Vatulanatha: Vatulanathasutra with the Vrtti of Anantasaktipada. Based on the edition by Madhusudana Kaul Sastri, Srinagar 1923 (Kashmir Series of Texts and Studies ; 39) Input by Somadeva Vasudeva PLAIN TEXT VERSION ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 anusvara (overdot) § 167 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 (capital visarga 255) long e ¹ 185 long o º 186 additional: l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ atha ÷rãvàtålanàthasåtràõi ørãmadAnanta÷aktipàdaviracitavçttisametàni 1ab: saüghaññaghaññanabaloditanirvikàra- ÷ånyàti÷ånyapadam avyayabodhasàram 1cd: sarvatra khecaradç÷à praviràjate yat tan naumi sàhasavaraü guruvaktragamyam 2ab: sarvollaïghanavçttyeha nirviketo 'kramàkramaþ 2cd: ko 'py anuttaracidvyoma- svabhàvo jayatàd ajaþ 3ab: ÷rãmadvàtålanàthasya hçdayàmbhodhisaübhavam 3cd: påjyapåjakapåjàbhiþ projjhitaü yan namàmi tat 4ab: yeneha sarvavçttãnàü madhyasaüstho 'pi sarvadà 4cd: mahàvyomasamàviùñas tiùñhàmy asmin niràvaliþ 5ab: tam apårvam anàve÷am aspar÷am aniketanam 5cd: saüvidvikalpasaükalpa- ghaññanaü naumy anuttaram 6ab: yoginãvaktrasaübhåta- såtràõàü vçttir uttamà 6cd: kenàpi kriyate samyak- paratattvopabçühità iha kila ùaódar÷anacaturàmnàyàdimelàpaparyantasamastadar÷anottãrõam akathyam api ÷rãmadvàtålanàthasya pãñhe÷varyocchuùmapàdaugham uktvà tad anu paramarahasyopabçühitatrayoda÷akathàsàkàtkàradç÷à kramàkramàstinàstitathyàtathyabhedàbhedasavikalpanirvikalpabhavanirvàõakalaïkojjhitaü kim apy anavakà÷aü paraü tattvaü såtramukhenàdi÷anti yatredam àdisåtram VaSu1: mahàsàhasavçttyà svaråpalàbhaþ // atitãvràtitãvrataravi÷çïkhala÷aktipàtàghràtasya svasvaråpasamàviùñasya kasya cit kva cit kadà cid akasmàd eva "*mahàsàhasavçttyà*" ghasmaramahàghanataraparanàdollàsasphàreõa savikalpanirvikalpàtmakasamastasaüvinnivahaghaññanàn niràvaraõamahà÷ånyatàsamàve÷aniùñhayà "*svaråpalàbhaþ*" samastakalpanottãrõatvàd akçtakaniravakà÷aniruttaranistaraïganiravadhinirniketàspar÷asaüvitpràptir bhavati iti rahasyàrthaþ / mahàsàhasavçttyànuprave÷a÷ ca vakùyamàõakathitakrameõàdhigantavyaþ // jhañiti sarvollaïghanakrameõàniketasvaråpapràptisàkùàtkàramahàsàhasacarcàsaüpradàyaü niråpya, idànãü tatraiva sarvavçttimahàsàmarasyam ekakàle pracakùate VaSu2: tallàbhàcchurità [yud?]yugapadvçttipravçttiþ vçttãnàü dçgàdimarãciråpàõàü tathà ràgadveùàdyunmeùavatãnàü "*yugapat*" tulyakàlaü kramaparipàñyullaïghanenàkramapravçttyà "*tallàbhàcchurità*" tat tena pràguktamahàsàhasada÷àsamàve÷akramapràpyeõa svaråpalàbhena kàlàkàlakalpanottãrõàlaügràsavapuùà mahànirãheõàcchurità spçùtà svasvaråpatàü nãtàë"*pravçttir*" prakarùeõa vartamànà vçttir satatam acyutatayà tatsamàve÷àvasthànam ity arthaþ / ity anayoktibhaïgyà sarvavçttãnàü samanantaram eva