Salikanathamisra: Prakaranapancika, with Jayapuri Narayanabhatta's Nyayasiddhi: Prakarana 14 Input by members of the SANSKNET-project (www.sansknet.org) This GRETIL version has been converted from a custom Devanagari encoding. Consequently, word boundaries may not always be marked by spaces. The text is not proof-read. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ ________________________________________ oæ ÓrÅmatprabhÃkaragurutantradhurandhareïa mahÃmahopÃdhyÃya-ÓÃlikanÃthamiÓreïa praïÅtà prakaraïapa¤cikà nyÃyasiddhyÃkhyayà vyÃkhyayà vi«amasthalaÂipparÃyà ca samalaÇk­tà ________________________________________ oæ ÓrÅ ÓrÅnivÃsa svÃmi, oæ ÓrÅ vinÃyaka svÃmi, oæ ÓrÅ sarasvati devi athÃtideÓapÃrÃyaïaæ nÃma caturdaÓaæ prakaraïam // prakaraïÃrthapratij¤Ã / 1vik­tau ye padÃrthÃnÃmatideÓaæ na manvate / 2prakÃrasyopadeÓa¤ca te«Ãmuttaramucyate // 1 // svasiddhÃntasyopanyÃsa÷ / prÃk­tenopakÃreïa padÃrthaiÓcaiva vaik­tai÷ / prayogavidhinà svena vidhiranvita ucyate // 2 // yadyadÃkÃÇk«itaæ yogyaæ sannidhÃnaæ prapadyate / tenÃnvito hi vidhyarthassvaÓabdenaiva varïyate3 // 3 // sÃdhyabhÆtaÓca vidhyartha upakÃramapek«ate / 4vÃkyÃdibhi÷5 prÃk­taÓca sa yogyassannidhÃpyate // 4 // anyathÃnavagamyatvÃdyadyapyaÇgapurassara÷ / upakÃra÷ prÃk­to 'sau vik­tau sannidhÃpyate // 5 // tathÃpyapek«itatvena prakÃraæ prabhamaæ vidhi÷ / svÅkaroti padÃrthÃæstu pratÅtÃnapyupek«ate // 6 // paÓcÃttu tairapi punarupakÃraprasiddhaye / apek«itaistadvaÓena proptairanvayam­cchati // 7 // guïapradhÃnabhÃvena sarvatraivÃnvayo mata÷ / 6pradhÃna¤ca vidhirdharmà guïÃstaæ prati sammatÃ÷ // 8 // anvitasyÃbhidhÃna¤ca na 7Óabdopasthitai÷ param / darÓanÃtpit­yaj¤Ãdau kalpyenÃpyadhikÃriïà // 9 // sambandhinà na sarveïa sahasaivÃnvitÃbhidhà / sambandhinÃæ sannidhÃnakrameïa tu yathÃyatham // 10 // prak­ti-vik­tyorviÓe«opanyÃsa÷ / 8prak­tau tu svaÓabdatvÃtpadÃrthÃnÃæ puro 'nvaya÷ / upakÃrasya kalpyasya paÓcÃditi paraæ bhidà // 11 // atideÓalak«aïam vyutkrameïopakÃreïa padÃrthaiÓcaiva vaik­tai÷ / prÃk­tairvidhiranveti so 'tideÓaÓca sammata÷ // 12 // yasya deÓe vidhiryasmiæstato 'nyatrÃpi tadgati÷ / atideÓa÷ prakÃrasya dharmÃïäcaiva yujyate // 13 // anyatratyo yathÃnyatra prakÃro 'nvayam­cchati / tathà dharma 9apÅ«yante te«ÃmapyatideÓyatà // 14 // ekadeÓimatena daÓamÃdyavirodhaÓaÇkà / nanveyaæ daÓamÃdyena virodhaste prasajyate / naivaæ kÃryÃnapek«o 'sÃvatideÓo nivÃrita÷ // 15 // tadvadbhÃvena sambandho dharmÃïÃmeva cedbhavet / anapek«yaprakÃratvÃttadÃ10 bodho na sidhyati // 26 // tannirÃsa÷ / prak­tau hi padÃrthÃnÃæ sambandhe 'vagate yathà / dvÃraæ d­«Âamad­«Âaæ và sambandhÃrthaæ prakalpyate // 17 // kÃryÃnapek«asambandhe tathaivÃvagate sati / dvÃraæ d­«Âamad­«Âaæ và kalpyaæ syÃdvik­tÃvapi // 18 // tato na ghaÂate