Venkatanatha [Vedantadesika]: Nyayaparisuddhi, bhumika Input by members of the Sansknet Project (www.sansknet.ac.in) This GRETIL version has been converted from a custom Devanagari encoding. The text is not proof-read. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ // bhÆmikà // // ÓrÅmate bhagavadrÃmÃnujÃya nama÷ // // ÓrÅmate nigamÃntamahÃdeÓikÃya nama÷ // ÓrÅmadveÇkaÂanÃthadeÓikamaïipraj¤ÃsarittaraÇgaparamparÃpariïÃmabhÆtaæ nyÃyapariÓuddhyabhidhÃnaæ prabandharatnamidaæ jayati jÅvitamiva nyÃyavistarasya vidyÃsthÃnasya ÓrÅbhagavadrÃmÃnujamunivarak«uïïavartmano brahmamÅmÃæsÃÓÃstrasya ca / anupajÅvya cedaæ vidyÃsthÃnaæ ko vibhava÷ sapanditumapi Óe«asya vidyÃsthÃnajÃtasya ? / sarvameva hi loke Órutaæ saæÓayaviparyayÃbhyÃmÃhitapÃriplavaæ vÃtyÃsp­«Âamiva t­ïaÓakalaæ na katha¤cidapi pratiti«Âhati / pramÃïaparÅk«ayà tu yathÃvadupapÃditayà d­«adeva vyapo¬havik«obhaæ ni«kampamavati«Âhate / pramÃïaparÅk«aiva ca prathamÃvatÃrapadavÅ nyÃyavistarasya / padavÃkyapramÃïabhedena hi tredhà vibhajanti ÓÃstraæ ÓÃstravida÷ / tatra tadaæ nÃma ---ÓabdÃnuÓÃsanaæ pÃïinyÃdipraïÅtam / vÃkyaæ ca---vicÃrapÆrvakaÓrautavÃkyÃrthanirïayarÆpaæ karmabrahmÃtmakavi«ayavibhÃgavibhaktamubhayaæ mÅmÃsÃÓÃstram / pramÃïaæ tu---kvacidapyarthe«vanavagìhÃva«ÂambhÃæ svÃtmanyapyanupajÃtavisrambhÃæ ¬olÃyamÃnÃæ buddhiæ kareïumiva tarkaÓ­ÇkhalÃbhirÃlÃnayanmananavyapadeÓaæ ÓÃstram ; yasya saæj¤Ãntaraæ nyÃyavistara÷ tarkaÓÃstram ityÃdi // tadetat pramÃïapradhÃnamapi pramÃïagate÷ prameyasvarÆpavivecanaparyavasÃnatayà prameyepi nyastapadaæ prav­ttam / itaretaravisaævÃdasaærabdhoddhurairÃstikairnÃstikaiÓca bahudhà vÃdibhi÷ svasvacchandÃnurodhenÃnyathà cÃnyathà ca prameyaæ pratipadyamÃnairitastata÷ parik­«yamÃïÃni pramÃïÃnyapi parÃv­ttarÆpatayà lak«aïato durgrahÃïyabhÆvan / mÃnÃbhÃsavyÃmiÓrÃïi hi mÃnÃni na sukarÃïi vivektum / tadevaæ ÓÃstrameva paÇkilÅk­taæ cak«uriva timiropas­«Âaæ vigalitÃrthagrahaïÃpÃÂava saæv­ttam / aviparyastalak«aïaæ pramÃïavargaæ parig­hïÃdbhirapi saugatÃrhatakÃpilacÃrvÃkajaiminÅyÃdibhiraÇge«vavÃntarabhede«u canyÆnÃtirekamÃsthitairanekadhopayogÃdanekÃntÅk­tamataya÷ k­tamatayopi svasvopadeÓapÃramparÅpratyayÃdekatamaæ pak«amabhimanyamÃnÃ÷ sparigrahÃvasÃdakÃtaratayà pak«Ãntare«u sÃbhyasÆyÃÓcirÃyÃpi garukule«u pariÓramyÃlabdhabuddhiprasÃdà vibhrÃmyanta evÃnubhÆyante / ata÷ sarvopayogÃya do«aguïahÃnopÃdÃnÃbhyÃæ Óik«aïÅyasyÃsya nyÃyavistarasya p­thakprasthÃnaæ nyÃyadarÓanaæ nÃma sÆtrajÃtaæ gautamena muninà prathamaæ praïÅtam ; yatra pramÃïÃpramÃïÃdivivecanayà tattvanirïayopÃyÃstatra ca saæbhavanto guïado«Ã÷ kathÃsu ca grÃhyÃparihÃryavibhÃgÃ÷ saviÓe«aæ pradarÓitÃ÷ // tacca nyÃyadarÓanaæ prathamaæ pramÃïaprameyÃdisÆtreïa «o¬aÓadhà padÃrthÃn vibhajya tatparÅk«aïena caritÃrthama / tatra prameyatvasya kevalÃnvayina÷ sarvapadÃrthasÃdhÃraïatayà vibhÃjakatvamanupapadyamÃnaæ manyamÃnena kaïÃdena muninà k­tsnameva prameyajÃtaæ dravyÃdisaptapadÃrthaparisaækhyÃnenÃsaækÅrïaæ vibhaktam / tatra ca sÃmÃnyaviÓe«asamavÃyÃbhÃvÃn vitathamevÃpadÃrthÃn padÃrthayatà tathÃvidhameva cÃnyadanyadÃlapatà grÃhyamag­hïatà tyÃjyaæ cÃtyajatà kaïabhak«eïa dÆramapathÅk­ta÷ ÓÃstrapatha iti brahmasÆtrakÃrÃdibhi÷ pratik«ipto vaiÓe«ika÷ pak«a÷ / nyÃyapak«astu ÓaÇkyamÃnopasargopi katha¤cidvyÃkhyÃnÃdheyasaæskÃratayà nÃtyarthaparivarjanÅya÷ iti manyamÃnÃ÷ katipayasaæskÃrasaæsk­tamimaæ pak«aæ parig­hya nibandhÃn nibabandhu÷ pÆrve kecidÃcÃryÃ÷ / te ca nibandhà e«u divase«u nÃmnaiva kevalamavaÓi«yantotadyathÃ--ÓrÅmannÃthamunimiÓrapraïÅtaæ nyÃyatattvam, ÓrÅmatparÃÓarabhaÂÂÃrakak­tistattvaratnÃkara÷, ÓrÅbhagavadyÃmunÃcÃryÃïÃmÃcÃryai÷ ÓrÅmannÃthamunicaraïÃÓrayÃïÃæ ÓrÅpuï¬arÅkÃk«ÃïÃæ Ói«yaiÓca ÓrÅrÃmamiÓragurubhirviracitaæ vivaraïaæ «a¬arthasaæk«epaÓceti granthadvayam, aviditaprabandh­vyapadeÓaæ nyÃyasudarÓanaæ praj¤ÃparitrÃïÃæ ceti prabandhayugalam, ÓrÅmannÃrÃyaïamuniviracitatvenÃcÃryopÃttaæ nÃmnà cÃnuddi«Âaæ kimapi prabandharatnam, asyaiva ca nyÃyapariÓuddhipraïeturÃcÃryasyÃcÃryeïa mÃtulena ca vÃdihaæsÃmbuvÃha÷ iti praÓastinÃmÃÇkitena ÃtreyarÃmÃnujÃcÃryeïa k­taæ svapratibhÃdraviïanik«epÃyamÃïaæ nyÃyakuliÓÃbhidhÃnaæ cetyete nibandhÃ÷ nyÃyapariÓuddhik­taivÃcÃryeïa tatra tatra bhÆyi«ÂhamudÃhriyante / yadeva yÃvadeva cÃcÃryeïa kvacit kvacidudÃh­taæ vÃkyaæ vÃkyakhaï¬aæ vÃ, tadatiriktaæ kiyadapi ÂÅkÃk­tÃmapi d­«Âivi«ayÅbhÆtaæ nopalabhyate / ayamatra