Kalidasa: Abhijnanasakuntalam
Based on the edition by M.R. Kale, Bombay 1898 (ninth ed. 1961)

Input by Muneo Tokunaga
Input finished on July 26, 1999

[The text is not proofread]


ANALYTIC TEXT (BHELA conventions)


 
___________________________________________________________________

THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!   
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. 
                                       
Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding:
                                       
description             character  =ASCII   
                                       
long a                  à             224   
long A                  â             226   
long i                  ã             227   
long I                  ä             228   
long u                  å             229   
long U                  æ             230   
vocalic r               ç             231   
vocalic R               è             232   
long vocalic r          é             233   
vocalic l               ë             235   
long vocalic l          í             237   
velar n                 ï             239   
velar N                 ð             240   
palatal n               ¤             164   
palatal N               ¥             165   
retroflex t             ñ             241   
retroflex T             ò             242   
retroflex d             ó             243   
retroflex D             ô             244   
retroflex n             õ             245   
retroflex N             ö             246   
palatal s               ÷             247   
palatal S               ø             248   
retroflex s             ù             249   
retroflex S             ú             250   
anusvara                ü             252   
capital anusvara        ý             253   
visarga                 þ             254   

long e                  ¹             185   
long o                  º             186   
l underbar              ×             215   
r underbar              Ÿ             159   
n underbar              ­             173   
k underbar              É             201   
t underbar              Â             194   
                                       
Other characters of the CSX encoding table are not included.
Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order 
to facilitate word search.             

For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings 
and formats see:
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf
and
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf
___________________________________________________________________

ANALYTIC VERSION according to BHELA conventions:

Sandhi markers:
(. =short vowel, - =long vowel)

in word-sandhi:
1: . .  e.g.: veda+anta = vedà1nta
2: - .
3: . -
4: - -
 
in sentence-sandhi:
7: . .  e.g.: ca+api = cà7pi
8: . -
9: - .
0: - -




athà7bhij¤àna-÷àkuntalam /

prathamo 'ïkaþ --

_________________________

*     yà sçùñiþ sraùñur àdyà vahati vidhi-hutaü yà havir yà ca hotrã
*     ye dve kàlaü vidhattaþ ÷ruti-viùaya-guõà yà sthità vyàpya vi÷vam /
*     yàm àhuþ sarva-bãja-prakçtir iti yayà pràõinaþ pràõavantaþ
*     pratyakùàbhiþ prapannas tanubhir avatu vas tàbhir aùñàbhir ã÷aþ  // KSak_1.1 //p.2

KSak_1.1:>1%     såtra-dhàraþ -- àrya abhiråpa-bhåyiùñhà pariùad iyam / adya khalu kàli-dàsa-grathita-vastunà
KSak_1.1:>2%     navenà7bhij¤àna-÷àkuntalà3khyena nàñakeno7pasthàtavyam asmàbhiþ / tat pratipàtram àdhãyatàü yatnaþ /p.6

KSak_1.1:>3%     nañã -- suvihita-prayogatayà0ryasya na kim api parihàsyate /
_________________________

KSak_1.2:<1%     såtra-dhàraþ --
KSak_1.2:<2%     àrye kathayàmi te bhåtà1rtham /

*     à paritoùàd viduùàü na sàdhu manye prayoga-vij¤ànam /
*     balavad api ÷ikùitànàm àtmany apratyayaü cetaþ  // KSak_1.2 //

KSak_1.2:>1%     nañã --- àrya evam etat / anantara-karaõãyam àrya àj¤àpayatu /

_________________________

KSak_1.3:<1%     såtra-dhàraþ -- kim anyad asyàþ pariùadaþ ÷ruti-prasàdanataþ / tad imam eva tàvad acira-pravçttam upabhoga-kùamaü grãùma-samayam adhikçtya gãyatàm / saüprati hi (p.8)

*     subhaga-salilà1vagàhàþ pàñala-saüsarga-surabhi-vana-vàtàþ /
*     pracchàya-sulabha-nidrà divasàþ pariõàma-ramaõãyàþ  // KSak_1.3 //

_________________________

KSak_1.4:<1%     nañã -- tathà (iti gàyati)

*     ãùad-ãùac-cumbitàni bhramaraiþ sukumàra-kesara-÷ikhàni /
*     avataüsayanti damamànàþ pramadàþ ÷irãùa-kusumàni  // KSak_1.4 //

KSak_1.4:>1%     såtra-dhàraþ -- àrya sàdhu gãtam / aho ràga-baddha-citta-vçttir àlikhita iva sarvato raïgaþ / tad idànãü katamat-prakaraõam à÷ritya enam àràdhayàmaþ /

KSak_1.4:>2%     nañã -- nanv àrya-mi÷raiþ prathamam evà8j¤aptam abhij¤àna-÷akuntalaü nàma apårvaü nàñakaü prayoge adhikriyatàm iti /p.10

_________________________

KSak_1.5:<1%     såtra-dhàraþ -- àrye samyag-anubhodhito 'smi / asmin kùaõe vismçtaü khalu mayà tat / kutaþ /

*     tavà7smi gãta-ràgeõa hàriõà prasabhaü hçtaþ /
*     eùa ràje9va duùyantaþ sàraïgeõà7tiraüsahà  // KSak_1.5 // (iti niùkràntau )

KSak_1.5:>3%     (prasthàvanà)

KSak_1.5:>4%     (tataþ pravi÷ati mçgà1nusàrã sa÷ara-càpa-hasto ràjà rathena såta÷ ca)

_________________________

KSak_1.6:<1%     såtaþ -- (ràjànaü mçtaü cà7valokya) àyuùman /

*     kçùõa-sàre dadac cakùus tvayi cà7dhijya-kàrmuke /
*     mçgà1nusàriõaü sàkùàt pa÷yàmã7va+pinàkinam  // KSak_1.6 //

_________________________

KSak_1.7:<1%     ràjà -- såta dåram amunà sàraïgeõa vayam àkçùñàþ / ayaü punar itànãm api (p.12)

*     grãvà3bhaïgà1bhiràmaü muhur anupatati syandane datta-dçùñiþ
*     pa÷cà1rdhena praviùñaþ ÷ara-patana-bhayàd bhåyasà pårva-kàyam /
*     darbhair ardhà1valãóhaiþ ÷rama-vivçta-mukha-bhraü÷ibhiþ kãrõa-vartmà
*     pa÷yo7dagra-plutatvàd viyati bahutaraü stokam urvyàü prayàti  // KSak_1.7 //

KSak_1.7:>1%     (savismayam) tad eùa katham anupatata eva me prayatna-prekùaõãyaþ saüvçttaþ /

KSak_1.7:>2%     såtaþ -- àyuùmann udghàtinã bhåmir iti mayà ra÷mi-saüyamanàd rathasya mandã-kçto vegaþ / tena mçga eùa viprakçùñà1ntaraþ saüvçttaþ / saüprati sama-de÷a-vartinas te na duràsado bhaviùyati /

KSak_1.7:>3%     ràjà -- tena hi mucyantàm abhãùavaþ /

_________________________

KSak_1.8:<1%     såtaþ -- yad àj¤àpayaty àyuùmàn / (ratha-vegaü niråpya) àyuùman pa÷ya pa÷ya /

*     mukteùu ra÷miùu niràyata-pårva-kàyà /
*     niùkampa-càmara-÷ikhà nibhçto3rdhva-karõàþ
*     àtmo1ddhatair api rajobhir alaïghanãyà /
*     dhàvanty amã mçga-javà1kùamaye9va+rathyàþ  // KSak_1.8 //p.14

_________________________

KSak_1.9:<1%     ràjà -- satyam / atãtya harito harãü÷ ca vartante vàjinaþ / tathà hi /

*     yad àloke såkùmaü vrajati sahasà tad-vipulatàm
*     yad ardhe vicchinnaü bhavati kçta-saüdhànam iva tat /
*     prakçùtyà yad vakraü tad api sama-rekhaü nayanayor
*     na me dåre kiücit kùaõam api na pàr÷ve ratha-javàt  // KSak_1.9 //

KSak_1.9:>1%     såta pa÷ya enaü vyàpadyamànam / (iti ÷ara-saüdhànaü nàñayati)
KSak_1.9:>2%     (nepathye)
KSak_1.9:>3%     bho bho ràjann à÷rama-mçgo 'yaü na hanvavyo na hantavyaþ /

KSak_1.9:>4%     såta -- (àkarõyà7valokya ca) àyuùmann asya khalu te bàõa-pàta-vartinaþ kçùña-sàrasyà7ntare tapasvina upasthitàþ /p.16

KSak_1.9:>5%     ràjà -- (sasaübhramam) tena hi pragçhyantàü vàjinaþ /

KSak_1.9:>6%     såta -- tathà / (iti rathaü sthàpayati)

_________________________

KSak_1.10:<1%     vaikhànasaþ -- (hastam udyamya) ràjann à÷rama-mçgo 'yaü na hantavyo na hantavyaþ /

*     na khalu na khalu bàõaþ saünipàtyo 'yam asmin mçduni mçga-÷arãre puùpa-rà÷àv+ivà7gniþ /
*     kva bata hariõakànàü jãvitaü cà7tilolaü kva ca ni÷ita-nipàtà vajra-sàràþ ÷aràs te  // KSak_1.10 //

_________________________

*     tat sàdhu-kçta-saüdhànaü pratisaühara sàyakam /
*     àrta-tràõàya vaþ ÷astraü na prahartum anàgasi  // KSak_1.11 //

KSak_1.11:>1%     ràjà -- eùa pratisaühçtaþ (iti yatho9ktaü karoti)

_________________________

KSak_1.12:<1%     vaikhànasaþ -- sadç÷am etat puru-vaü÷a-pradãpasya bhavataþ /

*     janma yasya puror vaü÷e yukta-råpam idaü tava /
*     putram evaü guõo1petaü cakra-vartinam àpnuhi  // KSak_1.12 //

KSak_1.12:>1%     itarau -- (bàhå udyamya) sarvathà cakra-vartinaü putram àpnuhi /
KSak_1.12:>2%     (sapraõàmam) pratigçtãtaü bràhmaõa-vacanam /

_________________________

KSak_1.13:<1%     vaikhànsa -- ràjan samid-àharaõàya prasthità vayam /eùa khalu kaõvasya kula-pater anumàlinã-tãram à÷ramo dç÷yate / na ced anya-kàryà1tipàtaþ pravi÷ya pratigçhyatàm àtitheyaþ satkàraþ / api ca /

*     ramyàs tapodhanànàü pratihata-vighnàþ kriyàþ samavalokya /
*     j¤àsyasi kiyad-bhujo me rakùati maurvã-kiõà1ïka iti  // KSak_1.13 //p.18

KSak_1.13:>3%     ràjà -- api saünihito 'tra kula-patiþ /

KSak_1.13:>4%     vaikhànasa -- idànãm eva duhitaraü ÷akuntalàm atithi-satkàràya niyujya daivam asyàþ pratikålaü ÷amayituü soma-tãrthaü gataþ /

KSak_1.13:>5%     ràjà -- bhavatu / tàm eva pa÷yàmi / sà khalu vidita-bhaktiü màü maharùeþ kariùyati /

KSak_1.13:>6%     vaikhànasa -- sàdhayàmas tàvat (iti sa÷iùyo niùkràntaþ)

KSak_1.13:>7%     ràjà -- såta codayà7÷vàn puõyà3÷rama-dar÷anena tàvad àtmànaü punãmahe /

KSak_1.13:>8%     såta -- yad àj¤àpayaty àyuùman / (iti bhåyo ratha evaü niråpayati)

KSak_1.13:>9%     ràjà -- (samantàd avalokya) såta akathito 'pi j¤àyata eva yathà9yam à÷ramà8bhogas tapo-vanasye7ti /

KSak_1.13:>10%     såta -- katham iva /

_________________________

KSak_1.14:<1%     ràjà -- kiü na pa÷yati bhavàn / iha hi

*     nãvàràþ ÷uka-garbha-koñara-mukha-bhraùñàs taråõàm adhaþ
*     prasnigdhàþ kvacid iïgudã-phàla-bhidaþ såcyanta evo7palàþ /
*     vi÷vàso1pagamàd abhinna-gatayaþ ÷abdaü sahante mçgàs
*     toyà3dhàra-pathà÷ ca valkala-÷ikhà-niùyanda-rekhà2ïkitàþ  // KSak_1.14 //

*     kulyà1mbhobhiþ pavana-capalaiþ ÷àkhino dhauta-målà
*     bhinno ràgaþ kisalaya-rucàm àjya-dhåmo1dgamena /
*     ete cà7rvàg-upavana-bhuvi chinna-darbhà1ïkuràyàm
*     naùñà1ü÷akà hariõa-÷i÷avo manda-mandaü caranti  // KSak_1.14a // p.20

KSak_1.14:>1%     såta -- sarvam upapannam /

KSak_1.14:>2%     ràjà -- (stokam antaraü gatvà) tapo-vana-nivàsinàm uparodho mà bhåt / etàvaty eva rathaü sthàpaya yàvad avataràmi /

KSak_1.14:>3%     såta -- dhçtàþ pragrahàþ / avataratv àyuùmàn /

KSak_1.14:>4%     ràjà -- (avatãrya) såta vinãta-veùeõa praveùñavyàni tapo-vanàni nàma / idaü tàvad gçhyatàm / (iti såtasyà8bharaõàni dhanu÷ co7panãyà7rpayati) såta yàvad à÷rama-vàsinaþ pratyavekùyà7ham upàvarte tàvad àrdra-pçùñhàþ kriyantàü vàjinaþ /

KSak_1.14:>5%     såta -- tathà (iti niùkràntaþ)

_________________________

KSak_1.15:<1%     ràjà -- (parikramyà7valokya ca) idam à÷rama-dvàram /yàvat pravi÷àmi (pravi÷ya / nimittaü såcayan)

*     ÷àntam idam à÷rama-padaü sphurati ca bàhuþ kutaþ phalam ihà7sya /
*     athavà bhavitavyànàü dvàràõi bhavanti sarvatra  // KSak_1.15 //

KSak_1.15:>1%     (nepathye)
KSak_1.15:>2%     ita itaþ sakhyau /

_________________________

KSak_1./16:<1%     ràjà -- (karõaü dattvà) aye dakùiõena vçkùa-vàñikàm àlàpa iva ÷råyate / yàvad atra gacchàmi / (parikramyà7valokya ca) aye etàs tapasvi-kanyakàþ sva-pramàõà1nuråpaiþ secana-ghañair bàla-pàdapebhyaþ payo dàtum ita evà7bhivartante (nipuõaü niråpya) aho madhuram àsàü dar÷anam /p.22

*     ÷uddhà1nta-durlabham idaü vapur à÷rama-vàsino yadi janasya /
*     dårã-kçtàþ khalu guõair udyàna-latà vana-latàbhiþ  // KSak_1./16 //

KSak_1.16:>1%     yàvad imàü chàyàm à÷ritya pratipàlayàmi (iti vilokayan sthitaþ)

KSak_1.16:>2%     ÷akuntalà -- ita itaþ sakhyau /

KSak_1.16:>3%     anasåyà -- halà ÷akuntale tvatto 'pi tàta-kà÷yapasyà8÷rama-vçkùakàþ priyatare9ti tarkayàmi / yena nava-màlikà-kusuma-pelavà api tvam eteùàm àlavàla-påraõe niyuktà /

KSak_1.16:>4%     ÷akuntalà -- na kevalaü tàta-niyoga eva / asti me sodara-sneho 'py eteùu / (iti vçkùa-secanaü råpayati)

_________________________

KSak_1.17:<1%     ràjà -- katham iyaü sà kaõva-duhità / asàdhu-dar÷ã khalu tatra-bhavàn kà÷yapo ya imàm à÷rama-dharme niyuïkte /

*     idaü kilà1vyàja-manoharaü vapus tapaþ-kùamaü sàdhayituü ya icchati /
*     dhruvaü sa nãlo1tpala-patra-dhàrayà ÷amã-latàü chettum çùir vyavasyati  // KSak_1.17 //p.24

KSak_1.17:>1%     bhavatu / pàdapà1ntarhita eva tàvad enàü pa÷yàmi / (iti tathà karoti)

KSak_1.17:>2%     ÷akuntalà -- sakhi anasåye atipinaddhena valkalena priyaü vadayà niyantrità9smi / ÷ithilaya tàvad etat /

KSak_1.17:>3%     anasåyà -- tathà / (iti ÷ikhilayati)

KSak_1.17:>4%     priyaüvadà -- (sahàsam) atra payo-dhara-vistàrayitç àtmano yauvanam upàlabhasva / màü kim upàlabhase /

_________________________

KSak_1.18:<1%     ràjà -- kàmam ananuråpam asya vapuùo valkalaü na punar alaükàra-÷riyaü na puùyati / kutaþ

*     sarasijam anuviddhaü ÷aivalenà7pi ramyam
*     malinam api himà1ü÷or lakùma lakùmãü tanoti /
*     iyam adhika-manoj¤à valkalenà7pi tanvã /
*     kim iva hi madhuràõàü maõóanaü nà8kçtãnàm  // KSak_1.18 //

KSak_1.18:>1%     ÷akuntalà -- (agrato 'valokya) eùa vàte3rita-pallavà1ïgulãbhis tvarayatã7va+màü kesara-vçkùakaþ / yàvad enaü saübhàvayàmi (iti parikràmati)

KSak_1.18:>2%     priyaüvadà -- halà ÷akuntale atre7va+tàvan muhårtaü tiùñha yàvat tvayo9pagatayà latà-sanàtha iva ayaü kesara-vçkùakaþ pratibhàti /p.26
KSak_1.18:>3%     ataþ khalu priyaüvadà9si tvam /
_________________________

KSak_1.19:<1%     ràjà -- priyam api tathyam àha ÷akuntalàü priyaüvadà / asyàþ khalu

*     adharaþ kisalaya-ràgaþ komala-viñapà1nukàriõau bàhå /
*     kusumam iva lobhanãyaü yauvanam aïgeùu saünaddham  // KSak_1.19 //

KSak_1.19:>1%     anasåyà -- halà ÷akuntale iyaü svayaü vara-vadhåþ saha-kàrasya tvayà kçta-nàmadheyà vana-jyotsne9ti nava-màlikà / enàü vismçtà9si /

KSak_1.19:>2%     ÷akuntalà -- tad àtmànam api vismariùyàmi / (latàm upetyà7valokya ca) halà ramaõãye khalu kàla etasya latà-pàdapa-mithunasya vyatikaraþ saüvçttaþ / nava-kusuma-yauvanà vana-jyotsnà snigdha-pallavatayo9pabhoga-kùamaþ sahakàraþ / (iti pa÷yantã tiùñhati)

KSak_1.19:>3%     priyaüvadà -- anasåye jànàsi kiü ÷akuntalà vana-jyotsnàm atimàtraü pa÷yatã7ti /

KSak_1.19:>4%     anasåyà -- na khalu vibhàvayàmi / kathaya /

KSak_1.19:>5%     pri -- yathà vana-jyotsnà9nuråpeõa pàdapena saügatà api nàmai7vam aham apy àtmano 'nuråpaü varaü labheye7ti /

KSak_1.19:>6%     ÷aku -- eùa nånaü tavà8tma-gato manorathaþ / (iti kala÷am àvarjayati)p.28

KSak_1.19:>7%     ràjà -- api nàma kula-pater iyam asavarõa-kùetra-saübhavà syàt / athavà kçtaü saüdehena
_________________________

*     asaü÷ayaü kùatra-parigraha-kùamà yad àryam asyàm abhilàùi me manaþ /
*     satàü hi saüdeha-padeùu vastuùu pramàõam antaþ-karaõa pravçttayaþ  // KSak_1.20 //

KSak_1.20:>1%     tathà9pi tattvata enàm upalabhye /

KSak_1.20:>2%     ÷aku -- (sasaübhramam) ambho / salila-seka-saübhramo1dgato navamàlikàm ujjhitvà vadanaü me madhu-karo 'bhivartate (iti bhramara-bàdhàü råpayati)

_________________________

KSak_1.21:<1%     ràjà -- (saspçham)

*     calà1pàïgàü dçùñiü spç÷asi bahu÷o vepathumatãm
*     rahasy àkhyàyã9va+svanasi mçdu karõà1ntika-caraþ /
*     karau vyàdhunvatyàþ pibasi rati-sarvasvam adharam
*     vayaü tattvà1nveùàn madhu-kara hatàs tvaü khalu kçtã  // KSak_1.21 //p.30

KSak_1.21:>1%     na eùa dhrùño viramati / anyato gamiùyàmi / katham ito 'py àgacchati / halà paritràyethàü màm anena durvinãtena madhu-kareõà7bhibhåyamànàm /

KSak_1.21:>2%     ubhe -- (sasmitam) ke àvàü paritràtum / duùyaütam àkranda / ràja-rakùitavyàni tapo-vanàni nàma /

KSak_1.21:>3%     ràjà -- avasaro 'yam àtmànaü prakà÷ayitum / na bhetavyaü na bhetavyam -- (ity ardho1kte svagatam) ràja-bhàvas tv abhij¤àto bhavet / bhavatv evaü tàvad abhidhàsye /

KSak_1.21:>4%     ÷aku -- (padà1ntare sthitvà /sadçùñi-kùepam) katham ito 'pi màm anusarati /p.32

_________________________

KSak_1.22:<1%     ràjà -- (satvaram upasçtya) àþ

*     kaþ paurave vasumatãü ÷àsati ÷àsitari durvinãtànàm
*     ayam àcaraty avinayaü mugdhàsu tapasvi-kanyàsu  // KSak_1.22 //

KSak_1.22:>1%     (sarvà ràjànaü dçùñà kiücid iva saübhràntàþ)

KSak_1.22:>2%     anasåyà -- àryaõ na khalu kim apy atyàhitam / iyaü nau priya-sakhã madhu-kareõà7bhibhåyamànà kàtarã-bhåtà / (iti ÷akuntalàü dar÷ayati)

KSak_1.22:>3%     ràjà -- (÷akuntalà2bhimukho bhåtvà) api tapo vardhate /
KSak_1.22:>4%     (÷akuntalà sàdhvasàd avacanà tiùñhati)

KSak_1.22:>5%     anasåyà -- idànãm atithi-vi÷eùa-làbhena / halà ÷akuntale gaccho7ñajam / phala-mi÷ram argham upahara / idaü pàdo1dakaü bhaviùyati /

KSak_1.22:>6%     ràjà -- bhavatãnàü sånçtayà eva kçtam àtithyam /

KSak_1.22:>7%     priyaüvadà -- tena hy asyàü prachàya-÷ãtalàyàü sapta-parõa-vedikàyàü muhårtam upavi÷ya pari÷rama-vinodaü karotv àryaþ /p.34

KSak_1.22:>8%     ràjà -- nånaü yåyam apy anena karmaõà pari÷ràntàþ /

KSak_1.22:>9%     anasåyà -- halà ÷akuntale ucitaü naþ paryupàsanam atithãnàm / atro7pavi÷àmaþ (iti sarvà upavi÷anti)

KSak_1.22:>10%     ÷aku -- (àtma-gatam) kiü nu khalv imaü prekùya tapo-vana-virodhino vikàrasya gamanãyà9smi saüvçttà /

KSak_1.22:>11%     ràjà -- (sarvà vilokya) aho sama-vayo-råpa-ramaõãyaü bhavatãnàü sauhàrdam /

KSak_1.22:>12%     pri -- (janà1ntikam) anasåye ko nu khalv eùa catura-gambhãrà3kçtir madhuraü priyam àlapan prabhàvavàn iva lakùyate /

KSak_1.22:>13%     ana -- sakhi mama apy asti kautåhalam / pçcchàmi tàvad enam
KSak_1.22:>14%     (prakà÷am)
KSak_1.22:>15%     àryasya madhurà3làpa-janito vi÷rambho màü mantrayate katama àryeõa ràjarùi-vaü÷o 'laükriyate katamo và viraha-paryutsuka-janaþ kuto de÷aþ kiü nimittaü và sukumàrataro 'pi tapo-vana-gamana-pari÷ramasyà8tmà padam upanãtaþ /p.36

KSak_1.22:>16%     ÷aku -- (àtma-gatam) hçdaya mo9ttàmya / eùà tvayà cintitàny anasåyà mantrayate /
KSak_1.22:>17%     ràjà --- (àtma-gatam) katham idànãm àtmànaü nivedayàmi kathaü và0tmà1pahàraü karomi / bhavatu / evaü tàvad enàü vakùye / (prakà÷am) bhavati yaþ pauraveõa ràj¤à dharmà1dhikàre niyuktaþ so 'ham avighna-kriyo2palambhàya dharmà1raõyam idam àyàtaþ /
KSak_1.22:>18%     (÷akuntalà ÷çïgàra-lajjàü råpayati)

KSak_1.22:>19%     ana -- (ubhayor àkàraü viditvà / janà1ntikam) halà ÷akuntale yad yatrà7dya tàtaþ saünihito bhavet /

KSak_1.22:>20%     ÷aku -- tataþ kiü bhavet /

KSak_1.22:>21%     sakhyau -- imaü jãvita-sarvasvenà7py atithi-vi÷eùaü kçtà1rthaü kariùyati /

KSak_1.22:>22%     ÷aku -- yuvàm apetam / kim api hçdaye kçtvà matrayethe / na yuvayor vacanaü ÷roùyàmi /p.38

KSak_1.22:>23%     ràjà -- vayam api tàvad bhavatyoþ sakhã-gataü kim api pçcchàmaþ /

KSak_1.22:>24%     sakkyau -- àrya anugraha ive7yam abhyarthanà /

KSak_1.22:>25%     ràjà -- bhagavàn kà÷yapaþ ÷à÷vate brahmaõi sthita iti prakà÷aþ / iyaü ca vaþ sakhã tad àtmaje9ti katham etat /

KSak_1.22:>26%     anasåyà -- ÷çõotv àryaþ / asti ko 'pi kau÷ika iti gotra-nàma-dheyo mahà-prabhàvo ràjarùiþ /

KSak_1.22:>27%     ràjà -- asti / ÷råyate /

KSak_1.22:>28%     ana -- tam àvayoþ priya-sakhyàþ prabhavam avagaccha / ujjhitàyàþ ÷arãra-saüvardhanà3dibhis tàta-kà÷yapo 'syàþ pità /p.40

KSak_1.22:>29%     ràjà -- ujjhita-÷abdena janitaü me kautåhalam / à-målàt+÷rotum icchàmi /

KSak_1.22:>30%     ana -- ÷çõotv àryaþ / gautamã-tãre purà kila tasya ràjarùer ugre tapasi vartamànasya kim api jàta-÷aïkair devair menakà nàmà1psaràþ preùità niyama-vighna-kàriõã /

KSak_1.22:>31%     ràjà -- asty etad anya-samàdhi-bhãrutvaü devànàm /

KSak_1.22:>32%     anasåyà -- tato vasanto1dàra-samaye tasyà unmàdayitç råpaü prekùya -- (ity ardho1kte lajjayà viramati)

KSak_1.22:>33%     ràjà -- parastàj j¤àyata eva / sarvathà9psaraþ-saübhavai9ùà /

KSak_1.22:>34%     anasåyà -- atha kim /

_________________________

KSak_1.23:<1%     ràjà -- upapadye /

*     mànuùãùu kathaü và syàd asya råpasya saübhavaþ /
*     na prabhà-taralaü jyotir udeti vasudhà-talàt  // KSak_1.23 //

KSak_1.23:>1%     (÷akuntalà9dho-mukhã tiùñhati)

KSak_1.23:>2%     ràjà -- (àtma-gatam) labdhà1vakà÷o me mano-rathaþ / kiü tu sakhyà parihàso1dàhçtàü vara-pràrthanàü ÷rutvà dhçta-dvaidhã-bhàva-kàtaraü me manaþ /

