Amarasimha: Namalinganusasana [Amarakosa], Kanda 2 Input by Avinash Sathaye and Pramod SV Ganesan (April 20, 1997) ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ amarako÷a evaü nàmaliïgànu÷àsanaü khàõóa 2 amarako÷e dvitãyaü bhåmyàdikàõóam | vargabhedàþ| (2.0.1) vargàþ pçthvãpurakùmàbhçdvanauùadhimçgàdibhiþ (2.0.2) nçbrahmakùatraviñ ÷ådraiþ sàïgopàïgairihoditàþ bhåmivargaþ (2.1.3) bhårbhåmiracalànantà rasà vi÷vambharà sthità (2.1.4) dharà dharitrã dharaõiþ kùoõirjyà kà÷yapã kùitiþ (2.1.5) sarvaüsahà vasumatã vasudhorvã vasundharà (2.1.6) gotrà kuþ pçthivã pçthvã kùmàvanirmedinã mahã (2.1.7) vipulà gahvarã dhàtrã gaurilà kumbhinã kùamà (2.1.8) bhåtadhàtrã ratnagarbhà jagatã sàgaràmbarà (2.1.9) mçnmçttikà pra÷astà tu mçtsà mçtsnà ca mçttikà (2.1.10) urvarà sarvasasyàóhyà syàdåùaþ kùàramçttikà (2.1.11) åùavànåùaro dvàvapyanyaliïgau sthalaü sthalã (2.1.12) samànau marudhanvànau dve khilàprahate same (2.1.13) triùvatho jagatã loko viùñapaü bhuvanaü jagat (2.1.14) loko 'yaü bhàrataü varùam ÷aràvatyàstu yo 'vadheþ (2.1.15) de÷aþ pràgdakùiõaþ pràcya udãcyaþ pa÷cimottaraþ (2.1.16) pratyanto mlecchade÷aþ syànmadhyadde÷astu madhyamaþ (2.1.17) àryàvartaþ puõyabhåmirmadhyaü vindhyahimàlayoþ (2.1.18) nãvçjjanapado de÷aviùayau tå 'pavartanam (2.1.19) triùvàgoùñhànnaóapràye naóvànnaóvala ityapi (2.1.20) kumudvànkumudapràye vetasvànbahuvetase (2.1.21) ÷àdvalaþ ÷àdaharite sajambàle tu païkilaþ (2.1.22) jalapràyamanåpaü syàtpuüsi kacchastathàvidhaþ (2.1.23) strã ÷arkarà ÷arkarilaþ ÷àrkaraþ ÷arkaràvati (2.1.24) de÷a evàdimàvevavamunneyàþ sikatàvati (2.1.25) de÷o nadyambuvçùñyambusaüpannavrãhipàlitaþ (2.1.26) syànnadãmàtçko devamàtçka÷ca yathàkramam (2.1.27) suràj¤i de÷e ràjanvànsyàttato 'nyatra ràjavàn (2.1.28) goùñhaü gosthànakaü tattu gauùñhãnaü bhåtapårvakam (2.1.29) paryantabhåþ parisaraþ seturàlau striyàü pumàn (2.1.30) vàmalåra÷ca nàku÷ca valmãkaü puünapuüsakam (2.1.31) ayanam vartma màrgàdhvapanthànaþ padavã sçtiþ (2.1.32) saraõiþ paddhatiþ padyà vartanyekapadãti ca (2.1.33) atipanthàþ supanthà÷ca satpatha÷càrcite 'dhvani (2.1.34) vyadhvo duradhvo vipathaþ kadadhvà kàpathaþ samàþ (2.1.35) apanthàstvapathaü tulye ÷çõgàñakacatuùpathe (2.1.36) pràntaraü dåra÷ånyo 'dhvà kàntàraü vartma durgamam (2.1.37) gavyåtiþ strã kro÷ayugaü nalvaþ kiùkucatuþ÷atam (2.1.38) ghaõñàpathaþ saüsaraõaü tatpurasyopaniùkaram (2.1.39) dyàvàpçthivyau rodasyau dyàvàbhåmã ca rodasã (2.1.40) divaspçthivyau ga¤jà tu rumà syàllavaõàkaraþ | iti bhåmivargaþ puravargaþ| (2.2.41) påþ strã purãnagaryau và pattanaü puñabhedanam | atha puravargaþ (2.2.42) sthànãyaü nigamo 'nyattu yanmålanagaràtpuram (2.2.43) tacchàkhànagaraü ve÷o ve÷yàjanasamà÷rayaþ (2.2.44) àpaõastu niùadyàyàü vipaõiþ paõyavãthikà (2.2.45) rathyà pratolã vi÷ikhà syàccayo vapramastriyàm (2.2.46) pràkàro varaõaþ sàlaþ pràcãnaü pràtanto vçtiþ (2.2.47) bhittiþ strã kuóyameóåkaü yadantarnyastakãkasam (2.2.48) gçhaü gehodavasitaü ve÷ma sadma niketanam (2.2.49) ni÷àntaü pastyasadanaü bhavanàgàramandiram (2.2.50) gçhàþ puüsi ca bhåmnyeva nikàyyanilayàlayàþ (2.2.51) vàsaþ kuñã dvayoþ ÷àlà sabhà saüjavanaü tvidam (2.2.52) catuþ÷àlaü munãnàü tu parõa÷àloñajo 'striyàm (2.2.53) caityamàyatanaü tulye vàji÷àlà tu mandurà (2.2.54) àve÷anaü ÷ilpi÷àlà prapà pànãya÷àlikà (2.2.55) mañha÷chàtràdinilayo ga¤jà tu madiràgçham (2.2.56) garbhàgàraü vàsagçhamariùñaü såtikàgçham (2.2.57) kuññimo 'strã nibaddhà bhå÷candra÷àlà ÷irogçham (2.2.58) vàtàyanaü gavàkùo 'tha maõóapo 'strã janà÷rayaþ (2.2.59) harmyàdi dhaninàü vàsaþ pràsàdo devabhåbhujàm (2.2.60) saudho 'strã ràjasadanamupakàryopakàrikà (2.2.61) svastikaþ sarvatobhadro nandyàvartàdayo 'pi ca (2.2.62) vicchandakaþ prabhedà hi bhavantã÷varasadmanàm (2.2.63) stryagàraü bhåbhujàmantaþpuraü syàdavarodhanam (2.2.64) ÷uddhànta÷càvarodha÷ca syàdaññaþ kùaumamastriyàm (2.2.65) praghàõapraghaõàlindà bahirdvàraprakoùñhake (2.2.66) gçhàvagrahaõã dehalyaïgaõaü catvaràjire (2.2.67) adhastàddàruõi ÷ilà nàsà dàrupari sthitam (2.2.68) pracchannamantardvàraü syàtpakùadvàraü tu pakùakam (2.2.69) valãkanãdhre pañalaprànte 'tha pañalaü chadiþ (2.2.70) gopànasã tu valabhã chàdane vakradàruõi (2.2.71) kapotapàlikàyàü tu viñaïkaü puünapuüsakam (2.2.72) strã dvàrdvàraü pratãhàraþ syàddhitardistu vedikà (2.2.73) toraõo 'strã bahirdvàram puradvàraü tu gopuram (2.2.74) kåñaü pårdvàri yaddhastinakhastasminnatha triùu (2.2.75) kapàñamararaü tulye tadviùkambho 'rgalaü na nà (2.2.76) àrohaõaü syàtsopànaü ni÷reõistvadhirohiõã (2.2.77) saümàrjanã ÷odhanã syàtsaükaro 'vakarastathà (2.2.78) kùipte mukhaü niþsaraõaü saünive÷o nikarùaõam (2.2.79) samau saüvasathagràmau ve÷mabhårvàsturastriyàm (2.2.80) gràmànta upa÷alyaü syàtsãmasãme striyàmubhe (2.2.81) ghoùa àbhãrapallã syàtpakkaõaþ ÷abaràlayaþ | iti puravargaþ ÷ailavargaþ| (2.3.82) mahãdhre ÷ikharikùmàbhçdahàryadharaparvatàþ | atha ÷ailavargaþ (2.3.83) adrigotragirigràvàcala÷aila÷iloccayàþ (2.3.84) lokàloka÷cakravàlastrikåñastrikakutsamau (2.3.85) astastu caramakùmàbhçdudayaþ pårvaparvataþ (2.3.86) himavànniùadho vindhyo màlyavànpàriyàtrikaþ (2.3.87) gandhamàdanamanye ca hemakåñàdayo nagàþ (2.3.88) pàùàõaprastaragràvopalà÷mànaþ ÷ilà dçùat (2.3.89) kåño 'strã ÷ikharaü ÷çïgaü prapàtastvataño bhçguþ (2.3.90) kañako 'strã nitambo 'dreþ snuþ prasthaþ sànurastriyàm (2.3.91) utsaþ prasravaõaü vàripravàho nirjharo jharaþ (2.3.92) darã tu kandaro và strã devakhàtabile guhà (2.3.93) gahvaraü gaõóa÷ailàstu cyutàþ sthålopalà gireþ (2.3.94) dantakàstu bahistiryak prade÷ànnirgatà gireþ (2.3.95) khaniþ striyàmàkaraþ syàtpàdàþ pratyantaparvatàþ (2.3.96) upatyakàdreràsannà bhåmirårdhvamadhityakà (2.3.97) dhàturmanaþ÷ilàdyadrergairikaü tu vi÷eùataþ (2.3.98) niku¤jaku¤jau và klãbe latàdipihitodare | iti ÷ailavargaþ vanauùadhivargaþ| (2.4.99) añavyaraõyaü vipinaü gahanaü kànanaü vanam | atha vanauùadhivargaþ (2.4.100) mahàraõyamaraõyànã gçhàràmàstu niùkuñàþ (2.4.101) àràmaþ syàdupavanaü kçtrimaü vanameva yat (2.4.102) amàtyagaõikàgehopavane vçkùavàñikà (2.4.103) pumànàkrãóa udyànaü ràj¤aþ sàdhàraõaü vanam (2.4.104) syàdetadeva pramadavanamantaþpurocitam (2.4.105) vãthyàliràvaliþ païktiþ ÷reõã lekhàstu ràjayaþ (2.4.106) vanyà vanasamåhe syàdaïkuro 'bhinavodbhidi (2.4.107) vçkùo mahãruhaþ ÷àkhã viñapã pàdapastaruþ (2.4.108) anokahaþ kuñaþ ÷àlaþ palà÷ã drudrumàgamàþ (2.4.109) vànaspatyaþ phalaiþ puùpàttairapuùpàdvanaspatiþ (2.4.110) oùadhyaþ phalapàkàntàþ syuravandhyah phalegrahiþ (2.4.111) vandhyo 'phalo 'vake÷ã ca phalavànphalinaþ phalã (2.4.112) praphullotphullasaüphullavyàko÷avikacasphuñàþ (2.4.113) phulla÷caite vikasite syuravandhyàdayastriùu (2.4.114) sthàõurvà nà dhruvaþ ÷aïkurhrasva÷àkhà÷iphaþ kùupaþ (2.4.115) aprakàõóe stambagulmau vallã tu vratatirlatà (2.4.116) latà pratàninã vãrudgulminyulapa ityapi (2.4.117) nagàdyàroha ucchràya utsedha÷cocchraya÷ca saþ (2.4.118) astrã prakàõóaþ skandhaþ syànmålàcchàkhàvadhistaroþ (2.4.119) same ÷àkhàlate skandha÷àkhà÷àle ÷iphàjañe (2.4.120) ÷àkhà÷iphàvarohaþ syànmålàccàgraü gatà latà (2.4.121) ÷irograü ÷ikharaü và nà målaü budhno 'ïghrinàmakaþ (2.4.122) sàro majjà nari tvakstrã valkaü valkalamastriyàm (2.4.123) kàùñhaü dàrvindhanaü tvedha idhmamedhaþ samitstriyàm (2.4.124) niùkuhaþ koñaraü và nà vallarirma¤jariþ striyau (2.4.125) patraü palà÷aü chadanaü dalaü parõaü chadaþ pumàn (2.4.126) pallavo 'strã kisalayaü vistàro viñapo 'striyàm (2.4.127) vçkùàdãnàü phalaü sasyaü vçntaü prasavabandhanam (2.4.128) àme phale ÷alàñuþ syàcchuùke vànamubhe triùu (2.4.129) kùàrako jàlakaü klãbe kalikà korakaþ pumàn (2.4.130) syàdgucchakastu stabakaþ kuïmalo mukulo 'striyàm (2.4.131) striyaþ sumanasaþ puùpaü prasånaü kusumaü sumam (2.4.132) makarandaþ puùparasaþ paràgaþ sumanorajaþ (2.4.133) dvihãnaü prasave sarvaü harãtakyàdayaþ striyàm (2.4.134) à÷vatthavaiõavaplàkùanaiyagrodhaiïgudam phale (2.4.135) bàrhataü ca phale jambvà jambåþ strã jambu jàmbavam (2.4.136) puùpe jàtãprabhçtayaþ svaliïgàþ vrãhayaþ phale (2.4.137) vidàryàdyàstu måle 'pi puùpe klãbe 'pi pàñalà (2.4.138) bodhidruma÷caladalaþ pippalaþ ku¤jarà÷anaþ (2.4.139) a÷vatthe 'tha kapitthe syurdadhitthagràhimanmathàþ (2.4.140) tasmindadhiphalaþ puùpaphaladanta÷añhàvapi (2.4.141) udumbaro jantuphalo yaj¤àïgo hemadugdhakaþ (2.4.142) kovidàre camarikaþ kuddàlo yugapatrakaþ (2.4.143) saptaparõo vi÷àlatvak ÷àrado viùamacchadaþ (2.4.144) àragvadhe ràjavçkùa÷ampàkacaturaïgulàþ (2.4.145) àrevatavyàdhighàtakçtamàlasuvarõakàþ (2.4.146) syurjambãre danta÷añhajambhajambhãrajambhalàþ (2.4.147) varuõo varaõaþ setustikta÷àkaþ kumàrakaþ (2.4.148) puünàge puruùastuïgaþ kesaro devavallabhaþ (2.4.149) pàribhadre nimbatarurmandàraþ pàrijàtakaþ (2.4.150) tini÷e syandano nemã rathadruratimuktakaþ (2.4.151) va¤jula÷citrakçccàtha dvau pãtanakapãtanau (2.4.152) àmràtake madhåke tu guóapuùpamadhudrumau (2.4.153) vànaprasthamadhuùñhãlau jalaje 'tra madhålakaþ (2.4.154) pãlau guóaphalaþ sraüsã tasmiüstu girisambhave (2.4.155) akùoñakandaràlau dvàvaïkoñe tu nikocakaþ (2.4.156) palà÷e kiü÷ukaþ parõo vàtapoto 'tha vetase (2.4.157) rathàbhrapuùpavidura÷ãtavànãrava¤julàþ (2.4.158) dvau parivyàdhavidulau nàdeyã càmbuvetase (2.4.159) ÷obhà¤jane ÷igrutãkùõagandhakàkùãvamocakàþ (2.4.160) rakto 'sau madhu÷igruþ syàdariùñaþ phenilaþ samau (2.4.161) bilve ÷àõóilya÷ailåùau màlåra÷rãphalàvapi (2.4.162) plakùo jañã parkañã syànnyagrodho bahupàdvañaþ (2.4.163) gàlavaþ ÷àbaro lodhrastirãñastilvamàrjanau (2.4.164) àmra÷cåto rasàlo 'sau sahakàro 'tisaurabhaþ (2.4.165) kumbholåkhalakaü klãbe kau÷iko gugguluþ puraþ (2.4.166) ÷eluþ ÷leùmàtakaþ ÷ãta uddàlo bahuvàrakaþ (2.4.167) ràjàdanaü priyàlaþ syàtsannakadrurdhanuþpañaþ (2.4.168) gambhàrã sarvatobhadrà kà÷marã madhuparõikà (2.4.169) ÷rãparõã bhadraparõã ca kà÷marya÷càpyatha dvayoþ (2.4.170) karkandhårbadarã koliþ kolaü kuvalaphenile (2.4.171) sauvãraü badaraü ghoõñàpyatha syàtsvàdukaõñakaþ (2.4.172) vikaïkataþ suvàvçkùo granthilo vyàghrapàdapi (2.4.173) airàvato nàgaraïgo nàdeyã bhåmijambukà (2.4.174) tindukaþ sphårjakaþ kàlaskandha÷ca ÷itisàrake (2.4.175) kàkenduþ kulakaþ kàkatindukaþ kàkapãluke (2.4.176) golãóho jhàñalo ghaõñàpàñalirmokùamuùkakau (2.4.177) tilakaþ kùurakaþ ÷rãmànsamau piculajhàvukau (2.4.178) ÷rãparõikà kumudikà kumbhã kaiñaryakañphalau (2.4.179) kramukaþ paññikàkhyaþ syàtpaññã làkùàprasàdanaþ (2.4.180) tådastu yåpaþ kramuko brahmaõyo brahmadàru ca (2.4.181) tålaü ca nãpapriyakakadambàstu haripriyaþ (2.4.182) vãravçkùo 'ruùkaro 'gnimukhã bhallàtakã triùu (2.4.183) gardabhàõóe kandaràlakapãtanasupàr÷vakàþ (2.4.184) plakùa÷ca