bÃdha÷ kÃryalopanibandhana÷ / d­«ÂÃbhÃve 'pyad­«Âasya dvÃrasya khalu sambhavÃt // 19 // kÃryÃpek«Ã yadà dharmà vik­tau yÃnti saÇgatim / tadà kÃryÃvalopena te«Ãæ bÃdha÷ prasiddhyati // 20 // prÃpnuvantÅti hi kÃryeïa dharmà dvÃrasamanvitÃ÷ / prÃpnuvantÅti na dvÃrakalpanÃvasarastadà // 21 // kÃryÃnapek«asambandho dharmÃïÃmucyate yadi / daÓamÃdyavirodhassyÃttadÃnÅæ na ca tattathà // 23 // 11// tadvadbhÃvena kiæ dharmÃ÷ prakÃro vÃpi g­hyate / itye«Ã daÓamÃdye hi cintà bÃdhaprasiddhaye // 24 // svamatena daÓamÃdyavirodhopanyÃsa÷ / 11pÆrvapak«Å ca tatrÃ'ha padÃrthÃnÃæ parigraham / nopakÃre hi dharmebhyo vinà Óakyaæ rirÆpaïam // 25 // yadyapyÃkÃÇk«ati vidhi÷ prakÃraæ prathamaæ svayam / tathÃpi tasya prak­tÃvapi naiva svarÆpata÷ // 26 // parij¤Ãnaæ kintu yathÃÓrutairdharmaistathaiva hi / tasmÃtpadÃrthapÆrvaiva sadà tasya nirÆpaïà // 27 // ata÷ pÆrvapratÅtatvÃtpadÃrthaireva vaik­ta÷ / vidhissambandhamÃpnoti tÃng­hÅtvà tu sa svayam // 28 // upakÃraæ prÃk­te dvÃre 'lupte bÃdhantu nÃr'hati // 29 // svamatena daÓamÃdyasiddhÃntavarïanam / 12rÃddhÃntÅ tu vadatyevaæ satyaæ dharmÃ÷ purassarÃ÷ / tathà / dyapi te na g­hyante tadÃnÅmanapek«aïÃt // 30 // prakÃraæ hi punassÃdhyarÆpo vidhirapek«ate13 / napadÃrthaniti hi 14tÃtpratÅtÃnapyupek«ate // 31 // prakÃreïaiva sambandhaæ prathamaæ pratipadyate / prakÃrakalpitai÷ paÓcÃtpadÃrthairiti darÓitam // 32 // anyadharmÃïÃmanyadharmatvaÓaÇkÃ-nirÃsau / dharmÃïÃmanyadÅyÃnÃæ kathamanyatra saÇgama÷ / iti cedupakÃre 'pi tulyametadathocyate // 33 // nopakÃrasya sambandha iti hÃsyamidaæ vaca÷ / yadyasau nÃnyadÅyassyÃtkathaæ tarhyatidiÓyate // 34 // anyatra hyanyadÅyasya dehaÓo 'tideÓa ucyate / tadvadbhÃvena tatprÃpau virodhaÓcenna vidyate // 35 // tadvadbhÃvopattyarthaæ padÃrthe«vapi tatsamam / pratipattivirodho 'yamanyadÅyÃnyasaÇgame // 36 // mukhÃntareïa15 sambandhe sa ca nÃsti katha¤cana / bhÃÂÂamate 'nupapattyupanyÃsa÷ / ye tu necchanti dharmÃïÃæ sambandhaæ vaik­taissaha // 37 // apÆrve prÃk­tÃÇgÃnÃæ16 granthaste«Ãæ virudhyate / saptamÃ-«Âamayoste«Ãæ15 prakÃraprÃpticintanam // 38 // na yuktaæ tatra cintà hi «aÂke 'sminkÃryabandhanà / niyogo 'pyatha kÃrya¤cettadarthamapi cintyate // 39 // caturthÃdhyÃyacintÃpi16 «aÂke 'sminnÃpatettathà / svamatenopapattipradarÓanam / kÃryato hyupadeÓÃrthadvidhyarthÃdyapratÅyate // 40 // 17// yathà tasyopadi«Âatvaæ tathÃ'k«epaïa / vak«yate / tena vidhyarthamuts­tya kÃryamanyatsamÃÓritam // 41 // dvÃrabhÆtamiyaæ cintà kÃrya«aÂke vidhÅyate / atideÓa÷ padÃrthÃnÃæ tena «aÂke 'tra cintita÷ // 42 // tasyaiva hetubhatassa upakÃro 'pi darÓita÷ / "«a¬bhirdÅk«ayatÅ"tyatra prÃk­tÃnäca vaik­tai÷ // 43 // aÇgabhÆtairanaÇgÃnÃæ bÃdhaÓcaivaæ prasajyate / pradhÃnabhÃvabÃhyatvÃdupakÃraprasiddhaye // 44 // naiva prayuktimÃtreïa kriyate prÃk­taæ puna÷ / tatra / kÃryÃtideÓoyaæ sammatastvaupadeÓika÷ // 45 // 18// upadeÓaprameyeïa vidhyarthenopakalpita÷ / prak­tÃvupakÃrasya yadapÆrveïa kalpanà // 46 // niyojyasya ca v­ddhÃnÃmupadeÓena sammatà / svamatenopadeÓaÓabdÃrthopanyÃsa÷ / upadeÓo hi / nÃmÃtra granthasandarbha ucyate // 47 // sa ca pramÃïaæ vidhyarthe kÃryarÆpe 'vadhÃrita÷ / yor'tha÷ pratÅyate yasmÃtsa paraæ naupadeÓika÷ // 48 // vidhyarthassvapratÅtyatha yamÃk«ipati so 'pi ca / aparyavasyanvidhyarthe yaæ prakalpayituæ k«ama÷ // 49 // aupadeÓikatà yuktà tasyÃpyak«arabodhyavat / upakÃraviÓe«a¤naca vidhi÷ kalpayituæ k«ama÷ // 50 // na padÃrthaviÓe«antu vaik­taæ prÃk­to yathà / upakÃraviÓe«asya kalpanÃyÃæ k«amo 'pi yat // 51 // prak­tereva g­hïÃti lÃghavaæ tatra kÃraïam / kÊpta-kalpyavirodhe hi laghu÷ klÌptaparigraha÷ // 52 // asvavÃkya-nÃma-liÇgaiÓca kÊpto 'sau-sannidhÃpyate / padÃrthabhedaprÃptistu nopakaraæ vinà bhavet // 53 // prak­ti-vik­tyorviÓe«akathanam / tatprÃpte÷ kÃryataste«Ãæ prakÃraÓcopadeÓata÷ / prak­tÃvupakÃraÓca padÃrthaÓcopadeÓata÷ // 54 // vik­tau kÃryato dharmÃ÷ prakÃraÓcopadeÓata÷ // 55 // svamatopanyÃsa÷ / upadi«Âe 'pi caitasminnatideÓapadÃbhidhà / na vÃryate 'sti tasyÃr'tho deÓÃnyatvaæ nijÃdvidhe÷ // 56 // upadeÓÃtideÓayorbhinnavi«ayatvavÃdibhÃÂÂamate do«odbhÃvanam / upadi«ÂÃtidi«Âatvaæ na tvekasya viruddhyate / nopadeÓÃtideÓau hi pramÃïa iti sammate // 57 // upadeÓÃtideÓau hi pramÃïe bhavato yadi / svamate pÆrvoktado«ÃbhÃvavarïanam / tadà virodho jÃyeta na caivamiha sammatam // 58 // tenopadeÓameyatvÃdupadi«ÂamitÅ«yate / anyasminnanyatobhÃvÃdatideÓo 'pi yujyate // 59 // svamatenopadeÓadeÓayorvi«ayanirdeÓa÷ / upadeÓa-kÃryarÆpapramÃïadvayasaæÓrayau / «aÂkÃvubhau nodeÓamatideÓa¤ca saæÓritau // 60 // atideÓÃÓrayatve hi bÃdhe tantre ca bhÆyasÅ / upadi«ÂÃrthavi«ayà cintà naivopapadyate // 61 // dvÃrakÃryÃÓrayatve tu sarvÃsÃmupapannatà / cintÃnÃmiticinteha yuktà kÃryasamÃÓrayà // 62 // upakÃravat padÃrthÃnÃmupadi«ÂatvaÓaÇkà / 19nanvevamupadi«Âatvaæ padÃrthÃnÃæ prasajyate / kÃryavattairapi yate vidhyartho 'nvita ucyate // 63 // tannirÃsa÷ / ucyate ÓÃbdataivaæ syÃnnopadeÓaprameyatà / pramÃïadvayabhedo 'yamupasthÃnanibandhana÷ // 64 // upadeÓopasthito yo vÃkyÃrthÃnvayam­cchati / sa aupadeÓiko j¤eyassa ca dvaidhamupasthita÷ // 65 // granthainopasthitaÓcaiva vidhyarthopasthitastathà / 20yathopakÃra÷ prak­tau niyojyo vÃÓruto yathà // 66 // prakÃropasthito yaÓca dvedhà nÃsÃvupasthita÷ / tenaupadeÓiko nÃsau kevalaæ kÃryabandhana÷ // 67 // pÆrvanibandhanibandhanamapanetuæ mohamÅhamÃnena / ÓÃlikanÃthena k­ta÷ k­tinÃmÃnandado yatna÷ // 68 // iti mahÃmahopÃdhyÃyaÓrÅmacchÃlikanÃthamiÓrapraïÅtÃyÃæ prakaraïapa¤cikÃyÃmatideÓapÃrÃyaïaæ nÃma caturdaÓaæ prakaraïaæ samÃptam // samÃptà ceyaæ prakaraïapa¤cikà //