Ksemendra: Kalavilasa based on the ed. by Pandita Durgaprasada and Kasinatha Panduranga Paraba Kavyamala (1st series), vol. 1, Bombay 1886, pp. 34-79. Input by Somadeva Vasudeva (1994) ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for ³ ³ WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes ³ ³ BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 195 ³ ³ long A ù 249 ³ ³ long i Å 197 ³ ³ long I ý 253 ³ ³ long u Æ 198 ³ ³ long U ô 244 ³ ³ vocalic r ­ 173 ³ ³ vocalic R ã 227 ³ ³ long vocalic r Ì 204 ³ ³ vocalic l Ê 202 ³ ³ long vocalic l Ë 203 ³ ³ velar n Ç 199 ³ ³ velar N § 167 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t  194 ³ ³ retroflex T è 232 ³ ³ retroflex d ¬ 172 ³ ³ retroflex D Ö 214 ³ ³ retroflex n ï 239 ³ ³ retroflex N × 215 ³ ³ palatal s Ó 211 ³ ³ palatal S Á 193 ³ ³ retroflex s « 171 ³ ³ retroflex S å 229 ³ ³ anusvara æ 230 ³ ³ capital anusvara õ 245 ³ ³ visarga ÷ 247 ³ ³ capital visarga ê 234 ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ K«emendra: KalÃvilÃsa asti viÓÃlaæ kamalÃlulitapari«vaÇgamaÇgalÃyatanam & ÓrÅpativak«a÷sthalamiva ratnojjvalamujjvalaæ nagaram // 1.1 // maïibhÆbimbitamuktÃpralambanivahena yatra Óe«Ãhi÷ & bhavanÃni bibharti sadà bahudhÃtmÃnaæ vibhajyeva // 1.2 // vighno'bhisÃrikÃïÃæ bhavanagaïa÷ sphÃÂikaprabhÃvikaÂa÷ & yatra virÃjati rajanÅtimirapaÂaprakaÂaluïÂhÃka÷ // 1.3 // yatra trinayananayanajvalanajvÃlÃvalÅÓalabhav­tti÷ & jÅvati mÃnasajanmà ÓaÓivadanÃvadanakÃntipÅyÆ«ai÷ // 1.4 // ratilulitalalitalalanÃklamajalalavavÃhino muhuryatra & ÓlathakeÓakusumaparimalavÃsitadehà vahantyanilÃ÷ // 1.5 // navabisakisalayakavalanaka«Ãyakalahaæsakalaravo yatra & kamalavane«u prasarati lak«myà iva nÆpurÃrÃva÷ // 1.6 // n­tyanmugdhamayÆrà marakatadhÃrÃg­hÃvalÅ satatam & sendrÃyudhadhananivahà prÃv­ïmÆrteva yatrÃste // 1.7 // ÓaÓikiraïaprÃvaraïasphÃÂikaharmye«u hariïaÓÃvÃk«ya÷ & yatra vibhÃnti sudhÃmbudhidugdhataraÇgitthità ivÃpsarasa÷ // 1.8 // tatrÃbhÆdabhibhÆtaprabhÆtamÃyÃnikÃyaÓatadhÆrta÷ & sakalakalÃnilayÃnÃæ dhurya÷ ÓrÅmÆladevÃkhya÷ // 1.9 // nÃnÃdigdeÓÃgatadhÆrtairupajÅvyamÃnamativibhava÷ & sa prÃpa vipulasaæpadam ÃtmaguïaiÓcakravartÅva // 1.10 // bhuktottaraæ sah­dayair ÃsthÃnÅsaæsthitaæ kadÃcittam & abhyetya sÃrthavÃho dattamahÃrhopahÃramaïikanaka÷ // 1.11 // praïato hiraïyagupta÷ sahita÷ putreïa candraguptena & prÃptÃsanasatkÃra÷ provÃca mhÆrtaviÓrÃnta÷ // 1.12 // atiparicayasapratibhà tava purato mÃd­ÓÃmiyaæ vÃïÅ & grÃmyÃÇganeva nagare na tathà pragalbhyamÃyÃti // 1.13 // pihitab­haspatidhi«aïo rucira÷ praj¤ÃmarÅcinicayaste & tÅk«ïÃæÓoriva sahaja÷ pro«itatimirÃ÷ karotyÃÓÃ÷ // 1.14 // ÃjanmÃrjitabahuvidhamaïimauktikakanakapÆrïako«asya & eko mamai«a sÆnu÷ saæjÃta÷ paÓcime vayasi // 1.15 // mohasthÃnaæ bÃlyaæ yauvanamapi madanamÃnasonmÃdam & anilÃvalolanalinÅdalajalacapalÃÓca vittacayÃ÷ // 1.16 // hÃriïyo hariïad­Óa÷ satataæ bhogÃbjamadhukarà dhÆrtÃ÷ & patità paraæparai«Ã do«ÃïÃæ mama sutasyÃsya // 1.17 // dhÆrtakarakandukÃnÃæ vÃravadhÆcaraïanÆpuramaïÅnÃm & dhanikag­hotpannÃnÃæ muktirnÃstyeva mugdhÃnÃm // 1.18 // aj¤ÃtadeÓakÃlÃÓ capalamukhÃ÷ paÇgavo'pi saplutaya÷ & navavihagà iva mugdhà bhak«yante dhÆrtamÃrjÃrai÷ // 1.19 // ÃÓritajanatanayo'yaæ tava vidvannijasutÃdhika÷ satyam & na yathà prayÃti nÃÓaæ tathÃsya buddhiæ prayaccha parÃm // 1.20 // iti vinayanamraÓirasà tena vaco yuktamuktamavadhÃrya & tamuvÃca mÆladeva÷ prÅtiprasarai÷ prasÃritau«ÂhÃgra÷ // 1.21 // ÃstÃme«a sutaste mama bhavane nija iva prayatnapara÷ & j¤Ãsyati mayopadi«Âaæ Óanakai÷ sakalaæ kalÃh­dayam // 1.22 // iti tasya ÓÃsanena svasutaæ ni÷k«aipya tadg­he matimÃn & natvÃtha sÃrthavÃha÷ prayayau nijamandiraæ mudita÷ // 1.23 // atha ÓithilakiraïajÃlo dhÆmarakÃntirnirambarastaraïi÷ & abhavadad­k«ya÷ Óanakai÷ dhÆrtairiva nirjita÷ kitava÷ // 1.24 // astamite divasakare timirabharadviradasaæsaktà & sindÆrapaÂalapÃÂalakÃntirivÃgre babhau sandhyà // 1.25 // tyaktÃpi pratidivasaæ divasadyutiranujagÃma divasakaram & na tu raktÃpi hi sandhyà h­dayaæ jÃnÃti ka÷ strÅïÃm // 1.26 // gaganÃÇgaïakamalavane sandhyÃrÃge gate Óanai÷ kvÃpi & aprÃptasthitivikalaæ babhrÃma bhramaravibhramaæ timiram // 1.27 // tÅk«ïÃæÓuvirahamohai÷ timirairiva mÅlità babhÆva mahÅ & tÅvro'pi janasya sadÃyÃta÷ khalu vallabho bhavati // 1.28 // rajanÅ rarÃja sitataratÃrakamuktÃkalÃpak­taÓobhà & ÓabararamaïÅva paricitatimiramayÆracchadÃbharaïà // 1.29 // atha pathikavadhÆdahana÷ ÓanakairudabhÆnniÓÃkarÃloka÷ & kumudaprabodhadÆto vyasanaguruÓcakravÃkÅïÃm // 1.30 // manmathasitÃtapatraæ digvanitÃsphaÂikadarpaïo vimala÷ & virarÃja rajaniramaïÅsitatilako yÃminÅnÃtha÷ // 1.31 // nijakaram­ïÃlavallÅvalayavilÃsÅ lalÃsa sitakÃnti÷ & gaganataÂinÅtaÂÃnte rajanikaro rÃjahaæsa iva // 1.32 // ÓyÃmà ÓuÓubhe ÓaÓinà tayà manobhÆrmadhÆtsavastena & madamuditamÃnasÃnÃæ tenÃpi m­gÅd­ÓÃæ lÅlà // 1.33 // dhÆrtÃ÷ sam­ddhisacivà vicchÃyÃæ padminÅæ parityajya & phullÃni viviÓuralaya÷ sÃnandÃ÷ kumudav­ndÃni // 1.34 // jyotsnÃbhasmasmerà sulalitaÓaÓiÓakalapeÓalakapÃlà & tÃrÃsthipaÂalahÃrà ÓuÓubhe kÃpÃlikÅva niÓà // 1.35 // tasminprau¬haniÓÃkarakiraïaprakaraprakÃÓitÃÓe«e & nijamaïibhavanodyÃne nirvartitabhÃvanÃsamÃdhÃna÷ // 1.36 // sphaÂikÃsanopavi«Âa÷ saha ÓaÓinà nirvibhÃgamitreïa & kandalimukhyai÷ Ói«yai÷ parivÃritapÃdapÅÂhÃnta÷ // 1.37 // provÃca mÆladevo vÅk«ya ciraæ sÃrthavÃhasutamagre & kurvandaÓanamayÆkhai÷ lajjÃlÅnÃmiva jyotsnÃm // 1.38 // Ó­ïu putra va¤cakÃnÃæ sakalakalÃh­dayasÃramatikuÂilam & j¤Ãte bhavanti yasmin k«aïarucicapalÃ÷ Óriyo'pyacalÃ÷ // 1.39 // eko'sminbhavagahane t­ïapallavavalayajÃlasaæcchanna÷ & kÆpa÷ patanti yasmin mugdhakuraÇgà nirÃlambe // 1.40 // so'yaæ nidhÃnakumbho dambho nÃæa svabhÃvagambhÅra÷ & kuÂilai÷ kuhakabhujaægai÷ saæv­tavadana÷ sthito loke // 1.41 // mÃyÃrahasyamantraÓcintÃmaïirÅpsitÃrthÃnÃm & dambha÷ prabhÃvakÃrÅ dhÆrtÃnÃæ ÓrÅvaÓÅkaraïam // 1.42 // matsyÃsyevÃpsu sadà dambhasya j¤Ãyate gati÷ kena & nÃsya karau na ca pÃdau na Óiro durlak«ya evÃsau // 1.43 // mantrabalena bhujaægà mugdhakuraÇgÃÓca kÆÂayantreïa & sthalajÃlena vihaÇgà g­hyante mÃnavÃÓca dambhena // 1.44 // janah­dayavipralambho mÃyÃsthambho jagajjayÃrambha÷ & jayati sadÃnupalambho mÃyÃrambhodayo dambha÷ // 1.45 // satatÃvartabhrÃnte du÷sahamÃyÃsahasrakuÂilÃre & mÆlaæ dambho nÃbhirvipulatare cakrikÃcakre // 1.46 // nayananimÅlanamÆla÷ suciraæ snÃnÃrdracÆlajalasikta÷ & dambhataru÷ Óucikusuma÷ sukhaÓataÓÃkhÃÓatai÷ phalita÷ // 1.47 // vrataniyamairbakadambha÷ saæv­taniyamaiÓca kÆrmajo dambha÷ & nibh­tagatinayananiyamairghoro mÃrjÃrajo dambha÷ // 1.48 // bakadambho dambhapatirdambhanarendraÓca kÆrmajo dambha÷ & mÃrjÃradambha eva prÃpto dambhe«u cakravartitvam // 1.49 // nÅcanakhaÓmaÓrukacaÓcÆlÅ jaÂila÷ pralambakÆrco và & bahum­ttikÃpiÓÃca÷ parimitabhëŠprayatnapÃdatra÷ // 1.50 // sthÆlagranthipavitrakap­«ÂhÃrpitahemavallÅka÷ & kak«Ãrpitapatapallavaruddhabhujo bhÃï¬ahasta iva // 1.51 // aÇgulibhaÇgavikalpana vividhavivÃdaprav­ttapÃï¬itya÷ & japacapalo«Âha÷ sajane dhyÃnaparo nagararathyÃsu // 1.52 // sÃbhinayäcitaculakairÃcamanai÷ suciramajjanaistÅrthe & saæruddhasakalaloka÷ puna÷ puna÷ karïakoïasaæsparÓÅ // 1.53 // sÅtk­tadantaninÃdÃveditahemantadu÷sahasnÃna÷ & vistÅrïatilakacarcÃsÆcitasarvopacÃrasurapÆja÷ // 1.54 // Óirasà bibarti kusumaæ vinipatitÃæ kÃkad­«Âim iva racayan & evaæ rÆpaæ puru«o yo ya÷ sa sa dÃmbhiko j¤eya÷ // 1.55 // nirguïalokapraïata÷saguïe stabdha÷ svabandhu«u dve«Å & purajanakaruïÃbandhu÷ kÅrtyÃrthÅ dÃæbhiko dhÆrta÷ // 1.56 // kÃryopayogakÃle praïataÓirÃÓcÃÂuÓatakÃrÅ & sabhrÆbhaÇgo maunÅ k­takÃryo dÃmbhika÷ krÆra÷ // 1.57 // stambhitavibudhasam­ddhirdaityo yo'bhÆtpurà jambha÷ & dambha÷ so'yaæ nivasati bhÆmitale bhÆtadehe«u // 1.58 // Óucidambha÷ Óamadambha÷ snÃtakadambha÷ samÃdhidambhaÓca & ni÷sp­hadambhasya tulÃæ yÃnti tu naite ÓatÃæÓena // 1.59 // ÓaucÃcÃravivÃdÅ m­tk«ayakÃrÅ svabÃndhavasparÓÅ & Óucidambhena jano'yaæ viÓvÃmitratvamÃyÃti // 1.60 // saæh­tabahuvidhasattvo ni÷k«epadraviïavÃribahut­«ïa÷ & satatamahiæsÃdambho va¬avÃgni÷ sarvabhak«o'yam // 1.61 // muï¬o