Maitreyanatha: Bhavasamkrantitika Based on the edition by Aiswami Shastri, BhavasaÇkrÃnti ÁÃstra, Madras: Adyar Library, 1938, pp. 1-46. Input by members of the Sanskrit Buddhist Input Project. With kind permission of the Digital Sanskrit Buddhist Canon Project of Nagarjuna Institute, Nepal and University of the West, Rosemead, California, USA (www.uwest.edu/sanskritcanon) Sastra section, text no. 58 The transliteration emulates the conventions of Nagari script. Therefore, many word boundaries are not marked by blanks. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ MaitreyanÃthak­tà BhavasaÇkrÃntiÂÅkà nama÷ sarvaj¤Ãya bhÃvÃbhÃvÃnna janmÃsti iti / bÅjÃdvÅja utpadyamÃne ghaÂÃdapi ghaÂotpattiryujyeta / ÃtmakriyÃni«edhÃt [bÅjÃt] bÅjotpattirna saæbhavati / pa¤cavidhabhÆtapariïÃmadharmatÃ, pratÅtyasamutpÃdadharmatà / evaæ sati ÓubhÃÓubhamucchinnabhÃraæ kenacit d­Óyeta / tattu mÆ«ikÃdantodgÅrïavi«ameghagarjanaglÃna [bÅja]vannotpannam / pratÅtyasamutpÃdadharmatà / tena na bhÃvÃdutpattidharmatà // tasya bhÃvasyacÃsata÷ / janmÃdÃnaæ saæbhavati iti / evaæ sati bhÃvÃsyÃsata utpattau vandhyÃsuta÷ gaganakusumaæ ÓaÓaÓ­Çga¤ca saæbhavet / evamasaæbhavÃt utpattirna saæbhavati / nahyagnimadhye nik«iptabÅjasya janma saæbhavati / ucyate tu bhÃvasya tasyÃsato janmopÃdÃnaæ bhavati [iti] / yathà prasannajalapÆrïasarasi ÓaivÃlaæ padma¤cotpadyate / uttarÃraïyadharÃraïibhyÃmagnirutpadyate / utpattau satyÃmapi ko do«a÷ syÃt / nityabhÃvÃdutpannÃtmakami«yate / maivam / bhrÃnti / indriyairÆpalabdhaæ yattattattvena bhavedyadi / bÃlÃstattvavido jÃtÃ÷ na j¤eyatattvakÃraïam // [uktaæ] laÇkÃvatÃrasÆtre / astitvaæ sarvabhÃvÃnÃæ yathà bÃlairvikalpyate / yadi te bhavedyathÃd­«ÂÃ÷ sarvesyustattvadarÓina÷ // anyatra uktam / na cak«u÷ prek«ate rÆpaæ lokastu parimohata÷ / pravartate hyak«amÃrge svabhÃvastasya tÃd­Óa÷ // yathà mÃyÃmarÅcisvapnapratiÓrutkendradhanurudakacandrabimbanirmitamÃyÃnagaravikalpa÷ / ÓÆrapÃdairapyuktam / sadasacca m­taæ jÃtaæ tannirÆddha yadasti na / bhÃvotpÃdakameveti lak«aïaæ bhÃvadarÓinÃm // bhÃvad­«Âyà khalu bhrÃntaæ yathà khapu«pacintanam / dharmatà hi nabhastulyà / iti / ÃkÃÓasamabhÃvasya ÓÆnyatvena utpattibhaÇgado«amalÃlepÃt dharmatÃmÃtraæ rÆpavedanÃdaya÷ / te gaganasamÃ÷ / jananÃntare pratÅtyasamÃgamenotpadyante / tacca sÃæv­t loke / paramÃrthasya na virodhi / acintyà mÃyÃdharmalak«aïatà / ÓÃlistambasÆtre / [bÃhya÷] pratÅtyasamutpÃda÷ katamai÷ pa¤cabhi÷ kÃraïairdra«Âavya÷ / [na] svayaæ ÓÃÓvatato nocchedato na saækrÃntito na svayaæbhÆhetuta÷ na phalavipÃkÃbhinirv­ttitastadvisad­ÓÃnuprabandhata [Óceti] / kathaæ [na] svayaæ ÓÃÓvatata÷ / yasmÃdvÅjÃÇkurau visad­Óau / na caivaæ yadvÅjaæ sa evÃÇkura [iti] / evaæ hi bÅjaæ niruddhyate / aÇkura utpadyate / kathaæ nocchedata÷ / na pÆrvaniruddhÃddhÅjÃdaÇkuro ni«padyate / niruddhamatrÃdvÅjÃttu tatsamaye aÇkura utpadyate / tulÃdaï¬anÃmonnÃmavat / kathaæ na saÇkrÃntita÷ / bÅjavisad­Óo hyaÇkura÷ / kathaæ na svayaæbhÆhetuta÷ / ÃdyaphalasyÃsvayaæbhÃvÃt / kathaæ na phalavipÃkÃbhinirv­ttita÷ / phalasvarÆpaæ siddhyati / na hi phalena phalotpattirasti / kathaæ visad­ÓÃnuprabandhata÷ / evaæ pratÅtya samutpannaistairutpÃditaæ phalam // skandhotpÃdarÅtirapiu / avidyayà saæskÃro vij¤Ãnaæ nÃmarÆpaæ «a¬Ãyatanaæ pa¤caskandhÃÓca siddhyanti / ÓÆnyaireva yotpattistadrÆpÃïÃæ svarÆpakam / pratÅtyapratyayotpannamevaæ siddhyà prasiddhyati // evaæ sà ÓÆnyatà svayaæbhÆtvà rÆpaæ samÅk«yate / sarvabhÃva÷ ÓÆnyatà hi ÓÆnyataivaæ pravartate // evaæ bÃhya ÃdhyÃtmika÷ sarvo dharma÷ ÓÆnya÷ / svabhÃvato bhÃvo yena hetusaæbhÆta÷ ata÷ sarvadharma ÃkÃÓasama÷ / evaæ bhÃvo 'bhÃva÷ saæbhavati // na kÃraïaæ nÃpi kÃryam ityÃdinà e«a loka÷ paro 'pi ca iti paryantam / kÃraïena ÅÓvareïa k­ta i«yate / karmasaæbhÆta÷ cittamÃtraæ và i«yate / evaæ ne«yate cet ka÷ ÓubhÃÓubhaæ vahati / tÅrthikocchedaprasaÇga÷ / tasyottara [mucyate] / vastuta÷ satyaæ na bhavati [loka÷] / karmasaæbhÆto 'pi svapnasad­Óa÷ / bhÃva evamabhÃvatvÃdajo 'san tasya vai ciram / pratÅtyodgamakÃle tu karmaïa÷ phalavedanà // ÃryasamÃdhirÃjasÆtre / na ca asmi loki m­ti kaÓci [naro] paraloka saækramati gacchati và / na ca karma naÓyati kadÃci k­taæ phalu deti [k­«ïaÓubha] saæsarato // laÇkÃvatÃrasÆtre / deÓemi ÓÆnyatÃæ nityaæ ÓÃÓvatocchedavarjitÃm / saæsÃraæ svapnamÃyÃkhyaæ na ca karma vinaÓyati // ÃryÃkÃÓasamatÃsamÃdhisÆtre / pÆrvaæ k­taæ tanna k­taæ na k­taæ tacchubhÃÓubham / sugatasya pÆrvÃkaraïÃt k­taæ tadapi no bhavet // bodhisattvabodhicittaæ k­taæ tadapi no bhavet / k­to nirƬhilÃbho 'pi k­ta÷ so 'pi ca no bhavet // karmÃïi na praïaÓyanti kalpakoÂyantato 'pi ca / pratÅtyÃgamakÃle tu dehinÃæ phalavedanà // anutpannarÆpameva / iti / yadÅÓvareïa kathamapi na nirmitam / kathaæ hi loka utpanna÷ / vandhyÃstrÅtanayasyÃpi kastatra janma janayati / loka÷ prathamato 'jÃta÷ ityÃdi / Ãdau svayamanutpanna÷ pratÅtyasamutpanno bhÃva÷ / tasya ca janma ÅÓvarÃdinà kenÃpi nÃvatÃritam / cetanasyÃdÃvajÃtatvena ÅÓvara÷ svayamasiddha÷ / pratÅtyasamutpannasya ca janma neÓvareïÃvatÃritam / laÇkÃvatÃrasÆtre / saæbhavaæ vibhava¤caiva mohÃtpaÓyanti bÃliÓÃ÷ / na saæbhavaæ na vibhavaæ praj¤Ãyukto vipaÓyati // ÃryasamÃdhirÃjasÆtre / astÅti nÃstÅti ubhe 'pi antà ÓuddhÅ aÓuddhÅti ime 'pi antà / tasmÃdubhe anta vivarjayitvà madhye 'pi sthÃnaæ na karoti paï¬ita÷ // madhyÃnte [?] yena tarka÷ kalpamÃtraæ talliÇgaæ ni«phalaæ sthitam / evaæ tu vidu«Ã proktaæ vikalpÃdvadhyate 'dhama÷ // parik«amaïo mucyeta jagattatkaraïena ca / yogÅ saæprek«ate ÓÆnyaæ yathà tamisradarÓana÷ // bhai«ajyayogÃdÅk«eta vyuts­jettimiraæ ca tat / avidyÃtimirÃkrÃntanetrÃ÷ saæbhavaæ vibhavaæ d­¬ham // g­hïanto vÃsanÃvaÓÃt muktyanarhÃ÷ samÅritÃ÷ // anarthabhrÃntaloko hi ityÃdyuktam / kÃrakavedayitrÃdi na ki¤cidasti / mok«ÃrthÃkÃrake paramÃrthabhrÃnta÷ / athavà anarthaæ bhraman bhavasindhurmÃyÃnagarasad­Óa÷ / uktamÃryadevapÃdai÷ / bhÃvo 'bhÃvo na dvitayaæ sadasanmiÓrito na sa÷ / nÃpi tattadabhÃvÃdi vicÃre 'pi ciraæ k­te / tatpadamatidurbhëam / sadasadutpannavina«Âayat ki¤cidbhÃvavarjanadharmanairÃtmyadeÓanà parivarta÷ prathama÷ // adhunà skandhanairÃtmyaæ pratipÃdayan saæv­tisatyamÃÓrityÃha lokotpattirÅtim / vikalpÃllokasaæbhava÷ iti / ÓubhÃÓubhakalpanà vikalpa÷ / tatpratÅtyasamutpanno loka÷ / ÓubhÃÓubhÃbhyÃæ «aÂsu jagadgati«u skandhanupÃdÃya loko nÃma, vikalpena janita÷ / salilaphalÃdivikalpaÓca pratÅtya g­hyate / janmopÃdÃnena cittaæ pravartane / citte Ãtmagraha÷ pravartate / tato 'nyadapi pravartate / tacca ratnÃvalyÃmuktam skandhagrÃho yÃvadasti tÃvadevÃhamityapi / ahaÇkÃre sati puna÷ karma janma tata÷ puna÷ // trivartmaitadanÃdyantamadhyaæ saæsÃramaï¬alam / alÃtamaï¬alaprakhyaæ bhramatyanyonyahetukam // cittÃtkÃyo 'pi jÃyate / iti / Ãtmani sati parasaæj¤Ã svaparavibhÃgÃtparigrahadve«au / anayo÷ saæpratibaddhÃ÷ sarve do«Ã÷ prajÃyante / kÃye k­taparÅk«amÃtre cittamÃtramataæ parÅk«itapÆrvavat vidyat / bÃhya÷ skandha÷ parÅk«yate / rÆpavedanÃsaæj¤ÃÓca iti / rÆpaæ bhautikaæ / rÆpaæ varïÃdyÃtmakaæ sadasadubhayÃnubhayaæ hetujanitaæ praj¤aptimÃtram / asatyatayà tarkÃk«amatvÃt phenasad­Óaæ ÓÆnyatà / vedanà sukhadu÷khÃtmikà / sà ca pratÅtyasamutpannà asatkÃraïà budbudopamà / saæj¤Ã hi na sadvastu / sà