Asanga: Abhidharmasamuccaya (Abhidh-s) Source unknown; cf. the following editions: - V.V. Gokhale: Fragments from the Abhidharmasamucca of Asaüga, Journal of the Bombay Branch of the Royal Asiatic Society, New Series, vol. 23 (1947), pp. 13-68; - P. Pradhan: Abhidharmasamucca, Santiniketan 1950 (Visva-Bharati Studies, 12). Input by members of the Sanskrit Buddhist Input Project. With kind permission of the Digital Sanskrit Buddhist Canon Project of Nagarjuna Institute, Nepal and University of the West, Rosemead, California, USA (www.uwest.edu/sanskritcanon) Sastra section The transliteration emulates the conventions of Nagari script. Therefore, many word boundaries are not marked by blanks. #<...># = BOLD for pagination of Pradham's edition (added) (...) = restored passages (?) [...] = unclear passages (?) ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ Abhidharmasamuccaya namo buddhàya [atha målavastuni tridharmaparicchedaþ prathamaþ /] tridharmaþ saügrahaþ saüprayogo 'nvaya÷ca lakùaõe / vini÷caye satyadharmau pràptiþ sàükathyameva ca // kati kasmàdupàdànaü vyavasthànaü ca lakùaõam / anukamàrthadçùñàntabhedà j¤eyàþ samuccaye // skandhà dhàtava àyatanàni ca kati / skandhàþ pa¤ca / råpaskandho vedanàskandhaþ saüj¤àskandhaþ saüskàraskandho vij¤ànaskandha÷ca // dhàtavo 'ùñàda÷a / cakùurdhàtå råpadhàtu÷cakùurvij¤ànadhàtuþ ÷rotradhàtuþ ÷abdadhàtuþ ÷rotravij¤ànadhàturghràõadhàturgandhadhàturghràõavij¤ànadhàturjivhàdhàtå rasadhàturjivhàvij¤ànadhàtuþ kàyadhàtuþ spraùñavyadhàtuþ kàyavij¤ànadhàturmanodhàturdharmadhàturmanovij¤ànadhàtu÷ca // àyatanàni dvada÷a / cakùuràyatanaü råpàyatanaü ÷rotràyatanaü ÷abdàyatanaü ghràõàyatanaü gandhàyatanaü jivhàyatanaü rasàyatanaü kàyàyatanaü spraùñavyàyatanaü manaàyatanaü dharmàyatanaü ca // kimupàdàya skandhàþ pa¤caiva / paücàkàràtmavastådbhàvanatàmupàdàya / saparigrahadehàtmavastu upabhogàtmavastu abhilàpàtmavastu sarvadharmàdharmàbhisaüskàràtmavastu (##) tadà÷rayàtmasvastu copàdàya // kimupàdàya dhàtovo 'ùñàda÷aiva / dvàbhyàü dehaparigrahàbhyàmatãtavarttamànaùaóàkàropabhogadhàraõatàmupàdàya // kimupàdàyàyatanàni dvàda÷aiva / dvàbhyàü dehaparigrahàbhyàmanàgataùaóàkàropabhogàyadvàratàmupàdàya // kasmàt skandhà upàdànamityucyante / upàdànena sahitatvàt skandhà upàdànami tyucyante / upàdànaü katamat / skandheùu cchando ràga÷ca / kasmàt / þcchando ràga÷copàdànamityucyate / anàgatavarttamànaskandhànàmabhinirvarttanato 'parihàrata÷ca / anàgate 'bhilàùàd varttamàne 'dhàvasànàcca cchando ràga÷copàdànamityucyate / kasmàd dhàtava àyatanàni ca sopàdànadharmà ityucyante / tatra skandhavannirdde÷aþ // kiülakùaõaü råpam / råpaõa lakùaõaü råpam / tad dvividham / spar÷ena råpaõaü prade÷ena råpaõaü ca / spar÷ena råpaõaü katamat / karacaraõapàùàõa÷asradaõóa÷ãtoùõakùutpipàsàma÷akadaü÷asarpavç÷cikàdãnàü spar÷ena vyàbàdhanam / prade÷ena råpaõaü katamat / de÷ena råpaõa midaü cedaü ca råpamevaü caivaü ca råpamiti praõihitàpraõihitacetovitarkeõa pratibimbacitrãkàratà // kiülakùaõà vedanà / anubhavalakùaõà vedanà / nànàvidhànàü ÷ubha÷ubhànàü karmaõàü phalavipàkaü pratyanubhavantyanenetyanubhavaþ // kiülakùaõà saüj¤à / saüjànanàlakùaõà saüj¤à / saüj¤à nànàdharmapratibimbodgrahaõa (svabhàvà) yayà draùña÷rutamatavij¤àtànarthàn vyavaharati // kiülakùaõaþ saüskàraþ / abhisaüskàralakùaõaþ saüskàraþ / saüskàrabhisaüskàra (svabhàvo) yena ku÷alàku÷alàvyakçteùu pakùeùu cittaü prerayati / kiülakùaõaü (##) vij¤ànam / vijànanàlakùaõaü vij¤ànam / vij¤ànaü yena råpa÷abdagandharasaspar÷adharmàn nànà viùayàn vijànàti // cakùurdhàtuþ kiülakùaõaþ / yena cakùuùà råpàõi dçùñavàn pa÷yati yacca tasya bãjamupacitamàlayavij¤ànaü taccakùuþ // yathà cakùurdhàtulakùaõaü tathà ÷rotraghràõajihyakàyamanodhàtånàmapi lakùaõàni / råpadhàtuþ kiülakùaõaþ / råpaü yaccakùuùà dçùñaü dç÷yate ca yacca tatra cakùurdhàtoràdhipatyaü tadråpadhàtu lakùaõam / yathà råpadhàtu lakùaõaü tathà ÷abdagandharasaspar÷adharmadhàtånàmapi lakùaõàni / cakùårvij¤ànadhàtuþ kiülakùaõaþ / cakùurà÷rayà råpàlambanà råpaprativij¤aptiþ yacca tasya bãjamupacitaü / vipàkàlayavij¤ànaü taccakùurvij¤ànadhàtulakùaõam // yathà cakùurvij¤ànadhàtulakùaõaü tathà ÷rotraghràõajivhàkàyamanovij¤ànadhàtånàmapi lakùaõàni // àyatanaü kiülakùaõam / dhàtuvad yathàyogaü veditavyam // råpaskandhavyavasthànaü katamat / yatkiücidråpaü sarvaü taccatvàri mahàbhåtàni catvàri ca mahàbhåtànyupàdàya // katamàni catvàri mahàbhåtàni / pçthivãdhàtuþ abdhàtuþ tejodhàtuþ vàyudhàtu÷ca // pçthivãdhàtuþ katamaþ / kañhinatà // abdhàtuþ katamaþ niùyandatà // tejodhàtuþ katamaþ / uùõatà // vàyudhàtuþ katamaþ / kampanatà // upàdàya råpaü katamat / cakùurindriyaü ÷rotrendriyaü ghràõendriyaü jivhendriyaü kàyendriyaü råpa÷abdagandharasaspraùñavyànàmekade÷o dharmàyatanasaügçhãtaü ca råpam // cakùurindriyaü katamat / catvàri mahàbhåtànyupàdàya cakùuvij¤ànà ÷rayo råpaprasàdaþ // ÷rotrendriyaü katamat / catvàri mahàbhåtànyupàdàya ÷rotravij¤ànà÷rayo råpaprasàdaþ / ghràõendriyaü katamat / catvàri mahàbhåtànyupàdàya ghràõavij¤ànà÷rayo råpaprasàdaþ // jivhendriyaü katamat / catvàri mahabhåtànyupàdàya jivhàvij¤àna÷rayo råpaprasàdaþ // kàyendriyaü katamat / catvàri mahàbhåtànyupàdàya kàyavij¤ànà÷rayo råpaprasàdaþ // råpaü katamat / catvàri mahàbhåtànyupàdàya cakùurindriyagocaro 'rthaþ / yathà nãlaü pãtaü lohitamavadàtaü dãrghaü hrasvaü vçttaü parimaõóalaü sthålaü såkùmamunnatamavanataü sàtaü visàtamàtapaþ chàyà àloko 'dhakàramabhraü dhåmo rajo mahikà ca / abhyavakà÷aråpaü vij¤aptiråpaü nabha ekavarõaü råpam // tat (##) punastridhà / ÷obhanama÷obhanamubhayaviparãtaü ca // ÷abdaþ katamaþ / catvàri mahàbhåtànyupàdàya ÷rotrendriyabràhyo 'rthaþ / manoj¤o và amanoj¤o và ubhayaviparãto và / upàttamahàbhåtahetuko và anupàttamahàbhåtahetuko và tadubhayo bàlokaprasiddho và siddhopanãto và parikalpito và àryairde÷ito và tãrthaida÷ito và / gandhaþ katamaþ / catvàri mahàbhåtànyupàdàya ghràõendriyagràhyo 'rthaþ / yathà surabhirasurabhiþ samagandhaþ sahajagandhaþ sàüyogikagandhaþ pàriõàmikagandha÷ca // rasaþ katama / catvàri mahàbhåtàmyupàdàya jivhendriyabràhyo 'rthaþ / tikto 'mlo madhuraþ kañuko lavaõaþ kaùàya÷ca / manoj¤o và amanoj¤o và ubhayaviparãto và sahajo và sàüyogiko và pàriõàmiko và // spraùñavyaikade÷aþ katamaþ / catvàri mahàbhåtànyupàdàya kàyendriya gràhyo 'rthaþ / ÷lakùõatvaü karka÷atvaü laghutvaü guråtvaü picchilatvaü mandatvamamandatvaü ÷ãtatvamuùõatvaü jighatsà pipàsà tçptirbalaü daurbalayaü mårcchà kaõóåtiþ påtirvyàdhirjaràmaraõaü klàntirvi÷ràma årjà ca // dharmàyatanasaügçhãtaü råpaü katamat / pa¤cavidham / àbhisaükùepikamàbhyavakà÷iükaü sàmàdànikaü parikalpitaü vaibhutvikaü ca / vedanàskandhavyavasthànaü katamat / ùaóvedanàkàyàþ / cakùuþsaüspar÷ajà vedanà ÷rotraghràõajivhàkàyamanaþ saüspar÷ajà vedanà // evaü ùaóvedanà kàyàþ sukhà và duþkhà aduþkhàsukhà và // punaþ sukhà kàyikã vedanà duþkhà kàyikã vedanà aduþkhàsukhà kàyikãvedanà sukhà caitasikã vedanà duþkhà caitasikã vedanà aduþkhàsukhà caitasikã vedanà sukhà sàmiùavedanà duþkhà sàmiùavedanà aduþkhàsukhà sàmiùavedanà sukhà niràmiùavedanà duþkhà niràmiùavedanà aduþkhàsukhà niràmiùavedanà punaþ sukhà gredhà÷ritavedanà duþkhà gredhà÷ritavedanà aduþkhàsukhà gredhà÷ritavedanà sukhà naiùkramyà÷ritavedanà duþkhà naiùkramyà÷ritavedanà aduþkhàsukhà naiùkramyànnitavedanà ca // kàyikã vedanà katamà / paücavij¤ànasaüprayuktà vedanà // caitasikã vedanà katamà / manovij¤ànasaüprayuktà vedanà / sàmiùavedanà katamà / (##) àtmabhàvatçùõàsaüprayuktà vedanà / niràmiùavedanà katamà / tattçùõàviprayuktà vedanà // gredhà÷ritavedanà katamà / paücakàmaguõatçùõàsaüprayuktà vedanà // naiùkramyà÷ritavedanà katamà / tattçùõàviprayuktà vedanà / saüj¤àskandhavyavasthànaü katamat / ùañ saüj¤àkàyàþ / cakùuþsaüspar÷ajà saüj¤à / ÷rotraghràõa / jivhàkàyamanaþsaüspar÷ajà saüj¤à yathà sanimittama pi saüjànàti animittamapi parãttamapi mahadgata mapyapramàõamapi nàsti kiücidityàkiücanyàyatanamapi saüjànàti // sanimittasaüj¤à katamà / avyavahàraku÷alasyànimittadhàtusamà pannasya bhavàgrasamàpannasya ca saüj¤àü sthàpayitvà yàvadanyà saüj¤à // animittasaüj¤à katamà / yà sthàpità saüj¤à // parãttà saüj¤à katamà / yayà kàmadhàtuü saüjànàti // mahagdatà saüj¤à katamà / yayà råpadhàtuü saüjànàti // apramàõasaüj¤à katamà / yayà àkà÷àna ntyàyatanaü vij¤ànànantyàyatanaü saüjànàti // aki¤cana saüj¤à katamà / yayà àki¤canyàyatanaü saüjànàti // saüskàraskandhavyavasthànaü katamat / ùañ cetanàkàyàþ / cakùuþsaüspar÷ajà cetanà ÷rotraghràõajvihàkàyamanaþsaüspar÷ajà cetanà yayà ku÷alatvàya cetayate saükle÷àya cetayate avasthàbhedàya cetayate itãyaü cetanà vedanàü saüj¤àcca sthàpayitvà tadanye caitasikà dharmà÷cittaviprayuktà÷ca saüskàràþ saüskàraskandha ityucyate // te punaþ katame / manaskàraþ spar÷aþ cchando 'dhimokùaþ smçtiþ samàdhiþ praj¤à÷raddhà hãrapatràpyamàlobho 'dveùo 'mohoþ vãryaü pra÷rabdhirapramàda upekùà apristhità ràgaþ pratigho màno 'vidyà vicikitsà satkàyadçùñirantaragràhadçùñirdçùñiparàmar÷aþ ÷ãlavçtaparàmar÷aþ mithyàdçùñi krodha upanàhaþ mrakùaþ pradà÷aþ ãrùyàþ màtsaryaü ÷àñhyaü mado vihinsà àhrikyamanapatràpyaü styànamauddhatyaü à÷raddhyaü kausãdyaü pramàdo muùitasmçtitàsaüprajanyaü vikùepo middhaü kaukçtyaü vitarko vicàra÷ca // cetanà (##) katamà / cittàbhisaüskàro manaskarma / ku÷alàku÷alàvyàkçteùu cittapreraõakarmikà // manaskàraþ katamaþ / cetasa àbhogaþ / àlambanacitta dhàraõakarmakaþ // spar÷aþ katamaþ / trikasakùipàte indriyavipàraparicchedaþ / vedanàsanni÷rayadàna karmakaþ // cchandaþ katamaþ / ãpsite vastuni tattadupasaühatà karttçkàmatà / vãryàdàna sanni÷rayadànakarmakaþ // adhimokùaþ katamaþ / ni÷cite vastuni yathàni÷cayaü dhàraõà / asaühàryatàkarmakaþ // smçti katamà / saüsçte vastuni cetasaþ asaüpramoùo 'vikùepakarmikà // samàdhiþ katamaþ / upaparãkùye vastuni vittasyaikàgratà / j¤ànasanni÷rayadànakarmakaþ // praj¤à katamà / upaparãkùya eva vastuni dharmàõàü pravicayaþ / saü÷ayavyàvarttanakarmikà // ÷raddhà katamà / astitvaguõavattva÷aktatveùvabhisaüpratyayaþ prasàdo 'bhilàpaþ / cchandasakùi÷rayadànakarmikà / hrãþ katamà / svayamavadyena lajjanà / du÷caritasaüyamasanni÷rayadànakarmikà // apatràpyaü katamat / parato 'vadyena lajjanà / tatkarmakameva // alobhaþ katamaþ / bhave bhavopakaraõeùu và anàsaktiþ du÷caritàpravçttisanni÷rayadànakarmakaþ / adveùaþ katamaþ / sattveùu duþkhe duþkha sthànãyeùu ca dharme ùvanàghàtaþ / du÷caritàpravçttisanni÷rayadànakarmakaþ / amohaþ katamaþ / vipàkato và àgamato vàdhigamato và j¤ànaü pratisaükhyà / du÷caritàpravçttisanni÷rayadànakarmakaþ / vãryaü katamat / ku÷ale cetaso 'bhyutsàhaþ sannàhe và prayoge và alãnatve và avyàvçttau và asantuùñau và / ku÷alapakùaparipåraõapariniùpàdanakarmakam // a÷rabdhiþ katamà / kàyacittadauùñhulyànàü pratipra÷rabdheþ kàya cittakarmaõyatà / sarvàvaraõaniùkarùaõakarmikà // amramàdaþ katamaþ / savãryakànalobhàdveùàmohanni÷ritya yà ku÷alànàü dharmàõàmbhàvanà sàsravebhya÷ca dharmebhya÷cittàrakùà / sa ca laukikalokottarasampatti paripåraõapariniùpàdanakarmakaþ // upekùà katamà / savãryakànalobhàdveùàmohànni÷ritya yà saükliùñavihàravairodhikã cittasamatà cittapra÷añhatà cittasyànàbhogàvasthitatà / saükle÷ànavakà÷asanni÷rayadànakarmikà // avihinsà katamà / (##) adveùàü ÷ikà karåõatà / aviheñhanakarmikà // ràgaþ katamaþ traidhàtuko 'nunayaþ / duþkhasaüjananakarmakaþ // pratighaþ katamaþ / sattveùu duþkhe duþkhasthànãyeùu ca dharmeùvàghàtaþ / aspar÷avihàradu÷caritasanni÷rayadànakarmakaþ // mànaþ katamaþ / satkàyadçùñisanni÷rayeõa cittasyonnatiþ / agauravaduþkhotpatti sanni÷rayadànakarmakaþ // avidyà katamà / traidhàtukamaj¤ànam / dharmeùu mithyàni÷cayavicikitsàtsaükle÷otpattisanni÷rayadànakarmikà // bicikitsà katamà / satyeùu vimatiþ / ku÷alapakùàpravçtti sanni÷rayadànakarmikà // satkàyadçùñiþ katamà / pa¤copàdànaskandhànàtmataþ àtmãyato và samanupa÷yato yà kùàntã råcirmatiþ prekùà dçùñiþ / sarvadçùñigatasanni÷rayadànakarmikà // antagràhadçùñiþ katamà / pa¤copàdànaskandhàn ÷à÷va(ta)to và ucchedato và samanupa÷yataþ yà kùàntã rucirmatiþ prekùà dçùñiþ / madhyamà pratipanniryàõaparipanthakarmikà // dçùñiparàmar÷aþ katamaþ / dçùñiü dçùñayà÷rayàü÷ca pa¤copàdànaskandhànagrataþ ÷reùñhato vi÷iùñataþ paramata÷ca samanupa÷yato yà kùànti rucirmatiþ prekùà dçùñi / asadçùñyaminive÷asanni÷rayadànakarmakaþ // ÷ãlavataparàmarthaþ katamaþ / ÷ãlaü vrataü ÷ãlavratà(÷rayàü)÷ca pa¤copàdànaskandhàn ÷uddhito muktito nairyàõikata÷ca samanupa÷yato yà kùàntã råcirmatiþ prekùà dçùñiþ / ÷ramavaiphalyasanni÷rayadànakarmakaþ // mithyàdçùñiþ katamà / hetuü vàpavadataþ phalaü và kriyàü và sadvà vastu nà÷ayataþ mithyà ca vikalpayato yà kùànti rucirmatiþ prekùà dçùñiþ / ku÷alamålasamucchedakarmikà / aku÷alamåladçóhatàsanni÷rayadànakarmikà / aku÷ale pravçttikarmikà ku÷alecàpravçttikarmikà và // yà etàþ pa¤ca dçùñayaþ àsàü kati samàropadçùñayaþ katyapavàddçùñayaþ / catasraþ samàropadçùñayaþ j¤eye svabhàvavi÷eùasamàropatàmupàdàya dçùñau càgra÷uddhisamàropatàmupàdàya / ekà yadbhåyasà apavàdadçùñiþ / yà÷ca purvàntakalpikà dçùñayaþ yà÷caparàntakalpikà (##) dçùñayaþ tàþ katibhyo dçùñibhyo veditavyàþ / dvàbhyàü sarvàbhyo và / yà avyàkçtacastuùu dçùñayastàþ katibhyo dçùñibhyo veditavyàþ / dvàbhyàü sarvàbhyo và / kaü doùaü pa÷yatà bhagavatà skandhadhàtvàyatanegu pa¤camiþ kàraõairàtmà pratikùiptaþ satkàyadçùñiparigçhãtàn pa¤ca doùàn pa÷yatà vilakùaõatàdoùaü anityatàdoùaü asvàsthya doùaü nirdehatàdoùaü ayatnato mokùadoùaü ca // yà pa¤casåpàdànaskadheùu viü÷atikoñikà satkàyadçùñiþ råpa[mà]tmeti samanupa÷yati råpavantamàtmànamàtmãyaü (råpaü) råpe àtmànaü vedanàü saüj¤àü saüskàràn vij¤ànamàtmeti samanupa÷yati vij¤ànavantamàtmànamàtmãyaü vij¤ànaü vij¤àne àtmànaü tatra katyàtmadçùñayaþ katyàtmãyadçùñayaþ pa¤càtmadçùñayaþ pa¤cada÷àtmãyadçùñayaþ // kena kàraõena pa¤ca [da÷à]tmãyadçùñayaþ / sambandhàtmãyatàmupàdàya va÷avarttanàtmãyatàmupàdàya avinirbhogavçttyàtmãyatàü copàdàya / satkàyadçùñirniråpitavastukà vaktavyà anirupitavastukà vaktavyà / aniråpitavastu(kà) vaktavyà rajjvàü sarpabuddhivat / krodhaþ katamaþ / pratyupasthite apakàranimitte prati[ghàü] ÷ika÷cetasa àghàtaþ / ÷astràdànaü daõóàdànàdisaürambhasanni÷rayadànakarmakaþ / upanohaþ katamaþ tata årdhvaü pratighàü÷ika eva vairà÷ayasyànutsargaþ / akùàntisanni÷rayadànakarmakaþ / makùaþ katamaþ / samyak coditasya mohàü÷ikà avadyapracchàdanà / kaukçtyàspar÷a vihàrasanni÷rayadànakarmakaþ / madà÷aþ katamaþ / pratighàü÷ikaþ krodhopanàhapårvaïgama÷cetasa àghàtaþ / uccapragàóhapàruùyavacanasanni÷rayadàna karmakaþ apuõyaprasavakarmakaþ aspar÷avihàrakarmaka÷ca // ãrùyà katamà / làbhasatkàrà dhyavasitasya parasaüpattivi÷eùe dveùàü÷ikaþ a[marùa] kçta÷cetaso vyàropaþ / daurmanasyàspar÷avihàrakarmakaþ / màtsaryaü katamat / làbhasatkàràdhyavasitasya pariùkàreùu ràgàü÷i÷cetasa àgrahaþ / asaülekhasanni÷rayadànakarmakam // màyà katamà / làbhasatkàràdhyavasitasya ràgamohàü÷ikà abhåtaguõasaüdar÷anà / mithyàjãvasanni÷rayadànakarmikà // ÷àñhyaü ka[tamat] / làbhasatkàràdhyavasitasya (##) ràgamohàü÷ikà bhåtadoùavimàlanà / samyagavavàdalàbhaparipanthakaram // madaþ katamaþ / àrogyaü và àgamya yauvanaü và dãrghàyuùkalakùaõaü vopalabhyanyatamànyatamàü và sàsravàü saüpattiü ràgàü÷ikannandãsaumanasyam / sarvvakle÷opakle÷asanni÷rayadànakarmakaþ // vihinsà katamà / prati[ghàü÷i]kà nirvçõatà niùkaraõatà nirdayatà / viheñhanakarmikà // àhrãkyaü katamat / ràgadveùamohàü÷ikà svayamavadyenàlajjanà / sarvvakle÷opakle÷asàhàyyakarmakam // anapatràpyaü katamat / ràgadveùamohàü÷ikà parato 'vadyenalajjanà / sarvvakle÷opakle÷asàhàyyakarmakam // styànaü katamat / mohàü÷ikà cittàkarmaõyatà / sarvakle÷opakle÷asàhàyyakarmakam // auddhatya katamat / ÷ubhanimittamanusarato ràgàü÷ika÷cetaso 'vyupa÷amaþ / ÷amathaparipanthakarmakam // à÷radudhvaü katamat / mohàü÷ikaþ ku÷aleùu dharmeùu cetaso 'nabhisaüpratyayo 'prasàdo 'nabhilàùaþ / kausãdyasanni÷rayadànakarmakam // kausãdyaü katamat / nidràpàr÷va÷ayana sukhallikàmàgamya mohàü÷ika÷cetaso 'nabhyutsàhaþ / ku÷alapakùaprayogaparipanthakarmakam // pramodaþ katamaþ / sakausãdyàn ràgadveùamohànni÷ritya ku÷alànàü dharmàõàmabhàvanà sàsravebhya÷ca dharmebhya÷cetaso 'nàrakùà / aku÷alavçddhiku÷alaparihàõisanni÷rayadànakarmakaþ // muùitasmçtità katamà / kle÷a saüprayuktà smçtiþ / vikùepasanni÷rayadànakarmikà // asaüprajanyaü katamat / kle÷asaüprayuktà praj¤à yayà asaüvidità kàyavàkcittacaryà pravartate / àpattisanni÷rayadànakarmakam // vikùepaþ katamaþ / ràgadveùamohàü÷ika÷cetaso visàraþ / sa punaþ svabhàvavikùepaþ bahirdhàvikùepaþ adhyàtmavikùepaþ nimi(tta) vikùepaþ dauùñhulyavikùepaþ manasikàravikùepa÷ca / svabhàvavikùipaþ katamaþ / pa¤ca vij¤àna kàyàþ // bahirdhà vikùepa katamaþ / ku÷alaprayuktasya paücasu kàmaguõeùu cetaso visàraþ // adhyàtmavikùepaþ katamaþ / ku÷alaprayuktasya layauddhatyàsvàdanà / nimittavikùepa katamaþ / parasaübhàvanàü puraskçtya (##) ku÷alaprayogaþ // hauùñhulyavikùepaþ katamaþ / ahaükàramamakàràsmimànapakùyaü dauùñhulyamàganya ku÷alaprayuktasyotpannotpanneùu vediteùvahamiti và mameti và asmãti và udgraho vyavakiraõà nimittãkàraþ // manasikàravikùepaþ katamaþ / samapattyantaraü và yànàntaraü và samàpadyamànasya saü÷rayato và yo visàraþ / vairàgyapari panthakarmakaþ middhaü katamat / middhanimittamàgamya mohàü÷ika÷cetaso 'bhisaükùepaþ ku÷alaþ aku÷alaþ avyàkçtaþ kàle và akàle và yukto và ayukto và / kçtyàvipattisanni÷rayadànakarmakam // kaukçtyaü katamat / yadabhipretànabhipretaü kàraõàkàraõàmàgamya mohàü÷ika÷cetaso vipratisàraþ / ku÷alamaku÷alamavyàkçtaü kàle akàle yuktamayukta¤ca // cittasthitiparipanthakarmakaþ // vitarkaþ katamaþ / cetanàü và ni÷ritya praj¤àü và paryeùako manojalpaþ / sà ca cittasyaudàrikatà // vicàraþ katamaþ / cetanàü và ni÷ritya praj¤àü và pratyavekùako manojalpaþ / sa ca cittasya såkùmatà / spar÷àspar÷avihàrasaüni÷rayadànakarmakau / api khalu ku÷alànàü dharmàõàü svavipakùaprahàõaü karma / kle÷opakle÷ànàü svapratipakùaparipanthanaü karma // 0 // citta viprayuktàþ saüskàràþ katame / pràptirasaüj¤isamàpattinirodhasamàpattiràsaüj¤ikaü jãvitendriyaü nikàyasabhàgatà jàtirjarà sthitiranityatà nàmakàyàþ padakàyàþ vya¤janakàyàþ pçthagjanatvaü pravçttiþ pratiniyamo yogaþ javo 'nukramaþ kàlo de÷aþ saükhyà sàmagrã ca // pràptiþ katamà / ku÷alaku÷alàünàü dharmàõàmàcayàpacaye pràptiþ pratilagbhaþ samanvàgama iti praj¤aptiþ // asaüj¤isamàpattiþ katamà / ÷ubhakçtsnavãtaràgasyoparyavãtaràgasya niþsaraõasaüj¤àpårvakeõa manasikàreõàsthàvaràõàü cittacaitasikànàü dharmàõàü nirodhe asaüj¤isamàpattiriti praj¤aptiþ // nirodhasamàpattiþ katamà / àkiücanyàyatanavãtaràgasya bhavàgràduccalitasya ÷àntavihàrasaüj¤àpårvakeõa (##) manasikàreõàsthàvaràõàü cittacaitasikànàü dharmàõàü nirodhe nirodhasamàpattiriti praj¤aptiþ // àsaüj¤ikaü katamat / asaüj¤isattveùudeveùåpapannasyàsthàvaràõàü cittacaitasikànàü dharmàõàü nirodhe àsaüj¤ikapriti praj¤aptiþ // jãvitendriyaü katamat / nikàyasabhàge pårvakarmàviddhe sthitikàlaniyame àyuriti praj¤aptiþ // nikàyasabhàgaþ katamaþ / teùàü teùàü sattvànàü tasmiü stasmin sattvanikàye àtmabhàvasadç÷atàyàü nikàyasabhàga iti praj¤aptiþ // jàtiþ katamà / nikàyasabhàge saüskàràõàmabhåtvàbhàve jàtiriti praj¤aptiþ // jarà katamà / nikàyasabhàme saüskàràõàü prabandhànyathàtve jareti praj¤aptiþ // sthitiþ katamà / nikàyasabhàge prabandhàvipraõà÷e sthitiriti praj¤aptiþ // anityatà katamà / nikàyasabhàge saüskàràõàü prabandhavinà÷e anityateti praj¤aptiþ // nàmakàyàþ katame / dharmàõàü svabhàvàdhivacane nàmakàyà iti praj¤aptiþ // padakàyàþ katame / dharmàõàü vi÷eùàdhivacane padakàyà iti praj¤aptiþ // vya¤janakàyàþ katameþ tadubhayà÷rayeùvakùareùu vya¤janakàyà iti praj¤aptiþ / tadubhayàbhivya¤janatàmupàdàya / varõo 'pi saþ / arthasaüvarõanatàmupàdàya / akùare punaþ paryàyàkùaraõatàmupàdàya // pçthagjanatvaü katamat / àryadharmàõàmapratilàbhe pçthagjanatvamiti praj¤aptiþ // pravçttiþ katamà / hetuphala prabandhànupacchede pravçttiriti praj¤aptiþ / pratiniyamaþ katamaþ / hetuphalanànàtve pratiniyama iti praj¤aptiþ // yogaþ katamaþ / hetuphalànuråpye yoga iti praj¤aptiþ // javaþ katamaþ / hetuphalà÷upravçttau java iti praj¤aptiþ // anukramaþ katamaþ / hetuphalaikatye pravçttau anukrama iti praj¤aptiþ // kàlaþ katamaþ / hetuphalaprabandhapravçttau kàla iti praj¤aptiþ // de÷aþ katamaþ / pårvadakùiõapa÷cimottarà dharordhvàsu sarvato da÷asu dikùu hetuphala eva de÷a iti praj¤aptiþ // saükhyà katamà / saüskàràõàü pratyeka÷o bhede saükhyeti praj¤aptiþ // sàmagrã katamà / hetuphalapratyayasamavadhàne sàmagrãti praj¤aptiþ // 0 // vij¤ànaskandhavyavasthànaü katamat / yaccittaü manovij¤ànamapi / tatra (##) cittaü katamat / skandhadhàtvàyatanavàsanàparibhàvitaü sarvavãjakamàlayavij¤ànaü vipàkavij¤ànamàdànavij¤ànamapi tat / tadvàsanàcitatàmupàdàya // manaþ katamat / yannityakàlammanyanàtmàkamàlayavij¤ànaü caturbhiþ kle÷aiþ saüprayuktamàtmadçùñyàtmasnehenàsmimànenàvidyayà ca / tacca sarvatragaü ku÷ale 'pyaku÷ale 'pyavyàkçte 'pi sthàpayitvà màrgasabhmukhãbhàvaü nirodhasamàpattima÷aikùa bhåmiü ca yacca ùaõõàü vij¤ànànàü samanantaraniruddhaü vij¤ànam // vij¤ànaü katamat / ùaó vij¤ànakàyàþ / cakùurvij¤ànaü ÷rotraghràõajivhàkàyamanovij¤ànam / cakùurvij¤ànaü katamat / cakùurà÷rayà råpàlambanà prati vij¤aptiþ // ÷rotravij¤ànaü katamat / ÷rotrà÷rayà ÷abdàlambanà prativij¤aptiþ // ghràõavij¤ànaü katamat / ghràõà÷rayà gandhàlambanà pratibij¤aptiþ / jilhàvij¤ànaü katamat / jivhà÷rayà rasàlambanà prativij¤aptiþ // kàyavij¤ànaü katamat / kàyà÷rayà spraùñavyàlambanà prativij¤aptiþ // manovij¤ànaü katamat / manaà÷rayà dharmàlambanà prativij¤aptiþ // dhàtuvyavasthànaü katamat / råpaskandhà eva da÷a dhàtavaþ / cakùurdhàtuþ råpadhàtuþ ÷rotradhàtuþ ÷abdadhàtuþ ghràõadhàtuþ gandhadhàtuþ jivhàdhàtuþ rasadhàtuþ kàyadhàtuþ spraùñavyadhàtuþ mano dhàtvekade÷a÷ca // vedanàskandhaþ saüj¤àskandhaþ saüskàraskandha÷ca dharmadhàtvekade÷aþ / vij¤ànaskandha eca sapta vij¤ànaghàtavaþ / cakùuràdayaþ ùaó vij¤ànadhàtavo manodhàtu÷ca // dharmadhàtau skandhairasaügçhãtaü katamat / dharmadhàtàvasaüskçtà dharmàþ / te 'saüskçtàdharmàþ punaraùñadhà / ku÷aladharmatathatà aku÷aladharmatathatà avyàkçtadharmatathatà àkà÷am apratisaükhyà nirodhaþ pratisaükhyànirodhaþ àniüjyaü saüj¤àvedayitanirodha÷ca // ku÷aladharmatathatà katamà / nairàtmyam / sà punarucyate ÷ånyatà animittaü bhåtakoñiþ paramàrtho dharmàdhàtu÷ca // kimupàdàya tathatà tathatocyate / ananyayàbhàvatàmupàdàya / kimupàdàya tathatà nairàtmyamucyate / dvividhàtmaviprayuktatàmupàdàya / kimupàdàya tathatà ÷ånyatocyate / sarvasaükle÷àpracàratàmupàdàya / (##) kimupàdàya tathatà animittamucyate / sarvanimittopa÷amatàmupàdàya / kimupàdàya tathatà bhåtakàñirucyate / aviparyàsàlambanatàmupàdàya / kimupàdàya tathatà paramàrtha ucyate / paramàrthaj¤ànagocarasthànatàmupàdàya / kimupàdàya tathatà dharmadhàturucyate / sarveùàü ÷ràvakàõàü pratyekabuddhànàü ca buddha dharmanimittà÷rayatàmupàdàya // yathà ku÷alaladharmatathatà tathà aku÷aladharmatathatà avyàkçta dharmatathatà ca j¤eyà // àkà÷aü katamat / råpàbhàvaþ sarvakçtyàvakà÷atàmupàdàya // apratisaükhyànirodhaþ katamaþ / yo nirodho na visaüyogaþ // pratisaükhyànirodhaþ katamaþ / yo nirodho visaüyogaþ // ànijyaü katamat / ÷ubhakçtsnavãtaràgasyoparyavãtaràgasya sukhanirodhaþ // saüj¤àvedayitanirodhaþ katamaþ / àkiücanyàyatanavãtaràgasya bhàvàgràduccalitasya ÷àntavihàrasaüj¤àmanasikàrapårvakeõa asthàvaràõàü cittacaitasikànàü dharmàõàü tadekatyànàü ca sthàvaràõàü nirodhaþ // paücaråpàõi vedanàsaüj¤àsaüskàraskandhàþ te 'ùñau asaüskçtà dharmà÷caivaü te ùoóa÷a dharmadhàtava ucyante / àyatanavyavasthànaü katamat / da÷a råpadhàtava eva da÷a råpàyatanàni / sapta vij¤ànadhàtava eva manaàyatunam / dharmadhàturdharmàyatanam // anene nayena skandhadhàtvàyatanàni triùu dharmeùu saügçhãtàni bhavanti / råpaskandho dharmadhàturmanaàyatanaü ca // yaduktaü cakùu÷ca cakùurdhàtu÷ceti / kiü syàccakùu÷ca cakùurdhàtu÷ca / àhosvit syàccakùurdhàtu÷ca cakùu÷ca / syàccakùurna cakùurdhàtuþ / yathà arhata÷caramaü cakùuþ / syàccakùardhàtu rna cakùuþ / yathà aõóe và kalale và arvude và pe÷yàü và màtuþkukùau vàlabdhaü cakùurlabdhaü và naùñam / àråpyeùåpapannasya pçthagjanasya và ya÷cakùurhetuþ / syàccakùu÷cakùurdhàtu÷ca / ÷iùñàsvavasthàùu / na syàccakùurna cakùurdhàtu÷ca / nirupàdhi÷eùanirvàõadhàtusamàpannasya àråpyeùåpapannasyàryasya và // yathà cakùu÷ya cakùurdhàtu÷ca tathà ÷rotraghràõajivhàkàya dhàtavo yathàyogyaü veditavyàþ // kiü syànmano 'pi manodhàturapi ahosvit syànmanodhàturapi mano 'pi / syànmano (##) na manodhàtuþ / yathà arhata÷caramaü manaþ / syànmanodhàturna manaþ / yathà nirodhasamàpannasya yo manohetuþ / syànmano 'pi manodhàturapi / ÷iùñàsvavasthàsu / na syànmano 'pi manodhàturapi / yathà niråpàdhi÷eùanirvàõadhàtusamàpannasya / tadbhåmàvutpannaþ kiü tadbhåmikena cakùuùà tadbhåmikàni råpàõi pa÷yati / tadbhåmikena cakùuùà tadbhåmikàni råpàõi pa÷yati, anyabhåmikenàpi / kàmadhàtàvapapannaþ màvacareõa cakùuùà kàmàvacaràõi råpàõi pa÷yati / råpàvacareõordhvabhåmikeana cakùuùà adharabhåmikànyapi råpàõi pa÷yati / yathà cakùuùà råpàõi pratigçõhàti tatha ÷rotreõa ÷abdaü pratigçõhàti / yathà kàmadhàtàvutpannastathà råpadhàtàvutpannaþ kàmàvacareõa ghràõena jivhayà kàyena cà kàmàvacaràn gandhàn jighrati rasànàsvàdane spar÷àn budhyati ca // råpadhàtàvutpanno råpàvacareõa kàyena svabhåmikàn spar÷àn budhyati / tasmin dhàtau svabhàvato na gandharasau / vij¤aptyàhàraràgavirahàt / anena nayena na ghràõajivhayo rvij¤ànam / kàmadhàtàvutpannaþ kàmàvacareõa manasà traidhàtukànanàsravàü÷ca dharmàna vijànàti // yadhà kàmadhàtàvutpannastathà råpadhàtàvutpannaþ // àråpyadhàtàvutpanna àråpyàvacareõa manasà àråpyàvacaràn svabhåmikànanàsravàü÷ca dharmàn vijànàti / anàsraveõa manasà traidhàtukànanàsravàü÷ca dharmàn vijànàti // kimupàdàya skandhànàü tathànukramaþ / vij¤ànàdhiùñhànatàmupàdàya // catvàri vij¤ànàdhiùñhànàni vij¤ànàni ca pårvàparà÷ritàni / yathà råpaü tathà bhavaþ / yathà vedayate tathà saüjànãte / yathà saüjànãte tathà cetayate / yathà cetayate tathà vij¤ànaü tatra tatropagaü bhavati / saükle÷avyavadànataþ / yatra saükli÷yate vyavadàyate ca / vedanànimittagrahaõàbhisaüskàreõa saükle÷avyavadànàbhyàü ca saükli÷yate vyavadàyate ca / anena nayena skandhànàmukramo nirdi÷yate / kathaü dhàtånàü tathànukramaþ / laukika vastu vikalpapravçttità mupàdàya // katamà laukikã vastuvikalpapravçttiþ / loke prathamaü pa÷yati / dçùñvà (##) vyatisàrayati / vyatisàrya snàpitaü gandhaü màlyaü ca paricarati / tato nànàvidhaü praõãtaü bhojanaü paricarati / tato 'neka÷ayyàsanadàsãparikàn paricarati / aparato manodhàtorapi teùu teùu vikalpaþ // evaü ca adhyàtmadhàtoranukrameõa bahirdhàdhàtorvyavasthànam / tadanukrameõa vij¤ànadhàtorvyavasthànam // yathà dhàtånàmanukrama àyatanànàmapi tadvat // skandhàrthaþ katamaþ / yat kiücidråpam / atãtamanàgataü pratyutpannamadhyàtmaü và bahirdhà và audàrikaü và såkùmaü và hãnaü và praõãtaü và yadvà dåre yadvàntike tatsarvamabhisaükùipyocyate råpaskandhaþ rà÷yarthamupàdaya / yathà vittarà÷iþ / evaü yàvat vij¤ànaskandham // àpica duþkhavaipulya lakùaõatàmupàdàya skandha ucyate / yathàmahàvçkùaskandhaþ / yaduktaü såtre / yathà aikàntikamahàduþkhasamudayataþ // api ca saükle÷ato bhàravahanatàmupàdàya skandha ucyate / yathà skandhena bhàramudvahati / dhàtvarthaþ katamaþ / sarvadharmavãjàrthaþ / svalakùaõadhàraõàrthaþ / kàryakàraõa bhàvadhàraõàrthaþ / sarvaprakàradharmasaügra hadhàraõàrtha¤ca / àyatanàrthaþ katamaþ / vij¤ànàyadvàràrtha àyatanàrthaþ / yathà buddhena bhàùitam råpaü budbudopamaü vedanà phenopamà saüj¤à marãcikopamà saüskàràþ parõo pamà vij¤ànaü màyopamamiti / kimarthaü råpaü budbudopamaü yàvad vij¤ànaü màyopamamiti / anàtmato '÷ucito hãnarasato 'dçóhato 'sàrata÷ca / (athamålavastuni tridharmaparicchede prathame dvitãyo bhàgaþ /) punaþ skandhadhàtvàyatanànàü vikalpàþ katame / tathàcodànam / (##) dravyamanto j¤eyaråpàõyàsravotpannakàdi ca atãtàþ pratyayà÷caiva kathaü kati kimarthibhiþ // skandhadhàtvàyataneùu kathaü dravyamat kati dvayamanti kimarthaü dravyamatparãkùà / abhilàpanirapekùastadanyanirapekùa÷cendriyagocaro dravyamat / sarvaü dravyamat / àtmadravyà bhinive÷atyàjanàrtham // kathaü praj¤aptimat / kati praj¤aptimanti kimarthaü praj¤aptimatparãkùà / abhilàpasàpekùastadanyasàpekùa÷cendriyagocaraþ praj¤aptimat / sarvaü praj¤aptimat / praj¤aptimadàtmà bhinive÷atyàjanàrtham / kathaü saüvçtimat / kati saüvçtimanti / kimarthaü saüvçtimatparãkùà / saükle÷àlambanaü saüvçtimat / sarvaü saüvçtimat / saükle÷animittàtmàbhinive÷atyajanàrtham // kathaü paramàrthasat / kati paramàrthasanti / kimarthaü paramàrthasatparãkùà / vyavadànàlambanaü paramàrthasat / sarvaü paramàrthasat / vyavadànanimittàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü j¤eyaü kati j¤eyàni kimarthaü j¤eyaparãkùà / j¤eyàni paüca / råpaü cittaü caitasikà dharmà÷cittaviprayuktàþ saüskàrà asaüskçtaü ca / yatra saükle÷o vyavadànaü vayat saükli÷yate vyavadàyate và ya÷ca saükle÷ayati vyavadàyayati và yà ca tatràvasthà yà ca vyavadànatà tadà÷rayeõa sarvaü j¤eyam // tatra råpaü råpaskandho da÷aråpadhàtavo da÷a råpàyatanàni dharmadhàtvàyatanasaügçhãtàni ca råpàõi // cittaü vij¤ànaskandhaþ saptavij¤ànadhàtavo manaàyatanaü ca // caitasikà dharmà vedanàskandhaþ saüj¤àskandhaþ saüskàraskandho dharmadhàtvàyatanaikade÷a÷ca / cittaviprayuktàþ saüskàràþ citta viprayuktaþ saüskàraskandho dharmadhàtvàyatanaikade÷a÷ca // asaüskçtaü dharmadhàtvàyatanaikade÷aþ // api khalu j¤eyà dharmàþ adhimuktij¤ànagocarato 'pi yuktij¤ànagocarato 'pi avisàraj¤ànagocarato 'pi pratyàtmaj¤ànagocarato 'pi paràtmaj¤ànagocarato 'pi adharaj¤ànagocarato 'pi årdhvaj¤ànagocarato 'pi vidåùaõaj¤ànagocarato 'pi (a)samutthànaj¤ànagocarato 'pi anutpàdaj¤ànagocarato 'pi j¤ànaj¤ànagocarato 'pi niùñhàj¤ànagocarato 'pi mahàrthaj¤ànagocarato 'pi / jànakapa÷yakàtmàbhinive÷atmàjanàrtham // (##) kathaü vij¤eyaü kati vij¤eyàni kimarthaü vij¤eyaparãkùà / avikalpanato 'pi vikalpanato 'pi hetuto 'pi pravçttito 'pi nimittato 'pi naimittakato 'pi vipakùapratipakùato 'pi såkùmaprabhedato 'pi vij¤eyaü draùñavyam / sarvàõi vij¤eyàni / draùñà dyàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamabhij¤eyaü katyabhij¤eyàni kimarthamabhij¤eyaparãkùà / saükràntito 'pi anu÷ravato 'pi caritaprave÷ato 'pi àgatito 'pi gatito 'pi niþsaraõato 'pi / sarvàõyabhij¤eyàni / sànubhàvàtmàbhinive÷atyàjanartham // kathaü råpi kati råpãõi kimarthaü råpiparãkùà / råpi tadàtmato 'pi bhåtà÷rayato 'pi nandãsamudayato 'pi prade÷ato 'pi de÷avyàptito 'pi de÷opade(÷a)to 'pi de÷agocarato 'pi dvayasamaya gocarato 'pi sambandhato 'pya nuvandhato 'pi praråpaõato 'pi vyàbàdhanato 'pi saüpràpaõato 'pi saücayavyavasthànato 'pi vahirmukhato 'pi antarmukhato 'pi àyatato 'pi parichinnato 'pi tatkàlato 'pi nidar÷anato 'pi råpi draùñavyam / sarvàõi råpãõi yathàyogaü và / råpyà(tmà)bhinive÷atyàjanàrtham // kathamaråpi katyaråpãõi kimarthamaråpiparãkùà / råpiviparyayeõàpyaü råpi / sarvàõyaråpãõi yathàyogaü và / aråpyàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü sanidar÷anaü kati sanidar÷anàni kimarthaü sanidar÷anaparãkùà / cakùurgocaraþ sanidar÷anam / ÷iùñasya råpivat prabhedaþ / sarvàõi sanidar÷anàni yathàyogaü và / càkùuùàtmàbhinive÷atyàjanà rtham // kathamanirdar÷anaü katyanidar÷anàni kimarthamanidar÷anaparãkùà / sanidar÷anaviparyayeõànidar÷anaü draùñavyam / sarvàõyanidar÷anàni yathàyogaü và / (a)càkùuùà tmàbhinive÷atyàjanàrtham / kathaü sapratighaü kati sapratighàni kimarthaü sapratigha parãkùà / yat sanidar÷anaü saprati ghamapi tat / api khalu tribhiþ kàraõaiþ sapratighaü draùñavyam / jàtito 'pi upacayato 'pi aparikarmakçtato 'pi tatra jàtitaþ yadya(da)nyo 'nyamàvçõotyavriyate ca / tatropacaya(ta)þ paramaõorårddham / tatràparikarmakçtataþ yanna samàdhiva÷avarttiråpam / api khalu prakopapadasthànataþ - sapratigham / sarvàõi sapratighàni yathàyogaü và / (##) asarvagatàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamapratighaü katyapratighàni kimarthamapratighaparãkùà / sapratighaviparyeõàpratigham / sarvàõyapratighàni yathàyogaü và / sarvagatàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü sàsravaü kati sàsravàõi kimarthaü sàsravaparãkùà / àsravatadàtmato 'pi àsravasaübandhato 'pi àsravànuvandhato 'pi àsravànukålyato 'pi àsravànvayato 'pi sàsravaü draùñavyam / pa¤copàdànaskandhàþ sàsravàþ pa¤cada÷a dhàtavo da÷àyatanàni trayàõàü dhàtånàü dvayo÷càyatanayoþ prade÷aþ / àsravayuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamanàsravaü katyanàsravàõi kimarthamanàsravaparãkùà / sàsravaviparyayeõànàsravam / pa¤cànupàdanaskandhàþ trayàõàü dhàtånàü dvayo÷càyatatanayoþ prade÷aþ / àsravaviyuktàtmàtmàbhinive÷atyàjanàrtham / kathaü saraõaü kati saraõàni kimarthaü saraõaparãkùà / yadråpàn ràgadveùamohànàgamya ÷astràdànadaõóàdànakalahabhaõóanavigrahavivàdàþ saübhavanti tadàtmato 'pi tatsambandhato 'pi tadbandhato 'pi tadanubandhato 'pi tadànukålyato 'pi tadanvayato 'pi saraõaü draùñavyam / yàvanti sàsravàõi tàvanti saraõàni / raõayuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamaraõaü katyaraõàni kimarthamaraõaparãkùà / saraõaviparyayeõàraõam / yàvantyanàsravàõi tàvantyaraõàni / raõaviprayuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü sàmiùaü kati sàmiùàõi kimarthaü sàmiùaparãkùà / yadråpàn ràgadveùamohànàgamya paunarbhavikamàtmabhàvamadhyavasyati tadàtmato 'pi tatsambandhato 'pi tadbandhato 'pi tadanubandhato 'pi tadànukålyato 'pi tadanvayato 'pi sàmiùaü draùñavyam / yàvanti saraõàni tàvanti sàmiùàõi / àmiùayuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü niràmiùaü kati niràmiùàõi kimarthaü niràmiùaparãkùà / sàmiùaviparyayeõa niràmiùam / yàvantyaraõàni tàvanti niràmiùàõi / àmiùaviyuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü gredhà÷ritaü kati gredhà ÷ritàni kimarthaü gredhà÷ritaparãkùà / yadråpàn ràgadveùamohànàgamya pa¤cakàmaguõànadhyavasyati tadàtmato 'pi tatsambandhato 'pi (##) tabdandhato 'pi tadanubandhato 'pi tadànukulyato 'pi tadanvayato 'pi gredhà÷ritaü draùñavyam / yàvanti sàmiùàõi tàvantigredhà÷ritàni / gredhayuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham / kathaü naiùkramyà÷ritaü kati naiùkramyà÷ritàni kimarthaü naiùkramyà÷ritaparãkùà / gredhà÷ritaviparyayeõa naiùkramyà÷ritam / yàvantiniràmiùàõi tàvantinaiùkramyà÷ritàni / gredhaviyuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü saüskçtaü kati saüskçtàni kimarthaü saüskçtaparãkùà yasyotpà do 'pi praj¤àyate vyayo 'pi sthityanyathàtvamapi tatsarvaü saüskçtaü draùñavyam / sarvàõi saüskçtàni sthàpayitvà dharmadhàtvàyatanaikade÷am / anityàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamasaüskçtaü katyasaüskçtàni kimarthamasaüskçtaparãkùà / saüskçtaviparyayeõàsaüskçtam / dharmadhàtvàyatanaikade÷aþ / nityàtmàbhinive÷atyàjanàrtham / anupàdàna skandhàþ saüskçtaü vaktavyamasaüskçtaü vaktavyam (?) / na saüskçtaü nàsaüskçtaü vaktavyam / tatkasya hetoþ / karmakle÷ànabhisaüskçtatàmupàdàya na saüskçtam / kàmakàrasaümukhã vimukhãbhàvatàmupàdàya nàsaüskçtam // yaduktaü bhagavatà dvayamidaü saüskçtaü càsaüskçtaü ceti [?] // tatkathaü yenàrthena saüskçtaü na tenàrthenàsaüskçtam / yenàsaüskçtaü na tenàrthena saüskçtamityatra nayo draùñavyaþ // kathaü laukikaü kati laukikàni kimarthaü laukikaparãkùà / traidhàtukaparyàpannaü laukikaü lokottara pçùñhalabdhaü ca tatpratibhàsam / skandhànàmekade÷aþ pa¤cada÷a dhàtavaþ da÷àyatanàni trayàõàü dhàtånàü dvayo÷càyatanayoþ prade÷aþ / àtmani lokàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü lokottaraü kati lokottaràõi kimarthaü lokottaraparãkùà / traidhàtukapratipakùo( ') viparyàsaniùprapa¤canirvikalpatayà ca nirvikalpaü lokottaram / api khalu paryàyeõa loko ttarapçùñalabdhaü lokottaram / (a)laukikà ÷ritatàmupàdàya / skandhànàmekade÷aþtrayàõàü dhàtånàü dvayo÷càyatanayoþ / kevalàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // (##) kathamutpannaü katyutpannàni kimarthamutpannaparãkùà / atãta pratyutpannamutpakùam / sarvepàmekade÷aþ a÷à÷vatàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // api khalu caturvi÷atividhamutpannam / àdyutpannaü prabandhotpannam upacayotpannam à÷rayotpannaü vikàrotpannaü paripàkotpannaü hànyutpannaü vi÷eùotpannaü prabhàsvarotpannam aprabhàsvarotpannaü saükràntyutpannaü savãjotpannam avãjotpannaü pratibimbavibhutvanidar÷anotpannaü paraüparotpannaü kùaõabhaïgotpannaü saüyogaviyogotpannam avasthàntarotpannaü cyutopapàdotpannaü saüvarttavivarttotpannaü pårvakàlotpannaü maraõakàlo tpannam antarotpannaü pratisandhikàlotpannaü ca // kathamanutpannaü katyanutpannàni kimarthamanutpannaparãkùà / anàgatamasaüskçtaü cànutpannam / sarvepàmekade÷aþ / ÷à÷vatàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // api khalåtpannaviparyayeõànutpannam // kathaü gràhakaü kati gràhakàõi kimarthaü gràhakaparãkùà / råpãndriyaü cittacaitasikà÷ca dharmà gràhakaü draùñavyam / trayaþ skandhà råpasaüskàraskandhaikade÷aþ dvàda÷a dhàtavaþ ùaóàyatanàni dharmadhàtvàyatanaikade÷a÷ca / bhoktàtmà bhinive÷alàjanàrtham // api khalu apràptagràhakaü pràptagràhakaü svalakùaõavarttamànapratyeka gràhakaü svasàmànyalakùaõasarvakàlaü sarvaviùayagràhakaü ca gràhakaü draùñavyam / sàmagrãvij¤àna samutpattitàmupàdàya / praj¤aptika÷ca gràhakavàdo draùñavyaþ // kathaü gràhyaü kati gràhyàni kimarthaü gràhyaparãkùà / yattàvad gràhakaü gràhyamapi tat / syàdgràhyaü na (gràhakaü) gràhakagocara evàrthaþ / sarvàõi (gràhyàõi) viùayàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü vahirmukhaü kati bahirmukhàni kimarthaü bahirmukha parãkùà / kàmapratisaüyuktaü bahirmukhaü sthàpayitvà buddha÷àsane ÷rutamayacintàmayatadanudharmaparigçhãtàü ÷cittacaitasikàn dharmàn / ca tvàro dhàtavaþ dve càyatane tadanyeùàü caikade÷aþ / avãtaràgàtmàbhinive÷atyàjanartham / kathamantarmukhaü katyantarmukhàni kimarthamantamukhaparãkùà / bahirmukhaviparyayeõàntarmukham / catuto dhàtån sthàpayitvà dve càyatane tadanyeùàmekade÷aþ / vãtaràgàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // (##) kathaü kliùñaü kati kliùñàni kimarthaü kliùñaparãkùà / aku÷alaü nivçtàvyàkçtaü ca kliùñam / nivçtàvyàkçtaü punaþ sarvatragamanaþ saüprayuktaþ kle÷o råpàråpya pratisaüyu(kta)÷ca / skandhànàü da÷ànàü dhàtunàü caturõõàmàyatanànàmekade÷aþ / kle÷ayuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamakliùñaü katyakliùñàni kimarthamakliùña(pa)rãkùà / ku÷alamanivçtàvyàkçtaü vàkliùñam / aùñau dhàtavaþ aùñàyatanàni skandhànàü ÷eùàõàü ca dhàtvàyatanànàmekade÷aþ / kle÷aviyuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamatãtaü katyatãtàni kimarthamatãtaparikùà / utpannaniruddha lakùaõato 'pi hetuphalopayo gato 'pi saükle÷avyavadànakàritra samatikràntito 'pi hetuparigrahavinà÷ato 'pi phalasvalakùaõabhàvàbhàvatàpi smarasaükalpanimittatohapi apekùàsaükle÷animittato 'pi upekùàvyavadànanimittato 'pi atitaü draùñavyam sarveùàmekeda÷aþ / pravarttakàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamanàgataü katyanàgatàni kimarthamanàgataparãkùà / hetau satya nutpannato 'pi alabdhasva lakùaõato 'pi hetuphalànupayogato 'pi saükle÷avyavadànabhàvà pratyupasthànato 'pi hetusvabhà vàbhàvato 'pi abhinandanàsaükle÷a nimittato 'pi abhinandanàvyavadànanimittato 'pyanàgataü draùñavyam / sarveùàmekade÷aþ / pravarttakàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü pratyutpannaü kati pratyutpannàni kimarthaü pratyutpannaparãkùà / utpannàniruddha lakùaõato 'pi hetuphalopayogànupayogato 'pi saükle÷a vyavadànapratyupasthànato 'pi atãtànàgata bhàva nimittato 'pi kàritrapratyupasthànato 'pi pratyutpannaü draùñavyam / sarveùàmekade÷aþ / pravarttakàtmàbhinive÷atyàjanàrthameva // atãtànàgatapratyutpannaü punaþ kathàvastu na nirvàõam / pratyàtmavedanãyatayà nirabhilapyatàmupàdàya bhutabhavyavarttamànaparihà ràdhiùñhànatàü copàdaya // kathaü (##) ku÷alaü kati ku÷alàni kimarthaü ku÷alaparãkùà / svabhàvato 'pi sambandhato 'pi anubandhato 'pi utthànato 'pi paramàrthato 'pi upapattilàbhato 'pi prayogato 'pi puraskàrato 'pi anugrahato 'pi parigrahato 'pi pratipakùato 'pyupa÷amato 'pi niùyandato 'pi ku÷alaü draùñavyam / skandhànàü da÷ànàü dhàtunàü caturõàü càyatànànàü prade÷aþ / dharmayuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // svabhàvataþ ku÷alaü katamat ÷raddhàdaya ekàda÷a caitasikà dharmàþ // sambandhataþ ku÷alaü katamat / tatsaüprayuktà dharmàþ // anubandhataþ ku÷alaü katamat / teùàmeva yà vàsanà // utthanataþ ku÷alaü katamat / tatsamutthàpitaü kàyakarmma vàkkarmma // paramàrthataþ ku÷alaü katamat / tathatà // upapattilàbhataþ ku÷alaü katamat / eùàmeva ku÷alànàü dharmàõàü pårvàbhyàsamàgamyaü tadråpà vipàkàbhinirvçtiþ / yathà teùveva prakçtyà apratisaükhyàya råciþ saütiùñhate // prayogataþ ku÷alaü katamat / satpuruùasaüsevàmàgamya saddharma÷ravaõaü yoni÷o manaskàraü dharmànudharmapratipattiü ku÷alasya bhàvanà // puskàrataþ ku÷alaü katamat / yattathàgataü và puraskçtya caitye và pustagate và citragate dharmaü và puraskçtya dharmàdhiùñhàni pustake påjàkarma // anugrahataþ ku÷alaü katamat / yaccaturbhi saügrahavastubhiþ sattvànanugçõhataþ // parigrahataþ ku÷alaü katamat / yaddànamayena puõyakriyàvastunà và ÷ãlamayena và svargopapattiparigraho và àóhyo kulopapattiparigraho và vyavadànànukålyaparigraho và pratipakùataþ ku÷alaü katamat / yo vidåùaõàpratipakùaþ àdhàrapratipakùa dårobhàva pratipakùaþ viùkambhaõàpratipakùaþ visaüyogapratipakùaþ kle÷àvaraõapratipakùaþ j¤eyàvaraõapratipakùaþ // upa÷amataþ ku÷alaü katamat / yattatparyàdàya ràgaprahàõaü paryàdàya dveùaprahàõaü paryàdàya mohaprahàõaü paryàdàya sarvakle÷aprahàõaü saüj¤àvedayitanirodhaþ sopadhi÷eùo nirupadhi÷eùo nirvàõadhàturapratiùñhitanirvàõaü ca // niùyandataþ ku÷alaü katamat / upa÷amapràptasya tadàdhipatyena vai÷eùikà guõà abhij¤àdayo laukikalokottaràþ sàdhàraõàsàdhàraõàþ // kathamaku÷alaü katyaku÷alàni kimarthamaku÷alaparãkùà / svabhàvato 'pi saübandhato 'pi anubandhato 'pi utthànato 'pi paramàrthato 'pi upapattilàbhato 'pi prayogato 'pi puraskàrato 'pi upaghàtato 'pi parigrahato 'pi (##) vipakùato 'pi paripanthato 'pyaku÷alaü draùñavyam / skandhànàü da÷ànàü dhàtunàü caturõõàmàyatanànàü prade÷aþ // adharmayuktàtmàbhini ve÷atyàjanàrtham // svabhàvato 'ku÷alaü katamat / manaþsaüprayuktaü råpàråpyàvacaraü ca kle÷aü sthàpayitvà tadanyaþ kla÷opakle÷o du÷caritasamutthàpakaþ // sambandhato 'ku÷alaü katamat / taireva kle÷opakle÷aiþ saüprayuktà dharmàþ // anubandhato 'ku÷alaü katamat / teùàmeva vàsanà // utthànato 'ku÷alaü katamat samutthàpitaü kàyavàkkarma // paramàrthato 'ku÷alaü katamat / sarvasaüsàraþ / upapattilàbhato 'ku÷alaü katamat / yathàpi tadaku÷alà bhyàsa stådapo vipàko 'bhinivarttate yenàku÷ala eva råciþ santiùñhate // prayogato 'ku÷alaü katamat / yathàpi tadasatpuruùasaüsevàmàgamyasaddharma÷ravaõamayoni ÷omanaskàraü kàyena du÷caritaü carati vàcà manasà du÷carãtaü carati // puraskàrato 'ku÷alaü katamat / yathàpi tadanyatamànyatamaü devanikàyasanni÷rayaü puraskçtya hiüsàpårvakaü và kudçùñipårvakaü và caityaü pratiùñhàpayati tatra và påjàkarma prayojayati yatra mahàn janakàyo 'puõyena yujyate / upaghàtato 'ku÷alaü katamat / yathàpi tatsattveùu kàyena vàcà manasà mithyà pratipadyate // parigrahato 'ku÷alaü katamat / yathà tatkàyena du÷caritaü caritvà vàcà manasà du÷caritaü caritvà durgatau và sugatau và aniùñaü phalaü gçõhàtyakùepakaü và paripårakaü và // vipakùato 'ku÷alaü katamat / ye pratipakùavipakùà dharmàþ // pari panthato 'ku÷alaü katamat ye ku÷alàntaràyikà dharmàþ // kathamavyàkçtaü katyavyàkçtàni kimarthamavyàkçtaparãkùà / svàbhàvato 'pi sambandhato 'pi anubandhato 'pi utthànato 'pi paramàrthato 'pi upapattilàbhato 'pi prayogato 'pi puraskàrato 'pi anugrahato 'pi upabhogato 'pi parigrahato 'pi pratipakùato 'pi upa÷amato 'pi niùyandato 'pi avyàkçtaü praùñhavyam / aùñau dhàtavaþ aùñàvàyatanàni ÷eùàõàü skandhadhàtvàyatanà(nà)mekade÷aþ / dharmàdharmaviyuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // svabhàvato 'vyàkçtaü katamat / aùñau råpãõi dhàtvàyatanàni sasaüprayogaü manojãvitendriyaü nikàyasabhàgo nàma kàyapadakàyavya¤janakàyà÷ca // sambandhato 'vyàkçtaü katamat / aduùñàprasannacittasya taireva nàmapadavya¤janakàyaiþ parigçhãtàþ cittacaitasikà (##) dharmàþ // anubandhato 'vyàkçtaü katamat / teùàmevàbhilàpavàsanà / utthànato 'vyàkçtaü katamat / tatparigçhãtai÷cittacaitasikairdharmairya tsamutthàpitaü kàyavàkkarma // paramàrthato 'vyàkçtaü katamat / àkà÷amapratisaükhyànirodha÷ca // upapattilàbhato 'vyàkçtaü katamat / aku÷alànàü ku÷alasàsravàõàü ca dharmàõàü vipàkaþ / prayogato 'vyàkçtaü katamat akliùñàku÷alacetasa airyàpathikaü ÷ailpasthànikaü ca // puraskàrato 'vyàkçtaü katamat / yathàpi tadanyatamànyatamaü devanikàyasanni÷rayaü puraskçtya hiüsàkudçùñi vivarjitaü caityaü và pratiùñhàpayati påjàkarma và prayojayati yatra mahàjanakàyo na puõyaü prasavati nàpuõyam // anugrahato 'vyàkçtaü katamat / yathàpi taddàsabhçtakakarmakareùu putradàreùu và aduùñàprasannacitto dànaü dadàti // upabhogato 'vyàkçtaü katamat / yathàpi tadapratisaükhyàkliùñacitto bhogànbhuükte // parigrahato 'vyàkçtaü katamat / yathàpi tacchilpasthànasyàbhyastatvàdàyatyàü tadråpaü màtmabhàvaparigrahaü karoti yena laghu ladhveva teùu ÷ilpasthàneùu ÷ikùàniùñhàü gacchati // pratipakùato 'vyàkçtaü katamat / yathàpi tat pratisaükhyàya bhaiùajyaü niùevate // upa÷amato 'vyàkçtaü katamat / råpàråpyavacaraþ kle÷aþ ÷amathopagåóhatàmupàdàya // niùyandato 'vyàkçmataü katamat nirvàõacittasahajam // api khalu nidar÷anataþ ku÷alamapyaku÷alamapyavyàkçtamapi draùñavyam // tatpunaþ katamat // yadbuddhàþ paramapàramipràptà÷ca bodhisattvà nidar÷ayanti sattvànàmanugrahàrthaü na tu teùàü tatra tathà kàcit pariniùpattiþ / kathaü kàmapratisaüyuktaü kati kà(ma)pratisaüyuktàni kimarthaü kàmapratisaüyuktaparãkùà / avãtaràgasya sàsravaku÷alàku÷alàvyàkçtaü kàmaprati saüyuktaü draùñavyam / catvàro dhàtavo dve càyatane tadanyeùàü ca skandhadhàtvàyatanànàmekade÷aþ / kàmàvãtaràgàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü råpapratisaüyuktàni kimarthaü råpapratisaüyuktaparãkùà / kàmavãtaràgasya råpàvãtaràgasya ku÷alàvyakçtaü råpapratisaüyuktaü draùñavyam // caturo dhàtåna dve càyatane sthàpayità tadanyeùàü skandhadhàtvàyatanànàmekade÷aþ / (##) kàmavãtaràgàtmabhinive÷atyàjanàrtham // kathamàråpapyapratisaüyuktaü katyàråpyapratisaüyuktàni kimarthamàråpyapratisaüyuktàparãkùà / råpavãtaràgasyàråpyàvãtaràgasya ku÷alàvyàkçtaü vàråpyapratisaüyuktaü draùñavyam / caturõàüskandhànàü dvayo ÷càyatanayoþ prade÷aþ / råpavãtaràgàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // vairàgyaü punarekade÷avairàgyaü skalavairàgyaü prativedhavairàgyamupaghàtavairàgyaü samudghàtavairàgyaü ca draùñavyam / api khalu da÷a vairàgyàõi / prakçtivairàgyamupaghàtavairàgyamupastambhavairàgyaü samutkarùavairàgyaü sammohavairàgyaü pratipakùavairàgyaü parij¤àvairàgyaü prahàõi vairàgyaü sottaravairàgyaü niruttaravairàgyam // prakçtivairàgyaü katamat / duþkhàyàü vedanàyàü duþkhasthànãyeùu ca dhamaùu yà pratikulatà // upaghàtavairàgyaü katamat / maithunaprayuktasya dàhavigame yà pratikålatà // upastambhavairàgyaü katamat / subhuktavato mçùñe 'pi bhojane yà pratikålatà // samutkarùavairàgyaü katamat / uccataraü sthànaü pràptava to nirhãne sthàne yà pratikålatà // sammohavairàgyaü katamat / bàlànàü nirvàõe yà pratikålatà // pratipakùa vairàgyaü katamat / laukikena và lokottareõa và màrgeõa yatkle÷aprahàõam // parij¤àvairàgyaü katamat / pratilabdhadar÷anamàrgasya traidhàtuke yà pratikålatà // prahàõivairàgyaü katamat / bhåmau bhåmau kle÷àn prajahato yà pratikålatà // sottaravairàgyaü katamat / laukikànàü ÷ràvakapratyekabuddhànàü ca yadvairàgyam // niruttaraü vairàgyaü katamat / yad buddhabodhisattvànàü vairàgyaü sarvasattvahitasukhàdhiùñhànatà mupàdàya // kathaü ÷aikùaü kati ÷aikùàõi kimarthaü ÷aikùaparãkùà / mokùaprayuktasya ku÷alaü ÷aikùaü draùñavyam / skandhànà da÷ànàü dhàtånàü caturõàü càyatanàmekade÷aþ / mokùaprayuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathama÷aikùaü katya÷aikùàõi kimarthama÷aikùaparãkùà / ÷ikùàyàü niùñhàgatasya ku÷alama÷aikùaü draùñavyam / skandhànàü da÷ànàü dhàtånàü caturõàü càyatanànàü prade÷aþ / bhuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü naiva÷aikùànà÷aikùaü kati naiva÷aikùànà÷aikùàni kimarthaü naiva÷aikùànà÷aikùa parãkùà / pçthagjanasya ku÷alàku÷alàvyakçtaü ÷aikùasya kliùñàvyàkçtama÷aikùasya càvyàkçtamasaüskçtaü