Nagarjuna: Vigrahavyavartini Based on the ed. by P.L. Vaidya: Madhyamaka shastra. Darbhanga : Mithila Institute, 1960, pp. 277-295. (Buddhist Sanskrit Texts, 10) Input by members of the Sanskrit Buddhist Input Project. Digital Sanskrit Buddhist Canon (www.uwest.edu/sanskritcanon), Sastra section, text no. 21 ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ Vigrahavyàvartanã (Vv) sarveùàü bhàvànàü sarvatra na vidyate svabhàva÷cet / tvadvacanamasvabhàvaü na nivartayituü svabhàvamalam // Vv_1 // atha sasvabhàvametadvàkyaü ÷rutvà hatà pratij¤à te / vaiùamikatvaü tasmin vi÷eùahetu÷ca vaktavyaþ // Vv_2 // mà ÷abdavadityetat syàtte buddhirna caitadupapannam / ÷abdenàtra satà bhaviùyato vàraõaü tasya // Vv_3 // pratiùedhaþ pratiùeddhyo 'pyevamiti mataü bhavet tadasadeva / evaü tava pratij¤à lakùaõato duùyate na mama // Vv_4 // pratyakùeõa hi tàvan yadyupalabhya vinivartayasi bhàvàn / tannàsti pratyakùaü bhàvà yenopalabhyante // Vv_5 // anumànaü pratyuktaü pratyakùeõàgamopamàne ca / anumànàgamasàdhyà ye 'rthà dçùñàntasàdhyà÷ca // Vv_6 // ku÷alànàü dharmàõàü dharmàvasthàvida÷ca manyante / ku÷alaü janasvabhàvaü ÷eùeùvapyeùa viniyogaþ // Vv_7 // nairyàõikasvabhàvo dharmo nairyàõikà÷ca ye teùàm / dharmàvasthoktànàmeva ca nairyàõikàdãnàm // Vv_8 // yadi ca na bhavet svabhàvo dharmàõàü niþsvabhàva ityevam / nàmàpi bhavennaivaü nàmàpi nirvastukaü nàsti // Vv_9 // atha vidyate svabhàvaþ sa ca dharmàõàü na vidyate tasmàt / dharmairvinà svabhàvaþ sa yasyàsti tad yuktamupadeùñum // Vv_10 // sata eva pratiùedho nàsti ghaño geha ityayaü yasmàt / dçùñaþ pratiùedho 'yaü sataþ svabhàvasya te tasmàt // Vv_11 // atha nàsti sa svabhàvaþ kiü nu pratividhyate tvayànena / vacanenarte vacanàt pratiùedhaþ sidhyate hyasataþ // Vv_12 // bàlànàmiva mithyà mçgatçùõàyàü yathà jalagràhaþ / evaü mithyàgràhaþ syàtte pratiùidhyato hyasataþ // Vv_13 // nanvevaü satyasti gràho gràhyaü ca tagdçhãtaü ca / pratiùedhaþ pratiùedhyaü pratiùeddhà ceti ùañkaü tat // Vv_14 // atha naivàsti gràho na ca gràhyaü na ca grahãtàraþ / pratiùedhaþ pratiùedhyaü pratiùeddhàro 'sya tu na santi // Vv_15 // pratiùedhaþ pratiùedhyaü pratiùeddhàra÷ca yadyuta na santi / siddhà hi sarvabhàvà yeùàmevaü svabhàva÷ca // Vv_16 // hetostato na siddhirnaiþsvàbhàvyàt kuto hi te hetuþ / nirhetukasya siddhirna copapannàsya te 'rthasya // Vv_17 // yadi càhetoþ siddhiþ svabhàvavinivartanasya te bhavati / svàbhàvyasyàstitvaü mamàpi nirhetukaü siddham // Vv_18 // atha hetorastitvaü bhàvanaiþsvàbhàvyamityanupapannam / loke naiþsvàbhàvyànna hi ka÷cana vidyate bhàvaþ // Vv_19 // pårvaü cet pratiùedhaþ pa÷càt pratiùedhyamiti ca nopapannam / pa÷càdanupapanno yugapacca yataþ svabhàvo 'san // Vv_20 // hetupratyayasàmagryàü pçthagbhàve 'pi madvaco na yadi / nanu ÷ånyatvaü siddhaü bhàvànàmasvabhàvatvàt // Vv_21 // ya÷ca pratãtya bhàvo bhàvànàü ÷ånyateti sà hyuktà / ya÷ca