KSak_1.23:>3%     pri -- (sasmitaü ÷akuntalàü vilokya nàyakà1bhimukhã bhåtvà)
KSak_1.23:>4%     punar api vaktu-kàma ivà8ryaþ /
KSak_1.23:>5%     (÷akuntalàü sakhãm aïgulyà tarjayati)p.42

KSak_1.23:>6%     ràjà -- samyag upalakùitaü bhavatyà / asti naþ sac-carita-÷ravaõa-lobhàd anyad api praùñavyam /

KSak_1.23:>7%     pri -- alaü vicàrya / aniyantraõà1nuyogas tapasvi-jano nàma /

_________________________

KSak_1.24:<1%     ràjà -- it sakhãü te j¤àtum icchàmi /

*     vaikhànasaü kim anayà vratam à-pradànàd
*     vyàpàra-rodhi madanasya niùevitavyam /
*     atyantam àtma-sadç÷e3kùaõa-vallabhàbhir
*     àho nivatsyati sama hariõà1ïganàbhi  // KSak_1.24 //

KSak_1.24:>1%     pri -- àrya dharma-caraõe 'pi para-va÷o 'yaü janaþ / guroþ punar asyà anuråpa-vara-pradàne saükalpaþ /

_________________________

KSak_1.25:<1%     ràjà -- (àtma-gatam) an duravàpe9yaü khalu pràrthanà /

*     bhava hçdaya sàbhilàùaü saüprati saüdeha nirõayo jàtaþ /
*     à÷aïkase yad agniü tad idaü spar÷a-kùamaü ratnam  // KSak_1.25 //

KSak_1.25:>1%     ÷aku -- (saroùam iva) anasåye gamiùyàmy aham /

KSak_1.25:>2%     ana -- kiü nimittam /

KSak_1.25:>3%     ÷aku -- imàm asaübaddha-pralàpãü priyaüvadàm àryàyai gautamyai nivedayiùyàmi /p.44

KSak_1.25:>4%     ana -- sakhi na yuktam akçta-satkàram atithi-vi÷eùaü visçjya svachandato gamanam /
KSak_1.25:>5%     (÷akuntalà na kiücid uktvà prasthitai9va)

_________________________

KSak_1.26:<1%     ràjà -- (grahãtum icchan nigçhyà8tmànam / àtma-gatam) aho ceùñà+pratiråpikà kàmi-jana-mano-vçttiþ / ahaü hi

*     anuyàsyan muni-tanayàü sahasà vinayena vàrita-prasaraþ /
*     sthànàd anuccalann api gatve9va+punaþ pratinivçttaþ  // KSak_1.26 //

KSak_1.26:>1%     pri -- (÷akuntalàü nirudhya) halà na te yuktaü gantum /

KSak_1.26:>2%     ÷aku -- (sabhrå-bhaïgam) kiü nimittam /

KSak_1.26:>3%     pri -- vçkùa-secane dve dàrayasi me / ehi tàvat / àtmànaü mocayitvà tato gamiùyasi (iti balàd enàü nivartayati)

_________________________

KSak_1.27:<1%     ràjà -- bhadre vçkùa-secanàd eva pari÷ràntàm atra-bhavatãü lakùaye / tathà hy asyàþ (p.46)

*     srastà1üsàv atimàtra-lohita-talau bàhå ghaño1tkùepaõàd adya api stana-vepathuü janayati ÷vàsaþ pramàõà1dhikaþ /
*     baddhaü karõa-÷irãùa-rodhi vadane dharmà1mbhasàü jàlakaü bandhe sraüsini cai7ka-hasta-yamitàþ paryàkulà mårdhajàþ  // KSak_1.27 //

KSak_1.27:>1%     tad aham enàm ançõàü karomi (iti aïgulãyaü dàtum icchati)
KSak_1.27:>2%     (ubhe nàma-mudrà2kùaràõy anuvàcya parasparam avalokayataþ)

KSak_1.27:>3%     ràjà -- alam asmàn anyathà saübhàvya / ràj¤aþ parigraho 'yam iti ràja-puruùaü màm avagacchatha /

KSak_1.27:>4%     pri -- tena hi nà7rhaty aïgulãyakam aïgulã-viyogam / àryasya vacanenà7nçõe9dànãm eùà / (kiücid vihasya) halà ÷akuntale mocità9sy anukampinà0ryeõa / athavà mahà-ràjena / gacche7dànãm /

KSak_1.27:>5%     ÷aku -- (àtma-gatam) yady àtmanaþ prabhaviùyàmi /
KSak_1.27:>6%     (prakà÷am) kà tvaü visraùñavyasya roddhavyasya và /p.48

_________________________

KSak_1.28:<1%     ràjà -- (÷akuntalàü vilokya / àtma-gatam) kiü nu khalu yathà vayam asyàm evam iyam apy asmàn prati syàt / athavà labdhà7vakà÷à me pràrthanà / kutaþ /

*     vàcaü na mi÷rayati yady api mad-vacobhiþ
*     karõaü dadàty abhimukhaü mayi bhàùamàõe /
*     kàmaü na tiùñhati madà3nana-saümukhãnàm
*     bhåyiùñham anya-viùayà na tu dçùñir asyàþ  // KSak_1.28 //

KSak_1.28:>1%     (nepathye)

_________________________

KSak_1.29:<1%     bho bhos tapasvinaþ saünihitàs tapo-vana-sattva-rakùàyai bhavata / pratyàsannaþ kila mçga yà vihàrã pàrthivo duùyantaþ /

*     turaga-khura-hatas tathà hi reõur viñapa-viùakta-jalà3rdra-valkaleùu /
*     patati pariõatà1ruõa-prakà÷aþ ÷alabha-samåha ivà8÷rama-drumeùu  // KSak_1.29 //

api ca /

_________________________

*     tãvrà3ghàta-pratihata-taru-skandha-lagnai1ka-dantaþ
*     pàdà3kçùña-vratati-valayà-saïga-saüjàta-pà÷aþ /
*     mårto vighnas tapasa iva no bhinna-sàraïga-yåtho
*     dharmà1raõyaü pravi÷ati gajaþ syandanà3loka-bhãtaþ  // KSak_1.30 //

KSak_1.30:>1%     (sarvàþ karõaü dattvà kiücid iva saübhràntàþ)

KSak_1.30:>2%     ràjà -- (àtma-gatam) aho dhik paurà asmad-anveùiõas tapo-vanam uparundhanti / bhavatu / pratigamiùyàmas tàvat /p.50

KSak_1.30:>3%     sakhyau -- àrya anenà8raõyaka-vçttà1ntena paryàkulàþ smaþ / anujànãhi na uñaja-gamanàya /

KSak_1.30:>4%     ràjà -- (sasaübhramam) gacchantu bhavatyaþ / vayam apy à÷rama-pãóà yathà na bhavati tathà prayatiùyàmahe /
KSak_1.30:>5%     (sarve uttiùñhanti)

KSak_1.30:>6%     sakhyau -- àrya asaübhàvità1tithi-satkàraü bhåyo 'pi prekùaõa-nimittaü lajjàmahe àryaü vij¤àpayitum /

KSak_1.30:>7%     ràjà -- mà mai9vam / dar÷anenai7va bhavatãnàü puraskçto 'smi /
KSak_1.30:>8%     ÷aku-- anasåye abhinava-ku÷a-såcyà parãkùataü caraõaü kurabaka-÷àkhà-parilagnaü ca valkalam / tàvat paripàlayata màü yàvad etan mocayàmi /
KSak_1.30:>9%     (÷akuntalà ràjànam avalokayantã savyàjaü vilambya saha sakhãbhyàü niùkràntà)p.52

_________________________

KSak_1.31:<1%     ràjà -- mandau3tsukyo 'smi nagara-gamanaü prati / yàvad anuyàtrikàn sametya nà7tidåre tapo-vanasya nive÷ayeyam / na khalu ÷aknomi ÷akuntalà-vyàpàràd àtmànaü nivartayitum / mama hi

*     gacchati puraþ ÷arãraü dhàvati pa÷càd asaüstutaü cetaþ /
*     cãnà1ü÷ukam iva ketoþ prativàtaü nãyamànasya  // KSak_1.31 //

KSak_1.31:>1%     (iti niùkràntàþ sarve)
(prathamo 'ïkaþ)



**************************************************************************



dvitãyo 'ïkaþ

KSak_2.1:<1%     (tataha pravi÷ati viùaõõo vidåùakaþ)

KSak_2.1:<2%     vidåùaka -- (niþ÷vasya) bho disñam / etasya mçgayà-÷ãlasya ràj¤o vayasya-bhàvena nirviõõo 'smi / ayaü mçgo 'yaü vahàro 'yaü ÷àrdåla iti madhyà1hne 'pi grãùma-virala-pàdapa-chàyàsu vana-ràjiùv àhiõóayate añatãto 'ñavã / patra-saükara-kaùàyàõi kaduùõàni giri-nadã-jalàni pãyante / aniyata-velaü ÷ålya-màüsa-bhåyiùñha àhàro bhujyate / turagà1nudhàvana-kaõóita-saüdhe ràtràv api nikàmaü ÷ayitavyaü nà7sti / tato mahaty eva pratyåùe dàsyàþ putraiþ ÷akuni-lubdhakair vana-grahaõa-kolàhalena pratibodhito 'smi / iyate9dànãm api pãóà na kiùkràmati / tato gaõóasyo7pari piõóakaþ saüvçttaþ / hyaþ kilà7smàsv avahãneùu tatra bhavato mçgà1nusàreõà8÷rama-padaü praviùñasya tàpasa-kanyakà ÷akuntalà mamà7dhanyatayà dar÷ità / sàüprataü nagara-gamanàya manaþ katham api na karoti / adya api tasya tàm eva cintayato 'kùõoþ prabhàtam àsãt / kà gatiþ / yàvat taü kçtà3càra-parikramaü pa÷yàmi / (iti parikramyà7valokya ca)p.54 eùa bàõà3sana-hastàbhir yavanãbhir vana-puùpa-màlà-dhàriõãbhiþ parivçta ita evà8gachati priya-vayasyaþ / bhavatu / aïga-bhaïga-vikala iva bhåtvà sthàsyàmi / yady evam api nàma vi÷ramaü labheya / (iti daõóa-kàùñham avalambya sthitaþ)
KSak_2.1:<3%     (tataþ pravi÷ati yathà-nirdiùña-parivàro ràjà)

_________________________

KSak_2.1:<1%     ràjà --

*     kàmaü priyà na sulabhà manas tu tad-bhàva-dar÷anà3÷vàsi /
*     akçtà1rthe 'pi manasije ratim ubhaya-pràrthanà kurute  // KSak_2.1 //

_________________________

KSak_2.2:<1%     (smitaü kçtvà) evam àtmà1bhipràya-saübhàvite1ùña-jana-citta-vçttiþ pràrthità vióambyate /p.56

*     snigdhaü vãkùitam anyato 'pi nayane yat prerayantyà tayà
*     yàtaü yac ca nitambayor gurutayà mandaü vilàsàd iva /
*     mà gà ity uparuddhayà yad api sà sàsåyam uktà sakhã
*     sarvaü tat kila mat-paràyaõam aho kàmã svatàü pa÷yati  // KSak_2.2 //

KSak_2.2:>1%     vidåùaka -- (tathà-sthita eva) bho vayasya na me hasta-pàdaü prasarati tad vàn màtreõa jàpayiùyàmi / jayatu jayatu bhavàn /

KSak_2.2:>2%     ràjà -- kuto 'yaü gàtro1paghàtaþ /

KSak_2.2:>3%     vidu -- kutaþ kila svayam akùy-àkulã-kçtyà1÷ru-kàraõaü pçcchasi /

KSak_2.2:>4%     rà -- na khalv avagacchàmi /

KSak_2.2:>5%     vidu -- bho vayasya yad vetasaþ kubja-lãlàü vióambayati tat kim àtmanaþ prabhàveõa nanu nadã-vegasya /

KSak_2.2:>6%     rà -- nadã-vegas tatra kàraõam /

KSak_2.2:>7%     vidu -- mama api bhavàn /

KSak_2.2:>8%     rà -- katham iva /

KSak_2.2:>9%     vidu -- evaü ràja-kàryàõy ujjhitvai9tàdç÷a àkula-prade÷e vana-cara-vçttinà tvayà bhavitavyam / yat satyaü pratyahaü ÷và-pada-samutsàraõaiþ saükùobhita-saüdhi-bandhànàü mama gàtràõàm anã÷o 'smi saüvçttaþ / tat prasãda me / ekà9ham api tàvad vi÷ramyatàm /p.58

_________________________

KSak_2.3:<1%     ràjà -- (svagatam) ayaü cai7vam àha / mama api kà÷yapa-sutàm anusmçtya mçgayà-viklavaü cetaþ / kutaþ

*     na namayitum adhijyam asmi ÷akto dhanur idam àhita-sàyakaü mçgeùu /
*     saha-vasatim upetya yaiþ priyàyàþ kçta iva mugdha-viloko1pade÷aþ  // KSak_2.3 //

KSak_2.3:>1%     vidu -- (ràj¤o mukhaü vilokya) atra-bhavàn kim api hçdaye kçtvà mantrayate / araõye mayà ruditam àsãt /p.60

KSak_2.3:>2%     rà -- (sasmitam) kim anyat / anatikramaõãyaü me suhçd-vàkyam iti sthito 'smi /

KSak_2.3:>3%     vidu -- ciraü jãva / (iti gantum ichati)

KSak_2.3:>4%     rà -- vayasya tiùñha / sàva÷eùaü me vacaþ /

KSak_2.3:>5%     vidu -- àj¤àpayatu bhavàn /

KSak_2.3:>6%     rà -- vi÷ràntena bhavatà mama apy ekasminn anàyàse karmaõi sahàyena bhavitavyam /

KSak_2.3:>7%     vidu -- kiü modaka-khàdikàyàm / tena hy ayaü sugçhãtaþ kùaõaþ /

KSak_2.3:>8%     rà -- yatra vakùyàmi / kaþ ko 'tra bhoþ /
KSak_2.3:>9%     (pravi÷ya)

KSak_2.3:>10%     dauvàrika -- (praõamya) àj¤àpayatu bharttà /

KSak_2.3:>11%     rà -- raivataka senà-patis tàvad àhåyatàm /

KSak_2.3:>12%     dau -- tathà / (iti niùkramya senà-patinà saha punaþ pravi÷ya) eùa àj¤à-vacano1tkaõñho bharte9to-datta-dçùñir eva tiùñhati / upasarpatv àryaþ /

_________________________

KSak_2.4:<1%     seenà -- (ràjànam avalokya) dçùña-doùà api svàmini mçgayà kevalaü guõa eva saüvçttà / tathà hi devaþ (p.62)

*     anavarata-dhanur jyà4sphàlana-kråra-pårva ravi-kiraõa-sahiùõu sveda-le÷air abhinam /
*     apacitam api gàtraü vyàyatatvàd alakùyaü giri-cara iva nàgaþ pràõa-sàraü bibharti  // KSak_2.4 //

KSak_2.4:>1%     (upetya) jayatu jayatu svàmã / gçhãta-÷và-padam araõyam / kim anyatrà1vasthãyate /

KSak_2.4:>2%     ràjà -- mando1tsàhaþ kçto 'smi mçgayà2pavàdinà màdhavyena /

KSak_2.4:>3%     senàpati -- (janàntikam) sakhe sthira-pratibandho bhava / ahaü tàvat svàmina÷ citta-vçttim anuvartiùye / (prakà÷am) pralapatv eùa vaidheyaþ / nanu prabhur eva nidar÷anam /
_________________________

*     meda÷-cheda-kç÷o1daraü laghu bhavaty utthàna-yogyaü vapuþ
*     sattvànàm api lakùyate vikçtimac cittaü bhaya-krodhayoþ /
*     utkarùaþ sa ca dhanvinàü yad iùavaþ sidhyanti lakùye cale
*     mithyà eva vyasanaü vadanti mçgayàm ãdçg vinodaþ kutaþ  // KSak_2.5 //

KSak_2.5:>1%     vidu -- apehi re utsàha-hetuka / atra-bhavàn prakçtim àpannaþ / tvaü tàvad añavãto 'ñavãm àhiõóamàno nara-nàsikà-lolupasya jãrõa-çkùasya kasya api mukhe patiùyasi /p.64

_________________________

KSak_2.6:<1%     rà -- bhadra senà-pate à÷rama-saünikçùñe sthitàþ smaþ / atas te vaco nà7bhinandàmi / adya tàvat /

*     gàhantàü mahiùà nipàna-salilaü ÷çïgair muhus tàóitam
*     chàyà-baddha-kadambakaü mçga-kulaü romantham abhyasyatu /
*     vi÷rabdhaü kriyatàü vahàra-tatibhir mustà-kùatiþ palvale
*     vi÷ràmaü labhatàm idaü ca ÷ithitala-jyà-bandham asmad-dhanuþ  // KSak_2.6 //

KSak_2.6:>1%     senàpati -- yat prabhaviùõave rocate /

_________________________

KSak_2.7:<1%     rà -- tena hi nivartaya pårva-gatàn vana-gràhiõaþ / yathà na me sainikàs tapo-vanam uparundhanti tathà niùeddhavyàþ / pa÷ya /

*     ÷ama-pradhàneùu tapo-dhaneùu gåóhaü hi dàtà3tmakam asti tejaþ /
*     spar÷à1nukåle9va sårya-kàntàs tad-anya-tejo 'bhibhavàd vamanti  // KSak_2.7 //

KSak_2.7:>1%     senà -- yad àj¤àpayati svàmã /

KSak_2.7:>2%     vidu -- vidhvaüsatàü te utsàha-vçttà1ntaþ /
KSak_2.7:>3%     (niùkràntaþ senà-patiþ)p.66

KSak_2.7:>4%     ràjà -- (parijanaü vilokya) apanayantu bhavatyo mçgayà-ve÷am / raivataka tvam api svaü niyogam a÷ånyaü kuru /

KSak_2.7:>5%     parijana -- yad deva àj¤àpayati / (iti niùkràntaþ)

KSak_2.7:>6%     vidu -- kçtaü bhavatà nirmakùikam / sàüpratam etasmin pàdapa-chàyà-viracita-vitàna-sanàthe ÷ilà-tale niùãdatu bhavàn yàvad aham api sukhà3sãno bhavàmi /

KSak_2.7:>7%     ràjà -- gacchà7grataþ /

KSak_2.7:>8%     vidu -- etu bhavàn /
KSak_2.7:>9%     (ity ubhau parikramyo7paviùñau )

KSak_2.7:>10%     rà -- màdhavya anavàpta-cakùuþ phalo 'si / yena tvayà dar÷anãyaü na dçùñam /

KSak_2.7:>11%     vidu -- nanu bhavàn agrato me vartate /

KSak_2.7:>12%     rà -- sarvaþ kàntam àtmãyaü pa÷yati / ahaü tu tàm à÷rama-lalàma-bhåtàü ÷akuntalàm adhikçtya bravãmi /p.68

KSak_2.7:>13%     vidu -- (svagatam) bhavatu / asyà7vasaraü na dàsye /
KSak_2.7:>14%     (prakà÷am) bho vayasya te tàpasa-kanyakà9bhyarthanãyà dç÷yate /

_________________________

KSak_2.8:<1%     rà -- sakhe na parihàrye vastuni pauravàõàü manaþ pravartate /

*     sura-yuvati-saübhavaü kila muner apatyaü tad ujjhità1dhigatam /
*     arkasyo7pari ÷ithilaü cyutam iva nava-màlikà-kusumam  // KSak_2.8 //

KSak_2.8:>1%     vidu -- )vihasya) yathà kasya api piõóa-kharjårair udvejitasya tiõóyàm (tintiõyàm) abhilàùo bhavet tathà strã-ratna-paribhogiõaþ bhavata iyam abhyarthanà /

KSak_2.8:>2%     rà -- na tàvad enàü pa÷yàmi yenai7vam avàdãþ /p.70

KSak_2.8:>3%     vidu -- tat khalu ramaõãyaü yad bhavato 'pi vismayam utpàdayati /

_________________________

KSak_2.9:<1%     rà -- vayasya kiü bahunà /

*     citre nive÷ye parikalpita-sattva-yogà
*     råpo1ccayena manasà vidhinà kçtà nu /
*     strã-ratna-sçùñir aparà pratibhàti sà me
*     dhàtur vibhutvam anucintya vapu÷ ca tasyàþ  // KSak_2.9 //

KSak_2.9:>1%     vidu -- yady evaü pratyàde÷a idànãü råpavatãnàm /

_________________________

KSak_2.10:<1%     rà -- idaü ca me manasi vartate /

*     anàghràtaü puùpaü kisalayam alånaü kara-ruhair anàviddhaü ratnaü madhu navam anàsvàdita-rasam /
*     akhaõóaü puùyànàü phalam iva ca tad-råpam anaghaü na jàne bhoktàraü kam iha samupasthàsyati vidhiþ  // KSak_2.10 //

KSak_2.10:>1%     vidu -- tena hi laghu paritràyatàm enàü bhavàn / mà kasya api tapasvina iïgudã-taira-cikkaõa-÷ãrùasya haste patiùyati /p.72

KSak_2.10:>2%     rà -- paravatã khalu tatra-bhavatã / na ca saünihito 'tra guru-janaþ /

KSak_2.10:>3%     vidu -- atha bhavantam antareõa kãdç÷as tasyà dçùñi-ràgaþ /

_________________________

KSak_2.11:<1%     ràjà -- nisargàd evà7pragalbhas tapasvi-kanyà-janaþ / tathà9pi tu

*     abhimukhe mayi saühçtam ãkùitaü hasitam anya-nimita-kçto1dayam /
*     vinaya-vàrita-vçttir atas tayà na vivçto madano na ca saüvçtaþ  // KSak_2.11 //

KSak_2.11:>1%     vidu -- na khalu dçùña-màtrasya tavà7ïkaü samàrohati /

_________________________

KSak_2.12:<1%     ràjà -- mithaþ prasthàne punaþ ÷àlãnatayà api kàmam àviùkçto bhàvas tatra-bhavatyà / tathà hi /p.74

*     darbhà1ïkureõa caraõaþ kùata ity akhàõóe tanvã sthità katicid eva padàni gatvà /
*     àsãd vivçtta-vadanà ca vimocayantã ÷àkhàsu valkalam asaktam api drumàõàm  // KSak_2.12 //

KSak_2.12:>1%     vidu -- tena hi gçhãta-pàtheyo bhava / kçtaü tvayo9pavanaü tapo-vanam iti pa÷yàmi /

KSak_2.12:>2%     rà -- sakhe tapasvibhiþ kai÷cit parij¤àto 'smi / cintaya tàvat kenà7pade÷ena punar à÷rama-padaü gacchàmaþ /

KSak_2.12:>3%     vidu -- ko 'paro 'pade÷o yuùmàkaü ràj¤àm / nãvàra-ùaùñha-bhàgam asmàkam upaharantv iti /

_________________________

KSak_2.13:<1%     rà -- mårkha anyam eva bhàga-dheyam ete tapasvino nirvapanti yo ratna-rà÷ãn api vihàyà7bhinandyate / pa÷ya /

*     yad uttiùñhati varõebhyo nçpàõàü kùayi tat phalam /
*     tapaþ-ùaó-bhàgam akùayyaü dadaty àraõyakà hi naþ  // KSak_2.13 //

KSak_2.13:>1%     (nepathye)
KSak_2.13:>2%     hanta siddhà1rthau svaþ /

KSak_2.13:>3%     rà -- (karõaü dattvà) aye dhãra-pra÷ànta-svarais tapasvibhir bhavitavyam /
KSak_2.13:>4%     (pravi÷ya)p.76
KSak_2.13:>5%     jayatu jayatu bhartà / etau dvau çùi-kumàrau pratãhàra-bhåmim upasthitau /

KSak_2.13:>6%     ràjà -- tena hy avilambitaü prave÷aya tau /

KSak_2.13:>7%     dauvàrika -- eùa prave÷ayàmi / (iti niùkramya rùi-kumàràbhyàü saha pravi÷ya)
KSak_2.13:>8%     (ubhau ràjànaü vilokayataþ)

_________________________

KSak_2.14:<1%     prathamaþ -- aho dãptimato 'pi vi÷vasanãyatayà9sya vapuùaþ / athavà upapannam etad asminn çùibhyo nà7tibhinne ràjani / kutaþ

*     adhyàkràntà vasatir amunà apy à÷rame sarva-bhogye
*     rakùà-yogàd ayam api tapaþ pratyahaü saücinoti /
*     asyà7pi dyàü spç÷ati va÷ina÷ càraõa-dvandva-gãtaþ
*     puõyaþ-÷abdo munir iti muhuhþ kevalaü ràja-pårvaþ  // KSak_2.14 //

KSak_2.14:>1%     dvitãyaþ -- gautama ayaü sa balabhit sakho duùyantaþ /

KSak_2.14:>2%     prathama -- atha kim /

_________________________

KSak_2.15:<1%     dvitãyahþ -- tena hi

*     nai7tac citraü yad ayam udadhi-÷yàma-sãmàü dharitrãm ekaþ kçtsnàü nagara-parigha-pràü÷u-bàhur bhunakti /p.78
*     à÷aüsante samitiùu surà baddha-vairà hi daityair asyà7dhijye dhanuùi vijayaü pauruhåte ca vajre  // KSak_2.15 //

KSak_2.15:>1%     ubhau -- (upagamya) vijayasva ràjan /

KSak_2.15:>2%     rà -- (àsanàd utthàya) abhivàdaye bhavantau /

KSak_2.15:>3%     ubhau -- svasti bhavate / (iti phalàny upaharataþ)

KSak_2.15:>4%     rà -- (sapraõàmaü parigçhya) àj¤àpayitum icchàmi /

KSak_2.15:>5%     ubhau -- vidito bhavàn à÷rama-sadàm ihasthaþ / tena bhavantaü pràrthayante /

KSak_2.15:>6%     rà -- kim àj¤àpayanti /

KSak_2.15:>7%     ubhau -- tatra-bhavataþ kaõvasya maharùer asàünidhyàd rakùàüsi ne7ùñi-vighnam utpàdayanti / tat katipaya-ràtraü sàrathi-dvitãyena bhavatà sanàthã-kriyatàm à÷rama iti /

KSak_2.15:>8%     rà -- anugçhãto 'smi /

KSak_2.15:>9%     vidu -- (apavàrya) eùà idànãm anukålà te 'bhyarthanà /

KSak_2.15:>10%     rà -- (smitaü kçtvà) raivataka mad-vacanàd ucyatàü sàrathiþ / sabàõà3sanaü ratham upasthàpaya iti /

KSak_2.15:>11%     dau -- yad deva àj¤àpayati / (iti niùkràntaþ)

_________________________

KSak_2.16:<1%     ubhau -- (saharùam)

*     anukàriõi pårveùàü yukta-råpam idaü tvayi /
*     àpannà1bhaya-satreùu dãkùitàþ khalu pauravàþ  // KSak_2.16 //p.80

KSak_2.16:>1%     rà -- (sapraõàmam) gacchatàü puro bhavantau / aham apy anupadam àgata eva /

KSak_2.16:>2%     ubhau -- vijayasva (iti niùkràntau)

KSak_2.16:>3%     rà -- màdhavya apy asti ÷akuntalà-dar÷ane kutåhalam /

KSak_2.16:>4%     vidu -- prathamaü saparivàham àsãt / idànãü ràkùasa-vçttà1ntena bindur api nà7va÷eùitaþ /

KSak_2.16:>5%     rà -- mà bhaiùãþ / nanu mat-samãpe vartiùyase /

KSak_2.16:>6%     vidu -- eùa ràkùasàd rakùito 'smi /
KSak_2.16:>7%     (pravi÷ya)

