Camunda (Kayastha [= Kayasthacamunda], or Canda; around 1490 CE):
Rasasamketakalika [=Rasasanketakalika]
Based on the ed. by Jadavji Tricumji,
Benares: Caukhamba Amarabharati Prakashan 1984.
(Chaukhamba Ayurveda Granthamala, 10)

Input by Oliver Hellwig



___________________________________________________________________

THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!   
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. 
                                       
Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding:
                                       
description             character  =ASCII   
                                       
long a                  à             224   
long A                  â             226   
long i                  ã             227   
long I                  ä             228   
long u                  å             229   
long U                  æ             230   
vocalic r               ç             231   
vocalic R               è             232   
long vocalic r          é             233   
vocalic l               ë             235   
long vocalic l          í             237   
velar n                 ï             239   
velar N                 ð             240   
palatal n               ¤             164   
palatal N               ¥             165   
retroflex t             ñ             241   
retroflex T             ò             242   
retroflex d             ó             243   
retroflex D             ô             244   
retroflex n             õ             245   
retroflex N             ö             246   
palatal s               ÷             247   
palatal S               ø             248   
retroflex s             ù             249   
retroflex S             ú             250   
anusvara                ü             252   
capital anusvara        ý             253   
visarga                 þ             254   

long e                  ¹             185   
long o                  º             186   
l underbar              ×             215   
r underbar              Ÿ             159   
n underbar              ­             173   
k underbar              É             201   
t underbar              Â             194   
                                       
Other characters of the CSX encoding table are not included.
Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order 
to facilitate word search.             

For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings 
and formats see:
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf
and
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf
___________________________________________________________________




Càmuõóa (Kàyastha [= Kàyasthacàmuõóa], or Caõóa; around 1490 CE): 
Rasasaüketakalikà [= Rasasaïketakalikà]



RSK, 1
÷ivaü natvà rase÷aü càmuõóaþ kàyasthavaü÷abhåþ  /
karoti rasasaüketakalikàm iùñasiddhidàm  // Rsk_1.1 //

<mercury:: myth. origin>
skandàttàrakahiüsàrthaü kailàse vidhçtaü suraiþ  /
rate ÷ambho÷cyutaü reto gçhãtamagninà mukhe  // Rsk_1.2 //
kùiptaü tena caturdikùu kùàràbdhau tatpçthak pçthak  /
saumyàdidiktrayasthaü yad gaurã÷àpànna kàryakçt  // Rsk_1.3 //
pa÷cimàyàü vimuktaü tat såto'bhåt sarvakàryakçt  /

<mercury:: subtypes:: colour, caste>
÷vetàruõaharidràbhakçùõà vipràdipàradàþ  // Rsk_1.4 //
dehe lohe gade piùñyàü yojyà và svasvajàtiùu  /

<rasadoùàþ>
teùu naisargikà doùàþ pa¤ca saptàtha ka¤cukàþ  // Rsk_1.5 //
malàdyàþ pa¤ca doùàþ syur bhåjàdyàþ sapta ka¤cukàþ  /
kuùñhàdãn hi prakurvanti rasasthà dvàda÷aiva te  // Rsk_1.6 //

<18 saüskàras>
tenàùñàda÷asaüskàrà uktà j¤air doùamuktaye  /
kartuü te duùkarà yasmàt procyante sukarà rase  // Rsk_1.7 //

<mercury:: correct weight>
palàdàrabhya pa¤cà÷atpalaü yàvacca pàradaþ  /
tata åno'dhiko vàpi na saüskàryo raso budhaiþ  // Rsk_1.8 //

<saüskàra:: mardana>
vastre caturguõe påtaþ såtaþ sthàpyaþ ÷ubhe'hani  /
lohàrkà÷majakhalve tu tapte caiva vimardayet  // Rsk_1.9 //
ni÷eùñakàsurãdhåmavyoùàmlalavaõaiþ pçthak  /
kàlàü÷airmarditaþ såto bhavecchuddho dinaikataþ  // Rsk_1.10 //

<saüskàra:: svedana>
tataþ kùàràmlamåtràdyaiþ svedyo vastràvçto dinam  /

<saüskàra:: mårchana>
mårchayet saptadhà pa÷càt kanyàgnyarkavaràmbubhiþ  // Rsk_1.11 //

<saüskàra:: pàtana>
tridhordhvapàtanàt pàtyaþ pàdàü÷àrkayutaþ ÷uciþ  /

<mercury:: hiïgulàkçùña:: nat. pureness>
hiïgulàd uddhçtaþ såto bhavedvà doùavarjitaþ  // Rsk_1.12 //

<importance of jàraõa>
guru÷àstraü parityajya vinà jàritagandhakàt  /
rasaü nirmàti durmedhàþ ÷apettaü ca rase÷varaþ  // Rsk_1.13 //

<saüskàra:: jàraõa>
såtaü gandhaü rasaikàü÷aü stokaü stokaü tu khalvagam  /
kuññanàt kuññanàt piùñaü bhavedvà tàmrapàtragam  // Rsk_1.14 //
tattulyaü gandhakaü dattvà ruddhvà taü lohasampuñe  /
puñed bhådharayantre ca yàvajjãryati gandhakam  // Rsk_1.15 //
evaü punaþ punardeyaü ùaóguõaü gandhacårõakam  /
ùaóguõe gandhake jãrõe raso nikhilarogahà  // Rsk_1.16 //

<bandha:: subtypes>
pàñaþ khoño jalaukà ca bhasmàkhya÷ca caturthakaþ  /
bandha÷caturvidhaþ såte vij¤eyo bhiùaguttamaiþ  // Rsk_1.17 //
pàñaþ parpañikàbandhaþ piùñibandhastu khoñakaþ  /
jalaukà pakvabandhaþ syàdbhasma bhasmanibho bhavet  // Rsk_1.18 //

<mercury:: bhasman:: subtypes>
såtabhasma dvidhà j¤eyamårdhvagaü talabhasma ca  /

<årdhvabhasman:: production>
årdhvabhasmakaraü yantraü sthàlikàsampuñaü ÷çõu  // Rsk_1.19 //
kàryaü sthàlãdvayaü madhye sarvataþ ùoóa÷àïgulam  /
lavaõeneùad àrdreõàpårya sthàlãm adhogatàm  // Rsk_1.20 //
saüdhiü vastramçdà limpet saüpuñãkçtya cànyayà  /
tridvàracullyàü saüsthàpya caturyàmaü dçóhàgninà  // Rsk_1.21 //
pacettatsvàïga÷ãtaü vai hyuddhçtya lavaõaü tyajet  /
làvaõãmårdhvagàü kçtvà kùepyo'nyasyàü rase÷varaþ  // Rsk_1.22 //
pårvavat saüpuñãkçtya pa÷càttu cullake nyaset  /
dçóhaü kçtvàlavàlaü tu jalaü tatra vinikùipet  // Rsk_1.23 //
uùõaü punaþ punastyaktvà kùipecchãtaü muhurmuhuþ  /
tridvàre kàùñhamekaikaü dãrghaü hastamitaü kùipet  // Rsk_1.24 //
hastavatpiõóamànaü tu hyàdau prajvàlayetsudhãþ  /
dve dve kàùñhe ca tasyordhvaü tadårdhvaü tritayaü kùipet  // Rsk_1.25 //
yàvadyàmadvayaü pa÷càdaïgàràü÷ca jalaü tyajet  /
årdhvasthàlyàü tu yallagnaü tadårdhvaü bhasma siddhidam  // Rsk_1.26 //

<mercury:: talabhasman:: production>
gandhakaü dhåmasàraü ca ÷uddhasåtaü samaü trayam  /
yàmaikaü mardayet khalve kàcakåpyàü vinikùipet  // Rsk_1.27 //
ruddhvà dvàda÷ayàmaü tadvàlukàyantragaü pacet  /
sphoñayetsvàïga÷ãtaü ca tadårdhvaü gandhakaü tyajet  // Rsk_1.28 //

<talabhasman:: medic. properties>
talabhasma bhavedyogavàhi syàt sarvarogahçt  /
auùadhàntarasaüyogàd vakùye varõaviparyayam  // Rsk_1.29 //
raktaü pãtaü tathà kçùõaü nãlaü ca pàõóuràruõam  /

