Vararuci: Satagatha Based on the edition by Losang Norbu Shastri: øatagàthà. Sarnath : Central Institute of Higher Tibetan Studies, 2001, pp. 59-158. Input by members of the Sanskrit Buddhist Input Project. With kind permission of the Digital Sanskrit Buddhist Canon Project of Nagarjuna Institute, Nepal and University of the West, Rosemead, California, USA (www.uwest.edu/sanskritcanon) Sastra section, text no. 60 The transliteration emulates the conventions of Nagari script. Therefore, many word boundaries are not marked by blanks. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ øatagàthà kaumàrye pañhyatàü vidyà ÷aitye saüpàlyatàü ca gauþ / kùettraü ca karùyatàü pãtaü trayaþ suphalahetavaþ // 1 // gate 'pi vayasi gràhyà vidyà sarvàtmanà budhaiþ / yadyapi phaladà syànna sulabhà sànyajanmani // 2 // guõeùu kriyatàü yatnaþ kimàñopaiþ prayojanam / vikrãyante na ghaõñàbhirgàvaþ kùãravivarjitàþ // 3 // guõini guõaj¤o ramate nàguõa÷ãlasya guõini paritoùaþ / alireti vanàtkamalaü na dardurasya tannivàso 'pi // 4 // guõiùu durlabhà àóhayà àóhayeùu guõinastathà // 5 // aneke santi bhåbhàgà ratnavantastu durlabhàþ / durlabhàþ praõinàü santi màtçpitçyutastu ca // 6 // guõàþ kurvanti dåtatvaü dåre 'pi basatàü satàm / ketakãgandhamàghràtuü svayamàyànti ùañpadàþ // 7 // vidvatvaü ca nçpatvaü ca naiva tulyaü kadàcana / svade÷e påjyate ràjà vidvàn sarvatra påjyate // 8 // alpastu kàlo vividhà÷ca vidhà þ simàyuùo yà kiyatã? na buddhà / haüsà labhante ca yathà payo 'dbhyas tathaiva tatvaü labhatàü ca yattat // 9 // ekasthànanivàsino 'tisamayàt syuste viyuktàþ kila vicchedànna hi càntaraü kimapi tat tyàjyaü na kiü tatsthalam / vaiva÷yàddhi viyogato manasi jàyante vidhàtà ati tatsthànaü yadi hãyate sahajataþ syàccàti÷àntiþ sukham // 10 // saha vasatàmapyasatàü jalaruhajalavadbhavatyasaü÷leùaþ / dåre 'pi satàü vasatàü prãtiþ kumudenduvadbhavati // 11 // prapa¤cà yatnaoto heyàþ saüsargaþ kriyatàü satàm / dinaü rogabhayànmuktaü ÷atàbdàccàpi tad varam // 12 // sarvathehàþ parityàjyà÷ceda÷akyaü tadà punaþ / nirvàõàptyunmukho bhåyàt tadiyaü tasya bheùajam // 13 // udayantvamåni subahåni mahàmahàüsi cando cando 'pyalaü bhuvanamaõóalamaõóanàya / såryàdåte na tadudeti na càstameti yenoditena dinamastamitena ràtriþ // 14 // yadudeti vinà sårya tejasvi tanna jàyate / såryodayo varaü càsti hyanyeùàmudayena kim // 15 // kusumastabakasyeva dve gatã tu mahàtmanàm / mådhni và sarvalokasya ÷ãryate vana eva và // 16 / vàõi kañhorà bhaõità hi duùñairyà sarparåpà sujanàn hinasti / te bheùajaü kùàntimayaü ca praj¤àü saüsevya