tintióã ci¤càmlikàtho pãtasàrake (2.4.185) sarjakàsanabandhåkapuùpapriyakajãvakàþ (2.4.186) sàle tu sarjakàr÷yà÷vakarõakàþ sasyasambaraþ (2.4.187) nadãsarjo vãratarurindradruþ kakubho 'rjunaþ (2.4.188) ràjàdanaþ phalàdhyakùaþ kùãrikàyàmatha dvayoþ (2.4.189) iïgudã tàpasatarurbhårje carmimçdutvacau (2.4.190) picchilà påraõã mocà sthiràyuþ ÷àlmalirdvayoþ (2.4.191) picchà tu ÷àlmalãveùñe rocanaþ kåña÷àlmaliþ (2.4.192) cirabilvo naktamàlaþ karaja÷ca kara¤jake (2.4.193) prakãryaþ påtikarajaþ påtikaþ kalimàrakaþ (2.4.194) kara¤jabhedàþ ùógrantho markañyaïgàravallarã (2.4.195) rohã rohitakaþ plãha÷atrurdàóimapuùpakaþ (2.4.196) gàyatrã bàlatanayaþ khadiro dantadhàvanaþ (2.4.197) arimedo viñkhadire kadaraþ khadire site (2.4.198) somavalko 'pyatha vyàghrapucchagandharvahastakau (2.4.199) eraõóa urubåka÷ca rucaka÷citraka÷ca saþ (2.4.200) ca¤cuþ pa¤càïgulo maõóavardhamànavyaóambakàþ (2.4.201) alpà ÷amã ÷amãraþ syàcchamã saktuphalà ÷ivà (2.4.202) piõóãtako marubakaþ ÷vasanaþ karahàñakaþ (2.4.203) ÷alya÷ca madane ÷akrapàdapaþ pàribhadrakaþ (2.4.204) bhadradàru drukilimaü pãtadàru ca dàru ca (2.4.205) påtikàùñhaü ca sapta syurdevadàruõyatha dvayoþ (2.4.206) pàñaliþ pàñalàmoghà kàcasthàlã phaleruhà (2.4.207) kçùõavçntà kuberàkùã ÷yàmà tu mahilàhvayà (2.4.208) latà govandanã gundrà priyaïguþ phalinã phalã (2.4.209) viùvaksenà gandhaphalã kàrambhà priyaka÷ca sà (2.4.210) maõóåkaparõapatrorõanañakañvaïgañuõñukàþ (2.4.211) syonàka÷ukanàsarkùadãrghavçntakuñannañàþ (2.4.212) amçtà ca vayaþsthà ca triliïgastu bibhãtakaþ (2.4.213) nàkùastuùaþ karùaphalo bhåtàvàsaþ kalidrumaþ (2.4.214) abhayà tvavyathà pathyà kàyasthà påtanàmçtà (2.4.215) karãtakã haimavatã cetakã ÷reyasã ÷ivà (2.4.216) pãtadruþ saralaþ påtikàùñhaü càtha drumotpalaþ (2.4.217) karõikàraþ parivyàdho lakuco likuco óahuþ (2.4.218) panasaþ kaõñakiphalo niculo hijjalo 'mbujaþ (2.4.219) kàkodumbarikà phalgurmalayårjaghanephalà (2.4.220) ariùñaþ sarvatobhadrahiïguniryàsamàlakàþ (2.4.221) picumanda÷ca nimbe 'tha picchilàguru÷iü÷apà (2.4.222) kapilà bhasmagarbhà sà ÷irãùastu kapãtanaþ (2.4.223) bhaõóilo 'pyatha càmpeya÷campako hemapuùpakaþ (2.4.224) etasya kalikà gandhaphalã syàdatha kesare (2.4.225) bakulo va¤julo '÷oke samau karakadàóimau (2.4.226) càmpeyaþ kesaro nàgakesaraþ kà¤canàhvayaþ (2.4.227) jayà jayantã tarkàrã nàdeyã vaijayantikà (2.4.228) ÷rãparõamagnimanthaþ syàtkaõikà gaõikàrikà (2.4.229) jayo 'tha kuñajaþ ÷akro vatsako girimallikà (2.4.230) etasyaiva kaliïgendrayavabhadrayavaü phale (2.4.231) kçùõapàkaphalàvignasuùeõàþ karamardake (2.4.232) kàlaskandhastamàlaþ syàttàpiccho 'pyatha sinduke (2.4.233) sinduvàrendrasurasau nirguõóãndràõiketyapi (2.4.234) veõã garà garã devatàóo jãmåta ityapi (2.4.235) ÷rãhastinã tu bhåruõóã tçõa÷ånyaü tu mallikà (2.4.236) bhåpadã ÷ãtabhãru÷ca saivàsphoñà vanodbhavà (2.4.237) ÷ephàlikà tu suvahà nirguõóã nãlikà ca sà (2.4.238) sitàsau ÷vetasurasà bhåtave÷yatha màgadhã (2.4.239) gaõikà yåthikàmbaùñhà sà pãtà hemapuùpikà (2.4.240) atimuktaþ puõórakaþ syàdvàsantã màdhavã latà (2.4.241) sumanà màlatã jàtiþ saptalà navamàlikà (2.4.242) màdhyaü kundaü raktakastu bandhåko bandhujãvakaþ (2.4.243) sahà kumàrã taraõiramlànastu mahàsahà (2.4.244) tatra ÷oõe kurabakastatra pãte kurakaõñakaþ (2.4.245) nãlã jhiõñã dvayorbàõà dàsã càrtagala÷ca sà (2.4.246) saireyakastu jhiõñã syàttasminkurabako 'ruõe (2.4.247) pãtà kuraõñako jhiõñã tasminsahacarã dvayoþ (2.4.248) oõórapuùpaü japàpuùpaü vajrapuùpaü tilasya yat (2.4.249) pratihàsa÷atapràsacaõóàtahayamàrakàþ (2.4.250) karavãre karãre tu krakaragranthilàvubhau (2.4.251) unmattaþ kitavo dhårto dhattåraþ kanakàhvayaþ (2.4.252) màtulo madana÷càsya phale màtulaputrakaþ (2.4.253) phalapåro bãjapåro rucako màtuluïgake (2.4.254) samãraõo marubakaþ prasthapuùpaþ phaõijjakaþ (2.4.255) jambãro 'pyatha parõàse kañhi¤jarakuñherakau (2.4.256) site 'rjako 'tra pàñhã tu citrako vahnisaüj¤akaþ (2.4.257) arkàhvavasukàsphoñagaõaråpavikãraõàþ (2.4.258) mandàra÷càrkaparõo 'tra ÷ukle 'larkapratàpasau (2.4.259) ÷ivamallã pà÷upata ekàùñhãlo buko vasuþ (2.4.260) vandà vçkùàdanã vçkùaruhà jãvantiketyapi (2.4.261) vatsàdanã chinnaruhà guóåcã tantrikàmçtà (2.4.262) jãvantikà somavallã vi÷alyà madhuparõyapi (2.4.263) mårvà devã madhurasà morañà tejanã sravà (2.4.264) madhålikà madhu÷reõã gokarõã pãluparõyapi (2.4.265) pàñàmbaùñà viddhakarnõã sthàpanã ÷reyasã rasà (2.4.266) ekàùñãlà pàpacelã pràcãnà vanatiktikà (2.4.267) kañuþ kañambharà÷okarohiõã kañurohiõã (2.4.268) matsyapittà kçùõabhedã cakràïgã ÷akulàdanã (2.4.269) àtmaguptàjahàvyaõóà kaõóårà pràvçùàyaõã (2.4.270) çùyaproktà ÷åka÷imbiþ kapikacchu÷ca markañã (2.4.271) citropacitrà nyagrodhã dravantã ÷ambarã vç÷à (2.4.272) pratyak÷reõã suta÷reõã raõóà måùikaparõyapi (2.4.273) apàmàrgaþ ÷aikhariko dhàmàrgavamayårakau (2.4.274) pratyakparõã ke÷aparõã kiõihã kharama¤jarã (2.4.275) ha¤jikà bràmhaõã padmà bhargã bràhmaõayaùñikà (2.4.276) aïgàravallã bàleya÷àkabarbaravardhakàþ (2.4.277) ma¤jiùñà vikasà jiïgã samaïgà kàlameùikà (2.4.278) maõóåkaparõã maõóãrã bhaõóã yojanavallyapi (2.4.279) yàso yavàso duþspar÷o dhanvayàsaþ kunà÷akaþ (2.4.280) rodanã kacchurànantà samudràntà duràlabhà (2.4.281) pç÷niparõã pçthakparõã citraparõyaïghrivallikà (2.4.282) kroùñuvinnà siühapucchã kala÷ã dhàvanã guhà (2.4.283) nidigdhikà spç÷ã vyàghrã bçhatã kaõñakàrikà (2.4.284) pracodanã kulã kùudrà duþspar÷à ràùñriketyapi (2.4.285) nãlã kàlà klãtakikà gràmãõà madhuparõikà (2.4.286) ra¤janã ÷rãphalã tutthà droõã dolà ca nãlinã (2.4.287) avalgujaþ somaràjã suvalliþ somavallikà (2.4.288) kàlameùã kçùõaphalã bàkucã påtiphalyapi (2.4.289) kçùõopakulyà vaidehã màgadhã capalà kaõà (2.4.290) uùaõà pippalã ÷auõóã kolàtha karipippalã (2.4.291) kapivallã kolavallã ÷reyasã va÷iraþ pumàn (2.4.292) cavyaü tu cavikà kàkaci¤cãgu¤je tu kçùõalà (2.4.293) palaükaùà tvikùugandhà ÷vadaüùñrà svàdukaõñakaþ (2.4.294) gokaõñako gokùurako vana÷çnïgàña ityapi (2.4.295) vi÷và viùà prativiùàtiviùopaviùàruõà (2.4.296) ÷çngã mahauùadhaü càtha kùãràvã dugdhikà same (2.4.297) ÷atamålã bahusutàbhãrårindãvarã varã (2.4.298) çùyaproktàbhãrupatrãnàràyaõyaþ ÷atàvarã (2.4.299) aheruratha pãtadrukàlãyakaharidravaþ (2.4.300) dàrvã pacaüpacà dàruharidrà parjanãtyapi (2.4.301) vacogragandhà ùaógranthà golomã ÷ataparvikà (2.4.302) ÷uklà haimavatã vaidhyamàtçsiühyau tu và÷ikà (2.4.303) vçùo 'ñaråùaþ siühàsyo vàsako vàjidantakaþ (2.4.304) àsphoñà girikarõã syàdviùõukràntàparàjità (2.4.305) ikùugandhà tu kàõóekùukokilàkùekùurakùuràþ (2.4.306) ÷àleyaþ syàcchãta÷iva÷chatrà madhurikà misiþ (2.4.307) mi÷reyàpyatha sãhuõóo vajraþ snukstrã snuhã guóà (2.4.308) samantadugdhàtho vellamamoghà citrataõóulà (2.4.309) taõóula÷ca kçmighna÷ca vióaïgaü puünapuüsakam (2.4.310) balà vàñyàlakà ghaõñàravà tu ÷aõapuùpikà (2.4.311) mçdvãkà gostanã dràkùà svàdvã madhuraseti ca (2.4.312) sarvànubhåtiþ saralà tripuñà trivçtà trivçt (2.4.313) tribhaõóã rocanã ÷yàmàpàlindhyau tu suùeõikà (2.4.314) kàlà masåravidalàrdhacandrà kàlameùikà (2.4.315) madhukaü klãtakaü yaùñimadhukaü madhuyaùñikà (2.4.316) vidàrã kùãra÷uklekùugandhà kroùñã tu yà sità (2.4.317) anyà kùãravidàrã syànmahà÷vetarkùagandhikà (2.4.318) làïgalã ÷àradã toyapippalã ÷akulàdanã (2.4.319) kharà÷và kàravã dãpyo mayåro locamastakaþ (2.4.320) gopã ÷yàmà ÷àrivà syàdanantotpala÷àrivà (2.4.321) yogyamçddhiþ siddhilakùmyau vçddherapyàhvayà ime (2.4.322) kadalã vàraõabusà rambhà mocàü÷umatphalà (2.4.323) kàùñhãlà mudgaparõã tu kàkamudgà sahetyapi (2.4.324) vàrtàkã hiïgulã siühã bhaõñàkã duùpradharùiõã (2.4.325) nàkulã surasà ràsnà sugandhà gandhanàkulã (2.4.326) nakuleùñà bhujaügàkùã chatràkã suvahà ca sà (2.4.327) vidàrigandhàü÷umatã sàlaparõã sthirà dhruvà (2.4.328) tuõóikerã samudràntà kàrpàsã badareti ca (2.4.329) bhàradvàjã tu sà vanyà ÷çïgã tu çùabho vç÷aþ (2.4.330) gàïgerukã nàgabalà jhaùà hrasvagavedhukà (2.4.331) dhàmàrgavo gho÷akaþ syànmahàjàlã sa pãtakaþ 883 (2.4.332) jyotsnã pañolikà jàlã nàdeyã bhåmijambukà (2.4.333) syàllàïgalikyagni÷ikhà kàkàïgã kàkanàsikà (2.4.334) godhàpadã tu suvahà musalã tàlamålikà (2.4.335) aja÷çïgã viùàõã syàdgojihvàdàrvike same (2.4.336) tàmbålavallã tambålã nàgavallyapyatha dvijà (2.4.337) hareõå reõukà kauntã kapilà bhasmagandhinã (2.4.338) elàvàlukamaileyaü sugandhi harivàlukam (2.4.339) vàlukaü càtha pàlaïkyàü mukundaþ kundakundurå (2.4.340) bàlaü hrãberabarhiùñhodãcyaü ke÷àmbunàma ca (2.4.341) kàlànusàryavçddhà÷mapuùpa÷ãta÷ivàni tu (2.4.342) ÷aileyaü tàlaparõã tu daityà gandhakuñã murà (2.4.343) gandhinã gajabhakùyà tu suvahà surabhã rasà (2.4.344) maheraõà kundurukã sallakã hlàdinãti ca (2.4.345) agnijvàlàsubhikùe tu dhàtakã dhàtupuùpikà (2.4.346) pçthvãkà candravàlailà niùkuñirbahilàtha sà (2.4.347) såkùmopaku¤cikà tutthà koraïgã tripuñà truñiþ (2.4.348) vyàdhiþ kuùñaü pàribhàvyaü vàpyaü pàkalamutpalam (2.4.349) ÷aïkhinã corapuùpã syàtke÷inyatha vitunnakaþ (2.4.350) jhañàmalàjjhañà tàlã ÷ivà tàmalakãti ca (2.4.351) prapauõóarãkaü pauõóaryamatha tunnaþ kuberakaþ (2.4.352) kuõiþ kacchaþ kàntalako nandivçkùo 'tha ràkùasã (2.4.353) caõóà dhanaharã kùemaduùpatragaõahàsakàþ (2.4.354) vyàóàyudhaü vyàghranakhaü karajaü cakrakàrakam (2.4.355) suùirà vidrumalatà kapotàïghrirnañã nalã (2.4.356) dhamanya¤janake÷ã ca hanurhaññavilàsinã (2.4.357) ÷uktiþ ÷aïkhaþ khuraþ koladalaü nakhamathàóhakã (2.4.358) kàkùã mçtsnà tuvarikà mçttàlakasuràùñraje (2.4.359) kuñannañaü dà÷apuraü vàneyaü paripelavam (2.4.360) plavagopuragonardakaivartãmustakàni ca (2.4.361) granthiparõaü ÷ukaü barhaü puùpaü sthauõeyakukkure (2.4.362) marunmàlà tu pi÷unà spçkkà devã latà laghuþ (2.4.363) samudràntà vadhåþ koñivarùà laïkopiketyapi (2.4.364) tapasvinã jañàmàüsã jañilà loma÷àmiùã (2.4.365) tvakpatramutkañaü bhçïgaü tvacaü cocaü varàïgakam (2.4.366) karcårako dràvióakaþ kàlpako vedhamukhyakaþ (2.4.367) oùadhyo jàtimàtre syurajàtau sarvamauùadham (2.4.368) ÷àkàkhyaü patrapuùpàdi taõóulãyo 'lpamàriùaþ (2.4.369) vi÷alyàgni÷ikhànantà phalinã ÷akrapuùpikà (2.4.370) syàddakùagandhà chagalàntrayàvegã vçddhadàrakaþ (2.4.371) juïgo bramhã tu matsyàkùã vayaþsthà somavallarã (2.4.372) pañuparõã haimavatã svarõakùãrã himàvatã (2.4.373) hayapucchã tu kàmbojã màùaparõã mahàsahà (2.4.374) tuõóikerã raktaphalà bimbikà pãluparõyapi (2.4.375) barbarà kabarã tuïgã kharapuùpàjagandhikà (2.4.376) elàparõã tu suvahà ràsnà yuktarasà ca sà (2.4.377) càïgerã cukrikà danta÷añàmbaùñhàmlaloõikà (2.4.378) sahasravedhã cukro 'mlavetasaþ ÷atavedhyapi (2.4.379) namaskàrã gaõóakàrã samaïgà khadiretyapi (2.4.380) jãvantã