Nagarjuna: Dharmasamgraha (Dharmasangraha) Based on the ed. by P.L. Vaidya: Dharmasangraha. Darbhanga : The Mithila Institute, 1961. (Buddhist Sanskrit Texts, 17) Input by members of the Sanskrit Buddhist Input Project. With kind permission of the Digital Sanskrit Buddhist Canon Project of Nagarjuna Institute, Nepal and University of the West, Rosemead, California, USA (www.uwest.edu/sanskritcanon) Sastra section, text no. 7 The transliteration emulates the conventions of Nagari script. Therefore, many word boundaries are not marked by blanks. REFERENCE SYSTEM (added): Vaidya nn = pagination of P.L. Vaidya's edition #<...># = BOLD ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ (##) ## (Dhs) // namo ratnatrayÃya // ratnatrayaæ namask­tya sarvasattvahitodayam / kathyate mohanÃÓÃya dharmasÃrasamuccaya÷ // 1. tatra prathamaæ tÃvat trÅïi ratnÃni / tathadyà - buddho dharma÷ saæghaÓceti // 2. trÅïi yÃnÃni /[tadyathà -] ÓrÃvakayÃnam, pratyekabuddhayÃnam, mahÃyÃnaæ ceti // 3. pa¤ca buddhÃ÷ / tadyathà - vairocana÷, ak«obhya÷, ratnasaæbhava÷, amitÃbha÷, amoghasiddhiÓceti // 4. catasro devya÷ / tadyathà - rocanÅ, mÃmakÅ, pÃï¬urÃ, tÃrà ceti // 5. pa¤ca rak«Ã / tadyathà - pratisarÃ, sÃhasrapramardanÅ, mÃrÅcÅ, mantrÃnusÃriïÅ, ÓÅlavatÅ ceti // 6. sapta tathÃgatÃ÷ / tadyathà - vipaÓyÅ, ÓikhÅ, viÓvabhÆ÷, krakucchanda÷, kanakamuni÷, kÃÓyapa÷, ÓÃkyamuniÓceti // 7. catvÃro lokapÃlÃ÷ / tadyathà - dh­tarëÂra÷, virÆpÃk«a÷, virƬhaka÷, kuberaÓceti // 8. a«Âau lokapÃlÃ÷ / tadyathà - indra÷, yama÷, varaïa÷, kubera÷, ÅÓÃna÷, agni÷, nair­ta÷, vÃyuriti // 9. daÓa lokapÃlÃ÷ / a«ÂalokapÃlÃdhikamÆrdhvaæ brahmà adha÷ k­«ïa÷ // 10. caturdaÓa lokapÃlÃ÷ / tadyathà - daÓalokapÃlasakalam, candra÷, sÆrya÷, p­thvÅ, asura÷ // 11. daÓa krodhÃ÷ / tadyathà - yamÃntaka÷, praj¤Ãntaka÷, padmÃntaka÷, vighnÃntaka÷, acaraÂarkirÃja÷, nÅladaï¬a÷, mahÃbala÷, u«ïÅ«a÷, cakravartÅ, sambharÃjaÓceti // 12. a«Âau bodhisattvÃ÷ / tadyathà - maitreya÷, gaganaga¤ja÷, samantabhadra÷, vajrapÃïi÷, ma¤juÓrÅ÷, sarvanivaraïavi«kambhÅ, k«itigarbha÷, khagarbhaÓceti // 13. «a¬yoginya÷ / tadyathà - vajravÃrÃhÅ, yÃminÅ, saæcÃraïÅ, saætrÃsanÅ, cÃï¬ikà ceti // (##) 14. saptavidhà anuttarapÆjà / tadyathà - vandanÃ, pÆjanÃ, pÃpadeÓanÃ, anumodanÃ, adhye«aïÃ, bodhicittotpÃda÷, pariïÃmanà ceti // 15. trÅïi kuÓalamÆlÃni / bodhicittotpÃda÷, ÃÓayaviÓuddhi÷, ahaækÃramamakÃraparityÃgaÓceti // 16. catvÃro brahmavihÃrÃ÷ / maitrÅ, karuïÃ, muditÃ, upek«Ã ceti // 17. «a pÃramitÃ÷ / dÃnapÃramitÃ, ÓÅlapÃramitÃ, k«ÃntipÃramitÃ, vÅryapÃramitÃ, dhyÃnapÃramitÃ, praj¤ÃpÃramità ceti // 18. daÓa pÃramitÃ÷ / «aÂpÃramitÃsakalam, upÃyam, praïidhi÷, balam, j¤Ãnaæ ceti // 19. catvÃri saægrahavastÆnÅ / dÃnam, priyavacanam, arthacaryÃ, samÃnÃrthatà ceti // 20. pa¤cÃbhij¤Ã÷ / divyacak«u÷, divyaÓrotram, paracittaj¤Ãnam, pÆrvanivÃsÃnusm­ti÷, ­ddhiÓceti // 21. catvÃryÃryasatyÃni / tadyathà - du÷kham, samudaya÷, nirodha÷ mÃrgaÓceti // 22. pa¤ca skandhÃ÷ / rÆpam, vedanÃ, saæj¤Ã, saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ ceti // 23. lokottarapa¤caskandhÃ÷ / ÓÅlasamÃdhipraj¤Ãvimuktivimuktij¤ÃnadarÓanaskandhà iti // 24. dvÃdaÓÃyatanÃni / cak«u÷ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamanaÃyatanÃni rÆpagandhaÓabdarasasparÓadharmÃyatanÃni ceti // 25. a«ÂÃdaÓa dhÃtava÷ // cak«u÷ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamanorÆpagandhaÓabdarasasparÓadharmadhÃtava÷ cak«urvij¤ÃnaÓrotravij¤ÃnaghrÃïavij¤ÃnajihvÃvij¤ÃnakÃyavij¤Ãnamanovij¤ÃnaghÃtavaÓceti // 26. tatraikÃdaÓa rÆpaskandhÃ÷ // cak«u÷, Órotram, ghrÃïam, jihvÃ, kÃya÷, rÆpam, Óabda÷, gandha÷, rasa÷, sparÓa÷ vij¤aptiÓceti // 27. vedanà trividhà / sukhÃ÷, du÷khÃ, adu÷khÃsukhà ceti // 28. saæj¤Ãskandha÷ / nimittodgahaïÃtmikà // 29. saæskÃrà dvividhÃ÷ / tatra cittasaæprayuktasaæskÃrÃ÷, cittaviprayuktasaæskÃrÃÓceti // 30. cittasaæprayuktasaæskÃrÃÓcatvÃriæÓat / tadyathà - vedanÃ, saæj¤Ã, cetanÃ, chanda÷, sparÓa÷, mati÷, sm­ti÷, manaskÃra÷, adhimok«a÷, samÃdhi÷, ÓraddhÃ, apramÃda÷, prasrabdhi÷, upek«Ã, hrÅ÷, apatrapÃ, alobha÷, adve«a÷, ahiæsÃ, vÅryam, moha÷, pramÃda÷, kausÅdyam, aÓrÃddhyam, styÃnam, auddhatyam, ahrÅkatÃ, anapatrapÃ, krodha÷, upanÃha÷, ÓÃÂhyam, År«yÃ, pradÃna÷, mrak«a÷, mÃtsaryam, mÃyÃ, mada÷, vihiæsÃ, vitarka÷, vicÃraÓceti // 31. tatra cittaviprayuktasaæskÃrÃsrayodaÓa / prÃpti÷, aprÃpti÷, sabhÃgatÃ, asaæj¤ikam, samÃpti÷, jÅvitam, jÃti÷, jarÃ, sthiti÷, anityatÃ, nÃmakÃya÷, padakÃya÷, vya¤janakÃyaÓceti // 32. trÅïyasaæsk­tÃni / tadyathà - ÃkÃÓa÷, pratisaækhyÃnirodha÷, apratisaækhyÃnirodhaÓceti // 33. «a¬ vi«ayÃ÷ / tadyathà - rÆpam, Óabda÷, gandha÷, rasa÷, sparÓa÷, dharmaÓceti // (##) 34. tatra rÆpaæ vi«ayasvabhÃvam / nÅlam, pÅtam, lohitam, avadÃtam, haritam, dÅrgham, hrasvam, parimaï¬alam, unnatam, avanatam, sÃtam, visÃtam, accham, dhÆma÷, raja÷, mahikÃ, chÃyÃ, Ãtapa÷, Ãloka÷, andhakÃraÓceti // 35. a«ÂÃviæÓatividha÷ Óabda÷ / sapta puru«avÃkÓabdÃ÷, sapta puru«ahastÃdiÓabdÃ÷ / eta eva(manoj¤Ã)manoj¤abhedenëÂÃviæÓati÷ // 36. rasa÷ «a¬vidha÷ / tadyathà - madhura÷, amla÷, lavaïa÷, kaÂu÷, tikta÷, ka«ÃyaÓceti // 37. catvÃro gandhÃ÷ / tadyathà - sugandha÷, durgandha÷, samagandha÷, vi«amagandhaÓceti // 38. ekÃdaÓa spra«ÂavyÃni / p­thvÅ, Ãpa÷, teja÷, vÃyu÷, Ólak«ïatvam, karkaÓatvam, laghutvam, gurutvam, ÓÅtam, jighatsà pipÃsà ceti // 39. pa¤ca mahÃbhÆtÃni / p­thvÅ, Ãpa÷, teja÷, vÃyu÷, ÃkÃÓceti // 40. pa¤ca bhautikÃni / rÆpam, Óabda÷, gandha÷, rasa÷, sparÓaÓceti // 41. viæÓati÷ ÓÆnyatÃ÷ / tadyathà - adhyÃtmaÓÆnyatÃ, bahirdhÃÓÆnyatÃ, adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃ, ÓÆnyatÃÓÆnyatÃ, mahÃÓÆnyatÃ, paramÃrthaÓÆnyatÃ, saæsk­taÓÆnyatÃ, asaæsk­taÓÆnyatÃ, atyantaÓÆnyatÃ, anavarÃgraÓÆnyatÃ, anavakÃraÓÆnyatÃ, prak­tiÓÆnyatÃ, sarvadharmaÓÆnyatÃ, lak«aïaÓÆnyatÃ, alak«aïaÓÆnyatÃ, bhÃvaÓÆnyatÃ, abhÃvaÓÆnyatÃ, svabhÃvaÓÆnyatÃ, abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃ, parabhÃvaÓÆnyatà ceti // 42. dvÃdaÓÃÇgapratÅtyasamutpÃda÷ / avidyÃ, saæskÃrÃ÷, vij¤Ãnam, nÃmarÆpam, «a¬Ãyatanam, sparÓa÷, vedanÃ, t­«ïÃ, upÃdÃnam, bhava÷, jÃti÷, jarÃmaraïam, Óokaparidevadu÷khadaurmanasyopÃyÃsÃÓceti // 43. saptatriæÓadbodhipÃk«ikà dharmÃ÷ / catvÃri sm­tyupasthÃnÃni // 4 // catvÃri samyakprahÃïÃni // 8 // catvÃra ­ddhipÃdÃ÷ // 12 // pa¤cendriyÃïi // 17 // pa¤ca balÃni // 22 // sapta bodhyaÇgÃni // 29 // ÃryëÂÃÇgikamÃrgaÓceti // 37 // 44. tatra katamÃni sm­tyupasthÃnÃni? tadyathà - kÃye kÃyÃnudarÓasm­tyupasthÃnam, vedanÃyÃæ vedanÃnudarÓasm­tyupasthÃnam, citte cittÃnudarÓasm­tyupasthÃnam, dharme dharmÃnudarÓasm­tyupasthÃnam // 45. katamÃni catvÃri samyakprahÃïÃni? tadyathà - utpannÃnÃæ kuÓalamÆlÃnÃæ saærak«aïam / anutpannÃnÃæ samutpÃda÷ / utpannÃnÃmakuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ prahÃïam / anutpannÃnÃæ punaranutpÃdaÓceti // 46. catvÃra÷ ­ddhipÃdÃ÷ / tadyathà - chandasamÃdhiprahÃïÃya saæskÃrasamanvÃgata ­ddhipÃda÷ / evaæ citta­ddhipÃda÷ / vÅrya­ddhipÃda÷ / mÅmÃæsÃsamÃdhiprahÃïÃya saæskÃrasamanvÃgata­ddhipÃdaÓceti // (##) 47. pa¤cendriyÃïi / tadyathà - ÓraddhÃsamÃdhivÅryasm­tipraj¤endriyaæ ceti // 48. pa¤ca balÃni / ÓraddhÃvÅryasm­tisamÃdhipraj¤Ãbalaæ ceti // 49. sapta bodhyaÇgÃni / tadyathà - sm­tisaæbodhyaÇgam, dharmavicayasaæbodhyaÇgam, vÅryasaæbodhyaÇgam, prÅtisaæbodhyaÇgam, prasrabdhisaæbodhyaÇgam, samÃdhisaæbodhyaÇgam, upek«ÃsaæbodhyaÇgamiti // 50. ÃryëÂÃÇgikamÃrga÷ // samyagd­«Âi÷, samyaksaækalpa÷, samyagvÃk, samyakkarmÃnta÷, samyagvyÃyÃma÷, samyaksm­ti÷, samyaksamÃdhiÓceti / ete saptatriæÓabdodhipÃk«ikà dharmÃ÷ // 51. catasra÷ pratisaævida÷ / tadyathà - dharmapratisaævit, arthapratisaævit, niruktipratisaævit, pratibhÃnapratisaævicceti // 52. catasro dhÃraïya÷ / tadyathà - ÃtmadhÃraïÅ, granthadhÃraïÅ, dharmadhÃraïÅ, mantradhÃraïÅ ceti // 53. catvÃri pratiÓaraïÃni / tadyathà - arthapratiÓaraïatà na vya¤janapratiÓaraïatà / j¤ÃnapratiÓaraïatà na vij¤ÃnapratiÓaraïatà / nÅtÃrthapratiÓaraïatà na neyÃrthapratiÓaraïatà / dharmapratiÓaraïatà na pudgalapratiÓaraïatà ceti // 54. «a¬anusm­taya÷ / buddhÃnusm­ti÷, dharmÃnusm­ti÷, saæghÃnusm­ti÷, tyÃgÃnusm­ti÷, ÓÅlÃnusm­ti÷, devÃnusm­tiÓceti // 55. catvÃri dharmapadÃni / tadyathà - anityÃ÷ sarvasaæskÃrÃ÷ / du÷khÃ÷ sarvasaæskÃrÃ÷ / nirÃtmÃna÷ sarvasaæskÃrÃ÷ / ÓÃntaæ nirvÃïaæ ceti // 56. daÓÃkuÓalÃni / tadyathà - prÃïÃtipÃta÷, adattÃdÃnam, kÃmamithyÃcÃra÷, m­«ÃvÃda÷, paiÓunyam, pÃru«yam, saæbhinnapralÃpa÷, abhidhyÃ, vyÃpÃda÷, mithyÃd­«ÂiÓceti // 57. gataya÷ «a / tadyathà - naraka÷, tiryak, preta÷, asura÷, manu«ya÷, devaÓceti // 58. «a¬ dhÃtava÷ / p­thvÅ, Ãpa÷, teja÷, vÃyu÷, ÃkÃÓa÷, vij¤Ãnaæ ceti // 59. a«Âau vimok«Ã÷ / tadyathà - rÆpÅ rÆpÃïÅ paÓyati ÓÆnyam / ÃdhyÃtmÃrÆpasaæj¤Å bahirdhÃrÆpÃïi paÓyati ÓÆnyam / ÃkÃÓÃnantyÃyatanaæ paÓyati ÓÆnyam / vij¤ÃnÃnantyÃyatanaæ paÓyati ÓÆnyam / ÃkiæcanyÃyatanaæ paÓyati ÓÆnyam / naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤Ãyatanaæ paÓyati ÓÆnyam / saæj¤Ãvedayitanirodhaæ paÓyati ÓÆnyaæ ceti // 60. pa¤cÃnantaryÃïi / tadyathà - mÃt­vadha÷, pit­vadha÷ arhadvadha÷, tathÃgatadu«ÂacittarudhirotpÃda÷, saæghabhedaÓceti // 61. a«Âau lokadharmÃ÷ // lÃbha÷, alÃbha÷, sukham, du÷kham, yaÓa÷, ayaÓa÷, nindÃ, praÓaæsà ceti // 62. navÃÇgapravacanÃni / tadyathà - sÆtram, geyam, vyÃkaraïam, gÃthÃ, udÃnam, jÃtakam, vaipulyam, adbhutadharma÷, upadeÓaÓceti // (##) 63. dvÃdaÓa dhÆtaguïÃ÷ / paiï¬apÃtika÷, traicÅvarika÷, khalupaÓcÃdbhaktika÷, nai«adyika÷, yathÃsaæstarika÷, v­k«amÆlika÷, ekÃsanika÷, ÃbhyavakÃÓika÷, Ãraïyaka÷, ÓmÃÓÃnika÷, pÃæÓÆkÆlika÷, nÃmantikaÓceti // 64. daÓa bhÆmaya÷ / pramuditÃ, vimalÃ, prabhÃkarÅ, arci«matÅ, sudurjayÃ, abhimukhÅ, dÆraægamÃ, acalÃ, sÃdhumatÅ, dharmameghà ceti // 