Mahendravarman I: Mattavilasaprahasana Based on the editions by N.P. Unni 1998 (Nag Publishers) and T.G. Sastri 1917 (Trivandrum Sanskrit Series) Input by Christian Ferstl Variants collated {in pointed brackets} Examples: {... S : ... U} records differences between the ed. Sastri 1917 and Unni 1998 (no misprints recorded) {... : Kha} variant in ms. kha recorded in the ed. Sastri 1917, but not recorded in Unni 1998 (Sastri's siglum K corresponds to siglum A in the ed. Unni 1998; Kha corresponds to B) {... : EF} variants recorded for mss. E and F in the edition Unni 1998) {... E} insertion or addition in ms. E S v.l. indicates a variant reading in a ms. used by Sastri (either Ka or Kha, but not indicated) If not recorded otherwise, the same readings are found in the editions Unni 1998 and Sastri 1917 (typos in Unni's ed. are not recorded). (...) = stage direction [...] = Sanskrit chÃyà {...} = variant reading (1) etc. = end note Verses have been devided into four pÃdas each, one pÃda per line. #<...># = BOLD for verses %<...>% = ITALICS for dramatis personae ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ // ÓrÅ÷ // mattavilÃsaprahasanaæ ÓrÅmahendravikramavarmapraïÅtam / - - - (nÃndyante tata÷ praviÓati sÆtradhÃra÷ /) %% - ## bho÷ ! samÃsÃdita÷ khalu mayà yavÅyasÅæ bhÃryÃæ adhik­tya samutpannavyalÅkÃyÃæ jye«ÂhÃyÃæ me kuÂumbinyÃæ yuktatara÷ prasÃdanopÃya÷, yac cirasyÃdya vayaæ prek«ÃdhikÃre pari«adà niyuktÃ÷ sma÷ / tad yÃvad enÃm upasarpÃmi / ({parikramya CDEH} nepathyÃbhimukham avalokya) Ãrye ! itas tÃvat / (praviÓya) %% - (saro«am) ayya! kiæ cirassa kÃlassa jovvaïa{guïa : guïïa H}bharamattavilÃsappahasaïaæ (o?daæ)seduæ (2) Ãado si / [Ãrya! kiæ cirasya kÃlasya yauvanaguïabharamattavilÃsaprahasanaæ darÓayitum Ãgato 'si /] %% - yathÃha bhavatÅ / %% - tÃe eva {dÃva : dÃïiæ D} daæsehi, jà tue ramaidavvà / [tayaiva tÃvad darÓaya, yà tvayà ramayitavyà /] %% - tvayà saha darÓayi«yÃmÅti / %% - kiæ tÃe evva ïiutto si / [kiæ tayaiva niyukto 'si /] %% - evam etat / api ca, tatra gatà mahÃntam anugrahaæ lapsyase / %% - tava evva khu edaæ jujjai / [{tavaiva : tathaivaæ G} khalv etad yujyate /] %% - bhavati! kim iva na yujyate / tvatprayogaparito«ità pari«ad anurahÅ«yatÅti / %% - (sahar«am) evaæ / laddho ayyamissÃïaæ pasÃdo / [evam / labdha ÃryamiÓrÃïÃæ prasÃda÷ /] %% - bìham / labdha÷ / %% - jai evaæ, kiæ de piakkhÃïiaæ demi / [yady evaæ, kiæ te {priyÃkhyÃnikaæ : priyÃkhyÃnitakaæ G} dadÃmi /] %% - alaæ priyÃkhyÃnikapunaruktena / {paÓya : kuta÷ E}, ## %% - kiæ dÃïi ayyeïa paujjidavvaæ / [kim idÃnÅm Ãryeïa {prayoktavyam : nÃÂakaæ nÃÂayitavyam G} /] %% - nanu tvayaivÃbhihitaæ mattavilÃsaprahasanam iti / %% - ïÆïaæ {imassiæ : imasmi Unni} pakkhavÃdÅ me kovo, jeïa abhippÃÃïu{rÆvaæ : gadaæ Kha} bhaïÃvida hmi / ayya! kadamo uïa so kavÅ, jo imÃe kidÅe paÃsÅadi / [{nÆnam : Ãm G} asmin pak«apÃtÅ me kopa÷, yenÃbhiprÃyÃnurÆpaæ bhÃïitÃsmi / Ãrya! katama÷ puna÷ sa kavi÷, {yo 'nayà k­tyà prakÃsyate : yenÃnayà k­tyà ÃtmÃnam eva prakÃÓayi«yati G} /] %% - bhavati! ÓrÆyatÃm / {vidita D}pallavakuladharaïimaï¬ala{kula : om. H}parvatasya sarvanayavijitasamastasÃmantamaï¬alasya Ãkhaï¬alasamaparÃkramaÓriya÷ ÓrimahimÃnurÆpadÃnavibhÆtiparibhÆtarÃjarÃjasya ÓrÅsiæhavi«ïuvarmaïa÷ putra÷ Óatru«a¬varganigrahapara÷ parahitaparatantratayà mahÃbhÆtasadharmà mahÃrÃja÷ ÓrÅmahendravikramavarmà nÃma / api ca - ## kiæ ca - #<Ãkare sÆktiratnÃnÃæ yasmin guïagarÅyasÃm / arghanti (3) bahu sÆktÃni satÃæ sÃralaghÆny api // 4 //># %% - kiæ dÃïi ayyeïa vilambÅadi / ïaæ apuruvadÃe turiaæ aïuÂÂhidavvo aaæ paoo / [kim idÃnÅm Ãryeïa vilambyate / nanv apÆrvatayà tvaritam anu«ÂhÃtavyo 'yaæ prayoga÷ /] %% - {ahaæ tu : hanta E} - ## ({nepathye S : naipathye U}) priye! devasome! %% - {(ÓrutvÃ) E} ## (ni«krÃntau /) {sthÃpanà : Ãmukham EH} / (tata÷ praviÓati saparigraha÷ kapÃlÅ /) %% - (k«ÅbatÃæ rÆpayitvÃ) priye! devasome! satyam evaitat - tapasà kÃmarÆpatà prÃpyata iti / yat tvayà paramavratasya vidhivadanu«ÂhÃnenÃnya eva rÆpÃtiÓaya÷ k«aïÃt pratipanna÷ / tava hi - ## %% - bhaavaæ! mattaæ via mattaæ via maæ bhanÃsi / [bhagavan! mattÃm iva mattÃm iva mÃæ bhaïasi /] %% - kim Ãha bhavatÅ / %% - ïa hu ki¤ci bhaïÃmi / [na khalu ki¤cid bhaïÃmi /] %% - kin nu khalu matto 'smi / %% - bhaavaæ! paribbhamai paribbhamai puhuvÅ / puro vadÃmi via / avalamba dÃïi maæ / [bhagavan! paribhramati paribhramati p­thivÅ / pura÷ patÃmÅva / valambasvedÃnÅæ mÃm /] %% - priye! {tathÃstu : tathà D} / (avalambamÃna÷ patanaæ rÆpayitvÃ) priye! somadeve! kiæ tvaæ kupitÃsi, yad avalambitum upasarpato me dÆrÅbhavasi / %% - aho ïu khu Ãadakovà somadevÃ, jà tue sÅseïa païamia aïuïÅamÃïà vi durÅhoi / [aho nu khalv Ãgatakopà somadevÃ, yà tvayà ÓÅr«eïa praïamyÃnunÅyamÃnÃpi dÆrÅbhavati /] %% - nanu tvam evÃsi somadevà / (dhyÃtvÃ) na hi {na hi D}, devasomà / %% - bhaavaæ! ïaæ tahà vallahà somadevÃ, ïÃrhadi mama ïÃmakeïÃbhidhÃduæ / [bhagavan! nanu tathà vallabhà somadevÃ, nÃrhati mama {nÃmakenÃbhidhÃtum : nÃmadheyenÃbhidhÃtum G} /] %% - bhavati! sulabhapadaskhalito me mado 'yaæ {tavÃtrÃparÃddha÷ : tavÃtrÃparÃdhyati EG} / %% - diÂÂhià ïa tuvaæ / [di«Âyà na tvam /] %% - kathaæ madyado«o mÃm evaæ saÇkrÃmayati / bhavatu {bhavatu : om. F} / {aham E} adyaprabh­ti madyani«evaïÃn niv­tto 'smi / %% - bhaavaæ! mà mà mama kÃraïÃdo vadabhaÇgeïa tavo khaï¬eduæ / [{bhagavan! mà mà mama : mà mà evaæ bhagavan mama G} kÃraïÃd vratabhaÇgena tapa÷ khaï¬ayitum /] (pÃdayo÷ patati /) %% - (sahar«am {utthÃpyÃliÇgya : utthÃpyÃli¬ya ca CDE)} {dh­rïa dh­rïa : dh­«ïa dh­«ïa D : dhirïa dhirïa EG} nama÷ ÓivÃya / priye! ## %% - bhaavaæ! ïaæ tahà bhaïidavvaæ / aghante mokkhamaggaæ aïïahà vaïïaanti / [bhagavan! nanu tathà bhaïitavyam / arhanto {mok«amÃrgam anyathà : anyathà mok«amÃrga G (note ambiguous)} varïayanti / ] %% - bhadre! te khalu mithyÃd­«Âaya÷ / kuta÷ - ## %% - santaæ santaæ pÃvaæ / [ÓÃntaæ ÓÃntaæ pÃpam /] %% - ÓÃntaæ ÓÃntaæ pÃpam / na khalu te pÃpà Ãk«epamukhenÃpy abhidhÃtum arhanti, ye brahmacaryakeÓanirloÂana{maladhÃraïa : om. F}bhojanavelÃniyama{malinapaÂa : dikpaÂa D}paridhÃnÃdibhi÷ prÃïina÷ parikleÓayanti / tadidÃnÅæ kutÅrthasaÇkÅrtanopahatÃæ jihvÃæ surayà prak«Ãlayitum icchÃmi / %% - teïa hi aïïaæ {dÃïiæ S : dÃïi U} surÃpaïaæ gcchÃmo / [tena hy anyam idÃnÅæ surÃpÃïaæ gacchÃva÷ /] %% - priye! {tathÃstu / : tathÃstu / käcÅ... (? C)} ({ubhau : om. (C?)} parikrÃmata÷ /) %% - aho tu khalu vimÃnaÓikharaviÓrÃntaghanarasitasandigdham­daÇgaÓabdasya madhusamayanirmÃïamÃt­kÃyamÃïamÃlyÃpaïasya kusumaÓaravijayagho«aïÃyamÃnavarayuvatikäcÅravasya {käcÅpurasya : om. H} parà vibhÆti÷ / api ca - ## %% - bhaavaæ! bhaavadÅ vÃruïÅ via aïavagÅamahurà ka¤cÅ / [bhagavan! bhagavatÅ vÃruïÅvÃnavagÅtamadhurà käcÅ /] %% - priye! paÓya paÓya / e«a surÃpaïo yaj¤avÃÂavibhÆtim anukaroti / {atra hi : tatra E} dhvajastambho yÆpa÷, surà soma÷, Óauï¬Ã ­tvija÷, ca«akÃÓ camasÃ÷, ÓÆlyamÃæsaprabh­taya upadaæÓà havir viÓe«Ã÷, mattavacanÃni yajÆæsi, gÅtÃni sÃmÃni, udaÇkÃ÷ sruvÃ÷, tar«o 'gni÷, surÃpaïÃdhipatir yajamÃna÷ / %% - ahmÃaæ pi ettha bhikkhà ruddabhÃo bhavissadi / [Ãvayor apy atra bhik«Ã {rudrabhÃgo : vibhÃga÷ G} bhavi«yati /] %% - aho darÓanÅyÃni prahata{mardala : maddala CDE}{karaïÃnugatÃni : karaïÃhitÃni F : karaïÃhatÃni C} vividhÃÇgahÃravacanabhrÆvikÃrÃïi ucchritaikahastÃvalambitottarÅyÃïi {vigalita : vigalitÃni E}vasanapratisamÃdhÃnak«aïavi«amitalayÃni vyÃkulitakaïÂhaguïÃni mattavilÃsan­ttÃni / %% - aho rasio khu Ãayyo / [aho rasika÷ khalv ÃcÃrya÷ /] %% - e«Ã bhagavatÅ vÃruïÅ ca«ake«v Ãvarjità pratyÃdeÓo maï¬anÃnÃm, anunaya÷ praïayakupitÃnÃæ, parÃkramo yauvanasya, jÅvitaæ vibhramÃnÃm / kiæ bahunà - ## %% - bhaavaæ! jujjai edaæ / ïa hi loovaÃraïirado loaïÃho loaæ viïÃsedi / [bhagavan! yujyata etat / na hi lokopakÃranirato lokanÃtho lokaæ vinÃÓayati /] (ubhau kapolapaÂahaæ kuruta÷ /) %% - bhavati! bhik«Ãæ dehi / (nepathye) bhaavaæ! esà bhikkhà / pa¬igaïhadu bhaavaæ / [bhagavan! e«Ã bhik«Ã / pratig­hïÃtu {bhagavÃn : om. F : bhavÃn G} /] %% - {e«a : e«a e«a CDE} pratig­hïÃmi / priye! kva me kapÃlam / %% - ahaæ vi ïa pekkhÃmi / [aham api na paÓyÃmi /] %% - (dhyÃtvÃ) Ã, tasminn eva surÃpaïe vism­tam iti tarkayÃmi / bhavatu, pratiniv­tya drak«yÃva÷ / %% - bhaavaæ! adhammo khu eso ÃdarovaïÅdÃe bhikkhÃe appa¬iggaho / kiæ {dÃïi S : dÃïÅ U} karamha / [bhagavan! adharma÷ khalv e«a ÃdaropanÅtÃyà bhik«Ãyà apratigraha÷ / kim idÃnÅæ kurva÷ /] %% - {priye! H} Ãpaddharmaæ pramÃïÅk­tya goÓ­Çgeïa pratig­hyatÃm / %% - bhaavaæ! taha / [bhagavan! tathà /] (pratig­hïÃti /) (ubhau {tathà k­tvà E} parikramyÃvalokayata÷ /) %% - katham ihÃpi na d­Óyate / (vi«Ãdaæ rÆpayitvÃ) bho bho mÃheÓvarÃ÷! mÃheÓvarÃ÷! asmadÅyaæ bhik«ÃbhÃjanam iha bhavadbhi÷ kiæ d­«Âaæ / {(karïan dattvà E)} kim Ãhur bhavanta÷ - na khalu vayaæ pÃÓyÃma iti / hà hato 'smi / bhra«Âaæ me tapa÷ / kenÃham idÃnÅæ kapÃlÅ bhavi«yÃmi / bho÷! ka«Âam / ## (patita÷ Óirastìanaæ rÆpayitvÃ) bhavatu / asti lak«aïamÃtram / na mukto 'smi kapÃli{saæj¤ÃyÃ÷ : saæj¤ayà Kha} / (utti«Âhati /) %% - bhaavaæ! keïa khu gahŬaæ kavÃlaæ / [bhagavan! kena khalu g­hÅtaæ kapÃlam {bhavet G} /] %% - priye! tarkayÃmi ÓÆlyamÃæsagarbhatvÃc chunà và ÓÃkyabhik«unà veti / %% - teïa hi aïïesaïaïimittaæ savvaæ {ka¤cÅuraæ : ka¤cÅpuram CF} paribbhamÃmo / [tena hy anve«aïanimittaæ sarvaæ käcÅpuraæ paribhramÃva÷ /] %% - priye! tathà / (ubhau parikrÃmata÷ /) - - - ({tata÷ praviÓati ÓÃkyabhik«u÷ pÃtrahasta÷ / : om. H(4)}) %<ÁÃkyabhik«u÷>% - aho {uvÃsaassa : uvÃghaassa Ka(5)A(6)} dhaïadÃsaseÂÂhiïo {mahà F}savvÃvÃsamahÃdÃïamahimÃïo, jahiæ mae abhimadavaïïagandharaso macchamaæsappaÃrabahulo aaæ piï¬avÃdo samÃsÃdido / jÃva dÃïi rÃavihÃraæ evva gacchÃmi / (parikramya Ãtmagatam) bho÷! paramakÃruïieïa bhaavadà tahÃgaeïa pÃsÃdesu vÃso, {suvihi(a)sayyesu S : suvihiasayyesu U : suvihidasayyesu C : suvihisayyesu F(7)} pajjaÇkesu saaïaæ, puvvaïhe bhoaïaæ, avaraïhe surasÃïi pÃïaÃïi, {pa¤casuga(ndhavvo?ndhova)hiaæ S : pa¤casugandhavodhiaæ Ka : pa¤casugandhobodhiaæ AF : pa¤casugandhavvo CD} {tambollaæ : tambullaæ CD}, saïhavasaïaparighÃïaæ ti edehi uvadesehi bhikkhusaÇghassa aïuggahaæ karanteïa kiïïu {hu : khu C} itthiÃpariggaho surÃvÃïavihÃïaæ ca ïa diÂÂhaæ / ahava kahaæ savva¤co edaæ ïa pekkhadi / avassaæ edehi duÂÂhabuddhatthavirehi ïirucchÃehi ahmÃïaæ taruïajaïÃnaæ macchareïa pi¬aaputthaesu itthiÃsurÃvÃïa{vihÃïÃïi : vaaïÃïi KhaB} palÃmiÂÂhÃïi tti takkemi / kahiæ ïu hu aviïaÂÂhamÆlapÃÂhaæ samÃsÃdaeaæ / tado sampuïïaæ buddhavaaïaæ loe paÃsaanto saÇghovaÃraæ karissaæ / (parikrÃmati) [{(gandham ÃghrÃya E)} aho upÃsakasya dhanadÃsaÓre«Âhina÷ sarvÃvÃsamahÃdÃnamahimÃ, yasmin mayÃbhimatavarïagandharaso matsyamÃæsaprakÃrabahulo 'yaæ piï¬apÃta÷ samÃsÃdita÷ / yÃvad idÃnÅæ rÃjavihÃram eva gacchÃmi / bho÷! paramakÃruïikena bhagavatà tathÃgatena prÃsÃde«u vÃsa÷, suvihitaÓayye«u paryaÇke«u Óayanaæ, pÆrvÃhïe bhojanam, aparÃhïe surasÃni pÃnakÃni, pa¤ca{sugandhopahitaæ : sugandhodbodhitaæ G} tÃmbÆlaæ, Ólak«ïavasanaparidhÃnam ity etair upadeÓair bhik«usaÇghasyÃnugrahaæ kurvatà khin nu khalu strÅparigraha÷ {surÃpÃnavidhÃnaæ : surÃpÃnaæ G} ca na d­«Âam / atha và kathaæ sarvaj¤a etan na {paÓyati : prek«i«yati G} / avaÓyam etair du«Âabuddhasthavirair nirutsÃhair asmÃkaæ taruïajanÃnÃæ matsareïa piÂakapustake«u strÅsurÃpÃna{vidhÃnÃni : vacanÃni G} parÃm­«ÂÃnÅti tarkayÃmi / kutra nu khalv avina«ÂamÆlapÃÂhaæ samÃsÃdayeyam / tata÷ sampÆrïaæ buddhavacanaæ loke prakÃÓayan saÇghopakÃraæ kari«yÃmi /] %% - bhaavaæ! pekkha pekkha / eso rattapa¬o imassiæ vissatthapurisasampÃde rÃamagge saÇkuidasavvaÇgo ubhayapakkhasa¤cÃridadiÂÂhÅ saÇkidapadavikkhevo {turiaturiaæ S : turiaturio S v.l. : turiaæ U : turio BD} gacchai / [bhagavan! paÓya paÓya / e«a raktapaÂo 'smin viÓvastapuru«a{sampÃte : sa¤cÃre G} rÃjamÃrge saÇkucitasarvÃÇga ubhayapak«asa¤cÃritad­«Âi÷ ÓaÇkitapadavik«epas tvaritatvaritaæ gacchati /] %% - priye! evam etat / api cÃsya haste cÅvarÃnta÷pracchÃditaæ kim apy astÅva / %% - bhaavaæ! teïa