Bodhisattvabhumi Based on the ed. by Nalinaksha Dutt: Bodhisattvabhumi. Patna : K.P. Jayaswal Research Institute, 1966 (Tibetan Sanskrit Works Series, 7) Input by members of the Sanskrit Buddhist Input Project. With kind permission of the Digital Sanskrit Buddhist Canon Project of Nagarjuna Institute, Nepal and University of the West, Rosemead, California, USA (www.uwest.edu/sanskritcanon) Sastra section, text no. 34 The transliteration emulates the conventions of Nagari script. Therefore, many word boundaries are not marked by blanks. REFERENCE SYSTEM (added): (Dutt nn) = pagination of N. Dutt's edition #<...># = BOLD ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ yogÃcÃrabhÆmau ## #<ÃdhÃrayogasthÃnam># (Book 1) ## (Chapter 1.1) om namo buddhÃya // daÓeme dharmÃ÷ saphalasya bodhisattvamÃrgasya mahÃyÃnasya saægrahÃya saævartante / katame daÓa / ÃdhÃro liÇgaæ pak«o 'dhyÃÓayo vihÃra upapatti÷ parigraho bhÆmiÓcaryà prati«Âhà ca / uddÃnam / ÃdhÃro liÇga-pak«ÃdhyÃÓaya-vihÃrà upapatti÷ / parigraho bhÆmiÓcaryà prati«Âhà paÓcimà bhavet // tatrÃdhÃra÷ katama÷ / iha bodhisattvasya svagotraæ prathamaÓcittotpÃda÷ sarve ca bodhipak«yà dharmà ÃdhÃra ityucyate / tatkasya heto÷ / iha bodhisattvo gotraæ niÓritya prati«ÂhÃpayitavyo bhavati / pratibalo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæboddhum / tasmÃt sabhÃgatayà gotramÃdhÃra ityucyate / iha bodhisattva÷ prathamacittotpÃdaæ niÓritya prati«ÂhÃya dÃne 'pi prayujyate ÓÅle k«Ãntau vÅryeæ dhyÃne praj¤ÃyÃmapi prayujyate iti / yadvà pÃramitÃsu puïyasaæbhÃre j¤ÃnasaæbhÃre sarve«u ca bodhipak«ye«u dharme«u prayujyate / tasmÃtprathamacittotpÃdasya bodhisattvasya caryÃprayogasyÃdhÃra ityucyate / iha bodhisattvastameva bodhisattvacaryÃprayogaæ niÓritya prati«ÂhÃyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhiæ paripÆrayati / tasmÃtsa bodhisattvacaryÃprayogastasya mahÃbodhiparipÆrerÃdhÃra ityucyate / agotrastha pudgalo gotre 'sati cittotpÃde 'pi yatnasamÃÓraye satyabhavyaÓcÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ paripÆraye / tadanena paryÃyeïa veditavyamanutpÃditacittasyÃpi bodhisattvasya ak­te 'pi bodhisattvacaryÃprayoge gotramÃdhÃra iti / sa cet punargotrasthaÓcittaæ notpÃdayati bodhicaryÃsu na prayujyate na k«ipraæ bodhimÃrÃgayati tÃsvapi (##) viparyayÃt k«ipramÃrÃgayatÅti veditavyam / tatpunaretadgotramÃdhÃra ityucyate / upastambho heturniÓraya upani«atpÆrvaÇgamo nilaya ityapyucyate / yathÃgotramevaæ prathamaÓcittotpÃda÷ sarvà ca bodhisattvacaryà / tatra gotraæ katamat / samÃsato gotraæ dvividham / prak­tisthaæ samudÃnÅta¤ca / tatra prak­tisthaæ gotraæ yadbodhisattvÃnÃæ «a¬ÃyatanaviÓe«a÷ / sa tÃd­Óa÷ paraæparÃgato 'nÃdikÃliko dharmatÃpratilabdha÷ / tatra samudÃnÅtaæ gotraæ yatpÆrvakuÓalamÆlÃbhyÃsÃtpratilabdham / tadasminnarthe dvividhamapyabhipretam / tatpunargotraæ bÅjamityapyucyate / dhÃtu÷ prak­tirityapi / tatpunarasamudÃgataphalaæ sÆk«maæ vinà phalena / samudÃgataphalamaudÃrikaæ saha phalena / tena khalu gotreïa samanvÃgatÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ sarvaÓrÃvakapratyekabuddhÃnatikramya prÃgevÃnyÃn sattvÃnniruttaro viÓe«o veditavya÷ / tatkasya heto÷ / dve ime samÃsato viÓuddhÅ / kleÓÃvaraïaviÓuddhirj¤eyÃvaraïaviÓuddhiÓca / tatra sarvaÓrÃvakapratyekabuddhÃnÃæ tadgotraæ kleÓÃvaraïaviÓuddhyà viÓudhyati na tu j¤eyÃvaraïaviÓuddhyà / bodhisattvagotraæ punarapi kleÓÃvaraïaviÓuddhyà api j¤eyÃvaraïaviÓuddhyà viÓudhyati / tasmÃtsarvaprativiÓi«Âaæ niruttaramityucyate / api ca caturbhirÃkÃrairbodhisattvasya ÓrÃvakapratyekabuddhebhyo viÓe«o veditavya÷ / katamaiÓcaturbhi÷ / indriyak­ta÷ pratipattik­ta÷ kauÓalyak­ta÷ phalak­taÓca / tatrÃyamindriyak­to viÓe«a÷ / prak­tyaiva bodhisattvastÅk«ïendriyo bhavati / pratyekabuddho madhyendriya÷ ÓrÃvako m­dvindriya÷ / tatrÃyaæ pratipattik­to viÓe«a÷ / ÓrÃvakapratyekabuddhaÓcÃtmahitÃya pratipanno bhavati / bodhisattva÷ apyÃtma hitÃya api parahitÃya bahujanahitÃya bahujanasukhÃya lokÃnukampÃyai arthÃya hitÃya sukhÃya devamanu«yÃïÃm / tatrÃyaæ kauÓalyak­to viÓe«a÷ / ÓrÃvaka÷ pratyekabuddhaÓca skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda-sthÃnÃsthÃnasatyakauÓalyaæ karoti bodhisattvastatra cÃnye«u ca sarvavidyÃsthÃne«u / tatrÃyaæ phalak­to viÓe«a÷ / ÓrÃvaka÷ ÓrÃvakabodhiphalamadhigacchati / pratyekabuddha÷ pratyekabodhimadhigacchati / bodhisattvo 'nuttaraæ samyaksaæbodhiphalamadhigacchati / (##) «a¬imÃni bodhisattvasya pÃramitÃnÃæ gotraliÇgÃni saæpadyante / yairevaæ pare saæjÃnate bodhisattvo 'yamiti / dÃnapÃramitÃyà gotraliÇgaæ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramitÃyà gotraliÇgam / tatredaæ bodhisattvasya dÃnapÃramitÃyà gotraliÇgam / iha bodhisattva÷ prak­tyaiva dÃnarucirbhavati / satsu ca saævidyamÃne«u deyadharme«u satatasamitaæ pare«Ãæ saævibhÃgaÓÅlo bhavati pramuditacittaÓca dadÃti na vimanaska÷ / alpÃdapi ca saævibhÃgasya karttà bhavati / viÓada¤ca dÃnamanuprayacchati / na hÅnam / adÃnena ca jihreti / pare«Ã¤ca dÃnasya varïaæ bhëate / dÃne cainÃnupacchandayati / dÃtÃra¤ca d­«Âvà Ãttamanà bhavati sumanaska÷ / gurubhyo v­ddhatarakebhyo dak«iïÅyebhya÷ satkÃrÃrhebhya utthÃyÃsanamanuprayacchati / p­«Âo 'p­«Âo và te«u te«u sattvak­tye«vanapÃyamihaloke paraloke nyÃyopadeÓamanuprayacchati / rÃjacaurÃmitrÃïyudakÃdibhayabhÅtÃnäca sattvÃnÃmabhayamanuprayacchati / yathÃÓaktyà cainÃn paritrÃyate tasmÃdvicitrÃt pratatÃdugrÃdbhayÃt / nik«ipta¤cÃsya haste paradhanaæ nÃbhidruhyati / ­ïaæ g­hÅtvà parebhyo na visaævÃdayati nÃbhidruhyati / svadÃyÃdaæ na va¤cayate na vipralambhayati / maïimuktÃvaidÆryaÓaækhaÓilÃpravÃlajÃtarÆparajatÃÓmagarbhamusÃragalvalohitikÃdak«iïÃvartaprabh­ti«ÆpakaraïajÃte«u mƬhaæ viparyasyacittaæ samyaksaæbodhayati / yathÃsyÃnyato 'pi na vipralambha÷ syÃt / kuta÷ puna÷ svayamenaæ vipralambhayi«yati / prak­tyà codÃrabhogÃdhimukto bhavati / udÃre«vasya sarvabhogaparibhoge«u cittaæ krÃmati / udÃre«u ca karmÃnte«vadhimukto bhavati na parÅttÃyadvÃre«u / santi cemÃni loke vyasanÃni / tadyathà strÅvyasanam / madyavyasanam / dyÆtavyasanam / naÂa-nartaka-hÃsaka-lÃsakÃdisaædarÓanavyasanamityevaærÆpebhyovyasanebhyo laghu ladhveva vairÃgyaæ pratilabhate / hrÅvyapatrÃpyaæ prÃvi«karoti vipule 'pi ca bhogapratilambhe nÃdhimÃtralolupo bhavati prÃgevÃlpe / itimÃnyevaæ bhÃgÅyÃni bodhisattvasya dÃnapÃramitÃyà gotraliÇgÃni veditavyÃni / (##) tatremÃni bodhisattvasya ÓÅlapÃramitÃyà gotraliÇgÃni / iha bodhisattva÷ prak­tyà m­dunà kÃyavÃÇmanaskarmaïà samanvÃgato bhavatyakuÓalena nÃtyartharaudreïa nÃtyarthasattvopaghÃtakena / k­tvÃpi ca pÃpakaæ karma laghu ladhveva vipratisÃraæ pratilabhate / ta¤ca jehrÅyamÃïa÷ samÃcarati na nandÅjÃta÷ / pÃïilo«Âadaï¬aÓastrÃdibhiÓca sattvÃnÃmaviheÂhanajÃtÅyo bhavati / prak­tivatsalaÓca bhavati sattvapriya÷ / satkÃrÃrhe«u ca kÃlena kÃlamabhivÃdanavandanapratyutthÃnäjalisÃmÅcÅkarmaïà pratyupasthito bhavati / dak«iïaÓca bhavati / nÃgarika÷ paracittÃnuvartÅ / smitapÆrvaÇgamaÓca bhavatyuttÃnamukhavarïavigatabhrÆkuÂi÷ pÆrvÃbhibhëŠ/ upakÃri«u ca sattve«u k­taj¤o bhavati k­tavedÅ / arthike«u ca sattve«u ­jutÃæ pratipadyate / na mÃyÃÓÃÂhyenaitÃn vilobhayati / dharmeïÃsÃhasena ca bhogÃn samudÃnayati nÃdharmeïa / prak­tyaiva ca puïyakÃmo bhavati / parapuïya kriyÃsvapi vyÃpÃraæ gacchati prÃgevÃtmana÷ / parabÃdhayà cÃttyartha bÃdhyate yaduta pare«Ãæ vadhabandhanacchedanatìanakutsanatarjanÃdikayà d­«Âvà và Órutvà và / dharmasamÃdÃnagurukaÓca bhavati saæparÃyaguruka÷ / aïumÃtre 'pyavadye bhayadarÓÅ prÃgeva prabhÆte / parak­tye«u ca parakaraïÅye«u sahÃyÅbhÃvaæ gacchati yaduta k­«ivaïijyÃgorak«yarÃjapauru«yalipigaïananyasanasaækhyÃmudrÃyÃæ bhart­prasÃdane kulaprasÃdane rÃjakulaprasÃdane mitrÃmitraprasÃdane bhogÃnÃmarjane rak«aïe sannidhau prayoge visarge ÃvÃhavivÃhÃbhak«aïasaæbhak«aïe«vevaæbhÃgÅye«u sattvak­tye«u sahÃyÅbhÃvaæ gacchati / na kalahabhaï¬anavigrahavivÃde«u ca paraviheÂhanakaraïÅye«u ye Ãtmana÷ pare«Ã¤cÃnarthÃyÃhitÃya du÷khÃya saævartante / ak­tyÃccaitÃæ nivÃrayati yaduta daÓabhya÷ pÃpakebhyo 'kuÓalebhya÷ / karmapathebhya÷ / paravaÓyaÓca bhavati paravidheya÷ / samÃnak«ÃntiÓÅlatayà apahÃya svakÃryaæ parairÃtmakÃrye yathÃkÃmaæ niyojyate / ÃrdracittaÓca bhavati peÓalacitto na ca ciramÃghÃtacittatÃæ pratighacittatÃmudvahati nÃnyatra tatk«aïa evÃsya taccittaæ bhadratÃyÃæ parivartate / satyagurukaÓca bhavati nÃbhÆtavacanena parÃn visaævÃdayati / na ca pare«Ãæ mitrabhedaæ rocayati na karoti / (##) na cÃsambaddhamapÃrtha nirartha sahasà pralapati / priyaævadaÓca bhavatyaparakaÂuka÷ api svakasya dÃsÃdiparijanasya prÃgeva pare«Ãm guïapriyaÓca bhavati pare«Ãæ bhÆtasya varïasyÃhartà / itÅmÃnyevaæbhÃgÅyÃni bodhisattvasya ÓÅlapÃramitÃyà gotraliÇgÃni veditavyÃni / tatremÃni bodhisattvasya k«ÃntipÃramitÃyà gotraliÇgÃni / iha bodhisattva÷ prak­tyà pare«ÃmantikÃdapakÃraæ labdhvà nÃghÃtacittatÃæ prÃvi«karoti nÃpyapakÃrÃya prapadyate / saæj¤apyamÃnaÓcÃÓu saæj¤aptiæ pratig­hïÃti / na ca khilaæ dhÃrayati na cirakÃlikaæ vairÃÓayaæ vahati / itÅmÃnyevaæbhÃgÅyÃni bodhisattvasya k«ÃntipÃramitÃyà gotraliÇgÃni veditavyÃni / tatremÃni bodhisattvasya vÅryapÃramitÃyà gotraliÇgÃni / iha bodhisattva÷ prak­tyà utthÃnavÃn bhavati / kÃlyotthÃyÅ sÃyaæ nipÃtÅ na nidrÃsukhaæ Óayanasukhaæ pÃrÓvasukhamatyarthaæ svÅkaroti / pratyupasthite ca k­tye abhibhÆyÃkartukÃmatÃmÃlasyaæ pratisaækhyÃya prayujyate tasya k­tyasyÃbhini«pattaye / sarvak­tyasamÃrambhe«u ca d­¬haniÓcayo bhavati nÃk­tvà nÃpariprÃpya sarveïa sarvaæ vÅryasraæsayati antarà và vi«ÃdamÃpadyate / udÃre«u ca parame«varthe«u na cetasà saækocamÃpadyate / nÃpyÃtmÃnaæ paribhavati / Óakto 'haæ pratibalame«ÃmadhigamÃyetyutsÃhajÃta÷ / vÅraÓca bhavati mahÃsabhÃpraveÓe và parai÷ sahÃbhiprayoga pratyabhiyoge và tadanyatra và du«karakarmaïi mahÃvyavasÃye«vapi cÃrthopasaæhite«u nÃtyarthaæ khedamÃpadyate prÃgeva parÅtte«u / itÅmÃnyevaæbhÃgÅyÃni bodhisattvasya vÅryapÃramitÃyà gotraliÇgÃni veditavyÃni / tatremÃni bodhisattvasya dhyÃnapÃramitÃyà gotraliÇgÃni / iha bodhisattva÷ prak­tyà dharmÃrthopanidhyÃne avik«epabahulo bhavati / araïyavanaprasthÃnÃni / ca prÃntÃni ÓayanÃsanÃni manu«yaraha÷sevitÃni vigatapÃpakÃni pratisaælayanasÃrÆpyakÃïi d­«Âvà Órutvà sukhaæ tannai«kramyaæ prÃvivekyamiti (##) nai«kramyaprÃvivekye tÅvramautsukyamutpÃdayati / prak­tyà ca mandakleÓo bhavati mandanivaraïo mandadau«Âhulya÷ / pravivekagatasya cÃsya svÃrthaæ paritulayata÷ pÃpakÃ÷ asadvitarkà nÃtyarthaæ cittaæ k«obhayanti na paryÃdÃya ti«Âhanti / [sa÷] amitrapak«e 'pi tvaritaæ tvaritaæ maitracittatÃmupasthÃpayati prÃgeva mitrodÃsÅnapak«e / vicitraiÓca du÷khairdu÷khitÃnÃæ sattvÃnÃæ du÷khaæ Órutvà và d­«Âvà và mahatkÃruïyacittamutpÃdayati / du÷khÃpanayÃya ca te«Ãæ sattvÃnÃæ yathÃÓaktyà yathÃbalaæ vyÃpÃraæ gacchati / prak­tyà ca sattve«u hitakÃmo bhavati sukhakÃma÷ / dh­timÃæÓca bhavatyÃpatsu j¤Ãtivyasane và bhogavyasane và vadhe và bandhane và pravÃse và ityevaæbhÃgÅyÃsvÃpatsu / medhÃvÅ ca dharmÃïÃæ grahaïadhÃraïohanasamartha÷ sm­tibalena ca samanvÃgato bhavati / sa cirak­tacirabhëitamapyanusmarttà bhavati pare«Ã¤cÃnusmÃrayità / itÅmÃnyevaæbhÃgÅyÃni bodhisattvasya dhyÃnapÃramitÃyà gotraliÇgÃni veditavyÃni / tatremÃni bodhisattvasya praj¤ÃpÃramitÃyà gotraliÇgÃni / iha bodhisattva÷ sarvavidyÃsthÃnaj¤eyapraveÓÃya sahajayà praj¤ayà samanvÃgato bhavati / adhandhaÓca bhavatyamanda÷ amomuhajÃtÅya÷ / tÃsu tÃsu ca pramÃdasthÃnavirati«u pratisaækhyÃnabaliko bhavati / itÅmÃnyevaæbhÃgÅyÃni bodhisattvasya praj¤ÃpÃramitÃyà gotraliÇgÃni veditavyÃni / tÃnÅmÃni bodhisattvasya audÃrikÃïyÃnumÃnikÃni gotraliÇgÃni veditavyÃni / bhÆtÃrthaniÓcaye tu buddhà eva bhagavanta÷ pratyak«adarÓina÷ / yasmÃcca tadgotraæ bodhisattvÃnÃæ prak­tyaiva guïayuktaæ bhadraæ kalyÃïaæ ÓukladharmasamanvÃgataæ tasmÃttÃvad durabhisaæbhavasya Óre«ÂhasyÃcintyasyÃcalasyÃnuttarasya tathÃgatasya padasyÃvÃptaye hetubhÃvena yujyate 'nyathà na yujyate / tÃvacca bodhisattva ebhi÷ Óukladharmai÷ prak­tyaiva yukto bhavati yÃvanna ÓukladharmavairodhikaiÓcaturbhirupakleÓai÷ sakalavikalairupakli«Âo bhavati / yadà copakli«Âo bhavati sa tadà e«u ca Óukle«u dharme«u na saæd­Óyate / apÃye«u caikadà upapadyate / apÃyopapattÃvapi bodhisattvasya tadanyebhya÷ apÃyopapannebhya÷ sattvebhyo (##) gotrak­to mahÃn viÓe«o veditavya÷ / iha bodhisattvo dÅrgheïa kÃlena kadÃcit karhicidapÃye«Æpapadyate / upapannaÓcÃÓu parimucyate apÃyebhya÷ / na ca tathà tÅvrÃmÃpÃyikÅæ du÷khÃæ vedanÃæ vedayate tadyathà 'nye 'pÃyopapannÃ÷ sattvÃ÷ / tayà ca tanvyà du÷khayà vedanayà sp­«Âo 'dhimÃtraæ saævegamutpÃdayati / te«u ca sattve«u tatropapanne«u du÷khite«u kÃruïyacittaæ pratilabhate yaduta tenaiva gotreïa ca sattve«u tatropapanne«u du÷khite«u kÃrÆïyacittaæ pratilabhate yaduta tenaiva gotreïa buddhamahÃkaruïÃhetunà codyamÃna÷ / ityevaæbhÃgÅya÷ apÃyopapattau bodhisattvasya tadanyebhya÷ apÃyopapannebhya÷ sattvebhyo viÓe«o veditavya÷ / tatra katame te bodhisattvasya catvÃra÷ Óukladharmavairodhikà upakleÓÃ÷ / pÆrvaæ pramattasya kleÓÃbhyÃsÃttÅvrakleÓatà ÃyatakleÓatà cÃyaæ prathama upakleÓa÷ / mƬhasyÃkuÓalasya pÃpamitrasaæÓrayo 'yaæ dvitÅya upakleÓa÷ / gurubhart­rÃjacaurapratyarthikadyabhibhÆtasyÃsvÃtantryaæ cittavibhramaÓcÃyaæ t­tÅya upakleÓa÷ / upakaraïavikalasya jÅvikÃpek«Ã ayaæ caturtha upakleÓa÷ / caturbhi÷ kÃraïairevaæ gotrasaæpanno 'pi bodhisattvo na Óaknotyanuttara samyaksaæbodhimabhisaæboddhum / katamaiÓcaturbhi÷ / iha bodhisattva÷ Ãdita eva kalyÃïamitraæ na labhate aviparÅtabodhimÃrgadaiÓikaæ buddhaæ và bodhisattvaæ và / idaæ prathamaæ kÃraïam / punaraparaæ bodhisattvo labdhvÃpi kalyÃïamitraæ viparÅtagrÃhÅ viparÅtaæ Óik«ate bodhisattvaÓik«Ãsu / idaæ dvitÅyaæ kÃraïam / punaraparaæ bodhisattvo labdhvÃpi kalyÃïamitramaviparÅtaæ Óik«amÃïo bodhisattvaÓik«Ãsu tasmin prayoga Óithilaprayogo bhavati kusÅdo nodagrapratatavÅryasamanvÃgata÷ / idaæ t­tÅyaæ kÃraïam / punaraparaæ bodhisattvo labdhvà kalyÃïamitramaviparÅtaæ Óik«amÃïo bodhisattvaÓik«Ãsu tasmiæÓca prayoge ÃrabdhavÅrya÷ aparipakvendriyo bhavatyaparipÆrïabodhisaæbhÃra÷ dÅrghakÃlÃparijayÃdvodhipak«ya dharmÃïÃm / ida¤caturtha kÃraïam / gotre satyetatkÃraïavaikalyÃdvodheraprÃpti÷ / sÃnnidhyÃttu prÃptirbhavati / asati tu gotre sarveïa sarva sarvathà bodharaprÃptireva veditavyà / bodhisattvabhÆmau ÃdhÃre yogasthÃne prathamaæ gotrapaÂalaæ samÃptam // (##) ## (Chapter 1.2) iha bodhisattvasya prathamaÓcittotpÃda÷ sarvabodhisattvasamyakpraïidhÃnÃnÃmÃdyaæ samyakpraïidhÃnaæ tadanyasamyakpraïidhÃnasaægrÃhakam / tasmÃt sa Ãdita÷ samyakpraïidhÃnasvabhÃva÷ / sa khalu bodhisattvo bodhÃya cittaæ praïidadhadevaæ cittamabhisaæskaroti vÃca¤ca bhëate / aho batÃhamanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyeyaæ sarvasattvÃnäcÃrthakara÷ syÃmatyantani«Âhe nirvÃïe prati«ÂhÃpayeyaæ tathÃgataj¤Ãne ca / sa evamÃtmanaÓca bodhiæ sattvÃrtha¤ca prÃrthayamÃnaÓcittamutpÃdayati / tasmÃtsa cittotpÃda÷ prÃrthanÃkÃra÷ / tÃæ khalu bodhiæ sattvÃrtha¤cÃlamvya sa cittotpÃda÷ prÃrthayate nÃnÃlambya / tasmÃtsa cittotpÃdo bodhyÃlambana÷ sattvÃrthÃlambanaÓca / sa ca cittotpÃda÷ sarvabodhipak«yakuÓalamÆlasaægrahÃya pÆrvaÇgamatvÃtkuÓala÷ paramakauÓalyaguïayukta÷ bhadra÷ paramabhadra÷ kalyÃïa÷ paramakalyÃïa÷ sarvasattvÃdhi«ÂhÃnakÃyavÃÇmanoduÓcaritavairodhika÷ / yÃni ca kÃnicittadanyÃni laukikalokottare«varthe«u kuÓalÃni samyakpraïidhÃnÃni te«Ãæ sarve«Ãmagrya metatsamyakpraïidhÃnaæ niruttaraæ yaduta bodhisattvasya prathamaÓcittotpÃda÷ / evamayaæ prathamaÓcittotpÃda÷ svabhÃvato 'pi veditavya÷ / ÃkÃrato 'pyÃlambanato 'pi guïato 'pyutkar«ato 'ti pa¤calak«aïo veditavya÷ / tasya ca bodhicittasya sahotpÃdÃdevÃvatÅrïe bhavati bodhisattvo 'nuttare bodhimahÃyÃne / bodhisattvo bodhisattva iti ca saækhyÃæ gacchati yaduta saæketavyavahÃranayena / tasmÃtsa cittotpÃda÷ avatÃrasaæg­hÅta÷ / utpÃdya ca bodhisattvastaccittaæ krameïÃnuttarÃæ samyaksaæbodhimadhigacchati nÃnutpÃdya / tasmÃdanuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ sa cittotpÃdo mÆlam / du÷khite«u ca sattve«u sa kÃruïiko bodhisattva÷ paritrÃïÃbhiprÃyastaccittamutpÃdayati / tasmÃtsa cittotpÃda÷ karuïÃni«yanda÷ / (##) ta¤ca cittotpÃdaæ niÓritya prati«ÂhÃya bodhisattvo bodhipak«ye«u dharme«u sattvÃrtha kriyÃyäca bodhisattvaÓik«ÃyÃæ prayujyate / tasmÃtsa cittotpÃdo bodhisattvaÓik«ÃyÃ÷ sanniÓraya÷ / evamasau prathamaÓcittotpÃda÷ saægrahato 'pi mÆlato 'pi ni«yandato 'pi sanniÓrayato 'pi veditavya÷ / sa ca bodhisattvasya prathamacittotpÃda÷ samÃsena dvividha÷ / nairyÃïikaÓcÃnairyÃïikaÓca / tatra nairyÃïiko ya utpanno 'tyantamanuvartate na punarvyÃvartate / anairyÃïika÷ punarya utpanno nÃtyantamanuvartate punareva vyÃvartate / tasya ca cittotpÃdasya vyÃv­ttirapi dvividhà / ÃtyantikÅ cÃnÃtyantikÅ ca / tatrÃtyantikÅ yatsak­dvyÃv­ttaæ cittaæ na punarutpadyate bodhÃya / anÃtyantikÅ puna÷ yadvyÃv­ttaæ cittaæ puna÷ punarutpadyate bodhÃya / tasya khalu cittasyotpÃda÷ caturbhi÷ pratyayaiÓcaturbhirhetubhiÓcaturbhirbalairveditavya÷ / catvÃra÷ pratyayÃ÷ katame / iha kulaputro và kuladruhità và tathÃgatasya và bodhisattvasya và acintyamatyadbhutaæ prÃtihÃryaæ prabhÃvaæ paÓyati saæpratyayitasya và 'ntikÃcch­ïoti / tasya d­«Âvà và Órutvà và evaæ bhavati / mahÃnubhÃvà bateyaæ bodhiryasyÃæ sthitasya và pratipannasya và 'yamevarÆpa÷ prabhÃ[va÷] idamevaærÆpaæ prÃtihÃryaæ d­Óyate ca ÓrÆyate ca sa tadeva prabhÃvadarÓanaæ Óravaïaæ vÃdhipatiæ k­tvà mahÃbodhyadhimukto mahÃbodhau cittamutpÃdayati / ayaæ prathama÷ pratyayaÓcittasyotpattaye / sa na haiva prabhÃvaæ paÓyati và ӭïoti và aparitvanuttarÃæ bodhimÃrabhya saddharmaæ Ó­ïoti bodhisattvapiÂakaæ deÓyamÃnaæ Órutvà ca punarabhiprasÅdati / abhiprasannaÓca saddharmaÓravaïamadhipatiæ k­tvà tathÃgataj¤ÃnÃdhimukta÷ tathÃgataj¤ÃnapratilambhÃya cittamutpÃdayati / ayaæ dvitÅya÷ pratyayaÓcittasyotpattaye / sa na haiva dharma Ó­ïotyapi tu bodhisattva÷ saddharmÃntardhÃnimÃmukhÃmupagatÃæ paÓyati / d­«Âvà ca punarasyaivaæ bhavati aprameyÃïÃæ bata sattvÃnÃæ du÷khÃpagamÃya bodhisattvasaddharmasthiti÷ saævartate / yannvahaæ bodhisattva-saddharmacirasthitaye cittamutpÃdayeyaæ yaduta e«Ãmeva sattvÃnÃæ du÷khÃpakar«aïÃya / [sa] saddharmadhÃraïamevÃdhipatiæ k­tvà tathÃgataj¤ÃnÃdhimuktastathÃgataj¤ÃnapratilambhÃya cittamutpÃdayati / ayaæ (##) t­tÅya÷ pratyayaÓcittasyotpattaye / sa na haiva saddharmÃntardhÃniæ pratyupasthitÃæ paÓyati apitvantayuge 'ntakÃle pratyavarÃntayugikÃn sattvÃÓrayÃn paÓyati yaduta daÓabhirupakleÓairupakli«ÂÃn / tadyathà mohabahulÃnÃhrÅkyÃnapatrÃpyabahulÃnÅr«yÃmÃtsaryabahulÃn du÷khabahulÃn dau«ÂhulyabahulÃn kleÓabahulÃn duÓcaritabahulÃn pramÃdabahulÃn kausÅdyabahulÃn ÃÓraddhyabahulÃæÓca / d­«Âvà ca punarasyaivaæ bhavati / mahÃn batÃyaæ ka«ÃyakÃla÷ pratyupasthita÷ / asminnevamupakli«Âe kÃle na sulabho nihÅna÷ ÓrÃvakapratyekabodhÃvapi tÃvaccittotpÃda÷ prÃgevÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau / yannvahamapi tÃvaccittamutpÃdayeyam apyeva [nÃma] mamÃnuÓik«amÃïà anye 'pyutpÃdayeyuriti / so 'ntakÃle cittotpÃdadurlabhatÃmadhipatiæ k­tvà mahÃbodhÃvadhimukto mahÃbodhau cittamutpÃdayati / ayaæ caturtha÷ pratyayaÓcittasyotpattaye / catvÃro hetava÷ katame / gotrasaæpadvodhisattvasya prathamo hetuÓcittasyotpattaye / buddhabodhisattvakalyÃïamitraparigraho dvitÅyo hetuÓcittasyotpattaye / sattve«u kÃruïyaæ bodhisattvasya t­tÅyo hetuÓcittasyotpattaye / saæsÃradu÷khÃd du«karacaryÃdu÷khÃdapi dÅrghakÃlikÃdvicitrÃttÅvrÃnnirantarÃdabhÅrutà caturtho hetuÓcittasyotpattaye / tatra gotrasaæpadvodhisattvasya dharmatÃpratilabdhaiva veditavyà / caturbhirÃkÃrairbodhisattvasya mitrasaæpadveditavyà / iha bodhisattvasya mitramÃdita evÃja¬aæ bhavatyadhandhajÃtÅyaæ paï¬itaæ vilak«aïaæ na ca kud­«Âipatitam / iyaæ prathamà mitrasaæpat / na cainaæ pramÃde viniyojayati / na pramÃdasthÃnamasyopasaæharati / iyaæ dvitÅyà mitrasaæpat / na cainaæ duÓcirite viniyojayati na duÓcaritasthÃnamasyopasaæharati / iyaæ t­tÅyà mitrasaæpat / na cainamutk­«Âatarebhya÷ ÓraddhÃcchandasamÃdÃnavÅryopÃyaguïebhyo vicchandayitvà nihÅnatare«u ÓraddhÃcchandasamÃdÃnavÅryopÃyaguïe«u samÃdÃpayati / tadyathà mahÃyÃnÃdvicchandayitvà ÓrÃvakayÃne và pratyekabuddhayÃne và bhÃvanÃmayÃd vicchandayitvà cintÃmaye cintÃmayÃdvicchandayitvà Órutamaye ÓrutamayÃdvicchandayitvà vaiyÃv­ttyakarmaïi ÓÅlamayÃd vicchandayitvà dÃnamaye ityevaæbhÃgÅyebhya utk­«Âatarebhyo guïebhyo na vicchandayitvà evaæbhÃgÅye«u nihÅnatare«u guïe«u samÃdÃpayati / iyaæ caturthÅ mitrasaæpat / (##) caturbhirÃkÃrai rbodhisattva÷ karuïÃbahulo bhavati sattve«u / santi te lokadhÃtavo ye«u du÷khaæ nopalabhyate daÓasu dik«vanantÃparyante«u lokadhÃtu«u / sa ca bodhisattva÷ sadu÷khe loka dhÃtau pratyÃjÃto bhavati yatra du÷khamupalabhyate nÃdu÷khe / para¤cÃnyatamena du÷khena sp­«ÂamupadrutamabhibhÆtaæ paÓyati / Ãtmanà cà 'nyatamena du÷khena sp­«Âo bhavatyupadruto 'bhibhÆta÷ / punaÓca paramÃtmÃnaæ và tadubhayaæ và dÅrghakÃlikena vicitreïa tÅvreïa nirantareïa du÷khena sp­«ÂamupadrutamabhibhÆtaæ paÓyati / iti tasya bodhisattvasya svagotrasanniÓrayeïa prak­tibhadratayà ebhiÓcaturbhirÃlambanairadhi«ÂhÃnai÷ karuïÃm­dumadhyÃdhimÃtrà pravarvate anyatrÃbhyÃsata÷ // caturbhi÷ kÃraïairbodhisattva÷ sattve«u karuïÃæ saæpurask­tya saæsÃradu÷khÃddÅrghakÃlikÃdvicitrÃttÅvrÃnnirantarÃdapi na bibheti nottrasyati prÃgeva nihÅnÃt / prak­tyà sÃttviko bhavati dh­timÃn balavÃn / idaæ prathamaæ kÃraïam / paï¬ito bhavati samyagupanidhyÃnaÓÅla÷ pratisaækhyÃnabalika÷ / idaæ dvitÅyaæ kÃraïam / anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhÃvadhimÃtrayà 'dhimuktyà samanvÃgato bhavati / idaæ t­tÅyaæ kÃraïam / sattve«u cÃdhimÃtrayà karuïayà samanvÃgato bhavati idaæ caturtha kÃraïam / catvÃri balÃni katamÃni / adhyÃtmabalaæ parabalaæ hetubalaæ prayogabala¤ca / tatra svaÓaktipatità yà ruciranuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau idamucyate bodhisattvasyÃdhyÃtmabalaæ cittasyotpattaye / paraÓaktisamutpÃdità tu ruciranuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau bodhisattvasya parabalam ityucyate cittasyotpattaye / pÆrvako bodhisattvasya mahÃyÃnapratisaæyuktakuÓaladharmÃbhyÃsa etarhi buddhabodhisattvasandarÓana mÃtrakeïa tadvarïaÓravaïamÃtrakeïa và ÃÓu cittasyottpattaye prÃgeva saddharmaÓravaïena và prabhÃvadarÓanena và hetubalam ityucyate cittasyottpattaye / d­«ÂadhÃrmiko bodhisattvasya satpuru«asaæsevÃ-saddharmaÓravaïacintÃdiko dirghakÃlika÷ kuÓaladharmÃbhyÃsa÷ prayogabalam ityucyate cittasyotpattaye / tatra bodhisattvasya samastavyastÃæÓcatura÷ pratyayÃæÓcaturo hetÆnÃgamya sacedadhyÃtmabalena hetubalena ca samastÃbhyÃæ dvÃbhyÃæ balÃbhyÃæ taccittamutpadyate / (##) evantad d­¬haæ¤ca sÃra¤ca niÓcalaæ cotpadyate / parabalaprayogabalÃbhyÃæ tu taccittamad­¬hodayaæ veditavyam / catvÃri bodhisattvasya cittavyÃv­ttikÃraïÃni / katamÃni catvÃri / na gotrasaæpanno bhavati / pÃpamitraparig­hÅto bhavati / sattve«u mandakaruïo bhavati / saæsÃradu÷khÃcca dÅrghakÃlikÃdvicitrÃttÅvrÃnnirantarÃd bhÅrurbhavati atyartha bibhetyuttasyati saætrÃsamÃpadyate / caturïÃæ cittotpattihetÆnÃæ viparyayeïa catvÃryetÃni cittavyÃv­ttikÃraïÃni vistareïa pÆrvavadveditavyÃni / dvÃvimau d­¬haprathamacittotpÃdikasya bodhisattvasya lokÃsÃdhÃraïÃvÃÓcaryÃdbhÆtau dharmau / katamau dvau / sarvasattvÃæÓca ka¬atrabhÃvena parig­hïÃti / na ca puna÷ ka¬atraparigrahado«eïa lipyate / tatrÃyaæ ka¬atraparigrahado«a÷ / ka¬atrasyÃnugrahopaghÃtÃbhyÃæ kli«ÂÃnurodhavirodhau / tau ca bodhisattvasya na vidyete / dvÃvimau d­¬haprathamacittotpÃdikasya bodhisattvasya sattve«u kalyÃïÃdhyÃÓayau pravartete / hitÃdhyÃÓayaÓca sukhÃdhyÃÓayaÓca / tatra hitÃdhyÃÓayo yà akuÓalÃt sthÃnÃd vyutthÃpya kuÓale sthÃne prati«ÂhÃpanakÃmatà sukhÃdhyÃÓayo yà vighÃtinÃmanÃthÃnÃmapratiÓaraïÃnÃæ sattvÃnÃæ kli«ÂavarjitÃnugrÃhakavastÆ«asaæharaïakÃmatà / dvÃvimau d­¬haprathamacittotpÃdikasya bodhisattvasya prayogau / adhyÃÓayaprayoga÷ pratipattiprayogaÓca / tatrÃdhyÃÓayaprayogo yà tasyaiva hitasukhÃdhyÃÓayasya pratidivasamanub­æhaïà / pratipattiprayoga÷ pratidivasamÃtmanaÓca buddhadharmaparipÃkaprayoga÷ sattvÃnäca yathÃÓakti yathÃvalamadhyÃÓayaprayogameva niÓritya hitasukhopasaæhÃraprayoga÷ / dve ime d­¬haprathamacittotpÃdikasya bodhisattvasya mahatÅ kuÓaladharmÃyadvÃre / svÃrthaprayogaÓcÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ samudÃgamÃya / parÃrthaprayogaÓca sarvasattvÃnÃæ sarvadu÷khanirmok«Ãya / yathà dve ÃyadvÃre evaæ dvau mahÃntau kuÓaladharmasannicayau dvÃvaprameyau kuÓaladharmaskandhau / peyÃlam / dve ime prathamacittotpÃdikasya bodhisattvasya prathamaæ cittotpÃdamupÃdÃya (##) bodhÃya kuÓalaparigrahavaiÓe«ye tadanyaæ kuÓalaparigrahamupanidhÃya / hetuvaiÓe«yaæ phalavaiÓe«ya¤ca / sa khalu bodhisattvasya kuÓalaparigraho 'nuttanurÃyÃ÷ samyaksaæbodherhetu÷ sà ca tasya phalam / na tadanya÷ sarvaÓrÃvakapratyekabuddhakuÓalaparigraha÷ prÃgeva tadanye«Ãæ sattvÃnÃm / tasmÃdvodhisattvÃnÃæ kuÓalaparigrahastadanyasmÃtsarvakuÓalaparigrahÃddhetubhÃvata÷ phalataÓca prativiÓi«Âa÷ / dvÃvimau d­¬haprathamacittotpÃdikasya bodhisattvasya cittotpÃdÃnuÓaæsau / sahacittotpÃdÃcca sarvasattvÃnÃæ dak«iïÅyabhÆto bhavati gurubhÆta÷ puïyak«etraæ pit­kalpa÷ prajÃnÃmavyÃbÃdhyasya ca puïyasya parigrahaæ karoti / tatredamavyÃbÃdhyaæ puïyam / yena samanvÃgato bodhisattvaÓcakravarti-dviguïonÃrak«eïÃrak«ito bhavati / yasminnÃrak«e sadà pratyupasthite na Óaknuvanti suptamattapramattasyÃpi vyìà và yak«Ã và amanu«yà và naivÃsikà và viheÂhÃæ kartum / pariv­ttajanmà punarayaæ bodhisattvastena puïyaparigraheïÃlpÃbÃdho bhavatyarogajÃtÅya÷ / na ca dÅrgheïa khareïa và ÃbÃdhena sp­Óyate / sattvÃrthe«u ca sattvakaraïÅye«vasya vyÃyacchamÃnasya kÃyena vÃcà dharma¤ca deÓayata÷ nÃtyarthaæ kÃya÷ krÃmyati na sm­ti÷ pramu«yate na cittamupahanyate / prak­tyaiva tÃvadgotrastho bodhisattvo mandadau«Âhulyo bhavati / utpÃdita cittastu bhÆyasyà mÃtrayà mandatara dau«Âhulyo bhavati yaduta kÃyadau«Âhulyena cittadau«Âhulyena ca / asiddhÃnyapi ca tadanya hastagatÃni sattvÃnÃmÅtyupadravopasargasaæÓamakÃni mantrapadÃni vidyÃpadÃni taddhastagatÃni sidhyanti / ka÷ punarvÃda÷ siddhÃni / adhikena ca k«Ãntisauratyena samanvÃgato bhavati / parata-upatÃpasaha÷ aparopatÃpÅ ca / pareïÃpi ca paramupatÃpyamÃnamupalabhyÃtyartha bÃdhyate / krodher«yÃÓÃÂhyamrak«ÃdayaÓcÃsyopakleÓÃhatavegà mandÃyamÃnÃ÷ kadÃcitsamudÃcarantyÃÓu ca vigacchanti / yatra ca grÃmak«etre prativasati tasmin bhayabhairavadurbhik«ado«Ã amanu«yak­tÃÓcopadravà anutpannÃÓca notpadyante utpannÃÓca vyupaÓÃmyanti / sa cetpuna÷ sa prathamacittotpÃdiko bodhisattva÷ ekadà (##) narake«vapÃyabhÆmÃvupapadyate sa bhÆyasyà mÃtrayà ÃÓutaraæ ca mucyate narakebhya÷ / tanutaräca du÷khÃæ vedanÃæ vedayate bh­Óatara¤ca saævegamutpÃdayati te«Ã¤ca sattvÃnÃmantike karuïÃcittatÃmavyÃbÃdhya puïyaparigrahaheto÷ / ityevaæbhÃgÅyÃn bahÆnanuÓaæsÃnavyÃbÃdhya puïyaparigrahÃtprathamacittotpÃdiko bodhisattva÷ pratyanubhavati / bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne dvitÅyaæ cittotpÃdapaÂalaæ [samÃptam*] // (##) ## (Chapter 1.3) evamutpÃditacittÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ bodhisattvacaryà katamà / samÃsato bodhisattvà yatra Óik«ante yathà ca Óik«ante yacca Óik«ante tat sarvamaikadhyamabhisaæk«ipya bodhisattvacaryetyucyate / kutra punarbodhisattvÃ÷ Óik«ante / saptasu sthÃne«u Óik«ante / sapta sthÃnÃni katamÃni / svÃrtha÷ parÃrtha÷ tattvÃrtha÷ prabhÃva÷ sattvaparipÃka÷ Ãtmano buddhadharmaparipÃka÷ anuttarà ca samyaksaæbodhi÷ saptamaæ sthÃnam / uddÃnam / sva-parÃrthaÓca tattvÃrtha÷ prabhÃva÷ paripÃcane / sattva svabuddhadharmÃïÃæ parà bodhiÓca saptamÅ // svaparÃrtha÷ katama÷ samÃsato daÓavidha÷ svaparÃrtho veditavya÷ / kevalaæ parasambaddha÷ hitÃnvaya÷ sukhÃnvaya÷ hetusaæg­hÅta÷ phalasaæg­hÅta÷ ehika÷ Ãmutrika÷ Ãtyantika÷ anÃtyantikaÓca / tatra kevala÷ svÃrtha÷ parÃrthaÓca bodhisattvena parij¤Ãya prahÃtavya÷ bodhisattvavidhe÷ samatikrÃntatvÃdananurÆpatvÃcca / pariÓi«Âe ca Óik«itavya÷ / tatrÃyaæ kevala÷ svÃrtho bodhisattvasya yo 'nena parij¤Ãya prahÃtavyo bhavati / Ãtmana÷ sukhakÃmasya bhogÃnÃæ parye«aïà upabhogaÓca / dharmamatsariïo và puna÷ sato dharmÃïÃæ buddhabodhisattvabhëitÃnÃæ paryeæ«aïà dhÃraïà ca / svargakÃmasya svargÃrtha ÓÅlaæ vÅryÃrambhaæ dhyÃnaæ praj¤Ãæ samÃdÃya vartanà / lokÃmi«aphalÃbhilëiïo và puna÷ lokÃmi«animittaæ tathÃgatacaityapÆjà / lÃbhakÃmasya và lÃbhanimittaæ lÃbhanirvartakaæ mamÃrthaæ pare«ÃmutplÃvakaæ vicitrÃbhÆtaguïÃkhyÃnam / Ãtmana÷ paricaryÃsvÅkaraïakÃmasya paricaryÃsvÅkaraïÃrthamadharmeïa gaïasaægraho na dharmeïa / parato dÃsabhÆtÃn sattvÃn dÃsabhÃvÃddhi pramok«ayati yÃvadevÃtmano dÃsabhÃvÃya / (##) bandhanabaddhÃn sattvÃn bandhanÃdvimok«ya svayameva badhnÃti yÃvadevÃtmana÷ k­tyani«pattaye / daï¬ÃdibhayabhÅtÃæÓca sattvÃn parato daï¬ÃdibhayÃdvipramok«ayati yÃvadeva svayameva bhayagrahaïÃrtham / d­«ÂadharmasukhavihÃraÓca bodhisattvasya sattvÃrthanidhyÃnavirahita÷ kevala÷ svÃrtho veditavya÷ / ityevaæbhÃgÅyo bodhisattvasya kevala÷ svÃrtho vedivtayo yo bodhisattvena parij¤Ãya prahÃtavya÷ / dÃnaæ puna÷ bodhisattvasya k«ÃntiÓca kÃruïyapÆrvakaæ và bodhipariïataæ và svarganimittaæ và nityakÃlaæ parasambaddha eva svÃrtho veditavya÷ / ityetÃn yathÃnirdi«ÂÃnÃkÃrÃn sthÃpayitvà tadanya etadviparyayÃtsvÃrtho bodhisattvÃnÃæ sarva eva parÃrthasambaddho veditavya÷ / tatrÃyaæ bodhisattvasya kevala÷ parÃrtho bodhisattvena parij¤Ãya prahÃtavya÷ / vipanna d­«ÂerdÃnam anÃgamad­«ÂeraphaladarÓina÷ bhra«ÂaÓÅlasya pratipattivirahitasya pare«Ãæ dharmadeÓanà / adhobhÆmisamatikrÃntasyÃdhobhÆmikaÓukladharmopasaæhÃro dhyÃnavyÃvartanakuÓalasya ca bodhisattvasya / tathÃhi sa dhyÃnairvih­tya dhyÃnaæ vyÃvarttya praïidhÃya yatra kÃmaæ tatra kÃmadhÃtÃvupapadyate / vaÓitÃprÃptasya ca bodhisattvasya daÓasu nik«u vicitrairnirmÃïai÷ vicitrÃïÃæ sattvÃnÃmarthakriyà / ca svak­tÃrthasya munestathÃgatasya balavaiÓÃradyÃdisarvÃveïikabuddhadharmasaæniÓrayeïÃpramÃïe«u sattve«vapramÃïÃrthakriyà / so 'pi parÃrtha÷ kevalo veditavya÷ / tatra pÆrvako dvividha÷ parÃrtha÷ kevalo yathà nirdi«Âo bodhisattvena parij¤Ãya prahÃtavya÷ / tadanyatra ca kevale parÃrthe bhÆyasyà mÃtrayà Óik«itavyam / ityetÃnÃkÃrÃn sthÃpayitvà etadviparyayÃcca bodhisattvÃnÃæ sarva÷ parÃrtha÷ svÃrtha÷ sambaddha÷ / tatrÃpi bodhisattvena Óik«itavyam / hitÃnvaya÷ svaparÃrtho bodhisattvasya katama÷ / samÃsata÷ pa¤cÃkÃro veditavya÷ / anavadyalak«aïa÷ anugrÃhakalak«aïa÷ aihika÷ Ãmutrika÷ aupaÓamikaÓca / tatra yatkiæcid bodhisattva÷ Ãtmanà và parÅttaæ prabhÆtaæ và kuÓalaparigrahaæ kuÓalopacayaæ karoti paraæ và parÅtte prabhÆte và kuÓalaparigrahe kuÓalopacaye samÃdÃpayati vinayati (##) niveÓayati prati«ÂhÃpayati / ayamanavadyalak«aïo bodhisattvasya hitÃnvaya÷ svaparÃrtho veditavya÷ / yatkiæcidvodhisattva÷ Ãtmano và parasya và kli«Âa varjitaæ sukhamupasaæharati upakaraïasukhaæ và dhyÃnasukhaæ và ayaæ bodhisattvasyÃnugrÃhakalak«aïo hitÃnvaya÷ svaparÃrtho veditavya÷ / asti bodhisattvasya svaparÃrtha iha-hito nÃmutra / astyamutra neha / astyamutra caiha ca / asti naivÃmutra neha-hita÷ / sa punare«a caturvidha÷ svaparÃrtha÷ catur«u dharmasamÃdane«vanupÆrva yathÃyogaæ d­«Âavya÷ / catvÃri dharmasamÃdÃnÃni katamÃni / asti dharmasamÃdÃnaæ pratyutpanna-sukhÃmÃyatyÃæ du÷khavipÃkam / asti pratyutpannadu÷khamÃyatyÃæ sukhavipÃkam / asti pratyutpannasukhamÃyatyÃæ sukhavipÃkam / asti pratyutpannadu÷khamÃyatyÃæ du÷khavipÃkam / vibhaÇgà e«Ãæ yathÃsÆtrameva veditavyÃ÷ / tatra nirvÃïaæ nirvÃïaæsaæprÃpakaÓca nirvÃïapak«yà laukikalokottarà dharmà itye«a samÃsato bodhisattvasya hitÃnvaya aupaÓamika÷ svaparÃrtha÷ sarvaprativiÓi«Âo niruttaro veditavya÷ / sukhÃnvayo bodhisattvasya svaparÃrtha÷ katama÷ / samÃsata÷ pa¤cavidhena sukhena saæg­hÅto veditavya÷ / tatredaæ pa¤cavidhaæ sukham / hetusukhaæ veditasukhaæ du÷khaprÃtipak«ikaæ sukhaæ veditopacchedasukhamavyabÃdhya¤ca pa¤cam sukham / tatra sukhapak«yadvaya mindriyaæ vi«ayaÓca / taddhetukaÓca ya÷ sparÓa÷ sukhavedanÅya÷ yacca ki¤cidi«Âaphalaæ karma d­«Âe dharme abhisaæparÃye và tatsarvamaikadhyamabhisaæk«ipya hetusukhamityucyate / nÃstyata uttari nÃstyato bhÆya÷ / du÷khapraÓamanÃpek«a÷ ebhireva hetusukhasaæg­hÅtaistribhi÷ kÃraïai÷ saæbhÆta÷ kÃyacittÃnugrahakaro 'nubhavo veditasukhamityucyate / tatpuna÷ samÃsato dvividhaæ sÃsravamanÃsrava¤ca / tatra yadanÃsravaæ tacchaik«amaÓaik«a¤ca / sÃsravaæ puna÷ traidhÃtukaæ kÃmarÆpÃrÆpyapratisaæyuktam / tatpuna÷ sarva traidhÃtukaæ yathÃyogaæ «a¬vidhamÃyatanabhedena cak«u÷saæsparÓajaæ yÃvanmana÷saæsparÓajam / tatpuna÷ «a¬vidhaæ dvividham / kÃyikaæ caitasika¤ca / tatra pa¤cavij¤ÃnakÃyasaæprayuktaæ kÃyikaæ manovij¤Ãnasaæprayuktaæ caitasikam / ÓÅto«ïak«utpipÃsÃdikÃnÃmanekavidhÃnÃæ du÷khÃnÃæ bahunÃnÃprakÃrÃïÃmutpannotpannÃnÃæ (##) ÓÅto«ïak«utpipÃsÃdidu÷khapratikÃreïa praÓamÃt tasminneva du÷khopaÓamamÃtrake yà sukhabuddhirutpadyate idamucyate du÷khaprÃtipak«ikaæ sukham / saæj¤ÃveditanirodhasamÃpattirveditopacchedasukhamityucyate / avyÃbÃdhyasukhaæ puna÷ samÃsataÓcaturÃkÃraæ veditavyam / nai«kramyasukhaæpravivekasukhamupaÓamasukhaæ saæbodhisukha¤ca / samyageva Óraddhayà agÃrÃdanÃgÃrikÃæ pravrajitasya ÃgÃrikavicitravyÃsaÇgadu÷khanirmok«Ãnnai«kramyasukhamityucyate / kÃmapÃpakÃkuÓaladharmaprahÃïavivekÃtprathame dhyÃne vivekajaæ prÅtisukhaæ pravivekasukhamityucyate / dvitÅyÃdi«u dhyÃne«u vitarkavicÃropaÓamÃdu paÓamasukhamityucyate / sarvakleÓÃtyantavisaæyogÃjj¤eyavastuyathÃbhÆtÃbhisaæbodhÃcca yatsukhamidamucyate saæbodhisukham / tatra hetusukhaæ sukhahetutvÃt sukhaæ na svabhÃvata÷ / veditasukhaæ na hetubhÃvÃdapi tu svabhÃvata eva / du÷kha-prÃtipak«ikaæ sukhaæ na ca hetubhÃvÃnnÃpi svabhÃvata÷ api tu du÷khopaÓama-mÃtrad du÷khÃpakar«aïÃt sukham / veditopacchedasukhaæ na hetubhÃvÃnna svÃbhÃvyÃnna du÷khÃpakar«aïÃdapi tu yatkiæcidveditam / idamatra du÷khasyeti k­tvà pÃramÃrthikasya du÷khasya tÃvatkÃlikvavihÃra-vyupaÓamÃt sukham / avyÃbÃdhya-sukha-saæg­hÅtaæ paÓcimaæ saæbodhisukhamÃyatyÃæ ca tasyaiva pÃramÃrthikasya du÷khasyÃtyanta-vyupaÓamÃd d­«Âe ca dharme sarva-kleÓa-pak«yasya dau«ÂhulyagyÃÓrayagatasyÃtyantoparamÃt sukham / tadavaÓi«ÂamavyÃbÃdhya-sukhaæ tasyaiva paÓcimasyÃnukÆlatvÃt tatpak«yatvÃt tadÃvÃhakatvÃt avyÃbÃdhyasukhaæ veditavyam / tatra bodhisattvo yadeva hitapak«yaæ sukhaæ tadeva sattvÃnÃmupasaæharet natu ahitapak«yam / ahitapak«yaæ puna÷ sukhaæ yathÃbhÆtaæ samyakpraj¤ayà parij¤Ãya tasmÃt sattvÃn vicchandayecchaktitaÓca tasyÃpakar«ÃpahÃrÃya vyÃyaccheta / du÷khÃnugatamapi yaddhitaæ syÃt tadvodhisattvena sahaiva du÷khena sahaiva daurmanasyenÃkÃmakÃnÃæ sattvÃnÃmupasaæhartavyamupÃyakauÓalya-saæniÓrayeïa / sukhÃnugata¤cÃpi yadahitaæ syÃttadapi sahaiva sukhena saha saumanasyena kÃmakÃnÃæ sattvÃnÃmapahartavyamapakar«itavya mupÃyakauÓalya-saæniÓrayeïa / tatkasya hetau÷ / sukhÃyaiva sa (##) ÃyatyÃæ sattvÃnÃæ niyato veditavya÷ / yo 'sau du÷khena saha hitopasaæhÃra÷ sukhena ca sahÃhitÃpakar«a÷ / ataeva bodhisattva÷ sattve«u yo hitakÃma÷ arthata÷ sukhakÃmo 'pi sa j¤eya÷ / yo hitaprada÷ sukhaprado 'pi sa j¤eya÷ / tathà hi hitaæ hetusthÃnÅyaæ sukhaæ phalasthÃnÅyam / tasmÃtsukhÃnugata eva sa sattve«u veditavya÷ / ya÷ kaÓciddhitÃnugata÷ tatra yacce«Âaphalaæ karma d­«Âe dharme abhisaæparÃye ca hetusukhasaæg­hÅtaæ yacca du÷khaprÃtipak«ikaæ yacca vedito pacchedasukhaæ yaccÃvyÃbÃdhyasukham etadekÃntena nirvimar«o bodhisattva÷ sattve«Æpasaæharet / etaddhyanugrÃhakaæ cÃnavadya¤ca / vedita sukhamindriyavi«ayasparÓasaæg­hÅta¤ca hetusukhaæ yatsaækleÓÃya và kli«Âaæ và sÃvadyamahitamapathyaæ tannopasaæharet / yatpunarasaækleÓÃyÃsaækli«Âaæ và 'navadyaæ hitaæ pathyaæ ca tadvodhisattva÷ sattve«Æpasaæhared yathÃÓakti yathÃbalam / api cÃtmanà tathaiva samÃcarecchik«eta pratyanubhavedityayaæ bodhisattvÃnÃæ hitasukhÃnvaya÷ svaparÃrtho veditavya÷ / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / tatra katamo bodhisattvasya hetuphalasaæg­hÅta÷ svaparÃrtha÷ / samÃsatastrividho hetustrividhameva ca phalaæ veditavyam / vipÃkahetu÷ vipÃkaphalaæ puïyahetu÷ puïyaphalaæ j¤Ãnahetu÷ j¤Ãnaphalam / vipÃka÷ katama÷ / samÃsato '«Âavidho vipÃka÷ / Ãyu÷saæpat varïasaæpat kulasaæpat aiÓvaryasaæpat ÃdeyavÃkyatà maheÓÃkhyatà manu«yatvaæ balameva cëÂamam / dÅrghÃyu«kaæ cirasthitikatà bodhisattvasyÃyu÷saæpat / abhirÆpatà darÓanÅyatà prÃsÃdikatvaæ varïasaæpat / ucce«u kule«u pratyÃjÃti÷ kulasaæpat / mahÃbhogatà mahÃpak«atà mahÃparivÃrità ca aiÓvaryasaæpat / yatpuna÷ Óraddheyo bhavati pratyayita÷ sattvÃnÃmutpannotpanne«vadhikaraïe«u prÃmÃïikatvena ratheya÷ kÃæsakÆÂatÆlÃkÆÂÃdibhinirmÃyÃÓÃÂhyena / nik«ipyasya ca draviïasyÃnabhidroho bhavatyavisaævÃdaka÷ / tannidÃna¤ca sattvÃnÃæ g­hÅtavÃkyo bhavati / iyamucyate Ãdeyavacanatà / mahadyaÓa÷ khyÃtiÓcÃsya loke prathità bhavati yaduta Óauryaæ và vÅrya và dhairyaæ và vaicak«aïyaæ và naipuïyaæ và sauÓÅlyaæ và vicitraÓilpakarmasthÃnÃtirekataratama-kauÓalyaæ và Ãrabhya / (##) tannidÃna¤ca gururbhavati mahÃjanakÃyasya satkaraïÅyo gurukaraïÅyo mÃnanÅya÷ pÆjanÅya÷ / iyamucyate maheÓÃkhyatà / puru«abhÃva÷ puru«endriyeïa samanvÃgato manu«yatvam / alpÃbÃdhatà arogajÃtÅyatà mahotsÃhatà ca prak­tyà balasaæpat / vipÃkahetu÷ katama÷ ahiæsà sattve«vahiæsÃÓayaÓcÃyu÷saæpado hetu÷ / ÃlokaÓucivastradÃnaæ varïasaæpado hetu÷ / nihatamÃnatà sattve«u kuÓalasaæpado hetu÷ / dÃnamarthi«u copakaraïavikale«u caiÓvaryasaæpado hetu÷ / satyavacano 'piÓunà 'paru«Ã 'saæbhinnapralÃpÃbhyÃsa÷ ÃdeyavacanatÃyà hetu÷ / ÃyatyÃmÃtmani vicitraguïÃdhÃnapraïidhÃnavato ratnatrayapÆjà gurupÆjà maheÓÃkhyatÃyà hetu÷ / manu«yabhÃve cÃbhirati÷ strÅbhÃve vidve«aÓca / tatrÃdÅnavadarÓina÷ / pare«Ã¤ca manu«yatvopasaæhÃrau dvÃbhyÃæ kÃraïÃbhyÃm / vicchandanatayà ca strÅïÃæ strÅbhÃvÃbhiratÃnÃæ [ca] strÅbhÃvÃt / vinirmok«aïatayà ca dharmeïa puru«endriyavipralopÃyopÃttÃnÃmupanÅtÃnÃæ manu«yÃïÃæ manu«yatvasya hetu÷ / kÃyena sattvÃnÃæ vaiyÃv­tya kriyà sahÃyakriyà utpannotpanne«u k­tye«u yathÃÓakti yathÃbalaæ dharmeïÃsÃhasena bhakta-tarpaïa-yavÃgupÃnÃnÃæ ca v­«yÃïÃmutsÃhakarÃïÃmannapÃnÃnÃæ sattve«ÆpasaæhÃro balasampado hetu÷ / itya«Âavidhasya vipÃkasyÃyama«Âavidho heturveditavya÷ / sa punarayaæ hetu÷ samÃsatastribhi÷ kÃraïai÷ pu«Âo bhavati paripÆrïasya pu«ÂasyodÃrasya vipÃkasyÃbhinirv­ttaye / trÅïi kÃraïÃni katamÃni / cittaÓuddhi÷ prayoga Óuddhi÷ k«etraÓuddhiÓca / tatra yà ca ÓuddhÃÓayatà anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau te«Ãæ kuÓalamÆlÃnÃæ pariïamanÃd yà ca tÅvrÃÓayatà ghanarasenodÃreïa prasÃdenÃdhyÃcaraïÃd yà ca sahadhÃrmikasya darÓanenÃbhipramodanà yà ca pratidivasaæ pratik«aïaæ tadanudharmameva bahulamanuvitarkaïÃnuvicÃraïà / iyamucyate cittaÓuddhi÷ / tatra yo dÅrghakÃlÃbhyÃso nirantarakÃrità [ca] nipuïakÃrità ca pare«Ã¤cÃsamÃtte tasmin kuÓale samÃdÃpanÃya varïavÃdità samÃtte và puna÷ saæhar«aïÃya varïavÃdità te«Ãmeva ca tasmin kuÓalamÆle sanniveÓanà prati«ÂhÃpanà / (##) iyamucyate prayogaÓuddhi÷ / tatra samÃsata÷ prayogasya samyaksampÃdanÃttasyaiva ca samyakprayogasya phale 'vasthÃpanà tk«etraÓuddhirveditavyà / tatra vipÃkaphalaæ katamat / Ãyu÷saæpanno bodhisattvo dÅrghakÃlaæ kuÓalapak«e prayujyate prabhÆta¤ca kuÓalamÆlopacayaæ karoti svÃrtha parÃrtha¤cÃrabhya / idamÃyu÷saæpada÷ phalam / varïasaæpanno bodhisattva÷ priyo bhavati mahÃjanakÃyasya / priyatvÃccÃbhigamanÅyo bhavati / tayà ca manoj¤arÆpatayà sammukhÅbhÃvopagamanÃccÃsya mahÃjanakÃyo vacanaæ Órotavyaæ kartavyaæ manyate / idaæ varïasaæpada÷ phalaæ bodhisattvasya veditavyam / kulasaæpanno bodhisattva÷ sammato bhavati mahÃjanakÃyasya pÆjyaÓca praÓasyaÓca / sammatatvÃcca pÆjyatvÃtpraÓasyatvÃd yatra yatra vastuni sattvÃn samÃdÃpayati te tejograstÃstatra tatrÃÓu pratipadyante na vivadante na vice«Âante 'kriyÃyai / idaæ kulasaæpada÷ phalaæ bodhisattvasya veditavyam / aiÓvaryasaæpanno bodhisattvo dÃnena sattvÃn saæg­hïÃti paripÃcayati / idamaiÓvaryasaæpado bodhisattvasya phalaæ veditavyam / Ãdeyavacano bodhisattva÷ priyavÃditayà arthacaryayà samÃnÃrthatayà ca sattvÃn g­hïÃti paripÃcayati / idamÃdeyavacanatÃyà bodhisattvasya phalaæ veditavyam / maheÓÃkhyo bodhisattva÷ sattvÃnÃæ vicitrai÷ k­tyakaraïÅyai÷ sahÃyÅbhÃvaæ gacchannupakÃrÅ bhavati / yenopakÃre ïÃvabaddhacittÃ÷ sattvà asya gauravÃt k­taj¤atayà ca laghuladhvevÃj¤Ãmanuvartante satk­tyÃdareïa / idaæ maheÓÃkhyatÃyà bodhisattvasya phalaæ veditavyam / manu«yabhÆto bodhisattva÷ purÆ«endriyeïa samanvÃgato bhÃjanabhÆto bhavati sarvaguïÃnÃæ sarvavyavasÃyÃnÃæ sarvaj¤eyapravicayÃnÃm / viÓÃradaÓca bhavatyanÃv­tagati÷ sarvasattvasarvakÃlopasaækramaïasaæbhëaïasaævÃsasaæbhogaraho vihÃrÃïam idaæ puru«atva phalaæ bodhisattvasya veditavyam / balasaæpanno bodhisattva÷ akhinno bhavati kuÓaladharmÃrjanaprayogeïa sattvÃnugrahaprayogeïa ca / ÃrabdhavÅryaÓca bhavati d­¬havÅrya÷ k«iprÃbhij¤aÓca bhavati / idaæ balasaæpado bodhisattvasya phalaæ veditavyam / itÅdaæ bodhisattvÃnÃma«Âavidhasya vipÃkasyëÂavidhaæ phalaæ yadbhavati sattvÃnÃæ (##) copakÃrÃya buddhadharmÃïÃÓcodayÃyÃnukÆlamanuguïam / asmin khalu bodhisattvo vipÃkaphale vyavasthita÷ svaya¤ca Óakto bhavati pratibala÷ sattvÃnÃæ vicitraprabhÆtÃrthakaraïe / te 'pi cÃsya vineyà niyojyà bhavanti yathÃkÃmakaraïÅyÃya yaduta svÃrthakriyÃmÃrabhya / svaya¤cedayaæ bodhisattva÷ pratibala÷ syÃdvineyÃÓcÃsya na niyojyà bhaveyu÷ / evamasya na pracurà syÃnna pradak«iïà parÃrthakriyà yenÃyaæ na ÓaknuyÃt parÃrthaæ kartum / svaya¤cedayaæ bodhisattva÷ aÓakta÷ syÃdapratibalo vineyÃÓcÃsya niyojyÃ÷ syu÷ svÃrthakriyÃmÃrabhyaivamapi bodhisattvasya parÃrthakriyà na pracurà na pradak«iïà syÃd yenÃyaæ na ÓaknuyÃt parÃrtha kartum / tasmÃdubhayasÃnnidhye ubhayasaæpadiæ satyÃæ bodhisattvasya sattvÃrthakriyà pracurà bhavati pradak«iïà yena Óaknoti parÃrthaæ kartum / tathÃbhÆtaÓcÃsau bodhisattva÷ ÃtmanaÓca buddhadharmÃn sattvÃæÓca tri«u yÃne«u k«iprameva paripÃcayati / Ãtmanà cÃnuttarÃæ samyaksaæbodhimadhisaæbudhyate / paripakvÃæÓca sattvÃn vimocayati / tadanena paryÃyeïa bodhisattvÃnÃæ yasmÃda«Âavidhaæ vipÃkaphalaæ hitasukhÃya sattvÃnÃæ saævartate / tasmÃd ya÷ sarvasattvÃnÃæ bandhyo nirartha÷ saæsÃra÷ sa te«ÃmavandhyaÓca mahÃrthaÓca bhavati / tatra katamat puïyam / katamajj¤Ãnam / puïyamucyate samÃsatastisra÷ pÃramitÃ÷ / dÃnapÃramità ÓÅlapÃramità k«ÃntipÃramità ca / j¤Ãnaæ punarekà pÃramità yaduta praj¤ÃpÃramità / vÅryapÃramità dhyÃnapÃramità ca puïyapak«yà j¤Ãnapak«yà ca veditavyà / yadvÅrya niÓritya dÃnaæ dadÃti ÓÅlaæ và samÃdatte rak«ati maitryÃdÅni cÃpramÃïÃni bhÃvayati / idamevaæbhÃgÅyaæ puïyapak«yaæ vÅryam / yatpunarvÅryaæ niÓritya ÓrutacintÃbhÃvanÃmayyÃæ praj¤ÃyÃæ yogaæ karoti skandhakauÓalyaæ và karoti dhÃtukauÓalyamÃyatanakauÓalyaæ pratÅtyasamutpÃdakuÓalyaæ sthÃnÃsthÃnakauÓalyaæ du÷khaæ và du÷khata÷ samudayaæ và samudayato nirodhaæ và nirodhato mÃrgaæ và mÃrgata÷ pratyavek«ate / kuÓalÃkuÓalÃndharmÃn sÃvadyÃnanavadyÃn hÅnapraïÅtÃn k­«ïaÓuklasapravibhÃgapratÅtyasamutpannÃn dharmÃn yathÃbhÆtaæ pravicinoti pratyavek«ate / idamucyate j¤Ãnapak«yaæ vÅryam / yaddhyÃnaæ niÓrityaæ dÃnaæ và dadÃti ÓÅlaæ và samÃdatte rak«ati maitryÃdÅni cÃpramÃïÃni bhÃvayati / idamevaæbhÃgÅyaæ puïyapak«yaæ dhyÃnam / (##) yatpunardhyÃnaæ niÓritya ÓrutacintÃbhÃvanÃyyÃæ praj¤ÃyÃæ yogaæ karoti skandhakauÓalyaæ và pÆrvavat sarvaæ vaktavyaæ tadyathà vÅrye / idamucyate j¤Ãnapak«yaæ dhyÃnam / taccaitat puïyaj¤Ãnaæ samÃsata÷ «a¬vidhaæ bhavati / apramÃïaæ tvetadekaikaprabhedato veditavyam / puïyaj¤Ãnahetu÷ katama÷ / samÃsatastraya÷ puïyaj¤Ãnahetavo veditavyÃ÷ / puïyaj¤ÃnapratilambhasthÃnopacayÃya yacchanda÷ anukÆlo 'vidhura÷ pratyaya÷ pÆrvakaÓca puïyaj¤ÃnÃbhyÃsa÷ / tatrÃyamavidhura÷ pratyaya÷ yà viparÅtasya ca pratyayasyÃpratyupasthÃnamasannihitatà / aviparÅtasya ca pratyayasya pratyupasthÃnaæ sannihitatà / tatra yà pÃpamitramÃgamya viparÅtà puïyaj¤ÃnadeÓanà viparÅtena và manaskÃreïa viparÅtagrÃhità / idamucyate viparÅtapratyasÃnnidhyam / etadviparyayeïa Óuklapak«eïa aviparÅtapratyayasÃnnidhyaæ veditavyam / ye ca puïyaj¤ÃnapratilambhasthityupacayÃya prayuktasyÃntarÃyÃ÷ / te«Ã¤ca vivarjanamanutpÃda÷ pratyayo 'vidhura ityucyate bodhisattvasya puïyaj¤Ãnayo÷ / e«Ãæ trayÃïÃæ hetÆnÃmanyatamavaikalyÃnnÃpi puïyasya nÃpi j¤Ãnasya prasÆtirveditavyà / puïyaj¤Ãnaphalaæ katamat / puïyamÃÓritya bodhisattvo 'k«ata÷ saæsÃre saæsarati nÃtyarthaæ du÷khairbÃdhyamÃna÷ / yathepsita¤ca sattvÃrthaæ sattvÃnugrahaæ Óaknoti kartum / j¤ÃnamÃÓritya bodhisattva÷ samyak puïyaparigrahaæ karoti na mithyà vicitrÃprameyakauÓalyakriyayà ca yÃvadanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyate / itÅdaæ samÃsena puïyaj¤Ãnaphalaæ yathÃyogaæ caturvidhaæ veditavyam / apramÃïantve tatprakÃraprabhedata÷ / tatra yaÓca vipÃko yaÓca vipÃkaheturyacca vipÃkaphalaæ sarvametatpuïyÃÓritaæ puïyaprabhavam / puïyaæ punarj¤ÃnÃÓritaæ j¤Ãnaprabhavam tasmÃdubhayametatpradhÃnamanuttarÃyai samyaksaæbodhaye / puïyaæ pradhÃnaæ j¤Ãnaæ punarnirÆttaram puïyaj¤Ãnaæ tadanyataravaikalyÃdayaæ bodhisattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhiæ nÃdhigacchet / ityayaæ bodhisattvasya hetuphalasaæg­hÅta÷ svaparÃrtho veditavya÷ / tatra katamo bodhisattvasya d­«ÂadhÃrmika÷ svaparÃrtha÷ / katama÷ sÃæparÃyika÷ / yuktena ÓilpasthÃnakarmasthÃnena puru«akÃreïa yà bhogÃnÃmarjanà / te«Ãmeva copÃrjitÃnÃæ bhogÃnÃæ mÃtrayopabhoga÷ / pÆrvakasya ce«Âaphalasya karmaïo vipakvavipÃkasya (##) yo d­«Âe dharme phalopabhoga÷ / dhyÃnavyÃvartanakuÓalasya ca bodhisattvasya d­«ÂadharmasukhavihÃrÃrthaæ d­«Âa eva ca dharme tatsanniÓrayo na parÃrthaprasÃdhanÃrthaæ dhyÃnasanniÓraya÷ / yacca d­«ÂadharmanirvÃïaæ tathÃgatabhÆtasya ye ca laukikalokottarà d­«ÂadharmanirvÃïasaæprÃpakÃ÷ saæsk­tà dharmÃ÷ / ayamucyate bodhisattvasya d­«ÂadhÃrmikà eva svÃrtha÷ / yathà bodhisattvasyaivaæ pare«Ãmapi parÃrtho veditavya÷ / ye sattvà bodhisattvavinÅtÃ÷ / tatra yà ca kÃmadhÃtau bhogasaæpatparatra yà cÃtmabhÃvasaæpat paratra / yà ca paratra dhyÃnÃrÆpyopapatti÷ tasyÃÓca paratra bhogÃtmabhÃvasaæpado dhyÃnÃrÆpyopapatteÓca yà d­«Âe dharme sahaiva du÷khena sahaiva daurmanasyena pratisaækhyÃya pratisaækhyÃya hetvÃsevanà / ayaæ sÃæparÃyika eva bodhisattvasya svaparÃrtho veditavya÷ / yà punard­«Âe dharme sahaiva sukhena sahaiva saumanasyena bhogÃtmabhÃvasaæpado hetvÃsevanà / yà cehÃhÃnabhÃgÅyà dhyÃnÃrÆpyasamÃpatti÷ / d­«ÂadharmasÃæparÃyika÷ svaparÃrtho veditavya÷ / Ãtyantika÷ svaparÃrtha÷ katama÷ / katamaÓcÃnÃtyantika÷ / kÃmadhÃtau bhogÃtmabhÃvasaæpatti÷ sahetuphalà laukikÅ ca p­thagjanÃnÃæ Óuddhi÷ sahetuphalà anÃtyantika÷ svaparÃrtha÷ / sarvÃtyantakleÓaprahÃïamÃryëÂÃÇgaÓca mÃrga÷ tadÃÓrayeïa ca ye laukikÃ÷ kuÓalà dharmÃ÷ pratilabdhÃ÷ / ayamucyate Ãtyantika÷ svaparÃrtha÷ / tatra tribhi÷ kÃraïairÃtyantikatà anÃtyantikatà ca veditavyà / svabhÃvata÷ parihÃïita÷ phalopabhoga parik«ayataÓca / tatra svabhÃvato nirvÃïamÃtyantikam / saæsk­taæ sarvamevÃnÃtyantikam / ÃryëÂÃÇgo mÃrga÷ aparihÃïÅyatvÃdaphalopa bhogÃparik«ayÃdÃtyantika÷ / tadanye kuÓalasÃstravà dharmÃ÷ parihÃïita÷ phalopabhogaparik«ayataÓcÃnÃtyantikÃ÷ / ityayaæ bodhisattvÃnÃæ daÓavidha÷ svaparÃrtha÷ samÃsavistarata÷ yatra bodhisattvairyathÃÓakti yathÃbalaæ Óik«itavyam nÃta Ættari nÃto bhÆya÷ / atÅte 'pyadhvanyanÃgate 'pi ye svaparÃrthe Óik«itavanta÷ Óik«i«yante sarve te 'sminneva daÓavidhe svaparÃrthe / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne svaparÃrthapaÂalaæ t­tÅyaæ samÃptam / (##) ## (Chapter 1.4) tattvÃrtha÷ katama÷ / samÃsato dvividha÷ / yathÃvadbhÃvikatäca dharmÃïÃmÃrabhya yà dharmÃïÃæ bhÆtatà yÃvadbhÃvikatäcÃrabhya yà dharmÃïÃæ sarvatà / iti bhÆtatà sarvatà ca dharmÃïÃæ samastastattvÃrtho veditavya÷ / sa punareva tattvÃrtha÷ prakÃrabhedataÓcaturvidha÷ / lokaprasiddho yuktiprasiddha÷ kleÓÃvaraïaviÓuddhij¤Ãnagocaro j¤eyÃvaraïaviÓuddhij¤ÃnagocaraÓca / tatra laukikÃnÃæ sarve«Ãæ yasmin vastuni saæketasaæv­tisaæstavanÃgamapravi«Âayà buddhyà darÓanatulyatà bhavati tadyathà p­thivyÃæ p­thivyaiveyaæ nÃgniriti / yathà p­thivyÃmevamagnÃvapsu vÃyau rÆpe«u Óabde«u gandhe«u rase«u spra«Âavye«u bhojane pÃne yÃne vastre alaÇkÃropavicÃre bhÃï¬opaskare gandhamÃlyavilepane n­tyagÅtavÃditre Ãloke strÅpuru«aparicaryÃyÃæ k«etrÃpaïag­havastuni sukhadu÷khe du÷khamidaæ na sukhaæ sukhamidaæ na du÷khamiti / samÃsata idamidaæ nedam / evamidaæ nÃnyatheti niÓcitÃdhimuktigocaro yadvastu sarve«Ãmeva laukikÃnÃæ paraæparÃgatayà saæj¤ayà svavikalpa-prasidvaæ na cintayitvà tulayitvopaparÅk«yodg­hÅtam / idamucyate lokaprasiddhatattvam / yuktiprasiddhatattvaæ katamat / satÃæ yuktÃrthapaï¬itÃnÃæ vicak«aïÃnÃæ tÃrkikÃïÃæ mÅmÃæsakÃnÃæ tarkaparyÃpannÃyÃæ bhÆmau sthitÃnÃæ svayaæ prÃtibhÃnikyÃæ pÃrthagjanikyÃæ mÅmÃæsÃnucaritÃyÃæ pratyak«amanumÃnamÃptÃgamaæ pramÃïaæ niÓritya suvidita-suviniÓcitaj¤Ãnagocara-j¤eyaæ vastÆpapattisÃdhanayuktyà prasÃdhitaæ vyavasthÃpitam / idamucyate yuktiprasiddhaæ tattvam / kleÓÃvaraïaviÓuddhij¤Ãnagocarastattvaæ katamat / sarvaÓrÃvakapratyekabuddhÃnÃmanÃsraveïÃnÃsravÃvÃhakena cÃnÃsravap­«Âalabdhena ca laukikena j¤Ãnena yo gocaravi«aya÷ / idamucyate kleÓÃvaraïaviÓudvij¤Ãnagocarastattvam / tenÃlambanena kleÓÃvaraïÃj (##) j¤Ãnaæ viÓudhyati / anÃvaraïatve cÃyatyÃæ santi«Âhate / tasmÃtkleÓÃvaraïaviÓuddhij¤Ãnagocarastattvamityucyate / tatpunastatvaæ katamat / catvÃryÃryaisatyÃni du÷khaæ samudayo nirodho mÃrgaÓca / ityetÃni catvÃryÃryasatyÃni pravicinvato 'bhisamÃgacchato 'bhisamÃgate«u ca tajj¤Ãnamutpadyate / sa puna÷ satyÃbhisamaya÷ ÓrÃvakapratyekabuddhÃnÃæ skandhamÃtramupalabhamÃnÃnÃæ skandhebhyaÓcÃnyamarthÃntaramÃtmÃnamanupalabhamÃnÃnÃæ pratÅtyasamutpannasaæskÃrodayavyayapratisaæyuktayà praj¤ayà skandhavinirmuktapudgalÃbhÃvadarÓanÃbhyÃsÃdutpadyate / j¤eyÃvaraïaviÓuddhij¤Ãnagocarastattvaæ katamat / j¤eye j¤Ãnasya pratighÃta Ãvaraïamityucyate / tena j¤eyÃvaraïena vimuktasya j¤Ãnasya yo gocaravi«ayastajj¤eyÃvaraïaviÓuddhij¤Ãnagocarastattvaæ veditavyam / tatpuna÷ katamat / bodhisattvÃnÃæ buddhÃnäca bhagavatÃæ dharmanairÃtmyapraveÓÃya pravi«Âena suviÓuddhena ca sarvadharmÃïÃæ nirabhilÃpyasvabhÃvatÃmÃrabhya praj¤aptivÃda svabhÃvanirvikalpaj¤eyasamena j¤Ãnena yo gocaravi«aya÷ sÃsau paramà tathatà niruttarà j¤eyaparyantagatà yasyÃ÷ sarva samyagdharmapravicayà nivartante nÃbhivartante / tatpunastattvalak«aïaæ vyavasthÃnata÷ advayaprabhÃvitaæ veditavyam / dvayamucyate bhÃvaÓcÃbhÃvaÓca / tatra bhÃvo ya÷ praj¤aptivÃdasvabhÃvo vyavasthÃpita÷ / tathaiva ca dÅrghakÃlamabhinivi«Âo lokena / sarvavikalpaprapa¤camÆlaæ lokasya / tadyathà rÆpamiti và vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnamiti và / cak«uriti và srotraæ ghrÃïaæ jihvà kÃyo mana iti và / p­thivÅti và Ãpastejo vÃyuriti và / rÆpamiti và Óabdo gandho rasa÷ spra«Âavyamiti và / kuÓalamiti và akuÓalamiti và avyÃk­tamiti và / utpÃda iti và vyaya iti và pratÅtyasamutpanna iti và / atÅtamiti và anÃtagamiti và pratyutpannamiti và / saæsk­tamiti và [asaæsk­tamiti và /] ayaæ loka÷ paro loka÷ / ubhau sÆryÃcandramasau / yadapi d­«ÂaÓrutamatavij¤Ãtaæ prÃptaæ parye«itaæ manasà 'nuvitarkitamanuvicÃritamiti và / antato yÃvannirvÃïamiti và / ityevaæbhÃgÅya÷ praj¤aptivÃdanirƬha÷ svabhÃvo dharmÃïÃæ lokasya bhÃva ityucyate / (##) tatrÃbhÃvo yà asyaiva rÆpamiti praj¤aptivÃdasya yÃvadantato nirvÃïamiti praj¤aptivÃdasya nirvastukatà nirnimittatà praj¤aptivÃdÃÓrayasya sarveïa sarvaæ nÃstikatà asaævidyamÃnatà yÃmÃÓritya praj¤aptivÃda÷ pravartate / ayamucyate 'bhÃva÷ / yatpuna÷ pÆrvakeïa ca bhÃvenÃnena cÃbhÃvena ubhÃbhyÃæ bhÃvÃbhÃvÃbhyÃæ vinirmuktaæ dharmalak«aïasaæg­hÅtaæ vastu / tadadvayaæm yadadvayam tanmadhyamÃ-pratipadantadvayavarjitam / niruttaretyucyate / tasmiæÓca tattve buddhÃnÃæ bhagavatÃæ suviÓuddhaæ j¤Ãnaæ veditavyam / bodhisattvÃnÃæ puna÷ Óik«ÃmÃrgaprabhÃvitaæ tatra j¤Ãnaæ veditavyam / sà ca praj¤Ã mahÃnupÃyo bodhisattvasyÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ prÃptaye / taktasya heto / tathà hi bodhisattvastena ÓÆnyatÃdhimok«eïa tÃsu tÃsu jÃti«u prayujyamÃna÷ sattve«u buddhadharmaparipÃkÃya saæsÃre saæsaran ta¤ca saæsÃraæ yathÃbhÆtaæ parijÃnÃti / na ca punastasmÃtsaæsÃrÃdanityÃdibhirÃkÃrairmÃnasamudvejayati / sa cetsaæsÃraæ yathÃbhÆtaæ na parijÃnÅyÃnnaÓaknuyÃdrÃgadve«amohÃdikÃt sarvasaækleÓÃccittamadhyupek«itum / anadhyupek«amÃïaÓcasaækli«Âacitta÷ saæsÃre saæsaret saækli«Âacitta÷ saæsarannaiva buddhadharmÃn paripÃcayennÃpi sattvÃn / sa cet punaranityÃdibhirÃkÃrai÷ saæsÃrÃnmÃnasamudvejayedevaæ sati bodhisattvo laghu ladhveva parinirvÃyÃt / laghu ladhveva ca parinirvÃyan bodhisattva evamapi naiva buddhadharmÃnnaiva sattvÃn paripÃcayet / kuta÷ punaranuttarÃæ samyaksambodhimabhisaæbhotsyate / tenaiva ca ÓÆnyatÃdhimok«eïa bodhisattva÷ prayujyamÃna÷ na nirvÃïÃduttrasyati nÃpi nirvÃïaæ prÃrthayate / sa cedvodhisattvo nirvÃïÃduttrasyet paratra nirvÃïasaæbhÃro 'sya na paripÆryeta yathÃpi ca taduttrastamÃnasatvÃnnirvÃïe 'nanuÓaæsadarÓinastadgataguïadarÓanaprasÃdÃdhimuktivivarjitasya bodhisattvasya / sa cetpunarbodhisattvo nirvÃïo prÃrthanÃbahulavihÃrÅ bhavedÃÓveva parinirvÃyÃt / ÃÓu parinirvÃyam naiva buddhadharmÃnna sattvÃn paripÃcayet / tatra yà ca saæsÃraæ yathÃbhÆtamaparijÃnata÷ saækli«Âacittasya saæsÃrasaæs­ti÷ / yà ca saæsÃrÃdudvignamÃnasasyÃÓunirv­ti÷ / yà ca nirvÃïÃduttrastamÃnasasya tatsaæbhÃrÃparipÆri÷ / yà ca nirvÃïaprÃrthanÃbahulavihÃriïa (##) ÃÓu parinirv­ti÷ ayamanupÃyo bodhisattvasya veditavyo 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ / yà puna÷ saæsÃraæ yathÃbhÆtaæ parijÃnato 'saækli«Âacittasya saæsÃrasaæs­ti÷ / yà ca saæsÃrÃdanityÃdibhirÃkÃrairanudvignamÃnasasyÃnÃÓunirv­ti÷ / yà ca nirvÃïÃdanuttrastamÃnasasya tatsaæbhÃraparipÆriryà ca nirvÃïe guïÃnuÓaæsadarÓino na cÃtyarthamutkaïÂhÃprÃptasyÃÓu nirv­ti÷ / ayaæ bodhisattvasya mahÃnupÃyo 'nuttarÃyÃ÷ samyaksambodheranu prÃptaye / sa cÃyamupÃyastasmin paramaÓÆnyatÃdhimok«e sanniÓrita÷ / tasmÃtsà paramanÓÆyatÃdhimok«abhÃvanà bodhisattvasya Óik«ÃmÃrgasaæg­hÅto mahÃnupÃya ityucyate yaduta tathÃgataj¤ÃnÃdhigamÃya / sa khalu bodhisattvastena dÆrÃnupravi«Âe na dharmanairÃtmyaj¤Ãnena nirabhilÃpyasvabhÃvatÃæ sarvadharmÃïÃæ yathÃbhÆtaæ viditvà na ki¤cidvikalpayati nÃnyatra vastumÃtraæ g­hïÃti tathatÃmÃtram / na cÃsyaivaæ bhavati vastumÃtraæ và etattathatÃmÃtraæ caiti / arthe tu sa bodhisattvaÓcarati / arthe parame caran sarvadharmÃæstayà tathatayà samasamÃn yathÃbhÆtaæ praj¤ayà paÓyati / sarvatra ca samadarÓÅ samacitta÷ san paramÃmupek«Ãæ pratilabhate / yÃmÃÓritya sarvavidyÃsthÃnakauÓale«u prayujyamÃno bodhisattva÷ sarvapariÓramai÷ sarvadu÷khopanipÃtai÷ na nivartate / k«ipra¤cÃklÃntakÃya÷ aklÃntacitta÷ tatkauÓalaæ samudÃyanayati / mahÃsm­tibalÃdhÃnaprÃptaÓca bhavati / na ca tena kauÓalenonnatiæ gacchati / na ca pare«ÃmÃcÃryamu«Âiæ karoti / sarvakauÓale«u cÃsaælÅnacitto bhavati / utsÃhavÃnavyÃhatagatiÓca bhavati / d­¬hasannÃhaprayoga÷ yathà yathà saæsÃre saæsaran du÷khaviÓe«aæ labhate tathà tathotsÃhaæ bardhayatyanuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau / yathà yathà samucchrayaviÓe«amadhigacchati tathà tathÃnirmÃnataro bhavati sattvÃnÃmantike / yathà yathà j¤ÃnaviÓe«amadhigacchati tathà tathà bhÆyasyà mÃtrayà paropÃrambhavivÃdaprakÅrïalapitÃkleÓopakleÓebhyaÓca v­ttaskha litasamudÃcÃrebhya÷ parij¤Ãya parij¤Ãya cittamadhyupek«ate / yathà yathà guïairvi[va]rdhate tathà tathà praticchannakalyÃïo bhavati / na parato j¤Ãtuæ samanve«ate na lÃbha satkÃram / imà (##) evaæbhÃgÅyà bahavo 'nuÓaæsà bhavanti bodhisattvasya bodhipak«yà bodhyanukÆlÃstajj¤ÃnasanniÓritasya / tasmÃd ye kecidbodhimanuprÃptavanto ye ca kecitprÃpsyanti ye ca prÃpnuvanti sarve ta etadeva j¤Ãnaæ niÓritya nÃnyannyÆnaæ prativiÓi«Âaæ và / evaæ ni«prapa¤canayÃrƬho bodhisattva evaæ caæ bahvanuÓaæsa ÃtmanaÓca buddhadharmaparipÃkÃya pare«Ã¤ca yÃnatrayadharmaparipÃkÃya samyak pratipanno bhavati / eva¤ca puna÷ samyak pratipanno bhavati / bhoge«vÃtmabhÃve ca nist­«ïo bhavati / nist­«ïatÃyäca Óik«ate sattve«u bhogÃtmabhÃvaparityÃgÃya sattvÃnÃmevÃrthÃya / saæv­taÓca bhavati susaæv­ta÷ / kÃyena vÃcà sambareïa ca Óik«ate prak­tyà pÃpÃrucitÃyai prak­tibhadrakalyÃïatÃyai ca / k«amo bhavati parata÷ sarvopatÃpakipratipattÅnÃm / k«amitvaæ ca Óik«ate mandakrodhatÃyai ca a-paropatÃpanatÃyai ca / sarvavidyÃsthÃne«u cÃbhiyukto bhavati kuÓalaÓca sattvÃnÃæ vicikitsÃprahÃïÃyÃnugrahopasaæhÃrÃya ca ÃtmanaÓca sarvaj¤atvahetuparigrahÃya / adhyÃtmasthitacittaÓca bhavati susamÃhitacitta÷ / cittasthitaye ca Óik«ate caturbrÃhmavihÃrapariÓodhanatÃyai pa¤cÃbhij¤ÃvikrŬanatÃyai ca sattvak­tyÃnu«ÂhÃnatÃyai sarvakauÓalyÃbhiyogajakleÓa-vinodanatÃyai ca / vicak«aïaÓca bhavati paramatattvaj¤a÷ / paramatattvaj¤atÃyai ca Óik«ate mahÃyÃne cÃyatyÃmÃtmana÷ parinirvÃïÃya / sa khalu bodhisattva evaæ samyakprayukto guïavatsu sattve«u pÆjÃlÃbhasatkÃreïa pratyupasthito bhavati / do«avatsu sattve«u parameïa kÃruïyacittenÃnukampÃcittena pratyupasthito bhavati / yathÃÓaktyà ca yathÃbalaæ do«aprahÃïÃyai«Ãæ prayujyate / apakÃri«u sattve«u maitracittatayà pratyupasthito bhavati / yathÃÓaktyà ca yathÃbalam aÓaÂho bhÆtvà amÃyÃvÅ te«Ãæ hitasukhamupasaæharati / te«ÃmapakÃriïÃæ svenÃÓayaprayogado«eïa vairacittatÃyÃ÷ prahÃïÃrthamupakÃri«u sattve«u k­taj¤atayà tulyÃdhikena pratyupakÃreïa pratyupasthito bhavati / ÃÓäca dhÃrmikÅ paripÆrayatyasya yathÃÓaktyà yathÃbalam / apratibalo 'pi ca yÃcita÷ san te«u te«u k­tyakaraïÅye«vÃdaraæ vyÃyÃmamupadarÓayati na sak­deva nirÃkaroti / kathamayaæ saæj¤Ãpyetà 'Óakto 'haæ nÃkarttukÃma iti / ityayamevaæbhÃgÅyo bodhisattvasya ni«prapa¤canayÃrƬhasya paramatattvaj¤Ãna-sanniÓritasya samyakprayogo veditavya÷ / (##) tatra kayà yuktyà nirabhilÃpyasvabhÃvatà sarvadharmÃïÃæ pratyavagantavyà / yeyaæ svalak«aïapraj¤aptirdharmÃïÃæ yaduta rÆpamiti và vedaneti và pÆrvavadantato yÃvannirvÃïamiti và praj¤aptimÃtrameva tadveditavyam / na svabhÃvo nÃpi ca tadvinirmuktastadanyo vÃggocaro vÃgavi«aya÷ / evaæ sati na svabhÃvo dharmÃïÃæ tathà vidyate yathÃbhilapyate / na ca puna÷ sarveæïa sarvaæ na vidyate / sa punarevamavidyamÃno na ca sarveïa sarvamavidyamÃna÷ / kathaæ vidyate / asadbhÆ tasamÃropÃsaægrÃhavivarjitaÓca bhÆtÃpavÃdÃsaægrÃhavivarjitaÓca vidyate / sa puna÷ pÃramÃrthika÷ svabhÃva÷ sarvadharmÃïÃæ nirvikalpasyaiva j¤Ãnasya gocaro veditavya÷ / sa cetpunaryathaivÃbhilÃpo ye«u dharme«u yasminvastuni pravartate tadÃtmakÃste dharmà và tadvastu syÃt / evaæ sati bahuvidhà bahava÷ svabhÃvà ekasya dharmasyaikasya vastuno bhaveyu÷ / tat kasya heto÷ / tathà hyekasmindharme ekasminvastuni bahuvidhà bahavo bahubhirabhilÃpai÷ praj¤aptaya upacÃrÃ÷ kriyante / na ca bahuvidhÃnäca bahÆnÃæ praj¤aptivÃdÃnÃæ niyama÷ kaÓcidupalabhyate / yadanyatamena praj¤aptivÃdenaikena tasya dharmasya tasya vastuna÷ tÃdÃtmyaæ tanmayatà tatsvabhÃvatà syÃnnÃnyairavaÓi«Âai÷ praj¤aptivÃdai÷ / tasmÃtsakalavikalai÷ sarvapraj¤aptivÃdai÷ sarvadharmÃïÃæ sarvavastÆnÃæ nÃsti tÃdÃtmyaæ nÃsti tanmayatà nÃsti tatsvabhÃvatà / api ca sa cedrÆpÃdayo dharmà yathÃpÆrvanirdi«ÂÃ÷ praj¤aptivÃdasvabhÃvà bhaveyu÷ / evaæ sati pÆrva tÃvadvastu paÓcÃttatra chandata÷ praj¤aptivÃdopacÃra÷ / prÃkpraj¤aptivÃdopacÃrÃdak­te praj¤aptivÃdopacÃre sa dharmastadvastu ni÷svabhÃva eva syÃt / sati ni÷svabhÃvatve nirvastuka÷ praj¤aptivÃdo na yujyate / praj¤aptivÃdopacÃre cÃsati praj¤aptivÃdasvabhÃvatà dharmasya vastuno na yujyeta / sa cetpuna÷ pÆrvameva praj¤aptivÃdopacÃrÃdak­te praj¤aptivÃdopacÃre sa dharmastadvastu tadÃtmakaæ syÃt / evaæ sati vinà tena rÆpamiti praj¤aptivÃdopacÃreïa rÆpasaæj¤ake dharme rÆpasaæj¤ake vastuni rÆpabuddhi÷ pravarteta / na ca pravartate / tadanena kÃraïonÃnayà yuktyà nirabhilÃpya÷ svabhÃva÷ sarvadharmÃïÃæ pratyavagantavya÷ / yathÃrÆpamevaæ vedanÃdayo yathÃnirdi«Âà dharmà antato yÃvannirvÃïaparyantà veditavyÃ÷ / dvÃvimÃvasmÃddharmavinayÃtprana«Âau veditavyau / yaÓca rÆpÃdÅnÃæ dharmÃïÃæ rÆpÃdikasya vastuna÷ praj¤aptivÃdasvabhÃvaæ svalak«aïamasadbhÆtasamÃropato 'bhiniviÓate / yaÓcÃpi praj¤aptivÃdanimittÃdhi«ÂhÃnaæ praj¤aptivÃdanimittasanniÓrayaæ (##) nirabhilÃpyÃtmakatayà paramÃrthasadbhÆtaæ vastvapadamÃno nÃÓayati sarveïa sarvaæ nÃstÅti / asadbhÆtasamÃrope tÃvadye do«Ãste pÆrvameva nirÆpità uttÃnà viÓaditÃ÷ prakÃÓitÃ÷ / yairdo«ai rÆpÃdike vastunayasadbhÆtasamÃropÃtprana«Âo bhavatyasmÃddharmavinayÃditi veditavya÷ / yathà punà rÆpÃdike«u dharme«uvastumÃtramapyapavadamÃna÷ sarvavainÃÓika÷ prana«Âo bhavatyasmÃddharmavinayÃt tathà vak«yÃmi rÆpÃdÅnÃæ dharmÃnÃæ vastumÃtramapavadato naiva tattvaæ nÃpi praj¤aptistadubhayametanna yujyate / tadyathà satsu rÆpÃdi«u skandhe«u pudgalapraj¤aptiryujyate / nÃsatsu / nirvastukÃpudgalapraj¤apti÷ / evaæ sati rÆpÃdÅnÃæ dharmÃïÃæ vastumÃtre [sa] rÆpÃdidharmapraj¤aptivÃdopacÃro yujyate / nÃsati / nirvastuka÷ praj¤aptivÃdopacÃra÷ / tatra praj¤aptervastu nÃstÅti niradhi«ÂhÃnà praj¤aptirapi nÃsti / ato ya ekatyà durvij¤eyÃn sÆtrÃntÃnmahÃyÃnapratisaæyuktÃn gambhÅrÃn ÓÆnyatÃpratisaæyuktÃnÃbhiprÃyikÃrthanirÆpitÃn Órutvà yathÃbhÆtaæ bhëitasyÃrthamavij¤ÃyÃyoniÓo vikalpyÃyogavihitena tarkamÃtrakeïaivaæ d­«Âayo bhavantyevaævÃdina÷ / praj¤aptimÃtrameva sarvametacca tattvam / yaÓcaivaæ paÓyati sa samyak paÓyatÅti / te«Ãæ praj¤aptyadhi«ÂhÃnasya vastumÃtrasyÃbhÃvÃtsaiva praj¤apti÷ sarveïa sarvaæ na bhavati / kuta÷ puna÷ praj¤aptimÃtraæ tattvaæ bhavi«yatÅti / tadanena paryÃyeïa taistattvamapi praj¤aptirapi tadubhayamapyapavÃditaæ bhavati / praj¤aptitattvÃpavÃdÃcca pradhÃno nÃstiko veditavya÷ / sa evaæ nëÂika÷ sannakathyo bhavatyasaævÃsyo bhavati vij¤ÃnÃæ sabrahmacÃriïÃm / sa ÃtmÃnamapi vipÃdayati / loko 'pi yo 'sya d­«Âyanumata ÃpÃdyate / ida¤ca sandhÃyoktaæ bhagavatÃ- varamihaikatyasya pudgalad­«Âirna tvevaikatyasya durg­hÅtà ÓÆnyateti / taktasya heto÷ / pudgalad­«Âiko janturj¤eye kevalaæ muhyennatu sarva j¤eyamapavadeta / na tato nidÃnamapÃye«Æpapadyeta / nÃpi dharmÃrthikaæ du÷khavimok«Ãrthika¤ca paraæ visaævÃdayenna vipralambhayet / dharme (##) satye ca prati«ÂhÃpayet / [na ca Óaithiliko bhavecchik«Ãpade«u / durg­hÅtayà puna÷ ÓÆnyatayà j¤eye vastuni muhyet / apyapavadet j¤eyaæ sarvam / tannidÃnaæ cÃpÃye«Æpapadyate / dhÃrmikaæ ca du÷khavimok«Ãrthikaæ paraæ vipÃdayet / ÓaithilikaÓca syÃcchik«Ãpade«u / evaæbhÆtaæ vastu apavadamÃna÷ praïa«Âo bhavatyasmÃd dharmavinayÃt / kathaæ punardurg­hÅtà bhavati ÓÆnyatà / ya÷ kaÓci] cchramaïo và brÃhmaïo và tacca necchati yena ÓÆnyam / tadapi necchati yat ÓÆnyam / iyamevaærÆpà durg­hÅtà ÓÆnyatetyucyate / taktasya heto÷ / yena hi ÓÆnyaæ tadasadbhÃvÃt / yacca ÓÆnyaæ tatsadbhÃvÃcchÆnyatà yujyeta / sarvÃbhÃvÃcca kutra kiæ kena ÓÆnyaæ bhavi«yati / na ca tena tasyaiva ÓÆnyatà yujyate / tasmÃdevaæ durg­hÅtà ÓÆnyatà bhavati / katha¤ca puna÷ sug­hÅtà ÓÆnyatà bhavati / yataÓca yad yatra na bhavati tat tena ÓÆnyamiti samanupaÓyati / yatpunaratrÃvaÓi«Âaæ bhavati tatsadihÃstÅti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / iyamucyate ÓÆnyatÃvakrÃntiryathÃbhÆtà aviparÅtà / tadyathà rÆpÃdisaæj¤ake yathà nirdi«Âe vastuni rÆpamityevamÃdipraj¤aptivÃdÃtmako dharmo nÃsti / atastadrÆpÃdisaæj¤akaæ vastu tena rÆpamityevamÃdipraj¤aptivÃdÃtmanà ÓÆnyam / kiæ punastatra rÆpÃdisaæj¤ake vastunayavaÓi«Âam / yaduta tadeva rÆpamityevamÃdipraj¤aptivÃdÃÓraya÷ / taccobhayaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti yaduta vastamÃtra¤ca vidyamÃnaæ vastamÃtre ca praj¤aptimÃtraæ ca cÃsadbhÆtaæ samÃropayati / na bhÆtamapavadate nÃdhikaæ karoti na nyÆnÅkaroti notk«ipati na pratik«ipati / yathÃbhÆta¤ca tathatÃæ nirabhilÃpyasvabhÃvatÃæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / iyamucyate sug­hÅtà ÓÆnyatà samyak praj¤ayà supratividdheti / iyaæ tÃvadupapattisÃdhanayuktirÃnulomikÅ yayà nirabhilÃpyasvabhÃvatà sarvadharmÃïÃæ pratyavagantavyà / ÃptÃgamato 'pi nirabhilÃpyasvabhÃvÃ÷ sarvadharmà veditavyÃ÷ / yathoktaæ bhagavatà evamevÃrthaæ gÃthÃbhigÅtena paridÅpayatà bhavasaækrÃntisÆtre / (##) yena yena hi nÃmnà vai yo yo dharmo 'bhilapyate / na sa saævidyate tatra dharmÃïÃæ sà hi dharmatà // iti / katha¤ca punariyaæ gÃthà etamevÃrthaæ paridÅpayati / rÆpÃdisaæj¤akasya dharmasya yadrÆpamityevamÃdi nÃma / yena rÆpamityevamÃdinà nÃmnà te rÆpÃdisaæj¤akà dharmà abhilapyante 'nuvyavahriyante rÆpamiti và vedaneti và vistareïa yÃvannirvÃïamiti và / tatra na ca rÆpÃdisaæj¤akà dharmÃ÷ svayaæ rÆpÃdyÃtmakÃ÷ / na ca te«u tadanyo rÆpÃdyÃtmako dharmo vidyate / yà punaste«Ãæ rÆpÃdisaæj¤akÃnÃæ dharmÃïÃæ nirabhilÃpyenÃrthena vidyamÃnatà sai«Ã paramÃrthata÷ svabhÃvadharmatà veditavyà / ukta¤ca bhagavatà arthavargÅye«u / yÃ÷ käcana saæv­tayo hi loke sarvà hi tà munirno upaiti / anupago hyasau kena upÃdadÅta d­«ÂaÓrute kÃntimasaæprakurvan / kathamiyaæ gÃthà etamevÃrthaæ paridÅpayati / rÆpÃdisaæj¤ake vastuni yà rÆpamityevamÃdyÃ÷ praj¤aptaya÷ / tÃ÷ saæv­taya ityucyante / tÃbhi÷ praj¤aptibhistasya vastunastÃdÃtmyamityevaæ nopaiti tÃ÷ saæv­tÅ÷ / tatkasya heto÷ / samÃropÃpavÃdikà d­«Âirasya nÃsti / ato 'sau tasyà viparyÃsapratyupasthÃnÃyà d­«ÂerabhÃvÃdanupaga ityucyate / sa evamanapaga÷ san kenopÃdadÅta / tayà d­«Âyà vinà tadvastusamÃropato vÃpavÃdato và anupÃdadÃna÷ samyagdarÓÅ bhavati j¤eye tadasya d­«Âam / yastasyaiva j¤eyasyÃbhilÃpÃnuÓravastadasya Órutam / tasmin d­«ÂaÓrute t­«ïÃæ notpÃdayati na vivardhayati / nÃnyatra tenÃvalambanena prajahÃtyupek«akaÓca viharati / evaæ kÃntiæ karoti / panaÓcoktaæ bhagavatà saæthakÃtyÃyanamÃrabhya-iha saætha bhik«urna p­thivÅæ niÓritya dhyÃyati / nÃpa÷ / na teja÷ / na vÃyum / (##) nÃkÃÓavij¤ÃnÃki¤canyanaivasaæj¤ÃnÃsaæj¤Ãyatanaæ nemaæ lokaæ na paraæ lokaæ nobhau sÆryÃcandramasau na d­«ÂaÓrutamatavij¤Ãtaæ prÃptaæ parye«itaæ manasÃnuvitarkitamanuvicÃritam / tatsarvaæ na niÓritya dhyÃyati / kathaæ dhyÃyÅ / p­thivÅæ na niÓritya dhyÃyati vistareïa yÃvat sarvaæ na niÓritya dhyÃyati / iha saætha bhik«oryà p­thivyÃæ p­thivÅsaæj¤Ã sà vibhÆtà bhavati / apsu apsaæj¤Ã vistareïa yÃvat sarvatra yà saæj¤Ã sà vibhÆtà bhavati / evaædhyÃyÅ bhik«urna p­thivÅæ niÓritya dhyÃyati vistareïa yÃvanna sarvaæ sarvamiti niÓritya dhyÃyati / evaæ dhyÃyinaæ bhik«uæ sendrà devÃ÷ seÓÃnÃ÷ saprajÃpataya ÃrÃnnama«yanti / namaste puru«Ãjanya namaste puru«ottama / yasya te nÃbhijÃnÅma÷ kiæ tvaæ niÓritya dhyÃyasi // iti / katha¤ca punaretatsÆtrapadametamevÃrthaæ paridÅpayati p­thivyÃdisaæj¤ake vastuni yà p­thivÅtyevamÃdikà nÃmasaæketapraj¤apti÷ sà p­thivyÃdisaæj¤etyucyate / sà puna÷ saæj¤Ã p­thivyÃdisaæj¤ake vastuni samÃropikà cÃpavÃdikà ca / tanmayasvabhÃvavastugrÃhikà samÃropikà / vastumÃtraparamÃrthanÃÓagrÃhikà cÃpavÃdikà saæj¤etyucyate / sà ca saæj¤Ãsya vibhÆtà bhavati / vibhava ucyate prahÃïaæ tyÃga÷ / tasmÃdÃgamato 'pi tathÃgatÃt paramÃptÃgamÃdveditavyaæ nirabhilÃpyasvabhÃvÃ÷ sarvadharmà iti / evaæ nirabhilÃpyasvabhÃve«u sarvadharme«u kasmÃdabhilÃpa÷ prayujyate tathà hi vinÃbhilÃpena sà nirabhilÃpyadharmatà pare«Ãæ vakta mapi na Óakyate Órotumapi / vacane Óravaïe cÃsati sà nirabhilÃpyasvabhÃvatà j¤Ãtumapi na Óakyate / tasmÃdabhilÃpa÷ prayujyate Óravaïaj¤ÃnÃya / tasyà eva tathatÃyà evamaparij¤ÃtatvÃdvÃlÃnÃæ tannidÃno '«Âavidho vikalpa÷ pravartate trivastujanaka÷ / sarvasattvabhÃjanalokÃnÃæ nirvartaka÷ / tadyathà svabhÃva vikalpo viÓe«avikalpa÷ piï¬agrÃhavikalpa÷ ahamiti vikalpa÷ mameti vikalpa÷ priyavikalpa÷ apriyavikalpa÷ tadubhayaviparÅtaÓca vikalpa÷ / sa punarayama«Âavidho vikalpa÷ katame«Ãæ trayÃïÃæ vastÆnÃæ janako bhavati / yaÓca (##) svabhÃvavikalpo yaÓca viÓe«avikalpo yaÓca piï¬agrÃhavikalpa itÅme trayo vikalpà vikalpaprapa¤cÃdhi«ÂhÃnaæ vikalpaprapa¤cÃlambanaæ vastu janayanti