jãvanã jãvà jãvanãyà madhusravà (2.4.381) kårca÷ãrùo madhurakaþ ÷çïgahrasvàïgajãvakàþ (2.4.382) kiràtatikto bhånimbo 'nàryatikto 'tha saptalà (2.4.383) vimalà sàtalà bhåriphenà carmakaùetyapi (2.4.384) vàyasolã svàdurasà vayaþsthàtha makålakaþ (2.4.385) nikumbho dantikà pratyak÷reõyudumbaraparõyapi (2.4.386) ajamodà tågragandhà brahmadarbhà yavànikà (2.4.387) måle puùkarakà÷mãrapadmapatràõi pauùkare (2.4.388) avyathàticarà padmà càrañã padmacàriõã (2.4.389) kàmpilyaþ karka÷a÷candro raktàïgo rocanãtyapi (2.4.390) prapunnàóastveóagajo dadrughna÷cakamardakaþ (2.4.391) padmàña uraõàkhya÷ca palàõóustu sukandakaþ (2.4.392) latàrkadudrumau tatra harite 'tha mahauùadham (2.4.393) la÷unaü gç¤janàriùñamahàkandarasonakàþ (2.4.394) punarnavà tu ÷othaghnã vitunnaü suniùaõõakam (2.4.395) syàdvàatakaþ ÷ãtalo 'paràjità ÷aõaparõyapi (2.4.396) pàràvatàïghriþ kañabhã paõyà jyotiùmatã latà (2.4.397) vàrùikaü tràyamàõà syàttràyantã balabhadrikà (2.4.398) viùvaksenapriyà gçùñirvàràhã badaretyapi (2.4.399) màrkavo bhçïgaràjaþ syàtkàkamàcã tu vàyasã (2.4.400) ÷atapuùpà sitacchatràticchatrà madhurà misiþ (2.4.401) avàkpuùpã kàravã ca saraõà tu prasàriõã (2.4.402) tasyàü kañaübharà ràjabalà bhadrabaletyapi (2.4.403) janã jatåkà rajanã jatukçccakravartinã (2.4.404) saüspar÷àtha ÷añã gandhamålã ùaógranthiketyapi (2.4.405) karcåro 'pi palà÷o 'tha kàravellaþ kañhillakaþ (2.4.406) suùavã càtha kulakaü patolastiktakaþ pañuþ (2.4.407) kåùmàõóakastu karkàrururvàruþ karkañã striyau (2.4.408) ikùvàkuþ kañutumbã syàttumbyalàbårubhe same (2.4.409) citrà gavàkùã goóumbà vi÷àlà tvindravàruõã (2.4.410) ar÷oghnaþ såraõaþ kando gaõóãrastu samaùñhilà (2.4.411) kalambyupodikà strã tu målakaü hilamocikà (2.4.412) vàstukaü ÷àkabhedàþ syurdårvà tu ÷ataparvikà (2.4.413) sahasravãryàbhàrgavyau ruhànantàtha sà sità (2.4.414) golomã ÷atavãryà ca gaõóàlã ÷akulàkùakà (2.4.415) kuruvindo meghanàmà mustà mustakamastriyàm (2.4.416) syàdbhadramustako gundrà cåóàlà cakraloccañà (2.4.417) vaü÷e tvaksàrakarmàratvàcisàratçõadhvajàþ (2.4.418) ÷ataparvà yavaphalo veõumaskaratejanàþ 970 (2.4.419) veõavaþ kãcakàste syurye svanantyaniloddhatàþ (2.4.420) granthirnà parvaparu÷ã gundrastejanakaþ ÷araþ (2.4.421) naóastu dhamanaþ poñakalo 'tho kà÷amastriyàm (2.4.422) ikùugandhà poñagalaþ puüsi bhåmni tu balvajàþ (2.4.423) rasàla ikùustadbhedàþ puõórakàntàrakàdayaþ (2.4.424) syàdvãraõaü vãrataraü måle 'syo÷ãramastriyàm (2.4.425) abhayaü naladaü sevyamamçõàlaü jalà÷ayam (2.4.426) làmajjakaü laghulayamavadàheùñakàpathe (2.4.427) naóàdayastçõaü garmucchyàmàkapramukhà api (2.4.428) astrã ku÷aü kutho darbhaþ pavitramatha kattçõam 980 (2.4.429) paurasaugandhikadhyàmadevejagdhakarauhiùam (2.4.430) chatràticchatrapàlaghnau màlàtçõakabhåstçõe (2.4.431) ÷aùpaü bàlatçõam ghàso yavasaü tçõamarjunam (2.4.432) tçõànàü saühatistçõyà naóyà tu naóasaühatiþ (2.4.433) tçõaràjàhvayastàlo nàlikerastu làïgalã (2.4.434) ghoõñà tu pågaþ kramuko guvàkaþ khapuro 'sya tu (2.4.435) phalamudvegamete ca hintàlasahitàstrayaþ (2.4.436) kharjåraþ ketakã tàlã kharjurã ca tçõadrumàþ iti vanauùadhivargaþ atha siühàdi vargaþ (2.4.437) siüho mçgendraþ pa¤càsyo haryakùaþ kesarã hariþ (2.4.438) kaõñãravo mçgàripurmçgadçùñirmçgà÷anaþ (2.4.439) puõóarãkaþ pa¤canakhacitrakàyamçgadviùaþ (2.4.440) ÷àrdåladvãpinau vyàghre tarakùustu mçgàdanaþ 990 (2.4.441) varàhaþ såkaro ghçùñiþ kolaþ potrã kiriþ kiñiþ (2.4.442) daüùñrã ghoõã stabdharomà kroóo bhådàra ityapi (2.4.443) kapiplavaügaplavaga÷àkhàmçgavalãmukhàþ (2.4.444) markaño vànaraþ kã÷o vanaukà atha bhalluke (2.4.445) çkùàcchabhallabhallåkà gaõóake khaógakhaóginau (2.4.446) lulàyo mahiùo vàhàdviùatkàsarasairibhàþ (2.4.447) striyàü ÷ivà bhårimàyagomàyumçgadhårtakàþ (2.4.448) ÷çgàlava¤cakakroùñupherupheravajambukàþ (2.4.449) oturbióàlo màrjàro vçùadaü÷aka àkhubhuk (2.4.450) trayo gaudheragaudhàragaudheyà godhikàtmaje 1000 (2.4.451) ÷vàvittu ÷alyastallomni ÷alalã ÷alalaü ÷alam (2.4.452) vàtapramãrvàtamçgaþ kokastvãhàmçgo vçkaþ (2.4.453) mçge kuraïgavàtàyuhariõàjinayonayaþ (2.4.454) aiõeyameõyà÷carmàdhyameõasyaiõamubhe triùu (2.4.455) kadalã kandalã cãna÷camårupriyakàvapi (2.4.456) samåru÷ceti hariõà amã ajinayonayaþ (2.4.457) kçùõasàrarurunyaïkuraïku÷ambararauhiùàþ (2.4.458) gokarõapçùataiõar÷yarohità÷camaro mçgàþ (2.4.459) gandharvaþ ÷arabho ràmaþ sçmaro gavayaþ ÷a÷aþ (2.4.460) ityàdayo mçgendràdyà gavàdyàþ pa÷ujàtayaþ 1010 (2.4.461) adhogantà tu khanako vçkaþ pundhvaja unduraþ (2.4.462) undururmåùako 'pyàkhurgirikà bàlamåùikà (2.4.463) cucundarã gandhamåùã dãrghadehã tu måùikà (2.4.464) sarañaþ kçkalàsaþ syànmusalã gçhagodhikà (2.4.465) låtà strã tantuvàyorõanàbhamarkañakàþ samàþ (2.4.466) nãlaïgustu kçmiþ karõajalaukàþ ÷atapadyubhe (2.4.467) vç÷cikaþ ÷åkakãñaþ syàdalidruõau tu vç÷cike (2.4.468) pàràvataþ kalaravaþ kapoto 'tha ÷a÷àdanaþ (2.4.469) patrã ÷yena ulåkastu vàyasàràtipecakau (2.4.470) divàndhaþ kau÷iko ghåko divàbhãto ni÷àñanaþ (2.4.471) vyàghràñaþ syàdbharadvàjaþ kha¤jarãñastu kha¤janaþ (2.4.472) lohapçùñhastu kaïkaþ syàdatha càùaþ kikãdiviþ (2.4.473) kaliïgabhçïgadhåmyàñà atha syàcchatapatrakaþ 1020 (2.4.474) dàrvàghàño 'tha sàraïgaþ stokaka÷càtakaþ samàþ (2.4.475) kçkavàkustàmracåóaþ kukkuña÷caraõàyudhaþ (2.4.476) cañakaþ kalaviïkaþ syàttasya strã cañakà tayoþ (2.4.477) pumapatye càñakairaþ stryapatye cañakaiva sà (2.4.478) karkareñuþ kareñuþ syàtkçkaõakrakarau samau (2.4.479) vanapriyaþ parabhçtaþ kokilaþ pika ityapi (2.4.480) kàke tu karañàriùñabalipuùñasakçtprajàþ (2.4.481) dhvàïkùàtmaghoùaparabhçdbalibhugvàyasà api (2.4.482) sa eva ca cira¤jãvã caikadçùñi÷ca maukuliþ (2.4.483) droõakàkastu kàkolo dàtyåhaþ kàlakaõñhakaþ (2.4.484) àtàpicillau dàkùàyyagçdhrau kãra÷ukau samau 1030 (2.4.485) kruïkrau¤co 'tha bakaþ kahvaþ puùkaràhvastu sàrasaþ (2.4.486) koka÷cakra÷cakravàko rathàïgàhvayanàmakaþ (2.4.487) kàdambaþ kalahaüsaþ syàdutkro÷akurarau samau (2.4.488) haüsàstu ÷vetagaruta÷cakràïgà mànasaukasaþ (2.4.489) ràjahaüsàstu te ca¤cucaraõairlohitaiþ sitàþ (2.4.490) malinairmallikàkùàste dhàrtaràùñràþ sitetaraiþ (2.4.491) ÷aràriràñiràói÷ca balàkà bisakaõñhikà (2.4.492) haüsasya yoùidvarañà sàrasasya tu lakùmaõà (2.4.493) jatukàjinapatrà syàtparoùõã tailapàyikà (2.4.494) varvaõà makùikà nãlà saraghà madhumakùikà 1040 (2.4.495) pataïgikà puttikà syàddaü÷astu vanamakùikà (2.4.496) daü÷ã tajjàtiralpà syàdgandholã varañà dvayoþ (2.4.497) bhçïgàrã jhãrukà cãrã jhillikà ca samà imàþ (2.4.498) samau pataïga÷alabhau khadhyoto jyotiriïgaõaþ (2.4.499) madhuvrato madhukaro madhuliõmadhupàlinaþ (2.4.500) dvirephapuùpalió bhçïga ùañpada bhramaràlayaþ (2.4.501) mayåro barhiõo barhã nãlakaõñho bhujaügabhuk (2.4.502) ÷ikhàvalaþ ÷ikhã kekã meghanàdànulàsyapi (2.4.503) kekà vàõã mayårasya samau candrakamecakau (2.4.504) ÷ikhà cåóà ÷ikhaõóas tu picchabarhe napuüsake (2.4.505) khage vihaïgavihagavihaïgamavihàyasaþ (2.4.506) ÷akuntipakùi÷akuni÷akunta÷akunadvijàþ (2.4.507) patatripatripatagapatatpatrarathàõóajàþ (2.4.508) nagaukovàjivikiraviviùkirapatatrayaþ (2.4.509) nãóodbhavàþ garutmantaþ pitsanto nabhasaügamàþ (2.4.510) teùàü vi÷eùà hàrãto madguþ kàraõóavaþ plavaþ (2.4.511) tittiriþ kukkubho làvo jãva¤jãva÷ca korakaþ (2.4.512) koyaùñikaù ñiññibhako vartako vartikàdayaþ (2.4.513) garutpakùacchadàþ patraü patatraü ca tanåruham (2.4.514) strã pakùatiþ pakùamålaü ca¤custroñirubhe striyau (2.4.515) praóãnoóóãnasaüóãnànyetàþ khagagatikriyàþ (2.4.516) pe÷ã ko÷o dvihãne 'õóaü kulàyo nãóamastriyàm (2.4.517) potaþ pàko 'rbhako óimbhaþ pçthukaþ ÷àvakaþ ÷i÷uþ (2.4.518) strãpuüsau mithunaü dvandvaü yugmaü tu yugulaü yugam (2.4.519) samåhe nivahavyåhasandohavisaravrajàþ (2.4.520) stomaughanikaratràtavàrasaüghàtasaücayàþ (2.4.521) samudàyaþ samudayaþ samavàya÷ca yo gaõaþ (2.4.522) striyàü tu saühatirvçndaü nikurambaü kadambakam (2.4.523) vçndabhedàþ samairvargaþ saüghasàrthau tu jantubhiþ (2.4.524) sajàtãyaiþ kulaü yåthaü tira÷càü puünapuüsakam (2.4.525) pa÷ånàü samajo 'nyeùàü samàjo 'tha sadharmiõàm (2.4.526) syànnikàyaþ pu¤jarà÷ã tåtkaraþ kåñamastriyàm (2.4.527) kàpota÷aukamàyårataittiràdãni tadgaõe (2.4.528) gçhàsaktàþ pakùimçgà÷chekàste gçhyakà÷ca te | iti siühàdivargaþ (2.5.529) manuùyà mànuùà martyà manujà mànavà naràþ | atha manuùyavargaþ (2.5.530) syuþ pumàüsaþ pa¤cajanàþ puruùàþ påruùà naraþ (2.5.531) strã yoùidabalà yoùà nàrã sãmantinã vadhåþ (2.5.532) pratãpadar÷inã vàmà vanità mahilà tathà (2.5.533) vi÷eùàstvaïganà bhãruþ kàminã vàmalocanà (2.5.534) pramadà màninã kàntà lalanà ca nitambinã (2.5.535) sundarã ramaõã ràmà kopanà saiva bhàminã (2.5.536) varàrohà mattakà÷inyuttamà varavarõinã (2.5.537) kçtàbhiùekà mahiùã bhoginyo 'nyà nçpastriyaþ (2.5.538) patnã pàõigçhãtã ca dvitãyà sahadharmiõã (2.5.539) bhàryà jàyàtha puübhåmni dàràþ syàttu kuñumbinã (2.5.540) purandhrã sucaritrà tu satã sàdhvã pativratà (2.5.541) kçtasàpatnikàdhyåóhàdhivinnàtha svayaüvarà (2.5.542) patiüvarà ca varyàtha kulastrã kulapàlikà (2.5.543) kanyà kumàrã gaurã tu nagnikànàgatàrtavà (2.5.544) syànmadhyamà dçùñarajàstaruõã yuvatiþ same (2.5.545) samàþ snuùàjanãvadhva÷ciriõñã tu suvàsinã (2.5.546) icchàvatã kàmukà syàd vçùasyantã tu kàmukã (2.5.547) kàntàrthinã tu yà yàti saüketaü sàbhisàrikà (2.5.548) puü÷calã dharùiõã bandhakyasatã kulañetvarã (2.5.549) svairiõã pàüsulà ca syàda÷i÷vã ÷i÷unà vinà (2.5.550) avãrà niùpatisutà vi÷vastàvidhave same (2.5.551) àliþ sakhã vayasyàtha pativatnã sabhartçkà (2.5.552) vçddhà paliknã pràj¤ã tu praj¤à pràj¤à tu dhãmatã (2.5.553) ÷ådrã ÷ådrasya bhàryà syàcchådrà tajjàtireva ca (2.5.554) àbhãrã tu mahà÷ådrã jàtipuüyogayoþ samà (2.5.555) aryàõã svayamaryà syàtkùatriyà kùatriyàõyapi (2.5.556) upàdhyàyàpyupàdhyàyã syàdàcàryàpi ca svataþ (2.5.557) àcàryànã tu puüyoge syàdaryã kùatriyã tathà (2.5.558) upàdhyàyànyupàdhyàyã poñà strãpuüsalakùaõà (2.5.559) vãrapatnã vãrabhàryà vãramàtà tu vãrasåþ (2.5.560) jàtàpatyà prajàtà ca prasåtà ca prasåtikà (2.5.561) strã nagnikà koñavã syàddåtãsaücàrike same (2.5.562) kàtyàyanyardhavçddhà yà kàùàyavasanàdhavà (2.5.563) sairandhrã parave÷masthà svava÷à ÷ilpakàrikà (2.5.564) asiknã syàdavçddhà yà preùyàntaþpuracàriõã (2.5.565) vàrastrã gaõikà ve÷yà råpàjãvàtha sà janaiþ (2.5.566) satkçtà vàramukhyà syàtkuññanã ÷ambhalã same (2.5.567) vipra÷nikà tvãkùaõikà daivaj¤àtha rajasvalà (2.5.568) strãdharmiõyaviràtreyã malinã puùpavatyapi (2.5.569) çtumatyapyudakyàpi syàdrajaþ puùpamàrtavam (2.5.570) ÷raddhàlurdohadavatã niùkalà vigatàrtavà (2.5.571) àpannasattvà syàdgurviõyantarvatnã ca garbhiõã (2.5.572) gaõikàdestu