Ramanuja: Sribhsya 1,1.3 Input by Sadanori ISHITOBI PLAIN TEXT VERSION ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ jagajjanmÃdikÃraïaæ brahma vedÃntavedyam ity uktam / tad ayuktam; tad dhi na vÃkyapratipÃdyam / anumÃnena siddhe÷ ity ÃÓaÇkyÃha --- ÓÃstrayonitvÃt //1,1.3// Óastraæ yasya yoni÷ kÃraïaæ, pramÃïam, tac chÃstrayoni÷; tasya bhÃvaÓ ÓÃstrayonitvam; tasmÃt / brahmaj¤ÃnakÃraïatvÃc chÃstrasya tadyonitvaæ brahmaïa÷ / atyantÃtÅndriyatvena pratyak«ÃdipramÃïÃvi«ayatayà brahmaïaÓ ÓÃstraikapramÃïakatvÃd uktasvarÆpaæ brahma yato và imÃni bhÆtÃnÅtyÃdivÃkyaæ bodhayaty evetyartha÷ // nanu ÓÃstrayonitvaæ brahmaïo na saæbhavati, pramÃïÃntaravedyatvÃd brahaïa÷, aprÃpte tu ÓÃstram arthavat / kiæ tarhi tatra pramÃïam? na tÃvatpratyak«am / tad dhi dvividham indriyasaæbhavaæ yogasaæbhavaæ ceti / indriyasaæbhavaæ ca bÃhyasaæbhavam Ãntarasaæbhavaæ ceti dvividhà / bÃhyendriyÃïi vidyamÃnasannikar«ayogyasvavi«ayabodhajananÃnÅti na sarvÃrthasÃk«ÃtkÃratannirmÃïasamarthapuru«aviÓe«avi«ayabodhajananÃni / nÃpy Ãntaram; Ãntarasukhadu÷khÃdivyatiriktabahirvi«aye«u tasya bÃhyendriyÃnapek«aprav­ttyanupapatte÷ / nÃpi yogajanyam; bhÃvanÃprakar«aparyantajanmanas tasya viÓadÃvabhÃsatve 'pi pÆrvÃnubhÆtavi«ayasm­timÃtratvÃn na prÃmÃïyam iti kuta÷ pratyak«atà ? tadatiriktavi«ayatve kÃraïÃbhÃvÃt; tathà sati tasya bhramarÆpavatà / nÃpy anumÃnaæ viÓe«atod­«Âaæ sÃmÃnyatod­«Âaæ và / atÅndriye vastuni saæbandhÃvadhÃraïavirahÃn na viÓe«atod­«Âam / samastavastusÃk«ÃtkÃratannirmÃïasamarthapuru«aviÓe«aniyataæ sÃmÃnyatod­«Âam api na liÇgam upalabhayte / nanu ca jagata÷ kÃryatvaæ tadupÃdÃnopakaraïasaæpradÃnaprayojanÃbhij¤akart­katvavyÃptam / acetanÃrabdhaæm jagataÓ caikacetanÃdhÅnatvena vyÃptam / sarvaæ hi ghaÂÃdikÃryaæ tadupÃdÃnopakaraïasaæpradÃnaprayojanÃbhij¤akart­kaæ d­«Âam / acetanÃrabdham arogaæ svaÓarÅram ekacetanÃdhÅnaæ ca / sÃvayavatvena jagata÷ kÃryatvam / ucyate / kim idam ekacetanÃdhÅnatvam ? na tÃvat tadÃyattotpattisthititvam; d­«ÂÃnto hi sÃdhyavikala÷ syÃt / na hy arogaæ svaÓarÅram ekacetanÃyattotpattisthiti; taccharÅrasya bhoktÌïÃæ bhÃryÃdisarvacenatÃnÃm ad­«ÂajanyatvÃt tadutpattisthityo÷ / kiæ ca, ÓarÅrÃvayavina÷ svÃvayavasamavetatÃrÆpà sthitir avayavasaæÓle«avyatirekeïa na cetanam apek«ate / prÃïanalak«aïà tu sthiti÷ pak«atvÃbhimate k«itijaladhimahÅdharÃdau na saæbhavatÅti pak«asapak«ÃnugatÃm ekarÆpÃæ sthitiæ nopalabhÃmahe / tad Ãyattaprav­ttitvaæ tadadhÅnatvam iti cet, anekacetanasÃdhye«u