rÆpÃdisaæj¤akam / yadvastvadhi«ÂhÃya sa nÃmasaæj¤ÃbhilÃpaparig­hÅto nÃmasaæj¤ÃbhilÃpaparibhÃvito vikalpa÷ prapa¤cayan tasminneva vastuni vicaratyanekavidho bahunÃnÃprakÃra÷ / tatra ya¤cÃhamiti vikalpo yaÓca mameti vikalpa÷ itÅmau dvau vikalpau satkÃyad­«ÂiÓca tadanyasarvad­«Âi[-mÆlaæ mÃna-]mÆlamasmimÃna¤ca tadanyasarvamÃnamÆlaæ janayata÷ / tatra priyavikalpo 'priyavikalpastadubhayaviparÅtaÓca vikalpo yathÃyogaæ rÃgadve«amohÃn janayanti / evamayama«Âavidho vikalpa÷ asya trividhasya vastuna÷ prÃdurbhÃvÃya saævartate yaduta vikalpÃdhi«ÂhÃnasya prapa¤cavastuna÷ d­«ÂyasmimÃnasya rÃgadve«amohÃnäca / tatra vikalpaprapa¤cavastvÃÓrayà satkÃyad­«ÂirasmimÃnaÓca / satkÃyad­«ÂyasmimÃnÃÓrità rÃgadve«amohÃ÷ / ebhiÓca tribhirvastubhi÷ sarvalokÃnÃæ prav­ttipak«o niravaÓe«a÷ paridÅpito bhavati / tatra svabhÃvavikalpa÷ katama÷ / rÆpÃdisaæj¤ake vastuni rÆpamityevamÃdiryo vikalpa÷ / ayamucyate svabhÃvavikalpa÷ / viÓe«avikalpa÷ katama÷ / tasminneva rÆpÃdisaæj¤ake vastuni ayaæ rÆpÅ ayamarÆpÅ ayaæ sanidarÓano 'yamanidarÓana evaæ sapratigho 'pratigha÷ / sÃsravo 'nÃsrava÷ saæsk­to 'saæsk­ta÷ kuÓalo 'kuÓalo vyÃk­to 'vyÃk­ta÷ atÅto 'nÃgata÷ pratyutpanna ityevaæbhÃgÅyenÃpramÃïena prabhedanayena yà svabhÃvavikalpÃdhi«ÂhÃnà tadviÓi«ÂÃrthavikalpanà / ayamucyate viÓe«avikalpa÷ / piï¬agrÃhavikalpa÷ katama÷ / yastasminneva rÆpÃdisaæj¤ake vastuni Ãtmasattva jÅvajantusaæj¤Ãsaæketopasaæhita÷ piï¬ite«u bahu«u dharme«u piï¬agrÃhahetuka÷ pravartate g­hasenÃvanÃdi«u bhojanapÃnayÃnavastrÃdi«u ca tatsaæj¤Ãsaæketopasaæhita÷ / ayamucyate piï¬agrÃhavikalpa÷ / ahamiti mameti ca vikalpa÷ katama÷ / yadvastu sÃsravaæ sopÃdÃnÅyaæ dÅrghakÃlamÃtmato và ÃtmÅyato và saæstutamabhinivi«Âaæ paricitaæ tasmÃdasaægrÃha-saæstavÃt svaæ d­«ÂisthÃnÅyaæ vastu pratÅtyotpadyate vitatho viakalpa÷ / ayamucyate ahamiti mameti ca vikalpa÷ / (##) priyavikalpa÷ katama÷ / ya÷ Óubha-manÃpa-vastvÃlambano vikalpa÷ / apriyavikalpa÷ katama÷ / yo 'ÓubhÃmanÃpa-vastvÃlambano vikalpa÷ / priyÃpriyobhayaviparÅto vikalpa÷ katama÷ / ya÷ ÓubhÃÓubha-manÃpÃmanÃpatadubhayavivarjitavastvÃlambano vikalpa÷ / taccaitad dvayaæ bhavati samÃsata÷ vikalpaÓca vikalpÃdhi«ÂhÃnaæ vikalpÃlambana¤ca vastu / taccaitadubhayamanÃdikÃlikaæ cÃnyonyahetuka¤ca veditavyam / pÆrvako vikalpa÷ pratyutpannasya vikalpÃlambanasya vastuna÷ prÃdurbhÃvÃya pratyutpannaæ punarvikalpÃlambanaæ vastu prÃdurbhÆtaæ pratyutpannasya tadÃlambanasya [vikalpasya] prÃdurbhÃvÃya hetu÷ / tatraitarhi vikalpasyÃparij¤ÃnamÃyatyÃæ tadÃlambanasya vastuna÷ prÃdurbhÃvÃya / tatsaæbhÃvÃcca punarniyataæ tadadhi«ÂhÃnasyÃpi tadÃÓritasya vikalpasya prÃdurbhÃvo bhavati / katha¤ca punarasya vikalpasya parij¤Ãnaæ bhavati / catas­bhi÷ parye«aïÃbhi÷ caturvidhena ca yathÃbhÆtaparij¤Ãnena / catasra÷ parye«aïÃ÷ katamÃ÷ / nÃmaparye«aïà / vastuparye«aïà / svabhÃvapraj¤aptiparye«aïà ca / viÓe«apraj¤aptiparye«aïà ca / tatra nÃmaparye«aïà yadvodhisattvo nÃmni nÃmamÃtraæ paÓyati / evaæ vastuni vastumÃtradarÓanaæ [vastu]parye«aïà / svabhÃvapraj¤aptau svabhÃvapraj¤aptimÃtradarÓanaæ svabhÃvapraj¤aptiparye«aïà / viÓe«apraj¤aptau viÓe«apraj¤aptimÃtradarÓanaæ viÓe«apraj¤aptiparye«aïà / sa nÃmavastuno bhinna¤ca lak«aïaæ paÓyatyanuÓli«Âa¤ca / nÃmavastvanuÓle«asanniÓritÃæ ca svabhÃvapraj¤apti viÓe«apraj¤apti¤ca [prati]vidhyati / catvÃri yathÃbhÆtaparij¤ÃnÃni katamÃni / nÃmai«aïÃgataæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnaæ vastve«aïÃgataæ svabhÃvapraj¤aptye«aïÃgataæ viÓe«apraj¤aptye«aïÃgata¤ca yathÃbhÆtaparij¤Ãnam / nÃmai«aïÃgataæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnaæ katamat / sa khalu bodhisattvo nÃmni nÃmamÃtratÃæ parye«ya tannÃmaivaæ yathÃbhÆtaæ parijÃnÃti itÅdaæ nÃma ityarthaæ vastuni vyavasthÃpyate yÃvadeva saæj¤Ãrtha d­«ÂyarthamupacÃrÃrtham / yadi rÆpÃdisaæj¤ake vastuni rÆpamiti nÃma na vyavasthÃpyeta na ka¤cittadvastu rÆpamitmevaæ saæjÃnÅyÃt / (##) asaæjÃnan samÃropato nÃbhiniveÓeta / anabhiniveÓaæ nÃbhilapet / iti yadevaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / idamucyate nÃmai«aïÃgataæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnam / vastve«aïÃgataæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnaæ katamat / yataÓca bodhisattvo [vastuni] vastumÃtratÃæ parye«ya sarvÃbhilÃpaviÓli«Âaæ nirabhilÃpyaæ tadrÆpÃdisaæj¤akaæ vastu paÓyati / idaæ dvitÅyaæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnaæ vastve«aïÃgatam / svabhÃvapraj¤aptye«aïÃgataæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnaæ katamat yataÓca bodhisattva÷ rÆpÃdisaæj¤ake vastuni svabhÃvapraj¤aptau praj¤aptimÃtratÃæ parye«ya tathà svabhÃvapraj¤aptyà atatsvabhÃvasya vastuna÷ tatsvabhÃvÃbhÃsatÃæ yathÃbhÆtaæ pratividhyati prajÃnÃti / tasya nirmÃïapratibimbapratiÓrutkÃ-pratibhÃsodakacandrasvapnamÃyopamaæ tatsvabhÃvaæ paÓyata÷ tadÃbhÃsamatanmayam idæ t­tÅyaæ yathÃbhÆtaæ parij¤Ãnaæ sugambhÅrÃrthagocaram / viÓe«apraj¤aptye«aïÃgataæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnaæ katamat / yataÓca bodhisattvo viÓe«apraj¤aptau praj¤aptimÃtratÃæ parye«ya tasmin rÆpÃdisaæj¤ake vastuni viÓe«apraj¤aptimadvayÃrthena paÓyati / na tadvastu bhÃvo nÃbhÃva÷ / abhilÃpyenÃtmanà 'parini«pannatvÃnna bhÃva÷ / na punarabhÃvo nirabhilÃpyenÃtmanà vyavasthitatvÃt / evaæ na rÆpÅ paramÃrthasatyatayà / nÃrÆpÅ saæv­tisatyena tatra rÆpopacÃratayà / yathà bhÃvaÓcÃbhÃvaÓca rÆpÅ cÃrÆpÅ ca / tathà sanidarÓanÃnidarÓanÃdayo viÓe«apraj¤aptiparyÃyÃ÷ sarve 'nena nayenaivaæ veditavyÃ÷ / iti yadetÃæ viÓe«apraj¤aptimevamadvayÃrthena yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / idamucyate viÓe«apraj¤aptye«aïÃgataæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnam / tatra yo 'sÃva«Âavidho mithyÃvikalpo bÃlÃnÃæ trivastujanako lokanirvartaka÷ so 'sya caturvidhasya yathÃbhÆtaparij¤Ãnasya vaikalyÃdasamavadhÃnÃtpravartate / tasmÃcca punarmithyÃvikalpÃtsaækleÓa÷ / saækleÓÃtsaæsÃrasaæs­ti÷ saæsÃrasaæs­te÷ saæsÃrÃnugataæ jÃtijarÃvyÃdhimaraïÃdikaæ du÷khaæ pravartate / yadà ca bodhisattvena caturvidhaæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnaæ niÓritya so '«Âavidho vikalpa÷ parij¤Ãto bhavati d­«Âe dharme tasya samyak parij¤ÃnÃdÃyatyÃæ tadadhi«ÂhÃnasya tadÃlambanasya prapa¤capatitasya (##) vastuna÷ prÃdurbhÃvo na bhavati / tasyÃnudayÃdaprÃdurbhÃvÃttadÃlambanasyÃpi vikalpasyÃyatyÃæ prÃdurbhÃvo na bhavati / evaæ tasya savastukasya vikalpasya nirodho ya÷ sa sarvaprapa¤canirodho veditavya÷ / eva¤ca prapa¤canirodho bodhisattvasya mahÃyÃnaparinirvÃïamiti veditavyam / d­«Âe ca dharme tasya Óre«ÂhatattvÃrtha gocaraj¤Ãnasya viÓuddhatvÃt sarvatra vaÓitÃprÃpti labhate sa bodhisattva÷ / yaduta nirmÃïe 'pi vicitre nairmÃïikyà ­ddhyà / pariïÃme ca vicitre pÃriïÃmikyà ­ddhyà / sarvaj¤eyasya ca j¤Ãne yÃvadabhipretaæ cÃvasthÃne / kÃmakÃrataÓca vinopakramaæ cyutau / sa evaæ vaÓitÃprÃpta÷ sarvasattvaÓre«Âho bhavati niruttara÷ / eva¤ca sarvatra vaÓinastasya bodhisattvasya uttamÃ÷ pa¤cÃnuÓaæsà veditavyÃ÷ / paramÃæ cittaÓÃntimanuprÃpto bhavati vihÃrapraÓÃntatayà na kleÓapraÓÃntatayà / sarvavidyÃsthÃne«u cÃsyÃvyÃhataæ pariÓuddhaæ paryavadÃtaæ j¤ÃnadarÓanaæ pravartate / akhinnaÓca bhavati sattvÃnÃmarthe saæsÃrasaæs­tyà / tathÃgatÃnäca sarvasandhÃyavacanÃnyanupraviÓati / na ca mahÃyÃnÃdhimukte÷ saæhÃryo bhavatyaparapratyayatayà / asya khalu pa¤cavidhasyÃnuÓaæsasya pa¤cavidhameva karma veditavyam / paramo d­«ÂadharmasukhavihÃro bodhisattvasya bodhÃya prayoganiryÃtasya kÃyikacaitasikasya vyÃyÃmaklamasya nÃÓÃya cittaÓÃnteranuÓaæsasyaitatkarma veditavyam / sarvabuddhadharmÃïÃæ paripÃko bodhisattvasya sarvavidyÃsthÃne«vavyÃhataj¤ÃnatÃyà anuÓaæsasyai tatkarma veditavyam / sattvaparipÃko bodhisattvasya saæsÃrÃkheditÃyà anuÓaæsasyaitatkarma veditavyam / vineyÃnÃmut pannotpannÃnÃæ saæÓayÃnÃæ prativinodanaæ dharmanetryÃÓca dÅrghakÃlaæ parikar«aïaæ sandhÃraïaæ saddharmapratirÆpakÃïÃæ ÓÃsanÃntardhÃyakÃnÃæ parij¤ÃnaprakÃÓanÃpakar«aïatayà sarvasandhÃyavacanapraveÓÃnuÓaæsasyaitatkarma veditavyam / sarvaparapravÃdinigraho d­¬havÅryatà ca prÃïidhÃnÃccÃcyuti÷ asaæhÃryatà 'parapratyayatvÃnuÓaæsasyaitatkarma veditavyam / evaæ hi bodhisattvasya yÃvat ki¤cidbodhisattvakaraïÅyaæ tatsarvamebhi÷ pa¤cabhiranuÓaæsakarmabhi÷ parig­hÅtaæ bhavati / tatpuna÷ karaïÅyaæ katamat / asaækli«Âa¤ca Ãtmasukhaæ buddhadharmaparipÃka÷ sattvaparipÃka÷ saddharmasya dhÃraïam acalapraïidhÃnasyottaptavÅryasya paravÃdavinigrahaÓca / (##) tatra caturïà tattvÃrthÃnÃæ prathamau dvau hÅnau / t­tÅyo madhyama÷ / caturtha uttamo veditavya÷ / bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne caturthaæ tattvÃrthapaÂalam // (##) ## (Chapter 1.5) tatra prabhÃvo bodhisattvÃnÃæ katama÷ / samÃsata÷ samÃdhivaÓitÃprÃptasya samÃdhivaÓitÃsanniÓrayeïocchÃmÃtrÃt sarvÃrthasam­ddhi÷ karmaïyacittasya suparibhÃvitacittasyÃrya÷ prabhÃva ityucyate / dharmÃïäca yà mahÃphalatà mahÃnuÓaæsatà sà te«Ãæ prabhÃva ityucyate / pÆrvaæ mahÃpuïyasaæbhÃropacayÃd buddhÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ ca sahajà ÃÓcaryÃdbhutadharmatà / ayamapi te«Ãæ sahajo 'para÷ prabhÃvo veditavya÷ / sa khalve«a prakÃrabhedena buddhabodhisattvÃnÃæ pa¤cavidho bhavati / abhij¤ÃprabhÃvo dharmaprabhÃva÷ sahajaÓca prabhÃva÷ sÃdhÃraïaÓca ÓrÃvaka pratyekabudvairasÃdhÃraïaÓca tai÷ / tatra «a¬bhij¤Ã÷ - ­ddhivi«ayo divyaæ Órotraæcetasa÷ paryÃya÷ pÆrvanivÃsÃnusm­tiÓcyutyupapÃdadarÓanamÃsravak«ayaj¤ÃnasÃk«Ãtkriyà ca abhij¤ÃprabhÃva ityucyate / tatra «aÂpÃramitÃ÷-dÃnaæ ÓÅlaæ k«ÃntirvÅryaæ dhyÃnaæ praj¤Ã ca dharmà ityucyante / te«Ãæ dharmÃïÃæ yo 'nubhÃva÷ sa dharmaprabhÃva ityucyate / tatra ­ddhi÷ katamà / samÃsato dvividhà / pÃriïÃmikÅ nairmÃïikÅ ca / sà punardvidhÃpyanekavidhà prakÃrabhedata÷ / tatra pÃriïÃmikyà ­ddhe÷ prakÃraprabheda÷ katama÷ / tadyathà kampanaæ jvalanaæ spharaïaæ vidarÓanamanyathÅbhÃvakaraïaæ gamanÃgamanaæ saæk«epa÷ prathanaæ sarvarÆpakÃyapraveÓanaæ sabhÃgatopasaækrÃntirÃvirbhÃvastirobhÃva÷ vaÓitvakaraïaæ pararddhayabhibhavanaæ pratibhÃnadÃnaæ (##) sm­tidÃnaæ sukhadÃnaæ raÓmipramok«aÓca ityevaæbhÃgÅyà ­ddhi pÃriïÃmikÅtyucyate / tatra kampanam / iha tathÃgata÷ samÃdhivaÓitÃprÃpto và karmaïyacitto và bodhisattvo vihÃramapi kampayati / g­hamapi grÃmanagarak«etramapi narakalokamapi tiryaglokamapi pretalokamapi manu«yalokamapi devalokamapi cÃturdvÅpakamapi sÃhasrikamapi lokadhÃtuæ dvisÃhasrikamapi trisÃhasramahÃsÃhasramapi lokadhÃtuæ trisÃhasraÓatamapi sahasramapi Óatasahasramapi yÃvadaprameyÃnasaækhyeyÃn trisÃhasramahÃsÃhasrÃn lokadhÃtÆn kampayati / tatra jvalanam / Ærdhva kÃyÃt prajvalati / adha÷kÃyÃcchÅtalà vÃridhÃrÃ÷ syandante / adha÷kÃyÃt prajvalati / uparimÃt kÃyÃcchÅtalà vÃridhÃrÃ÷ syandante / tejodhÃtumapi samÃpadyate / sarvakÃyena prajvalati / sarvakÃyena prajvalitasya vividhà arci«a÷ kÃyÃnnirgacchanti nÅlapÅtalohitÃvadÃtamäji«ÂhÃ÷ sphaÂikavarïÃ÷ / tatra spharaïam / yathÃpi tadg­hamapyÃbhayà spharati vihÃramapi pÆrvavadyÃvadaprameyÃnasaækhyÃm lokadhÃtÆnÃbhayà spharati pÆrvavattadyathà kampane / tatra vidarÓanam / yathà sukhopani«aïïÃdyÃgatÃyÃ÷ ÓramaïabrÃhmaïaÓrÃvakabodhisattvadevanÃgayak«agandharvÃsuragaru¬akinnaramahoragÃyÃ÷ pari«ada÷ tathÃgato và bodhisattvo và apÃyÃnapi vidarÓayatyadha÷ / devamanu«yÃnapi vidarÓayatyÆrdhvam / tadanyÃni ca buddhak«etrÃïi vidarÓayati / te«u ca buddhabodhisattvÃn yÃvadgaÇgÃnadÅbÃlukÃsamÃnyapi buddhak«etrÃïyatikramya yena nÃmnà saæÓabditaæ bhavati buddhak«etraæ tatra ca buddhak«etre yannÃmako bhavati tathÃgata÷ tacca buddhak«etraæ darÓayati ta¤ca tathÃgatam / tacca nÃma vyapadiÓati tasya buddhak«etrasya tathÃgatasya ca / tato 'pyarvÃgvidarÓaæyati vyapadiÓati tato 'pi pareïa yatkÃmaæ yÃvatkÃmam / (##) tatrÃnyathÅbhÃvakaraïam / sa cet p­thivÅmapo 'dhimucyate tattathaiva bhavati nÃnyathà / tejo vÃyumadhimucyate tadapi tathaiva bhavati nÃnyathà / sa cedapa÷ p­thivÅmadhimucyate / sa cetteja÷ p­thivÅmadhimucyate / apo vÃyumadhimucyate / sa cedvÃyu p­thivÅmadhimucyate / apastejo 'dhimucyate / sarvaæ tattathaiva bhavati nÃnyathà / yathà mahÃbhÆte«vanyonyapariïÃme nÃnyathÅbhÃvakriyà evaæ rÆpagandharasaspra«Âavye«u veditavyam / sa cett­ïaparïagomayam­ttikÃdÅni dravyÃïi bhojanapÃnayÃnavastrÃlaÇkÃrabhÃï¬opaskaragandhamÃlyavilopanamadhimucyate / pëÃïaÓarkarakapÃlÃdÅni ca maïimuktÃvaidÆryaÓaÇkhaÓilÃpravìamadhimucyate / himavantaæ và parvatarÃjamÃdiæ k­tvà sarvaparvatÃn suvarïaæmadhimucyate / tadapi sarvaæ tathaiva bhavati nÃnyathà / tathà suvarïÃnÃæ sattvÃnÃæ durvarïatÃmadhimucyate / durvarïÃnÃæ suvarïatÃm / tadubhayavivarjitÃnÃæ suvarïatÃæ và durvarïatÃæ và tadubhayaæ và / yathà suvarïadurvarïatÃmevaæ vyaÇgÃvyaÇgatÃæ k­Óa sthÆlatÃmityevamÃdi yatki¤cidanyathà satsvalak«aïata÷ ÓakyarÆpa¤cà [nyathÃ] 'dhimucyate / tatsarvaæ tathà bhavati yathà 'dhimucyate / tatra gamanÃgamanam / tira÷ ku¬yaæ tira÷ Óailaæ tira÷ prÃkÃramasajyamÃnena kÃyena gacchati vistareïa yÃvadbrahmalokamupasaækrÃmati pratyÃgacchati ca yÃvadakani«ÂhÃdÆrdhvaæ tiryagvà punaryÃvadaprameyÃnasaækhyeyÃæstrisÃhasramahÃsÃhasrÃn lokadhÃtÆn gacchati Ãgacchati ca kÃyena và audÃrikeïa cÃturmahÃbhautikena / dÆraæ cÃsannamadhimucya mana÷sad­Óena và javena gacchati cÃgacchati ca / tatra saæk«epaprathanam / himavantamapi parvatarÃjaæ paramÃïumÃtramabhisaæk«ipati / paramÃïumapi hima vantaæ parvatarÃjaæ pratÃnayati / (##) tatra sarvarÆpakÃyapraveÓanam / mahatyà vicitrÃyÃ÷ pari«ada÷ purastÃt sa grÃmanigamat­ïavana[-bhÆmi-]parvataæ rÆpakÃyamÃtmakÃye praveÓayati / sà ca sarvà pari«attasminneva kÃye pravi«ÂamÃtmÃnaæ saæjÃnÅte / tatra sabhÃgatopasaækrÃnti÷ / k«atriyapari«ada mupasaækrÃmati / upasaækrÃntasya yÃd­ÓÅ te«Ãæ varïapu«kalatà bhavati tÃd­ÓÅ tasya / yÃd­Óa ÃrohapariïÃhastÃd­Óastasya bhavati / yÃd­ÓÅ svaraguptiste«Ãæ tÃd­ÓÅ tasya bhavati / ya¤ca te 'rthaæ mantrayante tamasÃvarthaæ mantrayate / yamapi te 'rthaæ na mantrayante tamapi so 'rthaæ na mantrayate / uttaraæ caitÃnÃnudhÃrmyà kathayà saædarÓayitvà samÃdÃpayitvà samuttejayitvà saæprahar«ayitvà 'ntarddhÅyate / antarhita¤cainaæ na prajÃnanti ko 'nve«o 'ntarhito devo và manu«yo veti / yathà k«atriyapari«adamevaæ brÃhmaïag­hapatiÓramaïapari«adaæ cÃturmahÃrÃjakÃyikÃn devÃn trayastriæÓÃn yÃmÃæstu«itÃnnirmÃïaratÅnparanirmitavaÓavartino devÃnevaæ brahmakÃyikÃn brahmapurohitÃnmahÃbrahmaïa÷ parÅttÃbhÃnapramÃïÃbhÃnÃbhÃsvarÃn parÅttaÓubhÃnapramÃïaÓubhÃn Óubhak­ssnÃn anabhrakÃn puïyaprasavÃn b­hatphalÃnasaæj¤isattvÃn ab­hÃn atapÃn sud­ÓÃn sudarÓanÃnakani«ÂhÃn / tatrÃvirbhÃvatirobhÃva÷ / mahatyà pari«ada÷ purastÃcchatak­tva÷ sahasrak­tva÷ ato và pareïÃntardhÅyate / punaÓca tathaivÃtmabhÃva mupadarÓayatyÃvi«karoti / tatra vaÓitvakaraïam / yÃvÃn kaÓcit sattvadhÃtu÷ taæ sarva gamanÃgamanasthÃnÃdyÃsu kriyÃsu saævartayati / sa cedasyai vaæ bhavati gacchatu gacchati / ti«Âhatu ti«Âhati / ÃgacchatvÃgacchati / bhëatÃæ bhëate / tatra pararddhyabhibhava÷ / tathÃgatastadanye«Ãæ sarvarddhimatÃm­dhyabhisaæskÃramabhibhÆya yathÃkÃmaæ sarvaæ saæpÃdayati / ni«ÂhÃgato bodhisattva ekajÃtipratibaddhaÓca caramabhaviko và tathÃgataæ sthÃpayitvà tulyajÃtÅya¤ca bodhisattvaæ tadanye«Ãæ (##) sarve«Ãm­ddhyabhisaæskÃramabhibhavati / tadanye bodhisattvà utk­«ÂatarabhÆmipravi«ÂÃæstulyajÃtÅyÃæÓca bodhisattvÃn sthÃpayitvà tadanye«Ãæ sarvarddhimatÃm­ddhyabhisaæskÃramabhibhavanti / tatra pratibhÃnadÃnam / pratibhÃ[na]dÃne paryÃdatte pratibhÃnamupasaæharati / tatra sm­tidÃnam / dharme«u sm­tau pramu«itÃyÃæ sm­timupasaæharati / tatra sukhadÃnam / ye 'sya bhëamÃïasya dharmaæ Ó­ïvanti te«Ãæ tÃd­Óaæ kÃyikaæ caitasikamanugrahamupasaæharati pratiprasrabdhi sukham / yena te vigatanivaraïà dharmaæ Ór­ïvanti / tacca tÃvatkÃlikayogena na tvatyantam dhÃtuvai«amikÃæÓcaupakramikÃnamanu«yÃbhis­«ÂÃæÓcopasargÃn vyupaÓamayati / tatra raÓmipramok«a÷ bodhisattvo và tathÃgato và ­ddhyÃtadrÆpÃn raÓmÅn kÃyatpramu¤cati ya ekatyà daÓasu dik«vaprameyÃsaækhyeye«u lokadhÃtu«u gatvà nÃrakÃïÃæ sattvÃnÃæ nÃrakÃïi du÷khÃni pratiprasrambhayati / ekatyà devalokasthÃnudÃrÃn devanÃgayak«agandharvÃsuragaru¬akinnaramahoragÃn svabhavanasthÃn gatvà ihÃgamanÃya saæcodayati / tathà tadanyalokadhÃtusthitÃn bodhisattvÃnihÃgamanÃya saæcodayati daÓasu dik«vaprameyÃsaækhyeye«u lokadhÃtu«u / samÃsatasthÃgata÷ aprameyairasaækhyeyairnÃnÃprakÃrai raÓmibhirapramÃïÃnÃæ sattvÃnÃæ vicitramaprameyamasaækhyeyamarthaæ karoti / te punarete sarve pÃriïÃmikyà ­ddhyÃ÷ prakÃrà ekaikaÓa÷ prabhidyamÃnà aprameyà asaækhyeyà veditavyÃ÷ / anyathà prak­tyà vidyamÃnasya vastunastadanyathÃvikÃrÃpÃdanatà pariïÃma ityucyate / tasmÃde«Ã pÃriïÃmikÅ ­ddhirityucyate / tatra nairmÃïikÅ ­ddhi÷ katamà / samÃsato nirvastukaæ nirmÃïam / nirmÃïacittena yathÃkÃmamabhisaæsk­taæ sm­ddhyatÅyaæ nairmÃïikÅ ­ddhirityucyate / sà cÃnekavidhà / kÃyanirmÃïaæ vìnirmÃïaæ vi«ayanirmÃïa¤ca / tatpuna÷ kÃyanirmÃïamÃtmano và sad­Óaæ visad­Óaæ và parasya và sad­Óaæ visad­Óaæ và nirmimÅte / tatpuna÷ kÃyanirmÃïamÃtmanastu pare«Ã¤ca sad­ÓÃsad­Óam / indriyasabhÃgamindriyÃdhi«ÂhÃnaæ nirmimÅte na tvindriyam / vi«ayasad­Óamapi nirmÃïaæ (##) nirmimÅte / tadyathà bhojanapÃnÃdi maïimuktÃvaidÆryÃdi ca yatki¤cidrÆpagandharasaspra«Âavyasaæg­hÅtaæ bÃhyamupakaraïaæ tatsad­Óaæ tadvinirmuktaæ sarvaæ yathÃkÃmaæ nirmimÅte / tatpunarÃtmasabhÃgamanekavidhaæ bahu nÃnÃprakÃraæ devanÃga[yak«Ã]suragaru¬akinnaramahoragavarïa manu«yavarïa tiryakpretanÃrakavarïaæ ÓrÃvakavarïaæ pratyekabuddhavarïaæ bodhisattvavarïaæ tathÃgatavarïam / sa yadi tÃd­Óa eva bodhisattvo bhavati tÃd­Óameva nirmimÅte / ÃtmasabhÃgamasya tannirmÃïaæ bhavati / anyathà tu visabhÃgaæ bhavati nirmÃïamÃtmana÷ / sa cetparaæ devabhÆtaæ tatsÃd­Óyena nirmimÅte parasad­Óamasya tannirmÃïaæ bhavati / sacedvaisÃd­Óyena nirmimÅte paravisabhÃgaæ bhavati / yathà devabhÆtamevaæ yÃvattathÃgatabhÆtaæ veditavyam / tatra prabhÆtakÃyanirmÃïaæ katamat / iha tathÃgato và bodhisattvo và daÓasu dik«vaprameyÃsaækhyeye«u lokadhÃtu«u sak­daprameyÃsaækhyeyÃnÃæ sattvÃnÃm arthaæ karoti tairvicitravarïanirmitai÷ / ki¤cicca nirmÃïamadhiti«Âhati yaduparate 'pi bodhisattve tathÃgete và 'nuvartata eva / ki¤cinnirmÃïaæ buddhabodhisattvÃnÃæ kevalaæ sattvÃnÃæ vidarÓanÃya mÃyopamaæ bhavati / ki¤citpunarbhÆtaæ bhojanapÃnayÃnavastrÃdimaïimuktÃvaidÆryaÓaækhaÓÅlÃpravìÃdi ca nirmitaæ bhavati / tathaiva nÃnyathà / yena vittopakaraïonaiva vittopakaraïakÃryaæ kriyate / idantÃvat kÃyanirmÃïaæ vi«ayanirmÃïaæ ca / vÃÇnirmÃïaæ punarasti susvaratÃyuktam / asti viÓadasvarÃnvitaæ svasambaddhaæ parasambaddhamasambaddhaæ dharmadeÓanÃsaæg­hÅtaæ pramattasaæcodanÃ-saæg­hÅta¤ca / tatra susvaratà / buddhabodhisattvÃnÃæ nirmito vÃgvyÃhÃro gambhÅro bhavati megharava÷ kalaviÇkamanoj¤asvarasad­Óo h­dayaægama÷ gremaïÅya÷ / paurÅ ca sà vÃÇnirmità bhavati valguvispa«Âà vij¤eyà ÓravaïÅyà apratikÆlà aniÓrità aparyantà / tatra viÓadasvaratà / ÃkÃæk«amÃïa÷ tathÃgato và bodhisattvo và vicitrÃæ devanÃgayak«Ãsura garu¬akinnaramahoragaÓrÃvakabodhisattvapari«adaæ (##) sanni«aïïÃæ sannipatitÃæ yÃvadyojanaÓatapari«anmaï¬alaparyantÃæ sarvÃæ svareïa suparipÆrïena vij¤Ãpayati ye 'pi dÆre ya 'pyantike ni«aïïÃ÷ / ÃkÃæk«amÃïa÷ sÃhasrikacƬikalokadhÃtun svareïa vij¤Ãpayati / dvisÃhasraæ và trisÃhasraæ và yÃvaddaÓasu dik«vaprameyÃsaækhyeyÃn lokadhÃtÆn svareïa vij¤Ãpayati / tasmÃcca gho«ÃdanekaprakÃrà sattvÃnÃæ dharmadeÓanà niÓcarati / yà sattvÃnÃmarthÃya saævartate / tatra svasambaddhaæ vÃÇnirmÃïaæ yatsvayameva nirmitayà vÃcà dharmaæ và deÓayati pramattaæ và saæcodayati / parasaæbaddhaæ punaryat paranirmitayà vÃcà dharmaæ và deÓayati pramattaæ và saæcodayati / tatrÃsambaddhaæ vÃÇnirmÃïaæ yadÃkÃÓÃt vÃÇniÓcarati nirmitÃdvà na sattvasantÃnÃt / tatra dharmadeÓanÃnirmÃïaæ yat tatra tatra sammƬhÃnÃæ yuktisaædarÓanÃrtham / tatra codanÃnirmÃïaæ yadasammƬhÃnÃæ pratilabdhaprasÃdÃnÃæ pramattÃnÃæ pramÃde hrÅsaæjananÃya apramÃde ca samÃdÃpanÃya / tadetadanekavidhaæ nirmÃïam / samÃsata÷ kÃyanirmÃïaæ vÃÇnirmÃïaæ vi«aya nirmÃïa¤ca veditavyam / itÅyaæ nairmÃïikÅ ­ddhi÷ / e«Ãpi caikaikaprakÃrabhedenÃprameyà cÃsaækhyeyà ca veditavyà / sà punare«Ã dvividhÃpi ­ddhirbuddhabodhisattvÃnÃæ samÃsato dve kÃrye ni«pÃdayati / Ãvarjayitvà và ­ddhiprÃtihÃryeïa sattvÃn buddhaÓÃsane 'vatÃrayati anugrahaæ và anekavidhaæ bahu nÃnÃprakÃraæ du÷khitÃnÃæ sattvÃnÃmupasaæharati / tatra pÆrvenivÃsaj¤Ãnaæ buddhabodhisattvÃnÃæ katamat / iha tathÃgato và bodhisattvo và ÃtmanaivÃtmanastÃvatpÆrvanivÃsaæ samanusmarati amukà nÃma te sattvà yatrÃhamabhÆvamevannÃmeti vistareïa yathÃsÆtraæ sattvakÃyadikaæ sarvamanusmarati / yathà cÃtmanÃtmana÷ samanusmarati tathà pare«Ãmapi anusmÃrayati / svayameva ca pare«Ãmanusmarati / ye 'pi te sattvakÃyÃ÷ pÆrvÃnte yannivÃsÃstÃnapyÃtmanà (##) smarati pare«Ãæ smÃrayati amukà nÃma te sattvà yatrÃhamabhÆvamevaænÃmeti vistareïa / te«Ãmapi sattvÃnÃæ tathaiva sarvaæ pÆrvenivÃsamanusmarati yathaivÃtmano d­«Âadharme / sÆk«mamapi samanusmarati yatki¤cidalpaæ và prabhÆtaæ và pÆrvace«Âitaæ pÆrvameva cetayitvà apramu«itam / nirantaramapi samanusmarati / k«aïaæ nairantaryayogenÃvicchinnaæ yayaivÃnupÆrvyà k­tamitamapyanusmarati / yasya kalpagaïanÃyogena Óakyà saækhyÃæ kartum aprameyÃsaækhyeyamapyanusmarati / yasya kalpagaïanÃyogenÃÓakyà saækhyÃæ kartum avyÃhatamasya samÃsata÷ pÆrvenivÃsaj¤Ãnaæ pravartate yatre«Âaæ yathe«Âaæ yÃvadi«Âam / evaærÆpo bodhisattvasya tathÃgatasya ca pÆrvenivÃsasaæg­hÅta÷ prabhÃva÷ / sa tena pÆrvenivÃsÃnusm­tij¤Ãnena jÃtakÃn pÆrvÃn bodhisattvacaryÃæ sattvÃnÃæ buddhe bhagavati prasÃdajananÃrthaæ gauravotpÃdanÃrthaæ ca vicitrÃnanekaprakÃrÃn prakÃÓayati itiv­ttakÃæÓca pÆrvayogapratisaæyuktÃn sattvÃnÃæ karmaphalavipÃkamÃrabhya / ÓÃÓvatad­«ÂikÃnÃæ ca sattvÃnÃæ ÓÃÓvatad­«Âiæ nÃÓayati tadyathà pÆrvÃntakalpakÃnÃæ ÓÃÓvatavÃdinÃmekatya-ÓÃÓvatikÃnÃæ và / divyaæ Órotraj¤Ãnaæ buddhabodhisattvÃnÃæ katamat / iha tathÃgato và bodhisattvo và divyena Órotreïa divyÃn mÃnu«yakÃn ÓabdÃnÃryÃnapyanÃryÃnapi ghanÃnapyaïukÃnapi vyaktÃnapyavktÃnapi nirmitÃnapyanirmitÃnapi dÆrÃntikasthÃn Ó­ïoti / tatra divyÃ÷ ÓabdÃ÷ Ærdhvaæ yÃvadakani«ÂhabhavanopapannÃnÃæ sattvÃnÃm / sa cetpareïÃbhogaæ na karoti atha karoti tato 'pi pareïÃnye«Ærdhvaæ lokadhÃtu«u Ó­ïoti / tatra mÃnu«yakÃ÷ ÓabdÃ÷ / tiryak sarvacÃturdvÅpakopapannÃnÃæ sattvÃnÃm / tatrÃryÃ÷ ÓabdÃ÷ / ye buddhÃnÃæ buddhaÓrÃvakÃnÃæ ca bodhisattvÃnÃæ pratyekabuddhÃnäca / te«Ãæ và 'ntikÃcchrutvÃnuÓrÃvayatÃæ tadanye«Ãæ sattvÃnÃm / tadyathà saædarÓayatÃæ samÃdÃpayatÃæ và samuttejayatÃæ saæprahar«ayatÃæ kuÓalasamÃdÃnamÃrabhyÃkuÓalatyÃga¤ca / (##) tathà 'saækli«ÂacittÃnÃmuddeÓa÷ svÃdhyÃyo viniÓcaya÷ samyak codanà smÃraïÃvavÃdÃnuÓÃsanÅ iti yadvà punaranyadapi ki¤cit subhëitaæ sulapitamarthopasaæhitam / amÅ ucyante ÃryÃ÷ ÓabdÃ÷ / tatrÃnÃryÃ÷ ÓabdÃ÷ / ye sattvÃnÃæ m­«ÃvÃdapaiÓunyapÃrÆ«yasaæbhinnapralÃpaÓabdà adho và 'pÃyopapannÃnÃmÆrdhvaæ và devopapannÃnÃæ tiryagvà manu«ye«ÆpapannÃnÃm / tatra dhanÃ÷ ÓabdÃ÷ / ye mahÃsattvasaæghaÓabdà và vividhairvà kÃraïai÷ kÃryamÃïÃnÃmÃrttasvaraæ kandamÃnÃnÃæ vikroÓatÃæ và meghastanitaÓabdà và ÓaækhabherÅpaÂahaÓabdà và / aïukÃ÷ ÓabdÃ÷ / antato yÃvat karïajÃpaÓabdÃ÷ / vyaktÃ÷ ÓabdÃ÷ / ye«Ãmartho vij¤Ãyate / avyaktÃ÷ ÓabdÃ÷ / ye«Ãmartho na vij¤Ãyate / tadyathà drÃmi¬ÃnÃæmantrÃïÃæ vÃyuvanaspatiÓukasÃrikÃkokilajÅvaæjÅvakÃdÅnÃm / tatra nirmitÃ÷ ÓabdÃ÷ / ye ­ddhimadbhiÓcetovaÓiprÃptairvà ­ddhyabhisaæsk­tÃ÷ / dÆrÃ÷ ÓabdÃ÷ / yatra grÃme k«etre vihÃre và tathÃgato và bodhisattvo và viharati tatra ye Óabdà niÓcaranti tÃn sthÃpayitvà tadanyatra yÃvadaprameyÃsaækhyeye«u lokadhÃtu«u / cyutyupapattij¤Ãnaæ buddhabodhisattvÃnÃæ katamat / iha tathÃgato và bodhisattvo và divyena cak«u«Ã viÓuddhenÃtikrÃntamÃnu«yakeïa sattvÃn paÓyati cyutikÃle 'pi cyutÃnapi suvarïadurvarïÃn hÅnapraïÅtÃnaparÃnte ca jÃtÃn / v­ddheÓcÃnvayÃdindriyÃïÃæ paripÃkÃdvicitre kÃyace«Âite kuÓalÃkuÓalÃvyÃk­te«u pravartamÃnÃn / tathÃvabhÃsamapi paÓyati jÃnÅte sÆk«mamapi paÓyati / yadrÆpaæ nirmitaæ yacca divyamacchaæ rÆpamadho yÃvadavÅcimÆrdhvaæ yÃvadakani«Âhabhavanam / sa cedadha Ærdhvaæ vÃnye«u lokadhÃtu«u rÆpadarÓanamÃrabhyÃbhogaæ karoti tiryagyÃvadaprameye«vasaækhyeye«u lokadhÃtu«u sarvaæ rÆpagataæ paÓyati / antataste«u te«u buddhak«etre«u (##) tÃæstÃæstathÃgatÃn vicitre«u mahatsu par«anmaï¬ale«u ni«aïïÃn dharma deÓayata÷ paÓyati / tatra divyena cak«u«Ã tathÃgato và bodhisattvo và daÓasu dik«u kÃyace«Âitaæ ÓubhÃÓubhaæ d­«Âvà yathÃyogaæ yathÃrha te«u sattve«u pratipadyate / divyena ca Órotreïa vÃkce«Âitaæ ÓubhÃÓubhaæ Órutvà te«u sattve«u yathÃyogaæ yathÃrhaæ pratipadyate / evaæ divyena cak«u«Ã divyena Órotreïa bodhisattvastathÃgato và samÃsena karma karoti / tatra ceta÷paryÃyaj¤Ãnaæ buddhabodhisattvÃnÃæ katamat / iha bodhisattvo và tathÃgato và pare«Ãæ daÓasu dik«vaprameyÃsaækhyeye«u lokadhÃtu«u sattvÃnÃæ kleÓaparyavasthitamapi cittaæ jÃnÃti / vigatakleÓaparyavasthÃnamapi kleÓasÃnubandhaæ sÃnuÓayamapi kleÓaniranubandhaæ niranuÓayamapi mithyÃpraïihitamapi cittaæ jÃnÃti / tadyathà tÅrthikacittaæ sÃmi«ÃbhiprÃyasya kli«Âamapi cittaæ samyak praïihitamapi cittaæ jÃnÃti / etadviparyayeïa hÅnamapi cittaæ jÃnÃti / tadyathà kÃmadhÃtÆpapannÃnÃæ sarvasattvÃnÃmantato m­gapak«iïÃmapi / madhyamacittaæ jÃnÃti tadyathà sarve«Ãæ rÆpadhÃtÆpapannÃnÃæ sattvÃnÃm / praïÅtamapi cittaæ jÃnÃti tadyathà sarve«ÃmÃrÆpyopapannÃæ sattvÃnÃm / sukhaprasaæyuktamapi du÷khaprasaæyuktamapyadu÷khÃsukhavedanÃsaæprayuktamapi cittaæ jÃnÃti / ekena paracittaj¤Ãnenaikasya sattvasya yasya yadyathà yÃd­Óaæ yÃvaccitaæ pratyupasthitaæ bhavati tatsak­dyathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / ekenaiva paracittaj¤Ãnena prabhÆtÃnÃmapi sattvÃnÃæ ye«Ãæ yadyathà yÃd­Óaæ yÃvaccittaæ pratyupasthitaæ bhavati tadapi sak­dyathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / sà punariyamabhij¤Ã buddhasya bodhisattvÃnÃmindriyaparÃparaj¤ÃnÃya sattvÃnÃæ nÃnÃdhimuktij¤ÃnÃya nÃnÃdhÃtucaritaj¤ÃnÃya yathÃyoga¤ca pratipatsu citrÃsu nirvÃïapura÷sarÅ«u samyaksanniyogÃya / idamasyÃ÷ karma veditavyam / tatrÃsravak«ayaj¤Ãnaæ buddhabodhisattvÃnÃæ katamat / iha tathÃgato và bodhisattvo và kleÓÃnÃæ k«ayaprÃptiæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / prÃpto mayà parairvà Ãsravak«ayo na veti / Ãsravak«ayaprÃptyupÃyamapyÃtmana÷ pare«Ã¤ca yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / (##) yathà upÃyamevamanupÃyamapi yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / Ãsravak«ayaprÃptÃvabhimÃnaæ pare«Ãæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / nirabhimÃnamapi yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / bodhisattva÷ puna÷ sarvaæ caitat prajÃnÃtyÃsravak«aya¤ca svayaæ na sÃk«Ãtkaroti / ata÷ sÃsrava¤ca svayaæ na sÃk«Ãtkaroti / ata÷ sÃsraväca vastu bodhisattva÷ sahasravairna vijahÃti / tatra ca vicarati sÃsrave vastuni / na ca saækliÓyata iti so 'sya sarvaprabhÃvÃïÃæ mahattama÷ prabhÃvo veditavya÷ / tena khalvÃsravak«ayaj¤Ãnena buddhabodhisattvÃ÷ svayaæ na kliÓyante / pare«Ã¤ca vyapadiÓantya bhimÃna¤ca nÃÓayanti / idamasya karma veditavyam / tatra dharmaprabhÃva÷ katama÷ / dÃnaprabhÃva÷ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃprabhÃvaÓca / sa punare«a dÃnÃdÅnÃæ dharmÃïÃæ prabhÃva÷ samÃsataÓcaturbhirÃkÃrairveditavya÷ / vipak«aprahÃïata÷ saæbhÃraparipÃkata÷ svaparÃnugrahata÷ ÃyatyÃæ phaladÃnataÓca / dÃnaæ dadad bodhisattvo dÃnavipak«aæ mÃtsaryaæ prajahÃti / Ãtmano bodhisaæbhÃrabhÆta¤ca bhavati tadasya dÃnam / dÃnena ca saægrahavastunà sattvÃn paripÃcayati / pÆrvaæ dÃnÃt sumanà dadaccittaæ prasÃdayati / dattvà cÃvipratisÃrÅ / tri«u kÃle«u pramuditacittatayà ÃtmÃnamanug­haïÃti / pare«Ãæ ca jighatsÃpipÃsÃÓoto«ïavyÃdhÅcchÃvighÃtabhayadu÷khÃpanayanÃt paramanug­hïÃti / paratra ca yatra yatra pratyÃjÃyate ìhyo bhavati mahÃbhogo mahÃpak«o mahÃparivÃra itye«a caturÃkÃro dÃnasya prabhÃvo nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / kÃyavÃksaævaraÓÅlaæ samÃdadÃno bodhisattva÷ ÓÅlavipak«aæ dau÷ÓÅlyaæ prajahÃti / bodheÓca saæbhÃrabhÆtaæ bhavati tadasya ÓÅlasamÃdÃnam / samÃnÃrthatayà ca saægrahavastunà sattvÃn paripÃcayati / dau÷ÓÅlyapratyayaæ bhayamavadyaæ vairaæ prajahadÃtmÃnamanug­haïÃti sukhaæ svapan sukhaæ pratibudhyamÃna÷ / tathà ÓÅlavato 'vipratisÃra÷ prÃmodyaæ yÃvaccittasamÃdhi÷ / ityevamÃtmÃnamanug­hïÃti / sarvasattvÃnäca sarvaprakÃrairaviheÂhanatayà abhayamanuprayacchati / evaæ paramapyanug­hïÃti / (##) tannidÃna¤ca kÃyasya bhedÃtsugatau svargaloke deve«Æpapadyate / ityayaæ caturÃkÃra÷ prabhÃva÷ ÓÅlasya / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / k«amo bodhisattva÷ k«Ãntivipak«amak«Ãnti prajahÃti / bodheÓca saæbhÃrabhÆtà sÃsya k«Ãnti rbhavati / samÃnÃrthatayaiva ca sattvÃn paripÃcayati / ÃtmÃna¤ca para¤ca mahato bhayÃtparitrÃyamÃïastayà k«yÃntyà ÃtmÃna¤ca paraæÓcÃnug­hïÃti / tato nidÃna¤ca bodhisattva ÃyatyÃmavairabahulo bhavatyabhedabahulaÓcÃdu÷khadaurmanasyabahula÷ / d­«Âe ca dharme 'vipratisÃrÅ kÃlaæ karoti / kÃyasya ca bhedÃtsugatau svargaloke deve«Æpapadyate / ityaya¤caturÃkÃra÷ k«Ãnte÷ prabhÃvo nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / ÃrabdhavÅryo bodhisattvo viharan vÅryavipak«aæ kausÅdyaæ prajahÃti / bodheÓca saæbhÃrabhÆtaæ bhavati sanniÓrayaÓca tadvÅryam / samÃnÃrthatayaiva ca sattvÃn paripÃcayati / ÃrabdhavÅryaÓca sukhaæ sparÓaæ viharannavyavakÅrïa÷ pÃpakairakuÓalairdharma÷ pÆrveïÃparaæ viÓe«Ãdhigamaæ paÓyan prÅtiprÃmodyenÃtmÃnamanug­hïÃti / kuÓalapak«ÃbhiyuktaÓca paraæ na kÃyena vÃcà và viheÂhayati / pare«Ãæ cÃrabdhavÅryatÃyÃæ chandaæ janayati / evaæ paramapyanug­hïÃti / hetubalikaÓca bhavati ÃyatyÃæ puru«akÃrÃbhirataÓca / ityayaæ caturÃkÃro vÅryaprabhÃva÷ / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / dhyÃnaæ samÃpadyamÃno bodhisattvo dhyÃnavipak«aæ kleÓaæ kÃma vitarkaprÅtisukharÆpasaæj¤ÃdÅæÓcopakleÓÃn prajahÃti / bodheÓca saæbhÃrabhÆtaæ sanniÓrayabhÆtaæ bhavati tadasya dhyÃnam / samÃnÃrthatayaiva ca sattvÃn paripÃcayati / d­«ÂadharmasukhavihÃratayÃtmÃnamanug­hïÃti / ÓÃntapraÓÃntavÅtarÃgacittatayà sattve«vavyÃbÃdhyo bhavannavikopya÷ paramapyanug­hïÃti / j¤ÃnaviÓuddhirabhij¤ÃnirhÃraviÓuddhirdevopapattiÓcÃyatyÃæ dhyÃnaphalam / itye«a caturÃkÃro dhyÃnaprabhÃvo nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / praj¤ÃvÃn bodhisattva÷ praj¤Ãvipak«amavidyÃæ prajahÃti / bodheÓca saæbhÃrabhÆtà bhavatyasya sà praj¤Ã / dÃnenÃpi priyavÃditayÃpyarthacaryayÃpi samÃnÃrthatayÃpi (##) ca sattvÃn paripÃcayati / j¤eyavastu-yathÃrtha-pratyavagamopasaæhitenodÃreïa prÅtiprÃmodyenÃtmÃnamanug­hïÃti / sarvatra nyÃyopadeÓena d­«Âe dharme saæparÃye ca hitasukhÃbhyÃæ sattvÃnapyanug­hïÃti / sarvakuÓalamÆlaparigraha¤ca tayà samyakkaroti / Ãyatyäca dvividhamapyÃvaraïavisaæyogaæ sÃk«Ãtkaroti kleÓÃvaraïavisaæyogaæ j¤eyÃvaraïavisaæyoga¤ca / ityayaæ caturÃkÃra÷ praj¤ÃyÃ÷ prabhÃva÷ / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / ayamucyate dharmaprabhÃva÷ / sahaja÷ prabhÃvo buddhabodhisattvÃnÃæ katama÷ / prak­tijÃtismaratà / sattvÃnÃmarthe apratisaækhyÃya dÅrghakÃlikavicitra-tÅvranirantaradu÷khasahi«ïutà / sattvÃnÃmevÃrthe sattvÃrthasaæpÃdakena du÷khena modanà / tu«ite«u copapannasya yÃvadÃyustu«ite«vavasthÃnam / tribhiÓca sthÃnaistu«itopapannÃnÃæ tadanye«Ãæ deva putrÃïÃmabhibhava÷ divyenÃyu«Ã divyena varïena divyena yaÓasà / upapadyamÃnasya ca mÃtu÷ kuk«ÃvudÃreïÃvabhÃsena lokadhÃtuspharaïaæ saæprajÃnataÓca mÃtu÷ kuk«ipraveÓa÷ sthÃnaæ nirgamo janma ca / jÃtamÃtrasya ca p­thivyÃæ saptapadagamanamaparig­hÅtasyÃkenacit / vÃcaÓca bhëaïà jÃtasya codÃradevanÃgayak«Ãsuragaru¬akinnaramahoragairdivyaimÃlyairvÃdyairdhÆpaiÓcelavik«epaiÓchatradhva-japatÃkÃdibhirvarapravarÃbhi÷ pÆjÃkarma / niruttaraiÓca dvÃtriæÓatà mahÃpuru«alak«aïai÷ sulak«itagÃtratà / carame ca bhave paÓcime janmani sarvapratyarthikairmÃrÃnÅkairapi sarvopakramaiÓcÃbÃdhyatà / bodhimaï¬e ca ni«aïïasya maitryà sarvamÃrabalaparÃjaya÷ / sarvaparvasu caikaikasminnÃrÃyaïa balasannivi«Âatà / dahrasyaiva kumÃrakasya svayameva kauÓalak­tÃvina÷ / sarvalaukikaÓilpasthÃnÃnÃæ tvaritatvaritamanupraveÓa÷ / svaya¤cÃnÃcÃrya kamekÃkina eva ca trisÃhasramahÃsÃhasre mahÃbodherabhisaæbodha÷ / brahmaïà ca sahÃæpatinà svayamupasaækramya loke saddharmadeÓanÃyai adhye«aïà / mahÃmegharavÃpratisaævedanà / avyutthÃnatayà ca samÃpatte÷ ÓÃntatà / bodhisattve ca m­gapak«iïÃmapyantata÷ k«udram­gÃïÃmapi paramà viÓvÃsyatà / sarvakÃlamupasaækramaïaæ tasya cÃntike yathÃkÃmavihÃrità / (##) tiraÓcÃmantikÃttathÃgatasya pÆjà tadyathà markaÂo madhvane¬akaæ tathÃgatÃyÃnupradattavÃn / pratig­hÅte ca tasmin bhagavatà sa markaÂo h­«ÂamÃnasa÷ pratyavas­«Âa÷ sa n­tyamÃna÷ / bhagavantamevoddiÓya tathÃgata÷ snÃsyati taæ snÃpayi«yÃmÅti meghapratÅk«aïà / v­k«amÆle ca bodhisattvasya tathÃgatasya và santi«Âhatastasya sarvav­k«ÃïÃæ prÃcÅnanimnÃsu chÃyÃsu tasya v­k«asya chÃyayà kÃyÃvijahanatà / «a¬bhirvar«airabhisaæbuddhabodhestathÃgatasyÃvatÃragave«iïo 'pi mÃrasyÃlabdhÃvatÃratà / sÃrÆpya sahagatÃyÃÓca sm­te÷ satatasamitaæ pratyupasthÃnatà / sm­tasya ca pratisaæviditÃnÃæ vedanÃnÃæ saæj¤ÃnÃæ vitarkÃïÃmutpÃda÷ sthÃnaæ nirodhaÓca / tathà darÓanÃnugrahakara÷ sahaja÷ prabhÃvo buddhÃnÃmÃryacÃravihÃrasaæg­hÅtaÓca / tatra darÓanÃnugrahakara÷ / tadyathà unmattÃ÷ k«iptacittÃ÷ tathÃgataæ d­«Âvà svacittaæ pratilabhante / vilomagarbhÃ÷ striya÷ anulomagarbhà bhavanti / andhÃÓcak«Ææ«i pratilabhante badhirÃ÷ ÓrotrÃïi / raktÃnÃæ rÃgaparyavasthÃnÃæ vigacchati dvi«ÂÃnÃæ dve«aparyavasthÃnaæ mƬhÃnÃæ mohaparyavasthÃnam / ityayamevaæbhÃgÅyo darÓanÃnugrahakara÷ sahaja÷ prabhÃvo veditavya÷ / tatrÃryacÃravihÃrasaæg­hÅta÷ sahaja÷ prabhÃva÷ / tadyathà dak«iïena pÃrÓvena siæhaÓayyÃæ kalpayati / sa cÃsya t­ïaparïasaæstara ekapÃrÓvÃdhiÓayito bhavati / avikopitastathÃgatÃrhatsamyaksaæbuddha÷ ÓayÃna÷ / na cÃsya vÃyu÷ kÃyÃccÅvaramapakar«ati / siæhagatimapi gacchati / ­«abhagatimapi gacchati / dak«iïaæ pÃdaæ tatprathamata uddharati / tato vÃmena pÃdenÃnugacchati / gacchataÓcÃsya uccà bhÆmipradeÓà nÅcà bhavanti / nÅcà ÓcoccÃ÷ / samÃ÷ pÃïitalajÃtÃ÷ / apagatapëÃïaÓarkarakapÃlÃ÷ / vivekanimnena ca cittena grÃmaæ praviÓati / praviÓataÓcÃsya nÅcÃni dvÃrÃïi uccÃni bhavanti / ÃhÃramÃharato naikaudanapulÃkamapyatibhinnaæ praviÓati / na cÃvaÓi«Âaæ bhavati yÃvad dvitÅyamÃlopaæ (##) prak«ipati / ityayamevaæbhÃgÅya ÃryacÃravihÃrasaæg­hÅta÷ prabhÃvo veditavya÷ / parinirvÃïasamaye ca mahÃp­thivÅcÃla ulkÃpÃtà diÓo dÃhà antarik«e devadundubhÅnÃmabhinadanam / so 'pi sahaja eva tathÃgatÃnÃæ prabhÃvo nÃbhij¤Ãsaæsk­ta÷ / ayaæ buddhabodhisattvÃnÃæ sahaja÷ prabhÃva ityucyate / tatra katamo buddhabodhisattvÃnÃæ ÓrÃvakapratyekabuddhairasÃdhÃraïa÷ prabhÃva÷ / katamaÓca sÃdhÃraïa÷ / asÃdhÃraïatà samÃsatastribhirÃkÃrairveditavyà / sÆk«mata÷ prakÃrato dhÃtutaÓca / iha tathÃgato bodhisattvo và 'prameyÃsaækhyeyÃnÃæ sattvÃnÃmaprameyÃsaækhyena prabhÃvopÃyena yathà 'rthakriyà bhavati tadyathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / evaæ sÆk«mata÷ / sarvaprakÃreïa cÃbhij¤ÃprabhÃveïa dharmaprabhÃveïa sahajena prabhÃveïa samanvÃgato bhavati / evaæ prakÃrata÷ / sarvalokadhÃtava÷ sarvasattvadhÃtavaÓcÃsya prabhÃvavi«aya¤ca bhavati / evaæ dhÃtuta÷ / ÓrÃvakasya tu saha sattvadhÃtunà dvisÃhasro lokadhÃturabhij¤Ãvi«aya÷ / pratyekabuddhasya sarva eva trisÃhasro 'bhij¤Ãvi«aya÷ / tatkasya heto÷ / tathà hi te ekasyaivÃtmano damÃya pratipannÃ÷ / no tu sarvasattvÃnÃm / tasmÃtte«Ãmeka eva dhÃtu÷ paramaprabhÃvavi«ayo bhavati / etÃnÃkÃrÃn sthÃpayitvà buddhabodhisattvÃnÃæ tadanya÷ prabhÃva÷ ÓrÃvakapratyekabuddhai÷ sÃdhÃraïo veditavya÷ / tadevaæ sati ÓrÃvakapratyekabuddhà eva tÃvadbuddhabodhisattvai÷ saha na tulyÃbhij¤Ã bhavanti / kuta÷ puna÷ sarve devamanu«yÃstÅrthyÃ÷ p­thagjanÃÓca / yaÓcÃpi prÃtihÃryaprabhÃvo buddhabodhisattvÃnÃm­ddhyÃdeÓanÃnuÓÃsti-saæg­hÅta÷ so 'pyabhij¤ÃprabhÃva eva yathÃyogaæ pravi«Âo veditavya÷ ­ddhivi«ayacetasa÷ paryÃyÃsravak«ayaj¤ÃnÃbhij¤ÃprabhÃve«u / bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne pa¤camaæ prabhÃvapaÂalam // 5 // (##) ## (Chapter 1.6) tatra paripÃka÷ katama÷ / paripÃka÷ samÃsata÷ «a¬bhirÃkÃrairveditavya÷ / svabhÃvato 'pi paripÃcya pudgalato 'pi paripÃkaprakÃrabhedato 'pi paripÃkopÃyato 'pi paripÃcakapudgalato 'pi paripakvapudgala-lak«aïato 'pi ca / tatrÃyaæ paripÃkasvabhÃva÷ / kuÓaladharmavÅje sati kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃmÃsevanÃnvayÃd yà kleÓaj¤eyÃvaraïaprahÃïaviÓuddhyanukÆlà kÃyacittakarmaïyatà kalyatà samyak prayogani«Âhà yatra sthitÃ÷ ÓÃstÃraæ và ÃgamyÃnÃgamya và ÓÃstÃraæ bhavyo bhavati pratibalo 'nantaraæ kleÓÃvaraïaprahÃïaæ và sÃk«Ãtkartuæ j¤eyÃvaraïaprahÃïaæ và / tadyathà vraïo yadà paripÃÂanÃya ni«ÂhÃgato bhavatyanantaraæ pÃÂanÃrha÷ / sa÷ paripakva ityucyate / ghaÂaghaÂÅÓarÃvÃdi ca m­nmayaæ bhÃï¬aæ yadà paribhogÃya ni«ÂhÃgataæ bhavati anantaraæ paribhogÃrha tadà parikvamityucyate / phalÃni và ÃmrapanasÃdÅni yadà paribhogÃya ni«ÂhÃgatÃni bhavantyanantaraæ paribhogÃrhÃïi tadà paripakvÃnÅtyucyante / evameva kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃmÃsevanÃnvayÃd asau samyak prayogani«Âhà anantaraæ viÓuddhye saævartate / sa paripÃkasvabhÃva÷ / tatra paripÃcyÃ÷ pudgalÃ÷ samÃsataÓcatvÃra÷ / ÓrÃvakagotra÷ ÓrÃvakayÃne / pratyekabuddhagotra÷ pratyekabuddhayÃne / buddhagotro mahÃyÃne paripÃcayitavya÷ / agotrastho 'pi pudgala÷ sugatigamanÃya paripÃcayitavyo bhavati / bodhisattvÃnÃæ buddhÃnäca bhagavatÃm ityete catvÃra÷ pudgalÃ÷ e«u catur«u vastu«u paripÃcayitavyÃ÷ / evaæ paripÃcyapudgalata÷ paripÃko veditavya÷ / tatra paripÃkaprabheda÷ katama÷ / samÃsata÷ «a¬vidha÷ paripÃka÷ / indriyaparipÃka÷ kuÓalamÆlaparipÃka÷ j¤ÃnaparipÃkaÓca m­dumadhyÃdhimÃtraÓca paripÃka÷ / tatrendriyaparipÃka÷ / yà ÃryurvarïakulaiÓvaryasampadÃdeyavacanatà maheÓÃkhyatÃmanu«yatvaæ (##) mahotsÃhatà yÃmÃÓrayaparipÃkaphalasaæpadamÃgamya bhavyo bhavatyÃtaptÃnuprayogÃyÃparikhinnamÃnasaÓca bhavati sarvavidyÃsthÃnasamudÃgamÃbhiyoge«u / kuÓalamÆlaparipÃka÷ katama÷ / yà prak­tyà mandarajaskatÃyÃmÃgamya prak­tyaivÃsya pÃpake«vakuÓale«u dharme«u / cittaæ na krÃmati mandanivaraïaÓca bhavati mandavitarka ­jupradak«iïagrÃhÅ / j¤ÃnaparipÃka÷ katama÷ / sm­timÃn bhavati meghÃvÅ pratibalaÓca bhavati subhëitadurbhëitÃnÃæ dharmÃïÃmarthasya Ãj¤ÃnÃyodgrahaïÃya dhÃraïÃya prativedhÃya / sahajayà praj¤ayà samanvÃgato bhavati yÃæ praj¤ÃmÃgamya bhavyo bhavati pratibala÷ sarvato 'tyantaæ sarvakleÓÃccittaæ vimocayitum / tatrendriyaparipÃkena vipÃkÃvaraïÃdvimukto bhavati / kuÓalamÆlaparipÃkena karmÃvaraïÃdvimukto bhavati / j¤ÃnaparipÃkena kleÓÃvaïÃdvimukto bhavati / m­duparipÃka÷ katama÷ / dvÃbhyÃæ kÃraïÃbhyÃæ m­du÷ paripÃko bhavati / adÅrghakÃlÃbhyÃsataÓcendriyakuÓalamÆlaj¤ÃnaparipÃkaheto÷ aparipu«ÂanihÅnahetvabhyÃsataÓca / madhya÷ paripÃko 'nayoreva dvayo÷ kÃraïayoranyataravaikalyÃdanyatarasÃnnidhyÃcca veditavya÷ / adhimÃtra÷ puna÷ paripÃka ubhayoranayo÷ kÃraïayoravaikalyÃdveditavya÷ / tatra paripÃkopÃya÷ katama÷ / sa saptaviæÓatividho veditavya÷ / dhÃtupu«Âayà vartaæmÃnapratyayopasaæhÃrata÷ avatÃrato ratigrahaïata÷ ÃdiprasthÃnata÷ anÃdiprasthÃnata÷ ÓuddhidÆrata÷ ÓuddhyÃsannata÷ prayogata÷ ÃÓayata÷ Ãmi«opasaæhÃrata÷ dharmopasaæhÃrata÷ ­ddhyÃvarjanatayà dharmadeÓanayà guhyadharmÃkhyÃnata÷ viv­tadharmÃkhyÃnata÷ m­duprayogato madhyaprayogata÷ adhimÃtraprayogata÷ Óravaïata÷ cintanato bhÃvanata÷ saægrahaïato nigrahaïata÷ svayaæk­tata÷ parÃdhye«aïata÷ tadubhayataÓca / tatra dhÃtupu«Âi÷ katamà / yà prak­tyà kuÓaladharmabÅjasaæpadaæ niÓritya pÆrvakuÓaladharmÃbhyÃsÃduttarottarÃïÃæ kuÓaladharmabÅjÃnÃæ paripu«Âatarà paripu«Âatamà utpatti÷ sthiti÷ / iyamucyate dhÃtupu«Âi÷ / (##) tatra vartamÃnapratyayopasaæhÃra÷ katama÷ / d­«Âe dharme aviparÅtà dharmadeÓanà / tatra cÃviparÅtagrÃhità / yathÃvaddharmÃnudharmapratipattiÓca / tatra dhÃtupu«Âe÷ pÆrvakeïa hetunà vartamÃna÷ paripÃko nivartate / vartamÃnapratyayopasaæhÃrato vartamÃna evaæ heturvartamÃna÷ paripÃko veditavya÷ / tatrÃvatÃra÷ katama÷ / ÓraddhÃpratilambhamadhipatiæ k­tvà ÃgÃrikasya duÓcaritavivekaÓik«ÃpadasamÃdÃnam / anÃgÃrikÃæ và pravrajata÷ kÃmavivekaÓik«ÃpadasamÃdÃnam / ratigrÃha÷ katama÷ / yà sarvadu÷kha-nairyÃïikŤca pratipadaæ kÃmasukhÃtmaklamathÃnta-vivarjitäca sukhÃæ pratipadamÃgamya svÃkhyÃte dharmavinaye ÓÃsanÃbhirati÷ tatrÃdiprasthÃnaæ katamat / ya eva tatprathamata÷ saævejanÅye«u dharme«u saævegamÃgamya nyÃyÃrthapratipÃdane cÃnuÓaæsÃæ viditvà 'vatÃra÷ / idamevÃdiprasthÃnamityucyate / anÃdiprasthÃnaæ katamat / yà avatÅrïasya pudgalasya paripÃcyamÃnatÃyÃæ vartamÃnasya bodhisattvebhyo buddhebhyaÓcÃnadhyupek«ÃmÃgamya viv­tÃnäca sthÃnÃnÃæ bhÆyo bhÆya÷ uttÃnakriyÃmÃgamya uttarottaraparipÃkagamanatà / tatra viÓuddhidÆratà katamà / yat kausÅdyaæ và Ãgamya pratyayavaidhuryaæ và mahatà dÅrgheïa kÃlena prabhÆtairjanmÃntarÃparivartai÷ kalpaparivartairvà bhavyo bhavati viÓuddhaye / etadviparyayeïa viÓuddhyÃsannatà veditavyà / tatra prayoga÷ katama÷ / yà svÃrthaprÃptau tÅvracchandatÃmÃgamya vinipÃtabhayaæ và 'mutra d­«Âe và dharme parato 'yaÓobhayamÃgamya Óik«Ãpade«vanupÃlanà sÃtatyakÃrità satk­tyakÃrità ca / tatrÃÓaya÷ katama÷ / dharme«u ca yà samyak santÅraïÃ-k«ÃntimÃgamyÃsmÃddharmavinayÃdasaæhÃryatÃyai pare«Ã¤cÃdhigame 'bhisaæpratyaya guïasaæbhÃvanÃmÃgamya yà tri«u ratne«u svÃrthaprÃptau cÃvicalà ÓraddhadhÃnatà / (##) Ãbhi«opasaæhÃra÷ katama÷ / ya÷ sarveïa ca sarvaæ bhojanapÃnÃdivikalÃnÃæ bhojanapÃnÃdyupasaæhÃra÷ / anukÆlapÃnabhojanÃdivikÃlÃnäcÃnukÆlapÃnabhojanÃdyupasaæhÃra÷ / tatra dharmopasaæhÃra÷ katama÷ / yaduddeÓato và dharmÃïÃmanupradÃnaæ samyagarthavivaraïato và / ­ddhyÃvarjanatà katamà / yà ­ddhimata ­ddhiprÃtihÃryavidarÓanà sattvÃnukampayà sattvÃnÃmÃÓayaviÓuddhiæ vÃdhipatiæ k­tvà prayogaviÓuddhiæ và ete sattvÃ÷ prÃtihÃryaæ d­«Âvà Órutvà và ÃÓayaÓuddhiæ và ÓÃsane pratilapsyante prayok«yante samyagiti / te ca tena prÃtihÃryeïÃvarjitamÃnasà ÃÓayaÓuddhiæ và pratilabhante prayujyante và samyak / tatra deÓanà katamà / svayaæ svÃrthaprÃptÃvaÓaktasya saddharmadeÓanà samyak pratipattisahÃyabhÆtà / ÓaktasyÃpi ca k«iprÃbhij¤atÃyai anukÆlà saddharmadeÓanà / tatra guhyadharmÃkhyÃnaæ katamat / yà bÃlapraj¤ÃnÃæ sattvÃnÃmatyudÃragambhÅrÃrthadharmapraticchÃdanatà uttÃnasupraveÓasukhopÃyÃvatÃradharmadeÓanatà / viv­tadharmÃkhyÃnaæ katamat / yà p­thupraj¤ÃnÃæ sattvÃnÃæ sukhapravi«ÂabuddhaÓÃsanÃnayÃnÃmatyudÃragambhÅrasthÃnavivaraïatà / tatra m­du÷ prayoga÷ katama÷ / ya÷ sÃtatyaprayogavivarjita÷ satk­tyaprayogavivarjitaÓca / madhya÷ prayoga÷ katama÷ / ya÷ sÃtatyaprayogavivarjito và satk­tyaprayogavivarjito và / ityanayordvayo÷ prayogayoranyataravivarjita÷ / adhimÃtra÷ prayoga÷ katama÷ / yastadubhayaprayogasaæyukta÷ sÃtatyaprayogasaæyukta÷ satk­tyaprayogasaæyuktaÓca / tatra Órutaæ katamat / yo bauddhapravacanÃdhimuktasya sÆtrÃdÅnÃæ dharmÃïÃæ Óravaïodgrahaïa-dhÃraïasvÃdhyÃyÃbhiyoga÷ / cintà katamà / praviveke dharmanidhyÃnÃbhiratasya arthÃbhyÆhanÃsaælak«aïÃniÓcaya÷ / (##) bhÃvanà katamà / Óamathapragrahopek«Ãnimitte«u samyagupalak«aïÃpÆrvikà ÓamathavipaÓyanopek«Ã 'bhyÃsarati÷ / saægraha÷ katama÷ / samyag nirÃmi«acittasya niÓrayadÃnamÃcÃryopÃdhyÃyanyÃyena / p­thagvidhà ca paricaryà tadyathà glÃnopasthÃnaparicaryà dharmyacÅvarapiï¬apÃtaÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyaparicaryà Óokakauk­tyaprativinodanaparicaryà kleÓaprativinodanaparicaryà / ityevaæbhÃgÅyÃ÷ p­thagvidhà paricaryÃæ veditavyÃ÷ / nigraha÷ katama÷ / ÃtmagatÃæ saækleÓÃrak«Ãæ saævidhÃya skhalitacodanà m­dau vyatikrame / madhye vyatikrame 'vasÃdanà / adhimÃtre vyatikrame pravÃsanà / tatra yà ca codanà yà cÃvasÃdanà sà te«Ãmeva hitasukhÃrthaæ tadanye«Ã¤ca / yà puna÷ pravÃsanà puna÷ pratisaæharaïÃya sÃpi te«Ãæ cÃnye«Ãæ ca hitasukhÃya / yà punarapratisaæhÃryà pravÃsanà sà pare«Ãmeva hitasukhÃya / tathÃhi pare«Ãæ pravÃsanÃæ vyatikramanidÃnam / pare«ÆpalabhyÃvyatikramÃya cetayate / kathaæ svayaæ paripÃcayati / Ãnulomika¤ca dharmaæ deÓayati akuÓalÃt sthÃnÃdyutthÃpya kuÓale sthÃne prati«ÂhÃpanÃya / yathÃvÃdÅ ca bhavati tathÃkÃrÅ / dharmÃnudharmapratipannastatsvabhÃvÃnuvartÅ / yenainaæ pare naivamÃha / tvameva tÃvat svayaæ nÃkuÓalÃtsthÃnÃdyutthita÷ kuÓale ca sthÃne prati«Âhita÷ kasmÃttvaæ tatra paraæ samÃdÃpayitavyaæ codayitavyaæ smÃrayitavyaæ manyase / tvameva tÃvat paraiÓcodayitavya÷ smÃrayitavya÷ samÃdÃpayitavya÷ / kathaæ paramadhye«ate / yasyÃntike sattvÃnÃmadhimÃtraÓca premagauravaæ nivi«Âaæ bhavati / yaÓcopÃyaj¤o bhavati dharmadeÓanÃyÃæ suÓik«ita÷ / stamadhye«ate vyÃpÃrayati paripÃkÃya / ubhÃbhyÃmÃbhyÃæ samastÃbhyÃæ svaparÃdhye«aïÃk­ta÷ paripÃko veditavya÷ / ityanena saptaviæÓatividhena paripÃkopÃyena sà «a¬vidhà paripÃkaprabheda saæpadveditavyà / indriyaparipÃkasya kuÓalamÆlaparipÃkasya j¤ÃnaparipÃkasya m­dumadhyÃdhimÃtrasya ca paripÃkasya / tatra paripÃcakÃ÷ pudgalÃ÷ katame / samÃsata÷ «a bodhisattvÃ÷ «aÂasu bodhisattvabhÆmi«u vyavasthitÃ÷ sattvÃn paripÃcayanti / adhimukticaryÃbhÆmisthito (##) bodhisattvo 'dhimukticÃrÅ / ÓuddhÃdhyÃÓayabhÆmisthito bodhisattva÷ ÓuddhÃdhyÃÓaya÷ / caryÃpratipattibhÆmisthito bodhisattvaÓcaryÃpratipanna÷ / niyata bhÆmisthito bodhisattvo niyata-patita÷ / niyatacaryÃ-pratipattibhÆmisthito bodhisattvo niyatacaryÃpratipanna÷ / ni«ÂhÃgamanabhÆmisthito bodhisattvo ni«ÂhÃgata÷ / tatrÃgotrasthÃnÃæ pudgalÃnÃæ sugatigamanÃya paripÃka÷ puna÷ puna÷ pratyÃvartyo bhavati puna÷ puna÷ karaïÅya÷ / gotrasthÃnÃæ puna÷ paripÃko na pratyÃvartyo bhavati na puna÷ puna÷ karaïÅya÷ / tatra paripakvapudgalalak«aïaæ katamat / ÓrÃvaka÷ pÆrvakuÓalÃbhyÃsÃd yadÃm­dupÃkavyavasthito bhavati sa m­ducchando bhavati m­duprayogaÓcÃpÃyÃnapi gacchati na ca d­«Âe dharme ÓrÃmaïyaphalamadhigacchati na ca d­«Âe dharme parinirvÃti / yadà tu madhyapÃkavyavasthito bhavati sa madhyacchandaÓca bhavati madhyaprayogo na cÃpÃyÃn gacchati / d­«Âe ca dharme ÓrÃmaïyaphalaæ prÃpnoti / no tu d­«Âe dharme parinirvÃti / adhimÃtre paripÃke sthita÷ adhimÃtracchando bhavati adhimÃtraprayogaÓca na cÃpÃyÃn gacchati / d­«Âe ca dharme ÓrÃmaïyaphalaæ prÃpnoti / d­«Âa eva ca dharme parinirvÃti / pratyekabuddhastathaiva veditavya÷ yathà ÓrÃvaka÷ / tatkasya heto÷ / tulyajÃtÅyo 'sya mÃrga÷ ÓrÃvakai÷ / ayantu ÓrÃvakebhya÷ pratyekabuddhasya viÓe«a÷ / paÓcime bhave paÓcime ÃtmabhÃvapratilambhe 'nÃcÃyakaæ pÆrvÃbhyÃsavaÓÃt saptatriæÓadvodhipak«yÃn dharmÃn bhÃvayitvà sarvakleÓaprahÃïÃdarhattvaæ sÃk«Ãtkaroti / tasmÃtpratyekabuddha ityucyate / bodhisattva÷ punaradhimukticaryÃbhÆmisthito muduparipÃko veditavya÷ / adhyÃÓayaÓuddho caryÃpratipattibhÆmau ca madhyaparipÃka÷ / niyÃto ni«ÂhitaÓcÃdhimÃtraparipÃka÷ / tatra m­dupÃkavyavasthito bodhisattvo m­ducchando bhavati m­duprayoga÷ apÃyÃæÓca gacchati / prathamakalpÃsaækhyeyaparyantataÓca sa veditavya÷ / uttaptairacalai÷ suviÓuddhaiÓca bodhipak«yai÷ kuÓalaidharmai÷ sarvaireva visaæyukto bhavati / madhyapÃko bodhisattvo madhyacchando bhavati madhyaprayoga÷ / na cÃpÃyÃn gacchati dvitÅyakalpÃsaækhyeyaparyantataÓca bhavati / uttaptairacalaiÓca bodhipak«yai÷ kuÓalairdharmai÷ (##) saæyukto bhavati / suviÓuddhairvisaæyukta÷ / adhimÃtrapÃkasthito bodhisattva÷ adhimÃtracchando bhavatyadhimÃtraprayogaÓca / na cÃpÃyÃn gacchati / t­tÅyakalpÃsaækhyeyaparyantataÓca bhavati / uttaptairacalai÷ suviÓuddhairbodhipak«yai÷ kuÓalairdharmai÷ samanvÃgato bhavati / tatra prak­tyà ghanatvÃdujjvalatvÃdadhimÃtramahÃphalatvÃnmahÃnuÓaæsatvÃccottaptà ityucyante / apratyÃvartyatvÃdaparihÃïÅyatvÃdviÓe«agÃmitvÃdacalà ityucyante / bodhisattvabhÆmau niruttaratvÃtsuviÓuddhà ityucyante / tatra yaÓcÃmi«ak­ta÷ paripÃko yaÓca ­ddhyÃvarjanajo yaÓca guhyadharmÃkhyÃnajo yaÓca m­duprÃyogiko yaÓca ÓrutamÃtrak­ta÷ paripÃka itye«a pa¤cavidha÷ paripÃka÷ dÅrghakÃlÃbhyÃsÃdapye«Ãæ dharmÃïÃæ m­duka eva bhavati prÃgevettakakÃlÃbhyÃsÃt / tadanyaistu sarvai÷ paripÃkasya kÃraïai÷ paripÃkasya triprakÃranayo veditavya÷ / m­dukenÃbhyÃsena m­duko madhyena madhya÷ adhimÃtreïÃdhimÃtra÷ paripÃko veditavya÷ / tasya ca m­dumadhyÃdhimÃtrasya paripÃkasyaikaikasya triprakÃranayo veditavya÷ / m­dukasya [m­du-]m­duko m­dumadhyo m­dvadhimÃtra÷ / madhyasya ca madhyam­duko madhyamadhyo madhyÃdhimÃtra÷ / adhimÃtrasyÃdhimÃtram­duradhimÃtramadhyo 'dhimÃtrÃdhimÃtra÷ / ityevaæ bhÃgÅyottarottaraprabhedanayenÃpramÃïa÷ paripÃkaprabheda÷ sattvÃnÃæ buddhabodhisattvak­to veditavya÷ / tatra bodhisattva÷ ebhi÷ paripÃkakÃraïairyathÃnirdi«ÂairÃtmanaÓca buddhadharmaparipÃkÃyendriyaparipÃkaæ kuÓalamÆlaparipÃkaæ j¤ÃnaparipÃka¤ca m­dumadhyÃdhimÃtra¤ca samudÃnayati parasattvÃnäca parapudgalÃnÃæ yÃnatrayaniryÃïÃya / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne «a«Âhaæ paripÃkapaÂalam // (##) ## (Chapter 1.7) tatra bodhi÷ katamà / samÃsato dvividha¤ca prahÃïaæ dvividha¤ca j¤Ãnaæ bodhirityucyate / tatra dvividhaæ prahÃïaæ-kleÓÃvaraïaprahÃïaæ j¤eyÃvaraïaprahÃïa¤ca / dvividhaæ punarj¤Ãnaæ yat kleÓÃvaraïaprahÃïÃcca nirmalaæ sarvakleÓaniranubandhaj¤Ãnam / j¤eyÃvaraïaprahÃïÃcca yatsarvasmin j¤eye 'pratihatamanÃvaraïaæ j¤Ãnam / apara÷ paryÃya÷ / Óuddhaj¤Ãnaæ sarvaj¤ÃnamasaÇgaj¤Ãna¤ca / sarvakleÓavÃsanÃsamuddhÃtaÓcÃkli«ÂÃyÃÓcÃvidyÃyÃ÷ ni÷Óe«aprahÃïamanuttarà samyaksaæbodhirityucyate / tatra savÃsanÃnÃæ sarvakleÓÃnÃæ sarvataÓcÃtyanta¤ca prahÃïÃdyad j¤Ãnaæ tacchuddhamityucyate / sarvadhÃtu«u sarvavastu«u sarvaprakÃre«u sarvakÃle«u yadj¤ÃnamavyÃhataæ pravartate tatsarvaj¤Ãnamityucyate / tatra dvau và dhÃtÆ / lokadhÃtu÷ sattvadhÃtuÓca / tatra dvividhaæ vastu / saæsk­tamasaæsk­ta¤ca / tasyaiva ca saæk­tÃsaæsk­tasya vastuno 'pramÃïa÷ prakÃrabheda÷ svalak«aïottarajÃtiprabhedena sÃmÃnyalak«aïaprabhedena hetuphalaprabhedena dhÃtugatikuÓalÃkuÓalÃvyÃk­tÃdiprabhedena / tatra kÃlastrividha÷ / atÅto 'nÃgata÷ pratyutpannaÓca / ityetatsarvadhÃtukaæ sarvavastukaæ sarvaprakÃraæ sarvakÃlaæ j¤Ãnaæ sarvaj¤Ãnamityucyate / tatrÃsaÇgaj¤Ãnaæ yadÃbhogamÃtrÃdeva sarvatrÃdhi«Âhitaæ tvaritamasaktaæ j¤Ãnaæ pravartate / na puna÷ punarÃbhogaæ kurvato nÃnyatraikÃbhogapratibaddhameva tajj¤Ãnaæ bhavati / apara÷ paryÃya÷ / catvÃriæÓaduttaramÃveïikaæ buddhadharmaÓataæ yà ca tathÃgatasyÃraïà praïidhij¤Ãnaæ pratisaævidaÓca / iyamanuttarà samyaksaæbodhirucyate / tatredaæ catvÃriæÓaduttaramÃveïikaæ buddhadharmaÓatam / dvÃtriæÓanmahÃpuru«alak«aïÃnyaÓÅtyanuvya¤janÃni catasra÷ sarvÃkÃrÃ÷ pariÓuddhaya÷ daÓa balÃni catvÃri vaiÓÃradyÃni trÅæïi sm­tyupasthÃnÃni trÅïyarak«yÃïi mahÃkaruïà 'sammo«adharmatà (##) vÃsanÃsamudghÃta÷ sarvÃkÃravaraj¤Ãna¤ca / e«Ã¤ca buddhadharmÃïÃæ vibhÃga÷ prati«ÂhÃpaÂale bhavi«yati / tatreyaæ paramà bodhi÷ saptabhi÷ paramatÃbhiryuktà yeneyaæ sarvabodhÅnÃæ parametyucyate / sapta paramatÃ÷ katamÃ÷ ÃÓrayaparamatà pratipattiparamatà sampattiparamatà j¤Ãnaparamatà prabhÃvaparamatà prahÃïaparamatà vihÃraparamatà ca / yattathÃgato dvÃtriæÓatà mahÃpuru«alak«aïai÷ sulak«itagÃtra÷ / iyamasyÃÓrayaparamatetyucyate / yattathÃgata ÃtmahitÃya parahitÃya bahujanahitÃya [bahujanasukhÃya] lokÃnukampÃyai arthÃya hitÃya sukhÃya devamanu«yÃïÃæ pratipanna÷ / iyamasya pratipattiparamatetyucyate / yattathÃgato niruttarÃbhirapratisamÃbhiÓcatas­bhi÷ saæpattibhi÷ samanvÃgata÷ ÓÅlasaæpattyà d­«Âisaæpattyà ÃcÃrasaæpattyà ÃjÅvasaæpattyà [pratipanna÷] / iayamasya sampattiparamatetyucyate / yattathÃgato niruttarÃbhirapratisamÃbhiÓcatas­bhi÷ pratisaævidbhi÷ samanvÃgata÷ dharmapratisaævidà 'rthapratisaævidà niruktipratisaævidapratibhÃnapratisaævidà ca / iyamasya j¤Ãnaparamatetyucyate / yattathÃgato niruttarÃbhirapratisamÃbhi÷ «a¬bhirabhij¤Ãbhi÷ samanvÃgata÷ yathà pÆrvanirdi«ÂÃbhi÷ / iyaæ tathÃgatasya prabhÃvaparamatetyucyate / yattathÃgata÷ savÃsanasarvakleÓaprahÃïena niruttareïÃpratisamena j¤eyÃvaraïa prahÃïena ca samanvÃgata÷ / iyamasya prahÃïaparamatetyucyate / yattathÃgatastribhirniruttarairapratisamairvihÃraistabdahula vihÃrÅ Ãryeïa vihÃreïa divyena brÃhmeïa / iyamasya vihÃraparamatetyucyate / tatra ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitavihÃrà nirodhasamÃpattivihÃraÓcÃryo vihÃra ityucyate / catvÃri dhyÃnÃnyÃrÆpyasamÃpattayaÓca divyo vihÃra ityucyate / catvÃryapramÃïÃni brÃhmo vihÃra ityucyate / tasmÃtpunastrividhÃdvihÃrÃÓcatvÃra÷ paramavihÃrà yaistathÃgatÃstadvahulavihÃriïo bhavanti / ÃryÃdvihÃrÃcchÆnyatà vihÃro nirodhasamÃpattivihÃraÓca / divyÃdvihÃrÃdÃniæjyacaturthadhyÃnavihÃra÷ / brÃhmÃdvihÃrÃtkaruïÃvihÃro yena tathÃgatastrisk­to rÃtrau trisk­tvo divase «aÂk­tvo rÃtriædivena buddhacak«a«Ã lokaæ vyavalokayati ko hÅyate (##) ko vardhate kasyÃnutpannÃni kuÓalamÆlÃnyavaropayÃmi kvaæ yÃvadvistareïÃgraphale 'rhattve prati«ÂhÃpayÃmÅti / tatrÃÓrayaparamatayà tathÃgatà mahÃpuru«Ã ityucyante / pratipattiparamatayà mahÃkÃruïikà ityucyante / saæpattiparamatayà mahÃÓÅlamahÃdharmÃïa ityucyante / j¤Ãnaparamatayà mahÃpraj¤Ã ityucyante / prabhÃvaparamatayà mahÃbhij¤Ã ityucyante / prahÃïaparamatayà mahÃvimuktaya ityucyante / vihÃraparamatayà mahÃvihÃratad bahulavihÃriïa ityucyante / te«Ã¤ca punastathÃgatÃnÃæ daÓabhirÃkÃrairguïÃbhidhÃna¤ca bhavati guïÃnusmaraïatà ca / katamairdaÓabhi÷ / ityapi sa bhagavÃæstathÃgato 'rhansamyaksaæbuddho vidyÃcaraïasaæpanna÷ sugato lokavidanuttara÷ puru«adamyasÃrathi÷ ÓÃstà devamanu«yÃïÃæ buddho bhagavÃniti / tatrÃvitathavacanÃttathÃgata÷ / sarvaprÃptayÃrthaprÃptatvÃt anuttarapuïyak«etratvÃt pÆjÃrhatvÃccÃrhan / yathÃvatparamÃrthena dharmÃnubodhÃtsamyaksaæbuddha÷ / tis­bhirvidyÃbhiryathÃsÆtroktena ca caraïena vipaÓyanÃÓamathapak«obhayasusampannatvÃdvidyÃcaraïasampanna÷ / paramotkar«agamanÃdapuna÷ pratyÃgamanÃcca sugata÷ / sattvadhÃtulokadhÃtvo÷ sarvÃkÃreïa kleÓavyavadÃnaj¤ÃnÃllokavit / paramacittadamopÃyaj¤atayà ekasyaiva loke puru«abhÆtasya ca prÃdurbhÃvÃt anuttara÷ puru«adamyasÃrathi÷ / cak«urbhÆtatvÃjj¤ÃnÃrthadharmatattva bhÆtatvÃd vyaktasyÃrthasya nirïet­tvÃt sarvÃrthapratisaraïatvÃdavyutpannasyÃrthasya vyutpÃdakatvà dutpannasya saæÓayasyocchedakatvÃt gambhÅrÃïÃæ sthÃnÃnÃæ vivaraïÃt paryavadÃpakatvÃttanmÆlatvÃt sarvadharmÃïÃæ tannet­katvÃttatpratisaraïatvÃt sarvadu÷khasya ni÷saraïaæ ÓÃsti vyapadiÓati samyagdevamanu«yÃïÃm / tasmÃcchÃstà devamanu«yÃïÃmityucyate / arthopasaæhitasya dharmarÃÓeranarthopasaæhitasya dharmarÃÓernnaivÃrthopasaæhitasya nÃnÃrthopasaæhitasya dharmarÃÓe÷ sakalasarvÃkÃrÃbhisaæbodhÃd buddha ityucyate / sarvamÃrabalamahÃsaægrÃmÃvabhaÇgÃdbhagavÃn / (##) tatra prabhÆtairapi kalpairekasyÃpi buddhasya prÃdurbhÃvo na bhavati / ekasminneva ca kalpe prabhÆtÃnÃæ buddhÃnÃmutpÃdo bhavati / te«u te«u ca daÓasu dik«vaprameyÃsaækhyeye«u lokadhÃtu«vaprameyÃïÃmeva buddhÃnÃmutpÃdo veditavya÷ / tatkasya heto÷ / santi daÓasu dik«vaprameyÃsaækhyeyà bodhisattvà ye tulyakÃlak­tapraïidhÃnÃstulyasaæbhÃrasamudÃgatÃÓca / yasminneva divase pak«e mÃse saævatsare ekena bodhisattvena bodhau cittaæ praïihitaæ tasminneva divase pak«e mÃse saævatsare sarvai÷ / yathà caika utsahito ghaÂito vyÃyacchitaÓca tathà sarve / tathÃhi d­Óyante 'sminneva lokadhÃtÃvanekÃni bodhisattvaÓatÃni yÃni tulyakÃlapraïidhÃnÃni tulyatyÃgÃni tulyak«ÃntikÃni tulyavÅryÃïi tulyadhyÃnÃni tulyapraj¤ÃnÃni / prÃgeva daÓasu dik«vanantÃparyante«u lokadhÃtu«u / buddhak«etrÃïyapi trisÃhasramahÃsÃhasrÃïyaprameyÃsaækhyeyÃni daÓasu dik«u saævidyante / na ca tulyasaæbhÃrasamudÃgatayordvayostÃvadbodhisattvayorekasmin lokadhÃtau buddhak«etre yugapadutpattyavakÃÓo 'sti prÃgevÃprameyÃsaækhyeyÃnÃm / na ca punastulyasaæbhÃrÃïÃæ krameïÃnuparipÃÂikayà utpÃdoyujyate / nÃpi sarveïa sarvamanutpÃda eva yujyate / tasmÃddaÓasu dik«vaprameyÃsaækhyeye«u lokadhÃtu«u yathà pariÓodhite«u tathÃgataÓÆnye«u te tulyasaæbhÃrà bodhisattvà anyonye«u buddhak«etre«Ætpadyanta iti veditavyam / tadanena paryÃyeïa bahu«u lokadhÃtu«u buddhabÃhulyameva yujyate / na caikasmin buddhak«etre dvayostathÃgatayoryugapadutpÃdo bhavati / tatkasya heto÷ / dÅrgharÃtraæ khalu bodhisattvenaivaæ praïidhÃnamanub­æhitaæ bhavati / yathÃhameko 'pariïÃyake loke pariïÃyaka÷ syÃæ sattvÃnÃæ vinetà sarvadu÷khebhyo vimocayità parinirvÃpayiteti / yasyaivaæ dÅrgharÃtraæ praïidhÃnamanub­æhayata÷ samyak pratipattiparig­hÅtam­dhyatyeva tat / punaÓca Óakta ekastathÃgatastrisÃhasramahÃsÃhasre ekasmin buddhak«etre sarvabuddhakÃrya kartum / ato dvitÅyasya tathÃgatasya vyartha evotpÃda÷ syÃt / bhÆyaÓcaikasya tathÃgatasya loke utpÃdÃtsattvÃnÃm evÃrthakaraïaprasiddhi÷ pracuratarà bhavati pradak«iïatarà / tatkasya heto÷ / te«Ãmevaæ bhavatyayameva k­tsne jagatyekastathÃgato na dvitÅya÷ / asmi¤janapadacÃrikÃæ và viprakÃnte parinirv­te và nÃsti sa kaÓcid dvitÅya÷ / (##) yasyÃsmÃbhirantike brahmacaryaæ caritavyaæ syÃt dharmo và Órotavya iti viditvà 'titvarante ghanatareïa chandavyÃyÃmena brahmacaryavÃsÃya saddharmaÓravaïÃya ca / buddhabahutvaætu te upalabhya nÃtitvareran / evame«Ãmekasya buddhasyotpÃdÃtsvÃrthe karaïaprasiddhi÷ pracuratarà ca bhavati pradak«iïatarà ca / tatra sarvabuddhÃnÃæ sarvaæ samasamaæ bhavati nirviÓi«Âaæ sthÃpayitvà catvÃri sthÃnÃni-ÃyurnÃma kulaæ kÃya¤ca / itye«Ã¤caturïÃæ dharmÃïÃæ hrÃsav­ddhyà vilak«aïatà buddhÃnÃm / na tvanyena kenacit / na ca strÅ anuttarÃæ samyaksaæbodhimasaæbudhyate / tatkasya heto÷ / tathà hi bodhisattva÷ prathamasyaiva kalpÃsaækhyeyasyÃtyayÃt / strÅbhÃvaæ vijahÃti / bodhimaï¬ani«adanamupÃdÃya na punarjÃtu strÅ bhavati / prak­tyà ca bahukleÓo du«praj¤aÓca bhavati sarvo mÃt­grÃma÷ / na ca prak­tyà bahukleÓasantÃnena du«praj¤asantÃnena ca ÓakyamanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæboddhum / evamiyamanuttarà samyaksaæbodhi÷ svabhÃvato 'pi yathÃnirdi«Âà yathÃbhÆtaæ veditavyà / paramato 'pi guïanirdeÓÃnusmaraïato 'pi saæbhavato 'pi viÓe«ato 'pi yathÃnirdi«Âà yathÃbhÆtaæ veditavyà / api tvacintyaiva sarvatarkamÃrgasamatikrÃntatvÃdaprameyÃsaækhyeyaguïasamuditatvÃdanuttaraiva ca samyaksaæbodhi÷ sarvaÓrÃvaka-pratyekabuddhatathÃgatÃnÃbhi nirv­ttaye bhavati / tasmÃde«aiva bodhiragryà Óre«Âhà varà praïÅteti / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne saptamaæ bodhipaÂalam / (##) ## (Chapter 1.8) nirdi«Âaæ tÃvadyatra bodhisattvena Óik«itavyam / yathà puna÷ Óik«itavyaæ tadvak«yÃmi / uddÃnam / adhimukterbahulatà dharmaparye«ÂideÓanà / pratipattistathà samyagavavÃdÃnuÓÃsanam / upÃyasahitaæ kÃyavÃÇmana÷karma paÓcimam / ihÃdita eva bodhisattvena bodhisattvaÓik«Ãsu Óik«itukÃmenÃdhimuktibahulena bhavitavyaæ dharmeparye«akeïa dharmadeÓakena dharmÃnudharmapratipannena samyagavavÃdÃnuÓÃsakena samyagavavÃdÃnuÓÃsanyäca sthitena upÃyaparig­hÅtakÃyavÃÇmana÷karmaïà ca bhavitavyam / katha¤ca bodhisattvo 'dhimuktibahulo bhavati / iha bodhisattvo '«Âavidhe 'dhimuktyadhi«ÂhÃne ÓraddhÃprasÃdapÆrvaækeïa niÓcayena rucyà samanvÃgato bhavati / tri«u ratne«u buddhadharmaæsaæghaguïe«u buddhabodhisattvaprabhÃve ca yathÃnirdi«Âe tattvÃrthe ca yathÃnirdi«Âe hetau ca phale ca vicitre yathÃyogapatite aviparÅte prÃptavye cÃrthe samartho 'haæ prÃptumiti / yathà prÃptavye arthe evaæ prÃptyupÃye astyayaæ prÃptyupÃya÷ prÃptavyasyÃrthasyeti / tatra prÃptavyo 'yathà bodhiranuttarà / prÃptyupÃya÷ puna÷ sarve bodhisattvaÓik«ÃmÃrgÃ÷ / tathà subhëite sulapite supravyÃh­te 'dhimuktistadyathà sÆtraæ geyaæ vyÃkaraïÃdi«u dharme«u / tatrÃsminna«Âavidhe 'dhimuktyÃdhi«ÂhÃne bodhisattvasya dvÃbhyÃæ kÃraïÃbhyÃmadhimuktibahulatà veditavyà / adhimuktyabhyÃsabahulÅkÃrataÓca tÅvrak«ÃntisanniveÓataÓca / tatra dharmaæ bodhisattva÷ parye«amÃïa÷ kiæ parye«ate / kathaæ parye«ate / kimarthaæ (##) parye«ate / samÃsato bodhisattvo bodhisattvapiÂaka¤ca parye«ate ÓrÃvakapiÂaka¤ca / vÃhyakÃni ca ÓÃstrÃïi laukikÃni ca ÓilpakarmapasthÃnÃni parye«ate / tatra dvÃdaÓÃÇgÃdvacogatÃdyadvaipulyaæ tadvodhisattvapiÂakam / avaÓi«Âaæ ÓrÃvakapiÂakaæ veditavyam / bÃhyakÃni puna÷ ÓÃstrÃïi samÃsatastrÅïi / hetuÓÃstraæ ÓabdaÓÃstraæ cikitsaka ÓÃstra¤ca / tatra laukikÃni ÓilpakarmasthÃnÃnyanekavidhÃni bahunÃnÃprakÃrÃïi / suvarïakÃrÃyaskÃramaïikÃrakarmaj¤Ãnaprabh­tÅni / tÃnyetÃni sarvavidyÃsthÃnaparig­hÅtÃni pa¤cavidyÃsthÃnÃni bhavanti / adhyÃtmavidyà hetuvidyà Óabdavidyà vyÃdhicikitsÃvidyà ÓilpakarmasthÃnavidyà ca / itÅmÃni pa¤ca vidyÃsthÃnÃni yÃni bodhisattva÷ parye«ate / evamanena sarvavidyÃsthÃnÃni parye«itÃni bhavanti / tatra buddhavacanamadhyÃtmaÓÃstramityucyate / tatpuna÷ katyÃkÃraæ pravartate / evaæ yÃvallaukikÃni ÓilpakarmasthÃnÃni katyÃkÃrÃïi pravartante / buddhavacanaæ samÃsato dvyÃkÃraæ pravartate / samyaghetuphalaparidÅpanÃkÃraæ k­tÃviprahÃïà k­tÃnabhyÃgamaparidÅpanÃkÃra¤ca / hetuÓÃstramapi dvyÃkÃram / paropÃraæbhakathÃnuÓaæsaparidÅpanÃkÃraæ parataÓcetivÃdavipramok«ÃnuÓaæsaparidÅpanÃkÃra¤ca / ÓabdaÓÃstramapi dvyà kÃram / dhÃturÆpasÃdhanavyavasthÃnaparidÅpanÃkÃraæ vÃksaæskÃrÃnuÓaæsaparidÅpanÃkÃra¤ca / cikitsÃÓÃstra¤caturÃkÃraæ pravartate / ÃvÃdhakoÓalaparidÅpanÃkaram / ÃvÃdhasamutthÃnakauÓalaparidÅpanÃkÃram / utpannasyÃvÃdhasya prahÃïakauÓalaparidÅpanÃkÃram / prahÃïasya cÃvÃdhasyÃyatyÃmanutpÃdakauÓalaparidÅpanÃkÃram / laukikÃni ÓilpakarmasthÃnaj¤ÃnÃni svakasvakaÓilpakarmasthÃnÃnu«ÂhÃnakÃryaparini«pattiparidÅpanÃkÃrÃïi / katha¤ca buddhavacanamaviparÅtaæ hetuphalaæ paridÅpayati / daÓeme hetava÷ aviparÅtaæ hetuvyavasthÃnaæ sarvahetusaægrahe veditavyÃ÷ saækleÓÃya và vyavadÃnÃya và laukinÃmapi ca te«Ãæ sasyÃdÅnÃmavyÃk­tÃnÃæ prav­ttaye / daÓa hetava÷ (##) katame / anuvyavahÃrahetu÷ / apek«Ãhetu÷ / Ãk«epahetu÷ / parigrahahetu÷ / abhinirv­ttihetu÷ / ÃvÃhakahetu÷ pratiniyamahetu÷ / sahakÃrihetu÷ virodhahetu÷ / avirodhahetuÓca / tatra sarvadharmÃïÃæ yannÃma nÃmapÆrvikà ca saæj¤Ã saæj¤ÃpÆrvakaÓcÃbhilÃpa÷ / ayamucyate te«Ãæ dharmÃïÃmanuvyavahÃrahetu÷ / tatra yadapek«aæ yaddhetukaæ yasmin vastunyarthitvamupÃdÃna¤ca bhavatyayamasyocyate 'pek«Ãhetu÷ / tadyathà hastÃpek«aæ hastahetukamÃdÃnakarma / pÃdÃpek«aæ pÃdahetukamabhikramapratikramakarma / parvÃpek«aæ parvahetukaæ sami¤jitaprasÃritakarma / jighatsÃpipÃsÃpek«aæ jighatsÃpipÃsÃhetukaæ bhojanapÃnÃdÃnaæ parye«aïatà ca / ityevaæbhÃgÅyo 'pramÃïa-nayÃnugata÷ apek«Ãheturveditavya÷ / tatra bÅjamÃvasÃnikasya svaphalasyÃk«epahetu÷ / bÅjanirmukta÷ tadanya÷ pratyaya÷ parigrahahetu÷ / tadeva bÅjaæ svaphalasya nirv­ttihetu÷ / tatpunarbÅjanirv­ttaæ phalamuttarasya bÅjÃk«iptasya phalasyÃvÃhakahetu÷ nÃnÃvijÃtÅya-vibhinnakÃraïatvaæ pratiniyamahetu÷ / yaÓcÃpek«Ãhetu÷ yaÓcÃk«epahetu÷ yaÓca parigrahaheturyaÓca nirv­ttiheturyaÓcÃvÃhakaheturyaÓca pratiniyamaheturityetÃn sarvÃn hetÆn ekadhyamabhisaæk«ipya sahakÃriheturityucyate / utpattÃvÃntarÃyiko hetuvirodhahetu÷ / antarÃyavaikalyamavirodhahetu÷ / tatra virodha÷ samÃsata÷ «a¬vidha÷ / vÃgvirodha÷ / tadyathà ÓÃsrÃïi pÆrvÃparaviruddhÃni bhavanti tadekatyÃnÃæ ÓramaïabrÃhmaïÃnÃm yuktivirodha÷ / sÃdhyasya j¤eyasyÃrthasya sÃdhanÃyopapattisÃdhanayuktirayujyamÃnà bhavati / utpativirodha÷ / tadyathà utpatti pratyayavaikalpÃdutpattyÃntarÃyikadharmasÃnnidhyÃccopattirna bhavati / sahavasthÃna virodha÷ / tadyathà Ãlokatamaso rÃgadve«ayo÷ sukhadu÷khayo÷ / vipratyanÅkavirodha÷ / tadyathà ahinakulayormÃrjÃramÆ«ikayoranyonyapratyarthikayoÓca pratyamitrayo÷ / vipak«aprÃtipak«ikaÓca virodha÷ / tadyathà 'ÓubhabhÃvanÃ-kÃmarÃgayo÷ maitrÅbhÃvanÃ-vyÃpÃdayo÷ karuïÃbhÃvanÃvihiæsayo÷ bodhyaÇgÃryëÂÃÇgamÃrgabhÃvanÃyÃ÷ sarvakleÓÃnäca traidhÃtukÃvacarÃïÃm asmiæstvarthe utpattivirodha evÃbhipreta÷ / puna÷ sarve«Ãme«Ãæ hetÆnÃæ dvÃbhyÃæ hetubhyÃæ saægraha÷ / janakena ca hetunà (##) upÃyahetunà ca / yadÃk«epakaæ nirvartaka¤ca bÅjaæ tajjanako hetu÷ / avaÓi«Âà hetava upÃyaheturveditavya÷ / catvÃra÷ pratyayÃ÷ hetupratyaya÷ samanantarapratyaya÷ Ãlambanapratyaya÷ adhipatipratyayaÓca / tatra yo janako hetu÷ sa÷ hetupratyaya÷ / ya÷ punarupÃyahetu÷ so 'dhipatipratyayo veditavya÷ / samanantarapratyayaÓcÃlambanapratyayaÓca cittacaitasikÃnÃmeva dharmÃïÃm / tathà hi cittacaitasikà dharmÃ÷ prÃgutpannÃvakÃÓadÃnaparig­hÅtà Ãlambanaparig­hÅtÃÓca prÃdurbhavanti pravartante ca / tasmÃtsamanantarapratyaya ÃlambanapratyayaÓca parigrahahetunà saæg­hÅtau veditavyau / tatra kathamebhirdaÓabhirhetubhi÷ sarvalaukikà bhÃvÃ÷pravartante / katha¤ca saækleÓo bhavati / katha¤ca vyavadÃnam / yÃnÅmÃni vividhÃni sasyÃni dhÃnyasaækhyÃtÃni loke yairayaæ loko jÅvikÃæ kalpayati te«Ãæ tÃvadyadidaæ nÃma saæj¤Ã vyÃgvyÃhÃro vividhastad yathà yavaÓÃligodhÆmatilamudgamëakulatthÃdika÷ / ayame«ÃmanuvyavahÃrahetu÷ yavà ÃnÅyantÃæ dÅyantÃæ pi«yantÃæ sthÃpyantÃmityevamÃdikasya vyavahÃrasya yathà yavà evamavaÓi«Âhe«vapi veditavyam jighatsÃpipÃsÃdaurbalyaæ kÃyasthityapek«aæ kava¬ÅkÃrÃhÃrÃsvÃdÃpek«a¤ca / te«varthitvaæ parye«aïà upanÃdÃnamupabhogaÓca bhavati / ayame«Ãmapek«Ãhetu÷ / yato yata÷ svabÅjÃd yasya [yasya] sasyasya prÃdurbhÃvo bhavati tadbÅjaæ tasyÃk«epahetu÷ / p­thivÅv­«ÂyÃdika÷ pratyayo '¬kuraprÃdurbhÃvÃya parigrahahetu÷ tadbÅjaæ tasyÃÇkurasyÃbhinirv­ttihetu÷ / sa khalvaÇkurakÃï¬a patraparaæparÃsantÃnastasyÃ÷ sasyani«patte÷ sasyaparipÃkagyÃvÃhakahetu÷ / yavabÅjÃcca yavÃÇkurasya yavasasyasya ca prÃdurbhÃvo bhavati nÃnyasya / evaæ pariÓi«Âebhyo veditavyam / ayame«Ãæ pratiniyamahetu÷ / sarve caite apek«ÃhetumupÃdÃya pratiniyamahetvantÃheta va÷ sasyasyÃbhini«pattaye sahakÃrihetu÷ / na hi taddhÃnyamanyatamahetuvaikalyÃnni«padyate / tasmÃtsarvà sà sÃmagrÅ sahakÃriheturityucyate / aÓani-sasyaroganipÃtÃdayo 'ntarÃyà virodhahetu÷ / tadvaikalyaæ nÃnantarÃya÷ avirodhahetu÷ / evamete daÓa hetavastadanye«vapi laukike«u bhÃve«u yathÃyogaæ veditavyÃ÷ / tadyathà dhÃnyaparigrahe / (##) tatra sarvasya pratÅtyasamutpÃdasya yadidaæ nÃmasaæj¤Ã-vÃgvyÃhÃra÷ tadyathà avidyà saæskÃrà vij¤Ãnaæ nÃmarÆpaævistareïa yÃvajjarÃmaraïaÓokaparidevadu÷khadaurmanasyopÃyÃsÃ÷ / ityayantÃvat saækleÓasyÃnuvyavahÃrahetu÷ / avidyÃpratyayÃ÷ saæskÃrà yÃvajjÃtipratyayaæ jarÃmaraïamityevamÃdikasya anuvyavahÃrasya vi«ayÃsvÃdÃpek«Ã cai«u bhavÃÇge«u prav­ti÷ / ayamasya saækleÓasyÃpek«Ãhetu÷ / avidyÃdÅnÃæ dharmÃïÃæ d­«Âe dharme yÃni bÅjÃni jÃtasya bhÆtasyeha tÃnyanyajÃnmikasya jÃtijarÃmaraïasyÃk«epahetu÷ / asatpuru«asaæsevà 'saddharmaÓravaïamayoniÓomanaskÃra÷ pÆrvÃbhyÃsÃvedhaÓcÃvidyÃdÅnÃmutpattaye parigrahahetu÷ / svakasvakaæ bÅjamavidyÃdÅnÃæ nirv­ættihetu÷ / te punaravidyÃdayo bhavaparyavasÃnà uttarottarÃvÃhanapÃraæparyeïa tasyÃnyajÃnmikasya jÃtijarÃmaraïasyÃvÃhakahetu÷ / anye saha svavÅryairavidyÃdayo bhavaparyavasÃnà narakopapattaye saævartante / anye tiryakpretamanu«yadevopapattaye / ityeyaæ saækleÓasya pratiniyamahetu÷ / apek«ÃhetumÃdiæ k­tvà sarva ete hetava÷ pratiniyamahetuparyavasÃnÃ÷ sahakÃriheturityucyate / tasya puna÷ saækleÓasya virodhahetu÷ gotrasaæpad buddhÃnÃmutpÃda÷ saddharmasya deÓanà satpuru«asaæsevà saddharmaÓravaïaæ yoniÓo manaskÃro dharmÃnudharmapratipatti÷ sarve ca bodhipak«yà dharmÃ÷ / avirodhaheture«Ãmeva yathoddi«ÂÃnÃæ dharmÃïÃæ vaikalyaæ virahitatvam / evamebhirdaÓabhirhetubhi÷ sarva÷ saækleÓa÷ sarvasattvÃnÃæ veditavya÷ / tatra ya÷ sarve«u vyavadÃnapak«ye«u dharmeæ«u nirodhe ca nirvÃïe nÃmasaæj¤ÃvÃgvyÃhÃra÷ / ayaæ vyavadÃnasyÃnuvyavahÃrahetu÷ / itÅmÃni sm­tyupasthÃnÃni samyak prahÃïÃni yÃvadÃryëÂÃÇgo mÃrgaæ÷ / avidyÃnirodhÃcca saæskÃranirodho vistareïa yÃvajjÃtinirodhÃjjarÃmaraïanirodha ityasyaivaæbhÃgÅyasyÃnuvyavahÃrasya / tatra yà saæskÃrÃdÅnavÃpek«Ã vyavadÃnaparye«aïà vyavadÃnaparigraho vyavadÃnaparini«patti÷ ayamasyÃpek«Ãhetu÷ / yà gotrasthasya pudgalasya gotrasaæpat sopadhiÓe«a [nirÆpadhiÓe«a] nirvÃïÃdhigamÃya pÆrvaÇgamÃya / [ayaæ] vyavadÃnasyÃk«epahetu÷ / satpuru«asaæsevà saddharmaÓravaïaæ yoniÓomanaskÃra÷ pÆrvak­taÓcendriyaparipÃka÷ parigrahahetu÷ / tÃni gotrasaæg­hÅtÃnyanÃsravabodhipak«yadharmabÅjÃni te«Ãæ bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃmabhinirv­ttihetu÷ te puna÷ svabÅjÃnnirv­ttà bodhipak«yà dharmÃ÷ sopadhiÓe«a-nirupadhiÓe«anirvÃïadhÃtvo÷ krameïÃvÃhakahetu÷ / (##) tatra yacchrÃvakagotraæ ÓrÃvakayÃnena parinirvÃïÃya saævartate pratyekabuddhagotraæ pratyekabuddhayÃnena parinirvÃïÃya saævartate mahÃyÃnagotraæ mahÃyÃnena parinirvÃïÃya saævartate ayaæ vyavadÃnasya pratiniyamahetu÷ / yaÓcÃpek«ÃheturvyavadÃnapak«yo yaÓca yÃvat pratiniyamaheturayamasya sahakÃriheturityucyate / gotrÃsampannatà buddhÃnÃmanutpÃda÷ ak«aïepapattirasatpuru«asaæsevà 'saddharmaÓravaïamayoniÓomanaskÃro mithyÃpratipatti÷ virodhahetu÷ / asyaiva virodhahetoryadvaikalyavirahitatvamayamucyate 'virodhahetu÷ / tatra ya÷ saækleÓapak«yo virodhahetu÷ sa vyavadÃnaheturdra«Âavya÷ / yo vyavadÃnapak«yo virodhahetu÷ sa saækleÓaheturdra«Âavya÷ / evaæ ebhirdaÓabhirhetubhi÷ saækleÓo daÓabhireva vyavadÃnaæ bhavatyatÅte 'pyadhvanyabhÆdanÃgate 'pyadhvani bhavi«yati saækleÓÃya và vyavadÃnÃya và na ebhya uttari na ebhyo bhÆyÃnanyo heturvidyate / tatra phalaæ katamat / samÃsata÷ pa¤ca phalÃni / vipÃkaphalaæ ni«yandaphalaæ visaæyogaphalaæ puru«akÃraphalamadhipatiphala¤ca / akuÓalÃnÃæ dharmÃïÃmapÃye«u vipÃko vipacyate / kuÓalasÃsravÃïÃæ sugatau / tadvipÃkaphalam / yatpunarakuÓalÃbhyÃsÃdakuÓalÃrÃmatà saæti«Âhate akuÓalabahulatà kuÓalÃbhyÃsÃtkuÓalÃrÃmatà kuÓalabahulatà pÆrvakarmasÃd­Óyena và paÓcÃtphalÃnuvartanatà tanni«yandaphalam / ÃryëÂÃÇgasya mÃrgasya kleÓanirodho visaæyogaphalam / ya÷ punalaukikena mÃrgeïa kleÓanirodha÷ sa nÃtyantamanuvartate p­thagjanÃnÃm / tasmÃttanna visaæyogaphalam / yatpunarekatyad­«Âe dharme 'nyatamÃnyatamena ÓilpakarmasthÃnasanniÓritena puru«akÃreïa yadi và k­«yà yadi và vaïijyayà yadi và rÃjapauru«Âeïa lipi-gaïana-nyasana-saækhyÃ-mudrayà sasyÃdikaæ lÃbhÃdika¤ca phalamabhinirvartayati idamucyate puru«akÃraphalam / cak«uvij¤Ãna¤cuk«urindriyasyÃdhipatiphalam / evaæ yÃvanmanovij¤Ãnaæ manaindriyasya / tathà prÃïairaviyogo jÅvitendriyasya / iti sarve«Ãmindriyasya / iti sarve«ÃmindriyÃïÃæ dvÃviæÓatÅnÃæ svena svenÃdhipatyena yatphalaæ nirvartate tadadhipatiphalaæ veditavyam / taccÃdhipatyaæ dvÃviæÓatÅnÃmindriyÃïÃæ veditavyam / tadyathà vastu saægrahaïyÃm / (##) evaæ hi bodhisattvo buddhavacanaæ samyaghetuphalaparidÅpanÃkÃraæ viditvà sthÃnÃsthÃnaj¤ÃnabalagotramÃsevanÃnvayÃt krameïa viÓodhayati vivardhayati ca / na cÃk­tamanyak­taæ và kasyacidvipacyate / na ca svayaæ k­tÃnÃæ karmaïÃæ kalpaÓatairapi praïÃÓo bhavati phaladÃnaæ prati / evamak­tÃnabhyÃgamak­tÃvipraïÃÓaæ buddhavacanaæ paridÅpitaæ bodhisattvo yathÃbhÆtaæ j¤Ãtvà karma-svakatÃ-j¤Ãnabalagotraæ krameïa viÓodhayati vivardhayati ca / tatra kathaæ bodhisattva÷ Órutaæ parye«ate / iha bodhisattvastÅvraæ gauravamupasthÃpya subhëite sulapite dharma parye«ate / evaærÆpaÓcÃsya samÃsena subhëitagauravaæ pratyupasthitaæ bhavati / yadasau bodhisattva ekasubhëitaÓravaïahetorapi taptÃæ jvalitÃmapyayomayÅæ bhÆmiæ pareïa prÃmodyenÃdareïa praviÓedyadyanyathà subhëitaÓravaïaæ na labheta prÃgeva prabhÆtasya subhëitasyÃrthe / yacca bodhisattvasya sve ÃtmabhÃve samucchraye premagauravaæ prÃgevÃnye«u sarvakÃyapari«kÃre«u bhojanapÃnÃdi«u / yacca subhëitaÓravaïe pÆrvakaæ premagauravaæ paÓcimaæ premagauravamupanidhÃya ÓatatamÅmapi kalÃæ nopaiti sahasratamÅmapi saækhyÃmapi kalÃmapi gaïanÃmapyupani«adamapi nopaiti sa tathà subhëite gauravajÃta÷ subhëitaæ Ó­ïvannakhinnaÓca bhavattyat­ptaÓca / ÓrÃddhaÓca bhavati prasÃdabahalaÓcÃrdrasantÃna ­jukad­«Âi÷ / saguïa kÃmatayà dharmakÃmatayà dharmabhÃïakamupasaækrÃmati nopÃrambhÃbhiprÃyeïa sagauravatayà na mÃnastambhena kiækuÓalagave«aïatayà na ÃtmodbhÃvanÃrtham ÃtmÃna¤ca parÃæÓca kuÓalamÆle saæniyojayi«yÃmÅti na lÃbhasatkÃraheto÷ / sa evamupasaækramaïasaæpanna÷ asaækli«ÂaÓca dharma Ó­ïotyavik«iptaÓca / kathamasaækli«Âa÷ Ó­ïoti / stambhasaækleÓavigato 'vamanyanÃsaækleÓavigata÷ laya-saækleÓavigataÓca / tatra «a¬bhirÃkÃrai÷ stambhasaækleÓavigato bhavati / caturbhirÃkÃrairavamanyÃsaækleÓavigato bhavati / ekenÃkÃreïa layasaækleÓavigato bhavati / kÃlena Ó­ïoti satk­tya ÓuÓrÆ«amÃïo nÃsÆyannanuvidhÅyamÃno 'nupÃrambhaprek«Å / ebhi÷ «a¬bhirÃkÃrai÷ stambhasaækleÓavigata÷ / (##) dharme gauravamupasthÃpya dharmabhÃïake pudgale gauravamupasthÃpya dharmamaparibhavan dharmabhÃïakaæ pudgalamaparibhavan ebhiÓcaturbhirÃkÃrairavamanyanÃsaækleÓavigata÷ Ó­ïoti / ÃtmÃnamaparibhavan Ó­ïoti / anenaikenÃkÃreïa layasaækleÓavigata÷ Ó­ïoti / evaæ hi bodhisattva÷ asaækli«Âo dharma Ó­ïoti / tatra kathaæ bodhisattva÷ avik«ipto dharmaæ Ó­ïoti / pa¤cabhirÃkÃrai÷ / Ãj¤Ãcitta ekÃgracitta÷ avihitaÓrotra÷ samÃvarjitamÃnasa÷ sarvacetasà samanvÃh­tya dharmaæ Ó­ïoti / evaæ hi bodhisattva÷ Órutaæ parye«ate / tatra kimarthaæ bodhisattva÷ Órutaæ parye«ate / buddhavacanaæ tÃvad bodhisattva÷ parye«ate / samyagdharmÃpratipatti saæpÃdanÃrthaæ pare«Ã¤ca vistareïasaæprakÃÓanÃrtham / hetuvidyÃæ bodhisattva÷ parye«ate tasyaiva ÓÃstrasya durbhëitadurlapitatÃyà yathÃbhÆta parij¤ÃnÃrthaæ paravÃdanigrahÃrthaæ cÃprasannÃnÃmasmiæcchÃsane prasÃdÃya prasannÃnäca bhÆyobhÃvÃya / ÓabdavidyÃæ bodhisattva÷ parye«ate / saæsk­talapitÃdhimuktÃnÃtmani saæpratyayotpÃdanÃrthaæ saniruktapadavya¤jananirÆpaïatayà ekasya cÃrthasya nÃnÃprakÃraniruttyanuvyavahÃrÃnupraveÓÃrtham / cikitsÃÓÃstraæ bodhisattva÷ parye«ate sattvÃnÃæ nÃnÃprakÃravyÃdhivyupaÓamanÃrthaæ mahÃjanakÃyasyÃnugrahÃrtham / laukikÃni ÓilpakarmasthÃnÃni bodhisattva÷ parye«ate 'lpak­cchreïa bhogasaæharaïÃrthaæ sattvÃnÃmarthÃya sattvÃnäca bahumÃnotpÃdanÃrthaæ Óilpaj¤ÃnasaævibhÃgena cÃnugrahasaægrahÃrtham / sarvÃïi ca etÃni pa¤cavidyÃsthÃnÃni bodhisattva÷ parye«ate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhermahÃj¤ÃnasambhÃraparipÆïÃrtham / na hi sarvatraivamaÓik«amÃïa÷ krameïa sarvaj¤aj¤ÃnamanÃvaraïaæ pratilabhate / yattÃvadvodhisattva÷ parye«ate yathà ca parye«ate yadartha¤ca parye«ate tannirdi«Âam / tatra kiæ bodhisattva÷ pare«Ãæ deÓayati / katha¤ca deÓayati / kimartha¤ca deÓayati / tatra yadeva parye«ate tadeva deÓayati / yadartha¤ca parye«ate tadarthameva pare«Ãæ deÓayati / dvÃbhyÃæ punarÃkÃrÃbhyÃæ deÓayati / anulomÃæ ca kathÃæ kathayati pariÓuddhÃæ ca / tatra (##) kathamanulomÃæ kathÃæ kathayati / anurÆpeïeryÃpithena sthitÃya deÓayati nÃpratirÆpeïa / na uccatarake Ãsane ni«aïïÃyÃglÃnÃya nodgunÂhikÃk­tÃya na purato gacchate vistareïa yathÃsÆtraæ veditavyam / tatkasya heto÷ / dharmaguravo hi buddhabodhisattvÃ÷ / dharme hi tatkriyamÃïe pare«ÃmadhimÃtraæ dharmagauravamutpadyate / Óravaïe cÃdarajÃtà bhavanti nÃvaj¤ÃjÃtÃ÷ / sarve«Ãæ ca deÓayati / nirantaraæ sarvaæ ca deÓayati / dharmamÃtsaryamakurvannÃcÃryamu«Âiæ dharme«u karoti / yathÃkramaæ padavyaæjanamuddiÓati / yathÃkramoddi«Âaæ ca padavyaæjanaæ yathÃkramamevÃrthato vibhajati / arthopasaæhitaæ ca dharmamarthaæ coddiÓati nÃnarthopasaæhitam / saædarÓayitavyÃæ saædarÓayati samÃdÃpayitavyÃæ samÃdÃpayati samuttejayitavyÃæ samuttejayati saæprahar«ayitavyÃæ saæprahar«ayati / pratyak«ÃnumÃnÃptÃgamayuktÃæ ca kathÃæ karoti nÃpramÃïayuktÃm / sugatigamanÃnukÆlÃmapi avyÃkulÃmapi supraveÓÃæna gahanÃæ caturÃryasatyapratisaæyuktÃmapi sarvÃsäca pari«adÃæ yà pari«ad yà kathà yathÃrhati tÃæ tathÃsyai kathaæ karoti / ebhistÃvatpa¤cadaÓabhirÃkÃrairbodhisattvÃnÃæ sattve«vanulomà sarvaparÃrthe«u kathà veditavyà / punaÓca bodhisattva÷ apakÃri«u [sattve«u] maitracittatÃmupasthÃpya kathÃæ karoti / duÓcaritacÃri«u sattve«u hitacittatÃmupasthÃpya kathÃæ kathayati / sukhitadu÷khite«u sattve«u pramatte«u dÅne«u hitasukhÃnukampÃcittatÃmupasthÃpya kathÃæ karoti / na cer«yÃparyavasthÃnamadhipatiæ k­tvà ÃtmÃnamutkar«ayati / na parÃn paæsayati / nirÃmi«eïa ca cittenÃpratikÃæk«amÃïo lÃbhasatkÃraÓlokaæ pare«Ãæ dharmÃn deÓayati / ebhi÷ pa¤cabhirÃkÃrairbodhisattva÷ pariÓuddhÃæ kathÃæ kathayati / ta ete samÃsato viæÓatirÃkÃrà bhavanti / kÃlena satk­tyÃnupÆrvamanusandhyanusahitaæ har«ayatà roca[yatÃ] to«ayatà utsÃhayatà anavasÃdayatà yuktà sahità 'vyavakÅrïÃnudhÃrmikÅ yathà pari«at maitracittena hitacittenÃnukampÃcittenÃniÓritena lÃbhasatkÃraÓloke ÃtmÃnamanutkar«ayatà parÃæÓcÃpaæsayatà / evaæ bodhisattva÷ pare«Ãæ dharmaæ deÓayati / (##) [tatra] katamà bodhisattvasya dharmÃnudharmapratipatti÷ / samÃsata÷ pa¤cavidhà veditavyà / te«Ãmeva [yathÃ] parye«itÃnÃæ yathodg­hÅtÃnÃæ dharmÃïÃæ kÃyena vÃcà manasà cÃnuvartanà samyak cintanà bhÃvanà ca / ye«Ãæ dharmÃïÃæ bhagavatà kÃyena vÃcà manasà kriyà ni«iddhà ye«Ã¤cÃbhyanuj¤Ãtà kÃyena vÃcà manasà kriyà tasya kÃyavÃÇmanaskarmaïastathaiva parivarjanaæ pratini«evaïà samudÃnayatà ca / kÃyena vÃcà manasà cÃnuvartanà dharmÃnudharmapratipattirityucyate / tatra samyak cintanà bodhisattvasya katamà / iha bodhisattva ekÃkÅ rahogato yathÃÓrutÃæ dharmÃæÓcintayitukÃmastulayitukÃma upaparÅk«itukÃma Ãdita evÃcintyÃni sthÃnÃni vivarjayitvà dharmÃæÓcintayitumÃrabhate pratata¤ca cintayati / sÃtasya satk­tya prayogeïa na Ólatham / ki¤cicca bodhisattvaÓcintÃprayukto yuktyà vicÃrayatyanupraviÓati / ki¤cidadhimucyata eva / arthapratisaraïaÓca bhavati cintayanna vya¤janapratisaraïa÷ / kÃlÃnadeÓamahÃpadeÓÃæÓca yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / ÃdipraveÓena na cintÃæ praviÓati / pravi«ÂaÓca puna÷ punarmanasikÃrata÷ sÃratÃmupanayati / aciæntyaæ varjayan bodhisattva÷ sammohaæ ciættÃvik«epaæ nÃdhigacchati / pratataæ sÃtatya-satk­tya-prayuktaÓcintayannavij¤ÃtapÆrva¤cÃrtha vijÃnÃti labhate vij¤Ãta¤ca / pratilabdhamarthaæ na vinÃÓayati na saæpramo«ayati / yuktyà puna÷ ki¤cit pravi[cinvan] praviÓayan vicÃrayan na parapratyayo bhavati / te«u yuktiparÅk«ite«u dharme«u ki¤citpunaradhimucyamÃno ye 'pyasya dharme«u gambhÅre«u buddhirnÃvagÃhate tathÃgatagocarà ete dharmà nÃsmadbuddhigocarà ityevamapratik«ipaæstÃn dharmÃnÃtmÃnamak«ata¤cÃnupahata¤ca pariharatyanavadyam / arthaæ pratisaran bodhisattvo na vya¤janaæ buddhÃnaæ bhagavatÃæ sarvasandhyÃya-vacanÃnyanupraviÓati / kÃlÃpadeÓamahÃpadeÓakuÓalo bodhisattva÷ tattvÃrthÃnna vicalayituæ na vikampayituæ kenacit kathaæcicchakyate / ÃditaÓcintÃmanupraviÓan bodhisattva÷ apratilabdhapÆrvÃæ k«Ãntiæ pratilabhate / tÃmeva puna÷ pratilabdhÃæ (##) k«Ãntiæ sÃratÃmupanayan bodhisattva÷ bhÃvanÃma nupraviÓati / ebhira«ÂÃbhirÃkÃrairbodhisattvaÓcintÃsaæg­hÅtÃæ dharmÃnudharmapratipatti pratipanno bhavati / bhÃvanà katamà / samÃsataÓcaturvidhà veditavyà / Óamatho vipaÓyanà ÓamathavipaÓyanÃbhyÃsa÷ ÓamathavipaÓyanÃbhiratiÓca / tatra Óamatha÷ katama÷ / yathÃpi tadvodhisattva÷ a«ÂÃkÃrÃyÃÓvintÃyÃ÷ susamÃptatvÃnnirabhilÃpye vastumÃtre 'rthamÃtre Ãlambane cittamupanibadhya sarvaprapa¤cÃpagatena sarvacittapariplavÃpagatena saæj¤Ã-manasikÃreïa sarvÃlambanÃnyadhimucyamÃna÷ adhyÃtmasamÃdhinirmitte«u cittaæ saæsthÃpayati avasthÃpayati vistareïa yÃvadekotÅkaroti samÃdhatte / ayamucyate Óamatha÷ / vipaÓyanà katamà tenaiva puna÷ ÓamathaparibhÃvitena manaskÃreïa yathà cintitÃnÃæ dharmÃïÃæ nimittamanasikriyà vicaya÷ pravicayo dharmapravicaya÷ vistareïa yÃvatpÃï¬ityaæ praj¤ÃcÃra÷ / iyamucyate vipaÓyanà / ÓamathavipaÓyanÃbhyÃsa÷ katama÷ / ya÷ ÓamathavipaÓyanÃyäca sÃtatyaprayoga÷ satk­tyaprayogaÓca / ÓamathavipaÓyanÃbhirati÷ katamà / te«veva ÓamathavipaÓyanÃ-nimitte«u yaccittasyÃcalanaæ svarasenaivÃbhisaæskÃravÃhitÃsthÃnaæ saægraho 'visaraïà / iyamucyate ÓamathavipaÓyanÃbhirati÷ tatra bodhisattvo yathà yathà ÓamathavipaÓyanÃbhyÃsaæ karoti tathà tathà ÓamathavipaÓyanÃbhirati÷ saæti«Âhate / yathà yathà ÓamathavipaÓyanÃbhirati÷ saæti«Âhate tathà tathà Óamatho vipaÓyanà ca pariÓudhyata÷ / yathà yathà Óamatho viÓudhyati tathà tathà kÃyaprasrabdhiÓcittaprasrabdhi÷ p­thuv­ddhivaipulyatÃæ gacchati / yathà yathà vipaÓyanà viÓudhyati tathà tathà j¤ÃnadarÓanaæ p­thuv­ddhivaipulyatÃæ gacchati / etÃvacca bhÃvanÃyÃ÷ karaïÅyam / yadutÃÓrayagata¤ca dau«Âhulyamanapanetavyaæ sarvatra ca j¤eye j¤ÃnadarÓanaæ viÓodhayitavyaæ ca / caitatsarvaæ bhÃvanÃkarmÃnayà caturÃkÃrayà bhÃvanayà bodhisattvasya saæpadyate / (##) avavÃda÷ katama÷ / samÃsato '«Âavidho veditavya÷ / yathÃpi tadvodhisattva÷ samÃdhisanniÓrayeïa và saævÃsÃnvayÃdvà ye«ÃmavavaditukÃmo bhavati yo và punaranyo bodhisattvo 'smai avavadati tathÃgato và sa Ãdita eva cittaæ parye«ate jÃnÃti / cittaæ parye«ya indriya parye«ate jÃnÃti / indriyaæ parye«ya ÃÓrayaæ parye«ate jÃnÃti / ÃÓayaæ parye«yÃnuÓayaæ parye«ate jÃnÃti / anuÓayaæ parye«ya yathÃyogaæ yathÃrhameva vicitre«vavatÃramukhe«vavatÃrayati / yadi và 'Óubhayà yadi và maitryà yadi và idaæpratyayatÃ-pratÅtyasamutpÃdena yadi và dhÃtubhedena yadi và ÃnÃpÃnasm­tyà yathÃyogaæ yathÃrhamavaratÃramukhe«vavatÃrya ÓÃÓvatÃntÃsadgrÃha pratipak«eïa madhyamÃæ pratipadaæ deÓayati / ucchedÃntÃsadgrÃha pratipak«eïa madhyamÃæ pratipadaæ deÓayati / ak­te ca k­tÃbhimÃnaæ tyÃjayati / aprÃpte asparÓite asÃk«Ãtk­te sÃk«Ãtk­tÃbhimÃnaæ tyÃjayati / so 'yama«Âavidho 'vavÃda÷ puna÷ samÃsatastribhi÷ sthÃnai÷ saæg­hÅto veditavya÷ / trÅïi sthÃnÃni katamÃni / asthitasya cittasyÃdito 'vasthitaye samyagÃlambanopanibandha÷ / sthitacittasya ca svÃrthaprÃptaye samyagupÃyamÃrgadeÓanà / ani«ÂhitasvakÃryasya cÃntarÃdhi«ÂhÃnaparityÃga÷ / tatra cittendriyÃÓayÃnuÓayaj¤Ãnena yathÃyogamavatÃramukhÃvatÃraïatayà ca cittasthitaye samyagÃlambanopanibandho veditavya÷ / tatra ÓÃÓvatocchedÃntÃsadgrÃhapratipak«eïa madhyamayà pratipadà sthitacittasya svÃrthaprÃptaye samyagupÃyamÃrgadeÓanà veditavyà / tatrÃk­te yÃvadasÃk«Ãtk­te sÃk«Ãtk­tÃbhimÃnatyÃjanatayà ani«ÂhitasvakÃryasyÃntarÃdhi«ÂhÃnaparityÃgo veditavya÷ / evamebhistribhi÷ sthÃnaira«Âavidho 'vavÃda÷ saæg­hÅto veditavya÷ / eva mevÃvavÃdaæ parato và labhamÃno bodhisattva÷ pare«Ãæ vÃnuprayacchanna«ÂÃnÃæ balÃnÃæ gotraæ krameïa viÓodhayati vivardhayati dhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattij¤ÃnabalasyendriyaparÃparaj¤Ãnabalasya nÃnÃdhimuktij¤Ãnabalasya nÃnÃdhÃtuj¤Ãnabalasya sarvatra gÃminÅ pratipaj j¤Ãnabalasya pÆrvenivÃsÃnusm­tij¤Ãnabalasya cyutyupapattij¤Ãnabalasya ca / (##) tatrÃnuÓÃsanaæ katamat / tatpa¤cavidhaæ veditavyam / sÃvadyasamudÃcÃraprati«edha÷ anavadyasamudÃcÃrÃbhyanuj¤Ã prati«iddhÃbhyanuj¤Ãte«u dharme«u skhalitasamÃcÃra-saæcodanà puna÷ punaranÃdarajÃtasya skhalata÷ avasÃdanayà sm­tikaraïÃnupradÃnamakalu«eïÃvipariïatena snigdhenÃÓayena / samyak pratipannasya ca prati«iddhÃbhyanuj¤Ãte«u dharme«u bhÆtaguïapriyÃkhyÃnatayà saæprahar«aïà / itÅdaæ samÃsata÷ pa¤cÃkÃraæ bodhisattvÃnÃmanuÓÃsanaæ veditavyam / yaduta prati«edho 'bhyanuj¤Ã codanà 'vasÃdanà saæprahar«aïà ca / tatropÃyasaæg­hÅtaæ bodhisattvÃnÃæ kÃyavÃÇmanaskarma katamat / samÃsato bodhisattvÃnÃæ catvÃri saægrahavastÆnyupÃya ityucyante / yathoktaæ bhagavatà catu÷saægrahavastusaæg­hÅtenopÃyena samanvÃgato bodhisattvo bodhisattva ityucyata iti / kena puna÷ kÃraïena catvÃri saægrahavastÆnyupÃya ityucyante / samÃsataÓcaturvidha upÃya÷ sattvÃnÃæ vinayÃya saægrahÃya / nÃstyata Ættari nÃstyato bhÆya÷ / tadyathà 'nugrÃhako grÃhaka÷ avatÃrako 'nuvartakaÓca / tatra dÃnaæ bodhisattvasyÃnugrÃhakaæ upÃya÷ / tathà hi vicitreïÃmi«adÃnenÃnug­hyamÃïÃ÷ sattvÃ÷ Órotavyaæ kartavyaæ vacanaæ manyate / tadanantaraæ bodhisattva÷ priyavÃditayà tatra tatra sammƬhÃnÃæ tatsammohÃÓe«ÃpanayÃya yuktiæ grÃhayati sandarÓayati / evamasya priyavÃdità grÃhaka upÃyo bhavati / tathà ca yuktyà grÃhitÃn sandarÓitÃnsattvÃn akuÓalÃtsthÃnÃd vyutthÃpya kuÓale sthÃne samÃdÃpayati vinayati niveÓayati prati«ÂhÃpayati / sÃsyÃrthacaryà bhavatyavatÃraka upÃya÷ / eva¤ca bodhisattva÷ tÃnsarvÃnavatÃrya tatsabhÃgav­ttasamÃcÃreïÃnuvartate yenÃsya na bhavanti vineyà vaktÃra÷ / tvaæ tÃvadÃtmanà na ÓraddhÃsampanna÷ ÓÅlasampannastyÃgasampanna÷ praj¤Ãsampanna÷ kasmÃdbhavÃn parÃnatra samÃdÃpayati / tena ca codayati smÃrayatÅti tasmÃtsamÃnarthatà bodhisattvasya caturtho 'nuvartaka upÃyo veditavya÷ / ityebhiÓcaturbhirupÃyaryatparig­hÅtaæ samastairvyastairvà bodhisattvasya kÃyakarma vÃkkarma manaskarma / tadupÃyaparigrahaïÃmityucyate sattvÃnÃæ samyaksaægrahÃya vinayÃya paripÃcanÃya / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne a«Âamaæ balagotrapaÂalam / (##) ## (Chapter 1.9) uddÃnaæ / svabhÃvaÓcaiva sarva¤ca du«karaæ sarvatomukham / syÃt sÃtpauru«yayukta¤ca sarvÃkÃraæ tathaiva ca // vighÃtÃrthikayukta¤ca ihÃmutra sukhaæ tathà / viÓuddha¤ca navÃkÃraæ dÃnametatsamÃsata÷ // iha bodhisattva÷ krameïa «aÂpÃramitÃæ paripÆryÃnuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyate / dÃnapÃramitÃæ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramitäca / tatra katamà bodhisattvasya dÃnapÃramità / navÃkÃraæ dÃnaæ bodhisattvasya dÃnapÃramitetyucyate / svabhÃvadÃnaæ sarvadÃnaæ du«karadÃnaæ sarvatomukhaæ dÃnaæ satpuru«adÃnaæ sarvÃkÃradÃnaæ vighÃtÃrthikadÃnamihÃmutrasukhaæ dÃnaæ viÓuddhadÃnaæ ca / kaÓca dÃnasya svabhÃva÷ / yà cetanà sarvapari«kÃra-svadehanirapek«asya bodhisattvasya kevalÃdhyÃtmikavastuparityÃgÃya kÃyavÃkkarmÃnavadyaÓca sarvadeyavastuparityÃga÷ / saævarasthÃyina÷ Ãgamad­«Âe÷ phaladarÓino yo yenÃrthÅ tasya ca tadvastupratipÃdanà bodhisattvasya dÃnasvabhÃvo veditavya÷ / tatra sarvadÃnaæ katamat / sarvamucyate samÃsato dvividhaæ deyavastu / ÃdhyÃtmikaæ bÃhya¤ca / tatra à majj¤a÷ svadehaparityÃgo bodhisattvasya kevalÃdhyÃtmikavastuparityÃga ityucyate / yatpunarbodhisattvo vÃntÃÓinÃæ sattvÃnÃmarthe bhuktvà bhuktvà 'nnapÃnaæ vamati / tatsaæs­«ÂamÃdhyÃtmikabÃhyavastudÃnaæ bodhisattvasyetyucyate / etadyathoktaæ sthÃpayitvà pariÓi«ÂadeyavastuparityÃgo bÃhyadeyavastuparityÃga÷ evocyate / tatra bodhisattva÷ pare«Ãæ dehÃrthinÃæ samÃsato dvÃbhyÃmÃkÃrÃbhyÃæ svadehamanuprayacchati / yathÃkÃmakaraïÅyaæ và paravaÓyaæ paravidheyamÃtmÃnaæ pare«Ãmanuprayacchati / tadyathÃpi nÃma kaÓcit pare«Ãæ (##) bhaktÃcchÃdanahetordÃsabhÃvamupagacchet / evameva nirÃmi«acitto bodhisattva÷ paramabodhikÃma÷ parahitasukhakÃmo dÃnapÃramittÃæ paripÆrayitukÃmo yathÃkaraïÅyaæ pare«Ãæ vaÓyaæ paravidheyamÃtmÃnaæ pare«Ãmanuprayacchati / karacaraïanayanaÓiro 'ÇgapratyaÇgÃrthinÃæ mÃæsarudhirasnÃyvarthinÃæ yÃvanmajjÃyinÃæ yÃvanmajjÃnamanuprayacchati / dvÃbhyÃmeva kÃraïÃbhyÃæ bodhisattvo bÃhyaæ vastu sattvebhya÷ parityajati / yathÃsukhaparibhogÃya và yÃcitakamanuprayacchati / tadvaÓitvÃya và sarveïa sarva nirmuktena cittenÃnuprayacchati / na ca punarbodhisattva÷ sarvamÃdhyÃtmikabÃhyaæ vastvaviÓe«eïaiva sarvathà ca sattvÃnÃæ dadÃti / ki¤ca bodhisattvo dvividhÃdasmÃdÃdhyÃtmikabÃhyÃdvastuna÷ sattvÃnÃæ dadÃti / kathaæ na dadÃti / yadasmÃdÃdhyÃtmikabÃhyÃdvastuna÷ sattvÃnÃæ dÃnaæ sukhÃyaiva syÃnna tu hitÃya naiva vÃsukhÃya nÃpi hitÃya tadbodhisattva÷ pare«Ãæ na dadÃti / yatpunarhitÃya syÃnnÃvaÓyaæ sukhÃyÃ-sukhÃya và punarhitÃya ca tadvodhisattva÷ pare«Ãæ dÃnaæ dadÃti / ityayaæ tÃvaddÃnasya cÃdÃnasya ca samÃsanirdeÓa÷ / ata÷ paraæ vistaravibhÃgo veditavya÷ / iha bodhisattva÷ parotpŬanÃya [paravadhÃya] parava¤canÃya cÃyogavihitena copanimantritamÃtmÃnaæ paravaÓyaæ paravidheyaæ na dadÃti / apyeva nÃma bodhisattva÷ Óatak­tva÷ sahasrak­tva÷ svajÅvitaparityÃgamapi pare«ÃmantikÃdabhyupagacchet / natveva rÃj¤ayà parÃrÃdhanÃrthaæ parotpŬanÃæ paravadhaæ parava¤canÃæ và kuryÃt / yadi ca bodhisattva÷ ÓuddhÃÓayo bhavati dÃnamÃrabhya so 'pi sattvakÃrye prabhÆte karaïÅye pratyupasthite svadehÃÇgapratyaÇgayÃcanake ca pratyupasthite na svadehÃÇgapratyaÇgÃnyanuprayacchati / tatkasya heto÷ / na hyasya bodhisattvasya dÃnamÃrabhya ÓuddhÃÓayasya puna÷ kenacitparyÃyeïedaæ dÃtavyamasmai dÃtanyamiti bhavati cetasa÷ saækoca÷ / tasmÃdasau bodhisattvo yadÃÓayaÓuddhyarthaæ pratyupasthitaæ sattvakÃryamadhyupek«ya dadyÃt so 'syÃÓaya÷ Óuddha iti na (##) pratyupasthitaæ sattvakÃryamadhyupek«ya dadÃti / na ca mÃrakÃyike«u deve«u yÃcanake«u viheÂhÃbhiprÃye«u pratyupasthite«u svadehamaÇgavibhÃgaÓo dadÃti / mà haiva te«ÃmadhimÃtrà k«atiÓcopahatiÓca bhavi«yatÅti yathà mÃrakÃyike«u deve«u / eva tadÃdi«Âe«u sattve«u veditavyam / nÃpi conmattak«iptacitte«u bodhisattva÷ svadehamaÇgavibhÃgaÓo 'nuprayacchati / na hi te svacitte 'vasthitÃ÷ / nÃrthino m­gayante / nÃnyatra vipralÃpa÷ / sa te«ÃmasvatantratvÃccetasa÷ tasmÃnna dadÃti / etÃnÃkÃrÃn sthÃpayitvà etadviparyayÃt svadehaæ tÃvadbodhisattva÷ paravidheyatayà và 'ÇgapratyaÇgavibhÃgaÓo vÃrthibhya÷ parityajati / evantÃvadbodhisattvasyÃdhyÃtmikasya vastuno dÃna¤cÃdÃna¤ca veditavyam / bÃhyÃtpunarvastuno bodhisattvo yÃni vi«ÃgniÓastramadyÃni sattvÃnÃmupaghÃtÃya tÃni nÃnuprayacchatyarthibhya÷ ÃtmopaghÃtÃya và yÃcitÃnyarthinÃæ paropaghÃtÃya [vÃ] / yÃni punarvi«ÃgniÓasramadyÃnyanugrahÃya sattvÃnÃæ tÃni bodhisattvo dadÃtyarthibhya Ãtmano và 'nugrahÃya yÃcitÃnyarthinÃæ parÃnugrahÃya và / punarna ca bodhisattva÷ parakÅyaæ draviïamaviÓvÃsyaæ parebhyo 'nuprayacchati / na ca bodhisattva÷ säcaritreïa paradÃramupasaæh­tya pare«Ãmanuprayacchati / na ca saprÃïakaæ pÃnabhojanamanuprayacchati / yadapi [rati]krŬopasaæhitamanarthopasaæhitaæ sattvÃnÃæ bodhisattvasya deyaæ vastu tadapi bodhisattvo 'rthibhyo na dadÃti / tatkasya heto÷ / yadyapi tadvastu te«Ãæ cittaprasÃdamÃtrakamutpÃdayed bodhisattvasyÃntike / apitu vipulataramasya taddÃnamanarthaæ kuryÃdyaddhetorasau madaæ pramÃdaæ duÓcaritamadhyÃpadyamÃna÷ kÃyasya bhedÃdapÃye«Æpapadyate / sa cetpunastadratikrŬÃdikaæ va tu nÃpÃyagamanÃya bhavennÃpi cÃkuÓalamÆlopacayÃya kÃmaæ tadbodhisattvastÃd­Óaæ ratikrŬÃdikaæ vasta cittaprasÃdahetoranupracchedarthibhyastenÃpi vastunà saægrahÃya paripÃkÃya / kÅd­Óaæ punà ratikrŬÃvastu bodhisattvo na dadÃtyarthibhya÷ / kid­Óaæ dadÃti / tadyathà m­gavadhaÓik«Ãæ bodhisattvo na dadÃti / k«udrayaj¤e«u ca mahÃrambhe«u ye«u bahava÷ prÃïina÷ saæghÃtamÃpadya jÅvitÃdvyaparopyante / tadrÆpÃn yaj¤Ãnna svayaæ yajati na parairyÃjayati / nÃpi ca devakule«u paÓuvadhamanuprayacchati / na ca prabhÆtaprÃïyÃÓritÃn [deÓÃn] jalajairvà [sthalajairvÃ] prÃïibhiradhyu«itÃæste«Ãæ prÃïinÃmuparodhÃya yÃcito 'nuprayacchati / (##) na jÃlÃni na yantrÃïi na jÃlayantraÓik«Ãæ prÃïinÃmuparodhÃya yÃcito 'nuprayacchati / nÃpyÃkroÓÃya vadhÃya bandhÃya daï¬anÃya kÃraïÃya ÓatrÆïÃæ Óatrumanuprayacchati / samÃsato bodhisattvo yatki¤cit parasattvotpŬayà parasattvabÃdhÃya sattvÃnÃæ ratikrŬÃvastu tatsarvaæbodhisattvo na dadÃtyarthibhya÷ / yÃni punarimÃni vicitrÃïi hastyaÓvarathayÃnavÃhanÃni vastrÃlaÇkÃrÃïi praïÅtÃni ca pÃnabhojanÃni n­ttagÅtavÃditaÓik«Ã n­ttagÅtavÃditabhÃjanÃni ca gandhamÃlyavilepanaæ vicitraÓca bhÃï¬opaskara udyÃnÃni ca g­hÃïi striyaÓca paricaryÃyai vividhe«u ca ÓilpakarmasthÃne«u Óik«Ã ityevaærÆpaæ ratikrŬÃvastu bodhisattvaÓcittaprasÃdahetorarthibhyo 'nuprayacchati / na ca bodhisattva÷ amÃtrayà 'pathyaæ và glÃnÃyÃrthine 'pi pÃnabhojanamanuprayacchati / na t­pte«u lolupajÃtÅye«u sattve«u praïÅtaæ pÃnabhojanamanuprayacchati / nÃpi ca ÓokÃrtÃnÃæ sattvÃnÃmÃtmodbandhanÃya và tìnÃya và vi«abhak«aïÃya và prapÃtapatanÃya và kÃmakÃraæ dadÃti / na ca bodhisattvo mÃtÃpitaraæ sarveïa sarvaæmarthibhyo 'nuprayacchati / tathÃhi bodhisattvasya mÃtÃpitaraæ paramaguru-sthÃnÅyamÃpÃyakaæ po«akaæ saævardhakaæ tadbodhisattvena dÅrgharÃtraæ Óirasodvahatà na khedamÃpattavyam / tayoÓcÃdhamanabandhaka sthÃpanavikraye Ãtmà vaÓyo vidheyo dÃtavya÷ / tatkathaæ bodhisattva÷ parebhyo 'nupradÃtumutsaheta kuta÷ puna÷ pradadyÃt / nÃpi bodhisattvo rÃjà mÆrdhÃbhi«ikta÷ prabhu÷ sve p­thivÅmaï¬ale sattvÃnÃæ saparigrahÃïÃæ parakÅyaæ putradÃraæ pare«ÃmantikÃdÃcchidya pare«Ãmanuprayacchati / nÃnyatra k­tsnaæ grÃmaæ và grÃmapradeÓaæ và janapadapradeÓaæ và bhogamanuprayacchet / yathà mamÃbhÆttathà te bhavatviti / na ca bodhisattva÷ svaæ putradÃraæ dÃsÅdÃsakarmakarapauru«eyaparigrahaæ samyagasaæj¤aptamakÃmakaæ vimanaskaæ pare«ÃmarthinÃmanuprayacchati / samyak saæj¤aptamapi ca sumanaskaæ chandajÃtaæ nÃmitre«u na yak«arÃk«ase«u na raudrakarmasu pratipÃdayati / nÃpi ca dÃsabhÃvÃya pratipÃdayati putradÃraæ sukumÃraæ kulaputraæ janam / na ca bodhisattvo 'dhimÃtraparapŬÃprav­tte«u raudrakarmasu yÃcanake«u rÃjyapradÃnaæ dadÃti / rÃjyÃdapi ca tÃæstathÃvidhÃn pudgalÃæÓcyÃvayati sa cet pratibalo bhavati cyÃvayitum / na ca bodhisattvo mÃtÃpitrorantikÃdbhogÃnÃcchidya yÃcanakebhya÷ prayacchati / yathà mÃtÃpitrorevaæ putradÃradÃsÅdÃsakarmakarapauru«eyebhya÷ / nÃpi ca (##) mÃtÃpitaraæ bÃdhitvà vistareïa yÃvatkarmakarapauru«eyaæ bÃdhitvà parebhyo yÃcanakebhyo deyavastu parityajati / dharmaïa cÃsÃhasena bodhisattvo bhogÃn saæh­tya dÃnaæ dadÃti nÃdharmeïa sÃhasena / na paramutpŬyopahatya na ca buddhÃnÃæ bhagavatÃæ ÓÃsane bodhisattvo vyavasthita÷ Óik«Ãæ vyatikramya katha¤cit dÃnaæ dadÃti / dÃna¤ca dadad bodhisattva÷ sarvasattve«u samacitto dadÃti dak«iïÅyabuddhimupasthÃpya mitrÃmitrodÃsÅne«u guïavatsu do«asatsu hÅne«u tulye«u viÓi«Âe«u sukhite«u du÷khite«u ca / na ca bodhisattvo yathoktÃdyathÃpratij¤ÃtÃdyÃcanakÃya nyÆnaæ dÃna dadÃti / nÃnyatra sama và adhikaæ và / na ca bodhisattva÷ praïÅtaæ vastu pratij¤Ãya lÆhaæ pratyavaraæ dadÃti / nÃnyatralÆhaæ pratyavaraæ pratij¤Ãya praïÅtaæ dadÃti saævidyamÃne praïÅte / na ca bodhisattvo vimanasko na kruddha÷ k«ubhitamÃnaso dÃnaæ dadÃti / nÃpi ca dÃnaæ dattvà nindayati puna÷ puna÷ parikÅrtanatayà evaæ caiva¤ca tvaæ mayà dÃnenÃnug­hÅta÷ savardhito 'bhyuddh­to veti / na ca bodhisattvo nihÅnapuru«asyÃpi dÃnaæ dadadapaviddhamasatk­tyÃnuprayacchati prÃgeva guïavata÷ / na ca bodhisattvo vividhavipratipattisthitÃnÃmuddhatÃnÃmasaæv­tÃtmanÃæ yÃcanakÃnÃmÃkroÓakÃnÃæ ro«akÃïÃæ paribhëakÃïÃæ vipratipattyà khinnamÃnaso dÃnaæ dadÃti / nÃnyatra te«ÃmevÃntike bodhisattvo bhÆyasyà mÃtrayà kleÓÃveÓaprak­titÃmavagamyÃnukampÃcittamupasthÃpya dÃnaæ dadÃti / na cÃsadd­«Âyà parÃm­«Âaæ [dÃnaæ] dadÃti / tadyathà mahÃraudrayaj¤e«u na hiæsÃdÃnena dharmaæ pratyeti / nÃpi kautakamaÇgalapratisaæyuktaæ dÃnaæ dadÃti / nÃpi suviÓuddhenÃpi sarvÃkÃreïa dÃnamÃtrakeïa laukikalokottarÃæ vairÃgyaviÓuddhiæ pratyeti nÃnyatra / saæbhÃramÃtrakatayà viÓuddherdÃnaæ dhÃrayati / na ca phaladarÓÅ dadÃti / sarva¤ca dÃnamanuttarÃyÃæ samyak sambodhau pariïÃmayati / sarvaprakÃrasya dÃnasya sarvaæ prakÃraæ yathÃbhÆtaæ phalaæ vipÃke 'bhisaæpratyayajÃto bodhisattvo 'parapratyayo 'nanyaneyo dÃnaæ dadÃti tadyathà 'nnado balavÃn bhavati / vastrado varïavÃn yÃnada÷ sukhita÷ cak«u«mÃn pradÅpada ityevamÃdi vistareïa veditavyam / na ca bodhisattvo dÃridryabhayabhÅto dÃnaæ dadÃti / nÃnyatra kÃruïyÃbhiprÃya eva / na ca bodhisattvo yÃcanakÃnÃmapratirÆpaæ dÃnaæ dadÃti / tadyathà yatÅnÃmucchi«Âaæ và pÃnabhojanamuccÃraprasrÃvakheÂaÓiæghÃïakavÃntaviriktapÆyarudhiærasaæs­«Âaæ (##) và abhidÆ«itaæ và / anÃkhyÃtamapratisaæveditamodanakulmëamutsarjanadharmÅ / tathà apalÃï¬ubhak«ÃïÃæ palÃï¬usaæmiÓraæ palÃï¬usaæs­«Âam / evamamÃæsabhak«ÃïÃm / amadyapÃnÃæ madyamiÓraæ madyasaæs­«Âaæ và / tathà 'pratirÆpe karmaïi viniyojya bodhisattvo na pare«Ãæ dÃnaæ dadÃti / ityevaæbhÃgÅyamapratirÆpaæ dÃnaæ na dadÃti / na ca punarbodhisattvo yÃcanakaæ puna÷ punaryÃcanatayà gatapratyÃgatikatayà sevÃv­ttasaævidhÃnena parikliÓya dÃnaæ dadÃti / nÃnyatra yÃcitamÃtra eva / na ca bodhisattva÷ kÅrtiÓabdaÓlokamiÓritaæ dÃnaæ dadÃti / na [ca] parata÷ pratikÃrasanniÓritaæ na ÓakratvamÃratvacakravartitvaiÓvaryasanniÓritaæ [dadÃti] / na ca pare«Ãæ kuhanÃrthaæ dÃnaæ dadÃti / kaccinmÃæ pare rÃjÃno và rÃjamahÃmÃtyà và naigamajanapadà brÃhmaïag­hapatayo dhanina÷ Óre«Âhina÷ sÃrthavÃhà dÃtÃraæ dÃnapatiæ viditvà satkuryurgurÆkuryurmÃnayeyu÷ pÆjayeyuriti / na ca kÃrpaïyadÃnaæ dadÃti / alpÃdapi viÓadaæ dadÃti prÃgeva prabhÆtÃt / na ca pare«Ãæ vipralambhÃya dÃnaæ dadÃti / anena dÃnena vilobhya viÓrambhayitvà paÓcÃdenaæ vipravÃdayi«yÃmÅti / na ca vibhedÃya parata÷ pare«Ãæ dÃnaæ dadÃti / tadyathà dÃnena grÃmaæ và grÃmapradeÓaæ và janapadaæ và janapadapradeÓaæ và vibhedya svÃminÃmantikÃdÃcchetsyÃmyÃkrami«yÃmÅti / dak«aÓca bodhisattvo bhavatyanalasaÓca utthÃnasampanna÷ svayaæ ca sannaddha÷ parikare pÆrvaÇgamo deyavastu parityÃge svaya¤ca dadÃti paraiÓca dÃpayati na svayaæ kausÅdyaæ prÃvi«k­tya parÃnÃj¤Ãpayati dÃnÃya / mahÃntamapi gaïasannipÃtamarthinÃæ ÓÅlavaddu÷ÓÅlÃnÃæ sanni«aïïaæ saænipatitaæ viditvà v­ddhÃntamupÃdÃya yÃvannavakÃntaæ tatsarvaæ deyavastu gatapratyÃgatikatayà puna÷ punaranukrameïa pratipÃdayati na ca bodhisattva÷ prabhÆte«u vipule«u vistÅrïe«u bhoge«u saævidyamÃne«u mitaæ dÃnaæ dadÃti / na ca paraviheÂhanÃya pare«Ãæ dÃnaæ dadÃti / ÃkroÓanÃya và ro«aïatìanatarjanakutsanakabandhanacchedanarodhanapravÃsanÃya và dÃnaæ dadÃti / pÆrvameva ca dÃnÃd bodhisattva÷ sumanà bhavati dadaccittaæ prasÃdayati / dattvà cÃvipratisÃrÅ bhavati / na ca ÓÃÂhyÃddÃnaæ dadÃti maïimuktÃÓaÇkhaÓilÃvaidÆryapravìÃdipratirÆpakÃïi tadÃÓÃvatÃæ sattvÃnÃm / na ca bodhisattvena ki¤cidalpaæ [và prabhÆtaæ vÃ] deyavastu yanna prÃgeva cetasà sarvasattvÃnÃæ (##) nirmuktaæ bhavati / paÓcÃdyÃcaka÷ svakamiva dhanaæ yÃcitakÃnupradattaæ bodhisattvÃdyÃcate / kÃlena ca bodhisattvo dÃnaæ dadÃti nÃkÃlena / kalpikamÃtmana÷ parasya ca nÃkalpikam / ÃcÃreïa nÃnÃcÃreïa / avik«iptena ca cetasà na vik«iptena / na ca bodhisattvo yÃcanakamavahasati nÃvaspaï¬ayati / ma maÇkubhÃvamasyopasaæharati / na bh­kuÂÅk­to bhavati / uttÃnamukhavarïa÷ smitapÆrvaæÇgama÷ pÆrvÃbhibhëŠbhavati / na ca vilambitaæ tvaritaæ tvaritaæ dÃnaæ dadÃti / ayÃcito 'pi bodhisattva÷ svayaæ pravÃrayitvà parÃn yo yenÃrthÅ bhavati tasya taddadÃti / svayaæ g­hÅtaæ cai«ÃmabhyanujÃnÃti / na ca bodhisattvo dau«praj¤adÃnaæ dadÃti / dadat prÃj¤adÃnameva dadÃti / prÃj¤adÃnaæ bodhisattvasya katamat / iha bodhisattva÷ satsu saævidyamÃne«u deyadharme«u pÆrvameva yÃcanakÃbhyÃgamanÃdevaæ cittamabhisaæskaroti / sa cenme dvau yÃcanakÃvÃgacchetÃæ sukhitaÓcÃk­païo 'varÃka÷ sanÃtha÷ sapratisaraïa÷ du÷khitaÓca k­païo varÃka÷ anÃtha÷ apratisaraïa÷ / tena mayà sacenme bhogÃnÃæ dvayorapi santarpaïÃyecchÃparipÆraye tadà saæbhavo 'sti ubhau santarpayitavyau / dvayorapÅcchà paripÆri÷ karaïÅyà / sa cenna tÃvadbhogasaæbhava÷ syÃdahaæ dvayo÷ santarpayeyaæ yadicchÃparipÆri¤ca kuryÃæ sukhitamapahÃya du÷khitÃya dÃnaæ deyam / ak­païamavarÃkaæ sanÃthaæ sapratisaraïamapahÃya k­païÃya varÃkÃya anÃthÃyÃpratisaraïÃya dÃnaæ deyamiti / sa evaæ cittamabhisaæsk­tya yathÃbhisaæskÃrameva karmaïà saæpÃdayati / sa cetpuna÷ sukhitasya yÃcanakasyecchÃæ na Óaknoti paripÆrayituæ sa tameva pÆrvakaæ svacittÃbhisaæskÃrakalpamupÃdÃya taæ yÃcakamevaæ saæj¤apya pre«ayati / asya mayà du÷khitasya pÆrvanis­«Âaæ pÆrvapratij¤Ãtametaddeyavastu ato mayà 'syaiva pratipÃditam / na ca me tvayyadÃtukÃmamanà asti / ato na bhadramukhenÃsmÃkamantike praïayavimukhatà karaïÅyeti / punaraparaæ bodhisattva÷ satsu saævidyamÃne«u deyadharme«u yÃni tÃni matsarikulÃni bhavanti paramamatsarikulÃnyÃg­hÅtapari«kÃrÃïi kuÂaku¤cakÃni ye«u na jÃtu ÓramaïabrÃhmaïe«u deyadharme prajÃyate tÃni bodhisattva÷ kulÃnyupasaækramya pratisaæmodya praïaya¤ca saævidhÃyaivamÃha / aÇga tÃvatte bhavanta÷ akoÓak«ayeïa mahatà upakÃreïa pratyavasthità bhavantu / mama g­he vipulà bhogà vipulà deyadharmÃ÷ (##) saævidyante / so 'haæ dÃnapÃramitÃparipÆraye yÃcanakenÃrthÅ / sa cedyÆyaæ yÃcanakamÃrÃgayatha mà nirÃk­tya visarjayi«yatha madÅyaæ dhanaæ deyadharmamÃdÃya tebhyo và vis­jata yathÃsukhameva / athavà taæ yÃcanakamasmÃkamupasaæharatha dÅyamÃna¤ca mayà dÃnamanumodatha / te ca tasya pratiÓrutyÃkoÓak«ayeïa priyeïÃyaæ kulaputro 'smÃkamÃrÃdhitacitto bhavatÅti tathà kurvanti / evaæ hi tena bodhisattvena ye«ÃmÃyatyÃæ mÃtsaryamalavinayÃya bÅjamavaropitaæ bhavati / krameïa ca tenÃbhyÃsena tena praj¤ÃpÆrvakeïopÃyakauÓalyena svakamapi parÅttaæ parebhyo dhanamanuprayacchanti / m­dukamalobhaæ niÓritya madhyaæ pratilabhante / madhyaæ niÓrityÃdhimÃtraæ pratilabhante / punaraparaæ bodhisattvo ye 'sya bhavantyÃcÃryopÃdhyÃyÃ÷ sÃrdhavihÃryantevÃsina÷ sabrahmacÃriïaÓca lobhaprak­tayo lubdhajÃtÅyà ye ca na lubdhajÃtÅyà api tu deyadharmavaikalyÃdicchÃvighÃtavantastatra bodhisattvo buddhÃvaropitaæ và dharmÃ[varopitaæ vÃ] saæghÃvaropitaæ và dÃnamayaæ puïyakriyÃvastu kartukÃmaste«Ãmevots­jati / tÃn deya dharmÃæstai÷ kÃrayati na svayaæ karoti / evaæ tena bodhisattvena svaya¤ca bahutaraæ puïyaæ prasÆtaæ bhavati / tadekatyÃnäca sabrahmacÃriïÃæ kleÓavinaya÷ k­to bhavati / tadekatyÃnÃæ dharmecchÃparipÆri÷ k­tà bhavati / sattvasaægraha÷ sattvaparipÃkaÓca k­to bhavati / punaraparaæ bodhisattva÷ satsu saævidyamÃne«u deyadharme«u yÃcanakamÃkÆÂananimittamÃtrakeïaiva j¤Ãtvà yathÃkÃmaæ deyadharmai÷ pratipÃdayati / yo 'pi cainamupasaækrÃnto bhavati kÆÂavÃïijyanaivaæ vyaæsayi«yÃmÅti / tasyÃpi bhÃvamÃj¤Ãya tadduÓcaritamanye«Ãmapi tÃvacchÃdayati prÃgeva tasyaiva / icchäcÃsya paripÆrayati yenÃsÃvamaÇkurudagro viÓÃrada÷ saumanasyajÃto viprakrÃmati / yenÃpi ca bodhisattva÷ kÆÂa-kapaÂena va¤cito bhavati na cÃnena sà va¤canà pÆrvaæ pratividdhà bhavati paÓcÃcca pratividhyati / pratividhya na ca tena vastunà punastaæ vyaæsakaæ pudgala¤codayati smÃrayati / sarva¤ca tacchalak­ta madattÃdÃnamasmai bhÃvenÃbhyanumodate / ityevaæbhÃgÅyaæ tÃvadbodhisattvasya satsu saævidyamÃne«u prÃj¤adÃnaæ veditavyam / punaraparaæ bodhisattva÷ asatsu asaævidyamÃne«u deyadharme«u k­tÃvÅ bodhisattvaste«u te«u ÓilpakarmasthÃne«u sa tadrÆpaæ ÓilpakarmasthÃnamÃmukhÅkaroti / (##) yenÃlpak­cchreïa mahÃntaæ dhanaskandhamabhinirjityÃdhyÃvasati / pare«Ã¤citrakatho madhurakatha÷ kalyÃïapratibhÃno bodhisattvÃstathà dharmadeÓanÃæ pravartayati yathà daridrÃïÃmapi sattvÃnÃæ dÃtukÃmatà santi«Âhate prÃgevìhyÃnÃm / matsariïÃmapi prÃgeva tyÃgaÓÅlÃnÃm / yÃni và punastÃni ÓrÃddhakulÃni ye«vaharaha÷ prav­tà eva deyadharmà vistÅrïabhogatayà te«u kule«u ÃgatÃgatÃn yÃcanakÃnupasaæharati / svayameva và gatvà dÃne«u dÅyamÃne«u puïye«u kriyamÃïe«u dak«o 'nalasa utthÃnasampannaÓcittamabhiprasÃdya kÃyena vÃcà yathÃÓaktyà yathÃbalaæ vyÃpÃraæ gacchati / supratipÃdita¤ca taddÃnaæ yÃcanake«u karoti / evaæ hi taddÃnam / yadupasthÃpaka-vaiguïyÃd du«pratipÃditaæ syÃt pak«apatitaæ và anÃdarato và sm­tisaæpramo«ato và tanna bhavati / evaæ hi bodhisattva÷ asatsvasaævidyamÃne«u bhoge«u prÃj¤adÃnasya dÃtà bhavati yÃvadÃÓayaÓuddhi nÃdhigacchati / ÓuddhÃÓayastu bodhisattvo yathaivÃpÃsamatikramaæ pratilabhate tathaivÃk«ayabhogatÃæ janmani pratilabhate / punaraparaæ bodhisattvo na tÅrthikÃya randhraprek«iïe dharmaæ mukhoddeÓato và pustakagataæ và dadÃti / nÃpi lobhaprak­taye pustakaæ vikretukÃmÃya sannidhiæ và kartukÃmÃya / na tu tena j¤ÃnenÃnarthine [j¤ÃnenÃrthine vÃ] / puna÷ sa cetk­tÃrtha÷ pustakena bhavati svayaæ dadÃtyasmai yathÃsukhameva / sa cedak­tÃrtho bhavati yasyÃrthe tena tatpustakamanvÃvartitam / evamasau bodhisattva÷ ÃdarÓamanyaæ d­«Âvà lekhayitvà vÃnyaddadÃti / sa cennaivÃdarÓaæ paÓyati nÃpi lekhayituæ Óaknoti tenÃdita evaæ svacittaæ pratyavek«itavyam / mà haiva me dharmamÃtsaryamalaparyavasthitaæ cittam / mà haivÃhamÃÓayata eva na dÃtukÃmo 'bhilikhitaæ dharmam / sa cetsa evaæ pratyavek«amÃïo jÃnÅyÃdasti me dharmamÃtsaryamalasamudÃcÃro 'pi tena bodhisattvenaivaæ cittamabhisaæsk­tya dÃtavyam / evaæ dharmadÃnaæ syÃt / yadyahamanena dharmadÃnena mÆka evaæ syÃæ d­«Âe dharme tathÃpi mayà 'nadhivÃsya kleÓaæ dÃtavyameva syÃddharmadÃnam / prÃgeva j¤ÃnasaæbhÃravikala÷ / sa cetpuna÷ pratyavek«amÃïo jÃnÅyÃnnÃsti me [dharma] mÃtsaryamalasamudÃcÃro 'pi tena bodhisattvenaivaæ pratisaæÓik«itavyam / aham [Ãtmana÷] kleÓanirghÃtanÃrthaæ và etaddharmadÃnaæ dadyÃæ j¤ÃnasaæbhÃraparipÆraïÃrthaæ và sattva (##) priyatÃyaiva và / so 'haæ kleÓaæ tÃvanna paÓyÃmi / j¤ÃnasaæbhÃramapi d­«ÂadharmasÃmparÃyikaæ prabhÆtataramananupradÃnÃt paÓyÃmi / na padÃnÃt / sÃmparÃyikameva pratanukaæ dharmalÃbhapracuratÃyai / ananuprayacchaæÓcÃhaæ sarvasattvÃnÃæ hitasukhÃya j¤Ãnaæ samudÃnaya tasya ca sattvasya tadanye«Ã¤ca sarvasattvÃnÃæ priyakÃrÅ bhavÃmi / anupracchannasyaivaikasya sattvasya priyakÃrÅ iti viditvà yathÃbhÆtaæ sa cedbodhisattvo na dadÃtyanavadyo bhavatyavipratisÃrÅ / asamatikrÃntaÓca bhavati bodhisattvav­ttam / katha¤ca punarna dadÃti / na khalu punarbodhisattva÷ utsahate yÃcanakaæ ni«Âhurayà vÃcà pratik«eptum / na te dÃsyÃmÅtyapi upÃyakauÓalyanainaæ saæj¤apyÃnupre«ayati / tatredamupÃyakauÓalyam / prÃgeva bodhisattvena sarvapari«kÃrÃ÷ sarvadeyadharmà daÓasu dik«u viÓaddhenÃÓayena buddhabodhisattvÃnÃæ vis­«Âà bhavanti vikalpitÃstadyathÃpi nÃma bhik«urÃcÃryÃya và upÃdhyÃyÃya và cÅvaraæ vikalpayet / sa evaæ vikalpaheto÷ sarvavicitrodÃrapari«kÃradeyadharmasannidhiprÃpto 'pyÃryavaæÓavihÃrÅ bodhisattva ityucyate / aprameyapuïyaprasotà ca bhavati / ta¤ca puïyamasya nityakÃlaæ tadbahulamanaskÃrasya sarvakÃlÃnugatamabhivardhate / sa tÃn deyadharmÃn buddhabodhisattvanik«iptÃniva dhÃrayati / yadi yÃcanakaæ paÓyati yuktarÆpaÓcÃsmin yathepsitaæ deyadharmapratipÃdanaæ paÓyati / sa nÃsti tat ki¤cid buddhabodhisattvÃnÃæ yatsattve«u aparityaktamiti viditvà yÃcanakasyecchÃæ paripÆrayati / no cedyuktarÆpaæ samanupaÓyati sa tameva kalpamupÃdÃya parakÅyametad bhadramukha na caitadyu«mÃkamanuj¤Ãtaæ dÃtumiti Ólak«nena vacasà saæj¤apyainaæ pre«ayati / anyadvà tad dviguïaæ triguïaæ dÃnamÃnasatkÃraæ k­tvÃnupre«ayati / yenÃsau jÃnÅte nÃyaæ bodhisattvo lobhÃtmakatayà 'smÃkaæ na dÃtukÃma÷ / api tu nÆnamasvatantra evaæ tasmin pustakadharmadÃne yena na dadÃtÅti / idamapi bodhisattvasya dharmadÃnamÃrabhya prÃj¤adÃnaæ veditavyam / punaraparaæ bodhisattva÷ sarvadÃnÃni dharmÃmi«Ãbhaya[dÃnÃ]ni praryÃyato 'pi lak«aïato 'pi nirvacanato 'pi hetuphalaprabhedato 'pi yathÃbhÆtaæ prajÃnannanuprayacchati / idamapi bodhisattvasya prÃj¤adÃnaæ veditavyam / punaraparaæ bodhisattva÷ apakÃri«u sattve«u maitryÃÓayo dÃnaæ dadÃti / du÷khite«u karuïÃÓaya÷ / guïavatsu muditÃÓaya÷ / (##) upakÃri«u mitre«u suh­tsÆpek«ÃÓaya÷ / idamapi bodhisattvasya prÃj¤adÃnaæ veditavyam / punaraparaæ bodhisattvo dÃnavibandhanamapi dÃnavibandhapratipak«amapi yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / tatra catvÃro dÃnavibandhÃ÷ / pÆrvako 'nabhyÃsa÷ / deyadharmaparÅttatÃvaikalyam / agre manorame ca vastuni g­ddhi÷ Ãyatyäca bhogasampatti phaladarÓanÃbhinandanatà / yataÓca bodhisattvasya deyadharme«u saævidyamÃne«u yÃcanake ca samyagupasthite dÃne cittaæ na krÃmati / so 'nabhyÃsak­to me 'yaæ do«a iti laghu ladhveva praj¤ayà pratisidhyati / eva¤ca puna÷ pratividhyati / nÆnaæ mayà pÆrvaæ dÃnaæ na dattaæ yena me etarhi samyak saævidyamÃne«u bhoge«u samyak pratyupasthite ca yÃcanake dÃne cittaæ na krÃmati / sa cedetarhina pratisaækhyÃya dÃsyÃmi punarapi me ÃyatyÃæ dÃnavidve«o bhavi«yati / sa eva pratibidhya dÃnapratibandhapratipak«a niÓ­tya pratisaækhyÃya dadÃti / nÃbhyÃsak­tado«ÃnusÃrÅ bhavati na tadvaÓaga÷ / punaraparaæ bodhisattvasya sa cedyad yÃcanake samyak pratyupasthite parÅttabhogatayà dÃne cittaæ na krÃmati sa ta vighÃtak­ta dÃnavipratibandhahetuæ laghu-laghveva praj¤ayà pratividhya tadvighÃtak­taæ du÷khamadhivÃsayan pratisaækhyÃya kÃruïyÃddÃnaæ dadÃti / tasyaivaæ bhavati / pÆrvakarmado«eïa và paravineyatayà và mayà bahÆni pragìhÃni k«ut pipÃsÃdikÃni du÷khÃnyanubhÆtÃni bhave vinà parÃnugraham / yadi ca me maraïÃya kÃlakriyÃyai savarteta etaddÃnak­ta parÃnugrahahetuka d­«Âe dharme du÷kha tathÃpi me dÃnameva Óreyo na tu yÃcanakanirÃkaraïam / prÃgeva ya÷ kaÓcidyena kenacicchÃkapatreïa jÅvati ityevaæ bodhisattvastadvighÃtak­taæ dukhamadhivÃsya dÃna dadÃti / panarapara bodhisattvasya samyag yÃcake pratyupasthite sa cedadhimÃtramanÃpatvÃdagryatvÃddeyavastuno dÃne citta na krÃmati ta bodhisattvo gardhak­t do«a laghu-laghveva pratij¤ayà pratividhya du÷khe me e«a sukhasaæj¤ÃviparyÃsa÷ ÃyatyÃæ du÷khajanaka iti viparyÃsaparij¤ÃnÃtta¤ca prahÃya prati saækhyÃya tadvastu dadÃti / punaraparaæ bodhisattvasya sa ceddÃnaæ dattvà dÃnaphale (##) mahÃbhogatÃyÃmanuÓaæsadarÓanamutpadyate nÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau taæ bodhisattvo mithyÃphalad­«Âik­taæ do«aæ laghu-laghveva praj¤ayà pratividhya sarvasaæskÃrÃïÃmasÃratÃæ yathÃbhÆtaæ pratyavek«ate / sarvasaæskÃrÃ÷ k«aïabhaÇgurÃ÷ phalopabhogaparik«ayabhaÇgurà viprayogabhaÇgurÃÓca / sa evaæ pratyavek«amÃïa÷ phaladarÓanaæ prahÃya yatki¤ciddÃnaæ dadÃti sarvaæ tanmahÃbodhi-pariïÃmitameva dadÃti / tadidaæ bodhisattvasya caturvidhasya dÃnavibandhasya caturvidhaæ dÃnaprativandhapratipak«aj¤Ãnaæ veditavyam / prativedho du÷khÃdivÃsanà viparyÃsaparij¤Ãnaæ saæskÃrÃsÃratvadarÓana¤ca / tatra trividhena bodhisattva÷ pratipak«aj¤Ãnena pÆrvakeïa niyataæ samyak ca dÃnaæ dadÃti / ekena paÓcimena pratipak«aj¤Ãnena samyak puïyaphalaparigrahaæ karoti / idamapi bodhisattvasya prÃj¤adÃnaæ veditavyam / punaraparaæ bodhisattva÷ adhyÃtmyaæ rahogata÷ ÓuddhenÃÓayena ghanarasena prasÃdena saækalpairvicitrÃnudÃrÃnaprameyÃn deyadharmÃnadhimucya sattve«u dÃnÃya pratipÃditÃyÃbhila«ati yena bodhisattva÷ alpak­cchreïÃprameyaæ puïyaæ prasÆyate / idamapi bodhisattvasya prÃj¤adÃnaæ veditavyam / tadidaæ bodhisattvasya prÃj¤asya [mahÃ]prÃj¤adÃnam / evaæ samÃsata÷ saævidyamÃne«vasaævimÃde«u cÃmi«adÃnasaæg­hÅte«u deyadharme«u tathà dharmadÃnamupÃdÃya pratisaævidamupÃdÃyÃdhyÃÓayadÃnamupÃdÃya dÃnavipratibandhapratipak«aj¤ÃnamupÃdÃyÃÓayÃdhimuktidÃna¤copÃdÃya bodhisattvasyaivÃveïikaæ veditavyam / evaæ hi bodhisattvasyÃdhyÃtmika-bÃhyasarvavastudÃnaprabhedo vistareïa veditavya÷ / ata ÆrdhvamasmÃdeva sarvadÃnaprabhedÃttadanya÷ sarvo du«karÃdidÃnaprabhedo veditavya÷ / tatra katamadbodhisattvasya du«karadÃnam / yadbodhisattva÷ parÅttaæ deyavastu saævidyamÃnamÃtmÃnaæ bÃdhitvà du÷khamadhivÃsya pare«Ãmanuprayacchati / idaæ bodhisattvasya prathamaæ du«karadÃnam / yadbodhisattva÷ i«Âa¤ca vastu prak­tisnehÃdvà dÅrghakÃla saæstavÃdvà 'dhimÃtropakÃrÃdvà 'grya¤ca pravaraæ deyavastugardhaæ prativinodya parebhyo 'nuprayacchati / (##) idaæ bodhisattvasya dvitÅyaæ du«karadÃnaæ yadbodhisattva÷ k­cchatÃrjitÃn deyadharmÃn parebhyo 'nuprayacchati / idaæ t­tÅyaæ bodhisattvasya du«karadÃnam / tatra katamadbodhisattvasya sarvatomukhaæ dÃnam / yadbodhisattva÷ svakaæ và paraæ và samÃdÃpya deyavastu svabh­tye«u và mÃtÃpit­putradÃradÃsÅdÃsakarmakarapauru«eyamitrÃmÃtyaj¤ÃtisÃlohite«vanuprayacchati / pare«u và 'rthi«u / etatsarvatomukhaæ dÃnamityucyate / samÃsato bodhisattvasya caturÃkÃraæ satpuru«asya satpuru«adÃnam / tava katamad bodhisattvasya satpuru«asya satpuru«adÃnam / yadbodhisattva÷ Óraddhayà dÃnaæ dadÃti satk­tya svahastena kÃlena parÃnanupahatya idaæ bodhisattvasya satpuru«asya satpuru«adÃnamityucyate / tatra katamadbodhisattvasya sarvÃkÃraæ dÃnam / aniÓcitadÃnatà / viÓadadÃnatà / pramuditadÃnatà / abhÅk«ïadÃnatà / pÃtradÃnatà / apÃtradÃnatà sarvadÃnatà / sarvatradÃnatà / sarvakÃladÃnatà / anavadyadÃnatà sarvavastudÃnatà / deÓavastudÃnatà / dhanadhÃnyavastudÃnatà / itÅda trayodaÓÃkÃraæ dÃnaæ bodhisattvasya sarvÃkÃramityucyate / tatra katamadbodhisattvasya vighÃtÃrthika dÃnam / iha bodhisattvo bhojanena pÃnena vighÃti«varthike«u bhojanapÃnaæ dadÃti / yÃnÃrthike«u yÃnaæ vastrÃrthike«u vastramalaÇkÃrÃrthike«u alaækÃraæ vicitrabhÃï¬opaskÃrÃrthike«u vicitrabhÃï¬opaskÃraæ dadÃti / gandhamÃlyavilepanÃrthike«u gandhamÃlyavilepanam / pratiÓrayÃrthike«u pratiÓrayam / ÃlokavighÃtÃrthike«vÃlokaæ dadÃti / idama«ÂÃkÃra bodhisattvasya vighÃtÃrthikadÃnaæ veditavyam / tatra katamadbodhisattvasyehÃmutrasukhaæ dÃnam / Ãmi«adÃnaæ dharmadÃnamabhayadÃna¤ca samÃsata÷ ihÃmutrasukhaæ bodhisattvÃnÃæ dÃnaæ veditavyam / tatpunarÃmi«adÃnaæ praïÅtaæ Óucikalpikam / vinÅya mÃtsaryamalaæ sannidhimala¤ca dadÃti / tatra mÃtsaryamalavinayaÓcittÃgrahaparityÃgÃt sannidhimalavinayo bhogÃgrahaparityÃgÃdveditavya÷ / abhayadÃnaæ siæhavyÃdhragrÃharÃjacaurodakÃdibhayaparitrÃïatayà veditavyam / dharmadÃnamaviparÅtadharmadeÓanà nyÃyopadeÓa÷ Óik«ÃpadasamÃdÃpanà (##) ca / tadetatsarvamabhisamasya navÃkÃraæ bodhisattvasya dÃnaæ sattvÃnÃbhihÃmutrasukhaæ bhavati / tatrÃmi«ÃbhayadÃnaæ saprabhedabhihasukham dharmadÃnaæ puna÷ saprabhedamamutrasukham / tatra katamadbodhisattvasya viÓuddhaæ dÃnam / taddaÓÃkaraæ veditavyam / asaktamaparÃm­«Âamasaæbh­tamanunnatamaniÓritamalÅnamadÅnamavimukhaæ pratÅkÃrÃnapek«aæ vipÃkÃnapek«a¤ca / tatrÃsaktaæ dÃnaæ katamat / iha bodhisattvo yÃcanake samyak pratyupasthite tvaritamavilambitaæ dadÃti / na yÃcanakasya tathà lÃbhamÃramya tvarà bhavati yathà bodhisattvasya dÃnamÃrabhya / aparÃm­«Âaæ dÃnaæ katamat / na hi bodhisattvo d­«Âyà evaæ dÃnaæ parÃm­Óati / nÃsti và 'sya dÃnasya phalam / hiæsÃdÃnena và punardharmo bhavatÅti / susampannena và punardÃnamÃtrakeïa laukikalokottarà viÓuddhirbhavatÅti / asaæbh­taæ dÃnaæ katamat / na khalu bodhisattva÷ saæbh­tya dÅrghakÃlikaæ deyadharmasannicarya k­tvà paÓcÃt sak­ddÃnaæ dadÃti / tatkasya heto÷ / na hi bodhisattva÷ saævidyamÃne«u deyadharme«u samyak pratyupasthitasya yÃcanakasya nirÃkaraïamutsahate nÃpi pratirÆpaæ paÓyati yena tannirÃkaroti / kuta÷ puna÷ sannicayaæ kari«yati / na ca saæbh­tadÃnena bodhisattva÷ puïyasyÃyadvÃramadhikaæ paÓyati / samaæ deyavastu tulye«u vyastasamaste«u yÃcanake«u krameïa và sak­dvà dÅyamÃnaæ kena kÃraïena puïyaviÓe«atÃæ parig­hïÅyÃditi sampaÓyannapi ca bodhisattva÷ sÃvadyameva saæbh­tadÃnaæ paÓyati / niravadyaæ paÓyati yathotpannaæ bhogadÃnam / tatkasya heto÷ / tathÃhi saæbh­tadÃtà 'rthito yÃcanakairyÃcanakaÓatÃni pÆrvaæ nirÃk­tya te«ÃmÃghÃtamak«amapratyayaæ janayitvà paÓcÃdanarthito 'pi tadekatyÃnÃæ saæbh­tadÃnaæ dadÃti / tasmÃdbodhisattva÷ sambh­tadÃnaæ na dadÃti / (##) anunnatadÃnaæ katamat / yÃcanakÃya nÅcacitto bodhisattvo dÃnaæ dadÃti / na ca paraspardhayà dadÃti / na ca dÃnaæ dattvà tena dÃnena manyate ahamasmi dÃtà dÃnapatiranye ca na tatheti / aniÓcitadÃnaæ katamat / na hi bodhisattva÷ kÅrtiÓabdagho«aÓlokaæ niÓritya dÃnaæ dadÃti / vikalpÃk«arasaæbhÆtÃæ gho«amÃtrapratibaddhÃæ v­«amatropamÃæ kÅrtiæ manyamÃna÷ / alÅnaæ dÃnaæ katamat / iha bodhisattva÷ pÆrvameva dÃnÃt sumanà bhavati / dadaccittaæ prasÃdayati / dattvà cÃvipratisÃrÅ bhavati / vipulÃni ca paramodÃrÃïi bodhisattvÃnÃæ dÃnÃni Órutvà nÃtmÃnaæ paribhavan saækocamÃpadyate / adÅnaæ dÃnaæ katamat / vicintya vicintya bodhisattvo yatnena deyadharmebhyo yÃnyagrÃïi pravarÃïi bhojanapÃnayÃnavastrÃdÅni tÃnyanuprayacchati / avimukhaæ dÃnaæ katamat / samacitto bodhisattva÷ apak«apatito mitrÃmitrodÃsÅne«u samakÃruïyo dÃnaæ dadÃti / pratÅkÃrÃnapek«aæ dÃnaæ katamat / kÃruïyacitto 'nukampÃcitto bodhisattvo dÃnaæ dadanna parata÷ pratyupakÃraæ pratyÃÓaæsate / sukhakÃmÃæ t­«ïÃdÃhena dahyamÃnÃmapratibalÃæ prak­tidu÷khitÃæ janatÃæ saæpaÓyan / vipÃkÃnapek«aæ dÃnaæ katamat / na bodhisattvo dÃnaæ dattvà dÃnasyÃyatyÃæ bhogasampadaæ và ÃtmabhÃvasampadaæ và phalavipÃkaæ pratyÃÓaæsate / sarvasaæskÃre«u phalgudarÓÅ paramabodhÃvanuÓaæsadarÓÅ / ebhirdaÓabhirÃkÃrairbodhisattvÃnÃæ viÓuddhaæ suviÓuddhaæ dÃnaæ bhavati / evaæ hi bodhisattva etannavÃkÃraæ dÃnaæ niÓritya dÃnapÃramitÃæ paripÆrayitvà 'nuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyate / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne navamaæ dÃnapaÂalam / (##) #<ÁÅlapaÂalam># (Chapter 1.10) uddÃnam / svabhÃvaÓcaiva sarva¤ca du«karaæ sarvatomukham / syÃt [sÃt]pauru«yayukta¤ca sarvÃkÃraæ tathaiva ca // vighÃtÃrthikayukta¤ca ihÃmutrasukhaæ tathà / viÓuddha¤ca navÃkÃraæ ÓÅlametatsamÃsata÷ // tatra ÓÅlaæ bodhisattvÃnÃæ katamat / tadapi navavidhaæ veditavyam / svabhÃva ÓÅlaæ sarvaÓÅlaæ du«karaÓÅlaæ sarvatomukhaæ ÓÅlaæ satpuru«aÓÅlaæ sarvÃkÃraÓÅlaæ vighÃtÃrthikaÓÅlaæ ihÃmutrasukhaæ ÓÅlaæ viÓuddhaÓÅla¤ca / tatra svabhÃvaÓÅlaæ katamat / caturbhirguïairyuktaæ samÃsato bodhisattvÃnÃæ svabhÃvaÓÅlaæ veditavyam / katamaiÓcaturbhi÷ / parata÷ samyaksamÃdÃnata÷ suviÓuddhÃÓayatayà vyatikrÃntai÷ pratyÃpattyà 'vyatikramÃya cÃdarajÃtasyopasthitasm­titayà / tatra parata÷ ÓÅlasamÃdÃnÃdbodhisattvasya paramupanidhÃya Óik«Ãvyatikrame vyapatrÃpyamutpadyate / suviÓuddhÃÓayatayà ÓÅle«u bodhisattvasyÃtmÃnamupanidhÃya Óik«Ãvyatikrame hÅrutpadyate / Óik«ÃpadÃnÃæ vyatikrama-pratyÃpattyà ÃdarajÃtasya cÃdita evÃvyatikramÃdbodhisattvo dvÃbhyÃmÃkÃrÃbhyÃæ ni«kauk­tyo bhavati / evamayaæ bodhisattva÷ samÃdanamÃÓayaviÓuddhi¤ca niÓritya hrÅvyapatrÃpyamutpÃdayati / hrÅvyapatrÃpyÃt ÓÅlaæ samÃttaæ rak«ati / rak«amÃïo ni«kauk­tyo bhavati / tatra yacca parata÷ samÃdÃnaæ yaÓca viÓuddho 'dhyÃÓaya÷ itÅmau dvau dhamauæ yà ca vyatikramapratyÃpattiryaÓcÃdara÷ avyatikrame 'nayordvayordharmayorÃvÃhakau / tatra yacca parata÷ samÃdÃnaæ yaÓca suviÓuddho 'dhyÃÓaya÷ yaÓcÃvyatikramÃyÃdarajÃta ityebhistribhirdharmairavipattirbodhisattvaÓÅlasya veditavyà / vyatikramapratyÃpattyà punaÓchidritasya pratyÃnayanavyutthÃnaæ veditavyam / tatpunaretaccaturbhiguïairyuktaæ svabhÃvaÓÅlaæ bodhisattvÃnÃæ (##) kalyÃïaæ veditavyamÃtmahitÃya parahitÃya bahujanahitÃya bahujanasukhÃya lokÃnukampÃyai cÃrthÃya hitÃya sukhÃya devamanu«yÃïÃæ samÃdÃnato 'nuÓik«aïataÓca / aprameyaæ veditavyamaprameyabodhisattvaÓik«Ãparig­hÅtatayà / sattvÃnugrÃhakaæ veditavyaæ sarvasattvahitasukhapratyupasthÃnatayà / mahÃphalÃnuÓaæsaæ veditavyam anuttarasamyak saæbodhiphalaparigrahÃnupradÃnatayà / tatra katamad bodhisattvasya sarvaÓÅlam / samÃsato bodhisattvasya g­hipak«agataæ pravrajitapak«agata¤ca ÓÅlaæ sarvaÓÅlamityucyate / tatpunarg­hipak«ÃÓritaæ pravrajitapak«ÃÓrita¤ca ÓÅlaæ samÃsatastrividham / saævaraÓÅlaæ kuÓaladharmasaægrÃhakaÓÅlaæ sattvÃrthakriyÃÓÅla¤ca / tatra saævaraÓÅlaæ bodhisattvasya katamat / yatsaptanairïÃyikaæ prÃtimok«asaævarasamÃdÃnaæ bhik«ubhik«uïÅ-Óik«amÃïÃ-ÓrÃmaïera-ÓramaïeryyupÃsakopÃsikÃÓÅlam / tadetad g­hipravrajitapak«e yathÃyogaæ veditavyam / tatra kuÓaladharmasaægrÃhakaæ ÓÅlaæ yatki¤cidbodhisattva÷ ÓÅlasaævarasamÃdÃnÃdÆrdhvaæ mahÃbodhÃya kuÓalamÃcinoti kÃyena vÃcà manasà sarvaæ tatsamÃsata÷ kuÓaladharmasaægrÃhakaæ ÓÅlamityucyate / tatpuna÷ katamat / iha bodhisattva÷ ÓÅlaæ niÓritya ÓÅlaæ prati«ÂhÃya Órute yogaæ karoti cintÃyÃæ ÓamathavipaÓyanÃbhÃvanÃyÃmekÃrÃmatÃyÃm / tathà gurÆïÃmabhivÃdana-vandana pratyutthÃnäjalikarmaïa÷ kÃlena kÃlaæ kartà bhavati / tathà kÃlena kÃlaæ te«Ãmeva gurÆïÃæ gauraveïopasthÃnasya kartà bhavati / glÃnÃnÃæ satk­tya kÃruïyena glÃnopasthÃnasya kartà bhavati tathà subhëite sÃdhukÃrasya dÃtà bhavati / guïavatÃæ pudgalÃnÃæ bhÆtasya varïasyÃhartà bhavati / tathà sarvasattvÃnÃæ daÓasu dik«u sarvapuïyasyÃÓayena prasannacittamutpÃdya vÃcaæ bhëÃmÃïo 'numodità bhavati / tathà sarvaæ vyatikramaæ pratisaækhyÃya pare«Ãæ k«amità bhavati / tathà sarvaæ kÃyena vÃcà manasà k­taæ kuÓalamanuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau pariïÃmayità bhavati / kÃlena ca kÃlaæ vicitrÃïÃæ samyak praïidhÃnÃnÃæ triratnapÆjÃyÃÓca sarvÃkÃrÃyà udÃrÃyÃ÷ kartà (##) bhavati / abhiyuktaÓca bhavatyÃrabdhavÅrya÷ satatasamitaæ kuÓalapak«e / apramÃdavihÃrÅ kÃyena vÃcà / Óik«ÃpadÃnÃæ sm­tisaæprajanyacÃrikayà cÃrak«aka÷ / indriyaiÓca guptadvÃro bhojane mÃtraj¤a÷ pÆrvarÃtrÃpararÃtraæ jÃgarikÃnuyukta÷ satpuru«asevÅ kalyÃïamitrasanniÓrita÷ ÃtmaskhalitÃnäca parij¤Ãtà bhavati do«adarÓÅ / parij¤Ãya ca do«aæ d­«Âvà pratisaæhartà bhavati / skhalitaÓca buddhabodhisattvÃnÃæ sahadhÃrmikÃïÃæ cÃntike 'tyayadeÓako bhavati / evaæbhÃgÅyÃnÃæ kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃmarjanarak«aïavivardhanÃya yacchÅlaæ [tad] bodhisattvasya kuÓaladharmasaægrÃhakaæ ÓÅlamityucyate / tatra katamad bodhisattvasya sattvÃnugrÃhakaæ ÓÅlam / tatsamÃsata ekÃdaÓÃkÃraæ veditavyam / ekÃdaÓÃkÃrÃ÷ katame / sattvak­tye«varthopasaæhite«u [vicitre«u] sahÃyÅbhÃva÷ / sattvÃnÃmutpannotpanne«u vyÃdhyÃdidu÷khe«u glÃnopasthÃnÃdika÷ sahÃyÅbhÃva÷ / tathà laukikalokottare«varthe«u dharmadeÓanÃpÆrvaka upÃyopadeÓapÆrvakaÓca nyÃyopadeÓa÷ / upakÃri«u ca sattve«u k­taj¤atÃmanurak«ato 'nurÆpa[pratyupakÃra-]pratyupasthÃnam / vivighebhyaÓca siæhavyÃghrarÃjacaurodakÃgnyÃdikebhyo vicitrebhyo bhayasthÃnebhya÷ sattvÃnÃmÃrak«Ã / bhogaj¤Ãtivyasane«u Óokavinodanà / upakaraïavighÃti«u sattve«u sarvopakaraïopasaæhÃra÷ / nyÃyapatita÷ samyaÇniÓrayadÃnato dharmeïa gaïaparikar«aïà / Ãlapanasaælapanapratisammodanai÷ kÃlenopasaækramaïatayà parato bhojanapÃnÃdi [prati]grahato laukikÃrthÃnuvyavahÃrata÷ ÃhÆtasyÃgamanagamanata÷ samÃsata÷ sarvÃnarthopasaæhitÃmanÃpasamudÃcÃraparivarjanaiÓcittÃnuvartanatà / bhÆtaiÓca guïai÷ saæprahar«aïatà / raha÷ prakÃÓaæ vodbhÃvanatÃmupÃdÃya / snigdhena hitÃdhyÃÓayÃnugatenÃntargatamÃnasena nigrahakriyà avasÃdanà và daï¬akarmÃnupradÃnaæ va pravÃsanà và yÃvadevÃkuÓalÃsthÃnÃt vyutthÃpya kuÓale sthÃne sanniyojanÃrtham / ­ddhibalena ca narakÃdigatipratyak«aæ sandarÓanatayà 'kuÓalÃdudvejanà buddhaÓÃsanÃvatÃrÃya cÃvarjanà to«aïà vismÃpanà / katha¤ca bodhisattva÷ saævaraÓÅle sthita÷ kuÓaladharmasaægrÃhake ÓÅle sthita÷ sattvÃrthakriyÃÓÅle ca sthita÷ susaæv­taÓÅlÅ ca bhavati susaæg­hÅtakuÓalaÓÅlÅ ca (##) sarvÃkÃrasattvÃrthakriyÃÓÅlÅ ca / iha bodhisattva÷ prÃtimok«asaævaravyavasthita÷ sa ceccakravartirÃjyamapyuts­jya pravrajito bhavati sa tasmiæÓcakravartirÃjye evaæ nirapek«o bhavati tadyathà t­ïe và 'medhye và / nihÅnapuru«asya jÅvikÃbhiprÃyasya pravrajitasya pratyavarÃn kÃmÃnapahÃya na tathà te«u pratyavare«u kÃme«u nirapek«atà bhavati yathà bodhisattvasyÃÓayaviÓuddhatÃmupÃdÃya pravrajitasya sarvamÃnu«yakakÃmapravare«u cakravartikÃme«u / anÃgate«vapi mÃrabhavanaparyÃpanne«vapi kÃme«u bodhisattvo nÃbhinandÅ bhavati nÃpi ca te«ÃmarthÃya praïidhÃya brahmacaryaæ carati mahÃvicitrapratibhayagahanapraveÓamiva tÃn kÃmÃn yathÃbhÆtaæ saæpaÓyan prÃgeva tadanye«u divye«u / vartamÃne 'pyadhvani pravrajito bodhisattva udÃrebhya÷ sattvebhya udÃramapi lÃbhasatkÃraæ vÃntÃÓanamiva samyak praj¤ayà paÓyan nÃsvÃdayati prÃgeva pratyavarebhya÷ [sattvebhya÷] pratyavaram / pravivekÃbhirataÓca bhavati ekÃkÅ saævamadhye và sarvakÃlaæ cittavyapak­«ÂavihÃrÅ / sa na ÓÅlasaævaramÃtrakeïa tu«Âho bhavati / api tu ÓÅlaæ niÓritya ÓÅlaæ prati«ÂhÃya ye te 'prameyà bodhisattvasamÃdhayaste«ÃmabhinirhÃrÃya vaÓitÃprÃptaye vyÃyacchate / sa÷ saæsargato 'pyaïukÃm apyasatsaækathà masadvÃcaæ nÃdhivÃsayati pravivekagataÓcÃïukamapyasadvitarkam / pramu«itayà ca sm­tyà tatsamudÃcÃraheto÷ kÃlena kÃlaæ tÅvraæ vipratisÃramÃdÅnavadarÓanamutpÃdayati / yamÃbhÅk«ïakaæ vipratisÃramÃdÅnavadarÓanamÃgamyotpannamÃtrÃyÃmasatsaækathÃyÃmasadvitarke ca tvaritatvaritaæ sà sm­tirupati«Âhate / akaraïacitta¤ca pratilabhate / yena pratisaæharati / pratisaæharaïÃbhyÃsataÓca krameïa tadyathà pÆrvaæ tatsamudÃcÃra-ratirabhÆt tathà etaharyasamudÃcÃra-rati÷ santi«Âhate samudÃcÃraprÃtikÆlya¤ca / sarvabodhisattvaÓik«ÃpadÃni cÃsya mahÃbhÆmipravi«ÂÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ Órutvà udÃrÃïyaprameyÃïyacintyÃni dÅrghakÃlikÃni paramaduÓkarÃïi na bhavati cetasa uttÃso và laya÷ saækoco và nÃnyatrÃsyaivaæ bhavati / te 'pi manu«yabhÆtÃ÷ krameïa Óik«amÃïÃ÷ bodhisattvaÓik«Ã«vaprameyÃcintyakÃyavÃksaævarasamanvÃgatÃ÷ saæv­ttÃ÷ / vayamapi manu«yabhÆtÃ÷ krameïa ca Óik«amÃïÃ÷ asaæÓayamanuprÃpsyÃmastÃæ kÃyavÃksaævarasampattimiti / Ãtmado«Ãntaraskhalitagave«Å ca bodhisattvo bhavati ÓÅlasaævare vyavasthito na parado«Ãntaraskhalitagave«Å / sarvaraudradu÷ÓÅlÃnäca (##) sattvÃnÃmantike nÃghÃtacitto bhavati na pratighacitta÷ / dharmamahÃkaruïatÃmupÃdÃyÃdhimÃtrameva te«Ãmantike bodhisattvÃnÃmanukampÃcitta¤ca kartukÃmatÃcitta¤ca pratyupasthitaæ bhavati / saævaraÓÅlavyasthitaÓca bodhisattva÷ pÃïilo«Âadaï¬aÓastrasaæsparÓairapi pare«Ãmantike cittamapi na pradÆ«ayati / kuta÷ puna÷ pÃpikÃæ vÃcaæ niÓcÃrayi«yati pratihani«yati và prÃgeva puna÷ ÃkroÓaro«aïaparibhëaïaistanukadu÷khasparÓajairapakÃrai÷ / saævaraÓÅlavyavasthitaÓca bodhisattva÷ pa¤cÃÇgaparig­hÅtenÃpramÃdena samanvÃgato bhavati pÆrvÃntasahagatenÃparÃntasahagatena madhyÃntasahagatena pÆrvakÃlakaraïÅyena sahÃnucareïa ca / bodhisattvaÓik«Ãsu Óik«amÃïo bodhisattva÷ atÅtamadhvÃnamupÃdÃya yÃmÃpattimÃpanna÷ sà 'nena yathÃdharmaæ pratik­tà bhavati / ayamasya pÆrvÃntasahagato 'pramÃda÷ / anÃgate 'pyadhvani yÃmÃpattimÃpatsyate tÃmapi yathÃdharmaæ pratikari«yati / ayamasyÃparÃntasahagato 'pramÃda÷ / pratyutpanne 'pyadhvani yÃmÃpattimÃpadyate tÃmapi yathÃdharmaæ pratikaroti / ayamasya madhyÃntasahagato 'pramÃda÷ / pÆrvameva cÃpatterbodhisattvastÅvramautsukyamÃpadyate / kaccidahaæ tathà tathà careyaæ yathà yathà caran yathà yathà viharan Ãpattiæ nÃpadyeyam / ayaæ bodhisattvasya pÆrvakÃlakaraïÅyo 'pramÃda÷ / sa pÆrvakÃlakaraïÅyamevÃpramÃdaæ niÓritya tathà tathà carati tathà tathà viharati yathà yathÃsya carato viharato và Ãpattirnotti«Âhate / ayamasya sahÃnucaro 'pramÃda÷ / saævaraÓÅla-vyavasthito bodhisattva÷ praticchannakalyÃïo bhavati viv­tapÃpa÷ alpeccha÷ santu«Âa÷ du÷khasahi«ïuraparitasanajÃtÅya÷ anuddhataÓca acapalaÓca praÓÃnteryÃpatha÷ kuhanÃdisarvamithyÃjÅvakarakadharmavivarjita÷ / ebhirdaÓabhiraÇgai÷ samanvÃgato bodhisattva÷ saævaraÓÅlavyavasthita÷ susaæv­taÓÅlÅ bhavati / yadutÃtÅte«u kÃme«u nirapek«atayà anÃgate«vanabhinandanatayà pratyutpa-nne«vanadhyavasÃnatayà pravivekavÃsÃbhiratyà vÃgvitarkapariÓodhanatayà Ãtmano 'paribhavanatayà sauratyena k«Ãntyà 'pramÃdena ÃcÃrÃjÅvaviÓuddhyà ceti / punarbodhisattva÷ kuÓala[dharma]saægrÃhakaÓÅle vyavasthita÷ uttpannÃæ kÃyabhogÃpek«Ãæ svalpÃmapi nÃdhivÃsayati prÃgeva prabhÆtÃm / sarvadau÷ÓÅlyanidÃnabhÆtÃæÓca (##) kleÓopakleÓÃn krodhopanÃhÃdÅnutpannÃn nÃdhivÃsayati / utpannÃæ pare«Ãmantike ÃghÃtapratighavairacittatÃæ nÃdhivÃsayati / utpannamÃlasyakausÅdyaæ nÃdhivÃsayati / utpannaæ samÃpatyÃsvÃdaæ samÃpattikleÓaæ nÃdhivÃsayati / pa¤ca ca sthÃnÃni yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / kuÓalaphalÃnuÓaæsaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / kuÓalahetuæ kuÓalahetuphale viparyÃsamaviparyÃsa¤ca kuÓalasaægrahÃya cÃntarÃyaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / kuÓalaphale bodhisattva÷ anuÓaæsadarÓÅ kuÓalahetuæ parye«ate / kuÓalasaægrahÃya viparyÃsa¤cÃviparyÃsa¤ca yathÃbhÆtaæ prajÃnan bodhisattva÷ prÃpya kuÓalaphalaæ nÃnitye nityadarÓÅ bhavati / na du÷khe sukhadarÓÅ / nÃÓucau ÓacidarÓÅ / nÃnÃtmanyÃtmadarÓÅ / antarÃya¤ca prajÃnan kuÓalasaægrahÃya parivarjayati / tasyaibhirdaÓabhirÃkÃrai÷ kuÓaladharmasaægrÃhakaÓÅlavyavasthitasya k«iprameva kuÓalasaægraho bhavati sarvÃkÃra[saægraha]Óca yaduta dÃnopani«adÃÓÅlopani«adà k«Ãntyupani«adà vÅryopani«adà dhyÃnopani«adà pa¤cÃkÃrayà ca [pra]j¤ayà / punarbodhisattva÷ ekÃdaÓabhirÃkÃrai÷ sarvÃkÃre sattvÃrthakriyÃÓÅle vyavasthita÷ / ekaikena sarvÃkÃreïÃkÃreïa samanvÃgato bhavati / iha bodhisattva÷ sattvÃnÃæ te«u te«u k­tye«u sahÃyÅbhÃvaæ gacchan k­tyacintÃyÃæ k­tyasamarthane sahÃyÅbhÃvaæ gacchati adhvagamanÃgamane samyakkarmÃntaprayoge bhogÃnÃmÃrak«aïe vibhinnÃnyo 'nyapratisandhÃne utsave puïyakriyÃyäca du÷khe«u và / punarbodhisattva÷ sahÃyÅbhÃvaæ gacchan vyÃdhitÃn sattvÃn paricarati / andhÃn praïayati panthÃnaæ vyapadiÓati / badhirÃn hastasavÃcikayÃrthaæ grÃhayati saæj¤ÃnimittavyapadeÓena / vyaÇgÃn Óirasà và yÃnena và vahati / kÃmacchandaparyavasthÃnadu÷khitÃnÃæ sattvÃnÃæ kÃmacchandaparyavasthÃnadu÷khaæ prativinodayati / vyÃpÃdastyÃnamiddhauddhatyakauk­tyavicikitsÃparyavasthÃnadu÷khitÃnÃæ sattvÃnÃæ yÃvadvicikitsÃparyavasthÃnadu÷khaæ prativinodayati / kÃmavitarkaparyavasthÃnena du÷khitÃnÃæ sattvÃnÃæ kÃmavitarkaæ prativinodayati / yathÃkÃmavitarkam evaæ vyÃpÃdahiæsÃj¤ÃtijanapadÃpara vitarkÃvamanyanÃpratisaæyukta÷ kulodaya pratisaæyuktaÓca vitarko veditavya÷ pariparibhavaparÃjayadu÷khena du÷khitÃnÃæ sattvÃnÃæ paraparibhavaparÃjayadu÷khaæ (##) prativinodayati / adhvapariÓrÃntÃnÃæ sthÃnÃsanadÃnenÃÇgaprapŬanena Óramaklamadu÷khaæ prativinodayati / punarbodhisattva÷ sattvÃnÃæ nyÃyaæ vyapadiÓan duÓcaritacÃriïÃæ sattvÃnÃæ duÓcaritaprahÃïÃya dharmaæ deÓayati yuktai÷ padavya¤janai÷ sahitairÃnulomikairÃnucchavikairaupayikai÷ pratirÆpai÷ pradak«iïai÷ nipakasyÃÇgasaæbhÃrai÷ / upÃyakauÓalyaæ và punarvyapadiÓati yathà duÓcaritacÃriïÃæ sattvÃnÃæ duÓcaritaprahÃïÃya evaæ matsÃriïÃæ [sattvÃnÃæ] mÃtsaryaprahÃïÃya d­«Âe và dharme samyagalpak­cchreïa bhogÃnÃmarjanÃya rak«aïÃya ca ÓÃsane 'smin pratihatÃnÃæ ÓraddhÃpratilambhÃya darÓanapratilambhÃya / darÓanaviÓuddhyà 'pÃyasamatikramÃya sarvasaæyojanaparyÃdÃnÃt sarvadu÷khasamatikramÃya punarbodhisattva upakÃriïÃæ sattvÃnÃæ k­taj¤atÃæ prÃvi«kurvan d­«Âvà satk­tyÃlapati [saælapati] pratisammodayati-ehi svÃgatavÃditayà / ÃsanasthÃnÃnupradÃnena ca saæpratÅcchati / tulyÃdhikena cÃsya pratilÃbhasatkÃreïa pratyupasthito bhavati na nyÆnena / sa k­tye«vasyÃyÃcito 'pi sahÃyÅbhÃvaæ gacchati prÃgeva yÃcita÷ / yathà k­tye«u evaæ du÷khe«u nayopadeÓe bhayaparitrÃïe vyasanasthaÓokaprativinodane upakaraïopasaæhÃre sanniÓrayadÃne cittÃnuvartane bhÆtairguïai÷ saæprahar«aïe snigdhena cÃntarbhÃvena vinigrahe ­ddhyà cottÃsanÃvarjaneneti / peyÃlam / punarbodhisattvo bhÅtÃnÃæ sattvÃnÃæ bhayesvÃrak«aka÷ / k«udram­gabhayÃdapi sattvÃn rak«ati ÃvartagrÃhabhayÃdapi rÃjabhayÃdapi corabhayÃdapi pratyarthikabhayÃdapi svÃmyadhipatibhayÃdapi anÃjÅvikabhayÃdapyaÓlokabhayÃtpari«acchÃradyabhayÃdapi amanu«yavetìabhayÃdapi / punarbodhisattvo vyasanasthÃnÃæ sattvÃnÃæ Óokaprativinodanaæ j¤ÃtivyasanamÃrabhya mÃtÃpit­maraïe 'pi Óokaæ [prati]vinodayati / putradÃramaraïe 'pi dÃsÅdÃsakarmakarapauru«eyamaraïe 'pi mitrÃmÃtyaj¤ÃtisÃlohitamaraïepyÃcÃryopÃdhyÃyagurÆsthÃnÅyamaraïe 'pi Óokaæ prativinodayati / bhoga vyasanaæ và punarÃrabhya sa cedbhogà rÃj¤Ã và pare«Ãmapah­tà bhavanti / tatra Óokaæ prativinodayati / caurairvà 'pah­tà bhavanti / agninà và dagdhà udakena và apah­tÃ÷ kunihità và nidhaya÷ prana«Âà bhavanti / kuprayuktà và karmÃntÃ÷ pralugnà bhavanti / apriyairvà dÃyÃdairadhigatà bhavanti / kule và kulÃægÃra (##) utpanno bhavati / yena te bhogà anayena vyasanamÃpÃdità bhavanti / tannidÃnamapi Óokamutpannaæ m­dumadhyÃdhimÃtraæ sattvÃnÃæ bodhisattva÷ samyak prativinodayati / punarupakaraïÃrthinÃm upakaraïopasaæhÃraæ kurvan bodhisattvo bhojanaæ bhojanÃrthibhyo dadÃti / pÃnaæ pÃnÃrthibhya÷ / yÃnaæ yÃnÃrthibhya÷ / vastraæ vastrÃrthibhya÷ / alaÇkÃramalaÇkÃrÃrthibhya÷ / bhÃï¬opaskaraæ bhÃï¬opaskarÃrthibhya÷ / gandhamÃlyavilepanaæ gandhamÃlyavilepanÃrthibhya÷ / pratiÓrayaæ pratiÓrayÃrthibhya÷ / ÃlokamÃlokÃrthibhyo dadÃti / puna÷ parigrahaÓÅlena bodhisattva÷ sattvÃnÃæ gaïaparikar«aïayogena parigrahaæ kurvan pÆrvantÃvat niÓrayaæ dadÃti nirÃmi«eïa cittenÃnukampÃcittenÃnukampÃcittameva [saæ]pura«k­tya / tato dharmeïa cÅvarapiï¬apÃtaÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃrÃne«Ãmarthe ÓrÃddhÃnÃæ brÃhmaïag­hapatÅnÃmantikÃtparye«ate / dhÃrmikaiÓca dharmalabdhai÷ svaiÓcÅvarapiï¬apÃtaÓayÃnÃsanaglÃna pratyayabhai«ajyapari«kÃrai÷ sÃdhÃraïaparibhogÅ ca bhavatyapratiguptabhojÅ / a«ÂÃkÃra¤cÃnulomikamavavÃdaæ kÃlena kÃlamanuprayacchati / pa¤cÃkÃrayà cÃnuÓÃsanyà samyaksamanuÓÃsti / tadyathokte 'nuÓÃsanÅ-balagotrapaÂale tathehÃpi veditavyà / punarbodhisattvaÓcittÃnuvartanaÓÅlena sattvÃnÃæ cittamanuvartamÃna÷ Ãdita evaæ sattvÃnÃæ bhÃvaæ ca jÃnÃti prak­ti¤ca / bhÃva¤ca j¤Ãtvà prak­ti¤ca yathà yai÷ sattvai÷ sÃrdhaæ saævastavyaæ bhavati tathà [tai÷] saævasati / yathà ye«u sattve«u pratipattavyaæ bhavati tathà te«u pratipadyate / yasya ca sattvasya bodhisattvaÓcittamanuvartitukÃmo bhavati tasya ca cetpaÓyatyevaærÆpeïÃsya vastusamudÃcÃreïa kÃyikavÃcikena du÷khadaurmasyamutpatsyete / taccadu÷khadaurmanasyamasya nÃkuÓalÃt sthÃnÃd vyutthÃnÃya kuÓale ca sthÃne prati«ÂhÃpanÃya saævarti«yate / pratisaækhyÃya bodhisattvastaæ kÃyikavÃcikaæ vastasamudÃcÃraæ yatnata÷ pariharati na samudÃcarati / sa cetpunastad du÷khadaurmanasyamasyÃkuÓalÃt sthÃnÃd vyutthÃpya (##) kuÓale sthÃne prati«ÂhÃpanÃya paÓyati nÃnuvartate / pratisaækhyÃya bodhisattva÷ paracittaæ yaduta parÃnukampÃmevopÃdÃya yena ca pare«Ãæ vastusamudÃcÃreïa kÃyikavÃcikenÃnye«Ãmutpadyate du÷khadaurmanasyam tacca pare«Ãæ tadanye«ÃmakuÓalÃt sthÃnÃd vyutthÃnÃya kuÓale sthÃne prati«ÂhÃ[pa]nÃya [na] saævartate pratisaækhyÃya pratisaæharati bodhisattvastatkÃyavÃk [karma]samudÃcÃraæ tadanye«Ãæ cittÃnurak«ayà / sa cetpuna÷ paÓyati pare«Ãæ tadanye«Ãæ và tadubhayorvà akuÓalÃt sthÃnÃd vyutthÃpya kuÓale sthÃne prati«ÂhÃpanÃya pratisaækhyÃya samudÃcarati bodhisattvastaæ kÃyavÃksamudÃcÃram / nÃnuvartate te«Ãæ sattvÃnÃæ cittamanukampÃcittamevopasthÃpya / yena ca bodhisattva Ãtmano vastusamudÃcÃreïa kÃyikavÃcikena pare«Ãæ du÷khadaurmanasyamutpadyamÃnaæ samanupaÓyati sa ca kÃyavÃksamudÃcÃro na Óik«Ãpadaparig­hÅto bhavati na puïyaj¤ÃnasambhÃrÃnugata÷ tacca du÷khadaurmanasyaæ pare«Ãæ nÃkuÓalÃt sthÃnÃditi pÆrvavadveditavyam / pratisaæharati bodhisattvastaæ kÃyavÃksamudÃcÃraæ paracittÃnurak«ayà / [tad] viparyayÃtsamudÃcÃra÷ pÆrvavadveditavya÷ / yathà du÷khadaurmanasyamevaæ sukhasaumanasyaæ yathÃyogaæ vistareïa veditavyam / na ca paracittÃnuvartÅ bodhisattva÷ parasya krodhaparyavasthÃnena paryavasthitasya sammukhamavigate krodhaparyavasthÃne varïamapi bhëate prÃgevÃvarïam / nÃpi saæj¤Ãptimanuprayacchati / puna÷ paracittÃnuvartÅ bodhisattva÷ paramanÃlapantamapyÃlapati [prati]sammodayati prÃgevÃlapantaæ pratisammodayantam / [na ca] paracittÃnuvartÅ bodhisattva÷ pare«Ãæ k«ubhyati nÃnyatrÃvasÃdayitukÃma÷ / te«ÃmevÃnukampayà praÓÃntairindriyairavasÃdayati / na ca paricittÃnuvartÅ bodhisattva÷ paramavahasati nÃvaspaï¬ayati na ma¬kubhÃvamasyopasaæharati nÃpyasparÓavihÃrÃya kauk­tyamupasaæharati / nig­hÅtasyÃpi parÃjitasya na nigrahasthÃnena saæcodayati / nÅcai÷ prapannasya na cocchritamÃtmÃnaæ vikhyÃpayati / na ca paracittÃnuvartÅ bodhisattva÷ pare«ÃmasevÅ bhavati nÃpyatisevÅ nÃpyakÃlasevÅ nÃpi te«Ãæ purastÃtpriyavigarhako bhavati nÃpyapriyapraÓaæsaka÷ / nÃpyasaæstutaviÓvÃsÅ bhavati / nÃbhÅk«ïayÃcaka÷ / pratigrahe 'pi ca mÃtrÃæ jÃnÃti / pratigraheïa ca bhojanapÃnÃdikenopanimantrito na nirÃkaroti / dhÃrmiko và nyÃyasaæj¤aptimanuprayacchati / (##) punarbodhisattvo bhÆtaguïasaæhar«aïaÓÅlena sattvÃn saæprahar«ayan ÓraddhÃguïasampannÃn ÓraddhÃguïasaækathayà saæprahar«ayati ÓÅlaguïasampannÃn ÓÅlaguïasaækathayà ÓrutaguïasaæpannÃn ÓrutaguïasaÇkathayà tyÃgaguïasampannÃæstyÃgaguïasaÇkathayà praj¤ÃguïasampannÃn praj¤Ãguïasaækathayà saæprahar«ayati / punarbodhisattva÷ nigrahaÓÅlena sattvÃnnig­hïan m­dvaparÃdhaæ m­duvyatikramaæ snigdhenÃntarbhÃvenÃvipannena m­dvyà 'vasÃdanikayà avasÃdayati / madhyÃparÃdhaæ madhyavyatikramaæ madhyayà ['vasÃdanikayÃ] adhimÃtrÃparÃdhamadhimÃtrabyatikramamadhimÃtrayà 'vasÃdanikayà 'vasÃdayati / yathà cÃvasÃdanikà tathà daï¬akarma veditavyam / m­dumadhyÃparÃdhaæ m­dumadhyavyatikramaæ bodhisattvastÃvatkÃlikayogena punarÃdÃnÃya pravÃsayati te«Ãmeva cÃnye«Ã¤ca samanuÓÃsanÃrthamanukampÃcittatayà adhimÃtrÃparÃdhaæ [adhimÃtravyatikramaæ] punarasaævÃsÃyÃsaæbhogÃya yÃvajjÅvenÃpyapuna÷pratigrahaïÃya pravÃsayati te«Ãmeva cÃnukampayà / mà te bahutaramasmin ÓÃsane 'puïyaparigrahaæ kari«yantÅti / pare«Ã¤ca hitakÃmatayà samanuÓÃsanÃrtham / punarbodhisattva÷ ­ddhibalena sattvÃnuttrÃsÃyitukÃma÷ ÃvarjayitukÃmo và duÓcaritacÃriïÃæ sattvÃnÃæ duÓcaritavipÃkaphalamapÃyÃnnarakÃnmahÃnarakÃn ÓÅtalanarakÃn pratyekanarakÃnupanÅyopanÅya darÓayati / paÓyantu bhavanto duÓcaritasya [k­topacitasya] manu«yabhÆtairidamÅd­Óaæ raudraæ paramakaÂukamani«Âaæ phalavipÃkaæ pratyanubhÆyamÃnamiti / te ca taæ d­«Âvà uttrasyanti saævegamÃpadyante duÓcaritÃtprativiramanti / tadekatyÃæÓca sattvÃn bodhisattvasya mahatyÃæ pari«adi sannisannasya praÓnasaæpÃdenÃnÃdeyaæ vacanaæ kartukÃmÃn bodhisattvo vajrapÃïiæ và 'nyatamaæ và udÃravarïamahÃkÃyaæ [mahÃbalaæ] yak«amabhinirmimÅya bhÅ«ayatyuttrÃsayati / tannidÃnaæ saæpratyayajÃtasya bahumÃnajÃtasya samyageva praÓnaprativyÃkaraïÃrtham / tasya ca mahÃjanakÃyasya tena praÓnavyÃkaraïena vinayanÃrtham / vicitreïa và puna÷ ­dvyabhisaæskÃreïa tadyathà eko bhÆtvà bahudhà bhavan bahudhà bhÆtvà eko bhavan tira÷ ku¬ayaæ tira÷ Óailaæ tira÷ prÃkÃramasajjamÃnena kÃyena gacchanvistareïa yÃvadbrahmalokaæ kÃyena vaÓe vartayan yamakÃnyapi prÃtihÃryÃïi vidarÓayastejodhÃtumapi samÃpadyamÃna÷ ÓrÃvakÃsÃdhÃraïaæ và punar­ddhimupadarÓayannÃvarjayan to«ayitvà saæprahar«ya aÓraddhaæ (##) ÓraddhÃsaæpadi niveÓayati / du÷ÓÅlaæ ÓÅlasaæpadi alpaÓrutaæ Órutasaæpadi matsariïaæ tyÃgasaæpadi du«praj¤aæ praj¤Ãsaæpadi niveÓayati / evaæ hi bodhisattva÷ sarvÃkÃreïa sattvÃrthakriyÃÓÅlena samanvÃgato bhavati / ta ete bhavanti trayo bodhisattvasya ÓÅlaskandhÃ÷ aprameyÃ÷ puïyaskandhÃ÷ / saævaraÓÅlasaæg­hÅta÷ kuÓala dharmasaægrÃhaka[ÓÅla]saæg­hÅta÷ sattvÃrthakriyÃÓÅlasaægrahÅtaÓca ÓÅlaskandha÷ / tatra bodhisattvenÃsmin trividhe 'pi ÓÅlaskandhe bodhisattvaÓik«ÃyÃæ Óik«itukÃmena g­hiïà và pravrajitena và 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau k­tapraïidhÃnena sahadhÃrmikasya bodhisattvasya k­tapraïidhÃnasya vij¤asya pratibalasya vÃgvij¤aptyarthagrahaïÃvabodhÃya ityevaærÆpasya bodhisattvasya pÆrvaæ pÃdayornipatyÃdhye«aïÃæ k­tvà yathà tavÃhaæ kulaputrÃntikÃdbodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnamÃkÃæk«ÃmyÃdÃtuæ tadarhasyanuparodhena muhÆrtamasmÃkamanukampayà dÃtuæ Órotu¤ca / ityevaæ samyagadhye«yaikÃæsamuttarÃsaÇgaæ k­tvà buddhÃnÃæ bhagavatÃmatÅtÃnÃgatapratyutpannÃnÃæ daÓamu dik«u mahÃbhÆmipravi«ÂÃnäca mahÃj¤ÃnaprabhÃvaprÃptÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ sÃmÅcÅæ k­tvà guïÃæÓca te«ÃæmÃmukhÅk­tya ghanarasaæ prasÃdaæ cetasa÷ sa¤janayya parÅttaæ và yasya [vÃ] yÃcati Óaktirhetubala¤ca / sa vij¤o bodhisattvo nÅcairjÃnu-maï¬alanipatitena và utkuÂu[ka]sthitena và tathÃgatapratimÃæ purata÷ sthÃpayitvà saæpÆrask­tyaivaæ syÃdvacanÅya÷ / anuprayaccha me kulaputrÃyu«man bhadanteti và bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnam / ityuktvà ekÃgrÃæ sm­timupasthÃpya cittapraÓÃdamevÃnupab­æhayatà na cirasyedÃnÅæ me 'k«ayasyÃprameyasya niruttarasya mahÃpuïyanidhÃnasya prÃptirbhavi«yatÅti etamevÃrthamanucintayatà tÆ«ïÅæ bhavitavyam / tena punarvij¤ena bodhisattvena sa tathà pratipanno bodhisattva÷ avik«iptena cetasà sthitena và ni«aïïena và Ãsane idaæ syÃdvacanÅya÷ / Óruïu evaænÃman kulaputra dharmabhrÃtariti và bodhisattvo 'si bodhau ca k­tapraïidhÃna÷ / tena omiti [prati]j¤Ãtavyam / sa punaruttari idaæ syÃdvacanÅya÷ / pratÅcchasi tvamevaænÃman (##) kulaputra mamÃntikÃt sarvÃïi bodhisattvaÓik«ÃpadÃni sarva¤ca bodhisattvaÓÅlaæ saævaraÓÅlaæ kuÓaladharmasaægrÃhakaÓÅlaæ sattvÃrthakriyÃÓÅla¤ca / yÃni Óik«ÃpadÃni yacchÅlamatÅtÃnÃæ sarvabodhisattvÃnÃmabhÆt / yÃni Óik«ÃpadÃni yacchÅlamanÃgatÃnÃæ sarvabodhisattvÃnÃæ bhavi«yati / yÃni Óik«ÃpadÃni yacchÅlametarhi daÓasu dik«u pratyutpannÃnÃæ sarvabodhisattvÃnÃæ bhavati / ye«u Óik«Ãpade«u yacchÅle 'tÅtÃ÷ sarvabodhisattvÃ÷ Óik«itavanta÷ / anÃgatÃ÷ sarvabodhisattvÃ÷ Óik«i«yante / pratyutpannÃ÷ sarvabodhisattvÃ÷ Óik«ante / tena pratig­hïÃmÅti pratij¤Ãtavyam / evaæ dvirapi trirapi tena ca vij¤ena bodhisattvena vaktavyam / tena ca mamÃdÃyakena bodhisattvena yÃvat trirapi pratij¤Ãtavyaæ p­«Âena / evaæ hi tena vij¤ena bodhisattvena tasya pratigrÃhakasya bodhisattvasya yÃvat trirapi bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃna dattvà pratij¤Ã¤ca pratig­hyÃvyutthita eva tasmin pratigrÃhake bodhisattve tasyà eva tathÃgatapratimÃyÃ÷ purato daÓasu dik«u sarvabuddhabodhisattvÃnÃæ ti«ÂhatÃæ dhriyatÃæ yÃpayatÃæ pÃdayornipatya sÃmÅcÅæ k­tvà evamÃrocayitavyam / pratig­hÅtamanena evanÃmnà bodhisattvena mama evaænÃmno bodhisattvasyÃntikÃdyÃvat trirapi bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnam / so 'hamevanÃmÃtmÃnaæ sÃk«ibhÆtamasyaitannÃmno bodhisattvasya paramÃryÃïÃæ viparok«ÃïÃmapi sarvatra sarvasattvÃviparok«abuddhÅnÃæ daÓasu dik«vanantÃparyante«u lokadhÃtu«vÃrocayÃmyasmin bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdanam / eva dvirapyevaæ trirapi vaktavyam / eva¤ca puna÷ ÓÅlasaævarasamÃdÃnakarmaparisamÃptyanantaraæ dharmatà khalve«Ã yadvà daÓasu dik«vanantÃparnyate«u lokadhÃtu«u tathÃgatÃnÃæ mahÃbhÆmipravi«ÂÃnäca bodhisattvÃnäca ti«ÂhatÃæ dhriyatÃæ tadrÆpaæ nimittaæ pradurbhÃvati / yena te«Ãmevaæ bhavati / bodhisattvena bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ samÃptamiti / te«Ã¤cÃnantaraæ samanvÃharastasya bodhisattvasyÃntike bhavati / samanvÃharatäca j¤ÃnadarÓanaæ pravartate / te tena j¤ÃnadarÓanena yathÃbhÆtamevaæ pratisaævedayanti / yathà evaænÃnmà bodhisattvena amu«min lokadhÃtÃvevaænÃmno bodhisattvasyÃntikÃt samyagbodhisattvaÓÅla saæbarasamÃdÃnaæ g­hÅtamiti / te cÃsya sarve putrasyaiva bhrÃturivakalyÃïairmanobhi÷ pratyanukampante / evaæ kalyÃïamana÷pratyanukampitasya [tasya] bodhisattvasya (##) bhÆyasyà mÃtrayà v­ddhi÷ pratikÃæk«itavyà kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ na hÃni÷ / pratig­hÅta¤ca tacchÅlasaævarasamÃdÃnÃrocanaæ tairveditavyam / parisamÃptau ca tasmin bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnakarmaïyubhÃbhyÃæ tÃbhyÃæ bodhisattvÃbhyÃæ daÓasu dik«u te«ÃmanantÃparyantalokadhÃtugatÃnÃæ buddhabodhisattvÃnÃæ sÃmÅcÅæ k­tvà pÃdayornipatyotthÃtavyam / idaæ tasya bodhisattvasya ÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ sarvaÓÅla-saævarasamÃdÃnaprativiÓi«Âaæ bhavati niruttaramaprameyapuïyaskandhasamanvÃgataæ paramakalyÃïacittÃÓayasamutthÃpitaæ sarvasattve«u sarvÃkÃraduÓcaritapratipak«abhÆtam / yasya ÓÅlasaævarasamÃdÃnasya sarvaprÃtimok«asaævarasamÃdÃnÃni ÓatatamÅmapi kalÃæ nopayanti sahasratamÅmapi saækhyÃmapi kalÃmapi gaïanÃmapyupamÃmapyupani«adamapi nopayanti yaduta puïyaparigrahamupÃdÃya / tena punarbodhisattvenaivaæ bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnavyavasthitena svayaæ cÃbhyuhyÃbhyuhyedaæ bodhisattvasya pratirÆpaæ kartum idamapratirÆpaæ kartumiti tathaiva tata Ærdhvaæ karmaïà saæpÃdayitavyaæ Óik«Ã karaïÅyà / bodhisattvasÆtrapiÂakÃdvà yatnata÷ Órutvà 'smÃbodhisattvasÆtrapiÂakamÃt­kÃnibandhÃt Órutvà tathaiva Óik«Ã karaïÅyà / na ca puna÷ sarve«Ãæ bodhisattvÃnÃmantikÃdvij¤ÃnÃmapyetacchÅlasaævarasamÃdÃnamÃdÃtavyam / bodhisattvena nÃÓrÃddhasyÃntikÃt pragrahÅtavyam / yastatprathamata etadevaævidhaæ ÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ nÃdhimucyeta nÃvatarennÃvakalpayennalubdhasya na lobhÃbhibhÆtasya mahecchasyÃsantu«Âasya na ÓÅlavipannasya Óik«ÃsvanÃdarakÃriïa÷ Óaithilikasya na krodhanasyopanÃhina÷ ak«Ãntibahulasya parato vyatikramÃsahi«ïo÷ nÃlasasya kusÅdasya yadbhÆyasà rÃtrindivaæ nidrÃsukhaæ pÃrÓvasukhaæ Óayanasukha¤ca svÅkurvata÷ saÇgaïikayà cÃtinÃmayata÷ / na vik«iptacittasyÃntato godohanamÃtramapi kuÓalacittaikÃgratÃbhÃvanà 'samarthasya / na mandasya na momuhajÃtÅyasyÃtyarthaæ saælÅnacittasya bodhisattvasÆtrapiÂakaæ bodhisattvapiÂakamÃt­kÃmapavadamÃnasya / na ca punaretat saævarasamÃdÃnavidhÃnaæ bodhisattvenodg­hya paryavÃpyÃpi bodhisattvapiÂaka pratihatÃnÃmaÓrÃddhÃnÃæ sattvÃnÃæ sahasaivÃrocayitavya pravedayitavyam / tatkasya heto÷ / tathÃhi Órutvà '[na]dhimucyamÃnà mahatÃj¤ÃnÃvaraïenÃv­tà (##) apavaderan / yaÓcainamapavadate sa yÃvadapramÃïena puïyaskandhena samanvÃgata÷ saævarasthÃyÅ bodhisattvo bhavati tÃvadapramÃïenaiva so 'puïyaskandhenÃnu«akto bhavati yÃvattÃæ pÃpikÃæ vÃcaæ pÃpikÃæ d­«Âiæ pÃpakÃn sakalpÃn sarveïa sarva nots­jati / ÓÅlasaævarasamÃdÃna¤ca kartukÃmasya bodhisattvasya purato 'syÃæ bodhisattvasÆtrapiÂakamÃt­kÃyÃæ yÃni bodhisattvasya Óik«ÃpadÃnyÃpattisthÃnÃni cÃkhyÃtÃni tÃnyanuÓrÃvayitavyÃni / ca cedÃÓayato vicÃrayitvà praj¤ayà pratisaækhyÃyotsahate / na parasamÃdÃpanikayà nÃpi paraspardhayà [sa]dhÅro bodhisattvo veditavya÷ / tena ca pratig­hÅtavyaæ tasya ca dÃtavyametena vidhinà etacchÅlasaævarasamÃdÃnam / eva¤ca ÓÅlasaævaravyavasthitasya bodhisattvasya catvÃra÷ pÃrÃjayikasthÃnÅyadharmà bhavanti / katame catvÃra÷ / lÃbhasatkÃrÃdhyavasitasyÃtmotkar«aïà parapaæsanà bodhisattvasya pÃrÃjÃyikasthÃnÅyo dharma÷ / satsu saævidyamÃne«u bhoge«u lobhaprak­titvÃt du÷khite«u k­païe«vanÃthe«vapratiÓaraïe«vasamyagayÃcake«u pratyupasthite«u nairv­ïyÃdÃmi«Ãvisarga÷ dharmamÃtsaryÃccÃrthinÃæ samyakpratyupasthitÃnÃæ dharmÃïÃmasaævibhÃgakriyà bodhisattvasya pÃrÃjayikasthÃnÅyo dharma÷ / yadapi bodhisattvastadrÆpaæ krodhaparyavasthÃnamanuv­æhayati yena tato na vÃkpÃru«yaniÓcÃraïamÃtrakeïa nivartate / krodhÃbhibhÆta÷ pÃïinà và lo«Âena và daï¬ena và Óastreïa sattvÃæstìayati vihiæsayati viheÂhayati / krodhÃÓayameva ca tÅvramantarÃk­tvà pare«ÃmantikÃdvyatikramasaj¤apti na pratig­haïÃti na k«amate nÃÓayaæ vimu¤cati / ayamapi bodhisattvasya pÃrÃjayikasthÃnÅyo dharma÷ / bodhisattvapiÂakÃpavÃda÷ saddharmapratirÆpakÃïäca rocanà dÅpanà vyavasthÃpanà / svayaæ và saddharmapratirÆpakÃdhimuktasya pare«Ãæ cà 'nuv­ttyà bodhisattvasya pÃrÃjayikasthÃnÅyo dharma÷ / itÅme catvÃra÷ pÃrÃjayikasthÃnÅyà dharmÃ÷ / ye«Ãæ bodhisattvo 'nyatamÃnyatamaæ dharmamadhyÃpadya prÃgeva sarvÃnabhavyo bhavati d­«Âe dharme vipulasya bodhisattvasaæbhÃrasyopacayÃya parigrahÃya / abhavyo bhavati ca d­«Âe (##) dharme ÃÓayaviÓuddhe÷ / [sa] bodhisattvapratirÆpakaÓca bhavati / no tu bhÆto bodhisattva÷ / m­dumadhyaparyavasthÃna[ta]Óca bodhisattva÷ ebhiÓcaturbhi÷ pÃrÃjayikasthÃnÅyadharmasamudÃcÃrÃdbodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ [na] vijahÃti / adhimÃtraparyavasthÃnatastu vijahÃti / yataÓca bodhisattva÷ e«Ãæ caturïÃæ pÃrÃjayikasthÃnÅyÃnÃæ dharmÃïÃmabhÅk«ïa-samudÃcÃrÃt parÅttamapi hrÅbyapatrÃpyaæ notpÃdayati / tena ca prÅyate / tena ca ramate / tatraiva guïadarÓÅ bhavati / iyamadhimÃtratà paryavasthÃnasya veditavyà / na tu bodhisattva÷ sak­deva pÃrÃjayikasthÃnÅyadharmasamudÃcÃrÃt bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ vijahÃti / tadyathà pÃrÃjayirkaidharmairbhik«u÷prÃtimok«asaævaram / parityaktasamÃdÃno 'pi ca bodhisattvo d­«Âe dharme bhavya÷ punarÃdÃnÃya bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnasya bhavati nÃbhavya eva tadyathà pÃrÃjayikÃdhyÃpanna÷ prÃtimok«asaævarastho bhik«u÷ / samÃsataÓca dvÃbhyÃmeva kÃraïÃbhyÃæ bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnasya tyÃgo bhavati / anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau praïidhÃnaparityÃgataÓca pÃrÃjayikasthÃnÅyadharmÃdhimÃtraparyavasthÃnasamucÃrataÓca / na ca pariv­ttajanmÃpi bodhisattva÷ bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ vijahÃti / adha urdhvaæ tiryaksarvatropapadyamÃno yena bodhisattvena praïidhÃnaæ na tyaktaæ bhavati / nÃpi ca pÃrÃjayikasthÃnÅyÃnÃæ dharmÃïÃmadhimÃtraæ paryavasthÃnaæ samudÃcaritaæ bhavati / mu«itasm­tistu pariv­ttajanmà bodhisattva÷ kalyÃïamitrasamparkamÃgamya sm­tyudbodhanÃrthaæ puna÷ punarÃdÃnaæ karoti / na tvabhinavasamÃdÃnam / evaæ bodhisattvaÓÅlasaævarasthitasya bodhisattvasyÃpattirapi veditavyà / anÃpattirapi kli«ÂÃpyakli«ÂÃpi m­dvÅ madhyà 'dhimÃtrà api / evaæ bodhisattvaÓÅlasaævarasthito bodhisattva÷ pratidivasaæ tathÃgatasya và tathÃgatamuddiÓya caitye dharmasya và dharmamuddiÓya pustakagate 'pi bodhisattvasÆtrapiÂake (##) [bodhisattvasÆtrapiÂaka]mÃt­kÃyÃæ và saæghasya và yo 'sau daÓasu dik«u mahÃbhÆmipravi«ÂÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ saægha÷ ki¤cidevÃlpaæ và prabhÆtaæ và pÆjÃdhikÃrikamak­tvà 'ntata ekapraïÃmamapi kÃyena antato guïÃnÃrabhya buddhadharmasaæghÃnÃmekacatu«padÃyà api gÃthÃyÃ÷ pravyÃhÃraæ vÃcà antata ekaprasÃdamapi buddhadharmasaæghaguïÃnusmaraïapÆrvaka¤cetasà rÃtriædivamatinÃmayati sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ / sa cedagauravÃdÃlasyakausÅdyÃdÃpadyate kli«ÂÃmÃpattimÃpanno bhavati / sa cet sm­tisaæpramo«ÃdÃpadyate akli«ÂÃmÃpattimÃpanno bhavati / anÃpatti÷ k«iptacetasa÷ / anÃpatti÷ ÓuddhÃÓayabhÆmipravi«Âasya / tathÃhi ÓuddhÃÓayo bodhisattva÷ tadyathà avetyaprasÃdalÃbhÅ bhik«arnityakÃlameva dharmatayà ÓÃstÃraæ paricarati paramayà ca pÆjayà pÆjayati dharmasaægha¤ca / bodhisattvo mahecchatÃmasantu«Âiæ lÃbhasatkÃragardhamutpannamadhivÃsayati sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattistatprahÃïÃya cchandajÃtasya vÅryamÃrabhata statpratipak«aparigraheïa tatpratibandhÃvasthitasya prak­tyà tÅvrakleÓatayÃbhibhÆya puna÷ puna÷ samudÃcÃrÃïÃt / bodhisattvo v­ddhatarakaæ guïavantaæ satkÃrÃrhaæ sahadhÃrmikaæ d­«Âvà mÃnÃbhinigrahÅta÷ ÃghÃtacitta÷ pratighacitto và utthÃyÃsanaæ nÃnuprayacchati / paraiÓcÃlapyamÃna÷ pratisammodyamÃna÷ parip­«ÂaÓca na yuktarÆpeïa vÃk pratyudÃhÃreïa pratyupati«Âhate mÃnÃbhinig­hÅta eva ÃghÃtacitta÷ pratighacitto và sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / no cenmÃnÃbhinig­hÅto nÃghÃtacitta÷ pratighacitto và api tvÃlasyakausÅdyÃdavyÃk­tacitto và sm­tisaæpramo«Ãd [vÃ] sÃpattika eva bhavati sÃtisÃro no tu kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattirvìhaglÃna÷ syÃt k«iptacitto và / anÃpatti÷ [supta÷] syÃdaya¤ca prativibuddhasaæj¤Å upaÓli«yed Ãlapet saælapet pratisammodayet parip­cchet / anÃpatti÷ pare«Ãæ dharmadeÓanÃyÃæ prayuktasya sÃækathyaviniÓcaye và / anÃpattistadanye«Ãæ pratisaæmodayata÷ / anÃpatti÷ pare«Ãæ dharmaæ deÓayatÃmavahitaÓrotrasya Ó­ïvata÷ sÃækathyaæviniÓcayaæ và / anÃpattirdharmasaækathÃvirasatÃæ dhÃrmakathikacitta¤cÃnurak«ata÷ / (##) anÃpattistenopÃyena te«Ãæ sattvÃnÃæ damayato vinayata÷ akuÓalÃtsthÃnÃdvyutthÃpya kuÓale sthÃneprati«ÂhÃpayata÷ / [anÃpatti÷] sÃædhikakriyÃkÃramanurak«ata÷ anÃpatti÷ pare«Ãæ prabhÆtatarÃïÃæ cittamanurak«ata÷ / bodhisattva÷ parairupanimantryamÃïo g­he và vihÃrÃntare và g­hÃntare và bhojanapÃnavastrÃdibhi÷ pari«kÃrai÷ mÃnÃbhinig­hÅta÷ ÃghÃtacitta÷ pratighacitto và na gacchati / na nimantraïÃæ svÅkaroti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃnna gacchati akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattirglÃna÷ syÃdapratibala÷ k«iptacitto va / anÃpattirviprak­«Âo deÓa÷ syÃt mÃrgaÓca sapratibhaya÷ / anÃpattistenopÃyenÃsya damayitukÃma÷ syÃt vinetukÃmo 'kuÓalÃtsthÃnÃd vyutthÃpya kuÓale sthÃne prati«ÂhÃpayitukÃma÷ / anÃpattiranyasya pÆrvataraæ pratij¤Ãnaæ bhavet / anÃpattirnirantarakuÓalapak«a-[prayuktasya kuÓalapak«a-]cchidrÅkÃrÃnurak«Ãrthamagacchata÷ anÃpattirapÆrvasyÃrthopasaæhitasya dharmÃrthaÓravaïasya parihÃïiheto÷ / yathà dharmÃrthaÓravaïasya evaæ sÃækathyaviniÓcayasyÃpi veditavyam / anÃpattirviheÂhanÃbhiprÃyeïa nimantrita÷ syÃt / anÃpatti÷ pare«Ãæ prabhÆtatarakÃïÃmÃghatacittamanurak«ata÷ / anÃpatti÷ sÃædhikaæ kriyÃkÃramanurak«ata÷ / bodhisattva÷ pare«ÃmantikÃjajÃtarÆpajatamaïimuktÃvaidÆryÃdikÃni ca dhanajÃtÃni vicitrÃïi prabhÆtÃni pravarÃïi labhamÃno 'nudadhyamÃna÷ ÃghÃtacitta÷ pratighacitto na pratig­hïÃti pratik«ipati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate sattvopek«ayà / ÃlasyakausÅdyÃnna pratig­hïÃti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃro no tu kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpatti÷ k«iptacittasya / anÃpattistasmin pratigrahe ratiæ cetasa÷ paÓyata÷ / [anÃpattirvipratisÃramasya paÓcÃt saæbhÃvayava÷ /] anÃpattirdÃnavibhramasya saæbhÃvayata÷ / anÃpattirvinirmuktÃgrahasya dÃnapaterdÃridrayaæ vighÃtaæ tannidÃnaæ saæbhÃvayata÷ / anÃpatti÷ sÃædhikaæ staupikaæ saæbhÃvayata÷ / anÃpatti÷ parÃh­tamanena saæbhÃvayata÷ yato nidÃnamasyotpadyeta vadho và bandho và daï¬o và jyÃ-nirgarhaïà và / (##) bodhisattva÷ pare«Ãæ dharmÃrthinÃmÃghÃtacitta÷ pratighacitta÷ År«yÃviprak­to và dharmaæ nÃnuprayacchati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃnna dadÃti sÃpattiko bhavati sÃtisÃro na kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattistÅrthika÷ syÃt randhraprek«Å / anÃpattirbìhaglÃna÷ syÃt k«iptacitto và / anÃpattistenopÃyena damayitukÃma÷ syÃdvinetukÃma÷ akuÓalÃt sthÃnÃd vyutthÃpya kuÓale sthÃne prati«ÂhÃpayitukÃma÷ / anÃpattirdharme na prav­tta÷ syÃt / anÃpattiryadyagauravo 'pratÅÓo durÅryÃpatha÷ pratig­hïÅyÃt / anÃpattirm­dvindriyasyodÃrayà dharmadeÓanayà dharmaparyÃptyà uttrÃsaæ mithyÃdarÓanaæ mithyÃbhiniveÓaæ k«ati¤copahati¤ca saæbhÃvayet / anÃpattistaddhastagatasya parebhya÷ abhÃjanabhÆtebhyo visÃraæ dharmasya saæbhÃvayet / bodhisattvo raudre«u du÷ÓÅle«u ca sattve«vÃghÃtacitta÷ pratighacitta÷ upek«ate vice«Âate và raudratÃæ du÷ÓÅlatÃmeva ca pratyayaæ k­tvà / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃdupek«ate sm­tisaæpramo«Ãcca vice«Âate / sÃpattiko bhavati sÃtisÃro no tu kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / tatkasya heto÷ / na hi bodhisattvasya ÓÅlavata÷ ÓÃnte÷ kÃyavÃÇmanaskarmapracÃre tathÃnukampÃcitta¤ca kartukÃmatà ca pratyupasthità bhavati yathà raudre«u du÷ÓÅle«u sattve«u du÷khahetau vartamÃne«u / anÃpatti÷ k«iptacittasya / anÃpattistenopÃyenÃsya damayitukÃma÷ syÃdvistareïa pÆrvavat / anÃpatti÷ pare«Ãæ prabhÆtÃnäcittÃnurak«iïa÷ / anÃpatti÷ saæghakriyÃkÃrÃnurak«iïa÷ / bodhisattvo yadbhagavatà prÃtimok«e vinaye pratik«epaïa-sÃvadyaæ vyavasthÃpitaæ paracittÃnurak«ÃmupÃdÃyÃprasannÃnÃæ sattvÃnÃæ prasÃdÃya prasannÃnäca bhÆyobhÃvÃya / tatra tulyÃæ ÓrÃvakai÷ Óik«Ãæ karoti nirnirÃkaraïam / tatkasya heto÷ / ÓrÃvakÃstÃvadÃtmÃrthaparamÃ÷ / te tÃvanna paraniranurak«Ã aprasannÃnÃæ prasÃdÃya prasannÃnäca bhÆyobhÃvÃya Óik«Ãsu Óik«ante / prÃgeva bodhisattvÃ÷ parÃrthaparamÃ÷ / (##) yatpuna÷ pratik«epaïasÃvadyamalpÃrthatÃmalpak­tyatÃmalpotsukavihÃratÃmÃrabhya ÓrÃvakÃïÃæ bhagavatà vyavasthÃpitÃæ tatra bodhisattvo na tulyÃæ Óik«Ãæ ÓrÃvakai÷ karoti / tatkasya heto÷ / Óobhate ÓrÃvaka÷ svÃrthaparama÷ parÃrthanirapek«a÷ parÃrthamÃrabhyÃlpÃrtha÷ alpak­tyaÓcÃlpotsukavihÃrÅ ca / na tu bodhisattva÷ parÃrthaparama÷ Óobhate parÃrthamÃrabhyÃlpÃrtho 'lpak­tyaÓcÃlpotsukavihÃrÅ ca tathÃhi bodhisattvena pare«Ãmarthe cÅvaraÓatÃni sahastrÃïyaj¤ÃtikÃnÃæ brÃhmaïag­hapatÅnÃmantikÃtparye«itavyÃni pravÃritena / te«Ãæ ca sattvÃnÃæ balÃbalaæ saælak«ya yÃvadartha pratig­hÅtavyÃni / yathà cÅvarakÃïyevaæ pÃtrÃïi / yathà parye«itavyÃnyevaæ svayaæ yÃcitena sÆtreïÃj¤ÃtibhistantuvÃyairvÃryayitavyÃni / pare«Ã¤cÃrthÃya kauÓeyasaæstaraïaÓatÃni ni«adanasaæstaraïaÓatÃnyÆpasthÃpayitavyÃni / jÃtarÆparajataÓatasahasrako¬hyagrÃïyapi svÅkartavyÃni / evamÃdike 'lpÃrthatÃmalpak­tyatÃmalpotsukavihÃratÃmÃrabhya ÓrÃvakÃïÃæ pratik«epaïasÃvadyena samÃnaÓik«o bhavati / bodhisattvo bodhisattvaÓÅlasaævarastha÷ sattvÃrthamÃrabhya ÃghÃtacitta÷ pratighacitta÷ alpÃrtho bhavati alpak­tya÷ alpotsukavihÃrÅ / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃdalpÃrtho bhavatyalpak­tya÷ alpotsukavihÃrÅ / sÃpattiko bhavati sÃtisÃro 'kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / asti ki¤citprak­tisÃvadyamapi [yad] bodhisattvastadrÆpeïopÃyakauÓalyena samudÃcarati yenÃnÃpattikaÓca bhavati bahu ca puïyaæ prasÆyate / yathÃpi tadbodhisattvaÓcauraæ taskaraæ prabhÆtÃnÃæ prÃïiÓatÃnÃæ mahÃtmanÃæ ÓrÃvakapratyekabuddhabodhisattvÃnÃæ vadhÃyodyatamÃmi«aki¤citkaheto÷ prabhÆtÃnantaryakarmakriyÃprayuktaæ paÓyati / d­«Âvà ca punarevaæ cetasà cittamabhisaæskaroti / yadyapyahamenaæ prÃïinaæ jÅvitÃdvyaparopya narake«Æpapadyeyaæ kÃmaæ bhavatu me narakopapatti÷ / e«a ca sattva Ãnantaryakarma k­tvà mà bhÆnnarakaparÃyaïa iti / evamÃÓayo bodhisattvastaæ prÃïinaæ kuÓalacitto 'vyÃk­tacitto và viditvà ­tÅyamÃna÷ (##) anukampÃcittamevÃyatyÃmupÃdÃya jÅvitÃdvyaparopayati / anÃpattiko bhavati bahu ca puïyaæ prasÆyate / yathÃpi tad bodhisattvo ye sattvà rÃjÃno và bhavanti rÃjamahÃmÃtrà và adhimÃtraraudrÃ÷ sattve«u nirdayà ekÃntaparapŬÃprav­ttÃ÷ / tÃæ satyÃæ Óaktau tasmÃdrÃjyaiÓvaryÃdhipatyÃccyÃvayati yatra sthitÃste tannidÃnaæ bahvapuïyaæ prasavanti anukampÃcitto hitasukhÃÓaya÷ / ye ca paradravyÃpahÃriïaÓcaurÃstaskarÃ÷ sÃædhikaæ staupika¤ca prabhÆtaæ dravyaæ h­tvà svÅk­tyopabhoktukÃmÃste«ÃmantikÃttad dravyaæ bodhisattva Ãcchinatti / mà haiva te«Ãæ sa dravyaparibhogo dÅrgharÃtramanarthÃyÃhitÃya bhavi«yati iti / evameva pratyayaæ k­tvà Ãcchidya sÃdhikaæ saædhe niryÃtayati staipikaæ stÆpe / ye ca vaiyÃv­tyakarà và ÃrÃmikà và sÃædhikaæ staupika¤ca prabhÆtaæ dravyaæ vipratipÃdayantyanayena / svayaæ [ca] paudgalikaæ paribhu¤jate / tÃn bodhisattva÷ pratisaækhyÃya mà haiva tatkarma / sa ca mithyÃparibhogaste«Ãæ bhavi«yati dÅrgharÃtramanartÃyÃhitÃyaiti / tasmÃdÃdhipatyÃccyÃvayati / tadanena paryÃyeïa bodhisattva÷ adattamÃdadÃno 'pyanÃpattiko bhavati / bahu ca puïyaæ prasÆyate / yathÃpi tadg­hÅ bodhisattva÷ abrahmacarye«aïÃrtaæ tatpratibaddhacittamaparaparig­hÅtaæ mÃt­grÃmaæ maithunena dharmeïa ni«evate / mà haivÃghÃtacittatÃæ pratilabhya bahvapuïyaæ praso«yati / yathepsitakuÓalamÆlasanniyoge ca vaÓyà bhavi«yatyakuÓala[mÆla]parityÃge cetyanukampÃcittamevopasthÃpya abrahmacaryaæ maithunaæ [dharmaæ] prati«evamÃno 'pyanÃpattiko bhavati / bahu ca puïyaæ prasÆyate / pravrajitasya punarbodhisattvasya ÓrÃvakaÓÃsanabhedamanurak«amÃïasya sarvathà na kalpate 'brahmacaryani«evaïam / yathÃpi tad bodhisattvo bahÆnÃæ sattvÃnÃæ jÅvita-vipramok«Ãrthaæ bandhanavipramok«Ãrthaæ hastapÃdanÃsÃkarïaccheda-cak«urvikalÅbhÃva-paritrÃïÃrthaæ yÃæ bodhisattva (##) svajÅvitahetorapi samprajÃnan m­«ÃvÃcaæ na bhëeta / tÃæ te«Ãæ sattvÃnÃmarthÃya pratisaækhyÃya bhëate / iti samÃsato yena yena bodhisattva÷ sattvÃnÃmarthameva paÓyati / nÃnarthaæ paÓyati / svayaæ ca nirÃmi«acitto bhavati / kevala-sattvahitakÃmatÃnidÃnaæ ca vinidhÃya saæj¤Ãæ samprajÃnan anyathÃ-vÃcaæ bhëate / bhëamÃïa÷ anÃpattiko bhavati / bahu ca puïyaæ prasÆyate / yathÃpi tad bodhisattvo ye sattvà akalyÃïamitra parig­hÅtà bhavanti te«Ãæ tebhya÷ akalyÃïamitrebhyo yathÃÓakti yathÃbalaæ byagrakaraïÅæ vÃcaæ bhëate / vyagrÃrÃmaÓca bhavati tena prÅyamÃïa÷ / anukampÃcittamevopÃdÃya mà bhÆde«Ãæ sattvÃnÃæ pÃpamitrasaæsargo dÅrgharÃtramanarthÃyÃhitÃyeti / anena paryÃyeïa mitrabhedamapi kurvan bodhisattvo 'nÃpattiko bhavati / bahu ca puïyaæ prasÆyate / yathÃpi tad bodhisattva÷ utpathacÃriïo 'nyÃyacÃriïa÷ sattvÃn paru«ayà vÃcà tÅk«ïayÃvasÃdayati yÃvadeva tenopÃyenÃkuÓalÃt sthÃnÃd vyutthÃpya kuÓale sthÃne prati«ÂhÃpanÃrtham / evaæ pÃrÆ«iko bodhisattvo 'nÃpattiko bhavati / bahu ca puïyaæ prasÆyate / yathÃpi tad bodhisattvo n­ttagÅtavÃditÃdhimuktÃnÃæ sattvÃnÃæ rÃjacaurÃnnapÃna-veÓyÃ-vÅthÅ-kathÃdyadhimuktÃnÃæ ca sattvÃnÃæ n­ttagÅtavÃditena vicitrÃbhiÓca sambhinnapralÃpa-pratisaæyuktÃbhi÷ saækathÃbhiranukampÃÓayena to«ayitvÃvarjya vaÓyatÃæ vidheyatÃæ copanÅyÃkuÓalÃt sthÃnÃd vyutthÃpya k­Óale sthÃne prati«ÂhÃpayati / evaæ sambhinnapralÃpÅ api bodhisattvo 'nÃpattiko bhavati / bahu ca puïyaæ prasÆyate / bodhisattva÷ utpannÃæ kuhanÃæ lapanÃæ naimittikatÃæ nai«pe«ikatÃæ lÃbhena lÃbhaæ niÓcikÅr«utÃæ mithyÃjÅvakarÃæ dharmÃnadhivÃsayati / na tai ritÅyate / na vinodayati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattistatprativinodanÃya cchandajÃtasya yatnamÃrabhamÃïasya kleÓapracuratayà cittamabhibhÆya samudÃcaraïÃt / bodhisattva÷ auddhatyÃbhinig­hÅtena cetasà 'vyupaÓÃnta÷ avyayupaÓamÃrÃma÷ uccai÷ saæ¤cagdhati saækrŬate saækilikilÃyate auddhatyaæ dravaæ prÃvi«karoti (##) pare«Ãæ hÃsayitukÃmo ramayitukÃma÷ / evameva ca pratyayaæ k­tvà sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate sm­tisaæpramo«Ãdakli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattistadvinodanÃya cchandajÃtasya pÆrvavat / anÃpatti÷ pare«ÃmutpannamÃghÃtaæ tenopÃyena prativinodayitukÃma÷ syÃt / anÃpatti÷ pare«Ãmutpannaæ ÓokamapahÃpayitukÃma÷ syÃt / anÃpatti÷ pare«Ãæ tatprak­tikÃnÃætadÃrÃmÃïÃæ saægrahÃya và praïayÃnusaærak«aïÃya và tadanuvartanÃrtham / anÃpatti÷ pare«Ãæ bodhisattve manyusambhÃvanÃjÃtÃnÃmÃghÃtavaimukhyasaæbhÃvanÃjÃtÃnÃæ saumukhyÃntarbhÃvaÓuddhyupadarÓanÃrtham / [ya÷] punarbodhisattva evaæd­«Âi÷ syÃdevaævÃdÅ na bodhisattvena nirvÃïÃrÃmeïa vihartavyam / api tu nirvÃïavimukhena vihartavyam / na ca kleÓopakleÓebhyo bhetavyam na caikÃntena tebhyaÓcittaæ vivecayitavyam / tathà hi bodhisattvena trÅïi kalpÃsaækhyeyÃni saæsÃre saæsaratà bodhi÷ samudÃnetavyeti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / tatkasya heto÷ / yathà khalu ÓrÃvakeïa nirvÃïÃbhiratirÃsevitavyà kleÓopakleÓebhyaÓca cittamudvejayitavyaæ tata÷ ÓatasahasrakoÂiguïena bodhisattvena nirvÃïÃbhiratirÃsevitavyà kleÓopakleÓebhyaÓca cetasa udvego bhÃvayitavya÷ / tathà hi ÓrÃvako 'syÃtmano 'rthÃya prayukto bodhisattva÷ sarvasattvÃnÃmarthÃya prayukta÷ / tena tathà cittÃsaækleÓÃbhyÃsa÷ samudÃnetavyo yathÃyamanarhannapi tatprativiÓi«ÂenÃsaækleÓena samanvÃgata÷ sÃstrave vastuni anuvicaret / bodhisattvo 'nÃdeyavacanakaramapaÓabdamÃtmana÷ ayaÓo 'kÅrti na rak«ati na pariharati bhÆtavastukÃm / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / abhÆtavastukÃæ na pariharati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattistÅrthika÷ para÷ syÃt / iti yo và punaranyo 'pyabhinivi«Âa÷ / anÃpatti÷ pravrajyÃ-bhik«ÃcaryÃ-kuÓalacaryÃ-nidÃno 'paÓabdo niÓcaret / anÃpatti÷ krodhÃbhibhÆto viparyastacitto niÓcÃrayet / bodhisattvo yena kaÂukaprayogeïa tÅk«ïaprayogeïa sattvÃnÃmarthaæ paÓyati taæ prayogaæ daurmanasyÃrak«ayà na samudÃcarati / sÃpattiko bhavati [sÃtisÃra÷] (##) akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattiryat parÅttamarthaæ d­«ÂadhÃrmikaæ paÓyet prabhÆtaÓca tannidÃnaæ daurmanasyam / bodhisattva÷ parairÃkru«Âa÷ pratyÃkroÓati / ro«ita÷ pratiro«ayati / tìita÷ pratitìayati / bhaï¬ita÷ pratibhaï¬ayati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃraæ kli«ÂÃmÃpattibhÃpadyate / bodhisattva÷ pare«Ãæ vyatikramaæ k­tvà vyatikrameïa và sambhÃvita÷ ÃghÃtacitto mÃnÃbhinig­hÅta÷ saæj¤aptimanurÆpÃæ nÃnuprayacchatyupek«ate / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃt pramÃdÃdvà na saæj¤aptimanuprayacchati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattistenopÃyena damayitukÃma÷ syÃdvinetukÃma÷ akuÓalÃt sthÃnÃdvyutthÃpya kuÓale sthÃne prati«ÂhÃpayitukÃma÷ / anÃpattistÅrthika÷ syÃt / anÃpattirakalpikena sÃvadyasamudÃcÃreïa saæj¤aptipratigrahaïamÃkÃæk«et / anÃpatti÷ sa cet prak­tyà kalahakÃraka÷ syÃdÃdhikaraïika÷ / saæj¤apyamÃnaÓva bhÆyasyà mÃtrayà kupyet adhyÃrohet / anÃpatti÷ paraæ k«amaïaÓÅlamanÃ-ghÃtaÓÅlaæ ca saæbhÃvayet parato vyatikramamÃrabhya saæj¤aptilÃbhenÃtyarthaæ ritÅyamÃnam / bodhisattva÷ pare«Ãæ kasmiæÓcidadhikaraïe nis­tÃnÃæ dharmeïa samena saæj¤aptimanuprayacchatÃmÃghÃtacitta÷ paraviheÂhanÃbhiprÃya÷ saæj¤aptiæ na pratig­hïÃti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / no cedÃghÃtacita÷ api tvak«amaïaÓÅlatayà na pratig­hïÃti / kli«ÂÃmÃpatti mÃpadyate / anÃpattistenopÃyena paraæ damayitukÃma÷ syÃt pÆrvavat sarvaæ veditavyam / anÃpattiradharmeïÃsamena saæj¤aptimanuprayacchet / bodhisattva÷ pare«Ãæ krodhÃÓayaæ vahati dhÃrayatyutpannamadhivÃsayati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattistatprahÃïÃya cchandajÃtasya pÆrvavat / (##) bodhisattva upasthÃnaparicaryÃparigardhamadhipatiæ k­tvà sÃmi«eïa cittena gaïaæ parikar«ati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattirnirÃmi«acittasyopasthÃnaparicaryÃæ svÅkurvata÷ / bodhisattva utpannamÃlasyakausÅdyaæ nidrÃsukhaæ Óayanasukhaæ pÃrÓvasukha¤cÃkÃle amÃtrayà svÅkaroti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpatti[rvìha]glÃna÷ syÃdapratibala÷ / anÃpattiradhvapariÓrÃntasya / anÃpattistatprahÃïÃya cchandajÃtasya pÆrvavadveditavyam / bodhisattva÷ saæraktacitta÷ saægaïikayà kÃlamatinÃmayati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / mu«itayà ss­tyà 'tinÃmayati / akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpatti÷ para udÃharet / sa ca parÃnuv­ttyà muhÆrtamupasthitasm­ti÷ Ó­ïuyÃt / anÃpatti÷ kautukajÃtasya paripraÓnamÃtre p­«Âasya ca pratyudÃhÃramÃtre / bodhisattvaÓcittasthitimÃrabhyaæ citaæ samÃdhÃtukÃma ÃghÃtacitto mÃnabhinig­hÅto nopasaækramyÃvavÃdaæ yÃcate / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃkli«ÂamÃpattimÃpadyate / anÃpattiglÃna÷ syÃdapratibala÷ / anÃpatti÷ viparÅtamavavÃdaæ saæbhëayet / anÃpatti÷ svayaæ bahaÓruta÷ syÃtpratibalaÓcittaæ samÃdhÃtum / k­taæ cÃnenÃvavÃdakaraïÅyaæ syÃt / bodhisattva utpannaæ kÃmacchandanivaraïamadhivasayati na vinodayati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂamÃpattimÃpadyate / anÃpattistatprahÃïÃya cchandajÃtasya vyÃyacchata stÅvrakleÓatayà cittamabhibhÆya samudÃcaraïÃt / yathà kÃmacchanda evaæ vyÃpÃda÷ styÃnamiddhamauddhatyaæ kauk­tyaæ vicikitsà ca veditavyà / bodhisattvo dhyÃnamÃsvÃdayati / dhyÃnÃsvÃde ca guïadarÓÅ bhavati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃdte / anÃpattistatprahÃïÃya cchandajÃtasya pÆrvavat / (##) ya÷ punarbodhisattva÷ evaæd­«Âi syÃdevaævÃdÅ na bodhisattvena ÓrÃvakayÃnapratisaæyukto dharma÷ Órotavyo nodgrahÅtavyo na tatra Óik«Ã karaïÅyà / kiæ bodhisattvasya ÓrÃvakapratisaæyuktena dharmeïa Órutenodg­hÅtena / kiæ tatra Óik«ayà prayojanamiti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / tathà hi bodhisattvena tÅrthikaÓÃstre«vapi tÃvadyoga÷ karaïÅya÷ prÃgeva buddhavacane / anÃpatti÷ aikÃntikasya tatparasya vicchandanÃrtham / bodhisattvo bodhisattvapiÂake sati bodhisattvapiÂake ak­tayogya÷ sarveïa sarvaæ bodhisattvapiÂakamadhyupek«ya ÓrÃvakapiÂake yogyÃæ karoti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / bodhisattvo buddhavacane sati buddhavacane ak­tayogyastÅrthikaÓÃstre«u bahi÷ÓÃstre«u yogyÃæ karoti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattiradhimÃtramedhasa÷ ÃÓÆdgrahaïa-samarthasya cireïÃpyavismaraïa-samarthasya arthacintanÃprativedhasamarthasya buddhavacane yuktyupaparÅk«Ãsahagatayà 'vicalayà buddhyà samanvÃgatasya taddviguïena pratyahaæ buddhavacane yogyÃæ kurvata÷ / evamapi ca bodhisattvo vidhimanatikramya tÅrthikaÓÃstre«u bahi÷ÓÃstre«u kauÓalaæ kurvannabhiratarÆpastatra karauti tena ca ramate na tu kaÂubhai«ajyamiva ni«evamÃïa÷karoti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / bodhisattvo bodhisattvapiÂake gambhÅrÃïi sthÃnÃni Órutvà paramagaæbhÅrÃïi tattvÃrthaæ vÃrabhya buddhabodhisattvaprabhÃvaæ và 'nadhimucyamÃno 'pavadate / naite arthopasaæhità na dharmopasaæhità na tathÃgatabhëità na hitasukhÃya sattvÃnÃmiti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / svena và 'yoniÓomanaskÃreïa parÃnuv­tyà và 'pavadamÃna÷ / bhavati khalu bodhisattvasya gambhÅrÃïi paramagaæbhÅrÃïi sthÃnÃni Órutvà cetaso 'nadhimok«a÷ / tatra ÓrÃddhenÃÓaÂhena bodhisattvenedaæ pratisaæÓik«itavyam / na me pratirÆpaæ syÃdandhasyÃcak«u«matastathÃgatacak«u«aivÃnuvyavaharatastathÃgatasandhÃya bhëitaæ pratik«eptum / iti [evaæ] sa bodhisattva ÃtmÃna¤cÃj¤aæ vyavasthÃpayati (##) tathÃgatameva ca te«u buddhadharme«vaparok«atÃyÃæ samanupaÓyati / evaæ samyak pratipanno bhavati / anÃpattiranadhimucyamÃnasyÃpratik«ipata÷ / bodhisattva÷ sÃmi«acitta÷ pratighacitta÷ pare«Ãmantike ÃtmÃnamutkar«ayati parÃn paæsayati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattistÅrthikÃnabhibhavitukÃmasya ÓÃsanasthitikÃmasya / anÃpattistenopÃyena tameva pudgalaæ damayitukÃmasya vistareïa pÆrvavat / anÃpattiraprasannÃnÃæ prasÃdÃya prasannÃnäca bhÆyobhÃvÃya / bodhisattvo dharmaÓravaïa-dharmasÃækathyaviniÓcayaæ và mÃnÃbhinig­hÅta÷ ÃghÃtacitta÷ pratighacitto nopasaækrÃmati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃnnopasaækrÃmati / akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattirapratisaævedayata÷ / anÃpattirglÃna÷ syÃdapratibala÷ anÃpattirviparÅtÃæ deÓanÃæ saæbhÃvayet / anÃpattirdhÃrmakathikacitattÃnurak«iïa÷ anÃpatti÷ puna÷ puna÷ [anu]ÓrutÃmavadh­tÃæ vij¤ÃtÃrthÃæ kathÃæ saæjÃnata÷ / anÃpattirbahuÓruta÷ syÃcchrutÃdhÃra÷ Órutasannicaya÷ / anÃpattirnirantaramÃlamba nacittasthite÷ bodhisattvasamÃdhyabhinirhÃrÃbhiyuktasya / anÃpattiradhimÃtradhandhapraj¤asya dhandhaæ dharmamudg­hïata÷ dhandhaæ dhÃrayata÷ dhandhamÃlambane cittaæ samÃdadhata÷ / bodhisattvo dharmabhÃïakaæ pudgalaæ saæcintyÃvamÃnayatyasatkarotyavahasatyavaspaïÇyati vya¤janapratisaraïaÓca bhavati nÃrthapratisaraïa÷ / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / saævarastho bodhisattva÷ sattvakutye«vÃghÃtacitta÷ pratighacitta÷ sahÃyÅbhÃvaæ na gacchati yacca tatkutyasamarthe và adhvagamanÃgamane và samyakkarmÃnta prayoge và bhogarak«aïe và bhinnapratisandhÃne và utsave và puïyakriyÃyÃæ và / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃnna (##) sahÃyÅbhÃvaæ gacchati / akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattirglÃna÷ syÃdapratibala÷ / anÃpatti÷ svayaæ kartumasamartha÷ syÃt sapratisaraïaÓca yÃcaka÷ / anÃpattiranarthopasaæhitamadharmopasaæhitaæ k­tyaæ syÃt / anÃpattistenopÃyena damayitukÃma÷ syÃdvistareïa pÆrvavat / anÃpattiranyasya pÆrvataramabhyupagataæ syÃt / anÃpattiranyamadhye«ata÷ pratibalam / anÃpatti÷ kuÓalapak«e nairantaryeïa samyak prayukta÷ syÃt / anÃpatti÷ prak­tyà dhandha÷ sthÃddhandhamuddiÓetpÆrvavat / anÃpattirbahutarakÃïÃmanye«Ã¤cittamanurak«itukÃmasya / anÃpatti÷ sÃædhikaæ kriyÃkÃramanurak«itukÃmasya / bodhisattvo glÃnaæ vyÃdhitaæ sattvamÃsÃdya nopasthÃnaparicaryÃæ karoti ÃghÃtacitta÷ pratighacitta÷ / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃnna karoti / akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpatti÷ svayameva glÃna÷ syÃdapratibala÷ / anÃpatti÷ paraæ pratibalamadhye«ato 'nukÆlam / anÃpattirglÃna÷ sanÃtha÷ syÃtsapratisaraïa÷ / anÃpattiryÃpyena dÅrgharogeïa sp­«Âa÷ syÃt / anÃpattirÆdÃranirantarakuÓalapak«Ãbhiyuktasya kuÓalapak«acchidrÃnurak«aïÃrtham / anÃpattiradhimÃtradhandhapraj¤asya dhandhaæ dharmamuddiÓato dhandhaæ dhÃrayato dhandhamÃlambane cittaæ samÃdadhata÷ / anÃpattiranyasya pÆrvataramabhyupagataæ syÃd / yathà glÃnasyopasthÃnam / evaæ du÷khitasya du÷khÃpanayÃya sÃhÃyyaæ veditavyam / bodhisattvo d­«ÂadhÃrmike sÃæparÃyike cÃrthe anayaprayuktÃn [sattvÃn] d­«Âvà ÃghÃtacitta÷ pratighacitto nyÃyaæ nayaæ na vyapadiÓati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃnna vyapadiÓati / akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpatti÷ svayamaj¤a÷ syÃdapratibala÷ / anÃpatti÷ paraæ pratibalamadhye«eta / anÃpatti÷ sa eva svayaæ pratibala÷ syÃt / anÃpattiranyena kalyÃïamitreïa parig­hÅta÷ syÃt / anÃpattistenopÃyena damayitukÃma÷ syÃdvistareïa pÆrvavat / anÃpattiryasya nyÃyopadeÓa÷ karaïÅya÷ sa ÃghÃtacitta÷syÃddurvaco viparÅtagrÃhÅ vigatapremagaurava÷ khaÂuÇkajÃtÅya÷ / (##) bodhisattva upakÃriïÃæ sattvÃnÃmak­taj¤o bhavatyak­tavedÅ ÃghÃtacitto na pratyupakÃreïÃnurÆpeïa pratyupati«Âhate / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃnna pratyupati«Âhate / akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattiryatnavata÷ aÓaktasyÃpratibalasya / anÃpattistenopÃyena damayitukÃma÷ syÃt pÆrvavat / anÃpatti÷ sa eva na saæpratÅcchetpratyupakÃram / bodhisattvo j¤ÃtibhogavyasanasthÃnÃæ sattvÃnÃmÃghÃtacitta÷ utpannaæÓokaæ na vinodayati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃnna prativinodayati / akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / pÆrvavadanÃpattirveditavyà tadyathà k­tye«vasahÃyÅbhÃvamÃrabhya / bodhisattvo bhojanapÃnÃdinyupakaraïajÃtÃni bhojanapÃnÃdikÃrthibhya÷ samyagyÃcito na prayacchatyÃghÃtacitta÷ pratighacitta÷ / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃttimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃtpramÃdÃnnÃnuprayacchati / akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattirasatsvasaævidyamÃne«u bhoge«u / anÃpattirakalpikamapathyaæ vastu yÃcita÷ / anÃpattistenopÃyena damayitukÃma÷ syÃdvinetukÃma÷ pÆrvavat / anÃpattÅ rÃjÃpathyamanurak«ata÷ anÃpatti÷ sÃædhikaæ kriyÃkÃramanurak«ata÷ / bodhisattva÷ pari«adamupasthÃpya na kÃlena kÃlaæ sabhyagavavadati samyaksamanuÓÃsti / na ca te«ÃmarthavighÃtinÃæ ÓrÃddhÃnÃæ brÃhmaïag­hapatÅnÃmantikÃddharmeïa cÅvarapiï¬apÃtaÓayanÃsana[glÃna]pratyayamai«ajyapari«kÃrÃn parye«ate ÃghÃtacitta÷ / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / [ÃlasyakausÅdyÃt pramÃdÃdvà nÃvavadati na samanuÓÃsti na parye«ate akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate /] anÃpattistenopÃyena damayitukÃma÷ syÃdvinetukÃma÷ pÆrvavat / anÃpatti÷ sÃædhikaæ kriyÃkÃramanurak«ata÷ / anÃpattirglÃna÷ syÃt aprayogak«ama÷ / anÃpattiranyaæ pratibalamadhye«ate / anÃpatti÷ pari«ajjÃtamahÃpuïyà syÃt / svayaæ pratibalo và cÅvarÃdÅnÃæ parye«aïÃya / k­taæ cai«Ã syÃt avavÃdÃnuÓÃsanyÃm avavÃdÃnuÓÃsanÅkaraïÅyam / anÃpattistÅrthikapÆrvÅ dharmasteyena pravi«Âa÷ syÃt / sa ca syÃdabhavyarupo vinayÃya / (##) bodhisattva÷ ÃghÃtacitta÷ pare«Ãæ cittaæ nÃnuvartate / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃt pramÃdÃnnÃnuvartaæte akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpatti÷ pare«Ãæ yadabhipretaæ tadapathyaæ syÃt / anÃpattirglÃna÷ syÃdaprayogak«ama÷ / anÃpatti÷ sÃædhikaæ kriyÃkÃramanurak«ata÷ / anÃpattistasyÃbhipretaæ pathya¤ca syÃt pare«Ãæ prabhÆtatarakÃïÃmanabhipretamapathya¤ca syÃt / anÃpattistÅrthiko nirgrÃhya÷ syÃt / anÃpattistenopÃyena damayitukÃma÷ syÃdvinetukÃma÷ pÆrvavat / bodhisattva÷ ÃghÃtacitta÷ pare«Ãæ bhÆtÃn guïÃn nodbhÃvayati bhÆtaæ varïaæ na bhëate subhëite sÃdhukÃraæ na dadÃti / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ / kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyÃt kausÅdyÃt pramÃdÃdvà na bhëate akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpatti÷ prak­tyà 'lpecchatÃæ saæbhÃvayatastadanurak«ayaiva / anÃpattirglÃna÷ syÃdapratibala÷ / anÃpattistenopÃyena damayitukÃma÷ syÃdvinetukÃma÷ pÆrvavat / anÃpatti÷ sÃæghikaæ kriyÃkÃramanurak«ata÷ / anÃpattistato nidÃnaæ saækleÓaæ madamunnatimanarthÃya saæbhÃvayata÷ tasya ca parihÃrÃrtham / anÃpattirguïaæpratirÆpakà guïÃ÷ syurna bhÆtÃ÷ / subhëitapratirÆpaka¤ca subhëitaæ syÃnna bhÆtam / anÃpattistÅrthika÷ syÃnnirgrÃhya÷ / anÃpatti÷ kathÃparyavasÃnakÃlamÃgamayata÷ / bodhisattvo 'vasÃdanÃrhÃn sattvÃn daï¬akarmÃrhÃn [pravÃsanÃrhÃn] kli«Âacitto nÃvasÃdayati / avasÃdayati và na ca daï¬akarmaïà samanuÓÃsti / samanuÓÃsti và na pravÃsayati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ / kli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / ÃlasyakausÅdyÃt pramÃdÃdvà nÃvasÃdÃyati yÃvanna pravÃsayati akli«ÂÃmÃttimÃpadyate / anÃpattirasÃdhyarÆpamakathyaæ durvacasamÃghÃtabahulamadhyupek«ata÷ / anÃpatti÷ kÃlÃpek«iïa÷ / anÃpattistato nidÃnaæ kalahabhaï¬anavigrahavivÃdaprek«iïa÷ / anÃpatti÷ saævaraïavibhedaprek«iïa÷ / anÃpattiste sattvà aÓaÂhà bhaveyustrÅvreïa hrÅvyapatrÃpyena samanvÃgatà laghu laghveva pratyÃpadyeran / bodhisattvo vicitrarddhivikurvitaprabhÃvasamanvÃgata÷ uttrÃsanÃrhÃïÃæ sattvÃnÃmuttrÃsanÃya ÃvarjanÃrhÃïäca sattvÃnÃmÃvarjanÃya ÓraddhÃdeyaparihÃrÃya [­ddhyÃ] (##) nottrÃsayati nÃvarjayati / sÃpattiko bhavati sÃtisÃra÷ akli«ÂÃmÃpattimÃpadyate / anÃpattiryatra sattvà yadbhÆyasà pratinivi«Âà bhaveyustÅrthikà ÃryÃpavÃdikayà mithyÃd­«Â samanvÃgatÃ÷ / sarvatra cÃnÃpattiradhikacittak«epato du÷khavedanÃbhinna syÃsamÃttasaævarasya veditavyà / itÅmÃnyutpannavastukÃni bodhisattvÃnÃæ Óik«ÃpadÃni te«u te«u sÆtrÃnte«u vyagrÃïi bhagavatà ÃkhyÃtÃni saævaraÓÅlaæ kuÓalasaægrÃhakaæ ÓÅlaæ sattvÃrthakriyÃÓÅla¤cÃrabhya / tÃnyasyÃæ bodhisattvapiÂakamÃt­kÃyÃæ samagrÃïyÃkhyÃtÃni ye«u bodhisattvenÃradajÃtena paramagauravamupasthÃpya Óik«Ã karaïÅyà / parata÷ saævarasamÃdanaæ k­tvà suviÓuddhena Óik«itukÃmÃÓayena bodhyÃÓayena sattvÃrthÃÓayena Ãdita eva cÃvyatikramÃyÃdarajÃtena bhavitavyam / vyatikrÃntena ca yathÃdharmapratikaraïatayà pratyÃpatti÷ karaïÅyà / sarvà ceyamÃpattirbodhisattvasya du«k­tyata÷ saæg­hÅtà veditavyà / yasya kasyacicchrÃvakayÃnÅyasya và mahÃyÃnÅyasya và 'ntike deÓayitavyà yastÃæ vÃgvij¤aptiæ pratibala÷ syÃdavaboddhaæ pratigrahÅtum / sa cedbodhisattva÷ pÃrÃjayikasthÃnÅyaæ dharmamadhyÃpanno bhavatyadhimÃtreïa paryavasthÃnena tena tyakta÷ saævara÷ / dvirapi punarÃdÃtavya÷ / sa cenmadhyena paryavasthÃnenÃpanno bhavati tena trayÃïÃæ pudgalÃnÃmantike tato và uttari du«k­tà deÓayitavyà / pÆrva vastu parikÅrtayitvà parato ni«adyedaæ syÃdvacanÅyam / samanvÃharatvÃyupmannahamevaænÃmà bodhisattva-vinayÃtisÃriïÅæ yathà parikÅrtite vastuni d­«k­tÃmÃpattimÃpanna÷ / Ói«Âaæ yathà bhik«ordu«k­tÃn deÓayatastathaiva vaktavyam / pÃrÃjayikasthÃnÅyasya ca dharmasya m­dunà paryavasthÃnena tadanyÃsäcÃpattÅnÃmekasyaiva purato deÓanà veditavyà / asati cÃnukÆle pudgale yasya purato deÓyetÃÓayato bodhisattvena punaranadhyÃcÃrÃya cittamutpÃdayitavyam / Ãyatyäca saævara÷ karaïÅya÷ / evamasau vyutthito vaktavyastasyÃ÷ Ãpatte÷ / etadapi bodhisattvasaævarasamÃdÃnam / yadi tairguïairyuækta÷ puÇgalo na sannihita÷syÃttato bodhisattvena tathÃgatapratimÃyÃ÷ purata÷ svayameva bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ karaïÅyam / eva¤ca puna÷ karaïÅyam / ekÃæsamuttarÃsaægaæ k­tvà (##) dak«iïaæ jÃnumaï¬alaæ p­thivyÃæ prati«ÂhÃpya purato và utkuÂukasthitena idaæ syÃdvacanÅyam / ahamevaænÃmà daÓasu dik«u sarvÃstathÃgatÃn mahÃbhÆmipravi«ÂÃæÓca bodhisattvÃn vij¤ÃpayÃmi / te«Ã¤ca purata÷ sarvÃïi bodhisattvaÓik«ÃpadÃni sarvaæ bodhisattvaÓÅlaæ samÃdade saævaraÓÅlaæ kuÓaladharmaæsaægrÃhakaæ sattvÃrthakriyÃÓÅla¤ca yatrÃtÅtÃ÷ sarvabodhisattvÃ÷ Óik«itavanta÷ anÃgatÃ÷ sarvabodhisattvÃ÷ Óik«i«yante pratyutpannà daÓasu dik«u sarvabodhisattvà etarhi Óik«ante / dvirapi trirapyevaæ vaktavyam / uktvà utthÃtavyam / Ói«Âaæ tu sarvaæ pÆrvavadveditavyam / nÃsti ca bodhisattvasyÃpattimÃrge niravaÓe«Ã Ãpatti÷ / yadapi coktaæ bhagavatà yadbhÆyasà bodhisattvasya dve«asamutthità Ãpattirj¤Ãtavyà na rÃgasamutthiteti tatrÃyamabhiprÃyo dra«Âavya÷ / bodhisattva÷ sattvÃnunayaæ sattvapremÃdhipatiæ k­tvà yatki¤cicce«Âate sarvaæ tadbodhisattvak­tyam / nÃk­tyaæ na ca k­tyaæ kurvata÷ Ãpattiryujyate / sattve«u tu dvi«Âo bodhisattvo nÃtmano na pare«Ãæ hitamÃcarati / na caitadbodhisattvak­tyam / evamak­tyaæ kurvata÷ Ãpattiryujyate / m­dumadhyÃdhimÃtratà ca bodhisattvasyÃpattÅnÃæ veditavyà / tadyathà vastusaægrahaïyÃm / eva¤ca puna÷ svavinaye Óik«Ãprayukto bodhisattvastis­bhi÷ saæpattibhi÷ samanvÃgata÷ sukhaæ sparÓaæ viharati prayogasampattyà ÃÓayasampattyà pÆrvahetusampattyà ca / tatra prayogasampat katamà / yathÃpi tadbodhisattva÷ ÓÅle«vakhaï¬acÃrÅ bhavati pariÓuddhakÃyavÃÇmana÷samudÃcÃro nÃbhÅk«ïÃpattiko viv­tapÃpaÓca bhavati / iyamucyate prayogasampat / ÃÓayasampat katamà / dharmÃbhiprÃya÷ pravrajito bhavati na jÅvikÃbhiprÃya÷ / arthÅ bhavati mahÃbodhyà nÃnarthÅ / arthÅ ÓrÃmaïyena nirvÃïena nÃnarthÅ / sa evamarthÅ na kusÅdo viharati [na] hÅnavÅryo [nÃvÅryo] na vyavakÅrïa pÃpakairakuÓalairdharmai÷ sÃækleÓikai÷ paunarbhavikai÷ sajvarairdu÷khavipÃkairÃyatyÃæ jÃtijarÃmaraïÅyai÷ / itÅyamucyate ÃÓayasampat / (##) pÆrvahetusaæpat katamà / yathÃpi tadbodhisattva÷ pÆrvamanyÃsu jÃti«u k­tapuïyo bhavati k­takuÓalamÆlo yenaitarhi svaya¤ca na vihanyate covarapiï¬apÃtaÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃrai÷ / anye«Ãmapi pratibalo bhavati saævibhÃgakriyÃyai÷ / itÅyaæ bodhisattvasya pÆrvahetusampadveditavyà / Ãbhistis­bhi÷ saæpattibhi÷ samanvÃgato vinaye Óik«Ãprayukto bodhisattva÷ sukhaæ sparÓaæ viharati / etadviparyayÃttis­bhirvipattibhi÷ samanvÃgato du÷khaæ saæsparÓaæ viharatÅti veditavyam / idaæ tÃvadbodhisattvasya samÃsavyÃsata÷ sarvaÓÅlamityucyate g­hipak«agataæ pravrajitapak«agata¤ca / asyaiva ca sarvaÓÅlasya pravibhÃgastadanyÃnyapi du«karaÓÅlÃdÅni veditavyÃni / tatra katamadbodhisattvasya du«karaÓÅlam / tat trividhaæ dra«Âavyam / mahÃbhogasya bodhisattvasya mahatyaiÓvaryÃdhipatye vartamÃnasya prahÃya bhogÃn prahÃya mahadaiÓvaryÃdhipatyaæ ÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ bodhisattvasya du«karaÓÅlamityucyate / k­cchrÃpanno 'pi ca bodhisattva÷ samÃttaÓÅla÷ ÃprÃïairvipadyamÃnastacchÅlasaævarasamÃdÃnaæ na chidrÅkaroti / kuta÷ punarvipÃdayi«yati / idaæ bodhisattvasya dvitÅya du«karaÓÅlamityucyate / tathà tathà bodhisattva÷ sarvÃcÃravihÃramanasikÃre«Æpasthitasm­tirapramatto bhavati / yathà yÃvajjÅvena [api] pratanukÃmapyÃpatiæ nÃpadyate na ÓÅle ca skhalati kuta÷ punargurvÅm / idaæ bodhisattvasya t­tÅyaæ du«karaÓÅlamityucyate / tatra katamadbodhisattvasya sarvatomukha ÓÅlam / taccaturvidhaæ dra«Âavyam / samÃttaæ prak­tiÓÅlamabhyastamupÃyayukta¤ca / tatra samÃttaæ ÓÅlaæ yena trividhamapi bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ k­taæ bhavati saævaraÓÅlasya kuÓalasaægrÃhaka[ÓÅlasya] sattvÃrthakriyÃÓÅlasya ca / tatra prak­tiÓÅlaæ yadgotrasthasyaiva bodhisattvasya prak­tibhadratayaiva santÃnasya pariÓuddhaæ kÃyavÃkkarma pravartate / (##) tatrÃbhyastaæ ÓÅlaæ yena bodhisattvena pÆrvamanyÃsu jÃti«u trividhamapi yathÃnirdi«Âaæ ÓÅlamabhyastaæ bhavati / sa tena pÆrvahetubalÃdhÃnena [na] sarveïa sarvaæ pÃpasamacÃreïa ramate / pÃpÃdudvijate / kuÓalasamÃcÃre ramate / kuÓalasamÃcÃramevÃbhila«ati / tatredamupÃyayuktaæ ÓÅlaæ yaccatvÃri saægrahavastÆni niÓritya bodhisattvasya sattve«u kuÓalaæ kÃyavakkarma pravartate / tatra katamadbodhisattvasya satpuru«aÓÅlam / tatpa¤cavidhaæ veditavyam / iha bodhisattva÷ svaya¤ca ÓÅlavÃn bhavati / parÃæÓca ÓÅle samÃdÃpayati / ÓÅlasya / ca varïaæ bhëate / sahadhÃrmika¤ca d­«Âvà sumanà bhavati / Ãpattiæ cÃpanno yathÃdharma pratikaroti / tatra katamadbodhisattvasya sarvÃkÃraæ ÓÅlam / tat «a¬vidhaæ saptavidhaæ caikadhyamabhisaæk«ipya trayodaÓavidhaæ veditavyam / mahÃbodhau pariïamitam / vistÅrïaÓik«Ãpadaparig­hÅtattvÃd viÓadam / kÃmasukhallikÃtmaklamathÃntadvayavivarjitattvÃdanavadyapramodasthÃnÅyam / yÃvajjÅvenÃpi Óik«ÃpratyÃkhyÃnÃt sÃtatyam / sarvalÃbhasatkÃraparapravÃdikleÓopakleÓairanabhibhavanÅyatvÃdahÃryatvÃd d­¬ham / ÓÅlÃlaÇkÃrasaæyuktaæ ca / ÓÅlÃlaÇkÃro veditavyastadyathà ÓrÃvakabhÆmau prÃïÃtipÃtÃdiviratyà / niv­ttiÓÅlam / kuÓalasaægrahÃt sattvÃrthakaraïÃcca prav­ttiÓÅlam / prav­ttiniv­ttiÓÅlÃnurak«aïÃdÃrak«akaæ ÓÅlam / mahÃpuru«alak«aïavaipÃkyaæ ÓÅlam / adhicittavaipÃkyam / i«Âa gativaipÃkyam / sattvÃrthakriyà vaipÃkyaæ ceti / tatra katamadbodhisattvasya vighÃtÃrthikaÓÅlam / tada«Âavidhaæ veditavyam / iha bodhisattva÷ svayamevaivamanucintayati / yathÃhamarthÅ [jÅvitena] na me kaÓcijjÅvatÃd vyaparopayet / adattamÃdadyÃt kÃme«u mithyÃcaret m­«ÃvÃcaæ bhëeta paiÓunyaæ pÃru«yaæ sabhinnapralÃpaæ kuryÃt pÃïilo«Âatìana saæsparÓaiÓcÃni«ÂairvihiæsÃsaæsparÓai÷ samudÃcarediti / tasya me evamarthina÷ sa cet pare viparyayeïa samudÃcareyu÷ tena me syÃdvidhÃtastanme syÃdamanÃpam / paro 'pyarthino yathà 'smÃkaæ pare na jÅvitadvyaparopayeyurvistareïa yÃvanna vihiæsÃsasparÓai samudÃcareyuriti / (##) te«ÃmapyevamarthinÃæ sa cedahaæ viparyayeïa samudÃcareyaæ tena te syurvighÃtinastatte«Ãæ syÃdamanÃpam / iti yanmama pare«Ã¤cÃmanÃpaæ so 'haæ kiæ tena parÃn samudÃcari«yÃmi / iti pratisaækhyÃya bodhisattvo jÅvitahetorapi parÃna«ÂavidhenÃmanÃpena na samudÃcarati / idaæ bodhisattvasyëÂÃkÃraæ vighÃtÃrthikaÓÅlamityucyate / tatra katamadbodhisattvasyehÃmutra sukhaæ ÓÅlam / tannavavidhaæ dra«Âavyam / iha bodhisattva÷ sattvÃnÃæ pratiÓeddhavyÃni sthÃnÃni prati«edhayati / abhyanuj¤eyÃni sthÃnÃnyabhyanujÃnÃti / saægrahÅtavyÃn sattvÃn saæg­hïÃti / nig­hÅtavyÃn sattvÃn nig­hïÃti / tatra bodhisattva ya yatkÃyavÃkkarmapariÓuddhaæ pravartate / idaæ tÃvaccaturvidhaæ ÓÅlam / punaranyaddÃnasahagataæ ÓÅlaæ k«Ãntisahagataæ [vÅryasahagataæ] dhyÃnasahagataæ praj¤Ãsahagata¤ca pa¤cavidham / tadetadaikadhyamabhisaæk«ipya navÃkÃraæ ÓÅlaæ bhavati / tasya ca bodhisattvasya pare«Ã¤ca d­«ÂadharmasaæparÃyasukhÃya saævartate / tasmÃdihÃmutra sukhamityucyate / tatra viÓuddhaæ ÓÅlaæ bodhisattvasya katamat / taddaÓavidhaæ veditavyam / Ãdita eva sug­hÅta bhavati ÓrÃmaïyasabodhikÃmatayà na jÅvikÃnimittam / nÃtilÅnaæ bhavati vyatikrame mandakauk­tyÃpagatatvÃt / nÃtis­taæ bhavatyasthÃnakauk­tyÃpagatatvÃt / kausÅdyÃpagataæ bhavati nidrÃsukhapÃrÓvasukhaÓayanasukhÃsvÅkaraïatayà rÃtriædivaæ kuÓalapak«ÃbhiyogÃcca / apramÃdaparig­hÅtaæ bhavati / pÆrvavat pa¤cÃÇgÃpramÃdapratini«evaïatayà / samyakpraïihitaæ bhavati lÃbhasatkÃragardhavigamÃt devatvÃya praïidhÃya brahmacaryÃvÃsÃnÃbhyupagamÃcca / ÃcÃrasapattyà parig­hÅtamÅryÃpathetikaraïÅyakuÓalapak«aprayoge«u susampannapratirÆpakÃyavÃk samudÃcÃratayà / ÃjÅvasampattyà parig­hÅtaæ kuhanÃdisarvamithyÃjÅvakarakado«avivarjitatayà / antadvayavivarjita kÃmasukhallikÃtmakaklamathÃnuyogavivarjitatvÃt / nairyÃïika sarvatÅrthikad­«Âivivarjitatayà / samÃdÃnÃparibhra«Âaæ ÓÅlaæ bodhisattvÃnÃmachidrÅkaraïÃvipÃdanatayà / ityetaddaÓÃkÃra ÓÅlaæ bodhisattvÃnÃæ viÓuddhamityucyate / itye«a bodhisattvasya mahÃn ÓÅlaskandho mahÃbodhiphalodayo yamÃÓritya (##) bodhisattva÷ ÓÅlapÃramitÃæ paripÆrayitvà anuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisambudhyate / yÃvacca nÃbhisabudhyate tÃvadayamasminnaprameye bodhisattvaÓÅlaskandhe Óik«amÃïa÷ pa¤cÃnuÓaæsÃn pratilabhate / buddhai÷ samanvÃhriyate / mahÃprÃmodyasthita÷ kÃlaæ karoti / kÃyasya ca bhedÃttatropapadyate yatrÃsya samÃnÃdhikaÓÅlà bodhisattvÃ÷ sabhÃgÃ÷ sahadhÃrmikÃ÷ kalyÃïamitrabhÆtà bhavanti / aparimÃïena puïyaskandhena ÓÅlapÃramitÃparipÆrakeïa samanvÃgato bhavati / d­«Âe dharme samparÃye 'pi prak­tiÓÅlatÃæ ÓÅlatanmayatÃæ pratilabhate / sarva¤caitacchÅlaæ yathÃnirdi«Âaæ svabhÃvaÓÅlÃdikaæ navÃkÃraæ trividhena ÓÅlena saæg­hÅtaæ veditavyam / saævaraÓÅlena kuÓaladharmamaægrÃhakeïa sattvÃrthakriyÃÓÅlena ca / tatpunastrividhaæ ÓÅlaæ samÃsato bodhisattvasya trÅïi kÃryÃïi karoti / saævaraÓÅlaæ cittasthitaye saævartate / kuÓaladharmasaægrÃhakamÃtmano buddhadharmaæparipÃkÃya saævartate / sattvÃrthakriyÃÓÅlaæ sattvaparipÃkÃya saævartate / etÃvacca bodhisattvasya sarvaæ karaïÅyaæ bhavati / yaduta d­«ÂadharmasukhavihÃrÃya cittasthiti÷ / aklÃntakÃyacittasya ca buddhadharmaparipÃka÷ sattvaparipÃkaÓca / etÃvadbodhisattvaÓÅlam / etÃvÃn bodhisattvaÓÅlÃnuÓaæsa÷ / etÃvat bodhisattvaÓÅlakÃryaæ nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / yatrÃtÅtà bodhisattvà mahÃbodhikÃmÃ÷ Óik«itavanta÷ / anÃgatà api Óik«i«yante / vartamÃnà api daÓasu dik«vanantÃparyantesu / lokadhÃtu«u Óik«ante iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne daÓamaæ ÓÅlapaÂalam / (##) ## (Chapter 1.11) uddÃnaæ pÆrvadveditavyaæ tadyathà ÓÅlapaÂale / tatra katamà bodhisattvasya svabhÃvak«Ãnti÷ / yà pratisaækhyÃnabalasanniÓrayeïa và prak­tyà và parÃpakÃrasya mar«aïà sarve«Ã¤ca mar«aïà sarvasya ca mar«aïà nirÃmi«eïa ca cittena kevalayà karuïayà [mar«aïÃ] / ayaæ samÃsato bodhisattvasya k«ÃntisvabhÃvo veditavya÷ / tatra katamà bodhisattvasya sarvà k«Ãnti÷ / yà dvividhà dra«Âavyà / g­hipak«ÃÓrità pravrajitapak«ÃÓrità ca / sà punarubhayapak«ÃÓritÃpi trividhà veditavyà / parÃpakÃramarpaïÃ-k«Ãnti÷ / du÷khÃdhivÃsanÃ-k«Ãnti÷ / dharmanidhyÃnÃdhimok«a k«Ãnti¤ca / tatra kathaæ bodhisattva÷ parÃpakÃraæ mar«ayati k«amate / iha bodhisattvastÅvre nirantare citre dÅrghakÃlikea 'pi parÃpakÃraje du÷khe sammukhÅbhÆte idaæ pratisaæÓik«ate / svakarmÃparÃdha e«a me / yenÃhaæ svayaæk­tasyÃÓubhasya karmaïo du÷khamÅd­Óaæ phalaæ pratyanubhavÃmi / du÷khena cÃhamanarthÅ / iya¤cÃk«ÃntirÃyatyÃæ puranapi me du÷khahetusthÃnÅyà / so 'hametaddu÷khahetubhÆtaæ dharmaæ samÃdÃya varteyam / yaddhà yanmamaivÃni«Âaæ tenÃhamÃtmanaivÃtmÃnaæ sayojayeyam / ata Ãtmana eva me 'pak­taæ syÃt / na tathà pare«Ãm / svabhÃvataÓca du÷khaprak­tikà eveme sarvasaæskÃrÃ÷ svaparasÃntÃnikÃ÷ / tatpare tÃvadaj¤Ã÷ ye asmÃkaæ prak­tidu÷khitÃnÃæ bhÆyo du÷khamupasaæharanti / asmÃkaæ tu vij¤ÃnÃæ satÃæ na pratirÆpaæ syÃdyadvayamapi pare«Ãæ prak­tidu÷khitÃnÃæ bhÆyo du÷khamupasaæharema÷ / bhÆyo 'pi cÃtmÃrthe tÃvatprayuktÃnÃæ ÓrÃvakÃïÃmak«Ãntirna yuktarÆpà syÃt svapare«Ãæ du÷khajanikà / prÃgevÃsmÃkaæ tu parÃrthaprayuktÃnÃm / idaæ pratisaækhyÃya sa (##) bodhisattva÷ pa¤cÃkÃrÃæ saæj¤Ãæ bhÃvayan mitrÃmitrodÃsÅnebhya÷ hÅnatulyaviÓi«Âebhya÷ sukhitadu÷khitebhyo guïado«ayuktebhyaÓca sattvebhya÷ sarvÃpakÃrÃæstitik«ate / pa¤ca saæj¤Ã÷ katamÃ÷ / pÆrvajanmasuh­tsaæj¤Ã / dharmamÃtrÃnusÃriïÅsaæj¤Ã [anityasaæj¤Ã] du÷khasaæj¤Ã / parigrahasaæj¤Ã ceti / katha¤ca bodhisattvo 'pakÃri«u sattve«u suh­tsaæj¤Ãæ bhÃvayati / iha bodhisattva idaæ pratisaæÓik«ate / nÃsau sattva÷ sulabharÆpo yo me na dÅrghasyÃdhvano 'tyayÃt pÆrvamanyÃsu jÃti«u mÃtà vÃbhÆt pità và bhrÃtà và bhaginÅ và ÃcÃryo và upÃdhyÃyo và gururvà gurusthÃnÅyo và / tasyaivaæ yoniÓo manasikurvata÷ pratyarthikasaæj¤Ã apakÃri«u sattve«u antardhÅyate suh­tsaæj¤Ã ca saæti«Âhate / sa tÃæ suh­tsaæj¤Ãæ niÓrityÃpakÃrÃn mar«ayati k«amate / katha¤ca bodhisattva÷ apakÃri«u sattve«u dharmamÃtrÃnusÃriïÅæ saæj¤Ãæ bhÃvayati / iha bodhisattva idaæ prati«aæÓik«ate / pratyayÃdhÅnamidaæ saæskÃramÃtraæ dharmamÃtram / nÃstyatra kaÓcidÃtmà và sattvo và jÅvo và janturvÃya ÃkroÓedro«ayettìayed bhaï¬ayet paribhëeta và yo và punarÃkruÓyeta và ro«yeta và tìayeta và bhaï¬ayeta và paribhëyeta và / tasyaivaæ yoniÓo manasikurvata÷ sattvasaæj¤Ã cÃntardhÅyate / dharmamÃtrasaæj¤Ã ca saæti«Âhate / sa tÃæ dharmamÃtrasaæj¤ÃniÓcitya prati«ÂhÃpya parata÷ sarvÃpakÃrÃn mar«ayati k«amate / katha¤ca bodhisattvo 'pakÃri«u sattve«u anityasaæj¤Ãæ bhÃvayati / iha bodhisattva idaæ pratisaæÓik«ate / ye kecit sattvà jÃtà bhÆtÃ÷ sarve te anityà maraïadharmÃïa÷ / e«a ca parama÷ pratyatakÃro yaduta jÅvitÃdvayaparopaïam / eva¤ca prak­ttyà maraïadharmake«vanitye«u sattve«u na pratirÆpaæ syÃdvij¤apuru«asya kalu«amapi tÃvaccittamutpÃdayituæ prÃgeva pÃïinà và prahartuæ lo«Âena và daï¬ena và prÃgeva sarveïa sarvaæ jÅvitÃdvyaparopayitum / tasyaivaæ yoniÓo manasi kurvata÷ nityasÃrasaj¤Ã ca prahÅyate / anityÃsÃrasaæj¤Ã ca saæti«Âhate / sa tÃmapi anityÃsÃrasaæj¤Ãæ niÓritya sarvÃpakÃrÃn mar«ayati k«amate / katha¤ca bodhisattva÷ apakÃri«u sattve«u du÷khasaæj¤Ãæ bhÃvayati / iha bodhisattvo ye tÃvat sattvà mahatyÃmapi sampadi vartante tÃnapi tis­bhi÷ (##) du÷khatÃbhiranu«aktÃn paÓyati- saæskÃradu÷khatayà vipariïÃmadu÷khatayà du÷khadu÷khatayà ca prÃgeva vipattisthitÃn / sa evaæ paÓyannidaæ pratisaæÓik«ate / evaæ sadà du÷khÃnugatÃnÃæ sattvÃnÃæ du÷khÃpakar«aïÃyÃsmÃbhirvyÃyacchitavyaæ na du÷khopasaæhÃrÃya / tasyaivaæ yoniÓo manasi kurvata÷ sukhasaæj¤Ã prahÅyate du÷khasaæj¤Ã cotpadyate / sa tÃæ du÷khasaæj¤Ãæ niÓritya pare«Ãæ sarvÃpakÃrÃn mar«ayati k«amate / katha¤ca bodhisattvo 'pakÃri«u sattve«u parigrahasaæj¤Ãæ bhÃvayati / iha bodhisattva idaæ pratisaæÓik«ate / mayà khalu sarvasattvà bodhÃya cittamutpÃdayatà ka¬atrabhÃvena parig­hÅtÃ÷ / sarvasattvÃnÃæ mayÃrtha÷ karaïÅya iti / tanna me pratirÆpaæ syÃdyadahamevaæ sarvasattvÃnupÃdÃyai«Ãmarthaæ kari«yÃmÅtyanarthameva kuryÃmapakÃramamar«ayan / tasyaiva yÃniÓo manasi kurvata÷ apakÃri«u sattve«u parasaæj¤Ã prahÅyate / parigrahasaæj¤Ã ca saæti«Âhate / sa tÃæ parigrahasaj¤Ãæ niÓritya pare«Ãæ sarvÃpakÃrÃn mar«ayati k«amate / k«Ãnti÷ katamà / yanna kupyati na pratyapakÃraæ karoti / nÃpyanuÓayaæ vahati / iyamucyate k«Ãnti÷ / tatra bodhisattvasya du÷khÃdhivÃsanÃk«Ãnti÷ katamà / iha bodhisattva idaæ pratisaæÓik«ate / mayà khalu pÆrva kÃmacaryÃsu vartamÃnena kÃmÃnparye«atà pratisaækhyÃya du÷khahetutayà du÷khÃtmakÃnÃæ kÃmÃnÃmarthe prabhÆtÃni tÅvrÃïi du÷khÃni abhyupagatÃni adhivÃsitÃnyanubhÆtÃni k­«ivaïijyà rÃjapauru«yaprayuktena / evaæ tadvayarthaæ du÷khasyaivÃrthe mayà mahad du÷khamabhyupagataæ pratisaækhyÃyÃj¤Ãnado«eïa / sÃæprataæ tu mama sukhÃhÃrake kuÓale prayuktasya [pratisaækhyÃya] tata÷ koÂÅÓatasahasraguïasya du÷khasyÃdhivÃsanÃbhyupagama÷ pratirÆpa÷ syÃt / prÃgeva tato nyÆnasya / evaæ yoniÓo manasi kurvan bodhÃya prayukto bodhisattva÷ sarvavastukaæ du÷khamadhivÃsayati / sarvavastukaæ du÷khaæ katamat / tatsamÃsata÷ a«ÂÃkÃraæ veditavyam / sanniÓrayÃdhi«ÂhÃnaæ lokadharmÃdhi«ÂhÃnam ÅryÃpathÃdhi«ÂhÃnaæ dharmaparigrahÃdhi«ÂhÃna bhik«Ãkav­ttÃdhi«ÂhÃnam abhiyogaklamÃdhi«ÂhÃnaæ sattvÃrthakriyÃdhi«ÂhÃnam itikaraïÅyÃdhi«ÂhÃna¤ceti / (##) catvÃra÷ sanniÓrayÃ÷ / yÃnÃÓritya svÃkhyÃte dharmavinaye pravrajyÃ-upasampadbhik«ubhÃva÷ / tadyathà cÅvaraæ piï¬apÃta÷ ÓayanÃsanaæ glÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃrÃÓca / tairbodhisattvo lÆhai÷ stokairasatk­tya dhandha¤ca labdhairnotkaïÂhyate na paritrasyati nÃpi tato nidÃnaæ vÅryaæ sraæsayati / evaæ sanniÓrityÃdhi«ÂhÃnaæ du÷khamadhivÃsayati / nava lokadharmÃ÷ / alÃbha÷ ayaÓo nindà du÷khaænÃÓadharmakasya nÃÓa÷ k«ayadharmakasya k«aya÷ jarÃdharmakasya jarà vyÃdhidharmakasya vyÃdhi÷ maraïadharmakasya maraïam / e«Ãæ lokadharmÃïÃæ samastavyastÃnÃm ÃpatanÃt sammukhÅbhÃvÃt yaddu÷khamutpadyate tallokadharmÃdhi«ÂhÃnamityucyate / tenÃpi sp­«Âo bodhisattvo na tannidÃnaæ vÅryaæ sraæsayati pratisaækhyÃyodvahate adhivÃsayati / catvÃra ÅryÃpathÃ÷ / caækrama÷ sthÃnaæ ni«adyà Óayyà ca / tatra bodhisattva÷ caækramani«adyÃbhyÃæ divÃrÃtrau và ÃvaraïÅyebhyo dharmebhyaÓcittaæ pariÓodhayaæstana nidÃnaæ pariÓramajaæ du÷khamadhivÃsayati / na tvakÃle pÃrÓvamanuprayacchati ma¤ce và pÅÂhe và t­ïasaæstare và parïasaæstare và / saptavidho dharmaparigraha÷ / ratnatrayapÆjopasthÃnaæ gurupÆjopasthÃnaæ dharmÃïÃmudgrahaïamudg­hÅtÃnÃæ pare«Ãæ vistareïa deÓanà vistareïa svareïa svÃdhyÃyakriyà ekÃkino rahogatasya samyak cintanà tulanà upaparÅk«aïà yogamanasikÃrasaæg­hÅtà ÓamathavipaÓyanà bhÃvanà ca / asmin saptÃkÃre dharmaparigrahe bodhisattvasya vyÃyacchamÃnasya yad du÷khamutpadyate tadapyasÃvadhivÃsayati / na ca tannidÃnaæ vÅryaæ straæsayati / bhik«Ãkav­ttamapi saptÃkÃraæ veditavyam / vairÆpyÃbhyupagama÷ Óirastuï¬amuï¬anÃdibhirapah­tag­hivya¤janatayà / vaivarïyÃbhyupagamo vik­tavivarïavastradhÃraïatayà / ÃkalpÃntarakriyà sarvalaukikapracÃre«u tantritavihÃratayà / parapratibaddhÃjÅvikà k­«yÃdikarmÃntavivarjitasya paralabdhena yÃtrÃkalpanatayà / yÃvajjÅvaæ parataÓcÅvarÃdiparye«aïà labdhÃnÃæ sannidhikÃrÃparibhogatayà / yÃvajjÅvaæ (##) mÃnu«yakebhya÷ kÃmebhya Ãvaraïakriyà abrahmacaryamaithunadharmaprativivaraïatayà / yÃvajjÅvaæ mÃnu«yakebhyo ratikrŬÃbhya Ãvaraïakiyà naÂanartanakahÃsakalÃsakÃdisaædarÓanaprativiramaïatayà / mitrasuh­dvayasyaiÓca saha hasitakrŬitaramitaparicÃrita-prativiramaïatayà / ityevaæ rÆpaæ k­cchrasaæbÃdhaæ bhik«Ãkav­ttamÃgamya yaddu÷khamutpadyate tadapi bodhisattvo 'dhivÃsayati / na ca tannidÃnaæ vÅyu sraæsayati / kuÓalapak«ÃbhiyuktasyÃpi ca bodhisattvasya [ye] pariÓramanidÃnà utpadyante kÃyikÃ÷ klamÃ÷ caitasikÃ÷ apyupÃyÃsà na bodhisattvastannidÃnaæ vÅryaæ saæstrayati / sattvÃrthakarma tvekÃdaÓaprakÃraæ pÆrvavadveditavyamu / tannidÃnamapi bodhisattvo du÷khasamutpannamadhivÃsayati / na ca tannidÃnaæ vÅryaæ straæsayati / itikaraïÅyaæ pravrajitasya cÅvarapÃtrakarmÃdi / g­hiïa÷ puna÷ samyakk­«ivaïijyÃ-rÃjapauru«yÃdi / tannidÃnamapi bodhisattvo du÷khamadhivÃsayati / no tu tannidÃnaæ vÅryaæ sraæsayati / yatpunarbodhisattva÷ sp­«Âa÷ sannanyatamena du÷khena prayujyata evÃnuttarÃyai samyaksaæbodhaye / na [na] prayujyate / prayuktaÓca na vivartaæte / avimanaskaÓcÃsaækli«Âacitta÷ prayujyate / iyamasyocyate du÷khÃdhivÃsanÃk«Ãnti÷ / tatra katamà bodhisattvasya dharmanidhyÃnÃdhimuktik«Ãnti÷ / iha bodhisattvasya samyagdharmapravicayasuvicÃritayà buddhyà a«Âavidhe adhimuktyadhi«ÂhÃne adhimukti÷ susannivi«Âà bhavati ratnaguïe«u tattvÃrthe buddhabodhisattvÃnÃæ mahÃprabhÃve hetau phale prÃptavye 'rthe ÃtmanastatprÃptyupÃye j¤eyagocare ca / sà punaradhimuktirdvÃbhyÃæ kÃraïÃbhyÃæ susannivi«Âà bhavati / dÅrghakÃlÃbhyÃsataÓca suviÓuddhaj¤ÃnasamudÃgamataÓca / itÅyaæ bodhisattvÃnÃæ sarvak«Ãnti÷ pak«advayamÃÓrità / yÃmÃÓritya du«karak«ÃntyÃdivistaravibhÃgo bodhisattvÃnÃæ veditavya÷ / tatra katamà bodhisattvasya du«karak«Ãnti÷ / sà trividhà dra«Âavyà / iha bodhisattvo durbalÃnÃæ sattvÃnÃmantikÃdapakÃraæ k«amate / iyaæ prathamà du«karak«Ãnti÷ / prabhurbhÆtvà svayaæ k«amate / iyaæ dvitÅyà du«karak«Ãnti÷ / jÃtigotranÅcatarÃïäca sattvÃnÃmantikÃdutk­«ÂamadhimÃtramapakÃraæ k«amate / iyaæ t­tÅyà du«karak«Ãnti÷ / (##) tatra katamà bodhisattvasya sarvatomukhÅ k«Ãnti÷ / sà caturvidhà dra«Âavyà / iha bodhisattvo mitrÃdapyapakÃraæ k«amate 'mitrÃdapyudÃsÅnÃdapi / tebhyaÓca tribhyo hÅnatulyÃdhikebhya÷ k«amate / tatra katamà bodhisattvasya satpuru«ak«Ãnti÷ / sà pa¤cavidhà dra«Âavyà / iha bodhisattva÷ Ãdita eva k«ÃntÃvanuÓaæsadarÓÅ bhavati / k«ama÷ pudgala÷ ÃyattyÃmavairabahulo bhavati / abhedabahulo bhavati / sukhasaumanasyabahulo bhavati / avipratisÃrÅ kÃlaæ karoti / kÃyasya ca bhedÃtsugatau svargaloke deve«Æpapadyate / iti sa evamanuÓaæsadarÓÅ / svaya¤ca k«amo bhavati / para¤ca k«Ãntau samÃdÃpayati / k«amÃyÃÓca varïaæ bhëate / k«amiïa¤ca pudgalaæ d­«Âvà sumanasko bhavatyÃnandÅjÃta÷ / tatra katamà bodhisattvasya sarvÃkÃrak«Ãnti÷ / sà «a¬vidhà saptavidhà caikadhyamabhisaæk«ipya trayodaÓavidhà veditavyà / iha bodhisattvo 'ni«ÂavipÃkamak«Ãntiæ viditvà bhayÃdapi k«amate / sattve«u ca dayÃcitta÷ kÃruïyacitta [snigdhacitta÷] snehÃdapi k«amate / anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau tÅvracchanda÷ k«ÃntipÃramitÃæ paripÆrayitukÃma÷ kÃraïahetorapi k«amate / k«ÃntibalÃÓca pravrajità uktà bhagavatà / tadanenÃpi paryÃyeïa na yuktarÆpà samÃttaÓÅlasya pravrajitasyÃk«Ãntiriti dharmasamÃdÃnato 'pi k«amate / gotrasampadi pÆrvake ca k«ÃntyabhyÃse vartamÃno 'vasthita÷ prak­tyÃpi k«amate / [ni÷]sattvÃæÓca sarvadharmÃn viditvà nirabhilÃpyadharmamÃtradarÓÅ dharmanidhyÃnato 'pi k«amate / sarva¤cÃpakÃraæ k«amate / sarvataÓca k«amate / sarvatra ca deÓe k«amate / rahasi và mahÃjanasamak«aæ và sarvakÃla¤ca k«amate / pÆrvÃhne 'pi madhyÃhne 'pi sÃyÃhne 'pi rÃtrau ca divà và 'tÅ tamapyanÃgatamapi pratyutpannamapi glÃno 'pi svastho 'pi patito 'pyutthito 'pi / kÃyenÃpi k«amate 'praharaïatayà / vÃcÃpi k«amate 'manÃpavacanÃniÓcÃraïatayà / manasÃpi k«amate 'kopyatayà kalu«ÃÓayÃdhÃraïatayà ca / tatra katamà bodhisattvasya vighÃtÃrthikak«Ãnti÷ / sà '«Âavidhà dra«Âavyà / du÷khitÃnÃæ yÃcakÃnÃmantikÃdyäcoparodhanak«Ãnti÷ / raudre«vadhimÃtrapÃpakarmasu sattve«u dharmamahÃkaruïÃæ niÓrityÃghÃtÃkaraïa-k«Ãnti÷ / du÷ÓÅle«u pravrajite«u (##) dharmamahÃkaruïÃæ niÓrityÃghÃtÃkaraïa-k«Ãnti÷ / pa¤cÃkÃrà ca vyavasÃyasahi«ïutÃk«Ãnti÷ / du÷khitÃnÃæ sattvÃnÃæ du÷khÃpanayanÃya vyÃyacchata÷ dharmÃn parye«ata÷ dharmasyÃnudharme pratipadyabhÃnasya tÃneva dharmÃn pare«Ãæ vistareïa saæprakÃÓayata÷ sattvak­tye«u [sattvakaraïÅye«u] ca samyaksahÃyÅbhÃvaæ gacchato yà vyavasÃyasahi«ïutà / itÅyama«ÂÃkÃrà vighÃtÃrthikak«Ãntirityucyate / yena ca sattvà vidhÃtina÷ syu÷ tasya ca k«Ãntyà parivarjanÃt / yena cÃrthinastasyopasaæhÃrÃt / tatra katamà bodhisattvasya ihÃmutrasukhà k«Ãnti÷ / sà navavidhà d­«Âavyà / iha bodhisattva÷ apramatto viharan kuÓale«u dharme«u k«amo bhavati / ÓÅtasyo«ïasya jighatsÃpipÃsayo÷ daæÓasaæsparÓÃnÃæ [maÓakasaæsparÓÃnÃæ vÃtÃtapayo÷ sarÅs­pasaæsparÓÃnÃæ] k«amo bhavati / pariÓramajanyakÃyacittaklamopÃyÃsasya k«amo bhavati / saæsÃrapatitajarÃvyÃdhimaraïÃdikÃnÃæ du÷khÃnÃæ sattvÃnukampÃmeva purask­tà ityevaæ k«amo bodhisattva Ãtmanà ca d­«Âe ca dharme sukhasaæsparÓaæ viharatyavyavakÅrïa÷ pÃpakairakuÓalairdharmai÷ / sÃæparÃyika¤ca sukhahetuæ samÃdÃya vartate / [pare«Ãmapi ca sukhahetuæ samÃdÃya vartate /] pare«Ãmapi ca d­«Âe dharme saæparÃya sukhÃya pratipanno bhavati / tasmÃdiyamihÃmutrasukhà k«Ãntirityucyate / tatra katamà bodhisattvasya viÓuddhà k«Ãnti÷ / sà daÓavidhà dra«Âavyà / iha bodhisattva÷ pare«ÃmantikÃdapakÃraæ vighÃtaæ vyatikramaæ labhamÃno nÃpi pratyapakÃraæ karoti / nÃpi manasà kupyati / nÃpi pratyarthikÃÓayaæ vahati / upakÃrÃya cÃbhimukho bhavati yathà pÆrvaæ tathà paÓcÃnnopakÃrakriyayà 'pakÃramupek«ate apakÃri«u ca svayameva saæj¤aptimanuprayacchati na ca khedayitvà pare«ÃmantikÃt saæj¤aptiæ pratig­haïÃti khedito bhavatviti / etameva pratyayaæ k­tvà ak«ÃntimÃrabhya tÅvreïa [hrÅvyapatrÃpyena] samanvÃgato bhavati / k«ÃntimÃrabhya tÅvreïa ÓÃstari premagauraveïa samanvÃgato bhavati / sattvÃviheÂhanatÃmÃrabhya tÅvreïa sattve«u karuïÃÓayena sanvÃgato bhavati / sarveïa và sarvamak«ÃntidharmasahÃyaæ prahÃya kÃmavÅtarÃgo bhavati / sarveïa ebhirdaÓabhirÃkÃrairbodhisattvasya k«ÃntiviÓuddhà veditavyà nirmalà / (##) ityetÃæ svabhÃva-[k«ÃntyÃdikaæ viÓuddha-]k«ÃntiparyavasÃnÃæ k«Ãntiæ vipulÃmapramÃïÃæ mahÃbodhiphalo[dayÃæ] niÓritya bodhisattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyate / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne ekÃdaÓamaæ k«ÃntipaÂalaæ samÃptam / (##) ## (Chapter 1.12) uddÃnaæ pÆrvavadveditavyama / tatra katamadbodhisattvasya svabhÃvavÅryam / yo bodhisattvasya cittÃbhyutsÃho 'prameyakuÓaladharmasaægrahÃya sattvÃrthakriyÃyai / uttaptaÓca niÓchidraÓcÃviparyastaÓca tatsamutthitaÓca kÃyavÃÇmana÷ parispanda÷ / ayaæ bodhisattvasya vÅryasvabhÃvo veditavya÷ / tatra katamadbodhisattvasya sarvavÅryaæm / tatsamÃsato dvividhaæ veditavyam / g­hipak«ÃÓritaæ pravrajitapak«ÃÓrita¤ca / tatpunarubhayapak«ÃÓritamapi trividhaæ veditavyam / sannÃhavÅryaæ kuÓaladharmasaægrÃhakaæ sattvÃrthakriyÃyai ca / tatredaæ bodhisattvasya sannÃhavÅryam / iha bodhisattva÷ pÆrvameva vÅryÃrambhaprayogÃdevaæ cetaso 'bhyutsÃhapÆrvakaæ sannÃhaæ sannahyate / sa cedahamekasattvasyÃpi du÷khavimok«ahetormahÃkalpasahasratulyai rÃtrindivasairnaærakavÃsenaiva nÃnyagativÃsena yÃvatà kÃlena bodhisattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyante tenaiva koÂÅniyutaÓatasahasraguïitena kÃlenÃhamanuttarÃæ samyaksaæbodhimÃsÃdayeyam / tathÃpi cotsaheyam / na nÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodherarthena prayujyeyam / na ca prayukta-vÅryaæ saæsrayeyam / prÃgeva nyÆnatareïa kÃlena tanutareïa ca du÷khena / idamevaærÆpaæ bodhisattvasya sannÃhavÅryam / yo bodhisattva÷ evarÆpe bodhisattvÃnÃæ sannÃhavÅrye 'dhimuktimÃtrakaæ prasÃdamÃtrakamapyutpÃdayet so 'pi tÃvadbodhisattvo dhÅro 'pramÃïasya bodhÃya vÅryÃrambhasya dhÃtuæ paripo«ayet / prÃgeva yo bodhisattva÷ Åd­Óenaiva sannÃhavÅryeïa samanvÃgata÷ syÃt na ca punastasya bodhisattvasya bodherarthe sattvÃnÃmarthÃya ki¤cidasti du«karaæ karaïÅyaæ karma yatrÃsya bodhisattvasya saækoco và syÃt cetaso du«karaæ và kartum / tatra katamadbodhisattvÃnÃæ kuÓaladharmasaægrÃhakaæ vÅryam / yadvÅryaæ dÃnapÃramitÃprÃyogikaæ dÃnapÃramitÃsamudÃgamÃya yadvÅryaæ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramitÃprÃyogikaæ (##) yÃvatpraj¤ÃpÃramitÃsamudÃgamÃya / tatpuna÷ samÃsata÷ saptÃkÃraæ veditavyam / acalaæ sarvakalpavikalpakleÓopakleÓaparapravÃdidu÷khasaæsparÓairavicÃlyatvÃt / gìhaæ satk­tya prayogitvÃt / aprameyaæ sarvavidyÃsthÃnasamudÃgamapratyupasthÃnatvÃt / upÃyaprayuktaæ prÃptavyasyÃrthasyÃviparÅtamÃrgà nugatatvÃt samatÃprativedhÃcca / samyagvÅryamarthopasaæhitasya prÃptavyasyÃrthasya prÃptaye praïihitatvÃt / pratataæ sÃtatyaprayogitvÃt / vigatamÃnaæ tena vÅryÃrambheïÃnunnamanÃt / ityebhi÷ saptabhirÃkÃrai÷ kuÓaladharmasaægrahÃya vÅryÃrambhaprayogo bodhisattvÃnÃæ k«ipraæ pÃramitÃparipÆraye 'nuttarasamyaksaæbodhyadhigamÃya saævartate / yataÓca sarve«Ãæ bodhikarakÃïÃæ kuÓalÃnÃæ dharmaïÃmevaæ samudÃgamÃya vÅryameva pradhÃnaæ Óre«Âhaæ kÃraïaæ na tathÃnyat / tasmÃdvÅryamanuttarÃyai samyaksaæbodhaye iti nirdiÓanti tathÃgatÃ÷ / sattvÃrthakriyÃvÅryaæ punarbodhisattvÃnÃæ veditavyamekÃdaÓaprakÃram / tadyathà ÓÅlapaÂale / yattatra ÓÅlayuktaæ tadiha vÅryaæ vaktavyam / ayaæ viÓe«a÷ / tatra katamadbodhisattvasya du«karavÅryam / tat trividhaæ dra«Âavyam / yadbodhisattvo nairantaryeïa cÅvarasaæj¤Ãæ piï¬apÃtasaæj¤Ãæ ÓayanÃsanasaæj¤Ãmapi Ãtmasaæj¤Ãmakurvan kuÓale«u dharme«u bhÃvanÃsÃtatyena prayukto bhavati / idaæ bodhisattvasya prathamaæ du«karavÅryam / punarbodhisattvastena tathÃrÆpeïa vÅryÃrambheïa Ã-nikÃyasabhÃganik«epÃt sarvakÃlaæ prayukto bhavati / idaæ dvitÅyaæ bodhisattvasya du«karavÅryam / punarbodhisattva÷ samatÃprativedhaguïayuktena nÃtilÅnena nÃtyÃrabdhenÃviparÅtenÃrthopasaæhitena vÅryeïa samanvÃgato bhavati / idaæ bodhisattvasya t­tÅyaæ du«karavÅryaæ veditavyam / asya khalu bodhisattvÃnÃæ du«karavÅryasya balaæ sattve«u karuïà praj¤Ã ca saægrahaheturveditavya÷ / tatra katamadbodhisattvasya sarvatomukhaæ vÅryam / taccaturvidha dra«Âavyam / kli«Âadharmavivarjakaæ ÓukladharmÃvarjakaæ karmapariÓodhakaæ j¤Ãnavivardhaka¤ca / tatra kli«Âadharmavivarjakaæ bodhisattvasya