hi nÃmamÃtram / marÅcikÃsad­ÓÅ asatÅ / saæskÃro 'pi asadvastu, bhojanapÃnat­«ïÃsukhajanita÷ / tacca p­thivyÃdibhÆtapratyayena / sa ca nirvikalpo bhÃva÷ kadalÅsama÷ / tadvij¤Ãnaæ cittamasvatantrotpannalak«aïam / cittaæ vikalpamÃtraæ mÃyopamaæ, paramÃrthato nÃsti / [praj¤Ã] pÃramitÃyÃmapyuktam / cittaæ sadasadanyasvabhÃvarahitaæ ÓÆnyam / citena citte d­«ÂamÃtre na ki¤cidd­Óyate, ÓÆnyam // evaæ sati tathÃgata÷ ja¬a÷ syÃt / maivam / citavij¤Ãnavikalpaniv­ttikÃlamÃtre dharmakÃyo labhyate / buddhapadalÃbha eva j¤ÃnakÃya÷ / sa ca nÃsti sa Åd­Óo bhÃva iti / na ca evaæ sa j¤eya iti / na ca sthÃtà / nÃpi sthiti÷ / ÓavabhÆtÃnaæ pramÃïak­tÃæ bÃlÃnÃæ vikalpa÷ / tathÃgato hyatÅtÃnÃgatapratyutpannaj¤a÷ abhij¤Ãcak«u«Ã sarvaæ paÓyati // caittaæ cittavikalpa÷ / parÅk«Ã tu pÆrvavat / phenapiï¬opamaæ rÆpaæ vedanà budbudopamà / marÅcisad­ÓÅ saæj¤Ã saæskÃrÃ÷ kadalÅsamÃ÷ / mÃyopamaæ tu vij¤Ãna [muktamÃdityabandhunÃ] // skandhanairÃtmyavij¤ÃnairÃtmyabhÃvo vikalpa÷ / siddha÷ / yato nÃsti vandhyÃduhit­bhart­vat // skandhanairÃtmyadeÓanaparivarto dvitÅya÷ / nairÃtmyadvayaæ saæg­hya adhunà praj¤otpÃdÃrthamÃha / cittÃbhÃvÃnna dharmo 'pi / ityÃdi / dharma÷ bhÃva÷ k­takÃk­takarÃÓi÷ / tatha p­thivÅdhÃtvÃdirapi / dharmÃïÃæ mÆlaæ cittamiti cittaæ ni«iddham / caittadharmatÃyÃmuttaraæ Ãk«epoktikathitam / anyatroktaæ buddhena / anak«arasya tattvasya Óruti÷ kà deÓanà ca kà / ÓrÆyate deÓyate cÃrtha÷ samatà sÃhyanak«arà // apicoktaæ buddhena / saæv­ticaryÃæ naÓritya paramÃrtho na deÓyate / paramÃrthaæ tamaj¤Ãtvà nirvÃïaæ na pravartate // ki¤coktaæ ÓÃstre / ya÷ pratÅtyasamutpÃda÷ ÓÆnyatÃæ tÃæ pracak«mahe / pratÅtya jÃyate yaddhi tadjÃtaæ svabhÃvata÷ // pratÅtyopÃdÃya jÃtaæ yat[tat] ÓÆnyaæ hi pracak«mahe / ya÷ ÓÆnyatÃæ prajÃnÃti so 'pramattastu paï¬ita÷ // [iti] bahÆktirnirarthikà / evamadvayamÃrgeïa sarvaj¤Ãnaæ buddhasÃdhanam / tasya mÃrgamimaæ niÓcitya j¤ÃnÃrthaæ ya advayamÃrga÷ sa svayamadvaya÷ / athavà utpattivinÃÓÃbhÃvena sadasannityÃnityabhÃvÃbhÃvÃdidvayapratÅtyabhÃvÃt advayaj¤Ãnam / eva¤cÃdvayaæ, tadubhayasaæÓayÃnabhidhÃnaæ praj¤ÃpÃramitÃj¤Ãnam / tat j¤Ãtvà ya÷ sÃk«Ãtkaroti sa tatvaj¤ÃnÃt buddho bhagavÃn / sa buddha÷ karuïÃbalena provÃca / yÃvadavidyÃstitvaæ janmaparigraha÷ / avidyÃdito niv­ttamatraæ cet j¤Ãnaæ tattvaj¤a÷ [syÃt] iti // anÃdhÃramidaæ sarvam / iti / nirÃdhÃrakaruïÃpraj¤Ãcak«u«Ã nirÃtmakam / ÓÆnyatÃkÃrakavedakavastvÃdhÃrÃbhÃvakaruïÃpraj¤Ãcak«u«Ã nirÃtmakam / ÓÆnyatÃkÃrakavedakavastu ÃdhÃro nÃsti / idaæ sarvaæ traidhÃtukamaÓe«amasat ÓÆnyatà / sa hi paramÃrtha÷ / praj¤ÃpÃramitÃyÃmapyuktam / subhÆtimavocat / rÆpaæ na prek«ate / ityÃdi / dvÃdaÓapratÅtyasamutpÃdani«edhadharmatÃyÃm / buddhaguïanÅtabhÃgÅyaæ dharmakÃyaæ ÓÆnyatÃvastu pracak«ate / tena hi praj¤ÃpÃramità // praj¤ÃdeÓanÃparivartast­tÅya÷ evaæ praj¤Ãæ deÓayitvà adhunà saæv­tÃvupÃyo deÓyate / dÃnaÓÅlak«ametyÃdi / sÆrye uditamatre chÃyotpattivadupÃya ukta÷ / prathamaæ dÃnaæ mÆlamidhÅyate / uktamanyatra / ayaæ hi sakalo loka÷ sukhamekamabhÅpsati / nÌïÃæ bhogavihÅnÃnÃæ sukhÃÓà labhyate kuta÷ // dÃnotsargeïa hi bhoga utpadyate / tena dÃnaæ mÆlamuktam / dÃnÃni catvÃri / dharmÃmi«ÃbhayamaitrÅti / rÃjyasvaÓira÷paryantamavaradharmadÃnam / [tathà hi] dhanaæ dhÃnyaæ suvarïaæ rajataæ maïi÷ muktà pravÃla÷ ratha÷ gaja÷ bh­tya÷ dÃsa÷ dÃsÅÆ priyabhÃryà duhit­suta÷ pradhÃnasvaæ, Óira÷ karïa÷ nÃsà pÃïi÷pÃda÷ cak«u÷ svamÃæsaæ raktaæ astimajjà meda÷ tvak h­dayamÃtmÅyaæ vastu sarvaæ dadyÃt / nanvevaæ sati bodhisattvacaryà nÃtidu«karÃ? kuÓalopÃyo hi buddhalÃbhakara÷ / buddhasukha¤ca nistulaæ sukham / du÷khaÓataiÓcaryÃpi du÷khaæ na syÃt / tadyathà ekaputravadhasamaye pitra vikriyate / cittabhyÃsamÃtre tu nÃÓakathaæ ki¤cidapi / mayÆrasya ÓarÅrabhedÃdahivi«amam­taæ [bhavati] / vi«a¤ca tadabhyÃsÃt rasÃyanaæ bhavati / ÃnandaviÓe«asukhajanaka¤ca / yadabhyastaæ tadam­taæ bhavati / tena du÷khaæ cittavikalpa÷ // ÓÅlopÃya÷ / ÓÅlÃbhidhà ca caryÃsti daÓÃkuÓalavarjità / prÃtimok«asaævararak«aïam, sarvaprÃïyupakÃramaitracittavattvam, svabhoge alaæbuddhi÷, abrahmacaryavarjanam, satyavacanamevaæ karomÅti, apÃru«yavacanam, parÃrÃdhanam, dharmaÓo vinayacaryÃbhÃïakasya sagauravabhëaïam, pareïÃtmagrahaïe alobha÷, kÃmacittÃnÃmanutpÃdanam, yÃtrÃdya dbhuta [darÓana]varjanam, Ãkar«aïaÓÃÂhyaviraha÷, tri«u buddhadharmasaÇghe«u adhimukticittatvam, sarve«Ãæ sattvÃnÃæ buddhakaraïe mahotsÃha÷ // dÃnaÓÅlÃdinà ciramarjite 'pi puïye yadi k«ÃntirnÃsti / tadà sadya eva puïyaæ naÓyet / ukta¤ca ÓÃntidevena / sarvametatsucaritaæ dÃnaæ sugatapÆjanam / k­taæ kalpasahasrairyat pratigha÷ pratihanti tat // na ca dve«asamaæ pÃpaæ na ca k«Ãntisamaæ tapa÷ / tasmÃtk«Ãntiæ prayatnena bhÃvayedvividhairnayai÷ // iti / tisra÷ k«Ãntaya÷ / du÷khÃdhivÃsanÃk«Ãnti÷ parÃbhavamar«aïak«Ãnti÷ dharmanidhyÃnak«ÃntiÓceti / tatra prathamà