Kalidasa: Meghaduta, according to Vallabhadeva's commentary Based on the edition by Eugen Hultzsch: Kalidasa's Meghaduta, ed. from Manuscripts with the commentary of Vallabhadeva. London : Royal Asiatic Society 1911 Prize Publication Fund ; 4 Input by Asko Parpola July 2013 PLAIN TEXT ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ ka÷ cit kàntàvirahaguruõà svàdhikàrapramattaþ ÷àpenàstaïgamitamahimà varùabhogyeõa bhartuþ / yakùa÷ cakre janakatanayàsnànapuõyodakeùu snigdhacchàyàtaruùu vasatiü ràmagiryà÷rameùu // KMdV_1 // tasminn adrau kati cid abalàviprayuktaþ sa kàmã nãtvà màsàn kanakavalayabhraü÷ariktaprakoùñhaþ / àùàóhasya pra÷amadivase megham à÷liùñasànuü vaprakrãóàpariõatagajaprekùaõãyaü dadar÷a // KMdV_2 // tasya sthitvà katham api puraþ ketakàdhànahetor antarbàùpa÷ ciram anucaro ràjaràjasya dadhyau / meghàloke bhavati sukhino 'py anyathàvçtti cetaþ kaõñhà÷leùapraõayini jane kiü punar dårasaüsthe // KMdV_3 // pratyàsanne nabhasi dayitàjãvitàlambanàrthã jãmåtena svaku÷alamayãü hàrayiùyan pravçttim / sa pratyagraiþ kuñajakusumaiþ kalpitàrghàya tasmai prãtaþ prãtipramukhavacanaü svàgataü vyàjahàra // KMdV_4 // dhåmajyotiþsalilamarutàü saünipàtaþ kva meghaþ saüde÷àrthàþ kva pañukaraõaiþ pràõibhiþ pràpaõãyàþ / ity autsukyàd aparigaõayan guhyakas taü yayàce kàmàrtà hi praõayakçpaõà÷ cetanàcetaneùu // KMdV_5 // jàtaü vaü÷e bhuvanavidite puùkaràvartakànàü jànàmi tvàü prakçtipuruùaü kàmaråpaü maghonaþ / tenàrthitvaü tvayi vidhiva÷àd dårabandhur gato 'haü yàc¤à vandhyà varam adhiguõe nàdhame labdhakàmà // KMdV_6 // saütaptànàü tvam asi ÷araõaü tat payoda priyàyàþ saüde÷aü me hara dhanapatikrodhavi÷leùitasya / gantavyà te vasatir alakà nàma yakùe÷varàõàü bàhyodyànasthitahara÷ira÷candrikàdhautaharmyà // KMdV_7 // tvàm àråóhaü pavanapadavãm udgçhãtàlakàntàþ prekùiùyante pathikavanitàþ pratyayàd à÷vasantyaþ / kaþ saünaddhe virahavidhuràü tvayy upekùeta jàyàü na syàd anyo 'py aham iva jano yaþ paràdhãnavçttiþ // KMdV_8 // àpçcchasva priyasakham amuü tuïgam àliïgya ÷ailaü vandyaiþ puüsàü raghupatipadair aïkitaü mekhalàsu / kàle kàle bhavati bhavatà yasya saüyogam etya snehavyakti÷ ciravirahajaü mu¤cato bàùpam uùõam // KMdV_9 // mandaü mandaü nudati pavana÷ cànukålo yathà tvàü vàma÷ càyaü nadati madhuraü càtakas toyagçdhnuþ / garbhàdhànasthiraparicayà nånam àbaddhamàlàþ seviùyante nayanasubhagaü khe bhavantaü balàkàþ // KMdV_10 // tàü càva÷yaü divasagaõanàtatparàm ekapatnãm avyàpannàm avihatagatir drakùyasi bhràtçjàyàm / à÷àbandhaþ kusumasadç÷aü pràya÷o hy aïganànàü sadyaþpàtapraõayi hçdayaü viprayoge ruõaddhi // KMdV_11 // kartuü yac ca prabhavati mahãm ucchilindhràm avandhyaü tac chrutvà te ÷ravaõasubhagaü garjitaü mànasotkàþ / à kailàsàd bisakisalayacchedapàtheyavantaþ saüpatsyante nabhasi bhavato ràjahaüsàþ sahàyàþ // KMdV_12 // màrgaü tàvac chçõu kathayatas tvatprayàõànukålaü saüde÷aü me tadanu jalada ÷roùyasi ÷rotrapeyam / khinnaþ khinnaþ ÷ikhariùu padaü nyasya gantàsi yatra kùãõaþ kùãõaþ parilaghu payaþ srotasàü copabhujya // KMdV_13 // adreþ ÷çïgaü harati pavanaþ kiü svid ity unmukhãbhir dçùñotsàha÷ cakitacakitaü mugdhasiddhàïganàbhiþ / sthànàd asmàt sarasaniculàd utpatodaïmukhaþ khaü diïnàgànàü pathi pariharan sthålahastàvalehàn // KMdV_14 // ratnacchàyàvyatikara iva prekùyam etat purastàd valmãkàgràt prabhavati dhanuùkhaõóam àkhaõóalasya / yena ÷yàmaü vapur atitaràü kàntim àpatsyate te barheõeva sphuritarucinà gopave÷asya viùõoþ // KMdV_15 // tvayy àyattaü kçùiphalam iti bhråvilàsànabhij¤aiþ prãtisnigdhair janapadavadhålocanaiþ pãyamànaþ / sadyaþsãrotkaùaõasurabhi kùetram àruhya màlaü kiü cit pa÷càd pravalaya gatiü bhåya evottareõa // KMdV_16 // tvàm àsàrapra÷amitavanopaplavaü sàdhu mårdhnà vakùyaty adhva÷ramaparigataü sànumàn àmrakåñaþ / na kùudro 'pi prathamasukçtàpekùayà saü÷rayàya pràpte mitre bhavati vimukhaþ kiü punar yas tathoccaiþ // KMdV_17 // channopàntaþ pariõataphaladyotibhiþ kànanàmrais tvayy àråóhe ÷ikharam acalaþ snigdhaveõãsavarõe / nånaü yàsyaty amaramithunaprekùaõãyàm avasthàü madhye ÷yàmaþ stana iva bhuvaþ ÷eùavistàrapàõóuþ // KMdV_18 // sthitvà tasmin vanacaravadhåbhuktaku¤je muhårtaü toyotsargadrutataragatis tatparaü vartma tãrõaþ / revàü drakùyasy upalaviùame vindhyapàde vi÷ãrõàü bhakticchedair iva viracitàü bhåtim aïge gajasya // KMdV_19 // tasyàs tiktair vanagajamadair vàsitaü vàntavçùñir jambåùaõóapratihatarayaü toyam àdàya gaccheþ / antaþsàraü ghana tulayituü nànilaþ ÷akùyati tvàü riktaþ sarvo bhavati hi laghuþ pårõatà gauravàya // KMdV_20 // nãpaü dçùñvà haritakapi÷aü kesarair ardharåóhair àvirbhåtaprathamamukulàþ kandalã÷ cànukaccham / dagdhàraõyeùv adhikasurabhiü gandham àghràya corvyàþ sàraïgàs te jalalavamucaþ såcayiùyanti màrgam // KMdV_21 // utpa÷yàmi drutam api sakhe matpriyàrthaü yiyàsoþ kàlakùepaü kakubhasurabhau parvate parvate te / ÷uklàpàïgaiþ sanayanajalaiþ svàgatãkçtya kekàþ pratyudyàtaþ katham api bhavàn gantum à÷u vyavasyet // KMdV_22 // pàõóucchàyopavanavçtayaþ ketakaiþ såcibhinnair nãóàrambhair gçhabalibhujàm àkulagràmacaityàþ / tvayy àsanne phalapariõati÷yàmajambåvanàntàþ saüpatsyante katipayadinasthàyihaüsà da÷àrõàþ // KMdV_23 // teùàü dikùu prathitavidi÷àlakùaõàü ràjadhànãü gatvà sadyaþ phalam avikalaü kàmukatvasya labdhà / tãropàntastanitasubhagaü pàsyasi svàdu yat tat sabhråbhaïgaü mukham iva payo vetravatyà÷ calormi // KMdV_24 // nãcairàkhyaü girim adhivases tatra vi÷ràmahetos tvatsamparkàt pulakitam iva prauóhapuùpaiþ kadambaiþ / yaþ paõyastrãratiparimalodgàribhir nàgaràõàm uddàmàni prathayati ÷ilàve÷mabhir yauvanàni // KMdV_25 // vi÷ràntaþ san vraja vananadãtãrajàtàni si¤cann udyànànàü navajalakaõair yåthikàjàlakàni / gaõóasvedàpanayanarujàklàntakarõotpalànàü chàyàdànàt kùaõaparicitaþ puùpalàvãmukhànàm // KMdV_26 // vakraþ panthà yad api bhavataþ prasthitasyottarà÷àü saudhotsaïgapraõayavimukho mà sma bhår ujjayinyàþ / vidyuddàmasphuritacakitais tatra pauràïganànàü lolàpàïgair yadi na ramase locanair va¤cito 'si // KMdV_27 // vãcikùobhastanitavihaga÷reõikà¤cãguõàyàþ saüsarpantyàþ skhalitasubhagaü dar÷itàvartanàbheþ / nirvindhyàyàþ pathi bhava rasàbhyantaraþ saünipatya strãõàm àdyaü praõayavacanaü vibhramo hi priyeùu // KMdV_28 // veõãbhåtapratanusalilàü tàm atãtasya sindhuü pàõóucchàyàü tañaruhatarubhraü÷ibhir jãrõaparõaiþ / saubhàgyaü te subhaga virahàvasthayà vya¤jayantãü kàr÷yaü yena tyajati vidhinà sa tvayaivopapàdyaþ // KMdV_29 // pràpyàvantãn udayanakathàkovidagràmavçddhàn pårvoddiùñàm anusara purãü ÷rãvi÷àlàü vi÷àlàm / svalpãbhåte sucaritaphale svargiõàü gàü gatànàü ÷eùaiþ puõyair hçtam iva divaþ kàntimat khaõóam ekam // KMdV_30 // dãrghãkurvan pañu madakalaü kåjitaü sàrasànàü pratyåùeùu sphuñitakamalàmodamaitrãkaùàyaþ / yatra strãõàü harati surataglànim aïgànukålaþ sipràvàtaþ priyatama iva pràrthanàcàñukàraþ // KMdV_31 // jàlodgãrõair upacitavapuþ ke÷asaüskàradhåmair bandhuprãtyà bhavana÷ikhibhir dattançttopahàraþ / harmyeùv asyàþ kusumasurabhiùv adhvakhinnàntaràtmà nãtvà ràtriü lalitavanitàpàdaràgàïkiteùu // KMdV_32 // bhartuþ kaõñhacchavir iti gaõaiþ sàdaraü dç÷yamàõaþ puõyaü yàyàs tribhuvanaguror dhàma caõóe÷varasya / dhåtodyànaü kuvalayarajogandhibhir gandhavatyàs toyakrãóàniratayuvatisnànatiktair marudbhiþ // KMdV_33 // apy anyasmi¤ jaladhara mahàkàlam àsàdya kàle sthàtavyaü te nayanaviùayaü yàvad abhyeti bhànuþ / kurvan saüdhyàbalipañahatàü ÷ålinaþ ÷làghanãyàm àmandràõàü phalam avikalaü lapsyase garjitànàm // KMdV_34 // pàdanyàsakvaõitara÷anàs tatra lãlàvadhåtai ratnacchàyàkhacitavalibhi÷ càmaraiþ klàntahastàþ / ve÷yàs tvatto nakhapadasukhàn pràpya varùàgrabindån àmokùyanti tvayi madhukara÷reõidãrghàn kañàkùàn // KMdV_35 // pa÷càd uccairbhujataruvanaü maõóalenàbhilãnaþ sàüdhyaü tejaþ pratinavajapàpuùparaktaü dadhànaþ / nçttàrambhe hara pa÷upater àrdranàgàjinecchàü ÷àntodvegastimitanayanaü dçùñabhaktir bhavànyà // KMdV_36 // gacchantãnàü ramaõavasatiü yoùitàü tatra naktaü ruddhàloke narapatipathe såcibhedyais tamobhiþ / saudàminyà kanakanikaùasnigdhayà dar÷ayorvãü toyotsargastanitamukharo mà sma bhår viklavàs tàþ // KMdV_37 // tàü kasyàü cid bhavanavalabhau suptapàràvatàyàü nãtvà ràtriü ciravilasanàt khinnavidyutkalatraþ / dçùñe sårye punar api bhavàn vàhayed adhva÷eùaü mandàyante na khalu suhçdàm abhyupetàrthakçtyàþ // KMdV_38 // tasmin kàle nayanasalilaü yoùitàü khaõóitànàü ÷àntiü neyaü praõayibhir ato vartma bhànos tyajà÷u / pràleyàsraü kamalavadanàt so 'pi hartuü nalinyàþ pratyàvçttas tvayi kararudhi syàd analpàbhyasåyaþ // KMdV_39 // gambhãràyàþ payasi sarita÷ cetasãva prasanne chàyàtmàpi prakçtisubhago lapsyate te prave÷am / tasmàt tasyàþ kumudavi÷adàny arhasi tvaü na dhairyàn moghãkartuü cañula÷apharodvartanaprekùitàni // KMdV_40 // tasyàþ kiü cit karadhçtam iva pràptavànãra÷àkhaü hçtvà nãlaü salilavasanaü muktarodhonitambam / prasthànaü