sarvottãrõamahà÷ånyatàdhàmni dhàmaråpe tanmayatayà parasparavibhedavigalanenodayapadavyàm eva satatam avasthitir sthitetyarthaþ // ityanayoktibhaïgyà tulyakàlakathanopade÷am uktvedànãü pustakakathàü niråpayanti VaSu3: ubhayapaññodghaññanàn mahà÷ånyatàprave÷aþ ÷rãmanniùkriyànandanàthànugrahasamaye ÷rãgandhamàdanasiddhapàdair akçtakapustakapradar÷anena yà parapade pràptir upadiùñà saiva vitatya niråpyate / saptarandhrakramoditasapta÷ikhollàsàtmakaþ pràõapravàhodayaþ saivordhvapaññakaþ pårõavçttyudayaþ, randhradvayasuùiranàlikàpravàhaprasçto 'pànaråpo 'dhaþpaññakaþ pa¤cendriya÷aktiveùñitaþ pa¤caphaõadharmànibandhako 'dhaþsthitaþ / tasya valayadvayaü jàgratsvapnàtmakam unmudrya granthinibandhanam apahçtya "*ubhayapaññodghaññanàt*" pràõàpànadvayavidàraõàn madhyavartã yaþ pràõaråpo mahà÷ånyatàsvabhàvaþ kulàkulavikalpada÷ojjhito 'vyapade÷yamahàniràvaraõaniratyayavedyavedakanirmukto varõàvarõanivarõottãrõaþ spar÷àspar÷aprathàparivarjitopacàràt paramàkà÷àdyabhidhànaiþ abhidhãyate / tatra "*prave÷aþ*" tatsamàve÷atayà sàmarasyàvasthitir saiva pràptamahopade÷anàmàvirbhavatãtyarthaþ // itthaü mahànayoktadç÷à sarva÷àstraprapa¤cottãrõàtvàd avàcyaü kim api mahopade÷asàkùàtkàram ubhayapaññakàkàrasadasadråpadvayanivàraõena nistaraïgaparavyomasamàve÷avivarjitam àsåtritamahà÷ånyatàsamàve÷am àvedya, idànãü yugmopasaühàràt kaivalyaphalaü tanmayatopavarõyate VaSu4: yugmagràsàn niravakà÷asaüvinniùñhà // pçthivyàdimahàbhåtapa¤cakasyaikaikasmin gràhyagràhakatayà "*yugma*" vçttyudayasaüvyavasthitiþ / tatra gandhapràdhànyàd dharàtattvasya pàyughràõaråpeõa dviprakàratà / aptattvasya ca rasapradhànatayopastharasanàråpeõadvaividhyam / tejastattvasya råpapràdhànyàt pàdanetrabhedena dvayaråpatà / vàyutattvasya spar÷apràdhànyàt tvakpàõisvabhàvato dvidhà gatiþ / àkà÷atattvasya ÷abdapràdhànyàd vàk÷rotrabhedena dviprakàratayaiva bahudhàtvam / athavà pçthivyapsvaråpau bhogyasvaråpàvasthitau / tejovàyvàkhyau bhoktçsvabhàvau saüsthitau / àkà÷aü caitad yugmàntarasthaü satsuùiratayà sarvapranàóikàntaroditaü ca bahudhà vibhaktam / pçthivyàdivàyvantaü bhåtacatuùñayaü bhogyaråpam àkà÷aü ca bhoktçsvabhàvam iti và / bhogye 'pi bhoktà sadaiva tiùñhati; bhoktary api bhogaþ nityaü vibhàti / evamuktayuktyà pratyekaü pçthivyàdimahàbhåtapa¤cakaü yugmena dvayavibhåtyànàrataü prollasatãtyabhipràyaþ / athavà pratyekaü vyaktàvyaktatayà bahirantaratayà ÷àntodriktatayà và vibhàti / etat pa¤cakasthànasaüthitayugmasya ``gràsàt'' saüharaõat ``niravakà÷asaüvinniùñhà'' niravakà÷à yeyaü saüvit tasyà niùñhà samyagaviparyastatayà saüthitiþ / niravakà÷asaüvittvena nàpi savikalpasaüvidunmeùair avakà÷o labhyate, nàpi nirvikalpasaüvitsvabhàvena prave÷o 'dhigamyate / ittham aprameyatvàn niruttaraparamàdvayasvabhàvatvàc ca niravakà÷asaüvid ihocyate / tasyà