pratãtya bhàvo bhavati hi tasyàsvabhàvatvam // Vv_22 // nirmitako nirmitakaü màyàpuruùaþ svamàyayà sçùñam / pratisedhayase yadvat pratiùedho 'yaü tathaiva syàt // Vv_23 // na svàbhàvikametad vàkyaü tasmànna vàdahànirme / nàsti ca vaiùamikatvaü vi÷eùahetu÷ca na nigadyaþ // Vv_24 // mà ÷abdavaditi nàyaü dçùñànto yastvayà mamàrabdhaþ / ÷abdena hi tacca ÷abdasya vàraõaü naiva me vacaþ // Vv_25 // naiþsvàbhàvyànàü cennaiþsvàbhàvyena vàraõaü yadi hi / naiþsvàbhàvyanivçttau svàbhàvyaü hi prasiddhaü syàt // Vv_26 // athavà nirmitakàyàü yathà striyàü striyamityasaügràham / nirmitakaþ pratihanyàt kasyacidevaü bhavedetat // Vv_27 // athavà sàdhyasamo 'yaü heturna hi vidyate dhvaneþ sattà / saüvyavahàraü ca vayaü nànabhyupagamya kathayàmaþ // Vv_28 // yadi kàcana pratij¤à tatra syàdeùa me bhaveddoùaþ / nàsti ca mama pratij¤à tasmànnaivàsti me doùaþ // Vv_29 // yadi kiücidupalabheyaü pravartayeyaü nivartayeyaü và / pratyakùàdibhirarthaistadabhàvànme 'nupàlambhaþ // Vv_30 // yadi ca pramàõatasteùàü teùàü prasiddhirarthànàm / teùàü punaþ prasiddhiü bråhi kathaü te pramàõànàm // Vv_31 // anyairyadi pramàõaiþ pramàõasiddhirbhavatyanavasthà / nàdeþ siddhistatràsti naiva madhyasya nàntasya // Vv_32 // teùàmatha pramàõairvinà prasiddhirvihãyate vàdaþ / vaiùamikatvaü tasmin vi÷eùahetu÷ca vaktavyaþ // Vv_33 // viùamopanyàso 'yaü na hyàtmànaü prakà÷ayatyagniþ / na hi tasyànupalabdhirdçùñà tamasãva kumbhasya // Vv_35 // yadi svàtmànamayaü tvadvacanena prakà÷ayatyagniþ / paramiva na tvàtmànaü paridhakùyatyapi hutà÷aþ // Vv_36 // yadi ca svaparàtmànau tvadvacanena prakà÷ayatyagniþ / pracchàdayiùyati tamaþ svaparàtmànau hutà÷a iva // Vv_37 // nàsti tama÷ca jvalane yatra ca tiùñhati sadàtmani jvalanaþ / kurute kathaü prakà÷aü sa hi prakà÷o 'ndhakàravadhaþ // Vv_38 // utpadyamàna eva prakà÷ayatyagnirityasadvàdaþ / utpadyamàna eva pràpnoti tamo na hi hutà÷aþ // Vv_39 // apràpto 'pi jvalano yadi và punarandhakàramupahanyàt / sarveùu lokadhàtuùu tamo 'yamihasaüsthita upahanyàt // Vv_40 // yadi ca svataþpramàõasiddhiranapekùya te prameyàõi / bhavati pramàõasiddhirna paràpekùà hi siddhiriti // Vv_41 // anapekùya hi prameyànarthàn yadi te pramàõasiddhiþ / bhavati na bhavati kasyacidevamimàni pramàõàni // Vv_42 // atha matamapekùya siddhisteùàmityatra ko doùaþ / siddhasya sàdhanaü syànnàsiddho 'pekùate hyanyat // Vv_43 // sidhyanti hi prameyàõyapekùya yadi sarvathà pramàõàni / bhavati prameyasiddhiranapekùyaiva pramàõàni // Vv_44 // yadi ca prameyasiddhiranapekùyaiva bhavati pramàõàni / kiü te pramàõasiddhyà tàni yadarthaü prasiddhaü tat // Vv_45 // atha tu pramàõasiddhirbhavatyapekùyaiva te prameyàõi / vyatyaya evaü sati te dhruvaü pramàõaprameyàõàm // Vv_46 // atha tai pramàõasiddhyà prameyasiddhiþ prameyasiddhyà cà bhavati pramàõasiddhirnàstyubhayasyàpi te siddhiþ // Vv_47 // sidhyanti hi pramàõairyadi prameyàõi