te katham api sakhe lambamànasya bhàvi j¤àtàsvàdaþ pulinajaghanàü ko vihàtuü samarthaþ // KMdV_41 // tvanniùyandocchvasitavasudhàgandhasaüparkapuõyaþ srotorandhradhvanitasubhagaü dantibhiþ pãyamànaþ / nãcair vàsyaty upajigamiùor devapårvaü giriü te ÷ãto vàyuþ pariõamayità kànanodumbaràõàm // KMdV_42 // tatra skandaü niyatavasatiü puùpameghãkçtàtmà puùpàsàraiþ snapayatu bhavàn vyomagaïgàjalàrdraiþ / rakùàhetor nava÷a÷ibhçtà vàsavãnàü camånàm atyàdityaü hutavahamukhe saübhçtaü tadd hi tejaþ // KMdV_43 // jyotirlekhàvalayi galitaü yasya barhaü bhavànã putraprãtyà kuvalayapadapràpi karõe karoti / dhautàpàïgaü hara÷a÷irucà pàvakes taü mayåraü pa÷càd adrigrahaõagurubhir garjitair nartayethàþ // KMdV_44 // àràdhyaivaü ÷aravaõabhuvaü devam ullaïghitàdhvà siddhadvandvair jalakaõabhayàd vãõibhir muktamàrgaþ / vyàlambethàþ surabhitanayàlambhajàü mànayiùyan srotomårtyà bhuvi pariõatàü rantidevasya kãrtim // KMdV_45 // tvayy àdàtuü jalam avanate ÷àrïgiõo varõacaure tasyàþ sindhoþ pçthum api tanuü dårabhàvàt pravàham / prekùiùyante gaganagatayo dåram àvarjya dçùñãr ekaü muktàguõam iva bhuvaþ sthålamadhyendranãlam // KMdV_46 // tàm uttãrya vraja paricitabhrålatàvibhramàõàü pakùmotkùepàd uparivilasatkçùõa÷àraprabhàõàm / kundakùepànugamadhukara÷rãmuùàm àtmabimbaü pàtrãkurvan da÷apuravadhånetrakautåhalànàm // KMdV_47 // brahmàvartaü janapadam adha÷chàyayà gàhamànaþ kùetraü kùatrapradhanapi÷unaü kauravaü tad bhajethàþ / ràjanyànàü ÷ita÷ara÷atair yatra gàõóãvadhanvà dhàràpàtais tvam iva kamalàny abhyavarùan mukhàni // KMdV_48 // hitvà hàlàm abhimatarasàü revatãlocanàïkàü bandhuprãtyà samaravimukho làïgalã yàþ siùeve / kçtvà tàsàm abhigamam apàü somya sàrasvatãnàm antaþsvacchas tvam api bhavità varõamàtreõa kçùõaþ // KMdV_49 // tasmàd gaccher anukanakhalaü ÷ailaràjàvatãrõàü jahnoþ kanyàü sagaratanayasvargasopànapaïktim / gaurãvaktrabhrukuñiracanàü yà vihasyeva phenaiþ ÷ambhoþ ke÷agrahaõam akarod indulagnormihastà // KMdV_50 // tasyàþ pàtuü suragaja iva vyomni pårvàrdhalambã tvaü ced acchasphañikavi÷adaü tarkayes tiryag ambhaþ / saüsarpantyà sapadi bhavataþ srotasi cchàyayà sà syàd asthànopanatayamunàsaügam evàbhiràmà // KMdV_51 // àsãnànàü surabhita÷ilaü nàbhigandhair mçgàõàü tasyà eva prabhavam acalaü pràpya gauraü tuùàraiþ / vakùyasy adhva÷ramavinayane tasya ÷çïge niùaõõaþ ÷obhàü ramyàü trinayanavçùotkhàtapaïkopameyàm // KMdV_52 // taü ced vàyau sarati saralaskandhasaüghaññajanmà bàdhetolkàkùapitacamarãvàlabhàro davàgniþ / arhasy enaü ÷amayitum alaü vàridhàràsahasrair àpannàrtipra÷amanaphalàþ saüpado hy uttamànàm // KMdV_53 // ye tvàü muktadhvanim asahanàþ kàyabhaïgàya tasmin darpotsekàd upari ÷arabhà laïghayiùyanty alaïghyam / tàn kurvãthàs tumulakarakàvçùñihàsàvakãrõàn ke và na syuþ paribhavapadaü niùphalàrambhayatnàþ // KMdV_54 // tatra vyaktaü dçùadi caraõanyàsam ardhendumauleþ ÷a÷vat siddhair upahçtabaliü bhaktinamraþ parãyàþ / yasmin dçùñe karaõavigamàd