Nagarjuna: Ratnavali (1-2.46, and 4; Sanskrit text of 2.47-95 and 3 lost!) Based on the ed. by P.L. Vaidya: Madhyamaka shastra, Darbhanga : Mithila Institute, 1961, pp. 296-310. (Buddhist Sanskrit Texts, 10) Input by members of the Sanskrit Buddhist Input Project. With kind permission of the Digital Sanskrit Buddhist Canon Project of Nagarjuna Institute, Nepal and University of the West, Rosemead, California, USA (www.uwest.edu/sanskritcanon) Sastra section, text no. 25 REFERENCE SYSTEM (added): NRa_n.n = Ratnavali Vaidya nn = pagination of P.L. Vaidya's edition #<...># = BOLD ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ RatnÃvalÅ / (NRa) (##) / namo ratnatrayÃya // sarvado«avinirmuktaæ guïai÷ sarvairalaæk­tam / praïamya sarvaj¤amahaæ sarvasattvaikabÃndhavam // NRa_1.1 // dharmamekÃntakalyÃïaæ rÃja[n dha]rmodayÃya te / vak«yÃmi dharma÷ siddhiæ hi yÃti saddharmabhÃjane // NRa_1.2 // prÃgdharmÃbhyudayo yatra paÓcÃnai÷Óreyasodaya÷ / saæprÃpyÃbhyudayaæ yasmÃdeti nai÷Óreyasaæ kramÃt // NRa_1.3 // sukhamabhyudaya[statra mok«o]nai÷Óreyaso mata÷ / asya sÃdhanasaæk«epa÷ ÓraddhÃpraj¤e samÃsata÷ // NRa_1.4 // ÓrÃddhatvÃbhdajate dharmaæ prÃj¤atvÃdvetti tattvata÷ / praj¤Ã pradhÃnaæ tvanayo÷ Óraddhà pÆrvaægamÃsya tu // NRa_1.5 // chandÃd dve«ÃbhdayÃnmohÃdyo dharmaæ nÃtivartate / sa ÓrÃddha iti vij¤eya÷ Óreyaso bhÃjanaæ param // NRa_1.6 // kÃyavÃÇmÃnasaæ karma sarvaæ samyakparÅk«ya ya÷ / parÃtmahitamÃj¤Ãya sadà kuryÃtsa paï¬ita÷ // NRa_1.7 // (##) ahiæsà cauryavirati÷ paradÃravivarjanam / mithyÃpaiÓunyapÃru«yÃbaddhavÃde«u saæyama÷ // NRa_1.8 // lobhavyÃpÃdanÃstikyad­«ÂÅnÃæ parivarjanam / ete karmapathÃ÷ Óuklà daÓa k­«ïà viparyayÃt // NRa_1.9 // amadyapÃnaæ svÃjÅvo 'vihiæsà dÃnamÃdarÃt / pÆjyapÆjà ca maitrÅ ca dharmaÓcai«a samÃsata÷ // NRa_1.10 // ÓarÅratÃpanÃddharma÷ kevalÃ(nnÃsti tena hi) / na paradrohaviratirna paresÃmanugraha÷ // NRa_1.11 // dÃnaÓÅlak«amÃspa«Âaæ ya÷ saddharmamahÃpatham / anÃd­tya vrajet kÃyakleÓago daï¬akotpathai÷ // NRa_1.12 // sa saæsÃrÃÂavÅæ ghorÃmanantajanapÃdapÃm / kleÓavyÃlÃvalŬhÃÇga÷ sudÅrghaæ pratipadyate // NRa_1.13 // hiæsayà jÃyate 'lpÃyu÷ bahavÃbÃdho vihiæsayà / cauryeïa bhogavyasanÅ saÓa(tru÷) pÃradÃrika÷ // NRa_1.14 // pratyÃkhyÃnaæ m­«ÃvÃdÃt paiÓunyÃnmitrabhedanam / apriyaÓravaïaæ rauk«yÃdabÃddhÃ(dapÃrthÃ?)ddurbhagaæ vaca÷ // NRa_1.15 // manorathÃn hantyamidhyà vyÃpÃdo bhayada÷ sm­ta÷ / mithyÃd­«Âi÷ kud­«Âitvaæ madyapÃnaæ matibhrama÷ // NRa_1.16 // apradÃnena dÃridyaæ mithyÃjÅvena va¤canà / stambhena du«kulÅnatvamalpaujaskatvamÅr«yayà // NRa_1.17 // krodhÃddurvarïatà maurkhyamapraÓnena vipaÓcitÃm / phalametanmanu«yatve sarvebhya÷ prÃk ca durgati÷ // NRa_1.18 // e«ÃmakuÓalÃkhyÃnÃæ vipÃko ya÷ prakÅrtita÷ / kuÓalÃnÃæ ca sarve«Ãæ viparÅta÷ phalodaya÷ // NRa_1.19 // lobho dve«aÓca mohaÓca tajjaæ karmeti cÃÓubham / alobhÃmohÃdve«ÃÓca tajjaæ karmetaracchubham // NRa_1.20 // abhubhÃtsarvadu÷khÃni sarvadurgatayastathà / ÓubhÃtsugataya÷ sarvÃ÷ sarvajanmasukhÃni ca // NRa_1.21 // niv­ttiraÓubhÃtk­tsnÃtprav­ttistu Óubhe sadà / manasà karmaïà vÃcà dharmo 'yaæ dvividha÷ sm­ta÷ // NRa_1.22 // narakapretatiryagbhyo dharmÃdasmÃdvimucyate / n­«u deve«u cÃpnoti sukhaÓrirÃjyavistarÃn // NRa_1.23 // (##) dhyÃnÃpramÃïÃrÆpyaistu brahmÃdyasukhamaÓnute / ityabhyudayadharmo 'yaæ phalaæ cÃsya samÃsata÷ // NRa_1.24 // nai÷Óreyasa÷ punardharma÷ sÆk«mo gambhÅradarÓana÷ / bÃlÃnÃæ[aÓrotravatÃm] uktastrÃsakaro jinai÷ // NRa_1.25 // nÃsmyahaæ na bhavi«yÃmi na me 'sti na bhavi«yati / iti bÃlasya saætrÃsa÷ paï¬itasya bhayak«aya÷ // NRa_1.26 // ahaækaraprasÆteyaæ mamakÃropasaæhità / prajà prajÃhitaikÃntavÃdinÃbhihitÃkhilà // NRa_1.27 // astyahaæ mama cÃstÅti mithyaitatparamÃrthibhi÷ / yathÃbhÆtaparij¤ÃnÃnna bhavatyubhayaæ yata÷ // NRa_1.28 // ahaækÃrodbhavÃ÷ skandhÃ÷ so 'haækÃro 'n­to 'rthata÷ / bÅjaæ yasyÃn­taæ tasya praroha÷ satyata÷ kuta÷ // NRa_1.29 // skandhÃnasatyÃn d­«ÂvaivamahaækÃra÷ prahÅyate / ahaækÃraprahÃïÃcca na puna÷ skandhasaæbhava÷ // NRa_1.30 // yathÃdarÓamupÃdÃya(svamukhapratibimbakam / d­Óya) te nÃma taccaivaæ na kiæcidapi tattvata÷ // NRa_1.31 // ahaækÃrastathà skandhÃnupÃdÃyopalabhyate / na ca kaÓcitsa tattvena svamukhapratibimbavat // NRa_1.32 // yathÃdarÓamanÃdÃya svamukhapratibimbakam / na d­Óyate tathà skandhÃnanÃdÃyÃhamityapi // NRa_1.33 // evaævidhÃrthaÓravaïÃddharmacak«uravÃptavÃn / ÃryÃnanda÷ svayaæ caiva bhik«ubhyo 'bhÅk«ïamuktavÃn // NRa_1.34 // skandhagrÃho yÃvadasti tÃvadevÃhamityapi / ahaækÃre sati puna÷ karma janma tata÷ puna÷ // NRa_1.35 // trivartmaitadanÃdyantamadhyaæ saæsÃramaï¬alam / alÃtamaï¬alaprakhyaæ bhramatyanyonyahetukam // NRa_1.36 // svaparobhayatastasya traikÃlyato 'pyaprÃptita÷ / ahaækÃra÷ k«ayaæ yÃti tata÷ karma ca janma ca // NRa_1.37 // evaæ hetuphalotpÃdaæ paÓyaæstatk«ayameva ca / nÃstitÃmastitÃæ caiva naiti lokasya tattvata÷ // NRa_1.38 // (##) sarvadu÷khak«ayaæ dhama ÓrutvaivamaparÅk«aka÷ / saækampatyaparij¤ÃnÃdabhayasthÃnakÃtara÷ // NRa_1.39 // na bhavi«yati nirvÃïe sarvametanna te bhayam / ucyamÃna ihÃbhÃvastasya te kiæ bhayaækara÷ // NRa_1.40 // mok«e nÃtmà na ca skandhà mok«aÓcedÅd­Óa÷ priya÷ / ÃtmaskandhÃpanayanaæ kimihaiva tavÃpriyam // NRa_1.41 // na cÃbhÃvo 'pi nirvÃnaæ kuta eva tasya[vÃsya] bhÃvatà / bhÃvÃbhÃvaparÃmarÓak«ayo nirvÃïamucyate // NRa_1.42 // samÃsÃnnÃstitÃd­«Âi÷ phalaæ nÃstÅti karmaïa÷ / apuïyÃpÃyÅkÅ cai«Ã mithyÃd­«Âiriti sm­tà // NRa_1.43 // samÃsÃdastitÃd­«Âi÷ phalaæ cÃstÅti karmaïÃm / puïyà sugatini«yandà samyagd­«Âiriti sm­tà // NRa_1.44 // j¤Ãne nÃstyastitÃÓÃnte÷ pÃpapuïyavyatikrama÷ / durgate÷ sugateÓcÃsmÃt sa mok«a÷ sabhdirucyate // NRa_1.45 // sahetumudayaæ paÓyan nÃstitÃmativartate / astitÃmapi nopaiti nirodhaæ saha hetunà // NRa_1.46 // prÃgjÃta÷ sahajÃtaÓca heturahetuko 'rthata÷ / praj¤apterapratÅtatvÃdutpatteÓcaiva tattvata÷ // NRa_1.47 // asmin satÅdaæ bhavati dÅrghe hrasvaæ yathà sati / [tasyotpÃdÃdudetÅdaæ dÅpotpÃdÃdyathÃ] prabhà // NRa_1.48 // hrasve 'sati punardÅrghaæ na bhavati svabhÃvata÷ / pradÅpasyÃpyanutpÃdÃtprabhÃyà apyasaæbhava÷ // NRa_1.49 // evaæ hetuphalotpÃdaæ d­«Âvà nopaiti nÃstikyam(nÃstitÃm) / abhyupetyÃsya lokasya yÃthÃbhÆtyaæ prapa¤cajam // NRa_1.50 // nirodhaæ ca prapa¤cotthaæ yÃthÃbhÆtyÃdupÃgata÷ / nopayÃtyastitÃæ tasmÃnmucyate 'dvayaniÓcita÷ // NRa_1.51 // dÆrÃdÃlokitaæ rÆpamÃsannaird­Óyate sphuÂam / marÅciryadi vÃri syÃdÃsannai÷ kiæ na d­Óyate // NRa_1.52 // dÆrÅbhÆtairyathÃbhÆto loko 'yaæ d­Óayate tathà / na d­Óyate tadÃsannairanimitto marÅcivat // NRa_1.53 // [marÅcistoyasad­ÓÅ yathà nÃmbu na] cÃrthata÷ / skandhÃstathÃtmasad­Óà nÃtmÃno nÃpi te 'rthata÷ // NRa_1.54 // (##) marÅcÅæ toyamityetaditi matvÃgato 'tra san / yadi nÃstÅti tattoyaæ [g­ïhÅyÃnmƬha eva sa÷ // NRa_1.55 // marÅcipratimaæ lokamevamastÅti g­ïhata÷ / nÃstÅti cÃpi moho 'yaæ sati mohe na mucyate // NRa_1.56 // nÃstiko durgatiæ yÃtiæ sugatiæ yati cÃstika÷ / yathÃbhÆtaparij¤ÃnÃnmok«amadvayaniÓrita÷ // NRa_1.57 // anicchan nÃstitÃstitve yathÃbhÆtaparij¤ayà / nÃstitÃæ labhate mohÃt kasmÃnna labhate 'stitÃm // NRa_1.58 // syÃdastidÆ«aïÃdasya nÃstitÃk«ipyate 'rthata÷ / nÃstitÃdÆ«aïÃdeva kasmÃnnÃk«ipyate 'stità // NRa_1.59 // na pratij¤Ã na caritaæ na cittaæ bodhiniÓrayÃt / nÃstikatve 'rthato ye«Ãæ kathaæ te nÃstikÃ÷ sm­tÃ÷ // NRa_1.60 // sasÃækhyaulÆkyanirgranthapugdalaskandhavÃdinam / p­ccha lokaæ yadi vadatyastinÃstivyatikramam // NRa_1.61 // dharmayautakamityasmÃnnÃstyastitvavyatikramam / viddhi gambhÅramityuktaæ buddhÃnÃæ ÓÃsanÃm­tam // NRa_1.62 // vibhavaæ naiti nÃyÃti na ti«Âhatyapi ca k«aïam / traikÃlyavyativ­ttÃtmà loka eva kuto 'rthata÷ // NRa_1.63 // dvayorapyÃgatigatÅ prasthitiÓca na tattvata÷ / lokaniryÃïayostasmÃdviÓe«a÷ ka ivÃrthata÷ // NRa_1.64 // sthiterabhÃvÃdudayo nirodhaÓca na tattvata÷ / uditaÓca sthitaÓceti niruddhaÓca kuto 'rthata÷ // NRa_1.65 // kathamak«aïiko bhÃva÷ pariïÃma÷ sadà yadi / nÃsti cetpariïÃma÷ syÃdanyathÃtvaæ kuto 'rthata÷ // NRa_1.66 // ekadeÓe k«ayÃdvà syÃt k«aïikaæ sarvaÓo 'pi và / vai«amyÃnupalabdheÓca dvidhÃpyetadayuktimat // NRa_1.67 // k«aïike sarvathà bhÃve kuta÷ kÃcitpurÃïatà / sthairyÃdak«aïike cÃpi kuta÷ kÃcitpurÃïatà // NRa_1.68 // yathÃnto 'sti k«aïasyaivamÃdirmadhyaæ ca kalpyatÃm / tryÃtmakatvÃt k«aïasyaivaæ na lokasya k«aïaæ sthiti÷ // NRa_1.69 // (##) ÃdimadhyÃvasÃnÃni[cintyÃni k«aïavatpuna÷ / ÃdimadhyÃ] vasÃnatvaæ na svata÷ parato 'pi và // NRa_1.70 // naiko 'nekapradeÓatvÃnnÃpradeÓaÓca kaÓcan / vinaikamapi nÃneko nÃstitvamapi cÃstitÃm // NRa_1.71 // vinÃÓÃt pratipak«Ãdvà syÃdastitvasya nÃstità / vinÃÓa÷ pratipak«o và kathaæ syÃdastyasaæbhavÃt // NRa_1.72 // nirv­testena lokasya nopaityÆnatvamarthata÷ / antavÃniti lokaÓca p­«ÂastÆ«ïÅæ jino 'bhavat // NRa_1.73 // sarvaj¤a iti sarvaj¤o budhaistenaiva gamyate / yenaitaddharmagÃmbhÅryaæ novÃcÃbhajane loke // NRa_1.74 // iti nai÷Óreyaso dharmo gambhÅro ni«parigraha÷ / anÃlaya iti prokta÷ saæbuddhaistatvadarÓibhi÷ // NRa_1.75 // asmÃdanÃlayÃddharmÃdÃyalayÃbhiratà janÃ÷ / astinÃstyavyatikrÃntà bhÅtà naÓyantyamedhasa÷ // NRa_1.76 // te na«Âà nÃÓayantyanyÃnabhayasthÃnabhÅrava÷ / tathà kuru yathà rÃjÃn na«Âairna vipraïÃÓyase // NRa_1.77 // 2 kadalÅ pÃÂità yadvanni÷Óe«Ãvayavai÷ saha / na kiæcitpuru«astadvatpÃÂita÷ saha dhÃtubhi÷ // NRa_2.1 // sarvadharmà anÃtmÃna ityato bhëitaæ jinai÷ / dhÃtu«aÂkaæ ca tai÷ sarvaæ nirïitaæ tacca nÃrthata÷ // NRa_2.2 // naivamÃtmà na cÃnÃtmà yÃthÃbhÆtyena labhyate / ÃtmÃnÃtmak­te d­«ÂÅ vavÃrÃsmÃnmahÃmuni÷ // NRa_2.3 // d­«ÂaÓrutÃdyaæ muninà na satyaæ na m­«oditam / pak«Ãddhi pratipak«a÷ syÃdubhayaæ tacca nÃrthata÷ // NRa_2.4 // iti satyÃn­tÃtÅto loko 'yaæ paramÃrthata÷ / asmÃdeva ca tattvena nopaityasti ca nÃsti ca // NRa_2.5 // yaccaivaæ sarvathà neti sarvaj¤astatkathaæ vadet / sÃntamityathavÃnantaæ dvayaæ vÃdvayameva và // NRa_2.6 // asaækhyeyà gatà buddhÃstathai«yantyatha sÃæpratÃ÷ / koÂyagraÓaÓca sattvÃntastebhyastraikÃlyajo mata÷ // NRa_2.7 // v­ddhiheturna lokasya k«ayastrikÃlyasaæbhava÷ / sarvaj¤ena kathaæ tasya pÆrvÃnto 'vyÃk­ta÷ k­ta÷ // NRa_2.8 // (##) etattu dharmagÃmbhÅya yattadguhyaæ p­thagjane / mÃyopamatvaæ lokasya buddhÃnÃæ ÓÃsanÃm­tam // NRa_2.9 // mÃyÃgajasya d­Óyeta yathà janmÃnta eva ca / na ca kaÓcitsa tattvena janmÃntaÓcaiva vidyate // NRa_2.10 // mÃyopamasya lokasya tathà janmÃnta eva ca / d­Óyate paramÃrthena na ca janmÃnta eva ca // NRa_2.11 // yathà mÃyÃgajo naiti kutaÓcidyÃti na kvacit / cittamohanamÃtratvÃdbhÃvatvena na ti«Âhati // NRa_2.12 // tathà mÃyopamo loko naiti yÃti na kutracit / cittamohanamÃtratvÃbhdÃvatvena na ti«Âhati // NRa_2.13 // trakÃlyavyativ­ttÃtmà loka evaæ nu ko 'rthata÷ / yo 'sti nÃstyathavÃpi syÃdanyatra vyavahÃrata÷ // NRa_2.14 // catu«prakÃramityasmÃt ÓÃnto 'nanto dvayo 'dvaya÷ / buddhena hetornÃnyasmÃdayamavyÃk­ta÷ k­ta÷ // NRa_2.15 // ÓarÅrÃÓucità tÃvat sthÆlà pratyak«agocarà / satataæ d­ÓyamÃnÃpi yadà citta na ti«Âhati // NRa_2.16 // tadÃtisÆk«mo gambhÅra÷ saddharmo 'yamanÃlaya÷ / apratyak«a÷ kathaæ citte sukhenÃvatari«yati // NRa_2.17 // saæbudhyÃsmÃnniv­tto 'bhÆddharmaæ deÓayituæ muni÷ / durj¤ÃnamatigÃmbhÅryÃd j¤Ãtvà dharmamimaæ janai÷ // NRa_2.18 // vinÃÓayati durj¤Ãto dharmo 'yamavipaÓcitam / nÃstitÃd­«Âisamale yasmÃdasminnimajjati // NRa_2.19 // aparo 'pyasya durj¤ÃnÃnmÆrkha÷ paï¬itamÃnika÷ / pratik«epavina«ÂÃtmà yÃtyavÅcimadhomukha÷ // NRa_2.20 // durbhuktena yathÃnnena vinÃÓamadhigacchati / subhuktenÃyurÃrogyaæ balaæ saukhyÃni cÃÓnute // NRa_2.21 // durj¤Ãtena tathÃnena vinÃÓamadhigacchati / samyagj¤ÃtenÃtra suikhaæ bodhiæ cÃpnotyanuttarÃm // NRa_2.22 // tasmÃdatra pratik«epaæ d­«Âiæ tyaktvà ca nÃstikÅm / samyagj¤Ãnaparaæ yatnaæ kuru sarvÃrthasiddhaye // NRa_2.23 // dharmasyÃsyÃparij¤ÃnÃdahaækÃro 'nuvartate / tata÷ ÓubhÃÓubhaæ karma tato janma ÓubhÃÓubham // NRa_2.24 // (##) tasmÃdyÃvadavij¤Ãto dharmo 'haækÃraÓÃtana÷ / dÃnaÓÅlak«amÃdharme tÃvadÃdaravÃn bhava // NRa_2.25 // dharmapÆrvÃïi kÃryÃïi dharmamadhyÃni pÃrthiva / sÃdhayan dharmani«ÂhÃni neha nÃmutra sÅdati // NRa_2.26 // dharmÃtkÅrti÷ sukhaæ caiva neha bhÅrna mumÆr«ata÷ / paralokasukhaæ sphÅtaæ tasmÃddharma sadà bhaja // NRa_2.27 // dharma eva parà nÅtirdharmÃlloko 'nurajyate / ra¤jitena hi lokena neha nÃmutra va¤cyate // NRa_2.28 // adharmeïa tu yà nÅtistayà loko 'parajyate / lokopara¤janÃccaiva neha nÃmutra nandati // NRa_2.29 // parÃtisaædhÃnaparà ka«Âà durgatipaddhati÷ / anarthavidyà du«praj¤airarthavidyà kathaæ k­tà // NRa_2.30 // parÃtisaædhÃnaparo nÅtimÃn kathamarthata÷ / yena janmasahasrÃïi bahÆnyÃtmaiva va¤cyate // NRa_2.31 // riporapriyamanvicchan do«Ãæstyaktvà guïÃn Óraya / svahitÃvÃptirevam tu ripoÓcÃpyapriyaæ bhavet // NRa_2.32 // dÃnena priyavadyena