅdiæ pallaÇkaæ Ãbhujitvà ujuæ kÃyaæ païidhÃya parimukhaæ satiæ upaÂÂhapetvÃ. So abhijjhaæ loke pahÃya vigÃtÃbhijjhena cetasà vihÃsiæ, abhijjhÃya cittaæ parisodhesiæ. ByÃpÃdapadosaæ pahÃya avyÃpannacitto vihÃsiæ sabbapÃnabhÆtahitÃnukampÅ, byÃpÃdapadosà cittaæ parisodhesiæ. ThÅnamiddhaæ pahÃya vigatathÅnamiddho vihÃsiæ Ãlokasa¤¤Å sato sampajÃno, thÅnamiddhà cittaæ parisodhesiæ. Uddhaccakukkuccaæ pahÃya anuddhato vihÃsiæ ajjhattaæ vÆpasantacitto, uddhaccakukkuccà cittaæ parisodhesiæ. Vicikicchaæ pahÃya tiïïavicikiccho vihÃsiæ akathaÇkathÅ kusalesu dhammesu, vicikicchÃya cittaæ parisodhesiæ. [PTS Page 036] [\q 36/] So ime pa¤ca nÅvaraïe pahÃya cetaso upakkÅlese pa¤¤Ãya dubbalÅkaraïe vivicceva kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pÅtisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ upasampajja vihÃsiæ. VitakkavicÃrÃnaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pitisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ upasampajja vihÃsiæ. PÅtiyà ca virÃgà upekkhako ca vihÃsiæ sato ca sampajÃno sukha¤ca kÃyena paÂisaævedesiæ. Yaæ taæ ariyà Ãcikkhanti: upekkhako satimà sukhavihÃrÅti taæ tatiyaæ jhÃnaæ upasampajja vihÃsiæ. Sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbeva somanassadomanassÃnaæ atthaÇgamà adukkhamasukhaæ upekkhÃsatipÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ upasampajja vihÃsiæ. ------------------------- 1.Yatodhikaraïamenaæ-katthaci. [BJT Page 152] [\x 152/] So evaæ samÃhite citte parisuddhe pariyodÃte anaÇgaïe vigatupakkilese mudubhute kammanÅye Âhite Ãne¤jappatte ÃsavÃnaæ khaya¤ÃïÃya cittaæ abhininnÃmesiæ. So idaæ dukkhanti yathÃbhÆtaæ abbha¤¤Ãsiæ, ayaæ dukkhasamudayoti yathÃbhÆtaæ abbha¤¤Ãsiæ, ayaæ dukkhanirodhoti yathÃbhÆtaæ abbha¤¤Ãsiæ, ayaædukkhanirodhagÃminÅpaÂipadÃti yathÃbhÆtaæ abbha¤¤Ãsiæ. Ime ÃsavÃti yathÃbhÆtaæ abbha¤¤Ãsiæ, ayaæ Ãsavasamudayoti yathÃbhÆtaæ abbha¤¤Ãsiæ, ayaæ Ãsavanirodhoti yathÃbhÆtaæ abbha¤¤Ãsiæ, ayaæ ÃsavanirodhagÃminÅpaÂipadÃti yathÃbhÆtaæ abbha¤¤Ãsiæ. Tassa me evaæ jÃnato evaæ passato kÃmÃsavÃpi cittaæ vimuccittha1, bhavÃsavÃpi cittaæ vimuccittha, avijjÃsavÃpi cittaæ vimuccittha. Vimuttasmiæ vimuttamiti ¤Ãïaæ ahosi: 'khÅïà jÃti vusitaæ brahmacariyaæ, kataæ karaïÅyaæ, nÃparaæ itthattÃyÃ'ti abbha¤¤Ãsiæ. Evaæ kho me Ãvuso, jÃnato evaæ passato imasmiæ ca savi¤¤Ãïake kÃye bahiddhà ca sabbanimittesu ahiÇkÃramamiÇkÃramÃnÃnusayà susamÆhatÃti. Tassa bhikkhave, bhikkhuno sÃdhÆti bhÃsitaæ abhinanditabbaæ anumoditabbaæ. SÃdhÆti bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà evamassa vacanÅyo: 'lÃbhà no Ãvuso, suladdhaæ [PTS Page 037] [\q 37/] no Ãvuso, ye mayaæ Ãyasmantaæ tÃdisaæ brahmacÃriæ passÃmÃ'ti. Idamavoca bhagavÃ. Attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. Jabbisodhanasutaæ dutiyaæ. ------------------------- 1.Vimucci-katthaci [BJT Page 154] [\x 154/] 3.2.3 Sappurisa suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhu Ãmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Sappurisadhamma¤ca vo bhikkhave, desessÃmi asappurisadhamma¤ca. Taæ suïÃtha sÃdhukaæ manasi karotha. BhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Katamo ca bhikkhave, asappurisadhammo: idha bhikkhave, asappuriso uccÃkulà pabbajito hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khombhi uccÃkulà pabbajito ime pana¤¤e bhikkhÆ na uccÃkulà pabbajitÃti. So tÃya uccÃkulÅnatÃya attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho uccÃkulÅnatÃya lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti. Dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti. Mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi uccÃkulà pabbajito hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmicipaÂipanno [PTS Page 038] [\q 38/] anudhammacÃrÅ. So tattha pujjo, so tattha pÃsaæsoti. So paÂipadaæ yeva antaraæ karitvà tÃya uccÃkulÅnatÃya nevattÃnukkaæseti. Na paraæ vambheti. Ayaæ bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso mahÃkulà pabbajito hoti so iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khombhi mahÃbhogakulà pabbajito ime pana¤¤e bhikkhÆ na mahÃbhogakulà pabbajitÃti. So tÃya mahÃbhogakulÅnatÃya attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho mahÃbhogakulÅnatÃya lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti. Dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti. Mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi mahÃbhotakulà pabbajito hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmicipaÂipanno anudhammacÃrÅ. So tattha pujjo, so tattha pÃsaæsoti. So paÂipadaæ yeva antaraæ karitvà tÃya mahÃbhogakulÅnatÃya nevattÃnukkaæseti. Na paraæ vambheti. Ayaæ bhikkhave, sappurisadhammo. UÊÃrabhogakulà pabbajito hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'Ahaæ khombhi uÊÃrabhogakulà pabbajito, ime pana¤¤e bhikkhÆ na uÊÃrabhogakulà pabbajitÃ'ti. So tÃya uÊÃrabhogatÃya attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho uÊÃrabhogatÃya lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti. Dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti. Mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi uÊÃrabhogakulà pabbajito hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmicipaÂipanno anudhammacÃrÅ. So tattha pujjo, so tattha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæ yeva antaraæ karitvà tÃya uÊÃrabhogatÃya nevattÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayaæ bhikkhave, sappurisadhammo. [PTS Page 039] [\q 39/] [BJT Page 156] [\x 156/] Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso ¤Ãto hoti yasassasÅ. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi ¤Ãto yasassasÅ. Ime pana¤¤e bhikkhÆ appa¤¤ÃtÃ1 appesakkhÃ'ti. So tena ¤Ãtattena2 attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca bhikkhave, itipaÂisa¤cikkhati: 'na kho ¤Ãtattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi ¤Ãto hoti yasassasÅ, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmicipaÂipanno anudhammacÃrÅ. So tattha pujjo, so tattha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena ¤Ãtattena. NevattÃnukkaæseti, na paraæ vambhoti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso lÃbhÅ hoti cÅvarapiï¬apÃtasenÃsanagilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃrÃnaæ. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi lÃbhÅ cÅvarapiï¬apÃtasenÃsanagilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃrÃnaæ. Ime pana¤¤e bhikkhÆ na lÃbhino cÅvarapiï¬apÃtasenÃsanagilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃrÃna'nti. So tena lÃbhena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho lÃbhena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi lÃbhi hoti cÅvarapiï¬apÃtasenÃsanagilÃnapaccayabhesajjaparikkhÃrÃnaæ so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmicipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so tattha pÃsaæso'ti. PaÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena lÃbhena nevattÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso bahussuto hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi bahussuto, ime pana¤¤e bhikkhÆ na bahussutÃ'ti. So tena bÃhusaccena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho bÃhusaccena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi bahussuto hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so tattha pÃsaæsoti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena bÃhusaccena neva attÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. ------------------------ 1.Appa¤atÃ-syÃ. 2.¥Ãtena-sÅmu. ¥attena-majasaæ. [BJT Page 158] [\x 158/] Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso vinayadharo hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi vinayadharo, ime pana¤¤e bhikkhÆ na vinayadharÃ'ti. So tena vinayadharattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho vinayadharattena [PTS Page 040] [\q 40/] lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi vinayadharà hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so ttatha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena vinayadharattena neva attÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso dhammakathiko hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi dhammakathiko, ime pana¤¤e bhikkhÆ na dhammakathikÃ'ti. So tena dhammakathikattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho dhammakathikattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi dhammakathiko hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so ttatha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena dhammakathikattena neva attÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso Ãra¤¤iko hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi Ãra¤¤iko ime pana¤¤e bhikkhÆ na Ãra¤¤ikÃ'ti. So tena Ãra¤¤ikattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: na kho Ãra¤¤ikattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi Ãra¤¤iko hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so ttatha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena Ãra¤¤ikattena neva attÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso paæsukÆliko hoti. [PTS Page 041] [\q 41/] so iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi paæsukÆliko, ime pana¤¤e bhikkhÆ na paæsukÆlikÃ'ti. So tena paæsukÆlikattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho paæsukÆlikattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi paæsakÆliko hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so ttatha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena paæsukÆlikattena nevattÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. [BJT Page 160] [\x 160/] Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso piï¬apÃtiko hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi piï¬apÃtiko, ime pana¤¤e bhikkhÆ na piï¬apÃtikÃ'ti. So tena piï¬apÃtikattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho piï¬apÃtikattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi piï¬apÃtiko hoti, so ca hoti. DhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ. So tattha pujjo, so tattha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena piï¬apÃtikattena nevattÃnukkaæseti. Na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso rukkhamÆliko hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi rukkhamÆliko ime pana¤¤e bhikkhÆ na rukkhamÆlikÃ'ti. So tena RukkhamÆlikattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho rukkhamÆlikattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi rukkhamÆliko hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so tattha pÃsaæso'ti. So [PTS Page 042] [\q 42/] paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena rukkhamÆlikattena nevattÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, Asappuriso sosÃniko hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ Khomhi sosÃniko, ime pana¤¤e bhikkhÆ na sosÃnikÃ'ti. So tena sosÃnikattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho sosÃnikattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi sosÃniko hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so tattha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena sosÃnikattena nevattÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso abbhokÃsiko hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi abbhokÃsiko Ime pana¤¤e bhikkhÆ na abbhokÃsikÃ'ti. So tena abbhokÃsikattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho abbhokÃsikattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi abbhokÃsiko hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so tattha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena abbhokÃsikattena nevattÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso nesajjiko hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi nesajjiko, ime pana¤¤e bhikkhÆ na nesajjikÃ'ti. So tena nesajjikattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho nesajjikattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, Dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi nesajjiko hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so tattha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena nesajjikattena nevattÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso yathÃsanthatiko hoti. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi yathÃsanthatiko, ime pana¤¤e bhikkhÆ na yathÃsanthatikÃ'ti. So tena yathÃsanthanikattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'na kho yathÃsanthatikattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi yathÃsanthatiko hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so tattha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena yathÃsanthatikattena nevattÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, ekÃsaniko hoti so iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi ekÃsaniko, ime pana¤¤e bhikkhÆ na ekÃsanikÃ'ti. So tena ekÃsanikattena attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, itipaÂisa¤cikkhati: 'na kho ekÃsanikattena lobhadhammà và parikkhayaæ gacchanti, dosadhammà và parikkhayaæ gacchanti, mohadhammà và parikkhayaæ gacchanti. No cepi ekÃsaniko hoti, so ca hoti dhammÃnudhammapaÂipanno sÃmÅcipaÂipanno anudhammacÃrÅ, so tattha pujjo, so ttatha pÃsaæso'ti. So paÂipadaæyeva antaraæ karitvà tena ekÃsanikattena nevattÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso vivicceva kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pitisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi paÂhamajjhÃnasamÃpattiyà lÃbhÅ, ime pana¤¤e bhikkhÆ na paÂhamajjhÃnasamÃpattiyà lÃbhino'ti. So tÃya paÂhamajjhÃnasamÃpattiyà attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'paÂhamajjhÃnasamÃpattiyÃpi kho atammayatà vuttà bhagavatà yena yena hi ma¤¤anti, tato taæ hoti a¤¤athÃ'ti so [PTS Page 043] [\q 43/] atammayataæyeva antaraæ karitvà tÃya paÂhamajjhÃnasamÃpattiyà neva attÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. [BJT Page 162] [\x 162/] Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso vitakkavicÃrÃnaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pÅtisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. PÅtiyà ca virÃgà upekkhako ca viharati sato ca sampajÃno, sukha¤ca kÃyena paÂisaævedeti. Yaæ taæ ariyà Ãcikkhanti: upekkhako satimà sukhavihÃrÅti, tatiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbeva somanassadomanassÃnaæ atthaÇgamà adukkhaæ asukhaæ upekkhÃsatipÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi catutthajjhÃnasamÃpattiyà lÃbhÅ, ime pana¤¤e bhikkhÆ catutthajjhÃnasamÃpattiyà na lÃbhino'ti. So tÃya catutthajjhÃnasamÃpattiyà attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'catutthajjhÃnasamÃpattiyÃpi kho atammayatà vuttà bhagavatÃ. Yena yena hi ma¤¤anti tato taæ hoti a¤¤athÃ'ti. So atammayataæyeva antaraæ karitvà tÃya catutthajajhÃnasamÃpattiyà neva attÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso sabbaso rÆpasa¤¤Ãnaæ samatikkamà paÂighasa¤¤Ãnaæ atthaÇgamà nÃnattasa¤¤Ãnaæ amanasikÃrà ananto ÃkÃsoti ÃkÃsÃna¤cÃyatanaæ upasampajja viharati. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi ÃkÃsÃna¤cÃyatanasamÃpattiyà lÃbhÅ. Ime pana¤¤e bhikkhÆ ÃkÃsÃna¤cÃyatanasamÃpattiyà na lÃbhino'ti. So tÃya ÃkÃsÃna¤cÃyatanasamÃpattiyà attÃnukkaæseti, paraævambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: ùkÃsÃna¤cÃyatanasamÃpattiyÃ'pi atammayatà vuttà bhagavatÃ. Yena yena hi ma¤¤anti, tato taæ hoti a¤¤athÃ'ti. So atammayataæyeva antaraæ karitvà tÃya ÃkÃsÃna¤cÃyatanasamÃpattiyà neva attÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso sabbaso ÃkÃsÃna¤cÃyatanaæ samatikkamma1 anattaæ vi¤¤Ãïanati vi¤¤Ãïa¤cÃyatanaæ upasampajja viharati. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasamÃpattiyà lÃbhÅ, ime pana¤¤e [PTS Page 044] [\q 44/] bhikkhÆ vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasamÃpattiyà na lÃbhino'ti. So tÃya vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasamÃpattiyà attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasamÃpattiyÃpi kho atammayatà vuttà bhagavatÃ, yena yena hi ma¤¤anti tato taæ hoti a¤¤athÃ'ti. So atammayataæyeva antaraæ karitvà tÃya vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasamÃpattiyà neva attÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso sabbaso vi¤¤Ãïa¤cÃyatanaæ samatikkamma1 natthi ki¤cÅti Ãki¤ca¤¤Ãyatanaæ upasampajja viharati. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi Ãki¤ca¤¤ÃyatanasamÃpattiyà lÃbhÅ, ime pana¤¤e bhikkhÆ Ãki¤ca¤¤ÃyatanasamÃpattiyà na lÃbhino'ti. So tÃya Ãki¤ca¤¤ÃyatanasamÃpattiyà attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'Ãki¤ca¤¤ÃyatanasamÃpattiyÃpi kho atammayatà vuttà bhagavatÃ. Yena yena hi ma¤¤anti tato taæ hoti a¤¤athÃ'ti. So atammayataæyeva antaraæ karitvà tÃya Ãki¤ca¤¤ÃyatanasamÃpattiyà neva attÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. ------------------------- 1.SamatikkamÃ-[PTS.] [BJT Page 164] [\x 164/] Puna ca paraæ bhikkhave, asappuriso sabbaso Ãki¤ca¤¤Ãyatanaæ samatikkamma1 nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanaæ upasampajja viharati. So iti paÂisa¤cikkhati: 'ahaæ khomhi nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤ÃyatanasamÃpattiyà lÃbhÅ, ime pana¤¤e bhikkhÆ nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤ÃyatanasamÃpattiyà na lÃbhino'ti. So tÃya nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤ÃyatanasamÃpattiyà attÃnukkaæseti, paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho bhikkhave, iti paÂisa¤cikkhati: 'nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤ÃyatanasamÃpattiyÃpi kho atammayatà vuttà bhagavatÃ. Yena yena hi ma¤¤anti, tato taæ hoti a¤¤athÃ'ti. So atammayataæyeva antaraæ karitvà tÃya nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤ÃyatanasamÃpattiyà neva attÃnukkaæseti, na paraæ vambheti. Ayampi bhikkhave, sappurisadhammo. [PTS Page 045] [\q 45/] Puna ca paraæ bhikkhave, sappuriso sabbaso nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanaæ samatikkamma1 sa¤¤Ãvedayitanirodhaæ upasampajja viharati. Pa¤¤Ãya cassa disvà Ãsavà parikkhÅïà honti2 ayaæ kho3 bhikkhave, bhikkhu na ki¤ci ma¤¤ati, na kuhi¤ci ma¤¤ati, na kenaci ma¤¤atÅ'ti. Idamavoca bhagavÃ, attamanà te bhikkhu bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. Sappurisa suttaæ tatiyaæ. ------------------------- 1.SamatikkamÃ-[PTS' 2.]ParikkhayÃpenti-[PTS.] 3.Ayampi-sÅmu,[PTS.] Ayaæ-majasaæ. [BJT Page 166] [\x 166/] 3.2.4 SevitabbÃsevitabba suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhu Ãmantesi bhikkhavoti: bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuæ, bhagavà etadavoca: SevitabbÃsevitabbaæ vo bhikkhave, dhammapariyÃyaæ desissÃmi. Taæ sunÃtha sÃdhukaæ manasi karotha. BhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ, bhagavà etadavoca: KÃyasamÃcÃrampahaæ1 bhikkhave duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ kÃyasamÃcÃraæ. VacÅsamÃcÃrampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ vacÅsamÃcÃraæ. ManosamÃcÃrampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi:sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ manosamÃcÃraæ. CittuppÃdampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca [PTS Page 046] [\q 46/] a¤¤ama¤¤aæ cittuppÃdaæ. Sa¤¤ÃpaÂilÃbhampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ. DiÂÂhipaÂilÃbhampahaæ bhikkhave duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ diÂÂhipaÂilÃbhaæ. AttabhÃvapaÂilÃbhampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ attabhÃvapaÂilÃbha'nti. Evaæ vutte Ãyasmà sÃriputto bhagavantaæ etadavoca: imassa kho ahaæ bhante bhagavatà saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃnÃmi. ''KÃyasamÃcÃrampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ kÃyasamÃcÃra''nti. Iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ bhante, kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo kÃyasamÃcÃro na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo kÃyasamÃcÃro sevitabbo. ------------------------- 1.KÃyasamÃcÃrampahaæ-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 168] [\x 168/] Kathaæ rÆpaæ bhante, kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. Idha bhante, ekacco pÃïÃtipÃtÅ hoti, luddo lohitapÃïÅ hatapahate niviÂÂho adayÃpanno pÃïabhutesu. AdinnÃdÃyÅ kho pana hoti, yaæ taæ parassa paravittupakaraïaæ gÃmagataæ và ara¤¤agataæ và taæ adinnaæ theyyasaÇkhÃtaæ ÃdÃtà hoti. KÃmesu micchÃcÃrÅ kho pana hoti, yà tà mÃturakkhità piturakkhità mÃtÃpiturakkhità bhÃturakkhità bhaginÅ rakkhità ¤Ãtirakkhità gottarakkhità dhammarakkhità sassÃmikà saparidaï¬Ã antamaso mÃlÃguÊaparikkhittÃpi. TathÃrÆpÃsu cÃrittaæ Ãpajjità hoti. EvarÆpaæ bhante [PTS Page 047] [\q 47/] kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. Kathaæ rÆpaæ bhante, kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti: idha bhante ekacco pÃïÃtipÃtaæ pahÃya pÃïÃtipÃtà paÂivirato hoti. Nihitadaï¬o nihitasattho lajji dayÃpanno sabbapÃïabhÆtahitÃnukampÅ viharati. AdinnÃdÃnaæ pahÃya adinnÃdÃnà paÂivirato hoti, yaæ taæ parassa paravittupakaraïaæ gÃmagataæ và ara¤¤agataæ vÃ, taæ adinnaæ theyyasaÇkhÃtaæ na ÃdÃtà hoti kÃmesu micchÃcÃraæ pahÃya kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato hoti, yà tà mÃturakkhità piturakkhità mÃtÃpitu rakkhità bhÃturakkhità bhaginÅrakkhità ¤Ãtirakkhità gottarakkhità dhammarakkhità sassÃmikà saparidaï¬Ã antamaso mÃlÃguÊaparikkhittÃpi. TathÃrÆpÃsu cÃrittaæ na Ãpajjità hoti. EvarÆpaæ bhante kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''KÃyasamÃcÃrampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ kÃyasamÃcÃra''nti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ. Idametaæ paÂicca vuttaæ. ''VacÅsamÃcÃrampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ vacÅsamÃcÃra''nti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ bhante, vacÅsamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo vacÅsamÃcÃro na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho bhante vacÅsamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo vacÅsamÃcÃro sevitabbo. [BJT Page 170] [\x 170/] Kathaæ rÆpaæ bhante, vacÅsamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. Idha bhante ekacco musÃvÃdÅ hoti. Sahaggato1 và parisaggato2 [PTS Page 048] [\q 48/] và ¤Ãtimajjhagato và pÆgamajjhagato và rÃjakulamajjhagato và abhinÅto sakkhipuÂÂho 'ehambho purisa, yaæ jÃnÃsi taæ vadehÅ'ti. So ajÃnaæ và Ãha 'jÃnÃmÅ'ti, jÃnaæ và Ãha 'na jÃnÃmÅ'ti, apassaæ và Ãha 'passÃmÅti, passaæ và Ãha 'na passÃmÅ'ti. Iti attahetu và parahetu và Ãmisaki¤cikkhahetu và sampajÃnamusà bhÃsità hoti. PisunÃvÃco3 kho pana hoti ito sutvà amutra akkhÃtà imesaæ bhedÃya, amutra và sutvà imesaæ akkhÃtà amÆsaæ bhedÃya, iti samaggÃnaæ và bhettÃ4, bhinnÃnaæ và anuppadÃtÃ, vaggÃrÃmo vaggarato vagganadÅ vaggakaraïiæ vÃcaæ bhÃsità hoti. PharusavÃco5 kho pana hoti, yà sà vÃcà aï¬akÃ6 kakkasà pharusà parakaÂukà parÃbhisajjanÅ kodhasÃmantà asamÃdhisaævattanikÃ, tathÃrÆpiæ vÃcaæ bhÃsità hoti. SamphappalÃpÅ kho pana hoti akÃlavÃdÅ abhÆtavÃdÅ anatthavÃdÅ adhammavÃdÅ avinayavÃdÅ anidhÃnavatiæ vÃcaæ bhÃsità hoti akÃlena anapadesaæ apariyantavatiæ anatthasaæhitaæ. EvarÆpaæ bhante, vacÅsamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. Kathaæ rÆpa bhante, vacÅsamÃcaraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti: idha bhante, ekacco musÃvÃdaæ pahÃya musÃvÃdà paÂivirato hoti. Sahaggato và parisaggato và ¤Ãtimajjhagato và pÆgamajjhagato và rÃjakulamajjhagato và abhinÅto sakkhipuÂÂho 'ehambho purisa, yaæ jÃnÃsi taæ 'vadehÅ'ti, so ajÃnaæ và Ãha 'na jÃnÃmÅ'ti, apassaæ và Ãha [PTS Page 049 [\q 49/] ']na passÃmÅ'ti iti attahetu và parahetu và Ãmisaki¤cikkhahetu và na sampajÃnamusà bhÃsità hoti. Pisunaæ vÃcaæ pahÃya pisunÃya vÃcÃya paÂivirato hoti ito sutvà na amutra akkhÃtà imesaæ bhedÃya amutra và sutvà na imesaæ akkhÃtà amÆsaæ bhedÃya, iti bhinnÃnaæ và sandhÃtà sahitÃnaæ và anuppadÃtÃ, samaggÃrÃmo samaggarato samagganadÅ samaggakaraïiæ vÃcaæ bhÃsità hoti. Pharusaæ vÃcaæ pahÃya pharusÃya vÃcÃya paÂivirato hoti. Yà sà vÃcà nelà kaïïasukhà pemaïÅyà hadayaÇgamà porÅ bahujanakantà bahujanamanÃpÃ, tathÃrÆpiæ vÃcaæ bhÃsità hoti. SamphappalÃpaæ pahÃya samphappalÃpà paÂivirato hoti. KÃlavÃdÅ bhÆtavÃdÅ atthavÃdÅ dhammavÃdÅ vinayavÃdÅ nidhÃnavatiæ vÃcaæ bhÃsità hoti kÃlena sÃpadesaæ pariyantavatiæ atthasaæhitaæ evarÆpaæ bhante, vacÅsamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ------------------------- 1.SahÃgato-syÃ. 5.PharusavÃco-sÅmu,syÃ, 2.Parisagato-sÅmu. 6.KaïïakÃ-sÅmu,majasaæ ParisÃgato-majasaæ,[PTS.] 3.PisuïavÃco-majasaæ,syà PisuïÃvÃco-sÅmu,[PTS.] 4.BhedetÃ-syÃ. [BJT Page 172] [\x 172/] VacÅsamÃcÃrampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ vacÅsamÃcÃra''nti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. ManosamÃcÃrampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Taæ ca a¤¤ama¤¤aæ manosamÃcÃranti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ bhante, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti, evarÆpo manosamÃcaro na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti kusalà dhammà abhiva¬¬hanti, evarÆpo manosamÃcaro sevitabbo. Kathaæ rÆpaæ bhante, manosamÃcaraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti: idha bhante ekacco abhijjhÃlu hoti, yaæ taæ parassa paravittupakaraïaæ, taæ abhijjhÃtÃ1 hoti: 'aho vata yaæ parassa, taæ mama assÃ'ti. VyÃpannavitto kho pana hoti paduÂÂhamanasaækappo: [PTS Page 050 [\q 50/] ']ime sattà ha¤¤antu và vajjhantu và ucchijjantu vÃ, vinassantu vÃ, mà và ahesunti2. EvarÆpaæ bhante, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. Kathaæ rÆpaæ bhante, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti: idha bhante, ekacco anabhijjhÃlu hoti: yaæ taæ parassa paravittupakaraïaæ, taæ nÃbhijjhÃtà hoti: aho vata yaæ parassa, taæ mama assÃ'ti. AvyÃpannacitto kho pana hoti. AppaduÂÂhamanasaækappo 'ime sattà averà abyÃpajjhà anÅghà sukhino attÃnaæ3 pariharantu'ti. EvarÆpaæ bhante, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''ManosamÃcÃrampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ manosamÃcÃra''nti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. CittuppÃdampahaæ4 bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ cittuppÃda''nti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ bhante, cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti, evarÆpo vittuppÃdo na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti, evarÆpo cittuppÃdo sevitabbo. -------------------------- 1.AbhijjhatÃ-[PTS. 3.]SukhÅ attÃnaæ-majasaæ. 2.Mà ahesuæ vÃti-syÃ. 4.CittuppÃdampÃhaæ-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 174] [\x 174/] Kathaæ rÆpaæ bhante, cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti: idha bhante, ekacco abhijjhÃlu hoti, abhijjhÃsahagatena cetasà viharati. VyÃpÃdavà hoti, vyÃpÃdasahagatena cetasà viharati. Vihesavà hoti. Vihesà sahagatena cetasà viharati. EvarÆpaæ bhante, cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. KathaærÆpaæ bhante, cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, [PTS Page 051] [\q 51/] kusalà dhammà abhiva¬¬hanti: idha bhante ekacco anabhijjhÃlu hoti, abhijjhÃsahagatena cetasà viharati. AvyÃpÃdavà hoti, avyÃdapÃdasahagatena cetasà viharati. Avihesavà hoti, avihesÃsahagatena cetasà viharati. EvarÆpaæ bhante cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''CittuppÃdampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi, ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ cittupÃda''nti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. ''Sa¤¤ÃpaÂilÃbhampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi, ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ sa¤¤ÃpaÂilÃbhanti'' iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ bhante, sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti, evarÆpo sa¤¤ÃpaÂilÃbho na sevitabbo, yathÃrÆpaæ ca kho bhante sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo sa¤¤ÃpaÂilÃbho sevitabbo. KathaærÆpaæ bhante, sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti: idha bhante, ekacco abhijjhÃlu hoti. AbhijjhÃsahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. VyÃpÃdavà hoti. VyÃpÃdasahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. Vihesavà hoti. VihesÃsahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. EvarÆpaæ bhante, sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti, kathaærÆpaæ bhante sa¤¤Ã paÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti: idha bhante ekacco anabhijjhÃlÆ hoti, anabhijjhÃsahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. AvyÃpÃdavà hoti, avyÃpÃdasahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. Avihesavà avihesÃsahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. Avihesavà hoti, avihesÃsahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. EvarÆpaæ bhante sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''Sa¤¤ÃpaÂilÃbhampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi, taæ ca a¤¤ama¤¤aæ sa¤¤ÃpaÂilÃbhanti'' iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. [PTS Page 052] [\q 52/] ''DiÂÂhipaÂilÃbhampahaæ1 bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi, taæ ca a¤¤ama¤¤aæ diÂÂhipaÂilÃbhanti'' iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ, yathÃrÆpaæ bhante diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo diÂÂhipaÂilÃbho na sevitabbo, yathÃrÆpa¤ca kho bhante, diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti evarÆpo diÂÂhipaÂilÃbho sevitabbo. ------------------------- 1.DiÂÂhipaÂilÃbampÃhaæ-sÅmu, majasaæ. [BJT Page 176] [\x 176/] KathaærÆpaæ bhante, diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti: idha bhante, ekacco evaædiÂÂhiko hoti: 'natthi dinnaæ, natthi yiÂÂhaæ, natthi hutaæ, natthi sukaÂadukkaÂÃnaæ kammÃnaæ phalaæ vipÃko, natthi ayaæ loko, natthi paro loko, natthi mÃtà , natthi pitÃ, natthi sattà opapÃtikÃ, natthi loke samaïabrÃhmaïà sammaggatà sammÃpaÂipannÃ, ye ima¤ca lokaæ para¤ca lokaæ sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà pavedentÅ'ti. EvarÆpaæ bhante diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. KathaærÆpaæ bhante, diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti? Idha bhante, ekacco evaæ diÂÂhiko hoti: 'atthi dinnaæ. Atthi yiÂÂhaæ, atthi hutaæ, atthi sukaÂadukkaÂÃnaæ kammÃnaæ phalaæ vipÃko, atthi ayaæ loko, atthi paro loko, atthi mÃtÃ, atthi pitÃ, atthi sattà opapÃtikÃ, atthi loke samaïabrÃhmaïà sammaggatà sammÃpaÂipannÃ, ye ima¤ca lokaæ para¤ca lokaæ sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà pavedentÅ'ti. EvarÆpaæ bhante, diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''DiÂÂhipaÂilÃbhampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ diÂÂhipaÂilÃbha''nti. Iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ,idametaæ paÂicca vuttaæ. ''AttabhÃvapaÂilÃbhampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ attabhÃvapaÂilÃbha''nti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatà ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ bhante, [PTS Page 053] [\q 53/] attabhÃvapaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti evarÆpo attabhÃvapaÂilÃbho na sevitabbo. YathÃrÆpaæ ca kho bhante, attabhÃvapaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti, evarÆpo attabhÃvapaÂilÃbho sevitabbo. KathaærÆpaæ bhante, attabhÃvapaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti: sabyÃpajjhaæ bhante, attabhÃvapaÂilÃbhaæ abhinibbattayato apariniÂÂhitabhÃvÃya akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. KathaærÆpaæ bhante, attabhÃvapaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. AbyÃpajjhaæ bhante, attabhÃvapaÂilÃbhaæ abhinibbattayato pariniÂÂhitabhÃvÃya akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti, ''AttabhÃvapaÂilÃbhampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ attabhÃvapaÂilÃbha'nti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Imassa kho ahaæ bhante bhagavatà saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena atthaæ ajÃnÃmÅti. SÃdhu sÃdhu sÃriputta, sÃdhu kho tvaæ sÃriputta, imassa mayà saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃnÃsi. [BJT Page 178] [\x 178/] ''KÃyasamÃcÃrampahaæ bhikkhave, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ kÃyasamÃcÃra'nti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ sÃriputta, kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo kÃyasamÃcÃro na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho sÃritta, kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo kÃyasamÃcÃro sevitabbo. [PTS Page 054] [\q 54/] KathaærÆpaæ sÃriputta, kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti: idha sÃriputta, ekacco pÃïÃtipÃtÅ hoti luddo lohitapÃïÅ hatapahate niviÂÂho adayÃpanno pÃïabhutesu. AdinnÃdÃyÅ kho pana hoti, yaæ taæ parassa paravittupakaraïaæ gÃmagataæ và ara¤¤agataæ và taæ adinnaæ theyyasaÇkhÃtaæ ÃdÃtà hoti. KÃmesu micchÃcÃrÅ kho pana hoti, yà tà mÃturakkhità piturakkhità mÃtÃpiturakkhità bhÃturakkhità bhaginÅ rakkhità ¤Ãtirakkhità gottarakkhità dhammarakkhità sassÃmikà saparidaï¬Ã antamaso mÃlÃguÊaparikkhittÃpi. TathÃrÆpÃsu cÃrittaæ Ãpajjità hoti. EvarÆpaæ sÃriputta, kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. Kathaæ rÆpaæ sÃriputta, kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Idha sÃriputta, ekacco pÃïÃtipÃtaæ pahÃya pÃïÃtipÃtà paÂivirato hoti. Nihitadaï¬o nihitasattho lajjÅ dayÃpanno sabbapÃïabhÆtahitÃnukampÅ viharati. AdinnÃdÃnaæ pahÃya adinnÃdÃnà paÂivirato hoti, yaæ taæ parassa paravittupakaraïaæ gÃmagataæ và ara¤¤agataæ vÃ, taæ adinnaæ theyyasaÇkhÃtaæ na ÃdÃtà hoti kÃmesu micchÃcÃraæ pahÃya kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato hoti, yà tà mÃturakkhità piturakkhità mÃtÃpiturakkhità bhÃturakkhità bhaginÅrakkhità ¤Ãtirakkhità gottarakkhità dhammarakkhità sassÃmikà saparidaï¬Ã antamaso mÃlÃguÊaparikkhittÃpi. TathÃrÆpÃsu cÃrittaæ na Ãpajjità hoti. EvarÆpaæ sÃriputta kÃyasamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''KÃyasamÃcÃrampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi, taæ ca a¤¤ama¤¤aæ kÃyasamÃcÃranti iti yaæ taæ vuttaæ mayÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. ''VacÅsamÃcÃrampahaæ sÃriputta, duvidhena [PTS Page 055] [\q 55/] vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Taæ ca a¤¤ama¤¤aæ vacÅsamÃcÃra'nti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ sÃriputta, vacÅ samÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo vacÅsamÃcÃro na sevitabbo, yathÃrÆpaæ ca kho sÃriputta, vacÅsamÃcaraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo vacÅsamÃcÃro sevitabbo. KathaærÆpaæ sÃriputta, vacÅsamÃcaraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. Idha sÃriputta, ekacco musÃvÃdÅ hoti. Sabhaggato1 và parisaggato và ¤Ãtimajjhagato và pÆgamajjhagato và rÃjakulamajjhagato và abhinÅto sakkhipuÂÂho 'ehambho purisa, yaæ jÃnÃsi taæ vadehÅ'ti. So ajÃnaæ và Ãha 'jÃnÃmÅ'ti. JÃnaæ và Ãha 'na jÃnÃmÅ'ti, apassaæ và Ãha 'passÃmÅti, passaæ và Ãha 'na passÃmi'ti. Iti attahetu và parahetu và Ãmisaki¤cikkhahetu và sampajÃnamusà bhÃsità hoti. PisunÃvÃco3 kho pana hoti ito sutvà amutra akkhÃtà imesaæ bhedÃya, amutra và sutvà imesaæ akkhÃtà amÆsaæ bhedÃya, iti samaggÃnaæ và bhettÃ4, bhinnÃnaæ và anuppadÃtÃ, vaggÃrÃmo vaggarato vagganandÅ vaggakaraïiæ vÃcaæ bhÃsità hoti. PharusavÃco5 kho pana hoti, yà sà vÃcà aï¬akÃ6 kakkasà pharusà parakaÂukà parÃbhisajjanÅ kodhasÃmantà asamÃdhisaævattikÃ, tathÃrÆpiæ vÃcaæ bhÃsità hoti. SamphappalÃpÅ kho pana hoti akÃlavÃdÅ abhÆtavÃdÅ anatthavÃdÅ adhammavÃdÅ avinayavÃdÅ anidhÃnavatiæ vÃcaæ bhÃsità hoti akÃlena anapadesaæ apariyantavatiæ anatthasaæhitaæ. EvaærÆpaæ sÃriputta, vacÅsamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. KathaærÆpaæ sÃriputta, vacÅsamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Idha sÃriputta, ekacco musÃvÃdaæ pahÃya musÃvÃdà paÂivirato hoti sahaggato và parisaggato và ¤Ãtimajjhagato và pÆgamajjhagato và rÃjakulamajjhagato và abhinito sakkhipuÂÂho 'ehambho purisa, yaæ jÃnÃsi taæ 'vadehÅ'ti, so ajÃnaæ và Ãha 'na jÃnÃmÅ'ti, apassaæ và Ãha 'na passÃmÅ'ti iti attahetu và parahetu và Ãmisaki¤cikkhahetu và na sampajÃnamusà bhÃsità hoti.Pisunaæ vÃcaæ pahÃya pisunÃya vÃcÃya paÂivirato hoti ito sutvà na imesaæ akkhÃtà amÆsaæ bhedÃya, iti bhinnÃnaæ và sandhÃtà sahitÃnaæ và anuppadÃtÃ, samaggÃrÃmo samaggarato samagganandÅ samaggakaraïiæ vÃcaæ bhÃsità hoti. Pharusaæ vÃcaæ pahÃya pharusÃya vÃcÃya paÂivirato hoti. Yà sà vÃcà nelà kaïïasukhà pemaïiyà hadayaÇgamà porÅ bahujanakantà bahujanamanÃpÃ, tathÃrÆpiæ vÃcaæ bhÃsità hoti. SamphappalÃpaæ pahÃya samphappalÃpà paÂivirato hoti. KÃlavÃdÅ bhÆtavÃdÅ atthavÃdÅ dhammavÃdÅ vinayavÃdÅ nidhÃnavatiæ vÃcaæ bhÃsità hoti kÃlena sÃpadesaæ pariyantavatiæ atthasaæhitaæ evarÆpaæ sÃriputta, vacÅsamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''VacÅsamÃcÃrampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ vacÅsamÃcÃra'nti iti yaæ taæ vuttaæ mayÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. ''ManosamÃcÃrampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Taæ ca a¤¤ama¤¤aæ manosamÃcÃra'nti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ sÃriputta, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo manosamÃcÃro na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho sÃriputta, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti, evarÆpo manosamÃcÃro sevitabbo. [BJT Page 180] [\x 180/] KathaærÆpaæ sÃriputta, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti: idha sÃriputta, ekacco abhijjhÃlÆ hoti yaæ taæ parassa paravittupakaraïaæ, taæ abhijjhÃtÃ1 hoti: 'aho vata yaæ parassa, taæ mama assÃ''ti. VyÃpannacitto kho hoti paduÂÂhamanasaækappo: 'ime sattà ha¤¤antu và vajjhantu và ucchijjantu vÃ, vinassantu và , mà và ahesunti2. EvaærÆpaæ sÃriputta, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. KathaærÆpaæ sÃriputta, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti: idha sÃriputta, ekacco anabhijjhÃlÆ hoti yaæ taæ parassa paravittupakaraïaæ, taæ nÃbhijjhÃtÃ1 hoti: 'aho vata yaæ parassa, taæ mama assÃ''ti. AvyÃpannacitto kho hoti appaduÂÂhamanasaækappo: 'ime sattà averà anÅghà sukhino attÃnaæ pariharantÆ'ti. EvaærÆpaæ sÃriputta, manosamÃcÃraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''ManosamÃcÃrampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ manosamÃcÃra''nti iti yaæ taæ vuttaæ mayà idametaæ paÂicca vuttaæ. ''CittuppÃdampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ cittuppÃdanti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ sÃriputta, cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti, evarÆpo cittuppÃdo na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho sÃriputta, cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti, evarÆpo cittuppÃdo sevitabbo. KathaærÆpaæ sÃriputta, cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti: idha sÃriputta, ekacco abhijjhÃlu hoti, abhijjhÃsahagatena cetasà viharati. VyÃpÃdavà hoti, vyÃpÃdasahagatena cetasà viharati. Vihesavà hoti, vihesà sahagatena cetasà viharati. EvarÆpaæ sÃriputta, cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. KathaærÆpaæ sÃriputta, cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti: idha sÃritta, ekacco anabhijjhÃlÆ hoti, anabhijjhÃsahagatena cetasà viharati. AvyÃpÃdavà hoti, avyÃpÃdasahagatena cetasà viharati.Avihesavà hoti, avihesÃsahagatena cetasà viharati evarÆpaæ sÃriputta cittuppÃdaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''CittuppÃdampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Taæ ca a¤¤ama¤¤aæ cittuppÃda''nti iti yaæ taæ vuttaæ mayÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. ''Sa¤¤ÃpaÂilÃbhampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ sa¤¤Ã paÂilÃbhanti'' iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ sÃriputta, sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti, evarÆpo sa¤¤ÃpaÂilÃbho na sevitabbo. YathÃrÆpaæ ca kho sÃriputta, sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti, evarÆpo sa¤¤ÃpaÂilÃbho sevitabbo. [BJT Page 182] [\x 182/] KathaærÆpaæ sÃriputta, sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti: idha sÃriputta, ekacco abhijjhÃlÆ hoti, abhijjhÃsahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. VyÃpÃdavà hoti, vyÃpÃdasahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. Vihesavà hoti vihesà sahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. EvarÆpaæ sÃriputta, sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. KathaærÆpaæ sÃriputta, sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti: idha sÃriputta, ekacco anabhijjhÃlÆ hoti, anabhijjhà sahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. AvyÃpÃdavà hoti, avyÃpÃdasahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. Avihesavà hoti, avihesÃsahagatÃya sa¤¤Ãya viharati. EvarÆpaæ sÃriputta, sa¤¤ÃpaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''Sa¤¤ÃpaÂilÃbhampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi, ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ sa¤¤ÃpaÂilÃbhanti'' iti yaæ taæ vuttaæ mayÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. 'DiÂÂhipaÂilÃbhampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ diÂÂhipaÂilÃbhanti' iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ vuttaæ? YathÃrÆpaæ sÃriputta, diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo diÂÂhipaÂilÃbho na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho sÃriputta, diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo diÂÂhipaÂipalÃbho sevitabbo. KathaærÆpaæ sÃriputta, diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti: idha sÃriputta, ekacco evaædiÂÂhiko hoti: natthi dinnaæ, natthi yiÂÂhaæ, natthi hutaæ, natthi sukaÂadukkaÂÃnaæ kammÃnaæ phalaæ vipÃko, natthi ayaæ loko, natthi paro loko, natthi mÃtÃ, natthi pitÃ, natthi sattà opapÃtikÃ, natthi loke samaïabrÃhmaïà sammaggatà sammÃpaÂipannÃ, ye ima¤ca lokaæ para¤ca lokaæ sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà pavedentÅti. EvarÆpaæ sÃriputta, diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. KathaærÆpaæ sÃriputta, diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti: idha sÃriputta, ekacco evaædiÂÂhiko hoti: atthi dinnaæ, atthi yiÂÂhaæ, atthi hutaæ, atthi sukaÂadukkaÂÃnaæ kammÃnaæ phalaæ vipÃko, atthi ayaæ loko, atthi paro loko, atthi mÃtÃ, atthi pitÃ, atthi sattà opapÃtikÃ, atthi loke samaïabrÃhmaïà sammaggatà sammÃpaÂipannÃ, ye ima¤ca lokaæ para¤ca lokaæ sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà pavedentÅti. EvarÆpaæ sÃriputta, diÂÂhipaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''DiÂÂhipaÂilÃbhampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ diÂÂhipaÂilÃbhanti'' iti yaæ taæ vuttaæ mayÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. AttabhÃvapaÂilÃbhampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi, ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ attabhÃvapaÂilÃbha''nti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ sÃriputta, attabhÃvapaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti evarÆpo attabhÃvapaÂilÃbho na sevitabbo, yatharÆpa¤ca kho sÃriputta, attabhÃvapaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo attabhÃvapaÂilÃbho sevitabbo. [BJT Page 184] [\x 184/] KathaærÆpaæ sÃriputta, attabhÃvapaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti: savyÃpajjhaæ sÃriputta, attabhÃvapaÂilÃbhaæ abhinibbattayato apariniÂÂhitabhÃvÃya akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. KathaærÆpaæ sÃriputta, attabhÃvapaÂilÃbhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti? AvyÃpajjhaæ sÃriputta, attabhÃvapaÂilÃbhaæ abhinibbattayato parinaÂÂhitabhÃvÃya akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. ''AttabhÃvapaÂilÃbhampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi, ta¤ca a¤¤ama¤¤aæ attÃbhÃvapaÂilÃbhanti'8 iti yaæ taæ vuttaæ mayÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Imassa kho sÃriputta, mayà saÇkhittena bhÃsitassa evaæ vitthÃrena attho daÂÂhabbo. Cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Sotavi¤¤eyyaæ saddampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. GhÃnavi¤¤eyyaæ gandhampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. KÃyavi¤¤eyyaæ phoÂÂhabbampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Manovi¤¤eyyaæ dhammampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Evaæ vutte Ãyasmà sÃriputto bhagavantaæ etadavoca: imassa kho ahaæ bhante, bhagavatà saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃnÃmi: 'Cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpampahaæ sÃriputta, [PTS Page 056] [\q 56/] duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi' iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ bhante, cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpaæ cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpaæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpaæ sevitabbaæ. Cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅti' iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. 'Sotavi¤¤eyyaæ saddampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ bhante, sotavi¤¤eyyaæ saddaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo sotavi¤¤eyyo saddo na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, sotavi¤¤eyyaæ saddaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti evarÆpo sotavi¤¤eyyo saddo sevitabbo. 'Sotavi¤¤eyyaæ saddampahaæ sÃriputta. Duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. [BJT Page 186] [\x 186/] 'GhÃnavi¤¤eyyaæ gandhampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤ce taæ paÂicca vuttaæ yathÃrÆpaæ bhante, ghÃnavi¤¤eyyaæ gandhaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. [PTS Page 057] [\q 57/] evarÆpo ghÃnavi¤¤eyyo gandho na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, ghÃnavi¤¤eyyaæ gandhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo ghÃnavi¤¤eyyo gandho sevitabbo 'ghÃnavi¤¤eyyaæ gandhampahaæ sÃriputta. Duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. JivhÃvi¤¤eyyaæ rasampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ bhante, jivhÃvi¤¤eyyaæ rasaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo jivhÃvi¤¤eyyo raso na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, jivhÃvi¤¤eyyaæ rasaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo jivhÃvi¤¤eyyo raso sevitabbo jivhÃvi¤¤eyyaæ rasampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ,idametaæ paÂicca vuttaæ. 'KÃyavi¤¤eyyaæ phoÂÂhabbampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti' iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatà ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ bhante, kÃyavi¤¤eyyaæ phoÂÂhabbaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo kÃyavi¤¤eyyo phoÂÂhabbo na sevitabbo yathÃrÆpa¤ca kho bhante, kÃyavi¤¤eyyaæ phoÂÂhabbaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti, evarÆpo kÃyavi¤¤eyyo phoÂÂhabbo sevitabbo. 'KÃyavi¤¤eyyaæ phoÂÂhabbampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. 'Manovi¤¤eyyaæ dhammampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ bhante, manovi¤¤eyyaæ dhammaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti, [PTS Page 058] [\q 58/] evarÆpo manovi¤¤eyyo dhammo na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, manovi¤¤eyyaæ dhammaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo manovi¤¤eyyo dhammo sevitabbo. Manovi¤¤eyyaæ dhammampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Imassa kho ahaæ bhante, bhagavatà saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃnÃmÅti [BJT Page 188] [\x 188/] SÃdhu sÃdhu sÃriputta, sÃdhu kho tvaæ sÃriputta, imassa mayà saÇkhittena bhÃsitassa1 vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena atthaæ ajÃnÃsi. 'Cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti. Iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ sÃriputta, cakkhuvi¤¤ayyaæ rÆpaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpaæ cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpaæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho sÃriputta, cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ cakkhuvi¤¤eyyaæ rÆpaæ sevitabbaæ. Cakkhuvi¤¤eyaæ rÆpampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti. Iti yaæ taæ vuttaæ mayÃ, idametaæ paÂicca vuttanti. 'Sotavi¤¤eyyaæ saddampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ sÃriputta, sotavi¤¤eyyaæ saddaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpo sotavi¤a¤eyyo saddo na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, sotavi¤¤eyyà saddaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti, evarÆpo sotavi¤¤eyyo saddo sevitabbo. Sotavi¤¤eyyaæ saddampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ mayÃ. Idametaæ paÂicca vuttaæ. EvarÆpo ghÃnavi¤¤eyyo gandho na sevitabbo yathÃrÆpa¤ca kho mayÃ, ghÃnavi¤¤eyyaæ gandhaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti,kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo ghÃnavi¤¤eyyo gandho sevitabbo. 'GhÃnavi¤¤eyyaæ gandhampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ mayÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. EvarÆpo jivhÃvi¤¤eyyo raso na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho mayÃ, jivhÃvi¤¤eyyaæ rasaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo jivhÃvi¤¤eyyo raso sevitabbo. EvarÆpo kÃyavi¤¤eyyo phoÂÂhabbo na sevitabbo yathÃrÆpa¤ca kho mayÃ, kÃyavi¤¤eyyaæ phoÂÂhabbaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti, evarÆpo kÃyavi¤¤eyyo phoÂÂhabbo sevitabbo. 'KÃyavi¤¤eyyaæ phoÂÂhabbampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ mayÃ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Manovi¤¤eyyaæ dhammampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ yathÃrÆpaæ bhante, manovi¤¤eyyaæ dhammaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti, kusalà dhammà parihÃyanti, evarÆpo manovi¤¤eyyo dhammo na sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho mayÃ, manovi¤¤eyyaæ dhammaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo manovi¤¤eyyo dhammo sevitabbo. 'Manovi¤¤eyyaæ dhammampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ mayà idametaæ paÂicca vuttaæ. Imassa kho sÃriputta, mayà saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena attho daÂÂhabbo. CÅvarampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Piï¬apÃtampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. SenÃsanampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. GÃmampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Nigamampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Nagarampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Janapadampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampi. Puggalampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅti. [PTS Page 059] [\q 59/] Evaæ vutte Ãyasmà sÃriputto bhagavantaæ etadavoca: 'imassa kho ahaæ bhante, bhagavatà saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃnÃmi: 1 [BJT] bhÃsitatsa [corrected to] bhÃsitassa [BJT Page 190] [\x 190/] Civarampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ bhante, cÅvaraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpaæ cÅvaraæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, cÅvaraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ cÅvaraæ sevitabbaæ. CÅvarampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. Piï¬apÃtampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ bhante, cÅvaraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpaæ piï¬apÃtaæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, piï¬apÃtaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà Dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ piï¬apÃtaæ sevitabbaæ. Piï¬apÃtampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi:sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. SenÃsanampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ bhante, senÃsanaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpaæ senÃsanaæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, senÃsanaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ senÃsanaæ sevitabbaæ. SenÃsanampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. GÃmampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ bhante, gÃmaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpaæ gÃmaæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, gÃmaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ gÃmaæ sevitabbaæ. GÃmampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. Nigamampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ bhante, nigamaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpaæ nigamaæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, nigamaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ nigamaæ sevitabbaæ. Nigamampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. Nagarampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ bhante, nagaraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpaæ nagaraæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, nagaraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ nagaraæ sevitabbaæ. Nagarampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. Janapadampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ bhante, janapadaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpaæ janapadaæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, janapadaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ janapadaæ sevitabbaæ. Janapadampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. Puggalampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ bhagavatÃ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ bhante, puggalaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. Kusalà dhammà parihÃyanti. EvarÆpaæ puggalaæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, puggalaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ puggalaæ sevitabbaæ. Puggalampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. Imassa kho ahaæ bhante, bhagavatà saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ atthaæ ÃjÃnÃmÅti. SÃdhu sÃdhu sÃriputta, sÃdhu kho tvaæ sÃriputta, imassa mayà saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃnÃsi. 'CÅvarampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: [PTS Page 060] [\q 60/] sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yathÃrÆpaæ sÃriputta, cÅvaraæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti evarÆpaæ cÅvaraæ na sevitabbaæ. CÅvarampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. Piï¬apÃtampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpa¤ca sÃriputta, piï¬apÃtaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ piï¬apÃtaæ na sevitabbaæ. Piï¬apÃtampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbapÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. SenÃsanampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ sÃriputta, senÃsanaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ senÃsanaæ na sevitabbaæ yathÃrÆpa¤ca kho bhante, senÃsanaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ senÃsanaæ sevitabbaæ. SenÃsanampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpa¤ca kho sÃriputta, gÃmaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo gÃmo sevitabbo. GÃmampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpa¤ca kho sÃriputta, nigamaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti. Kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo nigamo sevitabbo. Nagarampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. EvarÆpaæ nagaraæ na sevitabbaæ. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, nagaraæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpaæ nagaraæ sevitabbaæ. Nagarampa'haæ sÃriputta,duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. EvarÆpo janapado sevitabbo. YathÃrÆpa¤ca kho bhante, janapadaæ sevato akusalà dhammà parihÃyanti, kusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo janapado sevitabbo. Janapadampahaæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. 'Puggalampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ mayÃ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. YathÃrÆpaæ sÃriputta, puggalaæ sevato akusalà dhammà abhiva¬¬hanti. EvarÆpo puggalaæ sevitabbo. Puggalampa'haæ sÃriputta, duvidhena vadÃmi: sevitabbampi asevitabbampÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ bhagavatà idametaæ paÂicca vuttaæ. [BJT Page 192] [\x 192/] Imassa kho sÃriputta, mayà saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa1 evaæ vitthÃrena attho daÂÂhabbo. Sabbe pi ce sÃriputta, khattiyà imassa mayà saÇkhittena bhÃsitassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃneyyuæ sabbesÃnampa'ssa khattiyÃnaæ dÅgharattaæ hitÃya sukhÃya. Sabbepi ce sÃriputta, brÃhmaïà imassa mayà saÇkhittena bhÃsitassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃneyyuæ sabbesÃnampa'ssa brÃhmaïÃïaæ dÅgharattaæ hitÃya sukhÃya. Sabbepi ce sÃriputta, vessà imassa mayà saÇkhittena bhÃsitassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃneyyuæ sabbesÃnampa'ssa vessÃnaæ dÅgharattaæ hitÃya sukhÃya. Sabbepi ce sÃriputta, suddà imassa mayà saÇkhittena bhÃsitassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃneyyuæ. SabbesÃnampa'ssa suddÃnaæ dÅgharattaæ hitÃya sukhÃya sadevako pi ce sÃriputta, loko samÃrako sabrahmako sassamaïabrÃhmaïi pajà sadevamanussà imassa mayà saÇkhittena bhÃsitassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃneyya. Sadevakassapissa lokassa samÃrakassa sabrahmakassa sassamaïabrÃhmaïÅyà pajÃya sadevamanussÃya dÅgharattaæ hitÃya sukhÃyÃti. [PTS Page 061] [\q 61/] Idamavoca bhagavà attamano Ãyasmà sÃriputto bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. SevitabbÃsevitabbasuttaæ catutthaæ. [BJT Page 194] [\x 194/] 3.2.5 BahudhÃtuka suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhu Ãmantesi: bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ bhagavà etadavoca: YÃni kÃnici bhikkhave, bhayÃni uppajjanti, sabbÃni tÃni bÃlato uppajjanti no paï¬itato. Ye keci upaddavà uppajjanti, sabbe te bÃlato uppajjanti no paï¬itato. Ye keci upasaggà uppajjanti. Sabbe te bÃlato uppajjanti no paï¬itato. SeyyathÃpi bhikkhave, naÊÃgÃro và tiïÃgÃro vÃ1 aggimukko2 kÆÂÃgÃrÃpi dahati3 ullittÃvalittÃni nivÃtÃni phussitaggaÊÃni4 pihitavÃtapÃnÃni. Evameva kho bhikkhave, yÃni kÃnici bhayÃni uppajjanti, sabbÃni tÃni bÃlato uppajjanti no paï¬itato. Ye keci upasaggà uppajjanti, sabbe te bÃlato uppajjanti no paï¬itato. Iti kho bhikkhave, sappaÂibhayo bÃlo appaÂibhayo paï¬ito. Saupaddavo bÃlo anupaddavo paï¬ito. Saupasaggo bÃlo anupasaggo paï¬ito. Natthi bhikkhave, paï¬itato bhayaæ. Natthi paï¬itato upaddavo. Natthi paï¬itato upasaggo. TasmÃtiha bhikkhave, *evaæ sikkhitabbaæ: paï¬ità bhavissÃma vÅmaæsakÃti5, evaæ hi vo bhikkhave sikkhitabbanti. [PTS Page 062] [\q 62/] Evaæ vutte Ãyasmà Ãnando bhagavantaæ etadavoca: kittÃvatà nu kho bhante, paï¬ito bhikkhu vimaæsakoti alaæ vacanÃyÃ'ti. Yato kho Ãnanda, bhikkhu dhÃtukusalo ca hoti, Ãyatanakusalo ca hoti, paÂiccasamuppÃdakusalo ca hoti, ÂhÃnaÂhÃnakusalo ca hoti, ettÃvatà kho Ãnanda, paï¬ito bhikkhu vimaæsakoti alaæ vacanÃyÃti. KittÃvatà pana bhante, dhÃtukusalo bhikkhuti alaæ vacanÃyÃti. AÂÂhÃrasa kho imà Ãnanda, dhÃtuyo: cakkhudhÃtu rÆpadhÃtu cakkhuvi¤¤ÃïadhÃtu, sotadhÃtu saddadhÃtu sotavi¤¤ÃïadhÃtu, ghÃnadhÃtu gandhadhÃtu ghÃnavi¤¤ÃïadhÃtu, jÅvhÃdhÃtu rasadhÃtu jivhÃvi¤¤ÃïadhÃtu kÃyadhÃtu phoÂÂhabbadhÃtu kÃyavi¤¤ÃïadhÃtu manodhÃtu dhammadhÃtu manovi¤¤ÃïadhÃtuti. Imà kho Ãnanda, aÂÂhÃrasa dhÃtuyo yato jÃnÃti passati, ettÃvatÃpi kho Ãnanda, dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. ------------------------- 1.NaÊÃgÃrà và tiïagÃrà vÃ-sÅmu,majasaæ. 2.Aggi mutto-syÃ,majasaæ. 4.PhusitaggaÊÃni-sÅmu, majasaæ. 3.Öahati-sÅmu, 5.Paï¬ità bhavissÃmÃti-syÃ. * Evaæ sikkhitabbaæ'iti potthakesu na dissati. [BJT Page 196] [\x 196/] Siyà pana bhante, a¤¤opi pariyÃyo yathà dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Siyà Ãnanda, chayimà Ãnanda, dhÃtuyo: paÂhavÅdhÃtu ÃpodhÃtu tejodhÃtu vÃyodhotu ÃkÃsadhÃtu vi¤¤ÃïadhÃtu. Imà kho Ãnanda, cha dhÃtuyo yato jÃnÃti passati. EttÃvatÃpi kho Ãnanda dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Siyà pana bhante, a¤¤opi pariyÃyo yathà dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Siyà Ãnanda, chayimà Ãnanda, dhÃtuyo: sukhadhÃtu dukkhadhÃtu somanassadhÃtu domanassadhÃtu upekkhÃdhÃtu avijjÃdhÃtu. Imà kho Ãnanda, cha dhÃtuyo yato jÃnÃti passati. EttÃvatÃpi kho Ãnanda, dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Siyà pana bhante, a¤¤opi pariyÃyo yathà dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Siyà Ãnanda, chayimà Ãnanda, dhÃtuyo: kÃmadhÃtu nekkhammadhÃtu vyÃpÃdadhÃtu avyÃpÃdadhÃtu [PTS Page 063] [\q 63/] vihiæsÃdhÃtu avihiæsÃdhÃtu1 imà kho Ãnanda, cha dhÃtuyo yato jÃnÃti passati. EttÃvatÃpi kho Ãnanda, dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Siyà pana bhante, a¤¤opi pariyÃyo yathà dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Siyà Ãnanda, tisso imà Ãnanda, dhÃtuyo: kÃmadhÃtu rÆpadhÃtu arÆpadhÃtu. Imà kho Ãnanda, tisso dhÃtuyo yato jÃnÃti passati. EttÃvatÃpi kho Ãnanda, dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Siyà pana bhante, a¤¤opi pariyÃyo yathà dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Siyà Ãnanda, dve imà Ãnanda, dhÃtuyo: saÇkhatà ca dhÃtu asaÇkhatà ca dhÃtu. Imà kho Ãnanda, dve dhÃtuyo yato jÃnÃti passati. EttÃvatÃpi kho Ãnanda, dhÃtukusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. KittÃvatà pana bhante, Ãyatanakusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Cha kho panimÃni Ãnanda, ajjhattikabÃhirÃni ÃyatanÃni: cakkhuæ ceva2 rÆpà ca3, sota¤ca saddà ca4, ghÃna¤ca gandhà ca5, jivhà ca rasà ca, kÃyo ca phoÂÂhabbà ca6, mano ca dhammà ca. ImÃni kho Ãnanda, cha ajjhattikabÃhirÃni ÃyatanÃni yato jÃnÃti passati. EttÃvatà kho Ãnanda, Ãyatanakusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. ------------------------- 1.VihesÃdhÃtu avihesÃdhÃtu-[PTS.] 2.Cakkhu ceva-sÅmu, majasaæ, syÃ. 3.RÆpa¤ca-[PTS.] 4.Saddo ca-[PTS. 5.]Gandho ca-[PTS.] 6.PhoÂÂhabbo ca-[PTS.] [BJT Page 198] [\x 198/] KittÃvatà pana bhante, paÂiccasamuppÃdakusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. IdhÃnanda, bhikkhÆ evaæ pajÃnÃti: imasmiæ sati idaæ hoti. ImassuppÃdà idaæ uppajjati. Imasmiæ asati idaæ na hoti. Imassa nirodhà idhaæ nirujjhati, yadidaæ avijjà paccayà saÇkhÃrÃ, saÇkhÃrapaccayà vi¤¤Ãïaæ, vi¤¤Ãïapaccayà nÃmarÆpaæ, nÃmarÆpapaccayà saÊÃyatanaæ, saÊÃyatanapaccayà phasso, phassapaccayà vedanÃ, vedanÃpaccayà taïhÃ, taïhÃpaccayà upÃdÃnaæ, upÃdÃnapaccayà [PTS Page 064] [\q 64/] bhavo, bhavapaccayà jÃti, jÃtipaccayà jarÃmaraïaæ, sokaparidevadukkhadomanassupÃsÃyà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. Avijjayattheva asesavirÃganirodhà saÇkhÃranirodho, saÇkhÃranirodhà vi¤¤Ãïanirodho, vi¤¤Ãïanirodhà nÃmarÆpanirodho, nÃmarÆpanirodhà saÊÃyatananirodho, saÊÃyatananirodhà phassanirodho, phassanirodhà vedanÃnirodho, vedanÃnirodhà taïhÃnirodho, taïhÃnirodhà upÃdÃnanirodho, upÃdÃnanirodhà bhavanirodho, bhavanirodhà jÃtinirodho, jÃtinirodhà jarÃmaraïaæ sokaparidevadukkhadomanassupÃyÃsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. EttÃvatà kho Ãnanda, paÂiccasamuppÃdakusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. KittÃvatà pana bhante, ÂhÃnaÂhÃnakusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. IdhÃnanda, bhikkhÆ: 'aÂÂhÃnametaæ anavakÃso, yaæ diÂÂhisampanno puggalo ka¤ci saÇkhÃraæ niccato upagaccheyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. ' hÃnaæ ca kho etaæ vijjati yaæ puthujjano ka¤ci saÇkhÃraæ niccato upagaccheyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso yaæ diÂÂhisampanno puggalo ka¤ci saÇkhÃraæ sukhato upagaccheyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjati yaæ puthujjano ka¤ci saÇkhÃraæ sukhato upagaccheyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso yaæ diÂÂhisampanno puggalo ka¤ci dhammaæ attato sukhato upagaccheyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjati yaæ puthujjano ka¤ci dhammaæ attato upagaccheyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso yaæ diÂÂhisampanno puggalo mÃtaraæ jÅvità voropeyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. ' hÃnaæ ca kho etaæ vijjati yaæ puthujjano mÃtaraæ jÅvità voropeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. [BJT Page 200] [\x 200/] 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso, [PTS Page 065] [\q 65/] yaæ diÂÂhisampanno puggalo pitaraæ jÅvità voropeyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ puthujjano pitaraæ jÅvità voropeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso yaæ diÂÂhisampanno puggalo arahantaæ jÅvità voropeyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ puthujjano arahantaæ jÅvità voropeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ diÂÂhisampanno puggalo duÂÂhacitto tathÃgatassa lohitaæ uppÃdeyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ puthujjano duÂÂhacitto tathÃgatassa lohitaæ uppÃdeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ diÂÂhisampanno puggalo saÇghaæ bhindeyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. ' hÃnaæ ca kho etaæ vijjati: yaæ puthujjano saÇghaæ bhindeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ diÂÂhisampanno puggalo a¤¤aæ satthÃraæ uddiseyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. ' hÃnaæ ca kho etaæ vijjati: yaæ puthujjano a¤¤aæ satthÃraæ uddiseyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ ekissà lokadhÃtuyà dve arahanto sammÃsambuddho apubbaæ acarimaæ uppajjeyyuæ, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃnaæ ca kho etaæ vijjati: yaæ ekissà lokadhÃtuyà eko arahaæ sammÃsambuddho uppajjeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ ekissà lokadhÃtuyà dve rÃjÃno cakkavattino apubbaæ acarimaæ uppajjeyyuæ, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃnaæ ca kho etaæ vijjati: yaæ ekissà lokadhÃtuyà eko rÃjà cakkavattÅ uppajjeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ itthÅ arahaæ assa sammÃsambuddho, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ puriso arahaæ assa sammÃsambuddho, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ itthÅ rÃjà assa cakkavattÅ, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. ' hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ puriso rÃjà assa cakkavattÅ, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ itthÅ sakkattaæ [PTS Page 066] [\q 66/] kareyya1, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ puriso sakkattaæ kareyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. ------------------------- 1.KÃreyya-syÃ. [BJT Page 202] [\x 202/] 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ itthÅ mÃrattaæ kareyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ puriso mÃrattaæ kareyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ itthÅ brahmattaæ kareyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti PajÃnÃti. ' hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ puriso brahmattaæ kareyya,ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ kÃyaduccaritassa iÂÂho kanto manÃpo vipÃko nibbatteyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ kÃyaduccaritassa aniÂÂho akanto amanÃpo vipÃko nibbatteyya, ÂhÃnametaæ VijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ vacÅduccaritassa iÂÂho kanto manÃpo vipÃko nibbatteyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ vacÅduccaritassa aniÂÂho akanto amanÃpo vipÃko nibbatteyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. AÂÂhÃnametaæ anavakÃso yaæ manoduccaritassa iÂÂho kanto manÃpo vipÃko nibbatteyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. ' hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ manoduccaritassa aniÂÂho akanto amanÃpo vipÃko nibbatteyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ kÃyasucaritassa aniÂÂho akanto amanÃpo vipÃko nibbatteyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. ' hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ kÃyasucaritassa iÂÂho kanto manÃpo vipÃko nibbatteyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. 'AÂÂhÃnametaæ anavakÃso, yaæ vacÅsucaritassa aniÂÂho akanto amanÃpo vipÃko nibbatteyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ vacÅsucaritassa iÂÂho kanto manÃpo vipÃko nibbatteyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti.Yaæ manosucaritassa aniÂÂho akanto amanÃpo vipÃko nibbatteyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ manosucaritassa iÂÂho kanto manÃpo vipÃko nibbatteyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ kÃyaduccaritasamaÇgÅ tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ uppajjeyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ kÃyaduccaritasamaÇgÅ [PTS Page 067] [\q 67/] tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ uppajjeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ vacÅduccaritasamaÇgÅ tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ uppajjeyya, yaæ manoduccaritasamaÇgÅ tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ uppajjeyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. ' hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ mano duccaritasamaÇgÅ tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ uppajjeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. AÂÂhÃnametaæ anavakÃso: yaæ kÃyasucaritasamaÇgÅ tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ uppajjeyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. ' hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ kÃyasucaritasamaÇgÅ tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ uppajjeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. [BJT Page 204] [\x 204/] AÂÂhÃnametaæ anavakÃso, yaæ vacÅsucaritasamaÇgÅ tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ uppajjeyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ vacÅsucaritasamaÇgÅ tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ uppajjayya,ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. AÂÂhÃnametaæ anavakÃso yaæ mano sucaritasamaÇgÅ tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ uppajjeyya, netaæ ÂhÃnaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ manosucaritasamaÇgÅ tannidÃnà tappaccayà kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ uppajjeyya, ÂhÃnametaæ vijjatÅ'ti pajÃnÃti. EttÃvatà kho Ãnanda, ÂhÃnÃÂhÃnakusalo bhikkhÆti alaæ vacanÃyÃti. Evaæ vutte Ãyasmà Ãnando bhagavantaæ etadavoca: acchariyaæ bhante, abbhutaæ bhante, ko namo ayaæ bhante, dhammapariyÃyoti. TasmÃtiha tvaæ Ãnanda, imaæ dhammapariyÃyaæ bahudhÃtukotipi naæ dhÃrehi, catuparivaÂÂotipi naæ dhÃrehi dhammÃdÃsotipi naæ dhÃrehi, amatadundubhÅtipi naæ dhÃrehi, anuttaro saÇgÃmavijayotipi naæ dhÃrehÅti. Idamavoca bhagavÃ. Attamano Ãyasmà Ãnando bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. [PTS Page 068] [\q 68/] BahudhÃtukasuttaæ pa¤camaæ. [BJT Page 206] [\x 206/] 3.2.6 Isigili suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà rÃjagahe viharati isigilismiæ pabbate. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi bhikkhavoti, bhadanteti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Passatha no tumhe bhikkhave, etaæ vebhÃraæ pabbatanti. Evaæ bhante. Etassapi kho bhikkhave, vebhÃrassa pabbatassa a¤¤Ãva sama¤¤Ã ahosi a¤¤Ã pa¤¤atti, passatha no tumhe bhikkhave, etaæ paï¬avaæ pabbatanti. Evaæ bhante. Etassapi kho bhikkhave, paï¬avassa pabbatassa a¤¤Ãva sama¤¤Ã ahosi a¤¤Ã pa¤¤atti. Passatha no tumhe bhikkhave, etaæ vepullaæ pabbatanti. Evaæ bhante. Etassapi kho bhikkhave, vepullassa pabbatassa a¤¤Ãva sama¤¤Ã ahosi a¤¤Ã pa¤¤atti. Passatha no tumhe bhikkhave, etaæ gijjhakÆÂaæ pabbatanti. Evaæ bhante. Etassapi kho bhikkhave, gijjhakÆÂassa pabbatassa a¤¤Ãva sama¤¤Ã ahosi a¤¤Ã pa¤¤atti. Passatha no tumhe bhikkhave, imaæ isagiliæ pabbatanti. Evaæ bhante. Imassa kho bhikkhave, isigilissa pabbatassa esÃva sama¤¤Ã ahosi esà pa¤¤atti. BhÆtapubbaæ bhikkhave, pa¤ca paccekabuddhasatÃni imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsino ahesuæ. Te imaæ pabbataæ pavisantà dissanti, paviÂÂhà na dissanti. Tamena1 manussà disvà evamÃhaæsu: 'ayaæ pabbato ime isÅ gilatÅ'ti isigili isigilÅtveva sama¤¤Ã udapÃdi. ùcikkhissÃmi bhikkhave, paccekabuddhÃnaæ nÃmÃni. KittayissÃmi bhikkhave, paccekabuddhÃnaæ nÃmÃni. DesissÃmi [PTS Page 069] [\q 69/] bhikkhave, paccekabuddhÃnaæ nÃmÃni. Taæ suïÃtha, sÃdhukaæ manasi karotha, bhÃsissÃmÅti. ------------------------- 1.Tamenaæ-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 208] [\x 208/] Evaæ bhanteti kho te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: AriÂÂho nÃma bhikkhave, paccekasambuddho1 imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. UpariÂÂho nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. TagarasikhÅ nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate cÅranivÃsÅ ahosi. YasassÅ nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. Sudassano nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. PiyadassÅ nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. GandhÃro nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. Piï¬olo nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. UpÃsabho nÃma bhikkhave, paccekasambuddho, imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. NÅto nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. Tatho nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. Sutavà nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosi. BhÃvitatto nÃma bhikkhave, paccekasambuddho imasmiæ isigilismiæ pabbate ciranivÃsÅ ahosÅti. Ye sattasÃrà anighà nirÃsà Paccekamevajjhagamuæ subodhiæ2, Tesaæ visallÃnaæ naruttamÃnaæ NÃmÃni me kittayato suïÃtha. AriÂÂho upariÂÂho tagarasikhÅ yasassÅ Sudassano piyadassÅ ca buddho3, GandhÃro piï¬olo upÃsabho ca NÅto tatho sutavà bhÃvitatto. [PTS Page 070] [\q 70/] Sumbho subho methulo4 aÂÂhamo ca Athassumegho anÅgho sudÃÂho, Paccekabuddhà bhavanettikhÅïà HiÇgu ca hiÇgo ca mahÃnubhÃvÃ. Dve jÃlino munino aÂÂhako ca Atha kosalo5 buddho atho subÃhu, Upanemiso nemiso santacitto Sacco tatho virajo paï¬ito ca. -------------------------- 1.Paccekabuddho-[PTS. 2.]Gamaæsu bodhiæ-sÅmu,majasaæ 3.Sambuddho-majasaæ,sÅmu. 4.Matulo-majasaæ, 5.Kosallo-majasaæ. [BJT Page 210] [\x 210/] KÃlupakÃlà vijito jito ca AÇgo ca paÇgo ca gutijjito1 ca, PassÅ jahÅ upadhiæ2 dukkhamÆlaæ AparÃjito mÃrabalaæ ajesi. Satthà pavattà sarabhaÇgo lomahaæso UccaÇgamÃyo asito anÃsavo, Manomayo mÃnacchido ca bandhumà TadÃdhimutto vimalo ca ketumÃ. KetumbarÃgo ca mÃtaÇgo ariyo Athaccuto accutagÃmabyÃmako, SumaÇgalo dabbilo suppatiÂÂhito3 Asayho khemabhirato ca sorato. DÆrannayo saÇgho athopi uccayo4 Aparo munÅ5 sayho anomanikkamo, ùnandanando6 upanando dvÃdasa BhÃradvÃjo7 antimadehadhÃrÅ. Bodhi mahÃnÃmo athopi uttaro KesÅ sikhÅ sundaro bhÃradvÃjo8 TissÆpatissà bhavabandhanacchidà UpasÅdarÅ9 taïhacchido ca sÅdarÅ10. Buddho ahÆ maÇgalo vÅtarÃgo Usabhacchidà jÃliniæ dukkhamÆlaæ, Santaæ padaæ ajjhagamÆpanÅto11. Uposatho sundaro saccanÃmo. Jeto jayanto padumo uppalo ca Padumuttaro rakkhito pabbato [PTS Page 071] [\q 71/] ca, MÃnatthaddho sobhito vÅtarÃgo Kaïho ca buddho suvimuttacitto. Ete ca a¤¤e ca mahÃnubhÃvà Paccekabuddhà bhavanettÅkhÅïÃ. Te sabbasaÇgÃtigate12 mahesÅ Parinibbute vandatha appameyye'ti. Isigilisuttaæ jaÂÂhaæ --------------------------- 1.Guttilito-sÅmu. Guttijito-majasaæ. Guticchito-syÃ. 2.Passi jahi upadhi-majasaæ. 