niùñhà varagurupradar÷itadç÷à satatam ucyatà gatir keùàücid bhavatãty arthaþ / evaü dvayàtmakakulakaulakavalanena nirupàdhinãråpaniþsvaråpatàdàtmyaü bhavatãty arthaþ //4// dvayavigalanena paratattvàvasthitiü yugmacarcàgamanikayehoktvà, tad anu saüghaññakathàsàkùàtkàro niråpyate VaSu5: siddhayoginãsaüghaññàn mahàmelàpodayaþ siddhà ca yoginya÷ ca tà siddhayoginyo viùayakaraõe÷varãråpà / tàsàü saüghaññaþ saügamo gràhyagràhakobhayasaü÷leùaþ parasparàgåraõakrameõàliïganam / tenàliïganena sadaiva ``mahàmelàpodayaþ'' mahàmelàpasyàhaütedaütàtmakadvayavigalanàn niruttaracidvyomni satataü mahàsàmarasyàtmakasya sarvatra pratyakùatayodayaþ samullàso bhavatãty arthaþ / vedyavedakadvayàprathanapravçttyà paramàdvayasamàve÷aþ sarvatràvasthitety uktaü bhavati //5// ubhayavigalanena sadaiva mahàmelàpodayam uktvà, tad anu ka¤cukatrayollaïghanena niruttarapadapràptiü kañàkùayanti VaSu6: trika¤cukaparityàgàn niràkhyapadàvasthitiþ trika¤cukasya bhàvikabhautika÷ånyabhedabhinnasya / tatra bhàvikaü ÷abdàdyahaükàraparyantaü tanmàtraråpaü, bhautikaü pçthivyàdiråpaü, ÷ånyaü nirãhàkhyaü vàsanàsvaråpaü ca / athavà bhàvikaü ghañàkàraü bàhyaü gràhyaviùayaråpaü, bhautikaü puno'antaram indriyàtmakaü grahaõaråpam, ÷ånyaü tadubhayamadhyamàkà÷am / athavà bhàvikaü svapnàvasthà sçùñir ucyate, bhautikaü jàgratprathà sthitir nigadyate, ÷ånyaü suùuptada÷à saühàro 'bhidhãyate / itthaüsaüsthitasya trika¤cukasya ``parityàgàt'' sannyàsàt ``niràkhyapadàvasthitir''nirgatàkhyàbhidhànaü yasyàsau niràkhyo 'vyapade÷yam anuttaraü vàguttãrõaü paraü dhàma, tasmin sarvottãrõàniketanaparamàkà÷e 'vasthitir sadaivàparicyutasvabhàvaniùñhà bhavatãti saübandhaþ //6// itthaü ka¤cukatrayollaïghanena turyapadapràptiü niråpya, idànãü sarvavàkprathàsu niràvaraõàsu svarabhåtivijçmbhaiva prathate sadaiva, iti niråpayanti VaSu7: vàkcatuùñayodayaviràmaprathàsu svaraþ prathate àdau tàvad vàkcatuùñayaü nirõãyate / niràvaraõaniravakà÷odayaniruttaranistaraïgaparamanabhasy ucchalatkimciccalanàtmakaprathamaspandavikàsasvabhàvà varõaracanàü màyåràõóarasanyàyenàdvayamahàsàmarasyatayàntodhàrayantã pareti prathità / saiva cànàhatanàdasvaråpatàm avàptà nirvibhàgadharmiõã samastavarõodayaü vañadhànikàvad antodhàrayantã draùñçsvabhàvà pa÷yantãti vyapade÷yà / saiva ca saükalpavikalpanivahani÷cayàtmabuddhibhåmiü svãkçtavatã varõapu¤jaü ÷imbikàphalanyàyenàntodhàrayantã madhyametyabhihità / saiva hçtkaõñhatàlvàdisthànakaraõakrameõàhatà satã varõavibhavamaya÷lokàdivad bhedaråpaü prakañayantã råpàdisamastavi÷vaprathàü ca vyaktatàm àpàdayantã vaikharãty uktà / itthaü niravakà÷àt saüvitpadàt vàkcatuùñayam aviratam anirodhatayà prathate / evam ãdçksvabhàvavàkcatuùñayasyodaya÷ ca viràma÷ ca tàvad udayaviràmau sçùñisaühàrau, tayor prathà vyaktàvyaktatayà sadaivàviratam