gàõikyaü gàrbhiõaü yauvataü gaõe (2.5.573) punarbhårdidhiùåråóhà dvistasyà didhiùuþ patiþ (2.5.574) sa tu dvijo 'gredidhiùåþ saiva yasya kuñumbinã (2.5.575) kànãnaþ kanyakàjàtaþ suto 'tha subhagàsutaþ (2.5.576) saubhàgineyaþ syàtpàrastraiõeyastu parastriyàþ (2.5.577) paitçùvaseyaþ syàtpaitçùvasrãya÷ca pitçùvasuþ (2.5.578) suto màtçùvasu÷caivaü vaimàtreyo vimàtçjaþ (2.5.579) atha bàndhakineyaþ syàdbandhula÷càsatãsutaþ (2.5.580) kaulañeraþ kaulateyo bhikùukã tu satã yadi (2.5.581) tadà kaulañineyo 'syàþ kaulateyo 'pi càtmajaþ (2.5.582) àtmajastanayaþ sånuþ sutaþ putraþ striyàü tvamã (2.5.583) àhurduhitaraü sarve 'patyaü tokaü tayoþ same (2.5.584) svajàte tvaurasorasyau tàtastu janakaþ pità (2.5.585) janayitrã prasårmàtà jananã bhaginã svasà (2.5.586) nanàndà tu svasà patyurnaptrã pautrã sutàtmajà (2.5.587) bhàryàstu bhràtçvargasya yàtaraþ syuþ parasparam (2.5.588) prajàvatã bhràtçjàyà màtulànã tu màtulã (2.5.589) patipatnyoþ prasåþ ÷va÷råþ ÷va÷urastu pità tayoþ (2.5.590) piturbhràtà pitçvyaþ syànmàturbhràtà tu màtulaþ (2.5.591) ÷yàlàþ syurbhràtaraþ patnyàþ svàmino devçdevarau (2.5.592) svasrãyo bhàgineyaþ syàjjamàtà duhituþ patiþ (2.5.593) pitàmahaþ pitçpità tatpità prapitàmahaþ (2.5.594) màturmàtàmahàdyevaü sapiõdàstu sanàbhayaþ (2.5.595) samànodaryasodaryasagarbhyasahajàþ samàþ (2.5.596) sagotrabàndhavaj¤àtibandhusvasvajanàþ samàþ (2.5.597) j¤àteyaü bandhutà teùàü kramàdbhàvasamåhayoþ (2.5.598) dhavaþ priyaþ patirbhartà jàraståpapatiþ samau (2.5.599) amçte jàrajaþ kuõóo mçte bhartari golakaþ (2.5.600) bhràtrãyo bhràtçjo bhràtçbhaginyau bhràtaràvubhau (2.5.601) màtàpitarau pitarau màtarapitarau prasåjanayitàrau (2.5.602) ÷va÷rå÷va÷urau ÷va÷urau putrau putra÷ca duhità ca (2.5.603) daüpatã jaüpatã jàyàpatã bhàryàpatã ca tau (2.5.604) garbhà÷ayo jaràyuþ syàdulbaü ca kalalo 'striyàm (2.5.605) såtimàso vaijanano garbho bhråõa imau samau (2.5.606) tçtãyàprakçtiþ ÷aõóhaþ klãbaþ paõdo napuüsake (2.5.607) ÷i÷utvaü ÷ai÷avaü bàlyaü tàruõyaü yauvanaü same (2.5.608) syàtsthàviraü tu vçddhatvaü vçddhasaüghe 'pi vàrdhakam (2.5.609) palitaü jarasà ÷auklyaü ke÷àdau visrasà jarà (2.5.610) syàduttàna÷ayà óimbhà stanapà ca stanandhayã (2.5.611) bàlastu syànmàõavako vayasthastaruõo yuvà (2.5.612) pravayàþ sthaviro vçddho jãno jãrõo jarannapi (2.5.613) varùãyànda÷amã jyàyànpårvajastvagriyo 'grajaþ (2.5.614) jaghanyaje syuþ kaniùñhayavãyo 'varajànujàþ (2.5.615) amàüso durbala÷ chàto balavànmàüsaloü 'salaþ (2.5.616) tundilastundibhastundã bçhatkukùiþ picaõóilaþ (2.5.617) avañãño 'vanàña÷càvabhraño natanàsike (2.5.618) ke÷avaþ ke÷ikaþ ke÷ã valino valibhaþ samau (2.5.619) vikalàïgastvapogaõóaþ kharvo hrasva÷ca vàmanaþ (2.5.620) kharaõàþ syàtkharaõaso vigrastu gatanàsikaþ (2.5.621) khuraõàþ syàtkhuraõasaþ praj¤uþ pragatajànukaþ (2.5.622) årdhvaj¤urårdhvajànuþ syàtsaüj¤uþ saühatajànukaþ (2.5.623) syàdeóe badhiraþ kubje gaóulaþ kukare kuõiþ (2.5.624) pç÷niralpatanau ÷roõaþ païgau muõóastu muõóite (2.5.625) valiraþ kekare khoóe kha¤jastriùu jaràvaràþ (2.5.626) jaóulaþ kàlakaþ piplustilakastilakàlakaþ (2.5.627) anàmayaü syàdàrogyaü cikitsà rukpratikriyà (2.5.628) bheùajauùadhabhaiùajyànyagado jàyurityapi (2.5.629) strã rugrujà copatàparogavyàdhigadàmayàþ (2.5.630) kùayaþ ÷oùa÷ca yakùmà ca prati÷yàyastu pãnasaþ (2.5.631) strã kùutkùutaü kùavaþ puüsi kàsastu kùavathuþ pumàn (2.5.632) ÷ophastu ÷vayathuþ ÷othaþ pàdasphoño vipàdikà (2.5.633) kilàsasidhme kacchvàü tu pàma pàmà vicarcikà (2.5.634) kaõóåþ kharjå÷ca kaõóåyà visphoñaþ piñakaþ striyàm (2.5.635) vraõo 'striyàmãrmamaruþ klãbe nàóãvraõaþ pumàn (2.5.636) koñho maõóalakaü ku÷ñha÷vitre durnàmakàr÷asã (2.5.637) ànàhastu nibandhaþ syàdgrahaõãrukpravàhikà (2.5.638) pracchardikà vami÷ca strã pumàüstu vamathuþ samàþ (2.5.639) vyàdhibhedà vidradhiþ strã jvaramehabhagandaràþ (2.5.640) ÷lãpadaü pàdavalmãkaü ke÷aghnastvindraluptakaþ (2.5.641) a÷marã måtrakçcchram syàtpårve ÷ukràvadhestriùu (2.5.642) rogahàryagadaükàro bhiùagvaidyau cikitsake (2.5.643) vàrto niràmayaþ kalya ullàgho nirgato gadàt (2.5.644) glànaglàsnå àmayàvã vikçto vyàdhito 'pañuþ (2.5.645) àturo 'bhyamito 'bhyàntaþ samau pàmanakacchurau (2.5.646) dadruõo dadrurogã syàdar÷orogayuto 'r÷asaþ (2.5.647) vàtakã vàtarogã syàtsàtisàro 'tisàrakã (2.5.648) syuþ klinnàkùe cullacillapillàþ klinne 'kùõi càpyamã (2.5.649) unmatta unmàdavati ÷leùmalaþ ÷leùmaõaþ kaphã (2.5.650) nyubjo bhugne rujà vçddhanàbhau tundilatundibhau (2.5.651) vilàsã sidhmalo 'ndho 'dçïmårcchàle mårtamårcchitau (2.5.652) ÷ukraü tejoretasã ca bãjavãryendriyàõi ca (2.5.653) màyuþ pittaü kaphaþ ÷leùmà striyàü tu tvagasçgdharà (2.5.654) pi÷itaü tarasaü màüsaü palalaü krvyamàmiùam (2.5.655) uttataptaü ÷u÷kamàüsaü syàttadvallåraü triliïgakam (2.5.656) rudhire 'sçglohitàsraraktakùataja÷oõitam (2.5.657) bukkàgramàüsaü hçdayaü hçnmedastu vapà vasà (2.5.658) pa÷càdgrãvà÷irà manyà nàóã tu dhamaniþ ÷irà (2.5.659) tilakaü kloma mastiùkaü gordaü kiññaü malo 'striyàm (2.5.660) antraü purãtagulmastu plãhà puüsyatha vasnasà (2.5.661) snàyuþ striyàü kàlakhaõóayakçtã tu same ime (2.5.662) sçõikà syandanã làlà dåùikà netrayormalam (2.5.663) nàsàmalaü tu siüghàõaü pi¤jåùaü karõayormalam (2.5.664) måtraü prasràva uccàràvaskarau ÷amalaü ÷akçt (2.5.665) purãùaü gåthavarcaskamastrã viùñhàvi÷au striyau (2.5.666) syàtkarparaþ kapàlo 'strã kãkasaü kulyamasthi ca (2.5.667) syàccharãràsthni kaükàlaþ pçùñhàsthni tu ka÷erukà (2.5.668) ÷irosthani karoñiþ strã pàr÷vàsthani tu par÷ukà (2.5.669) aïgaü pratãko 'vayavo 'paghano 'tha kalevaram (2.5.670) gàtraü vapuþ saühananaü ÷arãraü varùma vigrahaþ (2.5.671) kàyo dehaþ klãbapuüsoþ striyàü mårtistanustanåþ (2.5.672) pàdàgraü prapadaü pàdaþ padaïghri÷caraõo 'striyàm (2.5.673) tad granthã ghuñike gulphau pumànpàrùõistayoradhaþ (2.5.674) jaïghà tu prasçtà jànåruparvàùñhãvadastriyàm (2.5.675) sakthi klãbe pumànårustatsandhiþ puüsi vaïkùaõaþ (2.5.676) gudaü tvapànaü pàyurnà bastirnàbheradho dvayoþ (2.5.677) kaño nà ÷roõiphalakaü kañiþ ÷roõiþ kakudmatã (2.5.678) pa÷cànnitambaþ strãkañyàþ klãbe tu jaghanaü puraþ (2.5.679) kåpakau tu nitambasthau dvayahãne kakundare (2.5.680) striyàm sphicau kañiprothàvupastho vakùyamàõayoþ (2.5.681) bhagaü yonirdvayoþ ÷i÷no meóhro mehana÷ephasã (2.5.682) muùko 'õóako÷o vçùaõaþ pçùñhavaü÷àdhare trikam (2.5.683) picaõóakukùã jañharodaraü tundaü stanau kucau (2.5.684) cåcukaü tu kucàgraü syànna nà kroóaü bhujàntaram (2.5.685) uro vatsaü ca vakùa÷ca pçùñhaü tu caramaü tanoþ (2.5.686) skandho bhuja÷iroüso 'strã sandhã tasyaiva jatruõã (2.5.687) bàhumåle ubhe kakùau pàr÷vamastrã tayoradhaþ (2.5.688) madhyamaü càvalagnaü ca madhyo 'strã dvau parau dvayoþ (2.5.689) bhujabàhå praveùño doþ syàtkaphoõistu kårparaþ (2.5.690) asyopari pragaõóaþ syàtprakoùñhastasya càpyadhaþ (2.5.691) maõãbandhàdàkaniùñhaü karasya karabho bahiþ (2.5.692) pa¤ca÷àkhaþ ÷ayaþ pàõistarjanã syàtprade÷inã (2.5.693) aïgulyaþ kara÷àkhàþ syuþ puüsyaïguùñhaþ prade÷inã (2.5.694) madhyamànàmikà càpi kaniùñhà ceti tàþ kramàt (2.5.695) punarbhavaþ kararuho nakho 'strã nakharo 'striyàm (2.5.696) pràde÷atàlagokarõàstarjanyàdiyute tate (2.5.697) aïguùñhe sakaniùñhe syàdvitastirdvàda÷àïgulaþ (2.5.698) pàõau capeñapratalaprahastà vistçtàïgulau (2.5.699) dvau saühatau saühatatalapratalau vàmadakùiõau (2.5.700) pàõirnikubjaþ prasçtistau yutàva¤jaliþ pumàn (2.5.701) prakoùñhe vistçtakare hasto muùñyà tu baddhayà (2.5.702) sa ratniþ syàdaratnistu niùkaniùñhena muùñinà (2.5.703) vyàmo bàhvoþ sakarayostatayostiryaganantaram (2.5.704) årdhvavistçtadoþ pàõinçmàne pauruùaü triùu (2.5.705) kaõñho galo 'tha grãvàyàü ÷irodhiþ kandharetyapi (2.5.706) kambugrãvà trirekhà sàvañurghàñà kçkàñikà (2.5.707) vaktràsye vadanaü tuõóamànanaü lapanaü mukham (2.5.708) klãbe ghràõaü gandhavahà ghoõà nàsà ca nàsikà (2.5.709) oùñhàdharau tu radanacchadau da÷anavàsasã (2.5.710) adhastàccibukaü gaõóau kapolau tatparà hanuþ (2.5.711) radanà da÷anà dantà radàstàlu tu kàkudam (2.5.712) rasaj¤à rasanà jihvà pràntàvoùñhasya sçkkiõã (2.5.713) lalàñamalikaü godhirårdhve dçgbhyàü bhruvau striyau (2.5.714) kårcamastrã bhruvormadhyaü tàrakàkùõaþ kanãnikà (2.5.715) locanaü nayanaü netramãkùaõaü cakùurakùiõã (2.5.716) dçgdçùñã càsru netràmbu rodanaü càsrama÷ru ca (2.5.717) apàïgau netrayorantau kañàkùo 'pàïgadar÷ane (2.5.718) karõa÷abdagrahau ÷rotraü ÷rutiþ strã ÷ravaõaü ÷ravaþ (2.5.719) uttamàïgaü ÷iraþ ÷ãrùaü mårdhà nà mastako 'striyàm (2.5.720) cikuraþ kuntalo vàlaþ kacaþ ke÷aþ ÷iroruhaþ (2.5.721) tadvçnde kai÷ikaü kai÷yamalakà÷cårõakuntalàþ (2.5.722) te lalàñe bhramarakàþ kàkapakùaþ ÷ikhaõóakaþ (2.5.723) kabarã ke÷ave÷o 'tha dhammillaþ saüyatàþ kacàþ (2.5.724) ÷ikhà cåóà ke÷apà÷ã vratinastu sañà jañà (2.5.725) veõã praveõã ÷ãrùaõya÷irasyau vi÷ade kace (2.5.726) pà÷aþ pakùa÷ca hasta÷ca kalàpàrthàþ kacàtpare (2.5.727) tanåruhaü roma loma tadvçddhau ÷ma÷ru pummukhe (2.5.728) àkalpaveùau nepathyaü pratikarma prasàdhanam (2.5.729) da÷aite triùvalaükartàlaükariùõu÷ca maõóitaþ (2.5.730) prasàdhito 'laükçta÷ca bhåùita÷ca pariùkçtaþ (2.5.731) vibhràóbhràjiùõurociùõå bhåùaõaü syàdalaükriyà (2.5.732) alaükàrastvàbharaõaü pariùkàro vibhåùaõam (2.5.733) maõóanaü càtha mukuñaü kirãñaü puünapuüsakam (2.5.734) cådàmaõiþ ÷iroratnaü taralo hàramadhyagaþ (2.5.735) vàlapà÷yà pàritathyà patrapà÷yà lalàñikà (2.5.736) karõikà tàlapatraü syàtkuõóalaü karõaveùñanam (2.5.737) graiveyakaü kaõñhabhåùà lambanaü syàllalantikà (2.5.738) svarõaiþ pràlambikàthoraþsåtrikà mauktikaiþ kçtà (2.5.739) hàro muktàvalã devacchando 'sau ÷atayaùñikà (2.5.740) hàrabhedà yaùñibhedàdgucchagucchàrdhagostanàþ (2.5.741) ardhahàro màõavaka ekàvalyekayaùñikà (2.5.742) saiva nakùatramàlà syàtsaptaviü÷atimauktikaiþ (2.5.743) àvàpakaþ pàrihàryaþ kañako valayo 'striyàm (2.5.744) keyåramaïgadaü tulye aïgulãyakamårmikà (2.5.745) sàkùaràïgulimudrà syàtkaïkaõaü karabhåùaõam (2.5.746) strãkañyàü mekhalà kà¤cã saptakã ra÷anà tathà (2.5.747) klãbe sàrasanaü càtha puüskañyàü ÷çïkhalaü triùu (2.5.748) pàdàïgadaü tulàkoñirma¤jãro nåpuro 'striyàm (2.5.749) haüsakaþ pàdakañakaþ kiïkiõã kùudraghaõñikà (2.5.750) tvakphalakçmiromàõi vastrayonirda÷a triùu (2.5.751) vàlkaü kùaumàdi phàlaü tu kàrpàsaü bàdaraü ca tat (2.5.752) kau÷eyaü kçmiko÷otthaü ràïkavaü mçgaromajam (2.5.753) anàhataü niùpravàõi tantrakaü ca navàmbare (2.5.754) tasyàdudgamanãyaü yaddhautayorvastrayoryugam (2.5.755) patrorõaü dhautakau÷eyaü bahumålyaü mahàdhanam (2.5.756) kùaumaü dukålaü syàddve tu nivãtaü pràvçtaü triùu (2.5.757) striyàü bahutve vastrasya da÷àþ syurvastayordvayoþ (2.5.758) dairghyamàyàma