KSak_2.16:>8%     dau -- sajjo ratho bhartur vijaya-prasthànam apekùate / eùa punar nagaràd devãnàü j¤apti-haraþ karabhaka àgataþ

KSak_2.16:>9%     rà -- (sàdaram) im ambàbhiþ preùitaþ /

KSak_2.16:>10%     dau -- atha kim /

KSak_2.16:>11%     rà -- nanu prave÷yatàm /

KSak_2.16:>12%     dau -- tathà / (iti niùkramya karabhakeõa saha pravi÷ya) eùa bhartà / upasarpa /

KSak_2.16:>13%     karabhaka -- jayatu jayatu bhartà / devy àj¤àpayati / àgàmini caturtha-divase pravçtta-pàraõo me upavàso bhaviùyati / tatra dãrghà3yuùà9va÷yaü saübhàvanãye9ti /

KSak_2.16:>14%     rà -- itas tapasvi-kàryam / ito guru-janà3j¤à / dvayam apy anatikramaõãyam / kim atra pratividheyam /p.82

KSak_2.16:>15%     vidu -- tri÷aïkur ivà7ntarà tiùñha /

_________________________

KSak_2.17:<1%     rà -- satyam àkulã-bhåto 'smi /

*     kçtyayor bhinna-de÷atvàd dvaidhã-bhavati me manaþ /
*     puraþ patihataü ÷aile srotaþ sroto-vaho yathà  // KSak_2.17 //

KSak_2.17:>1%     (vicintya) sakhe tvam ambayà putra iti pratigçhãtaþ / ato bhavàn itaþ pratinivçtya tapasvi-kàrya-vyagra-mànasaü màm àvedya tatra-bhavatãnàü putra-kçtyam anuùñhàtum arhati /

KSak_2.17:>2%     vidu -- na khalu màü rakùo-bhãrukaü gaõayasi /

KSak_2.17:>3%     rà -- (sasmitam) katham etad bhavati saübhàvyate /

KSak_2.17:>4%     vidu -- yathà ràjà1nujena gantavyaü tathà gacchàmi /

KSak_2.17:>5%     rà -- nanu tapo-vano1parodhaþ pariharaõãya iti sarvàn ànuyàtrikàüs tvayai9va saha prasthàpayàmi /

KSak_2.17:>6%     vidu -- (sagarvam) tena hi yuva-ràjo 'smã7dànãü saüvçttaþ /

KSak_2.17:>7%     rà -- (svagatam) capalo 'yaü bañuþ / kadàcid asmat-pràrthanàm antaþ-purebhyaþ kathayet / bhavatu / enam evaü vakùye / (vidåùakaü haste gçhãtvà / prakà÷am) vayasya çùi-gauravàd à÷ramaü gacchàmi / na khalu satyam eva tàpasa-kanyakàyàü mamà7bhilàùaþ / pa÷ya /
_________________________

*     kva vayaü kva parokùa-manmatho mçga-÷àvaiþ samam edhito janaþ /
*     parihàsa-vijalpitaü sakhe paramà1rthena na gçhyatàü vacaþ  // KSak_2.18 //

KSak_2.18:>1%     vidu -- atha kim /
KSak_2.18:>2%     (iti niùkràntàþ sarve)

iti dvitãyo 'ïkaþ /


**************************************************************************



tçtãyo 'ïkaþ

KSak_3.1:<1%     (tataþ pravi÷ati ku÷àn àdàya yajamàna-÷iùyaþ)

_________________________

KSak_3.1:<1%     ÷iùya -- aho mahànubhàvaþ pàrthivo duùyantaþ / yat praviùña-màtra evà8÷ramaü tatra-bhavati nirupadravàõi naþ karmàõi saüvçttàni /

*     kà kathà bàõa-saüdhàne jyà-÷abdenai7va dårataþ /
*     huükàreõe7va dhanuùaþ sa hi vighnàn apohati  // KSak_3.1 //

KSak_3.1:>1%     yàvad imàn vedi-saüstaraõà1rthaü darbhàn çtvigbhya upaharàmi / (parikramyà7valokya ca / àkà÷e) priyaüvade kasya idam u÷ãrà1nulepanaü mçõàlavanti ca nalinã-patràõi nãyante / (÷rutim abhinãya) kiü bravãùi / àtapa-laïghanàd balavad asvasthà ÷akuntalà tasyàþ ÷arãra-nirvàpaõàye7ti /
KSak_3.1:>2%     tarhi yatnàd upacaryatàm / sà khalu bhagavataþ kaõvasya kula-pater ucchvasitam / aham api tàvad vaitànikaü ÷ànty udakam asyai gautamã-haste visarjayiùyàmi /
KSak_3.1:>3%     (iti niùkràntaþ)
KSak_3.1:>4%     viùkambhakaþ /
KSak_3.1:>5%     (tataþ pravi÷ati kàmayamànà1vastho ràjà)

KSak_3.1:>6%     ràjà -- (sacintaü niþ÷vasya) p.84
_________________________

*     jàne tapaso vãryaü sà bàlà paravatã9ti me viditam /
*     alam asmi tato hçdayaü tathà9pi ne7daü nivartayitum  // KSak_3.2 //

KSak_3.2:>1%     (madana-bàdhàü niråpya) bhagavan kusumà3yudha tvayà candramasà ca vi÷vasanãyàbhyàm atisaüdhãyate kàmi-jana-sàrthaþ / kutaþ /
_________________________

*     tava kusuma-÷aratvaü ÷ãta-ra÷mitvam indor
*     dvayam idam ayathà2rthaü dç÷yate mad-vidheùu /
*     visçjati hima-garbhair agnim indur mayåkhais
*     tvam api kusuma-bàõàn vajra-sàrã-karoùi  // KSak_3.3 //

KSak_3.3:>1%     athavà /

*     adya api nånaü hara-kopa-vahninas tvayi jvalaty aurva ivà7mbu-rà÷au /
*     tvam anyathà manmatha mad-vidhànàü bhasmà1va÷eùaþ katham ittham uùõaþ  // KSak_3.3a // p.88

_________________________

*     ani÷am api makara-ketur manaor rujam àvahann abhimato me /
*     yadi madirà3yata-nayanàü tàm adhikçtya praharatã7ti  // KSak_3.4 //

KSak_3.4:>1%     (sakhedaü parikramya) kva nu khalu saüsthite karmaõi sadasyair anuj¤àtaþ khinnam àtmànaü vinodayàmi /
KSak_3.4:>2%     (niþ÷vasya) kiü nu khalu me priyà-dar÷anàd çte ÷araõam anyat /
KSak_3.4:>3%     yàvad enàm anviùyàmi / (såryam avalokya) imàm ugrà3tapa-velàü pràyeõa latà-valayavatsu màlinã-tãreùu sasakhã-janà ÷akuntalà gamayati /
KSak_3.4:>4%     tatrai7va tàvad gacchàmi / (parikramya saüspar÷aü råpayitvà) aho pravàta-subhago 'yam udde÷aþ /
_________________________

*     ÷akyam aravinda-surabhiþ kaõa-vàhã màlinã-taraïgàõàm /
*     aïgair anaïga-taptair aviralam àliïgituü pavanaþ  // KSak_3.5 //

KSak_3.5:>5%     (parikramyà7valokya ca) asmin vetasa-parikùipte latà-maõóape saünihitayà ÷akuntalayà bhavitavyam / tathà hi /
_________________________

*     abnyunnatà purastàd avagàóhà jaghana-gauravàt pa÷càt /
*     dvàre 'sya pàõóu-sikate pada-païktir dç÷yate 'bhinavà  // KSak_3.6 //

KSak_3.6:>1%     yàvad viñapà1ntareõà7valokayàmi / (parikramya tathà kçtvà / saharùam) aye labdhaü netra-nirvàõam /
KSak_3.6:>2%     eùà me manoratha-priyatamà sakusumà3staraõaü ÷ilà-paññam adhi÷ayànà sakhãbhyàm anvàsyate / bhavatu /÷roùyàmy àsàü vi÷rambha-kathitàni / (iti vilokayan sthitaþ)
KSak_3.6:>3%     (tataþ pravi÷ati yatho2kta-vyàpàrà saha sakhãbhyàü ÷akuntalà) p.90

KSak_3.6:>4%     sakhyau -- (upavãjya / sasneham) halà ÷akuntare api sukhayati nalinã-patra-vàtaþ /

KSak_3.6:>5%     ÷aku -- kiü vãjayato màü sakhyau /
KSak_3.6:>6%     (sakhyau viùàdaü nàñayitvà parasparam avalokayataþ)

_________________________

KSak_3.7:<1%     ràjà -- balavad-asvastha-÷arãrà ÷akuntalà dç÷yate /
KSak_3.7:<2%     (savitarkam) tat kim ayam àtapa-doùaþ syàd uta yathà me manasi vartate / (sà1bhilàùaü nirvarõya) atha và kçtaü saüdehena /

*     stana-nyasto1÷ãraü pra÷ithila-mçõàlai1ka-valayam
*     priyàyàþ sàbàdhaü kim api kamanãyaü vapur idam /
*     samas tàpaþ kàmaü manasija-nidàgha-prasarayor
*     na tu grãùmasyai7vaü subhagam aparàdhaü yuvatiùu  // KSak_3.7 // p.92

KSak_3.7:>7%     priyaüvadà -- (janà1ntikam) anasåye tasya ràjarùeþ prathama-dar÷anà3rabhya paryutsuke9va ÷akuntalà / kiü nu khalv asyàs tan-nimitto 'yam àtaïko bhavet /

KSak_3.7:>8%     ana -- sakhi mama apã8dç÷y à÷aïkà hçdayasya / bhavatu / pravakùyàmi tàvad enàm (prakà÷am) / sakhi praùñavyà9si kim api / balavàn khalu te saütàpaþ /

KSak_3.7:>9%     ÷aku -- (pårvà1rdhena ÷ayanàd utthàya) halà kiü vaktu-kàmà9si /

KSak_3.7:>10%     ana -- halà ÷akuntale anabhyantare khalv àvàü madana-gatasya vçttà1ntasya / kiü tu yàdç÷ã9tihàsa-bandheùu kàmayamànànàm avasthà ÷råyate tàdç÷ãü tava pa÷yàmi /
KSak_3.7:>11%     kathaya kiü nimittaü saütàpaþ / vikàraü khalu paramà1rthato 'j¤àtvà9nàrambha-pratãkàrasya /

KSak_3.7:>12%     ràjà -- anasåyàm apy anugato madãyas tarkaþ / na hi svàmi-pràyeõa me dar÷anam /

KSak_3.7:>13%     ÷aku -- (àtma-gatam) balavàn khalu me 'bhinive÷aþ / idànãm api sahasai9tayor na ÷aknomi nivedayitum /p.94

KSak_3.7:>14%     priyaüvadà -- sakhi ÷akuntale suùñhu eùà bhaõati / kim àtmana àtaïkam upekùase / anudivasaü khalu parihãyase 'ïgaiþ / kevalaü làvaõyamayã chàyà tvàü na mu¤cati /

_________________________

KSak_3.8:<1%     ràjà -- avitatham àha priyaüvadà / tathà hi

*     kùàma-kùàma-kapolam ànanam uraþ kàñhinyam ukta-stanam
*     madhyaþ klàntataraþ prakàma-vinatàv aüsau chaviþ pàõóurà /
*     ÷ocyà ca priya-dar÷anà ca madana-kliùñe9yam àlakùyate
*     patràõàm iva ÷oùaõena marutà spçùñà latà màdhavã  // KSak_3.8 //

KSak_3.8:>1%     ÷aku -- sakhi kasya và9nyasya kathayiùyàmi / kiütv àyàsayitrã9dànãü vàü bhaviùyàmi /

KSak_3.8:>2%     ubhe -- ata eva khalu nirbandha / snigdha-jana-saüvibhaktaü hi duþkhaü sahya-vedanaü bhavati / p.96

_________________________

KSak_3.9:<1%     ràjà -- 

*     pçùñà janena sama-duþkha-sukhena bàlà
*     ne7yaü na vakùyati mano-gatam àdhi-hetum /
*     dçùño vivçtya bahu÷o 'py anayà satçùõam
*     atrà1ntare ÷ravaõa-kàtaratàü gato 'smi  // KSak_3.9 //

KSak_3.9:>3%     ÷aku -- sakhi yataþ-prabhçti mama dar÷ana-patham àgataþ sa tapo-vana-rakùità ràjarùiþ (ity artho1kte lajàü nàñayati)

KSak_3.9:>4%     ubhe -- kathayatu priya-sakhã /

KSak_3.9:>5%     ÷aku -- tata àrabhya tadgatenà7bhilàùeõa etad avasthà9smi saüvçttà /

_________________________

KSak_3.10:<1%     ràjà -- (saharùam) ÷rutaü ÷rotavyam /

*     smara eva tàpa-hetur nirvàpayità sa eva me jàtaþ /
*     divasa ivà7bhra-÷yàmas tapà1tyaye jãva-lokasya  // KSak_3.10 //p.98

KSak_3.10:>1%     ÷aku -- tad yadi vàm anumataü tathà vartethàü yathà tasya ràjarùer anukampanãyà bhavàmi / anyathà9va÷yaü si¤cata me tilo1dakam /

KSak_3.10:>2%     ràjà -- saü÷aya-chedi vacanam /

KSak_3.10:>3%     priyaüvadà -- (janà1ntikam) anasåye dåra-gata-manmathà9kùame9yaü kàla-haraõasya /
KSak_3.10:>4%     yasmin baddha-bhàvai9ùà sa lalàma-bhåtaþ pauravàõàm / tad yuktam asyà abhilàùo 'bhinanditum /

KSak_3.10:>5%     ana -- tathà yathà bhaõasi /

KSak_3.10:>6%     pri -- (prakà÷am) sakhi diùñyà9nuråpas te 'bhinive÷aþ / sàgaram ujjhitvà kutra và mahà-nady avatarati / ka idànãü sahakàram antareõà7timukta-latàü pallavitàü sahate /

KSak_3.10:>7%     ràjà -- kim atra citraü yadi vi÷àkhe ÷a÷à1ïka-lekhàm anuvartete /

KSak_3.10:>8%     ana -- kaþ punar upàyo bhaved yenà7vilambitaü nibhçtaü ca sakhyà manorathaü saüpàdayàvaþ /

KSak_3.10:>9%     pri -- nibhçtam iti cintanãyaü bhavet / ÷ãghram iti sukaram /

KSak_3.10:>10%     ana -- katham iva /p.100/

KSak_3.10:>11%     pri -- nanu sa ràjarùir asyàü snigdha-dçùñyà såcità1bhilàùa etàn divasàn prajàgara-kç÷o lakùyate /

_________________________

KSak_3.11:<1%     ràjà -- satyam itthaü bhåta evà7smi / tathà hi
*     idam a÷i÷irair antas-tàpàd vivarõam aõã-kçtam
*     ni÷i ni÷i bhuja-nyastà1pàïga-prasàribhir a÷rubhiþ /
*     alabhilulita-jyà-ghàtà1ïkaü muhur maõi-bandhanàt
*     kanaka-valayaü srastaü srastaü mayà pratisàryate  // KSak_3.11 //

KSak_3.11:>12%     pri -- (vicintya) halà madana-lekho 'sya kriyatàü taü sumano-gopitaü kçtvà deva-prasàdasyà7pade÷ena tasya hastaü pràpayiùyàmi /

KSak_3.11:>13%     ana -- rocate me sukumàraþ prayogaþ kiü và ÷akuntalà bhaõati /

KSak_3.11:>14%     ÷aku -- kiü niyogo vàü vikalpyate /

KSak_3.11:>15%     pri -- tena hy àtmana upanyàsa-pårvaü cintaya tàvat kim api lalita-pada-bandhanam /

KSak_3.11:>16%     ÷aku -- halà cintayàmy aham / avadhãraõà-bhãrukaü punar vepate me hçdayam / p.102

_________________________

KSak_3.12:<1%     ràjà -- (saharùam)

*     ayaü sa te tiùñhati saügamo1tsuko
*     vi÷aïkase bhãru yato 'vadhãraõàm /
*     labheta và pràrthayità na và ÷riyam
*     ÷riyà duràpaþ katham ãpsito bhavet  // KSak_3.12 //

KSak_3.12:>1%     sakhyau -- ayi àtma-guõà1vamànini ka idànãü ÷arãra-nirvàpayitrã ÷àradãü jyotsnàü pañà1ntena vàrayati /

KSak_3.12:>2%     ÷aku -- (sasmitam) niyojite9dànãm asmi / (ity upaviùñàü cintayati)

_________________________

KSak_3.13:<1%     ràjà -- sthàne khalu vismçta+nimeùeõa cakùuùà priyàm avalokayàmi / yataþ --

*     unnamitai1ka-bhrå-latam ànanam asyàþ padàni racayantyàþ /
*     kaõñakitena prathayati may anuràgaü kapolena  // KSak_3.13 //

KSak_3.13:>3%     ÷aku -- halà cintitaü mayà gãta-vastu / asaünihitàni punar lekhana-sàdhanàni /

KSak_3.13:>4%     pri -- etasmi¤ ÷uko1dara-sukumàre nalinã-patre nakhair nikùipta-varõaü kuru /p.104

KSak_3.13:>5%     ÷aku -- (yatho2ktaü råpayitvà) halà ÷çõutam idànãü saügatà1rthaü na ve9ti /

KSak_3.13:>6%     ubhe -- avahite svaþ /

_________________________

KSak_3.14:<1%     ÷aku -- (vàcayati)

*     tava na jàne hçdayaü mama punaþ kàmo divà api ràtràv api /
*     nirghçõa tapati balãyas tvayi vçtta-manorathàyà aïgàni  // KSak_3.14 //

_________________________

KSak_3.15:<1%     ràjà -- (sahaso9pasçtya)

*     tapati tanu-gàtri madanas tvàm ani÷aü màü punar dahaty eva /
*     glapayati yathà ÷a÷à1ïkaü na tathà hi kumudvatãü divasaþ  // KSak_3.15 //

KSak_3.15:>1%     sakhyau -- (vilokya saharùam utthàya) svàgatam avilambino manorathasya /
KSak_3.15:>2%     (÷akuntalà9bhyutthàtum icchati)

_________________________

KSak_3.16:<1%     ràjà -- alam alam àyàsena / p.106

*     saüdaùña-sukuma-÷ayanàny à÷uktà1nta-bisa-bhaïga-surabhãõi /
*     guru-paritàpàni na te gàtràõy upacàram arhanti  // KSak_3.16 //

KSak_3.16:>1%     ana --- itaþ ÷ilà-talai1ka-de÷am alaükarotu vayasyaþ /
KSak_3.16:>2%     (ràjo9pavi÷ati / ÷akuntalà salajjà tiùñhati)

KSak_3.16:>3%     pri -- dvayor api yuvayor anyonyà1nuràgaþ pratyakùaþ / sakhã-snehaþ punar màü punar ukta-vàdinãü karoti /

KSak_3.16:>4%     ràjà -- bhadre nai7tat parhàryam / vivakùitaü hy anuktam anutàpaü janayati /

KSak_3.16:>5%     pri -- àpannasya viùaya-nivàsino janasyà8rti-hareõa ràj¤à bhavitavyam ity eùa vo dharmaþ /

KSak_3.16:>6%     ràjà -- nà7smàt param /

KSak_3.16:>7%     pri -- tena hã7yam àvayoþ priya-sakhã tvàm uddi÷ya idam avasthà2ntaraü bhagavatà madanenà8ropità / tad arhasy abhyupapattyà jãvitam asyà avalambitum /

KSak_3.16:>8%     ràjà -- bhadre sàdhàraõo 'yaü praõayaþ / sarvathà9nugçhãto 'smi /

KSak_3.16:>9%     ÷akuntalà -- (priyaüvadàm avalokya) halà kim antaþ-pura-viraha-paryutsukasya ràjarùer uparodhena /

_________________________

KSak_3.17:<1%     ràjà -- sundari (p.108)

*     idam ananya-paràyaõam anyathà hçdaya-saünihite hçdayaü mama /
*     yadi samarthayase madire3kùaõe madana-bàõa-hato 'smi hataþ punaþ  // KSak_3.17 //

KSak_3.17:>1%     ana -- vayasya bahu-vallabhà ràjànaþ ÷råyante / yathà nau priya-sakhã bandhu-jana-÷ocanãyà na bhavati tathà nirvàhaya /

_________________________

KSak_3.18:<1%     ràjà -- bhadre kiü bahunà

*     parigraha-bahutve 'pi dve pratiùñhe kulasya me /
*     samudra-rasanà co7rvã sakhã ca yuvayor iyam  // KSak_3.18 //

KSak_3.18:>1%     ubhe -- nirvçte svaþ /

KSak_3.18:>2%     pri -- (sadçùñi-kùepam) anasåye eùa ito-datta-dçùñir utsuko mçga-potako màtaram anviùyati / ehi / saüyojayàva enam / (ity ubhe prasthite)

KSak_3.18:>3%     ÷aku -- halà a÷araõà9smi / anyatarà yuvayor àgacchatu /

KSak_3.18:>4%     ubhe -- pçthivyàþ yaþ ÷araõaü sa tava samãpe vartate / (iti niùkrànte)

KSak_3.18:>5%     ÷aku -- kathaü gate eva /

_________________________

KSak_3.19:<1%     ràjà -- alam àvegena / nanv ayam àràdhayità janas tava samãpe vartate /

*     kiü ÷ãtalaiþ klama-vinodibhir àrdra-vàtàn
*     sa¤càrayàmi nalinã-dala-tàla-vçntaiþ /
*     aïke nidhàya karabho3ru yathà-sukhaü te
*     saüvàhayàmi caraõàv uta padma-tàürau  // KSak_3.19 //

KSak_3.19:>1%     ÷aku -- na mànanãyeùv àtmànam aparàdhayiùye / (ity utthàya gantum icchati)

_________________________

KSak_3.20:<1%     ràjà -- sundari anirvàõo divasaþ iyaü ca te ÷arãrà1vasthà /

*     utsçjya kusuma-÷ayanaü nalinã-dala-kalpita-stanà3varaõam /
*     katham àtape gamiùyasi paribàdhà-pelavair aïgaiþ  // KSak_3.20 //

KSak_3.20:>1%     (iti balàd enàü nivartayati)

KSak_3.20:>2%     ÷aku -- paurava rakùa vinayam / madana-saütaptà api na khalv àtmanaþ prabhavàmi /

_________________________

KSak_3.21:<1%     ràjà -- bhãru alaü guru-jana-bhayena / dçùñvà te vidita-dharmà tatra-bhavàn nà7tra doùaü grahãùyati kula-patiþ / pa÷ya /p.112

*     gàndharveõa vivàhena bahvyo ràjarùi-kanyakàþ /
*     ÷råyante pariõãtàs tàþ pitçbhi÷ cà7bhinanditàþ  // KSak_3.21 //


KSak_3.21:>1%     ÷aku -- mu¤ca tàvan màm / bhåyo 'pi sakhã-janam anumànayiùye /

KSak_3.21:>2%     ràjà -- bhavatu / mokùyàmi /

KSak_3.21:>3%     ÷aku -- kadà /

_________________________

KSak_3.22:<1*  ràjà -- 

*     aparikùata-komalasya yàvat kusumasye7va navasya ùañpadena /
*     adharasya pipàsatà mayà te sadayaü sundari gçhyate raso 'sya  // KSak_3.22 //

KSak_3.22:>1%     (iti mukham asyàþ samunnamayitum icchati / ÷akuntalà pariharati nàñyena)

KSak_3.22:>2%     (nepathye)
KSak_3.22:>3%     cakra-vàka-vadhuke àmantrayasva saha-caram / upasthità rajanã /

KSak_3.22:>4%     ÷aku -- (sasaübhramam) paurava asaü÷ayaü mama ÷arãra-vçttà1nto1palambhàyà8ryà gautamã ita evà8gacchati / tad viñapà1ntarito bhava /

KSak_3.22:>5%     ràjà -- tathà / (ity àtmànam àvçtya tiùñhati)
KSak_3.22:>6%     (tataþ pravi÷ati pàtra-hastà gautamã sakhyau ca)

KSak_3.22:>7%     sakhyau -- ita ita àryà gautamã /

KSak_3.22:>8%     gautamã -- (÷akuntalàm upetya) jàte api laghu-saütàpàni te 'ïgàni /p.114

KSak_3.22:>9%     ÷aku -- àrye asti me vi÷eùaþ /

KSak_3.22:>10%     gautamã -- anena darbho1dakena niràbàdham eva te ÷arãraü bhaviùyati / (÷irasi ÷akutalàm abhyukùya) vatse pariõato divasaþ / ehi uñajam eva gacchàmaþ / (iti prasthitàþ)

KSak_3.22:>11%     ÷aku -- (àtma-gatam) hçdaya prthamam eva sukho1panate manorathe kàtara-bhàvaü na mu¤casi / sànu÷aya-vighañitasya kathaü te sàüprataü saütàpaþ / (padà1ntare sthitvà / prakà÷am) latà-valaya saütàpa-hàraka àmantraye tvàü bhåyo 'pi paribhogàya / (iti duþkhena niùkràntà ÷akuntalà sahe7taràbhiþ)

_________________________

KSak_3.23:<1%     ràjà -- (pårva-sthànam upetya / saniþ÷vàsam) aho vighnavatyaþ pràthità1rtha-siddhayaþ / mahà hi

*     muhur aïguli-saüvçtà1dharau1ùñhaü pratiùedhà1kùara-viklavà1bhiràmam /
*     mukham aüsa-vivarti pakùma-làkùyàþ katham apy unnamitaü na cumbitaü tu  // KSak_3.23 //

KSak_3.23:>1%     kva nu khalu saüprati gacchàmi / athavà ihai7va priyà-paribhukta-mukte latà-valaye muhårtaü sthàsyàmi /
KSak_3.23:>2%     (sarvato 'valokya)p.116

_________________________

*     tasyàþ puùpamayã ÷arãra-lulità ÷ayyà ÷ilàyàm iyam
*     klànto manmatha-lekha eùa nalinã-patre nakhair arpitaþ /
*     hastàd bhraùñam idaü bisà3bharaõam ity àsajyamàne3kùaõo
*     nirgantuü sahasà na vetasa-gçhàc chaknomi ÷ånyàd api  // KSak_3.24 //

_________________________

KSak_3.25:<1%     (àkà÷e) ràjan --

*     sàyaütane sadana-karmaõi saüpravçtte
*     vediü hutà1÷anavatãü paritaþ prayastàþ /
*     chàyà÷ caranti bahudhà bhayam àdadhànàþ
*     saüdhyà-payoda-kapi÷àþ pi÷ità1÷anànàm  // KSak_3.25 //

KSak_3.25:>1%     ràjà -- ayam aham àgacchàmi / (iti niùkràntaþ)

tçtãyo 'ïkaþ /p.118


**************************************************************************



caturtho 'dhyàyaþ /

KSak_4.1:<1%     (tataþ pravi÷ataþ kusumà1vacayaü nàñayantyau sakhyau /

KSak_4.1:<2%     ana -- halà priyaüvade yady api gàndharveõa vidhinà nirvçtta-kalyàõà ÷akuntalà9nuråpa-bhartç-gàminã saüvçtte9ti nirvçtaü me hçdayaü tathà9py etàvac cintanãyam /

KSak_4.1:<3%     pri -- katham iva /p.118

KSak_4.1:<4%     ana -- adya sa ràjarùir iùñiü parisamàpya+çùibhir visarjita àtmano nagaraü pravi÷yà7ntaþ-pura-samàgata ito+gataü vçttà1ntaü smarati và na ve9ti /

KSak_4.1:<5%     pri -- visrabdhà bhava / na tàdç÷à àkçti-vi÷eùà guõa-virodhino bhavanti / tàta idànãm imaü vçttà1ntaü ÷rutvà na jàne kiü pratipatsyata iti /