årdhvam uddhåtapàpàþ kalpante 'sya sthiragaõapadapràptaye ÷raddadhànàþ // KMdV_55 // ÷abdàyante madhuram anilaiþ kãcakàþ påryamàõàþ saüraktàbhis tripuravijayo gãyate kiünarãbhiþ / nirhràdã te muraja iva cet kandaràsu dhvaniþ syàt saügãtàrtho nanu pa÷upates tatra bhàvã samastaþ // KMdV_56 // pràleyàdrer upatañam atikramya tàüs tàn vi÷eùàn haüsadvàraü bhçgupatiya÷ovartma yat krau¤carandhram / tenodãcãü di÷am abhisares tiryagàyàma÷obhã ÷yàmaþ pàdo baliniyamanàbhyudyatasyeva viùõoþ // KMdV_57 // gatvà cordhvaü da÷amukhabhujocchvàsitaprasthasaüdheþ kailàsasya trida÷avanitàdarpaõasyàtithiþ syàþ / ÷çïgocchràyaiþ kumudavi÷adair yo vitatya sthitaþ khaü rà÷ãbhåtaþ pratini÷am iva tryambakasyàññahàsaþ // KMdV_58 // utpa÷yàmi tvayi tañagate snigdhabhinnà¤janàbhe sadyaþkçttadviradada÷anacchedagaurasya tasya / lãlàm adreþ stimitanayanaprekùaõãyàü bhavitrãm aüsanyaste sati halabhçto mecake vàsasãva // KMdV_59 // hitvà nãlaü bhujagavalayaü ÷ambhunà dattahastà krãóà÷aile yadi ca viharet pàdacàreõa gaurã / bhaïgãbhaktyà viracitavapuþ stambhitàntarjalo 'syàþ sopànatvaü kuru sukhapadaspar÷am àrohaõeùu // KMdV_60 // tatràva÷yaü janitasalilodgàram antaþprave÷àn neùyanti tvàü surayuvatayo yantradhàràgçhatvam / tàbhyo mokùas tava yadi sakhe gharmalabdhasya na syàt krãóàlolàþ ÷ravaõaparuùair garjitair bhàyayes tàþ // KMdV_61 // hemàmbhojaprasavi salilaü mànasasyàdadànaþ kurvan kàmàt kùaõamukhapañaprãtim airàvaõasya / dhunvan vàtaiþ sajalapçùataiþ kalpavçkùàü÷ukàni cchàyàbhinnaþ sphañikavi÷adaü nirvi÷eþ paravataü tam // KMdV_62 // tasyotsaïge praõayina iva srastagaïgàdugålàü na tvaü dçùñvà na punar alakàü j¤àsyase kàmacàrin / yà vaþ kàle vahati salilodgàram uccairvimànà muktàjàlagrathitam alakaü kàminãvàbhravçndam // KMdV_63 // vidyutvantaü lalitavanitàþ sendracàpaü sacitràþ saügãtàya prahatamurajàþ snigdhagambhãraghoùam / antastoyaü maõimayabhuvas tuïgam abhraülihàgràþ pràsàdàs tvàü tulayitum alaü yatra tais tair vi÷eùaiþ // KMdV_64 // haste lãlàkamalam alakaü bàlakundànuviddhaü nãtà rodhraprasavarajasà pàõóutàm ànana÷rãþ / cåóàpà÷e navakuravakaü càru karõe ÷irãùaü sãmante ca tvadupagamajaü yatra nãpaü vadhånàm // KMdV_65 // yasyàü yakùàþ sitamaõimayàny etya harmyasthalàni jyoti÷chàyàkusumaracanàny uttamastrãsahàyàþ / àsevante madhu ratiphalaü kalpavçkùaprasåtaü tvadgambhãradhvaniùu ÷anakaiþ puùkareùv àhateùu // KMdV_66 // yatra strãõàü priyatamabhujàliïganocchvàsitànàm aïgaglàniü suratajanitàü tantujàlàvalambàþ / tvatsaürodhàpagamavi÷adai÷ cotità÷ candrapàdair vyàlumpanti sphuñajalalavasyandina÷ candrakàntàþ // KMdV_67 // netrà nãtàþ satatagatinà yad vimànàgrabhåmãr àlekhyànàü navajalakaõair doùam utpàdya sadyaþ / ÷aïkàspçùñà iva jalamucas tvàdç÷à yatra jàlair dhåmodgàrànukçtinipuõaü jarjarà niùpatanti // KMdV_68 // nãvãbandhocchvasana÷ithilaü yatra yakùàïganànàü vàsaþ kàmàd anibhçtakareùv àkùipatsu priyeùu / arcistuïgàn abhimukham api pràpya ratnapradãpàn