Salikanathamisra: Prakaranapancika, with Jayapuri Narayanabhatta's Nyayasiddhi: Prakarana 12 Input by members of the SANSKNET-project (www.sansknet.org) This GRETIL version has been converted from a custom Devanagari encoding. Consequently, word boundaries may not always be marked by spaces. The text is not proof-read. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ ________________________________________ oü ÷rãmatprabhàkaragurutantradhurandhareõa mahàmahopàdhyàya-÷àlikanàthami÷reõa praõãtà prakaraõapa¤cikà nyàyasiddhyàkhyayà vyàkhyayà viùamasthalañipparàyà ca samalaïkçtà ________________________________________ atha viùayakaraõãyaü nàma dvàda÷aü prakaraõam / prakaraõàrthapratij¤à / 1350prabhàkaramataü samyagàlocya kriyate mayà / viùayaü 1351karaõa¤caiva vivektuü yuktivarõanà // 1 // "jyotiùñomena svargakàmo yajete"tyevamàdiùu svargakàmàdirniyojyatvena sambadhyamànaþ, nàsvargasàdhane kàrye boddhçtayànvetumalam // kriyà hi kùaõabhaïginã na kàlàntarabhàvinassvargàdessàdhanàyopapadyata iti, kàlàntaràvasthàyi kriyàto bhinnaü kàryamapårvaü liïàdayo bodhayantãti 1352sthitam / svasiddhàntavarõanam / kàrya¤ca kçtãpsitamucyate / kçtiþ-àtmavyàpàraþ-puruùaprayatna ityanarthàntaram / cetana÷cà'tmà kàrye boddhçtayànvayamupaiti / na cànyavyàpàràbhinirvartyamanyassvasambandhitayà kàryatvena saüvedayitumalamiti, àtmano mànasapratyakùasamadhigamanãyaþ prayatnassvavyàpàraþ / atastannirvarttyamevàpårvaü kàryamàtmà manyate / prayatna eva bhavitavye 'pårve prayojakabhåtasya bhàvayituràtmano vyàpàra iti, bhàvanà÷abdenocyate / na ca kàryàbhidhànaü kçtimanabhidadhatàü liïàdãnamupapadyata iti, te kçtimapyabhidadhati, apårva¤ca / na ca yugapadanekàbhidhànaü doùaþ, tathà'vagamàt, ànuguõyàcca / avagatà hi pramàõena liïàdãnàü kàryàbhidhàyità / ànuguõyàt / kçtirguõabhåtà pradhànapadavartinyapårvàtmani kàrye / avivàdà ca kartràdigatasaïkhyàvacità liïàdãnàü kàryàbhidhàyinàmapi / na càbhidheyatàmàtreõa bhàvanàyà eva vàkyàrthatvam / bhàvyamapårvaü prati guõabhàvenàbhidhànàt, pradhànabhàvenàpårvasyàbhidhànàttadeva vàkyàrtha iti, na ki¤cidanupapannam / ata eva bhagavato bhàùyakàrasya tatra tatra vyavahàraþ---"puruùaprayatnaþ---karaõamapårvasya bhàvano"cyata1352 --iti / dhàtvarthasya viùayatvopanyàsaþ / tasya tathàvidhasya kàryasya nånaü kenacidbhàvàrthenàvacchedaþ / na hi prayatno bhàvàrthamantareõàsti / sarvo hi puruùaprayatnaþ ka¤cidbhàvàrthamava÷yamà÷rayate, tena vinà tadabhavàt / tena prayatnàvinàbhàvã bhàvàrthaþ prayatnàbhinirvarttyamapårvamavacchinatti / avacchedakatayaiva viùayabhàvaþ1353 / "yatraiva1354 hi yo bhavati nànyatra, sa tasya viùaya"iti viùayavidaþ / "1355ananyatra bhàvo viùaya÷abdàrthaþ" iti ca / ato bhàvya evàr'tho