<raktabhasman>
nirguõóãrasasaüyuktaü capalena samanvitam  // Rsk_1.30 //
raktavarõaü bhavedbhasma dàóimãkusumopamam  /

<pãtabhasman>
bhådhàtrãhasti÷uõóãbhyàü rasaü gandhaü ca mardayet  // Rsk_1.31 //
kàcakåpyàü caturyàmaü pakvaþ pãto bhavedrasaþ  /

<kçùõabhasman>
såtaü gandhakasaüyuktaü kumàrãrasamarditam  // Rsk_1.32 //
kçùõavarõaü bhavedbhasma devànàmapi durlabham  /

<÷yàma-/nãlabhasman>
vàràhãkandasaüyuktaü rasakena samanvitam  // Rsk_1.33 //
÷yàmavarõaü bhavedbhasma valãpalitanà÷anam  /

<pàõóuràruõabhasman>
lavaõàntarviliptàyàü kåpyàü syàt pàõóuràruõam  // Rsk_1.34 //

<mercury:: màraõa>
lavaõàdviü÷atirbhàgàþ såta÷càthaikabhàgikaþ  /
kà¤jike mardayitvàgnau puñanàd bhasmatàü vrajet  // Rsk_1.35 //
uddhçtyànyaü rasaü kùiptvà yathecchaü màrayedrasam  /
evaü tàmràhivaïgàbhraü màritaü syàdguõapradam  // Rsk_1.36 //
tadambupårite pàtre sthàpyaü yàmàùñakaü ÷anaiþ  /
tyaktvà toyaü raso gràhyaþ pàtrastho bhasmasåtakaþ  // Rsk_1.37 //

<mercury:: màraõa>
måùàdvayamapàmàrgabãjacårõaiþ prakalpayet  /
pàradaü tatpuñe kçtvà malayårasamarditam  // Rsk_1.38 //
droõapuùpyàþ prasånàni vióaïgamarimedakaþ  /
cårõam eùàm adha÷cordhvaü dattvà mudràü prakalpayet  // Rsk_1.39 //
vidhàya golakaü samyaïmçnmåùàsampuñe kùipet  /
÷oùayenmudritaü kçtvà paced gajapuñe tataþ  // Rsk_1.40 //
pàrado bhasmatàm itthaü puñenaikena gacchati  /
svàïga÷ãtaü samuddhçtya sarvakarmasu yojayet  // Rsk_1.41 //
prottànakharpare cullyàü sphañikàlepite kùipet  /
punarnavàrase pakvo mardanànmriyate rasaþ  // Rsk_1.42 //

<mercury:: mçta:: parãkùà>
atejà aguruþ ÷ubhro lohahà càcalo rasaþ  /
yadà nàvartate vahnau nordhvaü gacchettadà mçtaþ  // Rsk_1.43 //

<mercury:: mçta:: medic. properties>
pàradaþ sarvarogaghno yogavàhã saro guruþ  /
pàõóutàkçmikuùñhaghno vçùyo balyo rasàyanaþ  // Rsk_1.44 //
såto dhàturasàþ sarve jãrõà jãrõà guõàdhikàþ  /

<mercury:: mçta:: storage>
dante ÷çïge maõau veõau rakùayetsàdhitaü rasam  // Rsk_1.45 //
<weight of drugs>
pittàni ùoóa÷àü÷ena viùàõàmapi raktikà  /
guñãraseùvanukto 'pi j¤eyo vidhirayaü svayam  // Rsk_1.46 //

<mercury:: sevana>
sarvarogavinà÷àrthaü dehadàróhyasya hetave  /
÷uddhakàya÷ca pathyà÷ã seveta påjyapåjanàt  // Rsk_1.47 //
vallamekaü nare'÷ve tu gadyàõaü ca gaje dvayam  /
dattaþ såto haredrogàn dhàtuyugvà nijauùadhaiþ  // Rsk_1.48 //
rasasya vikçtau satyàü mårchà hikkà jvaro'ratiþ  /
kàsaþ ÷vàso bhramo moho dàhaþ kampa÷ca jàyate  // Rsk_1.49 //
tacchàntyai bãjapårasya rasaü ÷uõñhãü ca saindhavam  /
pibedvà gojale siddhaü målaü karkoñajaü ÷ubham  // Rsk_1.50 //
yatràgàre rasàdhã÷aþ påjyate bahubhaktitaþ  /
tadapatyadhanaiþ pårõam àdhivyàdhivivarjitam  // Rsk_1.51 //


RSK, 2

<ùaóloha>
hemaråpyàrkavaïgàhilohair lohàþ ùaóãritàþ  /

<metals:: factitious>
akçtrimà ime ghoùàvartakàdyàstu kçtrimàþ  // Rsk_2.1 //

<metals:: ÷uddha, mçta:: medic. properties>
÷uddhà mçtà nirutthà÷ca sarvarogaharàþ smçtàþ  /

<metals:: impure:: medic. properties>
a÷uddhàn hãnapàkàü÷ca rogamçtyupradàüstyajet  // Rsk_2.2 //

<metals:: màraõa:: with mercury>
lohaü såtayutaü doùàüstyajet såta÷ca lohayuk  /
ataþ svarõàdilohàni vinà såtaü na màrayet  // Rsk_2.3 //

<gold:: subtypes>
svarõaü pa¤cavidhaü proktaü pràkçtaü sahajàgnije  /
etat svarõatrayaü devabhojyaü ùoóa÷avarõakam  // Rsk_2.4 //
khanijaü rasavàdotthaü supattrãkçtya ÷odhitam  /
taccaturda÷avarõàóhyaü manujàrhaü rujàpaham  // Rsk_2.5 //

<gold:: ÷odhana>
suvarõaü sapta÷o vàpyaü kà¤canàrarase ÷uciþ  /

<gold:: màraõa>
suvarõe galite nàgaü prakùipet ùoóa÷àü÷akam  // Rsk_2.6 //
amlena mardayitvà tu kçtvà tasya ca golakam  /
gandhakaü golakasamaü vinikùipyàdharottaram  // Rsk_2.7 //
÷aràvasaüpuñe kçtvà saünirudhya pratàpayet  /
triü÷advanotpalairagnau saptadhà bhasmatàü vrajet  // Rsk_2.8 //

<gold:: mçta:: medic. properties>
tiktaü kaùàyaü jvarahçtsvàdupàkaü balàvaham  /
vayodhãþkàntidaü vçùyaü ÷oùàlakùmãviùàpaham  // Rsk_2.9 //

<silver:: subtypes>
kailàse sahajaü råpyaü khanijaü kçtrimaü bhuvi  /
vyutkrameõa guõaiþ ÷reùñhaü nàgottãrõaü rase hitam  // Rsk_2.10 //

<silver:: ÷odhana>
÷vetàgastirase råpyaü svarõavacchuci màraõam  /

<silver:: màraõa>
gandhakàmlakasaüyogànnàgaü hitvà kùipet trapu  // Rsk_2.11 //
vayaþ÷ukrabalotsàhakaraü sarvàmayàpaham  /

<gold, silver:: parãkùà:: mçta>
etadbhasmàmlalipto'sistàmravarõastadà mçtiþ  // Rsk_2.12 //
suvarõamathavà råpyaü yoge yatra na vidyate  /
tatra kàntodbhavaü lohaü kùepyaü taistatsamaü guõaiþ  // Rsk_2.13 //

<copper:: subtypes>
dvyarkau nepàlamlecchau tu rase nepàla uttamaþ  /

<nepàla:: phys. properties>
ghanaghàtasahaþ snigdho raktapatro'malo mçduþ  // Rsk_2.14 //

<mleccha:: phys. properties>
mlecchastu kùàlitaþ kçùõo råkùaþ stabdho ghanàsahaþ  /
mi÷rito nàgalohàbhyàü na ÷reùñho rasakarmaõi  // Rsk_2.15 //

