Naradasmrti Based on the edition by Richard Lariviere: The Naradasm­ti, Part One, Philadelphia 1989. 1. Matrka (Nar_M-1-3) 2. Vyavahara (Nar_1-20) Input by Yasuke Ikari, Kyoto Revised GRETIL version ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ ANALYTIC VERSION according to BHELA conventions: Sandhi markers: (. =short vowel, - =long vowel) in word-sandhi: 1: . . e.g.: veda+anta = vedÃ1nta 2: - . 3: . - 4: - - in sentence-sandhi: 7: . . e.g.: ca+api = cÃ7pi 8: . - 9: - . 0: - - Pada markers: 1: $ 2: & 3: % 4: // n.n // ***************************************************************** mÃt­kà 1 [vyavahÃra÷] dharmai1katÃnÃ÷ puru«Ã $ yadÃsan satyavÃdina÷ & tadà na vyavahÃro 'bhÆn % na dve«o nÃpi matsara÷ // Nar_M-1.1 // na«Âe dharme manu«ye«u $ vyavahÃra÷ pravartate & dra«Âà ca vyavahÃrÃïÃæ % rÃjà daï¬adhara÷ k­ta÷ // Nar_M-1.2 // likhitaæ sÃk«iïaÓ cÃtra $ dvau vidhÅ saæprakÅrtitau & saædigdhÃrthaviÓuddhyarthaæ % dvayor vivadamÃnayo÷ // Nar_M-1.3 // sottaro 'nuttaraÓ caiva $ sa vij¤eyo dvilak«aïa÷ & sottaro 'bhyadhiko yatra % vilekhÃpÆrvaka÷ païa÷ // Nar_M-1.4 // vivÃde sottarapaïe $ dvayor yas tatra hÅyate & sa païaæ svak­taæ dÃpyo % vinayaæ ca parÃjaye // Nar_M-1.5 // sÃras tu vyavahÃrÃïÃæ $ pratij¤Ã samudÃh­tà & taddhÃnau hÅyate vÃdÅ % taraæs tÃm uttaro bhavet // Nar_M-1.6 // kulÃni ÓreïayaÓ caiva $ gaïÃÓ cÃdhik­to n­pa÷ & prati«Âhà vyavahÃrÃïÃæ % gurvebhyas tÆttarottaram // Nar_M-1.7 // sa catu«pÃc catu÷sthÃnaÓ $ catu÷sÃdhana eva ca & caturhitaÓ caturvyÃpÅ % catu«kÃrÅ ca kÅrtyate // Nar_M-1.8 // a«ÂÃÇgo '«ÂÃdaÓapada÷ $ ÓataÓÃkhas tathai9va ca & triyonir dvyabhiyogaÓ ca % dvidvÃro dvigatis tathà // Nar_M-1.9 // dharmaÓ ca vyavahÃraÓ ca $ caritraæ rÃjaÓÃsanam & catu«pÃd vyavahÃro 'yam % uttara÷ pÆrvabÃdhaka÷ // Nar_M-1.10 // tatra satye sthito dharmo $ vyavahÃras tu sÃk«i«u & caritraæ pustakaraïe % rÃjÃj¤ÃyÃæ tu ÓÃsanam // Nar_M-1.11 // sÃmÃdyupÃyasÃdhyatvÃc $ catu÷sÃdhana ucyate & caturïÃm ÃÓramÃïÃæ ca % rak«aïÃt sa caturhita÷ // Nar_M-1.12 // kartÌn atho sÃk«iïaÓ ca $ sabhyÃn rÃjÃnam eva ca & vyÃpnoti pÃdaÓo yasmÃc % caturvyÃpÅ tata÷ sm­ta÷ // Nar_M-1.13 // dharmasyÃrthasya yaÓaso $ lokapaktes tathai9va ca & caturïÃæ karaïÃd e«Ãæ % catu«kÃrÅ prakÅrtita÷ // Nar_M-1.14 // rÃjà sapuru«a÷ sabhyÃ÷ $ ÓÃstraæ gaïakalekhakau & hiraïyam agnir udakam % a«ÂÃÇga÷ sa udÃh­ta÷ // Nar_M-1.15 // ­ïÃdÃnaæ hy upanidhi÷ $ saæbhÆyo7tthÃnam eva ca & dattasya punar ÃdÃnam % aÓuÓrÆ«Ãbhyupetya ca // Nar_M-1.16 // vetanasyÃnapÃkarma $ tathai9vÃ7svÃmivikraya÷ & vikrÅyÃ7saæpradÃnaæ ca % krÅtvÃnuÓaya eva ca // Nar_M-1.17 // samayasyÃnapÃkarma $ vivÃda÷ k«etrajas tathà & strÅpuæsayoÓ ca saæbandho % dÃyabhÃgo 'tha sÃhasam // Nar_M-1.18 // vÃkpÃru«yaæ tathai9vo7ktaæ $ daï¬apÃru«yam eva ca & dyÆtaæ prakÅrïakaæ caive7ty % a«ÂÃdaÓapada÷ sm­ta÷ // Nar_M-1.19 // e«Ãm eva prabhedo 'nya÷ $ Óatam a«Âo1ttaraæ sm­tam & kriyÃbhedÃn manu«yÃïÃæ % ÓataÓÃkho nigadyate // Nar_M-1.20 // kÃmÃt krodhÃc ca lobhÃc ca $ tribhyo yasmÃt pravartate & triyoni÷ kÅrtyate tena % trayam etad vivÃdak­t // Nar_M-1.21 // dvyabhiyogas tu vij¤eya÷ $ ÓaÇkÃtattvÃbhiyogata÷ & ÓaÇkÃsatÃæ tu saæsargÃt % tattvaæ ho8¬hÃdidarÓanÃt // Nar_M-1.22 // pak«advayÃbhisaæbandhÃd $ dvidvÃra÷ samudÃh­ta÷ & pÆrvavÃdas tayo÷ pak«a÷ % pratipak«as taduttaram // Nar_M-1.23 // bhÆtacchalÃnusÃritvÃd $ dvigati÷ sa udÃh­ta÷ & bhÆtaæ tattvÃrthasaæyuktaæ % pramÃdÃbhihitaæ chalam // Nar_M-1.24 // tatra Ói«Âaæ chalaæ rÃjà $ mar«ayed dharmasÃdhana÷ & bhÆtam eva prapadyeta % dharmamÆlà yata÷ Óriya÷ // Nar_M-1.25 // dharmeïo7ddharato rÃj¤o $ vyavahÃrÃn k­tÃtmana÷ & saæbhavanti guïÃ÷ sapta % sapta vahner ivÃrci«a÷ // Nar_M-1.26 // dharmaÓ cÃrthaÓ ca kÅrtiÓ ca $ lokapaktir upagraha÷ & prajÃbhyo bahumÃnaÓ ca % svarge sthÃnaæ ca ÓÃÓvatam // Nar_M-1.27 // tasmÃd dharmÃsanaæ prÃpya $ rÃjà vigatamatsara÷ & sama÷ syÃt sarvabhÆte«u % bibhrad vaivasvataæ vratam // Nar_M-1.28 // dharmaÓÃstraæ purask­tya $ prìvivÃkamate sthita÷ & samÃhitamati÷ paÓyed % vyavahÃrÃn anukramÃt // Nar_M-1.29 // Ãgama÷ prathamaæ kÃryo $ vyavahÃrapadaæ tata÷ & vivitsà nirïayaÓ caiva % darÓanaæ syÃc caturvidham // Nar_M-1.30 // dharmaÓÃstrÃrthaÓÃstrÃbhyÃm $ avirodhena mÃrgata÷ & samÅk«amÃïo nipuïaæ % vyavahÃragatiæ nayet // Nar_M-1.31 // yathà m­gasya viddhasya $ vyÃdho m­gapadaæ nayet & kak«e ÓoïitaleÓena % tathà dharmapadaæ nayet // Nar_M-1.32 // yatra vipratipatti÷ syÃd $ dharmaÓÃstrÃrthaÓÃstrayo÷ & arthaÓÃstro1ktam uts­jya % dharmaÓÃstro1ktam ÃcÃret // Nar_M-1.33 // dharmaÓÃstravirodhe tu $ yuktiyukto 'pi dharmata÷ & vyavahÃro hi balavÃn % dharmas tenÃvahÅyate // Nar_M-1.34 // sÆk«mo hi bhagavÃn dharma÷ $ parok«o durvicÃraïa÷ & ata÷ pratyak«amÃrgeïa % vyavahÃragatiæ nayet // Nar_M-1.35 // yÃty acauro 'pi cauratvaæ $ cauraÓ cÃyÃty acauratÃm & acauraÓ cauratÃæ prÃpto % mÃï¬avyo vyavahÃrata÷ // Nar_M-1.36 // strÅ«u rÃtrau bahir grÃmÃd $ antarveÓmany arÃti«u & vyavahÃra÷ k­to 'py e«u % puna÷ kartavyatÃm iyÃt // Nar_M-1.37 // gahanatvÃd vivÃdÃnÃm $ asÃmarthyÃt sm­ter api & ­ïÃdi«u haret kÃlaæ % kÃmaæ tattvabubhutsayà // Nar_M-1.38 // gobhÆhiraïyastrÅsteya- $ pÃru«yÃtyayike«u ca & sÃhase«v abhiÓÃpe ca % sadya eva vivÃdayet // Nar_M-1.39 // anÃvedya tu yo rÃj¤e $ saædigdhe 'rthe pravartate & prasahya sa vineya÷ syÃt % sa cÃsyÃrtho na sidhyati // Nar_M-1.40 // vaktavye 'rthe na ti«Âhantam $ utkrÃmantaæ ca tadvaca÷ & Ãsedhayed vivÃdÃrthÅ % yÃvad ÃhvÃnadarÓanam // Nar_M-1.41 // sthÃnÃsedha÷ kÃlak­ta÷ $ pravÃsÃt karmaïas tathà & caturvidha÷ syÃd Ãsedho % nÃsiddhas taæ vilaÇghayet // Nar_M-1.42 // nadÅsaætÃrakÃntÃra- $ durdeÓo1paplavÃdi«u & Ãsiddhas taæ parÃsedham % utkrÃman nÃparÃdhnuyÃt // Nar_M-1.43 // ÃsedhakÃla Ãsiddha $ Ãsedham yo vyatikramet & sa vineyo 'nyathà kurvann % Ãseddhà daï¬abhÃg bhavet // Nar_M-1.44 // nirve«ÂukÃmo rogÃrto $ yiyak«ur vyasane sthita÷ & abhiyuktas tathÃnyena % rÃjakÃryo1dyatas tathà // Nar_M-1.45 // gavÃæ pracÃre gopÃlÃ÷ $ sasyabandhe k­«ÅvalÃ÷ & Óilpina÷ cÃpi tatkÃlam % ÃyudhÅyÃÓ ca vigrahe // Nar_M-1.46 // aprÃptavyavahÃraÓ ca $ dÆto dÃno1nmukho vratÅ & vi«amasthaÓ ca nÃsedhyo % na cai7nÃn Ãhvayen n­pa÷ // Nar_M-1.47 // nÃbhiyukto 'bhiyu¤jÅta $ tam atÅrtvÃrtham anyata÷ & na cÃbhiyuktam anyena % na viddhaæ veddhum arhati // Nar_M-1.48 // yam artham abhiyu¤jÅta $ na taæ viprak­tiæ nayet & nÃnyat pak«Ãntaraæ gacched % gacchan pÆrvÃt sa hÅyate // Nar_M-1.49 // na ca mithyÃbhiyu¤jÅta $ do«o mithyÃbhiyogina÷ & yas tatra vinaya÷ prokta÷ % so 'bhiyoktÃram Ãvrajet // Nar_M-1.50 // sÃpadeÓaæ haran kÃlam $ abruvaæÓ cÃpi saæsadi & uktvà vaco vibruvaæÓ ca % hÅyamÃnasya lak«aïam // Nar_M-1.51 // palÃyate ya ÃhÆta÷ $ prÃptaÓ ca vivaden na ya÷ & vineya÷ sa bhaved rÃj¤Ã % hÅna eva sa vÃdata÷ // Nar_M-1.52 // nirïiktavyavahÃre«u $ pramÃïam aphalaæ bhavet & likhitaæ sÃk«iïo vÃpi % pÆrvam Ãveditaæ na cet // Nar_M-1.53 // yathà pakve«u dhÃnye«u $ ni«phalÃ÷ prÃv­«o guïÃ÷ & nirïiktavyavahÃrÃïÃæ % pramÃïam aphalaæ tathà // Nar_M-1.54 // abhÆtam apy abhihitaæ $ prÃptakÃlaæ parÅk«yate & yat tu pramÃdÃn no7cyeta % tad bhÆtam api hÅyate // Nar_M-1.55 // tÅritaæ cÃnuÓi«Âaæ ca $ yo manyeta vidharmata÷ & dviguïaæ daï¬am ÃsthÃya % tat kÃryaæ punar uddharet // Nar_M-1.56 // durd­«Âe vyavahÃre tu $ sabhyÃs taæ daï¬am Ãpnuyu÷ & na hi jÃtu vinà daï¬aæ % kaÓcin mÃrge 'vati«Âhate // Nar_M-1.57 // rÃgÃd aj¤Ãnato vÃpi $ lobhÃd và yo 'nyathà vadet & sabhyo 'sabhya÷ sa vij¤eyas % taæ rÃjà vinayed bh­Óam // Nar_M-1.58 // kiætu rÃj¤Ã viÓe«eïa $ svadharmam anurak«atà & manu«yacittavaicitryÃt % parÅk«yà sÃdhvasÃdhutà // Nar_M-1.59 // puru«Ã÷ santi ye lobhÃt $ prabrÆyu÷ sÃk«yam anyathà & santi cÃnye durÃtmÃna÷ % kÆÂalekhyak­to janÃ÷ // Nar_M-1.60 // ata÷ parÅk«yam ubhayam $ etad rÃj¤Ã viÓe«ata÷ & lekhyÃcÃreïa likhitaæ % sÃk«yÃcÃreïa sÃk«iïa÷ // Nar_M-1.61 // asatyÃ÷ satyasaækÃÓÃ÷ $ satyÃÓ cÃsatyadarÓanÃ÷ & d­Óyante vividhà bhÃvÃs % tasmÃd yuktaæ parÅk«aïam // Nar_M-1.62 // talavad d­Óyate vyoma $ khadyoto havyavì iva & na talaæ vidyate vyomni % na khadyote hutÃÓana÷ // Nar_M-1.63 // tasmÃt pratyak«ad­«Âo 'pi $ yuktam artha÷ parÅk«itum & parÅk«ya j¤Ãpayan arthÃn % na dharmÃt parihÅyate // Nar_M-1.64 // evaæ paÓyan sadà rÃjà $ vyavahÃrÃn samÃhita÷ & vitatye7ha yaÓo dÅptaæ % bradhnasyÃpnoti vi«Âapam // Nar_M-1.65 // mÃt­kà 2 ( mÃt­kà 2 is found only in ms P. ) [The second chapter of the mÃt­kà included in Jolly's edition and translation is not to be part of the original NÃradasm­ti (see the Introduction to the text). Its translation is given in the Appendix.] [bhëÃ] suniÓcitabalÃdhÃnas tv $ arthÅ svÃrthapracodita÷ & lekhayet pÆrvapak«aæ tu % k­takÃryaviniÓcaya÷ // Nar_M-2.1 // pÆrvapak«aÓrutÃrthas tu $ pratyarthÅ tadanantaram & pÆrvapak«Ãrthasaæbandhaæ % pratipak«aæ niveÓayet // Nar_M-2.2 // Óvo lekhanaæ và sa labhet $ tryahaæ saptÃham eva và & arthÅ t­tÅyapÃde tu % yuktaæ sadyo dhruvaæ jayÅ // Nar_M-2.3 // mithyà saæpratipattir và $ pratyavaskandam eva và & prÃÇnyÃyavidhisÃdhyaæ và % uttaraæ syÃc caturvidham // Nar_M-2.4 // mithyaitan nÃbhijÃnÃmi $ tadà tatra na saænidhi÷ & ajÃtaÓ cÃsmi tatkÃla % evaæ mithyà caturvidhà // Nar_M-2.5 // mithyà ca viparÅtaæ ca $ puna÷ ÓabdasamÃgamam & pÆrvapak«Ãrthasaæbandham % uttaraæ syÃc caturvidham // Nar_M-2.6 // bhëÃyà uttaraæ yÃvat $ pratyarthÅ na niveÓayet & arthÅ tu lekhayet tÃvad % yÃvad vastu vivak«itam // Nar_M-2.7 // anyÃrtham arthahÅnaæ ca $ pramÃïÃgamavarjitam & lekhyaæ hÅnÃdhikaæ bhra«Âaæ % bhëÃdo«Ãs tÆdÃh­tÃ÷ // Nar_M-2.8 // labdhavyaæ yena yad yasmÃt $ sa tat tasmÃd avÃpnuyÃt & na tv anyo 'nyad athÃnyasmÃd % ity anyÃrtham idaæ tridhà // Nar_M-2.9 // manasÃham api dhyÃtas $ tvanmitreïeha Óatruvat & ato 'nyathà mahÃk«Ãntyà % tvam ihÃvedito mayà // Nar_M-2.10 // dravyapramÃïahÅnaæ yat $ phalopÃÓrayavarjitam & pramÃïavarjitaæ nÃma % lekhyado«aæ tad uts­jet // Nar_M-2.11 // Ãgamavarjitaæ do«aæ $ pÆrvapÃde vivarjayet & ekasya bahubhi÷ sÃrdhaæ % purarëÂravirodhakam // Nar_M-2.12 // bindumÃtrÃpadavarïe«v $ ekÃvidhi«Âayà (?) & hÅnÃdhikà bhaved vyarthà % tÃæ yatnena vivarjayet // Nar_M-2.13 // bhra«Âaæ tu du÷sthitaæ yat syÃj $ jalatailÃdibhir hatam & bhëÃyÃæ tad api spa«Âaæ % vispa«ÂÃrthaæ vivarjayet // Nar_M-2.14 // satyà bhëà na bhavati $ yady api syÃt prati«Âhità & bahiÓ ced bhraÓyate dharmÃn % niyatÃd vyavahÃrikÃt // Nar_M-2.15 // gandhamÃdanasaæsthasya $ mayÃsyÃsÅt tad arpitam & vyavahÃrikadharmasya % bÃhyam etan na sidhyati // Nar_M-2.16 // anyÃk«araniveÓena $ anyÃrthagamanena ca & Ãkulaæ ca kriyÃdÃnaæ % kriyà cai7vÃkulà bhavet // Nar_M-2.17 // rÃgÃdÅnÃæ yad ekena $ kopita÷ karaïe vadet & tad Ãdau tu likhet sarvaæ % vÃdina÷ phalakÃdi«u // Nar_M-2.18 // nirÃkulÃvabodhÃya $ dharmasthai÷ suvicÃritam & tasmÃd anyad vyapohyaæ syÃd % vÃdina÷ phalakÃdi«u // Nar_M-2.19 // vÃdibhyÃm abhyanuj¤Ãtaæ $ Óe«aæ ca phalake sthitam & sasÃk«ikaæ likheyus te % pratipattiæ ca vÃdino÷ // Nar_M-2.20 // vÃdibhyÃæ likhitÃc che«aæ $ yat punar vÃdinà sm­tam & tat pratyÃkalitaæ nÃma % svapÃde tasya likhyate // Nar_M-2.21 // arthinà saæniyukto và $ pratyarthiprahito 'pi và & yo yasyÃrthe vivadate % tayor jayaparÃjayau // Nar_M-2.22 // yo na bhrÃtà na ca pità $ na putro na niyogak­t & parÃrthavÃdÅ daï¬ya÷ syÃd % vyavahÃre 'pi vibruvan // Nar_M-2.23 // pÆrvavÃdaæ parityajya $ yo 'nyam Ãlambate puna÷ & vÃdasaækramaïÃj j¤eyo % hÅnavÃdÅ sa vai nara÷ // Nar_M-2.24 // sarve«v api vivÃde«u $ vÃkchale nÃpahÅyate & paÓustrÅbhÆmy­ïÃdÃne % ÓÃsyo 'py arthÃn na hÅyate // Nar_M-2.25 // abhiyukto 'bhiyogasya $ yadi kuryÃd apahnavam & abhiyoktà diÓed deÓyaæ % pratyavaskandito na cet // Nar_M-2.26 // pÆrvapÃde hi likhitaæ $ yathÃk«aram aÓe«ata÷ & arthÅ t­tÅyapÃde tu % kriyayà pratipÃdayet // Nar_M-2.27 // kriyÃpi dvividhà proktà $ mÃnu«Å daivikÅ tathà & mÃnu«Å lekhyasÃk«ibhyÃæ % dhaÂÃdir daivikÅ sm­tà // Nar_M-2.28 // divà k­te kÃryavidhau $ grÃme«u nagare«u và & saæbhave sÃk«iïÃæ caiva % divyà na bhavati kriyà // Nar_M-2.29 // araïye nirjane rÃtrÃv $ antarveÓmani sÃhase & nyÃsasyÃpahnave caiva % divyà saæbhavati kriyà // Nar_M-2.30 // kÃraïapratipattyà ca $ pÆrvapak«e virodhite & abhiyuktena vai bhÃvyaæ % vij¤eyaæ pÆrvapak«avat // Nar_M-2.31 // palÃyate ya ÃhÆto $ maunÅ sÃk«iparÃjita÷ & svayam abhyupapannaÓ ca % avasannaÓ caturvidha÷ // Nar_M-2.32 // anyavÃdÅ kriyÃdve«Å $ no7pasthÃtà niruttara÷ & ÃhÆtaprapalÃyÅ ca % hÅna÷ pa¤cavidha÷ sm­ta÷ // Nar_M-2.33 // maïaya÷ padmarÃgÃdyà $ dÅnÃrÃdi hiraïmayam & muktÃvidrumaÓaÇkhÃdyÃ÷ % pradu«ÂÃ÷ svÃmigÃmina÷ // Nar_M-2.34 // gandhamÃlyam adattaæ tu $ bhÆ«aïaæ vÃsa eva và & pÃduke9ti rÃjo9ktaæ tad % ÃkrÃman vadham arhati // Nar_M-2.35 // païyamÆlyaæ bh­tir nyÃso $ daï¬o yac cÃvahÃrakam & v­thÃdÃnÃk«ikapaïà % vardhante nÃvivak«itÃ÷ // Nar_M-2.36 // mithyÃbhiyogino ye syur $ dvijÃnÃæ ÓÆdrayonaya÷ & te«Ãæ jihvÃæ samutk­tya % rÃjà ÓÆle vidhÃpayet // Nar_M-2.37 // Ãj¤Ã lekha÷ paÂÂaka÷ ÓÃsanaæ và $ Ãdhi÷ pattraæ vikrayo và krayo và & rÃj¤e kuryÃt pÆrvam Ãvedanaæ yas % tasya j¤eya÷ pÆrvapak«a÷ vidhij¤ai÷ // Nar_M-2.38 // sÃk«ikadÆ«aïe kÃryaæ $ pÆrvasÃk«iviÓodhanam & Óuddhe«u sÃk«i«u tata÷ % paÓcÃt sÃk«yaæ viÓodhayet // Nar_M-2.39 // sÃk«isabhyÃvasannÃnÃæ $ dÆ«aïe darÓanaæ puna÷ & svacaryÃvasitÃnÃæ tu % nÃsti paunarbhavo vidhi÷ // Nar_M-2.40 // svayam abhyupapanno 'pi $ svacaryÃvasito 'pi san & kriyÃvasanno 'py arheta % paraæ sabhyÃvadhÃraïam // Nar_M-2.41 // pak«Ãn utsÃrya kÃryas tu $ sabhyai÷ kÃryaviniÓcaya÷ & anutsÃritanirïikte % virodha÷ pretya ceha ca // Nar_M-2.42 // sabhair eva jita÷ paÓcÃd $ rÃj¤Ã ÓÃsya÷ svaÓÃstrata÷ & jayine cÃpi deyaæ syÃd % yathÃvaj jayapatrakam // Nar_M-2.43 // vyavahÃramukhaæ caitat $ pÆrvam uktaæ svayaæbhuvà & mukhaÓuddhau hi Óuddhi÷ syÃd % vyavahÃrasya nÃnyathà // Nar_M-2.44 // mÃt­kà 3 [sabhÃ] niyuktena tu vaktavyam $ apak«apatitaæ vaca÷ // Nar_M-3.1 // yuktarÆpaæ bruvan sabhyo $ nÃpnuyÃd dve«akilbi«e & bruvÃïas tv anyathà sabhyas % tad evo7bhayam ÃpnuyÃt // Nar_M-3.2 // rÃjà tu dhÃrmikÃn sabhyÃn $ niyu¤jyÃt suparÅk«itÃn & vyavahÃradhuraæ vo¬huæ % ye ÓaktÃ÷ sadgavà iva // Nar_M-3.3 // dharmaÓÃstrÃrthakuÓalÃ÷ $ kulÅnÃ÷ satyavÃdina÷ & samÃ÷ Óatrau ca mitre ca % n­pate÷ syu÷ sabhÃsada÷ // Nar_M-3.4 // tatprati«Âha÷ sm­to dharmo $ dharmamÆlaÓ ca pÃrthiva÷ & saha sadbhir ato rÃjà % vyavahÃrÃn viÓodhayet // Nar_M-3.5 // Óuddhe«u vyavahÃre«u $ Óuddhiæ yÃnti sabhÃsada÷ & ÓuddhiÓ ca te«Ãæ dharmÃd dhi % dharmam eva vadet tata÷ // Nar_M-3.6 // yatra dharmo hy adharmeïa $ satyaæ yatrÃn­tena ca & hanyate prek«amÃïÃnÃæ % hatÃs tatra sabhÃsada÷ // Nar_M-3.7 // viddho dharmo hy adharmeïa $ sabhÃæ yatro7pati«Âhate & na ced viÓalya÷ kriyate % viddhÃs tatra sabhÃsada÷ // Nar_M-3.8 // sabhà và na prave«Âavyà $ vaktavyaæ và sama¤jasam & abruvan vibruvan vÃpi % naro bhavati kilbi«Å // Nar_M-3.9 // ye tu sabhyÃ÷ sabhÃæ gatvà $ tÆ«ïÅæ dhyÃyanta Ãsate & yathÃprÃptaæ na bruvate % sarve te 'n­tavÃdina÷ // Nar_M-3.10 // pÃdo 'dharmasya kartÃraæ $ pÃda÷ sÃk«iïam ­cchati & pÃda÷ sabhÃsada÷ sarvÃn % pÃdo rÃjÃnam ­cchati // Nar_M-3.11 // rÃjà bhavaty anenÃs tu $ mucyante ca sabhÃsada÷ & eno gacchati kartÃraæ % nindÃrho yatra nindyate // Nar_M-3.12 // andho matsyÃn ivÃÓnÃti $ nirapek«a÷ sakaïÂakÃn & parok«am arthavaikalyÃd % bhëate ya÷ sabhÃæ gata÷ // Nar_M-3.13 // tasmÃt sabhya÷ sabhÃæ prÃpya $ rÃgadve«avivarjita÷ & vacas tathÃvidhaæ brÆyÃd % yathà na narakaæ patet // Nar_M-3.14 // yathà Óalyaæ bhi«ag vidvÃn $ uddhared yantrayuktita÷ & prìvivÃkas tathà Óalyam % uddhared vyavahÃrata÷ // Nar_M-3.15 // yatra sabhyo jana÷ sarva÷ $ sÃdhv etad iti manyate & sa ni÷Óalyo vivÃda÷ syÃt % saÓalya÷ syÃd ato 'nyathà // Nar_M-3.16 // na sà sabhà yatra na santi v­ddhà $ v­ddhà na te ye na vadanti dharmam & nÃsau dharmo yatra na satyam asti % na tat satyaæ yac chalenÃnuviddham // Nar_M-3.17 // vyavahÃrapadÃni 1. ­ïÃdÃnam ­ïaæ deyam adeyaæ ca $ yena yatra yathà ca yat & dÃnagrahaïadharmÃc ca % ­ïÃdÃnam iti sm­tam // Nar_1.01 // pitary uparate putrà $ ­ïaæ dadyur yathÃæÓata÷ & vibhaktà hy avibhaktà và % yas tÃm udvahate dhuram // Nar_1.02 // pit­vyeïÃvibhaktena $ bhrÃtrà và yad ­ïaæ k­tam & mÃtrà và yat kuÂumbÃrthe % dadyus tad rikthino 'khilam // Nar_1.03 // kramÃd avyÃhataæ prÃptaæ $ putrair yan narïam uddh­tam & dadyu÷ paitÃmahaæ pautrÃs % tac caturthÃn nivartate // Nar_1.04 // icchanti pitara÷ putrÃn $ svÃrthahetor yatas tata÷ & uttamarïÃdhamarïebhyo % mÃm ayaæ mocayi«yati // Nar_1.05 // ata÷ putreïa jÃtena $ svÃrtham uts­jya yatnata÷ & pità mok«itavya ­ïÃd % yathà na narakaæ patet // Nar_1.06 // tapasvÅ cÃgnihotrÅ ca $ ­ïavÃn mriyate yadi & tapaÓ caivÃgnihotraæ ca % sarvaæ tad dhaninÃæ dhanam // Nar_1.07 // na putrarïaæ pità dadyÃd $ dadyÃt putras tu pait­kam & kÃmakrodhasurÃdyÆta- % prÃtibhÃvyak­taæ vinà // Nar_1.08 // pitur eva niyogÃd yat $ kuÂumbabharaïÃya ca & k­taæ và yad ­ïaæ k­cchre % dadyÃt putrasya tat pità // Nar_1.09 // Ói«yÃntevÃsidÃsastrÅ- $ vaiyÃv­ttyakaraiÓ ca yat & kuÂumbahetor utk«iptaæ % vo¬havyaæ tat kuÂumbinà // Nar_1.10 // nÃrvÃg viæÓatimÃd var«Ãt $ pitari pro«ite suta÷ & ­ïaæ dadyÃt pit­vye và % jye«Âhe bhrÃtary athÃpi và // Nar_1.11 // dÃpya÷ pararïam eko 'pi $ jÅvatsv adhik­tai÷ k­tam & prete«u tu na tatputra÷ % pararïaæ dÃtum arhati // Nar_1.12 // na strÅ patik­taæ dadyÃd $ ­ïaæ putrak­taæ tathà & abhyupetÃd ­te yadvà % saha patyà k­taæ bhavet // Nar_1.13 // dadyÃd aputrà vidhavà $ niyuktà yà mumÆr«uïà & yo và tadriktham ÃdadyÃd % yato riktham ­ïaæ tata÷ // Nar_1.14 // na ca bhÃryÃk­tam ­ïaæ $ kathaæcit patyur Ãbhavet & Ãpatk­tÃd ­te puæsÃæ % kuÂumbÃrtho hi vistara÷ // Nar_1.15 // anyatra rajakavyÃdha- $ gopaÓauï¬ikayo«itÃm & te«Ãæ tatpratyayà v­tti÷ % kuÂumbaæ ca tadÃÓrayam // Nar_1.16 // putriïÅ tu samuts­jya $ putraæ strÅ yÃnyam ÃÓrayet & ­kthaæ tasyà haret sarvaæ % ni÷svÃyÃ÷ putra eva tu // Nar_1.17 // yà tu sapradhanaiva strÅ $ sÃpatyà cÃ7nyam ÃÓrayet & so 'syà dadyÃd ­ïaæ bhartur % uts­jed và tathaiva tÃm // Nar_1.18 // adhanasya hy aputrasya $ m­tasyopaiti ya÷ striyam & ­ïaæ vo¬hu÷ sa bhajate % tad evÃsya dhanaæ sm­tam // Nar_1.19 // dhanastrÅhÃriputrÃïÃm $ ­ïabhÃg yo dhanaæ haret & putro 'sato÷ strÅdhanino÷ % strÅhÃrÅ dhaniputrayo÷ // Nar_1.20 // uttamà svairiïÅ yà syÃd $ uttamà ca punarbhuvÃm & ­ïaæ tayo÷ patik­taæ % dadyÃd yas tÃm upÃÓnute // Nar_1.21 // strÅk­tÃny apramÃïÃni $ kÃryÃïy Ãhur anÃpadi & viÓe«ato g­hak«etra- % dÃnÃdhamanavikrayÃ÷ // Nar_1.22 // etÃny api pramÃïÃni $ bhartà yady anumanyate & putra÷ patyur abhÃve và % rÃjà và patiputrayo÷ // Nar_1.23 // bhartrà prÅtena yad dattaæ $ striyai tasmin m­te 'pi tat & sà yathÃkÃmam aÓnÅyÃd % dadyÃd và sthÃvarÃd ­te // Nar_1.24 // tathà dÃsak­taæ kÃryam $ ak­taæ paricak«ate & anyatra svÃmisaædeÓÃn % na dÃsa÷ prabhur Ãtmana÷ // Nar_1.25 // putreïa ca k­taæ kÃryaæ $ yat syÃt pitur anicchata÷ & tad apy ak­tam evÃhur % dÃsa÷ putraÓ ca tau samau // Nar_1.26 // aprÃptavyavahÃraÓ cet $ svatantro 'pi hi na rïabhÃk & svÃtantryaæ tu sm­taæ jye«Âhe % jyai«Âhyaæ guïavaya÷k­tam // Nar_1.27 // traya÷ svatantrà loke 'smin $ rÃjÃcÃryas tathaiva ca & prati prati ca varïÃnÃæ % sarve«Ãæ svag­he g­hÅ // Nar_1.28 // asvatantrÃ÷ prajÃ÷ sarvÃ÷ $ svatantra÷ p­thivÅpati÷ & asvatantra÷ sm­ta÷ Ói«ya % ÃcÃrye tu svatantratà // Nar_1.29 // asvatantrÃ÷ striya÷ putrà $ dÃsÃÓ ca saparigrahÃ÷ & svatantras tatra tu g­hÅ % yasya yat syÃt kramÃgatam // Nar_1.30 // garbhasthai÷ sad­Óo j¤eya $ à var«Ãd a«ÂamÃc chi«u÷ & bÃla à «o¬aÓÃj j¤eya÷ % pogaï¬aÓ cÃpi Óabdyate // Nar_1.31 // parato vyavahÃraj¤a÷ $ svatantra÷ pitarau vinà & jÅvator asvatantra÷ syÃj % jarayÃpi samanvita÷ // Nar_1.32 // tayor api pità ÓreyÃn $ bÅjaprÃdhÃnyadarÓanÃt & abhÃve bÅjino mÃtà % tadabhÃve tu pÆrvaja÷ // Nar_1.33 // svatantrÃ÷ sarva evaite $ paratantre«u sarvadà & anuÓi«Âau visarge ca % vikraye ce7Óvarà matÃ÷ // Nar_1.34 // yad bÃla÷ kurute kÃryam $ asvatantras tathai9va ca & ak­taæ tad iti prÃhu÷ % ÓÃstre ÓÃstravido janÃ÷ // Nar_1.35 // svatantro 'pi hi yat kÃryaæ $ kuryÃd aprak­tiæ gata÷ & tad apy ak­tam evÃhur % asvatantra÷ sa hetuta÷ // Nar_1.36 // kÃmakrodhÃbhiyuktÃrta- $ bhayavyasanapŬitÃ÷ & rÃgadve«aparÅtÃÓ ca % j¤eyÃs tv aprak­tiæ gatÃ÷ // Nar_1.37 // kule jye«Âhas tathà Óre«Âha÷ $ prak­tisthaÓ ca yo bhavet & tatk­taæ syÃt k­taæ kÃryaæ % nÃsvatantrak­taæ k­tam // Nar_1.38 // dhanamÆlÃ÷ kriyÃ÷ sarvà $ yatnas tatsÃdhane mata÷ & rak«aïaæ vardhanaæ bhoga % iti tasya vidhi÷ kramÃt // Nar_1.39 // tat punas trividhaæ j¤eyaæ $ Óuklaæ Óabalam eva ca & k­«ïaæ ca tasya vij¤eya÷ % prabheda÷ saptadhà p­thak // Nar_1.40 // ÓrutaÓauryatapa÷kanyÃ- $ Ói«yayÃjyÃnvayÃgatam & dhanaæ saptavidhaæ Óuklam % udayo 'py asya tadvidha÷ // Nar_1.41 // kusÅdak­«ivÃïijya- $ ÓulkaÓilpÃnuv­ttibhi÷ & k­topakÃrÃd Ãptaæ ca % Óabalaæ samudÃh­tam // Nar_1.42 // pÃrÓvikadyÆtadautyÃrti- $ pratirÆpakasÃhasai÷ & vyÃjenopÃrjitaæ yac ca % tat k­«ïaæ samudÃh­tam // Nar_1.43 // tena krayo vikrayaÓ ca $ dÃnaæ grahaïam eva ca & vividhÃÓ ca pravartante % kriyÃ÷ saæbhoga eva ca // Nar_1.44 // yathÃvidhena dravyeïa $ yat kiæcit kurute nara÷ & tathÃvidham avÃpnoti % sa phalaæ pretya ceha ca // Nar_1.45 // tat punar dvÃdaÓavidhaæ $ prativarïÃÓrayÃt sm­tam & sÃdhÃraïaæ syÃt trividhaæ % Óe«aæ navavidhaæ sm­tam // Nar_1.46 // kramÃgataæ prÅtidÃya÷ $ prÃptaæ ca saha bhÃryayà & aviÓe«eïa varïÃnÃæ % sarve«Ãæ trividhaæ dhanam // Nar_1.47 // vaiÓe«ikaæ dhanaæ j¤eyaæ $ brÃhmaïasya trilak«aïam & pratigraheïa yallabdhaæ % yÃjyata÷ Ói«yatas tathà // Nar_1.48 // trividhaæ k«atriyasyÃpi $ prÃhur vaiÓe«ikaæ dhanam & yuddhopalabdhaæ kÃraÓ ca % daï¬aÓ ca vyavahÃrata÷ // Nar_1.49 // vaiÓe«ikaæ dhanaæ j¤eyaæ $ vaiÓyasyÃ7pi trilak«aïam & k­«igorak«avÃïijyai÷ % ÓÆdrasyaibhyas tv anugrahÃt // Nar_1.50 // sarve«Ãm eva varïÃnÃm $ e«a dharmyo dhanÃgama÷ & viparyayÃd adharmya÷ syÃn % na ced Ãpad garÅyasÅ // Nar_1.51 // Ãpatsv anantarà v­ttir $ brÃhmaïasya vidhÅyate & vaiÓyav­ttis tataÓ coktà % na jaghanyà kathaæcana // Nar_1.52 // na kathaæcana kurvÅta $ brÃhmaïa÷ karma vÃr«alam & v­«ala÷ karma na brÃhmaæ % patanÅye hi te tayo÷ // Nar_1.53 // utk­«Âaæ cÃpak­«Âaæ ca $ tayo÷ karma na vidyate & madhyame karmaïÅ hitvà % sarvasÃdhÃraïe hi te // Nar_1.54 // Ãpadaæ brÃhmaïas tÅrtvà $ k«atrav­ttyà h­tair dhanai÷ & uts­jet k«atrav­ttiæ tÃæ % k­tvà pÃvanam Ãtmana÷ // Nar_1.55 // tasyÃm eva tu yo v­ttau $ brÃhmaïo ramate rasÃt & kÃï¬ap­«ÂhaÓ cyuto mÃrgÃt % so 'pÃÇkteya÷ prakÅrtita÷ // Nar_1.56 // vaiÓyav­ttÃv avikreyaæ $ brÃhmaïasya payo dadhi & gh­taæ madhu madhÆcchi«Âaæ % lÃk«Ãk«ÃrarasÃsavÃ÷ // Nar_1.57 // mÃæsaudanatilak«auma- $ somapu«paphalapalÃ÷ & manu«yavi«aÓastrÃmbu- % lavaïÃpÆpavÅrudha÷ // Nar_1.58 // nÅlÅkau«eyacarmÃsthi- $ kutapaikaÓaphà m­da÷ & udaÓvitkeÓapiïyÃka- % ÓÃkÃdyau«adhayas tathà // Nar_1.59 // brÃhmaïasya tu vikreyaæ $ Óu«kaæ dÃru t­ïÃni ca & gandhadravyairakÃvetra- % tÆlamÆlatuÓÃd ­te // Nar_1.60 // svayaæ ÓÅrïaæ ca vidalaæ $ phalÃnÃæ badareÇgude & rajju÷ kÃrpÃsikaæ sÆtraæ % tac ced avik­taæ bhavet // Nar_1.61 // aÓaktau bhe«ajasyÃrthe $ yaj¤ahetos tathai9va ca & yady avaÓyaæ tu vikreyÃs % tilà dhÃnyena tatsÃmÃ÷ // Nar_1.62 // avikreyÃïi vikrÅïan $ brÃhmaïa÷ pracyuta÷ patha÷ & mÃrge punar avasthÃpya % rÃj¤Ã daï¬ena bhÆyasà // Nar_1.63 // pramÃïÃni pramÃïasthai÷ $ paripÃlyÃni yatnata÷ & sÅdanti hi pramÃïÃni % pramÃïair avyavasthitai÷ // Nar_1.64 // likhitaæ sÃk«iïo bhukti÷ $ pramÃïaæ trividhaæ sm­taæ & dhanasvÅkaraïe yena % dhanÅ dhanam upÃÓnute // Nar_1.65 // likhitaæ balavan nityaæ $ jÅvantas tv eva sÃk«iïa÷ & kÃlÃtiharaïÃd bhuktir % iti ÓÃstre«u niÓcaya÷ // Nar_1.66 // trividhasyÃsya d­«Âasya $ pramÃïasya yathÃkramam & pÆrvaæ pÆrvaæ guru j¤eyaæ % bhuktir ebhyo garÅyasÅ // Nar_1.67 // vidyamÃne 'pi likhite $ jÅvatsv api hi sÃk«i«u & viÓe«ata÷ sthÃvarÃïÃæ % yan na bhuktaæ na tat sthiram // Nar_1.68 // bhujyamÃnÃn parair arthÃn $ ya÷ svÃn maurkhyÃd upek«ate & samak«aæ jÅvato 'py asya % tÃn bhukti÷ kurute vaÓe // Nar_1.69 // yatkiæcid daÓa var«Ãïi $ saænidhau prek«ate dhanÅ & bhujyamÃnaæ parais tÆ«ïÅæ % na sa tal labdhum arhati // Nar_1.70 // upek«Ãæ kurvatas tasya $ tÆ«ïÅæ bhÆtasya ti«Âhata÷ & kÃle 'tipanne pÆrvokte % vyavahÃro na sidhyati // Nar_1.71 // aja¬aÓ ced apogaï¬o $ vi«aye cÃsya bhujyate & bhuktaæ tad vyavahÃreïa % bhoktà tad dhanam arhati // Nar_1.72 // Ãdhi÷ sÅmà bÃladhanaæ $ nik«epopanidhÅ striya÷ & rÃjasvaæ Órotriyasvaæ ca % nopabhogena jÅryate // Nar_1.73 // pratyak«aparibhogÃc ca $ svÃmino dvidaÓÃ÷ samÃ÷ & ÃdhyÃdÅny api jÅryante % strÅnarendradhanÃd ­te // Nar_1.74 // strÅdhanaæ ca narendrÃïÃæ $ na kadÃcana jÅryate & anÃgamaæ bhujyamÃnaæ % vatsarÃïÃæ Óatair api // Nar_1.75 // nirbhogo yatra d­Óyeta $ na d­ÓyetÃgama÷ kvacit & Ãgama÷ kÃraïaæ tatra % na bhogas tatra kÃraïam // Nar_1.76 // anÃgamaæ bhujyate yan $ na tad bhogo 'tivartate & prete tu bhoktari dhanaæ % yÃti tadvaæÓyabhogyatÃm // Nar_1.77 // ÃhartaivÃbhiyukta÷ sann $ arthÃnÃm uddharet padam & bhuktir eva viÓuddhi÷ syÃt % prÃptÃnÃæ pit­ta÷ kramÃt // Nar_1.78 // anvÃhitaæ h­taæ nyastaæ $ balÃva«Âabdhaæ yÃcitam & apratyak«aæ ca yad bhuktaæ % «a¬ etÃny Ãgamaæ vinà // Nar_1.79 // tathÃrƬhavivÃdasya $ pretasya vyavahÃriïa÷ & putreïa so 'rtha÷ saæÓodhyo % na taæ bhogo 'tivartate // Nar_1.80 // yad vinÃgamam apy Ærdhvaæ $ bhuktaæ pÆrvais tribhir bhavet & na tac chakyam apÃkartuæ % kramÃt tripuru«Ãgatam // Nar_1.81 // santo 'pi na pramÃïaæ syur $ m­te dhanini sÃk«iïa÷ & anyatra ÓrÃvitaæ yat syÃt % svayam Ãsannam­tyunà // Nar_1.82 // na hi pratyarthini prete $ pramÃïaæ sÃk«iïÃæ vaca÷ & sÃk«imat karaïaæ tatra % pramÃïaæ syÃd viniÓcaye // Nar_1.83 // ÓrÃvitas tv ÃtureïÃpi $ yas tv artho dharmasaæhita÷ & m­te 'pi tatra sÃk«Å syÃt % «aÂsu cÃnvÃhitÃdi«u // Nar_1.84 // kriya rïÃdi«u sarve«u $ balavaty uttarottarà & pratigrahÃdhikrÅte«u % pÆrvà pÆrvà garÅyasÅ // Nar_1.85 // sthÃnalÃbhanimittaæ hi $ dÃnagrahaïam i«yate & tat kusÅdam iti proktaæ % tena v­tti÷ kusÅdinÃm // Nar_1.86 // kÃyikà kÃlikà caiva $ kÃrità ca tathà sm­tà & cakrav­ddhiÓ ca ÓÃstre«u % tasya v­ddhiÓ caturvidhà // Nar_1.87 // kÃyÃvirodhinÅ ÓaÓvat $ païapÃdyà tu kÃyikà & pratimÃsaæ sravati yà % v­ddhi÷ sà kÃlikà sm­tà // Nar_1.88 // v­ddhi÷ sà kÃrità nÃma $ ya rïikena svayaæk­tà & v­ddher api punar v­ddhiÓ % cakrav­ddhir udÃh­tà // Nar_1.89 // ­ïÃnÃæ sÃrvabhaumo 'yaæ $ vidhir v­ddhikara÷ sm­ta÷ & deÓÃcÃravidhis tv anyo % yatra rïam avati«Âhati // Nar_1.90 // dviguïaæ triguïaæ caiva $ tathÃnyasmiæÓ caturguïam & tathëÂaguïam anyasmin % deÓe deÓe 'vati«Âhate // Nar_1.91 // hiraïyadhÃnyavastrÃïÃæ $ v­ddhir dvitricaturguïà & gh­tasyëÂaguïà v­ddhi÷ % strÅpaÓÆnÃæ ca saætati÷ // Nar_1.92 // sÆtrakarpÃsakiïvÃnÃæ $ trapu«a÷ sÅsakasya ca & ÃyudhÃnÃæ ca sarve«Ãæ % carmaïas tÃmralohayo÷ // Nar_1.93 // anye«Ãæ caiva sarve«Ãm $ i«ÂakÃnÃæ tathaiva ca & ak«ayyà v­ddhir ete«Ãæ % manur Ãha prajÃpati÷ // Nar_1.94 // tailÃnÃæ caiva sarve«Ãæ $ madyÃnÃæ madhusarpi«Ãm & v­ddhir a«Âaguïà j¤eyà % gu¬asya lavaïasya ca // Nar_1.95 // na v­ddhi÷ prÅtidattÃnÃæ $ syÃd anÃkÃrità kvacit & anÃkÃritam apy Ærdhvaæ % vatsarÃrdhÃd vivardhate // Nar_1.96 // e«a v­ddhividhi÷ prokta÷ $ prativ­ddhasya dharmata÷ & v­ddhis tu yoktà dhÃnyÃnÃæ % vÃrdhu«yaæ tad udÃh­tam // Nar_1.97 // Ãpadaæ nistared vaiÓya÷ $ kÃmaæ vÃrdhu«akarmaïà & Ãpatsv api hi ka«ÂÃsu % brÃhmaïasya na vÃrdhu«am // Nar_1.98 // brÃhmaïasya tu yad deyaæ $ sÃnvayasya na cÃsti sa÷ & svakulyasyÃsya nivapet % tadabhÃve 'sya bandhu«u // Nar_1.99 // yadà tu na svakulyÃ÷ syur $ na ca saæbandhibÃndhavÃ÷ & tadà dadyÃt svajÃtibhyas % te«v asatsv apsu nik«ipet // Nar_1.100 // g­hÅtvopagataæ dadyÃd $ ­ïikÃyodayaæ dhanÅ & adadad yÃcyamÃnas tu % Óe«ahÃnim avÃpnuyÃt // Nar_1.101 // lekhyaæ dadyÃd ­ïe Óuddhe $ tadabhÃve pratiÓravam & dhanikarïikayor evaæ % viÓuddhi÷ syÃt parasparam // Nar_1.102 // viÓrambhahetÆ dvÃv atra $ pratibhÆr Ãdhir eva ca & likhitaæ sÃk«iïaÓ ca dve % pramÃïe vyaktikÃrake // Nar_1.103 // upasthÃnÃya dÃnÃya $ pratyayÃya tathaiva ca & trividha÷ pratibhÆr d­«Âas % tri«v evÃrthe«u sÆribhi÷ // Nar_1.104 // ­ïi«v apratikurvatsu $ pratyaye và vivÃdite & pratibhÆs tad ­ïaæ dadyÃd % anupasthÃpayaæs tathà // Nar_1.105 // bahavaÓ cet pratibhuvo $ dadyus te 'rthaæ yathÃk­tam & arthe 'viÓe«ite hy e«u % dhaninaÓ chandata÷ kriyà // Nar_1.106 // yaæ cÃrthaæ pratibhÆr dadyÃd $ dhanikenopapŬita÷ & ­ïikas taæ pratibhuve % dviguïaæ pratipÃdayet // Nar_1.107 // adhikriyata ity Ãdhi÷ $ sa vij¤eyo dvilak«aïa÷ & k­takÃlopaneyaÓ ca % yÃvaddeyodyatas tathà // Nar_1.108 // sa punar dvividha÷ prokto $ gopyo bhogyas tathaiva ca & pratidÃnaæ tathaivÃsya % lÃbhahÃnir viparyaye // Nar_1.109 // pramÃdÃd dhaninas tadvad $ Ãdhau vik­tim Ãgate & vina«Âe mÆlanÃÓa÷ syÃd % daivarÃjak­tÃd ­te // Nar_1.110 // rak«yamÃïo 'pi yatrÃdhi÷ $ kÃleneyÃd asÃratÃm & Ãdhir anyo 'dhikartavyo % deyaæ và dhanine dhanam // Nar_1.111 // atha ÓaktivihÅna÷ syÃd $ ­ïÅ kÃlaviparyayÃt & Óakyaprek«am ­ïaæ dÃpya÷ % kÃle kÃle yathodayam // Nar_1.112 // Óakto và yadi daurÃtmyÃn $ na dadyÃd dhanine dhanam & rÃj¤Ã dÃpayitavya÷ syÃd % g­hÅtvÃæÓaæ tu viæÓakam // Nar_1.113 // naÓyed ­ïaparÅmÃïaæ $ kÃleneha rïikasya cet & jÃtisaæj¤ÃdhivÃsÃnÃm % Ãgamo lekhyata÷ sm­ta÷ // Nar_1.114 // lekhyaæ tu dvividhaæ j¤eyaæ $ svahastÃnyak­taæ tathà & asÃk«imat sÃk«imac ca % siddhir deÓasthites tayo÷ // Nar_1.115 // deÓÃcÃrÃviruddhaæ yad $ vyaktÃdhik­talak«aïam & tat pramÃïaæ sm­taæ lekhyam % aviluptakramÃk«aram // Nar_1.116 // mattÃbhiyuktastrÅbÃla- $ balÃtkÃrak­taæ ca yat & tad apramÃïakaraïaæ % bhÅtopadhik­taæ tathà // Nar_1.117 // m­tÃ÷ syu÷ sÃk«iïo yatra $ dhanikarïikalekhakÃ÷ & tad apy apÃrthaæ likhitam % ­te tv Ãdhe÷ sthirÃÓrayÃt // Nar_1.118 // Ãdhir yo dvividha÷ prokto $ jaÇgama÷ sthÃvaras tathà & siddhir atrobhayasyÃsya % bhogo yady asti nÃnyathà // Nar_1.119 // darÓitaæ pratikÃlaæ yac $ chrÃvitaæ ÓrÃvitaæ ca yat & lekhyaæ sidhyati sarvatra % m­te«v api hi sÃk«i«u // Nar_1.120 // aÓrutÃrtham ad­«ÂÃrthaæ $ vyavahÃrÃrtham eva ca & na lekhyaæ siddhim Ãpnoti % jÅvatsv api hi sÃk«i«u // Nar_1.121 // lekhye deÓÃntaranyaste $ dagdhe durlikhite h­te & satas tatkÃlakaraïam % asato d­«ÂadarÓanam // Nar_1.122 // yasmin syÃt saæÓayo lekhye $ bhÆtÃbhÆtak­te kvacit & tatsvahastakriyÃcihna- % prÃptiyuktibhir uddharet // Nar_1.123 // lekhyaæ yac cÃnyanÃmÃÇkaæ $ hetvantarak­taæ bhavet & vipratyaye parÅk«yaæ tat % saæbandhÃgamahetubhi÷ // Nar_1.124 // lekhyaæ yac cÃnyanÃmÃÇkaæ $ hetvantarak­taæ bhavet & vipratyaye parÅk«yaæ tat % saæbandhÃgamahetubhi÷ // Nar_1.124*1 // likhitaæ likhitenaiva $ sÃk«imat sÃk«ibhir haret & sÃk«ibhyo likhitaæ Óreyo % likhitena tu sÃk«iïa÷ // Nar_1.125 // chinnabhinnah­tonm­«Âa- $ na«Âadurlikhite«u ca & kartavyam anyal lekhyaæ syÃd % e«a lekhyavidhi÷ sm­ta÷ // Nar_1.126 // saædigdhe«u tu kÃrye«u $ dvayor vivadamÃnayo÷ & d­«ÂaÓrutÃnubhÆtatvÃt % sÃk«ibhyo vyaktidarÓanam // Nar_1.127 // samak«adarÓanÃt sÃk«Å $ vij¤eya÷ Órotracak«u«o÷ & Órotrasya yat paro brÆte % cak«u«a÷ kÃyakarma yat // Nar_1.128 // ekÃdaÓavidha÷ sÃk«Å $ sa tu d­«Âo manÅ«ibhi÷ & k­ta÷ pa¤cavidhas te«Ãæ % «a¬vidho 'k­ta ucyate // Nar_1.129 // likhita÷ smÃritaÓ caiva $ yad­cchÃbhij¤a eva ca & gƬhaÓ cottarasÃk«Å ca % sÃk«Å pa¤cavidha÷ sm­ta÷ // Nar_1.130 // ak­ta÷ «a¬vidhaÓ cÃpi $ sÆribhi÷ parikÅrtita÷ & grÃmaÓ ca prìvivÃkaÓ ca % rÃjà ca vyavahÃriïÃm // Nar_1.131 // kÃrye«v abhyantaro ya÷ syÃd $ arthinà prahitaÓ ca ya÷ & kulaæ kulavivÃde«u % bhaveyus te 'pi sÃk«iïa÷ // Nar_1.132 // kulÅnà ­java÷ Óuddhà $ janmata÷ karmato 'rthata÷ & tryavarÃ÷ sÃk«iïo 'nindyÃ÷ % Óucaya÷ syu÷ subuddhaya÷ // Nar_1.133 // brÃhmaïÃ÷ k«atriyà vaiÓyÃ÷ $ ÓÆdrà ye cÃpy aninditÃ÷ & prativarïaæ bhaveyus te % sarve sarve«u và puna÷ // Nar_1.134 // ÓreïÅ«u Óreïipuru«Ã÷ $ sve«u varge«u vargiïa÷ & bahirvÃsi«u bÃhyÃÓ ca % striya÷ stri«u ca sÃk«iïa÷ // Nar_1.135 // ÓreïyÃdi«u tu varge«u $ kaÓcic ced dve«yatÃm iyÃt & tebhya eva na sÃk«Å syÃd % dve«ÂÃra÷ sarva eva te // Nar_1.136 // asÃk«y api hi ÓÃstre«u $ d­«Âa÷ pa¤cavidho budhai÷ & vacanÃd do«ato bhedÃt % svayamukter m­tÃntara÷ // Nar_1.137 // ÓrotriyÃdyà vacanata÷ $ stenÃdyà do«adarÓanÃt & bhedÃd vipratipatti÷ syÃd % vivÃde yatra sÃk«iïa÷ // Nar_1.138 // svayamukter anirdi«Âa÷ $ svayam evaitya yo vadet & m­tÃntaro 'rthini prete % mumÆr«uÓrÃvitÃd ­te // Nar_1.139 // ÓrotriyÃs tÃpasà v­ddhà $ ye ca pravrajità narÃ÷ & asÃk«iïas te vacanÃn % nÃtra hetur udÃh­ta÷ // Nar_1.140 // stenÃ÷ sÃhasikÃÓ caï¬Ã÷ $ kitavà vadhakÃs tathà & asÃk«iïas te du«ÂatvÃt % te«u satyaæ na vidyate // Nar_1.141 // rÃj¤Ã parig­hÅte«u $ sÃk«i«v ekÃrthaniÓcaye & vacanaæ yatra bhidyate % te syur bhedÃd asÃk«iïa÷ // Nar_1.142 // anirdi«Âas tu sÃk«itve $ svayam evaitya yo vadet & sÆcÅty ukta÷ sa ÓÃstre«u % na sa sÃk«itvam arhati // Nar_1.143 // yo 'rtha÷ ÓrÃvayitavya÷ syÃt $ tasminn asati cÃrthini & kva tad vadatu sÃk«itvam % ity asÃk«Å m­tÃntara÷ // Nar_1.144 // yo 'rtha÷ ÓrÃvayitavya÷ syÃt $ tasminn asati cÃrthini & kva tad vadatu sÃk«itvam % ity asÃk«Å m­tÃntara÷ // Nar_1.144*1 // dvayor vivadator arthe $ dvayo÷ satsu ca sÃk«i«u & pÆrvapak«o bhaved yasya % bhaveyus tasya sÃk«iïa÷ // Nar_1.145 // Ãdharyaæ pÆrvapak«asya $ yasminn arthe vaÓÃd bhavet & pra«ÂavyÃ÷ sÃk«iïas tatra % vivÃde prativÃdina÷ // Nar_1.146 // na pareïa samuddi«Âam $ upeyÃt sÃk«iïaæ raha÷ & bhedayet taæ na cÃnyena % hÅyetaivaæ samÃcaran // Nar_1.147 // sÃk«y uddi«Âo yadi preyÃd $ gacched vÃpi digantaram & tacchrotÃra÷ pramÃïaæ syu÷ % pramÃïaæ hy uttarakriyà // Nar_1.148 // sudÅrgheïÃpi kÃlena $ likhitaæ siddhim ÃpnuyÃt & jÃnatà cÃtmanà lekhyaæ % ajÃnÃnas tu lekhayet // Nar_1.149 // siddhir uktëÂamÃd var«Ãt $ smÃritasyeha sÃk«iïa÷ & à pa¤camÃt tathà siddhir % yad­cchopagatasya tu // Nar_1.150 // à t­tÅyÃt tathà var«Ãt $ siddhir gƬhasya sÃk«iïa÷ & à vai saævatsarÃt siddhiæ % vadanty uttarasÃk«iïa÷ // Nar_1.151 // athavà kÃlaniyamo $ na d­«Âa÷ sÃk«iïaæ prati & sm­tyapek«aæ hi sÃk«itvam % Ãhu÷ ÓÃstravido janÃ÷ // Nar_1.152 // yasya nopahatà puæsa÷ $ sm­ti÷ Órotraæ ca nityaÓa÷ & sudÅrgheïÃpi kÃlena % sa sÃk«Å sÃk«yam arhati // Nar_1.153 // asÃk«ipratyayÃs tv anye $ «a¬vivÃdÃ÷ prakÅrtitÃ÷ & lak«aïÃny eva sÃk«itvaæ % e«Ãm Ãhur manÅ«iïa÷ // Nar_1.154 // ulkÃhasto 'gnido j¤eya÷ $ ÓastrapÃïis tu ghÃtaka÷ & keÓÃkeÓig­hÅtaÓ ca % yugapat pÃradÃrika÷ // Nar_1.155 // kuddÃlapÃïir vij¤eya÷ $ setubhettà samÅpaga÷ & tathà kuÂhÃrapÃïiÓ ca % vanachettà prakÅrtita÷ // Nar_1.156 // abhyagracihno vij¤eyo $ daï¬apÃru«yak­n nara÷ & asÃk«ipratyayà hy ete % pÃru«ye tu parÅk«aïam // Nar_1.157 // kaÓcit k­tvÃtmanaÓ cihnaæ $ dve«Ãt param upadravet & hetvarthagatisÃmarthyais % tatra yuktaæ parÅk«aïam // Nar_1.158 // nÃrthasaæbandhino nÃptà $ na sahÃyà na vairiïa÷ & na d­«Âado«Ã÷ pra«ÂavyÃÓ % na vyÃdhyÃrtà na dÆ«itÃ÷ // Nar_1.159 // dÃsanaik­tikÃÓraddha- $ v­ddhastrÅbÃlacÃkrikÃ÷ & mattonmattapramattÃrta- % kitavagrÃmayÃjakÃ÷ // Nar_1.160 // mahÃpathikasÃmudra- $ vaïikpravrajitÃturÃ÷ & lubdhakaÓrotriyÃcÃra- % hÅnaklÅbakuÓÅlavÃ÷ // Nar_1.161 // nÃstikavrÃtyadÃrÃgni- $ tyÃgino 'yÃjyayÃjakÃ÷ & ekasthÃlÅsahÃyÃri- % caraj¤ÃtisanÃbhaya÷ // Nar_1.162 // prÃgd­«Âado«aÓailÆ«a $ vi«ajÅvyahituï¬ikÃ÷ & garadÃgnidakÅnÃÓa- % ÓÆdrÃputropapÃtikÃ÷ // Nar_1.163 // klÃntasÃhasikaÓrÃnta- $ nirdhanÃntyÃvasÃyina÷ & bhinnav­ttÃsamÃv­tta- % ja¬atailikamÆlikÃ÷ // Nar_1.164 // bhÆtÃvi«Âan­padvi«Âa $ var«anak«atrasÆcakÃ÷ & aghaÓaæsyÃtmavikret­- % hÅnÃÇgabhagav­ttaya÷ // Nar_1.165 // kunakhÅ ÓyÃvadan Óvitri- $ mitradhrukÓaÂhaÓauï¬ikÃ÷ & aindrajÃlikalubdhogra % ÓreïÅgaïavirodhina÷ // Nar_1.166 // vadhak­ccitrak­nmaÇkha÷ $ patita÷ kÆÂakÃraka÷ & kuhaka÷ pratyavasitas % taskaro rÃjapÆru«a÷ // Nar_1.167 // manu«yavi«aÓastrÃmbu- $ lavaïÃpÆpavÅrudhÃm & vikretà brÃhmaïaÓ caiva % dvijo vÃrdhu«ikaÓ ca ya÷ // Nar_1.168 // cyuta÷ svadharmÃt kulika÷ $ stÃvako hÅnasevaka÷ & pitrà vivadamÃnaÓ ca % bhedak­c cety asÃk«iïa÷ // Nar_1.169 // asÃk«iïo ye nirdi«Âà $ dÃsanaik­tikÃdaya÷ & kÃryagauravam ÃsÃdya % bhaveyus te 'pi sÃk«iïa÷ // Nar_1.170 // sÃhase«u ca sarve«u $ steyasaægrahaïe«u ca & pÃru«yayoÓ cÃpy ubhayor % na parÅk«eta sÃk«iïa÷ // Nar_1.171 // te«Ãm api na bÃla÷ syÃn $ naiko na strÅ na kÆÂak­t & na bÃndhavo na cÃrÃtir % brÆyus te sÃk«yam anyathà // Nar_1.172 // bÃlo 'j¤ÃnÃd asatyÃt strÅ $ pÃpÃbhyÃsÃc ca kÆÂak­t & vibrÆyÃd bÃndhava÷ snehÃd % vairaniryÃtanÃd ari÷ // Nar_1.173 // athavÃnumato ya÷ syÃd $ dvayor vivadamÃnayo÷ & asÃk«y eko 'pi sÃk«itve % pra«Âavya÷ syÃt sa saæsadi // Nar_1.174 // yas tv Ãtmado«abhinnatvÃd $ asvastha iva lak«yate & sthÃnÃt sthÃnÃntaraæ gacched % ekaikaæ copadhÃvati // Nar_1.175 // kÃsate 'nibh­to 'kasmÃd $ abhÅk«ïaæ niÓvasaty api & bhÆmiæ likhati pÃdÃbhyÃæ % bÃhu vÃso dhunoti ca // Nar_1.176 // bhidyate mukhavarïo 'sya $ lalÃÂaæ svidyate tathà & Óo«am ÃgacchataÓ co«ÂhÃv % Ærdhvaæ tiryak ca vÅk«ate // Nar_1.177 // tvaramÃïa ivÃbaddham $ ap­«Âo bahu bhëate & kÆÂasÃk«Å sa vij¤eyas % taæ pÃpaæ vinayen n­pa÷ // Nar_1.178 // ÓrÃvayitvà ca yo 'nyebhya÷ $ sÃk«itvaæ tad vinihnute & sa vineyo bh­Óataraæ % kÆÂasÃk«yadhiko hi sa÷ // Nar_1.179 // ÃhÆya sÃk«iïa÷ p­cchen $ niyamya Óapathair bh­Óam & samastÃn viditÃcÃrÃn % vij¤ÃtÃrthÃn p­thak p­thak // Nar_1.180 // satyena ÓÃpayed vipraæ $ k«atriyaæ vÃhanÃyudhai÷ & gobÅjakäcanair vaiÓyaæ % ÓÆdraæ sarvais tu pÃtakai÷ // Nar_1.181 // purÃïair dharmavacanai÷ $ satyamÃhÃtmyakÅrtanai÷ & an­tasyÃpavÃdaiÓ ca % bh­Óam uttrÃsya sÃk«iïa÷ // Nar_1.182 // nagno muï¬a÷ kapÃlena $ bhik«ÃrthÅ k«utpipÃsita÷ & dÅna÷ Óatrug­haæ gacched % ya÷ sÃk«yam an­taæ vadet // Nar_1.183 // nagare pratiruddha÷ san $ bahirdvÃre bubhuk«ita÷ & amitrÃn bhÆyaÓa÷ paÓyed % ya÷ sÃk«yam an­taæ vadet // Nar_1.184 // yÃæ rÃtrim adhivinnà strÅ $ yÃæ caivÃk«aparÃjita÷ & yÃæ ca bhÃrÃbhitaptÃÇgo % durvivaktà sa tÃæ vaset // Nar_1.185 // sÃk«Å sÃk«yasamuddeÓe $ gokarïaÓithilaæ caran & sahasraæ vÃruïÃn pÃÓÃn % Ãtmani pratimu¤cati // Nar_1.186 // tasya var«aÓate pÆrïe $ pÃÓam ekaæ pramucyate & evaæ sa bandhanÃt tasmÃn % mucyate niyutÃ÷ samÃ÷ // Nar_1.187 // yÃvato bÃndhavÃæs yasmin $ hanti sÃk«ye 'n­taæ vadan & tÃvata÷ saækhyayà tasmin % Ó­ïu saumyÃnupÆrvaÓa÷ // Nar_1.188 // pa¤ca paÓvan­te hanti $ daÓa hanti gavÃn­te & Óatam aÓvÃn­te hanti % sahasraæ puru«Ãn­te // Nar_1.189 // hanti jÃtÃn ajÃtÃæÓ ca $ hiraïyÃrthe 'n­taæ vadan & sarvaæ bhÆmyan­te hanti % mà sma bhÆmyan­taæ vadÅ÷ // Nar_1.190 // ekam evÃdvitÅyaæ tat $ prÃhu÷ pÃvanam Ãtmana÷ & satyaæ svargasya sopÃnaæ % pÃrÃvÃrasya naur iva // Nar_1.191 // aÓvamedhasahasraæ ca $ satyaæ ca tulayà dh­tam & aÓvamedhasahasrÃd dhi % satyam eva viÓi«yate // Nar_1.192 // varaæ kÆpaÓatÃd vÃpi $ varaæ vÃpÅÓatÃt kratu÷ & varaæ kratuÓatÃt putra÷ % satyaæ putraÓatÃd varam // Nar_1.193 // bhÆr dhÃrayati satyena $ satyenodeti bhÃskara÷ & satyena vÃyu÷ pavate % satyenÃpa÷ sravanti ca // Nar_1.194 // satyam eva paraæ dÃnaæ $ satyam eva paraæ tapa÷ & satyam eva paro dharmo % lokÃnÃm iti na÷ Órutam // Nar_1.195 // satyaæ devÃ÷ samÃsena $ manu«yÃs tv an­taæ sm­tam & ihaiva tasya devatvaæ % yasya satye sthità mati÷ // Nar_1.196 // satyaæ brÆhy an­taæ tyaktvà $ satyena svargam e«yasi & uktvÃn­taæ mahÃghoraæ % narakaæ pratipatsyate // Nar_1.197 // niraye«u ca te ÓaÓvaj $ jihvÃm utk­tya dÃruïÃ÷ & asibhi÷ ÓÃtayi«yanti % balino yamakiækarÃ÷ // Nar_1.198 // ÓÆlair bhetsyanti cÃkruddhÃ÷ $ kroÓantam aparÃyaïam & avÃkÓirasam utk«ipya % k«epsyanty agnihrade«u ca // Nar_1.199 // anubhÆya ca du÷khÃs $ tÃÓ ciraæ narakavedanÃ÷ & iha yÃsyasy abhavyÃsu % g­dhrakÃkÃdiyoni«u // Nar_1.200 // j¤ÃtvaitÃn an­te do«Ã¤ $ j¤Ãtvà satye ca sadguïÃn & satyaæ vadoddharÃtmÃnaæ % mÃtmÃnaæ pÃtayi«yasi // Nar_1.201 // na bÃndhavà na suh­do $ na dhanÃni mahÃnty api & alaæ tÃrayituæ ÓaktÃs % tamasy ugre nimajjata÷ // Nar_1.202 // pitaras tv avalambante $ tvayi sÃk«itvam Ãgate & tÃrayi«yati kiævÃsmÃn % ÃtmÃnaæ pÃtayi«yati // Nar_1.203 // satyam Ãtmà manu«yasya $ satye sarvaæ prati«Âhitam & sarvathaivÃtmanÃtmÃnaæ % Óreyasà yojayi«yasi // Nar_1.204 // yÃæ ca rÃtrim ajani«Âhà $ yÃæ rÃtriæ ca mari«yasi & v­thà tadantaraæ te syÃt % kuryÃÓ cet satyam anyathà // Nar_1.205 // nÃsti satyÃt paro dharmo $ nÃn­tÃt pÃtakaæ param & sÃk«idharme viÓe«eïa % satyam eva vadet tata÷ // Nar_1.206 // ya÷ parÃrthe praharati $ svÃæ vÃcaæ puru«Ãdhama÷ & ÃtmÃrthe kiæ na kuryÃt sa % pÃpo narakanirbhaya÷ // Nar_1.207 // arthà vai vÃci niyatà $ vÃÇmÆlà vÃgvini÷s­tÃ÷ & yo hy etÃæ stenayed vÃcaæ % sa sarvasteyak­n nara÷ // Nar_1.208 // sÃk«ivipratipattau tu $ pramÃïaæ bahavo yata÷ & tatsÃmye Óucayo grÃhyÃs % tatsÃmye sm­timattarÃ÷ // Nar_1.209 // sm­timatsÃk«isÃmyaæ tu $ vivÃde yatra d­Óyate & sÆk«matvÃt sÃk«idharmasya % sÃk«yaæ vyÃvartate puna÷ // Nar_1.210 // nirdi«Âe«v arthajÃte«u $ sÃk«Å cet sÃk«yam Ãgata÷ & na brÆyÃd ak«arasamaæ % na tan nigaditaæ bhavet // Nar_1.211 // deÓakÃlavayodravya- $ pramÃïÃk­tijÃti«u & yatra vipratipatti÷ syÃt % sÃk«yaæ tad asad ucyate // Nar_1.212 // Ænam abhyadhikaæ cÃrthaæ $ prabrÆyur yatra sÃk«iïa÷ & tad apy anuktaæ vij¤eyam % e«a sÃk«yavidhi÷ sm­ta÷ // Nar_1.213 // pramÃdÃd dhanino yatra $ na syÃl lekhyaæ na sÃk«iïa÷ & arthaæ cÃpahnuyÃd vÃdÅ % tatroktas trividho vidhi÷ // Nar_1.214 // codanà pratikÃlaæ ca $ yuktileÓas tathaiva ca & t­tÅya÷ ÓapathaÓ coktas % tair evaæ sÃdhayet kramÃt // Nar_1.215 // abhÅk«ïaæ codyamÃno ya÷ $ pratihanyÃn na tadvaca÷ & tricatu÷pa¤cak­tvo và % parato 'rthaæ tam Ãvahet // Nar_1.216 // codanÃpratighÃte tu $ yuktileÓais tam anviyÃt & deÓakÃlÃrthasaæbandha- % parimÃïakriyÃdibhi÷ // Nar_1.217 // yukti«v apy asamarthÃsu $ Óapathair enam ardayet & arthakÃlabalÃpek«am % agnyambusuk­tÃdibhi÷ // Nar_1.218 // dÅptÃgnir yaæ na dahati $ yam antardhÃrayanty Ãpa÷ & sa taraty abhiÓÃpaæ taæ % kilbi«Å syÃd viparyaye // Nar_1.219 // strÅïÃæ ÓÅlÃbhiyoge«u $ steyasÃhasayor api & e«a eva vidhir d­«Âa÷ % sarvÃrthÃpahnave«u ca // Nar_1.220 // Óapathà hy api devÃnÃm $ ­«ÅïÃm api ca sm­tÃ÷ & vasi«Âha÷ Óapathaæ Óepe % yÃtudhÃne tu ÓaÇkita÷ // Nar_1.221 // saptar«ayas tathendrÃya $ pu«karÃrthe samÃgatÃ÷ & Óepu÷ Óapatham avyagrÃ÷ % parasparaviÓuddhaye // Nar_1.222 // ayuktaæ sÃhasaæ k­tvà $ pratyÃpattiæ bhajeta ya÷ & brÆyÃt svayaæ và sadasi % tasyÃrdhavinaya÷ sm­ta÷ // Nar_1.223 // gÆhamÃnas tu daurÃtmyÃd $ yadi pÃpaæ sa jÅyate & sabhyÃÓ cÃtra na tu«yanti % tÅvro daï¬aÓ ca pÃtyate // Nar_1.224 // 2.nik«ipa÷ svadravyaæ yatra viÓrambhÃn $ nik«ipaty aviÓaÇkita÷ & nik«epo nÃma tat proktaæ % vyavahÃrapadaæ budhai÷ // Nar_2.01 // anyadravyavyavahitaæ $ dravyam avyÃk­taæ ca yat & nik«ipyate parag­he % tad aupanidhikaæ sm­tam // Nar_2.02 // sa punar dvividha÷ prokta÷ $ sÃk«imÃn itaras tathà & pratidÃnaæ tathaivÃsya % pratyaya÷ syÃd viparyaye // Nar_2.03 // yÃcyamÃnas tu yo dÃtrà $ nik«epaæ na prayacchati & daï¬ya÷ sa rÃj¤Ã dÃpyaÓ ca % na«Âe dÃpyaÓ ca tatsamam // Nar_2.04 // yaÓ cÃrthaæ sÃdhayet tena $ nik«eptur ananuj¤ayà & tatrÃpi daï¬ya÷ sa bhavet % tac ca sodayam Ãvahet // Nar_2.05 // grahÅtu÷ saha yo 'rthena $ na«Âo na«Âa÷ sa dÃyina÷ & daivarÃjak­te tadvan % na cet taj jihmakÃritam // Nar_2.06 // e«a eva vidhir d­«Âo $ yÃcitÃnvÃhitÃdi«u & Óilpi«Æpanidhau nyÃse % pratinyÃse tathaiva ca // Nar_2.07 // pratig­hïÃti pogaï¬aæ $ yaÓ ca sapradhanaæ nara÷ & tasyÃpy e«a bhaved dharma÷ % «a¬ ete vidhaya÷ samÃ÷ // Nar_2.08 // 3.saæbhÆyasamutthÃnam vaïikprabh­tayo yatra $ karma saæbhÆya kurvate & tat saæbhÆyasamutthÃnaæ % vyavahÃrapadaæ sm­tam // Nar_3.01 // phalahetor upÃyena $ karma saæbhÆya kurvatÃm & ÃdhÃrabhÆta÷ prak«epas % tenotti«Âheyur aæÓata÷ // Nar_3.02 // samo 'tirikto hÅno và $ yatrÃæÓo yasya yÃd­Óa÷ & k«ayavyayau tathà v­ddhis % tasya tatra tathÃvidhÃ÷ // Nar_3.03 // bhÃï¬apiï¬avyayoddhÃra- $ bhÃrasÃrÃnvavek«aïam & kuryus te 'vyabhicÃreïa % samaye sve vyavasthitÃ÷ // Nar_3.04 // pramÃdÃn nÃÓitaæ dÃpya÷ $ prati«iddhak­taæ ca yat & asaædi«ÂaÓ ca yat kuryÃt % sarvai÷ saæbhÆyakÃribhi÷ // Nar_3.05 // daivataskararÃjotthe $ vyasane samupasthite & yas tat svaÓaktyà saærak«et % tasyÃæÓo daÓama÷ sm­ta÷ // Nar_3.06 // ekasya cet syÃd vyasanaæ $ dÃyÃdo 'sya tad ÃpnuyÃt & anyo vÃsati dÃyÃde % ÓaktÃÓ cet sarva eva và // Nar_3.07 // ­tvijÃæ vyasane 'py evam $ anyas tat karma nistaret & labheta dak«iïÃbhÃgaæ % sa tasmÃt saæprakalpitam // Nar_3.08 // ­tvig yÃjyam adu«Âaæ $ yas tyajed anapakÃriïam & adu«Âaæ va rtvijaæ yÃjyo % vineyau tÃv ubhÃv api // Nar_3.09 // ­tvik tu trividho d­«Âa÷ $ pÆrvaju«Âa÷ svayaæk­ta÷ & yad­cchayà ca ya÷ kuryÃd % Ãrtvijyaæ prÅtipÆrvakam // Nar_3.10 // kramÃgate«v e«a dharmo $ v­te«v ­tvik«u ca svayam & yÃd­cchike tu saæyÃjye % tattyÃge nÃsti kilbi«am // Nar_3.11 // ÓulkasthÃnaæ vaïik prÃpta÷ $ Óulkaæ dadyÃd yathopagam & na tad vyatihared rÃj¤Ãæ % balir e«a prakalpita÷ // Nar_3.12 // ÓulkasthÃnaæ pariharan $ na kÃle krayavikrayÅ & mithyoktvà ca parÅmÃïaæ % dÃpyo '«Âaguïam atyayam // Nar_3.13 // kaÓcic cet saæcaran deÓÃt $ preyÃd abhyÃgato vaïik & rÃjÃsya bhÃï¬aæ tad rak«et % yÃvad dÃyÃdadarÓanam // Nar_3.14 // dÃyÃde 'sati bandhubhyo $ j¤Ãtibhyo và tad arpayet & tadabhÃve suguptaæ tad % dhÃrayed daÓatÅ÷ samÃ÷ // Nar_3.15 // asvÃmikam adÃyÃdaæ $ daÓavar«asthitaæ tata÷ & rÃjà tad ÃtmasÃt kuryÃd % evaæ dharmo na hÅyate // Nar_3.16 // 4.dattÃpradÃnikam dattvà dravyam asamyag ya÷ $ punar ÃdÃtum icchati & dattÃpradÃnikaæ nÃma % tad vivÃdapadaæ sm­tam // Nar_4.01 // adeyam atha deyaæ ca $ dattaæ cÃdattam eva ca & vyavahÃre«u vij¤eyo % dÃnamÃrgaÓ caturvidha÷ // Nar_4.02 // tatra hya«ÂÃv adeyÃni $ deyam ekavidhaæ sm­tam & dattaæ saptavidhaæ vidyÃd % adattaæ «o¬aÓÃtmakam // Nar_4.03 // anvÃhitaæ yÃcitakam $ Ãdhi÷ sÃdhÃraïaæ ca yat & nik«epa÷ putradÃraæ ca % sarvasvaæ cÃnvaye sati // Nar_4.04 // Ãpatsv api hi ka«ÂÃsu $ vartamÃnena dehinà & adeyÃny Ãhur ÃcÃryà % yac cÃnyasmai pratiÓrutam // Nar_4.05 // kuÂumbabharaïÃd dravyaæ $ yatkiæcid atiricyate & tad deyam upah­tyÃnyad % dadad do«am avÃpnuyÃt // Nar_4.06 // païyamÆlyaæ bh­tis tu«Âyà $ snehÃt pratyupakÃrata÷ & strÅÓulkÃnugrahÃrthaæ ca % dattaæ dÃnavido vidu÷ // Nar_4.07 // adattaæ tu bhayakrodha- $ ÓokavegarujÃnvitai÷ & tathotkocaparÅhÃsa- % vyatyÃsacchalayogata÷ // Nar_4.08 // bÃlamƬhÃsvatantrÃrta- $ mattonmattÃpavarjitam & kartà mamÃyaæ karmeti % pratilÃbhecchayà ca yat // Nar_4.09 // apÃtre pÃtram ity ukte $ kÃrye cÃdharmasaæhite & yad dattaæ syÃd avij¤ÃnÃd % adattaæ tad api sm­tam // Nar_4.10 // g­hïÃty adattaæ yo lobhÃd $ yaÓ cÃdeyaæ prayacchati & adattÃdÃyako daï¬yas % tathÃdeyasya dÃyaka÷ // Nar_4.11 // 5.abhyupetyÃÓuÓrÆ«Ã abhyupetya tu ÓuÓrÆ«Ãæ $ yas tÃæ na pratipadyate & aÓuÓrÆ«Ãbhyupetyaitad % vivÃdapadam ucyate // Nar_5.01 // ÓuÓrÆ«aka÷ pa¤cavidha÷ $ ÓÃstre d­«Âo manÅ«ibhi÷ & caturvidha÷ karmakaras % te«Ãæ dÃsÃs tripa¤cakÃ÷ // Nar_5.02 // Ói«yÃntevÃsibh­takÃÓ $ caturthas tv adhikarmak­t & ete karmakarÃ÷ proktà % dÃsÃs tu g­hajÃdaya÷ // Nar_5.03 // sÃmÃnyam asvatantratvam $ e«Ãm Ãhur manÅ«iïa÷ & jÃtikarmak­tas tÆkto % viÓe«o v­ttir eva ca // Nar_5.04 // karmÃpi dvividhaæ j¤eyam $ aÓubhaæ Óubham eva ca & aÓubhaæ dÃsakarmoktaæ % Óubhaæ karmak­tÃæ sm­tam // Nar_5.05 // g­hadvÃrÃÓucisthÃna- $ rathyÃvaskaraÓodhanam & guhyÃÇgasparÓanocchi«Âa- % viïmÆtragrahaïojjhanam // Nar_5.06 // i«Âata÷ svÃminaÓ cÃÇgair $ upasthÃnam athÃntata÷ & aÓubhaæ karma vij¤eyaæ % Óubham anyad ata÷ param // Nar_5.07 // à vidyÃgrahaïÃc chi«ya÷ $ ÓuÓrÆ«et prayato gurum & tadv­ttir gurudÃre«u % guruputre tathaiva ca // Nar_5.08 // brahmacÃrÅ cared bhaik«am $ adha÷ÓÃyy analaÇk­ta÷ & jaghanyaÓÃyÅ sarve«Ãæ % pÆrvotthÃyÅ guror g­he // Nar_5.09 // nÃsaædi«Âa÷ prati«Âheta $ ti«Âhed vÃpi guruæ kvacit & saædi«Âa÷ karma kurvÅta % ÓaktaÓ ced avicÃrayan // Nar_5.10 // yathÃkÃlam adhÅyÅta $ yÃvan na vimanà guru÷ & ÃsÅno 'dho guro÷ kÆrce % phalake và samÃhita÷ // Nar_5.11 // anuÓÃsyaÓ ca guruïà $ na ced anuvidhÅyate & avadhenÃthavà hanyÃt % rajjvà veïudalena và // Nar_5.12 // bh­Óaæ na tìayed enaæ $ nottamÃÇge na vak«asi & anuÓÃsyÃtha viÓvÃsya÷ % ÓÃsyo rÃj¤Ãnyathà guru÷ // Nar_5.13 // samÃv­ttaÓ ca gurave $ pradÃya gurudak«iïÃm & pratÅyÃt svag­hÃn e«Ã % Ói«yav­ttir udÃh­tà // Nar_5.14 // svaÓilpam icchann Ãhartuæ $ bÃndhavÃnÃm anuj¤ayà & ÃcÃryasya vased ante % kÃlaæ k­tvà suniÓcitam // Nar_5.15 // ÃcÃrya÷ Óik«ayed enaæ $ svag­hÃd dattabhojanam & na cÃnyat kÃrayet karma % putravac cainam Ãcaret // Nar_5.16 // Óik«ayantam adu«Âaæ ca $ yas tv ÃcÃryaæ parityajet & balÃd vÃsayitavya÷ syÃd % vadhabandhau ca so 'rhati // Nar_5.17 // Óik«ito 'pi k­taæ kÃlam $ antevÃsÅ samÃpnuyÃt & tatra karma ca yat kuryÃd % ÃcÃryasyaiva tatphalam // Nar_5.18 // g­hÅtaÓilpa÷ samaye $ k­tvÃcÃryaæ pradak«iïam & ÓaktitaÓ cÃnumÃnyainam % antevÃsÅ nivartayet // Nar_5.19 // bh­takas trividho j¤eya $ uttamo madhyamo 'dhama÷ & ÓaktibhaktyanurÆpà syÃd % e«Ãæ karmÃÓrayà bh­ti÷ // Nar_5.20 // uttamas tv ÃyudhÅyo 'tra $ madhyamas tu k­«Åvala÷ & adhamo bhÃravÃha÷ syÃd % ity evaæ trividho bh­ta÷ // Nar_5.21 // arthe«v adhik­to ya÷ syÃt $ kuÂumbasya tathopari & so 'dhikarmakaro j¤eya÷ % sa ca kauÂumbika÷ sm­ta÷ // Nar_5.22 // ÓubhakarmakarÃs tv ete $ catvÃra÷ samudÃh­tÃ÷ & jaghanyakarmabhÃjas tu % Óe«Ã dÃsÃs tripa¤cakÃ÷ // Nar_5.23 // g­hajÃtas tathà krÅto $ labdho dÃyÃd upÃgata÷ & anÃkÃlabh­tas tadvad % Ãdhatta÷ svÃminà ca ya÷ // Nar_5.24 // mok«ito mahataÓ carïÃt $ prÃpto yuddhÃt païe jita÷ & tavÃham ity upagata÷ % pravrajyÃvasita÷ k­ta÷ // Nar_5.25 // bhaktadÃsaÓ ca vij¤eyas $ tathaiva va¬avÃbh­ta÷ & vikretà cÃtmana÷ ÓÃstre % dÃsÃ÷ pa¤cadaÓà sm­tÃ÷ // Nar_5.26 // tatra pÆrvaÓ caturvargo $ dÃsatvÃn na vimucyate & prasÃdÃd svÃmino 'nyatra % dÃsyam e«Ãæ kramÃgatam // Nar_5.27 // yaÓ cai«Ãæ svÃminaæ kaÓcin $ mok«ayet prÃïasaæÓayÃt & dÃsatvÃt sa vimucyeta % putrabhÃgaæ labheta ca // Nar_5.28 // anÃkÃlabh­to dÃsyÃn $ mucyate goyugaæ dadat & saæbhak«itaæ yad durbhik«e % na tac chudhyeta karmaïà // Nar_5.29 // Ãdhatto 'pi dhanaæ dattvà $ svÃmÅ yady enam uddharet & athopagamayed enaæ % sa vikrÅtÃd anantara÷ // Nar_5.30 // dattvà tu sodayam ­ïaæ $ ­ïÅ dÃsyÃt pramucyate & k­takÃlÃbhyupagamÃt % k­tako 'pi vimucyate // Nar_5.31 // tavÃham ity upagato $ yuddhaprÃpta÷ païe jita÷ & pratiÓÅr«apradÃnena % mucyate tulyakarmaïà // Nar_5.32 // rÃj¤a eva tu dÃsa÷ syÃt $ pravrajyÃvasito nara÷ & na tasya pratimok«o 'sti % na viÓuddhi÷ kathaæcana // Nar_5.33 // bhaktasyopek«aïÃt sadyo $ bhaktadÃsa÷ pramucyate & nigrahÃd va¬avÃyÃÓ ca % mucyate va¬avÃbh­ta÷ // Nar_5.34 // vikrÅïÅte ya ÃtmÃnaæ $ svatantra÷ san narÃdhama÷ & sa jaghanyataras te«Ãæ % naiva dÃsyÃt pramucyate // Nar_5.35 // caurÃpah­tavikrÅtà $ ye ca dÃsÅk­tà balÃt & rÃj¤Ã mok«ayitavyÃs te % dÃsatvaæ te«u ne«yate // Nar_5.36 // varïÃnÃæ prÃtilomyena $ dÃsatvaæ na vidhÅyate & svadharmatyÃgino 'nyatra % dÃravad dÃsatà matà // Nar_5.37 // tavÃham iti cÃtmÃnaæ $ yo 'svatantra÷ prayacchati & na sa taæ prÃpnuyÃt kÃmaæ % pÆrvasvÃmÅ labheta tam // Nar_5.38 // adhanÃs traya evoktà $ bhÃryà dÃsas tathà suta÷ & yat te samadhigacchanti % yasya te tasya tad dhanam // Nar_5.39 // svadÃsam icched ya÷ kartum $ adÃsaæ prÅtamÃnasa÷ & skandhÃd ÃdÃya tasyÃpi % bhindyÃt kumbhaæ sahÃmbhasà // Nar_5.40 // ak«atÃbhi÷ sapu«pÃbhir $ mÆrdhany enam avÃkiret & adÃsa iti coktvà tri÷ % prÃÇmukhaæ tam athots­jet // Nar_5.41 // tata÷prabh­ti vaktavya÷ $ svÃmyanugrahapÃlita÷ & bhojyÃnna÷ pratig­hyaÓ ca % bhavaty abhimataÓ ca sa÷ // Nar_5.42 // 6.vetanasyÃnapÃkarma bh­tÃnÃæ vetanasyokto $ dÃnÃdÃnavidhikrama÷ & vetanasyÃnapÃkarma % tad vivÃdapadaæ sm­tam // Nar_6.1 // bh­tÃya vetanaæ dadyÃt $ karmasvÃmÅ yathÃkramam & Ãdau madhye 'vasÃne và % karmaïo yad viniÓcitam // Nar_6.2 // bh­tÃvaniÓcitÃyÃæ tu $ daÓabhÃgaæ samÃpnuyu÷ & lÃbhagobÅjasasyÃnÃæ % vaïiggopak­«ÅbalÃ÷ // Nar_6.3 // karmopakaraïaæ cai«Ãæ $ kriyÃæ prati yad Ãh­tam & ÃptabhÃvena kurvÅta % na jihmena samÃcaret // Nar_6.4 // karmÃkurvan pratiÓrutya $ kÃryo dattvà bh­tiæ balÃt & bh­tiæ g­hÅtvÃkurvÃïo % dviguïÃæ bh­tim Ãvahet // Nar_6.5 // kÃle 'pÆrïe tyajet karma $ bh­tinÃÓo 'sya cÃrhati & svÃmido«Ãd apÃkrÃman % yÃvat k­tam avÃpnuyÃt // Nar_6.6 // bh­ti«a¬bhÃgam Ãbhëya $ pathi yugyak­taæ tyajan & adadat kÃrayitvà tu % karmaivaæ sodayÃæ bh­tim // Nar_6.7 // anayan bhÃÂayitvà tu $ bhÃï¬avÃn yÃnavÃhane & dÃpyo bh­ticaturbhÃgaæ % samam ardhapathe tyajan // Nar_6.8 // anayan vÃhako 'py evaæ $ bh­tihÃnim avÃpnuyÃt & dviguïÃæ tu bh­tiæ dÃpya÷ % prasthÃne vighnam Ãcaran // Nar_6.9 // bhÃï¬aæ vyasanam Ãgacched $ yadi vÃhakado«ata÷ & dÃpyo yat tatra na«Âaæ syÃd % daivarÃjak­tÃd ­te // Nar_6.10 // gavÃæ ÓatÃd vatsatarÅ $ dhenu÷ syÃd dviÓatÃd bh­ti÷ & prati samvatsaraæ gope % sadohaÓ cëÂame 'hani // Nar_6.11 // upÃnayet gà gopÃya $ pratyahaæ rajanÅk«aye & cÅ­ïÃ÷ pÅtÃÓ ca tà gopa÷ % sÃyÃhne pratyupÃnayet // Nar_6.12 // syÃc ced govyasanaæ gopo $ vyÃyacchet tatra Óaktita÷ & aÓaktas tÆrïam Ãgamya % svÃmine tan nivedayet // Nar_6.13 // avyÃyac channavikroÓan $ svÃmine cÃnivedayan & vo¬hum arhati gopas tÃæ % vinayaæ cÃpi rÃjani // Nar_6.14 // na«Âavina«Âaæ k­mibhi÷ $ Óvahataæ vi«ame m­tam & hÅnaæ puru«akÃreïa % gopÃyaiva nipÃtayet // Nar_6.15 // ajÃvike tathÃruddhe $ v­kai÷ pÃle tv anÃyati & yat prasahya v­ko hanyÃt % pÃle tatkilbi«am bhavet // Nar_6.16 // tÃsÃæ caivÃniruddhÃnÃæ $ carantÅnÃæ mitho vane & yÃm utpatya v­ko hanyÃn % na pÃlas tatra kilbi«Å // Nar_6.17 // vighu«ya tu h­taæ caurair $ na pÃlo dÃtum arhati & yadi deÓe ca kÃle ca % svÃmina÷ svasya Óaæsati // Nar_6.18 // etena sarvapÃlÃnÃæ $ vivÃda÷ samudÃh­ta÷ & m­te«u ca viÓuddhi÷ syÃt % pÃlasyÃÇkÃdidarÓanÃt // Nar_6.19 // Óulkaæ g­hÅtvà païyastrÅ $ necchantÅ dvis tad Ãvahet & aprayacchaæs tadà Óulkam % anubhÆya pumÃn striyam // Nar_6.20 // ayonau kramate yas tu $ bahubhir vÃpi vÃsayet & Óulkam a«Âaguïaæ dÃpyo % vinayas tÃvad eva ca // Nar_6.21 // parÃjire g­haæ k­tvà $ stomaæ dattvà vaset tu ya÷ & sa tad g­hÅtvà nirgacchet % t­ïakëÂhe«ÂakÃdikam // Nar_6.22 // stomavÃhÅni bhÃï¬Ãni $ pÆrïakÃlÃny upÃnayet & grahÅtur Ãbhaved bhagnaæ % na«Âaæ cÃnyatra saæplavÃt // Nar_6.23 // 7.asvÃmivikraya÷ nik«iptaæ và paradravyaæ $ na«Âaæ labdhvÃpah­tya và & vikrÅyate 'samak«aæ yad % vij¤eyo 'svÃmivikraya÷ // Nar_7.1 // dravyam asvÃmivikrÅtaæ $ prÃpya svÃmÅ samÃpnuyÃt & prakÃÓaæ krayata÷ Óuddhi÷ % kretu÷ steyaæ raha÷ krayÃt // Nar_7.2 // asvÃmyanumatÃd dÃsÃd $ asataÓ ca janÃd raha÷ & hÅnamÆlyam avelÃyÃæ % krÅïaæs taddo«abhÃg bhavet // Nar_7.3 // na gÆhetÃgamaæ kretà $ Óuddhis tasya tadÃgamÃt & viparyaye tulyado«a÷ % steyadaï¬aæ ca so 'rhati // Nar_7.4 // vikretà svÃmine 'rthaæ ca $ kretur mÆlyaæ ca tatk­tam & dadyÃd daï¬aæ tathà rÃj¤e % vidhir asvÃmivikraye // Nar_7.5 // pareïa nihitaæ labdhvà $ rÃjany upaharen nidhim & rÃjagÃmÅ nidhi÷ sarva÷ % sarve«Ãæ brÃhmaïÃd ­te // Nar_7.6 // brÃhmaïo 'pi nidhiæ labdhvà $ k«ipraæ rÃj¤e nivedayet & tena dattaæ ca bhƤjÅta % stena÷ syÃd anivedayan // Nar_7.7 // svam apy arthaæ tathà na«Âaæ $ labdhvà rÃj¤e nivedayet & g­hïÅyÃt tatra taæ Óuddham % aÓuddhaæ syÃt tato 'nyathà // Nar_7.8 // 8.krÅtÃnuÓaya÷ vikrÅya païyaæ mÆlyena $ kretur yan na pradÅyate & vikrÅyÃsaæpradÃnaæ tad % vivÃdapadam ucyate // Nar_8.1 // loke 'smin dvividhaæ dravyaæ $ jaÇgamaæ sthÃvaraæ tathà & krayavikrayadharme«u % sarvaæ tat païyam ucyate // Nar_8.2 // «a¬vidhas tasya tu budhair $ dÃnÃdÃnavidhi÷ sm­ta÷ & gaïimaæ tulimaæ meyaæ % kriyayà rÆpata÷ Óriyà // Nar_8.3 // vikrÅya païyaæ mÆlyena $ kretur yo na prayacchati & sthÃvarasya k«ayaæ dÃpyo % jaÇgamasya kriyÃphalam // Nar_8.4 // arghaÓ ced apahÅyeta $ sodayaæ païyam Ãvahet & sthÃyinÃm e«a niyamo % diglÃbho digvicÃriïÃm // Nar_8.5 // upahanyeta và païyaæ $ dahyetÃpahriyeta và & vikretur eva so 'nartho % vikrÅyÃsamprayacchata÷ // Nar_8.6 // nirdo«aæ darÓayitvà tu $ sado«aæ ya÷ prayacchati & mÆlyaæ taddviguïaæ dÃpyo % vinayaæ tÃvad eva ca // Nar_8.7 // tathÃnyahaste vikrÅya $ yo 'nyasmai saæprayacchati & so 'pi taddviguïaæ dÃpyo % vineyas tÃvad eva ca // Nar_8.8 // dÅyamÃnaæ na g­hïÃti $ krÅtaæ païyaæ ca ya÷ krayÅ & vikrÅïÃnas tad anyatra % vikretà nÃparÃdhnuyÃt // Nar_8.9 // dattamÆlyasya païyasya $ vidhir e«a prakÅrtita÷ & adatte 'nyatra samayÃn % na vikretur atikrama÷ // Nar_8.10 // lÃbhÃrthe vaïijÃæ sarva- $ païye«u krayavikraya÷ & sa ca lÃbho 'rgham ÃsÃdya % mahÃn bhavati và na và // Nar_8.11 // tasmÃd deÓe ca kÃle ca $ vaïig arghaæ parÃkramet & na jihmena pravarteta % ÓreyÃn evaæ vaïikpatha÷ // Nar_8.12 // 9.vikrÅyÃsaæpradÃnam krÅtvà mÆlyena ya÷ païyaæ $ kretà na bahu manyate & krÅtvÃnuÓaya ity etad % vivÃdapadam ucyate // Nar_9.1 // krÅtvà mÆlyena yat païyaæ $ du«krÅtaæ manyate krayÅ & vikretu÷ pratideyaæ tat % tasminn evÃhny avik«atam // Nar_9.2 // dvitÅye 'hni dadat kretà $ mÆlyÃt triæÓÃæÓam Ãvahet & dviguïaæ tat t­tÅye 'hni % parata÷ kretur eva tat // Nar_9.3 // kretà païyaæ parÅk«eta $ prÃk svayaæ guïado«ata÷ & parÅk«yÃbhimataæ krÅtaæ % vikretur na bhavet puna÷ // Nar_9.4 // tryahÃd dohyaæ parÅk«eta $ pa¤cÃhÃd vÃhyam eva tu & muktÃvajrapravÃlÃnÃæ % saptÃhaæ syÃt parÅk«aïam // Nar_9.5 // dvipadÃm ardhamÃsaæ syÃt $ puæsÃæ taddviguïaæ striyÃ÷ & daÓÃhaæ sarvabÅjÃnÃm % ekÃhaæ lohavÃsasÃm // Nar_9.6 // paribhuktaæ ca yad vÃsa÷ $ kli«ÂarÆpaæ malÅmasam & sado«am api vikrÅtaæ % vikretur na bhavet puna÷ // Nar_9.7 // mÆlyëÂabhÃgo hÅyeta $ sak­d dhautasya vÃsasa÷ & dvi÷ pÃdas tris tribhÃgas tu % catu÷k­tvo 'rdham eva ca // Nar_9.8 // ardhak«ayÃt tu parata÷ $ pÃdÃæÓÃpacaya÷ kramÃt & yÃvat k«ÅïadaÓaæ jÅrïaæ % jÅrïasyÃniyama÷ k«aye // Nar_9.9 // lohÃnÃm api sarve«Ãæ $ hetur agnikriyÃvidhau & k«aya÷ saæskriyamÃïÃnÃæ % te«Ãæ d­«Âo 'gnisaægamÃt // Nar_9.10 // suvarïasya k«ayo nÃsti $ rajate dvipalaæ Óatam & Óatam a«Âapalaæ j¤eyaæ % k«ayas syÃt trapusÅsayo÷ // Nar_9.11 // tÃmre pa¤capalaæ vidyÃd $ vikÃrà ye ca tanmayÃ÷ & taddhÃtÆnÃm anekatvÃd % ayaso 'niyama÷ k«aye // Nar_9.12 // tÃntavasya ca saæskÃre $ k«ayav­ddhÅ udÃh­te & sÆtrakÃrpÃsikorïÃnÃæ % v­ddhir daÓapalaæ Óatam // Nar_9.13 // sthÆlasÆtravatÃæ te«Ãæ $ madhyÃnÃæ pa¤cakaæ Óatam & tripalaæ tu susÆk«mÃïÃm % anta÷k«aya udÃh­ta÷ // Nar_9.14 // triæÓÃæÓo romaviddhasya $ k«aya÷ karmak­tasya tu & kau«eyavalkalÃnÃæ tu % naiva v­ddhir na ca k«aya÷ // Nar_9.15 // krÅtvà nÃnuÓayaæ kuryÃd $ vaïik païyavicak«aïa÷ & v­ddhik«ayau tu jÃnÅyÃt % païyÃnÃm Ãgamaæ tathà // Nar_9.16 // 10.samayasyÃnapÃkarma pëaï¬anaigamÃdÅnÃæ $ sthiti÷ samaya ucyate & samayasyÃnapÃkarma % tad vivÃdapadaæ sm­tam // Nar_10.1 // pëaï¬anaigamaÓreïÅ- $ pÆgavrÃtagaïÃdi«u & saærak«et samayaæ rÃjà % durge janapade tathà // Nar_10.2 // yo dharma÷ karma yac cai«Ãm $ upasthÃnavidhiÓ ca ya÷ & yac cai«Ãæ v­ttyupÃdÃnam % anumanyeta tat tathà // Nar_10.3 // pratikÆlaæ ca yad rÃj¤a÷ $ prak­tyavamataæ ca yat & bÃdhakaæ ca yad arthÃnÃæ % tat tebhyo vinivartayet // Nar_10.4 // mitha÷ saæghÃtakaraïam $ ahitaæ ÓastradhÃraïam & parasparopaghÃtaæ ca % te«Ãæ rÃjà na mar«ayet // Nar_10.5 // p­thag gaïÃæÓ ca ye bhindyus $ te vineyà viÓe«ata÷ & Ãvaheyur bhayaæ ghoraæ % vyÃdhivat te hy upek«itÃ÷ // Nar_10.6 // do«avat karaïaæ yat syÃd $ anÃmnÃyaprakalpitam & prav­ttam api tad rÃjà % ÓreyaskÃmo nivartayet // Nar_10.7 // 11.k«etrajavivÃda÷ setukedÃramaryÃdÃ- $ vik­«ÂÃk­«ÂaniÓcayÃ÷ & k«etrÃdhikÃrà yatra syur % vivÃda÷ k«etrajas tu sa÷ // Nar_11.1 // k«etrasÅmÃvirodhe«u $ sÃmantebhyo viniÓcaya÷ & nagaragrÃmagaïino % ye ca v­ddhatamà narÃ÷ // Nar_11.2 // grÃmasÅmÃsu ca bahir $ ye syus tatk­«ijÅvina÷ & gopaÓÃkunikavyÃdhà % ye cÃnye vanagocarÃ÷ // Nar_11.3 // samunnayeyus te sÅmÃæ $ lak«aïair upalak«itÃm & tu«ÃÇgÃrakapÃlaiÓ ca % kumbhair Ãyatanair drumai÷ // Nar_11.4 // abhij¤ÃtaiÓ ca valmÅka- $ sthalanimnonnatÃdibhi÷ & kedÃrÃrÃmamÃrgaiÓ ca % purÃïai÷ setubhis tathà // Nar_11.5 // nimnagÃpah­tots­«Âa- $ na«ÂacihnÃsu bhÆmi«u & tatpradeÓÃnumÃnÃc ca % pramÃïair bhogadarÓanai÷ // Nar_11.6 // atha ced an­taæ brÆyu÷ $ sÃmantÃs tadviniÓcaye & sarve p­thak p­thag daï¬yà % rÃj¤Ã madhyamasÃhasam // Nar_11.7 // gaïav­ddhÃdayas tv anye $ daï¬aæ dÃpyÃ÷ p­thak p­thak & vineyÃ÷ prathamena syu÷ % sÃhasenÃn­te sthitÃ÷ // Nar_11.8 // naika÷ samunnayet sÅmÃæ $ nara÷ pratyayavÃn api & gurutvÃd asya dharmasya % kriyai«Ã bahu«u sthità // Nar_11.9 // ekaÓ ced unnayet sÅmÃæ $ sopavÃsa÷ samÃhita÷ & raktamÃlyÃmbaradhara÷ % k«itim Ãropya mÆrdhani // Nar_11.10 // yadà ca na syur j¤ÃtÃra÷ $ sÅmÃyà na ca lak«aïam & tadà rÃjà dvayo÷ sÅmÃm % uddhared i«Âata÷ svayam // Nar_11.11 // etenaiva g­hodyÃna- $ nipÃnÃyatanÃdi«u & vivÃdavidhir ÃkhyÃtas % tathà grÃmÃntare«u ca // Nar_11.12 // avaskarasthalaÓvabhra- $ bhramasyandanikÃdibhi÷ & catu«pathasurasthÃna- % rathyÃmÃrgÃn na rodhayet // Nar_11.13 // parak«etrasya madhye tu $ setur na prati«idhyate & mahÃguïo 'lpabÃdhaÓ ca % v­ddhir i«Âà k«aye sati // Nar_11.14 // setus tu dvididho j¤eya÷ $ kheyo bandhyas tathaiva ca & toyapravartanÃn kheyo % bandhya÷ syÃt tannivartanÃt // Nar_11.15 // nÃntareïodakaæ sasyaæ $ naÓyed abhyudakena tu & ya evÃnudake do«a÷ % sa evÃbhyudake sm­ta÷ // Nar_11.16 // pÆrvaprav­ttam utsannam $ ap­«Âvà svÃminaæ tu ya÷ & setuæ pravartayet kaÓcin % na sa tatphalabhÃg bhavet // Nar_11.17 // m­te tu svÃmini punas $ tadvaæÓye vÃpi mÃnave & rÃjÃnam Ãmantrya tata÷ % prakuryÃt setukarma tat // Nar_11.18 // ato 'nyathà kleÓabhÃk syÃn $ m­gavyÃdhÃnudarÓanÃt & i«avas tasya naÓyanti % yo viddham anuvidhyati // Nar_11.19 // aÓaktapretana«Âe«u $ k«etrike«v anivÃrita÷ & k«etraæ ced vik­«et kaÓcid % aÓnuvÅta sa tatphalam // Nar_11.20 // vik­«yamÃïe k«etre cet $ k«etrika÷ punar Ãvrajet & khilopacÃraæ tat sarvaæ % dattvà svak«etram ÃpnuyÃt // Nar_11.21 // tada«ÂabhÃgÃpacayÃd $ yÃvat sapta gatÃ÷ samÃ÷ & saæprÃpte tv a«Âame var«e % bhuktaæ k«etraæ labheta sa÷ // Nar_11.22 // saævatsareïÃrdhakhilaæ $ khilaæ tad vatsarais tribhi÷ & pa¤cavar«Ãvasannaæ tu % syÃt k«etram aÂavÅsamam // Nar_11.23 // k«etraæ tripuru«aæ yat syÃd $ g­haæ và syÃt kramÃgatam & rÃjaprasÃdÃd anyatra % na tadbhoga÷ paraæ nayet // Nar_11.24 // utkramya tu v­tiæ yatra $ sasyaghÃto gavÃdibhi÷ & pÃla÷ ÓÃsyo bhavet tatra % na cec chaktyà nivÃrayet // Nar_11.25 // samÆlasasyanÃÓe tu $ tatsvÃmÅ samam ÃpnuyÃt & vadhena pÃlo mucyeta % daï¬aæ svÃmini pÃtayet // Nar_11.26 // gau÷ prasÆtà daÓÃhÃt ca $ mahok«ÃjÃviku¤jarÃ÷ & nivÃryÃs tu prayatnena % te«Ãæ svÃmÅ na daï¬abhÃk // Nar_11.27 // mëaæ gÃæ dÃpayed daï¬aæ $ dvau mëau mahi«Åæ tathà & ajÃvike savatse tu % daï¬a÷ syÃd ardhamëaka÷ // Nar_11.28 // adaï¬yà hastino 'ÓvÃÓ ca $ prajÃpÃlà hi te sm­tÃ÷ & adaï¬yà garbhiïÅ gauÓ ca % sÆtikà cÃbhisÃriïÅ // Nar_11.29 // proktas tu dvir ni«aïïÃnÃæ $ vasantyÃæ tu caturguïam & pratyak«acÃrakÃïÃæ tu % cauradaï¬a÷ sm­Âas tathà // Nar_11.30 // yà na«ÂÃ÷ pÃlado«eïa $ gÃva÷ k«etraæ samÃÓritÃ÷ & na tatra gomino daï¬a÷ % pÃlas taæ daï¬am arhati // Nar_11.31 // rÃjagrÃhag­hÅto và $ vajrÃÓanihato 'pi và & atha sarpeïa da«Âo và % giry agrÃt patito 'pi và // Nar_11.32 // siæhavyÃghrahato vÃpi $ vyÃdhibhi÷ caiva pÃtita÷ & na tatra do«a÷ pÃlasya % na ca do«o 'sti gominÃm // Nar_11.33 // gobhis tu bhak«itaæ dhÃnyaæ $ yo nara÷ pratimÃrgati & sÃmantasya Óado deyo % dhÃnyaæ yat tatra vÃpitam \ gavatraæ gomine deyaæ # dhÃnyaæ tatkar«ikasya tu // Nar_11.34 // grÃmopÃnte ca yat k«etraæ $ vivÅtÃnte mahÃpathe & anÃv­te cet tannÃÓe % na pÃlasya vyatikrama÷ // Nar_11.35 // pathi k«etre v­ti÷ kÃryà $ yÃm u«Âro nÃvalokayet & na laÇghayet paÓur nÃÓvo % na bhidyÃd yÃæ ca sÆkara÷ // Nar_11.36 // g­haæ k«etraæ ca vij¤eyaæ $ vÃsahetu÷ kuÂumbinÃm & tasmÃt tan nÃk«iped rÃjà % tad dhi mÆlaæ kuÂumbinÃm // Nar_11.37 // v­ddhe janapade rÃj¤o $ dharma÷ koÓaÓ ca vardhate & hÅyate hÅyamÃne ca % v­ddhihetum ata÷ Órayet // Nar_11.38 // 12.strÅpuæsayoga÷ vivÃhÃdividhi÷ strÅïÃæ $ yatra puæsÃæ ca kÅrtyate & strÅpuæsayoganÃmaitad % vivÃdapadam ucyate // Nar_12.1 // strÅpuæsayos tu saæbandhÃd $ varaïaæ prÃg vidhÅyate & varaïÃd grahaïaæ pÃïe÷ % saæskÃro 'tha dvilak«aïa÷ // Nar_12.2 // tayor aniyataæ proktaæ $ varaïaæ do«adarÓanÃt & pÃïigrahaïamantrÃbhyÃæ % niyataæ dÃralak«aïam // Nar_12.3 // brÃhmaïak«atriyaviÓÃæ $ ÓÆdrÃïÃæ ca parigrahe & svajÃtyà ÓreyasÅ bhÃryà % svajÃtyaÓ ca pati÷ striyÃ÷ // Nar_12.4 // brÃhmaïasyÃnulomyena $ striyo 'nyÃs tisra eva tu & ÓÆdrÃyÃ÷ prÃtilomyena % tathÃnye patayas traya÷ // Nar_12.5 // dve bhÃrye k«atriyasyÃnye $ vaiÓyasyaikà prakÅrtità & vaiÓyÃyà dvau patÅ j¤eyÃv % eko 'nya÷ k«atriyÃpati÷ // Nar_12.6 // à saptamÃt pa¤camÃd và $ bandhubhya÷ pit­mÃt­tÃ÷ & avivÃhyÃ÷ sagotrÃ÷ syu÷ % samÃnapravarÃs tathà // Nar_12.7 // parÅk«ya÷ puru«a÷ puæstve $ nijair evÃÇgalak«aïai÷ & pumÃæÓ ced avikalpena % sa kanyÃæ labdhum arhati // Nar_12.8 // subaddhajatrujÃnvasthi÷ $ subaddhÃæsaÓirodhara÷ & sthÆlaghÃÂas tanÆrutvag % avilagnagatisvara÷ // Nar_12.9 // vi cÃsya plavate nÃpsu $ hlÃdi mÆtraæ ca phenilam & pumÃn syÃæl lak«aïair etair % viparÅtais tu paï¬aka÷ // Nar_12.10 // caturdaÓavidha÷ ÓÃstre $ sa tu d­«Âo manÅ«ibhi÷ & cikitsyaÓ cÃcikitsyaÓ ca % te«Ãm ukto vidhi÷ kramÃt // Nar_12.11 // nisargapaï¬o vadhriÓ ca $ pak«apaï¬as tathaiva ca & abhiÓÃpÃd guro rogÃd % devakrodhÃt tathaiva ca // Nar_12.12 // År«yÃpaï¬aÓ ca sevyaÓ ca $ vÃtaretà mukhebhaga÷ & Ãk«ipto moghabÅjaÓ ca % ÓÃlÅno 'nyapatis tathà // Nar_12.13 // tatrÃdyÃv apratÅkarau $ pak«Ãkhyo mÃsam Ãcaret & anukramÃt trayasyÃsya % kÃla÷ saævatsara÷ sm­ta÷ // Nar_12.14 // År«yÃpaï¬Ãdayo ye 'nye $ catvÃra÷ samudÃh­tÃ÷ & saætyaktavyÃ÷ patitavat % k«atayonyà api striyÃ÷ // Nar_12.15 // Ãk«iptamoghabÅjÃbhyÃm $ patyÃv apratikarmaïi & patir anya÷ sm­to nÃryà % vatsaraæ saæpratÅk«ya tu // Nar_12.16 // ÓÃlÅnasyÃpi dh­«ÂastrÅ- $ saæyogÃd bhajyate dhvaja÷ & taæ hÅnavegam anyastrÅ- % bÃlÃdyÃbhir upakramet // Nar_12.17 // anyasyÃm yo manu«ya÷ syÃd $ amanu«ya÷ svayo«iti & labheta sÃnyaæ bhartÃram % etat kÃryaæ prajÃpate÷ // Nar_12.18 // apatyÃrthaæ striya÷ s­«ÂÃ÷ $ strÅ k«etraæ bÅjina÷ prajÃ÷ & k«etraæ bÅjavate deyaæ % nÃbÅjÅ k«etram arhati // Nar_12.19 // pità dadyÃt svayaæ kanyÃm $ bhrÃtà vÃnumate pitu÷ & mÃtÃmaho mÃtulaÓ ca % sakulyà bÃndhavÃs tathà // Nar_12.20 // mÃtÃbhÃve tu sarve«Ãæ $ prak­tau yadi vartate & tasyÃm aprak­tisthÃyÃæ % dadyu÷ kanyÃæ svajÃtaya÷ // Nar_12.21 // yadà tu naiva kaÓcit syÃt $ kanyà rÃjÃnam Ãvrajet & anuj¤ayà tasya varaæ % pratÅtya varayet svayam // Nar_12.22 // savarïam anurÆpaæ ca $ kularÆpavaya÷Órutai÷ & saha dharmaæ caret tena % putrÃæÓ cotpÃdayet tata÷ // Nar_12.23 // pratig­hya ca ya÷ kanyÃæ $ naro deÓÃntaraæ vrajet & trÅn ­tÆn samatikramya % kanyÃnyaæ varayed varam // Nar_12.24 // kanyà nartum upek«eta $ bÃndhavebhyo nivedayet & te cen na dadyus tÃæ bhartre % te syur bhrÆïahabhi÷ samÃ÷ // Nar_12.25 // yÃvantaÓ ca rtavas tasyÃ÷ $ samatÅtà patiæ vinà & tÃvatyo bhrÆïahatyÃ÷ syus % tasya yo na dadÃti tÃm // Nar_12.26 // ato 'prav­tte rajasi $ kanyÃæ dadyÃt pità sak­t & mahad ena÷ sp­Óed enam % anyathai«a vidhi÷ satÃm // Nar_12.27 // sak­d aæÓo nipatati $ sak­t kanyà pradÅyate & sak­d Ãha dadÃnÅti % trÅïy etÃni sak­t sak­t // Nar_12.28 // brÃhmÃdi«u vivÃhe«u $ pa¤casv e«u vidhi÷ sm­ta÷ & guïÃpek«aæ bhaved dÃnam % ÃsurÃdi«u ca tri«u // Nar_12.29 // kanyÃyÃm prÃptaÓulkÃyÃæ $ jyÃyÃæÓ ced vara Ãvrajet & dharmÃrthakÃmasaæyuktaæ % vÃcyaæ tatrÃn­taæ bhavet // Nar_12.30 // nÃdu«ÂÃæ dÆ«ayet kanyÃæ $ nÃdu«Âaæ dÆ«ayed varam & do«e tu sati nÃga÷ syÃd % anyonyaæ tyajatos tayo÷ // Nar_12.31 // dattvà nyÃyena ya÷ kanyÃæ $ varÃya na dadÃti tÃm & adu«ÂaÓ ced varo rÃj¤Ã % sa daï¬yas tatra coravat // Nar_12.32 // yas tu do«avatÅæ kanyÃm $ anÃkhyÃya prayacchati & tasya kuryÃn n­po daï¬aæ % pÆrvasÃhasacoditam // Nar_12.33 // akanyeti tu ya÷ kanyÃæ $ brÆyÃd dve«eïa mÃnava÷ & sa Óataæ prÃpnuyÃd daï¬aæ % tasyà do«am adarÓayan // Nar_12.34 // pratig­hya tu ya÷ kanyÃm $ adu«ÂÃm uts­jed vara÷ & vineya÷ so 'py akÃmo 'pi % kanyÃæ tÃm eva codvahet // Nar_12.35 // dÅrghakutsitarogÃrtà $ vyaÇgà saæs­«Âamaithunà & dh­«ÂÃnyagatabhÃvà ca % kanyÃdo«Ã÷ prakÅrtitÃ÷ // Nar_12.36 // unmatta÷ patita÷ klÅbo $ durbhagas tyaktabÃndhava÷ & kanyÃdo«au ca yau pÆrvau % e«a do«agaïo vare // Nar_12.37 // a«Âau vivÃhà varïÃnÃæ $ saæskÃrÃrthaæ prakÅrtitÃ÷ & brÃhmas tu prathamas te«Ãæ % prÃjÃpatyas tathaiva ca // Nar_12.38 // Ãr«aÓ caivÃtha daivaÓ ca $ gÃndharvaÓ cÃsuras tathà & rÃk«aso 'nantaras tasmÃt % paiÓÃcas tv a«Âama÷ sm­ta÷ // Nar_12.39 // satk­tyÃhÆya kanyÃæ tu $ brÃhme dadyÃd tv alaæk­tÃm & saha dharmaæ carety uktvà % prÃjÃpatyo vidhÅyate // Nar_12.40 // vastragomithune dattvà $ vivÃhas tv Ãr«a ucyate & antarvedyÃæ tu daiva÷ syÃd % ­tvije karma kurvate // Nar_12.41 // icchantÅm icchate prÃhur $ gÃndharvo nÃma pa¤camam & vivÃhas tv Ãsuro j¤eya÷ % ÓulkasaævyavahÃrata÷ // Nar_12.42 // prasahya haraïÃd ukto $ vivÃho rÃk«asas tathà & suptamattopagamanÃt % paiÓÃcas tv a«Âamo 'dhama÷ // Nar_12.43 // e«Ãæ tu dharmyÃs catvÃro $ brÃhmÃdyÃ÷ samudÃh­tÃ÷ & sÃdhÃraïa÷ syÃd gÃndharvas % trayo 'dharmyÃs tv ata÷ pare // Nar_12.44 // parapÆrvÃ÷ striyas tv anyÃ÷ $ sapta proktà yathÃkramam & punarbhÆs trividhà tÃsÃæ % svairiïÅ tu caturvidhà // Nar_12.45 // kanyaivÃk«atayonir yà $ pÃïigrahaïadÆ«ità & punarbhÆ÷ prathamà soktà % puna÷ saæskÃram arhati // Nar_12.46 // kaumÃraæ patim uts­jya $ yÃnyaæ puru«am ÃÓrità & puna÷ patyur g­ham