viùayaþ, bhàvyasyaiva puruùaprayatnagocaratvàt / tena kàryàbhidhàyibhissaha viùayabodhakatayaiva bhàvàrthaþ karma÷abdassamabhivyàhàraü prathamamarhati, tasya 1356pratipattyanubandhatvàt / aviùayaü hyapårvaü kàryaü pratyetuma÷akyam / pratãtasya ca kàryasya sàdhanàkàïkùà / tena na jaghanyayà sàdhanatayà bhàvàrthànàmapårveõa sahànvayaþ / kintu pratãtyupàyatàmeva manyamàno 1357bhagavànevaü bråte---"na hyaviùayànniyogànniyogaj¤ànamutpadyate" [bç. ñã.] iti / dhàtvarthasya karaõatvaniråpaõam / sa ca viùayãbhåtabhàvàrthàvacchinno vidhyarthaþ kàryàtmà pratãtaþ karaõam, itikartavyatà¤càpekùate, anyatràpi sàdhye tathàdar÷anàt / tatra sa eva bhàvàrtho viùayãbhåtaþ karaõamityavasãyate, kçtivyàpyatvàt / yo hi yayà kçtyànyàrthapravçttayà viùayãkrayate, sa eva tatra karaõam / yathà--- para÷urudyamana-nipàtanàbhyàü kàùñhagatadvaidhãbhavanalakùaõakàrye pravçttàbhyàü vyàpyamànastayoreva dvidhàbhavanalakùaõaphalàvacchedalabdhadvaidhãkaraõavyapade÷yayo÷cchididhàtuvàcyayoþ karaõam, tathehàpyapårvàrthapravçttapuruùaprayatnavyàpyamàno bhàvàrthastasminneva prayatne 'pårvabhàvanàråpe karaõam / nanu kathaü prayatnalabdhàtmà bhàvàrtho bhàvanàyàü karaõam / bhàvyamànatayà hi karmaiva syàt / ucyate / tatra dhàtvartho na karma, apårvàrthakçtiviùayatvàt / sarvàõyeva hi kàrakàõi karttçvyatiriktàni tadvyàpàravyàpyàni, na caitàvatà tàni karmatàü 1358bhajante, anãpsitatvàt / kvaciccànãpsite karmatà dç÷yata eva / yathà--- "agnihotraü juhoti" [tai. sa. 1. 5. 9] iti / karaõantu yadyapi svaråpanivçttau na sambhavati, tathàpyapårvabhàvanàråpatà tadadhãneti nànupapannam / yathà para÷oreva / na hi para÷uþ karma, karaõantu bhavati, anãpsitatvàt / 1359udyamana-nipàtanayordvaidhãkaraõaråpatàyàstadadhãnatvàt / para÷usambandhaprabhàve hyudyamana-nipàtane dvedhàbhavanaphalaniùpàdakatayà dvedhàbhàvane kàraõatàü1360 bhajete / ataþ"udbhidà yajete" [tàü. brà. 29. 7. 2. 3.] iti tçtãyànirde÷opapattiþ1361 / apårvabhàvanàyàü karaõatvàdyàgasya, tannàmatvàccodbhicchabdasya / eva¤càpårva-phalayorekaiva bhàvanà, ekatvàtpuruùaprayatnasya / ekameva ca karaõam, tadbhàvanàvyàpyatvàdekaiva bhàvyatà / 1362ata eva ca sàdhyavivçddhiriyamiti pràbhàkaràþ / dhàtvarthasya viùayatvakaraõatvayorupasaühàraþ / 1363yadi viùayãbhåtasya karaõatà, hanta tarhi "dar÷apårõamàsàbhyàmi"tyatra tantràbhihitànàü tantreõaiva pratipattyanubandhatvàt, viùayabhàvasyaikatvàdekameva karaõaü syàt, tata÷ca bhedenetikartavyatàsambandho na syàt / ucyate--na samyagavadhçtàmàyuùmatà ÷ruti÷àlinàüvacaþ / yadeva viùayãbhåtam, tadeva karaõam, nànyaditi tasyàr'thaþ / pratãtyanubandhatayà / ca viùayabhàvaþ, sa yathàmidhànamavakalpate, pratipattyupàyatvàdabhidhànasya / ata stantràbhidhànàtsahitànàü viùayabhàvaþ, karaõantu