vÅryamanutpannÃnäca saæyojanabandhanÃnuÓayopakleÓaparyavasthÃnÃnÃmanutpÃdÃyotpannÃnäca prahÃïÃya / tatra ÓukladharmÃvarjakaæ bodhisattvasya (##) vÅryaæ yadanutpannÃnäca kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃmutpattaye vÅryam / utpannÃnäca sthitaye asaæmo«Ãyai v­ddhivipulatÃyai yadvÅryam / tatra karmapariÓodhakaæ bodhisattvasya vÅryaæ yat trayÃïÃæ karmaïÃæ viÓuddhaye saægrahÃya kuÓalasya kÃyakarmaïo vÃkkarmaïo manaskarmaïaÓca / tatra j¤Ãnavivardhake bodhisattvasya vÅryam / yacchru tacintÃbhÃvanÃmayyÃ÷ praj¤ÃyÃ÷ samudÃgamÃya pariv­ddhaye saævartate / tatra katamadbodhisattvasya satpuru«avÅryam / tatpa¤cavidhaæ dra«Âavyam / anirÃk­taæ sarveïa sarvaæ chandaprayogÃnirÃkaraïatayà / anyÆnaæ yathopÃttatulyÃdhikavÅryÃnub­æhaïatayà / alÅnamuttaptadÅrghakÃlika-nirantaravÅryÃrambhÃyÃsaækucitÃvi«aïïacittatayà / aviparÅtamarthopasaæhitopÃyaparig­hÅtatayà / uttaptaprayoga¤ca bodhisattvÃnÃæ vÅryamanuttarÃyÃæ samyak saæbodhÃvabhikaraïatayà / tatra katamadbodhisattvÃnÃæ sarvÃkÃraæ vÅryam / tat«a¬ÃkÃraæ saptÃkÃra¤ca aikadhyamabhisaæk«ipya trayodaÓÃkÃraæ veditavyam / sÃtatyavÅryaæ nityakÃlaprayogitayà / satk­tyavÅryaæ nipuïaprayogitayà / nai«yandikaæ vÅryaæ pÆrvavÅryahetubalÃdhÃnatayà / prÃyogikaæ vÅryaæ pratisaækhyÃya kuÓalapak«aprayogitayà / akopyavÅryaæ sarvadu÷khasaæsparÓairavikopyatayà 'nanyathÃbhÃvopagamanatayà asaætu«ÂivÅryamalpÃvaramÃtraviÓe«ÃdhigamÃsantu«Âatayà / idaæ tÃvat «a¬vidhaæ sarvÃkÃraæ vÅryaæ yena samanvÃgato bodhisattva÷ ÃrabdhavÅrya÷ sthÃmavÃn vÅryavÃnutsÃhÅ d­¬haparÃkrama÷ anik«iptadhura÷ kuÓale«u dharme«vityucyate / saptavidhaæ puna÷ chandasahagataæ bodhisattvasya vÅryaæ puna÷ punaranuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau tÅvracchanda praïidhÃnÃnuv­æhaïatayà sÃmyayuktaæ bodhisattvasya vÅryaæ yadanyatamena kleÓopakleÓenÃsaækli«Âacetaso 'paryavasthitasya yena vÅryeïa bodhisattva÷ kuÓale«u dharme«u tulyocittavihÃrÅ saæbhavati / vaiÓe«ikaæ vÅryaæ bodhisattvasyÃnyatamenopakleÓenopakli«Âacetasa÷ [paryavasitacetasa÷] tasyopakleÓasya prahÃïÃya yadÃdÅptaÓiro nirvÃïopamaæ vÅryam / e«akaæ vÅryaæ bodhisattvasya sarvavidyÃsthÃnaparye«aïatayà / Óik«ÃvÅryaæ bodhisattvasya te«veva parye«ite«u dharme«u yathÃyogyaæ yathÃrhaæ dharmÃnudharmapratipattisaæpÃdanatayà / parÃrthakriyÃvÅryaæ bodhisattvasya pÆrvavadekÃdaÓavidhaæ veditavyam / Ãtmana÷ samyakprayogÃrak«Ãyai (##) skhalitasya ca yathÃdharmapratikaraïatÃyai vÅryaæ saptamaæ bodhisattvasya / itÅdaæ trayodaÓÃkÃraæ bodhisattvasya vÅrya sarvÃkÃramityucyate / vighÃtÃrthikavÅryaæ cehÃmutrasukha¤ca bodhisattvÃnÃæ vÅryaæ k«Ãntivad dra«Âavyam / tatrÃyaæ viÓe«a÷ / yà tatra k«Ãnti÷ seha vÅryamabhyutsÃho vaktavya÷ / tatra katamadbodhisattvasya viÓuddhaæ vÅryam / tatsamÃsato daÓavidhaæ veditavyam / anurÆpamabhyastamaÓlathaæ sug­hÅtaæ kÃlÃbhyÃsa-prayuktaæ nimittaprativedhayuktamalÅnamavidhuraæ samaæ mahÃbodhipariïamita¤ceti / iha bodhisattvo yena yenopakleÓenÃtyarthaæ bÃdhyate / tasya tasyopakleÓasya prahÃïÃyÃnurÆpaæ pratipak«aæ bhajate / kÃmarÃgasya pratipak«eïÃÓubhÃæ bhÃvayati / vyÃpÃdapratipak«eïa maitrÅm / mohapratipak«eïedaæpratyayatÃ-pratÅtyasamutpÃdaæ bhÃvayati / vitarkapratipak«eïÃnÃpÃnasm­tim / mÃnapratipak«eïa dhÃtuprabhedaæ bhÃvayati / idamevaæbhÃgÅyaæ bodhisattvasya anurÆpaæ [vÅrya]mityucyate / iha bodhisattvo na Ãdikarmika-tatprathamakarmikavÅryeïa samanvÃgato bhavati / yaduta cittasthitaye ' 'vavÃdÃnuÓÃsanyÃm / nÃnyatrÃbhyastaprayogo bhavati paricitaprayoga÷ / itÅdaæ bodhisattvasyÃbhyastaæ vÅryamityucyate / na cÃpi bodhisattva÷ abhyastaprayogo bhavati avavÃdÃnuÓÃsanyÃæ cittasthitimÃrabhya / api tvÃdikarmika eva sa bodhisattvastasmin prayoge 'Ólathaprayogo bhavati sÃtatyasatk­tyaprayogitayà / itÅdaæ bodhisattvasyÃÓlathaæ vÅryamityucyate / punarbodhisattvo guruïÃmantikÃta svayameva và bÃhuÓrutyabalÃdhÃnatayà 'viparÅtagrÃhitayà cittasthitaye vÅryamÃrabhate / itÅdaæ bodhisattvasya sug­hÅtaæ vÅryamityucyate / punarbodhisattva÷ evamaviparÅtagrÃhÅ ÓamathakÃle Óamathaæ bhÃvayati / pragrahakÃle cittaæ pratig­haïÃti / upek«ÃkÃle upek«Ãæ bhÃvayati / idamasya kÃlaprayuktaæ vÅryamityucyate / (##) punarbodhisattva÷ Óamathapragrahopek«ÃnimittÃnÃæ samÃdhisthitivyutthÃnanimittÃnÃæ copalak«aïÃsaæpramo«a-prativedhÃya sÃtatyakÃrÅ bhavati satk­tyakÃrÅ / itÅdaæ bodhisattvasya nimittaprativedhaæ vÅryamityucyate / punarbodhisattva÷ paramodÃrÃn paramagambhÅrÃnacintyÃprameyÃn bodhisattvÃnÃæ vÅryÃrambhanirdeÓÃn Órutvà nÃtmÃnaæ paribhavati na salÅnacitto bhavati / nÃpi cÃlpamÃtrakeïÃvaramÃtrakeïa viÓe«Ãdhigamena santu«Âo bhavati / nottari na vyÃyacchate / itÅdaæ bodhisattvasyÃlÅnaæ vÅryamityucyate / punarbodhisattva÷ kÃlena kÃlamindriyairguptadvÃratÃæ bhojane mÃtraj¤atÃæ pÆrvarÃtrÃpararÃtraæ jÃgarikÃnuyuktatÃæ saprajÃnan vihÃritÃmityevaæbhÃgÅyÃn samÃdhisaæbhÃrÃn samÃdÃya vartate / te«u codyukto bhavati / aviparÅta¤cÃrthopasaæhitaæ sarvatra yatnamÃrabhate / itÅdaæ bodhisattvasyÃvidhuraæ vÅryamityucyate / punarbodhisattvo nÃtilÅnaæ nÃtyÃrabdhaæ vÅryamÃrabhate / sama yogavÃhi sarve«u cÃrambhakaraïÅye«u samaæ satk­tyakÃrÅ bhavati / iyaæ bodhisattvasya samaæ vÅryamityucyate / punarbodhisattva÷ sarvavÅryÃrambhÃnabhisaæsk­tÃnanuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau pariïamayatÅdaæ bodhisattvasya samyak pariïamitaæ vÅryamityucyate / ityetatsvabhÃvavÅryÃdikaæ viÓuddhavÅryÃvasÃna¤ca bodhisattvÃnÃæ vÅrya mahÃbodhiphalaæ yadÃÓritya bodhisattvà vÅryapÃramitÃæ paripÆrya anuttarÃæ samyak saæbodhimabhisaæbuddhà abhisaæbhotsyante 'bhisaæbudhyante ca / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne dvÃdaÓamaæ vÅryapaÂalaæ samÃptam / (##) ## (Chapter 1.13) uddÃnaæ pÆrvaævadveditavyam / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ dhyÃnasvabhÃva÷ / bodhisattvapiÂakaÓravaïacintÃpÆrvakaæ yallaukikaæ lokottaraæ bodhisattvÃnÃæ kuÓalaæ cittaikÃgrya¤cittasthiti÷ Óamathapak«yà và vipaÓyanÃpak«yà và yuganaddhavÃhimÃrgaæ tadubhayÃpak«yà và / ayaæ bodhisattvÃnÃæ dhyÃnasvabhÃvo veditavya÷ / tatra katamadbodhisattvÃnÃæ sarvaædhyÃnam / tad dvividhaæ dra«Âavyam / laukikaæ lokottara¤ca / tatpunaryathÃyogaæ trividhaæ veditavyam / d­«ÂadharmasukhavihÃrÃya dhyÃnaæ bodhisattva-samÃdhiguïanirhÃrÃya dhyÃna sattvÃrthakriyÃyai dhyÃnam / tatra yadbodhisattvÃnÃæ sarvavikalpÃpagataæ kÃyikacaittasikaprasrabdhijanakaæ paramapraÓÃntaæ manyanÃpagatamanÃsvÃditaæ sarvanimittÃpagataæ dhyÃnam / idame«Ãæ d­«ÂadharmasukhavihÃrÃya veditavyam / tatra yadbodhisattvÃnÃæ dhyÃnaæ vicitrÃcintyÃpramÃïadaÓabalagotra-saæg­hÅtasamÃdhinirhÃrÃya saævartate / ye«Ãæ samÃdhÅnÃæ sarvaÓrÃvakapratyekabuddhà api nÃmÃpi na prajÃnanti kuta÷ puna÷ samÃpatsyante / yacca bodhisattvavimok«ÃbhibhvÃyatanak­tsnÃyatanÃnÃæ pratisaævid-araïÃ-praïidhij¤ÃnÃdÅnÃæ [guïÃnÃæ] ÓrÃvakasÃdhÃraïÃnÃmabhinirhÃrÃya saævartate / idaæ bodhisattvasya dhyÃnaæ samÃdhiguïÃbhinirhÃrÃya veditavyam / sattvÃrthakarmaïi dhyÃnaæ bodhisattvasyaikÃdaÓÃkÃraæ pÆrvavadveditavyam / yaddhyÃnaæ niÓritya bodhisattva÷ sattvÃnÃæ k­tye«varthopasaæhite«u sahÃyÅbhÃvaæ gacchati / du÷khamanapanayati / du÷khitÃnÃæ nyÃyamupadiÓati / k­taj¤a÷ k­tavedÅ upakÃri«u pratyupakÃraæ karoti / bhayebhyo rak«ati / vyasanasthÃnÃæ Óokaæ prativinodayati / upakaraïavikalÃnÃmupakaraïopasaæhÃraæ karoti / samyak pari«adaæ parikar«ati / cittamanuvartate / bhÆtairguïairhar«ayati / samyak ca nig­hïÃti / (##) ­ddhyà cotrÃsayatyÃvarjayati ceti / tadaitatsarvamekadhyamabhisaæk«ipya bodhisattvÃnÃæ sarvadhyÃnamityucyate / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / tatra katamadbodhisattvÃnÃæ du«karadhyÃnam / tat trividhaæ dra«Âavyam / yadbadhisattvà udÃrairvicitrai÷ suparicitairdhyÃnavihÃrairabhinirh­tairvih­tya svecchayà tatparamaæ dhyÃnasukhaæ vyÃvartya pratisaækhyÃya sattvÃnukampà prabhÆtÃæ sattvÃrthakriyÃæ sattvÃrthaparipÃkaæ samanupaÓyanta÷ kÃmadhÃtÃvupapadyante / idaæ bodhisattvÃnÃæ prathama du«karadhyÃnaæ veditavyam / punaryadbodhisattvo dhyÃnaæ niÓrityÃprameyÃsaækhyeyÃcintyÃnsarvaÓrÃvakapratyekabuddhavi«ayasamatikrÃntÃn bodhisattvasamÃdhÅnabhinirharati / idaæ bodhisattvasya dvitÅyaæ du«karadhyÃnaæ veditavyam / punaryadbodhisattvo dhyÃnaæ niÓrityÃnuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyate / itÅdaæ bodhisattvasya t­tÅya du«karadhyÃnaæ veditavyam / tatra katamadbodhisattvasya sarvatomukhaæ dhyÃnam / taccaturvidhaæ dra«Âavyam / savitarkaæ-savicÃraæ [vivekajaæ samÃdhijaæ] prÅtisahagataæ sÃta-sukhasahagatamupek«Ãsahagata ca / tatra katamadbodhisattvasya satpuru«adhyÃnam / tatpa¤cavidhaæ dra«Âavyam / anÃkhÃditaæ maitrÅsahagataæ karuïÃsahagataæ muditÃsahagatamupek«Ãsahagata¤ca / tatra katamadbodhisattvasya sarvÃkÃra-dhyÃnam / tat«a¬vidhaæ [saptavidhaæ] caikadhyamabhisaæk«ipya trayodaÓavidhaæ veditavyam / kuÓalaæ dhyÃnamavyÃk­taæ ca nirmitanirmÃïÃya dhyÃnaæ Óamathapak«yaæ vipaÓyanÃpak«yaæ svaparÃrthasamyagupanidhyÃnÃya dhyÃnaæ abhij¤ÃprabhÃvaguïarnirhÃrÃya dhyÃnaæ nÃmÃlambanaæmarthÃlambanaæ ÓamathanimittÃlambanaæ pragrahanimittÃlambanamupek«ÃnimittÃlambanaæ [d­«Âadharmasukha]vihÃrÃya parÃrthakriyÃyai ca dhyÃnam / itÅdaæ trayodaÓÃkÃraæ bodhisattvÃnÃæ dhyÃnaæ sarvÃkÃramityucyate / tatra katamadbodhisattvasya vighÃtÃrthikadhyÃnam / tada«Âavidhaæ dra«Âavyam / vi«ÃÓani vi«amajvarabhÆtagrahÃdyupadravasaæÓamakÃnÃæ siddhaye mantrÃïÃmadhi«ÂhÃyakaæ dhyÃnam / dhÃtubhai«amyajÃtÃnäca vyÃdhÅnÃæ vividhÃnÃæ vyupaÓamÃya dhyÃnam / durbhik«e«u mahÃraurave«u pratyupasthite«u v­«ÂinirhÃrakaæ dhyÃnam / vividhebhyo bhayebhyo (##) manu«yÃmanu«yak­tebhyo jalasthalagatebhya÷ samyak paritrÃïà dhyayÃnam / tathà bhojanapÃnahÅnÃnÃmaÂavÅkÃntÃragatÃnÃæ bhojanapÃnopasaæhÃrÃya dhyÃnam / bhogavihÅnÃnÃæ vineyÃnÃæ bhogopasahÃrÃya dhyÃnam / daÓasu dik«u pramattÃnÃæ sattvÃnÃæ samyaksaæbodhanÃya dhyÃnam / utpannotpannÃnäca sattvak­tyÃnÃæ samyak kriyÃyai dhyÃnam / tatra katamadbodhisattvasyehÃmutrasukhaæ dhyÃnam / tannavavidhaæ dra«Âavyam / ­ddhiprÃtihÃryeïa sattvÃnÃæ vinayÃya dhyÃnam / ÃdeÓanÃprÃtihÃryeïÃnuÓÃstiprÃtihÃryeïa sattvÃnÃæ vinayÃya dhyÃnam / pÃpaÓÃriïÃmapÃyabhÆmividarÓanaæ dhyÃnam / na«ÂapratibhÃnÃnÃæ sattvÃnÃæ pratibhÃnopasaæhÃrÃya dhyÃnam / mu«itasm­tÅnÃæ sattvÃnÃæ sm­tyupasaæhÃrÃya dhyÃnam / aviparÅtaÓÃsrakÃvyamÃt­kÃnibandhavyavasthÃnÃya saddharmacirasthitikatÃyai dhyÃnam / laukikÃnÃæ ÓilpakarmasthÃnÃnÃmarthopasaæhitÃnÃæ sattvÃnugrÃhakÃïÃæ lipigaïananyasanasaækhyÃmudrÃdÅnÃæ ma¤capÅÂhacchatropÃnahÃdÅnäca vicitrÃïÃæ vividhÃnÃæ bhÃï¬opaskarÃïÃmanupravartakaæ dhyÃnam / apÃyabhÆmyupapannÃnäca sattvÃnÃæ tat kÃlÃpÃyikadu÷khapratiprasrambhaïatÃyai raÓmipramocakaæ dhyÃnam / tatra katamadbodhisattvasya viÓuddhaæ dhyÃnam / taddaÓavidhaæ dra«Âavyam / laukikyà Óuddhyà [vi]ÓuddhamanÃsvÃditaæ dhyÃnam / akli«Âaæ lokottarayà Óuddhyà [vi]Óuddhaæ dhyÃnam / prayogaÓuddhyà [vi]Óuddhaæ maulaviÓuddhyà [vi]Óuddhaæ maulaviÓe«ottaraviÓuddhyà viÓuddhaæ dhyÃnam / praveÓasthitivyutthÃnavaÓitÃviÓuddhyà viÓuddhaæ dhyÃnam / dhyÃnavyÃvartane puna÷ samÃdapanavaÓitÃ-viÓuddhyà viÓuddhaæ dhyÃnam abhij¤ÃvikurvaïavaÓitÃ-viÓuddhyà viÓuddhaæ dhyÃnam / sarvad­«ÂigatÃpagamaviÓuddhyà viÓuddhaæ dhyÃnam / kleÓaj¤eyÃvaraïaprahÃïaviÓuddhyà ca viÓuddhaæ dhyÃnam / ityetaddhyÃnamaprameya bodhisattvÃnÃæ mahÃbodhiphalaæ yadÃÓritya bodhisattvà dhyÃnapÃramitÃæ paripÆrya anuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisambuddhavanto 'bhisaæ[bhotsyante 'bhisaæ]budhyante ca / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne trayodaÓamaæ dhyÃnapaÂalam / (##) ## (Chapter 1.14) uddÃnaæ pÆrvavadveditavyam / tatra katamo bodhisattvasya praj¤ÃsvabhÃva÷ / sarvaj¤eyapraveÓÃya ca sarvaj¤eyÃnupravi«ÂaÓca yo dharmÃïÃæ pravicaya÷ pa¤cavidyÃsthÃnÃnyÃlambya pravartate adhyÃtmavidyÃæ hetuvidyÃæ ÓabdavidyäcikitsÃvidyÃæ ÓilpakarmasthÃnavidyäca / ayaæ bodhisattvÃnÃæ praj¤ÃsvabhÃvo veditavya÷ / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ sarvà praj¤Ã / sà dvividhà dra«Âavyà / laukikÅ lokottarà ca / sà puna÷ samÃsatastrividhà veditavyà / j¤eyatattvÃnubodhaprativedhÃya / pa¤casu ca yathÃnirdi«Âe«u vidyÃsthÃne«u tri«u ca rÃÓi«u kauÓalyakriyÃyai sattvÃrthakriyÃyai ca / yà bodhisattvÃnÃmanabhilÃpyaæ dharmanairÃtmyamÃrabhya satyÃvabodhÃya và satyÃvabodhakÃle và satyÃbhisaæbodhÃdvà urddhaæ praj¤Ã paramapraÓamapratyupasthÃnà nirvikalpà sarvaæprapa¤cÃgatà sarvaædharme«u samatÃnugatà mahÃsÃmÃnyalak«aïapravi«Âà j¤eyaparyantagatà samÃropÃpavÃdÃntadvaya vivarjitatvÃnmadhyamapratipadanusÃriïÅ / iyaæ bodhisattvÃnÃæ tattvÃnubodhaprativedhÃya praj¤Ã veditavyà / pa¤casu vidyÃsthÃne«u kauÓalyaæ vistareïa pÆrvavadveditavyaæ tadyathà balagotrapaÂale / traya÷ punà rÃÓayorthopasaæhitÃnÃæ dharmÃïÃæ rÃÓi÷ / anarthopasaæhitÃnÃæ dharmÃïÃæ rÃÓi÷ / naivÃrthopasaæhitÃnÃæ nÃnà 'rthopasaæhitÃnÃæ dharmÃïÃæ rÃÓi÷ / ityete«va«ÂÃsu sthÃne«u praj¤ÃyÃ÷ kauÓalyaparigraho mahÃntaæ niruttaraæ j¤ÃnasambhÃraæ paripÆrayatyanuttarÃyai samyaksaæbodhaye / sattvÃrthakriyà puna÷ pÆrvavadekÃdaÓaprakÃraiva veditavyà / te«veva sthÃne«u yà praj¤Ã sà sattvÃrthakriyÃyai praj¤Ã veditavyà / tatra katamà bodhisattvasya du«karà praj¤Ã / sà trividhà dra«Âavyà gambhÅrasya dharmanairÃtmyaj¤ÃnÃya du«karà / sattvÃnÃæ vinayopÃyasya praj¤ÃnÃya du«karà / sarvaj¤eyÃnÃvaraïaj¤ÃnÃya ca paramadu«karà / (##) tatra katamà bodhisattvasya sarvatomukhÅ praj¤Ã / sà caturvidyà dra«Âavyà / ÓrÃvakapiÂakaæ bodhisattvapiÂakaæ cÃrabhya ÓrutamayÅ praj¤Ã cintÃmayÅ praj¤Ã / pratisaækhyÃya bodhisattvakaraïÅyÃnuv­ttÃvakaraïÅyaniv­ttau ca pratisaækhyÃnabalasaæg­hÅtà praj¤Ã / bhÃvanÃbalasaæg­hÅtà ca samÃhitabhÆmikà apramÃïà praj¤Ã / tatra katamà bodhisattvasya satpuru«asya satpuru«apraj¤Ã / sà pa¤cavidhà dra«Âavyà / saddharmaÓravaïasamudÃgatà pratyÃtmaæ yoniÓo manaskÃrasahagatà svaparÃrthaniÓcità praj¤Ã kleÓavijahanà ca praj¤Ã / apara÷ paryÃya÷ / sÆk«mà yathÃvad bhÃvikatayà j¤eyapraveÓÃt / nipuïà yÃvadbhÃvikatayà j¤eyapraveÓÃt / sahajà pÆrvakaj¤ÃnasaæbhÃrasamudÃgamÃt / Ãgamopetà buddhairmahÃbhÆmipravi«ÂaiÓca bodhisattvai÷ saæprakÃÓitadharmÃrthasyodgrahaïadhÃraïÃt / adhigamopetà ÓuddhÃÓayabhÆmimupÃdÃya yÃvanni«ÂhÃgamanabhÆmiparigrahÃt / tatra katamà bodhisattvasya sarvÃkÃrà praj¤Ã / sà «a¬vidhà saptavidhà caikadhyamabhisaæk«ipya trayodaÓavidhà veditavyà / satye«u du÷khaj¤Ãnaæ samudayaj¤Ãnaæ nirodhaj¤Ãnaæ mÃrgaj¤Ãnam / ni«ÂhÃyÃæ k«ayaj¤ÃnamanutpÃdaj¤Ãnam / iyaæ tÃvat «a¬vidhà praj¤Ã / saptavidhà puna÷ dharmaj¤Ãnamanvayaj¤Ãnaæ saæv­tij¤Ãnamabhij¤Ãj¤Ãnaæ lak«aïaj¤Ãnaæ daÓabalapÆrvaÇgamaæ j¤Ãnaæ catas­«u ca yukti«u yuktij¤Ãnam / tatra katamà bodhisattvasya vidhÃtÃrthikapraj¤Ã / sà '«Âavidhà dra«Âavyà / dharmÃïÃæ paryÃyaj¤ÃnamÃrabhya bodhisattvasya dharmapratisaævit / dharmÃïÃæ lak«aïaj¤ÃnamÃrabhyÃrthapratisaævit / dharmÃïÃæ nirvacanaj¤ÃnamÃrabhya niruktipratisaævit / dharmÃïÃæ prakÃrapadaprabhedamÃrabhya pratibhÃnapratisaævit / sarvaparapravÃdinigrahÃya bodhisattvasya praj¤Ã / sarvasvavÃdavyavasthÃnaprati«ÂhÃpanÃya ca praj¤Ã / g­hatantrasamyak praïayanÃya kulodayÃya praj¤Ã / rÃjanÅtilaukikavyavahÃranÅti«u ca bodhisattvasya yà niÓcità praj¤Ã / tatra katamà bodhisattvasyehÃmutrasukhà praj¤Ã / sà navavidhà dra«Âavyà / adhyÃtmavidyÃyÃæ suvyavadÃtà suprati«Âhità praj¤Ã / hetuvidyÃyÃæ ÓabdavidyÃyÃæ cikitsÃvidyÃyÃæ laukikaÓilpakarmasthÃnavidyÃyÃæ suvyavadÃtà no tu prati«Âhità praj¤Ã / tÃmeva ca suvyavadÃtÃæ pa¤caprakÃrÃæ vidyÃæ niÓritya yà bodhisattvasya (##) pare«Ãæ vineyÃnÃæ mƬhÃnÃæ pramattÃnÃæ saælÅnÃnÃæ samyak pratipannÃnÃæ yathÃkramaæ saædarÓanÅ samÃdÃpanÅ samuttejanÅ saæprahar«aïÅ ca praj¤Ã / tatra katamà bodhisattvasya viÓuddhà praj¤Ã / sà samÃsato daÓavidhà veditavyà / tattvÃrthe dvividhà yÃvadbhÃvikatayà yathÃvadbhÃvikatayà ca tattvÃrthasya grahaïÃt / prav­ttyarthe dvividhà samyagahetuta÷ phalataÓca grahaïÃt / upÃdÃnÃrthe dvividhà viparyÃsÃviparyÃsa-yathÃbhÆtaparij¤ÃnÃt / upÃyÃrthe dvividhà sarvakaraïÅyÃkaraïÅya-yathÃbhÆtaparij¤ÃnÃt / itÅyaæ bodhisattvÃnÃæ paÓcÃkÃrà daÓaprabhedà praj¤Ã viÓuddhà paramayà viÓuddhyà veditavyà / itÅyaæ bodhisattvÃnÃæ su-viniÓcità cÃprameyà ca praj¤Ã mahÃbodhiphalà yÃmÃÓritya bodhisattvÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃæ paripÆryÃnuttarÃæ samyaksambodhimabhisaæbudhyante / sa khalve«a «aïïÃæ pÃramitÃnÃæ te«u-te«u sÆtrÃntare«u bhagavatà vyagrÃïÃæ nirdi«ÂÃnÃmayaæ samÃsa-saægraha-nirdeÓo veditavya÷ / yasmiætathÃgata-bhëite sÆtre dÃnapÃramità và yÃvat praj¤ÃpÃramità và uddeÓamÃgacchati nirdeÓaæ và sà svabhÃva-dÃne và yÃvat viÓuddhe và dÃne 'vatÃrayitavyà / saægrahaÓca tasyà yathà yogaæ veditavya÷ / evamanye«Ãæ ÓÅlÃdÅnÃæ praj¤ÃvasÃnÃnÃæ yathÃnirdi«ÂÃnÃmavatÃra÷ saægrahaÓca yathÃyogaæ veditavya÷ / yÃni ca tathÃgatÃnÃæ bodhisattvacaryÃ-janmÃprameyÃïi jÃtakÃni du«karacaryÃ-pratisaæyuktÃni tÃni sarvÃïi dÃnapratisaæyuktÃni dÃnamÃrabhya veditavyÃni / yathà dÃnamevaæ ÓÅlaæ k«Ãntiæ vÅryaæ dhyÃnaæ sarvÃïiæ praj¤ÃpratisaæyuktÃni praj¤ÃmÃrabhya veditavyÃni / kÃniciddÃnamevÃrabhya kÃnicidyÃvat praj¤ÃmevÃrabhya kÃniciddvayasaæs­«ÂÃni kÃnicitrayasaæs­«ÂÃni kÃniciccatu÷saæs­«ÂÃni kÃnicitpa¤casaæs­«ÂÃni kÃnicitsarvà eva «aÂpÃramità Ãrabhya veditavyÃni / Ãbhi÷ «a¬bhi÷ pÃramitÃbhiranuttarÃyai samyak saæbodhaye samudÃgacchanto bodhisattvà mahÃÓukladharmÃrïavà mahÃÓukladharmasamudrà ityucyante / sarvasattvasarvÃkÃrasaæpattihetumahÃratnahradà ityucyante / asya punare«ÃmevamapramÃïasya puïyaj¤ÃnasaæbhÃrasamudÃgamasya nÃnyatphalamevamanurÆpaæ yathÃnuttaraivaæ samyaksaæbodhiriti / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne caturdaÓamaæ praj¤ÃpaÂalam / (##) (Chapter 1.15) ## uddÃnaæ pÆrvavadveditavyam / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ priyavÃditÃsvabhÃva÷ / iha bodhisattvo manÃpÃæ satyÃæ dharmyäcÃrthopasaæhitäca sattve«u vÃcamudÃharati / ayaæ bodhisattvÃnÃæ samÃsata÷ priyavÃditÃsvabhÃva÷ / tatra katamà bodhisattvasya sarvà priyavÃdità / sà trividhà dra«Âavyà / iha bodhisattvasya yà vÃksammodanÅ yayà vÃcà bodhisattvo vigatabh­kuÂi÷ pÆrvÃbhilÃpÅ uttÃnamukhavarïa÷ smitamukha pÆrvaÇgama÷ k«emasvastyayanaparip­cchayà và dhÃtusÃmyaparip­cchayà và sukharÃtrindivaparip­cchayà và ehÅti svÃgata[vÃdi]tayà và ityevamÃdibhirÃkÃrai÷ sattvÃn pratisammodayati lokayÃtrÃæ nÃgarakabhÃvamanuvartamÃna÷ / yà ca vÃgbodhisattvasyÃnandanÅ yayà vÃcà bodhisattva÷ putrav­ddhiæ [dÃrav­ddhiæ] j¤Ãtiv­ddhiæ dhanav­ddhiæ dhÃnyav­ddhiæ và d­«Âvà apratisaæviditÃtmav­ddhikÃnÃæ sattvÃnÃmÃvedayannÃnandayati ÓraddhÃÓÅlaÓrutatyÃgapraj¤Ãv­ddhyà và punarÃnandayati / yà ca bodhisattvasya sarvÃkÃraguïopetadharmadeÓanÃpratisaæyuktà vÃk sattvÃnÃæ hitasukhÃya satatasamitaæ pratyupasthità parameïopakÃreïopakÃribhÆtà / iyaæ bodhisattvÃnÃæ priyavÃdità prabhedaÓa÷ sarvà veditavyà / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ samÃsata÷ sarvà priyavÃdità / sà dvividhà dra«Âavyà / lokayÃtrÃnugatà samyagdharmadeÓanÃnugatà ca / tatra yà ca sammodanÅvÃg yà cÃnandanÅ iyaæ lokayÃtrÃnugatà veditavyà / tatra yeyaæ vÃgupakarà parameïopakÃreïa pratyupasthità nirdi«Âà iyaæ samyagdharmadeÓanÃnugratà veditavyà / tatra katamà bodhisattvasya du«karà priyavÃdità / sà trividhà dra«Âavyà / yadbodhisattvo vadhake«u pratyarthi«u pratyamitre«u suviÓuddhena ni«kalu«eïa cetasà pratisaækhyÃya sammodanÅæ và ÃnandanÅæ và upakarÃæ vÃcamudÅrayati iyaæ (##) bodhisattvasya prathamà du«karà priyavÃdità veditavyà / yatpunarbodhisattva÷ adhimÃtraæ saæmƬhe«u sattve«u dhandhendriye«vaparitasyamÃna÷ pratisaækhyÃya dharmyÃæ kathÃæ kathayati khedamabhyupagamya grÃhayati nyÃyaæ dharmaæ kuÓalam iyaæ dvitÅyà bodhisattvasya du«karà priyavÃdità veditavyà / punaryadbodhisattva÷ ÓaÂhe«u mÃyÃvi«u sattve«vÃcÃryopÃdhyÃyagurudak«iïÅyavisaævÃdake«u mithyÃpratipanne«u anÃghÃtacitto 'pratighacitta÷ sammodanÅmÃnandanÅmupakarÃæ vÃcamudÅrayati iyaæ bodhisattvasya t­tÅyà du«karà priyavÃdità veditavyà / tatra katamà bodhisattvasya sarvato-mukhÅ priyavÃdità / sà caturvidhà dra«Âavyà / nivaraïa-prahÃïÃya sugatigamanÃya pÆrvakÃlakaraïÅyà dharmadeÓanà / vigatanivaraïasya kalya-cittasya sÃmutkar«ikÅ caturÃryasatya-pratisaæyuktà dharmadeÓanà / pramattÃnÃæ sattvÃnÃæ g­hi-pravrajitÃnÃæ samyaksaæcodanà pramÃdacaryÃyà utthÃpya apramÃdacaryÃyÃæ prati«ÂhÃpanÃrtham / utpannotpannäca saæÓayÃnÃmapanayÃya yà dharmadeÓanà sÃækathyaviniÓcaya-kriyà / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ sat-puru«ÃïÃæ satpuru«apriyavÃdità / sà pa¤cavidhà dra«Âavyà / iha bodhisattvabhÆtÃstathÃgatabhÆtÃÓca bodhisattvÃ÷ sanidÃnameva vineyÃnÃæ dharmaæ deÓayanti sani÷saraïaæ sapratisaraïaæ saparÃkramaæ saprÃtihÃryam / sthÃne sotpattikaæ Óik«Ãpadaæ praj¤apayanti / tasmÃt e«Ãæ dharma÷ sanidÃno bhavati / samÃttaÓik«ÃïäcÃpannÃnÃmÃpatte÷ vyutthÃnaæ praj¤apayanti / tasmÃt e«Ã dharma÷ sani÷saraïo bhavati / caturbhi÷ pratisaraïai÷ saæg­hÅtÃmaviparÅtÃæ dharmavinaye 'smin pratipattiæ praj¤apayanti / tasmÃde«Ãæ dharma÷ sapratisaraïo bhavati / sarvadu÷kha-nairyÃïikÅmapratyudÃvartÃæ pratipadaæ saæprakÃÓayanti / tasmÃde«Ãæ dharma÷ saparÃkramo bhavati / tribhiÓca prÃtihÃryai÷ sarvÃæ deÓanÃmabandhyÃæ kurvanti / tasmÃde«Ãæ dharma÷ saprÃtihÃryo bhavati / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ sarvÃkÃrà priyavÃdità / sà «a¬vidhà saptavidhà caikadhyamabhisaæk«ipya trayodaÓavidhà dra«Âavyà / anuj¤eye«u dharme«vanuj¤Ãne priyavÃdità / prati«eddhavye«u dharme«u prati«edhe / dharmÃïÃæ dharmaparyÃyodbhÃvikà priyavÃdità / dharmalak«aïÃviparÅtodbhÃvikà / dharma-nirvacanÃviparÅtodbhÃvikà / dharmapadaprakÃraprabhedodbhÃvikà (##) priyavÃdità / sammodanÅ priyavÃdità / ÃnandanÅ priyabÃdità / pare«Ãæ sarvopakaraïairalpotsukatÃyÃæ sarvak­tye«u ca samyaggate«valpotsukatÃyÃæ viÓadapravÃraïÅ priyavÃdità / vividhe«u ca bhaye«u bhÅtÃnÃmÃÓvÃsanÅ priyavÃdità / nyÃyopadeÓasaægahÅtà ca priyavÃdità / akuÓalÃt sthÃnÃd vutthÃpya kuÓale sthÃne prati«ÂhÃpanÃrthaæ samyagd­«Âa-Óruta-pariÓaÇkita-saæcodanÃvasÃdanÅ priyavÃdità / paraæ pratibalamadhye«yopasaæh­tà priyavÃdità / iyaæ bodhisattvÃnÃæ trayodaÓÃkÃrà priyavÃdità sarvÃkÃrà veditavyà / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ vidhÃtÃrthika-priyavÃdità / sà '«Âavidhà dra«Âavyà / yà bodhisattvasya caturvidhÃæ vÃgviÓuddhiæ niÓrityëÂaskÃrye«u vyavahÃre«u vÃk / iyaæ vighÃtÃrthika-priyavÃdità bodhisattvÃnÃmucyate / tatreyaæ catuvidhà vÃgviÓuddhi÷ / m­«ÃvÃdÃtprativirati÷ / paiÓunyÃtpÃru«yÃtsaæbhinnapralÃpÃt prativirati÷ / tatreme '«ÂÃvÃryà vyavahÃrÃ÷ / d­«Âe d­«ÂavÃdità Órute mate vij¤Ãte vij¤ÃtabÃdità / ad­«Âe 'd­«ÂavÃdità / aÓrute 'mate avij¤Ãte 'vij¤ÃtavÃdità / tatra katamà bodhisattvÃnÃmihÃmutrasukhà priyavÃdità / sà navavidhà dra«Âavyà / j¤ÃtivyasanaÓokaprahÃïÃya priyavÃdità / bhogavyasanaÓoka prahÃïÃya ÃrogyavyasanaÓokaprahÃïÃya priyavÃdità / ÓÅlavyasanaprahÃïÃya d­«ÂivyasanaprahÃïÃya priyavÃdità / ÓÅlasaæpade d­«Âisaæpade ÃcÃrasaæpade ÃjÅvasaæpade ca yà priyavÃdità saddharmadeÓanà / tatra katamà bodhisattvasya viÓuddhà priyavÃdittà / sa÷ viæÓatividhà dra«Âavyà / viæÓatyÃkÃrairyà dharmadeÓanà sà puna÷ pÆrvavadveditavyà / tadyathà balagotrapaÂale / tatrÃrthacaryà yathaiva priyavÃdità tathaiva vistareïa veditavyà / eyadviÓi«ÂäcÃrthacaryÃmanyÃæ vak«yÃmi / tathà hi bodhisattva÷ sarvaprakÃrayà 'nayà priyavÃditayà tatra-tatropagamÃrthaæ sattvÃnÃmÃcarati / tatra katamo bodhisattvÃnÃmarthacaryÃsvabhÃva÷ / evaæ priyavÃditayà yuktisaædarÓitÃnÃæ sattvÃnÃæ yathÃyogaæ Óik«ÃsvarthacaryÃyÃæ dharmÃnudharmapraticaryÃyÃæ kÃruïyacittamupasthÃpya nirÃmi«eïa (##) cetasà samÃdÃpanà vinayanà niveÓanà prati«ÂhÃpanà / ayamarthacaryÃyÃ÷ samÃsata÷ svabhÃvanirdeÓa÷ tatra katamà bodhisattvÃnÃæ sarvÃrthacaryà / sà dvividhà dra«Âavyà / aparipakvÃnäca sattvÃnÃæ paripÃcanà / paripakvÃnäca sattvÃnÃæ vimocanà / sà punastribhirmukhai÷ veditavyà / d­«ÂadhÃrmike 'rthe samÃdÃpanà / sÃæparÃyike 'rthe samÃdÃpanà / d­«Âadharma-sÃæparÃyike 'rthe samÃdÃpanà / tatra dhÃrmikai÷ karmaguïai÷ bhogÃnÃmarjana-rak«aïa-vardhana-samyak-samÃdÃpanatayà d­«ÂadhÃrmike 'rthe samÃdÃpanà veditavyà / yenÃyaæ parataÓca praÓaæsÃæ labhate d­«Âe ca dharmai sukham / upakaraïasukhenÃnug­hÅto viharati / tatra bhogÃn uts­jya bhik«Ãkav­tta-jÅvikÃ-pratibaddhamavrajyÃ-samÃdÃpanà / sÃæparÃyike 'rthe samÃdÃpanà veditavyà / yenÃyaæ niyataæ saæparÃyasukhito bhavati na tvavaÓyaæ d­«Âe dharme / tatra yà g­hiïo và pravrajitasya vÃnupÆrveïa vairÃgya-gamana-samÃdÃpanà / iyaæ d­«Âadharma-sÃæparÃyike 'rthe samÃdÃpanà veditavyà / yenÃyaæ d­«Âe ca dharme prasrabdha-kÃya prasrabdha-citta÷ sukhaæ sparÓaæ viharati / saæparÃye ca viÓuddhideve«Æpadyate / nirÆpadhiÓe«e nirvÃïadhÃtau parinirvÃti / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ du«karà arthacaryà / sà trividhà dra«Âavyà / pÆrvakuÓalamÆlahetvacarite«u sattve«varthacaryà bodhisattvÃnÃæ du«karà / tathà hi te du÷khasamÃdÃpyà bhavanti kuÓale / mahatyÃæ bhogasaæpadi vartamÃne«u sattve«u tadadhyavasÃnagate«varthacaryà bodhisattvÃnÃæ du«karà / tathÃhi te mahati pramÃdapade pramÃdasthÃne vartante / ito bÃhyake«u tÅrthike«u pÆrvaæ [ca] tÅrthika d­«Âicarite«u sattve«varthaæcaryà bodhisattvÃnÃæ du«karà / tathà hi te svayaæ saæmƬhÃÓcÃbhinivi«ÂÃÓcÃsmin dharmavinaye / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ sarvatomukhÅ arthacaryà / sà caturvidhà dra«Âavyà / iha bodhisattva÷ aÓrÃddhaæ ÓraddhÃsaæpadi samÃdÃpayati yÃvatprati«ÂhÃpayati / du÷ÓÅlaæ ÓÅlasaæpadi du«praj¤aæ praj¤Ãsaæpadi matsariïaæ tyÃgasaæpadi samÃdÃpayati yÃvatprati«ÂhÃpayati / (##) tatra katamà bodhisattvasya satpuru«Ãrthacaryà / sà pa¤cavidhà dra«Âavyà / iha bodhisattva÷ sattvÃn bhÆte 'rthe samÃdÃpayati / kÃlena samÃdÃyapati / arthopasaæhite 'rthe samÃdÃpayati / Ólak«ïena samÃdÃpayati / maitracittena samÃdÃpayati / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ sarvÃkÃrÃrthacaryà / sà «a¬vidhà saptavidhà caikadhyamabhisak«ipya trayodaÓavidhà dra«Âavyà / iha bodhisattva÷ saægrahÅtavyÃæÓca sattvÃn samyak saæg­hïÃti / nigrahÅtavyÃæÓca sattvÃn samyagnig­hïÃti / ÓÃsanapratihatÃnäca sattvÃnÃæ pratighÃtamapanayati / madhyasthÃn sattvÃnasmin ÓÃsanee 'vatÃrayati / avatÅrïÃÓca sattvÃn samyak tri«u yÃne«u paripÃcayati / paripakvÃæÓca sattvÃn vimocayati / tadekatyÃæÓca sambhÃra-rak«opacaye saæniyojayati / yaduta hÅnayÃna-ni÷s­tiæ vÃrabhya mahÃyÃna-ni÷s­tiæ vÃrabhya / yathà sambhÃrarak«opacaye evaæ praviveke cittaikÃgratÃyÃmÃvaraïaviÓudau manaskÃrabhÃvanÃyÃæ ca sanniyojayati / ÓrÃvaka-pratyeka-buddhagotrÃn ÓrÃvaka-pratyeka-buddhayÃne sanniyojayati / tathÃgata-gotrÃnanuttare samyaksaæbodhiyÃne niyojayati / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ vighÃtÃrthikÃrthacaryà / sà '«Âavidhà dra«Âavyà / hretavye«u sthÃne«vÃhrÅkyaparyavasthÃna-paryavasthitÃnÃæ sattvÃnÃmÃhrÅkyaparyavasthÃnaæ vinodayatyapanayati / yathà ÃhrÅkyaparyavasthÃnamevamapatrapitavye«u anapatrÃpyaparyavasthÃnaæ middhaparyasthÃnamauddhatyaparyavasthÃnaæ kauk­tyaparyaævasthÃnamÅr«ÃparyasthÃnaæ [mÃtsaryaparyavasthÃnaæ] vinodayatyapanayati / tatra katamà bodhisattvasyehÃmutrasukhà 'rthacaryà / sà navavidhà dra«Âavyà / parasattvÃnÃæ kÃyakarmapariÓuddhimÃrabhya sarvÃkÃrà prÃïÃtipÃtÃt prativiratisamÃnÃpanatà / sarvÃkÃrÃdattÃdÃnÃt-prativirati-samÃdÃpanatà / sarvÃkÃrà kÃmamithyÃcÃrÃt-prativirati-samÃdÃpanatà / sarvÃkÃrà surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnÃt prativirati-samÃdÃpanatà / vÃkkarmapariÓuddhimÃrabhya sarvÃkÃrà m­«ÃvÃda-prativirati-samÃdÃpanatà / sarvÃkÃrà paiÓunya-prativirati-samÃdÃpanatà / sarvÃkÃrà pÃru«ya-prativirati-samÃdÃpanatà / sarvÃkÃrà sambhinnapralÃpa-prativirati-samÃdÃpanatà / (##) manaskarmapariÓuddhimÃrabhya sarvÃkÃrÃbhidhyÃvyÃpÃdamithyÃd­«Âi-prativirati-samÃdÃpanatà / tatra katamà bodhisattvasya viÓuddhà 'rthacaryà / sà daÓavidhà dra«Âavyà / bahi÷ÓuddhimupÃdÃya pa¤cavidhà / anta÷ÓuddhimupÃdÃya pa¤cavidhà / bahi÷ÓuddhimupÃdÃya bodhisattvÃnÃæ pa¤cavidhà sattve«varthacaryà katamà / anavadyà 'parÃv­ttà 'nupÆrvà sarvatragà yathÃyogaæ ca / iha bodhisattva÷ sattvÃnna duÓcaritavyÃmiÓre duÓcaritapÆrvagame sÃvadye sakli«Âe 'kuÓale sanniyojayati / iyamasyÃnavadyà bhavatyarthacaryà sattve«u / punarbodhisattvo nÃmok«e cÃnekÃntaviÓuddhe cÃyatane mok«a e«a ekÃntaviÓuddha e«a iti sattvÃæstatraiva samÃdÃpayati / iyamasyÃparÃv­ttà sattve«varthacaryà / punarbodhisattva÷ pÆrvaæ bÃlapraj¤ÃnÃæ sattvÃnÃmuttÃnÃæ dharmadeÓanÃæ karoti / uttÃnÃmavavÃdÃnuÓÃsanÅmanupravartayati / madhyapraj¤ÃæÓcainÃæviditvà madhyÃæ dharmadeÓanÃæ sÆk«mÃmavavÃdÃnuÓÃsanÅmanupravartayati anupÆrveïa kuÓalapak«asamudÃgamÃya / iyamasyÃnupÆrvà sattve«varthacaryà / punarbodhisattvaÓcaturïÃæ varïÃnÃm Ã-devamanu«yÃïÃæ sarvasattvÃnÃæ yathÃÓaktiyathÃbalamarthamÃcarati / hitasukhaæ parye«ate / tatraiva samÃdÃpayati / imamasya marvatr÷gà sattve«varthacaryà / punarbodhisattvo ye sattvà yasmin svÃrthe kuÓale parÅtte madhye 'dhimÃtre và ÓakyarÆpÃ÷ samÃdÃpayituæ yena copÃyena ÓakyarÆpÃ÷ samÃdÃyituæ tÃn yathÃyogaæ tatra tathà samÃdÃpayati / iyaæ tÃvadbodhisattvÃnÃæ sattve«u pa¤cavidhà vahi÷Óuddhà arthacaryà / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ pa¤cavidhà 'nta÷Óuddhà sattve«varthacaryà / iha bodhisattvo vipulena sattve«u kÃruïyÃÓayena pratyupasthitenÃrthamÃcarati / punarbodhisattva÷ sattvÃnÃmarthe sarvadu÷khapariÓramairapyaparikhinnamÃnasa÷ pramudita evaæ sattvÃnÃmarthamÃcarati / punarbodhisattva÷ pravarÃyÃmagryÃyÃmapi saæpadi vartamÃno dÃsavatpre«yavadvaÓyaputravaccaï¬ÃladÃrakavannÅcacitto nihatamadamÃnÃhaækÃra÷ nÃmarthamÃcarati / (##) punarbodhisattvo nirÃmi«eïÃk­trimeïa ca parameïa ca premïà sattvÃnÃmarthamÃcarati / punarbodhisattva ÃtyantikenÃpuna÷ pratyudÃvartyena maitreïa cetasà sattvÃnÃmarthamÃcarati / iyaæ bodhisattvasya pa¤cavidhà 'nta÷Óuddhà sattve«varthacaryà veditavyà / yà ca pa¤cavidhà vahi÷Óuddhà yà ca pa¤cavidhà 'nta÷Óuddhà tÃæ sarvÃmekadhyamabhisaæk«ipya daÓavidhà bodhisattvÃnÃæ viÓuddhà 'rthacaryetyucyate / tatra katamà bodhisattvasya samÃnÃrthatà / iha bodhisattvo yasminnarthe yasmin kuÓalamÆle parÃn samÃdÃpayati tasminnarthe tasmin kuÓalamÆla samÃdÃpane tulye và 'dhike và svayaæ saæÓik«yate / iti yaivaæ bodhisattvasya paraistulyÃrthatà iyamucyate samÃnÃrthatà / tÃæ samÃnÃrthatÃæ pare vineyà bodhisattvebhya upalabhya d­¬haniÓcayà bhavantyapratyudÃvartyÃstasmin kuÓala[mÆla]samÃdÃpane / tatkasya heto÷ / te«Ãmevaæ bhavati / nÆnametadasmÃkaæ hitametatsukhaæ yatrÃyaæ bodhisattvo 'smÃn samÃdÃpitavÃn / yasmÃdayaæ bodhisattvo yatraivÃsmÃn sanniyojayati tadevÃtmanà samudÃcarati / tatrÃyaæ jÃnannahitamasukhaæ nÃtmanà samudÃcarediti na cÃsya samÃnÃrthasya bodhisattvasyaivaæ bhavanti pare vaktÃra÷ / tvaæ tÃvat svayaæ na kuÓalaæ samÃdÃya vartase / kasmÃttvaæ paraæ kuÓale 'tyartha samÃdÃpayitavyaæ vaktavyamavavaditavyaæ manyase / tvameva tÃvadanyairvaktavyo 'vavaditavyo 'nuÓÃsitavya iti / asti bodhisattva÷ parai÷ samÃnÃrtha eva saæstÃæ samÃnÃrthatÃæ pare«Ãæ nopadarÓayati / astyasamÃnÃrtha eva san samÃnÃrthatÃmupadarÓayati / asti samÃnÃrtha÷ sasÃnÃrthatÃmupadarÓayati / asti naiva samÃnÃrtho nÃpi samÃnÃrthatÃmupadarÓayati / tatra prathamà koÂi tulyaguïaprabhÃvÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ bodhisattvamÃrge ÃcÃryatvamabhyupagatÃnÃæ tulyaguïaprabhÃvo bodhisattva÷ praticchannakalyÃïatayà guïÃn prabhÃva¤ca nopadarÓayati / dvitÅyà koÂÅ hÅnÃdhimuktikÃnÃæ sattvÃnÃæ gaæbhÅre«u sthÃne«ÆttrastÃnÃæ pratisaækhyÃya bodhisattva÷ te«Ãmeva sattvÃnÃæ tenopÃyena vinayanÃrthaæ sahadhÃrmikamÃtmÃnamupadarÓayati / saæcintya Ã-caï¬ÃlÃnÃm Ã-ÓunÃmarthaæ kartukÃma upadravaæ saæÓamitukÃmo vinayitukÃma Ã-caï¬ÃlÃnÃm ÃÓunÃæ (##) sabhÃgatÃyÃmupapadyate / t­tÅyà koÂÅ calakuÓalamÆlasamÃdÃnÃnÃæ vineyÃnÃæ sthirÅkaraïÃrthaæ bodhisattva÷ samÃnÃrtha÷ adhikÃrtho và samÃnÃrthatÃmupadarÓayati / caturthÅ koÂÅ svayaæ pramatta÷ parÃrthamapyabhyupek«ate / tatra yacca dÃnamanekavidhaæ nirdi«Âaæ yacca ÓÅlaæ vistareïa yÃvadyà ca samÃnÃrthatà tatra pÃramitÃbhiradhyÃtmaæ buddhadharmaparipÃka÷ / saægrahavastubhi÷ [sarva]sattvaparipÃka÷ / samÃsato bodhisattvasyaitatkuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ karma veditavyam / tatra yacca dÃnamanekavidhaæ pÆrvavadyÃvat samÃnÃrthatà itye«ÃmanekavidhÃnÃmaprameyÃïÃæ kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ bodhipÃk«ikÃnÃæ tribhi÷ kÃraïai÷ samudÃcÃro veditavya÷ / dvÃbhyÃæ kÃraïÃbhyÃæ Óre«Âhatà veditavyà / tribhi÷ kÃraïairviÓuddhirveditavyà / kÃyena vÃcà manasà samudÃcÃro veditavya÷ / udÃratvÃdasaækli«ÂatvÃcca Óre«Âhatà niruttaratà asÃdhÃraïatà ca veditavyà / tatra sattvÃbhedato vastvabhedata÷ kÃlÃbhedattaÓcodÃratà veditavyà / tatra sattvÃbhedo yadbodhisattva÷ sarvasattvÃnadhi«ÂhÃya sarvasattvÃnÃrabhya tÃni dÃnÃdÅni kuÓalamÆlÃni samudÃcarati na kevalasyÃtmana evÃrthe / tatra vastvabhedo yadbodhisattva÷ sarvÃïi sarvÃkÃrÃïi tÃni kuÓalamÆlÃni dÃnÃdikÃni samÃdÃya vartate / tatra kÃlÃbhedo yadbodhisattva÷ satatasamitamanirÃk­taprayogo 'nik«iptadhuro rÃtrau ca divà và d­«Âe và dharme tenaiva ca hetunà 'bhisaæparÃye 'pi tÃni dÃnÃdÅni kuÓalamÆlÃni samudÃcarati / tatra caturbhirÃkÃrairasaækli«Âatà veditavyà / iha bodhisattvo muditacitta÷ tÃn kuÓalÃn dharmÃnni«evate na du÷khÅ na durmanà avipratisÃrÅ bhavati tato nidÃnam / punarbodhisattva÷ paramanapahatya d­«ÂigatÃnyanabhiniviÓya duÓcaritenÃvyÃmiÓrÃïi tÃni kuÓalamÆlÃni dÃnÃdikÃni samudÃcarati / punarbodhisattva÷ satk­tya sarvÃtmanà te«veva guïadarÓÅ sÃradarÓÅ ÓÃntadarÓÅ suniÓcito 'parapratyayo 'nanyaneya÷ tÃn kuÓalÃn dharmÃn dÃnÃdÅn samÃdÃya vartate / punarbodhisattvo na ter«Ã dÃnÃdÅnÃæ kuÓalÃnÃæ dharmÃæïÃæ vipÃkaæ pratikÃæk«ate cakravartitvaæ và Óakratvaæ và mÃratvaæ và brahmatvaæ và nÃpi parata÷ pratikÃraæ pratyÃÓaæsate / na tatra niÓrito bhavati / na sarvalÃbhasatkÃraÓloke«u nÃpyantata÷ kÃyajÅvite 'pi niÓrito bhavati / iti ya ebhirÃkÃrai÷ prasÃdaprÃmodyasahagataÓcÃvi«amaÓca satk­tya cÃniÓritaÓca dÃnÃdÅnÃæ samÃnÃrthatÃparyavasÃnÃnÃæ (##) kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ samudÃcÃra÷ / sà e«Ãmasaækli«Âatetyucyate / viÓuddhiruttaptatà acalatà suviÓuddhatà ca veditavyà / tatrÃÓaya ÓuddhibhÆmipravi«Âasya bodhisattvasya uttaptÃnyacalÃni caitÃni kuÓalamÆlÃni bhavanti / tatreyamuttaptatà yadÃÓayaÓuddhasya bodhisattvasya sarve te kuÓalà dharmà apratisaækhyÃnakaraïÅyà bhavanti / tatreyamacalanatà yadÃÓayaÓuddho bodhisattvo yathà pratilabdhebhyo yathopacitebhyaÓca ebhya÷ kuÓalebhyo dharmebhyo na parihÅyate / na bhavyo bhavatyÃyatyÃæ parihÃïÃya / nÃnyatra te«Ãæ te«Ãæ rÃtridivÃnÃmatyayÃtte«Ãæ te«ÃmÃtmabhÃvÃnÃæ samatikramÃccandro và Óuklapak«e pratyupasthite vardhata eva ebhi÷ kuÓalairdharmairna [pari]hÅyate bodhisattva÷ ni«ÂhÃgamanabhÆmibyavasthitasya punarbodhisattvasyaikajÃtipratibaddhasya caramabhavikasya và ete kuÓalà dharmÃ÷ suviÓuddhà veditavyà ye«Ãmuttari bodhisattvabhÆmau pariÓuddhataratà nÃsti / evaæ tribhi÷ kÃraïaire«Ãæ kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ samudÃcÃra÷ / dvÃbhyÃæ kÃraïÃbhyÃæ Óre«Âhatà / tribhi÷ kÃraïai÷ suviÓuddhatà veditavyà dÃnÃdÅnÃæ samÃnarthatÃvasÃnÃnÃm / tatra sarvadÃnasya sarvaÓÅlasya vistareïa yÃvatsarvasamÃnarthatÃyà ÃsevitÃyÃ÷ suviÓodhitÃyÃ÷ sakalasaæpÆrïÃyà anuttarà samyaksaæbodhirvajrasÃraÓarÅratà saddharmacirasthitikatà ca phalamabhinirvartate / tatra du«karadÃnena du«karaÓÅlena yÃvaddu«karasamÃnÃrthatayà Ãsevitayà suviÓodhitayà tathÃgatasyÃpratisamÃÓcaryÃdbhutadharmasamanvÃgatatvaæ phalamabhinirvartate / tatra sarvatomukhena dÃnena sarvatomukhena ÓÅlena vistareïa yÃvatsarvatomukhayà samÃnÃrthatayà tathÃgatasya sarvata÷ pradhÃnasattvairdevamanu«yai÷ pÆjyatvaæ phalamabhinivartate / tatra satpuru«adÃnasya satpuru«aÓÅlasya yÃvatsatpuru«asamÃnÃrthatÃyÃ÷ tathÃgatasya ye kecitsattvà apadà và [dvipadà vÃ] catu«padà và bahupadà và rÆpiïo và 'rÆpiïo và saæj¤ino vÃsaæj¤ino và naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤Ãyatanopagà và [te«Ãæ] sarve«Ãæ sattvÃnÃmagryatvaæ phalamabhinirvartate / tatra sarvÃkÃrasya dÃnasya [sarvÃkÃrasya] ÓÅlasya vistareïa yÃvatsarvÃkÃrÃyÃ÷ samÃnÃrthatÃyÃstathÃgatasyÃprameyavicitrapuïyaparig­hÅtaæ dvÃtriæÓanmahÃpuru«alak«aïÃÓÅtyanuvya¤janakÃyatà phalamabhinirvartate / (##) tatra vighÃtÃrthikadÃnasya vighÃtÃrthikaÓÅlasya vistareïa yÃvadvighÃtÃrthikasamÃnÃrthatÃyÃ÷ tathÃgatasya bodhimaï¬a ni«aïïasya sarvamÃrapratyarthikavidhÃtÃviheÂhÃvikampanÃpratibalanatà phalamabhinirvartate / tatrehÃmutrasukhasya dÃnasya ihÃmutrasukhasya ÓÅlasya vistareïa yÃvadihÃmutrasukhÃyÃ÷ samÃnÃrthatÃyÃstathÃgatasya paramadhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattisukhaæ phalamabhinirvartate / tatra viÓuddhasya dÃnasya viÓuddhasya ÓÅlasya vistareïa yÃvadviÓuddhÃyÃ÷ samÃnÃrthaætÃyà ÃsevitÃyÃ÷ suviÓodhitÃyÃ÷ sakalasaæpÆrïayÃstathÃgatasya sarvÃkÃrÃÓcatasra÷ pariÓuddhaya÷ ÃÓrayapariÓuddhirÃlambanapariÓuddhiÓcittapariÓuddhirj¤ÃnapariÓuddhi÷ phalamabhinirvartate / tathà trÅïyÃrak«yÃïi daÓabalavaiÓÃradyasm­tyupasthÃna-sarvÃveïikabuddhadharmaviÓuddhiÓca phalamabhinirvartate / idamasya bodhisattvasya dÃnÃdÅnÃæ kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ paryantagataæ phalaæ niruttaram / anyaccÃsyÃpramÃïami«Âamanavadyaæ bodhisattvacaryÃsu saæsarato veditavyam / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne pa¤cadaÓamaæ saægrahavastupaÂalam / (##) ## (Chapter 1.16) uddÃnam / ratna-pÆjà mitra-sevà apramÃïaiÓca paÓcimam / tatra bodhisattvasya tathÃgate«u tathÃgata-pÆjà katamà / sà sÃmÃsato daÓavidhà veditavyà / ÓarÅra-pÆjà caitya-pÆjà sammukha-pÆjà vimukha-pÆjà svayaæk­ta-pÆjà para-kÃrita-pÆjà lÃbha-satkÃra-pÆjà udÃra-pÆjà asaækli«ÂapÆjà pratipatti-pÆjà ca / tatra yadbodhisattva÷ sÃk«Ãt tathÃgata-rÆpa-kayameva pÆjayati / iyamasyocyate ÓarÅra pÆjà / tatra yadbodhisattvastathÃgatamuddisya stÆpaæ và gahaæ và kÆÂaæ và purÃïacaitya và abhinava-caityaæ và pÆjayati / iyamasyocyate caitya-pÆjà / yad bodhisattvastathÃgata-kÃya và tathÃgata-caityaæ và sammukhÅbhÆtamadhyak«a pÆjayati / iyamasya sammukha-pÆjetyucyate / tatra yad bodhisattvastathÃgate và tathÃgate-caitye và sammukha-pÆjÃæ kurvannevamadhyÃÓaya-sahagataæ prasÃda-sahagataæ cittamabhisaæskaroti / yà ekasya tathÃgatasya dharmatà sà sarve«Ãæ tathÃgatÃnÃmatÅtÃnÃgatapratyutpannÃnÃæ dharmatà / yà ekasya tathÃgata-caityasya dharmatà sà sarve«Ãæ tathÃgata-caityÃnÃæ dharmatà / ityato 'hameta¤ca sammukhÅbhÆtaæ tathÃgataæ pÆjayÃmi sarvÃæÓca tÃn atÅtÃnÃgatapratyutpannÃæÓca tathÃgatÃn pÆjayÃmi / etacca sammukhÅbhÆta tathÃgata-caityaæ pÆjayÃmi / tadanyÃni ca daÓasu dik«vanantÃparyante«u lokadhÃtu«u sarvÃïi stÆpÃni gahÃni kÆÂÃgÃrÃïi purÃïa-caityÃni abhinava-caityÃni pÆjayÃmi / itÅyaæ tÃvad bodhisattvasya sÃdhÃraïà sammukhà / vimukhà ca tathÃgata-pÆjà tathÃgata-caitya-pÆjà ca veditavyà / yatpunarbodhisattva÷ asammukhÅbhÆte tathÃgate tathÃgata-caitye và tathÃgatacittamabhisaæsk­tya (##) pÆjÃæ prayojayati sarvabuddhÃnuddiÓya sarvatathÃgatacaityÃni coddiÓya / sÃsya kevalà vimukhaiva pÆjà veditavyà / yadapi bodhisattva÷ parinirv­te tathÃgate tathÃgatamuddiÓya tathÃgatasya ÓarÅraæ stÆpaæ và kÃrayati gahaæ và kÆÂaæ và ekaæ và dvau và sambahulÃni và yÃvat koÂi-ÓatasahasrÃïi yathÃÓakti-yathÃbalam / iyamapi bodhisattvasya tathÃgate«u vimukhà vipulà pÆjà apramÃïa-puïya-phalà 'nekabrÃhmapuïyaparig­hÅtà / yathà bodhisattva÷ anekaireva kalpai[rmahÃkalpai]ravinipÃtagÃmÅ bhavati / na cÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ sambhÃraæ na paripÆrayati tannidÃnam / tatra yeyaæ bodhisattvasya kevalaiva tathÃgate tathÃgatacaitye và pÆjà iyameva tÃvadvipulapuïyaphalà dra«Âavyà tato vipulatarapuïyaphalà kevalaiva vimukhà dra«Âavyà / tato vipulatamapuïyaphalà sÃdhÃraïasamsukhavimukhà pÆjà dra«Âavyà / tatra yad bodhisattvastathÃgate và tathÃgatacaitye và pÆjÃæ kartukÃma÷ svayameva svahastaæ karoti na dÃsÅdÃsakarmaækara-[pauru«eya-]mitrÃmÃtyaj¤ÃtisÃlohitai÷ kÃrayatyÃlasyakausÅdyaæ pramÃdasthÃnaæ và niÓritya / iyaæ bodhisattvasya svayaæk­tà pÆjà veditavyà / tatra yadbodhisattvastathÃgate và tathÃgatacaitye và pÆjÃæ kartukÃmo na kevalaæ svayeva karotyapi tu mÃtÃpit­bhyÃæ kÃrayati putradÃreïa dÃsÅdÃsakarmakarapauru«eyairmitrÃmÃtyaj¤ÃtisÃlohitai÷ paraiÓca rÃjabhi÷ rÃjamahÃmÃtrairbrÃhmaïaig­hapatibhirnaigamairjÃnapadairdhanibhi÷ Óre«Âhabhi÷ sÃrthavÃhairantata÷ strÅpuru«adÃrakadÃrikÃbhi÷ k­païaidu÷khitaira Ã-caï¬Ãlairapi kÃrayati / tathà 'cÃryopÃdhyÃyai÷ sÃrdhavihÃryantevÃsibhi÷ sabrahmacÃribhiÓca pravrajitairapyanyatÅrthyaistathÃgate [và tathÃgata-]caitye và pÆjÃæ kÃrayati / iyaæ bodhisattvasya sÃdhÃraïà pÆjà svaparak­tà veditavyà / yatpunarbodhisattva÷ parÅtte pÆjÃkaraïÅye deyavastuni saævidyamÃne karuïÃsahagatena cetasà saæcintya pare«Ãmeva tadvastvanuprayacchatyete du÷khitÃ÷ sattvà alpapuïyÃÓcÃÓaktÃÓca tathÃgate và tathÃgatacaitye và kÃrÃæ k­tvà sukhità bhavantviti / pare ca tena vastunà tathÃgate và tathÃgatacaitye và pÆjÃæ kurvanti na bodhisattva÷ iyaæ bodhisattvasya kevalà parakÃrità pÆjà veditavyà / (##) tatra yà kevalà svayaæk­tà sà mahÃpuïyaphalà / yà kevalà parakÃrità sà mahattarapuïyaphalà / yà puna÷ sÃdhÃraïà yà mahattamapuïyaphalà niruttarà veditavyà / tatra yadbodhisattva÷ tathÃgate và tathÃgatacaitye và cÅvarapiï¬apÃtaÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃrairabhivÃdanavandanapratyutthÃnäjalikarmabhiÓca dhÆpagandhaiÓcÆrïagandhairanulepanagandhairvicitraiÓca mÃlyairvicitrairvÃdyai rvicitraiÓchatradhvajapatÃkÃpradÅpadÃnairvicitrai÷ stotrÃbhivyÃhÃrai÷ pa¤camaï¬alapraïÃmai÷ pradak«iïÃvartai÷ pÆjÃæ karoti / tathà 'k«ayaïikÃpradÃnai÷ maïimuktÃvaidÆryaÓaækhaÓilÃpravìÃÓmagarbhamusÃragalvajÃtarÆparajatalohitikÃ-dak«iïÃvartaprabh­tibhi÷ ratnapradÃnairmaïikuï¬alakeyÆrÃdyalaÇkÃrapradÃnairantataÓca ghaïÂÃpradÃnakÃr«Ãpaïa-k«epasÆtraparive«Âanai÷ pÆjayati / iyaæ bodhisattvasya tathÃgate và tathÃgatacaitye và lÃbhasatkÃrapÆjà veditavyà / tatra yadbodhisattvo dÅrghakÃlikŤca tathÃgate và tathÃgatacaitye và etÃmeva lÃbhasatkÃrapÆjÃæ karoti prabhÆtavastukäca praïÅtavastukäca sammukhavimukhäca svayaæk­taparak­täca ghanarasena ca prasÃdena sammukhÅbhÆtena tÅvrayà cÃdhimuktyà pÆjÃæ karoti / tacca kuÓalamÆlamanuttarÃyai samyaksaæbodhaye pariïÃmayati / iyaæ bodhisattvasya saptÃkÃrà udÃrapÆjetyucyate / tatra yadbodhisattva÷ svahastaæ tathÃgate và tathÃgatacaitye và kÃrÃæ karoti na parairavaj¤ayà kÃrayati pramÃdakausÅdyÃdvà / satk­tya karoti / nÃpaviddhamavik«iptacitta÷ karotyasaækli«Âacitta÷ / na buddhÃbhiprasannÃnÃæ rÃjÃdÅnÃmudÃrasattvÃnÃæ lÃbhasatkÃraheto÷ kuhanÃrthaæ pratirÆpeïa ca vastunà pÆjayati / na haritÃla-lepana-dh­tasnÃna-gugguludhÆpÃrkapu«pÃdibhiranyaiÓcÃkalpikairupakaraïai÷ / iyaæ bodhisattvasya «a¬ÃkÃrà 'saækli«Âà pÆjà veditavyà / tÃæ punaretÃmudÃrÃmasaækli«ÂÃæ lÃbhasatkÃrapÆjÃæ bodhisattvastathÃgate và tathÃgatacaitye và svabÃhubalopÃrjitairbhogai÷ karoti parato và parye«itai÷ / «ari«kÃravaÓitÃ-pratilabdhairvà / tatra pari«kÃravaÓitÃprÃpto bodhisattva÷ dvau và (##) trÅnvà saæbahulÃn và samucchrayÃn yÃvat samucchryakoÂÅniyutaÓatasahastrÃïyanekÃnyabhinirmÃya sarvaistai÷ samucchrayaistathÃgate«u praïÃmaæ karoti / te«Ã¤ca samucchrayÃïÃmekaikasya hastaÓataæ hastasahasraæ và tato và pareïa nirmÃya sarvaistairdivyasamatikrÃntai÷ kusumai÷ paramasugandhibhi÷ paramamanoramai÷ tÃæstathÃgatÃnabhyavakirati / sarve ca te samucchrayà atyudÃrÃïi tathÃgatabhÆtaguïopasaæhitÃni stotrÃïi bhëante / sarvaireva ca tai÷ samucchrayairvicitrÃïyamÃtrÃïi [agrÃïi] praïÅtÃni keyÆramaïikuï¬alÃni chatradhvajapatÃkÃÓca tathÃgate«Æts­jayattyÃropayati / iyamevaæbhÃgÅyà pari«kÃravaÓitÃ-prÃptasya bodhisattvasya svacittapratibaddhà pÆjà / na cÃsya punarbuddhotpÃda÷ pratyÃÓaæsitavya÷ prÃrthayitavyo và bhavati / tatkasya heto÷ / tathÃhi tasyÃvaivartikabhÆmipravi«ÂatvÃt sarvabuddhak«etre«vavyÃhatà gatirbha vati / no cÃpi bodhisattvasya svabÃhubalopÃrjità bhogà bhavantinÃpi ca parata÷ parye«italabdhà và / nÃpi ca bodhisattva÷ pari«kÃravaÓitÃprÃpto bhavati / api tu yà kÃcit tathÃgatapÆjà jambÆdvÅpe [vÃ] cÃturdvÅpe và sÃhasre [và dvisÃhasre và trisÃhasra-]mahÃsÃhasre và yÃvaddaÓasu dik«vanantÃparyante«u lokadhÃtu«u m­dumadhyÃdhimÃtrà pravartate / tÃæ sarvÃæ ÓrÃddho bodhisattva÷ prasÃdasahagatenodÃrÃdhimuktisahagatena cetasà spharitvÃbhyanumodate / iyamapi bodhisattvasyÃlpak­cchreïa mahatÅ apramÃïà tathÃgatapÆjà bodhÃya mahÃsaæbhÃraparig­hÅtà yasyÃæ bodhisattvena satata-samitaæ kalyÃïacittena h­«Âacittena yoga÷ karaïÅya÷ / tatra yadbodhisattva÷ stokastokaæ muhÆrtamuhÆrtamantato godohamÃtramapi sarvasattva prÃïibhÆte«u maitracittaæ bhÃvayati / karuïÃsahagataæ muditÃsahagatamupek«Ãsahagataæ cittaæ bhÃvayati / tathà sarvasaæskÃre«vanityasaæj¤Ãmanitye du÷khasaæj¤Ãæ du÷khe 'nÃtmasaæj¤Ãæ nirvÃïe cÃnuÓaæsasaæj¤Ãæ bhÃvayati / tathà tathÃgatÃnusm­tiæ dharmasaæghapÃramitÃnusm­tiæ bhÃvayati / tathà stokastokaæ muhÆrtamuhÆrtaæ sarvadharmÃïÃæ prÃdeÓikena m­duk«ÃntikenÃpi j¤Ãnena nirabhilÃpyadharmasvabhÃvatathatÃdhimukto nirvikalpena nirnimittena cetasà viharati / prÃgeva tata uttari tato bhÆya÷ / tathà bodhisattvaÓÅlasaævaraparipÃlanà / ÓamathavipaÓyanÃyÃæ bodhipÃk«ike«u ca dharme«u yogakriyà / tathà pÃramitÃsu saægrahavastu«u ca samyagyogakriyà / itÅyaæ bodhisattvasya pratipattisahagatà tathÃgata pÆjà 'gryÃvarà (##) praïÅtà niruttarà / yasyÃ÷ pÆjÃyÃ÷ pÆrvikà lÃbhasatkÃrapÆjà sarvÃkÃrÃpi ÓatatamÅmapi kalÃæ nopaiti sahasratamÅmapi kalÃæ nopaiti vistareïa yÃvadupani«adamapi nopaiti / itÅyaæ daÓabhirÃkÃrai÷ sarvÃkÃrà tathÃgatapÆjà veditavyà / yathà tathÃgatapÆjà evaæ dharmapÆjà saæghapÆjà yathÃyogaæ veditavyà / tatra tri«u ratne«vetÃæ daÓÃkÃrÃæ pÆjÃæ kurvanbodhisattvastathÃgatÃlambanai÷ «a¬miradhyÃÓayai÷ karoti / guïak«etraniruttarÃdhyÃÓayatayà upakÃriniruttarÃdhyÃÓayatayà 'padadvipadÃdisarvasattvÃgryÃdhyÃÓayatayà udumbarapu«pavat sudurlaæbhà 'dhyÃÓayatayà ekÃkinastrisÃhasrama sÃhasre loka utpÃdÃtkevalÃdhyÃÓayatayà laukikalokottarasampatsarvÃrthaæpratisaraïÃdhyÃÓayatayà / tasyaibhi÷ «a¬bhiradhyÃÓayai÷ tathÃgate tasya và dharme tasya và saæghe pÆjà prakalpità parÅttÃpyaprameyaphalà bhavanti prÃgeva prabhÆtà / tatra katibhirÃkÃrai÷ samanvÃgataæ bodhisattvasya kalyÃïamitraæ veditavyam / katibhiÓcÃkÃrai÷ kalyÃïamitratà 'bandhyà bhavati / katibhikÃrÃrai÷ samanvÃgataæ kalyÃïamitraæ prasÃdapadasthÃnagataæ bhavati / kati kalyÃïamitrabhÆtasya [bodhisattvasya] vineye«u kalyÃïamitra-karaïÅyÃni bhavanti / katividhà ca kalyÃïamitrasaæsevà bodhisattvasya / katyÃkÃrayà ca saæj¤ayà kalyÃïamitrasyÃntikÃdbodhisattvena dharma÷ Órotavya÷ / kati«u ca sthÃne«u kalyÃïamitrasyÃntikÃd bodhisattvena dharmaæ Óruïvatà tasmindharmabhÃïake pudgale 'manasikÃra÷ karaïÅya÷ / tatrëÂÃbhiraÇgai÷ samanvÃgataæ bodhisattvasya kalyÃïamitraæ sarvÃkÃraparipÆrïaæ veditavyam / v­ttastho bhavati bodhisattvasaævaraÓÅle«u vyavasthito 'khaï¬acchidrakÃrÅ / bahuÓruto bhavati nÃvyutpannabuddhi÷ / adhigamayuktaÓca bhavati lÃbhÅ bhÃvanÃmayasyÃnyatamÃnyatamasya kuÓalasya lÃmÅ ÓamathavipaÓyanÃyÃ÷ / anukampakaÓca bhavati kÃruïika÷ so 'dhyupek«ya svaæ d­«ÂadharmaæsukhavihÃraæ pare«ÃmarthÃya parayujyate / viÓÃrado bhavati na pare«Ãmasya dharmaæ deÓayata÷ sm­ti÷ pratibhÃnaæ - va ÓÃradyabhayÃt pramu«yate / k«amaÓca bhavati parato 'vamÃnanÃvahasanÃvaspandana durukta-durÃga-tÃdÅnÃmani«ÂÃnÃæ vacanspathÃnÃæ vividhÃna¤ca sattvavipratipattÅnÃm / aparikhinnamÃnasaÓca (##) bhavati balavÃn pratisaækhyÃnabahula÷ akilÃsÅ catas­ïÃæ pari«adÃæ dharmadeÓanÃyai / kalyÃïavÃkyaÓca bhavati vÃkkaraïenopeto dharmatÃpraïa«Âaspa«ÂavÃk / tatra pa¤cabhirÃkÃraireva sarvÃkÃraguïayuktasya bodhisattvasya kalyÃïamitrasyÃbandhyaæ kalyÃïamitrakaraïÅyaæ bhavati / sa hi pare«ÃmÃdita eva hitasukhai«Å bhavati / tacca hitasukhaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / na tatra viparyastabuddhirbhavati / yena copÃyena yadrupayà dharmadeÓanayà ya÷ sattva÷ ÓakyarÆpo bhavati vinetuæ tatra Óakto bhavati pratibala÷ / aparikhinnamÃnasaÓca bhavati / samakÃraïyaÓca bhavati / sarvasattve«u hÅnamadhyaviÓi«Âe«u na pak«apatita÷ / tatra pa¤cabhirÃkÃraistatkalyÃïamitraæ prasÃdapadasthitaæ bhavati yenainaæ pare 'tyarthamabhiprasÅdantyanuÓraveïÃpi Órutvà prÃgeva sammukhaæ nirÅk«ya / ÅryÃpathasaæpanno bhavati praÓÃnteryÃpatha÷ sarvÃÇgapratyaÇgainirvikÃra÷ / sthito bhavatyanuddhataacapalakÃyavÃÇmana÷karmÃntapracÃra÷ / ni«kuhakaÓca bhavati na pare«Ãæ kuhanÃrthamÅryÃpathaæ sthairyaæ và pratisaækhyÃya kalpayati / anÅr«ukaÓca bhavati na pare«Ãæ dharmyaæ kathÃæ lÃbhasatkÃraæ và ÃrabhyÃmar«amutpÃdayati / api tu svayamadhye«yamÃïo 'pi dharmakathane parai÷ labhamÃno 'pi vipulaæ lÃbhasatkÃraæ paramapadiÓati aÓaÂhena cetasà prasannena / pare«Ãæ tacca dhÃrmakathikatvaæ ta¤ca lÃbhasatkÃramÃrabhyÃnujanÃti / yathà svena lÃbhasatkÃreïa tu«Âo bhavati tathà bh­Óataraæ paralÃbhena parasatkÃreïa tu«Âo bhavati / [sumanÃ÷] saælikhitaÓca bhavatyalpabhÃï¬o 'lpapari«kÃra÷ utpannotpannaparityaktasarvopakaraïa÷ / tatra pa¤cabhirÃkÃrairayaæ kalyÃïamitrabhÆto bodhisattva÷ pare«Ãæ vineyÃnÃæ kalyÃïamitrakÃryaæ karoti / codako bhavati / smÃrako bhavati / avavÃdako bhavati / anuÓÃsako bhavati / dharmadeÓako bhavati / e«Ã¤ca padÃnÃæ vistareïa vibhÃgo veditavya÷ / tadyathà ÓrÃvakabhÆmÃvavavÃdÃnuÓÃsana¤ca bhÆyastata uttari veditavyaæ tadyathà balagotrapaÂale / tatra caturbhirÃkÃrairbodhisattvasya kalyÃïamitrasevà paripÆrïà veditavyà / kÃlena kÃlaæ glÃnopasthÃnasvasthopasthÃna kriyayà premagauravaprasÃdopasaæh­tayà / (##) kÃlena kÃlamabhivÃdanavandanapratyutthÃnäjalisÃmicÅkarmapÆjÃkriyayà dharmacÅvarapiï¬apÃtaÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃradÃnapÆjayà ca / niÓritasya ca dhÃrmike«varthasaæyoga-viyoge«u vaÓavartanatayà avikampanatayà yathÃbhÆtatvÃvi«karaïatayà / kÃlena ca cÃj¤ÃmiprÃyasyopasaækramaïaparyupÃsanaparip­cchanaÓravaïatayà / tatra kalyÃïamitrasyÃntikÃddharmaæ ÓrotukÃmena bodhisattvena pa¤cÃkÃrayà saæj¤ayà dharma÷ Órotavya÷ / ratnasaæj¤ayà durlabhÃrthena / cak«u÷saæj¤ayodÃrasahajapraj¤ÃpratilÃbhÃya hetubhÃvÃrthena / Ãlokasaæj¤ayà pratilabdhasahajaj¤Ãnacak«u«Ã sarvÃkÃra-yathÃbhÆta-j¤eyasaæprakÃÓanÃrthena / mahÃphalÃnuÓaæsasaæj¤ayà nirvÃïasaæbodhiniruttarapadaprÃptihetubhÃvÃrthena / anavadyaratisaæj¤ayà d­«Âe dharme 'prÃpta nirvÃïasaæbodhidharmayathÃbhÆtapravicayaÓamathavipaÓyanà 'navadyamahÃratihetubhÃvÃrthe / tatra bodhisattvena kalyÃïamitrasyÃntikÃddharmaæ Óruïvatà tasmindharmabhÃïake pudgale pa¤casthÃne«vamanasikÃraæ k­tvà 'vahitaÓrotreïa prasannamÃnasena dharma÷ Órotavya÷ / ÓÅlabhraæÓe 'manasikÃra÷ karaïÅya÷ / naivaæ cittamabhisaæskartavyaæ du÷ÓÅlo 'yamasaævarastha÷ nÃhamata÷ Óro«yÃmi / kulabhraæÓe 'pyamanasikÃra÷ karaïÅya÷ / naivaæ cittamabhisaæskartabyaæ nÅlakulo 'yaæ nÃhamata÷ Óro«yÃmi / rÆpabhraæÓe 'pyamanasikÃra÷ karaïÅya÷ / naivaæ cittamabhisaæskartavyaæ virupo 'yaæ nÃhamata÷ Óro«yÃmi / vya¤janabhraæÓe 'pyamanasikÃra÷ karaïÅya÷ / naivaæ cittamabhisaæskartavyam anabhisaæsk­tavÃkyo 'yaæ nÃhamata÷ Óro«yÃmi / nÃnyatrÃrthapratisaraïena bhavitavyaæ na vya¤janapratisaraïena / mÃdhuryabhraæÓe 'pyamanasikÃra÷ karaïÅya÷ / naivaæ cittamabhisaæskartavyaæ paru«avÃkyoyaæ krodhano na ca madhuraæ dharmaæ bhëate nÃhamata÷ Óro«yÃmÅti / ityevaæ pa¤casu sthÃne«vamanasikÃraæ k­tvà bodhisattvena sÃdareïa saddharmaparigraha÷ kÃryo na jÃtu dharma÷ pudgalado«eïa du«Âo bhavati / tatra yo 'sau mandapraj¤o bodhisattva÷ pudgalado«e«Æpahatacitto dharmaæ necchati Órotuæ sa Ãtmana evÃhitÃya praj¤ÃparihÃïÃya pratipanno veditavya÷ / (##) katha¤ca bodhisattvaÓcatvÃryapramÃïÃni bhÃvayati / maitrÅæ karuïÃæ muditÃmupek«Ãm / iha bodhisattva÷ samÃsatastrividhÃni catvÃryapramÃïÃni bhÃvayati / sattvÃlambanÃni dharmÃlambanÃnyanÃlambanÃni ca / yadbodhisattvastri«u rÃÓi«u sarvasattvÃnavasthÃpya sukhitÃn du÷khitÃn adu÷khitÃsukhitÃn sattvÃn sukhakÃmÃnadhik­tya sukhopasaæhÃrÃdhyÃÓayagatena maitreïa cetasà daÓadiÓa÷ spharitvà sattvÃdhimok«eïa viharati / iyamasya sattvÃlambanà maitrÅ veditavyà / yatpuna÷ dharmamÃtrasaæj¤Å dharmamÃtre sattvopacÃramÃÓayata÷ saæpaÓyaæstÃmeva maitrÅæ bhÃvayati / iyamasya dharmÃlambanà maitrÅ veditavyà / yatpunardharmÃnapyavikalpayaæstÃmeva maitrÅæ bhÃvayati / iyamasyÃnÃlambanà maitrÅ veditavyà / yathà sattvÃlambanà dharmÃlambanà 'nÃlambanà maitrÅ evaæ karuïà muditopek«Ã api veditavyà / tatra bodhisattvo du÷khitÃn sattvÃnÃrabhya du÷khÃpanayanÃdhyÃÓayo daÓasu dik«u karuïÃsahagataæ cittaæ bhÃvayati / sÃsya karuïà / sukhitÃnvà puna÷ sattvÃnÃrabhya sukhÃnumodanÃdhyÃÓayo dasaÓu dik«u muditÃsahagataæ cittaæ bhÃvayati / sÃsya mudità / sa te«Ãmeva trividhÃnÃæ sattvÃnÃmadu÷khÃsukhitÃnà du÷khitÃnÃæ sukhitÃnäca yathÃkramaæ mohadve«arÃgakleÓavivekÃdhyÃÓayo daÓasu dik«Æpek«Ãsahagataæ cittaæ bhÃvayati / iyamasyopek«Ã / tatra yÃni bodhisattvasya maitryÃdÅnyapramÃïÃni sattvÃlambanÃni tÃnyanyatÅrthya sÃdhÃraïÃni veditavyÃni / yÃni punardharmÃlambanÃni tÃni ÓrÃvakapratyekabuddhasÃdhÃraïÃni na tvanyatÅrthyasÃdhÃraïÃni veditavyÃni / yÃni tu bodhisattvasyÃnÃlambanÃnyapramÃïÃni tÃni sarvatÅrthya-ÓrÃvakapratyekabuddhÃsÃdhÃraïÃni veditavyÃni / tatra bodhisattvasya trÅïyapramÃïÃni sukhÃdhyÃÓayasaæg­hÅtÃni veditavyÃni / maitrÅ karuïà mudità ca / ekama pramÃïaæ hitÃdhyÃÓayasaæg­hÅtaæ veditavyaæ yaduta upek«Ã / sarvÃïi caitÃnyapramÃïÃni bodhisattvasyÃnukampetyucyate / tasmÃttai÷ samanvÃgatà bodhisattvà anukampakà ityucyante / (##) tatra daÓottaraÓatÃkÃraæ du÷khaæ sattvadhÃtau saæpaÓyanto bodhisattvÃ÷ sattve«u karuïÃæ bhÃvayanti / daÓottaraÓatÃkÃraæ du÷khaæ katamat / ekavidhaæ du÷kham / aviÓe«eïa prav­ttidu÷khamÃrabhya sarvasattvÃ÷ prav­ttipatità du÷khitÃ÷ / dvividhaæ du÷kham / chandamÆlakaæ ye«Ãæ [priyÃïÃæ] vastÆnÃæ pariïÃmÃdanyathÅbhÃvÃd du÷khamutpadyate / sammohavipÃka¤ca du÷khaæ yaistÅvrai÷ ÓÃrÅrairveditai÷ sp­«ÂastasminnÃtmabhÃve ahamiti và mameti và sammƬho 'tyarthaæ Óocati / yena dviÓalyÃæ vedanÃæ vedayate kÃyikŤcaitasikŤca / trividhaæ du÷khaæ du÷khadu÷khatayà saæskÃradu÷khatayà vipariïÃmadu÷khatayà ca / caturvidhaæ du÷kham / virahadu÷khaæ priyÃïÃæ visaæyogÃdyadutpadyate / samucchedadu÷khaæ nikÃyasabhÃganik«epÃnmaraïÃdyadutpadyate / santatidu÷khaæ muttaratram­tasya janmapÃraæparyeïa yadutpadyate / atyantadu÷khamaparinirvÃïadharmakÃïÃæ sattvÃnÃæ ye pa¤copÃdÃnaskandhÃ÷ / pa¤cavidhaæ du÷kham / kÃmacchandaparyavasthÃna pratyayaæ vyÃpÃdastyÃna-middhauddhatya-kauk­tya-vicikitsÃ-paryavasthÃnapratyaya¤ca yaddÆ÷kham / «a¬vidhaæ du÷kham / hetudu÷khamÃpayaheturni«evaïÃt phaladu÷khamapÃyopapattita÷ / bhogÃn punarÃrabhya parye«Âidu÷khamÃrak«Ãdu÷khamat­ptidu÷khaæ vipraïÃÓadu÷kha¤ca / tadetadabhisamasya «a¬vidhaæ du÷khaæ bhavati / saptavidhaæ du÷kham / jÃtirdu÷khaæ jarÃvyÃdhirmaraïamapriyasaæyoga÷ priyavinÃbhÃva÷ yadapÅcchanparye«amÃïo na labhate tadapi du÷kham / a«Âavidhaæ du÷kham / ÓÅtadu÷khabhu«ïadu÷khaæ jighatsÃdu÷khaæ pipasÃdu÷khamasvÃtantryadu÷kham / Ãtmopakramadu÷khaæ tadyathà nigranthaprabh­tÅnÃm / paropakramadu÷khaæ tadyathà païilo«ÂasaæsparÓÃdibhi÷ parato daæÓamaÓakÃdisaæsparÓaiÓca / ÅryÃæpathaikajÃtÅyavihÃradu÷kha¤ca / navavidhaæ du÷kham / Ãtmavipattidu÷khaæ paravipattidu÷khaæ [j¤Ãtivipattidu÷khaæ bhogavipattidu÷kham] Ãrogyavipattidu÷khaæ ÓÅlavipattidu÷khaæ d­«Âi-[vipattidu÷khaæ] d­«ÂadhÃrmikadu÷khaæ sÃmparÃyika¤ca du÷kham / daÓavidhaæ du÷kham / bhojanakÃyapari«kÃravaikalyadu÷khaæ pÃnayÃnavastrÃlaÇkÃrabhÃï¬opa«karapari«kÃravaikalyadu÷khaæ gandhamÃlyavilepanapari«kÃravaikalyadu÷khaæ n­tyagÅtavÃditrapari«kÃravaikalyadu÷kham Ãlokapari«kÃravaikalyadu÷khaæ strÅpuru«aparicaryÃkÃyapari«kÃravaikalyadu÷kha¤ca daÓamam punaranyaæ navavidhaæ du÷khaæ veditavyam / sarvadu÷khaæ mahÃdu÷khaæ sarvatomukhaæ du÷khaæ vipratipattidu÷khaæ prav­ttidu÷khamakÃmakÃradu÷khaæ vighÃtadu÷khamÃnu«aÇgikaæ du÷khaæ sarvÃkÃra¤ca (##) du÷kham / tatra sarvadu÷khaæ yat pÆrvahetusamutpannaæ vartamÃnapratyayasamutpanna¤ca / tatra mahÃdu÷khaæ yaddÅrghaækÃlikaæ pragìhaæ citraæ nirantara¤ca / tatra sarvatomukhaæ du÷khaæ yannÃrakaæ tairyagyonikaæ pretalaukikaæ sugatiparyÃpanna¤ca / tatra vipratipattidu÷khaæ yad d­«Âe và dharme paravyatikramÃt parÃpakÃrakaraïÃllabhate samutthÃpayati / vi«amabhojanaparibhogÃddhÃtuvai«amyajaæ du÷khaæ samutthÃpayati / anayena vÃtmad­«Âadharmadu÷khopakramÃt svayaæ k­taæ du÷khaæ samutthÃpayati / ayoniÓomanaskÃra-tadbahulavihÃritayà và kleÓopakleÓaparyavasthÃnadu÷khaæ pratyanubhavati / kÃyavÃÇmanoduÓcaritabÃhalyÃdbà ÃyatyÃmÃpÃyikaæ du÷khaæ pratyanubhavati / tatra prav­ttidu÷khaæ yat «a¬ÃkÃrÃdaniyamÃdutpadyate saæsÃre saæsarata÷ / ÃtmabhÃvÃniyamÃdrÃjà bhÆtvà ìhya÷ k­païo bhavati / mÃtÃpitraniyamÃt putradÃrÃniyamÃddÃsÅdÃsakarmakarapauru«eyÃniyamÃt mitrÃmÃtyaj¤ÃtisÃlohitÃniyamÃt mÃtÃpitarau bhÆtvà yÃvadvistareïa mitrÃmÃtyaj¤ÃtisÃlohito bhÆtvà 'pareïa samayena saæsarato vadhako bhavati pratyarthika÷ pratyamitra÷ / bhogÃniyamÃcca saæsÃre saæsaran mahÃbhogo bhÆtvà punarapareïa samayena paramadaridro bhavati / tatrÃkÃmakÃradu÷kha yaddÅrghÃyu«kÃmasya akÃmamalpÃyu«katayotpadyate / ÃbhirupyakÃmasya cÃkÃmaæ vairupyata÷ / uccakulopapattikÃmasya cÃkÃmaæ nÅcakulopapattita÷ / aiÓvaryakÃmasyÃkÃmaæ dÃridryopanipÃtata÷ [mahÃ-]balakÃmasya cÃkÃmaæ daurvalyopanipÃtata utpadyate / j¤eyaæ j¤ÃtukÃmasya cÃkÃmaæ sammohÃj¤ÃnasamudÃcÃra utpadyate / paraparÃjayakÃmasya cÃkÃmaæ parÃparÃjayÃdÃtmaparajayÃdyadda÷khamutpadyate / tatra vighÃtadu÷khaæ yadg­hiïäca putradÃrÃdyapacayÃd yadutpadyate / pravrajitÃnäca rÃgÃdikleÓopacayÃd yad du÷khamutpadyate / yacca dukhaæ durbhik«opaghÃtÃdvà paracakropadhÃtÃdvà 'ÂavÅdurgapraveÓasambÃdha saækaÂopaghÃtÃdvà utpadyate / yacca du÷khaæ parÃyattav­ttatayà utpadyate / yacca du÷khaæmaÇgapratyaÇgavaikalyopaghÃtÃd votpadyate / yacca du÷khaæ vadhabandhanacchedanatìanapravÃsanÃdyupadyÃtÃdutpadyate / tatrÃnu«aÇgikaæ du÷khaæ yada«ÂÃsu lokadharme«u du÷khaæ naÓana dharmake na«Âe k«ayadharmake k«Åïe jarÃdharmake jÅrïe vyÃdhidharmake vyÃdhite maraïadharmake m­te 'lÃbhato và punarayaÓasto và nindÃto và yadda÷kham / ityetada«Âavidhaæ du÷khaæ prÃryanÃdu÷kha¤ca / idamucyate Ãnu«aÇgikaæ du÷kham / tatra sarvÃkÃraæ du÷khaæ (##) yatpa¤cÃkÃraæ yathoddi«Âasukhavipak«eïa du÷khaæ hetudu÷khaæ vedayitadu÷khaæ sukhÃbhÃvamÃtradu÷khaæ veditayÃnupacchedadu÷khaæ nai«kramyapravivekopaÓamasaæbodhisukhavipak«eïa vÃgÃrikakÃmadhÃtusaæyogaja-vitarka-p­thagjanadu÷khaæ pa¤camaæ veditavyam / ityetacca paÓcavidhaæ du÷kham / aupakramikamupakaraïavaikalyajaæ dhÃtuvai«amyajaæ priyavipariïÃmajaæ traidhÃtukÃvacarakleÓapak«yado«Âhulyadu÷kha¤ca pa¤camam / ityetat pa¤cavidhaæ pÆrvakaæ caikadhyamabhisaæk«ipya daÓavidhaæ dukhaæ sarvÃkÃramityucyate / iti pÆrvaka¤ca [pa¤capa¤cÃÓadÃkÃramida¤ca] pa¤capa¤cÃÓadÃkÃramaikadhyamabhisaæk«ipya daÓottaraÓatÃkÃraæ du÷khaæ bhavati bodhisattva÷ karuïÃyà Ãlambanaæ yenÃlambanena bodhisattvÃnÃæ karuïotpadyate vivardhate bhÃvanÃparipÆriæ gacchati / ataÓca mahato du÷khaskandhÃdekÃnnaviæÓatiprakÃradu÷khÃlambanà mahÃkaruïà pravartate / ekÃnnaviæÓatiprakÃraæ du÷khaæ katamat / sammohavipÃkaæ du÷khaæ saæskÃradu÷khatÃsaæg­hÅtaæ du÷khamÃtyantikaæ du÷khaæ hetudu÷khaæ jÃtidu÷khaæ svayaæk­taupakramikaæ du÷khaæ ÓÅlavipattidu÷khaæ d­«Âivipattidu÷khaæ pÆrvahetukaæ du÷khaæ mahaddu÷khaæ nÃrakaæ du÷khaæ sugatisaæg­hÅtaæ du÷khaæ sarvavipratipattijaæ du÷khaæ sarvaprav­ttidu÷khamaj¤Ãnadu÷khamaupacayikaæ du÷khamÃnu«aÇgikaæ du÷khaæ vedayitadu÷khaæ dau«Âhulyadu÷kha¤ceti / tatra caturbhi÷ kÃraïai÷ karuïà mahÃkaruïetyucyate gambhÅraæ sÆk«maæ durvij¤eyaæ sattvÃnÃæ du÷khamÃlamvyotpannà bhavati / dÅrghakÃlaparicità ca bhavatyaneka kalpaÓatasahasrÃbhyastà / tÅvreïa cÃbhogenÃlambane prav­ttà bhavati yadrÆpeïÃbhogenÃyaæ karuïÃvi«Âo bodhisattva÷ sattvÃnÃæ du÷khÃpanayanaheto÷ svajÅvitaÓatÃnyapi parityajet prÃgevaikaæ jÅvitaæ prÃgeva ca kÃyapari«kÃram / sarvadu÷khayÃtanÃprakÃrÃæÓcodvahet / suviÓuddhà ca bhavati tadyathà ni«ÂhÃgatÃnÃÓca bodhisattvÃnÃæ bodhisattvabhÆmiviÓuddhyà tathÃgatÃnäca tathÃgatabhÆmiviÓuddhyà / anena khalu daÓottareïÃkÃraÓatena ye bodhisattva÷ karuïÃæ bhÃvayanti sattve«u te sarvÃæ bodhisattvakaruïÃæ bhÃvayanti / te puna÷ k«iprameva karuïÃÓayaÓuddhimadhigacchanti ÓuddhÃÓayabhÆmipravi«ÂÃm / sattve«u cÃtyarthaæ snigdhacittÃÓca bhavanti premacittÃÓca kartukÃmacittÃÓcÃkhinnacittÃÓca du÷khodbahanacittÃÓca karmaïyavaÓyacittÃÓca / na ca tathà du÷khasatyamabhisamitavata ÃryaÓrÃvakasya ni«ÂhÃgatasya dÆrÅbhÆtà (##) nirvit-sahagatà cittasaætati÷ pravartate yathà bodhisattvasyura sattve«u karuïÃpÆrvaÇgamena cittena daÓottarÃkÃraÓatapatitametaæ mahÃntaæ du÷khaskandhaæ saæpaÓyata÷ / na ca bodhisattva evaæ karuïÃparibhÃvitamÃnasa÷ ki¤cidÃdhyÃtmikabÃhyaæ vastu yanna parityajet / nÃsti tacchÅlasaævarasamÃdÃnaæ yanna kuryÃt / nÃsti sa parÃpakÃra÷ kaÓcidyanna k«amet / nÃsti sa vÅryÃrambho yannÃrabheta / nÃsti taddhyÃnaæ yanna samÃpadyeta / nÃsti sà praj¤Ã yÃæ nÃnupraviÓet / tasmÃttathÃgatÃ÷ p­«ÂÃ÷ santa÷-kutra prati«Âhità bodhisattvasya bodhiriti-samyak vyÃkurvÃïà vyÃkurvanti karuïÃprati«Âhità bodhisattvasya bodhiriti / tatraikaikamatra yathÃnirdi«ÂamapramÃïa[mapramÃïayÃ] sam­ddhyà sam­ddhiæ bodhisattvasya pravartate / apramÃïe«ÂhaphalaparigrÃhakamapramÃïaiÓcÃkÃrairekÃntakuÓalairanavadyai÷ pravartate / evamapramÃïabhÃvanÃnuyuktasya bodhisattvasya catvÃro 'nuÓaæsà veditavyÃ÷ / sÃsyÃpramÃïabhÃvanà Ãdita eva paramad­«ÂadharmasukhavihÃrÃya bhavati / apramÃïapuïyasaæbhÃraparigrahopacayÃya bhavati / anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhÃvÃÓayad­¬hatvÃya bhavati / sattvÃnÃæ cÃrthe saæsÃre sarvadu÷khodvahanÃya bhavati / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne «o¬aÓamaæ pÆjÃsevÃpramÃïapaÂalam / (##) ## (Chapter 1.17) uddÃnam / hrÅdh­tyakhedatà caiva ÓÃstra-lokaj¤atà tathà / samyak syÃtpratisaraïaæ tathaiva pratisaævida÷ // saæbhÃro bodhipak«yÃÓca ÓamathaÓca vipaÓyanà / upÃyakuÓalatva¤ca dhÃraïÅ praïidhÃnatà / samÃdhayastrayo j¤eyà dharmoddÃnacatu«Âayamiti // tatra katamad bodhisattvÃnÃæ hrÅvyapatrÃpyam / tat samÃsato dvividhaæ veditavyam / svabhÃvataÓcÃdhi«ÂhÃnataÓca / avadyasamudÃcÃre Ãtmana evÃpratirÆpatÃæ viditvà bodhisattvasya lajjà hrÅ÷ / tatraiva pare«Ãæ bhayagauravÃllajjà vyapatrÃpyam / sà punarllajjà bodhisattvasya prak­tyaiva tÅvrà bhavati prÃgevÃbhyastà / evaæ svabhÃvato bodhisattvasya hrÅvyapatrÃbhyaæ veditavyam / adhi«ÂhÃnaæ puna÷ samÃsataÓcaturvidham / bodhisattvakaraïÅyasyÃnanu«ÂhÃne yà lajjà / idaæ prathamamadhi«ÂhÃnam / tathà bodhisattvÃkaraïÅyasyÃnu«ÂhÃne yà lajjà / idaæ dvitÅyamadhi«ÂhÃnam / tathà bodhisattvasyÃtmana÷ praticchannapÃpatÃyÃæ yà lajjà / idaæ t­tÅyamadhi«ÂhÃnam / tathà bodhisattvasya kauk­tye samutpanne sapratisaraïe Ãnu«aÇgike yà lajjà / idaæ caturthamadhi«ÂhÃnam / evamadhi«ÂhÃnato veditavyam / tatra katamà bodhisattvasya dh­tibalÃdhÃnatà / sÃpi dvividhà dra«Âavyà / svabhÃvataÓcÃdhi«ÂhÃnataÓca / kli«Âacittasanniyacchanatà kleÓavaÓÃ[na]nuyÃyità du÷khÃdhivÃsanaÓÅlatà vicitraprabhÆtodriktairapi bhayabhairavairÃmukhai÷ samyak prayogÃvikampanatà prak­tisattvayogÃt pratisaækhyÃnÃdvà dhÅratà / itÅyaæ dh­tibalÃdhÃnatà svabhÃvato veditavyà / (##) asyÃ÷ khalu bodhisattvÃnÃæ dh­tibalÃdhÃnatÃyÃ÷ samÃsata÷ pa¤cavidhamadhi«ÂhÃnaæ veditavyam / vicitra÷ saæsÃradu÷khopanipÃto vicitrà vineyak­tà vipratipatti÷ / dÅrghakÃlika÷ sattvÃnÃmarthe saæsÃrÃbhyupagama÷ / paravÃdibhirÃkalanÃnuyogo mahatyäca pari«adi dharmadeÓanà / sarvabodhi [sattva-]Óik«Ã[padÃ]bhyupagama÷ / udÃragaæbhÅradharmaÓravaïa¤ca pa¤camamadhi«ÂhÃnaæ veditavyam / tatra pa¤cabhi÷ kÃraïairaparikhinnamÃnasatà bodhisattvÃnÃæ sarvasamyak prayoge«u veditavyà / iha bodhisattva÷ prak­tyà balavÃn bhavati yena na parikhidyate / puna÷ saivÃkhinnamÃnasatà 'nena puna÷ punarabhyastà bhavati yena na parikhidyate / punarupÃyaparig­hÅtenavÅryÃærambheïa prayukto bhavati yena paurvÃparyeïa viÓe«aæ samanupaÓyan na parikhidyate / tÅvreïa ca praj¤ÃpratisaækhyÃnabalena samanvÃgato bhavati yena na parikhidyate / tÅvra¤cÃsya bodhisattvasya sattve«u kÃruïyacittamanukampÃcittaæ satatasamitaæ pratyupasthitaæ bhavati yena na parikhidyate / tatra katamà bodhisattvasya ÓÃstraj¤ayà / iha bodhisattvena pa¤cavidhÃsthÃnÃnyÃrabhya nÃmakÃya-padakÃya-vya¤janakÃya-pratisaæyukto dharma÷ parata÷ sug­hÅto bhavati / vacasà ca suparicita÷ / tasyaiva ca dharmasyÃrtha÷ parato và suÓruto bhavati / svayaæ và suvici[nti]to bhavati svabhyÆhita÷ / evamapi ca dharmaj¤enÃrthaj¤ena bodhisattvena tasyaiva ca dharmasyÃrthasyÃvismaraïÃya prayogo 'nirÃk­to bhavatyanyasya cÃbhinavasyÃbhinavasyottarottarasya dharmÃrthaviÓe«asya j¤ÃnÃya / ÓrutacintÃni«ÂhÃgatenÃpi cÃnena kÃlÃntarak­ta÷ paripÃka÷ prasÃda÷ tasmindharme cÃrthe ca pratilabdho bhavati / ebhirÃkÃrairbodhisattvasyÃpramÃïà paripÆrïà aviparÅtà ca ÓÃstraj¤atà veditavyà / tatra katamà bodhisattvasya lokaj¤atà / iha bodhisattva÷ sattvalokamÃrabhyaivaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti-k­cchraæ vatÃyaæ loka Ãpanno yaduta jÃyate 'pi jÅryate 'pi mriyate 'pi cyavatepyupapadyatepyatha ca punaramÅ sattvà jarÃmaraïasyottari ni÷saraïaæ yathÃbhÆtaæ [na] prajÃnantÅti / puna÷ sattvalokasyaiva ka«ÃyotsadakÃlatäca yathÃbhÆtaæ (##) prajÃnÃti / ni«ka«ÃyÃnutsadaka«ÃyakÃlatäca yaduta pa¤caka«ÃyÃnÃrabhya Ãyu«ka«Ãyaæ [sattvaka«Ãyaæ] kleÓaka«Ãyaæ kalpaka«Ãyam / tadyathà etarhyalpaæ jÅvitaæ manu«yÃïÃæ yaÓciraæ jÅvati sa var«aÓatam / tadyathaitarhi sattvà yadbhÆyasà [a]mÃt­j¤Ã apit­j¤Ã aÓrÃmaïyà abrÃhmaïyà na kulajye«ÂhÃpacÃyakà nÃrthakarà na k­tyakarà na iha loke na paraloke avadye bhayadarÓino na dÃnÃni dadati na puïyÃni kurvanti nopavÃsamupavasanti na ÓÅlaæ samÃdÃya vartante / tadyathaitarhi yadbhÆyasà 'dharmarÃgÃÓca vi«amalobhÃÓca ÓastrÃdÃnadaï¬ÃdÃnakalahabhaï¬anavigrahavivÃdaÓÃÂhyava¤cananik­tim­«ÃvÃdamithyÃdharmasaæg­hÅtà anekavidhÃ÷ pÃpakà akuÓalà dharmÃ÷ praj¤Ãyante / tadyathaitarhi saddharmapralopÃya saddharmÃntardhÃnÃya saddharmapratirÆpakÃïi prabhÆtÃni prÃdurbhÆtÃni mithyÃdharmÃrtha-santÅraïÃpÆrvikÃïi / tadyathà etarhi durbhik«ÃntarakalpasamÃsannÃni pracurÃïi durbhik«Ãïyupalabhyante / rogÃntarakalpasamÃsannÃÓca rogÃÓca pracurà upalabhyante / ÓastrÃntarakalpasamÃsannÃÓca pracurÃ÷ ÓastrakÃ÷ prÃïÃtipÃtà upalabhyante / na tu tathà pÆrvamÃsÅt / evaæ hi bodhisattva÷ sattvalokamÃrabhya lokaj¤o bhavati / punarbodhisattvo bhÃjanalokasya saævartavivartaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti yathà bhÃjanaloka÷ saævartate vivartate ca / punarbodhisattvo loka¤ca [loka]samudaya¤ca lokanirodha¤ca lokasamudayagÃminŤca pratipadaæ lokanirodhagÃminŤca pratipadaæ lokasyÃsvÃdamÃdÅnava¤ca ni÷saraïa¤ca yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / punarbodhisattva÷ cak«uryÃvanmana÷ arÆpiïaÓca skandhÃæÓcÃturmahÃbhautika¤ca puru«asya samucchrayametÃvanmanu«yatvamityucyate / tatra yà saæj¤Ã Ãtmà và sattvo veti saæj¤ÃmÃtramevaitat / tatra yà pratij¤Ã ahaæ cak«u«Ã rÆpÃïi paÓyÃmi yÃvanmanasà dharmÃna vijÃnÃmÅti pratij¤ÃmÃtrameva tat / tatra yo vyavahÃra ityapi sa Ãyu«mÃnevaænÃmà evaæjÃtÅya evaægotra evamÃhÃra evaæ sukhadu÷khapratisaævedÅ evaæ dÅryÃyurevaæ cirasthitika evamÃyu«paryanta iti vyavahÃramÃtramevaitaditi sarvaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / iti hi sa bodhisattva÷ sattvalokaprav­tti¤ca bhÃjanalokaprav­tti¤ca a«ÂÃkÃralokopaparÅk«Ãrtha¤ca [lokaparamÃrthaæ ca] yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / tasmÃllokaj¤aityucyate / punarbodhisattvo v­ddhatarakaæ guïaprativiÓi«Âatarakaæ d­«Âvà samyak saæbhëayatyutthÃyÃsanenopanimantrayati (##) abhivÃdanavandanapratyutthÃnäjalisÃmÅcÅkarma pravartayati / tulyaæ và punarvayasà guïaiÓca d­«Âvà