jaÂilo nagnaÓchatrÅ daï¬Å ka«ÃyacÃrÅ và & bhasmasmeraÓarÅro diÓi diÓi bhogÅ vij­mbhate dambha÷ // 1.62 // khalvÃÂa÷ sthÆlavapu÷ Óu«katanurmunisamÃnarÆpo và & ÓÃÂakave«ÂitaÓÅr«aÓcaityonnataÓikharave«Âano vÃpi // 1.63 // lobha÷ pitÃtiv­ddho jananÅ mÃyà sahodara÷ kÆÂa÷ & kuÂilÃk­tiÓca g­hiïÅ putro dambhasya huækÃra÷ // 1.64 // bhagavÃnpurà svayaæbhÆ÷ k­tvà bhuvanÃni bhÆtasargaæ ca & viratavyÃpÃratayà suciraæ cintÃnvitastasthau // 1.65 // d­«Âvà sa martyaloke divyad­Óà mÃnu«ÃnnirÃlambÃn & ÃrjavayogaviÓe«ÃdaprÃptadhanÃdisaæbhogÃn // 1.66 // mÅlitanayana÷ k«aipraæ sthitvà mÃyÃmaye samÃdhÃne & as­jann­ïÃæ (nÌïÃæ?) vibhÆtyai dambhaæ saæbhÃvanÃdhÃram // 1.67 // bibhrÃïa÷ kuÓapÆlÅæ pustakamÃle kamaï¬aluæ ÓÆnyam & nijah­dayakuÂilaÓ­Çgaæ daï¬aæ k­«ïÃjinaæ khanitraæ ca // 1.68 // sthÆlatarakuÓapavitrakalächitakarïa÷ pavitrapÃïiÓca & suvyaktamuï¬amastakakuÓave«ÂitacÆlamÆlasitakusuma÷ // 1.69 // këÂhastabdhagrÅvo japacapalo«Âha÷ samÃdhilÅnÃk«a÷ & rudrÃk«avalayahasto m­tparipÆrïaæ vahanpÃtram // 1.70 // nayanäcalai÷ sakopairbhrukuÂÅhuækÃravadanasaæj¤Ãbhi÷ & bahuvidhakadarthanÃbhi÷ kathitÃkhilah­dayavächito maunÅ // 1.71 // rak«anparasaæsparÓaæ ÓaucÃrthÅ brahmaloke'pi & dambha÷ puro'sya tasthÃvutthita evÃsanÃkÃÇk«Å // 1.72 // Ãkalpena sumahatà sahasÃsya vaÓÅk­tÃ÷ paraæ tena & saptar«ayo'pi tasmai praïatÃstasthu÷ k­täjalaya÷ // 1.73 // taæ d­«Âvà parame«ÂhÅ lÅlÃk­tasakalasargavargo'pi & gauravavismayahar«airni÷spandÃndolitastasthau // 1.74 // tasyÃtitÅvraniyamÃdgraste'gastye'tivismayeneva & alpatapovratalajjÃku¤citap­«Âhe vasi«Âhe ca // 1.75 // atisaralanijamunivrataparigatakutse ca kÆïite kautse & ¬ambararahitÃtmataponirÃdare nÃrade vihite // 1.76 // nijajÃnusaædhiÓikhare jamadagnau magnavadane ca & traste viÓvÃmitre valitagule gÃlavebh­gau magne // 1.77 // sucirotthitamatikopÃdÃsanakamale nivi«Âad­«Âiæ ca & ÓÆlaprotamivÃgre ni÷spandamamandagarvagurugÃtram // 1.78 // j¤Ãtvà tamÃsanÃrthinamavadaddevaÓcaturmukha÷ prÅtyà & vikasannijadaÓÃnarucà vihasanniva vÃhanaæ haæsaæ // 1.79 // upaviÓa putra mamÃÇke niyamena mahÅyasÃticitreïa & arho'si guïagaïodgatagauravasaævÃdinÃnena // 1.80 // ityukto viÓvas­jà tasyÃÇkamaÓaÇkayà sasaækoca÷ & abhyuk«ya vÃrimu«Âyà k­cchreïopÃviÓaddambha÷ // 1.81 // dambha uvÃca // noccairvÃcyamavaÓyaæ yadi vÃcyaæ hastapadmena & ÃcchÃdya vaktrarandhraæ sp­«Âo na syÃæ yathÃsyavÃtÃæÓai÷ // 1.82 // tattasya Óaucamatulaæ d­«Âvà smerÃnano brahmà & dambho'sÅti jagÃda prÃyo hastÃgramÃkampya // 1.83 // utti«ÂhÃÊsakalajalanidhiparikhÃvalimekhalÃæ mahÅmakhilÃm & avatÅrya bhuÇk«và bhogÃnvibudhairapi tattvato na vij¤Ãta÷ // 1.84 // ityÃdarÃdvis­«Âo vidhinà saæsÃrasÃgaragatÃnÃm & kaïÂ÷e ÓÅlÃæ nibadhnanmartyÃnÃmavatatÃra mahÅm // 1.85 // atha martyalokametya bhrÃntvà dambho vanÃni nagarÃïi & viniveÓya gau¬avi«aye nijajayaketuæ jagÃma diÓa÷ // 1.86 // vacane bÃhlÅkÃnÃæ vrataniyame prÃcyadÃk«aiïÃtyÃnÃæ & adhikÃre vÅrÃïÃæ dambha÷ sarvatra gau¬ÃnÃm // 1.87 // ete dambhasahÃyÃ÷ pratigrahaÓrÃddhasiddhacÆrïena & kurvanti ye prabhÃte yatastato bhasmanà tilakam // 1.88 // tÆrïaæ sahasrabhÃgairbhuvanatalae saævibhajya bhÆtÃni & mÆrta÷ satataæ nivasati dambho vadane'dhikaraïabhaÂÂÃnÃm // 1.89 // guruh­dayamaviÓÃdagre bÃlakah­dayaæ tapasvih­dayaæ ca & kuÂilaæ niyogih­dayaæ dÅk«aitah­dayaæ svayaæ dambha÷ // 1.90 // tadanu ca gaïakacikitsakasevakavaïijÃæ sahemakÃrÃïÃm & naÂabhaÂagÃyanavÃcakacakracarÃïÃæ ca h­dayÃni // 1.91 // aæÓai÷ praviÓya h­dayaæ vividhavikÃrai÷ samastajantÆnÃm & dambho viveÓa paÓcÃdantaramiha pak«aiv­k«ÃïÃm // 1.92 // matsyÃrthÅ carati tapa÷ suciraæ ni÷spanda ekapÃdena & tÅrthe«u bakatapasvÅ tena vihaÇgÃngato dambha÷ // 1.93 // vipulajaÂÃvalkalina÷ ÓÅtÃtapavÃtakarÓitÃ÷ satatam & v­k«Ã jalÃrthino yaddambhasya vij­mbhitaæ tadapi // 1.94 // evaæ vicÃraïÅya÷ sarvagata÷ sarvah­tsadà dambha÷ & j¤Ãte tasminvividhe viphalà mÃyÃvinÃæ mÃyà // 1.95 // dambhavikÃra÷ purato va¤cakacakrasya kalpav­k«o'yam & vÃmanadambhena purà hariïà trailokyamÃkrÃntam // 1.96 // sarga÷ 2 lobha÷ sadà vicintyo lubdhebhya÷ sarvato bhayaæ d­«Âam & kÃryÃkÃryavicÃro lobhÃk­«Âasya nÃstyeva // 2.1 // mÃyÃvinimayavibhramanihnavavaicityakÆÂakapaÂÃnÃm & sa¤cayadurgapiÓÃca÷ sarvaharo mÆlakÃraïÃæ lobha÷ // 2.2 // sattvapraÓamatapobhi÷ sattvadhanai÷ ÓÃstravedibhirvijita÷ & lobho'vaÂaæ pravi«Âa÷ kuÂilaæ h­dayaæ kirÃÂÃnÃm // 2.3 // krayavikrayakÆÂatulÃlÃghavani÷k«eparak«aïavyÃjai÷ & ete hi divasacaurà mu«ïanti mudà janaæ vaïija÷ // 2.4 // h­tvà dhanaæ janÃnÃæ dinamakhilaæ vividhakÆÂamÃyÃbhi÷ & vitarati g­he kirÃÂa÷ ka«Âena varÃÂakatritayam // 2.5 // ÃkhyÃyikÃnurÃgÅ vrajati sadà puïyapustakaæ Órotum & da«Âa iva k­«ïasarpai÷ phalÃyate dÃnadharmebhya÷ // 2.6 // dvÃdaÓyÃæ pit­divase saækramaïe somasÆryayorgrahaïe & suciraæ snÃnaæ kurute na dadÃti kapardikÃmekÃm // 2.7 // dattvà diÓi diÓi d­«Âiæ yÃcakacakito'vaguïÂhanaæ k­tvà & caura iva kuÂilacÃrÅ palÃyate vikaÂarathyÃbhi÷ // 2.8 // na dadÃti prativacanaæ vikrayakÃle ÓaÂho vaïiÇmaunÅ & ni÷k«epapÃïipuru«aæ d­«Âvà saæbhëaïÃæ kurute // 2.9 // utti«Âhati namati vaïik p­cchati kuÓalaæ dadÃti ca sthÃnaæ & ni÷k«epapÃïipuru«aæ d­«Âvà dharmyÃæ kathÃæ kuruteka // 2.10 // kaÓcidvadati tametya draviïaæ ni÷k«ipya hanta gantÃsmi & bhrÃta÷ paraæ prabhÃte vi«Âidinaæ kiæ karomyadya // 2.11 // tacchrutvà vikasitad­gvadati sa mithyaiva nÃÂayankhedam & kÃrye prasÃritÃk«a÷ puna÷ puna÷ pÃrÓvamavalokya // 2.12 // tvadadhÅnaæ sthÃnamidaæ kiæ tu ciraæ nyÃsapÃlanaæ kaÂhinam & vi«amau ca deÓakÃlau sÃdhostava tadapi dÃso'ham // 2.13 // bhadrÃÊ na dÆ«itai«Ã ni÷k«epak«emakÃriïÅ Óastà & ityanubhÆtaæ bahuÓa÷ kÃryaj¤aistvaæ tu jÃnÃsi // 2.14 // vi«Âidine kimapi purÃÊnyastaæ kenÃpi mitreïa & tÆrïaæ punaÓca ÓanakairnÅtaæ k«emeïa kuÓalena // 2.15 // ityÃdi mugdhabuddherasamannjasavarïanaæ raha÷ k­tvà & g­hïÃti kanakanikaraæ n­tyaæstattanmanorathai÷ pÃpa÷ // 2.16 // tatsaæcÆrïanajÃtai÷ krayavikrayalÃbharÃÓibhiranantai÷ & bhÃï¬apratibhÃï¬acayairupahasati dhanÃdhinÃthaæ sa÷ // 2.17 // pÆrïÃ÷ kadaryavaïijÃæ ni÷saæbhogà nidhÃnadhanakumbhÃ÷ & sÅdanti kucataÂà iva du÷khaphalà bÃlavidhavÃnÃm // 2.18 // dÃnopabhogavirahitahiraïyarak«Ãk­tak«aïÃ÷ satatam & saæsÃrajÅrïamandiravi«ayavi«amamahÃmÆ«akà vaïija÷ // 2.19 // aÂati samutkaÂave«ÂitavikaÂapaÂasphuÂaphaÂÃÂopa÷ & kuÂila÷ kaïÂakanicita÷ purapatinÃmà vidhivyÃla÷ // 2.20 // atha puru«a÷ sa digantaæ bhrÃntvà kenÃpi daivayogena & na«Âadhano janarahita÷ prÃpta÷ sucirÃnnijaæ deÓam // 2.21 // p­cchati kamapi saÓaÇka÷ sa kirÃÂa÷ kva nu gato mahÃsattva÷ & tamupetya vadati kaÓcittasyÃdya sakhe vibhÆtiranyaiva // 2.22 // vividhanavÃæÓukam­gamadacandanakarpÆramaricapÆgaphalai÷ & khaÂikÃhasta÷ sa sadà gaïayati koÂÅrmuhÆrtena // 2.23 // asminmeruviÓÃle varabhavane rucirabhittik­tacitre & purapatinÃpyanuyÃto vasati sukhaæ sa hi mahÃjano yatra // 2.24 // Órutvaitadatulavismayalolitamauli÷ sa tadg­haæ gatvà & dvÃre sthagitasti«Âhati ni«pratibho jÅrïakarpaÂa÷ suciram // 2.25 // taæ tuÇgabhavanavalabhÅjÃlÃntarato vaïikparij¤Ãya & nocchvasiti na«Âacetastìita iva mÆrdhni vajreïa // 2.26 // upas­tya mandamandaæ kathamapi saæprÃptanirjanÃvasara÷ & taæ yÃcate sa puru«o draviïaæ svaæ prakaÂitÃbhikya÷ // 2.27 // taæ vadati so'nyad­«Âi÷ sabhrÆbhaÇgaæ vidhÆtahastÃgra÷ & va¤cakavacana÷ pÃpo v­ttik«Åïa÷ kuto'yamÃyÃta÷ // 2.28 // kastvaæ kasya kuto và darÓanamapi na smarÃmi kiæ kathanai÷ & ahaha kadà kutra tvaæ vada kasya kimarpitaæ kena // 2.29 // paÓyata ka«Âhamani«Âa÷ kalikÃla÷ kÅd­Óo'yamÃyÃta÷ & matto'rthame«a vächati loko jÃnÃti và sarvam // 2.30 // haraguptakule'smÃkaæ ni÷k«epagrahaïamapyasaæbhÃvyam & kiæ punarapahnavodgataghoramahÃpÃtakasparÓa÷ // 2.31 // tadapi satatÃbhiÓaæsÅ pratyÃkhyeyo jana÷ kathaæ mahatÃm & kathaya dinaæ taddivase likhitaæ sarvaæ svayaæ paÓya // 2.32 // v­ddho'haæ nyastabhara÷ putre sarvaæ mamÃsti likhitaæ hi & iti tena vina«Âadh­ti÷ sa vis­«ÂastatsutÃntikaæ prÃpta÷ // 2.33 // tÃto jÃnÃti suto jÃnÃti pitaiva likhati sakalaæ yat & iti tasya bhavati suciraæ gatÃgataæ kandukasyeva // 2.34 // rÃjakuladvÃragate tasminprÃptapravÃsadattÃrthe & sahate naraptikopaæ tyajati kirÃÂo na rÆpakasyÃæÓam // 2.35 // paripŬita÷ sa rÃj¤Ã vividhairapi yÃtanauÓastra÷ & mama haste ni÷k«iptaæ kiæcinnÃstÅti vaktyeva // 2.36 // evaæ svabhÃvalubdhÃsva bhavanti dhanalavaïavÃribahut­«ïÃ÷ & t­ïalavamiva nijadehaæ tyajanti leÓaæ na vittasya // 2.37 // devaæ dhanÃdhinÃthaæ vaiÓravaïaæ sakalasaæpadÃæ nilayam & Óukra÷ provÃca purà vittÃrthÅ bÃlamittramabhyetya // 2.38 // pÆrïa÷ sakhe tavÃyaæ vibhavo vijitÃmarÃsuraiÓvarya÷ & har«aæ vidadhÃti paraæ suh­dÃæ Óokaæ ca ÓatrÆïÃm // 2.39 // tvayi suh­di vittanÃthe ni÷svo'haæ bahukuÂumbasaæbhÃra÷ & samadu÷khasukhaæ mittraæ svÃdhÅnatayoditaæ praÓaæsanti // 2.40 // yaÓasi vihitÃdarÃïÃmarthibhirupajÅvyamÃnavibhavÃnÃm & abhijÃtavaæÓajÃnÃæ suh­dupabhogyÃ÷ Óriyo mahatÃm // 2.41 // upanatamatipuïyacayai÷ saæpÆrïaæ rak«itaæ ca yatnena & saæpadi vipadi trÃïaæ bhavati nidhÃnaæ ca mittraæ ca // 2.42 // ityukta÷ sapra~ayaæ daityÃcÃryeïa nirjane dhanada÷ & tamuvÃca vicintya ciraæ saæruddha÷ snehalobhÃbhyÃm // 2.43 // jÃnÃnami bÃlamittraæ tvÃmahamatyantasaæbh­tasneham & kiæ tu na jÅvitajÅvaæ draviïalavaæ tyaktumÅÓo'smi // 2.44 // snehÃrthÅ bandhujana÷ kÃryairbahubhirbhavanti mittrÃïi & dÃrÃ÷ sutÃÓca sulabhà dhanamekaæ durlabhaæ loke // 2.45 // atisÃhasamatidu«karam atyÃÓcaryaæ ca dÃnamarthÃnÃm & yo'pi dadÃti ÓarÅraæ na dadÃti sa vittaleÓamapi // 2.46 // ityÃÓÃparihÃrai÷ pratyÃkhyÃto dhanÃdhinÃthena & bhagnamukho lulitamatirlajjÃvaktro yayau Óukra÷ // 2.47 // sa vicintya g­he suciraæ sacivai÷ saha mÃyayà mahÃyogÅ & hartuæ draviïamaÓe«aæ viveÓa h­dayaæ dhaneÓasya // 2.48 // ÓukrÃvi«ÂaÓarÅro vaiÓravaïa÷ sakalamadbutatyÃga÷ & tatk­tasaæketebhya÷ pradadau vittaæ dvijÃtibhya÷ // 2.49 // kauberaæ dhanamakhilaæ h­tvà yÃte'tha dÃnavÃcÃrye & suciraæ dhanÃdhinÃtha÷ ÓuÓoca vij¤Ãya tÃæ mÃyÃm // 2.50 // hastanyastalalÃÂa÷ saha ÓaÇkhamukundapadmÃdyai÷ & saæcintya Óukravik­tiæ sa jagÃdo«ïaæ vini÷Óvasya // 2.51 // suh­dà marmaj¤ena vyÃjÃnmÃyÃvinÃtilubdhena & dhÆrtena va¤cito'haæ daityÃÓrayadurjayena Óukreïa // 2.52 // adhunà dravyavihÅna÷ k«aïena t­ïalÃghavaæ prÃpta÷ & kathayÃmi kasya du÷khaæ karomi kiæ và kva gacchÃmi // 2.53 // dhanarahitaæ tyajati jano janarahitaæ paribhavÃ÷ samÃyÃnti & paribhÆtasya ÓarÅre vyasanavikÃro mahÃbhÃrah // 2.54 // dayite«u ÓarÅravatÃæ bata dharmalatÃlavÃle«u & draviïe«u jÅvite«u ca sarvaæ yÃti prayÃte«u // 2.55 // vidvÃnsubhago mÃnÅ viÓrutakarmà kulonnata÷ ÓÆra÷ & vittena bhavati sarvo vittahÅnastu sadguïo'pyaguïa÷ // 2.56 // iti du÷sahadhanavirahakleÓÃnalaÓo«itÃÓayo dhanapa÷ & suciraæ vim­«ya sacivairdevaæ Óarvaæ yayau Óaraïam // 2.57 // prÃkpratipannasakho'sau viÓvaÓaraïyo maheÓvarastena & vij¤apto nijavrttaæ dÆtaæ visasarja ÓukrÃya // 2.58 // dÆtÃhÆtaæ sahasà prÃptaæ Óukraæ dhanaprabhÃÓukram & a¤jaliviracitamukuÂaæ provÃca pura÷sthitaæ purajit // 2.59 // mittramayaæ draviïapatirbhavatà bata va¤cita÷ k­taj¤ena & mittradrohe prasarati na hi nÃma jana÷ k­taghno'pi // 2.60 // agaïitayaÓasà tyaktasthitinà kriyate'tha yÃk­taj¤ena & snigdhe suh­di sarÃge mitre tava va¤canà na yuktà sà // 2.61 // etatkiæ Órutasad­Óaæ tvadvratayogyaæ kulÃnurÆpaæ và & k­tavÃnasi yatsumate paribhÆtaguïodayaæ karma // 2.62 // kimayaæ sunayÃbhyÃsa÷ praÓamo và gurujanopadeÓo vÃÊ & mativibhava÷ sahajo và va¤cakatÃæ yena yÃto'si // 2.63 // kasya na dayitaæ vittaæ cittaæ hriyate na kasya vittena & kiæ tu yaÓodhanalubdhà vächanti na du«k­tairarthÃn // 2.64 // mà mà malinaya vimalaæ bh­gukulamamalaæ malena lobhena & lobhajalado hi ÓatrurviÓadayaÓorÃjahaæsÃnÃm // 2.65 // tyaktvà kÅrtimanantÃmanilÃkulat­ïalavopamÃnarthÃn & g­hïÃti ya÷ sa madhye dhÆrtÃnÃæ kÅd­Óo dhÆrta÷ // 2.66 // uts­jya sÃdhuv­ttaæ kutilÃdhiyà va¤cita÷ paro yena & Ãtmaiva mƬhamatinà k­tasuk­to va¤citastena // 2.67 // niyatà dÆ«itayaÓasÃæ bata kisalayakomalà prak­tyaiva & apavÃdavi«atarÆtthairÃmodairmÆrchità lak«mÅ÷ // 2.68 // na hi nÃma sajjanÃnÃæ ÓuddhayaÓa÷sphaÂikakadarpaïo vimala÷ & paribhavadu÷khitajanatÃni÷ÓvÃsairmalinatÃmeti // 2.69 // asama¤jasamatimalinaæ mohadvyaktiæ samÃgataæ karma & tasya viÓuddhi÷ kriyatÃæ paravittasamarpaïenaiva // 2.70 // apavÃdadhÆlidhÆsaramamalayaÓo m­jyatÃæ svahastena & asmadvacanaæ kriyatÃæ paradhanamuts­jyatÃmetat // 2.71 // ityukta÷ sÃnunayaæ tribhuvanagurÆïÃpi devadevena & paradhananibaddhat­«ïa÷ provÃca k­täjali÷ Óukra÷ // 2.72 // bhagavanbhavata÷ ÓÃsanamamarendrakirÅÂakoÂiviÓrÃntam & laÇghayati ko nu mohÃddaurgatyaæ sattvahÃri yadi na syÃt // 2.73 // yasya k«Åïasya g­he bh­tyà dÃrÃ÷ sutÃÓca sÅdanti & kÃryÃkÃryavicío draviïÃdÃne«u kastasya // 2.74 // mitramayaæ dhananÃtho vipadi trÃïaæ vicintita÷ satatam & v­ddhiæ yÃta÷ sumahÃnÃÓÃbandhaÓca me h­daye // 2.75 // abhyetya yÃcito'pi tyaktvà lajjÃæ mayÃÊvihatalajja÷ & cicchedai«a mamÃÓÃæ sahasà prati«edhaÓastreïa // 2.76 // tena prahatamaÓastraæ dÃho'nagniÓca nirvi«aæ maraïam & vihitaæ ÓaÂhena mohÃdÃÓÃbhaÇgha÷ k­to yena // 2.77 // tasmÃnmamai«a Óatru÷ suk­tasama ÓÃtruva¤canÃpÃpam & riktasya nirapavÃdo vyÃjenopÃrjito'pyartha÷ // 2.78 // aïu dhanamapi na tyÃjyaæ mama bhavatà j¤Ãpite satyam & vittaæ jÅvitamagryaæ jÅvitahÃnirdhanatyÃga÷ // 2.79 // iti saæbhëiïamasak­ddaityaguruæ prÃrthitaæ punarbahuÓÃ÷ & kavalÅcakÃra sahasà prati«edharu«Ã virÆpÃk«a÷ // 2.80 // jaÂharÃntare purÃre÷ pralayÃnalavipulabhÅ«aïÃboge & prakvÃthyamÃnakÃya÷ ÓukraÓcukroÓa sÃkroÓa÷ // 2.81 // tyaja dhanamiti vi«amad­Óà puna÷ puna÷ prerito'vadacchukra÷ & nidhanaæ mamÃstu bhagavandhanadadhanaæ na tyajÃmi kiæcidapi // 2.82 // atha dhÃraïÃprav­ddhajvalanajvÃlÃsahasravikarÃle & ÓukraÓcukroÓa bh­Óaæ ghoragabhÅre harodare patita÷ // 2.83 // tamuvÃca devedevastyajya durgrahadagdha paravittam & asminnudaramahodadhiva¬avÃgnau mà gama÷ pralayam // 2.84 // so'vadadatiÓayatÃpasphuÂitÃsthivasÃpravÃhabahalÃgnau & paramiha maraïaæ Óreyo draviïakaïaæ na tyajÃmi socchvÃsa÷ // 2.85 // punarapi ghoratarodgatakÃlÃnaladhÃraïÃnalajvalita÷ & ÓukraÓcakre devyÃ÷ stotraæ k«aïaleÓaÓe«Ãyu÷ // 2.86 // stotrapadÃrÃdhitayà gauryà praïayaprasÃdite rudre & tadvacasà labdhadh­ti÷ ÓukradvÃreïa niryayau Óukra÷ // 2.87 // evaæ svabhÃvalubdhÃstÅvratarÃæ yÃtanÃmapi sahante & na tu saætyajanti vittaæ kauÂilyamivÃdhama÷ sahajam // 2.88 // tasmÃllobhasamutthà kapaÂakalà kuÂilavartinÅ mÃyà & lubdhah­daye«u nivasati nÃlubdho va¤canaæ kurute // 2.89 // sarga÷ 3 kÃma÷ kamanÅyatayà kimapi nikÃmaæ karoti saæmoham & vi«Ãmiva vi«amaæ sahasà madhuratayà jÅvanaæ harati // 3.1 // ete hi kÃmakalitÃ÷ parimalalÅnÃlivalayahuækÃrai÷ & sÆcitadÃnÃ÷ kariïo badhyante k«ipramabalÃbhi÷ // 3.2 // pÃdÃghÃtÃ÷ ÓitÃÇkuÓaghaÂanà niga¬Ãdisaærodham & vi«ayamu«ita÷ karÅndra÷ kiæ na smarava¤cita÷ sahate // 3.3 // dÅrghavyasananiruddho bhrÆbhaÇgaj¤o vidheyatÃæ yÃta÷ & vi«ayavivaÓo manu«ya÷ keliÓikhaï¬Åva nartyate strÅbhi÷ // 3.4 // raktÃkar«aïasaktà mÃyÃbhirmohatimirarajanÅ«u & nÃrya÷ piÓÃcikà iva haranti h­dayÃni mugdhÃnÃm // 3.5 // rÃgim­gavÃgurÃïÃæ h­dayadvipabandhaÓ­ÇkhalaughÃnÃm & vyasananavavallarÅïÃæ strÅïÃæ na mucyate vaÓaga÷ // 3.6 // saæsÃracitramÃyÃæ ÓambaramÃyÃæ vicittimÃyÃæ ca & yo jÃnÃti jitÃtmà so'pi na jÃnÃti yo«itÃæ mÃyÃm // 3.7 // kusumasukumÃradehà vajraÓilÃkaÂhinahrdayasadbhÃvÃ÷ & janayanti kasya nÃntarvicitracaritÃ÷ striyo moham // 3.8 // anuraktajanaviraktà namrotsiktà viraktarÃgiïya÷ & va¤canavacanÃsaktà nÃrya÷ sadbhÃvaÓaÇkinya÷ // 3.9 // jÃta÷ sa eva loke bahujanad­«Âà vilÃsakuÂilÃÇgÅ & dhairyadhvaæsapatÃkà yasya na patnÅ prabhurgehe // 3.10 // vijitasya madavikÃrai÷ strÅbhirmÆkasya na«Âasaæj¤asya & g­hadhÆlipaÂalamakhilaæ vadane ni÷k«ipyate bhartu÷ // 3.11 // k­takÃparisphuÂÃk«arakÃmakalÃbhi÷ svabhÃvamugdheva & tilakÃya candrabimbaæ mugdhapatiæ yÃcate prau¬ha // 3.12 // svairavihÃragatÃgatakhinnÃyÃstÅrthadarÓanavyÃjai÷ & bhartà vilÃsavijitaÓcaraïau m­dnÃti capalÃyÃ÷ // 3.13 // nayanavikÃrairanyaæ vacanairanyaæ vice«Âitairanyam & ramayati suratenÃnyaæ strÅ bahurÆpà svabhÃvena // 3.14 // nijapayicapalakurÃÇgÅ paratarubh­ÇgÅ svabhÃvamÃtaÇgÅ & mithyÃvibhramabh­ÇgÅ kuÂilabhujaÇgÅ nijà kasya // 3.15 // bahuvidhataruïanirargalasaæbhogasukhÃrthabhoginÅ veÓyà & dhanyeti vadanti sadà socchvÃsà nirjane nÃrya÷ // 3.16 // capalà ti«Âhati harmye gÃyati rathyÃvalokinÅ svairam & dhÃvatyakÃraïaæ vÃÊhasati sphaÂikÃÓmamÃleva // 3.17 // paÓuriva vaktuæ kartuæ kiæcidayaæ mama patirna jÃnÃti & uktveti g­he svajanaæ puru«avyÃpÃramaÇganà kurute // 3.18 // pratyutthÃnaæ kurute vyavahÃragatÃgatai÷ svayaæ yÃti & uccairvadati ca g­he g­hiïÅ jÅvanm­tasyaiva // 3.19 // År«yÃluv­ddhabhÃryà sevakapatnÅ niyogibhÃryà và & kÃrukuÓÅlavanÃrÅ lubdhavadhÆ÷ sÃrthavÃhavanità và // 3.20 // go«ÂhÅviharaïaÓÅlà taruïajane vatsalà prak­tyaiva & paraguïagaïane saktà nijapatido«ÃbhidhÃyinÅ satatam // 3.21 // alpadhanà bahubhogà rÆpavatÅ vik­tarÆpabhÃryà và & mugdhavadhÆ÷ sakalakalÃmÃnavatÅ nÅcasaægamodvignà // 3.22 // dyÆtamadhupÃnasaktà dÅrghakathÃgÅtarÃgiïÅ kuÓalà & bahupuæÓcalÅvayasyà ÓÆrajane prak­tipak«apÃtaiva // 3.23 // tyaktag­havyÃpÃrà bahuvidhave«Ã nirargalÃbhyÃsà & pratyuttarasapratibhà satyavihÅnà svabhÃvanirlajjà // 3.24 // kuÓalÃnÃmayavÃrtÃpraÓnaparà prÅtipeÓalÃlÃpà & vijane vividhak­Å¬Ã¬ambaraÓauï¬Ã prakÃÓasÃvitrÅ // 3.25 // kratutÅrthasuraniketanagaïakabhi«agbandhugehagamanaparà & bhojanapÃnabahuvyayayÃtrotsavakÃriïÅ svatantreva // 3.26 // bhik«utÃpasabhaktà svajanaviraktà manoramÃsaktà & darÓanadÅk«Ãraktà dayitaviraktà samÃdhisaæyuktà // 3.27 // go«ÂhÅra¤janamitrà vij¤eyà na«ÂacÃritrà (kulakam) // 3.28 // satatÃnuraktado«Ã mohitajanatà bahugrahÃÓcapalÃ÷ & saædhyÃ÷ striya÷ piÓÃcyo raktacchÃyÃharÃ÷ krÆrÃ÷ // 3.29 // kasya na vahanayogyo mugdhadhiyastucchasÃdhane lagnÃ÷ & prÅtatayà praÓamarucaÓcapalÃsu strÅ«u ye'dÃntÃ÷ // 3.30 // Ó­ÇgÃraÓauryakatthanamasama¤jasadÃnavarïanà vividhÃ÷ & etÃvadeva tÃsÃmamantrayantraæ vaÓÅkaraïam // 3.31 // kalikÃlatimirarajanÅrajanicarÅïÃæ sahasramÃyÃnÃm & strÅïÃæ n­Óamsacaritai÷ kasya na saæjÃyate kampa÷ // 3.32 // nirjitadhanapativibhavo babhÆva bhuvi viÓruto vaïiÇnÃtha÷ & dhanadatto nÃma purà ratnÃnÃmÃÓraya÷ payodhiriva // 3.33 // tasyÃbhavadvibhÆtirmÆrteva manobhuva÷ sulalitÃÇgÅ & tanayà nayanavilÃsairvijitÃÓà vasumatÅ nÃma // 3.34 // pradadau sa tÃmaputra÷ putrapade vinihitÃæ priyÃæ putrÅæ & vaïije vibhavakulodayatulyÃya samudradattÃya // 3.35 // ramamÃïa÷ sa tayà saha hariïÃk«yà Óvasuramandire suciram & prayayau kadÃcidagre dvÅpÃyÃtasya sÃrthasya // 3.36 // patyau yÃte taruïÅ janakag­he harmyaÓikharamÃrƬhà & vilalÃsa vilÃsamahÅ kelivilolà sakhÅbhi÷ sà // 3.37 // saudhe manmatharÆpaæ p­thunayanà pathi dadarÓa puru«aæ sà & yaæ d­«tvaiva gatÃsyÃ÷ kvÃpi dh­ti÷ kumatikupiteva // 3.38 // sà tena capalanayanà sahasà mu«iteva hÃritavicÃrà & abhavadaÓaktà nitarÃæ saævaraïe smaravikÃrasya // 3.39 // ÓÅlaæ pÃlasya capale mà pÃtaya nimnageva kulakÆlam & iti tÃmvadadivoccai÷ kampÃkulamukharamekhalà suciram // 3.40 // sà k­tvÃÊviditakathÃæ rahasi sakhÅmÃninÃya taæ taruïam & calitaæ hi kÃminÅnÃæ dhartuæ Óaknoti kaÓcittam // 3.41 // kÃmaæ kÃmavikÃsai÷ suratavilÃsai÷ sunarmaparihÃsai÷ & sahajapremanivÃsairmumude sà svairiïÅ tena // 3.42 // atha k­tanijadhanak­tyastvaritaæ dayitÃvilokanotkaïÂha÷ & aviÓatsamudradatta÷ ÓvaÓurÃvÃsaæ mahÃrambha÷ // 3.43 // vipulamahotsavalÅlÃvyagrajanairbhogasaæpadÃæ nicayai÷ & ativÃhya dinaæ dayitÃsahita÷ ÓayyÃg­haæ sa yayau // 3.44 // viracitavarataraÓayane baddhavitÃne manoramasthÃne & j­mbhitasaurabhadhÆpe surag­harÆpe pradÅptamaïidÅpe // 3.45 // tatra sa madhumadavilulitalocanakamalÃæ priyÃæ samÃliÇgya & madagaja iva navanalinÅæ bheje ratilÃlasa÷ ÓayyÃm // 3.46 // sÃpi h­dayÃntarasthitaparapuru«adhyÃnabaddhalak«aiva & tasthau nimÅlitÃk«Å dhyÃnaparà yoginÅva ciram // 3.47 // ÃliÇganaparicumbananÅvivimok«e«u bahutarocchvÃsà & patyau saÇkucitÃÇgÅ sasmÃra tameva ÓÅlaharam // 3.48 // praïayakupiteti matvà mugdhapatistÃæ samudradatto'pi & praïipatya cÃÂukÃrai÷ kimapi yayÃce prasÃdÃya // 3.49 // parapuru«arÃgiïÅnÃæ vimukhÅnÃæ praïayakÃmavÃmÃnÃm & puru«apaÓavo vimƬhà rajyante yo«itÃmadhikam // 3.50 // kiæ kriyate kÃmo'yaæ paragatakÃma÷ svatantrakÃmaÓca & dhanaÓataraktÃyÃmapi saædhyÃyÃæ bhÃskaro rÃgÅ // 3.51 // gƬhopavananiku¤je nyastaæ sà vallabhaæ sasaæketam & saæcintya ciraæ svapatiæ vi«amiva saæmÆrchità mene // 3.52 // nidrÃmudritanayane praïayaÓrÃnte samudradatte sà & utthÃya racitave«Ã ÓanakairgamanonmukhÅ tasthau // 3.53 // caura÷ k«aïe ca tasminmugdhamattajanaæ praviÓya tadbhavanam & gamanotsukÃmapaÓyanmukharÃbharaïÃmalak«yastÃm // 3.54 // atrÃntare ÓaÓÃÇka÷ Óanakai÷ surarÃjavallabhÃæ kakubham & cakita ivÃÓu cakampe mÅlitatarÃæ samÃliÇgya // 3.55 // saækocitakamalÃyÃ÷ kumudavij­mbhÃvirÃjamÃnÃyÃ÷ & prasasÃra tuhinakiraïo yÃminyÃ÷ kapaÂahÃsa iva // 3.56 // raviparitÃpaÓrÃntÃæ vÅk«ya divaæ prasaradindusÃnandÃm & jahasuriva kumudav­ndairalikulakuækÃraniebharà vÃpya÷ // 3.57 // jagrÃha rajaniramaïÅ ÓaÓikarah­tatimiraka¤cukÃvaraïà & lajjÃnviteva purata÷ kumudÃmodÃkulÃlipaÂalapaÂam // 3.58 // suptajane'tha niÓÃrdhe candrÃloke ca vipulatÃæ yÃte & tamasÅva nirviÓaÇkà sÃÊÓanakairupavanaæ prayayau // 3.59 // atha sà viveÓa vivaÓà vi«amaÓaraplo«ità nijopavanam & channaæ bhÆ«aïalobhÃdanuyÃtà vismitena caureïa // 3.60 // tatra dadarÓa vibhÆ«itamujjvalalalitÃæÓukaæ lasatkusumam & ÓaÇkÃjanakaæ vipine pak«ibhirupalak«itaæ dayitam // 3.61 // h­dayadayitÃviyogajvalanajvÃlÃvalÅtaptam & diÇmukhavilasitarucinà candreïa karÃnalairdagdham // 3.62 // cirasaÇketasthityà muktÃÓaæ priyatamÃpunarmilane & v­k«ÃlambitavallÅvalayÃlambena vigalitaprÃïam // 3.63 // taæ d­«Âvaiva vilÅnà vilapantÅ vyasanaÓokasaætrÃsai÷ & nipapÃta vallarÅva kvaïadalivalayÃkulà tanvÅ // 3.64 // saæmohamÅlitÃk«Å sthitvà suciraæ mahÅæ samÃliÇgya & ÓanakairavÃptajÅvà vilalÃpa laghusvarai÷ svairam // 3.65 // hà hà nayanÃnanda kva nu te viÓadendusundaraæ vadanam & drak«yÃmi mandapuïyà kimidaæ kvÃhaæ kva me kÃnta÷ // 3.66 // iti taruïakaruïamabalà vilapya pÃÓaæ vimucya yatnena & aÇke dh­tvÃsya mukhaæ cucumba jÅvaæ k«ipantÅva // 3.67 // sà tasya vadanakamalaæ nijavadane mohità k­tvà & tÃmbÆlagarbhamakarotprakaÂitasÃkÃrarÃgeva // 3.68 // atha tasyÃ÷ kusumotkaram­gamadadhÆpÃdisaurabhÃhÆta÷ & ÃviÓya ÓavakaÓarÅraæ nÃsÃæ ciccheda vetÃla÷ // 3.69 // sà prÃpya cÃpalocitamanayaphalaæ chinnanÃsikà gatvà & bhavanaæ praviÓya bhartustÃraæ hÃheti cukroÓa // 3.70 // pratibaddhe sakalajane nÃdatraste samudradatte ca & sà nÃsikà mameyaæ bhartrà chinneti cakranda // 3.71 // ÓvaÓurÃdibandhuvargai÷ p­«Âa÷ kupitai÷ samudradatto'pi & vikrÅta÷ paradeÓe mÆka ivoce na kiæcidapi // 3.72 // atha cÃsya suprabhÃte bandhubhirÃvedite n­pasabhÃyÃm & tatrÃbhÆnn­pakopo bahudhanadaï¬a÷ samudradattasya // 3.73 // cauro'pi nikhilav­ttaæ pratyak«amavek«ya vismayÃvi«Âa÷ & Ãvedya bhÆpapurata÷ prÃpya ca kalayÃdisatkÃram // 3.74 // udyÃne Óavavadane tasyÃstÃæ nÃsikÃæ ca saædarÓya & ni«kÃraïasuh­ducitÃæ Óuddhiæ vidadhe samudradattasya // 3.75 // ityetÃ÷ kuÂilatarÃ÷ krÆrÃcÃrà gatatrapÃÓcapalÃ÷ & yo nÃma vetti sa strÅbhirnaiva va¤cyate matimÃn // 3.76 // sarga÷ 4 tatrÃpi veÓayo«Ã÷ kuÂilatarÃ÷ kÆÂarÃgah­talokÃ÷ & kapaÂacaritena yÃsÃæ vaiÓravaïa÷ ÓramaïatÃmeti // 4.1 // hÃriïyaÓcaÂulatarà bahulataraÇgÃÓca nimnagÃminya÷ & nadya iva jaladhimadhye veÓyÃh­daye kalÃÓcatu÷«a«Âi÷ // 4.2 // veÓakalà n­tyakalà gÅtakalà vakravÅk«aïakalà ca & kÃmaparij¤Ãnakalà grahaïakalà mitrava¤canakalà ca // 4.3 // pÃnakalà kelikalà suratakalÃliÇganÃntarakalà ca & cumbanakalà parakalà nirlajjÃvegasaæbhramakalà ca // 4.4 // År«yÃkalikelikalà ruditakalà mÃnasaæk«ayakalà ca & svedabhramakampakalà punarekÃntaprasÃdhanakalà // 4.5 // netranimÅlanani÷sahanispandakalà m­topamakalà ca & virahÃsaharÃgakalà kopaprati«edhaniÓcayakalà ca // 4.6 // nijajananÅkalahakalà sadg­hagamanotsavek«aïakalà ca & haraïakalà jÃtikalà kelikalà caurapÃrthivakalà ca // 4.7 // gauravaÓaithilyakalà ni«kÃraïado«abhëaïakalà ca & ÓÆlakalÃbhyaÇgakalà nidrÃk«irajasvalÃmbarakalà ca // 4.8 // rÆk«akalà tÅk«ïakalà galahastag­hÃrgalÃrpaïakalà ca & saætyaktakÃmukÃh­tidarÓanayÃtrÃstutikalà ca // 4.9 // tÅrthopavanasurÃlayaviharaïahelÃkalà g­hakalà ca & vaÓyau«adhamantrakalà v­k«akalà keÓara¤janakalà