<copper:: doùas>
tàmraü tu viùavajj¤eyaü yatnataþ sàdhyate hi tat  /
eko doùo viùe samyaktàmre tvaùñau prakãrtitàþ  // Rsk_2.16 //
kuùñhaü reko vamirbhràntistàpo vàta÷ca kàmalà  /
dehasya nà÷anaü doùà ityaùñau kathità budhaiþ  // Rsk_2.17 //

<copper:: ÷odhana>
gavàü måtraiþ paceccàhastàmrapatraü dçóhàgninà  /
vàriõà kùàlayet pa÷càdekaviü÷atidhà ÷uciþ  // Rsk_2.18 //

<copper:: màraõa>
pàradaü gandhakaü tàmraü samamamlena mardayet  /
jàyate tripuñàd bhasma vàlukàyantrato'thavà  // Rsk_2.19 //

<copper:: màraõa>
gandhàrkau dvyekabhàgau ca ÷aràvasaüpuñe puñet  /
svàïga÷ãtaü ca saüpeùya khalve vastreõa gàlayet  // Rsk_2.20 //
sàmudraü tatsamaü kçtvà punaþ puñanamàcaret  /
tadeva tatkùaye deyaü sàmudraü ca punaþ punaþ  // Rsk_2.21 //
kàsãsasya jalenaiva vàraü vàraü tu bhàvayet  /
catuþùaùñipuñairitthaü nirutthaü yogavàhikam  // Rsk_2.22 //
tattàmraü sauraõe kande puñetpa¤càmçte'thavà  /
aùñau doùàü÷ca pårvoktàn na karoti guõàvaham  // Rsk_2.23 //
hanti gulmakùayàjãrõakàsapàõóvàmayajvaràn  /
sthaulyodare kaphaü ÷ålamårdhvàdhaþ÷odhanaü param  // Rsk_2.24 //

<tin:: subtypes>
khurakaü mi÷rakaü ceti dvividhaü vaïgamucyate  /
khurakaü tu guõaiþ ÷reùñhaü mi÷rakaü na rase hitam  // Rsk_2.25 //
<tin:: ÷odhana>
kanyàbhçïgarase vaïganàgau ÷odhyau trisaptadhà  /
athavà brahmavçkùotthe kvàthe nirguõóije'thavà  // Rsk_2.26 //

<tin:: màraõa>
mçdbhàjane drute vaïge ci¤cà÷vatthatvaco rajaþ  /
kùipettasya caturthàü÷aü lohadarvyà pracàlayet  // Rsk_2.27 //
yàvadbhasmatvamàyàti tataþ khalve satàlakam  /
brahmadrukvàthakalkàbhyàü mardyaü gajapuñe pacet  // Rsk_2.28 //
puñe puñe da÷àü÷àü÷aü dattvaivaü da÷adhà puñet  /
vaïgabhasma nirutthaü tat pàõóumehagadàpaham  // Rsk_2.29 //

<tin:: màraõa>
karãùasaüpuñe vaïgapatraü chàga÷akçdyutam  /
mriyate puñamàtreõa tanmehàn hanti viü÷atim  // Rsk_2.30 //

<lead:: màraõa>
vaïgavannàgabhasmàpi kçtvàdau tatsamàü ÷ilàm  /
kùiptvà tuùodakairmardyaü dadyàd gajapuñaü tataþ  // Rsk_2.31 //
ùaùñyaü÷aü gandhakaü dattvà pàcyaü ùaùñipuñàvadhi  /
nàgabhasma nirutthaü tadvaïgabhasmaguõàdhikam  // Rsk_2.32 //

<lead, tin:: mçta:: medic. properties>
mçtaü vaïgaü ca nàgaü ca rasabhasma samaü guõaiþ  /
parasparamalàbhe ca yojayettat parasparam  // Rsk_2.33 //

<iron:: subtypes>
muõóaü tãkùõaü tathà kàntaü bhedàstasya trayoda÷àþ  /

<muõóa:: subtypes>
mçdu kuõñhaü ca kàõóàraü trividhaü muõóamucyate  // Rsk_2.34 //

<tãkùõaloha:: subtypes>
kharasàraü ca hotràsaü tàràvartaü vióaü tathà  /
kàntaü lohaü gajàkhyaü ca ùaóvidhaü tãkùõamucyate  // Rsk_2.35 //

<kànta:: parãkùà>
pàtre yasminprasarati jale tailabindurna lipto hiïgurgandhaü visçjati nijaü tiktatàü nimbakalkaþ  /
pàke dugdhaü bhavati ÷ikharàkàratàü naiti bhåmau kàntaü lohaü tadidamuditaü lakùaõairnaiva cànyat  // Rsk_2.36 //

<kànta:: subtypes>
kàntaü lohaü caturdhoktaü romakaü bhràmakaü tathà  /
cumbakaü dràvakaü ceti guõàstasyottarottaràþ  // Rsk_2.37 //

<iron:: ÷odhana>
muõóàdisarvalohàni tàmravacchodhayet sudhãþ  /

<iron:: pàka>
lohapàkastridhà prokto mçdurmadhyaþ kharastathà  /
païka÷uùkarasau pårvau vàlukàsadç÷aþ kharaþ  // Rsk_2.38 //

<iron:: màraõa>
lohapatraü gandhaliptaü vahnau taptaü punaþ punaþ  /
kùipenmãnàkùikànãre yàvattatraiva ÷ãryate  // Rsk_2.39 //
rasahiïgulagandhena tulyaü tanmardayed dçóham  /
nirguõóãvçùamatsyàkùãrasairgajapuñànmçtiþ  // Rsk_2.40 //

<iron:: màraõa:: vàritara>
lohacårõaü varàkvàthe piõóaü kçtvà punaþ punaþ  /
ùoóa÷àïgulamàne hi nirvàtagartake puñet  // Rsk_2.41 //
catuþùaùñipuñaireva jàyate padmaràgavat  /
nirutthàmbutaraü yogavàhi syàtsarvarogahçt  // Rsk_2.42 //

<iron:: màraõa:: vàritara>
jambåtvacàrase tindumàrkaõóapatraje'thavà  /
trisaptadhàtape ÷oùyaü peùyaü vàritaraü bhavet  // Rsk_2.43 //

<iron:: màraõa>
ci¤càpatranibhaü lohapatraü dantãdrave kùipet  /
gharme dhçtvà raso deyo mçtaü yàvadbhavecca tat  // Rsk_2.44 //

<iron:: màraõa:: vàritara>
matsyàkùãrasamadhyasthaü lohapatraü vinikùipet  /
triü÷addinàni gharme tu tato vàritaraü bhavet  // Rsk_2.45 //

<iron:: màraõa:: niruttha, parãkùà>
lohamadhvàjyagaü tàraü dhmàtaü cetpårvamànakam  /
tadà lohaü nirutthaü syàdanyathà sàdhayetpunaþ  // Rsk_2.46 //

<iron:: amçtãkaraõa (?)>
varàkvàthe 'va÷eùo tu tattulyaü ghçtamàyasam  /
sità lohamità tàmre pakvaü càmçtavadbhavet  // Rsk_2.47 //

<loha:: mçta:: medic. properties>
grahaõãpàõóu÷ophàr÷ojvaragulmapramehakàn  /
hanti plãhàmayaü lohaü balabuddhivivardhanam  // Rsk_2.48 //
kuùmàõóaü tilatailaü ca màùànnaü ràjikà tathà  /
madyamamlarasaü caiva tyajellohasya sevakaþ  // Rsk_2.49 //

<maõóåra:: ÷odhana>
gomåtre triphalàkvàthe taptaü ÷odhyaü trisaptadhà  /
svarõàdi sarvalohànàü kiññaü tattadguõàvaham  // Rsk_2.50 //
kiññàdda÷aguõaü muõóaü muõóàttãkùõaü ÷atàdhikam  /
tãkùõàllakùaguõaü kàntaü bhakùaõàtkurute guõam  // Rsk_2.51 //

<rasaka:: màraõa>
lavaõàntargataü bhàõóe sattvaü kharparasambhavam  /
sukhaü ruddhvà vipakvaü tanmriyate gajavahninà  // Rsk_2.52 //