àrohaþ pariõàho vi÷àlatà (2.5.759) pañaccaraü jãrõavastraü samau naktakakarpañau (2.5.760) vastramàcchàdanaü vàsa÷cailaü vasanamaü÷ukam (2.5.761) sucelakaþ paño 'strã syàdvarà÷iþ sthåla÷àñakaþ (2.5.762) nicolaþ pracchadapañaþ samau rallakakambalau (2.5.763) antarãyopasaüvyànaparidhànànyadhoü÷uke (2.5.764) dvau pràvàrottaràsaïgau samau bçhatikà tathà (2.5.765) saüvyànamuttarãyaü ca colaþ kårpàsako 'striyàm (2.5.766) nã÷àraþ syàtpràvaraõe himànilanivàraõe (2.5.767) ardhorukaü varastrãõàü syàcchaõóàtakamastriyàm (2.5.768) syàt triùvàprapadãnaü tatpràpnotyàprapadaü hi yat (2.5.769) astrã vitànamulloco dåùyàdyaü vastrave÷mani (2.5.770) pratisãrà javanikà syàttiraskariõã ca sà (2.5.771) parikarmàïgasaüskàraþ syànmàrùñirmàrjanà mçjà (2.5.772) udvartanotsàdane dve same àplàva àplavaþ (2.5.773) snànaü carcà tu càrcikyaü sthàsako 'tha prabodhanam (2.5.774) anubodhaþ patralekhà patràïgulirime same (2.5.775) tamàlapatratilakacitrakàõi vi÷eùakam (2.5.776) dvitãyaü ca turãyaü ca na striyàmatha kuïkumam (2.5.777) kà÷mãrajanmàgni÷ikhaü varaü bàhlãkapãtane (2.5.778) raktasaükocapi÷unaü dhãraü lohitacandanam (2.5.779) làkùà ràkùà jatu klãbe yàvo 'lakto drumàmayaþ (2.5.780) lavaïgaü devakusumaü ÷rãsaüj¤amatha jàyakam (2.5.781) kàlãyakaü ca kàlànusàryaü càtha samàrthakam (2.5.782) vaü÷ikàgururàjàrhalohakçmijajoïgakam (2.5.783) kàlàgurvaguru syàttu maïgalyà malligandhi yat (2.5.784) yakùadhåpaþ sarjaraso ràlasarvarasàvapi (2.5.785) bahuråpo 'pyatha vçkadhåpakçtrimadhåpakau (2.5.786) turuùkaþ piõóakaþ sihlo yàvano 'pyatha pàyasaþ (2.5.787) ÷rãvàso vçkadhåpo 'pi ÷rãveùñasaraladravau (2.5.788) mçganàbhirmçgamadaþ kastårã càtha kolakam (2.5.789) kaïkolakaü ko÷aphalamatha karpåramastriyàm (2.5.790) tailaparõikago÷ãrùe haricandanamastriyàm (2.5.791) tilaparõã tu patràïgaü ra¤janaü raktacandanam (2.5.792) kucandanaü càtha jàtãko÷ajàtãphale same (2.5.793) karpåràgurukastårãkakkolairyakùakardamaþ (2.5.794) gàtrànulepanã vartirvarõakaü syàdvilepanam (2.5.795) cårõàni vàsayogàþ syurbhàvitaü vàsitaü triùu (2.5.796) saüskàro gandhamàlyàdyairyaþ syàttadadhivàsanam (2.5.797) màlyaü màlàsrajau mårdhni ke÷amadhye tu garbhakaþ (2.5.798) prabhraùtakaü ÷ikhàlambi puronyastaü lalàmakam (2.5.799) pràlambamçjulambi syàtkaõñhàdvaikakùikaü tu tat (2.5.800) yattiryak kùiptamurasi ÷ikhàsvàpãóa÷ekharau (2.5.801) racanà syàtparisyanda àbhogaþ paripårõatà (2.5.802) upadhànaü tåpabarhaþ ÷ayyàyàü ÷ayanãyavat (2.5.803) ÷ayanaü ma¤caparyaïkapalyaïkàþ khañvyà samàþ (2.5.804) gendukaþ kanduko dãpaþ pradãpaþ pãñhamàsanam (2.5.805) samudgakaþ saüpuñakaþ pratigràhaþ patadgrahaþ (2.5.806) prasàdhanã kaïkatikà piùñàtaþ pañavàsakaþ (2.5.807) darpaõe mukuràdar÷au vyajanaü tàlavçntakam | iti manuùyavargaþ (2.6.808) saütatirgotrajananakulànyabhijanànvayau | atha brahmavargaþ (2.6.809) vaü÷o 'nvavàyaþ saütàno varõàþ syurbràhmaõàdayaþ (2.6.810) viprakùatriyaviñ ÷ådrà÷càturvarõyamiti smçtam (2.6.811) ràjabãjã ràjavaü÷yo bãjyastu kulasaübhavaþ (2.6.812) mahàkulakulãnàryasabhyasajjanasàdhavaþ (2.6.813) brahmacàrã gçhã vànaprastho bhikùu÷catuùñaye (2.6.814) à÷ramo 'strã dvijàtyagrajanmabhådevavàóavàþ (2.6.815) vipra÷ca bràhmaõo 'sau ùañkarmà yàgàdibhirvçtaþ (2.6.816) vidvànvipa÷ciddoùaj¤aþ sansudhãþ kovido budhaþ (2.6.817) dhãro manãùã j¤aþ pràj¤aþ saükhyàvànpaõóitaþ kaviþ (2.6.818) dhãmànsåriþ kçtã kçùñirlabdhavarõo vicakùaõaþ (2.6.819) dåradar÷ã dãrghadar÷ã ÷rotriyacchàndasau samau (2.6.820) mãmàüsako jaiminãye vedàntã brahmavàdini (2.6.821) vai÷eùike syàdaulåkyaþ saugataþ ÷ånyavàdini (2.6.822) naiyàyikastvakùapàdaþ syàtsyàdvàdika àrhakaþ (2.6.823) càrvàkalaukàyatikau satkàrye sàükhyakàpilau (2.6.824) upàdhyàyo 'dhyàpako 'tha syànniùekàdikçdguruþ (2.6.825) mantravyàkhyàkçdàcàrya àdeùñà tvadhvare vratã (2.6.826) yaùñà ca yajamàna÷ca sa somavati dãkùitaþ (2.6.827) ijyà÷ãlo yàyajåko yajvà tu vidhineùñavàn (2.6.828) sa gãrpatãùñayà sthapatiþ somapãthã tu somapàþ (2.6.829) sarvavedàþ sa yeneùño yàgaþ sarvasvadakùiõaþ (2.6.830) anåcànaþ pravacane sàïge 'dhãtã gurostu yaþ (2.6.831) labdhànuj¤aþ samàvçttaþ sutvà tvabhiùave kçte (2.6.832) chàtràntevàsinau ÷iùye ÷aikùàþ pràthamakalpikàþ (2.6.833) ekabrahmavratàcàrà mithaþ sabrahmacàriõaþ (2.6.834) satãrthyàstvekagurava÷citavànagnimagnicit (2.6.835) pàramparyopade÷e syàdaitihyamitihàvyayam (2.6.836) upaj¤à j¤ànamàdyaü syàjj¤àtvàrambha upakramaþ (2.6.837) yaj¤aþ savo 'dhvaro yàgaþ saptatanturmakhaþ kratuþ (2.6.838) pàñho homa÷càtithãnàü saparyà tarpaõaü baliþ (2.6.839) ete pa¤camahàyaj¤à brahmayaj¤àdinàmakàþ (2.6.840) samajyà pariùadgoùñhã sabhàsamitisaüsadaþ (2.6.841) àsthànã klãbamàsthànaü strãnapuüsakayoþ sadaþ (2.6.842) pràgvaü÷aþ pràg havirgehàtsadasyà vidhidar÷inaþ (2.6.843) sabhàsadaþ sabhàstàràþ sabhyàþ sàmàjikà÷ca te (2.6.844) adhvaryådgàtçhotàro yajuþsàmargvidaþ kramàt (2.6.845) àgnãgràdyà dhanairvàryà çtvijo yàjakà÷ca te (2.6.846) vediþ pariùkçtà bhumiþ same sthaõóilacatvare (2.6.847) caùàlo yåpakañakaþ kumbà sugahanà vçtiþ (2.6.848) yåpàgraü tarma nirmanthyadàruõi tvaraõirdvayoþ (2.6.849) dakùiõàgnirgàrhapatyàhavanãyau trayo 'gnayaþ (2.6.850) agnitrayamidaü tretà praõãtaþ saüskçto 'nalaþ (2.6.851) samåhyaþ paricàyyopacàyyàvagnau prayogiõaþ (2.6.852) yo gàrhapatyàdànãya dakùiõàgniþ praõãyate (2.6.853) tasminnànàyyo 'thàgnàyã svàhà ca hutabhukpriyà (2.6.854) çksàmidhenã dhàyyà ca yà syàdagnisamindhane (2.6.855) gàyatrãpramukhaü chando havyapàke caruþ pumàn (2.6.856) àmikùà sà ÷çtoùõe yà kùãre syàddadhiyogataþ (2.6.857) dhavitraü vyajanaü tadyadracitaü mçgacarmaõà (2.6.858) pçùadàjyaü sadadhyàjye paramànnaü tu pàyasam (2.6.859) havyakavye daivapitrye anne pàtraü sruvàdikam (2.6.860) dhruvopabhçjjuhårnà tu sruvo bhedàþ srucaþ striyaþ (2.6.861) upàkçtaþ pa÷urasau yo 'bhimantrya kratau hataþ (2.6.862) paramparàkam ÷amanaü prokùaõaü ca vadhàrthakam (2.6.863) vàcyaliïgàþ pramãtopasaüpannaprokùità hate (2.6.864) sàünàyyaü haviragnau tu hutaü triùu vaùañ kçtam (2.6.865) dãkùànto 'vabhçto yaj¤e tatkarmàrhaü tu yaj¤iyam (2.6.866) triùvatha kratukarmeùñaü pårtaü khàtàdi karma yat (2.6.867) amçtaü vighaso yaj¤a÷eùabhojana÷eùayoþ (2.6.868) tyàgo vihàpitaü dànamutsarjanavisarjane (2.6.869) vi÷ràõanaü vitaraõaü spar÷anaü pratipàdanam (2.6.870) pràde÷anaü nirvapaõamapavarjanamaühatiþ (2.6.871) mrtàrthaü tadahe dànaü triùu syàdaurdhvadehikam (2.6.872) pitçdànaü nivàpaþ syàcchràddhaü tatkarma ÷astrataþ (2.6.873) anvàhàryaü màsikeü '÷o 'ùñamo 'hnaþ kutapo 'striyàm (2.6.874) paryeùaõà parãùñi÷cànveùaõà ca gaveùaõà (2.6.875) sanistvadhyeùaõà yà¤càbhi÷astiryàcanàrthanà (2.6.876) ùañtu triùvarghyamarghàrthe pàdyaü pàdàya vàriõi (2.6.877) kramàdàtithyàtitheye atithyarthe 'tra sàdhuni (2.6.878) syuràve÷ika àganturatithirnà gçhàgate (2.6.879) pràghårõikaþ pràghåõaka÷càbhyutthànaü tu gauravam (2.6.880) påjà namasyàpacitiþ saparyàrcàrhaõàþ samàþ (2.6.881) varivasyà tu ÷u÷råùà paricaryàpyupàsanà (2.6.882) vrajyàñàñyà paryañanaü caryà tvãryàpathe sthitiþ (2.6.883) upaspar÷astvàcamanamatha maunamabhàùaõam (2.6.884) pràcetasa÷càadikaviþ syànmaitràvaruõi÷ca saþ (2.6.885) vàlmãka÷càtha gàdheyo vi÷vàmitra÷ca kau÷ikaþ (2.6.886) vyàso dvaipàyanaþ pàrà÷aryaþ satyavatãsutaþ (2.6.887) ànupårvã striyàü vàvçtparipàñhã anukramaþ (2.6.888) paryàya÷càtipàtastu syàtparyaya upàtyayaþ (2.6.889) niyamo vratamastrã taccopavàsàdi puõyakam (2.6.890) aupavastaü tåpavàsaþ vivekaþ pçthagàtmatà (2.6.891) syàdbrahmavarcasaü vçttàdhyayanarddhirathà¤jaliþ (2.6.892) pàñhe brahmà¤jaliþ pàñhe vipruùo brahmabindavaþ (2.6.893) dhyànayogàsane brahmàsanaü kalpe vidhikramau (2.6.894) mukhyaþ syàtprathamaþ kalpo 'nukalpastu tato 'dhamaþ (2.6.895) saüskàrapårvaü grahaõaü syàdupàkaraõaü ÷ruteþ (2.6.896) same tu pàdagrahaõamabhivàdanamityubhe (2.6.897) bhikùuþ parivràñ karmandã pàrà÷aryapi maskarã (2.6.898) tapasvã tàpasaþ pàrikàïkùã vàcaüyamo muniþ (2.6.899) tapaþkle÷asaho dànto varõino brahmacàriõaþ (2.6.900) çùayaþ satyavacasaþ snàtakastvàpluto vratã (2.6.901) ye nirjitendriyagràmà yatino yataya÷ca te (2.6.902) yaþ sthaõóile vratava÷àcchete sthaõóila÷àyyasau (2.6.903) sthàõóila÷càtha virajastamasaþ syurdvayàtigàþ (2.6.904) pavitraþ prayataþ påtaþ pàùaõóàþ sarvaliïginaþ (2.6.905) pàlà÷o daõóa àùàóho vrate ràmbhastu vaiõavaþ (2.6.906) astrã kamaõóaluþ kuõóã vratinàmàsanaü bçùã (2.6.907) ajinaü carma kçttiþ strã bhaikùaü bhikùàkadambakam (2.6.908) svàdhyàyaþ syàjjapaþ sutyàbhiùavaþ savanaü ca sà (2.6.909) sarvainasàmapadhvaüsi japyaü triùvaghamarùaõam (2.6.910) dar÷a÷ca paurõamàsa÷ca yàgau pakùàntayoþ pçthak (2.6.911) ÷arãrasàdhanàpekùaü nityaü yatkarma tadyamaþ (2.6.912) niyamastu sa yatkarma nityamàgantusàdhanam (2.6.913) kùauram tu bhadràkaraõaü muõóanaü vapanaü triùu (2.6.914) kakùàpañã ca kaupãnaü ÷àñã ca strãti lakùyataþ (2.6.915) upavãtaü brahmasåtraü proddhçte dakùiõe kare (2.6.916) pràcãnàvãtamanyasminnivãtaü kaõñhalambitam (2.6.917) aïgulyagre tãrthaü daivaü svalpàïgulyormåle kàyam (2.6.918) madhye 'ïguùñhàïgulyoþ pitryaü måle tvaïguùñhasya bràhmam (2.6.919) syàdbrahmabhåyaü brahmatvaü brahmasàyujyamityapi (2.6.920) devabhåyàdikaü tadvatk.cchaü sàntapanàdikam (2.6.921) saünyàsavatyana÷ane pumànpràyo 'tha vãrahà (2.6.922) naùñàgniþ kuhanà lobhànmithyeryàpathakalpanà (2.6.923) vràtyaþ saüskàrahãnaþ syàdasvàdhyàyo niràkçtiþ (2.6.924) dharmadhvajã liïgavçttiravakãrõã kùatavrataþ (2.6.925) supte yasminnastameti supte yasminnudeti ca (2.6.926) aü÷umànabhinirmuktàbhyuditau ca yathàkramam (2.6.927) parivettànujo 'nåóhe jyeùñhe dàraparigrahàt (2.6.928) parivittistu tajjàyànvivàhopayamau samau (2.6.929) tathà pariõayodvàhopayàmàþ pàõipãóanam (2.6.930) vyavàyo gràmyadharmo maithunaü nidhuvanaü ratam (2.6.931) trivargodharmakàmàrthai÷caturvargaþ samokùakaiþ (2.6.932) sabalaistai÷caturbhadraü janyàþ snigdhàþ varasya ye | iti brahmavargaþ (2.7.933) mårdhàbhiùikto ràjanyo bàhujaþ kùatriyo viràñ | atha kùatriyavargaþ (2.7.934) ràjà ràñ pàrthivakùmàbhçnnçpabhåpamahãkùitaþ (2.7.935) ràjà tu praõatà÷aùasàmantaþ syàdadhã÷varaþ (2.7.936) cakravartã sàrvabhaumo nçpo 'nyo maõóale÷varaþ (2.7.937) yeneùñaü ràjasåyena maõóalasye÷vara÷ca yaþ (2.7.938) ÷àsti ya÷càj¤ayà ràj¤aþ sa samràóatha ràjakam (2.7.939) ràjanyakaü ca nçpatikùatriyàõàü gaõe kramàt (2.7.940) mantrã dhãsacivo 'màtyo 'nye karmasacivàstataþ (2.7.941) mahàmàtrà pradhànàni purodhàstu purohitaþ (2.7.942) draùñari vyavahàràõàü pràóvivàkàkùadar÷akau (2.7.943) pratãhàro dvàrapàladvàsthadvàsthitadar÷akàþ (2.7.944) rakùivargastvanãkastho 'thàdhyakùàdhikçtau samau (2.7.945) sthàyuko 'dhikçto gràme gopo gràmeùu bhåriùu (2.7.946) bhaurikaþ kanakàdhyakùo råpyàdhyakùastu naiùkikaþ (2.7.947) antaþpure tvadhikçtaþ syàdantarvaü÷iko janaþ (2.7.948) sauvidallàþ ka¤cukinaþ sthàpatyàþ sauvidà÷ca te (2.7.949) ÷aõóho varùavarastulyau sevakàrthyanujãvinaþ (2.7.950) viùayànantaro ràjà ÷atrurmitramataþ param (2.7.951) udàsãnaþ parataraþ pàrùõigràhastu pçùñhataþ (2.7.952) ripau vairisapatnàridviùaddveùaõadurhçdaþ (2.7.953) dvió vipakùàhitàmitradasyu÷àtrava÷atravaþ (2.7.954) abhighàtiparàràtipratyarthiparipanthinaþ (2.7.955) vayasyaþ snigdhaþ savayà atha mitraü sakhà suhçt (2.7.956) sakhyaü sàptapadãnaü syàdanurodho 'nuvartanam (2.7.957) yathàrhavarõaþ praõidhirapasarpa÷caraþ spa÷aþ (2.7.958) càra÷ca gåóhapuruùa÷càptapratyayitau samau (2.7.959) sàüvatsaro jyautiùiko daivaj¤agaõakàvapi (2.7.960) syurmauhårtikamauhårtaj¤ànikàrtàntikà api (2.7.961) tàntriko j¤àtasiddhàntaþ satrã gçhapatiþ samau (2.7.962) lipikàro 'kùaracaraõo 'kùaracu¤cu÷ca lekhake (2.7.963) likhitàkùaravinyàse (saüsthàne) lipirlib(bh)irubhe striyau (2.7.964) syàtsande÷aharo dåto dåtyaü tadbhàvakarmaõã (2.7.965) adhvanãno 'dhvago 'dhvanyaþ pànthaþ pathika ityapi (2.7.966) svàmyamàtyasuhçtko÷aràùñradurgabalàni ca (2.7.967) ràjyàïgàni prakçtayaþ pauràõàü ÷renayo 'pi ca (2.7.968) sandhirnà vigraho yànamàsanaü dvaidhamà÷rayaþ (2.7.969) ùaóguõà: ÷aktayastisraþ prabhàvotsàhamantrajàþ (2.7.970) kùayaþ sthànaü ca vçddhi÷ca trivargo nãtivedinàm (2.7.971) sa pratàpaþ prabhàva÷ca yattejaþ ko÷adaõóajam (2.7.972) bhedo daõóaþ sàma dànamityupàyacatuùñayam (2.7.973) sàhasaü tu samo (damo) daõóaþ sàma sàntvamatho samau (2.7.974) bhedopajàpàvupadhà dharmàdyairyatparãkùaõam (2.7.975) pa¤ca triùvaùaóakùãõo yastçtãyàdyagocaraþ (2.7.976) viviktavijanacchannaniþ÷alàkàstathà rahaþ (2.7.977) raha÷copàü÷u càliïge rahasyaü tadbhave triùu (2.7.978) samau visrambhavi÷vàsau bhreùo bhraü÷o yathocitàt (2.7.979) abhreùànyàyakalpàstu de÷aråpaü sama¤jasam (2.7.980) yuktamaupayikaü labhyaü bhajamànàbhinãtavat (2.7.981) nyàyyaü ca triùu ùañ saüpradhàraõà tu samarthanam (2.7.982) avavàdastu nirde÷o nide÷aþ ÷àsanaü ca saþ (2.7.983) ÷iùñi÷càj¤à ca saüsthà tu maryàdà dhàraõà sthitiþ (2.7.984) sudharaõà sudhàrà strã susthitiþ suda÷onnatiþ (2.7.985) àgo 'paràdho mantu÷ca same tåddànabandhane (2.7.986) dvipàdyo dviguõo daõóo bhàgadheyaþ karo baliþ (2.7.987) ghaññàdideyaü ÷ulko 'strã pràbhçtaü tu prade÷anam (2.7.988) upàyanamupagràhyamupahàrastathopadà (2.7.989) yautakàdi tu yaddeyaü sudàyo haraõaü ca tat (2.7.990) tatkàlastu tadàtvaü syàduttaraþ kàla àyatiþ (2.7.991) sàndçùñikaü phalaü sadyaþ udarkaþ phalamuttaram (2.7.992) adçùñaü vahnitoyàdi dçùñaü svaparacakrajam (2.7.993) mahãbhujàmahibhayaü svapakùaprabhavaü bhayam (2.7.994) prakriyà tvadhikàraþ syàccàmaraü tu prakãrõakam (2.7.995) nçpàsanaü yattadbhadràsanaü siühàsanaü tu tat (2.7.996) haimaü chatraü tvàtapatraü ràj¤astu nçpalakùma tat (2.7.997) bhadrakumbhaþ pårõakumbho bhçïgàraþ kanakàlukà (2.7.998) nive÷aþ ÷ibiraü ùaõóhe sajjanaü tåparakùaõam (2.7.999) hastya÷varathapàdàtaü senàïgaü syàccatuùñayam (2.7.1000) dantã dantàvalo hastã dvirado 'nekapo dvipaþ (2.7.1001) mataïgajo gajo nàgaþ ku¤jaro vàraõaþ karã (2.7.1002) ibhaþ stamberabhaþ padmã yåthanàthastu yåthapaþ (2.7.1003) madotkaño madakalaþ kalabhaþ kari÷àvakaþ (2.7.1004) prabhinno garjito mattaþ samàvudvàntanirmadau (2.7.1005) hàstikaü gajatà vçnde kariõã dhenukà va÷à (2.7.1006) gaõóaþ kaño mado dànaü vamathuþ kara÷ãkaraþ (2.7.1007) kumbhau tu piõóau ÷irasastayormadhye viduþ pumàn (2.7.1008) avagraho lalàñaü syàdãùikà tvakùikåñakam (2.7.1009) apàïgade÷o niryàõaü karõamålaü tu cålikà (2.7.1010) adhaþ kumbhasya vàhitthaü pratimànamadho 'sya yat (2.7.1011) àsanaü skandhade÷aþ syàtpadmakaü bindujàlakam (2.7.1012) pàr÷vabhàgaþ pakùabhàgo dantabhàgastu yo 'grataþ (2.7.1013) dvau pårvapa÷càjjaïghàdide÷au gàtràvare kramàt (2.7.1014) totraü veõukamàlànaü bandhastambhe 'tha ÷çïkhale (2.7.1015) anduko nigaóo 'strã syàdaïku÷o 'strã sçõiþ striyàm (2.7.1016) dåùyà (cåùà) kakùyà varatrà syàtkalpanà sajjanà same (2.7.1017) praveõyàstaraõaü varõaþ paristomaþ kutho dvayoþ (2.7.1018) vãtaü tvasàraü hastya÷vaü vàrã tu gajabandhanã (2.7.1019) ghoñake vãti (pãti)turagaturaïgà÷vaturaïgamàþ (2.7.1020) vàjivàhàrvagandharvahayasaindhavasaptayaþ (2.7.1021) àjàneyàþ kulãnàþ syurvinãtàþ sàdhuvàhinaþ (2.7.1022) vanàyujàþ pàrasãkàþ kàmbojàþ bàhlikà hayàþ (2.7.1023) yayura÷vo '÷vamedhãyo javanastu javàdhikaþ (2.7.1024) pçùñhyaþ sthaurã sitaþ karko rathyo voóhà rathasya yaþ (2.7.1025) bàlaþ ki÷oro vàmya÷và vaóavà vàóavaü gaõe (2.7.1026) triùvà÷vãnaü yada÷vena dinenaikena gamyate (2.7.1027) ka÷yaü tu madhyama÷vànàü heùà hreùà ca nisvanaþ (2.7.1028) nigàlastu galodde÷o vçnde tva÷vãyamà÷vavat (2.7.1029) àskanditaü dhauritakaü recitam valgitaü plutam (2.7.1030) gatayo 'måþ pa¤ca dhàrà ghoõà tu prothamastriyàm (2.7.1031) kavikà tu khalãno 'strã ÷aphaü klãbe khuraþ pumàn (2.7.1032) puccho 'strã låmalàïgåle vàlahasta÷ca vàladhiþ (2.7.1033) triùåpàvçttaluñhitau paràvçtte muhurbhuvi (2.7.1034) yàne cakriõi yuddhàrthe ÷atàïgaþ syandano rathaþ (2.7.1035) asau puùparatha÷cakrayànaü na samaràya yat (2.7.1036) karõãrathaþ pravahaõaü óayanaü ca samaü trayam (2.7.1037) klãbe 'naþ ÷akaño 'strã syàdgantrã kambalivàhyakam (2.7.1038) ÷ibikà yàpyayànaü syàddolà preïkhàadikàþ striyàm (2.7.1039) ubhau tu dvaipavaiyàghrau dvãpicarmàvçte rathe (2.7.1040) pàõóukambalasaüvãtaþ syandanaþ pàõóukambalã (2.7.1041) rathe kàmbalavàstràdyàþ kambalàdibhiràvçte (2.7.1042) triùu dvaipàdayo rathyà rathakaóyà rathavraje (2.7.1043) dhåþ strã klãbe yànamukhaü syàdrathàïgamapaskaraþ (2.7.1044) cakraü rathàïgaü tasyànte nemiþ strã syàtpradhiþ pumàn (2.7.1045) piõóikà nàbhirakùàgrakãlake tu dvayoraõiþ (2.7.1046) rathaguptirvaråtho nà kåbarastu yugandharaþ (2.7.1047) anukarùã dàrvadhaþsthaü pràsaïgo nà yugàdyugaþ (2.7.1048) sarvaü syàdvàhanaü yànaü yugyaü patraü ca dhoraõam (2.7.1049) paramparàvàhanaü yattadvainãtakamastriyàm (2.7.1050) àdhoraõà hastipakà hastyàrohà niùàdinaþ (2.7.1051) niyantà pràjità yantà såtaþ kùattà ca sàrathiþ (2.7.1052) savyeùñhadakùiõasthau ca saüj¤à rathakuñumbinaþ (2.7.1053) rathinaþ syandanàrohà a÷vàrohàstu sàdinaþ (2.7.1054) bhañà yodhà÷ca yoddhàraþ senàrakùàstu sainikàþ (2.7.1055) senàyàü samavetà ye sainyàste sainikà÷ca te (2.7.1056) balino ye sahasreõa sàhasràste sahasriõaþ (2.7.1057) paridhisthaþ paricaraþ senànãrvàhinãpatiþ (2.7.1058) ka¤cuko vàrabàõo 'strã yattu madhye saka¤cukàþ (2.7.1059) badhnanti tatsàrasanamadhikàïgo 'tha ÷ãrùakam (2.7.1060) ÷ãrùaõyaü ca ÷irastre 'tha tanutraü varma daü÷anam (2.7.1061) ura÷chadaþ kaïkañako jàgaraþ kavaco 'striyàm (2.7.1062) àmuktaþ pratimukta÷ca pinaddha÷càpinaddhavat (2.7.1063) saünaddho varmitaþ sajjo daü÷ito vyuóhakaïkañaþ (2.7.1064) triùvàmuktàdayo varmabhçtàü kàvacikaü gaõe (2.7.1065) padàtipattipadagapàdàtikapadàtayaþ (2.7.1066) padga÷ca padika÷càtha pàdàtaü pattisaühatiþ (2.7.1067) ÷astràjãve kàõóapçùñhàyudhãyàyudhikàþ samàþ (2.7.1068) kçtahastaþ suprayogavi÷ikhaþ kçtapuïkhavat (2.7.1069) aparàddhapçùatko 'sau lakùyàdya÷cyutasàyakaþ (2.7.1070) dhanvã dhanuùmàndhànuùko niùaïgyastrã dhanurdharaþ (2.7.1071) syàtkàõóavàüstu kàõóãraþ ÷àktãkaþ ÷aktihetikaþ (2.7.1072) yàùñãkapàra÷vathikau yaùñipar÷vathahetikau (2.7.1073) naistriü÷iko 'sihetiþ syàtsamau pràsikakauntikau (2.7.1074) carmã phalakapàõiþ syàtpatàkã vaijayantikaþ (2.7.1075) anuplavaþ sahàya÷cànucaro 'nucaro 'bhicaraþ samàþ (2.7.1076) purogàgresarapraùñhàgrataþsarapuraþsaràþ (2.7.1077) purogamaþ purogàmã mandagàmã tu mantharaþ (2.7.1078) jaïghàlo 'tijavastulyau jaïghàkarikajàïghikau (2.7.1079) tarasvã tvarito vegã prajasvã javano javaþ (2.7.1080) jayyo yaþ ÷akyate jetuü jeyo jetavyamàtrake (2.7.1081) jaitrastu jetà yo gacchatyalaü vidviùataþ prati (2.7.1082) so 'bhyamitro 'bhyamitrãyo 'pyabhyamitrãõa ityapi (2.7.1083) årjasvalaþ syàdårjasvã ya årjo 'ti÷ayànvitaþ (2.7.1084) svàdurasvànurasilo rathiko rathiro rathã (2.7.1085) kàmagàmyanukàmãno hyatyantãnastathà bhç÷am (2.7.1086) ÷åro vãra÷ca vikrànto jetà jiùõu÷ca jitvaraþ (2.7.1087) sàüyugãno raõe sàdhuþ ÷astrajãvàdayastriùu (2.7.1088) dhvajinã vàhinã senà pçtanànãkinã camåþ (2.7.1089) varåthinã balaü sainyaü cakraü cànãkamastriyàm (2.7.1090) vyåhastu balavinyàso bhedàdaõóàdayo yudhi (2.7.1091) pratyàsàro vyåhapàrùõiþ sainyapçùñhe pratigrahaþ (2.7.1092) ekebhaikarathà trya÷và pattiþ pa¤capadàtikà (2.7.1093) pattyaïgaistriguõaiþ sarvaiþ kramàdàkhyà yathottaram (2.7.1094) senàmukhaü gulmagaõau vàhinã pçtanà camåþ (2.7.1095) anãkinã da÷ànãkinyakùauhiõyatha saüpadi (2.7.1096) saüpattiþ ÷rã÷ca lakùmã÷ca vipattyàü vipadàpadau (2.7.1097) àyudhaü tu praharaõaü ÷astramastramathàstriyau (2.7.1098) dhanu÷càpau dhanva÷aràsanakodaõóakàrmukam (2.7.1099) iùvàso 'pyatha karõasya kàlapçùñhaü ÷aràsanam (2.7.1100) kapidhvajasya gàõóãvagàõóivau puünapuüsakau (2.7.1101) koñirasyàñanã godhàtale jyàghàtavàraõe (2.7.1102) lastakastu dhanurmadhyaü morvã jyà ÷i¤jinã guõaþ (2.7.1103) syàtpratyàlãóhamàlãóhamityàdi sthànapa¤cakam (2.7.1104) lakùyaü lakùaü ÷aravyaü ca ÷aràbhyàsa upàsanam (2.7.1105) pçùatkabàõavi÷ikhà ajihmagakhagà÷ugàþ (2.7.1106) kalambamàrgaõa÷aràþ patrã ropa iùurdvayoþ (2.7.1107) prakùveóanàstu nàràcàþ pakùo vàjastriùåttare (2.7.1108) nirastaþ prahite bàõe viùàkte digdhaliptakau (2.7.1109) tåõopàsaïgatåõãraniùaïgà iùudhirdvayoþ (2.7.1110) tåõyàü khadge tu nistriü÷acandrahàsàsiriùñayaþ (2.7.1111) kaukùeyako maõóalàgraþ karavàlaþ kçpàõavat (2.7.1112) tsaruþ khaógàdimuùñau syànmekhalà tannibandhanam (2.7.1113) phalako 'strã phalaü carma saügràho muùñirasya yaþ (2.7.1114) drughaõo mudgaraghanau syàdãlã karavàlikà (2.7.1115) bhindipàlaþ sçgastulyau parighaþ parighàtinaþ (2.7.1116) dvayoþ kuñhàraþ svadhitiþ para÷u÷ca para÷vadhaþ (2.7.1117) syàcchstrã càsiputrã ca churikà càsidhenukà (2.7.1118) và puüsi ÷alyaü ÷aïkurnà sarvalà tomaro 'striyàm (2.7.1119) pràsastu kuntaþ koõastu striyaþ pàlya÷rikoñayaþ (2.7.1120) sarvàbhisàraþ sarvaughaþ sarvasannahanàrthakaþ (2.7.1121) lohàbhisàro 'strabhçtàü ràj¤ànàü nãràjanàvidhiþ (2.7.1122) yatsenayàbhigamanamarau tadabhiùeõanam (2.7.1123) yàtrà vrajyàbhiniryàõaü prasthànaü gamanaü gamaþ (2.7.1124) syàdàsàraþ prasaraõaü pracakraü calitàrthakam (2.7.1125) ahitànpratyabhãtasya raõe yànamabhikramaþ (2.7.1126) vaitàlikà bodhakarà÷càkrikà ghàõñikàrthakàþ (2.7.1127) syurmàgadhàstu magadhà bandinaþ stutipàñhakàþ (2.7.1128) saü÷aptakàstu samayàt saügràmàdanivartinaþ (2.7.1129) reõurdvayoþ striyàü dhåliþ pàüsurnà na dvayo rajaþ (2.7.1130) cårõe kùodaþ samutpi¤japi¤jalau bhç÷amàkule (2.7.1131) patàkà vaijayantã syàtketanaü dhvajamastriyàm (2.7.1132) sà vãrà÷aüsanaü yuddhabhåmiryàtibhayapradà (2.7.1133) ahaü pårvamahaü pårvamityahaüpårvikà striyàm (2.7.1134) àhopuruùikà darpàdyà syàtsaübhàvanàtmani (2.7.1135) ahamahamikà tu sà syàt parasparaü yo bhavatyahaïkàraþ (2.7.1136) draviõaü taraþ sahobala÷auryàõi sthàma ÷uùmaü ca (2.7.1137) ÷aktiþ paràkramþ pràõo vikramastvati÷aktità (2.7.1138) vãrapàõaü tu yatpànaü vçtte bhàvini và raõe (2.7.1139) yuddhamàyodhanaü janyaü praghanaü pravidàraõam (2.7.1140) mçdhamàskandanaü saükhyaü samãkaü sàüparàyikam (2.7.1141) astriyàü samarànãkaraõàþ kalahavigrahau (2.7.1142) saüprahàràbhisaüpàta kalisaüsphoña saüyugàþ (2.7.1143) abhyàmarda samàghaàta saügràmàbhyàgamàhavàþ (2.7.1144) samudàyaþ striyaþ saüyatsamityàjisamidyudhaþ (2.7.1145) niyuddhaü bàhuyuddhe 'tha tumulaü raõasaükule (2.7.1146) kùvedà tu siühanàdaþ syàt kariõàü ghañanà ghañà (2.7.1147) krandanaü yodhasaüràvo bçühitaü kariga{ji}çtam (2.7.1148) visphàro dhanuùaþ svànaþ patàhàdambarao samau (2.7.1149) prasabhaü tu balàtkàro hañho 'tha skhalitaü chalam (2.7.1150) ajanyaü klãbamutpàta upasa{ga}çþ samaü trayam (2.7.1151) må{chà}ç tu ka÷malaü moho.