Title: Spanda-Karika Author: Vasugupta (maybe Bhatta Kallata) ------------------------------------------------------------------------ Encoded by: Dott. Marino Faliero Date: July 1998 Updated: ----- Sanskrit diacritical marks ------------------------------------------------------------------------ ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for ³ ³ WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes ³ ³ BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 195 ³ ³ long A ù 249 ³ ³ long i Å 197 ³ ³ long I ý 253 ³ ³ long u Æ 198 ³ ³ long U ô 244 ³ ³ vocalic r ­ 173 ³ ³ vocalic R ã 227 ³ ³ long vocalic r Ì 204 ³ ³ vocalic l Ê 202 ³ ³ long vocalic l Ë 203 ³ ³ velar n Ç 199 ³ ³ velar N § 167 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t  194 ³ ³ retroflex T è 232 ³ ³ retroflex d ¬ 172 ³ ³ retroflex D Ö 214 ³ ³ retroflex n ï 239 ³ ³ retroflex N × 215 ³ ³ palatal s Ó 211 ³ ³ palatal S Á 193 ³ ³ retroflex s « 171 ³ ³ retroflex S å 229 ³ ³ anusvara æ 230 ³ ³ capital anusvara õ 245 ³ ³ visarga ÷ 247 ³ ³ capital visarga ê 234 ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ prathamo ni÷«yanda÷ yasyonme«anime«ÃbhyÃæ jagata÷ pralayodayau | taæ Óakticakravibhavaprabhavaæ ÓaÇkaraæ stuma÷ || 1 || yatra sthitam idaæ sarvaæ kÃryaæ yasmÃc ca nirgataæ | tasyÃnÃv­tarÆpatvÃn na nirodho 'sti kutracit || 2 || jÃgradÃdi vibhede 'pi tadabhinne prasarpati | nivartate nijÃnnaiva svabhÃvÃd upalabdh­ta÷ || 3 || ahaæ sukhÅ ca du÷khÅ ca raktaÓ ca ityadisamvida÷ | sukhÃdyavasthÃnusyÆte vartante 'nyatra tÃ÷ sphuÂam || 4 || na du÷khaæ na sukhaæ yatra na grÃhyam grÃhakaæ na ca | na cÃsti mƬhabhÃvo 'pi tad asti paramÃrthata÷ || 5 || yata÷ karaïavargo 'yaæ vimƬho 'mƬhavat svayam | sahÃntareïa cakreïa prav­ttisthitisaæh­ti÷ || 6 || labhate tatprayatnena parÅk«yaæ tattvam ÃdarÃt | yata÷ svatantratà tasya sarvatreyam ak­trimà || 7 || na hÅcchÃnodanasyÃyam prerakatvena vartate | api tv ÃtmabalasparÓÃt puru«as tatsamo bhavet || 8 || nijÃÓuddhyÃsamarthasya kartavye«v abhilëiïa÷ | yadà k«obha÷ pralÅyeta tadà syÃt paramam padam || 9 || tadÃsyÃk­trimo dharmo j¤atvakart­tvalak«aïah | yatas tadepsitaæ sarvaæ jÃnÃti ca karoti ca || 10 || tam adhi«ÂhÃt­bhÃvena svabhÃvam avalokayan | smayamÃna ivÃste yas tasyeyaæ kus­ti÷ kuta÷ || 11 || nÃbhÃvo bhÃvyatÃm eti na ca tatrÃsty amƬhatà | yato 'bhiyogasaæsparÓÃt tadÃsid iti niÓcayah || 12 || atas tatk­trimaæ j¤eyaæ sau«uptapadavat sadà | na tv evaæ smaryamÃïatvaæ tat tattvam pratipadyate || 13 || avasthÃyugalaæ cÃtra kÃryakart­tvaÓabditam | kÃryatà k«ayiïÅ tatra kart­tvam punar ak«ayam || 14 || kÃryonmukha÷ prayatno ya÷ kevalaæ so 'tra lupyate | tasmin lupte vilupto 'smÅty abudha÷ pratipadyate || 15 || na tu yo 'ntarmukho bhÃvah sarvaj¤ÃtvaguïÃspadam | tasya lopa÷ kadÃcit syÃd anyasyÃnupalambhanÃt || 16 || tasyopalabdhi÷ satataæ tripadÃvyabhicÃriïÅ | nityaæ syÃt suprabuddhasya tadÃdyante parasya tu || 17 || j¤Ãnaj¤eyasvarÆpiïyà Óaktyà paramayà yuta÷ | padadvaye vibhur bhÃti tadanyatra tu cinmaya÷ || 18 || guïÃdispandani÷«yandÃ÷ sÃmÃnyaspandasaæÓrayÃt | labdhÃtmalÃbha÷ satataæ syur j¤asyÃparipanthina÷ || 19 || aprabudhadhiyas tv ete svasthitisthaganodyatÃ÷ | pÃtayanti duruttÃre ghore saæsÃravartmani || 20 || ata÷ satatam udyukta÷ spandatattvaviviktaye | jÃgrad eva nijam bhÃvam acireïÃdhigacchati || 21 || atikruddha÷ prah­«Âo và kiæ karomÅti và m­Óan | dhÃvan va yat padaæ gacchet tatra spanda÷ prati«Âhita÷ || 22 || yÃm avasthÃæ samÃlambya yad ayam mama vak«yati | tadavaÓyaæ kari«ye 'ham iti saækalpya ti«Âhati || 23 || tÃm aÓrityordhvamÃrgeïa candrasÆryÃv ubhÃv api | sau«umne 'dhvanyastamito hitvà brahmÃ.