Amarasimha: Namalinganusasana [Amarakosa], Kanda 3 Input by Avinash Sathaye and Pramod SV Ganesan (April 20, 1997) ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ amarako÷a evaü nàmaliïgànu÷àsanaü kàõóa 3 tçtãyaü sàmànyakàõóam | atha vi÷eùyanighnavargaþ | (3.0.1) vi÷eùya nighnaiþ saükãrõair nànàrthairavyayairapi (3.0.2) liïgàdi saügrahair vargàþ sàmànye vargasaü÷rayàþ paribhàùà | (3.0.3) strãdàràdyair yad vi÷eùyaü yàdç÷aiþ prastutaü padaiþ (3.0.4) guõadravyakriyà÷abdàs tathà syus tasya bhedakàþ (3.1.5) vi÷eùyanighnavargaþ (3.1.6) kùemaïkaro 'riùñatàti÷÷ivatàti÷÷ivaïkaraþ (3.1.7) sukçtã puõyavàn dhanyo mahecchas tu mahà÷ayaþ (3.1.8) hçdayàluþ suhçdayo mahotsàho mahodyamaþ (3.1.9) pravãõe nipuõàbhij¤avij¤aniùõàta÷ikùitàþ (3.1.10) vaij¤ànikaþ kçtamukhaþ kçtã ku÷ala ityapi (3.1.11) påjyaþ pratãkùyaþ sàü÷ayikaþ saü÷ayàpannamànasaþ (3.1.12) dakùiõãyo dakùiõàrhas tatra dakùiõya ityapi (3.1.13) syur vadànyasthålalakùyadàna÷auõóà bahuprade (3.1.14) jaivàtçkaþ syàdàyuùmànantarvàõis tu ÷àstravit (3.1.15) parãkùakaþ kàraõiko varadas tu samarddhakaþ (3.1.16) harùamàõo vikurvàõaþ pramanà hçùñamànasaþ (3.1.17) durmanà vimanà antarmanàþ syàdutka unmanàþ (3.1.18) dakùiõe saralodàrau sukalo dàtçbhoktari (3.1.19) tatpare prasitàsaktàviùñàrthodyukta utsukaþ (3.1.20) pratãte prathitakhyàtavitta vij¤àtavi÷rutàþ (3.1.21) guõaiþ pratãte tu kçtalakùaõàhatalakùaõau (3.1.22) ibhya àóhyo dhanã svàmã tvã÷varaþ patirã÷ità (3.1.23) adhibhår nàyako netà prabhuþ parivçóho 'dhipaþ (3.1.24) adhikardhiþ samçddhaþ syàt kuñumbavyàpçtas tu yaþ (3.1.25) syàdabhyàgàrikas tasminnupàdhi÷ ca pumànayam (3.1.26) varàïgaråpopeto yassiühasaühanano hi saþ (3.1.27) nirvàryaþ kàryakartà yaþ saüpannaþ satvasaüpadà (3.1.28) avàci måko 'tha manojavasaþ pitçsaünibhaþ (3.1.29) satkçtyàlaïkçtàü kanyàü yo dadàti sa kåkudaþ (3.1.30) lakùmãvàn lakùmaõaþ ÷rãlaþ ÷rãmàn snigdhastu vatsalaþ (3.1.31) syàd dayàluþ kàruõikaþ kçpàluþ såratassamàþ (3.1.32) svatantro 'pàvçtaþ svairã svacchando niravagrahaþ (3.1.33) paratantraþ paràdhãnaþ paravàn nàthavànapi (3.1.34) adhãno nighna àyatto 'svacchando gçhyako 'pyasau (3.1.35) khalapåþ syàd bahukaro dãrghasåtra÷ cirakriyaþ (3.1.36) jàlmo 'samãkùyakàrã syàt kuõñho mandaþ kriyàsu yaþ (3.1.37) karmakùamo 'laïkarmàõaþ kriyàvàn karmasådyataþ (3.1.38) sa kàrmaþ karma÷ãlo yaþ karma÷åras tu karmañhaþ (3.1.39) bharaõyabhuk karmakaraþ karmakàras tu tat kriyaþ (3.1.40) apasnàto mçtasnàta àmiùa÷ã tu ÷auùkulaþ (3.1.41) bubhukùitaþ syàt kùudhito jighatsura÷anàyitaþ (3.1.42) parànnaþ parapiõóàdo bhakùako ghasmaro 'dbharaþ (3.1.43) àdyånaþ syàdaudariko vijigãùàvivarjite (3.1.44) ubhau tvàtmambhariþ kukùimbhariþ svodarapårake (3.1.45) sarvànnãnas tu sarvànnabhojã gçdhnustu gardhanaþ (3.1.46) lubdho 'bhilàpukas tçùõak samau lolupalolubhau (3.1.47) sonmàdas tånmadiùõuþ syàdavinãtaþ samuddhataþ (3.1.48) matte ÷auõóotkañakùãbàþ kàmuke kamitànukaþ (3.1.49) kamraþ kàmayitàbhãkaþ kamanaþ kàmano 'bhikaþ (3.1.50) vidheyo vinayagràhã vacanesthita à÷ravaþ (3.1.51) va÷yaþ praõeyo nibhçtavinãtapra÷ritàþ samàþ (3.1.52) dhçùñe dhçùõag viyàta÷ ca pragalbhaþ pratibhànvite (3.1.53) syàdadhçùñe tu ÷àlãno vilakùo vismayànvite (3.1.54) adhãre kàtaras traste bhãrubhãrukabhãlukàþ (3.1.55) à÷aüsurà÷aüsitari gçhayàlur grahãtari (3.1.56) ÷raddhàluþ ÷raddhayà yukte patayàlus tu pàtuke (3.1.57) lajjà÷ãle 'patrapiùõur vandàrurabhivàdake (3.1.58) ÷aràrur ghàtuko hiüsraþ syàd varddhiùõus tu varddhanaþ (3.1.59) utpatiùõus tåtpatitàlaïkariùõus tu maõóanaþ (3.1.60) bhåùõur ÷vaviùõur bhavità vartiùõur vartanaþ samau (3.1.61) niràkariùõuþ kùipnuþ syàt sàndrasnigdhas tu meduraþ (3.1.62) j¤àtà tu viduro vindur vikàsã tu vikasvaraþ (3.1.63) visçtvaro visçmaraþ prasàrã ca visàriõi (3.1.64) sahiùõuþ sahanaþ kùantà titikùuþ kùamità kùamã (3.1.65) krodhano 'marùaõaþ kopã caõóas tvatyantakopanaþ (3.1.66) jàgaråko jàgarità ghårõitaþ pracalàyitaþ (3.1.67) svapnak ÷ayàlur nidràlur nidràõa÷ayitau samau (3.1.68) paràïmukhaþ paràcãnaþ syàdavàïpyadhomukhaþ (3.1.69) devàna¤cati devadryaï vi÷vadryaï vi÷vaga¤cati (3.1.70) yassahà¤cati sadhryaï sa sa tiryaï yastiro '¤cati (3.1.71) vado vadàvado vaktà vàgã÷o vàkpatissamau (3.1.72) vàcoyuktipañurvàgmã vàvadåko 'tivaktari (3.1.73) syàj jalpàkas tu vàcàlo vàcàño bahugarhyavàk (3.1.74) durmukhe mukharàbaddhamukhau ÷aklaþ priyamvade (3.1.75) lohalaþ syàdasphuñavàg garhyavàdã tu kadvadaþ (3.1.76) samau kuvàdakucarau syàdasaumyasvaro 'svaraþ (3.1.77) ravaõaþ ÷abdano nàndãvàdã nàndãkaraþ samau (3.1.78) jaóo 'j¤a eóamåkastu vaktuü ÷rotuma÷ikùite (3.1.79) tåùõãü÷ãlas tu tåùõãko nagno 'vàsà digambare (3.1.80) niùkàsito 'vakçùñaþ syàdapadhvastas tu dhikkçtaþ (3.1.81) àttagarvo 'bhibhåtaþ syàd dàpitaþ sàdhitaþ samau (3.1.82) pratyàdiùño nirastaþ syàt pratyàkhyàto niràkçtaþ (3.1.83) nikçtaþ syàd viprakçto vipralabdhas tu va¤citaþ (3.1.84) manohataþ pratihataþ pratibaddho hata÷ ca saþ (3.1.85) adhikùiptaþ pratikùipto baddhe kãlitasaüyatau (3.1.86) àpanna àpatpràptaþ syàt kàndi÷ãko bhayadrutaþ (3.1.87) àkùàritaþ kùàrito 'bhi÷aste saükasuko 'sthire (3.1.88) vyasanàrtoparaktau dvau vihastavyàkulau samau (3.1.89) viklavo vihvalaþ syàt tu viva÷o 'riùñaduùñadhãþ (3.1.90) ka÷yaþ ka÷yàrhe sannaddhe tvàtatàyã vadhodyate (3.1.91) dveùye tvakùigato vadhyaþ ÷ãrùacchedya imau samau (3.1.92) viùyo viùeõa yo vadhyo musalyo musalena yaþ (3.1.93) ÷i÷vidàno 'kçùõakarmà capala÷ cikuraþ samau (3.1.94) doùaikadçk purobhàgã nikçtas tvançjuþ ÷añhaþ (3.1.95) karõejapaþ såcakaþ syàt pi÷uno durjanaþ khalaþ (3.1.96) nç÷aüso ghàtukaþ kråraþ pàpo dhårtas tu va¤cakaþ (3.1.97) aj¤e måóhayathàjàtamårkhavaidheyabàli÷àþ (3.1.98) kadarye kçpaõakùudrakimpacànamitampacàþ (3.1.99) niþsvas tu durvidho dãno daridro durgato 'pi saþ (3.1.100) vanãyako yàcanako màrgaõo yàcakàrthinau (3.1.101) ahaïkàravànahaüyuþ ÷ubhaüyus tu ÷ubhànvitaþ (3.1.102) divyopapàdukà devà nçgavàdyà jaràyujàþ (3.1.103) svedajàþ kçmidaü÷àdyàþ pakùisarpàdayo 'õóajàþ | iti pràõivargaþ atra måla÷lokàþ 50 || (3.1.104) udbhidas tarugulmàdyà udbhidudbhijjamudbhidam (3.1.105) sundaraü ruciraü càru suùamaü sàdhu ÷obhanam (3.1.106) kàntaü manoramaü rucyaü manoj¤aü ma¤ju ma¤julam (3.1.107) ramyaü manoharaü saumyaü bhadrakaü ramaõãyakam (3.1.108) tadàsecanakaü tçpter nàstyanto yasya dar÷anàt (3.1.109) abhãùñe 'bhãpsitaü hçdyaü dayitaü vallabhaü priyam (3.1.110) nikçùñapratikçùñàrvarephayàpyàvamàdhamàþ (3.1.111) kupåyakutsitàvadyakheñagarhyàõakàþ samàþ (3.1.112) malãmasaü tu malinaü kaccaraü maladåùitam (3.1.113) påtaü pavitraü medhyaü ca vãdhraü tu vimalàrthakam (3.1.114) nirõiktaü ÷odhitaü mçùñaü niþ÷odhyamanavaskaram (3.1.115) asàraü phalgu ÷ånyaü tu va÷ikaü tucchariktake (3.1.116) klãbe pradhànaü pramukhapravekànuttamottamàþ (3.1.117) mukhyavaryavareõyà÷ ca pravarho 'navaràrdhyavat (3.1.118) paràrdhyàgrapràgraharapràgrayàgrayàgrãyamagriyam (3.1.119) ÷reyàn ÷reùñhaþ puùkalaþ syàt sattama÷ càti÷obhane (3.1.120) syuruttarapade vyàghrapuïgavarùabhaku¤jaràþ (3.1.121) siüha÷àrdålanàgàdyàþ puüsi ÷reùñhàrthagocaràþ (3.1.122) apràgrayaü dvayahãne dve apradhànopasarjane (3.1.123) vi÷aükañaü pçthu bçhad vi÷àlaü pçthulaü mahat (3.1.124) vaóroruvipulaü pãnapãvnã tu sthålapãvare (3.1.125) stokàlpakùullakàþ såkùmaü ÷lakùõaü dabhraü kç÷aü tanu (3.1.126) striyàü màtrà truñiþ puüsi lavale÷akaõàõavaþ (3.1.127) atyalpe 'lpiùñhamalpãyaþ kanãyo 'õãya ityapi (3.1.128) prabhåtaü pracuraü pràjyamadabhraü bahulaü bahu (3.1.129) puruhåþ puru bhåyiùñhaü sphàraü bhåya÷a ca bhåri ca (3.1.130) paraþ ÷atàdyàs te yeùàü parà saükhyà ÷atàdikàt (3.1.131) gaõanãye tu gaõeyaü saükhyàte gaõitamatha samaü sarvam (3.1.132) vi÷vama÷eùaü kçtsnaü samastanikhilàkhilàni niþ÷eùam (3.1.133) samagraü sakalaü pårõamakhaõóaü syàdanånake (3.1.134) ghanaü nirantaraü sàndraü pelavaü viralaü tanu (3.1.135) samãpe nikañàsannasaünikçùñasanãóavat (3.1.136) sade÷àbhyà÷asavidhasamaryàdasave÷avat (3.1.137) upakaõñhàntikàbhyarõàbhyagrà apyabhito 'vyayam (3.1.138) saüsakte tvavyavahitamapadàntaramityapi (3.1.139) nediùñhamantikatamaü syàd dåraü viprakçùñakam (3.1.140) davãya÷ ca daviùñhaü ca sudåraü dãrghamàyatam (3.1.141) vartulaü nistalaü vçttaü bandhuraü tånnatànatam (3.1.142) uccapràü÷ånnatodagrocchritàstuïge 'tha vàmane (3.1.143) nyaïnãcakharvahrasvàþ syuravàgre 'vanatànatam (3.1.144) aràlaü vçjinaü jihmamårmimat ku¤citaü natam (3.1.145) àviddhaü kuñilaü bhugnaü vellitaü vakramityapi (3.1.146) çjàvajihmapraguõau vyaste tvapraguõàkulau (3.1.147) ÷à÷vatas tu dhruvo nityasadàtanasanàtanàþ (3.1.148) sthàsnuþ sthirataraþ stheyànekaråpatayà tu yaþ (3.1.149) kàlavyàpã sa kåñasthaþ sthàvaro jaïgametaraþ (3.1.150) cariùõu jaïgamacaraü trasamiïgaü caràcaram (3.1.151) calanaü kampanaü kampraü calam lolaü calàcalam (3.1.152) ca¤calaü taralaü caiva pàriplavapariplave (3.1.153) atiriktaþ samadhiko dhçóhasandhis tu saühataþ (3.1.154) khakkhañaü kañhinaü kråraü kañhoraü niùñhuraü dhçóham (3.1.155) jarañhaü mårtiman mårtaü pravçddhaü prauóhamedhitam (3.1.156) puràõe pratanapratnapuràtanacirantanàþ (3.1.157) pratyagro 'bhinavo navyo navãno nåtano navaþ (3.1.158) nåtna÷ ca sukumàraü tu komalaü mçdulam mçdu (3.1.159) anvaganvakùamanuge 'nupadaü klãbamavyayam (3.1.160) pratyakùaü syàdaindriyakamapratyakùamatãndriyam (3.1.161) ekatàno 'nanyavçttiraikàgraikàyanàvapi (3.1.162) apyekasarga ekàgryo 'pyekàyanagato 'pi saþ (3.1.163) puüsyàdiþ pårvapaurastyaprathamàdyà athàstriyàm (3.1.164) anto jaghanyaü caramamantyapà÷càtyapa÷cimàþ (3.1.165) moghaü nirarthakaü spaùñaü sphuñaü pravyaktamulbaõam (3.1.166) sàdhàraõaü tu sàmànyamekàkã tveka ekakaþ (3.1.167) bhinnàrthakà anyatara ekaü tvo 'nyetaràvapi (3.1.168) uccàvacaü naikabhedamuccaõóamavilambitam (3.1.169) aruntudas tu marmaspçgabàdhaü tu nirargalam (3.1.170) prasavyaü pratikålaü syàdapasavyamapaùñhu ca (3.1.171) vàmaü ÷arãre savyaü syàdapasavyaü tu dakùiõam (3.1.172) saïkañam nà tu saübàdhaþ kalilaü gahanaü same (3.1.173) saükãrõe saükulàkãrõe muõóitaü parivàpitam (3.1.174) granthitaü sanditaü dçbdhaü visçtaü vistçtaü tatam (3.1.175) antargataü vismçtaü syàt praàptapraõihite same (3.1.176) vellitapreïkhitàdhåtacalitàkampità dhute (3.1.177) nuttanunnàstaniùñhayåtàviddhakùipteritàþ samàþ (3.1.178) parikùiptaü tu nivçttaü måùitaü muùitàrthakam (3.1.179) pravçddhaprasçte nyastanisçùñe guõitàhate (3.1.180) nidigdhopacite gåóhagupte guõñhitaråùite (3.1.181) drutàvadãrõe udgårõodyate kàcita÷ikyite (3.1.182) ghràõaghràte digdhalipte samudaktoddhçte same (3.1.183) veùñitaü syàd valayitaü saüvãtaü ruddhamàvçtam (3.1.184) rugõaü bhugne 'tha ni÷itakùõuta÷àtànitejite (3.1.185) syàd vinà÷onmukhaü pakvaü hrãõahrãtau tu lajjite (3.1.186) vçtte tu vçtavyàvçttau saüyojita upàhitaþ (3.1.187) pràpyaü gamyaü samàsàdyaü syannaü rãõaü snutaü srutam (3.1.188) saügåóhaþ syàt saükalito 'vagãtaþ khyàtagarhaõaþ (3.1.189) vividhaþ syàd bahuvidho nànàråpaþ pçthagvidhaþ (3.1.190) avarãõo dhikkçta÷ càpyavadhvasto 'vacårõitaþ (3.1.191) anàyàsakçtaü phàõñaü svanitaü dhvanitam same (3.1.192) baddhe sandànitaü måtamudditaü sanditaü sitam (3.1.193) niùpakve kvathitaü pàke kùãràjya haviùàü ÷çtam (3.1.194) nirvàõo munivahnyàdau nirvàtas tu gate 'nile (3.1.195) pakvam pariõate gånaü hanne mãóhaü tu måtrite (3.1.196) puùñe tu puùitaü soóhe kùàntamudvàntamudgate (3.1.197) dàntas tu damite ÷àntaþ ÷amite pràrthite 'rditaþ (3.1.198) j¤aptas tu Gyapite channa÷ chàdite påjite '¤citaþ (3.1.199) pårõas tu pårite kliùñaþ kli÷ite 'vasite sitaþ (3.1.200) pruùñapluùñoùità dagdhe taùñatvaùñau tanåkçte (3.1.201) vedhitacchidritau viddhe vinnavittau vicàrite (3.1.202) niùprabhe vigatàrokau vilãne vidrutadrutau (3.1.203) siddhe nirvçttaniùpannau dàrite bhinnabheditau (3.1.204) åtaü syåtamutaü ceti tritayaü tantu santate (3.1.205) syàdarhite namasyitanamasitamapacàyitàrcitàpacitam (3.1.206) varivasite varivasyitamupàsitaü copacaritaü ca (3.1.207) saütàpitasaütaptau dhåpita dhåpàyitau ca dåna÷ ca (3.1.208) hçùño mattas tçptaþ prahlannaþ pramuditaþ prãtaþ (3.1.209) chinnaü chàtaü lånaü kçttaü dàtaü ditaü chitaü vçkõam (3.1.210) srastaü dhvastaü bhraùñaü skannaü pannaü cyutaü galitam (3.1.211) labdhaü pràptaü vinnaü bhàvitamàsàditaü ca bhåtam ca (3.1.212) anveùitaü gaveùitamanviùñaü màrgitaü mçgitam (3.1.213) àrdraü sàrdraü klinnaü timitaü smititaü samunnamuttaü ca (3.1.214) tràtaü tràõaü rakùitamavitaü gopàyitaü ca guptaü ca (3.1.215) avagaõitamavamatàvaj¤àte avamànitaü ca paribhåte (3.1.216) tyaktaü hãnaü vidhutaü samujjhitaü dhåtamutsçùñe (3.1.217) uktaü bhàùitamuditaü jalpitamàkhyàtamabhihitaü lapitam (3.1.218) buddhaü budhitaü manitaü viditaü pratipannamavasitàvagate (3.1.219) urãkçtamurarãkçtamaïgãkçtamà÷rutaü pratij¤àtam (3.1.220) saügãrõaviditasaü÷rutasamàhitopa÷rutopagatam (3.1.221) ãlita÷astapaõàyitapanàyitapraõutapaõitapanitàni (3.1.222) api gãrõavarõitàbhiùñuteóitàni stutàrthàni (3.1.223) bhakùitacarvitaliptapratyavasitagilitakhàditapsàtam (3.1.224) abhyavahçtànnajagdhagrastaglastà÷itaü bhukte (3.1.225) kùepiùñhakùodiùñhapreùñhavariùñhasthaviùñhabaühiùñhàþ (3.1.226) kùiprakùudràbhãpsitapçthupãvarabahulaprakarùàrthàþ (3.1.227) sàdhiùñhadràghiùñhaspheùñhagariùñhahrasiùñhavçndiùñhàþ (3.1.228) bàóhavyàyatabahuguruvàmanavçndàrakàti÷aye % iti vi÷eùyanighnavargaþ 1 atra må ÷lo 112 saükãrõavargaþ | (3.2.229) prakçtipratyayàrthàdyaiþ saükãrõe liïgamunnayet | atha saükãrõavargaþ (3.2.230) karma kriyà tatsàtatye gamye syuraparasparàþ (3.2.231) sàkalyàsaügavacane pàràyaõaparàyaõe (3.2.232) yadçcchà svairità hetu÷ånyà tvàsthà vilakùaõam (3.2.233) ÷amathas tu ÷amaþ ÷àntir dàntis tu damatho damaþ (3.2.234) avadànaü karma vçttaü kàmyadànaü pravàraõam (3.2.235) va÷akriyà saüvananaü målakarma tu kàrmaõam (3.2.236) vidhånanaü vidhuvanaü tarpaõaü prãõanàvanam (3.2.237) paryàptiþ syàt paritràõaü hastadhàraõamityapi (3.2.238) sevanaü sãvanaü syåtir vidaraþ sphuñanaü bhidà (3.2.239) àkro÷anamabhãùaïgaþ saüvedo vedanà na nà (3.2.240) saümårcchanamabhivyàptir yà¤cà bhikùàrthanàrdanà (3.2.241) vardhanaü chedane 'tha dve ànandanasabhàjane (3.2.242) àpracchannamathàmnàyaþ saüpradàyaþ kùaye kùiyà (3.2.243) grahe gràho va÷aþ kàntau rakùõas tràõe raõaþ kaõe (3.2.244) vyadho vedhe pacà pàke havo håtau varo vçttau (3.2.245) oùaþ ploùe nayo nàye jyànir jãrõau bhramo bhramau (3.2.246) sphàtir vçddhau prathà khyàtau spçùñiþ pçktau snavaþ srave (3.2.247) edhà samçddhau sphuraõe sphuraõà pramitau pramà (3.2.248) prasåtiþ prasave ÷cyote pràdhàraþ klamathaþ klame (3.2.249) utkarùo 'ti÷aye sandhiþ ÷leùe viùaya à÷raye (3.2.250) kùipàyàü kùepaõaü gãrõir girau guraõamudyame (3.2.251) unnàya unnaye ÷ràyaþ ÷rayaõe jayane jayaþ (3.2.252) nigàdo nigade màdo mada udvega udbhrame (3.2.253) vimardanaü parimalo 'bhyupapattiranugrahaþ (3.2.254) nigrahas tadviruddhaþ syàdabhiyogas tvabhigrahaþ (3.2.255) muùñibandhas tu saügràho óimbe óamaraviplavau (3.2.256) bandhanaü prasiti÷ càraþ spar÷aþ spraùñopataptari (3.2.257) nikàro viprakàraþ syàdàkàras tviïga iïgitam (3.2.258) pariõàmo vikàre dve same vikçtivikriye (3.2.259) apahàras tvapacayaþ samàhàraþ samuccayaþ (3.2.260) pratyàhàra upàdànaü vihàras tu parikramaþ (3.2.261) abhihàro 'bhigrahaõaü nihàro 'bhyavakarùaõam (3.2.262) anuhàro 'nukàraþ syàdarthasyàpagame vyayaþ (3.2.263) pravàhas tu pravçttiþ syàt pravaho gamanaü bahiþ (3.2.264) viyàmo viyamo yàmo yamaþ saüyàmasaüyamau (3.2.265) himsàkarmàbhicàraþ syàj jàgaryà jàügarà dvayoþ (3.2.266) vighno 'ntaràyaþ pratyåhaþ syàdupaghno 'ntikà÷raye (3.2.267) nirve÷a upabhogaþ syàt parisarpaþ parikriyà (3.2.268) vidhuraü tu pravi÷leùe 'bhipràya÷ chanda à÷ayaþ (3.2.269) saükùepaõaü samasanaü paryavasthà virodhanam (3.2.270) parisaryà parãsàraþ syàdàsyà tvàsanà sthitiþ (3.2.271) vistàro vigraho vyàsaþ sa ca ÷abdasya vistaraþ (3.2.272) saüvàhanaü mardanaü syàd vinà÷aþ syàdadar÷anam (3.2.273) saüstavaþ syàt paricayaþ prasaras tu visarpaõam (3.2.274) nãvàkas tu prayàmaþ syàt saünidhiþ saünikarùaõam (3.2.275) lavo 'bhilàùo lavane niùpàvaþ pavane pavaþ (3.2.276) prastàvaþ syàdapasaras trasaraþ såtraveùñanam (3.2.277) prajanaþ syàdupasaraþ pra÷rayapraõayau samau (3.2.278) dhã÷aktir niùkramo 'strã tu saükramo durgasaücaraþ (3.2.279) pratyutkramaþ prayogàrthaþ prakramaþ syàdupakramaþ (3.2.280) syàdabhyàdànamuddhàta àrambhaþ saübhramas tvarà (3.2.281) pratibandhaþ praviùñambho 'vanàyas tu nipàtanam (3.2.282) upalambhas tvanubhavaþ samàlambho vilepanam (3.2.283) vipralambho viprayogo vilambhas tvatisarjanam (3.2.284) vi÷ràvas tu pratikhyàtiravekùà pratijàgaraþ (3.2.285) nipàñhanipañhau pàñhe temastemau samundane (3.2.286) àdãnavàsravau kle÷e melake saügasaügamau (3.2.287) saüvãkùanaü vicayanaü màrgaõaü mçgaõà mçgaþ (3.2.288) parirambhaþ pariùvaïgaþ saü÷leùa upagåhanam (3.2.289) nirvarõanaü tu nidhyànaü dar÷anàlokanekùaõam (3.2.290) pratyàkhyànaü nirasanaü pratyàde÷o niràkçtiþ (3.2.291) upa÷àyo vi÷àya÷ ca paryàya÷ayanàrthakau (3.2.292) artanaü ca çtãyà ca hçõãyà ca ghçõàrthakàþ (3.2.293) syàd vyatyàso viparyàso vyatyaya÷ ca viparyaye (3.2.294) paryayo 'tikramas tasminnatipàta upàtyayaþ (3.2.295) preùaõaü yat samàhåya tatra syàt prati÷àsanam (3.2.296) sa saüstàvaþ kratuùu yà stutibhåmir dvijanmanàm (3.2.297) nidhàya takùyate yatra kàùñhe kàùñhaü sa uddhanaþ (3.2.298) stambaghnas tu stambaghanaþ stambo yena nihanyate (3.2.299) àvidho vidhyate yena tatra viùvaksame nighaþ (3.2.300) utKàra÷ ca nikàra÷ ca dvau dhànyotkùepaõàrthakau (3.2.301) nigàrodgàravikùàvodgràhàs tu garaõàdiùu (3.2.302) àratyavarativirataya uparàme 'thàstriyàü tu niùñhevaþ (3.2.303) niùñhayåtir niùñhevananiùñhãvanamityabhinnàni (3.2.304) javane jåtiþ sàtis tvavasàne syàdatha jvare jårtiþ (3.2.305) udajas tu pa÷u preraõamakaraõirityàdayaþ ÷àpe (3.2.306) gotràntebhyas tasya vçndamityaupagavakàdikam (3.2.307) àpåpikaü ÷àùkulikamevamàdyamacetasàm (3.2.308) màõavànàü tu màõavyaü sahàyànàü sahàyatà (3.2.309) halyà halànàü bràhmaõyavàóavye tu dvijanmanàm (3.2.310) dve par÷ukànàü pçùñhànàü pàr÷vaü pçùñhyamanukramàt (3.2.311) khalànàü khalinã khalyàpyatha mànuùyakaü nçõàm (3.2.312) gràmatà janatà dhåmyà pà÷yà galyà pçthakpçthak (3.2.313) api sàhasrakàrãùavàrmaõàtharvaõàdikam | iti saükãrõavargaþ 2 atra måla÷lokàþ 42 nànàrthavargaþ (3.3.314) nànàrthàþ ke 'pi kàntàdi vargeùvevàtra kãrtitàþ | atha nànàrthavargaþ (3.3.315) bhåriprayogà ye yeùu paryàyeùvapi teùu te (3.3.316) àkà÷e tridive nàko lokas tu bhuvane jane (3.3.317) padye ya÷asi ca ÷lokaþ ÷are khaóge ca sàyakaþ (3.3.318) jambukau kroùñuvaruõau pçthukau cipiñàrbhakau (3.3.319) àlokau dar÷anadyotau bherãpañakamànakau (3.3.320) utsaïgacihnayoraïkaþ kalaïko 'ïkàpavàdayoþ (3.3.321) takùako nàgavarddhakyorarkaþ sphañikasåryayoþ (3.3.322) marute vedhasi braghne puüsi kaþ kaü ÷iro 'mbunoþ (3.3.323) syàt pulàkas tucchadhànye saükùepe bhaktasikthake (3.3.324) ulåke kariõaþ pucchamålopànte ca pecakaþ (3.3.325) kamaõóalau ca karakaþ sugate ca vinàyakaþ (3.3.326) kiùkur haste vitastau ca ÷åkakãñe ca vç÷cikaþ (3.3.327) pratikåle pratãkas triùvekade÷e tu puüsyayam (3.3.328) syàd bhåtikaü tu bhånimbe kattçõe bhåstçõe 'pi ca (3.3.329) jyotsnikàyàü ca ghoùe ca ko÷àtakyatha kañphale (3.3.330) site ca khadire somavalkaþ syàdatha sihvake (3.3.331) tilakalke ca piõyàko bàhlãkaü ràmañhe 'pi ca (3.3.332) mahendra guggulålåkavyàlagràhiùu kau÷ikaþ (3.3.333) ruktàpa÷aïkàsvàtaïkaþ svalpe 'pi kùullakas triùu (3.3.334) jaivàtçkaþ ÷a÷àïke 'pi khure 'pya÷vasya vartakaþ (3.3.335) vyàghre 'pi puõóarãko nà yavànyàmapi dãpakaþ (3.3.336) ÷àlàvçkàþ kapikroùñu÷vànaþ svarõe 'pi gairikam (3.3.337) pãóàrthe 'pi vyalãkaü syàdalãkaü tvapriye 'nçte (3.3.338) ÷ãlànvayàvanåke dve ÷alke ÷akalavalkale (3.3.339) sàùñe ÷ate suvarõànàü hemnyurobhåùaõe pale (3.3.340) dãnàre 'pi ca niùko 'strã kalko 'strã ÷amalainasoþ (3.3.341) dambhe 'pyatha pinàko 'strã ÷åla÷aïkaradhanvanoþ (3.3.342) dhenukà tu kareõvàü ca meghajàle ca kàlikà (3.3.343) kàrikà yàtanàvçttyoþ karõikà karõabhåùaõe (3.3.344) karihaste 'ïgulau padmabãjako÷yàü triùåttare (3.3.345) vçndàrakau råpimukhyàveke mukhyànyakevalàþ (3.3.346) syàd dàmbhikaþ kaukkuñiko ya÷ càdåreritekùaõaþ (3.3.347) lalàñikaþ prabhor bhàladar÷ã kàryàkùama÷ (3.3.348) ca yaþ (3.3.349) bhåbhçnnitambavalayacakreùu kañako 'striyàm (3.3.350) såcyagre kùudra÷atrau ca romaharùe ca kaõñakaþ (3.3.351) pàkau pakti÷i÷å madhyaratne netari nàyakaþ (3.3.352) paryaïkaþ syàt parikare syàd vyàgre 'pi ca lubdhakaþ (3.3.353) peñakas triùu vçnde 'pi gurau de÷ye ca de÷ikaþ (3.3.354) kheñakau gràmaphalakau dhãvare 'pica jàlikaþ (3.3.355) puùpareõau ca ki¤jalkaþ ÷ulko 'strã strãdhane 'pi ca (3.3.356) syàt kallole 'pyutkalikà vàrdhakaü bhàvavçndayoþ (3.3.357) kariõyàü càpi gaõikà dàrakau bàlabhedakau (3.3.358) andhe 'pyaneóamåkaþ syàt ñaïkau darpà÷madàraõau (3.3.359) mçdbhàõóe 'pyuùñrikà manthe khajakaü rasadarvake (3.3.360) iti kàntàþ (3.3.361) mayåkhas tviñkarajvàlàsvalibàõau ÷ilãmukhau (3.3.362) ÷aïkho nidhau lalañàsthnikambau na strãndriye 'pi kham (3.3.363) dhçõijvàle api ÷ikhe ÷ailavçkùau nagàvagau (3.3.364) iti khàntàþ (3.3.365) à÷ugau vàyuvi÷ikhau ÷aràrkavihagàþ khagàþ (3.3.366) pataïgau pakùisåryau ca pågaþ kramukavçndayoþ (3.3.367) pa÷avo 'pi mçgà vegaþ pravàhajavayorapi (3.3.368) paràgaþ kausume reõau snànãyàdau rajasyapi (3.3.369) gaje 'pi nàgamàtaïgàvapàïgas tilake 'pi ca (3.3.370) sargaþ svabhàvanirmokùani÷cayàdhyàyasçùñiùu (3.3.371) yogaþ saünahanopàyadhyànasaügatiyuktiùu (3.3.372) bhogaþ sukhe stryàdibhçtàvahe÷ ca phaõakàyayoþ (3.3.373) càtake hariõe puüsi sàraïgaþ ÷avale triùu (3.3.374) kapau ca plavagaþ ÷àpe tvabhiùaïgaþ paràbhave (3.3.375) yànàdyaïge yugaþ puüsi yugaü yugme kçtàdiùu (3.3.376) svargeùupa÷uvàgvajra diïnetradhçõibhåjale (3.3.377) lakùyadçùñyà striyàü puüsi gaur liïgaü cihna ÷ephasoþ (3.3.378) ÷çïgaü pràdhànyasànvo÷ ca varàïgaü mårdhaguhyayoþ (3.3.379) bhagaü ÷rãkàmamàhàtmyavãryayatnàrkakãrtiùu (3.3.380) iti gàntàþ (3.3.381) parighaþ parighàte 'stre 'pyogho vçnde 'mbhasàü raye (3.3.382) målye påjàvidhàvargho 'hoduþkhavyasaneùvagham (3.3.383) triùviùñe 'lpe laghuþ kàcàþ ÷ikyamçdbhedadçgrujaþ (3.3.384) iti ghàntàþ (3.3.385) viparyàse vistare ca prapa¤caþ pàvake ÷uciþ (3.3.386) màsyamàtye càpyupadhe puüsi medhye site triùu (3.3.387) abhiùvaïge spçhàyàü ca gabhastau ca ruciþ striyàm (3.3.388) iti càntàþ (3.3.389) prasanne bhalluke 'pyaccho gucchaþ stabaka hàrayoþ (3.3.390) paridhànà¤cale kaccho jalaprànte