hi {olambia : avila S v.l. BCD)} ÃsÃdia jÃnÅmo / [bhagavan! tena hy {avalambyÃsÃdya : avalambitaæ samÃsÃdya G} jÃnÅva÷ /] %% - bhavati! tathà / ({upagamya : ubhÃv anugamya D}) bho bhik«o! ti«Âha / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - ko ïu khu maæ evaæ bhaïÃdi / (niv­tyÃvalokya) ai ayaæ eaævvavÃsÅ duÂÂhakavÃlio / bhodu, imassa surÃvibbhamassa lakkhaæ ïa homi / ({satvaraæ : tvarito KhaBCD} gacchati /) [ko nu khalu mÃm evaæ bhaïati / ayi ayam ekÃmravÃsÅ du«Âa{kÃpÃlika÷ : kapÃlÅ G} / bhavatu, asya surÃvibhramasya lak«yaæ na bhavÃmi /] %% - priye! hanta labdhaæ kapÃlaæ / asya hi maddarÓanajanitabhayÃt tvaraiva cauryasÃk«itvaæ pratipannà / (drutam upagamyÃgrato ruïaddhi / Ã÷ dhÆrtta! {kvedÃnÅæ gami«yasi : om. C} /) %<ÁÃkyabhik«u÷>% - kavÃliÃusa! mà mà evaæ / kiæ edaæ / (Ãtmagatam) aho laliarÆvà uvÃsià / [kÃpÃlikopÃsika! {mà maivam : mà maivaæ vaktum G : om. CF} / kim etat / aho lalitarÆpà upÃsikà /] %% - bho bhik«o! darÓaya {bhavÃn H} tÃvat / yÃvad etat te pÃïau {cÅvarÃnta÷pracchÃditaæ : cÅvarÃntaritaæ C} dra«tum icchÃmi / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - kiæ ettha pekkhidavvaæ / bhikkhÃbhÃaïaæ khu edaæ / [kim atra dra«Âavyam / bhik«ÃbhÃjanaæ khalv etat /] %% - ata eva dra«Âum icchÃmi / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - Ã, usa! mà mà evaæ / pacchaïïaæ khu edaæ ïedavvaæ / [Ã, upÃsaka! mà maivam / pracchannaæ khalv etan netavyam /] %% - nÆnam evamÃdipracchÃdananimittaæ bahucÅvaradhÃraïaæ buddhenopadi«Âam / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - saccaæ edam / [satyam etat /] %% - idaæ {tat : om. DG} {saæv­tasatyam : saæv­Âhaæ satyam G : saæv­taæ paramasatyam D} / paramÃrthasatyaæ Órotum icchÃmi / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - bhodu ettao parihÃso / adikkamadi bhikkhÃvelà / sÃhemi ahaæ / (prati«Âhate /) [bhavatv etÃvÃn parihÃsa÷ / atikrÃmati bhik«Ãvelà / sÃdhayÃmy aham /] %% - {Ã÷ : ha÷ G}, dhÆrtta! kva gami«yasi / dÅyatÃæ me kapÃlam / (cÅvarÃntam {Ãlambate : avalambate CDE} /) %<ÁÃkyabhik«u÷>% - ïamo buddhÃa / [namo buddhÃya /] %% - nama÷ karapaÂÃyeti vaktavyaæ, yena coraÓÃstraæ praïÅtam / athavà kharapaÂÃd apy asminn adhikÃre buddha evÃdhika÷ / kuta÷ - ## %<ÁÃkyabhik«u÷>% - santaæ pÃpaæ santaæ pÃpaæ / [ÓÃntaæ {pÃpaæ : om. G} ÓÃntaæ pÃpaæ /] %% - evaæ suv­ttasya tapasvina÷ katham iva pÃpaæ na ÓÃmyati / %% - bhaavaæ! parissanto via lakkhÅasi / ïa edaæ suhovÃasulahaæ kavÃlaæ / tà edinà gosiÇgeïa suraæ pibia jÃdabalo bhavia imiïà saha vivÃdaæ karehi / [bhagavan! pariÓrÃnta iva lak«yase / naitat sukhopÃyasulabhaæ kapÃlaæ / tad etena goÓ­Çgeïa surÃæ pÅtvà jÃtabalo bhÆtvÃnena saha vivÃdaæ kuru /] %% - tathÃstu / (devasomà {kapÃline : om. C} surÃæ prayacchati /) %% - (pÅtvÃ) priye! tvayÃpi ÓramÃpanoda÷ kartavya÷ / %% - bhaavaæ! taha / (pibati /) [bhagavan! tathà /] %% - ayam asmÃkam apakÃrÅ / saævibhÃgapradhÃna÷ svasiddhÃnta÷ {pramÃïayitavya÷ C} / Óe«am ÃcÃryÃya pradÅyatÃm / %% - jaæ bhaavaæ Ãïavedi / gahïadu bhaavaæ / [yad bhagavÃn Ãj¤Ãpayati / g­÷ïÃtu {bhagavÃn : bhavÃn G} /] %<ÁÃkyabhik«u÷>% - (Ãtmagatam) aho suhovaïado abbhudao / ettao doso - mahÃjaïo pekkhissadi / (prakÃÓam) bhodi / mà mà evaæ / ïa {va¬¬hadi : vaddhai KaA} ahmÃïaæ / (s­kvaïÅ le¬hi /) [aho sukhopanato 'bhyudaya÷ / etÃvÃn {atra khalu e«a G} do«a÷ - mahÃjano drak«yati / bhavati / mà maivam / na vardhate 'smÃkam /] %% - dhaæsa / kudo de ettiÃïi bhÃadheÃïi / [{dhvaæsasva : du«Âa G} / kutas te {etÃvanti : etÃni G} bhÃgadheyÃni /] %% - priye! iyam asyecchÃvirodhinÅ vÃg mukhaprasekena skhala(ya?)ti (8) / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - idÃïiæ vi ïatthi de karuïà / [idÃnÅm api { nÃsti te : te nÃsti G} karuïà /] %% - yady asti karuïÃ, kathaæ vÅtarÃgo bhavi«yÃmi / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - evaæ vÅdarÃgiïà vÅdaroseïa vi hodavvaæ / [evaæ vÅtarÃgiïà vÅtaro«eïÃpi bhavitavyam /] %% - vÅtaro«o bhavi«yÃmi, yadi me svakaæ dÃsyati / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - kiæ de saaæ / [kiæ te svakaæ /] %% - kapÃlam / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - kahaæ kavÃlaæ / [{kathaæ : kasmin EG} kapÃlam /] %% - kathaæ kapÃlam ity Ãha / athavà yuktam etat / ## %% - bhaavaæ! kevalaæ lÃlÅyamÃïo ïa daissadi / tà edassa hatthÃdo Ãcchindia gacchÃmo / [bhagavan! kevalaæ lÃlyamÃno na dÃsyati / tad etasya hastÃd Ãcchidya gacchÃva÷ /] %% - priye! tathà / (Ãcchettuæ {vyÃpriyate : vyÃpriyete C} /) %<ÁÃkyabhik«u÷>% - dhaæsa duÂÂhakavÃlia / (hastena nudan pÃdena {tìayati : pÃtayati D} /) [{dhvaæsasva : dhvaæsa (9) gaccha G} du«ÂakÃpÃlika!] %% - kathaæ patito 'smi / %% - mudo si dÃsievutta! ({keÓÃpakarÓaïaæ : keÓÃkarÓaïaæ D} rÆpayitvà nirÃlambanà patità /) [m­to 'si dÃsyÃ÷putra!] %<ÁÃkyabhik«u÷>% - (Ãtmagatam) aghaæ buddhassa viïïÃïaæ, jeïa muï¬aïaæ {diÂÂhaæ : kidaæ KaA} / (prakÃÓam) uÂÂhehi uÂÂhehi usie! uÂÂhehi / (iti devasomÃm {utthÃpayati : hastena g­hïÃti E} /) [arhaæ {(arghaæ vÃ) S: (aghaæ vÃ) U} buddhasya vij¤Ãnam, yena muï¬anaæ d­«Âam / utti«Âhotti«Âha upÃsike utti«Âha /] %% - paÓyantu paÓyantu mÃheÓvarÃ÷ anena du«Âabhik«unÃmadhÃrakeïa nÃgasenena mama priyatamÃpÃïigrahaïaæ kriyamÃïam / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - à vusa! mà mà evaæ / dhammo khu ahmÃïaæ visamapadidÃïukampà / [à upÃsaka! {(Ãyu«man! vÃ) SU} mà maivam / dharma÷ khalv {ayam G} asmÃkaæ {vi«amapatitÃnukampà : vi«amapatitÃnÃm anukampà G} /] %% - kim ayam api sarvaj¤adharma÷ / nanv ahaæ pÆrvaæ patito 'smi / bhavatu, kim anena / idÃnÅæ tava Óira÷kapÃlaæ mama bhik«ÃkapÃlaæ bhavi«yati / (sarve kalahaæ {rÆpayanti : kurvanti C} /) %<ÁÃkyabhik«u÷>% - dukkhaæ dukkhaæ / [du÷khaæ du÷kham /] %% - paÓyantu paÓyantu mÃheÓvarÃ÷ / e«a du«Âabhik«unÃmadhÃrako {nÃgaseno DF} mama bhik«ÃkapÃlaæ mu«itvà svayam evÃkrandati / bhavatu, aham apy ÃkroÓayi«ye / abrahmaïyam abrahmaïyam / - - - (tata÷ praviÓati pÃÓupata÷) %% - satyasoma! kim artham Ãkrandasi / %% - bho babhrukalpa! du«Âabhik«unÃmadhÃrako nÃgaseno mama bhik«ÃkapÃlaæ corayitvà dÃtuæ necchati / %% - (Ãtmagatam) {aye! D} yad asmÃbhir anu«Âheyaæ, gandharvai÷ tad anu«Âhitam / e«a durÃtmÃ, ## tad idÃnÅæ pratihastiprotsÃhanena {asmat G}Óatrupak«aæ dhvaæsayÃmi / (prakÃÓam) bho nÃgasena! apy evam etad, yathÃyam Ãha / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - bhaavaæ! tuvaæ pi evaæ bhaïÃsi / ÃdiïïÃdÃïà veramaïaæ sikkhÃpadaæ / mudhÃvÃdà veramaïaæ sikkhÃpadaæ / {abbamhacayyà : abbamha¤¤acayyà (Ka)(10)A} veramaïaæ sikkhÃpadaæ / pÃïÃdipÃdà veramaïaæ sikkhÃpadaæ / {akÃlabhoaïà : bhoaïakÃlattherà KaAF} veramaïaæ sikkhÃpadaæ / ahmÃaæ buddhadhammaæ saraïaæ gacchÃmi / [bhagavan! tvam {apy evaæ bhaïasi : api na jÃnÃsi G} / adattÃdÃnÃd viramanaæ Óik«Ãpadam / m­«ÃvÃdÃd viramanaæ Óik«Ãpadam / abrahmacaryÃd viramanaæ Óik«Ãpadam / prÃïÃtipÃtÃd viramanaæ Óik«Ãpadam / akÃlabhojanÃd viramanaæ Óik«Ãpadam / asmÃkaæ {buddhadharmaæ : buddhaæ dharmaæ G} Óaraïaæ gacchÃmi /] %% - satyasoma! Åd­Óa e«Ãæ samaya÷ / kim atra prativacanam / %% - nanv asmÃkam an­taæ na vaktavyam iti samaya÷ / %% - ubhayam apy upapannam / ko {'tra : om. D} nirïayopÃya÷ / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - buddhavaaïaæ pamÃïÅkaraanto bhikkhÆ surÃbhÃaïaæ gaïhadi tti ko ettha hedÆ / [{bho G} buddhavacanaæ pramÃïÅkurvan bhik«u÷ surÃbhÃjanaæ g­hïÃtÅti ko 'tra hetu÷ /] %% - nahi pratij¤ÃmÃtreïa hetuvÃdina÷ siddhir asti / %% - pratyak«e hetuvacanaæ nirarthakam / %% - kathaæ pratyak«am eva / %% - bhaavaæ! edassa hatthe civarÃntappacchÃdidaæ kavÃlaæ / [bhagavan! etasya haste cÅvarÃnta÷pracchÃditaæ kapÃlam /] %% - Órutaæ bhavatà / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - bho bhaavaæ! edaæ kavÃlaæ ïa parakeraaæ / [bho bhagavan! etat kapÃlaæ na parakÅyam /] %% - tena hi darÓaya tÃvat / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - taha / [tathà /] (darÓayati /) %% - paÓyantu paÓyantu mÃheÓvarÃ÷ kÃpÃlikena {kapÃline KaAF} k­tam anyÃyyam asya bhadantasya