Çdagocaram || 24 || tadà tasmin mahÃvyomni pralÅnaÓaÓibhÃskare | sau«uptapadavan mƬha÷ prabuddha÷ syÃd anÃv­ta÷ || 25 || dvitÅyo ni÷«yanda÷ tadÃkramya balam mantrÃ÷ sarvaj¤ÃbalaÓÃlina÷ | pravartante 'dhikÃrÃya karaïÃnÅva dehinÃm || 1 || tatraiva sampralÅyante ÓÃntarÆpà nira¤janÃ÷ | sahÃrÃdhakacittena tenaite Óivadharmiïa÷ || 2 || yasmÃt sarvamayo jÅva÷ sarvabhÃvasamudbhavÃt | tatsaævedanarÆpeïa tÃdÃtmyapratipattita÷ || 3 || tasmÃc chabdÃrthacintÃsu na sÃvasthà na yà Óiva÷ | bhoktaiva bhogyabhÃvena sadà sarvatra saæsthita÷ || 4 || iti và yasya saævitti÷ krŬÃtvenÃkhilaæ jagat | sa paÓyan satataæ yukto jÅvanmukto na saæÓaya÷ || 5 || ayam evodayas tasya dhyeyasya dhyÃyicetasi | tadÃtmatÃsamÃpattir icchata÷ sÃdhakasya yà || 6 || iyam evÃm­taprÃptir ayam evÃtmano graha÷ | iyaæ nirvÃïa-dÅk«Ã ca ÓivasadbhÃvadÃyini || 7 || t­tÅyo ni÷«yanda÷ yathecchÃbhyarthito dhÃtà jÃgrato 'rthÃn h­di sthitÃn somasÆryodayaæ k­tvà sampÃdayati dehina÷ || 1 | tathà svapne 'py abhÅ«ÂÃrthÃn praïayasyÃnatikramÃt | nityaæ sphuÂataraæ madhye sthito 'vaÓyaæ prakÃÓayet || 2 || anyathà tu svatantrà syÃt s­«Âis taddharmakatvata÷ | satataæ laukikasyeva jÃgratsvapnapadadvaye || 3 || yathà hi artho 'sphuÂo d­«Âa÷ sÃvadhÃne 'pi cetasi | bhÆya÷ sphuÂataro bhÃti svabalodyogabhÃvita÷ || 4 || tathà yat paramÃrthena yena yatra yathà sthitam | tat tathà balam Ãkramya na cirÃt sampravartate || 5 || durbalo 'pi tadÃkramya yata÷ kÃrye pravartate | ÃcchÃdayed bubhuk«Ãæ ca tathà yo 'ti bubhuk«ita÷ || 6 || anenÃdhi«Âhite dehe yathà sarvaj¤atÃdaya÷ | tathà svÃtmany adhi«ÂhÃnÃt sarvatraivam bhavi«yati || 7 || glÃnir vilu.Çthikà dehe tasyÃÓcÃj¤Ãnata÷ s­ti÷ | tad unme«aviluptaæ cet kuta÷ sà syÃd ahetukà || 8 || ekacintÃprasaktasya yata÷ syÃd aparodaya÷ | unme«a÷ sa tu vij¤eya÷ svayaæ tam upalak«ayet || 9 || ato bindur ato nÃdo rÆpam asmÃd ato rasa÷ | pravartante 'cireïaiva k«obhakatvena dehina÷ || 10 || did­k«ayeva sarvÃrthÃn yadà vyÃpyÃvati«Âhate | tadà kiæ bahunoktena svayam eva avabhotsyate || 11 || prabuddha÷ sarvadà ti«Âhej j¤ÃnenÃlokya gocaram | ekatrÃropayet sarvaæ tato 'nyena na pŬyate || 12 || ÓabdarÃÓisamutthasya Óaktivargasya bhogyatÃm | kalÃviluptavibhavo gata÷ san sa paÓu÷ sm­ta÷ || 13 || parÃm­tarasÃpÃyas tasya ya÷ pratyayodbhava÷ | tenÃsvatantratÃm eti sa ca tanmÃtragocara÷ || 14 || svarÆpÃvaraïe cÃsya Óaktaya÷ satatotthitÃ÷ | yata÷ ÓabdÃnuvedhena na vinà pratyayodbhava÷ || 15 || seyaæ kriyÃtmikà Óakti÷ Óivasya paÓuvartinÅ | bandhayitrÅ svamÃrgasthà j¤Ãta siddhyupapÃdikà || 16 || tanmÃtrodayarÆpena mano 'haæbuddhivartinà | purya«Âakena saæruddhas taduttham pratyayodbhavam || 17 || bhuÇkte paravaÓo bhogaæ tadbhÃvÃt saæsared ata÷ | saæs­tipralayasyÃsya kÃraïaæ sampracak«mahe || 18 || yadà tv ekatra saærƬhas tadà tasya layodayau | niyacchan bhokt­tÃm eti tataÓ cakreÓvaro bhavet || 19 || caturtho ni÷«yanda÷ agÃdhasaæÓayÃmbhodhisamuttaraïatÃrinÅm | vande vicitrÃrthapadÃæ citrÃæ tÃæ gurubhÃratÅm || 1 || labdhvÃpy alabhyam etaj j¤Ãnadhanaæ h­dguhÃntak­tanihite÷ | vasuguptavac chivÃya hi bhavati sadà sarvalokasya || 2 || ------------------------------------------------------------------------ ____________ Gandharva-nagaram / DSO Sanskrit Archive ------------------------------------------------------------------------