kasyÃdhivacanam / evaæ- ahaæ te anuttaradharma samyaksaæbuddhalÃbhaæ karomi bodhisattvacaryaviÓuddhi¤ca karomi / [ityukte kaÓcidÃha]mayoktaæ Ó­ïu / no cet jvalanmahÃvanhau praviÓya prajvala / du÷khamutpannaæ kÃyo vahatu / tasyaivamuttaraæ vadÃmi / evaæ satyapi atyantamutsahe / ahamanuttaradharma [samyak] saæbuddha[lÃbha]Ãya bodhisattvacaryÃÓodhanÃya ca trisÃhasramahÃsÃhasralokadhÃtau agnijvÃlà bhÆtvà brahmabhavana[paryantaæ] svata÷ paripÃcayÃmi / ka÷punarvÃdastvaduktavanhi÷ // parÃbhibhavamar«aïak«Ãnti÷, parÅk«ayà [apakÃri«u] apradarÓitakopa÷ Ãyudhena mÃæse chinne 'pi adhyadhikÃæ k«Ãntiæ janayitvà ahaæ Óata[dhÃ] hastacchedakamapi Óirasi vahÃmi taduparyapi maitracittayukta÷ / iti // dharmanidhyÃnak«Ãnti÷ atigambhÅre yÃne atiÓobhane munidharme prathamato labdhe k«aïamapi ki¤cidasandigdhacittatvam / dharmanidhyÃnak«Ãntividhistu parÃbhibhavamar«aïak«Ãntivat / dharmÃbhÃvaÓcÃdharo 'tra viÓe«a÷ // vÅryaæ ÓÃntidevenoktam / [evaæ k«amo bhajedvÅryaæ] vÅrye bodhiryata÷ sthità / na hi vÅryaæ vinà puïyaæ yathà vÃyuæ vinà gati÷ // kiæ vÅryaæ kuÓalotsÃha÷ / iti / vÅryakaraïÃrthadarÓÅ kenacit priyeïa viyukta÷ vipriyeïa ca saÇgata÷ vyÃdhijarÃmaraïaÓokÃdidu÷kha durgatau patita÷ [api] sadà kuÓalak«aïakuÓalad­«Âi÷ a«Âasvak«anasthÃne«u mok«akÃle ca bodhicaryÃæ saæpaÓyan kausÅdyaæ vihÃya d­¬hÅk­tya vimatihÅna÷ du÷khaprahÃïÃya vÅryamÃrabheta // dhyÃnam, praj¤opÃyÃvubhau [ekÅ]k­tya cittaikÃgrÅkaraïaæ dhyÃnam // praj¤Ã yathà pÆrvoktà // dÃnapÃramitÃdikaæ dÃt­pratigrahÅt­yatki¤cidanÃlambaæ ÓÆnyatayà prek«eta / dÃnapÃramitÃdi praj¤ÃpÃramitayà vyÃptam / yathà sÆryo dvÅpÃn parivartyaæ nivartate tathà // pÃramitÃsaægraha÷ / svÃrthatyÃgo dÃnam / parÃnugraha÷ ÓÅlam / gativarjanaæ k«amà / kuÓalotsÃho vÅryam / malÃnupalepo dhyÃnam / paramÃrthasatyadeÓanÃæ praj¤Ã / sattve«u karuïÃvyÃptÅkaraïaæ praj¤Ãrasa÷ / buddhasÃdhaka÷ pit­mÃt­duhit­bandhu parivÃrapatnyÃdirÃjyabhÆmyaiÓvaryasaukhyÃdi [ut] Ói«ÂÃnnavat vihÃya mok«Ãrthaæ vanaæ gacchet / dÃnÃdikantu na du÷kham, buddhalÃbhasukhavi«ama¤ca // upÃyadeÓanÃparivartaÓcaturtha÷ upÃyapraj¤ayosti«Âham / iti / praj¤Ã yathà pÆrvoktà / katham, pratÅtyasamutpÃdena vastupraj¤aptilak«aïatà / upÃya÷ pÆrvoktavaddÃnÃdikriyà / tÃvubhÃvekÅk­tya deÓako gururnÃsti cet, svapne 'pi [na] utpadyate / evaæ sati upÃyapraj¤e dve, tadbhedÃdvaye jÃte punardÃnÃdibhede bahavo dëÃ÷ syuriti cet / nÃmamÃtramidaæ sarvam / upÃyapraj¤ÃnidarÓanaæ saæv­timÃtramÃÓritya siddhyati / [praj¤Ã]pÃramitÃyÃmapyuktam / danapÃramità nÃmamÃtram / praj¤ÃpÃramità nÃmamÃtram / traidhÃtukamapi nÃmamÃtram // iti / tadubhayaæ nirÃkartumÃha / yato 'bhÆdyacca nÃma tat / ityÃdi / pÆrvaæ parÅk«itavat dharmo nÃmamÃtramucyate / na paramÃrthato bhÃvo 'sti / dharmatà na sa dharmo 'stÅti / iti / nÃmamÃtratayà siddha÷, vastuÓÆnyatà / pratÅtyasamutpanna÷ saæv­timÃtram / abhÆtaæ nÃma ÓÆnyatà / ityÃdi / saæv­tau nÃma nimittamÃtram / Óabdavida Ãhu÷ / ÓabdÃtsarvamutpannamiti / sa svayameva saæv­tau nÃmamÃtraæ siddha÷ / vikalpo yastathodita÷ / ityÃdi / nÃmamÃtram ÓÆnyatÃ, parÅk«Ã pÆrvavatsugamà / rÆpaæ taccak«u«ek«itam / ityÃdi / cak«Æ rÆpaæ paÓyatÅtyÃdi vyÃkaraïaæ bhagavatà saæv­tÃvuktam / mithyÃbhimÃnalokata÷ / ityÃdi / abhimÃnena sattvaæ deÓakÃlamÃtrÃæ vÃÓritya bhagavatà varÃkisad­Óamuktam / paramÃrthastvavacana÷ / paramÃrthaniÓcayopÃyo m­«okta÷ / du÷khasatyaæ du÷khasamudayasatyaæ nirodhasatyaæ mÃrgasatyamityÃdyÃryasatyÃni catvÃri saæv­tau deÓitÃni / darÓanaæ yatpratÅtyajam / ityÃdi / nÃyako bhagavato vacanam / rÆpaÓabdÃdisamÃgamakÃmÃnÃæ sattvÃnÃæ prakÃÓayati / yena yÃn vividhairÆpÃyai÷ sattvÃn vineyÃn vinayati, tÃn mocayitvà nayati; tena bhagavÃn [nÃyaka÷] / upacÃrÃvaniæ satÅm / ityÃdi / saæv­timÃÓritya prathabhÆmyÃdyucyate / paramÃrthabhÆmistu sÆk«mabuddhyaparyantà / kalpanÃvikalaÓÆnyatÃvedipraj¤Ã yasyÃsti sa buddhimÃn / sa ca bhagavÃn / na cak«Æ rÆpamÅk«ate / ityÃdi / taimirika iva cak«u÷ svayaæ cak«Æ rÆpa¤ca na paÓyati / sa cittadharmaÓca,- cittena citte d­«ÂamÃtre cittaæ na d­Óyate / tena na bhavet / samÃdhirÃjasÆtre 'pyuktam / cak«u÷ÓrotraghrÃïajivhÃkÃyamanorÆpaÓabdagandharasaspra«Âavyadharmà na santi / iti / tannigamayannÃha / sarvaæ d­Óyaæ yat / ityÃdi / pÆrvoktamupÃyapraj¤obhayaikÅkaraïaj¤ÃnÃdikaman­tamucyate / lokaÓca vijahÃti yat / iti / tadaviparÅtaæ tattvam / loka÷ prÃk­ta÷ yadajÃnÃna÷ yat- cintÃpadmabhÆtaæ manasà acintyamindriyÃvi«ayabhÆtamaj¤ÃnapaÂalÃndhakÃrapratiruddhamad­«Âaæ- tyajati / [sa] paramÃrtha÷ atitÅk«nendriyaryaj¤Ãnd­«Âigocara÷ / ÃryaghanavyÆhasÆtre / tattvamatyantamÃÓcaryaæ gambhÅraæ tadanantavat / taddhi durlabhamityasmÃllokasya kila buddhinà // j¤Ãnaæ tadgocaraæ nÃsti / saæv­tiparamÃrthasatya [deÓanÃ] parivarta÷ pa¤cama÷ «aÂsu jagadgati«u bhavasaÇkrÃntyupÃyo buddhalÃbhakaropÃya÷ samÃpta÷ // paï¬itamaitreyanÃthak­ta÷ //