Vidyakara:
Subhasitaratnakosa
Based on the edition by D.D. Kosambi and V.V. Gokhale. 
Cambridge, Massachusetts 1957
(Harvard Oriental Series, 42)


Input by Harunaga Isaacson
(original input 1999-2000; revised 2004, with corrections by Jan Brzezinski)
Revised GRETIL version.


ANALYTIC TEXT (BHELA conventions; partly)

 
___________________________________________________________________

THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!   
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. 
                                       
Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding:
                                       
description             character  =ASCII   
                                       
long a                  à             224   
long A                  â             226   
long i                  ã             227   
long I                  ä             228   
long u                  å             229   
long U                  æ             230   
vocalic r               ç             231   
vocalic R               è             232   
long vocalic r          é             233   
vocalic l               ë             235   
long vocalic l          í             237   
velar n                 ï             239   
velar N                 ð             240   
palatal n               ¤             164   
palatal N               ¥             165   
retroflex t             ñ             241   
retroflex T             ò             242   
retroflex d             ó             243   
retroflex D             ô             244   
retroflex n             õ             245   
retroflex N             ö             246   
palatal s               ÷             247   
palatal S               ø             248   
retroflex s             ù             249   
retroflex S             ú             250   
anusvara                ü             252   
capital anusvara        ý             253   
visarga                 þ             254   

long e                  ¹             185   
long o                  º             186   
l underbar              ×             215   
r underbar              Ÿ             159   
n underbar              ­             173   
k underbar              É             201   
t underbar              Â             194   
                                       
Other characters of the CSX encoding table are not included.
Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order 
to facilitate word search.             

For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings 
and formats see:
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf
and
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf
___________________________________________________________________

ANALYTIC VERSION according to BHELA conventions:

Sandhi markers:
(. =short vowel, - =long vowel)

in word-sandhi:
1: . .  e.g.: veda+anta = vedà1nta
2: - .
3: . -
4: - -
 
in sentence-sandhi:
7: . .  e.g.: ca+api = cà7pi
8: . -
9: - .
0: - -



% NB Although numerous corrections have been made, this revised e-text 
% still has not been proofread systematically. 
% Among other limitations of this e-text
% the following should be noted in particular. Not all of Ingalls' emendations
% and conjectures proposed in his volume of translation, have been 
% incorporated yet. Some have deliberately not been followed. On the other 
% hand, some of his emendations, concerning only word-division, have been 
% made silently. The information about sources, parallels etc. in the 
% apparatus of the edition has not been systematically included. It has also 
% not been noted when a name of an author is only given in one source.

% NB See now also Gerald M.\ Browne: Textual Notes on Vidyakara's 
% Subhasitaratnakosa. in: IIJ 44 (2001), 21-24.





namo buddhàya

nànàkavãndravacanàni manoharàõi saükhyàvatàü paramakaõñhavibhåùaõàni  /
àkampakàni ÷irasa÷ ca mahàkavãnàü teùàü samuccayam anargham ahaü vidhàsye  // VidSrk_0.1 *(1) //

sugatavrajyà
àbàhådgatamaõóalàgrarucayaþ saünaddhavakùaþsthalàþ
soùmàõo vraõino vipakùahçdayapronmàthinaþ karka÷àþ  /
utsçùñàmbaradçùñavigrahabharà yasya smaràgresarà
màrà màravadhåstanà÷ ca na dadhuþ kùobhaü sa vo 'vyàj jinaþ  // VidSrk_1.1 *(2) //
a÷vaghoùasya

namràþ pàdanakheùu yasya da÷asu brahme÷akçùõàs trayas
te devàþ pratibimbanàt trida÷atàü suvyaktam àpedire  /
sa trailokyaguruþ sudustarabhavàkåpàrapàraügato
màravyåhajayapragalbhasubhañaþ ÷àstà tava stàn mude  // VidSrk_1.2 *(3) //
vasukalpasya

kàmakrodhau dvayam api padaü pratyanãkaü va÷itve 
hatvà9naïgaü kim iva hi ruùà sàdhitaü tryambakeõa  /
yas tu kùàntyà ÷amayati ÷ataü manmathàdyàn aràtãn
kalyàõaü vo di÷atu sa munigràmaõãr arkabandhuþ  // VidSrk_1.3 *(4) //
saügha÷riyaþ

÷reyàüsi vaþ sa sugataþ kurutàd apàrasaüsàrasàgarasamuttaraõaikasetuþ  /
durvàramàraparivàrabalàvalepakalpàntasaütatapayaþprasarair ahàryaþ  // VidSrk_1.4 *(5) //
aparàjitarakùitasya

÷àstà samastabhuvanaü bhagavàn apàyàt
pàyàd apàstatimiro mihiropameyaþ  /
saüsàrabhittibhiduro bhavakandakandukandarpadarpadalanavyasanã munãndraþ  // VidSrk_1.5 *(6) //
vasukalpasya

kàruõyàmçtakandalãsumanasaþ praj¤ànvadhåmauktikagrãvàlaükaraõa÷riyaþ ÷amasaritpårotsalacchãkaràþ  /
te maulau bhavatàü milantu jagatãràjyàbhiùekocitasragbhedà abhayapradànacaraõapreïkhannakhàgràü÷avaþ  // VidSrk_1.6 *(7) //

÷ãlàmbhaþpariùeka÷ãtaladçóhadhyànàlavàlasphuraddànaskandhamahonnatiþ pçthutarapraj¤ollasatpallavaþ  /
deyàt tubhyam avàryavãryaviñapaþ kùàntiprasånodayaþ
succhàyaþ ùaóabhij¤akalpaviñapã sambodhibãjaü phalam  // VidSrk_1.7 *(8) //
etau ÷rãdharanandinaþ

ekasyà7pi manobhuvas tadabalàpàïgair jagannirjaye
kàmaü nihnutasarvavismayarasavyaktiprakàrà vayam  /
yas tv enaü sabalaü ca jetum abhitas tatkampamàtraü bhruvor
nà8rebhe sugatas tu tadguõakathà stambhàya naþ kevalam  // VidSrk_1.8 *(9) //
kumudàkaramateþ

pratyekànantajàtiprativapur amitàvçttijambhàrjitainobhoktçvràtojjihãrùàphalanilayamahàpauruùasyà7pi ÷àstuþ  /
ke 'py utkarùaü stuvanti smaram api jayatas tad vadàmaþ kim asmin
yo bhasmàsãtkañàkùajvalanakaõikayà dràg umàkàmukasya  // VidSrk_1.9 *(10) //
vallaõasya

pàyàd vaþ samayaþ sa màrajayino vandhyàyitàstrotkaraþ
krodhàd yatra taduttamàïgakavalonmãlanmahàvikramaþ  /
àsãd adbhutamauliratnamilitàü vyàttànanacchàyikàm
àlokyà8tmana eva màrasubhañaþ paryastadhairyodayaþ  // VidSrk_1.10 *(11) //
\var{@subhañaþ\lem
    \emend\ \Ingalls, @sumañaþ \edKG}
÷rãpàr÷vavarmaõaþ

khelàca¤calasaücarannijapadapreïkholalãlàmilatsadyaþsàndraparàgaràgaracitàpårvaprasåna÷riyaþ  /
à÷liùyanmadhulampañàlinivahasyo7ccair mitha÷ cumbanair
vyàkoùaþ kusumà¤jalir di÷atu vaþ ÷reyo jinàyà7rpitaþ  // VidSrk_1.11 *(12) //
jitàrinandinaþ

daronmuktàraktasphuradadharavãthãkramavamanmayåkhàntarmårcchaddyutida÷anam udde÷ava÷inaþ  /
sukhaü tad vaþ ÷àstur di÷atu ÷ivam aj¤ànarajanãvyavacchedodgacchanmahimaghanasaüdhyàtapa iva  // VidSrk_1.12 *(13) //
\var{@dhara@\lem
    \emend\ \Ingalls, @ghara@ \edKG}
trilocanasya

kandarpàd api sundaràkçtir iti prauóhotsaladràgayà
vçddhatvaü varayoùito 'nayad iti tràsàkulasvàntayà  /
màrasyà7pi ÷arair abhedyahçd iti ÷raddhàbharaprahvayà
pàyàd vaþ sphuñabàùpakampapulakaü ratyà jino vanditaþ  // VidSrk_1.13 *(14) //
tasyai7ve7ti ÷rutiþ

pàdàmbhojasamãpasaünipatitasvarõàthadehasphurannetrastomatayà parisphuñamilannãlàbjapåjàvidhiþ  /
vandàrutrida÷augharatnamukuñodbhåtaprabhàpallavapratyunmãladapårvacãvarapañaþ ÷àkyo muniþ pàtu vaþ  // VidSrk_1.14 *(15) //
vasukalpasya

ka ekas tvaü puùpàyudha mama samàdhivyayavidhau
suparvàõaþ sarve yadi kusuma÷astràs tad api kim  /
itã7vai7nàn nånaü ya iha sumanostratvam anayat
sa vaþ ÷àstà ÷astraü di÷atu da÷adiïmàravijayã  // VidSrk_1.15 *(16) //

\Colo iti sugatavrajyà

tato loke÷varavrajyà|| 2

dyutisvacchajyotsnàpañapañalavçùñyà na kamalaü
na candraþ sàndra÷rãparimalagarimõà0syam amalam  /
madhådràõàü nidràbhiduram apamudràdbhutamuda÷
cakoràn bibhràõaü sarasiruhapàõer avatu vaþ  // VidSrk_2.1 *(17) //
buddhàkaraguptasya

varadakarasarojasyandamànàmçtaughavyupa÷amitasamastapretasaüghàtatarùaþ  /
jayati sitagabhastistoma÷ubhrànana÷rãþ sahajagurudayàrdràlokano lokanàthaþ  // VidSrk_2.2 *(18) //
ratnakãrteþ

atyudgàóharayasthiràkçtighanadhvànabhramanmandarakùubdhakùãradhivãcisaücayagatapràleyapàdopamaþ  /
÷rãmatpotalake gabhãravivçtidhvànapratidhvànite sàndrasvàü÷ucaya÷riyà valayito loke÷varaþ pàtu vaþ  // VidSrk_2.3 *(19) //
j¤àna÷rãmitrasya

kçpàvçùñisphåtàt tava hçdayapãyåùasarasaþ
pravàho nirgatya kramatanimaramyaþ karuõayà  /
tçùàrtànàm ãùadvitatam adharàntaþ prati gatipraõàlãbhiþ pa¤cà7bhavad iti kim anyad bhujakaràt  // VidSrk_2.4 *(20) //
\var{@dvitatamadharàntaþ prati gati@\lem
    \conj\ \Ingalls, @dvitatimadhuràntaþpratigati@ \edKG}
trilocanasya

ravim iva dhçtàmitàbhaü kavim iva surasàrthaviracitastotram  /
madhum iva sambhçtakaruõaü vidhum iva nàthaü khasarpaõaü vande  // VidSrk_2.5 *(21) //
puruùottamasya

udarasye7dam aõutvaü sahajagurutvaü yadi ne7daü hçdayasya  /
svàrthe katham alasatvaü katham anusatvaü hitakaraõe matir asya  // VidSrk_2.6 *(22) //
j¤àna÷rãmitrasya

vaktraü nai7ùa kalànidhir dhavalimà nai7ùo9jjvalà kaumudã
netre nãrarucã na là¤chanayugaü candre 'sty amandacchavi  /
ity unnãya vidhor abhãtivihasad yat saünidhiü sàdhvagàn
nånaü nãrajam astu vaþ ÷ivadive tal lokanàthànanam  // VidSrk_2.7 *(23) //

jañàjåñàbhyantarnavaravir iva ÷yàmajalabhçdvçtaþ ÷oõà÷okastabakam amitàbhaþ praminute  /
maharùer yasye7ndudyutighañitamårter iva sa vaþ
klamaü bhindyàd dadyàt pra÷amasukhapãyåùalaharãm  // VidSrk_2.8 *(24) //
buddhàkarasyai7tai

\Colo iti loke÷varavrajyà|| 2

tato ma¤jughoùavrajyà|| 3

aïgàmodasamocchvaladghçõipatadbhçïgàvalãmàlitaþ
sphårjatkà¤chanasåtragumphitamilannãlotpala÷rãr iva  /
niryatpàdanakhonmukhàü÷uvisarasragdanturaþ smaryatàü
ma¤ju÷rãþ suramuktama¤jari÷ikhàvarùair ivà7bhyarcitaþ  // VidSrk_3.1 *(25) //
\var{@màlitaþ sphårjatkà¤chana@\lem
    \emend\ \Ingalls, @màlitasphårjallà¤chana@ \edKG}

÷astrodyadbàhudehasphuradanalamiladdhåmakalpàntapu¤jaþ
÷çïgàntànantavi÷vàrpitamahiùamahiùa÷iromakùikàlãvikalpaþ  /
tràsatyaktasvaparõàstçtasuraghçõaye9và8lasatpàdavçndas
tàraughapluùñabhànur jagad avatu nañan bhairavàtmà kumàraþ  // VidSrk_3.2 *(26) //
vallaõasyai7tau

khaógã sa÷abdam atha pustakavàn sacintaü bàlaþ sakhelam abhiràmatamaþ sakàmam  /
nànàvidhaü suravadhåbhir itã8kùito vaþ pàyàc ciraü sugatavaü÷adharaþ kumàraþ  // VidSrk_3.3 *(27) //
puruùottamasya

mugdhàïgulãki÷alayàïghrisuvarõakumbhavàntena kàntipayasà dhusçõàruõena  /
yo vandamànam abhiùi¤cati dharmaràjye jàgartu vo hitasukhàya sa ma¤juvajraþ  // VidSrk_3.4 *(28) //
jitàripàdànàm

amãùàü ma¤ju÷rãruciravadana÷rãkçtarucàü
÷rutaü no nàmà7pi kva nu khalu hiüà÷uprabhçtayaþ  /
mamà7bhyarõe dhàrùñyàc carati punar indãvaram iti
krudhe9ve7daü pràntàruõam avatu vo locanayugmam  // VidSrk_3.5 *(29) //
% NB Ingalls conjectures himàü÷uprakçtayaþ in b
÷àntàkaraguptasya

\Colo iti ma¤jughoùavrajyà

tato mahe÷varavrajyà|| 4

÷ilpaü trãõi jaganti yasya kavinà yasya trivedã guror
ya÷ cakre tripuravyayaü tripathagà yanmårdhni màlyàyate  /
trãül lokàn iva vãkùituü vahati yo visphårjadakùõàü trayaü
sa traiguõyaparicchado vijayate devas tri÷ålàyudhaþ  // VidSrk_4.1 *(30) //
vasukalpasya
\var{guror\lem
     \conj\ \Ingalls, giro \edKG}

bàõãbhåtapuràõapåruùadhçtipratyà÷ayà dhàvite
vidràti sphuradà÷u÷ukùaõikaõaklànte ÷akunte÷vare  /
namronnamrabhujaügapuïgavaguõavyàkçùñabàõàsanakùiptàstrasya puradruho vijayate sandhànasãmà÷ramaþ  // VidSrk_4.2 *(31) //
\var{vidràti\lem
    \conj\ \Ingalls, nidràti@ \edKG}

pãyåùadravapànadohadarasavyagroragagràmaõãdaùñaþ pàtu ÷a÷ã mahe÷vara÷ironepathyaratnàïkuraþ  /
yo bimbapratipåraõàya vidhçto niùpãóya saüdaü÷ikàyantre ÷aivalalàñalocana÷ikhàjvàlàbhir àbarhyate  // VidSrk_4.3 *(32) //
muràrer etau

bhadraü candrakale ÷ivaü suranadi ÷reyaþ kapàlàvale
kalyàõaü bhujagendravalli ku÷alaü vi÷ve ÷añàsantate  /
ity àhur militàþ parasparam amår yasmin pra÷àntiü gate
kalpàntàrabhañãnañasya bhavatàt tad vaþ ÷riye tàõóavam  // VidSrk_4.4 *(33) //

devi tvadvadanopamànasuhçdàm eùàü sarojanmanàü
pa÷ya vyomani lohitàyati ÷anair eùà da÷à vartate  /
itthaü saükucadambujànukaraõavyàjopanãtà¤jaleþ
÷ambho va¤citapàrvatãkam ucitaü saüdhyàrcanaü pàtu vaþ  // VidSrk_4.5 *(34) //
ràja÷ekharasya

kasmàt pàrvati niùñhurà9si sahajaþ ÷ailodbhavànàm ayaü
niþsnehà9si kathaü na bhasmapuruùaþ snehaü bibharti kvacit  /
kopas te mayi niùphalaþ priyatame sthàõau phalaü kiü bhaved
itthaü nirvacanãkçto girijayà ÷ambhu÷ ciraü pàtu vaþ  // VidSrk_4.6 *(35) //

vapuþpràdurbhàvàd anumitam idaü janmani purà
puràre na pràyaþ kvacid api bhavantaü praõatavàn  /
nama¤ janmany asminn aham atanur agre 'py anatibhàï
mahe÷a kùantavyaü tad idam aparàdhadvayam api  // VidSrk_4.7 *(36) //

kiü vàcyo mahimà mahàjalanidher yasye7ndravajràhatas
trasto bhåbhçd amajjad ambunicaye kaulãlapotàkçtiþ  /
mainàko 'pi gabhãranãraviluñhatpàñhãnapçùñhoccalac
chaivàlàïkurakoñikoñarakuñãkuóyàntare nirvçtaþ  // VidSrk_4.8 *(37) //
% NB = 1208 below!
\var{@viluñhatpàñhãna@\lem
    \emend, @viluñhan pàñhãna@ \edKG}

tàdçksaptasamudramudritamahã bhåbhçdbhir abhraükaùais
tàvadbhiþ parivàrità pçthupçthudvãpaiþ samantàd iyam  /
yasya sphàraphaõàmaõau nilayanàn majjatkalaïkàkçtiþ
÷eùaþ sa apy agamad yadaïgadapadaü tasmai namaþ ÷ambhave  // VidSrk_4.9 *(38) //
etau vallaõasya

gàóhagranthipraphulladgalavikalaphaõàpãóaniryadviùàgnijvàlànistaptacandradravad amçtarasaproùitapretabhàvàþ  /
ujjçmbhà babhrunetradyutim asakçd asçktçùõayà0lokayantyaþ
pàntu tvàü nàganàlagrathita÷iva÷iraþ÷reõayo bhairavasya  // VidSrk_4.10 *(39) //
tasyai7va
\var{@phaõàpãóa@\lem
     \Ingalls, @phaõapãñha@ \edKG}

babhrubhrå÷ma÷ruke÷aü ÷ikharam iva girer lagnadàvàgnimàlaü
netraiþ piïgogratàrais tribhir iva ravibhi÷ chidritaþ kàlameghaþ  /
daüùñràcandraprabhàbhiþ prakañitasubçhattàlupàtàlamålaü
÷ambho vaktraü suvaktratritayabhayakaraü hantv aghaü dakùiõaü vaþ  // VidSrk_4.11 *(40) //
\var{hantvaghaü\lem
     \emend\ \Ingalls, hantvadhaü \edKG}
rakùovibhãùaõasya 

uddàmadantarucipallavitàrdhacandrajyotsnànipãtatimiraprasaroparodhaþ  /
÷reyàüsi vo di÷atu tàõóavitasya ÷ambho ambhodharàvalighanadhvanir aññahàsaþ  // VidSrk_4.12 *(41) //
ràjagurusaügha÷riyaþ

tvaïgadgaïgam uda¤cadindu÷akalaü bhra÷yatkapàlàvalikroóabhràmyadamandamàrutarayasphàrãbhavadbhàükçti  /
pàyàd vo ghanatàõóavavyatikarapràgbhàrakhedaskhaladbhogãndra÷lathapiïgalotkañajañàjåñaü ÷iro dhårjañeþ  // VidSrk_4.13 *(42) //

nakhadarpaõasaükràntapratimàda÷akànvitaþ  /
gaurãpàdànataþ ÷ambhur jayaty ekàda÷aþ svayam  // VidSrk_4.14 *(43) //

cåóàpãóakapàlasaükulapatanmandàkinãvàrayo
vidyutpràyalalàñalocanapuñajyotirvimi÷ratviùaþ  /
pàntu tvàm akañhoraketaka÷ikhàsaüdigdhamugdhendavo
bhåte÷asya bhujaïgavallivalayasraïnaddhajåñà jañàþ  // VidSrk_4.15 *(44) //
bhavabhåteþ

sa jayati gàïgajalaughaþ ÷ambhor uttuïgamauliviniviùñaþ  /
majjati punar unmajjati candrakalà yatra ÷apharã9va  // VidSrk_4.16 *(45) //

sa vaþ pàyàd indur navabisalatàkoñikuñilaþ
smaràrer yo mårdhni jvalanakapi÷e bhàti nihitaþ  /
sravanmandàkinyàþ pratidivasasiktena payasà
kapàleno7nmuktaþ sphañikadhavalenà7ïkura iva  // VidSrk_4.17 *(46) //

cyutàm indor lekhàü ratikalahabhagnaü ca valayaü
dvayaü cakrãkçtya prahasitamukhã ÷ailatanayà  /
avocad yaü pa÷ye7ty avatu sa ÷ivaþ sà ca girijà
sa ca krãóàcandro da÷anakiraõàpåritatanuþ  // VidSrk_4.18 *(47) //

namas tuïga÷ira÷cumbicandracàmaracàrave  /
trailokyanagaràrambhamålastambhàya ÷ambhave  // VidSrk_4.19 *(48) //

kùipto hastàvalagnaþ prasabham abhihato 'py àdadànà7ü÷ukàntaü
gçhõan ke÷eùv apàsta÷ caraõanipatito ne8kùitaþ sambhrameõa  /
àliïgan yo 'vadhåtas tripurayuvatibhiþ sà÷runetrotpalàbhiþ
kàmã9và8rdràparàdhaþ sa haratu duritaü ÷àmbhavo vaþ ÷aràgniþ  // VidSrk_4.20 *(49) //
bàõasya

saüdhyàtàõóavaóambaravyasanino bhãmasya caõóabhramivyànçtyadbhujadaõóamaõóalabhuvo jhaüjhànilàþ pàntu vaþ  /
yeùàm ucchalatàü javena jhagiti vyåheùu bhåmãbhçtàm
uóóãneùu bióaujasà punar asau dambholir àlokitaþ  // VidSrk_4.21 *(50) //

ke÷eùu pràk pradãpas tvaci vikañacañatkàrasàro 'timàtraü
màüse mandàyamànaþ kùaradasçji sçjann asthiùu ùñhàtkçtàni  /
majjapràye 'ïgabhàge jhagiti ratipater jàjvalan prajjvala÷rãr
a÷reyo vyasyatàd vas trinayananayanopàntavànto hutà÷aþ  // VidSrk_4.22 *(51) //

pàyàt pàrvaõasàüdhyatàõóavavidhau yasyo7llasatkànano
hemàdriþ karaõàïgahàravalanaiþ sàrdhendur àndolitaþ  /
dhatte 'tyadbhutavismayena dharayà dhåtasya kàntatviùo
lolatkuntalakuõóalasya ÷irasaþ ÷obhàü sa vo dhårjañiþ  // VidSrk_4.23 *(52) //
% NB Ingalls conjectures sàrkenduþ in b

kapàle gambhãraþ kuhariõi jañàsaüdhiùu kç÷aþ
samuttàla÷ cåóàbhujagaphaõaratnavyatikare  /
mçdur lekhàkoõe rayava÷avilolasya ÷a÷inaþ
punãyàd dãrghaü vo dãrghaü vo hara÷irasi gaïgàkalakalaþ  // VidSrk_4.24 *(53) //

÷àntyai vo 'stu kapàladàma jagatàü patyur yadãyàü lipiü
kvà7pi kvà7pi gaõàþ pañhanti pada÷o nàtiprasiddhàkùaràm  /
vi÷vaü srakùyati rakùati kùitim apàm ã÷iùyate ÷iùyate
nàgaã ràgiùu raüsyate syati jagan nirvekùyati dyàm iti  // VidSrk_4.25 *(54) //
\var{nàti@\lem
    \emend\ \Ingalls, neti@ \edKG}
% NB Ingalls conjectures vakùati or rakùyati for rakùati 
% and .a÷iùyate for ÷iùyate in c, and .atsyati for syati in d
bhojadevasya

jvàle9vo8rdhvavisarpiõã pariõatasyà7ntas tapas tejaso
gaïgàtuïgataraïgasarpavasatir valmãkalakùmãr iva  /
saüdhye9và8rdramçõàlakomalatanor indoþ sahasthàyinã
pàyàd vas taruõàruõàü÷ukapi÷à ÷ambho jañàsaühatiþ  // VidSrk_4.26 *(55) //

maulau vegàd uda¤caty api caraõabharanya¤cadurvãtalatvàd
akùuõõasvargalokasthitimuditasurajyeùñhagoùñhãstutàya  /
saütràsàn niþsarantyà9py aviratavisaraddakùiõàrdhànubandhàd
atyaktàyà7driputryà tripuraharajagatkle÷ahantre namas te  // VidSrk_4.27 *(56) //
bàõasya

paryaïkà÷leùabandhadviguõitabhujagagranthisaüvãtajànor
antaþpràõàvarodhàd uparatasakaladhyànaruddhendriyasya  /
àtmany àtmànam eva vyapagatakaraõaü pa÷yatas tattvadçùñyà
÷ambho và pàtu ÷ånyekùaõaghañitalayabrahmalagnaþ samàdhiþ  // VidSrk_4.28 *(57) //
\var{÷ånyekù.ana@\lem
    \emend\ \Ingalls, ÷åõyakùaõa@ \edKG}

pàyàd bàlendumauler anavaratabhujàvçttivàtormivegabhràmyadrudràrkatàràgaõaracitamahàlàtacakrasya làsyam  /
nya¤cadbhåtsarpadagni skhaladakhilagiri tvaïgaduttàlamauli 
sphårjaccandràü÷u niryannayanaruci rasajjàhnavãnirjharaü vaþ  // VidSrk_4.29 *(58) //
\var{bàlendu@\lem
    \emend\ \Ingalls, vàrendu@ \edKG}

màtar jãva kim etad a¤jalipuñe tàtena gopàyitaü
vatsa svàdu phalaü prayacchati na me gatvà gçhàõa svayam  /
màtrai9vaü prahite guhe vighañayaty àkçùya saüdhyà¤jaliü
÷ambho bhagnasamàdhiruddharabhaso hàsodgamaþ pàtu vaþ  // VidSrk_4.30 *(59) //

evaü sthàpaya subhru bàhulatikàm evaü kuru sthànakaü
nà7tyuccair nama ku¤cayà7gracaraõau màü pa÷ya tàvat kùaõam  /
evaü nartayataþ svavaktramurajenà7mbhodharadhvàninà
÷ambho vaþ paripàntu nartitalayacchedàhatàs tàlikàþ  // VidSrk_4.31 *(60) //

saüvyànàü÷ukapallaveùu taralaü veõãguõeùu sthiraü
mandaü ka¤cukasandhiùu stanatañotsaïgeùu dãptàrciùam  /
àlokya tripuràvarodhanavadhåvargasya dhåmadhvajaü
hastasrasta÷aràsano vijayate devo dayàrdrekùaõaþ  // VidSrk_4.32 *(61) //
mayårasya

jañàgulmotsaïgaü pravi÷ati ÷a÷ã bhasmagahanaü
phaõãndro 'pi skandhàd avatarati lãlà¤citaphaõaþ  /
vçùaþ ÷àñhyaü kçtvà vilikhati khuràgreõa nayanaü
yadà ÷ambhu÷ cumbaty acaladuhitur vaktrakamalam  // VidSrk_4.33 *(62) //
ràja÷ekharasya

nànàvegaviniþsçtatripathagàvàripravàhàkulaþ
÷ãghrabhràntiva÷àl lalàñanayanàkàlatapàd bhãùaõaþ  /
muõóàlãkuharaprasarpadanilàsphàlapramuktadhvaniþ
pràvçtkàla ivo7ditaþ ÷iva÷iromeghaþ ÷ivàyà7stu vaþ  // VidSrk_4.34 *(63) //

sa pàtu vi÷vam adyà7pi yasya mårdhni navaþ ÷a÷ã  /
gaurãmukhatiraskàralajjaye9va na vardhate  // VidSrk_4.35 *(64) //
dharmapàlasya

digvàsà iti satrapaü manasijadveùã9ti mugdhasmitaü
sà÷caryaü viùamekùaõo 'yam iti ca trastaü kapàlã9ti ca  /
maulisvãkçtajàhnavãka iti ca pràptàbhyasåyaü haraþ
pàrvatyà sabhayaü bhujaïgavalayã9ty àlokitaþ pàtu vaþ  // VidSrk_4.36 *(65) //
vinayadevasya

phaõini ÷ikhigrahakupite ÷ikhini ca taddehavalayitàkulite  /
avatàd vo haraguhayor ubhayaparitràõakàtaratà  // VidSrk_4.37 *(66) //
\var{@bhaya@\lem
    \emend\ \Ingalls, @maya@ \edKG}
jàtàrdhavardhanasya

sindåra÷rãr lalàñe kanakarasamayaþ karõapàr÷ve 'vataüso
vaktre tàmbålaràgaþ pçthukucakala÷e kuïkumasyà7nulepaþ  /
daityàdhã÷àïganànàü jaghanaparisare làkùikakùaumalakùmãr
a÷reyàüsi kùiõoti tripurahara÷arodgàrajanmànalo vaþ  // VidSrk_4.38 *(67) //
maïgalasya

pàyàd vaþ surajàhvanãjalarayabhràmyajjañàmaõóalãvegavyàkulanàganàyakaphaõàphåtkàravàtocchalat  /
saptàmbhonidhijanmacaõóalaharãmajjannabhomaõóalatràsatrastasuràïganàkalakalavrãóàvilakùo haraþ  // VidSrk_4.39 *(68) //
karkaràjasya

purastàd ànamratrida÷apatigàrutmatamaõer
vataüsatràsàrter apasarati mau¤jãphaõipatau  /
puràriþ saüvçõvan vigaladupasaüvyànam ajine
punãtàd vaþ smerakùitidharasutàpàïgaviùayaþ  // VidSrk_4.40 *(69) //
dharmà÷okasya

jãrõe 'py utkañakàlakåñakavale dagdhe hañhàn manmathe
nãte bhàsurabhàlanetratanutàü kalpàntadàvànale  /
yaþ ÷aktyà samalaükçto 'pi ÷a÷inaü ÷rã÷ailajàü svardhunãü
dhatte kautukaràjanãtinipuõaþ pàyàt sa vaþ ÷aükaraþ  // VidSrk_4.41 *(70) //
kaviràjasya

\Colo iti ÷rãmahe÷varavrajyà

% tatas tadvargavrajyà

devã sånum asåta nçtyata gaõàþ kiü tiùñhate7ty udbhuje
harùàd bhçïgiriñàv ayàcitagirà càmuõóayà0liïgite  /
avyàd vo hatadevadundubhighanadhvànàtiriktas tayor
anyonyapracalàsthipa¤jararaõatkaïkàlajanmà ravaþ  // VidSrk_5.1 *(71) //
yoge÷varasya

rakùatu vaþ stanayugalaü harikarikumbhànukàri giriduhituþ  /
÷aükaradçóhakaõñhagrahapãóanabhasmàïgaràgavicchuritam  // VidSrk_5.2 *(72) //

sàvaùñambhani÷umbhasambhramanamadbhågolaniùpãóananya¤catkarparakårmakampavicañadbrahmàõóakhaõóasthiti  /
pàtàlapratimallagallavivaraprakùiptasaptàrõavaü
vande nanditanãlakaõñhapariùadvyaktarddhi vaþ krãóitam  // VidSrk_5.3 *(73) //

bho bho dikpatayaþ prayàta parataþ khaü mu¤catà7mbhomucaþ
pàtàlaü vraja medini pravi÷ata kùoõãtalaü kùmàbhçtaþ  /
brahmann unnaya dåram àtmasadanaü devasya me nçtyataþ
÷ambhoþ saükañam etad ity avatu vaþ protsàraõà nandinaþ  // VidSrk_5.4 *(74) //

khedàs te katham ãdç÷aþ priyatame tvannetravahner vibho
kasmàd vepitam etad induvadane bhogãndrabhãter bhava  /
romà¤caþ katham eùa devi bhagavan gaïgàmbhasàü ÷ãkarair
itthaü bhartari bhàvagopanaparà gaurã ciraü pàtu vaþ  // VidSrk_5.5 *(75) //
lakùmãdharasya

àrdràü kaõñhe mukhàbjasrajam avanamayaty ambikà jàtulambàü
sthàne kçtve9ndulekhàü nibaóayati jañàþ pannagendreõa nandã  /
kàlaþ kçttiü nibadhnàty upanayati kare kàlaràtriþ kapàlaü
÷ambho nçtyàvatàre pariùad iti pçthagvyàpçtà vaþ punàtu  // VidSrk_5.6 *(76) //
÷atànandasya

÷çïgaü bhçïgiü vimu¤ca tyaja gajavadana tvaü ca làïgålamålaü
mandànando 'si nandinn alam abala mahàkàla kaõñhagraheõa  /
ity uktvà nãyamànaþ sukhayatu vçùabhaþ pàrvatãpàdamåle
pa÷yann akùair vilakùaü valitagalacalatkambalaü tryabakaü vaþ  // VidSrk_5.7 *(77) //

gaurãvibhajyamànàrdhasaükãrõe haramårdhani  /
amba dviguõagambhãre bhàgãrathi namo 'stu vaþ  // VidSrk_5.8 *(78) //

devasyà7mbujasambhavasya bhavanàd ambhodhim àgàmukà
se9yaü maulivibhåùaõaü bhagavato bhargasya bhàgãrathã  /
udyàtàn apahàya vigraham iha srotaþpratãpàn api
srotas tãvrataratvarà gamayati dràg brahmalokaü janàn  // VidSrk_5.9 *(79) //

pràtaþ kàlà¤janaparicitaü vãkùya jàmàtur oùñhaü
kanyàyà÷ ca stanamukulayor aïgulãbhasmamudràþ  /
premollàsàj jayati madhuraü sasmitàbhir vadhåbhir
gaurãmàtuþ kim api kim api vyàhçtaü karõamåle  // VidSrk_5.10 *(80) //
÷ubhàïgasya

làkùàràgaü harati ÷ikharàj jàhvanãvàri yeùàü
ye tanvanti ÷riyam adhijañàmaõóalaü màlatãnàm  /
yàty utsarpadvimalakiraõair yais tirodhànam indur
devyàþ sthàõau caraõapatite te nakhàþ pàntu vi÷vam  // VidSrk_5.11 *(81) //
dakùasya

mi÷rãbhåtàü tava tanulatàü bibhrato gaurã kàmaü
devasyà8sãd aviralaparirambhajanmà pramodaþ  /
kiü tu premastimitamadhurasingdhamugdhà na dçùñir
dçùñe9ty antaþakaraõam asakçt tàmyati tryambakasya  // VidSrk_5.12 *(82) //

avyàd vo valikàïghripàtavicaladbhågolahelonmukhabhràmyaddikkarikalpitànukaraõo nçtyan gaõagràmaõãþ  /
yasyo7ddaõóita÷uõóapuùkaramarudvyàkçùñasçùñaü muhus
tàràcakram udakta÷ãkarapçùallãlàm ivà7bhyasyati  // VidSrk_5.13 *(83) //
ràja÷ekharasya

sànandaü nandihastàhatamurajaravàhåtakaumàrabarhitràsàn nàsàgrarandhraü vi÷ati phaõipatau bhogasaükocabhàji  /
gaõóoóóãnàlimàlàmukharitakakubhas tàõóave ÷ålapàõer
vainàyakya÷ ciraü vo vadanavidhutayaþ pàntu cãtkàravatyaþ  // VidSrk_5.14 *(84) //
bhavabhåteþ

yad ambà tàto và dvayam idam agàd ekatanutàü
tadardhaü cà7rdhaü ca kva nu gatam athà8ryaþ kathayatu  /
jagat tat taj jàtaü sakalanaranàrãmayam iti
pratãtiü kurvàõo jayati ÷ikhibhartur gajamukhaþ  // VidSrk_5.15 *(85) //

bhavajaladhijalàvalambayaùñir mahiùamahàsu÷ailavajradhàrà  /
harahçdayataóàgaràjahaüsã di÷atu ÷ivaü jagata÷ ciraü bhavànã  // VidSrk_5.16 *(86) //
bhagãrathasya

÷ålàhatamahiùàsurarudhiracchuritàdharàmbarà gaurã  /
puùpavatã9va salajjà hasitaharanirãkùità jayati  // VidSrk_5.17 *(87) //
gonandasya

pratyàsannavivàhamaïgalavidhau devàrcananyastayà
dçùñàgre pariõetur eva likhitàü gaïgàdharasyà8kçtim  /
unmàdasmitaroùalajjitam asau gauryà kathaücic ciràd
vçddhastrãvacanàt priye vinihitaþ puùpà¤jaliþ pàtu vaþ  // VidSrk_5.18 *(88) //
% NB Ingalls conjecture @lajjitarasais for @lajjitam asau in c

÷ikhipatir atidurlaóitaþ pitror abhilaùati madhyam adhi÷ayitum  /
tàv apy eka÷arãràv iti viùamà÷a÷ ciraü jayati  // VidSrk_5.19 *(89) //

ambe9yaü ne9yam ambà na hi kharakapi÷aü ÷ma÷ru tasyà mukhàrdhe
tàto 'yaü nai7ùa tàtaþ stanam urasi pitur dçùñavàn nà7ham atra  /
ke9yaü ko 'yaü kim etad yuvatir atha pumàn vastu kiü syàt tçtãyaü
÷ambhoþ saüvãkùya råpàd apasarati guhaþ ÷aïkitaþ pàtu yuùmàn  // VidSrk_5.20 *(90) //

svecchàrambhaü luñhitvà pitur urasi citàbhasmadhålãcitàïgo
gaïgàvàriõy agàdhe jhañiti harajañàjåñato dattajhampaþ  /
sadyaþ ÷ãtkàrakàrã jalajaóimaraõaddantapaïktir guho vaþ
kampã pàyàd apàyàj jvalita÷ikhi÷ikhe cakùuùi nyastahastaþ  // VidSrk_5.21 *(91) //
\var{svecchàrambhaü\lem
     \conj\ \Ingalls, svecchàramyaü \edKG}

haüsa÷reõikutåhalena kalayan bhåùàkapàlàvalãü
bàlàm indukalàü mçõàlarabhasàd àndolayan pàõinà  /
raktàmbhojadhiyà ca locanapuñaü làlàñam udghàñayan
pàyàd vaþ pitur aïgabhàk ÷i÷ujanakrãóonmukhaþ ùaõmukhaþ  // VidSrk_5.22 *(92) //

kapolàd uóóãnair bhayava÷avilolair madhukarair
madàmbhaþsaülobhàd upari patituü baddhapañalaiþ  /
caladbarhacchatra÷riyam iva dadhàno 'tiruciràm
avighnaü herambo bhavadaghavighàtaü ghañayatu  // VidSrk_5.23 *(93) //
vasukalpasya

ekaþ sa eva paripàlayatàj jaganti
gaurãgirã÷acaritànukçtiü dadhànaþ  /
àbhàti yo da÷ana÷ånyamukhaikade÷adehàrdhahàritavadhåka ivai7kadantaþ  // VidSrk_5.24 *(94) //
tasyai7va

arciùmanti vidàrya vaktrakuharàõy à sçkkaõo vàsukes
tarjanyà viùakarburàn gaõayataþ saüspç÷ya dantàïkuràn  /
ekaü trãõi navà7ùña sapta ùaó iti vyastàstasaükhyàkramà
vàcaþ ÷aktidharasya ÷ai÷avakalàþ kurvantu vo maïgalam  // VidSrk_5.25 *(95) //

suptaü pakùapuñe nilãna÷irasaü dçùñvà mayåraü puraþ
kçttaü kena ÷iro 'sya tàta kathaye7ty àkrandataþ ÷ai÷avàt  /
sàntarhàsapinàkipàõiyugalàsphàlollasaccetasas
tanmårdhekùaõatarpitasya hasitaü pàyàt kumàrasya vaþ  // VidSrk_5.26 *(96) //

carcàyàþ katham eùa rakùati sadà sadyonçmuõóasrajaü
caõóãke÷ariõo vçùaü ca bhujagàn sånor mayåràd api  /
ity antaþ paribhàvayan bhagavato dãrghaü dhiyaþ kau÷alaü
kåùmàõóo dhçtisambhçtàm anudinaü puùõàti tunda÷riyam  // VidSrk_5.27 *(97) //
\var{@srajaü\lem
     \emend\ \Ingalls, @sraja \edKG}

kasmàt tvaü tàtagehàd aparam abhinavà bråhi kà tatra vàrtà
devyà devo jitaþ kiü vçùaóamarucitàbhasmabhogãndracandràn  /
ity evaü barhinàthe kathayati sahasà bhartçbhikùàvibhåùàvaiguõyodvegajanmà jagad avatu ciraü hàravo bhçïgarãñeþ  // VidSrk_5.28 *(98) //
tuïgasyai7tau

sthålo dåram ayaü na yàsyati kç÷o nai7ùa prayàõakùamas
tenai7kasya mamai7va tatra ka÷ipupràptiþ parà dç÷yate  /
ityàdau paricintitaü pratimuhus tad bhçïgikåùõàõóayor
anyonyapratikålam ã÷a÷ivayoþ pàõigrahe pàtu vaþ  // VidSrk_5.29 *(99) //

jyàkçùñibaddhakhañakàmukhapàõipçùñhapreïkhannakhàü÷ucayasaüvalito 'mbikàyàþ  /
tvàü pàtu ma¤jaritapallavakarõapåralobhabhramadbhramaravibhramabhçt kañàkùaþ  // VidSrk_5.30 *(100) //
acalasiühasya

màtas te 'dharakhaõóanàt paribhavaþ kàpàlikàd yo 'bhavat
sa brahmàdiùu kathyatàm iti muhur bàlyàd guhe jalpati  /
gaurãü hastayugena ùaõmukhavaco roddhuü nirãkùyà7kùamàü
vailakùyàc caturàsyaniùphalaparàvçtti÷ ciraü pàtu vaþ  // VidSrk_5.32 *(101) //

gonàsàya niyojitàgadarajàþ sarpàya baddhauùadhiþ
pàõisthàya viùàya vãryamahate kaõñhe maõiü bibhratã  /
bhartur bhåtagaõàya gotrajaratãnirdiùñamantràkùarà
rakùatv adrisutà vivàhasamaye prãtà ca bhãtà ca vaþ  // VidSrk_5.32 *(102) //
% NB Ingalls reads with other sources kaõñhasthàya...pàõau for
% pàõisthàya... kaõñhe
ràja÷ekharasya

digvàsà yadi tat kim asya dhanuùà sàstrasya kiü bhasmanà
bhasmàïgasya kim aïganà yadi ca sà kàmaü paridveùñi kim  /
ity anyonyaviruddhaceùñitam idaü pa÷yan nijasvàmino
bhçïgã sàndra÷iràvanaddhaparuùaü dhatte 'sthi÷eùaü vapuþ  // VidSrk_5.33 *(103) //

\Colo iti ÷ivagaõavrajyà

% tato harivrajyà

asti ÷rãstanapatrabhaïgamakarãmudràïkitoraþsthalo
devaþ sarvajagatpatir madhuvadhåvaktràbjacandrodayaþ  /
krãóàkroóatanor navenduvi÷ade daüùñràïkure yasya bhår
bhàti sma pralayàbdhipalvalatalotkhàtaikamustàkçtiþ  // VidSrk_6.1 *(104) //

pçùñhabhràmyadamandamandaragirigràvàgrakaõóåyanàn
nidràloþ kamañhàkçter bhagavataþ ÷vàsànilàþ pàntu vaþ  /
yatsaüskàrakalànuvartanava÷àd velàcchalenà7mbhasàü
yàtàyàtam ayantritaü jalanidher nà7dyà7pi vi÷ràmyati  // VidSrk_6.2 *(105) //
vàkpatiràjasyai7tau

niùpratyåham upàsmahe bhagavataþ kaumodakãlakùmaõaþ
kokaprãticakorapàraõapañå jyotiùmatã locane  /
yàbhyàm ardhavibodhamugdhamadhura÷rãr ardhanidràyito
nàbhãpalvalapuõóarãkamukulaþ kamboþ sapatnãkçtaþ  // VidSrk_6.3 *(106) //

viramati mahàkalpe nàbhãpathaikaniketanaü
tribhuvanapuraþ÷ilpã yasya pratikùaõam àtmabhåþ  /
kimadhikaraõà kãdçk kasya vyavasthitir ity asàv
udaram avi÷ad draùñuü tasmai jagannidhaye namaþ  // VidSrk_6.4 *(107) //

devi tvaü kupità tvam eva kupità ko 'nyaþ pçthivyà gurur
màtà tvaü jagatàü tvam eva jagatàü màtà na vij¤o 'paraþ  /
devi tvaü parihàsakelikalahe 'nantà tvam eve7ty atha
j¤àtànantyapado nama¤ jaladhijàü ÷auri÷ ciraü pàtu vaþ  // VidSrk_6.5 *(108) //
vàkpatiràjasya

ko 'yaü dvàri hariþ prayàhy upavanaü ÷àkhàmçgeõà7tra kiü
kçùõo 'haü dayite bibhemi sutaràü kçùõaþ kathaü vànaraþ  /
mugdhe 'haü madhusådano vraja latàü tàm eva puùpàsavàm
itthaü nirvacanãkçto dayitayà hrãõo hariþ pàtu vaþ  // VidSrk_6.6 *(109) //

mandakvàõitaveõur ahõi ÷ithile vyàvartayan gokulaü
barhàpãóakam uttamàïgaracitaü godhålidhåmraü dadhàt  /
mlàyantyà vanamàlayà parigataþ ÷rànto 'pi ramyàkçtir
gopastrãnayanotsavo vitaratu ÷reyàüsi vaþ ke÷avaþ  // VidSrk_6.7 *(110) //

viùõor dànavavàhinãpramathaneùñyàpåraõàyà0daràd
àttaþ pàõiyugodareõa kara÷reõyà ÷riyà0lambhitaþ  /
niryàto vadanena kukùivasateþ patyus talàd arõasàü
÷aïkho 'patyaparaüpatàvçta iva ÷reyàüsi puùõàtu vaþ  // VidSrk_6.8 *(111) //

sa jayaty àdivaràho daüùñràniùpiùñakulagirikaseruþ  /
yasya puraþ surakariõaþ sàïkuramàùopamà jàtaþ  // VidSrk_6.9 *(112) //

jãyàsuþ ÷akulàkçter bhagavataþ pucchachañàchoñanàd
udyantaþ ÷atacandritàmbaratalaü te bindavaþ saindhavàþ  /
yair vyàvçtya patadbhir aurva÷ikhinas tejojañàlaü vapuþ
pànàdhmànava÷àd arocakaruja÷ cakre cirasyà8spadam  // VidSrk_6.10 *(113) //
ràja÷ekharasya

kutas tvam aõukaþ svataþ svam iti kiü na yat kasyacit
kim icchasi padatrayaü nanu bhuvà kim atyalpayà  /
dvijasya ÷amino mama tribhuvanaü tad ity à÷ayo
harer jayati nihnutaþ prakañita÷ ca vakroktibhiþ  // VidSrk_6.11 *(114) //

÷reyo 'syà÷ ciram astu mandaragirer mà ghàni pàr÷vair iyaü
mà9vaùñambhi mahormibhiþ phaõipater mà lepi làlàviùaiþ  /
ity àkåtajuùaþ ÷riyaü jalanidher ardhotthitàü pa÷yato
vàco 'ntaþ spurità bahir vikçtibhir vyaktà hareþ pàntu vaþ  // VidSrk_6.12 *(115) //

cañaccañiti carmiõi cchamiti co7cchalacchoõite
dhagaddhagiti medasi sphuñaravo 'sthiùu ùñhàditi  /
punàtu bhavato harer amaravairnàthorasi 
kvaõatkarajapa¤jarakrakacakàùajanmànalaþ  // VidSrk_6.13 *(116) //
vàkpater etau

vande bhujabhramitamandaramathyamànadugdhàbdhidugdhakaõavicchuritacchavãkam  /
nakùatrakarburaviyatpratirodhi nindadunnidrakair avataóàgam uro muràreþ  // VidSrk_6.14 *(117) //
muràreþ

bhramati giriràñ pçùñhe garjaty upa÷ruti sàgaro
dahati vitatajvàlàjàlo jaganti viùànalaþ  /
sa tu vinihitagrãvàkàõóaþ kañàhapuñàntare
svapiti bhagavàn kårmo nidràbharàlasalocanaþ  // VidSrk_6.15 *(118) //

bhaktiprahvavilokanapraõayinã nãlotpalaspardhinã
dhyànàlambanatàü samàdhiniratair nãte hitapràptaye  /
làvaõyasya mahànidhã rasikatàü lakùmãdç÷os tanvatã 
yuùmàkaü kurutàü bhavàrti÷amanaü netre tanur và hareþ  // VidSrk_6.16 *(119) //

pucchodastavisàriõo jalanidheþ svargaïgayà saügama÷raddhàhåtakhalatpuràtanamunir mãno hariþ pàtu vaþ  /
yasminn uddharati ÷rutãþ pçthutaràd oükàrasàradhvaner madhyesindhu viyanmayo jalamayaþ stambhas tv abhåd ambare  // VidSrk_6.17 *(120) //
\var{jalamayaþ\lem
    \emend\ \Ingalls, jalamaya@ \edKG}

jçmbhàvijçmbhitadç÷aþ prathamaprabuddhalakùmãkaràmburuhalàlanalàlasasya  /
gàtràpavçttibharakharvita÷eùam avyàd avyàhataü murajitaþ kçtakaprasuptam  // VidSrk_6.18 *(121) //

mayà9nviùño dhårtaþ sa sakhi nikhilàm eva rajanãm iha syàd atra syàd iti nipuõam anyàm abhisçtaþ  /
na dçùño bhàõóãre tañabhuvi na govardhanagirer na kàlindyàþ kåle na ca niculaku¤je muraripuþ  // VidSrk_6.19 *(122) //

÷yàmo9ccandrà svapiùi na ÷i÷o nai7ti màm amba nidrà
nidràhetoþ ÷çõu suta kathàü kàm apårvàü kuruùva  /
ràmo nàma kùitipatir abhån mànanãyo raghåõàm
ity uktasya smitam avatu vo devakãnandanasya  // VidSrk_6.20 *(123) //

kharvagranthivimuktasandhivikasadvakùaþsphuratkaustubhaü
niryannàbhisarojakuómalakuñãgambhãrasàmadhvani  /
pàtràvàptisamutsukena balinà sànandam àlokitaü
pàyàd vaþ kramavardhamànamahimà÷caryaü muràrer vapuþ  // VidSrk_6.21 *(124) //

uttiùñhantyà ratànte bharam uragapatau pàõinai9kena kçtvà
dhçtvà cà7nyena vàso vigalitakabarãbhàram aüse vahantyàþ  /
bhåyas tatkàlakàntidviguõitasurataprãtinà ÷auriõà vaþ
÷ayyàm àlambya nãtaü vapur alasalasadbàhu lakùmyàþ punàtu  // VidSrk_6.22 *(125) //
% NB Ingalls tentatively suggests àliïgya for àlambya in d.
\var{@maüse\lem
    \conj\ \Ingalls, @maü÷aü \edKG

sampårõaþ punar abhyudeti kiraõair indus tato dantinaþ
kumbhadvandvam idaü punaþ surataror agrollasanma¤jarã  /
itthaü yadvadanastanadvayavaladromàvalãùu bhramaþ
kùãràbdher mathane 'bhavad diviùadàü lakùmãr asàv astu vaþ  // VidSrk_6.23 *(126) //

bhabhabhramati kiü mahã lalalalambate candramàþ
kçkçùõa vavada drutaü hahahasanti kiü vçùõayaþ  /
÷i÷ãdhu mumumu¤ca me vavavavaktram ityàdikaü
madaskhalitam àlapan haladharaþ ÷riyaü vaþ kriyàt  // VidSrk_6.24 *(127) //
puruùottamadevasya

kiü kiü siühas tataþ kiü narasadç÷avapur deva citraü gçhãto
nai7vaü tat ko 'tra jãva drutam upanaya taü nanv ayaü pràpta eva  /
càpaü càpaü na khaógaü tvaritataram aho karka÷atvaü nakhànàm
itthaü daityàdhiràjaü nijanakhakuli÷air jaghnivàn yaþ sa vo 'vyàt  // VidSrk_6.25 *(128) //
devas tvàm ekajaïghàvalayitalaguóo mårdhni vinyastabàhur
gàyan goyuddhagãtãr uparacita÷iraþ÷ekharaþ pragraheõa  /
darpasphårjanmahokùadvayasamarasarasàbaddhadãrghànuràgaþ
krãóàgopàlamårtir muraripur avatàd àttagorakùalãlaþ  // VidSrk_6.26 *(129) //
÷rãsonnokasya

jayanti nirdàritadaityavakùaso nçsiüharåpasya harer nakhàïkuràþ  /
vicintya yeùàü caritaü suràrayaþ priyànakhebhyo 'pi rateùu bibhyati  // VidSrk_6.27 *(130) //

ete lakùmaõa jànakãvirahiõaü màü khedayanty ambudà
marmàõã7va ca ghaññayanty alam amã kråràþ kadambànilàþ  /
itthaü vyàhçtapårvajanmaviraho yo ràdhayà vãkùitaþ
serùyaü ÷aïkitayà sa vaþ sukhayatu svapràyamàno hariþ  // VidSrk_6.28 *(131) //

mithyàkàõóåtisàcãkçtagalasaraõir yeùu jàto garutmàn
ye nidràü nàñayadbhiþ ÷ayanaphaõiphaõair lakùità na ÷rutà÷ ca  /
ye ca dhyànànubandhacchalamukuladç÷à vedhasà nai7va dçùñàs
te lakùmãü narmayanto nidhuvanavidhayaþ pàntu vo màdhavasya  // VidSrk_6.29 *(132) //
ràja÷ekharasya

pratyagronmeùajihmà kùaõam anabhimukhã ratnadãpaprabhàõàm
àtmavyàpàragurvã janitajalalavà jçmbhitaiþ sàïgabhaïgaiþ  /
nàgàïgaü moktum icchoþ ÷ayanam uruphaõàcakravàlopadhànaü
nidràcchedàbhitàmrà ciram avatu harer dçùñir àkekarà vaþ  // VidSrk_6.30 *(133) //
viֈkhadattasya

daüùñràpiùñeùu sadyaþ ÷ikhariùu na kçtaþ skandhakaõóåvinodaþ
sindhuùv aïgàvagàhaþ khurakuharavi÷attoyatuccheùu nà8ptaþ  /
pràptàþ pàtàlapaïke na luñhanaratayaþ potramàtropayukte
yeno7ddhàre dharitryàþ sa jayati vibhutàvighniteccho varàhaþ  // VidSrk_6.31 *(134) //
varàhamihirasya

pàtu trãõi jaganti pàr÷vakaùaõaprakùuõõadigmaõóalo
naikàbdhistimitodaraþ sa bhagavàn krãóàjhaùaþ ke÷avaþ  /
tvaïganniùñhurapçùñharomakhacitabrahmàõóabhàõóasthiter
yasyo7tsphàlakutåhalena katham apy aïgeùu jãrõàyitam  // VidSrk_6.32 *(135) //
raghunandanasya

ye saütàpitanàbhipadmamadhavo ye snàpitoraþsrajo
ye tàpàt taralena talpaphaõinà prãtapratãpojjhitàþ  /
ye ràdhàsmçtisàkùiõaþ kamalayà sàsåyam àkãrõità
gàóhàntardavathoþ prataptasaralàþ ÷vàsà hareþ pàntu vaþ  // VidSrk_6.33 *(136) //
puùpàkasya

se9yaü dyaus tad idaü ÷a÷àïkadinakçccihnaü nabhaþ sà kùitis
tat pàtàlatalaü ta eva girayas te 'mbhodhayas tà di÷aþ  /
itthaü nàbhivinirgatena sa÷iraþkampàdbhutaü vedhasà
yasyà7nta÷ ca bahi÷ ca dçùñam akhilaü trailokyam avyàt sa vaþ  // VidSrk_6.34 *(137) //

yuktaü mànada màm ananyamanasaü vakùaþsthalasthàyinãü
bhaktàm apy avadhåya kartum adhunà kàntàsahasraü tava  /
ity uktvà phaõabhçtphaõàmaõigatàü svàm eva mantvà tanuü
nidràcchedakaraü harer avatu vo lakùmyà vilakùasmitam  // VidSrk_6.35 *(138) //
bhàsasya

agre gacchata dhenudagdhakala÷àn àdàya gopyo gçhaü
dugdhe vaskayaõãkule punar iyaü ràdhà ÷anair yàsyati  /
ity anyavyapade÷aguptahçdayaþ kurvan viviktaü vrajaü
devaþ kàraõanandasånur a÷ivaü kçùõaþ sa muùõàtu vaþ  // VidSrk_6.36 *(139) //

satràsàrti ya÷odayà priyaguõaprãtekùaõaü ràdhayà
lagnair ballavasånubhiþ sarabhasaü sambhàvitàtmorjitaiþ  /
bhãtànanditavismitena viùamaü nandena cà8lokitaþ
pàyàd vaþ karamårdhasusthitamahà÷ailaþ salãlo hariþ  // VidSrk_6.37 *(140) //
sonnokasyai7tau

daüùñràsaïkañavaktrakandaratarajjihvàbhçto havyabhugjvàlàbhàsurabhårike÷arisañàbhàrasya daityadruhaþ  /
vyàvalgadbalavaddhiraõyaka÷ipukroóasthalãpàñanaspaùñaprasphuñadasthipa¤jararavakrårà nakhàþ pàntu vaþ  // VidSrk_6.38 *(141) //
vàkpateþ

lakùmyàþ ke÷aprasavarajasàü bindubhiþ sàndrapàtair
abhyarõa÷rãr ghananidhuvanaklàntinidràntareùu  /
dordaõóo 'sau jayati jayinaþ ÷àrïgiõo mandaràdrigràva÷reõãnikaùamasçõakùuõõakeyårapatraþ  // VidSrk_6.39 *(142) //
% NB Ingalls conjectures suvarõa÷rãþ for abhyarõa÷rãþ in b.
÷rãbhagãrathasya

nakhakrakacadàraõasphuñitadaityavakùaþsthalakùaratkùatajanirjharaprativibhàvitasvàkçteþ  /
harer aparake÷arikùubhitacetasaþ pàtu vaþ saroùalalitàdharabhrukuñibhaïgabhãmaü mukham  // VidSrk_6.40 *(143) //
vàkpatiràjasya

vatsa kùmàdharagahvareùu vicaraü÷ càrapracàre gavàü
hiüsràn vãkùya puraþ puràõapuruùaü nàràyaõaü dhyàsyasi  /
ity uktasya ya÷odayà muraripor avyàj jaganti sphuradbimboùñhadvayagàóhapãóanava÷àd avyaktabhàvaü smitam  // VidSrk_6.41 *(144) //

devo harir jayati yaj¤avaràharåpaþ sçùñisthitipralayakàraõam eka eva  /
yasyo7darasthitajagattrayabãjako÷anirgacchadaïkura÷ikhe9va vibhàti daüùñrà  // VidSrk_6.42 *(145) //
sonnokasya

bãjaü brahmai9va devo madhu jalanidhayaþ karõikà svarõa÷ailaþ
kandaü nàgàdhiràjo viyad ativipulaþ patrako÷àvakà÷aþ  /
dvãpàþ patràõi meghà madhupakulam amås tàrakà garbhadhålir
yasyai7tan nàbhipadmaü bhuvanam iti sa vaþ ÷arma devo dadàtu  // VidSrk_6.43 *(146) //
màlàyudhasya

kanakanikaùasvacche ràdhàpayodharamaõóale navajaladhara÷yàmàm àtmadyutiü pratibimbitàm  /
asitasicayapràntabhràntyà muhur muhur utkùipa¤ jayati janitavrãóànamrapriyàhasino hariþ  // VidSrk_6.44 *(147) //
vaiddokasya

\Colo iti viùõuvrajyà|| 6

% tataþ såryavrajyà 7

yasyà7dho 'dhas tatho9pary upari niravadhi bhràmyato vi÷vam a÷vair
àvçttàlàtalãlàü racayati rayato maõóalaü tigmadhàmnaþ  /
so 'vyàd uttaptakàrtasvarasarala÷araspardhibhir dhàmadaõóair
uddaõóaiþ pràpayan vaþ pracuratamatamaþstomam astaü samastam  // VidSrk_7.1 *(148) //
ràja÷ekharasya

÷ukatuõóacchavi savitu÷ caõóarucaþ puõóarãkavanabandhoþ  /
maõóalam uditaü vande kuõóalam àkhaõóalà÷àyàþ  // VidSrk_7.2 *(149) //
vidyàyàþ

tuïgodayàdribhujagendraphaõopalàya vyomendranãlatarukà¤canapallavàya  /
saüsàrasàgarasamutkramayogisàrthaprasthànapårõakala÷àya namaþ savitre  // VidSrk_7.3 *(150) //
varàhamihirasya

saüsaktaü siktamålàd abhinavabhuvanodyànakautåhalinyà
yàminyà kanyaye9và7mçtakarakala÷àvarjitenà7mçtena  /
arkàlokaþ kriyàd vo mudam udaya÷ira÷cakravàlàlavàlàd
udyan bàlapravàlapratimarucir ahaþpàdapapràkpravàlaþ  // VidSrk_7.4 *(151) //
mayårasya

\Colo iti såryavrajyà|| 7

% tato vasantavrajyà|| 8

àraktàïkuradanturà kamalinã nàyàminã yàminã
stokonmuktatuùàram ambaramaõer ãùatpragalbhaü mahaþ  /
apy ete sahakàrasaurabhamuco vàcàlitàþ kokilair
àyànti priyaviprayuktayuvatãmarmacchido vàsaràþ  // VidSrk_8.1 *(152) //
saügha÷riyaþ

nai7vai7ke vayam eva kokilavadhåkaõñhoccaratpa¤camasthànodbodhitapa¤camàrgaõaguõàsphàlena romà¤citàþ  /
pa÷yai7te taravo 'pi sundari jaratpatravyayànantarodbhinnapàñalakoñisampuñadalapràdurbhavatkuómalàþ  // VidSrk_8.2 *(153) //
vinayadevasya

malayamahãdharapavanaþ kalakaõñhakaladhvanir niku¤jalatàþ  /
utkalikà utkalikà÷ cetasi janayanti lokasya  // VidSrk_8.3 *(154) //

kàntena prahito navaþ priyasakhãvargeõa baddhaspçha÷
citteno7pahçtaþ smaràya na samutsraùñuü gataþ pàõinà  /
àmçùño muhur ãkùito muhur abhighràto muhur loñhitaþ
pratyaïgaü ca muhuþ kçto mçgadç÷à kiü kiü na cåtàïkuraþ  // VidSrk_8.4 *(155) //
vàkkuñasya

dvis triþ kokilayà rutaü tricaturai÷ cåtàïkurair udgataü
koùàn bobhrati kiü÷ukà madhukara÷reõãjuùaþ pa¤caùàn  /
kvà7pi kvà7pi madàkulàkulatayà kàntàparàdhagrahagranthicchedasamudyataü ca hçdayaü dolàyate subhruvàm  // VidSrk_8.5 *(156) //
nãlasya

jambånàü kusumodareùv atirasàd àbaddhapànotsavàþ
kãràþ pakvaphalà÷ayà madhukarã÷ cumbanti mu¤canti ca  /
eteùàm api pa÷ya kiü÷ukataroþ patrair abhinnatviùàü
puùpabhràntibhir àpatanti sahasà ca¤cåùu bhçïgàïganàþ  // VidSrk_8.6 *(157) //
ràja÷ekharasya

dç÷yante madhumattakokilavadhånirdhåtacåtàïkurapràgbhàraprasaratparàgasikatàdurgàs tañãbhåmayaþ  /
yàþ kçcchràd abhilaïghya lubdhakabhayàt tair eva reõåtkarair
dhàràvàhibhir asti luptapadavãniþ÷aïkam eõãkulam  // VidSrk_8.7 *(158) //
muràreþ

a÷ithilaparispandaþ kunde tathai9va madhuvrato
nayanasuhçdo vçkùà÷ cai7te na kuómala÷àlinaþ  /
dalati kalikà cautã nà7smiüs tathà mçgacakùuùàm
atha ca hçdaye mànagranthiþ svayaü ÷ithilàyate  // VidSrk_8.8 *(159) //

kàntàü hitvà virahavidhuràrambhakhedàlasàïgãü
màm ullaïghya vrajatu pathikaþ kà9pi yady asti ÷aktiþ  /
ity à÷okã jagati sakale vallarã cãrike9va
pràptàrambhe kusumasamaye kàladevena dattà  // VidSrk_8.9 *(160) //

mandaü dakùiõam àhvayanti pavanaü puüskokilavyàhçtaiþ
saüskurvanti vanasthalãþ kisalayottaüsair niùaõõàlibhiþ  /
candraü sundarayanti muktatuhinapràvàrayà jyotsnayà
vardhante ca vivardhayanti ca muhus te 'mã smaraü vàsaràþ  // VidSrk_8.10 *(161) //

hçdyasnigdhaiþ parabhçtarutair muktadãrghapravàsaþ
pratyàvçtto madhur iti vadan dakùiõo gandhavàhaþ  /
÷i¤jallolabhramaravalayaþ kànanàlãvadhånàü
sadyaþ kundasmitabçhatikàþ pårõapàtrãkaroti  // VidSrk_8.11 *(162) //

lolaiþ kokilamaõóalair madhulihàü caücåryamàõair gaõair
nãrandhrair gçhavàñikàparisareùv aïgàritaiþ kiü÷ukaiþ  /
pràrabdhe timire vasantasamayakùoõãpater bhràmyataþ
prasnigdhà parito dhçte9va kalikàdãpàvali÷ campakaiþ  // VidSrk_8.12 *(163) //
manovinodasyai7tau

cyutasumanasaþ kundàþ puùpodgameùv alasà drumà
manasi ca giraü grathnantã7me kiranti na kokilàþ  /
atha ca savituþ ÷ãtollàsaü lunanti marãcayo
na ca jañharatàm àlambante klamodayadàyinãm  // VidSrk_8.13 *(164) //

sàmyaü samprati sevate vicakilaü ùàõmàsikair mauktikair
bàhlãkãda÷anavraõàruõatalaiþ patrair a÷oko 'rcitaþ  /
bhçïgàlaïghitakoñi kiü÷ukam idaü kiücid vivçntàyate
mà¤jiùñhair mukulai÷ ca pàñalitaror anyai9va kàcil lipiþ  // VidSrk_8.14 *(165) //

garbhagranthiùu vãrudhàü sumanaso madhye 'ïkuraü pallavà
và¤chàmàtraparigrahaþ pikavadhåkaõñhodare pa¤camaþ  /
kiü ca trãõi jagani jiùõu divasair dvitrair manojanmano
devasyà7pi cirojjhitaü yadi bhaved abhyàsava÷yaü dhanuþ  // VidSrk_8.15 *(166) //
ràja÷ekharasyai7tau

÷ãtàs tair iva bhagna÷ai÷irani÷àbhàgair ahaþ sphàyate
garbhaü bibhrati kiü÷ukà iva di÷àü tàpàya vahnyaïkuram  /
kiü ca svà÷rayasambhçtaprathimasu cchàyàtapàïgeùv ayaü
lokaþ stokaraso 'dya na kvacid api svacchandam ànandati  // VidSrk_8.16 *(167) //
trilocanasya

udbhinnastabakàvataüsasubhagàþ preïkhanmarunnartitàþ
puùpodgãrõaparàgapàü÷ulalasatpatraprakàõóatviùaþ  /
gambhãrakramapa¤camonmadapikadhvànocchaladgãtayaþ
pratyujjãvitamanmathotsava iva krãóanty amå bhåruhaþ  // VidSrk_8.17 *(168) //

pràg eva jaitram astraü sahakàralatà smarasya càpabhçtaþ  /
kiü punar analpanipatitamadhukaraviùakalkalepena  // VidSrk_8.18 *(169) //
÷ubhàïgasya

svasti ÷rãmalayàcalàt smarasakhaþ ÷rãmàn vasantànilaþ
krãóàve÷masu kàminaþ ku÷alayaty etac ca vaktã7tarat  /
eùo 'haü muditàlikokilakulaü kurvan vanaü pràptavàn
yuùmàbhiþ priyakàminãparigataiþ sthàtavyam asmàd iti  // VidSrk_8.19 *(170) //

ete nåtanacåtakorakaghanagràsàtirekãbhavatkaõñhadhvànajuùo haranti hçdayaü madhyevanaü kokilàþ  /
yeùàm akùinibhena bhànti bhagavadbhåte÷anetrànalajvàlàjàlakaràlitàsama÷aràïgàrasphuliïgà ime  // VidSrk_8.20 *(171) //

kiü÷ukakalikàntargatacandrakalàsphardhi ke÷araü bhàti  /
raktanicolakapihitaü dhanur iva jatumudritaü vitanoþ  // VidSrk_8.21 *(172) //
vallaõasya

vàpyo danturitodaràþ kamalinãpatràïkuragranthibhi÷
cåtànàü kalikàmilanmadhulihàü kà9pi sthitir vartate  /
daurbhàgyopanayàya sàmpratamayàm alpo 'pi màrga÷ramaþ
÷ikùàm ullalituü dadàti rajasàü gantrãpathe màrutaþ  // VidSrk_8.22 *(173) //
% NB Ingalls conjectures tentatively sampravasatàm  for sàmpratamayàm in c.
abhinandasya

àraktair navapallavair viñapino netrotsavaü tanvate
tàn dhunvann ayam abhyupaiti madhuràmodo marud dakùiõaþ  /
tenà8liïgitamàtra eva vidhivat pràdurbhavan nirbharakrãóàkåtakaùàyitena manasà loko 'yam unmàdyate  // VidSrk_8.23 *(174) //

kà9py anyà mukulàdhikàramilità lakùmãr a÷okadrume
màkandas samayocitena vidhinà dhatte 'bhijàtaü vapuþ  /
kiü cà8ùàóhagirer anaïgavijayaprastàvanàpaõóitaþ
svairaü sarpati bàlacandanalatàlãlàsakho màrutaþ  // VidSrk_8.24 *(175) //

vahnir manye himajalamiùàt saü÷ritaþ kiü÷ukeùu
÷yàmaü dhåmaiþ sa khalu kurute kànanaü korakàkhyaiþ  /
saütàpàrthaü katham itarathà pànthasãmantinãnàü
puùpavyàjàd visçjati ÷ikhà÷reõim udgàóha÷oõãm  // VidSrk_8.25 *(176) //
pautàyaneþ
\var{÷yàmaü\lem
    \conj\ \Ingalls, vyàmaü \edKG}

÷roõyàü citraþ kurubakaguõaþ karõayor mugdhacåtaü
raktà÷okaü praõayi kucayor màdhavã mårdhajeùu  /
sarvàïgãõo bakularajasà pi¤jareõo7paràgaþ
straiõo yånàü bhavatu rataye ve÷asarvàbhisàraþ  // VidSrk_8.26 *(177) //
sàvarõeþ

mughàtàmrair navaki÷alayaiþ sambhçtodàra÷obhaü pràdurbhåtabhramarasaraõãyauvanodbhedacihnam  /
sãmantinyaþ kusumadhanuùà baddhasakhyasya màsaþ
snigdhàsmerair mukham adhiguõaü dçùñipàtaiþ pibanti  // VidSrk_8.27 *(178) //
vàgurasya

÷ikãmukhair adya manoj¤apakùair viùopalepàd iva kajjalàbhaiþ  /
nitàntapårõà mucakundakoùà vibhànti tåõà iva manmathasya  // VidSrk_8.28 *(179) //
÷ubhàïgasya

snehaü sravanti taravaþ pa¤cà7pi kùipati màrgaõàn madanaþ  /
parimuktakaõñharodhaþ parapuùñaþ kùarati màdhuryam  // VidSrk_8.29 *(180) //
÷rãdharmàkarasya

saükucità iva pårvaü durvàratuùàrajanitajaóimànaþ  /
sampraty uparamati hime krama÷o divasàþ prasàrajuùaþ  // VidSrk_8.30 *(181) //
÷rãdharaõãdharasya

duþ÷liùñadurlakùyapalà÷asaüdhãny àpàñalàgràõi harinti måle  /
ku÷e÷ayànàü ÷uka÷àvabhàüsi pràdurbabhåvur navakuómalàni  // VidSrk_8.31 *(182) //

upanayati kapole lolakarõapravàlakùaõamukulanive÷àndolanavyàpçtànàm  /
parimalitaharidràn samprati dràvióãnàü navanakhapadatiktàn àtapaþ svedabindån  // VidSrk_8.32 *(183) //
yoge÷varasya

sadyas tapto bhramati rajanãü vàsaraþ khaõóayitvà
kùãõakùãõà tadanu bhajate sà9pi samyakprasàdam  /
eko loke kathayati narasye7ùñajàte nisargaü
nàryàþ puüsi sthitim anuguõàü ÷aüsati spaùñam anyà  // VidSrk_8.33 *(184) //

idànãü plakùàõàü jañharadalavi÷leùacaturaþ
sthitãnàm àbandhaþ sphuñati ÷ukaca¤cåpuñanibhaþ  /
tataþ strãõàü hanta kùamam adharakàntiü kalayituü
samantàn niryàti sphuñasubhagaràgaü kisalayam  // VidSrk_8.34 *(185) //

udgacchaty alijhaükçtiþ smaradhanur jyàma¤jugu¤jàravair
niryàtà viùaliptabhalliviùamàþ kaïkelliphullacchañàþ  /
re sampraty apavitram atra pathikàþ sàrambham ujjçmbhate
cåto dåta ivà7ntakasya kalikàjàlasphuratpallavaþ  // VidSrk_8.35 *(186) //

mithaþkrãóàlolabhramarabharabhaïgàïkurarasaprasekapronmãlatparimalasamàlabdhapavanaþ  /
ito 'sty eùa ÷rãmàn aviralam idànãü mukulitaþ
prayacchann unmàdàn ahaha sahakàradrumayuvà  // VidSrk_8.36 *(187) //

aïkurite pallavite korakite vikasite ca sahakàre  /
aïkuritaþ pallavitaþ korakito vikasita÷ ca hçdi madanaþ  // VidSrk_8.37 *(188) //

utphullà navamàlikà madayati ghràõendriyàhlàdinã
jàtaü dhåsaram eva kiü÷ukataror à÷yàmalaü jàlakam  /
àcinvanti kadambakàni madhunaþ pàõóåni mattàlayaþ
strãõàü pãnaghanastaneùu kaõavàn svedaþ karoty àspadam  // VidSrk_8.38 *(189) //
bhavabhåteþ

sapadi sakhãbhir nibhçtaü virahavatãs tràtum atra bhajyante  /
sahakàrama¤jarãõàü ÷ikhodgamagranthayaþ prathame  // VidSrk_8.39 *(190) //
ràja÷ekharasya