hrãmåóhànàü bhavati viphalapreraõa÷ cårõamuùñiþ // KMdV_69 // gatyutkampàd alakapatitair yatra mandàrapuùpaiþ këptacchedyaiþ kanakakamalaiþ karõavibhraü÷ibhi÷ ca / muktàlagnastanaparimalai÷ chinnasåtrai÷ ca hàrair nai÷o màrgaþ savitur udaye såcyate kàminãnàm // KMdV_70 // matvà devaü dhanapatisakhaü yatra sàkùàd vasantaü pràya÷ càpaü na vahati bhayàn manmathaþ ùañpadajyam / sabhråbhaïgaprahitanayanaiþ kàmilakùyeùv amoghais tasyàrambha÷ caturavanitàvibhramair eva siddhaþ // KMdV_71 // tatràgàraü dhanapatigçhàn uttareõàsmadãyaü dåràl lakùyaü tad amaradhanu÷ càruõà toraõena / yasyopànte kçtakatanayaþ kàntayà vardhito me hastapràpyastavakanamito bàlamandàravçkùaþ // KMdV_72 // vàpã càsmin marakata÷ilàbaddhasopànamàrgà haimaiþ syåtà kamalamukulaiþ snigdhavaióåryanàlaiþ / yasyàs toye kçtavasatayo mànasaü saünikçùñaü na dhyàsyanti vyapagata÷ucas tvàm api prekùya haüsàþ // KMdV_73 // yasyàs tãre nicita÷ikharaþ pe÷alair indranãlaiþ krãóà÷ailaþ kanakakadalãveùñanaprekùaõãyaþ / madgehinyàþ priya iti sakhe cetasà kàtareõa prekùyopàntasphuritataóitaü tvàü tam eva smaràmi // KMdV_74 // raktà÷oka÷ calakisalayaþ kesara÷ càtra kàntaþ pratyàsannau kuravakavçter màdhavãmaõóapasya / ekaþ sakhyàs tava saha mayà vàmapàdàbhilàùã kàïkùaty anyo vadanamadiràü dohadacchadmanàsyàþ // KMdV_75 // tanmadhye ca sphañikaphalakà kà¤canã vàsayaùñir måle naddhà maõibhir anatiprauóhavaü÷aprakà÷aiþ / tàlaiþ ÷i¤jadvalayasubhagair nartitaþ kàntayà me yàm adhyàste divasavigame nãlakaõñhaþ suhçd vaþ // KMdV_76 // ebhiþ sàdho hçdayanihitair lakùaõair lakùaõãyaü dvàropànte likhitavapuùau ÷aïkhapadmau ca dçùñvà / kùàmacchàyaü bhavanam adhunà madviyogena nånaü såryàpàye na khalu kamalaü puùyati svàm abhikhyàm // KMdV_77 // gatvà sadyaþ kalabhatanutàü ÷ãghrasaüpàtahetoþ krãóà÷aile prathamakathite ramyasànau niùaõõaþ / arhasy antarbhavanapatitàü kartum alpàlpabhàsaü khadyotàlãvilasitanibhàü vidyudunmeùadçùñim // KMdV_78 // tanvã ÷yàmà ÷ikharada÷anà pakvabimbàdharauùñhã madhye kùàmà cakitahariõaprekùaõã nimnanàbhiþ / ÷roõãbhàràd alasagamanà stokanamrà stanàbhyàü yà tatra syàd yuvativiùaye sçùñir àdyeva dhàtuþ // KMdV_79 // tàü jànãyàþ parimitakathàü jãvitaü me dvitãyaü dårãbhåte mayi sahacare cakravàkãm ivaikàm / gàóhotkaõñhàguruùu divaseùv eùu gacchatsu bàlàü jàtàü manye ÷i÷iramathitàü padminãü vànyaråpàm // KMdV_80 // nånaü tasyàþ prabalaruditocchånanetraü bahånàü niþ÷vàsànàm a÷i÷iratayà bhinnavarõàdharauùñham / hastanyastaü mukham asakalavyakti lambàlakatvàd indor dainyaü tvadupasaraõakliùñakànter bibharti // KMdV_81 // àloke te nipatati purà sà balivyàkulà và matsàdç÷yaü virahatanu và bhàvagamyaü likhantã / pçcchantã và madhuravacanàü ÷àrikàü pa¤jarasthàü kac cid bhartuþ smarasi nibhçte tvaü hi tasya priyeti // KMdV_82 // utsaïge và malinavasane somya nikùipya vãõàü madgotràïkaü viracitapadaü geyam udgàtukàmà / tantrãr àrdrà nayanasalilaiþ sàrayitvà kathaü cid bhåyo bhåyaþ svayam api kçtàü