65. samantaprabhÃ, nirupamÃ, j¤ÃnavatÅ / etÃ÷ sahitÃsrayodaÓa bhÆmaya÷ // 66. pa¤ca cak«Ææ«Å / mÃæsacak«u÷, dharmacak«u÷, praj¤Ãcak«u÷, divyacak«u÷, buddhacak«uÓceti // 67. «a kleÓÃ÷ / rÃga÷, pratigha÷, mÃna÷, avidyÃ, kud­«Âi÷, vicikitsà ceti // 68. pa¤ca d­«Âaya÷ / satkÃyad­«Âi÷, antagrÃhad­«Âi÷, mithyÃd­«Âi÷, d­«ÂiparÃmarÓa÷, ÓÅlaparÃmarÓa÷ // 69. catuviæÓatirupakleÓÃ÷ / tadyathà - krodha÷, upanÃha÷, mrak«a÷, pradÃÓa÷, År«yÃ÷, mÃtsaryam, ÓÃÂhyam, mÃyÃ, mada÷, vihiæsÃ, hrÅ÷, anapatrapÃ, styÃnam, aÓrÃddhyam, kausÅdyam, pramÃda÷, mu«itasm­ti÷, vik«epa÷, asaæprajanyam, kauk­tyam, middham, vitarka÷, vicÃraÓceti // 70. pa¤cÃhÃrÃ÷ / dhyÃnÃhÃrÃ÷, kavalÅkÃrÃhÃrÃ÷, pratyÃhÃrÃ÷, sparÓÃhÃrÃ÷, saæcetanikÃhÃrÃÓceti // 71. pa¤ca bhayÃni / ÃjÅvikÃbhayam, Óokabhayam, maraïabhayam, durgatibhayam, par«adasÃdyabhayaæ ceti // 72. catvÃri dhyÃnÃni / tadyathà - savitarkaæ savicÃraæ vivekajaæ prÅtisukhamiti prathamadhyÃnam / adhyÃtmapramodanÃtprÅtisukhamiti dvitÅyam / upek«Ãsm­tisaæprajanyaæ sukhamiti t­tÅyam / upek«Ãsm­tipariÓuddhiradu÷khÃsukhà vedaneti caturthaæ dhyÃnamiti // 73. trayo vimok«Ã÷ / ÓÆnyatÃ, animitta÷, apraïihitaÓceti // 74. bodhisattvÃnÃæ daÓa vaÓitÃ÷ / ÃyurvaÓitÃ, cittavaÓitÃ, pari«kÃravaÓitÃ, dharmavaÓitÃ, ­ddhivaÓitÃ, janmavaÓitÃ, adhimuktivaÓitÃ, praïidhÃnavaÓitÃ, karmavaÓitÃ, j¤ÃnavaÓità ceti // 75. bodhisattvÃnÃæ daÓa balÃni / tadyathà - adhimuktibalam, pratisaækhyÃnabalam, bhÃvabalam, k«Ãntibalam, j¤Ãnabalam, prahÃïabalam, samÃdhibalam, pratibhÃnabalam, puïyabalam, pratipattibalaæ ceti // 76. tathÃgatasya daÓa balÃni / tadyathà - sthÃnÃsthÃnaj¤Ãnabalam, karmavipÃkaj¤Ãnabalam, nÃnÃdhÃtuj¤Ãnabalam, nÃnadhimuktij¤Ãnabalam, sattvendriyaparÃparaj¤Ãnabalam, sarvatragÃminÅpratipattij¤Ãnabalam, dhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattisaækleÓavyavadÃnavyutthÃnaj¤Ãnabalam, pÆrvanivÃsÃnusm­tij¤Ãnabalam, cyutyutpattij¤Ãnabalam, Ãsravak«ayaj¤Ãnabalaæ ceti // (##) 77. catvÃri vaiÓÃradyÃni / tadyathà - abhisaæbodhivaiÓÃradyam, Ãsravak«ayaj¤ÃnavaiÓÃradyam, nairvÃïikamÃrgÃvataraïavaiÓÃradyam[antarÃyikadharmÃnanyathÃtvaniÓcitavyÃkaraïavaiÓÃradyaæ] ceti // 78. pa¤ca mÃtsaryÃïi / dharmamÃtsaryam, lÃbhamÃtsaryam, ÃvÃsamÃtsaryam, kuÓalamÃtsaryam, varïamÃtsaryaæ ceti // 79. a«ÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmÃ÷ / tadyathà - nÃsti tathÃgatasya skhalitam / nÃsti ravitam / nÃsti mu«itasm­tità / nÃstyasamÃhitacittam / nÃsti nÃnÃtvasaæj¤Ã / nÃstyapratisaækhyÃyopek«Ã / nÃsti chandaparihÃïi÷ / nÃsti vÅryaparihÃïi÷ / nÃsti sm­tiparihÃïi÷ / nÃsti samÃdhiparihÃïi÷ / nÃsti praj¤ÃparihÃïi÷ / nÃsti vimuktiparihÃïi÷ / nÃsti vimuktij¤ÃnadarÓanaparihÃïi÷ / sarvakÃyakarmaj¤ÃnapÆrvagamaj¤ÃnÃnupariv­tti÷ / sarvavÃkkarmaj¤ÃnapÆrvaægamaj¤ÃnÃnupariv­tti÷ / sarvamanaskarmaj¤ÃnapÆrvaægamaj¤ÃnÃnupariv­tti÷ / atÅte 'dhvanyasaÇgamapratihataj¤Ãnam / pratyutpanne 'dhvanyasaÇgamapratihataj¤ÃnadarÓanaæ ceti // 80. catvÃro mÃrÃ÷ / tadyathà - skandhamÃra÷, kleÓamÃra÷, devaputramÃra÷, m­tyumÃraÓceti // 81. catvÃri ÓraddhÃÇgÃni / tadyathà - Ãryasatyam, triratnam, karma, karmaphalaæ ceti // 82. navÃnupÆrvasamÃdhisamÃpattaya÷ / tadyathà - catvÃri dhyÃnÃni, catasra ÃrÆpyasamÃpattaya÷, nirodhasamÃpattiÓceti // 83. dvÃtriæÓallak«aïÃni / tadyathà - cakrÃÇkitapÃïipÃdatalatà / suprati«ÂhitapÃïipÃdatalatà / jÃlÃbalabaddhÃ(vanaddhÃ?)ÇgulipÃïipÃdatalatà / m­dutaruïahastapÃdatalatà / saptotsadatà / dÅrghÃÇgulità / ÃyatapÃr«ïità / ­jugÃtratà / utsaÇgapÃdatà / urdhvÃgraromatà / aiïejayaÇghatà / pralambabÃhutà / ko«agatabastiguhyatà / suvarïavarïatà / Óuklacchavità / pradak«iïÃvartaikaromatà / ÆrïÃlaæk­tamukhatà / siæhapÆrvÃntakÃyatà / susaæv­ttaskandhatà / citÃntarÃæsatà / rasarasÃgratà / nyagrodhaparimaï¬alatà / u«ïÅ«aÓiraskatà / prabhÆtajivhatà / siæhahanutà / Óuklahanutà / samadantatà / haæsavikrÃntagÃmità / aviraladantatà / samacatvÃriæÓaddantatà / abhinÅlanetratà / gopak«anetratà ceti // 84. aÓÅtyanuvya¤janÃni / tadyathà - tÃmranakhatà / srigdhanakhatà / tuÇganakhatà / chatrÃÇgulità / citrÃÇgulità / anupÆrvÃÇgulità / gƬhaÓiratà / nigranthiÓiratà / gƬhagulphatà / avi«amapÃdatà / siæhavikrÃntagÃmità / nÃgavikrÃntagÃmità / haæsavikrÃntagÃmità / v­«abhavikrÃntagÃmità / pradak«iïagÃmità / cÃrugÃmità / avakragÃmità / v­ttagÃtratà / m­«ÂagÃtratà / anupÆrvagÃtratà / ÓucigÃtratà / m­dugÃtratà / viÓuddhagÃtratà / paripÆrïavya¤janatà / p­thucÃrumaï¬alagÃtratà / samakramatà / viÓuddhanetratà / sukumÃragÃtratà / adÅnagÃtratà / utsÃhagÃtratà / gambhÅrakuk«ità / prasannagÃtratà / suvibhaktÃÇgapratyaÇgatà / vitimiraÓuddhÃlokatà / v­ttakuk«ità / m­«Âakuk«ità / abhugnakuk«ità / k«Ãmakuk«ità / (##) pradak«iïÃvartanÃbhità / samantaprÃsÃdikatà / ÓucisamudÃratà / vyapagatatilakagÃtratà / tÆlasad­ÓasukumÃrapÃïità / snigdhapÃïilekhatà / gambhÅrapÃïilekhatà / ÃyatapÃïilekhatà / nÃtyÃyatavacanatà / bimbapratibimbo«Âhatà / m­dujivhatà / tanujivhatà / raktajihvatà / meghagarjitagho«atà / madhuracÃruma¤jusvaratà / v­ttadaæ«Âratà / tÅk«ïaædaæ«Âratà / ÓÆkladaæ«Âratà / samadaæ«Âratà / anupÆrvadaæ«Âratà / tuÇganÃsatà / ÓucinÃsatà / viÓÃlanayanatà / citrapak«matà / sitÃsitakamaladalanayanatà / ÃyatabhrÆkatà / ÓuklabhrÆkatà / susnigdhabhrÆkatà / pÅnÃyatabhujalatà / samakarïatà / anupahatakarïendriyatà / avimlÃnalalÃÂatà / p­thulalÃÂatà / suparipÆrïottamÃÇgatà / bhramarasad­ÓakeÓatà / citrakeÓatà / gu¬ÃkeÓatà / asaæmuïitakeÓatà / aparu«akeÓatà / surabhikeÓatà / ÓrÅvatsamuktikanandyÃvartalak«itapÃïipÃdatalatà ceti // 85. cakravartinÃæ sapta ratnÃni / tadyathà - cakraratnam, aÓvaratnam, hastiratnam, maïiratnam, strÅratnam, khaÇgaratnam, pariïÃyakaratnaæ ceti // 86. tatra trayo 'dhvÃna÷ / tadyathà - atÅto 'dhvÃ, anÃgato 'dhvÃ, pratyutpanno 'dhvà ceti // 87. catvÃra÷ kalpÃ÷ / tadyathà - antarakalpÃ÷, mahÃkalpÃ÷, ÓÆnyakalpÃ÷, sÃrakalpÃÓceti // 88. catvÃri yugÃni / tadyathà - k­tayugam, tretÃyugam, dvÃparam, kaliyugaæ ceti // 89. lokadvayam / tadyathà - sattvaloka÷, bhÃjanalokaÓceti // 90. catvÃro yonaya÷ / tadyathà - aï¬aja÷, saæsvedaja÷, jarÃyuja÷, upapÃdukaÓceti // 91. pa¤ca ka«ÃyÃ÷ / tadyathà - kleÓaka«Ãya÷, d­«Âika«Ãya÷, sattvaka«Ãya÷, Ãyu÷ka«Ãya÷, kalpaka«ÃyaÓceti // 92. traya÷ sattvÃdhyÃ÷ / tadyathà - pÆrvÃntakoÂiparij¤ÃyÃ÷, aparÃntakoÂiparij¤ÃyÃ÷, caturmÃrakoÂiparij¤ÃyÃÓceti // 93. daÓa j¤ÃnÃni / tadyathà - du÷khaj¤Ãnam, samudayaj¤Ãnam, nirodhaj¤Ãnam, mÃrgaj¤Ãnam, dharmaj¤Ãnam, anvayaj¤Ãnam, saæv­tij¤Ãnam, paracittaj¤Ãnam, k«ayaj¤Ãnam, anutpÃdaj¤Ãnaæ ceti // 94. pa¤ca