\Colo iti vasantavrajyà

% grãùmavrajyà|| 9

vi÷leùo janitaþ priyair api janair ujjçmbhitaü nàlikair
mitreõà7pi kharàyitaü ratuõayà dãrghàyitaü tçùõayà  /
gurvã vallabhatà jaóair adhigatà doùàkaraþ sevyate
hà kàlaþ kim ayaü kalir na hi na hi pràptaþ sa gharmàgamaþ  // VidSrk_9.1 *(191) //

tadàtvasnàtànàü malayarajasà0rdràrdravapuùàü
kacàn bibhràõànàü daravikacamallãmukulinaþ  /
nidàghàrkaploùaglapitamahimànaü mçgadç÷àü
pariùvaïgo 'naïgaü punar api ÷anair aïkurayati  // VidSrk_9.2 *(192) //
maïgalàrjunasya

pravçddhatàpo divaso 'timàtram atyartham eva kùaõadà ca tanvã  /
ubhau virodhakriyayà vibhinnau jàyàpatã sànu÷ayàv iva staþ  // VidSrk_9.3 *(193) //
bañoþ

sarvà÷àrudhi dagdhavãrudhi sadà sàraïgabaddhakrudhi
kùàmakùmàruhi mandam unmadhulihi svacchandakundadruhi  /
÷uùyacchrotasi taptabhåmirajasi jvàlàyamànàmbhasi
jyeùñhe màsi kharàrkatejasi kathaü pàntha vraja¤ jãvasi  // VidSrk_9.4 *(194) //
bàõasya

gurur garbhàrambhaþ klamayati kalatraü balibhujaþ
samagroùmà cåtaü pacati picumardaü ca divasaþ  /
idànãü nãhàrastimitapavanaprãtijanitàü
ni÷à÷eùo nidràü nudati pañadhåmyàñamukharaþ  // VidSrk_9.5 *(195) //
ràja÷ekharasya

sàndrakùãõapratatavitatacchinnabhugnonnatàbhiþ
pràyaþ ka÷mãrajarucijuùo dàvavahneþ ÷ikhàbhiþ  /
vàyuþ saücàriõa iva likhaty ànane digvadhånàü
dhåmodgàrair agurupavanaiþ sàntaràn patrabhaïgàn  // VidSrk_9.6 *(196) //

hindolàmadhuropalàlanarasaprãtaprapàpàlikàgãtàvarjitamugdhavàtahariõa÷reõãparãtàntikàþ  /
autsukyaü janayanti pànthapariùadgharmàmbubindåtkaravyàkùepakùamamandamandamaruto màrgasthalãpàdapàþ  // VidSrk_9.7 *(197) //

ca¤cacca¤cuguõodaraiþ ÷ithilitapràyàüsam utpakùmalanya¤catpakùapuñàvakà÷aviramatpàr÷voùmabhir nãyate  /
jaïghàku¤canalabdhanãóanibióàvaùñambhakaùñojjhitakùepãyaþpavanàbhighàtarabhasotkùepair ahaþ pakùibhiþ  // VidSrk_9.8 *(198) //

dhàsyaty adya sitàtapatrasubhagaü sà ràjahaüsã ÷i÷oþ
smeràmbhoruhavàsino 'pi ÷irasi snehena pakùadvayam  /
tçùõàrtaþ ÷uka÷àvako 'pi sutanoþ pãnastanàsaïginãü
muktàhàralatàü tadaïkavasatis toyà÷ayà pàsyati  // VidSrk_9.9 *(199) //

bhuvàü gharmàrambhe pavanacalitaü tàpahataye
pañacchatràkàraü vahati gaganaü dhålipañalam  /
amã mandàràõàü davadahanasaüdehitadhiyo
na óhaukante pàtuü jhañiti makarandaü madhulihaþ  // VidSrk_9.10 *(200) //
bhavabhåteþ

apàü måle lãnaü kùaõaparicitaü candanarase
mçõàlãhàràdau kçtalaghupadaü candramasi ca  /
muhårtaü vi÷ràntaü sarasakadalãkànanatale
priyàkaõñhà÷leùe nivasati paraü ÷aityam adhunà  // VidSrk_9.11 *(201) //

pràntàraktavilocanà¤caladarãvyagràlpamakùãbhayaprodbhåtobhaya÷çïgakoñivigalacchaivàlavallãsakhaiþ  /
pàthobindubhir akùisandhiùu ÷anaiþ saüsicyamànaþ sukhaü
magno vàriõi dåraniþsahatayà nidràyate sairibhaþ  // VidSrk_9.12 *(202) //

tàpaü stamberamasya prakañayati karaþ ÷ãkaraiþ kukùum ukùan
païkàïkaü palvalànàü vahati tañavanaü màhiùaiþ kàyakàùaiþ  /
uttàmyattàlava÷ ca pratapati taraõàvàü÷avãü tàpatandrãm
adridroõãkuñãre kuhariõi hariõàràtayo yàpayatni  // VidSrk_9.13 *(203) //

jàtàþ pànthanakhaüpacàþ pracayino gantrãpathe pàü÷avaþ
kàsàrodara÷eùam ambu mahiùo mathnàti tàmyattimi  /
dçùñir dhàvati dhàtakãvanam asçktarùeõa tàrakùavã
kaõñhàn bibhrati viùkiràþ ÷ara÷amãnãóeùu nàóiüdhamàn  // VidSrk_9.14 *(204) //
bàõasyai7tau

subhagasalilàvagàhàþ pàñalisaüsargasurabhivanavàtàþ  /
pracchàyasulabhanidrà divasàþ pariõàmaramaõãyàþ  // VidSrk_9.15 *(205) //
kàlidàsasya

agre taptajalà nitànta÷i÷irà måle muhur bàhubhir
vyàmathyo7parataprapeùu pathikair màrgeùu madhyaüdine  /
àdhàràþ plutabàla÷aivaladalacchedàvakãrõormayaþ
pãyante halamuktamagnamahiùaprakùobhaparyàvilàþ  // VidSrk_9.16 *(206) //
yoge÷varasya

mçdbhåyiùñhatayà gurån pariharann àraõyakàn gomayàn
valmãkàn upagåhati pra÷ithilaü jvàlàbhir udbalvajàn  /
vahnir nãóikili¤jasaücayasamutsikta÷ caran kànane
prasnigdhàn iha viùkiràõóakalalàn àjyà÷ayà lumpati  // VidSrk_9.17 *(207) //
tasyai7va

dårãbhåta÷aràri viklavabakaü saükràntakàraõóavaü
klàmyatkaïkam acakravàkam amilanmadgu prayàtaplavam  /
kliùñakrau¤cam adhàrtaràùñram apatatkoyaùñi niùñãñibhaü
sãdatsàrasamaprasaktakuraraü kàlena jàtaü saraþ  // VidSrk_9.18 *(208) //
tasyai7va

toyottãrõàþ ÷rayati kabarãþ ÷ekharaþ saptalànàü
÷aityaü si¤caty upari kucayoþ pàñalàkaõñhadàma  /
kàntaü karõàv abhinivi÷ate komalàgraü ÷irãùaü
strãõàm aïge vibhajati tapas tatra tatrà8tmacihnam  // VidSrk_9.19 *(209) //
madhu֋lasya

÷ukapatraharitakomalakusuma÷añànàü ÷irãùayaùñãnàm  /
talam à÷rayati dinàtapabhayena paripiõóitaü ÷aityam  // VidSrk_9.20 *(210) //
vàgurasya

haranti hçdayàni yacchravaõa÷ãtalà veõavo
yad arghati karambità ÷i÷iravàriõà vàruõã  /
bhavanti ca himopamàþ stanabhuvo yad eõãdç÷àü
÷ucer upari saüsthito ratipateþ prasàdo guruþ  // VidSrk_9.21 *(211) //

jalàrdràþ saüvyànaü bisakisalayaiþ kelivalayàþ
÷irãùair uttaüso vicakilamayã hàraracanà  /
÷ucàv eõàkùãõàü malayajarasàrdrà÷ ca tanavo
vinà tantraü mantraü ratiramaõamçtyuüjayavidhiþ  // VidSrk_9.22 *(212) //

rajaniviramayàmeùv àdi÷antã ratecchàü
kim api kañhinayantã nàrikelãphalàmbhaþ  /
api pariõamayitrã ràjarambhàphalànàü
dinapariõatiramyà vartate grãùmalakùmãþ  // VidSrk_9.23 *(213) //
ete ràja÷ekharasya

ambhodher jalayantramandiraparaspande 'pi nidràõayoþ
÷rãnàràyaõayor ghanaü vighañayaty åùmà samàliïganam  /
kiü co7ttaptaviyatkalàpaphalake kaïkàla÷eùa÷riyaü
candraü marmarayanti parpañam iva krårà raver aü÷avaþ  // VidSrk_9.24 *(214) //
nàràyaõalaccheþ

\Colo iti grãùmavrajyà

% tataþ pràvçóvrajyà
vànãraprasavair niku¤jasaritàm àsaktavàsaü payaþ
paryanteùu ca yåthikàsumanasàm ujjçmbhitaü jàlakaiþ  /
unmãlatkuñajaprahàsiùu girer àlambya sànån itaþ
pràgbhàreùu ÷ikhaõóitàõóavavidhau meghair vitànàyyate  // VidSrk_10.1 *(215) //

phalabharapariõàma÷yàmajambåniku¤jaskhalitatanutaraïgàm uttareõa ÷ravantãm  /
uparivighañamànaprauóhatàpi¤janãlaþ ÷rayati ÷ikharam adrer nåtanas toyavàhaþ  // VidSrk_10.2 *(216) //

jçmbhàjarjaraóimbaóambaraghana÷rãmatkadambadrumàþ
÷ailàbhogabhuvo bhavanti kakubhaþ kàdambinã÷yàmalàþ  /
udyatkundalatàntaketakabhçtaþ kacchàþ saricchrotasàm
àvirgandha÷ilãndhralodhrakusumasmerà vanànàü gatiþ  // VidSrk_10.3 *(217) //

utphullàrjunasarvavàsitavahatpaurastyajhaüjhàmarutpreïkholaskhalitendranãla÷akalasnigdhàmbuda÷reõayaþ  /
dhàràsiktavasundharàsurabhayaþ pràptàs ta ete 'dhunà gharmàmbhovigamàgamavyatikara÷rãvàhino vàsaràþ  // VidSrk_10.4 *(218) //
bhavabhåter amã

eõã yàti vilokya bàla÷alabhठ÷aùpàïkuràditsayà
chatrãkuómalakàni rakùati ciràd aõóabhramàt kukkuñã  /
dhåtvà dhàvati kçùõakãñapañala÷reõãü ÷ikhaõóã ÷iro
dåràd eva vanàntare viùadharagràsàbhilàùàturaþ  // VidSrk_10.5 *(219) //

àsàràntamçdupravçttamaruto meghopaliptàmbarà
vidyutpàtamuhårtadçùñakakubhaþ suptendutàràgrahàþ  /
dhàràklinnakadambasambhçtasuràmododvahàþ proùitair
niþsampàtavisàridarduraravà nãtàþ kathaü ràtrayaþ  // VidSrk_10.6 *(220) //
yoge÷varasya

dàtyåhadhvanibhà¤ji vetasa÷ikhàsuptoragàõi dhvanatkàdambàni kuraïgayåthakalitaståpàny udambhàüsi ca  /
tãràõy adya pipãlikàsamudayàvarjajjañàlolapavyàptàny unmadakukkubhàni saritàü kurvanti lolaü manaþ  // VidSrk_10.7 *(221) //

kàntàü kvà7pi vilambinãü kalarutair àhåya bhåyas tato
digbhàgàn avalokya raïgavasudhàm utsçjya padbhyàü tataþ  /
eùa sphàramçdaïganàdamadhurair ambhomucàm àravair
barha÷reõikçtàtapatraracano hçùñaþ ÷ikhã nçtyati  // VidSrk_10.8 *(222) //

pãtàmbhaþstimitàþ sçjanti salilàny àbaddhadhàraü ghanàs
taddhàràdhvanimãlitàni nayanàny abhyeti nidràgamaþ  /
nidràmudritalocane pratigçhaü måkàyamàne jane
nirdvandvoccaraduccadarduraravaiþ kolàhalinyo ni÷àþ  // VidSrk_10.9 *(223) //

dhàrànipàtaravabodhitapa¤jarasthadàtyåhaóambarakarambitakaõñhakåjàþ  /
aññeùu kàõóapañavàrita÷ãkareùu dhanyàþ pibanti mukhatàmarasaü vadhånàm  // VidSrk_10.10 *(224) //

÷aila÷reõir apetadàvadahanà dagdhapraråóhaü vanaü
jãmåtàïkuradanturà da÷a di÷o bhåreõumuktaü nabhaþ  /
kiü cà7nyat kalikormimeduramukhã jàtà kadambacchavi÷
chidyante kiyatà kùaõena ÷ikhinàü maunavratagranthayaþ  // VidSrk_10.11 *(225) //

kedàre navavàripårõajañhare kiücitkvaõaddardure
÷ambåkàõóakapiõóapàõóuratatapràntasthalãvãraõe  /
óimbhà daõóakapàõayaþ pratidi÷aü païkacchañàcarcità÷
cubhrå÷ cubhrur iti bhramanti rabhasàd udyàyimatsyotsukàþ  // VidSrk_10.12 *(226) //

samantato visphuradindranãlamaõiprabhàvicchuritàntaràlaþ  /
martyàvatãrõasya bióojaso 'yaü nãlàü÷ukacchatram ivà7mbuvàhaþ  // VidSrk_10.13 *(227) //

khadyotacchuritàndhakàrapañalàþ spaùñasphuradvidyutaþ
snigdhadhvànavibhàvitorujaladonnàhà rañatkambavaþ  /
etàþ ketakabhedavàsitapurovàtàþ patadvàrayo
na pratyemi janasya yad virahiõo yàsyanti soóhuü ni÷àþ  // VidSrk_10.14 *(228) //

etasmin madajarjarair upacite kambåravàóambaraiþ
staimityaü manaso di÷aty anibhçtaü dhàràrave mårchati  /
utsaïge kakubho nidhàya rasitair ambhomucàü ghorayan
manye mudritacandrasåryanayanaü vyomà7pi nidràyate  // VidSrk_10.15 *(229) //

gambhãràmbhodharàõàm aviralanipatadvàridhàràninàdàn
ãùannidràlasàkùà dçóhagçhapañalàråóhakuùmàõóabandhyàþ  /
dorbhyàm àliïgyamànà jaladharasamaye patraùaõóe ni÷àyàü
dhanyàþ ÷çõvanti suptàþ stanayugabharitoraþsthalàþ kàminãnàm  // VidSrk_10.16 *(230) //

apagatarajovikàrà ghanapañalàkràntatàrakàlokà  /
lambapayodharabhàrà pràvçd iyaü vçddhavanite9va  // VidSrk_10.17 *(231) //

ambhodher vaóavàmukhànalajhalàjvàlopagåóhàntarà
vyàmohàd apibann apaþ sphuñam amã tarùeõa paryàvilàþ  /
udde÷asphuradindracàpavalayajvàlàpade÷àd aho
dahyante katham anyathà9rdhamalinàïgàradyutas toyadàþ  // VidSrk_10.18 *(232) //

kçtvà picchilatàü pathaþ sthagayatà nirbhartsanaü pàdayoþ
sàndrair vàrikaõaiþ kapolaphalake vicchittim àchindatà  /
megheno7pakçtaü yad à÷u vihità tasyà7gaso niùkçtiþ
svairiõyàþ priyave÷mavartma di÷atà vidyudvilàsair muhuþ  // VidSrk_10.19 *(233) //

àsàroparame pragàóhatimiràþ kim ãrayantyo ni÷àþ
pànthastrãmanasàü smarànalakaõàsantàna÷aïkàspç÷aþ  /
piùñànàü prasabhaü ghanàghanaghañàsaüghaññato vidyutàü
cårõàbhàþ paritaþ patanti taralàþ khadyotaka÷reõayaþ  // VidSrk_10.20 *(234) //

hastapràpyam ivà7mbaraü vidadhataþ kharvà ivà8÷àtatãr
garjàbhiþ kùaõajarjarãkçtaghanànuttàladhàràravàþ  /
kvà7magnaü sthalam asti nàma tad ibhã9vo7ddàmasaudàminãnetronmeùavilokitàkhilabhuvo varùanti naktaü ghanàþ  // VidSrk_10.21 *(235) //
% NB in b divide ghana-an-uttàla; cf.\ Browne 2001, 21.

utpucchànatadhåtapakùatatayo jhàtkàriõo vibhramair
udvàcyàs tataca¤cavo layava÷àd utkùiptapàdà muhuþ  /
pa÷yanto nijakaõñhakàõóamalinàü kàdambinãm unnatagrãvàbhyarõamilatkalàpaviñapà nçtyanti kekàbhçtaþ  // VidSrk_10.22 *(236) //

idànãü vaü÷ãnàü ÷abaramithunocchçïkhalarahaþkriyàsakhyenà7laü girivanasaridgràmasuhçdàm  /
sphuralloma÷yàmacchagala÷i÷ikarõapratisamacchadàgràbhis tvagbhir valayitakarãràs talabhuvaþ  // VidSrk_10.23 *(237) //

pàr÷vàbhyàü ÷irasà nimãlitadç÷aþ kàmaü nimajya kramàd
aüsau pçùñham uraþ sapakùatitalaü gàóhaü spç÷anto muhuþ  /
ete ku¤citajànavo navajale nirvànti gharmàhatà
bhåyaþ pakùapuñàbhipàtarabhasotsarpatkaõàþ patriõaþ  // VidSrk_10.24 *(238) //

majjànam api vilimpati nà7kçtapuõyasya varùati payode  /
nirgamakelisamutsuka÷i÷ivàraõagàóhaparirambhaþ  // VidSrk_10.25 *(239) //

àkrandàþ stanitair vilocanajalàny a÷ràntadhàràmbubhis
tadvicchedabhuva÷ ca ÷oka÷ikhinas tulyàs taóidvibhramaiþ  /
antar me dayitàmukhaü tava ÷a÷ã vçttiþ samai9và8vayos
tat kiü màm ani÷aü sakhe jaladhara tvaü dagdhum evo7dyataþ  // VidSrk_10.26 *(240) //

bhuvaþ kim età divam utpatanti divo 'thavà bhåtalam àvi÷anti  /
calàþ sthirà ve9ti vitarkayantyo dhàràþ karàgrair abalàþ spç÷nati  // VidSrk_10.27 *(241) //

chatràvalambi vimalorupayaþpravàhadhàràbharasphañikapa¤jarasaüyatàïgaþ  /
pànthaþ sva÷àsanavilaïghanajàtakopakàmàj¤ayà priyatamàm iva nãyate sma  // VidSrk_10.28 *(242) //

adyà7mbhaþ paritaþ patiùyati bhuvas tàpo 'dya nirvàsyati
kùetreùv adya yatiùyate janapadaþ sasyeùu paryutsukaþ  /
nartiùyanti tavo7daye 'dya jalada vyàlolapucchacchadacchatracchàditamaulayo di÷i di÷i krãóàlasàþ kekinaþ  // VidSrk_10.29 *(243) //

gàyati hi nãlakaõñho nçtyati gaurã taóit taralatàrà  /
àsphàlayati mçdaïgaü tadanu ghano 'yaü mahàkàlaþ  // VidSrk_10.30 *(244) //

alakeùu cårõabhàsaþ svedalavàbhàn kapolaphalakeùu  /
navaghanakautukinãnàü vàrikaõàn pa÷yati kçtàrthaþ  // VidSrk_10.31 *(245) //

kàle vàridharàõàm apatitayà nai7va ÷akyate sthàtum  /
utkaõñhità9si tarale na hi na hi sakhi picchilaþ panthàþ  // VidSrk_10.32 *(246) //

asitabhujaga÷i÷uveùñitam abhinavam àbhàti ketakãkusumam  /
àyasavalayàkaükçtaviùàõam iva dantinaþ patitam  // VidSrk_10.33 *(247) //

stambeùu ketakãnàü yathottaraü vàmanair dalair adya  /
vidalanti meùatarõakapucchacchavike÷aràþ såcyaþ  // VidSrk_10.34 *(248) //

dhålãbhiþ ketakãnàü parimalanasamuddhålitàïgaþ samantàd
antodvelladbalàkàvalikuõapa÷ironaddhanãlàbhrake÷aþ  /
preïkhadvidyutpatàkàvaliruciradhanuþkhaõóakhañvàïgadhàrã
sampràptaþ proùitastrãpratibhayajanakaþ kàlakàpàliko 'yam  // VidSrk_10.35 *(249) //

megha÷yàmadi÷i pravçttadhanuùi krãóattaóittejasi
cchannà9har ni÷i garjitapramanasi pramlànalãlàruùi  /
pårõa÷rotasi ÷àntacàtakatçùi vyàmugdhacandratviùi
pràõàn pàntha kathaü dadhàsi nivasann etàdç÷i pràvçùi  // VidSrk_10.36 *(250) //

kùapàü kùàmãkçtya prasabham apahçtyà7mbu saritàü
pratàpyo7rvãü sarvàü vanagahanam ucchàdya sakalam  /
kva sampraty uùõàü÷ur gata iti samanveùaõaparàs
taóiddãpàlokair di÷i di÷i carantã7va jaladàþ  // VidSrk_10.37 *(251) //

vidyuddãdhitibhedabhãùaõatamaþstomàntaràþ saütata÷yàmàmbhodhararodhasaükañaviyadviproùitajyotiùaþ  /
khadyotànumitopakaõñhataravaþ puùõanti gambhãratàm
àsàrodakamattakãñapañalãkvàõottarà ràtrayaþ  // VidSrk_10.38 *(252) //
abhinandasya

harùollàsitacàrucandrakabçhadbarhair vanànàm amã
jàtàþ puùpitabàla÷àkhina ivà8bhogà bhujaïgà÷ibhiþ  /
spçùñàþ koñaranirgatàrdhatanubhiþ pàtuü payodànilaü
niryadvaü÷akarãrakoñaya iva kùoõãbhçto bhogibhiþ  // VidSrk_10.39 *(253) //
÷atànandasya

etàþ païktilakålaråóhanakadastambakvaõatkambavaþ
krãóatkarkañacakravàlavidalajjambàlatoyàvilàþ  /
hçllekhaü janayanty anåpasaritàm uttuõóagaõóåpadotkãrõaklinnamçdo nadasthapuñitapràntàs tañãbhåmayaþ  // VidSrk_10.40 *(254) //
yoge÷varasya

nave dhàràsàre pramadacañulàyàþ sthalajuùo
varàñã÷ubhràyàþ ÷apharasaraõer ebhir upari  /
kulãrair bhràmyadbhir gaõayitum iva vyàpçtakarà
manaþ krãõantã7va prakañavibhavàþ palvalabhuvaþ  // VidSrk_10.41 *(255) //
abhiùekasya

vindhyàdrimahàliïgaü snapayati paryanyadhàrmikaþ ÷ucibhiþ  /
jaladendranãlagaóóå÷atojjhitaiþ samprati payobhiþ  // VidSrk_10.42 *(256) //

pibati vyomakañàhe saüsaktacalattaóillatàrasanaþ  /
meghamahàmàrjàraþ samprati candràtapakùãram  // VidSrk_10.43 *(257) //
yoge÷varasyai7tau

ardhodgatena kadalã mçdutàmratalena garbhakoùeõa  /
pibati nidàghajvarità ghanadhàràü karapuñenai7va  // VidSrk_10.44 *(258) //
tasyai7va

àrohavallãbhir ivà7mbudhàràràjãbhir àbhåmivilambinãbhiþ  /
saülakùyate vyoma vañadrumàbham ambhodhara÷yàmadalaprakà÷am  // VidSrk_10.45 *(259) //
dakùasya

nãpaiþ kà¤cãkçtaviracanaiþ pi¤jaraü ÷roõibimbaü
mi÷ràvaüsau ÷ravasi vasatà kandalãkuómalena  /
pàõóicchàyaþ stanaparisaro yåthikàkaõñhasåtrair
ity àkalpaþ prakçtilalito vallabhaþ sundarãõàm  // VidSrk_10.46 *(260) //

låne kàlà¤janaparicaye ÷ãkaraiþ kàmam akùõor
ekãbhåte kucakala÷ayor vàsasi ÷yàmasåkùme  /
dçùñe svàbhàvikatanuguõe durdinasvairiõãnàü
dhanyo veùàntaraviracanaü pratyudàste kçtàrthaþ  // VidSrk_10.47 *(261) //

asau nà7stã7ve7nduþ kvacid api raviþ proùita iva
grahoóånàü cakraü nabhasi likhitapro¤chitam iva  /
ahar và ràtrir và dvayam api viluptapravicayaü
ghanair baddhavyåhaiþ kim idam atighoraü vyavasitam  // VidSrk_10.48 *(262) //
\var{vilupta@\lem
     \msK (cf.\ Browne 2001, 21), pralupta@ \edKG (unmetrical)}

tàvad vàcaþ prayuktà manasi vinihità jãvità÷à9pi tàvad
vikùiptau tàvad aïghrã pathi pathikajanair lambhità tàvad à÷à  /
phulladdhàràkadambastabakavalayità yàvad ete na dçùñà
nirmuktavyàlanãladyutinavajaladavyàkulà vidhyapàdàþ  // VidSrk_10.49 *(263) //

kàmaü kåle nadãnàm anugiri mahiùãyåthanãóopakaõñhe
gàhante ÷aùparàjãr abhinava÷alabhagràsalokà balàkàþ  /
antarvinyastavãruttçõamayapuruùatràsavighnaü kathaücit
kàpotaü kodravàõàü kavalayati kaõàn kùetrakoõaikade÷e  // VidSrk_10.50 *(264) //
yoge÷varasyai7tau

amuùmin saünaddhe jalamuci samabhyasya katicit
kakàràn paryantadviguõamatarephaprasavinaþ  /
sa màdhyandàtyåha÷ calavipulakaõñhaþ prasarati
kramoda¤cattàraþ kramava÷anaman mandamadhuraþ  // VidSrk_10.51 *(265) //

\Colo iti pràvçóvrajyà|| 10

tataþ ÷aradvrajyà|| 11

aindraü dhanuþ pàõóupayodhareõa ÷arad dadhànà0rdranakhakùatàbham  /
prasàdayantã sakalaïkam induü tàpaü raver abhyadhikaü cakàra  // VidSrk_11.1 *(266) //

yady apy ahaü ÷a÷imukhã vimalàmbara÷rãr
bandhåkapuùparuciràdharapallavà9pi  /
dhiï màü tathà9pi galitorupayodharatvàd ity uccakaiþ ÷arad iyaü vahatã7va tàpam  // VidSrk_11.2 *(267) //

te haüsàtithivatsalà jalaruhàü kàlena pãtàyuùàü
saüjãvauùadhayo jarà jalamucàm ete ÷aradvàsaràþ  /
yeùv abhyàgatakha¤jarãña÷abalàs toyàpasàrakramastokastokataraïgitàntapulinàþ karùanti nadyo manaþ  // VidSrk_11.3 *(268) //

dhåmraiþ pakùapuñaiþ patadbhir abhitaþ pàõóådaraiþ kha¤janair
àyàntãü ÷aradaü kiranti rabhasàl làjair ivà8÷àïganàþ  /
maïgalyaü ca kalaïkapallavasakhaü smerànanà ÷arbarã
jyotsnàtarpaõagauram indukala÷aü vyomàïgaõe nyasyati  // VidSrk_11.4 *(269) //

dadhati dhavalàmbhodacchàyàü sitacchadapaïktayo
divi payasi ca ÷vetàmbhojabhramaü pratimà÷ataiþ  /
vidadhati na ced utkaõñhàrdraü ÷aran maõinåpuradhvanitamadhurottàlasnigdhair manaþ kvaõitormibhiþ  // VidSrk_11.5 *(270) //

ghanaiþ ÷ephàlãnàü hçdayanibióà÷liùñavasudhaiþ
prasånair unnàlaiþ pulakitatarodyànataravaþ  /
ni÷àntàþ prãõanti pramadakurarodgãtarabhaso
nabhasvadvyàdhåtasphuñakumudagandhaplutadi÷aþ  // VidSrk_11.6 *(271) //

rajaþpàtaj¤ànàü kumudasumanomaõóalabhuvi
smarasyo7ccair mantraü kim api japatàü huükçtim iyam  /
sthire yånàü mànagrahaparibhave mårchati ghano
dvirephàcàryàõàü madhumadapañãyàn kalakalaþ  // VidSrk_11.7 *(272) //

adhaþ pa÷yan pàr÷vadvayavalitasàcãkçta÷iràþ
÷anaiþ pakùasthairyàd divi masçõacakràkçtigatiþ  /
ciràc cillas tiryaktvaritataram àhàranipuõo
nipatyai7và7kasmàc calacaraõamårdhaü prapatati  // VidSrk_11.8 *(273) //

dårotpucchaþ salayacaraõo lambalolatpatatraþ
kaõñheno7ccair madakalarutastokavàcàlaca¤cuþ  /
harùà÷rårmistimitanayananyastasotkaõñhadçùñeþ
kaücit kàlaü nañati nikañe kha¤jarãñaþ priyàyàþ  // VidSrk_11.9 *(274) //
manovinodasyà7mã

toyàntarlãnamãnapracayavicayanavyàpçtatroñikoñipràgbhàgaprahvakaïkàvalidhavalarucaþ paryañatkha¤jarãñàþ  /
kåjatkàdambaràjãpihitaparisaràþ ÷àradãnàü nadãnàü
tãràntà ma¤jugu¤janmadakalkuraba÷reõayaþ prãõayanti  // VidSrk_11.10 *(275) //

tãùõaü ravis tapati nãca ivà7ciràóhyaþ ÷çïgaü rurus tyajati mitram ivà7kçtaj¤aþ  /
toyaü prasãdati muner iva dharmacintà kàmã daridra iva ÷oõam upaiti païkaþ  // VidSrk_11.11 *(276) //

saütàpinã samadahaüsakalàbhilàpà pràleyadhàmadhavalàmbaram àdadhànà  /
àpàõóupãvarapayodharam udvahantã kàcid vadhår virahiõã9va ÷arad vibhàti  // VidSrk_11.12 *(277) //

÷anaiþ ÷àntàkåtàþ sitakaladharacchedapulinàþ
purastàd àkãrõàþ kalavirutibhiþ sàrasakulaiþ  /
cità÷ citràkàrair ni÷i vikacanakùatrakumudair
nabhastaþ syandante sarita iva dãrghà da÷a di÷aþ  // VidSrk_11.13 *(278) //

àpãnapravisàritoruvikañaiþ pa÷càrdhabhàgair gurur
vellatpãvarakambalàlasarasadgambhãraghaõñàkulaþ  /
gràmànteùu navãnasasyahariteùå7ddàmacandràtapasmeràsu kùaõadàsu dhenadhavalãvargaþ parikràmati  // VidSrk_11.14 *(279) //

pçùñheùu ÷aïkha÷akalacchaviùu cchadànàü ràjãbhir aïkitam alaktakalohitàbhiþ  /
gorocanàharitababhru bahiþpalà÷am àmodate kumudam ambhasi palvalasya  // VidSrk_11.15 *(280) //

sàndrasthålanaloparodhaviùamàþ ÷akyàvatàràþ puras
toyottãrõanivçttanakrajañharakùuõõasthalãvàlukàþ  /
vyaktavyàghrapadàïkapaïktinicitonmudràrdrapaïkodaràþ
saütràsaü janayanti ku¤jasaritaþ kàcàbhanãlodakàþ  // VidSrk_11.16 *(281) //

ikùutvakkùodasàràþ ÷akañasaraõayo dhãradhålãpatàkàþ
pàkasvãkàranamre ÷irasi nivi÷ate ÷åka÷àleþ ÷ukàlã  /
kedàrebhyaþ praõàlaiþ pravi÷ati ÷apharãpaïktir àdhàram àràd
acchaþ kaccheùu païkaþ sukhayati saritàm àtapàd ukùapàlam  // VidSrk_11.17 *(282) //
abhinandasya

sadyaþsnàtànuliptà iva dadhati rucaü pallavàþ kardamàïkàþ
kacchàntàþ kà÷atålaiþ pavanava÷agatair meùayåthopameyàþ  /
nadyaþ pratyagratãropanatisarabhasaiþ kha¤janaiþ sà¤janàkùà
haüsàþ kaüsàridehatviùi gaganatale ÷aïkha÷obhàü vahanti  // VidSrk_11.18 *(283) //

haüsànàü ninadeùu yaiþ kavalitair àsajyate kåjatàm
anyaþ ko 'pi kaùàyakaõñhaliñhanàd àghargharo nisvanaþ  /
te sampraty akañhoravàraõavadhådantàïkuraspardhino
niryàtàþ kamalàkareùu bisinãkandàgrimagranthayaþ  // VidSrk_11.19 *(284) //
÷rãkamalàyudhasya

varàhàn àkùeptuü kalamakavalaprãtyabhimukhàn
idànãü sãmànaþ prativihitama¤càþ svapatibhiþ  /
kapotaiþ potàrthaü kçtanibióanãóà viñapinaþ
÷ikhàbhir valmãkàþ kharanakharakhàtodaramçdaþ  // VidSrk_11.20 *(285) //
÷atànandasya

làlàkalpais trida÷akariõàü digvadhåhàsabhåtair
adhva÷ràntapravahaõaharitphena÷aïkàü di÷adbhiþ  /
vàtodastaiþ ÷a÷adharakalàkomalair indratålair
lãlottaüsaü racayitum alaü kanyakàþ kautukinyaþ  // VidSrk_11.21 *(286) //
÷ubhàïgasya

hàracchàyàü vahati kucayor antaràle mçõàlã
karõopànte navakuvalayair acyutaþ karõikàrthaþ  /
yà sãmante maõibhir aruõaiþ sà cchavir bandhujãvair
ve÷aþ ÷obhàü di÷ati paramàm àrtavaþ ÷àligopyàþ  // VidSrk_11.22 *(287) //
madhu֋lasya

dåràpàyaprakañaviñapàþ paryañatkha¤jarãñàkràntapràntàþ prasabhavilasadràjahaüsàvataüsàþ  /
adyà8nandaü dadati vicaraccakravàkopaca¤cugràsatràsapracala÷apharasmeranãràs tañinyaþ  // VidSrk_11.23 *(288) //
óimbokasya

unmagnaca¤calavanàni vanàpagànàm à÷yànasaikatataraïgaparaüparàõi  /
nimnàva÷iùñasalilàni mano haranti rodhàüsi haüsapadamudritakardamàni  // VidSrk_11.24 *(289) //

vyàlãvimardavigalajjalakoñaràõi ÷àkhàvilambimçta÷aivalakandalàni  /
dårãbhavanti saritàü tañakànanàni pårvapravàhamahimànam udàharanti  // VidSrk_11.25 *(290) //
÷ubhàïgasya

tçõaràjapàkasaurabhasugandhayaþ pariõatà÷avo divasàþ  /
àdyakulopanimantraõasuhitadvijaduþsahoùmàõaþ  // VidSrk_11.26 *(291) //
yoge÷varasya

àóhyàn nivàpalambho niketagàmã ca picchilaþ panthàþ  /
dvayam àkulayati cetaþ skandhàvàradvijàtãnàm  // VidSrk_11.27 *(292) //
vàgurasya

\Colo iti ÷aradvrajyà|| 11

tato hemantavrajyà|| 12

yàtràlagnaü tuhinamarutàü bàndhavaþ kundalakùmyàþ
kàlaþ sa ayaü kamalasarasàü sampadaþ kàladåtaþ  /
nidràvyàjàj jaóimavidhurà yatra gàóhe 'pi mantau
vàmàþ kaõñhagraham a÷ithilaü preyasàm àdriyante  // VidSrk_12.1 *(293) //

agre ÷yàmalabindubaddhatilakair madhye 'pi pàkànvayaprauóhãbhåtapañolapàñalatarair måle manàgbabhrubhiþ  /
vçnte karka÷akãrapicchaharibhiþ sthålaiþ phalair bandhuràþ
sampraty utsukayanti kasya na manaþ pågadrumàõàü chañàþ  // VidSrk_12.2 *(294) //

dalànàü måleùu stimitapatitaü kesararajaþ
samãro ne7dànãü harati haritàladyutiharam  /
kumudvatyàþ koùe madhu ÷i÷irami÷raü madhuliho
lihanti pratyåùe virasavirasaü mandarucayaþ  // VidSrk_12.3 *(295) //

àvàti sphuñitapriyaïgusurabhir nãhàravàricchalàt
svacchandaü kamalàkareùu vikiran pracchannavahnicchañàþ  /
pràtaþ kundasamçddhidar÷anarasaprãtiprakarùollasanmàlàkàravadhåkapolapulakasthairyakùamo màrutaþ  // VidSrk_12.4 *(296) //

garvàyante palàlaü prati pathika÷ataiþ pàmaràþ ståyamànà
gopàn gogarbhiõãnàü sukhayati bahulo ràtriromanthabàùpaþ  /
pràtaþ pçùñhàvagàóhaprathamaravirucir gràmasãmopa÷alye
÷ete siddhàrthapuùpacchandanacitahimaklinnapakùmà mahokùaþ  // VidSrk_12.5 *(297) //
yoge÷varasya

kañumadhuràõy àmodaiþ parõair utkãrõapatrabhaïgàni  /
damanakavanàni samprati kàõóair ekàntapàõóåni  // VidSrk_12.6 *(298) //

laghuni tçõakuñãre kùetrakoõe yavànàü navakalamapalàlasrastare sopadhàne  /
pariharati suùuptaü hàlikadvandvam àràt stanakala÷amahoùmàbaddharekhas tuùàraþ  // VidSrk_12.7 *(299) //

kùetropàntapalàyamàna÷a÷akadvandvaü parãkùyà7paràn
àhåyà7tirasena karùakajanàn àbaddhakolàhalàþ  /
hastàropitadàtrarajjulaguóair vçddhair avçddhaiþ saha
tyaktvà ÷àlicikartiùàm ita ito dhànvanty amã pàmaràþ  // VidSrk_12.8 *(300) //

kçtvà pçùñhatare pañaccaram atha jyotiþprataïkàïkayor
årvor antarayor niùeduùi karau kçtvà kukålànale  /
pàr÷vau kampajaóau pidhàya kaphaõidvandvena romà¤cità
pràtar no na ca sàyam adya jaratã gehodaraü mu¤cati  // VidSrk_12.9 *(301) //
vai÷yasya
% NB Ingalls proposes tentatively @kùatàïkà@ for @prataïkà@ in a.

dhåmapràyaþ pratimuhur atikùobhanodvàntatejàþ
kàrãùàgniþ satatamçtunà sevyatàü nãyamànaþ  /
bàhukùepàt stanaparisaràd astalãlàü÷ukàbhir
ghoùastrãbhir divasaviratau bhàti nirvi÷yamànaþ  // VidSrk_12.10 *(302) //

àbhoginaþ kim api samprati vàsarànte sampanna÷àlikhalapallavitopa÷alyàþ  /
gràmàs tuùàrabandhuragomayàgnidhåmàvalãvalayamekhalino haranti  // VidSrk_12.11 *(303) //
abhinandasya

måle harinti kiücit pàr÷ve pãtàni lohitàny agre  /
madhurasurabhãõi sampraty agàóhapàkàni badaràõi  // VidSrk_12.12 *(304) //
tasyai7va

bhadraü te sadç÷aü yad adhvaga÷ataiþ kãrtis tavo7dgãyate
sthàne råpam anuttamaü sukçtino dànena karõo jitaþ  /
ity àlokya ciraü dç÷à kçpaõayà dåràgatena stutaþ
pànthenai7kapalàlamuùñirucinà garvàyate hàlikaþ  // VidSrk_12.13 *(305) //
yoge÷varasya

\Colo iti hemantavrajyà|| 12

tataþ ÷i÷iravrajyà|| 13

kundasyà7pi na påjanavyatikare nà7py àtmano maõóane
vyàpàre 'pi tathà praheõakavidher nà7rghanti baddhàdaràþ  /
nàryaþ kundacaturthikàmahasam àrambhàbhiùeke yathà
håtànaïgam ulålukàkalaravaiþ prãõanti yånàü manaþ  // VidSrk_13.1 *(306) //

durlakùyà syàd damanakavane dhåmadhåmre patantã
kàrãùàgneþ pañamayagçhà vàmalãlàü tanoti  /
pràdurbhàvaü tirayati raver adhvagànàm idànãü
sarvàïgãõaü di÷ati palitaü lomalagnà himànã  // VidSrk_13.2 *(307) //

påùà pràtar gaganapathikaþ prasthitaþ pårva÷ailàt
såcãbhedyaprabalamahikàjàlakanthàvçtàïgaþ  /
ràtriü sarvàü hutavahapariùvaïgabhàjo 'pi manye
jàóyàbaddhàüs tvarayitum ayaü dràï na ÷aknoti pàdàn  // VidSrk_13.3 *(308) //

pànthasyà8ràt kùaõam iva gater mandimànaü di÷anti
pratyåùeùu pratanusalilodgãrõabàùpapravàhàþ  /
vàràü pårõà iva sacakità vàrapàrãõadçùñer
dårottànà api ÷ikhariõàü nirjharadroõimàrgàþ  // VidSrk_13.4 *(309) //

dåraproùitakair avàkaraparãhàsàþ svakàntà÷masu
pràleyasnapiteùu muktasalilotpàdaspçhàkelayaþ  /
kùãyante suratàntare 'pi na dç÷àü pàtrãkçtàü kàmibhiþ
saubhàgyàpagamàd ive7ndumahasàü làvaõya÷ånyàþ ÷riyaþ  // VidSrk_13.5 *(310) //

haüsair jarjararåkùapakùamalinair naktaü divà9ntar bahis
tiùñhadbhiþ parivàrya bandhubhir iva snigdhaiþ kçtàvekùaõam  /
pratyàsãdati vallabhe jalaruhàü kùàmàyamàõadyutau 
bàùpàn ujjhati vàri vàriruhiõãnà÷àd ivo7pàrjitàn  // VidSrk_13.6 *(311) //

dhanyànàü navapågapåritamukha÷yàmàïganàliïganapràptànekasukhapramodavapuùàü ramyas tuùàràgamaþ  /
asmàkaü tu vidãrõadaõóitapañãpracchàditodghàñitakroóasvãkçtajànuvepathumatàü cetaþ paraü sãdati  // VidSrk_13.7 *(312) //

kampante kapayo bhç÷aü jaóakç÷aü go 'jàvikaü glàyati
÷và cullãkuharodaraü kùaõam api kùipto 'pi nai7vo7jjhati  /
÷ãtàrtivyasanàturaþ punar ayaü dãno janaþ kårmavat
svàny aïgàni ÷arãra eva hi nije nihnotum àkàïkùati  // VidSrk_13.8 *(313) //
lakùmãdharasya

idànãm arghanti prathamakalamacchedamudità navàgrànnasthàlãparimalamuco hàlikagçhàþ  /
uda¤caddorvallãraõitavalayàbhir yuvatibhir gçhãtaprotkùiptabhramitamasçõodgãrõamu÷alàþ  // VidSrk_13.9 *(314) //

pàkakùàmatilàþ samutsukayituü ÷aktàþ kapotàn bhuvaþ
÷yàmatvaü phalapãóyamànakusumàn àpadyate sarùapàn  /
vàyur vyasta÷aõas tuùàrakaõavàn abhyeti kampapradaþ
pànthaiþ ÷uùkavivàdabaddhakalahaiþ puõyàgnir àsevyate  // VidSrk_13.10 *(315) //
yoge÷varasya

siddhàrthàþ phalasåcibandhagurubhir lolanty amã pallavair
ucchindanty adha eva bandhuratayà kolãphalàny arbhakàþ  /
pàkapra÷lathapatrakoùadalanavyaktàïkuragranthayo
niùñhãvanty api hastayantrakalitàþ puõórekùuyaùñyo rasam  // VidSrk_13.11 *(316) //
vàcaspateþ

vyathitavanitàvaktraupamyaü bibharti ni÷àpatir
galitavibhavasyà8j¤e9và7dya dyutir masçõà raveþ  /
abhinavavadhåroùasvàduþ karãùatanånapàd
asaralajanà÷leùakråras tuùàrasamãraõaþ  // VidSrk_13.12 *(317) //
abhinandasya

vàraü vàraü tuùàrànilatulitapalàloùmaõàü pàmaràõàü
daõóavyàghaññanàbhiþ kramapihitarucau bodhyamàne kç÷ànau  /
uddhåmair bãjakoùoccañanapañuravaiþ sarùapakùodakåñaiþ
koõe koõe khalànàü parisarasakañuþ kãryate ko 'pi gandhaþ  // VidSrk_13.13 *(318) //
yoge÷varasya

naùñapràyàþ pralayamahikàjuùñajãrõaiþ pratànair
bãjàny evo7nmadaparabhçtàlocanàpàñalàni  /
utpàkatvàd vighañita÷amãkoùasaüdar÷itàni
vyàkurvanti sphuñasahacarãvãrudhaþ kçùõalànàm  // VidSrk_13.14 *(319) //
sàvarõeþ

÷ukasnigdhaiþ patrair yuvatikaradãrghaiþ ki÷alayaiþ
phalinyo ràjante himasamayasaüvardhitarucaþ  /
manoj¤à ma¤jaryo haritakapi÷aiþ pàüsumukulaiþ
sphuñanti pratyaïgaü pañuparimalàhåtamadhupàþ  // VidSrk_13.15 *(320) //
÷atànandasya

màùãõàü muùitaü yaveùu yavasa÷yàmà chaviþ ÷ãryate
gràmàntà÷ ca masåradhåsarabhuvaþ smeraü yamànãvanam  /
puùpàóhyàþ ÷atapuùpikàþ phalabhçtaþ sidhyanti siddhàrthakàþ
snigdhà vàstukavàstavaþ stabakitastambà ca kustumbinã  // VidSrk_13.16 *(321) //
÷ubhàïgasya

puraþ pàõóupràyaü tadanu kapilimnà kçtapadaü
tataþ pàkotsekàd aruõaguõasaüsargitavapuþ  /
÷anaiþ ÷oùàrambhe sthapuñanijaviùkambhaviùamaü
vane vãtàmodaü badaram arasatvaü kalayati  // VidSrk_13.17 *(322) //

\Colo iti ÷i÷iravrajyà|| 13

% tato madanavrajyà|| 14

ayaü sa bhuvanatrayaprathitasaüyamaþ ÷aükaro
bibharti vapuùà9dhunà virahakàtaraþ kàminãm  /
anena kila nirjità vayam iti priyàyàþ karaü
kareõa paritàóaya¤ jayati jàtahàsaþ smaraþ  // VidSrk_14.1 *(323) //
nãlapañahasya

bhrå÷àrïgàkçùñamuktàþ kuvalayamadhupastomalakùmãmuùo ye
kùepãyàþ kçùõasàrà narahçdayabhidas tàravakråra÷alyàþ  /
te dãrghàpàïgapuïkhàþ smitaviùaviùamàþ pakùmalàþ strãkañàkùàþ
pàyàsur vo 'tivãryàs tribhuvanajayinaþ pa¤cabàõasya bàõàþ  // VidSrk_14.2 *(324) //

manasi kusumabàõair ekakàlaü trilokãü kusumadhanur anaïgas tàóayaty aspç÷adbhiþ  /
iti vitatavicitrà÷caryasaükalpa÷ilpo jayati manasijanmà janmibhir mànitàj¤aþ  // VidSrk_14.3 *(325) //

÷atruþ kàraõamànmano 'pi bhagavàn vàmàïganityàïganaþ
svarlokasya sudhaikapànacaùako mitraü ca tàràpatiþ  /
cumbanto jagatàü manaþ sumanaso marmaspç÷aþ sàyakà
dàràþ prãtiratã iti kva mahimà kàmasya nà7laukikaþ  // VidSrk_14.4 *(326) //
manivinodasyà7må

kulagurubalànàü kelidãkùàpradàne paramasuhçd anaïgo rohiõãvallabhasya  /
api kusumapçùatkair devadevasya jetà jayati suratalãlànàñikàsåtradhàraþ  // VidSrk_14.5 *(327) //
ràja÷ekharasya

vande devam anaïgam eva ramaõãnetrotpalacchadmanà
pà÷enà8yata÷àlinà sunibióaü saüyamya lokatrayam  /
yenà7sàv api bhasmalà¤chitatanur devaþ kapàlã balàt
premakruddhanagàtmajàïghrivinatikrãóàvrate dãkùitaþ  // VidSrk_14.6 *(328) //
lalitokasya

sa jayati saükalpabhavo ratimukha÷atapatracumbanabhramaraþ  /
yasyà7nuraktalalanànayanàntavilokitaü vasatiþ  // VidSrk_14.7 *(329) //
dàmodaraguptasya

aho dhanuùi naipuõyaü manmathasya mahàtmanaþ  /
÷arãram akùataü kçtvà bhinatty antargataü manaþ  // VidSrk_14.8 *(330) //

dhanur màlà maurvã kvaõadalikulaü lakùyam abalà
mano bhedyaü ÷abdaprabhçtaya ime pa¤ca vi÷ikhàþ  /
iyठjetuü yasya tribhuvanam adehasya vibhavaþ
sa vaþ kàmaþ kàmàn di÷atu dayitàpàïgavasatiþ  // VidSrk_14.9 *(331) //

jayati sa madakhelocchçïkhalapremaràmàlalitasuratalãlàdaivataü puùpacàpaþ  /
tribhuvanajayasiddhyai yasya ÷çïgàramårter upakaraõam apårvaü màlyam indur madhåni  // VidSrk_14.10 *(332) //
utpalaràjasya

yàcyo na ka÷cana guruþ pratimà ca kàntà
påjà vilokanavigåhanacumbanàni  /
àtmà nivedyam itaravratasàrajetrãü
vandàmahe makaraketanadevadãkùàm  // VidSrk_14.11 *(333) //
vallaõasya

\Colo iti madanavrajyà|| 14

% tato vayaþsandhivrajyà|| 15

bhruvoþ kàcil lãlà pariõatir apårvà nayanayoþ
stanàbhogo 'vyaktas taruõimasamàrambhasamaye  /
idànãü bàlàyàþ kim amçtamayaþ kiü madhumayaþ
kim ànandaþ sàkùàd dhvanati madhuraþ pa¤camakalaþ  // VidSrk_15.1 *(334) //
vãryamitrasya
\var{@kalaþ\lem
    \conj\ \Ingalls, @layaþ \edKG}

unnàlàlakabha¤janàni kabarãpà÷eùu ÷ikùàraso
dantànàü parikarma nãvinahanaü bhrålàsyayogyàgrahaþ  /
tiryaglocanaceùñitàni vacasi cchekoktisaükràntayaþ
strãõàü glàyati ÷ai÷ave pratikalaü ko 'py eùa kelikramaþ  // VidSrk_15.2 *(335) //

vidhatte sollekhaü katarad iha nà7ïgaü taruõimà
tathà9pi pràgalbhyaü kim api caturaü locanayuge  /
yad àdatte dç÷yàd akhilam api bhàvavyatikaraü
manovçttiü draùñuþ prathayati ca dç÷yaü prati janam  // VidSrk_15.3 *(336) //
etau ràja÷ekharasya

etad dadhàti navayauvananartakasya ka÷mãrajacchuritatàlakayugmalakùmãm  /
madhye samucchvasitavçtti manàg upànte labdhàtmasãma kucakuómalayugmam asyàþ  // VidSrk_15.4 *(337) //

yauvananagaràrambhe ràmàhçdayasthalãùu kusumeùoþ  /
makarapatàke9ve7yaü ràjati romàvalã ramyà  // VidSrk_15.5 *(338) //
etau laóahacandrasya

calita÷i÷uda÷ànàü yauvanàrambharekhàparicayaparicumbatpremakautåhalànàm  /
ucitasahajalajjàdurbalà bàlikànàü gurujanabhayabhàjàü ke 'pi te bhråvilàsàþ  // VidSrk_15.6 *(339) //
guõe÷varasya

nai7tat samunnamitacåcukamudram antaþsaükràntasãmakucakorakacakram asyàþ  /
saüketitàïganavayauvananàñakasya ka÷mãrajacchuritanåtanakàüsyatàlam  // VidSrk_15.7 *(340) //

nitambaþ saüvàdaü masçõamaõivedyà mçgayate 
manàg gaõóaþ pàõóur madhumukulalakùmãü tulayati  /
vi÷antyàs tàruõyaü ghusçõaghanalàvaõyapayasi
prakàmaü pronmajjad vapur api ca tasyà vijayate  // VidSrk_15.8 *(341) //

udbhinnastanakuómaladvayam uraþ kiücit kapolasthalãü
limpaty eva madhåkakàntir adharaþ saümugdhalakùmãmayaþ  /
pratyàsãdati yauvane mçgadç÷aþ kiü cà7nyad àvirbhaval
làvaõyàmçtapaïkalepalaóahacchàyaü vapur vartate  // VidSrk_15.9 *(342) //

gehàd bahir virama càpalam astu dåram adyà7pi ÷ai÷avada÷àlaóitàni tàni  /
àpyàyamànajaghanasthalapãóyamànam ardhorukaü truñati putri tava kùaõena  // VidSrk_15.10 *(343) //

premà8saïgi ca bhaïgi ca prativaco 'py uktaü ca guptaü tathà
yatnàd yàcitam ànanaü prati samàdhàne ca hàne ca dhãþ  /
ity anyo madhuraþ sa ko 'pi ÷i÷utàtàruõyayor antare
vartiùõor mçgacakùuùo vijayate dvaividhyamugdho rasaþ  // VidSrk_15.11 *(344) //
lakùmãdharasya

nitambaþ svàü lakùmãm abhilaùati nà7dyà7pi labhate
samantàt sàbhogaü na ca kucavibhàgà¤citam uraþ  /
dç÷or lãlàmudrà sphurati ca na cà7pi sthitimatã
tad asyàs tàruõyaü prathamam avatãrõaü vijayate  // VidSrk_15.12 *(345) //

÷àridyåtakathàkutåhali mana÷ chekokti÷ikùàratir
nityaü darpaõapàõità sahacarãvargeõa cà8càryakam  /
prauóhastrãcaritànuvçttiùu raso bàlyena lajjà manàk
stokàrohiõi yauvane mçgadç÷aþ ko 'py eùa kelikramaþ  // VidSrk_15.13 *(346) //

dçùñiþ ÷ai÷avamaõóanà pratikalaü pràgalbhyam abhyasyate
pårvàkàram uras tathà9pi kucayoþ ÷obhàü navàm ãhate  /
no dhatte gurutàü tad apy upacitàbhogà nitambasthalã
tanvyàþ svãkçtamanmathaü vijayate netraikapeyaü vapuþ  // VidSrk_15.14 *(347) //

àkaõñhàrpitaka¤cukà¤calam uro hastàïgulãmudraõàmàtràsåtritahàsyam àsyam alasàþ pa¤càlikàkelayaþ  /
tiryaglocanaceùñitàni vacasàü chekoktisaükràntayas
tasyàþ sãdati ÷ai÷ave pratikalaü ko 'py eùa kelikramaþ  // VidSrk_15.15 *(348) //

dormålàvadhisåtritastanam uraþ snihyatkañàkùe dç÷àv
ãùattàõóavapaõóite smitasudhàcchekoktiùu bhrålate  /
cetaþ kandalitasmaravyatikaraü làvaõyam aïgair vçtaü
tanvaïgyàs taruõimni sarpati ÷anair anyai9va kàcid gatiþ  // VidSrk_15.16 *(349) //

vàraü vàram anekadhà sakhi mayà cåtadrumàõàü vane
pãtaþ karõadarãpraõàlavalitaþ puüskokilànàü dhvaniþ  /
tasminn adya punaþ ÷rutipraõayini pratyaïgam utkampitaü
tàpa÷ cetasi netrayos taralimà kasmàd akasmàn mama  // VidSrk_15.17 *(350) //
bhojyadevasya

darottànaü cakùuþ kalitaviralàpàïgavalanaü
bhaviùyadvistàristanamukulagarbhàlasam uraþ  /
nitambe saükràntàþ katipayakalà gauravajuùo
vapur mu¤cad bàlyaü kim api kamanãyaü mçgadç÷aþ  // VidSrk_15.18 *(351) //

gaõitagarimà ÷roõir madhyaü nibaddhavalitrayaü
hçdayam udayallajjaü sajjaccirantanacàpalam  /
mukulitakucaü vakùa÷ cakùur manàgvçtavakrima
kramaparigaladbàlyaü tanvyà vapus tanute ÷riyam  // VidSrk_15.19 *(352) //

bàlo 'dyà7pi kile7ti lakùitam alaükartuü nijair bhåùaõair
ràmàbhi÷ ciram udyate hçdi lihann icchàm anicchàü vahan  /
snihyattàram athà7nyadçùñivirahe yaþ saümukhaü vãkùito
namraþ smeramukhãbhavann iti vayaþsandhi÷riyà0liïgitaþ  // VidSrk_15.20 *(353) //
vallaõasya

màdhyasthyaü ca samastavastuùu paripra÷ne ÷iroghårõanaü
preyasyàü param arpitàntarabahirvçttiprapa¤cakramaþ  /
kiü cà7pi sphuñadçùñivibhramakalànirmàõa÷ikùàrasaþ
pratyaïgaü smarakelimudritamaho bàlà vayovibhrame  // VidSrk_15.21 *(354) //

padbhyàü muktàs taralagatayaþ saü÷rità locanàbhyàü
÷roõãbimbaü tyajati tanutàü sevate madhyabhàgaþ  /
dhatte vakùaþ kucasacivatàm advitãyatvam àsyaü
tadgàtràõàü guõavinimayaþ kalpito yauvanena  // VidSrk_15.22 *(355) //

bàlyaü yad asyàs trivalãtañinyàs tañe vinaùñaü saha càpalena  /
tadartham utthàpitacàrucaityakalpau stanau pàõóutarau taruõyàþ  // VidSrk_15.23 *(356) //

tadàtvapronmãlanmradimaramaõãyàt kañhinatàü
nicitya pratyaïgàd iva taruõabhàvena ghañitau  /
stanau sambibhràõàþ kùaõavinayavaijàtyamasçõasmaronmeùàþ keùàm upari na rasànàü yuvatayaþ  // VidSrk_15.24 *(357) //
muràreþ

bhrålãlà caturà tribhàgavalità dçùñir gatir mantharà
visrabdhaü hasitaü kapolaphalake vaidagdhyavakraü vacaþ  /
no7ddiùñaü guruõà na bandhukathitaü dçùñaü na ÷àstre kvacid
bàlàyàþ svayam eva manmathakalàpàõóityam unmãlati  // VidSrk_15.25 *(358) //

làvaõyàmçtasindhusàndralaharãsaüsiktam asyà vapur
jàtas tatra navãnayauvanakalàlãlàlatàmaõóapaþ  /
tatrà7yaü spçhaõãya÷ãtalataracchàyàsu suptotthitaþ
saümugdho madhubàndhavaþ sa bhagavàn adyà7pi nidràlasaþ  // VidSrk_15.26 *(359) //
vãryamitrasya

bhruvir lãlai9và7nyà darahasitam abhyasyati mukhaü
dç÷or vakraþ panthàs taruõimasamàrambhasacivaþ  /
idànãm etasyàþ kuvalayadç÷aþ pratyaham ayaü
nitambasyà8bhogo nayati maõikà¤cãm adhikatàm  // VidSrk_15.27 *(360) //
ràjyapàlasya

madhyaü baddhavalitrayaü vijayate niþsandhibandhonnamadvistàristanabhàramantharam uro mugdhàþ kapola÷riyaþ  /
kiücinmugdhavilokanãrajadç÷as tàruõyapuõyàtithes
tasyàþ kuïkumapaïkalepanaóahacchàyaü vapur vartate  // VidSrk_15.28 *(361) //
vajramuùñeþ

samastaü vij¤àya smaranarapate÷ càrucaritaü
cara÷ cakùuþ karõe kathayitum agàt satvaram iva  /
prayàõaü bàlyasya pratipadam abhåd vigrahabharaþ
parispando vàcàm api ca kucayoþ sandhir abhavat  // VidSrk_15.29 *(362) //

utkhelattrivalãtaraïgataralà romàvalã÷aivalasragvalir yuvatã dhruvaü janamanonirvàõavàràõasã  /
etasyà yad urastañãparisare yad bàlyacàpalyayoþ
sthàne yauvana÷ilpikalpitacitàcaityadvayaü dç÷yate  // VidSrk_15.30 *(363) //
bhavasya

stanodbhedaþ kiücit tyajati tanutàyàþ paricayaü
tathà madhyo bhàgas trivalivalayebhyaþ spçhayati  /
nitambe ca svairaü vilasati vilàsavyasanità
mçgàkùyàþ pratyaïgaü kçtapadam ivà7naïgalaóitam  // VidSrk_15.31 *(364) //

yat pratyaïgaü tañam anusaranty årmayo vibhramàõàü
kùobhaü dhatte yad api bahalaþ snigdhalàvaõyapaïkaþ  /
unmagnaü yat sphurati ca manàk kumbhayor dvandvam etat
tan manye 'syàþ smaragajayuvà gàhate hçttaóàgam  // VidSrk_15.32 *(365) //

kçtanibha÷ataü niùkràmantãü sakhãbhir anåddhçtàü
katham api hañhàd àkçùyà7nte pañasya nive÷itàm  /
navanidhuvanakrãóàrambhaprakampavivartinãm
anubhavamçdåbhåtatràsàü manaþ smarati priyàm  // VidSrk_15.33 *(366) //

smitaü kiücinmugdhaü taralamadhuro dçùñivibhavaþ
parispando vàcàm abhinavavilàsoktisarasaþ  /
gatãnàm àrambhaþ kisalayitalãlàparimalaþ
spç÷antyàs tàruõyaü kim iva na manoj¤aü mçgadç÷aþ  // VidSrk_15.34 *(367) //

asti bhayam asti kautukam asti ca mandàkùam asti co7tkaõñhà  /
bàlànàü praõayijane bhàvaþ ko 'py eùa naikarasaþ  // VidSrk_15.35 *(368) //

pragalbhànàm ante nivasati ÷çõoti smarakathàü
svayaü tattacceùñà÷atam abhinayenà7rpayati ca  /
spçhàm antaþ kànte vahati na samabhyeti nikañaü
yathai9ve7yaü bàlà harati ca tathai9ve7yam adhikam  // VidSrk_15.36 *(369) //

anyonyàntaranirgatàïgulidala÷reõãbhavanni÷calagranthipragrathitaü karadvayam upary uttànam àvibhratà  /
se9yaü vibhramatoraõapraõayinà jçmbhàbharottambhiteno7ccairbàhuyugena ÷aüsati manojanmaprave÷otsavam  // VidSrk_15.37 *(370) //
÷atànandasya

sa eùa yauvanàcàryaþ siddhaye smarabhåbhujaþ  /
priyàyàü balim uddi÷ya tanoti stanamaõóalam  // VidSrk_15.38 *(371) //

bibhratyà vapur unnamatkucayugaü pràdurbhavadvibhramaü
bàlàyà lasadaïgasaüdhiviramadbàlyaü valadbhrålatam  /
antar visphurati smaro bahir api vrãóà samunmãlate
svairaü locanavakrimà vilasati ÷rãþ kàcid ujjçmbhate  // VidSrk_15.39 *(372) //
rudrasya

sutanur adhunà se9yaü nimnàü svanàbhim abhãkùate
kalayati paràvçttenà7kùõà nitambasamunnatim  /
rahasi kurute vàsoguptau svamadhyakadarthanàm
api ca kim api vrãóàü krãóàsakhãm iva manyate  // VidSrk_15.40 *(373) //

yad anyonyapremapravaõayuvatãmanmathakathàsamàrambhe stambhãbhavati pulakair a¤citatanuþ  /
tathà manye dhanyaü paramasuratabrahmanirataü kuraïgàkùã dãkùàgurum akçta kaücit sukçtinam  // VidSrk_15.41 *(374) //
narasiühasya

tarantã9và7ïgàni sphuradamalalàvaõyajaladhau
prathimnaþ pràgalbhyaü stanajaghanam unmudrayati ca  /
dç÷or lãlàrambhàþ sphuñam apavadante saralatàm
aho sàraïgàkùyàs taruõimani gàóhaþ paricayaþ  // VidSrk_15.42 *(375) //
ràja÷ekharasya

gatir mandà sàndraü jaghanam udaraü kùàmam atanuþ
stanàbhogaþ stokaü vacanam atimugdhaü ca hasitam  /
vilokabhråvallãcalanalayalolaü ca nayanaü
kva jàtaü bàlàyàþ kva ca viùayam akùõor iyam agàt  // VidSrk_15.43 *(376) //
sudokasya

haratitaràü janahçdayaü kalikopagatà latà ca dayità ca  /
yadi punar atanu÷ilãmukhasamàkulà kiü na paryàptam  // VidSrk_15.44 *(377) //
gobhañasya

dhçtam iva puraþ pa÷càt kai÷cit praõunnam ivo7llasatpulakam iva yatpràptocchvàsavyudastamithontaram  /
atigatasakhãhastonmànakramaü divasakramair
idam anubhavadvà¤chàpårtikùamarddhi kucadvayam  // VidSrk_15.45 *(378) //

stanatañam idam uttuïgaü nimno madhyaþ samunnataü jaghanam  /
iti viùame hariõàkùyà vapuùi nave ka iha na skhalati  // VidSrk_15.46 *(379) //

màtrànartanapaõóitabhru vadanaü kiücitpragalbhe dç÷au
stokodbhedanive÷itastanam uro madhyaü daridràti ca  /
asyà yaj jaghanaü ghanaü ca kalayà pratyaïgam eõãdç÷aþ
satyaükàra iva smaraikasuhçdà tad yauvanenà7rpitam  // VidSrk_15.47 *(380) //
ràja÷ekharasya

ayi puràri parunmalayànilà vavur amã jagur eva ca kokilàþ  /
kalamalotkalitaü tu na me manaþ sakhi babhåva vçthai9va yathai9ùamaþ  // VidSrk_15.48 *(381) //
utpalaràjasya

skhalati vayasi bàle nirjite ràjanã7va sphurati ratinidhàne yauvane jetarã7va  /
madamadanavivçddhispardhaye9và7balànàü kim api vapuùi lãlàkuómalàni sphuñanti  // VidSrk_15.49 *(382) //

dçùñyà varjitam àrjavaü samatayà dattaü payo vakùase
kùãõàyur gatiùu tvarà smitam api bhrålàsyalãlàsakham  /
satyà na prakçtau guraþ ÷i÷utayà prasthànadattàrghayà
kà9py anyà hariõãdç÷aþ pariõatiþ kandarpamudràïkità  // VidSrk_15.50 *(383) //
ràja÷ekharasya

\Colo iti vayaþsandhivrajyà

tato yuvativarõanavrajyà

yàsàü saty api sadguõànusaraõe doùànuràgaþ sadà
yàþ pràõàn varam arpayanti na punaþ sampårõadçùñiü priye  /
atyantàbhimate 'pi vastuni vidhir yàsàü niùedhàtmakaü
tàs trailokyavilakùaõaprakçtayo vàmàþ prasãdantu vaþ  // VidSrk_16.1 *(384) //

kaõñhe mauktikamàlikàþ stanatañe kàrpåram acchaü rajaþ
sàndraü candanam aïgake valayitàþ pàõau mçõàlãlatàþ  /
tanvã naktam iyaü cakàsti ÷ucinã cãnàü÷uke bibhratã
÷ãtàü÷or adhidevate9va galità vyomàgram àrohataþ  // VidSrk_16.2 *(385) //

lãlàskhalaccaraõacàrugatàgatàni tiryagvivartitavilocanavãkùitàni  /
vàmabhruvàü mçdu ca ma¤ju ca bhàùitàni nirmàyam àyudham idaü makaradhvajasya  // VidSrk_16.3 *(386) //

dçùñà kà¤canayaùñir adya nagaropànte bhramantã mayà
tasyàm adbhutapadmam ekam ani÷aü protphullam àlokitam  /
tatro7bhau madhupau tatho9pari tayor eko 'ùñamãcandramàs
tasyà7gre paripu¤jitena tamasà naktaüdivaü sthãyate  // VidSrk_16.4 *(387) //

madhyehemalataü kapitthayugalaü pràdurbabhåva kramapràptau tàlaphaladvayaü tadanu tan niþsandhibhàvasthitam  /
pa÷càt tulyasamunnativyatikaraü sauvarõakumbhadvayàkàreõa sphuñam eva tat pariõataü kve7daü vadàmo 'dbhutam  // VidSrk_16.5 *(388) //
vittokasyai7tau

smitajyotsnàliptaü mçgamadamasãpatrahariõaü
mukhaü tanmugdhàyà harati hariõàïkasya laóitam  /
kva candre saundaryaü tadadhararuciþ sàti÷ayinã
kva bàlàyàs te te kva cañulakañàkùà nayamuùaþ  // VidSrk_16.6 *(389) //
yàgokasya