KSak_4.1:<6%     ana -- yathà9haü pa÷yàmi tathà tasyà7numataü bhavet /

KSak_4.1:<7%     pri -- katham iva /

KSak_4.1:<8%     ana -- guõavate kanyakà pratipàdanãyà ity ayaü tàvat prathamaþ saükalpaþ / taü yadi daivam eva saüpàdayati nanv aprayàsena kçtà1rtho guru-janaþ /

KSak_4.1:<9%     pri -- (puùpa-bhàjanaü vilokya) sakhi avacitàni bali-karma-paryàptàni kusumàni /p.122

KSak_4.1:<10%     ana -- nanu sakhyàþ ÷akuntalàyàþ saubhàgya-devatà9rcanãyà /

KSak_4.1:<11%     pri -- yujyate / (iti tad eva karmà7bhinayataþ)
KSak_4.1:<12%     (nepathye)
KSak_4.1:<13%     ayam ahaü bhoþ /

KSak_4.1:<14%     ana -- (karõaü dattvà) sakhi atithãnàm iva niveditam /

KSak_4.1:<15%     pri -- nanå7ñaja-saünihità ÷akuntalà /

_________________________

KSak_4.1:<1%     ana -- adya punar hçdayenà7saünihità / alam etàvadbhiþ kusumaiþ / (iti prasthite) (nepathye)
KSak_4.1:<2%     àþ atithi-paribhàvini --
*     vicintayantã yam ananya-mànasà
*     tapo-dhanaü vetsi na màm upasthitam /
*     smariùyati tvàü na sa bodhito 'pi san
*     kathàü pramattaþ prathamaü kçtàm iva  // KSak_4.1 //p.122

KSak_4.1:>2%     pri -- hà dhig ghà dhik / apriyam eva saüvçttam / kasminn api påjà2rhe 'paràddhà ÷ånya-hçdayà ÷akuntalà / (puro 'valokya)
KSak_4.1:>3%     na khalu yasmin kasminn api / eùa durvàsàþ sulabha-kopo maharùiþ / tathà ÷aptvà vega-balo1tphullayà durvàrayà gatyà pratinivçttaþ /

KSak_4.1:>4%     ana -- ko 'nyo huta-vahàd dagdhuü prabhavati / gaccha / pàdayoþ praõamya nivartaya enaü yàvad aham argho1dakam upakalpayàmi /

KSak_4.1:>5%     pri -- tathà (iti niùkràntà)

KSak_4.1:>6%     ana -- (padà1ntare skhalitaü niråpya) aho àvega-skhalitayà gatyà prabhraùñaü mamà7gra-hastàt puùpa-bhàjanam / (iti puùpo1ccayaü råpayati)
KSak_4.1:>7%     (pravi÷ya)

KSak_4.1:>8%     pri -- sakhi prakçti-vakraþ sa kasyà7nunayaü pratigçhõàti / kim api punaþ sànukro÷aþ kçtaþ /

KSak_4.1:>9%     ana -- (sasmitam+tasmin bahv etad api / kathaya /

KSak_4.1:>10%     pri -- yadà nivartituü ne7cchati tadà vij¤àpito mayà /
KSak_4.1:>11%     bhagavan prathama iti prekùyà7vij¤àta-tapaþ-prabhàvasya duhitç-janasya bhagavatai9ko 'paràdho marùayitavya iti /p.124

KSak_4.1:>12%     ana -- tatas tataþ /

KSak_4.1:>13%     pri -- tato na me vacanam anyathà+bhavitum arhati kiü tv abhij¤ànà3bharaõa-dar÷anena ÷àpo nivartiùyata iti mantrayamàõa evà7ntarhitaþ /

KSak_4.1:>14%     ana -- ÷akyam idànãm à÷vasitum / asti tena ràjarùiõà saüprasthitena sva-nàmadheyà1ïkitam aïgulãyakaü smaraõãyam iti svayaü pinaddham / tasmin svà1dhãno1pàyà ÷akuntalà bhaviùyati /

KSak_4.1:>15%     pri -- sakhi ehi / deva-kàryaü tàvad asyà nirvartayàvaþ /
KSak_4.1:>16%     (iti parikràmataþ)

KSak_4.1:>17%     pri -- (vilokyà7nasåye pa÷ya tàvat / vàma-hasto1pahita-vadanà àlikhite9va priya-sakhã / bhartç-gatayà cintayà0tmànam api nai7ùà vibhàvayati / kiü punar àgantukam /

KSak_4.1:>18%     ana -- priyaüvade dvayor eva nau mukhe eùa vçttà1ntas tiùñhatu / rakùitavyà khalu prakçti-pelavà priya-sakhã /

KSak_4.1:>19%     pri -- ko nàma uùõo1dakena navamàlikàü si¤cati /
KSak_4.1:>20%     (iti niùkrànte)
KSak_4.1:>21%     viùkambhakaþ /
KSak_4.1:>22%     (tataþ pravi÷ati supto1tthitaþ ÷iùyaþ)

_________________________

KSak_4.2:<1%     ÷iùya -- velo2palakùaõà1rtham àdiùño 'smi tatra-bhavatà pravàsàd upàvçttena kà÷yapena / prakà÷aü nirgatas tàvad avalokayàmi kiyad ava÷iùñaü rajanyà iti / (parikramyà7valokya ca) hanta prabhàtam / tathà hi /p.126

*     yàty ekato 'sta-÷ikharaü patir oùadhãnàm
*     àviùkçtà1ruõa-puraþsara ekato 'rkaþ /
*     tejo-dvayasya yugapad-vyasano1dayàbhyàm
*     loko niyamyata ivà8tma-da÷à1ntareùu  // KSak_4.2 // api ca/

_________________________

*     antarhite ÷a÷ini sai9va kumudvatã me
*     vçùñiü na nandayati saüsmaraõãya-÷obhà /
*     iùña-pravàsa-janitàny abalà-janasya
*     duþkhàni nånam atimàtra-suduþsahàni  // KSak_4.3 //

KSak_4.3:>1%     (pravi÷yà7pañã-kùepeõa)

KSak_4.3:>2%     ana -- yady api nàma viùaya-paràïmukhasya janasyai7tan na viditaü tathà9pi tena ràj¤à ÷akuntalàyàm anàryam àcaritam /

KSak_4.3:>3%     ÷iùya -- yàvad upasthità homa-velàü gurave nivedayàmi /
KSak_4.3:>4%     (iti niùkràntaþ) p.128

KSak_4.3:>5%     ana -- pratibuddhà api kiü kariùyàmi / na ma uciteùv api nija-karaõãyeùu hasta-pàdaü prasarati / kàma idànãü sakàmo bhavatu yenà7satya-saüdhe jane ÷uddha-hçdayà sakhã padaü kàrità / athavà durvàsaþ ÷àpa eùa vikàrayati /
KSak_4.3:>6%     anyathà kathaü sa ràjarùis tàdç÷àni mantrayitvai9tàvataþ kàlasya lekha-màtram api na visçjati /
KSak_4.3:>7%     tad ito 'bhij¤ànam aïgulãyakaü tasya visçjàvaþ / duþkha-÷ãle tapasvi-jane ko 'bhyarthyatàm / nanu sakhã-gàmã doùa iti vyavasità api na pàrayàmi pravàsa-pratinivçttasya tàta-kà÷yapasya duùyanta-pariõãtàm àpanna-sattvàü ÷akuntalàü nivedayitum / itthaü gate 'smàbhiþ kiü karaõãyam /
KSak_4.3:>8%     (pravi÷ya)

KSak_4.3:>9%     pri -- (saharùam) sakhi tvarasva tvarasva ÷akuntalàyàþ prasthàna-kautukaü nivartayitum /

KSak_4.3:>10%     ana -- sakhi katham etat /p.230

KSak_4.3:>11%     pri -- ÷çõu / idànãü sukha-÷ayita-pçcchikà ÷akuntalà-sakà÷aü gatà9smi /

KSak_4.3:>12%     ana -- tatas tataþ /

KSak_4.3:>13%     pri -- tàvad enàü lajjà2vanata-mukhãü pariùvajya tàta-pà÷yapenai7vam abhinanditam / diùñyà dåmà3kulita-dçùñer api yajamànasya pàvaka evà8hutiþ patità / vatse su÷iùya-paridattà vidye9va a÷ocanãyà9si saüvçttà / adyai7va çùi-rakùitàü tvàü bhartuþ sakà÷aü visarjayàmã7ti /

KSak_4.3:>14%     ana -- atha kena såcitas tàta-kà÷yapasya vçttà1ntaþ /

KSak_4.3:>15%     pri -- agni-÷araõaü praviùñasya ÷arãraü vinà chandomayyà vàõyà /

KSak_4.3:>16%     ana -- (savismayam) katham iva /

_________________________

KSak_4.4:<1%     pri -- (saüskçtam à÷ritya)

*     duùyantenà8hitaü tejo dadhànàü bhåtaye bhuvaþ /
*     avehi tanayàü brahmann agni-garbhàü ÷amãm iva  // KSak_4.4 //

KSak_4.4:>1%     ana -- (priyaüvadàm à÷liùya) sakhi priyaü me / kiü tv adyai7va ÷akuntalà nãyata ity utkaõñhà-sàdhàraõaü paritoùam anubhavàmi /

KSak_4.4:>2%     pri -- sakhi àvàü tàvad utkaõñhàü vinodayiùyàvaþ / sà tapasvinã nirvçtà bhavatu /p.132
KSak_4.4:>3%     tena hy etasmiü÷ cåta-÷àkhà2valambite nàli-kera-samudgaka etan nimittam eva kàlà1ntara-kùamà nikùiptà mayà kesara-màlikà /
KSak_4.4:>4%     tad imàü hasta-saünihitàü kuru / yàvad aham api tasyai mçga-rocanàü tãrtha-mçttikàü durvà-kisalayànã7ti maïgala-samàlambhanàni viracayàmi /

KSak_4.4:>5%     pri -- tathà kriyatàm / (anasåyà niùkràntà / priyaüvadà nàñyena sumanaso gçhõàti)
KSak_4.4:>6%     (nepathye) gautami àdi÷yantàü ÷àrïgarava-mi÷ràþ ÷akuntalà-nayanàya /
KSak_4.4:>7%     pri - (karõaü dattvà) anasåye tvarasva tvarasva / ete khalu hastinàpura-gàmina çùayaþ ÷abdàyyante /
KSak_4.4:>8%     (pravi÷ya samàlambhana-hastà)

KSak_4.4:>9%     ana -- sakhi ehi / gacchàvaþ / (iti parikràmataþ)

KSak_4.4:>10%     pri -- (vilokya) eùà såryo1daya eva ÷ikhà-majjità pratãùña-nãvàra-hastàbhiþ svasti-vàcanikàbhis tàpasãbhir abhinandyamànà ÷akuntalà tiùñhati / upasarpàva enàm /
KSak_4.4:>11%     (ity upasarpataþ)
KSak_4.4:>12%     (tataþ pravi÷ati yatho2ddiùña-vyàpàrà àsanasthà ÷akuntalà)

KSak_4.4:>13%     tàpasãnàm anyatamà -- (÷akuntalàü prati) jàte bhartur bahumàna-såcakaü mahà-devã-÷abdaü labhasva /p.134

KSak_4.4:>14%     dvitãyà -- vatse vãra-prasavinã bhava /

KSak_4.4:>15%     tçtãyà -- vatse bhartur bahumatà bhava /
KSak_4.4:>16%     (ity à÷iùo dattvà gautamã-varjaü niùkràntàþ)

KSak_4.4:>17%     sakhyau -- (upasçtya) sakhi sukha-majjanaü te bhavatu /

KSak_4.4:>18%     ÷aku -- svàgataü me sakhyoþ / ito niùãdatam /
KSak_4.4:>19%     ubhe (maïgala-pàtràõy àdàya / upavi÷ya) halà sajjà bhava / yàvat te maïgala-samàlambhanaü viracayàvaþ /

KSak_4.4:>20%     ÷aku -- idam api bahu mantavyam /durlabham idànãü me sakhã-maõóanaü bhaviùyati / (iti bàùpaü visçjati)

KSak_4.4:>21%     ubhe -- sakhi ucitaü na te maïgala-kàle roditum /

KSak_4.4:>22%     pri -- àbharaõo1citaü råpam à÷rama-sulabhaiþ prasàdhanair viprakàryate /
KSak_4.4:>23%     (pravi÷yo7pàyana-hastàv çùi-kumàrakau)

KSak_4.4:>24%     ubhau -- idam alaükaraõam / alaükriyatàm atra-bhavatã /
KSak_4.4:>25%     (sarvà vilokya vismitàþ)

KSak_4.4:>26%     gautamã -- vatsa nàrada kuta etat / p.136

KSak_4.4:>27%     prathamaþ -- tàta-kà÷yapa-prabhàvàt /

KSak_4.4:>28%     gautamã -- kiü mànasã siddhiþ /

_________________________

KSak_4.5:<1%     dvitãyaþ -- na khalu / ÷råyatàm / tatra-bhavatà vayam àj¤aptàþ ÷akuntalà-hetor vanaspatibhyaþ kusumàny àhara iti / tata idànãm

*     kùaumaü kenacid indu-pàõóu taruõà màïgalyam àviùkçtam
*     niùñhyåta÷ caraõo1pabhoga-sulabho làkùà-rasaþ kenacit /
*     anyebhyo vana-devatà-kara-talair àparva-bhogo1tthitair
*     dattàny àbharaõàni tat-kisalayo1dbheda-pratidvandvibhiþ  // KSak_4.5 //

KSak_4.5:>29%     priyaüvadà -- (÷akuntalàü vilokya) halà anayà9bhyupapattyà såcità te bhartur gehe 'nubhavitavyà ràja-lakùmãþ /
KSak_4.5:>30%     (÷akuntalà vrãóàü råpayati)

KSak_4.5:>31%     prathama -- gautama ehy ehi / abhiùeko1ttãrõàya kà÷yapàya vanaspati-sevàü nivedayàvaþ /

KSak_4.5:>32%     dvitãyaþ -- tathà /
KSak_4.5:>33%     (iti niùkràntau)

KSak_4.5:>34%     sakhyau -- aye anupayukta-bhåùaõo 'yaü janaþ / citra-karma-paricayenà7ïgeùu ta àbharaõa-viniyogaü kurvaþ /

KSak_4.5:>35%     ÷aku -- jàne vàü naipunam /
KSak_4.5:>36%     (ubhe nàñyenà7laükrutaþ)
KSak_4.5:>37%     (tataþ pravi÷ati snàno1ttãrõaþ kà÷yapaþ)/p.138

_________________________

KSak_4.6:<1%     kà÷yaha -- 

*     yàsyaty adya ÷akuntale9ti hçdayaü saüspçùñam utkaõñhayà
*     kaõñhaþ stambhita-bàùpa-vçtti-kaluùa÷ cintà-jaóaü dar÷anam /
*     vaiklavyaü mama tàvad ãdç÷am idaü snehàd araõyau1kasaþ
*     pãóyante gçhiõaþ kathaü nu tanayà-vi÷leùa-duþkhair navaiþ  // KSak_4.6 //

KSak_4.6:>1%     (iti parikràmani)

KSak_4.6:>2%     sakhyau -- halà ÷akuntale avasita-maõóanà9si / paridhatsva sàüprataü kùauma-yugalam /
KSak_4.6:>3%     (÷akuntalo9tthàya paridhatte)

KSak_4.6:>4%     gautamã -- jàte eùa te ànanda-parivàhiõà cakùuùà pariùvajamàna iva gurur upasthitaþ / àcàraü tàvat pratipadyasva /

_________________________

KSak_4.7:<1%     ÷aku -- (savrãóam) tàta vande /

*     kà÷yapa -- vatse / yayàter iva ÷armiùñhà bhartur bahu-matà bhava /
*     sutaü tvam api saüràjaü se9va pårum avàpnuhi  // KSak_4.7 //

KSak_4.7:>5%     gautamã -- bhagavàn varaþ khalv eùaþ / nà8÷ãþ /

KSak_4.7:>6%     kà÷yapa -- vatse itaþ sadyo hutàn agnãn pradakùiõã-kuruùva /
KSak_4.7:>7%     (sarve parikràmanti)

_________________________

KSak_4.8:<1%     kà÷yapa -- (çk-chandasà0÷àste)p.140

*     amã vediü paritaþ këpta-dhiùõyàþ samidvantaþ prànta-saüstãrõa-darbhàþ /
*     apaghnanto duritaü havya-gandhair vaitànàs tvàü bahnayaþ pàvayantu  // KSak_4.8 //

KSak_4.8:>1%     pratiùñhasve7dànãm / (sadçùñi-kùepam) kva te ÷àrïgarava-mi÷ràþ / (pravi÷ya)

KSak_4.8:>2%     ÷iùya -- bhagavann ime smaþ /

KSak_4.8:>3%     kà÷yapa -- bhaginyàs te màrgam àde÷aya /

KSak_4.8:>4%     ÷àrïgarava -- ita ito bhavatã / (sarve parikràmanti)

_________________________

KSak_4.9:<1%     kà÷yapa -- bho bhoþ saünihitàs tapo-vana-taravaþ /

*     pàtuü na prathamaü vyavasyati jalaü yuùmàsv apãteùu yà
*     nà8datte priya-maõóanà api bhavatàü snehena yà pallavam /
*     àdye vaþ kusuma-prasåti-samaye yasyà bhavaty utsavaþ
*     se9yaü yàti ÷akuntalà pati-gçhaü sarvair anuj¤àyatàm  // KSak_4.9 //

KSak_4.9:>5%     (kokila-ravaü såcayitvà)p.142
_________________________

*     anumata-gamanà ÷akuntalà tarubhir ayaü vana-vàsa-bandhubhiþ /
*     paribhçta-virutaü kalaü yathà prativacanã-kçtam ebhir ãdç÷am  // KSak_4.10 //

KSak_4.10:>1%     (àkà÷e)
_________________________

*     ramyà1ntaraþ kamalinã-haritaiþ sarobhi÷
*     chàyà-drumair niyamità1rka-mayåkha-tàpaþ /
*     bhåyàt ku÷e÷aya-rajo-mçdu-reõur asyàþ
*     ÷àntà1nukåla-pavana÷ ca ÷iva÷ ca panthàþ  // KSak_4.11 //

KSak_4.11:>2%     (sarve savismayam àkarõayanti)

KSak_4.11:>3%     gautamã -- jàte j¤àti-jana-snigdhàbhir anuj¤àta-gamanà9si tapo-vana-devatàbhiþ / praõama bhagavatãþ /

KSak_4.11:>4%     ÷aku -- (sapraõàmaü parikramya / janà1ntikam) halà priyaüvade àrya-putra-dar÷ano1tsukàyà apy à÷rama-padaü parityajantyà duþkhena me caraõau purataþ pravartate /

_________________________

KSak_4.12:<1%     pri -- na kevalaü tapo-vana-viraha-kàtarà sakhy eva / tvayo9pasthita-viyogasya tapo-vanasya api tàvat samavasthà dç÷yate /p.144

*     udgalita-darbha-kavalà mçgyaþ parityakta-nartanà mayåràþ /
*     apasçta-pàõóu-patrà mu¤canty a÷råõã7va latàþ  // KSak_4.12 //

KSak_4.12:>1%     ÷aku -- (smçtvà) tàta latà-bhaginãü vana-jyotsnàü tàvad àmantrayiùye /

KSak_4.12:>2%     kà÷yapa -- avaimi te tasyàü sodaryà-sneham / iyaü tàvad dakiùiõena /

KSak_4.12:>3%     ÷aku -- (upetya latàm àliïgya) vana-jyotsne cåta-saügatà api màü pratyàliïge1to-gatàbhiþ ÷àkhà-bàhàbhiþ /
KSak_4.12:>4%     adya-prabhçti dåra-parivartinã te khalu bhaviùyàmi /

_________________________

KSak_4.13:<1%     kà÷yapa -- 

*     saükalpitaü prathamam eva mayà tavà7rthe
*     bhartàram àtma-sadç÷aü sukçtair gatà tvam /
*     cåtena saü÷ritavatã navamàlike9yam
*     asyàm ahaü tvayi ca saüprati vãta-cintaþ  // KSak_4.13 //

KSak_4.13:>5%     itaþ panthànaü pratipadyasva /

KSak_4.13:>6%     ÷aku -- (sakhyau prati) halà eùà dvayor yuvayor haste nikùepaþ /

KSak_4.13:>7%     sakhyau -- ayaü janaþ kasya haste samarpitaþ / (iti bàùpaü viharataþ)

KSak_4.13:>8%     kà÷yapa -- anasåye alaü ruditvà / nanu bhavatãbhyàm eva sthirã-kartavyà ÷akuntalà /p.146

KSak_4.13:>9%     ÷aku -- tàta eùo9ñaja-paryanta-càriõã garbha-mantharà mçga-vadhår yadà9nagha-prasavà bhavati tadà mahyaü kam api priya-nivedayitçkaü visarjayiùyatha /

KSak_4.13:>10%     kà÷yapa -- ne7daü vismariùyàmaþ /

KSak_4.13:>11%     ÷aku -- (gati-bhaïgaü råpayitvà) ko nu khalv eùa nivasane me sajjate / (iti paràvartate )

_________________________

KSak_4.14:<1%     kà÷yapa -- 

*     yasya tvayà vraõa-viropaõam iïgudãnàm
*     tailaü nyaùicyata mukhe ku÷a-såci-viddhe /
*     ÷yàmàka-muùñi-parivardhitako jahàti
*     so 'yaü na putra-kçtakaþ padavãü mçgas te  // KSak_4.14 //

KSak_4.14:>1%     ÷aku -- vatsa kiü saha-vàsa-parityàginãü màm anusarasi / acira-prasåtayà jananyà vinà vardhita eva / idànãm api mayà virahitaü tvàü tàta÷ cintayiùyati / nivartasva tàvat / (iti rudatã prasthità)

_________________________

KSak_4.15:<1%     kà÷yapa -- 

*     utpakùmaõor nayanayor uparuddha-vçttim
*     bàùpaü kuru sthiratayà viratà1nubandham /
*     asminn alakùita-nato1nnata-bhåmi-bhàge
*     màrge padàni khalu te viùamã-bhavanti  // KSak_4.15 //p.148

KSak_4.15:>2%     ÷àrïgaravaþ -- bhavagàn / odakà1ntaü snigdho jano 'nugantavya iti ÷råyate /
KSak_4.15:>3%     tad idaü saras-tãram / atra saüdi÷ya pratigantum arhati /

KSak_4.15:>4%     kà÷yapa -- tena hã7màü kùãra-vçkùa-chàyàm à÷rayàmaþ /
KSak_4.15:>5%     (sarve parikramya sthitàþ )

KSak_4.15:>6%     kà÷yapa -- (àtma-gatam) kiü nu khalu tatra-bhavato duùyantasya yukta-råpam asmàbhiþ saüdeùñavyam / (iti cintayati)

KSak_4.15:>7%     ÷aku -- (janà1ntikam) halà pa÷ya / nalinã-patrà1ntaritam api saha-caram apa÷yanty àturà cakra-vàkyy añati duùkaram ahaü karomã7ti /


________________________

KSak_4.16:<1%     ana -- sakhi mai9vaü mantrayasva /

*     eùà api priyeõa vinà gamayati rajanãü viùàda-dãrghataràm /
*     gurv api viraha-duþkham à÷à-bandhaþ sàhayati  // KSak_4.16 //

KSak_4.16:>1%     kà÷yapa -- ÷àrïgarava iti tvayà mad-vacanàt sa ràjà ÷akuntalàü puras-kçtya vaktavyaþ /p.150

KSak_4.16:>2%     ÷àrïgarava -- àj¤àpayatu bhagavàn /

_________________________

KSak_4.17:<1%     kà÷yapa -- 

*     asmàn sàdhu vicintya saüyama-dhanàn uccaiþ kulaü cà8tmanas
*     tvayy asyàþ katham apy bàndhava-kçtàü sneha-pravçttiü ca tàm /
*     sàmànya-pratipatti-pårvakam iyaü dàreùu dç÷yà tvayà
*     bhàgyà3yattam ataþ paraü na khalu tad-vàcyaü vadhå-bandhubhiþ  // KSak_4.17 //

KSak_4.17:>3%     ÷àrïgarava -- gçhãtaþ saüde÷aþ /

KSak_4.17:>4%     kà÷yapa -- vatse tvam idànãm anu÷àsanãyà9si / vanaukaso 'pi santo laukikaj¤à vayam /

KSak_4.17:>5%     ÷àrïgarà -- na khalu dhimatàü ka÷cid aviùayo nàma /

_________________________

KSak_4.18:<1%     kà÷yapa -- sà tvam itaþ pati-kulaü pràpya --

*     ÷u÷råùasva gurån kuru priya-sakhã-vçttiü sapatnã-jane
*     bhartç-viprakçtà api roùaõatayà mà sma pratãpaü gamaþ /
*     bhåyiùñhaü bhava dakùiõà parijane bhàgyeùv anutsekinã
*     yànty evaü gçhiõã-padaü yuvatayo vàmàþ kulasyà8dhayaþ  // KSak_4.18 //

KSak_4.18:>1%     kathaü và gautamã manyate /

KSak_4.18:>2%     gau -- etàvàn vadhhå-janasyo7pade÷aþ / jàte etat khalu sarvam avadhàraya / p.152

KSak_4.18:>3%     kà÷yapa -- vatse pariùvajasva màü sakhã-janaü ca /

KSak_4.18:>4%     ÷aku -- tàta ita eva kiü priyaüvadà2nasåye sakhyau nivartiùyete /

KSak_4.18:>5%     kà÷yapa -- vatse ime api pradeye / na yuktam anayos tatra gantum / tvayà saha gautamã yàsyati /

KSak_4.18:>6%     ÷aku -- (pitaram à÷liùya) katham idànãü tàtasyà7ïkàt paribhraùñà malaya-taño1nmålità candana-late9va de÷à1ntare jãvitaü dhàrayiùyàmi /

_________________________

KSak_4.19:<1%     kà÷yapa -- vatse kim evaü kàtarà9si /

*     abhijanavato bhartuþ ÷làghye sthità gçhiõã-pade
*     vibhava-gurubhiþ kçtyais tasya prati-kùaõam àkulà /
*     tanayam aciràt pràcã9và7rkaü prasåya ca pàvanam
*     mama virahajàü na tvaü vatse ÷ucaü gaõayiùyàmi  // KSak_4.19 //

KSak_4.19:>7%     (÷akuntalà pitþ pàdayoþ patati)

KSak_4.19:>8%     kà÷yapa -- yad icchàmi te tad astu /

KSak_4.19:>9%     ÷aku -- (sakhyàv upetya) halà dve api màü samam eva pariùvajethàm /

KSak_4.19:>10%     sakhyau -- (tathà kçtvà) sakhi yadi nàma sa ràjà pratyabhij¤àna-mantharo bhavet tatas tasmày idam àtma-nàmadheyà1ïkitam aïgulãyakaü dar÷aya /p.154

KSak_4.19:>11%     ÷aku -- anena saüdehena vàm àkampità9smi /

KSak_4.19:>12%     sakhyau -- mà bhaiùãþ / atisnehaþ pàpa-÷aïkã /

KSak_4.19:>13%     ÷àrïgarava -- yugà1ntaram àråóhaþ savità / tvvaratàm atra-bhavatã /

KSak_4.19:>14%     ÷aku -- (à÷ramà1bhimukhã sthitavà) tàta kadà nu bhåyas tapo-vanaü prekùiùye /

_________________________

KSak_4./20:<1%     kà÷yapa -- ÷råyatàm / 

*     bhåtvà ciràya caturanta-mahã-sapatnã
*     dauùyantim apratirathaü tanayaü nive÷ya /
*     bhartrà tad-arpita-kuñumba-bhareõa sàrdham
*     ÷ànte kariùyasi padaü punar à÷rame 'smin  // KSak_4./20 //