samyagÃlapati pratisamodayati Ólak«ïairmadhurairvacanapathai÷ / na cÃnena saha mÃnamÃÓrityÃtmÃna paritulayati / hÅnaæ và punarvayasà guïaiÓca d­«Âvà Óaktyà guïÃdhÃnamÃrabhya protsÃhayati / bhÆta¤cÃsya guïaæ svalpamapyudbhÃvayati / bhÆta¤ca do«aæ praticchÃdayati / na viv­ïoti yenÃsya syÃnmaækubhÃva÷ / na cainamavamanyate / nÃpyarthikaæ kenaciddharmÃmi«eïa taæ j¤Ãtvà vimukho bhavati bh­kuÂÅk­ta÷ / nÃpi cainaæ skhalite 'vahasati / nÃpi vinipatitaæ paribhavati / tathà sarve«Ãmeva hÅnatulyaviÓi«ÂÃnÃæ sattvÃnÃæ pÆrvÃbhibhëŠca bhavati / ehi svÃgatavÃdÅ samyak pratiÓÃmakaÓca samyagdharmÃmi«ÃbhyÃæ yathÃÓaktyà saægrÃhakaÓca / nÃpi ca sattve«u kuÂilagÃmbhÅryopeto bhavati na garvita÷ kenacidevocchrayaviÓe«eïa / yathopÃttaæ sattvaæ sarvopakaraïairapi nÃdhyupek«ate glÃnaæ và svasthaæ và Ãnulomikena ca kÃyavÃkkarmaïà / yathà saæstutaæ tathaivÃsaæstutaæ sarvaæ mitrasakhà ca bhavati vigatapratyarthika÷ / sarve«Ã¤cÃnÃthÃnÃmapratisaraïÃnÃæ sattvÃnÃæ yathÃÓaktyà yathÃbalaæ cÃrthakriyÃæ karoti / na ca kenacit paryÃyeïa pare«Ãæ du÷khadaurmanasyamupasaæharati kaccide«Ãæ muhÆrtamapyasparÓavihÃro bhavatviti / etameva pratyayaæ k­tvà parihasannapi parai÷ saha yuktaparihÃso bhavati nÃyuktaparihÃsa÷ / asatyavacanÃni ca na kathayatyapi niratyayai÷ paramaviÓrambhopagatairvayasyakai÷ / na ca ciraæ pare«Ãæ krudhyati / kroddho 'pi ca pare«Ãæ na marmÃïi kÅrtayati / paraiÓca kÃyena vÃcà vÃhata÷ san pratisaækhyÃya dharmatÃæ và pratisarati ÃtmÃnameva và 'parÃdhikaæ paÓyati / sthiracittaÓca bhavatyacala÷ / sthirakÃyavÃÇmana÷pracÃraÓcaturdaÓamalakarmÃpagataÓca bhavati / «a¬digbhÃgapraticchanna÷ catu÷pÃpamitraparivarjita÷ / catu÷kalyÃïamitraparig­hÅta÷ / etacca yathÃsÆtrameva sarvaæ veditavyam / d­«ÂadharmahitÃrthaæ và bhogapratisaæyuktamÃrabhya utthÃnasaæpanno bhavatyÃrak«Ãsaæpanna÷ samajÅvÅ / ca laukike«u ca ÓilpakarmasthÃne«u kauÓalyaprÃpta÷ / aÓaÂhaÓca bhavatyamÃyÃvÅ na parava¤canaÓÅla÷ / hrÅmÃæÓca bhavatyavadyasamudÃcÃri«u / cÃritrasampannaÓca (##) bhavati tadgurÆkaÓcÃritrarak«aka÷ / nik«iptasya viÓvÃsena paradraviïasya na drogdhà bhavati / upÃttasya parata ­ïasya na visaævÃdayità bhavati / dÃyÃdasya ca na pariva¤cayità bhavati / ratnaæ và ratnasammatamupÃdÃya yÃvat kÃr«Ãpaïe 'pi sammƬhÃnÃæ na vipralambhayità bhavati vipralobhyainÃm / tathà laukikÅ«u vyavahÃranÅti«u laukÃnugrahakÃri«u paÂurbhavati / te«u ca te«varthakaraïÅye«u parairÃyÃcita÷ san sahÃyÅbhÃvaæ gacchati na vikampate nÃnyenÃnyaæ pratisarati / susaæprayukta-karmÃntaÓca bhavati na kuprayukta-karmÃnta÷ / rÃjyaæ và puna÷ kÃrayan dharmeïa kÃrayati nÃgharmeïa / na ca daï¬arucirbhavati / dau÷ÓÅlyÃcca mahÃjanakÃyaæ vyÃvartayitvà ÓÅlesu samÃdÃpayati / tathÃryaira«ÂÃbhirvyavahÃrai÷ samanvÃgato bhavati / d­«Âe d­«ÂavÃditayà Órute mate vij¤Ãte vij¤ÃtavÃditayà ad­«Âe 'd­«ÂavÃditayà aÓrute 'mate 'vij¤Ãte avij¤ÃtavÃditayà ityebhirevaæ bhÃgÅyairdharmai÷ samanvÃgato bodhisattvo yathà loke vij¤Ãtavyo yathà loke vartitavyaæ tatsarvaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti tasmÃllokaj¤a ityucyate / tatra kathaæ bodhisattvaÓcatur«u pratisaraïe«u prayujyate / iha bodhisattva÷ arthÃrthÅ parato dharmaæ Óruïoti na vya¤janÃbhisaæskÃrÃrthÅ / so 'rthÃrthÅ dharmaæ Óuïvan na vya¤janÃrthÅ prÃk­tayÃpi vÃcà dharmaæ deÓayamÃnamarthapratisaraïo bodhisattva÷ satk­tya Ó­ïoti / punarbodhisattva÷ kÃlÃpadeÓa¤ca [mahÃpadeÓa¤ca] yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / prajÃnan yuktipratiÓaraïo bhavati na sthavireïÃbhij¤Ãtena và pudgalena tathÃgatena và [saæghena vÃ] ime dharmà bhëità iti pudgalapratisaraïo bhavati / sa evaæ yuktipratisaraïo na pudgalapratisaraïastattvÃrthÃt na vicalati / a-parapratyayaÓca bhavati dharme«u punarbodhisattvastathÃgate vivi«ÂaÓraddho nivi«ÂaprasÃda ekÃntiko vacasyabhiprasannastathÃgata-nÅtÃrthaæ sÆtraæ pratisarati na neyÃrtham / nÅtÃrthaæ sÆtraæ pratisaran asaæhÃryo bhavatyasmÃddharmavinayÃt / tathÃhi neyÃrthasya sÆtrasya nÃnÃmukhaprak­tÃrthavibhÃgo 'niÓcita÷ saædehakaro bhavati / sacetpunarbodhisattvo nÅtÃrthe 'pi sÆtre 'naikÃntika÷ syÃdevamasau saæhÃrya÷ syÃdasmÃddharmavinayÃt / punarbodhisattvo 'dhigamaj¤Ãne sÃradarÓÅ bhavati na ÓrutacintÃdharmÃrthavij¤ÃnamÃtrake / sa yadbhÃvanÃmayena j¤Ãnena j¤Ãtavyaæ na tacchakyaæ ÓrutacintÃvij¤ÃnamÃtrakeïa vij¤Ãtumiti (##) viditvà paramagambhÅrÃnapi tathÃgatabhëitÃndharmÃn Órutvà na pratik«ipati nÃpavadati / evaæ hi bodhisattvaÓcatur«upratisaraïe«u prayujyate / eva¤ca puna÷ suprayukto bhavati / tatrai«u catur«u pratisaraïe«u samÃsataÓcaturïÃæ prÃmÃïyaæ saæprakÃÓitam / bhëitasyÃrthasya yukte÷ ÓÃstu÷ bhÃvanÃmayasya cÃdhigamaj¤Ãnasya / sarvaiÓca [punaÓca]turbhi÷ pratisaraïai÷ samyakprayogasamÃrambhagatasya bodhisattvasyÃvibhrÃntaniryÃïamabhidyotitaæ bhavati / tatra katamà bodhisattvasya catasro bodhisattvapratisaævida÷ / yatsarvadharmÃïÃæ sarvaparyÃye«u yÃvadbhÃvikatayà yathÃvadbhÃvikatayà ca bhÃvanÃmayamasaktamavivartyaæ j¤Ãnam / iyame«Ãæ dharmapratisaævit / yatpuna÷ sarvadharmÃïÃmeva sarvalak«aïe«u yÃvadbhÃvikatayà yathÃvadbhÃvikatayà ca bhÃvanÃmayamasaktamavivartyaæ j¤Ãnam / iyame«Ãmarthapratisaævit / yatpuna÷ sarvadharmÃïÃmeva sarvanirvacane«u yÃvadbhÃvikatayà yathÃvadbhÃvikatayà ca bhÃvanÃmayamasaktamavivartyaæ j¤Ãnam / iyame«Ãæ niruktipratisaævit / yatpuna÷ sarvadharmÃïÃmeva sarvaprakÃrapadaprabhede«u yÃvadbhÃvikatayà yathÃvadbhÃvikatayà ca bhÃvanÃmayamasaktamavivartyaæ j¤Ãnam / iyame«Ãæ pratibhÃnapratisaævat / etÃÓcatasro bodhisattvapratisaævido niÓrityo 'prameyaæ bodhisattvÃnÃæ pa¤casthÃnakauÓalyaæ veditavyam / skandhakauÓalyaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdasthÃnÃsthÃnakauÓalya¤ca / ebhiÓcaturbhirÃkÃrai÷ / sarvadharmà bodhisattvena svaya¤ca svabhisaæbuddhà bhavanti / pare«Ã¤ca suprakÃÓitÃ÷ / ata uttari svayamabhisaæbodho nÃsti kuta÷ puna÷ pare«Ãæ prakÃÓanà / tatra katamo bodhisattvasya bodhisaæbhÃra÷ / sa dvividho dra«Âavya÷ / puïyasaæbhÃro j¤ÃnasaæbhÃraÓca / tasya punardvividhasyÃpi saæbhÃrasya vistaravibhÃgo veditavya÷ / tadyathà svaparÃrthapaÂale / sa puna÷ puïyaj¤ÃnasaæbhÃro bodhisattvasya prathame kalpÃsaækhyeye m­durveditavyo dvitÅye madhyast­tÅye 'dhimÃtro veditavya÷ / kathaæ bodhisattva÷ saptatriæsatsu bodhipak«ye«u dharme«u yogaæ karoti / iha bodhisattvaÓcatasro bodhisattvapratisaævido niÓrityopÃya-parig­hÅtena j¤Ãnena saptatriæÓadbodhipak«yÃndharmÃnyathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / na caitÃn sÃk«Ãtkaroti / sa (##) dvividhenÃpi yÃnanayena tÃn yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti ÓrÃvakayÃnanayena ca mahÃyÃnanayena ca / tatra ÓrÃvakayÃnanayena yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / tadyathà ÓrÃvakabhÆmau sarvaæ yathà nirdi«Âaæ veditavyam / katha¤ca bodhisattvo mahÃyÃnanayena saptatriæÓadbodhipak«yÃn dharmÃn yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / iha bodhisattva÷ kÃye kÃyÃnudarÓÅ viharan naiva kÃyaæ kÃyabhÃvato vikalpayati / nÃpi sarveïa sarvamabhÃvata÷ / ta¤ca kÃyanirabhilÃpyasvabhÃvadharmatÃæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / iyamasya paramÃrthikÅ kÃye kÃyÃnupaÓyanà sm­tyupasthÃnam / saæv­tinayena punarbodhisattvasyÃpramÃïavyavasthÃna-nayaj¤ÃnÃnugataæ kÃye kÃyÃnupaÓyanà sm­tyupasthÃnaæ veditavyam / yathà kÃye kÃyÃnupaÓyanà sm­tyupasthÃnaæ evamavaÓi«ÂÃni sm­tyupasthÃnÃni aviÓi«ÂÃÓca bodhipak«yà dharmà veditavyÃ÷ / sa naiva kÃyÃdÅndharmÃn du÷khato và vikalpayati samudayato và / nÃpi tatk­taæ prahÃïaæ nirodhata÷ kalpayati / nÃpi tatprÃptihetuæ mÃrgata÷ kalpayati / nirabhilÃpyasvabhÃvadharmatayà ca du÷khadharmatÃæ samudayadharmatÃæ nirodhadharmatÃæ mÃrgadharmatÃæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / iyamasya pÃramÃrthikÅ bodhipak«yabhÃvanÃ-sanniÓrayeïa satyabhÃvanà bhavati / saæv­ttyà punarapramÃïavyavasthÃna-nayaj¤ÃnÃnugatà bodhisattvasya satyÃlambanabhÃvanà d­«Âavyà / tatra yà bodhisattvasyai«Ã dharmÃïÃmevamavikalpanà so 'sya Óamatho dra«Âavya÷ / yacca tadyathÃbhÆtaj¤Ãnaæ pÃramÃrthikaæ yacca tadapramÃïa-vyavasthÃnanayaj¤Ãnaæ dharme«u iyamasya vipaÓyanà dra«Âavyà / tatra bodhisattvasya samÃsataÓcaturÃkÃra÷ Óamatho veditavya÷ / pÃramÃrthikasÃÇketika-j¤ÃnapÆrvaÇgama÷ pÃramÃrthikasÃæketika-j¤Ãnaphalaæ sarvaprapa¤casaæj¤Ãsu anÃbhogavÃhana÷ tasmiæÓca nirabhilÃpye vastumÃtrai nirnimittatayà ca nirvikalpacittÃÓÃntyà sarvadharmasamataikarasagÃmÅ / ebhiÓcaturbhirÃkÃraibodhisattvÃnÃæ ÓamathamÃrga÷ pravartate yÃvadanuttara-samyaksaæbodhij¤ÃnadarÓana-parini«pattaye samudÃgamÃya / tatra bodhisattvÃnÃæ samÃsataÓcaturÃkÃraiva vipaÓyanà veditavyà / etaccaturÃkÃra-ÓamathapÆrvaÇgamà sarvadharme«u samÃropÃsadgrÃhÃntavivarjità apavÃdÃsadgrÃhÃntavivarjità apramÃïadharmaprabhedavyavasthÃna-nayÃnugatà ca vipaÓyanà / ebhiÓcaturbhirÃkÃrai rbodhisattvÃnÃæ vipaÓyanÃmÃrga÷ pravartate yÃvadanuttara-samyaksaæbodhij¤ÃnidarÓana-[pari]ni«pattaye (##) samudÃgamÃya / itÅyaæ bodhisattvÃnÃæ ÓamathavipaÓyanà samÃsanirdeÓata÷ / tatra katamadbodhisattvÃnÃmupÃyakauÓalyam / tatsamÃsato dvÃdaÓÃkÃram / adhyÃtma-buddhadharmasamudÃgamamÃrabhya [«a¬vidham /] bahirdhÃ-sattvaparipÃkamÃrabhya «a¬vidhameva / adhyÃtma-buddhadharmasamudÃgamamÃrabhya «a¬vidhamupÃyakauÓalyaæ katamat / yà bodhisattvasya sarvasattve«u karuïÃsahagatà apek«Ã yacca sarvasaæskÃre«u yathÃbhÆtasarvaparij¤Ãnaæ yà cÃnuttarasamyaksaæbodhij¤Ãne sp­hà / yacca sattvÃpek«Ãæ niÓritya saæsÃrÃparityÃga÷ yà ca saæskÃre«u yathÃbhÆtaparij¤Ãnaæ niÓrityÃsaækli«Âacittasya saæsÃrasaæs­tÅ / yà ca buddhaj¤Ãne sp­hà niÓrityottaptavÅryatà / idamadhyÃtmabuddhadharmaæsamudÃgamamÃrabhya «a¬ivadhamupÃyakauÓalyaæ veditavyam / tatra katamadbahirdhÃ-sattvaparipÃkamÃrabhya «a¬vidhamupÃyakauÓalyam / yenopÃyakauÓalyena bodhisattva÷ parÃttÃni kuÓalamÆlÃni apramÃïaphalatÃyÃmupanayati / tathÃlpak­cchreïa vipulÃnyapramÃïÃni kuÓalamÆlÃni samÃvartayatyupasaæharati / tathà buddhaÓÃsanapratihatÃnÃæ sattvÃnÃæ pratighÃtamapanayati / madhyasthÃnavatÃrayati / avatÅrïÃn paripÃcayati / paripakvÃn vimocayati / katha¤ca bodhisattva÷ sattvÃnÃæ parÅttÃni kuÓalamÆlÃni apramÃïaphalatÃyÃmupanayati / iha bodhisattvo yat kiæcit sattvaæ pratyavaramapi vastvantata÷ saktupras­taæ pratyavara eva k«etre pradÃpayati antatastiryagyonigate 'pi parÅttaæ tacca prÃïibhÆte dÃpayitvà cÃnuttarÃyÃæ samyaksaæmbodhau pariïÃmayati / evaæ tatkuÓalamÆlaæ vastuto 'pi k«etrato 'pi parÅttaæ tacca pariïÃmanÃ-vaÓenÃpramÃïaphalatayÃmupanÅtaæ bhavati kathaæ ca bodhisattva÷ sattvÃnÃmalpak­cchreïa vipulÃnyapramÃïÃni kuÓalamÆlÃni saæjanayati / iha bodhisattvo mithyÃ-mÃsopavÃsÃnaÓanÃdyadhimuktÃnÃæ sattvÃnÃmÃryëÂÃÇgamupavÃsaæ vyapadiÓati / tasmÃdvicchandayati k­cchrÃdani«ÂaphalÃdupavÃsÃt / tasminnak­cchrasamÃdÃne mahÃphale copavÃse samÃdÃpayati / tathà ÃtmaklamathayogamanuyuktÃnÃæ mok«akÃmÃnÃæ mithyÃprayuktÃnÃæ [sattvÃnÃæ] (##) madhyamÃæ pratipadamantadvayavigatÃæ vyapadiÓati tasyÃæ cÃvatÃrayati / tathà svargakÃmÃnÃæ [sattvÃnÃæ] mithyÃprayuktÃnÃmagnipraveÓÃtaÂaprapÃtà 'naÓanasthÃnÃdibhi÷ samyagdhyÃnaæ d­«ÂadharmasukhavihÃrÃya cÃyatyÃæ ak­chreïa sahaiva sukhena saha saumanasyena svargopapattaye vyapadiÓati / punarvaidikamantroddeÓasvÃdhyÃyaÓuddhini«ÂhÃgamanÃdhimuktÃn buddhavacanoddeÓasvÃdhyÃyakriyÃyÃmarthacintÃyäca samÃdÃpayati / punargambhÅrÃæstathÃgatabhëitÃn ÓÆnyatÃpratisaæyuktÃndharmÃn tathà tathà uttÃnÅkaroti saæprakÃÓayati yathà pare Órutvà tÅvra¤ca saævegamutpÃdayanti tÅvraæ ca prasÃdam / tadekak«aïikamapi saævegaprasÃdasahagataæ cittaæ vipula[kuÓamÆla]saægrahe saækhyÃæ gacchati prÃgeva prÃbandhikam / punarbodhisattvo yÃni kÃnicinmÃlyÃni gandhajÃtÃni ca loke vividhÃni pravarÃïi praïÅtÃni tai÷ prasÃdasahagatenÃdhyÃÓayena buddhadharmasaægha[tri]ratnapÆjÃmadhimucyate parÃæÓcÃdhimocayati daÓasu dik«u / puna÷ sarvà diÓastenaiva prasÃdasahagatenÃdhyÃÓayena spharitvà sarvÃæ triratnapÆjÃmabhyanumodate parÃæÓcÃbhyanumodayati / punarbuddhÃnusm­tiæ satatasamitaæ bhÃvayati pare«Ã¤ca samÃdÃpayati dharmÃnusm­tiæ saæghÃnusm­tiæ yÃvaddevatÃnusm­tim / punarmanojalpaistriratna-namaskriyayà abandhyaæ kÃlaæ karoti kÃrayati ca / puna÷ sarvasattvÃnÃæ sarvapuïyamanumodate anumodayati ca / puna÷ sarvasattvÃnÃæ vipulakaruïÃnupravi«ÂenÃdhyÃÓayena sarvadu÷khamÃtmani saæpratÅcchati / tatraiva paraæ samÃdÃpayati / punaratÅtapratyutpannÃni sarva-skhalitÃni sarvavyatikramÃæÓca kalyÃïena Óik«ÃkÃmÃnugatena cetasà sarvadik«u buddhÃnÃæ bhagavatÃmantike pratideÓayati / tatraiva ca parÃn samÃdÃpayati / tasyaivamabhÅk«ïaæ skhalitaæ pratideÓayata÷ sarvakarmÃvaraïebhyo vimok«o bhavatyalpak­cchreïa / puna÷ prabhÆtairvicitraiÓca nirmÃïai÷ sarvadik«u buddhadharmasaæghÃdhi«ÂhÃnaæ sattvÃdhi«ÂhÃna¤cÃprameyaæ bodhisattva÷ ­ddhimÃæÓcetovaÓiprÃpta÷ puïyaparigrahaæ karoti / punarbodhisattva÷ maitrÅæ karuïÃæ muditÃmupek«Ãæ bhÃvayati / tatraiva ca paraæ samÃdÃpayati / evaæ hi bodhisattvo 'lpak­cchreïa vipulÃnyaprameyaphalÃni kuÓalamÆlÃnyabhinirharati samudÃnayati / katha¤ca bodhisattva÷ pratihatÃnäca sattvÃnÃæ pratighÃtamapanayati / madhyasthÃæÓcÃvatÃrayati / avatÅrïÃæÓca paripÃcayati / parikvÃæÓca vimocayati / (##) atrÃpi bodhisattvasya caturvidhasyÃpyasya sattvÃrthasyÃbhini«pattaye samÃsata÷ «a¬vidha evopÃyo veditavya÷ / Ãnulomiko vibandhasthÃyÅ visabhÃgÃÓaya÷ ava«Âambhaja÷ k­taprak­tika÷ viÓuddhaÓca «a«Âha upÃya÷ / tatrÃyaæ bodhisattvasyÃnulomika upÃya÷ / iha bodhisattva÷ pÆrvameva tÃvad ye«Ãæ sattvÃnÃæ dharmaæ deÓayitukÃmo bhavati te«Ãæ Ólak«ïairmadhurai÷ kÃyavÃksamudÃcÃrairupapradÃnÃnuv­ttisamudÃcÃraiÓcÃtmagataæ te«Ãæ pratighÃtamapanayati / pratighÃtamapanÅya premagaurava janayati / premagauravaæ janayitvà dharme 'rthitvaæ janayati / tata e«Ãæ paÓcÃddharmaæ deÓayati / ta¤ca punardharmaæ yathÃrhaæ supraveÓaæ gamakaæ kÃlenÃnupÆrvamaviparÅtamarthopasaæhita¤ca deÓayati / vimardasahi«ïuÓca bhavati / sattvavinaye paramayà ca kartukÃmatayà anukampÃcittena samanvÃgato bhavati / sa ­ddhyà cittÃdeÓanayà yuktarÆpayà dharmadeÓanayà paraæ và 'dhye«ya vicitrairvà prabhÆtaiÓca nirmitai÷ sattvÃnvinayati / saæk«iptÃnäcÃrthopasaæhitÃnÃæ ÓÃstrÃïÃæ pravistaraïatayà ativist­tÃnÃæ cÃbhisaæk«epaïatayà tathà uddeÓadÃnena anusmaraïaparip­cchÃdÃnena dh­tÃnäcodg­hÅtÃnäca dharmÃïÃæ samyagarthavivaraïatayà sarvÃlambanasamÃdhyavatÃramukhe«ucÃnulomikyà avavÃdÃnusÃsanyà sattvÃnanug­hïÃti sattvÃnÃmarthamÃcarati / ye ca sattvà gambhÅrÃïÃæ tathÃgatabhëitÃnÃæ ÓÆnyatÃpratisaæyuktÃnÃæ sÆtrÃntÃnÃmÃbhiprÃyikaæ tathÃgatÃnÃmarthamavij¤Ãya ye te sÆtrÃntÃ÷ ni÷svabhÃvatÃæ dharmÃïÃmabhivadanti nirvastukatÃmanutpannÃniruddhatÃmà kÃÓasamatÃæ mÃyÃsvapnopamatÃæ dharmÃïÃmabhivadanti te«Ãæ yathÃvadarthamavij¤ÃyotrastamÃnasÃ÷ tÃn sÆtrÃntÃn sarveïa sarvaæ pratik«ipanti naite tathÃgatabhëità iti / te«Ãmapi sattvÃnÃæ sa bodhisattva÷ ÃnulomikenopÃyakauÓalyena te«Ãæ sÆtrÃntÃnÃæ tathÃgatÃbhiprÃyikamarthaæ yathÃvadanulomayati / tÃæÓca sattvÃn grÃhayati / eva¤ca punaranulomayati / yathà neme dharmÃ÷ sarveïa sarvaæ na saævidyante api tvabhilÃpÃtmaka÷ svabhÃva e«Ãæ nÃsti teneme ni÷svabhÃvà ityucyante / yadyapyetavabhilÃpyavastu vidyate yadÃÓrityÃbhilÃpÃ÷ pravartante tadapi yairabhilÃpairyat svabhÃvamabhilapyate tadapi na tatsvabhÃva paramÃrthata÷ / tasmÃnnirvastukà ityucyante eva¤ca sati te 'bhilÃpyÃ÷ svabhÃvà dharmÃïÃmÃdita eva sarveïa (##) sarvaæ na saævidyante / te kimutpatsyante và nirotsyante và tasmÃdanutpannà aniruddhà ityucyante / tadyathà cÃkÃÓe vicitrÃïi prabhÆtÃni rÆpÃïi rÆpakarmÃïi copalabhyante / sarve«Ã¤ca te«Ãæ rÆpÃïÃæ rÆpakarmaïÃæ cÃvakÃÓaæ dadÃti / tadÃkÃÓaæ gamanÃgamanasthÃnotpatananipatanÃku¤canaprasÃraïÃdÅnÃm / yadà ca punastad rÆpaæ tÃni ca rÆpakarmÃïyapanÅtÃni bhavanti tadà rÆpÃbhÃvamÃtrÃtmakameva pariÓuddhamÃkÃÓaæ khyÃti / evaæ tasminnÃkÃÓasthÃnÅye nirabhilÃpye vastuni vividhÃbhilÃpak­tÃ÷ saæj¤Ã vikalpÃ÷ prapa¤casaæj¤ÃnugatÃ÷ rÆpakarmasthÃnÅyÃ÷ pravartante / sarve«Ã¤ca te«ÃmabhilÃpak­tÃnÃæ saæj¤ÃvikalpÃnÃæ prapa¤casaæj¤ÃnugatÃnÃæ citrarÆpakarmasthÃnÅyÃnÃæ tannirabhilÃpyaæ vastvÃkÃÓa sthÃnÅyamavakÃÓaæ dadÃti / yadà ca punarbodhisattvairj¤ÃnenÃryeïa te 'bhilÃpasamutthità mithyÃsaæj¤ÃvikalpÃ÷ prapa¤casaæj¤ÃnugatÃ÷ sarveïa sarvamapanÅtà bhavanti tadà te«Ãæ bodhisattvÃnÃæ paramÃryÃïÃæ tenÃryaj¤Ãnena tannirabhilÃpyaæ vastu sarvÃbhilÃpyasvabhÃvÃbhÃvamÃtramÃkÃÓopamaæ pariÓuddhaæ khyÃti / na ca tasmÃt paramanyaæ svabhÃvamasya m­gayante / tasmÃddharmà ÃkÃÓa samà ityucyante / tadyathà mÃyà na ca yathà khyÃti tathÃsti / na ca puna÷ sarveïaiva sarvaæ nÃsti tanmÃyÃk­tam / evaæ na caite dharmà yathaivÃbhilÃpasaæstavavaÓena khyÃnti bÃlÃnÃæ tathaiva saævidyante / na ca puna÷ sarveïa sarvaæ na saævidyante pÃramÃrthika-nirabhilÃpyÃtmanà / te cÃnena nayapraveÓena na santo nÃsanta ityadvayà mÃyÃvat / tasmÃnmÃyopamà ityucyante / evaæ hi bodhisattva÷ sarvasmÃddharmadhÃtorna ki¤cidutk«ipati na ca ki¤cit pratik«ipati nonÅ-karoti nÃdhikaæ karoti na vinÃÓayati / bhÆta¤ca bhÆtata÷ prajÃnÃti / tathaiva ca saæprakÃÓayati / ayaæ bodhisattvasyÃnulomika upÃyo veditavya÷ / tatra katamo bodhisattvasya vibandhasthÃyÅ upÃya÷ iha bodhisattvo bhojanapÃnÃdi-daÓa-kÃyÃdipari«kÃrÃrthikÃnÃæ [sattvÃnÃæ] vipratibandhenÃvati«Âhate / sa cenmÃt­j¤Ã bhavatheti pit­j¤Ã÷ ÓrÃmaïyÃ÷ brÃhmaïyà vistareïa pÆrvavat yÃvatsacecchÅlaæ samÃdÃya vartadhve evamahaæ yu«mÃkaæ bhojanapÃnÃdÅn kÃyapari«kÃrÃnyÃvadarthamanupradÃsyÃmi / anyathà na dÃsyÃmÅti / tathà k«etravastug­havastvÃpaïavastu-rÃjyavastu-deÓavastu-dhanavastu-dhÃnyavastu arthikÃnÃæ (##) tathà ÓilpakarmasthÃnavidyÃrthikÃnÃæ tathà tena saha sakhyÃrthikÃnÃmÃvÃhavivÃhÃrthikÃnÃmÃbhak«aïasaæbhak«aïÃrthikÃnÃæ k­tyasahÃyÃrthikÃnäca sattvÃnÃæ kÃryavipratibandhenÃvati«Âhate / evamahaæ yu«mÃkaæ vistareïa yÃvatk­tye«u sahÃyÅbhÃvaæ gami«yÃmi sa cenmÃt­j¤Ã bhavatheti pÆrvavat / punarbodhisattva÷ aparÃdhi«u du«i«vapakÃri«u sattve«u parairvadhabandhanacchedanatìanakutsanatarjanapravÃsanÃyopÃtte«vÃdhamanabandhana-vikrayÃya copÃtte«u vipratibandhe nÃvati«Âhate Óakta÷ pratibala÷ / sa cenmÃt­j¤Ã÷ [pit­j¤Ã] bhavatheti vistareïa pÆrvavat evamahaæ bhavato 'smÃdvyasanÃdvimocayi«yÃmÅti / punarbodhisattvo rÃjacaurodakÃgnimanu«yÃmanu«yÃjÅvikÃÓlokÃdibhayabhÅtÃnÃæ sattvÃnÃæ vipratibandhenÃvati«Âhate / sa cenmÃt­j¤Ã bhavatheti pÆrvavat vistareïaivamahaæ bhavato 'smÃdbhayÃt paritrÃsyÃmÅti / punarbodhisattva÷ priyasamÃgamakÃmÃnÃæ vÃpriyaviyogakÃmÃnäca sattvÃnÃæ vipratibandhenÃvati«Âhate / sa cenmÃt­j¤Ã bhavatha vistareïa pÆrvavat evamahaæ bhavatÃæ priyasamÃgamamapriyavinÃbhÃvaæ copasaæhari«yÃmÅti / punarbodhisattva ÃbÃdhikÃnÃæ sattvÃnÃæ vyÃdhitÃnÃæ vipratibandhenÃvati«Âhate / sa cenmÃt­j¤Ã bhavatha vistareïa pÆrvavat evamahaæ bhavato 'smÃdvyÃdhidu÷khÃt parimocayi«yÃmÅti / te ca sattvÃ÷ evaæ vibandhÃvasthitasya bodhisattvasya laghuladhveva tasmin kuÓalasamÃdÃne pÃpaprahÃïe ca yathÃkÃmaæ karaïÅyà bhavanti / ayaæ bodhisattvasya vibandhasthÃyÅ upÃya ityucyate / ye puna÷ sattvà evaæ vibandhasthÃyino bodhisattvasya yathÃparikÅrtite«u vastu«u na laghu-laghveva yathÃkÃmaæ pratipadyante te«Ãæ bodhisattvo yathà parikÅrtitairvastubhirarthikÃnÃæ tÃni vastÆni nÃnuprayacchati hitakÃmatayà / na cÃdÃtukÃmÃÓayo bhavati / vyasanasthÃn bhÅtÃnpriyÃpriyasaæyogavisaæyogakÃmÃn vyÃdhidu÷khena ÃrtÃn sattvÃn ka¤citkÃlamadhyupek«ate hitakÃmatayà / na copek«aïÃÓayo bhavati nÃparitrÃïÃÓaya÷ / te ca sattvà evaæ ni«Âhurakarmaïà pratipadyamÃnasya bodhisattvasya na tvÃÓayata÷ apareïa samayena yathÃkÃmakaraïÅyà bhavanti pÃpaprahÃïÃya kuÓalasamÃdÃnÃya ca / ye ca sattvà nÃpyarthino (##) bodhisattvasya nÃpi ca vyasanasthà nÃpi vistareïa yÃvadvyÃdhitÃste cÃsya saæstutÃ÷ sapraïayÃ÷ / tÃnapi bodhisattvastasminneva kuÓala-[mÆle] samÃdÃpayati yaduta mÃt­j¤atÃyÃæ vistareïa yÃvacchÅlasamÃdÃnÃnuvartanÃyÃm / ta evaæ bodhisattvena samÃdÃpyamÃnÃ÷ sa cedvikampanena [na] pratipadyante te«Ãæ bodhisattva÷ kupitamapyÃtmÃnamupadarÓayati hitakÃmatayà / na cÃÓayata÷ kupito bhavati / k­tye«u vaimukhyamupadarÓayati hitakÃmatayà / na cÃÓayato vimukho bhavati / tadekatvamapyasyÃnarthaæ laukikamupasaæharati hitakÃmatayà / na cÃÓayato 'narthakÃmo bhavati / visabhÃgo 'sya bodhisattvasya te«u [sattve«u] tasyÃÓce«ÂÃyÃ÷ sa ÃÓayo bhavati / tena ca tÃnsattvÃæstasmin pÃpaprahÃïe kuÓalasamÃdÃne ca sanniyojayati / tasmÃdayaæ sattvavinayopÃyo bodhisattvasya visabhÃgÃÓaya ityucyate / tatra katamo bodhisattvasyÃva«Âambhaja upÃya÷ / iha bodhisattva÷ svÃmibhÆto và rÃjabhÆto và ÃdhipatyaprÃpta÷ svaæ và parijanaæ sva và vijitamevaæ samyak samanuÓÃsti / yo me kaÓcitparijane và vijite và 'mÃt­j¤o bhavi«yati vistareïa yÃvaddauÓÅlyaæ samÃdÃya varti«yate tasyÃhamucitaæ và bhaktÃcchÃdanaæ samucchetsyÃmi vÃrayi«yÃmi và tìayi«yÃmi và sarvasvena và viyojayi«yÃmi sarveïa và sarva vijitÃt pravÃsayi«yÃmÅti / tatra ca karmaïi kuÓalÃn dak«Ãn pauru«eyÃnviniyojayati / te ca sattvÃstasmÃnmahato daï¬akarmaïo bhÅtÃ÷ pÃpa¤ca prajahati kuÓala¤ca samÃdÃya vartante / akÃmakà api tena balÃva«Âambhena kuÓale sanniyojyante te sattvà anenopÃyena / tasmÃdayamava«Âambhaja upÃya ityucyate / tatra katamo bodhisattvasya k­tapratik­tika upÃya÷ / saha bodhisattvena ye«Ãæ sattvÃnÃæ pÆrvamevopakÃra÷ parÅtta÷ prabhÆto và k­to bhavati dÃnena và vyasanaparitrÃïatayà (##) và bhayaparitrÃïatayà và priyÃpriyasaæyogavisayogopasaæharaïatayà và vyÃdhisaÓamanatayà và te«Ãæ k­taj¤ÃnÃæ k­tavedinÃæ pratyupakÃra-kÃmÃnÃmantikÃdbodhisattva÷ kuÓalasamÃdÃnameva pratikÃrato yÃcate saæpratÅcchati / na ki¤cidanyallokÃmi«am / evaæ cÃha / ayameva me bhavatÃmantikÃnmahÃpratyupakÃro bhavi«yati / sa cedyÆyameva mÃt­j¤Ã bhavatha pit­j¤Ã vistareïa yÃvacchÅlaæ samÃdÃya vartadhve k­tasya pratik­taæ kuÓalasamÃdÃnaæ parata÷ pratyÃsaæÓate tena copÃyena parÃæstatra kuÓale samÃdÃpayati / tasmÃdayamupÃya÷ k­tipratik­tika ityucyate / tatra katamo bodhisattvasya viÓuddha upÃya÷ / iha ni«ÂhÃgamana-bodhisattvabhÆmi-sthito bodhisattva÷ suviÓodhitabodhisattvamÃrgastu«ite devanikÃye upapadyate / amuko bodhisattvavastu«ite devanikÃye upapanna÷ / sa na cirasyedÃnÅæ jambÆdvÅpe anuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbhotsyate / taæ vayamÃrÃgayema na virÃgayema / tasya ca bodhisattvasyÃntike 'smÃkaæ janma bhavedityaparimitasattva-samyak-chanda-jananÃrthaæ chandabahulÅkaraïÃrtham / punarbodhisattvastu«itÃddevanikÃyÃccyutvà ucce và sammate và kule upapadyate yaduta rÃjakule và purohitakule và / tathodÃrÃn kÃmÃnuts­jya ni«krÃmati sattvÃnÃæ bahumÃnotpÃdanÃrtham / punardu«karacaryÃmabhyupagacchati du«karacaryÃdhimuktÃnÃæ sattvÃna vicchandanÃrtham / punaranuttarÃæ samyak saæbodhimabhisaæbudhyate / tadanye«Ãæ sattvÃnÃæ bodhivimuktisÃmÃnyopagamanaparihar«aïÃrtham / punaranuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhya brahmÃdhye«aïÃæ pratÅk«ate / na tÃvatsattvÃnÃæ dharmaæ deÓayati / te«Ãæ sattvÃnÃæ dharmagauravotpÃdanÃrtham / nÃvaramÃtrakametaddharmÃkhyÃnaæ bhavati yatredÃnÅæ brahmà [svayaæ] dharmadeÓanÃyai bhagavantamadhye«ata iti / punarbuddhacak«u«Ã lokaæ vyavalokÃæ yati / brahmÃdhye«ite 'nena dharmo deÓito brahmagauravÃt / paravyÃpÃritena na tu svena sattve«u kÃruïyacittena nÃtmana eva pratirupatÃæ viditveti / tadekatyÃnÃæ sattvÃnÃmevaærÆpasya mithyÃgrÃhasya vipraïÃÓÃrtham / punardharmacakramapravartitapÆrvaæ loke pravartayati / tathà dharmaæ deÓayati / Óik«ÃpadÃni ca praj¤apayati / ayamucyate bodhisattvasya viÓuddha upÃya÷ / yasmÃdupÃyÃdanya upÃya uttari atikrÃntataraÓca praïÅtataraÓca nÃsti / (##) itÅdaæ «a¬vidhamupÃyakauÓalyaæ bodhisattvÃnÃæ samÃsavyÃsanirdeÓata÷ pratihatÃnÃæ sattvÃnÃæ pratighÃtÃya nayanÃya madhyasthÃnÃmavatÃrÃyÃvatÅrïÃnÃæ paripÃkÃya paripakkÃnÃæ vimocanÃya / iti nÃstyata uttari nÃstyato bhÆya÷ / idaæ bodhisattvÃnÃmupÃyakauÓalyam / tatra katamà bodhisattvÃnÃæ dhÃraïÅ / samÃsataÓcaturvidhà dra«Âavyà / dharmadhÃraïÅ / arthadhÃraïÅ / mantradhÃraïÅ / bodhisattvak«ÃntilÃbhÃya ca dhÃraïÅ / tatra dharmÃdhÃraïÅ katamà / iha bodhisattvastadrÆpÃæ sm­tipraj¤ÃbalÃdhÃnatÃæ pratilabhate yathà ÓrutamÃtrakeïaivÃnÃmnÃtÃn vacasà 'paricitÃn nÃmapadavya¤janakÃyasaæg­hÅtÃnanupÆrvacaritÃnanupÆrvasamÃyuktÃn pramÃïÃn granthÃnapramÃïaæ kÃlaæ dhÃrayati / tatrÃrthadhÃraïÅ katamà / pÆrvavat / tatrÃyaæ viÓe«a÷ / te«Ãmeva dharmÃïÃmapramÃïamarthamanÃmnÃtamaparicitaæ manasà 'pramÃïaæ kÃlaæ dhÃrayati / tatra mantradhÃraïÅ katamà / iha bodhisattvastadrÆpaæ samÃdhivaÓitÃæ pratilabhate yathà yÃni mantrapadÃnÅti saæÓamanÃya sattvÃnÃmadhiti«Âhanti / tÃni siddhÃni bhavanti / paramasiddhÃnyamoghÃnyenekavidhÃnÃmÅtÅnÃæ saæÓamanÃya / iyamucyate bodhisattvasya mantradhÃraïÅ / tatra katamà bodhisattvasya bodhisattvak«ÃntilÃbhÃya dhÃraïÅ / iha bodhisattva÷ svayaæ pragìhahetucarita÷ praj¤ÃvÃn praviviktavihÃrÅ vÃcamapyanudÅrayan darÓanapathamapyanÃgacchan kenacit saha tathà mÃtrÃbhojÅ asaækÅrïabhojÅ ekaprakÃrÃÓanabhojÅ pradhyÃnaparata÷ alpaæ rÃtrau svapan bahu jÃgran yÃnÅmÃni tathÃgatabhëitÃni bodhisattvak«ÃntilÃbhÃya mantrapadÃni tadyathà iÂi miÂi kiÂibhi÷ k«ÃntipadÃni svÃhà / ityete«Ãæ mantrapadÃnÃmarthaæ cintayati tulayatyupaparÅk«ate / sa te«Ãæ mantrapadÃnÃmevaæ samyak pratipanna evamarthaæ svayamevÃÓrutvà kutaÓcit pratividhyati / tad yathà nÃstye«Ãæ mantrapadÃnÃæ kÃcidarthaparini«patti÷ nirarthà evaite / ayameva cai«Ãmartho yaduta nirarthatà / tasmÃcca paraæ punaraparamarthaæ na samanve«ate / iyatà tena te«Ãæ mantrapadÃnÃmartha÷ supratividdho bhavati / sa (##) te«Ãæ mantrapadÃnÃmarthaæ samyak pratividhya tenaivÃrthÃnusÃreïa sarvadharmÃïÃmatyarthaæ samyak pratividhyati svayamevÃÓrutvà parata÷ / eva¤ca punararthaæ pratividhyati / sarvÃbhilÃpai÷ sarvadharmÃïÃæ svabhÃvÃrthÃparini«patti÷ / yà punare«Ãæ nirabhilÃpyasvabhÃvatà ayamevai«Ãæ svabhÃvÃrtha÷ / sa evaæ sarvadharmÃïÃæ svabhÃvÃrthaæ samyak pratividhya tasmÃtparamarthaæ na samanve«ate / udÃra¤ca tasyÃrthasya prativedhÃt prÅtiprÃmodyaæ pratilabhate / tena bodhisattvena pratilabdhà tÃni dhÃraïÅpadÃnyadhi«ÂhÃya bodhisattvak«Ãntirvaktavyà / tasyÃÓca lÃbhÃt sa bodhisattvo na cirasyedÃnÅmadhyÃÓayaviÓuddhiæ pratilabhate / adhimÃtrÃyÃmadhimutticaryÃbhÆmik«Ãntau vartate / iyaæ bodhisattvasya bodhisattvak«ÃntilÃbhÃya dhÃraïÅ veditavyà / tatra dharmadhÃraïÅmarthadhÃraïŤca bodhisattva÷ prathamasya kalpÃsaækhyeyasyÃtyayÃcchuddhÃdhyÃÓayabhÆmipravi«Âo labhate niyatÃæ sthirÃmudÃräca / tata÷ punararvÃg labhate praïidhÃnavaÓena và dhyÃnasanniÓrayeïa và natu niyatÃæ na sthirÃæ nodÃrÃm / yathÃdharmÃrthadhÃraïÅ evaæ mantradhÃraïÅ veditavyà / bodhisattvak«ÃntilÃbhÃya tu dhÃraïÅ yathaiva vyÃkhyÃtà tathaiva labhyate / etÃ÷ puna÷ sarvà dhÃraïÅrbodhisattvaÓcaturbhiguïairyukto labhate nÃnyatamavikala÷ / katamaiÓcaturbhi÷ / kÃme«vanadhvavasito bhavati parasamucchraye«vÅryÃæ notpÃdayati / anÅr«urbhavati sarva-yÃcita-pradaÓca bhavatyananutÃpyadÃyÅ / dharmÃrÃmaÓca bhavati dharmarato bodhisattvapiÂakamÃrabhya piÂakamÃt­kÃæ và tatra katamadbodhisattvasya bodhisattvapraïidhÃnam / tat samÃsata÷ pa¤cavidhaæ dra«Âavyam / cittotpÃdapraïidhÃnaæ upapattipraïidhÃnaæ gocarapraïidhÃnaæ samyakpraïidhÃnaæ mahÃpraïidhÃna¤ca / tatra prathamacittotpÃdo bodhisattvasyÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau cittotpÃdapraïidhÃnamityucyate / ÃyatyÃæ sattvÃrthÃnukÆlÃsu sugatyupapatti«u praïidhÃnaæ bodhisattvasyopapattipraïidhÃnamityucyate / (##) samyagdharmapravicayapraïidhÃnaæ apramÃïÃdikuÓaladharmabhÃvanÃ-vi«aya-praïidhÃna¤ca bodhisattvasya gocarapraïidhÃnamityucyate / ÃyatyÃæ sarvabodhisattvakuÓalasaægrahÃya sarvaguïasaægrahÃya ca samÃsato vyÃsato và praïidhÃnaæ bodhisattvasya samyak praïidhÃnamityucyate / mahÃpraïidhÃnaæ punarbodhisattvasattvasyÃsmÃdeva samyakpraïidhÃnÃdveditavyam / tat punardaÓaviædham / ÃyatyÃæ sarvÃkÃrÃprameya-tathÃgata-pÆjopasthÃnatÃyai prathamaæ praïidhÃna bodhisattvasya mahÃpraïidhÃnamityucyate / buddhÃnÃæ ca bhagavatÃæ saddharma-parigrahÃrak«aïatÃyai dharmanetrÅsandhÃraïÃya mahÃpraïidhÃnam / tu«itabhavanavÃsamupÃdÃya purvavadyÃvat parinirvÃïÃya mahÃpraïidhÃnam / bodhisattva-sarvÃkÃrasamyakcaryÃcaraïatÃyai mahÃpraïidhÃnam / sarvasattvaparipÃkÃya mahÃpraïidhÃnam / sarvalokadhÃtusandarÓanÃya mahÃpraïidhÃnam / buddhak«etrapariÓodhanÃya mahÃpraïidhÃnam / sarvabodhisattvaikÃÓayaprayogatÃyai mahÃyÃnÃvataraïatÃyai mahÃpraïidhÃnam / abandhyasarva-samyakprayogatÃyai mahÃpraïidhÃnam / anuttarasamyaksaæbodhyabhisaæbodhÃya mahÃpraïidhÃnam / tatra katamo bodhisattvasya ÓÆnyatÃsamÃdhi÷ / iha bodhisattvasya sarvÃbhilëÃtmakena svabhÃvena virahitaæ nirabhilÃpyasvabhÃvaæ vastu paÓyata÷ yà cittasya sthiti÷ / ayamasyocyate ÓÆnyatÃsamÃdhi÷ / apraïihita÷ samÃdhi÷ katama÷ / iha bodhisattvasya tadeva nirabhilÃpyasvabhÃvaæ vastu mithyÃvikalpasamutthÃpitena kleÓena du÷khena ca parig­hÅtatvÃdanekado«adu«Âaæ samanupaÓyato yà ÃyatyÃæ tatrÃpraïidhÃnapÆrvikà cittasthiti÷ / ayamasyÃpraïihita÷ samÃdhirityucyate / animitta÷ samÃdhi÷ katama÷ / iha bodhisattvasya tadeva nirabhilÃpyasvabhÃvaæ vastu sarvavikalpaprapa¤ca nimittÃnyapanÅya yathÃbhÆtaæ ÓÃntato manasi kurvato yà cittasthiti÷ / ayamasyocyate animitta÷ samÃdhi÷ / kasmÃtpunare«Ãmeva trayÃïÃæ samÃdhÅnÃæ praj¤aptirbhavati / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ dvayamidaæ saccÃsacca / tatra saæsk­tamasask­ta¤ca sat asadÃtmà vÃtmÅyaæ và / tatra÷ (##) saæsk­te satyapraïidhÃnata÷ prÃtikÆlyato 'praïihitasamÃdhivyavasthÃnam / asaæsk­te punarnirvÃïe praïidhÃnata÷ samyagabhiratigrahaïato nirnimittasamÃdhivyavasthÃnam / yat punaretadasadeva vastu tatra bodhisattvena na praïidhÃnaæ nÃpraïidhÃnaæ karaïÅyam / api tu tadasadasadityeva yathÃbhÆtaæ dra«Âavyam / tacca darÓanamadhik­tya ÓÆnyatÃsamÃdhivyavasthÃnaæ veditavyam / evaæ hi bodhisattva e«u tri«u samÃdhi«u yogaæ karoti / evaæ ca vyavasthÃnaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / tadanyÃkÃrÃnapi trÅnsamÃdhÅnyathÃbhÆta-vyavasthÃna-nayapraveÓena bhÃvanÃ-nayapraveÓena ca yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti ye«u ÓrÃvakÃ÷ Óik«ante samudÃgacchati ca / catvÃrÅmÃni dharmoddÃnÃni yÃni buddhÃÓca bodhisattvÃÓca sattvÃnÃæ viÓuddhaye deÓayanti / katamÃni catvÃri / anityÃ÷ sarvasaæskÃrà iti dharmoddÃnam / du÷khÃ÷ sarvasaæskÃrà iti dharmoddÃnam / anÃtmÃna÷ sarvadharmà iti dharmoddÃnam / ÓÃntaæ nirvÃïamiti dharmoddÃnam / etat pratisaæyuktÃrtha yadbhÆyasà dharmamudÅrayanti buddhabodhisattvÃ÷ sattvÃnÃm / tasmÃdetÃni dharmoddÃnÃnÅtyucyante / paurÃïeÓca ÓÃntamÃnasairmunibhiruditoditatvÃnnityakÃlamuddÃnÃnÅtyucyante / mahodayagÃminÅ bhavÃgrordhvaægÃminÅ cai«Ã pratipat tasmÃduddÃnÃnÅtyucyante / kathaæ ca bodhisattva÷ sarvasaæskÃrÃnanityata÷ samanupaÓyati / iha bodhisattva÷ sarvasaæskÃrÃïÃmabhilÃpyasvabhÃvaæ nityakÃlameva nÃstÅtyupalabhyÃnityata÷ sarvasaæskÃrÃn paÓyati / punaravij¤Ãtasya bhÆtatastasyaiva nirabhilÃpyasya vastuna÷ aparij¤ÃnahetukamudayavyayamupalabhyatÃn nirabhilÃpyasvabhÃvÃn sarvasaæskÃrÃnanityata÷ samanupaÓyati / so 'tÅtÃn saæskÃrÃnutpannaniruddhÃnsamanupaÓyati / te«Ãæ naiva hetumupalabhate nÃpi svabhÃvam / tasmÃtte«Ãæ naiva hetuto naiva svabhÃvato vidyamÃnatÃæ samanupaÓyati / pratyutpannÃniruddhÃnsamanupaÓyati / te«Ãæ hetuæ nopalabhate dattaphalatvÃt / svabhÃvaæ punarupalabhate aniruddhatvÃt / tasmÃtte«Ãæ svabhÃvato vidyamÃnatÃæ samanupaÓyati no tu hetuta÷ / anÃgatÃn saæskÃrÃnanutpannÃniruddhÃn paÓyati / te«Ãæ hetumupalabhate adattaphalatvÃt / no tu svabhÃvamanutpannatvÃt / tasmÃtte«Ãæ bodhisattvo hetuto vidyamÃnatÃæ (##) paÓyati no tu svabhÃvata÷ / sa eva tri«vadhvasvavyavacchinnÃæ saæskÃra-santatiæ pravartamÃnÃæ d­«Âvà ekaikasmin saæskÃrak«aïe trÅïi saæsk­tasya saæsk­talak«aïÃni paÓyati / k«aïÃdurk«vaæ caturthaæ saæsk­talak«aïaæ samanupaÓyati / tatra pÆrvasaæskÃrak«aïe svabhÃvavinÃÓÃnantara yo 'pÆrvasaæskÃrak«aïasvabhÃvaprÃdurbhÃva÷ sà jÃtiriti paÓyati / utpannasya yastatkÃlÃvipraïÃÓa÷ sà sthitiriti paÓyati / taæ pÆrvaniruddhaæ saæskÃraj¤aïasvabhÃvamapek«ya tasyotpannasya yadanyatvamanyathÃtvaæ và sà jareti paÓyati / tasmÃjjÃtik«aïÃdÆrdhvaæ tasyaivotpannasya saæskÃrak«aïasya ya÷ svabhÃvavinÃÓa÷ sa vyaya iti paÓyati / sa yatsvabhÃvameva tamutpannaæ saæskÃrak«aïaæ samanupaÓyati / tatsvabhÃvÃneva tasya jÃtiæ sthitiæ jarÃæ ca / [na] paÓyati tadanyasvabhÃvÃn / tasmÃcca k«aïÃdÆrdhvaæ ca eva tasya saæskÃrak«aïa[svabhÃva]syÃpagama÷ sa eva te«Ãæ jÃtyÃdÅnÃmiti yathÃbhÆtaæ paÓyati tÃnyetÃni catvÃrya«i saæsk­talak«aïÃnyabhisamasya saæskÃrÃïÃæ samÃsato dvayÃvasthÃ-prabhÃvitÃni / bhÃvaprabhÃvitÃnyabhÃvaprabhÃvitÃni ca / tatra bhagavatà yo bhÃvastadekaæ saæsk­talak«aïaæ vyavasthÃpitam / yastvabhÃvastat dvitÅyaæ saæsk­talak«aïaæ vyavasthÃpitam / sa ca bhÃvaste«Ãæ saæskÃrÃïÃæ sthityanyathÃtvaprabhÃvita iti k­tvà t­tÅyaæ saæsk­talak«aïaæ vyavasthÃpitam / tatra bodhisattva÷ saæskÃramÃtraæ sthÃpayitvà na tasya jÃtiæ na sthitiæ na jarÃæ nÃnityatÃæ sarvakÃlaæ dravyasvabhÃvaparini«pattita÷ paÓyati / tatkasya heto÷ / saæskÃramÃtraæ sa utpadyamÃnamupalabhate / nÃsyÃnyÃæ jÃtiæ na sthitiæ na jarÃæ nÃnityatÃm / saæskÃramÃtrameva ca jÃyamÃnaæ ti«Âhantaæ jÅryamÃïaæ vinaÓyamÃnamupalabhate / na tasyÃnyÃæ jÃtiæ sthitiæ jarÃmanityatäca / yuktyÃpi bodhisattvo vim­ÓannetÃn jÃtyÃdÅn dravyato nopalabhate / eva¤ca punarvim­Óannopalabhate / sa cedrÆpÃdisaæskÃravinirmukta÷ anyo jÃtidharma÷ syÃt sa yathaiva rÆpÃdika÷ saæskÃra÷ svÃtmanotpadyate / tathaiva so 'pyutpadyeta / evaæ sati dve janmanÅ syÃtÃm yacca saæskÃra-janma yacca jÃti-janma tatra tatsaæskÃrajanma tasmÃjjÃtijanmana÷ ananyadeva và syÃt / [anyadeva và /] yadi tÃvadananyadevaæ satyapÃrthikà jÃtidravyakalpanà / anyà jÃtirdravyato 'stÅtiæ na yujyate / (##) atha ca punaranyadevaæ sati saæskÃra-janma jÃtirna bhavati / saæskÃra-janma jÃtiriti na yujyate / yathà jÃtirevaæ sthitirjarà vinÃÓaÓca vistareïa veditavya÷ / sa cedvinÃÓo nÃma svabhÃvato dharma÷ parini«panna÷ syÃt so 'pyutpadyeta nirudhyeta và / yadà ca vinÃÓa utpanna÷ syÃttadà sarvasaæskÃrairniruddhairbhavitavyaæ syÃt / evaæ satyalpak­cchreïa nirodhasamÃpannasyeva cittacaitasikÃnÃæ dharmÃïÃmaprav­tti÷ syÃt / tasya ca punarvinÃÓasya nirodhÃt niruddhairapi tai÷ saæskÃrai÷ punareva bhavitavyaæ syÃt vinÃÓa e«Ãæ nÃstÅti k­tvà / ato vinÃÓa utpadyate nirudhyate ceti na yujyate / na ca puna÷ kulaputrasya và kuladuhiturvà sarvakÃlÃstitäca dravyasatÃæ svabhÃvaparini«pati¤ca praj¤apti satÃæ paÓyato nirvidvirÃgo vimuktiÓca yujyate / ato viparyayeïa tu yujyate / ityebhirÃkÃrairbodhisattva÷ sarvasaæskÃrà anityà iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / tÃn punareva anityÃn saæskÃrÃn prabandhena vartamÃnÃdbodhisattva÷ tri÷prakÃrÃyà du÷khatÃyÃ÷ sanniÓrayabhÃvena paÓyati saæskÃradu÷khatÃyÃ÷ vipariïÃmadu÷khatÃyÃ÷ du÷khadu÷khatÃyÃÓca / evaæ hi bodhisattva÷ sarvasaæskÃrà du÷khà iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / puna÷ sarvadharmÃïÃæ bodhisattva÷ saæsk­tÃsaæsk­tÃnÃæ dvividhaæ nairÃtmyaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / pudgalanairÃtmyaæ dharmanairÃtmyaæ ca / tatredaæ pudgalanairÃtmyam / yannaivate vidyamÃnà dharmÃ÷ pudgalÃ÷ / nÃpi vidyamÃnadharmavinirmukto 'nya÷ pudgalo vidyate / tatredaæ dharmanairÃtmyam / yatsarve«vabhilÃpye«u vastu«u sarvÃbhilÃpasvabhÃvo dharmo na saævidyate / evaæ hi bodhisattva÷ sarvadharmà anÃtmÃna iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / ya÷ punare«Ãmeva saæskÃrÃïÃæ pÆrvaæ hetusamucchinnÃnÃæ paÓcÃdaÓe«oparamastadanye«Ã¤cÃtyantamanabhinirv­ttiraprÃdurbhÃva÷ / idamucyate nirvÃïam / tacca ÓÃntaæ kleÓopaÓamÃt du÷khopaÓamÃcca veditavyam / evaæ ca tÃvadanadhyÃÓayaÓuddho bodhisattva÷ ad­«Âasatyo và ÓrÃvakÃyÃnÅyo nirvÃïamadhimukto bhavati / eva¤cÃbhivadati-ÓÃntaæ nirvÃïamiti / na cÃsya tasminnirvÃïe yathÃbhÆtÃvagamo yathÃvajj¤ÃnadarÓanaæ (##) pravartate / asti tve«a yoniÓo manaskÃra÷ / tadyathà rÃjaputro và g­hapatiputro và rÃj¤Ã g­hapatinà và 'ntarg­he saævardhita÷ syÃt tasya ca daharasyaiva kumÃrabhÆtasya tena rÃj¤Ã g­hapatinà và k­trimakà m­garathakà và go-aÓvarathakà và hastirathakà và upasaæh­tà bhaveyu÷ / sa ca rÃjaputro và g­hapatiputro và tai÷ krŬan ramamÃïa÷ paricÃrayaæste«veva k­trime«u m­ge«u m­gasaæj¤Å syÃt k­trime«u go 'Óve«u hasti«u hastisaæj¤Å syÃt / athaikadà sa rÃjà và g­hapatirvà svasya putrasya v­ddheranvayÃdindriyÃïÃæ paripÃkÃdbhÆtÃnÃæ m­gÃïÃæ varïaæ bhëeta / bhÆtÃnÃæ yÃvaddhastinÃæ varïaæ bhëeta / tasya punà rÃjaputrasya [vÃ] g­hapatiputrasya và ta varïavÃdaæ Órutvà evaæ syÃt / e«Ãmayaæ rÃjà g­hapatirvà asmÃkaæ m­garathakÃnÃæ yÃvaddhastirathakÃnÃæ và varïaæ bhëata iti / athÃpareïa samayena sa rÃjà gahapatirvà svaæ putraæ bahirÃgÃrÃnnivÅ«ya bhÆtÃneva m­gÃæstasmai upadarÓayedbhÆtÃneva yÃvaddhastina upadarÓayet / tasya tÃn d­«Âvà tasminsamaye pratyÃtmaæ pratyavagamo yathÃbhÆta utpadyeta / ime te bhÆtÃrthikà m­garathakà vistareïa yÃvaddhastirathakà ye«ÃmasmÃkaæ pità dÅrgharÃtraæ varïaæ bhëitavÃnasmÃkameva tvayathÃbhÆte arthe tat pratirÆpamÃtrake tatpratibimbapratibhÃsamÃtrake adhimok«a÷ prav­tta iti / tena pÆrvakeïÃdhimok«eïÃritÅyeran / evameva saæsÃrÃntarg­hasaæv­ddhÃnÃmaÓuddhÃÓayÃnÃæ bodhisattvÃnÃmad­«ÂasatyÃnäca ÓrÃvakÃïÃæ putrasthÃnÅyÃnÃæ pit­kalpairbuddhairbodhisattvaiÓca mahÃbhÆmipravi«ÂairnirvÃïapratyak«adarÓibhiste«Ãæ bodhisattvÃnÃæ ÓrÃvakÃïäca purastÃnnirvÃïasya yathÃd­«Âasya varïo bhëita÷ / taiÓca tannirvÃïaæ guïato gho«amÃtrÃnusariïyà buddhyà dÅrgharÃtramadhimuktam / yadà punaste«Ãæ saæbhÃraparipÃkav­ddheranvayÃt ÓraddhÃÓayÃnäca bodhisattvÃnÃæ d­«ÂasatyÃnäca ÓrÃvakÃïÃæ nirvÃïe pratyak«aæ j¤ÃnadarÓanamutpadyate / tadà te«Ãmapi yathÃbhÆta÷ pratyavagama utpadyate / idaæ tannirvÃïaæ sarvaÓrÃvakapratyekabuddhÃnÃæ yasya buddhabodhisattvairvarïà bhëita÷ / asmÃbhistu pÆrvabÃlapraj¤atayà na yathÃbhÆtamadhimuktam / asti tu tadasya pratirÆpakam / asti pratibhÃsamÃtrakam / te tena pÆrvakeïÃdhimok«eïa (##) ritÅyante paÓcimakaæ yathÃbhÆtÃdhimok«aæ niÓritya / tadyathà ki¤cidvyÃdhitaæ puru«aæ kaÓcinmahÃvaidyastasya prapyupasthitasya vyÃdhe÷ praÓamÃyÃnulomikairbhai«ajyairÆpati«Âhet / sa ca vyÃdhitapuru«o dÅrghakÃlapratini«evaïÃtte«Ãæ bhai«ajyÃnÃæ tadadhimukta eva bhavet tadÃrÃma÷ / te«veva sÃradarÓÅ bhavet / atha tasyaiva vyÃdhitapuru«asya sa ca pÆrvako vyÃdhistayà bhai«ajyÃsevayà vyupaÓÃmyedanyaÓcÃpÆrvo vyÃdhiranyabhai«ajyasÃdhya÷ prÃdurbhavet / atha sa mahÃvaidya÷ pÆrvakasya ca vyÃdhe÷ praÓamaæ paÓcimakasya cotpÃdamanyabhai«ajyasÃdhyaæ viditvà ta¤ca pÆrvakaæ bhai«ajyaprayogaæ pratik«ipedanyaæ cÃnulomikaæ vyapadiÓed bhai«ajyam / sa bÃlo vyÃdhita puru«a÷ pÆrvabhai«ajyÃdhimuktaste«veva pathyasaæj¤Å yenaiva mahÃvaidyena tÃni pÆrvapaÓcimÃni bhai«ajyÃni vyapadi«ÂÃni / evamapyucyamÃnastena saæmukhamapathyÃnyetÃni pÆrvakÃïi bhai«ajyÃni paÓcime vyÃdhÃviti saæpratyayena na gacchannëya vacanamabhiÓraddhavyÃdevameva tadupamÃste bÃlà bodhisattvÃ÷ ÓrÃvakÃÓca veditavyÃ÷ / ye vyÃdhitapuru«Ã eva kleÓagrastà mahÃvaidyasya tathÃgatasyottarÃduttaratarÃmuttamatamÃmuttÃnÃduttÃnatarÃæ gambhÅrÃd gambhÅratarÃæ gambhÅratamÃæ hÅnÃdudÃrÃmudÃratarÃmudÃratamÃæ dharmadeÓanÃæ samyagvyapadeÓamavavÃdÃnuÓÃsanÅæ nÃvataranti nÃdhimucyante na pratipadyante dharmasyÃnudharmam / tatra ÓrÃddho bodhisattva÷ ÓrÃvako và na kasmiæÓcittathÃgatabhëite vimatisandehamutpÃdayati / sa puna÷ sarvÃÇgapari«kÃrasusamÃyuktamivÃjanyarathaæ taæ tathÃgatabhëitaæ dharmarathamabhirÆhya kuÓala iva sÃrathiryÃvatÅ tena bhÆmirgantavyà bhavatyanuprÃptavyà tÃæ laghuladhveva gantà bhavatyadhandhÃyamÃna÷ / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne saptadaÓamaæ bodhipak«yapaÂalam / (##) ## (Chapter 1.18) uddÃnam / ÃÓcaryaæ cÃpyanÃÓcaryaæ samacittopakÃrità / pratikÃrastathà ÓÃsti syÃdabandhyaprayogatà // pa¤ceme bodhisattvÃsyÃÓcaryÃdbhÆtà dharmà anuttare samyaksaæbodhiyÃne Óik«amÃïasya veditavyÃ÷ / katame pa¤ca / ni«kÃraïavatsalatà sarvasattve«u / sattvÃnÃmevÃrthÃya saæsÃre 'prameyadu÷khasahi«ïutà / bahukleÓÃnÃæ durvineyÃnÃæ ca sattvÃnÃæ vinayopÃyaj¤atà / paramadurvij¤ÃnatattvÃrthÃnupraveÓa÷ / acintyaprabhÃvatà ca / ime pa¤ca bodhisattvÃnÃmÃÓcaryÃdbhutà dharmà asÃdhÃraïastadanyai÷ sarvasattvai÷ / pa¤cemÃni bodhisattvasyÃnÃÓcaryÃïi yai÷ samanvÃgato bodhisattva÷ anÃÓcaryÃdbhutadharmasamanvÃgata ityucyate / katamÃni pa¤ca / yad bodhisattva÷ parahitahetukena du÷khena sukhÃtmaka eva san k­tsnaæ parahitahetukaæ du÷khamabhyupagacchati / idaæ bodhisattvasya prathamamanÃÓcaryaæ yena samanvÃgato bodhisattva÷ anÃÓcaryÃdbhutadharmasamanvÃgata ityucyate / punaraparaæ yad bodhisattva÷ saæsÃrado«aj¤o nirvÃïaguïaj¤a eva ca san sattvapariÓuddhipriyastenaiva ca sukhÃtmaka÷ sattvapariÓuddhimevÃdhipatiæ k­tvà saæsÃramabhyupagacchati / idaæ bodhisattvasya dvitÅyamanÃÓcaryaæ pÆrvavat / punaraparaæ yad bodhisattvastÆ«ïÅæbhÃva-sukharasaj¤a eva san sattvapariÓuddhipriyastenaiva ca sukhÃtmakaæ sattvapariÓuddhimevÃdhipatiæ k­tvà sattvÃnÃæ dharmedeÓanÃyai prayujyate / idaæ bodhisattvasya t­tÅyamanÃÓcaryaæ pÆrvavat / punaraparaæ yad bodhisattva÷ [«aÂ] pÃramitopacitaæ kuÓalamÆlaæ sattvapariÓuddhipriyastenaiva ca sukhÃtmaka÷ sattvapariÓuddhimevÃdhipatiæ k­tvà sarvasattvÃnÃmÃÓayata÷ samuts­jati / na ca punastasya samutsargasya vipÃkenÃrthÅ bhavati / idaæ bodhisattvasya caturthamanÃÓvaryaæ pÆrvavat / punaraparaæ yad bodhisattva÷ parakÃryasvakÃrya iva sarvaparakÃryÃrthakriyÃsu saæd­Óyate / idaæ bodhisattvasya pa¤camamanÃÓcaryaæ yena samanvÃgato bodhisattva÷ anÃÓcaryÃdbhutadharmasamanvÃgata ityucyate / (##) pa¤cabhirÃkÃrairbodhisattva÷ sarvasattve«u samacitto veditavya÷ / katamai÷ pa¤cabhi÷ / prathamena bodhÃya cittotpÃda-praïidhÃnena / tathà hi bodhisattva÷ sarvasattvÃnÃmarthe samaæ taccittamutpÃdayati / anukampÃsahagatena cittena samacitto bhavati / bodhisattva÷ sarvasattve«u ekaputraka iva premasahagatena cittena samacitto bhavati / bodhisattva÷ sarvasattve«u ekaputraka eva premasahagatena cittena samacitto bhavati / bodhisattva÷ sarvasattve«u pratÅtyasamutpanne«u ca [sarva]saæskÃre«u sattvasaæj¤eti viditvà bodhisattvo yà ekasya sattvasya dharmatà sà sarve«Ãmiti dharmasamatÃnugatena cetasà sarvasattve«u samacitto viharati / yathà caikasya sattvasyÃrthamÃcarati tathà sarve«Ãm / evaæ hi bodhisattva÷ sarvÃrthakriyÃsahagatena cetasà sarvasattve«u smacitto viharati / ebhi÷ pa¤cabhirÃkÃrairbodhisattva÷ sattve«u samacitto bhavati / pa¤cabhirÃkÃrairbodhisattvÃnÃæ sattve«u sarvopakÃrakriyà veditavyà / katamai÷ pa¤cabhi÷ / samyagÃjÅvavyapadeÓopasaæhÃreïa / vilome«u ca k­tye«varthopasaæhite«vanulomopadeÓopasaæhÃreïa / anÃthÃnÃæ ca du÷khitÃnÃæ k­païÃnÃmapratiÓaraïÃnÃæ sanÃthakriyayà / sugatigamanÃya mÃrgavyapadeÓopasaæhÃreïa yÃnatrayavyapadeÓopasaæhÃreïa ca / pa¤cabhirÃkÃrai÷ sattvà upakÃriïo bodhisattvasya pratyupakÃreïa pratyupasthito bhavanti / katamai÷ pa¤cabhi÷ / ÃtmÃnaæ guïai÷ saæyojayanti paraguïÃdhÃnÃya prayuktÃro bhavanti / anÃthe«u du÷khite«u k­païe«vapratiÓaraïe«u sattve«u sÃnÃthyaæ kurvanti / tathÃgatÃn pÆjayanti / tathÃgatÃbhëita¤ca dharmamukhena và lekhayitvà và dhÃrayanti ta¤ca pÆjayanti / pa¤cemÃni sthÃnÃni bodhisattvena nityamevamÃÓaæsitavyÃni bhavanti / katamÃni pa¤ca / buddhotpÃdÃrÃgaïatà / te«Ãmeva ca buddhÃnÃmantikÃt «aÂe pÃramitÃ-bodhisattvapiÂakaÓravaïam / sarvÃkÃrasattvaparipÃcanapratiabalatà / anuttarasamyaksaæbodhiprÃpti÷ / abhisaæbodheÓca ÓrÃvakasÃmagrÅ / (##) pa¤cabhi÷ kÃraïai÷ bodhisattvasya sattve«vvabandhyo 'rthakriyÃ-prayogo bhavati / katamai÷ pa¤cabhi÷ / iha bodhisattva Ãdita eva sattve«u hitasukhai«Å bhavati / tacca hitasukhaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / aviparyastabuddhirbhavati / iti sarvaæ pÆrvavad veditavyaæ yadyathà pÆjÃsevà 'pramÃïapaÂale / uddÃnam / samyak prayogo hÃniÓca viÓe«agamanaæ tathà / pratirÆpÃÓca bhÆtÃÓca guïà vinayanaæ tathà // pa¤cabhi÷ prayogairbodhisattvasya sarvasamyaksaæprayoga saægraho veditavya÷ katamai÷ pa¤cabhi÷ / anurak«aïÃ-prayogeïa / anavadyaprayogeïa pratisaækhyÃnabalaprayogeïa / adhyÃÓayaÓuddhiprayogeïa / niyatapatitaprayogeïa ca / tatra bodhisattvo 'nurak«aïà prayogeïa medhÃæ rak«ati yena sahajena j¤Ãnena dharmÃn laghuladhvevodg­hïÃti / sm­tiæ rak«ati yayà sm­tyà udg­hÅtÃn dharmÃn dhÃrayati / j¤ÃnamÃrak«ati yena j¤Ãnena dh­tÃnÃæ dharmÃïÃmarthamupaparÅk«ate / samyak praj¤ayà pratividhyati medhÃsm­tibuddhihÃnabhÃgÅyanidÃnaparivarjanatayà sthitiv­ddhibhÃgÅyanidÃnapratini«evaïatayà ca / svacittamÃrak«ati indriyÃïÃæ guptadvÃratayà / paracittamÃrak«ati samyakparicittÃnuvartanatayà / tatra bodhisattvasyÃnavadyaprayogo ya÷ kuÓale«u dharme«vaviparÅtaÓcottaptaÓcÃpramÃïaÓca satataÓca bodhipariïÃmitaÓca / pratisaækhyÃnabalaprayoga÷ punarasya sarvasyÃmadhimukticaryÃbhÆmau dra«Âavya÷ / [ÓuddhÃdhyÃÓayaprayoga÷] ÓuddhÃdhyÃÓayabhÆmau caryà pratipattibhÆmau ca dra«Âavya÷ / niyatipatitaprayogo niyatÃyÃæ bhÆmau ni«ÂhÃgamanabhÆmau ca dra«Âavya÷ / ivamebhi÷ pa¤cabhi÷ prayogairbodhisattvasya sarvasamyakprayogasaægraho bhavati / pa¤ceme bodhisattvasya hÃnabhÃgÅyà dharmà veditavyÃ÷ / katame pa¤ca / agauravatà dharme dharmabhÃïake ca / pramÃdakausÅdyam / kleÓa-Ãsevà 'dhivÃsanatà / duÓcarita-Ãsevà 'dhivÃsanatà / tadanyaiÓca bodhisattvai÷ saha paritulanÃbhimÃnatà dharmaviparyÃsÃbhimÃnatà ca / (##) pa¤ceme bodhisattvasya dharmà viÓe«abhÃgÅyà veditavyÃ÷ / te punare«Ãmeva pa¤cÃnÃæ k­«ïapak«yÃïÃæ dharmÃïÃæ yathÃkramaæ viparyayeïa veditavyÃ÷ / pa¤ceme bodhisattvÃnÃæ guïapratirÆpaka÷ bodhisattvado«Ã veditavyÃ÷ / katame pa¤ca / raudradu÷ÓÅle«u sattve«u tato nidÃnamapakÃrakriyà / kuhakasyeryÃpathasampattikralpanà / lokÃyatairmantraistÅrthikaÓÃstrapravisaæyuttairj¤Ãtra pratilambha÷ paï¬itasaækhyÃ-gamanatà ca / sÃvadyasya ca dÃnÃdikasya kuÓalasyÃdhyÃcÃra÷ / saddharmapratirÆpakÃïÃæ ca / rocanà deÓanà vyavasthÃpanà / pa¤ceme bodhisattvasya bhÆtà bodhisattvaguïà veditavyÃ÷ / katame pa¤ca / raudradu÷ÓÅle«u sattve«u viÓe«eïa kÃruïyacittatà / prak­tyà ÅryÃpathasaæpannatà / tathÃgatapraïÅtenÃgamÃdhigamena j¤Ãtrapratilambha÷ / paï¬itasaækhyÃgamanatà ca / anavadyasya ca dÃnÃdikasya kuÓalasya kriyà / saddharmasya ca prakÃÓanà saddharmapratirÆpakÃïÃæ ca pratik«epaïatà / daÓasu sthÃne«u samÃsato bodhisattvà vineyÃn sattvÃn samyageva vinayanti / katame«u daÓasu / duÓcaritaviveke / [kÃmaviveke] / Ãpattyana dhyÃcÃravyutthÃne / indriyairguptadvÃratÃyÃm / saæprÃjanavihÃritÃyÃm / saæsargaviveke praviviktasyÃsadvitarkaæviveke / Ãvaraïaviveke / kleÓaparyavasthÃnaviveke / kleÓapak«adau«Âhulyaviveke ca / uddÃnam / vyÃk­tirniyatau pÃto hyavaÓyakaraïÅyatà / sÃtatyakaraïÅya¤ca prÃdhÃnyaæ paÓcimaæ bhavet // «a¬bhirÃkÃrai÷ samÃsatastathÃgatà bodhisattvamanuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau vyÃkurvanti / katamai÷ «a¬bhi÷ / gotrasthamanutpÃditacittam / tathotpÃditaæ cittam sammukhÃvasthitam / viparok«Ãvasthitam / parimitaæ kÃlamiyatà kÃlenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbhotsyata iti / aparimitakÃlaæ vyÃkurvanti na tu kÃlaniyama kurvanti / (##) traya ime bodhisattvasya niyatipÃtÃ÷ / katame traya÷ / gotrastha eva bodhisattvo niyatipatita ityucyate / tatkasya heto÷ / bhavyo 'sau pratyayÃnÃsÃdya niyatamanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæboddhum / punarekatyo bodhisattvo niyataæ cittamutpÃdayatyanuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau na punastÃvatpratyudÃvartayati yÃvadanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyate / punarbodhisattvo vaÓitÃprÃpta÷ sarvÃæ sattvÃrthacaryÃæ yathecchati yathÃrabhate tathaivÃbandhyÃæ karoti / ta ete trayo niyatipÃtà bhavanti / gotrasthaniyatipÃta÷ / cittotpÃdaniyatipÃta÷ / abandhya-caryÃ-niyatipÃtaÓca / tatra paÓcimaæ niyatipÃtamÃrabhya tathÃgatà niyatipatitaæ bodhisattvaæ vyÃkurvÃïà vyÃkurvanti / pa¤cemÃni sthÃnÃni bodhisattvasyÃvaÓyakaraïÅyÃni bhavanti yÃnyak­tvà bodhisattva÷ abhavyo bhavatyanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæboddhum / katamÃni pa¤ca / prathamaÓcittotpÃda÷ / sattve«vanukampà / uttaptavÅryam / sarvavidyÃsthÃne«u yogyatà / akhedaÓca / pa¤cemÃni bodhisattvasya sthÃnÃni sÃtatyakaraïÅyÃni / katamÃni pa¤ca / apramÃdo bodhisattvasya sÃtatyakaraïÅya÷ / anÃthe«u sattve«u [du÷khite«u ca] apratiÓaraïe«u sanÃthakriyà / tathÃgatapÆjà skhalitaparij¤Ãnam / sarvakriyÃcÃravihÃramanasikÃre«u bodhicittapÆrvaÇgamatà bodhisattvasya pa¤camaæ sÃtatyakaraïÅyam / daÓeme dharmà bodhisattvÃnÃæ pradhÃnasammatà yÃn bodhisattvà agrato dhÃrayantyagryapraj¤apti«u ca praj¤apayanti / katame daÓa / bodhisattvagotraæ sarvagotrÃïÃæ pradhÃnam / prathamaÓcittotpÃda÷ sarvasamyak praïidhÃnÃnaæ pradhÃnam / vÅryaæ ca praj¤Ã ca sarvapÃramitÃnÃæ pradhÃnam / priyavÃdità sarvasaægrahavastÆnÃæ pradhÃnam / tathÃgata÷ sarvasattvÃnÃæ pradhÃnam / karÆïà 'pramÃïÃnÃæ pradhÃnam / caturthaæ dhyÃnaæ [sarvadhyÃnÃnÃæ pradhÃnam /] trayÃïÃæ samÃdhÅnÃæ ÓÆnyatÃsamÃdhi÷ pradhÃnam / sarvasamÃpattÅnÃæ (##) nirodhasamÃpatti÷ pradhÃnam / sarvopÃyakauÓalyÃnÃæ viÓuddhamupÃyakauÓalyaæ yathÃnirdi«Âaæ pradhÃnam / uddÃnam / praj¤apte÷ syÃdvyavasthÃnaæ dharmÃïÃme«aïà tathà / yathÃbhÆtaparij¤ÃnamaprameyÃstathaiva ca // deÓanÃyÃ÷ phalaæ caiva mahattvaæ yÃnasaægraha÷ / bodhisattvà daÓa j¤eyà nÃmapraj¤aptayastathà // catvÃrÅmÃni bodhisattvÃnÃæ praj¤aptivyavasthÃnÃni yÃniæ bodhisattvà eva samyak praj¤apayanti vyavasthÃpayanti tathÃgatà và / na tvanya÷ kaÓciddevabhÆto và manu«yabhÆto và ÓramaïabrÃhmaïabhÆto vÃnyatraitebhya evaæ Órutvà / katamÃni catvÃri / dharmapraj¤aptivyavasthÃnaæ satyapraj¤aptivyavattthÃnaæ yuktipraj¤aptivyavasthÃnaæ yÃnapraj¤aptivyavasthÃna¤ca / tatra yà dvÃdaÓÃÇgasya sÆtrÃdikasya vacogatasyÃnupÆrvaracanà anupÆrvavyavasthÃnasamÃyoga÷ / idamucyate dharmapraj¤aptivyavasthÃnam / satyapraj¤aptivyavasthÃnaæ punaranekavidham / avitathÃrthena tÃvadekameva satyaæ na dvitÅyamasti / dvividhaæ satyam / saæv­tisatyaæ paramÃrthasatyaæ ca / trividhaæ satyam / lak«aïasatyaæ vÃksatyaæ kriyÃsatyaæ ca / [caturvidhaæ satyam /] du÷khasatyaæ yÃvanmÃrgasatyam / pa¤cavidhaæ [satyam /] hetusatyaæ phalasatyaæ j¤Ãnasatyaæ j¤eyasatyaæ agryasatyaæ ca / «a¬vidhaæ [satyam] / satyasatyaæ m­«Ãsatyaæ parij¤eyasatyaæ prahÃtavyasatyaæ sÃk«Ãtkartavyasatyaæ bhÃvayitavyasatyaæ ca / saptavidhaæ satyam / ÃsvÃdasatyaæ ÃdÅnavasatyaæ ni÷saraïasatyaæ dharmatÃsatyaæ adhimuktisatyaæ ÃryÃïÃæ satyaæ anÃryÃïÃæ satyaæ ca / a«Âavidhaæ [satyaæ] / saæskÃradu÷khatÃsatyaæ vipariïÃmadu÷khatÃsatyaæ du÷khadu÷khatÃsatyaæ prav­ttisatyaæ niv­tisatyaæ saækleÓasatyaæ vyavadÃnasatyaæ samyakprayogasatyaæ ca / navavidhaæ [satyam] / anityasatyaæ du÷khasatyaæ ÓÆnyatÃsatyaæ nairÃtmyasatyaæ [bhavat­«ïÃsatyaæ] (##) vibhavat­«ïÃsatyaæ tatprahÃïopÃyasatyaæ sopadhiÓe«anirvÃïasatyaæ nirupadhiÓe«anirvÃïasatyaæ [ca] / daÓavidhaæ satyam / aupakramikadu÷khasatyaæ bhogavaikalyadu÷khasatyaæ dhÃturvai«amyadu÷khasatyaæ priyavipariïÃmadu÷khasatyaæ dau«Âhulyadu÷khasatyaæ karmasatyaæ kleÓasatyaæ tathà ÓravaïayoniÓomanaskÃrasatyaæ samyakd­«Âisatyaæ samyagd­«Âiphalasatyaæ ceti / idamucyate bodhisattvÃnÃæ satyapraj¤aptivyavasthÃnam / prabhedaÓa÷ punaretadapramÃïa veditavyam / catasro yuktayo yuktipraj¤aptivyavasthÃnamityucyate / tÃsÃæ puna÷ pravibhÃga÷ pÆrvavadveditavya÷ / trayÃïÃæ yÃnÃnÃæ ekaikasya saptabhirÃkÃrai÷ praj¤aptivyavasthÃnam / ÓrÃvakayÃnasya pratyekabuddhayÃnasya mahÃyÃnasya yÃnapraj¤aptivyavasthÃnamityucyate / catur«vÃryasatye«u yà praj¤Ã tasyà eva ca praj¤Ãyà ya ÃÓraya÷ Ãlambanaæ sahÃya÷ karma saæbhÃrastasyà eva ca praj¤Ãyà yat phalam ebhi÷ saptabhirÃkÃrai÷ ÓrÃvakayÃnapraj¤aptivyavasthÃnaæ sÃkalyena veditavyam / yathà ÓrÃvakayÃnamevaæ pratyekabuddhayÃnapraj¤aptivyavasthÃnam / nirabhilÃpyaæ vastvÃlambanÅk­tya sarvadharme«u yà tathatà nirvikalpasamatà niryÃïatà praj¤Ã tasyà eva ca praj¤Ãyà ya ÃÓraya Ãlambanaæ sahÃya÷ karma sambhÃrastasyà eva ca praj¤Ãyà yatphalam / ityebhi÷ saptabhirÃkÃrairmahÃyÃnapraj¤aptivyavasthÃnaæ veditavyam / atÅtÃnÃgatapratyutpanne«vadhva«u ye kecidbodhisattvÃ÷ samyakpraj¤aptivyavasthÃnaæ k­tavanta÷ kari«yanti kurvanti và puna÷ sarve ta ebhiÓcatubhirvastubhi÷ / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / catvÃrÅmÃni bodhisattvÃnÃæ sarvadharmÃïÃæ yathÃbhÆtaparij¤Ãyai parye«aïÃvastÆni / katamÃni catvÃri / nÃmaparye«aïà / vastuparye«aïà / svabhÃvapraj¤aptiparye«aïà / viÓe«apraj¤aptiparye«aïà ca / e«Ãæ ca vibhÃga÷ pÆrvavadveditavya÷ tadyathà tattvÃrthapaÂale / (##) catvÃrÅmÃni bodhisattvÃnÃæ sarvadharmÃïÃæ yathÃbhÆtaparij¤ÃnÃni / katamÃni catvÃri / nÃmaparye«aïÃgataæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnaæ vastuparye«aïÃgataæ svabhÃvapraj¤aptiparye«aïÃgataæ viÓe«apraj¤aptiparye«aïÃgataæ yathÃbhÆtaparij¤Ãnam / e«Ãmapi vibhÃga÷ pÆrvavadveditavya÷ / [tadyathà tattvÃrthapaÂale /] / pa¤ceme aprameyà bodhisattvÃnÃæ sarvakauÓalyakriyÃyai saævartante / katame pa¤ca / sattvadhÃturaprameyo lokadhÃturaprameyo dharmadhÃturaprameya÷ / vineyadhÃturaprameyo vineyopÃyaÓcÃprameya÷ / catu÷«a«Âi÷ sattvanikÃyÃ÷ sattvadhÃtustadyathà manomapyÃæ bhÆmau / santÃnabhedena punaraprameya÷ / daÓasu dik«uprameyà aprameyanÃmalokadhÃtavastadyathà iyaæ sahà nÃma lokadhÃturyasya nÃmnà brahmà sahÃæpatirityucyate / kuÓalÃkuÓalÃvyÃk­tà dharmÃ÷ prabhedanayenÃprameyà veditavyÃ÷ / syÃdekavidho vineya÷ sarvasattvà vineyà iti k­tvà / syÃd dvividha÷ / sakalabandhano vikalabandhanaÓca / syÃt trividha÷ m­dvindriyo madhyendriyastÅk«ïendriyaÓca / caturvidha÷ / k«atriyo brÃhmaïo vaiÓya÷ ÓÆdraÓca / pa¤cavidha÷ / rÃgacarito dve«acarito mohacarito mÃnacarito vitarkacaritaÓca / «a¬vidha÷ / g­hÅ pravrajita÷ aparipakva÷ paripakvo ['vimuktaÓca] vimuktaÓca / saptavidha÷ / pratihato madhyastha÷ vipa¤citaj¤a÷ uddhaÂitaj¤a÷ tadÃtvavineya÷ Ãpattivineya÷ pratyayahÃryaÓcavineyo yÃd­ÓÃn pratyayÃn labhate tathà tathà pariïamati / a«Âavidha÷ / a«Âau pari«ada÷ / k«atriyapari«adamÃdiæ k­tvà yÃvadbrahmapari«at / navavidha÷ / tathÃgatavineya÷ ÓrÃvakapratyekabuddhavineya÷ bodhisattvavineya÷ k­cchrasÃdhya÷ [ak­cchrasÃdhya÷] Ólak«ïasÃdhya÷ avasÃdanÃ-sÃdhya÷ dÆre vineya÷ antike ca vineya÷ / daÓavidha÷ / nÃraka÷ tairyakyonika÷ yÃmalaukika÷ kÃmÃvacaro divyamÃnu«yaka÷ ÃntarÃbhavika÷ rÆpÅ arÆpÅ saj¤Å asaæj¤Å naivasaj¤ÅnÃsaæj¤Å ca / ayaæ tÃvat prakÃrabhedena pa¤capa¤cÃÓadÃkÃra÷ / apramÃïastu santÃnaprabhedena veditavya÷ / tatra (##) sattvadhÃtu vineyadhÃtvo÷ kiæ nÃnÃkaraïam sattvadhÃturaviÓe«eïa sarvasattvà gotrasthÃÓcÃgotrasthÃÓca / ye purnagotrasthà eva tÃsu tëvavasthÃsu vartante / sa vineyadhÃturityucyate / vineyopÃya÷ puna÷ pÆrvavadyathà nirdi«Âo veditavya÷ / so 'pi cÃprabheya÷ prakÃrabhedata÷ / ta ete 'bhisamasya pa¤cÃprameyà bhavanti / tatkasya heto÷ / iha bodhisattvo ye«Ãæ sattvÃnÃmarthe prayujyate sa prathamo 'prameya÷ / tÃnpuna÷ sattvÃn yatrasthÃnupalabhate / sa dvitÅyo 'prameya÷ tÃnpuna÷ sattvÃæste«u te«u lokadhÃtu«u yairdharmai÷ saækliÓyamÃnÃæÓca viÓudhyamÃnÃæÓcopalabhate / sa t­tÅyo 'prameya÷ / tebhyaÓca sattvebhyo yÃnsattvÃn bhavyÃn ÓakyarupÃnatyantadu÷khavimok«Ãya paÓyati / sa caturtho 'prameya÷ / yaÓcopÃyaste«Ãmeva sattvÃnÃæ vimok«Ãya sa pa¤camoprameya÷ / tasmÃdete pa¤cÃprameyà bodhisattvÃnÃæ sarva[kauÓala]kriyÃyai saævartante / pa¤ceme buddhabodhisattvÃnÃæ sattve«u dharmadeÓanÃyà vipulÃ÷ phalÃnuÓaæsà veditavyÃ÷ / katame pa¤ca / tadekatyÃ÷ sattvÃ÷ tasminneva saddharme deÓyamÃne virajo vigatamalaæ dharme«u dharmacak«urÆtpÃdayanti / tadekatyÃ÷ sattvà deÓyamÃna eva saddharmata÷ Ãsravak«ayamanuprÃpnuvanti / tadekatyÃ÷ sattvà anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau cittamutpÃdayanti / tadekatyÃ÷ sattvÃ÷ paramÃæ bodhisattvak«Ãntiæ pratilabhante / ÓrutamÃtra eva tasminsaddharme deÓitaÓca saddharmo buddhairbodhisattvaiÓca uddeÓasvÃdhyÃyasaæpratipattipÃraæparyayogena saddharmanetryÃÓcirasthitikatÃyai saævartate / itÅme pa¤ca deÓanÃyà vipulÃ÷ phalÃnuÓaæsà veditavyÃ÷ / saptemÃni mahattvÃni yairyuktaæ bodhisattvÃnÃæ yÃnaæ mahÃyÃnamityucyate / katamÃni sapta / dharmamahattvam / tadyathà dvÃdaÓÃÇgÃdvacogatÃd bodhisattvapiÂakavaipulyam / cittotpÃdamahattvam / tadyathà ekatyo 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau cittamutpÃdayati / adhimuktimahattvam / tadyathaikatya÷ tasminneva ca dharmamahattve 'dhimukto bhavati / adhyÃÓayamahattvam / tadyathaikatya÷ adhimukticaryÃbhÆmiæ (##) samatikramyÃdhyÃÓayaÓuddhibhÆmimanupraviÓati / sambhÃramahattvam / yasya puïyasambhÃrasya j¤ÃnasambhÃrasya samudÃgamÃdanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisambudhyate / kÃlamahattvam / yena kÃlena yaistribhi«kalpÃsaækhyeyairanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyate / samudÃgamamahattvam / saivÃnuttarà samyaksaæbodhi÷ / yasyÃtmabhÃvasamudÃgamasyÃnya÷ ÃtmabhÃvasamudÃgama÷ samo nÃsti / kuta÷ punaruttari kuto bhÆya÷ / tatra yacca dharmamahattvaæ yacca cittotpÃdamahattvaæ yaccÃdhimuktimahattvaæ yaccÃdhyÃÓayamahattvaæ yacca sambhÃramahattvaæ yacca kÃlamahattvamitÅmÃni «aÂmahattvÃni hetubhÆmÃni samudÃgama-mahattvasya / tatpunarekaæ samudÃgama-mahattvaæ phalasthÃnÅyame«Ãæ «aïïÃæ veditavyam / a«ÂÃvime dharmÃ÷ sarvasya mahÃyÃnasya saægrahÃya saævartante / bodhisattvapiÂakadeÓanà / tasminneva ca bodhisattvapiÂake ya sarvadharmÃïÃæ tattvÃrthaprakÃÓanà / tasminneva bodhisattvapiÂake yà sarvabuddhabodhisattvÃnÃmacintyà paramodÃrà prabhÃvasaæprakÃÓanà / tasya ca yadyoniÓa÷ Óravaïam / yoniÓaÓca cintÃpÆrvakamadhyÃÓayopagamanam / adhyÃÓayopagamanapÆrvaækaÓca bhÃvanÃkÃrapraveÓa÷ / bhÃvanÃkÃrapraveÓapÆrvikà ca bhÃvanÃphalaparini«patti÷ / taÓyà eva ca bhÃvanÃphalaparini«patteratyantanairyÃïikatà / evaæ hi bodhisattvÃ÷ Óik«amÃïà anuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhthante / ke punaste bodhisattvà ya evaæ Óik«amÃïà anuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyante / te samÃsato daÓa veditavyÃ÷ / gotrastha÷ / avatÅrïa÷ / aÓuddhÃÓaya÷ / ÓuddhÃÓaya÷ / aparipakva÷ / paripakva÷ / aniyatipatita÷ / niyatipatita÷ / ekajÃtipratibaddha÷ / caramabhavikaÓceti / tatra gotrastho bodhisattva÷ Óik«amÃïaÓcittamutpÃdayati / so 'vatÅrïa ityucyate / sa eva punaravatÅrïo yÃvat ÓuddhÃÓayabhÆmimapravi«Âo bhavati tÃvadaÓuddhÃÓaya ityucyate / pravi«Âastu ÓuddhÃÓayo bhavati / sa eva puna÷ ÓuddhÃÓayo yÃvanni«ÂhÃgamanabhÆmimapravi«Âo bhavati tÃvadaparipakva ityucyate / pravi«Âastu paripakvo bhavati / sa punaraparipakvo yÃvanniyataniyatÃcaryÃbhÆmau (##) và nÃnupravi«Âo bhavati tÃvadaniyata ityucyate / pravi«Âastu niyato bhavati / sa eva puna÷ paripakvau dvividha÷ / ekajÃtipratibaddho yasya janmano 'nantaramanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbhotsyate / caramabhavikaÓca tasminneva janmani sthito 'nuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyate / tatra te gotramupÃdÃya yÃvadanuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodherdaÓa bodhisattvà nirdi«ÂÃ÷ / ye bodhisattvaÓik«Ãsu Óik«ante te«Ãæ nÃta uttari Óik«Ã vidyate / yatra Óik«eran yathà ca Óik«eran na ca ebhyo yathà nirdi«Âebhyo bodhisattvebhya uttari bodhisattvo vidyate yo bodhisattvaÓik«Ãsu Óik«ate / te«Ãæ puna÷ sarve«Ãæ eva bodhisattvÃnÃmabhedenimÃnyevaæ bhÃgÅyÃni gauïÃni nÃmÃni veditavyÃni / tadyathà bodhisattvo mahÃsattva÷ dhÅmÃnuttamadyuti÷ jinaputro jinÃdhÃra÷ vijetà jinÃÇkura÷ vikrÃnta÷ paramÃrya÷ sÃrthavÃho mahÃyaÓa÷ k­pÃlurmahÃpuïya÷ ÅÓvaro dhÃrmikaÓceti / te«Ãæ punardaÓasu dik«vanantÃparyante«u lokadhÃtu«vanantÃnÃæ bodhisattvÃnÃmaprameyÃ÷ prayÃtmagatÃ÷ saæj¤ÃprÃptayo veditavyÃ÷ / tatra ye bodhisattvÃ÷ sma iti pratij¤ÃyÃæ bodhisattvà vartante na ca bodhisattvaÓik«Ãsu samyak pratipadyante te bodhisattvapratirÆpakà veditavyÃ÷ / no tu bhÆtÃ÷ / bodhisattvÃ÷ sma iti pratij¤ÃyÃæ vartante samyak [ca ye] bodhisattvaÓik«Ã«u Óik«ante te bhÆtà bodhisattvà veditavyÃ÷ / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre yogasthÃne bodhisattvaguïapaÂalama«ÂÃdaÓamam / samÃptaæ cÃdhÃrayogasthÃnam / #<ùdhÃrÃnudharmayogasthÃnam># (Book 2) (##) ## (Chapter 2.1) uddÃnam / svabhÃvo 'dhi«ÂhÃnaæ [phalÃnuÓaæsa÷] anukrama÷ saægraheïa ca / pa¤cemÃni bhÆtasya bodhisattvasya bodhisattvaliÇgÃni yai÷ samanvÃgato [bodhisattvo] bodhisattva iti saækhyÃæ gacchati / katamÃni pa¤ca / anukampà priyavÃdità vairyaæ muktahastatà gambhÅrÃrthasandhinirmocanatà ca / ime puna÷ pa¤ca dharmÃ÷ pa¤ca parivartena veditavyÃ÷ / svabhÃvato 'dhi«ÂhÃnata÷ phalÃnusaæÓata÷ anukramata÷ saægrahataÓca / tatrÃnukampÃyÃ÷ svabhÃvo dvividha÷ / ÃÓayagata÷ pratipattigataÓca / tatrÃÓayagato hitÃÓaya÷ sukhÃÓayaÓca bodhisattvasya sattve«vanukampetyucyate / pratipattigataÓca svabhÃvato 'nukampÃyÃ÷ yadÃÓayo bhavati bodhisattva÷ sattve«u tadeva yathÃÓaktyà yathÃbalaæ kÃyena vÃcà upasaæharati / tatra priyavÃditÃyÃ÷ svabhÃva÷ pÆrvavadÃmodanÅ saæmodanÅ upakarà ca vÃgveditavyà / tadyathà saægrahavastupaÂale / tatra sattvaæ dh­tiralÅnatvaæ ca yadbalaæ bodhisattvasya ayaæ vairyaæsvabhÃva ityucyate / tatra yà bodhisattvasyodÃradÃnatà asaækli«ÂadÃnatà và / ayaæ muktahastatÃyÃ÷ svabhÃvo veditavya÷ / catasra÷ pratisaævidastÃsÃmeva cÃbhinirhÃrÃya yatsamyak prÃyogikaæ j¤Ãnamayaæ bodhisattvÃnÃæ gambhÅrÃrthasandhinirmocanatÃyÃ÷ svabhÃvo veditavya÷ / tatrÃnukampÃyÃ÷ pa¤cÃdhi«ÂhÃnÃni / katamÃni pa¤ca / du÷khitÃ÷ sattvà duÓcaritacÃriïa÷ pramattà mithyÃpratipannÃ÷ kleÓÃnuÓayitÃÓca / nÃrakÃnsattvÃnupÃdÃya Óe«Ãæ ke«ÃæcitsattvÃnÃæ du÷khà vedanà prÃbandhikÅ santatisamÃrƬhà vartate / (##) ime [te] sattvà du÷khità ityucyante / ye punarnÃvaÓyaæ du÷khitÃapi tu bahulaæ kÃyaduÓcaritamadhyÃcaranti vÃgduÓcaritaæ manoduÓcaritamadhyÃcaranti / tatra cÃbhiratarÆpà viharanti / ime sattvà duÓcaritacÃriïa ityucyante tadyathà aurabhrika-Óaukarika-kaukkuÂikaprabh­taya÷ / ye punarnÃvaÓyaæ du÷khità na duÓcaritacÃriïo 'pi tvadhyavasitÃ÷ kÃmÃnupabhu¤jate naÂanartakahÃsakalÃsakaprek«aïaparà viharanti ÃtmopalìanaparÃ÷ / ime sattvÃ÷ pramattà ityucyante tadyathà tadekatyÃ÷ kÃmopabhogina÷ / ye punarnÃvaÓyaæ du÷khità na duÓcaritacÃriïo na vÃpi pramattÃ÷ api tu d­«ÂivipattimÃÓritya du÷khavimok«Ãya pratipannÃ÷ / ime sattvà mithyÃpratipannà ityucyante tadyathà kÃmÃnuts­jya durÃkhyÃte dharmavinaye pravrajitÃ÷ / ye puna÷ sattvà nÃvaÓyaæ du÷khità vistareïa yÃvan na mithyÃpratipannÃ÷ api tu sakalabandhanÃÓca vikalabandhanÃÓca kleÓai÷ ime sattvÃ÷ kleÓÃnuÓayità ityucyante tadyathà ye ca samyak prayuktÃ÷ p­thagjanà kalyÃïakà ye ca Óaik«Ã÷ etÃvadanukampÃdhi«ÂhÃnaæ bodhisattvÃnÃæ yenÃdhi«ÂhÃnena yenÃlambanenÃnukampà pravartate / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / pa¤cemÃni bodhisattvÃnÃæ priyavÃditÃyà adhi«ÂhÃnÃni / katamÃni pa¤ca / samyagÃlapanà samyagÃnandanà samyagÃÓvÃsanà samyakpravÃraïà nyÃyopadeÓaÓca / te«Ãæ puna÷ pratibhÃgo veditavya÷ / tadyathà saægrahavastupaÂale / ebhi÷ paccabhiradhi«ÂhÃnairebhirÃlambanairbodhisattvÃnÃæ priyavÃdità pravartate / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / pa¤cemÃni bodhisattvasya vairyÃdhi«ÂhÃnÃni veditavyÃni / katamÃni pa¤ca / yaireva pa¤cabhirÃkÃrairbodhipak«apaÂale dh­tibalÃdhÃnatà bodhisattvÃnÃmuktà tÃnyeva bodhisattvasya vairyÃdhi«ÂhÃnÃni ve ditavyÃni / yairadhi«ÂhÃnairyairÃlambanairbodhisattvasya vairya pravartate / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / (##) pa¤cemÃni bodhisattvasya muktahastatÃyà adhi«ÂhÃnÃni / katamÃni pa¤ca / abhÅk«ïadÃnatà pramuditadÃnatà satk­tyadÃnatà asaækli«ÂadÃnatà aniÓrityadÃnatà ca / e«Ãæ punarvistareïa vibhÃgo veditavya÷ / tadyathà dÃnapaÂale / ebhiradhi«ÂhÃnairebhirÃlambanairbodhisattvÃnÃæ muktahastatà pravartate / nÃt uttari nÃto bhÆya÷ / pa¤cemÃni bodhisattvasya gambhÅrÃrthasandhinirmocanatÃyà adhi«ÂhÃnÃni / katamÃni pa¤ca / ye te tathÃgatabhëitÃ÷ sÆtrÃntÃ÷ gambhÅrÃgambhÅrÃvabhëÃ÷ ÓÆnyatÃ-pratisaæyuktà idaæpratyayatà / pratÅtyasamutpÃdÃnulomÃ÷ / idaæ prathamamadhi«ÂhÃnam / vinaye và punarÃpattikauÓalyamÃpattivyutthÃna-kauÓalyaæ ca / idaæ dvitÅyamadhi«ÂhÃnam / mÃt­kÃyÃæ và punaraviparÅtaæ dharmalak«aïavyavasthÃnam / idaæ t­tÅyamadhi«ÂhÃnam / ÃbhiprÃyikanigƬhadharmasaæj¤ÃrthavibhÃvanatà / idaæ caturthamadhi«ÂhÃnam / sarvadharmÃïäca dharmÃrthanirvacanaprakÃrabheda÷ / idaæ pa¤camamadhi«ÂhÃnam / yenÃdhi«ÂhÃnena yenÃlambanena bodhisattvÃnÃæ gambhÅrÃrthasandhinirmocanatà pravartate / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / anukampà bodhisattvasya sattve«vÃdita eva tÃvadvairaprahÃïÃya saævartate / tathÃnukampako bodhisattva÷ sarvasattvÃrthakriyÃsu adinamanÃ÷ prayujyate / tasmiæÓca prayoge na parikhidyate / anukampà tad-bahulavihÃrità cÃsyÃnavadyad­«ÂadharmasukhavihÃrÃya parÃnugrahÃya ca saævartate / ye ca bhagavatà maitryà anuÓaæsà uktÃnÃsya kÃye vi«aæ krÃmati na ÓasramityevamÃdaya÷ / te 'pyanukampakasya bodhisattvasya sarve veditavyÃ÷ / ityayamanukampÃyà bodhisattvÃnÃæ phalÃnuÓaæso dra«Âavya÷ / priyavÃdÅ bodhisattvo d­«Âe dharme caturvidhaæ vÃgdo«aæ vijahÃti m­«ÃvÃdaæ paiÓÆnyaæ «Ãru«yaæ sambhinnapralÃpa¤ca / sà cÃsya bÃgÃtmÃnugrahÃya parÃnugrahÃya ca prav­ttà bhavati / d­«Âa eva ca dharme ÃyatyÃæ ca priyavÃdÅ bodhisattva÷ Ãdeyavacano bhavati grÃhyavacana÷ / ityayaæ bodhisattvasya priyavÃditÃyÃ÷ [phalÃ]nuÓaæso veditavya÷ / dhÅro bodhisattvo d­«Âe [tÃvata] dharme sarveïa sarvamÃlasyakausÅdyÃpagato bhavati pramuditacittaÓca / bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ karoti / k­tvà ca na (##) vi«Ådati / ÃtmÃnaæ ca para¤ca k«ÃntyÃnug­hïÃti / ÃyatyÃæ ca sarvabodhisattvak­tyasamÃrambhe«u prak­tyà d­¬hasamÃraæbho bhavati / nÃk­tvà vinivartate / itÅme bodhisattvÃnÃæ vairyaphalÃnuÓaæsà veditavyà / muktahastatÃyà gambhÅrÃrthasandhinirmocanatÃyÃÓca phalÃnuÓaæsà veditavyÃ÷ / tadyathà prabhÃvapaÂale dÃnaprabhÃve praj¤ÃprabhÃve ca / ayame«Ãæ bodhisattvavij¤ÃnÃæ phalÃnuÓaæsa÷ / kaÓcai«Ãmanukrama÷ / pÆrvaæ tÃvadbodhisattvo 'nukampayà sattvÃnanug­hïÃti te«u ca sÃpek«o bhavatyarthakÃma÷ / tataÓcÃkuÓalÃtsthÃnÃdvyutthÃpya kuÓale sthÃne prati«ÂhÃpanÃya yuktiæ bhëate grÃhayati vyapadiÓati / evamavatÅrïe«u ca sattve«u sattvavipratipatti«u [ca] kleÓaviprak­tÃsvarthavidhÃsu vimardasaho bhavati / pratipattiviprati[patti]sthitÃnÃæ sattvÃnÃmanutsargatayà / sa evaæ dhÅra÷ ekatyÃnsattvÃnÃmi«asaægraheïa paripÃcayati ekatyÃndharmasaægraheïa tadekatyÃæstadubhÃbhyÃæ dharmÃbhi«asaægrahÃbhyÃm / ayame«Ãæ pa¤cÃnÃæ bodhisattvaliÇgÃnÃmanukramo veditavya÷ / pa¤cemÃni bodhisattvaliÇgÃni «aÂpÃramitÃ÷ / ÃsÃæ «aïïÃæ pÃramitÃnÃæ katamayà pÃramitayà katamadbodhisattvaliÇgaæ saæg­hÅtam / anukampà dhyÃnapÃramitayà saæg­hÅtà / priyÃvÃdità ÓÅlapÃramitayà praj¤ÃpÃramitayà ca saæg­hÅtà / vairyaæ vÅryapÃramitayà k«ÃntipÃramitayà praj¤ÃpÃramitayà ca saæg­hÅtam / muktahastatà dÃnapÃramitÃyaiva saæg­hÅtà / gambhÅrÃrthasandhinirmocanatà dhyÃnapÃramitayà praj¤ÃpÃramitayà ca saæg­hÅtà evamimÃni [pa¤ca bodhi]sattvaliÇgÃni pa¤caparivartena veditavyÃni / svabhÃvato 'dhi«ÂhÃnata÷ phalÃnusaæÓato 'nukramata÷ saægrahataÓca veditavyÃni / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃrÃnudharme yogasthÃne prathamaæ bodhisattvaliÇgapaÂalam / (##) ## (Chapter 2.2) uddÃnam / suk­takarmÃntatà kauÓalyaæ parÃnugraha÷ pariïÃmanaæ ca paÓcimam / g­hipak«e và pravrajitapak«e và vartamÃnasya bodhisattvasya samÃsataÓcatvÃro dharmà veditavyÃ÷ / ye«u g­hÅ pravrajito va bodhisattva÷ Óik«amÃïa÷ k«ipramevÃnuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyante / katame catvÃra÷ / suk­takarmÃntatà kauÓalyaæ parÃnugraha÷ pariïÃmanà ca / tatra katamà bodhisattvasya suk­takarmÃntatà / yà pÃramitÃsu niyatakÃrità nipuïakÃrità nityakÃrità anavadyakÃrità ca / katha¤ca bodhisattvo niyatakÃrÅ bhavati yaduta dÃne / iha bodhisattva÷ saævidyamÃne deyadharme yÃcanake samyak prapyupasthite apakÃriïyupakÃriïi và guïavati do«avati và 'vaÓyaæ dadÃti / nÃsya dÃnacittaæ kaÓcidvikampayituæ samartho bhavati