j¤ÃnÃni / tadyathà - ÃdarÓanaj¤Ãnam, samatÃj¤Ãnam, pratyavek«aïÃj¤Ãnam, k­tyÃnu«ÂhÃnaj¤Ãnam, suviÓuddhadharmadhÃtuj¤Ãnaæ ceti // 95. dve satye / tadyathà - saæv­tisatyam, paramÃrthasatyaæ ceti // 96. caturÃryasatye«u «o¬aÓa k«Ãntij¤Ãnalak«aïÃ÷ / tadyathà - du÷khe dharmaj¤Ãnak«Ãnti÷, du÷khe dharmaj¤Ãnam, du÷khe 'nvayaj¤Ãnak«Ãnti÷, du÷khe 'nvayaj¤Ãnam / samudaye dharmaj¤Ãnak«Ãnti÷, (##) samudaye dharmaj¤Ãnam, samudaye 'nvayaj¤Ãnak«Ãnti÷, samudaye 'nvayaj¤Ãnam / nirodhe dharmaj¤Ãnak«Ãnti÷, nirodhe dharmaj¤Ãnam, nirodhe 'nvayaj¤Ãnak«Ãnti÷, nirodhe 'nvayaj¤Ãnam / mÃrge dharmaj¤Ãnak«Ãnti÷, mÃrge dharmaj¤Ãnam, mÃrge 'nvayaj¤Ãnak«Ãnti÷, mÃrge 'nvayaj¤Ãnaæ ceti // 97. tatra du÷khasatye catvÃra ÃkÃrÃ÷ / tadyathà - anityata÷, du÷khata÷, ÓÆnyata÷, anÃtmataÓceti // 98. samudayasatye catvÃra ÃkÃrÃ÷ / tadyathà - hetuta÷, samudayata÷, prabhavata÷, pratyayataÓceti // 99. nirodhasatye catvÃra ÃkÃrÃ÷ / tadyathà - nirodhata÷, ÓÃntata÷, praïÅtata÷, ni÷saraïataÓceti // 100. mÃrgasatye catvÃra ÃkÃrÃ÷ / tadyathà - mÃrgata÷, nyÃyata÷, pratipattita÷, nairyÃïika(ta)Óceti // 101. catvÃra÷ samÃdhaya÷ / tadyathà - ÃlokasamÃdhi÷, v­tÃsamÃdhi÷, ekÃdaÓaprati«ÂhasamÃdhi÷, ÃnantaryasamÃdhiÓceti // 102. tatrëÂau[puru«a] - pugdalÃ÷ / tadyathà - srotaÃpannaphalapratipannaka÷, srotaÃpanna÷, sak­dÃgÃmiphalapratipannaka÷, sak­dÃgÃmÅ, anÃgÃmiphalapratipannaka÷, anÃgÃmÅ, arhatphalapratipannaka÷, arhaæÓceti // 103. tathëÂau pratipugdalÃ÷ / tadyathà - ÓraddhÃnusÃrÅ, dharmÃnusÃrÅ, srotaÃpanna÷, devakulaækula÷, manu«yakulaækula÷, sak­dÃgÃmiphala÷, Óraddhavimuktird­«ÂiprÃpta ekavÅcÅko 'nÃgÃmyantarÃparinirvÃyÅ upahatyaparinirvÃyÅ abhisaæskÃraparinirvÃyÅ pluto 'rddhapluta÷ sarvÃstÃnapluto d­«Âadharmasama÷ kÃyasÃk«Å khaÇgaÓceti // 104. [tadanu dvÃdaÓÃkaradharmacakrapravartakaæ(naæ) katamat? tadyathà - idaæ du÷khamÃryasatyamiti bhik«ava÷ pÆrvamanuÓrutya te«u dharme«u yoniÓo manasiægavata÷(?) cak«urudapÃdi / j¤ÃnamutpÃdi cintotpÃdi / cutrirudapÃdi / ityekaparicataka÷ 1 idaæ du÷khamÃrya sa tatra khalvabhij¤Ãtaæ iti bhik«ava÷ / ityÃdi pÆrvavaditiya÷ // idaæ du÷khasamudayamÃryasatvaæ tava khalvabhij¤Ãya prahÅïamiti hityÃdi t­tÅya÷ / tathà idaæ du÷khanirodha Ãryasatyamiti hipratyeka÷ // idaæ du÷khanirodhaÃryyasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya ÓÃk«Ãt kartavyamiti hitya dvitÅya÷ / idaæ du÷khanirodhaÃryasatya tatra khalu bhij¤Ãya ÓÃk«Ãt dvitÅya / tadyathà idaæ du÷khamÃrgagÃminÅ pratipadÃryasatyemiti tyeka // idaæ du÷khamok«agÃmini pratipa ityÃryyasatyaæ tatra khalu bhij¤Ãya bhÃvayitavyamiti hi bhik«ava ityÃdi t­tÅya÷ / parivarta ityeva dvÃdaÓÃkÃradharmacakrapravarttanamiti // ] (##) Ms. C. tadanu dvÃdaÓÃkÃradharmacakrapravartaka÷ / katamat / idaæ du÷khamÃryasatyamiti bhik«ava÷ / pÆrvamanuÓrutya te«u dharme«u yoniÓo manasigavata÷ cak«urudapÃdi / j¤ÃnamutpÃdi cittotpÃdi / cutrirutpÃdi // ityekaparivartaka idaæ du÷khamÃryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya parij¤Ãtamiti hi bhik«ava÷ / pÆrvamanuÓruya te«u yoniso manasiÇgarvuta÷ // iti dvitÅya÷ // idamÃryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãtaæ iti bhik«ava÷ / ityÃdi pÆrvavaditi ya÷ // idaæ du÷khasamudayamÃryasatyaæ tava khalvabhij¤Ãya prahÅïamiti