ca // 4.10 // bhik«ukatÃpasabahuvidhapuïyakalà dvÅpadarÓanakalà ca & khinnà kalÃtri«a«Âyà paryante kuÂÂanÅkalà veÓyà // 4.11 // aj¤ÃtanÃmavarïe«u ÃtmÃpi yayÃrpyate dhanÃæÓena & tasyà api sadbhÃvaæ m­gayante moghasaækalpÃ÷ // 4.12 // nikhilajanava¤canÃrjita malinadhanaæ rÃgadagdhahrdayÃnÃm & khÃdati guïagaïabhagno nagno hÅno 'thavà kaÓcit // 4.13 // nÅcasturagÃroho hastipaka÷ khalataro 'thavà ÓilpÅ & va¤citasakalajanÃnÃæ tÃsÃmapi vallabho bhavati // 4.14 // rÃjà vikramasiæho balavadbhirbhÆmipai÷ purà vijita÷ & mÃnÅ yayau vidarbhÃnguïayaÓasà mantriïà sahita÷ // 4.15 // tatra sa veÓyÃbhavanaæ praviÓya bhuvi viÓrutÃæ vilÃsavatÅm & bheje gaïikÃæ bahudhanabhogyÃm apy alpavibhavo 'pi // 4.16 // taæ rÃjalak«aïocitabhÃjanÃnubhujaæ vilokyap­thusattvam & vividhamaïikanakako«aæ cakre sà tadvyayÃdhÅnam // 4.17 // sahajamanurÃgamadrutam aucityaæ vÅk«ya bhÆpatis tasyÃ÷ & vismayavivaÓa÷ premïà jagÃda vijane mahÃmÃtmyam // 4.18 // citramiyaæ bahu vittaæ k«apayati veÓyÃpi matk­te t­ïavat & prÅtipadavÅvis­«Âo veÓyÃnÃæ dhananibandhano rÃga÷ // 4.19 // mithyà dhanalavalobhÃd anurÃgaæ darÓayanti bandhakya÷ & tadapi dhanaæ vis­jati yà kastasyÃ÷ premïi saædeha÷ // 4.20 // iti vacanaæ bhÆmipate÷ Órutvà vihasya sÃsÆya÷ & tamuvÃca kasya rÃjan veÓyÃcarite 'sti viÓvÃsa÷ // 4.21 // etÃ÷ satyavihÅnà dhanalavalÅnÃ÷ sukhak«aïÃdhÅnÃ÷ & veÓyà viÓanti h­dayaæ mukhamadhurà nirvicÃrÃïÃm // 4.22 // prathamasamÃgamasukhadà madhye vyasanapravÃsakÃriïya÷ & paryante du÷khaphalÃ÷ puæsÃmÃÓÃÓca veÓyÃÓca // 4.23 // adyÃpi hariharÃdibhi÷ amarairapi tattvato na vij¤ÃtÃ÷ & bhramavibhramabahumohà veÓyÃ÷ saæsÃramÃyÃÓca // 4.24 // iti sacivavaco n­pati÷ Órutvà k­tvà ca saævidaæ tena & mithyÃm­tamÃtmÃnaæ cakre veÓyÃparÅk«Ãyai // 4.25 // tasminkuïapaÓarÅre vinyaste mantriïà cittÃvahnau & sahasaiva vilÃsavatÅ vahnibhuvaæ bhÆ«ità prayayau // 4.26 // tÃæ prabalajvalitojjvalavahnijvÃlÃnipÃtasÃvegÃm & dorbhyÃmÃliÇgya n­po jÅvÃmÅtyabhidhÃnmudita÷ // 4.27 // tattasyÃ÷ prema d­¬haæ satyaæ ca vicÃrya saæbh­tasneha÷ & rÃjà nininda mantriïam asak­dveÓyaguïÃbhimukha÷ // 4.28 // atha veÓyÃdhanasaæcayamÃtmÃdhÅnaæ mahÅpatir vipulam & ÃdÃya gajaturaægamabhaÂavikaÂÃmÃdade senÃm // 4.29 // sambh­tavipulabalaughai÷ jitvà vasudhÃdhipÃnsa bhÆpÃla÷ & nijamÃsasÃda maï¬alam indurivÃnandak­tpÆrïa÷ // 4.30 // sà cÃnta÷purakÃntÃmÆrdhni k­tvà bhÆbhujà vilÃsavatÅ & ÓuÓubhe ÓrÅriva cÃmarapavanÃkulitÃlakà tanvÅ // 4.31 // sÃtha kadÃcinnarapatimekÃnte viracitäjali÷ praïatà & Æce nÃtha mayà tvaæ kalpataru÷ sevitaÓciraæ dÃsyà // 4.32 // yadi nÃma kutracidahaæ yÃtà te hetutÃæ vibho lak«myÃ÷ & tanmama saphalÃmÃÓÃmarhasi kartuæ prasÃdena // 4.33 // puïyaphalaprÃpyÃnÃæ h­tapararajasÃæ svabhÃvavimalÃnÃm & tÅrthÃnÃmiva mahatÃæ na hi nÃma samÃgamo viphala÷ // 4.34 // abhavanmama ko'pi yuvà dayito dhanajÅvitÃdhika÷ praïayÅ & baddha÷ sa vidarbhapure daivavaÓÃccorarÆpeïa // 4.35 // tanmuktaye mayà tvaæ Óaktatara÷ sevito mahÅnÃtha÷ & adhunà kriyatÃmucitaæ sattvasya kulasya Óauryasya // 4.36 // iti va¤canÃmavÃpto vismita iva tadvaco n­pa÷ Órutvà & suciraæ vilokya vasudhÃæ sasmÃrÃmÃtyavacanaæ sa÷ // 4.37 // atha tÃæ tathaiva rÃjÃÓvÃsya vidarbhe«u bhÆbhujaæ jitvà & bandhanamuktenÃsyÃÓcoreïa samÃgamaæ cakre // 4.38 // ityevaæ bahuh­dayà bahujihvà bahukarÃÓca bahumÃyÃ÷ & tattvena satyarahitÃ÷ ko jÃnÃti sphuÂaæ veÓyÃ÷ // 4.39 // varïanadayita÷ kaÓciddhanadayito dÃsakarmadayito'nya÷ & rak«ÃdayitaÓcÃnyo veÓyÃnÃæ narmadayito'nya÷ // 4.40 // sarga÷ 5 moho nÃma janÃnÃæ sarvaharo harati buddhimevÃdau & gƬhatara÷ sa ca nivasati kÃyasthÃnÃæ mukhe ca lekhe ca // 5.1 // raudrakalà iva pÆrïà ni«pannà sasyasaæpatti÷ & grastà k«aïena d­«Âà ni÷Óe«Ã divirarÃhukalayeva // 5.2 // j¤ÃtÃ÷ saæsÃrakalà yogibhirapayÃtarÃgasaæmohai÷ & na j¤Ãtà divirakalà kenÃpi bahuprayatnena // 5.3 // kÆÂakalÃÓataÓibirai÷ janadhanavivarai÷ k«ayak«apÃtimirai÷ & diviraireva samastà grastà janatà na kÃlena // 5.4 // ete hi kÃlapuru«Ã÷ p­thutaradaï¬aprapÃtahatalokÃ÷ & gaïanÃgaïanapiÓÃcÃ÷ caranti bhÆrjadhvajà loke // 5.5 // kaste«Ãæ viÓvÃsaæ yamamahi«avi«ÃïakoÂikuÂilÃnÃm & vrajati na yasya vi«akta÷ kaïÂhe pÃÓa÷ k­tÃntena // 5.6 // kalamÃgranirgatama«Å binduvyÃjena säjanÃÓrukaïai÷ & kÃyasthakhanyamÃnà roditi khinneva rÃjyaÓrÅ÷ // 5.7 // aÇkanyÃsairvi«amai÷ mÃyÃvanitÃlakÃvalÅkuÂilai÷ & ko nÃma jagati racitai÷ kÃyasthairmohito na jana÷ // 5.8 // mÃyÃprapa¤casaæcayava¤citaviÓvairvinÃÓita÷ satatam & vi«ayagrÃmagrÃsai÷ kÃyasthairindriyairloka÷ // 5.9 // kuÂilà lipivinyÃsà d­Óyante kÃlapÃÓasaækÃÓÃ÷ & kÃyasthabhÆrjaÓikhare maï¬alalÅnà iva vyÃlÃ÷ // 5.10 // ete hi citraguptÃ÷ citradhiyo guptahÃriïo divirÃ÷ & rekhÃmÃtravinÃÓÃt sahitaæ kurvanti ye rahitam // 5.11 // loke kalÃ÷ prasiddhÃ÷ svalpatarÃ÷ saæcaranti divirÃïÃm & gƬhakalÃ÷ kila te«Ãæ jÃnÃti kali÷ k­tÃnto và // 5.12 // vakralipinyÃsakalà sakalÃÇkanimÅlanakalà & satatapraveÓasaægrahalopakalà vyayavivardhanakalà ca // 5.13 // grÃhyaparicchedakalà deyadhanÃdÃnakÃraïakalà ca & utkocairharaïakalà paryantabhuvaæ palÃyanakalà ca // 5.14 // Óe«asthavivekakalà calarÃÓisamagrabhak«aïakalà ca & utpannagopanakalà na«ÂaviÓÅrïapradarÓanakalà ca // 5.15 // krayamÃïairbharaïakalà yojanacaryÃdibhi÷ k«ayakalà ca & ekatra pa¤cadaÓyÃæ luïÂhicikitsÃsamÃsanakalà ca // 5.16 // ni÷Óe«abhÆrjadÃhÃd ÃgamanÃÓaÓca paryante & yena vinà vyavahÃrÅ bhÆryÃgrahaïe nirÃloka÷ // 5.17 // sakalaÇkasya k«ayiïo navanavarÆpasya v­ddhibhÃjaÓca & divirasya kalÃ÷ kuÂilÃ÷ «o¬aÓa do«ÃkarasyaitÃ÷ // 5.18 // kÆÂasthÃ÷ kÃyasthÃ÷sarvanakÃreïa siddhamantreïa & gurava iva viditamÃyÃv­tticchedaæ k«aïena kurvanti // 5.19 // hÃritadhanapaÓuvasana÷ cauryabhayÃdbandhubhi÷ parityakta÷ & babhrÃma mahÅmakhilÃæ tÅvravyasana÷ purà kitava÷ // 5.20 // sa kadÃcidetya puïyai÷ ujjayinÅæ tatra majjanaæ k­tvà & vicaranvijane puraharamandiramavalokayÃmÃsa // 5.21 // ÓÆnyÃyatane gatvà varadaæ devaæ sadà mahÃkÃlam & upalepanakusumaphalai÷ nirvyÃpÃra÷ si«eve sa÷ // 5.22 // stotrajapagÅtadÅpai÷ vipuladhyÃnair niÓÃsu nirnidra÷ & tasthau tatra sa suciraæ du÷sahadaurgatyanÃÓÃya // 5.23 // tasya kadÃcidbhaktyà ÓubhaÓatak­tayà prasÃdita÷ sahasà & bhavabhayahÃrÅ bhagavÃn bhÆtapati÷ saæbabhëe tam // 5.24 // putra g­hÃïetyukte devena kapÃlamÃlikÃÓikhare & ekaæ kapÃlamasak­t cakre saæj¤Ãæ purÃrÃte÷ // 5.25 // ardhokte sthagitavara÷ saæpŬanasaæj¤ayà kapÃlasya & tÆ«ïÅæ cakÃra rudro dÃridryÃtkitavapuïyÃnÃm // 5.26 // snÃtuæ yÃte tasmin vijane deva÷ kapÃlamavadattat & dantÃæÓupaÂalapÃlÅæ gaÇgÃmiva darÓayannagre // 5.27 // asya kitavasya sÃdho÷ bhaktasya cirasthitasya varadÃne & kasmÃttvayà mamai«Ã vihità saæpŬanai÷ saæj¤Ã // 5.28 // iti bhagavatà kapÃlaæ p­«Âaæ provÃca sasmitaæ Óanakai÷ & vi«amanayano«mavigalan maulÅndusudhÃrasairjÅvat // 5.29 // Ó­ïu bhagavanyena mayà vij¤apto'si svabhÃvasaralÃtman & sulabho'pi bodhyate và ni«kÃraïamÅÓvara÷ kena // 5.30 // e«a kitavo'tidu÷khÅ dÃridryÃdviratasakalanijak­tya÷ & prÃsÃde'sminracayati lepanabalikusumadhÆpÃrgham // 5.31 // du÷khÅ bhavati tapasvÅ dhanarahita÷ sÃdaro bhavati dharme & bhra«ÂÃdhikÃravibhava÷ sarvapraïata÷ priyaævado bhavati // 5.32 // arcayati devaviprÃn japati ciraæ vetti nirdhano mitram & kaÂhino'pi lohapiï¬a÷ tapta÷ karmaïyatÃæ eti // 5.33 // vyasanaparitaptah­daya÷ ti«Âhati sarva÷ sadÃcÃre & vibhavamadamohitÃnÃæ karmasmaraïe kathà kaiva // 5.34 // aiÓvaryÃrthÅ bhagavannrthÅ ÃÓÃpÃÓena lambamÃno 'sau & kurute parÃæ saparyÃæ prÃptÃrtho d­Óyate na puna÷ // 5.35 // svÃrthÃrthina÷ prayattà prÃptÃrthÃ÷ sevakÃ÷ sadà viphalÃ÷ & na hi nÃma jagati kaÓcit k­takÃrya÷ sevako bhavati // 5.36 // deva prÃsÃde'smin phalajalakusumÃdibhogasÃmagrÅm & pÆrïe yÃte kitave vijane nÃnye kari«yanti // 5.37 // tasmÃtpuïyopanataæ kitavaæ saærak«a sevakaæ satatam & varadÃnamasya bhagavan nirvÃsanamÃtmapÆjÃyÃ÷ // 5.38 // Órutvaitadvakrataraæ vacanaæ p­thuvismayasmera÷ & taæ papraccha pinÃkÅ kastvaæ tattvena kiæ karma // 5.39 // iti p­«Âaæ punarÆce sapadi kapÃlaæ vicintya sadbhÃvam & magadhÃnÃmahamabhavaæ kÃyasthakule svakarmaïo vimukha÷ // 5.40 // snÃnajapavratanirata÷ tÅrtharato