yÃyÃt % sà dvitÅyà prakÅrtità // Nar_12.47 // asatsu devare«u strÅ $ bÃndhavair yà pradÅyate & savarïÃyÃsapiï¬Ãya sà % t­tÅyà prakÅrtità // Nar_12.48 // strÅ prasÆtÃprasÆtà và $ patyÃv eva tu jÅvati & kÃmÃt samÃÓrayed anyaæ % prathamà svairiïÅ tu sà // Nar_12.49 // m­te bhartari yà prÃptÃn $ devarÃn apy apÃsya tu & upagacchet paraæ kÃmÃt % sà dvitÅyà prakÅrtità // Nar_12.50 // prÃptà deÓÃd dhanakrÅtà $ k«utpipÃsÃturà ca yà & tavÃham ity upagatà % sà t­tÅyà prakÅrtità // Nar_12.51 // deÓadharmÃn apek«ya strÅ $ gurubhir yà pradÅyate & utpannasÃhasÃnyasmai % sÃntyà vai svairiïÅ sm­tà // Nar_12.52 // punarbhuvÃæ e«a vidhi÷ $ svairiïÅnÃæ ca kÅrtita÷ & pÆrvà pÆrvÃjaghanyÃsÃæ % ÓreyasÅ tÆttarottarà // Nar_12.53 // apatyam utpÃdayitus $ tÃsÃæ yà Óulkato h­tà & aÓulkopanatÃyÃæ tu % k«etrikasyaiva tat phalam // Nar_12.54 // k«etrikasya yad aj¤Ãtaæ $ k«etre bÅjaæ pradÅyate & na tatra bÅjino bhÃga÷ % k«etrikasyaiva tad bhavet // Nar_12.55 // oghavÃtÃh­taæ bÅjaæ $ k«etre yasya prarohati & phalabhug yasya tat k«etraæ % na bÅjÅ phalabhÃg bhavet // Nar_12.56 // mahok«o janayed vatsÃn $ yasya go«u vraje caran & tasya te yasya tà gÃvo % moghaæ syanditam Ãr«abham // Nar_12.57 // k«etrikÃnumataæ bÅjaæ $ yasya k«etre pramucyate & tadapatyaæ dvayor eva % bÅjik«etrikayor matam // Nar_12.58 // narte k«etraæ bhavet sasyaæ $ na ca bÅjaæ vinÃsti tat & ato 'patyaæ dvayor i«Âaæ % pitur mÃtuÓ ca dharmata÷ // Nar_12.59 // nÃthavatyà parag­he $ saæyuktasya striyà saha & d­«Âaæ saægrahaïaæ tajj¤air % nÃgatÃyÃ÷ svayaæ g­he // Nar_12.60 // pradu«ÂatyaktadÃrasya $ klÅbasya k«amakasya ca & svecchayopeyu«o dÃrÃn % na do«a÷ sÃhaso bhavet // Nar_12.61 // parastriyà sahÃkÃle $ 'deÓe và bhavato mitha÷ & sthÃnasaæbhëaïÃmodÃs % traya÷ saægrahaïakramÃ÷ // Nar_12.62 // nadÅnÃæ saægame tÅrthe«v $ ÃrÃme«u vane«u ca & strÅ pumÃæÓ ca sameyÃtÃæ % grÃhyaæ saægrahaïaæ bhavet // Nar_12.63 // dÆtÅprasthÃpanaiÓ caiva $ lekhÃsaæpre«aïair api & anyair api vyabhicÃrai÷ % sarvaæ saægrahaïaæ sm­tam // Nar_12.64 // striyaæ sp­Óed adeÓe ya÷ $ sp­«Âo và marÓayet tathà & parasparasyÃnumate % tac ca saægrahaïaæ bhavet // Nar_12.65 // bhak«air và yadi và bhojyair $ vastrair mÃlyais tathaiva ca & saæpre«yamÃnair gandhaiÓ ca % sarvaæ saægrahaïaæ sm­tam // Nar_12.66 // darpÃd và yadi và mohÃc $ chlÃghayà và svayaæ vadet & mameyaæ bhuktapÆrveti % sarvaæ saægrahaïaæ sm­tam // Nar_12.67 // pÃïau yaÓ ca nig­hïÅyad $ veïyÃæ vastrÃntare 'pi và & ti«Âha ti«Âheti và bruyÃt % sarvaæ saægrahaïaæ sm­tam // Nar_12.68 // svajÃtyatikrame puæsÃæ $ uktam uttamasÃhasam & viparyaye madhyamas tu % prÃtilome pramÃpaïam // Nar_12.69 // kanyÃyÃm asakÃmÃyÃæ $ dvyÃÇgulasyÃvakartanam & uttamÃyÃæ vadhas tv eva % sarvasvaharaïaæ tathà // Nar_12.70 // sakÃmÃyÃæ tu kanyÃyÃæ $ savarïe nÃsty atikrama÷ & kiætv alaæk­tya satk­tya % sa evainÃæ samudvahet // Nar_12.71 // mÃtà mÃt­«vasà ÓvaÓrÆr $ mÃtulÃnÅ pit­«vasà & pit­vyasakhiÓi«yastrÅ % bhaginÅ tatsakhÅ snu«Ã // Nar_12.72 // duhitÃcÃryabhÃryà ca $ sagotrà ÓaraïÃgatà & rÃj¤Å pravrajità dhÃtrÅ % sÃdhvÅ varïottamà ca yà // Nar_12.73 // ÃsÃm anyatamÃæ gatvà $ gurutalpaga ucyate & ÓiÓnasyotkartanaæ daï¬o % nÃnyas tatra vidhÅyate // Nar_12.74 // paÓuyonyÃm atikrÃman $ vineya÷ sa damaæ Óatam & madhyamaæ sÃhasaæ go«u % tad evÃntyÃvasÃyi«u // Nar_12.75 // agamyÃgÃmina÷ ÓÃsti $ daï¬o rÃj¤Ã pracodita÷ & prÃyaÓcittavidhÃv atra % prÃyaÓcittaæ viÓodhanam // Nar_12.76 // svairiïy abrÃhmaïÅ veÓyà $ dÃsÅ ni«kÃsinÅ ca yà & gamyÃ÷ syur Ãnulomyena % striyo na pratilomata÷ // Nar_12.77 // Ãsv eva tu bhuji«yÃsu $ do«a÷ syÃt paradÃravat & gamyà api hi nopeyÃs % tÃÓ ced anyaparigrahÃ÷ // Nar_12.78 // anutpannaprajÃyÃs tu $ pati÷ preyÃd yadi striyÃ÷ & niyuktà gurubhir gacched % devaraæ putrakÃmyayà // Nar_12.79 // sa ca tÃæ pratipadyeta $ tathaivà putrajanmata÷ & putre jÃte nivarteta % viplava÷ syÃd ato 'nyathà // Nar_12.80 // gh­tenÃbhyajya gÃtrÃïi $ tailenÃvik­tena và & mukhÃn mukhaæ pariharan % gÃtrair gÃtrÃïy asaæsp­Óan // Nar_12.81 // striyaæ putravatÅæ vandhyÃæ $ nÅrajaskÃm anicchantÅm & na gacched garbhiïÅæ nindyÃm % aniyuktÃæ ca bandhubhi÷ // Nar_12.82 // aniyuktà tu yà nÃrÅ $ devarÃj janayet sutam & jÃrajÃtam arikthÅyaæ % tam Ãhur dharmavÃdina÷ // Nar_12.83 // tathÃniyukto bhÃryÃyÃæ $ yavÅyä jyÃyaso vrajet & yavÅyaso và yo jyÃyÃn % ubhau tau gurutalpagau // Nar_12.84 // kule tadavaÓe«e tu $ saætÃnÃrthaæ na kÃmata÷ & niyukto gurubhir gacched % bhrÃt­bhÃryÃæ yavÅyasa÷ // Nar_12.85 // avidyamÃne tu gurau $ rÃj¤o vÃcya÷ kulak«aya÷ & tatas tadvacanÃd gacched % anuÓi«ya striyà saha // Nar_12.86 // pÆrvoktenaiva vidhinà $ snÃtÃæ puæsavane Óuci÷ & sak­d à garbhÃdhÃnÃd và % k­te garbhe snu«aiva sà // Nar_12.87 // ato 'nyathà vartamÃna÷ $ pumÃn strÅ vÃpi kÃmata÷ & vineyau subh­Óaæ rÃj¤Ã % kilbi«Å syÃd anigrahÃt // Nar_12.88 // År«yÃsÆyasamutthe tu $ saærambhe rÃgahetuke & dampatÅ vivadeyÃtÃæ % na j¤Ãti«u na rÃjani // Nar_12.89 // anyonyaæ tyajator nÃga÷ $ syÃd anyonyaviruddhayo÷ & strÅpuæsayor nigƬhÃyà % vyabhicÃrÃd ­te striyÃ÷ // Nar_12.90 // vyabhicÃre striyà mauï¬yam $ adha÷Óayanam eva ca & kadannaæ và kuvÃsaÓ ca % karma cÃvaskaro¤jhanam // Nar_12.91 // strÅdhanabhra«ÂasarvasvÃæ $ garbhavisraæsinÅæ tathà & bhartuÓ ca vadham icchantÅæ % striyaæ nirvÃsayed g­hÃt // Nar_12.92 // anarthaÓÅlÃæ satataæ $ tathaivÃpriyavÃdinÅm & pÆrvÃÓinÅæ ca yà bhartu÷ % striyaæ nirvÃsayed budha÷ // Nar_12.93 // vandhyÃæ strÅjananÅæ nindyÃæ $ pratikulÃæ ca sarvadà & kÃmato nÃbhinandeta % kurvann evaæ sa do«abhÃk // Nar_12.94 // anukÆlÃm avÃgdu«ÂÃæ $ dak«Ãæ sÃdhvÅæ prajÃvatÅm & tyajan bhÃryÃm avasthÃpyo % rÃj¤Ã daï¬ena bhÆyasà // Nar_12.95 // aj¤Ãtado«eïo¬hà yà $ nirgatà nÃnyam ÃÓrità & bandhubhi÷ sà niyoktavyà % nirbandhu÷ svayam ÃÓrayet // Nar_12.96 // na«Âe m­te pravrajite $ klÅbe ca patite patau & pa¤casv Ãpatsu nÃrÅïÃæ % patir anyo vidhÅyate // Nar_12.97 // a«Âau var«Ãïy udÅk«eta $ brÃhmaïÅ pro«itaæ patim & aprasÆtà tu catvÃri % parato 'nyaæ samÃÓrayet // Nar_12.98 // k«atriyà «a samÃs ti«Âhed $ aprasÆtà samÃtrayam & vaiÓyà prasÆtà catvÃri % dve same tv itarà vaset // Nar_12.99 // na ÓÆdrÃyÃ÷ sm­ta÷ kÃlo $ na ca dharmavyatikrama÷ & viÓe«ato 'prasÆtÃyÃ÷ % saævatsaraparà sthiti÷ // Nar_12.100 // aprav­ttau sm­ta÷ dharma $ e«a pro«itayo«itÃm & jÅvati ÓrÆyamÃïe tu % syÃd e«a dviguïo vidhi÷ // Nar_12.101 // prajÃprav­ttau bhÆtÃnÃæ $ s­«Âir e«Ã prajÃpate÷ & ato 'nyagamane strÅïÃm % evaæ do«o na vidyate // Nar_12.102 // Ãnulomyena varïÃnÃæ $ yaj janma sa vidhi÷ sm­ta÷ & prÃtilomyena yaj janma % sa j¤eyo varïasaækara÷ // Nar_12.103 // anantara÷ sm­ta÷ putra÷ $ putra ekÃntaras tathà & dvyantaraÓ cÃnulomyena % tathaiva pratilomata÷ // Nar_12.104 // ugra÷ pÃraÓavaÓ caiva $ ni«ÃdaÓ cÃnulomata÷ & uttamebhyas trayas tribhya÷ % ÓÆdrÃputrÃ÷ prakÅrtitÃ÷ // Nar_12.105 // brÃhmaïyà api cÃï¬Ãla- $ sÆtavaidehakà api & aparebhyas trayas tribhyà % vij¤eya÷ pratilomata÷ // Nar_12.106 // amba«Âho mÃgadhaÓ caiva $ k«attà ca k«atriyÃsutÃ÷ & Ãnulomyena tatraiko % dvau j¤eyau pratilomata÷ // Nar_12.107 // vaiÓyÃputrÃs tu dau««anta- $ yavanÃyogavà api & prÃtilomyena yatraiko % dvau j¤eyau cÃnulomajau // Nar_12.108 // sÆtÃdyÃ÷ pratilomÃs tu $ ye jÃtipratilomajÃ÷ & te saækarÃ÷ ÓvapÃkÃdyÃs % te«Ãæ tri÷ saptako gaïa÷ // Nar_12.109 // savarïo brÃhmaïÅputra÷ $ k«atriyÃyÃm anantara÷ & amba«Âhograu tathà putrÃv % evaæ k«atriyavaiÓyayo÷ // Nar_12.110 // ekÃntaras tu dau««anto $ vaiÓyÃyÃæ brÃhmaïÃt suta÷ & ÓÆdrÃyÃæ k«atriyÃt tadvan % ni«Ãdo nÃma jÃyate // Nar_12.111 // ÓÆdrà pÃraÓavaæ sÆte $ brÃhmaïÃd uttaraæ sutam & Ãnulomyena varïÃnÃæ % putrà hy ete prakÅrtitÃ÷ // Nar_12.112 // sÆtaÓ ca mÃgadhaÓ caiva $ putrÃv Ãyogavas tathà & prÃtilomyena varïÃnÃæ % tadvad ete 'py anantarÃ÷ // Nar_12.113 // anantara÷ sm­ta÷ sÆto $ brÃhmaïyÃæ k«atriyÃt suta÷ & mÃgadhÃyogavau tadvad % dvÅ putrau vaiÓyaÓÆdrayo÷ // Nar_12.114 // brÃhmaïy ekÃntaraæ vaiÓyÃt $ sÆte vaidehakaæ sutam & k«attÃraæ k«atriyà ÓÆdrÃt % putram ekÃntaraæ tathà // Nar_12.115 // dvyantara÷ prÃtilomyena $ pÃpi«Âha÷ sati saækare & cÃï¬Ãlo jÃyate ÓÆdrÃd % brÃhmaïÅ yatra muhyati // Nar_12.116 // rÃj¤Ã parÅk«yaæ na yathà $ jÃyate varïasaækara÷ & tasmÃd rÃj¤Ã viÓe«eïa % trayÅ rak«yà tu saækarÃt // Nar_12.117 // 13.dÃyabhÃga÷ vibhÃgo 'rthasya pitryasya $ putrair yatra prakalpyate & dÃyabhÃga iti proktaæ % tad vivÃdapadaæ budhai÷ // Nar_13.1 // pitary Ærdhvaæ m­te putrà $ vibhajeyur dhanaæ pitu÷ & mÃtur duhitaro 'bhÃve % duhitÃraæ tadanvaya÷ // Nar_13.2 // mÃtur niv­tte rajasi $ prattÃsu bhaginÅ«u ca & nira«Âe vÃpy amaraïe % pitary uparatasp­he // Nar_13.3 // pitaiva và svayaæ putrÃn $ vibhajed vayasi sthita÷ & jye«Âhaæ Óre«ÂhavibhÃgena % yathà vÃsya matir bhavet // Nar_13.4 // bibh­yÃd vecchata÷ sarvä $ jye«Âho bhrÃtà yathà pità & bhrÃtà Óakta÷ kani«Âho và % Óaktyapek«a÷ kule kriyà // Nar_13.5 // ÓauryabhÃryÃdhane hitvà $ yac ca vidyÃdhanaæ bhavet & trÅïy etÃny avibhÃjyÃni % prasÃdo yaÓ ca pait­ka÷ // Nar_13.6 // mÃtrà ca svadhanaæ dattaæ $ yasmai syÃt prÅtipÆrvakam & tasyÃpy e«a vidhir d­«Âo % mÃtÃpÅ«Âe yathà pità // Nar_13.7 // adhyagnyadhyÃvahanikaæ $ bhart­dÃyas tathaiva ca & bhrÃt­mÃt­pit­bhyaÓ ca % «a¬vidhaæ strÅdhanaæ sm­tam // Nar_13.8 // strÅdhanaæ tadapatyÃnÃæ $ bhart­gÃmy aprajÃsu ca & brÃhmÃdi«u catu÷«v Ãhu÷ % pit­gÃmÅtare«u tu // Nar_13.9 // kuÂumbaæ bibh­yÃd bhrÃtur $ yo vidyÃm adhigacchata÷ & bhÃgaæ vidyÃdhanÃt tasmÃt % sa labhetÃÓruto 'pi san // Nar_13.10 // vaidyo 'vaidyÃya nÃkÃmo $ dadyÃd aæÓaæ svato dhanÃt & pit­dravyaæ tad ÃÓritya % na cet tena tad Ãh­tam // Nar_13.11 // dvÃv ÃæÓau pratipadyeta $ vibhajann Ãtmana÷ pità & samÃæÓabhÃginÅ mÃtà % putrÃïÃæ syÃn m­te patau // Nar_13.12 // jye«ÂhÃyÃæÓo 'dhiko deya÷ $ jye«ÂhÃya tu vara÷ sm­ta÷ & samÃæÓabhÃja÷ Óe«Ã÷ syur % aprattà bhaginÅ tathà // Nar_13.13 // k«etraje«v api putre«u $ tadvaj jÃte«u dharmata÷ & varïÃvare«v aæÓahÃnir % ƬhÃjÃte«v anukramÃt // Nar_13.14 // pitraiva tu vibhaktà $ ye hÅnÃdhikasamair dhanai÷ & te«Ãæ sa eva dharma÷ syÃt % sarvasya hi pità prabhu÷ // Nar_13.15 // kÃnÅnaÓ ca saho¬haÓ ca $ gƬhÃyÃæ yaÓ ca jÃyate & te«Ãæ vo¬hÃpità j¤eyas % te ca bhÃgaharÃ÷ sm­tÃ÷ // Nar_13.16 // aj¤Ãtapit­ko yaÓ ca $ kÃnÅno 'nƬhamÃt­ka÷ & mÃtÃmahÃya dadyÃt sa % piï¬aæ rikthaæ hareta ca // Nar_13.17 // jÃtà ye tv aniyuktÃyÃm $ ekena bahubhis tathà & arikthabhÃjas te sarve % bÅjinÃm eva te sutÃ÷ // Nar_13.18 // dadyus te bÅjine piï¬aæ $ mÃtà cec chulkato h­tà & aÓulkopagatÃyÃæ tu % piï¬adà vo¬hur eva te // Nar_13.19 // pit­dvi patita÷ paï¬o $ yaÓ ca syÃd aupapÃtika÷ & aurasà api naite 'æÓaæ % labheran k«etrajÃ÷ kuta÷ // Nar_13.20 // dÅrghatÅvrÃmayagrastà $ ja¬onmattÃndhapaÇgava÷ & bhartavyÃ÷ syu÷ kule caite % tatputrÃs tv aæÓabhÃgina÷ // Nar_13.21 // dvirÃmu«yÃyaïà dadyur $ dvÃbhyÃæ piï¬odake p­thak & rikthÃd ardhÃæÓam Ãdadyur % bÅjik«etrikayos tathà // Nar_13.22 // saæs­«ÂinÃæ tu yo bhÃgas $ te«Ãm eva sa i«yate & ato 'nyathÃæÓabhÃjo hi % nirbÅji«v itarÃn iyÃt // Nar_13.23 // bhrÃtÃm apraja÷ preyÃt $ kaÓcic cet pravrajet tu và & vibhajeyur dhanaæ tasya % Óe«Ãs tu strÅdhanaæ vinà // Nar_13.24 // bharaïam cÃsya kurvÅran $ strÅïÃm à jÅvitak«ayÃt & rak«anti ÓayyÃæ bhartuÓ ced % Ãcchindyur itarÃsu tu // Nar_13.25 // syÃd yasya duhità tasyÃ÷ $ pitraæÓo bharaïe mata÷ & à saæskÃrÃd bhajed enÃæ % parato bibh­yÃt pati÷ // Nar_13.26 // m­te bhartary aputrÃyÃ÷ $ patipak«a÷ prabhu÷ striyÃ÷ & viniyogÃtmarak«Ãsu % bharaïe ca sa ÅÓvara÷ // Nar_13.27 // parik«Åïe patikule $ nirmaïu«ye nirÃÓraye & tatsapiï¬e«u vÃsatsu % pit­pak«a÷ prabhu÷ striyÃ÷ // Nar_13.28 // pak«advayÃvasÃne tu $ rÃjà bhartà sm­ta÷ striyÃ÷ & sa tasyà bharaïaæ kuryÃn % nig­hïÅyÃt pathaÓ cyutÃm // Nar_13.29 // svÃtantryÃd vipraïaÓyanti $ kule jÃtà api striya÷ & asvÃtantryam atas tÃsÃæ % prajÃpatir akalpayat // Nar_13.30 // pità rak«ati kaumÃre $ bhartà rak«ati yauvane & putrà rak«anti vaidhavye % na strÅ svÃtantryam arhati // Nar_13.31 // yac chi«Âaæ pit­dÃyebhyo $ dattva rïaæ pait­kaæ ca yat & bhrÃt­bhis tad vibhaktavyam % ­ïÅ na syÃd yathà pità // Nar_13.32 // ye«Ãæ ca na k­tÃ÷ pitrà $ saæskÃravidhaya÷ kramÃt & kartavyà bhrÃt­bhis te«Ãæ % pait­kÃd eva te dhanÃt // Nar_13.33 // avidyamÃne pitrye 'rthe $ svÃæÓÃd uddh­tya và puna÷ & avaÓyakÃryÃ÷ saæskÃrà % bhrÃtaraæ pÆrvasaæsk­tai÷ // Nar_13.34 // kuÂumbÃrthe«u codyuktas $ tatkÃryaæ kurute ca ya÷ & sa bhrÃt­bhir b­æhaïÅyo % grÃsÃchÃdanavÃhanai÷ // Nar_13.35 // vibhÃgadharmasaædehe $ dÃyÃdÃnÃæ vinirïaye & j¤Ãtibhir bhÃgalekhyaiÓ ca % p­thakkÃryapravartanÃt // Nar_13.36 // bhrÃtÃm avibhaktÃnÃm $ eko dharma÷ pravartate & vibhÃge sati dharmo 'pi % bhaved e«Ãæ p­thak p­thak // Nar_13.37 // dÃnagrahaïapaÓvanna- $ g­hak«etraparigrahÃ÷ & vibhaktÃnÃæ p­thag j¤eyÃ÷ % pÃkadharmÃgamavyayÃ÷ // Nar_13.38 // sÃk«itvaæ prÃtibhÃvyaæ ca $ dÃnaæ grahaïam eva ca & vibhaktà bhrÃtara÷ kÆryur % nÃvibhaktà parasparam // Nar_13.39 // ye«Ãm etÃ÷ kriyà loke $ pravartante svarikthinÃm & vibhaktÃn avagaccheyur % lekhyam apy antareïa tÃn // Nar_13.40 // yady ekajÃtà bahava÷ $ p­thagdharmÃ÷ p­thakkriyÃ÷ & p­thakkarmaguïopetà % na te k­tye«u saæmatÃ÷ // Nar_13.41 // svÃn bhÃgÃn yadi dadyus te $ vikrÅïÅrann athÃpi và & kuryur yathe«Âaæ tat sarvam % ÅÓante svadhanasya te // Nar_13.42 // aurasa÷ k«etrajaÓ caiva $ putrikÃputra eva ca & kÃnÅnaÓ ca saho¬haÓ ca % gƬhotpannas tathaiva ca // Nar_13.43 // paunarbhavo 'paviddhaÓ ca $ labdha÷ krÅta÷ k­tas tathà & svayaæ copagata÷ putrà % dvÃdaÓaita udÃh­tÃ÷ // Nar_13.44 // te«Ãæ «a¬ bandhudÃyÃdÃ÷ $ «a¬ adÃyÃdabÃndhavÃ÷ & pÆrva÷ pÆrva÷ sm­ta÷ ÓreyÃj % jaghanyo yo ya uttara÷ // Nar_13.45 // kramÃd dhy ete prapadyeran $ m­te pitari taddhanam & jyÃyaso jyÃyaso 'bhÃve % jaghanyas tad avÃpnuyÃt // Nar_13.46 // putrÃbhÃve tu duhità $ tulyasaætÃnadarÓanÃt & putraÓ ca duhità