gurutararathaÓilÃmahÅruhÃdi«u vyabhicÃra÷ / cetanamÃtrÃdhÅnatve siddhasÃdhyatà / kiæ ca, ubhayavÃdisiddhÃnÃæ jÅvÃnÃm eva lÃghavena kart­tvÃbhyupagamo yukta÷ / na ca jÅvÃnÃm upÃdÃnÃdyanabhij¤atayà kart­tvÃsaæbhava÷; sarve«Ãm eva cetanÃnÃæ p­thivyÃdyupÃdÃnayÃgÃdyupakaraïasÃk«ÃtkÃrasÃmarthyÃt; yathedÃnÅæ p­thivyÃdayo yÃgÃdayaÓ ca pratyak«am Åk«yante / upakaraïabhÆtayÃgÃdiÓaktirÆpÃpÆrvÃdiÓabdavÃcyÃd­«ÂasÃk«ÃtkÃrÃbhÃve 'pi cetanÃnÃæ na kart­tvÃnupapatti÷; tatsÃk«ÃtkÃrÃnapek«aïÃt kÃryÃrambhasya / bhaktimatsÃk«ÃtkÃra eva hi kÃryÃrambhopayogÅ; Óaktes tu j¤ÃnamÃtram evopayujyate, na sÃk«ÃtkÃra÷ / na hi kulÃlÃdaya÷ kÃryopakaraïabhÆtadaï¬acakrÃdivat tacchaktim api sÃk«Ãtk­tya ghaÂamaïikÃdikÃryam Ãrabhante / iha tu cetanÃnÃm ÃgamÃvagatayÃgÃdiÓaktiviÓe«ÃïÃæ kÃryÃrambho nÃnupapanna÷ / kiæ ca, yacchakyakriyaæ ÓakyopÃdÃnÃdivij¤Ãnaæ ca tad eva tadabhij¤akart­kaæ d­«Âam / mahÅmahÅdharamahÃrïavÃdi tv aÓakyakriyam aÓakyopÃdÃnÃdivij¤Ãnaæ ceti na cetanakart­kam / ato ghaÂamaïikÃdi sajÃtÅyaÓakyakriyaÓakyopÃdÃnÃdivij¤Ãnavastugatam eva kÃryatvaæ buddhimankart­pÆrvakatvasÃdhane prabhavati / kiæ ca, ghaÂÃdikÃryam anÅÓvareïÃlpaj¤ÃnaÓaktinà saÓarÅreïa parigrahavatÃnÃptakÃmena nirmitaæ d­«Âam iti tathÃvidham eva cetanaæ kartÃraæ sÃdhayann ayaæ kÃryatvahetus si«Ãdhayi«itapuru«asÃrvaj¤yasarvÃiÓvaryÃdiviparÅtasÃdhanÃd viruddhas syÃt / na caitÃvatà sarvÃnumÃnocchedaprasaÇga÷ / liÇgini pramÃïÃntaragocare liÇgabalopasthÃpità viparÅtaviÓe«Ãs tatpramÃïapratihatagatayo nivartante / iha tu sakaletarapramÃïÃvi«aye liÇgini nikhilanirmÃïacature anvayavyatirekÃvagatÃvinÃbhÃvaniyamà dharmÃs sarva evÃviÓe«eïa prasajyante; nivartakapramÃïÃbhÃvÃt tathaivÃvati«Âhante / ata ÃgamÃd ­te katham ÅÓvaras setsyati ? atrÃhu÷ / sÃvayavatvÃd eva jagata÷ kÃryatvaæ na pratyÃkhyÃtuæ Óakyate / bhavanti ca prayogÃ÷ vivÃdÃdhyÃsitaæ bhÆbhÆdharÃdi kÃryam, sÃvayavatvÃt, ghaÂÃdivat / tathà vivÃdÃdhyÃsitam avanijaladhimahÅdharÃdi kÃryam, mahattve sati kriyÃvattvÃt, ghaÂavat / tanubhuvanÃdi kÃryam, mahattve sati mÆrtatvÃt, ghaÂavat iti / sÃvayave«u dravye«u idam eva kriyate netarad iti kÃryatvasya niyÃmakaæ sÃvayavatvÃtireki rÆpÃntaraæ nopalabhÃmahe / kÃryatvapratiniyataæ Óakyakriyatvaæ ÓakyopÃdÃnÃdivij¤Ãnatvaæ copalabhyata iti cen na; kÃryatvenÃnumate 'pi vi«aye j¤ÃnaÓaktÅ kÃryÃnumeye ity anyatrÃpi sÃvayavatvÃdinà kÃryatvaæ j¤Ãtam iti te ca pratipanne eveti na kaÓcid viÓe«a÷ / tathà hi ghaÂamaïikÃdi«u k­te«u