<rasaka:: mçta:: medic. properties>
mçtastu rasako råkùastridoùaghno jvaràpahaþ  /
yogavàhyatisàraghnaþ kledaghno vióvibandhakçt  // Rsk_2.53 //

<bronze, brass:: ÷odhana, màraõa>
kàüsyapittalayoþ prokte tàmravacchuddhimàraõe  /
sità gavyayutà deyà dhàtubhakùaõavaikçtau  // Rsk_2.54 //

<metals:: fast màraõa>
athaikaþ pàradàdbhàgo gandhako dviguõastataþ  /
tayoþ samaü suvarõàdinirutthaü ÷ãghramàraõam  // Rsk_2.55 //
<dhàtus:: niruttha:: parãkùà>
samadhvàjyañaïkaõairgu¤jàguóàbhyàü mçtadhàtavaþ  /
dhmàtàþ piõóakçtà naiva jãvanti te nirutthakàþ  // Rsk_2.56 //

<dhàtu:: màraõa:: niruttha>
sagandha÷cotthito dhàturmardyaþ kanyàrase dinam  /
pakvo gajapuño divyaü sarvo yàti nirutthatàm  // Rsk_2.57 //

<abhra:: subtypes>
pãtaü sitàsitaü raktamekaikaü khaü caturvidham  /
pinàkaü darduraü nàgaü vajraü càgnau parãkùayet  // Rsk_2.58 //

<abhra:: vajra>
na patràõi na ÷abdàü÷ca kuryàttadvajrasaüj¤akam  /

<abhra:: vajra:: sattvapàtana>
trãõi dhmàtàni kiññaü hi vajrã sattvaü vimu¤cati  // Rsk_2.59 //

<abhra:: vajra:: sattva:: màraõa>
tatsattvaü vidhivadgràhyaü ÷odhyaü màryaü ca lohavat  /
sattvàbhàve tu ni÷candraü raseùviùñaü taducyate  // Rsk_2.60 //

<abhra:: màraõa:: production of ni÷candra~>
dhànyàbhraü meghanàdair jhaùanayanajalair jambhalaiùñaïkaõena khalve saümardya gàóhaü tadanu gajapuñàn dvàda÷aivaü pradadyàt  /
mãnàkùãbhçïgatoyais triphalajalayutair mardayet saptaràtraü gandhaü tulyaü ca dattvà pravaragajapuñàt pa¤catàü yàti càbhram  // Rsk_2.61 //

<abhra:: ni÷candra:: medic. properties>
mçtaü ni÷candratàü yàtamaruõaü càmçtopamam  /
sacandraü viùavajj¤eyaü mçtyukçdvyàghraromavat  // Rsk_2.62 //

<abhra:: amçtãkaraõa>
varàmbu goghçtaü càbhraü kalàùaódikkramàü÷akam  /
mçdvagninà pacellohe càmçtãkaraõaü bhavet  // Rsk_2.63 //

<abhra:: mçta:: medic. properties>
vayaþstambhakàrã jaràmçtyuhàrã balàrogyadhàrã mahàkuùñhahàrã  /
mçto meghakaþ sarvarogeùu yojyaþ sadà såtaràjasya vãryeõa tulyaþ  // Rsk_2.64 //
kùàràmlaü dvidalaü varjyaü karkoñikàravellakam  /
vçntàkaü ca karãraü ca tailaü càbhrakasevane  // Rsk_2.65 //


RSK, 3

<mahàrasa:: ÷odhana>
gandhaü viùàdinepàlaü godugdhe'tha ÷ilàjatu  /
gomåtreõa ca tàlàdyaü ÷aïkhàdyam amlataþ ÷uciþ  // Rsk_3.1 //

<viùa:: màraõa>
raseùåktaü viùaü gràhyaü tulyaü ñaïkaõapeùitam  /
tanmçtaü yogavàhi syàt såtàbhràyaþ samaü guõaiþ  // Rsk_3.2 //

<viùa:: mantras>
nãlakaõñhàkhyamantreõa viùaü saptàbhimantritam  /
auùadhe ca rase caiva dàtavyaü hitamicchatà  // Rsk_3.3 //

<viùa:: medic. use>
nànàrasauùadhairye tu duùñà yàntãha no gadàþ  /
te na÷yanti viùe datte ÷ãghraü vàtakaphodbhavàþ  // Rsk_3.4 //

<viùa:: measure>
÷reùñhamadhyàvarà màtrà aùñaùañkacaturyavàþ  /
atimàtraü yadà bhuktaü tadàjyañaïkaõe pibet  // Rsk_3.5 //
rajanãü meghanàdaü và sarpàkùãü và ghçtànvitàm  /
lihedvà madhusarpirbhyàü cårõitàm arjunatvacam  // Rsk_3.6 //
na deyaü krodhine klãbe pittàrte ràjayakùmiõi  /
kùuttçùõàbhramagharmàdhvasevine kùãõarogiõe  // Rsk_3.7 //
gurviõãbàlavçddheùu na viùaü ràjamandire  /
rasàyanarate dadyàdghçtakùãrahità÷ine  // Rsk_3.8 //

<upaviùa>
làïgalãvajrihemàrkahayàriviùamuùñikàþ  /
etànyupaviùàõyàhuþ yastàni rasakarmaõi  // Rsk_3.9 //

<ahiphena:: myth. origin>
samudre mathyamàne tu vàsukervadanàddrutaþ  /
phenaugho vyàkulatvàcca phåtkàràtpatitaþ kùitau  // Rsk_3.10 //

<ahiphena:: medic. properties>
tenàhiphenamàkhyàtaü tiktaü saügràhi ÷oùaõam  /
mohakçcchvàsakàsaghnaü sevitaü tyaktumakùamam  // Rsk_3.11 //
÷leùmahçdvàtakçd yuktyà yuktaü tadamçtaü viùam  /
vãryastambhakaraü nçõàü strãõàü saukhyapradàyakam  // Rsk_3.12 //

<siddhamålã:: myth. origin>
purà devai÷ca daityai÷ca mathito ratnasàgaraþ  /
tasmàdamçtamutpannaü devaiþ pãtaü na dànavaiþ  // Rsk_3.13 //
tadà dhanvantarerhastàdamçtaü patitaü bhuvi  /
tasmin sarvairlehyamàne darbhair jihvà dvidhà kçtà  // Rsk_3.14 //
jihvàsçgviùasambhåtà siddhamålã mahauùadhã  /

<siddhamålã:: colours>
sà caturdhà sità raktà pãtà kçùõà prasånakaiþ  // Rsk_3.15 //

<siddhamålã:: medic. properties>
àhlàdinã buddhiråpà yoge mantre ca siddhidà  /
sarvarogaharã kàmajananã kùutprabodhanã  // Rsk_3.16 //