3.SupatiÂÂhito-sÅmu,majasaæthasyÃ,[PTS.] 4.Ujjayo-[PTS.] 5.Muni-syÃ,majasaæ. 6.ùnando nando-majasaæ. 7.BhÃradvÃjÃ-[PTS.] 8.DvÃrabhÃjo-majasaæ. 9.Upasikhi-majasaæ. 10.SikharÅ-majasaæ. 11.AjjhagamopanÅto-majasaæ. 12.SabbasaÇgÃdhigate-syÃ. [BJT Page 212] [\x 212/] 3.2.7 MahÃcattÃrÅsaka suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuæ, bhagavà etadavoca: Ariyaæ vo bhikkhave, sammÃsamÃdhiæ desissÃmi saupanisaæ saparikkhÃraæ. Taæ suïÃtha, sÃdhukaæ manasi karotha, bhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Katamo ca bhikkhave, ariyo sammÃsamÃdhi saupaniso saparikkhÃro, seyyathÅdaæ: sammÃdiÂÂhi sammÃsaÇkappo sammÃvÃcà sammÃkammanto sammÃÃjÅvo sammÃvÃyÃmo sammÃsati. Yà kho bhikkhave, imehi sattaha'Çgehi1 cittassa ekaggatà parikkhatà ayaæ vuccati bhikkhave, ariyo sammÃsamÃdhi saupaniso itipi, saparikkhÃro itipi. Tatra bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti: micchÃdiÂÂhiæ micchÃdiÂÂhÅti pajÃnÃti. SammÃdiÂÂhiæ sammÃdiÂÂhÅti pajÃnÃti. SÃssa hoti sammÃdiÂÂhi. Katamà ca bhikkhave, micchÃdiÂÂhi: natthi dinnaæ, natthi yiÂÂhaæ, natthi hutaæ, natthi sukaÂadukkaÂÃnaæ kammÃnaæ phalaæ vipÃko, natthi ayaæ loko, natthi paro loko, natthi mÃtÃ, natthi pitÃ, natthi sattà opapÃtikÃ, [PTS Page 072] [\q 72/] natthi loke samaïabrÃhmaïà sammaggatà sammÃpaÂipannÃ, ye imaæ ca lokaæ paraæ ca lokaæ sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà pavedentÅti. Ayaæ bhikkhave, micchÃdiÂÂhi. Katamà ca bhikkhave, sammÃdiÂÂhi: sammÃdiÂÂhimpahaæ2 bhikkhave, dvayaæ3 vadÃmi: atthi bhikkhave, sammÃdiÂÂhi sÃsavà pu¤¤ÃbhÃgiyà upadhivepakkà atthi bhikkhave, sammÃdiÂÂhi ariyà anÃsavà lokuttarà maggaÇgÃ. Katamà ca bhikkhave, sammÃdiÂÂhi sÃsavà pu¤¤abhÃgiyà upadhivepakkÃ: atthi dinnaæ, atthi yiÂÂhaæ, atthi hutaæ, atthi sukaÂadukkaÂÃnaæ kammÃnaæ phalaæ vipÃko, atthi ayaæ loko, atthi paro loko, atthi mÃtÃ, atthi pitÃ, atthi sattà opapÃtikÃ, atthi loke samaïabrÃhmaïà sammaggatà sammÃpaÂipannÃ, ye imaæ ca lokaæ paraæ ca lokaæ sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà pavedentÅti. Ayaæ bhikkhave, sammÃdiÂÂhi sÃsavà pu¤¤abhÃgiyà upadhivepakkÃ. -------------------------- 1.SattaÇgehi-[PTS.] 2.SammÃdiÂÂhimpÃhaæ-sÅmu. 3.DvÃyaæ-majasaæ. [BJT Page 214] [\x 214/] Katamà ca bhikkhave, sammÃdiÂÂhi ariyà anÃsavà lokuttarà maggaÇgÃ: yà kho bhikkhave, ariyacittassa anÃsavacittassa ariyamaggasamaÇgino ariyamaggaæ bhÃvayato pa¤¤Ã pa¤¤indriyaæ pa¤¤Ãbalaæ dhammavicayasambojjhaÇgo sammÃdiÂÂhi maggaÇgaæ1 ayaæ vuccati bhikkhave, sammÃdiÂÂhi ariyà anÃsavà lokuttarà maggaÇgÃ. So2 micchÃdiÂÂhiyà pahÃnÃya vÃyamati sammÃdiÂÂhiyà upasampadÃya. SvÃssa3 hoti sammÃvÃyÃmo. So sato micchÃdiÂÂhiæ pajahati. Sato sammÃdiÂÂhiæ upasampajja viharati. SÃssa hoti sammÃsati. Itissime4 tayo dhammà sammÃdiÂÂhiæ anuparidhÃvanti anuparivattanti. SeyyathÅdaæ: sammÃdiÂÂhi sammÃvÃyÃmo sammÃsati. Tatra bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti: micchÃsaÇkappaæ micchÃsaÇkappoti pajÃnÃti sammÃsaÇkappaæ sammÃsaÇkappoti pajÃnÃti. SÃssa [PTS Page 073] [\q 73/] hoti sammÃdiÂÂhi. Katamo ca bhikkhave, micchÃsaÇkappo, vyÃpÃdasaÇkappo, vihiæsÃsaÇkappo. Ayaæ bhikkhave, micchÃsaÇkappo. Katamo ca bhikkhave, sammÃsaÇkappo: sammÃsaÇkappampa'haæ5 bhikkhave, dvayaæ6 vadÃmi. Atthi bhikkhave, sammÃsaÇkappo sÃsavo pu¤¤abhÃgiyo upadhivepakko, atthi bhikkhave, sammÃsaÇkappo ariyo anÃsavo lokuttaro maggaÇgo. Katamo ca bhikkhave, sammÃsaÇkappo sÃsavo pu¤¤abhÃgiyo upadhivepakko: nekkhammasaÇkappo avyÃpÃdasaÇkappo avihiæsà saÇkappo ayaæ bhikkhave, sammÃsaÇkappo sÃsavo pu¤¤abhÃgiyo upadhivepakko. Katamo ca bhikkhave, sammÃsaÇkappo ariyo anÃsavo lokuttaro maggaÇgo: yo kho bhikkhave, ariyacittassa anÃsavacittassa ariyamaggasamaÇgino ariyamaggaæ bhÃvayato takko vitakko saÇkappo appaïà vyappaïà cetaso abhiniropanà vacÅsaÇkhÃro. Ayaæ bhikkhave, sammÃsaÇkappo ariyo anÃsavo lokuttaro maggaÇgo. So micchÃsaÇkappassa pahÃnÃya vÃyamati sammÃsaÇkappassa upasampadÃya. SvÃssa3 hoti sammÃvÃyÃmo. So sato micchÃsaÇkappaæ pajahati. Sato sammÃsaÇkappaæ upasampajja viharati. SÃ'ssa hoti sammÃsati. Itissi'me4 tayo dhammà sammÃsaÇkappaæ anuparidhÃvanti. Anuparivattanti. SeyyathÅdaæ: sammÃdiÂÂhi sammÃvÃyÃmo sammÃsati. Tatra bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti katha¤ca bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti: micchÃvÃcaæ micchÃvÃcÃti pajÃnÃti. SammÃvÃcaæ sammÃvÃcÃti pajÃnÃti. SÃ'ssa hoti sammÃdiÂÂhi. ------------------------- 1.MaggaÇgÃ-sÅmu,[PTS. 5.]SammÃsaÇkappampÃhaæ-sÅmu. 2.Yo-[PTS. 6.]DvÃyaæ-majasaæ 3.SÃssa-sÅmu. 7.SÃssa-sÅmu,[PTS.] 4.Itiyime-majasaæ. Itime-sÅmu. [BJT Page 216] [\x 216/] Katamà ca bhikkhave, micchÃvÃcÃ: musÃvÃdo pisunÃvÃcà pharusÃvÃcà samphappalÃpo. Ayaæ bhikkhave micchÃvÃcÃ. Katamà ca bhikkhave sammÃvÃcÃ: sammÃvÃcampa'haæ bhikkhave, dvayaæ vadÃmi. Atthi bhikkhave, sammÃvÃcà sÃsavà pu¤¤abhÃgiyà upadhivepakkÃ, atthi [PTS Page 074] [\q 74/] bhikkhave, sammÃvÃcà ariyà anÃsavà lokuttarà maggaÇgÃ. Katamà ca bhikkhave, sammÃvÃcà sÃsavà pu¤¤abhÃgiyà upadhivepakkÃ: musÃvÃdà veramaïÅ, pisunÃya vÃcÃya veramaïÅ. PharusÃya vÃcÃya veramaïÅ, samphappalÃpà veramaïÅ. Ayaæ bhikkhave, sammÃvÃcà sÃsavà pu¤¤abhÃgiyà upadhivepakkÃ. Katamà ca bhikkhave, sammÃvÃcà ariyà anÃsavà lokuttarà maggaÇgÃ: yà kho bhikkhave, ariyacittassa anÃsavacittassa ariyamaggasamaÇgÅno ariyamaggaæ bhÃvayato catuhipi vacÅduccaritehi Ãrati virati paÂivirati veramaïÅ. Ayaæ bhikkhave, sammÃvÃcà ariyà anÃsavà lokuttarà maggaÇgÃ. So micchÃvÃcÃya pahÃnÃya vÃyamatÅ, sammà vÃcÃya upasampadÃya. SvÃssa1 hoti sammÃvÃyÃmo. So sato micchÃvÃcaæ pajahati. Sato sammÃvÃcaæ upasammajja viharati. SÃssa hoti sammÃsati. Itissime2 tayo dhammà sammÃvÃcaæ anuparidhÃvanti anuparivattanti. SeyyathÅdaæ: sammÃdiÂÂhi, sammÃvÃyÃmo, sammÃsati. Tatra bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti: micchÃkammantaæ micchÃkammantoti pajÃnÃti sammÃkammantaæ sammÃkammantoti pajÃnÃti. SÃssa hoti sammÃdiÂÂhi. Katamo ca bhikkhave, micchÃkammanto: pÃïÃtipÃto, adinnÃdÃnaæ, kÃmesu micchÃcÃro. Ayaæ bhikkhave, micchÃkammanto. Katamo ca bhikkhave, sammÃkammanto: sammÃkammantampahaæ bhikkhave, dvayaæ vadÃmi. Atthi bhikkhave, sammÃkammanto sÃsavo pu¤¤abhÃgiyo upadhivepakko. Atthi bhikkhave sammÃkammanto ariyo anÃsavo lokuttaro maggaÇgo. Katamo ca bhikkhave, sammÃkammanto sÃsavo pu¤¤abhÃgiyo upadhivepakko: pÃïÃtipÃtà veramaïÅ, adinnÃdÃnà veramaïÅ, kÃmesu micchÃcÃrà veramaïÅ. Ayaæ bhikkhave, sammÃkammanto sÃsavo pu¤¤abhÃgiyo upadhivepakko. Katamo ca bhikkhave, sammÃkammanto ariyo anÃsavo lokuttaro maggaÇgo: yà kho bhikkhave, ariyacittassa anÃsavacittassa ariyamaggasamaÇgÅno ariyamaggaæ bhÃvayato tÅhipi kÃyaduccaritehi Ãrati virati paÂivirati veramaïÅ. Ayaæ bhikkhave, sammÃkammanto [PTS Page 075] [\q 75/] ariyo anÃsavo lokuttaro maggaÇgo. So micchÃkammantassa pahÃnÃya vÃyamati, sammÃkammantassa upasampadÃya. SvÃ'ssa hoti sammÃvÃyÃmo. So sato micchÃkammantaæ pajahati. Sato sammÃkammantaæ upasampajja viharati. SÃ'ssa hoti sammÃsati. Iti'ssi me1 tayo dhammà sammÃkammantaæ anuparidhÃvanti anuparivattanti. SeyyathÅdaæ: sammÃdiÂÂhi, sammÃvÃyÃmo sammÃsati. ------------------------- 1.SÃssa-sÅmu. 2.Itiyime-majasaæ. [BJT Page 218] [\x 218/] Tatra bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti: micchÃÃjÅvaæ micchÃÃjÅvoti pajÃnÃti. SammÃÃjÅvaæ sammÃÃjÅvoti pajÃnÃti. SÃssa hoti sammÃdiÂÂhi. Katamo ca bhikkhave, micchÃÃjÅvo: kuhanà lapanà nemittikatà nippesikatà lÃbhena lÃbhaæ nijigiæsanÃtÃ1 ayaæ bhikkhave, micchÃÃjÅvo. Katamo ca bhikkhave, sammÃÃjÅvo: sammÃÃjÅvampahaæ bhikkhave, dvayaæ vadÃmi. Atthi bhikkhave, sammÃÃjÅvo sÃsavo pu¤¤abhÃgiyo upadhivepakko, atthi bhikkhave, sammÃÃjÅvo ariyo anÃsavo lokuttaro maggaÇgo. Katamo ca bhikkhave, sammÃÃjÅvo sÃsavo pu¤¤abhÃgiyo upadhivepakko: idha bhikkhave, ariyasÃvako micchÃÃjÅvaæ pahÃya sammà ÃjÅvena jÅvakaæ kappeti. Ayaæ bhikkhave, sammà ÃjÅvo sÃsavo pu¤¤abhÃgiyo upadhivepakko. Katamo ca bhikkhave, sammà ÃjÅvo ariyo anÃsavo lokuttaro maggaÇgo: yà kho bhikkhave, ariyacittassa anÃsavacittassa ariyamaggasamaÇgino ariyamaggaæ bhÃvayato micchÃÃjÅvà Ãrati virati paÂivirati veramaïÅ. Ayaæ bhikkhave, sammÃÃjÅvo ariyo anÃsavo lokuttaro maggaÇgo. So micchÃajÅvassa pahÃnÃya vÃyamati. Sammà ÃjÅvassa upasampadÃya. SvÃssa2 hoti sammÃvÃyÃmo. So sato micchÃÃjÅvaæ pajahati. Sato sammÃÃjÅvaæ upasampajja viharati . SÃ'ssa hoti sammÃsati. Tassime tayo dhammà sammÃÃjÅvaæ anuparidhÃvanti anuparivattanti. SeyyathÅdaæ: sammÃdiÂÂhi, sammÃvÃyÃmo, sammÃsati. Tatra bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti: [PTS Page 076] [\q 76/] sammÃdiÂÂhissa bhikkhave, sammÃsaÇkappo pahoti sammÃsaÇkappassa sammÃvÃcà pahoti. SammÃvÃcassa sammÃkammanto pahoti. SammÃkammantassa sammÃÃjÅvo pahoti. SammÃÃjÅvassa sammÃvÃyÃmo pahoti. SammÃvÃyamassa sammÃsati pahoti. SammÃsatissa sammÃsamÃdhi pahoti. SammÃsamÃdhissa sammäÃïaæ pahoti. SammäÃïassa sammÃvimutti pahoti. Iti kho bhikkhave, aÂÂhaÇgasamannÃgato sekho3 dasaÇgasamannÃgato arahà hoti. Tatra bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti. Katha¤ca bhikkhave, sammÃdiÂÂhi pubbaÇgamà hoti. SammÃdiÂÂhissa bhikkhave,micchÃdiÂÂhi nijjiïïà hoti. Ye ca micchÃdiÂÂhipaccayà aneka pÃpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiïïà honti. SammÃdiÂÂhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhÃvanà pÃrÅpÆriæ gacchanti. SammÃsaÇkappassa bhikkhave, micchÃsaÇkappo nijjiïïo hoti, ye ca micchÃsaÇkappapaccayà aneke pÃpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiïïà honti. SammÃsaÇkappapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. ------------------------- 1.NijigisanatÃ-majasaæ. 2.Sossa-sÅmu,[PTS.] 3.Sekkho-majasaæ. Sekho paÂipado-[PTS.] [BJT Page 220] [\x 220/] SammÃvÃcassa bhikkhave, micchÃvÃcà nijjiïïà hoti. Ye ca micchÃvÃcÃpaccayà aneke [PTS Page 077] [\q 77/] pÃpakà akusalà dhammà sambhavanti te cassa nijjiïïà honti. SammÃvÃcÃpaccayà ca aneke kusalà dhammà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. SammÃkammantassa bhikkhave, micchÃkammanto nijjiïïo hoti. Ye ca micchÃkammantapaccayà aneke pÃpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiïïà honti. SammÃkammantapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. SammÃÃjÅvassa bhikkhave, micchÃÃjÅvo nijjiïïo hoti. Ye ca micchÃÃjÅvapaccayà aneke pÃpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa nijjiïïà honti. SammÃÃjÅvapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. SammÃvÃyÃmassa bhikkhave, micchÃvÃyÃmo nijjiïïo hoti. Ye ca micchÃvÃyÃmapaccayà aneke pÃpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiïïà honti. SammÃvÃyÃmapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhÃvanà pÃrÅpÆriæ gacchanti. SammÃsatissa bhikkhave, micchÃsati nijjiïïà hoti. Ye ca micchÃsatipaccayà aneke pÃpakà akusalà dhammà sambhavanti; te cassa nijjiïïà honti. SammÃsatipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. SammÃsamÃdhissa bhikkhave, micchÃsamÃdhi nijjiïïo hoti. Ye ca micchÃsamÃdhipaccayà aneke pÃpakà akusalà dhammà sambhavanti, te cassa nijjiïïà honti. SammÃsamÃdhipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. SammäÃïassa bhikkhave, micchäÃïaæ nijjiïïaæ hoti. Ye ca micchäÃïapaccayà aneke pÃpakà akusalà dhammà samabhavanti te cassa nijjiïïà honti. SammäÃïapaccayà ca aneke kusalà dhammà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. SammÃvimuttassa bhikkhave, micchÃvimutti nijjiïïà hoti. Ye ca micchÃvimuttipaccayà aneke pÃpakà akusalà dhammà sambhavanti. Te cassa nijjiïïà honti. SammÃvimuttipaccayà ca aneke kusalà dhammà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. Iti kho bhikkhave, vÅsati kusalapakkhà vÅsati akusalapakkhÃ, mahÃcattÃrisako dhammapariyÃyo pavattito appativattiyo samaïena và brÃhmaïena và devena và mÃrena và brahmunà và kenaci và lokasminti. [BJT Page 222] [\x 222/] Yo hi koci bhikkhave, samaïo và brÃhmaïo và imaæ mahÃcattÃrÅsakaæ dhammapariyÃyaæ garahitabbaæ paÂikkositabbaæ ma¤¤eyya, tassa diÂÂheva dhamme dasa sahadhammikà vÃdÃnuvÃdà gÃrayhaæ ÂhÃnaæ Ãgacchanti. SamamÃdiÂÂhiæ ce bhavaæ garahati. Ye ca micchÃdiÂÂhi samaïabrÃhmaïÃ, te bhoto pujjÃ. Te bhoto pÃsaæsÃ. SammÃsaÇkappaæ ce bhavaæ [PTS Page 078] [\q 78/] garahati. Ye ca micchÃsaÇkappà samaïabrÃhmaïÃ, te bhoto pujjÃ, te bhoto pÃsaæsÃ. SammÃvÃcaæ ce bhavaæ garahati, ye ca micchÃvÃcà samaïabrÃhmaïÃ, te bhoto pujjà te bhoto pÃsaæsÃ. SammÃkammantaæ ce bhavaæ garahati. Ye ca micchÃkammantà samaïabrÃhmaïÃ, te bhoto pujjà te bhoto pÃsaæsÃ. SammÃajÅvaæ ce bhavaæ garahati. Ye ca micchÃÃjÅvà samaïabrÃhmaïÃ. Te bhoto pujjà te bhoto pÃsaæsÃ. SammÃvÃyÃmaæ ce bhavaæ garahati. Ye ca micchÃvÃyÃmà samaïabrÃhmaïÃ, te bhoto pujjà te bhoto pÃsaæsÃ. SammÃsatiæ ce bhavaæ garahati. Ye ca micchÃsatÅ samaïabrÃhmaïÃ, te bhoto pujjà te bhoto pÃsaæsÃ. SammÃsamÃdhi¤ce bhavaæ garahati. Ye ca micchÃsamÃdhÅ samaïabrÃhmaïÃ, te bhoto pujjà te bhoto pÃsaæsÃ. SammäÃïaæ ce bhavaæ garahati. Ye ca micchäÃïÅ samaïabrÃhmaïÃ, te bhoto pujjà te bhoto pÃsaæsÃ. SammÃvimuttiæ ce bhavaæ garahati. Ye ca micchÃvimuttÅ samaïabrÃhmaïÃ, te bhoto pujjà te bhoto pÃsaæsÃ. Yo hi koci bhikkhave samaïo và brÃhmaïo và imaæ mahÃcattÃrÅsakaæ dhammapariyÃyaæ garahitabbaæ paÂikkositabbaæ ma¤¤eyya. Tassa diÂÂheva dhamme ime dasa sahadhammikà vÃdÃnuvÃdà gÃrayhaæ ÂhÃnaæ Ãgacchanti. Yepi te bhikkhave, ahesuæ ukkalà vassabha¤¤Ã1 ahetuvÃdà akiriyavÃdà natthivÃdÃ, tepi mahÃcattÃrÅsakaæ dhammapariyÃyaæ na garahitabbaæ, na paÂikkositabbaæ2 ma¤¤iæsu.3 Taæ kissa hetu: nindÃbyÃrosaupÃrambhabhayÃti. Idamoca bhagavÃ. Attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. MahÃcattÃrÅsaka suttaæ sattamaæ. -------------------------- 1.OkkalÃ(vayabhi¤¤Ã =majasaæ. 2.NappaÂikkositabbaæ=majasaæ. 3.Ma¤¤eyyuæ majasaæ-siya-[PTS.] =Majasaæ-siya-[PTS.] [BJT Page 224] [\x 224/] 3.2.8 ùnÃpÃnasati suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati pubbÃrÃme migÃramÃtupÃsÃde sambahulehi abhi¤¤Ãtehi abhi¤¤Ãtehi therehi sÃvakehi saddhiæ, Ãyasmatà ca sÃriputtena Ãyasmatà ca mahà moggallÃnena Ãyasmatà ca mahÃkassapena Ãyasmatà ca mahà kaccÃyanena Ãyasmatà ca mahÃkoÂÂhitena Ãyasmatà ca mahÃkappinena Ãyasmatà ca mahÃcundena Ãyasmatà [PTS Page 079] [\q 79/] ca anuruddhena Ãyasmatà ca revatena Ãyasmatà ca Ãnandena a¤¤ehi ca abhi¤¤Ãtehi abhi¤¤Ãtehi therehi sÃvakehi saddhiæ. Tena kho pana samayena therà bhikkhÆ nave bhikkhÆ ovadanti anusÃsanti. Appekacce therà bhikkhÆ dasapi bhikkhÆ ovadanti anusÃsanti. Appekacce therà bhikkhÆ vÅsampi1 bhikkhÆ ovadanti anusÃsanti. Appekacce therà bhikkhÆ tiæsampi bhikkhÆ ovadanti anusÃsanti. Appekacce therà bhikkhÆ cattarisampi bhikkhÆ ovadanti anusÃsanti. Te ca navà bhikkhÆ therehi bhikkhÆhi ovadiyamÃnà anusÃsiyamÃnà uÊÃraæ2 pubbenÃparaæ visesaæ pajÃnÃti.3 Tena kho pana samayena bhagavà tadahuposathe pannarase pavÃraïÃya puïïÃya puïïamÃya rattiyà bhikkhusaÇghaparivuto abbhokÃse nisinno hoti. Atha kho bhagavà tuïhÅbhÆtaæ bhikkhusaÇghaæ anuviloketvà bhikkhÆ Ãmantesi: 'Ãraddhosmi bhikkhave, imÃya paÂipadÃya. ùraddhacittosmi bhikkhave, imÃya paÂipadÃya. TasmÃtiha bhikkhave, bhiyyosomattÃya viriyaæ Ãrabhatha appattassa pattiyà anadhigatassa adhigamÃya, asacchikatassa sacchikiriyÃya. IdhevÃhaæ sÃvatthiyaæ komudiæ cÃtumÃsiniæ ÃgamessÃmiti. Assosuæ kho jÃnapadà bhikkhÆ: bhagavà kira tattheva sÃvatthiyaæ komudiæ cÃtumÃsiniæ ÃgamessatÅti. Te ca jÃnapadà bhikkhÆ sÃvatthiæ osaranti bhagavantaæ dassanÃya. Te ca kho therà bhikkhÆ bhiyyosomattÃya nave bhikkhÆ ovadanti anusÃsanti. Appekacce therà bhikkhÆ dasapi bhikkhÆ ovadanti anusÃsanti. Appekacce therà bhikkhÆ visampi bhikkhÆ ovadanti. Appekacce therà bhikkhÆ tiæsampi bhikkhÆ ovadanti anusÃsanti. Appekacce therà bhikkhÆ cattÃrÅsampi bhikkhÆ ovadanti anusÃsanti. Te ca navà bhikkhÆ therehi bhikkhÆhi ovadiyamÃnà anusÃsiyamÃnà [PTS Page 080] [\q 80/] uÊÃraæ pubbenÃparaæ visesaæ pajÃnanti. ------------------------- 1.VÅsatimpi-[PTS.] 2.OÊÃraæ-syÃ. 3.JÃnanti-sÅmu,majasaæ [BJT Page 226] [\x 226/] Tena kho pana samayena bhagavà tadahuposathe pannarase komudiyà cÃtumÃsiniyà puïïÃya puïïamÃya rattiyà bhikkhusaÇghaparivuto abbhokÃse nisinno hoti. Atha kho bhagavà tuïhÅbhÆtaæ tuïhibhÆtaæ bhikkhusaÇghaæ anuviloketvà bhikkhÆ Ãmantesi: apalÃpÃyaæ bhakkhave, parisÃ. NippalÃpÃyaæ bhikkhave, parisà suddhà sÃre patiÂÂhitÃ. TathÃrÆpo ayaæ bhikkhave, bhikkhusaÇgho. TathÃrÆpÃyaæ bhikkhave, parisÃ. YathÃrÆpà parisà Ãhuneyyà pÃhuneyyà dakkhiïeyyà a¤jalikaraïÅyà anuttaraæ pu¤¤akkhettaæ lokassa. TathÃrÆpo ayaæ bhikkhave, bhikkhusaÇgho. TathÃrÆpÃyaæ bhikkhave, parisÃ. YathÃrÆpÃya parisÃya appaæ dinnaæ bahuæ1 hoti, bahuæ1 dinnaæ bahutaraæ. TathÃrÆpo ayaæ bhikkhave, bhikkhusaÇgho. TathÃrÆpÃyaæ bhikkhave, parisÃ. YathÃrÆpà parisà dullabhà dassanÃya lokassa. TathÃrÆpo ayaæ bhikkhave, bhikkhusaÇgho. TathÃrÆpÃyaæ bhikkhave, parisÃ. YathÃrÆpaæ parisaæ alaæ yojanagaïanÃni dassanÃya gantuæ puÂosenÃpi2. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe arahanto khÅïÃsavà vusitavanto katakaraïÅyà ohitabhÃrà anuppattasadatthà parikkhÅïabhavasa¤¤ojanà sammada¤¤Ã vimuttÃ, evarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe pa¤cannaæ orambhÃgiyÃnaæ sa¤¤ojanÃnaæ parikkhayà opapÃtikà tattha parinibbÃyino anÃvattidhammà tasmà lokÃ, evarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe tiïïaæ sa¤¤ojanÃnaæ parikkhayà rÃgadosamohÃnaæ tanuttà sakadÃgÃmino sakideva imaæ lokaæ Ãganatvà [PTS Page 081] [\q 81/] dukkhassantaæ karissanti. EvarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe tiïïaæ sa¤¤ojanÃnaæ parikkhayà sotÃpannà avinipÃtadhammà niyatà sambodhiparÃyaïÃ, evarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe catunnaæ satipaÂÂhÃnÃnaæ bhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti, evarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhu saÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe catunnaæ sammappadhÃnÃnaæ bhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti, evarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Catunnaæ iddhipÃdÃnaæ bhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti, evarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe pa¤cannaæ indriyÃnaæ bhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti, evarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe pa¤cannaæ balÃnaæ bhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti, evarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe sattannaæ bojjhaÇgÃnaæ bhÃvanÃnuyegamayuttà viharanti. EvarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe ariyassa aÂÂhaÇgikassa maggassa bhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti. EvarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. -------------------------- 1.Bahu-majasaæ,syÃ. 2.PuÂaæsenÃpi-pu.SyÃ. [BJT Page 226] [\x 226/] Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe mettÃbhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti. EvarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ [PTS Page 082] [\q 82/] imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe karuïÃbhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti. EvarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe muditÃbhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti. EvarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe upekkhÃbhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti. EvarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe asubhabhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti. EvarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe aniccasa¤¤ÃbhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti. EvarÆpÃpi bhikkhave, santi bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe. Santi bhikkhave, bhikkhÆ imasmiæ bhikkhusaÇghe ÃnÃpÃnasati1bhÃvanÃnuyogamanuyuttà viharanti. ùnÃpÃnasati bhikkhave, bhÃvità bahulÅkatà mahapphalà hoti mahÃnisaæsÃ. ùnÃpÃnasati bhikkhave bhÃvità bahulÅkatà cattÃro satipaÂÂhÃne paripÆreti2 cattÃro satipaÂÂhÃnà bhÃvità bahulÅkatà satta bojjhaÇge paripÆrenti satta bojjhaÇgà bhÃvità bahulÅkatà vijjÃvimuttiæ paripÆrenti. Kathaæ bhÃvità ca bhikkhave, ÃnÃpÃnasati kathaæ bahulÅkatà mahapphalÃ3 hoti mahÃnisaæsÃ. Idha bhikkhave, bhikkhÆ ara¤¤agato và rukkhamÆlagato và su¤¤ÃgÃragato và nisÅdati pallaÇkaæ Ãbhujitvà ujuæ kÃyaæ païidhÃya parimukhaæ satiæ upaÂÂhapetvà so satova assasati, sato4 passasati. DÅghaæ và assasanto dÅghaæ assasÃmÅti pajÃnÃti. DÅghaæ và passasanto dÅghaæ passasÃmÅti pajÃnÃti. Rassaæ và assasanto rassaæ assasÃmÅti pajÃnÃti. Rassaæ và passasanto rassaæ passasÃmÅti pajÃnÃti. SabbakÃyapaÂisaævedÅ assasissÃmÅti sikkhati. SabbakÃyapaÂisaævedÅ passasissÃmÅti sikkhati. Passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ assasissÃmÅti sikkhati. Passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ passasissÃmÅti sikkhati. PÅtipaÂisaævedÅ assasissÃmÅti sikkhati. PÅtipaÂisaævedÅ passasissÃmÅti sikkhati. SukhapaÂisaævedÅ assasissÃmÅti [PTS Page 083] [\q 83/] sikkhati. SukhapaÂisaævedÅ passasissÃmÅti sikkhati. CittasaÇkhÃrapaÂisaævedÅ assasissÃmÅti sikkhati. CittasaÇkhÃrapaÂisaævedÅ passasissÃmÅti sikkhati. Passambhayaæ cittasaÇkhÃraæ assasissÃmÅti sikkhati. Passambhayaæ cittasaÇkhÃraæ passasissÃmÅti sikkhati. CittapaÂisaævedi assasissÃmÅti sikkhati. CittapaÂisaævedÅ passasissÃmÅti sikkhati. Abhippamodayaæ cittaæ assasissÃmÅti sikkhati. Abhippamodayaæ cittaæ passasissÃmÅti sikkhati. SamÃdahaæ cittaæ assasissÃmÅti sikkhati. SamÃdahaæ cittaæ passasissÃmÅti sikkhati. Vimocayaæ cittaæ assasissÃmÅti sikkhati. Vimocayaæ cittaæ passasissÃmÅti sikkhati. -------------------------- 1.ùnÃpÃnassati-majasaæ. 3.Kathaæ mahamphalÃ-[PTS.] 2.ParipÆrenti-majasaæ,sÅmu. 4.Satova-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 230] [\x 230/] AniccÃnupassÅ assasissÃmÅti sikkhati. AniccÃnupassÅ passasissÃmÅti sikkhati. VirÃgÃnupassÅ assasissÃmÅti sikkhati. VirÃgÃnupassÅ passasissÃmÅti sikkhati. NirodhÃnupassÅ assasissÃmÅti sikkhati. NirodhÃnupassÅ passasissÃmÅti sikkhati. PaÂinissaggÃnupassÅ assasissÃmÅti sikkhati. PaÂinissaggÃnupassÅ passasissÃmÅti sikkhati. Evaæ bhÃvità kho bhikkhave,ÃnÃpÃnasati1 evaæ bahulÅkatà mahapphalà hoti mahÃnisaæsÃ. Kathaæ bhÃvità ca bhikkhave, ÃnÃpÃnasati1 kathaæ bahulikatà cattÃro satipaÂÂhÃne paripÆreti: yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhÆ dÅghaæ và assasanto dÅghaæ assasÃmÅti pajÃnÃti, dÅghaæ và passasanto dÅghaæ passasÃmÅti pajÃnÃti, rassaæ và assasanto rassaæ assasÃmÅti pajÃnÃti, rassaæ và passasanto rassaæ passasÃmÅti pajÃnÃti, sabbakÃyapaÂisaævedÅ assasissÃmÅti sikkhati. SabbakÃyapaÂisaævedÅ passasissÃmÅti sikkhati. Passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ assasissÃmÅti sikkhati, passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ passasissÃmÅti sikkhati, kÃye kÃyÃnupassÅ bhikkhave, tasmiæ samaye bhikkhu viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. KÃyesu kÃya¤¤atarÃhaæ bhikkhave, evaæ vadÃmÅ: yadidaæ assÃsapassÃsÃ. TasmÃtiha bhikkhave, kÃye kÃyÃnupassÅ tasmiæ samaye bhikkhu viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. Yasmiæ samaye bhikkhave, [PTS Page 084] [\q 84/] bhikkhu pÅtipaÂisaævedÅ assasissÃmÅti sikkhati, pÅtipaÂisaævedÅ passasissÃmÅti sikkhati, sukhapaÂisaævedÅ assasissÃmÅti sikkhati, sukhapaÂisaævedi passasissÃmiti sikkhati, cittasaÇkhÃra paÂisaævedÅ assasissÃmÅti sikkhati, cittasaÇkhÃra paÂisaævedÅ passasissÃmÅti sikkhati, passambhayaæ cittasaÇkhÃraæ assasissÃmÅti sikkhati, passambhayaæ cittasaÇkhÃraæ passasissÃmÅti sikkhati, vedanÃsu vedanÃnupassÅ bhikkhave, tasmiæ samaye bhikkhu viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. VedanÃsu vedana¤¤atarÃhaæ bhikkhave, evaæ vadÃmi: yadidaæ assÃsapassÃsÃnaæ sÃdhukaæ manasikÃraæ. TasmÃtiha bhikkhave, vedanÃsu vedanÃnupassÅ tasmiæ samaye bhikkhu viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhu cittapaÂisaævedÅ assasissÃmÅti sikkhati, cittapaÂisaævedÅ passasissÃmÅti sikkhati, abhippamodayaæ cittaæ assasissÃmÅti sikkhati, abhippamodayaæ cittaæ passasissÃmÅti sikkhati, samÃdahaæ cittaæ assasissÃmÅti sikkhati, samÃdahaæ cittaæ passasissÃmÅti sikkhati, vimocayaæ cittaæ assasissÃmÅti sikkhati, vimocayaæ cittaæ passasissÃmÅti sikkhati, citte cittÃnupassÅ bhikkhave, tasmiæ samaye bhikkhu viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. NÃhaæ bhikkhave, muÂÂhassatissa asampajÃnassa ÃnÃpÃnasatibhÃvanaæ vadÃmi. TasmÃtiha bhikkhave, citte cittÃnupassÅ tasmiæ samaye bhikkhu viharati ÃtÃpi sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhà domanassaæ. -------------------------- 1.ùnÃpÃnassati-majasaæ. [BJT Page 232] [\x 232/] Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhu aniccÃnupassÅ assasissÃmÅti sikkhati, aniccÃnupassÅ passasissÃmÅti sikkhati, virÃgÃnupassÅ assasissÃmÅti sikkhati, virÃgÃnupassÅ passasissÃmÅti sikkhati, nirodhÃnupassÅ assasissÃmÅti sikkhati, nirodhÃnupassÅ passasissÃmÅti sikkhati, paÂinissaggÃnupassi assasissÃmÅti sikkhati, paÂinissaggÃnupassÅ passasissÃmÅti sikkhati, dhammesu dhammÃnupassÅ bhikkhave, tasmiæ samaye bhikkhu viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. So yaæ taæ abhijjhÃdomanassÃnaæ [PTS Page 085] [\q 85/] pahÃnaæ taæ pa¤¤Ãya disvà sÃdhukaæ ajjhupekkhità hoti. TasmÃtiha bhikkhave, dhammesu dhammÃnupassÅ tasmiæ samaye bhikkhu viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhà domanassaæ. Evaæ bhÃvità kho bhikkhave, ÃnÃpÃnasati evaæ bahulÅkatà cattÃro satipaÂÂhÃne paripÆreti. Kathaæ bhÃvità ca bhikkhave, cattÃro satipaÂÂhÃnà kathaæ bahulÅkatà satta bojjhaÇge paripÆrenti: yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhu kÃye kÃyÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ, upaÂÂhitassa1 tasmiæ samaye sati hoti asammuÂÂhÃ2. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno upaÂÂhità sati hoti asammuÂÂhÃ2, satisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. SatisambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. SatisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. So tathà sato viharanto taæ dhammaæ pa¤¤Ãya pavicinati, pavicayati, parivÅmaæsaæ Ãpajjati. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhu tathà sato viharanto taæ dhammaæ pa¤¤Ãya pavicinati, pavicayati,3 parivÅmaæsaæ Ãpajjati, dhammavicayasambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. DhammavicayasambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. DhammavicayasambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanà pÃripÆriæ gacchati. Tassa taæ dhammaæ pa¤¤Ãya pavicinato pavicayato parivÅmaæsaæ Ãpajjato Ãraddhaæ hoti viriyaæ asallÅnaæ. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno taæ dhammaæ pa¤¤Ãya pavicinato pavicayato4 parivÅmaæsaæ Ãpajjato Ãraddhaæ hoti viriyaæ asallÅnaæ, viriyasambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. ViriyasambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. ViriyasambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. ùraddhaviriyassa uppajjati pÅti nirÃmisÃ. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno araddhaviriyassa uppajjati [PTS Page 086] [\q 86/] pÅti nirÃmisÃ, pÅtisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. PÅtisambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. PitisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. -------------------------- 1.UpaÂÂhitÃssa-majasaæ. 4.Pavicarato-syÃ,[PTS.] 2.AppammuÂÂhÃ-syÃ. 3.Pavicarati-syÃ,[PTS.] [BJT Page 234] [\x 234/] PÅtimanassa kÃyopi passambhati. Cittampi passambhati. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno pÅtimanassa kÃyopi passambhati, cittampi passambhati, passaddhisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. PassaddhisambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. PassaddhisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. PassaddhakÃyassa sukhino cittaæ samÃdhiyati. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno passaddhakÃyassa sukhino cittaæ samÃdhiyati, samÃdhisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. SamÃdhisambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. SamÃdhisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. So kathà samÃhitaæ cittaæ sÃdhukaæ ajjhupekkhità hoti. Yasmiæ samaye bhikkhave bhikkhu tathà samÃhitaæ cittaæ sÃdhukaæ ajjhupekkhità hoti, upekkhÃsambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. UpekkhÃsambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. UpekkhÃsambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. Yasmiæ samaye bhikkhave bhikkhu vedanÃsu vedanÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimÃ, vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ upaÂÂhitassa tasmiæ samaye sati hoti asammuÂÂhÃ. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno upaÂÂhità sati hoti asammuÂÂhÃ, satisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. SatisambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. SatisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. Citte cittÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimÃ, vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ upaÂÂhitassa tasmiæ samaye sati hoti asammuÂÂhÃ. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno upaÂÂhità sati hoti asammuÂÂhÃ, satisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. SatisambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. SatisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. Dhammesu dhammÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimÃ, vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ upaÂÂhitassa tasmiæ samaye sati hoti asammuÂÂhÃ. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno upaÂÂhità sati hoti asammuÂÂhÃ, satisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. SatisambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. SatisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. So tathà sato viharanto taæ dhammaæ pa¤¤Ãya pavicinati, pavicayati, parivÅmaæsaæ Ãpajjati. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhu tathà sato viharanto taæ dhammaæ pa¤¤Ãya pavicinati, pavicayati, parivÅmaæsaæ Ãpajjati, dhammavicayasambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. DhammavicayasambojjhaÇgaæ [PTS Page 087] [\q 87/] tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. Dhammavicaya sambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. Tassa taæ dhammaæ pa¤¤Ãya pavicinato pavicayato parivimaæsaæ Ãpajjato Ãraddhaæ hoti viriyaæ asallÅnaæ. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno taæ dhammaæ pa¤¤Ãya pavicinato pavicayato parivimaæsaæ Ãpajjato Ãraddhaæ hoti viriyaæ asallÅnaæ, viriyasambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. ViriyasambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. ùraddhaviriyassa uppajjati piti nirÃmisÃ. Yasmiæ samaye bhikkhave bhikkhuno Ãraddhaviriyassa uppajjati pÅti nirÃmisÃ, pÅtisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. PitisambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. PÅtisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. [BJT Page 236] [\x 236/] PÅtimanassa kÃyopi passambhati cittampi passambhati. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno pÅtimanassa kÃyopi passambhati, cittampi passambhati, passaddhisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno Ãraddho hoti. PassaddhisambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. PasmaddhisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. PassaddhakÃyassa sukhino cittaæ samÃdhiyati. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhuno passaddhakÃyassa sukhino cittaæ samÃdhiyati, samÃdhisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. SamÃdhisambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti. SamÃdhisambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. So tathà samÃhitaæ cittaæ sÃdhukaæ ajjhupekkhità hoti. Yasmiæ samaye bhikkhave, bhikkhu tathà samÃhitaæ cittaæ sÃdhukaæ ajjhupekkhità hoti, upekkhÃsambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno Ãraddho hoti. UpekkhÃsambojjhaÇgaæ tasmiæ samaye bhikkhu bhÃveti . UpekkhÃsambojjhaÇgo tasmiæ samaye bhikkhuno bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. Evaæ bhÃvità kho bhikkhave, cattÃro satipaÂÂhÃnà evaæ bahulÅkatà satta sambojjhaÇge paripÆrenti. [PTS Page 088] [\q 88/] Kathaæ bhÃvità ca bhikkhave, satta sambojjhaÇgà kathaæ bahulÅkatà vijjÃvimuttiæ paripÆrenti: idha bhikkhave, bhikkhu satisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. DhammavijayasambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. ViriyasambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. PÅtisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. PassaddhisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. SamÃdhisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. UpekkhÃsambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. Evaæ bhÃvità kho bhikkhave, satta bojjhaÇgà evaæ bahulÅkatà vijjÃvimuttiæ paripÆrenti. Idamavoca bhagavà attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. ùnÃpÃnasati suttaæ aÂÂhamaæ [BJT Page 238] [\x 238/] 3.2.9 KÃyagatÃsati suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Atha kho sambahulÃnaæ bhikkhÆnaæ pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkantÃnaæ upaÂÂhÃnasÃlÃyaæ sannisinnÃnaæ sannipatitÃnaæ ayamantarà kathà udapÃdi: acchariyaæ Ãvuso, abbhutaæ Ãvuso, yÃva¤cidaæ tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena kÃyagatà sati bhÃvità bahulÅkatà mahapphalà vuttà mahÃnisaæsÃ'ti. Ayaæ ca hidaæ1 tesaæ bhikkhÆnaæ antarÃkathà vippakatà hoti. Atha kho bhagavà sÃyanhasamayaæ patisallÃnà vuÂÂhito yena upaÂÂhÃnasÃlÃ, tenupasaÇkami.UpasaÇkamitvà pa¤¤atte Ãsane nisÅdi. Nisajja kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi: kÃyanuttha bhikkhave, etarahi kathÃya sannisinnà kà ca pana vo antarà kathà vippakatÃ'ti. [PTS Page 089] [\q 89/] Idha bhante amhÃkaæ pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkantÃnaæ upaÂÂhÃnasÃlÃyaæ sannisinnÃnaæ sannipatitÃnaæ ayamattarÃkathà udapÃdi: acchariyaæ Ãvuso, abbhutaæ Ãvuso, yÃva¤cidaæ tena bhagavatà jÃnatà passatà arahatà sammÃsambuddhena kÃyagatà sati bhÃvità bahulÅkatà mahapphalà vuttà mahÃnisaæsÃ'ti. Ayaæ no2 bhante antarÃkathà vippakatÃ. Atha bhagavà anuppatto'ti. Kathaæ bhÃvità ca bhikkhave, kÃyagatà sati kathaæ bahulÅkatà mahapphalà hoti mahÃnisaæsÃ: idha bhikkhave, bhikkhu ara¤¤agato và rukkhamÆlagato và su¤¤ÃgÃragato và nisÅdati pallaÇkaæ Ãbhujitvà ujuæ kÃyaæ païidhÃya parimukhaæ satiæ upaÂÂhapetvÃ. So satova assasati, sato3 passasati. DÅghaæ và assasanto dÅghaæ assasÃmÅti pajÃnÃti. DÅghaæ và passasanto dÅghaæ passasÃmÅti pajÃnÃti. Rassaæ và assasanto rassaæ assasÃmÅti pajÃnÃti, rassaæ và passasanto rassaæ passasÃmÅti pajÃnÃti. SabbakÃyapaÂisaævedÅ assasissÃmÅti sikkhati, sabbakÃyapaÂisaævedÅ passasissÃmÅti sikkhati. Passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ assasissÃmÅti sikkhati, passambhayaæ kÃyasaÇkhÃraæ passasissÃmÅti sikkhati. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappà te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ4 bhÃveti. -------------------------- 1.Aya¤ca kho hidaæ-syÃ. 3.Satova-sÅmu,majasaæ. 2.Ayaæ kho no-sÅmu,majasaæ. 4.KÃyagatà satiæ-majasaæ. [BJT Page 240] [\x 240/] Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu gacchanto và gacchÃmÅti pajÃnÃti. hito và ÂhitomhÅti pajÃnÃti. Nisinno và nisinnomhÅti pajÃnÃti. SayÃno và sayÃnomhÅti pajÃnÃti. Yathà yathà và panassa kÃyo païihito hoti. Tathà tathà naæ pajÃnÃti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. [PTS Page 090] [\q 90/] Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu abhikkante paÂikkante sampajÃnakÃrÅ hoti. ùlokite vilokite sampajÃnakÃrÅ hoti.Sammi¤jite pasÃrite sampajÃnakÃrÅ hoti. SaÇghÃÂipattacÅvaradhÃraïe sampajÃnakÃrÅ hoti. Asite pÅte khÃyite sÃyite sampajÃnakÃrÅ hoti. UccÃrapassÃvakamme sampajÃnakÃrÅ hoti. Gate Âhite nisinne sutte jÃgarite bhÃsite tuïhibhÃve sampajÃnakÃrÅ hoti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappà te pahÅyanti: tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃvati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu imameva kÃyaæ uddhaæ pÃdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaæ pÆraæ nÃnappakÃrassa asucino paccavekkhatÅ: atthi imasmiæ kÃye kesà lomà nakhà dantà taco maæsaæ nahÃru aÂÂhi aÂÂhimi¤jÃ1 vakkaæ hadayaæ yakanaæ kilomakaæ pihakaæ papphÃsaæ antaæ antaguïaæ udariyaæ karÅsaæ pittaæ semahaæ pubbo lohitaæ sedo medo assu vasà kheÊo siÇghÃïikà lasikà mutta'nti. SeyyathÃpi bhikkhave, ubhato mukhà mÆtoÊi2 pÆrà nÃnÃvihitassa dha¤¤assa. SeyyathÅdaæ: sÃlÅnaæ vÅhÅnaæ mÆggÃnaæ mÃsÃnaæ tilÃnaæ taï¬ulÃnaæ, tamenaæ cakkhumà puriso mu¤citvà paccavekkheyya: ime sÃlÅ, ime vihÅ, ime muggÃ, ime mÃsÃ, ime tilÃ, ime taï¬ulÃ'ti. Evameva kho bhikkhave, bhikkhu imameva kÃyaæ uddhaæ pÃdatalà adho kesamatthakà tacapariyantaæ pÆraæ nÃnappakÃrassa asucino paccavekkhati: atthi imasmiæ kÃye kesà lomà nakhà dantà taco maæsaæ nahÃru aÂÂhi aÂÂhami¤jÃ1 vakkaæ hadayaæ yakanaæ kilomakaæ pihakaæ papphÃsaæ antaæ antaguïaæ udariyaæ karÅsaæ pittaæ semhaæ pubbo lohitaæ sedo medo assu vasà kheÊo siÇghÃïikà lasikà mutta'nti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti samÃdhiyati, evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. [PTS Page 091] [\q 91/] Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu imameva kÃyaæ yathÃÂhitaæ yathÃpaïihitaæ dhÃtuso paccavekkhati: atthi imasmiæ kÃye paÂhavÅdhÃtu ÃpodhÃtu tejodhÃtu vÃyodhÃtuti. ------------------------- 1.AÂÂhimi¤jaæ-majasaæ. 2.PutoÊi-majasaæ. [BJT Page 242] [\x 242/] SeyyathÃpi bhikkhave, dakkho goghÃtako và goghÃtakantevÃsÅ và gÃviæ vadhitvà cÃtummahÃpathe1 khilaso2 vibhajitvÃ3 nisinno assa, evameva kho bhikkhave, bhikkhu imameva kÃyaæ yathÃÂhitaæ yathÃpaïihitaæ dhÃtuso paccavekkhati: atthi imasmiæ kÃye paÂhavÅdhÃtu ÃpodhÃtu tejodhÃtu vÃyodhÃtu'ti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu seyyathÃpi passeyya sarÅraæ sÅvathikÃya cha¬a¬itaæ ekÃhamataæ và dvÅhamataæ và tÅhamataæ và uddhumÃtakaæ vinÅlakaæ vipubbakajÃtaæ. So imameva kÃyaæ upasaæharati: 'ayampi kho kÃyo evaædhammo evaæbhÃvÅ etaæ anatÅto'ti.4 Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu seyyathÃpi passeyya sarÅraæ sÅvathikÃya cha¬¬hataæ kÃkehi và khajjamÃnaæ kulalehi và khajjamÃnaæ gijjhehi và khajjamÃnaæ suvÃïehi5 và khajjamÃnaæ sigÃlehi6 và khajjamÃnaæ vividhehi và pÃïakajÃtehi khajjamÃnaæ. So imameva kÃyaæ upasaæharati: 'ayampi kho kÃyo evaæ dhammo evaæbhÃvi etaæ anatÅto'ti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpito pahitatassa viharato ye gehasità sarasaækappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. [PTS Page 092] [\q 92/] Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu seyyathÃpi passeyya sarÅraæ sÅvathikÃya cha¬¬hitaæ aÂÂhikasaÇkhalikaæ samaæsalohitaæ nahÃrusambandhaæ. So imameva kÃyaæ upasaæharati: 'ayampi kho kÃyo evaædhammo evaæbhÃvÅ etaæ anatÅto'ti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaækappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu seyyathÃpi passeyya sarÅraæ sÅvathikÃya cha¬¬hitaæ aÂÂhikasaÇkhalikaæ nahÃrusambandhaæ, so imameva kÃyaæ upasaæharati: 'ayampi kho kÃyo evaædhammo evaæbhÃvÅ etaæ anatÅto'ti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaækappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu seyyathÃpi passeyya sarÅraæ sÅvathikÃya cha¬¬hitaæ aÂÂhikasaÇkhalikaæ nimmaæsalohitamakkhitaæ nahÃrusambandhaæ, so imameva kÃyaæ upasaæharati: 'ayampi kho kÃyo Evaædhammo evaæbhÃvÅ etaæ anatÅto'ti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino Pahitattassa viharato ye gehasità sarasaækappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu seyyathÃpi passeyya sarÅraæ sÅvathikÃya cha¬¬hitaæ aÂÂhikasaÇkhalikaæ apagatamaæsalohitaæ nahÃrusambandhaæ, so imameva kÃyaæ upasaæharati: 'ayampi kho kÃyo evaædhammo evaæbhÃvÅ etaæ anatÅto'ti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaækappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu seyyathÃpi passeyya sarÅraæ sÅvathikÃya cha¬¬hitaæ aÂÂhikÃni apagatasambandhÃni disÃvidisÃsu vikkhittÃni7 a¤¤ena hatthaÂÂhikaæ a¤¤ena pÃdaÂÂhikaæ a¤¤ena jaÇghaÂÂhikaæ a¤¤ena ÆraÂÂhikaæ.8 A¤¤ena kaÂaÂÂhikaæ a¤¤ena piÂÂhikaïÂhakaæ9 a¤¤ena sisakaÂÃhaæ10 so imameva kÃyaæ upasaæharati: ayampi kho kÃyo evaædhammo evaæbhÃvÅ etaæ anatÅtoti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. -------------------------- 1.CatumahÃpathe-majasaæ. 4.Evaæ anatÅtoti-sÅmu,majasaæ 2.Palaso-syÃ. 5.Sunakhehi-sÅmu,majasaæ. 3.PaÂivibhavijitvÃ-syÃ,[PTS. 6.]SiÇgÃlehi-majasaæ,syÃ. 7.Disà vidisà vikkhitoti-syÃ. 8.ôruÂÂhikaæ-majasaæ,syÃ. 9.PiÂÂhiÂÂhikaæ-sÅmu,majasaæ. 10.VisadisapadÃni majasaæ potthake dissante. [BJT Page 244] [\x 244/] Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu seyyathÃpi passeyya sarÅraæ sÅvathikÃya cha¬¬hitaæ aÂÂhikÃni setÃni saÇkhavaïïÆpanibhÃni1 so imeva kÃyaæ upasaæharati: ayampi kho kÃyo evaædhammo evaæbhÃvÅ etaæ anatÅtoti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu seyyathÃpi passeyya sarÅraæ sÅvathikÃya cha¬¬hitaæ aÂÂhikÃni pu¤jakitÃni2, terovassikÃni, so imeva kÃyaæ upasaæharati: ayampi kho kÃyo evaædhammo evaæbhÃvÅ etaæ anatÅtoti. Tassa evaæ appamattassa ùtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu seyyathÃpi passeyya sarÅraæ sÅvathikÃya cha¬¬hitaæ aÂÂhikÃni pÆtÅni cuïïakajÃtÃni, so imeva kÃyaæ upasaæharati: ayampi kho kÃyo evaædhammo evaæbhÃvÅ etaæ anatÅtoti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappÃ, te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu vivicce va kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pÅtisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. So imameva kÃyaæ vivekajena pÅtisukhena abhisandeti parisandeti paripÆreti parippharati. NÃssa ki¤ci sabbÃvato kÃyassa vivekajena pitisukhena apphuÂaæ hoti. SeyyathÃpi bhikkhave, dakkho nahÃpako3 và nahÃpakantevÃsÅ và kaæsathÃle nahÃnÅyacuïïÃni Ãkiritvà udakena paripphosakaæ sanneyya. SÃssa4 nahÃnÅyapiï¬Å snehÃnugatà snehaparetà santarabÃhirà phuÂÂhà snehena, na ca pagghariïÅ. Evameva kho bhikkhave, bhikkhu imameva kÃyaæ vivekajena pÅtisukhena [PTS Page 093] [\q 93/] abhisandeti, parisandeti, paripÆreti, parippharati. NÃssa ki¤ci sabbÃvato kÃyassa vivekajena pÅtisukhena apphuÂaæ hoti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappÃ, te pahiyantÅ. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu vitakkavicÃranaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pÅtisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. So imeva kÃyaæ samÃdhijena pÅtisukhena abhisandeti, parisandeti, paripÆreti, parippharati, nÃssa ki¤ci sabbÃvato kÃyassa samÃdhijena pitisukhena apphuÂaæ hoti. SeyyathÃpi bhikkhave, udakarahado gambhÅro ubabhidodako, tassa nevassa puratthimÃya disÃya udakassÃyamukhaæ, na pacchimÃya disÃya udakassÃyamukhaæ5, na uttarÃya disÃya udakassÃyamukhaæ, na dakkhiïÃya disÃya udakassÃyamukhaæ, devo ca na kÃlena kÃlaæ sammà dhÃraæ anuppaveccheyya. Atha kho tamhÃva udakarahadà sÅtà vÃridhÃrà ubabhijjitvÃ6 tameva udakarahadaæ sÅtena vÃrinà abhisandeyya parisandeyya paripÆreyya paripphareyya, nÃssa ki¤ci sabbÃvato udakarahadassa sÅtena vÃrinà apphuÂaæ assa. Evameva kho bhikkhave, bhikkhu imameva kÃyaæ samÃdhijena pÅtisukhena abhisandeti parisandeti paripÆreti parippharati. NÃssa ki¤ci sabbÃvato kÃyassa samÃdhijena pÅtisukhena apphuÂaæ hoti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa virato ye gehasità sarasasaÇkappà te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅditi, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti ------------------------ 1.SaÇkhavaïïapaÂibhÃgÃni-majasaæ. 3.NahÃpako-majasaæ 2.Pu¤jakajÃtÃni-syÃ. 4.SÃyaæ-majasaæ 5.UdakassÃyumukhaæ-[PTS. 6.]UbbhijitvÃ-sÅmu. [BJT Page 246] [\x 246/] Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu pÅtiyà ca virÃgà upekkhako ca viharati sato ca sampajÃno, sukha¤ca kÃyena paÂisaævedeti. Yaæ taæ ariyà Ãcikkhanti: upekkhako satimà sukhavihÃrÅti, taæ tatiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. So imameva kÃyaæ nippÅtikena sukhena abhisandeti parisandeti paripÆreti parippharati. NÃssa ki¤ci sabbÃvato kÃyassa nippÅtikena sukhena apphuÂaæ hoti, seyyathÃpi bhikkhave, uppaliniyaæ và paduminiyaæ và puï¬arÅkiniyaæ và appekaccÃni uppalÃni và padumÃni và puï¬arÅkÃni và udake jÃtÃni udake saævaddhÃni udakÃnuggatÃni anto [PTS Page 094] [\q 94/] nimuggaposinÅ. TÃni yÃva ca aggà yÃva ca mÆlà sÅtena vÃrinà abhisannÃni parisannÃni paripÆrÃni paripphuÂÃni. NÃssa ki¤ci sabbÃvataæ uppalÃnaæ và padumÃnaæ và puï¬arÅkÃnaæ và sÅtena vÃrinà apphuÂaæ assa. Evameva kho bhikkhave, bhikkhu imameva kÃyaæ nippÅtikena sukhena abhisandeti parisandeti paripÆreti parippharati, nÃssa ki¤ci sabbÃvato kÃyassa nippÅtikena sukhena apphuÂaæ hoti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpino pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappà te pahÅyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbe va somanassadomanassÃnaæ atthaÇgamà adukkhaæ asukhaæ upekkhÃsatipÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. So imameva kÃyaæ parisuddhena cetasà pariyodÃtena pharitvà nisinno hoti, nÃssa ki¤ci sabbÃvato kÃyassa parisuddhena cetasà pariyodÃtena apphuÂaæ hoti. SeyyathÃpi bhikkhave, puriso odÃtena vatthena sasÅsaæ pÃrupitvà nisinno assa, nÃssa ki¤ci sabbÃvato kÃyassa odÃtena vatthena apphuÂaæ assa. Evameva kho bhikkhave, bhikkhu imameva kÃyaæ parisuddhena cetasà pariyodÃtena pharitvà nisinno hoti. NÃssa ti¤ci sabbÃvato kÃyassa parisuddhena cetasà pariyodÃtena apphuÂaæ hoti. Tassa evaæ appamattassa ÃtÃpito pahitattassa viharato ye gehasità sarasaÇkappà te pahiyanti. Tesaæ pahÃnà ajjhattameva cittaæ santiÂÂhati, sannisÅdati, ekodi hoti, samÃdhiyati. Evampi kho bhikkhave, bhikkhu kÃyagataæ satiæ bhÃveti. Yassa kassaci bhikkhave, kÃyagatà sati bhÃvità bahulÅkatà antogadhà tassa1 kusalà dhammà ye keci vijjÃbhÃgiyÃ. SeyyathÃpi bhikkhave, yassa kassaci mahÃsamuddo cetasà phuÂo, antogadhà .Tassa1 kunnadiyo yà kÃci samuddaÇgamÃ. Evameva kho bhikkhave, yassa kassaci kÃyagatÃsati bhÃvità bahulÅkatà antogadhà tassa kusalà dhammà ye keci vijjÃbhÃgiyÃ. Yassa kassaci bhikkhave, bhikkhuno kÃyagatà sati abhÃvità abahulÅkatÃ, labhati tassa mÃro otÃraæ, labhati tassa mÃro Ãrammaïaæ. ------------------------- 1.AntogadhÃvÃssa-majasaæ. [BJT Page 248] [\x 248/] SeyyathÃpi bhikkhave, puriso garukaæ silÃgulaæ allamattikÃpu¤je pakkhipeyya, taæ kimma¤¤atha bhikkhave, api nu taæ garukaæ silÃgulaæ allamattikÃpu¤je labhetha otÃranti. Evaæ bhante. [PTS Page 095] [\q 95/] Evameva kho bhikkhave, yassa kassaci kÃyagatà sati abhÃvità abahulÅkatÃ, labhati tassa mÃro otÃraæ labhati tassa mÃro Ãrammaïaæ. SeyyathÃpi bhikkhave, sukkhaæ kaÂÂhaæ koÊÃpaæ, atha puriso Ãgaccheyya uttarÃraïiæ ÃdÃya aggiæ abhinibbattessÃmi1. Tejo pÃtukarissÃmÅti2. Taæ kimma¤¤atha bhikkhave, api nu so puriso amuæ sukkhaæ kaÂÂhaæ koÊÃpaæ uttarÃraïiæ adÃya abhimatthento aggiæ abhinibbatteyya tejo pÃtukareyyÃti. Evaæ bhante. Evameva kho bhikkhave, yassa kassaci kÃyagatà sati abhÃvità abahulÅkatÃ, labhati tassa mÃro otÃraæ labhati tassa mÃro Ãrammaïaæ. SeyyathÃpi bhikkhave, udakamaïiko ritto tuccho ÃdhÃre Âhapito, atha puriso Ãgaccheyya udakabhÃraæ ÃdÃya. Taæ kimma¤¤atha bhikkhave, api nu so puriso labhetha udakassa nikkhepananti. Evaæ bhante. Evameva kho bhikkhave, yassa kassaci kÃyagatà sati abhÃvità abahulÅkatÃ, labhati tassa mÃro otÃraæ labhati tassa mÃro Ãrammaïaæ. Yassa kassaci bhikkhave, kÃyagatà sati bhÃvità bahulÅkatÃ, na tassa labhati mÃro otÃraæ, na tassa labhati mÃro Ãrammaïaæ. SeyyathÃpi bhikkhave,puriso lahukaæ suttaguÊaæ sabbasÃramaye aggalaphalake pakkhipeyya. Taæ kimma¤¤atha, bhikkhave, api nu so puriso taæ lahukaæ suttaguÊaæ sabbasÃramaye aggalaphalake labhetha otÃranti. No hetaæ bhante, Evameva kho bhikkhave, yassa kassaci kÃyagatà sati abhÃvità abahulÅkatÃ, labhati tassa mÃro otÃraæ labhati tassa mÃro Ãrammaïaæ. SeyyathÃpi bhikkhave, allaæ kaÂÂhaæ sasnehaæ, atha puriso Ãgaccheyya uttarÃïi ÃdÃya aggiæ abhinibbattesasÃmi tejo pÃtukarissÃmiti.Taæ [PTS Page 096] [\q 96/] kimma¤¤atha, bhikkhave, api nu so puriso amuæ allaæ kaÂÂhaæ sasnehaæ uttarÃraïiæ ÃdÃya abhimanthento aggiæ abhinibbatteyya tejo pÃtukareyyÃti. No hetaæ bhante. Evameva kho bhikkhave, yassa kassaci kÃyagatà sati abhÃvità abahulÅkatÃ, labhati tassa mÃro otÃraæ labhati tassa mÃro Ãrammaïaæ. -------------------------- 1.AbhinibbattissÃmi-syÃ. 2.TejodhÃtuæ karissÃmÅti-syÃ. [BJT Page 250] [\x 250/] SeyyathÃpi bhikkhave, udakamaïiko pÆro udakassa samatittiko kÃkapeyyo ÃdhÃre Âhapito, atha puriso Ãgaccheyya udakabhÃraæ ÃdÃya. Taæ kimma¤¤atha bhikkhave, api nu so puriso labhetha udakassa nikkhepananti. No hetaæ bhante. Evameva kho bhikkhave, yassa kassaci kÃyagato sati bhÃvità bahulikatÃ, na tassa labhati mÃro otÃraæ, na tassa labhati mÃro Ãrammaïaæ. Yassa kassaci bhikkhave, kÃyagatà sati bhÃvità bahulÅkatÃ, so yassa yassa abhi¤¤Ã sacchikaraïÅyassa dhammassa cittaæ abhininnÃmeti abhi¤¤Ã sacchikiriyÃya. Tatra tatrave sakkhibhabbataæ1 pÃpuïÃti sati sati Ãyatane. SeyyathÃpi bhikkhave, udakamaïiko pÆro udakassa samatittiko kÃkapeyyo ÃdhÃre Âhapito, tamenaæ balavà puriso yato yato Ãvajjeyya2, Ãgaccheyya udakanti. [PTS Page 097] [\q 97/] Evaæ bhante. Evameva kho bhikkhave, yassa kassaci kÃyagatà sati bhÃvità bahulÅkatÃ, so yassa yassa abhi¤¤Ã sacchikaraïÅyassa dhammassa cittaæ abhininnÃmeni abhi¤¤Ã sacchikiriyÃya. Tatra tatrava sakkhibhabbataæ pÃpuïÃti sati sati Ãyatane. SeyyathÃpi bhikkhave, same bhÆmibhÃge caturassà pokkharaïi3 assa ÃÊibaddhÃ4 pÆrà udakassa samatittikà kÃkapeyyÃ. Tamenaæ balavà puriso yato yato ÃÊiæ mu¤ceyya5, Ãgaccheyya udakanti. Evaæ bhante. Evameva kho bhikkhave, yassa kassaci kÃyagatà sati bhÃvità bahulÅkatÃ, so yassa yassa abhi¤¤Ã sacchikaraïÅyassa dhammassa cittaæ abhininnÃmeti abhi¤¤Ã sacchikiriyÃya. Tatra tatreva sakkhibhabbataæ pÃpuïÃti sati sati Ãyatane. SeyyathÃpi bhikkhave, subhÆmiyaæ cÃtummahÃpathe Ãja¤¤aratho yutto assa Âhito odhastapatodo6. Tamenaæ dakkho yoggÃcariyo assadammasÃrathi abhiruhitvà vÃmena hatthena rasmiyo gahetvà dakkhiïena hatthena patodaæ7 gahetvà yenicchakaæ yadicchakaæ sÃreyyÃpi paccÃsÃreyyÃpi8 evameva kho bhikkhave, yassa kassaci kÃyagatà sati bhÃvità bahulÅkatÃ, so yassa yassa abhi¤¤Ã sacchikaraïÅyassa dhammassa cittaæ abhininnÃmeti abhi¤¤Ã sacchikiriyÃya, tatra tatreva sakkhi bhabbataæ pÃpuïÃti sati sati ayatane. -------------------------- 1.Sakkhibyataæ-syÃ. 5.ùÊiæ paccheyya-syÃ. Sakkhivyataæ-[PTS. 6.]UbhantarapaÂodo-syÃ. 2.ùpajjeyya-syÃ. 7.PaÂodaæ-syÃ. ùvijjheyya-[PTS 8.]Yadicchakaæ yadicchakaæ sÃreyya-syÃ. 3.Pokkharaïi-sÅmu. 4.ùÊibandhÃ-majasaæ [BJT Page 252] [\x 252/] KÃyagatÃya bhikkhave, satiyà ÃsevitÃya bhÃvitÃya bahulÅkatÃya yÃnikatÃya vatthukatÃya anuÂÂhitÃya parivÅtÃya susamÃraddhÃya ime dasÃnisaæsà pÃÂikaÇkhÃ. Katame dasa: Aratiratisaho hoti, na ca taæ arati sahati, uppannaæ aratiæ abhibhuyya viharati, bhayabheravasaho hoti, na ca taæ bhayabheravaæ sahati, uppannaæ bhayabheravaæ ahibhuyya viharati, khamo hoti sÅtassa uïhassa jighacchÃya pipÃsÃya ¬aæsamakasavÃtÃtapasiriæsapa samphassÃnaæ duruttÃnaæ durÃgatÃnaæ vacanapathÃnaæ uppannÃnaæ sÃrÅrikÃnaæ vedanÃnaæ dukkhÃnaæ tippÃnaæ kharÃnaæ kaÂukÃnaæ asÃtÃnaæ amanÃpÃnaæ pÃïaharÃnaæ adhivÃsakajÃtiko hoti. Catunnaæ jhÃnÃnaæ ÃbhicetasikÃnaæ diÂÂhadhammasukhavihÃrÃnaæ [PTS Page 098] [\q 98/] nikÃmalÃbhÅ hoti akicchalÃbhÅ akasiralÃbhÅ. So anekavihitaæ iddhividhaæ1 paccanubhoti. Ekopi hutvà bahudhà hoti. BahudhÃpi hutvà eko hoti. ùvÅbhÃvaæ tiroku¬¬aæ tiropÃkÃraæ tiropabbataæ asajjamÃno gacchati seyyathÃpi ÃkÃse. PaÂhaviyÃpi ummujjanimmujjaæ karoti seyyathÃpi udake. Udakepi abhijjamÃne2. Gacchati seyyathÃpi paÂhaviyaæ. ùkÃsepi pallaÇkena kamati seyyathÃpi pakkhÅ sakuïo. Imepi candimasuriye evaæmahiddhike evaæmahÃnubhÃve pÃïinà parimasati parimajjati. YÃva brahmalokÃpi kÃyena vasaæ vatteti. DibbÃya sotadhÃtuyà visuddhÃyà atikkantamÃnusikÃya ubho sadde suïÃti: dibbe ca mÃnuse ca ye dÆre santike ca. ParasattÃnaæ parapuggalÃnaæ cetasà ceto paricca pajÃnÃti: sarÃgaæ và cittaæ sarÃgaæ cittanti pajÃnÃti. VÅtarÃgaæ và cittaæ vÅtarÃgaæ cittanti pajÃnÃti. Sadosaæ và cittaæ sadosaæ cittanti pajÃnÃti. VÅtadosaæ và vÅtadosaæ cittanti pajÃnÃti. Samohaæ và cittaæ samohaæ cittanti pajÃnÃti. VÅtamohaæ và cittaæ vitamohaæ cittanti pajÃnÃti. SaÇkhittaæ và cittaæ saÇkhittaæ cittanti pajÃnÃti. Vikkhittaæ và cittaæ vikkhittaæ cittanti pajÃnÃti. Mahaggataæ và cittaæ mahaggataæ cittanti pajÃnÃti. Amahaggataæ và cittaæ amahaggataæ cittanti pajÃnÃti. Sauttaraæ và cittaæ sauttaraæ cittanti pajÃnÃti. Anuttaraæ và cittaæ anuttaraæ cittanti pajÃnÃti. SamÃhitaæ và cittaæ samÃhitaæ cittanti pajÃnÃti. AsamÃhitaæ và cittaæ asamÃhitaæ cittanti pajÃnÃti. Vimuttaæ và cittaæ vimuttaæ cittanti pajÃnÃti. Avimuttaæ và cittaæ avimuttaæ cittanti pajÃnÃti. -------------------------- 1.Iddhividhiæ-syÃ. 2.AbhijjamÃno-sÅmu. [BJT Page 254] [\x 254/] So anekavihitaæ pubbenivÃsaæ anussarati. SeyyathÅdaæ: [PTS Page 099] [\q 99/] ekampi jÃtiæ dvepi jÃtiyo tissopi jÃtiyo catassopi jÃtiyo pa¤capi jÃtiyo dasapi jÃtiyo visampi jÃtiyo tiæsampi jÃtiyo cattÃrÅsampi jÃtiyo pa¤¤Ãsampi jÃtiyo jÃtisatampi jÃtisahassampi jÃtisatasahassampi anekepi saævaÂÂakappe anekepi vivaÂÂakappe anekepi saævaÂÂavivaÂÂakappe, amutrÃsiæ evannÃmo evaægotto evaævaïïo evamahÃro evaæsukhadukkhapaÂisaævedÅ evamÃyupariyanto. So tato cuto amutra udapÃdÅ2, tatrÃpÃsiæ evaænÃmo evaægotto evaævaïïo evamahÃro evaæsukhadukkhapaÂisaævedÅ evamÃyupariyanto. So tato cuto idhupapanno'ti, iti sÃkÃraæ sauddesaæ anekavihitaæ pubbenivÃsaæ anussarati. Dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamÃnusakena satte passati cavamÃne upapajjamÃne hÅne païÅte suvaïïe dubbaïïe sugate duggate yathÃkammÆpage satte pajÃnÃti. ùsavÃnaæ khayà anÃsavaæ cetovimuttiæ pa¤¤Ãvimuttiæ diÂÂheva dhamme sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà upasampajja viharati. KÃyagatÃya bhikkhave, satiyà ÃsevitÃya bhÃvitÃya bahulikatÃya yÃnÅkatÃya vatthukatÃya anuÂÂhitÃya paricitÃya susamÃraddhÃya ime dasÃnisaæsà pÃÂikaÇkhÃti. Idamavoca bhagavÃ. AttamÃnà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. KÃyagatÃsati suttaæ navamaæ. [BJT Page 256] [\x 256/] 3.2.10 SaÇkhÃruppatti suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi: bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ bhagavà etadavoca: SaÇkhÃruppattiæ1 vo bhikkhave, desissÃmi. Taæ suïÃtha. SÃdhukaæ manasikarotha, bhÃsissÃmÅti evaæ bhanteti kho te bhikkhu bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Idha bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà khattiyamahÃsÃlÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ [PTS Page 100] [\q 100/] bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca viharà ca evaæ bhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà brÃhmaïamahÃsÃlÃnaæ và sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti.Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà gahapatimahÃsÃlÃnaæ và sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, cittaæ taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæ bhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: cÃtummahÃrÃjikÃ2 devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabÃhulÃ'ti tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà cÃtummahÃrÃjikÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. ------------------------- 1.SaÇkhÃrÆpapattiæ-sÅmu,majasaæ,syÃ. 2.CÃtumahÃrÃjikÃ-majasaæ. [BJT Page 258] [\x 258/] Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: tÃvatiæsà devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti. Aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà tÃvatiæsÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ kho bhikkhave maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. YÃmà devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti. Aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà yÃmÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ kho bhikkhave maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Tusità devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti. Aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà tusitÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ kho bhikkhave maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. NimmÃïaratÅ devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti. Aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà nimmÃnaratÅnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ kho bhikkhave maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Paranimmitavasavattino1 devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti. Aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà paranimmikavasavattÅnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ kho bhikikhave maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya [PTS Page 101] [\q 101/] samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: 'sahasso brahmà dÅghÃyuko vaïïavà sukhabahulo'ti. Sahasso bhikkhave, brahmà sahassiæ lokadhÃtuæ pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. SeyyathÃpi bhikkhave, cakkhumà puriso ekaæ Ãmaï¬aæ hatthe karitvà paccavekkheyya. Evameva kho bhikkhave, sahasso brahmà sahassiæ lokadhÃtuæ2 pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà sahassassa brahmuno sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ kho bhikkhave maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti, sÅlena samannÃgato hoti, sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti, pa¤¤Ãya samannÃgato hoti, tassa sutaæ hoti:dvÅsahasso brahmà dÅghÃyuko vaïïavà sukhabahuloti. Dvisahassopi bhikkhave, brahmà dvÅsahassiæ lokadhÃtuæ pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. SeyyathÃpi bhikkhave, cakkhumà puriso pa¤ca Ãmaï¬Ãni hatthe karitvà paccavekkheyya. Evameva kho bhikkhave, dvÅsahasso brahmà dvÅsahassiæ lokadhÃtuæ. Pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà dvÅsahassassa brahmuno sahavyataæ Upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati. Taæ cittaæ adhiÂÂhÃti. Taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrupapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Tisahasso brahmà dÅghÃyuko vaïïavà sukhabahuloti. Tisahassopi bhikkhave, brahmà tisahassiæ lokadhÃtuæ pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. SeyyathÃpi bhikkhave, cakkhumà purisopa¤ca Ãmaï¬Ãni hatthe karitvà paccavekkheyya. Evameva kho bhikkhave, tisahasso brahmà tisahassiæ lokadhÃtuæ. Pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà tisahassassa brahmuno sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati. Taæ cittaæ adhiÂÂhÃti. Taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Catusahasso brahmà dÅghÃyuko vaïïavà sukhabahuloti. Catusahassopi bhikkhave, brahmà catusahassiæ lokadhÃtuæ pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. SeyyathÃpi bhikkhave, cakkhumà purisopa¤ca Ãmaï¬Ãni hatthe karitvà paccavekkheyya. Evameva kho bhikkhave, catusahasso brahmà catusahassiæ lokadhÃtuæ. Pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà catusahassassa brahmuno sahavyataæ Upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati. Taæ cittaæ adhiÂÂhÃti. Taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Pa¤casahasso brahmà dÅghÃyuko vaïïavà sukhabahuloti. Pa¤casahassopi bhikkhave, brahmà pa¤casahassiæ lokadhÃtuæ pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. SeyyathÃpi bhikkhave, cakkhumà purisopa¤ca Ãmaï¬Ãni hatthe karitvà paccavekkheyya. Evameva kho bhikkhave, pa¤casahasso brahmà pa¤casahassiæ lokadhÃtuæ. Pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà pa¤casahassassa brahmuno sahavyataæ Upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati. Taæ cittaæ adhiÂÂhÃti. Taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. ------------------------- 1.ParanimmitavasavattÅ-sÅmu,majasaæ. 2.SahassÅ lokadhÃtuæ-majasaæ. [BJT Page 260] [\x 260/] Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: dasasahasso brahmà dÅghÃyuko vaïïavà sukhabahuloti. Dasasahasso bhikkhave, brahmà dasasahassiæ lokadhÃtuæ pharitvà [PTS Page 102] [\q 102/] adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. SeyyathÃpi bhikkhave, maïi veluriyo subho jÃtimà aÂÂhaæso suparikammakato paï¬ukambalo nikkhitto bhÃsate ca, tapate ca,1 virocati ca. EvÃmava kho bhikkhave, dasasahasso brahmà dasasahassiæ lokadhÃtuæ pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannà tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà dasasahassassa brahmuno sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæ bhÃvità evaæ bahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: satasahasso brahmà dÅghÃyuko vaïïavà sukhabahuloti. Satasahasso bhikkhave, brahmà satasahassiæ lokadhÃtuæ pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannà tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. SeyyathÃpi bhikkhave, nekkhaæ jambonadaæ dakkha kammÃraputta-ukkÃmukhakusalasampahaÂÂhaæ paï¬ukambale nikkhittaæ bhÃsate ca tapate ca1 virocati ca. Evameva kho bhikkhave, satasahasso brahmà satasahassiæ lokadhÃtuæ pharitvà adhimuccitvà viharati. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà satasahassassa brahmuno sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca virÃgà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: Ãbhà devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà ÃbhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti, tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. ParittÃbhà devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà parittÃbhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti, tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. AppamÃïÃbhà devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà appamÃïÃbhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. Sotaæ cittaæ dahati, taæcittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti, tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. ùbhassarà devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà ÃbhassarÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti, tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: parittasubhà devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà parittasubhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. AppamÃïasubhà devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà appamÃïasubhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Subhakiïïà devà dÅghÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà subhakiïïÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità EvaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. -------------------------- 1.BhÃsati ca tapati ca-[PTS.] [BJT Page 262] [\x 262/] Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya [PTS Page 103] [\q 103/] samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: vehapphalà devà dighÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà vehapphalÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Avihà devà dighÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà avihÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Atappà devà dighÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà atappÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Sudassà devà dighÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà sudassÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. SudassÅ devà dighÃyukà vaïïavatto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà sudassÅnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. AkaïiÂÂhà devà dighÃyukà vaïïavanto sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vatÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà akaïiÂÂhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: ÃkÃsÃna¤cÃyatanÆpagà devà dÅghÃyukà ciraÂÂhitikà sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vÃtÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà ÃkÃsÃna¤cÃyatanÆpagaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ ùkÃsÃna¤cÃyatanÆpagÃnaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: vi¤¤Ãïa¤cÃyatanÆpagà devà dÅghÃyukà ciraÂÂhitikà SukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vÃtÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà vi¤¤Ãïa¤cÃyatanÆpagaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ Vi¤¤Ãïa¤cÃyatanÆpagÃnaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: Ãki¤ca¤¤ÃyatanÆpagà devà dÅghÃyukà ciraÂÂhitikà SukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vÃtÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà Ãki¤ca¤¤ÃyatanÆpagaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ ùki¤ca¤¤ÃyatanÆpagÃnaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤ÃyatanÆpagà devà dÅghÃyukà ciraÂÂhitikà sukhabahulÃti. Tassa evaæ hoti: aho vÃtÃhaæ kÃyassa bhedà parammaraïà nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤ÃyatanÆpagaæ sahavyataæ upapajjeyyanti. So taæ cittaæ dahati, taæ cittaæ Nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤ÃyatanÆpagÃnaæ adhiÂÂhÃti, taæ cittaæ bhÃveti. Tassa te saÇkhÃrà ca vihÃrà ca evaæbhÃvità evaæbahulÅkatà tatrÆpapattiyà saævattanti. Ayaæ bhikkhave, maggo ayaæ paÂipadà tatrÆpapattiyà saævattati. Puna ca paraæ bhikkhave, bhikkhu saddhÃya samannÃgato hoti. SÅlena samannÃgato hoti. Sutena samannÃgato hoti. CÃgena samannÃgato hoti. Pa¤¤Ãya samannÃgato hoti. Tassa sutaæ hoti: aho vatÃhaæ ÃsavÃnaæ khayà anÃsavaæ cetovimuttiæ pa¤¤Ãvimuttiæ diÂÂheva dhamme sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà upasampajja vihareyyanti. So Ãsavanaæ khayà anÃsavaæ ceto vimuttiæ pa¤¤Ã vimuttiæ diÂÂheva dhamme sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà upasampajja viharati. Ayaæ bhikkhave, bhikkhu na katthaci upapajjati, na kuhi¤ci upapajjatÅti. Idamavoca bhagavÃ. Attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. [PTS Page 104] [\q 104/] SaÇkhÃruppatti suttaæ dasamaæ. Anupadavaggo dutiyo Tassa vaggassa uddÃnaæ. Anupadasodhana porisa dhammÃ-sevitabba bahudhÃtu vibhatti. IsigilikittitacattÃlÅsaæ-ÃnÃpÃnasatÅ upapattiæ. [BJT Page 264] [\x 264/] 3 Su¤¤atavaggo 3.3.1 CÆÊasu¤¤ata suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati pubbÃrÃme migÃramÃtupÃsÃde. Atha kho Ãyasmà Ãnando sÃyanhasamayaæ paÂisallÃnÃ1 vuÂÂhito yena bhagavà tenupasaÇkami, upasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho Ãyasmà Ãnando bhagavantaæ etadavoca: Ekamidaæ bhante, samayaæ bhagavà sakkesu viharati nÃgarakaæ2 nÃma sakyÃnaæ nigamo. Tattha me bhante, bhagavatà sammukhà sutaæ sammukhà paÂiggahitaæ. Su¤¤atÃvihÃrenÃhaæ Ãnanda, etarahi bahulaæ viharÃmÅti. Kacci me taæ bhante, sussutaæ suggahÅtaæ3. Sumanasikataæ sÆpadhÃritanti. Taggha te etaæ Ãnanda, sussutaæ suggahÅtaæ3. Sumanasikataæ sÆpadhÃritaæ. PubbepÃhaæ4 Ãnanda, etarahi pi5 su¤¤atÃvihÃrena bahulaæ viharÃmi. SeyyathÃpi Ãnanda, ayaæ migaramÃtupÃsÃdo su¤¤o hatthigavÃssavaÊavena, su¤¤o jÃtarÆparajatena, su¤¤o itthi purisasannipÃtena, atthi cevidaæ asu¤¤ataæ yadidaæ bhikkhusaÇghaæ paÂicca ekattaæ. Evameva kho Ãnanda, bhikkhu amanasikaritvà gÃmasa¤¤aæ,amanasikaritvà manussasa¤¤aæ, ara¤¤asa¤¤aæ paÂicca manasikaroti ekattaæ. Tassa ara¤¤asa¤¤Ãya cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati adhimuccati6. So evaæ pajÃnÃti: 'ye assu darathà gÃmasa¤¤aæ paÂicca, tedha na santi. Ye assu darathà manussasa¤¤aæ paÂicca tedha na santi. Atthi cevÃyaæ darathamattà yadidaæ ara¤¤asa¤¤aæ paÂicca ekattanti. So su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ gÃmasa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ manussasa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Atthi cevidaæ asu¤¤ataæ yadidaæ ara¤¤asa¤¤aæ paÂicca ekattanti. Iti yaæ hi kho tattha na hoti, tena taæ su¤¤aæ samanupassati. Yaæ pana tattha [PTS Page 105] [\q 105/] avasiÂÂhaæ hoti taæ santamidaæ atthÅti pajÃnÃti. Evampissa esà Ãnanda, yathÃbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atÃvakkanti bhavati. --------------------------- 1.PatisallÃnÃ-syÃ. 4.Pubbe cÃhaæ-[PTS,]syÃ. 2.Nagarakaæ-majasaæ. 5.Etarahi ca-[PTS,]syÃ. 3.Suggahitaæ-sÅmu,majasaæ. 6.Vimuccati-[PTS.] Sugahitaæ-syÃ. [BJT Page 266] [\x 266/] Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhu amasikaritvà manussasa¤¤aæ amanasikaritvà ara¤¤asa¤¤aæ paÂhavisa¤¤aæ paÂicca manasikaroti ekattaæ. Tassa paÂhavisa¤¤Ãya cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati adhimuccati. SeyyathÃpi Ãnanda, Ãsabhacammaæ1 saÇkusatena suvihataæ vigatavalikaæ evameva kho Ãnanda, bhikkhu yaæ imissà paÂhaviyà ukkÆlavikÆlaæ2 nadÅviduggaæ khÃïukaïÂakadhÃnaæ3 pabbatavisamaæ, taæ sabbaæ amanasikaritvà paÂhavisa¤¤aæ paÂicca manasikaroti ekattaæ. Tassa paÂhavisa¤¤Ãya cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati adhimuccati. So evaæ pajÃnÃti: 'ye assu darathà manussasa¤¤aæ paÂicca, tedha na santi. Ye assu darathà ara¤¤asa¤¤aæ paÂicca, tedha na santi. Atthi cevÃyaæ darathamattà yadidaæ paÂhavisa¤¤aæ paÂicca ekattanti. So pu¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ manussasa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ ara¤¤asa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Atthi cevidaæ asu¤¤ataæ yadidaæ paÂhavisa¤¤aæ paÂicca ekattanti. Iti yaæ hi kho tattha na hoti. Tena taæ su¤¤aæ samanupassati. Yaæ pana tattha avasiÂÂhaæ hoti. Taæ santamidaæ atthiti pajÃnÃti. Evampissa esà Ãnanda, yathÃbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atÃvakkanti bhavati. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhu amanasikaritvà ara¤¤asa¤¤aæ amanasikaritvà paÂhavisa¤¤aæ ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤aæ paÂicca manasikaroti ekattaæ. Tassa ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤Ãya cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati adhimuccati. So evaæ pajÃnÃti: 'ye assu darathà ara¤¤asa¤¤aæ paÂicca, tedha na santi. Ye assu darathà [PTS Page 106] [\q 106/] paÂhavisa¤¤aæ paÂacca tedha na santi. Atthi cevÃyaæ darathamattà yadidaæ ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤aæ paÂicca ekatta'nti. So su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ ara¤¤a sa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ paÂhavisa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Atthi cevidaæ asu¤¤ataæ yadidaæ ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤aæ paÂicca ekattanti. Iti yaæ hi kho tattha na hoti. Tena taæ su¤¤aæ samanupassati. Yaæ pana tattha avasiÂÂhaæ hoti, taæ santamidaæ atthiti pajÃnÃti. Evampissa esà Ãnanda, yathÃbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atÃvakkanti bhavati. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhu amanasikaritvà paÂhavisa¤¤aæ, amanasikaritvà ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤aæ, vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤aæ paÂicca manasikaroti ekattaæ. Tassa vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤Ãya cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati adhimuccati. So evaæ pajÃnÃti: 'ye assu darathà paÂhavisa¤¤aæ paÂicca, tedha na santi. Ye assu darathà ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤aæ paÂicca tedha na santi. Atthi cevÃyaæ darathamattà yadidaæ vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤aæ paÂicca ekatta'nti. So su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ paÂhavisa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Atthi cevidaæ asu¤¤ataæ yadidaæ vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤aæ paÂicca ekattanti. Iti yaæ hi kho tattha na hoti. Tena taæ su¤¤aæ samanupassati. Yaæ pana tattha avasiÂÂhaæ hoti. Taæ santamidaæ atthiti pajÃnÃti. Evampissa esà Ãnanda, yathÃbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atÃvakkanti bhavati. -------------------------- 1.Usabhacammaæ-[PTS,] 2.UkkÆlavikkÆlaæ-sÅmu,majasaæ. 3.KhÃnukaïÂakaÂÂhÃnaæ-majasaæ. KhÃïukaïÂakÃdhÃnaæ-sÅmu. [BJT Page 268] [\x 268/] Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhu amanasikaritvà ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤aæ amanasikaritvà vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤aæ Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤aæ paÂicca manasikaroti ekattaæ. Tassa Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤Ãya cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati adhimuccati. So evaæ pajÃnÃti: 'ye assu darathà ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤aæ paÂicca tedha na santi. Ye assu darathà vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤aæ paÂicca, tedha na santi. Atthi cevÃyaæ darathamattÃ, yadidaæ Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤aæ paÂicca ekatta'nti. So su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ ÃkÃsÃna¤cÃyatanasa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. [PTS Page 107] [\q 107/] su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Atthi cevidaæ asu¤¤ataæ yadidaæ Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤aæ paÂicca ekattanti. Iti yaæ hi kho tattha na hoti. Tena taæ su¤¤aæ samanupassati. Yaæ pana tattha avasiÂÂhaæ hoti. Taæ santamidaæ atthiti pajÃnÃti. Evampissa esà Ãnanda, yathÃbhuccà avipallattà parisuddhà su¤¤atÃvakkanti bhavati. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhu amanasikaritvà vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤aæ amanasikaritvà Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤aæ nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanasa¤¤aæ paÂicca manasikaroti ekattaæ. Tassa nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanasa¤¤Ãya cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati adhimuccati. So evaæ pajÃnÃti: 'ye assu darathà vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤aæ paÂicca, tedha na santi. Ye assu darathà Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤aæ paÂicca tedha na santi. Atthi cevÃyaæ darathamattÃ, yadidaæ nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanasa¤¤aæ paÂicca ekatta'nti. So su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ vi¤¤Ãïa¤cÃyatanasa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Atthi cevidaæ asu¤¤ataæ yadidaæ nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanasa¤¤aæ paÂicca ekattanti. Iti yaæ hi kho tattha na hoti. Tena taæ su¤¤aæ samanupassati. Yaæ pana tattha avasiÂÂhaæ hoti. Taæ santamidaæ atthiti pajÃnÃti. Evampissa esà Ãnanda, yathÃbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atÃvakkanti bhavati. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhu amanasikaritvà Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤aæ amanasikaritvà nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanasa¤¤aæ animittaæ cetosamÃdhiæ paÂicca manasikaroti ekattaæ. Tassa animittaæ cetosamÃdhiæ paÂicca manasikaroti ekattaæ. Tassa animitte cetosamÃdhimhi cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati adhimuccati. So evaæ pajÃnÃti: ye assu darathà Ãki¤caka¤¤Ãyatanasa¤¤aæ paÂicca, tedha na santi. 