hitenaikÃrthacaryayà / ebhirÃcara lokasya dharmasyaiva ca saægraham // NRa_2.33 // viÓvÃsaæ janayatyekaæ satyaæ rÃj¤Ãæ yathà d­¬ham / tathaivÃbhÆtamapye«ÃmaviÓvÃsakaraæ param // NRa_2.34 // nÃvisaævÃdavatsatyaæ [sattve] udgatamarthata÷ / paraikÃntahitaæ satyamahitatvÃnm­«etarat // NRa_2.35 // do«Ãn pracchÃdayatyekastyÃgo rÃj¤Ãæ yathojjvala÷ / tathà kÃrpaïyamapye«Ãæ guïasarvasvaghÃtakam // NRa_2.36 // upaÓÃntasya gÃmbhÅryaæ gÃmbhÅryÃdgauravaæ param / gauravÃddÅptirÃj¤Ã ca tasmÃdupaÓamaæ bhaja // NRa_2.37 // ahÃryabuddhi÷ prÃj¤atvÃdaparapratyaya÷ sthira÷ / nÃtisaædhÅyate rÃjà tasmÃtpraj¤Ãparo bhava // NRa_2.38 // satyatyÃgaÓamapraj¤o caturbhadro narÃdhipa÷ / dharmaÓcaturbhadra iva stÆyate devamÃnu«ai÷ // NRa_2.39 // nig­hyavÃdibhi÷ suddhai÷ praj¤ÃkÃruïyanirmalai÷ / sahÃsÅnasya satataæ praj¤Ã dharmaÓca vardhate // NRa_2.40 // (##) durlabhÃ÷ pathyavaktÃra÷ ÓrotÃrastvatidurlabhÃ÷ / tebhyo 'tidurlabhatamà ye pathyasyÃÓukÃriïa÷ // NRa_2.41 // pathyamapyapriyaæ tasmÃj¤Ãtvà ÓÅghraæ samÃcara / pibedau«adhamapyugramÃrogyÃyÃtmavÃniva // NRa_2.42 // jÅvitÃrogyarÃjyÃnÃæ cintayÃnityatÃæ sadà / tata÷ saævegavÃn dharmamekÃntena prayÃsyase // NRa_2.43 // avaÓyaæ maraïaæ paÓyan pÃpaddu÷khaæ m­tasya ca / ehikena sukhenÃpi na pÃpaæ k«Ãtumarhasi // NRa_2.44 // kasmiæÓcedabhyaæ d­«Âaæ bhayaæ d­«Âaæ kvacitk«aïe / yadyekasmin samÃÓvÃsa÷ kimekasminna te bhayam // NRa_2.45 // madyÃtparibhavo loke kÃryahÃnirdhanak«aya÷ / ÃkÃryakaraïaæ mohÃt[madyaæ tyaja tata÷ sadÃ] // NRa_2.46 // ... (Sanskrit text of 2.47-95 and 3 lost!) 4 adharmamanvÃyyamapi prÃyo rÃjÃnujÅvibhi÷ / Ãcaran stÆyate tasmÃt k­cchrÃdvetti k«amÃk«amam // NRa_4.1 // anyo 'pi tÃvadya÷ kaÓciddurvaca÷ k«amamapriyam / kimu rÃjà mahÃbhaumastvaæ mayà bhik«uïà satà // NRa_4.2 // tvatk­tÃdeva tu snehÃjjagatÃmanukampayà / ahameko vadÃmi tvÃæ pathyamapyapriyaæ bh­Óam // NRa_4.3 // satyaæ Ólak«ïÃrthavatpathyaæ Ói«ya÷ kÃle 'nukampayà / vÃcya ityÃha bhagavÃæstadevamabhidhÅyase // NRa_4.4 // akrodhe satyavÃkye ca ÓlÃdhyamÃno yadi sthita÷ / Óravyaæ saæparig­ïhÅyÃt sattoyaæ snÃpyamÃnavat // NRa_4.5 // tasya me vadato vÃkyaæ tvamihÃmutra ca k«amam / j¤Ãtvà kuru hitÃyedamÃtmano jagato 'pi ca // NRa_4.6 // yÃcakebhya÷ purà dÃnÃt prÃpyÃrthÃæÓcenna dÃsyasi / ak­taj¤atvalobhÃbhyÃæ nÃrthÃn punaravÃpsyasi // NRa_4.7 // iha pathyadanaæ loke na vahatyabh­to bh­ta÷ / yÃcakastvabh­to 'mutra hÅna÷ Óataguïodvaha÷ // NRa_4.8 // udÃracitta÷ satataæ bhavodÃrakriyÃrata÷ / udÃrakarmaïa÷ sarvamudÃraæ jÃyate phalam // NRa_4.9 // (##) manorathairapi klÅbairanÃlŬhaæ narÃdhipai÷ / kuru dharmÃspadaæ ÓrÅmatkhyÃtaæ ratnatrayÃspadam // NRa_4.10 // sÃmantarÃjaromäcakaraæ dharmÃspadaæ na yat / m­tasyÃpyapraÓasyatvÃd rÃjaæstadak­taæ varam // NRa_4.11 // atyaudÃryÃdudÃrÃïÃæ vismayotsÃhavardhanam / utsÃhanghaæ ca mandÃnÃæ sarvasvenÃpi kÃraya // NRa_4.12 // uts­jyÃmutra gantavyaæ sarvasvamavaÓena te / dharme niyuktaæ yÃtyeva purastÃtsarvameva tat // NRa_4.13 // sarvasvaæ pÆrvan­patern­pasya vaÓamÃgatam / kiæ pÆrvakasya dharmÃya sukhÃya yaÓase 'pi và // NRa_4.14 // bhuktÃdarthÃdiha sukhaæ dattÃtpÃratrikaæ sukham / abhuktÃdattana«ÂatvÃddu÷khameva kuta÷ sukham // NRa_4.15 // vinaÓyan sacivairdÃtumasvÃtantryÃnna Óakyasi / Ãpaticchedani÷snehairnavarÃjapriyai«ibhi÷ // NRa_4.16 // sarvasvenÃpyata÷ svastha÷ ÓÅghraæ dharmÃspadaæ kuru / m­tyupratyayamadhyastha÷ pravÃtasthapradÅpavat // NRa_4.17 // dharmÃdhikÃrà ye cÃnye pÆrvarÃjapravarvitÃ÷ / devadroïyÃdayaste 'pi pravartyantÃæ yathÃsthitÃ÷ // NRa_4.18 // ahiæsakai÷ ÓubhÃcÃrairvratasthairatithipriyai÷ / sarvak«amairakalahairbhajyeraæstai÷ sado(dya)tai÷ // NRa_4.19 // andhavyÃdhitahÅnÃÇgadÅnÃnÃthavanÅpakÃ÷ / te 'pyannapÃnaæ sÃmyena labherannavighaÂÂitÃ÷ // NRa_4.20 // anarthÃnÃmapi satÃæ dhÃrmikÃïÃmanugrahÃn / apyanyarÃjyasaæsthÃnÃmanurÆpÃn pravartaya // NRa_4.21 // sarvadharmÃdhikÃre«u dharmÃdhik­tamutthitam / alubdhaæ paï¬itaæ dharmyaæ kuru tesÃmabÃdhakam // NRa_4.22 // nÅtij¤Ãn dhÃrmikÃn snigdhÃn ÓucÅn bhaktÃnakÃtarÃn / kulÅnÃn ÓÅlasaæpannÃn k­taj¤Ãn sacivÃn kuru // NRa_4.23 // ak«udrÃæstyÃgina÷ ÓÆrÃn snigdhÃn saæbhogina÷ sthirÃn / kuru nityÃpramattÃæÓca dhÃrmikÃn daï¬anÃyakÃn // NRa_4.24 // dharmaÓÅlÃn ÓÆcÅn dak«Ãn kÃryaj¤Ãn ÓÃstrakovidÃn / k­tav­ttÅn samÃn snigdhÃn v­ddhÃnadhik­tÃn kuru // NRa_4.25 // (##) pratimÃsaæ ca tebhyastvaæ sarvamÃyavyayaæ Ó­ïu / Órutvà dharmÃdhikÃrÃdyaæ kÃryaæ sarvaæ svayaæ vada // NRa_4.26 // dharmÃrthaæ yadi te rÃjyaæ na kÅrtyarthaæ na kÃmata÷ / tata÷ saphalamatyarthamanarthÃrthamato 'nyathà // NRa_4.27 // parasparÃmi«ÅbhÆte loko 'smin prÃyaÓo n­pa / yathà rÃjyaæ ca dharmaÓca bhavettava tathà ӭïu // NRa_4.28 // j¤Ãnav­ddhÃ÷ kule jÃtà nyÃyaj¤Ã÷ pÃpabhÅrava÷ / sametà bahavo nityaæ santu te kÃryadarÓina÷ // NRa_4.29 // daï¬abandhaprahÃradÅn kuryuste nyÃyato 'pi cet / kÃruïyÃrdra÷ sadà bhÆtvà tvamanugrahavÃn bhava // NRa_4.30 // hitÃyaiva tvayà cittamunnÃmyaæ sarvadehinÃm / kÃruïyÃtsatataæ rÃjaæstÅvrapÃpak­tÃmapi // NRa_4.31 // tÅvrapÃpe«u hiæsre«u k­pà kÃryà viÓe«ata÷ / ta eva hi k­pÃsthÃnaæ hatÃtmÃno mahÃtmanÃm // NRa_4.32 // pratyahaæ pa¤carÃtraæ và baddhÃn k«ÅïÃn vimocaya / Óe«Ãnapi yathÃyogaæ mà kÃæÓcit naiva mocaya // NRa_4.33 // ye«vamok«aïacittaæ te jÃyate te«vasaævara÷ / tasmÃdasaævarÃt pÃpamajasramupacÅyate // NRa_4.34 // yÃvacca na vimucyeraæstÃvatsyu÷ sukhabandhanÃ÷ / nÃpitasnÃnapÃnÃnnabhai«ajyavasanÃnvitÃ÷ // NRa_4.35 // apÃtre«viva putre«u pÃtrÅkaraïakÃÇk«ayà / kÃruïyÃ[ttìanaæ kÃryaæ na dve«Ãn]nÃrthalipsayà // NRa_4.36 // vim­Óya samyagvij¤Ãya pradu«ÂÃn ghÃtakÃnapi / ahatvà pŬayitvà ca kuru nirvi«ayÃn narÃn // NRa_4.37 // svatantra÷ paÓya sarvaæ ca vi«ayaæ cÃracak«u«Ã / nityÃpramatta÷ sm­timÃn kuru kÃryaæ ca dhÃrmikam // NRa_4.38 // pradÃnamÃnasatkÃrairguïasthÃn satataæ bhaja / udÃrairanurÆpaistu Óe«Ãnapi yathÃvidhi // NRa_4.39 // saæmÃnasphÅtakusuma÷ saæpradÃnamahÃphala÷ / rÃjav­k«a÷ k«amÃcchÃya÷ sevyate bh­tyapak«ibhi÷ // NRa_4.40 // tyÃgaÓÅlamayo rÃjà tejasvÅ bhavati priya÷ / ÓarkarÃmodako yadvadelÃmaricakarkaÓa÷ // NRa_4.41 // (##) mÃtsyanyÃyaÓca te naivaæ nyÃyÃdrÃjyaæ bhavi«yati / na cÃnyÃyo na vÃdharmo dharmaÓcaivaæ bhavi«yati // NRa_4.42 // paralokÃttvayà rÃjyaæ nÃnÅtaæ nÃpi ne«yasi / dharmÃt prÃptamato 'syÃrthe nÃdharmaæ kartumarhasi // NRa_4.43 // rÃjyena bhÃï¬amÆlyena du÷khabhÃï¬aparaæparÃm / rÃjan yathà