Salikanathamisra: Prakaranapancika, with Jayapuri Narayanabhatta's Nyayasiddhi: Prakarana 3 Input by members of the SANSKNET-project (www.sansknet.org) This GRETIL version has been converted from a custom Devanagari encoding. Consequently, word boundaries may not always be marked by spaces. The text is not proof-read. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ ________________________________________ oü ÷rãmatprabhàkaragurutantradhurandhareõa mahàmahopàdhyàya-÷àlikanàthami÷reõa praõãtà prakaraõapa¤cikà nyàyasiddhyàkhyayà vyàkhyayà viùamasthalañipparàyà ca samalaïkçtà ________________________________________ atha nayavãthã nàma tçtãyaü prakaraõam / prakaraõàrthapratij¤à--- yathàrthaü37 sarvameveha vij¤ànamiti siddhaye / prabhàkaragurorbhàvaþ samãcãnaþ prakà÷yate // 1 // tatra pårvapakùaþ--- tatra tàvadidaü kecidåcire càrucetasaþ / bhramasandehavij¤àne ayathàrthe ubhe iti // 2 // idaü rajatamityeùà ya ÷ukti÷akale matiþ / sà cedyathàrthà bhràntitvaü tadà tasyàstu kãdç÷am // 3 // yathàvasthitavastvàbhamapi j¤ànaü yadà bhramaþ / pramàõeùu tadà'pannà sarveùur bhamaråpatà // 4 // vivekàgrahaõaü bhràntiriti cennaitadãdç÷am / suùupte 'pi bhramàpatteþ sarvabhedàparigrahàt // 5 // bhådàgrahe gçhãte ca yadi syàd bhramaråpatà / dåràt sàmànyamàtrasya dar÷anaü syàt bhramastadà // 6 // yathàrthadar÷anatve ca bàdhako 'pi na yujyate / aj¤àtabhedagrahaõairna bàdhakamatirbhavet // 7 // yathàrthatàpi caitasyàþ kathamityapi cintyatàm / eùà hi rajatatvena ÷uktikàmadhyavasyati // 8 // rajatatvaü na ÷ukte÷ca rajatasya na ÷uktità / tayoranyonyabhinnatvaü pratyakùeõàvadhàritam // 9 // atheyaü rajatatvena na ÷uktimavalambate / sàmànàdhikaraõyena pratipattirvirudhyate // 10 // råpyàrthinaþ pravçtti÷ca ÷uktau syànnirnibandhanà / agraho 'pi na bhedasya pravçttau kàraõaü yataþ // 11 // rajatapratipatti÷ca neyamandhasya jàyate / teneyamindriyàdhãnà saüyukte cendriyaü dhiyam // 12 // samarthamutpàdayituü ÷uktisaüyogi cendriyam / tena saivendriyeõeha rajatatvena gçhyate // 13 // syànmataü ÷uktikàmàtraminrdiyeõàvasãyate / tadeva sadç÷atvena rajatasmçtikàraõam // 14 // sadç÷apratyayeneha saüskàrodbodhahetunà / tadityullekharahità rajate bhavati smçtiþ // 15 // smçtàvasyàü manodoùàt tadityaü÷o 'vakhaõóitaþ / tenenrdiyànukàritvamanyathàsiddhamityasat // 16 // anubhåte 'pi viùaye tatparàmar÷avarjitam / na bodhaü smçtimicchanti dhàràvàhikabodhavat // 17 // aparokùapurovartisàmànàdhikaraõyataþ / neyaü smçtiþ, kintu ÷uktau bhrànto 'yaü rajatagrahaþ // 18 // smçtyudbodhanimittaü ca svapne ki¤cinna vidyate / pãta÷aïkhàvabodhe ca dvicandragrahaõe tathà // 19 // diïmohàlàtacakràdibhràntaya÷ca kathaü punaþ / smçtitvà÷rayaõenaità varõanãyà yathàrthataþ // 20 // tenendriyàdidoùeõa jàyante bhràntibuddhayaþ / budhyamànà vasturåpamanyathàsthitamanyathà // 21 // sthàõurvà puruùo veti sandeho yo 'pi jàyate / abhàvàttadç÷o 'rthasya sa yathàrthaþ kathaü bhavet? // 22 //38 // siddhàntaþ--- atra bråmo--ya evàrtho yasyàü saüvidi bhàsate / vedyaþ sa eva nànyaddhi 39vidyàdvedyasya lakùaõam // 23 // idaü rajatamityatra rajata¤càvabhàsate / tadeva tena vedyaü syànna tu ÷uktiravedanàt // 24 // tenànyasyànyathàbhànaü pratãtyaiva paràhatam / parasmin bhàsamàne hi na paraü bhàsate yataþ // 25 // nanvevaü rajatàbhàsaþ kathameùa 40ghañiùyati / ucyate ÷ukti÷akalaü gçhãtaü bhedavarjitam // 26 // ÷uktikàyà vi÷eùà ye rajatàd bhedahetavaþ / te na j¤àtà abhibhavàd j¤àtà sàmànyaråpatà // 27 // anantara¤ca rajate smçtirjàtà tathàpi ca / manodoùàt 41tadityaü÷aparàmar÷avivarjitam // 28 // rajataü viùayãkçtya naiva ÷uktervivecitam / smçtyàto rajatàbhàsa upapanno bhaviùyati // 29 // dhàràvàhikavanneyaü smçtirityudita¤ca yat / ucyate 'nanyagatitaþ smçtiratràvagamtaye // 30 // na hyasannihitaü tàvat pratyakùaü rajataü bhavet / liïgàdyabhàvàccànyasya pramàõasya na gocaraþ // 31 // pari÷eùàt smçtiriti ni÷cayo jàyate tataþ / tasyàþ kàraõasadbhàvàt, dhàràvàhikadhãùu tu // 32 // pratyutpannendriyagràmasàmagrãgrahakàraõam / grahaõasmaraõe ceme vivekànavabhàsinã // 33 // samyagrajatabodhàttu bhinne yadyapi tattvataþ / tathàpi bhinne nàbhàto bhedàgrahasamatvataþ // 34 // samyagrajatabodha÷ca samakùaikàrthagocaraþ / tato bhinne abudhvà tu smaraõagrahaõe ime // 35 // samànenaiva råpeõa kevalaü manyate janaþ / aparokùàrthabodhena samànàrthagraheõa ca // 36 // availakùaõyasaüvittiriti tàvat samarthitam / vyavahàro 'pi tattulyastata eva pravartate // 37 // samatvena ca saüvitterbhedasyàgrahaõena ca / mithyàbhàvo 'pi tattulyavyavahàrapravartanàt // 38 // rajatavyavahàràü÷e visaüvàdayato naràn / bàdhakapratyayasyàpi bàndhakatvamato matam // 39 // (42) prasajyamànarajatavyavahàranivàraõàt // 40 // sannihitarajata÷akale rajatamatirbhavati yàdç÷ã satyà / bhedànadhyavasàyàdiyamapi tàdçk parisphurati // 41 // sàdhàraõaü hi råpaü tasyà asyà÷ca vidyate tena / tanmàtrapratibhànàt samànatàmeva manyante // 42 // tattulyavyavahàraþ43 pravçttirapi yujyate càtaþ / tadvinivàraõakaraõàdbàdhakatà bàdhakasyàpi // 43 // evaü svapne 'pi vaståni smaryamàõàni santyapi / anubhåtàü÷amoùeõa bhàsante gçhyamàõavat // 44 // grahaõasya vi÷eùo hi gçhãtagrahaõaü smçtiþ / sà gçhãtàü÷amoùeõa gçhãtiriva44 tiùñhati // 45 // saüskàrodbodhahetu÷ca tatràdçùñaü prakalpyate / viparãtakhyàtipakùe 'pyeùà tulyà hi kalpanà // 46 // adçùñasya ca hetutvàjjàgratastàdç÷ã na dhãþ / avasthàpi hyadçùñasya sàmagrãphalasambhave // 47 // pãta÷aïkhàvabodhe ca pittasyenrdiyavartinaþ / pãtimà gçhyate dravyarahito 'psviva tigmatà // 48 // ÷aïkhasyendriyadoùeõa ÷uklimà ca na gçhyate / kevalaü dravyamàtrantu prathate råpavarjitam // 49 // guõe dravyavyapekùa45 ca dravye ca guõakàïkùiõi / bhàsamàne tayorbuddhirasambandhaü na budhyate // 50 // satyapãtàvabhàsena