RSK, 4
kiyanto'pyatha vakùyante rasàþ pratyayakàrakàþ  /
÷àstraü dçùñvà gurorvaktràt saüpradàyàdyathàgatàþ  // Rsk_4.1 //
pàrado rasakastàlastutthaü gandhakañaïkaõam  /
sarvametatsamaü ÷uddhaü kàravellyà rasairdinam  // Rsk_4.2 //
mardayettena vidadhyàcca tàmrapàtrodaraü ghanam  /
aïgulàrdhàrdhamànena tat pacetsikatàdvaye  // Rsk_4.3 //
yantre yàvatsphuñantyeva vrãhyastasya pçùñhataþ  /
tataþ su÷ãtale gràhyastàmrapàtrodaràdbudhaiþ  // Rsk_4.4 //
tatsamaü maricaü dattvà sarvamekatra cårõayet  /
dvigu¤jaü parõakhaõóena vàtike paittike jvare  // Rsk_4.5 //
gu¤jaikaü sasitaü dadyàttrigu¤jaü vyoùayukkaphe  /
saünipàte jvare deyo vallaikarmàdrakadravaiþ  // Rsk_4.6 //
tridinaiviùamaü tãvramekadvitricaturthakam  /
nà÷ayecchãtabha¤jyàkhyo raso rudreõa nirmitaþ  // Rsk_4.7 //
såtaü gandhaü ÷ilàü tàlaü saümathya nimbujairdravaiþ  /
liptvà tanvarkapatràõi yantre bhasmàbhidhe kùipet  // Rsk_4.8 //
yàmàùñau jvàlayedagniü svàïga÷ãtaü samuddharet  /
viùoùaõaü caturthàü÷aü dattvà vallamità guñã  // Rsk_4.9 //
devadàlãrasairbaddhà rasa÷caitanyabhairavaþ  /
dattàrdrakarasaiþ sarvasaünipàtavighàtakçt  // Rsk_4.10 //
bhåmau gataü visaüj¤aü ca ÷ãtàrtaü tandritaü naram  /
tatkùaõàdbodhayeddàhe kuryàcchãtopacàrakàn  // Rsk_4.11 //
vàràhacchàgamàtsyà÷vamàyåraü pittapa¤cakam  /
anena bhàvita÷càpi deya÷caitanyabhairavaþ  // Rsk_4.12 //
viùaü rasaü kalaikàü÷aü kàcalipta÷aràvake  /
ruddhvà cullyàü mandavahnau pacedyàmadvayaü tataþ  // Rsk_4.13 //
svayaü ÷ãtaü ca gçhõãyàd upariùñàccharàvakàt  /
vàyuvarjaü kùipetkåpyàü saünipàte 'hidaüùñake  // Rsk_4.14 //
såcyagreõa ca dàtavyaþ kùaõà¤jàgarti mànavaþ  /
no cet tàluprade÷e ca kùurakùuõõe pracàrayet  // Rsk_4.15 //
rasagandhakanepàlà vçddhà dantyambumaditàþ  /
dvau yàmau jvaranà÷àya gu¤jaikà sitayà saha  // Rsk_4.16 //
puraü ñaïkadrayàü kçùõadhårtabãjàùñaballakam  /
pàlikàtritayaü deyaü càturthikajvaràpaham  // Rsk_4.17 //
jvaràgamanavelàyàü ÷ãtavàricaturghañaiþ  /
÷iro 'bhiùi¤cya dàtavyaü pathye kùãraü sa÷arkaram  // Rsk_4.18 //
nimnabãjaü ÷ilàjàjã dhåmaþ kçùõà samàü÷akam  /
kàravellyà rasairbhàvyamekaviü÷ativàrakàn  // Rsk_4.19 //
yatpàr÷vato'¤jayennetre jvaraü tatpàr÷vajaü jayet  /
ardhanàrãnañe÷àhvo rasaþ kautukakàrakaþ  // Rsk_4.20 //
hiïgulaü maricaü gandhaü pippalã ñaïkaõaü viùam  /
kanakasya tu bãjàni samàü÷aü vijayàrasaiþ  // Rsk_4.21 //
mardayedyàmamàtraü tu caõamàtrà vañã kçtà  /
jvaràtisàraü grahaõãü nà÷ayeddhemasundaraþ  // Rsk_4.22 //
÷uddhasåtaü palaü càrkakùãrairmardya punaþ punaþ  /
dvipalaü ÷uddhagandhasya mahàkambupalàùñakam  // Rsk_4.23 //
ubhe vahnirasairbhàvye peùye ÷oùye dinatrayam  /
melayetpårvasåtena tadardhaü ñaïkaõaü kùipet  // Rsk_4.24 //
arkakùãraiþ punaþ sarvaü yàmaikaü mardayeddçóham  /
tacchuùkaü cårõalipte'tha bhàõóe ruddhvà puñe pacet  // Rsk_4.25 //
caturgu¤jàmitaü khàdenmaricàjyena saüyutam  /
deyaü dadhyodanaü pathyaü vijayà saguóà ni÷i  // Rsk_4.26 //
grahaõãdoùanà÷àrthaü nàstyanena samaü bhuvi  /
grahajãr nà÷ayetsarvà arkaloke÷varo rasaþ  // Rsk_4.27 //
kañutrikarasairbhàvyaü tàlamekaü catuþ÷ilà  /
dinaü vàsàrasaiþ piùñvà vàlukàyantrapàcitam  // Rsk_4.28 //
dviyàmànte samuddhçtya tattulyaü ca kañutrayam  /
nirguõóãmålacårõaü ca vàsàrasasamanvità  // Rsk_4.29 //
÷ilàtàle÷varasyàsya gu¤jaikà ÷vàsakàsajit  /
såtaü hemàbhrajaü bhasma ÷ilàgandhakatàlakam  // Rsk_4.30 //
tryekaikabhåbhavaikàkhyàn kçtvaivaü krama÷o '÷akàn  /
varàñãþ pårayettena chàgãkùãreõa ñaïkaõam  // Rsk_4.31 //
piùñvà tena mukhaü ruddhvà ÷aràve bhåpuñe pacet  /
svàïga÷ãtaü samuddhçtya kuryàttaü vastragàlitam  // Rsk_4.32 //
raso ràjamçgàïko'yaü caturgu¤caþ kùayàpahaþ  /
suvarõaü bhasmasåtaü ca vallàrdhaü madhunà lihet  // Rsk_4.33 //
pathyabhugbrahmacaryeõa mçgàïko và kùayàpahaþ  /
÷ilàjatu madhuvyoùataptyaloharajàüsi yaþ  // Rsk_4.34 //
kùãrabhugleóhi tasyà÷u kùayakùayakaro rasaþ  /
÷ulva÷yàmàsnuhãdantãpathyànepàlakàn kramàt  // Rsk_4.35 //
bhådyavekaikàgniyugmàü÷ca gçhãtvoùõàmbunà pibet  /
aùñodaràõi hantyeùa vi÷eùeõa jalodaram  // Rsk_4.36 //
àdhmànagulma÷ålaghna udaradhvàntabhàskaraþ  /
dugdhaü ÷aïkhavaràñaü ca tulyàrkaü navanãtayuk  // Rsk_4.37 //
ñaïkàrdhaü bhakùayetsarva÷ålaghnaþ ÷aïkhabhàskaraþ  /
÷uddhaü såtaü tathà gandhaü kramàdekadvibhàgakam  // Rsk_4.38 //
tulyàrkaü bhàvayedàrdrarasai÷càpi trisaptadhà  /
golaü kçtvàndhamåùàyàü ruddhvà gajapuñe pacet  // Rsk_4.39 //
ghçtaü ÷uõñhyà ca gu¤jaikaü ÷ãtodaü sasitaü hyanu  /
tridoùaü nà÷ayecchãghraü kriyàü ÷ãtàü prayojayet  // Rsk_4.40 //
sthålaü kç÷aü kç÷aü sthålaü karotyagnipradãpanam  /
tridoùàtpatitaü raktaü vraõanàóyabhighàtajam  // Rsk_4.41 //
yakçtplãhotthitaü yacca yacca kuùñhakaraü tvasçk  /
÷odhayedduùñaraktaü ca raso raktàrisaüj¤akaþ  // Rsk_4.42 //
såtatàràrkakaü bolaü mardyamarkapayastryaham  /
vallaikaü madhunà lehyaü sthaulyamà÷u vyapohati  // Rsk_4.43 //
dvipalaü kùaudra÷ãtodamanupànaü pibettataþ  /
vaóavàgnirase pathyaü dadhyàdi ÷leùmalaü tyajet  // Rsk_4.44 //