nÃrjayasi prayatna÷ kriyatÃæ tathà // NRa_4.44 // rÃjyena bhÃï¬amÆlyena rÃjyabhÃï¬aparaæparÃm / rÃjan yathà nirviÓasi prayatna÷ kriyatÃæ tathà // NRa_4.45 // caturdvÅpamapi prÃpya p­thivÅæ cakravartina÷ / ÓÃrÅraæ mÃnasaæ caiva sukhadvayamidaæ matam // NRa_4.46 // du÷khapratikriyÃmÃtraæ ÓÃrÅraæ vedanÃsukham / saæj¤Ãmayaæ mÃnasaæ tu kevalaæ kalpanÃk­tam // NRa_4.47 // du÷khapratikriyÃmÃtraæ kalpanÃmÃtrameva ca / lokasya sukhasarvasvaæ vyarthametadato 'rthata÷ // NRa_4.48 // dvÅpadeÓapurÃvÃsapradeÓasthÃnavÃsasÃm / ÓayyÃnnapÃnahastyaÓvastrÅïÃæ caikaikabhogyatà // NRa_4.49 // yadà ca yatra cittaæ syÃt tadÃnena sukhaæ kila / Óe«ÃïÃmamanaskÃrÃtte«Ãæ vyarthatvamarthata÷ // NRa_4.50 // vi«ayÃn pa¤cabhi÷ pa¤ca cak«urÃdibhirindriyai÷ / na kalpayati cedgaïhan nÃsmÃtte«u tadà sukham // NRa_4.51 // jÃnÅte vi«ayaæ yaæ yaæ yena yenendriyeïa ca / tadà na Óe«ai÷ Óe«Ãïi vyarthÃnyeva yatastadà // NRa_4.52 // indriyairupalabdhasya vi«ayasyÃk­tiæ mana÷ / upalabhya vyatÅtasya kalpayan manyate sukham // NRa_4.53 // ekamarthaæ vijÃnÃti yadyapyekamihendriyam / tadapyarthaæ vinà vyarthaæ vyartho 'rtho 'pi ca tadvinà // NRa_4.54 // pratÅtya mÃtÃpitarau yathokta÷ putrasaæbhava÷ / cak«ÆrÆpe pratÅtyaivamukto vij¤Ãnasaæbhava÷ // NRa_4.55 // atÅtÃnÃgatà vyarthà vi«ayÃ÷ sÃrdhamindriyai÷ / tadudvayÃnatiriktatvÃd vyarthà ye 'pi ca sÃæpratÃ÷ // NRa_4.56 // alÃtacakraæ g­ïhÃti yathà cak«urviparyayÃt / tathendriyÃïi g­ïhanti vi«ayÃn sÃæpratÃniva // NRa_4.57 // (##) indriyÃïindriyÃerthÃÓca pa¤cabhÆtamayà matÃ÷ / pratisvaæ bhÆtavaiyarthyÃde«Ãæ vyarthatvamarthata÷ // NRa_4.58 // nirindhano 'gnirbhÆtÃnÃæ vinirbhÃge prasajyate / saæparke lak«aïÃbhÃva÷ Óe«e«vapye«a nirïaya÷ // NRa_4.59 // evaæ dvidhÃpi bhÆtÃnÃæ vyarthatvÃtsaægatirv­thà / vyarthatvÃtsaægateÓcaivaæ rÆpaæ vyarthamato 'rthata÷ // NRa_4.60 // vij¤ÃnavedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrÃïÃæ ca sarvaÓa÷ / pratyekamÃtmavaiyarthyadvaiyarthyaæ paramÃrthata÷ // NRa_4.61 // sukhÃbhimÃno du÷khasya pratÅkÃre yathÃrthata÷ / tathà sukhÃbhimÃno 'pi sukhasya pratighÃtaja÷ // NRa_4.62 // sukhe saæyogat­«ïaivaæ nai÷svÃbhÃvyÃtprahÅyate / du÷khe viyogat­«ïà ca paÓyatÃæ muktirityata÷ // NRa_4.63 // ka÷ paÓyatÅti ceccittaæ vyahÃreïa kathyate / na hi caittaæ vinà cittaæ vyarthatvÃnna sahe«yate // NRa_4.64 // vyarthamevaæ jaganmatvà yÃthÃbhÆtyÃnnirÃspada÷ / nirvÃti nirupÃdÃno nirupÃdÃnavanhivat // NRa_4.65 // bodhisattvo 'pi d­«Âaivaæ saæbodhau niyato mata÷ / kevalaæ tasya kÃruïyÃdà bodherbhavasaætati÷ // NRa_4.66 // bodhisattvasya saæbhÃro mahÃyÃne tathÃgatai÷ / nirdi«Âa÷ sa tu saæmƬhai÷ pradvi«ÂaÓcaiva nindyate // NRa_4.67 // guïado«Ãnabhij¤o và do«asaæj¤Å guïe«u và / athavÃpi guïadve«Å mahÃyÃnasya nindaka÷ // NRa_4.68 // paropaghÃtino do«Ãn parÃnugrÃhiïo guïÃn / j¤Ãtvocyate guïadve«Å mahÃyÃnasya nindaka÷ // NRa_4.69 // yatsvÃrthanirapek«atvÃt parÃrthaikarasapriyam / guïÃkaraæ mahÃyÃnaæ taddvi«Å tena dahyate // NRa_4.70 // ÓrÃddho 'pi durg­hÅtena dvi«yÃt kruddho 'thavetara÷ / ÓrÃddho 'pi dagdha ityukta÷ kà cintà dve«Ãbandhure // NRa_4.71 // vi«eïÃpi vi«aæ hanyÃdyathaivoktaæ cikitsakai÷ / du÷khenÃpyahitaæ hanyÃdityukte kiæ virudhyate // NRa_4.72 // mana÷pÆrvaægamà dharmà mana÷Óre«Âhà iti Órute÷ / hitaæ hitamanÃ÷ kurvan du÷khenÃpyahitaæ katham // NRa_4.73 // (##) du÷khamapyÃyatÅpathyaæ kÃryaæ kimu sukhaæ hitam / ÃtmanaÓca pare«Ãæ ca dharma e«Ã sanÃtana÷ // NRa_4.74 // mÃtrÃsukhaparityÃgÃt paÓcÃccedvipulaæ sukham / tyajenmÃtrÃsukhaæ dhÅra÷ saæpaÓyan vipulaæ sukham // NRa_4.75 // na m­Óyate ca yadyetat kaÂubhai«ajyadÃyina÷ / tataÓcikitsakÃdyÃÓca hatà naivaæ ca yujyate // NRa_4.76 // apathyamapi yadd­«Âaæ tatpathyaæ paï¬itai÷ kvacit / utsargaÓcÃpavÃdaÓca sarvaÓÃstre«u Óasyate // NRa_4.77 // karuïÃpÆrvakÃ÷ sarve ni«yandà j¤ÃnanirmalÃ÷ / uktà yatra mahÃyÃne kastannindetsacetana÷ // NRa_4.78 // atyaudÃryÃtigÃmbhÅryÃdvi«aïïairak­tÃtmabhi÷ / nindyate 'dya mahÃyÃnaæ mohÃt svaparavairibhi÷ // NRa_4.79 // dÃnaÓÅlak«amÃvÅryadhyÃnapraj¤Ãk­pÃtmakam / mahÃyÃnamatastasmin kasmÃddurbhëitaæ vaca÷ // NRa_4.80 // parÃrtho dÃnaÓÅlÃbhyÃæ k«Ãntyà vÅryeïa cÃtmana÷ / dhyÃnaæ praj¤Ã ca mok«Ãya mahÃyÃnÃrthasaægraha÷ // NRa_4.81 // parÃ[tmahita]mok«ÃrthÃ÷ saæk«epÃdbuddhaÓÃsanam / te «aÂpÃramitÃgarbhÃstasmÃd bauddhamidaæ vaca÷ // NRa_4.82 // puïyaj¤Ãnamayo yatra buddhairbodhermahÃpatha÷ / deÓitastanmahÃyÃnamaj¤ÃnÃdvai na d­Óyate // NRa_4.83 // khamivÃcintyaguïatvÃdukto 'cintyaguïo jina÷ / mahÃyÃne yato buddhamÃhÃtmyaæ k«amyatÃmidam // NRa_4.84 // ÃryaÓÃradvatasyÃpi ÓÅlamÃtre 'pyagocara÷ / yasmÃt tadbuddhamÃhÃtmyamacintyaæ kiæ na m­«yate // NRa_4.85 // anutpÃdo mahÃyÃne paresÃæ ÓÆnyatà k«aya÷ / k«ayÃnutpÃdayoÓrcaikyamarthata÷ k«amyatÃæ yata÷ // NRa_4.86 // ÓÆnyatà buddhamÃhÃtmyamevaæ yuktyÃnupaÓyatÃm / mahÃyÃnetaroktÃni na sameyu÷ kathaæ satÃm // NRa_4.87 // tathÃgatÃbhisaædhyoktÃnyasukhaæ j¤Ãtumityata÷ / ekayÃnatriyÃnoktÃdÃtmà rak«ya upek«ayà // NRa_4.88 // upek«ayà hi nÃpuïyaæ dvesÃtpÃpaæ kuta÷ Óubham / mahÃyÃne yato dve«o nÃtmakÃmai÷ k­to 'rhati // NRa_4.89 // (##) na bodhisattvapraïidhirna caryÃpariïÃmanà / uktÃ÷ ÓrÃvakayÃne 'smÃdbodhisattva÷ kutastata÷ // NRa_4.90 // adhi«ÂhÃnÃni noktÃni bodhisattvasya bodhaye / buddhairanyatpramÃïaæ ca ko 'sminnarthe jinÃdhika÷ // NRa_4.91 // adhi«ÂhÃnÃryasatyÃrthabodhipak«opasaæhitÃt / mÃrgÃcchÃvakasÃmÃnyÃdbauddhaæ kenÃdhikaæ phalam // NRa_4.92 // bodhicaryÃprati«ÂhÃrtha na sÆtre bhëitaæ vaca÷ / bhëitaæ ca mahÃyÃne grÃhyamasmÃdvicak«aïai÷ // NRa_4.93 // yathaiva vaiyÃkaraïo mÃt­kÃmapi pÃÂhayet / buddho 'vadattathà dharmaæ vineyÃnÃæ yathÃk«amam // NRa_4.94 // ke«Ãæcidavadaddharmaæ pÃpebhyo viniv­ttaye / ke«Ãæcitpuïyasiddhayarthaæ ke«ÃæcidÆ dvayaniÓritam // NRa_4.95 // dvayÃniÓritameke«Ãæ gambhÅraæ bhÅrubhÅ«aïam / ÓÆnyatÃkaruïÃgarbhameke«Ãæ bodhisÃdhanam // NRa_4.96 // iti sadbhirmahÃyÃne kartavya÷ pratighak«aya÷ / prasÃdaÓcÃdhika÷ kÃrya÷ samyaksaæbodhisiddhaye // NRa_4.97 // mahÃyÃnaprasÃdena taduktÃcaraïena ca / prÃpyate 'nuttarà bodhi÷ sarvasaukhyÃni cÃntarà // NRa_4.98 // dÃnaæ ÓÅlaæ k«amà satyaæ g­hasthasya viÓe«ata÷ / dharma ukta÷ k­pÃgarbha÷ sa sÃtmÅkriyatÃæ d­¬ham // NRa_4.99 // atha lokasya vaidharmyÃdrÃjyaæ dharmeïa du«karam / tato dharmayaÓorthaæ te pravrajyÃdhigama÷ k«ama÷ // NRa_4.100 // ratnÃvalyÃæ rÃjav­ttopadeÓo nÃma caturtha÷ pariccheda÷ //