hÅtyÃdi t­tÅyam // tathà idaæ du÷khanirodha Ãryasatyamiti hi pratyeka÷ // idaæ du÷khanirodha Ãryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya sÃk«Ãt kartavyamiti hityÃdi / dvitÅya÷ / idaæ du÷khanirodha Ãryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya sÃk«Ãt k­tamiti dvitÅya÷ / tathà idaæ du÷khamÃrgagÃmini pratipadÃryasatyamiti pratyeka / idaæ du÷khamok«agÃminÅ pratipat // ityÃryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya bhÃtavyamiti hi bhik«ava÷ ityÃdi t­tÅya÷ / parivartta ityevaæ dvÃdaÓÃkÃradharmacakrapravartanamiti // // Restored Text. tadatra dvÃdaÓÃkÃradharmacakrapravartakaæ(naæ?) katamat? idaæ du÷khamÃryasatyamiti(me) bhik«ava÷ pÆrvamananuÓrute«u dharme«u yoniÓo manasikurvata÷ cak«urudapÃdi j¤ÃnamudapÃdi vidyodapÃdi bhÆrirudapÃdÅtyekaæ parivartakam / idaæ du÷khamÃryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya parij¤Ãtamiti hi (me) bhik«ava÷ pÆrvamananuÓrute«u dharme«u yoniÓo manasikurvata iti dvitÅyam / idaæ du÷khamÃryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya parij¤Ãtamiti bhik«ava÷ ityÃdi pÆrvavaditi t­tÅyam // [tathedaæ du÷khasamudayamÃryasatyamiti pratyekam / idaæ du÷khasamudayamÃryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya prahÃtavyamiti dvitÅyam /] idaæ du÷khasamudayamÃryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya prahÅïamiti hÅtyÃdi t­tÅyam / tathedaæ du÷khanirodhamÃryasatyamiti hi pratyekam / idaæ du÷khanirodhamÃryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya sÃk«Ãtkartavyamiti hÅtyÃdi dvitÅyam / idaæ du÷khanirodhamÃryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya sÃk«Ãtk­tamiti t­tÅyam // tatheyaæ du÷khamÃrgagÃminÅ pratipadityÃryasatyamiti pratyekam / iyaæ du÷khamok«agÃminÅ pratipadityÃryasatyaæ tatra khalvabhivij¤Ãya bhÃvayitavyamiti hi bhik«ava ityÃdi dvitÅyam / [idaæ du÷khamok«agÃminÅ pratipadityÃryasatyaæ tatra khalvabhij¤Ãya bhÃvitamiti t­tÅyam // ] 105. tatra dÃnaæ trividham / tadyathà - dharmadÃnam, Ãmi«adÃnam, maitrÅdÃnaæ ceti // 106. ÓÅlaæ trividham / tadyathà - saæbhÃraÓÅlam, kuÓalasaægrÃhaÓÅlam, sattvÃrthakriyÃÓÅlaæ ceti // 107. k«Ãntistrividhà / tadyathà - dharmanidhyÃnak«Ãnti÷, du÷khÃdhivÃsanÃk«Ãnti÷, paropakÃradharmak«ÃntiÓceti // (##) 108. vÅryaæ trividham / tadyathà - saænÃhavÅryam, prayogavÅryam, para(ri)ni«ÂhÃvÅryaæ ceti // 109. dhyÃnaæ trividham / tadyathà - sado«Ãpakar«adhyÃnam, sukhavaihÃrikadhyÃnam, aÓe«avaibhÆ«itadhyÃnaæ ceti // 110. praj¤Ã trividhà / tadyathà - ÓrutamayÅ, cintÃmayÅ, bhÃvanÃmayÅ ceti // 111. upÃyastrividha÷ / tadyathà - sarvasattvÃvabodhaka÷, sattvÃrthÃbhÃvaka÷, k«iprasukhÃbhisaæbodhiÓceti // 112. praïidhÃnaæ trividham / tadyathà - susthÃnaprÃbandhikam, sattvÃrthaprabandhikam, buddhak«etrapariÓodhakaæ ceti // 113. balaæ trividham / tadyathà - karmavyÃvartakam, kleÓÃpakar«akam, mÃnapramÃdÃdivyÃvartakaæ ceti // 114. j¤Ãnaæ trividham / tadyathà - avikalpakam, vikalpasamabhÃvabodhakam, satyÃrthopÃyaparok«aæ ceti // 115. tatrÃvaraïe dve / tadyathà - kleÓavaraïam, j¤eyÃvaraïaæ ceti // 116. nairÃtmyaæ dvividham / tadyathà - dharmanairÃtmyam, pugdalanairÃtmyaæ ceti // 117. saæbhÃro dvividha÷ / tadyathà - puïyasaæbhÃra÷, j¤ÃnasaæbhÃraÓceti // 118. tatra «a samÃdhyÃvaraïÃni / tadyathà - kausÅdyam, mÃnam, ÓÃÂhyam, auddhatyam, anÃbhoga÷, satyÃbhogaÓceti // 119. tatra pratipattyëÂau prahÃïasaæskÃrÃ÷ / tadyathà - ÓraddhÃ, buddha÷(ddhi÷), vyÃyÃma÷, prasrabdhi÷, sm­ti÷, saæprajanyam, cetanÃ, upek«Ã ceti // 120. tatra catvÃro dvÅpÃ÷ / tadyathà - pÆrvavideha÷, jambudvÅpa÷, aparagodÃni÷(nÅya÷), uttarakurudvÅpaÓceti // 121. a«ÂÃvu«ïanarakÃ÷ / tadyathà - saæjÅva÷, kÃlasÆtra÷, saæghÃta÷, raurava÷, mahÃraurava÷, tapana÷, pratÃpana÷, avÅciÓceti // 122. a«Âau ÓÅtanarakÃ÷ / tadyathà - arbuda÷, nirarbuda÷, aÂaÂa÷, apapa÷, hÃhÃdhara÷, utpala÷, padma÷, mahÃpadmaÓceti // 123. sapta pÃtÃlÃni / tadyathà - dharaïÅtala÷, acala÷, mahÃcala÷, Ãpa÷, käcana÷, saæjÅva÷, narakaÓceti / 124. dvau cakravÃlau / tadyathà - cakravÃlamahÃcakravÃlau ceti // 125. a«ÂÃÇgaparvatÃ÷ / tadyathà - yugaædhara÷, ÅÓÃdhara÷, khadiraka÷, sudarÓana÷, vinataka÷, aÓvakarïa÷, nemiædharagiri÷, sumeruÓceti // 126. sapta sÃgarÃ÷ / tadyathà - k«Ãra÷, k«Åra÷, dadhi, udadhi÷, gh­tam, madhu÷, surà ceti // (##) 127. tatra «a kÃmÃvacarà devÃ÷ / tadyathà - cÃturmahÃrÃjakÃyikÃ÷, trÃyastriæÓÃ÷, tu«itÃ÷, yÃmÃ÷, nirmÃïarataya÷, paranirmitavaÓavartinaÓceti // 128. a«ÂÃdaÓa rÆpÃvacarà devÃ÷ / tadyathà - brahmakÃyikÃ÷, brahmapurohitÃ÷, brahmapÃr«adyÃ÷, mahÃbrahmÃïa÷, parÅttÃbhÃ÷, apramÃïÃbhÃ÷, ÃbhÃsvarÃ÷, parÅttaÓubhÃ÷, Óubhak­tsnÃ÷, anabhrakÃ÷, puïyaprasavÃ÷, b­hatphalÃ÷, asaæj¤isattvÃ÷, av­hÃ÷, atapÃ÷, sud­ÓÃ÷, sudarÓanÃ÷, akani«ÂhÃÓceti // 129. catvÃro 'rÆpÃvacarà devÃ÷ / ÃkÃÓÃnantyÃyatanopagÃ÷, vij¤ÃnÃnantyÃyatanopagÃ÷, ÃkiæcanyÃyatanopagÃ÷, naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanopagÃÓceti // 130. trividhà ÃlaÇghanÃ÷ / tadyathà - satyÃlaÇghanÃ, dharmÃlaÇghanÃ, anÃlaÇghanà ceti // 131. trividhà mahÃmaitrÅ / tadyathà - satyÃlaÇgha(mba)nÃ, dharmalaÇgha(rmÃlamba)nÃ, anÃlaÇgha(mba)nà ceti // 132. trividhaæ karma / tadyathà - d­«ÂadharmavedanÅyam, utpadyavedanÅyam, aparavedanÅyaæ ceti // 133. trividhaæ prÃtihÃryam / tadyathà - ­ddhiprÃtihÃryam, ÃdeÓanÃprÃtihÃryam, anuÓÃsanÅprÃtihÃryaæ ceti // 134. a«ÂÃvak«aïÃ÷ / tadyathà - narakopapatti÷, tiryagupapatti÷, yamalokopapatti÷, pratyantajanapadopapatti÷, dÅrghÃyu«adevopapatti÷, indriyavikalatÃ, mithyÃd­«Âi÷, cittotpÃdavirÃgitatà ceti // 135. trividhà vikalpÃ÷ / tadyathà - anusmaraïavikalpa÷, saætirana(tÅraïa)vikalpa÷, sahajavikalpaÓceti // 136. catvÃra÷ samÃdhaya÷ / tadyathà - ÓÆraægama÷, gaganaga¤ja÷ vimalaprabha÷, siæhavikrŬitaÓceti / 137. caturdaÓÃvyÃk­tavastÆni / tadyathà - ÓÃÓvato loka÷, aÓÃÓvato loka÷, ÓÃÓvataÓcÃÓÃÓvataÓca, naiva ÓÃÓvato nÃÓÃÓvataÓca / antavÃælloka÷, anantavÃælloka÷, antavÃæÓcÃnantavÃællokaÓca, naivÃntavÃnnÃnantavÃæÓca / bhavati tathÃgata÷ paraæ maraïÃt, na bhavati tathÃgata÷ paraæ maraïÃt, bhavati na ca bhavati ca tathÃgata÷ paraæ maraïÃt, naiva bhavati na bhavati tathÃgata÷ paraæ maraïÃt / sa jÅvastaccharÅram, anyo jÅvo 'nyaccharÅraæ ceti // 138. trÅïi kuÓalamÆlÃni / tadyathà - adve«a÷, alobha÷, amohaÓceti // 139. etadviparyayÃntrÅïyakuÓalamÆlÃni / tadyathà - lobha÷, moha÷, dve«aÓceti // 140. tisra÷ Óik«Ã÷ / tadyathà - adhicittaÓik«Ã, adhiÓÅlaÓik«Ã, adhipraj¤ÃÓik«Ã ceti // iti nÃgÃrjunapÃdaviracito 'yaæ dharmasaægraha÷ samÃpta÷ //