kÃryadarÓanÃnumitakart­gatatannirmÃïaÓaktij¤Ãna÷ puru«o 'd­«ÂapÆrvaæ vicitrasanniveÓaæ narendrabhavanam Ãlokya avayavasannive«aviÓe«eïa tasya kÃryatvaæ niÓcitya tadÃnÅm eva kartus tajj¤ÃnaÓaktivaicitryam anuminoti / atas tanubhuvanÃde÷ kÃryatve siddhe sarvasÃk«ÃtkÃratannirmÃïÃdinipuïa÷ kvacit puru«aviÓe«as sidhyaty eva / kiæ ca sarvacetanÃnÃæ dharmÃdharmanimitte 'pi sukhadu÷khopabhoge cetanÃnadhi«Âhitayos tayor acetanayo÷ phalahetutvÃnupapattes sarvakarmÃnuguïasarvaphalapradÃnacatura÷ kaÓcid Ãstheya÷; vardhakinÃnadhi«Âhitasya vÃsyÃder acetanasya deÓakÃlÃdyanekaparikarasannidhÃne 'pi yÆpÃdinirmÃïasÃdhanatvÃdarÓanÃt / bÅjÃÇkuarÃde÷ pak«ÃntarbhÃvena tair vyabhicÃrÃpÃdanaæ ÓrotriyavetÃlÃnÃm anabhij¤atÃvij­mbhitam / tata eva sukhÃdibhir vyabhicÃravacanam api tathaiva / na ca lÃghavenobhayavÃdisaæpratipannak«etraj¤ÃnÃm eva Åd­ÓÃdhi«ÂhÃt­tvakalpanaæ yuktam; te«Ãæ sÆk«mavyavahitaviprak­«ÂadarÓanaÓaktiniÓcayÃt / darÓanÃnuguïaiva hi sarvatra kalpanà / na ca k«etraj¤avad ÅÓvarasyÃÓaktiniÓcayo 'sti / ata÷ prÃmÃïÃntaro na tatsiddhyanupapatti÷ / samarthakart­pÆrvakatvaniyatakÃryatvahetunà sidhyan svÃbhÃvikasarvasÃk«ÃtkÃratanniyamanaÓaktisaæpanna eva sidhyati / yat tv anaiÓvaryÃdyÃpÃdanena dharmaviÓe«aviparÅtasÃdhanatvam unnÅtam, tadanumÃnav­ttÃnabhij¤atvanibandhanam; sapak«e sahad­«ÂÃnÃæ sarve«Ãæ kÃryasyÃhetubhÆtÃnÃæ ca dharmÃïÃæ liÇginy aprÃpte÷ / etad uktaæ bhavati / kenacit kiæcit kriyamÃïaæ svotpattaye kartus svanirmÃïasÃmarthyaæ svopÃdÃnopakaraïaj¤Ãnaæ cÃpek«ate; na tv anyÃsÃmarthyam anyaj¤Ãnaæ ca, hetutvÃbhÃvÃt / svanirmÃïasÃmarthyasvopÃdÃnopakaraïaj¤ÃnÃbhyÃm eva svotpattÃv upapannÃyÃæ saæbandhitayà darÓanamÃtreïÃkiæcitkarasyÃrthÃntarÃj¤ÃnÃde÷ hetutvakalpanÃyogÃd iti / na tÃvat sarvavi«ayam; na hi kulÃlÃdi÷ kriyamÃïavyatiriktaæ kim api na jÃnÃti / nÃpi katipayavi«ayam; sarve«u kart­«u tattadaj¤ÃnÃÓaktyaniyamena sarve«Ãm aj¤ÃnÃdÅnÃæ vyabhicÃrÃt / ata÷ kÃryatvasyÃsÃdhakÃnÃm anÅÓvaratvÃdÅnÃæ liÇginy apratÅtir iti na viparÅtasÃdhanatvam / kulÃlÃdÅnÃæ daï¬acakrÃdyadhi«ÂhÃnaæ ÓarÅradvÃreïaiva d­«Âam iti jagadupÃdÃnopakaraïÃdhi«ÂhÃnam ÅÓvarasyÃÓarÅrasyÃnupapannam iti cen na; saækalpamÃtreïaiva paraÓarÅragatabhÆtavetÃlagaralÃdyapagamavinÃÓadarÓanÃt / katham aÓarÅrasya parapravartanarÆpas saækalpa iti cet; na ÓarÅrÃpek«as saækalpa÷, ÓarÅrasya saækalpahetutvÃbhÃvÃt / mana eva hi saækalpahetu÷ / tadabhyupagatam ÅÓvare 'pi; kÃryatvenaiva j¤ÃnaÓaktivan manaso 'pi prÃptatvÃt / mÃnasas saækalpas