hetu÷ pratibhÃti---ÃcÃryasaænihitakÃle«vapyanatisaæk«epavistararamaïÅyÃni prasphuÂÃrthÃni nityaprakÃÓÃnyÃcÃryaÓrÅsÆktiratnÃnyavam­Óya rasÃsvÃdavÃdivijayaÓi«yapravacanÃdripravaïe«u uparyupari vyÃkhyÃnÃdipraïayanairavist­tya ÓÃstraæ vitathamevÃtipÃtitakÃle«u Ói«yapraÓi«yavarge«u kumÃravedÃntÃcÃryÃdi«u, atÅte ca gaïarÃtre kaiÓcidarvÃcÅnairÃvirbhÆtairgranthak­dbhiraj¤ÃtapÆrvav­ttÃntairyathÃkatha¤cidvyÃkhyÃnena kaÓcidupakÃra÷ k­ta iti // hanta ! ni÷Óe«ak«ÃlitÃkhilakalaÇkasyÃpyasya ÓrÅbhagavadrÃmÃnujasiddhÃntasyedamekaæ ÓocanÅyaæ vaiÓasam ; yat tÃvadÃcÃryapadÃbhi«iktairapyarvÃcÅnairbudhavarai÷ kÃïÃdagautamÅyÃdisÃmÃnyaÓÃstrapariÓrameïa vyayitavayobhirantime vayasi katha¤cidupajÃtavedÃntat­«ïai÷ Ói«yasaægrahaïak­tak«aïairavaÓyopÃdeyopadeÓaÓrÅbhëyÃdikatipayagranthagrahaïacaritÃrthairanÃd­tÃ÷ prÃcÃmÃcÃryÃïÃæ vÃgvistarà etarhi Órotumapi durlabhatÃæ gamitÃr÷ / id­Óoyaæ vidyÃvadha÷ kasya và vidyÃvyasanino na dÆnoti mÃnasam ? / athavà k­taæ prÃcÃæ prabandhapraïÃÓacintanena / asyaivÃcÃryasya vÃÇmadhuni«yando mudhaiva kiyÃn na visraæsita÷ / sarvatantrasvatantrÃïÃmÃcÃryacaraïÃnÃæ ÓatÃdhikÃ÷ prabandhà hÃravimalÃ÷ prasiddhÃ÷ / saæsk­taprÃk­tadrÃvi¬abhëÃbhistrarauÓikÃni kÃvyanÃÂakastotrÃïi, lokaÓÃstravyavahÃranirƬhasaæsk­tavyatikÅrïadrÃvi¬abhëÃmayÃni ca caturtharÃÓinivi«ÂÃnilaukikÃnÃmapyanugrÃhakÃni parÅk«akÃïÃmapi sugrahasÃæpradÃyikatattvahitapuru«ÃrthÃnyÃdarÓavimalÃni maïipravÃlaÓabditÃni niyataÓrÃvyatayà rahasyasaæj¤itÃni siddhÃntani«kar«aïedaæparÃïi lokaÓreyase jÃtÃni granthajÃtÃni / tatra vedÃnte tÃvat tattvaÂÅkà nÃma ÓrÅbhagavadrÃmÃnujamunivaraviracitasya ÓÃrÅrakamÅmÃæsÃbhëyasya viv­tirapÆrvÃrthaviÓe«avinyÃsaparibhÆ«ità traikÃlyasaæbhÃvanÅyÃnÃmaÓe«Ãk«epÃïÃmacalaniÓcayÃn parihÃrÃnupadarÓayantÅ gaÇgena gaurÅguroretasmÃdÃcÃryavaryÃdÃvirbhÆtà / sà ca prathamasÆtramÃtramapi yÃvadasamagropalabdhapracÃrà vedÃntavidyÃvicÃrakÃÇk«iïÃæ cintÃvyasanÃyaiva khaï¬abhÆtà parid­Óyate / vicitrÃyodhanÃkuïÂhaÓaktau tejasvini svÃæ Óakti samagramadarÓayitvaiva niyatiyaiyÃtyenÃkasmÃduparataæ yodharatne taÂasthad­«Âe kasya và vÅradharmamanuti«Âhato h­dayaæ na dÆyeta / soyamasya nibandharatnasya lope d­«ÂÃnta÷ / kecinmanyeran ÃcÃryaireva na samÃpÆritÃyaæ grantha iti, tadetat svopamÃnena sarvatra Óaktiparicchedaæ kalayatÃæ pralapitamatra na kramate / trividhÃ÷ khalu loke prabandhak­ta÷---kecidgurukulacirapariÓramairanekaÓa÷ ÓrutÃn yathÃÓrutamarthÃn patre«u viniveÓya prakÃÓayanto lokamanug­hïanti / athetare, ye punarjÃtyaiva sphaÂikÃvadÃtabuddhaya÷ sattvaviÓe«ÃvirbhÃvanistu«ÃÓayÃ÷ svata÷ svÃntamukuratalasphuÂasaækrÃntasarvÃrthapraticchandà api saæpradÃyaparirak«aïaÓraddhalutayà gurÆpadeÓadarÓitÃæ padavÅmavarjayantaÓcittaghaïÂÃpathe«u samasamayasaæcaradakhilapramÃïatarkagurÆpadeÓasaæpradÃyaviÓe«Ã ekahelayà bhÆyasorthÃnayatnena grahÅtuæ praïetumapyarhanti / anye tu nirantarabhajanak­taprasadanena bhagavatà sarveÓvareïa dÆrapratyƬhapratyÆhavipru«o ni÷ÓreyasÃvadhÅni kuÓalajÃtÃnyanubhavituæ nijacaraïaÓaraïÃnapyanubhÃvayituæ cÃkuïÂhaÓaktayast­tÅyakak«yÃnivi«ÂÃ÷ / ta ete vyÃsaparÃÓaravÃlmÅkipramukhairmahar«igaïairapi gaïanÅyÃnubhÃvà vilak«aïÃ÷ prabandhak­ta÷; ye«ÃmekapratibhÃsÆtrasyÆtÃni prameyaratnÃni puna÷ puna÷ pariÓÅlitÃnyapi navanavÃnÅva praj¤ÃvatÃæ h­daye«u kamapi camatkÃramÃvahanti na ca kadÃcit purÃïacitravad vicchÃyÃni bhavanti / nyÃpariÓuddhik­dÃcÃryastu dvitÅyat­tÅyayorubhayorapri kak«yayo÷ hÃrÃvalyoriva nÃyakamaïi÷ prakÃÓata iti tattvavidÃmaparok«am / prak­tisiddhaæ ca prakrÃntasyÃntagamanaæ ÓaktimatÃm / lokÃnugrahamÃtraphalà ye«Ãæ sarvÃ÷ prav­ttaya÷, tÃd­ÓÃnÃmayatnanirvartanÅye lokopakÃrÃrthe samÃrambhe cikÅr«itaviccheda÷ kathamupapadyate ? / evaÇguïena cÃcÃryacƬÃmaïipavanà Ói«yabuddhiæ prasÃdayitumÃrabdhà k­tirasamÃpya madhye apaviddhà bhavatÅti ko nukhalu prabhÃvavedÅ pratipattumarhati ? / api ca "nikhilanigamaÓreïÅcƬÃpari«k­tirÆpiïÅ nipuïamanasÃmÃÓÃsaudhasthalÅ«u nibadhyate / yatipatibhuvo bhëyasyÃsau yathÃÓratÃcintita-- pravacanavidhÃva«ÂÃviæÓe jayadhvajapaÂÂikÃ" // iti svak­tasya bhëyapravacanasya a«ÂÃviæÓyÃmÃv­ttau tattvaÂÅkÃnibandhapraïayanamÃcÃryastattvaÂÅkÃprÃrambhe svayameva spa«ÂamÃha / saækalpasÆryodayaprastÃvanÃyÃæ ca--- "viæÓatyabde viÓrutanÃnÃvidhavidya- striæÓadvÃraæ ÓrÃvitaÓÃrÅrakabhëya÷ / Óreya÷ ÓrÅmÃn veÇkaÂanÃtha÷ Órutipathyaæ nÃthaprÅtyai nÃÂakamarthyaæ vyadhitaitat" // iti