coktau % pitu÷ saætÃnakÃrakau // Nar_13.47 // abhÃve tu duhitÌïÃæ $ sakulyà bÃndhavÃs tata÷ & tata÷ sajÃtyÃ÷ sarve«Ãm % abhÃve rÃjagÃmi tat // Nar_13.48 // anyatra brÃhmaïÃt kiætu $ rÃjà dharmaparÃyaïa÷ & sa strÅïÃæ jÅvanaæ dadyÃd % e«a dÃyavidhi÷ sm­ta÷ // Nar_13.49 // 14.sÃhasam sahasà kriyate karma $ yatkiæcid baladarpitai÷ & tat sÃhasam iti proktaæ % saho balam ihocyate // Nar_14.1 // tat punas trividhaæ j¤eyaæ $ prathamaæ madhyamaæ tathà & uttamaæ ceti ÓÃstre«u % tasyoktaæ lak«aïaæ p­thak // Nar_14.2 // phalamÆlodakÃdÅnÃæ $ k«etropakaraïasya ca & bhaÇgÃk«epopamardÃdyai÷ % prathamaæ sÃhasaæ sm­tam // Nar_14.3 // vÃsa÷paÓvannapÃnÃnÃm $ g­hopakaraïasya ca & etenaiva prakÃreïa % madhyamaæ sÃhasaæ sm­tam // Nar_14.4 // vyÃpÃdo vi«aÓastrÃd yai÷ $ paradÃrapradhar«aïam & prÃïoparodhi yac cÃnyad % uktam uttamasÃhasam // Nar_14.5 // tasya daï¬a÷ kriyÃpek«a÷ $ prathamasya ÓatÃvara÷ & madhyamasya tu ÓÃstraj¤air % j¤eya÷ pa¤caÓatÃvara÷ // Nar_14.6 // vadha÷ sarvasvaharaïaæ $ purÃn nirvÃsanÃÇkane & tadaÇgaccheda ity ukto % daï¬a uttamasÃhase // Nar_14.7 // aviÓe«eïa sarve«Ãm $ e«a daï¬avidhi÷ sm­ta÷ & vadhÃd ­te brÃhmaïasya % na vadhaæ brÃhmaïo 'rhati // Nar_14.8 // Óiraso muï¬anaæ daï¬as $ tasya nirvÃsanaæ purÃt & lalÃÂe cÃbhiÓastÃÇka÷ % prayÃïaæ gardabhena ca // Nar_14.9 // syÃtÃæ saævyavahÃryau tau $ dh­tadaï¬au tu pÆrvayo÷ & dh­tadaï¬o 'py asaæbhojyo % j¤eya uttamasÃhase // Nar_14.10 // tasyaiva bheda÷ steyaæ syÃd $ viÓe«as tatra cocyate & atisÃhasam Ãkramya % steyam ÃhuÓ chalena tu // Nar_14.11 // tad api trividhaæ proktaæ $ dravyÃpek«aæ manÅ«ibhi÷ & k«udramadhyottamÃnÃæ tu % dravyÃïÃm apakar«aïÃt // Nar_14.12 // m­dbhÃï¬ÃsanakhaÂvÃsthi- $ dÃrucarmat­ïÃdi yat & ÓamÅdhÃnyamudgÃdÅni % k«udradravyam udÃh­tam // Nar_14.13 // vÃsa÷ kauÓeyavarjaæ ca $ govarjaæ paÓavas tathà & hiraïyavarjaæ lohaæ ca % madhyaæ vrÅhiyavà api // Nar_14.14 // hiraïyaratnakauÓeya- $ strÅpuægogajavÃjina÷ & devabrÃhmaïarÃj¤Ãæ ca % dravyaæ vij¤eyam uttamam // Nar_14.15 // upÃyair vividhair e«Ãæ $ chalayitvÃpakar«aïam & suptapramattamattebhya÷ % steyam Ãhur manÅ«iïa÷ // Nar_14.16 // saho¬hagrahaïÃt steyaæ $ ho¬he 'saty upabhogata÷ & ÓaÇkà tv asajjanaikÃrthyÃd % anÃyavyayatas tathà // Nar_14.17 // bhaktÃvakÃÓadÃtÃra÷ $ stenÃnÃæ ye prasarpatÃm & ÓaktÃÓ ca ya upek«ante % te 'pi taddo«abhÃgina÷ // Nar_14.18 // utkroÓatÃæ janÃnÃæ ca $ hriyamÃïe dhane 'pi ca & Órutvà ye nÃbhidhÃvanti % te 'pi taddo«abhÃgina÷ // Nar_14.19 // sÃhase«u ya evoktas $ tri«u daï¬o manÅ«ibhi÷ & sa eva daï¬a÷ steye 'pi % dravye«u tri«v anukramÃt // Nar_14.20 // gavÃdi«u praïa«Âe«u $ dravye«v apah­te«u và & padenÃnve«aïaæ kuryur % à mÆlÃt tadvido janÃ÷ // Nar_14.21 // grÃme vraje vivÅte và $ yatra saænipatet padam & vo¬havyaæ tad bhavet tena % na cet so 'nyatra tan nayet // Nar_14.22 // pade pramƬhe bhagne và $ vi«amatvÃj janÃntike & yas tv Ãsannataro grÃmo % vrajo và tatra pÃtayet // Nar_14.23 // same 'dhvani dvayor yatra $ tena prÃyo 'Óucir jana÷ & pÆrvÃpadÃnair d­«Âo và % saæs­«Âo và durÃtmabhi÷ // Nar_14.24 // grÃme«v anve«aïaæ kuryuÓ $ caï¬ÃlavadhakÃdaya÷ & rÃtrisaæcÃriïo ye ca % bahi÷ kuryur bahiÓcarÃ÷ // Nar_14.25 // stene«v alabhyamÃne«u $ rÃjà dadyÃt svakÃd dhanÃt & upek«amÃïo hy enasvÅ % dharmÃd arthÃc ca hÅyate // Nar_14.26 // 15-16.vÃgdaï¬apÃru«ye deÓajÃtikulÃdÅnÃm $ ÃkroÓanyaÇgasaæhitam & yad vaca÷ pratikÆlÃrthaæ % vÃkpÃru«yaæ tad ucyate // Nar_15-16.1 // ni«ÂhurÃÓlÅlatÅvratvÃt $ tad api trividhaæ sm­tam & gauravÃnukramÃd asya % daï¬o 'py atra kramÃd guru÷ // Nar_15-16.2 // sÃk«epaæ ni«Âhuraæ j¤eyam $ aÓlÅlaæ nyaÇgasaæyutam & pÃtanÅyair upakroÓais % tÅvram Ãhur manÅ«iïa÷ // Nar_15-16.3 // paragÃtre«v abhidroho $ hastapÃdÃyudhÃdibhi÷ & bhasmÃdibhiÓ copaghÃto % daï¬apÃru«yam ucyate // Nar_15-16.4 // tasyÃpi d­«Âaæ traividhyaæ $ m­dumadhyottamaæ kramÃt & avagÆraïani÷saÇga- % pÃtanak«atadarÓanai÷ // Nar_15-16.5 // hÅnamadhyottamÃnÃæ tu $ dravyÃïÃm samatikramÃt & trÅïy eva sÃhasÃny Ãhus % tatra kaïÂakaÓodhanam // Nar_15-16.6 // vidhi÷ pa¤cavidhas tÆkta $ etayor ubhayor api & viÓuddhir daï¬abhÃktvaæ ca % tatra saæbadhyate yathà // Nar_15-16.7 // pÃru«ye sati saærambhÃd $ utpanne k«ubdhayor dvayo÷ & sa manyate ya÷ k«amate % daï¬abhÃg yo 'tivartate // Nar_15-16.8 // pÃru«yado«Ãv­tayor $ yugapat saæprav­ttayo÷ & viÓe«aÓ cen na d­Óyeta % vinaya÷ syÃt samas tayo÷ // Nar_15-16.9 // pÆrvam Ãk«Ãrayed yas tu $ niyataæ syÃt sa do«abhÃk & paÓcÃd ya÷ so 'py asatkÃrÅ % pÆrve tu vinayo guru÷ // Nar_15-16.10 // dvayor Ãpannayos tulyam $ anubadhnÃti ya÷ puna÷ & sa tayor daï¬am Ãpnoti % pÆrvo và yadi vetara÷ // Nar_15-16.11 // ÓvapÃkapaï¬acaï¬Ãla- $ vyaÇge«u vadhav­tti«u & hastipavrÃtyadÃre«u % gurvÃcÃryÃÇganÃsu ca // Nar_15-16.12 // maryÃdÃtikrame sadyo $ ghÃta evÃnuÓÃsanam & na ca taddaï¬apÃru«ye % do«am Ãhur manÅ«iïa÷ // Nar_15-16.13 // yam eva hy ativarterann $ ete santaæ janaæ n­«u & sa eva vinayaæ kuryÃn % na tadvinayabhÃÇ n­pa÷ // Nar_15-16.14 // malà hy ete manu«ye«u $ dhanam e«Ãæ malÃtmakam & api tÃn ghÃtayed rÃjà % nÃrthadaï¬ena daï¬ayet // Nar_15-16.15 // Óataæ brÃhmaïam ÃkruÓya $ k«atriyo daï¬am arhati & vaiÓyo 'dhyardhaæ Óataæ dve và % ÓÆdras tu vadham arhati // Nar_15-16.16 // vipra÷ pa¤cÃÓataæ daï¬ya÷ $ k«atriyasyÃbhiÓaæsane & vaiÓye syÃd ardhapa¤cÃÓac % chÆdre dvÃdaÓako dama÷ // Nar_15-16.17 // samavarïadvijÃtÅnÃæ $ dvÃdaÓaiva vyatikrame & vÃde«v avacanÅye«u % tad eva dviguïaæ bhavet // Nar_15-16.18 // kÃïam apy athavà kha¤jam $ anyaæ vÃpi tathÃvidham & tathyenÃpi bruvan dÃpyo % rÃj¤Ã kÃr«ÃpaïÃvaram // Nar_15-16.19 // na kilbi«eïÃpavadec $ chÃstrata÷ k­tapÃvanam & na rÃj¤Ã dh­tadaï¬aæ ca % daï¬abhÃk tadvyatikramÃt // Nar_15-16.20 // loke 'smin dvÃv avaktavyÃv $ adaï¬yau ca prakÅrtitau & brÃhmaïaÓ caiva rÃjà ca % tau hÅdaæ bibh­to jagat // Nar_15-16.21 // patitaæ patitety uktvà $ cauraæ caureti và puna÷ & vacanÃt tulyado«a÷ syÃn % mithyà dvir do«atÃæ vrajet // Nar_15-16.22 // nÃmajÃtigrahaæ te«Ãm $ abhidroheïa kurvata÷ & nikheyo 'yomaya÷ ÓaÇku÷ % ÓÆdrasyëÂÃdaÓÃÇgula÷ // Nar_15-16.23 // dharmÃpadeÓaæ darpeïa $ dvijÃnÃm asya kurvata÷ & taptam Ãsecayet tailaæ % vaktre Órotre ca pÃrthiva÷ // Nar_15-16.24 // yenÃÇgenÃvaro varïo $ brÃhmaïasyÃparÃdhnuyÃt & tad aÇgaæ tasya chettavyam % evaæ Óuddhim avÃpnuyÃt // Nar_15-16.25 // sahÃsanam abhiprepsur $ utk­«ÂasyÃvak­«Âaja÷ & kaÂyÃæ k­ÂÃÇko nirvÃsya÷ % sphigdeÓaæ vÃsya kartayet // Nar_15-16.26 // avani«ÂhÅvato darpÃd $ dvÃv o«Âhau chedayen n­pa÷ & avamÆtrayata÷ ÓiÓnam % avaÓardhayato gudam // Nar_15-16.27 // keÓe«u g­hïato hastau $ chedayed avicÃrayan & pÃdayor nÃsikÃyÃæ ca % grÅvÃyÃæ v­«aïe«u ca // Nar_15-16.28 // upakruÓya tu rÃjÃnaæ $ vartmani sve vyavasthitam & jihvÃchedÃd bhavec chuddhi÷ % sarvasvaharaïena và // Nar_15-16.29 // rÃjani prahared yas tu $ k­tÃgasy api durmati÷ & ÓÆle tam agnau vipaced % brahmahatyÃÓatÃdhikam // Nar_15-16.30 // putrÃparÃdhe na pità $ na Óvavä Óuni daï¬abhÃk & na markaÂe ca tatsvÃmÅ % tair eva prahito na cet // Nar_15-16.31 // 17.dyÆtasamÃhvayam ak«avardhraÓalÃkÃdyair $ devanaæ jihmakÃritam & païakrŬà vayobhiÓ ca % padaæ dyÆtasamÃhvayam // Nar_17.1 // sabhika÷ kÃrayed dyÆtaæ $ deyaæ dadyÃc ca tatk­tam & daÓakaæ tu Óataæ v­ddhis % tasya syÃd dyÆtakÃrità // Nar_17.2 // dvirabhyastÃ÷ patanty ak«Ã $ glahe yasyÃk«adevina÷ & jayaæ tasyÃparasyÃhu÷ % kitavasya parÃjayam // Nar_17.3 // kitave«v eva ti«Âheyu÷ $ kitavÃ÷ saæÓayaæ prati & ta eva tasya dra«ÂÃra÷ % syus ta eva ca sÃk«iïa÷ // Nar_17.4 // aÓuddha÷ kitavo nÃnyad $ ÃÓrayed dyÆtamaï¬alam & pratihanyÃn na sabhikaæ % dÃpayet tat svam i«Âata÷ // Nar_17.5 // kÆÂÃk«adevina÷ pÃpÃn $ nirbhajed dyÆtamaï¬alÃt & kaïÂhe 'k«amÃlÃm Ãsajya % sa hy e«Ãæ vinaya÷ sm­ta÷ // Nar_17.6 // 18.prakÅrïakam prakÅrïake punar j¤eyà $ vyavahÃrà n­pÃÓrayÃ÷ & rÃj¤Ãm Ãj¤ÃpratÅghÃtas % tatkarmakaraïaæ tathà // Nar_18.1 // purapradÃnaæ saæbheda÷ $ prak­tÅnÃæ tathaiva ca & pëaï¬anaigamaÓreïÅ- % gaïadharmaviparyayÃ÷ // Nar_18.2 // pit­putravivÃdaÓ ca $ prÃyaÓcittavyatikrama÷ & pratigrahavilopaÓ ca % kopa ÃÓramiïÃm api // Nar_18.3 // varïasaækarado«aÓ ca $ tadv­ttiniyamas tathà & na d­«Âaæ yac ca pÆrve«u % tat sarvaæ syÃt prakÅrïake // Nar_18.4 // rÃjà tv avahita÷ sarvÃn $ ÃÓramÃn paripÃlayet & upÃyai÷ ÓÃstravihitaiÓ % caturbhi÷ prak­tais tathà // Nar_18.5 // yo yo varïo 'vahÅyeta $ yo vodrekam anuvrajet & taæ taæ d­«Âvà svato mÃrgÃt % pracyutaæ sthÃpayet pathi // Nar_18.6 // aÓÃstrokte«u cÃnye«u $ pÃpayukte«u karmasu & prasamÅk«yÃtmano rÃjà % daï¬aæ daï¬ye«u pÃtayet // Nar_18.7 // Órutism­tiviruddhaæ ca $ janÃnÃm ahitaæ ca yat & na tat pravartayed rÃjà % prav­ttaæ ca nivartayet // Nar_18.8 // nyÃyÃpetaæ yad anyena $ rÃj¤Ãj¤Ãnak­taæ ca yat & tad apy anyÃyavihitaæ % punar nyÃye niveÓayet // Nar_18.9 // rÃj¤Ã pravartitÃn dharmÃn $ yo naro nÃnupÃlayet & daï¬ya÷ sa pÃpo vadhyaÓ ca % lopayan rÃjaÓÃsanam // Nar_18.10 // ÃyudhÃny ÃyudhÅyÃnÃæ $ vÃhyÃdÅn vÃhyajÅvinÃm & veÓyÃstrÅïÃm alaækÃraæ % vÃdyÃtodyÃni tadvidÃm // Nar_18.11 // yac ca yasyopakaraïaæ $ yena jÅvanti kÃrukÃ÷ & sarvasvaharaïe 'py etÃn % na rÃjà hartum arhati // Nar_18.12 // anÃdiÓ cÃpy anantaÓ ca $ dvipadÃæ p­thivÅpati÷ & dÅptimatvÃc chucitvÃc ca % yadi na syÃt pathaÓ cyuta÷ // Nar_18.13 // yadi rÃjà na sarve«Ãæ $ varïÃnÃæ daï¬adhÃraïam & kuryÃt patho vyapetÃnÃæ % vinaÓyeyur imÃ÷ prajÃ÷ // Nar_18.14 // brÃhmaïyaæ brÃhmaïo jahyÃt $ k«atriya÷ k«Ãtram uts­jet & svakarma jahyÃd vaiÓyas tu % ÓÆdra÷ sarvÃn viÓe«ayet // Nar_18.15 // rÃjÃnaÓ cen nÃbhavi«yan $ p­thivyÃæ daï¬adhÃraïam & ÓÆle matsyÃn ivÃpak«yan % durbalÃn balavattarÃ÷ // Nar_18.16 // satÃm anugraho nityam $ asatÃæ nigrahas tathà & e«a dharma÷ sm­to rÃj¤Ãm % arthaÓ cÃmitrapŬanÃt // Nar_18.17 // na lipyate yathà vahnir $ daha¤ chaÓvad imÃ÷ prajÃ÷ & na lipyate tathà rÃjà % daï¬aæ daï¬ye«u pÃtayan // Nar_18.18 // Ãj¤Ã teja÷ pÃrthivÃnÃæ $ sà ca vÃci prati«Âhità & te yad brÆyur asat sad và % sa dharmo vyavahÃriïÃm // Nar_18.19 // rÃjà nÃma caraty e«a $ bhÆmau sÃk«Ãt sahasrad­k & na tasyÃj¤Ãm atikramya % saæti«Âheran prajÃ÷ kvacit // Nar_18.20 // rak«ÃdhikÃrÃd ÅÓatvÃd $ bhÆtÃnugrahadarÓanÃt & yad eva rÃjà kurute % tat pramÃïam iti sthiti÷ // Nar_18.21 // nirguïo 'pi yathà strÅïÃæ $ pÆjya eva pati÷ sadà & prajÃnÃæ viguïo 'py evaæ % pÆjya eva narÃdhipa÷ // Nar_18.22 // tapa÷krÅtÃ÷ prajà rÃj¤Ã $ prabhur ÃsÃæ tato n­pa÷ & tatas tadvacasi stheyaæ % vÃrtà cÃsÃæ tadÃÓrayà // Nar_18.23 // pa¤ca rÆpÃïi rÃjÃno $ dhÃrayanty amitaujasa÷ & agner indrasya somasya % yamasya dhanadasya ca // Nar_18.24 // kÃraïÃd animittaæ và $ yadà krodhavaÓaæ gata÷ & prajà dahati bhÆpÃlas % tadÃgnir abhidhÅyate // Nar_18.25 // yadà teja÷ samÃlambya $ vijigÅ«ur udÃyudha÷ & abhiyÃti parÃn rÃjà % tadendra÷ sa udÃh­ta÷ // Nar_18.26 // vigatakrodhasaætÃpo $ h­«ÂarÆpo yadà n­pa÷ & prajÃnÃæ darÓanaæ yÃti % soma ity ucyate tadà // Nar_18.27 // dharmÃsanagata÷ ÓrÅmÃn $ daï¬aæ dhatte yadà n­pa÷ & sama÷ sarve«u bhÆte«u % tadà vaivasvata÷ yama÷ // Nar_18.28 // yadà tv arthiguruprÃj¤a- $ bh­tyÃdÅn avanÅpati÷ & anug­hïÃti dÃnena % tadà sa dhanada÷ sm­ta÷ // Nar_18.29 // tasmÃt taæ nÃvajÃnÅyÃn $ nÃkroÓen na viÓe«ayet & Ãj¤ÃyÃæ cÃsya ti«Âheta % m­tyu÷ syÃt tadvyatikramÃt // Nar_18.30 // tasya v­tti÷ prajÃrak«Ã $ v­ddhaprÃj¤opasevanam & darÓanaæ vyavahÃrÃïÃm % ÃtmanaÓ cÃbhirak«aïam // Nar_18.31 // brÃhmaïÃn upaseveta $ nityaæ rÃjà samÃhita÷ & saæyuktaæ brÃhmaïai÷ k«atraæ % mÆlaæ lokÃbhirak«aïe // Nar_18.32 // brÃhmaïasyÃparÅhÃro $ rÃjanyÃsanam agrata÷ & prathamaæ darÓanaæ prÃta÷ % sarvebhyaÓ cÃbhivÃdanam // Nar_18.33 // agraæ navebhya÷ sasyebhyo $ mÃrgadÃnaæ ca gacchata÷ & bhaik«aheto÷ parÃgÃre % praveÓas tv anivÃrita÷ // Nar_18.34 // samitpu«podakÃdÃne«v $ asteyaæ saparigrahÃt & anÃk«epa÷ parebhyaÓ ca % saæbhëaÓ ca parastriyà // Nar_18.35 // nadÅ«v avetanas tÃra÷ $ pÆrvam uttaraïaæ tathà & tare«v aÓulkadÃnaæ ca % na ced vÃïijyam asya tat // Nar_18.36 // vartamÃno 'dhvani ÓrÃnto $ g­hïann anivasan svayam & brÃhmaïo nÃparÃdhnoti % dvÃv ik«Æ pa¤ca mÆlakÃn // Nar_18.37 // nÃbhiÓastÃn na patitÃn $ na dvi«o na ca nÃstikÃt & na sopadhÃn nÃnimittaæ % na dÃtÃraæ prapŬya ca // Nar_18.38 // arthÃnÃæ bhÆribhÃvÃc ca $ deyatvÃc ca mahÃtmanÃm & ÓreyÃn pratigraho rÃj¤Ãæ % anye«Ãæ brÃhmaïÃd ­te // Nar_18.39 // brÃhmaïaÓ caiva rÃjà ca $ dvÃv apy etau dh­tavratau & naitayor antaraæ kiæcit % prajÃdharmÃbhirak«aïÃt // Nar_18.40 // dharmaj¤asya k­taj¤asya $ rak«Ãrthaæ ÓÃsato 'ÓucÅn & medhyam eva dhanaæ prÃhus % tÅk«ïasyÃpi mahÅpate÷ // Nar_18.41 // ÓucÅnÃm aÓucÅnÃæ ca $ saænipÃto yathÃmbhasÃm & samudre samatÃæ yÃti % tadvad rÃj¤o dhanÃgama÷ // Nar_18.42 // yathà cÃgnau sthitaæ dÅpte $ Óuddhim ÃyÃti käcanam & evam evÃgamà sarve % Óuddhim ÃyÃnti rÃjasu // Nar_18.43 // ya eva kaÓcit svadravyaæ $ brÃhmaïebhya÷ prayacchati & tad rÃj¤Ãpy anumantavyam % e«a dharma÷ sanÃtana÷ // Nar_18.44 // anyaprakÃrÃd ucitÃd $ bhÆme÷ «a¬bhÃgasaæj¤itÃt & bali÷ sa tasya vihita÷ % prajÃpÃlanavetanam // Nar_18.45 // Óakyaæ tat punar ÃdÃtuæ $ yad abrÃhmaïasÃtk­tam & brÃhmaïÃya tu yad dattaæ % na tasya haraïaæ puna÷ // Nar_18.46 // dÃnam adhyayanaæ yaj¤as $ tasya karma trilak«aïam & yÃjanÃdhyÃpane v­ttis % t­tÅyas tu pratigraha÷ // Nar_18.47 // svakarmaïi dvijas ti«Âhed $ v­ttim ÃhÃrayet k­tÃm & nÃsadbhya÷ pratig­hïÅyÃd % varïebhyo niyame 'sati // Nar_18.48 // aÓucir vacanÃd yasya $ Óucir bhavati puru«a÷ & ÓuciÓ caivÃÓuci÷ sadya÷ % kathaæ rÃjà na daivatam // Nar_18.49 // vidur ya eva devatvaæ $ rÃj¤o hy amitatejasa÷ & tasya te pratig­hïanto % na lipyante dvijÃtaya÷ // Nar_18.50 // loke 'smin maÇgalÃny a«Âau $ brÃhmaïo gaur hutÃÓana÷ & hiraïyaæ sarpir Ãditya % Ãpo rÃjà tathëÂama÷ // Nar_18.51 // etÃni satataæ paÓyen $ namasyed arcayec ca tÃn & pradak«iïaæ ca kurvÅta % tathà hy Ãyur na hÅyate // Nar_18.52 // pariÓi«Âam 19.steyam