cintàrahità bhavanti // 17 // dhãràþ kaùñamanupràptà na bhavanti viùàdinaþ / pravi÷ya vadanaü ràhoþ kiü nodeti punaþ ÷a÷ã // 18 // yasya cittaü dravãbhåtaü kçpayà sarvajantuùu / tasya j¤ànena mokùeõa kiü jañàbhasmacivaraiþ // 19 // vanàni dahato vahneþ sakhà bhavati màrutaþ / sa eva dãpanà÷àya kç÷e kasyàsti sauhçdam // 20 // parastutaguõairyastu nirguõo 'pi guõã bhavet / indro 'pi laghutàü yàti svayaü prakhyàpitairguõaiþ // 21 // kulãno 'pi bhaved garvã kàrpàõyasahito dhanã / devatàstàü÷ca nindanti sargo 'yaü jalavahnivat // 22 // dårastho 'pi samãpastho yo yasya manasi sthitaþ / yo yasya hçdaye nàsti samãpastho 'pidårataþ // 23 // pareùàü vaibhavaü dçùñvà mano yasya prakupyati / na tasyàrthopalabdhistu citaü puõyaü ca na÷yati // 24 // ràgopamaü nàsti malaü hi loke ãrùyopamà nàsti ca kàpi hàniþ / yà¤càsamo nàsti ca ko 'pi bandhurdànopamo nàsti ca mitravargaþ // 25 // kùudhàsamà nàsti ÷arãravedanà cintàsamà nàsti ÷arãra÷oùaõà / guõaiþ samà nàsti ÷arãrabhåùaõà kùàntyà samaü nàsti ÷arãravarmaü vai // 26 // dhanena kiü kùudrajanasya mitraiþ kiü va¤cakasyàpi ca matsarasya / kiü hànidasyàtiguõagrahai÷ca kiü và vipattau vimukhàtmajena // 27 // sarvathà svahitamàcaraõãyaü kiü kariùyati jano bahujalpaþ / bidyate hi na sa ka÷cidupàyaþ sarvalokaparitoùakaro yaþ // 28 // prasaïgasyànukålo yaþ praj¤a eva sa pàlayet / satyàsatye ca maitridveùau kuryàt svaparaiþ saha // 29 // na dviùantaþ kùayaü yànti yàvajjãvamapi ghnataþ / krodhameva tu yo hanti tena sarve dviùo hatàþ // 30 // satkàro guõinàü ÷reyàn durjanasya vinãtatà / ko÷apårtiþ sadàcàraiþ ÷reyo de÷aparãkùaõam // 31 // yàvanmàrgo bhavet dçùño yàvaccaraõapuùñatà / praj¤à hràso na yàvaddhi tàvatkuryàt svayaü hitam // 32 // vyabhicàreùvàsattaþ ràjà tasya hi nirakùaro mantri / tadà dhanà÷à kutra rakùyà asavaþ prayatnena // 33 // sarva yatra vinetàraþ sarve paõóitamàninaþ / sarve prabhutvamicchanti tad vçndamavasãdati // 34 // måùako rakùayedannaü màrjàrã navanãtakam / kàka÷càlayet pàkaü vastånàü tatra kà kathà // 35 // màlàkàra ivàràme na yathàïgàrakàrakaþ / puùpaü puùpaü vicinvãta målocchedaü na kàrayet // 36 // valmãkaü madhujàtaü ca ÷uklapakùe ca candramàþ / bhikùàdravyaü nçpadravyaü stokaü stokena vardhate // 37 // hãnatà yàcane yatra syàttatra na ca yàcyatàm / kàmaü hi na bhavedindro himàjjãvati tittariþ // 38 // mayåra ! grãùmasya tu tàpayukta à÷àyutaþ khasya jale bhavestvam / kaõñhantu no nàmaya gauraveõa nãre taóàgasya tu dåùitasya // 39 // siüho balã hariõaraktapàmàüsabhojã saüvatsareõa kurute ratimekavàram / yo gardabhaþ khalu rajaþkaõamàtrabhojã kàmã