sÆtradhÃravÃcà ÓÃrÅrakabhëyapravacanaæ saækalpasÆryodayanirmÃïakÃle triæÓadvÃrak­taæ prathayati / tadÃnÅmeva triæÓadvÃraæ ÓÃrÅrakabhëyapravacanamÃsÅdyadi, tata÷ paÓcÃt pravacanÃv­ttayastatopi hi bhÆyasyo bhavitumarhanti / k­«ïamiÓrasamÃgamakÃlo hi saækalpasÆryodayanirmÃïasamaya÷ / tataÓcëÂÃviæÓyÃmÃv­ttau tattvaÂÅkÃnirmÃïaæ k­«ïamiÓrasamÃgamÃt pÆrvataraæ bhavati / ÓatadÆ«aïyÃ÷ samanantaraæ tattvaÂÅkà k­teti ca pratÅyate / uktaæ hi svayamevÃcÃryaistattvaÂÅkÃæ prakramamÃïai÷--- "ÓÃtita÷ ÓatadÆ«aïyÃæ ÓaÇkarÃdimudhÃgraha÷ / ÓarÅrakaÓarÅraæ tu vyaktamatra pradarÓyate // " iti / "ÓrutaprakÃÓikà bhÆmau yenÃdau parirak«ità / pravartità ca pÃtre«u tasmai Óre«ÂhÃya maÇgalam // " iti kumÃravedÃntÃcÃryak­tamaÇgalÃÓÃsanaparÃmarÓane ÓrutaprakÃÓikÃpravacanatatparatvamÃcÃryÃïÃæ tattvaÂÅkÃpÆraïavighÃtÃya jÃtaæ syÃditi cÃpÃtaramaïÅyam / ÓruprakÃÓikÃcÃryasya himlecchabalopamardalagnasya nijagurusabrahmacÃriïo mumÆr«ata÷ prÃrthanayà tadgrantharak«aïapravacanayoraÇgÅkÃrepi naitÃvatà svakÅyaæ mahÅyÃæsaæ prabandhapraïayanaprayatnamÃcÃryo vitathÅkari«yati / na hmatratyamapÆrvamarthajÃtaæ granthÃntareïa caritÃrthaæ bhavati / tadidamÃcÃryagranthe k­taÓramÃïÃæ svata eva suvyaktam / idÃnÅmupalabhyamÃnaparyantepi tattvaÂÅkÃgranthakhaï¬e ye vi«ayÃ÷ pratipÃdyantu, naite ÓrutaprakÃÓikÃyÃmanyatra và granthÃntare pratipattuæ sulabhÃ÷ / ki¤ca svÃcÃryairvÃdihaæsÃmbuvÃhÃryai÷ praïÅte vidyamÃna eva hi nyÃyakuliÓÃkhye nyÃyanibandharatne nyÃyapariÓuddhimÃcÃrya÷ svayaæ nibabandha / avaÓyavaktavye«u cÃrthe«u jo«aæbhÃva÷ katha¤cidapi ÓÃsrÃcÃryatÃyÃ÷ sad­Óo na bhavati / na ca navanavÃrthÃvi«karaïamarvÃcÃæ prÃcÅnÃcÃryaparibhavÃya / api ca, "nikhilanigamaÓreïÅcƬÃpari«k­tirÆpiïÅ nipuïamanasÃmÃÓÃsaudhasthalÅ«u nibadhyate" // iti prabandhopakramapratij¤Ãnameva pradarÓayati granthÃntarairacaritÃrthasya sarvavedÃntÃrthasaæskÃrasya mahÃmatibhirapi sarvaj¤asakÃÓÃt ÓuÓrÆ«itasya pratipÃdanÃrthamapÆrvÃyÃ÷ k­te÷ samÃrambha iti / sa kathaæ na paripÆryeta ? / ki¤ca nijanibandhasya ÓrutaprakÃÓikÃrak«aïÃÇgÅkÃrasamaya eva labdhaprasaratÃmanusm­tya parakÅyagranthapravacanamaÇgÅk­tamÃcÃryairiti ÓakyamabhyÆhitum / tathÃca sati tattvaÂÅkÃgranthalopanidÃnamarvÃcÃmÃcÃryÃïÃæ tatrÃpariÓÅlanameva, na tu granthÃparisamÃpti÷ / yathÃhi nyÃyasiddhäjanamapi ja¬adravyaparicche denaiva paryavasitaæ sÃæprataæ parid­Óyate, adravyaparicchedastu patita eva / aÓakyaæ ca tatpÆraïamanyai÷ / itthamamumarthaæ ÓrÅraÇgarÃmÃnujagurureva nyÃyasiddhäjanavyÃkhyÃne "na kvÃpyata÷ paramad­syata koÓaÓe«a- stacche«apÆraïak­ti÷ parihÃsahetu÷ / j¤Ãtavyamanyadapi tairniraïÃyi samya- ggranthÃntare«viti na ki¤cidihÃsti cintyam" // iti nigamayannivedayati / ÓatadÆ«aïyapi hi na samagrà d­Óyate / «a«a«Âireva vÃdà loke pracaranti / Óe«e tu mithyaiva kimapyaitihyaæ kalpayitvà katipaye prajalpanti / yattÃvat dvaitamatakhaï¬anapara÷ Óe«o grantha÷ madhvamatasthena kenacidyatinà bhik«ÃmaÂatà savinayamupas­tya prÃrthitoyamÃcÃrya÷ taæ tasya bhik«Ãrthe prÃyacchiditi, tadapi na vicÃrak«amam / na hyÃcÃryagranthe«u kvacidapi madhvamataæ nirasyate / tattvaviplavÃbhÃvÃt, avÃntare«u cÃrthe«u naiyÃyikavaiÓe«ikÃdipratipÃditasyaiva dvaitasyÃnuvÃdÃt, anatipracuratayà tasya matasya lokaviplavaprasaægÃbhÃvÃccÃnÃsthaivÃcÃryÃïÃæ tatra syÃt / ataÓcatustriæÓadvÃdà madhvamatakhaï¬anaparà iti kiævadantÅmÃtrametat / ÓatadÆ«aïÅ ca ÓaÇkÃdik­tasÆtravyÃkhyÃnÃdinirÃsÃrthameva prav­tteti ca tadgranthamukha eva sphuÂÅbhavati / tatra hi ---- "prÃcÅmupetya padavÅæ yatirÃjad­«ÂÃæ tatsaænik­«Âamapi và matamÃÓrayanta÷ / prÃj¤Ã yathoditamidaæ Óukavat paÂhanta÷ pracchannabauddhavijaye parito yatadhvam" // iti pratiÓrutam / atra 'tatsaænik­«Âamapi và matamÃÓrayanta÷' ityanena dvaitina÷ svapak«Åkriyante / advaitakhaï¬anameva ca granthaprav­ttiprayojanamiti ca darÓitam / tathà ca---vidyÃraïyÃk«obhyamunivivÃde nirïayaæ bruvadbhirÃcÃrye÷ "asinà tattvamasinà parajÅvaprabhedinà / vidyÃraïyamahÃraïyamak«obhyamuniracchinat" // ityuktam / 'ÓÃtita÷ ÓatadÆ«aïyÃæ ÓaÇkarÃdimudhÃgraha÷ / ' ityatra tu ÓaÇkarÃdÅtyÃdipadaæ yÃdavabhÃskarayo÷ saægrahÃyeti sthitam / tasmÃt samagragranthÃdarÓanamarvÃcÃmÃcÃryÃïÃæ pravacanavicchedanibandhanaæ prabandhalopaheturiti spa«Âametat // atra prasaktÃnuprasaktamÃcÃryasya k­«ïamiÓrasamÃgamacaritaæ ki¤cidupanyasyate---k­«ïamiÓro hi gau¬adeÓÅya÷ paï¬itacƬÃmaïi÷ sarvÃsu vidyÃsu kalÃsu ca saviÓe«ak­taÓrama÷ kaviÓca brahmÃdvaitaæ siddhantamÃti«ÂhamÃno vÃdakutÆhalitayà sarvà diÓa÷ paryaÂan jitakÃÓÅ krameïa dak«iïÃndiÓamÃcakrÃma / tatra ÓrÅraÇgaæ divyak«etraæ vidu«ÃmÃvÃsamÃkarïya devasevÃpadeÓena vÃdasamaramarthayamÃna÷ ÓrÅraÇgarÃjasya bhavagata÷ prÃsÃdamÃsadÃda / tadÃnÅæ tatra bhëÃmayÅrgÃthÃ÷ sarÃgatÃlaæ gÅyamÃnà niÓamya tatkartÌïÃæ ca kavÅnÃæ varïÃvarÃïÃmapi pratimÃstasmin devÃlaye devopacÃrairÃrÃdhyamÃnà viditvà tatra sevÃsamavetÃn j¤Ãnav­ddhÃn ÓrÅvai«ïavÃnÃmantrya 'bho÷ prÃj¤Ã÷, bhavatÃmanenÃpabhraæÓapÃÂhena varïÃvarapÆjanena ca dÆrÃpo¬haæ ve«ïavaæ teja÷ / kimanenÃrÃdhanena ? / anthathÃk­tamak­taæ hi bhavati' iti sÃk«epaæ papraccha / yadà tairmilitairapi na ki¤cidÃk«epasad­Óamuttaraæ pratipannaæ, tadà tadÃtanÃya taddeÓÃdhipataye tamarthamÃvedya, prati«ÂhÃprabh­ti sarva evÃlayasaæskÃra÷ kÃrya÷ pratyagra eva iti ca niyamya taæ divyÃlayaæ gìhaghaÂitÃrgaladvÃraæ parityaktÃÓe«apÆjotsavaæ ca kÃrayÃmÃsa / lokÃcÃryaprabh­tayaÓca bahavastatra darÓanaguravastÃd­Óaæ vaiÓasamacintitopanatamanusm­tya durante du÷khasÃgare nimagnÃstaæ ca prativÃdinaæ sarvavidyÃviÓÃradaæ vÃdÃhavanavaÓÆramaprakampyamÃkalayanta÷ sabhÃmabhinavÃæ kÃmapi saægamayya tasyÃnarthasya ki¤cidapi pratividhÃnaæ cintayÃmÃsu÷ / tasmin mahati sadasi vidu«Ãæ saæpradÃyÃcÃrya÷ ÓrÅmÃn lokÃcÃrya÷ sarve«Ãæ sabhÃsadÃmavadheyavacana÷ samarthÃmabhyarhitÃæ vÃcamÃdade--- "bho÷ bhÃgavatapradhÃnÃ÷, balavantaæ paripanthinaæ parÃÇmukhÅkartumupÃya÷ kaÓcidatra me pratibhÃti / sa tÃvaducyamÃno bhavadbhiranumanyatÃm / asti kila käcyÃæ nagaryÃæ veÇkaÂanÃthÃryo nÃma vidu«Ãæ prathama÷ / sa hi v­«aÓailanÃthasya ghaïÂÃæÓa evÃvatÅrïa÷ iti tattvavidÃæ grahaïam / soyaæ pa¤cavar«adeÓÅya÷ ÓiÓureva san nijamÃtulena vÃdihaæsÃmbuvÃhenÃtreyarÃmÃnujÃcÃryeïa ÓÃrÅrakabhëyagrahaïÃya varadagurusakÃÓaæ gacchatà priyabhÃgineyena nÅtastatra bhëyavi«aye prasaktÃn bahÆn saædehaÓ­ÇkhalÃgranthÅn visraæsayaæstayà tatrasamavetayà praj¤Ãv­ddhapari«adà apÆrvaprasÃdavismayacitritacittayà sabahumÃnamavalokita÷ ÓrÅmatà ca varadaguruïà ÓrÅbhagavadrÃmÃnujasiddhÃntasya daivÃt saæprati saæjÃtamavalambanamiti baddhÃÓvÃsena, 'prati«ÂhÃpitavedÃnta÷ pratik«aptabahirmata÷ / bhÆyÃstraividyamÃnyastvaæ bhÆrikalyÃïabhÃjanam // ' ityÃÓi«aæ prayu¤jÃnena 'asya kumÃrasya svata÷ pratibhÃtasamastaÓÃstrÃrthasÃrasya vidyÃsaæskÃramÃtraphalo gurÆpadeÓo bhavi«yati / na tu j¤Ãne kaÓcidapi ÓaktileÓa Ãdheyo bhavati / bhagavÃnapi hi devakÅnandana÷ vidyÃgrahaïÃya sÃædÅpinerÃcÃryasya sakÃÓe gurukulavÃsamagrahÅt / kiæ cÃsya ÓaiÓava evÃyaæ praj¤Ãprakar«o dÃÓaratheriva vikramatiÓayo janmasiddha÷ / nÃsau puru«Ãntarad­«Âivi«ayaæ prÃpayituæ yuktam / sÃbhyasÆyÃ÷ savismÃyà và d­Óo nÃsmin bÃlavayasi patitumarhanti / d­«Âido«airhi vi«Ãnalairiva prasaradbhistarava ivÃvalìhÃ÷ kati nÃma mahÃguïÃ÷ puru«Ã÷ svaguïairlokamanupak­tyaivÃstaæ gatÃ÷ / bhavÃnevÃmuæ sarvaÓÃstre«u k­tapraj¤aæ kartumarhati / ÓrÅbhagavadrÃmÃnujasiddhÃntasyai«a jayadhvaja÷ samucchrÅyatÃm' iyÃdiÓya ÓiÓurasau nijamÃtule vÃdihaæsÃmbudÃcÃrye nyÃsÅk­ta÷ // athÃsau vayasà viæÓativar«adeÓÅya eva san sarvatomukhapras­taprabodhatayà pare«ÃmanabhibhavanÅya÷ saæv­tta÷ / evamak«ayyapratibhÃdraviïena sarve«vapi ca tantre«u nirÃmayaæ panthÃnamavagantuæ prasÃdayituæ cÃlaÇkarmÅïena cÃcÃryeïà sÃrdhaæ kadÃcit käcÅnagare devadevasya bhagavata÷ ÓrÅdevarÃjasya vaiÓÃkhamÃsike yÃtrÃmahotsave vidvatsaævÃdakutÆhalitayà samÃgata÷ sarvapathÅnavaidu«Åvibhava÷ prabandharatnapraïetà cÃkhilaÓÃstre«u vidyÃraïya iti k­tapraÓastinÃmadheyo mÃdhavÃcÃryo nÃma vedabhëyak­t vÃdÃhave lagno niraÇkuÓaniÓitatarkaÓarÃsÃravar«iïa÷ ÃcÃryasyÃgrata÷ pratyavasthÃtumak«amo vismayabahumÃnabharitamanà vijayanagaraæ prayÃta÷ svaÓi«yasya rÃj¤astamarthaæ yathÃv­ttamÃvedya tathÃvidhavidvadratnadarÓanotkaïÂhÃtvaritasya prabho÷ prÃrthanayà chatracÃmaraprabh­tisamastarÃjaparibarhaparib­æhitaæ rÃjaupavÃhyapura÷saraæ pradhÃnasacivahastÃrpitasabahumÃnasamÃhvÃnalekhaæ ca caturaÇgabalaæ praïÅya÷ prÃrthito vairÃgyapa¤cakaæ tasya pratyuttarayäcakÃra / tena ca mÃdhavÃcÃryeïa svÅye sarvadarÓanasaægrahe rÃmÃnujadarÓanamupak«ipatÃ--- 'taduktaæ veÇkaÂanÃthena tattvamuktÃkakalÃpe' ityupakramya, // ÓrÅ÷ // // ÓrÅmate hayavadanaparabrahmaïe nama÷ // // ÓrÅmate rÃmÃnujÃya nama÷ // // ÓrÅmate nigamÃntamahÃdeÓikÃya nama÷ // ÓrÅmÃna veÇkaÂanÃthÃrtha÷ kavitÃrkikakesarÅ / vedÃntÃcÃryavaryo me saænidhattÃæ sadà h­di