Nagarjuna: Vigrahavyavartanikarika Version: 0.1a Last updated: Sun May 18 16:42:02 NZST 2003 Text input by Richard Mahoney: r.mahoney@comnet.net.nz Latest Version: http://homepages.comnet.co.nz/~r-mahoney/ratna_text/ratna_text.html ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ VigrahavyÃvartanÅ-kÃrikà || sarve«Ãæ bhÃvÃnÃæ sarvatra na vidyate svabhÃvaÓ cet | tvadvacanam asvabhÃvaæ na nivartayituæ svabhÃvam alam || NagVvy_01 atha savabhÃvam etad vÃkyaæ pÆrvà hatà pratij¤Ã te | vai«amikatvaæ tasmin viÓe«ahetuÓ ca vaktavya÷ || NagVvy_02 mà Óabdavad ity etat syÃt te buddhir na caitad upapannam | Óabdena hy atra satà bhavi«yato vÃraïaæ tasya || NagVvy_03 prati«edhaprati«edho 'py evam iti mataæ bhavet tad asad eva | evaæ tava pratij¤Ã lak«aÇato dÆ«yate na mama || NagVvy_04 pratyak«eïa hi tÃvad yady upalabhya vinivartayasi bhÃvÃn | tan nÃsti pratyak«aæ bhÃvà yenopalabhyante || NagVvy_05 anumÃnaæ pratyuktaæ pratyak«eïÃgamopamÃne ca | anumÃnÃgamasÃdhyà ye 'rthà d­«ÂÃntasÃdhyÃÓ ca || NagVvy_06 kuÓalÃnÃæ dharmÃvasthÃvidaÓ ca manyante | kuÓalaæ janÃ÷ svabhÃvaæ Óe«e«v apy e«a viniyoga÷ || NagVvy_07 nairyÃïikasvabhÃvo dharmà nairyÃïikÃÓ ca ye te«Ãm | dharmÃvasthoktÃnÃm evaæ anairyÃïikÃdÅnÃm || NagVvy_08 yadi ca na bhavet svabhÃvo dharmÃïÃæ ni÷svabhÃva ity evam | nÃmÃpi bhaven naivaæ nÃma hi nirvastukaæ nÃsti || NagVvy_09 atha vidyate svabhÃva÷ sa ca dharmÃïÃæ na vidyate tasmÃt | dharmair vinà svabhÃva÷ sa yasya tad yuktam upade«Âum || NagVvy_10 sata eva prati«edho nÃsti ghaÂo geha ity ayaæ yasmÃt | d­«Âa÷ prati«edho 'yaæ sata÷ svabhÃvasya te tasmÃt || NagVvy_11 atha nÃsti sa svabhÃva÷ kiæ nu prati«idhyate tvayÃnena | vacanenarte vacanÃt prati«edha÷ sidhyate hy asata÷ || NagVvy_12 bÃlÃnÃæ iva mithyà m­gat­«nÃyÃæ yathÃjalagrÃha÷ | evaæ mithyÃgrÃha÷ syÃt te prati«edhyato hy asata÷ || NagVvy_13 nanv evaæ saty asti grÃho grÃhyaæ ca tadgrahÅtà ca | prati«edha÷ prati«edhyaæ prati«eddhà ceti «aÂkaæ tat || NagVvy_14 atha naivÃsti grÃho naiva grÃhyaæ na ca grahÅtÃra÷ | prati«edha÷ prati«edhyaæ prati«eddhÃro nanu sa santi || NagVvy_15 prati«edha÷ prati«edhyaæ prati«eddhÃraÓ ca yadyuta na santi | siddhà hi sarvabhÃvÃs te«am eva svabhÃvaÓ ca || NagVvy_16 hetoÓ ca te na siddhir nai÷svÃbhÃvyÃt kuto hi te hetu÷ | nirhetukasya siddhir na copapannÃsya te 'rthasya || NagVvy_17 yadi cÃheto÷ siddhi÷ svabhÃvavinivartanasya te bhavati | svÃbhÃvyasyÃstitvaæ mamÃpi nirhetukaæ siddham || NagVvy_18 atha hetor astitvaæ bhÃvÃsvÃbhÃvyam ity anupapannam | loke«u ni÷svabhÃvo na hi kaÓ cana vidyate bhÃva÷ || NagVvy_19 pÆrvaæ cet prati«edha÷ paÓcÃt prati«edhyam ity anupapannam | paÓcÃc cÃnupapanno yugapac ca yata÷ svabhÃva÷ san || NagVvy_20 hetupratyayasÃmagryÃæ ca p­thak cÃpi madvaco na yadi | manu ÓÆnyatvaæ siddhaæ bhÃvÃnÃm asvabhÃvatvÃt || NagVvy_21 yaÓ ca pratÅtyabhÃvo bhÃvÃnÃæ ÓÆnyateti sà proktà | yaÓ pratÅtyabhÃvo bhavati hi tasyÃsvabhÃvatvam || NagVvy_22 nirmitako nirmitakaæ mÃyÃpuru«a÷ svamÃyayà s­«Âam | prati«edhayeta yadvat prati«edho 'yaæ tathaiva syÃt || NagVvy_23 na svÃbhÃvikam etad vÃkyaæ tasmÃn na vÃdahÃnir me | nÃsti ca vai«amikatvaæ viÓe«ahetuÓ ca na nigadya÷ || NagVvy_24 mà Óabdavad iti nÃyaæ d­«ÂÃnto yas tvayà samÃrabdha÷ | Óabdena hi tac chabdasya vÃraïaæ naivam etac ca || NagVvy_25 nai÷svÃbhÃvyÃnÃæ cen nai÷svÃbhÃvyena vÃraïaæ yadi hi | nai÷svÃbhÃvyaniv­ttau svÃbhÃvyaæ hi prasiddhaæ syÃt || NagVvy_26 atha và nirmitakÃyÃæ yathà striyÃæ strÅyam ity asadgrÃham | nirmitaka÷ pratihanyÃt kasya cid evaæ bhaved etat || NagVvy_27 atha và sÃdhyasamo 'yaæ hetur na hi vidyate dhvane÷ sattà | saævyavahÃraæ ca vayaæ nÃnabhyupagamya kathayÃma÷ || NagVvy_28 yadi kà cana pratij¤Ã syÃn me tata e«a me bhaved do«a÷ | nÃsti ca mama pratij¤Ã tasmÃn naivÃsti me do«a÷ || NagVvy_29 yadi kiæ cid upalabheyaæ pravartayeyaæ nivartayeyaæ và | pratyak«Ãdibhir arthais tadabhÃvÃn me 'nupÃlambha÷ || NagVvy_30 yadi ca pramÃïatas te te«Ãæ te«Ãæ prasiddhir arthÃnÃm | te«Ãæ puna÷ prasiddhiæ brÆhi kathaæ te pramÃïÃnÃm || NagVvy_31 anyair yadi pramÃïai÷ pramÃïasiddhir bhavet tad anavasthà | nÃde÷ siddhis tatrÃsti naiva madhyasya nÃntasya || NagVvy_32 te«Ãm atha pramÃïair vinà prasiddhir vihÅyate vÃda÷ | vai«amikatvaæ tasmin viÓe«ahetuÓ ca vaktavya÷ || NagVvy_33 vi«amopanyÃso 'yaæ na hy ÃtmÃnaæ prakÃÓayaty agni÷ | na hi tasyÃnupalabdhir d­«Âà tamasÅva kumbhasya || NagVvy_34 yadi ca svÃtmÃnam ayaæ tvadvacanena prakÃÓayaty agni÷ | param iva nanv ÃtmÃnaæ svaæ paridhak«yaty api hutÃÓa÷ || NagVvy_35 yadi ca svaparÃtmÃnau tvadvacanena prakÃÓayaty agni÷ | pracchÃdayi«yati tama÷ svaparÃtmÃnau hutÃÓa iva || NagVvy_36 nÃsti tamaÓ ca jvalane yatra ca ti«Âhati parÃtmani jvalana÷ | kurute kathaæ prakÃÓaæ sa hi prakÃÓo 'ndhakÃravadha÷ || NagVvy_37 utpadyamÃna eva prakÃÓayaty agnir ity asadvÃda÷ | utpadyamÃna eva prÃpnoti tamo na hi hutÃÓa÷ || NagVvy_38 aprÃpto 'pi jvalano yadi và punar andhakÃram upahanyÃt | sarve«u lokadhÃtu«u tamo 'yam iha saæsthito hanyÃt || NagVvy_39 yadi svataÓ ca pramÃïasiddhir anapek«ya tava prameyÃïi | bhavati pramÃïasiddhir na parÃpek«Ã svata÷siddhi÷ || NagVvy_40 anapek«ya hi prameyÃn arthÃn yadi te pramÃïasiddhir iti | na bhavanti kasya cid evam imÃni tÃni pramÃïÃni || NagVvy_41 atha matam apek«ya siddhis te«Ãm ity atra bhavati ko do«a÷ | siddhasya sÃdhanaæ syÃn nÃsiddho 'pek«ate hy anyat || NagVvy_42 sidhyanti hi prameyÃïy apek«ya yadi sarvathà pramÃïÃni | bhavati prameyasiddhir nÃpek«yaiva pramÃïÃni || NagVvy_43 yadi ca prameyasiddhir nÃpek«yaiva bhavati pramÃïÃni | kiæ te pramÃïasiddhyà tÃni yadarthaæ prasiddhaæ tat || NagVvy_44 atha tu pramÃïasiddhir bhavaty apek«yaiva te prameyÃïi | vyatyaya evaæ sati te dhruvaæ pramÃïaprameyÃïÃm || NagVvy_45 atha te pramÃïasiddhyà prameyasiddhi÷ prameyasiddhyà ca | bhavati pramÃïasiddhir nÃsty ubhayasyÃpi te siddhi÷ || NagVvy_46 sidhyanti hi pramÃïair yadi prameyÃïi tÃni tair eva | sÃdhyÃni ca prameyais tÃni kathaæ sÃdhayi«yanti || NagVvy_47 sidhyanti ca prameyair yadi pramÃïÃni tÃni tair eva | sÃdhyÃni ca pramÃïais tÃni kathaæ sÃdhayi«yanti || NagVvy_48 pitrà yady utpÃdya÷ putro yadi tena caiva putreïa | utpÃdya÷ sa yadi pità vada tatrotpÃdayati ka÷ kam || NagVvy_49 kaÓ ca pità ka÷ putras tatra tvaæ brÆhi tÃv ubhÃv api ca | pit­putralak«aïadharau yato bhavati no 'tra saædeha÷ || NagVvy_50 naiva svata÷ prasiddhir na parasparata÷ parapramÃïair và | na bhavati na ca prameyair na cÃpy akasmÃt pramÃïÃnÃæ || NagVvy_51 kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ dharmÃvasthÃvido bruvÅran yat | kuÓalaæ svabhÃvam evaæ pravibhÃgenÃbhidheya÷ syÃt || NagVvy_52 yadi ca pratÅya kuÓala÷ svabhÃva utpadyate sa kuÓalÃnÃm | dharmÃïÃæ parabhÃva÷ svabhÃva evaæ kathaæ bhavati || NagVvy_53 atha na pratÅtya kiæ cit svabhÃva utpadyate sa kuÓalÃnÃm | dharmÃïam evaæ syÃd vÃso na brahmacaryasya || NagVvy_54 nÃdharmo dharmo và saævyavahÃrÃÓ ca laukikà na syu÷ | nityÃÓ ca sasvabhÃvÃ÷ syur nityatvÃd ahetumata÷ || NagVvy_55 evam akuÓale«v avyÃk­te«u nairyÃïikÃdi«u ca do«a÷ | tasmÃt sarvaæ saæsk­tam asaæsk­taæ te bhavaty eva || NagVvy_56 ya÷ sadbhÆtaæ nÃmÃtra brÆyÃt sasvabhÃva ity evam | bhavatà prativaktavyo nÃma brÆmaÓ ca na vayaæ sat || NagVvy_57 nÃmÃsad iti ca yad idaæ tat kiæ nu sato bhavaty utÃpy asata÷ | yadi hi sato yady asato dvidhÃpi te hÅyate vÃda÷ || NagVvy_58 sarve«Ãæ bhÃvÃnÃæ ÓÆnyatvaæ copapÃditaæ pÆrvam | sa upÃlambhas tasmÃd bhavaty ayaæ cÃpratij¤ÃyÃ÷ || NagVvy_59 atha vidyate svabhÃva÷ sa ca dharmÃïÃæ na vidyata itÅdam | ÃÓaÇkitaæ yad uktaæ bhavaty anÃÓaÇkitaæ tac ca || NagVvy_60 sata eva prati«edho yadi ÓÆnyatvaæ nanu prasiddham idam | prati«edhayate hi bhavÃn bhÃvÃnÃæ ni÷svabhÃvatvam || NagVvy_61 prati«edhayase 'tha tvaæ ÓÆnyatvaæ tac ca nÃsti ÓÆnyatvam | prati«edha÷ sata iti te nanv e«a vihÅyate vÃda÷ || NagVvy_62 prati«edhayÃmi nÃhaæ kiæ cit prati«edhyam asti na ca kiæ cit | tasmÃt prati«edhayasÅty adhilaya e«a tvayà kriyate || NagVvy_63 yac cÃharte vacanÃd asata÷ prati«edhavacanasiddhir iti | atra j¤Ãpayate vÃg asad iti tan na pratinihanti || NagVvy_64 m­gat­«ïÃd­«ÂÃnte ya÷ punar uktas tvayà mahÃæÓ carca÷ | tatrÃpi nirïayaæ Ó­ïu yathà sa d­«ÂÃnta upapanna÷ || NagVvy_65 sa yadi svabhÃvata÷ syÃd grÃho na syÃt pratÅtya saæbhÆta÷ | yaÓ ca pratÅtya bhavati grÃho nanu ÓÆnyatà saiva || NagVvy_66 yadi ca svabhÃvata÷ syÃd grÃha÷ kas taæ nivartayed grÃham | Óe«e«v apy e«a viddhis tasmÃd e«o 'nupÃlambha÷ || NagVvy_67 etena hetvabhÃva÷ pratyukta÷ pÆrvam eva sa samatvÃt | m­gat­«ïÃd­«ÂÃntavyÃv­ttividhau ya ukta÷ prÃk || NagVvy_68 yas traikÃlye hetu÷ pratyukta÷ pÆrvam eva sa samatvÃt | traikÃlyapratihetuÓ ca ÓÆnyatÃvÃdinÃæ prÃpta÷ || NagVvy_69 prabhavati ca ÓÆnyateyaæ yasya prabhavanti tasya sarvÃrthÃ÷ | prabhavati na tasya kiæ cin na prabhavati ÓÆnyatà yasya || NagVvy_70 ya÷ ÓÆnyatÃæ pratÅtyasamutpÃdaæ madhyamÃæ pratipadaæ ca | ekÃrthÃæ nijagÃda praïamÃmi tam apratimabuddham || NagVvy_71 %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%% Copyright (C) 2003 by Chr. Lindtner - Denmark %%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%