KSak_4.20:>1%     gautamã -- jàte parihãyate gamana-velà / nivartaya pitaram / athavà cireõa api punaþ punar eùai9vaü mantrayiùyate / nivartatàü bhavàn /

KSak_4.20:>2%     kà÷yapa -- vatse uparudhyate tapo 'nuùñhànam /

KSak_4.20:>3%     ÷aku -- (bhåyaþ pitaram à÷liùya+tapa÷-caraõa-pãóitaü tàta-÷arãram / tan mà9timàtraü mama kçta utkaõñhasva /

_________________________

KSak_4.21:<1%     kà÷yapa -- (saniþ÷vàsam)

*     ÷amam eùyati mama ÷okaþ kathaü nu vatse tvayà racita-pårvam /
*     uñaja-dvàra-viråóhaü nãvàra-baliü vilokayataþ  // KSak_4.21 //

KSak_4.21:>4%     gaccha / ÷ivàs te panthànaþ santu /
KSak_4.21:>5%     (niùkràntà ÷akuntalà sahayàyina÷ ca)

KSak_4.21:>6%     sakhyau -- (÷akuntalàü vilokya) hà dhig ghà dhik / antarhità ÷akuntalà vana-ràjyà /p.156

KSak_4.21:>7%     kà÷yapa -- (saniþ÷vàsam) anasåye gatavatã vàü saha-càriõã / nigçhya ÷okam anugacchataü màü prasthitam /

KSak_4.21:>8%     ubhe -- tàta ÷akuntalà-virahitaü ÷ånyam iva tapo-vanaü kathaü pravi÷àvaþ /

_________________________

KSak_4.22:<1%     kà÷yapa -- sneha-vçttir evaü dar÷inã / (savimar÷aü parikramya) hanta bhoþ ÷akuntalàü pati-kulaü visçjya labdham idànãü svàsthyam / kutaþ /

*     artho hi kanyà parakãya eva tàm adya saüpreùya parigrahãtuþ /
*     jàto mamà7yaü vi÷adaþ prakàmaü pratyarpita-nyàsa ivà7ntar-àtmà  // KSak_4.22 //

KSak_4.22:>1%     (iti niùkràntàþ sarve)

iti caturtho 'ïkaþ / p.158


**************************************************************************



pa¤camo 'ïkaþ /

KSak_5.1:<1%     (tataþ pravi÷aty àsanasho ràjà vidåùaka÷ ca)

KSak_5.1:<2%     vidu -- (karõaü dattvà) bho vayasya saügãta-÷àlà1ntare 'vadhànaü dehi /
KSak_5.1:<3%     kala-vi÷uddhàyà gãteþ svara-saüyogaþ ÷råyate / jàne tatra-bhavatã haüsa-padikà varõa-paricayaü karotã7ti /

_________________________

KSak_5.1:<1%     ràjà -- tåùõãü bhava / yàvad àkarõayàmi / (àkà÷e gãyate)

*     abhinava-madhu-lolupas tvaü tathà paricumbya cåta-ma¤jarãm /
*     kamala-vasati-màtra-nirvçto madhu-kara vismçto 'sy enàü katham  // KSak_5.1 //

KSak_5.1:>2%     ràjà -- aho ràga-parivàhiõã gãtiþ /

KSak_5.1:>3%     vidu -- kiü tàvad gãtyà avagato 'kùarà1rthaþ /

KSak_5.1:>4%     rà -- (smitaü kçtvà) sakçt-kçta-praõayo 'yaü janaþ / tad asyà devãü vasumatãm antareõa mahad upàlambhanaü gato 'smi / sakhe màdhavya mad-vacanàd ucyatàü haüsa-padikà / nipuõam upàlabdhàþ sma iti /

KSak_5.1:>5%     vidu -- yad bhavàn àj¤àpayati / (utthàya+bho vayasya gçhãtasya tayà parakãyair hastaiþ ÷ikhaõóake tàóyamànasyà7psarasà vãta-ràgasye7va nà7stã7dànãü me mokùaþ /
KSak_5.1:>6%     rà - gaccha / nàgarika-vçttyà saüj¤àpayai7nàm /

KSak_5.1:>7%     vidu -- kà gatiþ / (iti niùkràntàþ)

_________________________

KSak_5.2:<1%     rà -- (àtma-gatam) kiü nu khalu gãtam evaü vidhà1rtham àkarõye7ùña-jana-virahàd çte 'pi balavad-utkaõñhito 'smi / athavà /

*     ramyàõi vãkùya madhuràü÷ ca ni÷amya ÷abdàn paryutsuko bhavati yat sukhito 'pi jantuþ /
*     tac cetasà smarati nånam abodha-pårvaü bhàva-sthiràõi jananà1ntara-sauhçdàni  // KSak_5.2 //

KSak_5.2:>1%     (iti paryàkulas tiùñhati)p.160

KSak_5.2:>2%     (tataþ pravi÷ati ka¤cukã)

_________________________

KSak_5.3:<1%     ka¤cukã -- aho nu khalv ãdç÷ãm avasthàü pratipanno 'smi /

*     àcàra ity avahitena mayà gçhãtà
*     yà vetra-yaùñir avarodha-gçheùu ràj¤aþ /
*     kàle gate bahu-tithe mama sai9va jàtà
*     prasthàna-viklava-gater avalambanà1rthà  // KSak_5.3 //

KSak_5.3:>3%     bho kàmaü dharma-kàryam anatipàtyaü devasya / tathà9pã7dànãm eva dharmà3sanàd utthitàya punar uparodha-kàri kaõva-÷iùyà3gamanam asmai no7tsahe nivedayitum / athavà9vi÷ramo 'yaü loka-tantrà1dhikàraþ / kutaþ /
_________________________

*     bhànuþ sakçd yukta-turaïga eva ràtriü divaü gandha-vahaþ prayàti /
*     ÷eùaþ sadà evà8hita-bhåmi-bhàraþ ùaùñhà1ü÷a-vçtter api dharma eùaþ  // KSak_5.4 //

KSak_5.4:>1%     yàvan niyogam anutiùñhàmi / (parikramyà7valokya ca) eùa devaþ --

_________________________

*     prajàþ prajàþ svà iva tantrayitvà
*     niùevate ÷rànta-manà viviktam /
*     yåthàni saücàrya ravi-prataptaþ
*     ÷ãtaü divà sthànam iva dvipe1ndraþ  // KSak_5.5 //

KSak_5.5:>2%     (upagamya) jayatu jayatu devaþ / ete khalu hima-girer upatyakà1raõya-vàsinaþ kà÷yapa-saüde÷am àdàya sastrãkàs tapasvinaþ saüpràptàþ / ÷rutvà devaþ pramàõam /p.162

KSak_5.5:>3%     rà -- (sàdaram) kiü kà÷yapa-saüde÷a-hàriõaþ /

KSak_5.5:>4%     ka¤cukã -- atha kim /

KSak_5.5:>5%     rà -- tena hi mad-vacanàd vij¤àpyatàm upàdhyàha soma-ràtaþ / amån à÷rama-vàsinaþ ÷rautena vidhinà satkçtya svayam eva prave÷ayitum arhasã7ti / aham apy atra tapasvi-dar÷ano1cite prade÷e sthitaþ pratipàlayàmi /

KSak_5.5:>6%     ka¤cukã -- yad àj¤àpayati devaþ (iti niùkràntaþ)

KSak_5.5:>7%     rà -- (utthàya) vetravati agni-÷araõa-màrgam àde÷aya /

KSak_5.5:>8%     pratihàrã -- ita ito devaþ /

_________________________

KSak_5.6:<1%     rà -- (parikràmati / adhikàra-khedaü niråpya) sarvaþ pràrthitam artham adhigamya sukhã saüpadyate jantuþ / ràj¤àü tu carità1rthatà duþkho1ttarai9va /

*     autsukya-màtram avasàyayati pratiùñhà
*     kli÷nàti labdha-paripàlana-vçttir eva /
*     nà7ti÷ramà1panayanàya yathà ÷ramàya
*     ràjyaü sva-hasta-dhçta-daõóam ivà8tapatram  // KSak_5.6 // (nepathye)

_________________________

KSak_5.7:<1%     vaitàlikau -- vijayatàü devaþ /

*     prathamaþ -- sva-sukha-nirabhilàùaþ khidyase loka-hetoþ
*     pratidinam athavà te vçttir evaü vidhai9va /
*     anubhavati hi mårdhnà padapa tãvram uùõam
*     ÷amayati paritàpaü chàyayà saü÷ritànàm  // KSak_5.7 //

_________________________

KSak_5.8:<1%     dvitãyaþ -- 

*     niyamayasi vimàrga-prasthitàn àtta-daõóaþ
*     pra÷amayasi vivàdaü kalpase rakùaõàya /
*     atanuùu vibhaveùu j¤àtayaþ santu nàma
*     tvayi tu parisamàptaü bandhu-kçtya prajànàm  // KSak_5.8 //p.166

KSak_5.8:>1%     ràjà -- ete klànta-manasaþ punar navã-kçtàþ smaþ / (iti parikràmati)

KSak_5.8:>2%     pratihàrã -- eùa abhinava-saümàrjana-sa÷rãkaþ saünihita-homa-dhenur agni-÷araõà1lindaþ / àrohatu devaþ /

_________________________

KSak_5.9:<1%     rà -- (àruhya parijanà1üsà1valambã tiùñhati) vetravati kim uddi÷ya bhagavatà kà÷yapena mat-sakà÷am çùayaþ preùitàþ syuþ /

*     kiü tàvad vratinàm upoóha-tapasàü vighnais tapo dåùitam
*     dharmà1raõya-careùu kenacid uta pràõiùv asac-ceùñitam /
*     àhosvit prasavo mamà7pacaritair viùñambhito vãrudhàm
*     ity àråóha-bahu-pratarkam aparicchedà3kulaü me manaþ  // KSak_5.9 //

KSak_5.9:>3%     pratihàrã -- sucarita-nandina çùayo devaü sabhàjayitum àgatà iti tarkayàmi /
KSak_5.9:>4%     (tataþ pravi÷anti gautamã sahitàþ ÷akuntalàü puras-kçtya munayaþ / pura÷ cai7ùàü ka¤cukã purohita÷ ca)

KSak_5.9:>5%     ka¤cukã -- ita ito bhavantaþ /

_________________________

KSak_5.10:<1%     ÷àrïgarava -- ÷àradvata /p.168

*     mahà-bhàgaþ kàmaü nara-patir abhinna-sthitir asau
*     na ka÷cid varõànàm apatham apakçùño 'pi bhajate /
*     tathà9pã7daü ÷a÷vat-paricita-viviktena manasà /
*     janà3kãrõaü manye huta-vaha-parãtaü gçham iva  // KSak_5.10 //

_________________________

KSak_5.11:<1%     ÷àradvata -- sthàne bhavàn pura-prave÷àd itthaü bhåtaþ saüvçttaþ / aham api

*     abhyaktam api snàtaþ ÷ucir a÷ucim iva prabuddha iva suptam /
*     baddham iva svaira-gatir janam iha sukha-saïginam avaimi  // KSak_5.11 //

KSak_5.11:>1%     ÷aku -- (nimittaü såcayitvà) aho kiü me vàme1taran nayanaü visphurati /

KSak_5.11:>2%     gautamã -- jàte pratihatam amaïgalam /sukhàni te bhartç-kula-devatà vitarantu (iti parikràmati)

KSak_5.11:>3%     purohita -- (ràjànaü nirdi÷ya+bho bhos tapasvinaþ asàv atra-bhavàn varõà3÷ramàõàü rakùità pràg eva muktà3sano vaþ pratipàlayati / pa÷yata enam /

_________________________

KSak_5.12:<1%     ÷àrïgarava -- bho mahà-bràhmaõa kàmam etad abhinandanãyaü tathà9pi vayam atra madhyasthàþ / kutaþ (p.170)

*     bhavanti naüràs taravaþ phalà3gamair navà1mbubhir dåra-vilambino ghanàþ /
*     anuddhatàþ sat-puruùàþ samçddhibhiþ svabhàva evai7ùa paro1pakàriõàm  // KSak_5.12 //

KSak_5.12:>1%     pratãhàrã -- deva prasanna-mukha-varõà dç÷yante / jànàmi vi÷rabdha-kàryà çùayaþ /

_________________________

KSak_5.13:<1%     ràjà -- (÷akuntalàü dçùñvà) athà7tra bhavatã --

*     kà svid avaguõñhanavatã nà7tiparisphuña-÷arãra-làvaõyà /
*     madhye tapodhanànàü kisalayam iva pàõóu-patràõàm  // KSak_5.13 //

KSak_5.13:>2%     pratãhàrã -- deva kutåhala-garbhaþ prahito na me tarkaþ prasarati / nanu dar÷anãyà punar asyà àkçtir lakùyate /

KSak_5.13:>3%     ràjà -- bhavatu / anirvarõanãyaü para-kalatram /

KSak_5.13:>4%     ÷aku -- (hastam urasi kçtvà / àtma-gatam) hçdaya kim evaü vepase / àrya-putrasya bhàvam avadhàrya dhãraü tàvad bhava /p.172

KSak_5.13:>5%     purohita -- (puro gatvà) ete vidhivad arcitàs tapasvinaþ / ka÷cid eùàm upàdhyàya-saüde÷aþ / taü devaþ ÷rotum arhati /
KSak_5.13:>6%     ràjà - avahito 'smi /

KSak_5.13:>7%     çùayaþ -- (hastàn udyamya) vijayasva ràjan /

KSak_5.13:>8%     rà -- sarvàn abhivàdaye /

KSak_5.13:>9%     çùayaþ -- iùñena yujyasva /

KSak_5.13:>10%     rà -- api nirvighna-tapaso munayaþ /

_________________________

KSak_5.14:<1%     çùayaþ -- 

*     kuto dharma-kriyà-vighnaþ satàü rakùitari tvayi /
*     tamas tapati dharmà1ü÷au katham àvir bhaviùyati  // KSak_5.14 //

KSak_5.14:>1%     rà -- arthavàn khalu me ràja-÷abdaþ / atha bhagavàül lokà1nugrahàya ku÷alã kà÷yapaþ /

KSak_5.14:>2%     ÷àrïgaravaþ -- svàdhãna-ku÷alàþ siddhimantaþ / sa bhavantam anàmaya-pra÷na-pårvakam idam àha /

KSak_5.14:>3%     rà -- kim àj¤àpayati bhagavàn /

_________________________

KSak_5.15:<1%     ÷à -- yan mithaþ-samayàd imàü madãyàü duhitaraü bhavàn upàyaüsta tan mayà prãtimatà yuvayor anuj¤àtam / kutaþ

*     tvam arhatàü pràgrasaraþ smçto 'si naþ
*     ÷akuntalà mårtimatã ca satkriyà /
*     samànayaüs tulya-guõaü vadhå-varam
*     cirasya vàcyaü na gataþ prajà-patiþ  // KSak_5.15 //

KSak_5.15:>4%     tad idànãm àpanna-sattve9yaü pratigçhyatàü sahadharma-caraõàye7ti /

_________________________

KSak_5.16:<1%     gautamã -- àrya kim api vaktu-kàmà9smi / na me vacanà1vasaro 'sti / katham iti /p.174

*     nà7pekùito guru-jano 'nayà tvayà pçùño na bandhu-janaþ /
*     ekai1kasminn eva carite bhaõàmi kim ekai1kam  // KSak_5.16 //

KSak_5.16:>1%     ÷aku -- (àtma-gatam) kiü nu khalv àrya-putro bhaõati /

KSak_5.16:>2%     rà -- kim idam upanyastam /

KSak_5.16:>3%     ÷aku -- (àtma-gatam) pàvakaþ khalu vacano1panyàsaþ /

_________________________

KSak_5.17:<1%     ÷à -- katham idaü nàma / bhavanta eva sutaràü loka-vçttà1nta-niùõàtàþ /

*     satãm api j¤àti-kulai1ka-saü÷rayàm
*     jano 'nyathà bhartçmatãü vi÷aïkate /
*     ataþ samãpe pariõetur iùyate /
*     priyà9priyà và pramadà sva-bandhubhiþ  // KSak_5.17 //

KSak_5.17:>4%     rà -- kim atra-bhavatã mayà pariõãta-pårvà /

KSak_5.17:>5%     ÷aku -- (saviùàdam) hçdaya sàüprataü te à÷aïkà /

_________________________

KSak_5.18:<1%     ÷à -- kiü kçta-kàrya-dveùo dharmaü prati vimukhatà kçtà1vaj¤à /

KSak_5.18:<2%     rà -- kuto 'yam asat-kalpanà-pra÷naþ /

_________________________

KSak_5.18:<1%     ֈ -- 

*     mårchanty amã vikàràþ pràyeõai8÷varya-matteùu  // KSak_5.18 //

KSak_5.18:>1%     rà -- vi÷eùeõà7dhikùipto 'smi /p.176

KSak_5.18:>2%     gautamã -- jàte muhhårtaü mà lajjasva / apaneùyàmi tàvat te 'vaguõñhanam / tatas tvàü bhartà9bhij¤àsyati /

_________________________

KSak_5.19:<1%     rà -- (÷akuntalàü nirvarõya / àtma-gatam)

*     idam upanatam evaü råpam akliùña-kànti
*     prathama-parigçhãtaü syàn na ve9ty avyavasyan /
*     bhramara iva vibhàte kundam antas-tuùàram
*     na ca khalu parobhoktuü nà7pi ÷aknomi hàtum  // KSak_5.19 //

KSak_5.19:>3%     (iti vicàrayan sthitaþ)

KSak_5.19:>4%     pratãhàrã -- (svagatam) aho dharmà1pekùità bhartuþ / ãdç÷aü nàma sukho1panataü råpaü dçùñà ko 'nyo vicàrayati /

KSak_5.19:>5%     ÷à -- bho ràjan kim iti joùam àsyate /

KSak_5.19:>6%     rà -- bhos tapo-dhanàþ cintayann api na khalu svãkaraõam atra-bhavatyàþ smaràmi / tat katham imàm abhivyakta-sattva-lakùaõàü pratyàtmànaü kùetriõam a÷aïkamànaþ pratipatsye /

KSak_5.19:>7%     ÷akuntalà -- (apavàrya) àryasya pariõaya eva saüdehaþ / kuta idànãü me dårà1dhirohiõy à÷à /p.178

_________________________

KSak_5./20:<1%     ÷àr -- mà tàvat /

*     kçtà1bhimar÷àm anumanyamànaþ sutàü tvayà nàma munir vimànyaþ /
*     muùñaü pratigràhayatà svam arthaü pàtrã-kçto dasyur ivà7si yena  // KSak_5./20 //

KSak_5.20:>1%     ÷àradvata -- ÷àrïgarava vimara tvam idànãm / ÷akuntale vaktavyam uktam asmàbhiþ / so 'yam atra-bhavàn evam àha / dãyatàm asmai pratyaya-prativacanam /

KSak_5.20:>2%     ÷aku -- (apavàrya) idam avasthhà2ntaraü gate tàdç÷e 'nuràge kiü và smàritena / àtme9dànãü me ÷ocanãya iti vyavasitam etat / (prakà÷am)
KSak_5.20:>3%     paurava yuktaü nàma te tathà purà0÷rama-pade svabhàvo1ttàna-hçdayam imaü janaü samaya-pårvaü pratàrya sàüpratam ãdç÷air akùaraiþ pratyàkhyàtum /p.180

_________________________

KSak_5.21:<1%     ràjà -- (karõau vidhàya) ÷àntaü pàpam /

*     vyapade÷am àvilayituü kim ãhase janam imam a pàtayitum /
*     kålaü kaùà iva sindhuþ prasannam ambhas taña-taruü ca  // KSak_5.21 //

KSak_5.21:>4%     ÷aku -- bhavatu / yadi paramà1rthataþ para-parigraha-÷aïkinà tvayai9vaü pravçttaü tad+abhij¤ànenà7nena tavà8÷aïkàm apaneùyàmi /

KSak_5.21:>5%     ràjà -- udàraþ kalpaþ /

KSak_5.21:>6%     ÷aku -- (mudrà-sthànaü paràmç÷ya) hà dhig ghà dhik / aïgulãyaka-÷ånyà me 'ïguliþ / (iti saviùàdaü gautamãm avekùate)
KSak_5.21:>7%     gautamã - nånaü te ÷akrà1vatàrà1bhyantare ÷acã-tãrtha-salilaü vandamànàyàþ prabhraùñam aïgulãyakam /p.182

KSak_5.21:>8%     ràjà -- (sasmitam) idaü tat pratyutpanna-mati straiõam iti yad ucyate /

KSak_5.21:>9%     ÷aku -- atra tàvad vidhinà dar÷itaü prabhutvam /

KSak_5.21:>10%     ràjà -- ÷rotavyam idànãü saüvçttam /

KSak_5.21:>11%     ÷aku -- nanv ekasmin divase navamàlikà-maõóape nalinã-patra-bhàjana-gatam udakaü tava haste saünihitam àsãt /

KSak_5.21:>12%     ràjà -- ÷çõumas tàvat /

KSak_5.21:>13%     ÷aku -- tat-kùaõe sa me putra-kçtako dãrghà1pàïgo nàma mçga-potaka upasthitaþ /
KSak_5.21:>14%     tvayà9yaü tàvat prathamaü pibatv ity anukampino9pacchandita udakena / na punas te 'paricayàd hastà1bhyàsam upagataþ / pa÷càt tasminn eva mayà gçhãte salile 'nena kçtaþ praõayaþ / tadà tvam itthaü prahasito 'si / sarvaþ sagandheùu vi÷vasiti / dvàv apy atrà7raõyakàv iti /p.184

KSak_5.21:>15%     ràjà -- evam àdibhir àtma-kàrya-nirvartinãnàm ançtamaya-vàn madhubhir àkçùyate viùayiõaþ /

KSak_5.21:>16%     gautamã -- mahà-bhàga nà7rhasy evaü mantrayitum / tapovana-saüvardhito 'nabhij¤o 'yaü janaþ kaitavasya /

_________________________

KSak_5.22:<1%     ràjà -- tàpasa-vçddhe /

*     strãõàm a÷ikùita-pañutvam amànuùãùu
*     saüdç÷yate kim uta yàþ pratibodhavatyaþ /
*     pràg-antarikùa-gamanàs tvam apatya-jàtam
*     anyair dvijaiþ para-bhçtàþ khalu poùayanti  // KSak_5.22 //

KSak_5.22:>1%     ÷aku -- (saroùam+anàrya àtmano hçdayà1numànena prekùase / ka idànãm anyo dharma-ka¤cuka-prave÷inas tçõa-channa-kåpo1pamasya tavà7nukçtiü pratipatsyate /

_________________________

KSak_5.23:<1%     ràjà -- (àtma-gatam) saüdigdha-buddhim àü kurvann akaitava ivà7syàþ kopo lakùyate / tathà hy anayà --

*     mayy eva vismaraõa-dàruõa-citta-vçttau
*     vçttaü rahaþ praõayam apratipadyamàne /
*     bhedàd bhruvoþ kuñilayor atilohità1kùyà
*     bhagnaü ÷arà3sanam ivà7tiruùà smarasya  // KSak_5.23 //

KSak_5.23:>2%     (prakà÷am) bhadre prathitaü duùyantasya caritam / tathà9pã7daü na dç÷yate /p.186

KSak_5.23:>3%     ÷aku -- suùñhu tàvad atra svacchanda-càriõã kçtà9smi yà9ham asya puru-vaü÷a-pratyayena mukha-madhor hçdaya-viùasya hastà1bhyàsam upagatà /

_________________________

KSak_5.24:<1%     ÷àrïgarava -- ittham àtma-kçtaü càpalaü dahati /

*     ataþ parãkùya kartavyaü vi÷eùàt saügataü rahaþ /
*     aj¤àta-hçdayeùv evaü vairã-bhavati sauhçdam  // KSak_5.24 //

KSak_5.24:>1%     ràjà -- ayi bhoþ kim atra-bhavatã-pratyayàd evà7smàn saüyuta-doùà1kùaraiþ kùiõutha /
_________________________

KSak_5.25:<1%     ÷àrïg --(sàsåyam) ÷rutaü bhavadbhir adharo1ttaram /

*     à janmanaþ ÷àñhyam a÷ikùito yas tasyà7pramàõaü vacanaü janasya /
*     parà1tisaüdhànam adhãyate yair vidye9ti te santu kilà8pta-vàcaþ  // KSak_5.25 //p.188

KSak_5.25:>2%     ràjà -- bhoþ satya-vàdinn abhyupagataü tàvad asmàbhir evam / kiü punar imàm atisaüdhàya labhyate /

KSak_5.25:>3%     ÷àrïg -- vinipàtaþ /

KSak_5.25:>4%     ràjà -- vinipàtaþ pauravaiþ pràrthyata iti na ÷raddheyam etat /

_________________________

KSak_5.26:<1%     ÷àrad -- ÷àrïgarava kim uttareõa / anuùñhito guroþ saüde÷aþ / pratinivartàmahe vayam / (ràjànaü prati)

*     tad eùà bhavataþ kàntà tyaja vai9nàü gçhàõa và /
*     upapannà hi dàreùu prabhutà sarvato-mukhã  // KSak_5.26 //

KSak_5.26:>1%     gautami gacchà7grataþ / (iti prasthitàþ)

KSak_5.26:>2%     ÷aku -- katham anena kitavena vipralabdhà9smi / yåyam api màü parityajatha / (ity anupratiùñhate)

KSak_5.26:>3%     gautamã -- (sthitvà) vatsa ÷àrïgarava anugacchatã7yaü khalu naþ karuõa-paridevinã ÷akuntalà / pratyàde÷a-paruùe bhartari kiü và me putrikà karotu /p.190

KSak_5.26:>4%     ÷àrïg -- (saroùaü nivçtya) kiü puro-bhàge svàtantryam avalambase / (÷akuntalà bhãtà vepate)

_________________________

KSak_5.27:<1%     ÷àrïg -- ÷akutale / 

*     yadi yathà vadati kùitipas tathà
*     tvam asi kiü pitur utkulayà tvayà /
*     atha tu vetsi ÷uci vratam àtmanaþ
*     pati-kule tava dàsyam api kùamam  // KSak_5.27 //

KSak_5.27:>5%     tiùñha / sàdhayàmo vayam /

_________________________

KSak_5.28:<1%     ràjà -- bhos tapasvin kim atra-bhavatãü vipralabhase /

*     kumudàny eva ÷a÷à1ïkaþ savità bodhayati païkajàny eva /
*     va÷inàü hi para-parigraha-saü÷leùa-paràïmukhã vçttiþ  // KSak_5.28 //

KSak_5.28:>1%     ÷àrïg -- yadà tu pårva-vçttam anya-saïgàd vismçto bhavàüs tadà katham adharma-bhãruþ /

_________________________

KSak_5.29:<1%     ràjà -- bhavantam evà7tra guru-làghavaü pçcchàmi /

*     måóhaþ syàm aham eùà và vaden mithye9ti saü÷aye /
*     dàra-tyàgã bhavàmy àho para-strã-spar÷a-pàüsulaþ  // KSak_5.29 //

KSak_5.29:>2%     purohita -- (vicàrya) yadi tàvad evaü kriyatàm /

KSak_5.29:>3%     ràjà -- anu÷àstu màü bhavàn /

KSak_5.29:>4%     purohita -- atra-bhavatã tavad à-prasavàd asmad-gçhe tiùñhatu / kuta idam ucyata iti cet / tvaü sàdhubhir àdiùña-pårvaþ prathamam eva cakra-vartinaü putraü janayiùyasã7ti / sa cen muni-dauhitras tal-lakùaõo1papanno bhaviùyati abhinandya ÷uddhà1ntam enàü prave÷ayiùyati / viparyaye tu pitur asyàþ samãpa-nayanam avasthitam eva /