'Ye assu darathà nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanasa¤¤aæ paÂicca, tedha na santi. Atthi cevÃyaæ darathamattà yadidaæ imameva kÃyaæ paÂicca saÊÃyatanikaæ [PTS Page 108] [\q 108/] jÅvitapaccayÃ'ti. So su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanasa¤¤ÃyÃti pajÃnÃti. Atthi cevidaæ asu¤¤ataæ yadidaæ imameva kÃyaæ paÂicca saÊÃyatanikaæ jÅvitapaccayÃti. Iti yaæ hi kho tattha na hoti. Tena taæ su¤¤aæ samanupassati. Yaæ pana tattha avasiÂÂhaæ hoti. Taæ santamidaæ atthiti pajÃnÃti. Evampissa esà Ãnanda, yathÃbhuccà avipallatthà parisuddhà su¤¤atÃvakkanti bhavati. [BJT Page 270] [\x 270/] Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhu amanasikaritvà Ãki¤ca¤¤Ãyatanasa¤¤aæ amanasikaritvà nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanasa¤¤aæ animittaæ cetosamÃdhiæ paÂicca manasikaroti ekattaæ. Tassa animitte cetosamÃdhimhi cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati adhimuccati. So evaæ pajÃnÃti: 'ayampi kho animitto cetosamÃdhi abhisaÇkhato Ãbhisa¤cetasiko yaæ kho pana ki¤ci abhisaÇkhataæ Ãbhisa¤cetasikaæ, tadaniccaæ nirodhadhamma'nti pajÃnÃti. Tassa evaæ jÃnato evaæ passato kÃmÃsavÃpi cittaæ vimuccati. BhavÃsavÃpi cittaæ vimuccati. AvijjÃsavÃpi cittaæ vimuccati. Vimuttasmiæ vimuttamiti ¤Ãïaæ hoti. KhÅïà jÃti, vusitaæ brahmacariyaæ, kataæ karaïÅyaæ, nÃparaæ itthattÃyÃti pajÃnÃti. So evaæ pajÃnÃti: 'ye assu darathà kÃmÃsavaæ paÂicca, tedha na santi. Ye assu darathà bhavÃsavaæ paÂicca tedha na santi. Ye assu darathà avijjÃsavaæ paÂicca, tedha na santi. Atthi cevÃyaæ darathamatthÃ, yadidaæ imameva kÃyaæ paÂicca saÊÃyatanikaæ jÅvitapaccayÃ'ti. So su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ kÃmÃsavenÃti pajÃnÃti. Su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ bhavÃsavenÃti pajÃnÃti. Su¤¤amidaæ sa¤¤Ãgataæ avijjÃsavenÃti pajÃnÃti. Atthi cevidaæ asu¤¤ataæ yadidaæ imameva kÃyaæ paÂicca saÊÃyatanikaæ jÅvitapaccayÃti. Iti yaæ hi kho tattha na hoti. Tena taæ su¤¤aæ samanupassati yaæ pana tattha avasiÂÂhaæ hoti, taæ santamidaæ atthiti pajÃnÃti. Evamassa esà Ãnanda, yathÃbhuccà [PTS Page 109] [\q 109/] avipallatthà parisuddhà paramÃnuttarà su¤¤atÃvakkanti bhavati. Yepi hi keci Ãnanda, atÅtamaddhÃnaæ samaïà và brÃhmaïà và parisuddhaæ paramÃnuttaraæ su¤¤ataæ upasampajja vihariæsu. Sabbe te imaæ yeva parisuddhaæ paramÃnuttaraæ su¤¤ataæ upasampajja vihariæsu. Yepi hi keci Ãnanda, anÃgatamaddhÃnaæ samaïà và brÃhmaïà và parisuddhaæ paramÃnuttaraæ su¤¤ataæ upasampajja viharisasanti. Sabbe te imaæyeva parisuddhaæ paramÃnuttaraæ su¤¤ataæ upasampajja viharissanti. Yepi hi keci Ãnanda, etarahi samaïà và brÃhmaïà và parisuddhaæ paramÃnuttaraæ su¤¤ataæ upasampajajja viharanti. Sabbe te imaæyeva parisuddhaæ paramÃnuttaraæ su¤¤ataæ upasampajja viharanti. TasmÃtiha Ãnanda, parisuddhaæ paramÃnuttaraæ su¤¤ataæ upasampajja viharissÃmÃti. Evaæ hi vo Ãnanda, sikkhitabbanti. Idamavoca bhagavà attamano Ãyasmà Ãnando bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. CÆÊasu¤¤atasuttaæ paÂhamaæ [BJT Page 272] [\x 272/] 3.3.2 MahÃsu¤¤ata suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sakkesu viharati kapilavatthusmiæ nigrodhÃrÃme. Atha kho bhagavà pubbanhasamayaæ nivÃsetvà pattacÅvaraæ ÃdÃya kapilavatthuæ piï¬Ãya pÃvisi. Kapilavatthusmiæ piï¬Ãya caritvà pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkanto yena kÃÊakhemakassa sakkassa vihÃro, tenupasaÇkami divÃvihÃrÃya. Tena kho pana samayena kÃÊakhemakassa vihÃre sambahulÃni senÃsanÃni pa¤¤attÃni honti. Addasà kho bhagavà kÃÊakhemakassa sakkassa vihÃre sambahulÃni [PTS Page 110] [\q 110/] senÃsanÃni pa¤¤attÃni. DisvÃna bhagavato etadahosi: sambahulÃni kho kÃÊakhemakassa sakkassa vihÃre senÃsanÃni pa¤¤attÃni sambahulà nu kho idha bhikkhu viharantÅti. Tena kho pana samayena Ãyasmà Ãnando sambahulehi bhikkhÆhi saddhiæ ghaÂÃya sakkassa vihÃre civarakammaæ karoti. Atha kho bhagavà sÃyanhasamayaæ patisallÃnà vuÂÂhito, yena ghaÂÃya sakkassa vihÃro tenupasaÇkami, upasaÇkamitvà pa¤¤atte Ãsane nisidi. Nisajja kho bhagavà Ãyasmantaæ Ãnandaæ Ãmantesi: sambahulÃni kho Ãnanda kÃÊakhemakassa sakkassa vihÃre senÃsanÃni pa¤¤attÃni, samabahulà nu kho ettha bhikkhÆ viharantÅti. SambahulÃni bhante, kÃÊakhemakassa sakkassa vihÃre senÃsanÃni pa¤¤attÃni, sambahulà ettha bhikkhÆ viharanti. CÅvarakÃrasamayo no bhante, vattatÅti. Na kho Ãnanda, bhikkhu sobhani saÇgaïikÃrÃmo saÇgaïikÃrato saÇgaïikÃrÃmataæ anuyutto gaïÃrÃmo gaïarato gaïasammudito. So vatÃnanda, bhikkhu saÇgaïikÃrÃmo saÇgaïikÃrato saÇgaïikÃrÃmataæ anuyutto gaïÃrÃmo gaïarato gaïasammudito. Yaæ taæ nekkhammasukhaæ pavivekasukhaæ upasamasukhaæ sambodhasukhaæ1 tassa sukhassa nikÃmalÃbhÅ bhavissati akicchalÃbhÅ akasiralÃbhÅti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. Yo ca kho so Ãnanda, bhikkhu eko gaïasmà vÆpakaÂÂho viharati. Tassetaæ bhikkhuno pÃÂikaÇkhaæ: yaæ taæ nekkhammasukhaæ pavivekasukhaæ upasamasukhaæ sambodhasukhaæ1 tassa sukhassa nikÃmalÃbhÅ bhavissati akicchalÃbhÅ akasiralÃbhÅti ÂhÃnametaæ vijjati. So vatÃnanda, bhikkhu saÇgaïikÃrÃmo saÇgaïikÃrÃmataæ anuyutto gaïÃrÃmo gaïarato gaïasammudito sÃmayikaæ2 và kantaæ cetovimuttiæ upasampajja viharissati, asÃmayikaæ2 và akuppanti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. Yo ca kho so Ãnanda, bhikkhu eko gaïasmà vÆpakaÂÂho viharati. Tassetaæ bhikkhuno pÃÂikaÇkhaæ: sÃmayikaæ2 và kantaæ [PTS Page 111] [\q 111/] cetovimuttiæ upasampajja viharissati, asÃmayikaæ3 và akuppanti ÂhÃnametaæ vijjati. ------------------------- 1.Sambodhisukhaæ-syÃ,majasaæ. 2.SÃmÃyikaæ-majasaæ. 3.AsÃmÃyikaæ-majasaæ. [BJT Page 274] [\x 274/] NÃhaæ Ãnanda, ekarÆpampi samanupassÃmi: yattha rattassa1 yatthÃbhirattassa2 rÆpassa viparinÃma¤¤athÃbhÃvà na uppajjeyyuæ sokaparidevadukkhadomanassupÃyÃsÃ. Ayaæ kho Ãnanda, vihÃro tathÃgatena3 abhisambuddho, yadidaæ sabbanimittÃnaæ amanasikÃrà ajjhattaæ su¤¤ataæ upasampajja viharituæ4 tatra ce Ãnanda, tathÃgataæ iminà vihÃrena viharantaæ bhavanti upasaÇkamitÃro bhikkhÆ bhikkhuniyo upÃsakà upÃsikÃyo rÃjÃno rÃjamahÃmattà titthiyà titthiyasÃvakÃ. TatrÃnanda, tathÃgato vivekaninneneva cittena vivekapoïena vivekapabbhÃrena vÆpakaÂÂhena nekkhammÃbhirattena byantÅbhutena sabbaso ÃsavaÂÂhÃniyehi dhammehi a¤¤adatthu uyyojanikapaÂisaæyuttaæyeva kathaæ kattà hoti. TasmÃtiha Ãnanda, bhikkhu cepi ÃkaÇkheyya: ajjhattaæ su¤¤ataæ upasampajja vihareyyanti. TenÃnanda, bhikkhunà ajjhattameva cittaæ saïÂhapetabbaæ, sannisÃdetabbaæ, ekodi kÃtabbaæ, samÃdahÃtabbaæ Katha¤ca Ãnanda, bhikkhu ajjhattameva cittaæ saïÂhapeti sannisÃdeti ekodiæ karoti samÃdahati. IdhÃnanda, bhikkhu vivicceva kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pitisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ upasampajja viharati, vitakkavicÃranaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pÅtisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati, sukha¤ca kÃyena paÂisaævedeti. Yaæ taæ ariyà Ãcikkhanti: upekkhako satimà sukhavihÃrÅti, catuttha jhÃnaæ upasampajja viharati, sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbeva somanassadomanassaæ atthaÇgamà adukkhaæ asukhaæ upekkhÃsatipÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Evaæ kho Ãnanda, bhikkhu ajjhattameva cittaæ saïÂhapeti, sannisÃdeti, ekodi karoti, samÃdahati. [PTS Page 112] [\q 112/] so ajjhattaæ su¤¤ataæ manasikaroti. Tassa ajjhattaæ su¤¤ataæ manasikaroto su¤¤atÃya cittaæ na pakkhandati, nappasÅdati, na santiÂÂhati, vimuccati. Evaæ santametaæ Ãnanda, bhikkhu evaæ pajÃnÃti: ajjhattaæ su¤¤ataæ kho me manasikaroto ajjhattaæ su¤¤atÃya cittaæ na pakkhandati, nappasidati, na santiÂÂhati, na vimuccatÅ'ti. Itiha tattha sampajÃno hoti. So bahiddhà su¤¤ataæ manasikaroti. Tassa bahiddhà su¤¤ataæ manasikaroto su¤¤atÃya cittaæ na pakkhandati, nappasidati, na santiÂÂhati, na vimuccati. Evaæ santametaæ Ãnanda, bhikkhu evaæ pajÃnÃti: bahiddhà su¤¤ataæ kho me manasikaroto bahiddhà su¤¤atÃya cittaæ na pakkhandati, nappasidati, na santiÂÂhati, na vimuccatÅ'ti. Itiha tattha sampajÃno hoti. So ajjhattabahiddhà su¤¤ataæ manasikaroti. Tassa ajjhattabahiddhà su¤¤ataæ manasikaroto su¤¤atÃya cittaæ na pakkhandati, nappasidati, na santiÂÂhati, na vimuccati. Evaæ santametaæ Ãnanda, bhikkhu evaæ pajÃnÃti: ajjhattabahiddhà su¤¤ataæ kho me manasikaroto ajjhattabahiddhà su¤¤atÃya cittaæ na pakkhandati, nappasidati, na santiÂÂhati, na vimuccatÅ'ti. Itiha tattha sampajÃno hoti.So Ãne¤jaæ manasikaroti.Tassa Ãne¤jaæ manasikaroto Ãne¤jÃya cittaæ na pakkhandati, nappasÅdati, na santiÂÂhati, na vimuccati. Evaæ santametaæ Ãnanda, bhikkhu evaæ pajÃnÃti: Ãnejjaæ kho me manasikaroto Ãne¤jÃya cittaæ na pakkhandati nappasÅdati na santiÂÂhati na vimuccatÅ'ti. Itiha tattha sampajÃno hoti. TenÃnanda, bhikkhunà tasmiæyeva purimasmiæ samÃdhinimittena ajjhattaæ eva cittaæ saïÂhapetabbaæ, sannisÃdetabbaæ, ekodikÃtabbaæ, samÃdahÃtabbaæ. So ajjhattaæ su¤¤ataæ manasikaroti. Tassa ajjhattaæ su¤¤ataæ manasikaroto ajjhattaæ su¤¤atÃya cittaæ pakkhandati, pasÅdati, santiÂÂhati, vimuccati. Evaæ santametaæ Ãnanda, bhikkhu evaæ pajÃnÃti: ajjhattaæ su¤¤ataæ kho me manasikaroto ajjhattaæ su¤¤atÃya cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati vimuccatÅti. -------------------------- 1.Ratassa-sÅmu,majasaæ,[PTS. 3.]Tattha tathÃgatena-syÃ. 2.YatthÃbhiratassa-sÅmu,majasaæ,[PTS. 4.]Viharati-syÃ. [BJT Page 276] [\x 276/] Itiha tattha sampajÃno hoti. So bahiddhà su¤¤ataæ masikaroti. Tassa bahiddhà su¤¤ataæ manasikaroto su¤¤atÃya cittaæ na pakkhandati, nappasÅdati, na santiÂÂhati, na vimuccati. Evaæ santametaæ pajÃnÃti: bahiddhà su¤¤ataæ kho me manasikaroto bahiddhà su¤¤atÃya cittaæ na pakkhanidati, nappasÅdati, na santiÂÂhati, na vimuccatÅ'ti. Itiha tattha sampajÃno hoti. So ajjhattabahiddhà su¤¤ataæ masikaroti. Tassa ajjhattabahiddhà su¤¤ataæ manasikaroto su¤¤atÃya cittaæ na pakkhandati, nappasÅdati, na santiÂÂhati, na vimuccati. Evaæ santametaæ pajÃnÃti: ajjhattabahiddhà su¤¤ataæ kho me manasikaroto ajjhattabahiddhà su¤¤atÃya cittaæ na pakkhanidati, nappasÅdati, na santiÂÂhati, na vimuccatÅ'ti. Itiha tattha sampajÃno hoti. So Ãne¤jaæ manasikaroti. Tassa Ãne¤jaæ Manasikaroto Ãne¤jÃya cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati vimuccati. Evaæ santametaæ Ãnanda, bhikkhu evaæ pajÃnÃti: Ãne¤jaæ kho me manasikaroto Ãne¤jÃya cittaæ pakkhandati pasÅdati santiÂÂhati vimuccatÅti. Itiha tattha sampajÃno hoti. Tassa ce Ãnanda, bhikkhuno iminà vihÃrena viharato caÇkamÃya cittaæ namati. So caÇkamati evaæ maæ caÇkamantaæ nÃbhijjhÃdomanassà pÃpakà akusalà dhammà [PTS Page 113] [\q 113/] anvÃssavissantÅti. Itiha tattha sampajÃno hoti. Tassa ce Ãnanda, bhikkhuno iminà vihÃrena viharato ÂhÃnÃya cittaæ namati. So tiÂÂhati: evaæ maæ tiÂÂhantaæ1 nÃbhijjhà domanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssavissantÅti. Itiha tattha sampajÃno hoti. Tassa ce Ãnanda, bhikkhuno iminà vihÃrena viharato kathÃya3 cittaæ namati. So yÃyaæ kathà hÅnà gammà pothujjanikà anariyà anatthasaæhità na nibbidÃya na virÃgÃya na nirodhÃya na upasamÃya na abhi¤¤Ãya na sambodhÃya na nibbÃnÃya saævattati. SeyyathÅdaæ: rÃjakathà corakathà mahÃmattakathà senÃkathà bhayakathà yuddhakathà annakathà pÃnakathà vatthakathà sayanakathà mÃlÃkathà gandhakathà ¤Ãtikathà yÃnakathà gÃmakathà nigamakathà nagarakathà janapadakathà itthikathà purisakathà surÃkathà visikhÃkathà kumbhaÂÂhÃnakathà pubbapetakathà nÃnatthakathà lokakkhÃyikà samuddakkhÃyikà itibhavÃbhavakathÃ, iti và iti evarÆpiæ kathaæ na kathessÃmiti. Itiha tattha sampajÃno hoti. Yà ca kho ayaæ Ãnanda, kathà abhisallekhikà cetovinÅvaraïasappÃyà ekantanibbidÃya virÃgÃya nirodhÃya upasamÃya abhi¤¤Ãya sambodhÃya nibbÃnÃya saævattati. SeyyathÅdaæ: appicchakathà santuÂÂhikathà pavivekakathÃ, asaæsaggakathÃ, viriyÃrambhakathÃ, sÅlakathÃ, samÃdhikathÃ, pa¤¤ÃkathÃ, vimuttikathà vimutti¤ÃïadassanakathÃ, iti evarÆpiæ kathaæ kathessÃmÅti. Itiha tattha sampajÃno hoti. ------------------------- 1. hitaæ-sÅmu,majasaæ,syÃ. 3.BhÃsÃya-syÃ. 2.Nisinnaæ-sÅmu. [BJT Page 278] [\x 278/] Tassa ce Ãnanda, bhikkhuno iminà vihÃrena [PTS Page 114] [\q 114/] viharato vitakkÃya cittaæ namatÅ. So ye te vitakkà hÅnà gammà pothujjanikà anariyà anatthasaæhità na nibbidÃya na virÃgÃya na nirodhÃya na upasamÃya na abhi¤¤Ãya na sambodhÃya na nibbÃnÃya saævattanti. SeyyathÅdaæ: kÃmavitakko vyÃpÃdavitakko vihiæsÃvitakko, iti evarÆpe vitakke na1 vitakkessÃmÅti. Itiha tattha sampajÃno hoti. Ye ca kho ime Ãnanda, vitakkà ariyà niyyÃnikà niyyanti. Takkarassa sammà dukkhakkhayÃya. SeyyathÅdaæ: nekkhamma vitakko avyÃpÃdavitakko avihiæsÃvitakko iti evarÆpe vitakke vitakkessÃmÅti. Itiha tattha sampajÃno hoti. Pa¤ca kho ime Ãnanda, kÃmaguïÃ. Katame pa¤ca: cakkhu vi¤¤eyyà rÆpà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ, sotavi¤¤eyyà saddhà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ, ghÃnavi¤¤eyyà gandhà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ, jivhÃvi¤¤eyyà rasà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpaæhità rajanÅyÃ, kÃyavi¤¤eyyà phoÂÂhabbà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ime kho Ãnanda, pa¤cakÃmaguïÃ, yattha bhikkhunà abhikkhaïaæ sakaæ cittaæ paccavekkhitabbaæ. Atthi nu kho me imesu pa¤casu kÃmaguïesu a¤¤atarasmiæ và a¤¤atarasmiæ và Ãyatane uppajjati cetaso samudÃcÃroti. Sace Ãnanda, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ pajÃnÃti: atthi kho me imesu pa¤casu kÃmaguïesu a¤¤atarasmiæ và a¤¤atarasmiæ và Ãyatane uppajjati cetaso samudÃcÃroti. Evaæ santametaæ Ãnanda, bhikkhu evaæ pajÃnÃti: yo kho imesu pa¤casu kÃmaguïesu chandarÃgo, so me appahÅnoti.2 Itiha tattha sampajÃno hoti. Sace panÃnanda, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ pajÃnÃti. Natthi kho me imesu pa¤casu kÃmaguïesu a¤¤atarasmiæ và a¤¤atarasmiæ và Ãyatane uppajjati cetaso samudÃcÃroti, evaæ santametaæ Ãnanda, bhikkhÆ evaæ pajÃnÃti: yo kho imesu pa¤casu kÃmaguïesu chandarÃgo, so me pahÅnoti. Itiha tattha sampajÃno hoti. Pa¤ca kho ime Ãnanda, upÃdÃnakkhandhÃ, yattha bhikkhunà udayabbayÃnupassinà vihÃtabbaæ. Iti rÆpaæ iti rÆpassa samudayo. Iti rÆpassa atthaÇgamo. Iti vedanà [PTS Page 115] [\q 115/] iti vedanÃya samudayo. Iti vedanÃya atthaÇgamo, iti sa¤¤Ã iti sa¤¤Ãya samudayo, iti sa¤¤Ãya atthaÇgamo, iti saÇkhÃrà iti saÇkhÃrassa samudayo. Iti saÇkhÃrassa atthaÇgamo, iti vi¤¤Ãïaæ. Iti vi¤¤Ãïassa samudayo, iti vi¤¤Ãïassa atthaÇgamoti. Tassa imesu pa¤casupÃdÃnakkhandhesu udayabbayÃnupassino viharato, yo pa¤casupÃdÃnakkhandhesu asmimÃno, so pahÅyati. Evaæ santametaæ Ãnanda, bhikkhu evaæ pajÃnÃti: yo kho imesu pa¤casupÃdÃnakkhandhesu asmimÃno, so me pahÅnoti. Itiha tattha sampajÃno hoti. Ime kho te Ãnanda, dhammà ekantakusalÃyatikÃ3 ariyà lokuttarà anavakkantà pÃpimatÃ. Taæ kiæ ma¤¤asi Ãnanda, kaæ atthavasaæ sampassamÃno arahati sÃvako satthÃraæ anubandhituæ api panujjamÃnoti. -------------------------- 1.EvarÆpena vitakkena-sÅmu.SyÃ. 2.NappahÅïo-sÅmu. 3.EkantakusalÃyÃtikÃ-sÅmu. [BJT Page 280] [\x 280/] BhagavammÆlakà no bhante, dhammà bhagavaænettikà bhagavampapaÂisaraïÃ. SÃdhu vata bhante, bhagavantaæyeva paÂibhÃtu etassa bhÃsitassa attho, bhagavato sutvà bhikkhÆ dhÃressantÅtÅ. Na kho Ãnanda, arahati sÃvako satthÃraæ anubandhituæ yadidaæ suttaæ geyyaæ veyyÃkaraïaæ tassa hetu1 taæ kissa hetu: dÅgharattassa hi vo2 Ãnanda, dhammà sutà dhatà vacasà paricità manasÃnupekkhità diÂÂhiyà suppaÂividdhÃ. Yà ca kho Ãnanda, kathà abhisallekhikà ceto vinÅvaraïasappÃyà ekantanibbidÃya virÃgÃya nirodhÃya upasamÃya abhi¤¤Ãya sambhodhÃya nibbÃnÃya saævattati. SeyyathÅdaæ: appicchakathà santuÂÂhikathà pavivekakathà asaæsaggakathà viriyÃrambhakathà sÅlakathà samÃdhikathà pa¤¤Ãkathà vimuttikathà vimutti¤ÃïadassanakathÃ. EvarÆpiyà kho Ãnanda kathÃya hetu arahati sÃvako satthÃraæ anubandhituæ api panujjamÃno. Evaæ sante kho Ãnanda, ÃcariyÆpaddavo hoti. Evaæ sante antevÃsÆpaddavo hoti. Evaæ sante brahmacÃrÆpaddavo hoti. Kathaæ cÃnanda, ÃcariyÆpaddavo hoti: idhÃnanda, ekacco satthà vivittaæ senÃsanaæ bhajati ara¤¤aæ rukkhamÆlaæ pabbataæ kandaraæ giriguhaæ susÃnaæ [PTS Page 116] [\q 116/] vanapatthaæ abbhokÃsaæ palÃlapu¤jaæ. Tassa tathà vÆpakaÂÂhassa viharato anvÃvaÂÂanti brÃhamaïagahapatikà negamà ceva jÃnapadà ca. So anvÃvaÂÂantesu3 brÃhmaïagahapatikesu negamesu ceva jÃnapadesu ca mucchati, nikÃyamati, gedhaæ Ãpajjati, ÃvaÂÂati bÃhullÃya. Ayaæ vuccatÃnanda, upaddavo Ãcariyo. ùcariyÆpaddavena avadhiæsu naæ pÃpakà akusalà dhammà saækilesikà ponobhavikÃ4 sadarà dukkhavipÃkà Ãyatiæ jÃtijarÃmaraïiyÃ, evaæ kho Ãnanda, ÃcariyÆpaddavo hoti. Kathaæ cÃnanda, antevÃsÆpaddavo hoti. Tasseva kho panÃnanda, satthu sÃvako tassa satthu vivekamanubrÆhayamÃno vivittaæ senÃsanaæ bhajati ara¤¤aæ rukkhamÆlaæ pabbataæ kandaraæ giriguhaæ susÃnaæ vanapatthaæ abbhokÃsaæ palÃlapu¤jaæ, tassa tathà vÆpakaÂÂhassa viharato anvÃvaÂÂanti brÃhmaïagahapatikà negamà ceva jÃnapadà ca. Yo anvÃvaÂÂantesu brÃhmaïagahapatikesu negamesu ceva jÃnapadesu ca mucchati, nikÃyamati, gedhaæ Ãpajjati, ÃvaÂÂati bÃhullÃya. Ayaæ vuccatÃnanda, upaddavo antevÃsÅ. AntevÃsupaddavena avadhiæsu naæ pÃpakà akusalà dhammà saÇkilesikà ponobhavikà sadarà dukkhavipÃkà Ãyatiæ jÃtijarÃmaraïiyÃ. Evaæ kho Ãnanda, antevÃsÆpaddavo hoti. --------------------------- 1.SuttageyyaveyyÃkaraïassa sotuæ-syÃ. Suttaæ geyyaæ veyyÃkaraïassa hetu-[PTS.] 2.Te-sÅmu,majasaæ. 3.AnvÃvattantesu-sÅmu,majasaæ. AnvÃvaÂÂesu-syÃ,[PTS.] 4.PonobbhavikÃ-majasaæ. 5.KÃmayati-[PTS.] [BJT Page 282] [\x 282/] Kathaæ cÃnanda, brahmacÃrÆpaddavo hoti: idhÃnanda tathÃgato loke upapajjati arahaæ sammÃsambuddho vijjÃcaraïasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasÃrathÅ satthà devamanussÃnaæ buddho bhagavÃ. So vivittaæ senÃsanaæ bhajati ara¤¤aæ rukkhamÆlaæ pabbataæ kandaraæ giriguhaæ susÃnaæ vanapatthaæ abbhokÃsaæ palÃlapu¤jaæ, tassa tathà vÆpakaÂÂhassa viharato anvÃvaÂÂanti brÃhmaïagahapatikà negamà ceva jÃnapadà ca. So anvÃvaÂÂantesu brÃhmaïagahapatikesu negamesu ceva jÃnapadesu ca na mucchati, na nikÃmayati, na gedhaæ Ãpajjati. [PTS Page 117] [\q 117/] na ÃvaÂÂati bÃhullÃya. Tasse kho panÃnanda, satthu sÃvako tassa satthu vivekamanubrÆhayamÃno vivittaæ senÃsanaæ bhajati Ãra¤¤aæ rukkhamÆlaæ pabbataæ kandaraæ giriguhaæ susÃnaæ vanapatthaæ abbhokÃsaæ palÃlapu¤jaæ, tassa tathà vÆpakaÂÂhassa viharato anvÃvaÂÂanti brÃhmaïagahapatikà negamà ceva jÃnapadà ca. So anvÃvaÂÂantesu brÃhmaïagahapatikesu negamesu ceva jÃnapadesu ca mucchati, nikÃmayati, gedhaæ Ãpajjati. ùvaÂÂati bÃhullÃya. Ayaæ vuccatÃnanda, upaddavo brahmacÃrÅ brahmacÃrÆpaddavena avadhiæsu naæ pÃpakà akusalà dhammà saÇkilesikà ponobhavikà sadarà dukkhavipÃkà Ãyatiæ jÃtijarÃmaraïiyÃ. Evaæ kho Ãnanda, brahmacÃrÆpaddavo hoti. TatrÃnanda, yo cevÃyaæ ÃcariyÆpaddavo yo ca antevÃsÆpaddavo, ayaæ tehi brahmacÃrÆpaddavo dukkhavipÃkataro ceva kaÂukavipÃkataroca, api ca vinipÃtÃya saævattati. TasmÃtiha maæ Ãnanda, mittavatÃya samudÃcaratha, mà sapattavatÃya. Taæ vo bhavissati dÅgharattaæ hitÃya sukhÃya. Kathaæ cÃnanda, satthÃraæ sÃvakà sapattavatÃya samudÃcaranti no mittavatÃya: idhÃnanda, satthà sÃvakÃnaæ dhammaæ deseti anukampako hitesÅ anukampaæ upÃdÃya idaæ vo hitÃya idaæ vo sukhÃyÃti. Tassa sÃvakà na sussÆsanti, na sotaæ odahanti na a¤¤Ã cittaæ upaÂÂhapenti. Vokkamma ca satthusÃsanà vattanti. Evaæ kho Ãnanda satthÃraæ sÃvakà sapattavatÃya samudÃcaranti no mittavatÃya. Katha¤cÃnanda, satthÃraæ sÃvakà mittavatÃya samudÃcaranti no sapattavatÃya: idhÃnanda, satthà sÃvakÃnaæ dhammaæ deseti anukampako hitesÅ anukampaæ upÃdÃya: idaæ vo hitÃya idaæ vo sukhÃyÃti. Tassa sÃvakà sussÆsanti, sotaæ odahanti, a¤¤Ã cittaæ1 upaÂÂhapenti, na ca vokkamma satthusÃsanÃ2 vattanti. Evaæ kho Ãnanda, satthÃraæ --------------------------- 1.A¤¤aæ cittaæ-[PTS. 2.]SÃsanaæ-syÃ. [BJT Page 284] [\x 284/] SÃvakà mittavatÃya samudÃcaranti no sapattavatÃya. TasmÃtÅha [PTS Page 118] [\q 118/] maæ Ãnanda, mittavatÃya samudÃcaratha, mà sapattavatÃya taæ vo bhavissati dÅgharattaæ hitÃya sukhÃya. Na kho ahaæ Ãnanda, tathà parakkamissÃmi. Yathà kumbhakÃro Ãmake Ãmakamatte. Niggayha niggayhÃhaæ Ãnanda vakkhÃmi. Pavayha Ãnanda pavayha vakkhÃmi. Yo sÃro so ÂhassatÅti. Idamavoca bhagavà attamano Ãyasmà Ãnando bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. MahÃsu¤¤ata suttaæ dutiyaæ [BJT Page 286] [\x 286/] 3.3.3 Acchariyabbhuta suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Atha kho sambahulÃnaæ bhikkhÆnaæ pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkantÃnaæ upaÂÂhÃnasÃlÃyaæ sannisinnÃnaæ sannipatitÃnaæ ayamantarà kathà udapÃdi: acchariyaæ Ãvuso abbhutaæ Ãvuso, tathÃgatassa mahiddhikatà mahÃnubhÃvakatÃ1 yatra hÅ nÃma tathÃgato atÅte buddhe parinibbute chinnapapa¤ce chinnavaÂume pariyÃdinnavaÂÂe sabbadukkha vÅtivatte jÃnissati: evaæjaccà te bhagavanto ahesuæ itipi, evaænÃmà te bhagavanto ahesuæ itipi, evaæ gottà te bhagavanto ahesuæ itipi, evaæsÅlà te bhagavanto ahesuæ itipi, evaædhammà te bhagavanto ahesuæ itipi, evaæ pa¤¤Ã te bhagavanto ahesuæ itipi, evaævihÃri te bhagavanto ahesuæ itipi, evaævimuttà te bhagavanto ahesuæ itipiti. Evaæ vutte Ãyasmà Ãnando te bhikkhÆ etadavoca: acchariyà ceva Ãvuso, tathÃgatà acchariyadhammasamannÃgatà ca abbhutà ceva Ãvuso, tathÃgatà abbhutadhammasamannÃgatà cÃti. [PTS Page 119] [\q 119/] Aya¤ca hidaæ tesaæ bhikkhÆnaæ antarà kathà vippakatà hoti. Atha kho bhagavà sÃyanhasamayaæ patisallÃnà vuÂÂhito yenÆpaÂÂhÃnasÃlà tenupasaækami. UpasaÇkamitvà pa¤¤atte Ãsane nisÅdi. Nissajja kho bhagavà bhikkhu Ãmantesi: KÃyanuttha bhikkhave, etarahi kathÃya sannisinnÃ, kà ca pana vo antarà kathà vippakatÃti. Idha bhante, amhÃkaæ pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkantÃnaæ upaÂÂhÃnasÃlÃyaæ sannisinnÃnaæ sannipatitÃnaæ ayamantarà kathà udapÃdi: acchariyaæ Ãvuso abbhutaæ Ãvuso, tathÃgatassa mahiddhikatà mahÃnubhÃvakatÃ1 yatra hÅ nÃma tathÃgato atÅte buddhe parinibbute chinnapapa¤ce chinnavaÂume pariyÃdinnavaÂÂe sabbadukkha vÅtivatte jÃnissati: evaæjaccà te bhagavanto ahesuæ itipi, evaænÃmà te bhagavantato ahesuæ itipi, evaæ gottà te bhagavanto ahesuæ itipi, evaæ sÅlà te bhagavanto ahesuæ itipi, evaædhammà te bhagavanto ahesuæ itipi, evaæ pa¤¤Ã te bhagavanto ahesuæ itipi, evaævihÃri te bhagavanto ahesuæ itipi, evaævimuttà te bhagavanto ahesuæ itipÅti. Evaæ vutte bhante, Ãyasmà Ãnando amhe etadavoca: acchariyà ceva Ãvuso. TathÃgatà acchariyadhammasamannÃgatà ca, abbhutà ceva Ãvuso, tathÃgatà abbhutadhammasamannÃgatÃcÃti. Ayaæ kho no bhante, antarà kathà vippakatÃ. Atha bhagavà anuppattoti. Atha kho bhagavà Ãyasmantaæ Ãnandaæ Ãmantesi: tasmÃtiha taæ Ãnanda, bhiyyosomattÃya paÂibhantu tathÃgatassa acchariyà abbhutadhammÃti. -------------------------- 1.MahÃnubhÃvatÃ-sÅmu,majasaæ, [PTS.] [BJT Page 288] [\x 288/] Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: sato sampajÃno Ãnanda1, bodhisatto tusitaæ kÃyaæ upapajjÅti yampi bhante, sato sampajÃno bodhisatto tusitaæ kÃyaæ upapajji. Idamahaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusite kÃye aÂÂhÃsÅti. Yampi bhante sato sampajÃno bodhisatto tusite kÃye aÂÂhÃsi. IdampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yÃvatÃyukaæ Ãnanda, bodhisatto tusite kÃye aÂÂhÃsÅti. Yampi bhante, yÃvatÃyukaæ bodhisatto tusite kÃye aÂÂhÃsi. IdampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ. Sammukhà paÂiggahitaæ: sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkamÅti. Yampi [PTS Page 120] [\q 120/] bhante, sato sampajÃno bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami. Atha sadevake loke samÃrake sabrahmake SassamaïabrÃhmaïiyà pajÃya sadevamanussÃya appamÃïo uÊÃro obhÃso loke pÃtubhavati atikkammeva devÃnaæ devÃnubhÃvaæ. YÃpi tà lokantarikà aghà asaævutà andhakÃrà andhakÃratimisÃ, yatthapime candimasuriyà evaæmahiddhikà evaæmahÃnubhÃvà ÃbhÃya nÃnubhonti tatthapi appamÃïo uÊÃro obhÃso loke pÃtubhavati atikkammeva devÃnaæ devÃnubhÃvaæ. Yepi tattha sattà upapannÃ, tepi tenobhÃsena a¤¤ama¤¤aæ sa¤jÃnanti: a¤¤epi kira bho santi sattà idhÆpapannÃti. Aya¤ca dasasahassÅ lokadhÃtu saÇkampati sampakampati sampavedhati. AppamÃïo ca uÊÃro obhÃso loke pÃtubhavati atikkammeva devÃnaæ devÃnubhÃvanti. Yampi bhante, sato sampajÃno bodhisatto tusitaæ kÃyaæ upapajjÅ. IdampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda. Bodhisatto mÃtukucchiæ okkanto hoti. CattÃro naæ devaputtÃ2 catuddisaæ ÃrakkhÃya upagacchanti: mà naæ kho bodhisattaæ và bodhisattamÃtaraæ và manusso và amanusso và koci và viheÂhesÅti3. Yampi bhante, sato sampajÃno bodhisatto tusite kÃyaæ upapajjÅ. IdampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. ------------------------- 1.UpapajjamÃno Ãnanda-[PTS.] 2.CattÃro devaputtÃ-majasaæ,sÅmu. 3.Vihesiti-syà [BJT Page 290] [\x 290/] Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda, bodhisatto mÃtukucchiæ okkanto hoti. Pakatiyà sÅlavatÅ bodhisattamÃtà hoti. Viratà pÃïÃtipÃtÃ, viratà adinnÃdÃnÃ. Viratà kÃmesu micchÃcÃrÃ, viratà musÃvÃdÃ, viratà surÃmerayamajjapamÃdaÂÂhÃnÃti. Yampi bhante, yÃvatÃyukaæ bodhisatto tusite kÃye aÂÂhÃsi. IdampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. [PTS Page 121] [\q 121/] Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda, bodhisatto mÃtukucchiæ okkanto hoti. Na bodhisattamÃtu purisesu mÃnasaæ upapajjati kÃmaguïÆpasaæhitaæ. AnatikkamanÅyà ca bodhisattamÃtà hoti kenaci purisena rattacittenÃti. Yampi bhante, sato sampajÃno bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante. Bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda, bodhisatto mÃtukucchiæ okkanto hoti. LÃbhinÅ bodhisattamÃtà hoti pa¤cannaæ kÃmaguïÃnaæ. Sà pa¤cahi kÃmaguïehi samappità samaÇgÅbhÆtà paricÃretÅ'ti. Yampi bhante, sato sampajÃno bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhÆtadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda, bodhisatto mÃtukucchiæ okkanto hoti. Na bodhisattamÃtu kocideva ÃbÃdho upapajjati. SukhinÅ bodhisattamÃtà hoti akilantakÃyÃ. Bodhisatta¤ca bodhisattamÃtà tirokucchigataæ passati sabbaÇgapaccaÇgaæ ahÅnindriyaæ. SeyyathÃpi Ãnanda, maïi veÊuriyo subho jÃtimà aÂÂhaæso suparikammakato. TatrÃssa suttaæ Ãvutaæ nÅlaæ và pÅtaæ và lohitaæ và odÃtaæ và paï¬usuttaæ vÃ. Tamenaæ cakkhumà puriso hatthe karitvà paccavekkheyya: ayaæ kho maïi veÊuriyo subho jÃtimà aÂÂhaæso suparikammakato. Tatridaæ suttaæ Ãvutaæ nÅlaæ và pÅtaæ và lohitaæ và odÃtaæ và paï¬usuttaæ vÃti. Evameva kho Ãnanda, yadà bodhisatto mÃtukucchiæ okkanto hoti. Na BodhisattamÃtu kocideva ÃbÃdho upapajjati. SukhÅnÅ bodhisattamÃtà hoti AkilantakÃyÃ. Bodhisatta¤ca bodhisattamÃtà tirokucchigataæ passati sabbaÇgapaccaÇgaæ ahÅnindriyanti. Yampi bhante, sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità KÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. [PTS Page 122] [\q 122/] Sammukhà metaæ bhante. Bhagavato sutaæ, sammukhà paÂaggahitaæ: sattÃhajÃte Ãnanda, bodhisatte bodhisattamÃtà kÃlaæ karoti. Tusitaæ kÃyaæ upapajjatÅ'ti. Yampi bhante, sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yathà kho panÃnanda a¤¤Ã itthikà nava và dasa và mÃse gabbhaæ kucchinà pariharitvà vijÃyanti. Na hevaæ bodhisattaæ bodhisattamÃtà vijÃyati. Daseva mÃsÃni bodhisattaæ bodhisattamÃtà kucchinà pariharitvà vijÃyatÅ'ti. Yampi bhante, sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. [BJT Page 292] [\x 292/] Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yathà kho panÃnanda, a¤¤Ã itthikà nisinnà và nipannà và vijÃyanti. Na hevaæ bodhisattaæ bodhisattamÃtà vijÃyati. hitÃva kho bodhisattaæ bodhisattamÃtà vijÃyatÅti. Yampi bhante, sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ. Sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda, bodhisatto mÃtukucchimhà nikkhamati, devà naæ paÂhamaæ paÂiggaïhanti, pacchà manussÃti. Yampi bhante, sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda, bodhisatto mÃtukucchimhà nikkhamati appattova bodhisatto paÂhaviæ hoti. CattÃro naæ devaputtà paÂiggahetvà mÃtu purato Âhapenti: 'attamanà devi hohi, mahesakkho te putto uppanno'ti. Yampi bhante, sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda, bodhisatto mÃtukucchimhà nikkhamati, visadova nikkhamati amakkhito uddena1 amakkhito semhena, amakkhito ruhirena, amakkhito [PTS Page 123] [\q 123/] kenaci asucinà suddho visado. SeyyathÃpi Ãnanda, maïiratanaæ kÃsike vatthe nikkhittaæ, neva maïiratanaæ kÃsikaæ vatthaæ makkheti. NÃpi kÃsikaæ vatthaæ maïiratanaæ makkheti. Taæ kissa hetu: ubhinnaæ suddhattÃ. Evameva kho Ãnanda, yadà bodhisatto mÃtukucchimhà nikkhamati, visadova nikkhamati amakkhito uddena amakkhito semhena amakkhito ruhirena amakkhito kenaci asucÅnà suddho visadoti. Yampi bhante, sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda, bodhisatto mÃtukucchimhà nikkhamati. Dve udakassa dhÃrà antalikkhà pÃtubhavanti ekà sÅtassa ekà uïhassa, yena bodhisattassa udakakiccaæ karonti2 mÃtu cÃti. Yampi bhante, sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: sampati jÃto Ãnanda, bodhisatto samehi pÃdehi paÂhaviyaæ patiÂÂhahitvà uttarÃbhimukho sattapadavÅtihÃrena gacchati. Setamhi chatte anuhÅramÃne3 sabbà ca disà viloketi Ãsabhiæ ca vÃcaæ bhÃsati: 'aggohamasmi lokassa, seÂÂhohamasmi lokassa, jeÂÂhohamasmi lokassa, ayamantimÃjÃti, natthidÃni punabbhavo'ti. Yampi bhante, sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. -------------------------- 1.Udena-majasaæ. 2.Karoti-syÃ. 3.AnubhÅramÃne-[PTS.] AnudhÃriyamÃne-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 294] [\x 294/] Sammukhà metaæ bhante, bhagavato sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: yadà Ãnanda, bodhisatto mÃtukucchimhà nikkhamati. Atha sadevake loke samÃrake sabrahmake sassamaïabrÃhmaïiyà pajÃya sadevamanussÃya appamÃïo uÊÃro obhÃso loke pÃtubhavati atikkammeva devÃnaæ devÃnubhÃvaæ. YÃpi tà lokantarikà aghà asaævutà andhakÃrà andhakÃratimisÃ, yatthapime candimasuriyà evaæ mahiddhikà evaæ mahÃnubhÃvà ÃbhÃya nÃnubhonti. Tatthapi [PTS Page 124] [\q 124/] appamÃïo uÊÃro obhÃso loke pÃtubhavati atikkammeva devÃnaæ devÃnubhÃvaæ, yepi tattha sattà upapannÃ, tepi tenobhÃsena a¤¤ama¤¤aæ sa¤jÃnanti: a¤¤epi kira bho santi sattà idhÆpapannÃti. Aya¤ca dasasahassÅ lokadhÃtu saÇkampati, sampakampati, sampavedhati. AppamÃïo ca uÊÃro obhÃso loke pÃtubhavati atikkamme va devÃnaæ devÃnubhÃvanti. Yampi bhante, sato sampajÃno Ãnanda, bodhisatto tusità kÃyà cavitvà mÃtukucchiæ okkami, idampÃhaæ bhante, bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremÅti. TasmÃtiha tvaæ Ãnanda, idampi tathÃgatassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrehi. IdhÃnanda, tathÃgatassa vidità vedanà uppajjanti. Vidità upaÂÂhahanti. Vidità abbhatthaæ gacchanti. Vidità sa¤¤Ã uppajjanti vidità upaÂÂhahanti. Vidità abbhatthaæ gacchanti. Vidità vitakkà uppajjanti. Vidità upaÂÂhahanti. Vidità abbhatthaæ gacchanti. Idampi kho tvaæ Ãnanda, tathÃgatassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremi. Yampi bhante, bhagavato vidità vedanà uppajjanti, vidità upaÂÂhahanti, vidità abbhanthaæ gacchanti, vidità sa¤¤Ã uppajjanti, vidità upaÂÂhahanti, vidità abbhatthaæ gacchanti. Vidità vitakkà uppajjanti, vidità upaÂÂhahanti, vidità abbhatthaæ gacchanti. IdampÃhaæ bhante bhagavato acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremÅti. Idamavoca Ãyasmà Ãnando, samanu¤¤o satthà ahosi. Attamanà ca te bhikkhu Ãyasmato Ãnandassa bhÃsitaæ abhinandunti. Acchariyabbhuta suttaæ tatiyaæ [BJT Page 296] [\x 296/] 3.3.4 Bakkula suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ Ãyasmà bakkulo1 rÃjagahe viharati veÊuvane kalandakanivÃpe. Atha kho acelakassapo2 Ãyasmato bakkulassa3 purÃïagihÅsahÃyo [PTS Page 125] [\q 125/] yenÃyasmà bakkulo1 tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà Ãyasmatà bakkulena saddhiæ sammodi. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho acelakassapo2 Ãyasmantaæ bakkulaæ etadavoca: KÅvaciraæ pabbajitosi, Ãvuso bakkulÃti: AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassÃti. Imehi pana te Ãvuso bakkula, asÅtiyà vassehi katikkhattuæ methuno dhammo patisevitoti: Na kho maæ Ãvuso kassapa, evaæ pucchitabbaæ: 'imehi pana te Ãvuso bakkula, asÅtiyà vassehi katikkhattuæ methuno dhammo patisevito'ti. Eva¤ca kho maæ Ãvuso kassapa, pucchitabbaæ: 'imehi pana te Ãvuso bakkula, asÅtiyà vassehi katikkhattuæ kÃmasa¤¤Ã uppannapubbÃ'ti. Imehi pana te Ãvuso, bakkula. AsÅtiyà vassehi katikkhattuæ kÃmasa¤¤Ã uppannapubbÃti. AsÅti me Ãvuso kassapa, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi kÃmasa¤¤aæ uppannapubbaæ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti kÃmasa¤¤aæ uppannapubbaæ, idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi byÃpÃdasa¤¤aæ uppannapubbaæ, idampi mayaæ Ãyasmanto bakkulassa accariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema.VihiæsÃsa¤¤aæ uppannapubbaæ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti vihiæsÃsa¤¤aæ uppannapubbaæ, idampi mayaæ Ãyasmanto bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi kÃmavitakkaæ uppannapubbaæ, yampÃyasmà bakkulo asitiyà vassehi nÃbhijÃnÃti byÃpÃdavitakkaæ uppannapubbaæ, idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa nÃbhijÃnÃmi byÃpÃdavitakkaæ uppannapubbaæ, yampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti vihiæsÃvitakkaæ uppannapubbaæ, idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhÆtadhammaæ dhÃrema. [PTS Page 126] [\q 126/] -------------------------- 1.BÃkulo-majasaæ. 2.Acelo kassapo-syÃ. 3.BÃkulassa-majasaæ. [BJT Page 298] [\x 298/] AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi gahapati civaraæ sÃditÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti cÅvaraæ sÃdità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi satthena cÅvaraæ chinditÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti cÅvaraæ chindità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi sÆciyà cÅvaraæ sibbitÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti cÅvaraæ sibbità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi rajanena cÅvaraæ rajitÃ. YampÃyasmà bakkulo asitiyà vassehi nÃbhijÃnÃti cÅvaraæ rajità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi kaÂhine1 cÅvaraæ sibbitÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti cÅvaraæ sibbità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi sabrahmacÃrÅ cÅvarakamme byÃpÃritÃ2 yampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti cÅvaraæ byÃpÃritÃ2 idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi nimantanaæ sÃditÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti nimantanaæ sÃdità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi evarÆpaæ cittaæ uppannapubbaæ: ahovata maæ koci nimanteyyÃti. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti cittaæ uppannapubbaæ idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi antaraghare nisÅditÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti antaraghare nisÅditÃ. Idampi mayaæ Ãyasmanto bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa nÃbhijÃnÃmi antaraghare bhu¤jitÃ. YampÃyasmà bakkulo AsÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti antaraghare bhu¤jitÃ. Idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhadhadada DhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi mÃtugÃmassa anubya¤jenaso nimittaæ gahetÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti nimittaæ gahetà idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa nÃbhijÃnÃmi mÃtugÃmassa dhammaæ desitÃ, antamaso Catuppadampi gÃthaæ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti antamaso catuppadampi gÃthaæ. Idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutaæ dhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi bhikkhuïÆpassayaæ upasaÇkamitÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti bhikkhuïÆpassayaæ upasaÇkamità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi bhikkhuïÅyà dhammaæ desità yampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti bhikkhuïÅyà dhammaæ desità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa nÃbhijÃnÃmi sikkhamÃnÃya dhammaæ desitÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti sikkhamÃnÃya dhammaæ desità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhammaæ dhÃrema AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi sÃmaïeriyà dhammaæ desitÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti sÃmaïeriyà dhammaæ desitÃ. Idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi pabbÃjetà yampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti pabbÃjetà idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi upasampÃdetÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti upasampÃdetà idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi nissayaæ dÃtÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti nissayaæ dÃtà idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi sÃmaïeraæ upaÂÂhÃpetÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti sÃmaïeraæ upaÂÂhÃpetà idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. -------------------------- 1.Kathine-majasaæ. 2.SabrahmacÃrÅnaæ cÅvarakamme vicÃritÃ-majasaæ,syÃ. [BJT Page 300] [\x 300/] AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi jantÃghare nahÃyitÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti jantÃghare nahÃyità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso, vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi cuïïena nahÃyitÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti cuïïena nahÃyità idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi sabrahmacÃrÅ [PTS Page 127] [\q 127/] gattaparikamme vyÃpÃritÃ1 yampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti sabrahmacÃrÅ gattaparikamme vyÃpÃritÃ1 idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi ÃbÃdhaæ uppannapubbaæ antamaso gaddÆhanamattampi. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti ÃbÃdhaæ uppannapubbaæ antamaso gaddÆhanamattampi idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi bhesajjaæ pariharitÃ2 antamaso harÅtakÅkhaï¬ampi. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti bhesajjaæ pariharitÃ2 antamaso harÅtakÅkhaï¬ampi idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi apassenakaæ apassetÃ3 yampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti apassenakaæ apassetÃ3 idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi seyyaæ kappetÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti. Seyyaæ kappetà idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. AsÅti me Ãvuso vassÃni pabbajitassa, nÃbhijÃnÃmi gÃmantasenÃsane vassaæ upagantÃ. YampÃyasmà bakkulo asÅtiyà vassehi nÃbhijÃnÃti gÃmantasenÃsane vassaæ upagantÃ. Idampi mayaæ ayasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. SattÃhameva kho ahaæ Ãvuso, saraïo raÂÂhapiï¬aæ bhu¤jiæ. Atha aÂÂhamiyaæ a¤¤Ã udapÃdi. YampÃyasmà bakkulo sattÃhameva saraïo raÂÂhapiï¬aæ bhu¤ji, atha aÂÂhamiyaæ a¤¤Ã udapÃdi. Idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. LabheyyÃhaæ Ãvuso bakkula, imasmiæ dhammavinaye pabbajjaæ, labheyyaæ upasampadanti. Alattha kho acelakassapo imasmiæ dhammavinaye pabbajjaæ, alattha upasampadaæ. AcirÆpasampanno kho panÃyasmà kassapo eko vÆpakaÂÂho appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto na cirasseva yassatthÃya kulaputtà sammadeva agÃrasmà anagÃriyaæ pabbajanti. Tadanuttaraæ brahmacariyapariyosÃnaæ diÂÂhevadhamme sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà upasampajja vihÃsi. KhÅïà jÃti, vusitaæ brahmacariyaæ, kataæ karaïÅyaæ, nÃparaæ itthattÃyÃti abbha¤¤Ãsi. A¤¤ataro kho panÃyasmà kassapo arahataæ ahosi. ------------------------- 1.VicÃritÃ-majasaæ. 2.UpaharitÃ-majasaæ. 3.ApassayitÃ-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 302] [\x 302/] Atha kho Ãyasmà bakkulo aparena samayena apÃpuraïaæ1 ÃdÃya vihÃrena vihÃraæ upasaÇkamitvà evamÃha: abhikkamathÃyasmanto, abhikkamathÃyasmanto, ajja me parinibbÃnaæ bhavissatÅ'ti. YampÃyasmà bakkulo apÃpuraïaæ1 ÃdÃya vihÃrena vihÃraæ upasaÇkamitvà evamÃha: 'abhikkamathÃyasmanto, abhikkamathÃyasmanto, ajja me parinibbÃnaæ bhavissatÅ'ti. Idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃrema. [PTS Page 128] [\q 128/] Atha kho Ãyasmà bakkulo majjhe bhikkhusaÇghassa nisinnakova parinibbÃyi. YampÃyasmà bakkulo majjhe bhikkhusaÇghassa nisinnakova parinibbÃyi. Idampi mayaæ Ãyasmato bakkulassa acchariyaæ abbhutadhammaæ dhÃremÃti. Bakkulasuttaæ catutthaæ. -------------------------- 1.AvÃpuraïaæ-majasaæ. [BJT Page 304] [\x 304/] 3.3.5 DantabhÆmi sutraya Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà rÃjagahe viharati veÊuvane kalandakanivÃpe. Tena kho pana samayena aciravato samaïuddeso ara¤¤akuÂikÃyaæ viharati. Atha kho jayaseno rÃjakumÃro jaÇghÃvihÃraæ anucaÇkamamÃno anuvicaramÃno yena aciravato samaïuddeso tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà aciravatena samaïuddesena saddhiæ sammodi. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho jayaseno rÃjakumÃro aciravataæ samaïuddesaæ etadavoca: sutaæ metaæ bho aggivessana, idha bhikkhu appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto phuseyya cittassa ekaggata'nti. Evametaæ rÃjakumÃra, evametaæ rÃjakumÃra, idha bhikkhu appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto phuseyya cittassa ekaggatanti. SÃdhu me bhavaæ aggivessano yathÃsutaæ yathÃpariyattaæ dhammaæ desetÆti. Na kho te ahaæ rÃjakumÃra, sakkomi yathÃsutaæ yathÃpariyattaæ dhammaæ desetuæ. Ahaæ carahi1 te rÃja kumÃra, yathÃsutaæ yathÃpariyattaæ dhammaæ deseyyaæ, tva¤ca me bhÃsitassa atthaæ na ÃjÃneyyÃsi. So mamassa kilamatho, sà mamassa vihesÃti. [PTS Page 129] [\q 129/] Desetu me bhavaæ aggivessano yathÃsutaæ yathÃpariyattaæ dhammaæ, appevanÃmÃhaæ bhoto aggivessanassa bhÃsitassa atthaæ ÃjÃneyyanti. Deseyyaæ kho te ahaæ rÃjakumÃra, yathÃsutaæ yathÃpariyattaæ dhammaæ, sace me tvaæ bhÃsitassa atthaæ ÃjÃneyyÃsi iccetaæ kusalaæ. No ce me tvaæ bhÃsitassa atthaæ ÃjÃneyyÃsi. Yathà sake tiÂÂheyyÃsi na maæ tattha uttariæ paÂipuccheyyÃsÅti. Desetu me bhavaæ aggivessano yathÃsutaæ yathÃpariyattaæ dhammaæ. Sace ahaæ bhoto aggivessanassa bhÃsitassa atthaæ ÃjÃnissÃmi. Iccetaæ kusalaæ, no ce ahaæ bhoto aggivessanassa bhÃsitassa atthaæ ÃjÃnissÃmi. Yathà sake tiÂÂhissÃmi. NÃhaæ tattha bhavantaæ aggivessanaæ uttariæ paÂipucchissÃmÅti. Atha kho aciravato samaïuddeso jayasenassa rÃjakumÃrassa yathÃsutaæ yathÃpariyattaæ dhammaæ desesi. Evaæ vutte jayaseno rÃjakumÃro aciravataæ samaïuddesaæ etadavoca: 'aÂÂhÃnametaæ bho aggivessana, anavakÃso yaæ bhikkhu appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto phuseyya cittassa ekaggata'nti. Atha kho jayaseno rÃjakumÃro aciravatassa samaïuddesassa aÂÂhÃnata¤ca anavakÃsata¤ca pavedetvà uÂÂhÃyÃsanà pakkÃmi. ------------------------- 1.Aha¤ca hi-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 306] [\x 306/] Atha kho aciravato samaïuddeso acirapakkante jayasene rÃjakumÃre yena bhagavà tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho aciravato samaïuddeso yÃvatako ahosi jayasenena rÃjakumÃrena saddhiæ kathÃsallÃpo, taæ sabbaæ bhagavato Ãrocesi. Evaæ vutte bhagavà aciravataæ samaïuddesaæ etadavoca: 'taæ kutettha aggivessana, labbhà yaæ taæ nekkhammena ¤Ãtabbaæ, nekkhammena daÂÂhabbaæ, nekkhammena pattabbaæ, nekkhammena sacchikÃtabbaæ, taæ vata jayaseno rÃjakumÃro kÃmamajjhe vasanto kÃme paribhu¤janto kÃmavitakkehi khajjamÃno kÃmapariÊÃhena pari¬ayhamÃno [PTS Page 130] [\q 130/] kÃmapariyesanÃya ussukko1 ¤assati và dakkhiti và sacchÅ và karissatÅ'ti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. SeyyathÃpissu aggivessana, dve hatthidammà và assadammà và godammà và sudantà suvinÅtÃ, dve hatthidammà và assadammà và godammà và adantà avinÅtÃ. Taæ kiæ ma¤¤asi aggivessana, ye te dve hatthidammà và assadammà và godammà và sudantà suvinÅtÃ, api nu te dantÃva dantakÃraïaæ gaccheyyuæ, dantÃva dantabhÆmiæ sampÃpuïeyyunti. Evaæ bhante. Ye pana te dve hatthidammà và assadammà và godammà và adantà avinÅtÃ, api nu te adantÃva dantakÃraïaæ gaccheyyuæ. AdantÃva dantabhÆmiæ sampÃpuïeyyuæ. SyethÃpi te dve hatthidammà và assadammà và godammà và sudantà suvinÅtÃti: No hetaæ bhante. Evameva kho aggivessana, yaæ taæ nekkhammena ¤Ãtabbaæ nekkhammena daÂÂhabbaæ nekkhammena pattabbaæ nekkhammena sacchikÃtabbaæ, taæ vata jayaseno rÃjakumÃro kÃmamajjhe vasanto kÃme paribhu¤janto kÃmavitakkehi khajjamÃno kÃmapariÊÃhena pari¬ayhamÃno kÃmapariyesanÃya ussukko ¤assati và dakkhiti và sacchÅ và karissatÅti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. SyethÃpi aggivessana, gÃmassa và nigamassa và avidÆre mahÃpabbato, tamenaæ dve sahÃyakà tamhà gÃmà và nigamà và nikkhamitvà hatthavilaÇghakena yena so pabbato, tenupasaÇkameyyuæ. UpasaÇkamitvà eko sahÃyako heÂÂhà pabbatapÃde tiÂÂheyya. Eko sahÃyako uparipabbataæ Ãroheyya. Tamenaæ heÂÂhà pabbatapÃde Âhito sahÃyako uparipabbate Âhitaæ sahÃyakaæ evaæ vadeyya: 'yaæ samma kiæ tvaæ passasi uparipabbate Âhito'ti: so evaæ vadeyya: 'passÃmi ------------------------- 1.Ussuko-majasaæ. [BJT Page 308] [\x 308/] Kho ahaæ samma, upari pabbate Âhito ÃrÃmarÃmaïeyyakaæ vanarÃmaïeyyakaæ bhÆmirÃmaïeyyakaæ pokkharaïÅrÃmaïeyyanti. So evaæ vadeyya: aÂÂhÃnaæ kho etaæ [PTS Page 131] [\q 131/] samma, anavakÃso yaæ tvaæ uparipabbate Âhito pasesayyÃsi ÃrÃmarÃmaïeyyakaæ vanarÃmaïeyyakaæ bhÆmirÃmaïeyyakaæ pokkharaïÅ rÃmaïeyyakanti. Tamenaæ uparipabbate Âhito sahÃyako heÂÂhimapabbatapÃdaæ orohitvà taæ sahÃyakaæ bÃhÃyaæ gahetvà uparipabbataæ Ãropetvà muhuttaæ assÃsetvà evaæ vadeyya: 'yaæ samma kiæ tvaæ passasi uparipabbate Âhitoti. So evaæ vadeya: 'passÃmi kho ahaæ samma, uparipabbate Âhito ÃrÃmarÃmaïeyyakaæ vanarÃmaïeyyakaæ bhÆmirÃmaïeyyakaæ pokkharaïÅrÃmaïeyyakanti. So evaæ vadeyya: 'idÃneva kho te samma, bhÃsitaæ: 'mayaæ evaæ ÃjÃnÃma: aÂÂhÃnaæ kho etaæ samma, anavakÃso yaæ tvaæ uparipabbate Âhito passeyyÃsi ÃrÃmarÃmaïeyyakaæ vanarÃmaïeyyakaæ bhÆmirÃmaïeyyakaæ pokkharaïÅrÃmaïeyyakanti. IdÃneva ca pana te bhÃsitaæ: 'mayaæ evaæ ÃjÃnÃma: passÃmi kho ahaæ samma, uparipabbate Âhito ÃrÃmarÃmaïeyyakaæ vanarÃmaïeyyakaæ bhÆmirÃmaïeyyakaæ pokkharaïÅrÃmaïeyyakanti. So evaæ vadeyya: tathà hi panÃhaæ samma, iminà mahatà pabbatena Ãvuto daÂÂheyyaæ nÃddasanti. Evameva kho ato mahantatarena kho aggivessana, avijjà khandhena jayaseno rÃjakumaro Ãvuto1 nivuto ovuto, pariyonaddho. So vata yaæ taæ nekkhammena ¤Ãtabbaæ, nekkhammena daÂÂhabbaæ, nekkhammena pattabbaæ, nekkhammena sacchikÃtabbaæ, taæ vata jayaseno rÃjakumÃro kÃmamajjhe vasanto kÃme paribhu¤janto kÃmavitakkehi khajjamÃno kÃmapariÊÃhena pari¬ayhamÃno kÃmapariyesanÃya ussuko ¤assati và dakkhiti và sacchi và karissatÅti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. Sace kho taæ aggivessana, jayasenassa rÃjakumÃrassa imà dve upamà paÂibhÃseyyuæ anacchariyaæ te jayaseno rÃjakumÃro pasÅdeyya: pasanno ca te pasannÃkÃraæ kareyyÃti. Kuto pana maæ bhante, jayasenassa rÃjakumÃrassa imà dve upamà paÂibhÃsissanti anacchariyà pubbe assutapubbÃ. SeyyathÃpi bhagavantanti. [PTS Page 132] [\q 132/] SeyyathÃpi aggivessana, rÃjà khattiyo muddhÃvasitto nÃgavanikaæ Ãmanteti: tvaæ samma nÃgavanika, ra¤¤o nÃgaæ abhiruhitvà nÃgavanaæ pavisitvà Ãra¤¤akaæ nÃgaæ atipassitvà ra¤¤o nÃgassa gÅvÃya2 upanibandhÃhÅti. Evaæ devÃti kho aggivessana, nÃgavaniko ra¤¤o khattiyassa muddhÃvasittassa paÂissutvà ra¤¤o nÃgaæ abhiruhitvà nÃgavanaæ pavisitvà Ãra¤¤akaæ nÃgaæ atipassitvà ra¤¤o nÃgassa gÅvÃya2 upanibandhati. Tamenaæ ra¤¤o nÃgo abbhokÃsaæ nÅharati. EttÃvatà ca kho aggivessana, Ãra¤¤ako nÃgo abbhokÃsaæ gato hoti. Ettha gedhà hi aggivessana, Ãra¤¤akà nÃgà yadidaæ nÃgavanaæ, tamenaæ nÃgavaniko ra¤¤o khattiyassa muddhÃvasittassa Ãroceti; abbhokÃsagato kho deva, Ãra¤¤ako nÃgoti. -------------------------- 1.OvuÂo5majasaæ. 2.GÅvÃyaæ-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 310] [\x 310/] Atha kho aggivessana tamenaæ rÃjà khattiyo muddhÃvasitto hatthidamakaæ Ãmantesi: ehi tvaæ samma hatthidamaka, Ãra¤¤akaæ nÃgaæ damayÃhi Ãra¤¤akÃna¤ceva sÅlÃnaæ abhinimmadanÃya, Ãra¤¤akÃna¤ceva sarasaÇkappÃnaæ abhinimmadanÃya, Ãra¤¤akÃna¤ceva darathakilamathapariÊÃhÃnaæ abhinimmadanÃya, gÃmante abhiramÃpanÃya, manussakantesu sÅlesu samÃdapanÃyÃti. Evaæ devÃti kho aggivessana, hatthidamako ra¤¤o khattiyassa muddhÃvasittassa paÂissutvà mahantaæ thamhaæ paÂhaviyaæ nikhaïitvà Ãra¤¤akassa nÃgassa gÅvÃyaæ uparibandhati. ùra¤¤akÃna¤ceva sÅlÃnaæ abhinimmadanÃya, Ãra¤¤akÃna¤ceva sarasaÇkappÃnaæ abhinimmadanÃya, Ãra¤¤akÃna¤ceva darathakilamathapariÊÃhÃnaæ abhinimmadanÃya, gÃmante abhiramÃpanÃya manussa kantesu sÅlesu samÃdapanÃya. Tamenaæ hatthidamako yà sà vÃcà nelà kaïïasukhà pemanÅyà hadayaÇgamà pori bahujanakantà bahujanamanÃpÃ, tathÃrÆpÃhi vÃcÃhi samudÃcarati. Yato kho aggivessana, Ãra¤¤ako nÃgo hatthidamakassa yà sà vÃcà nelà kaïïasukhà pemanÅyà hadayaÇgamà porÅ bahujanakantà [PTS Page 133] [\q 133/] bahujanamanÃpÃ, tathÃrÆpÃhi vÃcÃhi samudÃcariyamÃno sussÆsati. Sotaæ odahati. A¤¤Ã cittaæ upaÂÂhapeti. Tamenaæ hatthidamako uttariæ tiïaghÃsodakaæ anuppavecchati. Yato kho aggivessana Ãra¤¤ako nÃgo hatthidamakassa tiïaghÃsodakaæ patigaïhÃti.1 Tatra hatthidamakassa evaæ hoti: jivissati khodÃni2 Ãra¤¤ako3 nÃgo'ti. Tamenaæ hatthidamako uttariæ kÃraïaæ kÃreti. ùdiya bho, nikkhipa bhoti. Yato kho aggivessana, Ãra¤¤ako nÃgo hatthidamakassa ÃdÃnanikkhepe vacanakaro hoti ovÃdapatikaro.4 Tamenaæ hatthidamako uttariæ kÃraïaæ kÃreti. Abhikkama bho, paÂikkama bhoti. Yato kho aggivessana, Ãra¤¤ako nÃgo hatthidamakassa abhikkamapaÂikkame vacanakaro5 hoti, ovÃda patikaro. Tamenaæ hatthidamako uttariæ kÃraïaæ kÃreti. UÂÂhaha bho, nisÅda bhoti.6 Yato kho aggivessana, Ãra¤¤ako nÃgo hatthidamakassa uÂÂhÃnanisajjÃya7 vacanakaro hoti, ovÃdapatikaro. Tamenaæ hatthidamako uttariæ Ãne¤jaæ nÃma kÃraïaæ kÃreti. Mahanta'ssa phalakaæ soï¬Ãya upanibandhati. TomÃrahattho ca puriso upari gÅvÃya nisinno hoti. Samantato ca tomarahatthà purisà parivÃretvà Âhità honti. Hatthidamako ca dÅgha tomarayaÂÂhiæ gahetvà purato Âhito hoti. So Ãne¤jakaraïaæ kÃriyamÃno neva purime pÃde copeti, na pacchime pÃde copeti, na purimaæ kÃyaæ copeti, na pacchimaæ kÃyaæ copeti. Na sÅsaæ ------------------------- 1.PaÂiggaïhÃti-majasaæ,syÃ. 6.Nisajja bhoti-syÃ. 2.JÅvissati nukho dÃni-sÅmu,[PTS. 7.]UÂÂhÃnanipajjÃya-syÃ. 3.Ra¤¤o-[PTS.] 4.OvÃdappaÂikaro-majasaæ. 5.AbhikkamapaÂikkama vacanakaro-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 312] [\x 312/] Copeti. Na kaïïe copeti. Na dante copeti. Na naÇguÂÂhaæ copeti. Na soï¬aæ copeti. So hoti Ãra¤¤ako nÃgo khamo sattippahÃrÃnaæ asippahÃrÃnaæ usuppahÃrÃnaæ parasatthappahÃrÃnaæ1 bheripaïava2 vaæsasaÇkhadeï¬ima3ninnÃdasaddÃnaæ sabbavaÇkadosanihitaninnÅtakasÃvo rÃjaraho rÃjabhoggo ra¤¤o aÇganteva saÇkhaæ gacchati. [PTS Page 134] [\q 134/] Evameva kho aggivessana, idha tathÃgato loke upapajjati arahaæ sammÃsambuddho vijjÃcaraïasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasÃrathÅ satthà devamanussÃnaæ buddho bhagavÃ. So imaæ lokaæ sadevakaæ samÃrakaæ sabrahmakaæ sassamaïabrahmaïiæ pajaæ sadevamanussaæ sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà pavedeti. So dhammaæ deseti ÃdikalyÃïaæ majjhekalyÃïaæ pariyosÃnakalyÃïaæ sÃtthaæ sabya¤janaæ kevalaparipuïïaæ parisuddhaæ brahmacariyaæ pakÃseti. Taæ dhammaæ suïÃti gahapati và gahapatiputto và a¤¤atarasmiæ và kule paccÃjÃto. So taæ dhammaæ sutvà tathÃgate saddhaæ paÂilabhati. So tena saddhÃpaÂilÃbhena samannÃgato iti paÂisa¤cikkhati: "sambÃdho gharÃvÃso rajÃpatho, abbhÃkÃso pabbajjÃ. Nayidaæ sukaraæ agÃraæ ajjhÃvasatà ekantaparipuïïaæ ekantaparisuddhaæ saÇkhalikhitaæ brahmacariyaæ carituæ. YannÆnÃhaæ kesamassuæ ohÃretvà kÃsÃyÃni vatthÃni acchÃdetvà agÃrasmà anagÃriyaæ pabbajeyya"nti: so aparena samayena appaæ và bhogakkhandhaæ pahÃya mahantaæ và bhogakkhandhaæ pahÃya appaæ và ¤ÃtiparivaÂÂaæ pahÃya mahantaæ và ¤Ãti parivaÂÂaæ pahÃya kesamassuæ ohÃretvà kÃsÃyÃni vatthÃni acchÃdetvà agÃrasmà anagÃriyaæ pabbajati. EttÃvatà kho aggivessana, ariyasÃvako abbhokÃsagato hoti. Ettha gedhà hi aggivessana, devamanussÃ, yadidaæ pa¤cakÃmaguïÃ. Tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti: 'ehi tvaæ bhikkhÆ sÅlavà hohi. PÃtimokkhasaævarasaævuto viharÃhi, ÃcÃragocarasampanno, aïumattesu vajjesu bhayadassÃvÅ samÃdÃya sikkhassu sikkhÃpadesÆ'ti. Yato kho aggivessana, ariyasÃvako sÅlavà hoti. PÃtimokkhasaævarasaævuto viharati. ùcÃragocarasampanno, aïumattesu vajjesu bhayadassÃvÅ, samÃdÃya sikkhati sikkhÃpadesu. Tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti. 'Ehi tvaæ bhikkhu indriyesu guttadvÃro hohi. Cakkhunà rÆpaæ disvà mà nimittaggÃhÅ. MÃnubya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ cakkhundriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhÃdomanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajja. Rakkha cakkhundriyaæ. Cakkhundriye saævaraæ Ãpajja. Sotena saddaæ sutvà mà nimittaggÃhÅ. MÃnubya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ sotindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhÃdomanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajja. Rakkha sotindiyaæ. Sotindriye saævaraæ Ãpajja. GhÃnena gandhaæ ghÃyitvà mà nimittaggÃhÅ. MÃnubya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ ghÃnindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhÃdomanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajja. Rakkha ghÃnindriyaæ. GhÃnindriye saævaraæ Ãpajja. JivhÃya rasaæ sÃyitvà mà nimittaggÃhÅ. MÃnubya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ jivhindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhÃdomanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajja. Rakkha jivhindriyaæ. Jivhindriye saævaraæ Ãpajja. KÃyena phoÂÂhabbaæ phusitvà mà nimittaggÃhÅ. MÃnubya¤janaggÃhÅ. YatvÃdhikaraïamenaæ kÃyindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhÃdomanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajja. Rakkha kÃyindriyaæ. KÃyindriye saævaraæ Ãpajja. Manasà dhammaæ vi¤¤Ãya mà nimittaggÃhÅ. MÃnubya¤janaggÃhÅ, yatvÃdhikaraïamenaæ manindriyaæ asaævutaæ viharantaæ abhijjhÃdomanassà pÃpakà akusalà dhammà anvÃssaveyyuæ, tassa saævarÃya paÂipajja. Rakkha manindriyaæ. Manindriye Saævaraæ ÃpajjÃ'ti. -------------------------- 1.ParasattuppahÃrÃnaæ-siyÃ,[PTS.] SarasattappahÃrÃnaæ-sÅmu,majasaæ. 2.Tinava-[PTS,]paï¬a-syÃ. 3.Diï¬ima-sÅmu,syÃ,¬iï¬ima-majasaæ. [BJT Page 314] [\x 314/] Yato kho aggivessana, ariyasÃvako indriyesu guttadvÃro hoti. Tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti. Ehi tvaæ bhikkhu, bhojane matta¤¤u hohi. PaÂisaÇkhÃyoniso ÃhÃraæ ÃhÃreyyÃsi. Neva davÃya na madÃya na maï¬anÃya na vibhusanÃya, yÃvadeva imassa kÃyassa Âhitiyà yÃpanÃya, vihiæsÆparatiyà brahmacariyÃnuggahÃya. Iti purÃïa¤ca vedanaæ paÂihaÇkhÃmi. Nava¤ca vedanaæ na uppÃdessÃmi. YÃtrà ca me bhavissati anavajjatà ca phÃsuvihÃro cÃti. Yato [PTS Page 135] [\q 135/] kho aggivessana, ariyasÃvako bhojane matta¤¤Æ hoti. Tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti: ehi tvaæ bhikkhu jÃgariyaæ anuyutto viharÃhi. Divasaæ caÇkamena nisajjÃya avaraïÅyehi dhammehi cittaæ parisodhehi. Rattiyà paÂhamaæ yÃmaæ caÇkamena nisajjÃya ÃvaraïÅyehi dhammehi cittaæ parisodhehi. Rattiyà majjhimaæ yÃmaæ dakkhiïena passena sÅhaseyyaæ kappeyyÃsi pÃde pÃdaæ accÃdhÃya sato sampajÃno uÂÂhÃnasa¤¤aæ manasi karitvà rattiyà pacchimaæ yÃmaæ paccuÂÂhÃya caÇkamena nisassÃya ÃvaraïÅyehi dhammehi cittaæ parisodhehÅ'ti. Yato kho aggivessana, ariyasÃvako jÃgariyaæ anuyutto hoti. Tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti: 'ehi tvaæ bhikkhu satisampaja¤¤ena samannÃgato hohi. Abhikkante paÂikkante sampajÃnakÃrÅ Ãlokite vilokite sampajÃnakÃrÅ sammi¤jite pasÃrite sampajÃnakÃrÅ saÇghÃÂipattacÅvaradhÃraïe sampajÃnakÃrÅ asite pÅte khÃyite sÃyite sampajÃnakÃrÅ uccÃrapassÃvakamme sampajÃnakÃrÅ gate Âhite nisinne sutte jÃgarite bhÃsite tuïhÅbhÃve sampajÃnakÃrÅ hohÅ'ti. Yato kho aggivessana, ariyasÃvako satisampaja¤¤ena samannÃgato hoti, tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti: ehi tvaæ bhikkhu vivittaæ senÃsanaæ bhaja, ara¤¤aæ rukkhamÆlaæ pabbataæ kandaraæ giriguhaæ susÃnaæ vanapatthaæ abbhokÃsaæ palÃlapu¤janti. So vivittaæ senÃsanaæ bhajati ara¤¤aæ rukkhamÆlaæ pabbataæ kandaraæ giriguhaæ susÃnaæ vanapatthaæ abbhokÃsaæ palÃlapu¤jaæ. So pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkanto nisÅdati pallaÇkaæ Ãbhujitvà ujuæ kÃyaæ païidhÃya parimukhaæ satiæ upaÂÂhapetvÃ. So abhijjhaæ loke pahÃya vigatÃbhijjhena cetasà viharati. AbhijjhÃya cittaæ parisodheti. ByÃpÃdapadosaæ pahÃya avyÃpannacitto viharati sabbapÃïabhÆtahitÃnukampÅ. ByÃpÃdapadosà cittaæ parisodheti. ThÅnamiddhaæ pahÃya vigatathÅnamiddho viharati Ãlokasa¤¤Å sato sampajÃno, thÅnamiddhà cittaæ parisodheti. Uddhaccakukkuccaæ pahÃya anuddhato viharati ajjhattaæ vupasantacitto. Uddhaccakukkuccà cittaæ parisodheti. Vicikicchaæ [PTS Page 136] [\q 136/] pahÃya tiïïavicikiccho viharati akathaÇkathÅ kusalesu dhammesu. VicikicchÃya cittaæ parisodheti. [BJT Page 316] [\x 316/] So ime pa¤ca nÅvaraïe pahÃya cetaso upakkilese pa¤¤Ãya dubbalikaraïe kÃye kÃyÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. VedanÃsu vedanÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. Citte cittÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. Dhammesu dhammÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. SeyyathÃpi aggivessana, hatthidamako mahantaæ thambhaæ paÂhaviyaæ nikhaïitvà Ãra¤¤akassa nÃgassa gÅvÃyaæ upanibandhati. ùra¤¤akÃna¤ceva sÅlÃnaæ abhinimmadanÃya, Ãra¤¤akÃna¤ceva sarasaÇkappÃnaæ abhinimmadanÃya, Ãra¤¤akÃna¤ceva darathakilamathapariÊÃhÃnaæ abhinimmadanÃya, gÃmante abhiramÃpanÃya, manussakantesu sÅlesu sampÃdanÃya1 evameva kho aggivessana, ariyasÃvakassa ime cattÃro satipaÂÂhÃnà cetaso upanibandhanà honti. GehasitÃna¤ceva sÅlÃnaæ abhinimmadanÃya, gehasitÃna¤ceva sarasaÇkappÃnaæ abhinimmadanÃya, gehasitÃna¤ceva darathakilamathapariÊÃhÃnaæ abhinimmadanÃya, ¤Ãyassa adhigamÃya nibbÃnassa sacchikiriyÃya. Tamenaæ tathÃgato uttariæ vineti: ehi tvaæ bhikkhu, kÃye kÃyÃnupassÅ viharÃhi. Mà ca kÃmÆpasaæhitaæ1 vitakkaæ vitakkesi. VedanÃsu vedanÃnupassÅ viharÃhi. Mà ca kÃmÆpasaæhitaæ1 vitakkaæ vitakkesi. Citte cittÃnupassÅ viharÃhi. Mà ca kÃmÆpasaæhitaæ1 vitakkaæ vitakkesi. Dhammesu dhammÃnupassi viharÃhi. Mà ca kÃmÆpasaæhitaæ2 vitakkaæ vitakkesÅ'ti. So vitakkavicÃranaæ vupasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pÅtisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. PÅtiyà ca virÃgà upekkhako ca viharati. Sato ca sampajÃno sukhaæ ca kÃyena paÂisaævedeti. Yantaæ ariyà Ãcikkhanti upekkhako satimà sukhavihÃrÅti tatiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbeva somanassa domanassÃnaæ atthaÇgamà adukkhaæ asukhaæ upekkhà sati pÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ upasmapajja viharati. So evaæ samÃhite citte parisuddhe pariyodÃte anaÇgaïe vigatÆpakkilese muhubhute kammaïiye Âhite Ãne¤jappatte pubbenivÃsÃnussati¤ÃïÃya cittaæ abhininnÃmeti. So anekavihitaæ pubbe nivÃsaæ anussarati. SeyyathÅdaæ: ekampi jÃtiæ dvepi jÃtiyo tissopi jÃtiyo pa¤capi jÃtiyo dasapi jÃtiyo vÅsatimpi jÃtiyo tiæsampi jÃtiyo cattÃrÅsampi jÃtiyo pa¤¤Ãsampi jÃtiyo jÃtisatampi jÃtiyo jÃtisahassampi jÃtisatasahassampi, anekepi saævaÂÂakappe anekepi vivaÂÂakappe anekepi saævaÂÂavivaÂÂakappe; 'amutrÃsiæ evaænÃmo evaægotto evaævaïïo evamÃhÃro evaæsukhadukkhapaÂisaævedÅ evamÃyupariyanto, so tato vuto amutra upapÃdÅ, tatrÃpÃsiæ evaænÃmo evaægotto evaævaïïo evamahÃro evaæsukhadukkhapaÂisaævedÅ evamÃyupariyanto, so tato cuto idhÆpapanno'ti. Iti sÃkÃraæ sauddesaæ anekavihitaæ pubbenivÃsaæ anussarati. So evaæ samÃhite citte parisuddhe pariyodÃte anaÇgaïe vigatÆpakkilese mudubhute kammaïÅye Âhite Ãne¤jappatte sattÃnaæ cutÆpapÃta¤ÃïÃya cittaæ abhininnÃmeti. So dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamÃnusakena satte passati vacamÃne uppajjamÃne hÅne païÅte suvaïïe dubbaïïe sugate duggate yathÃkammÆpage satte pajÃnÃti: ime vata bhonto sattà kÃyaduccaritena samannÃgatà ariyÃnaæ upavÃdakà micchÃdiÂÂhikà micchÃdiÂÂhikammasamÃdÃnà te kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapannÃ; ime vata pana bhonto sattà kÃyasucaritena samannÃgatà vacÅsucaritena samannÃgatà manosucaritena samannÃgatà ariyÃnaæ anÆpavÃdakà sammÃdiÂÂhikà sammÃdiÂÂhikammasamÃdÃnÃ, te kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapannÃ'ti. Iti dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamÃnusakena satte passati cavamÃne upapajjamÃne hÅne païÅte suvaïïe dubbaïïe sugate duggate, yathÃkammÆpage satte pajÃnÃti. So evaæ samÃhite citte parisuddhe pariyodÃte anaÇgaïe vigatÆpakkilese mudubhÆte kammaïÅye Âhite Ãne¤jappatte ÃsavÃnaæ khaya¤ÃïÃya cittaæ abhininnÃmeti. So idaæ dukkhanti yathÃbhÆthaæ pajÃnÃti. Ayaæ dukkhasamudayoti yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Ayaæ dukkhanirodhoti yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Ayaæ dukkhanirodhagÃminÅpaÂipadÃti yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Ime ÃsavÃti yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Ayaæ Ãsavasamudayoti yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Ayaæ Ãsavanirodhoti yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Ayaæ ÃsavanirodhagÃminÅpaÂipadÃti yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Tassa evaæ jÃnato evaæ passato kÃmÃsavÃpi cittaæ vimuccati. BhavÃsavÃpi cittaæ vimuccati. AvijjÃsavÃpi cittaæ vimuccati. Vimuttasmiæ vimuttamiti ¤Ãïaæ hoti. KhÅïà jÃti, vusitaæ brahmacariyaæ, kataæ karaïÅyaæ, nÃparaæ itthattÃyÃti pajÃnÃti. -------------------------- 1.KÃyÆpasaæhitaæ-[PTS. 2.]DhammÆpasaæhitaæ-[PTS] [BJT Page 318] [\x 318/] So hoti, bhikkhu khamo sÅtassa uïhassa jÅghacchÃya pipÃsÃya ¬aæsamakasavÃtÃtapasiriæsapasamphassÃnaæ duruttÃnaæ durÃgatÃnaæ vacanapathÃnaæ uppannÃnaæ sÃrÅrikÃnaæ [PTS Page 137] [\q 137/] vedanÃnaæ dukkhÃnaæ tippÃnaæ kharÃnaæ kaÂukÃnaæ asÃtÃnaæ amanÃpÃnaæ pÃïaharÃnaæ adhivÃsakajÃtiko hoti. SabbarÃgadosamohanihataninnÅtakasÃvo Ãhuïeyyo pÃhuïeyyo dakkhiïeyyo a¤jalikaraïÅyo anuttaraæ pu¤¤akkhettaæ lokassÃti. Mahallako cepi aggivessana, ra¤¤o nÃgo adanto avinÅto kÃlaækaroti. Adantamaraïaæ mahallako ra¤¤o nÃgo kÃlaÇkatotveva saÇkhaæ gacchati. Majjhimo cepi aggivessana, ra¤¤o nÃgo adanto avinÅto kÃlaækaroti. Adantamaraïaæ majjhimo ra¤¤o nÃgo kÃlaÇkatotveva saÇkhaæ gacchati. Daharo cepi aggivessana, ra¤¤o nÃgo adanto avinÅto kÃlaækaroti. Adantamaraïaæ daharo ra¤¤o nÃgo kÃlaÇkakatotveva saÇkhaæ gacchati. Evameva kho aggivessana thero cepi bhikkhu akhÅïÃsavo kÃlaækaroti. Adantamaraïaæ thero bhikkhu kÃlaÇkakatotveva saÇkhaæ gacchati. Majjhimo cepi aggivessana bhikkhu akhÅïÃsavo kÃlaækaroti. Adantamaraïaæ thero bhikkhu kÃlaÇkakatotveva saÇkhaæ gacchati. Navo cepi aggivessana, bhikkhu akhÅïÃsavo kÃlaæ karoti. Adantamaraïaæ navo bhikkhu kÃlaÇkatotveva saÇkhaæ gacchati. Mahallako cepi aggivessana, ra¤¤o nÃgo sudanto suvinÅto kÃlaækaroti. Dantamaraïaæ mahallako ra¤¤o nÃgo kÃlaÇkatotveva saÇkhaæ gacchati. Majjhimo cepi aggivessana, ra¤¤o nÃgo sudanto suvinÅto kÃlaækaroti. Dantamaraïaæ majjhimo ra¤¤o nÃgo kÃlaÇkatotveva saÇkhaæ gacchati.Daharo cepi aggivessana, ra¤¤o nÃgo sudatto suvinÅto kÃlaækaroti. Dantamaraïaæ daharo ra¤¤o nÃgo kÃlaÇkattotveva saÇkhaæ gacchati. Evameva kho aggivessana thero cepi bhikkhu khÅïÃsavo kÃlaækaroti. Dantamaraïaæ thero bhikkhu kÃlakaÇkatotveva saÇkhaæ gacchati. Majjhimo cepi aggivessana, bhikkhu khÅïÃsavo kÃlaækaroti. Dantamaraïaæ thero bhikkhu kÃlaÇkakatotveva saÇkhaæ gacchati. Navo cepi aggivessana bhikkhu khÅïÃsavo kÃlaæ karoti. Dantamaraïaæ navo bhikkhu kÃlaÇkatotveva saÇkhaæ gacchati. Idamavoca bhagavà attamano aciravato samaïuddeso bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. [PTS Page 138] [\q 138/] DantabhÆmi suttaæ pa¤camaæ [BJT Page 320] [\x 320/] 3.3.6 BhÆmija suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà rÃjagahe viharati veÊuvane kalandakanivÃpe, atha kho Ãyasmà bhÆmijo pubbanhasamayaæ nivÃsetvà pattacivaramÃdÃya yena jayasenassa rÃjakumÃrassa nivesanaæ, tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà pa¤¤attena Ãsane nisÅdi. Atha kho jayaseno rÃjakumÃro yenÃyasmà bhÆmijo tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà Ãyasmatà bhÆmijena saddhiæ sammodi. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vitisÃretvà ekamantaæ nisÅdÅ. Ekamantaæ nisinno kho jayaseno rÃjakumÃro Ãyasmantaæ bhÆmijaæ etadavoca: santi bho bhÆmija. Eke samaïabrÃhmaïà evaævÃdino evaædiÂÂhino: Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃyÃti. Idha bhoto bhÆmijassa satthà kiævÃdÅ kimakkhÃyÅ'ti? Na kho metaæ rÃjakumÃra, bhagavato sammukhà sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ. hÃna¤ca kho etaæ vijjati yaæ bhagavà evaæ vyÃkareyya: Ãsa¤cepi karitvà ayoniso brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya anÃsa¤cepi karitvà ayoniso brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà ayoniso brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà ayoniso brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤cepi karitvà yoniso brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa [PTS Page 139] [\q 139/] adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà yoniyo brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà yoniso brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà yoniso brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃyÃti. Na kho metaæ rÃjakumÃra, bhagavato sammukhà sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ, ÂhÃna¤ca kho etaæ vijjati, yaæ bhagavà evaæ vyÃkareyyÃti. Sace kho bhoto bhÆmijassa satthà evaævÃdÅ evamakkhÃyÅ, addhà bhoto bhÆmijassa satthà sabbesaæyeva puthusamaïabrÃhmaïÃnaæ muddhÃnaæ ma¤¤e Ãhacca tiÂÂhatÅti. Atha kho jayaseno rÃjakumÃro Ãyasmantaæ bhÆmijaæ sakeneva thÃlipÃkena parivisi. [BJT Page 322] [\x 322/] Atha kho Ãyasmà bhÆmijo pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkanto yena bhagavà tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho Ãyasmà bhÆmijo bhagavantaæ etadavoca: 'idhÃhaæ bhante pubbanhasamayaæ nivÃsetvà pattacÅvaramÃdÃya yena jayasenassa rÃjakumÃrassa nivesanaæ, tenupasaÇkamiæ. UpasaÇkamitvà pa¤¤atte Ãsane nisÅdiæ. Atha kho bhante jayaseno rÃjakumÃro yenÃhaæ, tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà mama saddhiæ1 sammodi. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho bhante, jayaseno rÃjakumÃro maæ etadavoca: 'santi bho bhÆmija, eke samaïabrÃhmaïà evaævÃdino evaædiÂÂhino Ãsa¤cepi karitvà buhmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃyÃti. Idha bhoto bhÆmijassa satthà kiævÃdÅ kimakkhÃyÅti? Evaæ vutte ahaæ bhante, jayasenaæ rÃjakumÃraæ etadavocaæ: 'na kho metaæ rÃjakumÃra, bhagavato sammukhà sutaæ sammukhà paÂiggahitaæ. hÃnaæ ca kho etaæ vijjati, yaæ bhagavà evaæ vyÃkareyya: 'Ãsa¤cepi karitvà ayoniso brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà ayoniso brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. Sa¤cepi karitvà ayoniso brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤cepi karitvà yoniso brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya, anÃsa¤cepi karitvà yoniyo brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà yoniyo brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà yoniso brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà yoniso brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃyÃ'ti. Na kho metaæ rÃjakumÃra, bhagavato sammukhà sutaæ sammukhà paÂiggahitaæ. hÃna¤ca kho etaæ vijjati: yaæ bhagavà evaæ byÃkareyyÃti. Sace bhoto bhÆmijassa satthà evaævÃdÅ evaædiÂÂhi addhà bhoto bhÆmijassa satthà sabbesaæ yeva puthusamaïabrÃhmaïÃnaæ muddhÃnaæ ma¤¤e Ãhacca tiÂÂhatÅti. Kacci2 bhante, evaæ puÂÂho evaæ vyÃkaramÃno vuttavÃdÅ ceva bhagavato homi, na ca bhagavantaæ abhÆtena abbhÃcikkhÃmÅ. Dhammassa cÃnudhammaæ vyÃkaromi. Na ca koci sahadhammiko vÃdÃnuvÃdo gÃrayhaæ ÂhÃnaæ ÃgacchatÅti. [PTS Page 140] [\q 140/] Taggha tvaæ bhÆmija, evaæ puÂÂho evaæ vyÃkaramÃno vuttavÃdÅ ceva me hoyi, na ca maæ abhÆtena abbhÃcikkhasi, dhammassa cÃnudhammaæ vyÃkarosi. Na ca koci sahadhammiko vÃdÃnuvÃdo gÃrayhaæ ÂhÃnaæ Ãgacchati. Ye hi keci bhÆmija, samaïà và brÃhmaïà và micchÃdiÂÂhino micchÃsaÇkappà micchÃvÃcà micchÃkammantà micchÃÃjÅvà micchÃvÃyÃmà micchÃsatÅ micchÃsamÃdhino, te Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: ayoni hesà bhÆmija, phalassa adhigamÃya. -------------------------- 1.Mayà saddhiæ-majasaæ,syÃ. 2.KaccÃhaæ-sÅmu,majasaæ,syà [BJT Page 324] [\x 324/] SeyyathÃpi bhÆmija, puriso telatthiko telagavesÅ telapariyesanaæ caramÃno vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, Ãsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ pÅÊeyya, abhabbo telassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkaritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, abhabbo telassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, abhabbo telassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, abhabbo telassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: ayoni hesÃ1 bhÆmija, telassa adhigamÃya. Evameva kho bhÆmija, ye hi keci samaïà và brÃhmaïà và micchÃdiÂÂhino micchÃsaÇkappà micchÃvÃcà micchÃkammantà micchÃÃjÅvà micchÃvÃyÃmà micchÃsatÅ micchÃsamÃdhino, te Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. [PTS Page 141] [\q 141/] taæ kissa hetu: ayoni hesÃ1 bhÆmija, phalassa adhigamÃya. SeyyathÃpi bhÆmija, puriso khÅratthiko khÅragavesÅ khÅrapariyesanaæ caramÃno gÃviæ taruïavacchaæ visÃïato Ãvi¤jeyya, Ãsa¤cepi karitvà gÃviæ taruïavacchaæ visÃïato Ãvi¤jeyya, abhabbo khÅrassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, abhabbo khÅrassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, abhabbo khÅrassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà gÃviæ taruïavacchaæ visÃïato Ãvi¤jeyaya, abhabbo khÅrassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: ayoni hesà bhÆmija, khÅrassa adhigamÃya. Evameva kho bhÆmija, ye hi keci samaïà và brÃhmaïà và micchÃdiÂÂhino micchÃsaÇkappà micchÃvÃcà micchÃkammantà micchÃÃjÅvà micchÃvÃyÃmà micchÃsatÅ micchÃsamÃdhino te Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti. Abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: ayoni hesÃ1 bhÆmija, phalassa adhigamÃya. SeyyathÃpi bhÆmija, puriso nonÅtatthiko nonÅta2gavesÅ nonÅtapariyesanaæ caramÃno udakaæ kalase Ãsi¤citvà manthena3 Ãvi¤jeyya, Ãsa¤cepi karitvà udakaæ kalase Ãsi¤citvà matthena3 Ãvi¤jeyya, abhabbo nonÅtassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, abhabbo nonÅtassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, abhabbo nonÅtassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà udakaæ kalase Ãsi¤citvà manthena Ãvi¤jeyya, abhabbo nonÅtassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: ayoni hesÃ1 bhÆmija, nonÅtassa adhigamÃya. Evameva kho bhÆmija, ye hi keci samaïà và brÃhmaïà và micchÃdiÂÂhino micchÃsaÇkappà micchÃvÃcà micchÃkammantà micchÃÃjÅvà micchÃvÃyÃmà micchÃsatÅ micchÃsamÃdhino. Te Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya, taæ kissa hetu: ayoni hesà bhÆmija, phalassa adhigamÃya. --------------------------- 1.Ayoniso hesÃ-majasaæ,sÅmu. 2.NavanÅta-sÅmu,majasaæ. 