viditasarvaÓÃstrÃrtha÷ & tyaktvà bhÃgÅrathyÃæ ÓarÅrakaæ tvatpadaæ prÃpta÷ // 5.41 // Ãkarïyavaæ bhagavÃn Æce kÃyastha eva satyaæ tvam & citraæ kauÂilyakalÃæ na tyajasi kapÃlaÓe«o'pi // 5.42 // ityuktvà smitakiraïai÷ kurvannÃÓÃlatÃ÷ kusumaÓubhrÃ÷ & snÃtvÃgatÃya tasmai kitavÃya varaæ dadau varada÷ // 5.43 // k­tvà tatkitavahitaæ paÓyata evÃÓu tasya ÓaÓimauli÷ & ni«kÃsitavÃæstacchira uttamatamamuï¬amÃlikÃpaÇkte÷ // 5.44 // ityevaæ kuÂilakalÃæ sahajÃæ malinÃæ janak«aye niratÃm & yamadaæ«ÂrÃmiva mu¤cati kÃyastho nÃsthiÓe«o'pi // 5.45 // sustha÷ ko nÃma jana÷ satatÃÓucibhÃvadÆ«itakalÃnÃm & do«ak­tÃæ Óak­tÃmiva kÃyasthÃnÃmava«Âambhai÷ // 5.46 // asuraracitaprayatnÃd vij¤Ãtà divirava¤canà yena & saærak«aità matimatà ratnavatÅ vasumatÅ tena // 5.47 // sarga÷ 6: madavarïanam eka÷ sakalajanÃnÃæ h­daye«u k­tÃspado mada÷ Óatru÷ & yenÃvi«ÂaÓarÅro na Ó­ïoti na paÓyati stabdha÷ // 6.1 // vijitÃtmanÃæ janÃnÃm abhavadya÷ k­tayuge damo nÃma & so'yaæ viparÅtatayà mada÷ sthita÷ kaliyuge puæsÃm // 6.2 // maunaæ vadananikÆïanam Ærdhvek«aïamanyalak«yatà cÃk«ïo÷ & gÃtravilepanave«Âanam agryaæ rÆpaæ madasyaitat // 6.3 // Óauryamado rÆpamada÷ Ó­ÇgÃramada÷ kulonnatimadaÓca & vibhavamadamÆlajÃtà madav­k«Ã dehinÃmante // 6.4 // ÓÆlÃrƬhasamÃno vÃtastabdhopamo'tha bhÆtasama÷ & bahubhoge vibhavamada÷ praÓamajvarasaænipÃtasama÷ // 6.5 // Óauryamado bhujadarÓÅ rÆpamado darpaïÃdidarÓÅ ca & kÃmamada÷ strÅdarÓÅ vibhavamadastve«a jÃtyandha÷ // 6.6 // anta÷sukharasamÆrcchÃmÅlitanayana÷ samÃhitadhyÃna÷ & dhanamada e«a narÃïÃm ÃtmÃrÃmopama÷ ko'pi // 6.7 // unmÃdayatyavi«aye vividhavikÃra÷ samastaguïahÅna÷ & mƬhamadastvanyo'yaæ jayati vicitro nirÃlamba÷ // 6.8 // stambhÃnna paÓyati bhuvaæ khecaradarÓÅ sadà tapasvimada÷ & bhaktimado'dbhutakÃrÅ vism­tadehaÓcala÷ prak­tyaiva // 6.9 // Ãkoparaktanayana÷ paravÃÇmÃtrÃsaha÷ pralÃpÅ ca & vi«ama÷ ÓrutamadanÃmà dhÃtuk«obho n­ïÃæ mÆrta÷ // 6.10 // satatabhrukuÂikarÃla÷ paru«ÃkroÓÅ haÂhÃbhighÃtapara÷ & adhikÃramada÷ puæsÃæ sarvÃÓÅ rÃk«asa÷ krÆra÷ // 6.11 // pÆrvapuru«apratÃpaprathitakathÃvism­tÃnyanijak­tya÷ & kulamada eka÷ puæsÃæ sudÅrghadarÓÅ mahÃj¤Ãna÷ // 6.12 // varjitasakalasparÓa÷ sarvÃÓucibhÃvanÃnnirÃlamba÷ & ÃkÃÓe'pi salepa÷ Óaucamado nityasaækoca÷ // 6.13 // sÃvadhaya÷ sarvamadà nijanijamÆlak«aye vinaÓyanti & varamada eka÷ kuÂilo vij­mbhate niravadhirbhogÅ // 6.14 // pÃnamadastu jaghanya÷ sarvajugupsÃspadaæ mahÃmoha÷ & k«aïiko'pi harati sahasà var«asahasrÃrjitaæ ÓÅlam // 6.15 // vidyÃvati vipravare gavi hastini bhÆpatau ÓvapÃke ca & madyamada÷ samadarÓÅ svaparavibhÃgaæ na jÃnÃti // 6.16 // vigalitasadasadbheda÷ samakäcanalo«ÂapëÃïa÷ & prÃpto yogidaÓÃmapi narake k«Åba÷ svayaæ patati // 6.17 // roditi gÃyati vihasati gÃyati vilapaty uccair upaiti saæmoham & bhajate vividhavikÃrÃn saæsÃrÃdarÓamaï¬ala÷ k«Åba÷ // 6.18 // parapaticumbanasaktÃæ paÓyati dayitÃæ na yÃti saætÃpam & k«Åbo'tigìharÃgaæ pÅtvà madhu vÅtarÃga÷ kim // 6.19 // vis­jati vasanaæ dÆre vyasanaæ g­hïÃti du÷sahaæ k«Åba÷ & a¤jalipÃtre pibati ca nijamÆtravij­mbhitaæ candram // 6.20 // cyavana÷ purà mahar«i÷ yauvanamaÓviprayogato labdhvà & yaj¤e svayaæ k­taj¤a÷ tau cakre somapÃnÃrhau // 6.21 // kruddhastametya Óakra÷ provÃca mune na vetsi kimapi tvam & bhi«ajÃvapaÇktiyogyo somÃrhÃvaÓvinau yasya // 6.22 // iti bahuÓa÷ surapatinà prati«iddho'pi svatejasà cyavana÷ & na cacÃla niÓcitÃtmà nijak­tyÃdaÓvino÷ prÅtyà // 6.23 // tatkopodyatavajraæ jambhÃrerÃyataæ bhujastambham & astambhayanmunÅndra÷ prabhÃvasaæbhÃvanÃpÃtram // 6.24 // as­jacca tadvadhÃya pralambakÃyopamaæ caturdaæ«Âram & yojanasahasravipulaæ k­tyÃrÆpaæ mahÃsuraæ ghoram // 6.25 // tenÃvi«Âa÷ sahasà bhÅto vajrÅ tamÃyayau Óaraïam & somo'stu devabhi«ajo÷ iti covÃca praïa«Âadh­ti÷ // 6.26 // munirapi karuïÃsindhu÷ bhÅtaæ praïataæ mahendramÃÓvÃsya & madamutsasarja ghoraæ dyÆtastrÅpÃnam­gayÃsu // 6.27 // so'yamasura÷ pramÃthÅ muninà kruddhena nirmito h­daye & nivasati ÓarÅrabhÃjÃæ stambhÃkÃro guïairbaddha÷ // 6.28 // maune ÓrÅmattÃnÃæ ni÷spandad­Ói prav­ddhavibhavÃnÃm & bhrÆbhaÇgamukhavikÃre dhanikÃnÃæ bhrÆyuge viÂÃdÅnÃm // 6.29 // jihvÃsu dÆtavidu«Ãæ rÆpavatÃæ daÓanavasanakeÓe«u & vaidyÃnÃmo«ÂhapuÂe grÅvÃyÃæ guïiniyogigaïakÃnÃm // 6.30 // skandhataÂe subhaÂÃnÃæ h­daye vaïijÃæ kare«u ÓilpavatÃm & galapatrÃÇgulibhaÇge chÃtrÃïÃæ stanataÂe«u taruïÅnÃm // 6.31 // udare ÓrÃddhÃrhÃïÃæ jaÇghÃsu ca lekhahÃrapuru«ÃïÃm & gaï¬e«u ku¤jarÃïÃæ barhe ÓikhinÃæ gate«u haæsÃnÃm // 6.32 // ityevaæ madanÃmà madÃgraho bahuvikÃrad­¬hamoha÷ & aÇge këÂhÅbhÆto vasati sadà sarvabhÆtÃnÃm // 6.33 // iti mahÃkaviÓrÅk«emendraviracite kalÃvilÃse madavarïananÃma «a«Âha÷ sarga÷ sarga÷ 7: gÃyanavarïanam artho nÃma janÃnÃæ jÅvitamakhilakriyÃkalÃpasya & tamapi haranty atidhÆrtÃ÷ Ólak«ïagalà gÃyanà loke // 7.1 // ni÷Óe«aæ kamalÃkarako«aæ jagdhvÃpi kumudamÃsvÃdya & k«Åïà gÃyanabh­Çgà mÃtaÇgapraïayatÃæ yÃnti // 7.2 // ghaÂapaÂaÓakaÂaskandhà bahu¬imbhà muktakeÓakakalÃpÃ÷ & ete yonipisÃcà bhÆpabhujo gÃyanà loke // 7.3 // tamasi varÃkaÓ cauro hÃhÃkÃreïa yÃti saætrasta÷ & gÃyanacaura÷ prakaÂaæ hÃhÃk­tvaiva harati sarvasvam // 7.4 // pà pà dha dha ni ni ga ma sà dhà dhà mà mà sa mà sa gà dhà mà & k­tvà svarapadapÃlÅæ gÃyanadhÆrtÃÓ caranty ete // 7.5 // kuÂilÃvartabhrÃntai÷ ve«avikÃraiÓ ca mukhavikÃraiÓ ca & gÃyati gÃyanasaægho mardalahastaÓ ciraæ maunÅ // 7.6 // ÃmantraïajayaÓabdai÷ pratipadahuækÃraghargharÃrÃvai÷ & svayamuktasÃdhuvÃdai÷ antarayati gÃyano gÅtam // 7.7 // jalapatite saktukaïe matsyairbhukte'sti kÃpi dharmÃpti÷ & gÃyanadattÃsu paraæ koÂi«vapi nÃsti phalaleÓa÷ // 7.8 // mugdhadhanÃnÃæ vidhinà ruddhÃnÃmandhakÆpako«e«u & vihito viv­tamahÃsyo gÃyananÃmà praïÃlaugha÷ // 7.9 // naitat prakaÂitadaÓanà gÃyanadhÆrtÃ÷ sadaiva gÃyanti & ete gatÃnugatikÃn hasanti dhÆrtà g­hÅtÃrthÃn // 7.10 // prÃtargÃyanadhÆrtà bhavanti dhÅrÃ÷ sahÃrakeyÆrÃ÷ & madhyÃhne dyÆtajità nagnà bhagnà nirÃdhÃrÃ÷ // 7.11 // stutivÃgurÃnibaddhai÷ vacanaÓarai÷ kapaÂakÆÂaracanÃbhi÷ & gÅtairgÃyanalubdhà mugdham­gÃïÃæ haranti sarvasvam // 7.12 // na«ÂasvarapadagÅtai÷ k«aïena lak«Ãni gÃyano labdhvà & dÃsyÃ÷ sutena dattaæ kimiti vadardu÷khito yÃti // 7.13 // varjitasÃdhudvijavarav­ddhÃyÃ÷ sakalaÓokakalitÃyÃ÷ & ÓÃpo'yameva lak«myà gÃyanabhojyaiva yat satatam // 7.14 // deva÷ purà surÃïÃm adhinÃtho nÃradaæ cirÃyÃtam & papraccha lokav­ttaæ mahÅtale bhÆmipÃlÃnÃm // 7.15 // so'vadaravanipatÅnÃæ jayinÃæ bahudÃnadharmayaj¤ÃnÃm & caratà mayà n­loke surapatiyogyÃ÷ Óriyo d­«ÂÃ÷ // 7.16 // te tu tvÃæ spardhante vibhavairvaruïaæ dhanÃdhinÃthaæ ca & Óatamakhasaæj¤Ãmasak­d bahutarayaj¤Ã hasanty eva // 7.17 // Órutvà tarmunivacanaæ jÃtadve«a÷ Óatakratu÷ kopÃt & hartuæ dhanaæ piÓÃcÃn visasarja bhuvaæ narendrÃïÃm // 7.18 // te gÅtanÃmamantrÃ÷ surapatidi«ÂÃ÷ piÓÃcasaæghÃtÃ÷ & hartuæ sakalan­pÃïÃæ dhanamakhilaæ bhÆtalaæ prayayu÷ // 7.19 // mÃyÃdÃsa÷ prathamaæ ¬ambaradÃsaÓ ca vajradÃsaÓ ca & jh[k«?]ayadÃsaluïÂhadÃsau kharaharadÃsa÷ prasiddhadÃsaÓ ca // 7.20 // vìavadÃsaÓ cëÂau te gatvà martyalokamatibhayadÃ÷ & viv­tÃsyaghorakuharà gÃyanas­«Âiæ sasarjurativikaÂÃm // 7.21 // yairetairh­tavibhavà diÓi diÓi h­ta[?]sakalalokasarvasvÃ÷ & yaj¤Ãdi«u bhÆpatayo jÃtÃ÷ ÓithilodyamÃ÷ sarve // 7.22 // ete hi karïavivarai÷ praviÓya gÅtacchalena bhÆpÃnÃm & sahasà haranti h­dayaæ karïapiÓÃcà mahÃghorÃ÷ // 7.23 // tasmÃre«Ãæ rëÂre na dadÃti vikÃriïÃæ praveÓaæ ya÷ & tasya sakalÃrthasaæpadyaj¤avatÅ bhÆmirÃdhÅnà // 7.24 // naÂanartakacakracarÃ÷ kuÓÅlavÃÓcÃraïà viÂÃÓcaiva & aiÓvaryaÓÃliÓalabhÃ÷ caranti tebhya÷ Óriyaæ rak«et // 7.25 // gÃyanasaæghasyaikyÃd utti«Âhati gÅtani÷svana÷ sumahÃn & asthÃne dattÃyà lak«myà iva saæbhramÃkranda÷ // 7.26 // sarga÷ 8 tatrÃpi hemakÃrà haraïakalÃyogina÷ p­thudhyÃnÃ÷ & ye dhÃmni bahulalak«myÃ÷ ÓÆnyatvaæ darÓayanty eva // 8.1 // sÃraæ sakaladhanÃnÃæ saæpatsu vibhÆ«aïaæ vipadi rak«Ã & ete haranti pÃpÃ÷Ê satataæ teja÷ paraæ hema // 8.2 // sahasaiva dÆ«ayanti sparÓena suvarïamupahatacchÃyÃm & nityÃÓucaya÷ pÃpÃ÷ caï¬Ãlà hemakÃrÃÓ ca // 8.3 // mas­ïaka«ÃÓmani nika«o mandarucikramagatà kalà te«Ãm & ye«Ãæ paru«aka«ÃÓmani vikrayakÃle'pi lÃbhakalà // 8.4 // sopasneha÷ svedya÷ sikthakamudro'pi bÃlukÃprÃya÷ & so«mà ca yuktibhedÃt tulopalÃnÃæ kalÃ÷ pa¤ca // 8.5 // dvipuÂà sphoÂavipÃkà suvarïarasapÃyinÅ sutÃmrakalà & sÅsamalakÃcacÆrïagrahaïaparà «aÂkalà mÆ«Ã // 8.6 // vakramukhÅ vi«amapuÂà su«iratalà nyastapÃradà m­dvÅ & pak«akaÂà granthimatÅ sikthakalà bahuguïà puronamrà // 8.7 // vÃtabhrÃntà tanvÅ gurvÅ và paru«avÃtadh­tacÆrïà & nirjÅvanà sajÅvà «o¬aÓa hemnastulÃsu kalÃ÷ // 8.8 // manda÷ sÃvego và madhyacchinna÷ saÓabdlphÆtkÃra÷ & pÃtÅ ÓÅkarakÃrÅ phÆtkÃra÷ «aÂkalÃste«Ãm // 8.9 // jvÃlÃvalayÅ dhÆmo visphoÂÅ mandaka÷ sphuliÇgÅ ca & pÆrvadh­tatÃmracÆrïas te«Ãæ api «aÂkalo vahni÷ // 8.10 // praÓna÷ kathà vicitrà kaï¬ÆyanamaæÓukÃntarÃk­«Âi÷ & dinavelÃrkanirÅk«aïamatihÃso mak«ikÃk«epa÷ // 8.11 // kautukadarÓanamasak­tsvajanakali÷ salilapÃtrabhaÇgaÓca & bahirapi gamanaæ bahuÓo dvÃdaÓa ce«ÂÃkalÃs te«Ãm // 8.12 // ghaÂitasyopari pÃka÷ k­trimavarïaprakÃÓanotkar«Å & tanugomayÃgnimadhye lavaïak«ÃrÃnulepena // 8.13 // sÃmÃnyalohapÃtrÃdbhÆminyaste'pi kÃntalohatale & dhÃvati vadanena tulà riktÃpi muhu÷ supÆrïeva // 8.14 // pratibaddhe jatuyogye prak«iptanighƬhakanakakaïam & tulitaæ pÆraïakÃle sukhena hartuæ samÃyÃti // 8.15 // ujjvalane'pi ca te«Ãæ pÃtanamatisukaramaÓmakÃle ca & sad­ÓavicitrÃbharaïe parivartanalÃghavaprasÃraÓca // 8.16 // pÆrïÃdÃne ghaÂane nek«Ã mëÃrpaïaæ prabhÃyoga÷ & kÃlÃharaïavinÃÓa÷ pratipÆraïayÃcanaæ bahuÓle«a÷ // 8.17 // ekÃdaÓa yuktikÃlaste«ÃmetÃ÷ samÃsena & ekaiva kalà mahatÅ niÓi gamanaæ sarvamÃdÃya // 8.18 // età hemakÃrÃïÃæ vicÃralabhyÃ÷ kalÃÓcatu÷«a«Âi÷ & anyà gƬhÃÓca kalÃ÷ sahasranetro'pi no vetti // 8.19 // meru÷ sthito'tidÆre manu«yabhÆmiæ cirÃtparityajya & bhÅto'vaÓyaæ cauryÃdghorÃïÃæ hemakÃrÃïÃm // 8.20 // kanakaÓilÃÓatasaædhipras­tamahÃvivarakoÂisaæghÃtai÷ & utkÅrïanikhilaÓikhara÷ purà k­to mÆ«akairmeru÷ // 8.21 // tatrÃkhilÃkhusenÃnikhÃtanakharÃvalekhanotkhÃtai÷ & ÓithilitamÆla÷ sahasà babhÆva meru÷ purà niyatam // 8.22 // mÆ«akanakharotkhÃta÷ sumeruruccaistarÃæ ÓuÓubhe & uddhatasuvarïadhÆlÅpaÂalai÷ kapilà bahu÷ kakubha÷ // 8.23 // tasmi¤jarjaraÓikhare vivarodaradalitakanakakÆÂataÂe & kalpÃntÃgamaÓaÇkÃbhayamÃvirabhÆdamartyÃnÃm // 8.24 // Ãha ca divyad­Óà tadvilokya sarvaæ surÃnÃthÃgastya÷ & ete te brahmaghnà niÓÃcÃrÃstridaÓasaægare nihatÃ÷ // 8.25 // jÃtà mÆ«akarÆpà merunipÃte k­tÃrambhÃ÷ & vadhyÃ÷ punarapi bhavatÃmÃÓramabhaÇgÃn munÅnÃæ ca // 8.26 // Órutvaitanmunivacanaæ dhÆmena bilÃvalÅæ samÃpÆrya & ÓÃpena pÆrvadagdhäjagdhustridaÓà mahÃmÆ«Ãn // 8.27 // ete ta eva mÆ«Ã÷ suvarïkÃrÃ÷ k«itau punarjÃtÃ÷ & janmÃbhyÃsÃdaniÓaæ käcanacÆrïaæ nikar«anti // 8.28 // tasmÃnmahÅpatÅnÃmasaæbhave garadacoradasyÆnÃm & eka÷ suvarïakÃro nigrÃhya÷ sarvathà nityam // 8.29 // sarga÷ 9: nÃnÃdhÆrtavarïanam väcakamÃyà mahatÅ mahÅtale jaladhimekhale nikhile & na«ÂadhiyÃæ matsyÃnÃæ jÃlÃlÅ dhÅvarairvihità // 9.1 // sarvasvameva paramaæ prÃïà ye«Ãæ k­te prayatno'yam & vaidyà vedyÃ÷ satataæ ye«Ãæ haste sthitÃste'pi // 9.2 // ete hi dehadÃhÃd virahà iva du÷sahà bhi«aja÷ & grÅ«madivasà ivogrà bahut­«ïa÷ Óo«ayanty eva // 9.3 // vividhau«adhaparivatairyogai÷ jij¤Ãsayà svavidyÃyÃ÷ & hatvà n­ïÃæ sahasraæ paÓcÃdvaidyo bhavetsiddha÷ // 9.4 // vinyasya rÃÓicakraæ grahacintÃæ nÃÂayarmukhavikÃrai÷ & anuvadati cirÃrgaïako yat kiæcit prÃÓnikenoktam // 9.5 // gaïayati gagane gaïaka÷ candreïa samÃgamaæ viÓÃkhÃyÃ÷ & vividhabhujaægakrŬÃsaktÃæ g­hiïÅæ na jÃnÃti // 9.6 // prathamaæ svavittamakhilaæ kanakÃrthÅ bhasmasÃt k­tvà & paÓcÃt sadhanÃnrasikÃn vinÃÓayaty e«a varïikÃnipuna÷ // 9.7 // ÓatavedhÅ siddho me sahasravedhÅ raso'pi niryÃta÷ & iti vadati dhÃtuvÃdÅ nagno malina÷ k­Óo rÆk«a÷ // 9.8 // tÃmraghaÂopamaÓÅr«o dhÆrto hi rasÃyanÅ jarÃjÅrïa÷ & keÓotpÃdanakathayà khalvÃÂÃneva mu«ïÃti // 9.9 // prahlÃdanaÓucitÃrakaÓambararamaïÅjane 'pi baddhÃÓa÷ & bilvÃdibhiratikÃmÅ hutvà dhÆmÃndhatÃmeti // 9.10 // khecarya÷ sukhasÃdhyà yatnÃdyadi labhyate nabha÷kusumam & uktÃ÷ prayogavidbhi÷ maÓakÃsthi«u siddhayo bahudhà // 9.11 // k­«ïÃÓvaÓak­dv­tyà paÓyati gagane surendrabhavanÃni & maï¬ÆkavasÃlipto bhavati pumÃrvallabho'psarasÃm // 9.12 // ity uktvà punarÃÓÃæ diÓi diÓi vilasanti dhÆrtasaæghÃtÃ÷ & yairvividhasiddhilubdhÃ÷ k«aiptÃ÷ ÓataÓo narÃ÷ Óvabhre // 9.13 // vaÓyÃkar«aïayogÅ pathi pathi rak«Ãæ dadÃti nÃrÅïÃm & ratikÃmatantramÆlaæ mÆlaæ mantraæ na jÃnÃti // 9.14 // bahavo rathyÃguravo laghudÅk«Ã÷ svalpayogamutpÃdya & vyÃdhà iva vardhante mugdhÃnÃæ draviïadÃraharÃ÷ // 9.15 // hastasthà dhanarekhà vipulatarÃsyà patiÓ ca calacitta÷ & m­dnÃti kulavadhÆnÃm ity uktvà kamalakomalaæ pÃïim // 9.16 // baddhe'Çgu«Âhe salile paÓyati vividhaæ janabhramaæ kanyà & na prÃpyate ca coro moho'sÃv indrajÃlasya // 9.17 // khÃdati pibati ca dhÆrta÷ pralÃpakÃrÅ n­ïÃæ talÃghÃtai÷ & ceÂÃveÓaæ k­tvà nirmantrak«udradhÆpena // 9.18 // kak«apuÂe nÃgÃrjunalikhità yuktir vidhÅyatÃæ dhÆpe & yo hartuæ mohÃditi dhÆrto'gnau k«ipati paravittam // 9.19 // yak«ÅputrÃÓ corà vij¤eyÃ÷ kÆÂadhÆpakartÃra÷ & ye«Ãæ pratyak«aphalaæ dÃrirdyaæ rÃjabhaÇgaÓ ca // 9.20 // bahutaradhanena vaïijà putrÅ sà putravarg­hÅtaiva & madadhÅneti kathÃbhi÷ kanyÃrthaæ bhujyate dhÆrta÷ // 9.21 // cintya÷ sveÇitavÃdÅ marmaj¤o h­dayacaura evÃsau & ti«Âhati paraprayukto mithyÃbadhiro'thavà mÆka÷ // 9.22 // bhasmasmerà veÓyà v­ddhÃ÷ ÓramaïÃ÷ sadaivatà gaïikÃ÷ & etÃ÷ kulanÃrÅïÃæ caranti dhanaÓÅlahÃriïya÷ // 9.23 // vidhavà taruïÅ sadhanà väcati divyaæ bhavadvidhaæ ramaïam & dhÆrto ja¬amity uktvà sarvasvaæ tasya bhak«ayati // 9.24 // pratyahavetanayuktÃ÷ karmasu ye kÃryÓilpino dhÆrtÃ÷ & vilasantikarmavighnai÷ vij¤eyÃ÷ kÃlacaurÃste // 9.25 // ak«avyÃjairvividhai÷ gaïanahastÃdilÃghavair nipuïÃ÷ & dhÆrtÃÓ caranti gƬhaæ prasiddhakitavà videÓe«u // 9.26 // bhojanamÃtrotpatti÷ bahuvyayo dyÆtamadyaveÓyÃbhi÷ & vij¤eyo g­hacauro bandhujano veÓmadÃso và // 9.27 // k­takaæ ÓÃstramasatyaæ sÃk«Ãrd­«ÂaÓ ca kena paraloka÷ & iti vadati ya÷ sa ÓaÇkyo niraÇkuÓo mattamÃtaÇga÷ // 9.28 // bahulÃbhalubdhamanasÃæ haranti ye du÷sahena lÃbhena & ­ïadhanamadhikavidagdhà vij¤eyà lÃbhacorÃste // 9.29 // adhikaraïÃmbudhimadhye jvalanti va¬avÃgnaya÷ satatabhak«Ã÷ & janadhanaghanamanaso ye bhaÂÂÃkhyà nyÃyacorÃste // 9.30 // vibhavÃmbhoruhamadhupà du÷sahavipadanilavegavimukhà ye & suh­daste sukhacaurÃ÷ caranti lak«mÅlatÃhÆtÃ÷ // 9.31 // yadyat kiæcirapÆrvaæ paricaritaæ kalpanÃdasaæbaddham & varïayati har«akÃrÅ bahuvacana÷ karïacauro'sau // 9.32 // do«e«u guïastutibhi÷ ÓraddhÃmutpÃdya caturavacanà ye & kurvantyabhinavas­«Âiæ sthiticaurÃste nirÃcÃrÃ÷ // 9.33 // ÃtmaguïakhyÃtiparÃ÷ paraguïamÃcchÃdya vipulayatnena & prabhavanti paramadhÆrtà guïacaurÃste vimƬhah­daye«u // 9.34 // vallabhatÃmupayÃtÃ÷ paravÃllabhyaæ vicitrapaiÓunyai÷ & ye nÃÓayanti dhÆrtà mÃtsaryÃrv­tticaurÃste // 9.35 // ÓamadamabhaktivihÅnas tÅvravratadurgrahagrasta÷ & abhibhavati pratipattyà sÃdhujanaæ kÅrticauro'sau // 9.36 // deÓÃntarasaæbhavibhi÷ bhogavarairvarïanÃramyai÷ & ye'pi nayanti videÓaæ paÓusad­ÓÃrdeÓacaurÃste // 9.37 // nÃnÃhÃsavikÃrai÷ bahuvaidagdhyai÷ sanamavaicirtya÷ & ramayati divasamaÓe«aæ prak­tivyÃpÃracauro' sau // 9.38 // bhak«aitanijabahuvibhavÃ÷ paravibhavak«apaïadÅk«aitÃ÷ paÓcÃt & aniÓaæ veÓyÃveÓastutimukharamukhà viÂÃÓ cintyÃ÷ // 9.39 // atiÓucitayà na vittaæ g­hïÃti karoti cÃgryamadhikÃram & yo niyamasalilamatsya÷ parihÃryo ni÷sp­haniyogÅ // 9.40 // rathyÃvaïija÷ pÃpÃ÷ svayametya g­he«u yatprayacchanti & tatsvakarÃrpitamakhilaæ bhavati paraæ kÃcaÓakalamapi // 9.41 // chandÃnuvartino ye ÓvabhrÃpÃte'pi sÃdhuvÃdaparÃ÷ & sarvasvahÃriïaste madhurà vi«avdviÓantyanta÷ // 9.42 // tava narapati÷ prasÃdÅ guïagaïanapara÷ paraæ vijane & uktveti rÃjadÃsai÷ sevakaloka÷ sadà mu«ita÷ // 9.43 // svapne mayÃbjahastÃÊd­«Âà ÓrÅstvadg­haæ pravi«Âà sà & mÃsopavi«Âatu«Âà devÅ ÓrÅ÷ sÃdarà prÃha // 9.44 // madbhaktaste dÃsyati sarvaæ tattvaæ mayà labdha÷ & ityuktvà saralÃïÃæ vilasanti g­he g­he dhÆrtÃ÷ // 9.45 // puraviplavanagarodayayaj¤avivÃhotsavÃdijanasaæghe & praviÓanti bandhuve«Ã÷ pare'pi sarvÃpahÃrÃya // 