àpyavama{da}çs tu pãdanam (2.7.1152) abhyavaskandanaü tvabhyàsàdanaü vijayo jayaþ (2.7.1153) vaira÷uddhiþ pratãkàro vairani{ya}çàtanaü ca sà (2.7.1154) pradràvoddràvasandràva sandàvà vidravo dravaþ (2.7.1155) apakramo 'payànaü ca raõe bhaügaþ paràjayaþ (2.7.1156) paràjitaparàbhåtau triùu naùñatirohitau (2.7.1157) pramàpaõaü niba{ha}çõaü nikàraõaü vi÷àraõam (2.7.1158) pravàsanaü paràsanaü niùådanaü nihiüsanam (2.7.1159) ni{và}çsanaü saüj¤apanaü ni{ga}çnthanamapàsanam (2.7.1160) nista{ha}çõaü nihananaü kùaõanaü pariva{ja}çnam (2.7.1161) ni{và}çpaõaü vi÷asanaü màraõaü pratighàtanam (2.7.1162) udvàsana pramathana krathanojjàsanàni ca (2.7.1163) àlambhapi¤javi÷araghàtonmàthavadhà api (2.7.1164) syàt pa¤catà kàladharmo diùñàntaþ pralayo 'tyayaþ (2.7.1165) anto nà÷o dvayor mçtyur maraõaü nidhano 'striyàm (2.7.1166) paràsupràptapaücatvaparetapretasaüsthitàþ (2.7.1167) mçtapramãtau triùvete, cità cityà citiþ striyàm (2.7.1168) kabandho 'strã kriyà yuktamapamårdhakalevaram (2.7.1169) ÷ma÷ànaü syàt pitçvanaü kuõapaþ ÷avamastriyàm (2.7.1170) pragrahopagrahau bandyàü, kàrà syàt bandhanàlaye (2.7.1171) påüsi bhågnyasavaþ pràõà÷ caivaü, jãvo 'sudhàraõam (2.7.1172) àyur jãvitakàlo, nà jãvatur jãvanauùadham | iti kùatriyavargaþ vai÷yavargaþ| (2.8.1173) åravya åruja aryà vai÷yà bhåmispç÷o vi÷aþ | atha vai÷yavargaþ (2.8.1174) àjãvo jãvikà và{tà}ç vçttir va{ta}çnajãvane (2.8.1175) striyàü kçùiþ pà÷upàlyaü vàõijyaü ceti vçttayaþ (2.8.1176) sevà ÷vavçttirançtaü kç÷iru¤cha÷ilaü tvçtam (2.8.1177) dve yàcitàyàcitayor yathàsaükhyü mçtàmçte (2.8.1178) satyànçtaü vaõigbhàvaþ, syàdçõaü pa{yu}çda¤canam (2.8.1179) uddhàro '{tha}çprayogas tu kusãdaü vçddhijãvikà (2.8.1180) yà¤cayàptaü yàcitakaü nimayàdàpamityakam (2.8.1181) uttama{õà}ç 'dhama{õau}ç dvau prayoktç gràhakau kramàt (2.8.1182) kusãdiko và{dhu}çùiko vçddhyàjãva÷ ca vàrdhuùiþ (2.8.1183) kùetràjãvaþ ka{ùa}çka÷ca kçùika÷ ca kçùãvalaþ (2.8.1184) kùetraü vraiheya÷àleyaü vrãhi÷àlyudbhavocitam (2.8.1185) yavyaü yavakyaü yaùñikyaü yavàdibhavanaü hi yat (2.8.1186) tilyatailãnavan màùomàõubhaïgàdviråpatà (2.8.1187) maudgãnakaudravãõàdi ÷eùadhànyodbhavakùamam (2.8.1188) ÷àkakùetràdike ÷àka÷àkataü ÷àka÷àkinam (2.8.1189) bãjàkçtaü tåprakçùñe sãtyaü kçùñaü ca halyavat (2.8.1190) triguõàkçtaü tçtãyàkçtaü trihalyaü trisãtyamapi tasmin (2.8.1191) dviguõàkçte tu sa{va}çü på{va}çü ÷ambàkçtamapãha (2.8.1192) droõàóhakàdi vàpàdau drauõikàóhakikàdayaþ (2.8.1193) Kharãvàpas tu khàrãka uttma{õà}çdayas triùu (2.8.1194) punnapuüsakayor vapraþ kedàraþ kùetramasya tu (2.8.1195) kaidàrakaü syàt kaidà{ya}çü kùetraü kaidàrikaü gaõe (2.8.1196) loùñàni leùñavaþ puüsi koñi÷o loùñabhedanaþ (2.8.1197) pràjanaü todanaü totraü khanitramavadàraõe (2.8.1198) dàtraü lavitramàbandho yotraü yoktramatho phalam (2.8.1199) nirãùaü kuñakaü phàlaþ kçùako làügalaü halam (2.8.1200) godàraõaü ca sãro 'tha ÷amyà strã yugakãlakaþ (2.8.1201) ãùa làügaladaüóaþ syàt sãta làïgalapaddhatiþ (2.8.1202) puüsi medhiþ khale dàru nyastaü yat pa÷ubandhane (2.8.1203) à÷ur vrãhiþ pàñalaþ syàcchita÷åkayavau samau (2.8.1204) tokmas tu tatra harite kalàyas tu satãnakaþ (2.8.1205) hareõureõukau càsmin koradåùas tu kodravaþ (2.8.1206) maügalyako masåro 'tha makuùñhaka mayuùñhakau (2.8.1207) vanamudge sa{ùa}çpe tu dvau taütubhakadambakau (2.8.1208) siddhàrthas tveùa dhavalo godhåmaþ sumanaþ samau (2.8.1209) syàd yàvakas tu kulmàùa÷ caõako harimanthakaþ (2.8.1210) dvau tile tilapeja÷ ca tilapi¤ja÷ ca niùphale (2.8.1211) kùavaþ kùutàbhijanano ràjikà kçùõikàsurã (2.8.1212) striyau kaïgupriyaïgå dve atasã syàdumà kùumà (2.8.1213) màtulànã tu bhaïgàyàü vrãhi bhedas tvaõuþ pumàn (2.8.1214) kiü÷àruþ sasya÷åkaü syàt kaõi÷aü sasyama¤jarã (2.8.1215) dhànyaü vrãhiþ stambakariþ stambo gucchas tçõàdinaþ (2.8.1216) nàóã nàlaü ca kàõóo 'sya palàlostrã sa niùphalaþ (2.8.1217) kaóaïgaro busaü klãbe dhànyatvaci tuùaþ pumàn (2.8.1218) ÷åko 'strã ÷lakùõatãkùõàgre ÷amã ÷imbà triùåttare (2.8.1219) çddhamàvasitaü dhànyaü påtaü tu bahulãkçtam (2.8.1220) màùàdayaþ ÷amãdhànye ÷åkadhànye yavàdayaþ (2.8.1221) ÷àlayaþ kalamàdyà÷ ca ùaùñikàdyà÷ ca puüsyamã (2.8.1222) tçõadhànyàni nãvàràþ strã gavedhur gavedhukà (2.8.1223) ayograü musalo 'strã syàdudåkhalamulåkhalam (2.8.1224) prasphoñanaü ÷å{pa}çmastrã càlanã tita{u}þ pumàn (2.8.1225) syåtaprasevau kaõóolapiñau kañakili¤jakau (2.8.1226) samànau rasavatyàü tu pàkasthànamahànase (2.8.1227) paurogavas tadadhyakùaþ såpakàràs tu ballavàþ (2.8.1228) àràlikà àndhasikàþ sådà audanikà guõàþ (2.8.1229) àpåpikaþ kàndaviko bhakùyakàra ime triùu (2.8.1230) a÷mantamuddhànamadhi÷rayaõã cullirantikà (2.8.1231) aïgàradhànika.àügàra÷akañyapi hasantyapi (2.8.1232) hasanyapyatha na strã syàdaïgàro 'làtamulmukam (2.8.1233) klãbe 'mbarãpaü bhràùñro nà kandur và svedanã striyàm (2.8.1234) ali¤jaraþ syànmaõikaü ka{ka}ç{yya}çlur galantikà (2.8.1235) piñharaþ sthàlyukhà kuõóaü kala÷as tu triùu dvayoþ (2.8.1236) ghañaþ kuñanipàvastrã ÷aràvo va{dha}çmànakaþ (2.8.1237) çjãùaü piùñapacanaü kaüso 'strã pànabhàjanam (2.8.1238) kutåþ kçtteþ snehapàtraü saivàlpà kutupaþ pumàn (2.8.1239) sa{va}çmàvapanaü bhàõóaü pàtràmatre ca bhàjanam (2.8.1240) da{vi}çþ kambiþ khajàkà ca syàt taddår dàruhastakaþ (2.8.1241) astrã ÷àkaü haritakaü ÷igrurasya tu nàóikà (2.8.1242) kalamba÷ ca kadamba÷ ca veùavàra upaskaraþ (2.8.1243) tintióãkaü ca cukraü ca vçkùàmlamatha vellajam (2.8.1244) marãcaü kolakaü kçùõabhåùaõaü dha{ma}çpattanam (2.8.1245) jãrako jaraõo 'jàji kaõàþ kçùõe tu jãrake (2.8.1246) suùavã kàravã pçthvã pçthuþ kàlopaku¤jikà (2.8.1247) àrdrakaü ÷çïgaberaü syàdatha chatrà vitunnakam (2.8.1248) kustumbaru ca dhànyàkamatha ÷uõñhã mahauùadham (2.8.1249) strãnapuüsakayorvi÷vaü nàgaraü vi÷vabheùajam (2.8.1250) àranàlakasauvãrakulmàùa 'bhi÷utàni ca (2.8.1251) avantisomadhànyàmlaku¤jalàni ca kà¤jike (2.8.1252) sahasravedhi jatukaü balhãkaü hiïgu ràmañham (2.8.1253) tatpatrã kàravã pçthvã bàùpikà kabarã pçthuþ (2.8.1254) ni÷àkhyà kà¤canã pãtà haridrà varava{õi}çnã (2.8.1255) sàmudraü yat tu lavaõamakùãvaü va÷iraü ca tat (2.8.1256) saindhavo 'strã ÷ãta÷ivaü màõimanthaü ca sindhuje (2.8.1257) raumakaü vasukaü pàkyaü bióaü ca kçtake dvayam (2.8.1258) sauvarcale 'kùarucake tilakaü tatra mecake (2.8.1259) matsyanóã phàõitaü khaõóavikàre ÷arkarà sità (2.8.1260) kårcikà kùãravikçtiþ syàdrasàlà tu màrjità (2.8.1261) syàttemanaü tu niùñhànaü triliïgà vàsitàvadheþ (2.8.1262) ÷ålàkçtaü bhañitraü ca ÷ålyamukhyaü tu paiñharam (2.8.1263) praõãtamupasaüpannaü prayastaü syàtsusaüskçtam (2.8.1264) syàtpicchilaü tu vijilaü saümçùñaü ÷odhitaü same (2.8.1265) cikkaõaü masçõaü snigdhaü tulye bhàvitavàsite (2.8.1266) àpakkaü paulirabhyåùo làjàþ puübhåmni càkùatàþ (2.8.1267) pçthakaþ syàccipiñako dhànà bhçùñayave striyaþ (2.8.1268) påpo 'påpaþ piùñakaþ syàtkarambho dadhisaktavaþ (2.8.1269) bhissà strã bhaktamandho 'nnamodano 'strã sa dãdiviþ (2.8.1270) bhissañà dagdhikà sarvarasàgre maõóamastriyàm (2.8.1271) màsaràcàmanisràvà maõóe bhaktasamudbhave (2.8.1272) yavàgåruùõikà ÷ràõà vilepã taralà ca sà (2.8.1273) mrakùaõàbhya¤jane tailaü kçsarastu tilaudanaþ (2.8.1274) gavyaü triùu gavàü sarvaü goviógomayastriyàm (2.8.1275) tattu ÷uùkaü karãùo 'strã dugdhaü kùãraü payassamam (2.8.1276) payasyamàjyadadhyàdi trapsyaü dadhi dhanetarat (2.8.1277) ghçtamàjyaü haviþ sarpir navanãtaü navodghçtam (2.8.1278) tattu haiyaïgavãnaü yat hyoghodohodbhavaü gçtam (2.8.1279) danóàhataü kàla÷eyamariùñamapi gorasaþ (2.8.1280) takraü hyuda÷vin mathitaü pàdàmbvardhàmbu nirjalam (2.8.1281) manóam dadhibhavaü mastu pãyåùo 'bhinavaü payaþ (2.8.1282) a÷anàyà bubhukùà kùud gràsastu kavalaþ pumàn (2.8.1283) sapãtiþ strã tulyapànaü sagdhiþ strã sahabhojanam (2.8.1284) udanyà tu pipàsà tçñ tarpo jagdhistu bhojanam (2.8.1285) jemanaü leha àhàro nighàso nyàda ityapi (2.8.1286) sauhityaü tarpaõaü tçptiþ phelà bhuktasamujjhitam (2.8.1287) kàmaü prakàmaü paryàptaü nikàmeùñaü yathepsitam (2.8.1288) gope gopàla gosaükhya godhugàbhãra vallavàþ (2.8.1289) gomahiùyàdikaü pàdabandhanaü dvau gavã÷vare (2.8.1290) gomàn gomã gokulaü tu godhanaü syàtgavàü vraje (2.8.1291) triùvà÷itaügavãnaü tadgàvo yatrà÷itàþ purà (2.8.1292) ukùà bhadro balãvarda çùabho vçùabho vçùaþ (2.8.1293) anaóvàn saurabheyo gaurukùõàü saühatiraukùakam (2.8.1294) gavyà gotrà gavàü vatsadhenvor vàtsakadhainuke (2.8.1295) ukùà mahàn mahokùaþ syàdvçddhokùastu jaradgavaþ (2.8.1296) utpanna ukùà jàtokùaþ sadyo jàtastu tarõakaþ (2.8.1297) ÷akçtkaristu vatsasyàd damyavatsatarau samau (2.8.1298) àrùabhyaþ ùaõóatàyogyaþ ùaõóo gopatiriñcaraþ (2.8.1299) skandhade÷e svasya vahaþ sàsnà tu galakambalaþ (2.8.1300) syànnastitastu nasyotaþ praùñhavàó yugapàr÷vagaþ (2.8.1301) yugàdãnàü tu voóhàro yugyapràsaügya÷àkañàþ (2.8.1302) khanati tena tadvoóhàsyedaü hàlikasairikau (2.8.1303) dhurvahe dhurya dhaureya dhurãõàþ sadhurandharàþ (2.8.1304) ubhàvekadhurãõaikadhuràvekadhuràvahe (2.8.1305) sa tu sarvadhurãõaþ syàdyo vai sarvadhuràvahaþ (2.8.1306) màheyã saurabheyã gaurusrà màtà ca ÷çïgiõã (2.8.1307) arjunyaghnyà rohiõã syàduttamà goùu naucikã (2.8.1308) varõàdibhedàtsaüj¤àþ syuþ ÷abalãdhavalàdayaþ (2.8.1309) dvihàyanã dvivarùà gaurekàbdà tvekahàyanã (2.8.1310) caturabdà caturhàõyevaü tryabdà trihàyaõã (2.8.1311) va÷à vandhyàvatokà tu sravadgarbhàtha sandhinã (2.8.1312) àkràntà vçùabheõàtha