siddhyanubandhã niyogasya, tacca yathàsvabhàvaü veditavyam / svabhàvàdhãnàhi sàdhanànàüa sàdhakateti svabhàvabhede bhinna sàdhakatà / sàdhakatve ca kçtiviùayatvàtkaraõateti bhedena karaõabhàvaþ / nanvevaü pratyekaü karaõabhàvà÷rayaõe karaõàntaranirapekùàõàü kimiti niyogasiddhihetutà na bhavati ? naivam / yathà÷rutakaraõàdhãnasiddhitvànniyogasya / tatra bahåni karaõàni tasya ÷råyanta iti, tathaiva tasya siddhiþ / 1364anekakaraõasampàdyatàpyekasya dçùñà / yathà---gamanasyà÷vena,÷ibikayà, rathena và gacchati---iti / bhinnastatra 1365kàraõàvàntaravyàpàra iti yadyucyeta / atràpyutpattyapårvàõyavàntaravyàpàrabhåtàni bhinnàni saïgiràmaha eva / ata eva tadbhedena bhinnatvàtkaraõabhàvas 1367paramàpårvaprayuktatve 'pyàjyau-ùadha-sànnàyyadharmàõàmasaïkaraþ / apårvasàdhananive÷itvàddharmàõàm, tasya ca bhedàt / ye punaryàgàdãnàmapårva¤càntarà bhàvanàü nànumanyante, teùàü yàgàdãnàü karaõabhàvo durghañaþ / avyàpàraråpatvàdapårvasya, vyàpàrasambandhaprabhavatvàcca1366 karaõabhàvasya / gauõaü karaõatvamiti cet ! kathaü tarhitikartavyatàsambandhaþ / karaõaü hãtikartavyatayà sambadhyate / 1367gauõa¤ca na karaõam, na hi gauõe mukhyadharmassambhavati / ye 'pi1368 sarvàkhyàteùveva bhàvanàbhidhànamàhuþ, teùàmapi matamasmabhyaü na rocate / na hi kàryànabhidhàyipu laóàdiùu bhàvanàbhidhàne pramàõamasti / vàrtikamataniràkaraõam / 1369yadapi kiü karàti ? pacatãtyuttaradar÷anapramàõamupanyastam / tadapi na sàdhakam / vyàpàravi÷eùapra÷no hyayaü---kiïkarotãti1370 / tatra pacatãtyuttareõàpipa tadeva nirdi÷yate / yattu vyàpàramàtravàcidhàtåccàraõamàtraü na kriyate, tatra tàvanmàtrasyàpabhraü÷atvàt / pratyayàntaroccàraõe ca pra÷nena sahàsambandhaþ / ata evàcetanavyàpàre vartamànàpade÷àdãnàü prayogaþ / liïàdayastu cetanamevàdhikçtya prayujyante / na càcetaneùu gauõaþ prayogaþ mukhyatve 'pyavirodhàt / kartçsaïkhyàdimàtravacanatve ca"ratho gacchatã"tyàdiùu mukhyatvàpatteþ / na cedaü vàcyam---saüyoga-vibhàgàveva dhàtvarthaþ, vyàpàrastu parispandàtmà"ratho gacchatã"tyàdiùu laóarthaþ, tenàcetane 'pi mukhya evalaóartha iti / dhàtånàmeva kriyàvàcitvàtprathamopanipàtã vyàpàra eva dhàtvartho 1371yuktaþ, na jadhanyau saüyoga-vibhàgau / ki¤cànekàrthatàpyàpadyeta / kevalasya saüyogasyàvàcyatvàt, saüyogaje 'pi saüyoge gacchatãtyaprayogàt, vibhàgaje 'pi vibhàge prayogànupalabdheþ, na kevalasya saüyogasya, vibhàgasya và gamivàcyateti, kimanena manãùikànimittena bàlajalpitena 1372bàlajanamanohàriõà nirbandhena / ÷àlikanàthena kçtaü kçtinàmupakàrasiddhaye samyaka / samudãkùya và gurumataü samyagviùayakaraõãyamidam1373 // 2 // iti mahàmahopàdhyàya÷rãmacchàlikanàthami÷rapraõãtàyàü prakaraõapa¤cikàyàü viùayakaraõãyaü nàma dvàda÷aü prakaraõaü samàptam //