3.Matthena-sÅmu,majasaæ,syÃ,[PTS.] [BJT Page 326] [\x 326/] SeyyathÃpi bhÆmija, puriso aggatthiko1 aggigavesÅ aggipariyesanaæ caramÃno allaæ kaÂÂhaæ sasnehaæ uttarÃraïiæ [PTS Page 142] [\q 142/] ÃdÃya abhimantheyya2, Ãsa¤cepi karitvà allaæ kaÂÂhaæ sasnehaæ uttarÃraïiæ ÃdÃya abhimantheyya, abhabbo aggissa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkaritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, abhabbo aggissa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, abhabbo aggissa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà allaæ kaÂÂhaæ sasnehaæ uttarÃraïiæ ÃdÃya abhimantheyya, abhabbo aggissa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: ayoni hesà bhÆmija, aggissa adhigamÃya. Evameva kho bhÆmija, ye hi keci samaïà và brahmaïà và micchÃdiÂÂhino micchÃsaÇkappà micchÃvÃcà micchÃkammantà micchÃÃjÅvà micchÃvÃyÃmà micchÃsatÅ micchÃsamÃdhino, te Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya, Ãsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, abhabbà phalassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: ayoni hesà bhÆmija, phalassa adhigamÃya. Ye ca kho keci3 bhÆmija, samaïà và brÃhmaïà và sammÃdiÂÂhikà sammÃsaÇkappà sammÃvÃcà sammÃkammantà sammÃÃjÅvà sammÃvÃyÃmà sammÃsati sammÃsamÃdhino, te Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: yoni hesà bhÆmija, phalassa adhigamÃya. SeyyathÃpi bhÆmija, puriso telatthiko telagavesÅ telapariyesanaæ caramÃno tilapiÂÂhiæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, Ãsa¤cepi karitvà tilapiÂÂhÅæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, bhabbo telassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, bhabbo telassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ piÊeyya, bhabbo telassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà tilapiÂÂhiæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, bhabbo telassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: yoni hesà bhÆmija, telassa adhigamÃya. Evameva kho bhÆmija, ye hi keci samaïà và brÃhmaïà và sammÃdiÂÂhino sammÃsaÇkappà sammÃvÃcà sammÃkammantà sammÃÃjÅvà sammÃvÃyÃmà sammÃsati sammÃsamÃdhino, te Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, [PTS Page 143] [\q 143/] bhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: yoni hesà bhÆmija, phalassa adhigamÃya. -------------------------- 1.Aggitthiko-sÅmu,majasaæ,syÃ,[PTS.] 2.Abhimattheyya-simu,syÃ,[PTS.] 3.Yehi keci-sÅmu,majasaæ,[PTS.] [BJT Page 328] [\x 328/] SeyyathÃpi bhÆmija, puriso khÅratthiko khÅragavesÅ khÅrapariyesanaæ caramÃno gÃviæ taruïavacchaæ thanato Ãvi¤jeyya, Ãsa¤cepi karitvà gÃviæ taruïavacchaæ thanato Ãvi¤jeyya, bhabbo khÅrassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà ùkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, bhabbo khÅrassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ piÊeyya, bhabbo khÅrassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà gÃviæ taruïavacchaæ thanato Ãvi¤jeyya, bhabbo khÅrassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: yoni hesà bhÆmija, khÅrassa adhigamÃya. Evameva kho bhÆmija, ye hi keci samaïà và brÃhmaïà và sammÃdiÂÂhino sammÃsaÇkappà sammÃvÃcà sammÃkammantà sammÃÃjÅvà sammÃvÃyÃmà sammÃsati sammÃsamÃdhino, te Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: yoni hesà bhÆmija, phalassa adhigamÃya. SeyyathÃpi bhÆmija, puriso nonÅtatthiko nonÅtagavesÅ nonÅtapariyesanaæ caramÃno dadhiæ kalase Ãsi¤citvà manthena Ãvi¤jeyya, Ãsa¤cepi karitvà dadhiæ kalase Ãsi¤citvà matthena Ãvi¤jeyya, bhabbo nonÅtassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi Karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, bhabbo nonÅtassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà vÃlikaæ doïiyà Ãkiritvà udakena paripphosakaæ paripphosakaæ pÅÊeyya, bhabbo nonÅtassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà dadhiæ kalase Ãsi¤citvà manthena Ãvi¤jeyya, bhabbo nonÅtassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: yoni hesà bhÆmija, nonÅtassa AdhigamÃya. Evameva kho bhÆmija, ye hi keci samaïà và brahmaïà và sammÃdiÂÂhino sammÃsaÇkappà sammÃvÃcà sammÃkammantà sammÃÃjÅvà sammÃvÃyÃmà sammÃsati sammÃsamÃdhino. Te Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya, taæ kissa hetu: yoni hesà bhÆmija, phalassa adhigamÃya. SeyyathÃpi bhÆmija, puriso aggatthiko aggigavesÅ aggipariyesanaæ caramÃno sukkaæ kaÂÂhaæ koÊÃpaæ uttarÃraïiæ ÃdÃya abhimantheyya, bhabbo aggissa Ãsa¤cepi karitvà sukkaæ kaÂÂhaæ koÊÃpaæ uttarÃraïiæ ÃdÃya abhimantheyya, bhabbo aggissa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà sukkaæ kaÂÂhaæ koÊÃpaæ [PTS Page 144] [\q 144/] uttarÃïiæ ÃdÃya abhimatteyya, bhabbo aggissa adhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà sukkaæ kaÂÂhaæ koÊÃpaæ uttarÃraïiæ ÃdÃya abhimantheyya, bhabbo aggissa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: yoni hesà bhÆmija, aggissa adhigamÃya. Evameva kho bhÆmija, ye hi keci samaïà và brahmaïà và sammÃdiÂÂhino sammÃsaÇkappà sammÃvÃcà sammÃkammantà sammÃÃjÅvà sammÃvÃyÃmà sammÃsati sammÃsamÃdhino, te Ãsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. AnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa AdhigamÃya. ùsa¤ca anÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. NevÃsaæ nÃnÃsa¤cepi karitvà brahmacariyaæ caranti, bhabbà phalassa adhigamÃya. Taæ kissa hetu: yoni hesà bhÆmija, phalassa adhigamÃya. [BJT Page 330] [\x 330/] Sace kho taæ bhÆmija,1 jayasenassa rÃjakumÃrassa imà catasso upamà paÂibhÃseyyuæ, anacchariyaæ te jayaseno rÃjakumÃro pasÅdeyya. Pasanno ca te pasannÃkÃraæ kareyyÃti. Kuto pana maæ bhante, jayasenassa rÃjakumÃrassa imà catasso upamà paÂibhÃsissanti. Anacchariyà pubbe assutapubbÃ, seyyathÃpi bhagavantanti. Idamavoca bhagavÃ. Attamano Ãyasmà bhÆmijo bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. BhÆmijasuttaæ jaÂÂhaæ. -------------------------- 1.Sace kho bhÆmija-syÃ,[PTS.] [BJT Page 332] [\x 332/] 3.3.7 Anuruddha suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Atha kho pa¤cakaÇgo thapati a¤¤ataraæ purisaæ Ãmantesi: 'ehi tvaæ ambho purisa, yenÃyasmà anuruddho tenupasaÇkama. UpasaÇkamitvà mama vacanena Ãyasmato [PTS Page 145] [\q 145/] anuruddhassa pÃde sirasà vandÃhi. Pa¤cakaÇgo bhante, thapati Ãyasmanto anuruddhassa pÃde sirasà vandatÅ'ti. Eva¤ca vadehi: adhivÃsetu kira bhante, Ãyasmà anuruddho pa¤cakaÇgassa thapatissa svÃtanÃya attacatuttho bhattaæ, yena ca kira bhante, Ãyasmà anuruddho pagevataraæ Ãgaccheyya, pa¤caÇgo bhante, thapati bahukicco bahukaraïÅyo rÃjakaraïÅyenÃ'ti. Evaæ bhanteti kho so puriso pa¤caÇgassa thapatissa paÂissutvà yenÃyasmà anuruddho tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ anuruddhaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho so puriso Ãyasmantaæ anuruddhaæ etadavoca: 'pa¤caÇgo bhante, thapati Ãyasmato anuruddhassa pÃde sirasà vandati. Evaæ ca vadeti: 'adhivÃsetu kira bhante, Ãyasmà anuruddho pa¤cakaÇgassa thapatissa svÃtanÃya attacatuttho bhattaæ. Yena ca kira bhante, Ãyasmà anuruddho pagevataraæ Ãgaccheyya. Pa¤cakaÇgo bhante, thapati bahukicco bahukaraïÅyo rÃjakaraïÅyenÃ'ti. AdhivÃsesi kho Ãyasmà anuruddho tuïhÅbhÃvena. Atha kho Ãyasmà anuruddho tassà rattiyà accayena pubbanhasamayaæ nivÃsetvà pattacÅvaramÃdÃya yena pa¤cakaÇgassa thapatissa nivesanaæ tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà pa¤¤atte Ãsane nisÅdi. Atha kho pa¤cakaÇgo thapati Ãyasmantaæ anuruddhaæ païÅtena bhojanÅyena sahatthà santappesi sampavÃresi. Atha kho pa¤cakaÇgo thapati Ãyasmantaæ anuruddhaæ bhuttÃviæ oïÅtapattapÃïÅæ a¤¤ataraæ nÅcaæ Ãsanaæ gahetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho pa¤cakaÇgo thapati Ãyasmantaæ anuruddhaæ etadavoca: Idha maæ bhante1 therà bhikkhÆ upasaÇkamitvà evamÃhaæsu: 'appamÃïaæ gahapati, cetovimuttiæ bhÃvehÅ'ti. Ekacce therà evamÃhaæsu: 'mahaggataæ gahapati, cetovimuttiæ bhÃvehÅ'ti. Yà cÃyaæ bhante, appamÃïà cetovimutti, yà ca mahaggatà cetovimutti, ime dhammà nÃnatthà ceva [PTS Page 146] [\q 146/] nÃnÃbya¤janà ca? UdÃhu ekatthà bya¤janameva nÃnanti? Tena hi gahapati, ta¤¤evettha paÂibhÃtu apannakaæ te ito bhavissatÅti. ------------------------- 1.Idha bhante-[PTS.] [BJT Page 334] [\x 334/] Mayhaæ kho bhante, evaæ hoti. Yà cÃyaæ appamÃïà ceto vimutti, yà ca mahaggatà cetovimutti, ime dhammà ekatthà bya¤janameva nÃnanti. Yà cÃyaæ gahapati, appamÃïà cetovimutti, yà ca mahaggatà cetovimutti, ime dhammà nÃnatthà ceva nÃnÃbya¤janà ca. TadaminÃpetaæ gahapati, pariyÃyena veditabbaæ, yathà ime dhammà nÃnatthà ceva nÃnÃbya¤janà ca. Katamà ca gahapati, appamÃïà cetovimutti? Idha gahapati bhikkhÆ mettÃsahagatena cetasà ekaæ disaæ pharitvà viharati. Tathà dutiyaæ tathà tatiyaæ tathà catutthiæ. Iti uddhamadho tiriyaæ sabbadhi sabbattatÃya sabbÃvantaæ lokaæ mettÃsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamÃïena averena abyÃpajjhena pharitvà viharati. KaruïÃsahagatena cetasà ekaæ disaæ pharitvà viharati. Tathà dutiyaæ tathà tatiyaæ tathà catutthiæ. Iti Uddhamadho tiriyaæ sabbadhi sabbattatÃya sabbÃvantaæ lokaæ karuïÃsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamÃïena averena abyÃpajjhena pharitvà viharati. MuditÃsahagatena cetasà ekaæ disaæ pharitvà viharati. Tathà dutiyaæ tathà tatiyaæ tathà catutthiæ. Iti uddhamadho tiriyaæ sabbadhi sabbattatÃya sabbÃvantaæ lokaæ muditÃsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamÃïena averena abyÃpajjhena pharitvà viharati. UpekkhÃsahagatena cetasà ekaæ disaæ pharitvà viharati. Tathà dutiyaæ tathà tatiyaæ tathà catutthiæ. Iti uddhamadho tiriyaæ sabbadhi sabbattatÃya sabbÃvantaæ lokaæ upekkhÃsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamÃïena averena abyÃpajjhena pharitvà viharati. Tathà dutiyaæ tathà tatiyaæ tathà catutthiæ. Iti uddhamadho tiriyaæ sabbadhi sabbattatÃya sabbÃvantaæ lokaæ upekkhÃsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamÃïena averena abyÃpajjhena pharitvà viharati. Ayaæ vuccati gahapati appamÃïà cetovimutti. Katamà ca gahapati mahaggatà cetovimutti? Idha gahapati bhikkhu yÃvatà ekaæ rukkhamÆlaæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Ayaæ vuccati gahapati, mahaggatà cetovimutti. Idha pana gahapati bhikkhu yÃvatà dve và tÅïi và rukkhamÆlÃni mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati ayampi vuccati gahapati mahaggatà cetovimutti. Idha pana gahapati, bhikkhu yÃvatà ekaæ gÃmakkhettaæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Ayampi vuccati gahapati, mahaggatà ceto vimutti. Idha pana gahapati, bhikkhu yÃvatà dve và tÅïi và gÃmakkhettÃni pharitvà adhimuccitvà viharati. Ayampi vuccati gahapati, mahaggatà ceto vimutti. Idha pana gahapati, bhikkhu yÃvatà ekaæ mahÃrajjaæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Ayampi vuccati gahapati, mahaggatà cetovimutti. Idha [PTS Page 147] [\q 147/] pana gahapati, bhikkhu yÃvatà dve và tÅïi và mahÃrajjÃni mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati, ayampi vuccati gahapati, mahaggatà cetovimutti. Idha pana gahapati bhikkhu yÃvatà samuddapariyantaæ paÂhaviæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Ayampi vuccati gahapati, mahaggatà cetovimutti. Iminà kho etaæ gahapati pariyÃyena veditabbaæ yathà ime dhammà nÃnatthà ceva nÃnÃbya¤jenà ca. Catasso kho imà gahapati, bhavÆpapattiyo, katamà catasso? Idha gahapati ekacco parittÃbhÃti pharitvà adhimuccitvà viharati. So kÃyassa bhedà parammaraïà parittÃbhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjati. Idha pana gahapati, ekacco appamÃïÃbhÃti pharitvà adhimuccitvà viharati. So kÃyassa bhedà parammaraïà appamÃïà bhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjati. Idha pana gahapati, ekacco saÇkiliÂÂhÃbhÃti pharitvà adhimuccitvà viharati. So kÃyassa bhedà parammaraïà saÇkiliÂÂhÃbhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjati. Idha pana gahapati, ekacco parisuddhÃbhÃti pharitvà adhimuccitvà viharati. So kÃyassa bhedà parammaraïà parisuddhÃbhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjati. Imà kho gahapati, catasso bhavÆpapattiyo. [BJT Page 336] [\x 336/] Hoti khe so gahapati, samayo, yà tà devatà ekajjhaæ sannipatanti. TÃsaæ ekajjhaæ sannipatitÃnaæ vaïïanÃnattaæ hi kho pa¤¤Ãyati. No ca ÃbhÃnÃnattaæ. SeyyathÃpi gahapati, puriso sambahulÃni telappadÅpÃni ekaæ gharaæ paveseyya, tesaæ ekaæ gharaæ pavesitÃnaæ accinÃnattaæ hi kho pa¤¤Ãyetha no ca ÃbhÃnÃnattaæ. Evameva kho gahapati, hoti kho so samayo, yà tà devatà ekajjhaæ sannipatanti, [PTS Page 148] [\q 148/] tÃsaæ ekajjhaæ sannipatitÃnaæ vaïïanÃnattaæ hi kho pa¤¤Ãyati. No ca ÃbhÃnÃnattaæ. Hoti kho so gahapati samayo, yà tà devatà tato vipakkamanti, tÃsaæ tato vipakkamantÅnaæ vaïïanÃnattaæ ceva pa¤¤Ãyati, ÃbhÃnÃnanta¤ca. SeyyathÃpi gahapati, puriso tÃni sambahulÃni telappadipÃni tamhà gharà nÅhareyya tesaæ tato niharantÃnaæ accinÃnattaæ ceva pa¤¤Ãyetha ÃbhÃnÃnatta¤ca. Evameva kho gahapati, hoti kho so samayo, yà tà devatà tato vipakkamanti. TÃsaæ tato vipakkamantÅnaæ vaïïanÃnattaæ ceva pa¤¤Ãyati ÃbhÃnÃnatta¤ca. Na kho gahapati, tÃsaæ devatÃnaæ evaæ hoti: idaæ amhÃkaæ niccanti và dhuvanti và sassatanti vÃ. Api ca yattha yattheva tà devatà adhivasanti1 tattha tattheva tà devatà abhiramanti. SeyyathÃpi gahapati, makkhikÃnaæ kÃjena và piÂakena và harÅyamÃnÃnaæ na evaæ hoti: idaæ amhÃkaæ niccanti và dhuvanti và sassatanti vÃ, api ca yattha yattheva tà makkhikà abhinivisanti, tattha tattheva tà makkhikà abhiramanti. Evameva kho gahapati tÃsaæ devatÃæ na evaæ hoti: idaæ amhÃkaæ niccanti và dhuvanti và sassatanti vÃ, api ca yattha yattheva tà devatà adhivasanti, tattha tattheva tà devatà abhiramantÅti. Evaæ vutte Ãyasmà sabhiyo kaccÃno Ãyasmantaæ anuruddhaæ etadavoca: sÃdhu bhante anuruddha, atthi ca me phattha uttariæ paÂipucchitabbaæ. Yà tà bhante devatà ÃbhÃ, sabbà tà parittÃbhÃ? UdÃhu santettha ekaccà devatà appamÃïÃbhÃti? TadaÇgena kho Ãvuso kaccÃna, santi pana ettha2 ekaccà devatà parittÃbhÃ, santi panetthekaccà devatà appamÃïÃbhÃti. Ko nu kho bhante anuruddha, hetu, ko paccayo. Yena tÃsaæ devatÃnaæ ekaæ devanikÃyaæ upapannÃnaæ santetthekaccà [PTS Page 149] [\q 149/] devatà parittÃbhÃ? Santi panetthekaccà devatà appamÃïÃbhÃti? Tena hÃvuso kaccÃna, taæyevettha paÂipucchissÃmi yathà te khameyya, tathà naæ vyÃkareyyÃsi. Taæ kimma¤¤asi Ãvuso kaccÃna, yvÃyaæ bhikkhu yÃvatà ekaæ rukkhamÆlaæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Yo cÃyaæ bhikkhu yÃvatà dve và tÅïi và rukkhamÆlÃni mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. ImÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ katamà cittabhÃvanà mahaggatatarÃti? -------------------------- 1.Abhinivisanti-sÅmu.[PTS] 2.Santettha-majasaæ. [BJT Page 338] [\x 338/] YvÃyaæ bhante bhikkhÆ yÃvatà dve và tÅïi và rukkhamÆlÃni mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati ayaæ imÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ mahaggatatarÃti. Taæ kimma¤¤asi Ãvuso kaccÃna, yvÃyaæ bhikkhu yÃvatà dve và tiïi và rukkhamÆlÃni mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Yo cÃyaæ bhikkhu yÃvatà ekaæ gÃmakkhettaæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. ImÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ katamà cittabhÃvanà mahaggatatarÃti? YvÃyaæ bhante bhikkhu yÃvatà ekaæ gÃmakkhettaæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati ayaæ imÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ mahaggatatarÃti. Taæ kimma¤¤asi Ãvuso kaccÃna, yvÃyaæ bhikkhu yÃvatà ekaæ gÃmakkhettaæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Yo cÃyaæ bhikkhu yÃvatà dve và tÅïi và gÃmakkhettÃni mahaggatanti pharitvà [PTS Page 150] [\q 150/] adhimuccitvà viharati. ImÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ katamà cittabhÃvanà mahaggatatarÃti? YvÃyaæ bhante bhikkhu yÃvatà dve và tÅïi và gÃmakkhettÃni mahaggatanti pharitvà Adhimuccitvà viharati ayaæ imÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ mahaggatatarÃti. Taæ kimma¤¤asi Ãvuso kaccÃna, yvÃyaæ bhikkhu yÃvatà dve và tiïi và gÃmakkhettÃni mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Yo cÃyaæ bhikkhu yÃvatà ekaæ mahÃrajjaæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. ImÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ katamà cittabhÃvanà mahaggatatarÃti? YvÃyaæ bhante bhikkhu yÃvatà ekaæ mahÃrajjaæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Ayaæ imÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ mahaggatatarÃti. Taæ kimma¤¤asi Ãvuso kaccÃna, yvÃyaæ bhikkhu yÃvatà ekaæ mahÃrajjaæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Yo cÃyaæ bhikkhu yÃvatà dve và tÅïi và mahÃrajjÃni mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. ImÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ katamà cittabhÃvanà mahaggatatarÃti? YvÃyaæ bhante bhikkhu yÃvatà dve và tÅïi và mahÃrajjÃni mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Ayaæ imÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ mahaggatatarÃti. Taæ kimma¤¤asi Ãvuso kaccÃna, yvÃyaæ bhikkhu yÃvatà dve và tÅïi và mahÃrajjÃni mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Yo cÃyaæ bhikkhu yÃvatà samaddapariyantaæ paÂhaviæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. ImÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ katamà cittabhÃvanà mahaggatatarÃti? [BJT Page 340] [\x 340/] YvÃyaæ bhante, bhikkhu yÃvatà samaddapariyantaæ paÂhaviæ mahaggatanti pharitvà adhimuccitvà viharati. Ayaæ imÃsaæ ubhinnaæ cittabhÃvanÃnaæ mahaggatatarÃti. Ayaæ kho Ãvuso kaccÃna, hetu ayaæ paccayo, yena tÃsaæ devatÃnaæ ekaæ devanikÃyaæ upapannÃnaæ santetthekaccà devatà parittÃbhÃ, santi panetthekaccà devatà appamÃïÃbhÃti. SÃdhu bhante anuruddha, atthi ca me ettha uttariæ paÂipucchitabbaæ. YÃvatà bhante, devatà ÃbhÃ, sabbà tà saÇkiliÂÂhÃbhÃ? UdÃhu santetthekaccà devatà parisuddhÃbhÃti? [PTS Page 151] [\q 151/] TadaÇgena kho Ãvuso kaccÃna, santetthekaccà devatà saÇkaliÂÂhÃbhà santi panetthekaccà devatà parisuddhÃbhÃti. Ko nu kho bhante anuruddha, hetu ko paccayo, yena tÃsaæ devatÃnaæ ekaæ devanikÃyaæ upapannÃnaæ santetthekaccà devatà saÇkaliÂÂhÃbhà santi panetthekaccà devatà parisuddhabhÃti. Tena hÃvuso kaccÃna, upamaæ te karissÃmi. UpamÃyapidhekacce vi¤¤Æ purisà bhÃsitassa atthaæ ÃjÃnanti. SeyyathÃpi Ãvuso kaccÃna, telappadÅpassa jhÃyato telampi aparisuddhaæ, vaÂÂipi aparisuddhÃ, so telassapi aparisuddhattà vaÂÂiyÃpi aparisuddhattà andhandhaæ viya jhÃyÃti. Evameva kho Ãvuso kaccÃna, idhekacco bhikkhu saækiliÂÂhÃbhÃti pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa kÃyaduÂÂhullampi na suppaÂippassaddhaæ hoti. ThÅnamiddhampi na susamÆhataæ hoti. Uddhaccakukkuccampi na suppaÂivinÅtaæ hoti. So kÃyaduÂÂhullassapi na suppaÂippassaddhattà thÅnamiddhassapi na susamÆhattà uddhaccakkuccassapi na suppaÂivinÅtattà andhandhaæ viya jhÃyati. So kÃyassa bhedà parammaraïà saækiliÂÂhÃbhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjati. SeyyathÃpi Ãvuso kaccÃna, telappadÅpassa jhÃyato telampi parisuddhaæ, vaÂÂipi parisuddhÃ, so telassapi parisuddhattà vaÂÂiyÃpi parisuddhattà na andhandhaæ viya jhÃyati. Evameva kho Ãvuso kaccÃna, idhekacco bhikkhu parisuddhÃbhÃti pharitvà adhimuccitvà viharati. Tassa kÃyaduÂÂhullampi suppaÂippassaddhaæ hoti. ThÅnamiddhampi susamÆhataæ hoti. Uddhaccakukkuccampi suppaÂivinÅtaæ hoti. So kÃyaduÂÂhullassapi suppaÂippassaddhattà thÅnamiddhassapi susamÆhatattà uddhaccakukkuccassapi suppaÂivinÅtattà na andhandhaæ viya jhÃyati. So kÃyassa bhedà parammaraïà parisuddhÃbhÃnaæ devÃnaæ sahavyataæ upapajjati. [PTS Page 152] [\q 152/] Ayaæ kho avuso kaccÃna, hetu ayaæ paccayo, yena tÃsaæ devatÃnaæ ekaæ devanikÃyaæ upapannÃnaæ santetthekaccà devatà saÇkiliÂÂhÃbhÃ, santi panetthekaccà devatà parisuddhÃbhÃti. Evaæ vutte Ãyasmà sabhiyo kaccÃno Ãyasmantaæ anuruddhaæ etadavoca: 'sÃdhu bhante anuruddha, na bhante, Ãyasmà anuruddho evamÃha: evaæ me sutanti vÃ, evaæ arahati bhavitunti vÃ. [BJT Page 342] [\x 342/] Atha ca pana bhante, Ãyasmà anuruddho 'evampi tà devatà itipi tà devatÃttheva bhÃsati. Tassa mayhaæ bhante, evaæ hoti: addhÃyasmatà anuruddhena tÃhi devatÃhi saddhiæ sannivutthapubba¤ceva sallapitapubba¤ca sÃkacchà ca samÃpajjitapubbÃti. Addhà kho te ayaæ Ãvuso kaccÃna, Ãsajja upanÅya vÃcà bhÃsitÃ. Api ca te ahaæ vyÃkarissÃmi. DÅgharattaæ kho Ãvuso kaccÃna, tÃhi devatÃhi saddhiæ sannivutthapubba¤ceva sallapitapubba¤ca sÃkacchà ca samÃpajjitapubbÃti. Evaæ vutte Ãyasmà sabhiyo kaccÃno pa¤cakaÇgaæ thapatiæ etadavoca: 'lÃbhà te gahapati. Suladdhaæ te gahapati. Yaæ tvaæ ceva taæ saÇkhÃdhammaæ pahÃsi. Maya¤ci'maæ dhammapariyÃyaæ alatthamhà savaïÃyÃ'ti. Anuruddha suttaæ sattamaæ [BJT Page 344] [\x 344/] 3.3.8 Upakkilesa suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà kosambiyaæ viharati ghositÃrÃme. Tena kho pana samayena kosambiyaæ bhikkhÆ bhaï¬anajÃtà kalahajÃtà vivÃdÃpannà a¤¤ama¤¤aæ mukhasattÅhi vitudantà viharanti. Atha kho a¤¤ataro bhikkhu yena bhagavà tenupasaÇkami. [PTS Page 153] [\q 153/] upasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ aÂÂhÃsi. Ekamantaæ Âhito kho so bhikkhu bhagavantaæ etadavoca: idha bhante, kosambiyaæ bhikkhÆ bhaï¬anajÃtà kalahajÃtà vivÃdÃpannà a¤¤ama¤¤aæ mukhasattÅhi vitudantà viharanti. SÃdhu bhante, bhagavà yena te bhikkhÆ tenupasaÇkamatu anukampaæ upÃdÃyÃti. AdhivÃsesi bhagavà tuïhÅbhÃvena. Atha kho bhagavà yena te bhikkhÆ tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà te bhikkhÆ etadavoca: 'alaæ bhikkhave, mà bhaï¬anaæ, mà kalahaæ, mà viggahaæ, mà vivÃda'nti. Evaæ vutte a¤¤ataro bhikkhu bhagavantaæ etadavoca. ùgametu bhante, bhagavà dhammassÃmi. Appossukko bhante, bhagavà diÂÂhadhammasukhavihÃraæ anuyutto viharatu. Mayametena bhaï¬anena kalahena viggahena vivÃdena pa¤¤ÃyissÃmÃti. Dutiyampi kho bhagavà te bhikkhÆ etadavoca: 'alaæ bhikkhave, mà bhaï¬anaæ, mà kalahaæ, mà viggahaæ, mà vivÃda'nti. Dutiyampi kho so bhikkhu bhagavantaæ etadavoca: Ãgametu bhante, bhagavà dhammassÃmi. Appossukko bhante, bhagavà diÂÂhadhammasukhavihÃraæ anuyutto viharatu. Mayametena bhaï¬anena kalahena viggahena vivÃdena pa¤¤ÃyissÃmÃti. Tatiyampi kho bhagavà te bhikkhÆ etadavoca: alaæ bhikkhave, mà bhaï¬anaæ, mà kalahaæ, mà viggahaæ, mà vivÃda'nti. Tatiyampi kho so bhikkhu bhagavantaæ etadavoca: 'Ãgametu bhante, bhagavà dhammassÃmi. Appossukkho bhante, bhagavà diÂÂhadhammasukhavihÃraæ anuyutto viharatu mayametena bhaï¬anena kalahena viggahena pa¤¤ÃyissÃmÃti. [BJT Page 346] [\x 346/] Atha kho bhagavà pubbanhasamayaæ nivÃsetvà pattacÅvaramÃdÃya kosambiæ piï¬Ãya pÃvisi. Kosambiyaæ1 piï¬Ãya caritvà pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkanto senÃsanaæ saæsÃmetvà pattacÅvaramÃdÃya Âhitakova imà gÃthà abhÃsi: [PTS Page 154] [\q 154/] Puthu saddo samajano na bÃlo koci ma¤¤atha, SaÇghasmiæ bhijjamÃnasmiæ nä¤aæ bhiyyo ama¤¤atha2 ParimuÂÂhà paï¬ità bhÃsà vÃcà gocarabhÃïino, YÃvicchanti mukhÃyÃmaæ yena nÅtà na taæ vidÆ. Akkocchi maæ avadhi maæ ajini maæ ahÃsi me, Ye ca taæ3 upanayhanti veraæ tesaæ na sammati. Akkocchi maæ avadhi maæ ajini maæ ÃhÃsi me, Ye taæ na upanayhanti veraæ tesÆpasammati. Na hi verena verÃni sammantÅdha kudÃcanaæ, Averena ca sammanti esa dhammo sanantano. Pare ca na vijÃnanti mayamettha yamÃmase, Ye ca tattha vijÃnanti tato sammanti medhagÃ. AÂÂhicchidÃ4 pÃïaharà gavÃssadhanahÃrino, RaÂÂhaæ vilumpamÃnÃnaæ tesampi hoti saÇgati kasmà tumhÃka no siyÃ? Sace labhetha nipakaæ sahÃyaæ saddhiæ caraæ sÃdhuvihÃri dhÅraæ, Abhibhuyya sabbÃni parissayÃni careyya tenattamano satÅmÃ. No ce labhetha nipakaæ sahÃyaæ saddhiæ caraæ sÃdhuvihÃri dhÅraæ, RÃjÃva raÂÂhaæ vijitaæ pahÃya eko care mÃtaÇgara¤¤eva nÃgo. Ekassa caritaæ seyyo natthi bÃle sahÃyatÃ, Eko care na ca pÃpÃni kayirà appossukko mÃtaÇga Ra¤¤eva nÃgo'ti. Atha kho bhagavà Âhitakova imà gÃthà bhÃsitvà yena bÃlakaloïakÃragÃmo tenupasaÇkami. Tena kho pana [PTS Page 155] [\q 155/] samayena Ãyasmà bhagu bÃlakaloïakÃragÃme viharati. Addasà kho Ãyasmà bhagu bhagavantaæ dÆratova Ãgacchantaæ. DisvÃna Ãsanaæ pa¤¤Ãpesi udaka¤ca pÃdÃnaæ5. NisÅdi bhagavà pa¤¤atte Ãsane. Nisajja pÃde pakkhÃlesi. ùyasmÃpi kho bhagu bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinnaæ kho Ãyasmantaæ bhaguæ bhagavà etadavoca: Kacci bhikkhu, khamanÅyaæ, kacci yÃpanÅyaæ, kacci piï¬akena na kilamasÅti? -------------------------- 1.KosambÅæ-[PTS. 2.]Ama¤¤aæ-sÅmu. 3.Ye taæ-[PTS.] 4.AÂÂhicchinnÃ-sÅmu,majasaæ. 5.PÃdÃnaæ dhovanaæ-sÅmu,majasaæ [BJT Page 348] [\x 348/] KhamanÅyaæ bhagavÃ, yÃpanÅyaæ bhagavÃ, na cÃhaæ bhante piï¬akena kilamÃmÅ'ti. Atha kho bhagavà Ãyasmantaæ bhaguæ dhammiyà kathÃya sandassetvà samÃdapetvà samuttejetvà sampahaæsetvà uÂÂhÃyÃsanà yena pÃcÅnavaæsadÃyo tenupasaÇkami. Tena kho pana samayena Ãyasmà ca anuruddho Ãyasmà ca nandiyo Ãyasmà ca kimbilo1 pÃcÅnavaæsadÃye viharanti. Addasà kho dÃyapÃlo bhagavantaæ dÆratova Ãgacchantaæ. DisvÃna bhagavantaæ: 'mà mahÃsamaïa etaæ dÃyaæ pÃvisi, santettha tayo kulaputtà attakÃmarÆpà viharanti, mà tesaæ aphÃsuæ akÃsÅ'ti. Assosi kho Ãyasmà anuruddho dÃyapÃlassa bhagavatà saddhiæ mantayamÃnassa. SutvÃna dÃyapÃlaæ etadavoca: 'Mà Ãvuso dÃyapÃla, bhagavantaæ vÃresi. Satthà no bhagavà anuppatto'ti. Atha kho Ãyasmà anuruddho yenÃyasmà ca nandiyo yenÃyasmà ca kimbilo tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ ca nandiyaæ Ãyasmantaæ ca kimbilaæ etadavoca: 'abhikkamathÃyasmanto, satthà no bhagavà anuppatto'ti. Atha kho Ãyasmà ca anuruddho Ãyasmà ca nandiyo Ãyasmà ca kimbilo bhagavantaæ paccuggantvà eko bhagavato pattacivaraæ paÂiggahesi, eko Ãsanaæ pa¤¤Ãpesi, eko pÃdodakaæ upaÂÂhapesi. NisÅdi bhagavà pa¤¤atte Ãsane. Nisajja pÃde pakkhÃlesi. Tepi kho Ãyasmanto bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Ekamantaæ nisinnaæ kho Ãyasmantaæ anuruddhaæ bhagavà etadavoca: Kacci vo anurudhÃ, khamanÅyaæ, kacci yÃpanÅyaæ, kacci piï¬akena na kilamathÃti? [PTS Page 156] [\q 156/] 'KhamanÅyaæ bhagavÃ, yÃpanÅyaæ bhagavÃ. Na ca mayaæ bhante, piï¬akena kilamÃmÃ'ti. Kacci pana vo anuruddhÃ, samaggà sammodamÃnà avivadamÃnà khÅrodakÅbhÆtà a¤¤ama¤¤aæ piyacakkhÆhi sampassantà viharathÃti? Taggha mayaæ bhante, samaggà sammodamÃnà avivadamÃnà khÅrodakÅbhÆtà a¤¤ama¤¤aæ piyacakkhÆhi sampassantà viharÃmÃ'ti. Yathà kathaæ pana tumhe anuruddhÃ, samaggà sammodamÃnà avivadamÃnà khÅrodakÅbhÆtà a¤¤ama¤¤aæ piyacakkhÆhi sampassantà viharathÃ'ti. Idha mayhaæ bhante, evaæ hoti: 'lÃbhà vata me, suladdhaæ vata me, yohaæ evarÆpehi sabrahmacÃrÅhi saddhiæ viharÃmÅ'ti. Tassa mayhaæ bhante, imesu Ãyasmantesu mettaæ kÃyakammaæ paccupaÂÂhitaæ ÃvÅ ceva raho ca. Mettaæ vacÅkammaæ paccupaÂÂhitaæ ÃvÅ ceva raho ca. Mettaæ manokammaæ paccupaÂÂhitaæ ÃvÅ ceva raho ca. Tassa mayhaæ bhante, evaæ hoti: yannÆnÃhaæ sakaæ cittaæ nikkhipitvà imesaæyeva ÃyasmantÃnaæ cittassa vasena vatteyya'nti. So kho ahaæ bhante, sakaæ cittaæ nikkhapitvà imesaæ yeva ÃyasmantÃnaæ cittassa vasena vattÃmi. NÃnà hi kho no bhante, kÃyÃ, ekaæ ca pana ma¤¤e cittanti. ------------------------- 1.Kimilo-majasaæ. [BJT Page 350] [\x 350/] ùyasmÃpi kho nandiyo 'lÃbhà vata me, suladdhaæ vata me, yohaæ EvarÆpehi sabrahmacÃrÅhi saddhiæ viharÃmÅ'ti. Tassa mayhaæ bhante, imesu Ãyasmantesu mettaæ kÃyakammaæ paccupaÂÂhitaæ ÃvÅ ceva raho ca. Mettaæ vacÅkammaæ paccupaÂÂhitaæ ÃvÅ ceva raho ca. Mettaæ manokammaæ paccupaÂÂhitaæ ÃvÅ ceva raho ca. Tassa mayhaæ bhante, evaæ hoti: yannÆnÃhaæ sakaæ cittaæ nikkhipitvà imesaæyeva ÃyasmantÃnaæ cittassa vasena vatteyya'nti. So kho ahaæ bhante, sakaæ cittaæ nikkhipitvà imesaæ yeva ÃyasmantÃnaæ cittassa vasena vattÃmi. NÃnà hi kho no bhante, kÃyÃ, ekaæ ca pana ma¤¤e cittanti. ùyasmÃpi kimbilo bhagavantaæ etadavoca1. Mayhampi kho bhante, evaæ hoti: 'lÃbhà vata me, suladdhaæ vata me, yohaæ evarÆpehi sabrahmacÃrÅhi saddhiæ viharÃmÅ'ti tassa mayhaæ bhante imesu Ãyasmantesu mettaæ kÃyakammaæ paccupaÂÂhitaæ ÃvÅ veva raho ca. Mettaæ vavÅkammaæ paccupaÂÂhitaæ ÃvÅ veva raho ca. Tassa mayhaæ bhante evaæ hoti: 'yannÆnÃhaæ sakaæ cittaæ nÅkkhipitvà imesaæyeva ÃyasmantÃnaæ cittassa vasena vatteyyanti. So kho ahaæ bhante sakaæ cittaæ nikkhipitvà imesaæyeva ÃyasmantÃnaæ cittassa vasena vattÃmi. NÃnà hi kho no bhante kÃyÃ. Eka¤ca pana ma¤¤e cittanti. Evaæ kho mayaæ bhante, samaggà sammodamÃnà avivadamÃnà khÅrodakÅbhÆtà a¤¤ama¤¤aæ piyacakkhÆhi sampassantà viharÃmÃti. SÃdhu sÃdhu anuruddhÃ, 'kacci pana vo anuruddhÃ, appamattà ÃtÃpino pahitattà viharathÃ'ti? [PTS Page 157] [\q 157/] 'Taggha mayaæ bhante, appamattà ÃtÃpino pahitattà viharÃmÃ'ti. 'Yathà kathaæ pana tumhe anuruddhÃ, appamattà ÃtÃpino pahitattà viharathÃ'ti? Idha bhante, amhÃkaæ yo paÂhamaæ gÃmato piï¬Ãya paÂikkamati. So ÃsanÃni pa¤¤Ãpeti, pÃnÅyaæ paribhojanÅyaæ upaÂÂhapeti, avakkÃrapÃtiæ upaÂÂhapeti. Yo pacchà gÃmato piï¬Ãya paÂikkamati, sace hoti bhuttÃvaseso, sace ÃkaÇkhati, bhu¤jati. No ce ÃkaÇkhati appaharite và cha¬¬eti, appÃïake và udake opilÃpeti. So ÃsanÃni paÂisÃmeti, pÃnÅyaæ paribhojanÅyaæ paÂisÃmeti. AvakkÃrapÃtiæ dhovitvà paÂisÃmeti, bhattaggaæ sammajjati. Yo passati pÃnÅyaghaÂaæ và paribhojanÅyaghaÂaæ và vaccaghaÂaæ và rittaæ tucchaæ. So upaÂÂhapeti. Sacassa hoti avisayhaæ, hatthavikÃrena dutiyaæ Ãmantetvà hatthavilaÇghakena upaÂÂhapema. Natveva mayaæ bhante tappaccayà vÃcaæ bhindÃma. Pa¤cÃhikaæ kho pana mayaæ bhante, sabbarattiyaæ dhammiyà kathÃya sannisÅdÃma. Evaæ kho mayaæ bhante, appamattà ÃtÃpino pahitattà viharÃmÃ'ti. SÃdhu sÃdhu anuruddhÃ, atthi pana vo anuruddhÃ, evaæ appamattÃnaæ ÃtÃpÅnaæ pahitattÃnaæ viharantÃnaæ uttarimanussadhammà alamariya¤Ãïadassanaviseso adhigato phÃsuviharo'ti. Idha mayaæ bhante, appamattà ÃtÃpino pahitattà viharantà obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃma dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana no obhÃso na cirasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Ta¤ca nimittaæ na paÂivijjhamÃ''ti. Taæ kho pana vo anuruddhÃ, nimittaæpaÂivijjhitabbaæ. Ahampi sudaæ anuruddhà pubbeva sambodhà anabhisambuddho bodhisattova samÃno obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana me obhÃso [PTS Page 158] [\q 158/] na cirasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhà etadahosi: 'ko nukho hetu ko paccayo, yena me obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃna'nti. Tassa mayhaæ anuruddhÃyati dassana¤ca rÆpÃna'nti. Tassa mayhaæ anuruddhà etadahosi: 'vicikicchà kho me udapÃdi. VicikicchÃdhi -------------------------- 1.Etadavocuæ-simÆ,[PTS.] [BJT Page 352] [\x 352/] Karaïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Sohaæ tathà karissÃmi, yathà me puna na vicikicchà uppajjissatÅti. So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana me obhÃso na virasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhà etadahosi: 'ko nu kho hetu ko paccayo, yena me obhÃso antaradhÃyÃti dassana¤ca rÆpÃna'nti. Tassa mayhaæ anuruddhà etadahosi: 'amanasikÃro kho me udapÃdi. AmanasikÃrÃdhikaraïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Sohaæ tathà karissÃmi. Yathà me puna na vicikicchà uppajjissati. Na amanasikaroti. So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana me obhÃso na cirasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhà etadahosi: thÅnamiddhaæ kho me udapÃdi. ThinamiddhÃdhikaraïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Sohaæ tathà karissÃmi [PTS Page 159] [\q 159/] yathà me puna na vicikicchà uppajjissati, na amanasikÃro, na thÅnamiddhanti. So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana me obhÃso na cirasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: chamhitattaæ kho me udapÃdi. ChambhitattÃdhikaraïaæ ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. SeyyathÃpi anuruddhÃ. Puriso addhÃnamaggapaÂipanno, tassa ubhato passe vadhakÃ1 uppateyyuæ2 tassa tato nidÃnaæ chambhitattaæ uppajjeyya. Evameva kho me anuruddhÃ, chambhitattaæ udapÃdi. ChambhitattÃdhikaraïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Sohaæ tathà karissÃmi, yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikÃro na thÅnamiddhaæ na chambhitattanti. So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana me obhÃso na virasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: ubbillaæ3 kho me udapÃdi. UbbillÃ4dhikaraïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. SeyyathÃpi anuruddhà puriso ekaæ nidhimukhaæ gavesanto sakideva pa¤canidhimukhÃni adhigaccheyya. Tassa tato nidÃnaæ ubbillaæ uppajjeyya. Evameva kho anuruddhà ubbillaæ kho me udapÃdi. UbbillÃdhikaraïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Sohaæ tathà karissÃmi, yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikÃro na thÅmiddhaæ na chambhitattaæ na ubbillanti. So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana me obhÃso na cirasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: duÂÂhullaæ kho me udapÃdi. DuÂÂhullÃdhikaraïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Sohaæ tathà karissÃmi, yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikÃro na thÅnamiddhaæ na chambhitattaæ na ubbillaæ na duÂÂhullanti. -------------------------- 1. VaddhakÃ-majasaæ. 3. Uppillaæ-majasaæ. 2. Uppajjeyyuæ-syÃ. 4. Uppalla-na-ma. [BJT Page 354] [\x 354/] So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana me obhÃso na cirasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: accÃraddhaviriyaæ kho me udapÃdi. AccÃraddhaviriyÃdhikaraïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. SeyyathÃpi anuruddhà puriso ubhogi hatthehi vaÂÂakaæ gÃÊhaæ gaïheyya. So tattheva patameyya1. Evameva kho anuruddhÃ, accÃraddhaviriyaæ kho me udapÃdi. AccÃraddhaviriyÃdhikaraïa¤ca pana me rÆpÃnaæ samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Sohaæ tathà karissÃmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikÃro na thÅnamiddhaæ na chambhitattaæ, na ubbillaæ, na duÂÂhullaæ, na accÃraddhaviriyanti. So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana me obhÃso na cirasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: atilÅnaviriyaæ kho me [PTS Page 160] [\q 160/] udapÃdi. AtilÅnaviriyÃdhikaraïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. SeyyathÃpi anuruddhà puriso vaÂÂakaæ sithilaæ gaïheyya. So tattha hatthato uppateyya. Evameva kho me anuruddhÃ, atilÅnaviriyaæ udapÃdi. AtilÅnaviriyÃdhikaraïa¤ca pana me rÆpÃnaæ samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Sohaæ tathà karissÃmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikÃro na thÅnamiddhaæ na chambhitattaæ na ubbillaæ na duÂÂhullaæ na accÃraddhaviriyaæ na atilÅnaviriyanti. So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana me obhÃso na cirasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi:'abhijappà kho me udapÃdi. AbhijappÃdhikaraïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. SeyyathÃpi anuruddhÃ, puriso ubhogi hatthehi vaÂÂakaæ gÃÊhaæ gaïheyya. So tatteva patameyya1. Evameva kho anuruddhÃ, abhijappÃviriyaæ udapÃdi. AbhijappÃdhikaraïa¤ca pana me rÆpÃnaæ samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Sohaæ tathà karissÃmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikÃro na thÅnamiddhaæ na chambhitattaæ na ubbillaæ na duÂÂhullaæ na accÃraddhaviriyaæ na atilÅnaviriyaæ, na abhijappÃti. So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ. So kho pana me obhÃso na cirasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: nÃnattasa¤¤Ã kho me udapÃdi. NÃnattasa¤¤Ãdhikaraïa¤ca pana me samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Sohaæ tathà karissÃmi yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikÃro, na thÅnamiddhaæ, na chambhitattaæ, na ubbillaæ, na duÂÂhullaæ, na accÃraddhaviriyaæ, na atilÅnaviriyaæ, na abhijappÃ, na nÃnattasa¤¤Ã'ti. So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsa¤ceva sa¤jÃnÃmi dassana¤ca rÆpÃnaæ, so kho pana me obhÃso na cirasseva antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: 'ko nu kho hetu, ko paccayo yena me obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃna'nti. Tassa mayhaæ anuruddhà etadahosi: 'atinijjhÃyitattaæ kho me rÆpÃnaæ udapÃdi. AtinijjhÃyitattÃdhikaraïa¤ca pana me rÆpÃnaæ samÃdhi cavi. SamÃdhimhi cute obhÃso antaradhÃyati dassana¤ca rÆpÃnaæ, sohaæ tathà karissÃmi, yathà me puna na vicikicchà uppajjissati na amanasikÃro na thÅnamiddhaæ na chambhitattaæ na ubbillaæ na duÂÂhullaæ na accÃraddhaviriyaæ na atilÅnaviriyaæ na abhijappà na nÃnattasa¤¤Ã na atinijjhÃyitattaæ rÆpÃnanti. ------------------------- 1.Matameyya-sÅmu. [BJT Page 356] [\x 356/] So kho ahaæ anuruddhÃ, vicikicchà cittassa upakkilesoti iti viditvà vicikicchaæ cittassa upakkilesaæ pajahiæ. AmanasikÃro cittassa upakkilesoti iti viditvà amanasikÃraæ cittassa upakkilesaæ pajahiæ. ThÅnamiddhaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà thÅnamiddhaæ cittassa upakkilesaæ pajahiæ. Chambhitattaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà chambhitattaæ cittassa upakkilesaæ pajahiæ. Ubbillaæ1 cittassa upakkilesoti iti viditvà ubbillaæ1 cittassa upakkilesaæ pajahiæ. DuÂÂhullaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà duÂÂhullaæ cittassa upakkilesaæ pajahiæ. AccÃraddhaviriyaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà accÃraddhaviriyaæ cittassa upakkilesaæ pajahiæ. AtilÅnaviriyaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà atilÅnaviriyaæ cittassa upakkilesaæ pajahiæ. Abhijappà cittassa upakkilesoti iti viditvà abhijappaæ cittassa upakkilesaæ pajahiæ. NÃnattasa¤¤aæ cittassa upakkilosoti iti viditvà nÃnattasa¤¤aæ cittassa upakkilesaæ pajahiæ. AtinijjhÃyitattaæ rÆpÃnaæ cittassa [PTS Page 161] [\q 161/] upakkilesoti iti viditvà atinijjhÃyitattaæ rÆpÃnaæ cittassa upakkilesaæ pajahiæ. So kho ahaæ anuruddhÃ, appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto obhÃsampi hi kho sa¤jÃnÃmi, na ca rÆpÃni passÃmi. RÆpÃni hi kho passÃmi, na ca obhÃsaæ sa¤jÃnÃmi. Kevalampi rattiæ kevalampi divasaæ2 kevalampi rattindivanti. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: ko nu kho hetu, ko paccayo, sohaæ3 obhÃsampi kho sa¤jÃnÃmi. Na ca rÆpÃni passÃmi. RÆpÃni hi kho tasmiæ samaye passÃmi. Na ca obhÃsaæ sa¤jÃnÃmi. Kevalampi rattiæ kevalampi divasaæ kevalampi rattindivanti. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: yasmiæ hi kho ahaæ samaye rÆpanimittaæ amanasikaritvà obhÃsanimittaæ manasikaromi. ObhÃsaæ hi kho tasmiæ samaye sa¤jÃnÃmi na ca rÆpÃni passÃmi. Yasmiæ panÃhaæ samaye obhÃsanimittaæ amanasi karitvà rÆpanimittaæ manasi karomi. RÆpÃni hi kho tasmiæ hi samaye passÃmi. Na ca obhÃsaæ sa¤jÃnÃmi. Kevalampi rattiæ kevalampi divasaæ kevalampi rattindivanti So kho ahaæ anuruddhà appamatto ÃtÃpÅ pahitatto viharanto parittaæ ceva obhÃsaæ sa¤jÃnÃmi. ParittÃni ca rÆpÃni passÃmi. AppamÃna¤ceva obhÃsaæ sa¤jÃnÃmi. AppamÃïÃni ca rÆpÃni passÃmi, kevalampi rattiæ kevalampi divasaæ, kevalampi rattindiva'nti. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: 'ko nu kho hetu, ko paccayo, sohaæ3 parittaæ ceva obhÃsaæ sa¤jÃnÃmi, parittÃni ca rÆpÃni passÃmi. AppamÃïa¤ceva obhÃsaæ sa¤jÃnÃmi, appamÃïi ca rÆpÃni passÃmi. Kevalampi rattiæ kevalampi divasaæ kevalampi rattindiva,nti. Tassa mayhaæ anuruddhÃ, etadahosi: yasmiæ kho me samaye paritto, samÃdhi hoti, parittaæ me tasmiæ samaye cakkhu hoti. Sohaæ parittena cakkhunà paritta¤ceva obhÃsaæ sa¤jÃnÃmi. ParittÃni ca rÆpÃni passÃmi. Yasmiæ pana samaye appamÃïo4 me samÃdhi hoti. AppamÃïaæ me tasmiæ samaye cakkhu hoti. Sohaæ appamÃïena cakkhunà appamÃïa¤ceva obhÃsaæ sa¤jÃnÃmi, appamÃïÃni ca rÆpÃni passÃmi kevalampi rattiæ kevalampi divasaæ kevalampi rattindiva,nti. ------------------------ 1.Uppillaæ-majasaæ, 3.YvÃhaæ-majasaæ, 2.Divaæ-majasaæ, 4.Apparitto-[PTS.] [BJT Page 358] [\x 358/] Yato kho [PTS Page 162] [\q 162/] me anuruddhÃ, vicikicchà cittassa upakkilesoti iti viditvà vicikicchà cittassa upakkileso pahÅno ahosi. AmanasikÃro cittassa upakkilesoti iti viditvà amanasikÃro cittassa upakkileso pahÅno ahosi. ThÅnamiddhaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà thÅnamiddhaæ cittassa upakkileso pahÅno ahosi. Chambhitattaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà chambhitattaæ cittassa upakkileso pahÅno ahosi. Ubbillaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà ubbillaæ cittassa upakkileso pahÅno ahosi. DuÂÂhullaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà duÂÂhullaæ cittassa upakkileso pahÅno ahosi. AccÃraddhaviriyaæ cittassa upakkilosoti iti viditvà accÃraddhaviriyaæ cittassa upakkileso pahÅno ahosi. AtilÅnaviriyaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà atilÅnaviriyaæ cittassa upakkileso pahÅno ahosi. Abhijappà cittassa upakkilesoti iti viditvà abhijappà cittassa upakkileso pahÅno ahosi. NÃnattasa¤¤Ã cittassa upakkilesoti iti viditvà nÃnattasa¤¤Ã cittassa upakkileso pahÅno ahosi. AtinijjhÃyitattaæ rÆpÃnaæ cittassa upakkilesoti iti viditvà atinijjhÃyitattaæ rÆpÃnaæ cittassa upakkileso pahÅno ahosi. Tassa mayhaæ anuruddhà etadahosi. Ye kho me cittassa upakkilesÃ, te me pahÅnà handadÃnÃhaæ tividhena samÃdhiæ bhÃvemÅ'ti. So kho ahaæ anuruddhà savitakkampi savicÃraæ samÃdhiæ bhÃvesiæ. Avitakkampi vicÃramattaæ samÃdhiæ bhÃvesiæ. Avitakkampi avicÃraæ samÃdhiæ bhÃvesiæ. SappÅtikampi samÃdhiæ bhÃvesiæ. NippÅtikampi samÃdhiæ bhÃvesiæ. SÃtasahagatampi samÃdhiæ bhÃvesiæ. UpekkhÃsahagatampi samÃdhiæ bhÃvesiæ. Yato kho me anuruddhÃ, savitakkopi savicÃro samÃdhi bhÃvito ahosi, avitakkopi vicÃramanto samÃdhi bhÃvito ahosi, avitakkopi avicÃro samÃdhi bhÃvito ahosi, sappÅtikopi samÃdhi bhÃvito ahosi. NippÅtikopi samÃdhi bhÃvito ahosi, sÃtasahagatopi samÃdhi bhÃvito ahosi. UpekkhÃsahagatopi samÃdhi bhÃvito ahosi. ¥Ãïa¤ca pana me dassanaæ udapÃdi: akuppà me ceto vimutti, ayamantimà jÃti, natthidÃni punabbhavoti. Idamavoca bhagavÃ, attamano Ãyasmà anuruddho bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. [PTS Page 163] [\q 163/] Upakkilesasuttaæ aÂÂhamaæ [BJT Page 360] [\x 360/] 3.3.9 BÃlapaï¬ita suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuæ bhagavà etadavoca: TÅïimÃni bhikkhave, bÃlassa bÃlalakkhaïÃni bÃlanimittÃni bÃlÃpadÃnÃni. KatamÃni tÅïi: idha bhikkhave, bÃlo duccintitacintÅ ca hoti dubbhÃsitabhÃsÅ ca dukkatakammakÃrÅ ca. No cetaæ bhikkhave, bÃlo duccintitacintÅ ca abhavissa dubbhÃsitabhÃsÅ ca dukkatakammakÃrÅ ca kena naæ paï¬ità jÃneyyuæ: bÃlo ayaæ bhavaæ asappuriso'ti yasmà ca kho bhikkhave,bÃlo duccintitacintÅ ca hoti dubbhÃsitabhÃsÅ ca dukkatakammakÃrÅ ca, tasmà naæ paï¬ità jÃnanti: bÃlo ayaæ bhavaæ asappurisoti. Sa kho so bhikkhave, bÃlo tividhaæ diÂÂheva dhamme dukkhaæ domanassaæ paÂisaævedeti. Sace bhikkhave, bÃlo sabhÃyaæ và nisinno hoti. RathiyÃya1và nisinno hoti. SiÇghÃÂake và nisinno hoti. Tatra ce jano tajjaæ tassÃruppaæ kathaæ manteti sace bhikkhave, bÃlo pÃïÃtipÃtÅ hoti. AdinnÃdÃyÅ hoti kÃmesu micchÃcÃrÅ hoti musÃvÃdÅ hoti. SurÃmerayamajjapamÃdaÂÂhÃyÅ hoti. Tatra bhikkhave bÃlassa evaæ hoti: yaæ kho jano tajjaæ tassÃruppaæ kathaæ manteti. Saævijjante te ca dhammà mayi, aha¤ca tesu dhammesu sandissÃmÅti. Idaæ bhikkhave, bÃlo paÂhamaæ diÂÂheva dhamme dukkhaæ domanassaæ paÂisaævedeti. Puna ca paraæ bhikkhave, bÃlo passati rÃjÃno coraæ ÃgucÃriæ gahetvà vividhà kammakÃraïà kÃrente: kasÃhipi [PTS Page 164] [\q 164/] tÃÊente, vettehipi tÃÊente, addhadaï¬akehepi tÃÊente, hatthampi chindante pÃdampi chindante, hatthapÃdampi chindante, kaïïampi chindante, nÃsampi chindante, kaïïanÃsampi chindante, bilaÇgathÃlikampi karonte, saÇkhamuï¬ikampi karonte, rÃhumukhampi karonte, jotimÃlikampi karonte, hatthapajjotikampi karonte, erakavattikampi karonte, cirakavÃsikampi karonte, eïeyyakampi karonte, balisamaæsikampi karonte, kahÃpaïakampi karonte, khÃrÃpatacchikampi karonte, palighaparivattikampi karonte, palÃlapÅÂhakampi karonte, tattenapi telena osi¤cante, sunakhehipi khÃdÃpente, jÅvantampi sÆle uttÃsente, asinÃpi sÅsaæ chindante. Tatra bhikkhave, bÃlassa evaæ hoti: yathÃrÆpÃnaæ kho pÃpakÃnaæ kammÃnaæ hetu rÃjÃno coraæ ÃgucÃriæ -------------------------- 1.RathikÃya-majasaæ,sÅmu. [BJT Page 362] [\x 362/] Gahetvà vividhà kammakÃraïà karonti: kasÃhipi tÃÊenti. Vettehipi tÃÊenti. Addhadaï¬akehipi tÃÊenti. Hatthampi chindanti. PÃdampi chindanti. HatthapÃdampi chindanti. Kaïïampi chindanti. NÃsampi chindanti. KaïïanÃsampi chindanti. BilaÇgathÃlikampi karonti. SaÇkhamuï¬ikampi karonti. RÃhumukhampi karonti. JotimÃlikampi karonti. Hatthapajjotikampi karonti. CÅrakavÃsikampi karonti. Eïeyyakampi karonti. Balisamaæsikampi karonti. KahÃpaïakampi karonti. KhÃrÃpatacchikampi karonti. Palighaparivattikampi karonti. PalÃlapiÂÂhikampi karonti. Tattenapi telena osi¤canti. Sunakhehipi khÃdÃpenti. JÅvantampi sÆle uttÃsenti. AsinÃpi sÅsaæ chindanti. Saævijjante te ca dhammà mayi, aha¤ca tesu dhammesu sandissÃmi. Ma¤cepi rÃjÃno ÃjÃneyyuæ mampi rÃjÃno gahetvà vividhà kammakÃraïà kÃreyyuæ: kasÃhipi tÃÊeyyuæ. Vettehipi tÃÊeyyuæ. Addhadaï¬ekehepi tÃÊeyyuæ hatthampi chindeyyuæ. PÃdampi chindeyyuæ. HatthapÃdampi chindeyyuæ. Kaïïampi chindeyyuæ. NÃsampi chindeyyuæ. KaïïanÃsampi chindeyyuæ. BilaÇgathÃlikampi kareyyuæ. SaÇkhamuï¬ikampi kareyyuæ. RÃhumukhampi kareyyuæ. JotimÃlikampi kareyyuæ. Hatthapajjotikampi kareyyuæ. Erakavattikampi kareyyuæ.CÅrakavÃsikampi kareyyuæ. Eïeyyakampi kareyyuæ. Balisamaæsikampi kareyyuæ. KahÃpaïakampi kareyyuæ. KhÃrÃpatacchikampi kareyyuæ. Palighaparavattikampi kareyyuæ. Tattenapi telena osi¤ceyyuæ. Sunakhehipi khÃdÃpeyyuæ. JÅvantampi sÆle uttÃseyyuæ. AsinÃpi sÅsaæ chindeyyunti. Idampi bhikkhave, bÃlo dutiyaæ diÂÂheva dhamme dukkhaæ domanassaæ paÂisaævedeti. Puna ca paraæ bhikkhave, bÃlaæ pÅÂhasamÃrÆÊhaæ và ma¤casamÃrÆÊhaæ và chamÃya1và semÃnaæ yÃnissa pubbe pÃpakÃni kammÃni katÃni2 kÃyena duccaritÃni vÃcÃya duccaritÃni, manasà duccaritÃni, tÃnissa tamhi samaye olambanti, ajjholambanti, abhippalambanti. SeyyathÃpi bhikkhave, mahantÃnaæ3 pabbatakuÂÃnaæ chÃyà sÃyanahasamayaæ paÂhaviyà olambanti, ajjholambanti, abhippalambanti. Evameva kho bhikkhave, bÃlaæ pÅÂhasamÃrÆÊhaæ và ma¤casamÃrÆÊhaæ và chamÃya1và semÃnaæ, yÃnissa pubbe pÃpakÃni [PTS Page 165] [\q 165/] kammÃni katÃni kÃyena duccaritÃni vÃcÃya duccaritÃni manasà duccaritÃni, tÃnissa tamhi olambanti, ajjholambanti, abhippalambanti, tatra bhikkhave bÃlassa evaæ hoti: 'akataæ vata me kalyÃïaæ, akataæ kusalaæ, akataæ bhÅruttÃïaæ. Kataæ pÃpaæ, kataæ luddakaæ, kataæ kibbisaæ. Yà ca hoti akatakalyÃïÃnaæ akatakusalÃnaæ akatabhÅruttÃïÃnaæ katapÃpÃnaæ kataluddÃnaæ katakibbisÃnaæ gati. Taæ gati pecca gacchÃmÅ'ti. So socati, kilamati, paridevati, urattÃÊiæ kandati, sammohaæ Ãpajjati. Idampi kho bhikkhave, bÃlo tatiyaæ diÂÂheva dhamme dukkhaæ domanassaæ paÂisaævedeti. ------------------------- 1.ChamÃyaæ-majasaæ,sÅmu,syÃ. 2.PÃpakÃni kammÃni-[PTS.] 3.Mahataæ-majasaæ. [BJT Page 364] [\x 364/] Sa kho so bhikkhave bÃlo kÃyena duccaritaæ caritvà vÃcÃya duccaritaæ caritvà manasà duccaritaæ caritvà kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. Yaæ kho taæ bhikkhave sammà vadamÃno vadeyya: 'ekantaæ aniÂÂhaæ ekantaæ akantaæ ekantaæ amanÃpa'nti. Nirayamevetaæ1 sammà vadamÃno vadeyya: ekantaæ aniÂÂhaæ ekantaæ akantaæ ekantaæ amanÃpanti. YÃva¤cidaæ bhikkhave, upamÃpi na2 sukarà yÃva dukkhà nirayÃti. Evaæ vutte a¤¤ataro bhikkhu bhagavantaæ etadavoca: sakkà pana me bhante,* upamaæ kÃtunti? Sakkà bhikkhÆti bhagavà avoca. 'SeyyathÃpi bhikkhu, coraæ ÃgucÃriæ gahetvà ra¤¤e dasseyyuæ: 'ayaæ kho deva, coro ÃgucÃrÅ, imassa yaæ icchasi, taæ daï¬aæ païehÅ'ti. Tamenaæ rÃjà evaæ vadeyya: 'gacchatha bho, imaæ purisaæ pubbanhasamayaæ sattisatena hanathÃ'ti. Tamenaæ pubbanhasamayaæ sattisatena haneyyuæ. Atha rÃjà majjhantikasamayaæ evaæ vadeyya: 'ambho, kathaæ so puriso'ti? 'Tatheva deva jÅvatÅ'ti. Tamenaæ rÃjà evaæ vadeyya: 'gacchatha, bho, taæ purisaæ majjhantikasamayaæ sattisatena hanathÃ'ti. Tamenaæ majjhantikasamayaæ sattisatena haneyyuæ. Atha rÃjà sÃyanhasamayaæ evaæ vadeyya: 'ambho, kathaæ so puriso'ti? 'Tatheva deva jÅvatÅ'ti, tamenaæ rÃjà evaæ vadeyya: 'gacchatha bho, taæ purisaæ sÃyanhasamayaæ sattisatena hanathÃ'ti. Tamenaæ sÃyanhasamayaæ [PTS Page 166] [\q 166/] sattisatena haneyyuæ. Taæ kimma¤¤atha bhikkhave, api nu so puriso tÅhi sattisatena ha¤¤amÃno tato nidÃnaæ dukkhaæ domanassaæ paÂisaævediyethÃ'ti? EkissÃpi bhante, sattiyà ha¤¤amÃno puriso tato nidÃnaæ dukkhaæ domanassaæ paÂisaævediyetha. Ko pana vÃdo tÅhi sattisatehÅti. Atha kho bhagavà parittaæ pÃïimattaæ pÃsÃïaæ gahetvà bhikkhÆ Ãmantesi: 'taæ kiæ ma¤¤atha bhikkhave, katamo nu kho mahantaro, yo cÃyaæ mayà paritto pÃïimatto pÃsÃïo gahito, yo ca himavà pabbatarÃjÃ'ti? Appamatto kho ayaæ bhante, bhagavatà paritto pÃïimatto pÃsÃïo gahito, himavantaæ pabbatarÃjÃnaæ upanidhÃya saÇkhampi na upeti, kalabhÃgampi na upeti, upanidhimpi3 na upetÅ'ti. Evameva kho bhikkhave, yaæ so puriso tÅhi sattisatehi ha¤¤amÃno tato nidÃnaæ dukkhaæ domanassaæ paÂisaævedeti. Taæ nerayikassa dukkhassa4 upanidhÃya saÇkhampi na upeti. KalabhÃgampi na upeti. Upanidhimpi na upeti. ------------------------- 1.Nirayameva taæ-majasaæ. 2.UpamÃhipi-sÅmu. 3.Upanidhampi-majasaæ,syÃ. *"Sakkà pana bhante"aÂÂhakathÃyaæ. 4.Nirayakassa dukkhassa-majasaæ. Nerayikassa-[PTS.] [BJT Page 366] [\x 366/] Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà pa¤cavidhabandhanaæ nÃma kÃraïaæ1 karonti: tattaæ ayokhÅlaæ hatthe gamenti. Tattaæ ayokhÅlaæ dutiye hatthe gamenti. Tattaæ ayokhÅlaæ pÃde gamenti. Tattaæ ayokhÅlaæ dutiye pÃde gamenti. Tattaæ ayokhÅlaæ majjhe urasmiæ gamenti. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà saævesetvÃ2 kuÂhÃrÅhi tacchanti. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà uddhapÃdaæ3 adhosiraæ gahetvÃ4 vÃsÅhi tacchanti so tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ taroti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà rathe yojetvà ÃdittÃya paÂhaviyà sampajjalitÃya sajotibhÆtÃya sÃrentipi [PTS Page 167] [\q 167/] paccÃsÃrentipi. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà mahattaæ aÇgÃrapabbataæ Ãdittaæ sampajjalitaæ sajotibhÆtaæ Ãropentipi oropentipi. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti. YÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà uddhapÃdaæ adhosiraæ gahetvà tattÃya lohakumbhiyà pakkhipanti ÃdittÃya sampajjalitÃya sajotibhÆtÃya. So tattha pheïuddehakaæ paccati. So tattha pheïuddehakaæ paccamÃno sakimpi uddhaæ gacchati. Sakimpi adho gacchati. Sakimpi tiriyaæ gacchati. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà mahÃniraye pakkhipanti. So kho pana bhikkhave, mahÃnirayo. Catukkaïïo catudvÃro vibhatto bhÃgaso mito, AyopÃkÃrapariyanto ayasà paÂikujjito. Tassa ayomayà bhÆmi jalità tejasà yutÃ, Samantà yojanasataæ pharitvà tiÂÂhati sabbadÃ. AnekapariyÃyenapi kho ahaæ bhikkhave, nirayakathaæ katheyyaæ, yÃva¤cidaæ bhikkhave, na sukaraæ5 akkhÃnena pÃpuïituæ yÃva dukkhà nirayÃti. ------------------------- 1.KammakÃraïaæ-majasaæ,sÅmu. 2.SaævedhetvÃ-syÃ. 4. hapetvÃ-[PTS.] 3.Uddhaæ pÃdaæ-syà 5.SukarÃ-majasaæ.SÅmu. [BJT Page 368] [\x 368/] Santi bhikkhave, tiracchÃnagatà pÃïà tiïabhakkhÃ. Te allÃnipi tiïÃni sukkhÃnipi tiïÃni dantullehakaæ khÃdanti. Katame ca bhikkhave, tiracchÃnagatà pÃïà tiïabhakkhÃ, assà goïà gadrabhà ajà migÃ, ye và pana¤¤epi keci tiracchÃnagatà pÃïà tiïabhakkhÃ. Sa kho so bhikkhave, bÃlo idha pubbe rasÃdo idha pÃpÃni kammÃni karitvà kÃyassa bhedà parammaraïà tesaæ sattÃnaæ sahavyataæ upapajjati ye te sattà tiïabhakkhÃ. Santi bhikkhave, tiracchÃnagatà pÃïà gÆthabhakkhÃ, te dÆratova gÆthagandhaæ [PTS Page 168] [\q 168/] ghÃyitvà dhÃvanti: 'ettha bhu¤jissÃma, ettha bhu¤jissÃmÃ'ti. SeyyathÃpi nÃma brÃhmaïà Ãhutigandhena dhÃvanti: 'ettha bhu¤jissÃma, ettha bhu¤jissÃmÃ'ti. Evameva kho bhikkhave, santi tiracchÃnagatà pÃïà gÆthabhakkhÃ, te dÆratova ghÃyitvà dhÃvanti: ettha bhu¤jissÃma, ettha bhu¤jissÃmÃti. Katame ca bhikkhave, tiracchÃnagatà pÃïà gÆthabhakkhÃ: kukkuÂà sukarà soïà sigÃlÃ, ye và pana¤¤epi keci tiracchÃnagatà pÃïà gÆthabhakkhÃ. Sa kho so bhikkhave bÃlo idha pubbe rasÃdo idha pÃpÃni kammÃni karitvà kÃyassa bhedà parammaraïà tesaæ sattÃnaæ sahavyataæ upapajjati ye te sattà gÆthabhakkhÃ. Santi bhikkhave, tiracchÃnagatà pÃïà andhakÃre jÃyanti andhakÃre jÅyanti andhakÃre mÅyanti. Katame ca bhikkhave, tiracchÃnagatà pÃïà andhakÃre jÃyanti andhakÃre jÅyanti andhakÃre mÅyanti: kÅÂà pulavà gaï¬uppÃdi, ye và pana¤¤epi keci tiracchÃnagatà pÃïà andhakÃre jÃyanti andhakÃre jÅyanti andhakÃre mÅyanti. Sa kho so bhikkhave, bÃlo pubbe rasÃdo idha pÃpÃni kammÃni karitvà kÃyassa bhedà parammaraïà tesaæ sattÃnaæ sahavyataæ upapajjati, ye te sattà andhakÃre jÃyanti andhakÃre jÅyanti andhakÃre mÅyanti. Santi bhikkhave, tiracchÃnagatà pÃïà udakasmiæ jÃyanti udakasmiæ jÅyanti udakasmiæ mÅyanti. Katame ca bhikkhave, tiracchÃnagatà pÃïà udakasmiæ jÃyanti udakasmiæ jÅyanti udakasmiæ mÅyanti: macchà kacchapà suæsumÃrÃ2 ye và pana¤¤epi keci tiracchÃnagatà pÃïà udakasmiæ jÃyanti udakasmiæ jÅyanti udakasmiæ mÅyanti. Sa kho so bhikkhave, bÃlo idha pubbe rasÃdo idha pÃpÃni kammÃni karitvà kÃyassa bhedà parammaraïà tesaæ sattÃnaæ sahavyataæ upapajjati, ye te sattà udakasmiæ jÃyanti udakasmiæ jÅyanti udakasmiæ mÅyanti. Santi bhikkhave, tiracchÃnagatà pÃïà asucismiæ jÃyanti asucismiæ jÅyanti asucismiæ mÅyanti katame ca bhikkhave, tiracchÃnagatà pÃïà asucismiæ jÃyanti asucismiæ jÅyanti asucismiæ mÅyanti: ye te bhikkhave sattà pÆtimacche và jÃyanti pÆtimacche và jÅyanti pÆtimacche và mÅyanti. PÆtikuïape và jÃyanti pÆtikuïape jÅyanti pÆtikuïape mÅyanti. PÆtikummÃse và jÃyanti pÆtikummÃse jÅyanti pÆtikummÃse mÅyanti. CandanikÃya và jÃyanti candanikÃya vÃjÅyanti candanikÃya và mÅyanti. Oligalle và jÃyanti oligalle và jÅyanti oligalle và mÅyanti. Sa kho so bhikkhave, [PTS Page 169] [\q 169/] bÃlo idha pubbe rasÃdo idha pÃpÃni kammÃni karitvà kÃyassa bhedà parammaraïà tesaæ sattÃnaæ sahavyataæ upapajjati ye te sattà asucismiæ jÃyanti asucismiæ jÅyanti asucismiæ mÅyanti. ------------------------- 1.Hatthi assÃ-majasaæ. 2.SusumÃrÃ-majasaæ. [BJT Page 370] [\x 370/] AnekapariyÃyenapi kho ahaæ bhikkhave, tiracchÃnayonikathaæ katheyyaæ, yÃva¤cidaæ bhikkhave, na sukaraæ akkhÃnena pÃpuïituæ yÃva dukkhà tiracchÃnayonÅti. SeyyathÃpi bhikkhave, puriso ekacchiggalaæ yugaæ mahÃsamudde pakkhipeyya, tamenaæ puratthimo vÃto pacchimena saæhareyya. Pacchimo vÃto puratthimena saæhareyya. Uttaro vÃto dakkhiïena saæhareyya dakkhiïo vÃto uttarena saæhareyya. TatrÃssa kÃïakacchapo, so vassasatassa vassasatassa accayena sakiæ ummujjeyya. Taæ kimma¤¤atha bhikkhave, api nu so kÃïo kacchapo amusmiæ ekacchiggale yuge gÅvaæ paveseyyÃti? Yadi nu na1 bhante, kadÃcÅ karahaci dighassa addhuno accayenÃti. Khippataraæ kho so bhikkhave, kÃïo kacchapo amusmiæ ekacchiggale yuge gÅvaæ paveseyya. Ato dullabhatarÃhaæ bhikkhave manussattaæ vadÃmi sakiæ vinipÃtagatena bÃlena. Taæ kissa hetu: na hetthe bhikkhave, atthi dhammacariyà samacariyà kusalakiriyà pu¤¤akiriyÃ, a¤¤ama¤¤akhÃdikà ettha bhikkhave, vattati dubbalakhÃdikÃ. Sa kho so bhikkhave, bÃlo sace kadÃci karahaci dÅghassa addhuno accayena manussattaæ Ãgacchati. YÃni tÃni nÅcakulÃni: caï¬Ãlakulaæ và nesÃdakulaæ và veïakulaæ2 và rathakÃrakulaæ và pukkusakulaæ và tathÃrÆpe kule paccÃjÃyati daÊidde appannapÃnabhojane kasiravuttike, yattha kasirena ghÃsacchÃdo labbhati. So ca hoti dubbaïïo duddasiko okoÂimako bavhÃbÃdho, kÃïo và kuïÅ và khujjo và pakkhahato vÃ, na lÃbhÅ annassa pÃnassa vatthassa [PTS Page 170] [\q 170/] yÃnassa mÃlÃgandhavilepanassa seyyÃvasathapadÅpeyyassa. So kÃyena duccaritaæ carati vÃcÃya duccaritaæ carati manasà duccaritaæ carati. So kÃyena duccaritaæ caritvà vÃcÃya duccaritaæ caritvà manasà duccaritaæ caritvà kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. SeyyathÃpi bhikkhave, akkhadhutto paÂhameneva kaliggahena puttampi jÅyetha dÃrampi jÅyetha sabbaæ sÃpateyyampi jÅyetha uttarimpi anubandhaæ3 nigaccheyya. Appamattako so bhikkhave, kaliggaho yaæ so akkhadhutto paÂhameneva kaliggahena puttampi jÅyetha dÃrampi jÅyetha sabbaæ sÃpateyyampi jÅyetha uttarimpi anubandhaæ nigaccheyya. Atha kho ayameva tato mahantataro kaliggaho: yaæ so bÃlo kÃyena duccaritaæ caritvà vÃcÃya duccaritaæ caritvà manasà duccaritaæ caritvà kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. Ayampi bhikkhave kevalaparipÆrÃ4 bÃlabhumÅti. ------------------------ 1.Yadi pana-majasaæ,simu. 3.Andubandhaæ-syÃ. 2.Venukulaæ-syà 4.Kevalaæ paripÆrÃ-majasaæ. [BJT Page 372] [\x 372/] TÅïimÃni bhikkhave, paï¬itassa paï¬italakkhaïÃni paï¬itanimittÃni paï¬itÃpadÃnÃni. KatamÃni tiïi: idha bhikkhave, paï¬ito sucintitacintÅ ca hoti subhÃsitabhÃsÅ ca sukatakammakÃrÅ ca. No ce taæ bhikkhave, paï¬ito sucintitacintÅ ca abhavissa subhÃsitabhÃsÅ ca sukatakammakÃrÅ ca. Kena naæ paï¬ità jÃneyyuæ paï¬ito ayaæ bhavaæ sappuriso'ti. Yasmà ca kho bhikkhave, paï¬ito sucintitacintÅ ca hoti subhÃsitabhÃsÅ ca sukatakammakÃrÅ ca tasmà naæ paï¬ità jÃnanti paï¬ito ayaæ bhavaæ sappuriso'ti. Sa kho so bhikkhave, ayaæ paï¬ito tividhaæ diÂÂheva dhamme sukhaæ somanassaæ paÂisaævedeti. Sace bhikkhave paï¬ito sabhÃya1 và nisinno hoti, rathiyÃya và nisinno hoti. SiæghÃÂake và nisinno hoti. Tatra ce jÃno tajjaæ tassÃruppaæ kathaæ manteti. SÃca bhikkhave, paï¬ito pÃïÃtipÃtà paÂivirato hoti adinnÃdÃnà paÂivirato hoti kÃmesu micchÃcÃrà [PTS Page 171] [\q 171/] paÂivirato hoti musÃvÃdà paÂivirato hoti surÃmerayamajjapamÃdaÂÂhÃnà paÂivirato hoti. Tatra bhikkhave, paï¬itassa evaæ hoti: yaæ kho jÃno tajjaæ tassÃruppaæ kathaæ manteti. Saævijjanteva te dhammà mayi, aha¤ca tesu dhammesu sandissÃmÅ'ti. Idaæ bhikkhave paï¬ito paÂhamaæ diÂÂheva dhamme sukhaæ somanassaæ paÂisaævedeti. Puna ca paraæ bhikkhave, paï¬ito passati rÃjÃno coraæ ÃgucÃriæ gahetvà vividhà kammakÃraïà kÃrente. KasÃhipi tÃÊente vettehipi tÃÊente, addhadaï¬akehipi tÃÊente, hatthampi chindante pÃdampi chindante, hatthapÃdampi chindante, kaïïampi chindante, nÃsampi chindante, kaïïanÃsampi chindante, bilaÇgathÃlikampi karonte, saÇkhamuï¬ikampi karonte, rÃhumukhampi karonte, jotimÃlikampi karonte, hatthapajjotikampi karonte, erakavattikampi karonte, cÅrakavÃsikampi karonte, eïeyyakampi karonte, balisamaæsikampi karonte, kahÃpaïakampi karonte, khÃrÃpatacchikampi karonte, palighaparivattikampi karonte, palÃlapÅÂhakampi karonte, tattenapi telena osi¤cante, sunakhehipi khÃdÃpente, jÅvantampi sÆle uttÃsente, asinÃpi sisaæ chindante. Tatra bhikkhave paï¬itassa evaæ hoti: yathÃrÆpÃnaæ kho pÃpakÃnaæ kammÃnaæ hetu rÃjÃno coraæ ÃgucÃriæ gahetvà vividhà kammakÃraïà kÃrenti kasÃhipi tÃÊenti. Vettehipi tÃÊenti addhadaï¬akehipi TÃÊente, hatthampi chindante pÃdampi chindante, hatthapÃdampi chindante, kaïïampi chindante, nÃsampi chindante, kaïïanÃsampi chindante, bilaÇgathÃlikampi karonte, saÇkhamuï¬ikampi karonte, rÃhumukhampi karonte, jotimÃlikampi karonte, hatthapajjotikampi karonte, erakavattikampi karonte, cÅrakavÃsikampi karonte, eïeyyakampi karonte, balisamaæsikampi karonte, kahÃpaïakampi karonte, khÃrÃpatacchikampi karonte, palighaparivattikampi karonte, palÃlapÅÂhakampi karonte, tattenapi telena osi¤cante, sunakhehipi khÃdÃpente, jÅvantampi sÆle uttÃsente, asinÃpi sÅsaæ chindanti na te dhammà mayi saævijjanti, aha¤ca na tesu dhammesu sandissÃmiti. Idampi bhikkhave paï¬ito dutiyaæ diÂÂheva dhamme sukhaæ somanassaæ paÂisaævedeti. Punacaparaæ bhikkhave, paï¬itaæ pÅÂhasamÃrÆÊhaæ và ma¤casamÃrÆÊhaæ và chamÃya2và semÃnaæ. YÃnissa pubbe kalyÃïÃni kammÃni katÃni kÃyena sucaritÃni vÃcÃya sucaritÃni manasà sucaritÃni, tÃnissa tamhi samaye olambanti ajjholambanti abhippalambhanti. SeyyathÃpi bhikkhave, mahantinaæ3 pabbatakÆÂÃnaæ chÃyà sÃyanhasamayaæ paÂhaviyà olambanti, ajjholambanti, abhippalambanti. Evameva kho bhikkhave, paï¬itaæ pÅÂhasamÃrÆÊhaæ và ma¤casamÃrÆÊhaæ và chamÃya và semÃnaæ yÃnissa pubbe kalyÃïÃni kammÃni katÃni kÃyena sucaritÃni vÃcÃya sucaritÃni manasà sucaritÃni, tÃnissa tamhi samaye olambanti, ajjholambanti, abhippalambanti. Tatra bhikkhave, paï¬itassa evaæ hoti: 'akataæ vata me pÃpaæ akataæ luddaæ akataæ kibbisaæ, kataæ kalyÃïaæ kataæ kusalaæ kataæ bhÅruttÃïaæ. YÃvatà hoti2 akatapÃpÃnaæ akataluddÃnaæ akatakibbisÃnaæ, katakalyÃïÃnaæ katakusalÃnaæ katabhÅruttÃïÃnaæ gati, taæ gatiæ pecca gacchÃmi'ti. So na socati, na kilamati. Na paridevati, na urattÃÊiæ kandati, na sammohaæ Ãpajjati. Idampi bhikkhave, paï¬ito tatiyaæ diÂÂheva dhamme sukhaæ somanassaæ paÂisaævedeti. ------------------------- 1.SabhÃyaæ-sÅmu,majasaæ. 3.Mahataæ-majasaæ. 2.ChamÃyaæ-sÅmu,majasaæ. 4.YÃvatà bho-majasaæ. [BJT Page 374] [\x 374/] Sa kho so bhikkhave, paï¬ito kÃyena sucaritaæ caritvà vÃcÃya sucaritaæ caritvà manasà sucaritaæ caritvà kÃyassa [PTS Page 172] [\q 172/] bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. Yaæ kho taæ bhikkhave, sammà vadamÃno vadeyya'ekantaæ iÂÂhaæ ekantaæ kantaæ ekantaæ manÃpa'nti. Saggameva taæ sammà vadamÃno vadeyya 'ekantaæ iÂÂhaæ ekantaæ kantaæ ekantaæ manÃpa'nti. YÃva¤cidaæ bhikkhave, upamÃpi na sukarà yÃvasukhà saggÃti. Evaæ vutte a¤¤ataro bhikkhu bhagavantaæ etadavoca: sakkÃ, pana bhante, upamaæ kÃtu'nti? 'Sakkà bhikkhÆ'ti bhagavà avoca. "SeyyathÃpi bhikkhu1, rÃjà cakkavattÅ satta hi ratanehi samannÃgato catuhi ca iddhihi, tato nidÃnaæ sukhaæ somanassaæ paÂisaævedetÅ. Katamehi sattahi: Idha bhikkhu ra¤¤o khattiyassa muddhÃvasittassa tadahuposathe païïarase sÅsaæ nahÃtassa uposathikassa uparipÃsÃdavaragatassa dibbaæ cakkaratanaæ pÃtubhavati sahassÃraæ sanemikaæ sanÃbhikaæ sabbÃkÃraparipÆraæ. Taæ disvÃna ra¤¤o khattiyassa muddhÃvasittassa evaæ hoti: 'sutaæ kho pana metaæ: yassa ra¤¤o khattiyassa muddhÃvasittassa tadahuposathe païïarase sÅsaæ nahÃtassa uposathikassa uparipÃsÃdavaragatassa dibbaæ cakkaratanaæ pÃtubhavati sahassÃraæ sanemikaæ sanÃbhikaæ sabbÃkÃraparipÆraæ, so hoti rÃjà cakkavattÅ. Assaæ nu kho ahaæ rÃjà cakkavattÅ'ti. Atha kho bhikkhave, rÃjà khattiyo muddhÃvasitto uÂÂhÃyÃsanÃ2 vÃmena hatthena bhiÇkÃraæ3 gahetvà dakkhiïena hatthena cakkaratanaæ abbhukkirati4, 'pavattatu bhavaæ cakkaratanaæ, abhivijinÃtu bhavaæ cakkaratana'nti. Atha kho taæ bhikkhave, cakkaratanaæ puratthimaæ disaæ pavattati, anvadeva rÃjà cakkavattÅ saddhiæ caturaÇginiyà senÃya. Yasmiæ kho pana bhikkhave, padese cakkaratanaæ patiÂÂhÃti. Tatra rÃjà cakkavattÅ vÃsaæ upeti saddhiæ caturaÇginiyà senÃya. Ye kho pana [PTS Page 173] [\q 173/] bhitakhave, puratthimÃya disÃya paÂirÃjÃno, te rÃjÃnaæ cakkavattiæ upasaÇkamitvà evamÃhaæsu: ehi kho mahÃrÃja, svÃgataæ mahÃrÃjÃ, sakante mahÃrÃja, anusÃsa mahÃrÃjÃ'ti. RÃjà cakkavatti evamÃha: 'pÃïo na hantabbo, adinnaæ nÃdÃtabbaæ, kÃmesu micchà na caritabbÃ, musà na bhÃsitabbÃ, majjaæ na pÃtabbaæ, yathÃbhutta¤ca bhu¤jathÃ'ti. Ye kho pana bhikkhave, puratthimÃya disÃya paÂirÃjÃno, na te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttÃ5 bhavanti atha kho taæ bhikkhave cakkaratanaæ puratthimasamuddaæ ajjhogahetvà paccuttaritvà dakkhiïaæ disaæ pavattati. Ye kho pana bhikkhave,dakkhiïÃya disÃya paÂirÃjÃno, te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttÃ5 bhavanti atha kho taæ bhikkhave cakkaratanaæ dakkhiïaæ samuddaæ ajjhogahetvà paccuttaritvà pacchimaæ disaæ pavattati. Ye kho pana bhikkhave, pacchimÃya disÃya paÂirÃjÃno. Te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttÃ5 bhavanti atha kho taæ bhikkhave cakkaratanaæ pacchimaæ samuddaæ ajjhogahetvÃ, paccuttaritvà uttaraæ disaæ pavattati. Anvadeva rÃjà cakkavattÅ saddhiæ caturaÇginiyà senÃya. ------------------------- 1.Bhikkhave-majasaæ. 2.UÂÂhÃyÃsanÃ-majasaæ natthi. 3.BhiÇgÃraæ-syÃ. 4.Abbhukirati-syÃ. 5.AnuyantÃ-majasaæ,sÅmu. [BJT Page 376] [\x 376/] Yasmiæ kho pana bhikkhave, padese cakkaratanaæ patiÂÂhÃti. Tatra rÃjà cakkavattÅ vÃsaæ upeti saddhiæ caturaÇginiyà senÃya. Ye kho pana bhikkhave, uttarÃya disÃya paÂirÃjÃno te rÃjÃnaæ cakkavattiæ upasaÇkamitvà evamÃhaæsu: 'ehi kho mahÃrÃja, svÃgataæ mahÃrÃja, sakaæ te mahÃrÃja, anusÃya mahÃrÃja'ti. RÃjà cakkavantÅ evamÃha: 'pÃïo na hantabbo, adinnaæ nÃdÃtabbaæ, kÃmesu micchà na caritabbÃ,musà na bhÃsitabbÃ, majjaæ na pÃtabbaæ, yathÃbhutta¤ca bhu¤jathÃ'ti. Ye kho pana bhikkhave, uttarÃya disÃya paÂirÃjÃno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà bhavanti. Atha kho taæ bhikkhave, cakkaratanaæ samuddapariyantaæ paÂhaviæ abhivijÅnitvà tameva rÃjadhÃniæ paccÃgantvà ra¤¤o cakkavattissa ante puradvÃre akkhÃhataæ ma¤¤e tiÂÂhati, ra¤¤o cakkavattissa antepuradvÃraæ upasobhayamÃnaæ. Ra¤¤o bhikkhave, cakkavattissa evarÆpaæ cakkaratanaæ pÃtubhavati. Punacaparaæ bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa hatthiratanaæ pÃtubhavati sabbaseto sattappatiÂÂho iddhimà vehÃsaÇgamo uposatho1 nÃgarÃjÃ. Taæ disvÃna ra¤¤o cakkavattissa cittaæ pasiditi. Bhaddakaæ vata bho hatthiyÃnaæ, sace damathaæ upeyyÃ'ti. Atha kho taæ bhikkhave, [PTS Page 174] [\q 174/] hatthiratanaæ seyyathÃpi nÃma bhaddo hatthÃjÃnÅyo dÅgharattaæ suparidanto, evameva damathaæ upeti. BhÆtapubbaæ bhikkhave, rÃjà cakkavattÅ tameva hatthiratanaæ vÅmaæsamÃno pubbanhasamayaæ abhiruhitvà samuddapariyantaæ paÂhaviæ anusaæyÃyitvà tameva rÃjadhÃniæ paccÃgantvà pÃtarÃsaæ akÃsi. Ra¤¤o bhikkhave, cakkavattissa evarÆpaæ hatthiratanaæ pÃtubhavati. Punacaparaæ bhikkhave,ra¤¤o cakkavattissa assaratanaæ pÃtubhavati sabbaseto kÃkasÅso2 mu¤jakeso iddhimà vehÃsaÇgamo valÃhako3 assarÃjÃ. DisvÃna ra¤¤o cakkavattissa cittaæ pasÅditi: bhaddakaæ vata bho assayÃnaæ, sace damathaæ upeyyÃ'ti. Atha kho taæ bhikkhave, assaratanaæ seyyathÃpi nÃma bhaddo assÃjÃnÅyo dÅgharattaæ suparidanto, evameva damathaæ upeti. BhÆtapubbaæ bhikkhave, rÃjà cakkavattÅ tameva assaratanaæ vÅmaæsamÃno pubbanhasamayaæ abhiruhitvà samuddapariyantaæ paÂhaviæ anusaæyÃyitvà tameva rÃjadhÃniæ paccÃgantvà pÃtarÃsaæ akÃsi. Ra¤¤o bhikkhave, cakkavattissa evarÆpaæ assaratanaæ pÃtubhavati. Punacaparaæ bhikkhave. Ra¤¤o cakkavattissa maïiratanaæ pÃtubhavati so hoti maïi veÊuriyo subho jÃtimà aÂÂhaæso suparikammakato tassa kho pana bhikkhave, rÃjà cakkavatti tameva maïiratanaæ vÅmaæsamÃno caturaÇginiæ senaæ sannayhitvà maïiæ dhajaggaæ Ãropetvà rattandhakÃratimisÃyaæ pÃyÃsi. Ye kho pana bhikkhave, samantà gÃmà ahesuæ, te tenobhÃsena kammante payojesuæ divÃti ma¤¤amÃnÃ. Ra¤¤o bhikkhave, cakkavattissa evarÆpaæ maïiratanaæ pÃtubhavati. -------------------------- 1.UposathonÃma-sÅmu. 2.KÃÊasÅso-majasaæ. 3.ValÃhakÃnÃma-sÅmu. [BJT Page 378] [\x 378/] Punacaparaæ bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa itthiratanaæ pÃtubhavati abhirÆpà dassanÅyà pÃsÃdikà paramÃya vaïïapokkharatÃya samannÃgatà nÃtidÅghà nÃtirassà nÃtikisà [PTS Page 175] [\q 175/] nÃtithÆlà nÃtikÃÊÅ1 nÃccodÃtà atikkantà mÃnusaæ vaïïaæ appattà dibbaæ vaïïaæ. Tassa kho pana bhikkhave, itthiratanassa evarÆpo kÃyasamphasso hoti: seyyathÃpi nÃma tÆlapicuno và kappÃsapicuno và tassa kho pana bhikkhave, itthiratanassa sÅte uïhÃni gattÃni honti. Uïhe sÅtÃni gattÃni honti. Tassa kho pana bhikkhave, itthiratanassa kÃyato candanagandho vÃyati. Mukhato uppalagandho vÃyati. Taæ kho pana bhikkhave, itthiratanaæ ra¤¤o cakkavattissa pubbuÂÂhÃyinÅ hoti pacchÃnipÃtinÅ kiækÃrapaÂissÃvinÅ manÃpacÃrinÅ piyavÃdinÅ. Taæ kho pana bhikkhave, itthiratanaæ rÃjÃnaæ cakkavattiæ manasÃpi no aticarati, kuto pana kÃyena. Ra¤¤o bhikkhave, cakkavattissa evarÆpaæ itthiratanaæ pÃtubhavati. Punacaparaæ bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa gahapatiratanaæ pÃtubhavati. Tassa kammavipÃkajaæ dibbaæ cakkhuæ pÃtubhavati, yena nidhiæ passati sassÃmikampi assÃmikampi. So rÃjÃnaæ cakkavattiæ upasaÇkamitvà evamÃha: appossukko tvaæ deva hohi. Ahaæ te dhanena dhanakaraïÅyaæ karissÃmÅ'ti. BhÆtapubbaæ bhikkhave, rÃjà cakkavattÅ tameva gahapatiratanaæ vÅmaæsamÃno nÃvaæ abhiruhitvà majjhegaÇgÃya nadiyà sotaæ ogahetvà gahapatiratanaæ etadavoca: attho me gahapati hira¤¤asuvaïïenÃ'ti. Tena hi mahÃrÃja ekaæ tÅraæ nÃvà upetÆ'ti. Idheva me gahapati, attho hira¤¤asuvaïïenÃ'ti. Atha kho taæ bhikkhave, gahapatiratanaæ ubhohi hatthehi udake omasitvà pÆraæ hira¤¤asuvaïïassa kumbhiæ uddharitvà rÃjÃnaæ cakkavattiæ evamÃha2: alaæ ettÃvatà mahÃrÃja, kataæ ettÃvatà mahÃrÃja, pÆjitaæ ettÃvatà mahÃrÃjÃ'ti. RÃjà cakkavattÅ evamÃha: alaæ ettÃvatà gahapati, kataæ ettÃvatà gahapati, pÆjitaæ ettÃvatà gahapatÅ'ti. Ra¤¤o bhikkhave, cakkavattissa evarÆpaæ gahapatiratanaæ pÃtubhavati. Punacaparaæ bhikkhave, ra¤¤o cakkavattissa parinÃyakaratanaæ [PTS Page 176] [\q 176/] pÃtubhavati. Paï¬ito vyatto medhÃvÅ paÂibalo rÃjÃnaæ cakkavattiæ upaÂÂhÃpetabbaæ3 upaÂÂhÃpetuæ4apayÃpetabbaæ apayÃpetuæ. hapetabbaæ Âhapetuæ. So rÃjÃnaæ cakkavattiæ upasaÇkamitvà evamÃha: appossukko tvaæ deva hohi, ahaæ anusÃsissÃmÅ'ti. Ra¤¤o bhikkhave, cakkavattissa evarÆpaæ parinÃyakaratanaæ pÃtubhavati. RÃjà bhikkhave, cakkavattÅ imehi sattahi ratanehi samannÃgato hoti. KatamÃhi catuhi iddhÅhi: Idha bhikkhave, rÃjà cakkavattÅ abhirÆpo hoti dassanÅyo pÃsÃdiko paramÃya vaïïapokkharatÃya samannÃgato ativiya a¤¤ehi manussehi. RÃjà bhikkhave, cakkavattÅ imÃya paÂhamÃya iddhiyà samannÃgato hoti. ------------------------- 1.NÃtikÃÊikÃ-majasaæ,sayÃ. 3.UpayÃpetabbaæ-sÅmu,majasaæ. 2.Etadavoca-sÅmu,majasaæ. 4.UpayÃpetuæ-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 380] [\x 380/] Punacaparaæ bhikkhave, rÃjà cakkavattÅ dÅghÃyuko hoti ciraÂÂhitiko ativiya a¤¤ehi manussehi. RÃjà bhikkhave, cakkavattÅ imÃya dutiyÃya iddhiyà samannÃgato hoti. Punacaparaæ bhikkhave, rÃjà cakkavattÅ appÃbÃdho hoti appÃtaÇko samavepÃkiniyà gahaïiyà samannÃgato nÃtisÅtÃya nÃccuïhÃya ativiya a¤¤ehi manussehi. RÃjà bhikkhave, cakkavattÅ imÃya tatiyÃya iddhiyà samannÃgato hoti. Punacaparaæ bhikkhave, rÃjà cakkavattÅ brÃhmaïagahapatikÃnaæ piyo hoti manÃpo. SeyyathÃpi bhikkhave, pità puttÃnaæ piyo hoti manÃpo, evameva kho bhikkhave, rÃjà cakkavattÅ, brÃhmaïagahapatikÃnaæ piyo hoti manÃpo. Ra¤¤opi bhikkhave, cakkavattissa brÃhmaïagahapatikà piyà honti manÃpÃ. SeyyathÃpi bhikkhave, pituputtà piyà honti manÃpÃ. Evameva kho bhikkhave, ra¤¤opi cakkavattissa brÃhmaïagahapatikà piyà honti manÃpÃ. BhÆtapubbaæ bhikkhave, rÃjà cakkavattÅ caturaÇginiyà senÃya uyyÃnabhÆmiæ niyyÃsi. Atha kho bhikkhave, brÃhmaïagahapatikà rÃjÃnaæ cakkavattiæ upasaÇkamitvà evamÃhaæsu: 'ataramÃno deva, yÃhi, yathà taæ mayaæ cirataraæ passeyyÃmÃ'ti. RÃjÃpi bhikkhave, cakkavattÅ sÃrathiæ Ãmantesi: [PTS Page 177 [\q 177/] ']ataramÃno sÃrathi, pesehi yathà maæ brahmaïagahapatikà cirataraæ passeyya'nti. RÃjà bhikkhave, cakkavattÅ imÃya catutthÃya iddhiyà samannÃgato hoti RÃjà bhikkhave, cakkavattÅ imÃhi catuhi iddhÅhi samannÃgato hoti. Taæ kiæ ma¤¤atha, bhikkhave, api nu kho rÃjà cakkavattÅ imehi sattahi ratanehi samannÃgato imÃhi catuhi ca iddhÅhi, tato nidÃnaæ sukhaæ somanassaæ paÂisaævediyethÃti. EkamekenÃpi tena bhante, ratanena samannÃgato rÃjà cakkavattÅ tato nidÃnaæ sukhaæ somanassaæ paÂisaævediyetha. Ko pana vÃdo sattahi ratanehi catuhi ca iddhihÅti. Atha kho bhagavà parittaæ pÃïimattaæ pÃsÃïaæ gahetvà bhikkhÆ Ãmantesi: 'taæ kiæ ma¤¤atha bhikkhave, katamo nu kho mahantataro: yo cÃyaæ mayà paritto pÃïimatto pÃsÃïo gahito, yo ca himavà pabbatarÃjÃti. Appamattako ayaæ bhante, bhagavatà paritto pÃïimatto pÃsÃïo gahito himavantaæ pabbatarÃjÃnaæ upanidhÃya saÇkhampi na upeti, kalahÃgampi na upeti, upanidhimpi na upeti. Evameva kho bhikkhave, yaæ rÃjà cakkavattÅ sattahi ratanehi catÆhi ca iddhÅhi samannÃgato tato nidÃnaæ sukhaæ somanassaæ paÂisaævedeti. Taæ dibbassa sukhassa upanidhÃya saÇkhampi na upeti, kalabhÃgampi na upeti, upanidhimpi na upeti. [BJT Page 382] [\x 382/] Sa kho so bhikkhave, paï¬ito sace kadÃci karahaci dÅghassa addhuno accayena manussattaæ Ãgacchati. YÃni tÃni uccÃkulÃni khattiyamahÃsÃlakulaæ và brÃhmaïamahÃsÃlakulaæ và gahapatimahÃsÃlakulaæ vÃ, tathÃrÆpe kule paccÃjÃyati a¬¬he mahaddhane mahÃbhoge pahÆtajÃtarÆparajate pahÆtavittupakaraïe pahÆtadhanadha¤¤e. So ca hoti abhirÆpo dassanÅyo pÃsÃdiko paramÃya vaïïapokkharatÃya samannÃgato. LÃbhÅ annassa pÃnassa vatthassa yÃnassa mÃlÃgandha vilepanassa seyyÃvasathapadÅpeyyassa. So kÃyena sucaritaæ carati, vÃcÃya sucaritaæ carati, manasà sucaritaæ carati. So [PTS Page 178] [\q 178/] kÃyena sucaritaæ caritvà vÃcÃya sucaritaæ caritvà manasà sucaritaæ caritvà kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. SeyyathÃpi bhikkhave, akkhadhutto paÂhameneva kaÂaggahena mahantaæ bhogakkhandhaæ adhigaccheyya, appamattako so bhikkhave, kaÂaggaho, yaæ so akkhadhutto paÂhameneva kaÂaggahena mahantaæ bhogakkhandhaæ adhigaccheyya. Atha kho ayameva tato mahantataro kaÂaggaho, yaæ so paï¬ito kÃyena sucaritaæ caritvà vÃcÃya sucaritaæ caritvà manasà sucaritaæ caritvà kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. Ayaæ bhikkhave, kevalaparipÆrà paï¬itabhÆmÅti. Idamavoca bhagavà attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. BÃlapaï¬itasuttaæ navamaæ. [BJT Page 384] [\x 384/] 3.3.10 DevadÆta suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: SeyyathÃpi bhikkhave, dve agÃrà sadvÃrÃ, tattha cakkhumà puriso majjhe Âhito passeyya manusse gehaæ pavisantepi nikkhamantepi, anusa¤carantepi anuvicarantepi. Evameva kho ahaæ bhikkhave, dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamÃnusakena satte passÃmi cavamÃne upapajjamÃne hÅne païÅte suvaïïe dubbaïïe sugate duggate yathà kammÆpage satte pajÃnÃmi. Ime vata bhonto sattà kÃyasucaritena samannÃgato vacÅsucaritena samannÃgatà manosucaritena samannÃgatà ariyÃnaæ anupavÃdakà sammÃdiÂÂhikà sammÃdiÂÂhikammasamÃdÃnÃ. Te kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapannÃ. Ime và pana bhonto sattà kÃyasucaritena samannÃgatà vacÅsucaritena samannÃgatà manosucaritena samannÃgatà ariyÃnaæ [PTS Page 179] [\q 179/] anupavÃdakà sammÃdiÂÂhikà sammÃdiÂÂhikammasamÃdÃnÃ, te kÃyassa bhedà parammaraïà manussesu upapannÃ. Ime vata bhonto sattà kÃyaduccaritena samannÃgatà vacÅduccaritena samannÃgatà manoduccaritena samannÃgatà ariyÃnaæ upavÃdakà micchÃdiÂÂhikà micchÃdiÂÂhikammasamÃdÃnÃ, te kÃyassa bhedà parammaraïà pettivisayaæ upapannÃ. Ime và pana bhonto sattà kÃyaduccaritena samannÃgatà vacÅduccaritena samannÃgatà manoduccaritena samannÃgatà ariyÃnaæ upavÃdakà micchÃdiÂÂhikà micchÃdiÂÂhikammasamÃdÃnÃ, te kÃyassa bhedà parammaraïà tiracchÃnayoniæ upapannÃ. Ime và pana bhonto sattà kÃyaduccaritena samannÃgatà vacÅduccaritena samannÃgatà manoduccaritena samannÃgatà ariyÃnaæ upavÃdakà micchÃdiÂÂhikà micchÃdiÂÂhikammasamÃdÃnÃ, te kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapannÃti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà nÃnÃbÃhÃsu gahetvà yamassa ra¤¤o dassenti 'ayaæ deva, puriso amatteyyo apetteyyo asÃma¤¤o abrahma¤¤o na kulejeÂÂhÃpacÃyÅ, imassa devo daï¬aæ païetÆti. [BJT Page 386] [\x 386/] Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà paÂhamaæ devadÆtaæ samanuyu¤jati samanugÃhati samanubhÃsati: 'amho purisa, na tvaæ addasa manussesu paÂhamaæ devadÆtaæ pÃtubhÆta'nti? So evamÃha: 'nÃddasaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa, na tvaæ addasa manussesu daharaæ kumÃraæ mandaæ uttÃnaseyyakaæ sake muttakarÅse palipannaæ semÃna'nti? So evamÃha: 'addasaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa, tassa te vi¤¤Æssa sato mahallakassa na etadahosi: 'ahampi khomhi jÃtidhammo jÃtiæ anatÅto, handÃhaæ kalyÃïaæ karomi kÃyena vÃcÃya manasÃ'ti? So evamÃha: 'nÃsakkhissaæ bhante, pamÃdassaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa pamÃdavatÃya na kalyÃïamakÃsi kÃyena vÃcÃya manasÃ. Taggha tvaæ amho purisa, tathà karissanti yathà taæ pamattaæ. Taæ kho pana te etaæ pÃpaæ kammaæ neva mÃtarà kataæ, na pitarà kataæ, na bhÃtarà kataæ na bhaginiyà kataæ, na mittÃmaccehi kataæ, na ¤ÃtisÃlohitehi kataæ, na samaïabrÃhmaïehi kataæ, na devatÃhi kataæ. TayÃvetaæ pÃpaæ kammaæ kataæ, tva¤¤evetassa vipÃkaæ paÂisaævedissasÅ'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà paÂhamaæ devadÆtaæ samanuyu¤jitvà samanugÃhitvà samanubhÃsitvà dutiyaæ devadÆtaæ samanuyu¤jati samanugÃhati samanubhÃsati: 'amho purisa, na tvaæ addasa manussesu dutiyaæ devadÆtaæ pÃtubhÆtanti? So evamÃha: 'nÃddasaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa, na tvaæ addasa manussesu itthiæ và purisaæ và ÃsÅtikaæ và nÃvutikaæ và vassasatikaæ và jÃtÅyà jiïïaæ gopÃnasivaÇkaæ bhoggaæ daï¬aparÃyaïaæ pavedhamÃnaæ gacchantaæ Ãturaæ gatayobbanaæ khaï¬adantaæ palitakesaæ vilÆnaæ khalitasiraæ valitaæ tilakÃhatagatta'nti? So evamÃha: 'addasaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho puriso, tassa te vi¤¤Æssa. Sato mahallakassa na etadahosi: 'ahampi khomhi jarà dhammo jaraæ anatÅto, handÃhaæ kalyÃïaæ karomi kÃyena vÃcÃya manasÃ'ti? So evamÃha: 'nÃsakkhissaæ bhante, pamÃdassaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa, pamÃdavatÃya na kalyÃïamakÃsi kÃyena vÃcÃya manasÃ. Taggha tvaæ ambho purisa, tathà karissanti yathà taæ pamattaæ. Taæ kho pana te etaæ pÃpaæ kammaæ neva mÃtarà kataæ, na pitarà [PTS Page 180] [\q 180/] kataæ, na bhÃtarà kataæ, na bhaginiyà kataæ, na mittÃmaccehi kataæ, na ¤ÃtisÃlohitehi kataæ, na samaïabrÃhmaïehi kataæ, na devatÃhi kataæ, tayà vetaæ pÃpaæ kammaæ kataæ, tva¤¤eva etassa vipÃkaæ paÂisaævedissasÅ'ti. [BJT Page 388] [\x 388/] Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà dutiyaæ devadÆtaæ samanuyu¤jitvà samanugÃhitvà samanubhÃsitvà tatiyaæ devadÆtaæ samanuyu¤jati, samanugÃhati. SamanubhÃsati: [PTS Page 181] [\q 181/] amho purisa, na tvaæ addasa, manussesu tatiyaæ devadÆtaæ pÃtubhÆta'nti. So evamÃha: 'nÃddasaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamorÃjà evamÃha: 'amho purisa, na tvaæ addasa manussesu itthiæ và purisaæ và ÃbÃdhikaæ dukkhitaæ bÃÊhagilÃnaæ sake muttakarÅse palipannaæ semÃnaæ a¤¤ehi vuÂÂhÃpiyamÃnaæ a¤¤ehi saævesiyamÃna'nti. So evamÃha: 'addasaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa, tassa te vi¤¤ussa sato mahallakassa na etadahosi: 'ahampi khomhi vyÃdhidhammo vyÃdhiæ anatÅto, handÃhaæ kalyÃïaæ karomi kÃyena vÃcÃya manasÃ'ti. So evamÃha: 'nÃsakkhissaæ bhante, pamÃdassaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa, pamÃdavatÃya na kalyÃïamakÃsi kÃyena vÃcÃya manasÃ. Taggha tvaæ amho purisa, tathà karissanti yathà taæ pamattaæ. Taæ kho pana te etaæ pÃpaæ kammaæ neva mÃtarà kataæ, na pitarà kataæ, na bhÃtarà kataæ, na bhaginiyà kataæ, na mittÃmaccehi kataæ na ¤ÃtisÃlohitehi kathaæ, na samaïabrÃhmaïehi kathaæ, na devatÃhi kataæ. Tayà vetaæ pÃpaæ kammaæ kataæ. Tva椤evetassa vipÃkaæ paÂisaævedissasÅ'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà tatiyaæ devadÆtaæ samanuyu¤jitvà samanugÃhitvà samanubhÃsitvà catutthaæ devadÆtaæ samanuyu¤jati, samanugÃhati, samanubhÃsati: 'amho purisa, na tvaæ addasa manussesu catutthaæ devadÆtaæ pÃtubhÆta'nti. So evamÃha: 'nÃddasaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa, na tvaæ addasa manussesu rÃjÃno coraæ Ãgucariæ gahetvà vividhà kammakÃraïà kÃrente, kasÃhipi tÃÊente vettehipi tÃÊente addhadaï¬akehipi taÊente hatthampi chindante pÃdampi chindante hatthapÃdampi chindante kaïïampi chindante nÃsampi chindante kaïïanÃsampi chindante bilaÇgathÃlikampi karonte saÇkhamuï¬ikampi karonte rÃhumukhampi karonte jotimÃlikampi karonte hatthapajjotikampi karonte erakavattikampi karonte cÅrakavÃsikampi karonte eïeyyakampi karonte balisamaæsikampi karonte kahÃpaïakampi karonte kÃrÃpatacchikampi karonte palighaparivattikampi karonte palÃlapÅÂhakampi karonte tattenapi telena osi¤cante sunakhehipi khÃdÃpente jÅvantampi sÆle uttÃsente asinÃpi sÅsaæ chindante'ti. So evamÃha: 'addasaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa, tassa te vi¤¤ussa sato mahallakassa na etadahosi: 'ye kira bho pÃpakÃni kammÃni karonti. Te diÂÂheva dhamme evarÆpà vividhà kammakÃraïà karÅyanti. KimaÇga pana [PTS Page 182] [\q 182/] parattha handÃhaæ kalyÃïaæ karomi kÃyena vÃcÃya manasÃ'ti. So evamÃha: 'nÃsakkhissaæ bhante, pamÃdassaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa pamÃdavatÃya na kalyÃïamakÃsi. KÃyena vÃcÃya manasÃ, taggha tvaæ amho purisa, tathà karissanti yathà taæ pamattaæ. Taæ kho pana te etaæ pÃpaæ kammaæ neva mÃtarà kataæ, na pitarà kataæ, na bhÃtarà kataæ, na bhaginiyà kataæ, na mittÃmaccehi kataæ, na ¤ÃtisÃlohitehi kataæ, na samaïabrÃhmaïehi kataæ, na devatÃhi kataæ. TayÃvetaæ pÃpaæ kammaæ kataæ, tva¤¤evetassa vipÃkaæ paÂisaævedissasÅ'ti. [BJT Page 390] [\x 390/] Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà catutthaæ devadÆtaæ samanuyu¤jitvà samanugÃhitvà samanubhÃsitvà pa¤camaæ devadutaæ samanuyu¤jati samanugÃhati samanubhÃsati: 'amho purisa, na tvaæ addasa manussesu pa¤camaæ devadÆtaæ pÃtubhÆta'nti.. So evamÃha: 'nÃddasaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa na tvaæ addasa manussesu itthiæ và purisaæ và ekÃhamataæ và dvÅhamataæ và tÅhamataæ và uddhumÃtakaæ vinÅlakaæ vipubbakajÃta'nti. So evamÃha: 'addasaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa, tassa te vi¤¤ussa sato mahallakassa na etadahosi: 'ahampi khomhi maraïadhammo maraïaæ anatÅto, handÃhaæ kalyÃïaæ karomi kÃyena vÃcÃya manasÃ'ti. So evamÃha: 'nÃsakkhissaæ bhante, pamÃdassaæ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà evamÃha: 'amho purisa, pamÃdavatÃya na kalyÃïamakÃsi kÃyena vÃcÃya manasÃ. Taggha tvaæ amho purisa, tathà karissanti yathà taæ pamattaæ. Taæ kho na te etaæ pÃpaæ kammaæ neva mÃtarà kataæ, na pitarà kataæ, na bhÃtarà kataæ, na bhaginiyà kataæ, na mittÃmaccehi kataæ, na ¤ÃtisÃlohitehi kataæ, na samaïabrÃhmaïehi kataæ, na devatÃhi kataæ, tayÃvetaæ pÃpaæ kammaæ kataæ, tva¤¤evetassa vipÃkaæ paÂisaævedissasÅ'ti. Tamenaæ bhikkhave, yamo rÃjà pa¤camaæ devadÆtaæ samanuyu¤jitvà samanugÃhitvà samanubhÃsitvà tuïhi hoti. Tamenaæ bhikkhave nirayapÃlà pa¤cavidhabandhanaæ [PTS Page 183] [\q 183/] nÃma kÃraïaæ karonti. Tattaæ ayokhÅlaæ hatthe gamenti, tattaæ ayokhÅlaæ dutiye hatthe gamenti, tattaæ ayokhÅlaæ pÃde gamenti. Tattaæ ayokhÅlaæ dutiye pÃde gamenti. Tattaæ ayokhÅlaæ majjhe urasmiæ gamenti. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà saævesetvà kuÂhÃrÅhi tacchanti. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà Saævesetvà kuÂhÃrÅhi tacchanti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà uddhapÃdaæ adhosiraæ gahetvÃ1 vÃsÅhi tacchanti2. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà saævesetvà kuÂhÃrÅhi tacchanti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà rathe yojetvà ÃdittÃya paÂhaviyà sampajjalitÃya sajotibhÆtÃya sÃrentipi paccÃsÃrentipi. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà saævesetvà kuÂhÃrÅhi tacchanti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà mahantaæ aÇgÃrapabbataæ Ãdittaæ sampajjalitaæ sajotibhÆtaæ Ãropentipi oropentipi. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà saævesetvà kuÂhÃrÅhi tacchanti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà uddhapÃdaæ adhosiraæ gahetvà tattÃya lohakumbhiyà pakkhipanti ÃdittÃya sampajjalitÃya sajotibhÆtÃya. So tattha pheïuddehakaæ paccati. So tattha pheïuddehakaæ paccamÃno sakimpi uddhaæ gacchati, sakimpi adho gacchati, sakimpi tiriyaæ gacchati. So tattha dukkhà tippà kaÂukÃ3 vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. -------------------------- 1. hapetvÃ-sÅmu,[PTS. 3.]Kharà kaÂukÃ-sÅmu,majasaæ 2.Tacchenti-sÅmu,[PTS.] [BJT Page 392] [\x 392/] Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà mahÃniraye pakkhipanti. So kho pana bhikkhave, mahÃnirayo: Catukkaïïo catudvÃro vibhanto bhÃgaso mito, AyopÃkÃrapariyanto ayasà paÂikujjito. Tassa ayomayà bhÆmi jalità tejasà yutÃ, Samantà yojanasataæ pharitvà tiÂÂhati sabbadà Tassa kho pana bhikkhave, mahÃnirayassa puratthimÃya bhittiyà acci uÂÂhahitvà pacchimÃya bhittiyÃ, paÂiha¤¤ati.PacchimÃya bhittiyà acci uÂÂhahitvà puratthimÃya [PTS Page 184] [\q 184/] bhittiyà paÂiha¤¤ati. UttarÃya bhittiyà acci uÂÂhahitvà dakkhiïÃya bhittiyà paÂiha¤¤ati. DakkhiïÃya bhittiyà acci uÂÂhahitvà uttarÃya bhittiyà paÂiha¤¤ati. HeÂÂhà acci uÂÂhahitvà upari paÂiha¤¤ati. Uparito acci uÂÂhahitvà heÂÂhà paÂiha¤¤ati. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti. YÃva na taæ PÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Hoti kho so bhikkhave, samayo yaæ kadÃci karahaci dÅghassa addhuno accayena tassa mahÃnirayassa puratthimaæ dvÃraæ avÃpurÅyati1. So tattha sÅghena javena dhÃvati. Tassa sÅghena javena dhÃvato chavimpi ¬ayhati, cammampi ¬ayhati, maæsampi ¬ayhati, nahÃrumpi ¬ayhati. AÂÂhÅnipi sampadhÆpÃyanti. Ubbhataæ tÃdisameva hoti. Yato ca kho so bhikkhave, bahusampatto hoti, atha taæ dvÃraæ pithÅyati2. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti. YÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Hoti kho so bhikkhave, samayo yaæ kadÃci karahaci dÅghassa addhuno accayena tassa mahÃnirayassa pacchÅmaæ dvÃraæ avÃpurÅyati1. Hoti kho so bhikkhave, sÃmayo yaæ kadÃci karahaci dÅghassa addhuno accayena tassa mahÃnirayassa uttaraæ dvÃraæ avÃpurÅyati. Hoti kho so bhikkhave, samayo yaæ kadÃci karahaci dÅghassa addhuno accayena tassa mahÃnirayassa dakkhiïaæ dvÃraæ avÃpurÅyati. So tattha sÅghena javena dhÃvati. Tassa sÅghena javena dhÃvato chavimpi ¬ayhati, cammampi ¬ayhati, maæsampi ¬ayhati, nahÃrumpi ¬ayhati. AÂÂhÅnipi sampadhÆpÃyanti. Ubbataæ tÃdisameva hoti. Yato ca kho so bhikkhave, bahusampatto hoti. Atha naæ dvÃraæ pithÅyati2. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ ByantÅhoti. Hoti kho so bhikkhave, samayo yaæ kadÃci karahaci dÅghassa addhuno accayena tassa mahÃnirayassa puratthimaæ dvÃraæ avÃpurÅyati. So tattha sÅghena javena dhÃvati. Tassa sÅghena javena dhÃvato chavimpi ¬ayhati, cammampi ¬ayhati, maæsampi ¬ayhati, nahÃrumpi ¬ayhati. AÂÂhÅnipi sampadhÆpÃyanti. Ubbhataæ tÃdisameva hoti. So tena dvÃrena nikkhamati. ------------------------- 1.ApÃpurÅyati-[PTS.] 2.PathÅyati-majasaæ. [BJT Page 394] [\x 394/] Tassa kho pana bhikkhave, mahÃnirayassa samanantarà [PTS Page 185] [\q 185/] sahitameva mahanto gÆthanirayo. So tattha papatati1 tasmiæ kho pana bhikkhave, gÆthaniraye sÆcimukhà pÃïà chaciæ chindanti. Chaviæ chetvà cammaæ chindanti cammaæ chetvà maæsaæ chindanti maæsaæ chetvà nahÃruæ chindanti. NahÃruæ chetvà aÂÂhiæ chindanti. AÂÂhiæ chetvà aÂÂhimi¤jaæ khÃdanti. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tassa kho pana bhikkhave, gÆthanirayassa samanantarà sahitameva mahanto kukkulanirayo. So tattha papatati1 so tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tassa kho pana bhikkhave, kukkulanirayassa samanantarà sahitameva mahantaæ simbalÅvanaæ uddhaæ2 yojanamuggataæ soÊasaÇgulakaïÂakaæ Ãdittaæ sampajjalitaæ sajotibhÆtaæ, tattha Ãropentipi oropentipi. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà Vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tassa kho pana bhikkhave, simbalÅvanassa samanantarà sahitameva mahantaæ asipattavanaæ. So tattha pavisati tassa vÃteritÃni pattÃni patitÃni hatthampi chindanti, pÃdampi chindanti, hatthapÃdampi chindanti. Kaïïampi chindanti, nÃsampi chindanti, kaïïanÃsampi chindanti. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tassa kho pana bhikkhave, asipattavanassa samanantarà sahitameva mahatÅ khÃrodikÃ3 nadÅ. So tattha papatati. So tattha anusotampi vuyhati. PaÂisotampi vuyhati. AnusotapaÂisotampi vuyhati. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà baÊisena uddharitvà [PTS Page 186] [\q 186/] thale patiÂÂhÃpetvà evamÃhaæsu: 'amho purisa, kiæ icchasÅ'ti. So evamÃha: jighacchitosmÅ bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà tattena, ayosaÇkunà mukhaæ vivaritvà Ãdittena samapajjalitena sajotibhÆtena tattaæ lohaguÊaæ mukhe pakkhipatanti Ãdittaæ samapajjalitaæ sajotibhÆtaæ. So tassa4 oÂÂhampi ¬ayhati,5 mukhampi ¬ayhati, kaïÂhampi ¬ayhati, urampi6 ¬ayhati, antampi antaguïampi ÃdÃya adhobhÃgà nikkhamati. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà Vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. ------------------------- 1.Patati-simu,majasaæ. 2.Uccaæ-syÃ. 3.KhÃrodakÃ-[PTS,]majasaæ,simu. 4.Tassa-sÅmu,[PTS.] 5.Dahati-majasaæ. 6.Udarampi-[PTS.] [BJT Page 396] [\x 396/] Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà evamÃhaæsu: 'amho purisa, kiæ icchasÅ'ti. So evamÃha: 'pipÃsitosmi bhante'ti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà tattena ayosaÇkunà mukhaæ vivaritvà Ãdittena sampajjalitena sajotibhÆtena tattaæ tambalohaæ mukhe Ãsi¤canti Ãdittaæ sampajjalitaæ sajotibhÆtaæ. Taæ tassa oÂÂhampi ¬ayhati, mukhampi ¬ayhati, kaïÂhampi ¬ayhati, urampi ¬ayhati. Antampi antaguïampi ÃdÃya adhobhÃgà nikkhamati. So tattha dukkhà tippà kaÂukà vedanà vedeti. Na ca tÃva kÃlaæ karoti, yÃva na taæ pÃpaæ kammaæ byantÅhoti. Tamenaæ bhikkhave, nirayapÃlà puna mahÃniraye pakkhipanti. BhÆtapubbaæ bhikkhave, yamassa ra¤¤o etadahosi: 'ye kira bho loke pÃpakÃni akusalÃni kammÃni karonti, te evarÆpà vividhà kammakÃraïà karÅyanti. AhovatÃhaæ manussattaæ labheyyaæ. TathÃgato ca loke upapajjeyya arahaæ sammÃsambuddho. Ta¤cÃhaæ bhagavantaæ payirupÃseyyaæ, so ca me bhagavà dhammaæ deseyya, tassa cÃhaæ bhagavato dhammaæ ÃjÃneyya'nti. Taæ kho pana ahaæ bhikkhave, nä¤assa samaïassa và brÃhmaïassa và sutvà vadÃmi. Api ca yadeva me sÃmaæ ¤Ãtaæ, sÃmaæ diÂÂhaæ, sÃmaæ viditaæ tamevÃhaæ vadÃmÅti. [PTS Page 187] [\q 187/] Idamova bhagavÃ, idaæ vatvà sugato athÃparaæ etadavoca satthÃ: Codità devadÆtehi ye pamajjanti mÃnavÃ, Te dÅgharattaæ socanti hinakÃyÆpagà narÃ. Ye ca kho devadÆtehi santo sappurisà idha, Codità nappamajjanti ariyadhamme kudÃcanaæ. UpÃdÃne bhayaæ disvà jÃtimaraïa sambhave, AnupÃdà vimuccanti jÃtimaraïasaÇkhaye. Te khemappattÃ1 sukhino diÂÂhadhammÃbhinibbutÃ, SabbaverabhayÃtÅtà sabbadukkhaæ upaccagunti. DevadÆtasuttaæ dasamaæ. Su¤¤atavaggo tatiyo. Tassa vaggassa udÃnaæ. Davidhà ca su¤¤atà hoti-abbhutadhamma bÃhulaæ, Aciravata bhÆmija nÃmo-anuruddhupakkilesaæ BÃlapaï¬ito devadÆta¤ca te dasÃti. ------------------------- 1.KhemapattÃ-sÅmu,[PTS.] [BJT Page 398] [\x 398/] 4.VibhaÇgavaggo 3.4.1 Bhaddekaratta suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi 'bhikkhavo'ti. 'Bhadante'ti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Bhaddekarattassa vo bhikkhave, uddesa¤ca vibhaÇga¤ca desissÃmi. Taæ suïÃtha, sÃdhukaæ manasi karotha. BhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassatÅ, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ viditvà manubrÆhaye. Ajje va kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarottoti santo Ãcikkhate munÅti. [PTS Page 188] [\q 188/] Katha¤ca bhikkhave, atÅtaæ anvÃgameti: evaærÆpo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævedano ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæsa¤¤o ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæ kho bhikkhave, atitaæ anvÃgameti. Katha¤ca bhikkhave, atÅtaæ nÃnvÃgameti: evaærÆpo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævedano ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæsa¤¤o ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo ahosiæ AtÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæ kho bhikkhave, atÅtaæ nÃnvÃgameti. [BJT Page 400] [\x 400/] Katha¤ca bhikkhave, anÃgataæ paÂikaÇkhati: evaærÆpo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævedano siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæsa¤¤o siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo siyaæ AnÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæ kho bhikkhave, anÃgataæ paÂikaÇkhati. Katha¤ca bhikkhave, anÃgataæ nappaÂikaÇkhati: evaærÆpo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævedano siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæsa¤¤o siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro Siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo siyaæ AnÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæ kho bhikkhave, anÃgataæ nappaÂikaÇkhati. Katha¤ca bhikkhave, paccuppannesu dhammesu saæhÅrati: idha bhikkhave assutavà puthujjano ariyÃnaæ adassÃvÅ ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinÅto sappurisÃnaæ adassÃvÅ sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinÅto rÆpaæ attato samanupassati, rÆpavantaæ và attÃnaæ, attani và rÆpaæ, rÆpasmiæ và attÃnaæ. Vedanaæ attato samanupassati, vedanÃvantaæ và attÃnaæ, attani và vedanaæ, vedanÃya và attÃnaæ. Sa¤¤aæ attato samanupassati, sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ, attani và sa¤¤aæ, sa¤¤Ãya và attÃnaæ. SaÇkhÃre attato samanupassati, [PTS Page 189] [\q 189/] saÇkhÃravantaæ và attÃnaæ, attani và saÇkhÃre, saÇkhÃresu và attÃnaæ. Vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati vi¤¤Ãïavantaæ và attÃnaæ,attani và vi¤¤Ãïaæ, vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Evaæ kho bhikkhave, paccuppannesu dhammesu saæhÅrati. Katha¤ca bhikkhave, paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati: idha bhikkhave sutavà ariyasÃvako ariyÃnaæ dassÃvi ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinÅto sappurisÃnaæ dassÃvÅ sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinÅto na rÆpaæ attato samanupassati. Na rÆpavantaæ và attÃnaæ, na attani và rÆpaæ, na rÆpasmiæ và attÃnaæ. Na vedanaæ attato samanupassati, vedanÃvantaæ và attÃnaæ, na attani và vedanaæ, na vedanÃya và attÃnaæ. Na sa¤¤aæ attato samanupassati, na sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ, na attani và sa¤¤aæ, na sa¤¤Ãya và attÃnaæ. Na saÇkhÃre attato samanupassati, na saÇkhÃravantaæ và attÃnaæ, na attani và saÇkhÃre, na saÇkhÃresu và attÃnaæ. Na vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati, na vi¤¤Ãïavantaæ và attÃnaæ, na attati và na vi¤¤Ãïaæ, na vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Evaæ kho bhikkhave, paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati. Atitaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. [BJT Page 402] [\x 402/] Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Bhaddekarattassa vo bhikkhave, uddesa¤ca vibhaÇga¤ca desissà miti iti yaæ taæ vuttaæ idametaæ paÂicca vuttanti. Idamavoca bhagavÃ. Attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. Bhaddekaratta suttaæ paÂhamaæ [BJT Page 404] [\x 404/] 3.4.2 ùnanda bhaddekaratta suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tena kho pana samayena Ãyasmà Ãnando upaÂÂhÃnasÃlayaæ bhikkhÆ1 dhammiyà kathÃya sandasseti. SamÃdapeti samuttejeti [PTS Page 190] [\q 190/] sampahaæseti bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca bhÃsati. Atha kho bhagavà sÃyanhasamayaæ patisallÃnaæ vuÂÂhito yena upaÂÂhÃnasÃlÃ, tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà pa¤¤atte Ãsane nisÅdi. Nisajja kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi 'ko nu kho bhikkhave upaÂÂhÃnasÃlÃyaæ bhikkhÆ1 dhammiyà kathÃya sandassesi samÃdapesi samuttejesi sampahaæsesi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca abhÃsÅ'ti. ùyasmà bhante, Ãnando upÃÂÂhÃnasÃlÃyaæ bhikkhÆ dhammiyà kathÃya sandassesi samÃdapesi samuttejesi sampahaæsesi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca abhÃsÅ'ti. Atha kho bhagavà Ãyasmantaæ Ãnandaæ Ãmantesi 'yathà kathaæ pana tvaæ Ãnanda, bhikkhÆ dhammiyà kathÃya sandassesi samÃdapesi samuttejesi sampahaæsesi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca abhÃsÅ'ti? Evaæ kho ahaæ bhante, bhikkhÆ dhammiyà kathÃya sandassesiæ samÃdapesiæ samuttejesiæ sampahaæsesiæ bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca abhÃsiæ: AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Katha¤cÃvuso atÅtaæ anvÃgameti: evarÆpo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævedano ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæsa¤¤o ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæ kho Ãvuso atÅtaæ anvÃgameti. -------------------------- 1.BhikkhÆnaæ-sÅmu. [BJT Page 406] [\x 406/] Katha¤cÃvuso atÅtaæ nÃnvÃgameti: evaærÆpo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævedano ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæsa¤¤o ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæ kho Ãvuso atÅtaæ nÃnvÃgameti. Katha¤cÃvuso anÃgataæ paÂikaÇkhati: evarÆpo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ SamanvÃneti. Evaævedano siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæsa¤¤o siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæ kho Ãvuso anÃgataæ paÂikaÇkhati. Katha¤cÃvuso anÃgataæ nappaÂikaÇkhati: evaærÆpo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævedano siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæsa¤¤o siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæ kho Ãvuso anÃgataæ nappaÂikaÇkhati1. Katha¤cÃvuso paccuppannesu dhammesu saæhÅrati: idhÃvuso assutavà puthujjano ariyÃnaæ adassÃvÅ ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinÅto sappurisÃnaæ adassÃvÅ sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinÅto rÆpaæ attato samanupassati, rÆpavantaæ và attÃnaæ, attani và rÆpaæ, rÆpasmiæ và attÃnaæ. Vedanaæ attato samanupassati, vedanÃvantaæ và attÃnaæ, attani và vedanaæ, vedanÃya và attÃnaæ. Sa¤¤aæ attato samanupassati, sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ, attani và sa¤¤aæ, sa¤¤Ãya và attÃnaæ. SaÇkhÃre attato samanupassati, saÇkÃravantaæ và attÃnaæ, attani và saÇkhÃre, saÇkhÃresu và attÃnaæ. Vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati, vi¤¤Ãïavantaæ và attÃnaæ, attani và vi¤¤Ãïaæ, vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Evaæ kho Ãvuso paccuppannesu dhammesu saæhÅrati. Katha¤cÃvuso, paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati: idhÃvuso, sutavà ariyasÃvako ariyÃnaæ dassÃvi ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinÅto2 sappurisÃnaæ dassÃvÅ sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinÅto2 na rÆpaæ attato samanupassati. Na rÆpavantaæ và attÃnaæ, nÃttani và rÆpaæ na rÆpasmiæ và attÃnaæ. Na vedanaæ attato samanupassati, vedanÃvantaæ và attÃnaæ, na attani và vedanaæ, na vedanÃya và attÃnaæ. Na sa¤¤aæ attato samanupassati, na sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ, na attani và sa¤¤aæ, na sa¤¤Ãya và attÃnaæ. Na saÇkhÃre attato samanupassati, na saÇkÃravantaæ và attÃnaæ, na attani và saÇkhÃre, na saÇkhÃresu và attÃnaæ. Na vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati, na vi¤¤Ãïavantaæ và attÃnaæ, na attani và na vi¤¤Ãïaæ, na vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Evaæ kho Ãvuso paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati. [PTS Page 191] [\q 191/] atÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Evaæ kho ahaæ bhante, bhikkhÆ dhammiyà kathÃya sandassesiæ samÃdapesiæ samuttejesiæ sampahaæsesiæ, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca abhÃsinti. ------------------------- 1.Na paÂikaÇkhati-sÅmu. 2.VinÅto-[PTS.] [BJT Page 408] [\x 408/] SÃdhu sÃdhu Ãnanda sÃdhu kho tvaæ Ãnanda bhikkhÆ dhammiyà kathÃya sandassesi samÃdapesi samuttejesi sampahaæsesi. Bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca abhÃsi. AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Katha¤cÃnanda, atÅtaæ anvÃgameti? Evaæ rÆpo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævedano ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæsa¤¤o ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro ahosiæ atitamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo ahosiæ atÅtÃmaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæ kho Ãnanda atÅtaæ anvÃgameti. Katha¤cÃnanda, atÅtà nÃnvÃgameti? EvaærÆpo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævedano ahosiæ atitamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæsa¤¤o ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæ kho Ãnanda, atitaæ nÃnvÃgameti. Kata¤cÃnanda, anÃgataæ paÂikaÇkhati? EvaærÆpo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævedano siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæsa¤¤o siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæ kho Ãnanda, anÃgataæ paÂikaÇkhati. Katha¤cÃnanda, anÃgataæ nappaÂikaÇkhati? EvaærÆpo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævedano siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæsa¤¤o siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæ kho Ãnanda, anÃgataæ nappaÂikaÇkhati. Katha¤cÃnanda, paccuppannesu dhammesu saæhÅrati: idha bhikkhave assutavà puthujjano ariyÃnaæ adassÃvÅ ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinÅto sappurisÃnaæ adassÃvÅ sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinÅto rÆpaæ attato samanupassati, rÆpavantaæ và attÃnaæ, attani và rÆpaæ, rÆpasmiæ và attÃnaæ.Vedanaæ attato samanupassati, vedanÃvantaæ và attÃnaæ, attani và vedanaæ. VedanÃya và attÃnaæ. Sa¤¤aæ attato samanupassati, sa¤¤avantaæ và attÃnaæ, attani và sa¤¤aæ, sa¤¤Ãya và attÃnaæ. SaÇkhÃre attato samanupassati, saÇkhÃravantaæ và attÃnaæ, attani và saÇkhÃre, saÇkhÃresu và attÃnaæ. Vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati vi¤¤Ãïavantaæ và attÃnaæ, attani và vi¤¤Ãïaæ, vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Evaæ kho Ãnanda, paccuppannesu dhammesu saæhÅrati. Katha¤cÃnanda, paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati: idha bhikkhave sutavà ariyasÃvako ariyÃnaæ dassÃvÅ ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinÅto sappurisÃnaæ dassÃvÅ sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinÅto na rÆpaæ attato samanupassati. Na rÆpavantaæ và attÃnaæ, na attanÅ và rÆpaæ, na rÆpasmiæ và attÃnaæ, na vedanaæ attato samanupassati. Na vedavantaæ và attÃnaæ, na attani và vedanaæ, na vedanÃya và attÃnaæ. Na sa¤¤aæ attato samanupassati, na sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ, na attani và sa¤¤aæ, na sa¤¤Ãya và attÃnaæ. Na saÇkhÃre attato samanupassati, na saÇkhÃravantaæ và attÃnaæ, na attani và saÇkhÃre, na saÇkhÃresu và attÃnaæ. Na vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati na vi¤¤Ãïavantaæ và attÃnaæ, na attani và vi¤¤Ãïaæ, na vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ.Evaæ kho Ãnanda, paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati. AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Idamavoca bhagavÃ, attamano Ãyasmà Ãnando bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. [PTS Page 192] [\q 192/] ùnanda bhaddekaratta suttaæ dutiyaæ [BJT Page 410] [\x 410/] 3.4.3 MahakaccÃnabhaddekaratta suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà rÃjagahe viharati tapodÃrÃme. Atha kho Ãyasmà samiddhi rattiyà paccÆsasamayaæ paccuÂÂhÃya yena tapodo1 tenupasaÇkami. GattÃni parisi¤cituæ. Tapode gattÃni parisi¤citvà paccuttaritvà ekacÅvaro aÂÂhÃsi gattÃni pubbÃpayamÃno. Atha kho a¤¤atarà devatà abhikkantÃya rattiyà abhikkantavaïïà kevalakappaæ tapodaæ obhÃsetvà yenÃyasmà samiddhi, tenupasaÇkami, upasaÇkamitvà ekamattaæ aÂÂhÃsi, ekamantaæ Âhità kho sà devatà Ãyasmantaæ samiddhiæ etadavoca: 'DhÃresi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤cÃ'ti? Na kho ahaæ Ãvuso, dhÃremi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. Tvaæ panÃvuso, dhÃresi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤cÃti? Ahampi kho bhikkhu, na dhÃremi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. DhÃresi pana tvaæ bhikkhu, bhaddekarattiyo gÃthÃti. Na kho ahaæ Ãvuso, dhÃremi bhaddekarattiyo gÃthÃti. Tvaæ panÃvuso, dhÃresi bhaddekarattiyo gÃthÃti? Ahampi kho bhikkhu, na dhÃremi bhaddekarattiyo gÃthÃ. UggaïhÃhi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. PariyÃpuïÃhi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. Atthasaæhito bhikkhu, bhaddekarattassa uddeso ca vibhaÇgo ca Ãdibrahmacariyako'ti. Idamavoca sà devatÃ, idaæ vatvà tatthevantaradhÃyi. Atha kho Ãyasmà samiddhi tassà rattiyà accayena yena bhagavà tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho Ãyasmà samiddhi bhagavantaæ etadavoca. IdhÃhaæ bhante, rattiyà paccÆsasamayaæ paccuÂÂhÃya yena tapodo1 tenupasaÇkami. GattÃni parisi¤cituæ. [PTS Page 193] [\q 193/] tapode gattÃni parisi¤citvà paccuttaritvà ekacÅvaro aÂÂhÃsiæ gattÃni pubbÃpayamÃno. Atha kho bhante, a¤¤atarà devatà abhikkantÃya rattiyà abhikkantavaïïo kevalakappaæ tapodaæ obhÃsetvà yenÃhaæ tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà ekamantaæ aÂÂhÃsi. Ekamantaæ Âhità kho bhante, sà devatà maæ etadavoca: ------------------------- 1.TapodÃ-simu. [BJT Page 412] [\x 412/] Dharesi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤cÃti? Evaæ vutte ahaæ bhante, taæ devataæ etadavocaæ2: na kho ahaæ Ãvuso, dhÃremi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. Tvaæ pana Ãvuso, dhÃresi bhaddekaratassa uddesa¤ca vibhaÇga¤cÃti? Ahampi kho bhikkhu na dhÃremi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇgha¤ca. DhÃresi pana tvaæ bhikkhu, bhaddekarattiyo gÃthÃti? Na kho ahaæ Ãvuso, dhÃremi bhaddekarattiyo gÃthÃti. Tvaæ panÃvuso, dhÃresi bhaddekaratti gÃthÃti? Ahampi kho bhikkhu, na dhÃremi bhaddekarattiyo gÃthÃti. UggaïhÃhi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. PariyÃpuïÃhi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca, vibhaÇga¤ca. DhÃrehi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca, atthasaæhito bhikkhu, bhaddekarattassa uddeso ca vibhaÇgo ca Ãdibrahmacariyakoti. Idamavoca bhante, sà devatÃ. Idaæ vatvà tatthevantaradhÃyi. SÃdhu me bhante, bhagavà bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca desetuti. Tena hi bhikkhu, suïÃhi, sÃdhukaæ manasikarohi, bhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho Ãyasmà samiddhi bhagavato paccassosi. Bhagavà etadavoca: AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Idamavoca bhagavÃ. Idaæ vatvà sugato uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ pÃvisi. Atha kho tesaæ bhikkhÆnaæ acirapakkantassa bhagavato etadahosi: 'idaæ kho no Ãvuso, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho. ------------------------ 1.Etadavoca-sÅmu. [BJT Page 414] [\x 414/] AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Ko nu kho imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajeyyÃti. [PTS Page 194] [\q 194/] Atha kho tesaæ bhikkhÆnaæ etadahosi: 'ayaæ kho Ãyasmà mahÃkaccÃno satthu ceva saævaïïito, sambhÃvito ca vi¤¤Ænaæ sabrahmacÃrÅnaæ. Pahoti cÃyasmà mahÃkaccÃno imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajituæ. YannÆna mayaæ yenÃyasmà mahÃkaccÃno tenupasaÇkameyyÃma. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ mahÃkaccÃnaæ etamatthaæ paÂipuccheyyÃmÃ'ti. Atha kho te bhikkhÆ yenÃyasmà mahÃkaccÃno tenupasaÇkamiæsu. UpasaÇkamitvà Ãyasmatà mahÃkaccÃnena saddhiæ sammodiæsu. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vitisÃretvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Ekamantaæ nisinnà kho te bhikkhÆ Ãyasmantaæ mahÃkaccÃnaæ etadavocuæ: 'idaæ kho no Ãvuso kaccÃna, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho: AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Tesaæ no Ãvuso kaccÃna, amhÃkaæ acirapakkantassa bhagavato etadahosi: 'idaæ kho no Ãvuso, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho. AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Ko nu kho imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajeyyÃ'ti. Tesaæ no Ãvuso kaccÃna, amhÃkaæ etadahosi: 'ayaæ kho Ãyasmà mahÃkaccÃno satthu ceva saævaïïito, sambhÃvito ca vi¤¤Ænaæ sabrahmacÃrÅnaæ, pahoti cÃyasmà mahÃkaccÃno imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajituæ. YannÆna mayaæ yenÃyasmà mahÃkaccÃno tenupasaÇkameyyÃma. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ mahÃkaccÃnaæ etamatthaæ paÂipuccheyyÃmÃ'ti. VibhajatÃyasmà mahÃkaccÃnoti. [BJT Page 416] [\x 416/] SeyyathÃpi Ãvuso, puriso sÃratthiko sÃgaravesÅ sÃrapariyesanaæ caramÃno mahato rukkhassa tiÂÂhato sÃravato [PTS Page 195] [\q 195/] atikkammeva mÆlaæ atikkamma khandhaæ sÃkhÃpalÃse sÃraæ pariyesitabbaæ ma¤¤eyya. Evaæ sampadamidaæ, ÃyasmantÃnaæ satthari sammukhÅbhute taæ bhagavantaæ atisitvà amhe etamatthaæ paÂipucchitabbaæ ma¤¤atha. So 'hÃvuso bhagavà jÃnaæ jÃnÃti, passaæ passati, cakkhubhÆto ¤ÃïabhÆto dhammabhÆto brahmabhÆto vattà pavattà atthassa ninnetà amatassa dÃtà dhammassÃmi tathÃgato. So ceva panetassa kÃlo ahosi yaæ bhagavantaæ yeva etamatthaæ paÂipuccheyyÃtha. Yathà vo bhagavà vyÃkareyya, tathà naæ dhÃreyyÃthÃti. AddhÃvuso kaccÃna, bhagavà jÃnaæ jÃnÃti, passaæ passati cakkhubhÆto ¤ÃïabhÆto dhammabhÆto vattà pavattà atthassa ninnetà amatassa dÃtà dhammassÃmi tathÃgato. So ceva panetassa kÃlo ahosi yaæ bhagavantaæ yeva etamatthaæ paÂipuccheyya*ma. Yathà no bhagavà vyÃkareyya, tathà naæ dhÃreyyÃma. ApicÃyasmà mahÃkaccÃno satthuceva saævaïïito. SambhÃvito ca vi¤¤Ænaæ sabrahmacÃrÅnaæ. Pahoti cÃyasmà mahÃkaccÃno imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajituæ. VibhajatÃyasmà mahÃkaccÃno agaruæ karitvÃti. Tena Ãvuso, suïÃtha, sÃdhukaæ manasi karotha, bhÃsissÃmÅti. EvamÃvusoti kho te bhikkhÆ Ãyasmato mahÃkaccÃnassa paccassosuæ. ùyasmà mahÃkaccÃno etadavoca: Yaæ kho no Ãvuso, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho: AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Imassa kho ahaæ Ãvuso, bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa, evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃnÃmi. Katha¤cÃvuso, atÅtaæ anvÃgameti: iti me cakkhuæ1 [PTS Page 196] [\q 196/] ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti rÆpÃti tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandanto atÅtaæ anvÃgameti. Iti me sotaæ ahosi atÅtamaddÃnaæ, iti saddÃti tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandanto atÅtaæ anvÃgameti. Iti me ghÃnaæ ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti ghÃndhÃti tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandanto atÅtaæ anvÃgameti. Iti me jivhà ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti rasÃti tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandanto atÅtaæ anvÃgameti. Iti me kÃyo ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti me phoÂÂhabbÃti tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandanto atÅtaæ anvÃgameti. Iti me mano ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti dhammÃti tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandato atÅtaæ anvÃgameti. Evaæ kho Ãvuso atÅtaæ anvÃgameti. ------------------------- 1.CakkhÆ-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 418] [\x 418/] Katha¤cÃvuso, atÅtaæ nÃnvÃgameti: iti me cakkhuæ ahosi atitamaddhÃnaæ, iti rÆpÃti na tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandanto atÅtaæ nÃnvÃgameti. Iti me sotaæ ahosi AtÅtamaddhÃnaæ, iti me saddÃti na tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Na tadabhinandanto atÅtaæ nÃnvÃgameti. Iti me ghÃnaæ ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti gandhÃti na tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandanto atÅtaæ nÃnvÃgameti. Iti me jivhà ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti rasÃti tattha na chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandanto atÅtaæ nÃnvÃgameti. Iti me kÃyo ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti me phoÂÂhabbÃti na tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na Tadabhinandati. Na tadabhinandanto atÅtaæ nÃnvÃgameti. Iti me mano ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti dhammÃti na tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà Vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandato atÅtaæ nÃnvÃgameti. Evaæ kho Ãvuso atÅtaæ nÃnvÃgameti.Iti me saddÃti na tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Na tadabhinandanto atÅtaæ nÃnvÃgameti. Iti me ghÃnaæ ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti gandhÃti na tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandanto atÅtaæ nÃnvÃgameti. Iti me jivhà ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti rasÃti tattha na chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandanto atÅtaæ nÃnvÃgameti. Iti me kÃyo ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti me phoÂÂhabbÃti na tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na Tadabhinandati. Na tadabhinandanto atÅtaæ nÃnvÃgameti. Iti me mano ahosi atÅtamaddhÃnaæ, iti dhammÃti na tattha chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà Vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandato atÅtaæ nÃnvÃgameti. Evaæ kho Ãvuso atÅtaæ nÃnvÃgameti. Katha¤cÃvuso, anÃgataæ paÂikaÇkhati: iti me cakkhuæ siyà anÃgatamaddhÃnaæ, iti rÆpÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ païidahati. Cetaso païidhÃnapaccayà tadabhinandati. Tadabhinandanto anÃgataæ paÂikaÇkhati. Iti me sotaæ siyà anÃgatamaddhÃnaæ, iti saddÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ païidahati. Cetaso païidhÃnapaccayà tadabhinandati. Tadabhinandanto anÃgataæ paÂikaÇkhati. Iti me ghÃnaæ siyà anÃgatamaddhÃnaæ. Iti gandhÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ païidahati. Cetaso païidhÃnapaccayà tadabhinandanti. Tadabhinandanto anÃgataæ paÂikaÇkhati. Iti me jivhà siyà anÃgatamaddhÃnaæ, iti rasÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ païidahati. Cetaso païidhÃnapaccayà tadabhinandati. Tadabhinandanto anÃgataæ paÂikaÇkhati. Iti me kÃyo siyà anÃgatamaddhÃnaæ, iti phoÂÂhabbÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ païidahati. PaïidhÃnapaccayà tadabhinandati. Tadabhinandanto anÃgataæ paÂikaÇkhati. Iti me mano siyà anÃgatamaddhÃnaæ, [PTS Page 197] [\q 197/] iti dhammÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ païidahati. PaïidhÃnapaccayà tadabhinandati. Tadabhinandanto anÃgataæ paÂikaÇkhati. Evaæ kho Ãvuso anÃgataæ paÂikaÇkhati. Katha¤cÃvuso, anÃgataæ na paÂikaÇkhati1: iti me cakkhuæ siyà anÃgatamaddhÃnaæ, iti rÆpÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ na païidahati2. Cetaso appaïidhÃnapaccayà na tadabhinandati. Na tadabhinandanto anÃgataæ na paÂikaÇkhati. Iti me sotaæ siyà anÃgatamaddhÃnaæ, itisaddÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ na païidahati. Cetaso appaïidhÃnapaccayà na tadabhinandati. Na tadabhinandanto anÃgataæ na paÂikaÇkhati. Iti me ghÃnaæ siyà anÃgatamaddhÃnaæ. Iti gandhÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ na païidahati. Cetaso appaïidhÃnapaccayà na tadabhinandanti. Na tadabhinandanto anÃgataæ na paÂikaÇkhati. Iti me jivhà siyà anÃgatamaddhÃnaæ, iti rasÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ na païidahati. Cetaso appapaïidhÃnapaccayà na tadabhinandati. Na tadabhinandanto anÃgataæ na paÂikaÇkhati. Iti me kÃyo siyà anÃgatamaddhÃnaæ, iti phoÂÂhabbÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ na païidahati. AppaïidhÃnapaccayà na tadabhinandati. Na tadabhinandanto anÃgataæ na paÂikaÇkhati. Iti me mano siyà anÃgatamaddhÃnaæ, iti dhammÃti appaÂiladdhassa paÂilÃbhÃya cittaæ na païidahati. AppaïidhÃnapaccayà na tadabhinandati. Na tadabhinandanto anÃgataæ na paÂikaÇkhati. Evaæ kho Ãvuso anÃgataæ na paÂikaÇkhati. -------------------------- 1.NappaÂikaÇkhati-majasaæ. 2.Nappaïidahati-majasaæ. [BJT Page 420] [\x 420/] Katha¤cÃvuso paccuppannesu dhammesu saæhÅrati: ya¤cÃvuso cakkhuæ ye ca rÆpÃ, ubhayametaæ paccuppannÃnaæ, tasmiæ ce paccuppanne chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu saæhÅrati. Ya¤cÃvuso sotaæ ye ca saddÃ, ubhayametaæ paccuppannÃnaæ. Tasmiæ ce paccuppanne chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandanti. Tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu saæhÅrati. Ya¤cÃvuso ghÃnaæ ye ca gandhÃ, ubhayametaæ paccuppannÃnaæ, tasmiæ ce paccuppanne chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu saæhÅrati. Yà cÃvuso, jivhà ye ca rasÃ, ubhayametaæ paccuppannaæ,tasmiæ ce paccuppanne chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu saæhÅrati. Yo cÃvuso, kÃyo ye ca phoÂÂhabbo, ubhayametaæ paccuppannaæ, tasmiæ ce paccuppanne chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu saæhÅrati. Yo cÃvuso, mano ye ca dhammÃ, ubhayametaæ paccuppannaæ, tasmiæ ce paccuppanne chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. ChandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa tadabhinandati. Tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu saæhÅrati evaæ kho Ãvuso, paccuppannesu dhammesu saæhÅrati. Katha¤cÃvuso paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati: ya¤cÃvuso, cakkhuæ, ye ca rÆpÃ, ubhayametaæ paccuppannaæ, tasmiæ ce paccuppanne na chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati. Ya¤cÃvuso, sotaæ ye ca saddÃ, ubhayametaæ paccuppannaæ, tasmiæ [PTS Page 198] [\q 198/] ce paccuppanne na chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandanti. Na tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati.Ya¤cÃvuso ghÃnaæ, ye ca gandhÃ, ubhayametaæ paccuppannaæ, tasmiæ ce paccuppanne na chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati. Yà cÃvuso, jivhà ye ca rasÃ, ubhayametaæ paccuppannaæ, tasmiæ ce paccuppanne na chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati. Yo cÃvuso, kÃyo ye ca phoÂÂhabbo, ubhayametaæ paccuppannaæ, tasmiæ ce paccuppanne na chandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati. Yo cÃvuso, mano ye ca dhammÃ, ubhayametaæ paccuppannaæ, tasmiæ ce paccuppanne na ChandarÃgapaÂibaddhaæ hoti vi¤¤Ãïaæ. Na chandarÃgapaÂibaddhattà vi¤¤Ãïassa na tadabhinandati. Na tadabhinandanto paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati evaæ kho Ãvuso, paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati. Yaæ kho no Ãvuso, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho. AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ, YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti satto Ãcikkhate munÅti. Imassa kho ahaæ Ãvuso, bhagavato saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃnÃmi. ùkaÇkhamÃnà ca pana tumhe, Ãyasmanto, bhagavantaæ yeva upasaÇkamitvà etamatthaæ paÂipuccheyyÃtha. Yathà vo bhagavà vyÃkaroti. Tathà naæ dhÃreyyÃtÃti. Atha kho te bhikkhÆ Ãyasmato mahÃkaccÃnassa bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uÂÂhÃyÃsanà yena bhagavà tenupasaÇkamiæsu upasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdiæsu, ekamantaæ nisinnà kho te bhikkhÆ bhagavantaæ etadavocuæ: yaæ kho no bhante, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho. AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ. YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. [BJT Page 422] [\x 422/] Tesaæ no bhante, amhÃkaæ acirapakkantassa bhagavato etadahosi: 'idaæ kho no Ãvuso, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho: AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ. YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. [PTS Page 199] [\q 199/] Ko nu kho imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajeyyÃti. Tesaæ no bhante amhÃkaæ etadahosi: 'ayaæ kho Ãyasmà mahÃkaccÃno satthu ceva saævaïïito, sambhÃvito ca vi¤¤Ænaæ sabrahmacÃrinaæ. Pahoti cÃyasmà mahÃkaccÃno imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajituæ. YannÆna mayaæ yenÃyasmà mahÃkaccÃno tenupasaÇkameyyÃma. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ mahÃkaccÃnaæ etamatthaæ paÂipuccheyyÃmÃ'ti. Atha kho mayaæ bhante, yenÃyasmà mahÃkaccÃno tenupasaÇkamimha. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ mahÃkaccÃnaæ etamatthaæ paÂipucchimha. Tesaæ no bhante, Ãyasmatà mahÃkaccÃnena imehi ÃkÃrehi imehi padehi imehi vya¤janehi attho vibhattoti. Paï¬ito bhikkhave mahÃkaccÃno. MahÃpa¤¤o bhikkhave mahÃkaccÃno maæ cepi tumhe bhikkhave, etamatthaæ paÂipuccheyyÃtha, ahampi taæ evamevaæ vyÃkareyyaæ, yathà taæ mahÃkaccÃnena vyÃkataæ. Eso ceva tassa attho eva¤ca naæ dhÃrethÃti. Idamavoca bhagavÃ, attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. MahÃkaccÃnabhaddekaratta suttaæ tatiyaæ. [BJT Page 424] [\x 424/] 3.4.4 LomasakaÇgiya bhaddekaratta suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tena kho pana samayena Ãyasmà lomasakaÇgiyo sakkesu viharati kapilavatthusmiæ nigrodhÃrÃme. Atha kho candano devaputto abhikkantÃya rattiyà abhikkantavaïïo kevalakappaæ nigrodhÃrÃmaæ obhÃsetvà yenÃyasmà lomasakaÇgiyo tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà ekamantaæ aÂÂhÃsi. Ekamantaæ Âhito kho candano devaputto Ãyasmantaæ lomasakaÇgiyaæ etadavoca: DhÃresi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤cÃti. [PTS Page 200] [\q 200/] Na kho ahaæ Ãvuso, dhÃremi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. Tvaæ panÃvuso, dhÃresi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤cÃti. Ahampi kho bhikkhu, na dhÃremi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. DhÃresi pana tvaæ bhikkhu, bhaddekarattiyo gÃthÃti Na kho ahaæ Ãvuso, dhÃremi bhaddekarattiyo gÃthÃ. Tvaæ panÃvuso, dhÃresi bhaddekarattiyo gÃthÃti. DhÃremi khohaæ bhikkhu, bhaddekarattiyo gÃthÃti. Yathà kathaæ pana tvaæ Ãvuso, dhÃresi bhaddekarattiyo gÃthÃti. EkamidÃhaæ bhikkhu samayaæ bhagavà devesu tÃvatiæsesu viharati pÃricchattakamÆle paï¬ukambalasilÃyaæ. Tatra bhagavà devÃnaæ tÃvatiæsÃnaæ bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca ÃbhÃsi: AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ. YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. [BJT Page 426] [\x 426/] Evaæ kho ahaæ bhikkhu, dhÃremi bhaddekarattiyo gÃthÃ. UggaïhÃhi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. PariyÃpuïÃhi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. DhÃrehi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. Atthasaæhito bhikkhu, bhaddekarattassa uddeso ca vibhaÇgo ca Ãdibrahmacariyakoti. Idamavoca candano devaputto. Idaæ vatvà tatthevantaradhÃyi. Atha kho Ãyasmà lomasakaÇgiyo tassà rattiyà accayena senÃsanaæ saæsÃmetvà pattacivaraæ ÃdÃya yena sÃvatthi [PTS Page 201] [\q 201/] tena cÃrikaæ pakkÃmi. Anupubbena cÃrikaæ caramÃno yena sÃvatthi jetavanaæ anÃthapiï¬ikassa ÃrÃmo, yena bhagavà tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho Ãyasmà lomasakaÇgiyo bhagavantaæ etadavoca: 'EkamidÃhaæ bhante, samayaæ sakkesu viharÃmi kapilavatthusmiæ nigrodhÃrÃme. Atha kho bhante, a¤¤ataro devaputto abhikkantÃya rattiyà abhikkantavaïïo kevalakappaæ nigrodhÃrÃmaæ obhÃsetvà yenÃhaæ tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà ekamantaæ aÂÂhÃsi. Ekamantaæ Âhito kho bhante, so devaputto maæ etadavoca: 'dhÃresi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤cÃ'ti. Evaæ vutte ahaæ bhante taæ devaputtaæ etadavocaæ: 'na kho ahaæ Ãvuso, dhÃremi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. Tvaæ panÃvuso dhÃresi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤cÃ'ti ahampi kho bhikkhu, na dhÃremi bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. DhÃresi pana tvaæ bhikkhu, bhaddekarattiyo gÃthÃ'ti. Na kho ahaæ Ãvuso, dhÃremi bhaddekarattiyo gÃthÃti. Tvaæ panÃvuso dhÃresi bhaddekarattiyo gÃthÃti. DhÃremi kho ahaæ bhikkhu, bhaddekarattiyo gÃthÃti. Yathà kathaæ pana tvaæ Ãvuso, dhÃresi bhaddekarattiyo gÃthÃti. EkamidÃhaæ bhikkhu, samayaæ bhagavà devesu tÃvatiæsesu viharati pÃricchattakamÆle paï¬ukambalasilÃyaæ. Tatra bhagavà devÃnaæ tÃvatiæsÃnaæ bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca abhÃsi: AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ. YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. 'Evaæ kho ahaæ bhikkhu, dhÃremi bhaddekarattiyo gÃthÃ. UggaïhÃhi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca, pariyÃpuïÃhi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. DhÃrehi tvaæ bhikkhu, bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca. Atthasaæhito bhikkhu, bhaddekarattassa uddeso ca vibhaÇgo ca Ãdibrahmacariyakoti. Idamavoca so bhante, devaputto, idaæ vatvà tatthevantaradhÃyi. SÃdhu me bhante, bhagavà bhaddekarattassa uddesa¤ca vibhaÇga¤ca desetu'ti. JÃnÃsi pana tvaæ bhikkhu, taæ devaputta'nti. Na kho ahaæ bhante, jÃnÃmi taæ devaputtanti. [BJT Page 428] [\x 428/] Candano nÃma so bhikkhu, devaputto. Candano bhikkhu, devaputto aÂÂhikatvà manasikatvà sabbacetaso1 samannÃharitvà ohitasoto dhammaæ suïÃti. Tena hi bhikkhu, suïÃhi. SÃdhukaæ manasikarohi. BhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho Ãyasmà lomasakaÇgiyo bhagavato paccassosi. Bhagavà etadavoca: AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ. YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Katha¤ca bhikkhu, atÅtaæ anvÃgameti: evaærÆpo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævedano ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæ sa¤¤o ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæ saÇkhÃro ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæ kho bhikkhu atÅtaæ anvÃgameti. [PTS Page 202] [\q 202/] Katha¤ca bhikkhu, atÅtaæ nÃnvÃgameti: evaærÆpo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævedano ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæ sa¤¤o ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæ saÇkhÃro ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo ahosiæ atÅtamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæ kho bhikkhu atÅtaæ nÃnvÃgameti. Katha¤ca bhikkhu, anÃgataæ paÂikaÇkhati: evaærÆpo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævedano siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæsa¤¤o siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ samanvÃneti. Evaæ kho bhikkhu, anÃgataæ paÂikaÇkhati. Katha¤ca bhikkhu, anÃgataæ na paÂikaÇkhati: evaærÆpo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævedano siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæsa¤¤o siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. EvaæsaÇkhÃro siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaævi¤¤Ãïo siyaæ anÃgatamaddhÃnanti tattha nandiæ na samanvÃneti. Evaæ kho bhikkhu, anÃgataæ na paÂikaÇkhati. Katha¤ca bhikkhu, paccuppannesu dhammesu saæhÅrati: idha bhikkhu, assutavà puthujjano ariyÃnaæ adassÃvÅ ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinÅto sappurisÃnaæ adassÃvÅ sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinÅto rÆpaæ attato samanupassati, rÆpavantaæ và attÃnaæ, attani và rÆpaæ, rÆpasmiæ và attÃnaæ. Vedanaæ attato samanupassati, vedanÃvantaæ và attÃnaæ, attani và vedanaæ, vedanÃya Và attÃnaæ. Sa¤¤aæ attato samanupassati, sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ. Attani và sa¤¤aæ, sa¤¤Ãya và attÃnaæ. SaÇkhÃre attato samanupassati, saÇkhÃravantaæ và AttÃnaæ, attani và saÇkhÃre, saÇkhÃresu và attÃnaæ. Vi¤¤Ãïaæ attato Samanupassati, vi¤¤Ãïavantaæ và attÃnaæ, attani và vi¤¤Ãïaæ, vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Evaæ kho bhikkhu, paccuppannesu dhammesu saæhÅrati. ------------------------ 1.Sabbaæ cetaso-sÅmu. [BJT Page 430] [\x 430/] Katha¤ca bhikkhu, paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati: idha bhikkhu, sutavà ariyasÃvako. AriyÃnaæ dassÃvÅ ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinÅto sappurisÃnaæ dassÃvÅ sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinÅto. Na rÆpaæ attato samanupassati, na rÆpavantaæ và attÃnaæ, na attani và rÆpaæ, na rÆpasmiæ và attÃnaæ. Na vedanaæ attato samanupassati, na vedanÃvantaæ và attÃnaæ, na attani và vedanaæ, na vedanÃya và attÃnaæ. Na sa¤¤aæ attato samanupassati, na sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ. Na attani và sa¤¤aæ, na sa¤¤Ãya và attÃnaæ. Na saÇkhÃre attato samanupassati, na saÇkhÃravantaæ và attÃnaæ, na attani và saÇkhÃre, na saÇkhÃresu và attÃnaæ. Na vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati, na vi¤¤Ãïavantaæ và attÃnaæ, na attani và vi¤¤Ãïaæ, na vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Evaæ kho bhikkhu, paccuppannesu dhammesu na saæhÅrati. AtÅtaæ nÃnvÃgameyya nappaÂikaÇkhe anÃgataæ. YadatÅtaæ pahÅnaæ taæ appatta¤ca anÃgataæ. Paccuppanna¤ca yo dhammaæ tattha tattha vipassati, AsaæhÅraæ asaÇkuppaæ taæ vidvà manubrÆhaye. Ajjeva kiccaæ Ãtappaæ ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, Na hi no saÇgaraæ tena mahÃsenena maccunÃ. Evaæ vihÃriæ ÃtÃpiæ ahorattamatanditaæ, Taæ ve bhaddekarattoti santo Ãcikkhate munÅti. Idamavoca bhagavÃ. Attamano Ãyasmà lomasakaÇgiyo bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. LomasakaÇgiya bhaddekaratta suttaæ catutthaæ. [BJT Page 432] [\x 432/] 3.4.5 CÆÊakammavibhaÇga suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme, atha kho subho mÃïavo todeyyaputto yena bhagavÃ,tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavatà saddhiæ sammodi, sammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdi ekamantaæ nisinno kho subho mÃïavo todeyyaputto bhagavantaæ etadavoca: Ko nu kho bho gotama, hetu ko paccayo, yena manussÃnaæ yeva sataæ manussabhÆtÃnaæ dissanti hÅnappaïÅtatÃ. Dissanti hi bho gotama, manussà appÃyukÃ, dissanti dÅghÃyukÃ. Dissanti bavhÃbÃdhÃ, dissanti appÃbÃdhÃ. Dissanti dubbaïïÃ, dissanti vaïïavanto. Dissanti appesakkhÃ, dissanti mahesakkhÃ. Dissanti appabhogÃ, dissanti mahÃbhogÃ, dissanti nÅcakulÅnÃ, dissanti uccÃkulinÃ. Dissanti duppa¤¤Ã, dissanti [PTS Page 203] [\q 203/] pa¤¤avanto. Ko nu kho gotama hetu ko paccayo, yena manussÃnaæ yeva sataæ manussabhÆtÃnaæ dissanti hinappaïÅtatÃni. Kammasakkà mÃïava, sattà kammadÃyÃdà kammayoni kammabandhu kammapaÂisaraïÃ. Kammaæ satte vibhajati yadidaæ hÅnappaïÅtatÃyÃti. Na kho ahaæ imassa bhoto gotamassa saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ ÃjÃnÃmi, sÃdhu me bhavaæ gotamo tathà dhammaæ desetu, yathÃhaæ imassa bhoto gotamassa saÇkhittena bhÃsitassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ ÃjÃneyyanti. Tena hi mÃïava, suïÃhi sÃdhukaæ manasikarohi, bhÃsissÃmÅti. Evaæ hoti kho subho mÃïavo todeyyaputto bhagavato paccassosi bhagavà etadavoca: Idha mÃïava, ekacco itthi và puriso và pÃïÃtipÃtÅ hoti luddo lohitapÃïi hatapahate niviÂÂho adayÃpanno sabbapÃïabhutesu1 so tena kammena evaæ samantena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati, appÃyuko hoti. AppÃyukasaævattanikà esà mÃnava paÂipadÃ, yadidaæ pÃïÃtipÃtÅ hoti luddo lohitapÃïÅ hatapahate niviÂÂho adayÃpanno sabbapÃïabhutesu. -------------------------- 1.PÃïabhutesu-majasaæ,[PTS.] [BJT Page 434] [\x 434/] Idha pana mÃïava, ekacco itthi và puriso và pÃïÃtipÃtaæ pahÃya pÃïÃtipÃtà paÂivirato hoti, nihitadaï¬o nihitasattho lajjÅ dayÃpanno sabbapÃïabhÆtahitÃnukampÅ viharati. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha paccÃjÃyati, dÅghÃyuko hoti. DÅghÃyukasaævattanikà esà mÃïava paÂipadà yadidaæ pÃïÃtipÃtaæ pahÃya pÃïÃtipÃtà paÂivirato [PTS Page 204] [\q 204/] hoti nihitadaï¬o nihitasattho lajjÅ dayÃpanno sabbapÃïabhÆtahitÃnukampÅ viharati. Idha mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và sattÃnaæ viheÂhakajÃtiko hoti pÃïinà và le¬¬unà và daï¬ena và satthena vÃ. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati, bavhÃbÃdho hoti. BavhÃbÃdhasaævattanikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ sattÃnaæ viheÂhakajÃtiko hoti pÃïinà và le¬¬unà và daï¬ena và satthena vÃ. Idha pana mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và sattÃnaæ aviheÂhakajÃtiko hoti pÃïinà và le¬¬unà và daï¬ena và satthena vÃ. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati, appÃbÃdho hoti. AppÃbÃdhasaævattanikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ sattÃnaæ aviheÂhakajÃtiko hoti pÃïinà và le¬¬unà và daï¬ena và satthena vÃ. Idha pana mÃïava, ekacco itthi và puriso và kodhano hoti upÃyÃsabahulo, appampi vutto samÃno abhisajjati kuppati vyÃpajjati patitthÅyati kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pÃtukaroti. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati dubbaïïo hoti. Dubbaïïasaævattanikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ kodhano hoti upÃyÃsabahulo, appampi vutto samÃno abhisajjati kuppati vyÃpajjati patitthÅyati kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pÃtukareti. [BJT Page 436] [\x 436/] Idha pana mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và akkodhano hoti anupÃyÃsabahulo, bahumpi vutto samÃno nÃbhisajjati, na kuppati na vyÃpajjati na patitthÅyati na kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pÃtukaroti. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa Bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati pÃsÃdiko hoti. PÃsÃdikasaævattanikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ akkodhano hoti anupÃyÃsabahulo, bahumpi vutto samÃno nÃbhisajjati na vyÃpajjati na patitthÅyati na kopa¤ca dosa¤ca appaccaya¤ca pÃtukareti. Idha pana mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và issÃmanako hoti, paralÃbhasakkÃragarukÃramÃnanavandanapÆjanÃsu issati, upadussati issaæ bandhati. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati appesakkho hoti. Appesakkhasaævattanikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ issÃmanako hoti, paralÃbhasakkÃragarukÃramÃnanavandanapÆjanÃsu issati upadussati issaæ bandhati. [PTS Page 205] [\q 205/] Idha pana mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và anissÃmanako hoti, ParalÃbhasakkÃragarukÃramÃnanavandanapÆjanÃsu na issati, na upadussati issaæ bandhati. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ lokaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati mahesakkho hoti. Mahesakkhasaævattanikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ anissÃmanako hoti, ParalÃbhasakkÃragarukÃramÃnanavandanapÆjanÃsu na issati na upadussati na issaæ bandhati. Idha pana mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và na dÃtà hoti samaïassa và brÃhmaïassa và annaæ pÃnaæ vatthaæ yÃnaæ mÃlÃgandhavilepanaæ seyyÃvasathapadÅpeyyaæ. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati, sace manussataæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati appabhogo hoti. Appabhogasaævattanikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ na dÃtà hoti samaïassa và brÃhmaïassa và annaæ pÃnaæ vatthaæ yÃnaæ mÃlÃgandhavilepanaæ seyyÃvasathapadÅpeyyaæ. [BJT Page 438] [\x 438/] Idha pana mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và dÃtà hoti samaïassa và brÃhmaïassa và annaæ pÃnaæ vatthaæ yÃnaæ mÃlÃgandhavilepanaæ seyyÃvasathapadÅpeyyaæ. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati, mahÃbhogo hoti. MahÃbhogasaævattanikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ dÃtà hoti samaïassa và brÃhmaïassa và annaæ pÃnaæ vatthaæ yÃnaæ mÃlÃgandhavilepanaæ seyyÃvasathapadÅpeyyaæ. Idha pana mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và thaddho hoti atimÃnÅ. AbhivÃdetabbaæ na abhivÃdeti. PaccuÂÂhÃtabbaæ na paccuÂÂheti, ÃsanÃrahassa Ãsanaæ na deti, maggÃrahassa maggaæ na deti, sakkÃtabbaæ na sakkaroti, garukÃtabbaæ na garukaroti. MÃnetabbaæ na mÃneti, pÆjetabbaæ na pÆjeti. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati, nÅcakulÅno hoti. NÅcakulÅnasaævattanikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ thaddho hoti atimÃnÅ, abhivÃdetabbaæ na abhivÃdeti, paccuÂÂhÃtabbaæ na paccuÂÂheti, ÃsanÃrahassa na Ãsanaæ deti, maggÃrahassa na maggaæ deti, sakkÃtabbaæ na sakkaroti, garukÃtabbaæ na garukaroti, mÃnetabbaæ na mÃneti, pÆjetabbaæ na pÆjeti. Idha pana mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và atthaddho hoti anatimÃnÅ. AbhivÃdetabbaæ abhivÃdeti, paccuÂÂhÃtabbaæ paccuÂÂheti, ÃsanÃrahassa Ãsanaæ deti, maggÃrahassa maggaæ deti, sakkÃtabbaæ sakkaroti, garukÃtabbaæ garukÃti. MÃnetabbaæ mÃneti, pÆjetabbaæ pÆjeti. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati, uccÃkulÅno hoti. UccÃkulÅnasaævattanikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ atthaddho hoti anatimÃnÅ, abhivÃdetabbaæ abhivÃdeti, paccuÂÂhÃtabbaæ paccuÂÂheti, ÃsanÃrahassa Ãsanaæ deti, maggÃrahassa maggaæ deti, sakkÃtabbaæ sakkaroti, garukÃtabbaæ garukaroti, mÃnetabbaæ mÃneti, pÆjetabbaæ pÆjeti. [BJT Page 440] [\x 440/] Idha pana mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và samaïaæ và brÃhmaïaæ và upasaÇkamitvà na paripucchità hoti: kiæ bhante kusalaæ, kiæ akusalaæ, kiæ sÃvajjaæ, kiæ anavajjaæ, kiæ sevitabbaæ, kiæ na sevitabbaæ, kiæ me karÅyamÃnaæ dÅgharattaæ ahitÃya dukkhÃya hoti, kiæ và pana me karÅyamÃnaæ dÅgharattaæ hitÃya sukhÃya hotÅti. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ nirayaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ nirayaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati, duppa¤¤o hoti. Duppa¤¤asaævattatikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ samaïaæ và brÃhmaïaæ và upasaÇkamitvà na paripucchità hoti: kiæ bhante, kusalaæ, kiæ akusalaæ, kiæ sÃvajjaæ, kiæ anavajjaæ, kiæ sevitabbaæ, kiæ na sevitabbaæ, kiæ me karÅyamÃnaæ dÅgharattaæ ahitÃya dukkhÃya hoti, kiæ và pana me karÅyamÃnaæ dÅgharattaæ hitÃya sukhÃya hotÅti. [PTS Page 206] [\q 206/] Idha pana mÃïava, ekacco itthÅ và puriso và samaïaæ và brÃhmaïaæ và upasaÇkamitvà paripucchità hoti: kiæ bhante, kusalaæ kiæ akusalaæ kiæ sÃvajjaæ kiæ anavajjaæ, kiæ sevitabbaæ kiæ na sevitabbaæ kiæ me karÅyamÃnaæ dÅgharattaæ ahitÃya dukkhÃya hoti, kiæ và pana me karÅyamÃnaæ dÅgharattaæ hitÃya sukhÃya hotÅti. So tena kammena evaæ samattena evaæ samÃdinnena kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. No ce kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati, sace manussattaæ Ãgacchati, yattha yattha paccÃjÃyati, mahÃpa¤¤o hoti. MahÃpa¤¤asaævattatikà esà mÃïava, paÂipadà yadidaæ samaïaæ và brÃhmaïaæ và upasaÇkamitvà paripucchità hoti: kiæ bhante kusalaæ, kiæ akusalaæ, kiæ sÃvajjaæ, kiæ anavajjaæ, kiæ sevitabbaæ, kiæ na sevitabbaæ, kiæ me karÅyamÃnaæ dÅgharattaæ ahitÃya dukkhÃya hoti, kiæ và pana me karÅyamÃnaæ dÅgharattaæ hitÃya sukhÃya hotÅti. Iti kho mÃïava, appÃyukasaævattanikà paÂipadà appÃyukattaæ upaneti. DÅghÃyukasaævattanikà paÂipadà dÅghÃyukattaæ upaneti. BavhÃbÃdhasaævattanikà paÂipadà bavhÃbÃdhattaæ upaneti. AppÃbÃdhasaævattanikà paÂipadà appÃbÃdhattaæ upaneti. Dubbaïïasaævattanikà paÂipadà dubbaïïattaæ upaneti. PÃsÃdikasaævattanikà paÂipadà pÃsÃdikattaæ upaneti. Appesakkhasaævattanikà paÂipadà appesakkhattaæ upaneti. Mahesakkhasaævattanikà paÂipadà mahesakkhattaæ upaneti. Appabhogasaævattanikà paÂipadà appabhogattaæ upaneti. MahÃbhogasaævattanikà paÂipadà mahÃbhogattaæ upaneti. NÅcakulÅnasaævattanikà paÂipadÃnÅcakulÅnattaæ upaneti. UccÃkulÅnasaævattanikà paÂipadà uccÃkulÅnattaæ upaneti. Duppa¤¤asaævattanikà paÂipadà duppa¤¤attaæ upaneti. MahÃpa¤¤asaævattanikà paÂipadà mahÃpa¤¤attaæ upaneti. Kammassakà mÃïava, sattà kammadÃyÃdà kammayoni kammabandhu kammapaÂisaraïÃ, kammaæ satte vibhajati yadidaæ hinappaïÅtatÃyÃti. [BJT Page 442] [\x 442/] Evaæ vutte subho mÃïavo todeyyaputto bhagavantaæ etadavoca. Abhikkantaæ bho gotama, abhikkantaæ bho gotama, seyyathÃpi bho gotama, nikkujjiæ và ukkujjeyya, paÂicchannaæ và vivareyya, mÆÊhassa và maggaæ Ãcikkheyya, andhakÃre và telapajjotaæ dhÃreyya cakkhumanto rÆpÃni dakkhintÅti. Evamevaæ bhotà gotamena anekapariyÃyena dhammo pakÃsito esÃhaæ bhavantaæ gotamaæ saraïaæ gacchÃmi dhamma¤ca bhikkhusaÇgha¤ca. UpÃsakaæ maæ bhavaæ gotamo dhÃretu ajjatagge pÃïupetaæ saraïaæ gatanti. [PTS Page 207] [\q 207/] CÆÊakammavibhaÇga suttaæ pa¤camaæ. [BJT Page 444] [\x 444/] 3.4.6 MahÃkammavibhaÇga suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà rÃjagahe viharati veÊuvane kalandakanivÃpe. Tena kho pana samayena Ãyasmà samiddhi ara¤¤akuÂikÃyaæ viharati. Atha kho potaliputto paribbÃjako jaÇghÃvihÃraæ anucaÇkamamÃno anuvicaramÃno yenÃyasmà samiddhi tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà Ãyasmatà samiddhinà saddhiæ sammodi. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho potaliputto paribbÃjako Ãyasmantaæ samiddhiæ etadavoca: 'sammukhà metaæ Ãvuso samiddhi, samaïassa gotamassa sutaæ, sammukhà paÂiggahitaæ: moghaæ kÃyakammaæ, moghaæ vacÅkammaæ, manokammameva sacca'nti. Atthi ca sà samÃpatti yaæ samÃpattiæ samÃpanno na ki¤ci vediyatÅti. Mà evaæ Ãvuso potaliputta avaca, mà evaæ Ãvuso potaliputta avaca, mà bhagavantaæ abbhÃcikkhi, na hi sÃdhu bhagavato abbhakkhÃnaæ, na hi bhagavà evaæ vadeyya: 'moghaæ kÃyakammaæ, moghaæ vacÅkammaæ, manokammameva sacca'nti. Atthi ca kho sà Ãvuso, samÃpatti yaæ samÃpattiæ samÃpanno na ki¤ci vediyatÅti. Kiva ciraæ pabbajitosi Ãvuso, samiddhÅti. Na ciraæ Ãvuso, tÅïi vassÃniti. EtthadÃni mayaæ there bhikkhu kiæ vakkhÃma, yatra hi nÃmevaæ navo bhikkhu satthÃraæ parirakkhitabbaæ ma¤¤issati. Sa¤cetanikaæ Ãvuso samiddhi, kammaæ katvà kÃyena vÃcÃya manasÃ, kiæ so vediyatÅti. Sa¤cetanikaæ Ãvuso potaliputta, kammaæ katvà kÃyena vÃcÃya manasÃ, dukkhaæ so vediyatÅti. Atha kho potaliputto paribbÃjako Ãyasmato samiddhissa bhÃsitaæ neva abhinandi na paÂikkosi. Anabhinanditvà appaÂikkositvà uÂÂhÃyÃsanà pakkÃmi. Atha kho Ãyasmà samiddhi acirapakkante potaliputte paribbÃjake yenÃyasmà Ãnando tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà [PTS Page 208] [\q 208/] Ãyasmatà Ãnandena saddhiæ sammodi. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho Ãyasmà samiddhi yÃvatako ahosi potaliputtena paribbÃjakena saddhiæ kathÃsallÃpo, taæ sabbaæ Ãyasmato Ãnandassa Ãrocesi. Evaæ vutte Ãyasmà Ãnando Ãyasmantaæ samiddhiæ etadavoca: 'atthi kho idaæ Ãvuso samiddhi, kathÃpÃbhataæ bhagavantaæ dassanÃya. ùyÃmÃvuso samiddhi. Yena bhagavà tenupasaÇkameyyÃma, upasaÇkamitvà etamatthaæ bhagavato ÃroceyyÃma. Yathà no bhagavà vyÃkarissati, tathà naæ dhÃreyyÃmÃti. [BJT Page 446] [\x 446/] EvamÃvusoti kho Ãyasmà samiddhi Ãyasmato Ãnandassa paccassosi. Atha kho Ãyasmà ca Ãnando Ãyasmà ca samiddhi yena bhagavà tenupasaÇkamiæsu. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Ekamantaæ nisinno kho Ãyasmà Ãnando yÃvatako ahosi Ãyasmato samiddhissa potaliputtena paribbÃjakena saddhiæ kathà sallÃpo, taæ sabbaæ bhagavato Ãrocesi. Evaæ vutte bhagavà Ãyasmantaæ Ãnandaæ etadavoca: 'dassanampi kho ahaæ Ãnanda, potaliputtassa paribbÃjakassa nÃbhijÃnÃmi. Kuto panevarÆpaæ kathÃsallÃpaæ. Iminà ca Ãnanda, samiddhinà moghapurisena potaliputtassa paribbÃjakassa vibhajja vayÃkaraïÅyo pa¤ho ekaæsena vyÃkato'ti. Evaæ vutte Ãyasmà udÃyÅ bhagavantaæ etadavoca: 'sace pana bhante, Ãyasmatà samiddhinà idaæ sandhÃya bhÃsitaæ,yaæ ki¤ci vedayitaæ taæ dukkhasmi'nti. Atha kho1 bhagavà Ãyasmantaæ Ãnandaæ Ãmantesi: 'passa kho tvaæ Ãnanda, imassa udÃyissa moghapurisassa ummaggaæ2. A¤¤Ãsiæ kho ahaæ Ãnanda, idÃnevÃyaæ udÃyÅ moghapuriso ummujjamÃno ayoniso ummujjissatÅ'ti. ùdiæyeva Ãnanda, potaliputtena paribbÃjakena tisso vedanà pucchitÃ. SacÃyaæ Ãnanda, samiddhi moghapuriso [PTS Page 209] [\q 209/] potaliputtassa paribbÃjakassa evaæ puÂÂho evaæ vyÃkareyya: 'sa¤cetanikaæ Ãvuso potaliputta, kammaæ katvà kÃyena vÃcÃya manasà sukhavedaniyaæ, sukhaæ so vediyati.3 Sa¤cetanikaæ Ãvuso potaliputta, kammaæ katvà kÃyena vÃcÃya manasà dukkhavedaniyaæ, dukkhaæ so vediyati3 sa¤cetanikaæ Ãvuso potaliputta, kammaæ katvà kÃyena vÃcÃya manasà adukkhamasukhavedaniyaæ, adukkhamasukhaæ so vediyatiti. Evaæ vyÃkaramÃno kho Ãnanda, samiddhi moghapuriso potaliputtassa paribbÃjakassa sammà vyÃkareyya. ApicÃnanda, ke ca a¤¤atitthiyà paribbÃjakà bÃlà avyattÃ, ke ca tathÃgatassa mahÃkammavibhaÇgaæ jÃnissanti. Sace tumhe Ãnanda, suïeyyÃtha tathÃgatassa mahÃkammavibhaÇgaæ vibhajantassÃti. Etassa bhagavà kÃlo, etassa sugata kÃlo, yaæ bhagavà mahÃkammavibhaÇgaæ vibhajeyya. Bhagavato sutvà bhikkhu dhÃressantÅti. Tena hÃ'nanda, suïÃhi, sÃdhukaæ manasi karohi, bhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho Ãyasmà Ãnando bhagavato paccassosi. Bhagavà etadavoca: CattÃro me Ãnanda, puggalà santo saævijjamÃnà lokasmiæ. Katame cattÃro: idhÃnanda, ekacco puggalo idha pÃïÃtipÃtÅ hoti, adinnÃdÃyÅ hoti, kÃmesu micchÃcÃrÅ hoti, musÃvÃdÅ hoti, pisunÃvÃco hoti, pharusÃvÃco hoti, samphappalÃpÅ hoti, abhijjhÃlÆ hoti, vyÃpannacitto hoti, micchÃdiÂÂhi hoti, so kÃyassa bedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. -------------------------- 1.Evaæ vutte-syÃ. 2.UmmaÇgaæ-majasaæ. 3.Vedayati-majasaæ.SÅmu. [BJT Page 448] [\x 448/] Idha pana Ãnanda, ekacco puggalo idha pÃïÃtipÃtÅ hoti adinnÃdÃyÅ hoti, kÃmesu micchÃcÃrÅ hoti, musÃvÃdÅ hoti, pisunÃvÃco hoti, pharusÃvÃco hoti, samphappalÃpÅ hoti, abhijjhÃlÆ hoti, vyÃpannacitto hoti, micchÃdiÂÂhÅ hoti. So kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. IdhÃnanda ekacco puggalo idha pÃïÃtipÃtà paÂivirato hoti, adinnÃdÃnà paÂivirato hoti, kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato hoti, musÃvÃdà paÂivirato hoti, pisunà vÃcÃ1 paÂivirato hoti, [PTS Page 210] [\q 210/] pharusà vÃcÃ2 paÂivirato hoti, samphappalÃpà paÂivirato hoti, anabhijjhÃlÆ hoti, avyÃpannacitto hoti, sammÃdiÂÂhi hoti, so kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. IdhapanÃnanda, ekacco puggalo idha pÃïÃtipÃtà paÂivirato hoti, adinnÃdÃnà paÂivirato hoti, kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato hoti, musÃvÃdà paÂivirato hoti, pisunà vÃcà paÂivirato hoti, pharusà vÃcà paÂivirato hoti, SamphappalÃpà paÂivirato hoti, anabhijjhÃlÆ hoti, avyÃpannacitto hoti, sammÃdiÂÂhi hoti, so kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. IdhÃnanda, ekacco samaïo và brÃhmaïo và ÃtappamanvÃya padhÃnamanvÃya anuyogamanvÃya appamÃdamanvÃya sammà manasikÃramanvÃya tathÃrÆpaæ cetosamÃdhiæ phusati. Yathà samÃhite citte dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamÃnusakena amuæ puggalaæ passati: 'idha pÃïÃtipÃtiæ adinnÃdÃyiæ kÃmesu micchÃcÃriæ musÃvÃdiæ pisunà vÃcaæ pharusÃvÃcaæ samphappalÃpiæ anabhijjhÃluæ vyÃpannacittaæ micchÃdiÂÂhiæ. KÃyassa bhedà parammaraïà passati apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ uppannaæ. So evamÃha: 'atthi kira bho, pÃpakÃni kammÃni, atthi duccaritassa vipÃko, apÃhaæ puggalaæ addasaæ idha pÃïÃtipÃtiæ adinnÃdÃyiæ kÃmesu micchÃcÃriæ musÃvÃdiæ pisunÃvÃcaæ pharusÃvÃcaæ samphappalÃpiæ anabhijjhÃluæ vyÃpannacittaæ micchÃdiÂÂhiæ kÃyassa bhedà parammaraïà passÃmi apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ uppannanti. So evamÃha: 'yo kira bho pÃïÃtipÃtÅ adinnÃdÃyÅ kÃmesu micchÃcÃrÅ musÃvÃdÅ pisunÃvÃcÅ pharusÃvÃcÅ samphappalÃpÅ anabhijjhÃlÆ hoti, avyÃpannacitto hoti, micchÃdiÂÂhi, sabbo so kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. Ye evaæ jÃnanti, te sammà jÃnanti, ye a¤¤athà jÃnanti, micchà tesaæ ¤Ãïanti. Iti so yadeva tassa sÃmaæ ¤Ãtaæ sÃmaæ diÂÂhaæ sÃmaæ viditaæ, tadeva tattha thÃmasà parÃmassa3 abhinivissa voharati: idameva saccaæ moghama¤¤a'nti. -------------------------- 1.PisuïÃya vÃcÃya-majasaæ,sÅmu. 3.ParamÃsÃ-majasaæ 2.PharusÃya vÃcÃya-majasaæ,sÅmu. [BJT Page 450] [\x 450/] Idha panÃnanda, ekacco samaïo và brÃhmaïo và ÃtappamanvÃya padhÃnamanvÃya anuyogamanvÃya appamÃdamanvÃya sammà manasikÃramanvÃya tathÃrÆpaæ cetosamÃdhiæ phusati yathà samÃhite citte dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamÃnusakena amuæ puggalaæ passati. Idha pÃïÃtipÃtiæ adinnÃdÃyiæ kÃmesu micchÃcÃriæ musÃvÃdiæ pisunà vÃcaæ pharusÃvÃcaæ samphappalÃpiæ anabhijjhÃluæ vyÃpannacittaæ micchÃdiÂÂhiæ, kÃyassa bhedà parammaraïà passati sugatiæ saggaæ lokaæ uppannaæ. So evamÃha: 'natthi kira bho, pÃpakÃni kammÃni, natthi duccaritassa vipÃko, apÃhaæ puggalaæ addasaæ idha pÃïÃtipÃtiæ adinnÃdÃyiæ kÃmesu micchÃcÃriæ musÃvÃdiæ pisunÃvÃcaæ pharusÃvÃcaæ samphappalÃpiæ anabhijjhÃluæ vyÃpannacittaæ micchÃdiÂÂhiæ kÃyassa bhedà parammaraïà passÃmi sugatiæ saggaæ lokaæ uppannanti. So evamÃha: 'yo kira bho pÃïÃtipÃtÅ AdinnÃdÃyÅ kÃmesu micchÃcÃrÅ musÃvÃdÅ pisunÃvÃcÅ pharusÃvÃcÅ samphappalÃpÅ anabhijjhÃlÆ hoti, avyÃpannacitto hoti, micchÃdiÂÂhi, sabbo so kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. Ye evaæ jÃnanti, te sammà jÃnanti, ye a¤¤athà jÃnanti, micchà tesaæ ¤Ãïanti. Iti so yadeva tassa sÃmaæ ¤Ãtaæ sÃmaæ diÂÂhaæ sÃmaæ viditaæ, tadeva tattha thÃmasà parÃmassa1 abhinivissa voharati: idameva saccaæ Moghama¤¤a'nti. IdhÃnanda, ekacco samaïo và brÃhmaïo [PTS Page 211] [\q 211/] và ÃtappamanvÃya padhÃnamanvÃya AnuyogamanvÃya appamÃdamanvÃya sammà manasikÃramanvÃya tathÃrÆpaæ cetosamÃdhiæ phusati. Yathà samÃhite citte dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamÃnusakena amuæ Puggalaæ passati 'idha pÃïÃtipÃtà paÂivirataæ adinnÃdÃnà paÂivirataæ kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirataæ musÃvÃdà paÂivirataæ pisunà vÃcÃ2 paÂivirataæ pharusà vÃcÃ3 paÂivirataæ samphappalÃpà paÂivirataæ anabhijjhÃluæ avyÃpannacittaæ sammÃdiÂÂhiæ kÃyassa bhedà parammaraïà passati sugatiæ saggaæ lokaæ upapannaæ. So evamÃha: 'atthi kira bho kalyÃïÃni kammÃni, atthi sucaritassa vipÃko. ApÃhaæ puggalaæ addasaæ idha pÃïÃtipÃtà paÂivirataæ adinnÃdÃnà paÂivirataæ kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirataæ MusÃvÃdà paÂivirataæ pisunÃvÃcà paÂivirataæ pharusÃvÃcà paÂivirataæ samphappalÃpà paÂivirataæ anabhijjhÃluæ vyÃpannacittaæ sammÃdiÂÂhiæ kÃyassa bhedà parammaraïà passÃmi sugatiæ saggaæ lokaæ upapanna'nti. So evamÃha: 'yo kira bho pÃïÃtipÃtà paÂivirato adinnÃdÃnà paÂivirato kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato musÃvÃdà paÂivirato pisunÃvÃcà paÂivirato pharusÃvÃcà paÂivirato samphappalÃpà paÂivirato anabhijjhÃlÆ hoti, avyÃpannacitto hoti, sammÃdiÂÂhi sabbo so kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati ye Evaæ jÃnanti, te sammà jÃnanti, ye a¤¤athà jÃnanti, micchà tesaæ ¤Ãïanti. Iti so yadeva tassa sÃmaæ ¤Ãtaæ sÃmaæ diÂÂhaæ sÃmaæ viditaæ, tadeva tattha thÃmasà parÃmassa1 abhinivissa voharati: 'idameva saccaæ moghama¤¤a'nti. Idha panÃnanda, ekacco samaïo và brÃhmaïo và ÃtappamanvÃya padhÃnamanvÃya anuyogamanvÃya appamÃdamanvÃya sammà manasikÃramanvÃya tathÃrÆpaæ cetosamÃdhiæ phusati, yathà samÃhite citte dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamÃnusakena amuæ puggalaæ [PTS Page 212] [\q 212/] passati. Idha pÃïÃtipÃtà paÂivirataæ adinnÃdÃnà paÂivirataæ kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirataæ musÃvÃdà paÂivirataæ pisunà vÃcà paÂivirataæ pharusà vÃcà paÂivirataæ SamphappalÃpà paÂivirataæ anabhijjhÃluæ avyÃpannacittaæ sammÃdiÂÂhiæ kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapannaæ. So evamÃha: 'natthi kira bho kalyÃïÃni kammÃni, -------------------------- 1.ParÃmÃsÃ-majasaæ. 