à÷caryam årjitam idaü kim u kiü madãya ittabhramo yad ayam indur anambare 'pi  /
tatrà7pi kà9pi nanu citraparampare9yam ujjçmbhitaü kuvalayadvitayaü yad atra  // VidSrk_16.7 *(390) //
÷rãharùapàladevasya

nijanayanapratibimbair ambuni bahu÷aþ pratàrità kà9pi  /
nãlotpale 'pi vimçùati karam arpayituü kusumalàvã  // VidSrk_16.8 *(391) //
dharaõãdharasya

yauvana÷ilpisukalpitanåtanatanuve÷ma vi÷ati ratinàthe  /
làvaõyapallavàïgau maïgalakala÷au stanàv asyàþ  // VidSrk_16.9 *(392) //

ekam eva baliü baddhvà jagàma harir unnatim  /
asyàs trivalibandhena sai9va madhyasya namratà  // VidSrk_16.10 *(393) //

romàvalã kanakacampakadàmagauryà lakùmãü tanoti navayauvanasambhçta÷rãþ  /
trailokyalabdhavijayasya manobhavasya sauvarõapaññalikhite9va jayapra÷astiþ  // VidSrk_16.11 *(394) //

dç÷à dagdhaü manasikaü jãvayanti dç÷ai9va yàþ  /
viråpàkùasya jayinãs tàþ sutve vàmalocanàþ  // VidSrk_16.12 *(395) //

so 'yam abhyuditaþ pa÷ya priyàyà mukhacandramàþ  /
yasya pàrvaõacandreõa tulyatai9va hi là¤chanam  // VidSrk_16.13 *(396) //

vidhàyà7pårvapårõendum asyà mukham abhåd dhruvam  /
dhàtà jinàsanàmbhojavinimãlanaduþsthitaþ  // VidSrk_16.14 *(397) //
÷rãharùadevasya

mai9kaü tamaþstabakam årdhvam apàkçthàs tvam eõaü tyajà7sya vimale nayane gçhàõa  /
lolàlakaü taralavãkùitam àyatàkùyàþ sàkùàn mukhaü yadi bhavàn anukartukàmaþ  // VidSrk_16.151 *(398) //

etasminn avadàtakàntini kucadvandve kuraïgãdç÷aþ
saükràntapratibimbam aindavam idaü dvedhà vibhaktaü vapuþ  /
ànandottaralasya puùpadhanuùas tatkàlançtyotsavapràptiprodyatakàüsyatàlayugalapràyaü samàlokyate  // VidSrk_16.16 *(399) //
vasukalpasya 

ghanaå8rå tasyà yadi yadi vidagdho 'yam adharaþ
stanadvandvaü sàndraü yadi yadi mukhàbjaü vijayate  /
hatau rambhàstambhau hatam ahaha bandhåkakusumaü
hatau hemnaþ kumbhàv ahaha vihataþ pàrvaõa÷a÷ã  // VidSrk_16.17 *(400) //

yad api vibudhaiþ sindhor antaþ kathaücid upàrjitaü
tad api sakalaü càrustrãõàü mukheùu vibhàvyate  /
surasumanasaþ ÷vàsàmode ÷a÷ã ca kapolayor
amçtam adhare tiryagbhåte viùaü ca vilocane  // VidSrk_16.18 *(401) //
lakùmãdharasya 

taralanayanà tanvaïgã9yaü payodharahàriõã
racanapañunà manye dhàtrà ÷a÷idravanirmità  /
bhavatu mahimà làvaõyànàm ayaü katham anyathà
vigalitatanur lekhà÷eùaþ kathaü ca ni÷àkaraþ  // VidSrk_16.19 *(402) //
suvarõarekhasya

so 'naïgaþ kusumàni pa¤ca vi÷ikhàþ puùpàõi bàõàsanaü
svacchandacchidurà madhuvratamayã païktir guõaþ kàrmuke  /
evaüsàdanam utsaheta sa jagaj jetuü kathaü manmathaü
tasyà7mogham amår bhavanti na hi ced astraü kuraïgãdç÷aþ  // VidSrk_16.20 *(403) //
amarasiühasya

gurutàü jaghanastanayoþ sraùñur muùñyo9nnamayya tulitavataþ  /
magnàïgulisaüdhitrayanirgatalàvaõyapaïktilà trivalã  // VidSrk_16.21 *(404) //

asàraü saüsàraü parimuùitaratnaü tribhuvanaü
niràlokaü lokaü maraõa÷araõaü bàndhavajanam  /
adarpaü kandarpaü jananayananirmàõam aphalaü
jagaj jãrõàraõyaü katham asi vidhàtuü vyavasitaþ  // VidSrk_16.22 *(405) //
bhavabhåteþ

tvadgaõóasthalapàõóu dehi lavalaü dehi tvadoùñhàruõaü
bimbaü dehi nitambini tvadalaka÷yàmaü ca me jàmbavam  /
ity akùuõõamanoj¤acàñujanitavrãóaþ purandhrãjano
dhanyànàü bhavaneùu pa¤jara÷ukair àhàram abhyarthyate  // VidSrk_16.23 *(406) //
vàkkåñasya

dårvà÷yàmo jayati pulakair eùa kàntaþ kapolaþ
kastårãbhiþ kim iha likhito dràvióaþ patrabhaïgaþ  /
pratyagràõi priyakararuhakrãóitàny eva mugdhe
÷obhàbhà¤ji stanakala÷ayos tanvi hàro 'pi bhàraþ  // VidSrk_16.24 *(407) //

janaþ puõyair yàyàj jaladhijalabhàvaü jalamucaü
tathàvasthaü cai7naü vidadhati ÷ubhaiþ ÷uktivadane  /
tatas tàü ÷reyobhiþ pariõatim asau vindati yayà
ruciü tanvan pãnastani hçdi tavà7yaü vilasati  // VidSrk_16.25 *(408) //
acalasiühasya

na nãlàbjaü cakùuþ sarasiruham etan na vadanaü
na bandhåkasye7daü kusumam adharas taddyutidharaþ  /
mamà7py atra bhràntiþ prathamam abhavad bhçïga kim u te
kçtaü yatnair ebhyo virama virama ÷ràmyasi mudhà  // VidSrk_16.26 *(409) //

manasijavijayàstraü netravi÷ràmapàtraü
tava mukham anukartuü tanvi và¤chà dvayo÷ ca  /
iti janitavirodhàd bhåtakopàd ivà7yaü
harati tuhinara÷miþ païkajànàü vikà÷am  // VidSrk_16.27 *(410) //
dharmàkarasya

cetobhuvo racitavibhramasaüvidhànaü nånaü na gocaram abhåd dayitànanaü vaþ  /
tatkàntisampadam avàpsyata cec cakoràþ pànotsavaü kim akariùyata candrikàsu  // VidSrk_16.28 *(411) //

yad gãyate jagati ÷astrahatà vrajanti nånaü suràlayam iti sphuñam etad adya  /
såcyagramàtraparikhaõóitavigraheõa pràptaü yataþ stanatañaü tava ka¤cukena  // VidSrk_16.29 *(412) //

anena kumbhadvayasaünive÷asaülakùyamàõena kucadvayena  /
unmajjatà yauvanavàraõena vàpã9va tanvaïgi taraïgità9si  // VidSrk_16.30 *(413) //
bhàgurasya

satyaü ÷araiþ sumanasàü hçdayaü tavai7tal lolàkùi nirbharam apåri manobhavena  /
àmodam ulbaõam akçtrimam udvahanti ÷vàsàþ svabhàvasubhagaü katham anyathai9te  // VidSrk_16.31 *(414) //

sutanu bhavagabhãraü gartam utpàdya nàbhãm adha upari nidhàya stambhikàü romaràjãm  /
stanayugabharabhaïgà÷aïkitene7va dhàtrà trivalivalayabaddhaü madhyam àlokayàmaþ  // VidSrk_16.32 *(415) //

muhuþ ÷astracchedair muhur asamapàùàõakaùaõair
muhur jyotiþkùepaiþ payasi paritàpaiþ pratimuhuþ  /
tad evaü tanvaïgyàþ katham api nitambasthalam idaü
mayà labdhaü puõyair iti raõati kà¤cãparikaraþ  // VidSrk_16.33 *(416) //

guõavçddhir varõalopadvandvanipàtopasargasaükãrõà  /
durghañapañavàkyàrthà vyàkaraõaprakriye9và7sau  // VidSrk_16.34 *(417) //

nayanacchalena sutanor vadanajite ÷a÷ini kulavibhau krodhàt  /
nàsànàlanibaddhaü sphuñitam ive7ndãvaraü dvedhà  // VidSrk_16.35 *(418) //

cakùur mecakam ambujaü vijayate vaktrasya mitraü ÷a÷ã
bhråsåtrasya sanàbhi manmathadhanur làvaõyapuõyaü vapuþ  /
rekhà kà9pi radacchade ca sutanor gàtre ca tat kàminãm
enàü varõayità smaro yadi sa ced vaidarbhyam abhyasyati  // VidSrk_16.36 *(419) //
ràja÷ekharasyai7tau

caõóã÷adarpadalanàt prabhçti smarasya vàmabhruvàü vadanam eva hi ràjadhànã  /
niþ÷aïkam aïkuritapuùpitakàntikà÷e tatrà7dhunà tuhinadhàmni mçgà÷ caranti  // VidSrk_16.37 *(420) //
sarokasya

làvaõyakàntiparipåritadiïmukhe 'smin smere 'dhunà tava mukhe taralàyatàkùi  /
kùobhaü yad eti na manàg api tena manye suvyatam eva jalarà÷ir ayaü payodhiþ  // VidSrk_16.38 *(421) //
ànandavardhanasya

adhãràkùyàþ pãnastanakala÷am àskandasi muhuþ
kramàd årudvandvaü kalayasi ca làvaõyalalitam  /
bhujà÷liùño harùàd anubhavasi hastàhatikalàm
idaü vãõàdaõóa prakañaya phalaü kasya tapasaþ  // VidSrk_16.39 *(422) //
vàcaspateþ

na tàvad bimboùñhi sphuritanavaràgo 'yam adharo
na cà7mã te dantàþ sudati jitakundendumahasaþ  /
imàü manye mudràm atanutarasindårasubhagàm
idaü muktàratnaü madanançpater mudritam iva  // VidSrk_16.40 *(423) //
kamalàdharasya

imau rambhàstambhau dviradapatikumbhadvayam idaü
tad etal lãlàbjaü ÷aradamçtara÷miþ sphuñam ayam  /
kim aïge tanvaïgyàþ kalayati jagat kàntam adhikaü
yad etasyàü ÷a÷vat parava÷am ivo7nmattam iva ca  // VidSrk_16.41 *(424) //

janànanda÷ candro bhavati na kathaü nàma sukçtã
prayàto 'vasthàbhis tisçbhir api yaþ koñim iyatãm  /
bhruvor lãlàü bàlaþ ÷riyam alikapaññasya taruõo
mukhendoþ sarvasvaü harati hariõàkùyàþ pariõataþ  // VidSrk_16.42 *(425) //
vàmadevasya

làvaõyasindhur aparai9va hi ke9yam atra yatro7tpalàni ÷a÷inà saha samplavante  /
unmajjati dviradakumbhatañã ca yatra yatrà7pare kadalakàõóamçõàladaõóàþ  // VidSrk_16.43 *(426) //
÷rãvikramàdityadevasya

iyaü gehe lakùmãr iyam amçtavartir nayanayor
asàv asyàþ spar÷o vapuùi balaha÷ candanarasaþ  /
ayaü kaõñhe bàhuþ ÷i÷iramasçõo mauktikarasaþ
kim asyà na preyo yadi param asahyas tu virahaþ  // VidSrk_16.44 *(427) //
bhavabhåteþ

nitamba÷rãþ kaü na svagatamitayànaü janayati
stanàbhogo mugdhe hçdayam aparasyà7pi harati  /
tavà7kùõor apabhraùñaü smarajara÷arendãvaradalaü
mukhaü tad yasye7nduþ prathamalikhanapro¤chanapadam  // VidSrk_16.45 *(428) //
vallaõasya

sajanmànau tulyàvabhijanabhuvàjanma ca sahaprabuddhau nàmnà ca stana iti samànaå7dayinau  /
mithaþ sãyamàtre yad idam anayor maõóalavator api spardhàyuddhaü tad iha hi namasyaþ kaõñhinimà  // VidSrk_16.46 *(429) //
bhàvakadevyàþ

÷çïgàradrumama¤jarã sukhasudhàsarvasvanikùepabhåþ
sargàbhyàsaphalaü vidher madhumayã vartir jagaccakùuùàm  /
lãlànirjhariõã manojançpater làvaõyasindhor iyaü
velà kasya mçgekùaõà sukçtinaþ saundaryasãmàsthalã  // VidSrk_16.47 *(430) //
himàïgasya

kim iyam amçtavartiþ kiü nu làvaõyasindhuþ
kim atha nalinalakùmãþ kiü nu ÷çïgàravallã  /
iti navahariõàkùyàþ kàntim àlokayanto
jagad akhilam asàraü bhàram àlocayàmaþ  // VidSrk_16.48 *(431) //

smitajyotsnàdhautaü sphuradadharapatraü mçgadç÷àü
mukhàbjaü cet pãtaü tad alam iha pãyåùakathayà  /
aho mohaþ ko 'yaü ÷atamakhamukhànàü sumanasàü
yad asyà7rthe 'tyarthaü jaladhimathanàyàsam avi÷an  // VidSrk_16.49 *(432) //

etal locanam utpalabhramava÷àt padmabhramàd ànanaü
bhràntyà bimbaphalasya cà7jani dadhad vàmàdharo vedhasà  /
tasyàþ satyam anaïgavibhramabhuvaþ pratyaïgam àsaïginã
bhràntir vi÷vasçjo 'pi yatra kiyatã tatrà7smadàder matiþ  // VidSrk_16.50 *(433) //
vãryamitrasya

ànãlacåcuka÷ilãmukham udgataikaromàvalãvipulanàlam idaü priyàyàþ  /
uttu|ngasaügatapayodharapadmayugmaü nàbher adhaþ kathayatã7va mahànidhànam  // VidSrk_16.51 *(434) //

yannàmà9pi sukhàkaroti kalayaty urvãm api dyàm iva
pràptir yasya yadaïgasaïgavidhinà kiü yan na nihnåyate  /
antaþ kiü ca sudhàsapatnam ani÷aü jàgarti yad ràgiõàü
vi÷rambhàspadam adbhutaü kim api tat kànte9ti tattvàntaram  // VidSrk_16.52 *(435) //

tanvaïgyàþ stanayugmena mukhaü na prakañãkçtam  /
hàràya guõine sthànaü na dattam iti lajjayà  // VidSrk_16.53 *(436) //
bhojyadevasya

hantu nàma jagat sarvam aviveki kucadvayam  /
pràpta÷ravaõayor akùõor na yuktaü janamàraõam  // VidSrk_16.54 *(437) //
dharmakãrteþ
\var{yuktaü\lem
     \msK, muktaü \edKG}
% NB Ingalls also translates muktam, but yuktam clearly right!!

tanvaïgãnàü stanau dçùñvà ÷iraþ kampàyate yuvà  /
tayor antarasaülagnàü dçùñim utpàñayann iva  // VidSrk_16.55 *(438) //
pàõineþ

÷ikhariõi kva nu nàma kiyacciraü kimabhidhànam asàv akarot tapaþ  /
taruõi yena tavà7dharapàñalaü da÷ati bimbaphalaü ÷uka÷àvakaþ  // VidSrk_16.56 *(439) //

yàtà locanagocaraü yadi vidher eõekùaõà sundarã
ne7yaü kuïkumapaïkapi¤jaramukhã teno7jjhità syàt kùaõam  /
nà7py àmãlitalocanasya racanàd råpaü bhaved ãdç÷aü
tasmàt sarvam akartçkaü jagad idaü ÷reyo mataü saugatam  // VidSrk_16.57 *(440) //
dharmakãrteþ

vyarthaü vilokya kusumeùum asuvyaye 'pi gaurãpatãkùaõa÷ikhijvalito manobhåþ  /
roùàd va÷ãkaraõam astram upàdade yàü sà subhruvàü vijayate jagati pratiùñhà  // VidSrk_16.58 *(441) //
manovinodakçtaþ

àrabdhe dayitàmukhapratisame nirmàtum asminn api
vyaktaü janmasamànakàlamilitàm aü÷ucchañàü varùati  /
àtmadrohiõi rohiõãparivçóhe paryaïkapaïkeruhaþ
saükocàd atiduþsthitasya na vidhes tacchilpam unmãlitam  // VidSrk_16.59 *(442) //

anena rambhoru bhavanmukhena tuùàrabhànos tulayà jitasya  /
ånasya nånaü paripåraõàya tàràþ sphuranti pratimànakhaõóàþ  // VidSrk_16.60 *(443) //

gotre sàkùàd ajani bhagavàn eùa yat padmayoniþ
÷ayyotthàyaü yad akhilamahaþ prãõayanti dvirephàn  /
ekàgràü yad dadhati bhagavaty uùõabhànau ca bhaktiü
tat pràpus te sutanu vadanaupamyam ambhoruhàõi  // VidSrk_16.61 *(444) //
muràrer amã

koùaþ sphãtataraþ sthitàni paritaþ patràõi durgaü jalaü
maitraü maõóalam ujjvalaü ciram adho nãtàs tathà kaõñakàþ  /
ity àkçùña÷ilãmukhena racanàü kçtvà tad atyadbhutaü
yat padmena jigãùuõà9pi na jitaü mugdhe tvadãyaü mukham  // VidSrk_16.62 *(445) //

sà ràmaõãyakanidher adhidevatà và saundaryasàrasamudàyaniketanaü và  /
tasyàþ sakhe niyatam indusudhàmçõàlajyotsnàdi kàraõam abhån madana÷ ca vedhàþ  // VidSrk_16.63 *(446) //
bhavabhåteþ

upapràkàràgraü prahiõu nayane tarkaya manàg
anàkà÷e ko 'yaü galitahariõaþ ÷ãtakiraõaþ  /
sudhàbaddhagràsair upavanacakorair anusçtàü
kira¤ jyotsnàm acchàü navalavalapàkapraõayinãm  // VidSrk_16.64 *(447) //
ràja÷ekharasya

candro jaóaþ kadalakàõóam akàõóa÷ãtam indãvaràõi ca visåtritavibhramàõi  /
yenà8kriyanta sutanoþ sa kathaü vidhàtà kiü candrikàü kvacid a÷ãtaruciþ prasåte  // VidSrk_16.65 *(448) //
ayam api tasyai7va

alãkavyàmuktapracurakabarãbandhanamiùàd
uda¤caddorvallãdvayadhçtaparãve÷anihitaþ  /
ayaü jçmbhàrambhasphañika÷ucidantàü÷unicayo
mukhendur gauràïgyà galitamçgalakùmà vijayate  // VidSrk_16.66 *(449) //

rambhoru kùipa locanàrdham abhito bàõàn vçthà manmathaþ
saüdhattàü dhanur ujjhatu kùaõam ito bhråvallim ullàsaya  /
kiü cà7ntarnihitànuràgamadhuràm avyaktavarõakramàü
mugdhe vàcam udãrayà7stu jagato vãõàsu bhedãbhramaþ  // VidSrk_16.67 *(450) //

pàõau padmadhiyà madhåkamukulabhràntyà tathà gaõóayor
nãlendãvara÷aïkayà nayanayor bandhåkabuddhyàdhare  /
lãyante kabarãùu bàndhavajanavyàmohajàtaspçhà
durvàrà madhupàþ kiyanti sutanu sthànàni rakùiùyasi  // VidSrk_16.68 *(451) //

dçùñàþ ÷aivalama¤jarãparicitàþ sindho÷ ciraü vãcayo
ratnàny apy avalokitàni bahu÷o yuktàni muktàphalaiþ  /
yat tu pro¤chitalà¤chane himarucaå7nnidram indãvaraü
saüsaktaü ca mitho rathàïgayugalaü tat kena dçùñaü punaþ  // VidSrk_16.69 *(452) //
vikramàdityasya

anyonyopamitaü yugaü nirupamaü te 'yugmam aïgeùu yat
so 'yaü sikthakam àsyakàntimadhunas tanvaïgi candras tava  /
tvadvàcàü svaramàtrikàü madakalaþ puùkokilo ghoùayaty
abhyàsasya kim asty agocaram iti pratyà÷ayà mohitaþ  // VidSrk_16.70 *(453) //

làvaõyadraviõavyayo na gaõitaþ kle÷o mahàn svãkçtaþ
svacchandaü vasato janasya hçdaye cintàjvaro nirmitaþ  /
eùà9pi svaguõànuråparamaõàbhàvàd varàkã hatà
ko 'rtha÷ cetasi vedhasà vinihitas tanvyàs tanuü tanvatà  // VidSrk_16.71 *(454) //
dharmakãrteþ

kiü kaumudãþ ÷a÷ikalàþ sakalà vicårõya
saüyojya cà7mçtarasena punaþ prayatnàt  /
kàmasya ghoraharahåükçtidagdhamårteþ
saüjãvanauùadhir iyaü vihità vidhàtrà  // VidSrk_16.72 *(455) //
bhaññodbhañasya

asyàþ sargavidhau prajàpatir abhåc candro nu kàntipradaþ
÷çïgàraikarasaþ svayaü tu madano màsaþ sa puùpàkaraþ  /
vedàbhyàsajaóaþ kathaü nu viùayavyàvçttakautåhalo
nirmàtuü prabhaven manoharam idaü råpaü puràõo muniþ  // VidSrk_16.73 *(456) //
kàlidàsasya

tad vaktraü yadi mudrità ÷a÷ikathà hà hema sà ced dyutis
tac cakùur yadi hàritaü kuvalayais tac co7tsmitaü kà sudhà  /
dhik kandarpadhanur bhruvau yadi ca te kiü và bahu bråmahe
yat satyaü punaruktavastuvimukhaþ sargakramo vedhasaþ  // VidSrk_16.74 *(457) //
ràja÷ekharasya

tasyà mukhasyà8yatalocanàyàþ kartuü na ÷aktaþ sadç÷aü priyàyàþ  /
itã7va ÷ãtadyutir àtmabimbaü nirmàya nirmàya punar bhinatti  // VidSrk_16.75 *(458) //

tulitas tvanmukhenà7yaü yad unnamati candramàþ  /
avanamramukhi vyaktam etenai7và7sya làghavam  // VidSrk_16.76 *(459) //

tapasyatã7va candro 'yaü tvanmukhendujigãùayà  /
kç÷aþ ÷ambhujañàjåñatañinãtañam à÷ritaþ  // VidSrk_16.77 *(460) //

tava tanvi stanàv etau kurvàte vigrahaü gurum  /
anyonyamaõóalàkràntau naùñasaüdhã nçpàv iva  // VidSrk_16.78 *(461) //

pràyaþ stanatañãbhåmiþ prakàmaphaladàyinã  /
yasyàm agre karaü dattvà yojyate nakhalàïgalam  // VidSrk_16.79 *(462) //

amãùàü maõóalàbhogaþ stanànàm eva ÷obhate  /
yeùàm upetya sotkampà ràjàno 'pi karapradàþ  // VidSrk_16.80 *(463) //

lakùmãü vakùasi kaustubhastabakini premõà karoty acyuto
dehàrdhe vahati tripióapagurur gaurãü svayaü ÷aükaraþ  /
÷aïke païkajasambhavas tu bhagavàn adyà7pi bàlyàvadhiþ
sarvàïgapraõayàü priyàü kalayituü dãrghaü tapas tapyate  // VidSrk_16.81 *(464) //

\Colo iti yuvativarõanavrajyà|| 16

% tato 'nuràgavrajyà|| 17

dattvà vàmakaraü nitambaphalake lãlàvalanmadhyayà 
vyàvçttastanam aïgacumbicibukaü sthitvà tayà màü prati  /
antarvisphuradindranãlamaõimanmuktàvalãmàüsalàþ
saprema prahitàþ smarajvaramuco dvitràþ kañàkùacchañàþ  // VidSrk_17.1 *(465) //

àkarõàntavisarpiõaþ kuvalayacchàyàmuùa÷ cakùuùaþ
kùepà eva tavà8haranti hçdayaü kiü sambhrameõà7munà  /
mugdhe kevalam etad àhitanakhotkhàtàïkam utpàü÷ulaü
bàhvor målam alãkamuktakabarãbandhacchalàd dar÷itam  // VidSrk_17.2 *(466) //

tarattàraü tàvat prathamam atha citràrpitam iva
kramàd evà7pàïge sahajam iva lãlàmukulitam  /
tataþ kiücit phullaü tadanu ghanabàùpàmbulaharãparikùàmaü cakùuþ patatu mayi tasyà mçgadç÷aþ  // VidSrk_17.3 *(467) //
vãryamitrasya

lãlàtàõóavitabhru vibhramavalad vaktraü kuraïgãdç÷à
sàkåtaü ca sakautukaü ca suciraü nyastàþ kilà7smàn prati  /
nãlàbjavyatimi÷raketakadaladràghãyasãnàü srajàü
sodaryàþ suhçdaþ smarasya sudhayà digdhàþ kañàkùacchañàþ  // VidSrk_17.4 *(468) //
ràja÷ekharasya

dçùñà dçùñim adho dadàti kurute nà8làpam àbhàùità
÷ayyàyàü parivçtya tiùñhati balàd àliïtità vepate  /
niryàntãùu sakhãùu vàsabhavanàn nirgantum eve8hate
yàtà vàmatayai9va me 'dya sutaràü prãtyai navoóhà priyà  // VidSrk_17.5 *(469) //

tadvrãóàbharabhugnam àsyakamalaü vinyasya jànåpari 
prodyatpakùmanirãkùitaü vijayate saprema vàmabhruvaþ  /
hàsya÷rãlavalà¤chità ca yad asàv asyàþ kapolasthalã
lokallocanagocaraü vrajati sa svargàd apårvo vidhiþ  // VidSrk_17.6 *(470) //
pradyumnasya

bisakavalanalilàmagnapårvàrdhakàyaü kamalam iti gçhãtaü haüsam à÷u tyajantyàþ  /
viratacaritatàrasphàranetraü yad asyà÷ cakitam iha na dçùñaü måóha tad va¤cito 'si  // VidSrk_17.7 *(471) //

ayaü lokanmuktàvalikiraõamàlàparikaraþ sphuñasye7ndor lakùmãü kùapayitum alaü manmathasuhçt  /
vi÷àlaþ ÷yàmàyàþ skhalitaghananãlàü÷ukavçtiþ stanàbhogaþ snihyanmasçõaghusçõàlepasubhagaþ  // VidSrk_17.8 *(472) //

manye hãnaü stanajaghanayor ekam à÷aïkya dhàtrà
pràrabdho 'syàþ parikalayituü pàõinà0dàya madhyaþ  /
làvaõyàrdre katham itarathà tatra tasyà7ïguãnàm
àmagnànàü trivalivalayacchadmanà bhànti mudràþ  // VidSrk_17.9 *(473) //

yatrai7tan mçganàbhipatratilakaü puùõàti lakùma÷riyaü
yasmin hàsamayo vilimpati di÷o làvaõyabàlàtapaþ  /
tan mitraü kusumàyudhasya dadhatã bàlàndhakàrà¤cità
tàraikàvalimaõóane9yam anaghà ÷yàmà vadhår dç÷yatàm  // VidSrk_17.10 *(474) //
manovinodasyà7mã

vaktràmbujaü bhujamçõàlalataü priyàyà làvaõyavàri valivãci vapus taóàgam  /
tatpremapaïkapatito na samujjihãte maccittaku¤jarapatiþ parigàhamànaþ  // VidSrk_17.11 *(475) //

kçcchreõo7ruyugaü vyatãtya suciraü bhràntvà nitambasthale
madhye 'syàs trivalãvibhaïgaviùame niùpandatàm àgatà  /
maddçùñis tçùite9va samprati ÷anair àruhya tuïgau stanau
sàkàïkùaü muhur ãkùate jalalavaprasyandinã locane  // VidSrk_17.12 *(476) //
÷rãharùadevasya

alam aticapalatvàt svapnamàyopamatvàt pariõativirasatvàt saügamena priyàyàþ  /
iti yadi ÷atakçtvas tattvam àlokayàmas tad api na hariõàkùãü vismaraty antaràtmà  // VidSrk_17.13 *(477) //
napuüsakam iti j¤àtvà tàü prati prahitaü manaþ  /
ramate tac ca tatrai7va hatàþ pàõininà vayam  // VidSrk_17.14 *(478) //

hàro 'yaü hariõàkùãõàü luñhati stanamaõóale  /
muktànàm apy avasthe9yaü ke vayaü smarakiükaràþ  // VidSrk_17.15 *(479) //
dharmakãrter amã

sà sundarã9ti taruõã9ti tanådarã9ti mugdhe9ti mugdhavadane9ti muhur muhur me  /
kàntàm ayaü virahiõãm anurantukàmaþ kàmàturo japati mantram ivà7ntaràtmà  // VidSrk_17.16 *(480) //
vãryamitrasya 

sà bàlà vayam apragalbhamanasaþ sà strã vayaü kàtaràþ
sà0kràntà jaghanasthalena guruõà gantuü na ÷aktà vayam  /
sà pãnonnatimatpayodharayugaü dhatte sakhedà vayaü
doùair anyajanà÷rito 'pañavo jàtàþ sma ity adbhutam  // VidSrk_17.17 *(481) //
dharmakãrteþ

alasavalitamugdhasnigdhaniùpandamandair
adhikavikasadantarvismayasmeratàraiþ  /
hçdayam a÷araõaü me pakùmalàkùyàþ kañàkùair
apahçtam apaviddhaü pãtam unmålitaü ca  // VidSrk_17.18 *(482) //

yàntyà muhur valitakandharam ànanaü tad
àvçttavçnta÷atapatranibhaü vahantyà  /
digdho 'mçtena ca viùeõa ca pakùmalàkùyà
gàóhaü nikhàta iva me hçdaye kañàkùaþ  // VidSrk_17.19 *(483) //

paricchedavyaktir bhavati na purasthe 'pi viùaye
bhavaty abhyaste 'pi smaraõam atathàbhàvaviramam  /
na saütàpacchedo himasarasi và candramasi và
mano niùñhà÷ånyaü bhramati ca kim apy àlikhati ca  // VidSrk_17.20 *(484) //

paricchedàtãtaþ sakalavacanànàm aviùayaþ
punarjanmany asminn anubhavapathaü yo na gatavàn  /
vivekapradhvaüsàd upacitamahàmohagahano
vikàraþ ko 'py antar jaóayati ca tàpaü ca kurute  // VidSrk_17.21 *(485) //
bhavabhåter amã

gacchantyà muhur arpitaü mçgadç÷à tàrasphuradvãkùaõaü
pràntabhràmyadasa¤jitabhru yad idaü kiü tan na jànãmahe  /
kvà7pi svedasamuccayaþ snapayati kvà7pi prakamodgamaþ
kvà7py aïgeùu tuùànalapratisamaþ kandarpadarpakramaþ  // VidSrk_17.22 *(486) //

amçtasiktam ivà7ïgam idaü yadi bhavati tanvi tavà7dbhutavãkùitaiþ  /
adharam indukaràd api ÷ubhrayanty aruõayanty aruõàd api kiü dç÷am  // VidSrk_17.23 *(487) //

sà netrà¤janatàü punar vrajati me vàcàm ayaü vibhramaþ
pratyàsannakaragrahe9ti ca karã hastodare ÷àyitaþ  /
etàvad bahu yad babhåva katham apy ekatra manvantare
nirmàõaü vapuùo mamo7rutapasas tasyà÷ ca vàmabhruvaþ  // VidSrk_17.24 *(488) //
vallaõasya

nånam àj¤àkaras tasyàþ subhruvo makaradhvajaþ  /
yatas tannetrasaücàrasåciteùu pravartate  // VidSrk_17.25 *(489) //

àdau vismayanistaraïgam anu ca preïkholitaü sàdhvasair
vrãóànamram atha kùaõaü pravikasattàraü didçkùàrasaiþ  /
àkçùñaü sahajàbhijàtyakalanàt premõà puraþ preritaü
cakùur bhåri kathaükathaücid agamat preyàüsam eõãdç÷aþ  // VidSrk_17.26 *(490) //

gacchati puraþ ÷arãraü dhàvati pa÷càd asaüsthitaü cetaþ  /
cãnàü÷ukam iva ketoþ prativàtaü nãyamànasya  // VidSrk_17.27 *(491) //
kàlidàsasya

ayaü te vidrumacchàyo marumàrga ivà7dharaþ  /
karoti kasya no bàle pipàsàkulitaü manaþ  // VidSrk_17.28 *(492) //
daõóinaþ

asyàs tuïgam iva stanadvayam idaü nimne9va nàbhiþ sthità
dç÷yante viùamonnatà÷ ca valayo bhittau samàyàm api  /
aïge ca pratibhàti màrdavam idaü snigdhasvabhàva÷ ciraü
premõà manmukhacandram ãkùita eva smere9va vaktã7ti ca  // VidSrk_17.29 *(493) //

svacchandaü svagçhàïgaõaü bhramati sà maddar÷anàl lãyate
dhanyàn pa÷yati locanena sakalenà7rdhena màü vãkùate  /
anyàn mantrayate punar mayi gate maunaü samàlambate
nãto dåram ahaü tayà dayitayà sàmànyalokàd api  // VidSrk_17.30 *(494) //

sa khalu sukçtibhàjàm agraõãþ sa atidhanyo
vinihitakucakumbhà pçùñhato yan mçgàkùã  /
bahalataranakhàgrakùodavinyastamàrge 
÷irasi ñasiti likùàü hanti håükàragarbham  // VidSrk_17.31 *(495) //

alasayati gàtram adhikaü bhramayati cetas tanoti saütàpam  /
mohaü ca muhuþ kurute viùamaviùaü vãkùitaü tasyàþ  // VidSrk_17.32 *(496) //

mattebhakumbhapariõàhini kuïkumàrdre kàntàpayodharayuge ratikhedakhinnaþ  /
vakùo nidhàya bhujapa¤jaramadhyavartã dhanyaþ kùapàþ kùapayati kùaõalabdhanidraþ  // VidSrk_17.33 *(497) //

dhik tasya måóhamanasaþ kukaveþ kavitvaü yaþ strãmukhaü ca ÷a÷inaü ca samãkaroti  /
bhråbhaïgavibhramavilàsanirãkùitàni kopaprasàdahasitàni kutaþ ÷a÷àïke  // VidSrk_17.34 *(498) //

tàvaj jaràmaraõabandhuviyoga÷okasaüvegabhinnamanasàm apavargavà¤chà  /
yàvan na vakragatir a¤jananãlarocir eõãdç÷àü da÷ati locanadanta÷åkaþ  // VidSrk_17.35 *(499) //

sà yair dçùñà na và dçùñà muùitàþ samam eva te  /
hçtaü hçdayam ekeùàm anyeùàü cakùuùaþ phalam  // VidSrk_17.36 *(500) //

sà bàle9ti mçgekùaõe9ti vikasatpadmànane9ti kramapronmãlatkucakuómale9ti hçdaya tvàü dhig vçthà ÷ràmyasi  /
màye9yaü mçgatçùõikàsv api payaþ pàtuü samãhà tava
tyaktavye pathi mà kçthàþ punar api premapramàdàspadam  // VidSrk_17.37 *(501) //
dharmakãrteþ

avacanaü vacanaü priyasaünidhàv anavalokanam eva vilokanam  /
avayavàvaraõaü ca yad a¤calavyatikareõa tad aïgasamarpaõam  // VidSrk_17.38 *(502) //

romà¤cair iva kãlità calati no dçùñiþ kapolasthale
svàntaü premapayodhipaïkapatanàn ni÷ceùñam àste gatam  /
uddhàràya tayor gatà iva punas tràsàn nivçttà iva
÷vàsà dãrgham aho gatàgatam amã kurvanta evà8sate  // VidSrk_17.39 *(503) //

yadi sarojam idaü kva ni÷i prabhà yadi ni÷àpatir ahni kuto nu sa   /
racayato9bhayadharmi tavà8nanaü prakañitaü vidhinà bahu naipuõam  // VidSrk_17.40 *(504) //

abhimukhe mayi saüvçtam ãkùitaü hasitam anyanimittakathodayam  /
vinayavàritavçttir atas tayà na vivçto madano na ca saüvçtaþ  // VidSrk_17.41 *(505) //

ko 'sau kçtã kathaya ko madanaikabandhur udgrãvam arcayasi kasya mçgàkùi màrgam  /
nãlàbjakarburitamadhyavinidrakundadàmàbhiràmarucibhis taralaiþ kañàkùaiþ  // VidSrk_17.42 *(506) //

guruõà stanabhàreõa mukhacandreõa bhàsvatà  /
÷anai÷caràbhyàü pàdàbhyàü reje grahamayã9va sà  // VidSrk_17.43 *(507) //
sàvarõeþ

alasavalitaiþ premàrdràrdrair nimeùaparàïmukhaiþ
kùaõam abhimukhaü lajjàlolair muhur mukulãkçtaiþ  /
hçdayanihitaü bhàvàkåtaü vamadbhir ive8kùaõaiþ
kathaya sukçtã ko 'sau mugdhe tvayà9dya vilokyate  // VidSrk_17.44 *(508) //
÷rãharùasya

upari kabarãbandhagranther atha grathitàïgulã
nijabhujalate tiryak tanvyà vitatya vivçttayà  /
vivçtavilasadvàmàpàïgastanàrdhakapolayà
kuvalayadalasraksaüdigdha÷riyaþ prahità dç÷aþ  // VidSrk_17.45 *(509) //

sàkåtaü dayitena sà parijanàbhyà÷e samàlokità
svàkåtapratipàdanàya rabhasàd à÷vàsayantã priyam  /
vaidarbhàkùaragarbhiõãü giram udãryà7nyàpade÷àc chi÷uü
prãtyà karùati cumbati tvarayati ÷liùyaty asåyaty api  // VidSrk_17.46 *(510) //

vyàvçttyà ÷ithilãkaroti vasanaü jàgraty api vrãóayà
svapnabhràntipariplutena manasà gàóhaü samàliïgati  /
dattvà9ïgaü svapiti priyasya rataye vyàjena nidràü gatà
tanvaïgyà viphalaü viceùñitam aho bhàvànabhij¤e jane  // VidSrk_17.47 *(511) //

àyàte dayite marusthalabhuvàm ullaïghya durlaïghyatàü
gehinyà paritoùabàùpataralàm àsajya dçùñiü mukhe  /
dattvà pãlu÷amãkarãrakavalàn svenà7¤calenà8daràd
àmçùñaü karabhaya ke÷arasañàbhàràvalagnaü rajaþ  // VidSrk_17.48 *(512) //
ke÷añasya

darbhàïkureõa caraõaþ kùata ity akàõóe tanvã sthità katicid eva padàni gatvà  /
àsãd vivçttavadanà ca vimocayantã ÷àkhàsu valkalam asaktam api drumàõàm  // VidSrk_17.49 *(513) //
% QUOTE "Sàkuntala 2.12
kàlidàsasya

dåràd eva kçto '¤jalir na sa punaþ pànãyapànocito
råpàlokanavismitena calitaü mårdhnà na ÷àntyà tçùaþ  /
romà¤co 'pi nirantaraü prakañitaþ prãtyà na ÷aityàd apàm
akùuõõo vidhir adhvagena ghañito vãkùya prapàpàlikàm  // VidSrk_17.50 *(514) //
bàõasya

calàpàïgàü dçùñiü spç÷asi bahu÷o vepathumatãü
rahasyàkhyàyã9va mç÷asi mçdu karõàntikagataþ  /
karaü vyàdhunvatyàþ pibasi ratisarvasvam adharaü
vayaü tattvànveùàn madhukara hatàs tvaü khalu kçtã  // VidSrk_17.51 *(515) //
% QUOTE "Sàkuntala 1.20

snigdhaü vãkùitam anyato 'pi nayane yat preùayantyà tayà
yàtaü yac ca nirambayor gurutayà mandaü viùàdàd iva  /
mà gà ity uparuddhayà yad api tat sàsåyam uktà sakhã
sarvaü tat kila matparàyaõam aho kàmaþ svatàü pa÷yati  // VidSrk_17.52 *(516) //
% QUOTE "Sàkuntala 2.2
kàlidàsasyai7tau

vaktra÷rãjitalajjitendumalinaü kçtvà kare kandukaü
krãóàkautukami÷rabhàvam anayà tàmraü vahantyà0nanam  /
bhçïgàgragrahakçùñaketakadalaspardhàvatãnàü dç÷àü
dãrghàpàïgataraïgaõaikasuhçdàm eùa asmi pàtrãkçtaþ  // VidSrk_17.53 *(517) //
ràja÷ekharasya

taraïgaya dç÷o 'ïgane patatu citram indãvaraü
sphuñãkuru radacchadaü vrajatu vidrumaþ ÷vetatàm  /
magàg vapur apàvçõu spç÷atu kà¤canaü kàlikàm
uda¤caya nijànanaü bhavatu ca dvicandraü nabhaþ  // VidSrk_17.54 *(518) //

eko jayati sadvçttaþ kiü punar dvau susaühatau  /
kiü citraü yadi tanvaïgyàþ stanàbhyàü nirjitaü jagat  // VidSrk_17.55 *(519) //

praõàlãdãrghasya pratikalam apàïgasya suhçdaþ
kañàkùavyàkùepàþ ÷i÷u÷apharaphàlapratibhuvaþ  /
snuvànàþ sarvasvaü kusumadhanuùo 'smàn prati sakhe
navaü netràdvaitaü kuvalayadç÷aþ saünidadhati  // VidSrk_17.56 *(520) //

bhuvanabhuvi sçjantas tàrahàràvatàràn
di÷i di÷i vikirantaþ ketakànàü kuñumbam  /
viyati viracayanta÷ candrikàü dugdhamugdhàü
pratinayananipàtàþ subhruvo vibhramanti  // VidSrk_17.57 *(521) //
ràja÷ekharasya

yat pa÷yanti jhagity apàïgasaraõidroõãjuùà cakùuùà
viïkhanti kramadolitobhayabhujaü yan nàma vàmabhruvaþ  /
bhàùante ca yad uktibhiþ stabakitaü vaidagdhyamudràtmabhis
tad devasya rasàyanaü rasanidher manye manojanmanaþ  // VidSrk_17.58 *(522) //

kramasaralitakaõñhaprakramollàsitorastaralitavalirekhàsåtrasarvasvam asyàþ  /
sthitam aticiram uccair agrapàdàïgulãbhiþ karakalitasakhãkaü màü didçkùoþ smaràmi  // VidSrk_17.59 *(523) //

smara÷aradhisakà÷aü karõapà÷aü kç÷àïgã rayavigalitatàóãpatratàóaïkam ekam  /
vahati hçdayacauraü kuïkumanyàsagauraü valayitam iva nàlaü locanendãvarasya  // VidSrk_17.60 *(524) //

colà¤calena calahàralatàprakàõóair veõãguõena ca balàd valayãkçtena  /
helàhitabhramarakabhramamaõóalãbhi÷ chatratrayaü racayatã7va ciraü natabhråþ  // VidSrk_17.61 *(525) //

amandamaõinåpurakvaõanacàrucàrãkramaü
jhaõajjhaõitamekhalàskhalitatàrahàracchañam  /
idaü taralakaïkaõàvalivi÷eùavàcàlitaü
mano harati subhruvaþ kim api kandukakrãóitam  // VidSrk_17.62 *(526) //

sà dugdhamugdhamadhuracchaviraïgayaùñis te locane taruõaketakapatradãrghe  /
kambor vióambanakara÷ ca sa eva kaõñhaþ sai9ve7yam induvadanà madanàyudhàya  // VidSrk_17.63 *(527) //

kva pàtavyà jyotsnàmçtabhavanagarbhà9pi tçùitair
mçõàlãtantubhyaþ sicayaracanà kutra ghañate  /
kva và pàrãmeyo bata bakuladàmnàü parimalaþ
kathaü svapnaþ sàkùàt kuvalayadç÷aü kalpayatu tàm  // VidSrk_17.64 *(528) //
ràja÷ekharasyà7mã

rasavad amçtaü kaþ saüdeho madhåny api nà7nyathà
madhuram api kiü cåtasyà7pi prasannarasaü phalam  /
sakçd api punar madhyasthaþ san rasàntaravij jano
vadatu yad ihà7nyat svàdu syàt priyàda÷anacchadàt  // VidSrk_17.65 *(529) //

kuvalayavanaü pratyàkhyàtaü navaü madhu ninditaü
hasitam amçtaü hanta svàdoþ paraü rasasampadaþ  /
viùam upahitaü cintàvyàjàn manasy api kàminàm
alasamadhurair lãlàtantrais tayà9rdhavilokitaiþ  // VidSrk_17.66 *(530) //

ca¤caccolà¤calàni pratisaraõarayavyastaveõãni bàhor
vikùepàd dakùiõasya pracalitavalayàsphàlakolàhalàni  /
÷vàsatruñyadvacàüsi drutam itarakarotkùiptalolàlakàni
srastasra¤ji pramodaü dadhati mçgadç÷àü kandukakrãóitàni  // VidSrk_17.67 *(531) //
praharaviratau madhye vàhnas tato 'pi pareõa và kim uta sakale yàte 'py ahni tvam adya sameùv asi  /
iti dina÷atapràpyaü de÷aü priyasya yiyàsato harati gamanaü bàlàlàpaiþ sabàùpajhalajjhalaiþ  // VidSrk_17.68 *(532) //
jhalajjhalasya

kalyàõaü parikalpyatàü pikakule rohantu và¤càptayo
haüsànàm udayo 'stu pårõa÷a÷inaþ stàd bhadram indãvare  /
ity udbàùpavadhågiraþ pratipadaü sampårayantyà9ntike
kàntaþ prasthitikalpitopakaraõaþ sakhyà bhç÷aü vàritaþ  // VidSrk_17.69 *(533) //
÷çïgàrasya

sàmànyavàci padam apy abhidhãyamànaü màü pràpya jàtam abhidheyavi÷eùaniùñham  /
strã kàcid ity abhihite hi mano madãyaü tàm eva vàmanayanàü viùayãkaroti  // VidSrk_17.70 *(534) //

% tato dåtãvacanavrajyà
làvaõyena pidhãyate 'ïgatanimà saüdhàryate jãvitaü
tvaddhyànaiþ satataü kuraïgakadç÷aþ kiü tv etad àste navam  /
niþ÷vàsaiþ kucakumbhapãñhaluñhanapratyudgamàn màüsalaiþ
÷yàmãbhåtakapolam indur adhunà yat tanmukhaü spardhate  // VidSrk_18.1 *(535) //
÷çïgàrasya

sodvegà mçgalà¤chane mukham api svaü ne8kùate darpaõe
trastà kokilakåjitàd api giraü no7nmudrayaty àtmanaþ  /
citraü duþsahadàhadàyini dhçtadveùà9pi puùpàyudhe
bàlà sà subhaga tvayi pratipadaü premàdhikaü puùyati  // VidSrk_18.2 *(536) //
÷çïgàrasyai7tau

vilimpaty etasmin malayajarasàdreõa mahasà
di÷àü cakraü candre sukçtamaya tasyà mçgadç÷aþ  /
dç÷or bàùpaþ pàõau vadanam asavaþ kaõñhakuhare
hçdi tvaü hrãþ pçùñhe vacasi ca guõà eva bhavataþ  // VidSrk_18.3 *(537) //

ambhoruhaü vadanam ambakam indukàntaþ pàthonidhiþ kusumacàpabhçto vikàraþ  /
pràdurbabhåva subhaga tvayi dårasaüsthe caõóàlacandradhavalàsu ni÷àsu tasyàþ  // VidSrk_18.4 *(538) //

vaktrendor na haranti bàùpapayasàü dhàrà manoj¤àü ÷riyaü
ni÷vàsà na kadarthayanti madhuràü bimbàdharasya dyutim  /
tasyàs tvadvirahe vipakvalavalãlàvaõyasaüvàdinã
chàyà kà9pi kapolayor anudinaü tanvyàþ paraü ÷uùyati  // VidSrk_18.5 *(539) //
dharmakãrteþ

tàpombhaþprasçtaüpacaþ pracayavàn bàùpaþ praõàlocitaþ
÷vàsà nartitadãpavartilatikàþ pàõóimni magnaü vapuþ  /
kiü cà7nyat kathayàmi ràtrim akhilàü tvadvartmavàtàyane
hastacchatraniruddhacandraniruddhacandramahasas tasyàþ sthitir vartate  // VidSrk_18.6 *(540) //

candraü candanakardamena likhitaü sà màrùñi daùñàdharà
vandyaü nindati yac ca manmatham asau bhaïktvà9grahastàïurãþ  /
kàmaþ puùpa÷araþ kile7ti sumanovargaü lunãte ca yat
tat kàmyà subhaga tvayà varatanur vàtålatàü lambhità  // VidSrk_18.7 *(541) //
ràja÷ekharasya

vapuþ ÷àraïgàkùyàs tad aviralaromà¤canicayaü
tvayi svapnàvàpte snapayati paraþ khedavisaraþ  /
balàkarùatryuñyadvalayajakaóatkàraninadair
vinidràyàþ pa÷càd anavaratabàùpàmbunivahàþ  // VidSrk_18.8 *(542) //
vasukalpasya

no ÷akyà gadituü smarànalada÷à yà9syàs tvayi prasthite
patraiþ sàsrasakhãjanoparacite talpe luñhantyà muhuþ  /
yal liptaü kucacandanena sutanor adyà7pi candracchalàc
chvàsoóóãnavi÷uùkapàõóubisinãpatraü divi bhràmyati  // VidSrk_18.9 *(543) //
rudrasya

prakañayati kùaõabhaïgaü pa÷yati sarvaü jagad gataü ÷ånyam  /
àcarati smçtibàhyaü jàtà sà bauddhabuddhir iva  // VidSrk_18.10 *(544) //

tvadarthinã candanabhasmadigdhalalàñalekhà÷rujalàbhiùiktà  /
mçõàlacãraü dadhatã stanàbhyàü smaropadiùñaü carati vrataü sà  // VidSrk_18.11 *(545) //

ye nirdahanti da÷ana÷vasitàvalokaiþ kråraü dvijihvakuñilàþ kva vilàsinas te  /
bhãùmoùmabhiþ smaraõamàtraviùais tave7yam avyàla màrayati kà9pi bhujaïgabhaïgiþ  // VidSrk_18.12 *(546) //

svedàpåraviluptakuïkumarasà÷leùàvilapracchadàt
talpàd vyaktamanobhavànala÷ikhàlãóhàd ivà8÷aïkità  /
sà bàlà balavan mçgàïkakiraõair utpàditàntarjvarà
tvatsaükalpajaóe tvadaïka÷ayane nidràsukhaü và¤chati  // VidSrk_18.13 *(547) //

dhåmene7va hate dç÷au visçjato bàùpaü pravàhakùamaü
kvàthotpheõam ivà8ttacandanarasaü svedaü vapur mu¤cati  /
antaþprajvalitasya kàma÷ikhino dàhàrjitair bhasmabhiþ
÷vàsàvegavinirgatair iva tanoþ pàõóutvam unmãlati  // VidSrk_18.14 *(548) //
manovinodasyai7tau

atrai7ùa svayam eva citraphalake kampaskhalallekhayà
saütàpàrtivinodanàya katham apy àlikhya sakhyà bhavàn  /
bàùpavyàkulam ãkùitaþ sarabhasaü cåtàïkurair arcito
mårdhnà ca praõataþ sakhãùu madanavyàjena cà7pahnutaþ  // VidSrk_18.15 *(549) //
óimbokasya

sà sundarã tava viyogahutà÷ane 'sminn abhyukùya bàùpasalilair nijadehahavyam  /
janmàntare virahaduþkhavinà÷akàmà puüskokilàbhihitimantrapadair juhoti  // VidSrk_18.16 *(550) //
prabhàkarasya

subhaga sukçtapràpyo yady apy asi tvam asàv api
priyasahacarã nà7dhanyànàm upaiti vidheyatàm  /
tad alam adhunà nirbandhena prasãda parasparaü
praõayamadhuraþ sadbhàvo vàü ciràya vivardhatàm  // VidSrk_18.17 *(551) //
vàkkåñasya

dolàlolàþ ÷vasanamaruta÷ cakùuùã nirjharàbhe
tasyàþ ÷uùyattagarasumanaþpàõóurà gaõóabhittiþ  /
tadgàtràõàü kim iva hi vayaü bråmahe durbalatvaü
yeùàm agre pratipad udità candralekhà9py atanvã  // VidSrk_18.18 *(552) //

tasyàs tàpabhuvaü nç÷aüsa kathayàmy eõãdç÷as te kathaü
padminyàþ sarasaü dalaü vinihitaü yasyàþ ÷amàyo7rasi  /
àdau ÷uùyati saükucaty anu tata÷ cårõatvam àdadyate
pa÷càn murmuratàü dadhad dahati ca ÷vàsàvadhåtaü sakhãm  // VidSrk_18.19 *(553) //
utpalarajàsya

viùaü candràlokaþ kumudavanavàto hutavahaþ
kùatakùàro hàraþ sa khalu puñapàko malayajaþ  /
aye kiücidvakre tvayi subhaga sarve katham amã
samaü jàtàs tasyàm ahaha viparãtaprakçtayaþ  // VidSrk_18.20 *(554) //
acalasiühasya

tvàü cintàparikalpitaü subhaga sà sambhàvya romà¤cità
÷ånyàliïganasaüvaladbhujayugenà8tmànam àliïgati  /
kiü cà7nyad virahavyathàpraõayinã sampràpya mårchàü ciràt
pratyujjãvati karõamålapañhitais tvannàmamantràkùaraiþ  // VidSrk_18.21 *(555) //

gàóhàvadhaþkçtavalitritayau susaïgau tuïgau stanàv iti tayos talam àrtam àgàt  /
tasyàþ sphuñaü hçdayam ity api na smareùåüs tau rakùataþ pravi÷ato vimukho 'tha và kva  // VidSrk_18.22 *(556) //
vallaõasya

mçga÷i÷udç÷as tasyàs tàpaü kathaü kathayàmi te
dahanapatità dçùñà mårtir mayà na hi vaidhavã  /
iti tu niyataü nàrãråpaþ sa lokadç÷àü priyas
tava ÷añhatayà ÷ilpotkarùo vidher vighañiùyate  // VidSrk_18.23 *(557) //

punar uktàvadhi vàsaram etasyàþ kitava pa÷ya gaõayantyàþ  /
iyam iva karajaþ kùãõas tvam iva kañhoràõi parvàõi  // VidSrk_18.24 *(558) //
dharaõãdharasya

\Colo iti dåtãvacanavrajyà

% tataþ sambhogavrajyà

prauóhapremarasàn nitambaphalakàd vi÷raüsite 'py aü÷uke
kà¤cãdàmamaõiprabhàbhir anu cà8rabdhe dukålàntare  /
kàntenà8÷u mudhà vilokitam atho tanvyà mudhà lajjitaü
bhåyo 'nena mudhà9vakçùñam atha tat tanvyà mudhà saüvçtam  // VidSrk_19.1 *(559) //

råóhe rativyatikare karaõãya÷eùamàyàsabhàji dayite muhur àturàyàþ  /
pratyakùaraü madanamantharam arthayantyàþ kiü kiü na hanta hçdayaügamam aïganàyàþ  // VidSrk_19.2 *(560) //

ratànta÷ràntàyàþ stanajaghanasaüdànitadç÷i
smaràve÷avyagre davayati dukålaü praõayini  /
kùaõaü ÷roõau pàõã kùaõam api kucàgre priyadç÷oþ
kùaõaü vinyasyantyà jagad api na målyaü mçgadç÷aþ  // VidSrk_19.3 *(561) //

tais tair vijçmbhita÷atair madanopade÷air mugdhà vidhàya laóitàni ca tàni tàni  /
aïke nilãya kamituþ ÷ithilàïgamudrà nidràti nà7lpatapasaþ phalasampad eùà  // VidSrk_19.4 *(562) //

yad vrãóàbharabhugnam àsyakamalaü yac cakùur atyullasat
pakùma÷reõi yad aïgam aïgajamanoràjya÷riyàm à÷rayaþ  /
yad vardhiùõu manobhavapranayità yan mandamanyugrahas
tenai7ve7ha mano haraty adharitaprauóhà navoóhà na kim  // VidSrk_19.5 *(563) //

sa svargàd aparo vidhiþ sa ca sudhàsekaþ kùaõaü netrayos
tat sàmràjyam aga¤jitaü tad aparaü premõaþ pratiùñhàspadam  /
yad bàlà balavanmanobhavabhayabhra÷yattapaü satrapà
tatkàlocitanarmakarma dayitàd abhyàsyam abhyasyati  // VidSrk_19.6 *(564) //

samàliïgaty aïgair apasarati yat preyasi vapuþ
pidhàtuü yad dç÷yaü ghañayati ghanàliïganam api  /
tapobhir bhåyobhiþ kim u na kamanãyaü sukçtinàm
idaü ramyaü vàmyaü madanaviva÷àyà mçgadç÷aþ  // VidSrk_19.7 *(565) //

idam amçtam ameyaü se9yam ànandasindhur madhumadhuram apã7daü kiücid antar dhunoti  /
yad ayam udayalãlàlàlasànàü vadhånàü rativinimayabhàjàü kelibhir yàti kàlaþ  // VidSrk_19.8 *(566) //

ko 'sau sundari puùpasàyakasakhaþ saubhàgyavàràünidhaþ
ko 'sàv indumukhi prasannahçdayaþ kaþ kumbhikumbhastani  /
yasmin vismayanãyataptatapase svairaü samucchçïkhalà
vi÷ràmyanti tava smarajvaraharàþ kandarpakeli÷riyaþ  // VidSrk_19.9 *(567) //
pradyumnasya

àtte vàsasi roddhum akùamatayà doþkandalãbhyàü stanau
tasyo7raþsthalam uttarãyaviùaye sadyo mayà sa¤jitam  /
÷roõãü tasya kare 'dhirohati punar vrãóàmbudhau màm atho
ma¤jantãm udatàrayan manasijo devaþ sa mårchàguruþ  // VidSrk_19.10 *(568) //
vallaõasya

yad etad dhanyànàm urasi yuvatãsaïgasamaye
samàråóhaü kiücit pulakam idam àhuþ kila janàþ  /
matis tv eùà9smàkaü kucayugatañãcumbaka÷ilànive÷àd àkçùñaþ smara÷ara÷alàkotkara iva  // VidSrk_19.11 *(569) //
saükarùaõasya

aïgàkçùñadukålayà sarabhasaü gåóhau bhujàbhyàü stanàv
àkçùñe jaghanàü÷uke kçtam adhaþsaüsaktam årudvayam  /
nàbhãmålanibaddhacakùuùi mayi vrãóànatàïgyà tayà
dãpaþ sphåtkçtavàtavepita÷ikhaþ karõotpalenà8hataþ  // VidSrk_19.12 *(570) //

jihremi jàgarti gçhopakaõñhe sakhãjano vallabhakautukena  /
tadaü÷ukàkùepam adhãrapàõe vimu¤ca kà¤cãmaõayo raõanti  // VidSrk_19.13 *(571) //
mahodadheþ

kànte talpam upàgate vigalità nãvã svayaü bandhanàd
vàsa÷ ca ÷lathamekhalàguõadhçtaü kiücin nitambe sthitam  /
etàvat sakhi vedmi kevalam ahaü tasyà7ïgasaïge punaþ
ko 'sau kà9smi rataü tu kiü katham api svalpà9pi me na smçtiþ  // VidSrk_19.14 *(572) //
vikañanitambàyàþ

atiprauóhà ràtrir bahala÷ikhadãpaþ prabhavati
priyaþ premàrabdhasmaravidhirasaj¤aþ param asau  /
sakhi svairaü svairaü suratam akarod vrãóitavapur
yataþ paryaïgo 'yaü ripur iva kaóatkàramukharaþ  // VidSrk_19.15 *(573) //

dhanyà9si yat kathayasi priyasaügamena narmasmitaü ca vacanaü ca rasaü ca tasya  /
nãvãü prati praõihite tu kare priyeõa sakhyaþ ÷apàmi yadi kiücid api smaràmi  // VidSrk_19.16 *(574) //
vidyàyàþ

jayati samaratàntàndolanàpàõóagaõóasthalakçtanijavàsakhedapårànujanmà  /
÷lathatanubhujabandhapràpradãrghaprasàro mukhaparimalamugdhaþ kàntayoþ ÷vàsavàtaþ  // VidSrk_19.17 *(575) //

manojanmaprauóhavyatikara÷atàyàsavidhiùu
priyaþ pràyo mugdho jhagiti kçtacetobhavavidhiþ  /
sahåükàrojjçmbhà smaraparava÷à kàntavimukhaü
mukhaü mugdhàpàïgaü kùipati virasaü prauóhayuvatã  // VidSrk_19.18 *(576) //

navanavaraholãlàbhyàsaprapa¤citamanmathavyatikarakalàkallolàntarnimagnamanaskayoþ  /
api taruõayoþ kiü syàt tasyàü divi spçhayàlutà
mukulitadç÷or udbhidyante na ced virahatviùaþ  // VidSrk_19.19 *(577) //

tasyà7pàïgavilokitasya madhuraprollàsitàrdhabhruvas
tasya smera÷uceþ kramasya ca giràü mugdhàkùaràõàü hriyà  /
bhàvànàm api tàdç÷àü mçgadç÷o hàvànugànàm aho
nà7dhanyaþ kurute praråóhapulakair àtithyam aïgair janaþ  // VidSrk_19.20 *(578) //

samàkçùñaü vàsaþ katham api hañhàt pa÷yati mayi
kramàd årudvandvaü jarañha÷aragauraü mçgadç÷aþ  /
tayà dçùñiü dattvà mahati maõidãpe nipuõayà
niruddhaü hastàbhyàü jhagiti mama netrotpalayugam  // VidSrk_19.21 *(579) //

analpaü saütàpaü ÷amayati manojanmajanitaü tathà ÷ãtaü sphãtaü himavati ni÷ãthe glapayati  /
tad evaü ko 'py åùmà ramaõaparirambhotsavamilatpurandhrãnãrandhrastanakala÷ajanmà vijayate  // VidSrk_19.22 *(580) //

nà7dhanyàn viparãtamohanarasapreïkhannitambasthalãloladbhåùaõakiïkiõãkalaravavyàmi÷rakaõñhasvanam  /
saürambha÷lathake÷abandhavigalanmuktàkalàpadruta÷vàsacchedataraïgitastanayugaü prãõàti ÷çïgàriõã  // VidSrk_19.23 *(581) //
sonnokasya

÷ãtkàravanti daramãlitalocanàni romà¤camu¤citanugharmakaõàvalãni  /
eõãdç÷àü makaraketuniketanàni vandàmahe suratavibhramaceùñitàni  // VidSrk_19.24 *(582) //

muhur vrãóàvatyàþ pratihasitavatyàþ pratimuhur
muhur vi÷ràntàyà muhur abhiniviùñavyavasiteþ  /
÷ramàmbhobhis tamyattilakamalikàghårõadalakaü
mukhaü lãlàvatyà harati viparãtavyatikare  // VidSrk_19.25 *(583) //
surabheþ

àstàü dåreõa vi÷leùaþ priyàm àliïgato mama  /
svedaþ kiü na sarinnàtho romà¤caþ kiü na parvataþ  // VidSrk_19.26 *(584) //

ciràråóhapremapraõayaparihàsena hçtayà tad àrabdhaü tanvyà na tu yad abalàyàþ samucitam  /
anirvyåóhe tasmin prakçtisukumàràïgalatayà punar lajjàlolaü mayi vinihitaü locanayugam  // VidSrk_19.27 *(585) //

nakhada÷ananipàtajarjaràïgã ratikalahe paripãóità prahàraiþ  /
sapadi maraõam eva sà tu yàyàd yadi na pibed adharàmçtaü priyasya  // VidSrk_19.28 *(586) //

mugdhe tavà7smi dayità dayito bhava tvam ity uktayà na hi na hã7ti ÷iro 'vadhåya  /
svasmàt karàn mama kare valayaü kùipantyà vàcaü vinà9bhyupagamaþ kathito mçgàkùyà  // VidSrk_19.29 *(587) //

patatu tavo7rasi satataü dayitàdhammillamallikàprakaraþ  /
ratirasarabhasakacagrahalulitàlakavallarãgalitaþ  // VidSrk_19.30 *(588) //
bàõasya

àvçõvànà jhagiti jaghanaü maddukålà¤calena
preïkhakrãóàkulitakabarãbandhanavyagrapàõiþ  /
ardhocchvàsasphuñanakhapadàlaükçtàbhyàü stanàbhyàü
dçùñà dhàrùñyasmçtinatamukhã mohanànte mayà sà  // VidSrk_19.31 *(589) //
abhinandasya

harati rativimarde luptapàtràïkuratvàt prakañanakhapadàïkaþ kiü ca romà¤camudraþ  /
hariõa÷i÷udç÷o 'syà mugdhamugdhaü hasantyàþ pariõata÷arakàõóasnigdhapàõóuþ kapolaþ  // VidSrk_19.32 *(590) //
vãryamitrasya

karakisalayaü dhåtvà dhåtvà vimàrgati vàsasã
kùipati sumanomàlà÷eùaü pradãpa÷ikhàü prati  /
sthagayati karaiþ patyur netre vihasya samàkulà 
surataviratau ramyà tanvã muhur muhur ãkùitum  // VidSrk_19.33 *(591) //

vi÷ràntiü nåpure yàte ÷råyate rasanàdhvaniþ  /
pràyaþ kànte rati÷rànte kàminã puruùàyate  // VidSrk_19.34 *(592) //

bhàvodgàóham upoóhakampapulakair aïgaiþ samàliïgitaü
ràgàc cumbitam abhyupetya vadanaü pãtaü ca vaktràmçtam  /
jalpantyai9va muhur na ne7ti nibhçtaü pradhvastacàritrayà
niþ÷eùeõa samàpito ratavidhir vàcà tu nà7ïgãkçtaþ  // VidSrk_19.35 *(593) //

yat pãnastanabhàralàlasalasadvàsaþsphuradgaõóayà
tanvaïgyà rabhasàrpitaü sarabhasaü vaktraü muhuþ pãyate  /
tac chlàghyaü surataü ca tat tad amçtaü tad vastu tad brahma tac
cetohàri tad eva tat kim api tat tattvàntaraü sarvathà  // VidSrk_19.36 *(594) //

na bata vidhçtaþ kà¤cãsthàne karaþ ÷lathavàsasi
prahitam asakçd dãpe cakùur ghanasthiratejasi  /
kucakala÷ayor åóhaþ kampas tayà mama saünidhau
manasijarujo bhàvair uktà vacobhir apahnutàþ  // VidSrk_19.37 *(595) //
abhinandasya

harùà÷rudåùitavilocanayà mayà9dya kiü tasya tat sakhi niråpitam aïgam aïgam  /
romà¤caka¤cukatiraskçtadehayà và j¤àtàni tàni parirambhasukhàni kiü và  // VidSrk_19.38 *(596) //
acalasya

sa kasmàn me preyàn sakhi katham ahaü tasya dayità
yato màü spçùñvai9va snapayati karaü svedapayasà  /
vilokyà8÷leùàd apy avahita ivà7mãlya nayane
vyuda¤cadromà¤casthagitavapur àliïgati samàm  // VidSrk_19.39 *(597) //

kim api kim api mandaü mandam àsattiyogàd avicalitakapolaü jalpato÷ ca krameõa  /
a÷ithilaparirambhavyàpçtaikaikadoùõor aviditagatayàmà ràtrir eva vyaraüsãt  // VidSrk_19.40 *(598) //
% QUOTE Uttararàmacarita 1.27
bhavabhåteþ

dàkùiõyàd abhimànato rasava÷àd vi÷ràmahetor mama
pràgalbhyàd yad anuùñhitaü mçgadç÷à ÷akyaü na tad yoùitàm  /
nirvyåóhaü na yadà tayà tad akhilaü khinnais tarattàrakaiþ
savrãóai÷ ca vilokitair mayi punar nyastaþ samasto vyayaþ  // VidSrk_19.41 *(599) //

valitamanasor apy anyonyaü samàvçtabhàvayoþ punar upacitapràyapremõoþ punas trapamàõayoþ  /
iha hi nibióavrãóànaïgajvaràturacetasor navataruõayoþ ko jànãte kim adya phaliùyati  // VidSrk_19.42 *(600) //
lakùmãdharasya

draùñuü ketakapatragarbhasubhagàm åruprabhàm utsukas
tatsaüvàhanalãlayà ca ÷anakair àkùiptacaõóàtakaþ  /
lajjàmugdhavilocanasmitasudhànirdhautabimbàdharaü
kamapra÷lathabàhubandhanam asav àliïgito bàlayà  // VidSrk_19.43 *(601) //

nidràrtaü kila locanaü mçgadç÷à vi÷leùayantyà kathàü
dãrghàpàïgasarittaraïgataralaü ÷ayyàm anupreùitam  /
ujjçmbhaþ kila vallabho 'pi virate vastuny api prastute
ghårõantã kila sà9pi håükçtavatã ÷ånyaü sakhã dakùiõà  // VidSrk_19.44 *(602) //

dçùñvai9kàsanasaüsthite priyatame pa÷càd upetyà8daràd
ekasyà nayane nimãlya vihitakrãóànubandhacchalaþ  /
tiryagvartitakandharàü sapulakasvedodgamotkampinãm
antarhàsacalatkapolaphalakàü dhårto 'paràü cumbati  // VidSrk_19.45 *(603) //

kucopàntaü kànte likhati nakharàgrair akalitaü tataþ kiücit pa÷càd valati ca mukhendau mçgadç÷aþ  /
bahir vyàjàmarùaprasaraparuùàntargatarasà nirãkùyà re màyã kim idam iti pårvà vijayate  // VidSrk_19.46 *(604) //
jãvacandrasya

à÷leùe prathamaü kramàd apahçte hçdye 'dharasyà7rpaõe
kelidyåtavidhau paõaü priyatame kàntàü punaþ pçcchati  /
antargåóhavigàóhasambhramarasasphàrãbhavadgaõóayà
tåùõãü ÷àrivisàraõàya nihitaþ svedàmbugarbhaþ karaþ  // VidSrk_19.47 *(605) //
ràja÷ekharasya

à÷leùacumbanaratotsavakautukàni krãóà durodarapaõaþ pratibhår anaïgaþ  /
bhogaþ sa yady api jaye ca paràjaye ca yånor manas tad api và¤chati jetum eva  // VidSrk_19.48 *(606) //
muràreþ

kalahakalayà yat saüvçtyai trapàvanatànanà pihitapulakodbhedaü subhrå÷ cakarùa na ka¤cukam  /
dayitam abhitas tàm utkaõñhàü vivavrur anantaraü jhañiti jhañiti truñyanto 'ntaþ stanàü÷ukasandhayaþ  // VidSrk_19.49 *(607) //

ratipatidhanur jyàñaïkàro madadvipaóiõóimaþ
sapulakajalapremapràvçñpayodharagarjitam  /
nidhuvanayudhaståryàtodyaü jahàra natabhruvàü
jaghanasarasãhaüsasvànaþ ÷rutiü rasanàravaþ  // VidSrk_19.50 *(608) //

yugalam agalat tarùotkarùe taråtpalagaurayoþ
pañuvighañanàd årvoþ pårvaü priye paripa÷yati  /
÷rutikuvalayaü dãpocchittyai niràsa yad aïganà
jvalati rasanàrocir dãpe tad àpa nirarthatàm  // VidSrk_19.51 *(609) //
% QUOTE Kapphiõàbhyudaya 14.24

da÷anada÷anair oùñho mamlau na pallavakomalo
vyasahata nakhacchedànaïgaü ÷irãùamçducchavi  /
na bhujalatikàgàóhà÷leùaiþ ÷ramaü lalità yayur
yuvatiùu kim apy avyàkhyeyaü smarasya vijçmbhitam  // VidSrk_19.52 *(610) //
% QUOTE Kapphiõàbhyudaya 14.28

kim upagamità bhartrà taptadvilohavedakatàm
uta ramayituþ syåtàïge 'ïge ÷itaiþ smarasàyakaiþ  /
vilayanam atha pràptà ràgànaloùmabhir ity aho
na patibhujayor niùyandà9ntaþ priyà niravãyata  // VidSrk_19.53 *(611) //
% QUOTE Kapphiõàbhyudaya 14.29
kà÷mãrabhañña÷rã÷ivasvàmina÷ cai7te

\Colo iti sambhogavrajyà

tataþ samàptanidhuvanacihnavrajyà

ràjanti kàntanakharakùatayo mçgàkùyà làkùàrasadravamucaþ kucayor upànte  /
antaþpravçddhamakaradhvajapàvakasya ÷aïke vibhidya hçdayaü niraguþ sphuliïgàþ  // VidSrk_20.1 *(612) //
ràja÷ekharasya

jayanti kàntàstanamaõóaleùu viñàrpitàny àrdranakhakùatàni  /
làvaõyasaübhàranidhànakumbhe mudràkùaràõã7va manobhavasya  // VidSrk_20.2 *(613) //

kvacit tàmbålàïkaþ kvacid agarupaïkàïkamalinaþ
kvacic cårõodgàraiþ kvacid api ca sàlaktakapadaþ  /
valãbhaïgàbhogeùv alakapatitàkãrõakusumaþ
striyàþ sarvàvasthaü kathayati rataü pracchadapañaþ  // VidSrk_20.3 *(614) //

pãtatuïgakañhinastanàntare kàntadattam abalà nakhakùatam  /
àvçõoti vivçõoti ce8kùate labdharatnam iva duþkhito janaþ  // VidSrk_20.4 *(615) //

uùasi gurusamakùaü lajjamànà mçgàkùã ratirutam anukartuü ràjakãre pravçtte  /
tirayati ÷i÷ulãlànartanacchadmatàlapracalavalayamàlàsphàlakolàhalena  // VidSrk_20.5 *(616) //

pradoùe dampatyor nijaruci vibhinne praõayinor vibhinne sampanne ghanatimirasaüketagahane  /
ratautsukyàt tàmyattaralamanasoþ paryavasite kçtàrthatve 'nyonyaü tadanu viditau kiü na kurutàm  // VidSrk_20.6 *(617) //

pa÷yasi nakhasambhåtàü rekhàü varatanu payodharopànte  /
kiü vàsasà stanàntaü ruõatsi himarucikçte vacmi  // VidSrk_20.7 *(618) //

yad ràtrau rahasi vyapetavinayaü dçùñaü rasàt kàminor
anyonyaü ÷ayanãyam ãhitarasavyàptipravçttaspçham  /
tat sànandamiladdç÷oþ katham api smçtvà guråõàü puro
hàsodbhedanirodhamantharamilattàraü kathaücit sthitam  // VidSrk_20.8 *(619) //

kiü bhåùaõena racitena hiraõmayena kiü rocanàdiracitena vi÷eùakeõa  /
àrdràõi kuïkumarucãni vilàsinãnàm aïgeùu kiü nakhapadàni na maõóalàni  // VidSrk_20.9 *(620) //

dampatyor ni÷i jalpitaü gçha÷ukenà8karõitaü yad vacaþ
pràtas tad gurusannidhau nigadatas tasyai7va tàraü vadhåþ  /
hàràkarùitapadmaràga÷akalaü vinyasya ca¤coþ puro
vrãóàrtà prakaroti dàóimaphalavyàjena vàgbandhanam  // VidSrk_20.10 *(621) //

prayacchà8hàraü me yadi tava rahovçttam akhilaü
mayà vàcyaü no7ccair iti gçha÷uke jalpati ÷anaiþ  /
vadhåvaktraü vrãóàbharanamitam antarvihasitaü
haraty ardhonmãlannalinamalinàvarjitam iva  // VidSrk_20.11 *(622) //

nakhakùataü yan navacandrasannibhaü sthitaü kç÷àïgi stanamaõóale tava  /
idaü tarãtuü trivalãtaraïgiõãü viràjate pa¤ca÷arasya naur iva  // VidSrk_20.12 *(623) //

haüho kànta rahogatena bhavatà yat pårvam àveditaü
nirbhinnà tanur àvayor iti mayà taj jàtam adya sphuñam  /
kàminyà smaravedanàkuladç÷à yaþ kelikàle kçtaþ
so 'tyarthaü katham anyathà dahati màm eva tvadoùñhavraõaþ  // VidSrk_20.13 *(624) //

abhimukhapatayàlubhir lalàña÷ramasalilair avidhautapatralekhaþ  /
kathayati puruùàyitaü vadhånàü mçditahimadyutidurmanàþ  // VidSrk_20.14 *(625) //
muràreþ

nakhapadavalinàbhãsaüdhibhàgeùu lakùyaþ
kùatiùu ca da÷anànàm aïganàyàþ sa÷eùaþ  /
api rahasi kçtànàü vàgvihãno 'pi jàtaþ
suratavilasitànàü varõako varõako 'sau  // VidSrk_20.15 *(626) //

navanakhapadam aïgaü gopayasy aü÷ukena sthagayasi punar oùñhaü pàõinà dandadaùñam  /
pratidi÷am aparastrãsaüga÷aüsã visarpan navaparimalagandhaþ kena ÷akyo varãtum  // VidSrk_20.16 *(627) //
màghasyai7tau

kà÷mãrapaïkakhacitastanapçùñhatàmrapaññàvakãrõadayitàrdranakhàkùaràlã  /
eõãdç÷aþ kusumacàpanarendradattatàruõya÷àsanam iva prakañãkaroti  // VidSrk_20.17 *(628) //
dakùasya

adharaþ padmaràgo 'yam anarghaþ savraõo 'pi te  /
mugdhe hastaþ kimartho 'yam apàrtha iha dãyate  // VidSrk_20.18 *(629) //

daramlànaü vàso lulitakusumàlaükçti ÷iraþ
÷lathàlokaü cakùuþ sarasanakhalekhàïkitam uraþ  /
lasatkà¤cãgranthisphuradaruõaratnàü÷u jaghanaü
priyàïgopnmçùñàïgyà viùam idam iyad bhàvakançõàm  // VidSrk_20.19 *(630) //
vallaõasya

pratyåùe gurusaünidhau gçha÷uke tat tad rahojalpitaü
prastotuü parihàsakàriõi padair ardhoditair udyate  /
krãóà÷àrikayà nilãya nibhçtaü tràtuü trapàrtàü vadhåü
pràrabdhaþ sahasai9va sambhramakaro màrjàragarjàravaþ  // VidSrk_20.20 *(631) //

talpe campakakalpite sakhi gçhodyàne 'dya suptà9si kiü
tatki¤jalkacayaü na pa÷yasi kucopànte vimardàruõam  /
àþ kiü chadmavidagdhamànini mayi bråùe purobhàgini
krårair ullikhità9smi tatra kusumàny uccinvatã kaõñakaiþ  // VidSrk_20.21 *(632) //
sonnokasya

itaþ paurastyàyàü kakubhi vivçõoti kramadalattamisràmarmàõaü kiraõakaõikàm ambaramaõiþ  /
ito niùkràmantã navaratiguroþ pro¤chati vadhåþ svakastårãpatràïkuramakarikàmudritam uraþ  // VidSrk_20.22 *(633) //

prabhàte pçcchantãr anurahasivçttaü sahacarãr navoóhà na vrãóàmukulitamukhã9yaü sukhayati  /
likhantãnàü patràïkuram ani÷am asyàs tu kucayo÷ camatkàro gåóhaü karajapadam àsàü kathayati  // VidSrk_20.23 *(634) //
muràrer etau

\Colo iti samàptanidhuvanacihnavrajyà

% màninãvrajyà|

mànonnate9ty asahane9ty atipaõóite9ti
mayy eva dhikkçtir anekamukhã sakhãnàm  /
àkàramàtramasçõena viceùñitena
dhårtasya tasya hi guõàn upavarõayanti  // VidSrk_21.1 *(635) //
lakùmãdharasya

valatu taralà dçùñà dçùñiþ khalà sakhi mekhalà
skhalatu kucayor utkampàn me vidãryatu ka¤cukam  /
tad api na mayà sambhàùyo 'sau punar dayitaþ ÷añhaþ
sphurati hçdayaü maunenà7ntar na me yadi tatkùaõàt  // VidSrk_21.2 *(636) //
amarukasya
% NB \edKG\ take dçùñàdçùñis as a compound `quick glance, half-glance'.

tad evà8jihmàkùaü mukham avi÷adàs tà gira imàþ
sa evà7ïgàkùepo mayi sarasam à÷liùyati tanum  /
yad uktaü pratyuktaü tad apañu ÷iraþkampanaparaü
priyà mànenà7ho punar api kçtà me navavadhåþ  // VidSrk_21.3 *(637) //
÷ambåkasya

yadi vinihità ÷ånyà dçùñiþ kim u sthirakautukà
yadi viracito maune yatnaþ kim u sphurito 'dharaþ  /
yadi niyamitaü dhyàne cetaþ kathaü pulakodgamaþ
kçtam abhinayair dçùño mànaþ prasãda vimucyatàm  // VidSrk_21.4 *(638) //
amarukasya
\var{cetaþ\lem
    \emend\ \Ingalls, cakùuþ \edKG}

ekatrà8sanasaüsthitiþ parihçtà pratyudgamàd dåratas
tàmbålàracanacchalena rabhasà÷leùakramo vighnitaþ  /
saülàpo 'pi na mi÷ritaþ parijanaü vyàpàrayantyà9ntike
bhartuþ pratyupacàrata÷ caturayà kopaþ kçtàrthãkçtaþ  // VidSrk_21.5 *(639) //
÷rãharùasya||

yadvaktràbhimukhaü mukhaü vinihitaü dçùñir dhçtà cà7nyatas
tasyà8làpakutåhalàkulatare ÷rotre niruddhe mayà  /
hastàbhyàü ca tiraskçtaþ sapulakaþ svedodgamo gaõóayoþ
sakhyaþ kiü karavàõi yànti ÷atadhà yatka¤ucke sandhayaþ  // VidSrk_21.6 *(640) //

dåràd utsukam àgate vicalitaü sambhàùiõi sphàritaü
saü÷liùyaty aruõaü gçhãtavasane kopà¤citabhrålatam  /
màninyà÷ caraõànativyatikare bàùpàmbupårõaü kùaõàc
cakùur jàtam aho prapa¤cacaturaü jàtàgasi preyasi  // VidSrk_21.7 *(641) //
ratipàlasya||

vacovçttir mà bhåd valatu ca navà vaktram abhito
na nàma syàd bàùpàgamaviùadaü locanayugam  /
samà÷vàsas tena praõata÷irasaþ patyur abhavat
priyà prauóhakrodhà9py apahçtavatã yan na caraõau  // VidSrk_21.8 *(642) //
bopàlitasya||

kiü pàdànte patasi virama svàmino hi svatantràþ
kaücit kàlaü kvacid api ratis tena kas te 'paràdhaþ  /
àgaskàriõy aham iha yayà jãvitaü tvadviyoge
bhartçpràõàþ striya iti nanu tvaü mayai9và7nuneyaþ  // VidSrk_21.9 *(643) //
vàkkåñasya||

yad gamyaü gurugauravasya suhçdo yasmiül labhante 'ntaraü
yaddàkùiõyarasàd bhiyà ca sahasà narmopacàràõy api  /
yallajjà niruõaddhi yatra ÷apathair utpàdyate pratyayas
tat kiü prema sa ucyate paricayas tatrà7pi kopena kim  // VidSrk_21.10 *(644) //

bhråbhaïgo gaõita÷ ciraü nayanayor abhyastam àmãlanaü
roddhuü ÷ikùitam àdareõa hasitaü maune 'bhiyogaþ kçtaþ  /
dhairyaü kartum api sthirãkçtam idaü cetaþ kathaücin mayà
baddho mànaparigrahe parikaraþ siddhis tu daive sthità  // VidSrk_21.11 *(645) //
dharmakãrteþ||
\var{@parigrahe parikaraþ\lem
    \emend (with Ingalls, Vemabhåpàla, and other citations of the verse),
    @parigrahaþ parikare \edKG}

tathà9bhåd asmàkaü prathamam avibhinnà tanur iyaü
tato 'nu tvaü preyàn aham api hatà÷à priyatamà  /
idànãü nàthas tvaü vayam api kalatraü kim aparaü
mayà0ptaü pràõànàü kuli÷akañhinànàü phalam idam  // VidSrk_21.12 *(646) //
bhàvakadevyàþ||

yadà tvaü candro 'bhår avikalakalàpe÷alavapus
tadà9haü jàtà0rdrà ÷a÷adharamaõãnàü pratikçtiþ  /
idànãm arkas tvaü khararucisamutsàritarasaþ
kirantã kopàgnãn aham api ravigràvaghañità  // VidSrk_21.13 *(647) //

kopo yatra bhrukuñiracanà nigraho yatra maunaü
yatrà7nyonyasmitam anunayo dçùñipàtaþ prasàdaþ  /
tasya premõas tad idam adhunà vai÷asaü pa÷ya jàtaü
tvaü pàdànte luñhasi na hi me manyumokùaþ khalàyàþ  // VidSrk_21.14 *(648) //
pradyumnasya||

÷añhà7nyasyàþ kà¤cãmaõiraõitam àkarõya sahasà
samà÷liùyann eva pra÷ithilabhujagranthir abhavaþ  /
tad etat kvà8cakùe ghçtamadhumaya tvanmçduvacoviùeõà8ghårõantã kim api na sakhã9yaü gaõayati  // VidSrk_21.15 *(649) //
hiïgokasya||

mugdhà9si nà7yam aparàdhyati mai9vam àli ke9yaü ruùà paruùità likhità9py anena  /
keliskhaladvasanam utpulakàïgabhaïgam uttuïgapãnakucam àlikhità tvam eva  // VidSrk_21.16 *(650) //
vãryamitrasya||

pàõau ÷oõatale tanådari darakùàmaü kapolasthalaü
vinyasyà7¤janadigdhalocanajalaiþ kiü glànim ànãyate  /
mugdhe cumbatu nàma ca¤calatayà bhçïgaþ kvacit kandalãm
unmãlannavamàlatãparimalaþ kiü tena vismaryate  // VidSrk_21.17 *(651) //

kopaþ sakhi priyatame nanu va¤canai9va tan mu¤ca mànini ruùaü kriyatàü prasàdaþ  /
pràõe÷vara÷ caraõayoþ patitas tavà7yaü sambhàùyatàü vikasatà nayanotpalena  // VidSrk_21.18 *(652) //

bàle nàtha vimu¤ca mànini ruùaü roùàn mayà kiü kçtaü
khedo 'smàsu na me 'paràdhyati bhavàn sarve 'paràdhà mayi  /
tat kiü rodiùi gadgadena vacasà kasyà7grato rudyate
nanv etan mama kà tavà7smi dayità nà7smã7ty ato rudyate  // VidSrk_21.19 *(653) //
kumàrabhaññasya||

gatapràyà ràtriþ kç÷atanu ÷a÷ã ÷ãryata iva
pradãpo 'yaü nidràva÷am upagato ghårõata iva  /
praõàmànto mànas tyajasi na tathà9pi krudham aho
kucapratyàsattyà hçdayam api te caõói kañhinam  // VidSrk_21.20 *(654) //
mahodadheþ||

gato dåraü candro jañharalavalãpàõóuravapur
di÷aþ kiücit kiücit taraõikiraõair lohitarucaþ  /
idaü nidràcchede rasati sarasaü sàrasakulaü
cakoràkùi kùipraü jahihi jahihi premalaóitam  // VidSrk_21.21 *(655) //

mayà tàvad gotraskhalitahatakopàntaritayà
na ruddho nirgacchann ayam ativilakùaþ priyatamaþ  /
ayaü tv àkåtaj¤aþ pariõatiparàmar÷aku÷alaþ
sakhãloko 'py àsãl likhita iva citreõa kim idam  // VidSrk_21.22 *(656) //
himbokasya||

bhavatu viditaü kçtyàlàpair alaü priya gamyatàü
tanur api na te doùo 'smàkaü vidhis tu paràïmukhaþ  /
tava yadi tathà0råóhaü prema prapannam imàü da÷àü
prakçticapale kà naþ pãóà gate hatajãvite  // VidSrk_21.23 *(657) //
dharmakãrteþ||

asadvçtto nà7yaü na ca sakhi guõair eùa rahitaþ
priyo muktàhàras tava caraõamåle nipatitaþ  /
gçhàõai7naü mugdhe vrajatu tava kaõñhapraõayitàm
upàyo nà7sty anyo hçdayaparitàpopa÷amane  // VidSrk_21.24 *(658) //
bhaññahareþ||

anàlocya premõaþ pariõatim anàdçtya suhçdaü
tvayà9kàõóe mànaþ kim iti ÷arale preyasi kçtaþ  /
samàkçùñà hy ete virahadahanodbhàsura÷ikhàþ
svahastenà7ïgàràs tad alam adhunà9raõyaruditaiþ  // VidSrk_21.25 *(659) //
vikañanitambàyàþ||

mà rodãþ sakhi na÷yadandhatamasaü pa÷yà7mbaraü jyotsnatà
÷ãtàü÷uþ sudhayà vilimpati sakhà ràj¤o manojanmanaþ  /
kaþ kopàvasaraþ prasãda rahasi svedàmbhasàü bindavo
lumpantu stanapatrabhaïgamakarãþ saudhàguru÷yàmalàþ  // VidSrk_21.26 *(660) //

mà rodãþ karapallavapraõayinãü kçtvà kapolasthalãü
mà bhàïkùãþ parikheda sàkùibhir iva ÷vàsaur mukhendoþ ÷riyam  /
mugdhe dagdhagiraþ skhalanti ÷ata÷aþ kiü kupyasi preyasi
pràõàs tanvi mamà7si no7citam idaü tad vyartham uttàmyasi  // VidSrk_21.27 *(661) //

yad etan netràmbhaþ patad api samàsàdya taruõãkapolavyàsaïgaü kucakala÷am asyàþ kalayati  /
tataþ ÷roõãbimbaü vyavasitavilàsaü tad ucitaü
svabhàvasvacchànàü vipad api sukhaü nà7ntarayati  // VidSrk_21.28 *(662) //

pakùmàntaraskhalitàþ kapolaphalake lolaü luñhantaþ kùaõaü
dhàràlàs taralotsakattanukaõàþ pãnastanàsphàlanàt  /
kasmàd bråhi tavà7dya kaõñhavigalanmuktàvalãvibhramaü
bibhràõà nipatanti bàùpapayasàü prasyandino bindavaþ  // VidSrk_21.29 *(663) //
ràja÷ekharasya

kapole patràlã karatalanirodhena mçdità
nipãto niþ÷vàsair ayam amçtahçdyo 'dhararasaþ  /
muhuþ kaõñhe lagnas taralayati bàùpaþ stanatañaü
priyo manyur jàtas tava niranurodhe na tu vayam  // VidSrk_21.30 *(664) //

dhig dhik tvàm ayi kena durmukhi kçtaü kiü kiü na kàyavrataü
dvitràõy atra dinàni ko na kupitaþ ko nà7bhavan mànuùaþ  /
smaþ kecin na vayaü yad ekam aparasyà7py uktam àkarõyatàm
atyunmàthini candane 'pi niyataü nàmà7gnir uttiùñhati  // VidSrk_21.31 *(665) //
vallaõasya

sphuñatu hçdayaü kàmaþ kàmaü karotu tanuü tanuü
na khalu cañulapremõà kàryaü punar dayitena me  /
iti sarabhasaü mànàñopàd àdãrya vacas tayà
ramaõapadavã ÷àraïgàkùyà sa÷aïkitam ãkùità  // VidSrk_21.32 *(666) //

ekasmi¤ ÷ayane paràïmukhatayà vãtottaraü tàmyator
anyonyaü hçdaye sthite 'py anunaye saürakùator gauravam  /
pa÷càd àkulayor apàïgavalanàn mi÷rãbhavaccakùuùor
bhagno mànakaliþ sahàsarabhasavyàvçttakaõñhagrahaþ  // VidSrk_21.33 *(667) //

kandarpakandali salãkadç÷à lunãhi kopàïkuraü caraõayoþ ÷araõàtithiþ syàm  /
pa÷ya prasãda caramàcalacålacumbi bimbaü vidhor lavalapàõóurasas tam eti  // VidSrk_21.34 *(668) //

aho divyaü cakùur vahasi tava sà9pi praõayinã
paràkùõàm agràhyaü yuvatiùu vapuþ saükramayati  /
samànàbhij¤ànaü katham itarathà pa÷yati puro
bhavàn ekas tasyàþ pratikçtimayãr eva ramaõãþ  // VidSrk_21.35 *(669) //
manovinodasya

priye maunaü mu¤ca ÷ritur amçtadhàràþ pibatu me
dç÷aå7nmãlyetàü bhavatu jagad indãvaramayam  /
prasãda premà7pi pra÷amayati niþ÷eùam adhçtãr
abhåmiþ kopànàü nanu niraparàdhaþ parijanaþ  // VidSrk_21.36 *(670) //
óimbokasya

kopas tvayà yadi kçto mayi païkajàkùi sa astu priyas tava kim asti vidheyam anyat  /
à÷leùam arpaya madarpitapårvam uccair uccaiþ samarpaya madarpitacumbanaü ca  // VidSrk_21.37 *(671) //
÷atànandasya 


sakhi kalitaþ skhalito 'yaü heyo nai7va praõàmamàtreõa  /
ciram anubhavatu bhavatyà bàhulatàbandhanaü dhårtaþ  // VidSrk_21.38 *(672) //
gonandasya

jàte kelikalau kçte kamitari vyarthànunãtau ciràn
màne mlàyati manmathe vikasati kùãõe kùapànehasi  /
màyàsvàpam upetya tannipuõayà nidràndhyam àceùñitaü
mànamlànir abhån na yena ca na cà7py àsãd rahaþkhaõóanam  // VidSrk_21.39 *(673) //

kathaücin naidàghe divasa iva kope vigalite
prasattau pràptàyàü tadanu ca ni÷àyàm iva ÷anaiþ  /
smitajyotsnàrambhakùapitavirahadhvàntanivaho
mukhendur màninyàþ sphurati kçtapuõyasya surate  // VidSrk_21.40 *(674) //

mànavyàdhinipãóità9ham adhunà ÷aknomi tasyà7ntikaü
no gantuü na sakhãjano 'sti caturo yo màü balàn neùyati  /
mànã sa api jano na làghavabhayàd abhyeti màtaþ svayaü
kàlo yàti calaü ca jãvitam iti kùuõõaü mana÷ cintayà  // VidSrk_21.41 *(675) //

yàvan no sakhi gocaraü nayanayor àyàti tàvad drutaü
gatvà bråhi yathà9dya te dayitayà mànaþ samàlambitaþ  /
dçùñe dhårtaviceùñite tu dayite tasminn ava÷yaü mama
svedàmbhaþpratirodhinirbharatarasmeraü mukhaü jàyate  // VidSrk_21.42 *(676) //

duùñà muùñir ihà8hatà hçdi nakhair àcoñità pàr÷vayor
àkçùñà kabarãùu gàóham adhare sãtkurvatã khaõóità  /
tvatkçtyaü tvadagocare 'pi hi kçtaü sarvaü mayai9và7dhunà
màm àj¤àpaya kiü karomi sarale bhåyaþ sapatnyàs tava  // VidSrk_21.43 *(677) //

sutanu jahihi maunaü pa÷ya pàdànataü màü
na khalu tava kadàcit kopa evaüvidho 'bhåt  /
iti nigadati nàthe tiryag àmãlitàkùyà
nayanajalam analpaü muktam uktaü na kiücit  // VidSrk_21.44 *(678) //

cetasy aïkuritaü vikàriõi dç÷or dvandve dvipatràyitaü
pràyaþ pallavitaü vacaþsv aparatàpratyàyamànàdiùu  /
tat tat kopaviceùñite kusumitaü pàdànate tu priye
màninyàþ phalitaü na mànataruõà paryantavandhyàyitam  // VidSrk_21.45 *(679) //
ràja÷ekharasya

kiyanmàtraü gotraskhalitam aparàdha÷ caraõayo÷
ciraü loñhaty eùa grahavati na mànàd viramasi  /
ruùaü mu¤cà8mu¤ca priyam anugçhàõà8yatihitaü
÷çõu tvaü yad bråmaþ priyasakhi nakhaü mà kuru nadãm  // VidSrk_21.46 *(680) //

daivàd ayaü yadi jano vidito 'paràdhã dàsocitaiþ paribhavair ayam eva ÷àsyaþ  /
eùà kapolaphalake 'garupatravallã kiü pãóyate sutanu bàùpajalapraõàlaiþ  // VidSrk_21.47 *(681) //

kçtvà9gaþ sa ca nà8gato 'pi kim api vyaktaü mano manyate
tat kvà8se kam upaimi jaïgamavane ko màm ihà8÷vàsayet  /
ity uktvà9÷rugalanmukhã viñasakhã dhvastà vi÷antã gçhaü
dhanyenà8dhim upà÷ruõor asi kçtàtyantaü priyà rodità  // VidSrk_21.48 *(682) //
vallaõasya

kapolaü pakùmabhyaþ kalayati kapolàt kucatañaü
kucàn madhyaü madhyàn navamuditanàbhãsarasijam  /
na jànãmaþ kiü nu kva nu kiyad anena vyavasitaü
yad asyàþ pratyaïgaü nayanajalabindur viharati  // VidSrk_21.49 *(683) //
narasiühasya

vikira nayane mandacchàyaü bhavatv asitotpalaü
vitara dayite hàsajyotsnàü nimãlatu païkajam  /
vada suvadane lajjàmåkà bhavantu ÷ikhaõóinaþ
paraparibhavo mànasthànair na mànini sahyate  // VidSrk_21.50 *(684) //

ayaü dhårto màyàvinayamadhuràd asya caritàt
sakhi pratyåùi tvaü prakçtisarale pa÷yasi na kim  /
kapole yal làkùàrasabahalaràgapraõayinãm
imàü dhatte mudràm anaticiravçttàntapi÷unàm  // VidSrk_21.51 *(685) //

apràptakelisukhayor atimànaruddhasaüdhànayor rahasi jàtaruùor akasmàt  /
yånor mitho 'bhilaùatoþ prathamànunãtiü bhàvàþ prasàdapi÷unàþ kùapayanti nidràm  // VidSrk_21.52 *(686) //
sonnokasyai7tau

÷ravasi na kçtàs te tàvantaþ sakhãcavanakramà÷
caraõapatito 'ïguùñhàgreõà7py ayaü na hato janaþ  /
kañhinahçdaye mithyàmaunavratavyasanàd ayaü
parijanaparityàgopàyo na mànaparigrahaþ  // VidSrk_21.53 *(687) //

na mando vaktrenduþ ÷rayati na lalàñaü kuñilatà
na netràbjaü rajyaty anuùajati na bhrår api bhidàm  /
idaü tu preyasyàþ prathayati ruùo 'ntarvikasitàþ
÷ate 'pi pra÷nànàü yadabhiduramudro 'dharapañaþ  // VidSrk_21.54 *(688) //
vaidyadhanyasya

tat tad vadaty api yathàvasaraü hasaty apy àliïgane 'pi na niùadhati cumbane 'pi  /
kiü tu prasàdanabhayàd atinihnutena kopena ko 'pi nihito 'dya rasàvatàraþ  // VidSrk_21.55 *(689) //
mahàvratasya

à÷leùeõa payodharapraõiyinãü pratyàdi÷antyà dç÷aü
dçùñvà cà7dharabaddhatçùõam adharaü nirbhartsayantyà mukham  /
årvor gàóhanipãóanena jaghane pàõiü ca ruddhvà9nayà
patyuþ prema na khaõóitaü nipuõayà màno 'pi nai7vo7jjhitaþ  // VidSrk_21.56 *(690) //

dãrghocchvàsavikampitàkula÷ikhà yatra pradãpàþ kule
dçùñir yatra ca dãrghajàgaraguruþ kope madãye tava  /
visrambhaikarasaprasàdamadhurà yatra pravçttàþ kathàs
tàny anyàni dinàni mu¤ca caraõau sai9và7ham anyo bhavàn  // VidSrk_21.57 *(691) //

parãrambhàrambhaþ spç÷ati param icchàü na tu bhujau
bhajante vij¤ànaü na tu giram anårodhavidhayaþ  /
manasvinyàþ svairaü prasarati ni÷àsãmasamaye
manaþ pratyàvçttaü kamitari kathaücin na tu vapuþ  // VidSrk_21.58 *(692) //
cakrapàõeþ

adyo7dyànagçhàïgaõe sakhi mayà svapnena làkùàruõaþ
protkùipto 'yam a÷okadohadavidhau pàdaþ kvaõannåpuraþ  /
tàvat kiü kathayàmi kelipañunà nirgatya ku¤jodaràd
aj¤àtopanatena tena sahasà mårdhnai9va sambhàvitaþ  // VidSrk_21.59 *(693) //
madhukåñasya

sakhi sa subhago mandasneho mayã7ti na me vyathà
vidhipariõataü yasmàt sarvo janaþ sukham a÷nute  /
mama tu hçdaye saütàpo 'yaü priye vimukhe 'pi yat
katham api hatavrãóaü ceto na yàti viràgitàm  // VidSrk_21.60 *(694) //

bhråbhede racite 'pi dçùñir adhikaü sotkaõñham udvãkùate
ruddhàyàm api vàci sasmitam idaü dagdhànanaü jàyate  /
kàrka÷yaü gamite 'pi cetasi tanå romà¤cam àlambate
dçùñe nirvahaõaü bhaviùyati kathaü mànasya tasmi¤ jane  // VidSrk_21.61 *(695) //

preyàn sa ayam apàkçtaþ sa÷apathaü pàdànataþ kàntayà
dvitràõy eva padàni vàsabhavanàd yàvan na yàty àtmanà  /
tàvat pratyuta pàõisampuñalasannãvãnibandhaü dhçto
dhàvitve9va kçtapraõàmakam aho premõo vicitrà gatiþ  // VidSrk_21.62 *(696) //

gate premàbandhe hçdayabahumàne vigalite 
nivçtte sadbhàve jana iva jane gacchati puraþ  /
tad utprekùyo7tprekùya priyasakhi gatàs te ca divasà
na jàne ko hetuþ sphuñati ÷atadhà yan na hçdayam  // VidSrk_21.63 *(697) //

sutanu nitambas tava pçthur akùõor api niyatam arjuno mahimà  /
madhyaþ savalir idànãü màndhàtà kucatañaþ kriyatàm  // VidSrk_21.64 *(698) //
dàmodarasya

dçùñe locanavan manàï mukulitaü cà7gre gate vaktravan
nyagbhåtaü bahir àsthitaü pulakavat saüspar÷am àtanvati  /
nãvãbandhavad àgataü ÷ithilatàm àbhàùamàõe tato
mànenà7pasçtaü hriye9va sudç÷aþ pàdaspç÷i preyasi  // VidSrk_21.65 *(699) //

\Colo iti màninã vrajyà

% tato virahiõãvrajyà

tàpas tatkùaõam àhitàsu bisinãùv aïgàrakàràyate
bàùpaþ pàõóukapolayor upari vai kulyàmbupåràyate  /
kiü cà7syà malayadrumadravabharair limpàmi yàvat karaü
tàvac chvàsasanãraõavyatikarair uddhålir àsãt karaþ  // VidSrk_22.1 *(700) //
acyutasya||

devena prathamaü jito 'si ÷a÷abhçllekhàbhçtà9nantaraü
buddheno7ddhatabuddhinà smara tataþ kàntena pànthena me  /
tyaktvà tàn bata haüsi màm atikç÷àü bàlàm anàthàü striyaü
dhik tvàü dhik tava pauruùaü dhig udayaü dhik kàrmukaü dhik charàn  // VidSrk_22.2 *(701) //
÷rãràjyapàlasya||

karõe yan na kçtaü sakhãjanavaco yan nà8dçtà bandhuvàg
yat pàde nipatann api priyatamaþ karõotpalenà8hataþ  /
tene7ndur durdahanàyate malayajàlepaþ sphuliïgàyate
ràtriþ kalpa÷atàyate bisalatàhàro 'pi bhàràyate  // VidSrk_22.3 *(702) //

àhàre viratiþ samastaviùayagràme nivçttiþ parà
nàsàgre nayanaü yad etad aparaü yac cai7katànaü manaþ  /
maunaü ce7dam idaü ca ÷ånyam akhilaü yad vi÷vam àbhàti te
tad bråyàþ sakhi yoginã kim asi bhoþ kiü và viyoginy asi  // VidSrk_22.4 *(703) //

vatsa nai7te payodàþ surapatikariõo no bakàþ karõa÷aïkhàþ
saudàminyo 'pi nai7tàþ kanakamayam idaü bhåùaõaü kumbhapãñhe  /
nai7tat toyaü nabhastaþ patati madajalaü ÷vàsavàtàvadhåtaü
tat kiü mugdhe vçthà tvaü malinayasi mukhaü pràvçó ity a÷rupàtaiþ  // VidSrk_22.5 *(704) //

nàkànokahasambhavaiþ sakhi sudhàcyotallavaiþ pallavaiþ
palyaïkaü kùaõamàtram àstçõu vidhuü gaõóopadhànãkuru  /
no cet sneharasàvasekavikasajjvàlàvalãdàruõo
dàråõã7va na me viraüsyati dahann aïgàny anaïgànalaþ  // VidSrk_22.6 *(705) //
cakrasya

asau gataþ saugata eva yasmàt kuryàn niràlambanatàü mamai7va  /
sakhi priyas te kùaõikaþ kim anyan niràtmakaþ ÷ånyatamaþ sa vandyaþ  // VidSrk_22.7 *(706) //
bhojyadevasya

pårõaü kapolatalam a÷rujalair yad asyà yad dhåsaraü vadanapaïkajam àyatàkùyàþ  /
ardhàvadagdhagaladaïgarasàvasiktam àrdrendhanaü tad iva bhasmakaõànuyàtam  // VidSrk_22.8 *(707) //

ayaü dhàràvàhas taóid iyam iyaü dagdhakarakà
sa cà7yaü nirghoùaþ sa ca ravava÷o bhekanicayaþ  /
itã7va pratyaïgaprathitamadanàgniü kç÷atanur
ghana÷vàsotkùepair jvalayati muhur mçtyuva÷inã  // VidSrk_22.9 *(708) //

parimlànaü pãnastanajaghanasaïgàd ubhayatas
tanor madhyasyà7ntaþ parimalanam apràpya haritam  /
idaü vyastanyàsaü ÷lathabhujalatàkùepavalanaiþ
kç÷àïgyàþ saütàpaü vadati bisinãpatra÷ayanam  // VidSrk_22.10 *(709) //

manoràgas tãvraü vyathayati visarpann avirataü
pramàthã nirdhåmaü jvalati vidhutaþ pàvaka iva  /
hinasti pratyaïgaü jvara iva garãyàn ita ito
na màü tràtus tàtaþ prabhavati na cà7mbà na bhavatã  // VidSrk_22.11 *(710) //

etasyà virahajvaraþ karatalaspar÷aiþ parãkùyo na yaþ
snigdhenà7pi janena dàhabhayataþ prasthaüpacaþ pàthasàm  /
niþ÷aktãkçtacandanauùadhividhàv asmiü÷ camatkàriõo
làjasphoñam amã sphuñanti maõayo vi÷ve 'pi hàrasrajàm  // VidSrk_22.12 *(711) //

yat tàóãdalapàkapàõóu vadanaü yan netrayor durdinaü
gaõóaþ pàõiniùevaõàc ca yad ayaü saükràntapa¤càïguliþ  /
gaurã krudhyatu vartate yadi na te tat ko 'pi citte yuvà
dhig dhik tvàü sahapàü÷ukhelanasakhãloke 'pi yan nihnavaþ  // VidSrk_22.13 *(712) //
ràja÷ekharasyai7tau

keyårãkçtakaïkaõàvalir asau karõàntikottaüsitavyàlolàlakapaddhatiþ pathi puro baddhà¤jaliþ pçcchati  /
yàvat kiücid udantam àtmakamitus tàvat sa eve7ty atha
vrãóàvakritakaõñhanàlam abalà kaiþ kair na bhinnà rasaiþ  // VidSrk_22.14 *(713) //

priyavirahamahoùmàmarmaràm aïgalekhàm
api hataka himàü÷o mà spç÷a krãóayà9pi  /
iha hi tava luñhantaþ ploùapãóàü bhajante
darajañharamçõàlãkàõóamugdhà mayåkhàþ  // VidSrk_22.15 *(714) //

yad daurbalyaü vapuùi mahatã sarvata÷ cà7spçhà yan
nàsàlakùyaü yad api nayanaü maunam ekàntato yat  /
ekàdhãnaü kathayati manas tàvad eùà da÷à te
ko 'sàv ekaþ kathaya sumukhi brahma và vallabho và  // VidSrk_22.16 *(715) //
lakùmãdharasya

nikàmaü kùàmàïgã sarasakadalãgarbhasubhagà
kalà÷eùà mårtiþ ÷a÷ina iva netrotsavakarã  /
avasthàm àpannà madanadahanoddàhavidhuràm
iyaü naþ kalyàõã ramayati matiü kampayati ca  // VidSrk_22.17 *(716) //
bhavabhåteþ

nidre bhadram avasthità9si ku÷alaü saüvedane kiü tava
kùemaü te sakhi nirvçte nanu samaü kàntena yåyaü gatàþ  /
kiü cà7nyat priyasaügame 'dya calito gacchan vipadvatsalo
mårchàvismçtavedanàparijano dçùño 'smadãyo na và  // VidSrk_22.18 *(717) //
aravindasya

madhyesadma samudgatà tadanu ca dvàràntaràlaü gatà
niryàtà9tha kathaücid aïgaõam api preyàüs tu nà8lokitaþ  /
haüho vàyasa ràjahaüsa ÷uka he he ÷àrike kathyatàü
kà vàrte9ti mçgãdç÷o vijayate bàùpàntaràyaü vacaþ  // VidSrk_22.19 *(718) //
citràïgasya

daradalitaharidràgranthigaure ÷arãre sphurati virahajanmà ko 'py ayaü pàõóubhàvaþ  /
balavati sati yasmin sàrdham àvartya hemnà rajatam iva mçgàkùyàþ kalpitàny aïgakàni  // VidSrk_22.20 *(719) //
ràja÷ekharasya

priye prayàte hçdayaü prayàtaü nidrà gatà cetanayà sahai7va  /
nirlajja he jãvita na ÷rutaü kiü mahàjano yena gataþ sa panthàþ  // VidSrk_22.21 *(720) //
dharmakãrteþ

bàùpaü cakùuùu nà7¤janaü karatale vaktraü na lãlàmbujaü
gaõóe pàõóarimà na patramakarã ÷vàsà mukhe na smitam  /
itthaü yasya viyogayogavidhuraü mugdhe tave7daü vapur
no jàte katamaþ sa puùpadhanuùà nãtaþ prasàda÷riyam  // VidSrk_22.22 *(721) //
bhramaradevasya

kasmàd idaü nayanam astamitठjana÷ri vi÷ràntapatraracanau ca kutaþ kapolau  /
÷çïgàravàriruhakànanaràjahaüsi kasmàt kç÷à9si virasà9si malãmasà9si  // VidSrk_22.23 *(722) //
viùõuhareþ

aratir iyam upaiti màü na nidrà gaõayati tasya guõàn mano na doùàn  /
vigalati rajanã na saügamà÷à vrajati tanus tanutàü na cà7nuràgaþ  // VidSrk_22.24 *(723) //
pravarasenasya

asàv ahaü lohamayã sa yasyàþ kråraþ sakhi prastara eùa kàntaþ  /
àkarùakadràvakacumbakeùu nai7ko 'py asau bhràmaka ity avaihi  // VidSrk_22.25 *(724) //
÷abdàrõavasya

nà7vasthà vapuùo mame7yam avadher uktasya nà7tikramo
no7pàlambhapadàni và9py akaraõe tatrà7bhidheyàni te  /
praùñavyaþ ÷ivam àli kevalam asau kaccid bhavadgocare
nà8yàtaü malayànilair mukulitaü kaccin na cåtair iti  // VidSrk_22.26 *(725) //
vàkåñasya

svapne 'pi priyasaügamavyasaninã ÷ete na nidràgama÷
citreõà8likhituü tam icchati yadi svedaþ sapatnãjanaþ  /
mugdhe9yaü kurute 'tha tadguõakathàü manyur giràm argalaþ
pràyaþ puõyadinànubhàvavalanàd à÷aüsitaü sidhyati  // VidSrk_22.27 *(726) //
taraõinandanasya
vyoma÷rãhçdayaikamauktikalate màtar balàkàvali
bråyàs taü janam àdaraþ khalu mahàn pràõeùu kàryas tvayà  /
etàü mlànim upàgatàü srajam iva tyaktvà tanuü durvahàm
eùà9haü sukhinã bhavàmi na sahe tãvràü viyogavyathàm  // VidSrk_22.28 *(727) //

à dçùñiprasaràt priyasya padavãm udvãkùya nirviõõayà
vi÷rànteùu pathiùv ahaþpariõatau dhvànte samutsarpati  /
dattvai9kaü sasudhàgçhaü prati padaü pànthastriyà9smin kùaõe
nà7bhåd àgata ity amandavalitodgrãvaü punar vãkùitam  // VidSrk_22.29 *(728) //
siddhokasya

÷vàsàs tàõóavitàlakàþ karatale suptà kapolasthalã
netre bàùpataraïgiõã pariõataþ kaõñhe kalaþ pa¤camaþ  /
aïgeùu prathamapravçddhaphalinã làvaõyasampàdinã
pàõóimnà virahocitena gamità kàntiþ kathàgocaram  // VidSrk_22.30 *(729) //
ràja÷ekharasya

smitajyotsnàdànàd upakuru cakorapraõayinãr
vidhehi bhrålãlàü smaratu dhanuùaþ pa¤cavi÷ikhaþ  /
api stokonnidrair nayanakumudair modaya di÷o
vi÷eùàs te mugdhe dadhatu kçtinàü cetasi padam  // VidSrk_22.31 *(730) //
aparàjitarakùitasya

kim iti kabarã yàdçk tàdçg dç÷au kim akajjale
mçgamadam asãpatranyàsaþ sa kiü na kapolayoþ  /
ayam ayamayaü kiü ca klàmyaty asaüsmaraõena te
÷a÷imukhi sakhãhastanyasto vilàsaparicchadaþ  // VidSrk_22.32 *(731) //

vàraüvàram alãka eva hi bhavàn kiü vyàhçtair gamyatàm
ity uddamya sumandabàhulatikàm utthàpayantyà ruùà  /
saükràntair valayair alaükçtagalo yuùmadviyogocitàü
tanvaïgyàþ prakañãkaroti tanutàü draïge bhraman vàyasaþ  // VidSrk_22.33 *(732) //

pakùmàgragrathità÷rubinduvisarair muktàphalaspardhibhiþ
kurvantyà harahàsahàri hçdaye hàràvalãbhåùaõam  /
bàle bàlamçõàlanàlavalayàlaükàrakànte kare
vinyasyà8nanam àyatàkùi sukçtã ko 'yaü tvayà smaryate  // VidSrk_22.34 *(733) //

dahati viraheùv aïgànã8rùyàü karoti samàgame
harati hçdayaü dçùñaþ spçùñaþ karoty ava÷àü tanum  /
kùaõam api sukhaü yasmin pràpte gate ca na labhyate 
kim aparam ata÷ citraü yan me tathà9pi sa vallabhaþ  // VidSrk_22.35 *(734) //

ko 'sau dhanyaþ kathaya subhage kasya gaïgàsarayvos
toyàsphàlavyatikaraskhalatkàri kaïkàlam àste  /
yaü dhyàyantyàþ sumukhi likhitaü kajjalakledabhà¤ji
vyàlumpanti stanakala÷ayoþ patram a÷råõy ajasram  // VidSrk_22.36 *(735) //

tvaccheùeõa cchuritakarayà kuïkumenà8dadhatyà
÷oõacchàyàü bhavanabisinãhaüsake kautukinyà  /
kokabhràntikùaõavirahiõãyan mayà9kàri haüsã
tasyai7tan me phalam upanataü nàtha yat te viyogaþ  // VidSrk_22.37 *(736) //

÷vàsotkampataraïgiõi stanatañe dhautà¤jana÷yàmalàþ
kãryante kaõa÷aþ kç÷àïgi kim amã bàùpàmbhasàü bindavaþ  /
kiü cà8ku¤citakaõñharodhakuñilàþ ÷rotràmçtasyandino
håükàràþ kalapa¤camapraõayinas truñyanti niryànti ca  // VidSrk_22.38 *(737) //

idànãü tãvràbhir dahana iva bhàbhiþ parigato
mamà8÷caryaü såryaþ kim u sakhi rajanyàm udayate  /
ayaü mugdhe candraþ kim iti mayi tàpaü prakañayaty
anàthànàü bàle kim iha viparãtaü na bhavati  // VidSrk_22.39 *(738) //

mà mu¤cà7gnimucaþ karàn himakara pràõàþ kùaõaü sthãyatàü
nidre mudraya locane rajani he dãrghàtidãrghà bhava  /
svapnàsàditasaügame priyatame sànandam àliïgite
svacchando bhavatàü bhaviùyati punaþ kaùño viceùñàrasaþ  // VidSrk_22.40 *(739) //

di÷atu sakhi sukhaü te pa¤cabàõaþ sa sàkùàd anayanapathavartã yas tvayà0lekhi nàthaþ  /
taralitakara÷àkhàma¤jarãkaþ ÷arãre dhanuùi ca makare ca svastharekhànive÷aþ  // VidSrk_22.41 *(740) //

kasmàn mlàyasi màlatã9va mçdite9ty àlãjane pçcchati
vyaktaü no7ditam àrtayà9pi virahe ÷àlãnayà bàlayà  /
akùõor bàùpacayaü nigçhya katham apy àlokitaþ kevalaü
kiücit kuómalakoñibhinna÷ikhara÷ cåtadrumaþ pràïgaõe  // VidSrk_22.42 *(741) //
vàkkåñasya

ucchånàruõam a÷runirgamava÷àc cakùur manàï mantharaü
soùma÷vàsakadarthitàdhararucir vyastàlakà bhråbhuvaþ  /
àpàõóuþ karapallave ca nibhçtaü ÷ete kapolasthalã
mugdhe kasya tapaþphalaü pariõataü yasmai tave7yaü da÷à  // VidSrk_22.43 *(742) //
ya÷ovarmaõaþ

kena pràpto bhuvanavijayaþ kaþ kçtã kaþ kalàvàn
kenà7vyàjaü smaracaraõayor bhaktir àpàdità ca  /
yaü dhyàyantã sutanu bahulajvàlakandarpavahniprodyadbhasmapracayaracitàpàõóimànaü dadhàsi  // VidSrk_22.44 *(743) //

dagdhavye9yaü navakamalinãpallavotsaïga÷ayyà
taptàïgaraprakaravikaraiþ kiü dhutais tàlavçntaiþ  /
tatrai7và8stàü dahati nayane candravac candanàmbhaþ
sakhyas toyendhana iva ÷ikhã vipratãpo 'yam àdhiþ  // VidSrk_22.45 *(744) //
abhinandasya

saudhàd udvijate tyajaty upavanaü dveùñi prabhàm aindavãü
dvàràt trasyati citrakelisadaso ve÷aü viùaü manyate  /
àste kevalam abjinãkisalayaprastàri÷ayyàtale 
saükalpopanatatvadàkçtirasàyattena cittena sà  // VidSrk_22.46 *(745) //

antas tàraü taralitatalàþ stokam utpãóabhàjaþ
pakùàgreùu grathitapçùataþ kãrõadhàràþ krameõa  /
cittàtaïkaü nijagarimataþ samyag àsåtrayanto
niryànty asyàþ kuvalayadç÷o bàùpavàràü pravàhàþ  // VidSrk_22.47 *(746) //

muktvà9naïgaþ kusumavi÷ikhàn pa¤ca kuõñhãkçtàgràn
manye mugdhàü praharati hañhàt patriõà vàruõena  /
vàràü påraþ katham aparathà sphàranetrapraõàlãvaktrodvàntas trivalivipine sàraõãsàmyam eti  // VidSrk_22.48 *(747) //
ràja÷ekharasyà7mã

unmãlyà7kùi sakhãr na pa÷yasi na cà7py uktà dadàsy uttaraü
no vetsã8dç÷am atra ne8dç÷am imàü ÷ånyàm avasthàü gatà  /
talpàdç÷yakaraïkapa¤jaram idaü jãvena liptaü manàï
mu¤cantã kim u kartum icchasi kuru premà7nyade÷agate  // VidSrk_22.49 *(748) //

kiü vàtena vilaïghità na na mahàbhåtàrdità kiü na na
bhràntà kiü na na saünipàtalaharãpracchàdità kiü na na  /
tat kiü roditi muhyati ÷vasiti kiü smeraü ca dhatte mukhaü
dçùñaþ kiü kathayàmy akàraõaripuþ ÷rãbhojyadevo 'nayà  // VidSrk_22.50 *(749) //
chittapasya

kucau dhattaþ kampaü nipatati kapolaþ karatale 
nikàmaü ni÷vàsaþ saralam alakaü tàõóavayati  /
dç÷aþ sàmarthyàni sthagayati muhur bàùpasalilaü
prapa¤co 'yaü kiücit tava sakhi hçdisthaü kathayati  // VidSrk_22.51 *(750) //
narasiühasya

tyajasi na ÷ayanãyaü ne8kùase svàm avasthàü
vi÷adayasi na ke÷àn àkulagranthibandhàn  /
kim api sakhi kuru tvaü dehayàtrànuråpaü
÷atam iha virahiõyo ne8dç÷aü kvà7pi dçùñam  // VidSrk_22.532 *(751) //

\Colo iti virahiõãvrajyà|| 22

tato virahivrajyà

gamanam alasaü ÷ånyà dçùñiþ ÷arãram asauùñhavaü
÷vasitam adhikaü kiü tv etat syàt kim anyad ato 'tha và  /
bhramati bhuvane kandarpàj¤à vikàri ca yauvanaü
lalitamadhuràs te te bhàvàþ kùipanti ca dhãratàm  // VidSrk_23.1 *(752) //

vàraü vàraü tirayati dç÷or udgamaü bàùpapåras
tatsaükalpopahatijaóima stambham abhyeti gàtram  /
sadyaþ svidyann ayam aviratotkampalolàïgulãkaþ
pàõir lekhàvidhiùu nitaràü vartate kiü karomi  // VidSrk_23.2 *(753) //

unmãlanmukulakaràlakundakoùapra÷cyotadghanamakarandagandhagarbhaþ  /
tàm ãùatpracalavilocanàü natàïgãm àliïgan pavana mama spç÷à7ïgam aïgam  // VidSrk_23.3 *(754) //

dalati hçdayaü gàóhodvegaü dvidhà na tu bhidyate
vahati vikalaþ kàyo mohaü na mu¤cate cetanàm  /
jvalati ca tanåm antardàhaþ karoti na bhasmasàt
praharati vidhir marmacchedã na kçntati jãvitam  // VidSrk_23.4 *(755) //

nà8datse haritàïkuràn kvacid api sthairyaü na yad gàhase
yat paryàkulalocano 'si karuõaü kåjan di÷aþ pa÷yasi  /
daivenà7ntaritapriyo 'si hariõa tvaü cà7pi kiü yac ciraü
pratyadri pratikandaraü pratinadi pratyåùaraü bhràmyasi  // VidSrk_23.5 *(756) //
mu¤jasya

kasràghàtaiþ surabhir abhitaþ satvaraü tàóanãyo
gàóhàmreóaü malayamarutaþ ÷çïkhalàdàma datta  /
kàràgàre kùipata tarasà pa¤camaü ràgaràjaü
candraü cårõãkuruta ca ÷ilàpaññake piùñapeùam  // VidSrk_23.6 *(757) //

hriyà saüsaktàïgaü tadanu madanàj¤àpra÷ithilaü
sanàthaü mà¤jiùñhaprasarakç÷arekhair nakhapadaiþ  /
ghanorupràgbhàraü nidhimukham ivà8mudritam aho
kadà nu drakùyàmo vigalitadukålaü mçgadç÷aþ  // VidSrk_23.7 *(758) //

ete cåtamahãruho 'py aviralair dhåmàyitàþ ùañpadair
ete prajvalitàþ sphuñaki÷alayodbhedair a÷okadrumàþ  /
ete kiü÷uka÷àkhino 'pi malinair aïgàritàþ kuómalaiþ
kaùñaü vi÷ramayàmi kutra nayane sarvatra vàmo vidhiþ  // VidSrk_23.8 *(759) //
vàkkåñasya

savyàdheþ kç÷atà kùatasya rudhiraü daùñasya làlàsravaþ
sarvaü nai7tad ihà7sti kevalam ayaü pànthas tapasvã mçtaþ  /
à j¤àtaü madhulampañair madhukarair àbaddhakolàhale
nånaü sàhasikena cåtamukule dçùñiþ samàropità  // VidSrk_23.9 *(760) //

manasi÷aya kç÷àïgyàþ svàntam antarni÷àtair
iùubhir a÷anikalpair mà vadhãs tvaü mame7va  /
api nanu ÷a÷alakùman mà mucas tvaü ca tasyàm
akaruõakiraõolkàþ kandalãkomalàyàm  // VidSrk_23.10 *(761) //
ràja÷ekharasyai7tau

cakùu÷cumabavighnitàdharasudhàpànaü mukhaü ÷uùyati
dveùñi svaü ca kacagrahavyavahita÷roõãvihàraþ karaþ  /
nidre kiü viratà9si tàvad aghçõe yàvan na tasyà÷ ciràt
krãóanti krama÷aþ kç÷ãkçtaruùaþ pratyaïgam aïgàni me  // VidSrk_23.11 *(762) //
abhinandasya

jàne sà gaganaprasånakalike9và7tyantam evà7satã
tatsambhogarasà÷ ca tatparimalollàsà ivà7sattamàþ  /
svapnena dviùate7ndrajàlam iva me saüdar÷ità kevalaü
cetas tatparirambhaõàya tad api sphãtaspçhaü tàmyati  // VidSrk_23.12 *(763) //
parame÷varasya

dyåte paõaþ praõayakeliùu kaõñhapà÷aþ krãóàpari÷ramaharaü vyajanaü ratànte  /
÷ayyàni÷ãthakalaheùu mçgekùaõàyàþ pràptaü mayà vidhiva÷àd idam uttarãyam  // VidSrk_23.13 *(764) //
dhãranàgasya

de÷air antarità ÷atai÷ ca saritàm urvãbhçtàü kànanair
yatnenà7pi na yàti locanapathaü kànte9ti jànann api  /
udgrãva÷ caraõàrdharuddhavasudhaþ kçtvà9÷rupårõàü dç÷aü
tàm à÷àü pathikas tathà9pi kim api dhyàyaü÷ ciraü vãkùate  // VidSrk_23.14 *(765) //
÷rãharùasya

prauóhànaïgarasàvilàkulamanàïnya¤cattiroghårõitasnigdhàhlàdi madàndham adhvani tayà yac cakùur àndolitam  /
tenà7smàkam iyaü gatir matir iyaü saüvittir evaüvidhà tàpo 'yaü tanur ãdç÷ã sthitir iyaü tasyà apã7ti ÷rutiþ  // VidSrk_23.15 *(766) //
vallaõasya

sa evà7yaü de÷aþ sara iva vilånàmbujavanaü tanoty antas tàpaü nabha iva vilãnàmçtaruci  /
viyoge tanvaïgyàþ kalayati sa evà7yam adhunà himartur naidàghãm ahaha viùamàü tàpanarujam  // VidSrk_23.16 *(767) //

sçùñà vayaü yadi tataþ kim iyaü mçgàkùã se9yaü vayaü yadi tataþ kim ayaü vasantaþ  /
so 'py astu nàma jagataþ pratipakùabhåta÷ cåtadrumaþ kim iti nirmita eùa dhàtrà  // VidSrk_23.17 *(768) //

te bàõàþ kila cåtakuómalamayàþ pauùpaü dhanus tat kila
kruddhatryambakalocanàgni÷ikhayà kàmo 'pi dagdhaþ kila  /
kiü bråmo vayam apy anena hatakenà8puïkhamagnaiþ ÷arair
viddhà eva na ce8dç÷aþ parikarasyai7vaüvidhà vedanà  // VidSrk_23.18 *(769) //
vãryamitrasya

raktas tvaü navapallavair aham api ÷làghyaiþ priyàyà guõais
tvàm àyànti ÷ilãmukhàþ smaradhanurmuktàs tathà màm api  /
kàntàpàdatalàhatis tava mude satyaü mamà7py àvayoþ
sarvaü tulyam a÷oka kevalam ahaü dhàtrà sa÷okaþ kçtaþ  // VidSrk_23.19 *(770) //

àpuïkhàgram amã ÷arà manasi me magnàþ samaü pa¤ca te
nirdagdhaü virahàgninà vapur idaü tair eva sàrdhaü mama  /
kaùñaü kàma niràyudho 'si bhavatà jetuü na ÷akyo jano
duþkhã syàm aham eka eva sakalo lokaþ sukhaü jãvatu  // VidSrk_23.20 *(771) //
ràja÷ekharasya

vilãye7nduþ sàkùàd amçtarasavàpã yadi bhavet
kalaïgas tatratyo yadi ca vikacendãvaravanam  /
tataþ snànakrãóàjanitajaóabhàvair avayavaiþ
kadàcin mu¤ceyaü madana÷ikhipãóàparibhavam  // VidSrk_23.21 *(772) //
ràja÷ekharasyai7tau

yadi kùàmà mårttiþ pratidivasam a÷råõi dç÷i cec
chrutau dåtãvaktraü yadi mçgadç÷o bhåùaõadhiyà  /
idaü cà7smatkarõe yadi bhavati kenà7pi kathitaü
tad icchàmaþ saïgàd virahabharam ekatra vasatau  // VidSrk_23.22 *(773) //
vallaõasya

tava kusuma÷aratvaü ÷ãtara÷mitvam indor dvayam idam ayathàrthaü dç÷yate madvidheùu  /
visçjati himagarbhair agnim induþ karàgrais tvam api kusumabàõàn vajrasàrãkaroùi  // VidSrk_23.23 *(774) //
kàlidàsasya

sambhåyai7va sukhàni cetasi paraü bhåmànam àtanvate
yatrà8lokapathàvatàriõi ratiü prastauti netrotsavaþ  /
yad bàlendukalodayàd avacitaiþ sàrair ivo7tpàditaü
tat pa÷yeyam anaïgamaïgalagçhaü bhåyo 'pi tasyà mukham  // VidSrk_23.24 *(775) //
bhavabhåteþ

÷aràn mu¤caty uccair manasijadhanur makùikaravà
rujantã7me bhàsaþ kirati dahanàbhà himaruciþ  /
jitàs tu bhråbhaïgàrcanavadanalàvaõyarucibhiþ
saroùà no jàne mçgadç÷i vidhàsyanti kim amã  // VidSrk_23.25 *(776) //
÷àntàkaraguptasya

api sa divasaþ kiü syàd yatra priyàmukhapaïkaje
madhu madhukarã9và7smaddçùñir vikàsini pàsyati  /
tadanu ca mçdusnigdhàlàpakramàhitanarmaõaþ
suratasacivair aïgaiþ saïgo mamà7pi bhaviùyati  // VidSrk_23.26 *(777) //
vàrtikakàrasya

sà lambàlakam ànanaü namayati pradveùñy ayaü màü ÷a÷ã
nai7vo7nmu¤cati vàcam a¤citakalà vighnanti màü kokilàþ  /
bhåbhaïgaü kurute na sà dhçtadhanur mathnàti màü manmathaþ
ko và tàm abalàü vilokya sahasà nà7tro7pakçcchro bhavet  // VidSrk_23.27 *(778) //
÷çïgàrasya

bàõàn saühara mu¤ca kàrmukalatàü lakùyaü tava tryambakaþ
ke nàmà7tra vayaü ÷irãùakalikàkalpaü yadãyaü manaþ  /
tatkàruõyaparigrahàt kuru dayàm asmin vidheye jane
svàmin manmatha tàdç÷aü punar api svapnàdbhutaü dar÷aya  // VidSrk_23.28 *(779) //

vivekàd asmàbhiþ paramapuruùàbhyàsarasikaiþ
kathaücin nãyante ratiramaõabàõair api hataiþ  /
priyàyà bàlatvàd abhinavaviyogàturatanor
na jànãmas tasyà bata katham amã yànti divasàþ  // VidSrk_23.29 *(780) //

skhalallãlàlàpaü vinipatitakarõotpaladalaü ÷ramasvedaklinnaü surataviratikùàmanayanam  /
kacàkarùakrãóàsaralakurala÷reõisubhagaü kadà tad draùñavyaü vadanam avadàtaü mçgadç÷aþ  // VidSrk_23.30 *(781) //

aham iva ÷ånyam araõyaü vayam iva tanutàü gatàni toyàni  /
asmàkam ivo7cchvàsà divasà dãrghà÷ ca taptà÷ ca  // VidSrk_23.31 *(782) //

lãne9va pratibimbite9va likhite9vo7tkãrõaråpe9va ca
pratyupte9va ca vajralepaghañite9và7ntarnikhàte9va ca  /
sà na÷ cetasi kãlite9va vi÷ikhai÷ cetobhuvaþ pa¤cabhi÷
cintàsaütatitantujàlanibióasyåte9va lagnà priyà  // VidSrk_23.32 *(783) //

netrendãvariõã mukhàmburuhiõã bhråvallikallolinã
bàhudvandvamçõàlinã yadi vadhår vàpã punaþ sà bhavet  /
tallàvaõyajalàvagàhanajaóair aïgair anaïgànalajvàlàjàlamucas tyajeyam asamàþ pràõacchido vedanàþ  // VidSrk_23.33 *(784) //

prahartà kvà7naïgaþ sa ca kusumadhanvà9lpavi÷ikha÷
calaü såkùmaü lakùyaü vyavahitam amårtaü kva ca manaþ  /
itã7màm udbhåtàü sphuñam anupapattiü manasi me
rujàm àvirbhàvàd anubhavavirodhaþ ÷amayati  // VidSrk_23.34 *(785) //
vandyatathàgatasya

antarnibaddhagurumanyuparamparàbhir icchocitaü kim api vaktum a÷aknuvatyàþ  /
avyaktahåükçticalatkucamaõóalàyàs tasyàþ smaràmi muhur ardhavilokitàni  // VidSrk_23.35 *(786) //

bhrasyadvivakùitam asamphaladakùaràrtham utkampamànada÷anacchadam ucchvasatyà  /
adya smaràmi parimçjya pañà¤calena netre tayà kim api yat punaruktam uktam  // VidSrk_23.36 *(787) //
sonnokasya

dagdhapraråóhamadanadrumama¤jarã9ti làvaõyapaïkapañalodgatapadminã9ti  /
÷ãtàü÷ubimbagalitàmçtanirmite9ti bàlàm abàlahariõàïkamukhãü smaràmi  // VidSrk_23.37 *(788) //

madhådgàrasmerabhramarabharahåükàramukharaü ÷araü sàkùàn mãnadhvajavijayacàpacyutam iva  /
nilãyà7nyonyasminn upari sahakàràïkuramayã samãkùante pakùmàntarataralatàrà virahiõaþ  // VidSrk_23.38 *(789) //

sà na cen mçga÷àvàkùã kim anyàsàü kathàvyayaþ  /
kalà na yadi ÷ãtàü÷or ambare kati tàrakàþ  // VidSrk_23.39 *(790) //

upari ghanaü ghanapañalaü dåre kàntà tad etad àpatitam  /
himavati divyauùadhayaþ krodhàviùñaþ phaõã ÷irasi  // VidSrk_23.40 *(791) //

sthagitaü navàmbuvàhair uttànàsyo vilokayan vyoma  /
saükramayatã7va pathikas tajjalanivahaü svalocanayoþ  // VidSrk_23.41 *(792) //
jayãkasya

te jaïghe jaghanaü ca tat tad udaraü tau ca stanau tat smitaü
såktiþ sà ca tad ãkùaõotpalayugaü dhammillabhàraþ sa ca  /
làvaõyàmçtabinduvarùi vadanaü tac cai7vam eõãdç÷as
tasyàs tad vayam ekam evam asakçd dhyàyanta evà8smahe  // VidSrk_23.42 *(793) //
narasiühasya

yadi ÷a÷adharas tvadvaktreõa prasahya tiraskçtas
tad ayam adayo mahyaü mugdhe kim evam asåyati  /
yad amçtarasàsàrasrudbhir dhinoty akhilaü jagaj
jvalayati tu màm ebhir vahnicchañàkañubhiþ karaiþ  // VidSrk_23.43 *(794) //
parame÷varasya

lãlàtàõóavitabhruvaþ smitasudhàprasyandabhàjo dalannãlàbjadyutinirbharà daravalatpakùmàvalãcàravaþ  /
pràptàs tasya viyoginaþ smçtipathaü khedaü samàtanvate premàrdràþ sudç÷o viku¤canatatipreïkhatkañàkùà dç÷aþ  // VidSrk_23.44 *(795) //

visphàràgràs taralataralair aü÷ubhir visphurantas tàsàü tàsàü nayanam asakçn naipuõàd va¤cayitvà  /
muktàs tanvyà masçõaparuùàs te kañàkùakùuraprà÷ chinnaü chinnaü hçdayam adayai÷ chidyate 'dyà7pi yair me  // VidSrk_23.45 *(796) //
parame÷varasya

÷yàmàü ÷yàmalimànam ànayata bhoþ sàndrair masãkårcakais
tantraü mantram atha prayujya harata ÷vetotpalànàü smitam  /
candraü cårõayata kùaõàc ca kaõa÷aþ kçtvà ÷ilàpaññake
yena draùñum ahaü kùame da÷a di÷as tadvaktramudràïkitàþ  // VidSrk_23.46 *(797) //

tasmin pa¤ca÷are smare bhagavatà bhargeõa bhasmãkçte
jànàmy akùayasàyakaü kamalabhåþ kàmàntaraü nirmame  /
yasyà7mãbhir itas tata÷ ca vi÷ikhair àpuïkhamagnàtmabhir
jàtaü me vidalatkadambamukulaspaùñopamànaü manaþ  // VidSrk_23.47 *(798) //

såtir dugdhasamudrato bhagavataþ ÷rãkaustubhe sodare
sauhàrdaü kumudàkareùu kiraõàþ pãyåùadhàràkiraþ  /
spardhà te vacanàmbujair mçgadç÷àü tat sthàõucåóàmaõe
haüho candra kathaü niùi¤casi mayi jvàlàmuco vedanàþ  // VidSrk_23.48 *(799) //

ayi pibata cakoràþ kçtsnam unnàmikaõñhakramasaralitaca¤cacca¤cava÷ candrikàmbhaþ  /
virahavidhuritànàü jãvitatràõahetor bhavati hariõalakùmà yena tejodaridraþ  // VidSrk_23.49 *(800) //
ràja÷ekharasyai7tau

÷ãtàü÷ur viùasodaraþ phaõabhçtàü lãlàspadaü candanaü
hàràþ kùàrapayomucaþ priyasuhçtpaïkeruhaü bhàsvataþ  /
ity eùàü kim ivà7stu hanta madanajyotirvighàtàya yad
bàhyàkàraparibhrameõa tu vayaü tattvatyajo va¤citàþ  // VidSrk_23.50 *(801) //

vyajanamarutaþ ÷vàsa÷reõãm imàm upacinvate malayajaraso dhàràbàùpaü prapa¤cayituü prabhuþ  /
kusuma÷ayanaü kàmàstràõàü karoti sahàyatàü dviguõaharimà màronmàthaþ kathaü nu viraüsyati  // VidSrk_23.51 *(802) //
ràja÷ekharasyai7te

hàro jalàrdra÷ayanaü nalinãdalàni pràleya÷ãkaramucas tuhinàdrivàtàþ  /
yasye7ndhanàni sarasàny api candanàni nirvàõam eùyati kathaü sa manobhavàgniþ  // VidSrk_23.52 *(803) //

mandàdaraþ kusumapatriùu pelaveùu nånaü bibharti madanaþ pavanàstram adya  /
hàraprakàõóasaralàþ katham anyathà9mã ÷vàsàþ pravartitadukålada÷àþ saranti  // VidSrk_23.53 *(804) //

akçtapremai9va varaü na punaþ saüjàtavighañitapremà  /
uddhçtanayanas tàmyati yathà hi na tathe9ha jàtàndhaþ  // VidSrk_23.54 *(805) //

svapna prasãda bhagavan punar ekavàraü saüdar÷aya priyatamàü kùaõamàtram eva  /
dçùñà satã nibióabàhunibandhalagnaü tatrai7va màü nayati sà yadi và na yàti  // VidSrk_23.55 *(806) //

\Colo iti virahivrajyà

tato 'satãvrajyà

dçùñiü he prative÷ini kùaõam ihà7py asmadgçhe dàsyasi
pràyo nai7va ÷i÷oþ pità9dya virasàþ kaupãr apaþ pàsyati  /
ekàkiny api yàmi tad varam itaþ ÷rotas tamàlàkulaü
nãrandhràþ stanam àlikhantu jañharacchedà nalagranthayaþ  // VidSrk_24.1 *(807) //
vidyàyàþ

teùàü gopavadhåvilàsasuhçdàü ràdhàrahaþsàkùiõàü
kùemaü bhadra kalindaràjatanayàtãre latàve÷manàm  /
vicchinne smaratalpakalpanavidhicchedopayoge 'dhunà
te jàne jarañhãbhavanti vigalannãlatviùaþ pallavàþ  // VidSrk_24.2 *(808) //
vidyàyàþ

sikatilatalàþ sàndracchàyàs tañàntavilambinaþ
÷i÷iramarutàü lãlàvàsàþ kvaõajjalaraïkavaþ  /
avinyavatãnirvicchedasmaravyayadàyinaþ
kathaya murale kenà7mã te kçtà niculadrumàþ  // VidSrk_24.3 *(809) //

pàntha svairagatiü vihàya jhañiti prasthànam àrabhyatàm
atyantaü karisåkaràhigavayair bhãmaü puraþ kànanam  /
caõóàü÷or api ra÷mayaþ pratidi÷aü mlànàs tvam eko yuvà
sthànaü nà7sti gçhe mamà7pi bhavato bàlà9ham ekàkinã  // VidSrk_24.4 *(810) //

viñapini ÷i÷iracchàye kùaõam iha vi÷ramya gamyatàü pathikàþ  /
ataruvàrir ataþ param asama÷ilàdurgamo màrgaþ  // VidSrk_24.5 *(811) //

ambà ÷ete 'tra vçddhà pariõatavayasàm agraõãr atra tàto
niþ÷eùàgàrakarma÷rama÷i"thilatanuþ kumbhadàsã tathe9ha  /
asmin pàpà9ham ekà katipayadivasproùitapràõanàthà
pànthàye7tthaü yuvatyà kathitam abhimataü vyàhçtivyàjapårvam  // VidSrk_24.6 *(812) //

smaraviva÷ayà kiücin mithyàniùedhamanoj¤ayà
di÷i di÷i bhayàd bhåyo bhåyaþ pravartitanetrayà  /
kuvalayadç÷à ÷ånye daivàd atarkitalabdhayà
nibhçtanibhçtaü ye cumbyante ta eva viduþ sukham  // VidSrk_24.7 *(813) //

vyapetavyàhàraü gatavividha÷ilpavyatikaraü
karaspar÷àrambhapragalitadukålànta÷ayanam  /
muhur baddhotkampaü di÷i di÷i muhuþ preùitadç÷or
ahalyàsutràmõoþ kùaõikam iva tat saügatam abhåt  // VidSrk_24.8 *(814) //
yoge÷varasya

yaþ kaumàraharaþ sa eva ca varas tà÷ candragarbhà ni÷àþ
pronmãlannavamàlatãsurabhayas te ca vindhyànilàþ  /
sà cai7và7smin tathà9pi dhairyasuratavyàpàralãlàbhçtàü
kiü me rodhasi vetasãvanabhuvàü cetaþ samutkaõñhate  // VidSrk_24.9 *(815) //

kva prasthità9si karabhoru ghane ni÷ãthe pràõàdhiko vasati yatra janaþ priyo me  /
ekàkinã vada kathaü na bibheùi bàle nanv asti puïkhita÷aro madanaþ sahàyaþ  // VidSrk_24.10 *(816) //

udeti yasyàü na ni÷àkaro ripus tithir nu kà puõyavatãbhir àpyate  /
itã7va duùñyà paridevite muhuþ kuhåkuhår ity alam àha kokilaþ  // VidSrk_24.11 *(817) //

màtar gehini yady ayaü hata÷ukaþ saüvardhanãyo mayà
lauhaü pa¤jaram asya durnayavato gàóhaü tadà kàraya  /
adyai7naü badarãniku¤jakuhare lãnaü pracaõóorage
karùantyà mama tàvad aïgalikhanair evà7padeùà0gatà  // VidSrk_24.12 *(818) //

dhvastaü kena vilepanaü kucayuge kenà7¤janaü netrayor
ràgaþ kena tavà7dhare pramathitaþ ke÷eùu kena srajaþ  /
tenà7÷eùajanaughakalmaùamuùà nãlàbjabhàsà sakhi
kiü kçùõena na yàmunena payasà kçùõànuràgas tava  // VidSrk_24.13 *(819) //

àkçùyà8dàv amandagraham alakacayaü vaktram àsajya vaktre
kaõñhe lagnaþ sukaõñhaþ punar api kucayor dattagàóhàïgasaïgaþ  /
baddhàsaktir nitambe patati caraõayor yaþ sa tàdçk priyo me
bàle lajjà praõaùñà na hi na hi kuñile colakaþ kiü trapàkçt  // VidSrk_24.14 *(820) //

àmodinà samadhunà paridhåsareõa savyàkulabhramavatà patatà purastàt  /
àyàsità9smi sakhi tena divàvasàne mattena kiü praõayinà na hi kesareõa  // VidSrk_24.15 *(821) //

pànthe padmasaro 'nta÷àdvalabhuvi nyasyà7¤calaü ÷àyini
tvaü ÷ràntà9sy avahaü ca vartma vasatigràmo na velà9py agàt  /
uttànadviguõàsama¤jasamilajjànådaràstàü÷ukastokonmãladasa¤jitoru vayam apy ekàkinaþ kiü nv idam  // VidSrk_24.16 *(822) //
vallaõasya

indur yatra na nindyate na madhuraü dåtãvacaþ ÷råyate
nà8làpà nipatanti bàùpakaluùà no7paiti kàr÷yaü tanuþ  /
svàdhãnàm anukålinãü svagçhiõãm àliïgya yat supyate
tat kiü prema gçhà÷ramavratam idaü kaùñaü samàcaryate  // VidSrk_24.17 *(823) //
lakùmãdharasya 

praõayavi÷adàü vaktre dçùñiü dadàti vi÷aïkità
ghañayati ghanaü kaõñhà÷leùaü sakampapayodharà  /
vadati bahu÷o gacchàmã7ti prayatnadhçtà9py aho
ramayatitaràü saüketasthà tathà9pi hi kàminã  // VidSrk_24.18 *(824) //
÷rãharùasya

durdinani÷ãthapavane niþsaücàràsu nagaravãthãùu  /
patyau vide÷ayàte paraü sukhaü jaghanacapalàyàþ  // VidSrk_24.19 *(825) //

màrge païkini toyadàndhatamase niþ÷abdasaücàrakaü
gantavyà dayitasya me 'dya vasatir mugdhe9ti kçtvà matim  /
àjànåddhçtanåpurà karatalenà8chàdya netre bhç÷aü
kçcchràl labdhapadasthitiþ svabhavane panthànam abhyasyati  // VidSrk_24.20 *(826) //

bibhràõà0rdranakhakùatàni jaghane nà7nyatra gàtre bhayàn
netre cumbanapàñale ca dadhatã nidràlase nivraõe  /
svaü saüketam adåram eva kamitur bhråsaüj¤ayà ÷aüsatã
siddhiü yàti viñaikakalpalatikà raõóà na puõyair vinà  // VidSrk_24.21 *(827) //

adya svàü jananãm akàraõaruùà pràtaþ sudåraü gatàü
pratyànetum ito gato gçhapatiþ ÷rutvai9va madhyaüdine  /
païgutvena ÷arãrajarjaratayà pràyaþ sa lakùyàkçtir
dçùño 'sau bhavatà na kiü pathika he sthitvà kùaõaü kathyatàm  // VidSrk_24.22 *(828) //

vastraprotadurantanåpuramukhàþ saüyamya nãvãmaõãn
udgàóhàü÷ukapallavena nibhçtaü dattàbhisàrakramàþ  /
etàþ kuntalamallikàparimalavyàlolabhçïgàvalãjhaükàrair vikalãkçtàþ pathi bata vyaktaü kuraïgãdç÷aþ  // VidSrk_24.23 *(829) //

patir durva¤co 'yaü vidhuramalino vartma viùamaü
jana÷ chidrànveùã praõayivacanaü duþpariharam  /
ataþ kàcit tanvã rativihitasaüketagataye 
gçhàd vàraüvàraü nirasarad atha pràvi÷ad atha  // VidSrk_24.24 *(830) //

udeùyatpãyåùadyutirucikaõàrdràþ ÷a÷amaõisthalãnàü panthàno ghanacaraõalàkùàlipibhçtaþ  /
cakorair uóóãnair jhañiti kçta÷aïkàþ pratipadaü
parà¤caþ saücàràn avinayavatãnàü vivçõute  // VidSrk_24.25 *(831) //

malayajapaïkaliptatanavo navahàralatàvibhåùitàþ
sitataradantapatrakçtavaktraruco ruciràmalàü÷ukàþ  /
÷a÷abhçti vitatadhàmni dhavalayati dharàm avibhàvyatàü gatàþ
priyavasatiü vrajanti sukham eva nirastabhiyo 'bhisàrikàþ  // VidSrk_24.26 *(832) //
bàõasya

ni÷àndhakàre vihitàbhisàràþ sakhãþ ÷apantã7ha nitàntamugdhà  /
pathi skhalantã bata vàridhàràm àliïgituü và¤chati vàridànàm  // VidSrk_24.27 *(833) //
puruùottamasya

kçtvà nåpuramåkatàü caraõayoþ saüyamya nãvãmaõãn
uddàmadhvanipiõóitàn parijane kiücic ca nidràyite  /
kasmai kupyasi yàvad asmi calità tàvad vidhipreritaþ
kà÷mãrãkucakumbhasambhramaharaþ ÷ãtàü÷ur abhyudyataþ  // VidSrk_24.28 *(834) //

urasi nihitas tàro hàraþ kçtà jaghane jaghane
kalakalavatã kà¤cã pàdau raõanmaõinåpurau  /
priyam abhisarasy evaü mugdhe samàhataõóiõóimà
kim idam aparaü tràsotkampà di÷o muhur ãkùase  // VidSrk_24.29 *(835) //
devaguptasya 

anumatam ivà8netuü joùaü tamãtamasàü kulaü di÷i di÷i dç÷o vinyasyantyaþ ÷riyà9ïkurità¤janàþ  /
madanahutabhugdhåmacchàyaiþ pañair asitair vçtàþ
prayayur arasadbhåùair aïgaiþ priyàn abhisàrikàþ  // VidSrk_24.30 *(836) //
bhañña÷ivasvàminaþ