sÃdhuv­ttatÃæ ca / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - ÃdiïïÃdÃïà veramaïaæ sikkhÃpadaæ / {... (iti punas tad eva paÂhati /) : KaACD repeat the whole passage} ({ityÃdi paÂhitvà E} ubhau n­tyata÷ /) %<ÁÃkyabhik«u÷>% - haddhi / {lajjitavve : udidavve C} kÃle ïaccadi / [hà dhik / lajjitavye kÃle n­tyati /] %% - Ã÷ ko n­tyati / (sarvato vilokya {Ãtmagatam R} /) à mama na«Âabhik«ÃbhÃjana{darÓana : janita H}kutÆhalamalayÃnilaprayuktÃyà dhruvam asya n­ttabuddhi÷ prÅtilatÃyà vilasite«u / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - bhaavaæ! keïa kÃraïeïa edaæ ïa lakkhÅadi / bho Ãcikkhadu bhaavaæ / imassa aaæ vaïïo / [{bho G} bhagavan! kena kÃraïenaitan na lak«yate / bho÷ Ãca«ÂÃæ bhagavÃn / asyÃyaæ varïa÷ /] %% - kim atra vaktavyam / nanu mayà d­«Âam / kÃkÃd api k­«ïam idaæ kapÃlam / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - teïa hi edaæ mamakeraaæ ti saaæ eva abbhuvagadaæ / [tena hy etan madÅyam iti svayam evÃbhyupagatam /] %% - satyam abhyupagataæ tava varïÃntarakaraïe naipuïyam / paÓya, ## api ca, #<Ãv­taæ bahir antaÓ ca ka«ÃyeïÃnapÃyinà / tvÃæ prÃptaæ syÃt kathaæ nÃma kapÃlam aka«Ãyitam // 16 //># %% - hà hadahmi mandabhÃà / savvalakkhaïasampaïïadÃe kamalÃsaïasÅsakavÃlÃïubhÃvassa puïïamÃsisomadaæsaïassa ïiccasurÃgandhiïo edassa maliïapa¬asaæsaggeïa ia ÅdisÅ avitthà saævuttà / (iti roditi /) [hà hatÃsmi mandabhÃgà / sarvalak«aïasaæpannatayà {kamalÃsanaÓÅr«akapÃlÃnubhÃvasya : om. G} paurïamÃsÅsomadarÓanasya nityasurÃgandhina etasya malinapaÂasaæsargeïeyam Åd­Óy avasthà saæv­ttà /] %% - priye! alaæ santÃpena / puna÷ Óucir bhavi«yati / ÓrÆyante hi mahÃnti bhÆtÃni prÃyaÓcittair apanÅtakalma«Ãïi bhavanti / {tathà hi : yathà C} - #<ÃsthÃya prayato mahÃvratam idaæ bÃlenducƬÃmaïi÷ svÃmÅ no mumuce pitÃmahaÓiraÓchedodbhavÃd enasa÷ / nÃtho 'pi tridivaukasÃæ triÓirasaæ tva«Âus tanÆjaæ purà hatvà yaj¤aÓatena ÓÃntadurito bheje puna÷ puïyatÃm // 17 //># bho babhrukalpa! nanv evam etat / %% - {ÃgamÃnugatam : ÃgamÃnurÆpam C} abhihitam / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - {bho : bhodu C} vaïïo dÃva mae kido / imassa saïÂhÃïaparimÃïaæ keïa ïimmidaæ / [bho÷! varïas tÃvan mayà k­ta÷ / asya saæsthÃnaparimÃïaæ {kena nirmitaæ : tÃvat katham G} /] %% - nanu mÃyÃsantÃnasambhavÃ÷ khalu bhavanta÷ / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - kettiaæ velaæ bhavantaæ akkosÃmi / gaïhadu bhaavaæ / [kiyantÅæ velÃæ bhavantam ÃkroÓÃmi / g­hïÃtu (11) bhagavÃn /] %% - nÆnam evaæ buddhenÃpi dÃnaparimità pÆrità / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - evaæ {gade : kide F} {kiæ S : ki U} dÃïiæ me saraïaæ / [evaæ gate kim idÃnÅæ me Óaraïam /] %% - nanu buddhadharmasaÇghÃ÷ / %% - nÃyaæ vyavahÃro mayà paricchettuæ Óakyate / tad adhikaraïam eva yÃsyÃma÷ / %% - bhagavan! yady evaæ, nama÷ kapÃlÃya / [bhaavaæ! jai evaæ, ïamo kavÃlassa /] %% - ko 'bhiprÃya÷ / %% - eso uïa aïeavihÃrabhoasamadhigadavittasa¤cao jahÃkÃmaæ adhikaraïakÃruïiÃïaæ muhÃïi pÆreduæ pÃredi / ahmÃaæ puïa ahicammabhÆdimattavibhavassa dariddakavÃliassa pariÃriÃïaæ ko etta vibhavo adhikaraïaæ pavisiduæ / [e«a punar anekavihÃrabhogasamadhigatavittasaæcayo yathÃkÃmam {adhikaraïa : kÃruïa C}{kÃraïikÃnÃæ : kÃruïikÃnÃæ All mss.(12)} mukhÃni pÆrayituæ pÃrayati / asmÃkaæ punar ahicarmabhÆtimÃtra{vibhavasya : vibhava G}daridrakÃpÃlikasya paricÃrikÃïÃæ ko 'tra vibhavo 'dhikaraïaæ prave«Âum / ] %% - {naitad evam : mà maivam C} / ## %% - k­tam anena / kutaÓ cid api nyÃyya{nyÃya BCE}v­tter bhayaæ nÃsti / %<ÁÃkyabhik«u÷>% - {(pÃÓupatam avalokya) D} bho bhaavaæ! tumaæ dÃva aggado hohi {hodu ABCF} / [bho bhagavan! tvaæ tÃvad agrato bhava /] %% - bìham {prathama÷ kalpa÷ KhaBCDE} / (sarve parikrÃmanti /) - - - (tata÷ praviÓaty unmattaka÷ /) %% - eÓo eÓo duÂÂhakukkule / ÓullamaæÓagabbhaæ kavÃlaæ gaïhia dhÃvaÓi / dÃÓÅevutta! kahiæ gamiÓÓiÓi / eÓo dÃïiæ kavÃlaæ ïikkhivia maæ khÃyidukÃmo ahimuhaæ ÃhÃvai / (diÓo vilokya) imiïà patthaleïa dantÃïi Óe bha¤jiÓÓaæ / kahaæ kavÃlaæ ujjhia palÃaÓi / ummatte duÂÂhakukkule ÅdiÓeïa {ïÃma : om. F} ÓÆlattaïeïa mae Óaha vi loÓaæ kaleÓi / gÃmaÓÆgalaæ Ãluhia gagaïam uppadideïa ÓÃgaleïa pa¬ipa¤jia lÃvaïaæ balà gahÅde ÓakkaÓude timiÇgale / ai elaï¬alukkha! kiæ bhaïÃÓi / aliaæ aliaæ tti / ïaæ eÓe muÓalaÓamaviÓÃlalambahatthe daddule me ÓakkhÅ / ahava tellokkavidiapalakkamaÓÓa Óakkhiïà kiæ kayyaæ / {evaæ : evvaæ dÃva D} kaliÓÓaæ / kukkilakhÃdiaÓeÓaæ maæÓakhaï¬aæ khÃdiÓÓaæ / (khÃdan bhrÃnta÷ /) hà hà mÃlido mhi, bappheïa mÃlido mhi / (ruditvà vilokya) ke eÓe maæ tÃleÓi / (vilokya /) duÂÂhadÃlaÃ! jaÓÓa và kaÓÓa và {bhÃuïeo S : bhÃaïeo U} khu ahaæ, bhÅmaÓeïaÓÓa ghaÂukkao via / avi a ÓuïÃtha - ## kahaæ maæ bÃhanti / paÓÅdantu paÓÅdantu dÃlaabhaÂÂà / imaÓÓa maæÓakhaï¬aÓÓa kÃlaïÃdo mà maæ bÃheha / (agrato vilokya /) eÓe khu amhÃïaæ ÃÃlie ÓÆlanandÅ / {jÃva S : jÃvaæ U} ïaæ uvaÓappÃmi / (iti dhÃvati /) [e«a e«a du«Âakukkura÷ / ÓÆlyamÃæsagarbhaæ kapÃlaæ g­hÅtvà {dhÃvasi : dhÃvati G} / dÃsyÃ÷putra! kutra gami«yasi / e«a idÃnÅæ kapÃlaæ nik«ipya mÃæ khÃditukÃmo 'bhimukham ÃdhÃvati / anena prastareïa dantÃn asya bhaÇk«yÃmi / kathaæ kapÃlam ujjhitvà palÃyase / unmatto du«Âakukkura Åd­Óena nÃma ÓÆratvena {saha G} mayà {sahÃpi ro«aæ : saha virodhaæ G} karo«i / grÃma{sÆkaram : sÆkaragalam G} Ãruhya gaganam utpatitena {sÃgareïa : (probably) Óvagaïena G(13)} {prabha¤jya : pratibha¤jya G} {rÃvaïaæ balÃd : airÃvataæ G} g­hÅta÷ {Óakrasutas : sasutas G} timiÇgila÷ /(14) ayi eraï¬av­k«a! kiæ bhaïasi / alÅkam alÅkam iti / {nanv e«a musalasamaviÓÃlalambahasto darduro me sÃk«Å : hanumata e«Ã musalasamaviÓÃlalambahaste dardure me Óakti÷ G} / {athavà trailokyaviditaparÃkramasya sÃk«iïà kiæ kÃryam : athavà kiæ mama trailokyaviditaparÃkramasya ÓaktyÃ÷ kÃryam G} / evaæ {kari«yÃmi : tÃvat kari«ye G} / kukkurakhÃditaÓe«aæ mÃæsakhaï¬aæ khÃdi«yÃmi / hà hà {bëpeïa mÃrito 'smi : mÃlito 'smi bëpeïa G} / ka e«a mÃæ tìayasi / {du«ÂadÃrakà : du«ÂadÃrakabhartÃra! vÃsudevasya bhÃgi G}! yasya và kasya và bhÃgineya÷ khalv ahaæ, bhÅmasenasya ghaÂotkaca iva / api ca Ó­ïutha - g­hÅtaÓÆlà bahuve«adhÃriïa÷ Óataæ piÓÃcà udare {vahanti : vasanti G} me / Óataæ ca vyÃghrÃïÃæ nisargabhÅ«aïaæ mukhena mu¤cÃmy ahaæ mahoragÃn // 19 // kathaæ {mÃæ bÃdhante : punar api mÃæ tìayanti G} / prasÅdantu prasÅdantu dÃrakabhartÃra÷! asya mÃæsakhaï¬asya kÃraïÃd mà mÃæ {bÃdhadhvam : tìayatha G} / e«a khalv asmÃkam ÃcÃrya÷ ÓÆranandÅ / yÃvad enam {upasarpÃmi : upaharÃmi G(15)}/] %% - aye! ayam unmattaka÷ ita evÃbhivartate / ya e«a÷ - nirvi«ÂojjhitacitracÅvaradharo rÆk«air nitÃntÃkulai÷ keÓair uddhatabhasma{pÃæsu : pÃï¬u D}nicayair nirmÃlya{mÃlÃkulai÷ : mÃlÃv­ta÷ CE : mÃlÃv­tai÷ D} / ## %% - {(pÃÓupatam avalokya) CDE} jÃva ïaæ uvaÓappÃmi / (upas­tya) mahÃÓÃhuïo caï¬ÃlakukkulaÓÓa ÓaÃÓÃdo ahiadaæ edaæ {kavÃlaæ : om. D} pa¬igaïhadu bhaavaæ / [yÃvad enam upasarpÃmi / mahÃsÃdhoÓ caï¬Ãlakukkurasya sakÃÓÃd {mayà G} adhigatam etat kapÃlaæ pratig­hïÃtu {bhagavÃn : bhavÃn / bhagavan(16) / mastakena vandÃmi G} /] %% - (sad­«Âik«epam /) pÃtre pratipÃdyatÃm / %% - mahÃbamhaïa! kaliadu paÓÃdo / [mahÃbrÃhmaïa! kriyatÃæ prasÃda÷ /] %<ÁÃkyabhik«u÷>% - eso mahÃpÃsuvado edassa joggÅ / [e«a mahÃpÃÓupata etasya yogya÷ /] (Satyasoma!) %% - (kapÃlinam upagamya kapÃlaæ bhÆmau nik«ipya pradak«iïÅk­tya pÃdayo÷ patitvÃ) mahÃdeva! kalÅadu paÓÃdo / eÓo de a¤jalÅ / [mahÃdeva! kriyatÃæ prasÃda÷ / e«a te '¤jali÷ /] %% - {priye! C} asmadÅyaæ {idaæ E} kapÃlam / %% - {bhagavan! G} evaæ edaæ / [evam etat /] %% - bhagavatprasÃdÃt punar api kapÃlÅ saæv­tta÷ / (grahÅtum icchati /) %% - dÃÓÅevutta! viÓaæ khÃdehi / [dÃsyÃ÷putra! vi«aæ khÃda /] (kapÃlam Ãcchidya gacchati /) %% - (anus­tya) {e«a : hanta C : ka«Âam e«a E} yamapuru«o me jÅvitaæ harati / abhyavapadyetÃæ bhavantau / %% - hodu / amhe de sahÃà homa / [bhavatu / ÃvÃæ te sahÃyau bhavÃva÷ /] (sarve rundhanti /) %% - bho÷ / ti«Âha ti«Âha / %% - kiÓÓa maæ lundhanti / [kasmÃn mÃæ rundhanti /] %% - asmadÅyaæ kapÃlaæ dattvà