tri liïgakaþ (3.3.391) iti kùepakacchàntàþ (3.3.392) keki tàrkùyàvahibhujau dantavipràõóajà dvijàþ (3.3.393) ajà viùõuharacchàgà goùñhàdhvanivahà vrajàþ (3.3.394) dharmaràjau jinayamau ku¤jo dante 'pi na striyàm (3.3.395) valaje kùetrapårdvàre valajà valgudar÷anà (3.3.396) same kùmàü÷e raõe 'pyàjiþ prajà syàt saütatau jane (3.3.397) abjau ÷aïkha÷a÷àïkau ca svake nitye nijaü triùu (3.3.398) iti jàntàþ (3.3.399) puüsyàtmani pravãõeca kùetraj¤o vàcyaliïgakaþ (3.3.400) saüj¤à syàc cetanà nàma hastàdyai÷ càrthasåcanà (3.3.401) doùaj¤au vaidyavidvàüsau j¤o vidvàn somajo 'pi ca (3.3.402) iti ¤àntàþ (3.3.403) kàkebhagaõóau karañau gajagaõóakañã kañau (3.3.404) ÷ipiviùñas tu khalatau du÷carmaõi mahe÷vare (3.3.405) deva÷ilpinyapi tvaùñà diùñaü daive 'pi na dvayoþ (3.3.406) rase kañuþ kañvakàrye triùu matsaratãkùõayoþ (3.3.407) riùñaü kùemà÷ubhàbhàveùvariùñe tu ÷ubhà÷ubhe (3.3.408) màyàni÷calayantreùu kaitavànçtarà÷iùu (3.3.409) ayoghane ÷aila÷çïge sãràïge kåñamastriyàm (3.3.410) såkùmailàyàü truñiþ strã syàt kàle 'lpe saü÷aye 'pi sà (3.3.411) atyutkarùà÷rayaþ koñyo måle lagnakace jañà (3.3.412) vyuùñiþ phale samçddhau ca dçùñir j¤àne 'kùõi dar÷ane (3.3.413) iùñir yogecchayoþ sçùñaü ni÷cite bahuni triùu ('bahåni'?) (3.3.414) kaùñe tu kçcchragahane dakùàmandàgadeùu tu (3.3.415) pañur dvau vàcyaliïgau ca nãlakaõñhaþ ÷ive 'pi ca (3.3.416) poñà dàsã dviliügà ca ghçùñã gharùaõasåkarau (3.3.417) ghañà ghoùñhyàü hastipaïktau kçpãñamudare jale (3.3.418) iti ñàntàþ (3.3.419) puüsi koùñho 'ntarjañharaü kusålo 'ntargçhaü tathà (3.3.420) niùñhà niùpattinà÷àntàþ kàùñhotkarùe sthitau di÷i (3.3.421) triùu jyeùñho 'ti÷aste 'pi kaniùñho 'tiyuvàlpayoþ (3.3.422) iti ñhàntàþ (3.3.423) daõóo 'strã laguóe 'pi syàd guóo golekùupàkayoþ (3.3.424) sarpa màüsàtpa÷å vyàóau gobhåvàcas tvióà ilàþ (3.3.425) kùveóavaü÷a÷alàkàpi nàóã kàle 'pi ùañkùaõe (3.3.426) kàõóo 'strã daõóabàõàrvavargàvasaravàriùu (3.3.427) syàd bhàõóama÷vàbharaõe 'matre målavaõigdhane (3.3.428) iti óàntàþ (3.3.429) bhç÷apratij¤ayor bàóhaü pragàóhaü bhç÷akçcchrayoþ (3.3.430) saüghàtagràsayoþ piõóã dvayoþ puüsi kalevare (3.3.431) gaõóau kapolavisphoñau muõóakas triùu muõóite (3.3.432) ikùubhede 'pi khaõóo 'strã ÷ikhaõóo barhacåóayoþ (3.3.433) ÷aktasthålau triùu dçóhau vyåóhau vinyastasaühatau (3.3.434) iti óhàntàþ (3.3.435) bhråõo 'rbhake straiõagarbhe bàõo balisute ÷are (3.3.436) kaõo 'tisåkùme dhànyàü÷e saüghàte pramathe gaõaþ (3.3.437) paõo dyåtàdiùåtsçùñe bhçtau målye dhane 'pi ca (3.3.438) maurvyàü dravyà÷rite satva÷auryasandhyàdike guõaþ (3.3.439) nirvyàpàrasthitau kàlavi÷eùotsavayoþ kùaõaþ (3.3.440) varõo dvijàdau ÷uklàdau stutau varõaü tu vàkùare (3.3.441) aruõo bhàskare 'pi syàd varõabhede 'pi ca triùu (3.3.442) sthàõuþ ÷arvo 'pyatha droõaþ kàke 'pyàjau rave raõaþ (3.3.443) gràmaõãr nàpite puüsi ÷reùñhe gràmàdhipe triùu (3.3.444) årõà meùàdilomni syàdàvarte càntarà bhruvoþ (3.3.445) hariõã syàn mçgã hemapratimà harità ca yà (3.3.446) triùu pàõóau ca hariõaþ sthåõà stambhe 'pi ve÷manaþ (3.3.447) triùõe spçhàpipàse dve jugupsàkaruõe ghçõe (3.3.448) vaõikpathe ca vipaõiþ surà pratyak ca vàruõã (3.3.449) kareõuribhyàü strã nebhe draviõaü tu balaü dhanam (3.3.450) ÷araõaü gçharakùitroþ ÷rãparõaü kamale 'pi ca (3.3.451) viùàbhimaraloheùu tãkùõaü klãbe khare triùu (3.3.452) pramàõaü hetumaryàdà÷àstreyattàpramàtçùu (3.3.453) karaõaü sàdhakatamaü kùetragàtrendriyeùvapi (3.3.454) pràõyutpàde saüsaraõamasaübàdhacamågatau (3.3.455) ghaõñàpathe 'tha vàntànne samudgiraõamunnaye (3.3.456) atas triùu viùàõaü syàt pa÷u÷çïgebhadantayoþ (3.3.457) pravaõe kramanimnorvyàü prahve nà tu catuùpathe (3.3.458) saükãrõau nicità÷uddhà viriõaü ÷ånyamåùaram (3.3.459) setau ca caraõo veõã nadãbhede kacoccaye (3.3.460) iti õàntàþ (3.3.461) devasåryau vivasvantau sarasvantaunadàrõavau (3.3.462) pakùitàrkùyau garutmantau ÷akuntau bhàsapakùiõau (3.3.463) agnyutpàtau dhåmaketå jãmåtau meghaparvatau (3.3.464) hastau tu pàõinakùatre marutau pavanàmarau (3.3.465) yantà hastipake såte bhartà dhàtari poùñari (3.3.466) yànapàtre ÷i÷au potaþ pretaþ pràõyantare mçte (3.3.467) grahabhede dhvaje ketuþ pàrthive tanaye sutaþ (3.3.468) sthapatiþ kàrubhede 'pi bhåbhçd bhåmidhare nçpe (3.3.469) mårdhàbhiùikto bhåpe 'pi çtuþ strã kusume 'pi ca (3.3.470) viùõàvapyajitàvyaktau såtas tvaùñari sàrathau (3.3.471) vyaktaþ pràj¤e 'pi dçùñàntàvubhau ÷àstranidar÷ane (3.3.472) kùattà syàt sàrathau dvàþsthe kùatriyàyàü ca ÷ådraje (3.3.473) vçttàntaþ syàt prakaraõe prakàre kàrtsnyavàrtayoþ (3.3.474) ànartaþ samare nçtyasthàna nãvçdvi÷eùayoþ (3.3.475) kçtànto yama siddhànta daivàku÷alakarmasu (3.3.476) ÷leùmàdi rasa raktàdi mahà bhåtàni tad guõàþ (3.3.477) indriyàõya÷ma vikçtiþ ÷abdayoni÷ ca dhàtavaþ (3.3.478) kakùàntare 'pi ÷uddhànto bhåpasyàsarva gocare (3.3.479) kàså sàmarthyayoþ ÷aktir mårtiþ kàñhinyakàyayoþ || (3.3.480) vistàra vallayor vratatir vasatã ràtrive÷manoþ (3.3.481) kùayàrcayorapacitiþ sàtir dànàvasànayoþ || (3.3.482) àrtiþ pãóà dhanuùkoñyor jàtiþ sàmànyajanmanoþ (3.3.483) pracàra syandayo rãtirãtir óimba pravàsayoþ (3.3.484) udaye 'dhigame pràptistretà tvagnitraye yuge (3.3.485) vãõàbhede 'pi mahatã bhåtir bhasmani sampadi (3.3.486) nadã nagaryor nàgànàü bhogavatyatha saügare (3.3.487) saüge sabhàyàü samitiþ kùayavàsàvapi kùitã (3.3.488) raverarci÷ ca ÷astraü ca vahnijvàlà ca hetayaþ (3.3.489) jagatã jagati chandovi÷eùo 'pi kùitàvapi (3.3.490) païkti÷ chando 'pi da÷amaü syàt prabhàve 'pi càyatiþ (3.3.491) pattir gatau ca måle tu pakùatiþ pakùabhedayoþ (3.3.492) prakçtir yoniliïge ca kai÷ikyàdyà÷ ca vçttayaþ (3.3.493) sikatàþ syur vàlukàpi vede ÷ravasi ca ÷rutiþ (3.3.494) vanità janitàtyarthànuràgàyàü ca yoùiti (3.3.495) guptiþ kùitivyudàse 'pi dhçtir dhàraõadhairyayoþ (3.3.496) bçhatã kùudra vàrtàkã chandobhede mahatyapi (3.3.497) vàsità strã kariõyo÷ ca vàrtà vçttau jana÷rutau (3.3.498) vàrtaü phalgunyaroge ca triùvapsu ca ghçtàmçte (3.3.499) kaladhautaü råpyahemnor nimittam hetulakùmaõoþ (3.3.500) ÷rutaü ÷àstràvadhçtayor yugaparyàptayoþ kçtam (3.3.501) atyàhitaü mahàbhãtiþ karma jãvànapekùi ca (3.3.502) yukte kùmàdàvçte bhåtaü pràõyatãte same triùu (3.3.503) vçttaü padye caritre triùvatãte dçóhanistale (3.3.504) mahad ràjyaü càvagãtaü janye syàd garhite triùu (3.3.505) ÷vetaü råpye 'pi rajataü hemni råpye site triùu (3.3.506) triùvito jagadiïge 'pi raktaü nãlyàdi ràgi ca (3.3.507) avadàtaþ site pãte ÷uddhe baddhàrjunau sitau (3.3.508) yukte 'ti saüskçte 'marùiõyabhinãto 'tha saüskçtam (3.3.509) kçtrime lakùaõopete 'pyananto 'navadhàvapi (3.3.510) khyàte hçùñe pratãto 'bhijàtas tu kulaje budhe (3.3.511) viviktau påtavijanau mårchitau måóhasocchrayau (3.3.512) dvau càmla paruùau ÷uktau ÷itã dhavalamecakau (3.3.513) satye sàdhau vidyamàne pra÷aste 'bhyarhite ca sat (3.3.514) puraskçtaþ påjite 'ràtyabhiyukte 'grataþ kçte (3.3.515) nivàtàvà÷rayàvàtau ÷astràbhedyaü ca varma yat (3.3.516) jàtonnaddhapravçddhàþ syurucchrità utthitàs tvamã (3.3.517) vçddhimat prodyatotpannà àdçtau sàdaràrcitau (3.3.518) samåhotpannayor jàtamahijic chrãpatãndrayoþ (3.3.519) sauptike 'pi prapàto 'thàvapàtàvatañàvañau (3.3.520) samit saïge raõe 'pi strã vyavasthàyàmapi sthitiþ (3.3.521) artho 'bhidheya rai vastu prayojana nivçttiùu (3.3.522) nipànàgamayos tãrthamçùi juùñe jale gurau (3.3.523) samarthas triùu ÷aktisthe saübaddhàrthe hite 'pi ca (3.3.524) da÷amãsthau kùãõaràga vçddhau vãthã padavyapi (3.3.525) àsthànã