9.46 // parijanapÃnÃvasare pibati na madyaæ niÓÃsu jÃgarti & dhyÃnapara÷ sevÃrthÅ kimapi ca kartuæ k­todyoga÷ // 9.47 // na dadÃti prativacanaæ dadÃti và gadgadÃk«arairvi«amam & na«Âamukha÷ socchvÃsa÷ pravepate tatk«aïaæ cora÷ // 9.48 // yaÓcÃdhikapariÓuddhiæ prÃrthayate raÂati yaÓca sÃÂopah & ghorÃpahnavakÃrÅ ÓaÇkÃyatanaæ sa pÃpa÷ syÃt // 9.49 // pratyak«e'pi parok«e k­tamak­taæ kathitamapyanuktaæ ca & ya÷ kurute nirvik­ti÷ sa paraæ puæsÃæ bhayasthÃnam // 9.50 // k­tak­takamugdhabhÃva÷ «aï¬ha iva strÅsvabhÃvasaælÃpa÷ & vicarati ya÷ strÅmadhye sa kÃmadevo g­he dhÆrta÷ // 9.51 // satatamadhomukhad­«Âi÷ ko«ag­he mÆ«akaÓcintya÷ & vilikhanko«aniyukta÷ ko«ag­he mÆ«akaÓcintya÷ // 9.52 // ti«Âhati ya÷ sakaladinaæ g­hadÃsa÷ prÅtaveÓmabhavane«u & g­hadÅrghakathÃ÷ kathayansa cara÷ sarvÃtmanà tyÃjya÷ // 9.53 // nindye bahudaï¬Ãrhe karmaïi ya÷ sarvathà pratÃrayati & ÃjÅvabhÅtibhojyastena nibaddha÷ sthiro rÃÓih // 9.54 // d­«Âvà guhyamaÓe«aæ tasya rahasyaæ ca lÅlayà labdhvà & dhÆrtena mugdhlokastena ÓilÃpaÂÂake likhita÷ // 9.55 // rÃjaviruddhaæ dravyaæ rÆpaæ và kÆÂalekhyamanyadvà & ni÷k«ipya yÃtyalak«yaæ dhÆrto dhaninÃæ vinÃÓÃya // 9.56 // k«udra÷ k«Åno'pi g­he labdhÃsvÃda÷ k­to dhanairyena & Óastravi«apÃÓahasta÷ sa pÃÓahasto dh­tastena // 9.57 // lajjÃdhana÷ kulÅna÷ saæbhÃvitaÓuddhaÓÅlamaryÃdah & nÃrÅkriyate dhÆrtai÷ prÃyeïa sagarbhanÃrÅbhi÷ // 9.58 // d­«ÂÃbhirad­«ÂÃbhi÷ krÆrÃbhi÷ k­takavacanamudrÃbhi÷ & dhÆrto mu«ïÃti vadhÆæ mugdhÃæ vipro«ite patyau // 9.59 // sajane'pi sÃdhuve«Ã vidh­tÃbharaïÃÓca helayà dhÆrtÃ÷ & dhÅrà haranti sakalaæ d­«Âe hÃso'nyathÃÊlÃbha÷ // 9.60 // deÓe k­tvà sphÅte kumbhadhano ¬ambarairg­haæ pÆrïam & ni÷k«epalak«ahÃrÅ var«eïa palÃyate dhÆrta÷ // 9.61 // ÓucitarakanakavibhÆ«aïatanuvastrÃ÷ saæbhrameïa pÆjyante & ripubhagnarÃjaputravyÃjena g­he g­he dhÆrtÃ÷ // 9.62 // ÃdÃya devav­«abhaæ puïyaæ chÃgaæ dhÆrtavikrÅtaæ & mugdhasya du÷khapÃka÷ samarghalÃbhodito har«a÷ // 9.63 // sÃdhik«epatyÃgo mahatÃæ saæpatsu ya÷ k­tÃsÆya÷ & tasmai bhayena vittaæ rikto 'pi dadÃti yatnena // 9.64 // ni÷sÃrabhÆrjasÃrai÷ k­tvà yuktaæ mahÃsÃrtham & dhÆrto diÓi diÓi viæcarandhanikasahasrÃïi mu«ïÃti // 9.65 // dhÆrto vasanvideÓe«ÆddiÓya surÃpagÃgayÃyÃtrÃm & m­tabandhÆnÃmÃrthe draviïaæ g­hïÃti mugdhebhya÷ // 9.66 // mu«ïÃti sÃrtharamaïÅ ÓÃÂÅmÃdÃya nidrayà mugdhÃn & dhÆrtena kÆÂarÆpaæ dattvà niÓi va¤cyate sÃpi // 9.67 // badhiraæ vÃÊmÆkaæ vÃÊvaïijaæ ni÷k«ipya bhÃï¬aÓÃlÃyÃm & dhÆrto nayati tvarayà bahumÆlyaæ varïakadravyam // 9.68 // kiæcitparicayamÃtrai÷ kiæciddhÃr«Âyai÷ sakalpanai÷ kiæcit & kiæcidvivÃdakalahai÷ sarvaj¤o va¤cakaÓ carati // 9.69 // mithyìambaradhanika÷ pustakavidvÃnkathÃj¤ÃnÅ & varïanaÓÆraÓcapala÷ caturmukho j­mbhate dhÆrta÷ // 9.70 // sarvÃvayavavidhÆnanak­tasaæketÃn vis­jya gehe«u & bhoktuæ vrajati digantÃnsvecchÃcÃrÅ mahÃdhÆrta÷ // 9.71 // ÓatavÃr«ikamÃmalakaæ bhuktvà ÓrÅparvatÃdahaæ prÃpta÷ & dhÆrto vadati gurÆïÃæ purata÷ Óakunaæ smarÃmÅti // 9.72 // età leÓena mayà kathità mÃyÃÓcatu÷«a«Âi÷ & ko veda va¤cakÃnÃæ mÃyÃnÃæ ÓatasahasrÃïi // 9.73 // iti mahÃkaviÓrÅk«emendraviracite kalÃvilÃse nÃnÃdhÆrtavarïanaæ nÃma navama÷ sarga÷ sarga÷ 10 età va¤cakamÃyà vij¤eyà na tu puna÷ svayaæ sevyÃ÷ & dharmya÷ kalÃkalÃpo vidu«Ãmayam Åpsito bhÆtyai÷ // 10.1 // dharmasya kalà jye«Âhà bhÆtadayÃkhyà paropakÃraÓca & dÃnaæ k«amÃnasÆyà satyamalobha÷ prasÃdaÓca // 10.2 // arthasya sadotthÃnaæ niyamaparÅpÃlanaæ kriyÃj¤Ãnam & sthÃnatyÃga÷ paÂutÃnudvega÷ strÅ«vaviÓvÃsa÷ // 10.3 // kÃmasya ve«aÓobhà peÓalatà cÃrutà guïotkar«a÷ & nÃnÃvidhÃÓca lÅlÃÓcittaj¤Ãnaæ ca kÃntÃnÃm // 10.4 // mok«asya vivekarati÷ praÓamast­«ïÃk«ayaÓca saæto«a÷ & saÇgatyÃga÷ svalayasthÃnaæ pramaprakÃÓaÓca // 10.5 // etÃÓcatu«Âayakalà dvÃtriæÓatkramadh­tÃ÷ samastà và & saæsÃrava¤cakÃnÃæ vidyà vidyÃvatÃmeva // 10.6 // mÃtsaryasya tyÃga÷ priyavÃditvaæ sadhairyamakrodha÷ & vairÃgyaæ ca parÃrthe sukhasya siddhÃ÷ kalÃ÷ pa¤ca // 10.7 // satsaÇga÷ kÃmajaya÷ Óaucaæ gurusaævena sadÃcÃra÷ & Órutamamalaæ yaÓasi ratirmÆlakalÃ÷ sapta ÓÅlasya // 10.8 // teja÷ sattvaæ buddhir vyavasÃyo nÅtiriÇgitaj¤Ãnam & prÃgalbhyaæ susahÃya÷ k­taj¤atà mantrarak«aïaæ tyÃga÷ // 10.9 // anurÃga÷ pratipattirmitrÃrjanamÃn­Óaæsyamastambha÷ & ÃÓritajanavÃtsalyaæ saptadaÓakalÃ÷ prabhÃvasya // 10.10 // maunamalaulyamayÃc¤Ã mÃnasya ca jÅvitaæ kalÃtritayam & etÃ÷ kalà vidagdhai÷ svagatÃ÷ kÃryÃÓcatu÷«a«Âi÷ // 10.11 // Óaktavirodhe gamanaæ tatpraïatirvà balodaye vairam & Ãrtasya dharmacaryÃÊdu÷khe dhairyaæ sukhe«vanutseka÷ // 10.12 // vibhave«u saævibhÃga÷ satsu ratirmantrasaæÓaye praj¤Ã & nindye«u parÃÇmukhatà bhe«ajametatkalÃdaÓakam // 10.13 // guruvacanaæ satyÃnÃæ kÃryÃïÃæ godvijÃtisurapÆjà & lobha÷ pÃpatamÃnÃæ krodha÷ sarvopatÃpajanakÃnÃm // 10.14 // prÃj¤a sarvaguïÃnÃæ yaÓasvità vipulavittavibhÃvÃnÃm & sevà du÷khatamÃnÃmÃÓà p­thukÃlabhujagapÃÓÃnÃm // 10.15 // dÃnaæ ratnanidhÅnÃæ nirvairatvaæ sukhapradeÓÃnÃm & yÃc¤Ã mÃnaharÃïÃæ dÃridryaæ copatÃpasÃrthÃnÃm // 10.16 // dharma÷ patheyÃnÃæ satyaæ mukhapadmapÃvanakarÃïÃm & vyasanaæ rogagaïÃnÃm Ãlasyaæ g­hasam­ddhinÃÓÃnÃm // 10.17 // ni÷sp­hatà ÓlÃghyÃnÃæ priyavacanaæ sarvamadhurÃïÃm & darpastimirakarÃïÃæ dambha÷ sarvopahÃsapÃtrÃïÃm // 10.18 // adroha÷ ÓaucÃnÃm acÃpalaæ vrataviÓe«aniyamÃnÃm & paiÓunyamapriyÃïÃæ v­tticchedo n­ÓamsacaritÃnÃm // 10.19 // kÃruïyaæ puïyÃnÃæ k­taj¤atà puru«acihnÃnÃm & mÃyà mohamatÅnÃæ k­taghnatà narakapÃtahetÆnÃm // 10.20 // madanaÓcalacaurÃïÃæ strÅvacanaæ j¤ÃtibhedÃnÃm & krÆraÓcaï¬ÃlÃnÃæ mÃyÃvÅ kaliyugÃvatÃrÃïÃm // 10.21 // ÓÃstraæ maïidÅpÃnÃm upadeÓaÓcÃbhi«ekÃïÃm & v­ddhatvaæ kleÓÃnÃæ rogitvaæ maraïatulyadu÷khÃnÃm // 10.22 // sneho vi«amavi«ÃïÃæ veÓyÃrÃgo visarpaku«ÂhÃnÃm & bhÃryà g­hasÃrÃïÃæ putra÷ paralokabandhÆnÃm // 10.23 // ÓÃtru÷ ÓalyaÓatÃnÃæ du«putra÷ kulavinÃÓÃnÃm & tÃruïyaæ ramaïÅnÃæ rÆpaæ ruciropacÃrave«ÃïÃm // 10.24 // saæto«o rÃjyÃnÃæ satsaÇgaÓcakravartivibhÃvÃnÃm & cintà Óo«akarÃïÃæ vidve«a÷ koÂarÃgnidÃhÃnÃm // 10.25 // maitrÅ visrambhÃnÃæ niryantraïatà mahÃrhabhogÃnÃm & saækoco vyÃdhÅnÃæ kauÂilyaæ nirjalÃndhakÆpÃnÃm // 10.26 // ÃrjavamamalakarÃïÃæ vinayo vararatnamukuÂÃnÃm & dyÆtaæ durvyasanÃnÃæ strÅjitatà marutaÂÅpiÓÃcÃnÃm // 10.27 // tyÃgo maïivalayÃnÃæ ÓrutamujjvalakarïaratnÃnÃm & khalamaitrÅ capalÃnÃæ durjanasevà v­thÃprayÃsÃnÃm // 10.28 // nirv­tirudyÃnÃnÃæ priyadarÓanamam­tavar«ÃïÃm & tattvaratirlabhyÃnÃæ mÆrkhasabhà sadvivekanÃÓÃnÃm // 10.29 // kulaja÷ saphalatarÆïÃæ saubhÃgyaæ k­tayugÃvatÃrÃïÃm & rÃjakulaæ ÓaÇkyÃnÃæ strÅh­dayaæ prak­tikuÂilÃnÃm // 10.30 // aucityaæ stutyÃnÃæ guïarÃgaÓcandanÃdilepÃnÃm & kanyÃÊÓokakarÃïÃæ buddhivihÅno 'nukampyÃnÃm // 10.31 // vibhava÷ saubhÃgyÃnÃæ janarÃga÷ kÅrtikandÃnÃm & madyaæ vetÃlÃnÃm m­gayà gajagahanayak«ÃïÃm // 10.32 // praÓama÷ svÃsthyakarÃïÃm ÃtmaratistÅrthasevÃnÃm & lubdha÷ phalarahitÃnÃm ÃcÃravivarjita÷ ÓmaÓÃnÃnÃm // 10.33 // nÅti÷ strÅrak«aïÃnÃm indriyavijaya÷ prabhÃvÃïÃm & År«yà yak«maÓatÃnÃm ayaÓa÷ kusthamaraïÃnÃm // 10.34 // mÃtà maÇgalyÃnÃæ janaka÷ suk­totsavopadeÓÃnÃm & ghÃtastÅk«ïatarÃïÃæ chedastÅk«ïÃsiÓastrÃïÃm // 10.35 // praïatirmanyuharÃïÃæ sauhÃrdaæ k­cchrayÃc¤ÃnÃm & mÃna÷ pu«ÂikarÃïÃæ kÅrti÷ saæsÃrasÃrÃïÃm // 10.36 // prabhubhaktirnÅtÃnÃæ yudhi nidhanaæ saukhyavÅthÅnÃm & vinaya÷ kalyÃïÃnÃmutsÃha÷ sarvasiddhÅnÃm // 10.37 // puïyaæ prÃpyatamÃnÃæ j¤Ãnaæ paramaprakÃÓÃnÃm & kÅrti÷ samsÃre'smin sÃratarà sarvalokÃnÃm // 10.38 // j¤eya÷ kalÃkalÃpe kuÓala÷ sarvÃrthatattvavij¤ÃnÅ & pravarataro loke'smin brÃhmaïa iva sarvavarïÃnÃm // 10.39 // ityuktaæ Óatametad yo vetti ÓubhÃÓubhodayakalÃnÃm & tasyaiva vyavahÃre d­«Âà d­«Âaprayojanà lak«mÅ÷ // 10.40 // uktveti mÆladevo vis­jya Ói«yÃnk­tocitÃcÃra÷ & kiraïakalikÃvikÃsÃæ ninÃya nijamandire rajanÅm // 10.41 // kelÅmaya÷ smitavilÃsakalÃbhirÃma÷ sarvÃÓrayÃntarakalÃprakaÂapradÅpa÷ & lokopadeÓavi«aya÷ sukathÃvicitro bhÆyÃtsatÃæ dayita e«a kalÃvilÃsa÷ // 10.42 // kalÃvilÃsa÷ k«emendrapratibhÃmbhodhinirgata÷ & ÓaÓÅva mÃnasÃnandaæ karotu satataæ satÃm // 10.43 // iti mahÃkaviÓrÅk«emendraviracite kalÃvilÃse sakalakalÃnirÆpaïaæ nÃma daÓama÷ sarga÷