ca naiva÷aikùànà÷aikùaü draùñavyam / aùñau dhàtavo 'ùñà vàyatanàni tadanyeùàü (##) skandhadhàtvàyatanànàü prade÷aþ / amuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü dar÷anaprahàtavyaü kati dar÷anaprahàtavyàni kimarthaü dar÷anaprahàtavyaparãkùà / parikalpità kliùñà dçùñiþ vicikitsàdçùñisthànaü ye ca dçùñau vipratipannàþ kle÷opakle÷àþ yacca dçùñyà samutthàpitaü kàyavà kkarma sarvaü càpàyikaü skandhadhàtvàyatanaü dar÷anaprahàtavyaü draùñavyam / sarveùàmekade÷aþ / dar÷anasaüpannàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü bhàvanàprahàtavyaü kati bhàvanàprahàtavyàni kimarthaü bhàvanàprahàtavyaparãkùà / labdhadar÷anamàrgasya tadårdhvaü dar÷anaprahàtavyaviparyayeõa sàsravà dharmàþ / sarveùàmekade÷aþ / bhàvanàsaüpannàtmàbhinive÷atyajanàrtham // kathamaprahàtavyaü katyaprahàtavyàni kimamarthamaprahàtavyaparãkùà / anàsravamaprahàtavyaü draùñavyaü sthàpayitvà nirvedhabhàgãyam / skaüdhànàü da÷ànàü dhàtånàü caturõàü càyatanànàü prade÷aþ / siddhàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü pratãtyasamutpannaü kati pratãtyasamutpannàni kimarthaü pratãtyasamutpannaparãkùà / lakùaõato 'pyaïgavibhàgato 'pi aïgasamàsato 'pyaïgapratyayatvavyavasthànato 'pi aïgakarmavyavasthànato 'pi aïgasaükle÷asaügrahato 'pi arthato 'pi gàmbhãryato 'pi prabhedato 'pyanuloma(pratiloma) to 'pi pratãtyasamutpannaü draùñavyam / sarvàõi dharmadhàtvàyatanaikade÷aü sthàpayitvà / ahetuviùamahetukàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü lakùaõataþ / nirã(ha)pratyayotpattitàmupàdàya anityapratyayotpattitàmupàdàya samarthapratyayotpattitàmupàdàya // kathamaïgavibhàgataþ / dvàda÷àïgàni / dvàda÷àïgaþ pratãtyasamutpàdaþ avidyà saüskàrà vij¤ànaü nàmaråpaü ùaóàyatanaü spar÷o vedanà tçùõopadànaü bhavo jàti rjaràmaraõaü ca // kathamaïgasamàsato 'pi / àkùepakàïgamàkùiptàïgamabhinirvarttakàïgamabhinirvçttyaïgaü ca // àkùepakàïgaü katamat / avidyà saüskàrà vij¤ànaü ca // àkùiptakàïgaü katamat / nàmaråpaü ùaóàyatanaü spar÷o vedanà ca // abhinrivarttakàïgaü katamat / tçùõà upàdànaü bhava÷ca / abhinirvçttyaïgaü katamat / jàti rjaràmaraõaü ca // kathamaïgapratyayatvavyavasthànataþ / vàsanàto 'pyàvedhato 'pi manasikàrato 'pi sahabhàvato 'pyàïgànàü pratyayatvavyavasthànaü veditavyaü tacca yathàyogam // kathamaïgakarmavyavasthànataþ / avidyà kiükarmikà / bhave ca sattvàn saümohayati pratyaya÷ca (##) bhavati saüskàràõàm // saüskàràþ kiükarmakàþ / gatiùu ca sattvàn vibhajanti pratyayà÷ca bhavanti vij¤ànavàsanàyàþ // vij¤ànaü kiü karmakam / sattvànàü karmabandhaü ca dhàrayati pratyaya÷ca bhavati nàmaråpasya // nàmaråpaü ca kiükarmakam / àtmabhàvaü ca sattvàn gràhayati pratyaya÷ca bhavati ùaóàyatanasya // ùaóàyatanaü kiükarmakam // àtmabhàvaparipåriü ca sattvàn gràhayati pratya ya÷ca bhavati spar÷asya // spar÷aþ kiükarmakaþ / viùayopabhoge ca sattvàn pravarttayati pratyaya÷ca bhavati vedanàyàþ / vedanà kiükarmikà / janmopabhoge ca sattvàn pravarttayati pratyaya÷ca bhavati tçùõàyàþ // tçùõà kiükarmikà / janmani ca sattvànàkarùayati pratyaya÷ca bhavati upàdànasya // upàdànaü kiükarmakam / punarbhavàdànàrthaü sopàdànaü ca sattvànàü vij¤ànaü karoti pratyaya÷ca bhavati bhavasya // bhavaþ kiükarmakaþ / punarbhave ca sattvànabhimukhãkaroti pratyaya÷ca bhavati jàteþ // jàtiþ kiükarmikà / nàmaråpaùaóàyatanaspar÷avedanànupårvyà ca sattvànabhinirvarttayati pratyaya÷ca bhavati jaràmaraõasya // jaràmaraõaü kiükarmakam / punaþ punarvayaþpariõàmena jãvitapariõàmena ca sattvànyojayati // kathamaïgasaükle ÷asaügrahataþ / yà càvidyà yà ca tçùõà yaccopàdànamityayaü saükle÷asaügrahaþ / ye ca saüskàrà yacca vij¤ànaü ya÷ca bhava ityayaü karmasaükle÷asaügrahaþ / ÷eùàõi janmasaükle÷asaügrahaþ // kathamarthataþ / niþkartçkàrthaþ pratãtyasamutpàdàrthaþ / sahetukàrthaþ niþsattvàrthaþ parataütràrthaþ nirohakàrthaþ anityàrthaþ kùaõikàrthaþ hetuphalaprabandhànupacchedàrthaþ anuråpahetuphalàrthaþ vicitrahetuphalàrthaþ pratiniyatahetuphalàrtha÷ca pratãtyasamutpàdàrthaþ // kathaü gàmbhãryataþ / hetu gàmbhãryato 'pi lakùaõagàmbhãryato 'pi utpattibhàgàmbhãryato 'pi sthitigàmbhãryato 'pi vçttigàmbhãryato 'pi gàmbhãryaü draùñavyam // api khalu kùaõikaþ pratãtyasamutpàdaþ sthitita÷copalabhyate / nirãhakapratyayaþ pratãtyasamutpàdaþ samarthapratyaya÷copalabhyate / niþsattvaþ pratãtyasamutpàdaþ attvata÷copalabhyate / na svato na parato na dvàbhyàü na svayaükàràpa(ra)kàràhetusamutpannaþ / ato 'pi gambhãraþ // kathaü (##) prabhedataþ / vij¤ànotpattiprabhedataþ cyutyupapattiprabhedataþ vàhya÷asyotpattiprabhedataþ saüvarttavivarttaprabhe dattaþ àhàropastambhaprabhedataþ iùñàniùñagativibhàgaprabhedataþ vi÷uddhiprabhedataþ prabhàvaprabhedata÷ca prabhedo draùñavyaþ // kathamanulomapratilomataþ / saükle÷à nulomapratilomato 'pi vyavadànànulomapratilomato 'pi pratãtyasamutpàdasyànulomapratilomanirdde÷o draùñavyaþ // (atha målavastuni tridhamaparicchede prathame tçtãyo bhàgaþ) kathaü pratyayaþ kati pratyayàþ kimarthaü pratyayaparãkùà / hetuto 'pi samanantarato 'pi àlambanato 'pyadhipatito 'pi pratyayo draùñavyaþ / sarvàõi pratyayaþ / àtmahetukadharmàbhinive÷atyàjanàrtham // hetupratyayaþ katamaþ / àlayavij¤ànaü ku÷alavàsanà ca // api khalu svabhàvato 'pi prabhedato 'pi sahàyato 'pi saüpratipattito 'pi paripanthato 'pi parigrahato 'pi hetupratyayo draùñavyaþ // kathaü svabhàvataþ / kàraõaü hetusvabhàvataþ // kathaü prabhedataþ / utpattikàraõaü tadyathà cakùuþ sàmagrã vij¤ànasya // sthitikàraõaü tadyathà àhàro bhåtànàü sattvànàü saübhavaiùiõàü ca // dhçtikàraõaü tadyathà pçthivã sattvànàm // prakà÷akàraõaü tadyathà pradãpo råpàõàm // vikàrakàraõaü tadyathà agnirindhanasya // viyogakàraõaü tadyathà dàtraü chedyasya // pariõatikàraõaü tadyathà ÷ilpasthànà dikaü hiraõyàdãnàm // saüpratyayakàraõaü tadyathà dhåmo 'gneþ / saüpratyàyanakàraõaü tadyathà pratij¤àhetudçùñàntàþ sàdhyasya // pràpaõakàraõaü tadyathà màrgo nirvàõasya // vyavahàrakàraõaü tadyathà nàma saüj¤à dçùñi÷ca // apekùàkàraõaü yadapekùya yatràrthitvamutpadyate / tadyathà jighatsàmapekùya bhojane // àkùepakàraõaü vidåraþ pratyayaþ / tadyathà avidyà jaràmaraõasya // abhinirvçttikàraõamàsannaþ pratyayaþ / tadyathà avidyà saüskàràõàm // parigrahakàraõaü tadanyaþ pratyayaþ / tadyathà kùetrodakapàsyà (? vàpyà)dikaü sasyodayasya // àvàhakakàraõamanukålataþ pratyayaþ / tadyathà samyagràjàsevà ràjàràdhanàyàþ // prati niyamakàraõaü pratyayavaicitryam / tadyathà pa¤cagatipratyayàþ pa¤cànàü gatãnàm // sahakàrikàraõaü pratyayasàmagrã / tadyathà vij¤ànasya indriyamaparibhinnaü viùaya àbhàsagataþ tajja÷ca manaskàraþ pratyupasthitaþ // (##) virodhi kàraõamantaràyaþ / tadyathà sasyasyà÷aniþ // avirodhakàraõama(na)ntaràyaþ / tadyathà tasyaivàntaràyasyàbhàvaþ // kathaü sahàyataþ / ye dharmàþ sahabhàvenotpadyante nànyatamavaikalyena / tadyathà bhåtàni bhautika¤ca // kathaü saüpratipattitaþ / ye dharmàþ sa(ha)bhàvenàlambanaü saüpratipadyante nànyatamavaikalyena / tadyathà cittaü caitasikà÷ca // kathaü puùñitaþ / pårvabhàvitànàü ku÷alàku÷alàvyàkçtànàü dharmàõàü yà aparànte uttarottarà puùñatarà puùñatamà pravçttiþ // kathaü paripanthataþ / yà kle÷ànàmanyatamabhàvanayànyatamaprabandhapuùñidçóhãkàraþ / nirvàõasantànadårãkaraõàya // kathaü parigrahataþ / aku÷alàþ ku÷alasàsravà÷ca dharmàþ / àtmabhàvaparigrahàya // kathaü samanantarataþ nairantaryasamanantarato 'pi sabhàgavisabhàgacittacaittotpattisamanantarato 'pi samanantarapratyayo draùñavyaþ // kathamàlambanataþ / paricchinnaviùayàlambanato 'pi aparicchinnaviùayàlambanato 'pi acitrãkàraviùayàlambano 'pi (sacitrãkàraviùayàlambanato 'pi) savastu ÷ikùàlambanato 'pi avastukaviùayàlambanato 'pi vastvàlambanato 'pi parikalpàlambanatàpi viparyastàlambanato 'pi aviparyastàlambatopi savyàghàtàlambanato 'pi avyàghàtàlambanato 'pi àlambanapratyayo draùñavyaþ // kathamadhipatitaþ / pratiùñhàdhipatãto 'pyàvedhàdhipatito 'pi sahabhàvàdhipa tito 'pi viùayàdhipatito 'pi prasavàdhipatito 'pi sthànàdhipatito 'pi phalopabhogàdhipatito 'pi laukikavi÷uddhya dhipatito 'pi lokottaravi÷uddhya dhipatito 'pi adhipati pratyayo draùñavyaþ // kathaü sabhàgatatsabhàgaü kati sabhàgatatsabhàgàni kimarthaü sabhàgatatsabhàgaparãkùà / vij¤ànàvirahitatatsàdç÷yendriyaviùayaprabandhotpattito 'pi vij¤ànavirahitasvasàdç÷yaprabandhotpattito 'pi sabhàgatatsabhàgaü draùñavyam / råpaskandhaikade÷aþ pa¤caråpãõi dhàtvàyatanàni vij¤ànayuktàyuktàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamupàttaü katyupàttàni kimarthamupàttaparãkùà / vedanotpatyà÷raya(råpa) ta upàttaü draùñavyam / råpaskandhaikade÷aþ pa¤ca råpãõi dhàtvàyatanàni - caturõàü caikade÷aþ / (##) dehava÷avarttyà tmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamindriyaü katãndriyàõi kimarthabhindriyaparãkùà / viùayagrahaõàdhipatito 'pi ku÷alaprabandhàdhipatito 'pi nikàyasabhàgasthànadhipatito 'pi ÷ubhà÷ubhakarmaphalabhogàdhipatito 'pi laukikavairàgyàdhiopatito 'pi lokottaravairàgyàdhipatito 'pi indriyaü draùñavyam / vedanàskandho vij¤ànaskandha råpasaüskàraskandhaikade÷aþ dvàda÷a dhàtavaþ ùaóàyatanàni dharmadhàtvàyatanaikade÷a÷ca / àtmàdhipatyabhinive÷atyàjanàrtham // kathaü duþkhaduþkhatà kati duþkhaduþkhatàni kimarthaü duþkhaduþkhatàparãkùà / duþkhavedanàsvalakùaõato 'pi duþkhavedanãyadharmasvalakùaõato 'pi duþkhaduþkhatà draùñavyà / sarvepàmekade÷aþ / duþkhitàtmàbhinive÷atyàja nàrtham // kathaü viparãõàmaduþkhatà kati viparãõàmaduþkhatàni kimarthaü vipariõàmaduþkhatàparãkùà / sukhavedanàvipariõatisvalakùaõato 'pi sukhavedanãyadharmavipariõatisvalakùaõato 'pi tatra cànunayacittavipariõatito 'pi vipariõàmaduþkhatà draùñavyà / sarvepàmekade÷aþ / sukhitàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // kathaü saüskàraduþkhatà kati saüskàraduþkhatàni kimarthaü saüskàraduþkhatàparãkùà / aduþkhàsukhavedanà svalakùaõato 'pi aduþkhàsukha vedanãyasvadharmalakùaõato 'pi tadubhayadauùñhulyaparigrahato 'pi dvayàvinirmokùànityànubandhàyogakùemato 'pi saüskàraduþkhatà draùñavyà / skandhànàü trayàõàü dhàtånàü dvayo÷càyatanayorekade÷aü sthàpayitvà sarvàõi / aduþkhàsukhàtmabhinive÷atyàjanàrtham // kathaü savipàkaü kati savipàkàni kimarthaü savipàkaparãkùà / aku÷alaü ku÷alasàsravaü ca savipàkaü draùñavyam / skandhànàü da÷ànàü dhàtunàü caturõàü càyatanànàmekade÷aþ / skandhopanikùepakapratisaüghàyakàtmàbhinive÷atyàjanàrtham // vipàkaþ punaràlayavij¤ànaü sasaüprayogaü draùñavyam / tadanyattu vipàkajam // kathamàhàraþ katyàhàràþ kimarthaü màhàraparãkùà / pariõatito 'pi pàriõàmikaþ viùayato 'pi vaiùayikaþ à÷ayato 'pyà÷i (? ÷ayi)kaþ upàdànato 'pyupàdànikaþ àhàro draùñavyaþ / trayàõàü skandhànàmekàda÷ànàü dhàtånàü pa¤cànà¤càyatanànàmekade÷aþ / àhàrasthitikàtmabhinive÷atyajanàrtham // api khalvàhàro '÷uddhà ÷rayasthitikaþ ÷uddhà÷uddhà÷rayasthitikaþ ÷uddhà÷rayasthitikaþ sthitisàüdar÷inaka÷ca draùñavyaþ // kathaü sottaraü (##) kati sottaràõi kimarthaü sottaraparãkùà / saüskçtato 'saüskçtaikade÷ata÷ca sottaraü draùñavyam / dharmadhàtvàyatanaikade÷aü sthàpayitva sarvàõi / àtmadravyahãnàbhinive÷atyàjanàrtham // kathamanuttaraü katyanuttaràõi kimarthamanuttara parãkùà / asaüskçtaikade÷ato 'nuttaraü draùñavyam / dharmadhàtvàyatanaikade÷aþ / àtmadravyàgràbhinive÷atyàjanàrtham / ityanena nayenàpramàõaþ prabhedanayaþ // api khalu samàsataþ skandhadhàtvàyatanànàü prabhedastrividhaþ / parikalpitalakùaõaprabhedaþ vikalpitalakùaõaprabhedaþ dharmatàlakùaõaprabheda÷ca // tatra parikalpitalakùaõaprabhedaþ katamaþ / skandhadhàtvàyataneùvàtmeti và sattvo jãvo jantuþ poùo pugdalo manujo mànava iti và yatparikalpyate // vikalpitalakùaõaprabhedaþ katamaþ / tànyeva skandhadhàtvàyatanàni // dharmatàlakùaõaprabhedaþ katamaþ / teùveva skandhadhàtvàyataneùvàtmàbhàvaþ sattvajãvajantupoùapugdalamanujamànavànàmabhàvaþ nairàtmyàstità // api khalu caturvidhaþ prabhedaþ / lakùaõaprabhedaþ prakàraprabhevà àkùayaprabhedaþ santatiprabheda÷ca // lakùaõaprabhedaþ katamaþ / pratyekaü skandhadhàtvàyatanànàü svalakùaõa bhedaþ // prakàraprabhedaþ / teùàmevaskandhadhàtvàyatanànàü dravyamantaþ praj¤aptimantaþ saüvçtimantaþ paramàrthamantaþ råpiõo 'råpiõaþ sanidar÷anà anidar÷anà ityevamàdi yathànirddiùñaþ // à÷rayaprabhedaþ katamaþ / yàvantaþ sattvà÷rayà stàvanti skandhadhàtvàyatanàni // santatiprabhedaþ katamaþ / pratikùaõaü skandhadhàtvàyatànànàü pravçttiþ // lakùaõaprabhede ku÷alaþ kiü parijànàti / àtmàbhinive÷aü parijànàti // prakàraprabhede ku÷alaþ kiü parijànàti / piõóasaüj¤àü parijànàti // à÷rayaprabhede ku÷alaþ kiü parijànàti / akçtàbhyàgamakçtavipraõà÷asaüj¤àü parijànàti // santatiprabhede ku÷alaþ kiü parijàti / sthirasaüj¤àü parijànàti // api khalu ùaóvidhaþ prabhedaþ eùàmeva skandhadhàtvàyatananàm / bahirmukhaprabhedaþ antarmukhaprabhedaþ àyata kàlabhedaþ paricchinnakàlaprabhedaþ tatkàlaprabhedaþ saüdar÷anaprabheda÷ca / bahirmukhaprabhedaþ katamaþ / yadbhåyasà kàmàvacaraprabhedaþ // antarmukhaprabhedaþkatamaþ / sarvàþ sàmàdhibhåmayaþ // àyatakàlaprabhedaþ katamaþ / pçthagjanànàm // paricchinnakàlaprabhedaþ katamaþ / ÷aikùàõàü sthàpayitvà caramakùaõe skandhadhàtvàyatanàni (##) tadanyàni a÷aikùàõàm // tatkàlaprabhedaþ katamaþ / a÷aikùàõàü caramakùaõe skandhadhàtvàyatanàni // saüdar÷anaprabhedaþ katamaþ / buddhànàü pàramipràptànàü bodhisattvànàü mahàsattvànàü ca sanidar÷anàni skandhadhàtvàyatanàni // 0 // (atha mahàyànàbhidharmasamuccaya÷àstre målavastuni saügrahaparicchedo dvitãyaþ) saügrahaþ katamaþ / saügraha ekàda÷avidho draùñavyaþ / lakùaõasaügrahaþ dhàtusaügrahaþ jàtisaügrahaþ avasthàsaügrahaþ sahàyasaügrahaþ de÷asaügrahaþ kàlasaügrahaþ ekade÷asaügrahaþ sakalasaügrahaþ itaretarasaügrahaþ paramàrthasaügraha÷ca // lakùaõasaügrahaþ katamaþ / skandhadhàtvàyatanànàü pratyekaü svalakùaõenaiva tattatsaügrahaþ // dhàtusaügrahaþ katamaþ / skandhadhàtvàyatanànàü vãjabhåtenàlayavij¤ànena tattaddhàtusaügrahaþ // jatisaügrahaþ katamaþ / skandhadhàtvàyatanànàü vilakùaõànàmapi skandhadhàtvàyatanairanyo 'nyasaügrahaþ // avasthàsaügrahaþ katamaþ / sukhàvasthànàü skandhadhàtvàyatànànàü svalakùaõena saügrahaþ / duþkhàvasthànàmaduþkhàsukhàvasthànàmapi / avasthàmupàdàya // sahàya saügrahaþ katamaþ / råpaskandhaþ tadanyaiþskandhairanyo 'yaü sahàyataþ sahàyaiþ saügçhãtaþ / evaü tadanye skandhà dhàtava àyatanàni ca / de÷asaügrahaþ katamaþ / pårvadigà÷ritànàü skandhadhàtvàyatanànàü svalakùaõena saügrahaþ / evaü tadanyadi÷àmapi skandhadhàtvàyatanànàü veditavyam // kàlasaügrahaþ katamaþ / atãtànàü skandhadhàtvàyatanànàü svalakùaõena saügrahaþ / anàgatànàü pratyutpannànàmapi skandhadhàtvàyatanànàm / ekade÷asaügrahaþ katamaþ / yàvanto dharmàþ skandhadhàtvàyatanaiþ saügçhãtàþ teùàmanyatamasaügraha ekade÷a saügraho veditavyaþ // sakalasaügrahaþ katamaþ / yàvanto dharmàþ skandhadhàtvàyatanaiþ saügçhãtàþ teùàma÷eùataþ saügrahaþ sakalasaügraho veditavyaþ // itaretarasaügrahaþ katamaþ råpaskandhasaügrahe kati dhàtavaþ katyàyatanàni / da÷ànàmekade÷aþ / vedanàskandhasaügrahe kati dhàtavaþ katyàyatanàni / ekade÷aþ / yathà vedanàskandhastathàsaüj¤àsaüskàra skandhau // vij¤ànaskandhasaügrahe kati dhàtavaþ katyàyatanàni / sapta dhàtava ekamàyatanam // cakùurdhàtusaügrahe kati skandhaþ katyàyatanàni / råpaskandhaikade÷a (##) ekamàyatam // cakùurdhàtuvat ÷rotradhràõajivhàkàya råpa÷abdagandharasaspraùñavyabhràtavaþ // manodhàtusaügrahe kati skandhàþ katyàyatanàni / ekaþ skandha ekamàyatanam // dharmadhàtusaügrahe kati skandhàþ katyàyatanàni / trayaþ skandhà råpaskandhaikade÷a ekamàyatanam // cakùurvij¤ànadhàtusaügrahe kati skandhàþ katyàyatanàni vij¤ànaskandhàmanaàyatanayorekade÷aþ / cakùurvij¤ànavat ÷rotraghràüõajivhàkàyamanovij¤ànadhàtavaþ // cakùuràyatanasaügrahe kati skandhàþkati dhàtavaþ / råpaskandhaikade÷a eko dhàtu÷ca / yathà cakùuràyatanaü tayà ÷rotraghràõajihvàkàyaråpa÷abdagandharasaspraùñavyàyatanàni // manaàyatanasaügrahe kati skandhàþ kati dhàtavaþ / ekaþ skandhaþ sapta dhàtavaþ / dharmàyatanasaügrahe katiskandhàþ kati dhàtavaþ / trayàõàü skandhànà mekade÷a eko dhàtu÷ca // tadvat tadanye dharmàþ skandhadhàtvàyatanairnirdç÷yante anye ca na skandhadhàtvàyatanairnirddi÷yante / yathà dravyamantaþ praj¤àptimantaþ saüvçtimantaþ paramàrthamanto j¤eyà vij¤eyà abhij¤eyà råpiõo 'råpiõaþ sanidar÷anà anidar÷anà ityevamàdayaþ pårvaü nirdçùñàþ / (teùàü) yathàyogaü skandhadhàtvàyatanairitaretarasaügraheveditavyaþ // paramàrthasaügrahaþ katamaþ / skandhadhàtvàyatanànàü tathatàsaügrahaku÷alaþ kamanu÷aüsa labhate / àlambane 'bhisaükùepànu÷aüsaü pratilabhate / yathà yathà àlambaneùu cittàbhisaükùepaþ tathà tathà ku÷alamålàbhivçddhiþ // 0 // (atha mahàyànàbhidharmasamuccaya÷àstre målavastuni saüprayogaparicchedastçtãyaþ /) saüprayogaþ katamaþ / samàsataþ saüprayogaþ ùaóvidhaþ / avinirbhàga saüprayogaþ mi÷rãbhàva saüprayogaþ samavadhànasaüprayogaþ sahabhàvasaüprayogaþ kçtyànuùñhànasaüprayogaþ saüpratipattisaüprayoga÷ca // avinirbhàgasaüprayogaþ katamaþ / sarveùàü de÷inàü paramàõuparyàpannànàü råpàü÷ikànàmanyonyamavinirbhàgaþ // mi÷rãbhàvasaüprayogaþ katamaþ / (##) paramàõorårdhvaü sarveùàü de÷inàü råpàü÷ikànàü parasparaü mi÷rãbhàvaþ // samavadhànasaüprayogaþ katamaþ / de÷inàmeva samudàyinàü råpaparaüparàyàü samavadhànam // sahabhàvasaüprayogaþ katamaþ / ekasmin kàye skandhadhàtvàyatanànàü sahakàlapravçttiþ samamutpatti sthitinirodhàþ / kçtyànuùñhànasaüprayogaþ katamaþ / ekasmin kçtyàünuùñhàne parasparaü saüprayogaþ / yathà dvayorbhikùvoranyatarabhikùoþ kriyànuùñhàne anyo 'yaü saüprayogaþ // saüpratipatti saüprayogaþ katamaþ / cittacaitasikànàmekasminnàlambane 'nyonyaü saüpratipattiþ / sa saüpratipattisaüprayogaþ punaranekàrthakaþ / yathà parabhàvena saüprayogaþ na svabhàvena / aviruddhyoþ saüprayogo na viruddhayoþ / sadç÷akàlayoþ saüprayogo avisadç÷akàlayoþ sabhàgadhàtubhåmikayoravisabhàga(dhàtu)bhåmikayoþ // sarvatragasaüprayogastadyathà vedanà saüj¤àcetanàspar÷amanaskàra vij¤ànànàm // api khalu kliùñasarvatragaþ saüprayogo manasi caturõõàü kle÷ànàm // kàdàcitkaþ saüprayogastadyathà citte ÷raddhàdãnàü ku÷alànàü ràgàdãnàü ca kle÷opakle÷ànàm // àvasthikaþ saüprayogaþ sukhàyà vedanàyàþ sasaüprayogàyàþ / evaü duþkhàyà aduþkhàsukhàyàþ // avicchinnaþ saüprayogaþ sacittikàyàmavasthàyàm / vicchinnaþ saüprayogo 'cittakasamàpattyantaritasya // bahirmukhaþ saüprayogo yadbhåyasà kàma pratisaüyuktànàü cittacaitasikànàm // antarmukhaþ saüprayogaþ yadbhåyasà samàhitabhåmikànàü cittacaitasikànàm // ucitaþ saüprayogaþ pàrthagjanikànàü cittacaitasikànàü tadekatyànàü ca ÷aikùà÷aikùàõàm // anucitaþ saüprayogaþ lokottaràõàü cittacaitasikànàmàdyataduttaràõàü lokottarapçùñhalabdhànàü ca // saüprayogaku÷alaþ kamanu÷aüsaü pratilabhate / cittamàtre vedanàdãnàü sàükle÷ikànàüvyàvadànikànà¤ca dharmàõàü saüprayogaü jànàti / tacca jànanàtmà vedayate saüjànàti cetayate smarati saükli÷yate vyavadàyate cetayatya bhinive÷aü prajahàti nairàtmyamavatarati // (##) (athàbhidhamasamuccaya÷àstre målavastuni samanvàgamapariccheda÷caturthaþ) samanvàgamaþ katamaþ / lakùaõataþ pårvavat // tatprabhedaþ punaþ trividhaþ / bãjasamanvàgamaþ va÷itàsamanvàgamaþ samudàcàrasamanvàgama÷ca // vãjasamanvàgamaþ katamaþ / kàmadhàtau jàto bhåtaþ kàmapratisaüyuktaiþ kle÷opakle÷aiþ råpàråpyapratisaüyuktai÷ca kle÷opakle÷airvãjasamancàgamena samancàgataþ upapattipràtilàbhikai÷ca // ku÷alaiþ // råpadhàtau jàto bhåtaþ kàmapratisaüyuktaiþ klai÷opakle÷aiþ vãjasamanvàgamena samanvàgato 'samanvàgata÷ca vaktavyaþ / råpapratisaüyuktairàråpyapratisaüyuktai÷ca klai÷opakle÷aiþ bãjasamanvàgamena samanvàgato 'samanvàgata÷ca vaktavyaþ / àråpyapratisaü(yu)ktaiþ kle÷opakle÷aiþ bãjasamanvàgamena samanvàgataþ upapatti(pràti)làbhikai÷ca ku÷alaiþ // traidhàtu kapratipakùa làbhã yasya yasya prakàrasya pratipakùa utpannastasya bãjasamanvàgamenàsamanvàgataþ / yasya pratipakùo notpannastasya bãjasamanvàgamena samanvàgataþ // va÷itàsamanvàgamaþ katamaþ / prayogikànàü dharmàõàü va÷itàsamanvàgamena samanvàgataþ laukikànàü lokottaràõàü và dhyànavimokùasamàdhisamàpattyàdãnàü tadekatyàjàü(cà) vyàkçtànàm // samudàcàrasamanvàgamaþ katamaþ / skandhadhàtvàyatanànàü yo ya eva dharmaþ saümukhãbhåtaþ ku÷alo và aku÷alo và avyàkçto và tasya samudàcàrasamanvàgamena samanvàgataþ // samucchinnaku÷alamålaþ ku÷alànàü dharmàõàü bãjasamanvàgamena samanvàgato 'samanvàgata÷ca vaktavyaþ // àtyantikaþ punaþ saükle÷asamanvàgamaþ aparinirvàõadharmakàõàmicchantikànàü draùñavyaþ / mokùahetuvaikalyàdàtyantika eùàü hetvasamanvàgamaþ // samanvàgamaku÷alaþ kamanu÷aüsaü pratilabhate / àcayàpacayaj¤o bhavati dharmàõàm / tathà àcayàpacayaj¤o na kasyàü cillaukikyàü saüpattau vipattau và ekàntikasaüj¤ã bhavati yàvadevànunayapratighaprahàõàya // abhidharmasamuccaye lakùaõasamuccayo nàma prathamaþ samuccayaþ // (##) [athàbhidharmasamuccaya÷àstre vini÷cayasamuccaye satyaparicchedaþ prathamaþ // ] vini÷cayaþ katamaþ / satyavini÷cayo dharmavini÷cayaþ pràptivini÷ca sàükathyavini÷caya÷ca // satyavini÷cayaþ katamaþ / catvàyàryasatyàni duþkhaü samudayo nirodho màrga÷ca / duþkhasatyaü katasat / tatsattvajanmato janmàdhiùñànata÷ca veditavyam / sattvajanma katamat / narakasattvajanmatiryakpreteùu manuùyeùu pårvavideheùvapagodànãyeùu jàmbådvãpeùu uttareùu kuruùu deveùu caturmà(hà)ràjakàyikeùu tràyastriü÷eùu yàmeùu tuùiteùu nirmàõaratiùu paranirmitava÷avartiùu brahmapurohiteùu mahàbràhmeùuparãttàbheùva (pramàõàbheùu àbhàsvareùu parãtta÷ubheùva)pramàõa÷ubheùu ÷ubhakçtsneùvanabhrakeùu puõyaprasaveùu vçhatphaleùva saüj¤isattveùvabçheùvatapeùu sudç÷eùu sudar÷aneùvakaniùñheùvàkà÷ànantyàyataneùu vij¤ànànantyàyataneùvàki¤canyàyataneùu naivasaüj¤ànàsaüj¤àyataneùu // janmàdhiùñhànaü katamat / bhàjanalokaþ / vàyumaõóale apmaõóalampratiùñhitam / apmaõóale pçthivãmaõóalam / pçthivãmaõóale sumeruþ saptakà¤canaparvatàþ catvàro dvãpàþ aùñàvantaradvãpàþ abhyantaraþ samudro vàhyasamudra÷catasraþ sumerupariùaõóàþ caturmahàràjakàyikànàü vàpastriü÷ànàü sthànàntaràõi cakracàóaþ parvataþ àkà÷e vimànàni yàmànàü tuùitànàü nirmàõaratãnàü paranirmitava÷avarttinàü devànàü råpàvacaràõàü ca asuràõàü sthànàntaràõi nàrakàõàü sthànàntaràõi / uùõanarakàþ÷ãtanarakàþ pratyekanarakà÷ca tadekatyànàü ca tiryakpretànàü sthànàntaràõi yàvadàdityàþ paricaranto di÷o 'vabhàsayante vairocanàstàvatsàhasrake loke sahasraü candràõàü sahasraü såryaõàü sahasraü sumeråõàü parvataràjàõàü sahasraü caturõàü dvãpànàü sahasraü caturmahàràjakàyikànàü devànàü sahasraü tràyastriü÷ànàü sahasraü yàmànàü sahasraü tuùitànàü sahasraü nirmàõaratãnàü sahasraü paranirmitava÷avarttinàü sahasraü brahmalaukikànàmidamucyate sahasracåóiko lokadhàtuþ // sahasraü sahasracåóikànàü dhàtånàmucyate dvitãyo (##) madhyamasàhasro lokadhàtuþ // sahasraü madhyamasàhasradhàtånàmucyate tçtãyo mahàsàhasro lokadhàtuþ / evaü sa trisàhasro mahàsàhasro lokadhàtuþ mahàcakravàóa parvatamaõóala pariveùñitaþ / sa ca trisàhasramahàsàhasro lokadhàtuþ saprasaüvarttavivarttaþ / tathà ca devaþ cakràkàràn vçùñivindån nirantaraü niravacchinna màkà÷àd varùati / tathà ca pårvasyàü di÷i nirantaraü niravacchinna mapramàõo lokadhàtuþ saüvarttiùyate và vivarttiùyate và saüvarttate và saüvçttastiùñhati và vivarttate và vivçttastiùñhati và / yathà pårvasyàü di÷i tathà sarvàsu da÷asu dikùu / ya÷ca sattvaloko ya÷ca bhàjanalokaþ karmakle÷aþ janitaþ karmakle÷àdhipateya÷ca sarvamucyate duþkhasatyam / pari÷uddhalokadhàtustu na duþkhasatyasaügçhãþto na karmakle÷a janitaþ na karmakle÷àdhipateya÷ca / kevalaü mahàpraõidhànena vyavadànaku÷alamålàdhipatinà àkçùyate tadutpattisthànaü càcintyaü kevalaü buddhena budhyate na dhyàyinàü dhyànagocaraþ kiü punaþ cintayatàm // api khalu duþkhalakùaõaprabhedà aùñau / "jàtirduþkhaü jarà duþkhaü vyàdhiduþkhaü maraõaü duþkham apriyasaüprayogo duþkhaü priyaviprayogo duþkhaü yadapãcchanna labhate tadapi duþkhaü saükùiptena pa¤copàdànaskandhà duþkham" // jàtiþ kimupàdàya duþkham / saübàdhaduþkhatàü tadanyaduþkhà÷rayatàü copàdàya / jarà kimupàdàya duþkham / kàle viparãõatiduþkhatàmupàdàya // vyàdhi kimupàdàya duþkham / bhåteùu viparãõatiduþkhatàmupàdàya // maraõaü kimupàdàya duþkham / jãvitavipraõà÷aduþkhatàmupàdàya // apriyasaüprayogaþ kimupàdàya duþkham / saüyogaja duþkhatàmupàdàya // priyaviprayogaþ kimupàdàya duþkham / viprayogaja duþkhatàmupadàya // yadapãcchanna labhate tat kimupàdàya duþkham / kàmyaphalàbhàvaja duþkhatàmupàdàya // saükùiptenapa¤copàdànaskandhàþ kimupàdàya duþkham / dauùñhulyaduþkhatàmupàdàya // evamaùñau saügçhãtàni ùaó bhavanti / saüvàdhaduþkhaü vipariõati duþkhaü saüprayogaduþkhaü viprayogaduþkhaü kàmyaphalàbhàvaduþkhaü dauùñhulyaduþkhaü ca // evaü ùaó bàhulyenàùñau bhavanti / (##) ùaó samànànyaùñau bhavanti // yaduktaü tisro duþkhatàþ / tàsu aùñau duþkhàni saügçhitàni bhavanti / tatra kathaü tisçùu saügçhãtànyaùñau aùñasu và saügçhãtàstisraþ / pàraüparùalakùaõa saügrahàt / jàtirdukhaü jarà duþkhaü vyàdhirduþkhaü maraõaü duþkham apriyasaüprayogo duþkhamiti santànaduþkhaduþkhatà / priyaviprayogo duþkhaü yadapãcchanna labhate tadapi duþkhaü tadvipariõàmaduþkhatà / saükùiptena pa¤copàdànaskandhà duþkhaü tat saüskàraduþkhatà // yaduktaü dvividhe duþkhe iti / tat saüvçtisatyena duþkhaü paramàrthasatyena duþkhaü ca / katamat saüvçtisatyena duþkhaü katamat paramàrthasatyena duþkham / jàtirduþkhaü yàvat yadapãcchann labhate tadapi duþkhamiti saüvçtisatyena duþkham / yaduktaü saükùiptena pa¤copàdànaskandhà duþkhamiti paramàrthasatyena duþkham // duþkhasatyasya sàmànyalakùaõaü katamat / anityalakùaõaü duþkhalakùaõaü ÷ånyalakùaõamanàtmalakùaõaü ca // anityalakùaõaü katamat / samàsato dvàda÷avidham / asallakùaõaü vinà÷alakùaõaü vipariõatilakùaõaü viyogalakùaõaü sannihitalakùaõaüdharmatàlakùaõaü kùaõalakùaõaü prabandhalakùaõaü vyàdhyàdi lakùaõaü cittacittàkàravçttilakùaõaü bhogasaüpattirvipatti lakùaõaü bhàjanalokasaüvarttavivarttalakùaõam // asallakùaõaü katamat / skandhadhàtvàyataneùu sarvakàli kàtmàtmãyatà nityàbhàvaþ // vinà÷alakùaõaü katamat / saüskàràõàmutpannànàü nirodhaþ / taktàlaü bhåtvàbhàvaþ // vipariõatilakùaõaü katamat / saüskàràõàmanyathàbhàvaþ / prabandhàsàdç÷yena pravçttiþ // viyogalakùaõaü katamat / saüskàreùu va÷itvabhraü÷aþ paraiþsvãkaraõaü và / sannihitalakùaõaü katamat / samupasthitànityatà / yattadànãmevànubhåyamànànityatà // dharmatàlakùaõaü katamat / àgàminyanityatà / yàmàva÷yamanubhaviùyati // kùaõalakùaõaü katamat / saüskàràõàü kùaõàdårddhamanavasthànam // prabandhalakùaõaü katamat / anàdimati saüskàre utpannaniruddhà nàü prabandhàprahàõam // vyadhyàdi lakùaõa katamat / (##) caturõàü bhåtànàü kàlopabhogaþ jãvitavipariõàmaþ / cittacittàkàra vçttilakùaõaü katamat / kadàcit sàràgaü cittaü saübhavati kadàcid vãtaràgaü cittaü saübhavati / yadvat sadveùaü và vãtadveùaü và samohaü và vãtamohaü và saükùiptaü và vihisàü và nimnaü và unnataü và uddhataü và anuddhataü và upa÷àntaü và anupa÷àntaü và samàhita và asamàhitaü và / evamàdi cittasaüsàravçttiþ // bhogasaüpattivipatti lakùaõaü katamat / saüpattãnàmante vipattirvinà÷aþ / bhàjanalokasaüvartta vivartta lakùaõaü katamat / agnyambuvàyubhistrividhaþ saüvarttavivarttaþ / tisçõàü saüvarttarnànàü ÷ãrùàõi dvitãya tçtãya caturthadhyànàni / caturthadhyàne vàhyànàü vimànànàü tu vàhyàbhàvat eva saüvarttavivarttaþ / kevalaü tairdevaiþ tàni vimànàni saha nirvarttante saha nirudhyante etaducyate saüvartta vivarttaþ // api khalu trayo 'ntarakalpàþ durbhikùavyàdhi÷astrairbhavanti / hãnasya trividhakalpàsyànte taiþ ÷astràdibhirniryàõaü bhavati / yadàlokadhàtuþ saüvçtto bhavati / eko 'ntarakalpa prathamaþ apakarùaþ / ekàntarakalpaþ pa÷cima utkarùaþ / aùñàda÷a antarakalpà utkarùàpakaya / evaü ca viü÷atimantarakalpàn lokadhàtuþ saüvarttate / viü÷atimàtarakalpàt lokadhàturvivarttate / viü÷atimantarakalpàn lokadhàturvivçttastiùñhati / saükalikà÷caite '÷ãtirantarakalpà eko mahàkalpo bhavati / tayà kalpasaükhyàyà råpàråpyàcaràõàü devànàmàyuþpramàõaü varõyate // yaduktam anyatare, sattvà àyuþkùayàd và puõya kùayàd và karmakùayàd và tasmàdadhiùñhànàt cyavante iti / tatra àyudàyaþ katamaþ / kàle maraõam / puõyakùayaþ katamaþ / akàle maraõam apuõyamaraõam / yena sattvà àsvàda samàpattyàü rajyante / puõyakùayàcca hetoþ te jãvitàccyavante / karmakùayaþ katamaþ / upapadyavedanãyakarmaõaþ aparaparyàvedanãyakarmaõa÷ca ubhayo kùayànmaraõa / duþkhalakùaõaü katamat / tisro duþkhatàþ aùñàkà và duþkhaü ùaóàkàraü và (##) duþkhaü bàhulyena pårvamuktaü tad duþkhaü nàma / kiü pratãtyasåtre uktaü yadanityaü tad duþkhamiti / ubhayàü÷ikãmanityatàü pratãtya duþkhalakùaõaü praj¤àyate / utpàdàü÷ikãmanityatàü pratãtya duþkhaduþkhatà praj¤àyate / vyayàü÷ikãmanityatàü pratãtya vipariõàmaduþkhatà praj¤àyate / ubhayàü÷ãkimanityatàü pratãtya saüskàraduþkhatà praj¤àyate // tathà ca saüskàrànityatàü saüskàravipariõàmatàü ca saüdhàyoktaü bhagavatà mayà yatkiücid veditamidamatra duþkhasyeti // api khalu utpàdavyayadharmadvayànugateùu saüskàreùu jàtyàdayo 'ùñau duþkhàni / praj¤àyante ityabhisaüdhàya buddhena bhàùitaü yadanityaü tad duþkhamiti / api ca anityeùu saüskàreùu jàtyàdikaü duþkhaü praj¤àyate iti anityato duþkhaü na sarve saüskàrà ityatràdhisandhirveditavyaþ // ÷ånyatàlakùaõaü katamat / teùu tasya abhàvaþ / anena nayena samanupa÷yanà÷ånyatà / punaþ teùu anyasya bhàvaþ / anena nayena yathàbhåtaj¤ànabhàvaþ / etad vatàra÷ånyatocyate / yathàbhåtaj¤ànamaviparãto 'rthaþ / teùu abhàvaþ katamaþ / skandhadhàtvàyataneùu nityadhruvakåñasthàvipariõàmadharmàtmàtmãyàbhàvaþ / anena nayena teùàü ÷ånyatà / teùu anyasya bhàvaþ katamaþ / te ùveva nairàtmyam / tacca àtmano nàstità anàtmano 'stità satã ÷ånyatà // etadabhisaüdhàyoktaü bhagavatà sato yathàbhåtaj¤ànaü bhàvaþ / asato yathàbhåtaj¤ànamabhàvaþ // api khalu trividhà ÷ånyatà / svabhàva÷ånyatà tathàbhàva÷ånyatà prakçti÷ånyatà ca / àdyà parikalpità draùñavyà / tçtãyà pariniùpannasvabhàvà draùñavyà // anàtmalakùaõaü katamat / yathàtmavàde sthitasya àtmalakùaõasya skandhadhàtvàyataneùu (##) tallakùaõasyàbhàvaþ / skandhadhàtvàyataneùu àtmalakùaõàbhàvatàmupàdàya / idamucyate anàtmalakùaõam // etadabhisaüghàyoktaü bhagavatà sarve dharmà anàtmàna iti // api coktaü bhagavatà naitat sarvaü mama naiùo 'hamasmi na me sa àtmà iti / evametaü yathàbhåtaü saüpraj¤àya draùñhavyam iti tasya ko 'rtha uktaþ / bahirdhàvastabhisaüdhàyoktaü naitat sarvaü mameti / kuta etat / bahirdhàvastuni kalpitàtmãyalakùaõam / ataþ àtmãyaniùkarùaõam / adhyàtmavastuni parikalpitàtmàtmãyalakùaõam / ata àtmàtmãyobhayaniùkarùaõam / pårvamuktam anityaü kùaõalakùaõamiti / tat kathaü j¤àyate / yathà cittacaitasikànàü kùaõikatà tathà råpàdãnàmapi kùaõikatà draùñavyà / cittopàttatàmupàdàya cittaikayogakùematàmupàdàya cittavikàratadvikàratàmupàdàya città÷rayatàmudàpàdàya cittàdhipatyasaübhåtatàmupàdàya cittva÷avarttinàü copàdàya // api khalu atyantavikàropàlabdhitàmupàdàya utpannasya cànapekùya pratyayaü svarasavinà÷itàmupàdàya råpasyàpi kùaõikatà draùñavyà // yaduktaü yatkiücidråpaü sarvantaccatvàri mahàbhåtàni catvàri ca mahàbhåtànyupàdàyeti / tatkiü sandhàyoktam / saübhavaü sandhàyoktam / ekade÷à÷rayãbhàvàrtha upàdàyàrthaþ // yatra punaþ samudàye yadbhåtamupalabhyate tattatrà stiti vaktavya / (asti ekabhautikaþ asti dvibhautikaþ) asti yàvatsàrvabhautikaþ / upàdàyaråpe 'pi yadupàdàyaråpaü yasmin samudàya upalabhyate tattatràstãti veditavyam // yatpunaråcyate paramàõusaücitto råpa samudàya iti tatra niþ÷arãraþ (##) paramàõurveditavyaþ / buddhyà paryantaprabhedatastu paramàõuvyavasthànaü piõóasaüj¤àvibhàghanatàmupàdàya råpe dravyàþ pariniùpattiprave÷atàü copàdàya // tat punaretad duþkhamasti vipulamasaülikhitaü saülikhitaü saülikhità saülikhitaü ca // asti madhyamasaülikhitam asti tanukamasaülikhitam asti tanuttaraü saülikhitam asti tanutamaü saülikhitam astyaduþkhaü duþkhapratibhàsaü mahàsaülekhapratyupasthànaü ca // katamadvipulaü duþkhamasaülikhitam / yatkàmàvacaramanupacitaku÷alamålànàm // katamatsaülikhitam / tadevotpannamokùabhàgãyànàm // katamatsaülikhitàsaülikhitam / tadeva laukikavairàgyàyàvaropitaku÷alamålànàm // katamanmadhyamasaülikhitam / råpadhàtåpapannànàü vivarjitamokùabhàgãyànàm / katamattanukamasaülikhitam // àråpyopapannànàü vivarjitamokùabhàgãyànàm // katamattanuttaraü saülikhitam / yacchaikùàõàm // katamattanutamaü saülikhitam / yada÷aikùàõàü jãvitendriyapratyayaü ùaóàyatanam // katamadaduþkhaü duþkhapratibhàsaü mahàsaülekhapratyupasthànam / yatpàramipràptànàü bodhisattvànàmacintya bhavopapattiùu // yaduktaü maraõaü duþkhamiti / tatra maraõaü trividham / ku÷alacittasyàvyàkçtacittasya ca // pañuke cittaprakàre svaku÷ala målabalàdhànato (và) paropasaühàrato và ku÷alacittasya maraõaü draùñavyam // pañuka eva cittaprakàre svàku÷alamulabalàdhà nato và paropasaühàrato và aku÷alacittasya maraõaü draùñavyam // pañuke và cittaprakàre apañuke và tadubhayavai kalyàdabhisaüskàràsamarthasya và avyàkçtacittasya maraõaü draùñavyam // ÷ubhakàriõaþ adhaþkàya statprathamataþ ÷ãtãbhavati // a÷ubhakàriõaþ punaþ årdhvaükàyaþ ÷ãtãbhavati // tatrà÷ubhakàriõo 'ntaràbhavo 'bhinirvarttate / tadyathà kçùõasya kutapasya nirbhàso 'ndhakàratamisràyà và ràtryàþ // a÷ubhakàriõastadyathà ÷uklasya parasya nirbhàsajyotsnàyà và ràtryàþ / antaràbhava(þ) kàmadhàtau råpadhàtau copapadyamànasyàråpadhàto÷cayamànasya / (##) sa ca manomayo gandharva ityapi / paraü saptàhaü tiùñhatyantareõa cyavate / ekadà ca vyàvarttate / tatrastha÷ca karmopacinoni sabhàgàü÷ca sattvàn pa÷yati / yatra copapadyate tadàkçtirapratihatagati÷ca / çddhimàniva và÷ugàmã upapattyàyatane pratihanyate / upapattyàyatane tulàvanàmonnàmayogena cyavate pratisandhi ca vadhnàti / antaràbhavastha÷copapattyàyatane ràgamutpàdayati / yadanya÷ca kle÷aþ pratyayo bhavati / saharàgeõàntaràbhavo nirudhyate kalalaü ca savij¤ànakamutpadyate // sa ca vipàkastata årdhvamindriyàbhinrivçttiþ yathà pratityasamutpàde catçsçùvàyoniùu / aõóajàyàü jarayujàyàü saüsvedajàyàmupapadukàya¤ca // 0 // (atha vini÷caye satyaparicchede pratheme dvitãyo bhàgaþ) samudayasatyaü katamat / kle÷aþ kle÷àdhipateya¤ca karma // pràdhànyanirdde÷astu (? ÷àstu) bhagavatà tçùõà paunarbhavikã nandãràgasahagatà tatra tatràbhinandinã samudayasatyanirde÷ena nirdiùñà // pràdhànyàrthaþ katamaþ / yaþ sarvatragàrthaþ // sarvatragàrthaþ katamaþ / tatha hi tçùõà vastusarvatragà avasthàsarvatragà adhvasarvatragà dhàtusarvatragà eùaõà sarvatragà prakàrasarvatragà ca ke÷aþ katamaþ / parisaükhyànato 'pi lakùaõato 'pyutthàna to 'pyàlambanato 'pi saüprayogato 'pi paryàyato 'pi vipratipattito 'pi dhatuto 'pi nikàyato 'pi prahàõato 'pi kle÷o draùñavyaþ // parisaükhyànaü katamat // ùañ kle÷à da÷a và // ùañ kle÷àþ katamat / ràgaþ pratigho màno 'vidyà vicikitsà dçùñi÷ca // ta eva dçùñeþ pa¤càkàrjabhedena da÷a bhavanti // lakùaõaü katamat / yo dharma utpadyamàno 'pra÷àntalakùaõa utpadyamànena yena kàya cittaprabandhàpra÷amapravçttiþ / idaü kle÷alakùaõam / utthànaü katamat / kle÷ànu÷aya÷càprahãõo bhavati kle÷asthànãya÷ca dharma àbhàsagato bhavati / tatra ca ayoni÷o manaskàraþ pratyavasthito bhavati / evaü kle÷a utpadyate / idamucyate utthànam // àlambanaü katamat sarvakle÷aprayogaþ // sarvakle÷àlambanaü sarvakle÷avastvàlambanaü (##) ca / api khalu kàmàvacaraþ kle÷aþ sthàpayitvà avidyà dçùñi vicikitsàü ca tadanyaþ urdhvabhåmyanàlambanaþ / årdhvabhåmikaþ kle÷aþ adhobhåmyanàlambanaþ / tadbhåmito vãtaràgatvàt / nirodhamàrgasatyà lambanaþ kle÷o nirodhamargàlambanànabhi÷liùñaþ / tatparikalpastvasyàlambanamityucyate // kle÷aþ punardvividhaþ / avastukàlambanaþ savastukàlambana÷ca // avastukàlambanaþ katamaþ dçùñayo dçùñisaüprayuktà÷ca dharmàþ // tadanyaþ savastukàlambana ityucyate // saüprayogaþ katamaþ / ràgaþ pratighena na saüprayujyate / pratighavadvicikitsayàpi na saüprayujyate / ÷iùñeùu saüprayogo labhyate // yathà ràgastathà pratigho 'pi draùñavyaþ // pratigho ràgeõa mànena dçùñyà ca na saüprayujyate // mànaþ pratighena vicikitsayà ca na saüprayujyate // avidyà dvividhà / sarvakle÷asaüprayuktà avidyà / asàmànyà avidyà / asàmànya avidyà katamà / satyeùvaj¤ànam // dçùñiþ pratighena vicikitsayà ca na saüprayujyate // krodhàdaya upakle÷à anyo 'nyaü na saüprayujyante // àhrãkyamanapatràpyaü ca sarvatràku÷ale sàmànyena saüprayujyete // styànamauddhatyamà÷raddhyaü kausãdyaü pramàda÷ca sarvatra kliùñe saüprayujyate // paryàyaþ katamaþ / sarvakle÷à nànàrthà÷rayà nànavasthàþ paryàyàþ / saüyojanaü bandhanaü anu÷ayaþ upakle÷aþ paryavasthànam oghaþ yogaþ upàdànam granthaþ nivaraõam khilaþ malaþ nighaþ ÷alyaþ kiücanaþ du÷caritam àsravaþ vighàtaþ paridàhaþ raõaþ jvaraþ vanasaþ vibandhaþ // saüyojanàni kati kathaü saüyojanaü kutra saüyojanam / saüyojanàni nava / anunayasaüyojanam pratighasaüyojanam mànasaüyojanam avidyàsaüyojanam dçùñisaüyojanam paràmar÷asaüyojanam vicikitsàsaüyojanam ãrùyàsaüyojanam màtsaryasaüyojanaü ca / anunayasaüyojanaü katamat / traidhàtuko ràgaþ / anunayasaüprayojanena saüprayuktaþ traidhàtukaü nodvejayati / anudvegena ku÷alasamudàcàraþ ku÷alàsamudàcàra÷ca / tena àyatyàü duþkhàbhinivçtto duþkhena saüyujyate // (##) pratighasaüyojanaü katamat / sattveùu duþkhe duþkhasthànãyeùu na dharmeùu cittasya vihiüsà / pratighasaüyojanena saüprayukto pratighanimitteùu cittaü nopekùate / anupekùayà ca aku÷alasamudàcàraþ ku÷alàsamudàcàra÷ca / tena àyatyàü laukikaduþkhàbhinivçttau duþkhena saüyujyate // mànasaüyojanaü katamat / sapta mànàþ / màno 'timàno mànatimàno 'smimàno 'bhimàna ånamàno mithyàmàna÷ca / mànaþ katamaþ / hãnàn ÷reyànasmi (a) sadç÷ena sadç÷o 'smãti và yà cittasyonnatiþ / atimànaþ katamaþ / sadç÷àt ÷reyànasmi ÷reyasà sadç÷o 'smãti và yà cittasyonnatiþ / mànàtimànaþ katamaþ / ÷reyasaþ ÷reyànasmãti yà cittasyonnatiþ / asmimànaþ katamaþ / pa¤casåpàdànaskandheùvàtmàtmãyàbhinive÷àdyà cittasyonnatiþ / abhimànaþ katamaþ / apràpta uttare vi÷eùà dhigame pràpto mayeti yà cittasyonnatiþ / ånamànaþ katamaþ / vahvantaravi÷iùñàdalpàntarahãno 'smãti yà cittasyonnatiþ / mithyàmànaþ katamaþ / aguõavato guõavànasmãti yà cittasyonnatiþ / mànasaüyojanena saüprayukta àtmàtmãyau na saüjànàti / asaüj¤ànàt àtmàtmãyagrahaþ aku÷alasamudàcàraþ ku÷alà samudàcàra÷ca / tenàyatyàü duþkhàbhinivçttau duþkhena saüyujyate // avidyàsaüyojanaü katamat / traidhàtukamaj¤ànam / avidyasaüyojanena saüprayuktà duþkhadharmàn samudayadharmàn nàdhyavasyati / anadhyavasàyena aku÷alasamudàcàraþ ku÷alàsamudàcàra÷ca / tenàyatyàü laukikaduþsvàbhinivçttau duþkhena saüyujyate // dçùñisaüyojanaü katamat / tisro dçùñhayaþ / satkàyadçùñirantàgràhadçùñirmithyàþdçùñi÷ca / dçùñisaüyojanena saüprayukto mithyàniþsaraõaü parikalpitavipratisàraü paryeùane abhinivi÷ate / mithyàniþsaraõàbhinive÷enàku÷alasamudàcàraþ ku÷alàsamudàcàra÷ca / tenàyatyàü laukikaduþkhabhinivçttau duþkhena saüyujyate // paràmar÷asaüyojanaü katamat / dçùñiparàmar÷aþ ÷ãlavrataparàmar÷a÷ca / (##) paràmar÷asaüyojanena saüprayukto mithyàniþsaraõopàyaü kalpayatyabhinivi÷ate / mithyàniþsaraõopàyàminive÷enàku÷alasamudàcàraþ ku÷alàsamudàcàra÷ca / tenàyatyàü laukikaduþkhàbhinivçttau duþkhena saüyujyate // vicikitsàsaüyojanaü katamat / satyeùu vimatiþ / vicikitsàsaüyojanena saüprayukto buddhadharmasaügheùu ratneùu vicikitsate ratnatrayaü na samudàvarati / ratnatrayàsamudàcàreõàku÷alasamudàcàraþ ku÷alàsanudàcàra÷ca / tenàyatyàü laukikaduþkhàbhinivçttau duþkhena saüyujyate // ãrùyàsaüyojanaü katamat / làbhasatkàràdhyavasitasya parasaüpattàvamarùakçta÷cetaso vyàroùaþ / ãrùyàsaüyojanena saüprayukto làbhasatkàràn anunayati dharmaü na gurukaroti / làbhasatkàragurukàreõà ku÷alasamudàcàraþ ku÷alàsamudàcàra÷ca / tenàyatyàü laukikaduþkhabhinivçttau duþkhena saüyujyate // màtsaryasaüyojanaü katamat / làbhasatkàràdhyavasitasya pariùkàreùu cetasa àgrahaþ / màtsaryasaüyojanena saüprayukta upacayamanunayati ta dvarjanatàü ca na satkaroti / upacayànunayenàku÷alasamudàcàraþ ku÷alàsamudàcàra÷ca / tenàyatyàü laukikaduþkhabhinivçttau duþkhena saüyujyate // bandhanaü trividham / ràgabandhanaü dveùabandhanaü mohabandhanaü ca / ràgabandhanena sattvànàü viparãõàmaduþkhatàyàü bandhanam / dveùabandhanena sattvànàü duþkhaduþkhatàyàü bandhanam / mohabandhanena sattvànàü saüskàraduþkhatàyàü bandhanam / apica ràgadveùamohànni÷ritya ku÷alasamudàcàreùu na va÷avarttitàü labhate / ata ucyate bandhanam // anu÷ayàþ sapta / kàmaràgànu÷ayaþ pratighànu÷ayaþ bhavaràgànu÷ayaþ mànànu÷ayaþ avidyànu÷ayaþ dçùñayanu÷ayaþ vicikitsànu÷aya÷ca / kàmaràgànu÷ayaþ katamaþ / kàmaràgapakùãyaü dauùñhulyam // pratighànu÷ayaþ katamaþ / pratighapakùãyaü dauùñhulyam // bhavaràgànu÷ayaþ katamaþ / råpàråpyaràgapakùãyaü dauùñhulyam // mànànu÷ayaþ katamaþ / mànapakùãyaü doùñhulyam // avidyànu÷ayaþ katamaþ avidyàpakùãyaü dauùñhulyam // dçùñyanu÷ayaþ katamaþ / dçùñipakùãyaü dauùñhulyam // vicikitsànu÷ayaþ katamaþ / vicikitsàpakùãyaü dauùñhulyam // kàmaiùàõàyà aviratasya kàmaràgapratighànu÷ayàvanu÷ayàte / (##) bhaveùaõàyà aviratasya bhavaràgànu÷ayo 'nu÷ete / mithyàbrahmacaryaiùaõàyà aviratasya mànàvidyàdçùñi vicikitsànu÷ayà anu÷erate / te sattvà hãnapratipakùaü labhante mado màna÷cotpadyate àryasatyeùu saümoha÷ca / mithyàmokùaü mokùopàyaü ca saütorayanti buddha÷àsanadharmavinayeùu vimatiþ vicikitsà ca // upakle÷astu yakle÷àste upakle÷à api bhavanti / upakle÷àstu na kle÷àþ / kle÷àn sthàpayitvà tadanyaþ kliùñaþ saüskàraskandhasaügçhãtaþ sarva÷caitasiko dharmaþ / sa punaþ katamaþ / ùaóràgàdãn kle÷àn sthàpayitvà kliùñaþ saüskàraskandhasaügçhãtaþ krodhàdika÷caitasiko dharmaþ / api khalu ràgo dveùo moha÷ca caitasikà upakle÷à ucyante / yai÷citte upakle÷o na vairàgyaü na viumokùo nàvaraõaprahàõam / ata ucyante upakle÷àþ / tathà ca bhagavatoktam dãrgharàtraü vo ràgadveùamohà upakli÷yantui vikùipanti citraü saükli÷yanti / paryavasthànànyaùñau / styànaü middhamauddhatyaü kaukçtyamãrùyà màtsaryamàhikyamanapatràpyaü ca / punaþ punaþ udvegena cittaü paryayanahyantãti paryavasthànàni / tathàca ÷amathapragrahanimittabhàvanàkàle tatsanni÷raya brahmacaryà di÷uddhi saügçhãta÷ãla kàle cittaü paryavanahyanti // ogha÷caturvidhaþ / kàmaughaþ mavaughaþ dçùñcoghaþ avidyaugha÷ca / stroto 'nukålaþ pravàhàvartta oghàrthaþ / saüke÷ànvayataþ / àdyaþ kàmaiùaõàbhàvanà / dvitãyaþ bhavaiùaõàbhàvanà / aparàvubhau mithyàbrahmacaryaiùaõàbhàvanà / à÷rayà÷ritasaübandhayogena // yoga÷caturvidhaþ / kàmayogaþ bhavayogaþ dçùñiyogaþ avidyàyoga÷ca / visaüyogaparipanthakaro yogàrthaþ / vi÷uddhiviparyayataþ / te punaryathàyogameùaõàtrayabhàvanà / upàdànàni catvàri / kàmopàdànaü dçùñyupàdànaü ÷ãlavratopàdànamàtmavàdopàdànaü ca / vivàdamålopàdànaü paunarbhavikopàdànaü copàdànaü draùñavyam / (##) tena kiü bhavati / kàmaràgavibandhagredhàsaükle÷ahetunà gçhiõo 'nyo 'nyaü vivadanti / tadu vivàdamålaü prathamamupàdanam / dçùñiràgavibandhagredhà saükle÷ahetunà pravrajità anyo 'nyaü vivadanti / tad vivàdamålamaparamupàdànatrayam // dvàùaùñirdçùñigatayo dçùñyupàdànam / nànàvçta÷ãlaiþ kçcchraü tapaþ ÷ãlavratopàdànam // tadà÷rità ca satkàyadçùñiþ àtmavàdopàdànam // dçùñi÷ãlavratopàdànàbhyàü tãrthyà anyo 'nyaü vivadanti / àtmavàdopàdàne tu tãrthyà anyo 'nyaü na vivadanti / dhàrmikaiþ sàrdhamanyo 'nyaü vivadanti // evaü ca vivàdamåle 'bhinive÷àt paunarbhavikaduþkhavipàkopàdànàkùepàccopàdànànyucyante / granthà÷catvàraþ / abhidhyàkàyagranthaþ vyàpàdakàyagranthaþ ÷ãlavrata paràmar÷akàyagranthaþ tatsatyàbhinive÷opàdànakàyagrantha÷ca / samàhitamanaþsvabhàvasya kàyasya parigranthàrthena grantho veditavyaþ / tena kiü bhavati / caturvidhaü cittaü vikùipyate / vittàdiùu anunayahetoþ cittaü vikùipyate / vivàdastuùu apratipattihetoþ cittaü vikùipyate / duùkara÷ãlavrataduþkhahetoþ cittaü vikùipyate / ayoni÷o j¤eya santãraõahetoþ cittaü vikùipyatee // nivaraõàni pa¤ca / kàmacchandanivaraõam vyàpàdanivaraõam styànamiddhanivaraõam auddhatyakaukçtyanivaraõam vicikitsànivaraõaü ca / ku÷alapakùasyàsaüprakhyànaü nivaraõaü draùñavyam / tacca pravrajyàyàmabhiratau codanàyàü pratipattau ÷amathe pragrahe upekùàyàü ca // khilastrividhaþ / ràgakhilo dveùakhilo mohakhila÷ca / ràgadveùamohànni÷ritya pårvàbhyàsena ràgàdicaryàpariniùpàdanam / cittasyàdàntatayà akarmaõyatayà durvimokùatayà ca sattvaistasyà÷caryàyà durbhedyatvàt khila ityucyate // malàstrayaþ / ràgamalo dveùamalo mohamala÷ca / tacca ràgadveùamohànni÷ritya (##) dau÷ãlam / tat saüprajànabdiþ sabrahmacàribhirgràme và araõye và tathà kurvantaü pa÷yadbhirucyate ayaü khalvàyuùmàn karotyevaü kçtyaü caratyevamàcaritaü gràmakaõñaka àmiùo '÷uciþ / ato malà nàma // nighàstrayaþ / ràganigho dveùanigho mohanigha÷ca / ràgadveùamohànni÷ritya dãrghakàlaü punaþ punarjàtimaraõeùu vila÷yante ityucyante nighàþ // ÷alyàstrayaþ / ràga÷alyo dveùa÷alyo moha÷alya÷ca / ràgadveùamohànni÷ritya bhave bhavopakaraõeùu và adhyeùaõàsamutpàdena prabandhànupacchedena buddhe dharme saüghe duþkhasamudayanirodhamàrgeùu và vicikitsàsamutpàdena và ÷alyà nàma // kiücanàstrayaþ / ràgakiücano dveùakiücano mohakiücana÷ca / ràgadveùamohànni÷ritya vittasaücayeùu sabhayàþ savairà bhåyo vihàravikùepàþ kiücanà nàma / du÷caritàni trãõi / ràgadu÷caritaü dveùadu÷caritaü mohadu÷caritaü ca / ràgadveùamohànni÷ritya kàyavàïmanodu÷caritàni carantãti du÷caritànãtyucyate / punaþ ràgadveùamohànni÷rityotpannànàü bahånàmaku÷aladu÷caritànàmaku÷alamålatvena tribhirvyavasthànam / tat katham / sattvà loke àmiùakiücitkahato caranti / loke 'pakàra nimittaparikalpahatoþ du÷caritaü caranti / loke mithyàdharmàbhinive÷ahetoþ du÷caritaü caranti / iti te ràgadveùamohà du÷caritàni aku÷alamålàni / àsravàsrayaþ / kàmàsravo bhavàsravo 'vidyàsrava÷ca / cittàvesàraü strataü kurvantã tyàsravàþ ityucyante / te punaþ katham / bahirdhà visàraü ni÷ritya kàmàsravaþ / antardhàvisàraü ni÷ritya bhavàsravaþ / tadubhayà÷rayavisàraü ni÷ritya avidyàsravaþ // (##) vighàtàstrayaþ / ràgavighàto dveùavighàto mohavighàta÷ca / ràgadveùamohànni÷ritya bhave pariùkareùu và eùaõà / abhàve vighàte sarvadà dàridya duþkhàdibhiþ kliùñà bhavantãti vighàtàþ / paridàhàstrayaþ / ràgaparidàho dveùaparidàho mohaparidàha÷ca / ràgadveùamohasanni÷rayeõa ayoni÷o nimittàbhinive÷o 'nuvya¤janàbhinive÷a÷ca / tena nimittànuvya¤janàbhinive÷ena kàyaü cittaü ca paridahantãti paridàhàþ // upàyàsàstrayaþ / ràgopàyàso dveùopàyàso mohopàyasa÷ca / ràgadveùamohasanni÷rayeõa tatra tatra ratiradhyavasànaü ca / tadvipariõàme ÷okaparidevanàduþkhadaurmanasyopàyasaiþ spçùñà bhavantãtyu pàyàsàþ // raõàstrayaþ / ràgaraõo dveùaraõo moharaõa÷ca / ràgadveùamohasanni÷rayeõa ÷astràdànadaõóàdibhiþ raõayanti nànàvidhaü bhaõóanaü kalahaü kurvantãti ràgàdayo raõà ucyante // jvaràstrayaþ / ràgajvaro dveùajvaro moha jvara÷ca / ràgadveùamohasanni÷rayeõa adharmaràgeõa mahàdahanena paridahanti viùamalobhena mahàdahanena paridahanti mithyàdharmeõa mahàdahanena paridahantãti jvarà nàma // vanasàstrayaþ / ràgavanaso dveùavanaso mohavanasa÷ca / ràgadveùamohasanni÷rayeõa jàtimaraõamåleùu saüskàreùu saüyojayanti saüjanayanti sattvàn nànàvidhakàyeùu pa¤cagatisaüsàreùu abhinirvarttayantãti ràgàdayo vanasà ityucyante // vibandhàstrayaþ / ràgavibandho dveùavibandho mohavibandha÷ca / ràgadveùamohasanni÷rayeõa kàyasàpekùatà vittasàpekùatà bodhyabhàvaþ kolàhalaratiþ parittaku÷aladharmalàbhe 'pi santoùaþ / taiþ ku÷aladharmànna bhàvayantãti vibandhàþ ucyante / evamàdayaþ kle÷àrthànàü paryàyà apramàõàþ // vipratipattiþ katamà / ràgaþ pratigha÷ca dvau kle÷au viùaye dçùñau ca vipratipannau / (##) mànaþ sattveùu dçùñau ca vipratipannaþ / satkàyàntagràhamithyàdçùñayo j¤eye vipratipannàþ / dçùñiparàmar÷a÷ãlavrataparàmar÷au dçùñau vipratipannau / vicikitsà pratipakùe vipratipannà / avidyà sarvatra vipratipannà / da÷a kle÷à duþkhe samudaye ca vipratipannàþ / tannidànapadasthànataþ / punaþ da÷a kle÷à nirodhe màrge ca vipratipannàþ / taistatrotràsasaüjananataþ // dhàtu katamaþ / pratighaü sthàpayitvà tadanye sarve traidhàtukapratisaüyuktàþ / pratighastu kàmadhàtupratisaüyuktaþ / api khalu ràgaþ kàmadhàtau sukhasaumanasyopekùàbhi saüprayujyate / yathà kàmadhàtau tathà prathamadvitãyadhyànayoþ / tçtãyadhyàne sukhopekùàbhyàü saüprayujyate / tadårdhvamupekùayà saüprayujyate // pratigho duþkhadaurmanasyosukhopekùàbhiþ saüprayujyate // mànaþ kàmadhàtau saumanasyopekùàbhiþ saüprayujyate / prathamadvitãyadhyànayo sukhasaumanasyopekùàbhiþ saüprayujyate / tçtãyadhyàne sukhopekùàbhyàü saüprayujyate / tadårdhvamupekùayaiva saüprayujyate // yathà mànastathà satkàyadçùñiþ antagràhadçùñiþ dçùñiparàmar÷aþ ÷ãlavrataparàmar÷a÷ca // mithyàdçùñiþ kàmadhàtau daurmanasyasaumanasyopekùàbhiþ saüprayujyate / råpadhàtàvàrupyadhàtau ca yathàveditaü saüprayujyate // vicikitsà kàmadhàtau dauramanasyopekùàbhyàü saüprayujyate / råpadhàtàvàråpyadhàtau ca yathàveditaü saüprayujyate // avidyà dvividhà / saüprayuktà asàmànyà ca / sarvakle÷asaüprayogataþ saüprayuktà avidyà yathàveditaü saüprayujyate / àsàmànyà avidyà kàmadhàtau daurmanasyopekùàbhyàü saüprayujyate / tadårdhvadhàtau yathàveditaü saüprayujyate // kathaü sarvakle÷à upekùayà saüprayujyante / sarvakle÷ànàmaudàsãnyamàgamyàstagamanatàmupàdàya // api khalu ràgaþ kàmadhàtau ùaóvij¤ànakàyikaþ // yathà ràgastathà pratigho 'vidyà ca // ràgo råpadhàtau caturvij¤ànakàyikàþ / àråpyadhàtau manovij¤ànakàyikaþ // yathà ràgastathà avidyà // màno dçùñirvicikitsà ca sarvatra manovij¤ànakàyikàþ // api khalu ràgaþ pratigho màna÷ca kàmadhàtau vastvekade÷apravçttikàþ / kàmadhàtuvad råpadhàtàvàråpyadhàtàvapi ÷iùñàþ kle÷àþ sarvatra sarvavastu pravçttikàþ // (##) nikàyaþ katamaþ / dvau kle÷anikàyau / dar÷anaprahàtavyanikàyo bhàvanàprahàtavyanikàya÷ca / dar÷anaprahàtavyanikàyaþ puna÷caturvidhaþ / duþkhadar÷anaprahàtavyanikàyaþ samudayadar÷anaprahàtavyanikàyaþ / nirodhadar÷anaprahàtavyanikàyaþ màrgadar÷anaprahàtavyanikàya÷ca / kàmadhàtau duþkhadar÷anaprahàtavyà da÷a kle÷àþ / duþkhadar÷anaprahàtavyavat samudayadar÷anaprahàtavyàþ nirodhadar÷anaprahàtavyà màrgadar÷anaprahàtavyà÷ca / råpadhàtau duþkhàdicaturvidhadar÷anaprahàtavyàþ pratyekaü navakle÷àþ sthàpayitvà pratigham / råpadhàtuvadàråpyadhàtàvapi / evaü ca dar÷anaprahàtavyakle÷anikàyà dvàda÷àdhikaü ÷ataü kle÷àþ // kàmadhàtau bhàvanà prahàtavyàþ ùañkle÷àþ / sahajà satkàyadçùñiþ antapràhadçùñiþ ràgaþ pratigho màno 'vidyà ca / råpadhàtau bhàvanàprahàtavyàþ pa¤ca kle÷àþ sthàpayitvà pratigham / råpadhàtuvadàråpyadhàtàvapi / evaü ca bhàvanàprahàtavyanikàyàþ ùaùñiþ kle÷àþ // prahàõaü katamat / tathà paryàyaprahàõaü tena manaskàreõa prahàõam / tasmàt pratilambhàt prahàõam / tathà paryàyaprahàõaü katamat / parij¤ànataþ parivarjanataþ pratipakùalàbhata÷ca / parij¤ànaü katamat / tannidànavastuparij¤ànam svabhàvaparij¤ànam àdãnavaparij¤ànaü ca / parivarjanaü katamat / tatkàlotpannasyànàdànam / pratipakùalàbhaþ katamaþ / anutpannasyànutpàdata utpannasya varjanato và pratipakùa làbhamàrgaþ // tena manaskàreõa prahàõam / kãdç÷ena manaskàreõa kiü prajahàti / asaübhinnàlambanena manaskàreõa sarvadharmà anàtmàna iti pa÷yati / anityàkàrà iti kle÷àn prajahàti / anityàkàra parikarmataþ // tasmàt pratilambhàt prahàõam / kasmàt pratilambhàt prajahàti / nàtãtàt niruddhataþ / nànàgatàt anutpannataþ / na pratyutpannàt asahabhàvataþ / kevalaü kle÷adauùñhulyapratilambhàt prajahàtãti prahàõam / yathà yathà dauùñhulyamutpadyate tathà tathà pratipakùa utpadyate yathà yathà pratipakùa utpadyate tathà tathà dauùñhulyanirodhaþ / samaü samam / yathà (##) loke jyotirutpadyate tama÷ca nirudhyate / tadvisaüyogato yadànàgatakle÷o 'nutpannadhamaùu avatiùñhate tat prahàõamucyate // kle÷àdhipateyaü karma katamat / cetanà karma cetayitvà karma ca / sarvaü karmalakùaõaü nàma // punaþ karma pa¤cavidham / upalabdhikarma kàritrakarma vyavasàyakarma pariõatikarma pràptikarma ca / asmiüstvarthe yad bhåyasà vyavasàyakarmàbhipretam // cetanàkarma katamat / puõyakarma apuõyakarma àniüjyakarma ca // cetayitvà karma katamat / kàyakarma vàkkarma manaskarma ca / tàni trãõi kàyavàïmanaskarmàõi aku÷alàni ku÷alàni ca / aku÷alàni katamàni da÷àku÷alakarmapathàþ / pràõàtipàtaþ adattàdànam kàmamithyàcàraþ mçùàvàdaþ pi÷unavàk paruùavàk saübhinnapralàpaþ abhidyà vyàpàdaþ mithyàdçùñi÷ca / ku÷alàni katamàni / da÷a ku÷alakarmàpathàþ / pràõàtipàtàd viratiþ adattàdànàdviratiþ kàmamithyàcàràdviratiþ mçùàvàdàdviratiþ pi÷unavàco viratiþ paruùavàco viratiþ saübhinnapralàpàdviratiþ anabhidhyà avyàpàdaþ samyagdçùñi÷ca // apica pràõàtipàtàdãnàü yathàyogaü pa¤ca lakùaõaprabhedàþ / vastutaþ à÷ayataþ prayogataþ kle÷ataþ niùñhàgamanata÷ca // yaduktaü såtre cetanàkarma / katamàni cetanàkarmàõi paràj¤aptisaücetanãyatàkarma paramasaüj¤aptisaücetatãyatàkarma avij¤àyasaücetanãyatàkarma målàbhinive÷asacetanãyatàkarma viparyàsasaücetanãyatàkarma ca / teùu målàbhinive÷asaücetanãyatàkarma viparyàsaücetana yatà karma ca / teùu målàbhinive÷asaücetanãyatà karmaviparyàsasaücetanãyatàkarmabhyàü yadi kçtaü bhavatyupacitaü ca na nàsya vipàkaþ pratisaüvedyate / kçtaü samudàcàrasamutthàpitam / upacitaü ca vàsanà samupacitam // (##) yadåktaü såtre niyatavedanãyaü karma iti / katame niyaptàþ karmakiyàniyamaþ vipàkapatisaüvedanàniyamaþ avasthàniyama÷ca // tanna da÷ànàmaku÷alànàü karmapathànàü vipàkaphalaü triùu apàyeùu / mçdåmadhyàdhimàtràõàü tiryakpretanarakeùu vipàkaþ / nipyandaphalaü pratyekaü tadànuråpyeõa manuùyeùåpanannànà màtmabhàvaparigrahayorvipattiþ / adhipatiphalaü pratyekaü tadànuråpyeõaiva vàhyànàü bhàvànàü vipattiþ / yathoktaü såtre / da÷ànàü ku÷alànàü karmapathànàü vipàkaphalaü devamanuùyamatiùåpapadyamànànàü deveùu manuùyeùu và vipàkaþ / niùyandaphalaü tadàyataneùu pratyekaü tadànuråpyeõa àtmàbhàvaparigrahayoþ saüpattirabhinirvarttate / adhipattiphalaü tadàyataneùu pratyekaü tadànuråpyeõaiva vàhyànàü bhàvànàü saüpattirabhinirvarttate / ku÷alànàmaku÷alànàü ca karmaõàü sugatau durgatau ca vipàko 'bhinirvarttate / taccàkùepakeõa karmaõà paripårakeõa ca karmaõà / àkùepakaü karma katamat / yena phala vipàko 'bhinirvarttate / paripårakaü karma katamat / yenopapanna iùñàniùñaphalaü vedayate / yena ekena karmaõà ekamàtmabhavanàkùipati và anekena karmaõà ekamàtmabhàvamàkùipati và anekena karmaõà anekamàtmabhàvamàkùipati và // ekaþ sattvo 'nekena karmaõà samanvàgataþ / tatra vipàkaphalavedanàyàþ kaþ kramaþ / kàye yad audàrikaü pårvaü pacyate cyutikàle pratyupasthitaü và pårvaü bahulãkàratàü gataü và atrasamàcaritaü và / tadvipàkaþ pårvaü pacyate // yaduktaü såtre trividhaü karma puõyakarma apuõya karma àniüjyakarma ca / puõyakarma katamat / kàmapratisaüyuktaü ku÷alaü karma / apuõyakarma katamat / aku÷alaü karma / àniüjyakarma katamat / råpàråpyapratisaüyuktaü ku÷alaü karma // yaduktaü såtre avidyàlambanàþ saüskàràþ puõyàniüjyà apuõyàniüjyà÷ceti / katame (##) puõyàniüjyà avidyàlambanàþ saüskàrà utpadyante / dvividhaþ saümåóhaþ / phalavipàkasaümåóhaþ tattvàrthasaümåóha÷ca / phalavipàkasaümåóhasyàpuõyàþ saüskàràþ / tattvàrthasaümåóhasya puõyàniüjyàþ saüskàràþ / pràõàtipàtasya karmapathasya lobhadveùamohaiþ prayogaþ / dveùeõaiva niùñhà / pràõàtipàtavat paruùavàgavyàpàdayorapi karmapathayoþ / adattàdànasya karmapathasya lobhadveùamohaiþ prayogaþ / lobhenaiva niùñhà / adattàdànavat kàmamithyàcàràbhidhyayoþ karmapathayoþ / mçùàvàdasya karmapathasya lobhadveùamohaiþ prayogaþ / trayàõàmanyatamena niùñhà / mçùàvàdavat saübhinnapralàpapi÷unavàcoþ karmapathayoþ / mithyàdçùñeþ karmapathasya ràgadveùamohaiþ prayogaþ / mohenaiva niùñhà / yaduktaü såtre sàdhàraõaü karma asàdhàraõaü karma valavatkarma durvalaü karma ca / sàdhàraõaü karma katamat / yatkarma bhàjanaloke nànàvidhaü vikalpaü karoti // asàdhàraõaü karma katamat / yatkarma sattvaloke nànavidhaü vikalpaü karoti // api ca sattvànàmanyonyàdhipateyaü karmàpi / yena karmabalena sattvànàmanyonyàdhipatipratyayaþ proktaþ / teùàmanyonyàdhipatibalatastadapyucyate sàdhàraõaü karma / yataþ såtre uktam / yathà sattvànàmànyaiþ sattvaiþ saha anyonyaü dar÷anàdikaü nopabhogo nopalabdhiþ / balavatkarma katamat / pratipakùabalavatpugdalasya saücetanãyamaku÷alaü karma / pratipakùavalaviskàmbhaõena vedanãyanarakakarmapravçtteþ dçùñadharmavedanàyàþ pariniùpàdanaü dçùñadharmavedanãyanarakakarmapravçtteranutpàdaþ / yena tatkarma balavadityucyate / pràtipakùikakarmabalavataþ sarvaü saücetanãyaü ku÷alaü karma balavadityucyate / tatkarma ni÷rityoktaü bhagavatà mamàrya÷ràvakà apramàõavaipulyakarmaõi cittaü ku÷alaü paribhàvayanti abhisaüskçte sapramàõe karmaõi nàkùipanti nàvasthàpayanti na parihàpayanti tatsaükhyàte / yadapi pratipakùadurbalapugdalasya saücetanãyamaku÷alaü karma tadapi ku÷alàtkarmaõo (##) balavadityucyate / yat punaþ saücetanãyaü karma niyatavipàkamaprahãõamaparij¤àtaü tad balavat karma ityucyate / tanmanasi nidhàyoktaü sarvaü ca ku÷alàku÷alaü karma niyatavipàkamàryamàrgeõa prahãõaü balavat karma ityucyate / yadapi kàmapratisaüyuktamaku÷alaü karma yadapi pårvamabhyastaü yadapi padasthaü yadapyasàdhyamabhisaüskçtaü karma aparinirvàõadharmataþ tadapi prakçtyà balavat karma ityucyate / kùetrato 'pi cittàbhisaüskàrato 'pi balavat karma veditavyam / punarnavabhiràkàrairbalavat karma veditavyam / tadyathà kùetrataþ vastutaþ svabhàvataþ à÷rayataþ manasikàrataþ à÷ayataþ sahàyataþ bahulãkàrataþ bàhujanyata÷ca // tadviparyeõa durbalaü karma // bhagavatoktaü ya evaü vadedyathàyaü puruùapugdalaþ karma karotyupacinoti tathà tathà vipàkaü pratisaüvedayata ityevaü sati brahmacaryabhàso na bhavatyavakà÷a÷ca na praj¤àyate samyag duþkhakùayàya duþkhasyàntakriyàyai / yastvevaü vadedyathàyaü puruùapugdalo yathàvedanãyaü karma karotyupacinoti tathà tathà yathàvedanãyaü vipàkaü pratisaüvedayata ityevaü sati brahmacaryabhàso bhavatyavakà÷a÷ca praj¤àyate samyag duþkhakùayàya duþkhasyàntakriyàyai / iti yaduktaü såtre tatra ko 'bhisaüdhiþ / tatra buddhà manasyevaü mithyàvacanaü pratiùeddhuü kàmayante / yat sukhasahagatasya karmaõaþ sukhasahagata eva vipàko 'bhinirvarttate duþkhasahagatasya karmaõo duþkhasahagata eva vipàko 'bhinirvarttate aduþkhàsukhasahagatasya karmaõastatsahagata eva vipàko 'bhinirvarttate / ityevamuktam / samyagvacanaü tvevamanumanyate / sukhasahagatasya karmaõaþ sukhavedanãyasya sukhavipàko 'nuj¤àyate duþkhavedanãyasya duþkhavipàko 'nuj¤àyate aduþkhàsukhavedanãyasyàduþkhàsukhavipàko 'nuj¤àyate / duþkhasahagatasya karmaõaþ sukhavedanãyasya sukhavipàko 'nuj¤àyate duþkhavedanãyasya duþkhavipàko 'nuj¤àyate aduþkhàsukhavedanãyasyàduþkhàsukhavipàko 'nuj¤àyate / aduþkhàsukhasahagatasya karmaõaþ sukhavedanãyasya (##) sukhavipàko 'nuj¤àyate duþkhavedanãyasya duþkhavipàko 'nuj¤àyate aduþkhàsukhavedanãyasyàduþkhàsukhavipàko 'nuj¤àyate / eùo 'bhisandhiþ tatra såtre / api khalu karmaprabhedastrividhaþ / saüvarakarma asaüvarakarma naivasaüvaranàsaüvarakarma ca / saüvarakarma katamat / pràtimokùasaüvarasaügçhãtaü karma dhyànasaüvarasaügçhãtaü karma anàsravasaüvarasaügçhãtaü karma ca // pràtimokùasaüvarasaügçhãtaü karma katamat / sapta saüghopapannànàü saüvaràþ / bhikùusaüvaraþ bhikùuõãsaüvaraþ ÷ikùamàõavasaüvaraþ ÷ràmaõerasaüvaraþ ÷ràmaõerã saüvaraþ upàsakasaüvaraþ upàsikàsaüvaraþ upavàsasaüvara÷ca // katamaü pugdalamadhikçtya pravrajitasaüvaro vyavasthàpitaþ / du÷caritavivekacaritaü kàmavivekacaritaü pugdalamadhikçtya / kaü pugdalamadhikçtya upàsakopàsikàsaüvaro vyavasthàpitaþ / du÷caritavivekacaritamadhikçtya no tu kàmavivekacaritaü pugdalam // kaü pugdalamadhikçtyopavàsasaüvaro vyavasthàpitaþ / naiva du÷caritavivekacaritaü na kàmavivekacaritaü pugdalamadhikçtya // upàsakànàmekatyànàü ÷ikùàsyànãyànàü ÷ikùasamavàgama ityucyate / upàsakasaüvaro 'samanvàgama ityucyate / uktaþ samanvàgamaþ ÷ãlavipattirapyucyate / yathà ùaõóapaõóakànàm / teùà mupàsakasaüvaraþ pratiùidhyate na và / teùàmupàsakasaüvaro na pratiùidhyate / kevalaü teùàmupàsakatvaü pratiùidhyate / bhikùubhikùuõãnàmubhayapravrajitànàü saüghasya pakùasya saüsevopàsanàyogyatvàt / paõóakaþ punaþ pa¤cavidhaþ / jàtipaõóakaþ ãrùyàpaõóakaþ pakùapaõóakaþ àsecanakapaõóakaþ àpatpaõóaka÷ca // dhyànasaüvarasaügçhitaü karma katamat / dauþ÷ãlyasamutthàpakànàü kle÷ànàü vãjopaghàte sati kàmebhyo vãtaràgasya yà viratiþ / prathamadhyànavãtaràgasya yà viratiþ / dvitãyadhyanavãtaràgasya yà viratiþ / tçtãyadhyànavãtaràgasya yà viratiþ / socyate dhyànasaüvarasaügçhãtaü kàyavàkkarma / (##) anàsravasaüvarasaügçhãtaü karma katamat / satyadar÷anena anàsravamanaskàrabalena pratilabdhà anàsravà viratiþ / socyate anàsravasaüvarasaügçhãtaü karma // asaüvarakarma katamat / abhijanmato và tatkarmasamàdànato và tatkarmàdhyàcàrani÷cayaþ asaüvara ityucyate / te punarasaüvaràþ katame / aurabhrikàþ kaukkçñikàþ ÷aukarikàþ ÷àkunikàþ màtsyikàþ lubdhakàþ vàgurikàþ coràþ ghàtakàþ govaüdhakàþ nàgavaüdhakàþ màõóalikàþ nàgamaõóalikàþ kàràgàrikàþ såcakàþ upaghàtakàþ prabhçtayaþ / naivasaüvaranàsaüvara saügçhãtaü karma katamat / naivasaüvaranàsaüvaravihàraþ ku÷alàku÷alaü karma // punaþ karmaprabhedastrividhaþ / sukhavedanãyaü karma duþkhavedanãyaü karma aduþkhàsukhavedanãyaü karma ca // sukhavedanãyaü karma katamat / kàmàvacaràt tçtãyadhyànaü yàvad yat ku÷alaü karma // duþkhavedanãyaü karma katamat / aku÷alaü karma // aduþkhàsukhavedanãyaü karma katamat / tçtãyadhyànàdårdhvaü yat ku÷alaü karma / karmaprabhedaþ punastrividhaþ / dçùñadharmavedanãyaü karma upapadyavedanãyaü karma aparaparyàyavedanãyaü karma ca // dçùñadharmavedanãyaü karma katamat / tatkarma dçùñe dharme yasya vipàko vipacyate / tacca maitrãsamàpatteruccalitasyaü parihàõiü vçddhiü và kurvataþ dçùñe dharme vipàko labhyate // yathà maitrãsamàpatteruccalitasya tathà araõasamàpatteruccalitasya niurodhasamàpatteruccalitasya strotàpattiphalàduccalitasya arhattvaphalàduccalitasya ca / buddhapramukhe saüghe ku÷alamaku÷alaü ca kurvataþ dçùñe dharme vipàko labhyate // anyeùàü tãvrà÷ayaprayogeõa ku÷alàku÷alakarmapratipannànàmapi dçùñe dharme vipàko labhyate // upapadyavedanãyaü karma katamat / tatkarma anantare janmani yasya vipàko vipacyate / (##) tadyathà paücanàntaryakarmàõi / api ca yànyanyàni ku÷alàku÷alàni karmàõi yeùàmanantare janmani vipàko vipacyate tatsarvamucyate upapadyavedanãyaü karma // aparaparyàyavedanãyaü karma katamat / tatkarma yasyànantarajanmano 'paraparyàyeùu vipàko vipacyate / taducyate 'paraparyàyavedanãyaü karma / punaþ karmaprabheda÷caturvidhaþ / kçùõaü kçùõavipàkaü karma ÷uklaü ÷uklavipàkaü karma kçùõa÷uklaü kçùõa÷uklavipàkaü karma akçùõa÷uklàvipàkaü vyàmi÷raü karma // kçùõaü kçùõavipàkaü karma katamat / aku÷alaü karma // ÷uklaü ÷uklavipàkaü karma katamat / traidhàtukaü ku÷alaü karma // kçùõa÷uklaü kçùõa÷uklavipàkaü karma katamat / kàmapratisaüyuktaü karma yat karma và à÷ayataþ prayogato và ÷uklaü yat karma và prayogataþ kçùõamà÷ayataþ ÷uklam // akçùõa÷uklàvipàkaü vyàmi÷raü karma katamat / prayogànantaryamàrge 'nàsravaü karma avi÷eùeõa ca sarvasyànàsravakarmaõaþ paripanthamànukålyasvabhàvamadhikçtya vaükadoùakaùàyàõàü ÷auceyànàü mauneyànàü ca karmaõàü yathàkramaü vyavasthànaü veditavyam / tathà ca dànàni ÷auceyàni karmàõi / dànakarma katamat / nidànataþ utthànataþ prade÷ataþ svabhàvata÷ca dànakarma vikalpyate / nidànam alobho 'dveùo 'moha÷ca ku÷alamålàni // utthànaü tànyeva cetanàsahagatàni // prade÷o deyàni vaståni // svabhàvo dànasaüpattikàle kàyavàïmanaskarmàõi // dànasaüpat katamà / abhãkùõadànataþ apakùapàtadànataþ icchàparipåraõadànata÷ca dànasaüpad veditavyà / api ca ani÷ritadànataþ mahà÷ucidànataþ parama prahçùñadànataþ abhikùõadànataþ kùetrabhàjanadànataþ navapuràõasaüvibhàgadànata÷ca dànasaüpad veditavyà // deyasaüpat katamà / anabhidutadeyavastutaþ aparàpakçtadeyavastutaþ akuthitavimaladeyavastutaþ ÷ucideyavastutaþ dharmàrjitadeyavastuta÷ca deyasaüpad veditavyà // (##) tathàcoktaü såtre ÷ãlasamanvàgataþ pràtimokùasaüvarasaüvçta àcàragocarasaüpanno 'õumàtreùvavadyeùu mahàbhayadar÷ã ÷ikùate ÷ikùàpadeùu iti // kathaü ÷ãlasamanvàgato bhavati / vi÷uddha÷ãlanupkùaõopapannataþ // kathaü pràtimokùasaüvarasaüvçto bhavati / nairyàõika÷ãlasaüdhàraõataþ // kathamàcàragocarasaüpanno bhavati / vi÷uddha÷ãlasahabhàvato 'garhitànàm // kathamaõumàtreùvavadyeùu mahàbhayadar÷ã bhavati // tãvreõa gauraveõa ÷ãla÷ikùaõataþ // kathaü ÷ikùate ÷ikùàpadeùu / ÷ikùà÷ãlànàü ÷ikùaõataþ // ataþ paraü ÷ãlamàrabhya yad buddhena såtreùu nirdçùñaü kàyena saüvçto bhavatãtyevamàdi // kathamucyate kàyena vàcà saüvçto bhavati / saüprajanyaparigçhãtataþ // kathaü kàyavàksaüpattyà saüpanno bhavati / àpattyanàpattidànataþ // kathaü pari÷uddhakàyavàksamudàcàro bhavati / avipratisàràdãnàü krameõa saüpratipattyà yàvat samàdhilàbhasanni÷raya taþ // kathaü ku÷alakàyavàksamudàcàro bhavati / kliùñavitarkavyavatãrõataþ // kathamanavadyakàyavàksamudàcàro bhavati / mithyàpraõidhiparivarjanena brahmacaryabhàvanàtaþ // kathamavyàvadhyakàyavàksamudàcàro bhavati / pareùàmanavaj¤ayà sukhasaüvàsataþ / kathamànulomikàyavàksamudàcàro bhavati / nirvàõapràptyanukålataþ / katha manucchavikakàyavàksamudàcàro bhavati / ku÷alasya cchàdanato 'ku÷alasya prakà÷anata÷ca // kathamaupayikakàyavàksamudàcàro bhavati / sabrahmacaryagrahaõa÷ãlataþ // kathaü pratiråpakàyavàksamudàcàro bhavati / guruùu gurusthànãyeùu cànihitamànataþ // kathaü pradakùiõakàyàyavàksamudàcàro bhavati / avavàde pradakùiõapràhitataþ // kathamataptakàyavàksamudàcàro bhavati / kaùñapohãnàdhimukti vivarjitataþ // kathamatanutàpyakàyavàksamudàcàro bhavati / samutsçùñabhogakarmàntàvipratisàritaþ / kathamavipratisàrikàyavàksamudàcàro bhavati / alpamàtreõàsaütuùñàvipratisàritayà // yaduktaü bhagavatà yathà sattvàþ / karmasvakà karmadàyàdàþ karmayonãyàþ karmapratisaraõàþ karma sarvàn sattvàn vibhajati uccanãcatayà hãnapraõãtatayà (##) iti // kathaü sattvàþ karmasvakà bhavanti / svayaükçtakarmanipàkapratisaüvedanàtàmupàdaya // kathaü karmadàyàdà bhavanti / svayaü kçtakarmavipàkapratisaüvedanatàyàü ku÷alàku÷alànàü karmaõàmanyonyadàyàdatàmupàdàya // kathaü karmayonãyà bhavanti / sattvànàü mahetuviùamahetuvivarjitayonitàmupàdàya // kathaü karmapratisaraõà bhavanti / pratipakùakarmavi÷iùñakarmabandhanà÷rayatàmupàdàya // kathaü karmaõà sattvo uccanãcà bhavanti / yat karmaõà sugatau durgatau vàtmabhàvaprabhedaü labhante // kathaü hãnapraõãtà bhavanti / yat sattvà guõadoùaprabhedena samanvàgatà bhavanti // yaduktaü bhagavatà sattvànàü karmavipàko 'cintya iti / tatra kathaü karmavipàka÷cintyaþ kathaü karmavipàko 'cintyaþ / ku÷alasya karmaõo devamanuùyagatisviùña vipàkalà bha÷cintyaþ / aku÷alasya karmaõo hãnàsu tisçùu durgatiùu aniùñavipàkalàbha÷cintyaþ / ayaü cintyaþ // yena karmaõà sattvànàmàtmabhàvavipàkavaicitryamabhunirvarttate so 'cintyaþ / tadeva ku÷alàku÷alaü karmasthànavastuhetuvipàkaprakàràdiprabhederacintyam / vividhavàhyavastuvaicitryàbhinirvarttakaü karmàcintyam / maõimantraupadhimuùñiyogapratisaüyuktaü karmàcintyam / yoginàü prabhàvakarmacintyuam / bodhisattvànàü va÷itàbhiþ kriyamàõaü karmà citnyam / tadyathà àyurva÷itayà cittava÷itayà pariùkàrava÷itayà karmava÷itayà upapattiva÷itayà adhimuktiva÷itayà praõidhànava÷itayà çddhiva÷itayà j¤ànava÷itayà dharmava÷itayà / evaü ca bodhisattvànàü mahàsattvànàmevamàdibhirva÷itàbhiryatkarma kriyate tadacintyam / sarveùàü buddhànàü vuddhakçtyànuùñhànaü karmàcintyam // tathà ca samudayasatyaü samàsato lakùaõaprabhedena caturvidham / hetulakùaõaü samudayalakùaõaü prabhavalakùaõaü pratyalakùaõaü ca / hetulakùaõaü katamat / punarbhavavàsanàyà àhàrakaü kàraõaü heturiti hetulakùaõaü veditavyam // samudayalakùaõaü katamat / teùàü teùàmupacitavàsanànàü sattvànàü tasmiüstasmin sattvanikàye udayasya kàraõamiti (##) samudayalakùaõaü veditavyam // prabhuvalakùaõaü katamat / pratyàtmaü santànànàü sarvaprakàraprakarùodbhavasya kàraõamiti prabhavalakùaõaü veditavyam // pratyalakùaõaü katamat / sattvànàùànpapràptyatyayakàraõamiti pratyayakàraõaü veditavyam // (atha vini÷caye satyaparicchede prathame tçtãyo bhàgaþ) / nirodhasatyaü katamat / lakùaõataþ gàmbhãryataþ saüvçtitaþ paramàrthataþ aparipåritaþ paripåritaþ niralaükàrataþ sàlaükàrataþ ÷eùataþ a÷eùataþ agrataþ paryàyata÷ca nirodhasatyaü veditavyam // lakùaõataþ katamat / tathatàyàmàrya màrge kle÷ànàmanutpàdo yo nirodhà÷rayo nirodhako nirodhasvabhàvo và // tannirodhasatyalakùaõam // yaduktaü bhagavatà cakùuþ ÷rotre ghràõajivhàkàyàþ / mana÷ca teùu àyataneùu nàmaråpayoràtyantikanirodho na ÷eùaþ iti / yaccoktaü tadàyatanaü veditavyaü yathà cakùu÷ca nirudhyate råpasaüj¤à ca virajyate yàvat mana÷ca nirudhyate dharmasaüj¤à ca virajyate iti / anena nayena àlambanànàü pràpaõaü tathatàyàmàlambanàdårdhvaü sàsravàõàü dharmàõàü nirodhaþ / tannirodhasatya lakùaõam // gàmbhãryataþ katamat / yat teùàü saüskàràõàmuparamànnirodhaþ / tathoparamàt teùàü saüskàràõàü nirodho nànyo vàcyaþ nànanyo vàcyaþ nàpyanyo nàpyananyo vàcyaþ na naivànyo nànanyo vàcyaþ // kutaþ / niùprapa¤cataþ / asmiüstvarthe prapa¤cotpattiþ na saücintyà na màrgeõa na nyàyena na ku÷alaprayogeõa cintyà iti / yaduktaü bhagavatà teùàü ùaõõàü spraùñàvyayatanànàü kùayo viràgo nirodho vyupa÷amo 'staügama ityevamàdi / syàdanyaþ syàdananyaþ syàdanyo 'pi nànyo 'pi (##) syànnaivànyo nànanyo 'pi iti niùprapa¤ca prapa¤ca utpadyate // yàvat ùaóàyatanàni tàvat prapa¤càþ // yadà ùaóàyatanànàü nirodha÷chedaþ tadà prapa¤cànàü viratiþ // saüvçtitaþ katamat / laukikamàrgairvãjanigraheõa yo nirodho labhyate / ato bhagavatà tadàü÷ikanirvàõamityucyate // paramàrthataþ katamat / àryapraj¤ayà bãjanirmålanena yo nirodho labhyate // aparipåritaþ katamat / ÷aikùàõàü strotàpannaphalasaügraheõa và sakçdàgamiphalasaügraheõa và anàgàmiphalasaügraheõa và yo nirodhaþ // paripåritaþ katamat / a÷aikùyàõàmarhattvaphalasaügraheõa yo nirodhaþ // niralaükàrataþ katamat / praj¤àvimuktànàmarhatàü yo nirodhaþ // sàlaükàrataþ katamat / ubhayabhàga vimuktànàü traividyànàü ùaóabhij¤ànàmarhatàü yo nirodhaþ // ÷eùataþ katamat / sopadhi÷eùo yo nirodhaþ // a÷eùataþ katamat / nirupadhi÷eùo yo nirodhaþ // agrataþ katamat / buddhànàü bodhisattvànàmapratiùñhitanirvàõasaügraheõa yo nirodhaþ / spar÷avihàriõàü sarveùàü sattvànàü hitasukhàdhiùñhànataþ // paryàyataþ katamat / a÷eùaprahàõaü pratiniþsargaþ vyantãbhàvaþ kùayo viràgo nirodho vyupa÷amo 'staügama ityevamàdi // kimupàdàyocyate a÷eùaprahàõam / pari÷iùñàni padànyupàdàya // kimupàdàyocyate pratiniþsargaþ / paryavasthànapratiniþsaraõatàmupàdàya // kimupàdàyocyate kùayaþ / dar÷anamàrgeõa pratipakùavisaüyogalàbhatà mupàdàya // kimupàdàyocyate viràgaþ / bhàvanàmàrgeõa pratipakùavisaüyogalàbhatàmupàdàya // kimupàdàyocyate nirodhaþ / àyatyàü tatphaladuþkhànutpattitàmupàdàya // kimupàdàyocyate vyupa÷amaþ / dçùñe dharme tatphalacettaduþkhàsamudàcàratàmupàdàya // kimupàdàyocyate 'staügamaþ / sopadhi÷eùa nirodhatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punarasaüskçtamityucyate / lakùaõatrayavirahatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punardurdar÷a ityucyate / carmacakùuùo divyacakùuùa÷ca (##) gocaràtikamaõatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaracalamityucyate / matiùu saücàrabirahamàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaramata mityucyate / tçùõàtrayavirahatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaramçtamityucyate / skandhamàravirahatàmupàdàya // kimuipàdàya sa nirodhaþ punaranàsravamityucyate / sarva kle÷amàravirahatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punarlayanamityucyate / anavadyaprãtisukhasaüni÷rayatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punardvãpamityucyate / traidhàtukaparicchedatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punastràõamityucyate / sarvamahàduþkhopadravàpagamatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaþ ÷araõamityucyate / à÷ayaprayogayoravandhyapadasthànatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaþ paràyaõamityucyate / sarvasya paramàryatvasyàgamanapadasthàõatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaracyutamityucyate / jàtivirahatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodha punarnirvàramityucyate / sarvakle÷asantàpavirahatàü sarvecchàlàbhaduþkhamahàsantàpavirahatàü copàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punarniùpadàridàhamiotyute / sarva ÷okaparidevanàduþkhadaurmanasya vikùepavirahatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaþ kùemamityucyate / hiüsà bhayarahitavihàrapadasthànatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaþ ÷ivamityucyate / làbhavastupadasthàna tàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaþ sauvarõikamityucyate paramàrthasukhàdhiùñhànatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaþ svastyayanamityucyate / tatsukhaprayogapràptipadasthànatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punarogyamityucyate / sarvàvaraõaro gavirahatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punaràrnijyamityucyate / sarvavikùepavirahatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punarnirvàõamityucyate / animitta÷àntamahà sukhavihàrapadasthànatàmupàdàya / kimupàdàya sa nirodhaþ punarajàtamityucyate / pratisaüdhyupapattivirahatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punarabhåtamityucyate / taduttarakàlotpattivirahatàmupàdàya // (##) kimupàdàya sa nirodhaþ punaraskçtamityucyate / pårvàntakarmakle÷abalavadà vedhavirahatàmupàdàya // kimupàdàya sa nirodhaþ punarasaüskçtamityucyate / vartamànakarma kle÷ànabhisaüskàra padasthànatàmupàdàya / kimupàdàya sa nirodhaþ punaranutpannamityucyate / anàgatasantatyutpàdavirahatàmupàdàya // tathà nirodhasatyasya samàsata÷catvàro lakùaõaprabhedàþ / nirodhalakùaõaü ÷àntalakùaõaü praõãtalakùaõaü niþsaraõalakùaõaü ca / kimupàdàya nirodhalakùaõam / kle÷avisaüyogatàmupàdàya // kimupàdàya ÷àntalakùaõam / duþkhavisaüyogatàmupàdàya / kimupàdàya praõãtalakùaõam / sukha÷ucyadhiùñhànatàmupàdàya // kimupàdàya niþsaraõalakùaõam / nityahitàdhiùñhànatàmupàdàya // (atha vini÷caye satyaparicchede prathame caturtho bhàgaþ) màrgasatyaü katamat / yena duþkhaü parijànãte samudayaü prajahàti nirodhaü sàkùàtkaroti màrgaü bhàvayati / etat saükùepeõa màrgasatyalakùaõamityucyate // punaþ màrgaþ pa¤cavidhaþ / saübhàramàrgaþ prayogamàrgaþ dar÷anamàrga bhàvanàmàrgaþ niùñhàmàrga÷ca / saübhàramàrgaþ katamaþ / pçthagjanànàü ÷ãlam indriyadvàrarakùà bhojane màtràj¤atà prathamaràtrau taduttararàtriùu và nityamamiddhaü vãryabhàvanà ÷amathavipa÷yanà saüprajanyavihàra÷ca // yadvà punaranyadaupaniùadaü ku÷alam ÷rutamayã praj¤à cintàmayã praj¤à bhàvanàmayã praj¤à // tadbhàvanayà abhisamayavimokùasthànabhàjanàü pratilabhate / prayogamàrgaþ katamaþ / yaþ saübhàramàrgaþ sa prayogamàrgaþ / yastu prayogamàrgaþ sana saübhàramàrgaþ / saübhàramàrgopacitàni nirvedhabhàgãyàni ku÷alamålàni åùmagataþ mårdhànaþ satyànukålakùànti laukikàgradharma÷ca // åùmagataü katamat / pratyàtmaü satye pvàlokalabdhaþ samàdhiþ praj¤à saüyoga÷ca // mårdhànaü katamat / pratyàtmaü satyeùvàlokavçddhaþ samàdhiþ praj¤à saüyoga÷ca // satyànukålakùàntiþ katamà / pratyàtmaü satyeùvekade÷apraviùñànusçtaþ (##) samàdhiþ praj¤à saüyoga÷ca // laukikàgradharmaþ katamaþ / pratyàtmaü satyeùvànantaryacittasamàdhiþ praj¤à saüyoga÷ca // dar÷anamàrgaþ katamaþ / samàsato laukikà gradharmànantaramanupalambhaþ samàdhiþ praj¤à saüyoga÷ca // samasamàlambyàlambanaj¤àmapi tat / pratyàtmamapanãtasattvasaüketadharmasaüketasarvato 'panãtobhayasaüketàlambanadharmaj¤ànamapi tat // prabheda÷aþ ÷unardar÷anamàrgo laukikàgradharmànantaraü duþkhe dharmaj¤ànakùàntiþ, duþkhe dharmaj¤ànaü duþkhe 'nvayaj¤ànakùàntiþ duþkhe 'nvayaj¤ànaü samudaye dharmaj¤ànakùàntiþ samudaye dharmaj¤ànaü samudaye 'nvayaj¤ànakùàntiþ samudaye 'nvayaj¤ànaü nirodhe dharmaj¤ànakùàntiþ nirodhe dharmaj¤ànaü nirodhe 'nvayaj¤ànakùàntiþ nirodhe 'nvayaj¤ànaü màrge dharmaj¤ànakùàntiü màrge dharmaj¤ànaü màrge 'nvayaj¤ànakùàntiþ màrge 'nvayaj¤ànam // evaüca ùoóa÷a j¤ànakùàntibhirdar÷anamàrgaprabhedàþ // dukhaü katamat / duþkhasatyam // duþkhe dharmaþ katamaþ / duþkhasatyàdhipateyaþ ÷àsanadharmaþ // dharmaj¤ànaü katamat / prayogamàrge satyàdhipateyaü dharmavicàraõàj¤ànam // j¤ànakùàntiþ katamà / pårvàdhipatibalavicàraõàmupàdàya pratyàtmaü duþkhasatye pratyakùànubhàvinã anàsravà praj¤à / yayà praj¤àyà duþkhadar÷anaprahàtavyàn sarvakle÷àn prajahàti / tasmàducyate duþkhe dharmaj¤ànakùàntiriti // duþkhe dharmaj¤ànaü katamat / kùàntyanantaraü yena j¤ànena pårvoktebhyaþ kle÷ebhyo vimuktiü sàkùàtkaroti / tasmàducyate duþkhe dharmaj¤ànamiti / duþkhe anvayaj¤ànakùàntiþ katamà / duþkhe dharmaj¤ànakùàntyàü duþkhe dharmaj¤àne ca pratyàtmaü pratyakùànubhàvinã anàsravà praj¤à utpadyate yaduttaramanvaya eùa àryadharmàõàm / tasmàducyate duþkhe anvayaj¤ànakùàntiþ // duþkhe anvayaj¤ànaü katamat / tadanantaramanàsravaü j¤ànamutpadyate / yena j¤ànena duþkhe anvayaj¤ànakùàntimupadhàrayati / tad duþkhe 'nvayaj¤ànamityucyate // tadvadanyeùu satyeùu yathàyogyam / (##) kùàntirj¤ànakùayo j¤eyaþ / tatra avasthàyàü dharmakùàntij¤ànaiþ gràhyàvanoghaþ / anvayakùàntij¤ànairgràhakàvabodhaþ / api ca eùu sarveùu kùàntij¤àneùu animittaprekùàvihàrã veditavyaþ // ime ùoóa÷a cittakùaõà dar÷anamàrga àkhyàtaþ // j¤eye j¤ànotpattiparisamàptireka÷cittalakùaõo veditavyaþ // sarvaü hi màrgasatyaü caturbhiþ prakàrairanugantavyam / vyavasthànataþ vikalpanataþ anubhavataþ paripårita÷ca / vyavasthànataþ katamat / yathàsvamadhigamaniùñhàpràptàþ ÷ràvakàdayaþ / tatpçùñhalabdhena j¤ànena pràpaõanimittapramàõaiþ nàmapadavya¤janakàyaiþ màrgasatyaü vyavasthàpayanti / vikalpanataþ katamat / abhisamayaprayuktà laukikena j¤ànena yathàvyavasthànaü vikalpoyanto yadabhyasyanti // anubhavataþ katamat / tathàbhyasyanto mayà (?yadà)dito dar÷anamàrgàkhyàü lokottaràü niùprapa¤càvasthàü pratyàtmamanubhavati // paripåritaþ katamat / tadårdhvaü yàmà÷rayaparivçttiü paripårya yàvadadhigamaniùñhàü pràpnuvanti / tena punaradhigamaniùñhàpràptàstatpçùñhalabdhena j¤ànena nàmapadavya¤janakàyaiþ màrgasatyaü vyavasthàpayanti // yaduktaü såtre viraj¤o vãtamalaü dharmeùu dharmacakùurådapàdi iti / taddar÷anamàrgamadhikçtyoktam / tatra dharmakùàntibhirvirajaþ dharmaj¤ànairvãtamalam parij¤ayà prahàõena màrga÷uddhilàbhena ca // yaduktaü såtre dçùñadharmà pràptadharmà viditadharmà paryavagàóhadharmà sarvaiþ tãrõakàükùaþ tãrõavicikitsaþ aparapratyayaþ ÷àstuþ ÷àsano 'nanyaneyaþ dharmeùu vai÷àradyapràpta iti tadapi dar÷anamàrgamadhikçtyoktam / dçùñadharmà dharmakùàntibhiþ / pràptadharmà dharmaj¤ànaiþ / viditadharmà anvayakùàntibhiþ / paryavagàóhadharmà anvayaj¤ànaiþ / sarvaiþ tãrõakàükùaþ svàdhigame kùàntij¤ànaiþ kàükùàbhàvena / tãrõavicikitsaþ paràdhigame tadavasthasya vimatyabhàvena / aparapratyayaþ màrgabhàvanàyàü na parataþ svayaü ku÷alàvarjanena / ÷àstuþ ÷àsane 'nanyaneyaþ buddha÷àsane (##) 'nyatãrthyairaneyatàmupàdàya / dharmeùu vai÷àradyapràptaþ adhigamanàramya paripra÷nadharmeùu alãnacittatàmupàdàya / bhàvanàmàrgaþ katamaþ / dar÷anamàrgàdårdhvaü laukiko màrgo lokottaramàrgaþ mçdumàrgo madhyamàrgo 'dhimàtro màrgaþ prayogamàrgaþ ànantaryamàrgaþ vimuktimàrgaþ vi÷eùamàrga÷ca // laukiko màrgaþ katamaþ / laukikaü prathamaü dhyànaü dvitãyaü tçtãyaü caturthaü dhyànamàkà÷ànattyàyatanaü vij¤ànànantyàyatanamàki¤catyàyatanaü naivasaüj¤ànàsaüj¤àyatanaü ca // ta ete dhyànàråpyàþ saükle÷avyavadànavyavasthàna vi÷uddhibhirveditavyàþ // kathaü saükle÷ataþ / catvàryavyàkçtamålàni tçùõà dçùñirmàno 'vidyà ca // tçùõayà àsvàda saükle÷ena saükli÷yate // dçùñyà dçùñyuttaradhyàyitayà saükli÷yate / mànena mànottaradhyàyitayà saükli÷yate / avidyayà vicikitsottaradhyàyitayà saükli÷yate / tathà ca saükliùñacetasàü råpàråpyàvacaràþ kle÷opakle÷àþ pravarttante // kathaü vyavadànataþ / ÷uddhakà dhyànàråpyàþ ku÷alatvàd vyavadàtà ityucyante // kathaü vyavasthànataþ / aïgavyavasthànataþ samàpattivyavasthànataþ màtràvyavasthànataþ saüj¤àkaraõavyavasthàna÷ca // kathamaïgavyavasthànataþ / prathamaü dhyànaü pa¤càïgam / pa¤càïgàni vitarko vicàraþ prãtiþ sukhaü cittaikàgratà ca // dvitãyaü dhyànaü caturaïgam / catvàryaïgàni adhyàtmasaüprasàdaþ prãtiþ sukhaü cittaikàpratà ca // tçtãyaü dhyànaü pa¤càïgam / pa¤càïgàni upekùà smçtiþ saüprajanyaü sukhaü cittaikàgratà ca // caturthaü dhyànaü caturaïgam / catvàryaïgàni upekùàpari÷uddhiþ smçtipari÷uddhiþ aduþkhàsukhà vedanà cittaikàgratà ca // pratipakùàïgamupàdàya anu÷aüsàïgamupàdàya tadubhayà÷rayasvabhàvàïgaü copàdàya àrupyeùvaïgavyavasthànaü nàsti / ÷amathaikarasatàmupàdàya // kathaü samàpattivyavasthànataþ / saptabhirmanaskàraiþ prathamaü dhyànaü samàpadyate / evaü yàvannaivasaüj¤ànàsaüj¤àyatanaü ca // sapta manaskàràþ katame / lakùaõaprati saüvedã manaskàraþ àdhimokùikaþ pràvivejaþ ratisaügràhakaþ mãmàüsakaþ prayoganiùñhaþ prayoganiùñhàphala÷ca (##) manaskàraþ // kathaü màtràvyavasthànataþ / prathamaü dhyànaü suduparibhàvitaü madhyaparibhàvitamadhimàtraparibhàvita÷ca // [tadyathà] prathamaü dhyànametraü ÷iùñàni dhyànànyàråpyà÷ca // mçdumadhyàdhimàtraparibhàvitasya prathamasya dhyànasya phalaü trividhà prathamà dhyànopapattiþ / yathà prathamasya dhyànasya evaü ÷iùñànàü dhyànànàü trividhà dhyànopapattiþ / àråpyeùu sthànàntaràbhàvamupàdàyopapattibhedo nàsti / tatra mçdumadhyàdhimàtraparibhàvitatvàdàråpyàõàmupapattàvuccanãcatà hãnapraõãtatà praj¤àyate // kathaü saüj¤àkaraõavyavasthànataþ / prathamadhyànasaügçhãtànyàvataþ samàdhãn buddhabodhisattvàþ samàpadyante / teùàü ÷ràvakapratyekabuddhà nàmàbhij¤à api na bhavanti / yathà prathamadhyànasaügçhãtànevamava÷iùñadhyànasaügçhãtànyaduta dhyànapàramitàü ni÷ritya // kathaü vi÷uddhitaþ / pràntakoñikaü prathamaü dhyànaü yàvannaiva saüj¤ànàsaüj¤àyatanaü vi÷uddhirityucyate // lokottaro màrgaþ katamaþ / bhàvanàmàrge duþkhasamudayanirodhamàrgaj¤ànàni dharmaj¤ànànvayapakùyàõi tai÷ca saüprayuktaþ samàdhiþ prathamaü và dhyànaü yàvadàki¤canyàyatanaü naivasaüj¤ànàsaüj¤àyatanaü, laukikameva aparisphuñaü saüj¤àpracàratàmupàdàya / tata ÷cànimittamityucyate // yathoktaü bhagavatà yàvadeva saüj¤àsamàpattiþ tàvadàj¤àprativedha iti / nirodhasamàpattirlokottarà manuùyeùvabhinirhiyate / manuùyeùva bhinirhçtà manuùyeùuråpadhàtau và saümukhãkriyate / àråpyeùva syàþ saümukhãbhàvo nàsti / ÷àntavimokùavipàkavihàrãõàü tadyatnànàrambhatàmupàdàya // (##) mçdumàrgaþ katamaþ / mçdumçdurmçdumadhyo mçdvadhimàtra÷ca yena traidhàtukàvacaràõà kle÷ànàü bhåmau bhåmàvadhimàtràdhimàtramadhimàtramadhyamadhimàtràmçduü kle÷aprakàra prajahàti // madhyo màrgaþ katamaþ / madhyamçdurmadhyamadhyo madhyàdhimàtra÷ca yena traidhàtukàvacaràõàü kle÷ànàü bhåmau bhåmau madhyàdhimàtraü madhyamadhyaü madhyamçduü kle÷aprakàraü prajahàti // adhimàtro màrgaþ katamaþ / adhimàtramçduradhimàtramadhyo 'dhimàtràdhimàtra÷ca yena traidhàtukàvacaràõàü kle÷ànàü bhåmau bhåmau mçdvadhimàtraü mçdumadhyaü mçdumçduü kle÷aprakàraü prajahàti // prayogamàrgaþ katamaþ / yena kle÷aü prajahàti // ànantaryamàrgaþ katamaþ / yasyànantaraü nirantaraþ kle÷aþ prahãõo bhavati // vimuktimàrgaþ katamaþ / yena prahãõe kle÷e vimuktiü sàkùàtkaroti // vi÷eùamàrgaþ katamaþ / tadanyasya kle÷aprakàrasya prayogànantaryavimuktimàrgàþ vi÷eùamàrgaþ / api khalu kle÷aprahàõaprayogaü niràkçtya dharmacintàyàü và prayuktasya dharmavihàre và samàpattivi÷eùe và yo màrgaþ / api khalu vai÷eùikàn guõànabhinirharato và yo màrgaþ // màrgabhàvanà katamà / pratilaübhabhàvanà niùevaõabhàvanà nirdhàvanabhàvanà pratipakùabhàvanà ca // pratilambhabhàvanà katamà / anutpannànàü ku÷alànàü dharmàõàmutpàdàya yà bhàvanà // niùevaõabhàvanà katamà / utpannànàü ku÷alànàü dharmàõàü sthitaye asaümoùàya bhåyobhàvàya vçddhivipulatàyai yà bhàvanà / nirdhàvanabhàvanà katamà / utpannànàü pàpakànàmaku÷alànàü dharmàõàü prahàõàya yà bhàvanà // pratipakùabhàvanà katamà / anutpannànàü pàpakànàmaku÷akunàü dharmàõàmanutpàdàya (##) yà bhàvanà // api khalu màrga utpadyamànaþ svàü vàsanàmava sthàpayati sà pratilambhabhàvanà / sa eva saümukhãbhåto bhàvanàü gacchati sà niùevaõabhàvanà / svamàvaraõaü vijahàti sà nirdhàvanabhàvanà / vihãna ÷càvaraõamàyatyàmanutpattidharmatàyàmavasthàpayati sà pratipakùabhàvanà // api khalu caturvidhaþ pratipakùaþ vidåùaõàpratipakùaþ prahàõapratipakùaþ àdhàrapratipakùaþ dårãbhàvapratipakùa÷ca pratipakùabhàvanetyucyate // vidåùaõàpratipakùaþ katamaþ / sàsraveùu saüskàreùvàdãnavadar÷anam // prahàõapratipakùaþ katamaþ / prayogàntaryamàrgaþ // àdharapratipakùaþ katamaþ / vimuktimàrgaþ / dårãbhàvapratipakùaþ katamaþ // tadu parimo màrgaþ // api khalu vastuparãkùàmàrgaþ vyàvasàyiko màrgaþ samàdhiparikarmamàrgaþ abhisamayapràyogiko màrgaþ abhisamaya÷liùño màrgaþ abhisamayamàrgaþ vi÷uddhinairyàõiko màrgaþ ni÷rayendriyabhinno màrgaþ ÷ikùàtrayapari÷odhano màrgaþ sarvaguõanirhàrako màrgaþ màrgasaügrahamàrga÷ca màrga ityucyate // sa punareùa yathàkramaü saptatriü÷adabodhipakùà dharmàþ catasraþ pratipadaþ catvàri dharmapadàni ÷amatha(ai) vipa÷yanà triõã cendriyàõã // smçtyupasthànànàmàlamvanaü svabhàvaþ sahàyaþ bhàvanà bhàvanàphala¤ca veditavyam / yathà smçtyupasthànànàmevamava÷iùñànàü bodhipakùàõàm // smçtyupasthànànàmàlambanaü katamat / kàyo vedanà cittaü dharmàþ // api khalvàtmà÷rayavastu àtmopabhogavastu àtmavastu àtmasaükle÷avyavadànavastu ca // svabhàvaþ katamaþ / praj¤à smçti÷ca // sahàyaþ katamaþ / tatsaüprayuktà÷cittacaitasikà dharmàþ / bhàvanà katamà / adhyàtmaü kàyàdiùu kàyàdyanupa÷yanà // yathà adhyàtmamevaü bahirdhà adhyàtmavahirdhà // adhyàtmaü kàyaþ katamaþ / yànyasmin kàye àdhyatmikàni råpãõyàyatanàni // bahirdhàkàyaþ katamaþ / bahirdhà råpãõyàyatanàni // adhyàtmavahirddhà kàyaþ katamaþ / àdhyàtmikàyatanasaübaddhàni (##) bàhyànyàyatanàni / indriyàdhiùñhànàni pàrasàntànikàni càdhyàtmikàni råpãõyàyatayàni / kàye kàyànupa÷yanà katamà / yà vikalpapratibimbakàyena prakçtibimbakàyasya samatàpa÷yanà / adhyàtmaü vedanà katamà / adhyàtmaü kàyamupàdàyotpannà vedanà // bahirddhà vedanà katamà / bahirddhà kàyamupàdayotpannà vedanà // adhyàtmabahirddhà vedanà katamà / adhyàtmàbahirddhàkàyamupàdàyotpannàvedanà // yathà vedanà evaü cittaü dharmàþ // yathà kàye kàyànupa÷yanà evaü vedanàdiùu vedanàdyanupa÷yanà yathàyogaü veditavyàþ / api khalu bhàvanà chando vãryaü vyàyàma utsàhaþ utsåóhiraprativàõiþ smçtiþ saüprajanyaü apramàda÷ca // chandabhàvanà amanasikaropakle÷apratipakùeõa / vãryabhàvanà kausãdyopakle÷apratipakùeõa / vyàyàmabhàvanà layauddhatyopakle÷apratipakùeõa // utsàhabhàvanà cetaso 'lãnatvopakle÷apratipakùeõa // utsåóhibhàvanà viùàdaparisravaparikhedopakle÷apratipakùeõa // aprativàõibhàvanà ku÷alapakùeõa alpamàtra saütuùñyupakle÷apratipakùeõa // smçtibhàvanà bhagavataþ ÷àsane saümoùopakle÷apratipakùeõa // saüprajanyabhàvanà àpattivipratisàropakle÷apratipakùeõa // apramàdabhàvanà ku÷aleùu nikùiptadhuratopakle÷apratipakùeõa // bhàvanàphalaü katamat / catu rviparyàsaprahàõaü catuþ satyàvatàraþ kàyàdivisaüyogaþ // catuþ samyakprahàõànàmàlambanaü katamat / utpannànutpannavipakùapratipakùàþ // svabhàvaþ katamaþ / vyàyàmaþ // sahàyaþ katamaþ / tatsaüprayuktà÷cittacaitasikà dharmàþ / bhàvanà katamà / taduktaü såtre chandaü janayati vyàyacchate vãryamàrabhate cittaü pragçõhàti cittaü pradadhàti / ityevamàdibhiþ padaistatravãryà÷rayabhàvanà paridãpità // à÷rayaþ chandaþ / vãryamudyogaþ / ÷amathagragrahopekùànimittamanasikàreùu chandaü (janayati) layauddhatyàpakarùaõe vãryamàrabhate evaü tadanantaraü (##) cittaü pragçõhàti pradadhàtãpratyucyate / bhàvanà phalaü katamat / a÷eùavipakùahàniþ pratipakùapratilambhaþ pratipakùavçddhi÷ca // taducyate bhàvanàphalam / caturçddhipàdànàmàlambanaü katamat / niùpaj¤ena samàdhinà yatkaraõãyaü kçtyam // svabhàvaþ katamaþ / samàdhiþ // sahàyaþ katamaþ / chandovãryaü cittaü mãmàüsà tatsaüprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ // chandasamàdhiþ katamaþ / yatsatkçtya prayogamàgamya spç÷ati cittasyaikàgratàm // vãryasamadhiþ katamaþ / yatsàtatya prayogamàgamya spç÷ati cittasyaikàgratàm // cittasamàdhiþ katamaþ / pårvasamàdhibhàvanàmàgamya svarasena spç÷ati cittasyaikàgratàm // mãmàüsàsamàdhiþ katamaþ / de÷anàdharma÷ravaõamàgamya pratyàtmaü pratisaükhyàya spç÷ati cittasyaikàgratàm // punaþ chandasamàdhiþ yat chandaü janayan spç÷ati cittasyaikagratàm // vãryasamàdhiþ yat vãryamàrapramàõaþ spç÷ati cittasyaikàgratàm // cittasamàdhiþ yat cittaü pradadhat spç÷ati cittasyaigratàm // mãmàüsàsamàdhiþ yat cittaü pragçõhan spç÷ati cittasyaikàgratàm // bhàvanà katamà / aùñànàü prahàõasaüskàràõàmabhyàsaþ / katame aùñau / chandaþ vyàyàmaþ ÷raddhà pra÷rabdhiþ smçtiþ saüprajanyaü cetanà upekùà ca / te punaraùñau samàsata÷caturdhà saügçhyante / vyàyasàyikaþ anugràhakaþ aupanivandhikaþ pràtipakùika÷ca // chandavãryacittamãmàüsàbhàvanà punardvividhà / nidànaü saükùepavikùepa parivarjanabhàvana alãnatvàvikùepatadubhayà÷rayànukålabhàvanà ca // phalaü katamat / ku÷alasamàdhiparikarmataþ yathàkarmaü dharmàbhij¤à yathàcittamabhij¤àpradar÷anam / api ca teùu teùu dharmeùu adhigamaþ pràtiþ karmaõyatà va÷ità kàritraü yatheùñaü nànàvidhànàmçdudhyàdãnàü vastånàü niùpàdanamadhiguõànàü nirhàra÷ca // (##) pa¤cendriyàõàmàlambanaü katamat / catvàryàryasatyàni // svabhàvaþ katamaþ / ÷raddhà vãrya smçtiþ samàdhiþ praj¤à ca // sahàya katamaþ / tatsaüprayuktà÷cittacaitasikà dharmàþ // bhàvanà katamà / yat ÷raddhendriyeõa satyeùu abhisaüpratyayasamutthànaü prayogabhàvanà / vãryendriyeõa satyeùu utpannàbhisaüpratyayasyàbhisaübodhyarthaü vyàyàmasamutthànaprayogabhàvanà / smçtãndriyeõa satyeùu àrabdhavãryasya smçtisaüprayogà dharmasaümopasamutthànaprayogabhàvanà / samàdhãndriyeõa satyeùu saüprayukta smçteþ cittaikàgratàsamutthànaprayogabhàvanà / praj¤endriyeõa satyeùu samàhitacittasya pravicayasamutthànaprayogabhàvanà / bhàvanàphalaü katamat / satyàbhisamayasamutthànataþ uùmagatamårdhaparikarmata÷ca kùàntilaukikàgradharmanirhàraþ // yathà pa¤cendriyàõi tathà pa¤ca balàni / eùàü vi÷eùaþ taiþ vipakùàntaràyanirllekho 'navamudyateti balànãtyucyante // sapta bodhyaïgànàmàlambanaü katamat / caturõàmàryasatyànàü yathàbhåtatà / svabhàvaþ katamaþ / smçtiþ dharmavicayaþ vãryaü prãtiþ pra÷rabdhiþ samàdhiþ upekùà ca // smçtiþ saüni÷rayàïgam / dharmavicayaþ svabhàvàïgam / vãryaü niryàõàïgam / prãtiþ anu÷aüsàïgam / pra÷rabdhiþ / samàdhiþ upekùà càsaükle÷àïgam / asaükle÷ataþ asaükle÷à÷rayataþ asaükle÷asvabhàvata÷ca // sahàyaþ katamaþ / tatsaüprayuktà÷rittacaitasikà dharmàþ // bhàvanà katamà / vivekani÷ritaü viràgani÷ritaü nirodhani÷ritaü vyavasargapariõataü smçtisaübodhyaïgam / yathà smçtisaübodhyaïgaü tathà yàvat upekùàsaübodhyaïgam // ebhiþ catubhiþ padairyathàkramaü catuþsatyàlambanàbodhyaïgabhàvanà paridãpità / bhàvanàphalaü katamat / dar÷anaheyànàü kle÷ànàü prahàõam // aùñànàmàryamàrgàïgànàmàlambanaü katamat / taduttarakàlaü caturõàmàryasatyànàü yathàbhåtatà // svabhàvaþ katamaþ / samyagdçùñiþ samyakkarmmàntaþ samyagàjãvaþ samyagvyàyàmaþ samyaksmçtiþ samyaksamàdhi÷ca // samyagadçùñiuþ paricchedàïgam / (##) samyaksaükalpa parasaüpràpaõàïgam / samyagvàkkarmàntàjãvàþ parasaüpratyapàïgam / dar÷ana÷ãlàjãvavi÷uddhitàmupàdàya / samyagvyàyàmaþ kle÷àvaraõavi÷odhanàïgam / samyaksamàdhiþ vai÷eùikaguõàvaraõa vi÷odhanàïgam // sahàyaþ katamaþ / tatsaüprayuktà÷cittacaitasikàdharmàþ // bhàvanà katamà / bhàvanà tu bodhyaïgavat // bhàvanà phalaü katamat / paricchedaþ parasaüpràpaõaü parasaüpratyayaþ kle÷àvaraõavi÷odhanamupakle÷àvaraõavi÷odhanaü vai÷eùikaguõàvaraõavi÷odhanaü ca // catasraþ pratipadaþ katamàþ / duþkhà pratipad dhandhàbhij¤à duþkhà pratipat kùipràbhij¤à sukhà pratipad dhandhàbhij¤à sukhà pratipat kùipràbhij¤à // prathamà mçdvindriyàõàmanupalabdhamauladhyànam / dvitãyà tãkùõendriyàõàmanupalabdhamauladhyànam / tçtãyà mçdvindriyàõàmupalabhamauladhyànam / caturthã tãkùõendriyàõàmupalabdhamaula dhyànam // catvàri dharmapadàni katamàni / alobhàdveùàõàü samyak smçtiþ samyak samàdhiþ / alobhàdveùàõàmadhi÷ãla÷ikùàvi÷uddhiþ / samyaksmçtànàmadhicitta÷ikùàvi÷uddhiþ / samyaksamàdhitànàmadhipraj¤a÷ikùàvi÷uddhiþ // ÷amathaþ katamaþ / adhyàtmaü cittasya upanibandhaþ sthàpanà saüsthàpanà avasthàpanà upasthàpanà damanaü ÷amanaü vyupa÷amanam ekotãkaraõaü samàdhànaü ca // vipa÷yanà katamà / yà dharmàn vicinoti pravivinoti parivitarkkayati parimãmàüsamàpataye / ca kàma pratipakùadauùñhulyanimittasaüyojanataþ kàmàbhibhavànàü viparyàsataþ aviparyastacittasyàvasthàpanata÷ca // api khalu ÷amathavipa÷yanàmàgamya catvàro màrgàþ / ekatyaþ ÷amathasya làbhã na vipa÷yanàyàþ / tatprakàraü ÷amathaü ni÷ritya vipa÷yanàmàpanà / ekatyaþ vipa÷yanàyà làbhã na ÷amathasya / tatprakàràü vipa÷yanà ni÷ritya ÷amathabhàvanà / ekatyaþ na ÷amathasya làbhã nàpi vipa÷yanàyàþ / tatsaübaddhacittasya layau ddhatyàpakarùaõàd yugapadubhayamàrga bhàvanà / ekatyaþ ÷amathasya làbhã vipa÷yanàyà÷ca / tasya ÷amathavipa÷yanobhayamàrga yuktasya samaü yugapat pravçttiþ // trãõãndriyàõi / aj¤àtamàj¤àsyàmãndriyam àj¤endriyam àj¤àtàvãndriyaü (##) ca // aj¤àtamàj¤àsyàmãndriyaü katamat / prayogamàrge pa¤cada÷asu ca dar÷anamàrgacittakùaõeùu yadindriyam // àj¤endriyaü katamat / ùoóa÷àt dar÷anamàrgacittakùaõàdrådhvaü sarvasmin ÷aikùamàrge yadindriyam // àj¤àtàvãndriyaü katamat / a÷aikùamàrgeyadindriyam // prathamadhyànabhåmikànàü bhàvanàmàrge kàmàvacaràõi ku÷alamålakànyapi bhàvanàü gacchanti / teùu vibhutvalàbhataþ / yathà prathamadhyànabhåmikànàü kàmàvacaràõi ku÷alamålakàni bhàvanàü gacchanti tathà sarvepàmårdvabhåmikànàü bhàvanàmàrge adhobhåmikàni ku÷alamålakàni bhàvanàü gacchanti / teùu vibhutvalàbhataþ // niùñhàmàrgaþ katamaþ / vajropamaþ samadhiþ / sarvadauùñhulyànàü pratipra÷rabdheþ sarvasaüyogànàü prahàõàt sarvavisaüyogànàmadhigamàcca / tadanantaraü nirantarà÷rayapravçttiþ pràptakùayaj¤ànam anutpàdaj¤ànaü da÷à÷aikùà dharmàþ / katame da÷a / a÷aikùasya samyagdçùñiryàyada ÷aikùasya samyaksamàdhiþ a÷aikùasya samyagvimokùaþ a÷aikùasya samyag j¤ànaü ca // evamàdayo dharmà niùñhàmàrga ucyate // katamàni sarvadauùñhulyàni / saü kùepata÷caturvi÷atiþ / tadyathà sarvatragamabhilàpadauùñhulyaü veditadauùñhulyaü kle÷adauùñhulyaü karmadauùñhulyaü vipàkadauùñhulyaü kle÷àvaraõàdauùñhulyaü karmàvaraõadauùñhulyaü vipàkàvaraõadauùñhulyaü nivaraõadauùñhulyaü vitarkkadauùñhulyaü àhàradauùñhulyaü maithunadauùñhulyaü svapnadauùñhulyaü vyàdhidauùñhulyaü jaràdauùñhulyaü maraõadauùñhulyaü pari÷ramadauùñhulyaü dçóhadauùñhulyam audàrikadauùñhulyaü madhyadauùñhulyaü såkùmadauùñhulyaü samàpattyàvaraõadauùñhulyaü j¤eyàvaraõadauùñhulyaü ca // saüyogaþ katamaþ / dauùñhulyàciteùu saüyogalàbhateti vij¤aptiþ // visaüyogaþ katamaþ / dauùñhulyavikùipteùu visaüyogalàbhateti vij¤aptiþ // vajropamaþ samàdhiþ katamaþ / bhàvanàmàrgagatasya taduttaraü saüyojanaprahàõamàrgavasthàyàü yaþ samàdhiþ prayogamàrgasaügraho và ànantaryamàrgasaügraho và / prayogamàrgasaügrahastu tataþ paraü sarvairàvaraõairacchàdyaþ sarvàvaràõànàü ca bhedaka iti / ànantaryamàrgasaügrahastu yadanantaraü kùayaj¤ànànutpàdaj¤ànotpattiþ / sa ca samàdhiþ nirantaraþ dçóhaþ ekarasaþ vyàpã ca // etadarthapratibimbanàrthaü (##) bhagavatoktaü tadyathà mahà÷ailaparvato 'khaõóo 'cchidro '÷uùira ekaghanaþ susaüvçtto da÷adigvàtàkampya÷ca // katamà nàma nirantarà÷rayapravçttiþ / a÷aikùamàrgalàbhinaþ trividhà à÷rayapravçttiþ / katamàstisraþ / città÷rayamapravçttiþ màryà÷rapapravçttiþ dauùñhulyà÷rayapravçtti÷ca // kùayaj¤ànaü katamat / hetukùayeõa yad ÷ànaü labhyate kùayaviùayà lambanaü và // anutpàdaj¤ànaü katamat / phalaprahàõena yad j¤ànaü labhyate phalànutpattiviùayàlambanaü và // da÷à÷aikùà dharmàstu a÷aikùàõàü ÷ãlaskandhaü samàdhiskandhaü praj¤àskandhaü vimuktiskandhaü vimuktij¤ànadar÷anaskandhaü càdhikçtya veditavyàþ // tathà ca màrgasatyasya catvàraþ prakàrabhedàþ / màrgalakùaõaü nyàyalakùaõaü pratipadlakùaõaü nairyàõikalakùaõaü ca // kimupàdàya màrgalakùaõam / tattvàrthaparimàrgaõatàmupàdàya // kimupàdàya nyàyalakùaõam / kle÷apratipakùatàmupàdàya // kimupàdàya pratipallakùaõam / cittàviparyàsapratipàdanàtàmupàdàya // kimupàdàya nairyàõikalakùaõam / nityapadayànatàmupàdàya // satyeùu ùoóa÷àkàràþ laukikà lokottarà÷ca // laukikànàü lokottaràõàü ca katamaþ prabhedaþ / j¤eye aku÷alaprave÷aku÷alyaprave÷astrabhàvaprabhedataþ sàvaraõaniràvaraõasvabhàvaprabhedataþ savikalpanirvikalpasvabhàvaprabhedata÷ca // kena hetunà satyeùu anityaduþkhàdayaþ ùoóa÷a lauaukikàkàràþ / tathàgata aprativedhataþ kle÷ànu÷ayataþ abhilàpamukhena prapa¤canata÷ca // lokottaràkàràþ tadviparyayeõa / lokottaràkàreùu varttamàno 'nityàrthaü pa÷yati sàkùàdanubhavati notvanityaü pa÷yati abhilàpaprapa¤camukhena / yathà anityàkàrà anityàrthe evaü ÷iùñhàkaràþ ÷iùñàrtheùu yathàyogaü veditavyàþ // (##) (atha vini÷caye dharmaparicchedo dvitãyo bhàgaþ /) dharmavini÷cayaþ katamaþ / àrya÷àsanaü dvàda÷àïgadharmaþ / katamàni dvàda÷àïgàni / såtraü geyaü vyàkaraõaü gàthà udànaü nidànam avadànam itivçtakaü jàtakaü vaipulyam adbhutadharmaþ upade÷a÷ca // 1. såtraü katamat / yadabhipretàrthaü såcanàkàreõa gadyabhàùitam / da÷ànu÷aüsàn saüpa÷yan tathàgataþ såcanàkàreõa dharmaü de÷ayati sukhaü vyavasthàpayati sukhaü de÷ayati / ÷rotàpi sukhamudgçõhàti dharmagauravatayà kùipraü bodhi saübhàràn paripårayati à÷udharmatàü pratividhyati / buddhe 'vetyaprasàdaü labhate dharme saüghe càvetya prasàdaü labhate / paramadçùñadharmasukhavihàraü spç÷ati / sàükathyavini÷cayena satàü cittamàràdhayati / paõóitaþ paõóita iti saükhyàü gacchati // 2. geyaü