yatnayoràsthà prastho 'strã sànu mànayoþ (3.3.526) ÷àstra draviõayor granthaþ saüsthàdhàre sthitau mçtau (3.3.527) iti thàntàþ (3.3.528) abhipràya va÷au chandàvabdau jãmåta vatsarau (3.3.529) apavàdau tu nindàj¤e dàyàdau suta bàndhavau (3.3.530) pàdà ra÷myaïghri turyàü÷à÷ candràgnyarkàs tamonudaþ (3.3.531) nirvàdo janavàde 'pi ÷àdo jambàla ÷aùpayoþ (3.3.532) àràve rudite tràtaryàkrando dàruõe raõe (3.3.533) syàt prasàdo 'nurage 'pi sådaþ syàd vya¤jane 'pi ca (3.3.534) goùñhàdhyakùe 'pi govindo harùe 'pyàmodavan madaþ (3.3.535) pràdhànye ràjaliïge ca vçùàïge kakudo 'striyàm (3.3.536) strã saüvijj¤àna saübhàùà kriyàkàràji nàmasu (3.3.537) dharme rahasyupaniùat syàdçtau vatsare ÷arat (3.3.538) padaü vyavasiti tràõa sthàna lakùmàïghri vastuùu (3.3.539) goùpadaü sevite màne pratiùñhà kçtyamàspadam (3.3.540) triùviùña madhurau svàdå mçdå càtãkùõa komalau (3.3.541) måóhàlpàpañu nirbhàgyà mandàþ syur dvau tu ÷àradau (3.3.542) pratyagràpratibhau vidvat supragalbhau vi÷àradau (3.3.543) iti dàntàþ (3.3.544) vyàmo vaña÷ ca nyagrodhàvutsedhaþ kàya unnatiþ (3.3.545) paryàhàra÷ ca màrga÷,h ca vivadhau vãvadhau ca tau (3.3.546) paridhir yaj¤iya taroþ ÷àkhàyàmupasåryake (3.3.547) bandhakaü vyasanaü cetaþ pãóàdhiùñhànamàdhayaþ (3.3.548) syuþ samarthana nãvàka niyamà÷ ca samàdhayaþ (3.3.549) doùotpàde 'nubandhaþ syàt prakçtasyàdi vina÷vare (3.3.550) mukhyànuyàyini ÷i÷au prakçtyànuvartane (3.3.551) vidhur viùõau candramasi paricchede bile 'vadhiþ (3.3.552) vidhir vidhàne daive 'pi praõidhiþ pràrthane care (3.3.553) budha vçddhau paõóite 'pi skandhaþ samudaye 'pi ca (3.3.554) de÷e nada vi÷eùe 'bdhau sindhur nà sariti striyàm (3.3.555) vidhà vidhau prakàre ca sàdhå ramye 'pi ca triùu (3.3.556) vadhår jàyà snuùà strã ca sudhà lepo 'mçtaü snuhã (3.3.557) sandhà pratij¤à maryàdà ÷raddhà saüpratyayaþ spçhà (3.3.558) madhu madye puùparase kùaudre 'pyandhaü tamasyapi (3.3.559) atas triùu samunnaddhau paõóitaümanya garvitau (3.3.560) brahmabandhuradhikùepe nirde÷e 'thàvalambitaþ (3.3.561) avidåro 'pyavaùñabdhaþ prasiddhau khyàta bhåùitau (3.3.562) le÷e 'pi gandhaþ saübàdho guhyasaükulayorapi (3.3.563) bàdhà niùedhe duþkhe ca j¤àtçcàndrisurà budhàþ | iti dhàntàþ (3.3.564) sårya vahnã citrabhànå bhànå ra÷mi divàkarau (3.3.565) bhåtàtmànau dhàtç dehau mårkha nãcau pçthagjanau (3.3.566) gràvàõau ÷ailapàùàõau patriõau ÷arapakùiõau (3.3.567) taru÷ailau ÷ikhariõau ÷ikhinau vahni barhiõau (3.3.568) pratiyatnàvubhau lipsopagrahàvatha sàdinau (3.3.569) dvau sàrathi hayàrohau vàjino '÷veùu pakùiõaþ (3.3.570) kule 'pyabhijano janma bhåmyàmapyatha hàyanàþ (3.3.571) varùàrcir vrãhibhedà÷ ca candràgnyarkà virocanàþ (3.3.572) ke÷e 'pi vçjino vi÷vakarmàrka sura÷ilpinoþ (3.3.573) àtmà yatno dhçtir buddhiþ svabhàvo brahma varùma ca (3.3.574) ÷akro ghàtuka mattebho varùukàbdo ghanàghanaþ (3.3.575) abhimàno 'rthàdi darpe j¤àne praõaya hiüsayoþ (3.3.576) ghano meghe mårtiguõe triùu mårte nirantare (3.3.577) inaþ sårye prabhau ràjà mçgàïke kùatriye nçpe (3.3.578) vàõinyau nartakã dåtyau sravantyàmapi vàhinã (3.3.579) hlàdinyau vajrataóitau vandàyàmapi kàminã (3.3.580) tvag dehayorapi tanuþ sånàdho jihvikàpi ca (3.3.581) kratu vistàrayorastrã vitànaü triùu tucchake (3.3.582) mande 'tha ketanaü kçtye ketàvupanimantraõe (3.3.583) vedas tattvaü tapo brahma brahmà vipraþ prajàpatiþ (3.3.584) utsàhane ca hiüsàyàü såcane càpi gandhanam (3.3.585) àta¤canaü pratãvàpa javanàpyàyanàrthakam (3.3.586) vya¤janaü là¤chanaü ÷ma÷ru niùñhànàvayaveùvapi (3.3.587) syàt kaulãnaü lokavàde yuddhe pa÷vahi pakùiõàm (3.3.588) syàdudyànaü niþsaraõe vanabhede prayojane (3.3.589) avakà÷e sthitau sthànaü krãóàdàvapi devanam (3.3.590) vyutthànaü pratirodhe ca virodhàcaraõe 'pi ca (3.3.591) utthànaü pauruùe tantre saüniviùñodgame 'pi ca (3.3.592) màraõe mçtasaüskàre gatau dravye 'rtha dàpane (3.3.593) nirvartanopakaraõànuvrajyàsu ca sàdhanam (3.3.594) niryàtanaü vaira ÷uddhau dàne nyàsàrpaõe 'pi ca (3.3.595) vyasanaü vipadi bhraü÷e doùe kàmajakopaje (3.3.596) pakùmàkùilomni ki¤jalke tantvàdyam÷e 'pyaõãyasi (3.3.597) tithibhede kùaõe parva vartma netracchade 'dhvani (3.3.598) akàryaguhye kaupãnaü maithunaü saügatau rate (3.3.599) pradhànaü paramàtmà dhãþ praj¤ànaü buddhicihnayoþ (3.3.600) prasånaü puùpaphalayor nidhanaü kulanà÷ayoþ (3.3.601) krandane rodanàhvàne varùma dehapramàõayoþ (3.3.602) gçhadehatviñprabhàvà dhàmànyatha catuùpathe (3.3.603) saünive÷e ca saüsthànaü lakùma cihnapradhànayoþ (3.3.604) àcchàdane saüvidhànamapavàraõamityubhe (3.3.605) àràdhanaü sàdhane syàdavàptau toùaõe 'pi ca (3.3.606) adhiùñhànaü cakrapuraprabhàvàdhyàsaneùvapi (3.3.607) ratnaü svajàti÷reùñhe 'pi vane salilakànane (3.3.608) talinaü virale stoke vàcyaliïgaü tathottare (3.3.609) samànàþ satsamaike syuþ pi÷unau khalasåcakau (3.3.610) hãnanyånàvånagarhyau vegi÷årau tarasvinau (3.3.611) abhipanno 'paràddho 'bhigrastavyàpadgatàvapi | iti nàntàþ (3.3.612) kalàpo bhåùaõe barhe tåõãre saühatàvapi (3.3.613) paricchade parãvàpaþ paryuptau salilasthitau (3.3.614) godhuggoùñhapatã gopau haraviùõå vçùàkapã (3.3.615) bàùpamåùmà÷ru ka÷ipu tvannamàcchàdanaü dvayam (3.3.616) talpaü ÷ayyàññadàreùu stambe 'pi viñapo 'striyàm (3.3.617) pràptaråpasvaråpàbhiråpà budhamanoj¤ayoþ (3.3.618) bhedyaliïgà amã kårmã vãõàbheda÷ca kacchapã (3.3.619) kutapo mçgaromotthapañe càhno.ùñameü '÷ake | iti pàntàþ (3.3.620) ÷iphà ÷ikhàyàü sariti màüsikàyàü ca màtari (3.3.621) ÷aphaü måle taråõàü syàdgavàdãnàü khure 'pi ca (3.3.622) gulphaþ syàdguüphane bàhoralaükàre ca kãrtitaþ (3.3.623) ravarõe puüsi rephaþ syàtkutsite vàcyaliïgakaþ | iti phàntàþ (3.3.624) antaràbhavasatve '÷ve gandharvo divyagàyane (3.3.625) kambur nà valaye ÷aïkhe dvijihvau sarpasåcakau (3.3.626) pårvo 'nyaliïgaþ pràgàha pumåbahutve 'pi pårvajàn (3.3.627) citrapuïkhe 'pi kàdambo nitambo 'dritañe kañau (3.3.628) darvã phaõàpi bimbo 'strã maõóale 'pi ca | iti bàntàþ (3.3.629) kumbhau ghañebhamårdhàü÷au óimbhau tu ÷i÷ubàli÷au (3.3.630) stambhau sthåõàjaóãbhàvau ÷ambhå brahmatrilocanau (3.3.631) kukùibhråõàrbhakà garbhà visrambhaþ praõaye 'pi ca (3.3.632) syàdbheryàü dundubhiþ puüsi syàdakùe dundubhiþ striyàm (3.3.633) syànmahàrajate klãbaü kusumbhaü karake pumàn (3.3.634) kùatriye 'pi ca nàbhir nà surabhir gavi ca striyàm (3.3.635) sabhà saüsadi sabhye ca triùvadhyakùe 'pi vallabhaþ | iti bhàntàþ (3.3.636) kiraõa pragrahau ra÷mã kapibhekau plavaïgamau (3.3.637) icchàmanobhavau kàmau ÷aktyudyogau paràkramau (3.3.638) dharmàþ puõyayamanyàyasvabhàvàcàrasomapàþ (3.3.639) upàyapårva àrambha upadhà càpyupakramaþ (3.3.640) vaõikpathaþ puraü vedo nigamà nàgaro vaõik (3.3.641) naigamau dvau bale ràmo nãlacàrusite triùu (3.3.642) ÷abdàdipårvo vçnde 'pi gràmaþ kràntau ca vikramaþ (3.3.643) stomaþ stotre 'dhvare vçnde jihvàstu kutile 'lase (3.3.644) uùõe 'pi gharma÷ ceùñàlaïkàre bhràntau ca vibhramaþ (3.3.645) gulmà rukstambasenà÷ca jàmiþ svasçkulastriyoþ (3.3.646) kùitikùàntyoþ kùamà yukte kùamaü ÷akte hite triùu (3.3.647) triùu ÷yàmau haritkçùõau ÷yàmà syàcchàrivà ni÷à (3.3.648) lalàmaü pucchapuõórà÷vabhåùàpràdhànyaketuùu (3.3.649) såkùmamadhyàtmamapyàdye pradhàne prathamastriùu (3.3.650) vàmau valgupratãpau dvàvadhamau nyånakutsitau (3.3.651) jãrõaü ca paribhuktaü ca yàtayàmamidaü dvayam | iti gàntàþ (3.3.652) turaïgagaruóau tàrkùyau nilayàpacayau kùayau (3.3.653) ÷va÷uryau devara÷yàlau bhràtçvyau bhràtçjadviùau (3.3.654) parjanyau rasadabdendrau syàdaryaþ svàmivai÷yayoþ (3.3.655) tiùyaþ puùye kaliyuge paryàyo 'vasare krame (3.3.656) pratyayo 'dhãna ÷apathaj¤ànavi÷vàsahetuùu (3.3.657) randhre ÷abde 'thànu÷ayo dãrghadveùànutàpayoþ (3.3.658) sthåloccayas tvasàkalye nàgànàü madhyame gate (3.3.659) samayàþ ÷apathàcàrakàlasiddhàntasaüvidaþ (3.3.660) vyasanànya÷ubhaü daivaü vipadityanayàstrayaþ (3.3.661) atyayo 'tikrame kçcchre doùe daõóe 'pyathàpadi (3.3.662) yuddhàyatyoþ saüparàyaþ påjyastu ÷va÷ure 'pi ca (3.3.663) pascàdavasthàyi balaü samavàya÷ca sannayau (3.3.664) saüghàte saünive÷e ca saüstyàyaþ praõayàstvamã (3.3.665) visrambhayà¤càpremàõo virodhe 'pi samucchrayaþ (3.3.666) viùayo yasya yo j¤àtas tatra ÷abdàdikeùvapi (3.3.667) niryàse 'pi kaùàyo strã sabhàyàü ca prati÷rayaþ (3.3.668) pràyo bhåmnyantagamane manyur dainye kratau krudhi (3.3.669) rahasyopasthayor guhyaü satyaü ÷apathatathyayoþ (3.3.670) vãryaü bale prabhàve ca dravyaü bhavye guõà÷raye (3.3.671) dhiùõyaü sthàne gçhe bhe 'gnau bhàgyaü karma ÷ubhà÷ubham (3.3.672) ka÷eru hemnor gàïgeyaü vi÷alyà dantikàpi ca (3.3.673) vçùàkapàyã ÷rãgauryorabhij¤à nàma÷obhayoþ (3.3.674) àrambho niùkçtiþ ÷ikùà påjanaü saüpradhàraõam (3.3.675) upàyaþ karma ceùñà ca cikitsà ca nava kriyàþ (3.3.676) chàyà såryapriyà kàntiþ pratibimbamanàtapaþ (3.3.677) kakùyà prakoùñhe harmyàdeþ kà¤cyàü madhyebhabandhane (3.3.678) kçtyà kriyàdevatayos triùu bhedye dhanàdibhiþ (3.3.679) janyaþ syàjjanavàde 'pi jaghanyo 'ntye 'dhame 'pi ca (3.3.680) garhyàdhãnau ca vaktavyau kalyau sajjaniràmayau (3.3.681) àtmavànanapeto 'rthàdarthyau puõyaü tu càrvapi (3.3.682) råpyaü pra÷astaråpe 'pi vadànyo valguvàgapi (3.3.683) nyàyye 'pi madhyaü saumyaü tu sundare somadaivate | iti yàntàþ (3.3.684) nivahàvasarau vàrau saüstarau prastaràdhvarau (3.3.685) gurå goùpatipitràdyau dvàparau yugasaü÷ayau (3.3.686) prakàrau bhedasàdç÷ye àkàràviïgitàkçtã (3.3.687) kiü÷àrå dhànya÷åkeùu marå dhanvadharàdharau (3.3.688) adrayo druma÷ailàrkàþ strãstanàbdau payodharau (3.3.689) dhvàntàridànavà vçtrà balihastàü÷avaþ karàþ (3.3.690) pradarà bhaïganàrãrukbàõà asràþ kacà api (3.3.691) ajàta÷çïgo gauþ kàle 'pya÷ma÷rurnà ca tåbarau (3.3.692) svarõe 'pi ràþ parikaraþ paryaïkaparivàrayoþ (3.3.693) muktà÷uddhau ca tàraþ syàcchàro vàyau sa tu triùu (3.3.694) karbure 'tha pratij¤àjisaüvidàpatsu saügaraþ (3.3.695) vedabhede guptavàde mantro mitro ravàvapi (3.3.696) makheùu yåpakhaõóe 'pi svarurguhye 'pyavaskaraþ (3.3.697) àóambaras tåryarave gajendràõàü ca garjite (3.3.698) abhihàro 'bhiyoge ca caurye saünahane 'pi ca (3.3.699) syàjjaïgame parãvàraþ khaógako÷e paricchade (3.3.700) viùñaro viñapã darbhamuùñiþ pãñhàdyamàsanam (3.3.701) dvàri dvàþ sthe pratãhàraþ pratãhàryapyanantare (3.3.702) vipule nakule viùõau babhrurnà piïgale triùu (3.3.703) sàro bale sthiràü÷e ca nyàyye klãbaü vare triùu (3.3.704) durodaro dyåtakàre paõe dyåte durodaram (3.3.705) mahàraõye durgapathe kàntàraü punnapuüsakam (3.3.706) matsaro 'nya÷ubhadveùe tadvatkçpaõayostriùu (3.3.707) devàdvçte varaþ ÷reùñhe triùu klãbaü manàkpriye (3.3.708) vaü÷àïkure karãro 'strã tarubhede ghañe ca nà (3.3.709) nà camåjaghane hastasåtre pratisaro 'striyàm (3.3.710) yamànilendracandràrkaviùõusiühàü÷uvàjiùu (3.3.711) ÷ukàhikapibhekeùu harirnà kapile triùu (3.3.712) ÷arkarà karparàü÷e 'pi yàtrà syàdyàpane gatau (3.3.713) irà bhåvàksuràpsusyàt tandrã nidràpramãlayoþ (3.3.714) dhàtrã syàdupamàtàpi kùitirapyàmalakyapi (3.3.715) kùudrà vyaïgà nañã ve÷yà saraghà kaõñakàrikà (3.3.716) triùu kråre 'dhame 'lpe 'pi kùudraü màtrà paricchade (3.3.717) alpe ca parimàõe sà màtraü kàrtsnye 'vadhàraõe (3.3.718) àlekhyà÷caryayo÷citraü kalatraü ÷roõibhàryayoþ (3.3.719) yogyabhàjanayoþ pàtraü patraü vàhanapakùayoþ (3.3.720) nide÷agranthayoþ ÷àstraü ÷astramàyudhalohayoþ (3.3.721) syàjjañàü÷ukayornetraü kùetraü patnã÷arãrayoþ (3.3.722) mukhàgre kroóahalayoþ potraü gotraü tu nàmni ca (3.3.723) satramàcchàdane yaj¤e sadàdàne vane 'pi ca (3.3.724) ajiraü viùaye kàye 'pyaübaraü vyomni vàsasi (3.3.725) cakraü ràùñre 'pyakùaraü tu mokùe 'pi kùãramapsu ca (3.3.726) svarõe 'pi bhåricandrau dvau dvàramàtre 'pi gopuram (3.3.727) guhàdambhau gahvare dve raho 'ntikamupahvare (3.3.728) puro 'dhikamuparyagràõyagàre nagare puram (3.3.729) mandiraü càtha ràùñro 'strã viùaye syàdupadrave (3.3.730) daro 'striyàü bhaye ÷vabhre vajro 'strã hãrake pavau (3.3.731) tantraü pradhàne siddhànte såtravàye paricchade (3.3.732) au÷ãra÷càmare daõóe 'pyau÷ãraü ÷ayanàsane (3.3.733) puùkaraü karihastàgre vàdyabhàõóamukhe jale (3.3.734) vyomni khaógaphale padme tãrthauùadhivi÷eùayoþ (3.3.735) antaramavakà÷àvadhiparidhànàntardhibhedatàdarthye (3.3.736) chidràtmãyavinàbahiravasaramadhye 'ntaràtmani ca (3.3.737) muste 'pi piñharaü ràjaka÷eruõyapi nàgaram (3.3.738) ÷àrvaraü tvandhatamase ghàtuke bhedyaliïgakam (3.3.739) gauro 'ruõe site pãte vraõakàryapyaruùkaraþ (3.3.740) jañharaþ kañhine 'pi syàdadhastàdapi càdharaþ (3.3.741) anàkule 'pi caikàgro vyagro vyàsakta àkule (3.3.742) uparudãcya÷reùñheùvapyuttaraþ syàdanuttaraþ (3.3.743) eùàü viparyaye ÷reùñhe dårànàtmottamàþ paràþ (3.3.744) svàdupriyau ca madhurau krårau kañhinanirdayau (3.3.745) udàrau dàtçmahatoritarastvanyanãcayoþ (3.3.746) mandasvacchandayoþ svairaþ ÷ubhramuddãpta÷uklayoþ (3.3.747) àsàro vegavadvarùe sainyaprasaraõaü tathà (3.3.748) dhàràmbupàte cotkarùe 'strau kañàhe tu karparaþ (3.3.749) bandhuraü sundare namre girirgenduka÷ailayoþ (3.3.750) caruþ sthàlyàü haviþ paktàvadhãraþ kàtare cale | iti ràntàþ (3.3.751) cåóà kirãñam ke÷à÷ca saüyatà maulayastrayaþ (3.3.752) drumaprabhedamàtaïgakàõóapuùpàõi pãlavaþ (3.3.753) kçtàntànehasoþ kàla÷caturthe 'pi yuge kaliþ (3.3.754) syàtkuraïge 'pi kamalaþ pràvàre 'pi ca kambalaþ (3.3.755) karopahàrayoþ puüsi baliþ pràõyaïgaje striyàm (3.3.756) sthaulyasàmarthyasainyeùu balaü nà kàkasãriõoþ (3.3.757) vàtålaþ puüsi vàtyàyàmapi vàtàsahe triùu (3.3.758) bhedyaliïgaþ ÷añhe vyàlaþ puüsi ÷vàpadasarpayoþ (3.3.759) malo 'strã pàpaviñkiññànyastrã ÷ålaü rugàyudham (3.3.760) ÷aïkàvapi dvayoþ kãlaþ pàliþ strya÷ryaïkapaïktiùu (3.3.761) kalà ÷ilpe kàlabhede càlã sakhyàvalã api (3.3.762) abdhyambuvikçtau velà kàlamaryàdayorapi (3.3.763) bahulàþ kçttikà gàvo bahulo 'gnau ÷itau triùu (3.3.764) lãlà vilàsakriyayorupalà ÷arkaràpi ca (3.3.765) ÷oõite 'mbhasi kãlàlaü målamàdye ÷iphàbhayoþ (3.3.766) jàlaü samåha ànàyagavàkùakùàrakeùvapi (3.3.767) ÷ãlaü svabhàve sadvçtte sasye hetukçte phalam (3.3.768) chadirnetrarujoþ klãbaü samåhe pañalaü na nà (3.3.769) adhassvaråpayorastrã talaü syàccàmiùe palam (3.3.770) aurvànale 'pi pàtàlaü cailaü vastre 'dhame triùu (3.3.771) kukålaü ÷aïkubhiþ kãrõe ÷vabhre nà tu tuùànale (3.3.772) nirõãte kevalamiti triliïgaü tvekakçtsnayoþ (3.3.773) paryàptikùemapuõyeùu ku÷alaü ÷ikùite triùu (3.3.774) pravàlamaïkure 'pyastrã triùu sthålaü jaóe 'pi ca (3.3.775) karàlo danture tuïge càrau dakùe ca pe÷alaþ (3.3.776) mårkhe 'rbhake 'pi bàlaþ syàllola÷calasatçùõayoþ (3.3.777) kulaü gçhe 'pi tàlàïke kubere caikakuõóalaþ (3.3.778) strãbhàvàvaj¤ayorhelà heliþ sårye raõe hiliþ (3.3.779) hàlaþ syànnçpatau madye ÷akalacchadayordalam (3.3.780) tåli÷citropakaraõa÷alàkàtåla÷ayyayoþ (3.3.781) tumulaü vyàkule ÷abde ÷aùkulã karõapàlyapi | iti làntàþ (3.3.782) davadàvau vanàraõyavahnã janmaharau bhavau (3.3.783) mantrã sahàyaþ sacivau pati÷àkhinarà dhavàþ (3.3.784) avayaþ ÷ailameùàrkà àj¤àhvànàdhvarà havàþ (3.3.785) bhàvaþ sattàsvabhàvàbhipràyaceùñàtmajanmasu (3.3.786) syàdutpàde phale puùpe prasavo garbhamocane (3.3.787) avi÷vàse 'pahnave 'pi nikçtàvapi nihnavaþ (3.3.788) utsekàmarùayoricchàprasare maha utsavaþ (3.3.789) anubhàvaþ prabhàve ca satàü ca matini÷caye (3.3.790) syàjjanmahetuþ prabhavaþ sthànaü càdyopalabdhaye (3.3.791) ÷ådràyàü vipratanaye ÷astre pàra÷avo mataþ (3.3.792) dhruvo bhabhede klãbe tu ni÷cite ÷à÷vate triùu (3.3.793) svo j¤àtàvàtmani svaü triùvàtmãye svo 'striyàü dhane (3.3.794) strãkañãvastrabandhe 'pi nãvã paripaõe 'pi ca (3.3.795) ÷ivà gaurãpheravayordvandvaü kalahayugmayoþ (3.3.796) dravyàsu vyavasàye 'pi sattvamastrã tu jantuùu (3.3.797) klãbaü napuüsakaü ùaõóe vàcyaliïgamavikrame | iti vàntàþ (3.3.798) dvau vi÷au vai÷yamanujau dvau càràbhimarau spa÷au (3.3.799) dvau rà÷ã pu¤jameùàdyau dvau vaü÷au kulamaskarau (3.3.800) rahaþ prakà÷au vãkà÷au nirve÷o bhçtibhogayoþ (3.3.801) kçtànte puüsi kãnà÷aþ kùudrakarùakayostriùu (3.3.802) pade lakùye nimitte 'pade÷aþ syàtku÷amapsu ca (3.3.803) da÷àvasthànekavidhàpyà÷à tçùõàpi càyatà (3.3.804) va÷à strã kariõã ca syàt dçgj¤àne j¤àtari triùu (3.3.805) syàtkarka÷aþ sàhasikaþ kañhoràmasçõàvapi (3.3.806) prakà÷o 'tiprasiddhe 'pi ÷i÷àvaj¤e ca bàli÷aþ (3.3.807) nà÷aþ kùaye tirodhàne jãvite÷aþ priye yame (3.3.808) nç÷aüsakhaógau nistriü÷àvaü÷uþ sårye 'ü÷avaþ karàþ (3.3.809) à÷vàkhyà ÷àli÷ãghràrthe pà÷o bandhana÷astrayoþ | iti ÷àntàþ (3.3.810) suramatsyàvanimiùau puruùàvàtmamànavau (3.3.811) kàkamatsyàtkhagau dhvàïkùau kakùau ca tçõavãrudhau (3.3.812) abhãpuþ pragrahe ra÷mau praiùaþ preùaõamardane (3.3.813) pakùaþ sahàye 'pyuùõãùaþ ÷iroveùñakirãñayoþ (3.3.814) ÷ukrale måùike ÷reùñhe sukçte vçùabhe vçùaþ (3.3.815) koùo 'strã kuómale khaógapidhàne 'rthaughadivyayoþ (3.3.816) dyåte 'kùe ÷àriphalake 'pyàkarùo 'thàkùamindriye (3.3.817) nà dyåtàïge karùacakre vyavahàre kalidrume (3.3.818) karùårvàrttà karãùàgniþ karùaþ kulyàbhidhàyinã (3.3.819) pumbhàve tatkriyàyàü ca pauruùaü viùamapsu ca (3.3.820) upàdàne 'pyàmiùaü syàdaparàdhe 'pi kilbiùam (3.3.821) syàdvçùñau lokadhàtvaü÷e vatsare varùamastriyàm (3.3.822) prekùà nçttekùaõaü praj¤à bhikùà sevàrthanà bhçtiþ (3.3.823) tviñ ÷obhàpi triùu pare nyakùaü kàrtsnyanikçùñayoþ (3.3.824) pratyakùe 'dhikçte 'dhyakùo råkùastvapremõyacikkaõe (3.3.825) vyàjasaükhyà÷aravyeùu lakùaü ghoùau ravavrajau (3.3.826) kapi÷ãrùaü bhitti÷çïge 'nutarùa÷ caùakaþ surà (3.3.827) doùo vàtàdike doùà ràtrau dakùo 'pi kukkuñe (3.3.828) ÷uõóàgrabhàge gaõóåùo dvayo÷ca mukhapåraõe | iti ùàntàþ (3.3.829) ravi÷vetacchadau haüsau såryavahnã vibhàvaså (3.3.830) vatsau tarõakavarùau dvau sàraïgà÷ca divaukasaþ (3.3.831) ÷çïgàràdau viùe vãrye guõe ràge drave rasaþ (3.3.832) puüsyuttaüsàvataüsau dvau karõapåre 'pi ÷ekhare (3.3.833) devabhede 'nale ra÷mau vaså ratne dhane vasu (3.3.834) viùõau ca vedhàþ strã tvà÷ãrhità÷aüsàhidaüùñrayoþ (3.3.835) làlase pràrthanautsukye hiüsà cauryàdikarma ca (3.3.836) prasåra÷vàpi bhådyàvau rodasyau rodasã ca te (3.3.837) jvàlàbhàsau na puüsyarcirjyotirbhadyotadçùñiùu (3.3.838) pàpàparàdhayoràgaþ khagabàlyàdinorvayaþ (3.3.839) tejaþ purãùayorvarco maha÷cotsavatejasoþ (3.3.840) rajo guõe ca strãpuùpe ràhau dhvànte guõe tamaþ (3.3.841) chandaþ padye 'bhilàùe ca tapaþ kçcchràdikarma ca (3.3.842) saho balaü sahà màrgo nabhaþ khaü ÷ràvaõo nabhàþ (3.3.843) okaþ sadmà÷raya÷caukàþ paya: kùãraü payo 'übu ca (3.3.844) ojo dãptau bale srota indriye nimnagàraye (3.3.845) tejaþ prabhàve dãptau ca bale ÷ukre 'pyatastriùu (3.3.846) vidvàn vidaü÷ca bãbhatso hiüsro 'pyati÷ayetvamã (3.3.847) vçddhapra÷aüsayorjyàyàn kanãyàüstu yuvàlpayoþ (3.3.848) varãyàüståruvarayoþ sàdhãyàn sàdhubàóhayoþ | iti sàntàþ (3.3.849) dale 'pi barhaü nirbandhoparàgàrkàdayo grahàþ (3.3.850) dvàryàpãóe kvàtharase niryåho nàgadantake (3.3.851) tulàsåtre '÷vàdira÷mau pragràhaþ pragraho 'pi ca (3.3.852) patnãparijanàdànamåla÷àpàþ parigrahàþ (3.3.853) dàreùu ca gçhàþ ÷roõyàmapyàroho varastriyàþ (3.3.854) vyåho vçnde 'pyahirvçtre 'pyagnãndvarkàstamopahàþ (3.3.855) paricchade nçpàrhe 'rthe paribarho 'vyayàþ pare | iti hàntàþ (3.3.856) àïãùadarthe 'bhivyàptau sãmàrthe dhàtuyogaje (3.3.857) àpragçhyassmçtau vàkye 'pyàstu syàtkopapãóayoþ (3.3.858) pàpakutseùadarthe ku dhiï nirbhartsananindayoþ (3.3.859) cànvàcayasamàhàretaretarasamuccaye (3.3.860) svastyà÷ãþ kùemapuõyàdau prakarùe laïghane 'pyati (3.3.861) svitpra÷ne ca vitarke ca tu syàdbhede 'vadhàraõe (3.3.862) sakçt sahaikavàre càpyàràddårasamãpayoþ (3.3.863) pratãcyàü carame pa÷càdutàpyarthavikalpayoþ (3.3.864) punassahàrthayoþ ÷a÷vat sàkùàtpratyakùatulyayoþ (3.3.865) khedànukampàsaütoùavismayàmantraõe bata (3.3.866) hanta harùenukampàyàü vàkyàrambhaviùàdayoþ (3.3.867) prati pratinidhau vãpsàlakùaõàdau prayogataþ (3.3.868) iti hetuprakaraõaprakarùàdisamàptiùu (3.3.869) pràcyàü purastàtprathame puràrthe 'grata ityapi (3.3.870) yàvattàvacca sàkalye 'vadhau màne 'vadhàraõe (3.3.871) maïgalànantaràrambhapra÷nakàrtsnyeùvatho atha (3.3.872) vçthà nirarthakàvidhyor nànànekobhayàrthayoþ (3.3.873) nu pçcchàyàü vikalpe ca pa÷càtsàdç÷yayoranu (3.3.874) pra÷nàvadhàraõànuj¤ànunayàmantraõe nanu (3.3.875) garhàsamuccayapra÷na÷aïkàsaübhàvanàsvapi (3.3.876) upamàyàü vikalpe và sàmi tvardhe jugupsite (3.3.877) amà saha samãpe ca kaü vàriõi ca mårdhani (3.3.878) ivetthamarthayorevaü nånaü tarke 'rthani÷caye (3.3.879) tåùõãmarthe sukhe joùaü kiü pçcchàyàü jugupsane (3.3.880) nàma pràkà÷yasaübhàvyakrodhopagamakutsane (3.3.881) alaü bhåùaõaparyàpti÷aktivàraõavàcakam (3.3.882) huü vitarke paripra÷ne samayàntikamadhyayoþ (3.3.883) punaraprathame bhede nir ni÷cayaniùedhayoþ (3.3.884) syàtprabandhe ciràtãte nikañàgàmike purà (3.3.885) åraryårã corarã ca vistàre 'ïgãkçtau trayam (3.3.886) svarge pare ca loke svar vàrtàsaübhàvyayoþ kila (3.3.887) niùedhavàkyàlaïkàrajij¤àsànunaye khalu (3.3.888) samãpobhayata÷÷ãghrasàkalyàbhimukhe 'bhitaþ (3.3.889) nàmapràkà÷yayoþ pradur mitho 'nyonyaü rahasyapi (3.3.890) tiro 'ntardhau tiryagarthe hà viùàda÷ugartiùu (3.3.891) ahahetyadbhute khede hi hetàvavadhàraõe | iti nànàrthavargaþ 3, atra måla÷lokàþ 256|| kùe.÷lo. 24 || avyayavargaþ| (3.4.892) ciràya ciraràtràya cirasyàdyà÷ciràrthakàþ (3.4.893) muhuþ punaþ punaþ ÷a÷vadabhãkùõamasakçt samàþ (3.4.894) sràg jhañitya¤jasàhnàya dràï maïkùu sapadi drute (3.4.895) balavatsuùñhu kimuta svatyatãva ca nirbhare (3.4.896) pçthag vinàntareõarte hiruï nànà ca varjane (3.4.897) yat tad yatas tato hetàvasàkalye tu cic cana (3.4.898) kadàcijjàtu sàrdhaü tu sàkaü satrà samaü saha (3.4.899) ànukålyàrthakaü pràdhvaü vyarthake tu vçthà mudhà (3.4.900) àho utàho kimuta vikalpe kiü kimåta ca (3.4.901) tu hi ca sma ha vai pàdapåraõe påjane svati (3.4.902) divàhnãtyatha doùà ca naktaü ca rajanàviti (3.4.903) tiryagarthe sàci tiro 'pyatha saübodhanàrthakàþ (3.4.904) syuþ pyàñ pàóaïga he hai bhoþ samayà nikaùà hiruk (3.4.905) atarkite tu sahasà syàt puraþ purato 'grataþ (3.4.906) svàhà devahavirdàne ÷rauùañ vauùañ vaùañ svadhà (3.4.907) ki¤cidãùan manàgalpe pretyàmutra bhavàntare (3.4.908) va và yathà tathevaivaü sàmye 'ho hãti vismaye (3.4.909) maune tu tåùõãü tåùõãkàü sadyaþ sapadi tatkùaõe (3.4.910) diùñyà samupajoùaü cetyànande 'thàntare 'ntarà (3.4.911) antareõa ca madhye syuþ prasahya tu hañhàrthakam (3.4.912) yukte dve sàüprataü sthàne 'bhãkùõaü ÷a÷vadanàrate (3.4.913) abhàve nahya no nàpi mà sma màlaü ca vàraõe (3.4.914) pakùàntare cedyadi ca tattve tvaddhà¤jasà dvayam (3.4.915) pràkà÷ye pràduràviþ syàdomevaü paramaü mate (3.4.916) samantatastu paritaþ sarvato viùvagityapi (3.4.917) akàmànumatau kàmamasåyopagamestu ca (3.4.918) nanu ca syàdvirodhoktau ka÷cit kàmapravedane (3.4.919) niùùamaü duùùamaü garhye yathàsvaü tu yathàyatham (3.4.920) mçùà mithyà ca vitathe yathàrthaü tu yathàtatham (3.4.921) syurevaü tu punarvai vetyavadhàraõavàcakàþ (3.4.922) pràgatãtàrthakaü nånamava÷yaü ni÷caye dvayam (3.4.923) saüvad varùe 'vare tvarvàgàmevaü svayamàtmanà (3.4.924) alpe nãcairmahatyuccaiþ pràyo bhåmnyadrute ÷anaiþ (3.4.925) sanà nitye bahirbàhye smàtãte 'stamadar÷ane (3.4.926) asti satve ruùoktàvu åü pra÷ne 'nunaye tvayi (3.4.927) huü tarke syàduùà ràtreravasànenamo natau (3.4.928) punararthe 'ïga nindàyàü duùñhu suùñhu pra÷aüsane (3.4.929) sàyaü sàye prage pràtaþ prabhàte nikaùàntike (3.4.930) amànuguõye smaraõe huü phaó vighnaniràkçtau (3.4.931) aïgãkçtau syàdarthe håü hãnasaübodhate tvare (3.4.932) parut paràrthaiùamo 'bde pårve pårvatare yati (3.4.933) adya 'tràhnyatha pårve 'hnãtyàdau pårvottaràparàt (3.4.934) tathàdharànyànyataretaràtpårvedyuràdayaþ (3.4.935) ubhayadyu÷cobhayedyuþ paretvahni paredyavi (3.4.936) hyo gate 'nàgate 'hni ÷vaþ para÷vastu pare 'hani (3.4.937) tadà tadànãü yugapadekadà sarvadà sadà (3.4.938) etarhi saüpratã 'dànãmadhunà sàmprataü tathà (3.4.939) digde÷akàle pårvàdau pràgudakpratyagàdayaþ % ityavyayavargaþ 4, atra måla÷lokàþ 23 liïgàdisaügrahavargaþ| | atha liïgàdisaügrahavargaþ 5 (3.5.940) saliïga÷àstraiþ sannàdi kçt taddhita samàsajaiþ (3.5.941) anuktaiþ saügrahe liïgaü saükãrõavadihonnayet (3.5.942) liïga÷eùavidhir vyàpã vi÷eùair yadyabàdhitaþ (3.5.943) striyàmãdådviràmaikàc sayonipràõinàma ca (3.5.944) nàma vidyunni÷àvallãvãõàdigbhånadãhriyàm (3.5.945) adantair dvigurekàrtho na sa pàtrayugàdibhiþ (3.5.946) talvçnde yenikañyatrà vairamaithunikàdivun (3.5.947) strãbhàvàdàvani ktiõ õvul õac õvuc kyab yuji¤ï ni ÷àþ (3.5.948) uõàdiùu nirårã÷ca ïyàùåóantaü calaü sthiram (3.5.949) tatkrãóàyàü praharaõaü cen mauùñà pàllavà õa dik (3.5.950) gha¤o ¤aþ sà kriyàsyàü ced dàõóapàtà hi phàlgunã (3.5.951) ÷yainampàtà ca mçgayà tailampàtà svadheti dik (3.5.952) strã syàtkàcin mçõàlyàdir vivakùàpacaye yadi (3.5.953) laïkà ÷ephàlikà ñãkà dhàtakãpa¤cikàóhakã (3.5.954) sidhrakà sàrikà hikkà pràcikolkà pipãlikà (3.5.955) tindukã kaõikà bhaïgiþ suraïgàsåcimàóhayaþ (3.5.956) picchà vitaõóà kàkiõya÷cårõiþ ÷àõã druõã darat (3.5.957) sàtiþ kanthà tathàsandã nàbhã ràjasabhàpi ca (3.5.958) jhallarã carcarã pàrã horà lañvà ca sidhmalà (3.5.959) làkùà likùà ca gaõóåùà gçdhrasã camasã masã | iti strãliïga saügrahaþ (3.5.960) puüstve sabhedànucaràþ saparyàyàþ suràsuràþ (3.5.961) svargayàgàdrimeghàbdhi dru kàlàsi÷aràrayaþ (3.5.962) karagaõóoùñhadordantakanñhake÷anakhastanàþ (3.5.963) ahnàhàntàþ kùveóabhedà ràtràntàþ pràgasaükhyakàþ (3.5.964) ÷rãveùñàdyà÷ca niryàsà asannantà abàdhitàþ (3.5.965) ka÷erujatuvaståni hitvà turuviràmakàþ (3.5.966) kaùaõabhamaropàntà yadyadantà amã atha (3.5.967) pathanayasañopàntà gotràkhyà÷caraõàhvayàþ (3.5.968) nàmnyakartari bhàve ca gha¤ jab naï õa ghàthucaþ (3.5.969) lyuþ kartarãmanic bhàve ko ghoþ kiþ pràditonyataþ (3.5.970) dvandve '÷vavaóavàva÷vavaóavà na samàhçte (3.5.971) kàntaþ såryenduparyàyapårvo 'yaþ pårvako.pi ca (3.5.972) vañaka÷cànuvàka÷ca rallaka÷ca kuóaïgakaþ (3.5.973) puïkho nyåïkhaþ samudra÷ca viñapaññadhañàþ khañàþ (3.5.974) koññàraghaññahaññà÷ca piõóagoõóapicaõóavat (3.5.975) gaóuþ karaõóo laguóo karaõóa÷ca kiõo ghuõaþ (3.5.976) dçtisãmantaharito romanthodgãthabudbudàþ (3.5.977) kàsamardo 'rbudaþ kundaþ phenaståpau sayåpakau (3.5.978) àtapaþ kùatriye nàbhiþ kuõapakùurakedaràþ (3.5.979) pårakùurapracukrà÷ca golahiïgulapudgalàþ (3.5.980) vetàlabhallamallà÷ca puràóà÷o 'pi paññi÷aþ (3.5.981) kulmàùo rabhasa÷caiva sakañàhaþ patadrahaþ | iti puüliïga÷eùasaügrahaþ (3.5.982) dvihãne 'nyacca khàraõyaparõa÷vabhrahimodakam (3.5.983) ÷ãtoùõamàüsarudhiramukhàkùidraviõaü balam (3.5.984) phalahema÷ulbalohasukhaduhkha÷ubhà÷ubham (3.5.985) jalapuùpàõi lavaõaü vya¤janànyanulepanam (3.5.986) koñyàþ ÷atàdisaükhyànyà và lakùà niyutaü ca tat (3.5.987) dvayaùkamasisusannantaü yadanàntamakartari (3.5.988) tràntaü salopadhaü ÷iùñaü ràtraü pràksaükhyayànvitam (3.5.989) pàtràdyadantairekàrtho dvigurlakùyànusàrataþ (3.5.990) dvandvaiktvàvyayãbhàvau pathaþ saükhyàvyayàtparaþ (3.5.991) ÷aóyà÷chàyà bahånàü cedvicchàyaü saühatau sabhà (3.5.992) ÷àlàrthàpi parà ràjàmanuùyàrthàdaràjakàt (3.5.993) dàsãsabhaü nçpasabhaü rakùassabhamimà di÷aþ (3.5.994) upaj¤opakramànta÷ca tadàditvaprakà÷ane (3.5.995) kopaj¤akopakramàdi kantho÷ãnaranàmasu (3.5.996) bhàve na õakacidbhyo 'nye samåhe bhàvakarmaõoþ (3.5.997) adantapratyayàþ puõyasudinàbhyàü tvahaþ paraþ (3.5.998) kriyàvyayànàü bhedakànyekatve 'pyukthatoñake (3.5.999) cocaü picchaü gçhasthåõaü tirãñaü marma yojanam (3.5.1000) ràjasåyaü vàjapeyaü gadyapadye kçtau kaveþ (3.5.1001) màõikyabhàùyasindåracãracãvarapi¤jaram (3.5.1002) lokàyataü haritàlaü vidalasthàlabàhlikam | iti napuüsaka÷eùasaügrahaþ (3.5.1003) punnapuüsakayoþ ÷eùo 'rdharcapiõyàkakaõñakàþ (3.5.1004) modakastaõóakaùñaïkaþ ÷àñakaþ karpaño 'rbudaþ (3.5.1005) pàtakodyogacarakatamàlàmalakà naóaþ (3.5.1006) kuùñhaü muõóaü ÷ãdhu bustaü kùveóitaü kùemakuññimam (3.5.1007) saügamaü ÷atamànàrma÷ambalàvyayatàõóavam (3.5.1008) kaviyaü kandakàrpàsaü pàràvàraü yugandharam (3.5.1009) yåpaü pragrãvapàtrãve yåùaü camasacikkasau (3.5.1010) ardharcàdau ghçtàdãnàü puüstvàdyaü vaidikaü dhruvam (3.5.1011) tan noktamiha loke 'pi tac cedastyastu ÷eùavat | iti punnapuüsaka÷eùasaügrahaþ (3.5.1012) strãpuüsayorapatyàntà dvicatuùùañpadoragàþ (3.5.1013) jàtibhedàþ pumàkhyà÷ca strãyogaiþ saha mallakaþ (3.5.1014) årmirvaràñakaþ svàtirvarõako jhàñalirmanuþ (3.5.1015) måùà sçpàñã karkandhåryaùñiþ ÷àñã kañã kuñã | iti strãpuüsa÷eùasaügrahaþ (3.5.1016) strãnapuüsakayorbhàvakriyayoþ vya¤ kvacicca vu¤ (3.5.1017) aucityamaucitã maitrã maitryaü vu¤ pràgudàhçtaþ (3.5.1018) ùaùñhyantapràkpadàþ senàchàyà÷àlàsuràni÷àþ (3.5.1019) syàdvà nçsenaü ÷vani÷aü go÷àlamitare ca dik (3.5.1020) àbannantottarapado dvigu÷càpuüsi na÷ca lup (3.5.1021) trikhañvaü ca trikhañvã ca tritakùaü ca tritakùyapi | iti strãnapuüsaka÷eùasaügrahaþ (3.5.1022) triùu pàtrã puñã vàñã peñã kuvaladàóimau (3.5.1023) iti triliïga÷eùasaügrahaþ (3.5.1024) paraü liïgaü svapradhàne dvandve tatpuruùe 'pi tat (3.5.1025) arthàntàþ pràdyalampràptàpannapårvàþ paropagàþ (3.5.1026) taddhitàrtho dviguþ saükhyàsarvanàmatadantakàþ (3.5.1027) bahurvrãhiradiïnàmnàmunneyaü tadudàhçtam (3.5.1028) guõadravyakriyàyogopàdhayaþ paragàminaþ (3.5.1029) kçtahkartaryasaüj¤àyàü kçtyàþ kartari karmaõi (3.5.1030) aõàdyantàstena raktàdyarthe nànàrthabhedakàþ (3.5.1031) ùañsaüj¤akàstriùu samà yuùmadasmattiïvyayam (3.5.1032) paraü virodhe ÷eùaü tu j¤eyaü ÷iùñaprayogataþ iti liïgàdisaügrahavargaþ: 5, atra måla÷lokàþ 46 ityamarasiühakçtau nàmaliïgànu÷àsane sàmànyakàõóastçtãyaþ sàïga eva samarthitaþ iti tçtãyaþ sàmànyakàõóaþ samàptaþ ityamarasiühakçtaü nàmaliïgànu÷àsanam kàõóatrayàtmakaü sàïgopàïgaü saüpårõatàmagàt | atra måla÷lokàþ: 480, kùe. ÷lokàþ:25 sarve ca militvà:513 amarako÷astha÷lokànàü koùñakam pra. kàõóe må. ÷lo. 281\, kùe. ÷lo. 18\, sarve ca militvà 299 dvi. kàõóe må. ÷lo. 735\, kùe. ÷lo. 14\, sarve ca militvà 750 tri. kàõóe må. ÷lo. 480\, kùe. ÷lo. 25\, sarve ca militvà 513 evaü sarveùàü kàõóànàü yogaþ må. ÷lo. 1497\, kùe.÷lo. 58\, sarve ca militvà 1563