KSak_5.29:>5%     ràjà -- yathà gurubhyo rocate /

KSak_5.29:>6%     purohita -- vatse anugaccha màm /

KSak_5.29:>7%     ÷aku -- bhagàti vasudhe dehi me vivaram / (iti rudatã prasthità / niùkràntà saha purodhasà tapasvibhi÷ ca)
KSak_5.29:>8%     (ràjà ÷àpa-vyavahita-smçtiþ ÷akuntalà-gatam eva cintayati)
KSak_5.29:>9%     (nepathye) à÷caryam à÷caryam /

KSak_5.29:>10%     ràjà -- (àkarõya) kiü nu khalu syàt /

KSak_5.29:>11%     (pravi÷ya) purohita -- (savismayam) deva adbhutaü khalu saüvçttam /

KSak_5.29:>12%     ràjà -- kim iva /

KSak_5.29:>13%     purohita -- deva paràvçtteùu kaõva-÷iùyeùu --
KSak_5.29:>14%     sà nindanã svàni bhàgyàni bàlà bàhå1tkùepaü krandituü ca pravçttà /

KSak_5.29:>15%     ràjà -- kiü ca /

_________________________

KSak_5.30:<1%     purohita -- 

*     strã-saüsthànaü cà7psaras tãrtham àràd utkùipyai7nàü jyotir ekaü jagàma  // KSak_5.30 //

KSak_5.30:>1%     (sarve vismayaü råpayanti)

KSak_5.30:>2%     ràjà -- bhagavan pràg api so 'smàbhir arthaþ pratyàdiùña eva / kiü vçthà tarkeõà7nviùyate / vi÷ràmyatu bhavàn /

KSak_5.30:>3%     purohita -- (vilokya) vijayasva (iti niùkràntaþ)p.194

KSak_5.30:>4%     ràjà -- vetravati paryàkulo 'smi / ÷ayana-bhåmi-màrgam àde÷aya /

KSak_5.30:>5%     pratãhàrã -- ita ito devaþ (iti prasthitaþ)

_________________________

KSak_5.31:<1%     ràjà -- 

*     kàmaü pratyàdiùñàü smaràmi na parigrahaü munes tanayàm /
*     balavat tu dåyamànaü pratyàyayatã7va màü hçdayam  // KSak_5.31 //

KSak_5.31:>6%     (iti niùkràntàþ sarve)

pa¤camo 'ïkaþ /


**************************************************************************


ùaùñho 'ïkaþ /

KSak_6.1:<1%     (tataþ pravi÷ati nàgarikaþ ÷yàlaþ pa÷càd baddhaü puruùam àdàya rakùiõau ca)

KSak_6.1:<2%     rakùiõau -- (puruùaü tàóaitvà) are kumbhãraka kathaya kutra tvayai9tan maõi-bandhano1tkãrõa-nàmadheyaü ràjakãyam aïgulãyakaü samàsàditam /

KSak_6.1:<3%     puruùaþ -- (bhãti-nàñitakena) prasãdantu bhàva-mi÷ràþ / nà7ham ãdç÷a-karma-kàrã /

KSak_6.1:<4%     prathamaþ -- kiü ÷obhano bràhmaõa iti kçtvà (kalayitvà) ràj¤à pratigraho dattaþ /

KSak_6.1:<5%     puruùaþ -- ÷çõute7dànãm / ahaü ÷akrà1vatàrà1bhyantara-vàsã dhãvaraþ /
KSak_6.1:<6%     pàñaccara kim asmàbhir jàtiþ pçùñà /p.269

KSak_6.1:<7%     ÷yàlaþ -- såcaka kathayatu sarvam anukrameõa / mai9nam antarà pratibadhnãtam /

KSak_6.1:<8%     ubhau -- yad àvutta àj¤àpayati / kathaya /

KSak_6.1:<9%     puruùaþ -- ahaü jàlo1dgàlà3dibhir matsya-bandhano1pàyaiþ kuñumba-bharaõaü karomi /

KSak_6.1:<10%     ÷yàlaþ -- (virahasya) vi÷uddha idànãm àjãvaþ /

_________________________

KSak_6.1:<1%     puruùaþ -- bhartaþ mai9vaü bhaõa /

*     sahajaü kila yad vininditaü na khalu tat karma vivarjanãyam /
*     pa÷u-màraõa-karma-dàruõo 'nukampà-mçdur eva ÷rotriyaþ  // KSak_6.1 //

KSak_6.1:>1%     ÷yàlaþ -- tatas tataþ /

KSak_6.1:>2%     puruùaþ -- ekasmin divase khaõóa÷o rohita-matsyo mayà kalpitaþ /
KSak_6.1:>3%     yàvat tasyo7darà1bhyantare prekùe tàvad idaü ratna-bhàsuram aïgulãyakaü dçùñam /
KSak_6.1:>4%     pa÷càd aham asya vikrayàya dar÷ayan gçhãto bhàva-mi÷raiþ /
KSak_6.1:>5%     màrayata và mu¤cata và / ayam asyà8gama-vçttà1ntaþ /

KSak_6.1:>6%     ÷yàlaþ -- jànuka visra-gandhã godhàdã matsya-bandha eva niþsaü÷ayam /
KSak_6.1:>7%     aïgulãyaka-dar÷anam asya vimar÷ayitavyam / ràja-kulam eva gacchàmaþ /p.198

KSak_6.1:>8%     rakùiõau -- tathà / gaccha are granthi-bhedaka / (sarve parikràmanti)

KSak_6.1:>9%     ÷yàlaþ -- såcaka imaü gopura-dvàre 'pramattau pratipàlayataü yàvad idam aïgulãyakaü yathà0gamanaü bhartre nivedya tataþ ÷àsanaü pratãùya niùkràmàmi /

KSak_6.1:>10%     ubhau -- pravi÷atv àvuttaþ svàmi-prasàdàya / (iti niùkràntaþ ÷yàlaþ)

KSak_6.1:>11%     prathamaþ -- jànuka ciràyate khalv àvuttaþ /

KSak_6.1:>12%     dvitãyaþ -- nanv avasaro1pasarpaõãyà ràjànaþ /

KSak_6.1:>13%     prathamaþ -- jànuka sphurato mama hastàv asya vadhasya sumanasaþ pinaddhum / (iti puruùaü nirdi÷ati)

KSak_6.1:>14%     puruùaþ -- nà7rhati bhàvo 'kàraõa-màraõo bhavitum /

KSak_6.1:>15%     dvitãyaþ -- (vilokya) eùa nau svàmã patra-hasto ràja-÷àsanaü pratãùye7to+mukho dç÷yate / gçdhra-balir bhaviùyasi ÷uno mukhaü và drakùyasi / (pravi÷ya)

KSak_6.1:>16%     ÷yàlaþ -- såcaka mucyatàm eùa jàlo1pajãvã / upapanna khalv asyà7ïgulãyakasyà8gamaþ /p.200

KSak_6.1:>17%     såcakaþ -- yathà4vutto bhaõati / eùa yama-sadanaü pravi÷ya pratinivçttaþ / (iti puruùaü parimukta-bandhanaü karoti)

KSak_6.1:>18%     puruùaþ -- (÷yàlaü praõamya) bhartaþ atha kãdç÷o ma àjãvaþ /
KSak_6.1:>19%     eùa bhartrà9ïgulãyaka-målya-saümitaþ prasàdo 'pi dàpitaþ / (iti puruùàya svaü prayacchati)

KSak_6.1:>20%     puruùaþ -- (sapraõàmaü pratigçhya) bhartaþ anugçhãto 'smi /

KSak_6.1:>21%     såcakaþ -- eùa nàmà1nugraho yac chålàd avatàrya hasti-skandhe pratiùñhàpitaþ /

KSak_6.1:>22%     jànuka -- àvutt pàritoùikaü kathayati tenà7ïgulãyakena bhartuþ saümatena bhavitavyam iti /

KSak_6.1:>23%     ÷yàlaþ -- na tasmin mahà-arhaü ratnaü bhartur bahu-matam iti tarkayàmi /
KSak_6.1:>24%     tasya dar÷anena bhartrà9bhimato janaþ smçtaþ / muhårtaü prakçti-gambhãro 'pi parya÷ru-nayana àsãt /

KSak_6.1:>25%     såcakaþ -- sevitaü nàmà3vuttena /

KSak_6.1:>26%     jànuka -- nanu bhaõa / asya kçte màtsyika-bhartur iti / (iti puruùam asåyayà pa÷yati)

KSak_6.1:>27%     puruùaþ -- bhaññàraka ito 'rdhaü yuùmàkaü sumano-målyaü bhavatu /

KSak_6.1:>28%     jànuka -- etàvad yujyate /p.202

KSak_6.1:>29%     ÷yàlaþ -- dhãvara mahattaras tvaü priya-vayasyaka idànãü me saüvçttaþ / kàdambarã-sàkùikam asmàkaü prathama-sauhçdam iùyate / tat-÷auõóikà3paõam eva gacchàmaþ /
KSak_6.1:>30%     prave÷akaþ / (tataþ pravi÷aty àkà÷a-yànena sànumatã nàmà7psaràþ)

KSak_6.1:>31%     sànumatã -- nirvartitaü mayà paryàya-nirvartanãyam apsaras-tãrtha-sàünidhyaü yàvat sàhu-janasyà7bhiùeka-kàla iti sàüpratam asya ràjarùer udantaü pratyakùã-kariùyàmi /
KSak_6.1:>32%     menakà-saübandhena ÷arãra-bhåtà me ÷akuntalà / tayà ca duhitç-nimittam àdiùña-pårvà9smi /
KSak_6.1:>33%     (samantàd avalokya) kiü nu khalu çtå1tsave 'pi nirutsavà3rambham iva ràja-kulaü dç÷yate /
KSak_6.1:>34%     asti me vibhavaþ praõidhànena sarvaü parij¤àtum /
KSak_6.1:>35%     kiü tu sakhyà àdaro mayà mànaiyitavyaþ /
KSak_6.1:>36%     bhavatu / anayor evo7dyàna-pàlikayos tiraskariõã-praticchannà pàr÷va-vartinã bhåtvo9palapsye / (iti nàñyenà7vatãrya sthità) (tataþ pravi÷ati cåtà1ïkuram avalokayantã ceñã / aparàca pçùñhatas tasyàþ)

_________________________

KSak_6.2:<1%     prathamà -- 

*     àtàüra-harita-pàõóura jãvita-sarvaü vasanta-màsasya (yoþ) /
*     dçùño 'si cåta-koraka çtu-maïgala tvàü prasàdayàmi  // KSak_6.2 //p.206

KSak_6.2:>37%     dvitãyà -- parabhçtike kim ekàkinã mantrayase /

KSak_6.2:>38%     prathamà -- madhukarike cåta-kalikàü dçùñvo9nmattà parabhçtikà bhavati /

KSak_6.2:>39%     dvitãyà -- (saharùaü tvarayo9pagamya) katham upasthito madhu-màsaþ /

KSak_6.2:>40%     prathamà -- madhukarike tave7dànãü kàla eùa mada-vibhrama-gãtànàm /

KSak_6.2:>41%     dvitãyà -- sakhi avalambasva màü yàvad agra-pàda-sthità bhåtvà cåta-kalikàü gçhãtvà kàma-devà1rcanaü karomi /

KSak_6.2:>42%     prathamà -- yadi mama api khalv ardham arcana-phalasya /

_________________________

KSak_6.3:<1%     dvitãyà -- akathite 'py etat saüpadyate yata ekam eva nau jãvãtaü dvidhà-sthitaü ÷arãram / (sakhãm avalambya sthità cåtà1ïkuraü gçhõàti)
KSak_6.3:<2%     aye apratibuddho 'pi cåta-prasavo 'tra bandhana-bhaïga-surabhir bhavati (iti kapota-hastakaü kçtvà)

*     tvam asi mayà cåtà1ïkura dattaþ kàmàya gçhãta-dhanuùe /
*     pathika-jana-yuvati-lakùyaþ pa¤cà1bhyadhikaþ ÷aro bhava  // KSak_6.3 //

KSak_6.3:>1%     (iti cåtà1ïkuraü kùipati) (pravi÷ya pañã-kùepeõa kupitaþ) / p.206

KSak_6.3:>2%     ka¤cukã -- mà tàvad anàtmaj¤e / devena pratiùiddhe vasanto1tsave tvam àüra-kalikà-bhaïgaü kim àrabhase /
KSak_6.3:>3%     ubhe (bhãte) prasãdatv àryaþ / agçhãtà1rthe àvàm /

_________________________

KSak_6.4:<1%     ka¤cukã -- na kila ÷rutaü yuvàbhyàü yad vàsantikais tarubhir api devasya ÷àsanaü pramàõã-kçtaü tad-à÷rayibhiþ patribhi÷ ca / tathà hi --

*     cåtànàü cira-nirgatà api kalikà badhnàti na svaü rajaþ
*     saünaddhaü yad api sthitaü kurabakaü tat korakà1vasthayà /
*     kaõñheùu skhalitaü gate 'pi ÷i÷ire puüs-kokilànàü rutam
*     ÷aïke saüharati smaro 'pi cakitas tåõà1rdha-kçùñaü ÷aram  // KSak_6.4 //

KSak_6.4:>4%     sanumatã -- nà7sti saüdehaþ / mahà-prabhàvo ràjarùiþ /

KSak_6.4:>5%     prathamà -- àrya kati divasàny àvayor mitràvasunà ràùñriyeõa bhaññinã-pàda-målaü preùitayoþ / atra ca nau pramada-vanasya pàlana-karma samarpitam / tad-àgantukatayà9÷ruta-pårva àvàbhyàm eùa vçttà1ntaþ /

KSak_6.4:>6%     ka¤cukã -- bhavatu / na punar evaü pravartitavyam /

KSak_6.4:>7%     ubhe -- àrya kautåhalaü nau / yady anena janena ÷rotavyaü kathayatv àryaþ kiü nimittaü bhartrà vasanto1tsavaþ pratiùiddhaþ / p.208

KSak_6.4:>8%     sànumatã -- utsava-priyàþ khalu manuùyàþ / guruõà kàraõena bhavitavyam /

KSak_6.4:>9%     ka¤cukã -- bahulã-bhåtam etat kiü na kathyate / kim atra-bhavatyo karõa-pathaü nà8yàtaü ÷akuntalà-pratyàde÷a-kaulãnam /

KSak_6.4:>10%     ubhe -- ÷rutaü ràùñriya-mukhàd yàvad aïgulãyaka-dar÷anam /

_________________________

KSak_6.5:<1%     ka¤cukã -- tena hy alpaü kathayitavyam /
KSak_6.5:<2%     yadai9va khalu svà1ïgulãyaka-dar÷anàd anusmçtaü devena satya-måóha-pårvà me tatra-bhavatã rahasi ÷akuntalà mohàt pratyàdiùñe9ti tadà-prabhçty eva pa÷càt tàpam upagato devaþ / tathà hi --

*     ramyaü dveùñi yathà purà prakçtibhir na pratyahaü sevyate
*     ÷ayyà-prànta-vivartanair vigamayaty unnidra eva kùapàþ /
*     dàkùiõyena dadàti vàcam ucitàm antaþ-purebhyo yadà gotreùu
*     skhalitas tadà bhavati ca vrãóà-vilakùa÷ ciram  // KSak_6.5 //

KSak_6.5:>1%     sànumatã -- priyaü me /

KSak_6.5:>2%     ka¤cukã -- asmàt prabhavato vaimanasyàd utsavaþ pratyàkhyàtaþ /

KSak_6.5:>3%     ubhe -- yujyate / (nepathye)
KSak_6.5:>4%     etu etu bhavàn /

KSak_6.5:>5%     ka¤cukã -- (karõaü dattvà) aye / ita evà7bhivartate devaþ / sva-karmà1nuùñhãyatàm /

KSak_6.5:>6%     ubhe -- tathà /p.210
KSak_6.5:>7%     (tataþ pravi÷ati pa÷càt-tàpa-sadç÷a-veùo ràjà vidåùakaþ pratãhàrã ca /

KSak_6.5:>8%     ka¤cukã -- (ràjànam avalokya) aho sarvàsv avasthàsu ramaõãyatvam àkçti-vi÷eùàõàm / evam utsuko 'pi priya-dar÷ane devaþ / tathà hi --

_________________________

*     pratyàdiùña-vi÷eùa-maõóana-vidhir vàma-prakoùñhà1rpitam
*     bibhrat-kà¤canam ekam eva valayaü ÷vàso1paraktà1dharaþ /
*     cintà-jàgaraõa-pratànta-nayanas tejo-guõàd àtmanaþ
*     saüskàro1llikhito mahà-maõir iva kùãõo 'pi nà8lakùyate  // KSak_6.6 //

KSak_6.6:>9%     sànumatã -- (ràjànaü dçùñvà) sthàne khalu pratyàde÷a-vimànità apy asya kçte ÷akuntalà klàmyati /

_________________________

KSak_6.7:<1%     ràjà -- (dhyàna-mandaü parikramya)

*     prathamaü sàraïgà1kùyà priyayà pratibodhyamànam api suptam /
*     anu÷aya-duþkhàya idaü hata-hçdayaü saüprati vibuddham  // KSak_6.7 //

KSak_6.7:>1%     sànumatã -- nanv ãde÷àni tapasvinyà bhàga-dheyàni /

KSak_6.7:>2%     vidåùaka -- (apavàrya) laïghita eùa bhåyo 'pi ÷akuntalà-vyàdhinà / na jàne kathaü cikitsitavyo bhaviùyatã7ti /p.212

KSak_6.7:>3%     ka¤cukã -- (upagamya) jayatu jayatu devaþ / mahà-ràja pratyavekùitàþ pramada-vana-bhåmayaþ yathà-kàmam adhyàstàü vinoda-sthànàni mahà-ràjaþ /

KSak_6.7:>4%     ràjà -- vetravati mad-vacanàd amàtyam àrya-pi÷unaü bråhi / cira-prabodhàn na saübhàvitam asmàbhir adya dharmà3sanam adhyàsitum / yat pratyavekùitaü paura-kàryam àryeõa tat patram àropya dãyatàm iti /

KSak_6.7:>5%     pratãhàrã -- yad deva àj¤àpayati / (iti niùkràntà)

KSak_6.7:>6%     ràjà -- vàtà1yana tvam api svaü niyogam a÷ånyaü kuru /

KSak_6.7:>7%     ka¤cukã -- yad àj¤àpayati devaþ / (iti niùkràntaþ)

KSak_6.7:>8%     vidåùakaþ -- kçtaü bhavatà nirmakùikam / sàüprataü ÷i÷irà3tapa-cheda-ramaõãye 'smin pramada-vano1dde÷a àtmànaü ramayiùyasi /

_________________________

KSak_6.8:<1%     ràjà -- vayasya yad ucyate randhro1panipàtino 'narthà iti tad vyabhicàri vacaþ / kutaþ -- p.214

*     muni-sutà-praõaya-smçti-rodhinà
*     mama ca muktam idaü tamasà manaþ /
*     manasijena sakhe prahariùyatà
*     dhanuùi cåta-÷ara÷ ca nive÷itaþ  // KSak_6.8 //

KSak_6.8:>9%     vidåùaka -- tiùñha tàvat / anena daõóaka-kàùñhena kandarpa-bàõaü nà÷ayiùyàmi / (iti daõóa-kàùñham udyamya cåtà1ïkuraü pàtayitum icchati)

KSak_6.8:>10%     ràjà -- (sasmitam) bhavatu / dçùñaü brahma-varcasam / sakhe kvo7paviùñaþ priyàyàþ kiücid+anukàriõãùu latàsu dçùñiü vilobhayàmi /

KSak_6.8:>11%     viùåùaka -- nanv àsanna-paricàrikà caturikà bhavatà saüdiùñà / màdhavã-maõóapa imàü velàm ativàhayiùye /
KSak_6.8:>12%     tatra me citra-phalaka-gatàü sva-hasta-likhitàü tatra-bhavatyàþ ÷akuntalàyàþ pratikçtim ànaya iti /

KSak_6.8:>13%     ràjà -- ãdç÷aü hçdaya-vinodana-sthànam / tat tam eva màrgam àde÷aya /

KSak_6.8:>14%     vidåùaka -- ita ito bhavàn / (ubhau parikramataþ / sànumaty anugacchati)

KSak_6.8:>15%     vidåùaka -- eùa maõi-÷ilà-paññaka-sanàtho màdhavã-maõóapa upahàra-ramaõãyatayà niþsaü÷ayaü svàgatene7va nau pratãcchati / tat pravi÷ya niùãdatu bhavàn / (ubhau prave÷aü kçtvo2paviùñau)

KSak_6.8:>16%     sànumatã -- latà-saü÷rità drakùyàmi tàvat sakhyàþ pratikçtam / tatas tasyai bhartur bahu-mukham anuràgaü nivedayiùyàmi / (iti tathà kçtvà sthità)p.216

KSak_6.8:>17%     ràjà -- sakhe sarvam idànãü smaràmi ÷akuntalàyàþ prathama-vçttà1ntam / kathitavàn asmi bhavate ca /
KSak_6.8:>18%     sa bhavàn pratyàde÷a-velàyàü mat-samãpa-gato nà8sãt /
KSak_6.8:>19%     pårvam api na tvayà kadàcit saükãrtitaü tatra-bhavatyà nàma / kaccid aham iva vismçtavàn asi tvam /

KSak_6.8:>20%     vidåùaka -- na vismaràmi / kiü tu sarvaü kathayitvà9vasàne punas tvayà parihàsa-vijalpa eùa na bhåtà1rtha ity àkhyàtam /
KSak_6.8:>21%     mayà api mçt-piõóa-buddhinà tathai9va gçhãtam / athavà bhavitavyatà khalu balavatã /

KSak_6.8:>22%     sànumatã -- evaü nv idam /

KSak_6.8:>23%     ràjà -- (dhyàtvà) sakhe tràyasva màm /

KSak_6.8:>24%     vidåùaka -- bhoþ kim etat / anupapannaü khalv ãdç÷aü tvayi / kadà api sat-puruùàþ ÷oka-vàstavyà na bhavanti / nanu pravàte 'pi niùkampà girayaþ /

_________________________

KSak_6.9:<1%     ràjà -- vayasya niràkaraõa-viklavàyàþ priyàyàþ samavasthàm anusmçtya balavad-a÷araõo 'smi / sà hi --

*     itaþ pratyàde÷àt sva-janam anugantuü vyavasità
*     sthità tiùñha ity uccair vadati guru-÷iùye guru-same /
*     punar dçùñiü bàùpa-prasara-kaluùàm arpitavatã
*     mayi kråre yat tat saviùam iva ÷alyaü dahati màm  // KSak_6.9 //p.218

KSak_6.9:>1%     sànumatã -- aho / ãdç÷ã sva-kàrya-paratà / asya saütàpenà7haü rame /

KSak_6.9:>2%     vidåùaka -- bhoþ asti me tarkaþ kenà7pi tatra-bhavatyà0kà÷a-càriõã nãte9ti /

KSak_6.9:>3%     ràjà -- kaþ pati-devatàm anyaþ paràmarùñum utsaheta / menakà kila sakhyàs te janma-pratiùñhe9ti ÷rutavàn asmi / tat-sahacàriõãbhiþ sakhã te hçte9ti me hçdayam à÷aïkate /

KSak_6.9:>4%     sànumatã -- saümohaþ khalu vismayanãyo na pratibodhaþ /

KSak_6.9:>5%     vidåùaka -- yady evam asti khalu samàgamaþ kàlena tatra-bhavatyà /

KSak_6.9:>6%     ràjà -- katham iva /

KSak_6.9:>7%     vidåùaka -- na khalu màtà-pitarau bhartç-viyoga-duþkhitàü duhitaraü ciraü draùñuü pàrayataþ /

_________________________

KSak_6.10:<1%     ràjà -- vayasya /

*     svapno nu màyà nu mati-bhramo nu
*     kliùñaü nu tàvat phalam eva puõyam /
*     asaünivçttyai tad atãtam ete
*     mano-rathà nàma taña-prapàtàþ  // KSak_6.10 //p.220

KSak_6.10:>8%     vidåùaka -- mai9vam / nanv+aïgulãyakam eva nidar÷anam ava÷yaü bhàvya-cintanãyaþ samàgamo bhavatã7ti /

_________________________

KSak_6.11:<1%     ràjà -- (aïgulãyakaü vilokya) aye idaü tàvad asulabha-sthàna-bhraü÷i ÷ocanãyam /

*     tava sucaritam aïgulãya nånaü
*     pratanu mame7va vibhàvyate phalena /
*     aruõa-nakha-manoharàsu tasyà÷
*     cyutam asi labdha-padaü yad aïgulãùu  // KSak_6.11 //

KSak_6.11:>1%     sànumatã -- yady anya-hasta-gataü bhavet satyam eva ÷ocanãyaü bhavet /

KSak_6.11:>2%     vidåùaka -- bhoþ iyaü nàma-mudrà keno7dghàtena tatra-bhavatyà hastà1bhyàsaü pràpità /

KSak_6.11:>3%     sànumatã -- mama api kautåhalenà8kàrita eùaþ /

KSak_6.11:>4%     ràjà -- ÷råyatàm / sva-nagaràya prasthitaü màü priyà sabàùpam àha kiyac-cireõà8rya-putraþ pratipattiü dàsyatã7ti /

KSak_6.11:>5%     vidåùaka -- tatas tataþ /

_________________________

KSak_6.12:<1%     ràjà -- pa÷càd imàü mudràü tad-aïgulau nive÷ayatà mayà pratyabhihità /

*     ekaikam atra divase divase madãyaü
*     nàmà7kùaraü gaõaya gacchasi yàvad antam /
*     tàvat priye mad-avarodha-gçha-prave÷aü
*     netà janas tava samãpam upaiùyatã7ti  // KSak_6.12 //

KSak_6.12:>6%     tac ca dàruõà3tmanà mayà mohàn nà7nuùñhitam /

KSak_6.12:>7%     sànumatã -- ramaõãyaþ khalv avadhir vidhinà visaüvàditaþ /

KSak_6.12:>8%     vidåùaka -- atha kathaü dhãvara-kalpitasya rohita-matsyasyo7darà1bhyantara àsãt /

KSak_6.12:>9%     ràjà -- ÷acã-tãrthaü vandamànàyàþ sakhyàs te hastàd gaïgà-srotasi paribhraùñam /

KSak_6.12:>10%     vidåùaka -- yujyate /

KSak_6.12:>11%     sànumatã -- ata eva tapasvinyàþ ÷akuntalàyà adharma-bhãror asya ràjarùeþ pariõaye saüdeha àsãt /
KSak_6.12:>12%     athave0dç÷o 'nuràgo 'bhij¤ànam apekùate / katham ivai7tat /

KSak_6.12:>13%     ràjà -- upàlapsye tàvad idam aïgulãyakam /

KSak_6.12:>14%     vidåùaka -- (àtma-gatam) gçhãto 'nena panthà unmattànàm /

_________________________

KSak_6.13:<1%     ràjà -- 

*     kathaü nu taü bandhura-komalà1ïguliü
*     karaü vihàyàsi nimagnam ambhasi / 
athavà /
*     acetanaü nàma guõaü na lakùayen
*     mayaiva kasmàd avadhãrità priyà  // KSak_6.13 //

KSak_6.13:>1%     vidåùaka -- (àtma-gatam) kathaü bubhukùayà khàditavyo 'smi /
KSak_6.13:>2%     ràjà - priye akàraõa-parityàgà1nu÷aya-tapta-hçdayas tàvad anukampyatàm ayaü janaþ punar-dar÷anena /
KSak_6.13:>3%     (pravi÷yà8pañã-kùepeõa citra-phalaka-hastà)

KSak_6.13:>4%     caturikà -- iyaü citra-gatà bhaññinã / (iti citra-phalakaü dar÷ayati)

KSak_6.13:>5%     vidåùaka -- (vilokya) sàdhu vayasya / madhurà1vasthàna-dar÷anãyo bhàvà1nuprave÷aþ / skhalatã7va me dçùñir nimno1nnata-prade÷eùu /

KSak_6.13:>6%     sànumatã -- aho eùà ràjarùer nipuõatà / jàne sakhy agrato me vartata iti /p.226

_________________________

KSak_6.14:<1%     ràjà -- 

*     yad yat sàdhu na citre syàt kriyate tat tad anyathà /
*     tathà9pi tasyà làvaõyaü rekhayà kiücid anvitam  // KSak_6.14 //

KSak_6.14:>7%     sànumatã -- sadç÷am etat pa÷càt+tàpa-guroþ snehasyà7navalepasya ca /

KSak_6.14:>8%     vidåùaka -- bhoþ idànãü tisras tatra-bhavatyo dç÷yante / sarvà÷ ca dar÷anãyàþ /
KSak_6.14:>9%     katamà9tra tatra-bhavatã ÷akuntalà /

KSak_6.14:>10%     sànumatã -- anabhij¤aþ khalv ãdç÷asya råpasya mogha-dçùñir ayaü janaþ /

KSak_6.14:>11%     ràjà -- tvaü tàvat katamàü tarkayasi /

KSak_6.14:>12%     vidåùaka -- tarkayàmi yai9ùà ÷ithila-bandhano1dvànta-kusumena ke÷à1nteno7dbhinna-sveda-bindunà vadanena vi÷eùato 'pasçtàbhyàü bàhubhyàm avaseka-snigdha-taruõa-pallavasya cåta-pàdapasya pàr÷va ãùat-pari÷rànte9và8lakùità sà ÷akuntalà / itare sakhyàv iti /

_________________________

KSak_6.15:<1%     ràjà -- nipuõo bhavàn / asty atra me bhàva-cihnam /

*     svinnà1ïguli-vinive÷o rekhà-prànteùu dç÷yate malinaþ /
*     a÷ru ca kapola-patitaü dç÷yam idaü varõiko2cchvàsàt  // KSak_6.15 //p.228

KSak_6.15:>1%     caturike ardha-likhitam etad vinoda-sthànam / gaccha / vartikàü tàvad ànaya /

KSak_6.15:>2%     caturikà -- àrya màdhavya avalambasva citra-phalakaü yàvad àgacchàmi /

_________________________

KSak_6.16:<1%     ràjà - (niþ÷vasya)

*     sàkùàt priyàm upagatàm apahàya pårvaü citrà1rpitàü punar imàü bahu manyamànaþ /
*     sroto-vahàü pathi nikàma-jalàm atãtya jàtaþ sakhe praõayavàn mçga-tçùõikàyàm  // KSak_6.16 //

KSak_6.16:>3%     vidåùaka -- (àtma-gatam) eùo 'tra-bhavàn nadãm atikramya mçga-tçùõikàü saükràntaþ / (prakà÷am) bhoþ aparaü kim atra lekhitavyam /

_________________________

KSak_6.17:<1%     ràjà -- ÷råyatàm --

*     kàryà saikata-lãna-haüsa-mithunà sroto-vahà màlinã
*     pàtàs tàm abhito niùaõõa-hariõà gaurã-guroþ pàvanàþ /
*     ÷àkhà-lambita-valkalasya ca taror nirmàtum icchàmy adhaþ
*     ÷çïge kçùõa-mçgasya vàma-nayanaü kaõóåyamànàü mçgãm  // KSak_6.17 //p.230

KSak_6.17:>1%     vidåùaka -- (àtma-gatam) yathà9haü pa÷yàmi påritavyam anena citra-phalakaü lamba-kårcànàü tàpasànàü kadambaiþ /
KSak_6.17:>2%     ràjà -vayasya anyac ca / ÷akuntalàyàþ prasàdhanam abhipretam atra vismçtam asmàbhiþ /

KSak_6.17:>3%     vidåùaka -- kim iva /

KSak_6.17:>4%     sànumatã -- vana-vàsasya saukmàryasya vinayasya ca yat sadç÷aü bhaviùyati /

_________________________

KSak_6.18:<1%     ràjà --

*     kçtaü na karõà1rpita-bandhanaü sakhe ÷irãùam àgaõóa-vilambi-kesaram /
*     na và ÷arac-candra-marãci-komalaü mçõàla-såtraü racitaü stanà1ntare  // KSak_6.18 //

KSak_6.18:>5%     vidåùaka -- bhoþ kiü nu tatra-bhavatã rakta-kuvalaya-pallava-÷obhinà9gra-hastena mukham avàrya cakita-cakite9va sthità / (sàvadhànaü niråpya dçùñvà)
KSak_6.18:>6%     àþ eùa dàsyàþ putraþ kusuma-rasa-pàñaccaras tatra-bhavatyà vadana-kamalam abhilaïghate madhu-karaþ /

KSak_6.18:>7%     ràjà -- nanu vàryatàm eùa dhçùñaþ /p.232

KSak_6.18:>8%     vidåùaka -- bhavàn evà7vinãtànàü ÷àsità9sya vàraõe prabhaviùyati /

_________________________

KSak_6.19:<1%     ràjà -- yujyate / ayi bhoþ kusuma-latà-priyà1tithe kim atra paripatana-khedam anubhavasi /

*     eùà kusuma-niùaõõà tçùità api satã bhavantam anuraktà
*     pratipàlayati madhu-karã na khalu madhu vinà tvayà pibati  // KSak_6.19 //

KSak_6.19:>1%     sànumatã -- adyà7bhijàtaü khalv eùa vàritaþ /

KSak_6.19:>2%     vidåùaka -- pratiùiddhà api vàmai9ùà jàtiþ /

_________________________

KSak_6.20:<1%     ràjà -- evaü bho na me ÷àsane tiùñhasi / ÷råyatàü tarhi saüprati /

*     akliùña-bàla-taru-pallava-lobhanãyam
*     pãtaü mayà sadayam eva rato1tsaveùu /
*     bimbà1dharaü spç÷asi ced bhramara priyàyàs
*     tvàü kàrayàmi kamalo1dara-bandhanastham  // KSak_6.20 //p.234

KSak_6.20:>3%     vidåùaka -- evaü tãkùõa-daõóasya kiü na bheùyati / (prahasya / àtma-gatam)
KSak_6.20:>4%     eùa tàvad unmattaþ / aham apy etasya saïgene8dç÷a-varõa iva saüvçttaþ / (prakà÷am)
KSak_6.20:>5%     bhoþ citraü khalv etat /

KSak_6.20:>6%     ràjà -- kathaü citram /

KSak_6.20:>7%     sànumatã -- aham apã7dànãm avagatà1rthà / kiü punar yathà-likhità1nubhàvy eùaþ /

_________________________

KSak_6.21:<1%     ràjà -- vayasya kim idam anuùñhitaü paurobhàgyam /

*     dar÷ana-sukham anubhavataþ sàkùàd iva tanmayena hçdayena /
*     smçti-kàriõà tvayà me punar api citrã-kçtà kàntà  // KSak_6.21 //

KSak_6.21:>1%     (iti bàùpaü viharati)

KSak_6.21:>2%     sànumatã -- pårvà1para-virodhy apårva eùa viraha-màrgaþ /

_________________________

KSak_6.22:<1%     ràjà -- vayasya katham evam avi÷rànta-duþkham anubhavàmi /

*     prajàgaràt khilã-bhåtas tasyàþ svapne samàgamaþ /
*     bàùpas tu na dadàty enàü draùñuü citra-gatàm api  // KSak_6.22 //p.236

KSak_6.22:>3%     sànumatã -- sarvathà pramàrjitaü tvayà pratyàde÷a-duþkhaü ÷akuntalàyàþ / (pravi÷ya)

KSak_6.22:>4%     caturikà -- jayatu bhartà / vartikà-karaõóakaü gçhãtve9to-mukhaü prasthità9smi /

KSak_6.22:>5%     ràjà -- kiü ca /

KSak_6.22:>6%     caturikà -- sa me hastàd antarà taralikà-dvitãyayà devyà vasumatyà9ham evà8rya-putrasyo7paneùyàmã7ti sabalàt-kàraü gçhãtaþ /

KSak_6.22:>7%     vidåùaka -- diùñyà tvaü muktà /

KSak_6.22:>8%     caturikà -- yàvad devyà viñapa-lagnam uttarãyaü taralikà mocayati tàvan mayà nirvàhita àtmà /

KSak_6.22:>9%     ràjà -- vayasya upasthità devã bahu-màna-garvità ca / bhavàn imàü pratikçtiü rakùatu /

KSak_6.22:>10%     vidåùaka -- àtmànam iti bhaõa / (citra-phalakam àdàyo7tthàya ca) yadi bhavàn antaþ-pura-kåña-vàguràto mokùyate tadà màü megha-pratichande pràsàde ÷abdàyaya / (iti druta-padaü niùkràntaþ)

KSak_6.22:>11%     sànumatã -- anya-saükrànta-hçdayo 'pi prathama-saübhàvanàm apekùate / ati÷ithila-sauhàrda idànãm eùaþ /
KSak_6.22:>12%     (pravi÷ya patra-hastà)

KSak_6.22:>13%     pratãhàrã -- jayatu jayatu devaþ /p.238

KSak_6.22:>14%     ràjà -- vetravati na khalv antarà dçùñà tvayà devã /

KSak_6.22:>15%     pratãhàrã -- athakim / patra-hastàü màü prekùya pratinivçttà /

KSak_6.22:>16%     ràjà -- kàryaj¤à kàryo1parodhaü me pariharati /

KSak_6.22:>17%     pratãhàrã -- deva amàtyo vij¤àpayati / artha-jàtasya gaõanà-bahulatayai9kam eva paura-kàryam avekùitaü tad devaþ patrà3råóhaü pratyakùã-karotv iti /

KSak_6.22:>18%     ràjà -- itaþ patraü dar÷aya / (pratihàry upanayati)

KSak_6.22:>19%     ràjà -- (anuvàcya) katham / samudra-vyavahàrã sàrtha-vàho dhana-mitro nàma nau-vyasane vipannaþ / anapatya÷ ca kila tapasvã /
KSak_6.22:>20%     ràja-gàmã tasyà7rtha-saücaya ity etad amàtyena likhitam / kaùñaü khalv anapatyatà /
KSak_6.22:>21%     vetravati bahu-dhanatvàd bahu-patnãkena tatra-bhavatà bhavitavyam /
KSak_6.22:>22%     vicàryatàü yadi kàcid àpanna-sattvà tasya bhàryàsu syàt /

KSak_6.22:>23%     pratãhàrã -- deva idànãm eva sàketakasya ÷reùñhino duhità nirvçtta-puüsavanà jàyà9sya ÷råyate /

KSak_6.22:>24%     ràjà -- nanu garbhaþ pitryaü riktham arhati / gaccha / evam amàtyaü bråhi /

KSak_6.22:>25%     pratãhàrã -- yad deva àj¤àpayati / (iti prasthità)

KSak_6.22:>26%     ràjà -- ehi tàvat /

KSak_6.22:>27%     pratãhàrã -- iyam asmi /

_________________________

KSak_6.23:<1%     ràjà -- kim anena saütatir asti nà7stã7ti /

*     yena yena viyujyante prajàþ snigdhena bandhunà /
*     sa sa pàpàd çte tàsàü duùyanta iti ghuùyatàm  // KSak_6.23 //p.240

KSak_6.23:>1%     pratãhàrã -- evaü nàma ghoùayitavyam /
KSak_6.23:>2%     (niùkramya / punaþ praviùya) kàle praviùñam ivà7bhinanditaü devasya ÷àsanam /

KSak_6.23:>3%     ràjà -- (dãrgham uùõaü ca niþ÷vasya) evaü bhoþ saütati-cheda-niravalambànàü kulànàü måla-puruùà1vasàne saüpadaþ param upatiùñhante / mama apy ante puru-vaü÷a-÷riya eùa eva vçttà1ntaþ /

KSak_6.23:>4%     pratãhàrã -- pratihatam amaïgalam /

KSak_6.23:>5%     ràjà -- dhin màm upasthita-÷reyo 'vamàninam /

KSak_6.23:>6%     sànumatã -- asaü÷ayaü sakhãm eva hçdaye kçtvà nindito 'nenà8tmà /

_________________________

KSak_6.24:<1%     ràjà -- 

*     saüropite 'py àtmani dharma-patnã tyaktà mayà nàma kula-pratiùñhà /
*     kalpiùyamàõà mahate phalàya vasuüdharà kàla ivo7pta-bãjà  // KSak_6.24 //

KSak_6.24:>7%     sànumatã -- aparichinne9dànãü te saütatir bhaviùyati /

KSak_6.24:>8%     caturikà -- (janà1ntikam) aye anena sàrva-vàha-vçttà1ntena dviguõo1dvego bhartà / enam à÷vàsayituü megha-pratichandàd àryaü màdhavyaü gçhãtvà0gaccha /

KSak_6.24:>9%     pratãhàrã -- suùñhu bhaõasi / (iti niùkràntà)

_________________________

KSak_6.25:<1%     ràjà -- aho duùyantasya saü÷ayam àråóhàþ piõóa-bhàjaþ / kutaþ /

*     asmàt paraü bata yathà-÷ruti saübhçtàni
*     ko naþ kule nivapanàni niyacchatã7ti /
*     nånaü prasåti-vikalena mayà prasiktam
*     dautà1÷ru-÷eùam udakaü pitaraþ pibanti  // KSak_6.25 // 

KSak_6.25:>1%     (iti moham upagataþ)

KSak_6.25:>2%     caturikà -- (sasaübhramam avalokya) samà÷vasitu samà÷vasitu bhartà /

KSak_6.25:>3%     sànumatã -- hà dhig ghà dhik / sati khalu dãpe vyavadhàna-doùeõai7ùo 'ndha-kàra-doùam anubhavati /
KSak_6.25:>4%     aham idànãm eva nirvçtaü karomi /
KSak_6.25:>5%     athavà ÷rutaü mayà ÷akuntalàü samà÷vàsayantyà mahà-indra-jananyà mukhàd yaj¤a-bhàgo1tsukà devà eva tathà9nuùñhàsyanti yathà9cireõa dharma-patnãü bhartà2bhinandiùyatã7ti /
KSak_6.25:>6%     tad yuktam etaü kàlaü pratipàlayitum / yàvad anena vçttà1ntena priya-sakhãü samà÷vàsayàmi /
KSak_6.25:>7%     (nepathye) abrahmaõyam /

KSak_6.25:>8%     ràjà -- (pratyàgataþ / karõaü dattvà) aye màdhavyasya ivà8rta-svaraþ / kaþ ko tra bhoþ / (pravi÷ya)

KSak_6.25:>9%     pratãhàrã -- (sasaübhramam) paritràyatàü devaþ saü÷aya-gataü vayasyam /

KSak_6.25:>10%     ràjà -- kenà8tta-gandho màõavakaþ /

KSak_6.25:>11%     pratãhàrã -- adçùña-råpeõa kenà7pi sattvenà7tikramya megha-praticchandasya pràsàdasyà7gra-bhåmim àrophitaþ /

_________________________

KSak_6.26:<1%     ràjà -- (utthàya) mà tàvat / mama api sattvair abhibhåyante gçhàþ / atha và /

*     ahany ahany àtmana eva tàvaj j¤àtuü pramàda-skhalitaü na ÷akyam /
*     prajàsu kaþ ke pathà prayàti ity a÷eùato veditum asti ÷aktiþ  // KSak_6.26 // (nepathye) bho vayasya avihà avihà /

KSak_6.26:>12%     ràjà -- (gati-bhedena parikràman) sakhe na bhetavyam / (nepathye)
KSak_6.26:>13%     (punas tad eva pañhitvà) kathaü na bheùyàmi / eùa màü ko 'pi pratyavanata-÷iro-dharam ikùum iva tribhaïgaü karomi /

KSak_6.26:>14%     ràjà -- (sadçùñi-kùepam) dhanus tàvat / (pravi÷ya ÷àrïga-hastà)

_________________________

KSak_6.27:<1%     yavanã -- bhartaþ etad hastà3vàpa-sahitaü ÷arà3sanam /
KSak_6.27:<2%     (ràjà sa÷araü dhanur àdatte)

KSak_6.27:<3%     (nepathye) 

*     eùa tvàm abhinava-kaõñha-÷oõità1rthã
*     ÷àrdålaþ pa÷um iva hanmi ceùñamànam /
*     àrtànàü bhayam apanetum àtta-dhanvà
*     duùyantas tava ÷araõaü bhavatv idànãm  // KSak_6.27 //p.246

KSak_6.27:>1%     ràjà -- (saroùam) kathaü màm evo7ddi÷ati / tiùñha kuõapà÷ana / tvam idànãü na bhaviùyasi / (÷àrïgam àropya) vetravati sopàna-màrgam àde÷aya / (sarve satvaram upasarpanti)
KSak_6.27:>2%     ràjà (samantàd vilokya) ÷ånyaü khalv idam / (nepathye)
KSak_6.27:>3%     avihà / avihà /aham atra-bhavantaü pa÷yàmi / tvaü màü na pa÷yasi / bióàla-gçhãto måùaka iva nirà÷o 'smi jãvite saüvçttaþ /

_________________________

KSak_6.28:<1%     ràjà -- bhos tiraskariõã-garvita madãyam astraü tvàü drakùyati / eùa tam iùuü saüdadhe /

*     yo haniùyati vadhyaü tvàü rakùyaü rakùiùyati dvijam /
*     haüso hi kùãram àdatte tan-mi÷rà varjayaty apaþ  // KSak_6.28 //

KSak_6.28:>4%     (ity astraü saüdhatte)
KSak_6.28:>5%     (tataþ pravi÷ati vidåùakam utsçjya màtaliþ)

_________________________

KSak_6.29:<1%     màtaliþ --

*     kçtà ÷aravyaü hariõà tavà7suràþ
*     ÷arà3sanaü teùu vikçùyatàm idam /
*     prasàda-saumyàni satàü suhçj-jane
*     patanti cakùåüùi na dàruõàþ ÷aràþ  // KSak_6.29 //

KSak_6.29:>1%     ràjà - (sasaübhramam asram upasaüharan) aye màtaliþ / svàgataü mahà-indra-sàrathe / (pravi÷ya)

KSak_6.29:>2%     vidåùaka -- ahaü yene7ùñi-pa÷u-màraü màritaþ so 'nena svàgatenà7bhinadyate /

KSak_6.29:>3%     màtaliþ -- (sasmitam) àyuùma¤ ÷råyatàü yad artham asmi hariõà bhavat-sakà÷aü preùitaþ /

KSak_6.29:>4%     ràjà -- avahito 'smi /p.248

KSak_6.29:>5%     màtaliþ -- asti kàla-nemi-prasåtir durjayo nàma dànava-gaõaþ /

KSak_6.29:>6%     ràjà -- asti / ÷ruta-pårvaü mayà nàradàt /

_________________________

KSak_6.30:<1%     màtaliþ --

*     sakhyus te sa kila ÷ata-krator ajayyas
*     tasya tvaü raõa-÷irasi smçto nihantà /
*     ucchettuü prabhavati yan na sapta-saptis
*     tan-nai÷aü timiram apàkaroti candraþ  // KSak_6.30 //

KSak_6.30:>7%     sa bhavàn àtta-÷astra eve7dànãm aindra-ratham àruhya vijayàya pratiùñhatàm /

KSak_6.30:>8%     ràjà -- anugçhãto 'ham anayà maghavataþ saübhàvanayà / atha màdhavyaü prati bhavatà kim evaü prayuktam /

_________________________

KSak_6.31:<1%     màtali -- tad api kathyate / kiü nimittàd api manaþ-saütàpàd àyuùmàn mayà viklavo dçùñaþ / pa÷càt-kopayitum àyuùmantaü tathà kçtavàn asmi / kutaþ /

*     jvalati calite1ndhano 'gnir viprakçtaþ pannagaþ phaõàü kurute /
*     pràyaþ svaü mahimànaü kùobhàt pratipadyate hi janaþ  // KSak_6.31 //

_________________________

KSak_6.32:<1%     ràjà -- (janà1ntikam) vayasya anatikramaõãyà divaspater àj¤à /
KSak_6.32:<2%     tad atra parigatà1rthaü kçtvà mad-vacanàd amàtya-pi÷unaü bråhi /

*     tvan-matiþ kevalà tàvat paripàlayatu prajàþ /
*     adhijyam idam anyasmin karmaõi vyàpçtaü ddhanuþ  // KSak_6.32 // iti /

KSak_6.32:>1%     vidåùaka -- yad bhavàn àj¤àpayati (iti niùkràntaþ)

KSak_6.32:>2%     màtaliþ -- àyuùmàn ratham àrohatu /
KSak_6.32:>3%     (ràjà rathà3rohaõaü nàñayati)
KSak_6.32:>4%     (niùkràntàþ sarve)

ùaùñho 'ïkaþ /p.250


**************************************************************************


saptamo 'ïkaþ

KSak_7.1:<1%     (tataþ pravi÷aty àkà÷a-yànena rathà1dhiråóho ràjà màtali÷ ca)

KSak_7.1:<2%     ràjà -- màtale anuùñhita-nide÷o 'pi maghavataþ satkriyà-vi÷eùàd anupayuktam ivà8tmànaü samarthaye /

_________________________

KSak_7.1:<1%     màtaliþ -- (sasmitam) àyuùmann ubhayam apy aparitoùaü samarthaye /

*     prathamo1pakçtaü marutvataþ pratipattyà laghu manyate bhavàn /
*     gaõayaty avadàna-vismito bhavataþ so 'pi na satkriyà-guõàn  // KSak_7.1 //

_________________________

KSak_7.2:<1%     ràjà -- màtale mà mai9vam / sa khalu manorathànàm apy abhåmir visarjanà1vasara-satkàraþ / mama hi divaukasàü samakùam ardhà3sano1pave÷itasya /

*     antar-gata-pràrthanam antikasthaü jayantam udvãkùya hçta-smitena /
*     àmçùña-vakùo-hari-candanà1ïkà mandàra-màlà hariõà pinaddhà  // KSak_7.2 //

_________________________

KSak_7.3:<1%     màtaliþ -- kim iva nàmà8yuùmàn amare3÷varàn nà7rhati / pa÷ya /p.252

*     sukha-parasya harer ubhayaiþ kçtaü tridivam uddhçta-dànava-kaõñakam /
*     tava ÷arair adhunà nata-parvabhiþ puruùa-kesariõa÷ ca purà nakhaiþ  // KSak_7.3 //

_________________________

KSak_7.4:<1%     ràjà -- atra khalu ÷ata-krator eva mahimà stutyaþ /

*     sidhyanti karmasu mahatv api yan niyojyàþ
*     saübhàvanà-guõam avehi tam ã÷varàõàm /
*     kiü và9bhaviùyad-aruõas tamasàü vibhettà
*     taü cet sahasra-kiraõo dhuri nà7kariùyat  // KSak_7.4 //

_________________________

KSak_7.5:<1%     màtali -- sadç÷aü tava etat / (stokam antaram atãtya) àyuùmann itaþ pa÷ya nàka-pçùñha-pratiùñhitasya saubhàgyam àtma-ya÷asaþ /

*     vicchitti-÷eùaiþ sura-sundarãõàü varõair amã kalpa-latà2ü÷ukeùu /
*     vicintya gãta-kùamam artha-jàtaü divaukasas tvac-caritaü likhanti  // KSak_7.5 //p.254

KSak_7.5:>1%     màtale asura-saüprahàro1tsukena pårvedyur divam adhirohatà mayà na lakùitaþ svarga-màrgaþ / katamasmin marutàü pathi vartàmahe /

_________________________

KSak_7.6:<1%     màtali --

*     trisrotasaü vahati yo gagana-pratiùñhàm
*     jyotãüùi vartayati ca pravibhakta-ra÷miþ /
*     tasya dvitãya-hari-vikrama-nistamaskam
*     vàyor imaü parivahasya vadanti màrgam  // KSak_7.6 //

KSak_7.6:>2%     ràjà -- màtale ataþ khalu sabàhyà1ntaþ-karaõo mamà7ntar-àtmà prasãdati / (rathà1ïgam avalokya) megha-padavãm avatãrõau svaþ /

KSak_7.6:>3%     màtali -- katham avagamyate /p.256

_________________________

KSak_7.7:<1%     ràjà -- ayam ara-vivarebhya÷ càtakair niùpatadbhir haribhir acira-bhàsàü tejasà cà7nuliptaiþ /

*     gatam upari ghanànàü vàri-garbho1daràõàm
*     pi÷unayati rathas te ÷ãkara-klinna-nemiþ  // KSak_7.7 //

KSak_7.7:>1%     màtali -- kùaõàd àyuùmàn svà1dhikàra-bhåmau vartiùyate /

_________________________

KSak_7.8:<1%     ràjà -- (adho 'valokya) màtale vegà1vataraõàd à÷carya-dar÷anaþ saülakùyate manuùya-lokaþ / tathà hi /

*     ÷ailànàm avarohatã7va ÷ikharàd unmajjatàü medinã
*     parõà1bhyantara-lãnatàü vijahati skandho1dayàt pàdapàþ /
*     saütànais tanu-bhàva-naùña-salilà vyaktiü bhajanty àpagàþ
*     kenà7py utkùipate9va paùya bhuvanaü mat-pàr÷vam ànãyate  // KSak_7.8 //

KSak_7.8:>2%     màtali -- sàdhu dçùñam / (sabahumànam avalokya) aho udàra-ramaõãyà pçthivã /

KSak_7.8:>3%     ràjà -- màtale katamo 'yaü pårvà1para-samudrà1vagàóhaþ kanaka-rasa-nisyandã sàüdhya megha-parighaþ sànumàn àlokyate /

_________________________

KSak_7.9:<1%     màtali -- àyuùmann eùa khalu hema-kåño nàma kiü puruùa-parvatas tapaþ-saüsiddhi-kùetram / pa÷ya /p.258

*     svàyaübhuvàn marãcer yaþ prababhåva prajà-patiþ /
*     surà1sura-guruþ so 'tra sapatnãkas tapasyati  // KSak_7.9 //

KSak_7.9:>1%     ràjà -- tena hy anatikramaõãyàni ÷reyàüsi / pradakùiõã-kçtya bhagavantaü gantum icchàmi /

KSak_7.9:>2%     màtali -- prathamaþ kalpaþ / (nàñyenà7vatãrõau)

_________________________

KSak_7.10:<1%     ràjà -- (savismayam) 

*     upoóha-÷abdà na rathà1ïga-nemayaþ pravartamànaü na ca dç÷yate rajaþ /
*     abhå-tala-spar÷anatayà9niruddhatas tavà7vatãrõo 'pi ratho na lakùyate  // KSak_7.10 //

KSak_7.10:>3%     màtali -- etàvàn eva ÷ata-krator àyuùmata÷ ca vi÷eùaþ /

KSak_7.10:>4%     ràjà -- màtale katamasmin prade÷e màrãcà3÷ramaþ /

_________________________

KSak_7.11:<1%     màtaliþ -- (hastena dar÷ayan)p.260

*     valmãkà1rdha-nimagna-mårtir urasà saüdaùña-sarpa-tvacà
*     kaõñhe jãrõa-latà-pratàna-valayenà7tyartha-saüpãóitaþ /
*     aüsa-vyàpi ÷akunta-nãóa-nicitaü bibhraj-jañà-maõóalam
*     yatra sthàõur ivà7calo munir asàv abhyarka-bimbaü sthitaþ  // KSak_7.11 //