2.PisuïÃya vÃcÃya-majasaæ sÅmu. 3.PharusÃya vÃcÃya-majasaæ,sÅmu. [BJT Page 452] [\x 452/] Natthi sucaritassa vipÃko. ApÃhaæ puggalaæ addasaæ idha pÃïÃtipÃtà paÂivirataæ adinnÃdÃnà paÂivirataæ kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirataæ musÃvÃdà paÂivirataæ pisunà vÃcà paÂivirataæ pharusÃvÃcà paÂivirataæ samphappalÃpà paÂivirataæ anabhijjhÃluæ vyÃpannacittaæ sammÃdiÂÂhiæ, kÃyassa bhedà parammaraïà passÃmi apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapanna'nti. So evamÃha: 'yo kira bho pÃïÃtipÃtà paÂivirato adinnÃdÃnà paÂivirato kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato musÃvÃdà paÂivirato PisunÃvÃcà paÂivirato pharusÃvÃcà paÂivirato samphappalÃpà paÂivirato anabhijjhÃlu hoti, avyÃpannacitto hoti sammÃdiÂÂhi. Sabbo so kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati, ye evaæ jÃnanti, te sammà jÃnanti, ye a¤¤athà jÃnanti, micchà tesaæ ¤Ãïa'nti. Iti so yadeva tassa sÃmaæ ¤Ãtaæ sÃmaæ diÂÂhaæ sÃmaæ viditaæ, tadeva tattha thÃmasà parÃmassa abhinivissa voharati: 'idameva saccaæ moghama¤¤a'nti. TatrÃnanda, yvÃyaæ samaïo và brÃhmaïo và evamÃha: atthi kira bho, pÃpakÃni kammÃni, atthi duccaritassa vipÃkoti. Idamassa anujÃnÃmi. Yampi so evamÃha: apÃhaæ puggalaæ addasaæ idha pÃïÃtipÃtiæ adinnÃdÃyiæ kÃmesu micchÃcÃriæ musÃvÃdiæ pisunÃvÃciæ pharusÃvÃciæ samphappalÃpiæ anabhijjhÃluæ avyÃpannacittaæ SammÃdiÂÂhiæ kÃyassa bhedà parammaraïà passÃmi apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapanna'nti. Idampissa anujÃnÃmi. Ya¤ca kho so evamÃha: 'yo kira bho pÃïÃtipÃtÅ adinnÃdÃyÅ kÃmesu micchÃcÃrÅ musÃvÃdÅ pisunÃvÃcÅ pharusÃvÃcÅ samphappalÃpÅ anabhijjhÃlu hoti, avyÃpannacitto hoti, sammÃdiÂÂhi, sabbo so kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjatÅ'ti. Idamassa nÃnujÃnÃmi. Yampi so evamÃha: ye evaæ jÃnanti, te sammà jÃnanti, ye a¤¤athà jÃnanti, micchà tesaæ ¤Ãïanti. Idampissa nÃnujÃnÃmi. Yampi so yadeva tassa sÃmaæ ¤Ãtaæ sÃmaæ diÂÂhaæ sÃmaæ viditaæ, tadeva tattha thÃmasà parÃmassa abhinivissa voharati, 'idameva saccaæ moghama¤¤a'nti. Idampissa nÃnujÃnÃmi. Taæ kissa hetu: a¤¤athà hi Ãnanda, tathÃgatassa mahÃkammavibhaÇge ¤Ãïaæ hoti. TatrÃnanda, yvÃyaæ samaïo và brÃhmaïo và evamÃha: natthi kira bho, pÃpakÃni kammÃni natthi duccaritassa vipÃkoti. Idamassa nÃnujÃnÃmi. Yampi kho so evamÃha: apÃhaæ puggalaæ addasaæ idha pÃïÃtipÃtiæ adinnÃdÃyiæ kÃmesu micchÃcÃriæ musÃvÃdiæ pisunÃvÃciæ pharusÃvÃciæ samphappalÃpiæ anabhijjhÃluæ avyÃpannacittaæ sammÃdiÂÂhiæ kÃyassa bhedà parammaraïà passÃmi sugatiæ saggaæ lokaæ upapanna'nti, idamassa anujÃnÃmi. Ya¤ca kho so evamÃha: 'yo kira bho pÃïÃtipÃtÅ adinnÃdÃyÅ kÃmesu micchÃcÃrÅ musÃvÃdÅ pisunÃvÃcÅ pharusÃvÃcÅ samphappalÃpÅ anabhijjhÃlu hoti, avyÃpannacitto hoti sammÃdiÂÂhi, sabbo so kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjatÅ'ti. [PTS Page 213] [\q 213/] idamassa nÃnujÃnÃmi. Yampi so evamÃha: ye evaæ jÃnanti, te sammà jÃnanti ye a¤¤athà jÃnanti, micchà tesaæ ¤Ãïanti. Idampissa nÃnujÃnÃmi. Yampi so yadeva tassa sÃmaæ ¤Ãtaæ sÃmaæ diÂÂhaæ sÃmaæ viditaæ, tadeva tattha thÃmasà parÃmassa abhinivissa voharati: 'idameva saccaæ moghama¤¤a'nti. Idampissa nÃnujÃnÃmi. Taæ kissa hetu: a¤¤athà hi Ãnanda, tathÃgatassa mahÃkammavibhaÇge ¤Ãïaæ hoti. [BJT Page 454] [\x 454/] TatrÃnanda, yvÃyaæ samaïo và brÃhmaïo và evamÃha: atthi kira bho kalyÃïÃni kammÃni, atthi sucaritassa vipÃkoti. Idamassa anujÃnÃmi. Yampi kho so evamÃha: apÃhaæ puggalaæ addasaæ idha pÃïÃtipÃtà paÂivirataæ adinnÃdÃnà paÂivirataæ kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirataæ musÃvÃdà paÂivirataæ pisunà vÃcà paÂivirataæ pharusà vÃcà paÂivirataæ samphappalÃpà paÂivirataæ anabhijjhÃluæ avyÃpannacittaæ sammÃdiÂÂhiæ. KÃyassa bhedà parammaraïà passÃmi sugatiæ saggaæ lokaæ upapanna'nti. Idampissa anujÃnÃmi. Ya¤ca kho so evamÃha: yo kira bho pÃïÃtipÃtà paÂivirato adinnÃdÃnà paÂivirato kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato musÃvÃdà paÂivirato pisunÃvÃcà paÂivirato pharusÃvÃcà paÂivirato anabhijjhÃluæ avyapannacittaæ sammÃdiÂÂhi, sabbo so kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjatÅ'ti. Idamassa nÃnujÃnÃmi yampi so evamÃha: ye evaæ jÃnanti te sammà jÃnanti, ye a¤¤athà jÃnanti micchà tesaæ ¤Ãïanti. Idampissa nÃnujÃnÃmi. Yampi so yadeva tassa sÃmaæ ¤Ãtaæ sÃmaæ diÂÂhaæ sÃmaæ viditaæ, tadeva tattha thÃmasà parÃmassa abhinivissa voharati: idameva saccaæ moghama¤¤a'nti. Idampissa nÃnujÃnÃmi. Taæ kissa hetu: a¤¤athà hi Ãnanda, tathÃgatassa mahÃkammavibhaÇge ¤Ãïaæ hoti. TatrÃnanda, yvÃyaæ samaïo và brÃhmaïo và evamÃha: natthi kira bho kalyÃïÃni kammÃni, natthi sucaritassa vipÃkoti. Idamassa nÃnujÃnÃmi. Ya¤ca kho so evamÃha: apÃhaæ puggalaæ addasaæ idha pÃïÃtipÃtà paÂivirataæ adinnÃdÃnà paÂivirataæ kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirataæ musÃvÃdà paÂivirataæ pisunà vÃcà paÂivirataæ pharusà vÃcà paÂivirataæ samphappalÃpà paÂivirataæ anabhijjhÃluæ avyÃpannacittaæ sammÃdiÂÂhiæ. KÃyassa bhedà parammaraïà passÃmi apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapanna'nti. Idamassa anujÃnÃmi. Ya¤ca kho so evamÃha: yo kira bho pÃïÃtipÃtà paÂivirato adinnÃdÃnà paÂivirato kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato musÃvÃdà paÂivirato pisunÃvÃcà paÂivirato pharusÃvÃcà paÂivirato anabhijjhÃluæ avyapannacittaæ sammÃdiÂÂhi, sabbo so kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjatÅ'ti. Idamassa nÃnujÃnÃmi ya¤ca so kho evamÃha: [PTS Page 214] [\q 214/] ye evaæ jÃnanti, te sammà jÃnanti, ye a¤¤athà jÃnanti, micchà tesaæ ¤Ãïanti. Idampissa nÃnujÃnÃmi. Yampi so yadeva tassa sÃmaæ ¤Ãtaæ sÃmaæ diÂÂhaæ sÃmaæ viditaæ, tadeva tattha thÃmasà parÃmassa abhinivissa voharati: idameva saccaæ moghama¤¤a'nti. Idampissa nÃnujÃnÃmi. Taæ kissa hetu: a¤¤athà hi Ãnanda, tathÃgatassa mahÃkammavibhaÇge ¤Ãïaæ hoti. TatrÃnanda, yvÃyaæ puggalo idha pÃïÃtipÃtÅ adinnÃdÃyÅ kÃmesu micchÃcÃrÅ musÃvÃdÅ pisunÃvÃcÅ pharusÃvÃcÅ anabhijjhÃlÆ avyapannacittaæ micchÃdiÂÂhi, kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. Pubbe vÃssa taæ kataæ hoti pÃpakammaæ dukkhavedaniyaæ. Pacchà vÃssataæ kataæ hoti pÃpakammaæ dukkhavedaniyaæ. MaraïakÃle vÃssa hoti micchÃdiÂÂhi samattà samÃdinnÃ.1 Tena so kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. Ya¤ca kho so idha pÃïÃtipÃtÅ hoti adinnÃdÃyÅ hoti kÃmesu micchÃcÃrÅ hoti musÃvÃdÅ hoti pisunÃvÃcÅ hoti pharusÃvÃcÅ hoti anabhijjhÃlÆ hoti avyapannacittaæ micchÃdiÂÂhi hoti tassa diÂÂheva dhamme vipÃkaæ paÂisaævedeti, upapajje2 vÃ, apare và pariyÃye. ------------------------- 1.SamÃdiïïÃ-[PTS.] 2.Upapajja-majasaæ,sÅmu. Upapajjaæ-[PTS.] [BJT Page 456] [\x 456/] TatrÃnanda, yvÃyaæ puggalo idha pÃïÃtipÃtÅ adinnÃdÃyÅ kÃmesu micchÃcÃrÅ musÃvÃdÅ pisunÃvÃcÅ pharusÃvÃcÅ anabhijjhÃluæ avyapannacittaæ micchÃdiÂÂhi, kÃyassa bhedà parammaraïÃsugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. Pubbe vÃssa taæ kataæ hoti kalyÃïakammaæ sukhavedaniyaæ. Pacchà vÃssa taæ kataæ hoti kalyÃïakammaæ sukhavedaniyaæ. MaraïakÃle vÃssa hoti sammÃdiÂÂhi samattà samÃdinnÃ, tena so kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. Ya¤ca kho so idha pÃïÃtipÃtÅ hoti adinnÃdÃyÅ hoti kÃmesu micchÃcÃrÅ hoti musÃvÃdÅ hoti pisunÃvÃcÅ hoti pharusÃvÃcÅ hoti AnabhijjhÃluæ hoti avyapannacittaæ micchÃdiÂÂhi hoti. Tassa diÂÂheva dhamme vipÃkaæ paÂisaævedeti, upapajje vÃ, apare vÃ, pariyÃye. TatrÃnanda, yvÃyaæ puggalo idha pÃïÃtipÃtà paÂivirato adinnÃdÃnà paÂivirato kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato musÃvÃdà paÂivirato pisunÃvÃcà paÂivirato PharusÃvÃcà paÂivirato anabhijjhÃluæ avyapannacittaæ sammÃdiÂÂhi, kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. Pubbe vÃssa taæ kataæ hoti kalyÃïakammaæ sukhavedaniyaæ. Pacchà vÃssa taæ kataæ hoti kalyÃïakammaæsukhavedaniyaæ. MaraïakÃle vÃssa hoti sammÃdiÂÂhi samattà samÃdinnÃ. Tena so kÃyassa bhedà parammaraïà sugatiæ saggaæ lokaæ upapajjati. Ya¤ca kho so idha pÃïÃtipÃtà paÂivirato [PTS Page 215] [\q 215/] hoti adinnÃdÃnà paÂivirato hoti kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato hoti musÃvÃdà paÂivirato hoti pisunÃvÃcà paÂivirato hoti pharusÃvÃcà paÂivirato hoti anabhijjhÃluæ hoti avyapannacittaæ sammÃdiÂÂhi hoti. Tassa diÂÂheva dhamme vipÃkaæ paÂisaævedeti, upapajje vÃ, apare và pariyÃye. TatrÃnanda, yvÃyaæ puggalo idha pÃïÃtipÃtà paÂivirato adinnÃdÃnà paÂivirato kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato musÃvÃdà paÂivirato pisunÃvÃcà paÂivirato PharusÃvÃcà paÂivirato anabhijjhÃluæ avyapannacittaæ sammÃdiÂÂhi, kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. Pubbe vÃssa taæ kataæ hoti pÃpakammaæ dukkhavedanÅyaæ. Pacchà vÃssa taæ kataæ hoti pÃpakammaæ dukkhavedaniyaæ. Maraïa kÃle vÃssa hoti micchÃdiÂÂhi samattà samÃdinnÃ. Tena so kÃyassa bhedà parammaraïà apÃyaæ duggatiæ vinipÃtaæ nirayaæ upapajjati. Ya¤ca kho so idha pÃïÃtipÃtà paÂivirato hoti adinnÃdÃnà paÂivirato hoti kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato hoti musÃvÃdà paÂivirato hoti pisunÃvÃcà paÂivirato hoti pharusÃvÃcà PaÂivirato hoti anabhijjhÃluæ hoti avyapannacittaæ sammÃdiÂÂhi hoti, tassa diÂÂheva dhamme vipÃkaæ paÂisaævedeti, upapajje vÃ, apare vÃ, pariyÃye. Iti kho Ãnanda, atthi kammaæ abhabbaæ abhabbÃbhÃsaæ, atthi kammaæ abhabbaæ bhabbÃbhÃsaæ. Atthi kammaæ bhabba¤ceva bhabbÃbhÃsa¤ca, atthi kammaæ bhabbaæ abhabbÃbhÃsanti. Idamoca: bhagavÃ. Attamano Ãyasmà Ãnando bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. MahÃkammavibhaÇga suttaæ jaÂÂhaæ [BJT Page 458] [\x 458/] 3.4.7 SaÊÃyatanavibhaÇga suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhu Ãmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: SaÊayatanavibhaÇgaæ vo bhikkhave, desissÃmi taæ suïÃtha sÃdhukaæ manasi karotha bhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: [PTS Page 216] [\q 216/] Cha ajjhattikÃni ÃyatanÃni veditabbÃni. Cha bÃhirÃni ÃyatanÃni veditabbÃni. Cha vi¤¤ÃïakÃyà veditabbÃ. Cha phassakÃyà veditabbÃ. AÂÂhÃrasa manopavicÃrà veditabbÃ. Chattiæsa sattapadà veditabbÃ. Tatridaæ nissÃya idaæ pajahatha tayo satipaÂÂhÃnà yadiriyo sevati, yadiriyo sevamÃno satthà gaïamanusÃsitumarahati, so vuccati yoggÃcariyÃnaæ anuttaro purisadammasÃrathÅ'ti. Ayamuddeso salÃyatanavibhaÇgassa. Cha ajjhattikÃni ÃyatanÃni veditabbÃnÅti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: cakkhÃyatanaæ sotÃyatanaæ ghÃnÃyatanaæ jivhÃyatanaæ kÃyÃyatanaæ manÃyatanaæ. Cha ajjhattikÃni ÃyatanÃni veditabbÃnÅti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Cha bÃhirÃni ÃyatanÃni veditabbÃnÅti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: rÆpÃyatanaæ saddÃyatanaæ gandhÃyatanaæ rasÃyatanaæ phoÂÂhabbÃyatanaæ dhammÃyatanaæ. Cha bÃhirÃni ÃyatanÃni veditabbÃnÅti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Cha vi¤¤ÃïakÃyà veditabbÃnÅti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: cakkhuvi¤¤Ãïaæ sotavi¤¤Ãïaæ ghÃnavi¤¤Ãïaæ jivhÃvi¤¤Ãïaæ kÃyavi¤¤Ãïaæ manovi¤¤Ãïaæ. Cha vi¤¤ÃïakÃyà veditabbÃnÅti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Cha phassakÃyà veditabbÃnÅti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: Cakkhusamphasso sotasamphasso ghÃnasamphasso jivhÃsamphasso kÃyasamphasso manosamphasso. Cha phassakÃyà veditabbÃnÅti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. [BJT Page 460] [\x 460/] AÂÂhÃrasa manopavÅcÃrà veditabbÃti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: cakkhunà rÆpaæ disvà somanassaÂÂhÃniyaærÆpaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ rÆpaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ rÆpaæ upavicarati. Sotena saddaæ sutvà somanassaÂÂhÃniyaæ saddaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ saddaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ saddaæ upavicarati. GhÃnena gandhaæ ghÃyitvà somanassaÂÂhÃniyaæ gandhaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ gandhaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ ghandhaæ upavicarati. JivhÃya rasaæ sÃyitvà somanassaÂÂhÃniyaæ rasaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ rasaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ rasaæ upavicarati. KÃyena [PTS Page 217] [\q 217/] phoÂÂhabbaæ phusitvà somanassaÂÂhÃniyaæ phoÂÂhabbaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ phoÂÂhabbaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ phoÂÂhabbaæ upavicarati.Manasà dhammaæ vi¤¤Ãya somanassaÂÂhÃnÅyaæ dhammaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ dhammaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ1 dhammaæ upavicarati. Iti cha somanassÆpavicÃrÃ, cha domanassÆpavicÃrÃ, cha upekkhÆpavicÃrÃ. AÂÂhÃrasa manopavicÃrà veditabbÃti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Chattiæsa sattapadà veditabbÃti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤ce taæ paÂicca vuttaæ: cha gehasitÃni somanassÃni, cha nekkhammasitÃni somanassÃni, cha gehasitÃni domanassÃni, cha nekkhammasitÃni domanassÃni, cha gehasità upekkhÃ, cha nekkhammasità upekkhà Tattha katamÃni cha gehasitÃni somanassÃni: cakkhuvi¤¤eyyÃnaæ rÆpÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ paÂilÃbhaæ và paÂilÃbhato samanupassato pubbe và paÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati somanassaæ, yaæ evarÆpaæ somanassaæ idaæ vuccati gehasitaæ somanassaæ. Sotavi¤¤eyyÃnaæ saddÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ paÂilÃbhaæ và paÂilÃbhato samanupassato pubbe và paÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati somanassaæ, yaæ rÆpÃnaæ somanassaæ idaæ vuccati gehasitaæ somanassaæ. GhÃnavi¤¤eyyÃnaæ gandhÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ paÂilÃbhaæ và paÂilÃbhato samanupassato pubbe và paÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati somanassaæ, yaæ evarÆpaæ somanassaæ idaæ vuccati gehasitaæ somanassaæ. JivhÃvi¤¤eyyÃnaæ rasÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ paÂilÃbhaæ và paÂilÃbhato samanupassato pubbe và paÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati somanassaæ, yaæ evarÆpaæ somanassaæ idaæ vuccati gehasitaæ somanassaæ. KÃyavi¤¤eyyÃnaæ phoÂÂhabbÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ paÂilÃbhaæ và paÂilÃbhato samanupassato pubbe và paÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati somanassaæ, yaæ evarÆpaæ somanassaæ idaæ vuccati gehasitaæ somanassaæ. Manovi¤¤eyyÃnaæ dhammÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ paÂilÃbhaæ và paÂilÃbhato samanupassato pubbe và paÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati somanassaæ, yaæ evarÆpaæ somanassaæ idaæ vuccati gehasitaæ somanassaæ. ImÃni cha gehasitÃni somanassÃni. Tattha katamÃni cha nekkhammasitÃni somanassÃni: rÆpÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva rÆpà etarahi ca sabbe te rÆpà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato uppajjati somanassaæ. Yaæ evarÆpaæ somanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ somanassaæ.SaddÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva saddà etarahi ca sabbe te saddà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato uppajjati somanassaæ. Yaæ evarÆpaæ somanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ somanassaæ. GandhÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva gandhà etarahi ca sabbe te saddà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato uppajjati somanassaæ. Yaæ evarÆpaæ somanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ somanassaæ. RasÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva rasà etarahi ca sabbe te rasà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato uppajjati somanassaæ. Yaæ evarÆpaæ somanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ somanassaæ. PhoÂÂhabbÃnaæ tveva aniccataæ viditvà VipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva phoÂÂhabbà etarahi ca sabbe te phoÂÂhabbà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato uppajjati somanassaæ. Yaæ evarÆpaæ somanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ somanassaæ. DhammÃnaæ [PTS Page 218] [\q 218/] tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva dhammÃ, etarahi ca sabbe te dhammà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato uppajjati somanassaæ. Yaæ evarÆpà somanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ somanassaæ. ImÃni cha nekkhammasitÃni somanassÃni. -------------------------- 1.UpekkhÃÂhÃnÅyaæ-majasaæ. [BJT Page 462] [\x 462/] Tattha katamÃni cha gehasitÃni domanassÃni: cakkhuvi¤¤eyyÃnaæ rÆpÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ appaÂilÃbhaæ và appaÂilÃbhato samanupassato pubbe và appaÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ. Idaæ vuccati gehasitaæ domanassaæ. Sotavi¤¤eyyÃnaæ saddÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ appaÂilÃbhaæ và appaÂilÃbhato samanupassato pubbe và appaÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ. Idaæ vuccati gehasitaæ domanassaæ. GhÃnavi¤¤eyyÃnaæ gandhÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ appaÂilÃbhaæ và appaÂilÃbhato samanupassato pubbe và appaÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ. Idaæ vuccati gehasitaæ domanassaæ. JivhÃvi¤¤eyyÃnaæ rasÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ appaÂilÃbhaæ và appaÂilÃbhato samanupassato pubbe và appaÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ. Idaæ vuccati gehasitaæ domanassaæ. KÃyavi¤¤eyyÃnaæ phoÂÂhabbÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ appaÂilÃbhaæ và appaÂilÃbhato samanupassato pubbe và appaÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ. Idaæ vuccati gehasitaæ domanassaæ. Manovi¤¤eyyÃnaæ dhammÃnaæ iÂÂhÃnaæ kantÃnaæ manÃpÃnaæ manoramÃnaæ lokÃmisapaÂisaæyuttÃnaæ appaÂilÃbhaæ và appaÂilÃbhato samanupassato pubbe và appaÂiladdhapubbaæ atÅtaæ niruddhaæ vipariïataæ samanussarato uppajjati Domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ. Idaæ vuccati gehasitaæ domanassaæ. ImÃni cha gehasitÃni domanassÃni. Tattha katamÃni cha nekkhammasitÃni domanassÃni: rÆpÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva rÆpà etarahi ca sabbe te rÆpà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃti. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpeti: kudassu1 nÃmÃhaæ tadÃyatanaæ upasampajja viharissÃmi. Yadariyà etarahi Ãyatanaæ upasampajja viharantÅ'ti. Iti anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpayato upapajjati pihappaccayà domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ domanassaæ. SaddÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva saddà etarahi ca sabbe te saddà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃti. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpeti: kudassu1 nÃmÃhaæ tadÃyatanaæ upasampajja viharissÃmi. Yadariyà etarahi Ãyatanaæ upasampajja viharantÅ'ti. Iti anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpayato upapajjati pihappaccayà domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ domanassaæ. GandhÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva rÆpà etarahi ca sabbe te rÆpà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃti. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpeti: kudassu1 nÃmÃhaæ tadÃyatanaæ upasampajja viharissÃmi. Yadariyà etarahi Ãyatanaæ upasampajja viharantÅ'ti. Iti anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpayato upapajjati pihappaccayà domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ domanassaæ. RasÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva rasà etarahi ca sabbe te rasà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃti. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpeti: kudassu1 nÃmÃhaæ tadÃyatanaæ upasampajja viharissÃmi. Yadariyà etarahi Ãyatanaæ upasampajja viharantÅ'ti. Iti anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpayato upapajjati pihappaccayà domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ domanassaæ. PhoÂÂhabbÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva phoÂÂhabbà etarahi ca sabbe te phoÂÂhabbà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃti. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpeti: kudassu1 nÃmÃhaæ tadÃyatanaæ upasampajja viharissÃmi. Yadariyà etarahi Ãyatanaæ upasampajja viharantÅ'ti. Iti anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpayato upapajjati pihappaccayà domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ domanassaæ. DhammÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva dhammà etarahi ca sabbe te dhammà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃti. [PTS Page 219] [\q 219/] evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpeti: kudassu1 nÃmÃhaæ tadÃyatanaæ Upasampajja viharissÃmi. Yadariyà etarahi Ãyatanaæ upasampajja viharantÅ'ti. Iti anuttaresu vimokkhesu pihaæ upaÂÂhÃpayato upapajjati pihappaccayà domanassaæ. Yaæ evarÆpaæ domanassaæ, idaæ vuccati nekkhammasitaæ domanassaæ. ImÃni cha nekkhammasitÃni domanassÃni. Tattha katamà cha gehasità upekkhÃ: cakkhunà rÆpaæ disvà upapajjati upekkhà bÃlassa mÆÊhassa puthujjanassa anodhijinassa avipÃkajinassa anÃdÅnavadassÃvino assutavato puthujjanassa. Yà evarÆpà upekkhÃ, rÆpaæ sà nÃtivattati. Tasmà sà upekkhà gehasitÃni vuccati. Sotena saddaæ sutvà upapajjati upekkhà bÃlassa mÆÊhassa puthujjanassa anodhijinassa avipÃkajinassa anÃdÅnavadassÃvino assutavato puthujjanassa. Yà evarÆpà upekkhÃ, saddà sà nÃtivattati. Tasmà sà upekkhà gehasitÃni vuccati. GhÃnena gandhaæ ghÃyitvà upapajjati upekkhà bÃlassa mÆÊhassa puthujjanassa anodhijinassa avipÃkajinassa anÃdÅnavadassÃvino assutavato puthujjanassa. Yà evarÆpaæ upekkhÃ, gandhà sà nÃtivattati. Tasmà sà upekkhà gehasitÃni vuccati. JivhÃya rasaæ sÃyitvà upapajjati upekkhà bÃlassa mÆÊhassa puthujjanassa anodhijinassa avipÃkajinassa anÃdÅnavadassÃvino assutavato puthujjanassa. Yà evarÆpaæ upekkhÃ, rasà sà nÃtivattati. Tasmà sà upekkhà gehasitÃni vuccati. KÃyena phoÂÂhabbaæ phusitvà upapajjati upekkhà bÃlassa mÆÊhassa puthujjanassa anodhijinassa avipÃkajinassa anÃdÅnavadassÃvino asutavato puthujjanassa. Yà evarÆpaæ upekkhÃ, phoÂÂhabbaæ sà nÃtivattati. Tasmà sà upekkhà gehasitÃni vuccati. Manasà dhammaæ vi¤¤Ãya upapajjati upekkhà bÃlassa mÆÊhassa puthujjanassa Anodhijinassa avipÃkajinassa anÃdÅnavadassÃvino assutavato puthujjanassa. Yà evarÆpà upekkhÃ, dhammaæ sà nÃtivattati. Tasmà sà upekkhà gehasitÃni vuccati. Imà cha gehasità upekkhÃ. -------------------------- 1.Kudussu-majasaæ. [BJT Page 464] [\x 464/] Tattha katamà cha nekkhammasità upekkhÃ: rÆpÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva rÆpà etarahi ca sabbe te rÆpà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato upapajjati upekkhà yà evarÆpà upekkhà rÆpaæ sà ativattati. Tasmà sà upekkhà nekkhammasitÃti vuccati. SaddhÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva saddà etarahi ca sabbe te saddà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato upapajjati upekkhà yà evarÆpà upekkhà saddaæ sà ativattati. Tasmà sà upekkhà nekkhammasitÃti vuccati. GandhÃnaæ tveva aniccataæ viditvà VipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva gandhà etarahi ca sabbe te gandhà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato upapajjati upekkhà yà evarÆpà upekkhà gandhaæ sà ativattati. Tasmà sà upekkhà nekkhammasitÃti vuccati. RasÃnaæ tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva rasà etarahi ca sabbe te rasà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato upapajjati upekkhà yà evarÆpà upekkhà rasaæ sà ativattati. Tasmà sà upekkhà nekkhammasitÃti vuccati. PhoÂÂhabbÃnaæ tveva aniccataæ viditvà VipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva phoÂÂhabbà etarahi ca sabbe te phoÂÂhabbà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato upapajjati upekkhà yà evarÆpà upekkhà phoÂÂhabbaæ sà ativattati. Tasmà sà upekkhà nekkhammasitÃti vuccati. Dhammà tveva aniccataæ viditvà vipariïÃmavirÃganirodhaæ, pubbe ceva dhammà etarahi ca sabbe te dhammà aniccà dukkhà vipariïÃmadhammÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato upapajjati upekkhà yà evarÆpà upekkhà dhammaæ sà ativattati. Tasmà sà upekkhà nekkhammasitÃti vuccati. Imà cha nekkhammasità upekkhÃ. Chattiæsa sattapadà veditabbÃti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. [PTS Page 220] [\q 220/] Tatridaæ nissÃya idaæ pajahathÃti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: tatra bhikkhave, yÃni cha nekkhammasitÃni somanassÃni, tÃni nissÃya tÃni Ãgamma, yÃni cha gehasitÃni somanassÃni tÃni pajahatha, tÃni samatikkamatha. Evametesaæ pahÃnaæ hoti, evametesaæ samatikkamo hoti. Tatra bhikkhave yÃni cha nekkhammasitÃni domanassÃni tÃni nissÃya tÃni Ãgamma yÃni cha gehasitÃni domanassÃni, tÃni pajahatha. TÃni samatikkamatha. Evametesaæ pahÃnaæ hoti. Evametesaæ samatikkamo hoti. Tatra bhikkhave yà cha nekkhammasità upekkhÃ, tà nissÃya tà Ãgamma, yà cha gehasità upekkhà tà pajahatha, tà samatikkamatha evametÃsaæ pahÃnaæ hoti, evametÃsaæ samatikkamo hoti. Tatra bhikkhave, yÃni cha nekkhammasitÃni somanassÃni, tÃni nissÃya tÃni Ãgamma, yÃni cha nekkhammasitÃni domanassÃni. TÃni pajahatha, tÃni samatikkamatha. Evametesaæ pahÃnaæ hoti, evametesaæ samatikkamo hoti. Tatra bhikkhave, yà cha nekkhammasità upekkhÃ, tà nissÃya tà Ãgamma yÃni cha nekkhammasitÃni somanassÃni tÃni pajahatha, tÃni samatikkamatha. Evametesaæ pahÃnaæ hoti, evametesaæ samatikkamo hoti. Atthi bhikkhave, upekkhà nÃnattà nÃnattasitÃ. Atthi upekkhà ekattà ekattasitÃ. Katamà ca bhikkhave, upekkhà nÃnattà nÃnattasitÃ: atthi bhikkhave, upekkhà rÆpesu, atathi saddesu, atathi gandhesu, atthi rasesu, atthi phoÂÂhabbesu. Ayaæ bhikkhave upekkhà nÃnattà nÃnattasitÃ. [BJT Page 466] [\x 466/] Katamà ca bhikkhave, upekkhà ekattà ekattasitÃ: atthi bhikkhave, upekkhà ÃkÃsÃna¤cÃyatananissitÃ,atthi vi¤¤Ãïa¤cÃyatananissitÃ, Ãki¤ca¤¤ÃyatananissitÃ, atthi nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤ÃyatananissitÃ. Ayaæ bhikkhave, upekkhà ekattà ekattasitÃ. Tatra bhikkhave, yÃ'yaæ upekkhà ekattà ekattasitÃ, taæ nissÃya taæ Ãgamma, yÃ'yaæ upekkhà nÃnattà nÃnattasitÃ, taæ pajahatha, taæ samatikkamatha. Evametissà pahÃnaæ hoti, evametissà samatikkamo hoti. Atammayataæ bhikkhave, nissÃya atammayataæ Ãgamma yÃ'yaæ upekkhà ekattà ekattasità taæ pajahatha. Taæ samatikkamatha. Evametissà samatikkamo hoti. Tatridaæ [PTS Page 221] [\q 221/] nissÃya idaæ pajahathÃ'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. 'Tayo satipaÂÂhÃnà yadariyo sevati, yadariyo sevamÃno satthà gaïamanusÃsitumarahati'ti iti kho panetaæ vuttaæ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: idha bhikkhave, satthà sÃvakÃnaæ dhammaæ deseti anukampako hitesÅ anukampaæ upÃdÃya: 'idaæ vo hitÃya idaæ vo sukhÃyÃ'ti. Tassa sÃvakà na sussÆsanti. Na sotaæ odahanti. Na a¤¤Ã cittaæ upaÂÂhapenti. Vokkamma ca satthusÃsanaæ vattanti. Tatra bhikkhave, tathÃgato na ceva attamato hoti. Na ca attamanataæ paÂisaævedeti. Anavassuto ca viharati sato sampajÃno. Idaæ bhikkhave, paÂhamaæ satipaÂÂhÃnaæ, yadariyo sevati, yadariyo sevamÃno satthà gaïamanusÃsitumarahati. Puna ca paraæ bhikkhave, satthà sÃvakÃnaæ dhammaæ deseti anukampako hitesÅ anukampaæ upÃdÃya: 'idaæ vo hitÃya, idaæ vo sukhÃyÃ'ti. Tassa ekacce sÃvÃkà na sussÆsanti, na sotaæ odahanti, na a¤¤Ã cittaæ upaÂÂhapenti. Vokkamma ca satthusÃsanaæ vattanti. Ekacce sÃvakà sussÆsanti. Sotaæ odahanti a¤¤Ã cittaæ upaÂÂhapenti. Na ca vokkamma satthusÃsanaæ vattanti. Tatra bhikkhave, tathÃgato na ceva attamato hoti, na ca attamanataæ paÂisaævedeti. Na ca anattamano hoti. Na ca anattamanataæ paÂisaævedeti. Attamanata¤ca anattamanata¤ca1 tadÆbhayaæ abhinivajjetvà so upekkhako viharati sato sampajÃno. Idaæ vuccati bhikkhave, dutiyaæ satipaÂÂhÃnaæ yadariyo sevati, yadariyo sevamÃno satthà gaïamanusÃsitumarahati. ------------------------- 1.Attamanatà ca anattamanatà ca-majasaæ. [BJT Page 468] [\x 468/] Puna ca paraæ bhikkhave, satthà sÃvakÃnaæ dhammaæ deseti anukampako hitesÅ anukampaæ upÃdÃya: 'idaæ vo hitÃya, idaæ vo sukhÃyÃ'ti tassa sÃvakà sussÆsanti, sotaæ odahanti, a¤¤Ã cittaæ upaÂÂhapenti, na ca vokkamma satthusÃsanaæ vattanti. Tatra bhikkhave, tathÃgato attamano ceva hoti, attamanata¤ca paÂisaævedeti. Anavassuto ca viharati sato sampajÃno. Idaæ vuccati bhikkhave, tatiyaæ satipaÂÂhÃnaæ yadariyo sevati yadariyo sevamÃno satthà gaïamanusÃsitumarahati. [PTS Page 222] [\q 222/] Tayo satipaÂÂhÃnà yadariyo sevati, yadariyo sevamÃno satthà gaïamanusÃsitumarahatÅti iti yaæ taæ vuttaæ idametaæ, paÂicca vuttaæ. So vuccati yoggÃcariyÃnaæ anuttaro purisadammasÃrathÅti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: hatthidamakena bhikkhave, hatthidammo sÃrito ekaæyeva disaæ dhÃvati, puratthimaæ và pacchimaæ và uttaraæ và dakkhiïaæ vÃ. Assadamakena bhikkhave, assadammo sÃrito ekaæyeva disaæ dhÃvati, puratthimaæ và pacchimaæ và uttaraæ và dakkhiïaæ vÃ. Godamakena bhikkhave, godammo sÃrito ekaæyeva disaæ dhÃvati puratthimaæ và pacchimaæ và uttaraæ và dakkhiïaæ vÃ. TathÃgatena hi bhikkhave, arahatà sammÃsambuddhena purisadammo sÃrito aÂÂhadisà vidhÃvati rÆpÅ rÆpÃni passati. Ayaæ paÂhamà disÃ1 ajjhattaæ arÆpasa¤¤Å bahiddhà rÆpÃni passati. Ayaæ dutiyà disÃ. Subhantveva adhimutto hoti. Ayaæ tatiyà disÃ. Sabbaso rÆpasa¤¤Ãnaæ samatikkamà paÂighasa¤¤Ãnaæ atthaÇgamà nÃnattasa¤¤Ãnaæ amanasikÃrà 'ananto ÃkÃso'ti ÃkÃsÃna¤cÃyatanaæ upasampajja viharati. Ayaæ catutthÅ disÃ. Sabbaso ÃkÃsÃna¤cÃyatanaæ samatikkamma anantaæ vi¤¤Ãïanti vi¤¤Ãïa¤cÃyatanaæ upasampajja viharati ayaæ pa¤camÅ disÃ. Sabbaso vi¤¤Ãïa¤cÃyatanaæ samatikkamma natthi ki¤cÅti Ãki¤ca¤¤Ãyatanaæ upasampajja viharati. Ayaæ chaÂÂhi disÃ. Sabbaso Ãki¤ca¤¤Ãyatanaæ samatikkamma nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanaæ upasampajja viharati. Ayaæ sattamÅ disÃ. Sabbaso nevasa¤¤Ã nÃsa¤¤Ãyatanaæ samatikkamma sa¤¤Ãvedayitanirodhaæ upasampajja viharati. Ayaæ aÂÂhamÅ disÃ. TathÃgatena bhikkhave, arahatà sammÃsambuddhena purisadammo sÃrito. Imà aÂÂha disà vidhÃvati. So vuccati yoggÃcariyÃnaæ anuttaro purisadammasÃrathÅti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttanti. Idamoca bhagavà attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. [PTS Page 223] [\q 223/] SaÊÃyatanavibhaÇgasuttaæ sattamaæ. ------------------------- 1.Ayaæ ekÃdisÃ-majasaæ. [BJT Page 470] [\x 470/] 3.4.8 UddesavibhaÇga suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi: bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: UddesavibhaÇgaæ vo bhikkhave, desissÃmi. Taæ suïÃtha. SÃdhukaæ manasikarotha, bhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: tathà tathà bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya, yathà yathÃssu1 upaparikkhato bahiddhà cassa vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂaæ ajjhattaæ asaïÂhitaæ anupÃdÃya na paritasseyya. Bahiddhà bhikkhave. Vi¤¤Ãïe avikkhitte avisaÂe sati ajjhattaæ asaïÂhite, anupÃdÃya aparitassato Ãyatiæ jÃtijarÃmaraïadukkhasamudayasambhavo na hotÅ'ti. Idamavoca bhagavÃ, idaæ vatvà sugato uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ pÃvisi. Atha kho tesaæ bhikkhÆnaæ acirapakkantassa bhagavato etadahosi: 'idaæ kho no Ãvuso, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho, tathà tathà bhikkhave bhikkhÆ upaparikkheyya, yathà yathÃssu1 upaparikkhato bahiddhà cassa vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂaæ ajjhattaæ asaïÂhitaæ anupÃdÃya na paritasseyya, bahiddhà bhikkhave vi¤¤Ãïe avikkhitte avisaÂe sati ajjhattaæ asaïÂhite, anupÃdÃya aparitassato Ãyati jÃtijarÃmaraïadukkhasamudayasambhavo na hotÅ'ti. Ko nu kho imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajeyyÃ'ti. Atha kho tesaæ bhikkhÆnaæ etadahosi: 'ayaæ kho Ãyasmà mahÃkaccÃno satthu ceva saævaïïito, sambhÃvito ca vi¤¤Ænaæ sabrahmacÃrÅnaæ, pahoti cÃyasmà mahÃkaccÃno imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajituæ. YannÆna mayaæ yenÃyasmà mahÃkaccÃno [PTS Page 224] [\q 224/] tenupasaÇkameyyÃma, upasaÇkamitvà Ãyasmantaæ mahÃkaccÃnaæ etamatthaæ paÂipuccheyyÃmÃ'ti. Atha kho te bhikkhÆ yenÃyasmà mahÃkaccÃno, tenupasaÇkamiæsu. UpasaÇkamitvà Ãyasmatà mahà kaccÃnena saddhiæ sammodiæsu. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Ekamantaæ nisinnà kho te bhikkhu Ãyasmantaæ mahÃkaccÃnaæ etadavocuæ: -------------------------- 1.Yathà yathÃssa-syÃ,[PTS.] Yathà yathÃ-majasaæ,sÅmu. [BJT Page 472] [\x 472/] Idaæ kho no Ãvuso kaccÃna, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho. Tathà tathà bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya, yathà yathÃssu1 upaparikkhato bahiddhà tassa vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂaæ ajjhattaæ asaïÂhitaæ anupÃdÃya na paritasseyya, bahiddhà bhikkhave, vi¤¤Ãïe avikkhitte avisaÂe sati ajjhattaæ asaïÂhite, anupÃdÃya aparitassato Ãyatiæ jÃtijarÃmaraïadukkhasamudayasambhavo na hotÅ'ti. Tesaæ no Ãvuso kaccÃna, amhÃkaæ acirapakkantassa bhagavato etadahosi: Idaæ kho no Ãvuso, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho: tathà tathà bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya, yathà yathÃssu1 upaparikkhato bahiddhà cassa vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂaæ ajjhattaæ asaïÂhitaæ anupÃdÃya na paritasseyya, bahiddhà bhikkhave, vi¤¤Ãïe avikkhitte avisaÂe sati ajjhattaæ asaïÂhite, anupÃdÃya aparitassato Ãyatiæ jÃtijarÃmaraïadukkhasamudayasambhavo na hotÅ'ti. Ko nu kho imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhatthassa vittharena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajeyyÃti. Tesaæ no Ãvuso kaccÃna, amhÃkaæ etadahosi: ayaæ kho Ãyasmà mahÃkaccÃno satthu ceva saævaïïito, sambhÃvito ca vi¤¤Æïaæ sabrahmacÃrÅnaæ. Pahoti cÃyasmà mahÃkaccÃno imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajituæ. YannÆna mayaæ yenÃyasmà mahÃkaccÃno, tenupasaÇkameyyÃma. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ mahÃkaccÃnaæ etamatthaæ paÂipuccheyyÃmÃti. VibhajatÃyasmà mahÃkaccÃnoti. SeyyathÃpi Ãvuso puriso sÃratthiko sÃragavesÅ sÃrapariyesanaæ caramÃno mahato rukkhassa tiÂÂhato sÃravato atikkammeva mÆlaæ atikkamma khandhaæ sÃkhÃpalÃse sÃraæ pariyesitabbaæ ma¤¤eyya,evaæ sampadamidaæ ÃyasmantÃnaæ satthari sammukhÅbhute taæ bhagavantaæ atisitvà amhe etamatthaæ paÂipucchitabbaæ ma¤¤atha. So hÃ'vuso. Bhagavà jÃnaæ jÃnÃti, passaæ pasasati, cakkhubhÆto ¤ÃïabhÆto dhammabhÆto brahamabhÆto vattà pavattà atthassa ninnetà amatassa dÃtà dhammassÃmÅ tathÃgato, so ceva panetassa kÃlo ahosi yaæ bhagavantaæ yeva etamatthaæ paÂipuccheyyÃtha. Yathà no bhagavà vayÃkareyya, tathà naæ dhÃreyyÃthÃ'ti. ------------------------- 1.YathÃyathÃtassa-syÃ,[PTS.] 2.Yathà yathÃ-majasaæ,sÅmu. [BJT Page 474] [\x 474/] AddhÃvuso kaccÃna. Bhagavà jÃnaæ jÃnÃti, passaæ passati, cakkhubhÆto ¤ÃïabhÆto dhammabhÆto vattà pavattà atthassa ninnetà amatassa dÃtà dhammassÃmÅ tathÃgato. So ceva panetassa kÃlo ahosi, yaæ bhagavantaæ yeva etamatthaæ paÂipuccheyyÃma, yathà no bhagavà [PTS Page 225] [\q 225/] vyÃkareyya, tathà naæ dhÃreyyÃma. Api cÃyasmà mahÃkaccÃno satthu ceva saævaïïito sambhÃvito ca vi¤¤Æïaæ sabrahmacÃrÅnaæ pahoti cÃyasmà mahÃkaccÃno imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajituæ. VibhajatÃyasmà mahÃkaccÃno agaruæ karitvÃti. Tena hÃ'vuso, suïÃtha sÃdhukaæ manasikarotha bhÃsissÃmÅti. EvamÃvusoti kho te bhikkhÆ Ãyasmato mahÃkaccÃnassa paccassosuæ. ùyasmà mahÃkaccÃno etadavoca: Yaæ kho no Ãvuso bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddisitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho: tathà tathà bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya, yathà yathÃssu upaparikkhato bahiddhà cassa vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂaæ ajjhattaæ asaïÂhitaæ anupÃdÃya na paritasseyya. Bahiddhà bhikkhave, vi¤¤Ãïe avikkhitte avisaÂe sati ajjhattaæ asaïÂhite, anupÃdÃya aparitassato Ãyatiæ jÃtijarÃmaraïadukkhasamudayasambhavo na hoti'ti. Imassa kho ahaæ Ãvuso, bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena atthaæ ÃjÃnÃmi. Katha¤cÃvuso, bahiddhà vi¤¤Ãïaæ vikkhittaæ visaÂanti vuccati: idhÃvuso bhikkhuno cakkhunà rÆpaæ disvà rÆpanimittÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. RÆpanimittassÃdagathitaæ1 rÆpanimittassÃdavinibaddhaæ2 rÆpanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ vikkhittaæ visaÂanti vuccati. Sotena saddaæ sutvà saddanimittÃnusÃrÅ vi¤¤Ãïaæ hoti. SaddanimittassÃdagathitaæ saddanimittassÃdavinibaddhaæ saddanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ vikkhittaæ visaÂanti vuccati. GhÃnena gandhaæ ghÃyitvà gandhanimittÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. GandhanimittassÃdagathitaæ gandhanimittassÃdavinibaddhaæ gandhanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ vikkhittaæ visaÂanti vuccati. JivhÃya rasaæ sÃyitvà rasanimittÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. RasanimittassÃdagathitaæ rasanimittassÃdavinibaddhaæ rasanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ vikkhittaæ visaÂanti vuccati. KÃyena phoÂÂhabbaæ phusitvà phoÂÂhabbanimittÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. PhoÂÂhabbanimittassÃdagathitaæ phoÂÂhabbanimittassÃdavinibaddhaæ phoÂÂhabbanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ vikkhittaæ visaÂanti vuccati. Manasà dhammaæ vi¤¤Ãya dhammanimittÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. DhammanimittassÃdagathitaæ dhammanimittassÃdavinibaddhaæ dhammanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ vikkhittaæ visaÂanti vuccati. Evaæ kho Ãvuso bahiddhà vi¤¤Ãïaæ vikkhattaæ visaÂanti vuccati. Katha¤cÃvuso, bahiddhà vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂanti vuccati: idhÃvuso bhikkhuno cakkhunà rÆpaæ disvà na rÆpanimittÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. Na rÆpanimittassÃdagathitaæ na rÆpanimittassÃdavinibaddhaæ na rÆpanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂanti [PTS Page 226] [\q 226/] vuccati. Sotena saddaæ sutvà na saddanimittÃnusÃrÅ vi¤¤Ãïaæ hoti. Na saddanimittassÃdagathitaæ na saddanimittassÃdavinibaddhaæ na SaddanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂanti vuccati. GhÃnena gandhaæ ghÃyitvà na gandhanimittÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. Na gandhanimittassÃdagathitaæ na gandhanimittassÃdavinibaddhaæ na gandhanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂanti vuccati. JivhÃya rasaæ sÃyitvà na rasanimittÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. Na rasanimittassÃdagathitaæ na rasanimittassÃdavinibaddhaæ na rasanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂanti vuccati. KÃyena phoÂÂhabbaæ phusitvà na phoÂÂhabbanimittÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. Na phoÂÂhabbanimittassÃdagathitaæ na phoÂÂhabbanimittassÃdavinibaddhaæ na phoÂÂhabbanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂanti vuccati. Manasà dhammaæ vi¤¤Ãya na dhammanimittÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. Na dhammanimittassÃdagathitaæ na dhammanimittassÃdavinibaddhaæ na dhammanimittassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ bahiddhà vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂanti vuccati. Evaæ kho Ãvuso, bahiddhà vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂanti vuccati. ------------------------- 1.RÆpanimittassÃdagadhitaæ-majasaæ. 2.Vinibandhaæ-majasaæ,syà [BJT Page 476] [\x 476/] Katha¤cÃvuso ajjhattaæ cittaæ saïÂhitanti1 vuccati: idhÃvuso bhikkhu vivicceva kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pÅtisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Tassa vivekajapÅtisukhÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. VivekajapÅtisukhassÃdagathitaæ vivekajapÅtisukhassÃdavinibaddhaæ vivekajapÅtisukhassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ ajjhattaæ cittaæ saïÂhitanti vuccati. Puna ca paraæ Ãvuso, bhikkhÆ vitakkavicÃranaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pitisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Tassa samÃdhijapÅtisukhÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti samÃdhijapÅtisukhassÃdagathitaæ SamÃdhijapÅtisukhassÃdavinibaddhaæ samÃdhijapÅtisukhassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ ajjhattaæ cittaæ saïÂhitanti vuccati. Puna ca paraæ Ãvuso, bhikkhu pÅtiyà ca virÃgà upekkhako ca viharati sato ca sampajÃno. Sukha¤ca kÃyena paÂisaævedeti yaæ taæ ariyà Ãcikkhanti: upekkhako satimà sukhavihÃriti. Taæ tatiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Tassa upekkhÃsukhÃnusÃri3 vi¤¤Ãïaæ hoti, upekkhÃsukhassÃdagathitaæ upekkhÃsukhassÃdavinibaddhaæ UpekkhÃsukhassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ ajjhattaæ cittaæ saïÂhitanti vuccati. Puna ca paraæ Ãvuso, bhikkhu sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbeva somanassadomanassÃnaæ atthaÇgamà adukkhaæ asukhaæ upekkhÃsatipÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Tassa adukkhamasukhÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. AdukkhamasukhassÃdagathitaæ adukkhamasukhassÃdavinibaddhaæ adukkhamasukhassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ ajjhattaæ cittaæ saïÂhitanti1 vuccati. [PTS Page 227] [\q 227/] Katha¤cÃvuso, ajjhattaæ cittaæ asaïÂhitanti2 vuccati: idhÃvuso bhikkhu vivicceva kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pÅtisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ upasampajja viharati tassa na vivekajapÅtisukhÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. Na vivekajapÅtisukhassÃdagathitaæ na vivekajapÅtisukhassÃdavinibaddhaæ na vivekajapÅtisukhassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ ajjhattaæ cittaæ asaïÂhitanti vuccati. Puna ca paraæ Ãvuso, bhikkhu vitakkavicÃranaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pitisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Tassa na samÃdhijapÅtisukhÃnusÃri vi¤¤Ãïaæ hoti. Na samÃdhijapÅtisukhassÃdagathitaæ na SamÃdhijapÅtisukhassÃdavinibaddhaæ na samÃdhijapÅtisukhassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ ajjhattaæ cittaæ asaïÂhitanti vuccati. Puna ca paraæ Ãvuso, bhikkhu pÅtiyà ca virÃgà upekkhako ca viharati sato ca SampajÃno. Sukha¤ca kÃyena paÂisaævedeti yaæ taæ ariyà Ãcikkhanti: upekkhako satimà sukhavihÃrÅti. Taæ tatiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Tassa na upekkhÃsukhÃnusÃri3 vi¤¤Ãïaæ hoti. Na upekkhÃsukhassÃdagathitaæ na upekkhÃsukhassÃdavinibaddhaæ na UpekkhÃsukhassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ ajjhattaæ cittaæ asaïÂhitanti vuccati. ------------------------- 1.Ajjhattaæ saïÂhitanti-majasaæ. 2.Ajjhattaæ asaïÂhitanti-majasaæ. 3.Upekkhà nusÃri-sÅ. [BJT Page 478] [\x 478/] Puna ca paraæ Ãvuso, bhikkhu sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbeva somanassadomanassÃnaæ atthaÇgamà adukkhaæ asukhaæ upekkhÃsatipÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Tassa na adukkhamasukhÃnusÃri vi¤¤Ãnaæ hoti. Na adukkhamasukhassÃdagathitaæ na adukkhamasukhassÃdavinibaddhaæ na adukkhamasukhassÃdasa¤¤ojanasaæyuttaæ ajjhattaæ cittaæ asaïÂhitanti vuccati evaæ kho Ãvuso, ajjhattaæ cittaæ asaïÂhitanti1 vuccati. Katha¤cÃvuso, anupÃdà paritassanà hoti: idhÃvuso, assutavà puthujjano ariyÃnaæ adassÃvÅ ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinÅto rÆpaæ attato samanupassati rÆpavantaæ và attÃnaæ attani và rÆpaæ rÆpasmiæ và attÃnaæ. Tassa taæ rÆpaæ vipariïamati. A¤¤athà hoti. Tassa rÆpavipariïÃma¤¤athÃbhÃvà rÆpavipariïÃmÃnuparivatti vi¤¤Ãïaæ hoti. Tassa rÆpavipariïÃmÃnuparivattajà paritassanà dhammasamuppÃdà cittaæ pariyÃdÃya tiÂÂhanti. Cetaso pariyÃdÃnà uttÃsavà ca hoti. VighÃtavà ca apekkhavÃ2 ca anupÃdÃya ca paritassati. Vedanaæ [PTS Page 228] [\q 228/] attato samanupassati vedanavantaæ và attÃnaæ attani và vedanaæ vedanasmiæ và attÃnaæ. Tassa taæ vedanaæ Vipariïamati, a¤¤athà hoti. Tassa vedanÃvipariïÃma¤¤athÃbhÃvà vedanÃvipariïÃmÃnuparivatti vi¤¤Ãïaæ hoti. Tassa vedanÃvipariïÃmÃnuparivattajà paritassanà dhammasamuppÃdà cittaæ pariyÃdÃya tiÂÂhanti. Cetaso pariyÃdÃnà uttÃsavà ca hoti. VighÃtavà ca apekkhavÃ2 ca anupÃdÃya ca paritassati. Sa¤¤aæ attato samanupassati sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ attani và sa¤¤aæ sa¤¤asmiæ và attÃnaæ. Tassa taæ sa¤¤aæ vipariïamati. A¤¤athà hoti. Tassa sa¤¤avipariïÃma¤¤athÃbhÃvà sa¤¤avipariïÃmÃnuparivatti vi¤¤Ãïaæ hoti. Tassa sa¤¤avipariïÃmÃnuparivattajà paritassanà dhammasamuppÃdà cittaæ pariyÃdÃya tiÂÂhanti. Cetaso pariyÃdÃnà uttÃsavà ca hoti. VighÃtavà ca apekkhavÃ2 ca anupÃdÃya ca paritassati. SaÇkhÃraæ attato samanupassati saÇkhÃravantaæ và attÃnaæ attani và saÇkhÃraæ saÇkhÃrasmiæ và attÃnaæ. Tassa taæ saÇkhÃraæ vipariïamati. A¤¤athà hoti. Tassa saÇkhÃravipariïÃma¤¤athÃbhÃvà saÇkhÃravipariïÃmÃnuparivatti vi¤¤Ãïaæ hoti. Tassa saÇkhÃravipariïÃmÃnuparivattajà paritassanà dhammasamuppÃdà cittaæ pariyÃdÃya tiÂÂhanti. Cetaso pariyÃdÃnà uttÃsavà ca hoti. VighÃtavà ca apekkhavÃ2 ca anupÃdÃya ca paritassati. Vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati vi¤¤aïavantaæ và attÃnaæ attani và Vi¤¤Ãïaæ, vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Tassa taæ vi¤¤Ãïaæ vipariïamati. A¤¤athà hoti. Tassa vi¤¤ÃïavipariïÃma¤¤athÃbhÃvà vi¤¤ÃïavipariïÃmÃnuparivatti vi¤¤Ãïaæ hoti. Tassa vi¤¤ÃïavipariïÃmÃnuparivattajà paritassanà dhammasamuppÃdà cittaæ pariyÃdÃya tiÂÂhanti. Cetaso pariyÃdÃnà uttÃsavà ca hoti. VighÃtavà ca apekkhavà anupÃdÃya ca paritassati. Evaæ kho Ãvuso, anupÃdà paritassanà hoti. Katha¤cÃvuso, anupÃdÃ3 aparitassanà hoti: idhÃvuso, sutavà ariyasÃvako ariyÃnaæ dassÃvÅ ariyadhammassa kovido ariyadhamme vinÅto na rÆpaæ attato samanupassati, na rÆpavantaæ và attÃnaæ na attani và rÆpaæ na rÆpasmiæ và attÃnaæ. Tassa taæ rÆpaæ vipariïamati. A¤¤athà hoti. Tassa rÆpavipariïÃma¤¤athÃbhÃvà na ca rÆpavipariïÃmÃnuparivatti vi¤¤Ãïaæ hoti. Tassa na rÆpavipariïÃmÃnuparivattajà paritassanà dhammasamuppÃdà cittaæ na pariyÃdÃya tiÂÂhanti. Cetaso pariyÃdÃnà na ceva uttÃsavÃ4 hoti. Na ca vighÃtavà na ca apekkhavà anupÃdÃya ca na paritassati. Na vedanaæ attato samanupassati, na vedanavantaæ và attÃnaæ na attani và vedanaæ, na vedanasmiæ và attÃnaæ. Tassa taæ vedanaæ vipariïamati, a¤¤athà hoti. Tassa vedanÃvipariïÃma¤¤athÃbhÃvà na ca VedanÃvipariïÃmÃnuparivatti vi¤¤Ãïaæ hoti. Tassa na vedanÃvipariïÃmÃnuparivattajà paritassanà dhammasamuppÃdà cittaæ na pariyÃdÃya tiÂÂhanti. Cetaso pariyÃdÃnà uttÃsavÃ4 hoti na ca vighÃtavà na ca apekkhavà anupÃdÃya ca na paritassati. Na sa¤¤aæ attato samanupassati na sa¤¤Ãvantaæ và attÃnaæ na attani và sa¤¤aæ, na sa¤¤asmiæ và attÃnaæ. Tassa taæ sa¤¤aæ vipariïamati, a¤¤athà hoti. Tassa sa¤¤avipariïÃma¤¤athÃbhÃvà na ca sa¤¤avipariïÃmÃnuparivatti vi¤¤Ãïaæ hoti. Tassa na sa¤¤avipariïÃmÃnuparivattajà Paritassanà dhammasamuppÃdà cittaæ pariyÃdÃya tiÂÂhanti. Cetaso pariyÃdÃnà na ceva uttÃsavÃ4 hoti na ca vighÃtavà na ca apekkhavà anupÃdÃya ca na paritassati. Na saÇkhÃre attato samanupassati, na saÇkhÃravantaæ và attÃnaæ, na attani và saÇkhÃraæ na saÇkhÃrasmiæ và attÃnaæ. Tassa taæ saÇkhÃraæ vipariïamati, a¤¤athà hoti. Tassa saÇkhÃravipariïÃma¤¤athÃbhÃvà na ca saÇkhÃravipariïÃmÃnuparivatti vi¤¤Ãïaæ hoti. Tassa na saÇkhÃravipariïÃmÃnuparivattajà paritassanà dhammasamuppÃdà cittaæ na pariyÃdÃya tiÂÂhanti. Cetaso pariyÃdÃnà na ceva uttÃsavÃ4 hoti na ca vighÃtavà na ca apekkha và anupÃdÃya ca na paritassati. Na vi¤¤Ãïaæ attato samanupassati na vi¤¤aïavantaæ và attÃnaæ, na attani và vi¤¤Ãïaæ, na vi¤¤Ãïasmiæ và attÃnaæ. Tassa taæ vi¤¤Ãïaæ vipariïamati a¤¤athà hoti. Tassa vi¤¤ÃïavipariïÃma¤¤athÃbhÃvà na ca vi¤¤ÃïavipariïÃmÃnuparivatti vi¤¤Ãïaæ hoti. Tassa na vi¤¤ÃïavipariïÃmÃnuparivattajà paritassanà dhammasamuppÃdà cittaæ pariyÃdÃya tiÂÂhanti, cetaso pariyÃdÃnà na ceva uttÃsavà hoti. Na ca vighÃtavà na ca apekkhavà anupÃdÃya ca na paritassati. Evaæ kho Ãvuso, anupÃdà aparitassanà hoti. ------------------------- 1.Ajjhattaæ asaïÂhitanti-majasaæ. 3.AnupÃdÃnÃ-majasaæ. 2.UpekkhavÃ-[PTS. 4.]Na cevuttasÃvÃ-majasaæ. [BJT Page 480] [\x 480/] Yaæ kho no Ãvuso, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddissitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho, tathà tathà bhikkhave, bhikkhu upaparikkheyya, yathà yathÃssu upaparikkhato bahiddhà cassa vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂaæ ajjhattaæ asaïÂhitaæ anupÃdÃya na paritasseyya, bahiddhà bhikkhave, vi¤¤Ãïe avikkhitte avisaÂe sati ajjhattaæ asaïÂhite anupÃdÃya aparitassato Ãyatiæ jÃtijarÃmaraïadukkhasamudayasambhavo na hotÅti. Imassa kho ahaæ Ãvuso, bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa evaæ vitthÃrena [PTS Page 229] [\q 229/] atthaæ ÃjÃnÃmi. ùkaÇkhamÃnà ca pana tumhe Ãyasmanto, bhagavantaæyeva upasaÇkamitvà etamanthaæ paÂipuccheyyÃtha. Yathà vo bhagavà vyÃkaroti, tathà naæ dhÃreyyÃthÃ'ti. Atha kho te bhikkhÆ Ãyasmato mahÃkaccÃnassa bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uÂÂhÃyÃsanà yena bhagavà tenupasaÇkamiæsu. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdÅæsu. Ekamantaæ nisinnà kho te bhikkhÆ bhagavantaæ etadavocuæ: yaæ kho no bhante, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddissitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho. Tathà tathà bhikkhave bhikkhu upaparikkheyya yathà yathÃssu upaparikkhato bahiddhà cassa vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂaæ ajjhattaæ asaïÂhitaæ anupÃdÃya na paritasseyya. Bahiddhà bhikkhave, vi¤¤Ãïe avikkhitte avisaÂe sati ajjhattaæ asaïÂhite, anupÃdÃya aparitassato Ãyatiæ jÃtijarÃmaraïadukkhasamudayasambhavo na hotÅ'ti. Tesaæ no bhante, amhÃkaæ acirapakkantassa bhagavato etadahosi: 'Idaæ kho no Ãvuso, bhagavà saÇkhittena uddesaæ uddissitvà vitthÃrena atthaæ avibhajitvà uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ paviÂÂho. Tathà tathà bhikkhave bhikkhu upaparikkheyya, yathà yathÃssu upaparikkhato bahiddhà cassa vi¤¤Ãïaæ avikkhittaæ avisaÂaæ ajjhattaæ asaïÂhitaæ anupÃdÃya na paritasseyya, bahiddhà bhikkhave, vi¤¤Ãïe avikkhitte avisaÂe sati ajjhattaæ asaïÂhite, anupÃdÃya aparitassato Ãyatiæ jÃtijarÃmaraïadukkhasamudayasambhavo na hotÅ'ti. Ko nu kho imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajeyyÃti: tesaæ no bhante, amhÃkaæ etadahosi: 'ayaæ kho Ãyasmà mahÃkaccÃno satthu ceva saævaïïito, sambhÃvito ca vi¤¤Ænaæ sabrahmacÃrÅnaæ, pahoti cÃyasmà mahÃkaccÃno imassa bhagavatà saÇkhittena uddesassa uddiÂÂhassa vitthÃrena atthaæ avibhattassa vitthÃrena atthaæ vibhajituæ, yannÆna mayaæ yenÃyasmà mahÃkaccÃno, tenupasaÇkameyyÃma. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ mahÃkaccÃnaæ etamatthaæ paÂipuccheyyÃmÃ'ti. [BJT Page 482] [\x 482/] Atha kho mayaæ bhante, yenÃyasmà mahÃkaccÃno, tenupasaÇkamimha. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ mahÃkaccÃnaæ etamatthaæ paÂipucchimha. Tesaæ no bhante Ãyasmatà mahÃkaccÃnena imehi ÃkÃrehi imehi padehi imehi bya¤janehi attho vibhatto'ti. Paï¬ito bhikkhave, mahÃkaccÃno, mahÃpa¤¤o bhikkhave, mahà kaccÃno, ma¤cepi tumhe bhikkhave, etamatthaæ paÂipuccheyyÃtha, ahampi taæ evamevaæ vyÃkareyyaæ, yathà taæ mahÃkaccÃnena byÃkataæ eso cevetassa attho. Evaæ ca naæ dhÃreyyÃthÃti. Idamoca bhagavÃ. Attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. [PTS Page 230] [\q 230/] UddesavibhaÇga suttaæ aÂÂhamaæ. [BJT Page 484] [\x 484/] 3.4.9 AraïavibhaÇga suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi: bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: AraïavibhaÇgaæ vo bhikkhave, desissÃmi. Taæ suïÃtha sÃdhukaæ manasi karotha. BhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Na kÃmasukhamanuyu¤jeyya hÅnaæ gammaæ pothujjanikaæ anariyaæ ananthasaæhitaæ. Na ca attakilamathÃnuyogaæ anuyu¤jeyya dukkhaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ. Ete te1 bhikkhave ubho ante anupagamma majjhimà paÂipadà tathÃgatena abhisambuddhà cakkhukaraïÅ ¤ÃïakaraïÅ upasamÃya abhi¤¤Ãya sambodhÃya nibbÃnÃya saævattati. UssÃdana¤ca ja¤¤Ã, apasÃdana¤ca ja¤¤Ã. UssÃdana¤ca ¤atvà apasÃdana¤ca ¤atvà nevussÃdeyya nÃpasÃdeyya dhammameva deseyya. Sukhavinicchayaæ ja¤¤Ã, sukhavinicchayaæ ¤atvà ajjhattaæ sukhamanuyu¤jeyya, rahovÃdaæ na bhÃseyya, sammukhà na khÅïaæ2 bhaïe, ataramÃno ca bhÃseyya, no taramÃno. Janapadaniruttiæ nÃbhiniveseyya, sama¤¤aæ nÃti dhÃveyyÃti. Ayamuddeso araïavibhaÇgassa. 'Na kÃmasukhamanuyu¤jeyya hÅnaæ gammaæ pothujjanikaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, na ca attakilamathÃnuyogaæ anuyu¤jeyya dukkhaæ anariyaæ anatthasaæhita'nti iti kho panetaæ vuttaæ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: yo kÃmapaÂisandhisukhino somanassÃnuyogo hÅno gammo pothujjaniko anariyo anatthasaæhito, sadukkho eso dhammo saupaghÃto3 saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Yo kÃmapaÂisandhisukhino somanassÃnuyogaæ [PTS Page 231] [\q 231/] ananuyogo hÅnaæ gammaæ pothujjanikaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ. Yo attakilamathÃnuyogo dukkho anariyo anatthasaæhito, dukkho eso dhammo saupaghÃto saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadà yo attakilamathÃnuyogaæ ananuyogo dukkhaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, adukkho eso dhammo anupaghÃto dukkhaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadà 'na kÃmasukhamanuyu¤jeyya hÅnaæ gammaæ pothujjanikaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, na ca attakilamathÃnuyogaæ anuyu¤jeyya dukkhaæ anariyaæ anatthasaæhita'nti iti yaæ taæ vuttaæ idametaæ paÂicca vuttaæ. ------------------------- 1.Ete kho-majasaæ,sÅmÆ. 2.NÃtikhÅïaæ-syÃ. Etetveva-katthaci. Sa vighÃto-katthaci. [BJT Page 486] [\x 486/] 'Ete te ubho ante anupagamma majjhimà paÂipadà tathÃgatena abhisambuddhà cakkhukaraïi ¤ÃïakaraïÅ upasamÃya abhi¤¤Ãya sambodhÃya nibbÃnÃya saævattatÅ'ti iti ko panetaæ vuttaæ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: ayameva ariyo aÂÂhaÇgiko maggo. SeyyathÅdaæ: sammÃdiÂÂhi sammÃsaÇkappo sammÃvÃcà sammÃkammanto sammÃÃjÅvo sammÃvÃyÃmo sammÃsati sammÃsamÃdhi. Ete te ubho ante anupagamma majjhimà paÂipadà tathÃgatena abhisambuddhà cakkhukaraïÅ ¤ÃïakaraïÅ upasamÃya abhi¤¤Ãya sambodhÃya nibbÃnÃya saævattatÅ'ti iti1 yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. 'UssÃdana¤ca ja¤¤Ã apasÃdana¤ca ja¤¤Ã, ussÃdana¤ca ¤atvà apasÃdana¤ca ¤atvà nevussÃdeyya na apasÃdeyya dhammameva deseyyÃ'ti iti kho panetaæ vuttaæ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: kathaæ ca bhikkhave, ussÃdanà ca hoti apasÃdanà ca, no ca dhammadesanÃ: Ye kÃmapaÂisandhisukhino somanassÃnuyogaæ anuyuttà hinaæ gammaæ pothujjanikaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, sabbe te sadukkhà saupaghÃtà saupÃyÃsà sapariÊÃhà micchÃpaÂipannÃti iti vadaæ ittheke apasÃdeti. Ye kÃmapaÂisandhisukhino somanassÃnuyogaæ ananuyuttà hÅnaæ gammaæ pothujjanikaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, sabbe te adukkhà anupaghÃtà anupÃyÃsà apariÊÃhà sammÃpaÂipannÃti iti vadaæ ittheke ussÃdeti. 'Ye attakilamathÃnuyogaæ anuyuttà dukkhaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, sabbe te sadukkhà [PTS Page 232] [\q 232/] saupaghÃtà saupÃyÃsà sapariÊÃhà micchÃpaÂipannÃ'ti iti vadaæ ittheke apasÃdeti. 'Ye attakilamathÃnuyogaæ ananuyuttà dukkhaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, sabbe te adukkhà anupaghÃtà anupÃyÃsà apariÊÃhà sammÃpaÂipannÃ'ti iti vadaæ ittheke ussÃdeti. 'Yesaæ kesa¤ci bhavasa¤¤ojanaæ appahÅnaæ, sabbe te sadukkhà saupaghÃtà saupÃyÃsà sapariÊÃhà micchÃpaÂipannÃ'ti iti vadaæ ittheke apasÃdeti. 'Yesaæ kesa¤ci vibhavasa¤¤ojanaæ pahÅnaæ, sabbe te adukkhà anupaghÃtà anupÃyÃsà apariÊÃhà sammÃpaÂipannÃ'ti iti vadaæ ittheke ussÃdeti. Evaæ kho bhikkhave, ussÃdanà ca hoti apasÃdanà ca, no ca dhammadesanÃ. Katha¤ca bhikkhave, neva ussÃdanà hoti na apasÃdanÃ, dhamma desanà ca: ye kÃmapaÂisandhisukhino somanassÃnuyogaæ ananuyuttà hÅnaæ gammaæ pothujjanikaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, sabbe te sadukkhà saupaghÃtà saupÃyÃsà saparilÃhà micchÃpaÂipannÃ'ti na evamÃha: anuyogo ca kho sadukkho eso dhammo saupaghÃto saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ'ti iti vadaæ dhammameva deseti. ------------------------- 1.Saævattati iti-sÅmu. [BJT Page 488] [\x 488/] 'Ye kÃmapaÂisandhisukhino somanassÃnuyogaæ anuyuttà hÅnaæ gammaæ pothujjanikaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, sabbe te adukkhà anupaghÃtà anupÃyÃsà apariÊÃhà sammÃpaÂipannÃ'ti na evamÃha. Ananuyogo ca kho adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ'ti iti vadaæ dhammameva deseti. Ye attakilamathÃnuyogaæ anuyuttà dukkhaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, sabbe te sadukkhà saupaghÃtà saupÃyÃsà sapariÊÃhà micchÃpaÂipannÃ'ti na evamÃha: anuyogo ca kho sadukkho eso dhammo saupaghÃto saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃti iti vadaæ dhammameva deseti. Ye attakilamathÃnuyogaæ anuyuttà dukkhaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, sabbe te adukkhà anupaghÃtà anupÃyÃsà apariÊÃhà sammÃpaÂipannÃti na evamÃha: ananuyogo ca kho adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ'ti iti vadaæ dhammameva deseti. Yesaæ kesa¤ci bhavasa¤¤ojanaæ appahÅnaæ, sabbe te sadukkhà saupaghÃtà saupÃyÃsà sapariÊÃhà micchÃpaÂipannÃti na [PTS Page 233] [\q 233/] evamÃha. Bhavasa¤¤ojane ca kho appahÅne bhavopi appahÅno hotÅ'ti iti vadaæ dhammameva deseti. Yesaæ kesa¤ci bhavasa¤¤ojanaæ pahÅnaæ sabbe te adukkhà anupaghÃtà anupÃyÃsà ApariÊÃhà sammÃpaÂipannÃti na evamÃha bhavasa¤¤ojane ca kho pahÅne bhavopi PahÅno hotÅti iti vadaæ dhammameva deseti. Evaæ kho bhikkhave, nevussÃdanà hoti na apasÃdanà dhammadesanà ca. 'UssÃdana¤ca ja¤¤Ã, apasÃdana¤ca ja¤¤Ã, ussÃdana¤ca ¤atvà apasÃdana¤ca ¤atvà nevussÃdeyya, na apasÃdeyya. Dhammameva deseyyÃ'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Sukhavinicchayaæ ja¤¤Ã, sukhavinicchayaæ ¤atvà ajjhattaæ sukhamanuyu¤jeyyÃ'ti iti kho panetaæ vuttaæ ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: pa¤cime bhikkhave, kÃmaguïÃ. Katame pa¤ca: cakkhuvi¤¤eyyà rÆpà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kamÆpasaæhità rajanÅyà sotavi¤¤eyyà saddà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kamÆpasaæhità rajanÅyà GhÃnavi¤¤eyyà gandhà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kamÆpasaæhità rajanÅyà jivhÃvi¤¤eyyà rasà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kamÆpasaæhità rajanÅyà kÃyavi¤¤eyyà poÂÂhabbà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ime kho bhikkhave, pa¤cakÃmaguïÃ. Yaæ kho bhikkhave ime pa¤ca kÃmaguïe paÂicca uppajjati sukhaæ somanassaæ idaæ vuccati kÃmasukhaæ mÅÊhasukhaæ puthujjanasukhaæ anariyasukhaæ. Na Ãsevitabbaæ na bhÃvetabbaæ na bahulÅkÃtabbaæ, bhÃyitabbaæ etassa sukhassÃti vadÃmi. [BJT Page 490] [\x 490/] Idha bhikkhave, bhikkhu vivicceva kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pitisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. VitakkavicÃranaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pÅtisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. VitakkavicÃranaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pitisukhaæ cakutthaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Idaæ vuccati nekkhammasukhaæ pavivekasukhaæ upasamasukhaæ sambodhisukhaæ Ãsevitabbaæ bhÃvetabbaæ bahulÅkÃtabbaæ. Na bhÃyitabbaæ etassa sukhassÃti [PTS Page 234] [\q 234/] vadÃmi. 'Sukhavinicchayaæ ja¤¤Ã, sukhavinicchayaæ ¤atvà ajjhattaæ sukhamanuyu¤jeyyÃ'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. 'RahovÃdaæ na bhÃseyya, sammukhà na khÅïaæ bhaïe'ti iti kho panetaæ vuttaæ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: tatra bhikkhave, yaæ ja¤¤Ã rahovÃdaæ abhÆtaæ atacchaæ anatthasaæhitaæ, sasakkaæ taæ rahovÃdaæ na bhÃseyya. Yampi ja¤¤Ã rahovÃdaæ bhÆtaæ tacchaæ anatthasaæhitaæ, tassapi sikkheyya avacanÃya. Ya¤ca kho ja¤¤Ã rahovÃdaæ bhÆtaæ tacchaæ atthasaæhitaæ, tatra kÃla¤¤Æ assa tassa rahovÃdassa vacanÃya. Yatra bhikkhave, yaæja¤¤Ã sammukhà khÅïavÃdaæ abhÆtaæ atacchaæ anatthasaæhitaæ. Sasakkaæ taæ sammukhà khÅïavÃdaæ na bhÃseyya. Yampi ja¤¤Ã sammukhà khÅïavÃdaæ bhÆtaæ tacchaæ anatthasaæhitaæ, tassapi sikkheyya avacanÃya. Ya¤ca kho ja¤¤Ã sammukhà khÅïavÃdaæ bhÆtaæ tacchaæ atthasaæhitaæ, tatra kÃla¤¤Æ assa tassa sammukhà khÅïavÃdassa vacanÃya. 'RahovÃdaæ na bhÃseyya, sammukhà na khÅïaæ bhaïe'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. 'AtaramÃnova bhÃseyya, no taramÃno'ti iti kho panetaæ vuttaæ ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: tatra bhikkhave, taramÃnassa bhÃsato kÃyopi kilamati. Cittampi upaha¤¤ati. Saropi upaha¤¤ati. KaïÂhopi ÃturÅyati. AvissaÂÂhampi hoti avi¤¤eyyaæ taramÃnassa bhÃsitaæ, tatra bhikkhave, ataramÃnassa bhÃsato kÃyopi na kilamati. Cittampi na upaha¤¤ati. Saropi na upaha¤¤ati. KaïÂhopi na ÃturÅyati. VissaÂÂhampi hoti vi¤¤eyyaæ ataramÃnassa bhÃsitaæ. 'AtaramÃno va bhÃseyya, no taramÃno'ti iti yaæ taæ vuttaæ idametaæ paÂicca vuttaæ. 'Janapadaniruttiæ nÃbhiniveseyya, sama¤¤aæ nÃtidhÃveyyÃ'ti iti kho panetaæ vuttaæ ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: katha¤ca bhikkhave, janapadaniruttiyà ca abhiniveso hoti sama¤¤Ãya ca atisÃro: idha bhikkhave, tadavekaccesu janapadesu pÃtÅti sa¤jÃnanti, [PTS Page 235] [\q 235/] pattanti sa¤jÃnanti, vitthanti1 sa¤jÃnanti. SarÃvanti sa¤jÃnanti, dhÃropanti sa¤jÃnanti,poïanti sa¤jÃnanti. PisÅlavanti2 sa¤jÃnanti. Iti yathà yathà naæ tesu tesu janapadesu sa¤jÃnanti. Tathà tathà thÃmasà parÃmassa3 abhinivissa voharati: idameva saccaæ moghama¤¤anti. Evaæ kho bhikkhave, ------------------------- 1.Vittanti-majasaæ,sÅmÆ. 3.ParÃmÃsa-majasaæ,sÅmÆ. 2.PisÅlanti-[PTS,]syÃ. [BJT Page 492] [\x 492/] Janapada niruttiyà ca abhiniveso hoti sama¤¤Ãya ca atisÃro. Kata¤ca bhikkhave, Janapadaniruttiyà ca anabhiniveso hoti, sama¤¤Ãya ca atisÃro: idha bhikkhave, tadeva ekaccesu janapadesu pÃtÅti sa¤jÃnanti. Pattanti sa¤jÃnanti, vitthanti sa¤jÃnanti. SarÃvanti sa¤jÃnanti. DhÃropanti sa¤jÃnanti. Poïanti sa¤jÃnanti. PisÅlavanti sa¤jÃnanti. Iti yathà yathà naæ tesu tesu janapadesu sa¤jÃnanti: idaæ kira me Ãyasmanto sandhÃya voharantÅti. Tathà tathà voharati aparÃmasati1. Evaæ kho bhikkhave janapadaniruttiyà ca anabhiniveso hoti. Sama¤¤Ãya ca anatisÃro yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Tatra bhikkhave, yo kÃmapaÂisandhisukhino somanassÃnuyogo hÅno gammo pothujjaniko anariyo anatthasaæhito, sadukkho eso dhammo saupaghÃto saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo saraïo. Tatra bhikkhave, yo kÃmapaÂisandhisukhino somanassÃnuyogaæ ananuyogo hÅnaæ gammaæ pothujjanikaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, adukkho eso dhammo anupaghÃto AnupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo araïo. Tatra bhikkhave, yo attakilamathÃnuyogo dukkho anariyo anatthasaæhito, sadukkho eso dhammo saupaghÃto saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo saraïo. Tatra bhikkhave, yo attakilamathÃnuyogaæ ananuyogo dukkhaæ anariyaæ anatthasaæhitaæ, adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ. [PTS Page 236] [\q 236/] tasmà eso dhammo araïo. Tatra bhikkhave, yÃ'yaæ majjhimà paÂipadà tathÃgatena abhisambuddhà cakkhukaraïÅ ¤ÃïakaraïÅ upasamÃya abhi¤¤Ãya sambodhÃya nibbÃnÃya saævattati. Adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo araïo. Tatra bhikkhave, yÃ'yaæ ussÃdanà ca apasÃdanà ca no ca dhammadesanÃ, sadukkho eso dhammo saupaghÃto saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo saraïo. Tatra bhikkhave, yÃ'yaæ nevussÃdanà na apasÃdanà dhammadesanà ca. Adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo araïo. Tatra bhikkhave, yamidaæ kÃmasukhaæ mÅÊhasukhaæ pothujjanasukhaæ anariyasukhaæ, sadukkho eso dhammo saupaghÃto. SaupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo saraïo. Tatra bhikkhave, yamidaæ nekkhammasukhaæ pavivekasukhaæ upasamasukhaæ sambodhisukhaæ2 adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo araïo. -------------------------- 1.AparÃmasaæ majasaæ. 2.Sambodhisukhaæ-[PTS.](ônaæ) [BJT Page 494] [\x 494/] Tatra bhikkhave, yvÃyaæ rahovÃdo abhÆto ataccho anatthasaæhito, sadukkho eso dhammo saupaghÃto sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo saraïo. Tatra bhikkhave, yvÃyaæ rahovÃdo bhÆto taccho anatthasaæhito sadukkho eso dhammo saupaghÃto saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo saraïo. Tatra bhikkhave, yvÃyaæ rahovÃdo bhÆto taccho anatthasaæhito, adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo araïo. Tatra bhikkhave, yvÃyaæ sammukhà khÅïavÃdo abhÆto ataccho anatthasaæhito, sadukkho eso dhammo saupaghÃto saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo saraïo. Tatra bhikkhave, yvÃyaæ sammukhà khÅïavÃdo bhÆto taccho anatthasaæhito, sadukkho eso dhammo saupaghÃto saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo saraïo. Tatra bhikkhave, yvÃyaæ sammukhà [PTS Page 237] [\q 237/] khÅïavÃdo bhÆto taccho anatthasaæhito, adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo araïo. Tatra bhikkhave, yamidaæ taramÃnassa bhÃsitaæ, sadukkho eso dhammo saupaghÃto SaupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo saraïo. Tatra bhikkhave, yamidaæ ataramÃnassa bhÃsitaæ, adukkho eso dhammo anupaghÃto AnupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo araïo. Tatra bhikkhave, yvÃyaæ janapadaniruttiyà ca abhiniveso sama¤¤Ãya ca atisÃro, sadukkho eso dhammo saupaghÃto saupÃyÃso sapariÊÃho micchÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo saraïo. Tatra bhikkhave, yvÃyaæ janapadaniruttiyà ca anabhiniveso sama¤¤Ãya ca anatisÃro, adukkho eso dhammo anupaghÃto anupÃyÃso apariÊÃho sammÃpaÂipadÃ. Tasmà eso dhammo araïo. TasmÃtiha bhikkhave, saraïa¤ca dhammaæ jÃnissÃma. Araïa¤ca dhammaæ jÃnissÃma saraïa¤ca dhammaæ ¤atvà araïa¤ca dhammaæ ¤atvà araïapaÂipadaæ paÂipajjissÃmÃti. Evaæ hi vo bhikkhave, sikkhitabbaæ. SubhÆti ca pana bhikkhave, kulaputto araïapaÂipadaæ paÂipannoti. Idamavoca bhagavÃ, attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. AraïavibhaÇgasuttaæ navamaæ. [BJT Page 496] [\x 496/] 3.4.10 DhÃtuvibhaÇga suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà magadhesu cÃrikaæ caramÃno yena rÃjagahaæ tadavasari. Yena bhaggavo kumbhakÃro tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhaggavaæ kumbhakÃraæ etadavoca: 'sace te bhaggava agaru, viharema Ãvesane1 ekarattinti. Na kho me bhante garu, atthi cettha pabbajito paÂhamaæ vÃsÆpagato. Sace so anujÃnÃti viharatha2 bhante, yathÃsukhanti. [PTS Page 238] [\q 238/] Tena kho pana samayena pukkusÃti nÃma kulaputto bhagavantaæ uddissa saddhÃ3 agÃrasmà anagÃriyaæ pabbajito. So tasmiæ kumbhakÃrÃvesane paÂhamaæ vÃsÆpagato hoti. Atha kho bhagavà yenÃyasmà pukkusÃti tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ pukkusÃtiæ etadavoca: 'sace te bhikkhÆ agaru, viharema Ãvesane ekarattinti. ôrundaæ Ãvuso, kumbhakÃrÃvesanaæ. ViharatÃyasmà yathÃsukhanti. Atha kho bhagavà kumbhakÃrÃvesanaæ pavisitvà ekamantaæ tiïasanthà rakaæ pa¤¤Ãpetvà nisÅdi pallaÇkaæ Ãbhujitvà ujuæ kÃyaæ païidhÃya parimukhaæ satiæ upaÂÂhapetvÃ. Atha kho bhagavà bahudeva rattiæ nisajjÃya vÅtinÃmesi. ùyasmÃpi kho pukkusÃti bahudeva rattiæ nisajjÃya vÅtinÃmesi. Atha kho bhagavato etadahosi: 'pÃsÃdikaæ nu kho ayaæ kulaputto irÅyati, yannÆnÃhaæ puccheyyanti. Atha kho bhagavà Ãyasmantaæ pukkusÃtiæ etadavoca: 'kaæsi tvaæ bhikkhu uddissa pabbajito, ko và te satthÃ, kassa và tvaæ dhammaæ rocesÅ'ti. AtthÃvuso, samaïo gotamo sakyaputto sakyakulà pabbajito. Taæ kho pana bhagavantaæ gotamaæ evaæ kalyÃïo kittisaddo abbhuggato: 'itipi so bhagavà arahaæ sammÃsambuddho vijjÃcaraïasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasÃrathÅ satthà devamanussÃnaæ buddho bhagavÃ'ti. TÃ'haæ bhagavantaæ uddissa pabbajito. So ca me bhagavà satthÃ, tassÃhaæ4 bhagavato dhammaæ rocemÅ'ti. Kahaæ pana bhikkhu etarahi so bhagavà viharati arahaæ sammÃsambuddho'ti: AtthÃvuso uttaresu janapadesu sÃvatthi nÃma nagaraæ, tattha so bhagavà etarahi viharati arahaæ sammÃsambuddho'ti. DiÂÂhapubbo pana te bhikkhu, so bhagavÃ. Disvà ca pana jÃneyyÃsÅ'ti. [PTS Page 239] [\q 239/] ------------------------- 1.Viharemu Ãvesane - machasaæ. ViharÃma nivesane-syÃ. 3.SaddhÃya-sÅmu,majasaæ,[PTS.] 2.Vihara-[PTS. 4.]Tassa cÃhaæ-majasaæ. [BJT Page 498] [\x 498/] Na kho me Ãvuso, diÂÂhapubbo so bhagavÃ. Disvà cÃhaæ na jÃneyya'nti. Atha kho bhagavato etadahosi: 'mamaæ khvÃyaæ1 kulaputto uddissa pabbajito. YannÆnassÃhaæ dhammaæ deseyya'nti. Atha kho bhagavà Ãyasmantaæ pukkusÃtiæ Ãmantesi: 'dhammaæ te bhikkhu, desissÃmi. Taæ suïÃhi, sÃdhukaæ manasi karohi, bhÃsissÃmÅ'ti. EvamÃvusoti kho Ãyasmà pukkusÃti bhagavato paccassosi. Bhagavà etadavoca: 'ChaddhÃturo2 ayaæ bhikkhu, puriso chaphassÃyatano aÂÂhÃrasamanopavicÃro caturÃdhiÂÂhÃno, yattha Âhitaæ ma¤¤ussavà nappavattanti, ma¤¤ussave kho pana nappavattamÃne muni santoti vuccati. Pa¤¤aæ nappamajjeyya. Saccamanurakkheyya. CÃgamanubrÆheyya. Santimeva so sikkheyyÃ'ti. Ayamuddeso chadhÃtu vibhaÇgassa. 'ChaddhÃturo2 ayaæ bhikkhu, puriso'ti iti kho panetaæ vuttaæ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. PaÂhavÅdhÃtu ÃpodhÃtu tejodhÃtu vÃyodhÃtu ÃkÃsadhÃtu vi¤¤ÃïadhÃtu. 'ChaddhÃturo2. Ayaæ bhikkhu, puriso'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. 'ChaphassÃyatano ayaæ bhikkhu, puriso'ti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: cakkhusamphassÃyatanaæ sotasamphassÃyatanaæ ghÃnasamphassÃyatanaæ jivhÃsamphassÃyatanaæ kÃyasamphassÃyatanaæ manosamphassÃyatanaæ. 'ChaphassÃyatano ayaæ bhikkhu, puriso'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. 'AÂÂhÃrasamanopavicÃro ayaæ bhikkhu, puriso'ti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: cakkhunà rÆpaæ disvà somanassaÂÂhÃniyaæ rÆpaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ rÆpaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ rÆpaæ upavicarati. Sotena saddaæ sutvà somanassaÂÂhÃniyaæ saddaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ saddaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ saddaæ upavicarati. GhÃnena [PTS Page 240] [\q 240/] gandhaæ ghÃyitvà somanassaÂÂhÃniyaæ gandhaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ gandhaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ gandhaæ upavicarati. JivhÃya rasaæ sÃyitvà somanassaÂÂhÃniyaæ rasaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ rasaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ rasaæ upavicarati. KÃyena phoÂÂhabbaæ phusitvà SomanassaÂÂhÃniyaæ phoÂÂhabbaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ phoÂÂhabbaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ phoÂÂhabbaæ upavicarati. Manasà dhammaæ vi¤¤Ãya somanassaÂÂhÃniyaæ dhammaæ upavicarati. DomanassaÂÂhÃniyaæ dhammaæ upavicarati. UpekkhaÂÂhÃniyaæ dhammaæ upavicarati. Iti cha somanassÆpavicÃrà cha domanassÆpavicÃrà cha upekkhÆpavicÃrÃ. 'AÂÂhÃrasamanopavicÃro ayaæ bhikkhu, puriso'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. 'CaturÃdhiÂÂhÃno ayaæ bhikkhu, puriso'ti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: pa¤¤ÃdhiÂÂhÃno cÃgÃdhiÂÂhÃno upasamÃdhiÂÂhÃno. 'CaturÃdhiÂÂhÃno ayaæ bhikkhu, puriso'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. ------------------------- 1.Mama¤ca khvÃyaæ-majasaæ,sÅmu. Maæ khvÃyaæ-[PTS.] 2.ChadhÃturo-majasaæ,sÅmÆ,[PTS.] [BJT Page 500] [\x 500/] 'Pa¤¤aæ nappamajjeyya saccamanurakkheyya cÃgamanubrÆheyya santimeva so sikkheyyÃ'ti iti kho panetaæ vuttaæ: katha¤ca bhikkhu. Pa¤¤aæ nappamajjati: cha imà bhikkhu, dhÃtuyo: paÂhavidhÃtu ÃpodhÃtu tejodhÃtu vÃyodhÃto ÃkÃsadhÃtu vi¤¤ÃïadhÃtu. Katamà ca bhikkhu, paÂhavidhÃtu: paÂhavidhÃtu siyà ajjhattikà siyà bÃhirÃ. Katamà ca bhikkhu, ajjhattikà paÂhavidhÃtu: yaæ ajjhattaæ paccattaæ kakkhaÊaæ kharigataæ upÃdinnaæ. SeyyathÅdaæ: kesà lomà nakhà dattà taco maæsaæ nahÃrÆ aÂÂhi aÂÂhami¤jÃ1 vakkaæ hadayaæ, yakanaæ kilomakaæ pihakaæ pappÃsaæ antaæ antaguïaæ udariyaæ karÅsaæ yaæ và pana¤¤ampi ki¤ci ajjhattaæ paccattaæ kakkhaÊaæ kharigataæ upÃdinnaæ. Ayaæ vuccati bhikkhu, ajjhattikà paÂhavÅdhÃtu. Yà ceva kho pana ajjhattikà paÂhavÅdhÃtu yà ca bÃhirà paÂhavÅdhÃtu, paÂhavÅdhÃturevesÃ. Taæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya daÂÂhabbaæ. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà paÂhavÅdhÃtuyà nibbindati, paÂhavÅdhÃtuyà cittaæ virÃjeti. Katamà ca bhikkhu, ÃpodhÃtu: ÃpodhÃtu siyà ajjhattikà [PTS Page 241] [\q 241/] siyà bÃhirÃ. Katamà ca bhikkhu, ajjhattikà ÃpodhÃtu: yaæ ajjhattaæ paccattaæ Ãpo Ãpogataæ upÃdinnaæ. SeyyathÅdaæ: pittaæ semhaæ pubbo lohitaæ sedo medo assu vasà kheÊo siÇghÃnikà lasikÃmuttaæ. Yaæ và pana¤¤ampi ki¤ci ajjhattaæ paccattaæ Ãpo Ãpogataæ upÃdinnaæ. Ayaæ vuccati bhikkhu, ajjhattikà ÃpodhÃtu. Yà ceva kho pana ajjhattikà ÃpodhÃtu yà ca bÃhirà ÃpodhÃtu, ÃpodhÃturevesÃ. Taæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya daÂÂhabbaæ. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà ÃpodhÃtuyà nibbindati, ÃpodhÃtuyà cittaæ virÃjeti. Katamà ca bhikkhu, tejodhÃtu: tejodhÃtu siyà ajjhattikà siyà bÃhirÃ. Katamà ca bhikkhu, ajjhattikà tejodhÃtu: yaæ ajjhattaæ paccattaæ tejo tejogataæ upÃdinnaæ. SeyyathÅdaæ: yena ca santappati2 yena ca jÅrÅyati3, yena ca pari¬ayhati, yena ca asitapÅtakhÃyitasÃyitaæ sammà pariïÃmaæ gacchati, yaæ và pana¤¤ampi ki¤ci ajjhattaæ paccattaæ tejo tejogataæ upÃdinnaæ. Ayaæ vuccati bhikkhu, ajjhattikà tejodhÃtu. Yà ceva kho pana ajjhattikà tejodhÃtu yà ca bÃhirà tejodhÃtu, tejodhÃturevesÃ. Taæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya daÂÂhabbaæ. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà tejodhÃtuyà nibbindati, tejodhÃtuyà cittaæ virÃjeti. -------------------------- 1.AÂÂhimi¤jaæ-majasaæ. 2.Santapati-simÆ. 3.JarÅyati-sÅmÆ,[PTS.] [BJT Page 502] [\x 502/] Katamà ca bhikkhu, vÃyodhÃtu: vÃyodhÃtu siyà ajjhattikà siyà bÃhirà katamà ca bhikkhu, ajjhattikà vÃyodhÃtu: yaæ ajjhattaæ paccattaæ vÃyo vÃyogataæ upÃdinnaæ. SeyyathÅdaæ: uddhaÇgamà vÃtà adhogamà vÃtà kucchisayà vÃtà koÂÂhasayÃ1 vÃtà aÇgamaÇgÃnusÃrino vÃtà assÃso, passÃso, iti yaæ và pana¤¤ampi ki¤ci ajjhattaæ paccattaæ vÃyo vÃyogataæ upÃdinnaæ. Ayaæ vuccati bhikkhu, ajjhattikà vÃyodhÃtu. Yà ceva kho pana ajjhattikà vÃyodhÃtu yà ca bÃhirà vÃyodhÃtu, vÃyodhÃturevesÃ. Taæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya daÂÂhabbaæ. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà vÃyodhÃtuyà nibbindati, vÃyodhÃtuyà cittaæ virÃjeti. Katamà ca bhikkhu, ÃkÃsadhÃtu: ÃkÃsadhÃtu siyà ajjhattikà siyà bÃhirÃ. Katamà ca bhikkhu, ajjhattikà [PTS Page 242] [\q 242/] ÃkÃsadhÃtu: yaæ ajjhattaæ paccattaæ ÃkÃsaæ ÃkÃsagataæ upÃdinnaæ. SeyyathÅdaæ: kaïïacchiddaæ nÃsacchiddaæ mukhadvÃraæ yena ca asitapÅtakhÃyitasÃyitaæ ajjhoharati, yattha ca asitapÅtakhÃyitasÃyitaæ santiÂÂhati, yena ca asitapÅtakhÃyitasÃyitaæ adhobhÃgÃ2 nikkhamati, yaæ và pana¤¤ampi ki¤ci ajjhattaæ paccattaæ ÃkÃsaæ ÃkÃsagataæ aghaæ aghagataæ vivaraæ vivaragataæ asamphuÂÂhaæ maæsalohitehi upÃdinnaæ. Ayaæ vuccati bhikkhu, ajjhattikà ÃkÃsadhÃtu. Yà ceva kho pana ajjhattikà ÃkÃsadhÃtu, yà ca bÃhirà ÃkÃsadhÃtu, ÃkÃsadhÃturevesÃ. Taæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃti evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya daÂÂhabbaæ. Evametaæ yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya disvà ÃkÃsadhÃtuyà nibbindati, ÃkÃsadhÃtuyà cittaæ virÃjeti. AthÃparaæ vi¤¤Ãïaæ yeva avasissati parisuddhaæ pariyodÃtaæ. Tena va vi¤¤Ãïena kiæ jÃnÃni: sukhantipi vijÃnÃti, dukkhantipi vijÃnÃti, adukkhamasukhantipi vijÃnÃti. Sukhavedaniyaæ bhikkhu, phassaæ paÂicca upapajjati sukhà vedanÃ, so sukhaæ vedanaæ vediyamÃno sukhaæ vedanaæ vediyÃmÅti pajÃnÃti. Tasseva sukhavedanissa phassassa nirodhà yaæ tajjaæ vedayitaæ sukhavedaniyaæ phassaæ paÂicca uppannà sukhà vedanà sà nirujjhanti, sà vÆpasammatÅti pajÃnÃti. Dukkhavedaniyaæ bhikkhu. Phassaæ paÂicca uppajjati dukkhà vedanà so dukkhà vedanaæ vediyamÃno dukkhaæ vedanaæ vediyÃmÅti pajÃnÃti. Tasseva dukkhavedaniyassa phassassa nirodhà yaæ tajjaæ vedayitaæ dukkhavedaniyaæ phassaæ paÂicca uppannà dukkhà vedanà sà nirujjhati. Sà vÆpasammatÅti pajÃnÃti. Adukkhamasukhavedaniyaæ bhikkhu, phassaæ paÂicca uppajjati adukkhamasukhà vedanÃ. So adukkhamasukhaæ vedanaæ vediyamÃno adukkhamasukhaæ vediyÃmÅti pajÃnÃti. Tasseva adukkhamasukhavedaniyassa phassassa nirodhà yaæ tajjaæ vedayitaæ adukkhamasukhavedaniyaæ phassaæ paÂicca uppannà adukkhamasukhà vedanà sà nirujjhati, sà vÆpasammatÅti pajÃnÃti. ------------------------- 1.KoÂÂhÃsayÃ-majasaæ,simu 2.AdhobhÃgaæ-majasaæ. [BJT Page 504] [\x 504/] SeyyathÃpi bhikkhu dvinnaæ kaÂÂhÃnaæ samphassasamodhÃnÃ1 usmà jÃyati, tejo abhinibbattati. Tesaæ yeva dvinnaæ kaÂÂhÃnaæ nÃnÃbhÃvà vÅnikkhepà yà tajjà usmÃ, sà nirujjhati sà vÆpasammati. Evameva kho bhikkhu, sukhavedanÅyaæ [PTS Page 243] [\q 243/] phassaæ paÂicca uppajjati sukhà vedanÃ. So sukhaæ vedanaæ vediyamÃno sukhaæ vedanaæ vediyÃmÅtipajÃnÃti. Tasseva sukhavedaniyassa phassassa nirodhà yaæ tajjaæ vedayitaæ sukhavedaniyaæ phassaæ paÂicca uppannà sukhà vedanà sà nirujjhati, sà vÆpasammatÅti pajÃnÃti. Dukkhavedaniyaæ bhikkhu, phassaæ paÂicca uppajjati dukkhà vedanÃ. So dukkhaæ vedanaæ vediyamÃno dukkhaæ vedanaæ vediyÃmÅti pajÃnÃti. Tasseva dukkhavedaniyassa phassassa nirodhà yaæ tajjaæ vedayitaæ dukkhavedaniyaæ phassaæ paÂicca uppannà dukkhà vedanà sà nirujjhati sà vÆpasammatÅti pajÃnÃti. Adukkhamasukhavedaniyaæ bhikkhu, phassaæ paÂicca uppajjati adukkhamasukhà vedanÃ. So adukkhasukhaæ vedanaæ vediyamÃno adukkhamasukhaæ vedanaæ vediyÃmÅti pajÃnÃti. Tasseva Adukkhamasukhavedaniyassa phassassa nirodhà yaæ tajjaæ vedayitaæ adukkhamasukhavedaniyaæ phassaæ paÂicca uppannà adukkhamasukhà vedanà sà nirujjhati sà vÆpasammatÅti pajÃnÃti. AthÃparaæ upekkhÃyeva avasissati parisuddhà pariyodÃtà mudu ca kamma¤¤Ã ca pabhassarà ca. SeyyathÃpi bhikkhu, dakkho suvaïïakÃro và suvaïïakÃrantevÃsÅ và ukkaæ bandheyya, ukkaæ bandhitvà ukkÃmukhaæ Ãlimpeyya, ukkÃmukhaæ Ãlimpetvà saï¬Ãsena jÃtarÆpaæ gahetvà ukkÃmukhe pakkhipeyya. Tamenaæ kÃlena kÃlaæ abhidhameyya. KÃlena kÃlaæ udakena paripphoseyya. KÃlena kÃlaæ ajjhupekkheyya. Taæ hoti jÃtarÆpaæ dhantaæ2 sudhantaæ niddhantaæ nÅhaÂaæ3 nÅhaÂakasÃvaæ4 mudu ca kamma¤¤aæ ca pabhassara¤ca. Yassà yassà ca piÊandhanavikatiyà ÃkaÇkhati, yadi pavaddhikÃya yadi kuï¬alÃya yadi gÅveyyakÃya yadi suvaïïamÃlÃya, ta¤cassa atthaæ anubhoti. Evameva kho bhikkhu, athÃparaæ upekkhÃyeva avasissati parisuddhà pariyodhÃtà mudu ca kamma¤¤Ã ca pabhassarà ca. So evaæ pajÃnÃti: 'imaæ ce ahaæ upekkhaæ evaæparisuddhaæ evaæpariyodÃtaæ ÃkÃsÃna¤cÃyatanaæ upasaæhareyyaæ, tadanudhamma¤ca cittaæ bhÃveyyaæ. Evaæ ayaæ upekkhà tannissità tadupÃdÃnà ciraæ dÅghamaddhÃnaæ tiÂÂheyya. Imaæ ce ahaæ upekkhaæ evaæparisuddhaæ evaæpariyodÃtaæ vi¤¤Ãïa¤cÃyatanaæ upasaæhareyyaæ, tadanudhamma¤ca cittaæ bhÃveyyaæ. Evaæ me ayaæ upekkhà tannissità tadupÃdÃnà ciraæ dÅghamaddhÃnaæ tiÂÂheyya. Imaæ ce [PTS Page 244] [\q 244/] ahaæ upekkhaæ evaæparisuddhaæ evaæpariyodÃtaæ Ãki¤ca¤¤Ãyatanaæ upasaæhareyaæ, tadanudhamma¤ca cittaæ bhÃveyyaæ. Evaæ me ayaæ upekkhà tannissità tadupÃdÃnà ciraæ dÅghamaddhÃnaæ tiÂÂheyya. Imaæ ce ahaæ upekkhaæ evaæparisuddhaæ evaæpariyodÃtaæ nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanaæ upasaæhareyyaæ. Tadanudhamma¤ca cittaæ bhÃveyyaæ, evaæ me ayaæ upekkhà tannissità tadÆpÃdÃnà ciraæ dÅghamaddhÃnaæ tiÂÂheyyÃ'ti. ------------------------- 1.SaÇghaÂÂà samodhÃnÃ-majasaæ,sÅmu. 3.Nihataæ-sÅmu. 2.Dhantaæ-majasaæ Ænaæ. 4.NinnitakasÃvaæ-sÅmu,majasaæ,[PTS.] [BJT Page 506] [\x 506/] So evaæ pajÃnÃti: 'imaæ ce ahaæ upekkhaæ evaæparisuddhaæ evaæpariyodÃtaæ ÃkÃsÃna¤cÃyatanaæ upasaæhareyyaæ, tadanudhamma¤ca cittaæ bhÃveyyaæ, saÇkhatametaæ. Ima¤ce ahaæ upekkhaæ evaæparisuddhaæ evaæpariyodÃtaæ vi¤¤Ãïa¤cÃyatanaæ upasaæhareyyaæ, kadanudhamma¤ca cittaæ bhÃveyyaæ, saÇkhatametaæ. Imaæ ce ahaæ upekkhaæ evaæparisuddhaæ evaæpariyodÃtaæ Ãki¤ca¤¤Ãyatanaæ upasaæhareyyaæ, tadanudhamma¤ca cittaæ bhÃveyyaæ, saÇkhatametaæ. Ima¤ce ahaæ upekkhaæ evaæ parisuddhaæ evaæpariyodÃtaæ nevasa¤¤ÃnÃsa¤cÃyatanaæ upasaæhareyyaæ, tadanudhamma¤ca cittaæ bhÃveyyaæ, saÇkhatametanti. So neva taæ abhisaÇkharoti, nÃbhisa¤cetayati bhavÃya và vibhavÃya vÃ. So anabhisaÇkharonto anabhisa¤cetayanto bhavÃya và vibhavÃya và na ki¤ci loke upÃdiyati. AnupÃdiyaæ na paritassati, aparitassaæ paccattaæyeva parinibbÃyati. 