ullasantyaþ sphurantyaþ, tàsu ``svaraþ'' anàhatahatottãrõamahànàdollàsavikàsasvabhàvaþ ``prathate'' savikalpanirvikalpasaüviduttãrõaparaviyadudayam eva prakà÷itaü satatam akaraõapravçttyà prayàtãty arthaþ / itthaü nànàbhedollàsaprakà÷aråpeùu varõanivahodvahodayeùu madhyàt prativarõàntare vàkcatuùñayakrameõàkhaõóitavçttyà svasvaråpam aparityajya yathàmukhopadiùñanãtyà svaraiva prathate, ityuktaü bhavati //7// iti vàkcatuùñayodayakrameõa niràvaraõasvarodayaþ sarvatra sarvakàlaü sphurati, iti niråpya, idànãü rasatritayàbhoge sati paraü dhàmaiva niruttaraü cakàsti, iti nigadyate VaSu8: rasatritayàsvàdanenànicchocchalitaü vigatabandhaü paraü brahma // rasatrayaü gurumukhoditadç÷à manàg ãùat prakà÷yate / målàdhàrapayodharàdhàraprathitàkçtrimarasatritayàbhoge sati "*anicchocchalitam*" niùkàmatayà prollasitaü "*vigatabandhaü*" virahitabhedaprathàtmakasaüsàràvagrahaü ÷àntacitrobhayavidhabrahmasvaråpasamuttãrõaü kim api niruttaraprakçùñataràmar÷asaüvitsvabhàvaü "*paraü brahma*" eva satatam anastamitasthityà vijçmbhatety arthaþ / etad eva rahasyakrameõocyate / målàdhàras tu prathamapratibhollàsamahànàdavi÷eùaþ sçùñisvabhàvo bhedàbhedàtmakasaüvitpadàrthaprathamà÷rayabhittimåtatvàt / payidharas tu payaþ samastàpyàyakatvàt sarvà÷rayasaüvitsvaråpaü tad eva dhàrayati sthitipraroham avalambayati yaþ spando 'dyonmeùaiva sarvapadàrthàvabhàsanàt sthitiråpaþ / àdhàras tu jaóàjaóabhàvapadàrthopasaühàrakatvàt pratyàvçttisaüvitsvabhàvaþ saühàraþ / etattrayodhåtaü rasaråpaü tattadanubhavacamatkàrasàmarasyam àsvàdya svàtmany akçtakakhamudrànuprave÷àd vimç÷ya, turyasvabhàvo mahàsaühàràkhyo 'navarataü paramàdvayatayà vibhàtãti rahasyàrthaþ //8 evaü niravakà÷abhaïgyà rasatritayacarcàsaüpradàyaü niråpya, idànãü devãcatuùñayakathàsàkùàtkàraþ prakà÷yate VaSu9: devãcatuùñayollàsena sadaiva svavi÷ràntyacasthitiþ // "*devãcatuùñayaü*" kùuttçóãrùyàmananàkhyam / tatra ca sarvagràsaniratatvàt kùud eva mahàsaühàraþ / sarva÷oùakatvàt tçó eva saühàraþ / ãrùyà dvayaprathàpàdikà gràhyagràhakaparigrahagrathità sthitiråpà / mananà ca saükalpavikalpollàsaråpà sçùñiþ / etadråpasya devãcatuùñayasya ca "*ullàsena*" ghasmarasaüvitpravàhapravçttyà prathanena "*sadaiva*" sarvakàlaü pratyekaü càturàtmyenodyogàbhàsacarvaõàlaügràsavapuùà svasvaråpàvasthitir pa¤camapadàti÷àyinã niravakà÷asaüvinniùñhà sthitety arthaþ / /9 ity anena såtreõa devãcatuùñayakathàkramaü prakà÷ya, idànãü dvàda÷avàhacakrarahasyaü niråpyate VaSu: dvàda÷avàhodayena mahàmarãcivikàsaþ // manaþsaühitaü ÷rotràdibuddhãndriyapa¤cakaü, tathà buddhisaühitaü vàgàdikarmendriyapa¤cakaü, etadubhayasamåhaþ "*dvàda÷avàhaþ*" / tasyollàso 'hetukena kenàpy ativi÷çïkhalataradhàmaniruttaranistaraïgaparasvàtantryavçttyà ghasmarasaüvitpravàhaþ / tena "*mahàmarãcãnàm*" niràvaraõakrameõa