\Colo ity asatãvrajyà

tato dåtikopàlambhavrajyà

niþ÷eùacyutacandanaü stanataño niryàtaràjo 'dharo
netre dåram ana¤jane jalalavaprasyandinã te tanuþ  /
à÷àcchedini dåti bàndhavajanasyà7j¤àtapãóàgame
vàpãü snàtum ito gatà9si na punas tasyà7dhamasyà7ntikam  // VidSrk_25.1 *(837) //

kiü tvaü nigåhase dåti stanau vaktraü ca pàõinà  /
savraõà eva ÷obhante ÷åràdharapayodharàþ  // VidSrk_25.2 *(838) //

sàdhu dåti punaþ sàdhu kartavyaü kim ataþ param  /
yan madarthe vilagnà9si dantair api nakhair api  // VidSrk_25.3 *(839) //

vihàraþ kaõñhade÷as te kàùàye tava locane  /
adharau vãtaràgau te dåti pravrajità9si kim  // VidSrk_25.4 *(840) //

dåti kiü tena pàpena ÷àstràtikramakàriõà  /
pa¤ca pa¤canakhà bhakùyàþ ùaùñhã tvaü yena khàdità  // VidSrk_25.5 *(841) //

nà8yàtaþ sàmadànàbhyàm iti bhede 'pi dar÷ite  /
sàdhu yad durvinãtasya tvayà daõóo nipàtitaþ  // VidSrk_25.6 *(842) //

anena vãtaràgeõa buddhene7và7dhareõa te  /
dåti nirvyàjam àkhyàtà sarvavastuùu ÷ånyatà  // VidSrk_25.7 *(843) //

pàr÷vàbhyàü saprahàràbhyàm adhare vraõakhaõóite  /
dåti saügràmayogyà9si na yogyà dåtakarmaõi  // VidSrk_25.8 *(844) //

tvayà dåti kçtaü karma yat tad anyena duùkaram  /
÷araõàgatavidhvaüsã chidrànveùã nipàtitaþ  // VidSrk_25.9 *(845) //

kùàmà tanur gatiþ khinnà netre vyàlokatàrake  /
vàg aspaùñà ÷lathaü vàso dåti tvaü jvarità9si kim  // VidSrk_25.10 *(846) //

rajanyàm anyasyàü surataparivartàd anucitaü
madãyaü yad vàsaþ katham api hçtaü tena suhçdà  /
tvayà prãtyà0nãtaü svanivasanadànàt punar idaü
kutas tvàdçg dåti skhalita÷amanopàyanipuõà  // VidSrk_25.11 *(847) //

nà8yàto yadi tàdç÷aü sa ÷apathaü kçtvà9pi dåti priyas
tat kiü kopanayà tvayà svada÷anair agràdharaþ khaõóitaþ  /
svedàmbhaþkaõadàyi vepanam idaü tyaktvà bhaja svasthatàü
ko lokasya sakhi svabhàvakuñilasyà7ntargataü j¤àsyati  // VidSrk_25.12 *(848) //

romà¤caü vahasi ÷vasiùy avirataü dhyànaü kim apy à÷rità
dçùñis te bhramati prakampacapale vyaktaü ca te ÷ãtkçtam  /
taü labdhvà khalu bandhakã9va suratavyàpàradakùaü janaü
kiü dåti jvarità9si pàpam athavà spçùñvà bhavanty àpadaþ  // VidSrk_25.13 *(849) //

÷vàsaþ kiü tvarità gatiþ pulakità kasmàt prasàdyà8gatà
veõã bhra÷yati pàdayor nipatanàt kùàmà kim ity uktibhiþ  /
svedàrdraü mukham àtapena galità nãvã gamàd àgamàd
dåti mlànasaroruhadyutimuùaþ svauùñhasya kiü vakùyasi  // VidSrk_25.14 *(850) //

adhareõo7nnatibhàjà bhujaïgaparipãóitena te dåti  /
saükùobhitaü mano me jalanidhir iva mandaràgeõa  // VidSrk_25.15 *(851) //

sadbhàvopagatà samapraõayinã dàràþ parasye7ti và
dåte ràgaparàbhavaþ kriyata ity etan na mãmàüsitam  /
yenà7mbhoruhasaünibhasya vadanasyà7pàõóutà te kçtà
dåti bhraùñaguõasya tasya nilayaü svapne 'pi mà gàþ punaþ  // VidSrk_25.16 *(852) //

svakàryabuddhyai9va sadà madarthe dåti pravçttiü pratipàlayantyà  /
tvayà phalenai7va vibhàvito 'yaü mayà sahà7bhinna÷arãravàdaþ  // VidSrk_25.17 *(853) //
vittokasya

\Colo iti dåtãkopàlambhavrajyà

% tataþ pradãpavrajyà

ruddhe vàyau niùiddhe tamasi ÷ubhava÷onmãlitàloka÷aktiþ
kasmàn nirvàõalàbhã na bhavatu paramabrahmavad vãkùya dãpaþ  /
nidràõastrãnitambàmbaraharaõaraõanmekhalàràvadhàvatkandarpànaddhabàõavyatikarataralaü kàminaü yàminãùu  // VidSrk_26.1 *(854) //

atipãnàü tamoràjãü tanãyàn soóhum akùamaþ  /
vamatã7va ÷anair eùa pradãpaþ kajjalacchalàt  // VidSrk_26.2 *(855) //
\var{atipãnàü\lem
    \emend, atipãtàü \edKG}

nirvàõagocaragato 'pi muhuþ pradãpaþ kiü vçttakaü taruõayoþ suratàvasàne  /
ity evam àkalayituü sakalaïkalajjadudgrãvikàm iva dadàti ratipradãpaþ  // VidSrk_26.3 *(856) //

bàlàü kç÷àïgãü suratànabhij¤àü gàóhaü navoóhàm upagåóhavantam  /
vilokya jàmàtaram eùa dãpo vàtàyane kampam upaiti bhãtaþ  // VidSrk_26.4 *(857) //

\Colo iti pradãpavrajyà|| 26

tato 'paràhõavrajyà

nidràndhànàü dinamaõikaràþ kàntim ambhoruhàõàm
uccityai7te bahuguõam ivà7bibhrataþ ÷oõimànam  /
cakràïkàõàm aviralajalair àrdravi÷leùabhàjàü
vakùaþspar÷air iva ÷i÷iratàü yànti nirvàpyamàõàþ  // VidSrk_27.1 *(858) //

dàvàstra÷aktir ayam eti ca ÷ãtabhàvaü bhàsvठjvalanti hçdayàni ca kokayånàm  /
kiü bråmahe 'bhyudayate ca jagatpidhànaü dhvàntaü bhavanti ca vi÷uddhadç÷o divàndhàþ  // VidSrk_27.2 *(859) //

unmuktàbhir divasam adhunà sarvatas tàbhir eva svacchàyàbhir niculitam iva prekùyate vi÷vam etat  /
paryanteùu jvalati jaladhau ratnasànau ca madhye citràïgãyaü ramayati tamaþstomalãlà dharitrã  // VidSrk_27.3 *(860) //

cåóàratnaiþ sphuradbhir viùadharavivaràõy ujjvalàny ujjvalàni
prekùyante cakravàkãmanasi nivi÷ate såryakàntàt kç÷ànuþ  /
kiü cà7mã ÷alyayantas timiram ubhayato nirbharàhas tamisràsaüghaññotpiùñasaüdhyàkaõanikaraparispardhino bhànti dãpàþ  // VidSrk_27.4 *(861) //

pañukañukoùmabhiþ kañakadhàturasasya gireþ kuharakañàhakeùu ravidhàmabhir utkvathataþ  /
uparibharàd ivo7tsalitayà chañayà gaganaü pratinavasaüdhyayà sapadi saüvalitaü ÷u÷ubhe  // VidSrk_27.5 *(862) //

astaü bhàsvati lokalocanakalàloke gate bhartari strãlokocitam àcaranti sukçtaü vahnau vilãya tviùaþ  /
apy etàs tu cikãrùaye9va tapasàü tàràkùamàlà di÷o manye kha¤janakaõñhakomalatamaþkçùõàjinaü bibhrati  // VidSrk_27.6 *(863) //

yàvad bhàskarakesarã pravitatajyotiþsañàbhàsuro hatvà vàsaravàraõaü vanadarãm astàcalasyà8sthitaþ  /
tàvat saütamasàcchabhallapariùatsaüdhyàstram àpãyate kumbhabhraü÷avikãrõamauktikaruco ràjanty amås tàrakàþ  // VidSrk_27.7 *(864) //

astavyàstàn kramatatagatãn patrimàlàtaraïgàn
veõãdaõóàn iva dhçtavatã muktasaüdhyàïgaràgà  /
dhvàntamlànàü÷ukaparicayacchannalàvaõya÷ocyà
dyauþ pratyagradyumaõivirahàd vàntam akùõor na yàti  // VidSrk_27.8 *(865) //

paràvçttà gàvas taruùu vayasàü kåjati kulaü pi÷àcãnàü cetaþ spç÷ati gçhakçtyapravaõatà  /
ayaü nandã saüdhyàsamayakçtakçtyavyavasitis trinetràbhipràyapratisadç÷am unmàrùñi murajàn  // VidSrk_27.9 *(866) //
÷itkaõñhasya

utsarpaddhåmalekhàtviùi tamasi manàg visphuliïgàyamànair
udbhedais tàrakàõàü viyati parigate pa÷cimà÷àm upetà  /
khedene7và8natàsu skhaladalirasanàsv abjinãpreyasãùu pràyaþ sandhyàtapàgniü vi÷ati dinapatau dahyate vàsara÷rãþ  // VidSrk_27.10 *(867) //

pràrabdho maõidãpayaùñiùu vçthà pàtaþ pataïgair ito
gandhàndhair abhito madhuvratakulair utpakùmabhiþ sthãyate  /
velladbàhulatàvilokavalayasvànair itaþ såcitavyàpàrà÷ ca niyojayanti vividhàn varàïganà varõakàn  // VidSrk_27.11 *(868) //

vrajati kalitastokàloko navãnajavàruõacchaviravir asau svecchàdç÷yo di÷aü bhç÷am appateþ  /
kakubhi kakubhi pràptàhàràþ kulàyamahãruhàü ÷irasi ÷irasi svairaü svairaü patanti patatriõaþ  // VidSrk_27.12 *(869) //
raghunandanasya

kàlavyàlahataü vãkùya patantaü bhànum ambaràt  /
oùadhã÷aü samàdàya dhàvatã7va pitçprasåþ  // VidSrk_27.13 *(870) //

jagannetrajyotiþ pibati ÷anakair andhatamasaü
kulàyair àkçùñàþ kùaõaviratakåjà balibhujaþ  /
tatho9låkaþ stokavyapagatabhayaþ koñaramukhàd vapur magnagrãvo óamarita÷iràþ pa÷yati di÷aþ  // VidSrk_27.14 *(871) //
viddåkasya

tàràprarohadhavalotkañadantapaïkter dhvàntàbhinãlavapuùo rajanãpi÷àcyàþ  /
jihve9va sàrdrarudhiràruõasåryamàüsagràsàrthinã nabhasi visphurati sma saüdhyà  // VidSrk_27.15 *(872) //

snàtã7va mandaragano 'stamite 'dya mitre sindhådvçtendukala÷askhaladaü÷utoyaiþ  /
etaj jagannayanahàri ghanaü tamo 'sya pçùñhe ÷riyaü vitatakuntalavat tanoti  // VidSrk_27.16 *(873) //

pçthugaganakabandhaskandhacakraü kim etat kim u rudhirakapàlaü kàlakàpàlikasya  /
lalalabharitamantaþ kiü nu tàrkùyàõóakhaõóaü janayati hi vitarkàn sàüdhyam arkasya bimbam  // VidSrk_27.17 *(874) //

yàge bhàsvati vçddhasàrasa÷iraþ÷oõe 'sta÷çïgà÷rayaü
vyàliptaü timiraiþ kañhorabalibhukkaõñhàbhinãlair nabhaþ  /
màhendrã dig api prasannanalinà candrodayàkàïkùiõã
bhàty eùà ciraviprayukta÷abarãgaõóàvapàõóucchaviþ  // VidSrk_27.18 *(875) //
acalasiühasya

atiharitapatraparikarasampannaspandanaikaviñapasya  /
ghanavàsanair mayåkhaiþ kusumbhakusumàyate taraõiþ  // VidSrk_27.19 *(876) //
cakrapàõeþ

dinamaõir anarghamålyo dinavaõijàrghaprasàrito jagati  /
anuråpàrgham alabdhvà punar iva ratnàkare nihitaþ  // VidSrk_27.20 *(877) //
÷rãdharmapàlasya

niryadvàsarajãvapiõóakaraõiü bibhrat kavoùõaiþ karair
mà¤jiùñhaü ravibimbam ambaratalàd astàcale luõñhati  /
kiü ca stokatamaþkalàpakalanà÷yàmàyamànaü manàg
dhåmadhyàmapuràõacitraracanàråpaü jagaj jàyate  // VidSrk_27.21 *(878) //
ràja÷ekharasya

gharmatviùi sphuritaratna÷ilàkrameõa meror nitambakañakàn avagàhamàne  /
valgatturaïgakhuracårõitapadmaràgadhålã9va vàtavalito9llasati sma sandhyà  // VidSrk_27.22 *(879) //

astàdri÷irovinihitaravimaõóalasarasayà9vaghaññàïkam  /
nayatã7va kàlakaulaþ kvà7pi nabhaþsairibhaü siddhyai  // VidSrk_27.23 *(880) //

prathamam alasaiþ paryastàgraü sthitaü pçthukesarair
viralaviralair antaþpatrair manàï militaü tataþ  /
tadanu valanàmàtraü kiücid vyadhàyi bahir dalair
mukulanavidhau vçddhàbjànàü babhåva kadarthanà  // VidSrk_27.24 *(881) //

dagdhadhvàntadinasya gharmadinakçtsaüvçttasaptàrciùà
taptàïgàraguråccaya÷riyamayaü badhnàti saüdhyàtapaþ  /
nirvàõàj jalaviprakãrõanivaha÷yàmatvam àtanvate
pràg vipluùñatamoguror abhinavàs tasyàs tamisratviùaþ  // VidSrk_27.25 *(882) //
buddhàkarasya

astopadhànavinihitaravibimba÷ironiku¤citadigaïgaþ  /
vaste 'ndhakàrakambalam amara÷ayane dinàdhvanyaþ  // VidSrk_27.26 *(883) //
malayavàtasya

nçtya÷ramàt karanakhodarapãtavàntaiþ svedàrdrabhasmamayabindubhir indugauraiþ  /
saütyajya tàrakitam etad iti pravàdaü vyomàïgaõaü gaõaya citritam ã÷vareõa  // VidSrk_27.27 *(884) //
lakùmãdharasya

\Colo ity aparàhõavrajyà|| 27

tato 'ndhakàravrajyà|| 28

kiü svarbhànur asau vilimpati jagad dehaprabhàvistarais
tãvràü÷oþ patataþ pataty atha karàlambàvakçùñaü nabhaþ  /
kiü sàmbhodhikulàbalàü vasumatãü svasmin vidhatte hariþ
saükalpàn iti màüsalaü vitanute kàdambanãlaü tamaþ  // VidSrk_28.1 *(885) //

niùyandasphuritàbhir oùadhirucàü ÷ailàþ ÷ikhàbhaktibhiþ
÷abdaiþ pràõabhçto gçhãtasumanovàsair marudbhir drumàþ  /
dhvànte limpati mattakokilavadhåkaõñhàbhinãle jagal
lakùyante bhavanàni jàlavivaroddhàntaiþ pradãpàü÷ubhiþ  // VidSrk_28.2 *(886) //
manovinodasya

dràkparyastagabhastir astamayate màõikya÷oõo raviþ
sàüdhyaü dhàma nabhoïgaõaü kulayati dvitrisphurattàrakam  /
÷ocyante vayasàü gaõair ita itaþ paryantacaityadrumàþ
kiü cà7bhyarõaparàkrameõa tamasà prorõåyate rodasã  // VidSrk_28.3 *(887) //

cakùurlagnam ivà7timàüsalamasãvarõàyate yan nabhaþ
pàr÷vasthà iva bhànti hanta kakubho niþsandhiruddhàntaràþ  /
vinyastàtmapadapramàõakam idaü bhåmãtalaü j¤àyate
kiü cà7nyat karasaügamaikagamakaþ svàïge 'pi sampratyayaþ  // VidSrk_28.4 *(888) //

ghanatamatimiraghuõotkarajagdhànàm iva patanti kàùñhànàm  /
chidrair amãbhir uóubhiþ kiraõavyàjena cårõàni  // VidSrk_28.5 *(889) //
% QUOTE Anargharàghava 2.53
muràreþ

rahaþsaüketastho ghanatamatamaþpu¤japihitavçthonmeùaü cakùur muhur upadadhànaþ pathi pathi  /
saóatkàràd alpàd api nibhçtasampràptaramaõãbhramabhràmyadbàhur damadamikayo9ttàmyati yuvà  // VidSrk_28.6 *(890) //
noþ||

hà kaùñaü ka iha kùamaþ pratikçtau kasyai7tad àvedyatàü
grastaü hanta ni÷àcarair iva tamaþstobhaiþ samastaü jagat  /
kàlaþ sa api kim asti yatra bhagavàn udgamya ÷ãtadyutir
dhvàntaughàd bhuvam uddhariùyati hariþ pàtàlagarbhàd iva  // VidSrk_28.7 *(891) //
\var{kasyaitad\lem
    \emend, kasyetad \edKG}
vijayendrasya

utsàrito hasitadãdhitibhiþ kapolàd ekàvalãbhir avadhåta iva stanebhyaþ  /
aïgeùv alabdhaparibhogasukho 'ndhakàro gçhõàti ke÷aracanàsu ruùe9va nàrãþ  // VidSrk_28.8 *(892) //

vyomnas tàpicchagucchàvalibhir iva tamovallarãbhir vriyante
paryantàþ pràntavçttyà payasi vasumatã nåtane majjatã7va  /
vàtyàsaüvegaviùvagvitatavalayitasphãtadhåmyàprakà÷aü
pràrambhe 'pi triyàmà taruõayati nijaü nãlimànaü vaneùu  // VidSrk_28.9 *(893) //

atyutsàrya bahir viñaïgavaóabhãgaõóasthala÷yàmikàü
bhinnàbhinnagavàkùajàlaviralacchidraiþ pradãpàü÷avaþ  /
àråóhasya bhareõa yauvanam iva dhvàntasya naktaü mukhe
niryàtàþ kapilàþ karàlavirala÷ma÷råprarohà iva  // VidSrk_28.10 *(894) //
bhaññagaõapateþ

tanulagnà iva kakubhaþ kùmàvalayaü caraõacàramàtram iva  /
viyad iva cà8likadaghnaü muùñigràhyaü tamaþ kurute  // VidSrk_28.11 *(895) //

uttaüsaþ kekipicchair marakatavalaya÷yàmale doþprakàõóe
hàraþ sàrendranãlair mçgamadaracito vaktrapatraprapa¤caþ  /
nãlàbjaiþ ÷ekhara÷rãrasitavasanatà ce7ty abhãkàbhisàre
sampraty eõekùaõànàü timirabharasakhã vartate ve÷alãlà  // VidSrk_28.12 *(896) //
ràja÷ekharasyai7tau

\Colo ity andhakàravrajyà|| 28

tata÷ candravrajyà|| 29

÷çïgàre såtradhàraþ kusuma÷aramuner à÷rame brahmacàrã
nàrãõàm àdidevas tribhuvanamahito ràgaràjye purodhàþ  /
jyotsnàsatraü dadhànaþ puramathanajañàjåñakoñã÷ayàlur
devaþ kùãrodajanmà jayati kumudinãkàmukaþ ÷vetabhànuþ  // VidSrk_29.1 *(897) //
vasukalpasya

÷a÷adharaþ kumudàkarabàndhavaþ kamalaùaõóanimãlanapaõóitaþ  /
ayam udeti kareõa digaïganàþ parimçùann iva kuïkumakàntinà  // VidSrk_29.2 *(898) //
ràja÷riyaþ

lokàþ ÷okaü tyajata na cirasthàyinã dhvàntavçttir
bhadre yàyàþ kumudini mudaü mu¤ca mohaü cakora  /
svacchajyotsnàmçtarasanadãsrotasàm eka÷ailaþ
so 'yaü ÷rãmàn udayati ÷a÷ã vi÷vasàmànyadãpaþ  // VidSrk_29.3 *(899) //
etau ràja÷riyaþ

karpåraiþ kim apåri kiü malayajair àlepi kiü pàradair
akùàli sphañikopalaiþ kim aghañi dyàvàpçthivyor vapuþ  /
etat tarkaya kairavaklamahare ÷çïgàradãkùàgurau
dikkàntàmukure cakorasuhçdi prauóhe tuùàratviùu  // VidSrk_29.4 *(900) //

kalàdhàro vakraþ sphuradadhararàgo navatanur
galanmànàve÷às taruõaramaõãr nàgara iva  /
ghana÷roõãbimbe nayanamukule cà7dharadale 
kapole grãvàyàü kucakala÷ayo÷ cumbati ÷a÷ã  // VidSrk_29.5 *(901) //
÷rãkaõñhasya

sambandhã raghubhåbhujàü manasijavyàpàradãkùàgurur
gauràïgãvadanopamàparicitas tàràvadhåvallabhaþ  /
candraþ sundari dç÷yatàm ayam ita÷ caõóã÷acåóàmaõiþ
sadyomàrjitadàkùiõàtyayuvatãdantàvadàtadyutiþ  // VidSrk_29.6 *(902) //

lekhàm anaïgapuratoraõakàntibhàjam indor vilokaya tanådari nåtanasya  /
de÷àntarapraõayinor api yatra yånor nånaü mithaþ sakhi milanti vilokitàni  // VidSrk_29.7 *(903) //
etau ràja÷ekharasya

nai7tan nabho lavaõatoyanidhir eùa pa÷ya chàyàpatha÷ ca na bhavaty ayam asya setuþ  /
nà7yaü ÷a÷i nibióapiõóitabhoga eùa ÷eùo na là¤chanam idaü harir eùa suptaþ  // VidSrk_29.8 *(904) //

kapàle màrjàraþ paya iti karàül leóhi ÷a÷inas
tarucchidraprotàn bisam iva karã saükalayati  /
ratànte talpasthàn harati vanità9py aü÷ukam iti
prabhàmatta÷ candro jagad idam aho viklavayati  // VidSrk_29.9 *(905) //

bhavati bhaviùyati kim idaü nipatiùyati bimbam ambaràc cha÷inaþ  /
aham api candanapaïkair aïkam anaïkaü kariùyàmi  // VidSrk_29.10 *(906) //
bhikùusumateþ

citàcakraü candraþ kusumadhanuùo dagdhavapuùaþ
kalaïkas tatratyo vahati malinàïgàratulanàm  /
idaü tv asya jyotir daradalitakarpåradhavalaü
marudbhir bhasme7va prasarati vikãrõaü di÷i di÷i  // VidSrk_29.11 *(907) //

sadya÷ candanapaïkapicchilam iva vyomàïgaõaü kalpayan
pa÷yai8ràvatakàntadantamusalacchedopameyàkçtiþ  /
udgacchaty ayam acchamauktikamaõipràlambalambaiþ karair
mugdhànàü smarelakhavàcanakalàkelipradãpaþ ÷a÷ã  // VidSrk_29.12 *(908) //

asàv ekadvitriprabhçtiparipàñyà prakañayan
kalàþ svairaü svairaü navakamalakandàïkurarucaþ  /
purandhrãõàü preyovirahadahanoddãpitadç÷àü
kañàkùebhyo bibhyan nibhçtam iva candro 'bhyudayate  // VidSrk_29.13 *(909) //

unmãlanti mçõàlakomalaruco ràjãvasaüvartikàsaüvartavratavçttayaþ katipaye pãyåùabhànoþ karàþ  /
apy usrair dhavalãbhavatsu giriùu kùubdho 'yam unmajjatà
vi÷vene7va tamomayo nidhir apàm ahnàya phenàyate  // VidSrk_29.14 *(910) //

kà÷mãreõa dihànam ambaratalaü vàmabhruvàm ànanadvairàjyaü vidadhànam indudçùadàü bhindànam ambhaþ÷iràþ  /
pratyudyatpuruhåtapattanavadhådattàrghadårvàïkurakùãvotsaïgakuraïgam aindavam idaü tadbimbam ujjçmbhate  // VidSrk_29.15 *(911) //

nai7và7yaü bhagavàn uda¤cati ÷a÷ã gavyåtimàtrãm api
dyàm adyà7pi tamas tu kauravakula÷rãcàñukàràþ karàþ  /
mathnanti sthalasãmni ÷ailagahanotsaïgeùu saürundhate
jãvagràham iva kvacit kvacid api cchàyàsu gçhõanti ca  // VidSrk_29.16 *(912) //

kiü nu dhvàntapayodhir eùa katakakùodair ive7ndoþ karair
atyaccho 'yam adha÷ ca païkam akhilaü chàyàpade÷àd abhåt  /
kiü và tatkarakartarãbhir abhito nistakùaõàd ujjvalaü
vyomai7ve7dam itas tata÷ ca patità÷ chàyàchalena tvacaþ  // VidSrk_29.17 *(913) //

dalavitatibhçtàü tale taråõàm iha tilataõóulitaü mçgàïkarociþ  /
madacapalacakoraca¤cukoñãkavalanatuccham ivà7ntaràntarà9bhåt  // VidSrk_29.18 *(914) //

tathà paurastyàyàü di÷i kumudakedàrakalikàkapàñaghnãm induþ kiraõalaharãm ullalayati  /
samantàd unmãladbahalajalabindustabakino yathà pu¤jàyante pratiguóakam eõàïkamaõayaþ  // VidSrk_29.19 *(915) //

bhåyastaràõi yad amåni tamasvinãùu jyotsnãùu ca praviralàni tataþ pratãmaþ  /
saüdhyànalena bhç÷am ambaramåùikàyàm àvartitair uóubhir eva bhçto 'yam induþ  // VidSrk_29.20 *(916) //

yaü pràk pratyag avàg uda¤ci kakubhàü nàmàni sambibhrataü
jyotsnàjàlajhalajjhalàbhir abhito lumpantam andhaü tamaþ  /
pràcãnàd acalàd itas trijagatàm àlokabãjàd bahir
niryàntaü hariõàïkam aïkuram iva draùñuü jano jãvati  // VidSrk_29.21 *(917) //

pràcãnàcalacålacandramaõibhir nirvyåóhapàdyaü nijair
niryàsair uóubhir nijena vapuùà dattàrghalàjà¤jali  /
antaþprauóhakalaïkatuccham abhitaþ sàndraü paristãryate
bimbàd aïkurabhagnanai÷ikatamaþsaüdoham indor mahaþ  // VidSrk_29.22 *(918) //
muràrer amã

÷a÷inam asåta pràcã nçtyati madano hasanti kakubho 'pi  /
kumudarajaþpañavàsaü vikirati gaganàïgaõe pavanaþ  // VidSrk_29.23 *(919) //
dharmakãrteþ

kahlàraspar÷igarbhaiþ ÷i÷iraparigamàt kàntimadbhiþ karàgrai÷
candreõà8liïgitàyàs timiranivasane sraüsamàne rajanyàþ  /
anyonyàlokinãbhiþ paricayajanitapremaniùyandinãbhir
dåràråóhe pramode hasitam iva parispaùñam à÷àvadhåbhiþ  // VidSrk_29.24 *(920) //
pàõineþ

adyà7pi stana÷ailadurgaviùame sãmantinãnàü hçdi
sthàtuü và¤chati màna eùa jhagiti krodhàd ivà8lohitaþ  /
udyan dårataraprasàritakaraþ karùaty asau tatkùaõàt
sphàyatkairavakoùaniþsaradali÷reõãkçpàõaü ÷a÷ã  // VidSrk_29.25 *(921) //
vasukalpasya

yàtasyà7stam anantaraü dinakçto veùeõa ràgànvitaþ
svairaü ÷ãtakaraþ karaü kamanilãm àliïgituü yojayan  /
÷ãtaspar÷am avetya sàndram anayà ruddhe mukhàmbhoruhe
hàsyene7va kumadvatãdayitayà vailakùyapàõóåkçtaþ  // VidSrk_29.26 *(922) //
ràja÷ekharasya

tatho9ddàmair indoþ sarasabisadaõóadyutidharair
mayåkhair vikràntaü sapadi paritaþ pãtatimiraiþ  /
dinaümanyà ràtri÷ cakitacakitaü kau÷ikakulaü
praphullaü nidràõaiþ katham api yathà9mbhoruvahanaiþ  // VidSrk_29.27 *(923) //
dhoyãkasya

udgarbhahåõataruõãramaõopamardabhugnonnatastananive÷anibhaü himàü÷oþ  /
bimbaü kañhorabisakàõóakaóàragaurair viùõoþ padaü prathamam agrakarair vyanakti  // VidSrk_29.28 *(924) //

tamobhir dikkàlair viyad api vilaïghya kva nu gataü
gatà dràï mudrà9pi kva nu kumudakoùasya sarasaþ  /
kva dhairyaü tac cà7bdher viditam udayàdreþ pratisarasthalãmadhyàsãne ÷a÷ini jagad apy àkulam idam  // VidSrk_29.29 *(925) //
aparàjitasya

prathamam aruõacchàyas tàvat tataþ kanakaprabhas tadanu virahottàmyattanvãkapolataladyutiþ  /
prasarati punar dhvàntadhvaüsakùamaþ kùaõadàmukhe sarasabisinãkandacchedacchavir mçgalà¤chanaþ  // VidSrk_29.30 *(926) //

candraþ kùãram api kùaraty avirataü dhàràsahasrotkarair
udgrãvais tçùitair ivà7dya kumudair jyotsnàpayaþ pãyate  /
kùãrodàmbhasi majjatã7va divasavyàpàrakhinnaü jagat
tatkùobhàj jalabudbudhà iva taranty àlohitàs tàrakàþ  // VidSrk_29.31 *(927) //
caturõàm

sphañikàlavàlalakùmãü pravahati ÷a÷ibimbam ambarodyàne  /
kiraõajalasiktalà¤chanabàlatamàlaikaviñapasya  // VidSrk_29.32 *(928) //

iha bahalitam indor dãdhitãnàü prabhàbhir madavikalacakorãca¤cumudràïkitàbhiþ  /
ratibharaparikhedasrastaràrthaü vadhånàü karakisalayalãlàbha¤janavya¤jikàbhiþ  // VidSrk_29.33 *(929) //

rajanipurandhrirodhratilakas timiradvipayåthakesarã
rajatamayo 'bhiùekakala÷aþ kusumàyudhamedinãpateþ  /
ayam udayàcalaikacåóàmaõir abhinavadarpaõo di÷àm
udayati gaganasarasi haüsasya hasann iva vibhramaü ÷a÷ã  // VidSrk_29.34 *(930) //
bàõasya

eùa sàndratimire gaganànte vàriõã7va maline yamunàyàþ  /
bhàti pakùapuñagopitaca¤cå ràjahaüsa iva ÷ãtamayåkhaþ  // VidSrk_29.35 *(931) //

gaganatalataóàgapràntasãmni pradoùaprabalataravaràhotkhanyamàna÷ cakàsti  /
parikalitakalaïkaþ stokapaïkànulepo nijakiraõamçõàlãmålakando 'yam induþ  // VidSrk_29.36 *(932) //

pariõatalavalãphalàbhipàõóus tanur abhavan malinodarà himàü÷oþ  /
janahçdayavibhedakuõñhiteùor vi÷ikhani÷àta÷ile9va manmathasya  // VidSrk_29.37 *(933) //

labdhodaye suhçdi candramasi svavçddhir àsàdya bhinnasamayas trida÷oddhçtàni  /
ratnàni lipsur iva digbhuvanàntaràle jyotsnàchalena dhavalo jaladhir jagàha  // VidSrk_29.38 *(934) //
gaõapateþ

pinaùñã7va taraïgàgrair arõavaþ phenacandanam  /
tad àdàya karair indur limpatã7va digaïganàm  // VidSrk_29.39 *(935) //

sarvasvaü gagana÷riyà ratipater vi÷vàsapàtraü sakhà
vàstavyo haramårdhni sarvabhuvanadhvàntaughamuùñiüdhayaþ  /
kùãràmbhodhirasàyanaü kamalinãnidrauùadhãpallavo
devaþ kàntimahàdhano vijayate dàkùàyaõãvallabhaþ  // VidSrk_29.40 *(936) //

karpåradrava÷ãkarotkaramahànãhàramagnàm iva
pratyagràmçtaphenapaïkapaïkapañalãlepopadigdhàm iva  /
svacchaikasphañikà÷mave÷majañharakùiptàm iva kùmàm imàü
kurvan pàrvaõa÷arvarãpatir asaå7ddàmam uddyotate  // VidSrk_29.41 *(937) //
parame÷varasya

asau bibhrattàmratviùam udaya÷ailasya ÷irasi
skhalan pràleyàü÷ur yadi bhavati matto haladharaþ  /
tadànãm etat tu pratinavatamàladyutiharaü
tamo 'pi vyàlolaü vigalati tadãyaü nivasanam  // VidSrk_29.42 *(938) //
yoge÷varasya

yathà9yaü bhàty aü÷ån di÷i di÷i kiran kundavi÷adàn
÷a÷àïkaþ kà÷mãrãkucakala÷alàvaõyalaóitaþ  /
tathà9yaü kastårimadalikhitapatràvalitulàü
navàmbhodacchedacchavir api samàrohati mçgaþ  // VidSrk_29.43 *(939) //
÷arvasya

yathai9vai7ùa ÷rãmàü÷ caramagirivapràntalajadhau
sudhàsåti÷cetaþ kanakakamalà÷aïki kurute  /
tathà9yaü làvaõyaprasaramakarandadravatçùàpatadbhçïga÷reõã÷riyam api kalaïkaþ kalayati  // VidSrk_29.44 *(940) //

sphuñakokanadàruõaü purastàd atha jàmbånadapatrapi¤jaràbham  /
kramalaïghitamugdhabhàvam indoþ sphañikacchedanibhaü vibhàti bimbam  // VidSrk_29.45 *(941) //
bhagãrathasya

viyati visarpatã7va kumudeùu bahåbhavatã7va yoùitàü
pratiphalatã7va jañhara÷arakàõóavipàõóuùu gaõóabhittiùu  /
ambhasi vikasatã7va hasatã7va sudhàdhavaleùu dhàmasu
dhvajapañapallaveùu lalatã7va samãracaleùu candrikà  // VidSrk_29.46 *(942) //

analasajavàpuùpotpãóacchavi prathamaü tataþ
samadayavanãgaõóacchàyaü punar madhupiïgalam  /
tadanu ca navasvarõàdar÷aprabhaü ÷a÷inas tatas
taruõatagaràkàraü bimbaü vibhàti nabhastale  // VidSrk_29.47 *(943) //

raktaþ karaü kirati pàõóupayodharàgre candro vidhåya timiràvaraõaü ni÷àyàþ  /
digyoùitas tad avalokya kutåhalinyo hrãõà÷ ca sasmitam ivà7pasaranti dåram  // VidSrk_29.48 *(944) //

gorocanàrucakabhaïgapi÷aïgitàïgas tàràpatir masçõam àkramate krameõa  /
gobhir navãnabisatantuvitànagaurair àóhyaü bhaviùõur ayam ambaram àvçõoti  // VidSrk_29.49 *(945) //

asau samàlokitakànanàntare vikãrõavispaùñamarãcikesaraþ  /
vinirgataþ siüha ivo7dayàcalàd gçhãtaniùpandamçgo ni÷àkaraþ  // VidSrk_29.50 *(946) //
pàõineþ

indum indradig asåta sarasvàn uttaraïgabhujaràjir ançtyan  /
ujjaharùa jhaùaketur avàpuþ ùañpadàþ kumudabandhanamokùam  // VidSrk_29.51 *(947) //
abhinandasya

mçgendrasye7va candrasya mayåkhair nakharair iva  /
pàñitadhvàntamàtaïgamuktàbhà bhànti tàrakàþ  // VidSrk_29.52 *(948) //

gauratviùàü kucatañeùu kapolapãñheùv eõãdç÷àü rabhasahàsam ivà8rabhante  /
tanvanti vellanavilàsam ivà7malàsu muktàvalãùu vi÷adàþ ÷a÷ino mayåkhàþ  // VidSrk_29.53 *(949) //

kacamålabaddhapannagani÷vàsaviùàgnidhåmahatamadhyam  /
ai÷ànam iva kapàlaü sphuñalakùma sphurati ÷a÷ibimbam  // VidSrk_29.54 *(950) //
dakùasya

gate jyotsnàsitavyomapràsàdàd dçkatulyatàm  /
himàü÷umaõóale lakùma nãlapàràvatàyate  // VidSrk_29.55 *(951) //

sadyaþpàñitaketakodaradala÷reõã÷riyaü bibhratã
ye9yaü mauktikadàmagumphanavidhau yogya-cchaviþ pràg abhåt  /
unmeyàkula÷ãbhir a¤jalipuñair gràhyà mçõàlàïkuraiþ
pàtavyà ca ÷a÷inyamugdhavibhave sà vartate candrikà  // VidSrk_29.56 *(952) //

ye pårvaü yavasåcisåtrasuhçdo ye ketakàgracchadacchàyàdhàmabhçto mçõàlalatikàlàvaõyabhàjo 'tra ye  /
ye dhàràmbuvióambinaþ kùaõam atho ye tàrahàra÷riyas
te 'mã sphàñikadaõóaóambarajito jàtàþ sudhàü÷oþ karàþ  // VidSrk_29.57 *(953) //
ràje÷ekharasyai7tau

triyàmàvàmàyàþ kamalamçdugaõóasthaladhçtipragalbho gaõóàlã na vidhurayamakùuõõakiraõaþ  /
tadakùaõaþ sãmne9yaü yadurasi manàg a¤janamayã mçgacchàyà daivàd aghañi na kalaïkaþ punar ayam  // VidSrk_29.58 *(954) //

jyotsnàmugdhavadhåvilàsabhavanaü pãyåùavãcãsaraþ
kùãràbdher navanãtakåñam avanãtàpàrtitoyopalaþ  /
yàminyàs tilakaþ kalà mçgadç÷àü premavrataikà÷ramaþ
kràmaty eùa cakorayàcakamahaþ karpåravarùaþ ÷a÷ã  // VidSrk_29.59 *(955) //

tàràkorakaràjibhàjigaganodyàne tamomakùikàþ
saüdhyàpallavapàtinãþ kavalayann ekàntatas tarkaya  /
etasminn udayàstabhådharatarudvandvàntaràle tatair
ebhir bhàti gabhastitantupañalaiþ ÷vetorõanàbhaþ ÷a÷ã  // VidSrk_29.60 *(956) //
vasukalpasya

\Colo iti candravrajyà|| 29

tataþ pratyåùavrajyà|| 30

madhyevyomakañibhramàs tu kitavapràgbhàrakopakramakùiprakùiptakapardamuùñikalanàü kurvanty amås tàrakàþ  /
kiü cà7yaü rajanãpatiþ pravigalallàvaõyalakùmãritaþ
paryantasthitacàruvçttakañhinãkhaõóacchaviü và¤chati  // VidSrk_30.1 *(957) //
kvaimallasya

tamobhiþ pãyante gatavayasi pãyåùavapuùi
jvaliùyan màrtaõóopalapañaladhåmair iva di÷aþ  /
sarojànàü karùann alimayam ayaskàntamaõivat
kùaõàd antaþ÷alyaü tapati patir adyà7pi na rucàm  // VidSrk_30.2 *(958) //

jàtàþ pakvapalàõóupàõóamadhuracchàyàkiras tàrakàþ
pràcãm aïkurayanti kiücana ruco ràjãvajãvàtavaþ  /
låtàtantuvitànavartulam ito bimbaü dadhac cumbati
pràtaþ proùitarocir ambaratalàd astàcalaü candramàþ  // VidSrk_30.3 *(959) //

pràcãvibhramakarõikàkamalinãsaüvartikàþ samprati
dve tisro ramaõãyam ambaramaõer dyàm uccarante rucaþ  /
såkùmocchvàsam apã7dam utsukatayà sambhåya koùàd bahir
niùkràmadbhramaraughasambhramabharàd ambhojam ujjçmbhate  // VidSrk_30.4 *(960) //

ekadviprabhçtikrameõa gaõanàm eùàm ivà7staü yatàü
kurvàõà samakocayadç÷a÷atàny ambhojasaüvartikàþ  /
bhåyo 'pi krama÷aþ prasàrayati tàþ sampraty amån udyataþ
saükhyàtuü sakutåhale9va nalinã bhànoþ sahasraü karàn  // VidSrk_30.5 *(961) //

pãtvà bhç÷aü kamalakuómala÷uktikoùà doùàtanãtimiravçùñim atha sphuñantaþ  /
niryanmadhuvratakadambamiùàd vamanti bibhranti kàraõaguõàn iva mauktikàni  // VidSrk_30.6 *(962) //
amã muràreþ

tàràõàü tagaratviùàü parikaraþ saükhyeya÷eùaþ sthitaþ
spardhante 'starucaþ pradãpaka÷ikhàþ sàrdhaü haridràïkuraiþ  /
tatra stambhitapàradadravajaóo jàtaþ prage candramàþ
paurastyaü ca puràõasãdhumadhuracchàyaü nabho vartate  // VidSrk_30.7 *(963) //

dvitrair vyomni puràõamauktikamaõicchàyaiþ sthitaü tàrakair
jyotsnàpànabharàlasena vapuùà suptà÷ cakoràïganàþ  /
yàto 'stàcalacålam udvasamadhucchatracchavi÷ candramàþ
pràcã bàlabióàlalocanarucàü yàtà ca pàtraü kakup  // VidSrk_30.8 *(964) //

kùãõàny eva tamàüsi kiü tu dadhati prauóhiü na samyag dç÷o
vàsaþ saüvçtam eva kiü tu jahati pràõe÷varaü nà7balàþ  /
pàràvàragatai÷ ca kokamithunair ànandato gadgadaü
sàkåtaü rutam eva kiü tu bahalaü jhàtkçtya no7óóãyate  // VidSrk_30.9 *(965) //
\var{jhatkçtya\lem
    \emend\ \Ingalls, sàtkçtya \edKG}

parisphurata tàrakà÷ carata cauracakràõy alaü
prasarpata tamàüsi re samaya eùa yuùmàdç÷àm  /
na yàvad udayàcaloddhatarajàþ samàkràmati 
prabhàpañalapàñalãkçtanabho.antaràlo raviþ  // VidSrk_30.10 *(966) //

pràtaþ kopavilohitena raviõà dhvastaü tamaþ sarvato
bhçïgàþ padmapuñeùu varõasadç÷às tasye7ti kçùñàþ karaiþ  /
hà kaùñaü timiratviùo vayam api vyaktaü hatà ity amã
kàkàþ samprati ghoùayanti sabhayàþ kàke9ti nàmnà0tmanaþ  // VidSrk_30.11 *(967) //

÷akyàrcanaþ suciram ãkùõapaïkajena kà÷mãrapiõóaparipàñalamaõóala÷rãþ  /
dhvàntaü harann amaranàyakapàlitàyàü devo 'bhyudeti di÷i vàsarabãjakoùaþ  // VidSrk_30.12 *(968) //
viùõuhareþ

kuntala ivà7va÷iùñaþ smarasya candanasaronimagnasya  /
pratibhàti yatra hariõaþ sa hariõalakùmà gato 'stamayam  // VidSrk_30.13 *(969) //
dakùasya

patyau yàte kalànàü vyati gativa÷àd astam indau krameõa
krandantã patrinàdair vigalitatimiras tomadhammillabhàrà  /
prabhraü÷isthålamuktàphalanikaraparispardhitàrà÷rubinduþ
pronmãlatpårvasaüdhyàhutabhuji rajanã pa÷ya dehaü juhoti  // VidSrk_30.14 *(970) //

so 'haü sudåram agamaü dvijaràjaråóhiü gàóhaprasaktir abhavaü bata vàruõãtaþ  /
ity àkalayya niyataü ÷a÷abhçt samastamastàd dadau jhagiti jhampamayaü payodhau  // VidSrk_30.15 *(971) //
narasiühasya

stokastokam abhåmir ambaratale tàràbhir astaü gataü
gacchanty astagireþ ÷iras tadanu ca cchàyàdaridraþ ÷a÷ã  /
pratyàsannatarodayasthataraõer bimbàruõimnà tato
ma¤jiùñhàrasalohinã dig api ca pràcã samunmãlati  // VidSrk_30.16 *(972) //
lakùmãdharasya

muùitamuùitàlokàs tàràtuùàrakaõatviùaþ
savitur api ca pràcãmåle milanti marãcayaþ  /
÷rayati ÷ithilacchàyàbhogas tañãm aparàmbudher
jañharalavalãlàvaõyàcchacchavir mçgalà¤chanaþ  // VidSrk_30.17 *(973) //
÷arvasya

vrajaty aparavàridhiü rajatapiõóapàõóuþ ÷a÷ã
namanti jalabudbudhadyutisapaïktayas tàrakàþ  /
kuruõñakavipàõóuraü dadhati dhàma dãpàïkurà÷
cakoranayanàruõà bhavati dik ca sautràmaõã  // VidSrk_30.18 *(974) //
ràja÷ekharasya

labdhvà bodhaü divasakariõaþ kãrõanakùatramàlaü
dãrghàd asmàd gagana÷ayanàd ujjihànasya darpàt  /
sajjaddànodakatanumalo jarjaràbhãùurajjur
bhra÷yaty eùa pra÷ithila iva ÷rotra÷aïkhaþ ÷a÷àïkaþ  // VidSrk_30.19 *(975) //
\var{@tanu@\lem
    \emend\ \Ingalls, @tuna@ \edKG}

tejorà÷au bhuvanajaladheþ plàvità÷àtañàntaü
bhànau kumbhodbhava iva pibaty andhakàrotkaràmbhaþ  /
sadyo màdyanmakarakamañhasthålamatsyà ivai7te
yànty antasthàþ kula÷ikhariõo vyaktivartmakrameõa  // VidSrk_30.20 *(976) //

àmudrantas tama iva saraþsãmni sambhåya païkaü
tàràsàrthair iva pati÷ucà phenakaiþ ÷liùñapàdàþ  /
bhràntyàdaùñasphuñabisalatàcu¤cubhi÷ ca¤cucakrai÷
cakrà bandãkçtavirahakçccandralekhà ivai7te  // VidSrk_30.21 *(977) //
bhañña÷ivasvàminaþ

kçtapàdanigåhano 'vasãdann adhika÷yàmakalaïkapaïkalekhaþ  /
gaganodadhipa÷imàntalagno vidhur uttàna ivà7sti kårmaràjaþ  // VidSrk_30.22 *(978) //
÷atànandasya

ayam udayati mudràbha¤janaþ padminãnàm udayagirivanàlãbàlamandàrapuùpam  /
virahavidhurakokadvandvabandhur vibhindan kupitakapikapolakrodhatàmras tamàüsi  // VidSrk_30.23 *(979) //
yoge÷varasya

rathyàkàrpañikaiþ pañaccara÷atasyåtorukanthàbalapratyàdiùñahimàgamàrtivi÷adaprasnigdhakaõñhodaraiþ  /
gãyante nagareùu nàgarajanapratyåùanidrànudo ràdhàmàdhavayoþ paraspararahaþprastàvanàgãtayaþ  // VidSrk_30.24 *(980) //
óimbokasya

\Colo iti pratyåùavrajyà|| 30

tato madhyàhnavrajyà

madhyàhne paripu¤jitais tarutalacchàyà mçgaiþ sevyate
kàsàre sphuñitodare sunibhçtaü kãñair ahar nãyate  /
utsaïga÷lathamuktahastayugalanyastànanaþ kànane
jhillãtoyakaõàbhiùekasukhito nidràyate vànaraþ  // VidSrk_31.1 *(981) //

etasmin divasasya madhyasamaye vàto 'pi caõóàtapatràsene7va na saücaraty ahimagor bimbe lalàñaütape  /
kiü cà7nyat paritaptadhåliluñhanaploùàsahatvàd iva cchàyà dåragatà9pi bhåruhatale vyàvartya saülãyate  // VidSrk_31.2 *(982) //

àdau mànaparigraheõa guruõà dåraü samàropità pa÷càt tàpabhareõa tànavakçtà nãtà paraü làghavam  /
utsaïgàntaravartinàm anugamàt sampãóità gàm imàü sarvàïgapraõayapriyàm iva tarucchàyà samàlambate  // VidSrk_31.3 *(983) //
malayaràjasyai7te

kirati mihire viùvadrãcaþ karàn ativàmanã
sthalakamañhavad dehacchàyà janasya viceùñate  /
gajapatimukhodgãrõair àpyair api trasareõubhiþ
÷i÷iramadhuràm eõàþ kacchasthalãm adhi÷erate  // VidSrk_31.4 *(984) //

uddàmadyumaõidyutivyatikaraprakrãóadarkopalajvàlàjàlakañàlajàïgalatañãniùkåjakoyaùñayaþ  /
bhaumoùmaplavamànasårakiraõakråraprakà÷à dç÷or àyuþkarma samàpayanti dhig amår madhye 'hni ÷ånyà di÷aþ  // VidSrk_31.5 *(985) //
muràrer etau

rathyàgarbheùu khelàrasika÷i÷uguõaü tyàjayet pårvakelãr
uddaõóàbjacchadàlãtalam upagamayed ràjahaüsãkulàni  /
adhyetéõàü dadhànaü bhç÷am alasadç÷àü kiücid aïgàvasàdaü
devasyai7tat samantàd bhavatu samucita÷reyase madhyam ahnaþ  // VidSrk_31.6 *(986) //
puruùottamadevasya

kà÷maryàþ kçtamàlam udgatadalaü koyaùñikaùñãkate
nãrà÷mantaka÷imbicumbanamukhà dhàvanty apaþpårõikàþ  /
dàtyåhais tini÷asya koñaravati skandhe nilãya sthitaü
vãrunnãóakapotakåjitam anukrandanty adhaþ kukkubhàþ  // VidSrk_31.7 *(987) //

uddàmajvaladaü÷umàlikiraõavyarthàtirekàd iva
cchàyàþ samprati yànti piõóapadavãü måleùu bhåmãruhàm  /
kiü cai7taddanujàdhiràjayuvatãvargàvagàhotsaratkùobhoóóãnavihaügamaõóalakçtàlãkàtapatraü saraþ  // VidSrk_31.8 *(988) //
dharmà÷okasya

dhatte padmatalàd alepsur upari svaü karõatàlaü dvipaþ
÷aùpastambarasàn niyacchati ÷ikhã madhye÷ikhaõóaü ÷iraþ  /
mithyà leóhi mçõàlakoñirabhasàd daüùñràïkuraü ÷åkaro
madhyàhne mahiùa÷ ca và¤chati nijacchàyàmahàkardamam  // VidSrk_31.9 *(989) //

vi÷antãnàü snàtuü jaghanaparive÷air mçgadç÷àü
yad ambhaþ sampràptaü pramadavanavàpyàs tañabhuvam  /
gabhãre tan nàbhãkuharapariõàhe 'dhvani sakçt
kuhuükàrasphàraü racayati ca nàdaü namati ca  // VidSrk_31.10 *(990) //
ràja÷ekharasya

viùvaï murmuranarma bibhrati pathàü garbheùv adabhràþ pañujyotir muktanirabhradãdhitighañànirdhåpità dhålayaþ  /
meghacchàyadhiyà9bhidhàvati puro nirdagdhadårvàvanaü
pànthaþ kiü ca marãcivãciùu payaþpårabhramaþ klàmati  // VidSrk_31.11 *(991) //

dhvàntànãlavanàdrikoñaragçheùv adhyàsate kokilàþ
pànthàþ potavad àpibanti kaluùaü dhànyàþ prataptaü payaþ  /
tallàmbho vanatàmasollanivahasyà7÷aktasåryasrutivràtasphãtavaràhasairibhasabhàsvasthaiõayåthàc cyutam  // VidSrk_31.12 *(992) //

dhåmo 'ñann añavãùu càñupañalànàñãkayaty ucchalatpàü÷upràü÷ubharàbhir àbhir abhito vàtormibhir vartmanaþ  /
utsarpaddavadhåmavibhramabharaþ kiü ca pratãcãr apaþ
kurvanty acchamarãcivãcinicayabhràntyà hradànte mçgàþ  // VidSrk_31.13 *(993) //
buddhàkaraguptasya

madhyàhne parinirmaleùu ÷akulaþ ÷aivàlamàlàmbuùu
sthålatvàj jalaraïgunirjitabhayaþ pucchàgraromàvalãþ  /
lãlàtàõóavaóambarair avakiran pànãyapårõodaras
tuõóàgràt kùaõapãtavàriguóikàm udgãrya saülãyate  // VidSrk_31.14 *(994) //

\Colo iti madhyàhnavrajyà|| 31

tato ya÷ovrajyà|| 32

deva svasti vayaü dvijàs tata itas tãrtheùu sisnàsavaþ
kàlindãsurasindhusaügapayasi snàtuü samãhàmahe  /
tad yàcemahi saptapiùñapa÷ucãbhàvaikatànavrataü
saüyaccha svaya÷aþ sitàsitapayobhedàd viveko 'stu naþ  // VidSrk_32.1 *(995) //

kiü vçttàntaiþ paragçhagataiþ kiü tu nà7haü samarthas
tåùõãü sthàtuü prakçtimukharo dàkùinàtyasvabhàvaþ  /
gehe gehe vipaõiùu tathà catvare pànagoùñhyàm
unmatte9va bhramati bhavato vallabhà hanta kãrtiþ  // VidSrk_32.2 *(996) //
vidyàyàþ

sà candràd api candanàd api daravyàkoùakundàd api
kùãràbdher api ÷eùato 'pi phaõina÷ caõóã÷ahàsàd api  /
karõàñãsitadantapatramahaso 'py atyantam uddyotinã
kãrtis te bhujavãryanirjitaripo lokatrayaü bhràmyati  // VidSrk_32.3 *(997) //
vàrtikakàrasya

tvadya÷oràjahaüsasya pa¤jaraü bhuvanatrayam  /
amã pànakaraïkàbhàþ saptà7pi jalarà÷ayaþ  // VidSrk_32.4 *(998) //
bimbokasya

yat kùàraü ca malãmasaü ca jaladher ambhas tad ambhodharaiþ
kçtvà svàdu ca nirmalaü ca nihitaü yatnena ÷uktau tathà  /
yenà7narghatayà ca sundaratayà ce7daü ya÷obhis tava
spardhàm etya viràjate nanu pariõàmo 'dbhuto bhautikaþ  // VidSrk_32.5 *(999) //
acalasiühasya

dçùñaü saügarasàkùibhir nigaditaü vaitàlika÷reõibhir
nyastaü cetasi sajjanaiþ sukavibhiþ kàvyeùu saücàritam  /
utkãrõaü ku÷alaiþ pra÷astiùu sadà gãtaü ca nàkesadàü
dàrair ujjayanãbhujaïga bhavata÷ candràvadàtaü ya÷aþ  // VidSrk_32.6 *(1000) //

utkallolasya lakùmãü lavaõajalanidhir lambhitaþ kùãrasindhoþ
ko vindhyaþ ka÷ ca gaurãgurur iti marutàm abhyudasto vivekaþ  /
nãtàþ karkatvam arkapravahaõaharayo hàritotsaïgalakùmà
ràjann udàmagaurair ajani ca rajanãvallabhas tvadya÷obhoþ  // VidSrk_32.7 *(1001) //
abhinandasya

nirmukta÷eùadhavalair acalendramanthasaükùubdhadugdhamayasàgaragarbhagauraiþ  /
ràjann idaü bahulapakùadalanmçgàïkacchedojjvalais tava ya÷obhir a÷obhi vi÷vam  // VidSrk_32.8 *(1002) //

svasti kùãràbdhimadhyàn nijadayitabhujàbhyantarasthà9bjahastà
kùmàyàmakùàmakãrtiü ku÷alayati mahàbhåbhujaü bhojyadevam  /
kùemaü me 'nyad yugàntàvadhi tapatu bhavàn yadya÷oghoùaõàbhir
devo nidràdaridraþ saphalayati harir yauvanarddhiü mame7ti  // VidSrk_32.9 *(1003) //

tvatkãrtir jàtajàóye9va saptàmbhonidhimajjanàt  /
pratàpàya jagannàtha yàtà màrtaõóamaõóalam  // VidSrk_32.10 *(1004) //

kà tvaü kuntalamallakãrtir ahaha kvà7si sthità na kvacit
sakhyas tàs tava kutra kutra vada vàg lakùmãs tathà kàntayaþ  /
vàg yàtà caturànanasya vadanaü lakùmãr muràrer uraþ
kàntir maõóalam aindavaü mama punar nà7dyà7pi vi÷ràmabhåþ  // VidSrk_32.11 *(1005) //

àsãd uptaü yad etad raõabhuvi bhavatà vairimàtaïgakumbhàn
muktàbãjaü tad etat trijagati janayàmàsa kãrtidrumaü te  /
÷eùo målaü prakàõóaü himagirir udadhir dugdhapåràlavàlaü
jyotsnà ÷àkhàpratànaþ kusumam uóucayo yasya candraþ phalaü ca  // VidSrk_32.12 *(1006) //

adya svargavadhågaõe guõamaya tvatkãrtim indåjvalàm
uccair gàyati niùkalaïkimada÷àmàd àsyate candramàþ  /
gãtàkarõanamodamuktayavasagràsàbhilàùo vada
svàminn aïkamçgaþ kiyanti hi dinàny etasya vartiùyate  // VidSrk_32.13 *(1007) //

abhayam abhayaü deva bråmas tavà7silatàvadhåþ
kuvalayadala÷yàmà ÷atror uraþsthala÷àyinã  /
samayasulabhàü kãrtiü bhavyàm asåta sutàm asàv
api ramayituü ràgàndhe9va bhramaty akhilaü jagat  // VidSrk_32.14 *(1008) //
amarasiühasya

dyàm àvçõoti dharaõãtalam àtanoti pàtàlamålatimiràõi tiraskaroti  /
hàràvalãhariõalakùmaharàññahàsaherambadantahari÷aïkhanibhaü ya÷as te  // VidSrk_32.15 *(1009) //

deva tvadya÷asi prasarpati ÷anair lakùmãsudhoccaiþ÷rava÷candrairàvatakaustubhàþ sthitim ivà8manyanta dugdhodadhau  /
kiü tv ekaþ param asti dåùaõakaõo yan no7payàti bhramàt
kçùõaü ÷rãþ ÷itikaõñham adritanayà nãlàmbaraü revatã  // VidSrk_32.16 *(1010) //

airàvaõanti kariõaþ phaõino 'py a÷eùà ÷eùanti hanta vihagà api haüsitàraþ  /
nãlotpalàni kumudanti ca sarva÷ailàþ kailàsituü vyavasità bhavato ya÷obhiþ  // VidSrk_32.17 *(1011) //

ràmaþ sainyasamanvitaþ kçta÷ilàsetur yad ambhonidheþ
pàraü laïghitavàn purà tad adhunà nà8÷caryam àpàdayet  /
ekàkiny api setubandhurahitàn saptà7pi vàràünidhãn
helàbhis tava deva deva kãrtivanità yasmàt samullaïghati  // VidSrk_32.18 *(1012) //

na tac citraü yat te vitatakaravàlograrasano mahãbhàraü voóhuü bhujabhujagaràjaþ prabhavati  /
yad udbhåtene7daü navabisalatàtantu÷ucinà ya÷onirmokeõa sthagitam avanãmaõóalam abhåt  // VidSrk_32.19 *(1013) //
saügha÷riyaþ

÷rãkhaõóapàõóimarucaþ sphuñapuõóarãkaùaõóaprabhàparibhavaprabhavàs tudanti  /
tvatkãrtayo gaganadigvalayaü tadantaþpiõóãbhavannibióamårtiparamparàbhiþ  // VidSrk_32.20 *(1014) //
buddhàkaraguptasya

apanaya mahàmohaü ràjann anena tavà7sinà kathaya kuhakakrãóà÷caryaü kathaü kva ca ÷ikùitam  /
yad arirudhiraü pàyaü pàyaü kusumbharasàruõaü jhagiti vamati kùãràmbhodhipravàhasitaü ya÷aþ  // VidSrk_32.21 *(1015) //
dakùasya

tvaü kàmboja viràjase bhuvi bhavattàto divi bhràjate
tattàtas tu vibhåùaõaþ sa kim api brahmaukasi dyotate  /
yuùmàbhis tribhir ebhir arpitatanus tvatkãrtir ujjçmbhiõã
màõikyastabakatrayapraõayinãü hàrasya dhatte ÷riyam  // VidSrk_32.22 *(1016) //
vasukalpasya

janànuràgami÷reõa ya÷asà tava sarpatà  /
digvadhånàü mukhe jàtam akasmàd ardhakuïkumam  // VidSrk_32.23 *(1017) //

indor lakùma tripurajayinaþ kaõñhamålaü muràrir
dignàgànàü madajalamasãbhà¤ji gaõóasthalàni  /
adyà7py urvãvalayatilaka ÷yàmalimnà9valiptàny
àbhàsante vada dhavalitaü kiü ya÷obhis tvadãyaiþ  // VidSrk_32.24 *(1018) //

\Colo iti ya÷ovrajyà|| 32

tato 'nyàpade÷avrajyà|| 33

aye muktàratna prasara bahir uddyotaya gçhàn
api kùoõãndràõàü kuru phalavataþ svàn api guõàn  /
kim atrai7và8tmànaü jarayasi mudhà ÷uktikuhare
mahàgambhãro 'yaü jaladhir iha kas tvàü gaõayati  // VidSrk_33.1 *(1019) //
muràreþ

apratyàkalitaprabhàvavibhave sarvà÷rayàmbhonidhau
vàso nàlpatapaþphalaü yad aparaü doùo 'yam eko mahàn  /
÷ambåko 'pi yad atra durlabhataraã ratnair anarghaiþ saha
spardhàm ekanivàsakàraõava÷àd ekàntato và¤chati  // VidSrk_33.2 *(1020) //

padmàkaraþ parimito 'pi varaü sa eva yasya svakàmava÷ataþ paribhujyate ÷rãþ  /
kiü tena nãranidhinà mahatà tañe 'pi yasyo8rmayaþ prakupità galahastayanti  // VidSrk_33.3 *(1021) //
dàmodarasya

nãre 'sminn amçtàü÷um utsukatayà kartuü kare kautukin
mà nimne 'vatarà8rjavàd iyam adhas tasya praticchàyikà  /
martye 'sya grahaõaü kva dar÷anasudhà9py unmuktanetra÷riyàü
svarloke 'pi lavaþ ÷ave÷varajañàjåñaikacåóàmaõiþ  // VidSrk_33.4 *(1022) //
vallaõasya

kenà8sãnaþ sukham akaruõenà8karàd uddhçtas tvaü
vikretuü và tvam abhilaùitaþ kena de÷àntare 'smin  /
yasmin vittavyayabharasaho gràhakas tàvad àstàü
nà7sti bhràtar marakatamaõe tvatparãkùàkùamo 'pi  // VidSrk_33.5 *(1023) //

mårdhàropaõasatkçtair di'si di÷i kùudrair vihaïgair gataü
chàyàdànaniràkçta÷ramabhrair naùñaü mçgair bhãrubhiþ  /
hà kaùñaü phalalolupair apasçtaü ÷àkhàmçgai÷ ca¤valair
ekenai7va davànalavyatikaraþ soóhaþ paraü ÷àkhinà  // VidSrk_33.6 *(1024) //

ayaü vàràm eko nilaya iti ratnàkara iti
÷rito 'smàbhis tçùõàtaralitamanobhir jalanidhiþ  /
ka evaü jànãte nijakarapuñãkoñaragataü
kùaõàd enaü tàmyattimimakaram àpàsyati muniþ  // VidSrk_33.7 *(1025) //
kavinandasya

janma vyomasaraþsarojakuhare mitràõi kalpadrumàþ
krãóà svargapurandhribhiþ paricitàþ sauvarõavallãsrajaþ  /
apy asmàd avatàra eva bhavato no7nmàdabherãravaþ
samyaï mårchitikelayaþ punar ime bhçïga dvir abhyàhatiþ  // VidSrk_33.8 *(1026) //

aïgenà7ïgam anupravi÷ya milato hastàvalepàdibhiþ
kà vàrtà yudhi gandhasindhurapater gandho 'pi cet ke dvipàþ  /
jetavyo 'sti hareþ sa là¤chanam ato vandàmahe tàm abhåd
yadgarbhe ÷arabhaþ svayaüjaya iti ÷rutvà9pi yo nà7ïkitaþ  // VidSrk_33.9 *(1027) //
vallaõasyai7tau

àjanmasthitayo mahãruha ime kåle samunmålitàþ
kallolàþ kùaõabhaïguràþ punar amã nãtàþ paràm unnatim  /
antaþ prastarasaügraho bahir api bhra÷yanti gandhadrumà
bhràtaþ ÷oõa na sa asti yo na hasati tvatsampadàü viplave  // VidSrk_33.10 *(1028) //

amuü kàlakùepaü tyaja lajada gambhãramadhuraiþ
kim ebhir nirghoùaiþ sçja jhañiti jhàñkàri salilam  /
aye pa÷yà7vasthàm akaruõasamãravyatikarasphuraddàvajvàlàvalijañilamårter viñapinaþ  // VidSrk_33.11 *(1029) //

yuktaü tyajanti madhupàþ sumanovinà÷akàle yad enam avanãruham etad astu  /
etat tv adçùñacaram a÷rutavàrtam etàþ ÷àkhàtvaco 'pi tanukàõóasamàs tyajanti  // VidSrk_33.12 *(1030) //

sa vandyaþ pàthodaþ sa khalu nayanànandajananaþ
paràrthe nãce 'pi vrajati laghutàü yo 'rthisubhagàm  /
kathà9pi ÷rotavyà bhavati hataketor na ca punar
janànàü dhvaüsàya prabhavati hi yasyo7dgatir api  // VidSrk_33.13 *(1031) //

uda¤caddharmàü÷udyutiparicayonnidrabisinãghanàmodàhåtabhramarabharajhaïkàramadhuràm  /
apa÷yat kàsàra÷riyam amçtavartipraõayinãü sukhaü jãvaty andhådaravivaravarti plavakulam  // VidSrk_33.14 *(1032) //
maitrã÷riyaþ

suvarõakàra ÷ravaõocitàni vaståni vikretum ihà8gatas tvam  /
kuto 'pi nà7÷ràvi yad atra pallyàü pallãpatir yàvad aviddhakarõaþ  // VidSrk_33.15 *(1033) //
yasyà7vandhyaruùaþ pratàpavasater nàdena dhairyadruhàü
÷uùyanti sma madapravàhasaritaþ sadyo 'pi digdantinàm  /
daivàt kaùñada÷àva÷aü gatavataþ siühasya tasyà7dhunà
karùaty eùa kareõa ke÷arasañàbhàraü jaratku¤jaraþ  // VidSrk_33.16 *(1034) //

utkràntaü girikåñalaïghanasahaü te vajrasàrà nakhàs
tat teja÷ ca tad årjitaü sa ca nagonmàthã ninàdo mahàn  /
àlasyàd avimu¤catà giriguhàü siühena nidràlunà
sarvaü vi÷vajayaikasàdhanam idaü labdhaü na kiücit kçtam  // VidSrk_33.17 *(1035) //

haüho janàþ pratipathaü pratikànanaü ca
tiùñhantu nàma taravaþ phalità natà÷ ca  /
anyai9va sà sthitir aho malayadrumasya
yad gandhamàtram api tàpam apàkaroti  // VidSrk_33.18 *(1036) //

yan nãóaprabhavo yad a¤janarucir yat khecaro yad dvijas
tena tvaü svajanaþ kile7ti karañair yat tair upabråyase  /
tatrà7tãndriyamodimàüsalarasodgàras tavai7ùa dhvanir
doùo 'bhåt kalakaõñhanàyaka nijas teùàü svabhàvo hi sa   // VidSrk_33.19 *(1037) //
vallaõasya

kiü te namratayà kim unnatatayà kiü te ghanacchàyayà
kiü te pallavalãlayà im anayà cà7÷oka puùpa÷riyà  /
yat tvanmålaniùaõõakhinnapathikastomaþ stuvan nanv aho
na svàdåni mçdåni khàdati phalàny àkaõñham utkaõñhitaþ  // VidSrk_33.20 *(1038) //

kalyàõaü naþ kim adhikam ito jãvanàrthaü yad asmàl
låtvà vçkùàn ahaha dahasi bhràtar aïgàrakàra  /
kiü tv etasminn a÷anipi÷unair àtapair àkulànàm
adhvanyànàm a÷araõamarupràntare ko 'bhyupàyaþ  // VidSrk_33.21 *(1039) //

rajjvà di÷aþ pravitatàþ salilaü viùeõa
pà÷air mahã hutavahajvalità vanàntàþ  /
vyàdhàþ padàny anusaranti gçhãtacàpàþ
kaü de÷am à÷rayatu yåthapatir mçgàõàm  // VidSrk_33.22 *(1040) //

àdàya vàri paritaþ saritàü ÷atebhyaþ kiü nàma sàdhitam anena mahàrõavena  /
kùàrãkçtaü ca vaóavàdahane hutaü ca pàtàlakukùikuhare vinive÷itaü ca  // VidSrk_33.23 *(1041) //

soóhaprauóhahimaklamàni ÷anakaiþ patràõy adhaþ kurvate
sambhàvyacchadavà¤chayai9va taravaþ kecit kçtaghnavratàþ  /
nàmanyanta tadàtanãm api nijacchàyàkùatiü taiþ punas
teùàm eva tale kçtaj¤acaritaiþ ÷uùyadbhir apy àsyate  // VidSrk_33.24 *(1042) //

madoùmàsaütàpàd vanakarighañà yatra vimale
mamajjur niþ÷eùaü tañanikaña evo7nnatakaràþ  /
gate daivàc choùaü varasarasi tatrai7va taralà
balagràsatràsàd vi÷ati ÷apharã païkamadhunà  // VidSrk_33.25 *(1043) //

yad vãcibhiþ spç÷asi gaganaü yac ca pàtàlamålaü
ratnair uddyotayasi payasà yad dharitrãü pidhatse  /
dhik tat sarvaü tava jalanidhe yad vimucyà7÷rudhàràs
tãre nãragrahaõarabhasair adhvagair ujjhito 'si  // VidSrk_33.26 *(1044) //

lolà ÷rãþ ÷a÷abhçtkalaïkamalinaþ kråro maõigràmaõãr
màdyaty abhramuvallabho 'pi satataü tat kàlakåñaü viùam  /
ity antaþ svakuñumbadurõayaparàmar÷àgninà dahyate 
bàóhaü vàóavanàmadheyadahanavyàjena vàràünidhiþ  // VidSrk_33.27 *(1045) //
\var{@bhramu@\lem
    \emend\ \Ingalls, @trabhramu@ \edKG}

yanmàrgoddhuragandhavàtakaõikàtaïkàrtinànàdarãkoõàku¤caduronigåhita÷iraþpucchà harãõàü gaõàþ  /
dçpyaddurdamagandhasindhurajayotkhàte 'pi kàmaü stutaþ smero 'yaü ÷arabhaþ paràü hçdi ghçõàm àyàti jàtismaraþ  // VidSrk_33.28 *(1046) //

ekenà7pi payodhinà jalamucas te påritàþ koñi÷o
jàto nà7sya ku÷àgralãnatuhina÷lakùõo 'pi toyavyayaþ  /
àho ÷uùyati daivadçùñivalanàd ambhobhir ambhomucaþ
sambhåyà7pi vidhàtum asya rajasi staimityam apy akùamàþ  // VidSrk_33.29 *(1047) //

maryàdàbhaïgabhãter amitarasatayà dhairyagàmbhãryayogàn
na kùobhyanty eva tàvan niyamitasalilàþ sarvai9te samudràþ  /
àho kùobhaü vrajeyuþ kvacid api samaye daivayogàt tadànãü
na kùoõã nà7drivargà na ca ravi÷a÷inau sarvam ekàrõavaü syàt  // VidSrk_33.30 *(1048) //

÷rutaü dåre ratnàkara iti paraü nàma jaladher
na cà7smàbhir dçùñà nayanapathagamyasya maõayaþ  /
puro naþ sampràptàs tañabhuvi salipsaü tu vasatàm  /
udagràþ kallolàþ sphuñavikañadaüùñrà÷ ca makaràþ  // VidSrk_33.31 *(1049) //

succhàyaü phalabhàranamra÷ikharaü sarvàrti÷àntipradaü
tvàm àlokya mahãruhaü vayam amã màrgaü vihàyà8gatàþ  /
antas te yadi koñharodaracaladvyàlàvalãvisphuradvaktrodvàntaviùànalàtibhayadaü vandyas tadànãü bhavàn  // VidSrk_33.32 *(1050) //

parabhçta÷i÷o maunaü tàvad vidhehi nabhastalotpatanaviùaye pakùau syàtàü na yàvad imau kùamau  /
dhruvam itarathà draùñavyo 'si svajàtivilakùaõadhvanitakupitadhvàïkùatroñãpuñàhatijarjaraþ  // VidSrk_33.33 *(1051) //

majjatkoñharanakharakùatakçttikçttaraktacchañàchuritakesarabhàrakàyaþ  /
siüho 'py alaïghyamahimà harinàmadheyaü dhatte jaratkapir apã7ti kim atra vàcyam  // VidSrk_33.34 *(1052) //

kva malayatañãjanmasthànaü kva te ca vanecaràþ
kva khalu para÷ucchedaþ kvà7sau digantarasaügatiþ  /
kva ca khara÷ilàpaññe dhçùñiþ kva païkasuråpatà
malayaja sakhe mà gàþ khedaü guõàs tava dåùaõam  // VidSrk_33.35 *(1053) //

vadata viditajambådvãpasaüvçttavàrtàü katham api yadi dçùñaü vàrivàhaü vihàya  /
sariti sarasi sindhau càtakenà7rpito 'sàv api bahalapipàsàpàü÷ulaþ kaõñhanàlaþ  // VidSrk_33.36 *(1054) //
lakùmãdharasya

uccair unmathitasya tena balinà daivena dhik karmaõà
lakùmãm asya nirasyato jalanidher jàtaü kim etàvatà  /
gàmbhãryaü kim ayaü jahàti kim ayaü puùõàti nà7mbhodharàn
maryàdàü kim ayaü bhinatti kim ayaü na tràyate vàóavam  // VidSrk_33.37 *(1055) //

unmuktakramahàribheru÷ikharàt kràmantam anyo dharaþ
ko 'tra tvàü ÷arabhiki÷orapariùaddhaureya dhartuü kùamaþ  /
tasmàd durgam a÷çïgalaïghanakalàdurlàlitàtman vraja
tvadvàsàya sa eva kãrõakanakajyotsno girãõàü patiþ  // VidSrk_33.38 *(1056) //
vallaõasya

durdinàni pra÷àntàni dçùñas tvaü tejasàü nidhiþ  /
athà8÷àþ pårayann eva kiü meghair vyavadhãyate  // VidSrk_33.39 *(1057) //

vyàpyà8÷àþ ÷ayitasya vãci÷ikharair ullikhya khaü preïkhataþ
sindhor locanagocarasya mahimà teùàü tanoty adbhutam  /
saü÷liùñàïgulirandhralãnamakaragràhàvalanir nãravo
yair nà7yaü karakuõóikodaralaghur dçùño muner a¤jalau  // VidSrk_33.40 *(1058) //
abhinandasya

bhekaiþ koñhara÷àyibhir mçtam iva kùmàntargataü kacchapaiþ
pàñhãnaiþ pçthupaïkapãñhaluñhanàd asmin muhur mårchitam  /
tasminn eva sarasy akàlajaladenà8gatya tacceùñitaü
yenà7kumbhanimagnavanyakariõàü yåthaiþ payaþ pãyate  // VidSrk_33.41 *(1059) //
dvandåkasya

haüho siühaki÷oraka tyajasi cet kopaü vadàmas tadà
hatvai9naü kariõàü sahasram akhilaü kiü labdham àyuùmatà  /
evaü kartum ahaü samartha iti ced dhiï mårkha kiü sarvato
nà7laü plàvayituü jagaj jalanhidhir dhairyaü yad àlambate  // VidSrk_33.42 *(1060) //

satyaü pippala pàdapottama ghanacchàyonnatena tvayà
sanmàrgo 'yam alaükçtaþ kim aparaü tvaü mårtibhedo hareþ  /
kiü cà7nyat phalabhogahçùñamukharàs tvàm à÷ritàþ patriõo
yat puüskokilakåjitaü vidadhate tan nà7nuråpaü param  // VidSrk_33.43 *(1061) //

nyagrodhe phala÷àlini sphuñarasaü kiücit phalaü pacyate  /
bãjàny aïkuragocaràõi katicit sidhyanti tasminn api  /
ekas teùv api ka÷cid aïkuravaro badhnàti tàm unnatiü
yàm adhvanyajanaþ svamàtaram iva klàntacchide dhàvati  // VidSrk_33.44 *(1062) //
ֈlikasya

etasmin kusume svabhàvamahati pràyo mahãyaþ phalaü
ramyaü svàdu sugandhi ÷ãtalam alaü pràptavyam ity à÷ayà  /
÷àlmalyàþ paripàkakàlakalanàbodhena kãraþ sthito
yàvat tatpuñasaüdhinirgatapatattålaü phalàt pa÷yati  // VidSrk_33.45 *(1063) //

màdhuryàd ati÷aityataþ ÷ucitayà saütàpa÷àntyà dvayoþ
sthàne maitryam idaü payaþ paya iti kùãrasya nãrasya ca  /
tatrà7py arõasi varõanà sphurati me yatsaügatau vardhate
dugdhaü yena purai9va cà7sya suhçdaþ kvàthe svayaü kùãyate  // VidSrk_33.46 *(1064) //

dàraiþ krãóitam unmadaiþ suraguros tenai7va nai7và7munà
bhagnaü bhåri suràsuravyatikare tenai7va nai7và7munà  /
nai7và7yaü sa imaü nçjaþ sa iva và nai7vai7ùa doùàkaraþ
ko 'yaü bhoþ ÷a÷inã7va locanavatàm arke kalaïkaþ samaþ  // VidSrk_33.47 *(1065) //
madhukåñasya

àyànti yànti satataü nãraü ÷i÷iraü kharaü na gaõayanti  /
vidmo na hanta divasàþ kasya kim ete kariùyanti  // VidSrk_33.48 *(1066) //

upàlabhyo nà7yaü sakalabhuvanà÷caryamahimà
harer nàbhãpadmaþ prabhavati hi sarvatra niyatiþ  /
yad atrai7va brahmà pibati nijam àyur madhu punar
vilumpanti svedàdhikam amçtahçdyaü madhulihaþ  // VidSrk_33.49 *(1067) //

yadà hatvà kçtsnàü timirapañalãü jàtamahimà
jagannetraü mitraþ prabhavati gato 'sàv avasaraþ  /
idànãm astàdriü ÷rayati galitàlokavibhavaþ
pi÷àcà valgantu sthagayatu tamisraü ca kakubhaþ  // VidSrk_33.50 *(1068) //
ku÷alanàthasya

upàdhvaü tatpànthàþ punar api saro màrgatilakaü
yad àsàdya svacchaü vilasatha vinãtaklamabharàþ  /
itas tu kùàràbdher jarañhamakarakùuõõapayaso
nivçttiþ kalyàõã na punar avatàraþ katham api  // VidSrk_33.51 *(1069) //
yaüpyàkasya

salãlaü haüsànàü pibati nivaho yatra vimalaü
jalaü tasmin mohàt sarasi rucire càtakayuvà  /
svabhàvàd garvàd và na pibati payas tasya ÷akuneþ
kim eteno7ccais tvaü bhavati laghimà và9pi sarasaþ  // VidSrk_33.52 *(1070) //

prasãra pràrambhàd virama vinayethàþ krudham imàü
hare jãmåtànàü dhvanir ayam udãrõo na kariõàm  /
asaüj¤àþ khalv ete jala÷ikharamaruddhåmanicayàþ
prakçtyà garjanti tvayi tu bhuvanaü nirmadam idam  // VidSrk_33.53 *(1071) //
amarasiühasya

akasmàd unmatta praharasi kim adhvakùitiruhaü
hradaü hastàghàtair vidalasi kim utphullanalinam  /
tadà jànãmas te karivara balodgàram asamaü
sañàü suptasyà7pi spç÷asi yadi pa¤cànana÷i÷oþ  // VidSrk_33.54 *(1072) //

samudreõà7ntaþsthatañabhuvi taraïgair akaruõaiþ
samutkùipto 'smã7ti tvam iha paritàpaü tyaja maõe  /
ava÷yaü ko 'pi tvadguõaparicayàkçùñahçdayo
narendras tvàü kuryàn mukuñamakarãcumbitarucim  // VidSrk_33.55 *(1073) //

a÷oke ÷okàrtaþ kim asi bakule 'py àkulamanà
nirànandaþ kunde saha ca sahakàrair na ramase  /
kusumbhe vi÷rambhaü yad iha bhajase kaõñaka÷atair
asaüdigdhaü dagdhabhramara bhavità9si kùatavapuþ  // VidSrk_33.56 *(1074) //

pàtaþ påùõo bhavati mahate nai7va khedàya yasmàt
kàlenà7staü ka iha na gatà yànti yàsyanti cà7nye  /
etàvat tu vyathayati yadàlokabàhyais tamobhis
tasminn eva prakçtimahati vyomni labdho 'vakà÷aþ  // VidSrk_33.57 *(1075) //

ka÷cit kaùñaü kirati karakàjàlam eko 'timàtraü
garjaty eva kùipati viùamaü vaidyutaü vahnim anyaþ  /
såte vàtaü javanam aparas tena jànãhi tàvat
kiü vyàdatse vihaga vadanaü tatra tatrà7mbuvàhe  // VidSrk_33.58 *(1076) //

mà saücaiùãþ phalasamudayaü mà ca patraiþ pidhàs tvaü
rodhaþ÷àkhin vitara tad idaü dànam evà7nukålam  /
nånaü pràvçtsamayakaluùair årmibhis tàlatuïgair
adya ÷vo và sarid akaruõà tvàü ÷riyà pàtayitrã  // VidSrk_33.59 *(1077) //

àmodais te di÷i di÷i gatair dåram àkçùyamàõàþ
sàkùàl lakùmyà tava malayaja draùñum abhyàgatàþ smaþ  /
kiü pa÷yàmaþ subhaga bhavataþ krãóati kroóa eva
vyàóas tubhyaü bhavatu ku÷alaü mu¤ca naþ sàdhu yàmaþ  // VidSrk_33.60 *(1078) //

aõur api nanu nai7va kroóabhåùà9sya kàcit paribhajasi yad etat tadvibhåtis tathai9va  /
iha sarasi manoj¤e saütataü pàtum ambhaþ ÷ramaparibhavamagnàþ ke na magnàþ karãndràþ  // VidSrk_33.61 *(1079) //
÷rãdharmakarasya

nabhasi niravalambe sãdatà dãrghakàlaü tvadabhimukhanisçùñottànaca¤capuñena  /
jaladhara jaladhàrà dåratas tàvad àstàü dhvanir api madhuras te na ÷ruta÷ càtakena  // VidSrk_33.62 *(1080) //

÷ramaparigatair vistãrõa÷rãr asã7ti payaþ paraü katipayam api tvatto 'smàbhiþ samudra samãhitam  /
kim asi nitaràm utkùubdhormiþ prasãda namo 'stu te di÷i di÷i ÷ivàþ santy asmàkaü ÷ataü kamalàkaràþ  // VidSrk_33.63 *(1081) //
acalasyai7tau

kakubhi kakubhi bhràntvà bhràntvà vilokya vilokitaü
malayajasamo dçùño 'smàbhir na ko 'pi mahãruhaþ  /
upacitaraso dàhe cchede ÷ilàtalagharùaõe 'py adhikam adhikaü yat saurabhyaü tanoti manoharam  // VidSrk_33.64 *(1082) //
taraõinandinaþ

abhipatati ghanaü ÷çõoti garjàþ sahati ÷ilàþ sahate taóittaraïgàn  /
vidhuvati garutaü rutaü vidhatte jalapçùate kiyate 'pi càtako 'yam  // VidSrk_33.65 *(1083) //
acalasya

baddho 'si viddhi tàvan madhurasana vyasanam ãdçg etad iti  /
anavahitakamalamãlana madhukara kiü viphalam utphalasi  // VidSrk_33.66 *(1084) //
tasyai7va

hçtvà9pi vasusarvasvam amã te jaladàþ sakhi  /
mitrà7py apakurvanti vipriyàõàü tu kà kathà  // VidSrk_33.67 *(1085) //

÷rãphalenà7munai9và7yaü kurute kiü na vànaraþ  /
hasaty ullasati preïkhaty adhastàd ãkùate janam  // VidSrk_33.68 *(1086) //
taraõinandinaþ

anyo 'pi candanataror mahanãyamårteþ sekàrtham utsahati tadguõabaddhatçùõaþ  /
÷àkhoñakasya punar asya mahà÷ayo 'yam ambhoda eva ÷araõaü yadi nirguõasya  // VidSrk_33.69 *(1087) //

tvaü garja nàma visçjà7mbuda nà7mbu nàma vidyullatàbhir abhitarjaya nàma bhåyaþ  /
pràcãnakarmaparatantranijapravçtter etasya pa÷ya vihagasya gatis tvam eva  // VidSrk_33.70 *(1088) //

àmanthinãkala÷a eùa sadugdhasindhur vetraü ca vàsukir ayaü girir eùa manthaþ  /
sampraty upoóhamadamantharabàhudaõóakaõóåyanàvasara eva suràsuràõàm  // VidSrk_33.71 *(1089) //
bhaññagaõapateþ

vyàkurmahe bahu kim asya taroþ sadai9va naisargiko 'yam upakàrarasaþ pareùu  /
unmålito 'pi marutà bata vàridurgamàrge yad atra janasaükramatàm upetaþ  // VidSrk_33.72 *(1090) //

visraü vapuþ paravadhapravaõaü ca karma tiryaktayai9va kathitaþ sadasadvivekaþ  /
itthaü na kiücid api càru mçgàdhipasya tejas tu tat kim api yena jagad varàkam  // VidSrk_33.73 *(1091) //

kasya tçùaü na kùapayasi na payasi tava kathaya ke nimajjanti  /
yadi sanmàrgajalà÷aya nakro na kroóam adhivasati  // VidSrk_33.74 *(1092) //
vãrasya

na sphårjati na ca garjati na ca karakàþ kirati sçjati na ca taóitaþ  /
na ca vinimu¤cati vàtyàü varùati nibhçtaü mahàmeghaþ  // VidSrk_33.75 *(1093) //

na bhavatu kathaü kadambaþ pratipratãkapraråóhaghanapulakaþ  /
vi÷vaü dhinoti jaladaþ pratyupakàraspçhàrahitaþ  // VidSrk_33.76 *(1094) //
acalasiühasya

karaü prasàrya såryeõa dakùiõà÷àvalambinà  /
na kevalam anenà8tmà divaso 'pi laghåkçtaþ  // VidSrk_33.77 *(1095) //

na ÷akyaü snehapàtràõàü vitànaü ca viråkùaõam  /
dahyamànàny api snehavyaktiü kçtvà sphuñanti yat  // VidSrk_33.78 *(1096) //

nà8lambanàya dharaõir na tçùàrti÷àntyai saptà7pi vàrinidhayo na dhanàya meruþ  /
pårvàrjità÷ubhava÷ãkçtapauruùasya kalpadrumo 'pi na samãhitam àtanoti  // VidSrk_33.79 *(1097) //

à÷vàsya parvatakulaü tapanoùmataptaü nirvàpya dàvavidhuràõi ca kànanàni  /
nànànadãnada÷atàni ca pårayitvà rikto 'si yaj jalada sai9va tavo7nnata÷rãþ  // VidSrk_33.80 *(1098) //

ye pårvaü paripàlitàþ phaladalacchàyàdibhiþ pràõino
vi÷ràmadruma kathyatàü tava vipatkàle kva te sàmpratam  /
etàþ saünidhimàtrakalpitapuraskàràs tu dhanyàs tvaco
yàsàü chedanam antareõa patito nà7yaü kuñhàras tvayi  // VidSrk_33.81 *(1099) //
vittokasya

dåraü yadi kùipasi bhãmajavair marudbhiþ saücårõayasy api dçóhaü yadi và ÷ilàbhiþ  /
saudàminãbhir asakçd yadi haüsi cakùur nà7nyà gatis tad api vàrida càtakasya  // VidSrk_33.82 *(1100) //

yasyo7daye bahumanorathamanthareõa saücintitaü kim api cetasi càtakena  /
hà kaùñam iùñaphaladànavidhànahetor ambhodharàt patati samprati vajraghàtaþ  // VidSrk_33.83 *(1101) //
laóahacandrasya

deve kàlava÷aü gate savitari pràpyà7ntaràsaügatiü
hanta dhvànta kim edhase di÷i di÷i vyomnaþ pratispardhayà  /
tasyai7và7stam upeyuùaþ kara÷atàny àdàya vidhvaüsayann
eùa tvàü kalitaþ kalàbhir udayaty agre ÷a÷ã pàrvaõaþ  // VidSrk_33.84 *(1102) //

dhanyas tvaü sahakàra samprati phalaiþ kàkठ÷ukàn pårayan
pårvaü tu tvayi muktama¤jaribharonnidre ya indindiraþ  /
akrãóan nimiùaü sa nai7ti phalinaü yat tvàü vikà÷aikamut
taddharmo 'sya phalà÷ayà paricayaþ kalpadrume 'py asti kim  // VidSrk_33.85 *(1103) //

yaþ pårvasphuñadasthisampuñamukhe dçùñaþ pravàlàïkuraþ
pràyaþ sa dvidalàdikakramava÷àd àrabdha÷àkhàsanaþ  /
snigdhaü pallavito ghanaü mukulitaþ sphàracchañaü puùpitaþ
sotkarùaü phalito bhç÷aü ca vinataþ ko 'py eùa cåtadrumaþ  // VidSrk_33.86 *(1104) //

jàyante bahavo 'tra kacchapakule kiü tu kvacit kacchapã
nai7kà9py ekam asåta nà7pi ca punaþ såte na và soùyate  /
àkalpaü dharaõãbharodvahanataþ saükocakhinnàtmano
yaþ kårmasya dinàni nàma katicid vi÷ràmadànakùamaþ  // VidSrk_33.87 *(1105) //
hanåmataþ

bhavakàùñhamayã nàma nauke hçdayavaty asi  /
parakãyair aparathà katham àkçùyase guõaiþ  // VidSrk_33.88 *(1106) //

bhagavati yàmini vande tvayi bhuvi dçùñaþ pativratàdharmaþ  /
gatavati rajanãnàthe kajjalamalinaü vapur vahasi  // VidSrk_33.89 *(1107) //

dhig etad gàmbhãryaü dhig amçtamayatvaü ca jaladher
dhig etàü dràghãyaþ pracalatarakallolabhujatàm  /
yad etasyai7và7gre kavalitatanur dàvadahanair
na tãràraõyànã salilacukulenà7py upakçtà  // VidSrk_33.90 *(1108) //
kaõikàkàrasya

ambhonidher anavagãtaguõaikarà÷er uccaiþ÷ravaprabhçtiùu prasabhaü hçteùu  /
à÷vàsanaü yad avakçùñam abhån maharùe toyaü tvayà tad api niùkaruõena pãtam  // VidSrk_33.91 *(1109) //
vanàrohasya

katipayadivasasthàyã påro dåronnato 'pi bhavità te  /
tañini tañadrumapàtanapàtakam ekaü cirasthàyi  // VidSrk_33.92 *(1110) //

pra÷àntàþ kallolàþ stimitamasçõaü vàri vimalaü
vinãto 'yaü ve÷aþ ÷amam iva nadãnàü kathayati  /
tathà9py àsàü tais tais tarubhir abhitas tãrapatitaiþ
sa evà7gre buddhau pariõamati ruddho 'py avinayaþ  // VidSrk_33.93 *(1111) //

satataü yà madhyasthà prathayati yaùñiþ pratiùñhità9sã7ti  /
puùkariõi kim idam ucitaü tàü ce7dànãm adho nayasi  // VidSrk_33.94 *(1112) //
ku÷alanàthasya

kçtam idam asàdhu hariõaiþ ÷irasi taråõàü davànale jvalati  /
àjanma kelibhavanaü yad bhãtair ujjhitaü vipinam  // VidSrk_33.95 *(1113) //
khadirasya

vidhvastà mçgapakùiõo vidhuratàü nãtàþ sthalãdevatà
dhåmair antaritàþ svabhàvamalinair à÷à mahã tàpità  /
bhasmãkçtya sapuùpapallavadalàüs tàüs tàn mahàpàdapàn
durvçttena davànalena vihitaü valmãka÷eùaü vanam  // VidSrk_33.96 *(1114) //
\var{@ntaritàþ\lem
     \emend, @ntarità \edKG}

karõàhativyatikaraü kariõàü vipakùadànaü vyavasyati madhuvrata eùa tiktam  /
smartavyatàm upagateùu saroruheùu dhig jãvitavyasanam asya malãmasasya  // VidSrk_33.97 *(1115) //

citraü tad eva mahad a÷masu tàpaneùu yan no7dgiranty analam indukaràbhimçùñàþ  /
sambhàvyate 'pi kim idaü nu yathe9ndukàntàs te pàvanaü ca ÷i÷iraü ca rasaü sçjanti  // VidSrk_33.98 *(1116) //

dàhacchedanikàùair atipari÷uddhasya te vçthà garimà  /
yad asi tulàm adhiråóhaü kà¤cana gu¤jàphalaiþ sàrdham  // VidSrk_33.99 *(1117) //
surabheþ

sindhor uccaiþ pavanacalanàd utsaladbhis taraïgaiþ
kålaü nãto hatavidhiva÷àd dakùiõàvarta÷aïkhaþ  /
dagdhaþ kiü và na bhavati masã ce7ti saüdehanãbhiþ
÷ambåkàbhiþ saha paricito nãyate pàmarãbhiþ  // VidSrk_33.100 *(1118) //
sucaritasya

chidraü maõer guõàrthaü nàyakapadahetur asya tàralyam  /
katham anyathe0÷varàõàü viluñhati hçdaye ca maulau ca  // VidSrk_33.101 *(1119) //

pariõatisukumàra svàdumàkanda nindàü katham iva tava bhçùño ràjakãraþ karotu  /
anavadhikañhinatvaü nàrikerasya yasmin va÷ikahçdayavçtter luptasàra÷riya÷ ca  // VidSrk_33.102 *(1120) //

kiüpàka pàke bahir eva rakta tiktà7sitàntar dç÷i kàntim eùi  /
etàvatà kàkam apàsya kasya hçtprãtibhittis tvam idaü na jàne  // VidSrk_33.103 *(1121) //
buddhàkaraguptasya

vigarjàm unmu¤ca tyaja taralatàm arõava manàg
ahaükàraþ ko 'yaü katipayamaõigràvaguóakaiþ  /
dç÷aü merau dadyàþ sa hi maõimayaprasthamahito
mahàmaunaþ sthairyàd atha bhuvanam eva sthirayati  // VidSrk_33.104 *(1122) //

àj¤àm eva muner nidhàya ÷irasà vindhyàcala sthãyatàm
atyuccaiþ padam icchatà punar iyaü no laïghanãyà tvayà  /
mainàkàdimahãdhralabdhavasatiü yaþ pãtavàn ambudhiü
tasya tvàü gilataþ kapolamilanakle÷o 'pi kiü jàyate  // VidSrk_33.105 *(1123) //

abhyudyatkavalagrahapraõayinas te ÷allakãpallavàs
tac cà8sphàlasahaü saraþ kùitibhçtàm ity asti ko nihnute  /
dantastambhaniùaõõaniþsahakaraþ ÷vàsair atipràü÷ubhir
yenà7yaü virahã tu vàraõapatiþ svàmin sa vindhyo bhavàn  // VidSrk_33.106 *(1124) //

\Colo ity anyàpade÷avrajyà

tato vàtavrajyà

uddàmadviradàvalånabisinãsaurabhyasambhàvitavyomànaþ kalahaüsakampitagarutpàlãmarunmàüsalàþ  /
dårottànataraïgalaïghanajalàjaïghàlagarvaspç÷aþ karpåradrava÷ãkarair iva di÷o limpanti pampànilàþ  // VidSrk_34.1 *(1125) //

andhrãnãrandhrapãnastanatañaluñhanàyàsamandapracàrà÷
càrån ullàsayanto dravióavaravadhåhàridhammillabhàràn  /
jighrantaþ siühalãnàü mukhakamalam alaü keralãnàü kapolaü
cumbanto vànti mandaü malayaparimalà vàyavo dàkùiõàtyàþ  // VidSrk_34.2 *(1126) //
vasukalpasyai7tau

latàü puùpavatãü spçùñvà kçtasnàno jalà÷aye  /
punas tatsaïga÷aïkã9va vàti vàtaþ ÷anaiþ ÷anaiþ  // VidSrk_34.3 *(1127) //
vinayadevasya

kàntàkarùaõalolakeralavadhådhamillamallãraja÷caurà÷ coóanitambinãstanatañe niùpandatàm àgatàþ  /
revà÷ãkaradhàriõo 'ndhramuralastrãmànamudràbhido
vàtà vànti navãnakokilavadhåhåükàravàcàlitàþ  // VidSrk_34.4 *(1128) //
÷rãkaõñhasya

dhunànaþ kàverãparisarabhuva÷ campakatarån marun mandaü kundaprakaramakarandàn avakiran  /
priyapremàkarùacyutaracanam àmålasaralaü lalàñe làñãnàü luñhitam alakaü tàõóavayati  // VidSrk_34.5 *(1129) //

vahati lalitamandaþ kàminãmànabandhaü ÷lathayitum ayam eko dakùiõo dàkùiõàtyaþ  /
vitarati ghanasàràmodam antar dhunàno jaladhijalataraïgàn khelayan gandhavàhaþ  // VidSrk_34.6 *(1130) //

bhuktvà ciraü dakùiõadigvadhåm imàü vihàya tasyà bhayataþ ÷anaiþ ÷anaiþ  /
sagandhasàràdikçtàïgabhåùaõaþ prayàty udãcãü dayitàm ivà7nilaþ  // VidSrk_34.7 *(1131) //
\var{@bhåùaõaþ\lem
    \emend\ \Ingalls, @bhåùaþ \edKG}

vàti vyastalavaïgalodhralavalãku¤jaþ kara¤jadrumàn
àdhunvann upabhuktam uktamuralàtoyormimàlàjaóaþ  /
svairaü dakùiõasindhukålakadalãkacchopakaõñhodbhavaþ
kàverãtañatàóitàóanatañatkàrottaro màrutaþ  // VidSrk_34.8 *(1132) //

cumbann ànanam àluñhan stanatañãm àndolayan kuntalaü
vyasyann aü÷ukapallavaü manasijakrãóàþ samullàsayan  /
aïgaü vihvalayan mano vikalayan mànaü samunmålayan
nàrãõàü malayànilaþ priya iva pratyaïgam àliïgati  // VidSrk_34.9 *(1133) //

alãnàü màlàbhir viracitajañàbhàramahimà
paràgaiþ puùpàõàm uparacitabhasmavyatikaraþ  /
vanànàm àbhoge kusumavati puùpoccayaparo
marun mandaü mandaü vicarati parivràjaka iva  // VidSrk_34.10 *(1134) //

÷aùpa÷yàmalitàlavàlanipatatkulyàjalaplàvitakrãóodyànaniketanàjirajuùàm aspçùñabhåreõavaþ  /
suptaü samprati bodhayanti ÷anakai÷ cetobhuvaü kàminàü pratyagrasphuñamallikàsurabhayaþ sàyaütanà vàyavaþ  // VidSrk_34.11 *(1135) //
acalasiühasya

adyà8bhogini gàóhamarmanivahe harmàgravedãjuùàü
sadya÷ candana÷oùiõi stanatañe saïge kuraïgãdç÷àm  /
pràyaþ pra÷lathayanti puùpadhanuùaþ puùpàkare niùñhite
nirvedaü navamallikàsurabhayaþ sàyünayà vàyavaþ  // VidSrk_34.12 *(1136) //
÷atànandasya

÷i÷ira÷ãkaravàhini màrute carati ÷ãtabhayàd iva satvaraþ  /
manasijaþ pravive÷a viyoginãhçdayam àhita÷okahutà÷anaþ  // VidSrk_34.13 *(1137) //
kumàradàsasya

dãrghàn muktaþ sapadi malayàdhityakàyàþ prasaïgàd
àviùkurvan praõayapi÷unaü saurabhaü candanasya  /
mandaü mandaü nipatati ciràd àgato màdhavãùu
vyàkurvàõo bhayam iva paraü dàkùiõo gandhavàhaþ  // VidSrk_34.14 *(1138) //
madhu֋lasya

prabhàte sannaddhastanitamahimànaü jaladharaü
spç÷antaþ sarvatra sphuñitavanamallãsurabhayaþ  /
amã mandaü mandaü suratasamara÷ràntataruõãlalàñasvedàmbhaþkaõaparimuùo vànti marutaþ  // VidSrk_34.15 *(1139) //

suratabharakhinnapannagavilàsinãpànakelijarjaritaþ  /
punar iha virahi÷vàsair malayamarun màüsalãbhavati  // VidSrk_34.16 *(1140) //

ete pallãparivçóhavadhåprauóhakandarpakelikliùñàpãnastanaparisarakhedasampadvipakùàþ  /
vànti svairaü sarasi sarasi kroóadaüùñràvimardatruñyadgundràparimalaguõagràhiõo gandhavàhàþ  // VidSrk_34.17 *(1141) //

nà7dhanyaiþ ÷aïkhapàõeþ kùaõadhçtagatayaþ pràü÷ubhi÷ candrakàntapràsàdair dvàrakàyàü taralitacaramàmbhodhinãràþ samãràþ  /
sevyante nityamàdyatkarikàñhinakaràsphàlakàlaprabuddhakrudhyatpa¤cànanàgradhvanibharavigaladguggulådgàragarbhàþ  // VidSrk_34.18 *(1142) //

himaspar÷àd aïge ghanapulakajàlaü vidadhataþ pikatroñãtruñyadvikacasahakàràïkuralihaþ  /
amã svairaü svairaü malayamaruto vànti dinajaü dinàpàye cakùuþklamam apaharanto mçgadç÷àm  // VidSrk_34.19 *(1143) //

ayam uùasi vinidradràvióãtuïgapãnastanaparisarasàndrakhedabindåpamardã  /
srutamalayajavçkùakùãrasaurabhyasabhyo vahati sakhi bhujaïgãbhukta÷eùaþ samãraþ  // VidSrk_34.20 *(1144) //

ye dolàkelikàràþ kim api mçgadç÷àü manyutantucchido ye
sadyaþ ÷çïgàradãkùàvyatikaraguravo ye ca lokatraye 'pi  /
te kaõñhe loñhayantaþ parabhçtavayasàü pa¤camaü ràgaràjaü
vànti svairaü samãràþ smaravijayamahàsàkùiõo dàkùiõàtyàþ  // VidSrk_34.21 *(1145) //
ràja÷ekharasya

daronmãlaccåóaprakaramukulodgàrasurabhir
latàlàsyakrãóàvidhinibióadãkùàparicayaþ  /
vibhindann udyànàny atanumakarandadravahara÷ramasvairo vàyur manasija÷arair jarjarayati  // VidSrk_34.22 *(1146) //

÷ràntà÷ cåtavanàni ku¤japañalapreïkholanàd unmiùanmallãkuómalasàndrasaurabhasaritsaüsyanda÷çïgàriõaþ  /
ete saüvasathopakaõñhavilasadvçùñyambuvãcãcayonmãladbàlatuùàra÷ãkarakiraþ krãóanti jha¤jhànilàþ  // VidSrk_34.23 *(1147) //
buddhàkaraguptasya

\Colo iti vàtavrajyà

tato jàtivrajyà|| 35

ajàjãjambàle rajasi maricànàü ca luñhitàþ
kañutvàd uùõatvàj janitarasanauùñhavyatikaràþ  /
anirvàõotthena prabalataratailàktatanavo
mayà sadyo bhçùñàþ katipayakavayyaþ kavalitàþ  // VidSrk_35.1 *(1148) //

grãvàbhaïgàbhiràmaü muhur anupatati syandane dattadçùñiþ
pa÷càrdhena praviùñaþ ÷arapatanabhayàd bhåyasà pårvakàyam  /
÷aùpair ardhàvalãóhaiþ ÷ramavivçtamukhabhraü÷ibhiþ kãrõavartmà
pa÷yodagraplutatvàd viyati bahutaraü stokam urvyàü prayàti  // VidSrk_35.2 *(1149) //
kàlidàsasya

svairaü cakrànuvçttyà muhur upari paribhramya samyakkçtàsthaþ
kùiptàdhidçùñilakùyãkçtapala÷akalaþ pakkaõapràïgaõeùu  /
tãvràdhaþpàtapu¤jãkçtavitatacalatpakùapàlãvi÷àla÷
cilla÷ càõóàlapallãpiñharajañharataþ proddharaty ardhadagdham  // VidSrk_35.3 *(1150) //

udgrãvà vivçtàruõàsyakuharàs tçùõàcalattàlavaþ
pakùàsambhavavepamànatanavaþ proóóãya kiücid bhuvaþ  /
anyonyàkramiõaþ ÷aràri÷i÷avaþ pràtar nadãrodhasi
pràleyàmbu pibanti vãraõadaladroõãpraõàlasrutam  // VidSrk_35.4 *(1151) //

rajjukùeparayonnamadbhujalatàvyaktaikapàr÷vastanã
såtracchedavilola÷aïkhavalaya÷reõãjhaõatkàriõã  /
tiryagvistçtapãvaroruyugalà pçùñhànativyàkçtàbhoga÷roõir udasyati pratimuhuþ kåpàd apaþ pàmarã  // VidSrk_35.5 *(1152) //

pakùàbhyàü sahitau prasàrya caraõàv ekaika÷aþ pàr÷vayor
ekãkçtya ÷irodharopari ÷anaiþ pàõóådare pakùatã  /
nidrà÷eùavi÷eùaraktanayano niryàya nãóodaràd
àsçkkàntavidàritànanapuñaþ pàràvato jçmbhate  // VidSrk_35.6 *(1153) //
bhçïgàrasya

pràtar vàravilàsinãjanaraõanma¤jãrama¤jusvanair
udbuddhaþ paridhåya pakùatipuñaü pàràvataþ saspçham  /
kiücitku¤citalocanàü sahacarãü saücumbya ca¤cvà ciraü
mandàndolitakaõñhakuõñhitagalaþ sotkaõñham utkåjati  // VidSrk_35.7 *(1154) //
vikramàdityatapasvinoþ

utplutya dåraü paridhåya pakùàvadho nirãkùya kùaõabaddhalakùyaþ  /
madhyejalaü buóóati dattajhampaþ samatsyam utsarpati matsyaraïkaþ  // VidSrk_35.8 *(1155) //
vàkpatiràjasya

nãóàd apakramya vidhåya pakùau vçkùàgram àruhya tataþ krameõa  /
udgrãvam utpuccham udekapàdam uccåóam utkåjati tàmracåóaþ  // VidSrk_35.9 *(1156) //

aïguùñhàkramavakritàïgulir adhaþ pàdàrdhanãruddhabhåþ
pàr÷vodvegakçto nihatya kaphaõidvandvena daü÷àn muhuþ  /
nyagjànudvayayantrayantitaghañãvaktràntaràlaskhaladdhàràdhvànamanoharaü sakhi payo gàü dogdhi gopàlakaþ  // VidSrk_35.10 *(1157) //
upàdhyàyadàmarasya

karõàgranthitakiütanur nata÷irà bibhrajjaràjarjarasphiksaüdhipravive÷itapravicalallàïgålanàlaþ kùaõam  /
àràd vãkùya vipakvasàkramakçtakrodhasphuratkandharaü
÷và mallãkalikàvikà÷ida÷anaþ kiücit kvaõan gacchati  // VidSrk_35.11 *(1158) //

tundã cet paricumbati priyatamàü svàrthàt tato bhra÷yati
svàrthaü cet kurute priyàdhararasàsvàdaü na vindaty asau  /
taü ce7maü ca karoti måóhajaóadhãþ kàmàndhamugdho yatas
tundau tunditavigrahasya surate nai7ko bhaven nà7paraþ  // VidSrk_35.12 *(1159) //

na÷yadvaktrimakuntalàntalulitasvacchàmbubindåtkarà
hastasvastikasaüyame navakucapràgbhàram àtanvatã  /
pãnorudvayalãnacãnavasanà stokàvanamrà jalàt
tãrodde÷animeùalolanayanà bàle9yam uttiùñhati  // VidSrk_35.13 *(1160) //
bhojyadevasya

ambhomucàü salilam udgiratàü ni÷ãthe
tàóãvaneùu nibhçtasthitakarõatàlàþ  /
àkarõayanti kariõo 'rdhanimãlitàkùà
dhàràravaü da÷anakoñiniùaõõahastàþ  // VidSrk_35.14 *(1161) //
hastipakasya

halàgrotkãrõàyàü parisarabhuvi gràmacañakà luñhanti svacchandaü nakhara÷ikharàc choñitamçdaþ  /
calatpakùadvandvaprabhavamaruduttambhitarajaþkaõà÷leùabhràmadrutamukulitonmãlitadç÷aþ  // VidSrk_35.15 *(1162) //

àkubjãkçtapçùñham unnatavaladvaktràgrapucchaü bhayàd
antarve÷manive÷itaikanayanaü niùkampakarõadvayam  /
làlàkãrõavidãrõasçkkavikacaddaüùñràkaràlananaþ
÷và niþ÷vàsanirodhapãvaragalo màrjàram àskandati  // VidSrk_35.16 *(1163) //

payasi sarasaþ svacche matsyठjighçkùur itas tato
valitanayano mandaü mandaü padaü nidadhad bakaþ  /
viyati vidhçtaikàïghris tiryagvivartitakandharo
dalam api calatsapratyà÷aü muhur muhur ãkùate  // VidSrk_35.17 *(1164) //

mukteùu ra÷miùu niràyatapårvakàyà niùkampacàmara÷ikhà nibhçtordhvakarõàþ  /
àtmoddhatair apirajobhir alaïghanãyà dhàvany amã mçgajavàkùamaye9va rathyàþ  // VidSrk_35.18 *(1165) //

pa÷càd aïghrã prasàrya trikanativitataü dràghayitvà9ïgam uccair
àsajyà8bhugnakaõñho mukham urasi sañàü dhålidhåmràü vidhåya  /
ghàsagràsàbhilàùàd anavaratacalatprothatuõóas turaïgo
mandaü ÷abdàyamàno vilikhati ÷ayanàd utthitaþ kùmàü khureõa  // VidSrk_35.19 *(1166) //

àghràtakùoõipãñhaþ khura÷ikharasamàkçùñareõus turaïgaþ
pu¤jãkçtyà7khilàïghrãn kramava÷avinamajjànur unmuktakàyaþ  /
pçùñhàntaþ pàr÷vakaõóåvyapanayanarasàd dvis trir udvartitàïgaþ
protthàya dràï nirãhaþ kùaõam atha vapur àsyànupårvyàü dhunoti  // VidSrk_35.20 *(1167) //

àdau vitatya caraõau vinamayya kaõñham utthàpya vaktram abhihatya muhu÷ ca vatsàþ  /
màtrà pravartitamukhaü mukhalihyamànapa÷càrdhasusthamanasaþ stanam utpibanti  // VidSrk_35.21 *(1168) //

priyàyàü svairàyàm atikañhinagarbhàlasatayà
kiràte cà8karõãkçtadhanuùi dhàvaty anupadam  /
priyàpremapràõapratibhayava÷àkåtavikalo
mçgaþ pa÷càd àlokayati ca muhur yàti ca muhuþ  // VidSrk_35.22 *(1169) //

÷ãrõakùudràtapatrã jañharavalayitànekamàtràprapa¤ca÷
cåóànirvyåóhabilvacchada udaradarãbhãùaõo jãrõakaõñhaþ  /
dåràdhvabhràntikhinnaþ katham api ÷anakair aïghripãóàü niyamya
svairendhasphoñanàya dvijabhavanam anu snàtakaþ sàyam eti  // VidSrk_35.23 *(1170) //

ca¤cacca¤calaca¤cuva¤citacalaccåóàgram ugraü pataccakràkàrakaràlakesarasañàsphàrasphuratkandharam  /
vàraü vàram udaïghrilaïghanaghanapreïkhannakhakùuõõayoþ
kàmaü kukkuñayor dvayaü drutapadakrårakramaü yudhyati  // VidSrk_35.24 *(1171) //

ete jãrõakulàyakàlajañilàþ pàüsåtkaràkarùiõaþ
÷àkhàkampavihastaduþsthavihagàn àkampayantas tarån  /
helàndolitanartitojhitahatavyàghaññitonmålitaprotkùiptabhramitaiþ prapàpañalakaiþ krãóanti jha¤jhànilàþ  // VidSrk_35.25 *(1172) //

ete saütatabhçjyamànacaõakàmodapradhànà manaþ
karùanty åùarasaünive÷ajarañhacchàyàþ sthalãgràmakàþ  /
tàruõyàti÷ayàgrapàmaravadhåsollàsahastagrahabhràmyatpãvarayantrakadhvanir asadgambhãragehodaràþ  // VidSrk_35.26 *(1173) //

asmin ãùadvalitavitatastokavicchinnabhugnaþ
kiücillãlopacitavibhavaþ pu¤jita÷ co7tthita÷ ca  /
dhåmodgàras taruõamahiùaskandhanãlo davàgneþ
svairaü sarpan sçjati gagane gatvaràn patrabhaïgàn  // VidSrk_35.27 *(1174) //

kai÷cid vãtadayena bhogapatinà niùkàraõopaplutaprakùãõair nijavaü÷abhår iti mitair atyajyamànàþ kulaiþ  /
gràmà nistçõajãrõakuóyabahulàþ svairaü bhramadbabhravaþ
pràyaþ pàõóukapotakaõñhamukharàràme na yànty utkatàm  // VidSrk_35.28 *(1175) //

durupahitahaleùàsàrgaladvàramàràt paricakitapurandhrãpàtitàbhyarõabhàõóam  /
pavanarayatira÷cãs toyadhàràþ pratãcchan vi÷ati valita÷çïgaþ pàmaràgàram ukùà  // VidSrk_35.29 *(1176) //

utplutyà gçhakoõataþ pracalitàþ stokàgrahaïghaü tato
vaktrasvairapadakramair upagatàþ kiüciccalanto gale  /
bhekàþ påtinipàtino micimicã7ty unmãlitàrdhekùaõà
nakràkàravidàritànanapuñair nirmakùikaü kurvate  // VidSrk_35.30 *(1177) //

vilàsamasçõollasanmusalaloladoþkandalãparasparapariskhaladvalayaniþsvanair danturàþ  /
haranti kalahåükçtiprasabhakampitoraþsthalatruñadgamakasaükulàþ kalamakaõóanãgãtayaþ  // VidSrk_35.31 *(1178) //

vikàsayati locane spç÷ati pàõinà0ku¤cite
vidåram avalokayaty atisamãpasaüsthaü punaþ  /
bahir vrajati sàtape smarati netravarteþ pumà¤
jaràpramukhasaüsthitaþ samavalokayan pustakam  // VidSrk_35.32 *(1179) //
varàhasya

pràyo rathyàsthalabhuvi rajaþpràyadårvàlatàyàü
jàlmaiþ pçùñhàpahçtasalavàþ sakùudho màm ahokùàþ  /
svairaü ÷vàsànilataralitodbhåtadhålãprave÷apluùñapràõà vihitavidhutagràsavighnaü caranti  // VidSrk_35.33 *(1180) //

sãmani laghupaïkàyàm aïkuragauràõi ca¤citoraskàþ  /
laghutaram utplavamànà÷ caranti bãjànti kalaviïkàþ  // VidSrk_35.34 *(1181) //

kvaõadvalayasaütatikùaõam uda¤cidoùkandalã
galatpañasamunmiùatkucatañãnakhàïkàvalã  /
karàmbujadhçtollasanmu÷alam unnamantã muhuþ
pralambimaõimàlinã kalamakaõóanã ràjate  // VidSrk_35.35 *(1182) //
vàgurasya

utpucchaþ pramadocchvasadvapur adhovisraüsipakùadvayaþ
svairotphàlagatikrameõa parito bhràntvà salãlaü muhuþ  /
utkaõñhàlasakåjitaþ kalarutàü bhåyo riraüsàrasanyagbhåtàü cañakaþ priyàm abhisaraty udvepamànaþ kùaõam  // VidSrk_35.36 *(1183) //
sonnokasya

siddhàrthayaùñiùu yatho9ttarahãyamànasaüsthànabaddhaphalasåciparamparàsu  /
vicchidyamànakusumàsu janikrameõa pàkakramaþ kapi÷imànam upàdadhàti  // VidSrk_35.37 *(1184) //

bakoñàþ pànthànàü ÷i÷irasarasãsãmni saratàm
amã netrànandaü dadati caraõàcoñitamukhàþ  /
dhunànà mårdhànaü galabilagalatsphàra÷apharasphuratpucchànacchavyatikarasabàùpàkuladç÷aþ  // VidSrk_35.38 *(1185) //

tiryaktãkùõaviùàõayugmacalanavyànamrakaõñhànanaþ
kiücitku¤citalocanaþ khurapuñenà8coñayan bhåtalam  /
ni÷vàsair atisaütatair buùakaõàjàlaü khale vikùipann
ukùà goùñhatañãùu labdhavijayo govçndam àskandati  // VidSrk_35.39 *(1186) //
acalasya

arcirmàlàkaràlàd divam abhilihato dàvavahner adåràd
uóóãyo7óóãya kiücicchalabhakavalanànandamandapracàràþ  /
agre 'gre saürañantaþ pracurataramasãpàtadurlakùadhåmrà
dhåmyàñàþ paryañanti prativiñapam amã niùñhuràþ svasthalãùu  // VidSrk_35.40 *(1187) //
madhukaõñhasya

nãvàraudanamaõóam uùõamadhuraü sadyaþprasåtapriyàpãtàd apy adhikaü tapovanamçgaþ paryàptam àcàmati  /
gandhena sphuratà manàg anusçto bhaktasya sarpiùmataþ
karkandhåphalami÷ra÷àkapacanàmodaþ paristãryate  // VidSrk_35.41 *(1188) //
bhavabhåteþ

madhuram iva vadantaþ svàgataü bhçïga÷abdair natim iva phalanamraiþ kurvate 'mã ÷irobhiþ  /
mama dadata ivà7rghaü puùpavçùñiü kirantaþ kathaya natisaparyàü ÷ikùitàþ ÷àkhino 'pi  // VidSrk_35.42 *(1189) //
÷rãharùasya

asmin vçddhavanecarãkaratalair dattàþ sapa¤càïgulàþ
. . . . . . . . ÷ikharibhiþ ÷çïgaiþ karàlodaràþ  /
dvàropàntapa÷åkçtàrpyapuruùakùubdhàsthikirmãrità÷
cittotkampam ivà8nayanti gahanàþ kàntàra . . . .  // VidSrk_35.43 *(1190) //

tais tair jãvopahàrair iha kuhara÷ilàsaü÷rayàm arcayitvà
devãü kàntàradurgàü rudhiram upataru kùetrapàlàya dattvà  /
tumbãvãõàvinodavyavahitasarakàm ahni jãrõe puràõãü
hàlàü màlårakoùair yuvatisahacarà barbaràþ ÷ãlayanti  // VidSrk_35.44 *(1191) //
yoge÷varasya

abhinavamukhamudraü kùudrakåpopavãtaü pra÷ithilavipulatvaü jvàlakocchvàsipàlam  /
pariõatiparipàñivyàkçtenà7ruõimnà hataharitim a÷eùaü nàgaraïgaü cakàsti  // VidSrk_35.45 *(1192) //
abhinandasya

\Colo iti jàtivrajyà|| 35

tato màhàtmyavrajyà|| 36

tad brahmàõóam iha kvacit kvacid api kùoõã kvacin nãradàs
te dvãpàntaramàlino jaladhayaþ kvà7pi kvacid bhåbhçtaþ  /
à÷caryaü gaganasya ko 'pi mahimà sarvair amãbhiþ sthitair
dåre påraõam asya ÷ånyam iti yan nàmà7pi nà8chàditam  // VidSrk_36.1 *(1193) //
ke÷añasya

àpãyamànam asakçd bhramaràyamàõair ambhodharaiþ sphuritavãcisahasrapatram  /
kùãràmburà÷im avalokaya ÷eùanàlam ekaü jagattrayasaraþpçthupuõóarãkam  // VidSrk_36.2 *(1194) //

viùõur babhàra bhagavàn akhilàü dharitrãü taü pannagas tam api tatsahitaü payodhiþ  /
kumbhodbhavas tu tam apã7yata helayai9va satyaü na ka÷cid avadhir mahatàü mahimnaþ  // VidSrk_36.3 *(1195) //

kiü bråmo jaladheþ ÷riyaü sa hi khalu ÷rãjanmabhåmiþ svayaü
vàcyaþ kiü mahimà9pi yasya hi kila dvãpaü mahã9ti ÷rutiþ  /
tyàgaþ ko 'pi sa tasya bibhrati jaganty asyà7rthino 'py ambudàþ
÷akteþ kai9va kathà9pi yasya bhavati kùobheõa kalpàntaram  // VidSrk_36.4 *(1196) //
vàcaspateþ

etasmàj jaladher jalasya kaõikàþ kà÷cid gçhãtvà tataþ
pàthodàþ paripårayanti jagatãü ruddhàmbarà vàribhiþ  /
asmàn mandarakåñakoñighañanàbhãtibhramattàrakàü
pràpyai7kàü jalamànuùãü tribhuvane ÷rãmàn abhåd acyutaþ  // VidSrk_36.5 *(1197) //
mu¤jaràjasya

à÷caryaü vaóavànalaþ sa bhagavàn à÷caryam ambhonidhir
yat karmàti÷ayaü vicintya hçdaye kampaþ samutpadyate  /
ekasyà8÷rayaghasmarasya pibatas tçptir na jàtà jalair
anyasyà7pi mahàtmano na vapuùi svalpo 'pi toyavyayaþ  // VidSrk_36.6 *(1198) //
ke÷añasya

nipãto yenà7yaü tañam adhivasaty asya sa munir
dadhàno 'ntardàhaü sraja iva sa cau8rvo 'sti dahanaþ  /
tathà sarvasvàrthe bahuvimathito yena sa hariþ
svapity aïke ÷rãmàn ahaha mahimà ko 'pi jaladheþ  // VidSrk_36.7 *(1199) //
dharàdharasya
\var{dadhàno\lem
    \emend, dadàno \edKG}

anyaþ ko 'pi sa kumbhasambhavamuner àstàü ÷ikhã jàñharo
yaü saücintya dukålavahnisadç÷aþ saülakùyate vàóavaþ  /
vandyaü tajjañharaü sa mãnamakaragràhàvalis toyadhiþ
pa÷càt pàr÷vam apåritàntaraviyad yatra svanan bhràmyati  // VidSrk_36.8 *(1200) //
và÷añasya

÷vàsonmålitamerur ambaratalavyàpã nimajjan muhur
yatrà8sãc chi÷umàravibhramakaraþ krãóàvaràho hariþ  /
sãmà sarvamahàdbhuteùu sa tathà vàràüpatiþ pãyate
pãtaþ sa api na påritaü ca jañharaü tasmai namo 'gastaye  // VidSrk_36.9 *(1201) //
vàcaspateþ

udyantu nàma subahåni mahàmahàüsi candro 'py alaü bhuvanamaõóalamaõóanàya  /
såryàd çte na tad udeti na cà7stam eti yeno7ditena dinam astamitena ràtriþ  // VidSrk_36.10 *(1202) //

utpattir jamadagnitaþ sa bhagavàn devaþ pinàkã gurus
tyàgaþ saptasamudramudritamahãnirvyàjadànàvadhiþ  /
÷auryaü yac ca na tadgiràü pathi nanu vyaktaü hi tat karmabhiþ
satyaü brahmataponidher bhagavataþ kiü nàma lokàntaram  // VidSrk_36.11 *(1203) //

ito vasati ke÷avaþ puram ita÷ ca tadvidviùàm
ita÷ ca ÷araõàgatàþ ÷ikharipakùiõaþ ÷erate  /
ita÷ ca vaóavànalaþ saha samastasaüvartakair
aho vitatam årjitaü bharasahaü ca sindhor vapuþ  // VidSrk_36.12 *(1204) //

tat tàvad eva ÷a÷inaþ sphuritaü mahãyo yàvan na tigmarucimaõóalam abhyudaiti  /
abhyudgate sakaladhàmanidhau ca tasminn indoþ sitàmrapañalasya ca ko vi÷eùaþ  // VidSrk_36.13 *(1205) //

apatyàni pràyo da÷a da÷a varàhã janayati
kùamàbhàre dhuryaþ sa punar iha nà8sãn na bhavità  /
padaü kçtvà yaþ svaü phaõipatiphaõàcakravalaye 
nimajjantãm antar jaladhivasudhàm uttulayati  // VidSrk_36.14 *(1206) //

teùàü tçùaþ pariõamanti na yatra tatra nà7nyasya vàrivibhavo 'pi ca tàdçg asti  /
vi÷vopakàrajananãvyavasàyasiddhim ambhomucàü jaladhayo yadi pårayanti  // VidSrk_36.15 *(1207) //

kiü vàcyo mahimà mahàjalanidher yatre7ndravajràhatitrasto bhåbhçdamajjadambuvicalatkaulãlapotàkçtiþ  /
mainàko 'pi gabhãranãraviluñhatpàñhãnapçùñhollasacchevàlàïkurakoñikoñarakuñãkuóyàntare nirvçtaþ  // VidSrk_36.16 *(1208) //
vallaõasya

kiü bråmo harim asya vi÷vam udare kiü và phaõàü bhoginaþ
÷ete yatra hariþ svayaü jalanidheþ sa apy ekade÷e sthitaþ  /
à÷caryaü kala÷odbhavaþ sa jaladhir yasyai7kahastodare
gaõóåùãyati païkajãyati phaõã bhçïgãyati ÷rãpatiþ  // VidSrk_36.17 *(1209) //

vistàro yadi ne8dç÷o na yadi tad gàmbhãryam ambhonidher
na syàd và yadi sarvasattvaviùayas tàdçk kçpànugrahaþ  /
antaþ prajvalatà payàüsi dahatà jvàlàvalãr mu¤catà
ke na syur vaóavànalena balinà bhasmàva÷eùãkçtàþ  // VidSrk_36.18 *(1210) //
ke÷añasya

uddãptàgnir asau munir vijayate yasyo7dare jãryataþ
pàthoder ava÷iùñam ambu katham apy udgãrõam anto 'rõavam  /
kiü cà7smàj jañharànalàd iva navas tatkàlavàntikramàn
niryàtaþ sa punar yamàya payasàm antargato vàóavaþ  // VidSrk_36.19 *(1211) //
÷rãda÷arathasya

yasminn àpast tadadhikaraõasyà7sya vahner nivçttiþ
saüvàsànte vrajati jalade vaikçtas tàbhir eva  /
asty anyo 'pi pralayarajanãsaünipàte 'py anidro
yaþ sàmudrãr aviratam imàs tejasi sve juhoti  // VidSrk_36.20 *(1212) //
ke÷añasya

\Colo iti màhàtmyavrajyà|| 36

tataþ sadvrajyà|| 37

asanto nà7bhyarthyàþ suhçd api na yàcyas tanudhanaþ
priyà vçttir nyàyyà caritam asubhaïge 'py amalinam  /
vipady uccaiþ stheyaü padam anuvidheyaü ca mahatàü
satàü keno7ddiùñaü viùamam asidhàràvratam idam  // VidSrk_37.1 *(1213) //
dharmakãrteþ

priyapràyà vçttir vinayamadhuro vàci niyamaþ
prakçtyà kalyàõã matir anavagãtaþ paricayaþ  /
puro và pa÷càd và tad idam aviparyàsitarasaü
rahasyaü sàdhånàm anupadi vi÷uddhaü vijayate  // VidSrk_37.2 *(1214) //

nindantu nãtinipuõà yadi và stuvantu lakùmãþ paràpatatu gacchatu và yatheùñam  /
adyai7va và maraõam astu yugàntare và nyàyyàt pathaþ pravicalanti padaü na dhãràþ  // VidSrk_37.3 *(1215) //
bhartçhareþ

nirmalànàü kuto randhraü kathaücid apavidhyate  /
vidhãyate guõair eva tac ca muktàmaõer iva  // VidSrk_37.4 *(1216) //
tryambakasya

yadà kiücijj¤o 'haü gaja iva madàndhaþ samabhavaü
tadà sarvaj¤o 'smã7ty abhavad avaliptaü mama manaþ  /
yadà kiücit kiücid budhajanasakà÷àd adhigataü
tadà mårkho 'smã7ti jvara iva mado me vyapagataþ  // VidSrk_37.5 *(1217) //
kàlidàsasya

anuharataþ khalasujanàv agrimapà÷càtyabhàgayoþ såcyoþ  /
ekaþ kurute cchidraü guõavàn anyaþ prapårayati  // VidSrk_37.6 *(1218) //
gobhaññasya

puõórekùukàõóasuhçdo madhuràmbubhàvàþ santaþ svayaü yadi namanti namanti kàmam  /
àndolitàs tu namanaspçhayà pareõa bhajyanta eva ÷atadhà na punar namanti  // VidSrk_37.7 *(1219) //

jatupaïkàyate doùaþ pravi÷yai7và8satàü hçdi  /
satàü tu na vi÷aty eva yadi và pàradàyate  // VidSrk_37.8 *(1220) //

kusumastabakasye7va dvayã vçttir manasvinaþ  /
sarvalokasya và mårdhni ÷ãryate vana eva và  // VidSrk_37.9 *(1221) //
vyàsasya

ràjà tvaü vayam apy upàsitagurupraj¤àbhimànonnatàþ
khyàtas tvaü vibhavair ya÷àüsi kavayo dikùu pratanvanti naþ  /
itthaü mànada nàtidåram ubhayor apy àvayor antaraü
yady asmàsu paràïmukho 'si vayam apy ekàntato niþspçhàþ  // VidSrk_37.10 *(1222) //
bhartçhareþ

udanvacchinnà bhåþ sa ca nidhir apàü yojana÷ataü
sadà pànthaþ påùà gaganaparimàõaü kalayati  /
iti pràyo bhàvàþ sphuradavadhimudràmukulitàþ
satàü praj¤onmeùaþ punar ayam asãmà vijayate  // VidSrk_37.11 *(1223) //
ràja÷ekharasya

satpakùà çjavaþ ÷uddhàþ saphalà guõasevinaþ  /
tulyair api guõai÷ citraü santaþ santaþ ÷aràþ ÷aràþ  // VidSrk_37.12 *(1224) //

vipadi dhairyam athà7bhyudaye kùamà sadasi vàkpañutà yudhi vikramaþ  /
ya÷asi cà7bhiratir vyasanaü ÷rutau prakçtisiddham idaü hi mahàtmanàm  // VidSrk_37.13 *(1225) //

sa sàdhur yo vipannànàü sàhàyyam adhigacchati  /
na tu durvihitàtãtavastupàlanapaõóitaþ  // VidSrk_37.14 *(1226) //

satyaü guõà guõavatàü vidhivaiparãtyàd yatnàrjità api kalau viphalà bhavanti  /
sàphalyam asti sutaràm idam eva teùàü yat tàpayanti hçdayàni punaþ khalànàm  // VidSrk_37.15 *(1227) //

apårvaþ ko 'pi kopàgniþ sajjanasya khalasya ca  /
ekasya ÷àmyati snehàd vardhate 'nyasya vàritaþ  // VidSrk_37.16 *(1228) //

chàyàü kurvanti cà7nyasya tàpaü tiùñhanti vàtape  /
phalanti ca paràrthàya pàdapà iva sajjanàþ  // VidSrk_37.17 *(1229) //

apekùante na ca snehaü na pàtraü na da÷àntaram  /
sadà lokahite saktà ratnadãpà ivo7ttamàþ  // VidSrk_37.18 *(1230) //

lakùmãü tçõàya mantyante tadbhareõa namanti ca  /
aho kim api citràõi caritràõi mahàtmanàm  // VidSrk_37.19 *(1231) //

a¤jalisthàni puùpàõi vàsayanti karadvayam  /
aho sumanasàü vçttir vàmadakùiõayoþ samà  // VidSrk_37.20 *(1232) //

paraguõatattvagrahaõaü svaguõàvaraõaü paravyasanamaunam  /
madhuram a÷añhaü ca vàkyaü kenà7py upadiùñam àryàõàm  // VidSrk_37.21 *(1233) //

vicintyamàno hi karoti vismayaü visàriõà saccaritena sajjanaþ  /
yadà tu cakùuþpatham eti dehinàü tadà9mçtene7va manàüsi si¤cati  // VidSrk_37.22 *(1234) //

samparkeõa tamobhidàü jagadaghapradhvaüsinàü dhãmatàü
kråro 'pi prakçtaü vihàya malinàm àlambate bhadratàm  /
yat tçùõàglapito 'pi ne7cchati janaþ pàtuü tad eva kùaõàd
ujjhaty ambudharodarasthitam apàüpatyuþ payaþ kùàratàm  // VidSrk_37.23 *(1235) //

kvà7karàõàruùàü saükhyà saükhyàtàþ kàraõakrudhaþ  /
kàraõe 'pi na kupyanti ye te jagati pa¤caùàþ  // VidSrk_37.24 *(1236) //

sujanàþ paruùàbhidhàyino yadi kaþ syàd aparo 'pi ma¤juvàk  /
yadi candrakaràþ savahnayo nanu jàyeta sudhà kçto 'nyataþ  // VidSrk_37.25 *(1237) //
maïgalasya||

ye dãneùu kçpàlavaþ spç÷ati yàn alpo 'pi na ÷rãmadaþ
÷ràntà ye ca paropakàrakaraõe hçùyanti ye yàcitàþ  /
svasthàþ saty api yauvanodayamahàvyàdhiprakope 'pi ye
te bhåmaõóalamaõóanaikatilakàþ santaþ kiyanto janàþ  // VidSrk_37.26 *(1238) //

ya÷o rakùanti na pràõàn pàpàd bibhati na dviùaþ  /
anviùyanty arthino nà7rthàn nisargo 'yaü mahàtmanàm  // VidSrk_37.27 *(1239) //

yathà yathà paràü koñir guõaþ samadhirohati  /
santaþ kodaõóadharmàõo viramanti tathà tathà  // VidSrk_37.28 *(1240) //

ayaü nijaþ paro ve9ti gaõanà laghucetasàm  /
udàracaritànàü tu vasudhai9va kuñumbakam  // VidSrk_37.29 *(1241) //

ye pràpte vyasane 'py anàkuladhiyaþ sampatsu nai7vo7nnatàþ
pràpte nai7va paràïmukhàþ praõayini pràõopayogair api  /
hrãmantaþ svaguõapra÷aüsanavidhàv anyastutau paõóità
dhig dhàtrà kçpaõena yena na kçtàþ kalpàntadãrghàyuùaþ  // VidSrk_37.30 *(1242) //

kare ÷làghyas tyàgaþ ÷irasi gurupàdapraõayità
mukhe satyà vàõã ÷rutam anavagãtaü ÷ravaõayoþ  /
hçdi svacchà vçttir vijayibhujayor vãryam atulaü
vinà9py ai÷varyeõa sphurati mahatàü maõóanam idam  // VidSrk_37.31 *(1243) //

vajràd api kañhoràõi mçdåni kusumàd api  /
lokottaràõàü cetàüsi ko hi vij¤àtum arhati  // VidSrk_37.32 *(1244) //
ceþ 

à paritoùàd viduùàü na sàdhu manye prayogavij¤ànam  /
balavad api ÷ikùitànàm àtmany apratyayaü cetaþ  // VidSrk_37.33 *(1245) //

puràõam ity eva na sàdhu sarvaü na cà7pi kàvyaü navam ity avadyam  /
santaþ parãkùyà7nyatarad bhajante måóhaþ parapratyayahàryabuddhiþ  // VidSrk_37.34 *(1246) //
kàlidàsasyai7tau

guhyapidhànaikaparaþ sujano vastràyate sadà pi÷unam  /
bhavatàm ayaü vióambo yad idaü chidrair visåtrayatu  // VidSrk_37.35 *(1247) //

bråta nåtanakåùmàõóaphalànàü ke bhavanty amã  /
aïgulãkathanàd eva yan na jãvanti màninaþ  // VidSrk_37.36 *(1248) //

yan netrais tribhir ãkùate na giri÷o nà7ùñàbhir apy abjabhåþ
skando dvàda÷abhir na và na maghavà cakùuþsahasreõa và  /
sambhåyà7pi jagattrayasya nayanair draùñuü na tac chakyate
pratyàdi÷ya dç÷au samàhitadhiyaþ pa÷yanti yat paõóitàþ  // VidSrk_37.37 *(1249) //

nãrasàny api rocante karpàsasya phalàni naþ  /
yeùàü guõamayaü janma pareùàü guhyaguptaye  // VidSrk_37.38 *(1250) //

guõavatpàtra mà9trai7kahàryaniryàsam à÷ayan  /
àtmanà9vaiti te lokaþ svabandhur iti dhàvati  // VidSrk_37.39 *(1251) //

satatam asatyàd bibhyati mà bhaiùãr iti vadanti bhãteùu  /
atithijana÷eùam a÷nati sajjanajihve kçtàthà9si  // VidSrk_37.40 *(1252) //

yady api daivàt sneho na÷yati sàdhos tathà9pi sattveùu  /
ghaõñàdhvaner ivà7nta÷ ciram anubadhnàti saüskàraþ  // VidSrk_37.41 *(1253) //
raviguptasya

\Colo iti sadvrajyà|| 37

tato 'sadvrajyà

atimaline kartavye bhavati khalànàm atã7va nipuõà dhãþ  /
timire hi kau÷ikànàü råpaü pratipadyante dçùñiþ  // VidSrk_38.1 *(1254) //

sadguõàlaükçte kàvye doùàn mçgayate khalaþ  /
vane puùpakalàkãrõaþ karabhaþ kaõñakàn iva  // VidSrk_38.2 *(1255) //

mukharasyà7prasannasya mitrakàryavighàtinaþ  /
nirmàõam à÷ànà÷àya durjanasya ghanasya ca  // VidSrk_38.3 *(1256) //

nirvàte vyajanaü madàndhakariõàü darpopa÷àntau ÷çõiþ
poto dustaravàrirà÷itaraõe dãpo 'ndhakàràgame  /
itthaü tad bhuvi nà7sti yatra vidhinà no7pàyacintà kçtà
manye durjanacittavçttiharaõe dhàtà9pi bhagnodyamaþ  // VidSrk_38.4 *(1257) //

akàraõàviùkçtavairadàruõàd asajjanàt kasya bhayaü na jàyate  /
viùaü mahàher iva yasya durvacaþ suduþsahaü saünihitaü sadà mukhe  // VidSrk_38.5 *(1258) //

khalavçndaü ÷ma÷ànaü ca bhavaty apacitaü yadà  /
dhruvaü tadai9va lokànàü kalyàõam avagamyate  // VidSrk_38.6 *(1259) //

antar malinadehena bahir àhlàdakàriõà  /
mahàkàlaphalene7va kaþ khalena na va¤citaþ  // VidSrk_38.7 *(1260) //

sarvatrai7va khalo janaþ saralatàsadbhàvaniþsaïginàü
sàdhånàü padabandhanàya pi÷unaprauóhàbhimànodyamaþ  /
såtraü kiücid apårvam eva jañharàd utpàdya sadyaþ svayaü
låtàtantuvitànajàlakuñilaü cakraü karoty adbhutam  // VidSrk_38.8 *(1261) //

devànàm api pa÷yantàü sa ÷riyà medhyate khalu  /
vàsasà9pi na yogo 'sti ni÷cakrasya pinàkinaþ  // VidSrk_38.9 *(1262) //

stokeno7nnatim àyàti stokenà8yàty adhogatim  /
aho na sadç÷ã vçttis tulàkoñeþ khalasya ca  // VidSrk_38.10 *(1263) //

àkhubhyaþ kiü khalair j¤àtaü khalebhyaþ kim athà8khubhiþ  /
anyat paragçhotkhàtàt karma yeùàü na vidyate  // VidSrk_38.11 *(1264) //

durjanadåùitamanasàü puüsàü svajane 'pi nà7sti vi÷vàsaþ  /
bàlaþ pàyasadagdho dadhy api phåtkçtya bhakùayati  // VidSrk_38.12 *(1265) //

guõotkarùadveùàt prakçtimahatàm apy asadç÷aü
khalaþ kiücid vàkyaü racayati ca vistàrayati ca  /
na ced evaü tàdçk kamalakalikàrdhapratinidhau
muner gaõóåùe 'bdhiþ sthita iti kuto 'yaü kalakalaþ  // VidSrk_38.13 *(1266) //

priyasakhi vipaddaõóapràntaprapàtaparamparàparicayacale cintàcakre nidhàya vidhiþ khalaþ  /
mçdam iva balàt piõóãkçtya pragalbhakulàkavad
bhramayati mano no jànãmaþ kim atra vidhàsyati  // VidSrk_38.14 *(1267) //

pàdàhato 'tha dhçtadaõóavighaññito và yaü daüùñrayà spç÷ati taü kila hanti sarpaþ  /
ko 'py anya eùa pi÷uno 'tra bhujaïgadharmà karõe paraü spç÷ati hanty aparaü samålam  // VidSrk_38.15 *(1268) //

pari÷uddhàm api vçttiü samà÷rito durjanaþ paràn vyathate  /
pavanà÷ino 'pi bhujagàþ paropaghàtaü na mu¤canti  // VidSrk_38.16 *(1269) //
raviguptasya

agamyo mantràõàü prakçtibhiùajàm apy aviùayaþ
sudhàsàràsàdhyo visadç÷ataràrambhagahanaþ  /
jagad bhràmãkartuü pariõatadhiyà9nena vidhinà
sphuñaü sçùño vyàdhiþ prakçtiviùamo durjanajanaþ  // VidSrk_38.17 *(1270) //

yaþ svàn api prathamam astasamastasàdhuvçttir guõàn khalatayà malinãkaroti  /
tasyà7sya bhogina ivo7graruùaþ khalasya dàkùiõyam asti katham anyaguõopamarde  // VidSrk_38.18 *(1271) //

randhrànveùiõi duùñadçùñiviùiõi svacchà÷ayadveùiõi
kùipre roùiõi ÷arma÷oùiõe vinà hetuü jagatploùiõi  /
svàrthàrthaü mçdubhàùiõãùñavihatàv ekàntatas toùiõi
÷reyaþ kruddhabhujaïgabhogaviùame saüvidyate kiü khale  // VidSrk_38.19 *(1272) //
guõàkarasya ÷leùa÷lokau

jàóyaü hrãmati gaõyate vratarucau dambhaþ ÷ucau kaitavaü
÷åre nirghçõatàrjave vimatinà dainyaü priyàlàpini  /
tejasviny avaliptatà mukharatà vaktary a÷aktiþ sthire
tat ko nàma bhaved guõaþ sa guõinàü yo durjane nà7ïkitaþ  // VidSrk_38.20 *(1273) //

vandyàn nindati duþkhitàn upahasaty àbàdhate bàndhavàn
÷åràn dveùñi dhanacyutàn paribhavaty àj¤àpayaty à÷ritàn  /
guhyàni prakañãkaroti ghañayaty anyonyavairà÷rayàn
bråte ÷ãghram avàcyam ujjhitaguõo gçhõàti doùàn khalaþ  // VidSrk_38.21 *(1274) //

yad yad iùñataraü tat tad deyaü guõavate kila  /
ata eva khalo doùàn sàdhubhyaþ samprayacchati  // VidSrk_38.22 *(1275) //

karuõàdravam eva durjanaþ sutaràü satpuruùaü prabàdhate  /
mçdukaü hi bhinatti kaõñakaþ kañhine kuõñhaka iva jàyate  // VidSrk_38.23 *(1276) //

àrambhagurvã kùayiõã krameõa laghvã purà vçddhimatã ca pa÷càt  /
dinasya pårvàrdhaparàrdhabhinnà chàye9va maitrã khalasajjanànàm  // VidSrk_38.24 *(1277) //

khalànàü kharjårakùitiruhakañhoraü kva ca manaþ
kva co7nmãlanmallãkusumasukumàràþ kavigiraþ  /
itã7maü vyàmohaü parihara vicitràþ ÷çõu kathà
yathà9yaü pãyåùadyutir upalakhaõóaü dravayati  // VidSrk_38.25 *(1278) //

upakàriõi ÷uddhamatau vàrjane yaþ samàcarati pàpam  /
taü janam asatyasaüdhaü bhagavati vasudhe kathaü vahasi  // VidSrk_38.26 *(1279) //

mukhe nãcasya patità aher iva payaþkaõàþ  /
kùaõena viùatàü yànti såktapãyåùabindavaþ  // VidSrk_38.27 *(1280) //

muõóàpriyàd àyatiduþkhadàyino vasantam utsàrya vijçmbhita÷riyaþ  /
na kaþ khalàt tàpitamitramaõóalàd upaiti pàpaü tapavàsaràd iva  // VidSrk_38.28 *(1281) //
naradattasya

tulyotpattã prakçtidhavalàv apy amå ÷aïkhasomau
tatra sthàõur vidhum asadç÷eno7ttamàïgena dhatte  /
÷aïkhas tàpakrakacanicayair bhidyate ÷aïkhakàraiþ
ko nàmà7ntaþprakçtikuñilo durgatiü nà7bhiyàti  // VidSrk_38.29 *(1282) //

akalitanijapararåpaþ svakam api doùaü parasthitaü vetti  /
nàvàsthitas tañasthàn acalàn api vicalitàn manute  // VidSrk_38.30 *(1283) //