same bhàto matã ime / vyavahàro 'pi tattulyaþ, evamatràpi yujyate // 51 // yattu netragatasyàpi kajjalasya na kàlimà / gçhyate kàraõaü tatra tenendriyanirodhanam // 52 // atasãpuùpasaükà÷aü yat tàvannetramaõóalam / tatrasthama¤janaü yattat tejovçttinirodhakam // 53 // maõóalàntarasaüsthantu yannàma nayane '¤janam / tasyànàrjavadoùeõa nãlimà nàvagamyate // 54 // indriyoparibhàge 'pi liptena svacchabhàvataþ / pittena nàyanaü tejaþ kàceneva na ruddhyate // 55 // prasarannàyanaü tejo gràhakaü 46nànindriyasthitam / pittasyàgrahaõaü saukùmyàt prabhàyàmiva tejasaþ // 56 // madhure tiktadhãrevaü vyàkhyàtà pittavarjinaþ / taiktyasya rasahãnasya guóasya ca parigrahàt // 57 // tathà dvicandrabodhe 'pi bhinnaü dvedhaindriyaü mahaþ / bhinne janayati prakhye ekasminneva ÷ãtagau // 58 // samvittã te na bhidyete taddvitve sati manyate / bhinnàrthabuddhitulyatvamatràpi khalu pårvavat // 59 // smarato 'pyekatàü tena bhramo 'yamupapadyate / na hi smçtipramoùeõa sarvatraiva bhramo mataþ // 60 // diïmohe 'dçùñasàmarthyàd diksvaråpànavagrahàt / digantarasvaråpasya smaraõàcca bhramo mataþ // 61 // alàtacakre 'làtasya bhramataþ sarvato 47drutam / nirantaraü dhiyo jàtà÷cakrabuddhisamà matàþ // 62 // kàlabhedastu ÷ãghratvàddhiyàü tàsàü na lakùyate / cakradhãvyavahàra÷ca tenàsminnapi yujyate // 63 // 48// anenaiva prakàreõa sarvabhràntiùu paõóitaiþ / åhanãyà hetubhedà yathàrthaj¤ànasiddhaye // 64 // sthàõurvà puruùo veti sandehe 'pi yadà dvayam / smaryate 'nyonyanirmuktaü tadàrthavirahaþ kutaþ? // 69 // yadi càrthaü parityajya kàcidbuddhiþ pravartate / vyabhicàravatã svàrthe kathaü vi÷vàsakàraõam? // 66 // nanvatràpyarajatadhãtulyatà÷aïkayà samaþ / avi÷vàsastatra doùavirahàcced vinirõayaþ // 67 // samametad viparãtakhyàtipakùe 'pi dç÷yate / aho bata mahàneùa pramàdo dhãmatàmapi // 68 // j¤ànasya vyabhicàre hi vi÷vàsaþ kiünibandhanaþ? / j¤ànasya vyabhicàre 'pi j¤àtaü yat satyameva tat // 69 // aj¤ànamapi kintvasti råpabhedanibandhanam / jij¤àsà jàyate yeyaü sàpyanyena nivartate // 70 // yatnenànviùyamàõe 'pi råpaü taccenna dç÷yate / tadà pårvaiva saüvittista49 ttvenàpyapadi÷yate // 71 // 50// ayathàrthatvapakùe ca j¤ànaü sàkàramàpatet / àkàro bhàsate yo hi j¤àna evàvatiùñhate // 72 // 51// ayathàrthasya bodhasya notpattàvasti kàraõam / doùà÷cenna hi doùàõàü kàrya÷aktivighàtità // 73 // 52// bhasmakàdiùu kàryasya vighàtàdeva doùatà / agnerhi rasaniùpattiþ kàryaü jañharavartinaþ // 74 // vidyamànavasturåpagrahaõe pratibandhçtà / doùàõàmupapanneti bhràntiragrahabandhanà53 // 75 // viùayàvyabhicàritvaü sàdhayituü sarvasaüvidàmeùà / niramãyata nãtividà ÷àlikanàthena nayavãthã // 76 // mi÷ra÷àlikanàthena nayavãthãtisaüj¤itam / kçtaü lokahitàrthàya prabhàkaramataü yathà // 77 // iti ÷rãmahàmahopàdhyàya-÷àlikanàthami÷rapraõãtàyàü prakaraõapa¤cikàyàü nãtipatho nàma tçtãyaü prakaraõaü samàptam //