KSak_7.11:>1%     ràjà -- namas te kaùña-tapase /

KSak_7.11:>2%     màtaliþ -- (saüyata-pragrahaü rathaü kçtvà) etàv aditi-parivardhita-mandàra-vçkùaü prajà-pater à÷ramaü praviùñau svaþ /

KSak_7.11:>3%     ràjà -- svargàd adhikataraü nirvçti-sthànam amçta-hradam ivà7vagàóho 'smi /

KSak_7.11:>4%     màtaliþ -- (rathaü sthàpayitvà) avataratv àyuùmàn /

KSak_7.11:>5%     ràjà -- (avatãrya) màtale bhavàn katham idànãm /

KSak_7.11:>6%     màtaliþ -- saüyantrito mayà rathaþ / vayam apy avataràmaþ /
KSak_7.11:>7%     (tathà kçtvà) ita àyuùman / (parikramya) dç÷yantàm atra-bhavatàm çùãõàü tapo-vana-bhåmayaþ /

_________________________

KSak_7.12:<1%     ràjà -- nanu vismayàd avalokayàmi /

*     pràõànàm anilena vçttir ucità sat-kalpa-vçkùe vane
*     toye kà¤cana-padma-reõu-kapi÷e dharmà1bhiùeka-kriyà /
*     dhyànaü ratna-÷ilà-taleùu vibudha-strã-saünidhau saüyamo
*     yat kàïkùanti tapobhir anya-munayas tasmiüs tapasyanty amã  // KSak_7.12 //p.262

KSak_7.12:>8%     màtali -- utsarpiõã khalu mahatàü pràrthanà / (parikramya / àkà÷e) aye vçddha-÷àkalya kim anutiùñhati bhagavàn màrãcaþ / kiü bravãùi / dàkùàyaõyà prativratà1rdham adhikçtya pçùñas tasyai maharùi-patnã-sahitàyai kathayatã7ti /

KSak_7.12:>9%     ràjà -- (karõaü dattvà) aye pratipàlyà1vasaraþ khalu prastàvaþ /

KSak_7.12:>10%     màtaliþ -- (ràjànam avalokya) asminn a÷oka-vçkùa-måle tàvad àstàm àyuùmàn yàvat tvàm indra-gurave nivedayitum antarà1nveùã bhavàmi /

KSak_7.12:>11%     ràjà -- yathà bhavàn manyate (iti sthitaþ)

KSak_7.12:>12%     màtaliþ -- àyuùman sàdhayàmy aham / (iti niùkràntaþ)

_________________________

KSak_7.13:<1%     ràjà -- (nimittaü såcayitvà)

*     manorathàya nà8÷aüse kiü bàho spandase vçthà /
*     pårvà1vadhãritaü ÷reyo duþkhaü hi parivartate  // KSak_7.13 //

KSak_7.13:>1%     (nepathye)

KSak_7.13:>2%     mà khalu càpalaü kuru / kathaü gata evà8tmanaþ prakçtim /

_________________________

KSak_7.14:<1%     ràjà -- (karõaü dattvà) abhåmir iyam avinayasya / ko nu khalv eùa niùidhyate / (÷abdà1nusàreõà7valokya / savismayam) aye ko nu khalv ayam anubadhyamànas tapasvinãbhyàm abàla-sattvo bàlaþ /p.264

*     ardha-pãta-stanaü màtur àmarda-kliùña-kesaram /
*     prakrãóituü siüha-÷i÷uü balàt-kàreõa karùati  // KSak_7.14 //

KSak_7.14:>3%     (tataþ pravi÷ati yathà-nirdiùña-karmà tapasvinãbhyàü bàlaþ)

KSak_7.14:>4%     bàla -- jçmbhasva siüha dantàüs te gaõayiùye /

KSak_7.14:>5%     prathamà -- avinãta kiü no 'patya-nirvi÷eùàõi sattvàni vikaroùi / hanta vardhate te saürambhaþ / sthàne khalu çùi-janena sarva-damana iti kçta-nàma-dheyo 'si /

KSak_7.14:>6%     ràjà -- kiü nu khalu bàle 'sminn aurasa iva putre snihyati me manaþ / nånam anapatyatà màü vatsalayati /

KSak_7.14:>7%     dvitãyà -- eùà khalu kesariõã tvàü laïghayati yady asyàþ putrakaü na mu¤casi /

_________________________

KSak_7.15:<1%     bàla -- (sasmitam) aho balãyaþ khalu bhãto 'smi / (ity adharaü dar÷ayati )

*     ràjà -- hamatas tejaso bãjaü bàlo 'yaü pratibhàti me /
*     sphuliïgà1vasthayà vahnir edhà-pakùa iva sthitaþ  // KSak_7.15 //p.266

KSak_7.15:>1%     prathamà -- vatsa enaü bàla-mçge1ndraü mu¤ca / aparaü te krãóanakaü dàsyàmi /
KSak_7.15:>2%     bàla -- kutra / dehy etat / (iti hastaü prasàrayati)

_________________________

KSak_7.16:<1%     ràjà -- kathaü cakra-varti-lakùaõam apy anena dhàryate / tathà hy asya /

*     pralobhya-vastu-praõaya-prasàrito vibhàti jàla-grathità1ïguliþ karaþ /
*     alakùya-patrà1ntaram iddha-ràgayà navo1ùasà bhinnam ivai7ka-païkajam  // KSak_7.16 //

KSak_7.16:>3%     dvitãyà -- suvrate na ÷akya eùa vàcà-màtreõa viramayitum / gaccha tvam / madãya uñaje màrkaõóeyasya+çùi-kumàrasya varõa-citrito mçttikà-mayåras tiùñhati / tam asyo7pahara /

KSak_7.16:>4%     prathamà -- tathà / (iti niùkràntà)

KSak_7.16:>5%     bàla -- anenai7va tàvat krãóiùyàmi /

_________________________

KSak_7.17:<1%     ràjà -- spçhayàmi khalu durlalitàyà7smai /

*     àlakùya-danta-mukulàn animitta-hàsair
*     avyakta-varõa-ramaõãya-vacaþ-pravçttãn /
*     aïkà3÷raya-praõayinas tanayàn vahanto
*     dhanyàs tad-aïga-rajasà malinã-bhavanti  // KSak_7.17 //p.268

KSak_7.17:>1%     tàpasã -- bhavatu / na màm ayaü gaõayati / (pàr÷vam avalokya) ko 'tra çùi-pumàràõàm / (ràjànam avalokya) bhadra-mukha ehi tàvat / mocayà7nena durmoca-hasta-graheõa* óimbha-lãlayà bàdhyamànaü bàla-mçge1ndram / (*-durmoka-)

_________________________

KSak_7.18:<1%     ràjà -- (upagamya / sasmitam) ayi bho maharùi-putra /

*     evam à÷rama-viruddha-vçttinà saüyamaþ kim iti janmatas tvayà /
*     sattva-saü÷raya sukho 'pi dåùyate kçùõa-sarpa-÷i÷une9va candanaþ  // KSak_7.18 //

KSak_7.18:>2%     tàpasã -- bhadra-mukha na khalv ayam çùi-kumàraþ /

_________________________

KSak_7.19:<1%     ràjà -- àkàra-sadç÷aü ceùñitam evà7sya kathayati / sthàna-pratyayàt tu vayam evaü tarkiõaþ / (yathà2bhyarthitam anutiùñhan bàla-spar÷am upalabhya / àtma-gatam)

*     anena kasya api kulà1ïkureõa spçùñasya gàtreùu sukhaü mamai7vam /
*     kàü nirvçtiü cetasi tasya kuryàd yasyà7yam aïkàt kçtinaþ praråóhaþ  // KSak_7.19 //

KSak_7.19:>1%     tàpasã -- (ubhau nirvarõya) à÷caryam à÷caryam /

KSak_7.19:>2%     ràjà -- àrye kim iva /

KSak_7.19:>3%     tàpasã -- asya bàlakasya te 'pi saüvàdiny àkçtir iti vismità9smi / aparicitasya api te 'pratilomaþ saüvçtta iti /p.270

KSak_7.19:>4%     ràjà -- (bàlakam upalàlayan) na cen muni-kumàro 'yam atha ko 'sya vyapade÷aþ /

KSak_7.19:>5%     tàpasã -- puru-vaü÷aþ /

_________________________

KSak_7.20:<1%     ràjà -- (àtma-gatam) katham ekà1nvayo mama / ataþ khalu mad-anukàriõam enam atra-bhavatã manyate / asty etat pauravàõàm antyaü kula-vratam /

*     bhavaneùu rasà1dhikeùu pårvaü kùiti-rakùà2rtham u÷anti ye nivàsam /
*     niyatai1ka-vratàni pa÷càt taru-målàni gçhã-bhavanti teùàm  // KSak_7.20 //

KSak_7.20:>6%     (prakà÷am) na punar àtma-gatyà mànuùàõàm eùa viùayaþ /

KSak_7.20:>7%     tàpasã -- yathà bhadra-mukho bhaõati / apsaraþ-saübandhenà7sya janany atra deva-guros tapo-vane prasåtà /

KSak_7.20:>8%     ràjà -- (apavàrya) hanta dvitãyam idam à÷à-jananam /
KSak_7.20:>9%     (prakà÷am) atha sà tatra-bhavatã kim àkhyasya ràja-çùeþ patnã /

KSak_7.20:>10%     tàpasã -- kas tasya dharma-dàra-parityàgino nàma saükãrtayituü cintayiùyati /

KSak_7.20:>11%     ràjà -- (svagatam) iyaü khalu kathà màm eva lakùyã-karoti / yadi tàvad asya ÷i÷or màtaraü nàmataþ pçcchàmi / atha và9nàryaþ para-dàra-vyavahàraþ / (praviùya mçn-mayåra-hastà)

KSak_7.20:>12%     tàpasã -- sarva-damana ÷akunta-làvaõyaü prekùasva /p.272

KSak_7.20:>13%     bàla -- (sadçùñi-kùepam) kutra và mama màtà /

KSak_7.20:>14%     ubhe -- nàma-sàdç÷yena va¤cito màtç-catsalaþ /

KSak_7.20:>15%     dvitãyà -- vatsa asya vçttikà-mayårasya ramyatvaü pa÷ye7ti bhaõito 'si /

KSak_7.20:>16%     ràjà -- (àtma-gatam) kiü và ÷akuntalà ity asyà màtur àkhyà / santi punar nàmadheya-sàdç÷yàni / api nàma mçga-tçùñike9va nàma-màtra-prastàvo me viùàdàya kalpate /

KSak_7.20:>17%     bàla -- màtaþ rocate ma eùa bhadra-mayåraþ / (iti krãóanakam àdatte)

KSak_7.20:>18%     prathamà -- (vilokya / sa udvegam) aho rakùà-karaõóakam asya maõi-bandhe na dç÷yate /

KSak_7.20:>19%     ràjà -- alam àvegena / nanv idam asya siüha-÷àva-vimardàt paribhraùñam / (ity àdàtum icchati)

KSak_7.20:>20%     ubhe -- mà khalv etad avalambya -- katham / gçhãtam anena /
KSak_7.20:>21%     (iti vismayàd uro-nihita-haste parasparam avalokayataþ)

KSak_7.20:>22%     ràjà -- kim arthaü pratiùiddhàþ smaþ /

KSak_7.20:>23%     prathamà -- ÷çõotu mahà-ràjaþ / eùà9paràjità nàmau7ùadhir asya jàta-karma-samaye bhagavatà màrãcena dattà /
KSak_7.20:>24%     etàü kila màtà-pitaràv àtmànaü ca varjayitvà9paro bhåmi-patitàü na gçhõàti /p.274

KSak_7.20:>25%     ràjà -- atha gçhõàti /

KSak_7.20:>26%     prathamà -- tatas taü sarpo bhåtvà da÷ati /

KSak_7.20:>27%     ràjà -- bhavatãbhyàü kadàcid asyàþ pratyakùã-kçtà vikriyà /

KSak_7.20:>28%     ubhe -- aneka÷aþ /

KSak_7.20:>29%     ràjà -- (saharùam / àtma-gatam) katham iva saüpårõam api me manorathaü nà7bhinandàmi /

KSak_7.20:>30%     dvitãyà -- suvrate ehi / imaü vçttà1ntaü niyama-vyàpçtàyai ÷akuntalàyai nivedayàvaþ / (iti niùkrànte)

KSak_7.20:>31%     bàla -- mu¤ca màm / yàvan màtuþ sakà÷aü gamiùyàmi /

KSak_7.20:>32%     ràjà -- putraka mayà saha eva màtaram abhinandiùyasi /

KSak_7.20:>33%     bàla -- mama khalu tàto duùyantaþ / na tvam /

KSak_7.20:>34%     ràjà -- (sasmitam+eùa vivàda eva pratyàyayati (tataþ pravi÷aty eka-veõã-dharà ÷akuntalà)

KSak_7.20:>35%     ÷akuntalà -- vikàra-kàle 'pi prakçtisthàü sarva-damanasyau7ùadhiü ÷rutvà na me à÷à0sãd àtmano bhàgadheyeùu /
KSak_7.20:>36%     atha và yathà sànumatyà0khyàtaü tathà saübhàvyata etat /

_________________________

KSak_7.21:<1%     ràjà -- (÷akuntalàü vilokya) aye se9yam atra-bhavatã ÷akuntalà yai9ùà (p.276)

*     vasane paridhåsare vasànà niyama-kùàma-mukhã dhçtai1ka-veõiþ /
*     atiniùkaruõasya ÷uddha-÷ãlà mama dãrghaü viraha-vrataü bibharti  // KSak_7.21 //

KSak_7.21:>1%     ÷akuntalà -- (pa÷càt+tàpa-vivarõaü ràjànaü dçùñvà) na khalv àrya-putra iva / tataþ ka eùa idànãü kçta-rakùà-maïgalaü dàrakaü me gàtra-saüsargeõa dåùayati /

KSak_7.21:>2%     bàla -- (màtaram upetya) màtaþ eùa ko 'pi puruùo màü putra ity àliïgati /

KSak_7.21:>3%     ràjà -- priye krauryam api me tvayi prayuktam anukåla-pariõàmaü saüvçttaü yad aham idànãü tvayà pratyabhij¤àtam àtmànaü pa÷yàmi /

KSak_7.21:>4%     ÷akuntalà -- (àtma-gatam) hçdaya samà÷vasihi samà÷vasihi / parityakta-matsareõà7nukampità9smi daivena / àrya-putraþ khalv eùaþ /

_________________________

KSak_7.22:<1%     ràjà -- priye /

*     smçti-bhinna-moha-tamaso diùñyà pramukhe sthità9si me sumukhi /
*     uparàgà1nte ÷a÷inaþ samupagatà rohiõã yogam  // KSak_7.22 //

KSak_7.22:>5%     ÷akuntalà -- jayatu jayatv àrya-putraþ /

_________________________

KSak_7.23:<1%     ràjà -- sundari /

*     bàùpeõa pratiùiddhe 'pi jaya-÷abde jitaü mayà /
*     yat te dçùñam asaüskàra-pàñalau1ùñha-puñaü mukham  // KSak_7.23 //

KSak_7.23:>1%     bàla -- màtaþ ka eùaþ /

_________________________

KSak_7.24:<1%     ÷akuntalà -- vatsa te bhàga-dheyàni pçccha /

*     sutanu hçdayàt pratyàde÷a-vyalãkam apaitu te
*     kim api manasaþ saümoho me tadà balavàn abhåt /
*     prabala-tamasàm evaü pràyàþ ÷ubheùu hi vçttayaþ
*     srajam api ÷irasy andhaþ kùiptàü dhunoty ahi-÷aïkayà  // KSak_7.24 //

KSak_7.24:>2%     ÷akuntalà -- uttiùñhatv àrya-putraþ / nånaü me sucarita-pratibandhakaü purà-kçtaü teùu divaseùu pariõàmà1bhimukham àsãd yena sànukro÷o 'py àrya-putro mayi virasaþ saüvçttaþ /
KSak_7.24:>3%     (ràjo9ttiùñhati)

KSak_7.24:>4%     ÷akuntalà -- atha katham àrya-putreõa smçto duþkha-bhàgy ayaü janaþ /

_________________________

KSak_7.25:<1%     ràjà -- uddhçta-viùàda-÷alyaþ kathayiùyàmi /

*     mohàn mayà sutanu pårvam upekùitas te
*     yo baddha-bindur adharaü paribàdhamànaþ /
*     taü tàvad àkuñila-pakùma-vilagnam adya
*     bàùpaü pramçjya vigatà1nu÷ayo bhaveyam  // KSak_7.25 //

KSak_7.25:>1%     (iti yatho2ktam anutiùñhati)

KSak_7.25:>2%     ÷akuntalà -- (nàma-mudràü dçùñvà) àrya-putra idaü tad aïgulãyakam /

KSak_7.25:>3%     ràjà -- asmàd aïgulãyo1palambhàt khalu smçtir upalabdhà /

KSak_7.25:>4%     ÷akuntalà -- viùamaü kçtam anena yat tadà0rya-putrasya pratyaya-kàle durlabham àsãt /

KSak_7.25:>5%     ràjà -- tena hi çtu-samavàya-cihnaü pratipadyatàü latà kusumam /

KSak_7.25:>6%     ÷akuntalà -- nà7sya vi÷vasimi / àrya-putra evai7tad dhàrayatu / (tataþ pravi÷ati màtaliþ)

KSak_7.25:>7%     màtali -- diùñyà dharma-patnã-samàgamena putra-mukha-dar÷anena cà8yuùmàn vardhate /p.282

KSak_7.25:>8%     ràjà -- abhåt saüpàdita-svàdu-phalo me manorathaþ / màtale na khalu vidito 'yam àkhaõóalena vçttà1ntaþ syàt /

KSak_7.25:>9%     màtali -- (sasmitam) kim ã÷varàõàü parokùam / etv àyuùmàn / bhagavàn màrãcas te dar÷anaü vitarati /

KSak_7.25:>10%     ràjà -- ÷akuntale avalambyatàü putraþ / tvàü puras-kçtya bhagavantaü draùñum icchàmi /

KSak_7.25:>11%     ÷akuntalà -- jihremy àrya-putreõa saha guru-samãpaü gantum /

KSak_7.25:>12%     ràjà -- apy àcaritavyam abhyudaya-kàleùu / ehy ehi /
KSak_7.25:>13%     (sarve parikràmanti) (tataþ pravi÷aty adityà sàrdham àsanastho màrãcaþ) (ànasastho)

_________________________

KSak_7.26:<1%     màrãca -- (ràjànam avalokya) dàkùàyaõi /

*     putrasya te raõa-÷irasy ayam agra-yàyã
*     duùyanta ity abhihito bhuvanasya bhartà /
*     càpena yasya vinivartita-karma-jàtam
*     tat-koñimat-kuli÷am àbharaõaü maghonaþ  // KSak_7.26 //

KSak_7.26:>14%     aditiþ -- saübhàvanãyà1nubhàvà9sya àkçtiþ /

KSak_7.26:>15%     màtaliþ -- àyuùmann etau putra-prãti-pi÷unena cakùuùà divaikasàü pitaràv àyuùmantam avalokayataþ / tàv upasarpa /

_________________________

KSak_7.27:<1%     ràjà -- màtale /p.284

*     pràhur dvàda÷adhà sthitasya munayo yat tejasaþ kàraõam
*     bhartàraü bhuvana-trayasya suùuve yad yaj¤a-bhàge3÷varam /
*     yasminn àtma-bhavaþ paro 'pi puruùa÷ cakre bhavàyà8spadam
*     dvandvaü dakùa-marãci-saübhavam idaü tat sraùñur ekà1ntaram  // KSak_7.27 //

KSak_7.27:>1%     màtali -- atha kim /

KSak_7.27:>2%     ràjà -- (upagamyo7bhàbhyàm api vàsava-niyojyo duùyantaþ praõamati /

KSak_7.27:>3%     màrãca -- vatsa ciraü jãva / pçthivãü pàlaya /

KSak_7.27:>4%     aditiþ -- vatsa apratiratho bhava /

KSak_7.27:>5%     ÷akuntalà -- dàraka-sahità vàü pàda-vadanaü karomi /

_________________________

KSak_7.28:<1%     màrãca -- vatse /

*     àkhaõóala-samo bhartà jayanta-pratimaþ sutaþ /
*     à÷ãr anyà na te yogyà paulomã-sadç÷ã bhava  // KSak_7.28 //p.286

KSak_7.28:>6%     aditi -- jàte bhartur bahu-matà bhava / ayaü ca dãrghà3yur vatsaka ubhaya-kula-nandano bhavatu / upavi÷ata / (sarve prajà-patim abhita upavi÷anti)

_________________________

KSak_7.29:<1%     màrãca -- (ekai1kaü nirdi÷an)
*     diùñyà ÷akuntalà sàdhvã sad-apatyam idaü bhavàn /
*     ÷raddhà vittaü vidhi÷ ce7ti tritayaü tat samàgatam  // KSak_7.29 //

_________________________

KSak_7.30:<1%     ràjà -- bhagavan / pràg-abhipreta-siddhiþ / pa÷càd-dar÷anam / ato 'pårvaþ khalu vo 'nugrahaþ / kutaþ /

*     udeti pårvaü kusumaü tataþ phalaü ghano1dayaþ pràk+tad-anantaraü payaþ
*     nimitta-naimittikayor ayaü kramas tava prasàdasya puras tu saüpadaþ  // KSak_7.30 //

KSak_7.30:>1%     màtaliþ -- evaü vidhàtàraþ prasãdanti /

_________________________

KSak_7.31:<1%     ràjà -- bhagavann imàm àj¤à-karãü vo gàndharveõa vivàha-vidhino9payamya kasyacit kàlasya bandhubhir ànãtàü smçti-÷aithilyàt pratyàdi÷ann aparàddho 'smi tatra-bhavato yuùmat-sagotrasya kaõvasya / pa÷càd aïgulãyaka-dar÷anàd åóha-pårvà tad-duhitaram avagato 'ham / tac citram iva me pratibhàti /

*     yathà gajo ne7ti samakùa-råpe tasminn apakràmati saü÷ayaþ syàt /
*     padàni dçùñvà tu bhavet pratãtis tathà-vidho me manaso vikàraþ  // KSak_7.31 //p.288

KSak_7.31:>1%     màrãca -- vatsa alam àtmà1paràdha-÷aïkà / saümoho 'pi tvayy anupapannaþ / ÷råyatàm /

KSak_7.31:>2%     ràjà -- avahito 'smi /

KSak_7.31:>3%     màrãca -- yadà evà7psaras-tãrthà1vataraõàt pratyakùa-vaiklavyàü ÷akuntalàm àdàya menakà dàkùàyaõãm upagatà tadà eva dhyànàd avagato 'smi durvàsasaþ ÷àpàd iyaü tapasvinã saha-dharma-càriõãtvayà pratyàdiùñà nà7nyathe9ti / sa cà7yam aïgulãyaka-dar÷anà1vasànaþ /

KSak_7.31:>4%     ràjà -- (so1cchvàsam) eùa vacanãyàn mukto 'smi /

KSak_7.31:>5%     ÷akuntalà -- (sva-gatam) diùñyà9kàraõa-pratyàde÷ã nà8rya-putraþ / na punaþ ÷aptam àtmànaü smaràmi / athavà pràpto mayà sa hi ÷àpo viraha-÷ånya-hçdayayà na viditaþ / ataþ sakhãbhyàü saüdiùñà9smi bhartur aïgulãyakaü dar÷ayitavyam iti /

_________________________

KSak_7.32:<1%     màrãca -- vatse carità1rthà9si / tad idànãü saha-dharma-càriõaü prati na tvayà manyuþ kàryaþ / pa÷ya /

*     ÷àpàd asi pratihatà smçti-rodha-råkùe bhartary apeta-tamasi prabhutà tava eva /
*     chàyà na mårchati malo1pahata-prasàde ÷uddhe tu darpaõa-tale sulabhà1vakà÷à  // KSak_7.32 //p.290

KSak_7.32:>1%     ràjà -- yathà àha bhagavàn /

KSak_7.32:>2%     màrãca -- vatsa kaccid abhinanditas tvayà vidhivad asmàbhir anuùñhita-jàta-karmà putra eùa ÷àkuntaleyaþ /

KSak_7.32:>3%     ràjà -- bhagavann atra khalu me vaü÷a-pratiùñhà / (iti bàlaü hastena gçhõàti)

_________________________

KSak_7.33:<1%     màrãca -- tathà-bhàvinam enaü cakra-vartinam avagacchatu bhavàn / pa÷ya /

*     rathenà7nuddhàta-stimita-gatinà tãrõa-jaladhiþ
*     purà sapta-dvãpàü jayati vasudhàm apratirathaþ /
*     ihà7yaü sattvànàü prasabha-damanàt sarva-damanaþ
*     punar yàsyaty àkhyàü bharata il lokasya bharaõàt  // KSak_7.33 //

KSak_7.33:>1%     ràjà -- bhagavatà kçta-saüskàre sarvam asmin vayam à÷àsmahe /

KSak_7.33:>2%     aditi -- bhagavann asyà duhitç-manoratha-saüpatteþ kaõvo 'pi tàvat-÷ruta-vistàraþ kriyatàm / duhitç-vatsalà menakà ihai7va upacarantã tiùñhati /

KSak_7.33:>3%     ÷akuntalà -- (àtma-gatam) manorathaþ khalu me bhaõito bhagavatyà /p.292

KSak_7.33:>4%     màrãca -- tapaþ-prabhavàt pratyakùaü sarvam eva tatra-bhavataþ /

KSak_7.33:>5%     ràjà -- ataþ khalu mama nà7tikruddho muniþ /

KSak_7.33:>6%     màrãca -- tathà9py asau priyam asmàbhiþ praùñavyaþ / kaþ ko 'tra bhoþ / (pravi÷ya)

KSak_7.33:>7%     ÷iùya -- bhagavann ayam asmi /

KSak_7.33:>8%     màrãca -- gàlava idànãm eva vihàyasà gatvà mama vacanàt tatra-bhavate kaõvàya priyam àvedaya yathà putravatã ÷akuntalà tat-÷àpa-nivçttau smçtimatà duùyantena pratigçhãte9ti /

KSak_7.33:>9%     ÷iùyaþ -- yad àj¤àpayati bhagavàn (iti niùkràntaþ)

KSak_7.33:>10%     màrãca -- vatsa tvam api svà1patya-dàra-sahitaþ sakyur àkhaõóalasya ratham àruhya te ràja-dhànãü pratiùñhasva /

KSak_7.33:>11%     ràjà -- yad àj¤àpayati bhagavàn /

_________________________

KSak_7.34:<1%     màrãca -- api ca /

*     tava bhavatu vióaujàþ pràjyavçùñiþ prajàsu
*     tvam api vitata-yaj¤o vajriõaü prãõayasva /
*     yuga-÷ata-parivartàn evam anyonya-kçtyair
*     nayatam ubhaya-lokà1nugraha-÷làghanãyaiþ  // KSak_7.34 //

KSak_7.34:>1%     ràjà -- bhagavan yathà-÷akti ÷reyase yatiùye /

_________________________

KSak_7.35:<1%     màrãca -- vatsa kiü te bhåyaþ priyam upakaromi /
KSak_7.35:<2%     ràja ataþ param api priyam asti / yadã7ha bhagavàn priyaü kartum icchati tarhi idam astu / (bharata-vàkyam)p.294

*     pravartatàü prakçti-hitàya pàrthivaþ
*     sarasvatã ÷ruta-mahatàü mahãyatàm /
*     mama api ca kùapayatu nãla-lohitaþ
*     punar-bhavaü parigata-÷aktir àtma-bhåþ  // KSak_7.35 //

(niùkràntàþ sarve)

iti saptamo 'ïkaþ /
samàptam idam abhij¤àna-÷àkuntalaü nàma nàñakam /