saÓarÅrasyaiva, saÓarÅrasyaiva samanaskatvÃd iti cen na; manaso nityatvena dehÃpagame 'pi manasas sadbhÃvenÃnaikÃntyÃt / ato vicitrÃvayavasanniveÓaviÓe«atanubhuvanÃdikÃryanirmÃïe puïyapÃpaparavaÓa÷ parimitaÓaktij¤Ãna÷ k«etraj¤o na prabhavatÅti nikhilabhuvananirmÃïacaturo 'cintyÃparimitaj¤ÃnaÓaktyaiÓvaryo 'ÓarÅra÷ saækalpamÃtrasÃdhanaparini«pannÃnantavistÃravicitraracanaprapa¤ca÷ puru«aviÓe«a ÅÓvaro 'numÃnenaiva siddhyati / ata÷ pramÃïÃntarÃvaseyatvÃd brahmaïo naitadvÃkyaæ brahma pratipÃdayati / kiæ ca, atyantabhinnayor eva m­ddravyakulÃlayor nimittopÃdÃnatvadarÓanena ÃkÃÓÃder niravayavadravyasya kÃryatvÃnupapattyà ca naikam eva brahma k­tsnasya jagato nimittam upÃdÃnaæ ca pratipÃdayituæ ÓaknotÅti // evaæ prÃpte brÆma÷ yathoktalak«aïaæ brahma janmÃdivÃkyaæ bodhayaty eva / kuta÷? ÓÃstraikapramÃïakatvÃd brahmaïa÷ / yad uktaæ sÃvayavatvÃdinà kÃryaæ sarvaæ jagat, kÃryaæ ca taducitakart­viÓe«apÆrvakaæ d­«Âam iti nikhilajagannirmÃïatadupÃdÃnopakaraïavedanacatura÷ kaÓcid anumeya iti; tad ayuktam; mahÅmahÃrïavÃdÅnÃæ kÃryatve 'pi ekadaivaikenaiva nirmità ity atra pramÃïÃbhÃvÃt / na caikasya ghaÂasyeva sarve«Ãm ekaæ kÃryatvam, yenaikadaika÷ kartà syÃt / p­thagbhÆte«u kÃrye«u kÃlabhedakart­bhedadarÓanena kart­kÃlÃikyaniyamÃdarÓanÃt / na ca k«etraj¤ÃnÃæ vicitrajagannirmÃïaÓaktyà kÃryatvabalena tadatiriktakalpanÃyÃm anekakalpanÃnupapatteÓ ca eka÷ kartà bhavitum arhatÅti; k«etraj¤ÃnÃm evopacitapuïyaviÓe«ÃïÃæ ÓaktivaicitryadarÓanena te«Ãm evÃtiÓayitÃd­«ÂasaæbhÃvanayà ca tattadvilak«aïakÃryahetutvasaæbhavÃt, tadatiriktÃtyantÃd­«Âapuru«akalpanÃnupapatte÷ / na ca yugapat sarvotpattis sarvocchittiÓ ca pramÃïapadavÅm adhirohata÷; adarÓanÃt, krameïaivotpattivinÃÓadarÓanÃc ca / kÃryatvena sarvotpattivinÃÓayo÷ kalpyamÃnayo÷ darÓanÃnuguïyena kalpanÃyÃæ virodhÃbhÃvÃc ca / ato buddhimadekakart­katve sÃdhye kÃryatvasyÃnaikÃntyam, pak«asyÃprasiddhaviÓe«aïatvam, sÃdhyavikalatà ca d­«ÂÃntasya; sarvanirmÃïacaturasyaikasyÃprasiddhe÷ / buddhimatkart­katvamÃtre sÃdhye siddhasÃdhanatà / sÃrvaj¤yasarvaÓaktiyuktasya kasyacid ekasya sÃdhakam idaæ kÃryatvaæ kiæ yugamadutpadyamÃnasarvavastugatam ? uta krameïotpadyamÃnasarvavÃstugatam ? yugapadutpadyamÃnasarvavastugatatve kÃryatvasyÃsiddhatà / krameïotpadyamÃnasarvavastugatatve anekakarÂrkatvasÃdhanÃd viruddhatà / atrÃpy ekakarÂrkatvasÃdhane pratyak«ÃnumÃnavirodhaÓ ÓÃstravirodhaÓ ca; kumbhakÃro jÃyate, rathakÃro jÃyata ityÃdiÓravaïÃt / api ca sarve«Ãæ kÃryÃïÃæ ÓarÅrÃdÅnÃæ ca sattvÃdiguïakÃryarÆpasukhÃdyanvayadarÓanena sattvÃdimÆlatvam avaÓyÃÓrayaïÅyam / kÃryavaicitryahetubhÆtÃ÷ kÃraïagatà viÓe«Ãs sattvÃdaya÷; te«Ãæ kÃryÃïÃæ tanmÆlatvÃpÃdanaæ tadyuktapuru«Ãnta÷karaïavikÃradvÃreïa, puru«asya ca tadyoga÷ karmamÆla÷ iti kÃryaviÓe«ÃrambhÃyaiva j¤ÃnaÓaktivat kartu÷ karmasaæbandha÷ kÃryahetutvenaivÃvaÓyÃÓrayanÅya÷; j¤ÃnaÓaktivaicitryasya ca karmamÆlatvÃt / icchÃyÃ÷ kÃryÃrambhahetutve 'pi vi«ayaviÓe«aviÓe«itÃyÃs tasyÃs sattvÃimÆlakatvena karmasaæbandho 'varjanÅya÷ / ata÷ k«etraj¤Ã eva kartÃra÷, na tadvilak«aïa÷ kaÓcid anumÃnÃt sidhyati / bhavanti ca prayogÃ÷ tanubhuvanÃdi k«etraj¤akart­kam, kÃryatvÃt, ghaÂavat / ÅÓvara÷ kartà na bhavati, prayojanaÓÆnyatvÃt, muktÃtmavat / ÅÓvara÷ kartà na bhavati, aÓarÅratvÃt, tadvad eva / na ca k«etraj¤ÃnÃæ svaÓarÅrÃdhi«ÂhÃne vyabhicÃra÷, tatrÃpy anÃdes sÆk«maÓarÅrasta sadbhÃvÃt/ vimativi«aya÷ kÃlo na lokaÓÆnya÷, kÃlatvÃt, vartamÃnakÃlavad iti / api ca, kim ÅÓvaras saÓarÅro 'ÓarÅro và kÃryaæ karoti ? na tÃvad aÓarÅra÷; aÓarÅrasya kart­tvÃnupalabdhe÷ / mÃnasÃny api kÃryÃïi saÓarÅrasyaiva bhavanti; manaso nityatve 'pi aÓarÅre«u mukte«u tatkÃryÃdarÓanÃt / nÃpi saÓarÅra÷; vikalpÃsahatvÃt taccharÅraæ kiæ nityam utÃnityam ? na tÃvan nityam; sÃvayavasya tasya nityatve jagato 'pi nityatvÃvirodhÃd ÅÓvarÃsiddhe÷ / nÃpy anityam; tadvyatiriktasya taccharÅrahetos tadÃnÅm abhÃvÃt / svayam eva hetur iti cen na; aÓarÅrasya tadayogÃt; anyena ÓarÅreïa saÓarÅra iti cen na; anavasthÃnÃt / sa kiæ savyÃpÃro nirvyÃpÃro và ? aÓarÅratvÃd eva na savyÃpÃra÷ / nÃpi nirvyÃpÃra÷ kÃryaæ karoti muktÃtmavat / kÃryaæ jagad icchÃmÃtravyÃpÃrakart­kam ity ucyamÃne pak«asyÃprasiddhaviÓe«aïatvam, d­«ÂÃntasya ca sÃdhyahÅnatà / ato darÓanÃnuguïyeneÓvarÃnumÃnaæ darÓanÃnuguïyaparÃhatam iti ÓÃstraikapramÃïaka÷ parabrahmabhÆtas sarveÓvara÷ puru«ottama÷ / ÓÃstraæ tu sakaletarapramÃïaparid­«ÂasamastavastuvisajÃtÅyaæ sÃrvaj¤yasatyasaækalpatvÃdimiÓrÃnavadhikÃtiÓayÃparimitodÃraguïasÃgaraæ nikhilaheyapratyanÅkasvarÆpaæ pratipÃdayatÅti na pramÃïÃntarÃvasitavastusÃdharmyaprayuktado«agandhaprasaÇga÷ / yat tu nimittopÃdÃnayor aikyam ÃkÃÓÃder niravayavadravyasya kÃryatvaæ cÃnupalabdham aÓakyapratipÃdanam ity uktam, tad apy aviruddham iti prak­tiÓ ca pratij¤Ãd­«ÂÃntÃnuparodhÃt, na viyadaÓruter ity atra pratipÃdayi«yate / ata÷ pramÃïÃntarÃgocaratvena ÓÃstraikavi«ayatvÃd yato và imÃni bhÆtÃnÅti vÃkyam uktalak«aïaæ brahma pratipÃdayatÅti siddham //1,1.3//