à÷rayà÷aþ kçùõavartmà dahana÷ cai7ùa durjanaþ  /
agnir eva tathà9py asmin syàd bhasmani hutaü hutam  // VidSrk_38.31 *(1284) //

varam àkùãõatai9và7stu ÷a÷ino durjanasya ca  /
na pravçddhis tu vistàrilà¤chanapratipàdinã  // VidSrk_38.32 *(1285) //

sarvatra mukharacapalàþ prabhavanti na lokasaümatà guõinaþ  /
tiùñhanti vàrirà÷er upari taraïgàs tale maõayaþ  // VidSrk_38.33 *(1286) //

àrambharamaõãyàni vimarde virasàni ca  /
pràyo vairàvasànàni saügatàni khalaiþ saha  // VidSrk_38.34 *(1287) //

guõakaõikàn api sujanaþ ÷a÷ilekhàm iva ÷ivaþ ÷irasi kurute  /
candra iva padmalakùmãü na kùamate paraguõaü pi÷unaþ  // VidSrk_38.35 *(1288) //

bibhãmo vayam atyantaü càkrikasya guõàd api  /
niùpannam api yaþ pàtraü guõenai7va nikçntati  // VidSrk_38.36 *(1289) //

parasaütàpanahetur yatrà7hani na prayàti niùpattim  /
antarmanà asàdhur gaõayati na tadàyuùo madhye  // VidSrk_38.37 *(1290) //

divasàüs tàn abhinandati bahumanute teùu janmano làbham  /
ye yànti duùñabuddheþ paropatàpàbhiyogena  // VidSrk_38.38 *(1291) //

dayàmçduùu durjanaþ pañutaràvalepoddhavaþ
paràü vrajati vikriyàü na hi bhayaü tataþ pa÷yati  /
yatas tu bhaya÷aïkayà sukç÷ayà9pi saüspç÷yate
vinãta iva nãcakai÷ carati tatra ÷àntoddhavaþ  // VidSrk_38.39 *(1292) //
֌rasya

asajjanà÷ cen madhurair vacobhiþ ÷akyanta eva pratikartum àryaiþ  /
tat ketakãreõubhir amburà÷er bandhakriyàyàm api kaþ prayàsaþ  // VidSrk_38.40 *(1293) //

nånaü darpàt tuhinarucinà durjanasya pramàrùñuü
nãtaü ceto na ca dhavalitaü helayà nà7rpitaü ca  /
yene7dànãü malinahçdayo lakùyate ÷ãtara÷mir
yasmàc cà7yaü hçdayarahito durvidhaþ sarvadai9va  // VidSrk_38.41 *(1294) //

niryantraõaü yatra na vartitavyaü na moditavyaü praõayàtivàde  /
vi÷aïkitànyonyabhayaü sudåràn namaskriyàm arhati sauhçdaü tat  // VidSrk_38.42 *(1295) //
abhinandasya 

ete snigdhatamà iti mà mà kùudreùu kuruta vi÷vàsam  /
siddhàrthànàm eùàü sneho 'py a÷råõi pàtayati  // VidSrk_38.43 *(1296) //

vçthàjvalitakopàgneþ paruùàkùaravàdinaþ  /
durjanasyau8ùadhaü nà7sti kiücid anyad anuttaràt  // VidSrk_38.44 *(1297) //

cakrasambhàriõi kråre paracchidrànusàriõi  /
dvijihve dçùñamàtre cet kasya na syàc camatkçtiþ  // VidSrk_38.45 *(1298) //

cakùur à÷rayate kàmaþ kàmukasya daridrataþ  /
krårasya cà7prabhavataþ paradrohaþ sarasvatãm  // VidSrk_38.46 *(1299) //
÷atànandasya

khalaü dçùñvai9va sàdhånàü hçdayaü kàùñhavad bhavet  /
tatas tad dàrayaty asya vàcaþ krakacakarka÷àþ  // VidSrk_38.47 *(1300) //

hetor vino9pakàrã yadi nàma ÷ateùu ka÷cid ekaþ syàt  /
tatrà7pi kliùñadhiyàü doùaü vakùyaty atikhalatvam  // VidSrk_38.48 *(1301) //

àkrànte9va mahopalena muninà ÷apte9va durvàsasà
sàtatyaü bata mudrite9va jatunà nãte9va mårchàü viùaiþ  /
baddhe9và7tanurajjubhiþ paraguõàn vaktuü na ÷aktà satã
jihvà loha÷alàkayà khalamukhe viddhe9va saülakùyate  // VidSrk_38.49 *(1302) //
÷rãdharmadàsasya

prakçtir iha khalànàü doùacittaü guõaj¤e vinayalalitabhàve dveùaraktà ca buddhiþ  /
ubhayam idam ava÷yaü jàyate sarvavàraü pañur api niyatàtmà kãrtim evà7bhidhatte  // VidSrk_38.50 *(1303) //

\Colo ity asadvrajyà|| 38

tato dãnavrajyà

pràtar bàùpàmbubinduvyatikaravigalatklinnasçkkaþ kathaücit
kiücit saükubjajaïghàjanitajaóajavo jãrõajànur jaràrtaþ  /
muùñyà9vaùñabhya yaùñiü kañipuñavicañatkarpañaþ pluùñakanthaþ
kunthann utthàya pànthaþ pathi paruùamarunmårchyamànaþ prayàti  // VidSrk_39.1 *(1304) //

puõyàgnau pårõavà¤chaþ prathamam agaõitaploùadoùaþ pradoùe 
pànthas taptvà prasuptas tadanu tatatçõe dhàmani gràmadevyàþ  /
utkampã karpañàrdhe jarati parijaóe chidriõi cchinnanidro
vàte vàti prakàmaü himakaõini kaõan koõataþ koõam eti  // VidSrk_39.2 *(1305) //
bàõasyai7tau

potàn etàn api gçhavati grãùmamàsàvasànaü yàvan nirvàhayati bhavatã yena và kenacid và  /
pa÷càd ambhodharajalaparãpàtam àsàdya tumbã kåùmàõóã ca prabhavati tadà bhåbhujaþ ke vayaü ke  // VidSrk_39.3 *(1306) //
dharaõãdharasya

kùutkùàmàþ ÷i÷avaþ ÷avà iva tanur mandàdaro bàndhavo
liptà jarjarakarkarã jatulavair no màü tathà bàdhate  /
gehinyà sphuñitàü÷ukaü ghañayituü kçtvà sakàku smitaü
kupyantã prative÷inã pratidinaü såcãü yathà yàcità  // VidSrk_39.4 *(1307) //

sàkrandàþ ÷i÷avaþ sapatrapuñakà vaptuþ purovartinaþ
pracchanne ca vadhår vibhàgaku÷alà madhye sthità gehinã  /
kañyàcchàdanabandhakena katham apy àsàditenà7ndhasà
sindåràruõamaõóale savitari pràõàhutir dãyate  // VidSrk_39.5 *(1308) //

ete daridra÷i÷avas tanujãrõakanthàü skandhe nidhàya malinàü pulakàkulàïgàþ  /
såryasphuratkarakarambitabhittide÷alàbhàya ÷ãtasamaye kalim àcaranti  // VidSrk_39.6 *(1309) //

tasminn eva gçhodare rasavatã tatrai7va sà kaõóanã 
tatro7paskaraõàni tatra ÷i÷avas tatrai7va vàsaþ svayam  /
etat soóhavato 'pi duþsthagçhiõaþ kiü bråmahe durda÷àm
adya ÷vo vijaniùyamàõagçhiõã tatrai7va yat kunthati  // VidSrk_39.7 *(1310) //

adyà7÷anaü ÷i÷ujanasya balena jàtaü ÷vo và kathaü nu bhavite9ti vicintayantã  /
ity a÷rupàtamalinãkçtagaõóade÷à ne7cched daridragçhiõã rajanãviràmam  // VidSrk_39.8 *(1311) //

saktå¤ ÷ocati samplutàn pratikaroty àkrandato bàlakàn
pratyutsi¤cati karpareõa salilaü ÷ayyàtçõaü rakùati  /
dattvà mårdhani ÷ãrõa÷årpa÷akalaü jãrõe gçhe vyàkulà
kiü tad yan na karoti duþsthagçhiõã deve bhç÷aü varùati  // VidSrk_39.9 *(1312) //
yoge÷varasya 

jaradambarasaüvaraõagranthividhau granthakàra eko 'ham  /
parimitakadannavaõñanavidyàpàraügatà gçhiõã  // VidSrk_39.10 *(1313) //
vãrasya

mà rodã÷ ciram ehi vatsa viphalaü dçùñvà9dya putràn imàn
àyàto bhavato 'pi dàsyati pità graiveyakaü vàsasã  /
÷rutvai9vaü gçhiõãvacàüsi nikañe kuóyasya niþkiücano
ni÷vasyà7÷rujalaphutànatamukhaþ pànthaþ punaþ proùitaþ  // VidSrk_39.11 *(1314) //

kåùmàõóãviñapaþ phalaty avirataü siktaþ suvarõàmbunà
bhåyobhir gaditaü hitaiùibhir itã7và7smàbhir aïgãkçtam  /
tat saüyàcya kuta÷cid ã÷varagçhàd ànãyamànaü ÷anair
adhvany eva hi bindubhir vigalitaü ÷ràõe ÷aràvodare  // VidSrk_39.12 *(1315) //

màtar dharmarate kçpàü kuru mayi ÷rànte ca vaide÷ike
dvàràlindakakoõakeùu nibhçtaþ sthitvà kùipàmi kùapàm  /
ity evaü gçhiõãpracaõóavadanàvàkyena nirbhartsitaþ
skandhe nyastapalàlamuùñivibhavaþ pànthaþ ÷anair gacchati  // VidSrk_39.13 *(1316) //

lagnaþ ÷çïgayuge gçhã satanayo vçddhau gurå pàr÷vayoþ
pucchàgre gçhiõã svareùu ÷i÷avo lagnà vadhåþ kambale  /
ekaþ ÷ãrõajaradgavo vidhiva÷àt sarvasvabhåto gçhe
sarveõai7va kuñumbakena rudatà suptaþ samutthàpyate  // VidSrk_39.14 *(1317) //

÷ãtavàtasamudbhinnapulakàïkura÷àlinã  /
mamà7mbaravihãnasya tvag eva pañikàyate  // VidSrk_39.15 *(1318) //

sadyo vibhidyate nånaü daridratanupa¤jaram  /
yadi na syàn manoràjyarajjubhir dçóhasaüyatam  // VidSrk_39.16 *(1319) //

pràyo daridra÷i÷avaþ paramandiràõàü dvàreùu dattakarapallavalãnadehàþ  /
lajjànigåóhavacaso bata bhoktukàmà bhoktàram ardhanayanena vilokayanti  // VidSrk_39.17 *(1320) //

adhva÷ramàya caraõau virahàya dàrà abhyarthanàya vacanaü ca vapur jaràyai  /
etàni me vidadhatas tava sarvadai9va dhàtas trapà yadi na kiü na pari÷ramo 'pi  // VidSrk_39.18 *(1321) //

vardhanamukhàsikàyàm udarapi÷àcaþ kim icchakàm icchan  /
paryàkulayati gçhiõãm akiücanaþ kçpaõasaüvàsaþ  // VidSrk_39.19 *(1322) //

varaü mçto na tu kùudras tathà9pi mahad antaram  /
ekasya bandhur nà8datte nàmà7nyasyà7khilo janaþ  // VidSrk_39.20 *(1323) //

kçpaõasyà7stu dàridryaü kàrpaõyàvçtikàrakam  /
vibhavas tasya taddoùaghoùaõàpañuóiõóimaþ  // VidSrk_39.21 *(1324) //
vyàsasya

jãvatà9pi ÷avenà7pi kçpaõena na dãyate  /
màüsaü vardhayatà9nena kàkasyo7pakçtiþ kçtà  // VidSrk_39.22 *(1325) //
kaviràjasya

÷rãphalaü yan na tad dãrgham iti tàvad vyavasthitam  /
tatrai7kàntadhçtir yasya manyate mugdha eva sa   // VidSrk_39.23 *(1326) //
risåkasya

dçóhataranibaddhamuùñeþ koùaniùaõõasya sahajamalinasya  /
kçpaõasya kçpàõasya ca kevalam àkàrato bhedaþ  // VidSrk_39.24 *(1327) //
gobhaññasya

pathika he vijahãhi vçthàrthitàü na khalu vetsi navas tvam ihà8gataþ  /
idam ahibhramitaü pacamandiraü balibhujo 'pi na yànti yadantikam  // VidSrk_39.25 *(1328) //

raver astamaye yena nidrà netreùu nirmità  /
tena kiü na kçto mçtyur martyànàü vibhavakùaye  // VidSrk_39.26 *(1329) //

yenai7và7mbarakhaõóena divà saücarate raviþ  /
tenai7va ni÷i ÷ãtàü÷ur aho daurgatyam etayoþ  // VidSrk_39.27 *(1330) //

malãmasena dehena pratigeham upasthitàþ  /
àtmanai9và8tmakathakà vayaü vàyasavçttayaþ  // VidSrk_39.28 *(1331) //

bhåyàd ato bahuvrãhi÷àsanà÷à mudhai9va me  /
pårvàparàparàmar÷àd vimåóhasye7va me matiþ  // VidSrk_39.29 *(1332) //

\Colo iti dãnavrajyà|| 39

tato 'rthàntaranyàsavrajyà|| 40

kàlindyà dalitendranãla÷akala÷yàmàmbhaso 'ntarjale
magnasyà7¤janapu¤jasaücayanibhasyà7heþ kuto 'nveùaõà  /
tàràbhàþ phaõacakravàlamaõayo na syur yadi dyotino
yair evo7nnatim àpnuvanti guõinas tair eva yànty àpadam  // VidSrk_40.1 *(1333) //

bhagnà÷asya karaõóapiõóitatanor mlànendriyasya kùudhà
kçtvà0khur vivaraü svayaü nipatito naktaü mukhe bhoginaþ  /
tçptas tatpi÷itena satvaram asau tenai7va yàtaþ pathà
svasthàs tiùñhata daivam eva jagataþ ÷àntau kùaye cà8kulam  // VidSrk_40.2 *(1334) //

yasyàþ kçte nçpatayas tçõavat tyajanti pràõàn priyàn api parasparabaddhavairàþ  /
teùàm asçk pibati sai9va mahã hatànàü ÷rãþ pràya÷o vikçtim eti bahåpabhuktà  // VidSrk_40.3 *(1335) //

rathasyai7kaü cakraü bhujagayamitàþ sapta turagà
niràlambo màrga÷ caraõarahitaþ sàrathir api  /
ravir yàty evà7ntaü pratidinam apàrasya nabhasaþ
kriyàsiddhiþ sattve bhavati mahatàü no7pakaraõe  // VidSrk_40.4 *(1336) //
vàgã÷varasya

paulastyaþ katham anyadàraharaõe doùaü na vij¤àtavàn
kàkutsthena kathaü na hemahariõasyà7sambhavo lakùitaþ  /
akùàõàü ca yudhiùñhireõa mahatà j¤àto na doùaþ kathaü
pratyàsannavipattimåóhamanasàü pràyo matiþ kùãyate  // VidSrk_40.5 *(1337) //

akàrye tathyo và bhavati vitathaþ kàmam athavà
tathà9py uccair dhàmnàü harati mahimànaü janaravaþ  /
tulottãrõasyà7pi prakañanihatà÷eùatamaso
raves tàdçk tejo na hi bhavati kanyàü gata iti  // VidSrk_40.6 *(1338) //

kçto yad ahnas tanimà himàgame laghãyasã yac ca nidàgha÷arvarã  /
anena dçùñàntayugena gamyate sadarthasaükocasamudyato vidhiþ  // VidSrk_40.7 *(1339) //

pãtàmbaràya tanayàü pradadau payodhis tatkàlakåñagaralaü ca digambaràya  /
tatrà7nayor vadata kasya guõàtirekaþ pràyaþ paricchadakçtàdara eva lokaþ  // VidSrk_40.8 *(1340) //

kiü janmanà jagati kasyacid ãkùitena ÷aktyai9va yàti nijayà puruùaþ pratiùñhàm  /
÷aktà hi kåpam api ÷oùayituü na kumbhàþ kumbhodbhavena punar ambudhir eva pãtaþ  // VidSrk_40.9 *(1341) //

puüsaþ svaråpaviniråpaõam eva kàryaü tajjanmabhåmiguõadoùakathà vçthai9va  /
kaþ kàlakåñam abhinandati sàgarotthaü ko và9ravindam abhinindati païkajàtam  // VidSrk_40.10 *(1342) //

khalvàño divase÷varasya kiraõaiþ saütàpito mårdhani
chàyàm àtapavairiõãm anusaran bilvasya målaü gataþ  /
tatrà7py à÷u kadàcid eva patatà bilvena bhagnaü ÷iraþ
pràyo gacchati yatra bhàgyarahitas tatrà8padàü bhàjanam  // VidSrk_40.11 *(1343) //

alaükàraþ ÷aïkàkaranarakapàlaþ parikaraþ pra÷ãrõàïgo bhçïgã vasu ca vçùa eko bahuvayàþ  /
avasthe9yaü sthàõor api bhavati yatrà7maraguror vidhau vakre mårdhni sthitavati vayaü ke punar amã  // VidSrk_40.12 *(1344) //

na sambandopàdhiü dadhata iha dàkùiõyanidhayaþ prahçùñapremàõàü sa hi sahaja eùàm udayate  /
ka ete sambandhàn malayamaruta÷ cåtataravo yad etàn àlabhya pratiparurudànaü janayati  // VidSrk_40.13 *(1345) //

lokottaraü caritam arpayati pratiùñhàü puüsaþ kulaü na hi nimittam udàttatàyàþ  /
vàtàpitàpanamuneþ kala÷àt prasåtir lãlàyitaü punar amuùyasamudrapànam  // VidSrk_40.14 *(1346) //

sthalãnàü dagdhànàm upari mçgatçùõànusaraõàt tçùàrtaþ ÷àraïgo viramati na khinne 'pi vapuùi  /
ajànànas tattvaü na sa mçgayate 'nyàü ca sarasãm abhåmau pratyà÷à na hi phalati vighnaü ca kurute  // VidSrk_40.15 *(1347) //

kiü kårmasya bharavyathà na vapuùi kùmàü na kùipaty eùa yat
kiü và nà7sti pari÷ramo dinakarasyà7ste na yan ni÷calaþ  /
kiü tv aïgãkçtam utsçjan kçpaõavac chlàghyo jano lajjate
nirvyåóhiþ pratipannavastuùu satàm ekaü batà7ho vratam  // VidSrk_40.16 *(1348) //

svacchà÷ayo bhavati ko 'pi janaþ prakçtyà saïgaþ satàm abhijana÷ ca na hetur atra  /
dugdhàbdhilabdhajanano harakandharàsthaþ svàü kàlatàü tyajati jàtu na kàlakåñaþ  // VidSrk_40.17 *(1349) //

vàsa÷ carma vibhåùaõaü ÷ava÷iro bhikùàõatenà7÷anaü
gaur ekaþ sa ca làïgale 'py aku÷alas tanmàtrasàraü dhanam  /
÷arvasye7ty avagamya yàti vimukhã ratnàlayaü jàhvanã
kaùñaü durgatikasya jãvitam aho dàrair api tyajyate  // VidSrk_40.18 *(1350) //

kaivartakarka÷akaragrahaõacyuto 'pi jàle punar nipatitaþ ÷apharo varàkaþ  /
daivàt tato 'pi galito gilito bakena vàme vidhau vada kathaü vyasanasya ÷àntiþ  // VidSrk_40.19 *(1351) //

khanati na khuraiþ kùoõãpçùñhaü na nardati sàdaraü
prakçtipuruùaü dçùñvai9và7gre na kupyati gàm api  /
vahati tu dhuraü dhuryo dhairyàd anuddhatakandharo
jagati kçtinaþ kàryaudàryàt paràn ati÷erate  // VidSrk_40.20 *(1352) //

÷iraþ ÷àrvaü svargàt pa÷upati÷irastaþ kùitibhçtaü
mahãdhràd uttuïgàd avanitalam asmàc ca jaladhim  /
adho 'dho gaïgàvad vayam upagatà dåram athavà
padabhraü÷etànàü bhavati vinipàtaþ ÷atamukhaþ  // VidSrk_40.21 *(1353) //

kvà7pi kasya ca kuto 'pi kàraõàc cittavçttir iha kiü guõàguõaiþ  /
unnataü yad avadhãrya bhådharaü nãcam abdhim abhiyàti jàhnavã  // VidSrk_40.22 *(1354) //

sarasi bahu÷as tàràchàyàü da÷an pariva¤citaþ
kumudaviñapànveùã haüso ni÷àsu vicakùaõaþ  /
na da÷ati punas tàrà÷aïkã divà9pi sitotpalaü
kuhakacakito lokaþ satye 'py apàyam avekùate  // VidSrk_40.23 *(1355) //

asthànàbhinive÷ã pràyo jaóa eva bhavati no vidvàn  /
bàlàd anyaþ ko 'mbhasi jighçkùatã7ndoþ sphuradbimbam  // VidSrk_40.24 *(1356) //

nirguõam apy anuraktaü pràyo na samà÷ritaü jahati santaþ  /
sahavçddhikùayabhàjaü vahati ÷a÷àïkaþ kalaïkam api  // VidSrk_40.25 *(1357) //

avikàriõam api sajjanam ani÷am anàryaþ prabàdhate 'tyartham  /
kamalinyà kim apakçtaü himasya yas tàü sadà dahati  // VidSrk_40.26 *(1358) //

bhayaü yad dhanurã÷varasya ÷i÷inà yaj jàmadagnyo hatas
tyaktà yena guror girà vasumatã baddho yad ambhonidhiþ  /
ekaikaü da÷akandharakùayakçto ràmasya kiü varõyate
daivaü varõaya yena sa api sahasà nãtaþ kathà÷eùatàm  // VidSrk_40.27 *(1359) //

÷a÷inam uditaü lekhàmàtraü namanti na ce7taraü gaganasaritaü dhatte mårdhnà haro na nagàtmajàm  /
tribhuvanapatir lakùmãü tyaktvà hariþ priyagopikaþ paricitaguõadveùã loko navaü navam icchati  // VidSrk_40.28 *(1360) //

upa÷amaphalàd vidyàbãjàt phalaü dhanam icchatàü
bhavati viphalaþ pràrambho yat tad atra kim adbhutam  /
niyataviùayàþ sarve bhàvà na yànti hi vikriyàü
janayitum alaü ÷àler bãjaü na jàtu javàïkuram  // VidSrk_40.29 *(1361) //

tçùàrtaiþ ÷àraïgaiþ prati jaladharaü bhåri virutaü
ghanair muktà dhàràþ sapadi payasas tàn prati muhuþ  /
khagànàü ke meghàþ ka iva vihagà và jalamucàm
ayàcyo nà8rtànàm anupakaraõãyo na mahatàm  // VidSrk_40.30 *(1362) //
amarasiühasya

payas tejo vàyur gaganam avanir vi÷vam api và
svayaü viùõus tasya trida÷ajayinaþ kiü na sukaram  /
chalàn nãto 'dhastàd balir aõukaråpeõa tad api
svabhàvàc cakrã yaþ praguõam api cakreõa sçjati  // VidSrk_40.31 *(1363) //
muùñikaraguhasya

kiü no7jjvalaþ kim u kalàþ sakalà na dhatte datte na kiü nayanayor mudam unmayåkhaþ  /
ràhos tu cakrapatito 'stamito 'yam induþ satyaü satàm ahçdayeùu guõàs tçõàni  // VidSrk_40.32 *(1364) //
atulasya

lånàs tilàs tadanu ÷oùam upàgatàs te ÷oùàd dhi ÷uddhim atha tàpam upetavantaþ  /
tàpàt kañhoratarayantranipãóanàni sneho nimittam iti duþkhaparaüparàyàþ  // VidSrk_40.33 *(1365) //

dugdha mugdham asti yas tvayà dhçtaþ sneha eùa vipadekakàraõam  /
yatkçte tvam apavàsitaü puna÷ chinnam unmathitam agnisàkçtam  // VidSrk_40.34 *(1366) //

mårdhenduþ parame÷vareõa vidhçto vakro jaóàtmà kùayã
karõànte ca paràpakàracaturo nyasto dvijihvàdhipaþ  /
nandã dvàri bahiþkçto guõanidhiþ kaùñaü kim atro7cyatàü
pàtràpàtravicàraõàsv anipuõaþ pràyo bhaved ã÷varaþ  // VidSrk_40.35 *(1367) //

kàkutsthasya da÷ànano na kçtavàn dàràpahàraü yadi
kvà7mbhodhiþ kva ca setubandhaghañanà kvo7ttãrya laïkàjayaþ  /
pàrthasyà7pi paràbhavaü yadi ripur nà7dàt kva tàdçk tapo
nãyante ripubhiþ samunnatipadaü pràyaþ paraü màninaþ  // VidSrk_40.36 *(1368) //

÷ambåkàþ kila nirgatà jalanidhes tãreùu dàvàgninà
dahyante maõayo vaõikkaratalair àyànti ràj¤àü ÷iraþ  /
sthànapracyutir alpakasya vipade santas tu de÷àntaraü
yànto yànti sadà samarpitaguõàþ ÷làghyàþ paràm unnatim  // VidSrk_40.37 *(1369) //

ya eko lokànàü paramasuhçd ànandajanakaþ kalà÷àlã ÷rãmàn nidhuvanavidhau maïgalaghañaþ  /
sudhàsåtiþ sa ayaü tripuraharacåóàmaõir aho prayàty astaü hanta prakçtiviùamà daivagatayaþ  // VidSrk_40.38 *(1370) //

apetàþ ÷atrubhyo vayam iti viùàdo 'yam aphalaþ pratãkàras tv eùàm ani÷am anusaüdhàtum ucitaþ  /
jaràsaüdhàd bhagnaþ saha halabhçtà dànavaripur jaghànai7naü pa÷càn na kim anilasånuþ priyasakhaþ  // VidSrk_40.39 *(1371) //

candraþ kùayã prakçtivakratanur jaóàtmà doùàkàraþ sphurati mitravipattikàle  /
mårdhnà tathà9pi vidhçtaþ parame÷vareõa nai7và8÷riteùu mahatàü guõadoùacintà  // VidSrk_40.40 *(1372) //

÷uklãkaroti malinàni digantaràõi candro na ÷uklayati cà8tmagataü kalaïkam  /
nityaü yathàrthaghañanàhitamànasànàü svàrthodyamo bhavati no mahatàü kadàcit  // VidSrk_40.41 *(1373) //

gçhõàti yuktam itarac ca jahàti dhãmàn eùa svabhàvajanito mahatàü vivekaþ  /
anyonyami÷ritam api vyatiricya ÷uddhaü dugdhaü pibaty udakam ujjhati ràjahaüsaþ  // VidSrk_40.42 *(1374) //

pràyo bhavaty anucitasthitide÷abhàjaþ ÷reyaþ svajãvaparipàlanamàtram eva  /
antaþprataptamarusaikatadahyamànamålasya campakataroþ ka vikà÷acintà  // VidSrk_40.43 *(1375) //
vidyàyàþ

grahaparikavalitatanur api ravir iha bodhayati padmaùaõóàni  /
bhavati vipady api mahatàm aïgãkçtavastunirvàhaþ  // VidSrk_40.44 *(1376) //

praõatyà bahulàbho 'pi na sukhàya manãùiõaþ  /
càtakaþ svalpam apy ambu gçhõàty anantakandharaþ  // VidSrk_40.45 *(1377) //

kasyo7payogamàtreõa dhanena ramate manaþ  /
padapramàõam àdhàram àråóhaþ ko na kampate  // VidSrk_40.46 *(1378) //

upaiti kùàràbdhiü sahati bahuvàtavyatikaraü
puro nànàbhaïgàn anubhavati pa÷yai7ùa jaladaþ  /
kathaücil labdhàni pravitarati toyàni jagate
guõaü và doùaü và gaõayati na dànavyasanità  // VidSrk_40.47 *(1379) //
vallaõasyai7te

sudhàdhàmnaþ kàntiü glapayati vilumpaty uóugaõaü
kiraty uùõaü tejaþ kumudavanalakùmãþ ÷amayati  /
ravir jànàty eva pratidivasam astàdripatanaü
tathà9pi pratyagràbhyudayataralaþ kiü na kurute  // VidSrk_40.48 *(1380) //
kaviràjasya

\Colo ity arthàntaranyàsavrajyà|| 40

tata÷ càñuvrajyà|| 41

deva tvadvijayaprayàõasamaye kàmbojavàhàvalãviïkhollekhavisarpiõi kùitirajaþpåre viyac cumbati  /
bhànor vàjibhir aïgaråùaõarasàsvàdaþ samàsàdito
labdhaþ kiü ca nabhastalàmaradhunãpaïkeruhair anvayaþ  // VidSrk_41.1 *(1381) //

tvadyantràõàü prayàõeùv anavaratavalatkarõatàlaprakãrõair
àkãrõe vyomni sarpasamadagajaghañàkumbhasindårapåraiþ  /
bibhràõàþ pàribhadradrumakusumaruco ra÷mayaþ patyur ahnàü
madhyàhne 'py astasaüdhyàbhramacakitadç÷a÷ cakrire cakravàkàn  // VidSrk_41.2 *(1382) //

sphãto dhàmnà samaravijayã ÷rãkañàkùapradãrghaþ
snigdha÷yàmaþ kuvalayarucir yuddhamalla tvadãyaþ  /
varùe 'muùmin pratinçpaya÷aþpåragaure parãkùàkùãranyastaü tulayati mahànãlaratnaü kçpàõaþ  // VidSrk_41.3 *(1383) //

digdantinaþ svakarapuùkaralekhanãbhir gaõóasthalàn madamasiü muhur àdadànàþ  /
÷rãcandradeva tava toyanidhitãratàóãpatrodareùu vijayastutim àlikhanti  // VidSrk_41.4 *(1384) //
abhinandasya

satsu rakto dviùàü kàlaþ pãtaþ strãõàü vilocanaiþ  /
÷ubhrakãrtyà9si tat satyaü caturvarõà÷ramo bhavàn  // VidSrk_41.5 *(1385) //
acalasya

na janayasi kaüsaharùaü vahasi ÷arãraü ya÷odayà juùñam  /
tyajasi na satyonmukhatàm iti satyaü vàsudevo 'si  // VidSrk_41.6 *(1386) //
bhadrasya

na lopo varõànàü na khalu parataþ pratyayavidhir
vikàro nà7sty eva kvacid api na bhagnàþ prakçtayaþ  /
guõo và vçddhir và satatam upakàràya jagatàü
muner dàkùãputràd api tava samarthaþ padavidhiþ  // VidSrk_41.7 *(1387) //
pàõineþ

satyaü tvadguõakãrtanena sukhayaty àkhaõóalaü nàradaþ
kiü tu ÷rotrakañu kvaõanti madhupàs tatpàrijàtasrajàm  /
vàryante yadi cà7psaraþpariùadà te càmaràóambarair
udvelladbhujavallikaïkaõajhaõatkàras tadà duþsahaþ  // VidSrk_41.8 *(1388) //
madhukåñasya

yasya dvãpaü dharitrã sa ca jaladhir abhåd yasya gaõóåùatoyaü
tasyà8÷caryaikamårter api nabhasi vapur yatra durlakùam àsãt  /
tat pãtaü tvadya÷obhis tribhuvanam abhajaüs tàni vi÷ràmahetos
tac cà7ntaþ kaiñabhàreþ sa ca tava hçdaye vandanãyas tvam ekaþ  // VidSrk_41.9 *(1389) //
tathàgatadàsasya

karpàsàsthipracayanicità nirdhana÷rotriyàõàü
yeùàü vàtyàpravitatakuñãpràïgaõàntà babhåvuþ  /
tatsaudhànàü parisarabhuvi tvatprasàdàd idànãü
krãóàyuddhacchidurayuvatãhàramuktàþ patanti  // VidSrk_41.10 *(1390) //
÷ubhàïgasya

lakùmãva÷ãkaraõacårõasahodaràõi tvatpàdapaïkajarajàüsi ciraü jayanti  /
yàni praõàmamilitàni nçõàü lalàñe lumpanti daivalikhitàni durakùaràõi  // VidSrk_41.11 *(1391) //
abhinandasya

tvaü cen nàtha kalànidhiþ ÷a÷adharas tat toyanàthà vayaü
maryàdànidhir ambhasàü patir atha tvaü ced vayaü vàridàþ  /
sarvà÷àparipårako jaladharas tvaü ced vayaü bhåruhaþ
sanmàrgvasthitisundaras tvam iha cec chàkhã vayaü cà7dhvagàþ  // VidSrk_41.12 *(1392) //

padahãnàn bilavasatãn bhujagàn iva jàtabhogasaükocàn  /
vyathayati mantràkùaram iva nàma tavà7rãn vanecarair gãtam  // VidSrk_41.13 *(1393) //

yeùàü ve÷masu kambukarparacalattarkudhvanir duþ÷ravaþ
pràg àsãn naranàtha samprati punas teùàü tavà7nugrahàt  /
ùaójàdikramaraïgadaïgulicalatpàõiskhalatkaïkaõa÷reõãnisvanamàüsalaþ kalagiràü vãõàravaþ ÷råyate  // VidSrk_41.14 *(1394) //

nàtha tvàm anuyàce prasãda vijahãhi saïgaràrambham  /
unnatibhàjaþ samprati santi vipakùàþ paraü girayaþ  // VidSrk_41.15 *(1395) //

deva svastutir astu nàma hçdi naþ sarve vasanty àgamàs
tãrthaü na kvacid ãdçg atrabhavatã tvatkhaógadhàrà yathà  /
yàm ekaþ sva÷arãra÷uddhirasiko mårdhi pratãcchan ripur
dvaividhyàd anu pa¤catàü tadanu ca traida÷yam àpa kùaõàt  // VidSrk_41.16 *(1396) //
rathàïgasya

matparyantavasuüdharàvijayine muktàdi ratnaü mayà
sarvaü óhaukitam eva tubhyam adhunà jàto 'smi niùkiücanaþ  /
ity ullàsitavãcibàhur udayanmàrtaõóabimbacchalàt
pràtas taptakuñhàram eùa vahate deva tvadagre 'mbudhiþ  // VidSrk_41.17 *(1397) //
vasukalpasya

saüdiùñaü marubhåmibhåruhacayair bhåpàla bhåyàd bhavàn
nirjetà navakhaõóamaõóalabhuvo ye tvatprasàdàd vayam  /
pratyàsannavipannavàraóavadhånetrapraõàlãgaladbàùpàmbhaþplavapaïkapicchalatalàþ ÷rãmu¤ja modàmahe  // VidSrk_41.18 *(1398) //

tanvãm ujjhitabhåùaõàü kalagiraü sãtkàram àtanvatãü
vepantãü vraõitàdharàü vivasanàü romodgamaü bibhratãm  /
hemante hima÷ãtamàrutabhayàd à÷liùya dorbhyàü tanuü
svàü mårtiü dayitàm ivà7tirasikàü tvadvidviùaþ ÷erate  // VidSrk_41.19 *(1399) //

bhåsamparkarajonipàtamalinàþ svasmàd gçhàt pracyutàþ
sàmànyair api jantubhiþ karatalair niþ÷aïkam àliïgitàþ  /
nirlagnàþ kvacid ekatàm upagatà baddhàþ kvacin mocità
akùàõàm iva ÷àrayaþ pratigçhaü bhràntàs tavà7ristriyaþ  // VidSrk_41.20 *(1400) //

varùàsambhçtapãtisàram ava÷aü stabdhàïghrihastadvayaü
bhekaü mårdhni nigçhya kajjalarajaþ÷yàmaü bhujaïgaü sthitam  /
mugdhà vyàdhavadhus tavà7rinagare ÷ånye ciràt samprati
svaçnopaskçtimuùñisàyakadhiyà sàkåtam àditsati  // VidSrk_41.21 *(1401) //

paryaïkaþ ÷ithilãkçto na bhavatà siühàsanàn no7tthitaü
na krodhànaladhåmaràjir iva ca bhråvallir ullàsità  /
ràj¤àü tvaccaraõàravindam atha ca ÷rãcandra puùpanty amå÷
ca¤caccàrumarãcisaücayamucàü cåóàmaõãnàü rucaþ  // VidSrk_41.22 *(1402) //
suvinãtasya

dvàraü khaógibhir àvçtaü bahir api praklinnagaõóair gajair
antaþ ka¤cukibhiþ sphuranmaõidharair adhyàsità bhåmayaþ  /
àkràntaü mahiùãbhir eva ÷ayanaü tvadvidviùàü mandire
ràjan sai9va cirantanapraõayinã÷ånye 'pi ràjyasthitiþ  // VidSrk_41.23 *(1403) //
vijayapàlasya

atyuktau yadi na prakupyasi mçùàvàdaü na cen manyase
tad bråmo 'dbhutakãrtaneùu rasanà keùàü na kaõóåyate  /
deva tvadvijayapratàpadahanajvàlàvalã÷oùitàþ
sarve vàridhayas tato ripuvadhåbàùpàmbubhiþ påritàþ  // VidSrk_41.24 *(1404) //

tàóãtàóaïkamàtràbharaõapariõatãny ullasatsinduvàrasragdàmàni dviùàü vo ghanajaghanajaradbhåribhårjàü÷ukàni  /
vindhyaskandheùu dhàtudravaracitakucapràntapatràïkuràõi
krãóanti kroóalagnaiþ kapi÷i÷ubhir avi÷ràntam antaþpuràõi  // VidSrk_41.25 *(1405) //

tvannàsãravisàrivàraõabharabhra÷yanmahãyantraõàd
antaþkhinnabhujaïgabhogavigalallàlàbhir àsãn nadã  /
kiü cà7syàü jalakelilàlasavalannàgàïganànàü phaõa÷reõãbhir maõike÷aràbhir abhavat sambhåtir ambhoruhàm  // VidSrk_41.26 *(1406) //
gaïgàdharasya

saügràmàïgaõasaügatena bhavatà càpe samàropite
devà8karõaya yena yena mahasà yad yat samàsàditam  /
kodaõóena ÷aràþ ÷araã ripu÷iras tenà7pi bhåmaõóalaü
tena tvaü bhavatà ca kãrtir anaghà kãrtyà ca lokatrayam  // VidSrk_41.27 *(1407) //
saügràmàïgaõasya

÷arair vyarthaü nàtha tribhuvanajayàrambhacaturais
tava jyànirghoùaü nçpatir iha ko nàma sahate  /
yam uccair àkarõya trida÷apatir apy àhavabhiyà
hriyà pàr÷vaü pa÷yan nibhçtanibhçtaü mu¤cati dhanuþ  // VidSrk_41.28 *(1408) //
nàhillasya

çkùasya kroóasaüdhiprahitamukhatayà maõóalãbhåtamårter
àràt suptasya vãra tvadarivarapuradvàri nãhàrakàle  /
pràtar nidràvinodakramajanitamukhonmãlitaü cakùur ekaü
vyàdhàþ pàlàlabhasmasthitadahanakaõàkàram àlokayanti  // VidSrk_41.29 *(1409) //

te kaupãnadhanàs ta eva hi paraü dhàtrãphalaü bhu¤jate
teùàü dvàri nadanti vàjinivahàs tair eva labdhà kùitiþ  /
tair etat samalaükçtaü nijakulaü kiü và bahu bråmahe
ye dçùñàþ parame÷vareõa bhavatà ruùñena tuùñena và  // VidSrk_41.30 *(1410) //
jayàdityasya

dattendràbhayavibhramàdbhutabhujàsambhàragambhãrayà
tvadvçttyà ÷ithilãkçtas tribhuvanatràõàya nàràyaõaþ  /
antastoùatuùàrasaurabhamaya÷vàsànilàpåraõapràõottuïgabhujaïgatalpam adhunà bhadreõa nidràyate  // VidSrk_41.31 *(1411) //

vatse màdhavi tàta campaka ÷i÷o màkanda kaunti priye
hà màtar madayanti hà kurabaka bhràtaþ svasar màlati  /
ity evaü ripumandireùu bhavataþ ÷çõvanti naktaücarà
golàïgålavimardasambhramava÷àd udyànadevãgiraþ  // VidSrk_41.32 *(1412) //
÷ubhàïgasya

vajrin vajram idaü jahãhi bhagavan ã÷a tri÷ålena kiü
viùõo tvaü ca vimu¤ca cakram amaràþ sarve tyajantv àyudham  /
adyà7yaü paracakrabhåmançpater voóhuü trilokãdhuraü
prauóhàràtighañàvighaññanapañur dordaõóa evo7dyataþ  // VidSrk_41.33 *(1413) //

bàõàs te paracakravikramakalàvailakùyadikùàguror
vãkùante mihiràü÷umàüsalarucaþ kùiptàþ pratidveùiõaþ  /
hastàhallitahàravallitaralà yuddhàïgaõàlokanakrãóàloladigaïganàsamudayo9nmuktàþ kañàkùà iva  // VidSrk_41.34 *(1414) //
ma¤ju÷rãmitrasya

mandodvçntaiþ ÷irobhir maõibharagurubhiþ prauóharomà¤cadaõóasphàyannirmokasaüdhiprasaradavigalatsaümadasvedapåràþ  /
jihvàyugmàbhipårõànandaviùamasamudgãrõavarõàbhiràmaü
velà÷ailàïkabhàjo bhujagayuvatayas tvadguõàn udgçõanti  // VidSrk_41.35 *(1415) //
muràreþ

jãyàsuþ kalikàlakarõakajagaddàridryadàrådaravyàghårõadghuõacårõalaïgimajuùas tvatpàdayoþ pàüsavaþ  /
lakùmãsadmasarojareõusuhçdaþ sevàvanamrãbhavadbhåmãpàlakirãñaratnakiraõajyotsnànadãvàlikàþ  // VidSrk_41.36 *(1416) //
vallaõasya

pçthur asi guõaiþ kãrtyà ràmo nalo bharato bhavàn
mahati samare ÷atrughnas tvaü sadai9va yudhiùñhiraþ  /
iti sucaritair bibhrad råpaü ciraütanabhåbhujàü
katham asi na màüdhàtà deva trilokavijayy api  // VidSrk_41.37 *(1417) //

prabhur asi vayaü màlàkàravratavyavasàyino
vacanakusumaü tenà7smàbhis tavà8daraóhaukitam  /
yadi tad aguõaü kaõñhe mà dhàs tatho9rasi mà kçthà
navam iti kiyat karõe dhehi kùaõaü phalatu ÷ramaþ  // VidSrk_41.38 *(1418) //

bhayam ekam anekebhyaþ ÷atrubhyo yugapat sadà  /
dadàti tac ca tenà7sti ràjaü÷ citram idaü mahat  // VidSrk_41.39 *(1419) //

sarvadà sarvado 'sã7ti mithyà saüståyase budhaiþ  /
nàrayo lebhire pçùñhaü na vakùaþ parayoùitaþ  // VidSrk_41.40 *(1420) //

apårve9yaü dhanurvidyà bhavatà ÷ikùità kutaþ  /
màrgaõaughaþ samàyàti guõo yàti digantaram  // VidSrk_41.41 *(1421) //

sàlakànanayoge 'pi sàlakànanavarjità  /
hàràvaruddhakaõñhà9pi vihàràrivadhås tava  // VidSrk_41.42 *(1422) //
amã vãryamitrasya

karùadbhiþ sicayà¤calàn atirasàt kurvadbhir àliïganam  /
gçhõànaiþ kacam àlikhadbhir adharaü vidràvayadbhiþ kucau  /
pratyakùe 'pi kaliïgamaõóalapater antaþpuràõàm aho
dhik kaùñaü viñapair viñair iva vane kiü nàma nà8ceùñitam  // VidSrk_41.43 *(1423) //
vasukalpasya

gambhãranãrasarasãr api païka÷eùàþ kurvanti ye dinakarasya karàs ta eva  /
stvadvãravairivanitànayanàmbule÷a÷oùe kathaü pratihatà iti me vitarkaþ  // VidSrk_41.44 *(1424) //

tvatsainyaglapitasya pannagapater acchinnadhàràkramaü
visphàràyata÷àlini pratiphaõaü phelàmbhasi bhra÷yati  /
deva kùmàvalayaprabho phaõikulaiþ pravyaktam ekottarasthålastambhasahasradhàritam iva kùmàcakram àlokyate  // VidSrk_41.45 *(1425) //

÷eùaü kle÷ayituü di÷aþ sthagayituü peùñuü dharitrãbhçtaþ
sindhån dhålibhareõa kardamayituü tair eva roddhuü nabhaþ  /
nàsãre ca muhur muhu÷ cala cale7ty àlàpakolàhalàn
kartuü nàtha varåthinã9yam avanãü jetuü punas tvadbhujau  // VidSrk_41.46 *(1426) //
vasukalpasya

deva tvatsainyabhàràd avanim avanatàü dhartum uttabdhadehaþ
sphåtkàrakùveóamãlatphaõa÷atanipatatpãnalàlàpravàhaþ  /
dçùñaþ pràroha÷àlã vaña iva phalito raktamårdhanyaratnaþ
kårmeõo7ddhçtya kaõñhaü nijavipulavapu÷ catvare sarparàjaþ  // VidSrk_41.47 *(1427) //

ambhaþ kardamatàm upaiti sahasà païkadravaþ pàü÷utàü
pàü÷ur vàraõakarõatàlapavanair dikpràntanãhàratàm  /
nimnatvaü girayaþ samaü viùamatàü ÷ånyaü janasthànakaü
niryàte tvayi ràjyapàla bhavati tyaktasvabhàvaü jagat  // VidSrk_41.48 *(1428) //
mahodadheþ

asindåreõa sãmanto mà bhån no yoùitàm iti  /
ataþ pariharanty àjàvasiü dåreõa te 'rayaþ  // VidSrk_41.49 *(1429) //

deva tvaü kila kuntalagraharuciþ kà¤cãm apàsàrayan
kùipraü kùiprakaras tataþ prahaõanaü pràrabdham aïgeùv api  /
ity àkåtajuùas tava stavakçtà vaitàlikeno7dite
lajjante pramadàþ parasparam abhiprekùyà7rayo bibhyati  // VidSrk_41.50 *(1430) //

bhãme prasthànabhàji sphuradasijaladàpahnutadveùivahnau
gçhõãtà7hnàya sarve bhuvi bhuvanabhuja÷ càmaraü và di÷o và  /
nai7vaü ced vas tadànãü pradhanadhçtadhanur muktaràvarõaviddhaü
gçdhrà mårdhànam årdhvaü nabhasi rabhasino làghaveno7ddharanti  // VidSrk_41.51 *(1431) //
vasukalpasya

bhavàn ãhitakçn nityaü tvaü himànãgiristhitaþ  /
ataþ ÷aükara evà7si sadà skandaþ paraü na te  // VidSrk_41.52 *(1432) //

àbàlyàdhigamàn mayai9va gamitaþ koñiü paràm unnater
asmatsaükathayai9va pàrthivasutaþ sampraty ayaü lajjate  /
itthaü khinna ivà8tmajena ya÷asà dattàvalambo 'mbudheþ
pràptas tãratapovanàni bhavato vçddho guõànàü gaõaþ  // VidSrk_41.53 *(1433) //

stanayugam a÷rusnàtaü samãpataravartihçdaya÷okàgneþ  /
carati vimuktàhàraü vratam iva bhavato ripustrãõàm  // VidSrk_41.54 *(1434) //

saükalpe 'ïkuritaü dvipatritam atha prasthànavelàgame
màrge pallavitaü puraü pravi÷ataþ ÷àkhà÷atair udgatam  /
pràtarbhàvini dar÷ane mukulitaü dçùñe tu deva tvayi
protphullaü phalitaü ca samprati manoràjyadrumeõà7dya me  // VidSrk_41.55 *(1435) //

bhåtivibhåùitadehàþ kàntàràgeõa labdhamahimànaþ  /
trikaliïganyastakarà bhavadarayas tvatsamà jàtàþ  // VidSrk_41.56 *(1436) //

jàne vikramavardhana tvayi dhanaü vi÷ràõayaty arthinàü
bhàvã ÷oõa ivo7palair upacito ratnair agàdho 'mbudhiþ  /
tat pa÷yàmi ca rohaõo maõibharair àdhmàyamànodaraþ
pàkotpãóitadàóimãphalada÷àü kai÷cid dinair yàsyati  // VidSrk_41.57 *(1437) //

ekas tridhà hçdi sadà vasasi sma citraü yo vidviùàü ca viduùàü ca mçgãdç÷àü ca  /
tàpaü ca saümadarasaü ca ratiü ca tanva¤ ÷auryoùmaõà ca vinayena ca lãlayà ca  // VidSrk_41.58 *(1438) //

deva tvàm aham arthaye ciram asau varùàgamo nirgatas
tãrthaü tãrtham itas tato vicarituü ceto 'dhunà dhàvati  /
tad vi÷ràmaya vãra vãryanibióajyàbandhanàt kàrmukaü
mà bhåd vairivadhåvilocanajalair màrgakramo durgamaþ  // VidSrk_41.59 *(1439) //

dviråpà samare ràjann ekai9và7silatàvadhåþ  /
dàrikà9rikarãndràõàü subhañànàü ca kuññanã  // VidSrk_41.60 *(1440) //

àmç÷ya stanamaõóalaü pratimuhuþ saücumbya gaõóasthalãü
grãvàü pratyavalambya sambhramabalair àhanyamànaþ karaiþ  /
suptasyà7drinadiniku¤jagahane mattaþ payodànilaiþ
karõànte ma÷akaþ kim apy arivadhåsàrthasya te jalpati  // VidSrk_41.61 *(1441) //

lambamànanayanàmbubindavaþ kandaràsu gahanàsu bhåbhçtàm  /
àkapolatalalolakuntalàþ saücaranti tava vairiyoùitaþ  // VidSrk_41.62 *(1442) //

mà te bhavatu ÷atråõàü yà ÷rutiþ ÷råyate kvipaþ  /
sàrdhaü bandhubhir aïgasya yà parasmaipade sici  // VidSrk_41.63 *(1443) //

tat kalpadrumapuùpasaüstarirajas tat kàmadhenoþ payas
taü ca tryambakanetradagdhavapuùaþ puùpàyudhasyà7nalam  /
padmàyàþ ÷vasitànilàni ca ÷aratkàlasya tac ca sphuñaü
vyomà8dàya vinirmito 'si vidhinà kàmboja tubhyaü namaþ  // VidSrk_41.64 *(1444) //
vasukalpasya

dviùo bhavanti vãrendra mukhe na tava saümukhàþ  /
bhavadbhujabalaprauóhiparityàjitahetayaþ  // VidSrk_41.65 *(1445) //

kùiptaþ kùãragçhe na dugdhajaladhiþ koùe na hemàcalo
dikpàlà api pàlipàlanavidhav ànãya nà8ropitàþ  /
no và dikkarinaþ kvaõanmadhulihaþ paryàyaparyàõanakrãóàyàü viniyojità vada kçtaü kiü kiü tvayà digjaye  // VidSrk_41.66 *(1446) //
dakùasya

vàhavyåhakhuràgrañaïkavihatikùuõõakùamàjanmabhir
dhålãbhiþ pihite vihàyasi bhavatprasthànakàlotsave  /
diïmohàkulasårasåtavipathabhràmyatturaïgàvalã
dãrghàyuþkçtavàsaraþ pratidi÷aü vyasto ravis tàmyati  // VidSrk_41.67 *(1447) //

dàtai9ùa vi÷vaviditaþ kim ayaü dadàti sarvàhitàni jagate nanu vàrtam etat  /
asyo7dayàt prabhçti và¤chati dànapàtraü cintàmaõir yadi dadàti dadàtu tàvat  // VidSrk_41.68 *(1448) //
aïkokasya

pårõe 'gre kala÷o vilàsavanitàþ smerànanàþ kanyakà
dànaklinnakapolapaddhatir ibho gauradyutir govçùaþ  /
kùãrakùmàruhi vàyaso madhuravàg vàmà ÷ive9ti dhruvaü
tvàü praty uccalatàü narendratilaka pràdurbhavanty arthinàm  // VidSrk_41.69 *(1449) //

yato yato nçpa nakhapçùñhapàñalaü vilocanaü calati tava prasãdataþ  /
tatas tato nalinavanàdhivàsinã tadãpsayà kila kamalà7nudhàvati  // VidSrk_41.70 *(1450) //
parame÷varasya

ruditaü vanecarair api vindhyàdrinivàsibhis tavà7ri÷i÷au  /
vanamànuùãùu hastaü phalahastàsu prasàrayati  // VidSrk_41.71 *(1451) //

àbaddhabhãmabhçkuñãsthapuñaü lalàñaü bibhrat paràïmukharipor vidhutàdharoùñhaþ  /
àtmai9va saïgaramukhe nijamaõóalàgracchàyàchalàd abhimukhas tava deva jàtaþ  // VidSrk_41.72 *(1452) //

nijagçhamayåranàmabhir àhåtànàgateùu vana÷ikhiùu  /
bàlatanayena rudatà tvadarivadhår rodità dãrgham  // VidSrk_41.73 *(1453) //
yoge÷varasya

ye tçùõàrtair adhikam ani÷aü bhujyamànàþ prasannà
antarbhåtà jhañiti guõino yatra pårõà bhavanti  /
namrãbhåtaiþ phalam abhinavaü pràpyate yady ava÷yaü
tat kiü kåpàþ sukçtaghañitàs tvàdç÷à và pumàüsaþ  // VidSrk_41.74 *(1454) //
amaradattasya

bhràntaü yena caturbhir eva caraõaiþ satyàbhidhàne yuge
tretàyàü tribhir aïghribhiþ katham api dvàbhyàü tato dvàpare  /
na syàt tvaü yadi deva pudgalaguóaþ kàle kalaå7tkale
so 'yaü païgur avasthitaikacaraõo dharmaþ kathaü bhràmyati  // VidSrk_41.75 *(1455) //
cittåkasya

tvaü dharmabhås tvam iha saügaramårdhni bhãmaþ kãrtyà9rjuno 'si nakulena tavo7pamà9sti  /
tulyas tvayà yadi paraü sahadeva eva duþ÷àsanas tava punar nanu ko 'pi ÷atruþ  // VidSrk_41.76 *(1456) //
halàyudhasya

kårmaþ pàdo 'tra yaùñir bhujagapatir asau bhàjanaü bhåtadhàtrã
tailotpåraþ samudràþ kanakagirir ayaü vçttavartiprarohaþ  /
arcis tigmàü÷urocir gaganamalinimà kajjalaü dahyamànà
÷atru÷reõã pataïgà jvalati narapate tvatpratàpapradãpaþ  // VidSrk_41.77 *(1457) //
khipàkasya

antaþkhedam ivo7dvahan yad ani÷aü ratnàkaro ghårõate
yac ca dhyànam ivà8sthito na kanakakùoõãdharaþ syandate  /
jàne dànavilàsa dànarabhasaü ÷auryaü ca te ÷u÷ruvàn
eko manthavighaññanàs tadaparaù ñaïkàhatãþ ÷aïkate  // VidSrk_41.78 *(1458) //
vàkkåñasya

mayà tàvad dçùño na khalu kalikandarpançpater
guõais tulyaþ ko 'pi kvacid api kim a÷ràvi bhavatà  /
iti pra÷na÷raddhàkulitam iva karõàntikam agàn
mçgàkùãõàü cakùu÷ cañulataratàràntataralam  // VidSrk_41.79 *(1459) //
vasukalpasya

na dãnas tvaü puõyaprabhavaramaõãnàü vilasitair
viràjacchuddhàntas tvam ahimakaraprauóhamahimà  /
kvacin na krodhas te svapadajitadevas tvam udadher
abhinno 'pi svàmin na kim asi samudraþ svaviùaye  // VidSrk_41.80 *(1460) //

\Colo iti càñuvrajyà samàptà||

tato nirvedavrajyà

dhanyànàü girikandarodarabhuvi jyotiþ paraü dhyàyatàm
ànandà÷rujalaü pibanti ÷akunà niþ÷aïkam aïkasthitàþ  /
asmàkaü tu manorathoparacitapràsàdavàpãtañakrãóàkànanakelimaõóapasadàm àyuþ paraü kùãyate  // VidSrk_42.1 *(1461) //

àsvàdya svayam eva vacmi mahatãr marmacchido vedanà
mà bhåt kasyacid apy ayaü paribhavo yà¤che9ti saüsàriõaþ  /
pa÷ya bhràtar iyaü hi gauravajaràdhikkàrakelisthalã
mànamlànimasã guõavyatikarapràgalbhyagarbhacyutiþ  // VidSrk_42.2 *(1462) //

pa÷ya gobhaña kiü kurmaþ karmaõàü gatir ãdç÷ã  /
duùer dhàtor ivà7smàkaü doùaniùpattaye guõaþ  // VidSrk_42.3 *(1463) //

anàdçtyau8cityaü hriyam avigaõayyà7timahatãü
yad etasyà7py arthe dhanalavadurà÷àtaralitàþ  /
alãkàhaükàrajvarakuñilitabhråõi dhaninàü
mukhàni prekùyante dhig idam atiduùpåram udaram  // VidSrk_42.4 *(1464) //

jàtir yàtu rasàtalaü guõagaõas tasyà7py adho gacchatu
÷ãlaü ÷ailatañàt patàv abhijanaþ saüdahyatàü vahninà  /
÷aurye vairiõi vajram à÷u nipatatv artho 'stu naþ kevalaü
yenai7kena vinà guõàs tçõalavapràyàþ samastà ime  // VidSrk_42.5 *(1465) //

niùkandàþ kim u kandarodarabhuvaþ kùãõàs taråõàü tvacaþ
kiü ÷uùkàþ saritaþ sphuradgirigurugràvaskhaladvãcayaþ  /
pratyutthànam itas tataþ pratidinaü kurvadbhãr udgãtibhir
yad dhàràrpitadçùñibhiþ kùitibhujàü vidvadbhir apy àsyate  // VidSrk_42.6 *(1466) //

amãùàü pràõànàü tulitabisinãpatrapayasàü
kçte kiü nà7smàbhir vigalitavivekair vyavasitam  /
yadã8÷ànàm agre draviõakaõamohàndhamanasàü
kçtaü vãtavrãóair nijaguõakathàpàtakam api  // VidSrk_42.7 *(1467) //

yad ete sàdhånàm upari vimukhàþ santi dhanino
na cai7ùà9vaj¤ai9ùàm api tu nijavittavyayabhayam  /
ataþ khedo nà7sminn aparam anukampai9va bhavati
svamàüsatrastebhyaþ ka iva hariõebhyaþ paribhavaþ  // VidSrk_42.8 *(1468) //

no baddhaü ÷aradindudhàmadhavalaü pàõau muhuþ kaïkaõaü
vrãóàmantharakomalaü navavadhåvaktraü ca nà8svàditam  /
nãtaü nai7va ya÷aþ surendrabhavanaü ÷astreõa ÷àstreõa và
kàlo jãrõamañheùu dhçùñapi÷unai÷ chàtraiþ saha preritaþ  // VidSrk_42.9 *(1469) //

vayam aku÷alàþ karõopànte nive÷ayituü mukhaü
kçtakacaritair bhartu÷ ceto na va¤cayituü kùamàþ  /
priyam api vaco mithyà vaktuü jaóair na ca ÷ikùitaü
ka iva hi guõo yo 'smàn kuryàn nare÷varavallabhàn  // VidSrk_42.10 *(1470) //

khalollàpàþ soóhàþ katham api paràràdhanaparair
nigçhyà7ntar duþkhaü hasitam api ÷ånyena manasà  /
kçto vittastambhapratihatadhiyàm a¤jalir api
tvam à÷e moghà÷e kim aparam ato nartayasi màm  // VidSrk_42.11 *(1471) //

janasthàne bhràntaü kanakamçgatçùõànvitadhiyà
vaco vaidehã7ti pratidi÷am uda÷ru pralapitam  /
kçtà laïgàbhartur vadanaparipàñãùu ghañanà
mayà0ptaü ràmatvaü ku÷alavasutà na tv adhigatà  // VidSrk_42.12 *(1472) //

sçjati tàvad a÷eùaguõàlayaü puruùaratnam alaükaraõaü bhuvaþ  /
tadanu tat kùaõabhaïgi karoti ced ahaha kaùñam apaõóitatà vidheþ  // VidSrk_42.13 *(1473) //

satpuruùapakùapàtini bhagavati bhavitavyate namas tubhyam  /
yà tvaü svayam akçtaj¤aü jaóam akulãnaü na saüspç÷ati  // VidSrk_42.14 *(1474) //

dàtà baliþ pràrthayità ca viùõur dànaü mahã vàjimakhasya kàlaþ  /
namo 'stu tasyai bhavitavyatàyai yasyàþ phalaü bandhanam eva jàtam  // VidSrk_42.15 *(1475) //

priyà duhitaro dhàtur vipadaþ pratibhànti naþ  /
guõavatyaþ kulãnebhyo dãyante katham anyathà  // VidSrk_42.16 *(1476) //

bhadre vàõi vidhehi tàvad amalàü varõànupårvãü mukhe
cetaþ svàsthyam upehi gaccha gurute yatra sthità màninaþ  /
lajje tiùñha paràïmukhã kùaõam itas tçùõu puraþ sthãyatàü
pàpo yàvad ahaü bravãmi dhanine dehã7ti dãnaü vacaþ  // VidSrk_42.17 *(1477) //

priyàü hitvà bàlàm abhinavavisàlavyasaninãm
adhãte bhikùàbhug bhuvam adhi÷ayàna÷ cirataram  /
api j¤àtvà ÷àstraü kañakam añato jãryati vapus
tato re pàõóityaü yad iha na sukhaü no 'pi ca tapaþ  // VidSrk_42.18 *(1478) //

vidyàlate tapasvini vikasitasitakusumavàkyasampanne  /
virama varaü bhramarahite na phalasi bhuktiü ca muktiü ca  // VidSrk_42.19 *(1479) //

unmàdagadgadagiro madavihvalàkùyà bhra÷yannijaprakçtayaþ kçtam asmarantaþ  /
ai÷varyasãdhurasapànavighårõamànàþ ke nàma na pratipadaü puruùàþ skhalanti  // VidSrk_42.20 *(1480) //

svalpadraviõakaõà vayam amã ca guõino daridrati sahasram  /
dànavyasanalavo hçdi dhig dhàtaþ kiü vióambayasi  // VidSrk_42.21 *(1481) //

vidyàvàn api janmavàn api tathà yukto 'pi cà7nyair guõair
yan nà8pnoti manaþ samãhitaphalaü daivasya sà vàcyatà  /
etàvat tu hçdi vyathàü vitanute yat pràktanaiþ karmabhir
lakùmãü pràpya jaóo 'py asàdhur api ca svàü yogyatàü manyate  // VidSrk_42.22 *(1482) //

ã÷varagçham idam atra hi viùaü ca vçùabha÷ ca bhasma cà8driyate  /
yas tu na viùaü na vçùabho na bhasma tasyà7tra kà gaõanà  // VidSrk_42.23 *(1483) //

kàmaghnàd viùasadç÷o bhåtyavaliptàd bhujaïgasaïgaruceþ  /
ko bhçïgã9va na ÷uùyati và¤cha na phalam ã÷varàd aguõàt  // VidSrk_42.24 *(1484) //

api vajreõa saügharùam api padbhyàü paràbhavam  /
sahante guõalobhena ta eva maõayo yadi  // VidSrk_42.25 *(1485) //

labhante katham utthànam asthànaü guõino gatàþ  /
dçùñaþ kiü kvà7pi kenà7pi kardamàt kandukodgamaþ  // VidSrk_42.26 *(1486) //

hçtpaññake yad yad ahaü likhàmi tat tad vidhir lumpati sàvadhànaþ  /
bhåyovilopàn masçõe tv idànãü rekhà9pi no7deti manorathasya  // VidSrk_42.27 *(1487) //

kuryàn na kiü dhanavataþ svajanasya vàrtà kiü tatkriyà nayanayor na dhçtiü vidadhyàt  /
màm eùa yàcitum upàgata ity asatyasambhàvanàvikalam asya na cen manaþ syàt  // VidSrk_42.28 *(1488) //

asmàdç÷àü nånam apuõyabhàjàü na svopayogã na paropayogã  /
sann apy asadråpatayai9va vedyo dàridryamudro guõaratnakoùaþ  // VidSrk_42.29 *(1489) //

tàvat kathaü kathaya yàsi gçhaü parasya tatrà7pi càñu÷atam àrabhase kathaü ca  /
svaü varõayasy atha kathaü kulaputra mànã hà mugdha dagdhajañhareõa vióambito 'si  // VidSrk_42.30 *(1490) //

sàrasavattà vihatà na bakà vilasanti carati no kaïkaþ  /
sarasã7va kãrti÷eùaü gatavati bhuvi vikramàditye  // VidSrk_42.31 *(1491) //
subandhoþ

ucitakarma tanoti na sampadàm itarad apy asad eva vivekinàm  /
iti nirastasamastasukhànvayaþ katham ato na viùãdatu paõóitaþ  // VidSrk_42.32 *(1492) //

chitvà pà÷am apàsya kåñaracanàü bhaïktvà balàd vàguràü
paryastàgni÷ikhàkalàpajañilàn niþsçtya dåraü vanàt  /
vyàdhànàü ÷aragocaràd atijaveno7tplutya gacchan mçgaþ
kåpàntaþpatitaþ karoti viguõe kiü và vidhau pauruùam  // VidSrk_42.33 *(1493) //

kàmaü vaneùu hariõàs tçõena jãvanty ayatnasulabhena  /
vidadhati dhaniùu na daintyaü te kila pa÷avo vayaü sudhiyaþ  // VidSrk_42.34 *(1494) //

vasumati vasumati bandhau dhanalavalobhena ye niùãdanti  /
tàü÷ ca tçõàn iva dadhatã kalayasi vada gauravaü kasya  // VidSrk_42.35 *(1495) //

kapolebhyo baddhaþ katham akhilavi÷vaprabhur asàv
anàryair asmàbhiþ param iyam apårvai9va racanà  /
yad indoþ pãyåùadravamayamayåkhotkarakiraþ
kalaïko ratnaü tu pratiphaõam anarghaü viùabhçtàm  // VidSrk_42.36 *(1496) //
vittokasya

sarvaþ pràõavinà÷asaü÷ayakarãü pràpyà8padaü dustaràü
pratyàsannabhayo na vetti vibhavaü svaü jãvitaü kàïkùati  /
uttãrõas tu tato dhanàrtham aparàü bhåyo vi÷aty àpadaü
pràõànàü ca dhanasya cà7yam adhiyàm anyonyahetuþ paõaþ  // VidSrk_42.37 *(1497) //

no meghàyitam arthavàrivirahakliùñe 'rtha÷asye mayà
no7dvçttapratipakùaparvatakule nirghàtavàtàyitam  /
no và vàmavilocanàmalamukhàmbhojeùu bhçïgàyitaü
màtuþ kevalam eva yauvanavanacchede kuñhàràyitam  // VidSrk_42.38 *(1498) //
bhartçhareþ

ye kàruõyaparigrahàd apaõitasvàrthàþ paràrthàn prati
pràõair apy upakurvate vyasaninas te sàdhavo dårataþ  /
vidveùànugamàd anarjitakçpo råkùo jano vartate
cakùuþ saühara bàùpavegam adhunà kasyà7grato rudyate  // VidSrk_42.39 *(1499) //
màtçguptasya

narendraiþ ÷rãcandraprabhçtibhir atãtaü sahçdayair
atikràntaü tais taiþ kavibhir abhinandàdibhir api  /
idànãü vàk tåùõãü bhava kim u mudhai9va pralapasi
kva påjàsambhàraþ kva ca tava guõollàsarabhasaþ  // VidSrk_42.40 *(1500) //
vàkkåñasya

sudhàsåtiþ kùãõo gaõapatir asàv ekada÷anaþ
padabhraùñà devã sarid api suràõàü bhagavatã  /
dvijihvàd anyeùàü kva nanu guõinàm ã÷varajuùàü
tvayà dçùño bhogaþ kim iha viphalaü kli÷yasi manaþ  // VidSrk_42.41 *(1501) //

gaccha trape virama dhairya dhiyaþ kim atra mithyà vióambayasi kiü puruùàbhimàna  /
pradhvastasarvaguõam arjitadoùasainyaü dainyaü yad àdi÷ati tad vayam àcaràmaþ  // VidSrk_42.42 *(1502) //

nirànandà dàrà vyasanavidhuro bàndhavajano
janãbhåtaü mitraü dhanavirahadãnaþ parijanaþ  /
asaütuùñaü cetaþ kuli÷akañhinaü jãvitam idaü
vidhir vàmàrambhas tad api ca mano và¤chati sukham  // VidSrk_42.43 *(1503) //

durvàso malinàïgayaùñir abalà dçùño janaþ sve gçhe
nãcàt karõakañu ÷rutaü dhanam adàd àruóhagarvaü vacaþ  /
anyo mandiram àgataþ paricayàd apràptakàmo gataþ
khinnàþ smaþ svaparopakàrakaraõaklãbàü vahantas tanum  // VidSrk_42.44 *(1504) //

kva païkaþ kvà7mbhojaü kvaõadalikulàlàpamadhuraü
÷iro raudraü kvà7heþ sphuradurumayåkhaþ kva ca maõiþ  /
kaliþ kvà7yaü pàpaþ kva ca guõanidher janma bhavato
vidhiþ satyaü satyaü sadç÷aviniyogeùv aku÷alaþ  // VidSrk_42.45 *(1505) //

namasyaþ praj¤àvàn parikalitalokatrayagatiþ
sukhã mårkhaþ sa api svagatamahimàdvaitahçdayaþ  /
ayaü mà bhåt ka÷cit pratanumatikirmãritamanaþsamàdhànonmãlatsadasaditisaüdehavidhuraþ  // VidSrk_42.46 *(1506) //
vallaõasya

asmàbhi÷ caturamburà÷ira÷anàvacchedinãü medinãü
bhràmyadbhir na sa ko 'pi nistuùaguõo dçùño vi÷iùño janaþ  /
yasyà7gre cirasaücitàni hçdaye duþkhàni saukhyàni và
saüjalpya kùaõam ekam ardham athavà niþ÷vasya vi÷ràmyate  // VidSrk_42.47 *(1507) //

ito dàvajvàlaþ sthalabhuva ito jàlajañilà
ito vyàdho dhàvaty ayam anupadaü vakritadhanuþ  /
ito 'py agre tiùñhaty ayam ajagaro vistçtamukhaþ
kva yàyàt kiü kuryàn mçga÷i÷ur ayaü daivava÷agaþ  // VidSrk_42.48 *(1508) //

kene7yaü ÷rãr vyasanarucinà ÷oõa vi÷ràõità te
jàne jànudvayasajala evà7bhiràmas tvam àsãþ  /
vegabhra÷yattañaruhavano dustaràvartavãciþ
kasye7dànãü kaluùasalilaþ kålabhedã priyo 'si  // VidSrk_42.49 *(1509) //
÷atànandasya

sindhor arõaþ sthagitagaganàbhogapàtàlakukùaþ
potopàyà iha hi bahavo laïghanàya kùamante  /
àho riktaþ katham api bhaved eùa daivàt tadànãü
ko nàma syàd atañakuharàlokanair yasya kalpaþ  // VidSrk_42.50 *(1510) //
ke÷añasya

daive samarpya cirasaücitamohabhàraü svasthàþ sukhaü vasata kiü parayàcanàbhiþ  /
meruü pradakùiõayato 'pi divàkarasya te tasya sapta turagà na kadàcid aùñau  // VidSrk_42.51 *(1511) //

artho na sambhçtaþ ka÷cin na vidyà kàcid arjità  /
na tapaþ saücitaü kiücid gataü ca sakalaü vayaþ  // VidSrk_42.52 *(1512) //

àjanmànugate 'py asmin nàle vimukham ambujam  /
pràyeõa guõapårõeùu rãtir lakùmãvatàm iyam  // VidSrk_42.53 *(1513) //
sarokasya

dçùñà sà9tha kupãñayonimahasà lelihyamànàkçtiþ
puùponmeùavatã ca kiü÷ukalatà nãtà9vanãü vàyunà  /
rambhe no7pari padmayor bisalate nà7grasphuratpallave
sauvarõau na ghañau na nåtanaghanàsannaþ ÷a÷ã pàrvaõaþ  // VidSrk_42.54 *(1514) //
÷a÷ãkarasya

toyaü nirmathitaü ghçtàya madhune niùpãóitaþ prastaraþ
snànàrthaü mçgatçùõikormitaralà bhåmiþ samàlokità  /
dugdhà se9yam acetanena jaratã dugdhasyatà gardabhã
kaùñaü yat khalu dãrghayà dhanatçùà nãco janaþ sevitaþ  // VidSrk_42.55 *(1515) //
joyãkasya

ratnàkaras tava pità sthitir ambujeùu bhràtà sudhàrasamayaþ patir àdyadevaþ  /
kenà7pareõa kamale vada ÷i÷ikùità9si ÷àraïga÷çïgakuñilàni viceùñitàni  // VidSrk_42.56 *(1516) //

arthàbhàve mçdutà kàñhinyaü bhavati cà7rthabàhulye  /
nai7katrà7rthamçdutve pràyaþ ÷loke ca loke ca  // VidSrk_42.57 *(1517) //