såtàrkau gandhakaü mardyaü dinaü nirguõóikàdravaiþ  /
yàmaikaü vàlukàyantre paktvà deyo dvigu¤jakaþ  // Rsk_4.45 //
bãjapårajañàkvàthaü sasitaü pàyayedanu  /
rasastrivikramo måtrakçcchrodhà÷marãpraõut  // Rsk_4.46 //
nistuùãkçtya vàkucyà bãjànàü palaviü÷atim  /
gojalasthàü trisaptàhaü lohaü pathyàpaladvayam  // Rsk_4.47 //
gçhãtvà gojalàcchoùye såryatàpe 'tiniùñhure  /
kàkodumbarikàdroõatvacàü kvàthe trisaptakam  // Rsk_4.48 //
bhàvayettasya cårõasya gandhasåtaü samaü kçtam  /
amlena kajjalãü kçtvà sarvamekatra kàrayet  // Rsk_4.49 //
÷igrumålarasenàpi nàgavallãdalena ca  /
bhàvanàü tridinaü dattvà karùàrdhàü÷àü guñãü kuru  // Rsk_4.50 //
ekaikàü bhakùayetpràtaþ ÷vetakuùñhopa÷àntaye  /
citrakàïghritvaca÷cårõaü ràtrau godugdhake varam  // Rsk_4.51 //
kùipedadhi viloóyàtha gràhayettakramuttamam  /
tattakrakuóavaü caikaü madhye'ùñavallagandhakam  // Rsk_4.52 //
prakùipya guñikàü pa÷càt prapibeddvitrisaükhyakàm  /
navanãtena càbhyaïgaþ kàryaþ stheyamathàtape  // Rsk_4.53 //
sarva÷vitre prajàyante sphoñakà÷càgnidagdhavat  /
prathame saptake pàko jàyetàtha dvitãyake  // Rsk_4.54 //
rohaõaü ca tçtãye hi pràpnuvanti na saü÷ayaþ  /
nimbukasya rasopetaü kuïkumàlepanaü hitam  // Rsk_4.55 //
satakrà guñikà vàpi rasasyàlepane hità  /
÷vitràõàü rohaõaü ramyaü varõadaü jàyate bhç÷am  // Rsk_4.56 //
trivelaü takrabhaktaü ca pårve deyaü ca saptake  /
makuùñhàm api råkùà÷ca deyà jàte dvisaptake  // Rsk_4.57 //
tçtãye saptake deyà makuùñhàstriphalàghçtam  /
ghçtamalpaü pradàtavyaü ÷vitrakuùñhã varo bhavet  // Rsk_4.58 //
campakàbhaü varaü dehaü kàntiyuktaü ca nãrujam  /
pràpnuyàcchrãyutaþ samyaïmanujo bhåmimaõóale  // Rsk_4.59 //
rasaràjaprabhàveõa satyaü satyaü ca nànyathà  /
÷uddhaü såtaü mçtaü lohaü tàpyagandhakàtàlakam  /
pathyàgnimanthanirguõóãtryåùaõaü ñaïkaõaü viùam  // Rsk_4.60 //
tulyàü÷aü mardayetkhalve dinaü nirguõóikàdravaiþ  /
muõóãdravairdinaikaü tu gu¤jaikaü vañakãkçtam  // Rsk_4.61 //
bhakùayedvàtarogàrto rasaü svacchandabhairavam  /
laghuràsnàhvayaü kvàthaü sapuraü hyanupànakam  // Rsk_4.62 //
÷uddhaü såtaü vacàkvàthaistridinaü mardayettataþ  /
÷aïkhapuùpãrasaistadvadgandhakaü marditaü kùipet  // Rsk_4.63 //
gomåtramarditaü golaü måùàyàü tu nirodhayet  /
saptadhàlepya mçdvastraiþ puñitaü svàïga÷ãtalam  // Rsk_4.64 //
cårõãkçtaü caturvallàü samasarùapacårõakam  /
jãrõadhçtànupànaü ca nasye snehaü tu sàrùapam  // Rsk_4.65 //
kàrayettena càbhyaïgaü dinànàmekaviü÷atim  /
unmàdàpasmçtã hanti hyunmàdagajake÷arã  // Rsk_4.66 //
såtaü gandham ayas tàmram ekadvyardhàrdhakaü palam  /
dràvayellohaje pàtre kùipederaõóapattrake  // Rsk_4.67 //
cårõitaü vastrapåtaü ca lohapàtre punaþ pacet  /
jàmbãraü baijapåraü và rasaü pàtramitaü kùipet  // Rsk_4.68 //
saücårõya pa¤cakolotthaiþ kaùàyai÷càmlavetasaiþ  /
bhàvanà khalu dàtavyàþ pa¤cà÷atpramitàstataþ  // Rsk_4.69 //
bhçùñañaïkaõacårõaü tu dadyàtsarvasamànakam  /
ñaïkaõàrdhaü vióaü dadyàdvióatulyaü marãcakam  // Rsk_4.70 //
saptadhà bhàvayetya÷càccaõakakùàravàriõà  /
eva siddharasàdvalladvitayaü và catuùñayam  // Rsk_4.71 //
saindhavaü màùamekaü tu jãrakaü ca dvimàùakam  /
takreõa yojitaü caitadanupànaü pibetsudhãþ  // Rsk_4.72 //
bhojayetkaõñhaparyantaü gurumàmiùabhojanam  /
kùipraü tajjãryate bhuktaü punaþ kàïkùati bhojanam  // Rsk_4.73 //
ghaña÷ravendrabhãmai÷ca kumbhayonicaturmukhaiþ  /
÷anai÷careõa rudreõa brahmaõà sevito'gnaye  // Rsk_4.74 //
asya saüsevanàdete sarve jàtà mahà÷anàþ  /
ataþ saüsevyate bhåpairmahadagnivivçddhaye  // Rsk_4.75 //
kuryàddãpanam adbhutaü pacanaü duùñàmayocchedanaü tundasthaulyanibarhaõaü garaharaþ ÷ålàrtimålàpahaþ  /
gulmaplãhavinà÷ano bahurujàü vidhvaüsanaþ sraüsano vàtagranthimahodaràpaharaõaþ kravyàdanàmà rasaþ  // Rsk_4.76 //
sihaõakùoõipàlàya bhåribhojyapriyàya ca  /
dattavàn bhairavànando bhåpo gràmàùñakaü dadau  // Rsk_4.77 //
såtaü bhujaügamamçtaü lavaõaü haridrà vyoùaü dhanaüjayajañàvanibhåtadhàtrã  /
kvaùñàda÷advayanidhitrayavedasaükhyàþ ÷obhà¤janàrdrakakarãrakabãjapåraiþ  // Rsk_4.78 //
nimbåphaõã÷varalatà supalà÷atoyairbhàvyaü vi÷oùya kharale prapidhàya cårõam  /
vastrasrutaü sakalavàtagaõànnihanti vahnerapàñavamarocaka÷ålavàntãþ  // Rsk_4.79 //
såtaü gandhaü viùaü ÷aïkhaü kapardaü ñaïkaõoùaõe  /
candraikàgnigajatridvivasubhàgair mitaü kramàt  // Rsk_4.80 //
jambãrakena saümardyaü bhavedagnikumàrakaþ  /
vàte mandànale'jãrõe jvara÷leùmaviùåcike  // Rsk_4.81 //
gu¤jàmàtraü pradàtavyo viõmåtra÷iraso grahe  /
kàse ÷vàse kùaye ÷åle sarvaroge tu yojayet  // Rsk_4.82 //
nçsàraü sphañikà sauraü trayamekatra cårõayet  /
tatkùipenmçnmaye kåpe ÷ubhe hastamite dçóhe  // Rsk_4.83 //
sarandhrodarakàcotthe kåpe tatsaüniyojayet  /
saptadhà veùñayetpa÷càttatsaüdhiü vastramçtsnayà  // Rsk_4.84 //
kharpare vàlukàpårõe tiryagauùadhakåpakam  /
ardhaü yantre nidhàyàtra ÷rãguroþ saüpradàyataþ  // Rsk_4.85 //
adhomukhaü dvitãyaü tu sthàpyaü culleþ paràïmukhe  /