bhavedanudinaü vada ko 'tra hetuþ // 40 // sarpàþ pibanti pavanaü na ca durbalàste ÷uùkaistçõairvanagajà balino bhavanti / kandaiþ phalairmunivarà gamayanti kàlam saütoùa eva puruùasya paraü nidhànam // 41 // sa ÷obhate puùpitapuùpavacca sumaõóitaü yasya mukhaü suvarõaiþ / anakùaraü yasya mukhaü bhavecvet tannetravaktre bhubi chidravacca // 42 // muktàmaõibhyàü ca hi gardabhasya kiü ÷åkarasya priyabhojanena / andhasyadãptyà badhirasya gãtaimårkhasya dharmeõa kimasti kçtyam // 43 // kàtantra÷àbdavettà hi vaidya÷ca siddhasàravit / kàùñhakhaïgadhara÷copahàsaü yànti trayo 'pi te // 44 // dehãdaü vacanaü nimnaü na dàsyàmyatinimnakam / gçhàõetyuttamaü vàkyaü na gçhõàmyati÷obhanam // 45 // kùatiü bihàya yenàpi prayogeõa hitasya kim / svakàyarakùaõenàpi ki¤caiva dhanatçùõayà // 46 // kiü÷ukasya phalapràptiryathà vyartha bubhukùave / dhanina÷ca tathàdàturjãvanaü niùprayojanam // 47 // kàmàturàõàü na bhayaü na lajjà kùudhàturàõàü na balaü na tejaþ / rogàturàõàü na sukhaü na nidrà màrgàturàõàü na bhayaü na vãryam // 48 // dhanalipsuþ suhrit tyàjyà bhàryà ca vyabhicàriõã / adharmã ca nçpaþ kråro mantrã pi÷una eva ca // 49 // kuprade÷o hi durvyavasàyo duùño 'tha vai suhçt / baidyo 'dakùo 'pi duþsevyam vastu heyà ime 'pi ca // 50 // ahitaü hitamàcàra÷ånyabuddheþ ÷rutisamayairbahubhirvahiùkçtasya / udarabharaõamàtne kevalecchormanujapa÷o÷ca ko vi÷eùaþ // 51 // ardhajalabharaþ kumbho mårdhni yatnena dhàryate / krudhyanti durjanà nånaü satkàreõàtisevayà // 52 // stokenonnatimàyàti stoke nàyàtyadhogatim / aho ! susadç÷ã ceùñà tulàyaùñeþ khalasya ca // 53 // yathà bàryo na la÷unasya gandhaþ kastårikàcandanacandrasaüj¤aiþ / tathà na vàryà vara÷àstra÷ikùàbhyàsena duùñasya ca duùñatàpi // 54 // durjanaþ parihartavyo vidyayàlaïkçto 'pi san / maõinà bhåùitaþ sarpaþ kimasau na bhayaïkaraþ // 55 // durjanà durbalà yàvat tàvat sàdhusvabhàvakàþ / nyåne ÷aradi nãre hi nadãü sarve taranti ca // 56 // jvaràdatyuùõatà raukùàt kapha÷ca vardhate yathà / guõàcàrasvabhàvaiþ syurduùñà na parivartitàþ // 57 // duùñà narà bhçtyagaõo 'vamànã pra÷ikùità naiva hayàþ kubhàryà / pratàóanenaiva bhavanti namràþ sukarmayogyà na kadàpi caite // 58 // vçthà vçùñiþ samudrasya vçthà tçptasya bhojanam / vçthà dànaü samarthasya vçthà hãnasya satkçtiþ // 59 // padmàni satputramukhe lasanti rohanti nånaü kulañàsutasya / viùasya patràõi yathà karoti duùkarma yo vai labhate phalantat // 60 // abhracchàyà khale prãtiþ siddhamannaü ca yoùitaþ / tçõàgnirhimabindu÷ca ùaóete budbudopamàþ // 61 // ÷uùkaü màüsaü striyo vçddhà madyaü ca taruõaü dadhi / nakte bhojo divà svàpaþ ùaóete pràõahàriõaþ // 62 // sadyo màsaü navaü sarpirbàlàstrã payasaudanam / uùõodakaü tarucchàyà ùaóete pràõakàriõaþ // 63 // kàntàviyogaþ svajanàpamàno çõasya ÷eùaþ kunarasya sevà / dàridrabhàtpravimukta mitraü vinàgninaiete pradahanti pa¤ca // 64 // karmã hyalàbhã balino 'pakartà darpã ca bhikùurhyadhanaþ sukhàrthã / kañåktibhàùã priyasundarãõàmete mçùàcàrijanà÷ca pa¤ca // 65 // dharmadàtànnatrdàtà ca bhayatràtopade÷akaþ / ÷arãrotpàdaka÷ceti pa¤caite hitakàriõaþ // 66 // pràràvçto hi sanyàsàt srã patitrayadar÷ikà / jambåko jàlamukta÷ca trayo 'mã va¤cakà matàþ // 67 // bhojanàpàcakà vaiddyà nçpà÷càsatyavàdinaþ / pàpina uccavaü÷ãyà ayogyàþ syustrayo janàþ // 68 // yàcakaþ svàdubhoji ca darpã bhikùàparo bhavet / ÷àstràrthã bhavatàdaj¤astrayo hàsaü bhajanti ca // 69 // sakçjjalpanti ràjànaþ àryo hi dç÷yate sakçt / sakçtkanyàþ pradãyante trãõyetàni sakçtsakçt // 70 // sthålavapustapasvã ca ÷åra÷càpyakçtavraõaþ / ÷ayànaikàkinã ca strã trayametanna vi÷avaset // 71 // anyeùàü hiüsako vipro mithyàcàrinçpo 'pi ca / bhogã kàmarato bhikùurnindàbhàjastrayo bhuvi // 72 // vidvàn vinayasampanno vãro 'ti÷ànta eva ca / tyàgàrambhaü dhanã kuryàt kãrtanãyàstrayo 'pi ca // 73 // dayã parahite lãno duùña÷ca paranà÷akaþ / icchàbhirbàlaka nånaü trayo 'tçptà ime bhuvi // 74 // arthanà÷ànmanastàpaü du÷caritàü gçhe striyam / va¤canaü càpamànaü ca matimànna prakà÷ayet // 75 // vij¤àyate 'dhvà ÷a÷itàrakàõàü jyotirvidàdhvà gaõitena khasya / na dç÷yate tena gçhe tu patnyàþ kàmàdimithyàcaraõaü kukçtam // 76 // garuõà tattvavettuþ kiü vaidyenàrogiõa÷ca kim / pàre gatasya kiü nàvà kàntayà kiü viràgiõaþ // 77 // devasujanavipràõàü satye vidvadgaõasya hi / gåóhe vacasi bhojye 'sti prãti pçthagjanasya ca // 78 // ÷aile ÷aile na màõikyaü mãne mãne na mauktim / sàdhavo he na sarvatra candanaü na vane vane // 79 // haüso na bhàti caturo bakayåthamadhye gomàyumaõóalagato na vibhàti siühaþ / jàtyo na bhàti turagaþ kharayåthamadhye vidvàn na bhàti puruùeùu nirakùareùu // 80 // kokilànàü svaro råpaü nàrãrupamapatrapà ca / vidyàråpaü vidagdhànàü kùamàråpaü tapasvinàm // 81 // prabhàva÷àline puüse kà kùamàpratikàriõe / vinãtàya ca ÷àntàya janàya kà sahiùõutà // 82 // paro 'pi hitavàn bandhurbandhurapyahitaþ paraþ / ahito dehajo vyàdhiþ hitamàraõyamauùadham // 83 // mahàjanasya saüsargaþ kasya nonnatikàrakaþ / puùpamàlànuùaïgeõa såtraü ÷irasi dhàryate // 84 // vi÷vàsapratipannànàü va¤cane kà vidagdhatà / aïkamàruhya suptasya hantuþ kiü nàma pauruùam // 85 // kaumàre pitarau pàtaþ bhartrã rakùati yauvane / rakùanti vàrddhake