katamat / såtràõàü madhye và ante và gàthayà yad gãyate / såtreùu aniråpito 'rtho và yad vyàkhyàyate / ato geyamityucyate // 3. vyàkaraõaü katamat / tat sthàneùu samatikràntànàmatãtànàmàrya ÷ràvakàõàü pràptyutpattiprabhedavyàkaraõam / api ca såtreùu niråãpitàrthasya sphuñãkaraõam / vivçtyàbhisandhivyàkaraõàt // 4. gàthà katamà / såtreùu pàdayogena de÷yate / dvipadã tripadã catuùpadã paücapadã ùañpadã và // 5. udànaü katamat / såtreùu kadàcit tathàgatena àttamanaskena yadudàhçtam // 6. nidànaü katamat / pçùñena yad bhàùitam / sotpattikaü ÷ikùàpraj¤àptekaü và / ato 'pi nidànam // 7. avadànaü katamat / såtreùu sadçùñàntakaü bhàùitam // 8. itivçttakaü katamat / yadàrya÷ràvakàõàü pårvalaukikaü vçttaü de÷ayati // 9. jàtakaü katamat / yat bodhisattvacaritapiñakasaüprayuktaü vçttaü de÷ayati // (##) 10. vaipulyaü katamat / bodhisattvapiñakasaüprayuktaü bhàùitam / yaducyate vaipulyaü tad vaidalyamapyucyate vaitulyamapyucyate / kimarthaü vaipulyamucyate / sarvasattvànàü hitasukhàdhiùñhànataþ udàragambhãradharmade÷anàta÷ca // kimarthamucyate vaidalyam / sarvàvaraõavidalanataþ // kimarthamucyate vaitulyam / upamànadharmàõàü tulanàbhàvataþ // 11. adbhutadharmaþ katamaþ / yatra ÷ràvakabodhisattvatathàgatànàü paramà dbhutà÷caryadharmàõàü de÷anà // 12. upade÷aþ katamaþ / sarvagambhoragåóha dharmalakùaõànàmaviparãtaü vyàkhyànam / evaü såtràdãni dvàda÷àïgànyàrya÷àsanàni triùu piñakeùu saügçhãtàni bhavanti / katamàni trãõi / såtrapiñakaü vinayapiñakam abhidharmapiñakaü ca / tàni punardvividhàni / ÷ràvakapiñakaü bodhisattvapiñakaü ca / såtraü geyaü vyàkaraõaü gàthà udànaü caitàni pa¤ca ÷ràvakàõàü piñakasya såtrapiñake saügçhãtàni bhavanti / nidànamavadànamitivçttakaü jàtakaü caitàni catvàri dvayoþ piñakayoþ saparivàre vinayapiñake saügçhãtàni bhavanti / vaipulyamadbhutadharma÷ca ete dve bodhisattvapiñakasya såtrapiñake saügçhãte bhavataþ / upade÷a ekaþ ÷ràvakabodhisattvapiñakayoþ abhidharmapiñake saügçhãto bhavati / kimupàdàya tathàgatasya piñakatrayavyavasthànam / vicikitsopakle÷apratipakùakà matàmupàdàya såtrapiñakavyavasthànam / antadvayànuyogopakle÷apratipakùakàmatàmupàdàya vinayapiñakavyavasthànam / svayaüdçùñiparàmar÷agrahopakle÷apratipakùakàmatàmupàdàya abhidharmapiñakavyavasthànam / punaþ ÷ikùàtrayavyutpattikàmatàmupàdàya såtrapiñakavyavasthànam / adhi÷ãlàdhicitta÷ikùàniùpàdanakàmatàmupàdàya vinayapiñakavyavasthànam / adhipraj¤a÷ikùàniùpàdanakàmatàmupàdàya abhidharmapiñakavyavasthànam // punaþ samyag dharmàrthavyutpattikàmatàmupàdàya såtrapiñakavyavasthànam / (##) dharmàrthasàkùàtkriyàpadasthànaprabhàvità mupàdàya vinayapiñakavyavasthànam / j¤àninàü sàükathyavini÷cayadharmasaübhogasukha vihàrà÷rayatàmupàdàya abhidharmapiñakavyavasthànam // sa eùa piñakatrayasaügçhãto dharmaþ kasya gocaraþ / ÷rutamaya cintàmayabhàvanàmayànàü cittacaitasikànàü dharmàõàü gocaraþ // yaduktaü sutre cittacaitasikà dharmàþ sàlambanàþ sàkàraþ sà÷rayàþ sasaüprayogà÷ca / teùàmasmin dharme àlambanaü katamat / såtràdikam // àkàraþ katamaþ / skandhàdayastatsaüprayuktà÷càrthàþ // à÷rayaþ katamaþ / paravij¤aptiþ smçtirvàsanà ca // saüprayogaþ katamaþ / anyo 'nyasahàyabhàvena àlambane àkàraiþ saüpratipattiþ // dharme àlambanaprabhedaþ katamaþ / saükùepeõa caturvidhaþ àkhyàtaþ / vyàpyàlambanaü caritavi÷odhanàlambanaü kau÷alyàlambanaü kle÷avi÷odhanàlambanaü ca // vyàpyàlambanaü puna÷caturvidham / savikalpapratibimbàlambanaü nirvikalpaprativimbàlambanaü vastuparyantàlambanaü kàryapariniùpattyàlambanaü ca // savikalpapratibimbàlambanaü katamat / adhimuktimanaskàreõa yat ÷amathavipa÷yanàviùayàlambanam // nirvikalpaprativimbàlambanaü katamat / tattvamanaskàreõa yat ÷amathavipa÷yanàviùayàlambanam // vastuparyantàlambanaü katamat / sarvadharmàõàü kùayabhàvikatà yathàvadbhàvikatà ca // kùayabhàvikatà katamà / skandhadhàtvàyatanàni // yathàvadbhàvikatà katamà / catvàri àryasatyàni ùoóa÷àkàràþ tathatà sarve anityàþ saüskàràþ sarve duþkhà saüskàràþ sarve 'nàtmàno dharmàþ nirvàõaü ÷àntaü ÷ånyamapraõihitamanimittaü ca // kàryapariniùpattyàlambanaü katamat / à÷rayaparivçttiþ / iyamà÷rayaparivçttiracintyà // ùoóa÷àkàreùu ÷ånye kati àkàràþ saügçhãtà bhavanti / dvau / apraõihite kati àkàràþ saügçhãtà bhavanti / ùañ / animitte katyàkàràþ saügçhãtà bhavanti / aùñau / (##) caritavi÷odhanàlambanaü pa¤cavidham / bhåyoràgacaritànàma÷ubhaviùayàlambanam / bhåyodveùacaritànàü karuõàbhàvanà viùayàlambanam / bhåyomohacaritànàü nikàyapratyayatà pratãtyasamutpàdaviùayàlambanam / madamànacaritànàü dhàtuprabhedaviùayàlambanam / vitarkkacaritànàmavatàràprativàõi smçtiviùayàlambanam // kau÷alyàlambanaü pa¤cavidham / skandhakau÷alyaü dhàtukau÷alyam àyatanakau÷alyaü pratãtyuasamutpàdakau÷alyaü sthànàsthànakau÷alyaü ca // sthànàsthànakau÷alyena kamarthaü pa÷yati / j¤eye pratityasamutpàdakau÷alyaü pa÷yati // sthànàsthànakau÷alyapratãtyasamutpàdakau÷alyayoþ kaþ prabhedaþ / yat dharmà dharmànabhiniùyandayanti nahyeùàü nirhetuko nàpi viùamahetuka utpàda itãdaü pratãtyasamutpàdakau÷alyam / hetuphalànuråpye vedayitotpàda itãdaü sthànàsthànakau÷alyam // kle÷avi÷odhanalambanaü katamat / yad adhobhåmikànàmaudarikatà årdhvabhåmikànàü ÷àntatà tathatà catvàryasatyàni ca / etàni kle÷avi÷odhanàlambanàni nàma // tatra dharmamãmàüsàkàmena katibhiryuktibhirvicàryate / catasçbhiryuktibhiþ / apekùàyuktiþ kàryakàraõayuktiþ upapattisàdhanayuktiþ dharmatàyukti÷ca // apekùàyuktiþ katamà / yà saüskàràõàmutpattau pratyayàpekùà / kàryakàraõayuktiþ katamà / pçthaglakùaõànàü dharmàõàü pratyekaü kàryakàraõàni // upapattisàdhanayuktiþ katamà / upapattisàdhanàrthaü sàdhyasyàrthasya pràmàõàviruddha upade÷aþ // dharmatàyuktiþ katamà / anàdikàlàt svalakùaõasàmànyalakùaõasthitadharmeùu yà dharmatàpariniùpattiþ sà dharmatà // iti dharmeùu vicàraõà // dharmeùu katamàþ paryeùaõàþ saübhavanti / catasraþ paryeùaõàþ saübhavanti / nàmaparyeùaõà vastuparyeùaõà svabhàvapraj¤aptiparyeùaõà vi÷eùapraj¤aptiparyeùaõà ca // nàmaparyeùaõà katamà / dharmeùu nàmakàyapadakàyavya¤janakàyànàmapariniùpannaü svalakùaõamiti (##) yà santãraõà // vastuparyeùaõà katamà / dharmàõàü skandhadhàtvàyatanànàmapariniùpakùaü khalakùaõamiti yà saütãraõà // svabhàvapraj¤aptiparyeùaõà katamà / dharmàõà mabhidhànàbhidheyasaübandhe svabhàvapraj¤aptimàtrasya vyavahàranimittatàsantãraõà // vi÷eùapraj¤aptiparyeùaõà katamà / dharmàõàmabhidhànàbhidheyasambandhe vi÷eùapraj¤aptimàtrasya vyavahàranimittatàsantãraõà // iti dharmaparyeùaõàbhàvanà // dharmeùu yathàbhåtaparij¤ànàni katamàni saübhavanti / catvàri yathàbhåtaparij¤ànàni / nàmaparyeùitaü yathàbhåtaparij¤ànaü vastuparyeùitaü yathàbhåtaparij¤ànaü svabhàvapraj¤aptiparyeùitaü yathàbhåtaparij¤ànaü vi÷eùapraj¤aptiparyeùitaü yathàbhåtaparij¤ànaü / nàmaparyeùitaü yathàbhåtaparij¤ànaü katamat / yathàbhåtasya nàmànupalabdhij¤ànam // vastuparyeùitaü yathàbhåtaparij¤ànaü katamat / yathàbhåtasya vastulakùaõànupalabdhij¤ànam // svabhàvapraj¤aptiparyeùitaü yathàbhåtaparij¤ànaü katamat / yathàbhåtasya dravyasvabhàvànupalabdhij¤ànam // vi÷eùapraj¤aptiparyeùitaü yathàbhåtaparij¤ànaü katamat / yathàbhåtasya dravyavi÷eùànupalabdhij¤ànam / dharmamà÷ritya samàdhiprayuktasya yogabhåmiþ katamà j¤eyà / pa¤càkàràþ / àdhàraþ àdhànam àdar÷aþ àlokaþ à÷raya÷ca / àdhàraþ katamaþ / saübhçtabodhisaübhàrasya åùmagatàdiùu àryasatyeùu ca yad vàhu÷rutyam // àdhànaü katamat / tadàlambano yoni÷o manaskàraþ // àdar÷aþ katamaþ / tadàlambanaþ sanimittaþ samàdhiþ // àlokaþ katamaþ / gràhyagràhakànupalabdhij¤ànam // etadadhikçtya suùñhu uktaü buddhena bhagavatà pratibimbaü manaþ pa÷yan bodhisattvaþ samàhitaþ / vyàvarttya viùaye saüj¤à svasaüj¤àmupadhàrayan // evamàtmasthacitto 'sau gràhyàbhàvaü vibodhayet / tata÷ca gràhakàbhàvaü nopalambhaü spç÷ettataþ // iti / (##) à÷rayaþ katamaþ / à÷rayaparivçttiþ // kathaü dharmeùu dharmaku÷alo bhavati / bahu÷rutatàmupàdàya // kathamarthaku÷alo bhavati / abhidharme abhivinaye lakùaõaj¤atàmupàdàya // kathaü vya¤janaku÷alo bhavati / sva niruktavya¤jana(j¤a)tàmupàdàya // kathaü niruktiku÷alo bhavati / àtmàtmãyeti janapadaniruktimanabhinivi÷yànuvyavahàraj¤atàmupàdàya // kathaü pårvàntàparàntànusandhiku÷alo bhavati / pårvànte udgrahaõaü tàmaparànte niþsaraõaü tàmupàdàya // kathaü dharmeùu dharmavihàrã bhavati / bhàvanàmanàgamya kevala÷rutacintàprayogeõa na dharmavihàrã bhavati / ÷rutacintàmanagamya kevalabhàvanàprayogeõa na dharmavihàrã bhavati / ubhayamàgamyobhayavihàreõa dharmavihàrã bhavati // udgrahàya svàdhyàyade÷anàbhiþ ÷rutamayaü draùñavyam // samadhiprayogàsantuùñibhyàü bhàvanàmayaü draùñavyam // prayogaþ sàtatyasatkçtyaprayogeõàviparãtaprayogeõa ca draùñavyaþ // asantuùñiranàsvàditotta÷amayaprayogeõa draùñavyà // kena kàraõena vaipulyaü bodhisattvànàü pàramitàpiñakamucyate / pàramitànàü saükhyànirdde÷atàmupàdàya lakùaõanirdde÷atàmupàdàya kramanirde÷atàmupàdàya niruktinirde÷atàmupàdàya bhàvanànirde÷atà mupàdàya prabhedanirde÷atàmupàdàya saügrahanirde÷atàmupàdàya vipakùanirde÷atàmupàdaya guõavarõananirde÷atàmupàdàya anyo 'nyavini÷cayatàü copàdàya // kena kàraõena vaipulyaü audàryaü gàmbhãrya ca de÷yate / sarvàkàraj¤atà(ma) udàragambhãratàmupàdaya // kena kàraõena vaipulye ekatyà(þ) sattvà audàryagàmbhãryaü nàdhimucyante uttrasanti / dharmatàviyuktatàmupàdàya (##) anavaropitaku÷alamålatàmupàdàya pàpamitraparigrahatàü copàdàya // kena kàraõena vaipulye ekatyàþ sattvà adhimucyante / (adhimucya)mànà api na niryànti / svayaüdçùñiparàmar÷a sthàpitayà / idaü ca sandhàyoktaü bhagavatà mahàdharmàdar÷e dharmaparyàye bodhisattvasya yathàruta mayoni÷o dharmànvicinvataþ aùñàviü÷atirasadçùñaya utpadyante // aùñàviü÷atirasadçùñayaþ katamàþ / nimittadçùñiþ praj¤aptyapavàdadçùñiþ parikalpàpavàdadçùñiþ tattvàpavàdadçùñiþ parigrahadçùñiþ pariõatidçùñiþ anavadyatàdçùñiþ niþsaraõadçùñiþ avaj¤àdçùñiþ prakopadçùñiþ viparãtadçùñiþ prasavadçùñiþ anabhyupagamadçùñiþ kusçtidçùñiþ satkàradçùñi dçóhamåóhatàdçùñiþ måladçùñiþ dçùñàvadçùñadçùñiþ prayoganiràkaraõadçùñiþ anairyàõikadçùñiþ àvaraõopacayadçùñiþ apuõyaprasavadçùñiþ vaiphalyadçùñiþ nigràhyadçùñiþ abhyàkhyànadçùñiþ akathyadçùñiþ mahàdçùñiþ abhimànadçùñi÷ca // yaduktaü vaipulye niþsvabhàvàþ sarvadharmà iti / tatra ko 'bhisandhiþ / svayamabhàvatàmupàdàya svenàtmanàbhàvatàmupàdàya sve bhàve 'navasthitàtma (tà)mupàdàya bàlagràhavaccàlakùaõatàmupàdàya // api khalu parikalpite svabhàve lakùaõaniþsvabhàvatàmupàdàya paratantre utpattiniþsvabhàvatàmupàdàya pariniùpanne paramàrthaniþsvabhàvatàmupàdàya // anutpannà aniruddhà àdi÷àntà(þ) prakçtiparinirvçtà iti ko 'bhisandhiþ / yathà niþsvabhàvàstathà anutpannàþ / yathà anutpannàstathà aniruddhàþ / yathà anutpannà÷càniruddhà÷ca tathà àdi÷àntàþ / yathà àdi÷àntà stathà prakçtiparinirvçtàþ // api khalu catvàro 'bhipràyàþ / yairvaipulye tathàgatànàmabhipràyo 'nugantavyaþ / samatàbhipràyaþ kàlàntaràbhipràyaþ arthàntaràbhipràyaþ pugdalà÷ayàbhipràya÷ca // (##) catvàro 'bhisandhayo yaivapulye tathàgatànàmabhisandhiranugantavyaþ / avatàraõàbhisaüdhiþ lakùaõàbhisandhiþ pratipakùàbhisandhiþ pariõàmanàbhisandhi÷ca // vaipulye dharmasamàdhiku÷alo bodhisattvaþ kathaü pratyavagantavyaþ / pa¤cabhiþ kàraõaiþ / pratikùaõaü sarvadauùñhulyà÷rayaü dràvayati / nànàtvasaüj¤àvigatàü ca dharmàràmaratiü pratilabhate / aparicchinnàkàraü vàpramàõàü dharmàvabhàsaü saüj¤ànàti / vi÷uddhabhàgãyàni càsyàvikalpitàni nimittàni samudàcaranti / dharmakàyaparipåri pariniùpattaye cottaràduttarataraü hetumayaparigrahaü karoti / tatra pa¤cavidhàyàü bhàvanàyàü phalaü pa¤cavidhaü nirvattirtamiti dar÷ayati / pa¤cavidhà bhàvanà saübhinnabhàvanà animittabhàvanà anàbhogabhàvanà uttaptabhàvanà parivçttinibhaþ(?) bhàvanà yathàkramam // kena kàraõena vaipulyadharmo dhåpamàlyàdibhiþ påjyo na tathà ÷ràvakadharmaþ sarvasattvahitasukhàdhiùñhànatàmupàdàya // abhidharmasamuccaye dharmavini÷cayo nàma tçtãyaþ samuccayaþ // (mahàyànàbhidharmasamuccaya÷àstre vini÷caye pràptiparicchede tçtãye prathamo bhàgaþ /) pràptivini÷cayaþ katamaþ / saükùepato dvividhaþ / pudgalavyavasthànataþ abhisamaya vyavasthàpanata÷ca draùñavyaþ // (##) pudgalavyavasthànaü katamat / samàsataþ saptavidham / roga caritaprabhedataþ niryàõaprabhedataþ àdhàraprabhedataþ prayogaprabhedataþ phalaprabhedataþ dhàtuprabhedataþ caryàprabhedata÷ca // rogacaritaprabhedaþ katamaþ / saptavidhaþ / ràgacaritaþ dveùacarita mohacaritaþ mànacaritaþ vitarkacaritaþ samabhàgacaritaþ mandarajaska carita÷ca pudgalaprabhedaþ // niryàõaprabhedaþ katamaþ / trividhaþ / ÷ràvakayànikaþ pratyekabuddhayànikaþ mahàyànika÷ca pudgalaprabhedaþ // àdhàraprabhedaþ katamaþ / trividhaþ / asaübhçtasaübhàraþ saübhçtàsaübhçtasaübhàraþ saübhçtasaübhàra÷ca pudgalaprabhedaþ // prayogaprabhedaþ katamaþ / ÷raddhànusàrã dharmànusàrã ca pudgalaprabhedaþ // phalaprabhedaþ katamaþ / saptaviü÷atividhaþ / ÷raddhàdhimuktaþ dçùñipràptaþ kàyasàkùã praj¤àvimuktaþ ubhayatobhàgavimuktaþ strotàpattiphalapratipakùakaþ strotaàpannaþ sakçdàgàmiphalapratipannakaþ sakçdàgàmã anàgàmiphalapratipannakaþ anàgàmã arhattvaphalapratipannakaþ arhan saptakçdbhavaparamaþ kulaükulaþ ekavãcikaþ antaràparinirvàyã upapadyaparinirvàyã anabhisaüskàraparinirvàyã sàbhisaüskàraparinirvàyã årddvaüstrotàþ parihàõadharmà arhan cetanàdharmà arhan anurakùaõàdharmà arhan sthitàkampyaþ arhan prativedhadharmà arhan akopyadharmà arhan ca pudgalaprabhedaþ // dhàtuprabhedaþ katamaþ / kàmàvacaraþ pçthagjanaþ ÷ãkùo '÷aikùa÷ca / evaü trividhaþ kàmàvacaro råpàvacara àrupyàvacaraþ / kàmàvacaro råpàvacara÷ca bodhisattvaþ kàmàvacaraþ pratyekabuddhaþ acintya÷ca tathàgataþ pudgalaprabhedaþ // caryàprabhedaþ katamaþ / saükùepataþ pa¤cavidhaþ / adhimukticàrã bodhisattvaþ adhyà÷ayacàrã bodhisattvaþ nimittacàrã bodhisattvaþ animittacàri bodhisattvaþ anabhisaüskàracàrã bodhisattva÷ca pudgalaprabhedaþ // ràgacaritaþ pudgalaþ katamaþ / tãvrà yataràgaþ / evaü dveùacarito mohacarito mànacarito vitarkacarita÷ca pudgalaþ tãvràyatavi÷iùñaþ // samabhàgacaritaþ (##) pudgalaþ katamaþ // prakçtisthakle÷aþ // mandarajaskacaritaþ pudgalaþ katamaþ / prakçtisthatanutarakle÷aþ // ÷ràvakayànikaþ pudgalaþ katamaþ / yaþ samàpanno và asamàpanno và ÷ràvakadharmatàvihàrã prakçtyà mçdvindriyaþ svavimuktaye praõihitaþ vairàgyabhàvanayà vimuktà÷ayaþ ÷ràvakapiñakamavalambya vãryabhàvanayà dharmànudharmacàrã duþkhasyàntamanupràpnoti // pratyekabuddhayànikaþ pudgalaþ katamaþ / yaþ samàpanno và asamàpanno và pratyekabuddhadharmatàvihàrã prakçtyà madhyendriyaþ svavimuktaye praõihitaþ vairàgyabhàvanayà vimuktà÷ayaþ kevalabhàvanayà càdhigatavodhyà÷ayaþ ÷ràvakapiñakamavalambya vãryabhàvanayà dharmànudharmacàrã anutpàditapårvanirvedhabhàgãyaþ utpàditapårvanirvedhabhàgãyaþ apràptapårvaphalaþ abuddhalaukikaþ adhyàtma cetanayà àrya màrgasaümukhãbhåtaþ khaógaviùàõakalpaþ ekavihàrã pratyekajinaþ varggacàri duþkhasyàntamanupràpnoti // mahàyànikaþ pudgalaþ katamaþ / yaþ samàpanno và asamàpanno và bodhisattvadharmatàvihàrã prakçtyà tãkùõendriyaþ sarvasattvavimokùàya praõihitaþ apratiùñhitanirvàõà÷ayaþ bodhisattvapiñakamavalambya vãryabhàvanayà dharmànudharmacàrã sattvàn paripàcayati ÷uddhàü buddhabhåmiü bhàvayati vyàkaraõaü ca pratilabhate samyaksaübodhiü ca sàkùàtkaroti // asaübhçtasaübhàraþ pudgalaþ katamaþ / satyàdhipateyaü dharmamàlambya mçdumàtrasamutthitaþ ÷uddha÷raddhàdhimuktaþ mçdumàtràmokùabhàgãyasamanvàgataþ aniyatajanmakàlikaþ // saübhçtàsaübhçtasaübhàraþ pudgalaþ katamaþ / satyàdhipateyaü dharmamàlambya madhyamàtrasamutthitaþ ÷uddha÷raddhàdhimuktaþ madhyamàtramokùabhàgãyasamanvàgato niyatajanmakàlikaþ // saübhçtasaübhàraþ pudgalaþ katamaþ / satyàdhipatayaü dharmamàlambya adhimàtrasamutthitaþ ÷uddha÷raddhàdhimuktaþ adhimàtramokùabhàgãyasamanvàgataþ (##) tajjanmakàlikaþ // punaþ asaübhçtasaübhàraþ satyàdhipateyaü dharmamàlambya satyeùu mçdumàtrasatya dharmanidhyànakùàntisamanvàgato mçdumàtra nirvedhabhàgãyasanvàgata anivatajanmakàlikaþ // saübhçtàsaübhçtasaübhàraþ satyàdhipateyaü dharmamàlambya satyeùu madhyamàtrasatya dharmanidhyànakùàntisamanvàgataþ madhyamàtranirvedhabhàgãyasamanvàgato nithatajanmakàlikaþ // saübhçtasaübhàraþ satyàdhipateyaü dharmamàlambya satyeùu adhimàtrasatya dharmanidhyànakùàntisamanvàgataþ adhimàtranirvedhabhàgãyasamanvàgataþ tajjanmakàlikaþ // tatra trimàtranirvedhabhàgãyo laukikàgradharmaü sthàpayitvà laukikàgradharmaprakçtyaiva kùaõikaþ apràvandhikaþ // tajjanmakàlikaþ abhisamayaü samàpadyamàno 'pårvavastha mçdumadhyàdhimàtramokùabhàgãyebhyo [nirvedha]bhàgãyebhya÷ca parihãyate / tacca samudàcàraparihàõito no tu vàsanàparihàõitaþ / ÷raddhànusàrã pudgalaþ katamaþ / saübhçtasaübhàro mçdvindriyaþ paropade÷amanusmçtya yaþ satyàbhisamayàya prayujyate // dharmànusàrã katamaþ / saübhçtasaübhàrastãkùõendriyaþ svayameva satyàdhipateyaü dharmamanusmçtya yaþ [satyàbhi]samayàya prayujyate // ÷raddhàdhimuktaþ katamaþ / phalakàle ÷raddhànusàrã yaþ pugdalaþ // dçùñipràptaþ katamaþ / phalakàle dharmànusàrã yaþ pudgalaþ // kàyasàkùã katamaþ / ÷aikùaþ aùñavimokùadhyàyã yaþ pudgalaþ // praj¤àvimuktaþ katamaþ / kùãõàsravo bhotvaùñavimokùadhyàyo yaþ pugdalaþ // ubhayatobhàgavimu[ktaþ kata]maþ / kùãõàsravo 'ùñavimokùadhyàyã yaþ pudgalaþ // strotàpattiphalapratipannakaþ katamaþ / nirvedhabhàgãyeùu pa¤cada÷asu dar÷anamàrgacittakùaõeùu yaþ pudgalaþ // strota àpakùaþ katamaþ / ùoóa÷e dar÷anamàrgacittakùaõe yaþpudgalaþ // (##) dar÷anamàrga(þ) satyakatvaniyàmàvakràntiþ / dharmàbhi[samaye]pi saþ / kàmeùvavãtaràgaþ pudgalaþ samyaktvaniyàmamavakràman strotaàpanno bhavati // yadbhåyo vãtaràgaþ samyaktvaniyàmamavakràman sakçdàgàmã bhavati / kàmebhyo vãtaràgaþ samyaktvaniyàmamavakràmannanàgàmã bhavati // yadà dar÷ana prahàtavyànàü kle÷ànàü prahàõàt [stota à]panno bhavati // kena kàraõena trayàõàü saüyojanànàü prahàõàt strotaàpanno bhavati / pradhànasaügraha(ta) 'bhavati / pràdhànyaü kimupàdàya / anuccalanakàraõatàmupàdàya / uccalitasya mithyàniryàõakàraõatàmupàdàya / samyaganiryàõa(kàraõa)tàü copàdàya // api khalu j¤eyavipra[tipatti]kàraõatàmupàdàya dçùñivipratipattikàraõatàmupàdàya pratipakùavipratipattikàraõatàü copàdàya // sakçdàgàmiphalapratipannakaþ katamaþ / bhàvanàmàrge kàmàvacaràõàü pa¤caprakàràõàü kle÷ànàü prahàõamàrge yaþ pudgalaþ / sakçdàgàmã katamaþ / bhàvanàmàrge kàmàvacarasya ùaùñhasya kle÷aprakà[rasya pra] hàõamàrge yaþ pugdalaþ // anàgàmiphalapratipannakaþ katamaþ / bhàvanàmàrge kàmàvacaràõàü saptamàùñamànàü kle÷aprakàràõàü prahàõamàrge yaþ pudgalaþ // anàgàmã pudgalaþ katamaþ / bhàvanàmarge kàmàvacarasya navamasya kle÷aprakàrasya prahàõamàrge yaþ pudgalaþ // yadà sarveùàü kàmàvacarà[õàü bhàva]nàprahàtavyànàü prahàõàdanàgàmã bhavati // kena kàraõena pa¤cànàmavarabhàgãyànàü saüyojanà prahàõàdanàgàmãtyucyate / pradhànasaügrahamupàdàya // pràdhànyaü kimupàdàya / gatyavara kàraõatàü dhàtvaparakàraõatàü copàdàya // arhattvaphalapratipannakaþ katamaþ / yàvadbhàvàgrikàõàmaùñaprakàràõàü [kle÷ànàü] prahàõamàrge yaþ pudgalaþ // arhan (##) katamaþ / bhàvàmrikasya navamasya kle÷aprakàrasya prahàõamàrge yaþ pudgalaþ // yadà traidhàtukànàü kàmàvacaràõàü sarvvakle÷ànàü prahàõàdarhan bhavati // kena kàraõenordbhabhàgãyànàü prahàõàdarhannityucyate / pradhànasaügrahamupàdàya / pradhàna saügrahaþ ki[mupàdàya] / vimokùopàdàna kàraõatàmupàdàya / årddvà parityàgakàraõatàü copàdàya / saptakçdbhavaraparamaþ katamaþ / strotaàpanna eva pudgalaþ saptakçtvo 'pi mi÷romi÷ra devamanuùyeùu bhavàt saüsçtya yo duþkhasyàntamanupràpnoti // kulaükulaþ katamaþ / deveùu và kulàtkulaü gatvà [manuùye]ùu và yo duþkhasyàntamanupràpnoti // ekavãcikaþ katamaþ / sakçdàgàmã deveùveva yo duþkhasyàntamanupràpnoti // antaràparinirvàyã katamaþ / upapattisaüyojane prahãõe abhinivçttisaüyojane aprahãõe antaràbhavamabhinirvarttayanneva yo màrgaü saümukhãkçtya duþkhasyàntamanupràpnoti abhinivçtto và antaràbhave upapattibhavagamanàya cetayannevayo màrgaü saümukhãkçtya duþkhasyàntamanupràpnoti / abhisaücetayitvà và upapattibhavamabhisaüprasthitaþ [bhavànu]papatticchandaü yo màrgaü saümukhãkçtya duþkhasyàntamanupràpnoti // upapadyaparinirvàyã katamaþ / ubhayasaüyojane aprahãõe råpadhàtàvupapannamàtra eva yo màrgaü saümukhãkçtya duþkhasyàntamanupràpnoti // anabhisaüskàraparinirvàyã katamaþ / upapannaþ anabhisaüskàreõa yo màrgaü saümukhãkçtya duþkhasyàntamanupràpnoti // abhisaüskàraparinirvàyã katamaþ / upapanno 'bhisaüskàreõa yo màrgaü saümukhãkçtya duþkhasyàntamanupràpnoti // årdhvaüstrotàþ katamaþ / upapanno råpàvacaràõàü bhåmau bhåmau yàvadakaniùñhagàn pravi÷ya tannànàsrava màrgaü saümukhãkçtya duþkhasyàntamanupràpnoti / puna ka÷cid yàvad bhavàgragàn màrgaü saümukhãkçtya duþkhasyàntamanupràpnoti / api ca vyavakãrõabhàvitasya caturthasya dhyànasya pa¤caprakàrà prabhedàþ / mçduparibhàvitaü madhyaparibhàvitamadhimàtraparibhàvitamadhimàtràdhimàtràparibhàvitamadhyàdhimàtraparibhàvitaü (##) ca / taiþ vyavakãrõàbhàvitasya caturthadhyànasya pa¤caprabhedaiþ yathàkramaü pa÷casu ÷uddhàvàseùåpapattiþ // parihàõadharmà arhan katamaþ / mçdvindriyaprakçtiko vikùipto và avikùipto và cetayitvà và acetayitvà và dçùñadharmasukha vihàràt parihàõameti // cetanàdharmà arhan katamaþ / mçdvindriyaprakçtiko vikùipto và avikùipto và acetayitvà dçùñadharmasukhavihàràt parihàõameti cetayitvà na parihàõameti // anurakùaõàdharmà arhan katamaþ / mçdvindriyaprakçtiko vikùipto dçùñadharmasukhavihàràt / parihàõameti avikùipto na parihàõameti // sthitàkampyaþ arhan katamaþ / mçdvindriya prakçtiko vikùipto và avikùipto và dçùñadharmasukhavihàràt na parihàõameti nàpi indriyàõyuttàpayati // prativedhanàdharmà arhan katamaþ / mçdvindriyàprakçtiko vikùipto và avikùipto và dçùñadharmasukhaviharàt na parihàõameti kevala mindriyà õyuttàpayati // akopyadharmà arhan katamaþ / tãkùõendriyaprakçtiko vikùipto va avikùipto và na dçùñadharmasukhavihàràt parihàõameti // kàmàvacaraþ pçthagjanaþ katamaþ / kàmadhàtàvupapanno bhavati àryadhapràptaþ pudgalaþ ca // kàmàvacaraþ ÷aikùaþ katamaþ / kàmàdhàtàvupapanno bhavati adharmaü ca pràptaþ pudgalaþ / saüyojanaü càva÷iùyate // kàmàvacaro '÷aikùaþ katamaþ / kàmàdhàtàvupapanno bhavati àryadharmaü ca pràptaþ pudgalaþ / saüyojanaü nàva÷iùyate // yathà kàmàvacaràstrayaþ tathà råpàvacarà àrupyavacarà api // kàmàvacaro råpàvacaro bodhisattvaþ katamaþ / àråpyadhàtuvyavakarùitena dhyànena saüprayukto dhyànasukhairviharatãti kàmadhàtàvapyupapanno råpadhàtàvapyupapannaþ pudgala kàmàvacaraþ pratyekabuddhaþ katamaþ / abuddhabhave kàmadhàtau svataþ pratyekabuddhabodhimabhisaübuddhaþ // (##) acintyaþ tathàgataþ katamaþ / kàmadhàtau tuùitabhavanayàsamàrabhya yàvat mahàparinirvàõaü dar÷ayati sarvàü bodhisattvacaryàü buddhacaryàü mahàcaryàü dar÷ayatãti pudgalaþ / adhimukticàrã bodhisattvaþ pudgalaþ katamaþ / adhimukticaryàbhåmau sthito mçdumadhyàdhimàtrabodhisattvakùàntisamanvàgataþ pudgalaþ // adhyà÷ayacàrã bodhisattvaþ pudgalaþ katamaþ / da÷asu bhåmiùu sthito yo bodhisattvaþ // sanimittacàrã bodhisattvaþ pudgalaþ katamaþ / pramuditàvimalàprabhàkaryarciùmatãsudurjayàbhimukhãbhåmiùu sthito yo bodhisattvaþ // animittacàrã bodhisattvaþ pudgalaþ katamaþ / duraügamabhåmau sthito yo bodhisattvaþ // anabhisaüskàracàrã bodhisattvaþ pudgalaþ katamataþ / acalà sàdhumatãdharmameghàsu bhåmiùu sthito yo bodhisattvaþ // punaþ khalu strotaàpannaþ pugdalo yaduktaþ sa dvividhaþ / kramanairyàõikaþ sakçnnairyàõika÷ca / krasanairyàõiko yathà purvamuktaþ // sakçnnairyàõikaþ satyàbhisamayamabhisaüpraviùñaþ apràpta samàpattimà÷ritya adhigatena lokottaramàgreõa sakçta traidhàtukàvacaràn sarvakle÷àn prajahàti prakàra÷aþ prajahàti / dvayoþ phalayo strotàpattiphalàrhattvaphalayoþ praj¤àpyate / sa ca pudgalo bhåyo dçùñe dharme maraõakàle àj¤àmàràgayati / yadi nàràgayati praõidhànava÷ena / tarhi praõidhànava÷ena kàmadhàtàvevopapannaþ avuddhabhave pratyekajinobhavati / (atha vini÷caye pràptiparicchede tçtãye dvitãyo bhàgaþ) abhisamayavyavasthànaü katamat / samàsato da÷avidham / dharmàbhisamayaþ (##) arthàbhisamayaþ tattvàbhisamayaþ pçùñhàbhisamayaþ ratnàbhisamayaþ asamudàcàràbhisamayaþ niùñhàbhisamayaþ ÷ràvakàbhisamayaþ pratyekabuddhàbhisamayaþ bodhisattvàbhisamaya÷ca // dharmàbhisamayaþ katamaþ / satyàdhipateyeùu dharmeùu adhimàtrasya adhimuktiprasàdasya pratilambhaþ yathàsaüpratyayaü caryà