tàni taireva / sàdhyàni ca prameyaistàni kathaü sàdhayiùyanti // Vv_48 // sidhyanti ca prameyairyadi pramàõàni tàni taireva / sàdhyàni ca prameyaistàni kathaü sàdhayiùyanti // Vv_49 // pitrà yadyutpàdyaþ putro yadi tena caiva putreõa / utpàdyaþ sa yadi pità vada tatrotpàdayati kaþ kam // Vv_50 // ka÷ca pità kaþ putrastatra tvaü bråhi tàvubhàvapi ca / pitàputralakùaõadharau yato naþ putrasaüdehaþ // Vv_51 // naiva svataþprasiddhirna parasparataþ pramàõairvà / bhavati na ca prameyairna càpyakasmàt pramàõànàm // Vv_52 // ku÷alànàü dharmàõàü dharmàvasthàvidho bråvate yat / ku÷alasvabhàvamevaü pravibhàgenàbhidheyaþ syàt // Vv_53 // yadi ca pratãtya ku÷alaþ svabhàva utpadyate sa ku÷alànàm / dharmàõàü parabhàvaþ svabhàva evaü kathaü bhavati // Vv_54 // atha na pratãtya kiücit svabhàva utpadyate sa ku÷alànàm / dharmàõàmevaü syàda vàso na brahmacaryasya // Vv_55 // nàdharmo dharmo và saüvyavahàrà÷ca laukikà na syuþ / nityà÷ca sarvabhàvàþ syurnityatvàdahetumataþ // Vv_56 // eùa càku÷aleþvavyàkçteþu nairyàõàdiþu ca doþaþ / tasmàt sarvaü saüskçtamasaüskçtaü te bhavatyevam // Vv_57 // yaþ sadbhåtaü nàma bråyàt sa svabhàva ityevam / bhavatà prativaktavyo nàma bråma÷ca na vyaü sat // Vv_58 // nàmàsaditi ca yadidaü tatkiü nu sato bhavatyutàsataþ / yadi hi sato yadyasato dvidhàpi te hãyate vàdaþ // Vv_59 // sarveùàü bhàvànàü ÷ånyatvaü copapàditaü pårvam / sa upàlambhastasmàd bhavatyayaü ca pratij¤àyàþ // Vv_60 // atha vidyate svabhàvaþ sa ca dharmàõàü na vidyata iti / idamà÷aïkitaü yaduktaü bhavatyanà÷aïkitaü tacca // Vv_61 // sata eva pratiùedho yadi ÷ånyatvaü nanvapratiùiddhamidam / pratiùedhayate hi bhavàn bhàvànàü niþsvabhàvatvam // Vv_62 // pratiùedhayase 'tha tvaü ÷ånyatvaü tacca nàsti ÷ånyatvam / pratiùedhaþ sata iti te nanvevaü hãyate vàdaþ // Vv_63 // pratiùedhayàmi nàhaü kiücit pratiùedhyamasti na ca kiücit / tasmàt pratiùedhayasãtyadhilaya eva tvayà kriyate // Vv_64 // yaccàhaü te vacanàdasataþ pratiùedhavacanasiddhiriti / atra j¤àpayate vàgasaditi tanna pratinihanti // Vv_65 // mçgatçùõàdçùñànte yaþ punaruktaü tvayà mahàü÷caryaþ / tatràpi nirõayaü ÷çõu yathà sa dçùñànta upapannaþ // Vv_66 // sa yadi svabhàvataþ syàt bhàvo na syàt pratãtyasamudbhåtaþ / ya÷ca pratãtya bhavati gràho nanu ÷ånyatà saiva // Vv_67 // yadi ca svabhàvataþ syàd gràhaþ kastaü nivartayed gràhyam / ÷eùeùvapyeùa vidhistasmàd doùo 'nupàlambhaþ // Vv_68 // etena hetvabhàvaþ pratyuktaþ pårvameva sa samatvàt / mçgatçùõàdçùñàntavyàvçttividhau ya uktaþ pràk // Vv_69 // yastraikàlye hetuþ pratyuktaþ pårvameva sa samatvàt / traikàlyapratihetu÷ca ÷ånyatàvàdinàü pràptaþ // Vv_70 // prabhavati ca ÷ånyateyaü yasya prabhavanti tasya sarvàrthàþ / prabhavati na tasya kiü na bhavati ÷ånyatà yasyeti // Vv_71 // yaþ ÷ånyatàü pratãtyasamutpàdaü madhyamàü pratipadamanekàrthàm / nijagàda praõamàmi tamapratimasaübuddham // Vv_72 // iti //