putrà nàj¤aþ svàtantryamarhati // 86 // àsaktirna bhaveddyàvat tàvattu guõa eva saþ / praviùñe 'syàü mahàsaktau guõàdànaü kuto bhavet // 87 // nijarãtyà janàþ pràyo 'parànàkalayanti hi / çùayaþ pretamàlokya bruvanti taü tapasvinam // 88 // durjanadåùitamanasàü puüsàü sujane 'pi nàsti vi÷vàsaþ / bàlaþ payasà dagdho dadhyapi phåtkçtya bhakùayati // 89 // araghaññaghañã yuktà va÷ãbhavati yoùitaþ / bhavatyàrambhiko yo 'pi bhavatyeva tadadbhutaþ // 90 // satkçto mahatàü yo 'sti vetti tamadhamastçõam / paõóitaiþ påjitaståpe kàkaþ karoti càsanam // 91 // phalaü ketakavçkùasya yadyapyambu prasàdakam / na nàmagrahaõàdeva tasya vàri prasãdati // 92 // ÷iùñà na gçhõanti purà pratij¤àü gçhõanti cet te kañhinapratij¤àm / aïgikçtàü tàü paripàlayanti pàùàõarekhàmiva te tadànãm // 93 // pràpnoti vittaü hyadhamo ti ki¤cid garvã pareùàmavamànanàyàm / saüjàyate labdhadhanaþ sumartyaþ supakvadhànyena samaü vinamraþ // 94 // nàsti praj¤àsamaü cakùurnàsti mohasamaü tamaþ / nàsti rogasamaþ ÷atrurnàsti mçtyusamaü bhayam // 95 // ata eva kañhoràtimçtyuþ sambhàvyate dhruvam / kàmàccittamapàvçtya saddharme 'pekùyate spçhà // 96 // guõà guõaj¤eùu guõà bhavanti te nirguõaü pràpya bhavanti doùàþ / susvàdu toyàþ prabhavanti nadyaþ samudramàsàdya bhavantyapeyàþ // 97 // kàryamàlocitàpàyaü matimadbhirviceùñitam / nàpattirbhavità tatra jàtà parihçtàpi sà // 98 // alpà dçóhà ye mçdubhàùiõa÷ca tebhyo 'vadhànaü karaõãyameva / niryàti såryaþ saghanàddhi meghàt syàt tatprakà÷astu tadàtitãkùõaþ // 99 // ÷àntipriyàþ syuþ khalu yauvane 'pi vaiduùya evaü vinatà bhaveyuþ / sahiùõavastejasi càtinamràþ sudurlabhà evamarindamàþ syuþ // 100 // mleccheùvapi samçddhàþ syurvãrà evaü pa÷uùvapi / vaktàraþ sàrthakoktãnàü sajjanàþ syuþ sudurlabhàþ // 101 // sampaccalaü na÷varayauvanaü ca pràõà bhaveyuryamadantamadhye / upekùate tatra sukhaü na ceha janaþ prapàtastha ivàsti càndhaþ // 102 // ye kle÷arogiõo bhuktvà na ca saddharmabheùajam / pramattà viùayàsaktà bhavàbdhiü na taranti te // 103 // jagatà gati÷ãlena ÷iraþstho dç÷yate 'ntakaþ / tadàpriyaü bhavedannaü kriyàntarasya kà kathà // 104 // pratãkùate kriyàõàü na pårti càpårtimantakaþ / ÷vastanaü càdya kuryàcca pårva madhyàhnikaü varam // 105 // asthiraü jãvanaü loke yauvanaü dhanamasthiraü / asthiere putrapatnyau ca dharmasatyahitàþ sthiràþ // 106 // ràj¤o 'tijãvitaü yuktaü drutamçtyurvaraü çùeþ / sato jãvanamanto và varaü tvàkheñakasya na // 107 // àcàryavararucikçtà ÷atagàthà samàptà / gàtheyaü bhàratãyopàdhyàyavinayacandreõa bhoñade÷ãya lokacakùu bhikùuõà dharmapraj¤enànådità nirõãtàceti /