adhaþ prajvàlayedagniü hañhàdyàvadrasaþ sravet  // Rsk_4.86 //
dhàrayetkàcaje pàtre ÷aïkhadràvarasaü tataþ  /
÷àõaikaü sevayetpa÷càddantaspar÷avivarjitam  // Rsk_4.87 //
gulmodarayakçtplãhavidradhigranthi÷ålanut  /
balapuùñiprado hyeùa bhuktaü jàrayate kùaõàt  // Rsk_4.88 //
vilokyatàmaho lokà rasamàhàtmyamadbhutam  /
kapardakàmbulohàni yasmin kùipte galanti hi  // Rsk_4.89 //
pàradaü tattçtãyàü÷aü gandhaü dattvà tu mardayet  /
da÷àü÷anavasàreõa yutaü conmattavàriõà  // Rsk_4.90 //
khalve saümardya tatsarvaü kàcakåpyàü nive÷ayet  /
guråktasampradàyena vàlukàyantramadhyagam  // Rsk_4.91 //
pacet ùoóa÷ayàmàü÷ca mandamadhyahañhàgninà  /
pakvaþ su÷ãtalo gràhyo haragaurãraso bhavet  // Rsk_4.92 //
såtaü gandhaü samaü kçtvà sarpàkùãrasamarditam  /
pårvavatpàcitaü tvanye haragaurãrasaü viduþ  // Rsk_4.93 //
pàradàddviguõaü gandhaü dattvà kàrpàsikàdravaiþ  /
pårvavatpàcito hyeùa kàmadevarasaþ smçtaþ  // Rsk_4.94 //
samàü÷aü kùipyate svarõaü råpyaü tàmraü ca mardayet  /
musalyà càkhuparõyà ca màtuluïgarasaistryaham  // Rsk_4.95 //
mocaci¤càtmaguptàbhistadà mçtyu¤jayo rasaþ  /
trayàõàü sevanaü pathyamucyate krama÷o guõàþ  /
ekamàsaü sitàjyàbhyàü sadà sevyo narottamaiþ  // Rsk_4.96 //
evaü niùevya såtendraü bhu¤jãta madhuraü sadà  /
÷àlyannaü gopayaþ khaõóaü sitàü jàïgalamàmiùam  // Rsk_4.97 //
godhåmajàn vikàràü÷ca màùànnaü kadalãphalam  /
panasaü càtha kharjåraü dràkùàü ca nàlikerakam  // Rsk_4.98 //
seveta sarvaü tatpràj¤o vçùyaü yatkiüciducyate  /
valãü saüvatsaràddhanti palitaü ca dvihàyanàt  // Rsk_4.99 //
sevayà vajradeho'sya dràvadvayenità÷atam  /
na retaþsaükùayastasya ùaõóho'pi puruùàyate  // Rsk_4.100 //
årdhvaliïgaþ sadà tiùñhellalanàmakùayaü vrajet  /
taptahàñakavarõàbhaþ ÷rãdhãmedhàvibhåùitaþ  // Rsk_4.101 //
hayavego mayåràkùo vàràha÷rutireva ca  /
aparaþ kàmadevo'pi màninãmànamardanaþ  // Rsk_4.102 //
ràjayakùmàdirogàü÷ca mehàn jãrõajvarànapi  /
grahaõãü hantyatãsàraü gotakràdbahumåtratàm  // Rsk_4.103 //
sarvarogaharo hyeùa nijauùadhànupànataþ  /
haragaurãkàmadevaraso mçtyu¤jayàbhidhaþ  // Rsk_4.104 //
kimatra bahunoktena jaràmçtyuharàstrayaþ  /
kajjalãü såtagandhàbhyàü tulyamunmattabãjakam  /
tattailamarditaü sevya dvivallàü sasitàpayaþ  // Rsk_4.105 //
mehaughaü nà÷ayedvãryaü stambhayeddràvayet striyam  /
rasaþ kàmaprado nþõàü màninãmànamardanaþ  // Rsk_4.106 //
hemabãjaviùavaïgasåtakaü haüsapàdakaraü ca jàraõam  /
÷uddhasåtastryahaü svedyo mandàgnau dadhni mahiùe  /
truñite truñite dadyàddadhi turye'hni coddharet  // Rsk_4.107 //
tasmin svarõaü kùipetpràj¤a÷ catuþùaùñhitamàübhakam  /
mardayennimbunãreõa yàvadaikyaü hi jàyate  // Rsk_4.108 //
punaþ saüsvedya taü såtaü vaña÷uïgàhivallijaiþ  /
kàkamàcyà ca jãvantyà rasaiþ syàdyàmayugmakàt  // Rsk_4.109 //
dinaü ÷ãtàmbukumbhasthaü dinaikaü dadhni mahiùe  /
evaü siddharasàdvallaü pratyahaü brahmacaryadhçk  // Rsk_4.110 //
màsaikaü sevate bhartà sitàdugdhaudanapriyaþ  /
triphalànimbakàrpàsãrasairnàrã kramàtpçthak  // Rsk_4.111 //
dinàni saptasaükhyàni pãtvà çtusamàgame  /
rasaü vallaü tryahaü caikaü kàrpàsyambusitàyutam  // Rsk_4.112 //
ñaïkaõaü sphañikà såtaü pakvàmlikarasànvitam  /
tridinaü madhunà yonerlepaü ÷uddhikaraü param  // Rsk_4.113 //
mahiùyà dadhimadhyasthaü divà såtaü trimàùakam  /
strãsevàsamaye ràtrau bhakùayeddadhisaüyutam  // Rsk_4.114 //
saübhogànte tathà stheyaü yàmàrdhaü saüpuñena ca  /
sarvalakùaõasampannaü såtaü janayate varam  // Rsk_4.115 //
tàpàdike samutpanne deyaü dràkùàsitàdikam  /
kàryaþ ÷ãtopacàra÷ca yuvatyà bhiùajà sadà  // Rsk_4.116 //
àyurvçddhiü balaü kàntiü naùñavãryavivardhanam  /
kuryàdrogaharaþ putraprado rudravinirmitaþ  // Rsk_4.117 //
rasaü nàgà¤janaü candram ekaikadvyardhabhàgakam  /
såkùmacårõãkçtaü netrasyà¤janàd divyadçùñikçt  // Rsk_4.118 //
såtaü gandhaü samaü ÷uddhaü saptadhà bhàvayet kramàt  /
snuhyarkadugdhaiþ ÷rãkhaõóadvayapathyobhayàrasaiþ  // Rsk_4.119 //
samaü nepàlajaü cårõaü deyamekatra mardayet  /
uùõàmbunà vallayugmaü deyamaùñaguõe guóe  // Rsk_4.120 //
malàþ pårvaü jalaü pa÷càttata÷càmaþ ÷anaiþ ÷anaiþ  /
udaràcca vinàntràõi sarvaü niryàti kilbiùam  // Rsk_4.121 //
jàte vireke saü÷uddhe pathyaü dadhyodanaü hitam  /
jayejjvaràdikàn rogàn rasaþ sàraõasundaraþ  // Rsk_4.122 //
ràóhàrkau madhukaü caikasàrdhadvipa¤cabhàgakam  /
ñaïkaiko'mbuyuto datto raso'yaü vàmakaþ smçtaþ  // Rsk_4.123 //
rasaü gandhaü samaü vyoùaü mardyamunmattakair dinam  /
unmattàkhyo raso nàma nasyaü syàtsannipàtajit  // Rsk_4.124 //
tàmrapatraü gandhaliptaü vahnau taptaü tu tàóitam  /
taccårõaü takrasaüyuktaü vallàrdhaü vàmayedbhç÷am  // Rsk_4.125 //
sphañikà tutthanepàlaü maricaü nimbabãjakam  /
putrajãvakamajjà ca nimbukenàrkabhàjane  // Rsk_4.126 //
bhàvanà sapta dàtavyà guñã gu¤jàmità¤janàt  /
sannipàtamapasmàraü viùaü sarpasya nà÷ayet  // Rsk_4.127 //
àkallakaü viùaü kçùõaü hemadruphalabhasmakam  /
uddhålanaü svedaharamekadvitryaùñabhàgakaiþ  // Rsk_4.128 //