manu«yo và 'manu«yo và Óramaïo và brÃhmaïo và kaÓcidvà punarloke sahadharmeïa / kathaæ ca bodhisattvo nipuïakÃrÅ bhavati yadut dÃne / iha bodhisattva÷ saævidyamÃne deyadharme samyak pratyupasthite yÃcanake sarvaæ dadÃti / nÃstyasya ki¤cidyadaparityÃjyaæ bhavati sattvebhya÷ ÃdhyÃtmikamapi vastu prÃgeva bÃhyam / kathaæ ca bodhisattvo nityakÃrÅ bhavati yaduta dÃne / iha bodhisattvo aparikhidyamÃno dÃnena satatasamitameva sarvakÃlaæ yathotpannaæ dÃnaæ dadÃti / kathaæ ca bodhisattva÷ anavadyakÃrÅ bhavati yaduta dÃne / iha bodhisattvo yattatsaækli«Âaæ dÃnaæ varïitaæ dÃnapaÂale tatsaækli«Âaæ varjayitvà asaækli«Âaæ dÃnaæ dadÃti / evaæ hi bodhisattva÷ suk­takÃrÅ bhavati yaduta dÃne / yathà dÃne evaæ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramitÃsu (##) yathÃyogaæ veditavyam / eta eva catvÃra ÃkÃrà niyatakÃrità nipuïakÃrità nityakÃrità anavadyakÃrità ca / tatra katamadbodhisattvasya kauÓalyam / tatsamÃsato daÓavidhaæ veditavyam pratihatÃnÃæ sattvÃnÃæ pratighÃtÃpanayÃyopÃyakauÓalyam / madhyasthÃnÃmavatÃraïÃya avatÅrïÃnÃæ paripÃcanÃya paripakvÃnÃæ vimocanÃyopÃyakauÓalyam / laukike«u sarvaÓÃstre«u kauÓalyam / bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃne skhalitapratyavek«aïÃkauÓalyam samyakpraïidhÃnakauÓalyam / [ÓrÃvakayÃnakauÓalyaæ] pratyekabuddhÃyÃnakauÓalyam mahÃyÃnakauÓaÓalya¤ca / e«Ãæ sarve«Ãmeva kauÓalyÃnÃæ pÆrvavadyathÃyogaæ tatra tatrÃsyÃmeva bodhisattvabhÆmau pravibhÃgo veditavya÷ / etÃni punarbodhisattvasya daÓa kauÓalyÃni pa¤cak­tyÃni kurvanti / pÆrvakaiÓcaturbhi÷ kauÓalyairbodhisattva÷ sattvÃn svÃrthe sanniyojayati / laukike«u sarvaÓÃstre«u kauÓalyena bodhisattva÷ sarvaparapravÃdÃnabhibhavati / bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃne skhalitapratyavek«aïÃkauÓalyena bodhisattva÷ Ãpattiæ [na] vÃpadyate / Ãpanno và yathÃdharmaæ pratikaroti / suviÓuddhaæ ÓÅlasaævarasamÃdÃnaæ parikar«ati / samyak praïidhÃnakauÓalyena bodhisattva÷ ÃyatyÃæ sarvÃbhipretÃrthasam­ddhimadhigacchati / tribhinnaæ kauÓalyairbodhisattvo yathà gotrendriyÃdhimuktÃnÃæ tadupamaæ dharmaæ deÓayati / anukÆlÃæ yuktiæ vyapadiÓati / evamebhirdaÓabhi÷ kauÓalyairbodhisattva÷ pa¤cak­tyÃni karoti / yairasya pa¤cabhi÷ k­tyai÷ sarvak­tyasamÃptirbhavati / d­«ÂadhÃrmikasÃæparÃyikaæ cÃrthamÃrabhya / tatra katamo bodhisattvasya parÃnugraha÷ / iha bodhisattvaÓcatvÃri saægrahavastÆni niÓritya dÃnaæ priyavÃditÃmarthacaryÃæ samÃnÃrthatäca tadekatyÃnÃæ sattvÃnÃæ hitamapyupasaæharati / sukhamapyupasaæharati / [hitasukhamapyupasaæharati /] ayaæ bodhisattvÃnÃæ parÃnugrahasya samÃsanirdeÓa÷ / vistaranirdeÓa÷ puna÷ pÆrvavadveditavya÷ tadyathà svaparÃrthapaÂale / (##) tatra katamà bodhisattvasya pariïÃmanà / iha bodhisattvo yatki¤cidebhistribhirmukhairupacitopacitaæ kuÓalamÆlaæ suk­takarmÃntatayà kauÓalyena parÃnugraheïa ca tatsarvamatÅtÃnÃgatapratyutpannamanuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau ghanarasena prasÃdena pariïÃmayati / na tasya kuÓalamÆlasyÃnyaæ phalavipÃkaæ pratikÃæk«ati nÃnya[trÃ]nuttarÃmeva samyaksaæbodhim / ye ca kecidbhagavatà g­hiïÃæ và pravrajitÃnÃæ và bodhisattvÃnÃæ Óik«Ãdharmà vyapadi«ÂÃ÷ sarve«Ãæ te«Ãme«veva catur«u saægraho veditavya÷ suk­takarmÃntatÃyÃæ kauÓalye parÃnugrahe pariïÃmanÃyÃæ ca / tasmÃdevaæ suk­takarmÃntasya bodhisattvasya kuÓalasya parÃnugrahaprav­ttasya pariïÃmakasya evaæ du«prÃpà duradhigamà ca bodhirÃsannà samÃsannà veditavyà / atÅtÃnÃgatapratyutpanne«vadhvasu ye kecidbodhisattvà g­hi-pravrajita pak«e«u Óik«amÃïà anuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbuddhavanto 'bhisaæbhotsyante 'bhisaæbudhyante ca sarve te ebhireva caturbhirdharmai÷ / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / evamapi catur«u dharme«u samyakprayukto g­hÅ pravrajito và bodhisattvo bhavati / api tu g­hiïo bodhisattvasyÃntikÃtpravrajitasya bodhisattvasya sumahÃn viÓe«a÷ / sumahÃn nÃnÃkaraïaæ veditavyam / tathÃhi pravrajito bodhisattva÷ parimukto bhavatyÃdita eva tÃvanmÃtÃpit­puttadÃrÃdikalatraparigrahado«Ãt / aparimuktastu g­hÅ veditavya÷ / puna÷ pravrajito bodhisattva÷ parimukto bhavati tasyaiva parigrahasyÃrthe k­«ivaïijyÃ-rÃjapauru«yÃdi-parikleÓe vyÃsaÇgadu÷khebhya÷ / aparimuktastu g­hÅ veditavya÷ / puna÷ pravrajito bodhisattva ekÃntasaÇkalÅk­taæ brahmacaryaæ Óaknoti carituæ [na tu] g­hÅ bodhisattva÷ / puna÷ pravrajito bodhisattva÷ sarve«u bodhipak«ye«u dharme«u k«iprÃbhij¤o bhavati / yadyadeva kuÓalamÃrabhate tatra tatraiva laghuladhveva ni«ÂhÃæ gacchati / na tu tathà g­hÅ bodhisattva÷ / puna÷ pravrajito bodhisattva÷ pare«Ãæ vrataniyame sthitatvÃd Ãdeyavacano bhavati / na tu tathà g­hÅ bodhisattva÷ / ityevaæbhÃgÅyairdharmai÷ sumahadantaraæ g­hi-pravrajitayorbodhisattvayorveditavyam / iti bodhisattvabhumÃvÃdhÃrÃnudharme yogasthÃne dvitÅyaæ pak«apaÂalam / (##) ## (Chapter 2.3) uddÃnam / vÃtsalyaæ sarvasattve«u saptÃkÃraæ hi dhÅmatÃm / pa¤cadaÓÃÓayÃste«Ãæ daÓa k­tyakarà matÃ÷ // saptÃkÃraæ bodhisattvÃnÃæ sattve«u vÃtsalyaæ pravartate yena vÃtsalyenopetà bodhisattvÃ÷ kalyÃïÃÓayÃ÷ paramakalyÃïÃÓayà ityucyante / saptÃkÃraæ vÃtsalyaæ katamat / abhayaæ yuktamakhedamayÃcitamanÃmi«aæ vistÅrïaæ sama¤ceti / na hi bodhisattva÷ kasyacidbhayÃdvatsalo bhavati / Ãnulomikena kÃyavÃÇmanaskarmaïà samudÃcarati manÃpena hitasukhena ca / na ca punarbodhisattvasya sattve«u yogarahitaæ vÃtsalyaæ pravartate tadyathà adharme 'vinaye 'satyasamudÃcÃre asthÃne samÃdÃpanatÃyai / tathà ca bodhisattvo vatsalo bhavati sattve«u yathà te«Ãmarthe sarvÃrambhairna parikhidyate / ayÃcita eva ca bodhisattva÷ sattve«u vatsalo bhavati na tu kenacidyÃcita÷ / nirÃmi«eïa ca cittena vatsalo [bhavati] na parata÷ pratyupakÃraæ pratikÃæk«amÃïa÷ paratra ca vipÃkami«Âaæ pratyÃÓaæsamÃna iti ni«kÃraïavatsalo bhavati sattve«u bodhisattva÷ / vipula¤ca tadbodhisattvasya vÃtsalyaæ bhavati sattve«u na parÅttam / tathà ca vipulaæ bhavati yathai«Ãæ sattvÃnÃmantikÃdbodhisattva÷ sarvÃkÃramapyapakÃraæ labhamÃno nots­jati ÃtmÃnaæ kÃmamapriyaæ karoti / na tu kenacitparyÃyeïa pare«Ãæ pÃpakarmecchati / tatpunarevaæ lak«aïameva guïayuktaæ vÃtsalyaæ bodhisattvÃnÃæ sarvasattve«veva samamÃsamanta sattvadhÃtuprÃdeÓika÷ / evamanena saptÃkÃreïaiva vÃtsalyena yuktà bodhisattvÃ÷ kalyÃïÃÓayÃ÷ paramakalyÃïÃÓayà ityucyante / (##) tatra ÓraddhÃpÆrvaæko dharmavicayapÆrvakaÓca buddhadharme«u yo 'dhimok«a÷ pratyavagamo niÓcayo bodhisattvasya so 'dhyÃÓaya ityucyate / te punaradhyÃÓayà bodhisattvasya samÃsata÷ pa¤cadaÓa veditavyÃ÷ / katame pa¤cadaÓa / agryÃÓayo v­ttÃÓaya÷ pÃramitÃÓaya÷ tattvÃrthÃÓaya÷ prabhÃvÃÓaya÷ hitÃÓaya÷ sukhÃÓayo vinirmuktÃÓaya÷ d­¬hÃÓaya÷ avisaævÃdanÃÓaya÷ aÓuddhÃÓaya÷ ÓuddhÃÓaya÷ suÓuddhÃÓaya÷ nig­hÅtÃÓaya÷ sahajaÓcÃÓaya÷ / tatra yo buddhadharmasaægharatne«u bodhisattvasyÃdhyÃÓaya÷ so 'gryÃÓaya ityucyate / bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃne yo 'dhyÃÓayo 'yaæ v­ttÃÓaya ityucyate / dÃnaÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃsamudÃgamÃya yo 'dhyÃÓayo 'yaæ pÃramitÃÓaya ityucyate / dharmapugdalanairÃtmye paramÃrthe ca dharmatathatÃyÃæ gambhÅrÃyÃæ yo 'dhyÃÓayo 'yaæ tattvÃrthÃÓaya ityucyate / buddhabodhisattvÃnÃmacintye 'bhij¤ÃprabhÃve sahaje và prabhÃve yo 'dhyÃÓayo 'yaæ prabhÃvÃÓaya ityucyate / sattve«u kuÓalopasaæhartukÃmatà hitÃÓaya ityucyate / sattve«vevÃnugrahopasaæhartukÃmatà sukhÃÓaya ityucyate / sattve«veva nirÃmi«acittatà i«Âe ca vipÃke ni«pratibaddhacittatà vinirmuktÃÓaya ityucyate / anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau yà citaikÃntikatÃyaæ d­¬hÃÓaya ityucyate / sattvÃrthopÃye bodhyupÃye aviparÅtaj¤Ãnasahagato 'dhimok«a÷ avisaævÃdanÃÓaya ityucyate / sarvasyÃmadhimuktivaryÃbhÆmau yo 'dhyÃÓayo bodhisattvÃnÃæ so 'ÓuddhÃÓaya ityucyate / ÓuddhÃÓayabhÆmimupÃdÃya yÃvanniyatacaryÃbhÆmeradhyÃÓayo bodhisattvÃnÃæ ÓuddhÃÓaya ityucyate / ni«ÂhÃgamanabhÆmÃvadhyÃÓayo bodhisattvÃnÃæ suÓuddhÃÓaya ityucyate / tatra yo hi [a]ÓuddhÃÓaya÷ sa eva nig­hÅ[tÃÓaya] ityucyate pratisaækhyÃnakaraïÅyatayà / ya÷ puna÷ Óuddha÷ suÓuddhaÓcÃdhyÃÓaya÷ sa sahajo 'dhyÃÓaya ityucyate prak­tyà tanmayatayà ÃÓrayasusaænivi«Âatayà ca / ityebhirbodhisattvÃ÷ pa¤cadaÓabhi÷ kalyÃïairadhyÃÓayai÷ sarvabhÆmigatai÷ samÃsato daÓak­tyÃni kurvanti / katamÃni daÓa / agryÃÓayena ratnapÆjÃæ sarvÃkÃrÃæ prayojayanti sarvabodhisambhÃrÃïÃmagryabhÆtÃm / v­ttÃÓayena bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃne (##) jÅvitahetorapi [na] saæcintyÃpattimÃpadyante / ÃpannÃÓca tvaritatvaritaæ pratideÓayanti / pÃramitÃÓayena kuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ bhÃvanÃsÃtatyakriyayà 'pramÃdavihÃriïo bhavanti paramÃpramÃdavihÃriïaÓca / tattvÃrthÃdhyÃÓayenÃsaækli«ÂacittÃÓca saæsÃre sattvaheto÷ saæsaranti / avinirmukta-nirvÃïÃdhyÃÓayÃÓca bhavanti / prabhÃvÃdhyÃÓayena ghanarasaæ ca ÓÃsane prasÃdaæ pravedayanti / bhÃvanÃyÃæ ca sÃrasaæj¤ina÷ sp­hÃjÃtà bahulaæ viharanti / na tu ÓrutamÃtracintÃmÃtrasaætu«ÂÃ÷ / hitÃÓayena sukhÃÓayena vinirmuktÃÓayena ca sarvÃkarÃsu sattvÃrthakriyÃsu prayujyante / prayuktÃÓca na parikhidyante / d­¬hÃÓayena uttaptavÅryà vipulavÅryÃ÷ samÃrambhà viharanti / na ÓithilaprayogÃ÷ / na chidraprayogÃ÷ / avisaævÃdanÃdhyÃÓayena k«iprÃbhij¤Ã bhavanti te«u te«u kuÓaladharmÃbhinirhÃre«u / na cÃlpamÃtrakeïÃvaramÃtrakeïa hÅnena viÓe«Ãdhigamena tu«ÂimÃpadyante / nig­hÅtenÃdhyÃÓayena sahajÃdhyÃÓayamÃkar«anti / sahajena punaradhyÃÓayena k«ipramanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyante arthÃya hitÃya sukhÃya devamanu«yÃïÃm / tatra ye kecidbhagavatà bodhisattvÃnÃmadhyÃÓayà ÃkhyÃtÃ÷ praj¤aptÃ÷ prakÃÓitÃste«u te«vadhikaraïe«u te«Ãæ sarve«Ãmebhireva pa¤cadaÓabhiradhyÃÓayai÷ saægraho veditavya÷ / tasmÃdatÅtÃnÃgatapratyutpanne«vadhvasu ye bodhisattvÃ÷ kalyÃïairadhyÃÓayairanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbuddhavanto 'bhisaæbhotsyante 'bhisaæbudhyante ca sarve ta ebhireva pa¤cadaÓabhiradhyÃÓayai÷ / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / evamete pa¤cadaÓa bodhisattvÃdhyÃÓayà mahÃphalÃnuÓaæsÃ÷ / tasmÃttÃnÃÓritya bodhisattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhimadhigacchediti / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃrÃnudharme yogasthÃne t­tÅyamadhyÃÓayapaÂalam / (##) ## (Chapter 2.4) uddÃnam / gotraæ tathà 'dhimuktiÓca pramudito 'dhiÓÅlamadhicitam / traya÷ praj¤Ã dve animittesÃbhogaÓca anÃbhogaÓca / pratisaævidaÓca paramaÓca syÃttathÃgatottamo vihÃra÷ // evaæ gotrasaæpadamupÃdÃya yathoktÃyÃæ bodhisattvaÓik«ÃyÃæ Óik«amÃïÃnÃæ yathokte«u ca bodhisattvaliÇge«u saæd­ÓyamÃnÃnÃæ bodhisattvapak«yaprayoge«u ca samyak prayuktÃnÃæ bodhisattvÃdhyÃÓayäca yathoktÃæ viÓodhayatÃæ bodhisattvÃnÃæ samÃsato dvÃdaÓabodhisattvavihÃrà bhavanti / yairbodhisattvavihÃrai÷ sarvà bodhisattvacaryà saæg­hÅtà veditavyÃ÷ / trayodaÓaÓca tathÃgato vihÃro yo 'sya bhavatyabhisaæbodherniruttaro vihÃra÷ / tatra dvÃdaÓabodhisattvavihÃrÃ÷ katame / [gotravihÃra÷ /] adhimukticaryÃvihÃra÷ / pramuditavihÃra÷ / adhiÓÅlavihÃra÷ / adhicittavihÃra÷ / adhipraj¤avihÃrÃstraya÷ / bodhipak«yapratisaæyukta÷ / satyapratisaæyukta÷ / pratÅtyasamutpÃdaprav­ttiniv­ttipratisaæyuktaÓca / iti yena [ca] bodhisattvastattvaæ paÓyati ya¤ca tattvaæ paÓyati tasya ca tattvasyÃj¤ÃnÃd yathà prav­ttirdu÷khasya j¤ÃnÃcca punaraprav­ttirdu÷khasya bhavati sattvÃnÃm / tadetadbodhisattvasya tribhirmukhai÷ praj¤ayà vyavacÃrayata÷ trayoradhipraj¤avihÃrà bhavanti / sÃbhisaæskÃra÷sÃbhÃgo niÓchidramÃrgavÃhano nirnimitto vihÃra÷ / anabhisaæskÃro 'nÃbhogamÃrgavÃhano nirnimitta eva vihÃra÷ / [pratisaævidvihÃra÷] paramaÓca parini«panno bodhisattvavihÃra÷ / ime te dvÃdaÓa[vidhÃ] bodhisattvÃnÃæ bodhisattvavihÃrÃ÷ / yairvihÃraire«Ãæ sarvavihÃrasaægraha÷ sarvabodhisattvacaryÃsaægraho bhavati / tÃthÃgata÷ (##) punarvihÃro ya÷ sarvabodhisattvavihÃrasamatikrÃntasyÃbhisaæbuddhabodhervihÃra÷ tatra tathÃgatasya paÓcimasya vihÃrasya prati«ÂhÃyogasthÃne paÓcime sÃkalyena nirdeÓo bhavi«yati / dvÃdaÓÃnÃæ punarbodhisattvavihÃrÃïÃæ yathà vyavasthÃnaæ bhavati tathà nirdek«Ãmi / katamaÓca bodhisattvasya gotravihÃra÷ / kathaæ ca bodhisattvo gotrastho viharati / iha bodhisattvo gotravihÃrÅ prak­tibhadrasantÃnatayà prak­tyà bodhisattvaguïairbodhisattvÃrhai÷ kuÓalairdharmai÷ samanvÃgato bhavati / tatsamudÃcÃre saæd­Óyate / prak­tibhadratayaiva na haÂhayogena tasmin kuÓale pravarttate / api tu pratisaækhyÃnata÷ sÃvagraha÷ sambh­to bhavati / sarve«Ãæ ca buddhadharmÃïÃæ gotravihÃrÅ bodhisattvo bÅjadharo bhavati / sarvabuddhadharmÃïÃmasya [sarva]bÅjÃnyÃtmabhÃvagatÃnyÃÓrayagatÃni vidyante / audÃrikamalavigataÓca bodhisattvo gotravihÃrÅ bhavati / abhavya÷ sa tadrÆpaæ [saæ]kleÓaparyavasthÃnaæ sammukhÅkartum / yena paryavasthÃnena paryavasthita÷ anyatamadÃnantaryakarma samudÃcaret / kuÓalamÆlÃni và samucchindyÃt / yaÓca vidhirgotrasthasya gotrapaÂale nirdi«Âa÷ / sa gotravihÃriïo bodhisattvasya vistareïa veditavya÷ / [iti] ayamucyate bodhisattvasya gotravihÃra÷ / tatra katamo bodhisattvasyÃdhimukticaryÃvihÃra÷ / iha bodhisattvasya prathamaæ cittotpÃdamupÃdÃya aÓuddhÃdhyÃÓayasya yà kÃcidbodhisattvacaryà ayamasyÃdhimukticaryÃvihÃra ityucyate / tatra gotravihÃrÅ bodhisattvastadanye«Ãæ [sarve«Ãæ] bodhisattvavihÃrÃïÃmekÃdaÓÃnÃæ tÃthÃgatasya ca vihÃrasya hetumÃtre vartate hetu parigraheïa / no tu tena kaÓcitu tadanyo bodhisattvavihÃra Ãrabdho bhavati na pratilabdho na viÓodhita÷ / kuta÷ punastathÃgatavihÃra÷ / adhimukticaryÃvihÃriïà punarbodhisattvena sarve bodhisattvavihÃrÃstÃthÃgataÓca vihÃra Ãrabdhà bhavanti (##) no tu pratilabdhà na viÓodhitÃ÷ / sa eva tvadhimukticaryÃvihÃra÷ pratilabdho bhavati / tasyaiva cÃyaæ viÓuddhaye pratipanna÷ / adhimukticaryÃvihÃre pariÓuddhe pramuditavihÃraæ pÆrvÃrabdhameva pratilabhate / tasyaiva ca viÓuddhaye pratipanno bhavati / pramudita vihÃre pariÓuddhe 'dhiÓÅlavihÃraæ pÆrvÃrabdhameva pratilabhate / tasyaiva ca viÓuddhaye pratipanno bhavati / evaæ vistareïa yÃvatparama÷ parani«panno bodhisattvavihÃro veditavya÷ / parame parini«panne bodhisattvavihÃre pariÓuddhe 'nantaraæ pÆrvÃrabdhasya tÃtathÃgatasya vihÃrasya sak­tpratilambho viÓuddhiÓca veditavyà / idaæ tÃthÃgatavihÃre bodhisattvavihÃrebhyo viÓe«aïaæ veditavyam / tatra katamo bodhisattvasya pramuditavihÃra÷ / ya÷ ÓuddhÃÓayasya bodhisattvasya vihÃra÷ / tatra katamo bodhisattvasyÃdhiÓÅlavihÃra÷ / yo 'dhyÃÓayaÓuddhinidÃnena prak­tiÓÅlena saæyuktastasya vihÃra÷ / tatra katamo bodhisattvasyÃdhicittavihÃra÷ / yo 'dhiÓÅlavihÃra viÓuddhinidÃnailaukikadhyÃnasamÃdhisamÃpattibhirvihÃra÷ / tatra katamo bodhisattvasya bodhipak«yapratisaæyukto 'dhipraj¤avihÃra÷ / yo laukikaæ j¤ÃnaviÓuddhisanniÓrayabhÆtaæ samÃdhiæ niÓr­tya satyÃvabodhÃya samyak sm­tyupasthÃnÃdÅnÃæ saptatriæÓatÃæ bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃæ pravicayavihÃra÷ / tatra katamo bodhisattvasya satyapratisaæyukto 'dhipraj¤avihÃra÷ / yo bodhipak«yapravicayaæ niÓritya yathÃvatsatyÃvabodhavihÃra÷ / tatra katamo bodhisattvasya pratÅtyasamutpÃdaprav­ttiniv­ttipratisaæyukto 'dhipraj¤avihÃra÷ / yastameva satyÃvabodha[madhi]patiæ k­tvà tadaj¤ÃnÃt sahetukadu÷khaprav­ti / pravicayaprabhÃvitastajj¤ÃnÃcca sahetukadu÷khanirodhapravicayaprabhÃvito vihÃra÷ / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ sÃbhisaæskÃra÷ sÃbhogo nirnimitto vihÃra÷ / yastameva trividhamapyadhipraj¤avihÃramadhipatiæ k­tvà 'bhisaæskÃreïÃbhogena niÓchidranirantara÷ sarvadharme«u tathatÃ-nirvikalpapraj¤ÃbhÃvanà sahagato vihÃra÷ / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ anabhisaæskÃro 'nÃbhogo nirnimitto vihÃra÷ / (##) yastasyaiva pÆrvakasya nirnimittasya vihÃrasya bhÃvanÃ-bÃhulyÃt svarasenaiva niÓchidranirantara-vÃhirmÃrgÃnugato vihÃra÷ / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ pravisaævidvihÃra÷ / yastameva supariÓuddhaæ niÓcalaæ praj¤ÃsamÃdhiæ niÓritya mahÃmativaipulyamanuprÃptasya pare«Ãæ dharmasamÃkhyÃnÃnuttaryamÃrabhya dharmÃïÃæ paryÃyÃrtha-nirvacanaprabhedapravicayavihÃra÷ / tatra katamo bodhisattvasya paramo vihÃra÷ / yatra sthito bodhisattvo bodhisattvamÃrgani«ÂhÃgato 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau mahÃdharmÃbhi«ekaprÃpta ekajÃtipratibaddho và bhavati caramabhaviko và / yasya vihÃrasyÃnantaraæ saæhitamevÃnuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhya sarvabuddhakÃryaæ karoti / tatrÃdhimukticaryÃvihÃre [bodhisattvo] bodhisattvabhÃvanÃyÃæ parÅttakÃrÅ bhavati cchidrakÃrÅ aniyatakÃrÅ punarlÃbhaparihÃïita÷ / pramuditavihÃre bodhisattvastasyÃmeva bodhisattvabhÃvanÃyÃæ vipulakÃrÅ bhavatyacchidrakÃrÅ niyatakÃrÅ yathÃpratilabdhÃparihÃïita÷ / yathà pramuditavihÃre evaæ yÃvat tri«vadhipraj¤avihÃre«u / pratharma nirnimittaæ vihÃramupÃdÃya yÃvatparamÃdbodhisattvavihÃrÃdbodhisattvo bodhisattvabhÃvanÃyÃæ apramÃïakÃrÅ bhavatyacchidrakÃrÅ niyatakÃrÅ ca / tatrÃdhimukticaryÃvihÃre bodhisattva-nirnimittabhÃvanÃyÃ÷ samÃrambho veditavya÷ / pramuditavihÃre 'ghiÓÅlÃdhicittÃdhipraj¤avihÃre«u ca tasyà bodhisattva-nirnimittabhÃvanÃyÃ÷ pratilambho veditavya÷ / prathame 'nimittavihÃre samudÃgamo dvitÅye 'nimittavihÃre bodhisattva-nirnimittabhÃvanÃyÃ÷ pariÓuddhirveditavyà / pratisaævidvihÃre parame ca vihÃre tasyà eva bodhisattva-nirnimitta-bhÃvanÃyÃ÷ phalapratyanubhÃvanà veditavyà / adhimukticaryÃvihÃre vartamÃnasya bodhisattvasya ke ÃkÃrÃ÷ kÃni liægÃni kÃni nimittÃni bhavanti / adhimukticaryÃ-vihÃre vartamÃno bodhisattva÷ pratisaækhyÃnabaliko bhavati / bodhisattvak­tyaprayoge«u pratisaækhyÃya praj¤ayà prayujyate / no tu prak­tyà tanmayatayà / d­¬hÃyÃ÷ sthirÃyÃ÷ avivartayà bodhisattvabhÃvanÃyÃ÷ alÃbhÅ bhavati / yathà bhÃvanÃyà evaæ bhÃvanÃphalasya vividhÃnÃæ pratisaævidabhij¤Ãvimok«asamÃdhisamÃpattÅnÃm / (##) pa¤ca ca bhayÃnyasamatikrÃnto bhavati / ajÅvikÃbhayamaÓlokabhayaæ maraïabhayaæ durgatibhayaæ pari«adÓÃradyabhayaæ ca / pratisaækhyÃya ca sattvÃrthe«u prayujyate na prak­tyanukampÃ-prematayà / ekadà ca sattve«u mithyÃpi pratipadyate kÃyena vÃcà manasà / ekadà vi«aye«vapyadhyavasito bhavati / ekadà Ãg­hÅta-pari«kÃratÃyÃmapi saæd­Óyate / ÓraddhÃgÃmÅ ca bhavati pare«Ãæ buddhabodhisattvÃnÃm / no tu pratyÃtmaæ tattvaj¤o bhavati yaduta tathÃgataæ và Ãrabhya dharmaæ và saæghaæ và tattvÃrthaæ và buddhabodhisattvaprabhÃvaæ và hetuæ và phalaæ và prÃptavyaæ và 'rthaæ prÃptyupÃyaæ và gocaraæ và / parÅttena ca ÓrutamayacintÃmayena j¤Ãnena samanvÃgato bhavati nÃpramÃïena / tadapi cÃsyaikadà saæpramu«yate / saæpramo«adharmo ca bhavati / du÷khayà ca dhandhÃbhij¤ayà bodhisattva-pratipadà samanvÃgato bhavati / na ca tÅvracchando bhavati mahÃbodhau / nottaptavÅryo na gambhÅrasusannivi«ÂaprasÃda÷ / tri«u ca sthÃne«u mu«ita-sm­tirbhavati / vi«aye«u manÃpÃmanÃpe«u rÆpaÓabdagandharasaspra«Âavyadharme«vekadà viparyastacittatÃyÃ÷ / upapattau tatra tatrÃtmabhÃvÃntare pratyÃjÃtasya pÆrvakÃtmabhÃvavismaraïÃt / uddi«ÂÃnÃmudg­hÅtÃnÃæ dharmÃïÃæ cirak­tacirabhëitasya caikadà vismaraïÃt / evame«u tri«u sthÃne«u mu«itasm­tirbhavati / ekadà ca medhÃvÅ bhavati dharmÃïÃmudgrahaïadhÃraïÃrthapraveÓasamartha÷ / ekadà na tathà / ekadà sm­timÃn bhavati / ekadà mu«itasm­tijÃtÅya÷ / na ca sattvÃnÃæ yathÃvadvinayopÃyÃbhij¤o bhavati / nÃpyÃtmano buddhadharmÃbhinirhÃropÃyÃbhij¤a÷ / haÂhena ca pare«Ãæ dharmaæ deÓayati / avavÃdÃnuÓÃsanÅæ và pravartayati / sà cÃsya haÂhena pravartità na yathÃbhÆtamÃj¤Ãya / ekadà ca vandhyà bhavatyekadà cÃvandhyà / rÃtrik«iptÃnÃmiva ÓarÃïÃæ yad­cchÃsiddhitÃmupÃdÃya / ekadà ca cittamapyutpÃditaæ mahÃbodhÃduts­jati / ekadà ca bodhisattvaÓÅlasaævarasamÃdÃnÃn nivartate notsahate và / ekadà sattvÃrthakriyÃprayukto 'pi khedamantarà k­tvà tasmÃtsattvÃrthakriyÃprayogÃt pratinivartate / ÃÓayataÓcÃtmana÷ sukhakÃmo bhavati pratisaækhyÃya ca parasukhakÃma÷ / bodhisattvaskhalite«u ca parij¤Ãbahulo bhavati / no tu parij¤Ãya parij¤ÃyÃÓe«a-prahÃïavÃn puna÷ puna÷ skhalitÃdhyÃcÃratayà / ekadà neyaÓca bhavatyasmÃdbodhisattvapiÂakadharmavinayÃt / (##) ekadà gambhÅrÃmudÃrÃæ dharmadeÓanÃæ Órutvà utvrasyati / bhavati cÃsya cetaso vikampitatvaæ vimati÷ sandehaÓca / sarveïa ca sarvaæ mahÃkaruïÃsamudÃcÃravivarjito bhavati sattve«u / alpena ca hitasukhopasaæhÃreïa sattve«u pratyupasthito bhavati / na vipulena nÃprameyeïa ca sarvÃsu paripÆrïÃsu yathÃnirdi«ÂÃsu bodhisattvaÓik«Ãsu Óik«ate / na ca sarvai÷ paripÆrïairyathÃnirdi«ÂairbodhisattvaliÇgai÷ samanvÃgato bhavati / na ca sarve«u yathÃnirdi«Âe«u bodhipak«aprayoge«u paripÆrïe«u saæd­Óyate / dÆre cÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodherÃtmÃnaæ pratyeti / na ca tathà nirvÃïe 'syÃdhyÃÓaya÷ sannivi«Âo bhavati yathà saæsÃrasaæs­tau / uttaptairacalaiÓca kuÓalairbodhipak«yairdharmairasamanvÃgato bhavati / itÅmÃnyevaæbhÃgÅyÃni liÇgÃni nimittÃnÅme ÃkÃrà adhimukticaryÃvihÃre vartamÃnasya bodhisattvasya veditavyÃ÷ / adhimukticaryÃvihÃre m­ddhyÃæ k«ÃntyÃæ vartamÃnasya bodhisattvasyai«Ãæ yathà nirdi«ÂÃnÃmÃkÃraliÇga-nimittÃnÃmadhimÃtratà veditavyà / madhyÃyÃæ k«Ãntau vartamÃnasya [madhyatÃ] veditavyà / adhimÃtrÃyÃæ k«Ãntau vartamÃnasya bodhisattvasyai«ÃmÃkÃraliÇganimittÃnÃæ m­dutà tanutvaæ veditavyam / adhimÃtrÃyÃmeva k«Ãntau vartamÃnasyai«ÃmÃkÃraliÇganimittÃnÃmaÓe«aprahÃïÃmanantara¤ca pramuditavihÃrapraveÓo bodhisattvasya veditavya÷ pratilambhayogena / tasyÃsya pramuditavihÃravihÃriïa ete [sarva]dharmÃ÷ sarvena sarvaæ na bhavanti ye 'dhimukticaryÃvihÃra-vihÃriïa ÃkhyÃtÃ÷ / etadviparyayeïa ca sarve Óuklapak«yà dharmÃ÷ saævidyante / yairayaæ samanvÃgato bodhisattva÷ ÓuddhÃÓaya ityucyate / ki¤cÃpyadhimukticaryÃvihÃre 'pi vartamÃnasya bodhisattvasya m­dumadhyÃdhimÃtrayogenottarottarà Óuddhiradhimok«asyÃsti / na tvasau adhyÃÓayaÓuddhirityucyate / tat kasya heto÷ / tathà hi so 'dhimok«a ebhiranekavidhairupakleÓairupakli«Âa÷ pravartate / pramuditavihÃrasthitasya tu bodhisattvasya sarve«Ãme«Ãmadhimok«opakleÓÃnÃæ prahÃïÃnnirÆpakleÓa÷ Óuddho 'dhimok«a÷ pravartate / tatrapramuditavihÃre vartamÃnasya bodhisattvasya ke ÃkÃrÃ÷ kÃni liÇgÃni kÃni nimittÃni veditavyÃni / iha bodhisattvo 'dhimukticaryÃvihÃrÃt pramuditavihÃramanupraveÓana-pÆrvaka¤ca bodhisattvapraïidhÃnamanuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau asupratividdhabodhya supratividdhabodhyupÃyaæ yadbhÆyasà parapratyayagÃsuniÓcitaæ (##) prahÃyÃnyadabhinavaæ «a¬bhirÃkÃrai÷ su[vi]niÓcitaæ pratyÃtmaæ bhÃvÃnÃmayaæ bodhisattvapraïidhÃnamutpÃdayati / sarvaæ tadanyaÓulkapraïidhÃna-samatikrÃntamatulyamasÃdhÃraïaphalam / laukikaæ ca tatsarva[loka]vi«aya-samatikrÃntaæ ca / sarvasattvadu÷khaparitrÃïÃnugatatvÃt sarvaÓrÃvakapratyekabuddhÃsÃdhÃraïam / ekak«aïa[mÃtraæ] samutpanne api tasmin praïidhÃne dharmaprak­ti÷ sà tÃd­ÓÅ yà 'prameyaÓulkadharme«Âaphalà bhavati bodhisattvÃnÃm / nirvikÃra¤ca tatpraïidhÃna[ma]k«ayam / nÃsya pratilabdhasya kenacitparyÃyeïa parihÃïiranyathÃbhÃvo và upalabhyate / viÓe«abhÃgÅya¤ca tadaparÃntakoÂÅpatitam / mahÃbodhini«Âhaæ tat / punaretatsuviniÓcitaæ bodhisattvapraïidhÃnaæ cittotpÃde ityucyate / sa punare«a cittotpÃdo bodhisattvasya samÃsataÓcaturbhirÃkÃrairveditavya÷ / katamaiÓcaturbhi÷ / Ãdita eva tÃvatkÅd­ÓÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ taccittamutpadyate / ki¤cÃlambyotpadyate / kÅd­Óa¤ca kiæ lak«aïaæ kenÃtmanà utpadyate / utpanne ca tasmiÓcitte ko 'nuÓaæso bhavati / ityebhiÓcaturbhirÃkÃrai÷ sa cittotpÃdo veditavya÷ / tatrÃdhimukticaryÃvihÃriïÃæ sarvÃkÃrasÆpacitakuÓalamÆlÃnÃæ samÃsata÷ samyagbodhisattvacaryÃniryÃtÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ taccittamutpadyate / ÃyatyÃæ samyagÃÓu sarvabodhisambhÃraparipÆriæ sarvabodhisattva-sattvÃrthakriyÃparipÆrimanuttarasamyaksaæbodhi sarvÃkÃra-sarvabuddhadharmaparipÆriæ buddhakÃryakriyÃparipÆriæ ca samÃsata÷ ÃlambanÅk­tya tadbodhisattvÃnäcittamutpadyate / samyagÃÓu ca sarvÃkÃrasarvabodhisaæbhÃrÃnukÆlaæ sarvasattve«u sarvÃkÃrabodhisattvak­tyÃnukÆlamanuttara-samyaksaæbodhisvayaæbhÆj¤ÃnapratilambhÃnukÆlaæ sarvÃkÃrabuddhak­tyakaraïÃnukÆlaæ taccittamutpadyate / tasya ca cittasyotpÃdÃdbodhisattvo 'tikrÃnto bhavati bÃlabodhisattvap­thagjanabhÆmim / avakrÃnto bhavati bodhisattvaniyÃmam / jÃto bhavati tathÃgatakule / tathÃgatasyaurasa÷ putro bhavati / niyataæ saæbodhiparÃyaïa÷ tathÃgatavaæÓaniyato bhavati / sa ca tathÃbhÆto 'vetyaprasÃdaprÃpta÷ prÃmodyabahulo bhavati / asaærambhÃvihiæsÃkrodhabahula÷ (##) pare«Ãæ sarvÃkÃrÃæ bodhisattva-sattvÃrthakriyÃæ sarvÃkÃrÃæ bodhisaæbhÃraparipÆriæ sarvÃkÃrÃæ bodhiæ buddhadharmÃæÓca buddhak­tyÃnu«ÂhÃnaæ ca ÓuddhenÃdhyÃÓayenÃlambanÅkurvan adhimucyamÃno 'vataran etaddharmÃÓu-samudÃgamo 'nukÆlatäcÃtmana÷ sampaÓyan pratyavagacchan prÃmodyabahulo bhavati / kuÓalenodÃreïa nai«kramyopasaæhitena nirÃmi«eïÃpratisamena kÃyacittÃnugrÃhakeïa prÃmodyena uttaptairacalairasmi kuÓalairdharmai÷ samanvÃgata÷ / ÃsannÅbhÆtaÓcÃsmyanuttarÃyÃ÷ samyaksambodhe÷ / viÓuddhaÓca me ÃdhyÃÓayo mahÃbodhau / sarvÃïi ca me bhayÃnyapagatÃni / iti ato 'pi prÃmodyabahulo bhavati / tathà hyasya [suvi]niÓcitotpÃditacittasya bodhisattvasya pa¤ca bhayÃni prahÅïÃni bhavanti / suparibhÃvitanairÃtmyaj¤ÃnasyÃtmasaæj¤Ã tÃvan na pravartate / kuta÷ punarasya Ãtma[sneho] và upakaraïasneho và bhavi«yati / ato 'sya jÅvikÃbhayaæ na bhavati / na ca pare«amantikÃtki¤citpratikÃæk«ati / evaækÃmaÓca bhavati / mayaivai«Ãæ sattvÃnÃæ sarvÃrthà upasaæhartavyà iti / ato 'sya aÓlokabhayaæ na bhavati / Ãtmad­«ÂivigamÃccÃsyÃtma[vigama]saæj¤Ã na pravartate / ato 'sya maraïabhayaæ na bhavati / maraïÃt me ÆrdhvamÃyatyÃæ niyataæ buddhabodhisattvai÷ samavadhÃnaæ bhavi«yatÅti evaæ niÓcito bhavati / ato 'sya durgatibhayaæ na bhavati / ÃtmanaÓca sarvaloke na paÓyatyÃÓayena ka¤citsamasamam / kuta÷ punaruttarataramiti / ato 'sya pari«acchÃradyabhayaæ na bhavati / sa evaæ sarva bhayÃpagata÷ sarvagambhÅæranirdeÓatrÃsÃpagata÷ sarvocchrayamÃnastaæbhÃpagata÷ sarvaparÃpakÃravipratipatti«u dve«Ãpagata÷ sarvalokÃmi«a har«Ãpagata÷ akli«ÂatvÃdanupahatena uttaptatvÃdaprak­tenÃÓayena sarvakuÓaladharmasamudÃgamÃya d­«Âe ca dharme sarvÃkÃraæ bodhisattvavÅryamÃrabhate ÓraddhÃdhipateyaæ pÆrvaÇgamÃæ k­tvà / Ãyatyäca yÃni tÃni pÆrvanirdi«ÂÃni bodhipak«yapaÂale daÓamahÃpraïidhÃnÃni tÃnyasmin pramuditavihÃre 'bhinirh­tyÃÓaya-ÓuddhitÃmupÃdÃya agrayasattvadak«iïÅyaÓÃst­dharmasvÃmipÆjÃyai mahÃpraïidhÃnaæ tatpraïÅta-[sad]-dharmasandhÃraïÃya dvitÅyamanupÆrvasaddharmapravartanÃya t­tÅyaæ tadanukÆla-bodhisattvacaryÃcaraïatÃyai caturthaæ tadbhÃjanasattvaparipÃcanatÃyai (##) pa¤camaæ buddhak«etre«Æpasaækramya tathÃgatadarÓanaparyupÃsanasaddharmaÓravaïatÃyai «a«Âhaæ svabuddhak«etra-pariÓodhanatÃyai saptamaæ sarvajÃti«u buddhabodhisattvÃvirahitatÃyai bodhisattvaiÓca sahaikÃÓayaprayogitÃyai a«Âamaæ sarvasattvÃrthakriyÃmoghatÃyai navamamanuttarasamyaksambodhyabhisaæbudhyanatÃyai buddhak­tyakaraïatÃyai ca daÓamaæ mahÃpraïidhÃnabhinirharati pÃramparyeïa ca sattvadhÃtvanupacchedavallokadharmÃnupacchedavade«Ãmeva [me] mahÃpraïidhÃnÃnÃæ janmani janmani yavadbodhiparyantagamanÃdavigamaÓcÃsaæpramo«aÓcÃvisayogaÓca syÃditi samyak cittaæ praïidadhÃti / pÆrvakaæ praïidhÃtavye 'rthe praïidhÃnaæ paÓcimakaæ praïidhÃnaæ veditavyam / etÃnyeva ca mahÃpraïidhÃnÃni pramukhÃni k­tvà tasya bodhisattvasya daÓapraïidhÃnÃsaækhyeyaÓatasahasrÃïyutpadyante samyak praïidhÃnÃnÃm / tasyaivamÃyatyäca praïidhÃnavata÷ d­«Âe ca dharme ÃrabdhavÅryasya daÓavihÃrapariÓodhanà dharmÃ÷ pramuditavihÃrapariÓuddhaye saævartante / sarvabuddhadharmÃnabhiÓraddadhÃti / pratÅtyasamutpÃdayogena kevalaæ sattvÃnÃæ du÷khaskandhasamudÃgamaæ paÓyata÷ karuïà / mayaite sattvà asmÃtkevalÃd du÷khaskandhÃdvimocayitavyà iti saæpaÓyato maitrÅ / sarvadu÷khaparitrÃïÃbhiprÃyasyÃtmanirapek«atà / tannirapek«asya sattve«vÃdhyÃtmikabÃhyavastuparityÃga÷ / parataÓca te«Ãmeva sattvÃnÃmarthe laukika-lokottaradharmaparigave«aïo 'kheda÷ / akhinnasya ca sarvaÓÃstraj¤ÃnasamudÃgamaviÓuddhita÷ ÓÃstraj¤atà / ÓÃsraj¤asya hÅnamadhyaviÓi«Âe«u sattve«u yathÃyogÃnurÆpapratipattito lokaj¤atà / te«veva prayoge«u kÃlavelÃmÃtrÃdicaryÃmÃrabhya hrÅ-vyapatrÃpyatà / te«veva ca prayoge«vapratyudÃvartanatayà dh­tibalÃdhÃnatà / lÃmasatkÃrapratipattibhyäca tathÃgatapÆjopasthÃnatà / ime daÓa dharmà vihÃrapariÓuddhaye saævartante / yaduta Óraddhà karuïÃmaitrÅtyÃga÷ akheda÷ ÓÃstraj¤atà lokaj¤atà hrÅvyapatrÃpyatà dh­tibalÃdhÃnatà tathÃgatapÆjopasthÃnatà ca / (##) sa ca bodhisattva etÃæÓca dharmÃæ samÃdÃya vartate bahalÅkaroti / tadanye«Ã¤ca navÃnÃmadhiÓÅlÃdÅnÃæ bodhisattvavihÃrÃïÃæ sarvÃkÃramÃrgaguïado«Ãn parye«ate buddhabodhisattvÃnÃmantikÃt / tadabhij¤ÃÓca sukhÃviprana«ÂamÃrga÷ sÆdg­hÅtÃkÃrapratilambhani«yandanimitta÷ / svaya¤ca sarvavihÃrÃnÃkramya mahÃbodhimadhigacchati mahÃsattvasÃrtha¤ca saæsÃrakÃntÃramÃrgÃduttÃrayati / yairÃkÃrai÷ praveÓati ta ÃkÃrÃ÷ ya÷ praveÓa÷ sa pratilambha÷ / pravi«Âasya yà [mahÃ]phalÃnuÓaæsani«patti÷ samudÃgamaÓca sa ni«yando veditavya÷ / tasyÃsminvihÃre vyavasthitasya dvÃbhyÃæ kÃraïÃbhyÃæ bahavo buddhà ÃbhÃsamÃgacchanti audÃrikadarÓanasya / ye ca tena Órutà bhavanti bodhisattvapaÂike / ye ca cetasà 'dhimuktà bhavanti / santi daÓasu dik«u nÃnÃ-nÃmasu lokadhÃtu«u nÃnÃ-nÃmÃnastathÃgatà iti / tÃnaudÃrikaprasÃdasahagatena cetasà darÓanÃyÃyÃcate / tasya ca tathÃbhÆtasya ­dhyatyeva / sà ÃyÃcanà idamekaæ kÃraïam / eva¤ca cittaæ praïidadhÃti / tatra buddhotpÃdastatra me janma bhavediti / tasya tathÃbhÆtasya ­dhyatyeva tatpraïidhÃnam / sa evamaudÃrikaprasÃdadarÓanatayà praïidhÃnabalÃdhÃnatayà ca tÃæstathÃgatÃn d­«Âvà sarvÃkÃrÃæ pÆjÃæ sukhopadhÃnatÃmupasaæharati yathÃÓaktyà yathÃbalaæ saæghasammÃnanÃæ ca karoti / te«Ãæ ca tathÃgatÃnÃmantikÃddharmaæ Ó­ïoti udg­haïÃti dhÃrayati / dharmÃnudharmapratipattyà ca sampÃdayati / tÃni ca sarvÃïi kuÓalamÆlÃni mahÃbodhau pariïÃmayati / caturbhiÓca saægrahavastubhi÷ sattvÃnparipÃcayati / tasyaibhistribhirviÓuddhikÃraïaistÃni kuÓalamÆlÃni [yad] bhÆyasyà mÃtrÃyà viÓudhyanti tathÃgatadharmasaæghapÆjÃ-parigraha[ïa]tayà saægrahavastubhi÷ sattvaparipÃcanatayà kuÓalamÆlÃnÃæ bodhipariïamanatayà ca yÃvadanekÃni kalpakoÂÅniyutaÓatasahasrÃïi / tadyathà suvarïaæ prak­tisthitaæ yathà yathÃgnau prak«ipyate dak«eïa karmÃreïa tathà tathà viÓuddhataratÃæ gacchati / evamevÃsyÃÓayaÓuddhasya bodhisattvasya tÃni kuÓalamÆlÃni taiviæÓuddhikÃraïairviÓuddhitaratÃæ gacchanti / tatrasthaÓcÃsÃvupapattito yadbhÆyasà cakravartÅ bhavati janmani (##) janmani jambudvÅpeÓvara÷ / sarvamÃtsaryamalÃpagata÷ prabhu÷ sattvÃnÃæ mÃtsaryavinayanatÃyai / yacca ki¤ciccaturbhi÷ saægrahavastubhi÷ karmÃrabhyate tatsarvamavirahitaæ ratnasarvÃkÃrabodhisamudÃgama-manaskÃrai÷ / kaÓcidahaæ sarvasattvÃnÃmagrya÷ sarvÃrthapratiÓaraïo bhaveyamiti / ÃkÃæk«amÃïaÓca tadrÆpaæ vÅryamÃrabhate yatsarvag­hakalatrabhogÃnuts­jya tathÃgataÓÃsane pravrajitvà ekak«aïalavamuhÆrtena Óataæ bodhisattvasamÃdhÅnÃæ samÃpadyate / tathÃgataÓataæ nÃnÃbuddhak«etre«u divyena cak«u«Ã paÓyati / te«Ãæ ca nirmitÃdhi«ÂhÃnaæ bodhisattvÃdhi«Âhäca jÃnÃti / lokadhÃtuÓataæ ca kampayati / tathà kÃyenÃkrÃmate / Ãbhayà spharitvà pare«ÃmupadarÓayati / vineyasattvaÓataæ nirmitaÓatena paripÃcayati / kalpaÓatamapyÃkÃæk«amÃïa÷ sthÃnamadhiti«Âhati / kalpaÓataæ ca pÆrvÃntÃparÃntato j¤ÃnadarÓanena praviÓati / [dharmamukhaÓataæ ca] pravicinoti skandhadhÃtvÃyatanÃdikÃnÃæ dharmamukhÃnÃm / kÃyaÓataæ ca nirmimÅte / kÃya¤ca kÃyaæ bodhisattvaÓataparivÃramÃdarÓayati ata÷paraæ praïidhÃnabalenÃpramÃïà prabhÃvavikurvaïà bodhisattvÃnÃæ veditavyà asmin pramuditavihÃre sthitÃnÃm / praïidhÃnabalikà hi te praïidhÃnaviÓe«airvikurvanti / te«Ãæ samyak praïidhÃnÃæ na sukarÃæ saækhyà kartu yÃvatkalpakoÂÅniyutaÓatasahasrairapi / evamayaæ bodhisattvÃnÃæ pramuditavihÃra÷ suviniÓcita[ta÷] caturÃkÃra÷ cittotpÃdata÷ samyak praïidhÃnavÅryÃrambhÃbhinirhÃrata÷ vihÃrapariÓodhanatastadanyavihÃravyutpattita÷ kuÓalamÆlapariÓodhanata÷ upapattita÷ prabhÃvataÓca samÃsanirdeÓato veditavya÷ / vistaranirdeÓa[ta÷] punaryathÃsÆtrameva daÓabhÆmike pramuditabhÆminirdeÓamÃrabhya / yÃÓca daÓabhÆmike sÆtre daÓa bodhisattvabhÆmaya÷ ta iha bodhisattvapiÂake mÃt­kÃnirdeÓa-daÓa-bodhisattvavihÃrà yathÃkramaæ pramuditavihÃramupÃdÃya yÃvatparamavihÃrÃdveditavyÃ÷ / tatra bodhisattvÃnÃæ parigrahÃrthena bhÆmirityucyate / upabhogavÃsÃrthena punarvihÃra ityucyate / tatra katame bodhisattvÃnÃmadhiÓÅlavihÃrasya ÃkÃrÃ÷ kÃni liÇgÃni kÃni nimittani veditavyÃni / iha bodhisattvena pÆrvameva pramuditavihÃre daÓÃkÃreïa (##) cittÃÓayenÃÓayaÓuddhi÷ pratilabdhà bhavati / sarvÃcÃryagurudak«iïÅyÃvisaævÃdanÃ[dhyÃ]Óaya÷ / sahadhÃrmikabodhisattvasauratyasukhasaævÃsÃÓaya÷ / sarvakleÓopakleÓamÃrakarmÃbhibhava-svacittavaÓavartanÃÓaya÷ / sarvasaæskÃre«u do«ÃÓaya÷ nirvÃïe 'nuÓaæsÃÓaya÷ / kuÓalÃnÃæ bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃæ bhÃvanÃsÃtatyÃÓaya÷ / te«Ãmeva ca bhÃvanÃnukÆlatayà prÃvivikyÃÓaya÷ / sarvalaukÃmi«asamucchrayalÃbhasatkÃranirapek«ÃÓaya÷ / hÅnayÃnamapahÃya mahÃyÃnÃdhigamÃÓaya÷ sarvasattvasarvÃrthakaraïÃÓayaÓca / itÅme daÓa samyagÃÓayÃstasmiæÓcitte prav­ttà bhavanti / yairasyÃÓaya÷ Óuddha ityucyate / e«Ãmeva cÃÓayÃnÃmadhimÃtratvÃtparipÆrïatvÃt dvitÅyamadhiÓÅlavihÃraæ bodhisattva÷ praviÓatyÃkramate / so 'dhiÓÅlavihÃre prak­tiÓÅlÅ bhavati / svalpamapi mithyÃkarmapathasaæg­hÅtadau÷ÓÅlyaæ na samudÃcarati / prÃgeva madhyamadhimÃtraæ và / daÓasu ca paripÆrïe«u [kuÓale«u] karmapathe«u prak­tyà saæd­Óyate / sa evaæ prak­tiÓÅlÅ praj¤ayà kli«ÂÃkli«ÂÃnÃæ karmapathÃnÃæ durgatisugatiyÃne«u karmasamudÃcÃre hetuphalasamudÃgamavyavasthÃnaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / vipÃkani«yandaphala[ta]Óca tÃni karmÃïi yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / sa svayaæ cÃkuÓalakarmaprahÃïe kuÓalakarmasamÃdÃne saæd­Óyate / parÃæÓca tatraiva samÃdÃpayitukÃmo bhavati samÃdÃpayati ca vi«amakarmasamÃcÃrado«adu«Âa¤ca sattvadhÃtuæ sarvamaviÓe«eïa sampattivipattigataæ paramÃrthato du÷khitaæ vyasanasthaæ vicitrairvyasanÃkÃrairanukampamÃno 'nukampÃvaipulyamanuprÃpta÷ pratyavek«ate / tasyÃsmin adhiÓÅlavihÃre vyavasthitasya buddhadarÓanaæ kuÓalamÆlaviÓuddhi÷ pÆrvavadveditavyà / tatrÃyaæ viÓe«a÷ / tadyathà tadeva suvarïaæ kuÓalena karmakÃreïa kÃsÅsaæ grak«iptaæ bhÆyasyà mÃtrayà viÓuddhataraæ bhavatyagnau prak«ipyamÃïam / evamasya bodhisattvasya sà kuÓalamÆlaviÓuddhirveditavyà / asmiæÓca vihÃre ÓuddhacittÃÓayani«pattipraveÓata upapatti[ta]ÓcÃturdvÅpakaÓcakravartÅ bhavati / yadbhÆyasà bÃhulyena ca dau÷ÓÅlyÃdakuÓalebhya÷ karmapathebhya÷ sattvÃn vyÃvartayati / kuÓale«u ca karmapathe«u samÃdÃpayati / prabhÃvo 'pyasya pÆrvakÃd daÓaguïo veditavya÷ / ityevaæ bodhisattvÃnÃmadhiÓÅlavihÃra÷ / prak­tiÓÅlataÓca sarvÃkÃradau÷ÓÅlyamalÃpakar«ataÓca sarvakarmapathasarvÃkÃrahetuphalaj¤ÃnaprativedhataÓca Óubhe karmaïÅ parasamÃdÃpanakÃmaÓcÃnukampÃvaipulyapratilambhataÓca (##) sattvadhÃtukarmajadu÷khavyasanÃlocanataÓca kuÓalamÆlaviÓuddhitaÓca upapattitaÓca prabhÃvataÓca samÃsanirdeÓato veditavya÷ / vistaranirdeÓata÷ punaryathà sÆtrameva yathà daÓabhÆmike vimalÃyÃæ bhÆmau dau÷ÓÅlyamalÃpagatatvÃt vimalà bhÆmirityucyate / dau÷ÓÅlyamalÃpagatatvÃt evÃdhiÓÅlavihÃra iti / yà tatra vimalà bhÆmi÷ sehÃdhiÓÅlavihÃro veditavya÷ / tatra katame bodhisattvÃnÃmÃkÃrÃ÷ kÃni liÇgÃni kÃni nimittÃni adhicittavihÃrasya / iha bodhisattvena pÆrvamevÃdhiÓÅlavihÃre te daÓa ÓuddhÃÓayà manasik­tà bhavanti ju«ÂÃ÷ pratividdhÃ÷ / daÓabhiraparairÃkÃraiste«Ãæ cittÃÓayamanasikÃrÃïÃmadhimÃtratvÃt paripÆrïatvÃdadhiÓÅlavihÃraæ samatikramyÃdhicittavihÃramanupraviÓati / Óuddho me daÓabhirÃkÃraiÓcittÃÓaya iti manasikÃreïa / abhavyaÓcÃhaæ tasmÃd daÓÃkÃrÃttchuddhÃÓayÃtparihÃïÃyeti manasikÃreïa / sarvÃsravasÃsrave«u me dharme«u cittaæ na praskandati pratikÆlatÃyÃæ ca santi«Âhata iti manasikÃreïa / tatpratipak«abhÃvanÃyÃæ ca me vij¤Ãnaæ saæsthitamiti manasikÃreïa / abhavyaÓcÃhamasmÃtpratipak«Ãtpuna÷ parihÃïÃyeti manasikÃreïa / abhavyaÓcÃhamevaæ d­¬hapratipak«astai÷ sarvÃsravasÃsravairdharmai÷ sarvamÃraiÓcÃbhibhavitumiti manasikÃreïa / asaælÅnaæ ca me mÃnasaæ pravartate sarvabuddhadharme«viti manasikÃreïa / sarvadu«karacaryÃsu ca me nÃsti vyatheti manasikÃreïa / adhimuktaæ ca me mahÃyÃne cittamekÃntena na tadanyahÅnayÃne«viti manasikÃreïa / sarvasattvÃrthakriyÃbhirata¤ca me cittamiti manasikÃreïa / ebhirdaÓabhiÓcittÃÓayamanasikÃrai÷ praviÓati / adhicittavihÃrasthito bodhisattva÷ sarvasaæskÃrÃnÃdÅnavÃkÃrairvicitrairvidÆ«ayati / tebhyaÓca mÃnasamudvejayati / buddhaj¤Ãne cÃnuÓaæsadarÓÅ bhavati vicitrairanuÓaæsÃkÃrai÷ / tatra ca sp­hÃjÃto bhavati ghanarasena cchandena / sattvadhÃtuæ du÷khitaæ vyavalokayati vicitrairdu÷khÃkÃrai÷ / te«u ca sattve«upek«Ãcitto bhavatyarthapratiÓaraïacitta÷ / sarvasaæskÃre«vapramatta÷ / bodhÃyottaptavÅrya÷ / sattve«u vipulakaruïÃÓaya÷ / te«Ãæ sattvÃnÃmatyantadu÷khavimok«opÃyaæ sarvakleÓÃnÃvaraïaj¤Ãnameva paÓyati / (##) tasya ca vimok«asya samudÃgamÃya dharmadhÃtau sarvavikalpapracÃra-saælkeÓotpattipratipak«aæ praj¤Ãæ paÓyati / tasya ca j¤ÃnÃlokasya ni«pattaye samyaksaæbodhiæ paÓyati / ta¤ca dhyÃnasamÃdhisamÃpattinirhÃraæ bodhisattvapiÂakaÓravaïapÆrvakaæ ÓravaïanidÃnaæ paÓyati / d­«Âvà [ca] mahatà vÅryÃrambheïa Órutaparye«ÂimÃpadyate / saddharmaÓravaïahetornÃsti taddraviïaæ pari«kÃramÃdhyÃtmika-vÃhyaæ vastu yanna parityajati / nÃsti sà guruparicaryà yÃnnÃbhyupagacchati / nÃsti sà santatiryÃnnÃbhyupagacchati / nÃsti sà kÃyotpŬà yÃnnÃbhyupagacchati / sa prÅtataro bhavatyeka catu«padagÃthÃÓravaïena na tvevaæ trisÃhasrapÆrïapratimena mahÃratnarÃÓinà / prÅtataro bhavatyekadharmapadaÓravaïena samyaksaæbuddhopanÅtena bodhisattvacaryÃpariÓodhakena na sarvaÓakratva[-mÃratva-]brahmatva-lokapÃlatva-cakravartitva-samucchrayapratilambhai÷ / sa cedenaæ kaÓcidevaæ vadet / evamahamidaæ [dharmapadaæ] samyaksaæbuddhopanÅtaæ sarvabodhisattvacaryÃpariÓodhakaæ te 'nuÓrÃvayi«yÃmi sa cenmahatyÃmagnikhadÃyÃmÃtmÃnaæ prak«ipasi mahÃnta¤ca du÷khopakramaæ saæpratÅcchasÅti / ÓrutvÃsyaivaæ bhavet / utsahÃmyahamasya dharmapadasyÃrthe pÆrvavat trisÃhasramahÃsÃhasrapratimÃyÃmÃpyagnikhadÃyÃæ brahmalokÃdÃtmÃnamutsra«Âuæ prÃgeva pratyavarÃyÃm / nÃrakadu÷khasaævÃsairapyasmÃbhirbuddhadharmÃ÷ parye«itavyÃ÷ prÃgeva prÃk­tairdu÷khopakramairiti / evaærÆpeïa vÅryÃrambheïa dharmÃn parye«yaivaæ yoniÓo manasikaroti / yathà dharmÃnnudharmapratipattiæ buddhadharmÃnugatÃæ na vya¤janasvaramÃtraviÓaddhimiti viditvà tadeva Órutaæ niÓritya dharmanimittÃni samyagÃlambanÅkurvan viviktaæ kÃmairvistareïa prathamaæ dvitÅyaæ t­tÅyaæ caturtha¤ca dhyÃnaæ laukikaæ catasra ÃrÆpyasamÃpattÅrlaukikÅÓcatvÃryapramÃïÃni pa¤ca cÃbhij¤Ã upasaæpadya viharati / sa tairbahulaæ vih­tya tÃni dhyÃnÃni samÃdhÅn samÃpattÅ÷ vyÃvartayitvà praïidhÃnavaÓena kÃmadhÃtau yatra sattvÃrthaæ bodhipak«adharmaparipÆriæ ca paÓyati tatropapadyate / na tvevÃsya tadvaÓenopapattirbhavati / tasya kÃmavÅtarÃgatvÃtkÃmabandhanÃni prahÅïÃni bhavanti dhyÃnasamÃdhisamÃpattivyÃvartanatvÃd (##) bhavabandhanÃni / adhimukticaryÃ-bhÆmÃvevÃsya pÆrvameva dharmatathatÃdhimok«Ãd d­«Âik­tabandhanÃni prahÅïÃni bhavanti / mithyÃrÃgadve«amohÃÓcÃsyÃtyantaæ na pravartante / tasya buddhadarÓanaæ vistareïa kuÓalamÆlaviÓuddhi÷ pÆrvavadveditavyà / tatrÃyaæ viÓe«a÷ / tadyathà tadeva suvarïakuÓalasya karmÃrasya hastagataæ prak«Åïamalaka«Ãyamapi samadharaïamavati«Âhate tulyamÃnam / evamasya sà kuÓala mÆlaviÓuddhirveditavyà / upapattitaÓca Óakro bhavati devendro yadbhÆyasà / kuÓala÷ sattvÃnÃæ kÃmarÃgavinivartanatÃyai / prabhÃve 'pi yatra pÆrvake vihÃre sahasramÃkhyÃtaæ tatreha Óatasahasraæ veditavyam / ayaæ bodhisattvÃnÃmadhicittavihÃraÓcittamanaskÃra-parini«pa[tti]praveÓataÓca saæsÃrasattvadhÃtumahÃbodhisamyak-prativedha[ta]Óca sattvadu÷khavimok«opÃya-samyak-parye«aïataÓca mahÃgauravadharmaparye«aïataÓca dharmÃnudharmapratipatti-laukikadhyÃnasamÃdhisamÃpattyabhij¤ÃbhinirhÃra-vihÃrataÓca tadvyÃvartanaæ praïidhÃya yatra kÃmopapattitaÓca kuÓalamÆlaviÓuddhitaÓcopapattitaÓca prabhÃvataÓca samÃsanirdeÓato veditavya÷ / vistaranirdeÓa÷ punaryathÃsÆtraæ tadyathà daÓabhÆmike prabhÃkaryÃæ bhÆmau / ÓrutÃkÃradharmÃlokÃvabhÃsa-samÃdhyÃlokÃvabhÃsa-prabhÃvitatvÃdasyà bhÆme÷ prabhÃkarÅtyucyate / adhyÃtmaæ cittaviÓuddhimupÃdÃya sà prabhà saæbhavati tasmÃtsa vihÃra÷ adhicitta ityucyate / yenÃrthena prabhÃkarÅ bhÆmi÷ tenaivÃrthenÃdhicittavihÃro veditavya÷ / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ bodhipak«yapratisaæyukto 'dhipraj¤avihÃra÷ / iha bodhisattvena pÆrvamevÃdhicittavihÃre daÓa dharmÃlokapraveÓÃ÷ Órutaparye«Âimadhipattiæ k­tvà pratilabdhà bhavanti / ye«ÃmadhimÃtratvÃtparipÆrïatvÃdadhicittavihÃramatikramya prathamamadhipraj¤avihÃraæ praviÓati / [te] punardaÓa dharmÃlokapraveÓà granthato yathà sÆtrameva veditavya÷ / ye ca praj¤apyante yatra ca praj¤apyante yena ca praj¤apyante te ca yatsamÃ÷ paramÃrtha÷ yasya ca saækleÓa-vyavadÃnaÓca saækliÓyante viÓuddhante ca yatpratiyusaæktena saækleÓena saækliÓyante yayà cÃnuttarayà viÓuddhyà (##) viÓudhyante / ityayaæ samÃsÃrthaste«Ãæ dharmÃlokanirdeÓÃnÃæ veditavya÷ / sa tasmin vihÃre vyavasthita÷ / abhedyÃÓayatà pÆrvaÇgamairyathÃsÆtrameva daÓÃkÃreïa j¤ÃnaparipÃkena [j¤Ãna-]paripÃcakairdharmai÷ samanvÃgata÷ saæv­tto bhavati tathÃgatakule tadÃtmaka-dharmapratilambhÃt / sarvÃkÃrÃæ bodhisattvÃpek«Ãmadhipatiæ k­tvà sm­tyupasthÃnapramukhÃn saptatriæÓadbodhipak«yÃn dharmÃn bhÃvayanti yathÃsÆtrameva / tasya tÃndharmÃnupÃyaparigraheïa bhÃvayata÷ satkÃyad­«Âi÷ susÆk«mÃpyasya skandhadhÃtvÃyatanÃnyabhiniveÓa÷ sarve¤jitÃni cÃtyantÃsamudÃcÃrata÷ prahÅyante / te«Ãæ prahÃïÃd yÃni tathÃgata-vivarïitÃni karmÃïi tÃni sarveïa sarvaæ nÃdhyÃcarati / yÃni punastathÃgata-varïitÃni tÃni sarvÃpyanuvartante yathÃvat / tathÃbhÆtaÓca bhÆyasà mÃtrayà snigdham­dukarmaïyacittaÓca bhavati tathà citrÃkÃrasuviÓuddhacittaÓca / k­taj¤ak­taveditÃdibhistadÃÓayÃnuguïairvicitrai÷ Óukla-dharmai÷ samanvÃgato bhavati / uttari ca bhÆmipariÓodhakÃni karmÃïi samanve«amÃïo mahÃvÅryÃrambhaprÃpto bhavati / tasya tannidÃnamÃÓayÃdhyÃÓayÃdhimuktidhÃtu÷ paripÆryate / tannidÃnaæ cÃsaæhÃryo bhavati avikampya÷ sarvatÅrthyamÃraÓÃsanapratyarthikabhÆtai÷ / pÆrvavacca buddhadarÓanaæ vistareïa kuÓalamÆlaviÓuddhirveditavyà / tatrÃyaæ viÓe«a÷ / tadyathà tadeva suvarïakuÓalena karmakÃreïÃlaækÃravidhik­tamasaæhÃryaæ bhavatyak­tÃbharaïairjÃtarupai÷ / evamasya bodhisattvasya tÃni kuÓalamÆlÃnyasaæhÃryÃïi bhavanti tadanyabÃlavihÃrasthitairbodhisattvakuÓalamÆlai÷ / tadyathà ca maïiratnamuktÃlokamasaæhÃryaæ bhavati tadanyairmaïibhi÷ / sarvavÃtodakav­«ÂibhiÓcÃnÃcchedyaprabhaæ bhavati / evamayaæ bodhisattvo 'saæhÃryo bhavati sarvaÓrÃvakapratyekabuddhai÷ / anÃcchedyapraj¤ÃlokaÓca bhavati sarvamÃrapratyarthikai÷ / upapattitaÓca suyÃmo bhavati devarÃja÷ / kuÓala÷ sattvÃnÃæ satkÃyad­«ÂivinivartanatÃyai / prabhÃve ca yatra pÆrvavihÃre Óatasahasraguïaæ samÃkhyÃtaæ tatrÃsmin koÂisamÃkhyÃtaæ veditavyam / ayaæ bodhisattvÃnÃæ bodhipak«yÃdhipraj¤avihÃra÷ / dharmÃlokapraveÓani«pattiæ pratilÃbhataÓca j¤ÃnaparipÃcanataÓca bodhipak«yadharmani«evaïataÓca satkÃyad­«ÂyÃdi-sarvÃbhiniveÓe¤jitaprahÃïataÓca prati«iddhÃnuj¤Ãtakarmavivarjana-ni«evaïataÓca tannidÃnaæ cittamÃrdavataÓca tadanukÆlaguïasam­ddhitaÓca (##) bhÆmipariÓodhaka-karmaparye«ÂimÃrabhya mahÃvÅryÃrambhataÓca tannidÃnamÃÓayÃdhyÃÓayÃdhimuktiviÓodhanataÓca tannidÃnaæ sarvaÓÃsanapratyarthikÃsaæhÃryataÓca kuÓalamÆlaviÓuddhitaÓcopapattitaÓca prabhÃvataÓca samÃsanirdeÓato veditavya÷ / vistaranirdeÓa÷ punastadyathÃdaÓabhÆmike 'rci«matÅ bhÆminirdeÓe bodhipak«yà dharmÃstasyÃæ bhÆmau j¤ÃnÃrcibhÆtÃ÷ samyagdharmadeÓanà praj¤ÃvabhÃsakarakÃlokÃnÃm / tasmÃtsà bhÆmirarci«matÅtyucyate / saiva ceha bodhipak«yÃpraj¤ÃvabhÃsakara-dhipraj¤avihÃra ityucyate / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ satyapratisaæyukto dvitÅyo 'dhipraj¤avihÃra÷ / iha bodhisattva÷ pÆrvake 'dhipraj¤avihÃre [yÃ] daÓa viÓuddhÃÓayasamatÃ÷ pratilabdhÃ÷ tÃsÃmadhimÃtrÃtvÃt paripÆrïatvÃt dvitÅyamadhipraj¤avihÃraæ praviÓati / daÓa viÓuddhÃÓayasamatà yathÃsÆtraæ granthato veditavyÃ÷ / asamaiÓca buddhairbuddhÃ÷ samÃ÷ / tadanyasattvadhÃtusamatikrÃntÃ÷ / yaiÓca dharmairyathà samÃ÷ / ityayaæ samÃsÃrtho viÓuddhÃÓayasamatÃnÃæ veditavya÷ / so 'sminvihÃre vyavasthita÷ / bhÆyo j¤ÃnavaiÓe«ikatÃæ prÃrthayamÃna÷ catvÃryasatyÃni daÓabhirÃkÃrairyathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / granthato yathÃsÆtrameva sarvaæ veditavyam / parasaæj¤ÃpanatÃæ [pratyÃtmaj¤ÃnatÃæ] tadubhayÃdhi«ÂhÃnatÃæ cÃrabhya yacca deÓyate / sÆtravinayamÃt­kÃmÃrabhya yena ca deÓyate / pratyupannadu÷khÃtmakatÃæ hetu[ta]ÓcÃnÃgatadu÷khaprabhÃvatÃæ hetuk«ayÃt [tat]k«ayÃnutpÃda[na]tÃæ tatprahÃïopÃyani«evaïatÃæ cÃrabhya yathà deÓyate / ityayaæ samÃsÃrthastasya daÓÃkÃrasya caturÃryasatyaj¤Ãnasya veditavya÷ / sa evaæ satyakuÓala÷ sarva¤ca saæskÃragataæ praj¤ayà samyag vidÆ«ayati / sattvadhÃtau ca karÆïÃÓayaæ vivardhayati / pÆrvÃntÃparÃntataÓca bÃlasattvamithyÃpratipattiæ samyak pratividhyati / te«Ã¤ca vimok«Ãya mahÃpuïyaj¤ÃnasambhÃraparigrahe cittaæ praïidhatte / tadgatÃÓayaæ ca samudÃnayati / sm­timatigatipramukhai÷ prabhÆtairvicitrairguïai÷ sam­ddhaÓca / anya manasikÃrÃpagata÷ / citrai÷ paripÃcanopÃyai sattvÃn paripÃcayati / yÃni ca sattvÃnugrÃhakÃni laukikÃni lipiÓÃstramudrÃgaïanÃdÅni yathÃsÆtrameva ÓilpakarmaæsthÃnÃni tÃni sarvÃïyÃbhinirharati sattvakaruïa[ta]yà / (##) anupÆrveïa yÃvat bodhiprati«ÂhÃpanÃrthaæ laukikavyavahÃrÃnukÆlatayà dÃridrya-nÃÓopÃyatayà dhÃtuvai«amyamanu«yÃmanu«yopasaæh­topadravapraÓamanatayà 'navadyakrŬÃrativastÆpasaæhÃrato dharmarativyÃvartanatayà sannivÃsopakaraïÃrthinÃmalpak­cchreïa sannivÃsopakaraïopasaæharaïatayà rÃjacaurÃdyupadravaparitrÃïatayà sthÃnÃsthÃnaprayogÃnuj¤Ãprati«edhanatayà maÇgalyÃmaÇgalyavastvÃdÃnatyÃgasanniyojanatayà d­«Âe dharme parasparÃnabhidrohasamparÃyÃviparÅtÃbhyudayamÃrgopadeÓanatayà / ityayaæ te«Ãæ sattvÃnugrÃhakÃnÃæ ÓilpakarmasthÃnÃnÃæ samÃsÃrtho veditavya÷ / sarvamanyatpÆrvavat / tatrÃyaæ viÓe«a÷ / tadyathà tadeva svarïakuÓalena karmakÃreïa musÃragalva-m­«Âaæ pratyarpitamatulyatayà 'saæhÃryaæ bhavati tadanyai÷ suvarïai÷ / evamayaæ bodhisattvo 'saæhÃryo bhavati sarvaÓrÃvakapratyekabuddhai÷ tadanyabhÆmisthitaiÓca bodhisattvai÷ / tadyathà candrasÆryanak«atrÃïÃmÃbhà asaæhÃryà ca bhavati sarva vÃtamaï¬alai÷ / [sarva]vÃtavÃhà sÃdhÃraïà ca bhavati / evamevÃsya bodhisattvasya sà praj¤Ã asaæhÃryà bhavati sarvaÓrÃvakapratyekabuddhai÷ / laukikakriyà sÃdhÃraïà ca bhavati / upapattita÷ saætu«ito bhavati devarÃja÷ / kuÓala÷ sarvatÅrthyavinivartanatÃyai / prabhÃvaÓca koÂÅÓatasahasrasaækhyà nirdeÓato veditavya÷ / ayaæ bodhisattvÃnÃæ satyapratisaæyukto 'dhipraj¤avihÃra÷ / ÓuddhÃÓayasamatÃ-ni«patti-praveÓataÓca upÃyasatyavyavacÃraïÃ-prativivardhanataÓca sarvasaæskÃravidÆ«aïataÓca kÃrÆïyavivardhanataÓca tadarthaæ puïyaj¤ÃnasaæbhÃropacayapraïidhÃnaprayogataÓca sm­timatigatyÃdiguïaviv­ddhitaÓcÃnanyamanasikÃra-sarvÃkÃra-sattvaparipÃcanÃbhiyogataÓca laukikaÓilpÃbhinirhÃrataÓca kuÓalamÆlaviÓuddhitaÓcopapattitaÓca prabhÃvataÓca samÃsanirdeÓato veditavya÷ / vistaranirdeÓata÷ punastadyathà daÓabhÆmike sudurjayÃyÃæ bhÆmau sattve«u niÓcayaj¤Ãnaæ sudurjayam / tacceha paridÅpitam / tasmÃtsà bhumi÷ sudurjayetyucyate / tenaiva cÃrthena satyapratisaæyukto 'dhipraj¤avihÃro dra«Âavya÷ / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ pratÅtyasamutpÃdapratisaæyukto 'dhipraj¤avihÃra÷ / iha bodhisattvena pÆrvameva satyapratisaæyukte adhipraj¤avihÃre daÓa dharmasamatÃ÷ pratilabdha÷ (##) bhavanti / yathÃsÆtraæ granthatastà veditavyÃ÷ / tÃsÃmadhimatratvÃtparipÆrïatvÃdidaæ vihÃramanupraviÓati / sarvadharme«u pÃramÃrthikasya sata÷ svabhÃvasya nirnimittasamatayà abhilÃpÃbhisaæskÃrapratibhÃsasyÃlak«aïasamatayà tasyaivÃlak«aïatvÃt svayamajÃtasamatayà hetuto 'nutpannasamatà svayaæ hetu[ta]ÓcÃnuptannatvÃdatyantamÃdiÓÃntasamatayà vidyamÃna[sya] vastugrÃhakasya j¤Ãnasya ni«prapa¤casamatayà ÃdÃnatyÃgÃbhisaæskÃravigamasamatayà ca tasyaiva kleÓadu÷khasaækleÓa-visaæyogÃd viviktasamatayà vikalpitasya j¤eyasvabhÃvasya mÃyÃnirmitopamasamatayà nirvikalpaj¤Ãnagocarasya svabhÃvasya bhÃvÃbhÃvÃdvayasamatayà / ityayaæ tÃsÃæ daÓÃnÃæ dharmasamatÃnÃmarthavibhÃgo veditavya÷ / so 'sminvihÃre sthita÷ sattve«u saæv­ddhakaruïo bodhau tÅvracchandÃbhilëajÃta÷ / lokÃnÃæ saæbhava¤ca vibhava¤ca sarvÃkÃrayà pratÅtyasamutpÃda-samyagvyavacÃraïatayà vyavacÃrayati prajÃnÃti / pratÅtyasamutpÃdaj¤ÃnasanniÓritaæ cÃsya vimok«amukhatrayamÃjÃtaæ bhavati ÓÆnyamanimittamapraïihitam / tato nidÃnaæ cÃsyÃtma-para-kÃraka-vedakabhÃvÃbhÃvasaæj¤Ã na pravartante / sa evaæ paramÃrthakuÓala÷ sattvasÃpek«a÷ yoniÓa÷ pratividhyati kleÓasaæyogÃt / pratyayasÃmagryÃcca saæsk­taæ prak­tidurbalamÃtmÃtmÅyavirahitamanekado«adu«Âaæ pravartate na vinà kleÓasaæyogapratyayasÃmagrÅm / tena mayà kleÓasaæyogapratyayasÃmagrÅæ ca vikalÅkartavyà cÃtmarak«Ãrtham / na ca sarveïa sarvaæ saæsk­taæ vyupaÓamayitavyaæ sattvÃnugrahÃrtham / tasyaivaæ j¤ÃnakÃrÆïyÃnugatasyÃsmin vihÃre 'saÇgaj¤ÃnÃbhimukho nÃma praj¤ÃpÃramitÃvihÃra÷ abhisaæmukhÅ bhavati / yenÃyaæ sarvalokikacaryÃsvaÓaktaÓcarati / sa ca vihÃro yà tÅk«ïà saptamyÃæ bhÆmau prÃyogikacaryÃparyantagatà bodhisattvak«Ãnti÷ tayÃnulomikyà k«Ãntyà saæg­hÅto veditavya÷ / so 'saÇgaj¤ÃnÃbhimukha-praj¤ÃpÃramitÃ-vihÃrÃbhimukhyÃd bodhyÃhÃrakÃæÓca pratyayÃnÃharati / laukikÃnäca saæsk­tasaævÃse na saævasati / praÓame ca ÓÃntadarÓÅ bhavati / na ca tatrÃvati«Âhate / tasyaivamupÃya-praj¤Ãj¤ÃnÃnugata-syÃvatÃra-ÓÆnyatÃsamÃdhipramukhÃni daÓa samÃdhimukhaÓatasahasrÃïyÃmukhÅ bhavati / yathà ÓÆnyatÃsamÃdhi÷ evamapraïihitÃnimittasamÃdhayo veditavyÃ÷ / (##) te«ÃmÃmukhÅbhavÃdabhedyÃÓayaÓca bhavati / sarvÃkÃrÃcchÃsanÃdasaæhÃryaÓca bhavati sarvamÃratÅrthyaÓÃsanapratyarthikai÷ Óe«aæ pÆrvavat / tatrÃyaæ viÓe«a÷ / tadyathà tadeva suvarïaæ kuÓalena karmakÃreïa vaidÆryamaïiratnamu«Âaæ pratyarpitamasaæhÃryaæ bhavati tadanyai÷ sarvajÃtarÆpai÷ evamasya bodhisattvasya tÃni kuÓalamÆlÃni viÓuddhatarÃïi bhavantyasaæhÃryÃïi pÆrvavat / tadyathà candraprabhà sattvÃÓrayÃæÓca prahalÃdayatyanÃcchedyaprabhà ca bhavati catas­bhirvÃtamaï¬alikÃbhi÷ / evamasya bodhisattvasya sà praj¤Ãbhà sarvasattvakleÓaparidÃha¤ca praÓamayati / anÃcchedyà ca bhavati sarvamÃrapratyarthikai÷ / sunirmitaÓca bhavati devarÃja÷ / kuÓala÷ sattvÃnÃæ sarvÃbhimÃnavinivartanatÃyai / prabhÃvo 'pi koÂÅÓatasahasraæ saækhyÃnirdeÓato dra«Âavya÷ / ayaæ pratÅtyasamutpÃdapratisaæyukto 'dhipraj¤avihÃra÷ / dharmasamatÃ-parini«pattipraveÓataÓca pratÅtyasamutpÃdÃvabodhavimok«amukhasambhavataÓca sarvamithyÃsaæj¤ÃsamudÃcÃrataÓca upÃyasaæsÃraparigrahataÓca asaÇgaj¤ÃnÃbhimukha-praj¤ÃpÃramitÃvihÃrÃbhimukhataÓca apramÃïa-samÃdhipratilambhataÓca abhedyÃÓayapratilambhataÓca ÓÃsanÃdÃsaæhÃryataÓca kuÓalamÆlaviÓuddhita upapattita÷ prabhÃvataÓca samÃsanirdeÓato veditavya÷ / vistara[nirdaÓata]stadyathà 'bhimukhyÃæ bhÆmau / asaÇgaj¤ÃnÃbhimukhasya praj¤ÃpÃramitÃvihÃrasyÃbhimukhyÃdabhimukhÅtyucyate / tanaivÃrthenÃyaæ vihÃro veditavya÷ / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ sÃbhisaæskÃra÷ sÃbhogo nirnimitto vihÃra÷ / iha bodhisattvenÃnantare 'dhipraj¤avihÃre daÓopÃyena praj¤ayà cÃbhinirh­tÃ÷ sarvasattvÃsÃdhÃraïà laukikÃ÷ sarvalokÃsÃdhÃraïÃÓca mÃrgÃntarÃrambhaviÓe«Ã÷ pratilabdhà bhavanti / ye«ÃmadhimÃtratvÃtparipÆrïatvÃtsaptamaæ vihÃramanupraviÓati / te«Ãæ yathÃsÆtrameva granthavistaro veditavya÷ / laukikasampattisaævartakaæ puïyaparigraha mÃrabhya sattve«u hitasukhÃÓayamÃrabhya bodhÃya puïyasambhÃrabodhipak«ya-dharmottarotkar«amÃrabhya ÓrÃvakÃsÃdhÃraïatÃmÃrabhya pratyekabuddhÃsÃdhÃraïatÃmÃrabhya sattvadharmadhÃtumÃrabhya lokadhÃtumÃrabhya tathÃgatakÃyavÃkcittaj¤ÃnamÃramya / ityathaæ te«ÃmupÃyapraj¤Ãbhinih­tÃnÃæ mÃrgÃntarÃïÃmÃrambhaviÓe«ÃïÃmadhikÃrÃrtha÷ samÃsato veditavya÷ / sa ebhiryukto 'pramÃïamasaækhyeyaæ tathÃgatavi«ayaæ pratividhyati / tatsamutthÃnÃya (##) cÃnÃbhoganirnimittÃkalpÃvikalpanatayà 'pramÃïabuddhivi«aya-samutthÃnaæ paÓyan nirantaraæ niÓcchidraæ prayujyate sarveryÃpatha-cÃravihÃramanasikÃre«u / nÃsya sarvÃvasthÃgatasya mÃrgaviprayukto bhavati / tasya cittak«aïe daÓapÃramitÃ÷ pramukhÃ÷ sarve bodhipak«yà dharmÃ÷ paripÆryante viÓe«eïa / anye«u tu vihÃre«u na tathà / prathame pramuditavihÃre praïidhÃnÃdhyÃlambanatayà dvitÅye cittadau÷ÓÅlyamalÃpakar«aïatayà t­tÅye praïidhÃnavivardhanadharmÃlokapratilÃbhatayà caturthe mÃrgÃvatÃraïatayà pa¤cabhe laukikakriyÃvatÃraïa yà «a«Âhe gambhÅrapraveÓanatayà / Ãsmin puna÷ saptame vihÃre sarvabuddhadharmasamutthÃpanatayà bodhaÇgÃni paripÆryante bodhisattvaprÃyogikacaryÃparipÆrisaægrahÃdasya vihÃrasya j¤ÃnÃbhij¤ÃcaryÃviÓuddhëÂamavihÃrÃkramaïÃcca / tathà hi sa bodhisattvo 'sya vihÃrasyÃnantarama«Âamaæ viÓuddhaæ vihÃraæ praviÓati / sa ca vihÃra ekÃntaviÓuddha÷ / ime tu sapta vihÃrà vyÃmiÓrÃ÷ / viÓuddhavihÃrapÆrvaÇgamatvÃdasaækli«Âa÷ / tadasaæprÃptatvÃtsaækli«Âacayapatità vaktavyÃ÷ / tasmÃdasmin vihÃre sarve rÃgÃdipramukhÃ÷ kleÓÃ÷ prahÅyante / sa ca na saækleÓo na ni÷kleÓo veditavya÷ asamudÃcÃrÃd buddhaj¤ÃnÃbhilëÃcca / tathÃbhÆtasyÃsyÃdhyÃÓayapariÓuddhamapramÃïaæ kÃya vìabhanaskarma pravartate / sa yÃni tathÃgatavivarïitÃni karmÃïi pÆrvavat tasya pa¤camavihÃrÃbhinih­tÃni laukikÃni Óilpaj¤ÃnÃnÅha paripÆryante ÃcÃryasammataÓca bhavati trisÃhasramahÃsÃhasre sthÃpayitvà ÆrdhvavihÃrasthÃn bodhisattvÃæstathÃgatÃæÓca / na kaÓcidasyÃÓayaprayogÃbhyÃæ samo bhavati / sarve ca dhyÃnÃdayo bodhipak«yà dharmà ÃmukhÅ bhavanti / bhÃvanÃkÃrÃbhimukhatayà nottariyÃkÃrasthÃnata÷ / tadyathà ÃmukhÅ bhavanti / bhÃvanÃkÃrÃbhimukhatayà nottariyÃkÃrasthÃnata÷ / tadyathà a«Âhame vihÃre / sa tathà prayukta÷ suniÓcitavi«ayasamÃdhipramukhÃni daÓa samÃdhiÓatasahasrÃïyabhinirharati bodhisattvasamÃdhÅnÃm / te«Ã¤ca lÃbhÃtsamatikrÃnto bhavati ÓrÃvakapratyekabuddhasamÃdhivi«ayam / sa evaæ sarvakleÓaviviktena durvij¤eyena sarvavikalpapracÃrÃpagatena kÃyavÃÇmanaskarmaïà viharati / na cottariviÓe«aparimÃrgaïÃbhiyogamuts­jati sattvÃpek«ayà / bodhiparipÆrïÃrthaæ tasyÃpramÃïaæ sarvanimittÃpagataæ kÃyavÃÇmanaskarma pravartate supariÓodhitamanutpattikadharmak«ÃntyÃvabhÃsitam / (##) asminvihÃre svabuddhivi«ayatayà sarvaÓrÃvakapratyekabuddhavi«ayasamatikrÃntÃstadanye«u tu «a«u buddhadharmÃdhyÃlambanatayà «a«Âhe ca vihÃre bodhisattvo nirodhaæ samÃpadyate / asmiæstu pratik«aïaæ samÃpadyate / ida¤cÃsyÃtyadbhutaæ karmÃcintyam / yad bhÆtakoÂivihÃreïa ca viharati na ca nirodhaæ sÃk«Ãtkaroti / sa tamevopÃyaj¤ÃnÃbhinihÃramadhipatiæ k­tvà sarvasattvÃsÃdhÃraïÃæ bodhisattvacaryäcarati laukikapratibhÃsäcÃtanmayÅæ ca yathÃsÆtrameva / tasya tu piï¬Ãrtha÷ / puïyakriyÃmÃrabhya ka¬atrapari«atparigrahamabhinirv­ttiviÓe«aprÃrthanÃ-samÃrambhaæ vimok«atrayavihÃratÃæ hÅnayÃnÃdhimuktopÃyavinayanatÃæ kÃmaparibhogaæ kÃmaviÓe«aprÃrthanÃæ tÅrthikavyÃvartanatÃæ paracittÃnuvartanatÃæ mahÃjanakÃyÃnuvartanatÃæ cÃrabhya Óe«aæ pÆrvavat / tatrÃyaæ viÓe«a÷ / tadyathà tadeva suvarïaæ kuÓalena karmakÃreïa sarvamaïiratnam­«Âuæ pratyarpitamatyarthaæ bhrÃjate / asaæhÃrya¤ca bhavati tadanyairjÃmbÆdvÅpakairÃbharaïai÷ / evamasya tÃni kuÓalamÆlÃni viÓuddhatarÃïyasaæhÃryÃïi bhavanti sarvaÓrÃvakapratyekabuddhakuÓalamÆlaistadanyaiÓca nik­«ÂataravihÃrasthairbodhisattvakuÓalamÆlai÷ / tadyathà sÆryÃbhà jambÆdvÅpe yadbhÆyasà snehaÓca pariÓo«ayati / asaæhÃryà ca bhavati sa ca tadanyaprabhÃbhi÷ / evamasya bodhisattvasya praj¤Ãbhà sattvÃnÃæ sarvakleÓavi«Ãïi ca Óo«ayati / asaæhÃryà ca bhavati pÆrvavat ÓrÃvakÃdij¤ÃnaprabhÃbhi÷ / vaÓavartÅ ca bhavati devarÃja÷ / kuÓala÷ ÓrÃvakapratyekabuddhÃbhisamayopasaæhÃre«u / prabhÃva÷ koÂÅÓatasahasrasaækhyÃnirdeÓato veditavya÷ / ayaæ sÃbhogo nirnimitto vihÃra÷ upÃyapraj¤Ãbhinih­tamÃrgÃntarÃrambhaviÓe«ani«pattipraveÓataÓca tathÃgatavi«ayasamutthÃna-prativedha-nirantaraprayogataÓca pratik«aïaæ sarvabodhipak«yadharmasamudÃgamataÓca kli«ÂÃkli«Âa-vyavasthÃnataÓca prayogikacaryÃparipÆrisaægrahataÓca ÃÓayaÓuddhikarmaprav­ttim adhik­tya sarvalaukikaÓilpakarmÃdiparipÆraïataÓca aprameyaÓrÃvakapratyekabuddhÃsÃdhÃraïasamÃdhi-pratilambhataÓca pratik«aïanirodhasamÃpattitaÓca sarvasattvÃsÃdhÃraïalokacaryÃcaraïataÓca kuÓalamÆlaviÓuddhitaÓca upapattita÷ prabhÃvataÓca samÃsa-nirdeÓato veditavya÷ / (##) vistarata÷ pÆrvavat / tadyathà dÆraægamÃyÃæ bhÆmau / bodhisattva-prÃyogikacaryÃ-paripÆrisaæg­hÅtatvÃt dÆraægametyucyate / tenaiva cÃrthena vihÃro veditavya÷ / tatra katamo bodhisattvÃnÃm anÃbhogo nirnimitto vihÃra÷ / iha bodhisattvena prathame 'nantare vihÃre daÓÃkÃraæ sarvadharmaparamÃrthÃvatÃraj¤Ãnaæ pratilabdhaæ bhavati / tri«u adhve«u yathÃyogam ÃdyanutpannatÃmajanmatÃmalak«aïatÃm Ãrabhya tadanyahetubhÃvÃsambhavÃvinÃÓatäcÃrabhya paramÃrthato nirabhilÃpyasvabhÃve vastunyabhilÃpÃbhisaæskÃrapratibhÃsasya svabhÃvasya lak«aïena hetubhÃvena cÃvidyamÃnasya tasyaiva saækleÓÃtmanÃprav­ttitäcÃniv­ttitäcÃrabhya tadaj¤ÃnamithyÃbhiniveÓahetukäca tasminvidyamÃne vastuni nirabhilÃpye Ãdau madhye paryavasÃne sarvakÃlasaækleÓasamatÃæ cÃrabhya tathatÃ-samyakpraveÓanirvikalpasamatayà ca tatsaækleÓÃpanayanamÃrabhya / ityasya j¤Ãnasya daÓÃkÃrasyÃdhimÃtratvÃtparipÆrïatvÃdimama«Âamaæ pariÓuddhaæ vihÃramavatarati / ihasthaÓcÃnutpattike«u dharme«u paramÃæ bodhisattvak«Ãntiæ suviÓuddhÃæ labhate / sà puna÷ katamà / catas­bhi÷ parye«aïÃbhirayaæ bodhisattva÷ sarvadhamÃn parye«ya yadà caturbhireva yathÃbhÆtaparij¤Ãnai÷ parijÃnÃti / tadà sarvamithyÃvikalpÃbhiniveÓe«vapanÅte«u sarvadharmÃïÃæ d­«Âe ca dharme sarvasaælkeÓÃnutpattyanukÆlatÃæ paÓyati / samparÃye ca sarveïa sarvaæ niravaÓe«ato 'nutpatiæ paÓyati te«Ãmeva pÆrvamithyÃvikalpÃbhiniveÓahetusamutpannÃnÃæ dharmÃïÃm / tÃ÷ puna÷ catasra÷ parye«aïà yathÃpÆrvaæ nirdi«ÂÃstattvÃrthapaÂale / catvÃri ca yathÃbhÆtaparij¤ÃnÃni tÃnyadhimukticaryÃvihÃramupÃdÃya yÃvatsÃbhoganirnirmittÃdvihÃrÃn na suviÓuddhÃni bhavanti / asmiæstu vihÃre pariÓuddhÃni bhavanti / tasmÃt sa bodhisattva÷ anutpattike«u dharme«u k«Ãnti-pratilabdha ityucyate / sa tasyÃ÷ k«ÃnterlÃbhÃd gambhÅraæ bodhisattvavihÃramanuprÃpto bhavati / tasya ye pÆrvake nirnimitte vihÃre catvÃro 'pak«ÃlÃste prahÅïà bhavanti / ya÷ sÃbhogÃbhisaæskÃra÷ sa prahÅïo bhavati / uttari ca viÓuddhavihÃre autsukyaæ prahÅïaæ bhavati / sarvÃkÃrasattvÃrthakriyÃÓaktÃvautsukyaæ (##) prahÅïaæ bhavati / sÆk«masaæj¤Ã-samudÃcÃraÓca prahÅïo bhavati / tasmÃt sa vihÃra÷ suviÓuddha ityucyate / tasya ca tasmin gambhÅre vihÃre 'bhiratasya tasmin dharmamukhasrotasi tathÃgata-saæcodanÃ-samÃdÃpanÃ-abhinirhÃramukha-j¤ÃnÃbhij¤Ã-karmopasaæhÃro 'prameya÷ / tathà saæcoditasya cÃpramÃïakÃyavibhaktij¤ÃnÃbhinirhÃro daÓavaÓitÃ-prÃptiÓca yathÃsÆtrameva vistareïa veditavyÃ÷ / vaÓitÃprÃpta÷ sa tÃvadÃkÃæk«ati tÃvatti«Âhati / yena và dhyÃnavimok«ÃdicittavihÃreïÃkÃæk«ati tena viharati / saækalpamÃtreïaivÃsya sarvabhojanÃdi-pari«kÃrasampad bhavati / sarvaÓilpakarmasthÃne«u cÃsya yathÃkÃmapracÃratà bhavati / sarvopapattisaævartanÅye«u ca karmasu sarvopapattyÃyatane«u cÃsya kÃmakÃmopapattità bhavati / yathepsita¤ca sarvarddhikÃryaæ karoti / sarvapraïidhÃnÃni cÃsya yathÃkÃmaæ sam­dhyanti / yad yadeva vastu yathÃdhimucyate tattathaiva bhavati nÃnyathà / ya¤ca j¤eyaæ j¤ÃtukÃmo bhavati tadapi jÃnÅte yathÃvat / nÃmakÃyapadakÃyavya¤janakÃyÃnäca nikÃmalÃbhÅ bhavati / sarvadharmasamyakvyavasthÃnakuÓala÷ / evaæ vaÓitÃprÃptasya bodhisattvasyÃta÷ pareïa vaÓitÃprÃptak­to 'nuÓaæso vistareïa yathÃsÆtrameva veditavya÷ / audÃrika¤ca buddhadarÓanaæ vihÃya satatasamitamavirahito bhavati buddhadarÓanena / Óe«akuÓalamÆlaviÓuddhiryathÃsÆtraæ veditavyà / maharghasuvarïad­«ÂÃntena [ÃbhÃd­«ÂÃntena] ca / upapatti÷ prabhÃvaviÓe«aÓcÃpyasya bodhisattvasyÃsminvihÃre yathÃsÆtrameva veditavya÷ / ayamanÃbhogo nirnimitto vihÃra÷ / paramÃrthavatÃraj¤Ãnani«pattipraveÓataÓca anutpattikadharmak«ÃntilÃbhataÓca sarvÃpak«ÃlÃpagata-gambhÅra-bodhisattvavihÃraprÃptitaÓca dharmamukhasrotasi buddhairaprameyÃbhinirhÃramukhaj¤ÃnÃbhij¤ÃkarmopasaæhÃrataÓca apramÃïakÃyavibhaktij¤ÃnapraveÓataÓca vaÓitÃprÃptitaÓca vaÓitÃnuÓaæsapratyanubhavanataÓca kuÓalamÆlaviÓuddhita upapatti÷ prabhÃvataÓca samÃsanirdeÓato veditavya÷ / vistareïa nirdeÓato yathÃsÆtraæ tadyathà 'calÃyÃæ bhÆmau / pÆrvakÃbhisaæskÃrÃpagamÃdanÃbhogÃniÓcalavÃhimÃrgasamÃrƬhaæ (##) taccittaæ tasyÃæ bhÆmau pravartate / tasmÃt sà bhÆmiracaletyucyate / tenaiva cÃrthenÃyaæ vihÃro dra«Âavya÷ / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ pratisaævidvihÃra÷ / iha bodhisattvastenÃpi vihÃreïa gambhÅreïÃsaætu«Âa uttarij¤ÃnaviÓe«atÃmanugacchan yaiÓca dharmaj¤ÃnÃbhisaæskÃrai÷ pare«Ãæ dharma÷ sarvÃkÃro bodhisattvena deÓayitavyo yacca dharmÃkhyÃnak­tyaæ tatsarvaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti tatredaæ dharmasamÃkhyÃnak­tyam / gahanopavicÃre«u ye ca saækliÓyante viÓudhyante ca / yena ca saækliÓyante yena ca viÓudhyante / yacca saækleÓavyavadÃnam / yà ca tasyÃnaikÃntikatà / yà ca tasyaikÃntikatà / yà ca tasyaikÃntikatà 'naikÃntikatà / tasya yathÃbhÆtaj¤Ãnam / eva¤ca dharma-deÓanÃkuÓalasya deÓanÃk­tyakuÓalasya ca yat sarvÃkÃramahÃdharma-bhÃïakatvam aprameyadhÃraïÅprÃptasya sarvasvarÃÇgavibhaktikuÓalasyÃk«ayapratibhÃnasya / yÃd­Óyà dharmadhÃraïodgrahaïaÓaktyà samanvÃgatasya / yayà bodhisattvapratisaævidabhinih­tayà vÃcà / yad­Óe dharmÃsane ni«aïïasya / yatra ye«u ca dharma deÓayata÷ yÃvadbhirmukhai÷ yayà sattva-vij¤Ãpana santo«aïa-k­tyasaæniyojana-Óaktyà samanvÃgatasya / tat sarvaæ yathÃsÆtrameva vistaranirdeÓato veditavyam / kuÓalamÆlaviÓuddhyupapattiprabhÃvaviÓe«o 'pi yathÃsÆtrameva veditavya÷ / ayaæ bodhisattvÃnÃæ pratisaævidvihÃra÷ ÓÃntavimok«asantu«ÂipraveÓataÓca dharmasamÃkhyÃnÃbhisaæskÃraj¤ÃnataÓca tatk­tyaj¤ÃnataÓca acintyamahÃdharmabhÃïakatvapratilambhataÓcakaÓalamÆlaviÓuddhita upapattita÷ prabhÃvataÓca samÃsanirdeÓato veditavya÷ / vistaranirdeÓata÷ puna÷ yathÃsÆtrameva / tadyathà sÃdhumatyÃæ bhÆmau / sarvasattvÃnÃæ hitasukhÃÓayapariÓuddhyà bodhisattvapratisaævinmatyà dharmasamÃkhyÃnÃdhikÃratvÃt sà bhÆmi÷ sÃdhumatÅtyucyate / tenaiva cÃrthenÃyamapi vihÃro dra«Âavya÷ / tatra katamo bodhisattvÃnÃæ paramo vihÃra÷ / iha bodhisattvasya pratisaævid-vihÃre sarvÃkÃrapariÓuddhe dharmarÃjatvÃrhasya dharmÃbhi«ekasamÃsannasya vimalÃdisamÃdhi-aprameyapratilambha-tatk­tyakaraïata÷ sarvaj¤aj¤ÃnaviÓe«Ãbhi«ekapaÓcimasÃdhisammukhÅbhÃvÃcca (##) sarvabuddhebhyasyadanurÆpÃsanakÃyaparivÃrapratilÃbhina÷ svaraÓmigamanapratyÃgamanai÷ sarvÃkÃrasarvaj¤aj¤ÃnÃbhi«ekapratilambhataÓca abhi«iktasya ca sarvavineya-samudÃnayana-tadvimok«opÃya-buddhak­tyaj¤ÃnataÓca aprameya-vimok«a-dhÃraïÅ abhij¤Ã pratilambhataÓca tadÃdhipateya mahÃsm­tij¤Ã nÃbhinirhÃranirvacanavyavasthÃnataÓca mahÃbhij¤ÃbhinirhÃrataÓca kuÓalamÆlaviÓuddhi-upapattiprabhÃvaviÓe«ataÓca samÃsanirdeÓata÷ paramo vihÃro veditavya÷ / vistaranirdeÓata÷ punaryathÃsÆtrameva tadyathà dharmameghÃyÃæ bodhisattvabhÆmau / paripÆrïabodhisattvamÃrga÷ suparipÆrïa-bodhisambhÃraÓca sa bodhisattva÷ tathÃgatà nÃmantikÃt dharmamedhabhÆmyÃmatyudÃrÃæ du÷sahÃ÷ tadanyai÷ sarvasattvai÷ saddharmaæv­«Âi sampratÅcchati / mahÃmedhabhÆtaÓca svayamanabhisambuddhabodhi-abhisambuddhabodhiÓcÃprameyÃnÃæ sattvÃnÃæ saddharma-v­«Âayà nirapamayà kleÓarajÃæsi praÓamayati / vicitrÃïi ca kuÓalamulaÓasyÃni virohayati vivardhayatÅ pÃcayatÅ tasyÃæ bhÆmÃvavasthita÷ / tasmÃt sà bhÆmirdharmameghetyucyate / tenaiva cÃrthena paramo vihÃro dra«Âavya÷ / na ca yÃnyuttarottare«u vihÃre«vaÇgÃni nirni«ÂÃni tÃni pÆrvake«u vihÃre«u sarveïa sarvaæ na saævidyante / api tu m­dutvÃn na saækhyÃæ gacchanti / te«Ãmeva ca madhyÃdhimÃtratvÃt [ta]danyottarabhÆmipratilÃbha-ni«pattivyavasthÃnaæ veditavyam / ekaikaÓcÃtra vihÃro 'nekairmahÃkalpakoÂÅÓatasahasraistato và prabhÆtatarai÷ pratilabhyate ni«padyate ca / te tu sarve vihÃrÃstribhirmahÃkalpÃsaækhyeyai÷ samudÃgacchanti mahÃkalpÃsaækhyeyenÃdhimukticaryÃ-vihÃraæ samatikramya pramuditavihÃro labhyate / yacca vyÃyacchamÃno dhrauvyeïa nÃvyÃyacchamÃna÷ / dvitÅyena mahÃkalpÃsaækhyeyena pramuditavihÃraæ yÃvatsÃbhogaæ nirnimittaæ vihÃramatikramyÃnÃbhogaæ nirnimittaæ pratilabhate / tacca niya meva / tathà hi sa ÓuddhÃÓayo bodhisattvo niyataæ vyÃyacchate / t­tÅyena mahÃkalpÃsaækhyeyenÃnÃbhoga¤ca nirnimittaæ pratisaævidvihÃra¤ca samatikramya paramaæ bodhisattvavihÃraæ pratilabhate / tatra dau kalpÃsaækhyeyau veditavyau / yo 'pi mahÃkalpa÷ so 'pi rÃtrindivasamÃsÃrdhamÃsagaïanÃyogena kÃlÃprameyatvÃdasaækhyeya ityucyate / yÃpi (##) te«Ãmeva mahÃkalpÃnÃæ gaïanÃyogena sarvagaïanà samatikrÃntà saækhyà so 'pyasaækhyeya÷ / pÆrvakeïa kalpÃsaækhyeyena bodhiranalpai÷ kalpÃsaækhyeyairadhigamyate / paÓcimakena puna÷ kalpÃsaækhyeyena tribhirevanadhikai÷ / yastvadhimÃtrÃdhimÃtreïa vÅryÃrambheïa prayujyate tata÷ kaÓcidantarakalpÃn prabhÆtÃn vyÃvartayati kaÓcit yÃvanmahÃkalpÃn / na tvasaækhyeyavyÃv­tti÷ kasyacidastÅti veditavyam / ebhiÓca dvÃdaÓabhirbodhisattvavihÃraistribhirasaækhyeyai÷ kleÓÃvaraïapak«ya¤ca dau«Âhulyaæ prahÅyate j¤eyÃvaraïa-pak«ya¤ca / tatra tri«u vihÃre«u kleÓÃvaraïapak«yadau«Âhulyasya prahÃïaæ veditavyam / pramudite [vihÃre] ÃpÃyikakleÓapak«yasya sarveïa sarvaæ samudÃcÃratastvadhimÃtramamyasya sarvakleÓapak«yasya anÃbhoge nirnimitte vihÃre 'nutpattikadharmak«Ãnti-viÓuddhivibandhakleÓa pak«yasya sarveïa sarvaæ dau«Âhulyasya prahÃïaæ veditavyam / samudÃcÃratastu sarvakleÓÃnÃm / parame punarvihÃre sarvakleÓa[sa]vÃsanÃnuÓayÃvaraïaprahÃïaæ veditavyam / tacca tathÃgataæ vihÃramanupraviÓata÷ j¤eyÃvaraïapak«yamapi dau«Âhulyaæ trividhaæ veditavyam / tvaggataæphalgugataæ sÃragata¤ca / tatra tvaggatasya pramuditavihÃre prahÃïaæ bhavati / phalgugatasyÃnÃbhoge nirnimitte sÃragatasya tathÃgate vihÃre prahÃïaæ bhavati / sarvÃvaraïaviÓuddhij¤Ãnatà ca te«u tri«u vihÃre«u tasya kleÓa-j¤eyÃvaraïaprahÃïasya tadanye vihÃrà yathÃnukramaæ saæbhÃrabhÆtà bhavanti / e«u trayodaÓasu vihÃre«u samÃsata ekÃdaÓavidhà viÓuddhirveditavyà / prathame gotraviÓuddhi÷ / dvitÅye ÓraddhÃvimuktiviÓuddhi÷ / t­tÅye 'dhyÃÓayaviÓuddhi÷ / caturthe ÓÅlaviÓuddhi÷ / pa¤came cittaviÓuddhi÷ / «a«Âhe saptame '«Âame ca samyak j¤ÃnasamÃrambhaviÓuddhi÷ / navame prÃyogikacaryÃ-paripÆriviÓuddhi÷ / daÓame tattvaj¤ÃnÃbhinirhÃraviÓuddhi÷ ekÃdaÓe tadarthasamyak parasamÃkhyÃnÃya pratirsavidviÓuddhi÷ / dvÃdaÓe sarvÃkÃrasarvaj¤eyÃnupraveÓaj¤ÃnaviÓuddhi÷ / trayodaÓe tathÃgate vihÃre savÃsana-sarvakleÓa-j¤eyÃvaraïaviÓuddhi÷ / a«ÂÃbhiÓca pÆrvanirdi«ÂairmahÃyÃnasaægrÃhakairdharmaire«Ãæ trayodaÓÃnÃæ vihÃrÃïÃæ saægraho veditavya÷ / prathamadvitÅyayorvihÃrayo÷ ÓraddhÃjÃtasyÃdhimuktigatasya (##) bodhisattvapiÂaka-Óravaïacintanà / t­tÅye vihÃre 'dhyÃÓayopagamanaæ bhÃvanÃkÃrapratilÃbhapÆrvakam / tadanye«u sarvavihÃre«u yÃvat sÃbhoganirnimittÃdbhÃvanÃvÃhulyam / tataÓcordhvaæ tri«u bodhisattvavihÃre«u pariÓuddhacaryà saæg­hÅte«u bhÃvanÃphalani«patti÷ / tathÃgate vihÃre 'tyanta nairyÃïikatà veditavyà / ÓrÃvakavihÃre sÃdharmyeïa cai«Ãæ dvÃdaÓÃnÃæ bodhisattvavihÃrÃïÃmanukramo veditavya÷ / yathà ÓrÃvakasya svagotravihÃrastathà 'sya prathamo veditavya÷ / yathà tasya [samyakatva]nyÃmÃvakrÃntiprayogavihÃra÷ evamasya dvitÅya÷ / yathà tasya nyÃmÃvakrÃntivihÃra÷ tathÃsya t­tÅyo vihÃra÷ / yathà tasyÃvetyaprasÃdalÃbhina÷ ÃryakÃntÃdhiÓÅlavihÃra uttari Ãsravak«ayÃya tathÃsya caturtho vihÃra÷ / yathà tasyÃdhiÓÅlaæ niÓrityÃdhicittaÓik«ÃnirhÃravihÃra÷ tathÃsya pa¤camo vihÃra÷ / yathà tasya yathà pratilabdhasatyaj¤ÃnÃdhipraÓik«ÃvihÃra÷ tathÃsya «a«Âha saptamëÂamà vihÃrà veditavyà / yathà tasya suvicÃrita j¤eyasyÃnimittasamÃdhiprayogavihÃra÷ tathÃsyanavamo vihÃra÷ / yathà tasya parini«panno nirnimitto vihÃra÷ tathÃsya