'KhÅïà jÃti, vusitaæ brahmacariyaæ, kataæ karaïÅyaæ, nÃparaæ itthattÃyÃ'ti pajÃnÃti. So sukhaæ ce vedanaæ vedeti. Sà aniccÃti pajÃnÃti, anajjhositÃti pajÃnÃti, anabhinanditÃti pajÃnÃti. Dukkhaæ ce vedanaæ vedeti. Sà aniccÃti pajÃnÃti. AnajjhositÃti pajÃnÃti. AbhinanditÃti pajÃnÃti, adukkhamasukha¤ce vedanaæ vedeti, sà aniccÃti pajÃnÃti, anajjhositÃni pajÃnÃti, anabhinanditÃti pajÃnÃti. So sukhaæ ce vedanaæ vedeti, visaæyutto taæ na vedeti. So dukkhaæ ce vedanaæ vedeti, visaæyutto taæ na vedeti.1 Adukkhamasukhaæ ce vedanaæ vedeti, visaæyutto taæ na vedeti.1 So kÃyapariyantikaæ vedanaæ vediyamÃno kÃyapariyantikaæ vedanaæ vediyÃmÅti pajÃnÃti. JÅvitapariyantikaæ [PTS Page 245] [\q 245/] vedanaæ vediyamÃno jÅvitapariyantikaæ vedanaæ vediyÃmÅti pajÃnÃti. KÃyassa bhedà parammaraïà uddhaæ jÅvitapariyÃdÃnà ideva sabbavedayitÃni anabhinanditÃni sÅtÅbhavissantÅ'ti pajÃnÃti. SeyyathÃpi bhikkhu, tela¤ca paÂicca vaÂÂi¤ca paÂicca telappadÅpo jhÃyati, tasseva telassa ca vaÂÂiyà ca pariyÃdÃnà a¤¤assa ca anupÃhÃrÃ2 anÃhÃro nibbÃyati. Evameva kho bhikkhu. KÃyapariyantikaæ vedanaæ vediyamÃno kÃyapariyantikaæ vedanaæ vediyÃmÅti pajÃnÃti. JÅvitapariyantikaæ vedanaæ vediyamÃno jÅvitapariyantikaæ vedanaæ vediyÃmiti pajÃnÃti. KÃyassa bhedà parammaraïà uddhaæ jÅvitapariyÃdÃnà idheva sabbavedayitÃni anababhinanditÃni sÅtÅbhavissatÅ'ti pajÃnÃti. Tasmà evaæ samannÃgato bhikkhu iminà paramena pa¤¤ÃdhiÂÂhÃnena samannÃgato hoti. Esà hi bhikkhu, paramà ariyà pa¤¤Ã yadidaæ sabbadukkhakkhaye ¤Ãïaæ. Tassa sà vimutti sacce Âhità akuppà hoti. Taæ hi bhikkhu musÃ, yaæ mosadhammaæ. Taæ saccaæ, yaæ amosadhammaæ nibbÃnaæ. Tasmà evaæ samannÃgato bhikkhu iminà paramena saccÃdhiÂÂhÃnena samannÃgato hoti. Etaæ hi bhikkhu, paramaæ ariyasaccaæ yadidaæ amosadhammaæ nibbÃnaæ. ------------------------- 1.Visaæyutto naæ vedeti-majasaæ,[PTS.] 2.AnupÃdÃnÃ-majasaæ simu. AnupahÃrÃ-syÃ. [BJT Page 508] [\x 508/] Tasseva kho pana pubbe aviddasuno upadhÅ honti samattà samÃdinnÃ. TyÃssa pahÅnà honti ucchinnamÆlà tÃlÃvatthukatà anabhÃvakatÃ1 Ãyatiæ anuppÃdadhammÃ. Tasmà evaæ samannÃgato bhikkhu iminà paramena cÃgÃdhiÂÂhÃnena samannÃgato hoti. Eso hi bhikkhu, paramo ariyo cÃgo yadidaæ sabbÆpadhipaÂinissaggo. Tasseva kho pana pubbe aviddasuno abhijjhà hoti chando sÃrÃgo. SvÃssa pahÅno hoti ucchinnamÆlo tÃlÃvatthukato anabhÃvakato Ãyatiæ anuppÃdadhammo. Tasseva kho pana pubbe aviddasuno ÃghÃto hoti byÃpÃdo sampadoso, svÃssa pahÅno hoti ucchinnamÆlo tÃlÃvatthukato anabhÃvakato Ãyatiæ anuppÃdadhammo. Tasseva kho pana pubbe aviddasuno avijjà hoti sammoho sampadoso, svÃssa pahÅno hoti ucchinnamÆlo [PTS Page 246] [\q 246/] tÃlÃvatthukato anabhÃvakato Ãyatiæ anuppÃdadhammo. Tasmà evaæ samannÃgato bhikkhu iminà paramena upasamÃdhiÂÂhÃnena samannÃgato hoti eso hi bhikkhu, paramo ariyo upasamo yadidaæ rÃgadosamohÃnaæ upasamo. 'Pa¤¤aæ nappamajjeyya. Saccamanurakkheyya, cÃgamanubrÆheyya, santimeva so sikkheyyÃ'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Yattha Âhitaæ ma¤¤ussavà nappavattanti. Ma¤¤ussave kho pana appavattamÃne muni santoti vuccatÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ: asmÅti bhikkhu ma¤¤itametaæ. AyamahamasmÅti. Ma¤¤itametaæ. Bhavissanti ma¤¤itametaæ. Na bhavissanti ma¤¤itametaæ. RÆpÅ bhavissanti ma¤¤itametaæ. ArÆpÅ bhavissanti ma¤¤itametaæ. Sa¤¤Å bhavissanti ma¤¤itametaæ. Asa¤¤Å bhavissanti ma¤¤itametaæ. Nevasa¤¤ÅnÃsa¤¤Å bhavissanti ma¤¤itametaæ. Ma¤¤itaæ bhikkhu rogo, ma¤¤itaæ gaï¬o, ma¤¤itaæ sallaæ. Sabbama¤¤itÃnaæ tveva bhikkhu, samatikkamà muni santoti vuccati. Muni kho pana bhikkhu, santo na jÃyati na jÅyati na mÅyati na kuppati na vihesati. Tampissa bhikkhu natthi. Yena jÃyetha, ajÃyamÃno kiæ jÅyissati, ajÅyamÃno kiæ mÅyissati, amÅyamÃno kiæ kuppissati. AkuppamÃno kissa vihessati. 'Yattha ÂhÅtaæ ma¤¤ussavà nappavattanti. Ma¤¤ussave kho pana nappavattamÃne muni santoti vuccatÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Imaæ kho me tvaæ bhikkhu, saÇkhittena cha dhÃtuvibhaÇgaæ dhÃrehÅti. -------------------------- 1.AnabhÃvaæ katÃ-majasaæ. [BJT Page 510] [\x 510/] Atha kho Ãyasmà pukkusÃti 'satthà kira me anuppatto, sugato kira me anuppatto, sammÃsambuddho kira me anuppatto'ti uÂÂhÃyÃsanà ekaæsà civaraæ katvà bhagavato pÃdesu sirasà nipatitvà bhagavantaæ etadavoca: 'accayo maæ bhante, accagamà yathÃbÃlaæ yathÃmÆÊhaæ [PTS Page 247] [\q 247/] yathÃakusalaæ, yohaæ bhagavantaæ ÃvusovÃdena samudÃcaritabbaæ ama¤¤issaæ. Tassa me bhante, bhagavà accayaæ accayato patigaïhÃtu Ãyatiæ saævarÃyÃ'ti. Taggha tvaæ bhikkhu, accayo accagamà yathÃbÃlaæ yathÃmÆÊhaæ yathÃakusalaæ, yaæ maæ tvaæ ÃvusovÃdena samudÃcaritabbaæ ama¤¤ittha. Yato ca kho tvaæ bhikkhu, accayaæ accayato disvà yathà dhammaæ paÂikarosi. Taæ te mayaæ patigaïhÃma. Vuddhi hesà bhikkhu. Ariyassa vinaye yo accayaæ accayato disvà yathà dhammaæ paÂikaroti, Ãyatiæ saævaraæ ÃpajjatÅ'ti. LabheyyÃhaæ bhante, bhagavato santike upasampadanti. Paripuïïaæ pana te bhikkhu, pattacÅvaranti: Na kho me bhante, paripuïïaæ pattacÅvaranti. Na kho bhikkhu, tathÃgatà aparipuïïapattacÅvaraæ upasampÃdentÅti. Atha kho Ãyasmà pukkusÃti bhagavato bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uÂÂhÃyÃsanà bhagavantaæ abhivÃdetvà padakkhiïaæ katvà pattacÅvarapariyesanaæ pakkÃmi. Atha kho Ãyasmantaæ pukkusÃtiæ pattacÅvarapariyesanaæ carantaæ bhantagÃvÅ1 jÅvità voropesi. Atha kho sambahulà bhikkhu yena bhagavÃ, tenupasaÇkamiæsu, upasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Ekamantaæ nisinnà kho te bhikkhÆ bhagavantaæ etadavocuæ: 'yo so bhante, pukkusÃti nÃma kulaputto bhagavatà saÇkhittena ovÃdena ovadito, so kÃlaÇkato. Tassa kà gati, ko abhisamparÃyo'ti. Paï¬ito bhikkhave, pukkusÃti kulaputto,paccapÃdi dhammassÃnudhammaæ. Na ca maæ dhammÃdhikaraïaæ viheÂhesi. PukkusÃti bhikkhave, kulaputto pa¤cannaæ orambhÃgiyÃnaæ sa¤¤ojanÃnaæ parikkhayà opapÃtiko tattha parinibbÃyÅ anÃvattidhammo tasmà lokÃti. Idamavoca bhagavÃ, attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. [PTS Page 248] [\q 248/] DhÃtuvibhaÇgasuttaæ dasamaæ. -------------------------- 1.VibhantagÃvÅ-sÅmu. Vibhantà gÃvÅ-majasaæ. [BJT Page 512] [\x 512/] 3.4.11 SaccavibhaÇga suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà bÃrÃïasiyaæ viharati isipatane migadÃye. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: TathÃgatena bhikkhave, arahatà sammÃsambuddhena bÃrÃïasiyaæ isipatane migadÃye anuttaraæ dhammacakkaæ pavattitaæ appavattiyaæ samaïena và brÃhmaïena và devena và mÃrena và brahmunà và kenaci và lokasmiæ, yadidaæ catunnaæ ariyasaccÃnaæ Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ. Katamesaæ catunnaæ: dukkhassa ariyasaccassa Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ, dukkhasamudayassa ariyasaccassa Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ. Dukkhanirodhassa ariyasaccassa Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ. DukkhanirodhagÃmiyà paÂipadÃya1 ariyasaccassa Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ. TathÃgatena bhikkhave, arahatà sammÃsambuddhena bÃrÃïasiyaæ isipatane migadÃye anuttaraæ dhammacakkaæ pavattitaæ appavattiyaæ samaïena và brÃhmaïena và devena và mÃrena và brahmunà và kenaci và lokasmiæ, yadidaæ imesaæ catunnaæ ariyasaccÃnaæ Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ. Sevetha bhikkhave, sÃriputtamoggallÃne. Bhajatha bhikkhave, sÃriputtamoggallÃne. Paï¬ità bhikkhÆ anuggÃhakà sabrahmacÃrÅnaæ. SeyyathÃpÅ bhikkhave, janetti2 evaæ sÃriputto. SeyyathÃpi jÃtassa ÃpÃdetà evaæ kho moggallÃno. SÃriputto bhikkhave, sotÃpattiphale vineti. MoggallÃno uttamatthe. SÃriputto bhikkhave, pahoti cattÃri ariyasaccÃni vitthÃrena Ãcikkhituæ desetuæ pa¤¤Ãpetuæ paÂÂhapetuæ vivarituæ vibhajituæ uttÃnÅkÃtunti. Idamavoca bhagavÃ, idaæ vatvà sugato uÂÂhÃyÃsanà vihÃraæ pÃvisi. [PTS Page 249] [\q 249/] Tatra kho Ãyasmà sÃriputto acirapakkantassa bhagavato bhikkhÆ Ãmantesi: Ãvuso bhikkhavoti. ùvusoti kho te bhikkhÆ Ãyasmato sÃriputtassa paccassosuæ. ùyasmà sÃriputto etadavoca: -------------------------- 1. ...GÃminÅ paÂipadÃ-simÆ. 2. JanetÃ5majasaæ,sÅmÆ. [BJT Page 514] [\x 514/] TathÃgatena Ãvuso, arahatà sammÃsambuddhena bÃrÃïasiyaæ isipatane migadÃye anuttaraæ dhammacakkaæ pavattitaæ appavattiyaæ samaïena và brÃhmaïena và devena và mÃrena và brahmunà và kenaci và lokasmiæ, yadidaæ catunnaæ ariyasaccÃnaæ Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ. Katamesaæ catunnaæ: dukkhassa ariyasaccassa Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ. Dukkhasamudayassa ariyasaccassa Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ. Dukkhanirodhassa ariyasaccassa Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ. DukkhanirodhagÃminiyà paÂipadÃya ariyasaccassa Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammaæ. Katama¤cÃvuso dukkhaæ ariyasaccaæ: jÃtipi dukkhÃ, jarÃpi dukkhÃ, maraïampi dukkhaæ, sokaparidevadukkhadomanassupÃyÃsÃpi dukkhÃ, yampicchaæ na labhati tampi dukkhaæ, saÇkhittena pa¤cupÃdÃnakkhandhà dukkhÃ. KatamÃcÃvuso jÃti: yà tesaæ tesaæ sattÃnaæ tamhi tamhi sattanikÃye jÃti sa¤jÃti okkanti abhinibbatti1 khandhÃnaæ pÃtubhÃvo ÃyatanÃnaæ paÂilÃbho, ayaæ vuccatÃvuso jÃti. KatamÃcÃvuso jarÃ: yà tesaæ tesaæ sattÃnaæ tamhi tamhi sattanikÃye jarà jÅraïatà khaï¬iccaæ pÃliccaæ valittacatà Ãyuno saæhÃni indriyÃnaæ paripÃko, ayaæ vuccatÃvuso jarÃ. Katama¤cÃvuso2 maraïaæ: yaæ tesaæ tesaæ3 sattÃnaæ tamhà tamhà sattanikÃyà cuti cavanatà bhedo antaradhÃnaæ maccu maraïaæ kÃlakiriyà khandhÃnaæ bhedo kalebarassa nikkhepo, jÅvitindriyassa upacchedo idaæ vuccatÃvuso maraïaæ. Katamo cÃvuso soko: yo kho Ãvuso a¤¤atara¤¤atarena vyasanena samannÃgatassa a¤¤atara¤¤atarena dukkhadhammena phuÂÂhassa soko socanà socittaæ anto soko anto parisoko, ayaæ vuttÃvuso soko. Katamo cÃvuso paridevo: yo kho Ãvuso a¤¤atara¤¤atarena byasanena samannÃgatassa a¤¤atara¤¤atarena dukkhadhammena phuÂÂhassa Ãdevo paridevo [PTS Page 250] [\q 250/] Ãdevanà paridevanà Ãdevitattaæ paridevitattaæ, ayaæ vuccatÃvuso paridevo. Katamaæ cÃvuso dukkhaæ: yaæ kho Ãvuso kÃyikaæ dukkhaæ kÃyikaæ asÃtaæ kÃyasamphassajaæ dukkhaæ asÃtaæ vedayitaæ, idaæ vuccatÃvuso dukkhaæ. Katamaæ cÃvuso domanassaæ: yaæ kho Ãvuso cetasikaæ dukkhaæ cetasikaæ asÃtaæ vedayitaæ manosamphassajaæ dukkhaæ asÃtaæ vedayitaæ, idaæ vuccatÃvuso domanassaæ. ------------------------- 1.Nibbanti abhinibbatti-[PTS. 2.]Katamà cÃvuso-sÅmÆ. 3.Yà tesaæ-majasaæ. [BJT Page 516] [\x 516/] Katamo cÃvuso upÃyÃso: yo kho Ãvuso a¤¤atara¤¤atarena byasanena samannÃgatassa a¤¤atara¤¤atarena dukkhadhammena phuÂÂhassa ÃyÃso upÃyÃso ÃyÃsitattaæ upÃyÃsitattaæ, ayaæ vuccatÃvuso upÃyÃso. Katamaæ cÃvuso yampicchaæ na labhati tampi dukkhaæ: jÃtidhammÃnaæ Ãvuso, sattÃnaæ evaæ icchà uppajjati: aho vata mayaæ na jÃtidhammà assÃma, na ca vata no jÃti ÃgaccheyyÃti. Na kho panetaæ icchÃya pattabbaæ idampi yampicchaæ na labhati tampi dukkhaæ. JarÃdhammÃnaæ Ãvuso sattÃnaæ evaæ icchà uppajjati: aho vata mayaæ na jarÃdhammà assÃma, na ca vata no jarà ÃgaccheyyÃti. Na kho panetaæ icchÃya pattabbaæ idampi yampicchaæ na labhati tampi dukkhaæ. ByÃdhidhammÃnaæ Ãvuso, sattÃnaæ evaæ icchà uppajjati: aho vata mayaæ na byÃdhidhammà assÃma, na ca vata no byÃdhi ÃgaccheyyÃti. Na kho panetaæ icchÃya pattabbaæ idampi yampicchaæ na labhati tampi dukkhaæ. MaraïadhammÃnaæ Ãvuso, sattÃnaæ evaæ icchà uppajjati: aho vata mayaæ na maraïadhammà assÃma, na ca vata no maraïaæ ÃgaccheyyÃti. Na kho panetaæ icchÃya pattabbaæ idampi yampicchaæ na labhati tampi dukkhaæ. SokaparidevadukkhadomanassupÃyÃsadhammÃnaæ Ãvuso, sattÃnaæ evaæ icchà uppajjati: aho vata mayaæ na sokaparidevadukkhadomanassupÃyÃsadhammà assÃma, na ca vata no sokaparidevadukkhadomanassupÃyÃsà Ãgaccheyyunti. Na kho panetaæ icchÃya pattabbaæ, idampi yampicchaæ na labhati tampi dukkhaæ. Katame cÃvuso saÇkhittena pa¤cupÃdÃnakkhandhà dukkhÃ: seyyathÅdaæ: rÆpÆpÃdÃnakkhandho vedanÆpÃdÃnakkhandho sa¤¤ÆpÃdÃnakkhandho saÇkhÃrÆpÃdÃnakkhandho vi¤¤ÃïÆpÃdÃnakkhandho. Ime vuccantÃvuso saÇkhittena pa¤cÆpÃdÃnakkhandhà dukkhÃ. Idaæ vuccatÃvuso dukkhaæ ariyasaccaæ. Katama¤cÃvuso, dukkhasamudayo1 ariyasaccaæ: yÃ'yaæ taïhà ponobhavikÃ2 nandirÃgasahagatà tatra tatrÃbhinandinÅ, seyyathÅdaæ: kÃmataïhà bhavataïhà [PTS Page 251] [\q 251/] vibhavataïhÃ. Idaæ vuccatÃvuso dukkhasamudayo ariyasaccaæ. Katama¤cÃvuso dukkhanirodho3 ariyasaccaæ: yo tassÃyeva taïhÃya asesavirÃganirodho cÃgo paÂinissaggo mutti anÃlayo. Idaæ vuccatÃvuso dukkhanirodho ariyasaccaæ. Katama¤cÃvuso dukkhanirodhagÃminÅ paÂipadà ariyasaccaæ: ayameva ariyo aÂÂhaÇgiko maggo, seyyathÅdaæ: sammÃdiÂÂhi sammÃsaÇkappo sammÃvÃcà sammÃkammanto sammÃÃjÅvo sammÃvÃyÃmo sammÃsati sammÃsamÃdhi. Katamà cÃvuso sammÃdiÂÂhi: yaæ kho Ãvuso dukkhe ¤Ãïaæ dukkhasamudaye ¤Ãïaæ dukkhanirodhe ¤Ãïaæ dukkhanirodhagÃminiyà paÂipadÃya ¤Ãïaæ. Ayaæ vuccatÃvuso sammÃdiÂÂhi. Katamo cÃvuso sammÃsaÇkappo: nekkhammasaÇkappo avyÃpÃdasaÇkappo avihiæsÃsaÇkappo. Ayaæ vuccatÃvuso sammÃsaÇkappo. Katamà cÃvuso samÃvÃcÃ: musÃvÃdà veramaïÅ, pisunÃya vÃcÃya veramaïÅ, pharusÃya vÃcÃya veramaïÅ, samphappalÃpà veramaïÅ. Ayaæ vuccatÃvuso sammÃvÃcÃ. ------------------------- 1.Dukkhasamudayaæ-sÅmÆ,majasaæ.[PTS.] 2.PonobbhavikÃ-majasaæ. 3.Dukkhanirodhaæ-sÅmÆ,majasaæ,[PTS.] [BJT Page 518] [\x 518/] Katamo cÃvuso sammÃkammanto: pÃïÃtipÃtà veramaïÅ, adinnÃdÃnà veramaïÅ kÃmesu micchÃcÃrà veramaïÅ. Ayaæ vuttÃvuso sammÃkammanto. Katamo cÃvuso sammà ÃjÅvo: idhÃvuso ariyasÃvako micchÃÃjÅvaæ pahÃya sammà ÃjÅvena jÅvikaæ kappeti. Ayaæ vuccatÃvuso sammÃÃjÅvo. Katamo cÃvuso sammÃvÃyÃmo: idhÃvuso, bhikkhu anuppannÃnaæ pÃpakÃnaæ akusalÃnaæ dhammÃnaæ anuppÃdÃya chandaæ janeti vÃyÃmati viriyaæ arabhati vittaæ paggaïhÃti padahati. UppannÃnaæ pÃpakÃnaæ akusalÃnaæ dhammÃnaæ pahÃnÃya chandaæ janeti vÃyamati viriyaæ Ãrabhati cittaæ paggaïhÃti padahati. AnuppannÃnaæ kusalÃnaæ dhammÃnaæ [PTS Page 252] [\q 252/] uppÃdÃya chandaæ janeti vÃyamati viriyaæ Ãrabhati cittaæ paggaïhÃti padahati. UppannÃnaæ kusalÃnaæ dhammÃnaæ Âhitiyà asammosÃya1 bhiyyobhÃvÃya vepullÃya bhÃvanÃya pÃripÆriyà chandaæ janeti vÃyamati viriyaæ Ãrabhati cittaæ paggaïhÃti padahati. Ayaæ vuccatÃvuso sammÃvÃyÃmo. Katamà cÃvuso sammÃsati: idhÃvuso bhikkhu kÃye kÃyÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhÃdomanassaæ. VedanÃsu vedanÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhà domanassaæ. Citte cittÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhà domanassaæ. Dhammesu dhammÃnupassÅ viharati ÃtÃpÅ sampajÃno satimà vineyya loke abhijjhà domanassaæ. Ayaæ vuccatÃvuso sammÃsati. Katamo cÃvuso, sammÃsamÃdhi: idhÃvuso, bhikkhu vivicceva kÃmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaæ savicÃraæ vivekajaæ pitisukhaæ paÂhamaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. VitakkavicÃranaæ vÆpasamà ajjhattaæ sampasÃdanaæ cetaso ekodibhÃvaæ avitakkaæ avicÃraæ samÃdhijaæ pitisukhaæ dutiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. PÅtiyà ca virÃgà upekkhako ca viharati. Sato ca sampajÃno sukhaæ ca kÃyena paÂisaævesedeti. Yantaæ ariyà Ãcikkhanti upekkhako satimà sukhavihÃrÅti tatiyaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Sukhassa ca pahÃnà dukkhassa ca pahÃnà pubbeva somanassa domanassÃnaæ atthaægamà adukkhaæ asukhaæ upekkhà sati pÃrisuddhiæ catutthaæ jhÃnaæ upasampajja viharati. Ayaæ vuccatÃvuso sammÃsamÃdhi. Idaæ vuccatÃvuso dukkhanirodhagÃminÅ paÂipadà ariyasaccaæ. TathÃgatenÃvuso, arahatà sammÃsambuddhena bÃrÃïasiyaæ isipatane migadÃye anuttaraæ dhammacakkaæ pavattitaæ appavattiyaæ samaïena và brÃhmaïena và devena và mÃrena và brahmunà và kenaci và lokasmiæ, yadidaæ imesaæ catunnaæ ariyasaccÃnaæ Ãcikkhanà desanà pa¤¤apanà paÂÂhapanà vivaraïà vibhajanà uttÃnÅkammanti. IdamavocÃyasmà sÃriputto, attamanà te bhikkhu Ãyasmato sÃriputtassa bhÃsitaæ abhinandunti. [PTS Page 253] [\q 253/] SaccavibhaÇga suttaæ ekÃdasamaæ ------------------------- 1.AsammohÃya-[PTS.] [BJT Page 520] [\x 520/] 3.4.12 DakkhiïÃvibhaÇga suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sakkesu viharati kapilavatthusmiæ nigrodhÃrÃme. Atha kho mahÃpajÃpatÅ gotamÅ navaæ dussayugaæ ÃdÃya yena bhagavà tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinnà kho mahÃpajÃpatÅ gotamÅ bhagavantaæ etadavoca: Idaæ me bhante, navaæ dussayugaæ bhagavantaæ uddissa sÃmaæ kantaæ sÃmaæ vÃyitaæ. Taæ me bhante, bhagavà patigaïhÃtu anukampaæ upÃdÃyÃ'ti. Evaæ vutte bhagavà mahÃpajÃpatiæ gotamiæ etadavoca: saÇge gotamÅ dehi, saÇghe te dinnaæ ahaæ ceva pÆjito bhavissÃmi saÇgho cÃ'ti. Dutiyampi kho mahÃpajÃpatÅ gotamÅ bhagavantaæ etadavoca: idaæ me bhante, navaæ dussayugaæ bhagavantaæ uddissa sÃmaæ kantaæ sÃmaæ vÃyitaæ. Taæ me bhante, bhagavà patigaïhÃtu anukampaæ upÃdÃyÃ'ti. Dutiyampi kho bhagavà mahÃpajÃpatiæ gotamiæ etadavoca: saÇghe gotamÅ dehi, saÇghe te dinne aha¤ceva pÆjito bhavissÃmi saÇgho cÃ'ti. Tatiyampi kho mahÃpajÃpatÅ gotamÅ bhagavantaæ etadavoca: idaæ me bhante, navaæ dussayugaæ bhagavantaæ uddissa sÃmaæ kantaæ sÃmaæ vÃyitaæ. Taæ me bhante, bhagavà patigaïhÃtu anukampaæ upÃdÃyÃ'ti. Tatiyampi kho bhagavà mahÃpajÃpatiæ gotamiæ etadavoca: saÇghe gotamÅ dehi saÇghe te dinne aha¤ceva pÆjito bhavissÃmi saÇgho cÃ'ti. Evaæ vutte Ãyasmà Ãnando bhagavantaæ etadavoca: 'patigaïhÃtu bhante, bhagavà mahÃpajÃpatiyà gotamiyà navaæ dussayugaæ, bahÆpakÃrÃ1 bhante, mahÃpajÃpatÅ gotamÅ bhagavato mÃtucchà ÃpÃdikà posikà khÅrassa dÃyikÃ, bhagavantaæ janettiyà kÃlakatÃya2 tha¤¤aæ pÃyesi. BhagavÃpi bhante, bahÆpakÃro mahÃpajÃpatiyà gotamiyÃ. Bhagavantaæ bhante, Ãgamma mahÃpajÃpatÅ gotamÅ buddhaæ saraïaæ gatÃ, dhammaæ saraïaæ gatÃ, saÇghaæ saraïaæ gatÃ. Bhagavantaæ bhante. ùgamma mahÃpajÃpatÅ gotamÅ pÃïÃtipÃtà paÂiviratÃ, adinnÃdÃnà paÂiviratÃ, kÃmesumicchÃcÃrà paÂiviratÃ, musÃvÃdà paÂiviratÃ, surÃmerayamajjapamÃdaÂÂhÃnà paÂiviratÃ. Bhagavantaæ bhante, Ãgamma mahÃpajÃpatÅ gotamÅ buddhe aveccappasÃdena samannÃgatÃ, dhamme aveccappasÃdena samannÃgatÃ, saÇghe aveccappasÃdena samannÃgatÃ, ariyakantehi [PTS Page 254] [\q 254/] sÅlehi samannÃgatÃ. Bhagavantaæ bhante, Ãgamma mahÃpajÃpatÅ gotamÅ dukkhe nikkaÇkhÃ, dukkhasamudaye nikkaÇkhÃ, dukkhanirodhe nikkaÇkhÃ, dukkhanirodhagÃminiyà paÂipadÃya nikkaÇkhÃ. BhagavÃpi bhante bahÆpakÃro mahÃpajÃpatiyà gotamiyÃti. ------------------------ 1.BahukÃrÃ-syÃ. 2.KÃlaÇkatÃya-majasaæ,sÅmÆ. [BJT Page 522] [\x 522/] Evametaæ Ãnanda, evametaæ Ãnanda, yaæ hi Ãnanda, puggalo puggalaæ Ãgamma buddhaæ saraïaæ gato hoti, dhammaæ saraïaæ gato hoti, saÇghaæ saraïaæ gato hoti.ImassÃnanda, puggalassa iminà puggalena na suppatikÃraæ vadÃmi, yadidaæ abhivÃdanapaccuÂÂhÃnaa¤jalikammasÃmÅcikammacÅvarapiï¬apÃtasenÃsanagilÃna- paccayabhesajjaparikkhÃrÃnuppadÃnena. Yaæ hÃnanda, puggalo puggalaæ Ãgamma. PÃïÃtipÃtà paÂivirato hoti, adinnÃdÃnà paÂivirato hoti, kÃmesu micchÃcÃrà paÂivirato hoti, musÃvÃdà paÂivirato hoti, surÃmerayamajjapamÃdaÂÂhÃnà paÂivirato hoti. ImassÃnanda, puggalassa iminà puggalena na suppatikÃraæ vadÃmi. Yadidaæ abhivÃdanapaccuÂÂhÃnaa¤jalikammasÃmÅcikammacÅvarapiï¬apÃtasenÃsanagilÃna- paccayabhesajjaparikkhÃrÃnuppadÃnena. Yaæ hÃnanda, puggalo puggalaæ Ãgamma buddhe aveccappasÃdena samannÃgato hoti, dhamme aveccappasÃdena samannÃgato hoti, saÇghe aveccappasÃdena samannÃgato hoti, ariyakantehi sÅlehi samannÃgato hoti. ImassÃnanda, puggalassa iminà puggalena na suppatikÃraæ vadÃmi. Yadidaæ abhivÃdanapaccuÂÂhÃnaa¤jalikammasÃmÅcikammacÅvarapiï¬apÃtasenÃsanagilÃna- paccayabhesajjaparikkhÃrÃnuppadÃnena. Yaæ hÃnanda, puggalo puggalaæ Ãgamma dukkhe nikkaÇkho hoti, dukkhasamudaye nikkaÇkho hoti, dukkhanirodhe nikkaÇkho hoti, dukkhanirodhagÃminiyà paÂipadÃya nikkaÇkho hoti. ImassÃnanda, puggalassa iminà puggalena na suppatikÃraæ vadÃmi. Yadidaæ abhivÃdanapaccuÂÂhÃnaa¤jalikammasÃmÅcikammacÅvarapiï¬apÃtasenÃsanagilÃna- paccayabhesajjaparikkhÃrÃnuppadÃnena. Cuddasa kho panimÃnanda, pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. Katamà cuddasa: tathÃgate arahante sammÃsambuddhe dÃnaæ deti, ayaæ paÂhamà pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. Paccekabuddhe1 dÃnaæ deti, ayaæ dutiyà pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. TathÃgatasÃvake arahante dÃnaæ deti, ayaætatiyà pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. ArahattaphalasacchikiriyÃya paÂipanne dÃnaæ deti, ayaæ catutthÅ pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. AnÃgÃmissa dÃnaæ deti, ayaæ pa¤camÅ pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. [PTS Page 255] [\q 255/] anÃgÃmiphalasacchakiriyÃya paÂipanne dÃnaæ deti, ayaæ chaÂÂhi pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. SakadÃgÃmissa dÃnaæ deti, ayaæ sattamÅ pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. SakadÃgÃmiphalasacchakiriyÃya paÂipanne dÃnaæ deti, ayaæ aÂÂhamÅ pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. SotÃpanne dÃnaæ deti, ayaæ navamÅ pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. SotÃpattiphalasacchakiriyÃya paÂipanne dÃnaæ deti, ayaædasamÅ pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. BÃhirake kÃmesu vÅtarÃge dÃnaæ deti, ayaæ ekÃdasamÅ pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. PuthujjanasÅlavante dÃnaæ deti, ayaæ dvÃdasamÅ pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. PuthujjanadussÅle dÃnaæ deti, ayaæ terasamÅ pÃÂipuggalikà dakkhiïÃ. TiracchÃnagate dÃnaæ deti, ayaæ cuddasamÅ pÃÂipuggalikà dakkhiïÃti. ------------------------- 1.Paccekasambuddhe-majasaæ,sÅmÆ. [BJT Page 524] [\x 524/] TatrÃnanda, tiracchÃnagate dÃnaæ datvà sataguïà dakkhiïà pÃÂikaÇkhitabbÃ. PuthujjanadussÅle dÃnaæ datvà sahassaguïà dakkhiïà pÃÂikaÇkhitabbÃ. PuthujjanasÅlavante dÃnaæ datvà satasahassaguïà dakkhiïà pÃÂikaÇkhitabbÃ. BÃhirake kÃmesu vÅtarÃge dÃnaæ datvà koÂisatasahassaguïà dakkhiïà pÃÂikaÇkhitabbÃ. SotÃpattiphalasacchikiriyÃya paÂipanne dÃnaæ datvà asaÇkheyyà appameyyà dakkhiïà pÃÂikaÇkhitabbÃ. Ko pana vÃdo sotÃpanne, ko pana vÃdo sakadÃgÃmiphalasacchikiriyÃya paÂipanne, ko pana vÃdo sakadÃgÃmissa, ko pana vÃdo anÃgÃmiphalasacchikiriyÃya paÂipanne, ko pana vÃdo anÃgÃmissa, ko pana vÃdo arahattaphalasacchikiriyÃya paÂipanne, ko pana vÃdo tathÃgatasÃvake arahante, ko pana vÃdo paccekabuddhe, ko pana vÃdo tathÃgate arahante sammÃsambuddheti. Satta kho panimÃnanada, saÇghagatà dakkhiïÃ. Katamà satta: buddhapamukhe ubhato saÇghe dÃnaæ deti, ayaæ paÂhamà saÇghagatà dakkhiïÃ. TathÃgate parinibbute ubhato saÇghe dÃnaæ deti, ayaæ dutiyà saÇghagatà dakkhiïÃ. BhikkhusaÇghe dÃnaæ deti, ayaæ tatiyà saÇghagatà dakkhiïÃ. BhikkhunÅsaÇghe dÃnaæ deti, ayaæ catutthÅ saÇghagatà dakkhiïÃ. 'Ettakà me bhikkhÆ ca bhikkhuniyo [PTS Page 256] [\q 256/] ca saÇghato uddissathÃ'ti dÃnaæ deti. Ayaæ pa¤camÅ saÇghagatà dakkhiïÃ. 'Ettakà me bhikkhÆ saÇghato uddissathÃ'ti dÃnaæ deti, ayaæ chaÂÂhÅ saÇghagatà dakkhiïÃ. 'Ettikà me bhikkhuniyo saÇghato uddissathÃ'ti dÃnaæ deti. Ayaæ sattamÅ saÇghagatà dakkhiïÃ. Bhavissanti kho panÃnanda, anÃgatamaddhÃnaæ gotrabhuno kÃsÃvakaïÂhà dussÅlà pÃpadhammÃ, tesu dussÅlesu saÇghaæ uddissa dÃnaæ dassanti. TadÃpahaæ1 Ãnanda saÇghagataæ dakkhiïaæ asaÇkheyyaæ appameyyaæ vadÃmi. NatvevÃhaæ Ãnanda, kenacÅ pariyÃyena saÇghagatÃya dakkhiïÃya pÃÂipuggalikaæ dÃnaæ mahapphalataraæ vadÃmi. Catasso kho imà Ãnanda, dakkhiïÃvisuddhiyo. Katamà catasso: atthÃnanda, dakkhiïà dÃyakato visujjhati no paÂiggÃhakato. AtthÃnanda, dakkhiïà paÂiggÃhakato visujjhati. No dÃyakato. AtthÃnanda, dakkhÅïà neva dÃyakato visujjhati nopaÂiggÃhakato. AtthÃnanda, dakkhiïà dÃyakato ceva visujjhati paÂiggÃhakato ca. Katha¤cÃnanda, dakkhiïà dÃyakato visujjhati no paÂiggÃhakato: idhÃnanda, dÃyako hoti silavà kalyÃïadhammo, paÂiggÃhakà honti dussÅlà pÃpadhammÃ. Evaæ kho Ãnanda, dakkhiïà dÃyakato visujjhati no paÂiggÃhakato. Katha¤cÃnanda, dakkhiïà paÂiggÃhakato visujjhati no dÃyakato: idhÃnanda dÃyako hoti dussÅlo pÃpadhammo, paÂiggÃhakà honti sÅlavanto2 kalyÃïadhammÃ. Evaæ kho Ãnanda, dakkhiïà paÂiggÃhakato visujjhati no dÃyakato. Katha¤cÃnanda, dakkhiïà neva dÃyakato visujjhati no paÂiggÃhakato. IdhÃnanda, dÃyako ca hoti dussÅlo pÃpadhammo, paÂiggÃhakà ca honti dussÅlà pÃpadhammÃ. Evaæ kho Ãnanda, dakkhiïà neva dÃyakato visujjhati no paÂiggÃhakato. ------------------------- 1.TadÃpÃhaæ-majasaæ. 2.SÅlavantÃ-sÅmÆ. [BJT Page 526] [\x 526/] Katha¤cÃnanda, dakkhiïà dÃyakatoceva visujjhati paÂiggÃhakato ca: idhÃnanda, dÃyako ca hoti silavà kalyÃïadhammo, paÂiggÃhakà ca honti silavanto kalyÃïadhammÃ. [PTS Page 257] [\q 257/] evaæ kho Ãnanda, dakkhiïà dÃyakato ceva visujjhati paÂiggÃhakato ca. Imà kho Ãnanda, catasso dakkhiïÃvisuddhiyoti. Idamavoca bhagavà idaæ vatvà sugato athÃparaæ etadavoca satthÃ: Yo sÅlavà dussÅlesu dadÃti dÃnaæ Dhammena laddhÃ1 supasannacinto, Abhisaddahaæ kammaphalaæ uÊÃraæ Sà dakkhiïà dÃyakato visujjhati. Yo dussÅlo silavantesu dadÃti dÃnaæ Adhammena laddhÃ1 appasannacÅtto, Anabhisaddahaæ kammaphalaæ uÊÃraæ Sà dakkhiïà paÂiggÃhakato visujjhati. Yo dussÅlo dadÃti dÃnaæ Adhammena laddhÃ1 appasannacitto Anabhisaddahaæ kammaphalaæ uÊÃraæ Na taæ dÃnaæ vipulaphalanti2 brÆmi. Yo sÅlavà silavantesu dadÃti dÃnaæ Dhammena laddhÃ1 supasannacitto, Abhisaddahaæ kammaphalaæ uÊÃraæ Taæ ve dÃnaæ vipulaphalanti2 brÆmi. Yo vÅtarÃgo vÅtarÃgesu dadÃti dÃnaæ Dhammena laddhÃ1 supasannacitto Abhisaddahaæ kammaphalaæ uÊÃraæ Taæ ve dÃnaæ ÃmisadÃnÃnamagganti3 [PTS Page 258] [\q 258/] DakkhiïÃvibhaÇga suttaæ dvÃdasamaæ VibhaÇgavaggo catuttho. Tassa vaggassa uddÃnaæ BhaddekÃnanda kaccÃna lomasaÇgiyà subho, MahÃkamma saÊÃyatana vibhaÇgÃ, Uddesa araïà dhÃtu saccaæ Dakkhiïà vibhaÇga suttanti4. ------------------------- 1.Laddhaæ-sÅmÆ. 2.Vipulapphalanti-majasaæ, 3.CipulantibrÆmi-sÅmÆ. [BJT Page 528] [\x 528/] 5.SaÊÃyatanavaggo 3.5.1 AnÃthapiï¬ikovÃda suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tena kho pana samayena anÃthapiï¬iko gahapati ÃbÃdhiko hoti dukkhito bÃÊhagilÃno. Atha kho anÃthapiï¬iko gahapati a¤¤ataraæ purisaæ Ãmantesi: 'ehi tvaæ amho purisa, yena bhagavà tenupasaÇkama, upasaÇkamitvà mama vacanena bhagavato pÃde sirasà vandÃhi. 'AnÃthapiï¬iko bhante, gahapati ÃbÃdhiko dukkhito bÃÊhagilÃno. 'So bhagavato pÃde sirasà vandatÅ'ti. Yena cÃyasmà sÃriputto tenupasaÇkama, upasaÇkamitvà mama vacanena Ãyasmato sÃriputtassa pÃde sirasà vandÃhi 'anÃthapiï¬iko bhante, gahapati ÃbÃdhiko dukkhito bÃÊhagilÃno. So Ãyasmato sÃriputtassa pÃde sirasà vandatÅ'ti. Eva¤ca vadehi: 'sÃdhu kira bhante, Ãyasmà sÃriputto yena anÃthapiï¬ikassa gahapatissa nivesanaæ tenupasaÇkamatu anukampaæ upÃdÃyÃ'ti. 'Evaæ bhante'ti kho so puriso anÃthapiï¬ikassa gahapatissa paÂissutvà yena bhagavà tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho so puriso bhagavantaæ etadavoca: 'anÃthapiï¬iko bhante, gahapati ÃbÃdhiko dukkhito bÃÊhagilÃno, so bhagavato pÃde sirasà vandatÅ'ti. Yena cÃyasmà sÃriputto tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ sÃriputtaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho so puriso Ãyasmantaæ sÃriputtaæ etadavoca: 'anÃthapiï¬iko bhante, gahapati ÃbÃdhiko dukkhito bÃÊhagilÃno, so Ãyasmato sÃriputtassa pÃde sirasà vandati. Eva¤ca vadeti: sÃdhu kira bhante, Ãyasmà sÃriputto yena anÃthapiï¬ikassa gahapatissa nivesanaæ tenupasaÇkamatu anukampaæ upÃdÃyÃ'ti. AdhivÃsesi kho Ãyasmà sÃriputto tuïhÅbhÃvena. Atha kho Ãyasmà sÃriputto nivÃsetvà pattacÅvaramÃdÃya Ãyasmatà Ãnandena pacchÃsamaïena yena anÃthapiï¬ikassa gahapatissa nivesanaæ tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà [PTS Page 259] [\q 259/] pa¤¤atte Ãsane nisÅdi. Nisajja kho Ãyasmà sÃriputto anÃthapiï¬ikaæ gahapatiæ etadavoca: 'kacci te gahapati, khamanÅyaæ kacci te dukkhà vedanà paÂikkamanti, no abhikkamanti, paÂikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyanti no abhikkamo'ti. [BJT Page 530] [\x 530/] Na me bhante sÃriputta khamanÅyaæ, na yÃpanÅyaæ,bÃÊhà me dukkhà vedanÃ. Abhikkhamanti no paÂikkamanti. AbhikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati no paÂikkamo'ti. SeyyathÃpi bhante sÃriputta, balavà puriso tiïhena sikharena muddhani abhimantheyya, evameva kho bhante sÃriputta, adhimattà vÃtà muddhani Æhananti. Na me bhante sÃriputta, khamanÅyaæ, na yÃpanÅyaæ, bÃÊhà me dukkhà vedanà abhikkamanti no paÂikkamanti. AbhikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati no paÂikkamoti. SeyyathÃpi bhante sÃriputta, balavà puriso daÊhena varattabandhena1 sÅse sÅsaveÂhanaæ2 dadeyya, evameva kho me bhante sÃriputta, adhimattà vÃtà sÅsaæ parikantanti3. Na me bhante sÃriputta, khamanÅyaæ na yÃpanÅyaæ, baÊhà me dukkhà vedanà abhikkamanti no paÂikkamanti. AbhikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati, no paÂikkamoti. SeyyathÃpi bhante sÃriputta, dakkho goghÃtako và goghÃtakantevÃsÅ và tiïhena govikantanena kucchiæ parikanteyya, evameva kho me bhante sÃriputta, adhimattà vÃtà kucchiæ parikantanti. Na me bhante sÃriputta, khamanÅyaæ na yÃpanÅyaæ, baÊhà me dukkhà vedanà abhikkamanti no paÂikkamanti. AbhikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati no paÂikkamoti. SeyyathÃpi bhante sÃriputta, dve balavanto purisà dubbalataraæ purisaæ nÃnÃbÃhÃsu gahetvà aÇgÃrakÃsuyà santÃpeyyuæ samparitÃpyeæ, evameva kho me bhante sÃriputta, adhimatto kÃyasmiæ ¬Ãho. Na me bhante sÃriputta, khamanÅyaæ na yÃpanÅyaæ bÃÊhà me dukkhà vedanà abhikkamanti no paÂikkamanti, abhikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati no paÂikkamoti. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na cakkhuæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me cakkhunissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na sotaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me sotanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na ghÃnaæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me ghÃnanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na jivhaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me jivhanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na kÃyaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me kÃyanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na manaæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me manonissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhÅtabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabba: 'na rÆpaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me rÆpanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na saddaæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me saddanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhÅtabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabba: 'na gandhaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me gandhanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na rasaæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me rasanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhÅtabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabba: 'na phoÂÂhabbaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me phoÂÂhabbanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na dhammaæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me dhammanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhÅtabbaæ. ------------------------- 1.Varattakhaï¬ena-sÅmÆ.Majasaæ. 2.SÅsaveÂhaæ-majasaæ. 3.Adhimattà sÅse sÅsavedanÃ-majasaæ. [BJT Page 532] [\x 532/] TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabba: 'na cakkhu vi¤¤Ãïaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me cakkhuvi¤¤Ãïanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na sotavi¤¤Ãïaæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me Sotavi¤¤Ãïanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabba: 'na ghÃnavi¤¤Ãïaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me ghÃnavi¤¤Ãïanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na jivhÃvi¤¤Ãïaæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me jivhÃvi¤¤Ãïanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabba: 'na kÃyavi¤¤Ãïaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me kÃyavi¤¤Ãïanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na manovi¤¤Ãïaæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me mano vi¤¤Ãïanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na cakkhusamphassaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me cakkhusamphassanissitaæ [PTS Page 260] [\q 260/] vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na sotasamphassaæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me Sotasamphassanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhÅtabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na ghÃnasamphassaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me ghÃnasamphassanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na jivhÃsamphassaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me jivhÃsamphassanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na kÃyasamphassaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me kÃyasamphassanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na manosamphassaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me manosamphassanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na cakkhusamphassajaæ vedanaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me cakkhusamphassajavedanÃnissitaæ1 vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na sotasamphassajaævedanaæ upÃdiyissÃmÅ. Na ca me sotasamphassajavedanÃnissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhÅtabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabba: 'na ghÃnasamphassajaæ vedanaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me ghÃnasamphassajavedanÃnissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabba: 'na jivhÃsamphassajaæ vedanaæ upÃdiyissÃmi.Na ca me jivhÃsamphassajavedanÃnissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti.Evaæ hi te gahapati sikkhitabbaæ.TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na kÃyasamphassajaæ vedanaæ upÃdiyissÃmi.Na ca me kÃyasamphassajavedanÃnissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: 'na manosamphassajaæ vedanaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me manosamphassajavedanÃnissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na paÂhavÅdhÃtuæ upÃdiyissÃmi. Na ca me paÂhavÅdhÃtunissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na ÃpodhÃtuæ upÃdiyissÃmi. Na ca me ÃpodhÃtunissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na tejodhÃtuæ upÃdiyissÃmi. Na ca me tejodhÃtunissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na vÃyedhÃtuæ upÃdiyissÃmi. Na ca me vayodhÃtunissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na ÃkÃsadhÃtuæ UpÃdiyissÃmi. Na ca me ÃkÃsadhÃtunissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na vi¤¤ÃïadhÃtuæ upÃdiyissÃmi. Na ca me vi¤¤ÃïadhÃtunissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ na rÆpaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me rÆpanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na vedanaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me vedanÃnissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na sa¤¤aæ upÃdiyissÃmi. Na ca me sa¤¤Ãnissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na saÇkhÃre upÃdiyissÃmi. Na ca me saÇkhÃranissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na vi¤¤Ãïaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me vi¤¤Ãïanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na ÃkÃsÃna¤cÃyatanaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me ÃkÃsÃna¤cÃyatananissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na vi¤¤Ãïa¤cÃyatanaæ upÃdiyissÃmi, na ca me vi¤¤Ãïa¤cÃyatananissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na Ãki¤ca¤¤Ãyatanaæ [PTS Page 261] [\q 261/] upÃdiyissÃmi. Na ca me ùki¤ca¤¤Ãyatananissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatanaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me nevasa¤¤ÃnÃsa¤¤Ãyatananissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. ------------------------- 1.CakkhusamphassajÃvedanÃnissitaæ-majasaæ,sÅmÆ. [BJT Page 534] [\x 534/] TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na idha lokaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me idha lokanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha te gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: na paralokaæ upÃdiyissÃmi. Na ca me paralokanissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbaæ. TasmÃtiha gahapati, evaæ sikkhitabbaæ: yampidaæ1 diÂÂhaæ sutaæ mutaæ vi¤¤Ãtaæ pattaæ pariyesitaæ2 anuvicaritaæ3 manasÃ. Tampi na upadiyissÃmi. Na ca me tannissitaæ vi¤¤Ãïaæ bhavissatÅ'ti. Evaæ hi te gahapati, sikkhitabbanti. Evaæ vutte anÃthapiï¬iko gahapati parodi, assÆni pavattesi. Atha kho Ãyasmà Ãnando, anÃthapiï¬ikaæ gahapatiæ etadavoca: olÅyasi kho tvaæ gahapati, saæsÅdasi4. Kho tvaæ gahapatÅ'ti. NÃhaæ bhante Ãnanda, oliyyÃmi, napi saæsÅdÃmi. Api ca me dÅgharattaæ satthà payirupÃsito, manobhÃvanÅyà ca bhikkhu na ca me evarÆpÅ dhammÅ kathà sutapubbÃ'ti. Na kho gahapati, gihÅnaæ odÃtavasanÃnaæ evarÆpÅ dhammÅ kathà paÂibhÃti. PabbajitÃnaæ kho gahapati, evarÆpÅ dhammÅ kathà paÂibhÃtÅ'ti. Tena hi bhante sÃriputta,gihÅnaæ odÃtavasanÃnaæ evarÆpÅ dhammÅ kathà paÂibhÃtu. Santi hi bhante sÃriputta, kulaputtà apparajakkhajÃtikÃ, assavaïatà dhammassa parihÃyanti. Bhavissanti dhammassa a¤¤ÃtÃro'ti. Atha kho Ãyasmà ca sÃriputto Ãyasmà ca Ãnando, anÃthapiï¬ikaæ gahapatiæ iminà ovÃdena ovaditvà uÂÂhÃyÃsanà pakkamiæsu. Atha kho anÃthapiï¬iko gahapati, acirapakkante Ãyasmante ca sÃriputte Ãyasmante ca [PTS Page 262] [\q 262/] Ãnande kÃyassa bhedà parammaraïÃ5 tusitaæ kÃyaæ upapajji6. Atha kho anÃthapiï¬iko devaputto abhikkantÃya rattiyà abhikkantavaïïo kevalakappaæ jetavanaæ obhÃsetvà yena bhagavà tenupasaÇkami, upasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ aÂÂhÃsi. Ekamantaæ Âhito kho anÃthapiï¬iko devaputto bhagavantaæ gÃthÃhi ajjhabhÃsi: "Idaæ hi taæ jetavanaæ isisaÇghanisevitaæ, ùvutthaæ dhammarÃjena pÅtisa¤jananaæ mama. Kammaæ vijjà ca dhammo ca silaæ jÅvitamuttamaæ, Etena maccà sujjhanti na gottena dhanena vÃ. --------------------------- 1.Yampi me-majasaæ. 5.KÃlamakÃsi-majasaæ,sÅmu. 2.Vi¤¤Ãtaæ pariyesitaæ-[PTS. 6.]UppajjÅ-[PTS.] 3.Anupariyesitaæ anuvicaritaæ-majasaæ,sÅmu. 4.SaæsÅdati-sÅmu. [BJT Page 536] [\x 536/] Tasmà hi paï¬ito poso sampassaæ atthamattano, Yoniso vicine dhammaæ evaæ tattha visujjhati. SÃriputtova pa¤¤Ãya sÅlena upasamena ca, Yo hi1 pÃragato bhikkhu etÃva paramo siyÃ''ti. Idamavoca anÃthapiï¬iko devaputto, samanu¤¤o satthà ahosi. Atha kho anÃthapiï¬iko devaputto samanu¤¤o me satthÃti bhagavantaæ abhivÃdetvà padakkhiïaæ katvà tatthevantaradhÃyi. Atha kho bhagavà tassà rattiyà accayena bhikkhu Ãmantesi: imaæ bhikkhave rattiæ a¤¤ataro devaputto abhikkantÃya rattiyà abhikkantavaïïo kevalakappaæ jetavanaæ obhÃsetvà yenÃhaæ tenupasaÇkami, upasaÇkamitvà maæ abhivÃdetvà ekamantaæ aÂÂhÃsi. Ekamantaæ Âhito kho bhikkhave, so devaputto maæ gÃthÃhi ajjhabhÃsi: "Idaæ hi taæ jetavanaæ isisaÇghanisevitaæ, ùvutthaæ dhammarÃjena pÅtisa¤jananaæ mama. Kammaæ vijjà ca dhammo ca silaæ jÅvitamuttamaæ, Etena maccà sujjhanti na gottena dhanena vÃ. Tasmà hi paï¬ito poso sampassaæ atthamattano, Yoniso vicine dhammaæ evaæ tattha visujjhati. SÃriputtova pa¤¤Ãya sÅlena upasamena ca, Yo hi1 pÃragato bhikkhu etÃva paramo siyÃti. [PTS Page 263] [\q 263/] Idamavoca bhikkhave, so devaputto. Samanu¤¤o me satthÃti maæ abhivÃdetvà padakkhiïaæ katvà tatthevantaradhÃyÅ'ti. Evaæ vutte Ãyasmà Ãnando bhagavantaæ etadavoca: 'so hi nÆna so bhante, anÃthapiï¬iko devaputto bhavissati, anÃthapiï¬iko bhante, gahapati Ãyasmante sÃriputte abhippasanno2 ahosÅti. SÃdhu sÃdhu, Ãnanda, yÃvatakaæ kho Ãnanda, takkÃya pattabbaæ, anuppattaæ tayÃ. AnÃthapiï¬iko so Ãnanda, devaputto nä¤oti3. Idamavoca bhagavÃ. Attamano Ãyasmà Ãnando bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. AnÃthapiï¬ikovÃda suttaæ paÂhamaæ -------------------------- 1.Yo pi-majasaæ. 2.Aveccappasanno-majasaæ,sÅmÆ,[PTS.] 3.Nä¤oti-majasaæ,Ænaæ. [BJT Page 538] [\x 538/] 3.5.2 ChannovÃda suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà rÃjagahe viharati veÊuvane kalandakanivÃpe. Tena kho pana samayena Ãyasmà ca sÃriputto Ãyasmà ca mahÃcundo Ãyasmà ca channo gijjhakÆÂe pabbate viharanti. Tena kho pana samayena Ãyasmà channo ÃbÃdhiko hoti dukkhito bÃÊhagilÃno. Atha kho Ãyasmà sÃriputto sÃyanhasamayaæ patisallÃnà vuÂÂhito yenÃyasmà mahÃcundo,tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà Ãyasmantaæ mahÃcundaæ etadavoca: 'ÃyÃma Ãvuso cunda, yenÃyasmà channo, tenupasaÇkameyyÃma gilÃnapucchakÃ'ti. EvamÃvusoti kho Ãyasmà mahÃcundo Ãyasmato sÃriputtassa paccassosi. Atha kho Ãyasmà ca sÃriputto Ãyasmà ca mahÃcundo yenÃyasmà channo, tenupasaÇkamiæsu, upasaÇkamitvà Ãyasmatà channena saddhiæ sammodiæsu. SammodanÅyaæ [PTS Page 264] [\q 264/] kathaæ sÃrÃïÅyaæ vitisÃretvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Ekamantaæ nisinno kho Ãyasmà sÃriputto Ãyasmantaæ channaæ etadavoca: 'kacci te Ãvuso channa, khamanÅyaæ kacci yÃpanÅyaæ kacci te dukkhà vedanÃ, paÂikkamanti no abhikkamanti. PaÂikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati no abhikkamo'ti. Na me Ãvuso sÃriputta, khamanÅyaæ na yÃpanÅyaæ, bÃÊhà me dukkhà vedanÃ. Abhikkamanti, no paÂikkamanti. AbhikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati, no paÂikkamo'ti. SeyyathÃpi Ãvuso sÃriputta. Balavà puriso tiïhena sikharena muddhani abhimantheyya, evameva kho me Ãvuso sÃriputta adhimattà vÃtà muddhani Æhananti. Na me Ãvuso sÃriputta, khamanÅyaæ, yÃpanÅyaæ, bÃÊhà me dukkhà vedanÃ, abhikkamanti no paÂikkamanti, abhikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati no paÂikkamoti. SeyyathÃpi Ãvuso sÃriputta. Balavà puriso daÊhena varatta bandhena sÅse sÅsaveÂhanaæ dadeyya. Evameva kho me Ãvuso sÃriputta, adhimattà vÃtà sÅsaæ parikantanti1 na me Ãvuso sÃriputta, khamanÅyaæ na yÃpanÅyaæ, baÊhà me dukkhà vedanÃ. Abhikkamanti no paÂikkamanti, abhikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati no paÂikkamoti. SeyyathÃpi Ãvuso sÃriputta, dakkho goghÃtako và goghÃtakantevÃsÅ và tiïhena govikantanena kucchiæ parikanteyya. Evameva kho me Ãvuso sÃriputta, adhimattà vÃtà kucchiæ parikantanti. Na me Ãvuso sÃriputta, khamanÅyaæ, na yÃpanÅyaæ bÃÊhà me dukkhà vedanà abhikkamanti no paÂikkamanti. AbhikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati no paÂikkamo'ti. ------------------------- 1.SÅse sÅsavedanÃ-majasaæ. [BJT Page 540] [\x 540/] SeyyathÃpi Ãvuso sÃriputta, dve balavanto purisà dubbalataraæ purisaæ nÃnÃbÃhÃsu gahetvà aÇgÃrakÃsuyà santÃpeyyuæ, samparitÃpeyyuæ. Evameva kho me Ãvuso sÃriputta, adhimatto kÃyasmiæ ¬Ãho. Na me Ãvuso sÃriputta, khamanÅyaæ, na yÃpanÅyaæ. BÃÊhà me dukkhà vedanà abhikkamanti no paÂikkamanti, abhikkamosÃnaæ pa¤¤Ãyati no paÂikkamo'ti. Satthaæ Ãvuso sÃriputta, ÃharissÃmi, nÃvakaÇkhÃmi jÅvitanti. 'MÃyasmà channo satthaæ Ãharesi. YÃpetÃyasmà channo, yÃpentaæ mayaæ Ãyasmantaæ channaæ icchÃma. Sace Ãyasmato channassa natthi sappÃyÃni bhojanÃni, ahaæ Ãyasmato channassa sappÃyÃni bhojanÃni pariyesissÃmi. Sace Ãyasmato channassa natthi sappÃyÃni bhesajjÃni, ahaæ Ãyasmato channassa sappÃyÃni bhesajjÃni pariyesissÃmi. Sace Ãyasmato channassa natthi patirÆpo upaÂÂhÃko, ahaæ Ãyasmantaæ channaæ upaÂÂhahissÃmi. MÃyasmà channo satthaæ Ãharesi. YÃpetÃyasmà channo, yÃpentaæ mayaæ Ãyasmantaæ channaæ icchÃmÃ'ti. Napi me Ãvuso sÃriputta, natthi sappÃyÃni bhojanÃni. Napi me natthi sappÃyani bhesajjÃni napi me natthi patirÆpà upaÂÂhÃkÃ. Api cÃvuso sÃriputta, pariciïïo me satthà dÅgharattaæ manÃpeneva no amanÃpena. Etaæ hi Ãvuso sÃriputta, sÃvakassa patirÆpaæ: yaæ satthÃraæ paricareyya manÃpeneva no amanÃpena, anupavajjaæ channo bhikkhu satthaæ ÃharissatÅ'ti. Evametaæ Ãvuso sÃriputta, dhÃrehÅti. PuccheyyÃma mayaæ Ãyasmantaæ channaæ ka¤cideva desaæ, sace Ãyasmà channo okÃsaæ karoti pa¤hassa veyyÃkaraïayÃ'ti. PucchÃvuso sÃriputta, sutvà vedissÃmÃti. Cakkhuæ Ãvuso channa, cakkhuvi¤¤Ãïaæ cakkhuvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme etaæ mama, esohamasmi, [PTS Page 265] [\q 265/] eso me attÃ'ti samanupassasi. Sotaæ Ãvuso channa, sotavi¤¤Ãïaæ sotavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassasi. GhÃnaæ Ãvuso channa, ghÃnavi¤¤Ãïaæ ghÃnavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassasi. Jivhaæ Ãvuso channa, jivhÃvi¤¤Ãïaæ jivhÃvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassasi. KÃyaæ Ãvuso channa, kÃyavi¤¤Ãïaæ kÃyavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassasi. Manaæ Ãvuso channa, manovi¤¤Ãïaæ manovi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassasÅti. Cakkhuæ Ãvuso sÃriputta, cakkhuvi¤¤Ãïaæ cakkhuvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmi. Sotaæ Ãvuso sÃriputta, sotavi¤¤Ãïaæ sotavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmi. GhÃnaæ Ãvuso sÃriputta, ghÃnavi¤¤Ãïaæ ghÃnavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmi. Jivhaæ Ãvuso sÃriputta, jivhÃvi¤¤Ãïaæ jivhÃvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmi. KÃyaæ Ãvuso sÃriputta, kÃyavi¤¤Ãïaæ KÃyavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmi. Manaæ Ãvuso sÃriputta, manovi¤¤Ãïaæ manovi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmÅti. -------------------------- 1.VedissÃmÅti-keci. [BJT Page 542] [\x 542/] Cakkhusmiæ Ãvuso channa, cakkhuvi¤¤Ãïe cakkhuvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu kiæ disvà kiæ abhi¤¤Ãya cakkhuæ cakkhuvi¤¤Ãïaæ cakkhuvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, Nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassasi. Sotasmiæ Ãvuso channa, sotavi¤¤Ãïe sotavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu kiæ disvà kiæ abhi¤¤Ãya sotaæ sotavi¤¤Ãïaæ sotavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassasi. GhÃnasmiæ Ãvuso channa, ghÃnavi¤¤Ãïe ghÃnavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu kiæ disvà kiæ abhi¤¤Ãya ghÃnaæ ghÃnavi¤¤Ãïaæ ghÃnavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassasi. JivhÃya Ãvuso channa, jivhÃvi¤¤Ãïe jivhÃvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu kiæ disvà kiæ abhi¤¤Ãya jivhaæ jivhÃvi¤¤Ãïaæ jivhÃvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassasi. KÃyasmiæ Ãvuso channa, kÃyavi¤¤Ãïe kÃyavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu kiæ disvà kiæ abhi¤¤Ãya kÃyaæ kÃyavi¤¤Ãïaæ kÃyavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassasi. Manasmiæ Ãvuso channa, manovi¤¤Ãïe manovi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu kiæ disvà kiæ abhi¤¤Ãya manaæ manovi¤¤Ãïaæ manovi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassasÅti. Cakkhusmiæ Ãvuso sÃriputta, cakkhuvi¤¤Ãïe cakkhuvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu nirodhaæ disvà nirodhaæ abhi¤¤Ãya cakkhuæ cakkhuvi¤¤Ãïaæ cakkhuvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmi. Sotasmiæ Ãvuso sÃriputta, sotavi¤¤Ãïe sotavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu nirodhaæ disvà nirodhaæ abhi¤¤Ãya sotaæ sotavi¤¤Ãïaæ sotavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmi. GhÃnasmiæ Ãvuso sÃriputta, ghÃnavi¤¤Ãïe GhÃnavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu nirodhaæ disvà nirodhaæ abhi¤¤Ãya ghÃnaæ GhÃnavi¤¤Ãïaæ ghÃnavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmi. JivhÃya Ãvuso sÃriputta, jivhà vi¤¤Ãïe jivhÃvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu nirodhaæ disvà nirodhaæ abhi¤¤Ãya jivhaæ jivhÃvi¤¤Ãïaæ jivhÃvi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmi. KÃyasmiæ Ãvuso sÃriputta, kÃyavi¤¤Ãïe kÃyavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu nirodhaæ disvà nirodhaæ abhi¤¤Ãya kÃyaæ kÃyavi¤¤Ãïaæ kÃyavi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohasmi, na meso attÃ'ti SamanupassÃmi. Manasmiæ Ãvuso sÃriputta, manovi¤¤Ãïe manovi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbesu dhammesu nirodhaæ disvà nirodhaæ abhi¤¤Ãya manaæ manovi¤¤Ãïaæ [PTS Page 266] [\q 266/] manovi¤¤Ãïavi¤¤Ãtabbe dhamme netaæ mama, nesohasmi, na meso attÃ'ti samanupassÃmÅti. Evaæ vutte Ãyasmà mahÃcundo, Ãyasmantaæ channaæ etadavoca: tasmÃtiha Ãvuso channa, idampi tassa bhagavato sÃsanaæ niccakappaæ manasi kÃtabbaæ: nissitassa calitaæ. Anissitassa calitaæ natthi. Calite asati passaddhi. Passaddhiyà sati nati na hoti. Natiyà asati Ãgatigati na hoti. ùgatigatiyà asati cutÆpapÃto na hoti. CutupapÃte asati neva idha na huraæ na ubhayamantarena esevanto dukkhassÃ'ti. Atha kho Ãyasmà sÃriputto Ãyasmà ca mahÃcundo Ãyasmantaæ channaæ iminà ovÃdena ovaditvà uÂÂhÃyÃsanà pakkamiæsu. Atha kho Ãyasmà channo, acirapakkante Ãyasmante ca sÃriputte Ãyasmante ca mahÃcunde satthaæ Ãharesi. Atha kho Ãyasmà sÃriputto yena bhagavà tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho Ãyasmà sÃriputto bhagavantaæ etadavoca: Ãyasmatà bhante, channena satthaæ Ãharitaæ, tassa kà gati no abhisamparÃyoti: [BJT Page 544] [\x 544/] Nanu te sÃriputta, channena bhikkhunà sammukhÃyeva anupavajjatà byÃkatÃti: Atthi bhante, pubbajiraæ nÃma vajjigÃmo. TatrÃyasmato1 channassa mittakulÃni suhajjakulÃni upavajjakulÃnÅ'ti. Honti hete sÃriputta, channassa bhikkhuno mittakulÃni sahajjakulÃni upavajjakulÃni. NÃhaæ sÃriputta, ettÃvatà saupavajjoti vadÃmi. Yo kho sÃriputta,ima¤ca kÃyaæ nikkhipati. A¤¤aæ ca kÃyaæ upÃdiyati, tamahaæ saupavajjo'ti vadÃmi. Taæ channassa bhikkhuno natthi. Anupavajjo, channo bhikkhu satthaæ ÃharesÅti2. Idamavoca bhagavÃ. Attamano Ãyasmà sÃriputto bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. [PTS Page 267] [\q 267/] ChannovÃda suttaæ dutiyaæ -------------------------- 1.TatthÃyasmato-majasaæ. 2.Evametaæ sÃriputta dhÃrehiti-majasaæ, adhikaæ. [BJT Page 546] [\x 546/] 3.5.3 PuïïovÃda suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Atha kho Ãyasmà puïïo sÃyanhasamayaæ patisallÃnà vuÂÂhito yena bhagavÃ, tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho Ãyasmà puïïo bhagavantaæ etadavoca: SÃdhu maæ bhante, bhagavà saÇkhittena ovÃdena ovadatu, 'yamahaæ bhagavato dhammaæ sutvà eko vÆpakaÂÂho appamatto ÃtÃpÅ pahitatto vihareyya'nti. Tena hi puïïa, suïohi, sÃdhukaæ manasi karohi, bhÃsissÃmÅti. Evaæ bhantehi kho Ãyasmà puïïo bhagavato paccassosi. Bhagavà etadavoca: Santi kho puïïa, cakkhuvi¤¤eyyà rÆpà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu abhinandati, abhivadati, ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ abhinandato abhivadato ajjhosÃya tiÂÂhato uppajjati nandi, nandi samudayà dukkhasamudayo puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, sotavi¤¤eyyà saddà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu abhinandati, abhivadati, ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ abhinandato abhivadato ajjhosÃya tiÂÂhato uppajjati nandi, nandi samudayà dukkhasamudayo puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, ghÃnavi¤¤eyyà gandhà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà KÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu abhinandati, abhivadati, ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ abhinandato abhivadato ajjhosÃya tiÂÂhato uppajjati nandi, nandi samudayà dukkhasamudayo puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, jivhÃvi¤¤eyyà rasà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu abhinandati, abhivadati, ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ abhinandato abhivadato ajjhosÃya tiÂÂhato uppajjati nandi, nandi samudayà dukkhasamudayo puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, kÃyavi¤¤eyyà phoÂÂhabbà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu abhinandati, abhivadati, ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ abhinandato abhivadato ajjhosÃya tiÂÂhato uppajjati nandi, nandi samudayà dukkhasamudayo puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, manovi¤¤eyyà dhammà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu abhinandati, abhivadati, ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ abhinandato abhivadato ajjhosÃya tiÂÂhato uppajjati nandi, nandi samudayà dukkhasamudayo puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, cakkhuvi¤¤eyyà rÆpà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu nÃbhinandati. NÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ Anabhinandato anabhivadato anajjhosÃya tiÂÂhato nandinirujjhati. Nandi nirodhà dukkhanirodho puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, sotavi¤¤eyyà saddà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ Anabhinandato anabhivadato anajjhosÃya tiÂÂhato nandi nirujjhati, nandi nirodhà dukkhanirodho puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, ghÃnavi¤¤eyyà gandhà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ anabhinandato anabhivadato anajjhosÃya tiÂÂhato nandi nirujjhati, nandi nirodhà dukkhanirodho puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, JivhÃvi¤¤eyyà rasà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ anabhinandato anabhivadato anajjhosÃya tiÂÂhato nandi nirujjhati, nandi nirodhà dukkhanirodho puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, kÃyavi¤¤eyyà phoÂÂhabbà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà KÃmÆpasaæhità rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ anabhinandato anabhivadato anajjhosÃya tiÂÂhato nandi nirujjhati, nandi nirodhà dukkhanirodho puïïÃti vadÃmi. Santi kho puïïa, manovi¤¤eyyà dhammà iÂÂhà kantà manÃpà piyarÆpà kÃmÆpasaæhità [PTS Page 268] [\q 268/] rajanÅyÃ. Ta¤ce bhikkhu nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa taæ anabhinandato anabhivadato anajjhosÃya tiÂÂhato nandi nirujjhati, nandinirodhà dukkhanirodho puïïÃti vadÃmi. [BJT Page 548] [\x 548/] Iminà ca tvaæ puïïa, mayà saÇkhittena ovÃdena ovadito katarasmiæ janapade viharissasÅti. IminÃhaæ bhante, bhagavatà saÇkhittena ovÃdena ovadito atthi suïÃparanno nÃma janapado tatthÃhaæ viharissÃmi. Caï¬Ã kho puïïa, suïÃparantakà manussÃ. Pharusà kho puïïa, suïÃparantakà manussÃ. Sace taæ puïïa, suïÃparantakà manussà akkosissanti paribhÃsissanti, tattha te puïïa kinti bhavissatÅ'ti, Sace maæ bhante, suïÃparantakà manussà akkosissanti. ParibhÃsissanti, tattha me evaæ bhavissati: 'bhaddakà vatime suïÃparantakà manussÃ, subhaddakà vatime suïÃparantakà manussÃ, subhaddakà vatime suïÃparantakà manussÃ. Yaæ me nayime pÃïinà pahÃraæ dentÅ'ti. Evamettha bhagavÃ, bhavissati. Evamettha sugata, bhavissatÅ'ti. Sace pana te puïïa, suïÃparantakà manussà pÃïinà pahÃraæ dassanti, tattha pana te puïïa, kinti bhavissatÅ'ti. Sace me1 bhante, suïÃparantakà manussà pÃïinà pahÃraæ dassanti. Tattha me evaæ bhavissati: 'bhaddakà vatime suïÃparantakà manussÃ, subhaddakà vatime suïÃparantakà manussÃ, yaæ me nayime le¬¬unà pahÃraæ dentÅ'ti. Evamettha bhagavÃ, bhavissati. Evamettha sugata, bhavissatÅ'ti. Sace pana te puïïa, suïÃparantakà manussà le¬¬unà pahÃraæ dassanti. Tattha pana te puïïa, kinti bhavissatÅ'ti. Sace me bhante, suïÃparantakà manussà le¬¬unà pahÃraæ dassanti, tattha me evaæ bhavissati: 'bhaddakà vatime suïÃparantakà manussÃ, subhaddakà vatime suïÃparantakà manussÃ, yaæ me nayime daï¬ena pahÃraæ dentÅ'ti. Evamettha bhagavÃ, bhavissati. Evamettha sugata, bhavissatÅ'ti. [PTS Page 269] [\q 269/] Sace pana te puïïa, suïÃparantakà manussà daï¬ena pahÃraæ dassanti. Tattha pana te puïïa, kinti bhavissatÅ'ti. 'Sace pana me bhante suïÃparantakà manussà daï¬ena pahÃraæ dassanti. Tattha me evaæ bhavissati: bhaddakà vatime suïÃparantakà manussÃ, subhaddakà vatime suïÃpantakà manussÃ, yaæ me nayime satthena pahÃraæ dentÅ'ti. Evamettha bhagavÃ, bhavissati evamettha sugata, bhavissatÅ'ti. Sace pana te puïïa, suïÃparantakà manussà satthena pahÃraæ dassanti. Tattha pana te puïïa kinti bhavissatÅ'ti. 'Sace me bhante suïÃparantakà manussà satthena pahÃraæ dassanti. Tattha me evaæ bhavissati: 'bhaddakà vatime suïÃparantakà manussÃ, subhaddakà vatime suïÃparantakà manussÃ, yaæ maæ2 nayime tiïhena satthena jÅvità voropenti. Evamettha bhagavÃ, bhavissati. Evamettha sugata, bhavissatÅ'ti. ------------------------- 1.Sace maæ-sÅmu. 2.Yaæ me-sÅmu. [BJT Page 550] [\x 550/] Sace pana taæ puïïa1, suïÃparantakà manussà tiïhena satthena jÅvità voropessanti. Tattha pana te puïïa, kinti bhavissatÅ'ti. Sace maæ bhante, suïÃparantakà manussà tiïhena satthena jÅvità voropenti. Tattha pana me evaæ bhavissati: santi kho bhagavato sÃvakà kÃyena ca jÅvitena ca aÂÂiyamÃnà harÃyamÃnà jigucchamÃnà satthahÃrakaæ pariyesanti, taæ me idaæ apariyiÂÂhaæyeva satthahÃrakaæ laddhanti. Evamettha bhagavÃ, bhavissati. Evamettha sugata, bhavissatÅ'ti. SÃdhu sÃdhu puïïa, sakkhissasi kho tvaæ puïïa, iminà damÆpasamena samannÃgato suïÃparantasmiæ janapade viharituæ. YassadÃni tvaæ puïïa, kÃlaæ ma¤¤asiti. Atha kho Ãyasmà puïïo bhagavato bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uÂÂhÃyÃsanà bhagavantaæ abhivÃdetvà padakkhiïaæ katvà senÃsanaæ saæsÃmetvà pattacÅvaraæ ÃdÃya yena suïÃparanto janapado, tena cÃrikaæ pakkÃmi. Anupubbena cÃrikaæ caramÃno yena suïÃparanto janapado, tadavasari. Tatra sudaæ Ãyasmà puïïo suïÃparantasmiæ janapade viharati. Atha kho Ãyasmà puïïo tenevantaravassena pa¤camattÃni upÃsakatÃni paÂipÃdesi.2 Tenevantara vassena pa¤camattÃni upÃsikÃsatÃni paÂipÃdesi. Tenevantaravassena tisso vijjà sacchÃkÃsi. Atha kho Ãyasmà puïïo aparena samayena parinibbÃyi. Atha kho sambahulà bhikkhÆ yena bhagavÃ, tenupasaÇkamiæsu. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Ekamantaæ nisinnà kho te bhikkhÆ bhagavantaæ etadavocuæ: yo so bhante, puïïo [PTS Page 270] [\q 270/] nÃma kulaputto bhagavatà saÇkhittena ovÃdena ovadito, so kÃlaÇkato. Tassa kà gati, ko abhisamparÃyo'ti Paï¬ito bhikkhave, puïïo kulaputto, paccapÃdÅ dhammassÃnudhammaæ, na ca maæ dhammÃdhikaraïaæ viheÂhesi. Parinibbuto bhikkhave, puïïo kulaputtoti. Idamavoca bhagavÃ. Attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. PuïïovÃda suttaæ tatiyaæ ------------------------- 1.Sace pana te puïïa-majasaæ. 2.UpÃsakasatÃni paÂivedesi-majasaæ. [BJT Page 552] [\x 552/] 3.5.4 NandakovÃda suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Atha kho mahÃpajÃpatÅ gotamÅ pa¤camattehi bhikkhunÅsatehi saddhiæ yena bhagavà tenupasaÇkami, upasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ aÂÂhÃsi. Ekamantaæ Âhità kho mahÃpajÃpatÅ gotamÅ bhagavantaæ etadavoca: 'ovadatu bhante, bhagavà bhikkhuniyo, anusÃsatu bhante, bhagavà bhikkhuniyo, karotu bhante, bhagavà bhikkhunÅnaæ dhammiæ katha'nti. Tena kho pana samayena therà bhikkhÆ bhikkhuniyo ovadanti pariyÃyena. ùyasmà pana nandako na icchati bhikkhuniyo ovadituæ pariyÃyena. Atha kho bhagavà Ãyasmantaæ Ãnandaæ Ãmantesi: 'kassa nu kho Ãnanda, ajja pariyÃyo bhikkhuniyo ovadituæ pariyÃyenÃ'ti Nandakassa bhante. PariyÃyo bhikkhuniyo ovadituæ pariyÃyena1, ayaæ bhante, Ãyasmà nandako na icchati bhikkhuniyo ovadituæ pariyÃyenÃ'ti. Atha kho bhagavà Ãyasamantaæ nandakaæ Ãmantesi: 'ovada nandaka, bhikkhuniyo. AnusÃsa nandaka, bhikkhuniyo, karohi tvaæ brÃhmaïa. BhikkhunÅnaæ dhammiæ katha'nti. Evaæ bhantehi kho so [PTS Page 271] [\q 271/] Ãyasmà nandako bhagavato paÂissutvà pubbanhasamayaæ nivÃsetvà pattacÅvaraæ ÃdÃya sÃvatthiæ piï¬Ãya pÃvisi, sÃvatthiyaæ piï¬Ãya caritvà pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkanto attadutiyo yena rÃjakÃrÃmo tenupasaÇkami. Addasaæsu2 kho tà bhikkhuniyo Ãyasmantaæ nandakaæ dÆratova Ãgacchantaæ. DisvÃna Ãsanaæ pa¤¤Ãpesuæ, udaka¤ca pÃdÃnaæ upaÂÂhapesuæ. Nisidi kho Ãyasmà nandako pa¤¤atte Ãsane, nisajja pÃde pakkhÃlesi. TÃpi kho bhikkhuniyo Ãyasmantaæ nandakaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdiæsu, ekamantaæ nisinnà kho tà bhikkhuniyo Ãyasmà nandako etadavoca: paÂipucchakathà kho bhaginiyo, bhavissati. Tattha ÃjÃnantÅhi ÃjÃnÃmÃtissa vacanÅyaæ, na ÃjÃnantÅhi na ÃjÃnÃmÃtissa vacaniyaæ. Yassà và panassa kaÇkhà và vimati vÃ, ahameva tattha paÂipucchitabbo: 'idaæ bhante, kathaæ imassa kvattho'ti. Ettakenapi mayaæ bhante, ayyassa nandakassa attamanà abhiraddhÃ. Yaæ no ayyo nandako pavÃretÅ'ti. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, cakkhuæ3 niccaæ và aniccaæ vÃti? Aniccaæ bhante. ------------------------ 1.Sabbeheva bhante, kato pariyÃyo bhikkhuniyo ovadituæ-majasaæ,sÅmu. 2.AddasÃsuæ-[PTS. 3.]Cakkhu-majasaæ,sÅmu. [BJT Page 554] [\x 554/] Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ viparinÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, sotaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ viparinÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, ghÃnaæ niccaæ và aniccaæ vÃ'ti aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ viparinÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. [PTS Page 272] [\q 272/] Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, jihvà niccaæ và aniccaæ vÃ'ti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ viparinÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, kÃyo nicco và anicco vÃ'ti. Anicco bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ viparinÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, mano nicco và anicco vÃ,ti. Anicco bhante. YampanÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃ'ti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu: pubbeva no hetaæ bhante. YathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya sudiÂÂhaæ: 'itipime cha ajjhattikà Ãyatanà aniccÃ'ti. SÃdhu sÃdhu bhaginiyo, evaæ hetaæ bhaginiyo. Hoti ariyasÃvakassa yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. RÆpà niccà và aniccà vÃ'ti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃ'ti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. Saddà niccà và aniccà vÃ'ti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃ'ti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. [BJT Page 556] [\x 556/] Gandhà niccà và aniccà vÃ'ti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃ'ti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. Rasà niccà và aniccà vÃ'ti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃ'ti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. PhoÂÂhabbà niccà và aniccà vÃ'ti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃ'ti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. Dhammà niccà và aniccà vÃ'ti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃ'ti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hotu: pubbeva no hetaæ bhante, yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya sudiÂÂhaæ: itipi me cha bÃhirà Ãyatanà aniccÃ'ti. SÃdhu sÃdhu bhaginiyo, evaæ hetaæ bhaginiyo. Hoti ariyasÃvakassa yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, cakkhuvi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. [PTS Page 273] [\q 273/] Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, sotavi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ VÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, ghÃnavi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ VÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, jihvÃvi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ VÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, kÃyavi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ VÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, manovi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃtÅ. Dukkhaæ bhante. [BJT Page 558] [\x 558/] Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ. Etaæ mama, Esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu: pubbeva no hetaæ bhante, yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya sudiÂÂhaæ: itipi me cha vi¤¤ÃïakÃyà aniccÃ'ti. SÃdhu sÃdhu bhaginiyo, evaæ hetaæ bhaginiyo, hoti ariyasÃvakassa yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato. SeyyathÃpÅ bhaginiyo. TelappadÅpassa jhÃyato telampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, vaÂÂipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, accipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, ÃbhÃpi aniccà vipariïÃmadhammÃ. Yo nu kho bhaginiyo evaæ vadeyya. 'Amussa telappadÅpassa jhÃyato telampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, vaÂÂipi aniccà vipariïÃmadhammÃ. Accipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, yà khvÃssa ÃbhÃ, sà niccà dhuvà sassatà avipariïÃmadhammÃ'ti. Sammà nu kho so bhaginiyo, vadamÃno vadeyyÃti. Nesà hetaæ bhante. Taæ kissa hetu: amussa hi bhante, telappadÅpassa jhÃyato telampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, vaÂÂipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, accipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, pagevassa Ãbhà aniccà vipariïÃmadhammÃ'ti. Evameva kho bhaginiyo, yo nu kho evaæ vadeyya, cha hi kho imà ajjhattikà Ãyatanà aniccÃ, ya¤ca kho cha ajjhattike Ãyatane paÂicca paÂisaævedeti sukhaæ và dukakhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, taæ niccaæ dhuvaæ sassataæ avipariïÃmadhammanti. SammÃ1 nu kho so bhaginiyo, vadamÃno vadeyyÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu, 'tajjaæ tajjaæ bhante. Paccayà paÂicca tajjà tajjà vedanà uppajjanti. [PTS Page 274] [\q 274/] tajjassa tajjassa paccayassa nirodhà tajjà tajjà vedanà nirujjhantÅ'ti. SÃdhu sÃdhu bhaginiyo, evaæ hetaæ bhaginiyo, hoti ariyasÃvakassa yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato. SeyyathÃpÅ bhaginiyo, mahato rukkhassa tiÂÂhato sÃravato mÆlampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, khandhopi anicco vipariïÃmadhammo, sÃkhÃpalÃsampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, chÃyÃpi aniccà vipariïÃmadhammÃ. Yo nu kho bhaginiyo, evaæ vadeyya: 'amussa mahato rukkhassa tiÂÂhato sÃravato mÆlampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, khandhopi anicco vipariïÃmadhammo, sÃkhÃpalÃsampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, yà ca khvÃssa chÃyà sà niccà dhuvà sassatà avipariïÃmadhammÃ'ti. Sammà nu kho so bhaginiyo, vadamÃno vadeyyÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu: 'amussa hi bhante, mahato rukkhassa tiÂÂhato sÃravato mÆlampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, khandhopi anicco vipariïÃmadhammo, sÃkhÃpalÃsampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, pagevassa chÃyà aniccà vipariïÃmadhammÃ'ti. ------------------------- 1.Yaæ sammÃ-sÅmu. [BJT Page 560] [\x 560/] Evameva kho bhaginiyo, yo nu kho evaæ vadeyya: cha kho me bÃhirà Ãyatanà aniccà vipariïÃmadhammÃ. Ya¤ca kho cha bÃhire Ãyatane paÂicca paÂisaævedemi sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, taæ niccaæ dhuvaæ sassataæ avipariïÃmadhammanti, sammà nu kho so bhaginiye, vadamÃno vadeyyÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu: tajjaæ tajjaæ bhante. Paccayaæ paÂicca tajjà tajjà vedanà nirujjhantÅ'ti. SÃdhu sÃdhu bhaginiyo, evaæ hetaæ bhaginiyo, hoti ariyasÃvakassa yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato. SeyyathÃpi bhaginiyo, dakkho goghÃtako và goghÃtakantevÃsÅ và gÃviæ vadhitvà tiïhena. Govikantanena gÃviæ vikanteyya,1 anupahacca antaraæ maæsakÃya, anupahacca bÃhiraæ cammakÃyaæ, yaæ yadeva tattha antarà vilÅmaæsaæ, antarà nahÃrÆ, antarà bandhanaæ, taæ tadeva tiïhena [PTS Page 275] [\q 275/] govikantanena sa¤chindeyya saÇkanteyya sampakanteyya. Samparikanteyya. Sa¤chinditvÃ, saÇkantitvà samparikantitvà vidhunitvà bÃhiraæ cammakÃyaæ teneva cammena taæ gÃviæ paÂicchÃdetvà evaæ vadeyya: 'tathevÃyaæ gÃvÅ saæyuttà iminÃva cammenÃ'ti. Sammà nu kho so bhaginiyo, vadamÃno vadeyyÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu: amu hi bhante, dakkho goghÃtako và goghÃtakantevÃsÅ và gÃviæ vadhitvà tiïhena govikantanena gÃviæ saÇkanteyya anupahacca antaraæ maæsakÃyaæ. Anupahacca bÃhiraæ cammakÃyaæ, yaæ yadeva tattha antarà vilÅmaæsaæ, antarà nahÃrÆ, antarà bandhanaæ, taæ tadeva tiïhena govikantanena sa¤chindeyya, saÇkanteyya, sampakanteyya, samparikanteyya. Sa¤chinditvà saÇkantitvà samparikantitvà vidhunitvà bÃhiraæ cammakÃyaæ teneva cammena taæ gÃviæ paÂicchÃdetvà ki¤cÃpi so evaæ vadeyya: 'tathevÃyaæ gÃvÅ saæyuttà iminÃva cammenÃ'ti. Atha kho sà gÃvÅ visaæyuttà teneva cammenÃ'ti. Upamà kho me ayaæ bhaginiyo, katà atthassa vi¤¤ÃpanÃya. Ayamevettha attho: 'antarà maæsakÃyoti kho bhaginiyo channetaæ ajjhattikÃnaæ ÃyatanÃnaæ adhivacanaæ. BÃhiro cammakÃyoti kho bhaginiyo, channetaæ bÃhirÃnaæ ÃyatanÃnaæ adhivacanaæ. Antarà vilÅmaæsaæ antarà nahÃrÆ antarà bandhananti kho bhaginiyo, nandirÃgassetaæ adhivacanaæ. Tiïhaæ govikantananti kho bhaginiyo, ariyÃyetaæ pa¤¤Ãya adhivacanaæ yÃ'yaæ ariyà pa¤¤Ã antarà kilesaæ antarà sa¤¤ojanaæ antarà bandhanaæ sa¤chindati saÇkantati sampakantati samparikantati. ------------------------ 1.SaÇkanteyya-majasaæ,sÅmu. [BJT Page 562] [\x 562/] Satta kho ime bhaginiyo, bojjhaÇgà yesaæ bhÃvitattà bahulÅkatattà bhikkhu Ãsavanaæ khayà anÃsavaæ cetovimuttiæ pa¤¤Ãvimuttiæ diÂÂhevadhamme sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà upasampajja viharati. Katame satta: idha bhaginiyo, bhikkhu satisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ, dhammavicayasambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ, ViriyasambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ, pÅtisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ, passaddhisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ Nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ, samÃdhisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ, upekkhÃsambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. Ime kho bhaginiyo, satta bojjhaÇgÃ: yesaæ bhÃvitattà bahulÅkatattà bhikkhu ÃsavÃnaæ khayà anÃsavaæ cetovimuttiæ pa¤¤Ãvimuttiæ diÂÂhevadhamme sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà upasampajja viharatÅ'ti [PTS Page 276] [\q 276/] Atha kho Ãyasmà nandako tà bhikkhuniyo iminà ovÃdena ovaditvà uyyojesi: 'gacchatha bhaginiyo, kÃlo'ti Atha kho tà bhikkhuniyo Ãyasmato nandakassa bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uÂÂhÃyÃsanà Ãyasmantaæ nandakaæ abhivÃdetvà padakkhÅïaæ katvà yena bhagavÃ, tenupasaÇkamiæsu. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ aÂÂhaæsu. Ekamantaæ Âhità kho tà bhikkhuniyo bhagavà etadavoca: 'gacchatha bhikkhuniyo kÃlo'ti. Atha kho tà bhikkhuniyo bhagavantaæ abhivÃdetvà padakkhÅïaæ katvà pakkamiæsu. Atha kho bhagavà acirapakkantÅsu tÃsu bhikkhunÅsu bhikkhÆ Ãmantesi: 'seyyathÃpi bhikkhave, tadahuposathe cÃtuddase na hoti bahuno janassa kaÇkhà và vimati vÃ: 'Æno nu kho cando, puïïo nu kho cando'ti. Atha kho Æno cando tveva hoti. Evameva kho bhikkhave, tà bhikkhuniyo nandakassa dhammadesanÃya attamanà ceva honti, no ca kho paripuïïa saÇkappÃ'ti. Atha kho bhagavà Ãyasmantaæ nandakaæ Ãmantesi: 'tena hi tvaæ nandaka, svepi tà bhikkhuniyo tenevovÃdena ovadeyyÃsÅti. Evaæ bhanteti kho Ãyasmà nandako bhagavato paccassosi. Atha kho Ãyasmà nandako tassà rattiyà accayena pubbanha samayaæ nivÃsetvà pattacÅvaraæ ÃdÃya sÃvatthiæ piï¬Ãya pÃvisi. SÃvatthiyaæ piï¬Ãya caritvà pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkanto attadutiyo yena rÃjakÃrÃmo tenupasaÇkami. Addasaæsu kho tà bhikkhuniyo Ãyasmantaæ nandakaæ dÆratoca Ãgacchantaæ, disvÃna Ãsanaæ pa¤¤Ãpesuæ udaka¤ca pÃdÃnaæ upaÂÂhapesuæ. NisÅdi kho Ãyasmà nandako pa¤¤atte Ãsane, nisajja pÃde pakkhÃlesi. TÃpi kho bhikkhuniyo Ãyasmantaæ nandakaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Ekamantaæ nisinnà kho tà bhikkhuniyo Ãyasmà nandako etadavoca: 'paÂipucchakathà kho bhaginiyo, bhavissati. Tattha ÃjÃnantÅhi ÃjÃnÃmÃtissa vacanÅyaæ. Na ÃjÃnantÅhi na ÃjÃnÃmÃtissa vacanÅyaæ. Yassà và panassa kaÇkhà và vimati vÃ, ahameva tattha [PTS Page 277] [\q 277/] paÂipucchitabbo: 'idaæ bhante kathaæ imassa kvattho'ti. [BJT Page 564] [\x 564/] Ettakenapi mayaæ bhante, ayyassa nandakassa attamanà abhiraddhÃ, yaæ no ayyo nandako pavÃretÅ'ti. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, cakkhuæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, sotaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, ghÃnaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, jivhà niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, kÃyo nicco và anicco vÃti. Anicco bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, mano nicco và anicco vÃti. Anicco bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu: pubbeva no hetaæ bhante, yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya sudiÂÂhaæ: 'itipi me cha ajjhattikà Ãyatanà aniccÃ'ti. SÃdhu sÃdhu bhaginiyo, evaæ hetaæ bhaginiyo, hoti ariyasÃvakassa yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, rÆpà niccà và aniccà vÃti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama. Esohamasmi, eso me attÃti. No hetaæ bhante. [BJT Page 566] [\x 566/] Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, saddà niccà và aniccà vÃti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama. Esohamasmi, eso me attÃti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, gandhà niccà và aniccà vÃti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama. Esohamasmi, eso me attÃti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, rasà niccà và aniccà vÃti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama. Esohamasmi, eso me attÃti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, phoÂÂhabbà niccà và aniccà vÃti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama. Esohamasmi, eso me attÃti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, dhammà niccà và aniccà vÃti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu: pubbeva no hetaæ bhante, yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya sudiÂÂhaæ: 'itipime cha bÃhirà Ãyatanà aniccÃ'ti. SÃdhu sÃdhu bhaginiyo, evaæ hetaæ bhaginiyo, hoti ariyasÃvakassa yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo, cakkhu vi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama. Esohamasmi, eso me attÃti? No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. Sotavi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti? No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. GhÃnavi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti? No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. JivhÃvi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti? No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. KÃyavi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti? No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤atha bhaginiyo. Manovi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. [BJT Page 568] [\x 568/] Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante, taæ kissa hetu: pubbeva no hetaæ bhante. YathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya sudiÂÂhaæ: 'itipi me cha vi¤¤ÃïakÃyà aniccÃ'ti. SÃdhu sÃdhu bhaginiyo, evaæ hetaæ bhaginiyo hoti ariyasÃvakassa yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato. SeyyathÃpi bhaginiyo, telappadÅpassa jhÃyato telampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, vaÂÂipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, accipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, ÃbhÃpi aniccà vipariïÃmadhammÃ. Yo nu kho, bhaginiyo, evaæ vadeyya: 'amussa telappadÅpassa jhÃyato telampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, vaÂÂipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, accipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, yà ca khvÃssa Ãbhà sà niccà dhuvà sassatà avipariïÃmadhammÃ'ti. Sammà nu kho so bhaginiyo, vadamÃno vadeyyÃti. No hetaæ bhante, taæ kissa hetu: 'amussa hi bhante, telappadÅpassa jhÃyato telampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, vaÂÂipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, accipi aniccà vipariïÃmadhammÃ, pagevassa Ãbhà aniccà vipariïÃmadhammÃ'tÅ. Eva meva kho bhaginiyo, yo nu kho evaæ vadeyya: 'cha kho me ajjhattikà Ãyatanà aniccÃ, ya¤ca kho cha ajjhattike Ãyatane paÂicca paÂisaævedemi sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. Taæ niccaæ dhuvaæ sassataæ avipariïÃmadhamma'nti. Sammà nu kho so bhaginiyo, vadamÃno vadeyyÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu: 'tajjaæ tajjaæ bhante, paccayaæ paÂicca tajjà tajjà vedanà uppajjanti. Tajjassa tajjassa paccayassa nirodhà tajjà tajjà vedanà nirujjhantÅ'ti SÃdhu sÃdhu bhaginiyo, evaæ hetaæ bhaginiyo, hoti ariyasÃvakassa yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato. SeyyathÃpi bhaginiyo, mahato rukkhassa tiÂÂhato sÃravato mÆlampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, khandhopi anicco vipariïÃmadhammo, sÃkhÃpalÃsampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, chÃyÃpi aniccà vipariïÃmadhammÃ. Yo nu kho bhaginiyo, evaæ vadeyya: 'amussa mahato rukkhassa tiÂÂhato sÃravato mÆlampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, khandhopi anicco vipariïÃmadhammo, sÃkhÃpalÃsampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, yà ca khvÃssa chÃyà sà niccà dhuvà sassatà avipariïÃmadhammo'ti. 