gamyatÃm / %% - mƬha! ki ïa pekkhaÓi, ÓuvaïïabhÃaïaæ khu edaæ / [mƬha! kiæ na paÓyasi, suvarïabhÃjanaæ khalv etat /] %% - evaævidhaæ suvarïabhÃjanaæ kena k­tam / %% - ediïà Óuvaïïavaïïapa¬Ãvudeïa ÓuvaïïakÃrÃvuttaeïa kidaæ tti bhaavaæ / ÓuvaïïabhÃaïaæ tti bhaïÃmi / [etena suvarïavarïapaÂÃv­tena suvarïa{kÃrÃvuttena : kÃreïa G} k­tam iti bhagavan / suvarïabhÃjanam iti bhaïÃmi /] %<ÁÃkyabhik«u÷>% - kim aaæ ummattao / [kim ayam unmattaka÷ /] %% - ummattao tti bahuÓo edaæ Óaddaæ Óuïomi / edaæ gaïhia daliÓehi ummattaaæ / (kapÃline kapÃlaæ prayachati /) [{unmattaka iti bahuÓa etaæ Óabdaæ Ó­ïomi / etad g­hÅtvà darÓayonmattakam / : yu«mÃkaæ unmattakà / yu«mÃkaæ putrà unmattakÃ÷ / etad dattvà darÓayÃmi unmattakatvam / G}] %% - (kapÃlaæ g­hÅtvÃ) ayam idÃnÅæ ku¬yenÃntarhita÷ / ÓÅghram anugamyatÃm / %% - laddhappaÓÃde hmi / [labdhaprasÃdo 'smi /] (ni«krÃnto javenonmattaka÷ /) %<ÁÃkyabhik«u÷>% - aho acchariaæ / paravakkhassa lÃbheïa ahaæ parituÂÂho hmi / [aho ÃÓcaryam / parapak«asya lÃbhenÃhaæ paritu«Âo 'smi /] %% - (kapÃlaæ pari«vajya /) ## %% - bhaavaæ! candasamÃgadaæ via paosaæ bhaavantaæ pekkhantÅe ajja ÃïandadÅ via me diÂÂhÅ / [bhagavan! candrasamÃgatam iva prado«aæ bhagavantaæ paÓyatyà adyÃnandatÅva me d­«Âi÷ /] %% - di«Âyà bhavÃn vardhate / %% - nanv abhyudayo bhavatÃm eva / %% - (Ãtmagatam /) satyam etat / nÃsty ado«avatÃæ bhayam iti / {yad : om. CD} ayam adya {bhik«ur : om. D} vyÃghramukhÃt {katham api E} paribhra«Âa÷ / (prakÃÓam /) yÃvad aham idÃnÅm eva suh­dabhyudayak­tam Ãnandaæ purodhÃya bhagavata÷ {pÆrva : pÆrvaæ KaA(17)}{sthalÅ : sthala C}nivÃsino {dhÆma : dhÆmra H}velÃæ {pratipÃlayÃmi : sambhÃvayÃmi C}/ ayaæ cÃdyaprabh­ti - ## (ni«krÃnta÷ pÃÓupata÷ /) %% - bho nÃgasena! yan mayÃparÃdha÷ k­ta÷, tat prasannah­dayaæ tvam icchÃmi / %<ÁÃkyabhik«u>% - kiæ edaæ pi abbhatthaïÅaæ / kiæ de piaæ karemi / [kim etad apy abhyarthanÅyam / kiæ te priyaæ karomi /] %% - yadi me bhagavÃn prasanna÷, kim ata÷ param aham icchÃmi / %<{ÁÃkyabhik«u>% - gacchÃmi dÃva ahaæ / [gacchÃmi tÃvad aham /] %% - gacchatu bhavÃn punardarÓanÃya / %<ÁÃkyabhik«u>% - taha hodu / (ni«krÃnta÷ /) [tathà bhavatu /] %% - priye devasome! gacchÃvas tÃvat / : om. (no siglum)(18)} (bharatavÃkyam) #<ÓaÓvad bhÆtyai prajÃnÃæ vahatu vidhihutÃm Ãhutiæ jÃtavedà vedÃn viprà bhajantÃæ surabhiduhitaro bhÆridohà bhavantu / udyukta÷ sve«u dharme«v ayam api vigatavyÃpad ÃcandratÃraæ rÃjanvÃn astu ÓaktipraÓamitaripuïà Óatrumallena loka÷ // 23 //># (ni«krÃntau /) mattavilÃsaprahasanaæ samÃptam // ******************************************************************* End notes: (1) Note by Sastri, also printed in Unni's edition: karotÅty adhyÃhartavyam / (2) brackets by Sastri; Unni: daæseduæ (3) Note by Sastri (shortened in Unni 1998): argheti mÆlyaprÃptyarthako dhÃtu÷ / bahu iti kriyÃviÓe«aïam / bahu arghanti bahu mÆlyaæ prÃpnuvanti ÓlÃghÃm analpÃæ labhanta iti yÃvat / ya÷ svayaæ guïottarasÆktiratnanidhi÷ san parakÅyasÆktÃny alpaguïÃny api nÃvamanyate, pratyuta ÓlÃghata eva kevalam iti tÃtparyam / yasminn iti vai«ayike sÃmÅpike vÃdhikaraïe saptamÅ / (4) Or does H omit pÃtrahasta÷ only? Unni's note is ambiguous. (5) Or is it upÃdhaassa in K? The note in my edition is not clearly ligible. (6) Unni does not make clear what the ak«ara gha is substituted for or where it is inserted. (7) Or suvihisasayyesu? (8) Brackets in both Unni's and Sastri's editions. (9) Probably for dhvaæsaæ. (10) No siglum in Sastri's note. (11) Unni records the very same g­hïÃtu as a variant. (12) According to Unni. Sastri does not record any variant. (13) (mis)printed: Óvaïïena. (14) Unni prints (part of) the commentary in G: grÃmasÆkara÷ kukkura÷, tasya galaæ kaïÂham; gaganam utpatitena mayà Óvagaïena saha airÃvataæ pratibha¤jya g­hÅta÷ sasutas timiÇgila iti unmattapralÃpa÷ / (15) G comments: pÆjayÃmi; asya nayi«ye kapÃlam iti Óe«a÷ / (16) Unni prints: bhagavÃn. (17) Unni prints: pÆrvai. (18) No siglum added in Unni's note.