vehad garbhopaghàtinã (2.8.1313) kàlyopasaryà prajane praùñhauhã bàlagarbhiõã (2.8.1314) syàdacaõóã tu sukarà bahusåtiþ pareùñukà (2.8.1315) ciraprasåtà baùkayaõã dhenuþ syàtnavasåtikà (2.8.1316) suvratà sukhasandohyà pãnodhnã pãvarastanã (2.8.1317) droõakùãrà droõadugdhà dhenuùyà bandhake sthità (2.8.1318) samàüsamãnà sà yaiva prativarùaprasåtaye (2.8.1319) ådhastu klãbamàpãnaü samau ÷ivakakãlakau (2.8.1320) na pumsi dàma sandànaü pa÷urajjustu dàmanã (2.8.1321) vai÷àkhamanthamanthàna manthàno manthadanóake (2.8.1322) kuñharo danóaviùkambho manthanã gargarã same (2.8.1323) uùñre kramelakamayamahàïgàþ karabhaþ ÷i÷uþ (2.8.1324) karabhàþ syuþ ÷çïkhalakà dàravaiþ pàdabandhanaiþ (2.8.1325) ajà cchàgã ÷ubhacchàgabastacchagalakà aje (2.8.1326) meóhrorabhroraõorõàyu meùa vçùõaya eóake (2.8.1327) uùñrorabhràjavçnde syàdauùñrakaurabhrakàjakam (2.8.1328) cakrãvantastu vàleyà ràsabhà gardabhàþ kharàþ (2.8.1329) vaidehakaþ sàrthavàho naigamo vàõijo vaõik (2.8.1330) paõyàjãvo hyàpaõikaþ krayavikrayika÷ca saþ (2.8.1331) vikretà syàdvikrayikaþ kràyikakrayikau samau (2.8.1332) vàõijyaü tu vaõijyà syàn målyaü vasno 'pyavakrayaþ (2.8.1333) nãvã paripaõo måladhanaü làbho 'dhikaü phalam (2.8.1334) paridànaü parãvarto naimeyaniyamàvapi (2.8.1335) pumànupanidhirnyàsaþ pratidànaü tadarpaõam (2.8.1336) kraye prasàritaü krayyaü kreyaü kretavyamàtrake (2.8.1337) vikreyaü paõitavyaü ca paõyaü krayyàdayastriùu (2.8.1338) klãbe satyàpanaü satyaïkàraþ satyàkçtiþ striyàm (2.8.1339) vipaõo vikrayaþ saükhyàþ saükhyeye hyàda÷a triùu (2.8.1340) viü÷atyàdyàþ sadaikatve sarvàþ saükhyeyasaükhyayoþ (2.8.1341) saükhyàrthe dvibahutve stas tàsu cànavateþ striyaþ (2.8.1342) païkteþ ÷atasahasràdi kramàdda÷aguõottaram (2.8.1343) yautavaü druvayaü pàyyamiti mànàrthakaü trayam (2.8.1344) mànaü tulàïguliprasthair gu¤jàþ pa¤jàdyamàùakaþ (2.8.1345) te ùoóa÷àkùaþ karùo 'strã palaü karùacatuùñayam (2.8.1346) suvarõabistau hemno 'kùe kurubistastu tatpale (2.8.1347) tulà striyàü pala÷ataü bhàraþ syàdviü÷atistulàþ (2.8.1348) àcito da÷a bhàràþ syuþ ÷àkaño bhàra àcitaþ (2.8.1349) kàrùàpaõaþ kàrùikaþ syàt kàrùike tàmrike paõaþ (2.8.1350) astriyàmàóhakadroõau khàrã vàho niku¤cakaþ (2.8.1351) kuóavaþ prastha ityàdyàþ parimàõàrthakàþ pçthak (2.8.1352) pàdasturãyo bhàgaþ syàdaü÷abhàgau tu vaõñake (2.8.1353) dravyaü vittaü svàpateyaü rikthamçkthaü dhanaü vasu (2.8.1354) hiraõyaü draviõaü dyumnamartharaivibhavà api (2.8.1355) syàtko÷a÷ca hiraõyaü ca hemaråpye kçtàkçte (2.8.1356) tàbhyàü yadanyat tatkupyaü råpyaü tad dvayamàhatam (2.8.1357) gàrutmataü marakatama÷magarbho harinmaõiþ (2.8.1358) ÷oõaratnaü lohitakaþ padmaràgo 'tha mauktikam (2.8.1359) muktàtha vidrumaþ puüsi pravàlaü punnapuüsakam (2.8.1360) ratnaü maõirdvayora÷majàtau muktàdike 'pi ca (2.8.1361) svarõaü suvarõaü kanakaü hiraõyaü hemakàñakam (2.8.1362) tapanãyaü ÷àtakumbhaü gàïgeyaü bharma karvuram (2.8.1363) càmãkaraü jàtaråpaü mahàrajatakà¤cane (2.8.1364) rukmaü kàrtasvaraü jàmbånadamaùñàpado 'striyàm (2.8.1365) alaïkàrasuvarõaü yacchçïgãkanakamityadaþ (2.8.1366) durvarõaü rajataü råpyaü kharjåraü ÷vetamityapi (2.8.1367) rãtiþ striyàmàrakåño na striyàmatha tàmrakam (2.8.1368) ÷ulbaü mlecchamukhaü dvyaùñavariùñodumbaràõi ca (2.8.1369) loho 'strã ÷astrakaü tãkùõaü pinóaü kàlàyasàyasã (2.8.1370) a÷masàro 'tha maõóåraü siühàõamapi tanmale (2.8.1371) sarvaü ca taijasaü lauhaü vikàrastvayasaþ ku÷ã (2.8.1372) kùàraþ kàco 'tha capalo rasaþ såta÷ca pàrade (2.8.1373) gavalaü màhiùaü ÷çïgamabhrakaü girijàmale (2.8.1374) sroto¤janaü tu mauvãraü kàpotà¤janayàmune (2.8.1375) tutthà¤janaü ÷ikhigrãvaü vitunnakamayårake (2.8.1376) karparã dàviükàkkàtodbhavaü tutthaü rasà¤janam (2.8.1377) rasagarbhaü tàrkùya÷ailaü gandhà÷mani tu gandhikaþ (2.8.1378) saugandhika÷ca cakùuùyàkulàlyau tu kulatthikà (2.8.1379) rãtipuùpaü puùpake tu puùpakaü kusumà¤janam (2.8.1380) pi¤jaraü pãtanaü tàlamàlaü ca haritàlake (2.8.1381) gaireyamarthyaü girijama÷majaü ca ÷ilàjatu (2.8.1382) volagandharasapràõapiõóagoparasàþ samàþ (2.8.1383) óiõóãro 'bdhikaphaþ phenaþ sindåraü nàgasaübhavam (2.8.1384) nàgasãsakayogeùñavapràõi triùu pi¤cañam (2.8.1385) raïgavaïge atha picus tålo 'tha kamalottaram (2.8.1386) syàtkusumbhaü vahni÷ikhaü mahàrajanamityapi (2.8.1387) meùakambala årõàyuþ ÷a÷orõaü ÷a÷alomani (2.8.1388) madhu kùaudraü màkùikàdi madhåcchiùñaü tu sikthakam (2.8.1389) manaþ÷ilà manoguptà manohvà nàgajihvikà (2.8.1390) naipàlã kunañã golà yavakùàro yavàgrajaþ (2.8.1391) pàkyo 'tha sarjikàkùàraþ kàpotaþ sukhavarcakaþ (2.8.1392) sauvarcalaü syàdrucakaü tvakkùãrã vaü÷arocanà (2.8.1393) ÷igrujaü ÷vetamàricaü morañaü målamaikùavam (2.8.1394) granthikaü pippalãmålaü cañikà÷ira ityapi (2.8.1395) golomã bhåtake÷o nà patràïgaü raktacandanam (2.8.1396) trikañu tryåpaõaü vyopaü triphalà tu phalatrikam | iti vai÷yavargaþ 9, atra måla÷lokàþ 111 ÷ådravargaþ| (2.8.1397) ÷ådrà÷ càvaravarõà÷ ca vçùalà÷ ca jaghanyajàþ | atha ÷ådravargaþ (2.8.1398) àcaõóàlàt tu saükãrõà ambaùñhakaraõàdayaþ (2.8.1399) ÷ådràvi÷os tu karaõo 'mbaùñho vai÷yàdvijanmanoþ (2.8.1400) ÷ådràkùatriyayorugro màgadhaþkùatriyàvi÷oþ (2.8.1401) màhiùo 'ryàkùatriyayoþ kùattàryà÷ådrayoþ sutaþ (2.8.1402) bràhmaõyàü kùatriyàt såtas tasyàü vaidehako vi÷aþ (2.8.1403) rathakàras tu màhiùyàt karaõyàü yasya saübhavaþ (2.8.1404) syàc caõóàlas tu janito bràhmaõyàü vçùalena yaþ (2.8.1405) kàruþ ÷ilpã saühatais tair dvayoþ ÷reõiþ sajàtibhiþ (2.8.1406) kulakaþ syàt kula÷reùñhã màlàkàras tu màlikaþ (2.8.1407) kumbhakàraþ kulàlaþ syàt palagaõóas tu lepakaþ (2.8.1408) tantuvàyaþ kuvindaþ syàt tunnavàyas tu saucikaþ (2.8.1409) raïgàjãva÷ citrakaraþ ÷astramàrjo 'si dhàvakaþ (2.8.1410) pàdakçc carmakàraþ syàd vyokàro lohakàrakaþ (2.8.1411) nàóindhamaþ svarõakàraþ kalàdo rukmakàrakaþ (2.8.1412) syàcchàïkhikaþ kàmbavikaþ ÷aulbikas tàmrakuññakaþ (2.8.1413) takùà tu vardhakis tvaùñà rathakàra÷ ca kàùñhatañ (2.8.1414) gràmàdhãno gràmatakùaþ kauñatakùo 'nadhãnakaþ (2.8.1415) kùurã muõóã divàkãrtinàpitàntàvasàyinaþ (2.8.1416) nirõejakaþ syàd rajakaþ ÷auõóiko maõóahàrakaþ (2.8.1417) jàbàlaþ syàdajàjãvo devàjãvas tu devalaþ (2.8.1418) syàn màyà ÷àmbarã màyàkàras tu pratihàrakaþ (2.8.1419) ÷ailàlinas tu ÷ailåùà jàyàjãvàþ kç÷à÷vinaþ (2.8.1420) bharatà ityapi nañà÷ càraõàs tu ku÷ãlavàþ (2.8.1421) màrdaïgikà maurajikàþ pàõivàdàs tu pàõighàþ (2.8.1422) veõudhmàþ syur vaiõavikà vãõàvàdàs tu vaiõikàþ (2.8.1423) jãvàntakaþ ÷àkuniko dvau vàgurikajàlikau (2.8.1424) vaitaüsikaþ kauñika÷ ca màüsika÷ ca samaü trayam (2.8.1425) bhçtako bhçtibhuk karmakaro vaitaniko 'pi saþ (2.8.1426) vàrtàvaho vaivadhiko bhàravàhas tu bhàrikaþ (2.8.1427) vivarõaþ pàmaro nãcaþ pràkçta÷ ca pçthagjanaþ (2.8.1428) nihãno 'pasado jàlmaþ kùullaka÷ cetara÷ ca saþ (2.8.1429) bhçtye dàseradàseyadàsagopyakaceñakàþ (2.8.1430) niyojyakiïkarapraiùyabhujiùyaparicàrakàþ (2.8.1431) paràcitapariskandaparajàtaparaidhitàþ (2.8.1432) màndas tundaparimçja àlasyaþ ÷ãtako 'laso 'nuùõaþ (2.8.1433) dakùe tu caturape÷alapañavaþ såtthàna uùõa÷ ca (2.8.1434) caõóàlaplavamàtaïgadivàkãrtijanaïgamàþ (2.8.1435) nipàda÷vapacàvantevàsicàõóàlapukkasàþ (2.8.1436) bhedàþ | kiràta÷abarapulindà mlecchajàtayaþ (2.8.1437) vyàdho mçgavadhàjãvo mçgayur lubdhako 'pi saþ (2.8.1438) kauleyakaþ sàrameyaþ kukkuro mçgadaü÷akaþ (2.8.1439) ÷unako bhapakaþ ÷và syàdalarkas tu sa yogitaþ (2.8.1440) ÷và vi÷vakadrur mçgayàku÷alaþ saramà ÷unã (2.8.1441) viñcaraþ såkaro gràmyo varkaras taruõaþ pa÷uþ (2.8.1442) àcchodanaü mçgavyaü syàdàkheñomçgayà striyàm (2.8.1443) dakùiõàrur lubdhayogàd dakùiõermà kuraïgakaþ (2.8.1444) cauraikàgàrikastenadasyutaskaramopakàþ (2.8.1445) pratirodhiparàskandipàñaccaramalimlucàþ (2.8.1446) caurikà stainyacaurye ca steyaü loptraü tu taddhane (2.8.1447) vãtaüsas tåpakaraõaü bandhane mçgapakùiõàm (2.8.1448) unmàthaþ kåñayantraü syàd vàgurà mçgabandhanã (2.8.1449) ÷ulbaü varàñakaü strã tu rajjus triùu vañã guõaþ (2.8.1450) udghàñanaü ghañãyantraü salilodvàhanaü praheþ (2.8.1451) puüsi vemà vàyadaõóaþ såtràõi nari tantavaþ (2.8.1452) vàõir vyåtiþ striyau tulye pustaü lepyàdikarmaõi (2.8.1453) pà¤càlikà puttrikà syàd vastradantàdibhiþ kçtà (2.8.1454) jatutrapuvikàre tu jàtupaü tràpuùaü triùu (2.8.1455) piñakaþ peñakaþ peñàma¤jåùàtha vihaïgikà (2.8.1456) bhàrayaùñis tadàlambi ÷ikyaü kàco 'tha pàdukà (2.8.1457) pàdårupànat strã saivànupadãnà padàyatà (2.8.1458) naddhnã vardhnã varatrà syàda÷vàdes tàóanã ka÷à (2.8.1459) càõóàlikà tu kaõóola vãõà caõóàlavallakã (2.8.1460) nàràcã syàdeùaõikà ÷àõas tu nikaùaþ kaùaþ (2.8.1461) vra÷canaþpatrapara÷urãpikà tålikà same (2.8.1462) taijasàvartanã måùà bhastrà carmaprasevikà (2.8.1463) àsphoñanã vedhanikà kçpàõã kartarã same (2.8.1464) vçkùàdanã vçkùabhedã ñaïkaþ pàùàõadàraõaþ (2.8.1465) krakaco 'strã karapatramàrà carmaprabhedhikà (2.8.1466) sårmã sthåõàyaþpratimà ÷ilpaü karma kalàdikam (2.8.1467) pratimànaü pratibimbaü pratimà pratiyàtanà praticchàyà (2.8.1468) pratikçtirarcà puüsi pratinidhirupamopamànaü syàt (2.8.1469) vàcyaliïgàþ samas tulyaþ sadçkùaþ sadç÷aþ sadçk (2.8.1470) sàdhàraõaþ samàna÷ ca syuruttarapade tvamã (2.8.1471) nibhasaükà÷anãkà÷apratãkà÷opamàdayaþ (2.8.1472) karmaõyà tu vidhàbhçtyàbhçtayo bharma vetanam (2.8.1473) bharaõyaü bharaõaü målyaü nirve÷aþ paõa ityapi (2.8.1474) surà halipriyà hàlà parisrud varuõàtmajà (2.8.1475) gandhottamàprasanneràkàdambaryaþ parisrutà (2.8.1476) madirà ka÷yamadye càpyavadaü÷as tu bhakùaõam (2.8.1477) ÷uõóàpànaü madasthànaü madhuvàrà madhukramàþ (2.8.1478) madhvàsavo màdhavako madhu màdhvãkamadvayoþ (2.8.1479) maireyamàsavaþ sãdhur mandako jagalaþ samau (2.8.1480) sandhànaü syàdabhiùavaþ kiõvaü puüsi tu nagnahåþ (2.8.1481) kàrottaraþ suràmaõóa àpànaü pànaghoùñhikà (2.8.1482) capako 'strã pànapàtraü sarako 'pyanutarùaõam (2.8.1483) dhårto 'kùadevã kitavo 'kùadhårto dyåtakçt samàþ (2.8.1484) syur lagnakàþ pratibhuvaþ sabhikà dyåtakàrakàþ (2.8.1485) dyåto 'striyàmakùavatã kaitavaü paõa ityapi (2.8.1486) paõo 'kùeùu glaho 'kùàs tu devanàþ pà÷akà÷ ca te (2.8.1487) pariõàyas tu ÷àrãõàü samantàt nayane 'striyàm (2.8.1488) aùñàpadaü ÷àriphalaü pràõivçttaü samàhvayaþ (2.8.1489) uktà bhåriprayogatvàdekasmin ye 'tra yaugikàþ (2.8.1490) tàddharmyàdanyato vçttàvåtdyà liïgàntare 'pi te | iti ÷ådravargaþ 10 atra måla÷lokàþ 46 || kùe || (2.8.1491) ityamarasiühakçtau nàmaliïgànu÷àsane dvitãyaþ kàõóo (2.8.1492) bhåmyàdiþsàïga eva samarthitaþ | atra måla÷lokàþ 735 (2.8.1493) sarve ca militvà 750 pra kà må ÷lo 281 | kùe ÷lo 18 sarve mi 299 | (2.8.1494) evaü må ÷lo 1017 kùe ÷lo 32 sarve mi 1049