Samantabhadra: Aptamimamsa Based on the edition of GajÃdhara Lal Jain. Benares : Jain Siddhant Prakashini Sanstha, 1914. Input by Diwakar Acharya ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ Samantabhadra: ùptamÅmÃæsà devÃgamanabhoyÃnacÃmarÃdivibhÆtaya÷ / mÃyÃvi«vapi d­Óyante nÃtastvamasi no mahÃn // SAm_1 // adhyÃtmaæ bahirapye«a vigrahÃdimahodaya÷ / divya÷ satyo divaukassvapyasti rÃgÃdimatsu sa÷ // SAm_2 // tÅrthak­tsamayÃnÃæ ca parasparavirodhata÷ / sarve«ÃmÃptatà nÃsti kaÓcideva bhavedguru÷ // SAm_3 // do«ÃvaraïayorhÃnirni÷Óe«ÃstyatiÓÃyanÃt / kvacidyathà svahetubhyo bahirantarmalak«aya÷ // SAm_4 // sÆk«mÃntaritadÆrÃrthÃ÷ pratyak«Ã÷ kasyacidyathà / anumeyatvato 'gnyÃdiriti sarvaj¤asaæsthiti÷ // SAm_5 // sa tvamevÃsi nirdo«o yuktiÓÃstrÃvirodhavÃk / avirodho yadi«Âaæ te prasiddhena na bÃdhyate // SAm_6 // tvanmatÃm­tabÃhyÃnÃæ sarvathaikÃntavÃdinÃm / ÃptÃbhimÃnadagdhÃnÃæ sve«Âaæ d­«Âena bÃdhyate // SAm_7 // kuÓalÃkuÓalaæ karma paralokaÓca na kvacit / ekÃntagraharakte«u nÃtha svaparavairi«u // SAm_8 // bhÃvaikÃnte padÃrthÃnÃmabhÃvÃnÃmapahnavÃt / sarvÃtmakamanÃdyantamasvarÆpamatÃvakam // SAm_9 // kÃryadravyamanÃdi syÃtprÃgabhÃvasya nihnave / pradhvaæsasya ca dharmasya pracyave 'nantatÃæ vrajet // SAm_10 // sarvÃtmakaæ tadekaæ syÃdanyÃpohavyatikrame / anyatra samavÃyena vyapadiÓyeta sarvathà // SAm_11 // abhÃvaikÃntapak«e 'pi bhÃvÃpahnavavÃdinÃm / bodhavÃkyaæ pramÃïaæ na kena sÃdhanadÆ«aïam // SAm_12 // virodhÃnnobhayaikÃtmyaæ syÃdvÃdanyÃyavidvi«Ãm / avÃcyataikÃnte 'pyuktirnÃvÃcyamiti yujyate // SAm_13 // kathaæcitte sadeve«Âaæ katha¤cidasadeva tat / tathobhayamavÃcyaæ ca nayayogÃnna sarvathà // SAm_14 // sadeva sarvaæ ko necchetsvarÆpÃdicatu«ÂayÃt / asadeva viparyÃsÃnna cenna vyavati«Âhate // SAm_15 // kramÃrpitadvayÃd dvaitaæ sahÃvÃcyamaÓaktita÷ / avaktavyottarÃ÷ Óe«Ãstrayo bhaÇgÃ÷ svahetuta÷ // SAm_16 // astitvaæ prati«edhyenÃvinÃbhÃvyekadharmiïi / viÓe«aïatvÃtsÃdharmyaæ yathà bhedavivak«ayà // SAm_17 // nÃstitvaæ prati«edhyenÃvinÃbhÃvyekadharmiïi / viÓe«aïatvÃdvaidharmyaæ yathà 'bhedavivak«ayà // SAm_18 // vidheyaprati«edhyÃtmà viÓe«ya÷ Óabdagocara÷ / sÃdhyadharmo yathà heturahetuÓcÃpyapek«ayà // SAm_19 // Óe«abhaÇgÃÓca netavyà yathoktanayayogata÷ / na ca kaÓcidvirodho 'sti munÅndra tava ÓÃsane // SAm_20 // evaæ vidhini«edhÃbhyÃmanavasthitamarthak­t / neti cenna yathÃkÃryaæ bahirantarupÃdhibhi÷ // SAm_21 // dharme dharme 'nya evÃrtho dharmiïo 'nantadharmaïa÷ / aÇgitve 'nyatamÃntasya Óe«ÃntÃnÃæ tadaÇgatà // SAm_22 // ekÃnekavikalpÃdÃvuttaratrÃpi yojayet / prakriyÃæ bhaÇginÅmenÃæ nayairnayaviÓÃrada÷ // SAm_23 // advaitÃkÃntapak«e 'pi d­«Âo bhedo virudhyate / kÃrakÃïÃæ kriyÃyÃÓca naikaæ svasmÃtprajÃyate // SAm_24 // karmadvaitaæ phaladvaitaæ lokadvaitaæ ca no bhavet / vidyÃvidyÃdvayaæ na syÃdbandhamok«advayaæ tathà // SAm_25 // hetoradvaitasiddhiÓced dvaitaæ syÃddhetusÃdhyayo÷ / hetunà cedvinà siddhirdvaitaæ vÃÇmÃtrato na kim // SAm_26 // advaitaæ na vinà dvaitÃdaheturiva hetunà / saæj¤ina÷ prati«edho na prati«edhyÃd­te kvacit // SAm_27 // p­thaktvaikÃntapak«e 'pi p­thaktvÃdap­thakk­tau / p­thaktve na p­thaktvaæ syÃdanekastho hyasau guïa÷ // SAm_28 // santÃna÷ samudÃyaÓca sÃdharmyaæ ca niraÇkuÓa÷ / pretyabhÃvaÓca tatsarvaæ na syÃdekatvanihnave // SAm_29 // sadÃtmanà ca bhinnaæ cejj¤Ãnaæ j¤eyÃd dvidhà 'pyasat / j¤ÃnÃbhÃve kathaæ j¤eyaæ bahirantaÓca te dvi«Ãm // SAm_30 // sÃmÃnyÃrthà giro 'nye«Ãæ viÓe«o nÃbhilapyate / sÃmÃnyÃbhÃvataste«Ãæ m­«aiva sakalà gira÷ // SAm_31 // virodhÃnnobhayaikÃtmyaæ syÃdvÃdanyÃyavidvi«Ãm / avÃcyataikÃnte 'pyuktirnÃvÃcyamiti yujyate // SAm_32 // anapek«e p­thaktvaikyaæ hyavastu dvayahetuta÷ / tadevaikyaæ p­thaktvaæ ca svabhedai÷ sÃdhanaæ yathà // SAm_33 // satsÃmÃnyÃttu sarvaikyaæ p­thagdravyÃdibhedata÷ / bhedÃbhedavivak«ÃyÃmasÃdhÃraïahetuvat // SAm_34 // vivak«Ã cÃvivak«Ã ca viÓe«ye 'nantadharmiïi / sato viÓe«aïasyÃtra nÃsatastaistadarthibhi÷ // SAm_35 // pramÃïagocarau santau bhedÃbhedau na saæv­tÅ / tÃvekatrÃviruddhau te guïamukhyavivak«ayà // SAm_36 // nityatvaikÃntapak«e 'pi vikriyà nopapadyate / prÃgeva kÃrakÃbhÃva÷ kva pramÃïaæ kva tatphalam // SAm_37 // pramÃïakÃrakairvyaktaæ vyaktaæ cedindriyÃrthavat / te ca nityaæ vikÃryaæ kiæ sÃdhoste ÓÃsanÃdbahi÷ // SAm_38 // yadi satsarvathà kÃryaæ puævannotpattumarhati / pariïÃmaprakÊptiÓca nityatvaikÃntabÃdhinÅ // SAm_39 // puïyapÃpakriyà na syÃtpretyabhÃva÷ phalaæ kuta÷ / bandhamok«au ca te«Ãæ na ye«Ãæ tvaæ nÃsi nÃyaka÷ // SAm_40 // k«aïikaikÃntapak«e 'pi pretyabhÃvÃdyasambhava÷ / pratyabhij¤ÃdyabhÃvÃnna kÃryÃrambha÷ kuta÷ phalam // SAm_41 // yadyasatsarvathà kÃryaæ tanmà jani khapu«pavat / mopÃdÃnaniyÃmo bhÆnmÃÓvÃsa÷ kÃryajanmani // SAm_42 // na hetuphalabhÃvÃdiranyabhÃvÃdananvayÃt / santÃnÃntaravannaika÷ santÃnastadvata÷ p­thak // SAm_43 // anye«vananyaÓabdo 'yaæ saæv­tirna m­«Ã katham / mukhyÃrtha÷ saæv­tirnÃsti vinà mukhyÃnna saæv­ti÷ // SAm_44 // catu«koÂervikalpasya sarvÃnte«Æktyayogata÷ / tattvÃnyatvamavÃcyaæ ca tayo÷ santÃnatadvato÷ // SAm_45 // avaktavyacatu«koÂivikalpo 'pi na kathyatÃm / asarvÃntamavastu syÃdaviÓe«yaviÓe«aïam // SAm_46 // dravyÃdyantarabhÃvena ni«edha÷ saæj¤ina÷ sata÷ / asadbhedo na bhÃvastu sthÃnaæ vidhini«edhayo÷ // SAm_47 // avastvanabhilÃpyaæ syÃtsarvÃntai÷ parivarjitam / vastvevÃvastutÃæ yÃti prakriyÃyà viparyayÃt // SAm_48 // sarvÃntÃÓcedavaktavyÃste«Ãæ kiæ vacanaæ puna÷ / saæv­ttiÓcenm­«aivai«Ã paramÃrthaviparyayÃt // SAm_49 // aÓakyatvÃdavÃcyaæ kimabhÃvÃtkimabodhata÷ / Ãdyatoktidvayaæ na syÃtkiæ vyÃjenocyatÃæ sphuÂam // SAm_50 // hinastyanabhisaædhÃt­ na hinastyabhisandhimat / badhyate taddvayÃpetaæ cittaæ baddhaæ na mucyate // SAm_51 // ahetukatvÃnÃÓasya hiæsÃheturna hiæsaka÷ / cittasantatinÃÓaÓca mok«o nëÂÃÇgahetuka÷ // SAm_52 // virÆpakÃryÃrambhÃya yadi hetusamÃgama÷ / ÃÓrayibhyÃmananyo 'sÃvaviÓe«Ãdayuktavat // SAm_53 // skandhÃ÷ santatayaÓcaiva saæv­titvÃdasaæsk­tÃ÷ / sthityutpattivyayÃste«Ãæ na syu÷ kharavi«Ãïavat // SAm_54 // virodhÃnnobhayaikÃtmyaæ syÃdvÃdanyÃyavidvi«Ãm / avÃcyataikÃnte 'pyuktirnÃvÃcyamiti yujyate // SAm_55 // nityaæ tatpratyabhij¤ÃnÃnnÃkasmÃttadavicchidà / k«aïikaæ kÃlabhedÃtte buddhyasa¤carado«ata÷ // SAm_56 // na sÃmÃnyÃtmanodeti na vyeti vyaktamanvayÃt / vyetyudeti viÓe«Ãtte sahaikatrodayÃdi sat // SAm_57 // kÃryotpÃda÷ k«ayo heturniyamÃllak«aïÃtp­thak / na tau jÃtyÃdyavasthÃnÃdanapek«Ã÷ khapu«pavat // SAm_58 // ghaÂamaulisuvarïÃrthÅ nÃÓotpÃdasthiti«vayam / ÓokapramohamÃdhyasthyaæ jano yÃti sahetukam // SAm_59 // payovrato na dadhyatti na payo 'tti dadhivrata÷ / agorasavrato nobhe tasmÃttattvaæ trayÃtmakam // SAm_60 // kÃryakÃraïanÃnÃtvaæ guïaguïyanyatÃpi ca / sÃmÃnyatadvadanyatvaæ caikÃntena yadÅ«yate // SAm_61 // ekasyÃnekav­ttirna bhÃgÃbhÃvÃdbahÆni và / bhÃgitvÃdvÃsya naikatvaæ do«o v­tteranÃrhate // SAm_62 // deÓakÃlaviÓe«e 'pi syÃdv­ttiryutasiddhivat / samÃnadeÓatà na syÃnmÆrtakÃraïakÃryayo÷ // SAm_63 // ÃÓrayÃÓrayibhÃvÃnna svÃtantryaæ samavÃyinÃm / ityayukta÷ sa sambandho na yukta÷ samavÃyibhi÷ // SAm_64 // sÃmÃnyaæ samavÃyaÓcÃpyekaikatra samÃptita÷ / antareïÃÓrayaæ na syÃnnÃÓotpÃdi«u ko vidhi÷ // SAm_65 // sarvathÃnabhisambandha÷ sÃmÃnyasamavÃyayo÷ / tÃbhyÃmartho na sambaddhastÃni trÅïi khapu«pavat // SAm_66 // ananyataikÃnte 'ïÆnÃæ saæghÃte 'pi vibhÃgavat / asaæhatatvaæ syÃdbhÆtacatu«kaæ bhrÃntireva sà // SAm_67 // kÃryabhrÃnteraïubhrÃnti÷ kÃryaliÇgaæ hi kÃraïam / ubhayÃbhÃvatastatsthaæ guïajÃtÅtaracca na // SAm_68 // ekatve 'nyatarÃbhÃva÷ Óe«ÃbhÃvo 'vinÃbhuva÷ / dvitvasaÇkhyÃvirodhaÓca saæv­tiÓcenm­«aiva sà // SAm_69 // virodhÃnnobhayaikÃtmyaæ syÃdvÃdanyÃyavidvi«Ãm / avÃcyataikÃnte 'pyuktirnÃvÃcyamiti yujyate // SAm_70 // dravyaparyÃyayoraikyaæ tayoravyatirekata÷ / pariïÃmaviÓe«Ãcca ÓaktimacchaktibhÃvata÷ // SAm_71 // saæj¤ÃsaækhyÃviÓe«Ãcca svalak«aïaviÓe«ata÷ / prayojanÃdibhedÃcca tannÃnÃtvaæ na sarvathà // SAm_72 // yadyÃpek«ikasiddhi÷ syÃnna dvayaæ vyavati«Âhate / anÃpek«ikasiddhau ca na sÃmÃnyaviÓe«atà // SAm_73 // virodhÃnnobhayaikÃtmyaæ syÃdvÃdanyÃyavidvi«Ãm / avÃcyataikÃnte 'pyuktirnÃvÃcyamiti yujyate // SAm_74 // dharmadharmyavinÃbhÃva÷ sidhyatyanyonyavÅk«ayà / na svarÆpaæ svato hyetatkÃrakaj¤ÃpakÃÇgavat // SAm_75 // siddhaæ ceddhetuta÷ sarvaæ na pratyak«Ãdito gati÷ / siddhaæ cedÃgamÃtsarvaæ viruddhÃrthamatÃnyapi // SAm_76 // virodhÃnnobhayaikÃtmyaæ syÃdvÃdanyÃyavidvi«Ãm / avÃcyataikÃnte 'pyuktirnÃvÃcyamiti yujyate // SAm_77 // vaktaryanÃpte yaddheto÷ sÃdhyaæ taddhetusÃdhitam / Ãpte vaktari tadvÃkyÃtsÃdhyamÃgamasÃdhitam // SAm_78 // antaraÇgÃrthataikÃnte buddhivÃkyaæ m­«Ãkhilam / pramÃïÃbhÃsamevÃtastatpramÃïÃd­te katham // SAm_79 // sÃdhyasÃdhanavij¤apteryadi vij¤aptimÃtratà / na sÃdhyaæ na ca hetuÓca pratij¤Ãhetudo«ata÷ // SAm_80 // bahiraÇgÃrthataikÃnte pramÃïÃbhÃsanihnavÃt / sarve«Ãæ kÃryasiddhi÷ syÃdviruddhÃrthÃbhidhÃyinÃm // SAm_81 // virodhÃnnobhayaikÃtmyaæ syÃdvÃdanyÃyavidvi«Ãm / avÃcyataikÃnte 'pyuktirnÃvÃcyamiti yujyate // SAm_82 // bhÃvaprameyÃpek«ÃyÃæ pramÃïÃbhÃsanihnava÷ / bahi÷prameyÃpek«ÃyÃæ pramÃïaæ tannibhaæ ca te // SAm_83 // jÅvaÓabda÷ sabÃhyÃrtha÷ saæj¤ÃtvÃddhetuÓabdavat / mÃyÃdibhrÃntisaæj¤ÃÓca mÃyÃdyai÷ svai÷ pramoktivat // SAm_84 // buddhiÓabdÃrthasaæj¤ÃstÃstisro buddhyÃdivÃcikÃ÷ / tulyà buddhyÃdibodhÃÓca trayastatpratibimbikÃ÷ // SAm_85 // vakt­Órot­pramÃtÌïÃæ vÃkyabodhapramÃ÷ p­thak / bhrÃntÃveva pramÃbhrÃntau bÃhyÃrthau tÃd­Óetarau // SAm_86 // buddhiÓabdapramÃïatvaæ bÃhyÃrthe sati nÃsati / satyÃn­tavyavasthaivaæ yujyate 'rthÃptyanÃpti«u // SAm_87 // daivÃdevÃrthasiddhiÓceddaivaæ pauru«ata÷ katham / daivataÓcedanirmok«a÷ pauru«aæ ni«phalaæ bhavet // SAm_88 // pauru«Ãdeva siddhiÓcetpauru«aæ daivata÷ katham / pauru«Ãccedamoghaæ syÃtsarvaprÃïi«u pauru«am // SAm_89 // virodhÃnnobhayaikÃtmyaæ syÃdvÃdanyÃyavidvi«Ãm / avÃcyataikÃnte 'pyuktirnÃvÃcyamiti yujyate // SAm_90 // abuddhipÆrvÃpek«ÃyÃmi«ÂÃni«Âaæ svadaivata÷ / buddhipÆrvavyapek«ÃyÃmi«ÂÃni«Âaæ svapauru«Ãt // SAm_91 // pÃpaæ dhruvaæ pare du÷khÃtpuïyaæ ca sukhato yadi / acetanÃka«Ãyau ca badhyeyÃtÃæ nimittata÷ // SAm_92 // puïyaæ dhruvaæ svato du÷khÃtpÃpaæ ca sukhato yadi / vÅtarÃgo munirvidvÃæstÃbhyÃæ yu¤jyÃnnimittata÷ // SAm_93 // virodhÃnnobhayaikÃtmyaæ syÃdvÃdanyÃyavidvi«Ãm / avÃcyataikÃnte 'pyuktirnÃvÃcyamiti yujyate // SAm_94 // viÓuddhisaækleÓÃÇgaæ cetsvaparasthaæ sukhÃsukham / puïyapÃpÃsravau yuktau na cedvyarthastavÃrhata÷ // SAm_95 // aj¤ÃnÃcceddhruvo bandho j¤eyÃnantyÃnna kevalÅ / j¤ÃnastokÃdvimok«aÓcedaj¤ÃnÃd bahuto 'nyathà // SAm_96 // virodhÃnnobhayaikÃtmyaæ syÃdvÃdanyÃyavidvi«Ãm / avÃcyataikÃnte 'pyuktirnÃvÃcyamiti yujyate // SAm_97 // aj¤ÃnÃnmohato bandho nÃj¤ÃnÃdvÅtamohata÷ / j¤ÃnastokÃcca mok«a÷ syÃdamohÃnmohito 'nyathà // SAm_98 // kÃmÃdiprabhavaÓcitra÷ karmabandhÃnurÆpata÷ / tacca karma svahetubhyo jÅvÃste ÓuddhyaÓuddhita÷ // SAm_99 // ÓuddhyaÓuddhÅ puna÷ ÓaktÅ te pÃkyÃpÃkyaÓaktivat / sÃdyanÃdÅ tayorvyaktÅ svabhÃvo 'tarkagocara÷ // SAm_100 // tattvaj¤Ãnaæ pramÃïaæ te yugapat sarvabhÃsanam / kramabhÃvi ca yajj¤Ãnaæ syÃdvÃdanayasaæsk­tam // SAm_101 // upek«Ã phalamÃdyasya Óe«asyÃdÃnahÃnadhÅ÷ / pÆrvaæ vÃj¤ÃnanÃÓo và sarvasyÃsya svagocare // SAm_102 // vÃkye«vanekÃntadyotÅ gamyaæ prati viÓe«aka÷ / syÃnnipÃto 'rthayogitvÃttava kevalinÃmapi // SAm_103 // syÃdvÃda÷ sarvathaikÃntayogÃtkiæv­ttacidvidhi÷ / saptabhaÇganayÃpek«o heyÃdeyaviÓe«aka÷ // SAm_104 // syÃdvÃdakevalaj¤Ãne sarvatattvaprakÃÓane / bheda÷ sÃk«ÃdasÃk«Ãcca hyavastvanyatamaæ bhavet // SAm_105 // sadharmaïaiva sÃdhyasya sÃdharmyÃdavirodhata÷ / syÃdvÃdapravibhaktÃrthaviÓe«avya¤jako naya÷ // SAm_106 // nayopanayaikÃntÃnÃæ trikÃlÃnÃæ samuccaya÷ / avibhrì bhÃvasambandho dravyamekamanekadhà // SAm_107 // mithyÃsamÆho mithyà cenna mithyaikÃntatÃsti na÷ / nirapek«Ã nayà mithyà sÃpek«Ã vastu te 'rthak­t // SAm_108 // niyamyate 'rtho vÃkyena vidhinà vÃraïena và / tathÃnyathà ca so 'vaÓyamaviÓe«yatvamanyathà // SAm_109 // tadatadvastu vÃge«Ã tadevetyanuÓÃsati / na satyà syÃnm­«ÃvÃkyai÷ kathaæ tattvÃrthadeÓanà // SAm_110 // vÃksvabhÃvo 'nyavÃgarthaprati«edhaniraÇkuÓa÷ / Ãha ca svÃrthasÃmÃnyaæ tÃd­gvÃcyaæ khapu«pavat // SAm_111 // sÃmÃnyavÃgviÓe«e cenna ÓabdÃrthà m­«Ã hi sà / abhipretaviÓe«Ãpte÷ syÃtkÃra÷ satyalächana÷ // SAm_112 // vidheyamÅpsitÃrthÃÇgaæ prati«edhavirodhi yat / tathaivÃdeyaheyatvamiti syÃdvÃdasaæsthiti÷ // SAm_113 // itÅyamÃptamimÃæsà vihità hitamicchatà / samyaÇmithyopadeÓÃrthaviÓe«apratipattaye // SAm_114 // jayati jagati kleÓÃveÓaprapaæcahimÃæÓumÃn vihitavi«amaikÃntadhvÃntapramÃïanayÃæÓumÃn / yatipatirajo yasyÃdh­«ÂÃnmatÃmbunidherlavÃn svamatamatayastÅrthyà nÃnà pare samupÃsate // SAm_115 //