mårcchanàü vismarantã // KMdV_83 // ÷eùàn màsàn gamanadivasaprastutasyàvadher và vinyasyantã bhuvi gaõanayà dehalãdattapuùpaiþ / saüyogaü và hçdayanihitàrambham àsvàdayantã pràyeõaite ramaõaviraheùv aïganànàü vinodàþ // KMdV_84 // àdye baddhà virahadivase yà ÷ikhà dàma hitvà ÷àpasyànte vigalita÷ucà yà mayonmocanãyà / spar÷akliùñàm ayamitanakhenàsakçt sàrayantãü gaõóàbhogàt kañhinaviùamàd ekaveõãü kareõa // KMdV_85 // savyàpàràm ahani na tathà khedayed viprayogaþ ÷aïke ràtrau gurutara÷ucaü nirvinodàü sakhãü te / matsaüde÷aiþ sukhayitum ataþ pa÷ya sàdhvãü ni÷ãthe tàm unnidràm avani÷ayanàsannavàtàyanasthaþ // KMdV_86 // àdhikùàmàü viraha÷ayane saünikãrõaikapàr÷vàü pràcãmåle tanum iva kalàmàtra÷eùàü himàü÷oþ / matsaüyogaþ katham upanamet svapnajo 'pãti nidràm àkàïkùantãü nayanasalilotpãóaruddhàvakà÷àm // KMdV_87 // niþ÷vàsenàdharakisalayakle÷inà vikùipantãü ÷uddhasnànàt paruùamalakaü nånam àgaõóalambam / nãtà ràtriþ kùaõa iva mayà sàrdham icchàratair yà tàm evoùõair viraha÷ayaneùv asrubhir yàpayantãm // KMdV_88 // pàdàn indor amçta÷i÷irà¤jàlamàrgapraviùñàn pårvaprãtyà gatam abhimukhaü saünivçttaü tathaiva / cakùuþ khedàt sajalagurubhiþ pakùmabhi÷ chàdayantãü sàbhre 'hnãva sthalakamalinãü na prabuddhàü na suptàm // KMdV_89 // jàne sakhyàs tava mayi manaþ saübhçtasneham asmàd itthaübhåtàü prathamavirahe tàm ahaü tarkayàmi / vàcàlaü màü na khalu subhagaümanyabhàvaþ karoti pratyakùaü te nikhilam aciràd bhràtar uktaü mayà yat // KMdV_90 // sà saünyastàbharaõam abalà pelavaü dhàrayantã ÷ayyotsaïge nihitam asakçd duþkhaduþkhena gàtram / tvàm apy asraü navajalamayaü mocayiùyaty ava÷yaü pràyaþ sarvo bhavati karuõàvçttir àrdràntaràtmà // KMdV_91 // ruddhàpàïgaprasaram alakair a¤janasneha÷ånyaü pratyàde÷àd api ca madhuno vismçtabhråvilàsam / tvayy àsanne nayanam uparispandi ÷aïke mçgàkùyà mãnakùobhàkulakuvalaya÷rãtulàm eùyatãti // KMdV_92 // vàmo vàsyàþ kararuhapadair mucyamàno madãyair muktàjàlaü ciraparicitaü tyàjito daivagatyà / saübhogànte mama samucito hastasaüvàhanànàü yàsyaty åruþ sarasakadalãstambhagaura÷ calatvam // KMdV_93 // tasmin kàle jalada dayità labdhanidrà yadi syàd anvàsyainàü stanitavimukho yàmamàtraü sahasva / mà bhåd asyàþ praõayini mayi svapnalabdhe kathaü cit sadyaþ kaõñhacyutabhujalatàgranthi gàóhopagåóham // KMdV_94 // tàm utthàpya svajalakaõikà÷ãtalenànilena pratyà÷vastàü samam abhinavair jàlakair màlatãnàm / vidyudgarbhe nihitanayanàü tvatsanàthe gavàkùe vaktuü dhãrastanitavacanair màninãü prakramethàþ // KMdV_95 // bhartur mitraü priyam avidhave viddhi màm ambuvàhaü tatsaüde÷àn manasi nihitàd àgataü tvatsamãpam / yo vçndàni tvarayati pathi ÷ràmyatàü proùitànàü mandrasnigdhair dhvanibhir abalàveõimokùotsukàni // KMdV_96 // ity àkhyàte pavanatanayaü maithilãvonmukhã sà tvàm utkaõñhocchvasitahçdayà vãkùya saübhàvya caiva / ÷roùyaty asmàt param avahità somya sãmantinãnàü kàntodantaþ suhçdupanataþ saügamàt kiü cid ånaþ // KMdV_97 // tàm àyuùmàn mama ca vacanàd àtmanà copakartuü bråyàd evaü tava sahacaro ràmagiryà÷ramasthaþ / avyàpannaþ ku÷alam abale pçcchati tvàü viyuktaþ pårvà÷àsyaü sulabhavipadàü pràõinàm etad eva // KMdV_98 // aïgenàïgaü tanu ca tanunà gàóhataptena taptaü sàsreõàsradravam aviratotkaõñham utkaõñhitena / uùõocchvàsaü samadhikatarocchvàsinà dåravartã saükalpais te vi÷ati vidhinà vairiõà ruddhamàrgaþ // KMdV_99 // ÷abdàkhyeyaü yad api kila te yaþ sakhãnàü purastàt karõe lolaþ kathayitum abhåd ànanaspar÷alobhàt / so 'tikràntaþ ÷ravaõaviùayaü locanànàm agamyas tvàm utkaõñhàviracitapadaü manmukhenedam àha // KMdV_100 // ÷yàmàsv aïgaü cakitahariõaprekùite dçùñipàtaü gaõóacchàyàü ÷a÷ini ÷ikhinàü varhabhàreùu ke÷àn / utpa÷yàmi pratanuùu nadãvãciùu bhråvilàsàn hantaikasthaü kva cid api na te bhãru sàdç÷yam asti // KMdV_101 // tvàm àlikhya praõayakupitàü dhàturàgaiþ ÷ilàyàm àtmànaü te caraõapatitaü yàvad icchàmi kartum / asrais tàvan muhur upacitair dçùñir àlipyate me kråras tasminn api na sahate saügamaü nau kçtàntaþ // KMdV_102 // màm àkà÷apraõihitabhujaü nirdayà÷leùahetor labdhàyàs te katham api sati svapnasaüdar÷aneùu / pa÷yantãnàü na khalu bahu÷o na sthalãdevatànàü muktàsthålàs tarukisalayeùv asrule÷àþ patanti // KMdV_103 // bhittvà sadyaþ kisalayapuñàn devadàrudrumàõàü ye tatkùãrasrutisurabhayo dakùiõena pravçttàþ / àliïgyante guõavati mayà te tuùàràdrivàtàþ pårvaspçùñaü yadi kila bhaved aïgam ebhis taveti // KMdV_104 // saükùipyeran kùaõa iva kathaü dãrghayàmàs triyàmàþ sarvàvasthàsv ahar api kathaü mandamandàtapaü syàt / itthaü ceta÷ cañulanayane durlabhapràrthanaü me gàóhoùmàbhiþ kçtam a÷araõaü tvadviyogavyathàbhiþ // KMdV_105 // nanv àtmànaü bahu vigaõayann àtmanà nàvalambe tat kalyàõi tvam api sutaràü mà gamaþ kàtaratvam / kasyàtyantaü sukham upanataü duþkham ekàntato và nãcair gacchaty upari ca da÷à cakranemikrameõa // KMdV_106 // ÷àpànto me bhujaga÷ayanàd utthite ÷àrïgapàõau màsàn anyàn gamaya caturo locane mãlayitvà / pa÷càd àvàü virahaguõitaü taü tam àtmàbhilàùaü nirvekùyàvaþ pariõata÷araccandrikàsu kùapàsu // KMdV_107 // bhåya÷ càha tvam api ÷ayane kaõñhalagnà purà me nidràü gatvà kim api rudatã sasvanaü viprabuddhà / sàntarhàsaü kathitam asakçt pçcchata÷ ca tvayà me dçùñaþ svapne kitava ramayan kàm api tvaü mayeti // KMdV_108 // etasmàn màü ku÷alinam abhij¤ànadànàd viditvà mà kaulãnàd asitanayane mayy avi÷vàsinã bhåþ / snehàn àhuþ kim api virahahràsinas te hy abhogàd iùñe vastuny upacitarasàþ premarà÷ãbhavanti // KMdV_109 // kac cit somya vyavasitam idaü bandhukçtyaü tvayà me pratyàkhyàtuü na khalu bhavato dhãratàü tarkayàmi / niþ÷abdo 'pi pradi÷asi jalaü yàcita÷ càtakebhyaþ pratyuktaü hi praõayiùu satàm ãpsitàrthakriyaiva // KMdV_110 // etat kçtvà priyam anucitapràrthanàvartmano me sauhàrdàd và vidhura iti và mayy anukro÷abuddhyà / iùñàn de÷àn vicara jalada pràvçùà saübhçta÷rãr mà bhåd evaü kùaõam api ca te vidyutà viprayogaþ // KMdV_111 //