ca // arthàbhisamayaþ katamaþ satyàdhipateyeùu dharmeùu adhimàtràyàþ satyeùu dhamanidhyànakùànteþ pratilambhaþ / sà kùànti nirvedhabhàgãyàvasthàü gatà / sà punastrividhena yoni÷o manaskàreõa prabhàvità / sa trividhastu adhimàtramçduþ adhimàtramadhyo 'dhimàtràdhimàtra÷ca // tattvàbhisamayaþ katamaþ / ùoóa÷e dar÷anamàrgacittakùaõe ya àryamàrgaü pratilabhate / dar÷anamàrge punaþ satye vyavasthàpanàdyabhisamayàntikàni saümukhãkaroti / bhàvanàmàrge tatsaüvçtij¤ànàni pratilabhate na tu saümukhãkaroti / bhàvanàmàrge tatsaüvçtij¤ànabalena saümukhãkaroti / pçùñhàbhisamayaþ katamaþ / sarvo bhàvanàmàrgaþ // ratnàbhisamayaþ katamaþ / buddhe 'vetya prasàdaþ dharme 'tya prasàdaþ saüghe 'vetya prasàdaþ // asamudàcàràbhisamayaþ katamaþ / akàraõasaüvaralàbhàt ÷ikùàgatasya yadàtmano narakakùayaü tiryagyonikùayaþ pretayonikùayaþ avàïpatanadurgatikùayaþ iti / na punarupàdàya tad durgatikarma durgativipàko 'bhinirvarttate / niùñhàbhisamayaþ katamaþ / yathà màrgasatye niùñhàmàrga uktaþ // ÷ràvakàbhisamayaþ katamaþ / pårvoktaþ saptavidho 'bhisamayaþ / ÷ràvakàõàü parato ghoùamàgamya pratilambhataþ ÷ràvakàbhisamaya ityucyate // (##) pratyekabuddhàbhisamayaþ katamaþ / pårvoktàþ saptàbhisamayàþ / parato ghoùamanàgamya pratilambhataþ pratyekabuddhàbhisamaya ityucyate // bodhisattvàbhisamayaþ katamaþ / pårvokteùu saptàbhisamayeùu yà samudàgamakùàntiþ no tu sakùàtkiryà / kevalaü bodhisattva pramuditàbhåmau bodhisattvasya samyaktvaniyàmàvakràntiþ / sà bodhisattvàbhisamayo veditavyàþ // ÷ràvakàbhisamayàt bodhisattvàbhisamayasya ko vi÷eùaþ / saükùepata ekàda÷a / àlambanavi÷eùaþ upastambhavi÷eùaþ prativedhavi÷eùaþ abhyupagamavi÷eùaþ niryàõavi÷eùaþ parigrahavi÷eùaþ vyavasthànavi÷eùaþ pratiùñhàparivàravi÷eùaþ abhijanmavi÷eùaþ janmavi÷eùaþ phalavi÷eùa÷ca / phalavi÷eùaþ punarda÷avidhaþ / à÷rayaparivçttivi÷eùataþ guõasamçddhivi÷eùataþ pa¤càkàravi÷eùataþ trikàyavi÷eùataþ nirvàõavi÷eùataþ mi÷ropami÷raj¤àna÷aktilàbhavi÷eùataþ àvaraõavi÷uddhivi÷eùataþ mi÷ropami÷rakarmakriyàvi÷eùataþ abhisaübodhinirvàõasandar÷anopàyavi÷eùataþ pa¤càkàraparitràõavi÷eùata÷ca veditavyaþ // apramàõàdivai÷eùikaguõànàü katamairabhisamayaiþ saügrahaþ / pçùñhàbhisamayaniùñhàbhisamayàbhyàü saügraho veditavyaþ // teùàü saügrahaþ punaþ katamaþ / apramàõàni vimokùàþ abhibhvàyatanàni kçtsàyatanàni araõàpraõãdhij¤ànam pratisaüvidaþ abhij¤à lakùaõànuvya¤janàni pari÷uddhayaþ valàni vai÷àradyàni smçtyupasthànàni arakùàõi asaüpramoùadharmatà vàsanàsamuddhàtaþ mahàkaruõà àveõikà buddhadharmàþ sarvàkàraj¤atà ityevamàdayo guõà yathà såtràntareùu nirdiùñàþ // apramàõàni katamàni / catvàri apramàõàni / maitrã katamà / dhyànaü ni÷ritya sattvàþ sukhena saüprayujyeranniti vihàrasamçddhau samàdhiþ praj¤à tatsaüprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ // karuõà katamà / dhyànaü ni÷ritya sattvà duþkhena viyujyeranniti vihàrasamçddhau samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // mudità katamà / (##) dhyànaü ni÷ritya sattvàþ sukhena na viyujyeranniti vihàrasamçddhau samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // upekùà katamà / dhyànaü ni÷ritya sattvà hita labheranniti vihàrasamçddhau samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // vimokùàþ katame / aùñau vimokùàþ / kathaü råpã råpàõi pa÷yatãti / dhyànaü ni÷ritya adhyàtmaü draùñari råpasaüj¤àyà avibhàvànàd draùñarã råpasaüj¤àyàþ saünive÷anàd và dç÷ya råpàdi pa÷yatãti vihàrasamçddho samàdhiþ praj¤à tatsaüprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ yàvad nirmàõàvaraõàd vimuktiþ // kathamadhyàtmamaråpasaüj¤ã vahirddhà råpàõi pa÷yati / dhyànaü ni÷ritya draùñari råpasaüj¤àyà vibhàvanàd aråpasaüj¤àyàþ saünive÷anàdvà dç÷ya råpàõi pa÷yatãti vihàrasamçddhau samàdhi praj¤à ÷eùaü pårvavat // kathaü ÷ubhaü vimokùaü kàyena sàkùàtkçtyopasaüpadya viharatãti / dhyànaü ni÷ritya adhyàtmaü ÷ubhà÷ubheùu råpeùu anyonyàpekùàsaüj¤àyà anyonyànugamasaüj¤àyà anyonyaikarasasaüj¤àyà÷ca labhàt tatra labdhe vihàrasamçddhau samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat yàvat ÷ubha÷ubhanirmàõàt saükle÷otpattyàvaraõàcca vimuktiþ // àkà÷ànantyàyatanavimokùaþ katamaþ / vimokùànukålà kà÷ànantyàyatanavimokùaþ tathà vij¤ànànantyàyatanàkiücanyàyatananaivasaüj¤ànàsaüj¤àyatanavimokùà api draùñavyaþ yàvat vimokùaþ ÷ànto vimokùaþ asaktyàvaraõaü ca // saüj¤àvedayitanirodhavimokùaþ katamaþ / naivasaüj¤ànasaüj¤àyatanavimokùaü ni÷ritya samatikràntànàü ÷iùñe ÷ànte vimokùe mokùànusadç÷o vihàraþ vihàrasamçddhau ca cittacaitasikànàü nirodhaþ saüj¤àvedayitanirodhàvaraõàd vimuktyartham // (##) abhibhvàyatanàni katamàni / aùñàvabhibhvàyatanàni / pårvàõã catvàri abhibhvàyatanàni dvàbhyàü vimokùàbhyàü vyavasthàpyante / uttaràõi catvàri abhibhvàvatanàni ekena vimokùeõa vyavasthàpyante / tatra vimokùairàlambanamadhimucyate abhibhvàyataneùu àlambanaprabhibhavati / va÷avarttanatà mupàdàya // sattvasaükhyàtàni asattvasaükhyàtàni cà÷ritya råpàõi parittàdhimàtràõyucyante / ÷ubhà÷ubhànyà÷ritya råpàõi suvarõadurvarõànyucyante / mànuùyakadivyànyà÷ritya råpàõi hãnapraõãtànyucyante // ÷iùñàni yathà vimokùeùåktàni // àlambanàbhibhavanatàmupàdàya abhibhvàyatanànãtyucyante // kçtsnàyatanàni katamàni / da÷a kçtsnàyatanàni / kçtsnaspharaõàlambanatàmupàdàya kçtsnàyatanànãtyucyate / kçtsnaspharaõavihàrasamçddhau samàdhiþ praj¤à tatsaüprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ kçtsnàyatanànãtyucyante // kimupàdàya kçtsnàyataneùu pçthivyàdivyavasthàpanam / taiþ kçtsnàyatanaiþ à÷rayà÷ritaråpàõi pa÷yatãti kçtsnaspharaõatàmupadaya / ÷iùñàni yathàyogaü vimokùavat // tathà ca kçtsnàyatanaiþ pariniùpattirvimokùàõàm // araõà katamà / dhyànaü ni÷ritya kle÷otpattyanurakùàvihàrasamçddhau samàdhiþ praj¤à tatsaüprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ // praõidhij¤ànaü katamat / dhyànaü ni÷ritya j¤eya j¤ànapraõidhisamçddhau samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // pratisaüvidaþ katamàþ / catasraþ pratisaüvidaþ / dharmapratisaüvid katamà / dhyànaü ni÷ritya sarvadharma paryàyeùu avyàghàtasamçddhau samàdhãþ praj¤à÷eùaü pårvavat // arthapratisaüvid katamà / dhyànaü ni÷ritya lakùaõe abhipràye (##) càvyàghàtasamçddau samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // niruktipratisaüvid katamà / dhyànaü ni÷ritya janapadabhàpàyàmanuvyavahàre dharmanirvacane ca avyàghàta samçddhau samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // pratibhànapratisaüvid katamà / dhyànaü ni÷ritya dharmaprabhedeùu avyàghàtasamçddhau samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // abhij¤à katamàþ / ùaóabhij¤àþ / çddhyabhij¤à katamà / dhyànaü ni÷ritya vicitrarddhivikurvita samçddhau samàdhiþ praj¤à tatsaprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ // divya÷rotràbhij¤à katamà / dhyànaü ni÷ritya vicitràõàü ÷abdànàmanu÷ravasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // cetaþparyàyàbhij¤à katamà / dhyànaü ni÷ritya parasattveùu cittacaritaparyàya prave÷asamçddhau yaþ samàdhi praj¤à ÷eùaü pårvavat // pårvanivàsànusmçtyabhij¤à katamà / dhyànaü ni÷ritya pårvàntacaryànusmaraõasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // cyutyupapàdàbhij¤à katamà / dhyànaü ni÷ritya sattvànàü cyutyupapàdaprakàra saüdar÷anasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // àsravakùayàbhij¤à katamà / dhyànaü ni÷ritya àsravakùayaj¤ànasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à tatsaüprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ // lakùaõànuvya¤janàni katamàni / dhyànaü ni÷ritya lakùaõànuvya¤janairvibhràjamànasandar÷anasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à tatsaüprayåktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ tatsamutthitavipàkà÷ca // pari÷uddhayaþ katamàþ / catasraþ pari÷uddhayaþ / à÷rayapari÷uddhiþ katamàþ / dhyànaü ni÷ritya yathàkàmama÷rayasyopàdàne sthànaparityàgànàü samçddhau yaþ samàdhãþ praj¤à tatsaüprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ // àlambanapari÷uddhiþ katamà / dhyànaü ni÷ritya yathàkàmamàlambananirmàõapariõàmanaj¤ànànàü samçddhau yaþ samàdhi praj¤à ÷eùaü pårvavat // cittapari÷uddhiþ katamà / dhyànaü ni÷ritya yathàkàmaü samàdhimukhava÷avarttisamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // j¤ànapari÷uddhiþ katamà / dhyànaü ni÷ritya yathàkàmaü dhàraõãmukhasandhàraõasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // (##) balàni katamàni / ba÷a tathàgatabalàni / sthànàsthànabalaü katamat dhyànaü ni÷ritya sarvaprakàra sthànàsthànaj¤ànasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à tatsaüprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ // karmasvakaj¤ànabalaü katamat / dhyànaü ni÷ritya sarvaprakàra karmasvakaj¤ànasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // ÷iùñàni balàni yathàyogaü veditavyàni // vai÷àradyàni katamàni / catvàri vai÷àradyàni // abhisaübodhivai÷àradyaü katamat / dhyànaü ni÷ritya svàrthamevàrabhya sarvàkàraj¤eyàbhisaübodhipratij¤àpratiùñhàpanasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à tatsaüprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ // àsravakùayavai÷àradyaü katamat / dhyànaü ni÷ritya svàrthamevàrabhya sarvàkàrasravakùayapratij¤à pratiùñhàpanasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // antaràyikadharmavai÷àradyaü katamat / dhyànaü ni÷ritya paràrthamàrabhya sarvàkàràntaràyikadharmapratij¤àpratiùñhàpanasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // nairyàõikapratipadavai÷àradyaü katamat / dhyànaü ni÷ritya paràrthamàrabhya sarvàkàra nairyàõikamàrgadharma pratij¤àpratiùñhàpanasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // smçtyupasthànàni katamàni / trãõyeva smçtyupasthànàni / gaõaparikarùaõe sarvàkàrasaükle÷àsamudàcàrasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü purvavat // arakùàõi katamàni / trãõyeravàrakùàõi // gaõaparikarùaõe yathàkàmamavavàdànu÷àsanãprayogasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // asaüpramoùadharmatà katamà / sarvàkàrasya yathàvat kçtassa bhàùitasya càbhilapanasamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // vàsanàsamudghàtaþ katamaþ / sarvaj¤asya sataþ asarvaj¤aceùñitàsamudàcàrasamçddau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // mahàkaruõà katamà / nirantaraü sarvaprakàraduþkhàlambanakaruõàvihàrasamçddau yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // (##) àveõikà buddhadharmàþ katame / aùñàda÷àveõikà buddhadharmàþ // asàdhàraõa kàyavàïganaskarthapari÷uddhi samçddau sà÷rayàõàü saphalànàü tathàgatendriyàõamapràptyàmaparihàõisamçddhau asàdhàraõa karmasamudàcàrasamçddhau asàdhàraõaj¤ànavihàrasamçddhau ca yaþ samàdhiþ praj¤à ÷eùaü pårvavat // sarvàkàraj¤atà katamà / skandhadhàtvàyatanànàü sarvàkàraj¤atàsamçddhau yaþ samàdhiþ praj¤à tatsaüprayuktà÷ca cittacaitasikà dharmàþ // eteùàü guõànamabhinirhàraþ katamaþ / vi÷uddhàni catvàri dhyànàni ni÷ritya anyatãrthãyaþ ÷ràvako bodhisattvo và abhinirharati catvàri apramàõànyevaü pa¤càbhij¤àþ / ÷eùàn guõàn pràntakoñikaü caturthaü dhyànaü ni÷ritya ÷ràvako bodhisattvastathàgato vàbhinirharati // tatpunaþ kimupàdàya / dhyànasanni÷rayeõa yathàvyavasthànamanasikàravahulãkàratàmupàdàya // ta ete guõà dvividhàþ / svakàritrapratyupasthànà÷ca vaihàrikà÷ca // ye svakàritrapratyupasthànàþ te lokottarapçùñhalabdhàþ saüvçtij¤ànasvabhàvà draùñavyàþ // ye punarvaihàrikàste lokottaraj¤ànasvabhàvà draùñavyàþ // apramàõaiþ kiü karma karoti / vipakùaü jahàti / anukampàvihàritayà puõya saübhàraü paripårayati sattvaparipàke ca na parikhidyate // vimokùaiþ kiü karma karoti / nirmàõakarmàbhinirharati / ÷ubhanirmàõe na saükli÷yate ÷ànteùu vimokùeùu na sajjati / paramapra÷àntena càryavihàreõa viharati / adhimucyanatà mupàdàya // abhibhvàyatanaiþ kiü karma karoti / trayàõàü vimokùàõàmàlambanaü va÷e varttayatyàlambanàbhibhavanatàmupàdàya // kçtsnàyatanaiþ kiü karma karoti / vimokùàlambanaü pariniùpàdayati kçtsnaspharaõatàmupàdàya // araõayà kiü karma karoti / àdeyavacano bhavati // praõidhij¤ànena kiü karma karoti / bhåtabhavyavarttamànaü vyàkaroti bahumata÷ca bhavati lokasya // pratisaüvidbhiþ kiü karma (##) karoti / de÷anayà sattvacittàni saütoùayati // abhij¤àbhiþ kiü karma karoti / ÷àsane kàyakarmaõà àvarjayati / vàkkarmaõà cittàde÷anayàvarjayati sattvacaritaü ca j¤àtvà àgatiü ca gatiü ca niþsaraõe sattvàn yathàvadavavadate // lakùaõànuvya¤janaiþ kiü karma karoti / dar÷anamàtrakeõa mahàpuruùatve saüpratyayaü janayati cittànyabhiprasàdayati // pari÷uddhibhiþ kiü karma karoti / saücintya bhavopapattiü parigçõhàti / àkàïkùayankalpaü và kalpàva÷eùaü và tiùñhati àyuþsaüskàràn và utsçjati / dharmava÷avarttã bhavati samàdhiva÷avartã saddharmaü ca sandhàrayati // balaiþ kiü karma karoti / ahetuviùamahetuvàdaü pratyàkhàyàkçtàbhyàgamavàde ca samyaga bhyudayamàrgaü de÷ayati sattvacittacaritàni cànupravi÷ya de÷anàbhàjanatàü cà÷ayaü cànu÷ayaü càlambanaü ca saübhàraü ca bhavyatàü ca niþsaraõaü ca yathàvanniþ÷reyasamàrgaü de÷ayati / sarvamàràü÷ca nigçõhàti sarvatra ca pra÷naü pçcchati pçùño vyàkaroti // vai÷àradyaiþ kiü karma karoti / parùadi samyagàtmanaþ ÷àstçtvaü vyavasthàpahati codakàü÷cànyatãrthyànnigçõhàti // smçtyupasthànaiþ kiü karma gaõamavavadate samanu÷àsti // asaümoùadharmatayà kiü karma karoti / buddhakçtyaü na hàpayati // vàsanàsamudghàtena kiü karma karoti / niþkle÷aþ kle÷apratiråpàü ceùñànna(da)r÷ayati // mahàkaruõayà kiü karma karoti / ùañkçtvo ràtriüdivasena lokaü vyavalokayati // àveõikairbuddhadharmaiþ kiü karma karoti / sarva÷ràvakapratyekabuddhàn kàyavàïmanaskarmapari÷uddhyà pràptyà càreõa vihàreõa vàbhibhavati // (##) sarvàkàraj¤atayà kiü karma karoti / sarvasattvànàü sarvasaü÷ayàü ÷chinatti dharmanetrã¤ca dãrghakàlamavasthàpayati yena paripakùà (? kùyàþ) sattvàþ paripacyante paripakà÷ca vimucyante // eùvabhisamayeùåttarottaraü vi÷iùñaü màrgaü labhamànaþ pårvakaü hãnaü màrgaü vijahàti saükalanaprahàõaü ca sàkùàtkaroti / nirupadhi÷eùe nirvàõadhàtau ÷ràvakaþ sarvammàrgasamavasargavihànyà vijahàti no tu bodhisattvaþ // ataeva bodhisattvà akùayaku÷alamålà akùa(ya)guõà ityucyante // yànyavyàkçtavaståni vyavasthàpitàni kimupàdàya / ayoni÷aþparipra÷na tàmupàdàya // (ayoni÷aþ paripra÷natà kimupàdàya /) hetuphalasaükle÷avyavadànacintàpasrivarjanatàmupàdàya // 0 // kena kàraõena bodhisattvo bodhimanava vadyàmavakràntaþ strotàpanno na bhavati / strotaþpratipattyapariniùpannatàmupàdàya // kena kàraõena sakçdàgàmã na bhavati / apramàõasaücintya bhavopaprattiparigrahatàmupàdàya // kena kàraõenànàgàmã na bhavati / dhyànairvihçtya kàmadhàtàvupapadyànatàmupàdàya / bodhisattvaþ satyànyabhi samayena labdhvà da÷asu måmiùu bhàvanàmàrgeõa j¤eyàvaraõapratipakùamàrgaü bhàvayati na kle÷àvaraõapratipakùamàrgam // tathà ca bodhipràptaþ kle÷àvaraõaü j¤eyàvaraõaü ca vijahàti arhan tathàgata÷ca saüpadyate // sa ca bodhisattvaþ sarvakle÷àprahàõàt mantroùadhayo viùamiva sarvakle÷àn abhibhavati sarvàn kle÷àn doùàü÷ca notpàdayati sarvàsu bhåmiùu arhanniva kle÷àn prajahàti / api khalu bodhisattvo j¤eyeùu bhàvanàku÷alo bhavati upàyeùu bhàvanàku÷alo bhavati abhåtaparikalpeùu bhàvanàku÷alo bhavati nirvikalpeùu bhàvanàku÷alo bhavati tena kàlena kàlamindriyàõyuttàpayati / j¤eyaü katamat / saükùepeõa ùaóvidham / bhràntiþ bhràntyà÷rayaþ abhràntyà÷rayaþ bhràntyabhràntiþ abhràntiþ abhràntiniùyanda÷ca // upàyakau÷alyaü katamat / saükùeparà÷caturvidham / (##) sattvaparipàkakau÷alyaü buddhadharmaparipuraõakau÷alyaü kùipràbhij¤àkau÷alyaü màrgànupacchedakau÷alyaü ca // abhåtaparikalpaþ katamaþ / saükùepato da÷avidhaþ / målavikalpaþ nimittivikalpaþ nimittapratibhàsavikalpaþ nimittavikàravikalpaþ nimittipratibhàsavikàravikalpaþ paropanãtavikalpaþ ayoni÷ovikalpaþ yoni÷ovikalpaþ abhinive÷avikalpaþ vikùepavikalpa÷ca // sa punaþ da÷avidhaþ / abhàvavikalpa bhàvavikalpaþ samàropavikalpaþ apavàdavikalpaþ ekatvavi kalpaþ pçthaktvavikalpaþ svabhàvavikalpaþ vi÷eùavikalpaþ yathànàmàrthavikalpaþ yathàrthanàmavikalpa÷ca // nirvikalpatà katamà / samàsatastrividhà / santuùñinirvikalpatà aviparyàsanirghikalpatà niùprapa¤canirvikalpatà ca // tà imàstitraþ pçthagjana÷ràvakabodhisattvànàü yathàkramaü veditavyàþ // yàsau nimittato niùprapa¤canirvikalpatà tasyàþ punaþ abhàvasya pa¤ca nimittàni / na amanasikàrataþ na manasikàrasamatikramataþ na vyupa÷amataþ na svabhàvataþ na àlambane 'bhisaüskàrata÷ca / api khalu àlaübane 'nabhisaüskàrataþ / bodhisattvaþ prakçtyà tãkùõendriyaþ kathaü punaþ indriyàpyuttàpayatãti / tãkùõamçdvindriyamà÷ritya tãkùõamadhyendriyamabhinirharati / punaþ tãkùõamadhyendriyamà÷ritya tãkùõatãkùõendriyamabhinirharati // (iti abhidharmasamuccaye pràptivini÷cayo nàma caturthaþ samuccayaþ //) // (atha mahàyànabhidharmasamuccaya÷àstre vini÷cayabhàge sàükathyapariccheda÷caturthaþ) sàükathyavini÷cayaþ katamaþ / saükùepataþ saptavidhaþ / arthavini÷cayaþ vyàkhyàvini÷cayaþ prabhidyasaüdar÷anavini÷cayaþ saüpra÷navini÷cayaþ saügrahavini÷cayaþ vàdavini÷cayaþ abhisandhivini÷caya÷ca // arthavini÷cayaþ katamaþ / yatra ùaóarthànàrabhya vini÷cayo bhavati // katame (##) ùaóarthàþ / svabhàvàrthaþ hetvarthaþ phalàrthaþ karmàrthaþ yogàrthaþ vçttyartha÷ca // svabhàvàrthastraüyaþ svabhàvàþ // hetvarthastrayo hetavaþ // utpattihetuþ pravçttihetuþ siddhihetu÷ca // phalàrthaþ pa¤caphalàni / vipàkaphalaü niùyandaphalaü adhipatiphalaü puruùakàraphalaü visaüyogaphalaü ca // karmàrthaþ pa¤ca karmàõi / upalabdhikarma kàritrakarma vyàvasàyakarma pariõatikarma pràptikarma ca // yogàrthaþ pa¤ca yogàþ / sàmåhiko yogaþ ànubandhiko yogaþ sàübandhiko yogaþ àvasthiko yogaþ vaikàriko yoga÷ca // vçttyarthaþ pa¤ca vçttayaþ / lakùaõavçttiþ avasthànavçttiþ viparyàsavçttiþ aviparyàsavçttiþ prabhedavçtti÷ca // vyàkhyàvini÷cayaþ katamaþ / yena såtràntàn vyàcaùñe // sa punaþ katamaþ / saükùepeõa ùaóvidhaþ / parij¤eyavastu parij¤eyo 'rthaþ parij¤opaniùad parij¤à parij¤àphalam tatpravedanà ca // api khalu caturda÷a mukhàni vyàkhyàvini÷cayasya / katamàni caturda÷a / vyàkhyàsaügrahamukham vastusaügrahamukham aïgopàïgamukham uggarottaranirhàramukham pratikùepamukham akùarapariõàmamukham nà÷ànà÷amukham pudgalavyavasthànamukham prabhedavyavasthànamukham nayamukham parij¤àdimukham balà balamukham pratyàhàramukham abhinirhàramukhaü ca // prabhidyasaüdar÷anavini÷cayaþ katamaþ / yathànirdiùñeùu skandhàdiùu dharmeùu yathàyogamekàvacarakaþ pårvapadakaþ pa÷càtpadakaþ dvikoñikaþ trikoñikaþ catuùkoñikaþ oükàritaþ pràtikùepika ityevamàdayaþ // saüpra÷navini÷cayaþ katamaþ / aùñàkàrakàyade÷ena aùñàkàrayàyade÷ane ca (##) pra÷navyàkaraõena sarvasatyamithyà vini÷cayaþ / api khalu catvàraþ saüpra÷na vini÷cayamàrgàþ / dåùakaþ pratiùñhàpakaþ chedakaþ bodhaka÷ca // saügrahavini÷cayaþ katamaþ / da÷abhiþ sthànaiþ saügçhãto vini÷cayaþ // katamàni da÷a sthànàni / kçtyànuùñhànavini÷cayasthànam avatàravini÷cayasthànam adhimuktivini÷cayasthànam yuktivini÷cayasthànam sàükathyavini÷cayasthànam prativedhavini÷cayasthànam vi÷uddhivini÷cayasthànam abhinirhàrapadaprabhedavini÷cayasthànam anàbhogàbhogamàtrasarvàrthasiddhivini÷cayasthànaü ca / vàdavini÷cayaþ katamaþ / saükùepataþ saptavidhaþ / vàdaþ vàdàdhikaraõaü vàdàdhiùñhànaü bàdàlaükàraþ vàdanigrahaþ vàdaniþsaraõaü bàde bahukarà dharmà÷ca // prathamo vàdaþ punaþ ùaóvidhaþ / vàdaþ pravàdaþ vivàdaþ apavàdaþ anuvàda avavà÷ca // vàdaþ sarvalokavacanam // pravàdaþ lokànu÷ruto vàdaþ / lokaj¤ànapravàdataþ // vivàdaþ parasparaü viruddhayorvàde 'vasthànam // apavàdaþ parasparaü kopasaürambhapàruùyanacanam // anuvàdaþ vi÷uddhaj¤ànadar÷anànukålaþ sàükathyavini÷cayaþ // avavàdaþ sattvànàü asamàhitacittànàü cittasamàdhànàya samàhitacittànàü vimokùalàbhàya de÷anàvàdaþ // dvitãyaü vàdàdhikaraõaü ràjakulaü và prajàkulaü và pràmàõikànàü sahàyakànàü dharmàrthaku÷alànàü ÷ramaõabràhmaõànàü nàdasabhà và / (##) tçtãyaü vàdàdhiùñhànaü yadadhiùñhàya vàdaþ kriyate / saükùepato dvividham / sàdhyaü sàdhanaü ca / sàdhyaü dvividham / svabhàvo vi÷eùa÷ca // sàdhanàni aùñau / pratij¤à hetuþ dçùñàntaþ upanayaþ nigamanaü pratyakùaü anumànaü àptàgama÷ca // sàdhyasya svabhàvaþ àtmasvabhàvo dharmasvabhàvo và / vi÷eùaþ àtmavi÷eùo dharmavi÷eùo và // pratij¤à sàdhyasya svarucitàrthasya parasaüpràpaõavij¤àpanà / hetuþ tasminneva sàdhye apratãtasyàrthasya saüpratyayanimittaü pratyakùopalambhànupalambhasamàkhyànam // dçùñànta dçùña antena adçùñàsya antasya samãkaraõasamàkhyànam // upanayaþ ÷iùñatajjàtãya rmmàpagamàya nayatvasamàkhyànam // nigamanaü niùñhàgamanasamàkhyànam // prasvasatprakà÷àbhrànto 'rthaþ // anumànaü pratyakùa÷iùñasaüpratyayaþ // àptàgamaþ taduviruddhopade÷aþ // caturtho vàdàlaükàraþ vàdàdhiùñhàne samyagyuktibhiþ vàdasabhàyàü gambhãro nipuõa÷ca bhavatãti vàdàlaükàra ityucyate / sa punaþ ùaóvidhaþ / svaparasamayaj¤atà vàkkaraõasaüpad vai÷aradyaü pratibhànaü sthairyaü dàkùiõyaü ca // pa¤camo vàdanigrahaþ kathàtyàgaþ kathàsàdaþ kathàdoùa÷ca // kathàtyàgaþ svàvàdadoùàbhyupagamaþ paravàaguõàbhyupagama÷ca // kathàsàdaþ anyavastupratisaraõena vyàvçttiþ bàhyavastuvacanena målaparatij¤àparityàgaþ krodhamadamànamràkùàdi pradar÷anaü ca // yathoktaü såtre / kathàdoùaþ saükùepeõa navavidhaþ / àkulaü saürabdham agamakam amitam anarthakam akàlam asthiram apradãptam apravaddhaü ca // ùaùñhaü vàdaniþsaraõaü guõadoùau vicàrya vàdànniþsaratyakaraõena và prativàdityabhàjanatàü parùado vaiguõyamàtmano 'kau÷alyaü ca j¤àtvà vàdaü na karoti / prativàdini bhàjanatàü parùado guõavattvamàtmanaþ kau÷alyaü ca j¤àtvà vàdaü karoti // (##) vàde bahukarà dharmàþ samàsatastrayaþ / svaparasamayaj¤atà yayà sarvatra nipuõo vàdaü karoti / vai÷àradyaü yena nipuõaþ samagraparùadi vàdaü karoti / pratimànaü yena nipuõaþ sarvàün kañhinàn pra÷nàn vyàkaroti // api khalu svahitasukha kàmena vàdeùu abhij¤àtuü pravarttitavyaü na paraiþ vivàdaü kartum / taduktaü bhagavatà mahàyànà bhidharmasutre / bodhisattvena vãryamàrabhamàõena ku÷alapakùaprayuktena pratipattisàrakeõa dharmànudharmacàriõà sarvasattvasaügràhakeõa kùipramanuttaràü samyak saübodhimabhisaübudhyatà dvàda÷asthànadharmàn samanupa÷yatà na paraiþ saha vivàdaþ kàryaþ // katame dvàda÷a / anuttaràrthaparamadharmade÷anàyàü saüpratyayo durlabhaþ / prà÷nikànàmavavàdagràhakaü cittaü durlabham / sabhyà guõadoùavicàrakà÷ca durlabhà / vàde prayuktànàü ùaódoùaviraho durlabhaþ / katame ùañ / asatpakùabhinive÷adoùaþ kusçtivacanadoùaþ akàlikavàkkaraõadoùaþ kathàsàdadoùaþ pàrupyavacatadoùaþ cittàghàtadoùa÷ca / vàde saürambhàbhàvo durlabhaþ / vàde paracittànurakùaõaü durlabham / vàde anurakùaõe 'pi cittasamàdhidurlabhaþ / vàde cittasya nikàrsaparotkarùakàmatà durlabhà / nikarùaparotkarùayorapi cittasyàsaükle÷o durlabhaþ / saükliùñe tu citte spar÷avihàro durlabhaþ / aspar÷avihàre tu ku÷aladharmabhàvanà durlabhà / nirantaraü ku÷aladharme 'bhàvite tu asamàhicittasya kùipraü samàdhilàbhaþ samàhitacittasya và kùipraü vimokùalàbho durlabhaþ // abhisandhivini÷cayaþ katamaþ / uktàdanyo 'rthaþ / nàmapadavya¤janakàyànàü channasyàbhisandheþ anyàrthàbhivya¤jane vipariõàmaþ // (##) yathoktaü såtre / màtaraü pitaraü hatvà ràjànaü dvau bahu÷rutau / ràùñraü sànucaraü hatvà naro vi÷uddha ucyate // apicoktaü såtre / a÷raddho 'kçtaj¤a÷ca sandhicchedã ca yo naraþ / hatàvakà÷o vàntà÷aþ sa vai uttamapuruùaþ // puna÷coktaü såtre / asàre sàramatayo viparyàse ca susthitàþ / kle÷ena ca susaükliùñà labhante bodhimuttamàm // api coktaü såtre bodhisattvo mahàsattvaþ pa¤cabhirdharmaiþ samanvàgato dànapàra mitàyàü kùipraü paripåriü labhate / katame pa¤ca / màtsaryadharmatàmanuvçühayati / dànena ca parikhidyate / yàcanakaü ca dveùñi / na kiücit kadàcid dadàti / dåre ca bhavati dànasya // puna÷coktaü såtre / bodhisattvo mahàsattvaþ pa¤cadharmasamanvàgato brahmacàrã bhavati parameõa vi÷uddhena brahmacaryeõa samanvàgataþ // katame pa¤ca // nànyatra maithunyànmaithunasya niþsaraõaü paryeùate / maithunaprahàõenopekùako bhavati / utpannaü ca maithunarogamadhivàsayati / maithunapratipakùeõa ca dharmeõottrasyati / abhãkùõaü ca dvayadvayaü samàpadyate // kimupàdàyedaü ÷àstramabhidharmasamuccaya iti nàma labhate / saükùepatastribhirarthaiþ / sametyoccayatàmupàdàya samantàduccayatàmupàdàya samyaguccayatàü copàdàya // (iti abhidharmasamuccaye sàükathyavini÷cayo nàma pa¤camaþ samuccayaþ //) //