Kalidasa: Abhijnanasakuntalam Based on the edition by M.R. Kale, Bombay 1898 (ninth ed. 1961) Input by Muneo Tokunaga Input finished on July 26, 1999 [The text is not proofread] ANALYTIC TEXT (BHELA conventions) ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ ANALYTIC VERSION according to BHELA conventions: Sandhi markers: (. =short vowel, - =long vowel) in word-sandhi: 1: . . e.g.: veda+anta = vedÃ1nta 2: - . 3: . - 4: - - in sentence-sandhi: 7: . . e.g.: ca+api = cÃ7pi 8: . - 9: - . 0: - - athÃ7bhij¤Ãna-ÓÃkuntalam / prathamo 'Çka÷ -- _________________________ * yà s­«Âi÷ sra«Âur Ãdyà vahati vidhi-hutaæ yà havir yà ca hotrÅ * ye dve kÃlaæ vidhatta÷ Óruti-vi«aya-guïà yà sthità vyÃpya viÓvam / * yÃm Ãhu÷ sarva-bÅja-prak­tir iti yayà prÃïina÷ prÃïavanta÷ * pratyak«Ãbhi÷ prapannas tanubhir avatu vas tÃbhir a«ÂÃbhir ÅÓa÷ // KSak_1.1 //p.2 KSak_1.1:>1% sÆtra-dhÃra÷ -- Ãrya abhirÆpa-bhÆyi«Âhà pari«ad iyam / adya khalu kÃli-dÃsa-grathita-vastunà KSak_1.1:>2% navenÃ7bhij¤Ãna-ÓÃkuntalÃ3khyena nÃÂakeno7pasthÃtavyam asmÃbhi÷ / tat pratipÃtram ÃdhÅyatÃæ yatna÷ /p.6 KSak_1.1:>3% naÂÅ -- suvihita-prayogatayÃ0ryasya na kim api parihÃsyate / _________________________ KSak_1.2:<1% sÆtra-dhÃra÷ -- KSak_1.2:<2% Ãrye kathayÃmi te bhÆtÃ1rtham / * à parito«Ãd vidu«Ãæ na sÃdhu manye prayoga-vij¤Ãnam / * balavad api Óik«itÃnÃm Ãtmany apratyayaæ ceta÷ // KSak_1.2 // KSak_1.2:>1% naÂÅ --- Ãrya evam etat / anantara-karaïÅyam Ãrya Ãj¤Ãpayatu / _________________________ KSak_1.3:<1% sÆtra-dhÃra÷ -- kim anyad asyÃ÷ pari«ada÷ Óruti-prasÃdanata÷ / tad imam eva tÃvad acira-prav­ttam upabhoga-k«amaæ grÅ«ma-samayam adhik­tya gÅyatÃm / saæprati hi (p.8) * subhaga-salilÃ1vagÃhÃ÷ pÃÂala-saæsarga-surabhi-vana-vÃtÃ÷ / * pracchÃya-sulabha-nidrà divasÃ÷ pariïÃma-ramaïÅyÃ÷ // KSak_1.3 // _________________________ KSak_1.4:<1% naÂÅ -- tathà (iti gÃyati) * Å«ad-Å«ac-cumbitÃni bhramarai÷ sukumÃra-kesara-ÓikhÃni / * avataæsayanti damamÃnÃ÷ pramadÃ÷ ÓirÅ«a-kusumÃni // KSak_1.4 // KSak_1.4:>1% sÆtra-dhÃra÷ -- Ãrya sÃdhu gÅtam / aho rÃga-baddha-citta-v­ttir Ãlikhita iva sarvato raÇga÷ / tad idÃnÅæ katamat-prakaraïam ÃÓritya enam ÃrÃdhayÃma÷ / KSak_1.4:>2% naÂÅ -- nanv Ãrya-miÓrai÷ prathamam evÃ8j¤aptam abhij¤Ãna-Óakuntalaæ nÃma apÆrvaæ nÃÂakaæ prayoge adhikriyatÃm iti /p.10 _________________________ KSak_1.5:<1% sÆtra-dhÃra÷ -- Ãrye samyag-anubhodhito 'smi / asmin k«aïe vism­taæ khalu mayà tat / kuta÷ / * tavÃ7smi gÅta-rÃgeïa hÃriïà prasabhaæ h­ta÷ / * e«a rÃje9va du«yanta÷ sÃraÇgeïÃ7tiraæsahà // KSak_1.5 // (iti ni«krÃntau ) KSak_1.5:>3% (prasthÃvanÃ) KSak_1.5:>4% (tata÷ praviÓati m­gÃ1nusÃrÅ saÓara-cÃpa-hasto rÃjà rathena sÆtaÓ ca) _________________________ KSak_1.6:<1% sÆta÷ -- (rÃjÃnaæ m­taæ cÃ7valokya) Ãyu«man / * k­«ïa-sÃre dadac cak«us tvayi cÃ7dhijya-kÃrmuke / * m­gÃ1nusÃriïaæ sÃk«Ãt paÓyÃmÅ7va+pinÃkinam // KSak_1.6 // _________________________ KSak_1.7:<1% rÃjà -- sÆta dÆram amunà sÃraÇgeïa vayam Ãk­«ÂÃ÷ / ayaæ punar itÃnÅm api (p.12) * grÅvÃ3bhaÇgÃ1bhirÃmaæ muhur anupatati syandane datta-d­«Âi÷ * paÓcÃ1rdhena pravi«Âa÷ Óara-patana-bhayÃd bhÆyasà pÆrva-kÃyam / * darbhair ardhÃ1valŬhai÷ Órama-viv­ta-mukha-bhraæÓibhi÷ kÅrïa-vartmà * paÓyo7dagra-plutatvÃd viyati bahutaraæ stokam urvyÃæ prayÃti // KSak_1.7 // KSak_1.7:>1% (savismayam) tad e«a katham anupatata eva me prayatna-prek«aïÅya÷ saæv­tta÷ / KSak_1.7:>2% sÆta÷ -- Ãyu«mann udghÃtinÅ bhÆmir iti mayà raÓmi-saæyamanÃd rathasya mandÅ-k­to vega÷ / tena m­ga e«a viprak­«ÂÃ1ntara÷ saæv­tta÷ / saæprati sama-deÓa-vartinas te na durÃsado bhavi«yati / KSak_1.7:>3% rÃjà -- tena hi mucyantÃm abhÅ«ava÷ / _________________________ KSak_1.8:<1% sÆta÷ -- yad Ãj¤Ãpayaty Ãyu«mÃn / (ratha-vegaæ nirÆpya) Ãyu«man paÓya paÓya / * mukte«u raÓmi«u nirÃyata-pÆrva-kÃyà / * ni«kampa-cÃmara-Óikhà nibh­to3rdhva-karïÃ÷ * Ãtmo1ddhatair api rajobhir alaÇghanÅyà / * dhÃvanty amÅ m­ga-javÃ1k«amaye9va+rathyÃ÷ // KSak_1.8 //p.14 _________________________ KSak_1.9:<1% rÃjà -- satyam / atÅtya harito harÅæÓ ca vartante vÃjina÷ / tathà hi / * yad Ãloke sÆk«maæ vrajati sahasà tad-vipulatÃm * yad ardhe vicchinnaæ bhavati k­ta-saædhÃnam iva tat / * prak­«tyà yad vakraæ tad api sama-rekhaæ nayanayor * na me dÆre kiæcit k«aïam api na pÃrÓve ratha-javÃt // KSak_1.9 // KSak_1.9:>1% sÆta paÓya enaæ vyÃpadyamÃnam / (iti Óara-saædhÃnaæ nÃÂayati) KSak_1.9:>2% (nepathye) KSak_1.9:>3% bho bho rÃjann ÃÓrama-m­go 'yaæ na hanvavyo na hantavya÷ / KSak_1.9:>4% sÆta -- (ÃkarïyÃ7valokya ca) Ãyu«mann asya khalu te bÃïa-pÃta-vartina÷ k­«Âa-sÃrasyÃ7ntare tapasvina upasthitÃ÷ /p.16 KSak_1.9:>5% rÃjà -- (sasaæbhramam) tena hi prag­hyantÃæ vÃjina÷ / KSak_1.9:>6% sÆta -- tathà / (iti rathaæ sthÃpayati) _________________________ KSak_1.10:<1% vaikhÃnasa÷ -- (hastam udyamya) rÃjann ÃÓrama-m­go 'yaæ na hantavyo na hantavya÷ / * na khalu na khalu bÃïa÷ saænipÃtyo 'yam asmin m­duni m­ga-ÓarÅre pu«pa-rÃÓÃv+ivÃ7gni÷ / * kva bata hariïakÃnÃæ jÅvitaæ cÃ7tilolaæ kva ca niÓita-nipÃtà vajra-sÃrÃ÷ ÓarÃs te // KSak_1.10 // _________________________ * tat sÃdhu-k­ta-saædhÃnaæ pratisaæhara sÃyakam / * Ãrta-trÃïÃya va÷ Óastraæ na prahartum anÃgasi // KSak_1.11 // KSak_1.11:>1% rÃjà -- e«a pratisaæh­ta÷ (iti yatho9ktaæ karoti) _________________________ KSak_1.12:<1% vaikhÃnasa÷ -- sad­Óam etat puru-vaæÓa-pradÅpasya bhavata÷ / * janma yasya puror vaæÓe yukta-rÆpam idaæ tava / * putram evaæ guïo1petaæ cakra-vartinam Ãpnuhi // KSak_1.12 // KSak_1.12:>1% itarau -- (bÃhÆ udyamya) sarvathà cakra-vartinaæ putram Ãpnuhi / KSak_1.12:>2% (sapraïÃmam) pratig­tÅtaæ brÃhmaïa-vacanam / _________________________ KSak_1.13:<1% vaikhÃnsa -- rÃjan samid-ÃharaïÃya prasthità vayam /e«a khalu kaïvasya kula-pater anumÃlinÅ-tÅram ÃÓramo d­Óyate / na ced anya-kÃryÃ1tipÃta÷ praviÓya pratig­hyatÃm Ãtitheya÷ satkÃra÷ / api ca / * ramyÃs tapodhanÃnÃæ pratihata-vighnÃ÷ kriyÃ÷ samavalokya / * j¤Ãsyasi kiyad-bhujo me rak«ati maurvÅ-kiïÃ1Çka iti // KSak_1.13 //p.18 KSak_1.13:>3% rÃjà -- api saænihito 'tra kula-pati÷ / KSak_1.13:>4% vaikhÃnasa -- idÃnÅm eva duhitaraæ ÓakuntalÃm atithi-satkÃrÃya niyujya daivam asyÃ÷ pratikÆlaæ Óamayituæ soma-tÅrthaæ gata÷ / KSak_1.13:>5% rÃjà -- bhavatu / tÃm eva paÓyÃmi / sà khalu vidita-bhaktiæ mÃæ mahar«e÷ kari«yati / KSak_1.13:>6% vaikhÃnasa -- sÃdhayÃmas tÃvat (iti saÓi«yo ni«krÃnta÷) KSak_1.13:>7% rÃjà -- sÆta codayÃ7ÓvÃn puïyÃ3Órama-darÓanena tÃvad ÃtmÃnaæ punÅmahe / KSak_1.13:>8% sÆta -- yad Ãj¤Ãpayaty Ãyu«man / (iti bhÆyo ratha evaæ nirÆpayati) KSak_1.13:>9% rÃjà -- (samantÃd avalokya) sÆta akathito 'pi j¤Ãyata eva yathÃ9yam ÃÓramÃ8bhogas tapo-vanasye7ti / KSak_1.13:>10% sÆta -- katham iva / _________________________ KSak_1.14:<1% rÃjà -- kiæ na paÓyati bhavÃn / iha hi * nÅvÃrÃ÷ Óuka-garbha-koÂara-mukha-bhra«ÂÃs tarÆïÃm adha÷ * prasnigdhÃ÷ kvacid iÇgudÅ-phÃla-bhida÷ sÆcyanta evo7palÃ÷ / * viÓvÃso1pagamÃd abhinna-gataya÷ Óabdaæ sahante m­gÃs * toyÃ3dhÃra-pathÃÓ ca valkala-ÓikhÃ-ni«yanda-rekhÃ2ÇkitÃ÷ // KSak_1.14 // * kulyÃ1mbhobhi÷ pavana-capalai÷ ÓÃkhino dhauta-mÆlà * bhinno rÃga÷ kisalaya-rucÃm Ãjya-dhÆmo1dgamena / * ete cÃ7rvÃg-upavana-bhuvi chinna-darbhÃ1ÇkurÃyÃm * na«ÂÃ1æÓakà hariïa-ÓiÓavo manda-mandaæ caranti // KSak_1.14a // p.20 KSak_1.14:>1% sÆta -- sarvam upapannam / KSak_1.14:>2% rÃjà -- (stokam antaraæ gatvÃ) tapo-vana-nivÃsinÃm uparodho mà bhÆt / etÃvaty eva rathaæ sthÃpaya yÃvad avatarÃmi / KSak_1.14:>3% sÆta -- dh­tÃ÷ pragrahÃ÷ / avataratv Ãyu«mÃn / KSak_1.14:>4% rÃjà -- (avatÅrya) sÆta vinÅta-ve«eïa prave«ÂavyÃni tapo-vanÃni nÃma / idaæ tÃvad g­hyatÃm / (iti sÆtasyÃ8bharaïÃni dhanuÓ co7panÅyÃ7rpayati) sÆta yÃvad ÃÓrama-vÃsina÷ pratyavek«yÃ7ham upÃvarte tÃvad Ãrdra-p­«ÂhÃ÷ kriyantÃæ vÃjina÷ / KSak_1.14:>5% sÆta -- tathà (iti ni«krÃnta÷) _________________________ KSak_1.15:<1% rÃjà -- (parikramyÃ7valokya ca) idam ÃÓrama-dvÃram /yÃvat praviÓÃmi (praviÓya / nimittaæ sÆcayan) * ÓÃntam idam ÃÓrama-padaæ sphurati ca bÃhu÷ kuta÷ phalam ihÃ7sya / * athavà bhavitavyÃnÃæ dvÃrÃïi bhavanti sarvatra // KSak_1.15 // KSak_1.15:>1% (nepathye) KSak_1.15:>2% ita ita÷ sakhyau / _________________________ KSak_1./16:<1% rÃjà -- (karïaæ dattvÃ) aye dak«iïena v­k«a-vÃÂikÃm ÃlÃpa iva ÓrÆyate / yÃvad atra gacchÃmi / (parikramyÃ7valokya ca) aye etÃs tapasvi-kanyakÃ÷ sva-pramÃïÃ1nurÆpai÷ secana-ghaÂair bÃla-pÃdapebhya÷ payo dÃtum ita evÃ7bhivartante (nipuïaæ nirÆpya) aho madhuram ÃsÃæ darÓanam /p.22 * ÓuddhÃ1nta-durlabham idaæ vapur ÃÓrama-vÃsino yadi janasya / * dÆrÅ-k­tÃ÷ khalu guïair udyÃna-latà vana-latÃbhi÷ // KSak_1./16 // KSak_1.16:>1% yÃvad imÃæ chÃyÃm ÃÓritya pratipÃlayÃmi (iti vilokayan sthita÷) KSak_1.16:>2% Óakuntalà -- ita ita÷ sakhyau / KSak_1.16:>3% anasÆyà -- halà Óakuntale tvatto 'pi tÃta-kÃÓyapasyÃ8Órama-v­k«akÃ÷ priyatare9ti tarkayÃmi / yena nava-mÃlikÃ-kusuma-pelavà api tvam ete«Ãm ÃlavÃla-pÆraïe niyuktà / KSak_1.16:>4% Óakuntalà -- na kevalaæ tÃta-niyoga eva / asti me sodara-sneho 'py ete«u / (iti v­k«a-secanaæ rÆpayati) _________________________ KSak_1.17:<1% rÃjà -- katham iyaæ sà kaïva-duhità / asÃdhu-darÓÅ khalu tatra-bhavÃn kÃÓyapo ya imÃm ÃÓrama-dharme niyuÇkte / * idaæ kilÃ1vyÃja-manoharaæ vapus tapa÷-k«amaæ sÃdhayituæ ya icchati / * dhruvaæ sa nÅlo1tpala-patra-dhÃrayà ÓamÅ-latÃæ chettum ­«ir vyavasyati // KSak_1.17 //p.24 KSak_1.17:>1% bhavatu / pÃdapÃ1ntarhita eva tÃvad enÃæ paÓyÃmi / (iti tathà karoti) KSak_1.17:>2% Óakuntalà -- sakhi anasÆye atipinaddhena valkalena priyaæ vadayà niyantritÃ9smi / Óithilaya tÃvad etat / KSak_1.17:>3% anasÆyà -- tathà / (iti Óikhilayati) KSak_1.17:>4% priyaævadà -- (sahÃsam) atra payo-dhara-vistÃrayit­ Ãtmano yauvanam upÃlabhasva / mÃæ kim upÃlabhase / _________________________ KSak_1.18:<1% rÃjà -- kÃmam ananurÆpam asya vapu«o valkalaæ na punar alaækÃra-Óriyaæ na pu«yati / kuta÷ * sarasijam anuviddhaæ ÓaivalenÃ7pi ramyam * malinam api himÃ1æÓor lak«ma lak«mÅæ tanoti / * iyam adhika-manoj¤Ã valkalenÃ7pi tanvÅ / * kim iva hi madhurÃïÃæ maï¬anaæ nÃ8k­tÅnÃm // KSak_1.18 // KSak_1.18:>1% Óakuntalà -- (agrato 'valokya) e«a vÃte3rita-pallavÃ1ÇgulÅbhis tvarayatÅ7va+mÃæ kesara-v­k«aka÷ / yÃvad enaæ saæbhÃvayÃmi (iti parikrÃmati) KSak_1.18:>2% priyaævadà -- halà Óakuntale atre7va+tÃvan muhÆrtaæ ti«Âha yÃvat tvayo9pagatayà latÃ-sanÃtha iva ayaæ kesara-v­k«aka÷ pratibhÃti /p.26 KSak_1.18:>3% ata÷ khalu priyaævadÃ9si tvam / _________________________ KSak_1.19:<1% rÃjà -- priyam api tathyam Ãha ÓakuntalÃæ priyaævadà / asyÃ÷ khalu * adhara÷ kisalaya-rÃga÷ komala-viÂapÃ1nukÃriïau bÃhÆ / * kusumam iva lobhanÅyaæ yauvanam aÇge«u saænaddham // KSak_1.19 // KSak_1.19:>1% anasÆyà -- halà Óakuntale iyaæ svayaæ vara-vadhÆ÷ saha-kÃrasya tvayà k­ta-nÃmadheyà vana-jyotsne9ti nava-mÃlikà / enÃæ vism­tÃ9si / KSak_1.19:>2% Óakuntalà -- tad ÃtmÃnam api vismari«yÃmi / (latÃm upetyÃ7valokya ca) halà ramaïÅye khalu kÃla etasya latÃ-pÃdapa-mithunasya vyatikara÷ saæv­tta÷ / nava-kusuma-yauvanà vana-jyotsnà snigdha-pallavatayo9pabhoga-k«ama÷ sahakÃra÷ / (iti paÓyantÅ ti«Âhati) KSak_1.19:>3% priyaævadà -- anasÆye jÃnÃsi kiæ Óakuntalà vana-jyotsnÃm atimÃtraæ paÓyatÅ7ti / KSak_1.19:>4% anasÆyà -- na khalu vibhÃvayÃmi / kathaya / KSak_1.19:>5% pri -- yathà vana-jyotsnÃ9nurÆpeïa pÃdapena saægatà api nÃmai7vam aham apy Ãtmano 'nurÆpaæ varaæ labheye7ti / KSak_1.19:>6% Óaku -- e«a nÆnaæ tavÃ8tma-gato manoratha÷ / (iti kalaÓam Ãvarjayati)p.28 KSak_1.19:>7% rÃjà -- api nÃma kula-pater iyam asavarïa-k«etra-saæbhavà syÃt / athavà k­taæ saædehena _________________________ * asaæÓayaæ k«atra-parigraha-k«amà yad Ãryam asyÃm abhilëi me mana÷ / * satÃæ hi saædeha-pade«u vastu«u pramÃïam anta÷-karaïa prav­ttaya÷ // KSak_1.20 // KSak_1.20:>1% tathÃ9pi tattvata enÃm upalabhye / KSak_1.20:>2% Óaku -- (sasaæbhramam) ambho / salila-seka-saæbhramo1dgato navamÃlikÃm ujjhitvà vadanaæ me madhu-karo 'bhivartate (iti bhramara-bÃdhÃæ rÆpayati) _________________________ KSak_1.21:<1% rÃjà -- (sasp­ham) * calÃ1pÃÇgÃæ d­«Âiæ sp­Óasi bahuÓo vepathumatÅm * rahasy ÃkhyÃyÅ9va+svanasi m­du karïÃ1ntika-cara÷ / * karau vyÃdhunvatyÃ÷ pibasi rati-sarvasvam adharam * vayaæ tattvÃ1nve«Ãn madhu-kara hatÃs tvaæ khalu k­tÅ // KSak_1.21 //p.30 KSak_1.21:>1% na e«a dhr«Âo viramati / anyato gami«yÃmi / katham ito 'py Ãgacchati / halà paritrÃyethÃæ mÃm anena durvinÅtena madhu-kareïÃ7bhibhÆyamÃnÃm / KSak_1.21:>2% ubhe -- (sasmitam) ke ÃvÃæ paritrÃtum / du«yaætam Ãkranda / rÃja-rak«itavyÃni tapo-vanÃni nÃma / KSak_1.21:>3% rÃjà -- avasaro 'yam ÃtmÃnaæ prakÃÓayitum / na bhetavyaæ na bhetavyam -- (ity ardho1kte svagatam) rÃja-bhÃvas tv abhij¤Ãto bhavet / bhavatv evaæ tÃvad abhidhÃsye / KSak_1.21:>4% Óaku -- (padÃ1ntare sthitvà /sad­«Âi-k«epam) katham ito 'pi mÃm anusarati /p.32 _________________________ KSak_1.22:<1% rÃjà -- (satvaram upas­tya) Ã÷ * ka÷ paurave vasumatÅæ ÓÃsati ÓÃsitari durvinÅtÃnÃm * ayam Ãcaraty avinayaæ mugdhÃsu tapasvi-kanyÃsu // KSak_1.22 // KSak_1.22:>1% (sarvà rÃjÃnaæ d­«Âà kiæcid iva saæbhrÃntÃ÷) KSak_1.22:>2% anasÆyà -- Ãryaï na khalu kim apy atyÃhitam / iyaæ nau priya-sakhÅ madhu-kareïÃ7bhibhÆyamÃnà kÃtarÅ-bhÆtà / (iti ÓakuntalÃæ darÓayati) KSak_1.22:>3% rÃjà -- (ÓakuntalÃ2bhimukho bhÆtvÃ) api tapo vardhate / KSak_1.22:>4% (Óakuntalà sÃdhvasÃd avacanà ti«Âhati) KSak_1.22:>5% anasÆyà -- idÃnÅm atithi-viÓe«a-lÃbhena / halà Óakuntale gaccho7Âajam / phala-miÓram argham upahara / idaæ pÃdo1dakaæ bhavi«yati / KSak_1.22:>6% rÃjà -- bhavatÅnÃæ sÆn­tayà eva k­tam Ãtithyam / KSak_1.22:>7% priyaævadà -- tena hy asyÃæ prachÃya-ÓÅtalÃyÃæ sapta-parïa-vedikÃyÃæ muhÆrtam upaviÓya pariÓrama-vinodaæ karotv Ãrya÷ /p.34 KSak_1.22:>8% rÃjà -- nÆnaæ yÆyam apy anena karmaïà pariÓrÃntÃ÷ / KSak_1.22:>9% anasÆyà -- halà Óakuntale ucitaæ na÷ paryupÃsanam atithÅnÃm / atro7paviÓÃma÷ (iti sarvà upaviÓanti) KSak_1.22:>10% Óaku -- (Ãtma-gatam) kiæ nu khalv imaæ prek«ya tapo-vana-virodhino vikÃrasya gamanÅyÃ9smi saæv­ttà / KSak_1.22:>11% rÃjà -- (sarvà vilokya) aho sama-vayo-rÆpa-ramaïÅyaæ bhavatÅnÃæ sauhÃrdam / KSak_1.22:>12% pri -- (janÃ1ntikam) anasÆye ko nu khalv e«a catura-gambhÅrÃ3k­tir madhuraæ priyam Ãlapan prabhÃvavÃn iva lak«yate / KSak_1.22:>13% ana -- sakhi mama apy asti kautÆhalam / p­cchÃmi tÃvad enam KSak_1.22:>14% (prakÃÓam) KSak_1.22:>15% Ãryasya madhurÃ3lÃpa-janito viÓrambho mÃæ mantrayate katama Ãryeïa rÃjar«i-vaæÓo 'laækriyate katamo và viraha-paryutsuka-jana÷ kuto deÓa÷ kiæ nimittaæ và sukumÃrataro 'pi tapo-vana-gamana-pariÓramasyÃ8tmà padam upanÅta÷ /p.36 KSak_1.22:>16% Óaku -- (Ãtma-gatam) h­daya mo9ttÃmya / e«Ã tvayà cintitÃny anasÆyà mantrayate / KSak_1.22:>17% rÃjà --- (Ãtma-gatam) katham idÃnÅm ÃtmÃnaæ nivedayÃmi kathaæ vÃ0tmÃ1pahÃraæ karomi / bhavatu / evaæ tÃvad enÃæ vak«ye / (prakÃÓam) bhavati ya÷ pauraveïa rÃj¤Ã dharmÃ1dhikÃre niyukta÷ so 'ham avighna-kriyo2palambhÃya dharmÃ1raïyam idam ÃyÃta÷ / KSak_1.22:>18% (Óakuntalà ӭÇgÃra-lajjÃæ rÆpayati) KSak_1.22:>19% ana -- (ubhayor ÃkÃraæ viditvà / janÃ1ntikam) halà Óakuntale yad yatrÃ7dya tÃta÷ saænihito bhavet / KSak_1.22:>20% Óaku -- tata÷ kiæ bhavet / KSak_1.22:>21% sakhyau -- imaæ jÅvita-sarvasvenÃ7py atithi-viÓe«aæ k­tÃ1rthaæ kari«yati / KSak_1.22:>22% Óaku -- yuvÃm apetam / kim api h­daye k­tvà matrayethe / na yuvayor vacanaæ Óro«yÃmi /p.38 KSak_1.22:>23% rÃjà -- vayam api tÃvad bhavatyo÷ sakhÅ-gataæ kim api p­cchÃma÷ / KSak_1.22:>24% sakkyau -- Ãrya anugraha ive7yam abhyarthanà / KSak_1.22:>25% rÃjà -- bhagavÃn kÃÓyapa÷ ÓÃÓvate brahmaïi sthita iti prakÃÓa÷ / iyaæ ca va÷ sakhÅ tad Ãtmaje9ti katham etat / KSak_1.22:>26% anasÆyà -- Ó­ïotv Ãrya÷ / asti ko 'pi kauÓika iti gotra-nÃma-dheyo mahÃ-prabhÃvo rÃjar«i÷ / KSak_1.22:>27% rÃjà -- asti / ÓrÆyate / KSak_1.22:>28% ana -- tam Ãvayo÷ priya-sakhyÃ÷ prabhavam avagaccha / ujjhitÃyÃ÷ ÓarÅra-saævardhanÃ3dibhis tÃta-kÃÓyapo 'syÃ÷ pità /p.40 KSak_1.22:>29% rÃjà -- ujjhita-Óabdena janitaæ me kautÆhalam / Ã-mÆlÃt+Órotum icchÃmi / KSak_1.22:>30% ana -- Ó­ïotv Ãrya÷ / gautamÅ-tÅre purà kila tasya rÃjar«er ugre tapasi vartamÃnasya kim api jÃta-ÓaÇkair devair menakà nÃmÃ1psarÃ÷ pre«ità niyama-vighna-kÃriïÅ / KSak_1.22:>31% rÃjà -- asty etad anya-samÃdhi-bhÅrutvaæ devÃnÃm / KSak_1.22:>32% anasÆyà -- tato vasanto1dÃra-samaye tasyà unmÃdayit­ rÆpaæ prek«ya -- (ity ardho1kte lajjayà viramati) KSak_1.22:>33% rÃjà -- parastÃj j¤Ãyata eva / sarvathÃ9psara÷-saæbhavai9«Ã / KSak_1.22:>34% anasÆyà -- atha kim / _________________________ KSak_1.23:<1% rÃjà -- upapadye / * mÃnu«Å«u kathaæ và syÃd asya rÆpasya saæbhava÷ / * na prabhÃ-taralaæ jyotir udeti vasudhÃ-talÃt // KSak_1.23 // KSak_1.23:>1% (ÓakuntalÃ9dho-mukhÅ ti«Âhati) KSak_1.23:>2% rÃjà -- (Ãtma-gatam) labdhÃ1vakÃÓo me mano-ratha÷ / kiæ tu sakhyà parihÃso1dÃh­tÃæ vara-prÃrthanÃæ Órutvà dh­ta-dvaidhÅ-bhÃva-kÃtaraæ me mana÷ / KSak_1.23:>3% pri -- (sasmitaæ ÓakuntalÃæ vilokya nÃyakÃ1bhimukhÅ bhÆtvÃ) KSak_1.23:>4% punar api vaktu-kÃma ivÃ8rya÷ / KSak_1.23:>5% (ÓakuntalÃæ sakhÅm aÇgulyà tarjayati)p.42 KSak_1.23:>6% rÃjà -- samyag upalak«itaæ bhavatyà / asti na÷ sac-carita-Óravaïa-lobhÃd anyad api pra«Âavyam / KSak_1.23:>7% pri -- alaæ vicÃrya / aniyantraïÃ1nuyogas tapasvi-jano nÃma / _________________________ KSak_1.24:<1% rÃjà -- it sakhÅæ te j¤Ãtum icchÃmi / * vaikhÃnasaæ kim anayà vratam Ã-pradÃnÃd * vyÃpÃra-rodhi madanasya ni«evitavyam / * atyantam Ãtma-sad­Óe3k«aïa-vallabhÃbhir * Ãho nivatsyati sama hariïÃ1ÇganÃbhi // KSak_1.24 // KSak_1.24:>1% pri -- Ãrya dharma-caraïe 