dvividhÃs taskarà j¤eyÃ÷ $ paradravyÃpahÃriïa÷ & prakÃÓÃÓ cÃprakÃÓÃÓ ca % tÃn vidyÃd ÃtmavÃn n­pa÷ // Nar_19.1 // prakÃÓava¤cakÃs tatra $ kÆÂamÃnatulÃÓritÃ÷ & utkoÂakÃ÷ sÃhasikÃ÷ % kitavÃ÷ païyayo«ita÷ // Nar_19.2 // pratirÆpakarÃÓ caiva $ maÇgaloddeÓav­ttaya÷ & ity evamÃdayo j¤eyÃ÷ % prakÃÓalokava¤cakÃ÷ // Nar_19.3 // aprakÃÓÃÓ ca vij¤eyà $ bahirabhyantarÃÓritÃ÷ & suptÃn pramattÃæÓ ca narà % mu«ïanty Ãkramya caiva te // Nar_19.4 // deÓagrÃmag­haghnÃÓ ca $ pathighnà granthimocakÃ÷ & ity evamÃdayo j¤eyà % aprakÃÓÃÓ ca taskarÃ÷ // Nar_19.5 // tÃn viditvà sukuÓalaiÓ $ cÃrais tatkarmakÃribhi÷ & anus­tya g­hÅtavyà % gƬhapraïihitair narai÷ // Nar_19.6 // sabhÃprapÃpÆpaÓÃlÃ- $ veÓamadyÃnnavikrayÃ÷ & catu«pathÃÓ caityav­k«Ã÷ % samÃjÃ÷ prek«aïÃni ca // Nar_19.7 // ÓÆnyÃgÃrÃïy araïyÃni $ devatÃyatanÃni ca & cÃrair vineyÃny etÃni % cauragrahaïatatparai÷ // Nar_19.8 // tathaivÃnye praïihitÃ÷ $ ÓraddheyÃÓ citravÃdina÷ & carà hy utsÃhayeyus tÃæs % taskarÃn pÆrvataskarÃ÷ // Nar_19.9 // annapÃnasamÃdÃnai÷ $ samÃjotsavadarÓanai÷ & tathà cauryÃpadeÓaiÓ ca % kuryus te«Ãæ samÃgamam // Nar_19.10 // ye tatra nopasarpanti $ s­tÃ÷ praïihità api & te 'bhisÃrya g­hÅtavyÃ÷ % saputrapaÓubÃndhavÃ÷ // Nar_19.11 // yÃæs tatra caurÃn g­hïÅyÃt $ tÃn vitìya vi¬ambya ca & avaghu«ya ca sarvatra % vadhyÃÓ citravadhena te // Nar_19.12 // na tv aho¬hÃnvitÃÓ caurà $ rÃj¤Ã vadhyà hy anÃgamÃ÷ & saho¬hÃn sopakaraïÃn % k«ipraæ caurÃn praÓÃsayet // Nar_19.13 // svadeÓaghÃtino ye syus $ tathà panthÃvarodhina÷ & te«Ãæ sarvasvam ÃdÃya % bhÆyo nindÃæ prakalpayet // Nar_19.14 // aho¬hÃn vim­Óec caurÃn $ g­hÅtÃn pariÓaÇkayà & bhayopadhÃbhiÓ citrÃbhir % brÆyus tathà yathÃk­tam // Nar_19.15 // deÓaæ kÃlaæ diÓaæ jÃtiæ $ nÃma và saæpratiÓrayam & k­tyaæ karmakarà và syu÷ % pra«ÂavyÃs te vinigrahe // Nar_19.16 // varïasvarÃkÃrabhedÃt $ sasaædigdhanivedanÃt & adeÓakÃlad­«ÂatvÃd % vÃsasyÃpy aviÓodhanÃt // Nar_19.17 // asadvyayÃt pÆrvacauryÃd $ asatsaæsargakÃraïÃt & leÓair apy avagantavyà % na ho¬henaiva kevalam // Nar_19.18 // dasyuv­tte yadi nare $ ÓaÇkà syÃt taskare 'pi và & yadi sp­Óyeta leÓena % kÃrya÷ syÃc chapatha÷ tata÷ // Nar_19.19 // caurÃïÃæ bhaktadà ye syus $ tathÃgnyudakadÃyakÃ÷ & ÃvÃsadà deÓikadÃs % tathaivottaradÃyakÃ÷ // Nar_19.20 // kretÃraÓ caiva bhÃï¬ÃnÃæ $ pratigrÃhiïa eva ca & samadaï¬Ã÷ sm­tà hy ete % ye ca pracchÃdayanti tÃn // Nar_19.21 // rëÂre«u rëÂrÃdhik­tÃ÷ $ sÃmantÃÓ caiva coditÃ÷ & abhyÃghÃte«u madhyasthà % yathà caurÃs tathaiva te // Nar_19.22 // gocare yasya mu«yeta $ tena caurÃ÷ prayatnata÷ & m­gyà dÃpyo 'nyathà mo«aæ % padaæ yadi na nirgatam // Nar_19.23 // nirgate tu pade tasmin $ na«Âe 'nyatra nipÃtite & sÃmantÃn mÃrgapÃlÃæÓ ca % dikpÃlÃæÓ caiva dÃpayet // Nar_19.24 // g­he vai mu«ite rÃjà $ cauragrÃhÃæs tu dÃpayet & Ãrak«akÃn rëÂrikÃæÓ ca % yadi cauro na labhyate // Nar_19.25 // yadi và dÃpyamÃnÃnÃæ $ tasmin mo«e tu saæÓaya÷ & mu«ita÷ Óapathaæ ÓÃpyo % mo«e vaiÓodhyakÃraïÃt // Nar_19.26 // acaure dÃpite mo«aæ $ cauryavaiÓodhyakÃraïÃt & caure labdhe labheyus te % dviguïaæ pratipÃditÃ÷ // Nar_19.27 // caurah­taæ prayatnena $ sarÆpaæ pratipÃdayet & tadabhÃve tu mÆlyaæ syÃd % daï¬aæ dÃpyaÓ ca tatsamam // Nar_19.28 // këÂhakÃï¬at­ïÃdÅnÃæ $ m­nmayÃnÃæ tathaiva ca & veïuvaiïavabhÃï¬ÃnÃæ % vetrasnÃyvasthicarmaïÃm // Nar_19.29 // ÓÃkaharitamÆlÃnÃæ $ haraïe phalapu«payo÷ & gorasek«uvikÃrÃïÃæ % tathà lavaïatailayo÷ // Nar_19.30 // pakvÃnnÃnÃæ k­tÃnnÃnÃæ $ madyÃnÃm Ãmi«asya ca & sarve«Ãm alpamÆlyÃnÃæ % mÆlyÃt pa¤caguïo dama÷ // Nar_19.31 // tulÃdharimameyÃnÃæ $ gaïimÃnÃæ ca sarvaÓa÷ & ebhyas tÆtk­«ÂamÆlyÃnÃæ % mÆlyÃd daÓaguïo dama÷ // Nar_19.32 // dhÃnyaæ daÓabhya÷ kumbhebhyo $ harato 'bhyadhikaæ vadha÷ & nyÆnaæ tv ekÃdaÓaguïaæ % daï¬aæ dÃpyo 'bravÅn manu÷ // Nar_19.33 // suvarïarajatÃdÅnÃm $ uttamÃnÃæ ca vÃsasÃm & ratnÃnÃæ caiva mukhyÃnÃæ % ÓatÃd abhyadhikaæ vadha÷ // Nar_19.34 // puru«aæ harata÷ pÃtyo $ daï¬a uttamasÃhasa÷ & sarvasvaæ strÅæ tu harata÷ % kanyÃæ tu harato vadha÷ // Nar_19.35 // mahÃpaÓÆn stenayato $ daï¬a uttamasÃhasa÷ & madhyamo madhyamapaÓuæ % pÆrva÷ k«udrapaÓuæ haran // Nar_19.36 // caturviæÓÃvara÷ pÆrva÷ $ para÷ «aïïavatir bhavet & ÓatÃni pa¤ca tu paro % madhyamo dviÓatÃvara÷ // Nar_19.37 // sahasraæ tÆttamo j¤eya÷ $ para÷ pa¤caÓatÃvara÷ & trividha÷ sÃhase«v eva % daï¬a÷ prokta÷ svayaæbhuvà // Nar_19.38 // prathame granthibhedÃnÃm $ aÇgulyaÇgu«Âhayor vadha÷ & dvitÅye caiva tacche«aæ % daï¬a÷ pÆrvaÓ ca sÃhasa÷ // Nar_19.39 // go«u brÃhmaïasaæsthÃsu $ sthÆrÃyÃÓ chedanaæ bhavet & dÃsÅæ tu harato nityam % ardhapÃdavikartanam // Nar_19.40 // yena yena viÓe«eïa $ stenÃÇgena vice«Âate & tat tad evÃsya chettavyaæ % tan manor anuÓÃsanam // Nar_19.41 // garÅyasi garÅyÃæsam $ agarÅyasi và puna÷ & stene nipÃtayed daï¬aæ % na yathà prathame tathà // Nar_19.42 // daÓa sthÃnÃni daï¬asya $ manu÷ svÃyaæbhuvo 'bravÅt & tri«u varïe«u yÃni syur % brÃhmaïo rak«ita÷ sadà // Nar_19.43 // upastham udaraæ jihvà $ hastau pÃdau ca pa¤camam & cak«ur nÃsà ca karïau ca % dhanaæ dehas tathaiva ca // Nar_19.44 // aparÃdhaæ parij¤Ãya $ deÓakÃlau ca tattvata÷ & sÃrÃnubandhÃv Ãlokya % daï¬Ãn etÃn prakalpayet // Nar_19.45 // na mitrakÃraïÃd rÃj¤Ã $ vipulÃd và dhanÃgamÃt & utsra«Âavya÷ sÃhasikas % tyaktÃtmà manur abravÅt // Nar_19.46 // yÃvÃn avadhyasya vadhe $ tÃvÃn vadhyasya mok«aïe & bhavaty adharmo n­pater % dharmas tu viniyacchata÷ // Nar_19.47 // na jÃtu brÃhmaïaæ hanyÃt $ sarvapÃpe«v api sthitam & nirvÃsaæ kÃrayet kÃmam % iti dharmo vyavasthita÷ // Nar_19.48 // sarvasvaæ và hared rÃjà $ caturthaæ vÃvaÓe«ayet & bh­tyebhyo 'nusmaran dharmaæ % prÃjÃpatyam iti sthiti÷ // Nar_19.49 // brÃhmaïasyÃparÃdhe tu $ catu÷sv aÇko vidhÅyate & gurutalpe surÃpÃne % steye brÃhmaïahiæsane // Nar_19.50 // gurutalpe bhaga÷ kÃrya÷ $ surÃpÃne dhvaja÷ sm­ta÷ & steye tu Óvapadaæ k­tvà % Óikhipittena kÆÂayet // Nar_19.51 // viÓirÃ÷ puru«a÷ kÃryo $ lalÃÂe bhrÆïaghÃtina÷ & asaæbhëyaÓ ca kartavyas % tan manor anuÓÃsanam // Nar_19.52 // rÃjà stenena gantavyo $ muktakeÓena dhÃvatà & Ãcak«Ãïena tatsteyam % evaæ kartÃsmi ÓÃdhi mÃm // Nar_19.53 // anenà bhavati stena÷ $ svakarmapratipÃdanÃt & rÃjÃnaæ tat sp­Óed ena % uts­jantaæ sakilbi«am // Nar_19.54 // rÃjabhir dh­tadaï¬Ãs tu $ k­tvà pÃpÃni mÃnavÃ÷ & nirmalÃ÷ svargam ÃyÃnti % santa÷ suk­tino yathà // Nar_19.55 // ÓÃsanÃd và vimok«Ãd và $ steno mucyate kilbi«Ãt & aÓÃsanÃt tu tad rÃjà % stenasyÃpnoti kilbi«am // Nar_19.56 // gurur ÃtmavatÃæ ÓÃstà $ ÓÃstà rÃjà durÃtmanÃm & atha pracchannapÃpÃnÃæ % ÓÃstà vaivasvato yama÷ // Nar_19.57 // a«ÂÃpÃdyaæ tu ÓÆdrasya $ steye bhavati kilbi«am & dvir a«ÂÃpÃdyaæ vaiÓyasya % dvÃtriæÓat k«atriyasya tu // Nar_19.58 // brÃhmaïasya catu÷«a«ÂÅty $ evaæ svÃyaæbhuvo 'bravÅt & tatrÃpi ca viÓe«eïa % vidvatsv abhyadhikaæ bhavet // Nar_19.59 // ÓÃrÅraÓ cÃrthadaï¬aÓ ca $ daï¬as tu dvividha÷ sm­ta÷ & ÓÃrÅrà daÓadhà proktà % arthadaï¬Ãs tv anekadhà // Nar_19.60 // kÃkaïyÃdis tv arthadaï¬a÷ $ sarvasvÃntas tathaiva ca & ÓÃrÅras tv avarodhÃdir % jÅvitÃntas tathaiva ca // Nar_19.61 // kÃkaïyÃdis tu yo daï¬a÷ $ sa tu mëÃpara÷ sm­ta÷ & mëÃvarÃdyo ya÷ prokta÷ % kÃr«Ãpaïaparas tu sa÷ // Nar_19.62 // kÃr«ÃpaïÃparÃdyas tu $ catu÷kÃr«Ãpaïa÷ para÷ & dvyavaro '«ÂÃparaÓ cÃnyas % tryavaro dvÃdaÓottara÷ // Nar_19.63 // kÃr«ÃpaïÃdyà ye proktÃ÷ $ sarve te syuÓ caturguïÃ÷ & evam anye tu vij¤eyÃ÷ % prÃk ca te pÆrvasÃhasÃt // Nar_19.64 // kÃr«Ãpaïo dak«iïasyÃæ $ diÓi raupya÷ pravartate & païair nibaddha÷ pÆrvasyÃæ % «o¬aÓaiva païÃ÷ sa tu // Nar_19.65 // mëo viæÓatibhÃgas tu $ j¤eya÷ kÃr«Ãpaïasya tu & kÃkaïÅ tu caturbhÃgo % mëasya ca païasya ca // Nar_19.66 // päcanadyÃ÷ pradeÓe tu $ saæj¤Ã yà vyÃvahÃrikÅ & kÃr«ÃpaïapramÃïaæ tu % nibaddham iha vai tayà // Nar_19.67 // kÃr«Ãpaïo 'ï¬ikà j¤eyÃÓ $ catasras tÃs tu dhÃnaka÷ & taddvÃdaÓa suvarïasya % dÅnÃraÓ citraka÷ sm­ta÷ // Nar_19.68 // vÃrttÃæ trayÅæ cÃpy atha daï¬anÅtim $ rÃjÃnuvartet saætatÃpramatta÷ & hanyÃd upÃyair nipuïair g­hÅtÃn % pure ca rëÂre nig­hïÅyÃt pÃpÃn // Nar_19.69 // 20.divyÃni yadà sÃk«Å na vidyate $ vivÃde vadatÃæ n­ïÃm & tadà divyai÷ parÅk«eta % ÓapathaiÓ ca p­thagvidhai÷ // Nar_20.1 // satyaæ vÃhanaÓastrÃïi $ gobÅjarajatÃni ca & devatÃpit­pÃdÃÓ ca % dattÃni suk­tÃni ca // Nar_20.2 // mahÃparÃdhe divyÃni $ dÃpayet tu mahÅpati÷ & alpe«u ca nara÷ Óre«Âha÷ % Óapathai÷ ÓÃpayen naram // Nar_20.3 // ete hi ÓapathÃ÷ proktÃ÷ $ sukarÃs svalpasaæÓaye & sÃhase«v abhiÓÃpe ca % vidhir divya÷ prakÅrtita÷ // Nar_20.4 // saædigdhe 'rthe 'bhiyuktÃnÃæ $ pracchanne«u viÓe«ata÷ & divya÷ pa¤cavidho j¤eya % ity Ãha bhagavÃn manu÷ // Nar_20.5 // dhaÂo 'gnir udakaæ caiva $ vi«aæ koÓaÓ ca pa¤cama÷ & uktÃny etÃni divyÃni % dÆ«itÃnÃæ viÓodhane // Nar_20.6 // saædigdhe«v abhiyuktÃnÃæ $ viÓuddhyarthaæ mahÃtmanà & nÃradena puna÷ proktÃ÷ % satyÃn­tavibhÃvanÃ÷ \ vÃdino 'numatenainaæ # kÃrayen nÃnyathà budha÷ // Nar_20.7 // [dhaÂa÷] caturhastau tulÃpÃdÃv $ ucchrayeïa prakÅrtitau & «a¬¬hastaæ tu tayor d­«Âaæ % pramÃïaæ parimÃïata÷ // Nar_20.8 // pÃdayor antaraæ hastaæ $ bhaved adhyardham eva ca & Óikyadvayaæ samÃsajya % dhaÂe karkaÂake d­¬he // Nar_20.9 // tulayitvà naraæ pÆrvaæ $ cihnaæ kuryÃd dhaÂasya tu & kak«ÃsthÃnena taæ tulyam % avatÃrya tato dhaÂÃt // Nar_20.10 // samayai÷ parig­hyainaæ $ punar Ãropayen nara÷ & tasminn evaæ k­te sà cet % kak«e sthÃpya suniÓcalà // Nar_20.11 // tulito yadi vardheta $ Óuddha÷ syÃn nÃtre saæÓaya÷ & samo và hÅyamÃno và % na viÓuddho bhaven nara÷ // Nar_20.12 // dharmaparyÃyavacanair $ dhaÂa ity abhidhÅyase & tvaæ vetsi sarvabhÆtÃnÃæ % pÃpÃni suk­tÃni ca \ tvam eva dhaÂa jÃnÅ«e # na vidur yÃni mÃnu«Ã÷ // Nar_20.13 // vyavahÃrÃbhiÓasto 'yaæ $ mÃnu«as tulyate tathà & tad eva saæÓayÃpannaæ % dharmatas trÃtum arhasi // Nar_20.14 // ata Ærdhvaæ pravak«yÃmi $ lohasya vidhim uttamam & dvÃtriæÓadaÇgulÃni tu % maï¬alÃn maï¬alÃntaram // Nar_20.15 // a«ÂÃbhir maï¬alair evam $ aÇgulÃnÃæ Óatadvayam & caturviæÓat samÃkhyÃtaæ % saækhyÃtattvÃrthadarÓibhi÷ // Nar_20.16 // kalpitair maï¬alair evam $ u«itasya Óucer api & saptÃÓvatthasya pattrÃïi % sÆtreïÃve«Âya hastayo÷ // Nar_20.17 // vidadhyÃt taptalohasya $ pa¤cÃÓatpalam saæmitam & hastÃbhyÃæ piï¬am ÃdÃya % Óanai÷ saptapadaæ vrajet // Nar_20.18 // na maï¬alam atikrÃmen $ nÃpy arvÃk pÃdayet padam & na ca pÃtayetÃprÃpta÷ % yÃvadbhÆmir prakalpità // Nar_20.19 // tÅrtvÃnena vidhÃnena $ maï¬alÃni samÃhita÷ & adagdha÷ sarvato yas tu % sa viÓuddho bhaven nara÷ // Nar_20.20 // bhayÃd và pÃtayate yas tv $ adagdho yo vibhÃvyate & punas taæ hÃrayel lohaæ % sthitir e«Ã purÃtanÅ \ anena vidhinà kÃryo # hutÃÓasamaya÷ sm­ta÷ // Nar_20.21 // tvam agne sarvabhÆtÃnÃm $ antaÓcarasi sÃk«ivat & suk­taæ du÷k­taæ loken(a) % aj¤Ãtaæ vidyate tvayà // Nar_20.22 // pracchannÃni manu«yÃïÃæ $ pÃpÃni suk­tÃni ca & yathÃvad eva jÃnÅ«e na % vidur yÃni mÃnu«Ã÷ // Nar_20.23 // vyavahÃrÃbhiÓasto 'yaæ $ puru«a÷ Óuddhim icchati & tad enaæ saæÓayÃpannaæ % dharmatas trÃtum arhasi // Nar_20.24 // ata÷ paraæ pravak«yÃmi $ toyasya vidhim uttamam & nÃtikrÆreïa dhanu«Ã % prerayet sÃyakatrayam // Nar_20.25 // madhyamas tu Óaro grÃhya÷ $ puru«eïa yavÅyasà & pratyÃnÅtasya tasyÃtha % sa viÓuddho bhaven nara÷ // Nar_20.26 // anyathà na viÓuddha÷ syÃd $ ekÃÇgam api darÓayet & sthÃnÃd anyatra và gacched % yasmin pÆrvaæ nive«ita÷ // Nar_20.27 // striyas tu na balÃt kÃryà $ na pumÃn api durbala÷ & bhÅrutvÃd yo«ito m­tyu÷ % k­ÓasyÃpi balÃt kuryÃt \ sahasà prÃpnuyÃt sarvÃæs # tasmÃd etÃn na majjayet // Nar_20.28 // toyamadhye manu«yasya $ g­hÅtvorÆ susaæyata÷ // Nar_20.29 // satyÃn­tavibhÃgasya $ toyÃgnÅ spa«Âak­ttamau & yataÓ cÃgnir abhÆd asmÃt % tatas toyaæ viÓi«yate // Nar_20.30 // kriyate dharmatattvaj¤air $ dÆ«itÃnÃæ viÓodhanam & tasmÃt satyena bhagava¤ % jaleÓa trÃtum arhasi // Nar_20.31 // ata÷ paraæ pravak«yÃmi $ vi«asya vidhim uttamam & tulayitvà vi«aæ pÆrvaæ % deyam etad dhimÃgame // Nar_20.32 // na pÆrvÃhïe na madhyÃhne $ na saædhyÃyÃæ tu dharmavit & ÓaradgrÅ«mavasante«u % var«Ãsu ca na dÃpayet // Nar_20.33 // bhagnaæ ca dÃritaæ caiva $ dhÆpitaæ miÓritaæ tathà & kÃlakÆÂam alaæbuæ ca % vi«aæ yatnena varjayet // Nar_20.34 // ÓÃrÇgahaimavataæ Óastaæ $ gandhavarïarasÃnvitam & mahÃdo«avate deyaæ % rÃj¤Ã tattvabubhutsayà // Nar_20.35 // na bÃlÃturav­ddhe«u $ naiva svalpÃparÃdhi«u & vi«asya tu yavÃn sapta % dadyÃc chodye gh­taplutÃn // Nar_20.36 // vi«asya pala«a¬bhÃgÃd $ bhÃgo viæÓatimas tu ya÷ & tam a«ÂabhÃgahÅnaæ tu % Óodhye dadyÃd gh­taplutam // Nar_20.37 // yathoktena vidhÃnena $ viprÃn spr«ÂvÃnumodita÷ & sopavÃsaÓ ca khÃdeta % devabrÃhmaïasaænidhau // Nar_20.38 // vi«aæ vegaklamÃpetaæ $ sukhena yadi jÅryate & viÓuddham iti taæ j¤Ãtvà % rÃjà satk­tya mok«ayet // Nar_20.39 // tvaæ vi«a brahmaïa÷ putra÷ $ satyadharmaratau sthita÷ & Óodhayainaæ naraæ pÃpÃt % satyenÃsyÃm­tÅbhava // Nar_20.40 // ata÷ paraæ pravak«yÃmi $ koÓasya vidhim uttamam // Nar_20.41 // pÆrvÃhïe sopavÃsasya $ snÃtasyÃrdrapaÂasya ca & saÓÆkasyÃvyasanina÷ % koÓapÃnaæ vidhÅyate // Nar_20.42 // yadbhakta÷ so 'bhiyukta÷ syÃt $ taddaivatyaæ tu pÃyayet & saptÃhÃd yasya d­Óyate % dvisaptÃhena và puna÷ \ pratyÃtmikaæ tu yatkiæcit # saiva tasya vibhÃvanà // Nar_20.43 // dvisaptÃhÃt paraæ yasya $ mahad và vaik­taæ bhavet & nÃbhiyojya÷ sa vidu«Ãæ % k­takÃlavyatikramÃt // Nar_20.44 // mahÃparÃdhe nirdharme $ k­taghne klÅbakutsite & nÃstikavrÃtyadÃse«u % koÓapÃnaæ vivarjayet // Nar_20.45 // yathoktena prakÃreïa $ pa¤ca divyÃni dharmavit & dadyÃd rÃjÃbhiyuktÃnÃæ % pretya ceha ca nandati // Nar_20.46 // na vi«aæ brÃhmaïe dadyÃn $ na lohaæ k«atriyo haret & na nimajjyÃpsu vaiÓyaÓ ca % ÓÆdra÷ koÓaæ na pÃyayet // Nar_20.47 // var«Ãsu na vi«aæ dadyÃt $ hemante nÃpsu majjayet & na lohaæ hÃrayed grÅ«me % na koÓaæ pÃyayen niÓi // Nar_20.48 // nÃradÅyadharmaÓÃstra÷ samÃpta÷.