pratyekasmin pravàhodyogàvabhàsacarvaõàlaügràsavi÷ràntiråpàõàü mahàsaüvidra÷mãnàü "*vikàsaþ*" niyatàniyatacidacitprathàvigalanena nityavikasvarasvabhàvo mahàprabodhaþ satatam avina÷varatayà sarvatra sarvataþ sarvadaiva sthiteti mahàvàkyàrthaþ // ity akaraõasiddhaü sadaiva niràvaraõapadasamàve÷aü dvàda÷avàhodayadç÷à prakà÷ya, idànãü caryàpa¤cakasaüpradàyaü niråpyanti VaSu1: caryàpa¤cakodaye nistaraïgasamàve÷aþ // "*caryàpa¤cakaü*" tv anà÷ritàvadhåtonmattasarvabhakùyamahàvyàpakasvaråpaü / tasyodayo niyatàniyata÷aktisamåhàntarodito vikàsasvabhàvollàsaþ / tasmin sati "*nistaraïgasamàve÷aþ*" àõava÷àkta÷àmbhavodayaråpasamastataraïgaparivarjitasamàve÷alakùaõaniruttarasamàve÷adharmaiva prathatetyarthaþ / caryàpa¤cakakramaü ca vitatya niråpayàmi / tatrànà÷rità niràdhàratvàt paramàkà÷aråpà ÷rotrasuùiraprade÷agamanena svagràhyavaståpasaüharaõàyodgatà / avadhåtà càniyatatayà sarvatraviharaõadçk÷aktimàrgeõa svasaühàryasvãkaraõàyonmiùità / unmattà ca vicittavatsvatantratayà gràhyàgràhyasaübandhàvivakùayà svaviùayagrahaõàya prathità / sarvabhakùyà bhakùyasaüskàranikhilakavalana÷ãlà svasaühàryapadàrthagrasanàyodità / sarvavyàpikà ca tvagvçttigamanikayà nikhilavyàpakatvàd a÷eùaspar÷asvãkaraõàyonmiùità; iti caryàpa¤cakodayaþ // satatasiddhacaryàkramaü niråpya, idànãü nirniketaparaj¤ànaprakà÷àvalambanena puõyapàpanivçttikathàü niråpayanti VaSu: mahàbodhasamàve÷àt puõyapàpasaübandhaþ // "*mahàbodhaþ*" ca j¤àtçj¤ànaj¤eyavikalpasaükalpakàluùyanirmukto niþ÷ama÷amàniketanirdhàmadhàmaprathàtmakaþ parataraj¤ànasvabhàvaþ kramàkramottãrõatvàn mahàgurubhir sàkùàtkçtaþ / tasya "*samàve÷aþ*" akaraõakrameõa yathàsthitasaünive÷ena tyàgasvãkàraparihàrataþ satatam acyutavçttyà tadråpeõa sphuraõam / tasmàt "*mahàbodhasamàve÷at*" puõyapàpayor ÷ubhà÷ubhalakùaõakarmaõor dvayor svaphaladvayavitaraõa÷ãlayor "*asaübandhaþ*" asaü÷leùo 'saüyoga÷ cànavarataü jãvata eva vãravarasyàpa÷cimajanmanaþ kasya cit sarvakàlam akçtakànubhavarasacarvaõasaütçptasya bhavabhåmàv eva bandhamokùobhayottãrõamahàmuktir karatalàmalakavat sthitety arthaþ // svasvaråpapràptipårvakaü puõyapàpatiraskàracarcàkramam uktvà, idànãü svarasiddhamaunakathàm udghàñayanti VaSu: akathanakathàbalena mahàvismayamudràpràptyà khasvaratà // "*akathanakathàbalaü*" gurumukhopadiùñasaüpradàyakrameõa manàg iha carcyate / asya akàrasya (1)hata(2)anàhata(3)anàhatahata(4)anàhatahatottãrõatayà caturdhoditaråpasya kathanaü vaktràmnàyacarcàsaünive÷anam ity akathanaü / tatra hatas tàvat kathyate hçtkaõñhatàlvàdisthànakaraõasaünive÷air hato 'kàràdihakàraparyantanànàpadàrthàvabhàsakaþ / anàhata÷ càsvaramålollasitaparanàdavisphàras tantrãmadhyamàsvarasaüketako 'akaõñhakåpàntàd upacàrataþ kçtapratiùñhaþ / anàhatahata÷ cobhayà÷ritonmiùito 'hato vi÷rànta÷aùkulã÷ravaõagopanodbhinnaprathaþ ÷ravaõayugmamadhyavartyàkà÷àt tattvapratibimbatattvadehato 'pi hato 'nàhatahataþ / anàhatahatottãrõa÷ ca mahàniràvaraõadhàmasamullasito 'vikalpaþ ãùaccalattàtmakamahàspandaprathamakoñiråpaþ svaraþ saükocavikàsavirahàt paramavikàsaråpo 'spar÷adharmànuccàryamahàmantraprathàtmakaþ / tathà cànàhatahatottãrõo yaþ sa ÷çïgàñakàkàro raudrãsvabhàvas turyaþ / anàhatahata÷ cànackakalàtmakavaktrasaüsthàno vàmaråpaþ suùuptaþ / anàhata÷ ca bàhuråpàmbikà÷aktir yàgame niråpità tatsvaråpaþ svapnaþ / hata÷ càyudhàkàro jyeùñhàsvabhàvo jàgrat / ity etaccatuùñayasvabhàvasyàdyavarõasya kathanaü pàramparyamukhayuktivi÷eùaþ / tasya balaü hatàdiråpatrayollasitànàhatahatottãrõaràvasphurattàråpaü vãryaü tena "*akathanakathàbalena*" / tatraivam akathanaü vàkprapa¤cottãrõam akathanam eva kathanaü saükramaõakrameõa nirniketasvaråpàvadhànaü tad eva balaü akçtakasphàrasàraü / tena saükramaõaü ca manàg iha vitanyate / pràõapuryaùñaka÷ånyapramàtçniviniùñàbhimànavigalanena nistaraïgapravikacacciddhàmabaddhàspado dai÷ikavaro niþspandànandasundaraparama÷ånyadçgbalena kàryakaraõakarmanirapekùatayà yad yat kiü cit sarvagatàtmasvaråpapratipattàv avalokayati tat tat parataracinmayam eva satataü bhavati, iti nàsty atra sandehaþ / tathà cànyad vyàkhyàntaram àha kathanaü tàvat ùaódar÷anacaturàmnàyamelàpakramasamåheùu påjanakramoditaniyatàniyatadevatàcakràvalambanena sphurati / iha punaþ påjyapåjakapåjanasaübandhaparihàreõa ÷rãmadvàtålanàthàdisiddhapravaravaktràmnàyadç÷à satatasiddhamahàmarãcivikàsaiva sarvottãrõasvaråpàvibhinnaþ sarvadaiva sarvatra viràjate, ity akathanakathàbalaü tena mahàvismayapràptir bhavatãti saübandhaþ / "*mahàvismayaþ*" ca vigato vinaùñaþ smayo mitàmitàhaïkàradarpaþ sarvollaïghanavçttyà svaråpànuprave÷aþ / atha ca mahàvismayaþ svaparabhedavismaraõàj jhañiti nirantaranirargalakhecaravçttisamàve÷aþ / saiva sarvamudràõàü kroóãkaraõàt "*mudrà*" tasyà maunapadasamàve÷amayatà / tayà hetubhåtayà "*khasvaratà*" trayoda÷akathàkathanasàmarasyàtmakaþ khasvaras tasya bhàvaþ sàmarasyaprathanaü bhavatãty arthaþ / khasvaras tu kham api bhàva÷ånyam api svena ràti vyàpnoti svãkarotãty àdatte, iti khasvaraþ // ùaódar÷anacàturàmnàyikasarvamelàpakathàtrayoda÷akathàsàkùàtkàropade÷abhaïgyànuttarapadàdvayatayà kasyacidavadhåtasya pãñhe÷varãbhir mahàmelàpasamaye såtropanibaddho vaktràmnàyaþ prakà÷itaþ / tasyaiveha manàk satàm avabodhàrtham asmàbhir vçttir iyaü kçteti ÷ivaü / iti paramarahasyaü vàgvikalpaugham uktaü / bhavavibhavavibhàgabhràntimuktena samyak / kçtam anupamam uccair kena cic cidvikàsàt / akalitaparasattàsàhasollàsavçttyà // samàpto 'yaü ÷rãmadvàtålanàthasåtravçttiþ / kçtir ÷rãmadananta÷aktipàdànàm // ÷rãmatpratàpabhåbhartur àj¤ayà prãtaye satàü / Madhusådanakaulena saüpadyeyaü prakà÷ità //