RSK, 5
viùaü vyoùaü haridràbdaü nimbapatraü vióaïgakam  /
guñã chàgàmbunà baddhà syàjjayà yogavàhikà  // Rsk_5.1 //
såtàrkayorviùaü gandhaü viïgaügàgnyabdakesaram  /
reõukà granthikaü bolaü sarveùàü dviguõaü guóam  // Rsk_5.2 //
kolapramàõàü guñikàü bhakùayetpràtareva hi  /
kàse ÷vàse kùaye gulme pramehe viùamajvare  // Rsk_5.3 //
÷oke pàõóvàmaye kuùñhe grahaõyar÷obhagandare  /
vijayàguñikà hyeùà rudraproktàdhikà guõaiþ  // Rsk_5.4 //
aïkolàgnã ca gandhoùaõarasaviùakaü pittabhàjaü kramàttatsàmudraü càrkadugdhaistribhiratha puñitaü nimbutoyairvimardya  /
kçtvà gu¤jàsamànàm iùu÷ararasadigvahnibàõeùudigbhir dadyàcchleùmànilàr÷o jvaraü jañharaü kaphetàü vañãü ÷aïkaràkhyàm  // Rsk_5.5 //
ci¤càkùàrapalaü pañuvrajapalaü nimbårasaiþ kalkitaü tasmi¤chaïkhapalaü prataptamasakçnnirvàpya ÷ãrõàvadhim  /
hiïguvyoùapalaü rasàmçtabalãnnikùipya niùkàü÷akàn baddhà ÷aïkhavañã kùayagrahaõikàgulmàü÷ca ÷ålaü jayet  // Rsk_5.6 //
rasaü kçùõàbhayà tvakùaü vàsà bhàrgã kramottaram  /
tatsamaü khàdiraü sàraü babbålakvàthabhàvitam  // Rsk_5.7 //
ekaviü÷ativàràü÷ca madhunàkùamità vañã  /
kàsaü ÷vàsaü kùayaü hikkàü hantyeùà kàsakartarã  // Rsk_5.8 //
vyoùagranthi vacàgni hiügu jaraõadvandvaü viùaü nimbukaü dràvair àrdrakair aservimçùitaü tulyau marãcopamà  /
vartiþ sà vinihanti ÷ålamakhilaü sarvàïgajaü màrutam vahniü cà÷u karoti vàóavasamaü såryaprabhàvàbhidhà  // Rsk_5.9 //
elà sakarpårasità sadhàtrã jàtãphalaü ÷àlmaligokùurau ca  /
såtendravaïgàyasabhasma sarvam etatsamànaü paribhàvayecca  // Rsk_5.10 //
guóåcikà ÷àlmalikà kaùàyair niùkàrdhamànà madhunà tata÷ca  /
baddhà guñã candrakaleti saüj¤à meheùu sarveùu niyojanãyà  // Rsk_5.11 //
hiïgulaü ca caturjàtaü lavaïgauùadhacandanam  /
jàtijaü kesaraü kçùõà tvàkallamahiphenakam  // Rsk_5.12 //
kastårãndusamaü sarvaü tatsame vijayàsite  /
kùaudraiþ kolamità kàryà guñã bhogapurandarã  // Rsk_5.13 //
÷ukrastambhakarã hyeùà balamàüsavivardhinã  /
nara÷cañakavad gacchecchatavàraü sthirendriyaþ  // Rsk_5.14 //
vaïgaü kàsãsakaü kçùõà gu¤jàtulyàrdrakàmbunà  /
kaphavàtàmayaü hanti guñã nàgàrjunàbhidhà  // Rsk_5.15 //
triphalà vióaïgasomàbhallàtakavahnivi÷vànàm  /
aùñau ÷uklavacàyà bhàgàþ syuþ sadviùasyaikaþ  /
etatsarvaü gojalapiùñaü vañikàstu caõakàbhàþ  /
chàyà÷uùkà deyà tridvyekacatuþkramàd vij¤aiþ  // Rsk_5.16 //
sàrpavisåcigadàrte duùñàjãrõahate tridoùe'pi  /
sadyo jãvati puruùo mçto'pi guñikàprabhàveõa  // Rsk_5.17 //
målena patreõa phalena vàpi vyoùànvità yà kitavodbhavena  /
baddhà guñã sà sahasaiva hanti sonmàdadoùatrayaduùñavàtàn  // Rsk_5.18 //
kañphalàmbugilaü kçùõàü hiïgulaü bolañaïkaõam  /
guóena guñikà ÷àõamità sà navame'hni  // Rsk_5.19 //
uùõodakena dàtavyà sadyo 'larkaviùàpahà  /
garabhçïgoùaõaü cårõaü sàjyaü và tadviùàpaham  // Rsk_5.20 //
rasaràja÷ulvagandhakasuratiktaiþ pãtabhçïgamaricai÷ca  /
bràhmãdvitayarasàóhyà guñikàþ kàryà÷caõakàbhàþ  // Rsk_5.21 //
ekà deyà prathamaü tridoùavikalasya mårchitasyàpi  /
anyà muhårtaparataþ praharàd anyàparà naiva  // Rsk_5.22 //
jãvati mçto'pi puruùas tridoùajànvitatandrikàyuktaþ  /
÷rãnàgàrjunagadità guñikà mçtasaüjãvanãkhyàtà  // Rsk_5.23 //
elavàlukàbhayàbolamindrà guggulusaüyutà  /
snuhãkùãreõa guñikà ÷othinã jvaranà÷inã  // Rsk_5.24 //
varà vyoùaü varaü tutthaü yaùñã vellàrkavàrijam  /
rodhraü rasà¤janaü cårõaü vartiþ kàryà nabho'mbunà  // Rsk_5.25 //
sadyo'kùikopaü stanyena timiraü rodhratoyataþ  /
kiü÷ukasya rasàddhanti billaü puùpaü ca raktatàm  // Rsk_5.26 //
pañalaü vastamåtreõa stambhe pàñalipatane  /
nàgàrjunena likhità sarvanetràmayàpahà  // Rsk_5.27 //
vyoùaü varà varaü hiïgu tiktogrà naktamàlakaþ  /
gaurã kañu tvajàmåtrai÷ chàyà÷uùkà guñãkçtà  // Rsk_5.28 //
apasmàrasmçtibhraü÷amunmàdaü ÷iraso rujam  /
naktàndhyaü timiraü hanti doùaü bhåtàdikaü bhramam  // Rsk_5.29 //
ekadvitricaturthàkhyaü ma¤janàj jvarameva ca  /
sannipàtaü tvacaitanyaü nà÷ayet supracetanam  // Rsk_5.30 //
saindhavena yuktaü vajrãkùãram agnivipàcitam  /
dvivallamuùõakaiþ pãtaü virekàjjvaranà÷anam  // Rsk_5.31 //
lavaõaü bhànudugdhena sakçdbhàvitamàtape  /
gavyena payasà pãtaü karùàrdhaü vàntikàrakam  // Rsk_5.32 //
såtendraü balitàlakaü ca kunañã khalve samàü÷aü dinaü sauvãreõa vimardya tena vasanaü vartãkçtaü lepayet  /
tailena pravilepitaü ca bahu÷o vahniü tato dãpayet tasmàdyadgalitaü tu tailamasitaü tenàïgalepaþ kçtaþ  // Rsk_5.33 //
jaïghàbàhukaràgrapàda÷irasàü kampàna÷eùà¤jayet kuùñhaü tãvrabhagandaraü vraõagaõànrogànmahàgçdhrasãm  /
anyàn rogagaõàü÷ca vàtajanitànnàóãvraõàndustaràn  /
vikhyàtaü bhuvanatraye gadaharaü vàtàritailaü mahat  // Rsk_5.34 //
ràmañhaü nimbapatràõi phenaþ sàgarasaübhavaþ  /
etàni samabhàgàni tadvaddeyaü sitaü viùam  // Rsk_5.35 //
gomåtreõa samàyuktaü kañutailaü vipàcayet  /
tenaiva pårayetkarõaü naraku¤jaravàjinàm  // Rsk_5.36 //
karõarogaü nihantyà÷u lepanàcchiraso gadàn  /
nàmnà karõàmçtaü tailaü brahmaõà nirmitaü svayam  // Rsk_5.37 //
kastårãndu÷ca bàhlãkaü nakhaü màüsã ca sarjakam  /
mustàguru sità sarvaü kramavçddhaü samaü puram  // Rsk_5.38 //
stokaü stokaü kùipettailaü dinaikamatha kuññayet  /
vartiü nirvàpayet dãptàü divyaü dhåmaü vimu¤cati  // Rsk_5.39 //
sarvadevapriyaþ sarvaþ mantrasiddhipradàyakaþ  /
snàne vastre ratàgàre dhåpo'yaü ràjavallabhaþ  /
bhvagnitithimite varùe càmuõóo yoginãpure  /
rasasaüketakalikàü kçtavàn iùñasiddhidàm  // Rsk_5.40 //