daÓamo vihÃra÷ / yathà tasya vyutthitasya vimuktyÃyatanavihÃra÷ tathÃsyaikÃdaÓo vihÃra÷ / yathà tasya sarvÃkÃro 'rhatvavihÃra÷ tathÃsya dvÃdaÓo vihÃro veditavya÷ / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃrÃnudharme yogasthÃne caturthaæ vihÃrapaÂalam / samÃpta¤ca yogasthÃnaæ dvitÅyam / #<ùdhÃrani«ÂhÃyogasthÃnam># (Book 3) (##) ## (Chapter 3.1) samÃsato bodhisattvÃnÃæ pa¤cavidhà upapatti÷ sarvatraæ sarvavihÃre«u ca sarve«Ã¤ca bodhisattvÃnÃmanavadyà parvasattvahitasukhÃya / Åti-saæÓamanÅ tatsabhÃgÃnuvartanÅ mahattvopapattirÃdhipatyopapattiÓcaramà copapatti÷ / tatreti-saæÓamanÅ upapatti÷ katamà / iha bodhisattvo durbhik«e«u k­cchre«u mahÃkÃntÃre«u kÃle«u praïidhÃya sattvÃnÃmalpak­cchreïa yÃtrÃnimittaæ mahÃmatsyÃdiyoni«Æpapadyate / vipule«vÃtmabhÃve«u yatropapanna÷ k­tsnaæ jagatsvamÃæsena santarpayati / vyÃdhibahule«u ca sattve«u praïidhÃya siddhavidyÃdhara-mahÃvaidyÃtmabhÃvaæ parig­hïÃti te«Ãæ vyÃdhÅnÃæ praÓamÃya / bh­Óa-paracakropadrave«u ca sattve«u balavÃn bhÆmipatirbhavati dharmeïa ÓamenopÃyakauÓalyena paracakropadravapraÓamanÃrthaæ paraspara-viruddhe«u ca sattve«vÃdeyavacano bhavati sandhikriyÃyai vairÃÓayaprahÃïÃya ca / daï¬abandhanacitrapŬÃprav­tte«u ca prajÃnÃæ rÃjasu te«Ãmeva sattvopadravÃïÃæ prahÃïÃya tadrÆpe«u rÃjakule«Æpapadyate / rÃjà ca dhÃrmiko bhavati sattvÃnukampa÷ / ye ca sattvà mithyÃd­«ÂayaÓca pÃpakÃriïaÓca kasmiæÓciddevÃyatane 'dhimuktÃ÷ te«Ãmanukampayà mithyÃd­«ÂiduÓciritaprahÃïÃya tasmindevÃyatane upapadyate / praïidhÃnavaÓitÃbalÃbhyäca iyamupapattiranukampÃ-pÆrvikà aprameyà veditavyà vistaranirdeÓatastÃsu tÃsu vicitrÃsu yoni«u tiryagyonyupapanne«u sattve«u samÃsa-nirdeÓastvayamÃÓaya÷ / tatsabhÃgÃnuvartinÅ upapatti÷ katamà / iha bodhisattva÷ praïidhÃya và vaÓitÃprÃptito và vicitre«u tiryagyonyupapanne«u sattve«u devanÃgayak«ÃsurÃdi«u cÃnyonyadrugdha viruddhe«u tathà mithyÃd­«Âike«u brÃhmaïe«u tathà duÓcaritacÃri«u tat (##) ÃjÅve«u tadabhirate«u tathÃkÃme«vatyarthÃdhyavasite«u kÃmÃdhimukte«u [sattve«u] te«Ãæ sattvÃnÃæ sabhÃ[gatÃ]yÃmupapadyate prÃmukhyena tasya do«asya vinivartanÃrtham / sa pramukho bhÆtvà yatte sattvÃ÷ samudÃcaranti tadasà na samudÃcaranti / yatte na samudÃcaranti kuÓalaæ tadasau samudÃcarati / kuÓalasamudÃcÃrÃya cai«Ãæ dharmaæ deÓayati / te tayà [ca] dharmadeÓanayà [tayÃ] ca visabhÃgasamudÃcÃratayà tebhyo do«ebhyastenopÃyakauÓalyena vinivartante / iyamapyupapattiprameyà pÆrvavadveditavyà / tatra mahattvopapatti÷ katamà / iha bodhisattva÷ prak­tyaivaupapadyamÃna÷ sarvalokaprativiÓi«ÂamÃyurvarïakulaiÓvaryÃdi-vipÃkamabhinirvartayati / tena ca vipÃkena yathoktaæ svaparÃrthapaÂale karma karoti / sÃpyupapattirbodhisattvasyÃprameyà tÃsu tÃsu yoni«u veditavyà / tatra katamà bodhisattvasyÃdhipatyopapatti÷ / yà bodhisattvasya prathamaæ pramuditavihÃramupÃdÃya yÃvaddaÓamÃdvihÃrÃdupapattirvarïità sà 'syÃdhipattyopapattirityucyate / jambÆdvÅpeÓvaratvamupÃdÃya yÃvanmaheÓvaratvÃdakani«ÂhÃnatikramya sarvopapattyÃyatanapravi«Âaæ yatra paramavihÃraprÃptà eva bodhisattvà upapadyante / te«Ãæ hi tat karmÃdhipatyena nirv­ttam / tatra caramà bodhisattvopapatti÷ katamà / yasyÃmupapattau paripÆrïabodhisambhÃrÅ bodhisattva÷ purohitakule và rÃjakule và upapadyÃnuttaräca samyaksaæbodhimabhisaæbudhyate / sarva¤ca buddhakÃrya karoti / iyamupapattiÓcaramà paÓcimametyucyate / ye kecid bodhisattvà atÅtÃnÃgatapratyutpanne«vadhvasu ÓubhÃsu bhadrÃsu kalyÃïÃsu upapatti«Æpapannà upapatsyante upapadyante ca sarve te Ãsveva pa¤casu / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ sthÃpayitvà bÃlabhÆmyupapattÅ÷ / tathà hi vij¤airbodhisattvai÷ upapattaya etÃ÷ pa¤cÃbhipretÃ÷ / tÃ÷ khalvetà upapattayo mahÃbodhiphalÃ÷ / yà ÃÓritya bodhisattvÃ÷ k«ipramanuttarÃæ samyaksaæbodhimabhisaæbudhyante / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre ni«Âhe yogasthÃne prathamamapapattipaÂalam / (##) ## (Chapter 3.2) tatra sarvÃsu vihÃragatÃsu bodhisattvacaryÃsu bodhisattvÃnÃæ samÃsata÷ «a¬vidha÷ samyaktvaparigraho veditavya÷ / sak­tsarvasattvaparigraha÷ / adhipatyaparigraha÷ / upÃdÃnaparigraha÷ / dÅrghakÃlika÷ / adÅrghakÃlika÷ / caramaÓca parigraha÷ / prathama eva cittotpÃde bodhisattvena sarva÷ sattvadhÃtu÷ kalatrabhÃvena parig­hÅta÷ / e«Ãæ mayà yathÃÓakti yathÃbalaæ sarvÃkÃrahitasukhopasaæhÃra÷ karaïÅya iti / tathaiva ca karoti / ayaæ bodhisattvasya sak­t sarvasattvaparigraha÷ / svÃmibhÆtasya mÃtÃpit­putradÃradÃsÅdÃsakarmakarapauru«eyaparigrahe rÃjabhÆtasya ca rÃjyajane bodhisattvasyÃdhipatyaparigrahasaæj¤Ã / sa ca tasminparigrahe parigrahÃnurÆpayà kriyayà bodhisattvÃnurÆpayà pravartate / mÃtÃpitara¤ca kuÓalamÆle sanniyojayati vividhairupÃyai÷ / kÃlena ca kÃlaæ pÆjopasthÃnaæ karoti / k­taj¤aÓca bhavati k­tavedÅ / cittÃnuvartakaÓca mÃtÃpitrorbhavati / dharme«varthe«u tadvaÓavartÅ / putradÃradÃsÅdÃsÃdÅnÃæ kÃlena kÃlaæ samyagbhaktaprÃvaraïamanuprayacchati / karmÃntaiÓcainÃæ na bÃdhate / vyatikrama¤cai«Ãæ k«amate / glÃnÃnäca samyakglÃnopasthÃnaæ karoti / kuÓale cainÃæ sanniyojayati / kÃlena ca kÃlaæ vaiÓe«ikeïa lÃbhena priyavÃditayà copavatsayati na cai«u dÃsadÃsÅsaæj¤Ãæ karoti / ÃtmavaccainÃæ viÓe«eïa và paripÃlayati / rÃjyajane punà rÃjabhÆto bodhisattva÷ adaï¬enÃÓastreïa rÃjyaæ kÃrayati / dharmeïa bhogÃnupasaæharati / anvayÃgata¤ca rÃjyaæ paribhuækte / na pararëÂraæ sahasà balenÃkrÃmati / yathÃÓakti ca yathÃbalaæ sattvÃn pÃpÃnnivÃrayati / pit­bhÆtaÓca bhavati prajÃnÃm / saævibhÃgaÓÅlaÓca bhavati parasattvÃnÃmapi prÃgeva svabh­tyÃnÃm / anabhidrohÅ ca bhavati satyavÃdÅ ca / vadhabandhanadaï¬anacchedanatìanÃdi-sattvotpŬà vivarjitÃ÷ / (##) tatra samyaggaïaparikar«aïaæ bodhisattvasyopÃdÃnaparigraha ityucyate / sa dvÃbhyÃæ kÃraïÃbhyÃæ samyak pari«adaæ parig­hïÃti / nirÃmi«acittena parig­hïÃti / samyak ca svÃrthe prayojayati / na mithyÃprayogeïa vipratipÃdayati / sarvasmiæÓca parigrahe samacitto bhavati na pak«apatita÷ / na ca te«Ãmantike dharmamÃtsaryaæ karoti na cÃcÃryamu«Âim / na ca te«ÃmantikÃdupasthÃnaparicaryÃæ pratyÃÓaæsate / kuÓalakÃmatayà tu svayaæ kurvatÃæ na nivÃrayati te«Ãmeva-puïyasambhÃropacayanimittam kÃlaæ ca prÃpya svayamevate«ÃmupasthÃnaparicaryÃkartà bhavati / avyutpanna¤cai«ÃmÃrthaæ vyutpÃdayati / vyutpa¤ca paryavadÃpayati / utpannotpanna¤ca saæÓayaæ nÃÓayati / kauk­tya¤ca prativinoda yati / gambhÅraæ cÃrthapadaæ praj¤ayà pratividhya kÃlena kÃlaæ saæprakÃÓayati / samadu÷khasukhÅ ca tairbhavati / ÃtmanaÓcÃntikÃt te«Ãmarthe Ãmi«ahetoradhikena vyÃpÃreïa samanvÃgato bhavati / kÃlena ca kÃlame«Ãævyatikrame samyakcodako bhavati / kÃlena ca nyÃyenÃvasÃdaka÷ / vyÃdhitÃæÓcaitÃæ vimanaskaæ và sarvathà nÃbhyupek«ate vyÃdhipraÓamÃya daurmanasyÃpagamÃya / hÅnÃæÓcainÃn rÆpasm­tivÅryaj¤ÃnÃdibhirna paribhavati / kÃlena ca kÃlaæ te«Ãæ khedamanupraviÓya yuktarÆpaæ dharmaæ deÓayati / kÃlena ca kÃlame«ÃmÃlambane samyagavavÃdamanuprayacchati / vimardasahi«ïuÓca bhavatyasaæk«obhya÷ / taiÓca saha tulyav­ttasamÃcÃro bhavatyadhiko và [na] nyÆna÷ / lÃbhasatkÃre ca ni«p­ho bhavati / kÃruïikaÓca bhavati / anuddhataÓcÃcapalaÓca ÓalÅd­«ÂyÃcÃrÃjÅvasampannaÓca bhavati / uttÃnamukhavarïaÓca [bhavati /] vigatabh­kuÂi÷ peÓalo madhurabhÃïÅ pÆrvÃbhilÃpÅ smitapÆrvaÇgama÷ / satatasamitamabhiyuktaÓca bhavati / kuÓalapak«e / pramÃdakausÅdyÃpagata÷ / tathaiva pari«ado 'nu Óik«aïÃrthamÃtmaviÓe«atÃ-gamanatÃyai ca / na ca bodhisattva÷ sarvaæ kÃlaæ pari«adupÃdÃnaæ karoti / naiva na karoti / na cÃnyathà karoti / tatra ye m­duke paripÃke vyavasthitÃ÷ sattvÃste bodhisattvasya dÅrghakÃlikamupÃdÃnamityucyante cireïa kÃlena viÓuiddhibhavyatayà / (##) ye punarmadhye paripÃke vyavasthitÃste 'dÅrghakÃlikamupÃdÃnamityucyante na cireïa viÓuddhibhavyatayà / ye puna÷ sattvà adhimÃtre paripÃke vyavasthitÃste bodhisattvasya caramamupÃdÃnamityucyante tasminneva janmani viÓuddhibhavyatayà / ityayaæ «a¬vidha÷ samyaksattvaparigraho bodhisattvÃnÃm / yena parigraheïÃtÅtÃnÃgatapratyutpannà bodhisattvÃ÷ sattvÃn parig­hÅtavanta÷ parigrahÅ«yanti parig­hïanti và / puna÷ nÃstyata uttari nÃsto bhÆya÷ / eva¤ca samyaksattvaparigrahav­ttÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ dvÃdaÓasambÃdhasaækaÂaprÃptayo veditavyÃ÷ / tÃsu ca vicak«aïena bodhisattvena bhavitavyam / vyatikramavyavasthite«u sattve«u yudi và bÃdhanaæ yadi và 'dhyupek«aïà bodhisattvasya saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ kaÂukena ca prayogeïa sattve samudÃcÃra÷ svasya cÃÓayasya kleÓÃrak«ÃsambÃdhasaækaÂaprÃpti÷ / alpake ca deyadharme saævidyamÃne bahÆnÃæ yÃcakÃnÃæ sammukhÅbhÃvo yÃcanÃya saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ / ekÃtmakasya cÃsya bahÆnÃæ sattvÃnÃæ k­tye«u vicitre«Ætpanne«u sahÃyÅbhÃvayÃcanà saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ / pramÃdasthÃnÅyà ca Óubhà laukikÅ samÃpattirdevalokotpattiÓcÃkarmaïyacetasa÷ saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ / sattvÃrthakriyÃrthinaÓca sattvÃrthakaraïÃsamarthatà saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ / mƬhaÓaÂhakhaÂhuæke«u sattve«u dharmasya deÓanà vÃdhyupek«aïà và saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ / saæsÃre ca nityakÃlaæ do«adarÓanaæ saæsÃrÃparityÃgaÓca saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ / aviÓuddhe 'dhyÃÓaye mu«itasm­te maraïaæ saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ / aviÓuddhe cÃdhyëaye parairagrasya parama-priyasya vastuno yÃcanà saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ nÃnÃdhibhinnamatÃnÃæ nÃnÃdhimuktikÃnÃæ sattvÃnÃæ saæj¤aptikà adhyupek«aïà và saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ / ÃtyantikaÓcÃpramÃda÷ karaïÅya÷ kleÓÃÓca sarveïa sarvaæ na prahÃtavya iti saæbÃdhasaækaÂaprÃpti÷ / evaæ saæbÃdhasaækaÂaprÃptena bodhisattve kvacidgurulÃghavaæ lak«ayitvà tathaiva prayoktavyam kvacitpudgalapravicaya÷ karaïÅya÷ / kvaciddhairyamÃlambya hetuæ samÃdÃya vartitavyam / samyak praïidhÃnÃni ca karaïÅyÃni / kvaciccittasya prasaro na deya÷ / kvacittÅvraæ pratisaækhyÃnamupasthÃpyÃkhinnena k«amena bhavitavyam / kvacid (##) upek«akeïa bhavitavyam / kvacidÃrabdhavÅryeïa ÃtaptakÃriïà bhavitavyam / kvacidupÃyakuÓalena bhavitavyam / evaæ samyak pratipak«akuÓalo bodhisattva÷ sarvasaæbÃdhasaækaÂaprÃptisammukhÅbhÃve 'pi na vi«Ådati samyakcÃtmÃnaæ pariharati / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre ni«Âhe yogasthÃne parigrahapaÂalaæ dvitÅyam / (##) ## (Chapter 3.3) e«u yathÃvarïite«u trayodaÓasu vihÃre«vanugatÃ÷ sapta bhÆmayo veditavyÃ÷ / «a bodhisattvabhÆmaya÷ / ekà vyÃmiÓrà bodhisattva-tÃthÃgatÅ-bhÆmi÷ / gotrabhÆmi÷ / abhimukticaryÃbhÆmi÷ ÓuddhÃdhyÃÓayabhÆmi÷ / caryÃpratipattibhÆmi÷ / niyatà bhÆmi÷ / niyatacaryÃbhÆmi÷ / ni«ÂhÃgamanabhÆmiÓca itÅmÃ÷ sapta bodhisattvabhÆmaya÷ / ÃsÃæ paÓcimà vyÃmiÓrà / tatra gotravihÃro 'dhimukticaryÃvihÃraÓca dve bhÆmÅ / pramudito vihÃra÷ ÓuddhÃdhyÃÓayà bhÆmi÷ / adhiÓÅlÃdhicittavihÃrau trayaÓcÃdhipraj¤avihÃrÃ÷ sÃbhogaÓca nirnimitto vihÃraÓcaryÃpratipattibhÆmi÷ / anÃbhogo nirnimitto vihÃro niyatà bhÆmi÷ / tasyÃæ bhÆmau bodhisattvast­tÅyaniyatipÃtapatito bhavati / pratisaævidvihÃro niyatacaryÃbhÆmi÷ / paramo vihÃrastÃthÃgataÓca ni«ÂhÃgamanabhÆmi÷ / tÃthÃgatasya punarvihÃrasya bhÆmeÓca paÓcÃnnirdeÓo bhavi«yati buddhadharmaprati«Âhà paÂale / tatra bodhisattva÷ adhimukticaryÃbhÆme÷ ÓuddhÃdhyÃÓayabhÆmimanupraviÓan katham apÃyÃnsamatikrÃmati / iha bodhisattvo laukikaæ pariÓuddhaæ dhyÃnaæ niÓrityÃdhimukticaryÃbhÆmau susambh­tabodhi sambhÃro daÓottareïa pÆrvanirdi«ÂenÃkÃraÓatena sattve«vanukampÃæ bhÃvayapyananyamanasikÃra÷ / sa bhÃvanÃnvayÃt tadrÆpaæ sattve«vanukampÃÓayaæ karuïÃÓayaæ pratilabhate / yenÃpÃyÃn sattvÃnÃmarthe 'gÃrÃvasÃyogenÃdhiti«Âhati / yadi me e«veva sannivasato 'nuttarà samyaksaæbodhi÷ samudÃgacchati tathÃpyahamutsahÃmÅti sattvÃnÃæ du÷khÃpanayanaheto÷ / sarväca sattvÃnÃmÃpÃyikaæ karma tena ÓuddhenÃÓayenÃtmavaipÃkyamicchati / atyanta¤ca sarvÃkuÓalakarmÃsamudÃcÃrÃya mÃnaæ saæpraïidhatte / tasya tathà paribhÃvitaæ tallaukikaæ pariÓuddhaæ dhyÃnam / ÃpÃyikakleÓapak«yaæ dau«Âhalyaæ ÃÓrayÃdapakar«ati / acireïa tasya prahÃïÃdÃÓrayo 'sya bodhisattvasya parivartate pÃpakasyÃpÃyikasya karmaïo 'tyantamakaraïatÃyai apÃyÃgamanatÃyai (##) ca / iyatà bodhisattva÷ samatikrÃnto 'pÃyagatÅ÷ sarvà bhavati / samatikrÃntaÓcÃdhimukticaryÃbhÆmim / pravi«ÂaÓca ÓuddhÃdhyÃÓayabhÆmim / ye ca te daÓadharmà vihÃrapaÂale nirdi«Âà / ÓraddhÃdayo vihÃrapariÓodhanÃ÷ ta ihÃpi bhÆmiviÓodhanà veditavyÃ÷ / te«Ãæ vipak«apratipak«ato vyavasthÃnaæ veditavyam / samÃsÃrtho 'nukramaÓca veditavya÷ / tatra daÓeme / e«Ãæ daÓÃnÃæ bhÆmiviÓodhanÃnÃæ dharmÃïÃæ vipak«abhÆtà dharmÃ÷ / ye«Ãæ pratipak«eïai«Ãæ vyavasthÃnaæ bhavati / katame daÓa / sarveïa sarvamanÃrambhacittotpÃdanà bodhisattvaÓik«ÃpadÃsamÃdÃnam ayaæ ÓraddhÃvipak«o dharma÷ / yasya pratipak«eïa Óraddhà / sattve«u vihiæsÃcittaæ karuïÃvipak«a÷ / yasya pratipak«eïa karuïà / sattve«u vyÃpÃdo maitrÅvipak«a÷ / yasya pratipak«eïa maitrÅ / bhogajÅvikÃpek«Ã dÃnavipak«a÷ / yasya pratipak«eïa tyÃga÷ / sattvebhyo 'pakÃra-vipratipattilÃbho bahukartavyatà cÃkhedavipak«a÷ / yasya pratipak«eïÃkhedatà / anupÃyaprayoga÷ ÓÃstraj¤atÃ-vipak«a÷ / yasya pratipak«eïa ÓÃstraj¤atà / asauratyÃparacittÃnuvartanatà lokaj¤atÃ-vipak«a÷ / yasya pratipak«eïa lokaj¤atà / kuÓaladharmabhÃvanÃyÃæ pramÃdakausÅdyaæ hrÅvyapatrÃpya-vipak«a÷ / yasya pratipak«eïa hrÅvyapatrÃpyatà / dÅrghakÃlikaiÓcitraistÅvrairnirantarai÷ saæsÃradu÷khairvyavadÅraïatà dh­tibalÃdhÃnatÃ-vipak«a÷ / tasya pratipak«eïa dh­tibalÃdhÃnatà / ÓÃstari kÃæk«Ã vimatirvicikitsà tathÃgatapÆjopa sthÃnatÃyÃ÷ vipak«a÷ / yasya pratipak«eïa tathÃgatapÆjopasthÃnatà / evaæ tÃvade«Ãæ vipak«apratipak«ato vyavasthÃnaæ bhavati / ka÷ punare«Ãæ samÃsÃrtha÷ / samÃsena daÓabhirebhirdharmairÃÓayaÓuddhi÷ prayogaÓuddhiÓca paridÅpità / tatra tribhi÷ pÆrvakairÃÓayaÓuddhi÷ / avaÓi«Âai÷ prayogaÓuddhirveditavyà / bodhimabhiÓraddhadbodhisattva÷ sattvÃn du÷khitÃn karuïÃyate / karuïÃyamÃno mayaite paritrÃtavyà iti maitrÃyate / tathà maitracittasya sarvaparityÃgÅ bhavatye«u bhogajÅvitanirapek«a÷ / nirapek«aÓcai«Ãmarthe prayujyamÃno na parikhidyate / aparikhinnaÓca ÓÃstraj¤o bhavati / ÓÃstraj¤aÓca yathà loke (##) pravartitavyamanena tathà jÃnÃti / evaæ lokaj¤o bhavati / svaya¤ca kleÓasamudÃcÃreïa jehrÅyate vyapatrapate / hrÅmÃnapatrÃpÅ ca kleÓÃvaÓago dh­tibaladhÃnaprÃpto bhavati / dh­tibalÃdhÃnaprÃptaÓca samyak prayogÃdaparihÅyamÃna÷ kuÓalaiÓca dharmairvivardhamÃna÷ pratipattipÆjayà lÃbhasatkÃrapÆjayà ca tathÃgatapÆjopasthÃnaæ karoti / ityayame«Ãæ daÓÃnÃæ dharmÃïÃmanukramasamudÃgamo veditavya÷ / ebhirdaÓabhirdharmai÷ sarvabhÆmiviÓodhanà bhavati / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre ni«Âhe yogasthÃne t­tÅyaæ bhÆmipaÂalam / (##) ## (Chapter 3.4) adhimukticaryÃbhÆmimupÃdÃya sarvÃsu bodhisattvabhÆmi«u bodhisattvÃnÃæ samÃsataÓcatasraÓcaryà veditavyÃ÷ / [katamÃÓcatasra÷ /] pÃramitÃcaryà bodhipak«yÃcaryà [abhij¤ÃcaryÃ] sattvaparipÃkacaryà ca / tatra «a ca pÆrvanirdi«ÂÃ÷ pÃramitÃ÷ / upÃyakauÓalyapÃramità ca praïidhÃnapÃramità ca balapÃramità ca j¤ÃnapÃramità ca / itÅmà daÓapÃramità abhisamasya pÃramitÃcaryetyu cyate / tatra dvÃdaÓÃkÃraæ pÆrvanirdi«ÂamupÃyakauÓalya[mupÃyakauÓalya-]pÃramità / pa¤ca pÆrvanirdi«ÂÃni praïidhÃnÃni praïidhÃnapÃramità / daÓabalaprayogaviÓuddhirbalapÃramità / sarvadharme«u yathÃvad vyavasthÃnaj¤Ãnaæ j¤ÃnapÃramità / tatra paramÃrthagrahaïaprav­ttà praj¤Ã praj¤ÃpÃramità / saæv­tigrahaïaprav­ttà punarj¤ÃnapÃramità / ityayamanayorviÓe«a÷ / apara÷ paryÃya÷ / apramÃïaj¤Ãnatà upÃyakauÓalyapÃramità / uttarottaraj¤ÃnavaiÓe«ikatÃ-prÃrthanà praïidhÃnapÃramità / sarvamÃrairmÃrgÃnÃcchedyatà balÃpÃramità / yathÃvaj j¤aiyÃvabodhatà j¤ÃnapÃramità / sm­tyupasthÃnÃnyupÃdÃya sarve saptatriæÓadbodhipak«yà dharmÃÓcatasraÓca parye«aïÃÓcatvÃri ca yathÃbhÆtaparij¤ÃnÃni yathÃpÆrvanirdi«ÂÃnyabhisamasya bodhisattvÃnÃæ bodhipak«yacaryetyucyate / yathà saævarïitÃÓca «a¬bhij¤Ã÷ prabhÃvapaÂale bodhisattvÃnÃmabhij¤Ãcaryetyucyate / dvau ca pÆrvanirdi«ÂÃvaprameyau vineyÃprameyaÓca vinayopÃyÃprameyaÓca [sarvasattvaparipÃko yathÃnirdi«Âa÷] sattvaparipÃkapaÂale bodhisattvasyÃbhisamasya sattvaparipÃkacaryetyucyate / ÃbhiÓcatas­bhirbodhisattvacaryÃbhi÷ sarvabodhisattvacaryÃæsaægraho veditavya÷ / tatrÃsaækhyeyatraya-dÅrghakÃlasamudÃgamÃtsvabhÃvaviÓuddhiviÓe«Ãttadanyebhya÷ sarvalaukikaÓrÃvakapratyekabuddhakuÓalamÆlebhya÷ paramabodhiphalaparigrahÃccaite daÓa (##) dÃnÃdayo dharmÃ÷ parameïa kÃlena samudÃgatÃ÷ paramayà svabhÃvaviÓuddhyà viÓuddhÃ÷ parama¤ca phalamanuprayacchanti / iti tasmÃtpÃramità ityucyante / tribhiÓca kÃraïai÷ pÃramitÃnÃmanukramavyavasthÃnaæ veditavyam / katamaistribhi÷ / pratipak«ata÷ upapattito vipÃkaphalataÓca / tatra mÃtsaryaæ duÓcaritaæ sattve«u vairotpŬanatà kausÅdyaæ vik«epo mandamomuhatà ca / amÅ «a¬dharmà bodherÃvaraïasthÃnÅyÃ÷ / e«Ãæ [«aïïÃæ] dharmÃïÃæ pratipak«eïa «a pÃramità yathÃyogaæ veditavyÃ÷ / tadanyÃÓca pÃramità Ãbhireva saæg­hÅtÃ÷ / evaæ pratipak«ato vyavasthÃnaæ bhavati / kathamupapattita÷ / ihÃdita eva bhoganirapek«o bodhisattva÷ tyaktvà ÃgÃrikÃn kÃmÃn ÓÅlasamÃdÃnaæ karoti / ÓÅlagauravÃcca paraviheÂhaæ k«amate / no tu paraæ viheÂhayati / samÃdÃnataÓca k«ÃntitaÓca viÓuddhiÓÅlo niÓcalena nirantareïa kuÓalapak«aprayogeïa prayujyate / sa tathà vÅryeïÃpramatta÷ sp­Óati kuÓaläcittasyaikÃgratÃm / sa tathà samÃhitacitto yathÃbhÆtaæ j¤eyaæ jÃnÃti d­Óyaæ paÓyati / evame«ÃmevÃnukrameïopapattito vyavasthÃnaæ veditavyam / kathaæ phalavipÃkata÷ / iha bodhisattvasya d­«Âe dharme etÃn dÃnÃdÅn kuÓalÃndharmÃn samÃdÃya vartamÃnasya tannidÃnamÃyatyÃæ bÃhyataÓca bhogasampatpratilambho bhavati dÃnak­ta÷ / adhyÃtmikaÓca pa¤cÃkÃra ÃtmabhÃvasampatpratilambho bhavati tadanyaÓÅlÃdi-pÃramitÃk­ta÷ / pa¤cÃkÃrà ÃtmabhÃvasampatkatamà / sugatiparyÃpanno divyamÃnu«yakastadanyasattvÃyurÃdiviÓe«avÃn / iyaæ prathamà sampat / sahajà cakuÓalamÆlaprayoge akhedatà paravyatikramasahi«ïutà ca paropatÃpapriyatà / iyaæ dvitÅyà sampat / sahajà sarvÃrambhe«u d­¬havyavasÃyatà / iyaæ t­tÅyà sampat / sahajà ca mandarajaskasya svacittavaÓità cittakarmaïyatà sarvÃrthe«u k«iprÃbhij¤atÃyai / iyaæ caturthÅ sampat / sahaja¤ca mativaipulyaæ pÃï¬ityaæ (##) vicak«aïatà ca sarvÃrthe«u / iyaæ pa¤camÅ sampat itÅdaæ phalavipÃkak­tamanyadanukramavyavasthÃnaæ «aïïÃæ pÃramitÃnÃæ veditavyam / tatra catas­bhi÷ pÃramitÃbhi÷ [saha]sambhÃreïa svabhÃvena parivÃreïa rak«ayà ca paripÆrïà bodhisattvÃnÃmadhiÓÅlaæ Óik«Ã veditavyà / dhyÃnapÃramitayà adhicittaæ Óik«Ã / praj¤ÃpÃramitayà adhi[praj¤aæ] Óik«Ã / na ca bodhisattvasyottari Óik«ÃmÃrga upalabhyate / tribhi÷ ata÷ sarvabodhisattvaÓik«ÃmÃrgaæsaægrahÃt«a¬eva pÃramità [vyavasthÃpitÃ] / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / catvÃri cemÃni bodhisattvÃnÃæ samÃsata÷ k­tyÃni / yaire«Ãæ sarvak­tyasaægraho bhavati / bodhÃya kuÓalÃbhyÃsa÷ / tatpÆrvakaÓca tattvÃrthaprativedha÷ prabhÃvasamudÃgama÷ / sattvaparipÃcanatà ca / etÃni ca catvÃri k­tyÃni bodhisattvÃ÷ ÃbhiÓcatas­bhiÓcaryÃbhiryathÃkramaæ kurvantyanuti«Âhanti / tasmÃdapi taduttarà caryà na vyavasthÃpyate / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre ni«Âhe yogasthÃne caturthaæ caryÃpaÂalam / (##) ## (Chapter 3.5) tatra tathÃgatavihÃramÃrabhya tÃthÃgatŤca ni«ÂhÃgamanabhÆmiæ bhagavatÃæ catvÃriæÓaduttaramÃveïikaæ buddhadharmaÓataæ bhavati / dvÃtriæÓanmahÃpuru«alak«aïÃni aÓÅtyunuvya¤janÃni catasra÷ sarvÃkÃrÃ÷ pariÓuddhaya÷ daÓa tathÃgatabalÃni catvÃri vaiÓÃradyÃni trÅïi sm­tyupasthÃnÃni trÅïyarak«Ãïi mahÃækaruïà 'sammo«adharmatà vÃsanÃ-samuddhÃta÷ sarvÃkÃra-varaj¤Ãna¤ca / dvÃtriæÓanmahÃpuru«alak«aïÃni katamÃni / suprati«ÂhitapÃdo mahÃpuru«a÷ samamÃkramati mahÅm / idaæ mahÃpuru«asya mahÃpuru«alak«aïam / adhasthÃtpÃdatalayoÓcakre jÃte sahasrÃre sanÃbhike sanemike sarvÃkÃraparipÆrïe / dÅrghÃÇgulimaæhÃpuru«a÷ / ÃyatapÃdapÃr«ïi÷ / m­dutaruïapÃïipÃda÷ / jÃlapÃïipÃda÷ / ucchaÇgacaraïa÷ / eïeyajaÇgha÷ / anavanatakÃya÷ / koÓagatavastiguhya÷ / nyogradhaparimaï¬ala÷ / vyÃmaprabha÷ / ÆrdhvÃÇgaromà / ekaikaromà / ekaikamasya romakÆpe jÃtaæ nÅlaæ kuï¬alakajÃtaæ pradak«iïÃvartam / käcanasannibhatvak / Ólak«ïavatk / Ólak«ïatvÃt tvace rajo malasya kÃye nÃvati«Âhate / saptotsadakÃya÷ / saptÃsyotsadÃ÷ / kÃye jÃtÃ÷-dvau hastayordvau pÃdayordvÃvasaæyoreko grÅvÃyÃm / siæhapÆrvÃrdhakÃya÷ / susaæv­ttaskandha÷ / citÃntarÃæÓa÷ / bahad­jugÃtra÷ / catvÃriæÓatsamadanta÷ / aviraladanta÷ / suÓukladanta÷ / siæhahanu÷ / prabhÆta-tanujihva÷ / prabhÆtatvÃj jihvÃyÃ÷ mukhÃjjihavÃæ nirïÃmya sarvamukhamaï¬alamavacchÃdayati yÃvantakaæ kleÓaparyantam / rasarasÃgraprÃpta÷ / brahmasvara÷ / kalaviÇka-manoj¤abhÃïÅ / dundubhisvaranirgho«a÷ / abhinÅlanetra÷ / gopak«mà / (##) u«ïÅ«aÓÅr«Ã / Ærïà cÃsya bhrÆvormadhye jÃtà Óvetà Óaækhanibhà pradak«iïÃvartà / idaæ mahÃpuru«asya mahÃpuru«alak«aïam / aÓÅtiranuvya¤janÃni katamÃni / hastapÃdayorviÓatiraÇgulya÷ saparvÃïa÷ sanakhÃ÷ / viæÓatiranuvya¤janÃni / hastapÃdayorevëÂau talÃni / dvayorhastayoÓcatvÃri dvayo÷ pÃdayoÓcatvÃrya«ÂÃvanuvya¤janÃni / «a¬vidho gulphajÃnÆrusaæghÃta÷ / «a¬anuvya¤janÃni / «a¬vidho bÃha-saæghÃta÷ «a¬anuvya¤janÃni / jaghanam / sÅvanÅ ca / v­«ïe 'nuvya¤janadvayaæ / upastham / dve sphicau anuvya¤janadvayam / trikam / udaram / nÃbhi÷ / dve pÃrÓve dve kak«e dvau stanauabhisamasya «a¬anuvya¤jane bhavanti / ura÷ h­dayaæ grÅvà p­«Âham / ityetyÃni adha÷ kÃyagatÃni grÅvÃyÃma Ærdhvaæ sthÃpayitvà «a«Âiranuvya¤janÃni bhavati / dve dantamÃle dve anuvya¤jane / tÃlukam / dvau saparivÃrau co«Âau anuvya¤janadvayam / suparipÆrïaæ kapolam / dve gaï¬e paripÆrïe susaæsk­te anuvya¤janadvyam / dvau ak«iparivÃrÃvanuvya¤janadvayam / dve bhruvÃvanuvya¤janadvayam / dve nÃsikÃvile anuvya¤janadvayam / lalÃÂam / dve ÓaÇkhe dvau ca karïÃvanuvya¤jana-catu«Âam / sakeÓa¤ca Óiro 'nuvya¤janam / ityetÃni grÅvÃyÃ÷ Ærdhvaæ kÃye viæÓatiranuvya¤janÃni bhavanti / pÆrvakÃni ca «a«Âi÷ paÓcimakÃni ca viæÓatirekadhyamabhisaæk«ipya aÓÅtiranuvya¤janÃni bhavanti / ityetÃni lak«aïÃnuvya¤janÃni [bhadrÃïi] ÓuddhÃÓayabhÆmipravi«Âo bodhisattvo vipÃkata÷ pratilabhate / tatastÆrdhvame«Ãæ Óuddhiruttarottarà yÃvadbodhimaï¬ani«adanÃd veditavyà / pariÓi«ÂÃnÃveïikÃn sarvÃkÃra-pariÓuddhÃdÅn suviÓuddhÃn paripÆrïÃn pratilabhate / hÅnaistu tai÷ pÆrvamapi bodhisattvabhÆta÷ samanvÃgato bhavati ÓuddhÃdhyÃÓayabhÆmimupÃdÃya / sarvaÓcÃviÓe«eïa bodhisambhÃra÷ sarve«Ãæ lak«aïÃnuvya¤janÃnÃæ nirvartako bhavati / sa punarbodhisambhÃro dvividha÷ / bodherdÆraÓcÃsannaÓca / tatra dÆra÷ / ya÷ pratilabdhe«u vipÃkato lak«aïÃnuvya¤jane«u / Ãsanna÷ / ya÷ pratilabdhe«u tatprathamato vipÃkato lak«aïÃnuvya¤jane«u / tato và uttarottaraviÓuddhiviÓe«agate«u / (##) vicitrakarmÃbhisaæskÃraphalÃni tvetÃni lak«aïÃnuvya¤janÃni bhagavatà [arthi-]vineyavaÓena nirdeÓitÃni / tatkasya heto÷ / sattvà vicitre pÃpakarmasamudÃcÃre 'bhiratÃ÷ / apyeva te tasya pÃpakasya karmaïo vipak«abhÆtasya vicitrasya yatprÃtipak«ikaæ vicitraæ kuÓalaæ lak«aïÃnuvya¤jananirvartakaæ karma tasyedaæ vicitraphalÃnuÓaæsaæ Órutvà tasya mahata÷ phalÃnuÓaæsasya sp­hyamÃnarÆpÃratasmÃcca pÃpÃdvirameyu÷ / tacca kuÓalaæ samÃdÃya varteranniti / yathoktaæ lak«aïasÆtre / ÓÅlavratak«ÃntityÃge«u prati«ÂhitatvÃtsuprati«ÂhitapÃdatvaæ pratilabhate / mÃtÃpitrorupasthÃnena vicitreïa vicitrayà ca sattvopadravÃrak«ayà Ãgamana-gamanÃdiparispandamupÃdÃya cakrÃÇkapÃdatÃæ pratilabhate / paravihiæsÃmadattÃdÃna¤ca prahÃya gurÆïÃæ cÃbhivÃdanavandana-pratyutthÃnäjali-sÃmÅcÅ-karma k­tvà pare«Ãæ manastu«ÂipriyabhogÃhrasvÅkaraïÃn nihatamÃnatvÃcca dÅrghÃÇgulitvaæ mahÃpuru«alak«aïaæ pratilabhate / yaiÓca tribhi÷ karmabhiretÃni trÅïi mahÃpuru«alak«aïÃni nirdi«ÂÃni taireva sarvai÷ samastairÃyatapÃdapÃr«ïitvaæ pratilabhate / tatra trayÃïÃmapi lak«aïÃnÃæ saæniÓrayatvÃt caturbhi÷ saægrahavastubhirgurÆn saæg­hya jÃlapÃïipÃdatÃæ pratilabhate / gurÆïÃmeva cÃbhyaÇgodvartana-snÃnÃcchÃdanÃni dattvà m­dutaruïapÃïipÃdatÃæ pratilabhate / kuÓaladharmÃsaætu«Âyà uttarottarÃn kuÓalÃndharmÃnvardha yitvà ucchaÇgacaraïatÃæ pratilabhate / yathÃvaddharmÃnudg­hya paryavÃpya pare«Ãæ ca deÓayitvà dautya¤ca samyak pare«Ãæ k­tvà aiïeyajaÇghatÃæ pratilabhate / anupÆrveïa dharmasamÃdÃnena netrÅvartamÃnatvÃtpÃpakaæ kÃyavÃÇgamana÷karma saæyamayya / tatrÃnavanata÷ glÃne«u ca glÃnopasthÃnaæ k­tvà bhai«ajya¤ca dattvà vyÃdhyanavanatocchrayaïÃn mÃtrÃÓÅ ca kÃme«vanavanata÷ anavanatakÃyatÃæ pratilabhate / parairnirvÃsitÃn sattvÃn dharmeïa samena saæh­tya hrÅmÃnapatrÃpÅ vastrapradaÓca ko«agatavastiguhyatÃæ pratilabhate / kÃyavÃÇmanobhi÷ saæv­tÃtmà pratigraha-bhojane ca mÃtraj¤a÷ glÃne«u bhai«ajyaprada÷ vi«ame karmaïi pratigraha-paribhogavai«amye cÃprav­ttatvÃt (##) [dhÃtuvai«amyÃnu]lomanÃcca nyagrodhaparimaï¬alatvaæ pratilabhate / yenaiva ca karmaïà utsaÇgacaraïatÃæ pratilabhate tenaivordhvaÇgaromatÃm / svayaæ kuÓalamÅmÃæsaka÷ paï¬itavij¤a-sevÅ sÆk«mÃrthacintaka÷ gurÆïÃæ sthÃnaÓodhaka÷ utsÃdaka÷ snÃpakaÓca ekavihÃritvÃdekamitra-saæÓrayatvÃtsÆk«mÃrthapraveÓÃt t­ïaparïÃdyÃvilÃpakar«aïÃdÃgantukamalÃpakar«aïÃcca ekaikaromatÃæ pratilabhate / manoj¤aprÅtikarabhojanapÃnayÃnavastrÃlaÇkÃrÃdi-kÃyapari«kÃraæ dattvà akrodhana÷ käcanasannibhatvacatÃæ vyÃmaprabhatäca pratilabhate / yenaiva ca karmaïà ekaikaromatoktà tenaiva sÆk«maÓlak«ïatvacatà veditavyà / prabhÆtenotsadena viÓadenÃnnapÃnena mahÃjanakÃyaæ saætarpayitvà saptotsadakÃyatÃæ pratilabhate / sattvÃnÃmutpannotpanne«u dharme«u karaïÅye«u prÃmukhyenÃvasthita÷ / nÃhaæ mÃnÅ na ca ni«Âhura÷ / ahitäca sattvÃnà nivÃrayità tìità hitÃhite ca sanniyojayità siæhapÆrvÃrdhakÃyatÃæ pratilabhate siæhavatsattvÃrthe«u parÃkramaÓÅlatvÃt / anenaiva ca karmaïà susaæv­ttaskandhatà citÃntarÃæÓatà ca veditavyà / yenaiva ca karmaïà dÅrghÃÇgulitvaæ pratilabhate tenaiva b­had­jugÃtratÃæ pratilabhate / mitrabhedakarÅæ piÓunÃæ vÃcaæ prahÃya bhinnÃnäca sattvÃnÃæ sÃmagrÅæ k­tvà catvÃriæÓad dantatÃæ samÃviraladantatäca pratilabhate / kÃmÃvacarÅæ maitrÅæ bhÃvayitvà dharmÃrthacintaka÷ suÓukladantatÃæ pratilabhate / arthimya÷ sattvebhyo yathÃbhipretaæ dhanaæ samyagvis­jya siæhahanutÃæ pratilabhate / svasutavat-sattvÃnsaærak«ya ÓrÃddhaÓcÃnukampakaÓca bhai«ajyapradaÓca [prasannaÓca] rasarasÃgratÃæ pratilabhate dharmarasÃnupradÃnÃddharmarasÃsvÃdanÃt prana«ÂarasaviÓodhanÃcca / pa¤ca Óik«ÃpadÃni prÃïÃtipÃtaviratyÃdÅni svaya¤ca samÃdÃya saærak«ya parÃæÓca te«veva samÃdÃpayitvà karuïÃcittatÃmupÃdÃya mahatÅ dharmasamÃdÃne pratipannatvÃdu«ïÅ«aÓiraskatäca prabhÆta-tanujihvatÃæ ca pratilabhate / satyavÃditayà priyavÃditayà kÃladharmavÃditayà ca brahmasvaratÃæ pratilabhate / k­tsnaæ jaganmaitreïa cetasà 'nukampya mÃt­vatpit­vadabhinÅlanetratÃæ gopak«manetratäca pratilabhate / guïavatÃæ tu bhÆtasya varïasya hartÃæ varïavÃdÅ bhruvormadhye ÆrïÃæ pratilabhate ÓvetÃæ ÓaækhanibhÃæ pradak«iïÃvartÃm / (##) sarve«u ca dvÃtriæÓatsu mahÃpuru«alak«aïe«vaviÓe«eïa ÓÅlaæ kÃraïaæ pratilambhÃya veditavyam / tatkasya heto÷ / na hi ÓÅlavipanno bodhisattvo manu«yatvameva tÃvadÃsÃdayet kuta÷ punarmahÃpuru«alak«aïam / tatro«ïÅ«aÓiraskatà anava lokitamÆrdhatà caikaæ mahÃpuru«ak«aïaæ veditavye tadvyatirekeïÃnupalambhÃt / idaæ tÃvadvistareïa lak«aïÃbhiniv­ttyÃnurÆpyeïa vicitrakarmavyavasthÃnam / samÃsata÷ punaÓcaturÃkÃrayà pak«advayagatayà suk­takarmÃntatayà sarvalak«aïÃbhinirv­ttirveditavyà / tatra niyatakÃritayà suprati«ÂhitapÃdayà nirvartate / nipuïakÃritayà cakracaraïatà ucchaÇgacaraïatà jÃlapÃïipÃdatà sÆk«matvacatà citÃntarÃæÓatà susaæv­ttaskandhatà v­had­jugÃtratà prabhÆtatanujihvatà ca nirvartate / nityakÃritayà dÅrghÃÇga litvaæ ÃyatapÃdapÃr«ïità anavanatakÃyatà nyagrodhaparimaï¬alatà aviraladantatà ca nirvartate / anavadyakÃritayà pariÓi«ÂÃnÃæ lak«aïÃnÃmabhinirv­tti÷ / tatra sattve«vavyÃbÃdhyaprayogÃnm­dutaruïapÃïipÃdatà Ólak«ïa-sÆk«ma-tvacatà ca nirvartate / kramaprayogÃcca kÃlaprayogÃcca kuÓale aiïeyajaÇghatà nirvartate / prÃmodyaprÅtiprabhÃsvareïa cittena kuÓalasamÃcÃrÃd vyÃma-prabhatà ca käcanasannibhatvacatà Óukladantatà Ærïà ca Óvetà nirvartate / kÅrtiÓabdaÓloke 'sanniÓrayÃt praticchanna-kalyÃïatvÃcca koÓagatavastiguhyatà nirvartate / bodhÃya kuÓalamÆlapariïamanÃdÆrdhvÃÇga-romatà catvÃriæÓatsamadantatà rasarasÃgratà u«ïÅ«aÓiraskatà ca nirvartate / kuÓale at­ptÃlÅnaprayogÃt siæhapÆrvÃrdhakÃyatà siæhahanutà ca nirvartaæte / sattve«u hitacittatayà samadarÓanÃt samadantatà abhinÅlanetratà gopak«mamà ca nirvartate / hÅnenÃsantu«ÂiprayogÃcca brahmasvaratà ca nirvartaæte / evamanayà caturÃkÃrayà suk­takarmÃntatayà bodhisattvÃnÃme«Ãæ dvÃtriæÓatÃæ-mahÃpuru«a lak«aïÃnÃæ pratilambho viÓuddhiÓca bhavati / tatra gotrabhÆmau bodhisattvÃnÃmetallak«aïabÅjamÃtre 'vasthÃnaæ veditavyam / adhimukticaryÃbhÆmau prÃptyupÃye v­ttire«Ãæ veditavyà / adhyÃÓayaÓuddhi bhÆmau prÃptire«Ãæ veditavyà / tadanyÃsu taduttarottarÃsu bodhisattvabhÆmi«u viÓuddhire«Ãæ (##) veditavyà tÃthÃgatyÃæ ni«ÂhÃgamanabhÆmau suviÓuddhatai«Ãæ niruttaratà ca veditavyà / tatra rÆpitvÃde«Ãæ lak«aïÃnÃæ hÅnamadhyottamaiÓca sattvai÷ sÆpalak«yatvÃt satsu sarve«veva buddhadharme«u mahÃpuru«alak«aïe«vetÃnyeva mahÃpuru«alak«aïÃni vyavasthÃpitÃni / etÃnyeva ca dvÃtriæÓanmahÃpuru«alak«aïÃnyÃÓrayabhÃvena dhÃrayantyÃnurÆpyÃcca Óobhayante tasmÃdanuvya¤janÃnÅtyucyante / tatra samÃsata÷ sarvasattve«u puïyasad­Óena puïyaskandhena tathÃgatasyaikaiko romakÆpo nirvartate / yÃvatsarvaromakÆpapravi«Âa÷ puïyaskandha÷ / iyatà puïyaskandhenaikaikamanuvya¤janagati nirvartate / yÃvatsarvÃnuvya¤janapravi«Âa÷ puïyaskandha÷ / tata÷ Óataguïena puïyaskandhena tathÃgatasyaikaæ lak«aïaæ nirvartate / yÃvatsarvalak«aïapravi«Âa÷ puïyaskandha÷ sthÃpayitvà ÆrïÃmu«ïÅ«a¤ca / tata÷ sahasraguïena puïyaskandhenorïà nirvartate / yÃvÃnÆrïÃ-pravi«Âa÷ puïyaskandha÷ tata÷ Óatasahasraguïena puïyaskandhena u«ïÅ«aÓiraskatà anavalokitamÆrdhatà ca nirvartate / yÃvÃnu«ïÅ«apravi«Âa÷ puïyaskandha÷ / tata÷ koÂÅÓatasahasraguïena puïyaskandhena tathÃgatasya lak«aïÃnuvya¤janÃsaæg­hÅto 'nyo dharmaÓaækhyo nÃma nirvartate / yena tathÃgata ÃkÃæk«amÃïa÷ anantÃparyantÃn lokadhÃtÆn svareïa vij¤Ãpayati / evamaprameya÷ puïyasambhÃra-samudÃgatastathÃgata÷ / tathÃgatÃnÃmacintyo niruttara÷ sarvÃkÃrasampattiparig­hÅta ÃtmabhÃvo nirvartate / te«Ãæ punarlak«aïÃnuvya¤jananirvartakÃnÃæ kuÓalÃnÃæ karmaïÃæ samÃsatastribhi÷ kÃraïeprameyatà veditavyà / kalpÃsaækhyeyatayà 'bhyÃsasamudÃgamÃt kÃlÃprameyatayÃaprameyasattvahitasukhÃÓayÃdhipateyatvÃdÃÓayà 'prameyatayà aprameyakuÓalakarmavaicitryÃkÃrÃprameyatayà ca / tasmÃdaprameyapuïyasambhÃrasamudÃgatastathÃgatÃnÃæ lak«aïÃnuvya¤janÃdaya ityucyate / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre ni«Âhe yogasthÃne pa¤camaæ lak«aïÃnuvya¤janapaÂalam / (##) ## (Chapter 3.6) catasra÷ sarvÃkÃrÃ÷ pariÓuddhaya÷ katamÃ÷ / ÃÓrayaÓuddhi÷ / ÃlambanaÓuddhi÷ / cittaÓuddhi÷ j¤ÃnaÓuddhiÓca / tatrÃÓrayaviÓuddhi÷ katamà / savÃsanÃnÃæ sarvakleÓapak«yÃïÃæ dau«ÂhulyÃnÃmÃÓrayÃn niravaÓe«ato 'tyantaparama÷ sve cÃtmabhÃve yathÃkÃmÃdÃnasthÃnacyutivaÓavartità sarvÃkÃrà ÃÓrayaÓuddhistyucyate / tatrÃlambanaviÓuddhi÷ katamà / nirvÃïe pariïÃme saæprakhyÃne ca sarvÃlambane«u yà vaÓavartità / iyamucyate sarvÃkÃrà ÃlambanaviÓuddhi÷ / tatra cittaviÓuddhi÷ katamà / pÆrvavatsarvacittadau«ÂhulyÃpagamÃccitte ca sarvÃkÃra-kuÓalamÆlopacayÃtsarvÃkÃrà cittaviÓuddhirityucyate / tatra katamà j¤ÃnaviÓuddhi÷ / pÆrvavatsarvÃvidyÃpak«yadau«ÂhulyÃpagamÃtsarvatra ca j¤eye j¤ÃnasyÃnÃvaraïÃt j¤ÃnavaÓavartità sarvÃkÃrà j¤ÃnaviÓuddhirityucyate / tatra daÓa tathÃgatabalÃni katamÃni / sthÃnÃsthÃnaj¤Ãnabalaæ karmasvakaj¤Ãnabalaæ dhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattij¤Ãnabalam indriyaparÃparaj¤Ãnabalaæ nÃnà dhÃtuj¤Ãnabalaæ nÃnÃdhimuktij¤Ãnabalaæ sarvatragÃminÅpratipajj¤Ãnabalaæ pÆrvanivÃsÃnusm­tij¤Ãnabalaæ cyutyupapattij¤Ãnabalam Ãsravak«ayaj¤Ãnabala¤ca / ityetÃni daÓa tathÃgatabalÃni yuthà daÓabalasÆtre nirdeÓato vistareïa veditavyÃni / [tatra] yatki¤cidanena bhëitaæ lapitamudÃh­taæ sarvaæ tattathà avitatheti tasmÃttathÃgata ityucyate / tatra phalasya ÓubhÃÓabhasya yo bhÆtaprav­tta÷ avi«amo hetu÷ tadasya sthÃnaæ prati«Âhà niÓrayo 'bhinirvartakaæ ityucyate / ÓubhÃÓubhasyaiva phalasya vi«amaheturetadviparyayeïÃsthÃnamityucyate / nirabhimÃnaæ j¤Ãnaæ yathÃbhÆtamityucyate / (##) sarvaj¤Ãnamasaktaj¤Ãnaæ Óuddha¤ca tannirabhimÃnaæ [j¤Ãnaæ] veditavyam / e«Ã¤ca sarvaj¤ÃnÃdÅnÃæ padÃnÃæ pÆrvavadvyÃkaraïaæ veditavyaæ tadyathà paramabodhipaÂale / anupÆrvaæ gaïanayà prathamam / niruttaratvÃtsarvÃkÃra-sarvasattvÃrthakriyÃÓaktiyuktatvÃt sarvamÃrabalÃtyantÃbhibhavÃcca balamityucyate / yathÃvaddhetusamudÃgamaparigrahÃdyathÃkÃmasamudÃcÃravaÓavartità samanvÃgata ityucyate / niruttaratvÃnnirvÃïamudÃramityucyate / ÃryëÂÃÇgeïa mÃrgeïa labhyatvÃtsarvopadravabhayÃpagatatvÃccÃr«abhamityucyate / Ãtmanastadadhigamena pratij¤ÃnÃtpratijÃnÃtÅtyucyate / svayamadhigamya pare«Ãmapyanukampayà vistareïa prakÃÓanÃd brÃhmacakraæ pravartayatÅtyucyate / tatkasya heto÷ / tathÃgatasyaitadadhivacanaæ yaduta brahmà ityapi ÓÃnta÷ ÓÅtÅbhÆta ityapi / tena tatpravartitaæ tatprathamata÷ tadanyai÷ punastadanye«Ãm / evaæ pÃraæparyeïa brahmà preritaæ sarvasattvanikÃye bhramati / tasmÃd brÃhma¤cakramitucyate / agrapraj¤aptipatitasya niruttaraÓÃst­saæpatparig­hÅtasya cÃtmano vikhyÃpanÃt tanmÃrgadeÓanayà ca sarvatadanyapëaï¬apratik«epaïÃt tanmÃrgavipratyanÅkavÃdi«u ca pratyupasthite«u asaækocÃtsarvaparavÃdÃbhibhavÃya codÃraniruttaravÃgabhyudoraïÃtpari«adi samyak siæhanÃdaæ nadatÅtyucyate / samÃsatastvÃtmahita-pratipattisampat-parahita-[pratipatti-]sva parahitapratipattisampadaÓcÃsÃdhÃraïam / te«Ãm uttÃnà viv­tà praj¤aptà prakÃÓità bhavati / apara÷ samÃsÃrthaparyÃya÷ / prÃptavyantaprÃptyabhyupÃya÷ / tasya cÃbhyupÃyasya sarvajanyatÃyo [ya÷] kaÓcidÃkÃæk«ati devabhÆto và [manu«yabhÆto vÃ] sarveïa tena mamaivÃntikÃllabhya e«o 'bhyupÃya iti / tatra vyÃdhipraÓamanavadudÃramÃr«abhaæ sthÃnaæ dra«Âavyam / vyÃdhipraÓamanopÃyavad brÃhmacakrapravartanà dra«Âavyà / sarva[ku]vaidyapratij¤Ã pratik«epaïavat svayaæ ca niyataæ vyÃdhipraÓamanapratij¤Ãnavatpari«adi samyak siæhanÃdaæ naditaæ dra«Âavyam / yÃni karmÃïi k­tÃnyupacitÃni niruddhÃni tÃnyatÅtÃnÅtyucyante / yÃni naiva k­tÃni na niruddhÃni nÃpi karoti api tu kari«yatyÃyatyÃæ / (##) tÃnyanagatÃnÅtyucyante / yÃni puna÷ karmÃïi naiva k­tÃni na niruddhÃnyapi tu kartumeva praïihito vyavasita÷ tÃni pratyutpannÃnÅtyucyante / tÃni puna÷prakÃrabhedena trÅïi kÃyakarma vÃkkarma manaskarma / dharmasamÃdÃnÃni catvÃri yathÃpÆrvameva nirdi«ÂÃni / asti dharmasamÃdÃnaæ pratyutpannasukhamÃyatyÃæ du÷khavipÃkamiti vistareïa / tÃni punaretÃni d­«ÂadharmasamparÃyahitÃhitaprayogato yathÃyogaæ veditavyÃni / yasmin deÓe kriyante tatte«Ãæ sthÃnamityucyate / yacca sattvasaækhyÃtamasattvasaækhyÃtaæ và vastvÃdhi«ÂhÃya kriyante tatte«Ãæ vastu ityucyate / yenÃkuÓalamÆlena [kuÓalamÆlena] và nidÃnena kriyante / tatte«Ãæ heturityucyate / yadi«ÂÃni«ÂamÃdÅnavÃnuÓaæsaæyuktaæ phalamabhinivartayanti tatte«Ãæ vipÃka ityucyate / tadetadabhisamasya sarvakÃlaæ sarvaprakÃraæ sarvÃvasthÃprayogaæ sarvadeÓaæ sarvÃdhi«ÂhÃnaæ sarvanidÃnaæ sarvÃdÅnavÃnuÓaæsa¤ca sarvÃkÃraæ tathÃgatÃnÃæ karmaj¤Ãnaæ bhavati / nÃsti vÃta uttari nÃto bhÆya÷ / catvÃri dhyÃnÃni / a«Âau vimok«Ã÷ / dhyÃnavimok«ai÷ karmaïyacetasaÓcetovaÓiprÃptasya yathepsitasyÃrthasya sam­ddhaye yà tasya tadanurÆpasya samÃdhe÷ samÃpadyanatà tà samÃdhisamÃpattirityucyate / [yathocyate ca /] bhagavÃæstadrÆpaæ samÃdhi samÃpannaæ / yathà samÃhite citte sarvo brahmalokaudÃreïÃvabhÃsena sphuÂo babhÆva / bhëitasya cÃsya Óabda÷ ÓrÆyate / na cainaæ kaÓcitpaÓcatÅti vistara÷ / evaæ hi tathÃgato yaæ yamevÃrthaæ prasÃdhayitukÃmo lokasÃdhÃraïaæ [asÃdhÃraïaæ vÃ] sa tadrÆpaæ samÃdhiæ samÃpadya laghuladhveva prasÃdhayati / tatradhyÃnavimok«ÃbhyÃæ cittavaÓitayà ca cittÃdhÅna-sarvepsitÃrthasam­ddhi÷ etÃvacca sarvadhyÃyÅnÃæ karaïÅyam / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / taccaitad dhyÃyikaraïÅyaæ [sarvÃkÃraæ] tathÃgatÃnÃæ tasmÃd dhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattaya evocyante / e«Ãæ punardhyÃnÃdÅnÃæ samÃsato dvau saækleÓau / aprÃpte«u cai«u prÃptaye bibandhasaækleÓa÷ / tadyathà 'nupÃyaprayogo nivaraïÃnyatamasamudÃcÃraÓca / prÃpte«u cai«u tadbhÆmikaæ kleÓaparyavasthÃnamanuÓayo và / vyavadÃnaæ punarvividhamevaitadviparyayeïa (##) veditavyam / te«Ãmeva ca dhyÃnÃdÅnÃæ vicitrÃïÃmabhinirh­tÃnÃæ nÃmasaæketena anurÆpeïa yathÃyogaæ vyavasthitirvyavasthÃnÃmityucyate / e«Ãmeva ca dhyÃnÃdÅnÃæ pratilabdhÃnÃmuttari yà bhÃvanÃ-paripÆrirnikÃmalÃbhità 'k­cchreïÃnavarakalÃbhità sai«Ãæ viÓuddhirityucyate / tatra yathà cai«ÃmaprÃptiryathà ca prÃpti÷ te«u ca yà ca hÅnatà yà ca praïÅtatà yaccai«Ãæ nÃma yà cotkar«aparyantatà tat sarvaæ prajÃnÃti / tasmÃdevaæ niruttaraæ tathÃgatÃnÃæ dhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattij¤Ãnabalamityucyante / yathà paripÃkasamudÃgamata÷ ÓraddhÃdÅnÃæ pa¤cÃnÃmindriyÃïÃæ m­dumadhyÃdhimÃtratà indriya-parÃparatetyucyate / paraÓraddhÃpÆrvà dharmavicÃraïÃ-pÆrvà ca m­dumadhyÃdhimÃtrà ruci÷ pratyavagama÷ nÃnÃdhimuktikatetyucyate / nÃnÃgotravyavasthÃnam / ÓrÃvakapratyekabuddha-tathÃgatagotrÃïÃæ rÃgÃdicaritaprabhedanayena ca yÃvadaÓÅti sattvacaritasahasrÃïi nÃnÃdhÃtukatetyucyate / te«ÃmevÃvatÃra-mukhÃnurÆpà pratipat tadyathà rÃgacaritÃnÃmaÓubhà vistareïa tadyathà ÓrÃvakabhÆmau sarvatragÃminÅ pratipadityucyate / apara÷ paryÃya÷ / sarvà pa¤cagatigÃminÅ pratipatsarvatragÃminÅtyucyate / apara÷ paryÃya / parasparaviruddhe«u nÃnÃpak«ÃÓrite«vanyonyarucid­«ÂivipratyanÅkavÃdi«u p­thagito bÃhyake«u ÓramaïabrÃhmaïe«u yà pratipatsarvaprakÃrairihÃmutrÃnavadyagÃminÅtyucyate / tadyathà kÃmasÆtrÃdi«u / vicitre«u sattvanikÃye«u tadyathà pÆrve«u dak«iïe«u uttare«u paÓcime«u nÃnà nÃmasaæketavyavasthÃnabhinne«u a«ÂÃsu vyavahÃrapade«vanugataæ pÆrvake«vabhyatÅtevÃtmabhÃve«u «a¬vidhaæ samÃsataÓcaritamanusmaratyanekavidhaæ pÆrvenivÃse samanusmaran / a«Âau vyavahÃrapadÃni katamÃni / evaæ nÃmà / evaæ jÃtya÷ / evaæ gotra÷ / evamÃhÃra÷ / evaæ sukhadu÷khapratisaævedÅ / evaæ dÅrghÃyu÷ / evaæ cirasthitika÷ / evamÃyu÷ paryanta iti / (##) «a¬vyavahÃrapadavyaritÃni katamÃni / ÃhvÃnÃya saæketa÷ k«atriyÃdayo varïà mÃtÃpitaraæ bhojanapÃnavidhi÷ sampattivipatti÷ Ãryurvaicitrya¤ca / tathà hi loke etÃnya«Âau vyavahÃrapadÃni upaniÓritya «a caritÃni pare«ÃmÃtmano vyapadiÓanto vyapadiÓanti / idaæ me nÃmÃsyedaæ nÃmeti / k«atriyo 'hamayaæ và / brÃhmaïo vaiÓya÷ ÓÆdro 'hamayaæ và ayaæ me pità 'sya va / yathà pità evaæ mÃtà / evaæ rÆpamahamÃhÃramÃharÃmi / manthÃn và apÆpÃn và odÃnakulmëÃn và pare và / evaæ rÆpe 'haæ vyasane sampadi và varte 'yaæ và / evaærÆpe 'haæ vayasi vyavasthito nave và madhye và v­ddhe và / ayaæ và / ityetÃni «a¬[a«Âa]vyavahÃra padÃnugatÃni caritÃni bhavanti / nÃsti cÃta uttari vyavahÃrapadaæ taccarita¤ca / tasmÃdetÃvadevÃnusmarati / nÃto bhÆya÷ / tatra vyavahÃracaritÃni ÃkÃro vyavahÃrapadÃnyuddeÓa÷ / tasya cÃnusmaraïÃt sÃkÃraæ soddeÓamanusmaratÅtyucyate / tatra divyo vihÃro dhyÃnÃnÅtyucyante / tadÃÓritatvÃttasya cak«u«astatphalatvÃttatparig­hÅtatvÃddivya¤cak«urityucyate / suparipÆrïa-pariÓuddhadhyÃnaphalatvÃtsuviÓuddhamityucyate / manu«yÃïÃmantato [nÃma]vaidharmyÃdatikrÃntamÃnu«yakarmityucyate / asti ca kÃmÃvacarÃïÃæ devÃnÃmupapatti-pratilambhikamapi tÃvaddivya¤cak«ustannÃmasÃd­ÓyÃnurti / manu«yÃïÃæ punastadapi nÃsti / mriyamÃïÃ÷ sattvÃ÷ vyayamÃnà ityucyante / antarÃbhavasthà upapadyamÃnà ityucyante / dvÃbhyÃmÃkÃrÃbhyÃæ tama÷parÃyaïÃnÃmayamevaærÆpo manomayo 'ntarÃbhavo nirvartate / tadyathà k­«ïasyakutapasya nirbhÃsa÷ andhakÃratamisrÃyà và rÃtryÃ÷ / tasmÃd durvarïà ityucyante / ye punardvÃbhyÃmÃkÃrÃbhyÃæ jyoti÷ parÃyaïÃste«ÃmayamevaærÆpo manomayo 'ntarÃbhavo nirvartate / tadyathà jyotsnayà rÃtryà vÃrÃïaseyakasya và sampannasya vastrasya / tasmÃtsuvarïà ityucyante / tatra ye durvarïÃste hÅnÃ÷ / ye survarïÃste praïÅtÃ÷ / ye hÅnÃste durgatigÃmina÷ / ye praïÅtÃste sugatigÃmina÷ / sa samutthÃnayà ÓÅlavipattyà kÃyavÃÇma noduÓcaritena samanvÃgatà ityucyante / dvividhayà mithyÃdarÓanad­«Âivipattyà samanvÃgamÃt (##) sarvÃpavÃdikayà tanmatavipak«ÃvasthitÃryapavÃdikayà ca mithyÃd­«Âaya÷ ÃryÃïÃmapavÃdakà ityucyante / tayà mithyÃd­«Âyà mithyÃhetu¤ca phala¤cÃbhiniveÓate / tatastatpratyayaæ mithyÃkarmÃbhisaæskaroti / mithyÃkarmÃbhisaæskurvan yadidaæ dharmasamÃdÃnaæ pratyutpannasukhamÃyatyÃæ du÷khavipÃkam / yat và pratyutpannadu÷khamÃyatyÃmapi du÷khavipÃkaætatsamÃdatte / tasmÃnmithyÃd­«ÂikarmadharmasamÃdÃnahetorityucyate / samanvÃgatasyÃpi tadanyairanekavidhai÷ kuÓalairdharmaistenaiva durgatigamanÃttaddhetostatpratyayamityucyate / nÃmarupÃnyonyaviÓle«Ãt kÃyasya bheda ityucyate / sarvamaraïÃnÃæ nihÅnaparamatvÃt asya parammaraïÃdityucyate / narakÃïÃæ saÇkucitÃvanatayà 'pÃyadurgativinipÃtà ityucyante / svabhÃvaÓarÅravastuvibhÃvanatayà narakà ityucyante / tatrÃpayÃnamityucyante / adharmacaryà vi«amacaryà ca tayà tatra yÃnaæ bhavati / tasmÃdapÃyà ityucyante / du÷khasaæsparÓatvÃddÅrghakÃlika vicitra tÅvranirantaradu÷khopabhogasamudgatatvÃd durgataya ityucyante / adhobhÃgÃvasthitatvÃnmahÃprapÃtabhÆtatvÃt k­cchakaruïadÅnamahÃvipralÃpapralÃpitvÃdvinipÃtà ityucyante / adhimÃtrasaævejakatvÃnnarakà evocyante / iti yena copapadyante upapannÃÓca yadupabhu¤jate tadupabhogÃcca punaryadanyat svayaæk­taæ du÷khÃntaramabhinirvartayanti tadetadÃbhi÷ saæj¤Ãbhi÷ paridÅpitam / etadviparyayeïa yathÃyogaæ sarvaÓuklapak«o veditavya÷ / tatrÃyaæ viÓe«a÷ / sucaritapÆrvà gati÷ sugatirityucyate / sukhopabhogaparatvÃt svargaloka ityucyate / sarvÃsravÃïÃmaÓe«ÃnuÓayaprahÃïÃdyattat prÃtipak«ikamanÃsravaæ cittamanÃÓravà praj¤ÃparamÃdhipraj¤asaæg­hÅtà ÃsravÃïÃæ k«ayÃdanÃsravà cetovimukti÷ praj¤Ãvimuktirityucyate / tÃæ punaÓcetovimuktiæ [praj¤Ãvimukti] tasminneva carame bhave pratyÃtmaæ «a«ÂhÃbhij¤ayà darÓanamÃrgasanniÓrayeïa bhÃvanÃmÃrga-sanniÓrayeïa cÃdhigamya sva¤cÃdhigamaæ yathÃvatprajÃnanti / pare«Ãæ cÃkÃæk«amÃïÃnÃmÃrocayanti / tasmÃd d­«Âa eva dharme svayamabhij¤ayà sÃk«Ãtk­tvopasaæpadya (##) pravedayantÅtyucyante / k«ÅïÃæ me jÃtirityevamÃdÅnÃæ padÃnÃæ nÃnÃkaraïaæ veditavyam / tadyathà paryÃyasaægrahanyÃm / uddÃnam / svabhÃvaÓca prabhedaÓca kaivalyaæ samatà tathà / karmakriyÃnukramaÓca viÓe«a÷ paÓcimo bhavet // e«Ãæ punardaÓÃnÃæ tathÃgatabalÃnÃæ svabhÃvo veditavya÷ / prabhedo veditavya÷ / kaivalyaæ veditavyam / samatà veditavyà / karmakriyà veditavyà / anukramo veditavya÷ / viÓe«o veditavya÷ / ityebhi÷ saptabhirÃkÃrai÷ samÃsato daÓa tathÃgatabalÃni veditavyÃni / tatra [katama] e«Ãæ svabhÃva÷ / pa¤cendriyasvabhÃvÃnyenÃti / api tu praj¤ÃyÃ÷ prÃdhÃnyÃtpraj¤ÃsvabhÃvÃnÅtyucyante / tathà hyucyate / sthÃnÃsthÃnaj¤Ãnabalaæ na tu ÓraddhÃbalaæ và tadanyadvà balamityucyate / yathà sthÃnÃsthÃnaj¤ÃnabalamevamavaÓi«ÂÃni dra«ÂavyÃni / tatra ka e«Ãæ prabheda÷ / samÃsatasrividhena prabhedenai«ÃmapramÃïatà veditavyà / kÃlaprabhedenÃtÅtÃnÃgatavartamÃnÃdhvapatitasarvaj¤eyapraveÓÃt / prakÃraprabhedenaikaikasya saæsk­tasya vastuna÷ svalak«aïasÃmÃnyalak«aïasarvÃkÃrapraveÓÃt / santÃnaprabhedena daÓasu dik«u sarvasattvadhÃtupratyekasarvasantÃnasarvÃrthÃnupraveÓÃt / evamebhistribhi÷ prabhedaire«Ãæ daÓÃnÃæ tathÃgatabalÃnÃmaprameyatà veditavyà / ayame«Ãæ prabheda÷ / tatra kaivalyame«Ãæ katamat / tathÃgatasyaiva etÃni daÓabalÃni kevalÃnyÃveïikÃni / na tu sarvaÓrÃvakapratyekabuddhÃnÃm / idame«Ãæ kaivalyamityucyate / sarvatathÃgatÃnÃæ caitÃni balÃni samÃni nirviÓi«ÂÃni / iyame«Ãæ samatà vihÃraviÓe«astu tathÃgatÃnÃmanyonyaæ bhavedanyena balavihÃreïa anyastathÃgatastadvahulavihÃrÅ bhavati / anyenÃnya÷ / e«Ãæ daÓÃnÃæ balÃnÃæ tathÃgata÷ kena kiæ karmaæ karoti / sthÃnÃsthÃnaj¤Ãnabalena tathÃgata÷ hetu¤ca hetuta÷ phala¤ca phalato yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / ahetuvi«amahetuvÃdinaÓca (##) Óramaïa-brÃhmaïÃn nig­hïÃti / karmasvakatÃj¤Ãnabalena tathÃgata÷ svayaæk­ta-phalopabhogatäca karmaïÃæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / dÃnapuïyakriyÃsaækrÃntivÃdinaÓca ÓramaïabrÃhmaïÃn nig­hïÃti / dhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattij¤Ãnabalena tathÃgatasribhiÓca prÃtihÃryairvineyÃn samyagavavadati / prativirodhavipak«apratyanÅkavÃdÃvasthitÃæÓca ÓramaïabrÃhmaïÃn nig­hïÃti / indriyaparÃparaj¤Ãnabalena tathÃgata÷ sattvÃnÃmindriyam­dumadhyÃdhimÃtratäca vibhajya yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / te«Ã¤ca yathÃrhaæ yathÃyogaæ dharmadeÓanÃæ karoti / nÃnÃdhimuktij¤Ãnabalena tathÃgato m­dumadhyÃdhimÃtra-ÓubhÃÓubhÃdhimuktitÃæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / ÓubhäcÃdhimuktimanub­æhayati / aÓubhäca tyÃjayati / nÃnÃdhÃtuj¤Ãnabalena tathÃgato hÅnamadhyepraïotadhÃtukatÃÓca vibhajya yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / yathendriyÃn yathëayÃn yathÃnuÓayÃæÓca sattvÃæste«u te«vavatÃramukhe«vavavÃdakriyayà samyagyathÃyogaæ saæniyojayati / tatra yathà tathÃgatÃ÷ ÓrÃvakÃïÃæ te«u te«vavatÃramukhe«vavavÃdamanuprayacchanti tathÃÓrÃvakabhÆmau sarveïa sarvaæ nirantaramÃkhyÃtamuttÃnaæ viv­taæ praj¤aptaæ prakÃÓitam / katha¤ca punastathÃgatà bodhisattvamÃdikarmikaæ tatprathamakarmikaæ samÃdhisambhÃraparigrahe 'vasthita¤cittasthitikÃmaæ cittasthitaye 'vavadanti / iha tathÃgato bodhisattvÃsataæ samÃdhisambhÃragurukamÃdikarmikaæ tatprathamakarmikaæ tatprathamata÷ evamavavadati / ehi tvaæ kulaputra praviviktaÓayanÃsanagata ekÃkÅ advitÅyo yatte mÃtÃpit­bhyÃæ nÃma vyavasthÃpitamÃcÃryopÃdhyÃyÃbhyÃæ và tadeva nÃmÃdhyÃtmaæ manasikuru / eva¤ca punarmanasikuru-asti me [sa] kaÓcit«a¬Ãyatanavinirmukto dharma÷ svabhÃvena parini«panna÷ adhyÃtmaæ và bahirdhà và ubhayamantareïa và vidyate / yatredaæ nÃma (##) saæj¤Ã praj¤apti÷ upacÃra÷ pravartate sa tvamevaæ yoniÓo manasikurvaæstaæ dharmaæ nopalapsyase / nÃnyatra te evaæ bhavi«yati / Ãgantuke«ve«u dharme«viyamÃgantukÅ saæj¤Ãprav­tteti / yadà ca te kulaputra tasmin svanÃmni Ãgantukasaæj¤Ã utpÃnna bhavati pratilabdhà sa tvaæ yà te cak«u«i cak«urnÃma cak«u÷saæj¤Ã cak«u÷-praj¤aptistÃmadhyÃtmaæ yoniÓomanasikuru / eva¤ca punarmanasikuru / asmi¤cak«u«i dvayamupalabhyate / idaæ ca nÃma saæj¤Ã praj¤aptiÓcak«uriti / etacca vastumÃtram / yatredaæ nÃma saæj¤Ã praj¤apti÷ / nÃta uttari nÃto bhÆya÷ / tatra yaccak«u«i nÃma saæj¤Ã praj¤aptistattÃvanna cak«u÷ / yadapi tadvastu yatra cak«u÷saæj¤Ã tadapi svabhÃvato na cak«u÷ / tatkasya heto÷ / na hi tatra cak«urnÃma cak«u÷saæj¤Ãæ cak«u÷praj¤aptiæ vinà kasyacit cak«urbuddhi÷ pravartate / sa cedetadvastu tenÃtmanà parini«pannaæ syÃt / yena nÃmnà 'bhilapyate na tatra punastadapek«Ã cak«urityevaæ buddhi÷ pravartate / nÃnyatra prak­tyaivÃÓruto 'parikalpita-nÃmakÃnÃmapi tasmin vastuni cak«uriti buddhi÷ pravartate / na ca puna÷ pravartamÃnà upalabhyate tasmÃdidamapi cak«urnÃma cak«u÷saæj¤Ã cak«u÷praj¤apti÷ Ãgantuke dharme saæj¤Ã ÃgantukÅ / evaæ te 'dhyÃtmametaccak«uryoniÓo manasikurvataÓcak«u÷saæj¤ÃyÃmapyÃgantukasaæj¤Ã utpannà bhavi«yati pratilabdhà / yathà cak«u«yevaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃye«u vistareïa yÃvadd­«ÂaÓrutamatavij¤Ãte«u prÃpte«u parye«ite«u manasà 'nuvitarkite«vanuvicÃrite«u samÃsata÷ sarvadharmasaæj¤ÃsvÃgantukasaæj¤Ã utpannà bhavi«yati pratilabdhà / evaæ [te] svÃtmani yà saæj¤Ã [avasthÃ] tasyà vibhavÃya prayogamÃrga÷ samyak parig­hÅto bhavi«yati / vistareïa yÃvatsarvadharme«u yà saæj¤Ã tasyà vibhavÃya prayogamÃrga÷ samyak parig­hÅto bhavi«yati / sa tvamevaæ sarvaj¤eya-suvicÃritayà buddhyà evaæ te sarvadharmasaæj¤ÃsvÃgantukasaæj¤ayà sarvadharme«u sarvaprapa¤casaæj¤ÃmapanÅyÃpanÅya nirvikÃreïa cetasà nirnimittenÃrthamÃtragrahaïaprav­ttenÃsmin vastuni bahalaæ vihara / [evaæ te] tathÃgataj¤Ãna-viÓuddhisamÃdhigotrÃccittasyaikÃgratà pratilabdhà bhavi«yati / sa tvaæ sacedaÓubhÃæ manasikaro«i enaæ manasikÃraæ mà ri¤ci«yasi / sa cenmaitrÅ midaæpratyayatà pratÅtyasamutpÃdaæ dhÃtuprabhedamÃnÃpÃnasm­tiæ prathamaæ dhyÃnaæ vistareïa yÃvannaivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyanamapramÃïa-bodhisattva dhyÃnÃbhij¤Ã-samÃdhisamÃpattÅrmanasikaro«i / etameva manasikÃraæ mà ri¤ci«yasi / evaæ te 'yaæ bodhisattva manaskÃro 'nupÆrveïa yÃvadanuttarÃyai samyaksambodhaye niryÃsyatÅti / iyaæ sarvatragÃminÅ bodhisattvÃnÃæ pratipadveditavyà / atÅte 'pyadhvani tathÃgatà (##) bodhisattvamÃdikarmakamevamevÃvavaditavanta÷ / anÃgate 'pyadhvanyevamevavadi«yanti / pratyutpanne 'pyadhvanyevamevavadanti / ÓrÃvako 'pi cÃnena manaskÃreïa prayujyamÃna÷ k«iprÃbhij¤atara÷ syÃd dharmÃbhisamayÃya yadi ÓaknuyÃdetaæ manasikÃraæ yathÃvatprativeddhum / sarvatrÃgaminÅ pratipat j¤Ãnabalena tathÃgata÷ sarvadu÷kha-nairyÃïikÅmanairyÃïikÅæ ca pratipadaæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / anairyÃïikÅæ ca pratipadaæ varjayitvà nairyÃïikÅmupasaæharati / pÆrve nivÃsÃnusm­tij¤Ãnabalena tathÃgata÷ pÆrvÃnte itiv­ttakÃæÓca jÃtakÃæÓca sm­tvà cittasaævegÃya cittaprasÃdÃya vineyÃnÃæ deÓayati / ÓÃÓvatavÃdinaÓca ÓramaïabrÃhmaïÃn nig­hïÃti / cyutyupapÃdaj¤Ãnabalena tathÃgata÷ ÓrÃvakaæ cÃbhyatÅtakÃlagatamupapattau vyÃkaroti / ucchedavÃdinaÓca ÓramaïabrÃhmaïÃn nig­hïÃti / Ãsravak«ayaj¤Ãnabalena tathÃgata÷ sve ca vimok«e ni«kÃæk«o bhavati nirvicikitsa÷ / arhattvÃbhimÃninaÓca ÓramaïabrÃhmaïÃn nig­hïÃti / idaæ tÃvattathÃgatasya daÓÃnÃæ [balÃnÃæ] karma veditavyam / tatra ka e«Ãæ daÓÃnÃæ tathÃgatabalÃnÃmanukrama÷ / sahÃbhisaæbodhÃdanuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhestathÃgata÷ sarvÃïyeva daÓa balÃni sak­tpratilabhate / sak­tpratilabdhÃnÃæ punare«Ãæ krameïa sammukhÅbhÃvo bhavati / abhisaæbuddhamÃtra eva tathÃgato dharmÃïÃæ samyageva hetuphalavyavasthÃnaæ sthÃnÃsthÃnaj¤Ãgabalena vyavalokayati / vyavalokya kÃmadhÃtÃveva sabhÃge dhÃtÃvi«Âaphala-viÓe«ÃrthikÃnÃæ karmasvakatÃ-j¤ÃnabalenÃkuÓalakarmaparivarjanÃæ kuÓalakarmasamudÃcÃratäca vyapadiÓati / laukika-vairÃgyakÃmÃnÃæ puna÷ sattvÃnÃæ dhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattij¤Ãnabalena laukikavairÃgyagamanÃya yathÃvanmÃrgapratilÃbhÃyÃvavÃdamanuprayacchati / lokottaravairÃgyakÃmÃnÃæ punastadanyai÷ saptabhisthÃgatabalairlokottaravairÃgyopagamÃya mÃrgaæ vyapadiÓati / tatra pÆrvaæ tÃvallottaravairÃgyakÃmÃnÃmindriyaæ vyavalokayatÅndriyaparÃparaj¤Ãnabalena / tata indriyapÆrvamÃÓayaæ vyavalokayati nÃnÃdhimuktij¤Ãnabalena / tataÓcÃÓayapÆrvamanuÓayaæ vyavalokayati nÃnÃdhÃtuj¤Ãnabalena / sa evamindriyÃÓayÃnuÓayaj¤a÷ yathÃyogamÃlambanÃvatÃramukhe«vavatÃrayati sarvatragÃminÅ pratipaj-j¤Ãnabalena / tataÓcÃnurÆpeïÃlambanÃvatÃramukhaprayogena cittasthiti¤ca grÃhayitvà (##) caritÃni ca viÓodhayitvà satkÃyad­«ÂimÆla-ÓvÃÓatocchedÃntagrÃhavivarjitÃæ madhyamÃæ pratipadaæ vyapadiÓati sarvakleÓaprahÃïÃya pÆrvenivÃsÃnusm­tij¤Ãnabalena cyutyupapattij¤Ãnabalena ca / tata evaæ samyak prayukta÷ Óamathopastabdho aprahÅïakleÓasamudÃcÃrayogÃk­te k­tÃbhimÃninÃmabhimÃnaæ tyÃjayati Ãsravak«ayaj¤Ãnabalena / ayaæ tÃvadeko balÃnÃmanukramaparyÃya÷ / apara÷ paryÃya÷ / iha tathÃgato 'nuttarÃæ samyaksambodhibhisaæbudhya tatprathamata÷ sthÃnÃsthÃnaj¤Ãnabalaæ sammukhÅk­tya pratÅtyasamutpanne«u dharme«u paramaæ dharmasthitij¤Ãnaæ vyavacÃrayati / tacca dharmasthitij¤Ãnaæ ni÷Óritya karmasvakatÃj¤Ãnabalena g­hipak«aæ vyavalokayati yena yena karmaïà vicitreïa te«Ãæ g­hipak«ÃÓritÃnÃæ samudÃgamo 'bhÆdbhavi«yati vidyate [ca] / g­hipak«aæ vyavalokya dhyÃnavimok«a-samÃdhisamÃpattij¤Ãnabalena pravrajitapak«aæ vyavalokayati / kimastyasmin kaÓcid pravrajitapak«e du÷khÃnni÷s­to du÷khÃn ni÷saraïÃya ca mÃrgasya deÓayità / ÃhoÓvit nÃstÅti / sa nÃstÅti avagamya nisrÃïamaÓaraïaæ sarvaæ lokamavek«ya mahÃkaruïÃmupÃdÃya buddhacak«u«Ã lokaæ vyavalokayati / sa vyavalokayannindriyaparÃparaj¤Ãnaæ sammukhÅk­tya prajÃnÃti / santi sattvà loke jÃtà [loke] v­ddhà m­dvindriyà api madhyendriyà api tÅk«ïendriyà apÅti / [iti] viditvÃsya dharmadeÓanÃyÃæ cittaæ krÃmati / tata÷ pÆrvavatsarvÃnukramo nÃnÃdhimuktyÃdikÃnÃæ tadanye«Ãæ balÃnÃæ veditavya÷ / ayaæ dvitÅyo balÃnÃmanukramaparyÃya÷ / apara÷ paryÃya÷ / pÆrvaæ tÃvattathÃgato 'bhisaæbudhyamÃtra eva sthÃnÃsthÃnaj¤Ãnabalena pratÅtyasamutpannaæ dharmadhÃtuæ vicÃrayati / tata÷ karmasvakaj¤Ãnabalena ye«u pratÅtatyasamutpanne«u dharme«u sattvasaæj¤Ãtaæ sattvadhÃtuæ vicÃrayati / amÅ sattvà evaæ rÆpasya svayaæk­tasya karmaïa evaæ rÆpaæ phalaæ pratyanubhavantÅti / dharmadhÃtuæ [sattvadhÃtuæ] ca yathÃvadvyavacÃrayitvà dhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattij¤Ãnabalena tÃneva sattvÃn du÷khavimok«Ãya samyak tribhi÷ prÃtihÃryairavavadati / avavadan pÆrvaævadananukrameïÃvaÓi«ÂairvalairindriyÃdÅni j¤Ãtvà mÃrge cÃvatÃrayitvà tÃn sattvÃn du÷khÃdvimocayati / ayaæ t­tÅyo balÃnÃma nukramaparyÃya÷ / (##) tatra sthÃnÃsthÃnaj¤Ãnavalasya karmasvakaj¤Ãnabalasya ca ko viÓe«a÷ / yatkuÓalÃkuÓalasya karmaïa i«ÂÃni«Âaphalaæ nirvartate idaæ sthÃnÃsthÃnaj¤ÃnabalÃt / yatpunarya eva kuÓalÃkuÓalaæ karma karoti sa eva tadi«ÂÃni«Âaphalaæ pratyanubhavati / idaæ karmasvakaj¤ÃnabalÃt / yattÃvadya eva dhyÃnavimok«ÃdÅnÃæ samÃpattyà tasyaiva te bhavanti / nÃnyasya / idaæ karmasvakaj¤ÃnabalÃt / yatpunastÃneva dhyÃnÃdÅnÃÓritya vineyÃæsribhi÷ prÃtihÃryairavavadati / idaæ dhyÃnavimok«a[samÃdhi]samÃpattij¤ÃnabalÃt / yat tÃvacchraddhÃ-disahajena saæprayuktaæ cittaæ prag­hïÃti / idaæ dhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattij¤ÃnabalÃt / yatpunastÃnyevendriyÃïi m­dumadhyÃdhimÃtrÃdiprabhedena vibhajati / idamindriyaparÃparaj¤ÃnabalÃt / yattÃvadindriyapÆrva te«u te«u dharme«vÃÓayaæ g­hïÃti / idamindriyaparÃparaj¤ÃnabalÃt / yatpunastamevÃÓayaæ nÃnà vibhajati idaæ nÃnÃdhimuktij¤ÃnabalÃt / tasya punarÃÓayasya samÃsata÷ «a¬bhirÃkÃrairvibhÃgo veditavya÷ / anairyÃïika ÃÓaya÷ / tadyathà p­thaÇ maheÓvara-nÃrÃyaïa-brahmalokÃdyadhimuktÃnÃm / nairyÃïika ÃÓaya÷ tadyathà tri«u yÃne«vadhimuktÃnÃm / ÓuddhidÆra ÃÓaya÷ / tadyathà m­dumadhyaparipÃkavyavasthitÃnÃm / viÓuddhisamÃsanna ÃÓaya÷ / tadyathà 'dhimÃtraparipÃkavyavasthitÃnÃm / d­«Âe eva dharme nirvÃïaprÃptyÃÓaya÷ / tadyathà ÓrÃvakayÃnena nirvÃïaprÃptyadhimuktÃnÃm / ÃyatyÃæ nirvÃïaprÃptyÃÓaya÷ / tadyathà mahÃyÃnena nirvÃïaprÃptyadhimuktÃnÃm / yattÃvadadhimuktisamutthÃpitaæ tadupamaæ bÅjaæ g­hïÃti / idaæ nÃnÃdhimuktij¤ÃnabalÃt / yatpunastadeva bÅjaæ bibhajyÃnekaprakÃraæ g­hïÃti / idaæ nÃnÃdhÃtuj¤ÃnabalÃt / sa punardhÃtupravibhÃga÷ samÃsataÓcatu«prakÃro veditavya÷ / prak­tisthaæ bÅjaæ pÆrvÃbhyÃsasamutthitaæ bÅjaæ viÓodhyaæ bÅjam / tadyathà parinirvÃïadharmakÃïÃm / aviÓodhya¤ca bÅjam / tadyathà parinirvÃïadharmakÃïÃm / yattÃvadyathà dhÃtvanurÆpaæ pratipadamavatÃraæ prajÃnÃti / idaæ nÃnÃdhÃtuj¤ÃnabalÃt / yatpunastÃmeva pratipadaæ sarvai÷ prakÃrai÷ pravibhajati / iyaæ pratipatsaækleÓÃyeyaæ vyavadÃnÃyeyamatyantavyavadÃnÃyeyaæ nÃtyantavyavadÃnÃyeti / (##) idaæ sarvatragÃminÅ pratipajj¤ÃnabalÃt / yattÃvatpÆrvÃntamanusmaran sarvagatihetuæ pÆrvÃntasahagatÃæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti / idaæ sarvatragÃminÅ pratipajj¤ÃnabalÃt / yatpuna÷ pravibhajya vyavahÃrapadÃnugataæ pÆrvavat «a¬vidhaæ caritaæ prajÃnÃti / idaæ pÆrve nivÃsÃnusm­tij¤ÃnabalÃt / yattÃvatpÆrvÃntamÃrabhya sattvÃnÃæ cyutyupapÃdaæ prajÃnÃti / idaæ pÆrve nivÃsÃnusm­tij¤ÃnabalÃt / yatpunaparÃntikaæ sattvÃnÃæ cyutyupapÃdaæ paÓyati / idaæ cyutyupapattij¤ÃnabalÃt / yattÃvadaparini«Âhita-svakÃrthÃnÃæ sattvÃnÃmaparÃnte upapattiæ pratisandhiæ prajÃnÃti / idaæ cyutyupapattij¤ÃnabalÃt / yatpuna÷ parini«ÂhitasvakÃrthÃnÃæ suvimuktacittÃnÃæ d­«ÂadharmanirvÃïaprÃptiæ prajÃnÃti / idamÃsravak«ayaj¤ÃnabalÃt / ayame«Ãæ daÓÃnÃæ tathÃgatabalÃnÃmanyonyaæ viÓe«aÓcÃviÓe«aÓca veditavya÷ / catvÃri vaiÓÃradyÃni granthato yathÃsÆtrameva veditavyÃni / tatra catvÃryetÃni sthÃnÃni tathÃgatai÷ pari«adi pratij¤ÃtavyÃni bhavanti / ÓrÃvakÃsÃdhÃraïo j¤eyÃvaraïavimok«ÃtsarvÃkÃrasarvadharmÃbhisaæbodha÷ / idaæ prathamaæ sthÃnam / ÓrÃvakasÃdhÃraïaÓca kleÓÃvaraïavimok«a÷ / idaæ dvitÅyaæ sthÃnam / vimok«akÃmÃnÃæ ca sattvÃnÃæ du÷khasamatikramÃya nairyÃïiko mÃrga÷ / idaæ t­tÅyaæ sthÃnam / tasyaiva ca mÃrgasya prÃptivibandhabhÆtà ye ÃntarÃyikà dharmÃ÷ parivarjayitavyÃ÷ / idaæ caturthaæ sthÃnam / yathÃrthapratij¤aÓca tathÃgata÷ e«u catur«u sthÃne«u / ata÷ pratij¤ÃviguïÃæ dvayo÷ pÆrvayo÷ sthÃnayo÷ kÃyavÃÇmanaÓce«ÂÃæ pratij¤ÃviguïÃæ ca dvayo÷ paÓcimayo÷ sthÃnayo÷ pÆrvÃparavirodhatÃmayuktipatitäcÃpare«Ãæ divyad­ÓÃæ cÃdivyad­Óäca paracittavidÃmaparicittavidÃæ ca pratij¤ÃnasthÃnapratipak«eïa saæcodanÃyÃæ nimittabhÆtÃmasamanupaÓyan yenaitÃni sthÃnÃni viÓÃrado 'lÅnacitto nirÃÓaÇko nirbhÅ÷ pratijÃnÃti / etÃvacca ÓÃstrà pratij¤Ãtavyam yaduta paripÆrïà svahitapratipatti÷ parahitapratipattiÓca / tatra pÆrvakÃbhyÃæ dvÃbhyÃæ sthÃnÃbhyÃæ paripÆrïà svahitapratipatti÷ pratij¤Ãtà bhavati / paÓcimakÃbhyÃæ [sthÃnÃbhyÃæ] paripÆrïà parihitapratipatti÷ pratij¤Ãtà bhavati / tatrÃtmana÷ sarvadharmÃbhisaæbodhÃtsamyaksaæbuddhatvaæ tathÃgato mahÃyÃnasaæprasthitÃn bodhisattvÃnadhik­tya pratijÃnÅte / sarvÃstravak«ayaæ puna÷ (##) ÓrÃvakapratyekabuddhayÃnasaæprasthitÃn sattvÃnadhik­tya pratijÃnÅte / mÃrgaæ nairyÃïikaæ dharmÃnÃntarÃyikÃæstadubhayÃnadhik­tya pratijÃnÅte / evametatsÆtrapadaæ tathÃgatena deÓitam / yo và me bodhisattvÃnÃæ ÓrÃvakÃïäca nairyÃïiko mÃrgo deÓita iti vistara÷ / sa ca bodhisattvÃpadeÓa÷ saægÅtikÃrai÷ ÓrÃvakapiÂakÃdhikÃrÃdapanÅta÷ / bodhisattvapiÂake punarbodhisattvopadeÓa eva kevala÷ paÂhyate / trÅïi sm­tyupasthÃnÃni granthato yathÃsÆtrameva veditavyÃni / dÅrgharÃtraæ tathÃgata evaæ kÃma÷ kaccinmayà sudeÓite dharme vineyÃ÷ pratipattau yathÃvadavati«Âeranniti / tasya ca dÅrgharÃtraæ tatkÃmasya dharmasvÃmino gaïaparikar«akasya tasyÃ÷ prÃrthitÃyÃ÷ sampattibhyÃmasaækleÓasribhi÷ sm­tyupasthÃnai÷ samÃsata÷ prabhÃvyate / tÃni punaretÃni pari«attrayaprabhedÃt trÅïi vyavasthÃpyante / tisra÷ pari«adà katamÃ÷ / ekÃntena samyak pratipadyante sarva eva / iyamekà pari«at / ekÃntena mithyà pratipadyante sarva eva / iyaæ dvitÅyà pari«at / t­tÅyà puna÷ pari«adyÃsyÃæ tadekatyÃ÷ samyak pratipadyante tadekatyà mithyà pratipadyante / trÅïyarak«yÃïi yathÃsÆtrameva granthato veditavyÃni / samÃsata÷ sarvÃkÃrakuk­tapraticchÃdanatÃ-prahÃïam / etattathÃgatasya tribhirarak«yai÷ paridÅpitam yadapi tadarthato 'pi ki¤cidavyÃk­taæ kuk­tamÃtrakaæ bhavati kadÃcitkarhicitsm­tipramo«Ãt / tadapi tathÃgatasya sarveïa sarva nÃsti / atastathÃgato yathà pratij¤Ãtastathà svabhÃva÷ / ÓrÃvakÃn nig­hya nig­hya bravÅti / prasahya prasahya tadekatyÃnavasÃdayati / tadekatyÃn pravÃsayati / api tu ni«Âhuraæ pratipadyate nÃsya te«vanurak«Ã utpadyate / mà haiva me ÓrÃvakÃ÷ saævÃsÃnvayÃdapariÓuddhakÃyavÃÇmana÷-samudÃcÃratÃæ viditvà tena vastunà 'nÃttamanaskà anabhirÃddhyÃÓcodayi«yanti / pare«Ãæ và ÃkhyÃsyantÅti / (##) tatra tathÃgatÃnÃæ mahÃkaruïà sarvÃkÃrà yathà pÆrvanirdi«Âà pÆjÃsevÃpramÃïapaÂale veditavyà / sà punarapramÃïà niruttarà tÃthÃgatÅ veditavyà / tatra tathÃgatasyÃnu«Âeyaæ yacca bhavati [yatra ca bhavati] yathà ca bhavati yadà ca bhavati tatra tasya tathà tadà samyaganu«ÂhÃnÃdiyaæ tathÃgatasyÃsammo«adharmatetyucyate / iti yà ca tatra tathÃgatasya sarvak­tye«u sarvadeÓe«u sarvak­tyopÃye«u sarvakÃle«u sm­tyasaæpramo«atà sadopasthitasm­tità / iyamatrÃsammo«a-dharmatà dra«Âavyà / tatra yà tathÃgatasya spandite và prek«ite và kathite và vihÃre và kleÓasadbhÃvasad­Óaæ ce«Âà 'samudÃcÃra-pracÃratà / ayaæ tathÃgatasya vÃsanÃsamudghÃta ityucyate / arhatÃæ puna÷ prahÅïakleÓÃnÃmapi kleÓasadbhÃvasad­ÓÅ ce«Âà spandita-prek«ita-kathita-vih­te«u bhavatyeva / samÃsatastathÃgatena dharmÃïÃæ trayo rÃÓayo 'bhisaæbuddhÃ÷ / katame traya÷ / arthopasaæhità dharmà anarthopasaæhità naivÃrthopasaæhitÃ÷ nÃnarthopasaæhitÃ÷ / tatra yattathÃgatasyÃnarthopasaæhite«u naivÃrthopasaæhita-nÃnarthopasaæhite«u sarvadharme«u j¤Ãnam / idaæ tathÃgatasya sarvÃkÃraj¤Ãnamityucyate / tatra yattathÃgatasyÃrthopasaæhite«u sarvadharme«u j¤Ãnam / idaæ tathÃgatasya varaj¤Ãnamityucyate / tatra yacca sarvÃkÃraæ j¤Ãnaæ yacca varaj¤Ãnaæ tadaikadhyamabhisaæk«ipya sarvÃkÃravaraj¤Ãnamityucyate / tadetadabhisamasya sarva¤catvÃriæÓaduttaramÃveïikaæ buddhadharmaÓataæ bhavati / tatra lak«aïÃnuvya¤janÃnyanena bodhisattvabhÆtena carame bhave supariÓuddhÃni pratilabdhÃni bhavanti / yadà tu bodhimaï¬e ni«Ådati suparipÆrïa-bodhisaæbhÃramÃrgo bodhisattva÷ paÓcime bhave tadÃsÃvanÃcÃryakaæ saptatriæÓataæ bodhipak«yÃn dharmÃn bhÃvayannekak«aïÃnÃvaraïaj¤Ãnadaæ nÃma samÃdhiæ pratilabhate Óaik«yabhÆtasya bodhisattvasya vajropamasamÃdhi-saæg­hÅtam / tasyÃnantaraæ dvitÅye k«aïe pariÓi«ÂÃnÃæ daÓabalÃdÅnÃæ buddhadharmÃïÃæ sarvÃkÃra-varaj¤Ãna-paryavasÃnÃnÃæ suviÓuddhatÃæ niruttaratÃæ sak­tpratilabhate / te«Ã¤ca lÃbhÃt sarvasmin j¤eye 'saktamanÃvaraïaæ suviÓuddhaæ nirmalaæ j¤Ãnaæ pravartate ÃbhogamÃtra-pratibaddham / paripÆrïasaækalpaÓca bhavati / tathà paripÆrïamanoratha÷ samatikrÃnto bodhisattvacaryà bodhisattvabhÆmim / tathÃgatacaryÃæ tathÃgatabhÆmimavakrÃnto (##) bhavati / sÃragatasya ca j¤eyÃvaraïapak«yasya dau«Âhulyasya niravaÓe«aæ prahÃïÃdasyÃÓraya÷ pariv­tto bhavati / sà cÃsya niruttarà ÃÓrayapariv­tti÷ / anyÃ÷ sarvÃ÷ paramavihÃrÃvasÃnà bodhisattvÃnÃmÃÓrayapariv­ttaya÷ sottarà eva veditavyÃ÷ / tatra ni«ÂhÃgamana-bhÆmisthitasya ca bodhisattvasya [tathÃgatasya ca kathaæ j¤ÃnaviÓe«o 'vagantavyo j¤ÃnÃntaram / iha ni«ÂhÃgamana-bhÆmisthitasya bodhisattvasya] pelavapaÂÃntaritaæ yathÃcak«u«mato rÆpadarÓanam / evaæ tasya sarvasmin j¤eye j¤Ãnaæ veditavyam / yathà punarna kenacidantaritam / evaæ tathÃgatasya j¤Ãnaæ dra«Âavyam / tadyathà sarvÃkÃraraæga-paripÆrïaæ citrakarma paÓcimayà suviÓuddhayà raægalekhayà 'pariÓodhitam / evaæ tasya bodhisattvasya j¤Ãnaæ dra«Âavyam / yathà suviÓodhitamevaæ tathÃgatasya j¤Ãnaæ dra«Âavyam / tadyathà cak«u«mata÷ puru«asya mandatamaskaæ rÆpadarÓanam / evaæ bodhisattvasya pÆrvavat / yathà sarvÃkÃrÃpagatatamaskamevaæ tathÃgatasya j¤Ãnaæ dra«Âavyam / tadyathà cak«u«mata ÃrÃdrÆpadarÓanam evaæ evaæ bodhisattvasya pÆrvavat yathà Ãsanne evaæ tathÃgatasya pÆrvavat / yathà m­dutaimirikasya rÆpadarÓanam evaæ bodhisattvasya pÆrvavat yathà suviÓuddha-cak«u«a÷ evaæ tathÃgatasya pÆrvavat / yathà garbhagatasyÃtmabhÃva evaæ ni«ÂhÃgamanabhÆmisthito bodhisattvo dra«Âavya÷ / yathopapattibhave jÃtasyÃtmabhÃva evaæ tathÃgato dra«Âavya÷ / yathÃrhata÷ svapnÃntaragatasya cittapracÃrastathà ni«ÂhÃgamana-bhÆmisthitasya bodhisattvasya dra«Âavya÷ / yathà tasyaiva prativibuddhasya cittapracÃra evaæ tathÃgatasya dra«Âavya÷ / tadyathà pradÅpasyÃviÓuddhasya svabhÃva÷ tathà ni«ÂhÃgamana-bhÆmisthitasya bodhisattvasya j¤ÃnasvabhÃvo dra«Âavya÷ / yathà suviÓuddhasya pradÅpasya svabhÃva÷ evaæ tathÃgatasya j¤ÃnasvabhÃvo dra«Âavya÷ / ato mahajj¤ÃnÃntaramÃtmabhÃvÃntaraæ cintÃntaraæ tathÃgatani«ÂhÃgamanabhÆmisthita-bodhisattvayorveditavyam / evamabhisaæbuddho bodhistathÃgato daÓasu dik«u sarvabuddhak«etre sarvabuddhakÃryaæ karoti / tatra buddhakÃryaæ katamat / samÃsato daÓemÃni tathÃgatasya tathÃgatak­tyÃni tathÃgatakaraïÅyÃni / ekaika¤ca tathÃgatak­tyamapramÃïÃnÃæ sattvÃnÃmarthakÃrakaæ bhavati / nÃstyata uttari nÃstyato bhÆya÷ / katamÃni daÓa / sve mahÃpuru«abhÃve (##) Ãdita eva cittaprasÃdakÃrakamahÃpuru«a[bhÃva]saæpratyayajananà prathamaæ tathÃ[gata]k­tyaæ tacca lak«aïÃnuvya¤janai÷ sampÃdayati / sarvasattvÃnÃæ sarvÃkÃrÃvavÃdaprayogatathÃgatak­tyaæ [yat] catasrabhi÷ sarvÃkÃrapariÓuddhibhi÷ sampÃdayati / [idaæ] dvitÅyaæ tathÃgatak­tyam / sarvasattvakÃryakaraïasÃmarthyaæ sarvasaæÓayacchedanasÃmarthya¤ca t­tÅyaæ tathÃgatak­tyam / yattathÃgato daÓabhirtÃthÃgatabalai÷ sampÃdayati tathà hi tathÃgato daÓabhi÷ pÆrvanirdi«Âairvalai÷ sarvasattvÃnÃæ sarvÃrthasampÃdanaæ prati samartho bhavati / ye cainaæ tathÃgatabalÃnyÃrabhya praÓnaæ p­cchanti yathà yÃni tathÃgatena j¤ÃtÃni d­«ÂÃni viditÃni vij¤ÃtÃni tathà tÃni tathÃgataste«Ãæ praÓnaæ p­«Âo vyÃkaroti / sarvaparapravavÃdanigraha÷ svavÃdavyavasthÃpanà tathÃgatasya caturthaæ k­tyam / yattathÃgato vaiÓÃradyai÷ sampÃdayati tathÃgatÃj¤ÃyÃæ sthite«vasyite«u ca vineye«vasaækli«Âacittatà pa¤camaæ tathÃgatak­tyam / yattathÃgata÷ sm­tyupasthÃnai÷ sampÃdayati yathÃvÃdi tathÃkÃrità «a«Âhaæ tathÃgatak­tyam / yattathÃgata÷ arak«yai÷ sampÃdayati buddhacak«u«Ã rÃtrindivaæ sarvalokavyavalokanà saptamaæ tathÃgatak­tyam / yattathÃgato mahÃkaruïayà sampÃdayati / sarvasattvasarvak­tyÃvihÃrÃïi a«Âamaæ tathÃgatak­tyam / yattathÃgato 'sammo«adharmatayà sampÃdayati tathÃgatasyÃcÃravihÃrasya yathÃvadanuvartanà adhiti«Âhanà navamaæ tathÃgatak­tyam / yattathÃgato vÃsanÃsamuddhÃtena sampÃdayati ye dharmà anarthopasaæhità ye ca naivÃrthopasaæhitÃnÃnÃrthopasaæhitÃstÃnabhinirvarjya ye ca dharmà arthopasaæhitÃste«Ãæ samÃkhyÃnaæ vivaraïà uttÃnÅkarme daÓamaæ tathÃgatak­tyam / yattathÃgata÷ sarvÃkÃravaraj¤Ãnena sampÃdayati evaæ hi tathÃgato 'nenÃveïikena catvÃriæÓaduttareïa buddhadharmaÓatena daÓatathÃgata k­tyÃni kurvan sarvabuddhakÃryaæ karoti / vistaravibhÃgata÷ punarasyaiva buddhakÃryasya na sukarÃsaækhyÃæ kartuæ yÃvatkalpakoÂÅniyutaÓatasahasrairapi / ayaæ sa tathÃgato vihÃrastathÃgatÅ bhÆmi÷ prati«Âhetyucyate / tatkasya heto÷ / etÃmÃÓrityaitÃæ prati«ÂhÃya yasyÃ÷ sp­hayamÃïarÆpà bodhisattvà bodhisattvaÓik«Ãsu Óik«ante adhigamyÃpi ca tÃæ prati«ÂhÃmetÃmevÃÓrityaitÃæ prati«ÂhÃya sarvasattvÃnÃæ sarvÃrthÃn sÃmpÃdayati / tasmÃtprati«Âhetyucyate / (##) sarve caite buddhadharmà atyarthaæ parÃrthakriyÃnukÆlÃ÷ parÃrthakriyÃprabhÃvitÃÓca tathÃgatÃnÃm / [na] tathà ÓrÃvakapratyekabuddhÃnÃm / tasmÃttasyaiva te Ãveïikà ityucyante / santi ca te buddhadharmà ye sarveïa sarvaæ ÓrÃvakapratyekabuddhe«u nopalabhyante / tadyathà mahÃkaruïà 'sammo«adharmatà vÃsanÃsamuddhÃta÷ sarvÃkÃravaraj¤Ãnam / ye 'pi copalabhyante te 'pi na sarvÃkÃraparipÆrïÃ÷ / tathÃgatasya tu sarve copalabhyante sarvÃkÃraparipÆrïÃÓcÃtikrÃntatarÃÓca praïÅtatarÃÓca / tasmÃtte tasyÃveïikà ityucyante / kaivalyÃrthaÓcÃveïikÃrtho veditavya÷ / ityayaæ paripÆrïo bodhisattvÃnÃæ Óik«ÃmÃrga÷ / Óik«ÃmÃrgaphala¤ca prakÃÓitam / sarvabodhisattva-Óik«ÃmÃrgasya Óik«ÃmÃrgaphalasya ca tarvÃkÃrasya nirdeÓÃya adhi«ÂhÃnabhÆtam sà khalviyaæ bodhisattvabhÆmirbodhisattvapiÂakamÃt­ketyapyucyate / mahÃyÃnasaægraha ityapyucyate / [praïÃÓÃ-]praïÃÓapathavivaraïamityucyate / anÃvaraïaj¤ÃnaviÓuddhi mÆlamityapyucyate / ya÷ kaÓcit sadevamÃnu«Ã[surÃ]llokÃddevabhÆto và [manu«yabhÆto vÃ] Óramaïo và brÃhmaïo vÃsyÃæ bodhisattvabhÆmau d­¬hÃmadhimuktimutpÃdyemÃæ Óro«yatyudgrahÅ«yati dhÃrayi«yati bhÃvanÃkÃreïa và prayok«yate pare«Ãæ và vistareïa prakÃÓayi«yatyantato lekhayitvà dhÃrayi«yati pÆjÃsatkÃra¤ca prayok«yate / tasya samÃsato yÃvÃn puïyaskandho bhagavatà sarvabodhisattvapiÂake saæg­hÅtasya sÆtrÃntasya ÓravaïÃdikarmaïa ÃkhyÃta uttÃno viv­ta÷ praj¤apta÷ prakÃÓita÷ tÃvÃnasya puïyaskandha÷ pratyÃÓaæsitavya÷ / tatkasya heto÷ / tathà hyasyÃæ bodhisattvabhÆmau sarvasya bodhisattvapiÂakasyoddeÓanirdeÓamukhÃni saæg­hÅtÃnyÃkhyÃtÃni / yÃvaccÃsyÃæ [bodhisattva]bhÆmau yo dharmavinayo vistareïa prakÃÓita÷ sa bahulamuddeÓasvÃdhyÃya-dharmÃnudharmapratipattita÷ sthÃsyati p­thuv­ddhivaipulyatäca gami«yati na tÃvatsaddharmapratirÆpakÃ÷ pracurà bhavi«yanti saddharmÃntarddhÃnÃya / yataÓca puna÷ saddharmapratirÆpakÃ÷ pracurà bhavi«yanti tataÓcÃyaæ saddharmo bhÆtÃrthopasaæhito tasya tadantardhÃnaæ bhavi«yati / iti bodhisattvabhÆmÃvÃdhÃre ni«Âhe yogasthÃne «a«Âhaæ prati«ÂhÃpaÂalam / // samÃptà ca bodhisattvabhÆmi÷ // // k­tiriyamÃcÃryÃryÃsaÇgapÃdÃnÃm // ye dharmà hetuprabhavà hetuæ te«ÃntathÃgato hyavadat / te«Ã¤ca yo nirodha evaæ vÃdÅ mahÃÓramaïa÷ //