'pi para-vaÓo 'yaæ jana÷ / guro÷ punar asyà anurÆpa-vara-pradÃne saækalpa÷ / _________________________ KSak_1.25:<1% rÃjà -- (Ãtma-gatam) an duravÃpe9yaæ khalu prÃrthanà / * bhava h­daya sÃbhilëaæ saæprati saædeha nirïayo jÃta÷ / * ÃÓaÇkase yad agniæ tad idaæ sparÓa-k«amaæ ratnam // KSak_1.25 // KSak_1.25:>1% Óaku -- (saro«am iva) anasÆye gami«yÃmy aham / KSak_1.25:>2% ana -- kiæ nimittam / KSak_1.25:>3% Óaku -- imÃm asaæbaddha-pralÃpÅæ priyaævadÃm ÃryÃyai gautamyai nivedayi«yÃmi /p.44 KSak_1.25:>4% ana -- sakhi na yuktam ak­ta-satkÃram atithi-viÓe«aæ vis­jya svachandato gamanam / KSak_1.25:>5% (Óakuntalà na kiæcid uktvà prasthitai9va) _________________________ KSak_1.26:<1% rÃjà -- (grahÅtum icchan nig­hyÃ8tmÃnam / Ãtma-gatam) aho ce«ÂÃ+pratirÆpikà kÃmi-jana-mano-v­tti÷ / ahaæ hi * anuyÃsyan muni-tanayÃæ sahasà vinayena vÃrita-prasara÷ / * sthÃnÃd anuccalann api gatve9va+puna÷ pratiniv­tta÷ // KSak_1.26 // KSak_1.26:>1% pri -- (ÓakuntalÃæ nirudhya) halà na te yuktaæ gantum / KSak_1.26:>2% Óaku -- (sabhrÆ-bhaÇgam) kiæ nimittam / KSak_1.26:>3% pri -- v­k«a-secane dve dÃrayasi me / ehi tÃvat / ÃtmÃnaæ mocayitvà tato gami«yasi (iti balÃd enÃæ nivartayati) _________________________ KSak_1.27:<1% rÃjà -- bhadre v­k«a-secanÃd eva pariÓrÃntÃm atra-bhavatÅæ lak«aye / tathà hy asyÃ÷ (p.46) * srastÃ1æsÃv atimÃtra-lohita-talau bÃhÆ ghaÂo1tk«epaïÃd adya api stana-vepathuæ janayati ÓvÃsa÷ pramÃïÃ1dhika÷ / * baddhaæ karïa-ÓirÅ«a-rodhi vadane dharmÃ1mbhasÃæ jÃlakaæ bandhe sraæsini cai7ka-hasta-yamitÃ÷ paryÃkulà mÆrdhajÃ÷ // KSak_1.27 // KSak_1.27:>1% tad aham enÃm an­ïÃæ karomi (iti aÇgulÅyaæ dÃtum icchati) KSak_1.27:>2% (ubhe nÃma-mudrÃ2k«arÃïy anuvÃcya parasparam avalokayata÷) KSak_1.27:>3% rÃjà -- alam asmÃn anyathà saæbhÃvya / rÃj¤a÷ parigraho 'yam iti rÃja-puru«aæ mÃm avagacchatha / KSak_1.27:>4% pri -- tena hi nÃ7rhaty aÇgulÅyakam aÇgulÅ-viyogam / Ãryasya vacanenÃ7n­ïe9dÃnÅm e«Ã / (kiæcid vihasya) halà Óakuntale mocitÃ9sy anukampinÃ0ryeïa / athavà mahÃ-rÃjena / gacche7dÃnÅm / KSak_1.27:>5% Óaku -- (Ãtma-gatam) yady Ãtmana÷ prabhavi«yÃmi / KSak_1.27:>6% (prakÃÓam) kà tvaæ visra«Âavyasya roddhavyasya và /p.48 _________________________ KSak_1.28:<1% rÃjà -- (ÓakuntalÃæ vilokya / Ãtma-gatam) kiæ nu khalu yathà vayam asyÃm evam iyam apy asmÃn prati syÃt / athavà labdhÃ7vakÃÓà me prÃrthanà / kuta÷ / * vÃcaæ na miÓrayati yady api mad-vacobhi÷ * karïaæ dadÃty abhimukhaæ mayi bhëamÃïe / * kÃmaæ na ti«Âhati madÃ3nana-saæmukhÅnÃm * bhÆyi«Âham anya-vi«ayà na tu d­«Âir asyÃ÷ // KSak_1.28 // KSak_1.28:>1% (nepathye) _________________________ KSak_1.29:<1% bho bhos tapasvina÷ saænihitÃs tapo-vana-sattva-rak«Ãyai bhavata / pratyÃsanna÷ kila m­ga yà vihÃrÅ pÃrthivo du«yanta÷ / * turaga-khura-hatas tathà hi reïur viÂapa-vi«akta-jalÃ3rdra-valkale«u / * patati pariïatÃ1ruïa-prakÃÓa÷ Óalabha-samÆha ivÃ8Órama-drume«u // KSak_1.29 // api ca / _________________________ * tÅvrÃ3ghÃta-pratihata-taru-skandha-lagnai1ka-danta÷ * pÃdÃ3k­«Âa-vratati-valayÃ-saÇga-saæjÃta-pÃÓa÷ / * mÆrto vighnas tapasa iva no bhinna-sÃraÇga-yÆtho * dharmÃ1raïyaæ praviÓati gaja÷ syandanÃ3loka-bhÅta÷ // KSak_1.30 // KSak_1.30:>1% (sarvÃ÷ karïaæ dattvà kiæcid iva saæbhrÃntÃ÷) KSak_1.30:>2% rÃjà -- (Ãtma-gatam) aho dhik paurà asmad-anve«iïas tapo-vanam uparundhanti / bhavatu / pratigami«yÃmas tÃvat /p.50 KSak_1.30:>3% sakhyau -- Ãrya anenÃ8raïyaka-v­ttÃ1ntena paryÃkulÃ÷ sma÷ / anujÃnÅhi na uÂaja-gamanÃya / KSak_1.30:>4% rÃjà -- (sasaæbhramam) gacchantu bhavatya÷ / vayam apy ÃÓrama-pŬà yathà na bhavati tathà prayati«yÃmahe / KSak_1.30:>5% (sarve utti«Âhanti) KSak_1.30:>6% sakhyau -- Ãrya asaæbhÃvitÃ1tithi-satkÃraæ bhÆyo 'pi prek«aïa-nimittaæ lajjÃmahe Ãryaæ vij¤Ãpayitum / KSak_1.30:>7% rÃjà -- mà mai9vam / darÓanenai7va bhavatÅnÃæ purask­to 'smi / KSak_1.30:>8% Óaku-- anasÆye abhinava-kuÓa-sÆcyà parÅk«ataæ caraïaæ kurabaka-ÓÃkhÃ-parilagnaæ ca valkalam / tÃvat paripÃlayata mÃæ yÃvad etan mocayÃmi / KSak_1.30:>9% (Óakuntalà rÃjÃnam avalokayantÅ savyÃjaæ vilambya saha sakhÅbhyÃæ ni«krÃntÃ)p.52 _________________________ KSak_1.31:<1% rÃjà -- mandau3tsukyo 'smi nagara-gamanaæ prati / yÃvad anuyÃtrikÃn sametya nÃ7tidÆre tapo-vanasya niveÓayeyam / na khalu Óaknomi ÓakuntalÃ-vyÃpÃrÃd ÃtmÃnaæ nivartayitum / mama hi * gacchati pura÷ ÓarÅraæ dhÃvati paÓcÃd asaæstutaæ ceta÷ / * cÅnÃ1æÓukam iva keto÷ prativÃtaæ nÅyamÃnasya // KSak_1.31 // KSak_1.31:>1% (iti ni«krÃntÃ÷ sarve) (prathamo 'Çka÷) ************************************************************************** dvitÅyo 'Çka÷ KSak_2.1:<1% (tataha praviÓati vi«aïïo vidÆ«aka÷) KSak_2.1:<2% vidÆ«aka -- (ni÷Óvasya) bho disÂam / etasya m­gayÃ-ÓÅlasya rÃj¤o vayasya-bhÃvena nirviïïo 'smi / ayaæ m­go 'yaæ vahÃro 'yaæ ÓÃrdÆla iti madhyÃ1hne 'pi grÅ«ma-virala-pÃdapa-chÃyÃsu vana-rÃji«v Ãhiï¬ayate aÂatÅto 'ÂavÅ / patra-saækara-ka«ÃyÃïi kadu«ïÃni giri-nadÅ-jalÃni pÅyante / aniyata-velaæ ÓÆlya-mÃæsa-bhÆyi«Âha ÃhÃro bhujyate / turagÃ1nudhÃvana-kaï¬ita-saædhe rÃtrÃv api nikÃmaæ Óayitavyaæ nÃ7sti / tato mahaty eva pratyÆ«e dÃsyÃ÷ putrai÷ Óakuni-lubdhakair vana-grahaïa-kolÃhalena pratibodhito 'smi / iyate9dÃnÅm api pŬà na ki«krÃmati / tato gaï¬asyo7pari piï¬aka÷ saæv­tta÷ / hya÷ kilÃ7smÃsv avahÅne«u tatra bhavato m­gÃ1nusÃreïÃ8Órama-padaæ pravi«Âasya tÃpasa-kanyakà Óakuntalà mamÃ7dhanyatayà darÓità / sÃæprataæ nagara-gamanÃya mana÷ katham api na karoti / adya api tasya tÃm eva cintayato 'k«ïo÷ prabhÃtam ÃsÅt / kà gati÷ / yÃvat taæ k­tÃ3cÃra-parikramaæ paÓyÃmi / (iti parikramyÃ7valokya ca)p.54 e«a bÃïÃ3sana-hastÃbhir yavanÅbhir vana-pu«pa-mÃlÃ-dhÃriïÅbhi÷ pariv­ta ita evÃ8gachati priya-vayasya÷ / bhavatu / aÇga-bhaÇga-vikala iva bhÆtvà sthÃsyÃmi / yady evam api nÃma viÓramaæ labheya / (iti daï¬a-këÂham avalambya sthita÷) KSak_2.1:<3% (tata÷ praviÓati yathÃ-nirdi«Âa-parivÃro rÃjÃ) _________________________ KSak_2.1:<1% rÃjà -- * kÃmaæ priyà na sulabhà manas tu tad-bhÃva-darÓanÃ3ÓvÃsi / * ak­tÃ1rthe 'pi manasije ratim ubhaya-prÃrthanà kurute // KSak_2.1 // _________________________ KSak_2.2:<1% (smitaæ k­tvÃ) evam ÃtmÃ1bhiprÃya-saæbhÃvite1«Âa-jana-citta-v­tti÷ prÃrthità vi¬ambyate /p.56 * snigdhaæ vÅk«itam anyato 'pi nayane yat prerayantyà tayà * yÃtaæ yac ca nitambayor gurutayà mandaæ vilÃsÃd iva / * mà gà ity uparuddhayà yad api sà sÃsÆyam uktà sakhÅ * sarvaæ tat kila mat-parÃyaïam aho kÃmÅ svatÃæ paÓyati // KSak_2.2 // KSak_2.2:>1% vidÆ«aka -- (tathÃ-sthita eva) bho vayasya na me hasta-pÃdaæ prasarati tad vÃn mÃtreïa jÃpayi«yÃmi / jayatu jayatu bhavÃn / KSak_2.2:>2% rÃjà -- kuto 'yaæ gÃtro1paghÃta÷ / KSak_2.2:>3% vidu -- kuta÷ kila svayam ak«y-ÃkulÅ-k­tyÃ1Óru-kÃraïaæ p­cchasi / KSak_2.2:>4% rà -- na khalv avagacchÃmi / KSak_2.2:>5% vidu -- bho vayasya yad vetasa÷ kubja-lÅlÃæ vi¬ambayati tat kim Ãtmana÷ prabhÃveïa nanu nadÅ-vegasya / KSak_2.2:>6% rà -- nadÅ-vegas tatra kÃraïam / KSak_2.2:>7% vidu -- mama api bhavÃn / KSak_2.2:>8% rà -- katham iva / KSak_2.2:>9% vidu -- evaæ rÃja-kÃryÃïy ujjhitvai9tÃd­Óa Ãkula-pradeÓe vana-cara-v­ttinà tvayà bhavitavyam / yat satyaæ pratyahaæ ÓvÃ-pada-samutsÃraïai÷ saæk«obhita-saædhi-bandhÃnÃæ mama gÃtrÃïÃm anÅÓo 'smi saæv­tta÷ / tat prasÅda me / ekÃ9ham api tÃvad viÓramyatÃm /p.58 _________________________ KSak_2.3:<1% rÃjà -- (svagatam) ayaæ cai7vam Ãha / mama api kÃÓyapa-sutÃm anusm­tya m­gayÃ-viklavaæ ceta÷ / kuta÷ * na namayitum adhijyam asmi Óakto dhanur idam Ãhita-sÃyakaæ m­ge«u / * saha-vasatim upetya yai÷ priyÃyÃ÷ k­ta iva mugdha-viloko1padeÓa÷ // KSak_2.3 // KSak_2.3:>1% vidu -- (rÃj¤o mukhaæ vilokya) atra-bhavÃn kim api h­daye k­tvà mantrayate / araïye mayà ruditam ÃsÅt /p.60 KSak_2.3:>2% rà -- (sasmitam) kim anyat / anatikramaïÅyaæ me suh­d-vÃkyam iti sthito 'smi / KSak_2.3:>3% vidu -- ciraæ jÅva / (iti gantum ichati) KSak_2.3:>4% rà -- vayasya ti«Âha / sÃvaÓe«aæ me vaca÷ / KSak_2.3:>5% vidu -- Ãj¤Ãpayatu bhavÃn / KSak_2.3:>6% rà -- viÓrÃntena bhavatà mama apy ekasminn anÃyÃse karmaïi sahÃyena bhavitavyam / KSak_2.3:>7% vidu -- kiæ modaka-khÃdikÃyÃm / tena hy ayaæ sug­hÅta÷ k«aïa÷ / KSak_2.3:>8% rà -- yatra vak«yÃmi / ka÷ ko 'tra bho÷ / KSak_2.3:>9% (praviÓya) KSak_2.3:>10% dauvÃrika -- (praïamya) Ãj¤Ãpayatu bharttà / KSak_2.3:>11% rà -- raivataka senÃ-patis tÃvad ÃhÆyatÃm / KSak_2.3:>12% dau -- tathà / (iti ni«kramya senÃ-patinà saha puna÷ praviÓya) e«a Ãj¤Ã-vacano1tkaïÂho bharte9to-datta-d­«Âir eva ti«Âhati / upasarpatv Ãrya÷ / _________________________ KSak_2.4:<1% seenà -- (rÃjÃnam avalokya) d­«Âa-do«Ã api svÃmini m­gayà kevalaæ guïa eva saæv­ttà / tathà hi deva÷ (p.62) * anavarata-dhanur jyÃ4sphÃlana-krÆra-pÆrva ravi-kiraïa-sahi«ïu sveda-leÓair abhinam / * apacitam api gÃtraæ vyÃyatatvÃd alak«yaæ giri-cara iva nÃga÷ prÃïa-sÃraæ bibharti // KSak_2.4 // KSak_2.4:>1% (upetya) jayatu jayatu svÃmÅ / g­hÅta-ÓvÃ-padam araïyam / kim anyatrÃ1vasthÅyate / KSak_2.4:>2% rÃjà -- mando1tsÃha÷ k­to 'smi m­gayÃ2pavÃdinà mÃdhavyena / KSak_2.4:>3% senÃpati -- (janÃntikam) sakhe sthira-pratibandho bhava / ahaæ tÃvat svÃminaÓ citta-v­ttim anuvarti«ye / (prakÃÓam) pralapatv e«a vaidheya÷ / nanu prabhur eva nidarÓanam / _________________________ * medaÓ-cheda-k­Óo1daraæ laghu bhavaty utthÃna-yogyaæ vapu÷ * sattvÃnÃm api lak«yate vik­timac cittaæ bhaya-krodhayo÷ / * utkar«a÷ sa ca dhanvinÃæ yad i«ava÷ sidhyanti lak«ye cale * mithyà eva vyasanaæ vadanti m­gayÃm Åd­g vinoda÷ kuta÷ // KSak_2.5 // KSak_2.5:>1% vidu -- apehi re utsÃha-hetuka / atra-bhavÃn prak­tim Ãpanna÷ / tvaæ tÃvad aÂavÅto 'ÂavÅm Ãhiï¬amÃno nara-nÃsikÃ-lolupasya jÅrïa-­k«asya kasya api mukhe pati«yasi /p.64 _________________________ KSak_2.6:<1% rà -- bhadra senÃ-pate ÃÓrama-saænik­«Âe sthitÃ÷ sma÷ / atas te vaco nÃ7bhinandÃmi / adya tÃvat / * gÃhantÃæ mahi«Ã nipÃna-salilaæ Ó­Çgair muhus tìitam * chÃyÃ-baddha-kadambakaæ m­ga-kulaæ romantham abhyasyatu / * viÓrabdhaæ kriyatÃæ vahÃra-tatibhir mustÃ-k«ati÷ palvale * viÓrÃmaæ labhatÃm idaæ ca Óithitala-jyÃ-bandham asmad-dhanu÷ // KSak_2.6 // KSak_2.6:>1% senÃpati -- yat prabhavi«ïave rocate / _________________________ KSak_2.7:<1% rà -- tena hi nivartaya pÆrva-gatÃn vana-grÃhiïa÷ / yathà na me sainikÃs tapo-vanam uparundhanti tathà ni«eddhavyÃ÷ / paÓya / * Óama-pradhÃne«u tapo-dhane«u gƬhaæ hi dÃtÃ3tmakam asti teja÷ / * sparÓÃ1nukÆle9va sÆrya-kÃntÃs tad-anya-tejo 'bhibhavÃd vamanti // KSak_2.7 // KSak_2.7:>1% senà -- yad Ãj¤Ãpayati svÃmÅ / KSak_2.7:>2% vidu -- vidhvaæsatÃæ te utsÃha-v­ttÃ1nta÷ / KSak_2.7:>3% (ni«krÃnta÷ senÃ-pati÷)p.66 KSak_2.7:>4% rÃjà -- (parijanaæ vilokya) apanayantu bhavatyo m­gayÃ-veÓam / raivataka tvam api svaæ niyogam aÓÆnyaæ kuru / KSak_2.7:>5% parijana -- yad deva Ãj¤Ãpayati / (iti ni«krÃnta÷) KSak_2.7:>6% vidu -- k­taæ bhavatà nirmak«ikam / sÃæpratam etasmin pÃdapa-chÃyÃ-viracita-vitÃna-sanÃthe ÓilÃ-tale ni«Ådatu bhavÃn yÃvad aham api sukhÃ3sÅno bhavÃmi / KSak_2.7:>7% rÃjà -- gacchÃ7grata÷ / KSak_2.7:>8% vidu -- etu bhavÃn / KSak_2.7:>9% (ity ubhau parikramyo7pavi«Âau ) KSak_2.7:>10% rà -- mÃdhavya anavÃpta-cak«u÷ phalo 'si / yena tvayà darÓanÅyaæ na d­«Âam / KSak_2.7:>11% vidu -- nanu bhavÃn agrato me vartate / KSak_2.7:>12% rà -- sarva÷ kÃntam ÃtmÅyaæ paÓyati / ahaæ tu tÃm ÃÓrama-lalÃma-bhÆtÃæ ÓakuntalÃm adhik­tya bravÅmi /p.68 KSak_2.7:>13% vidu -- (svagatam) bhavatu / asyÃ7vasaraæ na dÃsye / KSak_2.7:>14% (prakÃÓam) bho vayasya te tÃpasa-kanyakÃ9bhyarthanÅyà d­Óyate / _________________________ KSak_2.8:<1% rà -- sakhe na parihÃrye vastuni pauravÃïÃæ mana÷ pravartate / * sura-yuvati-saæbhavaæ kila muner apatyaæ tad ujjhitÃ1dhigatam / * arkasyo7pari Óithilaæ cyutam iva nava-mÃlikÃ-kusumam // KSak_2.8 // KSak_2.8:>1% vidu -- )vihasya) yathà kasya api piï¬a-kharjÆrair udvejitasya tiï¬yÃm (tintiïyÃm) abhilëo bhavet tathà strÅ-ratna-paribhogiïa÷ bhavata iyam abhyarthanà / KSak_2.8:>2% rà -- na tÃvad enÃæ paÓyÃmi yenai7vam avÃdÅ÷ /p.70 KSak_2.8:>3% vidu -- tat khalu ramaïÅyaæ yad bhavato 'pi vismayam utpÃdayati / _________________________ KSak_2.9:<1% rà -- vayasya kiæ bahunà / * citre niveÓye parikalpita-sattva-yogà * rÆpo1ccayena manasà vidhinà k­tà nu / * strÅ-ratna-s­«Âir aparà pratibhÃti sà me * dhÃtur vibhutvam anucintya vapuÓ ca tasyÃ÷ // KSak_2.9 // KSak_2.9:>1% vidu -- yady evaæ pratyÃdeÓa idÃnÅæ rÆpavatÅnÃm / _________________________ KSak_2.10:<1% rà -- idaæ ca me manasi vartate / * anÃghrÃtaæ pu«paæ kisalayam alÆnaæ kara-ruhair anÃviddhaæ ratnaæ madhu navam anÃsvÃdita-rasam / * akhaï¬aæ pu«yÃnÃæ phalam iva ca tad-rÆpam anaghaæ na jÃne bhoktÃraæ kam iha samupasthÃsyati vidhi÷ // KSak_2.10 // KSak_2.10:>1% vidu -- tena hi laghu paritrÃyatÃm enÃæ bhavÃn / mà kasya api tapasvina iÇgudÅ-taira-cikkaïa-ÓÅr«asya haste pati«yati /p.72 KSak_2.10:>2% rà -- paravatÅ khalu tatra-bhavatÅ / na ca saænihito 'tra guru-jana÷ / KSak_2.10:>3% vidu -- atha bhavantam antareïa kÅd­Óas tasyà d­«Âi-rÃga÷ / _________________________ KSak_2.11:<1% rÃjà -- nisargÃd evÃ7pragalbhas tapasvi-kanyÃ-jana÷ / tathÃ9pi tu * abhimukhe mayi saæh­tam Åk«itaæ hasitam anya-nimita-k­to1dayam / * vinaya-vÃrita-v­ttir atas tayà na viv­to madano na ca saæv­ta÷ // KSak_2.11 // KSak_2.11:>1% vidu -- na khalu d­«Âa-mÃtrasya tavÃ7Çkaæ samÃrohati / _________________________ KSak_2.12:<1% rÃjà -- mitha÷ prasthÃne puna÷ ÓÃlÅnatayà api kÃmam Ãvi«k­to bhÃvas tatra-bhavatyà / tathà hi /p.74 * darbhÃ1Çkureïa caraïa÷ k«ata ity akhÃï¬e tanvÅ sthità katicid eva padÃni gatvà / * ÃsÅd viv­tta-vadanà ca vimocayantÅ ÓÃkhÃsu valkalam asaktam api drumÃïÃm // KSak_2.12 // KSak_2.12:>1% vidu -- tena hi g­hÅta-pÃtheyo bhava / k­taæ tvayo9pavanaæ tapo-vanam iti paÓyÃmi / KSak_2.12:>2% rà -- sakhe tapasvibhi÷ kaiÓcit parij¤Ãto 'smi / cintaya tÃvat kenÃ7padeÓena punar ÃÓrama-padaæ gacchÃma÷ / KSak_2.12:>3% vidu -- ko 'paro 'padeÓo yu«mÃkaæ rÃj¤Ãm / nÅvÃra-«a«Âha-bhÃgam asmÃkam upaharantv iti / _________________________ KSak_2.13:<1% rà -- mÆrkha anyam eva bhÃga-dheyam ete tapasvino nirvapanti yo ratna-rÃÓÅn api vihÃyÃ7bhinandyate / paÓya / * yad utti«Âhati varïebhyo n­pÃïÃæ k«ayi tat phalam / * tapa÷-«a¬-bhÃgam ak«ayyaæ dadaty Ãraïyakà hi na÷ // KSak_2.13 // KSak_2.13:>1% (nepathye) KSak_2.13:>2% hanta siddhÃ1rthau sva÷ / KSak_2.13:>3% rà -- (karïaæ dattvÃ) aye dhÅra-praÓÃnta-svarais tapasvibhir bhavitavyam / KSak_2.13:>4% (praviÓya)p.76 KSak_2.13:>5% jayatu jayatu bhartà / etau dvau ­«i-kumÃrau pratÅhÃra-bhÆmim upasthitau / KSak_2.13:>6% rÃjà -- tena hy avilambitaæ praveÓaya tau / KSak_2.13:>7% dauvÃrika -- e«a praveÓayÃmi / (iti ni«kramya r«i-kumÃrÃbhyÃæ saha praviÓya) KSak_2.13:>8% (ubhau rÃjÃnaæ vilokayata÷) _________________________ KSak_2.14:<1% prathama÷ -- aho dÅptimato 'pi viÓvasanÅyatayÃ9sya vapu«a÷ / athavà upapannam etad asminn ­«ibhyo nÃ7tibhinne rÃjani / kuta÷ * adhyÃkrÃntà vasatir amunà apy ÃÓrame sarva-bhogye * rak«Ã-yogÃd ayam api tapa÷ pratyahaæ saæcinoti / * asyÃ7pi dyÃæ sp­Óati vaÓinaÓ cÃraïa-dvandva-gÅta÷ * puïya÷-Óabdo munir iti muhuh÷ kevalaæ rÃja-pÆrva÷ // KSak_2.14 // KSak_2.14:>1% dvitÅya÷ -- gautama ayaæ sa balabhit sakho du«yanta÷ / KSak_2.14:>2% prathama -- atha kim / _________________________ KSak_2.15:<1% dvitÅyah÷ -- tena hi * nai7tac citraæ yad ayam udadhi-ÓyÃma-sÅmÃæ dharitrÅm eka÷ k­tsnÃæ nagara-parigha-prÃæÓu-bÃhur bhunakti /p.78 * ÃÓaæsante samiti«u surà baddha-vairà hi daityair asyÃ7dhijye dhanu«i vijayaæ pauruhÆte ca vajre // KSak_2.15 // KSak_2.15:>1% ubhau -- (upagamya) vijayasva rÃjan / KSak_2.15:>2% rà -- (ÃsanÃd utthÃya) abhivÃdaye bhavantau / KSak_2.15:>3% ubhau -- svasti bhavate / (iti phalÃny upaharata÷) KSak_2.15:>4% rà -- (sapraïÃmaæ parig­hya) Ãj¤Ãpayitum icchÃmi / KSak_2.15:>5% ubhau -- vidito bhavÃn ÃÓrama-sadÃm ihastha÷ / tena bhavantaæ prÃrthayante / KSak_2.15:>6% rà -- kim Ãj¤Ãpayanti / KSak_2.15:>7% ubhau -- tatra-bhavata÷ kaïvasya mahar«er asÃænidhyÃd rak«Ãæsi ne7«Âi-vighnam utpÃdayanti / tat katipaya-rÃtraæ sÃrathi-dvitÅyena bhavatà sanÃthÅ-kriyatÃm ÃÓrama iti / KSak_2.15:>8% rà -- anug­hÅto 'smi / KSak_2.15:>9% vidu -- (apavÃrya) e«Ã idÃnÅm anukÆlà te 'bhyarthanà / KSak_2.15:>10% rà -- (smitaæ k­tvÃ) raivataka mad-vacanÃd ucyatÃæ sÃrathi÷ / sabÃïÃ3sanaæ ratham upasthÃpaya iti / KSak_2.15:>11% dau -- yad deva Ãj¤Ãpayati / (iti ni«krÃnta÷) _________________________ KSak_2.16:<1% ubhau -- (sahar«am) * anukÃriïi pÆrve«Ãæ yukta-rÆpam idaæ tvayi / * ÃpannÃ1bhaya-satre«u dÅk«itÃ÷ khalu pauravÃ÷ // KSak_2.16 //p.80 KSak_2.16:>1% rà -- (sapraïÃmam) gacchatÃæ puro bhavantau / aham apy anupadam Ãgata eva / KSak_2.16:>2% ubhau -- vijayasva (iti ni«krÃntau) KSak_2.16:>3% rà -- mÃdhavya apy asti ÓakuntalÃ-darÓane kutÆhalam / KSak_2.16:>4% vidu -- prathamaæ saparivÃham ÃsÅt / idÃnÅæ rÃk«asa-v­ttÃ1ntena bindur api nÃ7vaÓe«ita÷ / KSak_2.16:>5% rà -- mà bhai«Å÷ / nanu mat-samÅpe varti«yase / KSak_2.16:>6% vidu -- e«a rÃk«asÃd rak«ito 'smi / KSak_2.16:>7% (praviÓya) KSak_2.16:>8% dau -- sajjo ratho bhartur vijaya-prasthÃnam apek«ate / e«a punar nagarÃd devÅnÃæ j¤apti-hara÷ karabhaka Ãgata÷ KSak_2.16:>9% rà -- (sÃdaram) im ambÃbhi÷ pre«ita÷ / KSak_2.16:>10% dau -- atha kim / KSak_2.16:>11% rà -- nanu praveÓyatÃm / KSak_2.16:>12% dau -- tathà / (iti ni«kramya karabhakeïa saha praviÓya) e«a bhartà / upasarpa / KSak_2.16:>13% karabhaka -- jayatu jayatu bhartà / devy Ãj¤Ãpayati / ÃgÃmini caturtha-divase prav­tta-pÃraïo me upavÃso bhavi«yati / tatra dÅrghÃ3yu«Ã9vaÓyaæ saæbhÃvanÅye9ti / KSak_2.16:>14% rà -- itas tapasvi-kÃryam / ito guru-janÃ3j¤Ã / dvayam apy anatikramaïÅyam / kim atra pratividheyam /p.82 KSak_2.16:>15% vidu -- triÓaÇkur ivÃ7ntarà ti«Âha / _________________________ KSak_2.17:<1% rà -- satyam ÃkulÅ-bhÆto 'smi / * k­tyayor bhinna-deÓatvÃd dvaidhÅ-bhavati me mana÷ / * pura÷ patihataæ Óaile srota÷ sroto-vaho yathà // KSak_2.17 // KSak_2.17:>1% (vicintya) sakhe tvam ambayà putra iti pratig­hÅta÷ / ato bhavÃn ita÷ pratiniv­tya tapasvi-kÃrya-vyagra-mÃnasaæ mÃm Ãvedya tatra-bhavatÅnÃæ putra-k­tyam anu«ÂhÃtum arhati / KSak_2.17:>2% vidu -- na khalu mÃæ rak«o-bhÅrukaæ gaïayasi / KSak_2.17:>3% rà -- (sasmitam) katham etad bhavati saæbhÃvyate / KSak_2.17:>4% vidu -- yathà rÃjÃ1nujena gantavyaæ tathà gacchÃmi / KSak_2.17:>5% rà -- nanu tapo-vano1parodha÷ pariharaïÅya iti sarvÃn ÃnuyÃtrikÃæs tvayai9va saha prasthÃpayÃmi / KSak_2.17:>6% vidu -- (sagarvam) tena hi yuva-rÃjo 'smÅ7dÃnÅæ saæv­tta÷ / KSak_2.17:>7% rà -- (svagatam) capalo 'yaæ baÂu÷ / kadÃcid asmat-prÃrthanÃm anta÷-purebhya÷ kathayet / bhavatu / enam evaæ vak«ye / (vidÆ«akaæ haste g­hÅtvà / prakÃÓam) vayasya ­«i-gauravÃd ÃÓramaæ gacchÃmi / na khalu satyam eva tÃpasa-kanyakÃyÃæ mamÃ7bhilëa÷ / paÓya / _________________________ * kva vayaæ kva parok«a-manmatho m­ga-ÓÃvai÷ samam edhito jana÷ / * parihÃsa-vijalpitaæ sakhe paramÃ1rthena na g­hyatÃæ vaca÷ // KSak_2.18 // KSak_2.18:>1% vidu -- atha kim / KSak_2.18:>2% (iti ni«krÃntÃ÷ sarve) iti dvitÅyo 'Çka÷ / ************************************************************************** t­tÅyo 'Çka÷ KSak_3.1:<1% (tata÷ praviÓati kuÓÃn ÃdÃya yajamÃna-Ói«ya÷) _________________________ KSak_3.1:<1% Ói«ya -- aho mahÃnubhÃva÷ pÃrthivo du«yanta÷ / yat pravi«Âa-mÃtra evÃ8Óramaæ tatra-bhavati nirupadravÃïi na÷ karmÃïi saæv­ttÃni / * kà kathà bÃïa-saædhÃne jyÃ-Óabdenai7va dÆrata÷ / * huækÃreïe7va dhanu«a÷ sa hi vighnÃn apohati // KSak_3.1 // KSak_3.1:>1% yÃvad imÃn vedi-saæstaraïÃ1rthaæ darbhÃn ­tvigbhya upaharÃmi / (parikramyÃ7valokya ca / ÃkÃÓe) priyaævade kasya idam uÓÅrÃ1nulepanaæ m­ïÃlavanti ca nalinÅ-patrÃïi nÅyante / (Órutim abhinÅya) kiæ bravÅ«i / Ãtapa-laÇghanÃd balavad asvasthà Óakuntalà tasyÃ÷ ÓarÅra-nirvÃpaïÃye7ti / KSak_3.1:>2% tarhi yatnÃd upacaryatÃm / sà khalu bhagavata÷ kaïvasya kula-pater ucchvasitam / aham api tÃvad vaitÃnikaæ ÓÃnty udakam asyai gautamÅ-haste visarjayi«yÃmi / KSak_3.1:>3% (iti ni«krÃnta÷) KSak_3.1:>4% vi«kambhaka÷ / KSak_3.1:>5% (tata÷ praviÓati kÃmayamÃnÃ1vastho rÃjÃ) KSak_3.1:>6% rÃjà -- (sacintaæ ni÷Óvasya) p.84 _________________________ * jÃne tapaso vÅryaæ sà bÃlà paravatÅ9ti me viditam / * alam asmi tato h­dayaæ tathÃ9pi ne7daæ nivartayitum // KSak_3.2 // KSak_3.2:>1% (madana-bÃdhÃæ nirÆpya) bhagavan kusumÃ3yudha tvayà candramasà ca viÓvasanÅyÃbhyÃm atisaædhÅyate kÃmi-jana-sÃrtha÷ / kuta÷ / _________________________ * tava kusuma-Óaratvaæ ÓÅta-raÓmitvam indor * dvayam idam ayathÃ2rthaæ d­Óyate mad-vidhe«u / * vis­jati hima-garbhair agnim indur mayÆkhais * tvam api kusuma-bÃïÃn vajra-sÃrÅ-karo«i // KSak_3.3 // KSak_3.3:>1% athavà / * adya api nÆnaæ hara-kopa-vahninas tvayi jvalaty aurva ivÃ7mbu-rÃÓau / * tvam anyathà manmatha mad-vidhÃnÃæ bhasmÃ1vaÓe«a÷ katham ittham u«ïa÷ // KSak_3.3a // p.88 _________________________ * aniÓam api makara-ketur manaor rujam Ãvahann abhimato me / * yadi madirÃ3yata-nayanÃæ tÃm adhik­tya praharatÅ7ti // KSak_3.4 // KSak_3.4:>1% (sakhedaæ parikramya) kva nu khalu saæsthite karmaïi sadasyair anuj¤Ãta÷ khinnam ÃtmÃnaæ vinodayÃmi / KSak_3.4:>2% (ni÷Óvasya) kiæ nu khalu me priyÃ-darÓanÃd ­te Óaraïam anyat / KSak_3.4:>3% yÃvad enÃm anvi«yÃmi / (sÆryam avalokya) imÃm ugrÃ3tapa-velÃæ prÃyeïa latÃ-valayavatsu mÃlinÅ-tÅre«u sasakhÅ-janà Óakuntalà gamayati / KSak_3.4:>4% tatrai7va tÃvad gacchÃmi / (parikramya saæsparÓaæ rÆpayitvÃ) aho pravÃta-subhago 'yam uddeÓa÷ / _________________________ * Óakyam aravinda-surabhi÷ kaïa-vÃhÅ mÃlinÅ-taraÇgÃïÃm / * aÇgair anaÇga-taptair aviralam ÃliÇgituæ pavana÷ // KSak_3.5 // KSak_3.5:>5% (parikramyÃ7valokya ca) asmin vetasa-parik«ipte latÃ-maï¬ape saænihitayà Óakuntalayà bhavitavyam / tathà hi / _________________________ * abnyunnatà purastÃd avagìhà jaghana-gauravÃt paÓcÃt / * dvÃre 'sya pÃï¬u-sikate pada-paÇktir d­Óyate 'bhinavà // KSak_3.6 // KSak_3.6:>1% yÃvad viÂapÃ1ntareïÃ7valokayÃmi / (parikramya tathà k­tvà / sahar«am) aye labdhaæ netra-nirvÃïam / KSak_3.6:>2% e«Ã me manoratha-priyatamà sakusumÃ3staraïaæ ÓilÃ-paÂÂam adhiÓayÃnà sakhÅbhyÃm anvÃsyate / bhavatu /Óro«yÃmy ÃsÃæ viÓrambha-kathitÃni / (iti vilokayan sthita÷) KSak_3.6:>3% (tata÷ praviÓati yatho2kta-vyÃpÃrà saha sakhÅbhyÃæ ÓakuntalÃ) p.90 KSak_3.6:>4% sakhyau -- (upavÅjya / sasneham) halà Óakuntare api sukhayati nalinÅ-patra-vÃta÷ / KSak_3.6:>5% Óaku -- kiæ vÅjayato mÃæ sakhyau / KSak_3.6:>6% (sakhyau vi«Ãdaæ nÃÂayitvà parasparam avalokayata÷) _________________________ KSak_3.7:<1% rÃjà -- balavad-asvastha-ÓarÅrà Óakuntalà d­Óyate / KSak_3.7:<2% (savitarkam) tat kim ayam Ãtapa-do«a÷ syÃd uta yathà me manasi vartate / (sÃ1bhilëaæ nirvarïya) atha và k­taæ saædehena / * stana-nyasto1ÓÅraæ praÓithila-m­ïÃlai1ka-valayam * priyÃyÃ÷ sÃbÃdhaæ kim api kamanÅyaæ vapur idam / * samas tÃpa÷ kÃmaæ manasija-nidÃgha-prasarayor * na tu grÅ«masyai7vaæ subhagam aparÃdhaæ yuvati«u // KSak_3.7 // p.92 KSak_3.7:>7% priyaævadà -- (janÃ1ntikam) anasÆye tasya rÃjar«e÷ prathama-darÓanÃ3rabhya paryutsuke9va Óakuntalà / kiæ nu khalv asyÃs tan-nimitto 'yam ÃtaÇko bhavet / KSak_3.7:>8% ana -- sakhi mama apÅ8d­Óy ÃÓaÇkà h­dayasya / bhavatu / pravak«yÃmi tÃvad enÃm (prakÃÓam) / sakhi pra«ÂavyÃ9si kim api / balavÃn khalu te saætÃpa÷ / KSak_3.7:>9% Óaku -- (pÆrvÃ1rdhena ÓayanÃd utthÃya) halà kiæ vaktu-kÃmÃ9si / KSak_3.7:>10% ana -- halà Óakuntale anabhyantare khalv ÃvÃæ madana-gatasya v­ttÃ1ntasya / kiæ tu yÃd­ÓÅ9tihÃsa-bandhe«u kÃmayamÃnÃnÃm avasthà ÓrÆyate tÃd­ÓÅæ tava paÓyÃmi / KSak_3.7:>11% kathaya kiæ nimittaæ saætÃpa÷ / vikÃraæ khalu paramÃ1rthato 'j¤ÃtvÃ9nÃrambha-pratÅkÃrasya / KSak_3.7:>12% rÃjà -- anasÆyÃm apy anugato madÅyas tarka÷ / na hi svÃmi-prÃyeïa me darÓanam / KSak_3.7:>13% Óaku -- (Ãtma-gatam) balavÃn khalu me 'bhiniveÓa÷ / idÃnÅm api sahasai9tayor na Óaknomi nivedayitum /p.94 KSak_3.7:>14% priyaævadà -- sakhi Óakuntale su«Âhu e«Ã bhaïati / kim Ãtmana ÃtaÇkam upek«ase / anudivasaæ khalu parihÅyase 'Çgai÷ / kevalaæ lÃvaïyamayÅ chÃyà tvÃæ na mu¤cati / _________________________ KSak_3.8:<1% rÃjà -- avitatham Ãha priyaævadà / tathà hi * k«Ãma-k«Ãma-kapolam Ãnanam ura÷ kÃÂhinyam ukta-stanam * madhya÷ klÃntatara÷ prakÃma-vinatÃv aæsau chavi÷ pÃï¬urà / * Óocyà ca priya-darÓanà ca madana-kli«Âe9yam Ãlak«yate * patrÃïÃm iva Óo«aïena marutà sp­«Âà latà mÃdhavÅ // KSak_3.8 // KSak_3.8:>1% Óaku -- sakhi kasya vÃ9nyasya kathayi«yÃmi / kiætv ÃyÃsayitrÅ9dÃnÅæ vÃæ bhavi«yÃmi / KSak_3.8:>2% ubhe -- ata eva khalu nirbandha / snigdha-jana-saævibhaktaæ hi du÷khaæ sahya-vedanaæ bhavati / p.96 _________________________ KSak_3.9:<1% rÃjà -- * p­«Âà janena sama-du÷kha-sukhena bÃlà * ne7yaæ na vak«yati mano-gatam Ãdhi-hetum / * d­«Âo viv­tya bahuÓo 'py anayà sat­«ïam * atrÃ1ntare Óravaïa-kÃtaratÃæ gato 'smi // KSak_3.9 // KSak_3.9:>3% Óaku -- sakhi yata÷-prabh­ti mama darÓana-patham Ãgata÷ sa tapo-vana-rak«ità rÃjar«i÷ (ity artho1kte lajÃæ nÃÂayati) KSak_3.9:>4% ubhe -- kathayatu priya-sakhÅ / KSak_3.9:>5% Óaku -- tata Ãrabhya tadgatenÃ7bhilëeïa etad avasthÃ9smi saæv­ttà / _________________________ KSak_3.10:<1% rÃjà -- (sahar«am) Órutaæ Órotavyam / * smara eva tÃpa-hetur nirvÃpayità sa eva me jÃta÷ / * divasa ivÃ7bhra-ÓyÃmas tapÃ1tyaye jÅva-lokasya // KSak_3.10 //p.98 KSak_3.10:>1% Óaku -- tad yadi vÃm anumataæ tathà vartethÃæ yathà tasya rÃjar«er anukampanÅyà bhavÃmi / anyathÃ9vaÓyaæ si¤cata me tilo1dakam / KSak_3.10:>2% rÃjà -- saæÓaya-chedi vacanam / KSak_3.10:>3% priyaævadà -- (janÃ1ntikam) anasÆye dÆra-gata-manmathÃ9k«ame9yaæ kÃla-haraïasya / KSak_3.10:>4% yasmin baddha-bhÃvai9«Ã sa lalÃma-bhÆta÷ pauravÃïÃm / tad yuktam asyà abhilëo 'bhinanditum / KSak_3.10:>5% ana -- tathà yathà bhaïasi / KSak_3.10:>6% pri -- (prakÃÓam) sakhi di«ÂyÃ9nurÆpas te 'bhiniveÓa÷ / sÃgaram ujjhitvà kutra và mahÃ-nady avatarati / ka idÃnÅæ sahakÃram antareïÃ7timukta-latÃæ pallavitÃæ sahate / KSak_3.10:>7% rÃjà -- kim atra citraæ yadi viÓÃkhe ÓaÓÃ1Çka-lekhÃm anuvartete / KSak_3.10:>8% ana -- ka÷ punar upÃyo bhaved yenÃ7vilambitaæ nibh­taæ ca sakhyà manorathaæ saæpÃdayÃva÷ / KSak_3.10:>9% pri -- nibh­tam iti cintanÅyaæ bhavet / ÓÅghram iti sukaram / KSak_3.10:>10% ana -- katham iva /p.100/ KSak_3.10:>11% pri -- nanu sa rÃjar«ir asyÃæ snigdha-d­«Âyà sÆcitÃ1bhilëa etÃn divasÃn prajÃgara-k­Óo lak«yate / _________________________ KSak_3.11:<1% rÃjà -- satyam itthaæ bhÆta evÃ7smi / tathà hi * idam aÓiÓirair antas-tÃpÃd vivarïam aïÅ-k­tam * niÓi niÓi bhuja-nyastÃ1pÃÇga-prasÃribhir aÓrubhi÷ / * alabhilulita-jyÃ-ghÃtÃ1Çkaæ muhur maïi-bandhanÃt * kanaka-valayaæ srastaæ srastaæ mayà pratisÃryate // KSak_3.11 // KSak_3.11:>12% pri -- (vicintya) halà madana-lekho 'sya kriyatÃæ taæ sumano-gopitaæ k­tvà deva-prasÃdasyÃ7padeÓena tasya hastaæ prÃpayi«yÃmi / KSak_3.11:>13% ana -- rocate me sukumÃra÷ prayoga÷ kiæ và Óakuntalà bhaïati / KSak_3.11:>14% Óaku -- kiæ niyogo vÃæ vikalpyate / KSak_3.11:>15% pri -- tena hy Ãtmana upanyÃsa-pÆrvaæ cintaya tÃvat kim api lalita-pada-bandhanam / KSak_3.11:>16% Óaku -- halà cintayÃmy aham / avadhÅraïÃ-bhÅrukaæ punar vepate me h­dayam / p.102 _________________________ KSak_3.12:<1% rÃjà -- (sahar«am) * ayaæ sa te ti«Âhati saægamo1tsuko * viÓaÇkase bhÅru yato 'vadhÅraïÃm / * labheta và prÃrthayità na và Óriyam * Óriyà durÃpa÷ katham Åpsito bhavet // KSak_3.12 // KSak_3.12:>1% sakhyau -- ayi Ãtma-guïÃ1vamÃnini ka idÃnÅæ ÓarÅra-nirvÃpayitrÅ ÓÃradÅæ jyotsnÃæ paÂÃ1ntena vÃrayati / KSak_3.12:>2% Óaku -- (sasmitam) niyojite9dÃnÅm asmi / (ity upavi«ÂÃæ cintayati) _________________________ KSak_3.13:<1% rÃjà -- sthÃne khalu vism­ta+nime«eïa cak«u«Ã priyÃm avalokayÃmi / yata÷ -- * unnamitai1ka-bhrÆ-latam Ãnanam asyÃ÷ padÃni racayantyÃ÷ / * kaïÂakitena prathayati may anurÃgaæ kapolena // KSak_3.13 // KSak_3.13:>3% Óaku -- halà cintitaæ mayà gÅta-vastu / asaænihitÃni punar lekhana-sÃdhanÃni / KSak_3.13:>4% pri -- etasmi¤ Óuko1dara-sukumÃre nalinÅ-patre nakhair nik«ipta-varïaæ kuru /p.104 KSak_3.13:>5% Óaku -- (yatho2ktaæ rÆpayitvÃ) halà ӭïutam idÃnÅæ saægatÃ1rthaæ na ve9ti / KSak_3.13:>6% ubhe -- avahite sva÷ / _________________________ KSak_3.14:<1% Óaku -- (vÃcayati) * tava na jÃne h­dayaæ mama puna÷ kÃmo divà api rÃtrÃv api / * nirgh­ïa tapati balÅyas tvayi v­tta-manorathÃyà aÇgÃni // KSak_3.14 // _________________________ KSak_3.15:<1% rÃjà -- (sahaso9pas­tya) * tapati tanu-gÃtri madanas tvÃm aniÓaæ mÃæ punar dahaty eva / * glapayati yathà ÓaÓÃ1Çkaæ na tathà hi kumudvatÅæ divasa÷ // KSak_3.15 // KSak_3.15:>1% sakhyau -- (vilokya sahar«am utthÃya) svÃgatam avilambino manorathasya / KSak_3.15:>2% (ÓakuntalÃ9bhyutthÃtum icchati) _________________________ KSak_3.16:<1% rÃjà -- alam alam ÃyÃsena / p.106 * saæda«Âa-sukuma-ÓayanÃny ÃÓuktÃ1nta-bisa-bhaÇga-surabhÅïi / * guru-paritÃpÃni na te gÃtrÃïy upacÃram arhanti // KSak_3.16 // KSak_3.16:>1% ana --- ita÷ ÓilÃ-talai1ka-deÓam alaækarotu vayasya÷ / KSak_3.16:>2% (rÃjo9paviÓati / Óakuntalà salajjà ti«Âhati) KSak_3.16:>3% pri -- dvayor api yuvayor anyonyÃ1nurÃga÷ pratyak«a÷ / sakhÅ-sneha÷ punar mÃæ punar ukta-vÃdinÅæ karoti / KSak_3.16:>4% rÃjà -- bhadre nai7tat parhÃryam / vivak«itaæ hy anuktam anutÃpaæ janayati / KSak_3.16:>5% pri -- Ãpannasya vi«aya-nivÃsino janasyÃ8rti-hareïa rÃj¤Ã bhavitavyam ity e«a vo dharma÷ / KSak_3.16:>6% rÃjà -- nÃ7smÃt param / KSak_3.16:>7% pri -- tena hÅ7yam Ãvayo÷ priya-sakhÅ tvÃm uddiÓya idam avasthÃ2ntaraæ bhagavatà madanenÃ8ropità / tad arhasy abhyupapattyà jÅvitam asyà avalambitum / KSak_3.16:>8% rÃjà -- bhadre sÃdhÃraïo 'yaæ praïaya÷ / sarvathÃ9nug­hÅto 'smi / KSak_3.16:>9% Óakuntalà -- (priyaævadÃm avalokya) halà kim anta÷-pura-viraha-paryutsukasya rÃjar«er uparodhena / _________________________ KSak_3.17:<1% rÃjà -- sundari (p.108) * idam ananya-parÃyaïam anyathà h­daya-saænihite h­dayaæ mama / * yadi samarthayase madire3k«aïe madana-bÃïa-hato 'smi hata÷ puna÷ // KSak_3.17 // KSak_3.17:>1% ana -- vayasya bahu-vallabhà rÃjÃna÷ ÓrÆyante / yathà nau priya-sakhÅ bandhu-jana-ÓocanÅyà na bhavati tathà nirvÃhaya / _________________________ KSak_3.18:<1% rÃjà -- bhadre kiæ bahunà * parigraha-bahutve 'pi dve prati«Âhe kulasya me / * samudra-rasanà co7rvÅ sakhÅ ca yuvayor iyam // KSak_3.18 // KSak_3.18:>1% ubhe -- nirv­te sva÷ / KSak_3.18:>2% pri -- (sad­«Âi-k«epam) anasÆye e«a ito-datta-d­«Âir utsuko m­ga-potako mÃtaram anvi«yati / ehi / saæyojayÃva enam / (ity ubhe prasthite) KSak_3.18:>3% Óaku -- halà aÓaraïÃ9smi / anyatarà yuvayor Ãgacchatu / KSak_3.18:>4% ubhe -- p­thivyÃ÷ ya÷ Óaraïaæ sa tava samÅpe vartate / (iti ni«krÃnte) KSak_3.18:>5% Óaku -- kathaæ gate eva / _________________________ KSak_3.19:<1% rÃjà -- alam Ãvegena / nanv ayam ÃrÃdhayità janas tava samÅpe vartate / * kiæ ÓÅtalai÷ klama-vinodibhir Ãrdra-vÃtÃn * sa¤cÃrayÃmi nalinÅ-dala-tÃla-v­ntai÷ / * aÇke nidhÃya karabho3ru yathÃ-sukhaæ te * saævÃhayÃmi caraïÃv uta padma-tÃærau // KSak_3.19 // KSak_3.19:>1% Óaku -- na mÃnanÅye«v ÃtmÃnam aparÃdhayi«ye / (ity utthÃya gantum icchati) _________________________ KSak_3.20:<1% rÃjà -- sundari anirvÃïo divasa÷ iyaæ ca te ÓarÅrÃ1vasthà / * uts­jya kusuma-Óayanaæ nalinÅ-dala-kalpita-stanÃ3varaïam / * katham Ãtape gami«yasi paribÃdhÃ-pelavair aÇgai÷ // KSak_3.20 // KSak_3.20:>1% (iti balÃd enÃæ nivartayati) KSak_3.20:>2% Óaku -- paurava rak«a vinayam / madana-saætaptà api na khalv Ãtmana÷ prabhavÃmi / _________________________ KSak_3.21:<1% rÃjà -- bhÅru alaæ guru-jana-bhayena / d­«Âvà te vidita-dharmà tatra-bhavÃn nÃ7tra do«aæ grahÅ«yati kula-pati÷ / paÓya /p.112 * gÃndharveïa vivÃhena bahvyo rÃjar«i-kanyakÃ÷ / * ÓrÆyante pariïÅtÃs tÃ÷ pit­bhiÓ cÃ7bhinanditÃ÷ // KSak_3.21 // KSak_3.21:>1% Óaku -- mu¤ca tÃvan mÃm / bhÆyo 'pi sakhÅ-janam anumÃnayi«ye / KSak_3.21:>2% rÃjà -- bhavatu / mok«yÃmi / KSak_3.21:>3% Óaku -- kadà / _________________________ KSak_3.22:<1* rÃjà -- * aparik«ata-komalasya yÃvat kusumasye7va navasya «aÂpadena / * adharasya pipÃsatà mayà te sadayaæ sundari g­hyate raso 'sya // KSak_3.22 // KSak_3.22:>1% (iti mukham asyÃ÷ samunnamayitum icchati / Óakuntalà pariharati nÃÂyena) KSak_3.22:>2% (nepathye) KSak_3.22:>3% cakra-vÃka-vadhuke Ãmantrayasva saha-caram / upasthità rajanÅ / KSak_3.22:>4% Óaku -- (sasaæbhramam) paurava asaæÓayaæ mama ÓarÅra-v­ttÃ1nto1palambhÃyÃ8ryà gautamÅ ita evÃ8gacchati / tad viÂapÃ1ntarito bhava / KSak_3.22:>5% rÃjà -- tathà / (ity ÃtmÃnam Ãv­tya ti«Âhati) KSak_3.22:>6% (tata÷ praviÓati pÃtra-hastà gautamÅ sakhyau ca) KSak_3.22:>7% sakhyau -- ita ita Ãryà gautamÅ / KSak_3.22:>8% gautamÅ -- (ÓakuntalÃm upetya) jÃte api laghu-saætÃpÃni te 'ÇgÃni /p.114 KSak_3.22:>9% Óaku -- Ãrye asti me viÓe«a÷ / KSak_3.22:>10% gautamÅ -- anena darbho1dakena nirÃbÃdham eva te ÓarÅraæ bhavi«yati / (Óirasi ÓakutalÃm abhyuk«ya) vatse pariïato divasa÷ / ehi uÂajam eva gacchÃma÷ / (iti prasthitÃ÷) KSak_3.22:>11% Óaku -- (Ãtma-gatam) h­daya prthamam eva sukho1panate manorathe kÃtara-bhÃvaæ na mu¤casi / sÃnuÓaya-vighaÂitasya kathaæ te sÃæprataæ saætÃpa÷ / (padÃ1ntare sthitvà / prakÃÓam) latÃ-valaya saætÃpa-hÃraka Ãmantraye tvÃæ bhÆyo 'pi paribhogÃya / (iti du÷khena ni«krÃntà Óakuntalà sahe7tarÃbhi÷) _________________________ KSak_3.23:<1% rÃjà -- (pÆrva-sthÃnam upetya / sani÷ÓvÃsam) aho vighnavatya÷ prÃthitÃ1rtha-siddhaya÷ / mahà hi * muhur aÇguli-saæv­tÃ1dharau1«Âhaæ prati«edhÃ1k«ara-viklavÃ1bhirÃmam / * mukham aæsa-vivarti pak«ma-lÃk«yÃ÷ katham apy unnamitaæ na cumbitaæ tu // KSak_3.23 // KSak_3.23:>1% kva nu khalu saæprati gacchÃmi / athavà ihai7va priyÃ-paribhukta-mukte latÃ-valaye muhÆrtaæ sthÃsyÃmi / KSak_3.23:>2% (sarvato 'valokya)p.116 _________________________ * tasyÃ÷ pu«pamayÅ ÓarÅra-lulità Óayyà ÓilÃyÃm iyam * klÃnto manmatha-lekha e«a nalinÅ-patre nakhair arpita÷ / * hastÃd bhra«Âam idaæ bisÃ3bharaïam ity ÃsajyamÃne3k«aïo * nirgantuæ sahasà na vetasa-g­hÃc chaknomi ÓÆnyÃd api // KSak_3.24 // _________________________ KSak_3.25:<1% (ÃkÃÓe) rÃjan -- * sÃyaætane sadana-karmaïi saæprav­tte * vediæ hutÃ1ÓanavatÅæ parita÷ prayastÃ÷ / * chÃyÃÓ caranti bahudhà bhayam ÃdadhÃnÃ÷ * saædhyÃ-payoda-kapiÓÃ÷ piÓitÃ1ÓanÃnÃm // KSak_3.25 // KSak_3.25:>1% rÃjà -- ayam aham ÃgacchÃmi / (iti ni«krÃnta÷) t­tÅyo 'Çka÷ /p.118 ************************************************************************** caturtho 'dhyÃya÷ / KSak_4.1:<1% (tata÷ praviÓata÷ kusumÃ1vacayaæ nÃÂayantyau sakhyau / KSak_4.1:<2% ana -- halà priyaævade yady api gÃndharveïa vidhinà nirv­tta-kalyÃïà ÓakuntalÃ9nurÆpa-bhart­-gÃminÅ saæv­tte9ti nirv­taæ me h­dayaæ tathÃ9py etÃvac cintanÅyam / KSak_4.1:<3% pri -- katham iva /p.118 KSak_4.1:<4% ana -- adya sa rÃjar«ir i«Âiæ parisamÃpya+­«ibhir visarjita Ãtmano nagaraæ praviÓyÃ7nta÷-pura-samÃgata ito+gataæ v­ttÃ1ntaæ smarati và na ve9ti / KSak_4.1:<5% pri -- visrabdhà bhava / na tÃd­Óà Ãk­ti-viÓe«Ã guïa-virodhino bhavanti / tÃta idÃnÅm imaæ v­ttÃ1ntaæ Órutvà na jÃne kiæ pratipatsyata iti / KSak_4.1:<6% ana -- yathÃ9haæ paÓyÃmi tathà tasyÃ7numataæ bhavet / KSak_4.1:<7% pri -- katham iva / KSak_4.1:<8% ana -- guïavate kanyakà pratipÃdanÅyà ity ayaæ tÃvat prathama÷ saækalpa÷ / taæ yadi daivam eva saæpÃdayati nanv aprayÃsena k­tÃ1rtho guru-jana÷ / KSak_4.1:<9% pri -- (pu«pa-bhÃjanaæ vilokya) sakhi avacitÃni bali-karma-paryÃptÃni kusumÃni /p.122 KSak_4.1:<10% ana -- nanu sakhyÃ÷ ÓakuntalÃyÃ÷ saubhÃgya-devatÃ9rcanÅyà / KSak_4.1:<11% pri -- yujyate / (iti tad eva karmÃ7bhinayata÷) KSak_4.1:<12% (nepathye) KSak_4.1:<13% ayam ahaæ bho÷ / KSak_4.1:<14% ana -- (karïaæ dattvÃ) sakhi atithÅnÃm iva niveditam / KSak_4.1:<15% pri -- nanÆ7Âaja-saænihità Óakuntalà / _________________________ KSak_4.1:<1% ana -- adya punar h­dayenÃ7saænihità / alam etÃvadbhi÷ kusumai÷ / (iti prasthite) (nepathye) KSak_4.1:<2% Ã÷ atithi-paribhÃvini -- * vicintayantÅ yam ananya-mÃnasà * tapo-dhanaæ vetsi na mÃm upasthitam / * smari«yati tvÃæ na sa bodhito 'pi san * kathÃæ pramatta÷ prathamaæ k­tÃm iva // KSak_4.1 //p.122 KSak_4.1:>2% pri -- hà dhig ghà dhik / apriyam eva saæv­ttam / kasminn api pÆjÃ2rhe 'parÃddhà ÓÆnya-h­dayà Óakuntalà / (puro 'valokya) KSak_4.1:>3% na khalu yasmin kasminn api / e«a durvÃsÃ÷ sulabha-kopo mahar«i÷ / tathà Óaptvà vega-balo1tphullayà durvÃrayà gatyà pratiniv­tta÷ / KSak_4.1:>4% ana -- ko 'nyo huta-vahÃd dagdhuæ prabhavati / gaccha / pÃdayo÷ praïamya nivartaya enaæ yÃvad aham argho1dakam upakalpayÃmi / KSak_4.1:>5% pri -- tathà (iti ni«krÃntÃ) KSak_4.1:>6% ana -- (padÃ1ntare skhalitaæ nirÆpya) aho Ãvega-skhalitayà gatyà prabhra«Âaæ mamÃ7gra-hastÃt pu«pa-bhÃjanam / (iti pu«po1ccayaæ rÆpayati) KSak_4.1:>7% (praviÓya) KSak_4.1:>8% pri -- sakhi prak­ti-vakra÷ sa kasyÃ7nunayaæ pratig­hïÃti / kim api puna÷ sÃnukroÓa÷ k­ta÷ / KSak_4.1:>9% ana -- (sasmitam+tasmin bahv etad api / kathaya / KSak_4.1:>10% pri -- yadà nivartituæ ne7cchati tadà vij¤Ãpito mayà / KSak_4.1:>11% bhagavan prathama iti prek«yÃ7vij¤Ãta-tapa÷-prabhÃvasya duhit­-janasya bhagavatai9ko 'parÃdho mar«ayitavya iti /p.124 KSak_4.1:>12% ana -- tatas tata÷ / KSak_4.1:>13% pri -- tato na me vacanam anyathÃ+bhavitum arhati kiæ tv abhij¤ÃnÃ3bharaïa-darÓanena ÓÃpo nivarti«yata iti mantrayamÃïa evÃ7ntarhita÷ / KSak_4.1:>14% ana -- Óakyam idÃnÅm ÃÓvasitum / asti tena rÃjar«iïà saæprasthitena sva-nÃmadheyÃ1Çkitam aÇgulÅyakaæ smaraïÅyam iti svayaæ pinaddham / tasmin svÃ1dhÅno1pÃyà Óakuntalà bhavi«yati / KSak_4.1:>15% pri -- sakhi ehi / deva-kÃryaæ tÃvad asyà nirvartayÃva÷ / KSak_4.1:>16% (iti parikrÃmata÷) KSak_4.1:>17% pri -- (vilokyÃ7nasÆye paÓya tÃvat / vÃma-hasto1pahita-vadanà Ãlikhite9va priya-sakhÅ / bhart­-gatayà cintayÃ0tmÃnam api nai7«Ã vibhÃvayati / kiæ punar Ãgantukam / KSak_4.1:>18% ana -- priyaævade dvayor eva nau mukhe e«a v­ttÃ1ntas ti«Âhatu / rak«itavyà khalu prak­ti-pelavà priya-sakhÅ / KSak_4.1:>19% pri -- ko nÃma u«ïo1dakena navamÃlikÃæ si¤cati / KSak_4.1:>20% (iti ni«krÃnte) KSak_4.1:>21% vi«kambhaka÷ / KSak_4.1:>22% (tata÷ praviÓati supto1tthita÷ Ói«ya÷) _________________________ KSak_4.2:<1% Ói«ya -- velo2palak«aïÃ1rtham Ãdi«Âo 'smi tatra-bhavatà pravÃsÃd upÃv­ttena kÃÓyapena / prakÃÓaæ nirgatas tÃvad avalokayÃmi kiyad avaÓi«Âaæ rajanyà iti / (parikramyÃ7valokya ca) hanta prabhÃtam / tathà hi /p.126 * yÃty ekato 'sta-Óikharaæ patir o«adhÅnÃm * Ãvi«k­tÃ1ruïa-pura÷sara ekato 'rka÷ / * tejo-dvayasya yugapad-vyasano1dayÃbhyÃm * loko niyamyata ivÃ8tma-daÓÃ1ntare«u // KSak_4.2 // api ca/ _________________________ * antarhite ÓaÓini sai9va kumudvatÅ me * v­«Âiæ na nandayati saæsmaraïÅya-Óobhà / * i«Âa-pravÃsa-janitÃny abalÃ-janasya * du÷khÃni nÆnam atimÃtra-sudu÷sahÃni // KSak_4.3 // KSak_4.3:>1% (praviÓyÃ7paÂÅ-k«epeïa) KSak_4.3:>2% ana -- yady api nÃma vi«aya-parÃÇmukhasya janasyai7tan na viditaæ tathÃ9pi tena rÃj¤Ã ÓakuntalÃyÃm anÃryam Ãcaritam / KSak_4.3:>3% Ói«ya -- yÃvad upasthità homa-velÃæ gurave nivedayÃmi / KSak_4.3:>4% (iti ni«krÃnta÷) p.128 KSak_4.3:>5% ana -- pratibuddhà api kiæ kari«yÃmi / na ma ucite«v api nija-karaïÅye«u hasta-pÃdaæ prasarati / kÃma idÃnÅæ sakÃmo bhavatu yenÃ7satya-saædhe jane Óuddha-h­dayà sakhÅ padaæ kÃrità / athavà durvÃsa÷ ÓÃpa e«a vikÃrayati / KSak_4.3:>6% anyathà kathaæ sa rÃjar«is tÃd­ÓÃni mantrayitvai9tÃvata÷ kÃlasya lekha-mÃtram api na vis­jati / KSak_4.3:>7% tad ito 'bhij¤Ãnam aÇgulÅyakaæ tasya vis­jÃva÷ / du÷kha-ÓÅle tapasvi-jane ko 'bhyarthyatÃm / nanu sakhÅ-gÃmÅ do«a iti vyavasità api na pÃrayÃmi pravÃsa-pratiniv­ttasya tÃta-kÃÓyapasya du«yanta-pariïÅtÃm Ãpanna-sattvÃæ ÓakuntalÃæ nivedayitum / itthaæ gate 'smÃbhi÷ kiæ karaïÅyam / KSak_4.3:>8% (praviÓya) KSak_4.3:>9% pri -- (sahar«am) sakhi tvarasva tvarasva ÓakuntalÃyÃ÷ prasthÃna-kautukaæ nivartayitum / KSak_4.3:>10% ana -- sakhi katham etat /p.230 KSak_4.3:>11% pri -- Ó­ïu / idÃnÅæ sukha-Óayita-p­cchikà ÓakuntalÃ-sakÃÓaæ gatÃ9smi / KSak_4.3:>12% ana -- tatas tata÷ / KSak_4.3:>13% pri -- tÃvad enÃæ lajjÃ2vanata-mukhÅæ pari«vajya tÃta-pÃÓyapenai7vam abhinanditam / di«Âyà dÆmÃ3kulita-d­«Âer api yajamÃnasya pÃvaka evÃ8huti÷ patità / vatse suÓi«ya-paridattà vidye9va aÓocanÅyÃ9si saæv­ttà / adyai7va ­«i-rak«itÃæ tvÃæ bhartu÷ sakÃÓaæ visarjayÃmÅ7ti / KSak_4.3:>14% ana -- atha kena sÆcitas tÃta-kÃÓyapasya v­ttÃ1nta÷ / KSak_4.3:>15% pri -- agni-Óaraïaæ pravi«Âasya ÓarÅraæ vinà chandomayyà vÃïyà / KSak_4.3:>16% ana -- (savismayam) katham iva / _________________________ KSak_4.4:<1% pri -- (saæsk­tam ÃÓritya) * du«yantenÃ8hitaæ tejo dadhÃnÃæ bhÆtaye bhuva÷ / * avehi tanayÃæ brahmann agni-garbhÃæ ÓamÅm iva // KSak_4.4 // KSak_4.4:>1% ana -- (priyaævadÃm ÃÓli«ya) sakhi priyaæ me / kiæ tv adyai7va Óakuntalà nÅyata ity utkaïÂhÃ-sÃdhÃraïaæ parito«am anubhavÃmi / KSak_4.4:>2% pri -- sakhi ÃvÃæ tÃvad utkaïÂhÃæ vinodayi«yÃva÷ / sà tapasvinÅ nirv­tà bhavatu /p.132 KSak_4.4:>3% tena hy etasmiæÓ cÆta-ÓÃkhÃ2valambite nÃli-kera-samudgaka etan nimittam eva kÃlÃ1ntara-k«amà nik«iptà mayà kesara-mÃlikà / KSak_4.4:>4% tad imÃæ hasta-saænihitÃæ kuru / yÃvad aham api tasyai m­ga-rocanÃæ tÅrtha-m­ttikÃæ durvÃ-kisalayÃnÅ7ti maÇgala-samÃlambhanÃni viracayÃmi / KSak_4.4:>5% pri -- tathà kriyatÃm / (anasÆyà ni«krÃntà / priyaævadà nÃÂyena sumanaso g­hïÃti) KSak_4.4:>6% (nepathye) gautami ÃdiÓyantÃæ ÓÃrÇgarava-miÓrÃ÷ ÓakuntalÃ-nayanÃya / KSak_4.4:>7% pri - (karïaæ dattvÃ) anasÆye tvarasva tvarasva / ete khalu hastinÃpura-gÃmina ­«aya÷ ÓabdÃyyante / KSak_4.4:>8% (praviÓya samÃlambhana-hastÃ) KSak_4.4:>9% ana -- sakhi ehi / gacchÃva÷ / (iti parikrÃmata÷) KSak_4.4:>10% pri -- (vilokya) e«Ã sÆryo1daya eva ÓikhÃ-majjità pratÅ«Âa-nÅvÃra-hastÃbhi÷ svasti-vÃcanikÃbhis tÃpasÅbhir abhinandyamÃnà Óakuntalà ti«Âhati / upasarpÃva enÃm / KSak_4.4:>11% (ity upasarpata÷) KSak_4.4:>12% (tata÷ praviÓati yatho2ddi«Âa-vyÃpÃrà Ãsanasthà ÓakuntalÃ) KSak_4.4:>13% tÃpasÅnÃm anyatamà -- (ÓakuntalÃæ prati) jÃte bhartur bahumÃna-sÆcakaæ mahÃ-devÅ-Óabdaæ labhasva /p.134 KSak_4.4:>14% dvitÅyà -- vatse vÅra-prasavinÅ bhava / KSak_4.4:>15% t­tÅyà -- vatse bhartur bahumatà bhava / KSak_4.4:>16% (ity ÃÓi«o dattvà gautamÅ-varjaæ ni«krÃntÃ÷) KSak_4.4:>17% sakhyau -- (upas­tya) sakhi sukha-majjanaæ te bhavatu / KSak_4.4:>18% Óaku -- svÃgataæ me sakhyo÷ / ito ni«Ådatam / KSak_4.4:>19% ubhe (maÇgala-pÃtrÃïy ÃdÃya / upaviÓya) halà sajjà bhava / yÃvat te maÇgala-samÃlambhanaæ viracayÃva÷ / KSak_4.4:>20% Óaku -- idam api bahu mantavyam /durlabham idÃnÅæ me sakhÅ-maï¬anaæ bhavi«yati / (iti bëpaæ vis­jati) KSak_4.4:>21% ubhe -- sakhi ucitaæ na te maÇgala-kÃle roditum / KSak_4.4:>22% pri -- Ãbharaïo1citaæ rÆpam ÃÓrama-sulabhai÷ prasÃdhanair viprakÃryate / KSak_4.4:>23% (praviÓyo7pÃyana-hastÃv ­«i-kumÃrakau) KSak_4.4:>24% ubhau -- idam alaækaraïam / alaækriyatÃm atra-bhavatÅ / KSak_4.4:>25% (sarvà vilokya vismitÃ÷) KSak_4.4:>26% gautamÅ -- vatsa nÃrada kuta etat / p.136 KSak_4.4:>27% prathama÷ -- tÃta-kÃÓyapa-prabhÃvÃt / KSak_4.4:>28% gautamÅ -- kiæ mÃnasÅ siddhi÷ / _________________________ KSak_4.5:<1% dvitÅya÷ -- na khalu / ÓrÆyatÃm / tatra-bhavatà vayam Ãj¤aptÃ÷ ÓakuntalÃ-hetor vanaspatibhya÷ kusumÃny Ãhara iti / tata idÃnÅm * k«aumaæ kenacid indu-pÃï¬u taruïà mÃÇgalyam Ãvi«k­tam * ni«ÂhyÆtaÓ caraïo1pabhoga-sulabho lÃk«Ã-rasa÷ kenacit / * anyebhyo vana-devatÃ-kara-talair Ãparva-bhogo1tthitair * dattÃny ÃbharaïÃni tat-kisalayo1dbheda-pratidvandvibhi÷ // KSak_4.5 // KSak_4.5:>29% priyaævadà -- (ÓakuntalÃæ vilokya) halà anayÃ9bhyupapattyà sÆcità te bhartur gehe 'nubhavitavyà rÃja-lak«mÅ÷ / KSak_4.5:>30% (Óakuntalà vrŬÃæ rÆpayati) KSak_4.5:>31% prathama -- gautama ehy ehi / abhi«eko1ttÅrïÃya kÃÓyapÃya vanaspati-sevÃæ nivedayÃva÷ / KSak_4.5:>32% dvitÅya÷ -- tathà / KSak_4.5:>33% (iti ni«krÃntau) KSak_4.5:>34% sakhyau -- aye anupayukta-bhÆ«aïo 'yaæ jana÷ / citra-karma-paricayenÃ7Çge«u ta Ãbharaïa-viniyogaæ kurva÷ / KSak_4.5:>35% Óaku -- jÃne vÃæ naipunam / KSak_4.5:>36% (ubhe nÃÂyenÃ7laækruta÷) KSak_4.5:>37% (tata÷ praviÓati snÃno1ttÅrïa÷ kÃÓyapa÷)/p.138 _________________________ KSak_4.6:<1% kÃÓyaha -- * yÃsyaty adya Óakuntale9ti h­dayaæ saæsp­«Âam utkaïÂhayà * kaïÂha÷ stambhita-bëpa-v­tti-kalu«aÓ cintÃ-ja¬aæ darÓanam / * vaiklavyaæ mama tÃvad Åd­Óam idaæ snehÃd araïyau1kasa÷ * pŬyante g­hiïa÷ kathaæ nu tanayÃ-viÓle«a-du÷khair navai÷ // KSak_4.6 // KSak_4.6:>1% (iti parikrÃmani) KSak_4.6:>2% sakhyau -- halà Óakuntale avasita-maï¬anÃ9si / paridhatsva sÃæprataæ k«auma-yugalam / KSak_4.6:>3% (Óakuntalo9tthÃya paridhatte) KSak_4.6:>4% gautamÅ -- jÃte e«a te Ãnanda-parivÃhiïà cak«u«Ã pari«vajamÃna iva gurur upasthita÷ / ÃcÃraæ tÃvat pratipadyasva / _________________________ KSak_4.7:<1% Óaku -- (savrŬam) tÃta vande / * kÃÓyapa -- vatse / yayÃter iva Óarmi«Âhà bhartur bahu-matà bhava / * sutaæ tvam api saærÃjaæ se9va pÆrum avÃpnuhi // KSak_4.7 // KSak_4.7:>5% gautamÅ -- bhagavÃn vara÷ khalv e«a÷ / nÃ8ÓÅ÷ / KSak_4.7:>6% kÃÓyapa -- vatse ita÷ sadyo hutÃn agnÅn pradak«iïÅ-kuru«va / KSak_4.7:>7% (sarve parikrÃmanti) _________________________ KSak_4.8:<1% kÃÓyapa -- (­k-chandasÃ0ÓÃste)p.140 * amÅ vediæ parita÷ kÊpta-dhi«ïyÃ÷ samidvanta÷ prÃnta-saæstÅrïa-darbhÃ÷ / * apaghnanto duritaæ havya-gandhair vaitÃnÃs tvÃæ bahnaya÷ pÃvayantu // KSak_4.8 // KSak_4.8:>1% prati«Âhasve7dÃnÅm / (sad­«Âi-k«epam) kva te ÓÃrÇgarava-miÓrÃ÷ / (praviÓya) KSak_4.8:>2% Ói«ya -- bhagavann ime sma÷ / KSak_4.8:>3% kÃÓyapa -- bhaginyÃs te mÃrgam ÃdeÓaya / KSak_4.8:>4% ÓÃrÇgarava -- ita ito bhavatÅ / (sarve parikrÃmanti) _________________________ KSak_4.9:<1% kÃÓyapa -- bho bho÷ saænihitÃs tapo-vana-tarava÷ / * pÃtuæ na prathamaæ vyavasyati jalaæ yu«mÃsv apÅte«u yà * nÃ8datte priya-maï¬anà api bhavatÃæ snehena yà pallavam / * Ãdye va÷ kusuma-prasÆti-samaye yasyà bhavaty utsava÷ * se9yaæ yÃti Óakuntalà pati-g­haæ sarvair anuj¤ÃyatÃm // KSak_4.9 // KSak_4.9:>5% (kokila-ravaæ sÆcayitvÃ)p.142 _________________________ * anumata-gamanà Óakuntalà tarubhir ayaæ vana-vÃsa-bandhubhi÷ / * paribh­ta-virutaæ kalaæ yathà prativacanÅ-k­tam ebhir Åd­Óam // KSak_4.10 // KSak_4.10:>1% (ÃkÃÓe) _________________________ * ramyÃ1ntara÷ kamalinÅ-haritai÷ sarobhiÓ * chÃyÃ-drumair niyamitÃ1rka-mayÆkha-tÃpa÷ / * bhÆyÃt kuÓeÓaya-rajo-m­du-reïur asyÃ÷ * ÓÃntÃ1nukÆla-pavanaÓ ca ÓivaÓ ca panthÃ÷ // KSak_4.11 // KSak_4.11:>2% (sarve savismayam Ãkarïayanti) KSak_4.11:>3% gautamÅ -- jÃte j¤Ãti-jana-snigdhÃbhir anuj¤Ãta-gamanÃ9si tapo-vana-devatÃbhi÷ / praïama bhagavatÅ÷ / KSak_4.11:>4% Óaku -- (sapraïÃmaæ parikramya / janÃ1ntikam) halà priyaævade Ãrya-putra-darÓano1tsukÃyà apy ÃÓrama-padaæ parityajantyà du÷khena me caraïau purata÷ pravartate / _________________________ KSak_4.12:<1% pri -- na kevalaæ tapo-vana-viraha-kÃtarà sakhy eva / tvayo9pasthita-viyogasya tapo-vanasya api tÃvat samavasthà d­Óyate /p.144 * udgalita-darbha-kavalà m­gya÷ parityakta-nartanà mayÆrÃ÷ / * apas­ta-pÃï¬u-patrà mu¤canty aÓrÆïÅ7va latÃ÷ // KSak_4.12 // KSak_4.12:>1% Óaku -- (sm­tvÃ) tÃta latÃ-bhaginÅæ vana-jyotsnÃæ tÃvad Ãmantrayi«ye / KSak_4.12:>2% kÃÓyapa -- avaimi te tasyÃæ sodaryÃ-sneham / iyaæ tÃvad daki«iïena / KSak_4.12:>3% Óaku -- (upetya latÃm ÃliÇgya) vana-jyotsne cÆta-saægatà api mÃæ pratyÃliÇge1to-gatÃbhi÷ ÓÃkhÃ-bÃhÃbhi÷ / KSak_4.12:>4% adya-prabh­ti dÆra-parivartinÅ te khalu bhavi«yÃmi / _________________________ KSak_4.13:<1% kÃÓyapa -- * saækalpitaæ prathamam eva mayà tavÃ7rthe * bhartÃram Ãtma-sad­Óaæ suk­tair gatà tvam / * cÆtena saæÓritavatÅ navamÃlike9yam * asyÃm ahaæ tvayi ca saæprati vÅta-cinta÷ // KSak_4.13 // KSak_4.13:>5% ita÷ panthÃnaæ pratipadyasva / KSak_4.13:>6% Óaku -- (sakhyau prati) halà e«Ã dvayor yuvayor haste nik«epa÷ / KSak_4.13:>7% sakhyau -- ayaæ jana÷ kasya haste samarpita÷ / (iti bëpaæ viharata÷) KSak_4.13:>8% kÃÓyapa -- anasÆye alaæ ruditvà / nanu bhavatÅbhyÃm eva sthirÅ-kartavyà Óakuntalà /p.146 KSak_4.13:>9% Óaku -- tÃta e«o9Âaja-paryanta-cÃriïÅ garbha-mantharà m­ga-vadhÆr yadÃ9nagha-prasavà bhavati tadà mahyaæ kam api priya-nivedayit­kaæ visarjayi«yatha / KSak_4.13:>10% kÃÓyapa -- ne7daæ vismari«yÃma÷ / KSak_4.13:>11% Óaku -- (gati-bhaÇgaæ rÆpayitvÃ) ko nu khalv e«a nivasane me sajjate / (iti parÃvartate ) _________________________ KSak_4.14:<1% kÃÓyapa -- * yasya tvayà vraïa-viropaïam iÇgudÅnÃm * tailaæ nya«icyata mukhe kuÓa-sÆci-viddhe / * ÓyÃmÃka-mu«Âi-parivardhitako jahÃti * so 'yaæ na putra-k­taka÷ padavÅæ m­gas te // KSak_4.14 // KSak_4.14:>1% Óaku -- vatsa kiæ saha-vÃsa-parityÃginÅæ mÃm anusarasi / acira-prasÆtayà jananyà vinà vardhita eva / idÃnÅm api mayà virahitaæ tvÃæ tÃtaÓ cintayi«yati / nivartasva tÃvat / (iti rudatÅ prasthitÃ) _________________________ KSak_4.15:<1% kÃÓyapa -- * utpak«maïor nayanayor uparuddha-v­ttim * bëpaæ kuru sthiratayà viratÃ1nubandham / * asminn alak«ita-nato1nnata-bhÆmi-bhÃge * mÃrge padÃni khalu te vi«amÅ-bhavanti // KSak_4.15 //p.148 KSak_4.15:>2% ÓÃrÇgarava÷ -- bhavagÃn / odakÃ1ntaæ snigdho jano 'nugantavya iti ÓrÆyate / KSak_4.15:>3% tad idaæ saras-tÅram / atra saædiÓya pratigantum arhati / KSak_4.15:>4% kÃÓyapa -- tena hÅ7mÃæ k«Åra-v­k«a-chÃyÃm ÃÓrayÃma÷ / KSak_4.15:>5% (sarve parikramya sthitÃ÷ ) KSak_4.15:>6% kÃÓyapa -- (Ãtma-gatam) kiæ nu khalu tatra-bhavato du«yantasya yukta-rÆpam asmÃbhi÷ saæde«Âavyam / (iti cintayati) KSak_4.15:>7% Óaku -- (janÃ1ntikam) halà paÓya / nalinÅ-patrÃ1ntaritam api saha-caram apaÓyanty Ãturà cakra-vÃkyy aÂati du«karam ahaæ karomÅ7ti / ________________________ KSak_4.16:<1% ana -- sakhi mai9vaæ mantrayasva / * e«Ã api priyeïa vinà gamayati rajanÅæ vi«Ãda-dÅrghatarÃm / * gurv api viraha-du÷kham ÃÓÃ-bandha÷ sÃhayati // KSak_4.16 // KSak_4.16:>1% kÃÓyapa -- ÓÃrÇgarava iti tvayà mad-vacanÃt sa rÃjà ÓakuntalÃæ puras-k­tya vaktavya÷ /p.150 KSak_4.16:>2% ÓÃrÇgarava -- Ãj¤Ãpayatu bhagavÃn / _________________________ KSak_4.17:<1% kÃÓyapa -- * asmÃn sÃdhu vicintya saæyama-dhanÃn uccai÷ kulaæ cÃ8tmanas * tvayy asyÃ÷ katham apy bÃndhava-k­tÃæ sneha-prav­ttiæ ca tÃm / * sÃmÃnya-pratipatti-pÆrvakam iyaæ dÃre«u d­Óyà tvayà * bhÃgyÃ3yattam ata÷ paraæ na khalu tad-vÃcyaæ vadhÆ-bandhubhi÷ // KSak_4.17 // KSak_4.17:>3% ÓÃrÇgarava -- g­hÅta÷ saædeÓa÷ / KSak_4.17:>4% kÃÓyapa -- vatse tvam idÃnÅm anuÓÃsanÅyÃ9si / vanaukaso 'pi santo laukikaj¤Ã vayam / KSak_4.17:>5% ÓÃrÇgarà -- na khalu dhimatÃæ kaÓcid avi«ayo nÃma / _________________________ KSak_4.18:<1% kÃÓyapa -- sà tvam ita÷ pati-kulaæ prÃpya -- * ÓuÓrÆ«asva gurÆn kuru priya-sakhÅ-v­ttiæ sapatnÅ-jane * bhart­-viprak­tà api ro«aïatayà mà sma pratÅpaæ gama÷ / * bhÆyi«Âhaæ bhava dak«iïà parijane bhÃgye«v anutsekinÅ * yÃnty evaæ g­hiïÅ-padaæ yuvatayo vÃmÃ÷ kulasyÃ8dhaya÷ // KSak_4.18 // KSak_4.18:>1% kathaæ và gautamÅ manyate / KSak_4.18:>2% gau -- etÃvÃn vadhhÆ-janasyo7padeÓa÷ / jÃte etat khalu sarvam avadhÃraya / p.152 KSak_4.18:>3% kÃÓyapa -- vatse pari«vajasva mÃæ sakhÅ-janaæ ca / KSak_4.18:>4% Óaku -- tÃta ita eva kiæ priyaævadÃ2nasÆye sakhyau nivarti«yete / KSak_4.18:>5% kÃÓyapa -- vatse ime api pradeye / na yuktam anayos tatra gantum / tvayà saha gautamÅ yÃsyati / KSak_4.18:>6% Óaku -- (pitaram ÃÓli«ya) katham idÃnÅæ tÃtasyÃ7ÇkÃt paribhra«Âà malaya-taÂo1nmÆlità candana-late9va deÓÃ1ntare jÅvitaæ dhÃrayi«yÃmi / _________________________ KSak_4.19:<1% kÃÓyapa -- vatse kim evaæ kÃtarÃ9si / * abhijanavato bhartu÷ ÓlÃghye sthità g­hiïÅ-pade * vibhava-gurubhi÷ k­tyais tasya prati-k«aïam Ãkulà / * tanayam acirÃt prÃcÅ9vÃ7rkaæ prasÆya ca pÃvanam * mama virahajÃæ na tvaæ vatse Óucaæ gaïayi«yÃmi // KSak_4.19 // KSak_4.19:>7% (Óakuntalà pit÷ pÃdayo÷ patati) KSak_4.19:>8% kÃÓyapa -- yad icchÃmi te tad astu / KSak_4.19:>9% Óaku -- (sakhyÃv upetya) halà dve api mÃæ samam eva pari«vajethÃm / KSak_4.19:>10% sakhyau -- (tathà k­tvÃ) sakhi yadi nÃma sa rÃjà pratyabhij¤Ãna-mantharo bhavet tatas tasmÃy idam Ãtma-nÃmadheyÃ1Çkitam aÇgulÅyakaæ darÓaya /p.154 KSak_4.19:>11% Óaku -- anena saædehena vÃm ÃkampitÃ9smi / KSak_4.19:>12% sakhyau -- mà bhai«Å÷ / atisneha÷ pÃpa-ÓaÇkÅ / KSak_4.19:>13% ÓÃrÇgarava -- yugÃ1ntaram ÃrƬha÷ savità / tvvaratÃm atra-bhavatÅ / KSak_4.19:>14% Óaku -- (ÃÓramÃ1bhimukhÅ sthitavÃ) tÃta kadà nu bhÆyas tapo-vanaæ prek«i«ye / _________________________ KSak_4./20:<1% kÃÓyapa -- ÓrÆyatÃm / * bhÆtvà cirÃya caturanta-mahÅ-sapatnÅ * dau«yantim apratirathaæ tanayaæ niveÓya / * bhartrà tad-arpita-kuÂumba-bhareïa sÃrdham * ÓÃnte kari«yasi padaæ punar ÃÓrame 'smin // KSak_4./20 // KSak_4.20:>1% gautamÅ -- jÃte parihÅyate gamana-velà / nivartaya pitaram / athavà cireïa api puna÷ punar e«ai9vaæ mantrayi«yate / nivartatÃæ bhavÃn / KSak_4.20:>2% kÃÓyapa -- vatse uparudhyate tapo 'nu«ÂhÃnam / KSak_4.20:>3% Óaku -- (bhÆya÷ pitaram ÃÓli«ya+tapaÓ-caraïa-pŬitaæ tÃta-ÓarÅram / tan mÃ9timÃtraæ mama k­ta utkaïÂhasva / _________________________ KSak_4.21:<1% kÃÓyapa -- (sani÷ÓvÃsam) * Óamam e«yati mama Óoka÷ kathaæ nu vatse tvayà racita-pÆrvam / * uÂaja-dvÃra-virƬhaæ nÅvÃra-baliæ vilokayata÷ // KSak_4.21 // KSak_4.21:>4% gaccha / ÓivÃs te panthÃna÷ santu / KSak_4.21:>5% (ni«krÃntà Óakuntalà sahayÃyinaÓ ca) KSak_4.21:>6% sakhyau -- (ÓakuntalÃæ vilokya) hà dhig ghà dhik / antarhità Óakuntalà vana-rÃjyà /p.156 KSak_4.21:>7% kÃÓyapa -- (sani÷ÓvÃsam) anasÆye gatavatÅ vÃæ saha-cÃriïÅ / nig­hya Óokam anugacchataæ mÃæ prasthitam / KSak_4.21:>8% ubhe -- tÃta ÓakuntalÃ-virahitaæ ÓÆnyam iva tapo-vanaæ kathaæ praviÓÃva÷ / _________________________ KSak_4.22:<1% kÃÓyapa -- sneha-v­ttir evaæ darÓinÅ / (savimarÓaæ parikramya) hanta bho÷ ÓakuntalÃæ pati-kulaæ vis­jya labdham idÃnÅæ svÃsthyam / kuta÷ / * artho hi kanyà parakÅya eva tÃm adya saæpre«ya parigrahÅtu÷ / * jÃto mamÃ7yaæ viÓada÷ prakÃmaæ pratyarpita-nyÃsa ivÃ7ntar-Ãtmà // KSak_4.22 // KSak_4.22:>1% (iti ni«krÃntÃ÷ sarve) iti caturtho 'Çka÷ / p.158 ************************************************************************** pa¤camo 'Çka÷ / KSak_5.1:<1% (tata÷ praviÓaty Ãsanasho rÃjà vidÆ«akaÓ ca) KSak_5.1:<2% vidu -- (karïaæ dattvÃ) bho vayasya saægÅta-ÓÃlÃ1ntare 'vadhÃnaæ dehi / KSak_5.1:<3% kala-viÓuddhÃyà gÅte÷ svara-saæyoga÷ ÓrÆyate / jÃne tatra-bhavatÅ haæsa-padikà varïa-paricayaæ karotÅ7ti / _________________________ KSak_5.1:<1% rÃjà -- tÆ«ïÅæ bhava / yÃvad ÃkarïayÃmi / (ÃkÃÓe gÅyate) * abhinava-madhu-lolupas tvaæ tathà paricumbya cÆta-ma¤jarÅm / * kamala-vasati-mÃtra-nirv­to madhu-kara vism­to 'sy enÃæ katham // KSak_5.1 // KSak_5.1:>2% rÃjà -- aho rÃga-parivÃhiïÅ gÅti÷ / KSak_5.1:>3% vidu -- kiæ tÃvad gÅtyà avagato 'k«arÃ1rtha÷ / KSak_5.1:>4% rà -- (smitaæ k­tvÃ) sak­t-k­ta-praïayo 'yaæ jana÷ / tad asyà devÅæ vasumatÅm antareïa mahad upÃlambhanaæ gato 'smi / sakhe mÃdhavya mad-vacanÃd ucyatÃæ haæsa-padikà / nipuïam upÃlabdhÃ÷ sma iti / KSak_5.1:>5% vidu -- yad bhavÃn Ãj¤Ãpayati / (utthÃya+bho vayasya g­hÅtasya tayà parakÅyair hastai÷ Óikhaï¬ake tìyamÃnasyÃ7psarasà vÅta-rÃgasye7va nÃ7stÅ7dÃnÅæ me mok«a÷ / KSak_5.1:>6% rà - gaccha / nÃgarika-v­ttyà saæj¤Ãpayai7nÃm / KSak_5.1:>7% vidu -- kà gati÷ / (iti ni«krÃntÃ÷) _________________________ KSak_5.2:<1% rà -- (Ãtma-gatam) kiæ nu khalu gÅtam evaæ vidhÃ1rtham Ãkarïye7«Âa-jana-virahÃd ­te 'pi balavad-utkaïÂhito 'smi / athavà / * ramyÃïi vÅk«ya madhurÃæÓ ca niÓamya ÓabdÃn paryutsuko bhavati yat sukhito 'pi jantu÷ / * tac cetasà smarati nÆnam abodha-pÆrvaæ bhÃva-sthirÃïi jananÃ1ntara-sauh­dÃni // KSak_5.2 // KSak_5.2:>1% (iti paryÃkulas ti«Âhati)p.160 KSak_5.2:>2% (tata÷ praviÓati ka¤cukÅ) _________________________ KSak_5.3:<1% ka¤cukÅ -- aho nu khalv Åd­ÓÅm avasthÃæ pratipanno 'smi / * ÃcÃra ity avahitena mayà g­hÅtà * yà vetra-ya«Âir avarodha-g­he«u rÃj¤a÷ / * kÃle gate bahu-tithe mama sai9va jÃtà * prasthÃna-viklava-gater avalambanÃ1rthà // KSak_5.3 // KSak_5.3:>3% bho kÃmaæ dharma-kÃryam anatipÃtyaæ devasya / tathÃ9pÅ7dÃnÅm eva dharmÃ3sanÃd utthitÃya punar uparodha-kÃri kaïva-Ói«yÃ3gamanam asmai no7tsahe nivedayitum / athavÃ9viÓramo 'yaæ loka-tantrÃ1dhikÃra÷ / kuta÷ / _________________________ * bhÃnu÷ sak­d yukta-turaÇga eva rÃtriæ divaæ gandha-vaha÷ prayÃti / * Óe«a÷ sadà evÃ8hita-bhÆmi-bhÃra÷ «a«ÂhÃ1æÓa-v­tter api dharma e«a÷ // KSak_5.4 // KSak_5.4:>1% yÃvan niyogam anuti«ÂhÃmi / (parikramyÃ7valokya ca) e«a deva÷ -- _________________________ * prajÃ÷ prajÃ÷ svà iva tantrayitvà * ni«evate ÓrÃnta-manà viviktam / * yÆthÃni saæcÃrya ravi-pratapta÷ * ÓÅtaæ divà sthÃnam iva dvipe1ndra÷ // KSak_5.5 // KSak_5.5:>2% (upagamya) jayatu jayatu deva÷ / ete khalu hima-girer upatyakÃ1raïya-vÃsina÷ kÃÓyapa-saædeÓam ÃdÃya sastrÅkÃs tapasvina÷ saæprÃptÃ÷ / Órutvà deva÷ pramÃïam /p.162 KSak_5.5:>3% rà -- (sÃdaram) kiæ kÃÓyapa-saædeÓa-hÃriïa÷ / KSak_5.5:>4% ka¤cukÅ -- atha kim / KSak_5.5:>5% rà -- tena hi mad-vacanÃd vij¤ÃpyatÃm upÃdhyÃha soma-rÃta÷ / amÆn ÃÓrama-vÃsina÷ Órautena vidhinà satk­tya svayam eva praveÓayitum arhasÅ7ti / aham apy atra tapasvi-darÓano1cite pradeÓe sthita÷ pratipÃlayÃmi / KSak_5.5:>6% ka¤cukÅ -- yad Ãj¤Ãpayati deva÷ (iti ni«krÃnta÷) KSak_5.5:>7% rà -- (utthÃya) vetravati agni-Óaraïa-mÃrgam ÃdeÓaya / KSak_5.5:>8% pratihÃrÅ -- ita ito deva÷ / _________________________ KSak_5.6:<1% rà -- (parikrÃmati / adhikÃra-khedaæ nirÆpya) sarva÷ prÃrthitam artham adhigamya sukhÅ saæpadyate jantu÷ / rÃj¤Ãæ tu caritÃ1rthatà du÷kho1ttarai9va / * autsukya-mÃtram avasÃyayati prati«Âhà * kliÓnÃti labdha-paripÃlana-v­ttir eva / * nÃ7tiÓramÃ1panayanÃya yathà ÓramÃya * rÃjyaæ sva-hasta-dh­ta-daï¬am ivÃ8tapatram // KSak_5.6 // (nepathye) _________________________ KSak_5.7:<1% vaitÃlikau -- vijayatÃæ deva÷ / * prathama÷ -- sva-sukha-nirabhilëa÷ khidyase loka-heto÷ * pratidinam athavà te v­ttir evaæ vidhai9va / * anubhavati hi mÆrdhnà padapa tÅvram u«ïam * Óamayati paritÃpaæ chÃyayà saæÓritÃnÃm // KSak_5.7 // _________________________ KSak_5.8:<1% dvitÅya÷ -- * niyamayasi vimÃrga-prasthitÃn Ãtta-daï¬a÷ * praÓamayasi vivÃdaæ kalpase rak«aïÃya / * atanu«u vibhave«u j¤Ãtaya÷ santu nÃma * tvayi tu parisamÃptaæ bandhu-k­tya prajÃnÃm // KSak_5.8 //p.166 KSak_5.8:>1% rÃjà -- ete klÃnta-manasa÷ punar navÅ-k­tÃ÷ sma÷ / (iti parikrÃmati) KSak_5.8:>2% pratihÃrÅ -- e«a abhinava-saæmÃrjana-saÓrÅka÷ saænihita-homa-dhenur agni-ÓaraïÃ1linda÷ / Ãrohatu deva÷ / _________________________ KSak_5.9:<1% rà -- (Ãruhya parijanÃ1æsÃ1valambÅ ti«Âhati) vetravati kim uddiÓya bhagavatà kÃÓyapena mat-sakÃÓam ­«aya÷ pre«itÃ÷ syu÷ / * kiæ tÃvad vratinÃm upo¬ha-tapasÃæ vighnais tapo dÆ«itam * dharmÃ1raïya-care«u kenacid uta prÃïi«v asac-ce«Âitam / * Ãhosvit prasavo mamÃ7pacaritair vi«Âambhito vÅrudhÃm * ity ÃrƬha-bahu-pratarkam aparicchedÃ3kulaæ me mana÷ // KSak_5.9 // KSak_5.9:>3% pratihÃrÅ -- sucarita-nandina ­«ayo devaæ sabhÃjayitum Ãgatà iti tarkayÃmi / KSak_5.9:>4% (tata÷ praviÓanti gautamÅ sahitÃ÷ ÓakuntalÃæ puras-k­tya munaya÷ / puraÓ cai7«Ãæ ka¤cukÅ purohitaÓ ca) KSak_5.9:>5% ka¤cukÅ -- ita ito bhavanta÷ / _________________________ KSak_5.10:<1% ÓÃrÇgarava -- ÓÃradvata /p.168 * mahÃ-bhÃga÷ kÃmaæ nara-patir abhinna-sthitir asau * na kaÓcid varïÃnÃm apatham apak­«Âo 'pi bhajate / * tathÃ9pÅ7daæ ÓaÓvat-paricita-viviktena manasà / * janÃ3kÅrïaæ manye huta-vaha-parÅtaæ g­ham iva // KSak_5.10 // _________________________ KSak_5.11:<1% ÓÃradvata -- sthÃne bhavÃn pura-praveÓÃd itthaæ bhÆta÷ saæv­tta÷ / aham api * abhyaktam api snÃta÷ Óucir aÓucim iva prabuddha iva suptam / * baddham iva svaira-gatir janam iha sukha-saÇginam avaimi // KSak_5.11 // KSak_5.11:>1% Óaku -- (nimittaæ sÆcayitvÃ) aho kiæ me vÃme1taran nayanaæ visphurati / KSak_5.11:>2% gautamÅ -- jÃte pratihatam amaÇgalam /sukhÃni te bhart­-kula-devatà vitarantu (iti parikrÃmati) KSak_5.11:>3% purohita -- (rÃjÃnaæ nirdiÓya+bho bhos tapasvina÷ asÃv atra-bhavÃn varïÃ3ÓramÃïÃæ rak«ità prÃg eva muktÃ3sano va÷ pratipÃlayati / paÓyata enam / _________________________ KSak_5.12:<1% ÓÃrÇgarava -- bho mahÃ-brÃhmaïa kÃmam etad abhinandanÅyaæ tathÃ9pi vayam atra madhyasthÃ÷ / kuta÷ (p.170) * bhavanti naærÃs tarava÷ phalÃ3gamair navÃ1mbubhir dÆra-vilambino ghanÃ÷ / * anuddhatÃ÷ sat-puru«Ã÷ sam­ddhibhi÷ svabhÃva evai7«a paro1pakÃriïÃm // KSak_5.12 // KSak_5.12:>1% pratÅhÃrÅ -- deva prasanna-mukha-varïà d­Óyante / jÃnÃmi viÓrabdha-kÃryà ­«aya÷ / _________________________ KSak_5.13:<1% rÃjà -- (ÓakuntalÃæ d­«ÂvÃ) athÃ7tra bhavatÅ -- * kà svid avaguïÂhanavatÅ nÃ7tiparisphuÂa-ÓarÅra-lÃvaïyà / * madhye tapodhanÃnÃæ kisalayam iva pÃï¬u-patrÃïÃm // KSak_5.13 // KSak_5.13:>2% pratÅhÃrÅ -- deva kutÆhala-garbha÷ prahito na me tarka÷ prasarati / nanu darÓanÅyà punar asyà Ãk­tir lak«yate / KSak_5.13:>3% rÃjà -- bhavatu / anirvarïanÅyaæ para-kalatram / KSak_5.13:>4% Óaku -- (hastam urasi k­tvà / Ãtma-gatam) h­daya kim evaæ vepase / Ãrya-putrasya bhÃvam avadhÃrya dhÅraæ tÃvad bhava /p.172 KSak_5.13:>5% purohita -- (puro gatvÃ) ete vidhivad arcitÃs tapasvina÷ / kaÓcid e«Ãm upÃdhyÃya-saædeÓa÷ / taæ deva÷ Órotum arhati / KSak_5.13:>6% rÃjà - avahito 'smi / KSak_5.13:>7% ­«aya÷ -- (hastÃn udyamya) vijayasva rÃjan / KSak_5.13:>8% rà -- sarvÃn abhivÃdaye / KSak_5.13:>9% ­«aya÷ -- i«Âena yujyasva / KSak_5.13:>10% rà -- api nirvighna-tapaso munaya÷ / _________________________ KSak_5.14:<1% ­«aya÷ -- * kuto dharma-kriyÃ-vighna÷ satÃæ rak«itari tvayi / * tamas tapati dharmÃ1æÓau katham Ãvir bhavi«yati // KSak_5.14 // KSak_5.14:>1% rà -- arthavÃn khalu me rÃja-Óabda÷ / atha bhagavÃæl lokÃ1nugrahÃya kuÓalÅ kÃÓyapa÷ / KSak_5.14:>2% ÓÃrÇgarava÷ -- svÃdhÅna-kuÓalÃ÷ siddhimanta÷ / sa bhavantam anÃmaya-praÓna-pÆrvakam idam Ãha / KSak_5.14:>3% rà -- kim Ãj¤Ãpayati bhagavÃn / _________________________ KSak_5.15:<1% Óà -- yan mitha÷-samayÃd imÃæ madÅyÃæ duhitaraæ bhavÃn upÃyaæsta tan mayà prÅtimatà yuvayor anuj¤Ãtam / kuta÷ * tvam arhatÃæ prÃgrasara÷ sm­to 'si na÷ * Óakuntalà mÆrtimatÅ ca satkriyà / * samÃnayaæs tulya-guïaæ vadhÆ-varam * cirasya vÃcyaæ na gata÷ prajÃ-pati÷ // KSak_5.15 // KSak_5.15:>4% tad idÃnÅm Ãpanna-sattve9yaæ pratig­hyatÃæ sahadharma-caraïÃye7ti / _________________________ KSak_5.16:<1% gautamÅ -- Ãrya kim api vaktu-kÃmÃ9smi / na me vacanÃ1vasaro 'sti / katham iti /p.174 * nÃ7pek«ito guru-jano 'nayà tvayà p­«Âo na bandhu-jana÷ / * ekai1kasminn eva carite bhaïÃmi kim ekai1kam // KSak_5.16 // KSak_5.16:>1% Óaku -- (Ãtma-gatam) kiæ nu khalv Ãrya-putro bhaïati / KSak_5.16:>2% rà -- kim idam upanyastam / KSak_5.16:>3% Óaku -- (Ãtma-gatam) pÃvaka÷ khalu vacano1panyÃsa÷ / _________________________ KSak_5.17:<1% Óà -- katham idaæ nÃma / bhavanta eva sutarÃæ loka-v­ttÃ1nta-ni«ïÃtÃ÷ / * satÅm api j¤Ãti-kulai1ka-saæÓrayÃm * jano 'nyathà bhart­matÅæ viÓaÇkate / * ata÷ samÅpe pariïetur i«yate / * priyÃ9priyà và pramadà sva-bandhubhi÷ // KSak_5.17 // KSak_5.17:>4% rà -- kim atra-bhavatÅ mayà pariïÅta-pÆrvà / KSak_5.17:>5% Óaku -- (savi«Ãdam) h­daya sÃæprataæ te ÃÓaÇkà / _________________________ KSak_5.18:<1% Óà -- kiæ k­ta-kÃrya-dve«o dharmaæ prati vimukhatà k­tÃ1vaj¤Ã / KSak_5.18:<2% rà -- kuto 'yam asat-kalpanÃ-praÓna÷ / _________________________ KSak_5.18:<1% Óà -- * mÆrchanty amÅ vikÃrÃ÷ prÃyeïai8Óvarya-matte«u // KSak_5.18 // KSak_5.18:>1% rà -- viÓe«eïÃ7dhik«ipto 'smi /p.176 KSak_5.18:>2% gautamÅ -- jÃte muhhÆrtaæ mà lajjasva / apane«yÃmi tÃvat te 'vaguïÂhanam / tatas tvÃæ bhartÃ9bhij¤Ãsyati / _________________________ KSak_5.19:<1% rà -- (ÓakuntalÃæ nirvarïya / Ãtma-gatam) * idam upanatam evaæ rÆpam akli«Âa-kÃnti * prathama-parig­hÅtaæ syÃn na ve9ty avyavasyan / * bhramara iva vibhÃte kundam antas-tu«Ãram * na ca khalu parobhoktuæ nÃ7pi Óaknomi hÃtum // KSak_5.19 // KSak_5.19:>3% (iti vicÃrayan sthita÷) KSak_5.19:>4% pratÅhÃrÅ -- (svagatam) aho dharmÃ1pek«ità bhartu÷ / Åd­Óaæ nÃma sukho1panataæ rÆpaæ d­«Âà ko 'nyo vicÃrayati / KSak_5.19:>5% Óà -- bho rÃjan kim iti jo«am Ãsyate / KSak_5.19:>6% rà -- bhos tapo-dhanÃ÷ cintayann api na khalu svÅkaraïam atra-bhavatyÃ÷ smarÃmi / tat katham imÃm abhivyakta-sattva-lak«aïÃæ pratyÃtmÃnaæ k«etriïam aÓaÇkamÃna÷ pratipatsye / KSak_5.19:>7% Óakuntalà -- (apavÃrya) Ãryasya pariïaya eva saædeha÷ / kuta idÃnÅæ me dÆrÃ1dhirohiïy ÃÓà /p.178 _________________________ KSak_5./20:<1% ÓÃr -- mà tÃvat / * k­tÃ1bhimarÓÃm anumanyamÃna÷ sutÃæ tvayà nÃma munir vimÃnya÷ / * mu«Âaæ pratigrÃhayatà svam arthaæ pÃtrÅ-k­to dasyur ivÃ7si yena // KSak_5./20 // KSak_5.20:>1% ÓÃradvata -- ÓÃrÇgarava vimara tvam idÃnÅm / Óakuntale vaktavyam uktam asmÃbhi÷ / so 'yam atra-bhavÃn evam Ãha / dÅyatÃm asmai pratyaya-prativacanam / KSak_5.20:>2% Óaku -- (apavÃrya) idam avasthhÃ2ntaraæ gate tÃd­Óe 'nurÃge kiæ và smÃritena / Ãtme9dÃnÅæ me ÓocanÅya iti vyavasitam etat / (prakÃÓam) KSak_5.20:>3% paurava yuktaæ nÃma te tathà purÃ0Órama-pade svabhÃvo1ttÃna-h­dayam imaæ janaæ samaya-pÆrvaæ pratÃrya sÃæpratam Åd­Óair ak«arai÷ pratyÃkhyÃtum /p.180 _________________________ KSak_5.21:<1% rÃjà -- (karïau vidhÃya) ÓÃntaæ pÃpam / * vyapadeÓam Ãvilayituæ kim Åhase janam imam a pÃtayitum / * kÆlaæ ka«Ã iva sindhu÷ prasannam ambhas taÂa-taruæ ca // KSak_5.21 // KSak_5.21:>4% Óaku -- bhavatu / yadi paramÃ1rthata÷ para-parigraha-ÓaÇkinà tvayai9vaæ prav­ttaæ tad+abhij¤ÃnenÃ7nena tavÃ8ÓaÇkÃm apane«yÃmi / KSak_5.21:>5% rÃjà -- udÃra÷ kalpa÷ / KSak_5.21:>6% Óaku -- (mudrÃ-sthÃnaæ parÃm­Óya) hà dhig ghà dhik / aÇgulÅyaka-ÓÆnyà me 'Çguli÷ / (iti savi«Ãdaæ gautamÅm avek«ate) KSak_5.21:>7% gautamÅ - nÆnaæ te ÓakrÃ1vatÃrÃ1bhyantare ÓacÅ-tÅrtha-salilaæ vandamÃnÃyÃ÷ prabhra«Âam aÇgulÅyakam /p.182 KSak_5.21:>8% rÃjà -- (sasmitam) idaæ tat pratyutpanna-mati straiïam iti yad ucyate / KSak_5.21:>9% Óaku -- atra tÃvad vidhinà darÓitaæ prabhutvam / KSak_5.21:>10% rÃjà -- Órotavyam idÃnÅæ saæv­ttam / KSak_5.21:>11% Óaku -- nanv ekasmin divase navamÃlikÃ-maï¬ape nalinÅ-patra-bhÃjana-gatam udakaæ tava haste saænihitam ÃsÅt / KSak_5.21:>12% rÃjà -- Ó­ïumas tÃvat / KSak_5.21:>13% Óaku -- tat-k«aïe sa me putra-k­tako dÅrghÃ1pÃÇgo nÃma m­ga-potaka upasthita÷ / KSak_5.21:>14% tvayÃ9yaæ tÃvat prathamaæ pibatv ity anukampino9pacchandita udakena / na punas te 'paricayÃd hastÃ1bhyÃsam upagata÷ / paÓcÃt tasminn eva mayà g­hÅte salile 'nena k­ta÷ praïaya÷ / tadà tvam itthaæ prahasito 'si / sarva÷ sagandhe«u viÓvasiti / dvÃv apy atrÃ7raïyakÃv iti /p.184 KSak_5.21:>15% rÃjà -- evam Ãdibhir Ãtma-kÃrya-nirvartinÅnÃm an­tamaya-vÃn madhubhir Ãk­«yate vi«ayiïa÷ / KSak_5.21:>16% gautamÅ -- mahÃ-bhÃga nÃ7rhasy evaæ mantrayitum / tapovana-saævardhito 'nabhij¤o 'yaæ jana÷ kaitavasya / _________________________ KSak_5.22:<1% rÃjà -- tÃpasa-v­ddhe / * strÅïÃm aÓik«ita-paÂutvam amÃnu«Å«u * saæd­Óyate kim uta yÃ÷ pratibodhavatya÷ / * prÃg-antarik«a-gamanÃs tvam apatya-jÃtam * anyair dvijai÷ para-bh­tÃ÷ khalu po«ayanti // KSak_5.22 // KSak_5.22:>1% Óaku -- (saro«am+anÃrya Ãtmano h­dayÃ1numÃnena prek«ase / ka idÃnÅm anyo dharma-ka¤cuka-praveÓinas t­ïa-channa-kÆpo1pamasya tavÃ7nuk­tiæ pratipatsyate / _________________________ KSak_5.23:<1% rÃjà -- (Ãtma-gatam) saædigdha-buddhim Ãæ kurvann akaitava ivÃ7syÃ÷ kopo lak«yate / tathà hy anayà -- * mayy eva vismaraïa-dÃruïa-citta-v­ttau * v­ttaæ raha÷ praïayam apratipadyamÃne / * bhedÃd bhruvo÷ kuÂilayor atilohitÃ1k«yà * bhagnaæ ÓarÃ3sanam ivÃ7tiru«Ã smarasya // KSak_5.23 // KSak_5.23:>2% (prakÃÓam) bhadre prathitaæ du«yantasya caritam / tathÃ9pÅ7daæ na d­Óyate /p.186 KSak_5.23:>3% Óaku -- su«Âhu tÃvad atra svacchanda-cÃriïÅ k­tÃ9smi yÃ9ham asya puru-vaæÓa-pratyayena mukha-madhor h­daya-vi«asya hastÃ1bhyÃsam upagatà / _________________________ KSak_5.24:<1% ÓÃrÇgarava -- ittham Ãtma-k­taæ cÃpalaæ dahati / * ata÷ parÅk«ya kartavyaæ viÓe«Ãt saægataæ raha÷ / * aj¤Ãta-h­daye«v evaæ vairÅ-bhavati sauh­dam // KSak_5.24 // KSak_5.24:>1% rÃjà -- ayi bho÷ kim atra-bhavatÅ-pratyayÃd evÃ7smÃn saæyuta-do«Ã1k«arai÷ k«iïutha / _________________________ KSak_5.25:<1% ÓÃrÇg --(sÃsÆyam) Órutaæ bhavadbhir adharo1ttaram / * à janmana÷ ÓÃÂhyam aÓik«ito yas tasyÃ7pramÃïaæ vacanaæ janasya / * parÃ1tisaædhÃnam adhÅyate yair vidye9ti te santu kilÃ8pta-vÃca÷ // KSak_5.25 //p.188 KSak_5.25:>2% rÃjà -- bho÷ satya-vÃdinn abhyupagataæ tÃvad asmÃbhir evam / kiæ punar imÃm atisaædhÃya labhyate / KSak_5.25:>3% ÓÃrÇg -- vinipÃta÷ / KSak_5.25:>4% rÃjà -- vinipÃta÷ pauravai÷ prÃrthyata iti na Óraddheyam etat / _________________________ KSak_5.26:<1% ÓÃrad -- ÓÃrÇgarava kim uttareïa / anu«Âhito guro÷ saædeÓa÷ / pratinivartÃmahe vayam / (rÃjÃnaæ prati) * tad e«Ã bhavata÷ kÃntà tyaja vai9nÃæ g­hÃïa và / * upapannà hi dÃre«u prabhutà sarvato-mukhÅ // KSak_5.26 // KSak_5.26:>1% gautami gacchÃ7grata÷ / (iti prasthitÃ÷) KSak_5.26:>2% Óaku -- katham anena kitavena vipralabdhÃ9smi / yÆyam api mÃæ parityajatha / (ity anuprati«Âhate) KSak_5.26:>3% gautamÅ -- (sthitvÃ) vatsa ÓÃrÇgarava anugacchatÅ7yaæ khalu na÷ karuïa-paridevinÅ Óakuntalà / pratyÃdeÓa-paru«e bhartari kiæ và me putrikà karotu /p.190 KSak_5.26:>4% ÓÃrÇg -- (saro«aæ niv­tya) kiæ puro-bhÃge svÃtantryam avalambase / (Óakuntalà bhÅtà vepate) _________________________ KSak_5.27:<1% ÓÃrÇg -- Óakutale / * yadi yathà vadati k«itipas tathà * tvam asi kiæ pitur utkulayà tvayà / * atha tu vetsi Óuci vratam Ãtmana÷ * pati-kule tava dÃsyam api k«amam // KSak_5.27 // KSak_5.27:>5% ti«Âha / sÃdhayÃmo vayam / _________________________ KSak_5.28:<1% rÃjà -- bhos tapasvin kim atra-bhavatÅæ vipralabhase / * kumudÃny eva ÓaÓÃ1Çka÷ savità bodhayati paÇkajÃny eva / * vaÓinÃæ hi para-parigraha-saæÓle«a-parÃÇmukhÅ v­tti÷ // KSak_5.28 // KSak_5.28:>1% ÓÃrÇg -- yadà tu pÆrva-v­ttam anya-saÇgÃd vism­to bhavÃæs tadà katham adharma-bhÅru÷ / _________________________ KSak_5.29:<1% rÃjà -- bhavantam evÃ7tra guru-lÃghavaæ p­cchÃmi / * mƬha÷ syÃm aham e«Ã và vaden mithye9ti saæÓaye / * dÃra-tyÃgÅ bhavÃmy Ãho para-strÅ-sparÓa-pÃæsula÷ // KSak_5.29 // KSak_5.29:>2% purohita -- (vicÃrya) yadi tÃvad evaæ kriyatÃm / KSak_5.29:>3% rÃjà -- anuÓÃstu mÃæ bhavÃn / KSak_5.29:>4% purohita -- atra-bhavatÅ tavad Ã-prasavÃd asmad-g­he ti«Âhatu / kuta idam ucyata iti cet / tvaæ sÃdhubhir Ãdi«Âa-pÆrva÷ prathamam eva cakra-vartinaæ putraæ janayi«yasÅ7ti / sa cen muni-dauhitras tal-lak«aïo1papanno bhavi«yati abhinandya ÓuddhÃ1ntam enÃæ praveÓayi«yati / viparyaye tu pitur asyÃ÷ samÅpa-nayanam avasthitam eva / KSak_5.29:>5% rÃjà -- yathà gurubhyo rocate / KSak_5.29:>6% purohita -- vatse anugaccha mÃm / KSak_5.29:>7% Óaku -- bhagÃti vasudhe dehi me vivaram / (iti rudatÅ prasthità / ni«krÃntà saha purodhasà tapasvibhiÓ ca) KSak_5.29:>8% (rÃjà ÓÃpa-vyavahita-sm­ti÷ ÓakuntalÃ-gatam eva cintayati) KSak_5.29:>9% (nepathye) ÃÓcaryam ÃÓcaryam / KSak_5.29:>10% rÃjà -- (Ãkarïya) kiæ nu khalu syÃt / KSak_5.29:>11% (praviÓya) purohita -- (savismayam) deva adbhutaæ khalu saæv­ttam / KSak_5.29:>12% rÃjà -- kim iva / KSak_5.29:>13% purohita -- deva parÃv­tte«u kaïva-Ói«ye«u -- KSak_5.29:>14% sà nindanÅ svÃni bhÃgyÃni bÃlà bÃhÆ1tk«epaæ krandituæ ca prav­ttà / KSak_5.29:>15% rÃjà -- kiæ ca / _________________________ KSak_5.30:<1% purohita -- * strÅ-saæsthÃnaæ cÃ7psaras tÅrtham ÃrÃd utk«ipyai7nÃæ jyotir ekaæ jagÃma // KSak_5.30 // KSak_5.30:>1% (sarve vismayaæ rÆpayanti) KSak_5.30:>2% rÃjà -- bhagavan prÃg api so 'smÃbhir artha÷ pratyÃdi«Âa eva / kiæ v­thà tarkeïÃ7nvi«yate / viÓrÃmyatu bhavÃn / KSak_5.30:>3% purohita -- (vilokya) vijayasva (iti ni«krÃnta÷)p.194 KSak_5.30:>4% rÃjà -- vetravati paryÃkulo 'smi / Óayana-bhÆmi-mÃrgam ÃdeÓaya / KSak_5.30:>5% pratÅhÃrÅ -- ita ito deva÷ (iti prasthita÷) _________________________ KSak_5.31:<1% rÃjà -- * kÃmaæ pratyÃdi«ÂÃæ smarÃmi na parigrahaæ munes tanayÃm / * balavat tu dÆyamÃnaæ pratyÃyayatÅ7va mÃæ h­dayam // KSak_5.31 // KSak_5.31:>6% (iti ni«krÃntÃ÷ sarve) pa¤camo 'Çka÷ / ************************************************************************** «a«Âho 'Çka÷ / KSak_6.1:<1% (tata÷ praviÓati nÃgarika÷ ÓyÃla÷ paÓcÃd baddhaæ puru«am ÃdÃya rak«iïau ca) KSak_6.1:<2% rak«iïau -- (puru«aæ tìaitvÃ) are kumbhÅraka kathaya kutra tvayai9tan maïi-bandhano1tkÅrïa-nÃmadheyaæ rÃjakÅyam aÇgulÅyakaæ samÃsÃditam / KSak_6.1:<3% puru«a÷ -- (bhÅti-nÃÂitakena) prasÅdantu bhÃva-miÓrÃ÷ / nÃ7ham Åd­Óa-karma-kÃrÅ / KSak_6.1:<4% prathama÷ -- kiæ Óobhano brÃhmaïa iti k­tvà (kalayitvÃ) rÃj¤Ã pratigraho datta÷ / KSak_6.1:<5% puru«a÷ -- Ó­ïute7dÃnÅm / ahaæ ÓakrÃ1vatÃrÃ1bhyantara-vÃsÅ dhÅvara÷ / KSak_6.1:<6% pÃÂaccara kim asmÃbhir jÃti÷ p­«Âà /p.269 KSak_6.1:<7% ÓyÃla÷ -- sÆcaka kathayatu sarvam anukrameïa / mai9nam antarà pratibadhnÅtam / KSak_6.1:<8% ubhau -- yad Ãvutta Ãj¤Ãpayati / kathaya / KSak_6.1:<9% puru«a÷ -- ahaæ jÃlo1dgÃlÃ3dibhir matsya-bandhano1pÃyai÷ kuÂumba-bharaïaæ karomi / KSak_6.1:<10% ÓyÃla÷ -- (virahasya) viÓuddha idÃnÅm ÃjÅva÷ / _________________________ KSak_6.1:<1% puru«a÷ -- bharta÷ mai9vaæ bhaïa / * sahajaæ kila yad vininditaæ na khalu tat karma vivarjanÅyam / * paÓu-mÃraïa-karma-dÃruïo 'nukampÃ-m­dur eva Órotriya÷ // KSak_6.1 // KSak_6.1:>1% ÓyÃla÷ -- tatas tata÷ / KSak_6.1:>2% puru«a÷ -- ekasmin divase khaï¬aÓo rohita-matsyo mayà kalpita÷ / KSak_6.1:>3% yÃvat tasyo7darÃ1bhyantare prek«e tÃvad idaæ ratna-bhÃsuram aÇgulÅyakaæ d­«Âam / KSak_6.1:>4% paÓcÃd aham asya vikrayÃya darÓayan g­hÅto bhÃva-miÓrai÷ / KSak_6.1:>5% mÃrayata và mu¤cata và / ayam asyÃ8gama-v­ttÃ1nta÷ / KSak_6.1:>6% ÓyÃla÷ -- jÃnuka visra-gandhÅ godhÃdÅ matsya-bandha eva ni÷saæÓayam / KSak_6.1:>7% aÇgulÅyaka-darÓanam asya vimarÓayitavyam / rÃja-kulam eva gacchÃma÷ /p.198 KSak_6.1:>8% rak«iïau -- tathà / gaccha are granthi-bhedaka / (sarve parikrÃmanti) KSak_6.1:>9% ÓyÃla÷ -- sÆcaka imaæ gopura-dvÃre 'pramattau pratipÃlayataæ yÃvad idam aÇgulÅyakaæ yathÃ0gamanaæ bhartre nivedya tata÷ ÓÃsanaæ pratÅ«ya ni«krÃmÃmi / KSak_6.1:>10% ubhau -- praviÓatv Ãvutta÷ svÃmi-prasÃdÃya / (iti ni«krÃnta÷ ÓyÃla÷) KSak_6.1:>11% prathama÷ -- jÃnuka cirÃyate khalv Ãvutta÷ / KSak_6.1:>12% dvitÅya÷ -- nanv avasaro1pasarpaïÅyà rÃjÃna÷ / KSak_6.1:>13% prathama÷ -- jÃnuka sphurato mama hastÃv asya vadhasya sumanasa÷ pinaddhum / (iti puru«aæ nirdiÓati) KSak_6.1:>14% puru«a÷ -- nÃ7rhati bhÃvo 'kÃraïa-mÃraïo bhavitum / KSak_6.1:>15% dvitÅya÷ -- (vilokya) e«a nau svÃmÅ patra-hasto rÃja-ÓÃsanaæ pratÅ«ye7to+mukho d­Óyate / g­dhra-balir bhavi«yasi Óuno mukhaæ và drak«yasi / (praviÓya) KSak_6.1:>16% ÓyÃla÷ -- sÆcaka mucyatÃm e«a jÃlo1pajÅvÅ / upapanna khalv asyÃ7ÇgulÅyakasyÃ8gama÷ /p.200 KSak_6.1:>17% sÆcaka÷ -- yathÃ4vutto bhaïati / e«a yama-sadanaæ praviÓya pratiniv­tta÷ / (iti puru«aæ parimukta-bandhanaæ karoti) KSak_6.1:>18% puru«a÷ -- (ÓyÃlaæ praïamya) bharta÷ atha kÅd­Óo ma ÃjÅva÷ / KSak_6.1:>19% e«a bhartrÃ9ÇgulÅyaka-mÆlya-saæmita÷ prasÃdo 'pi dÃpita÷ / (iti puru«Ãya svaæ prayacchati) KSak_6.1:>20% puru«a÷ -- (sapraïÃmaæ pratig­hya) bharta÷ anug­hÅto 'smi / KSak_6.1:>21% sÆcaka÷ -- e«a nÃmÃ1nugraho yac chÆlÃd avatÃrya hasti-skandhe prati«ÂhÃpita÷ / KSak_6.1:>22% jÃnuka -- Ãvutt pÃrito«ikaæ kathayati tenÃ7ÇgulÅyakena bhartu÷ saæmatena bhavitavyam iti / KSak_6.1:>23% ÓyÃla÷ -- na tasmin mahÃ-arhaæ ratnaæ bhartur bahu-matam iti tarkayÃmi / KSak_6.1:>24% tasya darÓanena bhartrÃ9bhimato jana÷ sm­ta÷ / muhÆrtaæ prak­ti-gambhÅro 'pi paryaÓru-nayana ÃsÅt / KSak_6.1:>25% sÆcaka÷ -- sevitaæ nÃmÃ3vuttena / KSak_6.1:>26% jÃnuka -- nanu bhaïa / asya k­te mÃtsyika-bhartur iti / (iti puru«am asÆyayà paÓyati) KSak_6.1:>27% puru«a÷ -- bhaÂÂÃraka ito 'rdhaæ yu«mÃkaæ sumano-mÆlyaæ bhavatu / KSak_6.1:>28% jÃnuka -- etÃvad yujyate /p.202 KSak_6.1:>29% ÓyÃla÷ -- dhÅvara mahattaras tvaæ priya-vayasyaka idÃnÅæ me saæv­tta÷ / kÃdambarÅ-sÃk«ikam asmÃkaæ prathama-sauh­dam i«yate / tat-Óauï¬ikÃ3païam eva gacchÃma÷ / KSak_6.1:>30% praveÓaka÷ / (tata÷ praviÓaty ÃkÃÓa-yÃnena sÃnumatÅ nÃmÃ7psarÃ÷) KSak_6.1:>31% sÃnumatÅ -- nirvartitaæ mayà paryÃya-nirvartanÅyam apsaras-tÅrtha-sÃænidhyaæ yÃvat sÃhu-janasyÃ7bhi«eka-kÃla iti sÃæpratam asya rÃjar«er udantaæ pratyak«Å-kari«yÃmi / KSak_6.1:>32% menakÃ-saæbandhena ÓarÅra-bhÆtà me Óakuntalà / tayà ca duhit­-nimittam Ãdi«Âa-pÆrvÃ9smi / KSak_6.1:>33% (samantÃd avalokya) kiæ nu khalu ­tÆ1tsave 'pi nirutsavÃ3rambham iva rÃja-kulaæ d­Óyate / KSak_6.1:>34% asti me vibhava÷ praïidhÃnena sarvaæ parij¤Ãtum / KSak_6.1:>35% kiæ tu sakhyà Ãdaro mayà mÃnaiyitavya÷ / KSak_6.1:>36% bhavatu / anayor evo7dyÃna-pÃlikayos tiraskariïÅ-praticchannà pÃrÓva-vartinÅ bhÆtvo9palapsye / (iti nÃÂyenÃ7vatÅrya sthitÃ) (tata÷ praviÓati cÆtÃ1Çkuram avalokayantÅ ceÂÅ / aparÃca p­«Âhatas tasyÃ÷) _________________________ KSak_6.2:<1% prathamà -- * ÃtÃæra-harita-pÃï¬ura jÅvita-sarvaæ vasanta-mÃsasya (yo÷) / * d­«Âo 'si cÆta-koraka ­tu-maÇgala tvÃæ prasÃdayÃmi // KSak_6.2 //p.206 KSak_6.2:>37% dvitÅyà -- parabh­tike kim ekÃkinÅ mantrayase / KSak_6.2:>38% prathamà -- madhukarike cÆta-kalikÃæ d­«Âvo9nmattà parabh­tikà bhavati / KSak_6.2:>39% dvitÅyà -- (sahar«aæ tvarayo9pagamya) katham upasthito madhu-mÃsa÷ / KSak_6.2:>40% prathamà -- madhukarike tave7dÃnÅæ kÃla e«a mada-vibhrama-gÅtÃnÃm / KSak_6.2:>41% dvitÅyà -- sakhi avalambasva mÃæ yÃvad agra-pÃda-sthità bhÆtvà cÆta-kalikÃæ g­hÅtvà kÃma-devÃ1rcanaæ karomi / KSak_6.2:>42% prathamà -- yadi mama api khalv ardham arcana-phalasya / _________________________ KSak_6.3:<1% dvitÅyà -- akathite 'py etat saæpadyate yata ekam eva nau jÅvÅtaæ dvidhÃ-sthitaæ ÓarÅram / (sakhÅm avalambya sthità cÆtÃ1Çkuraæ g­hïÃti) KSak_6.3:<2% aye apratibuddho 'pi cÆta-prasavo 'tra bandhana-bhaÇga-surabhir bhavati (iti kapota-hastakaæ k­tvÃ) * tvam asi mayà cÆtÃ1Çkura datta÷ kÃmÃya g­hÅta-dhanu«e / * pathika-jana-yuvati-lak«ya÷ pa¤cÃ1bhyadhika÷ Óaro bhava // KSak_6.3 // KSak_6.3:>1% (iti cÆtÃ1Çkuraæ k«ipati) (praviÓya paÂÅ-k«epeïa kupita÷) / p.206 KSak_6.3:>2% ka¤cukÅ -- mà tÃvad anÃtmaj¤e / devena prati«iddhe vasanto1tsave tvam Ãæra-kalikÃ-bhaÇgaæ kim Ãrabhase / KSak_6.3:>3% ubhe (bhÅte) prasÅdatv Ãrya÷ / ag­hÅtÃ1rthe ÃvÃm / _________________________ KSak_6.4:<1% ka¤cukÅ -- na kila Órutaæ yuvÃbhyÃæ yad vÃsantikais tarubhir api devasya ÓÃsanaæ pramÃïÅ-k­taæ tad-ÃÓrayibhi÷ patribhiÓ ca / tathà hi -- * cÆtÃnÃæ cira-nirgatà api kalikà badhnÃti na svaæ raja÷ * saænaddhaæ yad api sthitaæ kurabakaæ tat korakÃ1vasthayà / * kaïÂhe«u skhalitaæ gate 'pi ÓiÓire puæs-kokilÃnÃæ rutam * ÓaÇke saæharati smaro 'pi cakitas tÆïÃ1rdha-k­«Âaæ Óaram // KSak_6.4 // KSak_6.4:>4% sanumatÅ -- nÃ7sti saædeha÷ / mahÃ-prabhÃvo rÃjar«i÷ / KSak_6.4:>5% prathamà -- Ãrya kati divasÃny Ãvayor mitrÃvasunà rëÂriyeïa bhaÂÂinÅ-pÃda-mÆlaæ pre«itayo÷ / atra ca nau pramada-vanasya pÃlana-karma samarpitam / tad-ÃgantukatayÃ9Óruta-pÆrva ÃvÃbhyÃm e«a v­ttÃ1nta÷ / KSak_6.4:>6% ka¤cukÅ -- bhavatu / na punar evaæ pravartitavyam / KSak_6.4:>7% ubhe -- Ãrya kautÆhalaæ nau / yady anena janena Órotavyaæ kathayatv Ãrya÷ kiæ nimittaæ bhartrà vasanto1tsava÷ prati«iddha÷ / p.208 KSak_6.4:>8% sÃnumatÅ -- utsava-priyÃ÷ khalu manu«yÃ÷ / guruïà kÃraïena bhavitavyam / KSak_6.4:>9% ka¤cukÅ -- bahulÅ-bhÆtam etat kiæ na kathyate / kim atra-bhavatyo karïa-pathaæ nÃ8yÃtaæ ÓakuntalÃ-pratyÃdeÓa-kaulÅnam / KSak_6.4:>10% ubhe -- Órutaæ rëÂriya-mukhÃd yÃvad aÇgulÅyaka-darÓanam / _________________________ KSak_6.5:<1% ka¤cukÅ -- tena hy alpaæ kathayitavyam / KSak_6.5:<2% yadai9va khalu svÃ1ÇgulÅyaka-darÓanÃd anusm­taæ devena satya-mƬha-pÆrvà me tatra-bhavatÅ rahasi Óakuntalà mohÃt pratyÃdi«Âe9ti tadÃ-prabh­ty eva paÓcÃt tÃpam upagato deva÷ / tathà hi -- * ramyaæ dve«Âi yathà purà prak­tibhir na pratyahaæ sevyate * ÓayyÃ-prÃnta-vivartanair vigamayaty unnidra eva k«apÃ÷ / * dÃk«iïyena dadÃti vÃcam ucitÃm anta÷-purebhyo yadà gotre«u * skhalitas tadà bhavati ca vrŬÃ-vilak«aÓ ciram // KSak_6.5 // KSak_6.5:>1% sÃnumatÅ -- priyaæ me / KSak_6.5:>2% ka¤cukÅ -- asmÃt prabhavato vaimanasyÃd utsava÷ pratyÃkhyÃta÷ / KSak_6.5:>3% ubhe -- yujyate / (nepathye) KSak_6.5:>4% etu etu bhavÃn / KSak_6.5:>5% ka¤cukÅ -- (karïaæ dattvÃ) aye / ita evÃ7bhivartate deva÷ / sva-karmÃ1nu«ÂhÅyatÃm / KSak_6.5:>6% ubhe -- tathà /p.210 KSak_6.5:>7% (tata÷ praviÓati paÓcÃt-tÃpa-sad­Óa-ve«o rÃjà vidÆ«aka÷ pratÅhÃrÅ ca / KSak_6.5:>8% ka¤cukÅ -- (rÃjÃnam avalokya) aho sarvÃsv avasthÃsu ramaïÅyatvam Ãk­ti-viÓe«ÃïÃm / evam utsuko 'pi priya-darÓane deva÷ / tathà hi -- _________________________ * pratyÃdi«Âa-viÓe«a-maï¬ana-vidhir vÃma-prako«ÂhÃ1rpitam * bibhrat-käcanam ekam eva valayaæ ÓvÃso1paraktÃ1dhara÷ / * cintÃ-jÃgaraïa-pratÃnta-nayanas tejo-guïÃd Ãtmana÷ * saæskÃro1llikhito mahÃ-maïir iva k«Åïo 'pi nÃ8lak«yate // KSak_6.6 // KSak_6.6:>9% sÃnumatÅ -- (rÃjÃnaæ d­«ÂvÃ) sthÃne khalu pratyÃdeÓa-vimÃnità apy asya k­te Óakuntalà klÃmyati / _________________________ KSak_6.7:<1% rÃjà -- (dhyÃna-mandaæ parikramya) * prathamaæ sÃraÇgÃ1k«yà priyayà pratibodhyamÃnam api suptam / * anuÓaya-du÷khÃya idaæ hata-h­dayaæ saæprati vibuddham // KSak_6.7 // KSak_6.7:>1% sÃnumatÅ -- nanv ÅdeÓÃni tapasvinyà bhÃga-dheyÃni / KSak_6.7:>2% vidÆ«aka -- (apavÃrya) laÇghita e«a bhÆyo 'pi ÓakuntalÃ-vyÃdhinà / na jÃne kathaæ cikitsitavyo bhavi«yatÅ7ti /p.212 KSak_6.7:>3% ka¤cukÅ -- (upagamya) jayatu jayatu deva÷ / mahÃ-rÃja pratyavek«itÃ÷ pramada-vana-bhÆmaya÷ yathÃ-kÃmam adhyÃstÃæ vinoda-sthÃnÃni mahÃ-rÃja÷ / KSak_6.7:>4% rÃjà -- vetravati mad-vacanÃd amÃtyam Ãrya-piÓunaæ brÆhi / cira-prabodhÃn na saæbhÃvitam asmÃbhir adya dharmÃ3sanam adhyÃsitum / yat pratyavek«itaæ paura-kÃryam Ãryeïa tat patram Ãropya dÅyatÃm iti / KSak_6.7:>5% pratÅhÃrÅ -- yad deva Ãj¤Ãpayati / (iti ni«krÃntÃ) KSak_6.7:>6% rÃjà -- vÃtÃ1yana tvam api svaæ niyogam aÓÆnyaæ kuru / KSak_6.7:>7% ka¤cukÅ -- yad Ãj¤Ãpayati deva÷ / (iti ni«krÃnta÷) KSak_6.7:>8% vidÆ«aka÷ -- k­taæ bhavatà nirmak«ikam / sÃæprataæ ÓiÓirÃ3tapa-cheda-ramaïÅye 'smin pramada-vano1ddeÓa ÃtmÃnaæ ramayi«yasi / _________________________ KSak_6.8:<1% rÃjà -- vayasya yad ucyate randhro1panipÃtino 'narthà iti tad vyabhicÃri vaca÷ / kuta÷ -- p.214 * muni-sutÃ-praïaya-sm­ti-rodhinà * mama ca muktam idaæ tamasà mana÷ / * manasijena sakhe prahari«yatà * dhanu«i cÆta-ÓaraÓ ca niveÓita÷ // KSak_6.8 // KSak_6.8:>9% vidÆ«aka -- ti«Âha tÃvat / anena daï¬aka-këÂhena kandarpa-bÃïaæ nÃÓayi«yÃmi / (iti daï¬a-këÂham udyamya cÆtÃ1Çkuraæ pÃtayitum icchati) KSak_6.8:>10% rÃjà -- (sasmitam) bhavatu / d­«Âaæ brahma-varcasam / sakhe kvo7pavi«Âa÷ priyÃyÃ÷ kiæcid+anukÃriïÅ«u latÃsu d­«Âiæ vilobhayÃmi / KSak_6.8:>11% vi«Æ«aka -- nanv Ãsanna-paricÃrikà caturikà bhavatà saædi«Âà / mÃdhavÅ-maï¬apa imÃæ velÃm ativÃhayi«ye / KSak_6.8:>12% tatra me citra-phalaka-gatÃæ sva-hasta-likhitÃæ tatra-bhavatyÃ÷ ÓakuntalÃyÃ÷ pratik­tim Ãnaya iti / KSak_6.8:>13% rÃjà -- Åd­Óaæ h­daya-vinodana-sthÃnam / tat tam eva mÃrgam ÃdeÓaya / KSak_6.8:>14% vidÆ«aka -- ita ito bhavÃn / (ubhau parikramata÷ / sÃnumaty anugacchati) KSak_6.8:>15% vidÆ«aka -- e«a maïi-ÓilÃ-paÂÂaka-sanÃtho mÃdhavÅ-maï¬apa upahÃra-ramaïÅyatayà ni÷saæÓayaæ svÃgatene7va nau pratÅcchati / tat praviÓya ni«Ådatu bhavÃn / (ubhau praveÓaæ k­tvo2pavi«Âau) KSak_6.8:>16% sÃnumatÅ -- latÃ-saæÓrità drak«yÃmi tÃvat sakhyÃ÷ pratik­tam / tatas tasyai bhartur bahu-mukham anurÃgaæ nivedayi«yÃmi / (iti tathà k­tvà sthitÃ)p.216 KSak_6.8:>17% rÃjà -- sakhe sarvam idÃnÅæ smarÃmi ÓakuntalÃyÃ÷ prathama-v­ttÃ1ntam / kathitavÃn asmi bhavate ca / KSak_6.8:>18% sa bhavÃn pratyÃdeÓa-velÃyÃæ mat-samÅpa-gato nÃ8sÅt / KSak_6.8:>19% pÆrvam api na tvayà kadÃcit saækÅrtitaæ tatra-bhavatyà nÃma / kaccid aham iva vism­tavÃn asi tvam / KSak_6.8:>20% vidÆ«aka -- na vismarÃmi / kiæ tu sarvaæ kathayitvÃ9vasÃne punas tvayà parihÃsa-vijalpa e«a na bhÆtÃ1rtha ity ÃkhyÃtam / KSak_6.8:>21% mayà api m­t-piï¬a-buddhinà tathai9va g­hÅtam / athavà bhavitavyatà khalu balavatÅ / KSak_6.8:>22% sÃnumatÅ -- evaæ nv idam / KSak_6.8:>23% rÃjà -- (dhyÃtvÃ) sakhe trÃyasva mÃm / KSak_6.8:>24% vidÆ«aka -- bho÷ kim etat / anupapannaæ khalv Åd­Óaæ tvayi / kadà api sat-puru«Ã÷ Óoka-vÃstavyà na bhavanti / nanu pravÃte 'pi ni«kampà giraya÷ / _________________________ KSak_6.9:<1% rÃjà -- vayasya nirÃkaraïa-viklavÃyÃ÷ priyÃyÃ÷ samavasthÃm anusm­tya balavad-aÓaraïo 'smi / sà hi -- * ita÷ pratyÃdeÓÃt sva-janam anugantuæ vyavasità * sthità ti«Âha ity uccair vadati guru-Ói«ye guru-same / * punar d­«Âiæ bëpa-prasara-kalu«Ãm arpitavatÅ * mayi krÆre yat tat savi«am iva Óalyaæ dahati mÃm // KSak_6.9 //p.218 KSak_6.9:>1% sÃnumatÅ -- aho / Åd­ÓÅ sva-kÃrya-paratà / asya saætÃpenÃ7haæ rame / KSak_6.9:>2% vidÆ«aka -- bho÷ asti me tarka÷ kenÃ7pi tatra-bhavatyÃ0kÃÓa-cÃriïÅ nÅte9ti / KSak_6.9:>3% rÃjà -- ka÷ pati-devatÃm anya÷ parÃmar«Âum utsaheta / menakà kila sakhyÃs te janma-prati«Âhe9ti ÓrutavÃn asmi / tat-sahacÃriïÅbhi÷ sakhÅ te h­te9ti me h­dayam ÃÓaÇkate / KSak_6.9:>4% sÃnumatÅ -- saæmoha÷ khalu vismayanÅyo na pratibodha÷ / KSak_6.9:>5% vidÆ«aka -- yady evam asti khalu samÃgama÷ kÃlena tatra-bhavatyà / KSak_6.9:>6% rÃjà -- katham iva / KSak_6.9:>7% vidÆ«aka -- na khalu mÃtÃ-pitarau bhart­-viyoga-du÷khitÃæ duhitaraæ ciraæ dra«Âuæ pÃrayata÷ / _________________________ KSak_6.10:<1% rÃjà -- vayasya / * svapno nu mÃyà nu mati-bhramo nu * kli«Âaæ nu tÃvat phalam eva puïyam / * asaæniv­ttyai tad atÅtam ete * mano-rathà nÃma taÂa-prapÃtÃ÷ // KSak_6.10 //p.220 KSak_6.10:>8% vidÆ«aka -- mai9vam / nanv+aÇgulÅyakam eva nidarÓanam avaÓyaæ bhÃvya-cintanÅya÷ samÃgamo bhavatÅ7ti / _________________________ KSak_6.11:<1% rÃjà -- (aÇgulÅyakaæ vilokya) aye idaæ tÃvad asulabha-sthÃna-bhraæÓi ÓocanÅyam / * tava sucaritam aÇgulÅya nÆnaæ * pratanu mame7va vibhÃvyate phalena / * aruïa-nakha-manoharÃsu tasyÃÓ * cyutam asi labdha-padaæ yad aÇgulÅ«u // KSak_6.11 // KSak_6.11:>1% sÃnumatÅ -- yady anya-hasta-gataæ bhavet satyam eva ÓocanÅyaæ bhavet / KSak_6.11:>2% vidÆ«aka -- bho÷ iyaæ nÃma-mudrà keno7dghÃtena tatra-bhavatyà hastÃ1bhyÃsaæ prÃpità / KSak_6.11:>3% sÃnumatÅ -- mama api kautÆhalenÃ8kÃrita e«a÷ / KSak_6.11:>4% rÃjà -- ÓrÆyatÃm / sva-nagarÃya prasthitaæ mÃæ priyà sabëpam Ãha kiyac-cireïÃ8rya-putra÷ pratipattiæ dÃsyatÅ7ti / KSak_6.11:>5% vidÆ«aka -- tatas tata÷ / _________________________ KSak_6.12:<1% rÃjà -- paÓcÃd imÃæ mudrÃæ tad-aÇgulau niveÓayatà mayà pratyabhihità / * ekaikam atra divase divase madÅyaæ * nÃmÃ7k«araæ gaïaya gacchasi yÃvad antam / * tÃvat priye mad-avarodha-g­ha-praveÓaæ * netà janas tava samÅpam upai«yatÅ7ti // KSak_6.12 // KSak_6.12:>6% tac ca dÃruïÃ3tmanà mayà mohÃn nÃ7nu«Âhitam / KSak_6.12:>7% sÃnumatÅ -- ramaïÅya÷ khalv avadhir vidhinà visaævÃdita÷ / KSak_6.12:>8% vidÆ«aka -- atha kathaæ dhÅvara-kalpitasya rohita-matsyasyo7darÃ1bhyantara ÃsÅt / KSak_6.12:>9% rÃjà -- ÓacÅ-tÅrthaæ vandamÃnÃyÃ÷ sakhyÃs te hastÃd gaÇgÃ-srotasi paribhra«Âam / KSak_6.12:>10% vidÆ«aka -- yujyate / KSak_6.12:>11% sÃnumatÅ -- ata eva tapasvinyÃ÷ ÓakuntalÃyà adharma-bhÅror asya rÃjar«e÷ pariïaye saædeha ÃsÅt / KSak_6.12:>12% athave0d­Óo 'nurÃgo 'bhij¤Ãnam apek«ate / katham ivai7tat / KSak_6.12:>13% rÃjà -- upÃlapsye tÃvad idam aÇgulÅyakam / KSak_6.12:>14% vidÆ«aka -- (Ãtma-gatam) g­hÅto 'nena panthà unmattÃnÃm / _________________________ KSak_6.13:<1% rÃjà -- * kathaæ nu taæ bandhura-komalÃ1Çguliæ * karaæ vihÃyÃsi nimagnam ambhasi / athavà / * acetanaæ nÃma guïaæ na lak«ayen * mayaiva kasmÃd avadhÅrità priyà // KSak_6.13 // KSak_6.13:>1% vidÆ«aka -- (Ãtma-gatam) kathaæ bubhuk«ayà khÃditavyo 'smi / KSak_6.13:>2% rÃjà - priye akÃraïa-parityÃgÃ1nuÓaya-tapta-h­dayas tÃvad anukampyatÃm ayaæ jana÷ punar-darÓanena / KSak_6.13:>3% (praviÓyÃ8paÂÅ-k«epeïa citra-phalaka-hastÃ) KSak_6.13:>4% caturikà -- iyaæ citra-gatà bhaÂÂinÅ / (iti citra-phalakaæ darÓayati) KSak_6.13:>5% vidÆ«aka -- (vilokya) sÃdhu vayasya / madhurÃ1vasthÃna-darÓanÅyo bhÃvÃ1nupraveÓa÷ / skhalatÅ7va me d­«Âir nimno1nnata-pradeÓe«u / KSak_6.13:>6% sÃnumatÅ -- aho e«Ã rÃjar«er nipuïatà / jÃne sakhy agrato me vartata iti /p.226 _________________________ KSak_6.14:<1% rÃjà -- * yad yat sÃdhu na citre syÃt kriyate tat tad anyathà / * tathÃ9pi tasyà lÃvaïyaæ rekhayà kiæcid anvitam // KSak_6.14 // KSak_6.14:>7% sÃnumatÅ -- sad­Óam etat paÓcÃt+tÃpa-guro÷ snehasyÃ7navalepasya ca / KSak_6.14:>8% vidÆ«aka -- bho÷ idÃnÅæ tisras tatra-bhavatyo d­Óyante / sarvÃÓ ca darÓanÅyÃ÷ / KSak_6.14:>9% katamÃ9tra tatra-bhavatÅ Óakuntalà / KSak_6.14:>10% sÃnumatÅ -- anabhij¤a÷ khalv Åd­Óasya rÆpasya mogha-d­«Âir ayaæ jana÷ / KSak_6.14:>11% rÃjà -- tvaæ tÃvat katamÃæ tarkayasi / KSak_6.14:>12% vidÆ«aka -- tarkayÃmi yai9«Ã Óithila-bandhano1dvÃnta-kusumena keÓÃ1nteno7dbhinna-sveda-bindunà vadanena viÓe«ato 'pas­tÃbhyÃæ bÃhubhyÃm avaseka-snigdha-taruïa-pallavasya cÆta-pÃdapasya pÃrÓva Å«at-pariÓrÃnte9vÃ8lak«ità sà Óakuntalà / itare sakhyÃv iti / _________________________ KSak_6.15:<1% rÃjà -- nipuïo bhavÃn / asty atra me bhÃva-cihnam / * svinnÃ1Çguli-viniveÓo rekhÃ-prÃnte«u d­Óyate malina÷ / * aÓru ca kapola-patitaæ d­Óyam idaæ varïiko2cchvÃsÃt // KSak_6.15 //p.228 KSak_6.15:>1% caturike ardha-likhitam etad vinoda-sthÃnam / gaccha / vartikÃæ tÃvad Ãnaya / KSak_6.15:>2% caturikà -- Ãrya mÃdhavya avalambasva citra-phalakaæ yÃvad ÃgacchÃmi / _________________________ KSak_6.16:<1% rÃjà - (ni÷Óvasya) * sÃk«Ãt priyÃm upagatÃm apahÃya pÆrvaæ citrÃ1rpitÃæ punar imÃæ bahu manyamÃna÷ / * sroto-vahÃæ pathi nikÃma-jalÃm atÅtya jÃta÷ sakhe praïayavÃn m­ga-t­«ïikÃyÃm // KSak_6.16 // KSak_6.16:>3% vidÆ«aka -- (Ãtma-gatam) e«o 'tra-bhavÃn nadÅm atikramya m­ga-t­«ïikÃæ saækrÃnta÷ / (prakÃÓam) bho÷ aparaæ kim atra lekhitavyam / _________________________ KSak_6.17:<1% rÃjà -- ÓrÆyatÃm -- * kÃryà saikata-lÅna-haæsa-mithunà sroto-vahà mÃlinÅ * pÃtÃs tÃm abhito ni«aïïa-hariïà gaurÅ-guro÷ pÃvanÃ÷ / * ÓÃkhÃ-lambita-valkalasya ca taror nirmÃtum icchÃmy adha÷ * Ó­Çge k­«ïa-m­gasya vÃma-nayanaæ kaï¬ÆyamÃnÃæ m­gÅm // KSak_6.17 //p.230 KSak_6.17:>1% vidÆ«aka -- (Ãtma-gatam) yathÃ9haæ paÓyÃmi pÆritavyam anena citra-phalakaæ lamba-kÆrcÃnÃæ tÃpasÃnÃæ kadambai÷ / KSak_6.17:>2% rÃjà -vayasya anyac ca / ÓakuntalÃyÃ÷ prasÃdhanam abhipretam atra vism­tam asmÃbhi÷ / KSak_6.17:>3% vidÆ«aka -- kim iva / KSak_6.17:>4% sÃnumatÅ -- vana-vÃsasya saukmÃryasya vinayasya ca yat sad­Óaæ bhavi«yati / _________________________ KSak_6.18:<1% rÃjà -- * k­taæ na karïÃ1rpita-bandhanaæ sakhe ÓirÅ«am Ãgaï¬a-vilambi-kesaram / * na và Óarac-candra-marÅci-komalaæ m­ïÃla-sÆtraæ racitaæ stanÃ1ntare // KSak_6.18 // KSak_6.18:>5% vidÆ«aka -- bho÷ kiæ nu tatra-bhavatÅ rakta-kuvalaya-pallava-ÓobhinÃ9gra-hastena mukham avÃrya cakita-cakite9va sthità / (sÃvadhÃnaæ nirÆpya d­«ÂvÃ) KSak_6.18:>6% Ã÷ e«a dÃsyÃ÷ putra÷ kusuma-rasa-pÃÂaccaras tatra-bhavatyà vadana-kamalam abhilaÇghate madhu-kara÷ / KSak_6.18:>7% rÃjà -- nanu vÃryatÃm e«a dh­«Âa÷ /p.232 KSak_6.18:>8% vidÆ«aka -- bhavÃn evÃ7vinÅtÃnÃæ ÓÃsitÃ9sya vÃraïe prabhavi«yati / _________________________ KSak_6.19:<1% rÃjà -- yujyate / ayi bho÷ kusuma-latÃ-priyÃ1tithe kim atra paripatana-khedam anubhavasi / * e«Ã kusuma-ni«aïïà t­«ità api satÅ bhavantam anuraktà * pratipÃlayati madhu-karÅ na khalu madhu vinà tvayà pibati // KSak_6.19 // KSak_6.19:>1% sÃnumatÅ -- adyÃ7bhijÃtaæ khalv e«a vÃrita÷ / KSak_6.19:>2% vidÆ«aka -- prati«iddhà api vÃmai9«Ã jÃti÷ / _________________________ KSak_6.20:<1% rÃjà -- evaæ bho na me ÓÃsane ti«Âhasi / ÓrÆyatÃæ tarhi saæprati / * akli«Âa-bÃla-taru-pallava-lobhanÅyam * pÅtaæ mayà sadayam eva rato1tsave«u / * bimbÃ1dharaæ sp­Óasi ced bhramara priyÃyÃs * tvÃæ kÃrayÃmi kamalo1dara-bandhanastham // KSak_6.20 //p.234 KSak_6.20:>3% vidÆ«aka -- evaæ tÅk«ïa-daï¬asya kiæ na bhe«yati / (prahasya / Ãtma-gatam) KSak_6.20:>4% e«a tÃvad unmatta÷ / aham apy etasya saÇgene8d­Óa-varïa iva saæv­tta÷ / (prakÃÓam) KSak_6.20:>5% bho÷ citraæ khalv etat / KSak_6.20:>6% rÃjà -- kathaæ citram / KSak_6.20:>7% sÃnumatÅ -- aham apÅ7dÃnÅm avagatÃ1rthà / kiæ punar yathÃ-likhitÃ1nubhÃvy e«a÷ / _________________________ KSak_6.21:<1% rÃjà -- vayasya kim idam anu«Âhitaæ paurobhÃgyam / * darÓana-sukham anubhavata÷ sÃk«Ãd iva tanmayena h­dayena / * sm­ti-kÃriïà tvayà me punar api citrÅ-k­tà kÃntà // KSak_6.21 // KSak_6.21:>1% (iti bëpaæ viharati) KSak_6.21:>2% sÃnumatÅ -- pÆrvÃ1para-virodhy apÆrva e«a viraha-mÃrga÷ / _________________________ KSak_6.22:<1% rÃjà -- vayasya katham evam aviÓrÃnta-du÷kham anubhavÃmi / * prajÃgarÃt khilÅ-bhÆtas tasyÃ÷ svapne samÃgama÷ / * bëpas tu na dadÃty enÃæ dra«Âuæ citra-gatÃm api // KSak_6.22 //p.236 KSak_6.22:>3% sÃnumatÅ -- sarvathà pramÃrjitaæ tvayà pratyÃdeÓa-du÷khaæ ÓakuntalÃyÃ÷ / (praviÓya) KSak_6.22:>4% caturikà -- jayatu bhartà / vartikÃ-karaï¬akaæ g­hÅtve9to-mukhaæ prasthitÃ9smi / KSak_6.22:>5% rÃjà -- kiæ ca / KSak_6.22:>6% caturikà -- sa me hastÃd antarà taralikÃ-dvitÅyayà devyà vasumatyÃ9ham evÃ8rya-putrasyo7pane«yÃmÅ7ti sabalÃt-kÃraæ g­hÅta÷ / KSak_6.22:>7% vidÆ«aka -- di«Âyà tvaæ muktà / KSak_6.22:>8% caturikà -- yÃvad devyà viÂapa-lagnam uttarÅyaæ taralikà mocayati tÃvan mayà nirvÃhita Ãtmà / KSak_6.22:>9% rÃjà -- vayasya upasthità devÅ bahu-mÃna-garvità ca / bhavÃn imÃæ pratik­tiæ rak«atu / KSak_6.22:>10% vidÆ«aka -- ÃtmÃnam iti bhaïa / (citra-phalakam ÃdÃyo7tthÃya ca) yadi bhavÃn anta÷-pura-kÆÂa-vÃgurÃto mok«yate tadà mÃæ megha-pratichande prÃsÃde ÓabdÃyaya / (iti druta-padaæ ni«krÃnta÷) KSak_6.22:>11% sÃnumatÅ -- anya-saækrÃnta-h­dayo 'pi prathama-saæbhÃvanÃm apek«ate / atiÓithila-sauhÃrda idÃnÅm e«a÷ / KSak_6.22:>12% (praviÓya patra-hastÃ) KSak_6.22:>13% pratÅhÃrÅ -- jayatu jayatu deva÷ /p.238 KSak_6.22:>14% rÃjà -- vetravati na khalv antarà d­«Âà tvayà devÅ / KSak_6.22:>15% pratÅhÃrÅ -- athakim / patra-hastÃæ mÃæ prek«ya pratiniv­ttà / KSak_6.22:>16% rÃjà -- kÃryaj¤Ã kÃryo1parodhaæ me pariharati / KSak_6.22:>17% pratÅhÃrÅ -- deva amÃtyo vij¤Ãpayati / artha-jÃtasya gaïanÃ-bahulatayai9kam eva paura-kÃryam avek«itaæ tad deva÷ patrÃ3rƬhaæ pratyak«Å-karotv iti / KSak_6.22:>18% rÃjà -- ita÷ patraæ darÓaya / (pratihÃry upanayati) KSak_6.22:>19% rÃjà -- (anuvÃcya) katham / samudra-vyavahÃrÅ sÃrtha-vÃho dhana-mitro nÃma nau-vyasane vipanna÷ / anapatyaÓ ca kila tapasvÅ / KSak_6.22:>20% rÃja-gÃmÅ tasyÃ7rtha-saæcaya ity etad amÃtyena likhitam / ka«Âaæ khalv anapatyatà / KSak_6.22:>21% vetravati bahu-dhanatvÃd bahu-patnÅkena tatra-bhavatà bhavitavyam / KSak_6.22:>22% vicÃryatÃæ yadi kÃcid Ãpanna-sattvà tasya bhÃryÃsu syÃt / KSak_6.22:>23% pratÅhÃrÅ -- deva idÃnÅm eva sÃketakasya Óre«Âhino duhità nirv­tta-puæsavanà jÃyÃ9sya ÓrÆyate / KSak_6.22:>24% rÃjà -- nanu garbha÷ pitryaæ riktham arhati / gaccha / evam amÃtyaæ brÆhi / KSak_6.22:>25% pratÅhÃrÅ -- yad deva Ãj¤Ãpayati / (iti prasthitÃ) KSak_6.22:>26% rÃjà -- ehi tÃvat / KSak_6.22:>27% pratÅhÃrÅ -- iyam asmi / _________________________ KSak_6.23:<1% rÃjà -- kim anena saætatir asti nÃ7stÅ7ti / * yena yena viyujyante prajÃ÷ snigdhena bandhunà / * sa sa pÃpÃd ­te tÃsÃæ du«yanta iti ghu«yatÃm // KSak_6.23 //p.240 KSak_6.23:>1% pratÅhÃrÅ -- evaæ nÃma gho«ayitavyam / KSak_6.23:>2% (ni«kramya / puna÷ pravi«ya) kÃle pravi«Âam ivÃ7bhinanditaæ devasya ÓÃsanam / KSak_6.23:>3% rÃjà -- (dÅrgham u«ïaæ ca ni÷Óvasya) evaæ bho÷ saætati-cheda-niravalambÃnÃæ kulÃnÃæ mÆla-puru«Ã1vasÃne saæpada÷ param upati«Âhante / mama apy ante puru-vaæÓa-Óriya e«a eva v­ttÃ1nta÷ / KSak_6.23:>4% pratÅhÃrÅ -- pratihatam amaÇgalam / KSak_6.23:>5% rÃjà -- dhin mÃm upasthita-Óreyo 'vamÃninam / KSak_6.23:>6% sÃnumatÅ -- asaæÓayaæ sakhÅm eva h­daye k­tvà nindito 'nenÃ8tmà / _________________________ KSak_6.24:<1% rÃjà -- * saæropite 'py Ãtmani dharma-patnÅ tyaktà mayà nÃma kula-prati«Âhà / * kalpi«yamÃïà mahate phalÃya vasuædharà kÃla ivo7pta-bÅjà // KSak_6.24 // KSak_6.24:>7% sÃnumatÅ -- aparichinne9dÃnÅæ te saætatir bhavi«yati / KSak_6.24:>8% caturikà -- (janÃ1ntikam) aye anena sÃrva-vÃha-v­ttÃ1ntena dviguïo1dvego bhartà / enam ÃÓvÃsayituæ megha-pratichandÃd Ãryaæ mÃdhavyaæ g­hÅtvÃ0gaccha / KSak_6.24:>9% pratÅhÃrÅ -- su«Âhu bhaïasi / (iti ni«krÃntÃ) _________________________ KSak_6.25:<1% rÃjà -- aho du«yantasya saæÓayam ÃrƬhÃ÷ piï¬a-bhÃja÷ / kuta÷ / * asmÃt paraæ bata yathÃ-Óruti saæbh­tÃni * ko na÷ kule nivapanÃni niyacchatÅ7ti / * nÆnaæ prasÆti-vikalena mayà prasiktam * dautÃ1Óru-Óe«am udakaæ pitara÷ pibanti // KSak_6.25 // KSak_6.25:>1% (iti moham upagata÷) KSak_6.25:>2% caturikà -- (sasaæbhramam avalokya) samÃÓvasitu samÃÓvasitu bhartà / KSak_6.25:>3% sÃnumatÅ -- hà dhig ghà dhik / sati khalu dÅpe vyavadhÃna-do«eïai7«o 'ndha-kÃra-do«am anubhavati / KSak_6.25:>4% aham idÃnÅm eva nirv­taæ karomi / KSak_6.25:>5% athavà Órutaæ mayà ÓakuntalÃæ samÃÓvÃsayantyà mahÃ-indra-jananyà mukhÃd yaj¤a-bhÃgo1tsukà devà eva tathÃ9nu«ÂhÃsyanti yathÃ9cireïa dharma-patnÅæ bhartÃ2bhinandi«yatÅ7ti / KSak_6.25:>6% tad yuktam etaæ kÃlaæ pratipÃlayitum / yÃvad anena v­ttÃ1ntena priya-sakhÅæ samÃÓvÃsayÃmi / KSak_6.25:>7% (nepathye) abrahmaïyam / KSak_6.25:>8% rÃjà -- (pratyÃgata÷ / karïaæ dattvÃ) aye mÃdhavyasya ivÃ8rta-svara÷ / ka÷ ko tra bho÷ / (praviÓya) KSak_6.25:>9% pratÅhÃrÅ -- (sasaæbhramam) paritrÃyatÃæ deva÷ saæÓaya-gataæ vayasyam / KSak_6.25:>10% rÃjà -- kenÃ8tta-gandho mÃïavaka÷ / KSak_6.25:>11% pratÅhÃrÅ -- ad­«Âa-rÆpeïa kenÃ7pi sattvenÃ7tikramya megha-praticchandasya prÃsÃdasyÃ7gra-bhÆmim Ãrophita÷ / _________________________ KSak_6.26:<1% rÃjà -- (utthÃya) mà tÃvat / mama api sattvair abhibhÆyante g­hÃ÷ / atha và / * ahany ahany Ãtmana eva tÃvaj j¤Ãtuæ pramÃda-skhalitaæ na Óakyam / * prajÃsu ka÷ ke pathà prayÃti ity aÓe«ato veditum asti Óakti÷ // KSak_6.26 // (nepathye) bho vayasya avihà avihà / KSak_6.26:>12% rÃjà -- (gati-bhedena parikrÃman) sakhe na bhetavyam / (nepathye) KSak_6.26:>13% (punas tad eva paÂhitvÃ) kathaæ na bhe«yÃmi / e«a mÃæ ko 'pi pratyavanata-Óiro-dharam ik«um iva tribhaÇgaæ karomi / KSak_6.26:>14% rÃjà -- (sad­«Âi-k«epam) dhanus tÃvat / (praviÓya ÓÃrÇga-hastÃ) _________________________ KSak_6.27:<1% yavanÅ -- bharta÷ etad hastÃ3vÃpa-sahitaæ ÓarÃ3sanam / KSak_6.27:<2% (rÃjà saÓaraæ dhanur Ãdatte) KSak_6.27:<3% (nepathye) * e«a tvÃm abhinava-kaïÂha-ÓoïitÃ1rthÅ * ÓÃrdÆla÷ paÓum iva hanmi ce«ÂamÃnam / * ÃrtÃnÃæ bhayam apanetum Ãtta-dhanvà * du«yantas tava Óaraïaæ bhavatv idÃnÅm // KSak_6.27 //p.246 KSak_6.27:>1% rÃjà -- (saro«am) kathaæ mÃm evo7ddiÓati / ti«Âha kuïapÃÓana / tvam idÃnÅæ na bhavi«yasi / (ÓÃrÇgam Ãropya) vetravati sopÃna-mÃrgam ÃdeÓaya / (sarve satvaram upasarpanti) KSak_6.27:>2% rÃjà (samantÃd vilokya) ÓÆnyaæ khalv idam / (nepathye) KSak_6.27:>3% avihà / avihà /aham atra-bhavantaæ paÓyÃmi / tvaæ mÃæ na paÓyasi / bi¬Ãla-g­hÅto mÆ«aka iva nirÃÓo 'smi jÅvite saæv­tta÷ / _________________________ KSak_6.28:<1% rÃjà -- bhos tiraskariïÅ-garvita madÅyam astraæ tvÃæ drak«yati / e«a tam i«uæ saædadhe / * yo hani«yati vadhyaæ tvÃæ rak«yaæ rak«i«yati dvijam / * haæso hi k«Åram Ãdatte tan-miÓrà varjayaty apa÷ // KSak_6.28 // KSak_6.28:>4% (ity astraæ saædhatte) KSak_6.28:>5% (tata÷ praviÓati vidÆ«akam uts­jya mÃtali÷) _________________________ KSak_6.29:<1% mÃtali÷ -- * k­tà Óaravyaæ hariïà tavÃ7surÃ÷ * ÓarÃ3sanaæ te«u vik­«yatÃm idam / * prasÃda-saumyÃni satÃæ suh­j-jane * patanti cak«Ææ«i na dÃruïÃ÷ ÓarÃ÷ // KSak_6.29 // KSak_6.29:>1% rÃjà - (sasaæbhramam asram upasaæharan) aye mÃtali÷ / svÃgataæ mahÃ-indra-sÃrathe / (praviÓya) KSak_6.29:>2% vidÆ«aka -- ahaæ yene7«Âi-paÓu-mÃraæ mÃrita÷ so 'nena svÃgatenÃ7bhinadyate / KSak_6.29:>3% mÃtali÷ -- (sasmitam) Ãyu«ma¤ ÓrÆyatÃæ yad artham asmi hariïà bhavat-sakÃÓaæ pre«ita÷ / KSak_6.29:>4% rÃjà -- avahito 'smi /p.248 KSak_6.29:>5% mÃtali÷ -- asti kÃla-nemi-prasÆtir durjayo nÃma dÃnava-gaïa÷ / KSak_6.29:>6% rÃjà -- asti / Óruta-pÆrvaæ mayà nÃradÃt / _________________________ KSak_6.30:<1% mÃtali÷ -- * sakhyus te sa kila Óata-krator ajayyas * tasya tvaæ raïa-Óirasi sm­to nihantà / * ucchettuæ prabhavati yan na sapta-saptis * tan-naiÓaæ timiram apÃkaroti candra÷ // KSak_6.30 // KSak_6.30:>7% sa bhavÃn Ãtta-Óastra eve7dÃnÅm aindra-ratham Ãruhya vijayÃya prati«ÂhatÃm / KSak_6.30:>8% rÃjà -- anug­hÅto 'ham anayà maghavata÷ saæbhÃvanayà / atha mÃdhavyaæ prati bhavatà kim evaæ prayuktam / _________________________ KSak_6.31:<1% mÃtali -- tad api kathyate / kiæ nimittÃd api mana÷-saætÃpÃd Ãyu«mÃn mayà viklavo d­«Âa÷ / paÓcÃt-kopayitum Ãyu«mantaæ tathà k­tavÃn asmi / kuta÷ / * jvalati calite1ndhano 'gnir viprak­ta÷ pannaga÷ phaïÃæ kurute / * prÃya÷ svaæ mahimÃnaæ k«obhÃt pratipadyate hi jana÷ // KSak_6.31 // _________________________ KSak_6.32:<1% rÃjà -- (janÃ1ntikam) vayasya anatikramaïÅyà divaspater Ãj¤Ã / KSak_6.32:<2% tad atra parigatÃ1rthaæ k­tvà mad-vacanÃd amÃtya-piÓunaæ brÆhi / * tvan-mati÷ kevalà tÃvat paripÃlayatu prajÃ÷ / * adhijyam idam anyasmin karmaïi vyÃp­taæ ddhanu÷ // KSak_6.32 // iti / KSak_6.32:>1% vidÆ«aka -- yad bhavÃn Ãj¤Ãpayati (iti ni«krÃnta÷) KSak_6.32:>2% mÃtali÷ -- Ãyu«mÃn ratham Ãrohatu / KSak_6.32:>3% (rÃjà rathÃ3rohaïaæ nÃÂayati) KSak_6.32:>4% (ni«krÃntÃ÷ sarve) «a«Âho 'Çka÷ /p.250 ************************************************************************** saptamo 'Çka÷ KSak_7.1:<1% (tata÷ praviÓaty ÃkÃÓa-yÃnena rathÃ1dhirƬho rÃjà mÃtaliÓ ca) KSak_7.1:<2% rÃjà -- mÃtale anu«Âhita-nideÓo 'pi maghavata÷ satkriyÃ-viÓe«Ãd anupayuktam ivÃ8tmÃnaæ samarthaye / _________________________ KSak_7.1:<1% mÃtali÷ -- (sasmitam) Ãyu«mann ubhayam apy aparito«aæ samarthaye / * prathamo1pak­taæ marutvata÷ pratipattyà laghu manyate bhavÃn / * gaïayaty avadÃna-vismito bhavata÷ so 'pi na satkriyÃ-guïÃn // KSak_7.1 // _________________________ KSak_7.2:<1% rÃjà -- mÃtale mà mai9vam / sa khalu manorathÃnÃm apy abhÆmir visarjanÃ1vasara-satkÃra÷ / mama hi divaukasÃæ samak«am ardhÃ3sano1paveÓitasya / * antar-gata-prÃrthanam antikasthaæ jayantam udvÅk«ya h­ta-smitena / * Ãm­«Âa-vak«o-hari-candanÃ1Çkà mandÃra-mÃlà hariïà pinaddhà // KSak_7.2 // _________________________ KSak_7.3:<1% mÃtali÷ -- kim iva nÃmÃ8yu«mÃn amare3ÓvarÃn nÃ7rhati / paÓya /p.252 * sukha-parasya harer ubhayai÷ k­taæ tridivam uddh­ta-dÃnava-kaïÂakam / * tava Óarair adhunà nata-parvabhi÷ puru«a-kesariïaÓ ca purà nakhai÷ // KSak_7.3 // _________________________ KSak_7.4:<1% rÃjà -- atra khalu Óata-krator eva mahimà stutya÷ / * sidhyanti karmasu mahatv api yan niyojyÃ÷ * saæbhÃvanÃ-guïam avehi tam ÅÓvarÃïÃm / * kiæ vÃ9bhavi«yad-aruïas tamasÃæ vibhettà * taæ cet sahasra-kiraïo dhuri nÃ7kari«yat // KSak_7.4 // _________________________ KSak_7.5:<1% mÃtali -- sad­Óaæ tava etat / (stokam antaram atÅtya) Ãyu«mann ita÷ paÓya nÃka-p­«Âha-prati«Âhitasya saubhÃgyam Ãtma-yaÓasa÷ / * vicchitti-Óe«ai÷ sura-sundarÅïÃæ varïair amÅ kalpa-latÃ2æÓuke«u / * vicintya gÅta-k«amam artha-jÃtaæ divaukasas tvac-caritaæ likhanti // KSak_7.5 //p.254 KSak_7.5:>1% mÃtale asura-saæprahÃro1tsukena pÆrvedyur divam adhirohatà mayà na lak«ita÷ svarga-mÃrga÷ / katamasmin marutÃæ pathi vartÃmahe / _________________________ KSak_7.6:<1% mÃtali -- * trisrotasaæ vahati yo gagana-prati«ÂhÃm * jyotÅæ«i vartayati ca pravibhakta-raÓmi÷ / * tasya dvitÅya-hari-vikrama-nistamaskam * vÃyor imaæ parivahasya vadanti mÃrgam // KSak_7.6 // KSak_7.6:>2% rÃjà -- mÃtale ata÷ khalu sabÃhyÃ1nta÷-karaïo mamÃ7ntar-Ãtmà prasÅdati / (rathÃ1Çgam avalokya) megha-padavÅm avatÅrïau sva÷ / KSak_7.6:>3% mÃtali -- katham avagamyate /p.256 _________________________ KSak_7.7:<1% rÃjà -- ayam ara-vivarebhyaÓ cÃtakair ni«patadbhir haribhir acira-bhÃsÃæ tejasà cÃ7nuliptai÷ / * gatam upari ghanÃnÃæ vÃri-garbho1darÃïÃm * piÓunayati rathas te ÓÅkara-klinna-nemi÷ // KSak_7.7 // KSak_7.7:>1% mÃtali -- k«aïÃd Ãyu«mÃn svÃ1dhikÃra-bhÆmau varti«yate / _________________________ KSak_7.8:<1% rÃjà -- (adho 'valokya) mÃtale vegÃ1vataraïÃd ÃÓcarya-darÓana÷ saælak«yate manu«ya-loka÷ / tathà hi / * ÓailÃnÃm avarohatÅ7va ÓikharÃd unmajjatÃæ medinÅ * parïÃ1bhyantara-lÅnatÃæ vijahati skandho1dayÃt pÃdapÃ÷ / * saætÃnais tanu-bhÃva-na«Âa-salilà vyaktiæ bhajanty ÃpagÃ÷ * kenÃ7py utk«ipate9va pa«ya bhuvanaæ mat-pÃrÓvam ÃnÅyate // KSak_7.8 // KSak_7.8:>2% mÃtali -- sÃdhu d­«Âam / (sabahumÃnam avalokya) aho udÃra-ramaïÅyà p­thivÅ / KSak_7.8:>3% rÃjà -- mÃtale katamo 'yaæ pÆrvÃ1para-samudrÃ1vagìha÷ kanaka-rasa-nisyandÅ sÃædhya megha-parigha÷ sÃnumÃn Ãlokyate / _________________________ KSak_7.9:<1% mÃtali -- Ãyu«mann e«a khalu hema-kÆÂo nÃma kiæ puru«a-parvatas tapa÷-saæsiddhi-k«etram / paÓya /p.258 * svÃyaæbhuvÃn marÅcer ya÷ prababhÆva prajÃ-pati÷ / * surÃ1sura-guru÷ so 'tra sapatnÅkas tapasyati // KSak_7.9 // KSak_7.9:>1% rÃjà -- tena hy anatikramaïÅyÃni ÓreyÃæsi / pradak«iïÅ-k­tya bhagavantaæ gantum icchÃmi / KSak_7.9:>2% mÃtali -- prathama÷ kalpa÷ / (nÃÂyenÃ7vatÅrïau) _________________________ KSak_7.10:<1% rÃjà -- (savismayam) * upo¬ha-Óabdà na rathÃ1Çga-nemaya÷ pravartamÃnaæ na ca d­Óyate raja÷ / * abhÆ-tala-sparÓanatayÃ9niruddhatas tavÃ7vatÅrïo 'pi ratho na lak«yate // KSak_7.10 // KSak_7.10:>3% mÃtali -- etÃvÃn eva Óata-krator Ãyu«mataÓ ca viÓe«a÷ / KSak_7.10:>4% rÃjà -- mÃtale katamasmin pradeÓe mÃrÅcÃ3Órama÷ / _________________________ KSak_7.11:<1% mÃtali÷ -- (hastena darÓayan)p.260 * valmÅkÃ1rdha-nimagna-mÆrtir urasà saæda«Âa-sarpa-tvacà * kaïÂhe jÅrïa-latÃ-pratÃna-valayenÃ7tyartha-saæpŬita÷ / * aæsa-vyÃpi Óakunta-nŬa-nicitaæ bibhraj-jaÂÃ-maï¬alam * yatra sthÃïur ivÃ7calo munir asÃv abhyarka-bimbaæ sthita÷ // KSak_7.11 // KSak_7.11:>1% rÃjà -- namas te ka«Âa-tapase / KSak_7.11:>2% mÃtali÷ -- (saæyata-pragrahaæ rathaæ k­tvÃ) etÃv aditi-parivardhita-mandÃra-v­k«aæ prajÃ-pater ÃÓramaæ pravi«Âau sva÷ / KSak_7.11:>3% rÃjà -- svargÃd adhikataraæ nirv­ti-sthÃnam am­ta-hradam ivÃ7vagìho 'smi / KSak_7.11:>4% mÃtali÷ -- (rathaæ sthÃpayitvÃ) avataratv Ãyu«mÃn / KSak_7.11:>5% rÃjà -- (avatÅrya) mÃtale bhavÃn katham idÃnÅm / KSak_7.11:>6% mÃtali÷ -- saæyantrito mayà ratha÷ / vayam apy avatarÃma÷ / KSak_7.11:>7% (tathà k­tvÃ) ita Ãyu«man / (parikramya) d­ÓyantÃm atra-bhavatÃm ­«ÅïÃæ tapo-vana-bhÆmaya÷ / _________________________ KSak_7.12:<1% rÃjà -- nanu vismayÃd avalokayÃmi / * prÃïÃnÃm anilena v­ttir ucità sat-kalpa-v­k«e vane * toye käcana-padma-reïu-kapiÓe dharmÃ1bhi«eka-kriyà / * dhyÃnaæ ratna-ÓilÃ-tale«u vibudha-strÅ-saænidhau saæyamo * yat kÃÇk«anti tapobhir anya-munayas tasmiæs tapasyanty amÅ // KSak_7.12 //p.262 KSak_7.12:>8% mÃtali -- utsarpiïÅ khalu mahatÃæ prÃrthanà / (parikramya / ÃkÃÓe) aye v­ddha-ÓÃkalya kim anuti«Âhati bhagavÃn mÃrÅca÷ / kiæ bravÅ«i / dÃk«Ãyaïyà prativratÃ1rdham adhik­tya p­«Âas tasyai mahar«i-patnÅ-sahitÃyai kathayatÅ7ti / KSak_7.12:>9% rÃjà -- (karïaæ dattvÃ) aye pratipÃlyÃ1vasara÷ khalu prastÃva÷ / KSak_7.12:>10% mÃtali÷ -- (rÃjÃnam avalokya) asminn aÓoka-v­k«a-mÆle tÃvad ÃstÃm Ãyu«mÃn yÃvat tvÃm indra-gurave nivedayitum antarÃ1nve«Å bhavÃmi / KSak_7.12:>11% rÃjà -- yathà bhavÃn manyate (iti sthita÷) KSak_7.12:>12% mÃtali÷ -- Ãyu«man sÃdhayÃmy aham / (iti ni«krÃnta÷) _________________________ KSak_7.13:<1% rÃjà -- (nimittaæ sÆcayitvÃ) * manorathÃya nÃ8Óaæse kiæ bÃho spandase v­thà / * pÆrvÃ1vadhÅritaæ Óreyo du÷khaæ hi parivartate // KSak_7.13 // KSak_7.13:>1% (nepathye) KSak_7.13:>2% mà khalu cÃpalaæ kuru / kathaæ gata evÃ8tmana÷ prak­tim / _________________________ KSak_7.14:<1% rÃjà -- (karïaæ dattvÃ) abhÆmir iyam avinayasya / ko nu khalv e«a ni«idhyate / (ÓabdÃ1nusÃreïÃ7valokya / savismayam) aye ko nu khalv ayam anubadhyamÃnas tapasvinÅbhyÃm abÃla-sattvo bÃla÷ /p.264 * ardha-pÅta-stanaæ mÃtur Ãmarda-kli«Âa-kesaram / * prakrŬituæ siæha-ÓiÓuæ balÃt-kÃreïa kar«ati // KSak_7.14 // KSak_7.14:>3% (tata÷ praviÓati yathÃ-nirdi«Âa-karmà tapasvinÅbhyÃæ bÃla÷) KSak_7.14:>4% bÃla -- j­mbhasva siæha dantÃæs te gaïayi«ye / KSak_7.14:>5% prathamà -- avinÅta kiæ no 'patya-nirviÓe«Ãïi sattvÃni vikaro«i / hanta vardhate te saærambha÷ / sthÃne khalu ­«i-janena sarva-damana iti k­ta-nÃma-dheyo 'si / KSak_7.14:>6% rÃjà -- kiæ nu khalu bÃle 'sminn aurasa iva putre snihyati me mana÷ / nÆnam anapatyatà mÃæ vatsalayati / KSak_7.14:>7% dvitÅyà -- e«Ã khalu kesariïÅ tvÃæ laÇghayati yady asyÃ÷ putrakaæ na mu¤casi / _________________________ KSak_7.15:<1% bÃla -- (sasmitam) aho balÅya÷ khalu bhÅto 'smi / (ity adharaæ darÓayati ) * rÃjà -- hamatas tejaso bÅjaæ bÃlo 'yaæ pratibhÃti me / * sphuliÇgÃ1vasthayà vahnir edhÃ-pak«a iva sthita÷ // KSak_7.15 //p.266 KSak_7.15:>1% prathamà -- vatsa enaæ bÃla-m­ge1ndraæ mu¤ca / aparaæ te krŬanakaæ dÃsyÃmi / KSak_7.15:>2% bÃla -- kutra / dehy etat / (iti hastaæ prasÃrayati) _________________________ KSak_7.16:<1% rÃjà -- kathaæ cakra-varti-lak«aïam apy anena dhÃryate / tathà hy asya / * pralobhya-vastu-praïaya-prasÃrito vibhÃti jÃla-grathitÃ1Çguli÷ kara÷ / * alak«ya-patrÃ1ntaram iddha-rÃgayà navo1«asà bhinnam ivai7ka-paÇkajam // KSak_7.16 // KSak_7.16:>3% dvitÅyà -- suvrate na Óakya e«a vÃcÃ-mÃtreïa viramayitum / gaccha tvam / madÅya uÂaje mÃrkaï¬eyasya+­«i-kumÃrasya varïa-citrito m­ttikÃ-mayÆras ti«Âhati / tam asyo7pahara / KSak_7.16:>4% prathamà -- tathà / (iti ni«krÃntÃ) KSak_7.16:>5% bÃla -- anenai7va tÃvat krŬi«yÃmi / _________________________ KSak_7.17:<1% rÃjà -- sp­hayÃmi khalu durlalitÃyÃ7smai / * Ãlak«ya-danta-mukulÃn animitta-hÃsair * avyakta-varïa-ramaïÅya-vaca÷-prav­ttÅn / * aÇkÃ3Óraya-praïayinas tanayÃn vahanto * dhanyÃs tad-aÇga-rajasà malinÅ-bhavanti // KSak_7.17 //p.268 KSak_7.17:>1% tÃpasÅ -- bhavatu / na mÃm ayaæ gaïayati / (pÃrÓvam avalokya) ko 'tra ­«i-pumÃrÃïÃm / (rÃjÃnam avalokya) bhadra-mukha ehi tÃvat / mocayÃ7nena durmoca-hasta-graheïa* ¬imbha-lÅlayà bÃdhyamÃnaæ bÃla-m­ge1ndram / (*-durmoka-) _________________________ KSak_7.18:<1% rÃjà -- (upagamya / sasmitam) ayi bho mahar«i-putra / * evam ÃÓrama-viruddha-v­ttinà saæyama÷ kim iti janmatas tvayà / * sattva-saæÓraya sukho 'pi dÆ«yate k­«ïa-sarpa-ÓiÓune9va candana÷ // KSak_7.18 // KSak_7.18:>2% tÃpasÅ -- bhadra-mukha na khalv ayam ­«i-kumÃra÷ / _________________________ KSak_7.19:<1% rÃjà -- ÃkÃra-sad­Óaæ ce«Âitam evÃ7sya kathayati / sthÃna-pratyayÃt tu vayam evaæ tarkiïa÷ / (yathÃ2bhyarthitam anuti«Âhan bÃla-sparÓam upalabhya / Ãtma-gatam) * anena kasya api kulÃ1Çkureïa sp­«Âasya gÃtre«u sukhaæ mamai7vam / * kÃæ nirv­tiæ cetasi tasya kuryÃd yasyÃ7yam aÇkÃt k­tina÷ prarƬha÷ // KSak_7.19 // KSak_7.19:>1% tÃpasÅ -- (ubhau nirvarïya) ÃÓcaryam ÃÓcaryam / KSak_7.19:>2% rÃjà -- Ãrye kim iva / KSak_7.19:>3% tÃpasÅ -- asya bÃlakasya te 'pi saævÃdiny Ãk­tir iti vismitÃ9smi / aparicitasya api te 'pratiloma÷ saæv­tta iti /p.270 KSak_7.19:>4% rÃjà -- (bÃlakam upalÃlayan) na cen muni-kumÃro 'yam atha ko 'sya vyapadeÓa÷ / KSak_7.19:>5% tÃpasÅ -- puru-vaæÓa÷ / _________________________ KSak_7.20:<1% rÃjà -- (Ãtma-gatam) katham ekÃ1nvayo mama / ata÷ khalu mad-anukÃriïam enam atra-bhavatÅ manyate / asty etat pauravÃïÃm antyaæ kula-vratam / * bhavane«u rasÃ1dhike«u pÆrvaæ k«iti-rak«Ã2rtham uÓanti ye nivÃsam / * niyatai1ka-vratÃni paÓcÃt taru-mÆlÃni g­hÅ-bhavanti te«Ãm // KSak_7.20 // KSak_7.20:>6% (prakÃÓam) na punar Ãtma-gatyà mÃnu«ÃïÃm e«a vi«aya÷ / KSak_7.20:>7% tÃpasÅ -- yathà bhadra-mukho bhaïati / apsara÷-saæbandhenÃ7sya janany atra deva-guros tapo-vane prasÆtà / KSak_7.20:>8% rÃjà -- (apavÃrya) hanta dvitÅyam idam ÃÓÃ-jananam / KSak_7.20:>9% (prakÃÓam) atha sà tatra-bhavatÅ kim Ãkhyasya rÃja-­«e÷ patnÅ / KSak_7.20:>10% tÃpasÅ -- kas tasya dharma-dÃra-parityÃgino nÃma saækÅrtayituæ cintayi«yati / KSak_7.20:>11% rÃjà -- (svagatam) iyaæ khalu kathà mÃm eva lak«yÅ-karoti / yadi tÃvad asya ÓiÓor mÃtaraæ nÃmata÷ p­cchÃmi / atha vÃ9nÃrya÷ para-dÃra-vyavahÃra÷ / (pravi«ya m­n-mayÆra-hastÃ) KSak_7.20:>12% tÃpasÅ -- sarva-damana Óakunta-lÃvaïyaæ prek«asva /p.272 KSak_7.20:>13% bÃla -- (sad­«Âi-k«epam) kutra và mama mÃtà / KSak_7.20:>14% ubhe -- nÃma-sÃd­Óyena va¤cito mÃt­-catsala÷ / KSak_7.20:>15% dvitÅyà -- vatsa asya v­ttikÃ-mayÆrasya ramyatvaæ paÓye7ti bhaïito 'si / KSak_7.20:>16% rÃjà -- (Ãtma-gatam) kiæ và Óakuntalà ity asyà mÃtur Ãkhyà / santi punar nÃmadheya-sÃd­ÓyÃni / api nÃma m­ga-t­«Âike9va nÃma-mÃtra-prastÃvo me vi«ÃdÃya kalpate / KSak_7.20:>17% bÃla -- mÃta÷ rocate ma e«a bhadra-mayÆra÷ / (iti krŬanakam Ãdatte) KSak_7.20:>18% prathamà -- (vilokya / sa udvegam) aho rak«Ã-karaï¬akam asya maïi-bandhe na d­Óyate / KSak_7.20:>19% rÃjà -- alam Ãvegena / nanv idam asya siæha-ÓÃva-vimardÃt paribhra«Âam / (ity ÃdÃtum icchati) KSak_7.20:>20% ubhe -- mà khalv etad avalambya -- katham / g­hÅtam anena / KSak_7.20:>21% (iti vismayÃd uro-nihita-haste parasparam avalokayata÷) KSak_7.20:>22% rÃjà -- kim arthaæ prati«iddhÃ÷ sma÷ / KSak_7.20:>23% prathamà -- Ó­ïotu mahÃ-rÃja÷ / e«Ã9parÃjità nÃmau7«adhir asya jÃta-karma-samaye bhagavatà mÃrÅcena dattà / KSak_7.20:>24% etÃæ kila mÃtÃ-pitarÃv ÃtmÃnaæ ca varjayitvÃ9paro bhÆmi-patitÃæ na g­hïÃti /p.274 KSak_7.20:>25% rÃjà -- atha g­hïÃti / KSak_7.20:>26% prathamà -- tatas taæ sarpo bhÆtvà daÓati / KSak_7.20:>27% rÃjà -- bhavatÅbhyÃæ kadÃcid asyÃ÷ pratyak«Å-k­tà vikriyà / KSak_7.20:>28% ubhe -- anekaÓa÷ / KSak_7.20:>29% rÃjà -- (sahar«am / Ãtma-gatam) katham iva saæpÆrïam api me manorathaæ nÃ7bhinandÃmi / KSak_7.20:>30% dvitÅyà -- suvrate ehi / imaæ v­ttÃ1ntaæ niyama-vyÃp­tÃyai ÓakuntalÃyai nivedayÃva÷ / (iti ni«krÃnte) KSak_7.20:>31% bÃla -- mu¤ca mÃm / yÃvan mÃtu÷ sakÃÓaæ gami«yÃmi / KSak_7.20:>32% rÃjà -- putraka mayà saha eva mÃtaram abhinandi«yasi / KSak_7.20:>33% bÃla -- mama khalu tÃto du«yanta÷ / na tvam / KSak_7.20:>34% rÃjà -- (sasmitam+e«a vivÃda eva pratyÃyayati (tata÷ praviÓaty eka-veïÅ-dharà ÓakuntalÃ) KSak_7.20:>35% Óakuntalà -- vikÃra-kÃle 'pi prak­tisthÃæ sarva-damanasyau7«adhiæ Órutvà na me ÃÓÃ0sÅd Ãtmano bhÃgadheye«u / KSak_7.20:>36% atha và yathà sÃnumatyÃ0khyÃtaæ tathà saæbhÃvyata etat / _________________________ KSak_7.21:<1% rÃjà -- (ÓakuntalÃæ vilokya) aye se9yam atra-bhavatÅ Óakuntalà yai9«Ã (p.276) * vasane paridhÆsare vasÃnà niyama-k«Ãma-mukhÅ dh­tai1ka-veïi÷ / * atini«karuïasya Óuddha-ÓÅlà mama dÅrghaæ viraha-vrataæ bibharti // KSak_7.21 // KSak_7.21:>1% Óakuntalà -- (paÓcÃt+tÃpa-vivarïaæ rÃjÃnaæ d­«ÂvÃ) na khalv Ãrya-putra iva / tata÷ ka e«a idÃnÅæ k­ta-rak«Ã-maÇgalaæ dÃrakaæ me gÃtra-saæsargeïa dÆ«ayati / KSak_7.21:>2% bÃla -- (mÃtaram upetya) mÃta÷ e«a ko 'pi puru«o mÃæ putra ity ÃliÇgati / KSak_7.21:>3% rÃjà -- priye krauryam api me tvayi prayuktam anukÆla-pariïÃmaæ saæv­ttaæ yad aham idÃnÅæ tvayà pratyabhij¤Ãtam ÃtmÃnaæ paÓyÃmi / KSak_7.21:>4% Óakuntalà -- (Ãtma-gatam) h­daya samÃÓvasihi samÃÓvasihi / parityakta-matsareïÃ7nukampitÃ9smi daivena / Ãrya-putra÷ khalv e«a÷ / _________________________ KSak_7.22:<1% rÃjà -- priye / * sm­ti-bhinna-moha-tamaso di«Âyà pramukhe sthitÃ9si me sumukhi / * uparÃgÃ1nte ÓaÓina÷ samupagatà rohiïÅ yogam // KSak_7.22 // KSak_7.22:>5% Óakuntalà -- jayatu jayatv Ãrya-putra÷ / _________________________ KSak_7.23:<1% rÃjà -- sundari / * bëpeïa prati«iddhe 'pi jaya-Óabde jitaæ mayà / * yat te d­«Âam asaæskÃra-pÃÂalau1«Âha-puÂaæ mukham // KSak_7.23 // KSak_7.23:>1% bÃla -- mÃta÷ ka e«a÷ / _________________________ KSak_7.24:<1% Óakuntalà -- vatsa te bhÃga-dheyÃni p­ccha / * sutanu h­dayÃt pratyÃdeÓa-vyalÅkam apaitu te * kim api manasa÷ saæmoho me tadà balavÃn abhÆt / * prabala-tamasÃm evaæ prÃyÃ÷ Óubhe«u hi v­ttaya÷ * srajam api Óirasy andha÷ k«iptÃæ dhunoty ahi-ÓaÇkayà // KSak_7.24 // KSak_7.24:>2% Óakuntalà -- utti«Âhatv Ãrya-putra÷ / nÆnaæ me sucarita-pratibandhakaæ purÃ-k­taæ te«u divase«u pariïÃmÃ1bhimukham ÃsÅd yena sÃnukroÓo 'py Ãrya-putro mayi virasa÷ saæv­tta÷ / KSak_7.24:>3% (rÃjo9tti«Âhati) KSak_7.24:>4% Óakuntalà -- atha katham Ãrya-putreïa sm­to du÷kha-bhÃgy ayaæ jana÷ / _________________________ KSak_7.25:<1% rÃjà -- uddh­ta-vi«Ãda-Óalya÷ kathayi«yÃmi / * mohÃn mayà sutanu pÆrvam upek«itas te * yo baddha-bindur adharaæ paribÃdhamÃna÷ / * taæ tÃvad ÃkuÂila-pak«ma-vilagnam adya * bëpaæ pram­jya vigatÃ1nuÓayo bhaveyam // KSak_7.25 // KSak_7.25:>1% (iti yatho2ktam anuti«Âhati) KSak_7.25:>2% Óakuntalà -- (nÃma-mudrÃæ d­«ÂvÃ) Ãrya-putra idaæ tad aÇgulÅyakam / KSak_7.25:>3% rÃjà -- asmÃd aÇgulÅyo1palambhÃt khalu sm­tir upalabdhà / KSak_7.25:>4% Óakuntalà -- vi«amaæ k­tam anena yat tadÃ0rya-putrasya pratyaya-kÃle durlabham ÃsÅt / KSak_7.25:>5% rÃjà -- tena hi ­tu-samavÃya-cihnaæ pratipadyatÃæ latà kusumam / KSak_7.25:>6% Óakuntalà -- nÃ7sya viÓvasimi / Ãrya-putra evai7tad dhÃrayatu / (tata÷ praviÓati mÃtali÷) KSak_7.25:>7% mÃtali -- di«Âyà dharma-patnÅ-samÃgamena putra-mukha-darÓanena cÃ8yu«mÃn vardhate /p.282 KSak_7.25:>8% rÃjà -- abhÆt saæpÃdita-svÃdu-phalo me manoratha÷ / mÃtale na khalu vidito 'yam Ãkhaï¬alena v­ttÃ1nta÷ syÃt / KSak_7.25:>9% mÃtali -- (sasmitam) kim ÅÓvarÃïÃæ parok«am / etv Ãyu«mÃn / bhagavÃn mÃrÅcas te darÓanaæ vitarati / KSak_7.25:>10% rÃjà -- Óakuntale avalambyatÃæ putra÷ / tvÃæ puras-k­tya bhagavantaæ dra«Âum icchÃmi / KSak_7.25:>11% Óakuntalà -- jihremy Ãrya-putreïa saha guru-samÅpaæ gantum / KSak_7.25:>12% rÃjà -- apy Ãcaritavyam abhyudaya-kÃle«u / ehy ehi / KSak_7.25:>13% (sarve parikrÃmanti) (tata÷ praviÓaty adityà sÃrdham Ãsanastho mÃrÅca÷) (Ãnasastho) _________________________ KSak_7.26:<1% mÃrÅca -- (rÃjÃnam avalokya) dÃk«Ãyaïi / * putrasya te raïa-Óirasy ayam agra-yÃyÅ * du«yanta ity abhihito bhuvanasya bhartà / * cÃpena yasya vinivartita-karma-jÃtam * tat-koÂimat-kuliÓam Ãbharaïaæ maghona÷ // KSak_7.26 // KSak_7.26:>14% aditi÷ -- saæbhÃvanÅyÃ1nubhÃvÃ9sya Ãk­ti÷ / KSak_7.26:>15% mÃtali÷ -- Ãyu«mann etau putra-prÅti-piÓunena cak«u«Ã divaikasÃæ pitarÃv Ãyu«mantam avalokayata÷ / tÃv upasarpa / _________________________ KSak_7.27:<1% rÃjà -- mÃtale /p.284 * prÃhur dvÃdaÓadhà sthitasya munayo yat tejasa÷ kÃraïam * bhartÃraæ bhuvana-trayasya su«uve yad yaj¤a-bhÃge3Óvaram / * yasminn Ãtma-bhava÷ paro 'pi puru«aÓ cakre bhavÃyÃ8spadam * dvandvaæ dak«a-marÅci-saæbhavam idaæ tat sra«Âur ekÃ1ntaram // KSak_7.27 // KSak_7.27:>1% mÃtali -- atha kim / KSak_7.27:>2% rÃjà -- (upagamyo7bhÃbhyÃm api vÃsava-niyojyo du«yanta÷ praïamati / KSak_7.27:>3% mÃrÅca -- vatsa ciraæ jÅva / p­thivÅæ pÃlaya / KSak_7.27:>4% aditi÷ -- vatsa apratiratho bhava / KSak_7.27:>5% Óakuntalà -- dÃraka-sahità vÃæ pÃda-vadanaæ karomi / _________________________ KSak_7.28:<1% mÃrÅca -- vatse / * Ãkhaï¬ala-samo bhartà jayanta-pratima÷ suta÷ / * ÃÓÅr anyà na te yogyà paulomÅ-sad­ÓÅ bhava // KSak_7.28 //p.286 KSak_7.28:>6% aditi -- jÃte bhartur bahu-matà bhava / ayaæ ca dÅrghÃ3yur vatsaka ubhaya-kula-nandano bhavatu / upaviÓata / (sarve prajÃ-patim abhita upaviÓanti) _________________________ KSak_7.29:<1% mÃrÅca -- (ekai1kaæ nirdiÓan) * di«Âyà Óakuntalà sÃdhvÅ sad-apatyam idaæ bhavÃn / * Óraddhà vittaæ vidhiÓ ce7ti tritayaæ tat samÃgatam // KSak_7.29 // _________________________ KSak_7.30:<1% rÃjà -- bhagavan / prÃg-abhipreta-siddhi÷ / paÓcÃd-darÓanam / ato 'pÆrva÷ khalu vo 'nugraha÷ / kuta÷ / * udeti pÆrvaæ kusumaæ tata÷ phalaæ ghano1daya÷ prÃk+tad-anantaraæ paya÷ * nimitta-naimittikayor ayaæ kramas tava prasÃdasya puras tu saæpada÷ // KSak_7.30 // KSak_7.30:>1% mÃtali÷ -- evaæ vidhÃtÃra÷ prasÅdanti / _________________________ KSak_7.31:<1% rÃjà -- bhagavann imÃm Ãj¤Ã-karÅæ vo gÃndharveïa vivÃha-vidhino9payamya kasyacit kÃlasya bandhubhir ÃnÅtÃæ sm­ti-ÓaithilyÃt pratyÃdiÓann aparÃddho 'smi tatra-bhavato yu«mat-sagotrasya kaïvasya / paÓcÃd aÇgulÅyaka-darÓanÃd Ƭha-pÆrvà tad-duhitaram avagato 'ham / tac citram iva me pratibhÃti / * yathà gajo ne7ti samak«a-rÆpe tasminn apakrÃmati saæÓaya÷ syÃt / * padÃni d­«Âvà tu bhavet pratÅtis tathÃ-vidho me manaso vikÃra÷ // KSak_7.31 //p.288 KSak_7.31:>1% mÃrÅca -- vatsa alam ÃtmÃ1parÃdha-ÓaÇkà / saæmoho 'pi tvayy anupapanna÷ / ÓrÆyatÃm / KSak_7.31:>2% rÃjà -- avahito 'smi / KSak_7.31:>3% mÃrÅca -- yadà evÃ7psaras-tÅrthÃ1vataraïÃt pratyak«a-vaiklavyÃæ ÓakuntalÃm ÃdÃya menakà dÃk«ÃyaïÅm upagatà tadà eva dhyÃnÃd avagato 'smi durvÃsasa÷ ÓÃpÃd iyaæ tapasvinÅ saha-dharma-cÃriïÅtvayà pratyÃdi«Âà nÃ7nyathe9ti / sa cÃ7yam aÇgulÅyaka-darÓanÃ1vasÃna÷ / KSak_7.31:>4% rÃjà -- (so1cchvÃsam) e«a vacanÅyÃn mukto 'smi / KSak_7.31:>5% Óakuntalà -- (sva-gatam) di«ÂyÃ9kÃraïa-pratyÃdeÓÅ nÃ8rya-putra÷ / na puna÷ Óaptam ÃtmÃnaæ smarÃmi / athavà prÃpto mayà sa hi ÓÃpo viraha-ÓÆnya-h­dayayà na vidita÷ / ata÷ sakhÅbhyÃæ saædi«ÂÃ9smi bhartur aÇgulÅyakaæ darÓayitavyam iti / _________________________ KSak_7.32:<1% mÃrÅca -- vatse caritÃ1rthÃ9si / tad idÃnÅæ saha-dharma-cÃriïaæ prati na tvayà manyu÷ kÃrya÷ / paÓya / * ÓÃpÃd asi pratihatà sm­ti-rodha-rÆk«e bhartary apeta-tamasi prabhutà tava eva / * chÃyà na mÆrchati malo1pahata-prasÃde Óuddhe tu darpaïa-tale sulabhÃ1vakÃÓà // KSak_7.32 //p.290 KSak_7.32:>1% rÃjà -- yathà Ãha bhagavÃn / KSak_7.32:>2% mÃrÅca -- vatsa kaccid abhinanditas tvayà vidhivad asmÃbhir anu«Âhita-jÃta-karmà putra e«a ÓÃkuntaleya÷ / KSak_7.32:>3% rÃjà -- bhagavann atra khalu me vaæÓa-prati«Âhà / (iti bÃlaæ hastena g­hïÃti) _________________________ KSak_7.33:<1% mÃrÅca -- tathÃ-bhÃvinam enaæ cakra-vartinam avagacchatu bhavÃn / paÓya / * rathenÃ7nuddhÃta-stimita-gatinà tÅrïa-jaladhi÷ * purà sapta-dvÅpÃæ jayati vasudhÃm apratiratha÷ / * ihÃ7yaæ sattvÃnÃæ prasabha-damanÃt sarva-damana÷ * punar yÃsyaty ÃkhyÃæ bharata il lokasya bharaïÃt // KSak_7.33 // KSak_7.33:>1% rÃjà -- bhagavatà k­ta-saæskÃre sarvam asmin vayam ÃÓÃsmahe / KSak_7.33:>2% aditi -- bhagavann asyà duhit­-manoratha-saæpatte÷ kaïvo 'pi tÃvat-Óruta-vistÃra÷ kriyatÃm / duhit­-vatsalà menakà ihai7va upacarantÅ ti«Âhati / KSak_7.33:>3% Óakuntalà -- (Ãtma-gatam) manoratha÷ khalu me bhaïito bhagavatyà /p.292 KSak_7.33:>4% mÃrÅca -- tapa÷-prabhavÃt pratyak«aæ sarvam eva tatra-bhavata÷ / KSak_7.33:>5% rÃjà -- ata÷ khalu mama nÃ7tikruddho muni÷ / KSak_7.33:>6% mÃrÅca -- tathÃ9py asau priyam asmÃbhi÷ pra«Âavya÷ / ka÷ ko 'tra bho÷ / (praviÓya) KSak_7.33:>7% Ói«ya -- bhagavann ayam asmi / KSak_7.33:>8% mÃrÅca -- gÃlava idÃnÅm eva vihÃyasà gatvà mama vacanÃt tatra-bhavate kaïvÃya priyam Ãvedaya yathà putravatÅ Óakuntalà tat-ÓÃpa-niv­ttau sm­timatà du«yantena pratig­hÅte9ti / KSak_7.33:>9% Ói«ya÷ -- yad Ãj¤Ãpayati bhagavÃn (iti ni«krÃnta÷) KSak_7.33:>10% mÃrÅca -- vatsa tvam api svÃ1patya-dÃra-sahita÷ sakyur Ãkhaï¬alasya ratham Ãruhya te rÃja-dhÃnÅæ prati«Âhasva / KSak_7.33:>11% rÃjà -- yad Ãj¤Ãpayati bhagavÃn / _________________________ KSak_7.34:<1% mÃrÅca -- api ca / * tava bhavatu vi¬aujÃ÷ prÃjyav­«Âi÷ prajÃsu * tvam api vitata-yaj¤o vajriïaæ prÅïayasva / * yuga-Óata-parivartÃn evam anyonya-k­tyair * nayatam ubhaya-lokÃ1nugraha-ÓlÃghanÅyai÷ // KSak_7.34 // KSak_7.34:>1% rÃjà -- bhagavan yathÃ-Óakti Óreyase yati«ye / _________________________ KSak_7.35:<1% mÃrÅca -- vatsa kiæ te bhÆya÷ priyam upakaromi / KSak_7.35:<2% rÃja ata÷ param api priyam asti / yadÅ7ha bhagavÃn priyaæ kartum icchati tarhi idam astu / (bharata-vÃkyam)p.294 * pravartatÃæ prak­ti-hitÃya pÃrthiva÷ * sarasvatÅ Óruta-mahatÃæ mahÅyatÃm / * mama api ca k«apayatu nÅla-lohita÷ * punar-bhavaæ parigata-Óaktir Ãtma-bhÆ÷ // KSak_7.35 // (ni«krÃntÃ÷ sarve) iti saptamo 'Çka÷ / samÃptam idam abhij¤Ãna-ÓÃkuntalaæ nÃma nÃÂakam /