\Colo iti nirvedavrajyà|| 42

tato vàrdhakyavrajyà

anaïga palitaü mårdhni pa÷yai7tad vijayadhvajam  /
idànãü jitam asmàbhis tavà7kiücitkaràþ ÷aràþ  // VidSrk_43.1 *(1518) //
dharmakãrteþ

anucitam idam akrama÷ ca puüsàü yad iha jaràsv api mànmathà vikàràþ  /
yad api ca na kçtaü nitambinãnàü stanapatanàvadhi jãvitaü rataü và  // VidSrk_43.2 *(1519) //
vidyàkàlidàsayoþ

pràya÷cittaü na gçhõãtaþ kàntàyàþ patitau stanau  /
ata eva tayoþ spar÷e loko 'yaü ÷ithilàdaraþ  // VidSrk_43.3 *(1520) //

dhig vçddhatàü viùalatàm iva dhik tathà9pi vàmabhruvàm upari saspçhatàm atanvãm  /
ko 'trà7paràdhyati vidhi÷ ca ÷añhaþ kuñhàrayogyaþ kañhorahçdayaþ kusumàyudha÷ ca  // VidSrk_43.4 *(1521) //

svasti sukhebhyaþ samprati salilà¤jalir eva manmathakathàyàþ  /
tà api màm ativayasaü taraladç÷aþ ÷aralam ãkùante  // VidSrk_43.5 *(1522) //

kùaõàt prabodham àyàti laïghyate tamasà punaþ  /
nirvàsyataþ pradãpasya ÷ikhe9va jaratàü matiþ  // VidSrk_43.6 *(1523) //

paliteùv api dçùñeùu puüsaþ kà nàma kàmità  /
bhaiùajyam iva manyante yad anyamanasaþ striyaþ  // VidSrk_43.7 *(1524) //

ekagarbhoùitàþ snigdhà mårdhnà satkçtya dhàritàþ  /
ke÷à api virajyante jarayà kim utà7ïganàþ  // VidSrk_43.8 *(1525) //

gàtrair girà ca vikala÷ cañum ã÷varàõàü kurvann ayaü prahasanasya nañaþ kçto 'smi  /
no vedmi màü palitavarõakabhàjam etaü nàñyena kena nañayiùyati dãrgham àyuþ  // VidSrk_43.9 *(1526) //

aviviktàv atistabdhau stanav àóhyàv ivà8dçtau  /
viviktav ànatàv eva daridràv iva garhitau  // VidSrk_43.10 *(1527) //
nirdayasya

\Colo iti vàrdhakyavrajyà|| 43

tataþ ÷ma÷ànavrajyà

ca¤catpakùàbhighàtaglapitahutabhujaþ prauóhadhàmna÷ citàyàþ
kroóàd àkçùñamårter ahamahamikayà caõóaca¤cugraheõa  /
sadyas taptaü ÷avasya jvalad iva pi÷itaü bhåri jagdhvà9rdhadagdhaü
pa÷yà7ntaþpluùyamàõaþ pravi÷ati salilaü satvaraü gçdhrasaüghaþ  // VidSrk_44.1 *(1528) //
pàõineþ

udbaddhebhyaþ sudåraü ghanarajanitamaþpåriteùu drumeùu
prodgrãvaü pa÷ya pàdadvitayadhçtabhuvaþ ÷reõayaþ pheravàõàm  /
ulkàlokaiþ sphuradbhir nijavadanaguhotsarpibhir vãkùitebhya÷
cyotat sàndraü vasàmbhaþ kvathita÷avavapurmaõóalebhyaþ pibanti  // VidSrk_44.2 *(1529) //
pàõineþ

utkçtyo7tkçtya kçttiü prathamam atha pçthåcchophabhåyàüso màüsàny
aïgasphikpçùñhapiõóàdyavayavasulabhàny agrapåtãni jagdhvà  /
àttasnàyvantranetraþ prakañitada÷anaþ pretaraïkaþ karaïkàd
aïkasthàd asthisaüsthasthapuñagatam api kravyam avyagram atti  // VidSrk_44.3 *(1530) //

karõàbhyarõavidãrõasçkkavikañavyàdànadãptàgnibhir
daüùñràkoñivisaükañair ita ito dhàvadbhir àkãrtyate  /
vidyutpu¤janikà÷ake÷anayanabhrå÷ma÷rujàlair nabho
lakùyàlakùyavi÷uùkadãrghavapuùàm ulkàmukhànàü mukhaiþ  // VidSrk_44.4 *(1531) //

antraiþ kalpitamaïgalapratisaràþ strãhastaraktotpalavyaktottaüsabhçtaþ pinahya sahasà hçtpuõóarãkasrajaþ  /
etàþ ÷oõitapaïkakuïkumakuùaþ sambhåya kàntaiþ pibanty asthisnehasuràþ kapàlacaùakaiþ prãtàþ pi÷àcàïganàþ  // VidSrk_44.5 *(1532) //

etat påtanacakram akramakçta÷vàsàrdhamuktair vçkàn utpuùõat parito nçmàüsavighasair àdardaraü krandataþ  /
kharjåradrumadadhnajaïghamasitatvaïnaddhaviùvaktatasnàyugranthighanàsthipa¤jarajaratkaïkàlam àlokyate  // VidSrk_44.6 *(1533) //

gu¤jatku¤jakuñãrakau÷ikaghañàghåtkàrasaüvallitakrandatpheravacaõóahàtkçtibhçtipràgbhàrabhãmais tañaiþ  /
antaþ÷ãrõakaraïkakarkarataratsaürodhikålaükaùasrotonirgamaghoragharghararavà pàre÷ma÷ànaü sarit  // VidSrk_44.7 *(1534) //
bhavabhåter amã

atrà8sthaþ pi÷itaü ÷avasya kañhinair utkçtya kçtsnaü nakhair
nagnasnàyukaràlaghorakuharair mastiùkadigdhàïguliþ  /
saüda÷yau8ùñhapiñena bhugnavadanaþ preta÷ citàgnidrutaü
såtkàrair nalakàsthikoñaragataü majjànam àkarùati  // VidSrk_44.8 *(1535) //
jayàdityasya

ca¤cacca¤cådvçtàrdhacyutapi÷italavagràsasaüvçddhagardhair
gçdhrair àrabdhapakùadvitayavidhutibhir baddhasàndràndhakàre  /
vaktrodvàntàþ patantya÷ chimiti÷ikhi÷ikhà÷reõayo 'smi¤ ÷ivànàm
asrasrotasy ajasrasrutabahalavasà vàsavisre svananti  // VidSrk_44.9 *(1536) //
÷rãharùadevasya

vidåràd abhyastair viyati bahu÷o maõóala÷atair
uda¤catpucchàgrastimitavitataiþ pakùatipuñaiþ  /
patanty ete gçdhràþ ÷avapi÷italolànanaguhàgalallàlàkledasnapitanijaca¤cåbhayapuñàþ  // VidSrk_44.10 *(1537) //

pibaty eko 'nyasmàd ghanarudhiram àchidya caùakaü
lalajjihvo vaktràd galitam aparo leóhu pibataþ  /
tataþ styànàþ ka÷cid bhuvi nipatitàþ ÷oõitakaõàþ
kùaõàd uccagrãvo rasayati lasaddãrgharasanaþ  // VidSrk_44.11 *(1538) //

citàgner àkçùñaü nalaka÷ikharaprotam asakçt
sphuradbhir nirvàpya prabalapavanaiþ sphåtkçta÷ataiþ  /
÷iro nàraü pretaþ kabalayati tçùõàva÷avalatkaràlàsyaþ pluùyadvadanakuharas tå7dgirati ca  // VidSrk_44.12 *(1539) //
amã ÷rãkùemã÷varasya

anyàdànàkulàntaþkaraõava÷avipadbàdhitapretaraïkaü
gràsabhra÷yatkaràla÷lathapi÷ita÷avàgragrahe muktanàdam  /
sarvaiþ kràmadbhir ulkànanakavalarasavyàttavaktraprabhàbhir vyaktais taiþ saüvaladbhiþ kùaõam aparam iva vyomni vçttaü ÷ma÷ànam  // VidSrk_44.13 *(1540) //
vallaõasya

netràku¤canasàraõakramakçtapravyaktanaktaüdino
dikcakràntavisarpisallarisañàbhàràvaruddhàmbaraþ  /
hastanyastakapàlakandaradarãmuktàbhradhàràþ pibann
unmuktadhvanibhinnakarõakuharaþ kravyàd ayaü nçtyati  // VidSrk_44.14 *(1541) //

\Colo iti ÷ma÷ànavrajyà|| 44

tato vãravrajyà|| 45

÷rutvà dà÷arathã suvelakañake sànandam ardhe dhanuùñaïkàraiþ paripårayanti kakubhaþ pro¤chanti kaukùeyakàn  /
abhyasyanti tathai9va citraphalake laïkàpates tat punar vaidehãkucapatravallivalanàvaidagdhyam ardhe karàþ  // VidSrk_45.1 *(1542) //

saütuùñe tisçõàü puràm api ripau kaõóåladormaõóalakrãóàkçttapunaþpraråóha÷iraso vãrasya lipsor varam  /
yàc¤àdainyaparà¤ci yasya kalahàyante mithas tvaü vçõu tvaü vçõv ity abhito mukhàni sa da÷agrãvaþ kathaü kathyate  // VidSrk_45.2 *(1543) //

eko bhavàn mama samaü da÷a và namanti jyàghoùapåritaviyanti ÷aràsanàni  /
tal lokapàlasahitaþ saha lakùmaõena càpaü gçhàõa sadç÷aü kùaõam astu yuddham  // VidSrk_45.3 *(1544) //

re vçddhagçdhra kim akàõóam iha pravãra dàvànale ÷alabhatàü labhase pramatta  /
lakpàvasànapavanollasitasya sindhor ambho ruõaddhi kim u saikatasetubandhaþ  // VidSrk_45.4 *(1545) //
etau saügha÷riyaþ||

àskandhàvadhi kaõñhakàõóavipine dràk candrahàsàsinà
chettuü prakramite mayai9va tarasà truñyachiràsaütatau  /
asmeraü galità÷rugadgadapadaü bhinnabhruvà yady abhåd
vaktreùv ekam api svayaü sa bhagavàüs tan me pramàõaü ÷ivaþ  // VidSrk_45.5 *(1546) //

devo yady api te guruþ sa bhagavàn ardhenducåóàmaõiþ
kùoõãmaõóalam ekaviü÷atim idaü vàrठjitaü yady api  /
draùñavyo 'sy amum eva bhàrgavabañaþ kaõñhe kuñhàraü vahan
paulastyasya puraþ praõàmaracitapratyagrasevà¤jaliþ  // VidSrk_45.6 *(1547) //

rudràdes tulanaü svakaõñhavipinacchedo harer vàsanaü
kàràve÷mani puùpakasya ca jayo yasye8dç÷aþ kelayaþ  /
so 'haü durjayabàhudaõóasacivo laïke÷varas tasya me
kà ÷làghà ghuõajarjareõa dhanuùà kçùñena bhagnena và  // VidSrk_45.7 *(1548) //

vãraprasår jayati bhàrgavareõukai9va yat tvàü trilokatilakaü sutam abhyasåta  /
÷akrebhakumbhatañakhaõóanacaõóadhàmà yenai7ùa me na gaõito yudhi candrahàsaþ  // VidSrk_45.8 *(1549) //

ràme rudra÷aràsanaü tulayati smitvà sthitaü pàrthivaiþ
si¤jàsa¤janatatpare 'vahasitaü dattvà mithas tàlikàþ  /
àropya pracalàïgulãki÷alaye mlànaü guõàsphàlane
sphàràkarùaõabhagnaparvaõi punaþ siühàsane mårchitam  // VidSrk_45.9 *(1550) //

pçthvi sthirà bhava bhujaügama dhàrayai7nàü tvaü kårmaràja tad idaü dvitayaü dadhãthàþ  /
dikku¤jaràþ kuruta tattritaye didhãrùàü ràmaþ karotu harakàrmukam àtatajyam  // VidSrk_45.10 *(1551) //
ràja÷ekharasyà7mã

làïgålena gabhastimàn valayitaþ protaþ ÷a÷ã maulinà
jãmåtà vidhutàþ ÷añàbhir uóavo daüùñràbhir àsàditàþ  /
uttãrõo 'mbunidhir dç÷ai9va viùadais tenà7ññahàsormibhir
laïke÷asya ca laïghito di÷i di÷i kråraþ pratàpànalaþ  // VidSrk_45.11 *(1552) //
abhinandasya 

yo yaþ kçtto da÷amukhabhujas tasya tasyai7va vãryaü
labdhvà dçpyanty adhikam adhikaü bàhavaþ ÷iùyamàõàþ  /
yady acchinnaü da÷amukha÷iras tasya tasyai7va kàntau
saükràmantyàm ati÷ayavatã ÷eùavaktreùu lakùmãþ  // VidSrk_45.12 *(1553) //
muràreþ

bhagnaü deva samastavànarabhañair naùñaü ca yåthàdhipaiþ
kiü dhairyeõa puro vilokya da÷agrãvo 'yam àràd abhåt  /
itthaü jalpati sambhramolbaõamukhe sugrãvaràje muhus
tenà8kekaram ãkùitaü da÷a ÷anair bàõàn çjåkurvatà  // VidSrk_45.13 *(1554) //

bhramaõajavasamãraiþ ÷erate ÷àlaùaõóà mama nakhakuli÷àgrair gràvagarbhàþ sphuñanti  /
ajagaram api cà7haü muùñiniùpiùñavaktraü nijabhujatarumålasyà8lavàlaü karomi  // VidSrk_45.14 *(1555) //

kçùñà yena ÷iroruheùu rudatã pà¤càlaràjàtmajà
yenà7syàþ paridhànam apy apahçtaü ràj¤àü guråõàü puraþ  /
yasyo7raþsthala÷oõitàsavam ahaü pàtuü pratij¤àtavàn
so 'yaü madbhujapa¤jare nipatitaþ saürakùyatàü kauravàþ  // VidSrk_45.15 *(1556) //

kapole jànakyàþ karikalabhadantadyutimuùi
smarasmeraü gaõóoóóamarapulakaü vaktrakamalam  /
muhuþ pa÷ya¤ ÷rutvà rajanicarasenàkalakalaü
jañàjåñagranthiü draóhayati raghåõàü parivçóhaþ  // VidSrk_45.16 *(1557) //

harir alasavilocanaþ sagarvaü balam avalokya punar jagàma nidràm  /
adhigatapativikramàstabhãtis tu dayità9pi vilokayàücakàra  // VidSrk_45.17 *(1558) //
meñhasya

bhåyaþ kà¤canakenipàtanikaraprotkùiptadårodgatair
yatsaükhyeùu cakàra ÷ãkarakaõair eva dviùàü durdinam  /
kiü cà7kàõóakçtodyamas tripathagàsaücàrinaukàgaõo
gãrvàõendraphaõãndrayor api dadau ÷aïkàü vi÷aïko 'pi yaþ  // VidSrk_45.18 *(1559) //
narasiühasya

mainàkaþ kim ayaü ruõaddhi gagane manmàrgam avyàhataü
÷aktis tasya kutaþ sa vajrapatanàd bhãto mahendràd api  /
tàrkùyaþ sa api samaü nijena vibhunà jànàti màü ràvaõaü
vij¤àtaü sa jañàyur eùa jarasà kliùño vadhaü và¤chati  // VidSrk_45.19 *(1560) //

putras tvaü tripuradruhaþ punar ahaü ÷iùyaþ kim etàvatà
tulyaþ sa api kçtas tavà7yam adhikaþ kodaõóadãkùàvidhiþ  /
tatrà8dhàranibandhano yadi bhaved àdheyadharmodayas
tad bhoþ skanda gçhàõa kàrmukam idaü nirõãyatàm antaram  // VidSrk_45.20 *(1561) //

dràï niùpeùavi÷ãrõavajra÷akalapratyuptaråóhavraõagranthyudbhàsini bhaïgam ogham aghavan màtaïgadantodyame  /
bhartur nandanadevatàviracitasragdàmni bhåmeþ sutà vãra÷rãr iva yasya vakùasi jagadvãrasya vi÷ràmyatu  // VidSrk_45.21 *(1562) //
ceþ||

\Colo iti vãravrajyà|| 45

tataþ pra÷astivrajyà|| 46

yadvargyàbhir jagràhe pçthu÷akulakulàsphàlanatràsahàsavyastorustambhikàbhir di÷i di÷i saritàü digjayaprakrameùu  /
ambho gambhãranàbhãkuharakavalanomuktaparyastalolatkallolàbaddhamugdhadhvanicakitakaõatkukkubhaü kàminãbhiþ  // VidSrk_46.1 *(1563) //

majjaty àmajjamajjanmaõimasçõaphaõàcakravàle phaõãndre
yatsenoddàmahelàbharacalitamahà÷ailakãlàü babhàra  /
kçcchràt pàtàlamålàvilabahulaniràlambajambàlaniùñhaþ
pçùñhàùñhãlapratiùñhàm avanim avanamat karparaþ kårmaràjaþ  // VidSrk_46.2 *(1564) //

yasyo7dyoge balànàü sakçd api calatàm ujjihànaã rajobhir
jambàliny ambarasya sravadamarasarittoyapårõe màrge  /
nirmajjaccakra÷alyàkulataraõikarottàóità÷vãyadattadvitràvaskandamandaþ katham api calati syandano bhànavãyaþ  // VidSrk_46.3 *(1565) //
bhavabhåter amã

deve di÷àü vijayakautukasuprayàte niryantraõaprasarasainyabhareõa yatra  /
pratyåpyamànamaõikãlakagàóhabandhapràõaþ . . phaõapatir vasudhàü dadhàti  // VidSrk_46.4 *(1566) //
muràreþ

gu¤jatku¤jakuñãraku¤jaraghañàvistãrõakarõajvaràþ
pràkpratyagdharaõãdhrakandaradarãpàrãndranidràdruhaþ  /
laïkàïkatrikakutpratidhvanighanàþ paryantayàtràjaye
yasya bhremur amandadundubhiravair à÷àrudho ghoùaõàþ  // VidSrk_46.5 *(1567) //

tvaü sarvadà nçpaticandra jaya÷riyo 'rthã svapne 'pi na praõayinã bhavato 'ham àsam  /
itthaü ÷riyà kupitaye9va ripån vrajantyà saüjaghnire samarakelisukhàni yasya  // VidSrk_46.6 *(1568) //

te pãyåùamayåkha÷ekhara÷iraþsaüdànamandàkinãkallolapratimallakãrtilaharãlàvaõyaliptàmbaràþ  /
sarvakùatrabhujoùma÷àtanakalàduþ÷ãladoþ÷àlino vaü÷e tasya babhåvur adbhutaguõà dhàràdharitrãbhujaþ  // VidSrk_46.7 *(1569) //

yannistriü÷ahatodgatair ari÷ira÷cakrair babhåva kùaõaü
loke càndramase vidhuntudaghañàvaskandakolàhalaþ  /
kiü cà7mãbhir api sphuranmaõitayà caõóàü÷ukoñibhramaü
bibhràõair udapàdi ràhubhuvane bhåyàn subhikùotsavaþ  // VidSrk_46.8 *(1570) //

tene7daü suramandiraü ghañayatà ñaïkàvalãnirdalatpàùàõaprakaraþ kçto 'yam akhilaþ kùãõo girãõàü gaõaþ  /
arthibhyo vasu varùatà punar asau saüråóharatnàïkura÷reõismera÷iraþsahasra÷ikharaþ saüvardhito rohaõaþ  // VidSrk_46.9 *(1571) //

suràõàü pàtà9sau sa punar atipuõyaikahçdayo
grahas tasyà7sthàne gurur ucitamàrge sa nirataþ  /
karas tasyà7tyarthaü vahati ÷atakoñipraõayitàü
sa sarvasvaü dàtà tçõam iva sure÷aü vijayate  // VidSrk_46.10 *(1572) //

jãvàkçùñiü sa cakre mçdhabhuvi dhanuùaþ ÷atrur àsãd gatàsur
lakùàptir màrgaõànàm abhavad aribale tadya÷as tena labdham  /
muktà tena kùame9ti tvaritam arigaõair uttamàïgaiþ pratãùñhà
pa¤catvaü dveùisainye sthitam avanipatir nà8pa saükhyàntaraü sa   // VidSrk_46.11 *(1573) //

yeùàü kalpamahãruhàü marakatavyàjena tair arthibhir
vyakrãyante ÷alàñavo 'pi maõayas te padmaràgàdayaþ  /
teùu prauóhaphalopamardavinamacchàkhàmukhàrohibhis
tyàgàdvaitam aharni÷aü sukçtino yasyà7marair gãyate  // VidSrk_46.12 *(1574) //

yo maurvãkiõakaitavena sakalakùmàpàlalakùmãbalàtkàropagrahavàcyatàmakinitau bibhrad bhujau bhåpatiþ  /
lokàn vàcayati sma vikramamayãm àkhyàyikàm àtmanaþ
kvà7pi kvà7py anugacchadarjunakathàsambhàralambhàvatãm  // VidSrk_46.13 *(1575) //
muràrer etau

krudhyadgandhakarãndradantamuùalapreïkholadãptànalajvàlàpàtitakumbhamauktikaphalavyutpannalàjà¤jalau  /
hastenà7simayåkhadarbhalatikàbaddhena yuddhotsavair
ràj¤à yena salãlam utkalapater lakùmãþ punarbhåþ kçtà  // VidSrk_46.14 *(1576) //
vasukalpasya

\Colo iti pra÷astivrajyà|| 46

tataþ parvatavrajyà|| 47

gu¤jatku¤jakuñãrakau÷ikaghañàghåtkàravatkãcakastambàóambaramåkamaukulikulaþ krau¤càvato 'yaü giriþ  /
etasmin pracalàkinàü pracalatàm udvejitàþ kåjitair
udvellanti puràõarohaõataruskandheùu kumbhãnasàþ  // VidSrk_47.1 *(1577) //

ete candra÷ilàsamuccayamayà÷ candràtapaprasphurat
sarvàïgãõapayaþpravçttasarito jhàtkurvate parvatàþ  /
yeùàm unmadajàgaråka÷ikhini prasthe namerusthitàþ
÷yàmàm eva gabhãragadgadagiraþ skandanti koyaùñayaþ  // VidSrk_47.2 *(1578) //

àdhatte danusånusådanabhujàkeyåravajràïkuravyåhollekhapadàvalãvalimayaã ratnair mudaü mandaraþ  /
àdhàrãkçtakårmapçùñhakaùaõakùãõorumålo 'dhunà
jànãmaþ parataþ payodhimathanàd uccaistaro 'yaü giriþ  // VidSrk_47.3 *(1579) //

tat tàdçk phaõiràjarajjukaùaõaü saüråóhapakùacchidàghàtàruntudam apy aho katham ayaü manthàcalaþ soóhavàn  /
etenai7va duràtmanà jalanidher utthàpya pàpàm imàü
lakùmãm ã÷varadurgatavyavahçtivyastaü jagan nirmitam  // VidSrk_47.4 *(1580) //

so 'yaü kailàsa÷ailaþ sphañikamaõibhuvàm aü÷ujàlair jvaladbhi÷
chàyà pãtà9pi yatra pratikçtibhir upasthàpyate pàdapànàm  /
yasyo7pàntopasarpattapanakaradhçtasyà7pi padmasya mudràm
uddàmàno di÷anti tripurahara÷ira÷candralekhàmayåkhàþ  // VidSrk_47.5 *(1581) //

giriþ kailàso 'yaü da÷avadanakeyåravilasanmaõi÷reõãpatràïkuramakaramudràïkita÷ilaþ  /
amuùminn àruhya sphañikamayasarvàïgasubhage nirãkùante yakùàþ phaõipatipurasyà7pi caritam  // VidSrk_47.6 *(1582) //

da÷amukhabhujadaõóamaõóalãnàü dçóhaparipãóanapãtamekhalo 'yam  /
jalagçhakavitardikàsukhàni sphañikagirir giri÷asya nirmimãte  // VidSrk_47.7 *(1583) //

kailàsàdritañãùu dhårjañijañàlaükàracandràïkurajyotsnàkandalitàbhir indudçùadàm adbhir nadãmàtçkàþ  /
gaurãhastaguõapravçddhavapuùaþ puùyanti dhàtreyakabhràtçsnehasahoóhaùaõmukha÷i÷ukrãóàsukhàþ ÷àkhinaþ  // VidSrk_47.8 *(1584) //

naktaü ratnamayåkhapàñavamilatkàkolakolàhalatrasyatkau÷ikabhuktakandaratamàþ sa ayaü giriþ smaryate  /
yatrà8kçùñakucàü÷uke mayi ruùà vastràya patràõi te
cinvatyo vanadevatàs tarulatàm uccair vyadhuþ kautukàt  // VidSrk_47.9 *(1585) //
\var{patràõi te\lem
     \emend\ \Ingalls, patràõi \edKG}

ete 'kùõor janayanti kàmavirujaü sãtàviyoge ghanà
vàtàþ ÷ãkariõo 'pi lakùmaõa dçóhaü saütàpayanty eva màm  /
itthaü vçddhaparamparàpariõatair yasmin vacobhir munãn
adyà7py unmanayanti kànana÷ukàþ sa ayaü girir màlyavàn  // VidSrk_47.10 *(1586) //

karikavalitamçùñaiþ ÷àkhi÷àkhàgrapatrair aruõasaraõayo 'mã bhãùayante 'graku¤jaiþ  /
calita÷abarasenàdattago÷çïgacaõóadhvanicakitavaràhavyàkulà vindhyapàdàþ  // VidSrk_47.11 *(1587) //
kamalàyudhasya

imàs tà vindhyàdreþ ÷ukaharitavaü÷ãvanaghanà
bhuvaþ krãóàloladviradada÷anàbhugnataravaþ  /
latàku¤je yàsàm upanadi rataklànta÷abarãkapolasvedàmbhaþkaõacayanudo vànti marutaþ  // VidSrk_47.12 *(1588) //
dakùasya

snigdha÷yàmàþ kvacid aparato bhãùaõàbhogaråkùàþ
sthàne sthàne mukharakakubho jhàtkçtair nirjharàõàm  /
ete tãrthà÷ramagirisaridgartakàntàrami÷ràþ
saüdç÷yante paricayabhuvo daõóakàvindhyapàdàþ  // VidSrk_47.13 *(1589) //
bhavabhåteþ

niùkåjastimitàþ kvacit kvacid api proccaõóasattvasvanàþ
svecchàsuptagabhãraghoraduragà÷vàsapradãptàgnayaþ  /
sãmànaþ pradarodareùu vivareùv alpàmbhaso yàsv ayaü
tçùyadbhiþ pratisåryakairajagarasvedadravaþ pãyate  // VidSrk_47.14 *(1590) //

dadhati kuharabhàjàm atra bhallåkayånàm anurasitaguråõi styànam ambåkçtàni  /
÷i÷irakañukaùàyaþ styàyate ÷allakãnàm ibhadalitavikãrõagranthiniùyandagandhaþ  // VidSrk_47.15 *(1591) //
bhavabhåter etau

iha samada÷akuntàkràntavànãramuktaprasavasurabhi÷ãtasvacchatoyà bhavanti  /
phalabharapariõàma÷yàmajambåniku¤jaskhalanamukharabhårisrotaso nirjhariõyaþ  // VidSrk_47.16 *(1592) //

etàþ sthànaparigraheõa ÷ivayor atyantakànta÷riyaþ
pràleyàcalamekhalàvanabhuvaþ puùõanti netrotsavam  /
vyàvalladbalavairivàraõavarapratyagradantàhati÷vabhraprasravadabhrasindhusavanaprasnigdhadevadrumàþ  // VidSrk_47.17 *(1593) //

\Colo iti parvatavrajyà|| 47

tataþ ÷àntivrajyà|| 48

yad etat svacchandaü virahaõam akàrpaõyam a÷anaü
sahà8ryaiþ saüvàsaþ ÷rutam upa÷amaika÷ramaphalam  /
mano mandaspandaü viharati ciràyà7bhivimç÷an
na jàne kasyai7ùà pariõatir udàrasya tapasaþ  // VidSrk_48.1 *(1594) //

hariõacaraõakùuõõopàntàþ sa÷àdvalanirjharàþ
kusuma÷abalair viùvagvàtais taraïgitapàdapàþ  /
muditavihaga÷reõãcitradhvanipratinàdità manasi na mudaü kasyà8dadhyuþ ÷ivà vanabhåmayaþ  // VidSrk_48.2 *(1595) //
guõàkarabhadrasya

pårayitvà9rthinàm à÷àü priyaü kçtvà dviùàm api  /
pàraü gatvà ÷rutaughasya dhanyà vanam upàsate  // VidSrk_48.3 *(1596) //

te tãkùõadurjananikàra÷arair na bhinnà dhãràs ta eva ÷amasaukhyabhujas ta eva  /
sãmantinãviùalatàgahanaü vyudasya ye 'vasthitàþ ÷amaphaleùu tapovaneùu  // VidSrk_48.4 *(1597) //

vàso valkalam àstaraþ kisalayàny okas taråõàü talaü
målàni kùataye kùudhàü girinadãtoyaü tçùàü ÷àntaye  /
krãóà mugdhamçgair vayàüsi suhçdo naktaü pradãpaþ ÷a÷ã
svàdhãne 'pi vane tathà9pi kçpaõà yàcanta ity adbhutam  // VidSrk_48.5 *(1598) //

gataþ kàlo yatra priyasakhi mayi premakuñilaþ kañàkùaþ kàlindãlaghulaharivçttiþ prabhavati  /
idànãm asmàkaü jañharakamañhãpçùñhakañhinà manovçttis tat kiü vyasanini mudhai9va kùapayasi  // VidSrk_48.6 *(1599) //

màtar jare maraõam antikam ànayantyà9py antas tvayà vayam amã paritoùitàþ smaþ  /
nànàsukhavyasanabhaïguraparvapårvaü dhig yauvanaü yad apanãya tavà7vatàraþ  // VidSrk_48.7 *(1600) //

ekaü và kupitapriyàpraõayinãü kçtvà manonirvçtiü tiùñhàmo nijacàrupãvarakucakrãóàrasàsvàdane  /
anyad và surasindhusaikatatañãdarbhàùñakasrastarasthàne brahmapadaü samàhitadhiyo dhyàyanta evà8smahe  // VidSrk_48.8 *(1601) //
j¤ànànantasya

yad vaktraü muhur ãkùase na dhaninàü bråùe na càñuü mçùà
nai7ùàü garvagiraþ ÷çõoùi na punaþ pratyà÷ayà dhàvasi  /
kàle bàlatçõàni khàdasi sukhaü nidrà9si nidràgame
tan me bråhi kuraïga kutra bhavatà kiü nàma taptaü tapaþ  // VidSrk_48.9 *(1602) //

kvacid vãõàgoùñhã kvacid amçtakãrõàþ kavigiraþ
kvacid vyàdhikle÷aþ kvacid api viyoga÷ ca suhçdàm  /
iti dhyàtvà hçùyan kùaõam atha vighårõan kùaõam aho
na jàne saüsàraþ kim amçtamayaþ kiü viùamayaþ  // VidSrk_48.10 *(1603) //

àtmaj¤ànavivekanirmaladhiyaþ kurvanty aho duùkaraü
yan mu¤canty upabhogabhà¤jy api dhanàny ekàntato niþspçhàþ  /
na pràptàni purà na samprati na ca pràptau dçóhapratyayo
và¤chàmàtraparigrahàõy api vayaü tyaktuü na tàni kùamàþ  // VidSrk_48.11 *(1604) //

agre gãtaü sarasakavayaþ pàr÷vayor dàkùiõàtyàþ
pa÷càl lãlàvalayaraõitaü càmaragràhiõãnàm  /
yady etat syàt kuru bhavarase lampañatvaü tadànãü
no cec cetaþ pravi÷a paramabrahmaõi pràrthanai9ùà  // VidSrk_48.12 *(1605) //
utpalaràjasya

àstàü sakaõñakam idaü vasudhàdhipatyaü trailokyaràjyam api deva tçùõàya manye  /
niþ÷aïkasuptahariõãkulasaükulàsu cetaþ paraü valati ÷ailavanasthalãùu  // VidSrk_48.13 *(1606) //

dadati tàvad amã viùayàþ sukhaü sphurati yàvad iyaü hçdi måóhatà  /
manasi tattvavidàü tu vivecake kva viùayàþ kva sukhaü kva parigrahaþ  // VidSrk_48.14 *(1607) //

satyaü manoharà ràmàþ satyaü ramyà vibhåtayaþ  /
kiü tu mattàïganàpàïgabhaïgilokaü hi jãvitam  // VidSrk_48.15 *(1608) //

dhig dhik tàn kriminirvi÷eùavapuùaþ sphårjanmahàsiddhayo
niùkandãkçta÷ànti ye 'pi ca tapaþkàràgçheùv àsate  /
taü vidvàüsam iha stumaþ karapuñãbhikùàlpa÷àke 'pi và
mugdhàvaktramçõàlinãmadhuni và yasyà7vi÷eùo rasaþ  // VidSrk_48.16 *(1609) //

bãbhatsà viùayà jugupsitatamaþ kàyo vayo gatvaraü
pràyo bandhubhir adhvanã7va pathikaiþ saïgo viyogàvahaþ  /
hàtavyà7yam asaüstavàya visaraþ saüsàra ityàdikaü
sarvasyai7va hi vàci cetasi punaþ puõyàtmanaþ kasyacit  // VidSrk_48.17 *(1610) //
bhartçhareþ

yadà0sãd aj¤ànaü smaratimirasaüskàrajanitaü tadà dçùñaü nàrãmayam idam a÷eùaü jagad api  /
idànãü tv asmàkaü pañutaravivekà¤janajuùàü samãbhåtà dçùñis tribhuvanam api brahma manute  // VidSrk_48.18 *(1611) //

màtar lakùmi bhajasva kaücid aparaü matkàïkùiõã mà sma bhår
bhogebhyaþ spçhayà0lavas tava va÷àþ kà niþspçhàõàm asi  /
sadyaþsyåtapalà÷apatrapuñikàpàtrãpavitrãkçtair
bhikùàsaktubhir eva samprati vayaü vçttiü samãhàmahe  // VidSrk_48.19 *(1612) //

dharmasyo7tsavavaijayanti mukuñasragveõi gaurãpates
tvàü ratnàkarapatni jahnutanaye bhàgãrathi pràrthaye  /
tvattoyànta÷ilàniùaõõavapuùas tvadvãcibhiþ preïkhatas
tvannàma smaratas tvadarpitadç÷aþ pràõàþ prayasayanti me  // VidSrk_48.20 *(1613) //
vàkkåñasya

taóinmàlàlolaü prativiratidattàndhatamasaü bhavatsaukhyaü hitvà ÷amasukham upàdeyam anagham  /
iti vyaktodgàraü cañulavacasaþ ÷ånyamanaso vayaü vãtavrãóàþ ÷uka iva pañhàmaþ param amã  // VidSrk_48.21 *(1614) //

viùayasaritas tãrõàþ kàmaü rujo 'py avadhãrità viùayavirahaglàniþ ÷àntà gatà malinà9tha dhãþ  /
iti cirasukhapràptaþ kiücinnimãlitalocano vrajati nitaràü tuùñiü puùñaþ ÷ma÷ànagataþ ÷avaþ  // VidSrk_48.22 *(1615) //

kàmaü ÷ãrõapalà÷asaühatikçtàü kanthàü vasàno vane
kuryàm ambubhir apy ayàcitasukhaiþ pràõàvabandhasthitim  /
sàïgaglàni savepitaü sacakitaü sàntarnidàghajvaraü
vaktuü na tv aham utsaheya kçpaõaü dehã7ty avadyaü vacaþ  // VidSrk_48.23 *(1616) //

ava÷yaü yàtara÷ cirataram uùitvà9pi viùayà viyoge ko bhedas tyajati na jano yat svayam imàn  /
vrajantaþ svàtantryàt paramaparitàpàya manasaþ svayaü tyaktvà hy ete ÷amasukham anantaü vidadhati  // VidSrk_48.24 *(1617) //

bhàgyaü naþ kva nu tàdçg alpatapasàü yenà7ñavãmaõóanàþ
syàmaþ kùoõiruho dahaty avirataü yàn eva dàvànalaþ  /
yeùàü dhåmasamåhabaddhavapuùaþ sindhor amã bandhavo
nirvyàjaü paripàlayanti jagatãrambhobhir ambhomucaþ  // VidSrk_48.25 *(1618) //

etat tad vaktram atra kva tad adharamadhu kvà8yàtàs te kañàkùàþ
kvà8làpàþ komalàs te kva sa madanadhanurbhaïguro bhråvilàsaþ  /
itthaü khañvàïgakoñau prakañitada÷anaü ma¤jugu¤jatsamãraü
ràgàndhànàm ivo7ccair upahasitam aho mohajàlaü kapàlam  // VidSrk_48.26 *(1619) //

itthaü bàlà màü praty anavaratam indãvaradalaprabhàcauraü cakùuþ kùipati kim abhipretam anayà  /
gato moho 'smàkaü smarasamarabàõavyatikarajvarajvàlà ÷àntà tad api na varàkã viramati  // VidSrk_48.27 *(1620) //

÷i÷utvaü tàruõyaü tadanu ca dadhànàþ pariõatiü gatàþ pàü÷ukrãóàü viùayaparipàñãm upa÷amam  /
lasanto 'ïke màtuþ kuvalayadç÷àü puõyasaritàü pibanti svacchandaü stanam adharam ambhaþ sukçtinaþ  // VidSrk_48.28 *(1621) //

vahati nikañe kàlasrotaþ samastabhayàvahaü divasarajanãkulacchedaiþ patadbhir anàratam  /
iha hi patatàü nà7sty àlambo na và9pi nivartanaü tad api mahatàü ko 'yaü moho yad evam anàkulàþ  // VidSrk_48.29 *(1622) //

bhàryà me putro me dravyaü sakalaü ca bandhuvargo me  /
iti me me kurvantaü pa÷um iva baddhvà nayati kàlaþ  // VidSrk_48.30 *(1623) //

di÷o vàsaþ pàtraü karakuharam eõàþ praõayinaþ
samàdhànaü nidrà ÷ayanam avanã målam a÷anam  /
kadai9tat sampårõaü mama hçdayavçtter abhimataü
bhaviùyaty atyugraü paramaparitoùopacitaye  // VidSrk_48.31 *(1624) //

÷aradambudharacchàyàgatvaryo yauvana÷riyaþ  /
àpàtaramyà viùayàþ paryantaparitàpinaþ  // VidSrk_48.32 *(1625) //

kuraïgàþ kalyàõaü prativiñapam àrogyam añavi
sravanti kùemaü te pulina ku÷alaü bhadram upalàþ  /
ni÷àntàd asvantàt katham api viniùkràntamadhunà
mano 'smàkaü dãrghàm abhilaùati yuùmatparicitim  // VidSrk_48.33 *(1626) //

mannindayà yadi janaþ paritoùam eti nanv aprayatnajanito 'yam anugraho me  /
÷reyàrthino hi puruùàþ paratuùñihetor duþkhàrjitàny api dhanàni parityajanti  // VidSrk_48.34 *(1627) //

krimukulacitaü làlàklinnaü vigandhi jugupsitaü
nirupamarasaprãtyà khàdan naràsthi niràmiùam  /
surapatim api ÷và pàr÷vasthaü sa÷aïkitam ãkùate
gaõayati na hi kùudro lokaþ parigrahaphalgutàm  // VidSrk_48.35 *(1628) //

vivekaþ kiü sa api svarasavalità yatra na kçpà
sa kiü màrgo yasmin na bhavati parànugraharasaþ  /
sa kiü dharmo yatra sphurati na paradrohaviratiþ
÷rutaü kiü tad và syàd upa÷amapadaü yan na nayati  // VidSrk_48.36 *(1629) //

gaïgàtãre himagiri÷ilàbaddhapadmàsanasya
brahmadhyànàbhyasanavidhinà yoganidràü gatasya  /
kiü tair bhàvyaü mama sudivasair yatra te nirvi÷aïkàþ
sampràpsyante jarañhahariõàþ ÷çïgakaõóåvinodam  // VidSrk_48.37 *(1630) //

premõà purà parigçhãtam idaü kuñumbaü cel làlitaü tadanu pàlitam adya yàvat  /
sampraty api stimitavastram ivà7ïgalagnam etaj jihàsur api hàtum anã÷varo 'smi  // VidSrk_48.38 *(1631) //

kùàntaü na kùamayà gçhocitasukhaü tyaktaü na saütoùataþ
soóhà duþsaha÷ãtavàtatapanakle÷à na taptaü tapaþ  /
dhyàtaü vittam aharni÷aü na ca punas tattvàntaraü ÷à÷vataü
tat tat karma kçtaü yad eva munibhis tais taiþ phalair va¤citam  // VidSrk_48.39 *(1632) //

bhikùà÷anaü bhavanam àyatanaikade÷aþ ÷ayyà bhuvaþ parijano nijadehabhàraþ  /
vàsa÷ ca kãrõapañakhaõóanibaddhakanthà hà hà tathà9pi viùayàn na jahàti cetaþ  // VidSrk_48.40 *(1633) //

retaþ÷oõitayor iyaü pariõatir yad varùma tac cà7bhavan
mçtyor àmiùam àspadaü guru÷ucàü rogasya vi÷ràmabhåþ  /
jànann apy ava÷ã vivekavirahàn majjann avidyàmbudhau
÷çïgàrãyati putrakàmyati bata kùetrãyati strãyati  // VidSrk_48.41 *(1634) //

yadà pårvaü nà8sãd upari ca yadà nai7va bhavità 
tadà madhyàvasthàtanuparicayo bhåtanicayaþ  /
ataþ saüyoge 'smin paravati viyoge ca sahaje
kimàdhàraþ premà kimadhikaraõàþ santu ca ÷ucaþ  // VidSrk_48.42 *(1635) //
bhartçhareþ

gomàyavaþ ÷akunaya÷ ca ÷unàü gaõo 'yaü lumpanti kãñakçmayaþ paritas tathai9va  /
svàü sampadaü sakalasattvakçtopakàràn no dçùñavàn yad asi tac chava va¤cito 'si  // VidSrk_48.43 *(1636) //
ke÷añasya

dhårtair indriyanàmabhiþ praõayitàm àpàdayadbhiþ svayaü
sambhoktuü viùayànayaü kila pumàn saukhyà÷ayà va¤citaþ  /
taiþ ÷eùe kçtakçtyatàm upagatair audàsyam àlambitaü
sampraty eùa vidher niyogava÷agaþ karmàntarair badhyate  // VidSrk_48.44 *(1637) //
da÷arathasya

\Colo iti ÷àntivrajyà

tataþ saükãrõavrajyà|| 49

tuùàra÷ailà¤jana÷ailakalpayor abhedabhàg ã÷varavi÷varåpayoþ  /
÷aratpayodasthasitàrdhatàrakàpathapratispàrdhi vapur dhinotu vaþ  // VidSrk_49.1 *(1638) //

yad baddhordhvajañaü yad asthimukuñaü yac candramandàrayor dhatte dhàma ca dàma ca smitalasatkundendranãla÷riyoþ  /
yat khañvàïgarathàïgasaïgavikañaü ÷rãkaõñhavaikuõñhayor vande nandimahokùatàrkùyapariùannànàïkam ekaü vapuþ  // VidSrk_49.2 *(1639) //

mà garvam udvaha kapolatale cakàsti kàntasvahastalikhità mama ma¤jarã9ti  /
anyà9pi kiü na sakhi bhàjanam ãdç÷ànàü vairã na ced bhavati vepathur antaràyaþ  // VidSrk_49.3 *(1640) //

cetaþ kàtaratàü vimu¤ca jhañiti svàsthyaü samàlambyatàü
pràptà9sau smaramàrgaõavraõaparitràõauùadhiþ preyasã  /
yasyàþ ÷vàsasamãrasaurabhapatadbhçïgàvalãvàraõakrãóàpàõividhåtikaïkaõajhaõatkàro muhur mårchati  // VidSrk_49.4 *(1641) //

kathàbhir de÷ànàü katham api ca kàlena bahunà samàyàte kànte sakhi rajanir ardhaü gatavatã  /
tato yàval lãlàpraõayakupità9smi prakupità sapatnã9va pràcã dig iyam abhavat tàvad aruõà  // VidSrk_49.5 *(1642) //

vitatakare 'py anuràgiõi mitre koùaü sadai9va mudrayataþ  /
ucitànabhij¤akairava kairavahasitaü na te caritam  // VidSrk_49.6 *(1643) //

pçthukàrtasvarapàtraü bhåùitaniþ÷eùaparijanaü deva  /
vilasatkareõugahanaü samprati samam àvayor bhavanam  // VidSrk_49.7 *(1644) //

gurur api galati vivekaþ skhalati ca cittaü vina÷yati praj¤à  /
patati puruùasya dhairyaü viùayaviùàghårõite manasi  // VidSrk_49.8 *(1645) //

ràjani vidvanmadhye varasuratasamàgame varastrãõàm  /
sàdhvasadåùitahçdayo vàkpañur api kàtarãbhavati  // VidSrk_49.9 *(1646) //

kiü÷uke kiü ÷ukaþ kuryàt phalite 'pi bubhukùitaþ  /
adàtari samçddhe 'pi kiü kuryur anujãvinaþ  // VidSrk_49.10 *(1647) //

aham iha sthitavaty api tàvakã tvam api tatra vasann api màmakaþ  /
hçdayasaügatam eva susaügataü na tanusaügatam àrya susaügatam  // VidSrk_49.11 *(1648) //

dyàm àlokayatàü kalàþ kalayatàü chàyàþ samàcinvatàü kle÷aþ kevalam aïgulãr dalayatàü mauhårtikànàm ayam  /
dhanyà sà rajanã tad eva sudinaü puõyaþ sa eva kùaõo yatrà7j¤àtacara÷ ciràn nayanayoþ sãmànam eti priyaþ  // VidSrk_49.12 *(1649) //

teùàü tvaü nidhir àgasàm asahanà mànonnatà sà9py ato gantavyaü bhavayà na tad gçham iti tvaü vàryase yàsi cet  /
gàóhaü mekhalayà balàn niyamitaþ karõotpalais tàóitaþ kùiptaþ pàdatale tadeka÷araõo manye ciraü sthàsyasi  // VidSrk_49.13 *(1650) //

jàne sà9sahanà  sa cà7ham apakçn mayy aïgaõasthe punas tasyàþ sambhavità sa sàdhvasabharaþ ko 'pi prakopàpahaþ  /
yatro7dyatpulakaiþ prakampavikalair aïgaiþ kva karõotpalaü kutrà8tmà kva ca mekhale9ti galati pràyaþ sa mànagrahaþ  // VidSrk_49.14 *(1651) //
turuùkaràjabhojadevayoþ

jàtànantaram eva yasya madhuràü mårti÷riyaü pa÷yataþ
sadyaþputramahotsavàgatavadhåvargasya ÷çïgàriõaþ  /
unnãyà7nyayuvàsyakàlimakarãü tàruõyaramyàm imàü
dhanyaü janma sahà7munai9kasamayaü na pràpya taptaü hçdà  // VidSrk_49.15 *(1652) //
vallaõasya

sãtkàraü ÷ikùayati vraõayaty adharaü tanoti romà¤cam  /
nàgarakaþ kim u milito na hi na hi sakhi haimanaþ pavanaþ  // VidSrk_49.16 *(1653) //

savrãóàrdhanirãkùaõaü yad ubhayor yad dåtikàpreùaõaü
vàdya ÷vo bhavità samàgama iti prãtyà pramoda÷ ca yaþ  /
pràpte cai7va samàgame sarabhasaü yac cumbanàliïganàny
etat kàmaphalaü tad eva surataü ÷eùaþ pa÷ånàm iva  // VidSrk_49.17 *(1654) //

pa÷yo7da¤cad avà¤cad a¤citavapuþ pa÷càrdhapårvàrdhabhàk
stabdhottànitapçùñhaniùñhitamanàgbhugnàgralàïgålabhçt  /
daüùñràkoñivisaükañàsyakuharaþ kurvan sañàm utkañàm
utkarõaþ kurute kramaü karipatau kråràkçtiþ ke÷arã  // VidSrk_49.18 *(1655) //

ete mekalakanyakàpraõayinaþ pàtàlamålaspç÷aþ
saütràsaü janayanti vindhyabhidurà vàràü pravàhàþ puraþ  /
lãlonmålitanartitapratihatavyàvartitapreritatyaktasvãkçtanihnutapracalitaproddhåtatãradrumàþ  // VidSrk_49.19 *(1656) //

vàtaiþ ÷ãkarabandhubhiþ ÷rutisukhair haüsàvalãnisvanaiþ
protphullaiþ kamalaiþ payobhir amalair nãtvà jagan nirvçtim  /
pa÷càt kùãõadhanàü bahirnijada÷àü dçùñvà mçõàlacchalàd
arthibhyaþ pradadau navenduvi÷adàny asthãni padmàkaraþ  // VidSrk_49.20 *(1657) //

vidyate sa na hi ka÷cid upàyaþ sarvalokaparitoùakaro yaþ  /
sarvathà svahitam àcaraõãyaü kiü kariùyati jano bahujalpaþ  // VidSrk_49.21 *(1658) //

càpasyai7va paraü koñivibhavatvaü viràjate  /
yasmàl labhante lakùàõi nirguõà api màrgaõàþ  // VidSrk_49.22 *(1659) //

kçtvà9pi koùapànaü bhramarayuvà purata eva kamalinyàþ  /
abhilaùati bakulakalikàü madhulihi maline kutaþ satyam  // VidSrk_49.23 *(1660) //

gràme 'smin pathikàya nai7va vasatiþ pànthà9dhunà dãyate
ràtràv atra vivàhamaõóapatale pànthaþ prasupto yuvà  /
teno7dgãya khalena garjati ghane smçtvà priyàü yat kçtaü
tenà7dyà7pi karaïkadaõóapatanà÷aïkã janas tiùñhati  // VidSrk_49.24 *(1661) //

àtape dhçtimatà saha vadhvà yàminãvirahiõà vihagena  /
sehire na kiraõà himara÷mer duþkhite manasi sarvam asahyam  // VidSrk_49.25 *(1662) //

unmudrãkçtavi÷vavismayabharais tat tan mahàrghair guõair
durgàdhe hçdayàmbudhau tava bhaven naþ såktigaïgà yadi  /
vi÷va÷vitramataïginãghanarasasyandiny amandadhvanir
gaïgàsàgarasaügamaþ punar ivà7pårvaþ samunmãlati  // VidSrk_49.26 *(1663) //

etan mandavipakvatindukaphala÷yàmodaràpàõóurapràntaü hanta pulindasundarakaraspar÷akùamaü lakùyate  /
tatphalãpatiputri ku¤jarakulaü jãvàbhayàbhyarthanàdãnaü tvàm anunàthate kucayugaü patràü÷ukair mà pidhàþ  // VidSrk_49.27 *(1664) //

hriyà sarvasyà7sau harati vidità9smã7ti vadanaü dvayor dçùñvà0làpaü kalayati kathàm àtmaviùayàm  /
sakhãùu smeràsu prakañayati vailakùyam adhikaü priyà pràyeõà8ste hçdayanihità0taïkavidhurà  // VidSrk_49.28 *(1665) //

guõavad aguõavad và kurvatà karmajàtaü pariõatir avadhàryà yatnataþ paõóitena  /
atirabhasakçtànàü karmaõàm à vipatter bhavati hçdayadàhã ÷alyatulyo vipàkaþ  // VidSrk_49.29 *(1666) //

varùàþ kardamahetavaþ pratidinaü tàpasya målaü ÷arad dhemante jaóatà tathai9va ÷i÷ire 'py àyàsyate vàyunà  /
cittonmàdakaro vasantasamayo grãùmo 'pi caõóàtapaþ kàlaþ kàla iti prahçùyati janaþ kàlasya kà ramyatà  // VidSrk_49.30 *(1667) //

dçùñirodhakaraü yånàü yauvanaprabhavaü tamaþ  /
aratnàlokasaühàryam avàryaü såryara÷mibhiþ  // VidSrk_49.31 *(1668) //

àpàtamàtrarasike sarasãruhasya kiü bãjam arpayitum icchasi vàpikàyàm  /
kàlaþ kalir jagad idaü na kçtaj¤am aj¤e sthitvà haniùyati tavai7va mukhasya ÷obhàm  // VidSrk_49.32 *(1669) //

apriyàõy api kurvàõo yaþ priyaþ priya eva sa   /
dagdhamandirasàre 'pi kasya vahnàv anàdaraþ  // VidSrk_49.33 *(1670) //

ayaü kàõaþ ÷ukro viùamacaraõaþ såryatanayaþ kùatàïgo 'yaü ràhur vikalamahimà ÷ãtakiraõaþ  /
ajànànas teùàm api niyatakarma svakaphalaü grahagràmagrastà vayam iti jano 'yaü pralapati  // VidSrk_49.34 *(1671) //

kanakabhåùaõasaügrahaõocito yadi maõis trapuõi pratibadhyate  /
na sa virauti na cà7pi palàyate bhavati yojayitur vacanãyatà  // VidSrk_49.35 *(1672) //

namasyàmo devàn nanu hatavidhes te 'pi va÷agà
vidhir vandyaþ sa api pratiniyatakarmaikaphaladaþ  /
phalaü karmàyattaü yadi kim aparaiþ kiü ca vidhinà
namaþ satkarmabhyo vidhir api na yebhyaþ prabhavati  // VidSrk_49.36 *(1673) //

yadà vigçhõàti tadà hataü ya÷aþ karoti maitrãm atha dåùità guõàþ  /
sthitaþ samãkùyo7bhayatà parãkùakaþ karoty avaj¤opahataü pçthagjanam  // VidSrk_49.37 *(1674) //

tçùõe devi namas tubhyaü kçtakçtyà9si sàmpratam  /
anantanàma yad råpaü tat tvayà vàmanãkçtam  // VidSrk_49.38 *(1675) //

purà yàtàþ kecit tadanu calitàþ kecid apare viùàdaþ ko 'smàkaü na hi na vayam apy atra gaminaþ  /
manaþkhedas tv evaü katham akçtasaüketavidhayo mahàmàrge 'smin no nayanapatham eùyanti suhçdaþ  // VidSrk_49.39 *(1676) //

sanmàrge tàvad àste prabhavati puruùas tàvad eve7ndriyàõàü lajjàü tàvad vidhatte vinayam api samàlambate tàvad eva  /
bhråcàpàkçùñamuktàþ ÷ravaõapathagatà nãlapakùmàõa ete yàval lãlàvatãnàü na hçdi dhçtimuùo dçùñibàõàþ patanti  // VidSrk_49.40 *(1677) //

adhvanyasya vadhår viyogavidhurà bhartuþ smarantã yadi pràõàn ujjhati kasya tan mahad aho saüjàyate kilbiùam  /
ity evaü pathikaþ karoti hçdaye yàvat taror mårdhani prodghuùñaü parapuùñayà tava tave7ty uccair vaco 'neka÷aþ  // VidSrk_49.41 *(1678) //

adràkùãd apanidrakorakabharavyànamravallãskhaladdhålãdurdinasåditàmbaram asaå7dyànam urvãpatiþ  /
àsthànãbhavanaü vasantançpater devasya cetobhuvaþ satràgàram anuttaraü madhulihàm ekaü prapàmaõóapam  // VidSrk_49.42 *(1679) //

madanajvaram apanetuü kuru samprati satatam auùadhadvitayam  /
bàlàdharamadhupànaü kucapãóanamuùñiyogaü ca  // VidSrk_49.43 *(1680) //

upacàravidhij¤o 'pi nirdhanaþ kiü kariùyati  /
niraïku÷a ivà8råóho mattadviradamårdhani  // VidSrk_49.44 *(1681) //

kasyà nàma kim atra nà7sti viditaü yad vãkùyamàõo 'py ayaü
loko måka ivà7sti màü prati punaþ sarvo janas tapyate  /
÷akyaü dar÷ayituü na pågaphalavat kçtvà dvidhe9daü vapur
yat satyaü sakhi vãkùitaþ khalu mayà nånaü caturthyàþ ÷a÷ã  // VidSrk_49.45 *(1682) //

khuràghàtaiþ ÷çïgaiþ pratidinam alaü hanti pathikàn
bhç÷aü ÷asyotsàdaiþ sakalanagaràkhyàtapañimà  /
yugaü nai7va skandhe vahati nitaràü yàti dharaõãü
varaü ÷ånyà ÷àlà na ca punar ayaü duùñavçùabhaþ  // VidSrk_49.46 *(1683) //

pårotpãóe taóàgasya parãvàhaþ pratikriyà  /
÷okakùobhe ca hçdayaü pralàpair avadhàryate  // VidSrk_49.47 *(1684) //

dhik candanaü kai9va sudhà varàkã kim indunà hàritam abjakandaiþ  /
na vedmi tad vastu yad atra loke sutàïgadhåler upamànapàtram  // VidSrk_49.48 *(1685) //

yauvanaü calam apàyi ÷arãraü gatvaraü vasu vimç÷ya vi÷iùñaþ  /
nà7nyajanmagatatiktavipàkaü dçùñasaukhyam api karma vidhatte  // VidSrk_49.49 *(1686) //

adho 'dhaþ pa÷yataþ kasya mahimà no7pajàyate  /
upary upari pa÷yantaþ sarva eva daridrati  // VidSrk_49.50 *(1687) //

timiram idam indubimbàt påtir gandho 'yam amburahakoùàt  /
ninditam abhijàtamukhàd yad alãkaü vacanam uccarati  // VidSrk_49.51 *(1688) //

yo nãvàratçõàgramuùñikabalaiþ saüvardhitaþ ÷ai÷ave
pãtaü yena sarojinãdalapuñe homàva÷iùñaü payaþ  /
taddànàsavapànamattamadhupavyàlolagaõóaü gajaü
sotkaõñhaü sabhayaü ca pa÷yati ÷anair dåre sthitas tàpasaþ  // VidSrk_49.52 *(1689) //

pàõipreïkhaõato vi÷ãrõa÷irasaþ svedàvarugõa÷riyas
tà ity àkçtile÷ato manasi naþ kiücit pratãtiü gatàþ  /
vaicitryàt punar uktalà¤chanabhçtaþ khaõóena vàkyena và
vyàkùepaü kathayanti pakùmaladç÷o lekhàkùara÷reõayaþ  // VidSrk_49.53 *(1690) //

tàóãdalaü yad akañhoram idaü yad atra mudrà stanàïkaghanacandanapaïkamårtiþ  /
yad bandhanaü bisalatàtanutantava÷ ca kasyà÷cid eùà galitas tadanaïgalekhaþ  // VidSrk_49.54 *(1691) //

mçõàlam etad valayãkçtaü tayà tadãya evai7ùa vataüsapallavaþ  /
idaü ca tasyàþ kadalãdalàü÷ukaü yad atra saükrànta iva smarajvaraþ  // VidSrk_49.55 *(1692) //
ràja÷ekharasyà7mã

madhur màso ramyo vipinam ajanaü tvaü ca taruõã 
sphuratkàmàve÷e vayasi vayam apy àhitabharàþ  /
vrajatv ambà mugdhe kùaõam iha vilambasva yadi và
sphuñas tàvaj jàtaþ pi÷unavacasàm eùa viùayaþ  // VidSrk_49.56 *(1693) //
vallaõasya

munãndor vàgbinduþ pravitatasudhàpåraparamo
na cec cintàpàtre milati katham apy asya manasaþ  /
kutaþ pràpya prãtiü tuhinagirigarbhasthitijuùo 'py asahyaþ sahyeta priyavirahadàhavyatikaraþ  // VidSrk_49.57 *(1694) //
dharmakãrteþ

sarvasyai7va hi lokasya bahumànaü yad àtmani  /
viùõor màyàsahasrasya iyam ekà garãyasã  // VidSrk_49.58 *(1695) //

kç÷aþ kàõaþ kha¤jaþ ÷ravaõavikalaþ puccharahitaþ
kùudhàkùàmo jãrõaþ piñharakakapàlàrpitagalaþ  /
vraõaiþ påyaklinnaiþ krimikulacitair àcitatanuþ
÷unãm abhyeti ÷và hatam api nihanty eva madanaþ  // VidSrk_49.59 *(1696) //

taranto dç÷yante bahava iha gambhãrasarasi svasàràbhyàm àbhyàü hçdi vidadhataþ kautuka÷atam  /
pravi÷yà7ntarlãnaü kim api suvivecyo7ddharati ya÷ ciraü ruddha÷vàsaþ sa khalu punar eteùu viralaþ  // VidSrk_49.60 *(1697) //
paõóitaj¤àna÷riyaþ

\Colo iti saükãrõavrajyà

tataþ kavistutivrajyà

subandhau bhaktir naþ ka iha raghukàre na ramate dhçtir dàkùãputre harati haricandro 'pi hçdayam  /
vi÷uddhoktiþ ÷åraþ prakçtisubhagà bhàravagiras tathà9py antarmodaü kam api bhavabhåtir vitanute  // VidSrk_50.1 *(1698) //

tàtaþ sçùñim apårvavastuviùayàm eko 'tra nirvyåóhavàn niùõàtaþ kaviku¤jarendracarite màrge giràü vàguraþ  /
revàvindhyapulãndrapàmaravadhåjha¤jhànilapreùitapràye 'rthe vacanàni pallavayituü jànàti yoge÷varaþ  // VidSrk_50.2 *(1699) //
abhinandasya

pàtuü karõarasàyanaü racayituü vàcaþ satàü saümatàü
vyutpattiü paramàm avàptum avadhiü labdhuü rasasrotasaþ  /
bhoktuü svàduphalaü ca jãvitataror yady asti te kautukaü
tad bhràtaþ ÷çõu ràja÷ekharakaveþ såktãþ sudhàsyandinãþ  // VidSrk_50.3 *(1700) //
÷aükaravarmaõaþ

devãü vàcam upàsate hi bahavaþ sàraü tu sàrasvataü
jànãte nitaràm asau gurukulakliùño muràriþ kaviþ  /
abdhir laïghita eva vànarabhañaiþ kiü tv asya gambhãratàm
àpàtàlavilagnapãvaravapur jànàti manthàcalaþ  // VidSrk_50.4 *(1701) //

tat tàdçg ujjvalakakutsthakulapra÷astisaurabhyanirbharagabhãramanoharàõi  /
vàlmãkivàgamçtakåpanipàtalakùmãm etàni bibhrati muràrikaver vacàüsi  // VidSrk_50.5 *(1702) //
muràrer etau

dhig dhik tàn samayàn pari÷ramarujo dhik tà giro niùphalà
yatrà7mår na bhavanti vallaõaguõotkhàtàmçtaprãtayaþ  /
romõàü nçtyabhuvo vilocanapayaþpåràbdhicandrodayàþ
sàhityapratigaõóagarvagalanaglànikriyàhetavaþ  // VidSrk_50.6 *(1703) //

uttànollapitapratàritanava÷rotraiþ kathaü bhàvyatàü
vàkpratyaü÷anive÷itàkhilajagattattvà kavãnàü kalà  /
rathyàgartavigàhanàdbhutakçtair gàhyaþ kva ratnàkaro
yasyà7ntaþ÷apharàvamànanañatãmajjadgirãndràþ ÷riyaþ  // VidSrk_50.7 *(1704) //

anudghuùñaþ ÷abdair atha ca ghañanàtaþ sphuñarasaþ
padànàm arthàtmà ramayati na tå7ttànitarasaþ  /
yathà kiücit kiücit pavanacalacãnàü÷ukatayà
stanàbhogaþ strãõàü harati na tatho9nmudritatanuþ  // VidSrk_50.8 *(1705) //
vallaõasyai7te

astaügatabhàraviravi kàlava÷àt kàlidàsavidhuvidhuram  /
nirvàõabàõadãpaü jagad idam adyoti ratnena  // VidSrk_50.9 *(1706) //

jànakãharaõaü kartuü raghuvaü÷e puraþsthite  /
kaviþ kumàradàso và ràvaõo và yadi kùamaþ  // VidSrk_50.10 *(1707) //

÷abdàs te na tathàvidhàþ pathi dhiyàü lokasya ye nà8sate
nà7rthàtmà9pi sa ko 'pi dhàvati giràü bhåpàlamàrge na yaþ  /
asty anyas tu sa saünive÷a÷i÷iraþ ÷abdàrthayoþ saügamo
yenà7mã svava÷ena dagdhakavayo mathnanti cetàüsi naþ  // VidSrk_50.11 *(1708) //

jayati kavikaõñhaharaþ ÷rãraghukàraþ prameyakedàre  /
yanmatidàtravilåne ÷ilo¤cham iva kurvate kavayaþ  // VidSrk_50.12 *(1709) //

kavãnàm agalad darpo nånaü vàsavadattayà  /
÷aktye9va pàõóuputràõàü gatayà karõagocaram  // VidSrk_50.13 *(1710) //

kãrtiþ pravarasenasya prayàtà kusumojjvalà  /
samudrasya paraü pàraü kapisene7va setunà  // VidSrk_50.14 *(1711) //

santi ÷vàna ivà7saükhyà jàtibhàjo gçhe gçhe  /
utpàdakà na bahavaþ kavayaþ ÷arabhà iva  // VidSrk_50.15 *(1712) //
bàõasyà7mã

kavayaþ kàlidàsàdyàþ kavayo vayam apy amã  /
parvate paramàõau ca vastutvam ubhayor api  // VidSrk_50.16 *(1713) //

saujanyàïkurakanda sundarakathàsarvasva sãmantinãcittàkarùaõamantra manmathasaritkallola vàgvallabha  /
saubhàgyaikanive÷a pe÷alagiràm àdhàra dhairyàmbudhe dharmàdridruma ràja÷ekhara sakhe dçùño 'si yàmo vayam  // VidSrk_50.17 *(1714) //

yad etad vàgarthavyatikaramayaü kiücid amçtaü
pramodaprasyandaiþ sahçdayamanàüsi snapayati  /
idaü kàvyaü tattvaü sphurati tu yad atrà7õu paramaü
tad antarbuddhãnàü sphuñam atha ca vàcàm aviùayaþ  // VidSrk_50.18 *(1715) //

suvarõàlaükàrà prakañitarasà÷leùanipuõà
sphuradvaidarbhoktir lalitapadabandhakramagatiþ  /
lasadbhåyobhàvà mçdur api vimardocitatanuþ
kavãndra tvadvàõã harati hariõàkùã9va hçdayam  // VidSrk_50.19 *(1716) //

ambà yena sarasvatã sutavatã tasyà7rpayantã rasàn
nànàcàñumukhã sa durlaóitavàn khelàbhir ucchçïkhalaþ  /
jihvàdurvyasanair upadravarujaþ kurvanti ye duþsutàs
tàn dçùñvà9rtham itas tato nikhanati svaü niþsvam àtanvatã  // VidSrk_50.20 *(1717) //
vallaõasya

aviditaguõà9pi satkavibhaõitiþ karõeùu vamati madhudhàràm  /
anadhigataparimalà9pi hi harati dç÷aü màlatãmàlà  // VidSrk_50.21 *(1718) //
subandhoþ

babhåva valmãkabhavaþ purà kavis tataþ prapede bhuvi bhartçmeñhatàm  /
punaþ sthito yo bhavabhåtirekhayà sa vartate samprati ràja÷ekharaþ  // VidSrk_50.22 *(1719) //

ucchvàso 'pi na niryàti bàõe hçdayavartini  /
kiü punar vikañàño7papadabandhà sarasvatã  // VidSrk_50.23 *(1720) //

yallagnaü hçdi puüsàü bhåyo bhåyaþ ÷iro na ghårõayati  /
tad api kaveþ kim u kàvyaü kàõóo và dhanvinàü kim asau  // VidSrk_50.24 *(1721) //
tàmarasasya

kathaücit kàlidàsasya kàlena bahunà mayà  /
avagàóhe9va gambhãramasçõaughà sarasvatã  // VidSrk_50.25 *(1722) //

ka÷cid vàcaü racayitum alaü ÷rotum evà7paras tàü
kalyàõã te matur ubhayato vismayaü nas tanoti  /
na hy ekasminn ati÷ayavatàü saünipàto guõànàm
ekaþ såte kanakam upalas tatparãkùàkùamo 'nyaþ  // VidSrk_50.26 *(1723) //
kàlidàsya|| 
% NB Ingalls points out that the attribution to Kàlidàsa is based
% on a misunderstanding of the remarks with which Ràja÷ekhara
% precedes his citation of the verse in the Kàvyamãmàüsà.

prayogavyutpattau pratipadavi÷eùàrthakathane prasattau gàmbhãrye rasavati ca vàkyàrthaghañane  /
agamyàyàm anyair di÷i pariõate÷ cà7rthavacasor mataü ced asmàkaü kavir amarasiüho vijayate  // VidSrk_50.27 *(1724) //
ֈlikasya

iyaü gaur uddàmà tava nibióabandhà9pi hi kathaü
na vaidarbhàd anyat spç÷ati sulabhatve 'pi hi katham  /
avandhyà ca khyàtà bhuvi katham agamyà kavivçùaiþ
kathaü và pãyåùaü sravati bahu dugdhà9pi bahubhiþ  // VidSrk_50.28 *(1725) //
÷abdàrõavasya

÷ailair bandhayati sma vànarahçtair vàlmãkir ambhonidhiü
vyàsaþ pàrtha÷arais tathà9pi na tayor atyuktir udbhàvyate  /
vàgarthau ca tulàdhçtàv iva tathà9py asmin nibandhàn ayaü
loko dåùayati prasàritamukhas tubhyaü pratiùñhe namaþ  // VidSrk_50.29 *(1726) //
dharmakãrteþ

hà kaùñaü kavicakramaulimaõinà dakùeõa yan ne8kùitaþ
÷rãmàn utpalaràjadevançpatir vidyàvadhåvallabhaþ  /
tasyà7py arthijanaikarohaõagirer lakùmãr vçthai9và7bhavad
dakùasyà7sya na yena sundaragiraþ karõàvataüsãkçtàþ  // VidSrk_50.30 *(1727) //
dakùasya

yasya yathà vij¤ànaü tàdçk tasye7ha hçdayasadbhàvaþ  /
unmãlati kavipuïgavacane ca puràõapuruùe ca  // VidSrk_50.31 *(1728) //

vahati na puraþ ka÷cit pa÷càn na ko 'py anuyàti màü
na ca navapadakùuõõo màrgaþ kathaü nv aham ekakaþ  /
bhavati viditaü pårvavyåóho 'dhunà khilatàü gataþ
sa khalu bahulo vàmaþ panthà mayà sphuñam urjitaþ  // VidSrk_50.32 *(1729) //
dharmakãrtipadànàm

vidyàvadhåm apariõãya kulànuråpàü ÷làghyàü sutàm iva tataþ ÷riyam aprasåya  /
tàü cà7rthine praõayape÷alam apradàya dhik taü manuùyapadam àtmani yaþ prayuïkte  // VidSrk_50.33 *(1730) //
bhartçhareþ

ye nàma kecid iha naþ prathayanty avaj¤àü jànanti te kim api tàn prati nai7ùa yatnaþ  /
utpatsyate tu mama ko 'pi samànadharmà kàlo hy ayaü niravadhir vipulà ca lakùmãþ  // VidSrk_50.34 *(1731) //
ceþ|

nidhànaü vidyànàü kulagçham apàrasya ya÷asaþ
÷uci kùmàpàlànàü sucaritakathàdarpaõatalam  /
kalàsampadratnavratativiñapànàü surataruþ
prakçtyà gambhãraþ kavir iha sa÷abdo vijayate  // VidSrk_50.35 *(1732) //

unnãto bhavabhåtinà pratidinaü bàõe gate yaþ purà
ya÷ cãrõaþ kamalàyudhena suciraü yenà7gamat ke÷añaþ  /
yaþ ÷rãvàkpatiràjapàdarajasàü samparkapåta÷ ciraü
diùñyà ÷làghaguõasya kasyacid asau màrgaþ samunmãlati  // VidSrk_50.36 *(1733) //

paramàdbhutarasadhàmany utsalite jagati vallanàmbhodhau  /
vi÷rànto rasabhàgastimitayati yathà gabhãrimà ko 'pi  // VidSrk_50.37 *(1734) //
vallaõasya

àóhyaràjakçtàrambhair hçdayasthaiþ smçtair api  /
jihvà9ntaþ kçùyamàõe9va na kavitve pragalbhate  // VidSrk_50.38 *(1735) //
bàõasya

vàlmãker mukulãkçtai9va kavità kaþ stotum asty àdaro
vaiyàsàni vacàüsi bhàravigiràü bhåtai9va nirbhartsanà  /
kàvyaü ced avataüsabhåpam abhajad dharmàyaõaü karõayos
tàtaþ kiü bahu varõyate sa bhagavàn vaidarbhagarbhe÷varaþ  // VidSrk_50.39 *(1736) //
dharmà÷okasya

vàmàïgaü pçthulastanastabakitaü yàvad bhavànãpater
lakùmãkaõñhahañhagrahavyasanità yàvac ca doùàõàü hareþ  /
yàvac ca pratisàmasàraõavidhivyagrau karau brahmaõaþ
stheyàsuþ ÷ruti÷uktilehyamadhavas tàvat satàü såktayaþ  // VidSrk_50.40 *(1737) //

kãrtyà samaü tridivavàsam upasthitànàü martyàvatãrõamarutàm api satkavãnàm  /
jagrantha durlabhasubhàùitaratnakoùaü vidyàkaraþ sukçtikaõñhavibhåùaõàya  // VidSrk_50.41 *(1738) //

\Colo iti kavivarõanavrajyà samàptà||

\Colo samàpto 'yaü subhàùitaratnakoùa iti||
\Colo paõóita÷rãbhãmàrjunasomasya||