'Sammà nu kho so bhaginiyo, vadamÃno vadeyyÃ'ti. [BJT Page 570] [\x 570/] No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu: 'amussa hi bhante mahato rukkhassa tiÂÂhato sÃravato mÆlampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, khandhopi anicco vipariïÃmadhammo, sÃkhÃpalÃsampi aniccaæ vipariïÃmadhammaæ, pagevassa chÃyà aniccà vipariïÃmadhammÃ'ti. Evameva kho bhaginiyo, yo nu kho evaæ vadeyya: 'cha kho me bÃhirà Ãyatanà aniccà vipariïÃmadhammÃ, ya¤ca kho cha bÃhire Ãyatane paÂicca paÂisaævedeti sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, taæ niccaæ dhuvaæ sassataæ avipariïÃmadhamma'nti. Sammà nu kho so bhaginiyo, vadamÃno vadeyyÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kissa hetu 'tajjaæ tajjaæ bhante, paccayaæ paÂicca tajjà tajjà vedanà uppajjanti. Tajjassa tajjassa paccayassa nirodhà tajjà tajjà vedanà nirujjhantÅ'ti. SÃdu sÃdhu bhaginiyo, evaæ hetaæ bhaginiyo, hoti ariyasÃvakassa yathÃbhÆtaæ sammappa¤¤Ãya passato. SeyyathÃpi bhaginiyo, dakkho goghÃtako và goghÃtakantevÃsÅ và gÃviæ vadhitvà tiïhena govikantanena gÃviæ vikanteyya, anupahacca antaraæ maæsakÃyaæ, anupahacca bÃhiraæ cammakÃyaæ, yaæ yadeva tattha antarà vilÅmaæsaæ, antarà nahÃrÆ, antarà bandhanaæ, taæ tadeva tiïhena govikantanena sa¤chindeyya saÇkanteyya sampakanteyya samparikanteyya, sa¤chinditvà saÇkantitvà sampakantitvà samparikantitvà vidhunitvà bÃhiraæ cammakÃyaæ, teneva cammena taæ gÃviæ paÂicchÃdetvà evaæ vadeyya: 'tathevÃyaæ gÃvÅ saæyuttà iminà cammenÃ'ti. 'Sammà nu kho so bhaginiyo, vadamÃno vadeyyÃ'ti. No hetaæ bhante, taæ kissa hetu. 'Asu hi bhante dakkho goghÃtako và goghÃtakantevÃsÅ và gÃviæ vadhitvà tiïhena govikantanena gÃviæ vikanteyya, anupahacca antaraæ maæsakÃyaæ, anupahacca bÃhiraæ cammakÃyaæ, yaæ yadeva tattha antarà vilÅmaæsaæ, antarà nahÃrÆ, antarà bandhanaæ, taæ tadeva tiïhena govikantanena sa¤chindeyya saÇkanteyya sampakanteyya samparikanteyya, sa¤chinditvà saÇkantitvà sampakantitvà samparikantitvà vidhunitvà bÃhiraæ cammakÃyaæ teneva cammena taæ gÃviæ paÂicchÃdetvà ki¤cÃpi so evaæ vadeyya: 'tathevÃyaæ gÃvÅ saæyuttà iminà cammenÃ'ti. Atha kho sà gÃvÅ visaæyuttà teneva cammenÃ'ti. Upamà kho me ayaæ bhaginiyo, katà atthassa vi¤¤ÃpanÃya. Ayamevettha attho: 'antarà maæsakÃyoti kho bhaginiyo, channetaæ ajjhattikÃnaæ ÃyatanÃnaæ adhivacanaæ. BÃhiro cammakÃyoti kho bhaginiyo, channetaæ bÃhirÃnaæ ÃyatanÃnaæ adhivacanaæ. Antarà vilÅmaæsaæ antarà nahÃrÆ antarà bandhananti kho bhaginiyo, nandirÃgassetaæ adhivacanaæ. Tiïhaæ govikantanti kho bhaginiyo, ariyÃyetaæ pa¤¤Ãya adhivacanaæ, yÃyaæ ariyà pa¤¤Ã antarà kilesaæ antarà sa¤¤ojanaæ antarà bandhanaæ sa¤chindati saÇkantati sampakantati samparikantati. [BJT Page 572] [\x 572/] Satta kho panime bhaginiyo, bojjhaÇgà yesaæ bhÃvitattà bahulÅkatattà bhikkhu ÃsavÃnaæ khayà anÃsavaæ cetovimuttiæ pa¤¤Ãvimuttiæ diÂÂhevadhamme sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà upasampajja viharati katame satta: idha bhaginiyo, bhikkhu satisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. DhammavijayasambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. ViriyasambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. PÅtisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. PassaddhisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ VirÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. SamÃdhisambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. UpekkhÃsambojjhaÇgaæ bhÃveti vivekanissitaæ virÃganissitaæ nirodhanissitaæ vossaggapariïÃmiæ. Ime kho bhaginiyo satta bojjhaÇgo yesaæ bhÃvitattà bahulÅkatattà bhikkhÆ ÃsavÃnaæ khayà anÃsavaæ ceto vimuttiæ pa¤¤Ãvimuttiæ diÂÂhevadhamme sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà upasampajja viharatÅ'ti. Atha kho Ãyasmà nandako tà bhikkhuniyo iminà ovÃdena ovaditvà uyyojesi: 'gacchatha bhaginiyo, kÃlo'ti. Atha kho tà bhikkhuniyo Ãyasmato nandakassa bhÃsitaæ abhinanditvà anumoditvà uÂÂhÃyÃsanà Ãyasmantaæ nandakaæ abhivÃdetvà padakkhiïaæ katvà yena bhagavÃ. TenupasaÇkamiæsu. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ aÂÂhaæsu. Ekamantaæ Âhità kho tà bhikkhuniyo bhagavà etadavoca: 'gacchatha bhikkhuniyo, kÃlo'ti. Atha kho tà bhikkhuniyo bhagavantaæ abhivÃdetvà padakkhiïaæ katvà pakkamiæsu. Atha kho bhagavà acirapakkantÅsu tÃsu bhikkhunÅsu bhikkhÆ Ãmantesi: 'seyyathÃpi bhikkhave, tadahuposathe païïarase na hoti bahuno janassa kaÇkhà và vimati vÃ: Æno nu kho cando puïïo nu kho cando'ti, atha kho puïïo candotveva hoti. Evameva kho bhikkhave, tà bhikkhuniyo nandakassa dhammadesanÃya attamanà ceva paripuïïasaÇkappà ca. TÃsaæ bhikkhave, pa¤cannaæ bhikkhunÅsatÃnaæ yà pacchimÃ1 bhikkhunÅ, sà sotÃpannÃ2 avinipÃtadhammà niyatà sambodhiparÃyaïÃti. Idamavoca bhagavÃ. Attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. NandakovÃdasuttaæ catutthaæ. -------------------------- 1.PacchimikÃ-majasaæ. 2.Tà bhikkhÆniyo sotÃpannÃ-majasaæ [BJT Page 574] [\x 574/] 3.5.5 CÆÊarÃhulovÃda suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Atha kho bhagavato rahogatassa patisallÅnassa evaæ cetaso parivitakko udapÃdi. Paripakkà kho rÃhulassa vimuttiparipÃcanÅyà dhammÃ. YannÆnÃhaæ rÃhulaæ uttariæ ÃsavÃnaæ khaye vineyyanti. Atha kho bhagavà pubbanhasamayaæ nivÃsetvà pattacÅvaraæ ÃdÃya sÃvatthiæ piï¬Ãya pÃvisi. SÃvatthiyaæ piï¬Ãya caritvà pacchÃbhattaæ piï¬apÃtapaÂikkanto Ãyasmantaæ rÃhulaæ Ãmantesi: 'gaïhÃhi rÃhula nisÅdanaæ, yena andhavanaæ tenupasaÇkamissÃma [PTS Page 278] [\q 278/] divÃvihÃrÃyÃ'ti. Evaæ bhanteti kho Ãyasmà rÃhulo bhagavato paÂissutvà nisÅdanaæ ÃdÃya bhagavantaæ1 piÂÂhato anubandhi. Tena kho pana samayena anekÃni devatÃsahassÃni bhagavantaæ anubandhÃni honti. 'Ajja bhagavà Ãyasmantaæ rÃhulaæ uttariæ ÃsavÃnaæ khaye vinessatÅ'ti. Atha kho bhagavà andhavanaæ ajjhogahetvà a¤¤atarasmiæ rukkhamÆle pa¤¤atte Ãsane nisÅdi. ùyasmÃpi kho rÃhulo bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinnaæ kho Ãyasmantaæ rÃhulaæ bhagavà etadavoca: 'Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, cakkhuæ niccaæ2và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula. RÆpà niccà và aniccà vÃti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, eso hamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. ---------------------------- 1.Bhagavato-sÅmÆ. 2.Cakkhu niccaæ-majasaæ,sÅmÆ. [BJT Page 576] [\x 576/] Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, cakkhuvi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ cÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, eso hamasmi. Eso me attÃ'ti. [PTS Page 279] [\q 279/] No etaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, cakkhusamphasso nicco và anicco vÃti. Anicco bhante. 'Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃ'ti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ, vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, eso hamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, yampidaæ cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedanÃgataæ sa¤¤Ãgataæ saÇkhÃragataæ vi¤¤Ãïagataæ. Tampi niccaæ và aniccaæ vÃ'ti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ. Dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, eso hamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, sotaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ. Dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, eso hamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, ghÃnaæ niccaæ và aniccaæ vÃ'ti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ. Dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, eso hamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, jivhà niccà và aniccà vÃ'ti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ. Dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, eso hamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, kÃyo nicco và anicco vÃ'ti. Anicco bhante. Yaæ panÃniccaæ. Dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, eso hamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, mano nicco và anicco vÃti. Anicco bhante. Yaæ panÃniccaæ. Dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. [BJT Page 578] [\x 578/] Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, eso hamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, dhammà niccà và aniccà vÃti. Aniccà bhante. Yaæ panÃniccaæ. Dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, manovi¤¤Ãïaæ niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, eso hamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, manosamphasso nicco và anicco vÃti. Anicco bhante. Yaæ panÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. Yaæ panÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. Taæ kiæ ma¤¤asi rÃhula, yampidaæ manosamphassapaccayà uppajjati vedanÃgataæ sa¤¤Ãgataæ saÇkhÃragataæ vi¤¤Ãïagataæ. Tampi niccaæ và aniccaæ vÃti. Aniccaæ bhante. YampanÃniccaæ, dukkhaæ và taæ sukhaæ vÃti. Dukkhaæ bhante. YampanÃniccaæ dukkhaæ vipariïÃmadhammaæ, kallaæ nu taæ samanupassituæ: 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti. No hetaæ bhante. [BJT Page 580] [\x 580/] Evaæ passaæ rÃhula, sutavà ariyasÃvako cakkhusmiæ nibbindati, rÆpesu nibbindati, cakkhuvi¤¤Ãïe nibbindati. Cakkhusamphasse nibbindati, yampidaæ1 cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedanÃgataæ sa¤¤Ãgataæ saÇkhÃragataæ vi¤¤Ãïagataæ, tasmimpi nibbindati. Sotasmiæ nibbindati, saddesu nibbindati, sotavi¤¤Ãïe nibbindati. Sotasamphasse nibbindati, yampidaæ1 sotasamphassapaccayà uppajjati vedanÃgataæ sa¤¤Ãgataæ saÇkhÃragataæ vi¤¤Ãïagataæ, tasmimpi nibbindati. GhÃnasmiæ nibbindati, gandhesu nibbindati, ghÃnavi¤¤Ãïe nibbindati. GhÃnasamphasse nibbindati, yampidaæ1 ghÃnasamphassapaccayà uppajjati vedanÃgataæ sa¤¤Ãgataæ saÇkhÃragataæ vi¤¤Ãïagataæ, tasmimpi nibbindati. JivhÃya nibbindati, rasesu nibbindati, rasavi¤¤Ãïe nibbindati. Rasasamphasse nibbindati, yampidaæ1 rasasamphassapaccayà uppajjati vedanÃgataæ sa¤¤Ãgataæ saÇkhÃragataæ vi¤¤Ãïagataæ, tasmimpi nibbindati. KÃyasmÅæ nibbindati, poÂÂhabbesu nibbindati, poÂÂhabbavi¤¤Ãïe nibbindati. PhoÂÂhabbasamphasse nibbindati, yampidaæ1 phoÂÂhabbasamphassapaccayà uppajjati vedanÃgataæ sa¤¤Ãgataæ saÇkhÃragataæ vi¤¤Ãïagataæ, tasmimpi nibbindati. Manasmiæ nibbindati, dhammesu nibbindati, manovi¤¤Ãïe nibbindati. Manosamphasse nibbindati, yampidaæ1 Manosamphassapaccayà [PTS Page 280] [\q 280/] uppajjati vedanÃgataæ sa¤¤Ãgataæ saÇkhÃragataæ vi¤¤Ãïagataæ, tasmimpi nibbindati. Nibbindaæ virajjati, virÃgà vimuccati. Vimuttasmiæ vimuttamiti ¤Ãïaæ hoti: khÅïà jÃti. Vusitaæ brahmacariyaæ, kataæ karaïÅyaæ, nÃparaæ itthattÃyÃti pajÃnÃtÅti. Idamavoca bhagavÃ, attamano Ãyasmà rÃhulo bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. Imasmiæ ca pana veyyÃkaraïasmiæ bha¤¤amÃne Ãyasmato rÃhulassa anupÃdÃya Ãsavehi cittaæ vimucci. TÃsa¤ca anekÃnaæ devatÃsahassÃnaæ virajaæ vÅtamalaæ dhammacakkhuæ udapÃdi: 'yaæ ki¤ci samudayadhammaæ, sabbaæ taæ nirodhadhamma'nti. CÆÊarÃhulovÃda suttaæ pa¤camaæ. ------------------------- 1.Yamidaæ-sÅmu,majasaæ. [BJT Page 582] [\x 582/] 3.5.6 Cha chakka suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhu Ãmantesi: 'bhikkhavo'ti. Bhadanteti te bhikkhu bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Dhammaæ vo bhikkhave, desissÃmi ÃdikalyÃïaæ majjhekalyÃïaæ pariyosÃnakalyÃïaæ sÃtthaæ savya¤janaæ kevalaparipuïïaæ parisuddhaæ brahmacariyaæ pakÃsissÃmi. Yadidaæ cha chakkÃni. Taæ suïÃtha, sÃdhukaæ manasikarotha. BhÃsissÃmÅ'ti. Evaæ bhantehi kho te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Cha ajjhattikÃni ÃyatanÃni veditabbÃni. Cha bÃhirÃni ÃyatanÃni vedinabbÃni. Cha vi¤¤ÃïakÃyà veditabbÃ. Cha phassakÃyà veditabbÃ. Cha vedanÃkÃyà veditabbÃ. Cha taïhÃkÃyà veditabbÃ. Cha ajjhattikÃni ÃyatanÃni veditabbÃnÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ. Ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. CakkhÃyatanaæ sotÃyatanaæ ghÃnÃyatanaæ jivhÃyatanaæ kÃyÃyatanaæ manÃyatanaæ. 'Cha ajjhattikÃni ÃyatanÃni veditabbÃnÅ'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Idaæ paÂhamaæ chakkaæ. [PTS Page 281] [\q 281/] 'Cha bÃhirÃni ÃyatanÃni veditabbÃnÅ'ti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. RÆpÃyatanaæ saddÃyatanaæ gandhÃyatanaæ rasÃyatanaæ phoÂÂhabbÃyatanaæ dhammÃyatanaæ. Cha bÃhirÃni ÃyatanÃni veditabbÃnÅ'ti. Iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Idaæ dutiyaæ chakkaæ. 'Cha vi¤¤ÃïakÃyà veditabbÃ'ti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. Cakkhu¤ca paÂicca rÆpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤Ãïaæ. Sota¤ca paÂicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤Ãïaæ ghÃna¤ca paÂicca gandhe ca uppajjati ghÃnavi¤¤Ãïaæ. Jivha¤ca paÂicca rase ca uppajjati jivhÃvi¤¤Ãïaæ. KÃya¤ca paÂicca phoÂÂhabbe ca uppajjati kÃyavi¤¤Ãïaæ. Mana¤ca paÂicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤Ãïaæ. 'Cha vi¤¤ÃïakÃyà veditabbÃ'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Idaæ tatiyaæ chakkaæ [BJT Page 584] [\x 584/] 'Cha phassakÃyà veditabbÃ'ti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. Cakkhu¤ca paÂicca rÆpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso. Sota¤ca paÂicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso. GhÃna¤ca paÂicca gandhe ca uppajjati ghÃnavi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso. Jivha¤ca paÂicca rase ca uppajjati jivhÃvi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso. KÃya¤ca paÂicca phoÂÂhabbe ca uppajjati kÃyavi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso. Mana¤ca paÂicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤Ãæ, tiïïaæ saÇgati phasso. 'Cha phassakÃyà veditabbÃ'ti iti yaæ taæ vuttaæ idametaæ paÂicca vuttaæ. Idaæ catutthaæ chakkaæ. 'Cha vedanÃkÃyà veditabbÃ'ti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. Cakkhu¤ca paÂicca rÆpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassa paccayà vedanÃ. Sota¤ca paÂicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassa paccayà vedanà ghÃna¤ca paÂicca gandhe ca uppajjati ghÃnavi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassa paccayà vedanÃ. Jivha¤ca paÂicca rase ca uppajjati jivhÃvi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassa paccayà vedanÃ. KÃya¤ca paÂicca phoÂÂhabbe ca uppajjati kÃyavi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassa paccayà vedanÃ. Mana¤ca paÂicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso, phassa paccayà vedanÃ. 'Cha vedanÃkÃyà veditabbÃ'ti iti yaæ [PTS Page 282] [\q 282/] taæ vuttaæ. Idametaæ paÂicca vuttaæ. Idaæ pa¤camaæ chakkaæ. 'Cha taïhÃkÃyà veditabbÃ'ti iti kho panetaæ vuttaæ, ki¤cetaæ paÂicca vuttaæ. Cakkhu¤ca paÂicca rÆpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà vedanÃ, vedanÃpaccayà taïhÃ. Sota¤ca paÂicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà vedanÃ, vedanÃpaccayà taïhÃ. GhÃna¤ca paÂicca gandhe ca uppajjati ghÃnavi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà vedanÃ, vedanÃpaccayà taïhÃ. Jivha¤ca paÂicca rase ca uppajjati jivhÃvi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà vedanÃ, vedanÃpaccayà taïhÃ. KÃya¤ca paÂicca phoÂÂhabbe ca uppajjati kÃyavi¤¤Ãïaæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà vedanÃ, vedanÃpaccayà taïhÃ. Mana¤ca paÂicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤Ãæ, tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà vedanÃ, vedanÃpaccayà taïhÃ. 'Cha taïhÃkÃyà veditabbÃ'ti iti yaæ taæ vuttaæ, idametaæ paÂicca vuttaæ. Idaæ chaÂÂhaæ chakkaæ. Cakkhuæ1 attÃti yo vadeyya taæ na upapajjati.2 Cakkhussa uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati, cakkhuæ attÃti yo vadeyya. Iti cakkhuæ anattÃ. 'RÆpà attÃ'ti yo vadeyya taæ na upapajjati. RÆpÃnaæ uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati rÆpà attÃti yo vadeyya. Iti cakkhuæ anattÃ. RÆpà anattÃ. ------------------------- 1.Cakkhu-majasaæ,sÅmu. 2.Uppajjati-[PTS.] [BJT Page 586] [\x 586/] Cakkhuvi¤¤Ãïaæ attÃ'ti yo vadeyya taæ na upapajjati. Cakkhuvi¤¤Ãïassa uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati 'cakkhuvi¤¤Ãïaæ attÃ'ti yo vadeyya. Iti cakkhuæ anattà rÆpà anattà cakkhuvi¤¤Ãïaæ anattÃ. Cakkhusamphasso attÃ'ti yo vadeyya taæ na upapajjati. Cakkhusamphassassa uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. 'Attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati cakkhusamphasso attÃ'ti yo vadeyya. Iti cakkhuæ anattÃ, rÆpà anattÃ, cakkhuvi¤¤Ãïaæ anattÃ, cakkhusamphasso anattÃ. 'Vedanà attÃ'ti yo vadeyya [PTS Page 283] [\q 283/] taæ na upapajjati. VedanÃya uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati, vedanà attÃti yo vadeyya. Iti cakkhuæ anattà rÆpà anattà cakkhuvi¤¤Ãïaæ anattà cakkhusamphasso anattÃ. Vedanà anattÃ. 'Taïhà attÃ'ti yo vadeyya taæ na upapajjati. TaïhÃya uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati, 'taïhà attÃ'ti yo vadeyya. Iti cakkhuæ anattà rÆpà anattà cakkhuvi¤¤Ãïaæ anattà cakkhusamphasso anattÃ, vedanà anattÃ. Taïhà anattÃ. Sotaæ attÃti yo vadeyya taæ na upapajjati. Sotassa uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati, sotaæ attÃti yo vadeyya. Iti sotaæ anattÃ. GhÃnaæ attÃti yo vadeyya taæ na upapajjati. GhÃnassa uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati, ghÃnaæ attÃti yo vadeyya. Iti ghÃnaæ anattÃ. Jivhà attÃti yo vadeyya taæ na upapajjati. Jivhassa uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati, jivhà attÃti yo vadeyya. Iti jivhà anattÃ. KÃyo attÃti yo vadeyya taæ na upapajjati. KÃyassa uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati, kÃyaæ attÃti yo vadeyya. Iti kÃyaæ anattÃ. Mano attÃti yo vadeyya. Taæ na upapajjati. Manassa uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vÃyopi pa¤¤Ãyati. 'Attà me uppajjati ca ceti cÃti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati mano attÃti yo vadeyya. Iti mano anattÃ. 'Dhammà attÃ'ti yo vadeyya. Taæ na upapajjati. DhammÃnaæ uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati. 'Dhammà attÃ'ti yo vadeyya. Iti mano anattà dhammà anattÃ. 'Manovi¤¤Ãïaæ attÃ'ti yo vadeyya. Taæ na upapajjati. Manovi¤¤Ãïassa uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati. 'Dhammà attÃ'ti yo vadeyya. Iti mano anattà dhammà anattÃ, mano vi¤¤Ãïaæ anattÃ. [BJT Page 588] [\x 588/] 'Manosamphasso attÃ'ti yo vadeyya. Taæ na upapajjati. Manosamphassassa uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati. 'Manosamphasso attÃ'ti yo vadeyya. Iti mano anattÃ, dhammà anattÃ, manovi¤¤Ãïaæ anattÃ, manosamphasso anattÃ. 'Vedanà attÃ'ti yo vadeyya. Taæ na upapajjati. VedanÃya uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana [PTS Page 284] [\q 284/] uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati. 'Vedanà attÃ'ti yo vadeyya. Iti mano anattÃ, dhammà anattÃ, manovi¤¤Ãïaæ anattÃ, manosamphasso anattÃ, vedanà anattÃ. 'Taïhà attÃ'ti yo vadeyya. Taæ na upapajjati. TaïhÃya uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati. Yassa kho pana uppÃdopi vayopi pa¤¤Ãyati, 'attà me uppajjati ca veti cÃ'ti iccassa evamÃgataæ hoti. Tasmà taæ na upapajjati. 'Taïhà attÃ'ti yo vadeyya. Iti mano anattÃ, dhammà anattÃ, manovi¤¤Ãïaæ anattÃ, manosamphasso anattÃ, vedanà anattÃ, taïhà anattÃ. Ayaæ kho pana bhikkhave, sakkÃya samudayagÃminÅ paÂipadÃ: cakkhuæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. RÆpe 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Cakkhuvi¤¤Ãïaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Cakkhusamphassaæ etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Vedanaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Taïhaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Sotaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. GhÃnaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Jivhaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. KÃyaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Manaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Dhamme 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Manovi¤¤Ãïaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Manosamphassaæ etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Vedanaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Taïhaæ 'etaæ mama, esohamasmi, eso me attÃ'ti samanupassati. Ayaæ kho pana bhikkhave, sakkÃya nirodhagÃminÅpaÂipadÃ: cakkhuæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. RÆpe 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Cakkhuvi¤¤Ãïaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Cakkhusamphassaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Vedanaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Taïhaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Sotaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. GhÃnaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Jivhaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. KÃyaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na neso attÃ'ti samanupassati. Manaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Dhamme 'netaæ mama, [BJT Page 590] [\x 590/] Nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Manovi¤¤Ãïaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Manosamphassaæ netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Vedanaæ [PTS Page 285 [\q 285/] '@]nataæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Taïhaæ 'netaæ mama, nesohamasmi, na meso attÃ'ti samanupassati. Cakkhu¤ca bhikkhave, paÂicca rÆpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso. Phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno abhinandati abhivadati ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa rÃgÃnusayo anuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno socati kilamati paridevati urattÃÊiækandati sammohaæ Ãpajjati. Tassa paÂighÃnusayo anuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo anuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ appahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ appaÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ asamÆhanitvà avijjaæ appahÃya vijjaæ anuppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. Sota¤ca bhikkhave paÂicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso. Phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno abhinandati abhivadati ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa rÃgÃnusayo anuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno socati kilamati paridevati urattÃÊiækandati sammohaæ Ãpajjati. Tassa paÂighÃnusayo anuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo anuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ appahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ appaÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ asamÆhanitvà avijjaæ appahÃya vijjaæ anuppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. GhÃna¤ca bhikkhave, paÂicca gandhe ca uppajjati ghÃnavi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso. Phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno abhinandati abhivadati ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa rÃgÃnusayo anuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno socati kilamati paridevati urattÃÊiækandati sammohaæ Ãpajjati. Tassa paÂighÃnusayo anuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo anuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ appahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ appaÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ asamÆhanitvà avijjaæ appahÃya vijjaæ anuppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. Jivha¤ca bhikkhave, paÂicca rase ca uppajjati jivhÃvi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso. Phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno abhinandati abhivadati ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa rÃgÃnusayo anuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno socati kilamati paridevati urattÃÊiækandati sammohaæ Ãpajjati. Tassa paÂighÃnusayo anuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo anuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ appahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ appaÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ asamÆhanitvà avijjaæ appahÃya vijjaæ anuppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. KÃya¤ca bhikkhave, paÂicca phoÂÂhabbe ca uppajjati kÃyavi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso. Phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno abhinandati abhivadati ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa rÃgÃnusayo anuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno socati kilamati paridevati urattÃÊiækandati sammohaæ Ãpajjati. Tassa paÂighÃnusayo anuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo anuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ appahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ appaÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ asamÆhanitvà avijjaæ appahÃya vijjaæ anuppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. Mana¤ca bhikkhave, paÂicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso. Phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno abhinandati abhivadati ajjhosÃya tiÂÂhati. Tassa rÃgÃnusayo anuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno socati kilamati paridevati urattÃÊiækandati sammohaæ Ãpajjati, tassa paÂighÃnusayo anuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ nappajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo anuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ appahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ appaÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ asamÆhanitvà avijjaæ appahÃya vijjaæ anuppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti netaæ ÂhÃnaæ vijjati. [PTS Page 286] [\q 286/] Cakkhu¤ca kho bhikkhave, paÂicca rÆpe ca uppajjati cakkhuvi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso. Phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa RÃgÃnusayo nÃnuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno na socati, na kilamati, na paridevati, na urattÃÊiækandati, na sammohaæ Ãpajjati, tassa paÂighÃnusayo nÃnuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo nÃnuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ pahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ paÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ samÆhanitvà avijjaæ pahÃya vijjaæ uppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti ÂhÃnametaæ vijjati. [BJT Page 592] [\x 592/] Sota¤ca bhikkhave, paÂicca sadde ca uppajjati sotavi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa RÃgÃnusayo nÃnuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno na socati, na kilamati, na paridevati, na urattÃÊiækandati, na sammohaæ Ãpajjati. Tassa paÂighÃnusayo nÃnuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo nÃnuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ pahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ paÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ samÆhanitvà avijjaæ pahÃya vijjaæ uppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti ÂhÃnametaæ vijjati. GhÃna¤ca bhikkhave, paÂicca gandhe ca uppajjati ghÃnavi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa RÃgÃnusayo nÃnuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno na socati, na kilamati, na paridevati, na urattÃÊiækandati, na sammohaæ Ãpajjati. Tassa paÂighÃnusayo nÃnuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo nÃnuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ pahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ paÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ samÆhanitvà avijjaæ pahÃya vijjaæ uppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti ÂhÃnametaæ vijjati. Jivha¤ca bhikkhave, paÂicca rase ca uppajjati jivhÃvi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa RÃgÃnusayo nÃnuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno na socati, na kilamati, na paridevati, na urattÃÊiækandati, na sammohaæ Ãpajjati. Tassa paÂighÃnusayo nÃnuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo nÃnuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ pahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ paÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ samÆhanitvà avijjaæ pahÃya vijjaæ uppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti ÂhÃnametaæ vijjati. KÃya¤ca bhikkhave, paÂicca phoÂÂhabbe ca uppajjati kÃyavi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa RÃgÃnusayo nÃnuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno na socati, na kilamati, na paridevati, na urattÃÊiækandati, na sammohaæ Ãpajjati. Tassa paÂighÃnusayo nÃnuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo nÃnuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ pahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ paÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ samÆhanitvà avijjaæ pahÃya vijjaæ uppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti ÂhÃnametaæ vijjati. Mana¤ca bhikkhave, paÂicca dhamme ca uppajjati manovi¤¤Ãïaæ. Tiïïaæ saÇgati phasso, phassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. So sukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno nÃbhinandati, nÃbhivadati, nÃjjhosÃya tiÂÂhati. Tassa RÃgÃnusayo nÃnuseti. DukkhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno na socati, na kilamati, na paridevati, na urattÃÊiækandati, na sammohaæ Ãpajjati. Tassa paÂighÃnusayo nÃnuseti. AdukkhamasukhÃya vedanÃya phuÂÂho samÃno tassà vedanÃya samudaya¤ca atthaÇgama¤ca assÃda¤ca ÃdÅnava¤ca nissaraïa¤ca yathÃbhÆtaæ pajÃnÃti. Tassa avijjÃnusayo nÃnuseti. So vata bhikkhave, sukhÃya vedanÃya rÃgÃnusayaæ pahÃya dukkhÃya vedanÃya paÂighÃnusayaæ paÂivinodetvà adukkhamasukhÃya vedanÃya avijjÃnusayaæ samÆhanitvà avijjaæ pahÃya vijjaæ uppÃdetvà diÂÂheva dhamme dukkhassantakaro bhavissatÅti ÂhÃnametaæ vijjati. Evaæ passaæ bhikkhave, sutavà ariyasÃvako cakkhusmiæ nibbindati. RÆpesu nibbindati. Cakkhuvi¤¤Ãïe nibbindati. Cakkhusamphasse nibbindati. VedanÃya nibbindati taïhÃya nibbindati. Sotasmiæ nibbindati. Saddesu nibbindati. Sotavi¤¤Ãïe nibbindati. Sotasamphasse nibbindati. VedanÃya nibbindati taïhÃya nibbindati. GhÃnasmiæ nibbindati. Gandhesu nibbindati. GhÃnavi¤¤Ãïe nibbindati. GhÃnasamphasse nibbindati. VedanÃya nibbindati taïhÃya nibbindati. JivhÃya nibbindati. Rasesu nibbindati. JivhÃvi¤¤Ãïe nibbindati. JivhÃsamphasse nibbindati. VedanÃya nibbindati taïhÃya nibbindati. KÃyasmiæ nibbindati. PhoÂÂhabbesu nibbindati. KÃyavi¤¤Ãïe nibbindati. KÃyasamphasse nibbindati. VedanÃya nibbindati taïhÃya nibbindati. Manasmiæ nibbindati. Dhammesu nibbindati. Manovi¤¤Ãïe nibbindati. Manosamphasse nibbindati. VedanÃya nibbindati taïhÃya nibbindati. Nibbindaæ [PTS Page 287] [\q 287/] virajjati, virÃgà vimuccati, vimuttasmiæ vimuttamiti ¤Ãïaæ hoti: 'khÅïà jÃti, vusitaæ brahmacariyaæ, kataæ karaïÅyaæ, nÃparaæ itthattÃyÃ'ti pajÃnÃtÅti. Idamavoca bhagavÃ. Attamanà te bhikkhu bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. Imasmi¤ca kho pana veyyÃkaraïasmiæ bha¤¤amÃne saÂÂhimattÃnaæ bhikkhÆnaæ anupÃdÃya Ãsavehi cittÃni vimucciæsÆti. Cha chakka suttaæ chaÂÂhaæ. [BJT Page 594] [\x 594/] 3.5.7 MahÃsaÊÃyatanika suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà sÃvatthiyaæ viharati jetavane anÃthapiï¬ikassa ÃrÃme. Tatra kho bhagavà bhikkhÆ Ãmantesi bhikkhavo'ti. 'Bhadante'ti te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: MahÃsaÊÃyatanikaæ vo bhikkhave, desissÃmi. Taæ suïÃtha sÃdhukaæ manasi karotha bhÃsissÃmÅti. Evaæ bhanteti kho te bhikkhÆ bhagavato paccassosuæ. Bhagavà etadavoca: Cakkhuæ bhikkhave, ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, rÆpe ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, cakkhuvi¤¤Ãïaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, cakkhusamphassaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, cakkhusmiæ sÃrajjati, rÆpesu sÃrajjati, cakkhuvi¤¤Ãïe sÃrajjati, cakkhusamphasse sÃrajjati, yampidaæ1 cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tasmimpi sÃrajjati. Tassa sÃrattassa saæyuttassa sammÆÊhassa assÃdÃnupassino viharato Ãyatiæ pa¤cupÃdÃnakkhandhà upacayaæ gacchanti. Taïhà cassa ponobhavikà nandirÃgasahagatà tatra tatrÃbhinandinÅ, sà cassa pava¬¬hati. Tassa kÃyikÃpi darathà pava¬¬hanti, [PTS Page 288] [\q 288/] cetasikÃpi darathà pava¬¬hanti, kayikÃpi santÃpà pava¬¬hanti, cetasikÃpi santÃpà pava¬¬hanti, kÃyikÃpi pariÊÃhà pava¬¬hanti, cetasikÃpi pariÊÃhà pava¬¬hanti, so kÃyadukkhampi cetodukkhampi paÂisaævedeti. Sotaæ bhikkhave, ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, sadde ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, sotavi¤¤Ãïaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, sotasamphassaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ manosamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, sotasmiæ sÃrajjati, saddesu sÃrajjati, sotavi¤¤Ãïe sÃrajjati, sotasamphasse sÃrajjati, yampidaæ sotasamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tasmimpi sÃrajjati. GhÃnaæ bhikkhave, ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, gandhe ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, ghÃnavi¤¤Ãïaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, ghÃnasamphassaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ gandhasamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, ghÃnasmiæ sÃrajjati, gandhesu sÃrajjati, ghÃnavi¤¤Ãïe sÃrajjati, ghÃnasamphasse sÃrajjati, yampidaæ ghÃnasamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tasmimpi sÃrajjati. Jivhaæ bhikkhave, ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, rasà ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, jivhÃvi¤¤Ãïaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, jivhÃsamphassaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ jivhÃsamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, jivhasmiæ sÃrajjati, rasesu sÃrajjati, jivhÃvi¤¤Ãïe sÃrajjati, jivhÃsamphasse sÃrajjati, yampidaæ jivhÃsamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tasmimpi sÃrajjati. KÃyaæ bhikkhave, ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, phoÂÂhabbe ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, kÃyavi¤¤Ãïaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, kÃyasamphassaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ kÃyasamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, kÃyasmiæ sÃrajjati, phoÂÂhabbesu sÃrajjati, kÃyavi¤¤Ãïe sÃrajjati, kÃyasamphasse sÃrajjati, yampidaæ kÃyasamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tasmimpi sÃrajjati. Manaæ bhikkhave, ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, dhamme ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, manovi¤¤Ãïaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, manosamphassaæ ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ manosamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và Adukkhamasukhaæ vÃ, tampi ajÃnaæ apassaæ yathÃbhÆtaæ, manasmiæ sÃrajjati, dhammesu sÃrajjati, manovi¤¤Ãïe sÃrajjati, manosamphasse sÃrajjati, yampidaæ manosamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tasmimpi sÃrajjati. ------------------------- 1.Yamidaæ-majasaæ,sÅmu. [BJT Page 596] [\x 596/] Tassa sÃrattassa saæyuttassa sammÆÊhassa assÃdÃnupassino viharato Ãyatiæ pa¤cupÃdÃnakkhandhà upacayaæ gacchanti. Taïhà cassa ponobhavikà nandirÃgasahagatà tatratatrÃbhinandinÅ, sà cassa pava¬¬hati. Tassa kÃyikÃpi darathà pava¬¬hanti, cetasikÃpi darathà pava¬¬hanti, kÃyikÃpi santÃpà pava¬¬hanti, cetasikÃpi santÃpà pava¬¬hanti, kÃyikÃpi pariÊÃhà pava¬¬hanti, cetasikÃpi pariÊÃhà pava¬¬hanti, so kÃyadukkhampi cetodukkhampi paÂisaævedeti. Cakkhu¤ca kho bhikkhave, jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, rÆpe jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, cakkhuvi¤¤Ãïaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, cakkhusamphassaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, cakkhusmiæ na sÃrajjati, rÆpesu na sÃrajjati, cakkhuvi¤¤Ãïe na sÃrajjati, cakkhusamphasse na sÃrajjati, yampidaæ cakkhusamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tasmimpi na sÃrajjati. Tassa asÃrattassa asaæyuttassa asammÆÊhassa ÃdÅnavÃnupassino viharato Ãyatiæ pa¤cupÃdÃnakkhandhà apacayaæ gacchanti. Taïhà cassa ponobhavikà nandirÃgasahagatà tatratatrÃbhinandinÅ, sà cassa pahÅyati. Tassa kÃyikÃpi darathà pahÅyanti, cetasikÃpi darathà pahÅyanti, kÃyikÃpi santÃpà pahÅyanti, cetasikÃpi santÃpà pahÅyanti, kÃyikÃpi pariÊÃhà [PTS Page 289] [\q 289/] pahÅyanti, cetasikÃpi pariÊÃhà pahÅyanti, so kÃyadukkhampi cetodukkhampi paÂisaævedeti. Yà yathÃbhÆtassa diÂÂhi, sÃssa hoti sammÃdiÂÂhi. Yo tathÃbhÆtassa saÇkappo, svÃssa hoti sammÃsaÇkappo. Yo tathÃbhÆtassa vÃyÃmo, svÃssa hoti sammÃvÃyÃmo. Yà tathÃbhÆtassa sati, sÃssa hoti sammÃsati. Yo tathÃbhÆtassa samÃdhi, svÃssa hoti sammÃsamÃdhi. Pubbeva kho panassa kÃyakammaæ vacÅkammaæ ÃjÅvo suparisuddho hoti. EvamassÃyaæ ariyo aÂÂhaÇgiko maggo bhÃvanÃparipÆriæ gacchati. Tassa evaæ imaæ ariyaæ aÂÂhaÇgikaæ maggaæ bhÃvayato cattÃropi satipaÂÂhÃnà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. CattÃropi sammappadhÃnà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. CattÃropi iddhipÃdà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. Pa¤capi indriyÃni bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti pa¤capi balÃni bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. Sattapi bojjhaÇgà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. Tassime dve dhammà yuganaddhÃ1 vattanti samatho ca vipassanà ca. So ye dhammà abhi¤¤Ã pari¤¤eyyÃ, te dhamme abhi¤¤Ã parijÃnÃti. Ye dhammà abhi¤¤Ã pahÃtabbÃ, te dhamme abhi¤¤Ã pajahatÅ. Ye dhammà abhi¤¤Ã bhÃvetabbÃ, te dhamme abhi¤¤Ã bhÃveti. Ye dhammà abhi¤¤Ã sacchikÃtabbÃ, te dhamme abhi¤¤Ã sacchikaroti. Katame ca bhikkhave, dhammà abhi¤¤Ã pari¤¤eyyÃ: pa¤cupÃdÃnakkhandhÃtissa vacanÅyaæ. SeyyathÅdaæ: rÆpÆpÃdÃnakkhandho vedanÆpÃdÃnakkhandho sa¤¤ÆpÃdÃnakkhandho saÇkhÃrÆpÃdÃnakkhandho vi¤¤ÃïÆpÃdÃnakkhandho. Ime dhammà abhi¤¤Ã pari¤¤eyyÃ. ------------------------ 1.YuganandhÃ-majasaæ. [BJT Page 598] [\x 598/] Katame ca bhikkhave, dhammà abhi¤¤Ã pahÃtabbÃ: avijjà ca bhavataïhà ca. Ime dhammà abhi¤¤Ã pahÃtabbÃ. Katame ca bhikkhave, dhammà abhi¤¤Ã bhÃvetabbÃ: samatho ca vipassanà ca. Ime dhammà abhi¤¤Ã bhÃvetabbÃ. Katame [PTS Page 290] [\q 290/] ca bhikkhave, dhammà abhi¤¤Ã sacchikÃtabbÃ: vijjà ca vimutti ca. Ime dhammà abhi¤¤Ã sacchikÃtabbÃ. Sotaæ bhikkhave, jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, sadde jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, sotavi¤¤Ãïaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, sotasamphassaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ Sotasamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, sotasmiæ na sÃrajjati. Saddesu na sÃjjati. Sotavi¤¤Ãïe na sÃrajjati. Sotasamphasse na sÃrajjati. Yampidaæ manosamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. Tasmimpi na sÃrajjati. GhÃnaæ bhikkhave, jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, gandhe jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, ghÃnavi¤¤Ãïaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, ghÃnasamphassaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ ghÃnasamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, ghÃnasmiæ na sÃrajjati. Gandhesu na sÃjjati. GhÃnavi¤¤Ãïena sÃrajjati. GhÃnasamphasse na sÃrajjati. Yampidaæ ghÃnasamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và Adukkhamasukhaæ vÃ. Tasmimpi na sÃrajjati. Jivhaæ bhikkhave, jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, rasà jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, jivhÃvi¤¤Ãïaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, jivhÃsamphassaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ jivhÃsamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, jivhasmiæ na sÃrajjati. Rasesu na sÃrajjati. JivhÃvi¤¤Ãïe na sÃrajjati. JivhÃsamphasse na sÃrajjati. Yampidaæ jivhÃsamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. Tasmimpi na sÃrajjati. KÃyaæ bhikkhave, jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, poÂÂhabbe jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, kÃyavi¤¤Ãïaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, kÃyasamphassaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ kÃyasamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, kÃyasmiæ na sÃrajjati. PoÂÂhabbesu na sÃjjati. KÃyavi¤¤Ãïe na sÃrajjati. KÃyasamphasse na sÃrajjati. Yampidaæ kayesamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. Tasmimpi na sÃrajjati. Manaæ bhikkhave, jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, dhamme jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, manovi¤¤Ãïaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, manosamphassaæ jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, yampidaæ manosamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ, tampi jÃnaæ passaæ yathÃbhÆtaæ, manasmiæ na SÃrajjati. Dhammesu na sÃjjati. Manovi¤¤Ãïe na sÃrajjati. Manosamphasse na sÃrajjati. Yampidaæ manosamphassapaccayà uppajjati vedayitaæ sukhaæ và dukkhaæ và adukkhamasukhaæ vÃ. Tasmimpi na sÃrajjati. Tassa asÃratassa asaæyuttassa asammÆÊhassa ÃdÅnavÃnupassino viharato Ãyatiæ pa¤cupÃdÃnakkhandhà apacayaæ gacchanti. Taïhà cassa ponobhavikà nandirÃgasahagatà tatra tatrÃbhinandÅnÅ, sà cassa pahÅyati. Tassa kÃyikÃpi darathà pahÅyanti kÃyikÃpi santÃpà pahÅyanti. CetasikÃpi santÃpà pahÅyanti. KÃyikÃpi pariÊÃhà pahÅyanti. CetasikÃpi pariÊÃhà pahÅyanti. So kÃyasukhampi cetosukhampi paÂisaævedeti. Yà tathÃbhÆtassa diÂÂhi, sÃssa hoti sammÃdiÂÂhi. Yo tathÃbhÆtassa saÇkappo, svÃssa hoti sammÃsaÇkappo. Yo tathÃbhÆtassa vÃyÃmo, svÃssa hoti sammÃvÃyÃmo. Yà tathÃbhÆtassa sati, sÃssa hoti sammÃsati. Yo tathÃbhÆtassa samÃdhi. SvÃssa hoti sammÃsamÃdhi. Pubbeva kho panassa kÃyakammaæ vacikammaæ ÃjÅvo suparisuddho hoti. EvamassÃyaæ ariyo aÂÂhaÇgiko maggo bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchati. Tassa evaæ imaæ ariyaæ aÂÂhaÇgikaæ maggaæ bhÃvayato cattÃropi satipaÂÂhÃnà bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchanti. CattÃropi sammappadhÃnà bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchanti. CattÃropi iddhipÃdà bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchanti. Pa¤capi indriyÃni bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchanti. Pa¤capi balÃni bhÃvanÃpÃripÆriæ gacchanti. Sattapi bojjhaÇgà bhÃvanà pÃripÆriæ gacchanti. Tassime dve dhammà yuganaddhà vattanti samatho ca vipassanà ca. So ye dhammà abhi¤¤Ã pari¤¤eyyÃ, te dhamme abhi¤¤Ã parijÃnÃti. Ye dhammà abhi¤¤Ã pahÃtabbÃ. Te dhammà abhi¤¤Ã pajahati. Ye dhammà abhi¤¤Ã bhÃvetabbÃ, te dhamme abhi¤¤Ã bhÃveti. Ye dhammà abhi¤¤Ã sacchikÃtabbÃ, te dhamme abhi¤¤Ã sacchikaroti. [BJT Page 600] [\x 600/] Katame ca bhikkhave, dhammà abhi¤¤Ã pari¤¤eyyÃ: pa¤cupÃdÃnakkhandho'tissa vacanÅyaæ seyyathÅdaæ: rÆpÆpÃdÃnakkhandho vedanÆpÃdÃnakkhandho sa¤¤ÆpÃdÃnakkhandho saÇkhÃrÆpÃdÃnakkhandho vi¤¤ÃïÆpÃdÃnakkhandho. Ime dhammà abhi¤¤Ã pari¤¤eyyÃ. Katame ca bhikkhave, dhammà abhi¤¤Ã pahÃtabbÃ: avijjà ca bhavataïhà ca. Ime dhammà abhi¤¤Ã pahÃtabbÃ. Katame ca bhikkhave, dhammà abhi¤¤Ã bhÃvetabbÃ: samatho ca vipassanà ca. Ime dhammà abhi¤¤Ã bhÃvetabbÃ. Katame ca bhikkhave, dhammà abhi¤¤Ã sacchikÃtabbÃ: vijjà ca vimutti ca. Ime dhammà abhi¤¤Ã sacchikÃtabbÃti. Idamo ca bhagavÃ. Attamanà te bhikkhÆ bhagavato bhÃsitaæ abhinandunti. MahÃsaÊÃyatanika suttaæ sattamaæ. [BJT Page 602] [\x 602/] 3.5.8 Nagaravindeyya suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà kosalesu cÃrikaæ caramÃno mahatà bhikkhusaÇghena saddhiæ yena nagaravindaæ nÃma kosalÃnaæ brÃhmaïagÃmo, tadavasari. Assosuæ kho nagaravindeyyakà brÃhmaïagahapatikÃ: 'samaïo khalu bho gotamo sakyaputto sakyakulà pabbajito kosalesu cÃrikaæ caramÃno mahatà bhikkhusaÇghena [PTS Page 291] [\q 291/] saddhiæ nagaravindaæ anuppatto. Taæ kho pana bhagavantaæ gotamaæ evaæ kalyÃïo kittisaddo abbhuggato: 'itipi so bhagavà arahaæ sammÃsambuddo vijjÃcaraïasampanno sugato lokavidÆ anuttaro purisadammasÃrathÅ satthà devamanussÃnaæ buddho bhagavÃ'ti. So imaæ lokaæ sadevakaæ samÃrakaæ sabrahmakaæ sassamaïabrÃhmaïiæ pajaæ sadevamanussaæ sayaæ abhi¤¤Ã sacchikatvà pavedeti. So dhammaæ deseti ÃdikalyÃïaæ majjhekalyÃïaæ pariyosÃnakalyÃïaæ sÃtthaæ sabya¤chanaæ kevalaparipuïïaæ parisuddhaæ brahmacariyaæ pakÃseti. SÃdhu kho pana tathÃrÆpÃnaæ arahataæ dassanaæ hotÅ'ti. Atha kho nagaravindeyyakà brÃhmaïagahapatikà yena bhagavÃ, tenupasaÇkamiæsu. UpasaÇkamitvà appekacce bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdiæsu, appekacce bhagavatà saddhiæ sammodiæsu. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Appekacce yena bhagavÃ, tena¤jaliæ païÃmetvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Appekacce bhagavato santike nÃmagottaæ sÃvetvà ekamantaæ nisÅdiæsu. Appekacce tuïhÅbhÆtà ekamantaæ nisÅdiæsu. Ekamantaæ nisinne kho nagaravindeyyake brÃhmaïagahapatike bhagavà etadavoca: Sace vo gahapatayo, a¤¤atitthiyà paribbÃjakà evaæ puccheyyuæ: kathaærÆpà gahapatayo, samaïabrÃhmaïà na sakkÃtabbà na garukÃtabbà na mÃnetabbà na pÆjetabbÃti. Evaæ puÂÂhà tumhe gahapatayo, tesaæ a¤¤atitthiyÃnaæ paribbÃjakÃnaæ evaæ byÃkareyyÃtha: ye te samaïabrÃhmaïà cakkhuvi¤¤eyyesu rÆpesu avÅtarÃgà avitadosà avitamohà ajjhattaæ avupasantacittà samavisamaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ, evarÆpà samaïabrÃhmaïà na sakkÃtabbÃ, na garukÃtabbÃ, na mÃnetabbÃ, na pÆjetabbÃ. Taæ kissa hetu: mayampihi cakkhuvi¤¤eyyesu rÆpesu avÅtarÃgà avitadosà avitamohà ajjhattaæ avupasantacittà samavisamaæ carÃma kÃyena vÃcÃya manasÃ. Tesaæ no samacariyampi hetaæ uttariæ apassataæ. Tasmà te bhonto samaïabrÃhmaïà na sakkÃtabbà na garukÃtabbà na mÃnetabbà na pÆjetabbÃ. Ye te samaïabrÃhmaïà [BJT Page 604] [\x 604/] Sotavi¤¤eyyesu saddesu, avÅtarÃgà avÅtadosà avÅtamohà ajjhattaæ avupasantacittà samavisamaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. GhÃnavi¤¤eyyesu gandhesu, avÅtarÃgà avÅtadosà avÅtamohà ajjhattaæ avupasantacittà samavisamaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. JivhÃvi¤¤eyyesu rasesu, avÅtarÃgà avÅtadosà avÅtamohà ajjhattaæ Avupasantacittà samavisamaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. KÃyavi¤¤eyyesu poÂÂhabbesu, avÅtarÃgà avÅtadosà avÅtamohà ajjhattaæ avupasantacittà samavisamaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. Manovi¤¤eyyesu dhammesu, avÅtarÃgà avÅtadosà avÅtamohà ajjhattaæ avupasantacittà samavisamaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. EvarÆpà samaïabrÃhmaïà na sakkÃtabbà na garukÃtabbà na mÃnetabbÃ. Na pÆjetabbÃ. Taæ kissa hetu: mayampi hi manovi¤¤eyyesu dhammesu avÅtarÃgà avÅtadosà avÅtamohà [PTS Page 292] [\q 292/] ajjhattaæ avupasantacittà samavisamaæ carÃma kÃyena vÃcÃya manasÃ. Tesaæ no samacariyampi hetaæ uttariæ apassataæ. Tasmà te bhonto samaïabrÃhmaïà na sakkÃtabbà na garukÃtabbà na manetabbà na pÆjetabbÃti. Evaæ puÂÂhà tumhe gahapatayo, tesaæ a¤¤atitthiyÃnaæ paribbÃjakÃnaæ evaæ vyÃkareyyÃtha. Sace pana vo gahapatayo a¤¤atitthiyà paribbÃjakà evaæ puccheyyuæ: kathaærÆpÃ1 gahapatayo samaïabrÃhmaïà sakkÃtabbÃ, garukÃtabbÃ, mÃnetabbÃ, pÆjetabbÃ'ti. Evaæ puÂÂhà tumhe gahapatayo tesaæ a¤¤atitthiyÃnaæ paribbÃjakÃnaæ evaæ vyÃkareyayÃtha: ye te samaïabrÃhmaïà cakkhuvi¤¤eyyesu rÆpesu vÅtarÃgà vÅtadosà vÅtamohà ajjhattaæ vÆpasantacittà samacariyaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. EvarÆpà samaïabrÃhmaïà sakkÃtabbà garukÃtabbà mÃnetabbà pÆjetabbÃ. Taæ kissa hetu: mayampi hi cakkhuvi¤¤eyyesu rÆpesu avÅtarÃgà avÅtadosà avÅtamohà ajjhattaæ avupasantacittà samavisamaæ carÃma kÃyena vÃcÃya manasÃ. Tesaæ no samacariyampi hetaæ uttariæ passataæ. Tasmà te bhonto samaïabrÃhmaïà sakkÃtabbà garukÃtabbà mÃnetabbà pÆjetabbÃ. Ye te samaïabrÃhmaïà sotavi¤¤eyyesu saddesu vÅtarÃgà vÅtadosà vÅtamohà ajjhattaæ vupasantacittà samacariyaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. GhÃnavi¤¤eyyesu gandhesu vÅtarÃgà vÅtadosà vÅtamohà ajjhattaæ vupasantacittà samacariyaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. JivhÃvi¤¤eyyesu rasesu vÅtarÃgà vÅtadosà vÅtamohà ajjhattaæ vupasantacittà samacariyaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. KÃyavi¤¤eyyesu poÂÂhabbesu vÅtarÃgà vÅtadosà vÅtamohà ajjhattaæ vupasantacittà samacariyaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. Manovi¤¤eyyesu dhammesu vÅtarÃgà vÅtadosà vÅtamohà ajjhattaæ vupasantacittà samacariyaæ caranti kÃyena vÃcÃya manasÃ. EvarÆpà samaïabrÃhmaïà sakkÃtabbà garukÃtabbà mÃnetabbà pÆjetabbÃ. Taæ kissa hetu: mayampi hi mano vi¤¤eyyesu dhammesu avÅtarÃgà avÅtadosà avÅtamohà ajjhattaæ avupasantacittà samavisamaæ carÃma kÃyena vÃcÃya manasÃ. Tesaæ no samacariyampi hetaæ uttariæ passataæ. Tasmà te bhonto samaïabrÃhmaïà sakkÃtabbà garukÃtabbà mÃnetabbà pÆjetabbÃ'ti. Evaæ puÂÂhà tumhe gahapatayo, tesaæ a¤¤atitthiyÃnaæ paribbÃjakÃnaæ evaæ vyÃkareyyÃtha. ------------------------- 1.KathaæbhÆtÃ-majasaæ. [BJT Page 606] [\x 606/] Sace pana vo gahapatayo, a¤¤atitthiyà paribbÃjakà evaæ puccheyyuæ: ke panÃyasmantÃnaæ ÃkÃrà ke anvayÃ, yena tumhe Ãyasmanto evaæ vadetha: addhà te Ãyasmanto [PTS Page 293] [\q 293/] vÅtarÃgà rÃgavinayÃya và paÂipannÃ, vÅtadosà và dosavinayÃya và paÂipannà vÅtamohà và mohavinayÃya và paÂipannÃ'ti. Evaæ puÂÂhà tumhe gahapatayo, tesaæ a¤¤atitthiyÃnaæ paribbÃjakÃnaæ evaæ vyÃkareyyÃtha: tathà hi te Ãyasmanto ara¤¤e vanapatthÃni1 pantÃni senÃsanÃni paÂisevanti. Natthi kho pana tattha tathà rÆpà cakkhuvi¤¤eyyà rÆpÃ, ye disvà disvà abhirameyyuæ. Natthi kho pana tattha tathÃrÆpà sotavi¤¤eyyà saddÃ, ye sutvà sutvà abhirameyyuæ. Natthi kho pana tattha tathÃrÆpà ghÃnavi¤¤eyyà gandhÃ, ye ghÃyitvà ghÃyitvà abhirameyyuæ. Natthi kho pana tattha tathà rÆpà jivhÃvi¤¤eyyà rasÃ, ye sÃyitvà sÃyitvà abhirameyyuæ. Natthi kho pana tattha tathÃrÆpà kÃyavi¤¤eyyà poÂÂhabbÃ, ye phusitvà phusitvà abhirameyyuæ. Ime kho no Ãvuso, ÃkÃrà ime anvayÃ, yena mayaæ Ãyasmanto evaæ vadema. Addhà te Ãyasmanto vÅtarÃgà và rÃgavinayÃya và paÂipannÃ, vÅtadosà và dosavinayÃya và paÂipannÃ, vÅtamohà và mohavinayÃya và paÂipannÃti. Evaæ puÂÂhà tumhe gahapatayo, tesaæ a¤¤atitthiyÃnaæ paribbÃjakÃnaæ evaæ vyÃkareyyÃthÃ'ti. Evaæ vutte nagaravindeyyakà brÃhmaïagahapatikà bhagavantaæ etadavocuæ: 'abhikkantaæ bho gotama, abhikkantaæ bho gotama, seyyathÃpi bho gotama, nikkujjitaæ và ukkujjeyya, paÂicchannaæ và vivareyya, mÆÊhassa và maggaæ Ãcikkheyya, andhakÃre và telapajjotaæ dhÃreyya cakkhumanto rÆpÃni dakkhintÅ'ti. Evamevaæ bhotà gotamena anekapariyÃyena dhammo pakÃsito. Ete mayaæ bhagavantaæ gotamaæ saraïaæ gacchÃma dhamma¤ca bhikkhusaÇgha¤ca. UpÃsake no bhavaæ gotamo dhÃretu ajjatagge pÃïupete saraïaæ gate'ti. Nagaravindeyya suttaæ aÂÂhamaæ. ------------------------- 1.Ara¤¤avanapatthÃni-majasaæ. [BJT Page 608] [\x 608/] 3.5.9 Piï¬apÃtapÃrisuddhi suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà rÃjagahe viharati veÊuvane kalandakanivÃpe. Atha kho Ãyasmà sÃriputto sÃyanhasamayaæ patisallÃnà vuÂÂhito yena bhagavà tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavantaæ abhivÃdetvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinnaæ kho Ãyasmantaæ sÃriputtaæ bhagavà etadavoca: [PTS Page 294] [\q 294/] VippasannÃni kho te sÃriputta, indriyÃni parisuddho chavivaïïo pariyodÃto. Katamena kho tvaæ sÃriputta, vihÃrena etarahi bahulaæ viharasÅti: Su¤¤atà vihÃrena kho ahaæ bhante, etarahi bahulaæ viharÃmÅ'ti. SÃdhu sÃdhu sÃriputta, mahÃpurisavihÃrena kira tvaæ sÃriputta, ekarahi bahulaæ viharasi. 'MahÃpurisavihÃro hesa sÃriputta, yadidaæ su¤¤atÃ. TasmÃtiha sÃriputta, bhikkhu sace ÃkaÇkheyya, su¤¤atà vihÃrena etarahi bahulaæ vihareyya'nti. Tena sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmi¤ca padese piï¬Ãya avariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ atthi nu kho me tattha cakkhuvi¤¤eyyesu rÆpesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ. Yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi me tattha cakkhuvi¤¤eyyesu rÆpesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà tesaæyeva pÃpakÃnaæ akusalÃnaæ dhammÃnaæ pahÃnÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasma¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Natthi me tattha cakkhuvi¤¤eyyesu rÆpesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pitipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. [BJT Page 610] [\x 610/] Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi nu kho me tattha sotavi¤¤eyyesu saddesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ. Yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi me tattha sotavi¤¤eyyesu saddesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà tesaæyeva pÃpakÃnaæ akusalÃnaæ dhammÃnaæ pahÃnÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Natthi me tattha sotavi¤¤eyyesu saddesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pitipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmiæ ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi nu kho me tattha ghÃnavi¤¤eyyesu gandhesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ. Yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi me tattha ghÃnavi¤¤eyyesu gandhesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà tesaæyeva pÃpakÃnaæ akusalÃnaæ dhammÃnaæ pahÃnÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmiæ ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Natthi me tattha ghÃnavi¤¤eyyesu gandhesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pitipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi nu kho me tattha jivhÃvi¤¤eyyesu rasesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ. Yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi me tattha jivhÃvi¤¤eyyesu rasesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà tesaæyeva pÃpakÃnaæ akusalÃnaæ dhammÃnaæ pahÃnÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Natthi me tattha jivhÃvi¤¤eyyesu rasesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pitipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi nu kho me tattha kÃyavi¤¤eyyesu phoÂÂhabbesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. [PTS Page 295] [\q 295/] sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ. Yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi me tattha kÃyavi¤¤eyyesu phoÂÂhabbesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà tesaæyeva pÃpakÃnaæ akusalÃnaæ dhammÃnaæ pahÃnÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Natthi me tattha kÃyavi¤¤eyyesu phoÂÂhabbesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pitipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi nu kho me tattha manovi¤¤eyyesu dhammesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena ca maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Atthi me tattha manovi¤¤eyyesu dhammesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà tesaæyeva pÃpakÃnaæ akusalÃnaæ dhammÃnaæ pahÃnÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: yena cÃhaæ maggena gÃmaæ piï¬Ãya pÃvisiæ, yasmi¤ca padese piï¬Ãya acariæ, yena maggena gÃmato piï¬Ãya paÂikkamiæ. Natthi me tattha manovi¤¤eyyesu dhammesu chando và rÃgo và doso và moho và paÂighaæ vÃpi cetaso'ti. Yena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kulesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: pahÅnà nu kho me pa¤ca kÃmaguïÃ'ti, sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: appahÅnà kho me pa¤ca kÃmaguïÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà pa¤cannaæ kÃmaguïÃnaæ pahÃnÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: pahÅnà kho me pa¤ca kÃmaguïÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: 'pahÅnà nu kho me pa¤ca nÅvaraïÃ'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: appahÅnà kho me pa¤ca nÅvaraïÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà pa¤cannaæ nivaraïÃnaæ pahÃnÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: pahÅnà kho me pa¤ca nÅvaraïÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: pari¤¤Ãtà nu kho me pa¤cupÃdÃnakkhandhÃ'ti, sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: apari¤¤Ãtà kho me pa¤cupÃdÃnakkhandhÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà pa¤cannaæ upÃdÃnakkhandhÃnaæ pari¤¤Ãya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu [PTS Page 296] [\q 296/] paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: pari¤¤Ãtà kho me pa¤cupÃdÃnakkhandhÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. [BJT Page 612] [\x 612/] Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: bhÃvità nu kho me cattÃro satipaÂÂhÃnÃ'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: abhÃvità kho me cattÃro satipaÂÂhÃnÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà catunnaæ satipaÂÂhÃnÃnaæ bhÃvanÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhunà paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: bhavità kho me cattÃro satipaÂÂhÃnÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: bhÃvità nu kho me cattÃro sammappadhÃnÃ'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: abhÃvità kho me cattÃro sammappadhÃnÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà catunnaæ sammappadhÃnÃnaæ bhÃvanÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: bhÃvità kho me cattÃro sammappadhÃnÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva PÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: bhÃvità nu kho me cattÃro iddhipÃdÃ'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: abhÃvità kho me cattÃro iddhipÃdÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà catunnaæ iddhipÃdÃnaæ bhÃvanÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: bhÃvità kho me cattÃro iddhipÃdÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: bhÃvità nu kho me pa¤cindriyÃnÅ'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: abhÃvità kho me Pa¤cindriyÃnÅ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà pa¤cannaæ indriyÃnaæ bhÃvanÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: bhÃvità kho me Pa¤cindriyÃnÅ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ AhorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: bhÃvità nu kho me pa¤cabalÃnÅ'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: abhÃvità kho me pa¤cabalÃnÅ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà pa¤cannaæ balÃnaæ bhÃvanÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: bhÃvità kho me pa¤cabalÃnÅ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: bhÃvità nu kho me sattabojjhaÇgÃ'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: abhÃvità kho me sattabojjhaÇgÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà sattannaæ bojjhaÇgÃnaæ bhÃvanÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: bhÃvità kho me sattabojjhaÇgÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ, ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. [BJT Page 614] [\x 614/] Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: 'bhÃvito nu kho me ariyo aÂÂhaÇgiko maggo'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'abhÃvito kho me ariyo aÂÂhaÇgiko maggo'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà ariyassa aÂÂhaÇgikassa maggassa bhÃvanÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'bhÃvito kho me ariyo aÂÂhaÇgiko [PTS Page 297] [\q 297/] maggo'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: 'bhÃvità nu kho me samatho ca vipassanà cÃ'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'abhÃvità kho me samatho ca vipassanà cÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà samathavipassanÃnaæ bhÃvanÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'bhÃvità kho me samatho ca vipassanà cÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva pÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Puna ca paraæ sÃriputta, bhikkhunà iti paÂisa¤cikkhitabbaæ: 'sacchikatà nu kho me vijjà ca vimutti1 cÃ'ti. Sace sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'asacchikatà kho me vijjà ca vimutti cÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà vijjÃya ca vimuttiyà ca sacchikiriyÃya vÃyamitabbaæ. Sace pana sÃriputta, bhikkhu paccavekkhamÃno evaæ jÃnÃti: 'sacchikatà kho me vijjà ca vimutti cÃ'ti. Tena sÃriputta, bhikkhunà teneva PÅtipÃmojjena vihÃtabbaæ ahorattÃnusikkhinà kusalesu dhammesu. Ye hi keci sÃriputta, atÅtamaddhÃnaæ samaïà và brÃhmaïà và piï¬apÃtaæ parisodhesuæ. Sabbe te evameva paccavekkhitvà paccavekkhitvà piï¬apÃtaæ parisodhesuæ. Yepi hi keci sÃriputta, anÃgatamaddhÃnaæ samaïà và brÃhmaïà và piï¬apÃtaæ parisodhessanti, sabbe te evameva paccavekkhitvà paccavekkhitvà piï¬apÃtaæ parisodhessanti. Yepi hi keci sÃriputta, etarahi samaïà và brÃhmaïà và piï¬apÃtaæ parisodhenti, sabbe te evameva paccavekkhitvà paccavekkhitvà piï¬apÃtaæ parisodhenti. Tena hi vo2 sÃriputta, evaæ sikkhitabbaæ: 'paccavekkhitvà paccavekkhitvà piï¬apÃtaæ parisodhessÃmÃ'ti. Evaæ hi vo sÃriputta. Sikkhitabbanti. Idamavoca: bhagavÃ. Attamano Ãyasmà sÃriputto bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. Piï¬apÃtapÃrisuddhi suttaæ navamaæ. -------------------------- 1.VipassanÃ-sÅmu. 2.TasmÃtiha sÃriputta-sÅmu,majasaæ. [PTS Page 298] [\q 298/] [BJT Page 616] [\x 616/] 3.5.10 IndriyabhÃvanà suttaæ Evaæ me sutaæ: ekaæ samayaæ bhagavà kajaÇgalÃyaæ1 viharati mÆkheluvane2. Atha kho uttaro mÃïavo pÃrÃsariyantevÃsÅ3 yena bhagavÃ, tenupasaÇkami. UpasaÇkamitvà bhagavatà saddhiæ sammodi. SammodanÅyaæ kathaæ sÃrÃïÅyaæ vÅtisÃretvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinnaæ kho uttaraæ mÃïavaæ pÃrÃsariyantevÃsiæ bhagavà etadavoca: Deseti uttara, pÃrÃsariyo4 brÃhmaïo sÃvakÃnaæ indriyabhÃvananti. Deseti bho gotama, pÃrÃsariyo4 brÃhmaïo sÃvakÃnaæ indriyabhÃvananti. Yathà kathaæ pana uttara, deseti pÃrÃsariyo brÃhmaïo sÃvakÃnaæ indriyabhÃvananti. Idha bho gotama, cakkhunà rÆpaæ na passati, sotena saddaæ na suïÃti. Evaæ bho gotama, deseti pÃrÃsariyo4 brÃhmaïo sÃvakÃnaæ indriyabhÃvananti. Evaæ sante kho uttara, andho bhÃvitindriyo bhavissati, badhiro bhÃvitindriyo bhavissati. Yathà pÃrÃsariyassa brÃhmaïassa vacanaæ. Andho hi uttara, cakkhunà rÆpaæ na passati. Badhiro sotena saddaæ na suïÃtÅ'ti. Evaæ vutte uttaro mÃïavo pÃrÃsariyantevÃsÅ tuïhÅbhuto maÇkubhuto pattakkhandho adhomukho pajjhÃyanto appaÂibhÃno nisÅdi. Atha kho bhagavà uttaraæ mÃïavaæ pÃrÃsariyantevÃsiæ tuïhÅbhÆtaæ maÇkubhÆtaæ pattakkhandhaæ adhomukhaæ pajjhÃyantaæ appaÂibhÃnaæ viditvà Ãyasmantaæ Ãnandaæ Ãmantesi: 'a¤¤athà kho Ãnanda, deseti pÃrÃsariyo brÃhmaïo sÃvakÃnaæ indriyabhÃvanaæ, a¤¤athà ca panÃnanda ariyassa vinaye anuttarà indriyabhÃvanà hotÅ'ti. Etassa bhagavà kÃlo, etassa sugata kÃlo, yaæ bhagavà [PTS Page 299] [\q 299/] ariyassa vinaye anuttaraæ indriyabhÃvanaæ deseyya, bhagavato sutvà bhikkhÆ dhÃressantÅ'ti. Tena'hÃnanda, suïÃhi sÃdhukaæ manasikarohi bhÃsissÃmÅ'ti. Evaæ bhanteti kho Ãyasmà Ãnando bhagavato paccassosi. Bhagavà etadavoca: ------------------------ 1.GajaÇgalÃyaæ-majasaæ 2.Sukheluvane-sÅmu. SukheÊuvane-machasaæ 3.PÃrÃsiviyantevÃsÅ-majasaæ. 4.PÃrÃsiviyo-majasaæ. [BJT Page 618] [\x 618/] Katha¤cÃnanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhÃvanà hoti: idhÃnanda, bhikkhuno cakkhunà rÆpaæ disvà uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So evaæ pajÃnÃti: 'uppannaæ kho me idaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ. Ta¤ca kho saÇkhataæ oÊÃrikaæ paÂiccasamuppannaæ, etaæ santaæ etaæ païÅtaæ yadidaæ upekkhÃ'ti. Tassa taæ uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. SeyyathÃpi Ãnanda, cakkhumà puriso ummÅletvà và nimÅleyya nimÅletvà và ummÅleyya. Evameva kho Ãnanda, yassa kassaci evaæ sÅghaæ evaæ tuvaÂaæ evaæ appakasirena uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. Ayaæ vuccatÃnanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhÃvanà cakkhuvi¤¤eyyesu rÆpesu. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhuno sotena saddaæ sutvà uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So evaæ pajÃnÃti: uppannaæ kho me idaæ manÃpaæ, uppannaæ amanÃpaæ, uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ. Ta¤ca kho saÇkhataæ oÊÃrikaæ paÂiccasamuppannaæ. Etaæ santaæ etaæ païÅtaæ yadidaæ upekkhÃ'ti. Tassa taæ uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti seyyathÃpi Ãnanda, balavà puriso appakasireneva accharaæ pahareyya. Evameva kho Ãnanda, yassa kassaci evaæ sÅghaæ evaæ tuvaÂaæ evaæ appakasirena uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. Ayaæ vuccatÃnanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhÃvanà sotavi¤¤eyyesu saddesu. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhuno ghÃnena gandhaæ ghÃyitvà uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So evaæ pajÃnÃti: 'uppannaæ kho me idaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ. Ta¤ca kho saÇkhataæ oÊÃrikaæ paÂiccasamuppannaæ. Etaæ santaæ etaæ païÅtaæ yadidaæ upekkhÃ'ti. Tassa taæ uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. SeyyathÃpi [PTS Page 300] [\q 300/] Ãnanda, Åsakapoïe1, paduminÅpatte2 udakaphusitÃni pavattanti, na saïÂhahanti.3 Evameva kho Ãnanda, yassa kassaci evaæ sÅghaæ evaæ tuvaÂaæ evaæ appakasirena uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. Ayaæ vuccatÃnanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhÃvanà ghÃnavi¤¤eyyesu gandhesu. -------------------------- 1.ýsakaæ poïe-sÅmÆ,majasaæ. 2.PadumapalÃse-majasaæ. 3.SaïÂhanti-majasaæ. [BJT Page 620] [\x 620/] Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhuno jivhÃya rasaæ sÃyitvà uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So evaæ pajÃnÃti: 'uppannaæ kho me idaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ. Ta¤ca kho saÇkhataæ oÊÃrikaæ paÂiccasamuppannaæ. Etaæ santaæ etaæ païÅtaæ yadidaæ upekkhÃ'ti. Tassa taæ uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. SeyyathÃpi Ãnanda, balavà puriso jivhagge kheÊapiï¬aæ saæyuhitvà appakasirena vameyya. Evameva kho Ãnanda, yassa kassaci evaæ sÅghaæ evaæ tuvaÂaæ evaæ appakasirena uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. Ayaæ vuccatÃnanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhÃvanà jivhÃvi¤¤eyyesu rasesu. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhuno kÃyena phoÂÂhabbaæ phusitvà uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So evaæ pajÃnÃti: 'uppannaæ kho me idaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ. Ta¤ca kho saÇkhataæ oÊÃrikaæ paÂiccasamuppannaæ. Etaæ santaæ etaæ païÅtaæ yadidaæ upekkhÃ'ti. Tassa taæ uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. SeyyathÃpi Ãnanda, balavà puriso sammi¤jitaæ và bÃhaæ pasÃreyya, pasÃritaæ và bÃhaæ sammi¤jeyya1. Evameva kho Ãnanda, yassa kassaci evaæ sÅghaæ evaæ tuvaÂaæ evaæ appakasirena uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. Ayaæ vuccatÃnanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhÃvanà kÃyavi¤¤eyyesu phoÂÂhabbesu. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhuno manasà dhammaæ vi¤¤Ãya uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So evaæ pajÃnÃti: 'uppannaæ kho me idaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ. Ta¤ca kho saÇkhataæ oÊÃrikaæ paÂiccasamÆppannaæ. Etaæ santaæ etaæ païÅtaæ yadidaæ upekkhÃ'ti. Tassa taæ uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. SeyyathÃpi Ãnanda, balavà puriso divasasantatte2 ayokaÂÃhe dve và tÅïÅ và udakaphusitÃni nipÃteyya. Dandho Ãnanda, udakaphusitÃnaæ nipÃto, atha kho naæ khippameva parikkhayaæ pariyÃdÃnaæ gaccheyya. Evameva kho Ãnanda, yassa kassaci evaæ sÅghaæ evaæ tuvaÂaæ evaæ appakasirena uppannaæ manÃpaæ uppannaæ amanÃpaæ uppannaæ manÃpÃmanÃpaæ nirujjhati, upekkhà saïÂhÃti. Ayaæ vuccatÃnanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhÃvanà manovi¤¤eyyesu dhammesu. Evaæ kho Ãnanda, ariyassa vinaye anuttarà indriyabhÃvanà hoti. ------------------------- 1.Sami¤jeyya-majasaæ. 2.Divasaæ santatte-majasaæ. [BJT Page 622] [\x 622/] Katha¤cÃnanda, sekho hoti pÃÂipado. IdÃnanda, bhikkhuno cakkhunà rÆpaæ disvà uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So tena uppannena manÃpena uppannena amanÃpena uppannena manÃpÃmanÃpena aÂÂÅyati harÃyati jÅgucchati. Sotena [PTS Page 301] [\q 301/] saddaæ sutvà uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So tena uppannena manÃpena uppannena amanÃpena uppannena manÃpÃmanÃpena aÂÂÅyati harÃyati jÅgucchati. GhÃnena gandhaæ ghÃyitvà uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So tena uppannena manÃpena uppannena amanÃpena uppannena manÃpÃmanÃpena aÂÂÅyati harÃyati jÅgucchati. JivhÃya rasaæ sÃyitvà uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So tena uppannena manÃpena uppannena amanÃpena uppannena manÃpÃmanÃpena aÂÂÅyati harÃyati jÅgucchati. KÃyena phoÂÂhabbaæ phusitvà uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So tena uppannena manÃpena uppannena amanÃpena uppannena manÃpÃmanÃpena aÂÂÅyati harÃyati jÅgucchati. Manasà dhammaæ vi¤¤Ãya uppajjati manÃpaæ, uppajjati amanÃpaæ, uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So tena uppannena manÃpena uppannena amanÃpena uppannena manÃpÃmanÃpena aÂÂÅyati harÃyati jigucchati. Evaæ kho Ãnanda, sekho hoti pÃÂipado. Katha¤cÃnanda, ariyo hoti bhÃvitindriyo. IdhÃnanda, bhikkhuno cakkhunà rÆpaæ disvà uppajjati manÃpaæ. Uppajjati amanÃpaæ. Uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆle1 appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: appaÂikkule paÂikkulasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆle ca appaÂikkÆle ca appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: appaÂikkÆle ca paÂikkÆle ca paÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆlaæ ca appaÂikkÆlaæ ca tadÆbhayaæ abhinivajjetvà upekkhako vihareyyaæ sato sampajÃno'ti. Upekkhako tattha viharati sato sampajÃno. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhuno sotena saddaæ sutvà uppajjati manÃpaæ. Uppajjati amanÃpaæ. Uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆle appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: appaÂikkule paÂikkulasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆle ca appaÂikkÆle ca appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: appaÂikkÆle ca paÂikkÆle ca paÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆlaæ ca appaÂikkÆlaæ ca tadÆbhayaæ abhinivajjetvà upekkhako vihareyyaæ sato sampajÃno'ti. Upekkhako tattha viharati sato sampajÃno. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhuno ghÃnena gandhaæ ghÃyitvà uppajjati manÃpaæ. Uppajjati amanÃpaæ. Uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆle appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: appaÂikkule paÂikkulasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆle ca appaÂikkÆle ca appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: appaÂikkÆle ca paÂikkÆle ca paÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆlaæ ca appaÂikkÆlaæ ca tadÆbhayaæ abhinivajjetvà upekkhako vihareyyaæ sato sampajÃno'ti. Upekkhako tattha viharati sato sampajÃno. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhuno jivhÃya rasaæ sÃyitvà uppajjati manÃpaæ. Uppajjati amanÃpaæ. Uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆle appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: appaÂikkule paÂikkulasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ùkaÇkhati: 'paÂikkÆle ca appaÂikkÆle ca appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: appaÂikkÆle ca paÂikkÆle ca paÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆlaæ ca appaÂikkÆlaæ ca tadÆbhayaæ abhinivajjetvà upekkhako vihareyyaæ sato sampajÃno'ti. Upekkhako tattha viharati sato sampajÃno. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhuno kÃyena phoÂÂhabbaæ phusitvà uppajjati manÃpaæ. Uppajjati amanÃpaæ. Uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆle appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: appaÂikkule paÂikkulasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆle ca appaÂikkÆle ca appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: appaÂikkÆle ca paÂikkÆle ca paÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆlaæ ca appaÂikkÆlaæ ca tadÆbhayaæ abhinivajjetvà upekkhako vihareyyaæ sato sampajÃno'ti. Upekkhako tattha viharati sato sampajÃno. Puna ca paraæ Ãnanda, bhikkhuno manasà dhammaæ vi¤¤Ãya uppajjati manÃpaæ. Uppajjati amanÃpaæ uppajjati manÃpÃmanÃpaæ. So sace ÃkaÇkhati: paÂikkÆle appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'appaÂikkule paÂikkulasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'paÂikkÆle ca appaÂikkÆle ca appaÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. AppaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: 'appaÂikkÆle ca paÂikkÆle ca paÂikkÆlasa¤¤Å vihareyya'nti. PaÂikkÆlasa¤¤Å tattha viharati. Sace ÃkaÇkhati: paÂikkÆlaæ ca appaÂikkÆlaæ [PTS Page 302] [\q 302/] ca tadÆbhayaæ2 abhinivajjetvà upekkhako vihareyyaæ sato sampajÃno'ti. Upekkhako tattha viharati sato sampajÃno. Evaæ kho Ãnanda, ariyo hoti bhÃvitindriyo. ----------------------- 1.PaÂikÆle-majasaæ 2.Tadubhayampi-majasaæ. [BJT Page 624] [\x 624/] Iti kho Ãnanda, desità mayà ariyassa vinaye anuttarà indriyabhÃvanÃ. Desità sekho paÂipado. Desito ariyo bhÃvitindriyo. Yaæ kho Ãnanda, satthÃrà karaïÅyaæ sÃvakÃnaæ hitesinà anukampakena anukampaæ upÃdÃya, kataæ vo taæ mayÃ. EtÃni Ãnanda, rukkhamÆlÃni, etÃni su¤¤ÃgÃrÃni, jhÃyathÃnanda, mà pamÃdattha. Mà pacchà vippaÂisÃrino ahuvattha. Ayaæ vo amhÃkaæ anusÃsanÅti. Idamavoca bhagavÃ, attamano Ãyasmà Ãnando bhagavato bhÃsitaæ abhinandÅti. IndriyabhÃvanà suttaæ dasamaæ. SaÊÃyatana vaggo pa¤camo UparipaïïÃsakaæ samattaæ. Tassa vaggassa uddÃnaæ. AnÃthapiï¬iko channo puïïo nandaka rÃhulÃ, Cha chakkaæ saÊÃyatanikaæ nagaravindeyya suddhikÃ, IndriyabhÃvanà cÃpi vaggo ovÃda pa¤camoti.1 Idaæ vaggÃnamuddÃnaæ. Devadaho'nupado ca su¤¤ato ca vibhaÇgako, SaÊÃyatanoti vaggà uparipaïïÃsake ÂhitÃ'ti. TÅhi païïÃsakehi patimaï¬ito sakalo MajjhamanikÃyo samatto. ---------------------------- 1.AnÃtha piï¬iko channo Puïïo nanda rÃhula chakka¤ca saÊÃyatanikaæ nagaravindeyyaæ suddhike indriyabhÃvana¤cÃpi Vaggo ovÃdapa¤camoti-majasaæ. *******************************